1
00:02:02,110 --> 00:02:06,364
U ovom filmu neće
biti ustupaka publici.

2
00:02:06,725 --> 00:02:10,399
Verujem da za to postoji
nekoliko dobrih razloga

3
00:02:10,490 --> 00:02:12,296
i sada ću pokušati da ih iznesem.

4
00:02:13,490 --> 00:02:17,560
Prvo, dobro je poznato da nikada
nisam pravio bilo kakve ustupke

5
00:02:17,744 --> 00:02:22,090
vladajućim idejama ili
snagama svoje epohe.

6
00:02:23,800 --> 00:02:27,816
Pored toga, ništa značajno
nikada nije bilo preneto

7
00:02:27,872 --> 00:02:29,340
podilaženjem publici,

8
00:02:29,533 --> 00:02:32,428
čak ni onoj iz doba Perikla;

9
00:02:33,146 --> 00:02:35,648
a u zamrznutom ogledalu ekrana

10
00:02:35,760 --> 00:02:39,008
gledaoci danas ne vide
ništa što bi ličilo

11
00:02:39,096 --> 00:02:42,190
na uvažene građane demokratije.

12
00:02:43,772 --> 00:02:45,393
Ali, još važnije:

13
00:02:45,505 --> 00:02:48,601
upravo ta publika, tako
temeljno lišena slobode,

14
00:02:48,713 --> 00:02:51,014
spremna da toleriše
svaki oblik zlostavljanja,

15
00:02:51,094 --> 00:02:53,485
ne zaslužuje ni malo obzira.

16
00:02:53,957 --> 00:02:56,235
Reklamni manipulatori,

17
00:02:56,340 --> 00:03:01,328
s drskošću tipičnom za one koji znaju
da ljudi nastoje da opravdaju

18
00:03:01,480 --> 00:03:04,270
sve s čime ne mogu
da izađu na kraj,

19
00:03:04,423 --> 00:03:09,589
hladnokrvno tvrde kako
„Ljudi koji vole život idu u bioskop“.

20
00:03:10,247 --> 00:03:13,439
Ali, taj život i taj film
jednako su bedni,

21
00:03:13,592 --> 00:03:18,105
tako da nije mnogo važno
da li jedno zamenjuje drugo.

22
00:03:27,075 --> 00:03:28,535
Bioskopska publika,

23
00:03:28,660 --> 00:03:32,320
koja nikada nije bila naročito buržujska i
koja jedva da još spada u radničku klasu,

24
00:03:32,561 --> 00:03:36,267
sada se skoro u celini regrutuje
iz jednog društvenog sloja,

25
00:03:36,330 --> 00:03:38,440
doduše iz onog koji
se značajno uvećao —

26
00:03:38,681 --> 00:03:43,654
iz sloja nižih, kvalifikovanih službenika
raznih „uslužnih“ zanimanja,

27
00:03:43,798 --> 00:03:48,009
tako neophodnih za održavanje
sadašnjeg proizvodnog sistema.

28
00:03:48,128 --> 00:03:50,810
To su službenici iz sektora upravljanja,
kontrole, održavanja,

29
00:03:50,936 --> 00:03:55,370
istraživanja, podučavanja, propagande,
zabave i pseudokritike.

30
00:04:00,945 --> 00:04:03,817
Što govori sve o njima.

31
00:04:03,969 --> 00:04:08,221
Naravno, publika koja
i dalje ide u bioskope

32
00:04:08,469 --> 00:04:13,595
obuhvata i mlade od iste sorte,
koji su tek započeli obuku

33
00:04:13,715 --> 00:04:16,282
za neku od tih funkcija.

34
00:04:17,697 --> 00:04:21,411
Na osnovu realizma i dostignuća
ovog veličanstvenog sistema

35
00:04:21,507 --> 00:04:26,713
možemo lako proceniti lične kapacitete
njegovih nižih službenika.

36
00:04:27,434 --> 00:04:30,001
Obmanuti u svemu,

37
00:04:30,161 --> 00:04:33,642
oni mogu komotno da ponavljaju
apsurde zasnovane na lažima —

38
00:04:34,195 --> 00:04:37,877
ti bedni najmani radnici
koji umišljaju da su vlasnici nečega,

39
00:04:37,960 --> 00:04:41,048
te mistifikovane neznalice
koje sebe smatraju obrazovanim,

40
00:04:41,160 --> 00:04:44,184
ti zombiji koji sanjaju
da njihovi glasovi nešto znače.

41
00:04:44,827 --> 00:04:48,524
Kako je ovaj oblik proizvodnje
bio grub prema njima!

42
00:04:48,717 --> 00:04:52,704
Uz svo svoje „napredovanje“ uspeli su
samo da izgube ono malo što su imali

43
00:04:52,864 --> 00:04:55,302
i da steknu ono
što nikome nije potrebno.

44
00:04:55,784 --> 00:05:01,727
Oni dele svu bedu i poniženja
iz svih prošlih sistema eksploatacije,

45
00:05:02,016 --> 00:05:04,374
ne deleći pri tom
revolt protiv tih sistema.

46
00:05:05,682 --> 00:05:08,008
Po mnogo čemu podsećaju na robove,

47
00:05:08,144 --> 00:05:11,064
sabijeni u prenatrpana,

48
00:05:11,160 --> 00:05:14,513
sumorna, ružna i nezdrava staništa;

49
00:05:14,793 --> 00:05:18,355
slabo uhranjeni bezukusnom
i veštačkom hranom;

50
00:05:18,627 --> 00:05:21,772
loše lečeni od svojih
večitih boleština;

51
00:05:21,964 --> 00:05:25,317
pod stalnim sitničarskim nadzorom

52
00:05:25,758 --> 00:05:29,175
i držani u modernoj nepismenosti

53
00:05:29,311 --> 00:05:31,653
i spektakularnom sujeverju,

54
00:05:31,781 --> 00:05:34,942
koji samo jačaju vlast
njihovih gospodara.

55
00:05:36,035 --> 00:05:40,130
Zbog potreba savremene industrije,

56
00:05:40,355 --> 00:05:43,644
transportuju se daleko od svojih
boravišta ili regiona

57
00:05:43,820 --> 00:05:47,702
i koncentrišu u novim
i neprijateljskim okruženjima.

58
00:05:48,087 --> 00:05:52,948
Samo brojevi na
tabelama koje crtaju idioti.

59
00:05:54,239 --> 00:05:56,525
Umiru u gomilama na autoputevima,

60
00:05:56,670 --> 00:05:58,290
u svakoj epidemiji gripa,

61
00:05:58,482 --> 00:06:00,279
u svakom talasu vrućine,

62
00:06:00,495 --> 00:06:03,495
zbog svake greške onih koji
pripremaju njihove veštačke obroke

63
00:06:03,623 --> 00:06:08,211
i sa svakim tehničkim izumom koji
donosi profit brojnim preduzetnicima,

64
00:06:08,308 --> 00:06:11,340
u čijim razvojnim poduhvatima
igraju ulogu zamorčića.

65
00:06:11,834 --> 00:06:14,818
Nervno prezahtevni životni uslovi

66
00:06:15,043 --> 00:06:20,016
proizvode fizičku, intelektualnu
i psihološku degeneraciju.

67
00:06:24,902 --> 00:06:27,966
Obraćaju im se kao poslušnoj deci —

68
00:06:28,079 --> 00:06:30,132
uvek spremnoj da rade
šta im se kaže,

69
00:06:30,309 --> 00:06:32,250
sve dok im se govori
da to „moraju“.

70
00:06:32,771 --> 00:06:36,092
Ali, iznad svega, tretiraju ih
kao retardiranu decu,

71
00:06:36,260 --> 00:06:39,704
prisiljenu da utuve u glave
sumanuta trabunjanja

72
00:06:39,840 --> 00:06:45,340
bezbrojnih, nedavno izmišljenih
paternalističkih specijalizacija,

73
00:06:45,587 --> 00:06:47,947
koje im danas govore jedno,

74
00:06:48,378 --> 00:06:50,484
sutra verovatno nešto
sasvim suprotno.

75
00:06:55,000 --> 00:06:58,176
Odvojeni jedni od drugih
opštim gubitkom

76
00:06:58,335 --> 00:07:00,761
svakog jezika sposobnog
da opiše stvarnost

77
00:07:01,000 --> 00:07:04,080
(gubitkom koji sprečava
svaki pravi dijalog),

78
00:07:04,295 --> 00:07:08,540
odvojeni svojom
besomučnom konkurencijom

79
00:07:08,699 --> 00:07:11,651
u intenzivnoj potrošnji ništavila,

80
00:07:11,967 --> 00:07:17,536
pa tako i najneosnovanijom
i beskrajno frustriranom zavišću,

81
00:07:18,214 --> 00:07:20,782
oni su odvojeni
čak i od svoje dece,

82
00:07:20,942 --> 00:07:24,868
koja su u ranijim epohama bila
jedino vlasništvo tih posednika ničega.

83
00:07:26,230 --> 00:07:30,825
Kontrola nad decom oduzima im se
u njihovoj najranijoj dobi —

84
00:07:30,950 --> 00:07:32,500
nad decom koja su već njihovi rivali,

85
00:07:32,650 --> 00:07:34,500
koja se smeju potpunom
neuspehu svojih roditelja

86
00:07:34,650 --> 00:07:36,500
i koja se više ne obaziru
na njihove uprošćene stavove.

87
00:07:36,697 --> 00:07:38,947
Iz razumljivih razloga
prezirući svoje poreklo,

88
00:07:39,074 --> 00:07:42,450
ta deca se osećaju više kao
siročad vladajućeg spektakla

89
00:07:42,593 --> 00:07:46,351
nego kao njegove sluge;
spektakl je taj koji ih je porodio

90
00:07:46,558 --> 00:07:49,582
i ona sebe vide samo kao
usvojenike tih robova.

91
00:07:49,741 --> 00:07:52,629
Iza fasade simuliranog raskida

92
00:07:52,765 --> 00:07:55,765
tih parova i njihovih potomaka

93
00:07:55,909 --> 00:07:58,462
nema ničeg osim
pogleda punih mržnje.

94
00:08:00,361 --> 00:08:04,901
Ali, ti privilegovani radnici jednog
totalno komodifikovanog društva

95
00:08:05,136 --> 00:08:08,941
razlikuju se od robova po tome
što sami moraju da se postaraju

96
00:08:09,165 --> 00:08:11,064
za svoje održavanje.

97
00:08:13,018 --> 00:08:16,034
U tom pogledu, oni
su više kao sluge,

98
00:08:16,150 --> 00:08:18,552
zato što su isključivo vezani
za određenu kompaniju

99
00:08:18,710 --> 00:08:20,750
i zavisni od njenog
uspešnog poslovanja,

100
00:08:20,870 --> 00:08:23,256
a da za uzvrat ne dobijaju ništa;

101
00:08:23,416 --> 00:08:28,320
posebno zbog toga što su prinuđeni
da borave na jednom mestu:

102
00:08:28,576 --> 00:08:32,590
u krugu uvek istih stambenih jedinica,
kancelarija, autoputeva, odmorišta

103
00:08:32,722 --> 00:08:34,940
i aerodroma.

104
00:08:44,269 --> 00:08:46,700
Ali, oni podsećaju i na
moderne proletere,

105
00:08:46,850 --> 00:08:49,008
po nesigurnosti svojih
sredstava za izdržavanje,

106
00:08:49,125 --> 00:08:52,939
što je u sukobu s neprekidnom
potrošnjom na koju su uslovljeni,

107
00:08:53,250 --> 00:08:56,138
kao i po tome što moraju da se
iznajmljuju na otvorenom tržištu,

108
00:08:56,314 --> 00:08:59,058
ne raspolažući
sredstvima za svoj rad.

109
00:08:59,170 --> 00:09:01,324
Potreban im je novac
da bi kupovali robu,

110
00:09:01,683 --> 00:09:04,626
zato što je sve podešeno
tako da nemaju

111
00:09:04,738 --> 00:09:08,624
trajniji pristup bilo čemu
što nije komodifikovano.

112
00:09:16,028 --> 00:09:22,251
Ipak, po svojoj ekonomskoj situaciji
oni su najsličniji kmetovima,

113
00:09:22,699 --> 00:09:27,056
utoliko što više ni za trenutak
ne raspolažu novcem

114
00:09:27,208 --> 00:09:30,591
oko kojeg se vrti
cela njihova aktivnost.

115
00:09:31,126 --> 00:09:33,918
Oni moraju da troše odmah,

116
00:09:34,094 --> 00:09:36,934
zato što ne zarađuju
dovoljno da bi štedeli.

117
00:09:37,146 --> 00:09:41,144
A čak i tada, pre ili kasnije dolaze
u situaciju da konzumiraju kredit;

118
00:09:41,319 --> 00:09:44,894
a odobreni kredit im
se odbija od plate,

119
00:09:45,117 --> 00:09:48,658
što ih primorava da rade još
više da bi se oslobodili duga.

120
00:09:53,586 --> 00:09:56,889
Pošto je distribucija dobara
potpuno povezana

121
00:09:56,985 --> 00:10:00,136
sa organizacijom
proizvodnje i državom,

122
00:10:00,363 --> 00:10:04,934
njihova sledovanja hrane
i prostora redukovana su

123
00:10:05,142 --> 00:10:07,344
i kvantitativno i kvalitativno.

124
00:10:08,110 --> 00:10:11,924
Iako zvanično ostaju
slobodni radnici i potrošači,

125
00:10:12,251 --> 00:10:16,879
prezreni su svuda i nemaju nikakvu
pravu šansu za zadovoljenje.

126
00:10:21,810 --> 00:10:24,587
Neću zapasti u simplicističku grešku

127
00:10:24,746 --> 00:10:29,135
izjednačavanja tih visoko
kotiranih najamnih robova

128
00:10:29,286 --> 00:10:32,828
s prethodnim oblicima
društveno-ekonomskog izrabljivanja.

129
00:10:33,897 --> 00:10:35,581
Prvo,

130
00:10:35,677 --> 00:10:38,645
ako ostavimo po strani njihov
višak lažne svesti

131
00:10:38,900 --> 00:10:40,687
i dva ili tri puta veću potrošnju

132
00:10:40,834 --> 00:10:45,733
smeća koje prekriva
doslovno celo tržište,

133
00:10:45,900 --> 00:10:48,804
jasno je da oni dele
isti tužni život

134
00:10:48,948 --> 00:10:51,676
kao i ostali najamni radnici.

135
00:10:51,940 --> 00:10:56,368
Sa istom naivnom nadom da će tako
skrenuti pažnju s nepodnošljive stvarnosti,

136
00:10:56,512 --> 00:11:00,690
mnogi od njih trućaju o tome kako im je
neprijatno zbog toga što žive u postojbini obilja,

137
00:11:00,844 --> 00:11:04,068
dok ljude u dalekim zemljama
slama totalna oskudica.

138
00:11:05,027 --> 00:11:08,777
Drugi razlog zbog čega ih ne treba brkati
s nesrećnicima iz prošlosti

139
00:11:09,065 --> 00:11:14,682
je to što njihov društveni položaj pokazuje
neke nesumnjivo moderne crte.

140
00:11:16,437 --> 00:11:18,320
Po prvi put u istoriji

141
00:11:18,464 --> 00:11:22,134
nailazimo na visokospecijalizovane
profesionalce koji,

142
00:11:22,294 --> 00:11:25,756
izvan posla, moraju u svemu
da se postaraju za sebe.

143
00:11:26,155 --> 00:11:28,309
Oni voze svoja kola

144
00:11:28,532 --> 00:11:31,437
i počinju da ih lično pune gorivom;

145
00:11:31,532 --> 00:11:35,330
oni idu sami u kupovinu i sami se
bave takozvanim kuvanjem;

146
00:11:35,571 --> 00:11:38,060
sami se služe u supermarketima

147
00:11:38,188 --> 00:11:41,151
i po mestima koja su zamenila
restorane duž puteva.

148
00:11:43,497 --> 00:11:45,892
Možda im nije bilo
potrebno mnogo vremena

149
00:11:46,004 --> 00:11:48,605
da bi stekli svoje bedne
„profesionalne kvalifikacije“,

150
00:11:48,862 --> 00:11:53,346
ali kada odrade dodeljenu satnicu
specijalizovanog rada,

151
00:11:53,714 --> 00:11:56,267
sve ostalo moraju da
urade svojim rukama.

152
00:11:56,767 --> 00:11:59,831
Naša epoha još nije uspela
da prevaziđe porodicu,

153
00:11:59,927 --> 00:12:02,241
novac ili podelu rada;

154
00:12:02,432 --> 00:12:05,464
a ipak se može reći da su ti ljudi

155
00:12:05,679 --> 00:12:09,102
skoro potpuno lišeni
svoje praktične stvarnosti

156
00:12:09,262 --> 00:12:11,289
kroz čisto isključivanje.

157
00:12:11,720 --> 00:12:16,400
Oni koji nikada nisu raspolagali bilo kakvom
supstancom, sada su je izgubili zbog senke.

158
00:12:18,615 --> 00:12:23,386
Iluzorna priroda bogastva za koje
sadašnje društvo tvrdi da ga distribuira

159
00:12:23,585 --> 00:12:26,665
najbolje dolazi do izražaja

160
00:12:26,928 --> 00:12:30,407
(ako to već nije bilo očigledno na
osnovu mnogih drugih pokazatelja)

161
00:12:30,869 --> 00:12:33,893
u prostoj činjenici da
se sistem tiranije

162
00:12:34,052 --> 00:12:38,424
nikada nije tako loše starao o svojim
lakejima, ekspertima i dvorskim ludama.

163
00:12:39,019 --> 00:12:41,317
Oni danas rade prekovremeno
u službi praznine

164
00:12:41,461 --> 00:12:44,572
a praznima ih nagrađuje
novčićima sa sopstvenim likom.

165
00:12:44,780 --> 00:12:50,144
Ovo je prvi put da siromašni vide
sebe kao deo ekonomske elite

166
00:12:50,349 --> 00:12:52,567
iako svi dokazi govore suprotno.

167
00:12:56,325 --> 00:12:59,221
Ti bedni posmatrači
ne samo da rade,

168
00:12:59,337 --> 00:13:01,204
nego niko drugi ne radi za njih,

169
00:13:01,371 --> 00:13:03,765
a najmanje ljudi koje
oni sami plaćaju.

170
00:13:04,068 --> 00:13:07,994
Čak i njihovi mali snabdevači vide
sebe više kao njihove nadzornike,

171
00:13:08,260 --> 00:13:10,528
procenjujući da li su
ovi dovoljno hitri

172
00:13:10,720 --> 00:13:14,420
u trošenju sintetičkih proizvoda,
koje su dužni da kupuju.

173
00:13:14,969 --> 00:13:19,349
Ništa ne može da sakrije
ugrađenu zastarelost celog njihovog poseda

174
00:13:19,537 --> 00:13:22,185
– ne samo rapidno propadanje
njihovih materijalnih dobara

175
00:13:22,297 --> 00:13:26,736
nego i sužavanje njihovog zakonskog prava
na nekoliko stvari koje mogu da poseduju.

176
00:13:26,879 --> 00:13:30,778
Nisu stekli nikakvo nasleđe
i za sobom neće ostaviti ništa.

177
00:13:35,674 --> 00:13:38,562
Pošto bioskopska publika žudi

178
00:13:38,825 --> 00:13:42,480
da se suoči sa ovim gorkim istinama,
koje doživljava tako intimno,

179
00:13:42,664 --> 00:13:45,137
ali koje su ipak široko potisnute,

180
00:13:45,584 --> 00:13:48,680
nema sumnje da film
koji toj publici

181
00:13:48,839 --> 00:13:50,690
čini oporu uslugu

182
00:13:51,010 --> 00:13:55,399
time što joj pokazuje da njeni problemi
nisu tako misteriozni, kao što se misli,

183
00:13:55,853 --> 00:13:58,343
niti možda tako neizlečivi –

184
00:13:58,550 --> 00:14:02,364
ako nam ikada uspe da
ukinemo klase i državu –

185
00:14:02,795 --> 00:14:07,726
ima barem jednu vrlinu.

186
00:14:07,950 --> 00:14:09,498
Drugih neće biti.

187
00:14:11,832 --> 00:14:15,382
Ta publika, koja najviše uživa da se
pravi kako se razume u sve,

188
00:14:15,541 --> 00:14:18,908
iako zapravo ne čini ništa osim što
opravdava ono što je prisiljena da guta,

189
00:14:19,020 --> 00:14:22,097
pasivno prihvatajući sve odvratniju

190
00:14:22,250 --> 00:14:24,120
hranu koju jede, vazduh koji udiše

191
00:14:24,256 --> 00:14:26,580
i jazbine u kojima živi –

192
00:14:26,718 --> 00:14:29,758
ta publika negoduje zbog promena
samo ako one pogađaju film

193
00:14:29,917 --> 00:14:31,441
na koji je navikla;

194
00:14:31,545 --> 00:14:35,806
a to je zapravo njena jedina navika
kojoj se ukazuje poštovanje.

195
00:14:36,053 --> 00:14:40,736
Dugo vremena bio sam možda jedina osoba
koja je u tom domenu mogla da je uvredi.

196
00:14:41,280 --> 00:14:44,280
Svi ostali filmski stvaraoci, čak i oni
koji su ostali dovoljno aktuelni

197
00:14:44,288 --> 00:14:48,371
da bi preneli odjeke nekih  pitanja koje je
štampa prethodno učinila pomodnim,

198
00:14:48,499 --> 00:14:50,813
i dalje polaze od nevinosti te publike,

199
00:14:50,965 --> 00:14:55,983
nastavljajući da koriste stare
filmske konvencije da bi joj pokazali iste

200
00:14:56,701 --> 00:14:59,868
udaljene avanture, sa zvezdama
koje tamo žive umesto njih

201
00:15:00,076 --> 00:15:04,715
– zvedama u čije najintimnije stvari ta publika
može da zaviri samo kroz medijsku ključaonicu.

202
00:15:05,860 --> 00:15:10,640
„Sretnite se ponovo s čovekom koji je postao legenda
zbog svojih smelih dela u korist potlačenih…

203
00:15:11,200 --> 00:15:13,064
Crna strela Robina Huda

204
00:15:13,290 --> 00:15:17,448
je priča o čoveku bez straha, koji nikada
nije oklevao da se sam bori protiv tirana.”

205
00:15:17,648 --> 00:15:20,168
-Odlazite! Bežite odavde, svi!

206
00:15:25,992 --> 00:15:28,736
-Robin Hud je mrtav!

207
00:15:29,184 --> 00:15:36,016
„Ne! Robin Hud je življi nego ikad, a njegova
zadivljujuća smelost ostaviće vas bez daha!“

208
00:15:43,519 --> 00:15:45,498
Film o kojem govorim

209
00:15:45,577 --> 00:15:48,924
je poremećena imitacija
poremećenog života,

210
00:15:49,259 --> 00:15:52,339
proizvod vešto osmišljen
da ne prenese ništa.

211
00:15:52,434 --> 00:15:56,503
On nema drugu svrhu osim da odagna
sat vremena dosade odrazom te iste dosade.

212
00:15:56,775 --> 00:15:59,800
Ta kukavička imitacija je
karikatura sadašnjice

213
00:15:59,932 --> 00:16:01,927
i lažni svedok budućnosti.

214
00:16:02,126 --> 00:16:05,485
Masa njenih fikcija i sjajnih prizora

215
00:16:05,684 --> 00:16:08,604
narasta samo do beskorisne gomile

216
00:16:08,835 --> 00:16:11,995
slika koje vreme brzo briše.

217
00:16:13,910 --> 00:16:16,646
Kakvo detinjasto
poštovanje prema slikama!

218
00:16:17,045 --> 00:16:19,965
Taj Vašar taštine je dobro prilagođen
ovim plebejskim posmatračima,

219
00:16:20,069 --> 00:16:22,814
koji stalno osciliraju između
entuzijazma i razočarenja,

220
00:16:23,021 --> 00:16:26,619
bez dovoljno ukusa, zato što
nemaju srećno isksustvo bilo čega

221
00:16:26,779 --> 00:16:29,779
i koji odbijaju da priznaju svoja
nesrećna iskustva

222
00:16:29,907 --> 00:16:32,332
zato što im, osim ukusa,
nedostaje i hrabrosti.

223
00:16:32,810 --> 00:16:35,256
To je razlog zašto uvek
nasedaju na svaku prevaru,

224
00:16:35,464 --> 00:16:37,136
opštu ili posebnu,

225
00:16:37,344 --> 00:16:41,260
koja računa na njihovu
samozadovoljnu lakovernost.

226
00:16:42,620 --> 00:16:46,003
Da čudo bude veće, uprkos
obilju dokaza koji tvrde suprotno,

227
00:16:46,194 --> 00:16:51,699
tu su i dalje neki kreteni, unajmljeni
među specijalizovanim posmatračima

228
00:16:52,130 --> 00:16:54,487
sa zadatkom da prosvetle
svoje saposmatrače,

229
00:16:54,670 --> 00:17:02,379
koji tvrde da je „dogmatski“ izneti neku istinu
u filmu, ako ona nije potvrđena i slikom.

230
00:17:03,089 --> 00:17:06,552
U skladu s najnovijom modom,
te intelektualne sluge

231
00:17:06,789 --> 00:17:12,542
sa zavišću govore o svemu što dokazuje
njihovu servilnost kao o „vladajućem diskursu“.

232
00:17:12,858 --> 00:17:15,459
A kada je reč o smešnim dogmama
njihovih pravih gazdi,

233
00:17:15,587 --> 00:17:19,816
oni se s njima poistovećuju do te mere
da više ne primećuju njihovo postojanje.

234
00:17:20,520 --> 00:17:23,296
Šta je potrebno dokazati slikom?

235
00:17:23,504 --> 00:17:26,683
Ništa nije nikada bilo dokazano
osim stvarnog kretanja

236
00:17:26,841 --> 00:17:29,092
koje razgrađuje postojeće odnose –

237
00:17:29,260 --> 00:17:33,041
to jest, postojeće
proizvodne odnose

238
00:17:33,193 --> 00:17:38,005
i oblike lažne svesti koji se
razvijaju na osnovu tih odnosa.

239
00:17:38,615 --> 00:17:42,740
Nijedna greška se nije nikada urušila
zbog nedostatka dobre slike.

240
00:17:43,458 --> 00:17:46,394
Onima koji veruju da su
kapitalisti dobro opremljeni

241
00:17:46,569 --> 00:17:49,138
da upravljaju stalno
rastućom racionalnošću

242
00:17:49,345 --> 00:17:50,787
naše stalno rastuće sreće

243
00:17:50,896 --> 00:17:53,630
i sve raznovrsnijim zadovoljstvima
naše kupovne moći,

244
00:17:53,877 --> 00:17:57,547
te cifre mogu da
ulivaju poverenje;

245
00:17:58,080 --> 00:18:01,904
a oni koji veruju da staljinistička
birokratija predstavlja partiju

246
00:18:02,048 --> 00:18:05,460
proletarijata, videće u tome
samo lepe radničke lončiće.

247
00:18:06,165 --> 00:18:10,553
Postojeće slike služe
samo postojećim lažima.

248
00:18:14,884 --> 00:18:20,502
Dramatizovane anegdote bile su
građevinski blokovi filma.

249
00:18:21,156 --> 00:18:24,872
Njegovi stalni likovi nasleđeni su
iz teatra i romana,

250
00:18:25,032 --> 00:18:28,833
iako igraju na mnogo široj
i mobilnijoj pozornici,

251
00:18:29,068 --> 00:18:33,457
s mnogo vidljivijim
kostimima i mizanscenom.

252
00:18:34,334 --> 00:18:36,811
Ovakav film je napravilo
određeno društvo,

253
00:18:36,943 --> 00:18:38,993
a ne određena tehnologija.

254
00:18:39,181 --> 00:18:41,869
Film je mogao da se sastoji
od istorijskih analiza,

255
00:18:42,061 --> 00:18:44,311
teorija, eseja, memoara.

256
00:18:44,725 --> 00:18:48,235
Mogao je da se sastoji i od filmova
poput ovog, koji pravim ovog časa.

257
00:19:04,883 --> 00:19:08,665
U ovom filmu, na primer,
samo iznosim nekoliko prostih istina

258
00:19:08,792 --> 00:19:13,308
preko pozadine od slika
koje su ili trivijalne ili lažne.

259
00:19:13,906 --> 00:19:18,518
Ovaj film prezire te parčiće slika
od kojih je napravljen.

260
00:19:19,403 --> 00:19:23,407
Ne želim da sačuvam bilo šta od
jezika te prevaziđene umetnosti,

261
00:19:24,022 --> 00:19:28,753
osim možda obrnutog snimka jednog
sveta koji je uspela da uhvati

262
00:19:29,227 --> 00:19:33,017
i kamere koja leti preko iščezavajućih
ideja jedne epohe.

263
00:19:34,313 --> 00:19:38,015
Laskam sebi da sam napravio film
od smeća koje mi se našlo pri ruci;

264
00:19:38,238 --> 00:19:40,760
i nalazim da je zabavno kada se
zbog toga žale ljudi

265
00:19:41,031 --> 00:19:45,171
koji su dozvolili da celim njihovim
životom gospodari svaka vrsta smeća.

266
00:19:53,149 --> 00:19:57,457
U svoje vreme navukao sam
na sebe opštu mržnju društva

267
00:19:57,633 --> 00:20:02,620
i bio bih zabrinut da sam u očima
takvog društva imao nekih drugih zasluga.

268
00:20:03,944 --> 00:20:06,976
Ali, primetio sam
da sam upravo u filmu

269
00:20:07,111 --> 00:20:11,579
izazvao najekstremniji
i nepodeljeni gnev.

270
00:20:12,393 --> 00:20:16,949
Ta odbojnost bila je tako intenzivna
da sam u tom domenu bio kopiran mnogo manje

271
00:20:17,176 --> 00:20:19,569
nego u drugim stvarima,
barem do sada.

272
00:20:19,649 --> 00:20:23,798
Samo moje postojanje kao filmskog
stvaraoca ostaje opšte odbačena hipoteza.

273
00:20:25,457 --> 00:20:29,255
Zato sebe vidim izvan
svih zakona žanra.

274
00:20:29,518 --> 00:20:31,569
Ali, kao što je primetio Svift,

275
00:20:31,816 --> 00:20:34,576
„Nije malo zadovoljstvo

276
00:20:34,816 --> 00:20:39,272
predstaviti delo koje je
izvan svake kritike“.

277
00:20:42,742 --> 00:20:46,963
Ono što je ova epoha napisala i snimila,
do te mere je dostojno prezira da će

278
00:20:47,154 --> 00:20:50,888
neki budući istraživači, koji će pokušati
da za to nađu neko opravdanje,

279
00:20:51,127 --> 00:20:54,144
moći da kažu samo kako
prosto nije bilo alternative,

280
00:20:54,383 --> 00:20:58,835
da iz nekog nepoznatog razloga
ništa drugo nije bilo moguće.

281
00:20:59,472 --> 00:21:03,240
Na veliku žalost onih koji će požuriti
da se ograniče na taj traljavi izgovor,

282
00:21:03,500 --> 00:21:05,718
moj primer biće
dovoljan da ga pobije.

283
00:21:06,060 --> 00:21:10,384
A pošto taj galantni posao zahteva
relativno malo vremena i problema,

284
00:21:10,720 --> 00:21:15,230
nema razloga da im
ne izađem u susret.

285
00:21:22,370 --> 00:21:25,689
Uprkos onome u šta su
neki skloni da veruju,

286
00:21:25,833 --> 00:21:27,947
teško je očekivati

287
00:21:28,282 --> 00:21:32,495
revolucionarne inovacije od onih
kojima njihova profesija nalaže

288
00:21:32,766 --> 00:21:36,355
da drže monopol nad pozornicom
u sadašnjim društvenim uslovima.

289
00:21:36,930 --> 00:21:41,216
Jasno je da takve inovacije mogu doći
samo od ljudi koji su doživeli opšte

290
00:21:41,316 --> 00:21:43,600
neprijateljstvo i progon,

291
00:21:43,879 --> 00:21:46,450
a ne od onih koji
dobijaju sredstva od vlade.

292
00:22:01,830 --> 00:22:07,950
Još opštije rečeno, uprkos
zaveri ćutanja o ovoj stvari,

293
00:22:08,173 --> 00:22:10,966
može se pouzdano dokazati

294
00:22:11,285 --> 00:22:14,604
da se prava opoziciona aktivnost
ne može očekivati

295
00:22:14,731 --> 00:22:21,081
od pojedinaca koji su se makar malo društveno
uzdigli kroz svoje opoziciono delovanje,

296
00:22:21,240 --> 00:22:24,996
to im se sigurno ne bi desilo
da je njihova opozicija bila potiskivana.

297
00:22:25,099 --> 00:22:28,195
Tu lekciju smo dobro
naučili – poznat je primer

298
00:22:28,322 --> 00:22:31,785
onih razmahanih političkih
i sindikalnih funkcionera,

299
00:22:31,920 --> 00:22:34,792
uvek spremnih da za još
hiljadu godina produže

300
00:22:35,016 --> 00:22:36,899
muke proletara,

301
00:22:37,420 --> 00:22:41,186
da bi sačuvali ulogu
njihovih branilaca.

302
00:22:45,230 --> 00:22:48,869
Što se mene tiče, ako sam uspeo
da budem tako ozloglašen u filmu,

303
00:22:49,123 --> 00:22:52,423
to je zato što sam u svemu
drugom bio još kriminalniji.

304
00:22:52,917 --> 00:22:57,114
Od samog početka posvetio
sam se ukidanju ovog društva

305
00:22:57,385 --> 00:22:58,901
i ponašao se u skladu s tim.

306
00:23:01,920 --> 00:23:05,105
Zauzeo sam taj stav u vreme
kada su skoro svi verovali

307
00:23:05,200 --> 00:23:07,290
da ovo bedno društvo

308
00:23:07,514 --> 00:23:10,753
(u svojoj buržoaskoj
i birokratskoj verziji)

309
00:23:11,073 --> 00:23:13,008
pred sobom ima svetlu budućnost.

310
00:23:13,471 --> 00:23:15,721
I od tada, za razliku
od mnogih drugih,

311
00:23:15,960 --> 00:23:20,221
nisam promenio svoje poglede jednom ili
više puta, kako se menjalo vreme;

312
00:23:20,404 --> 00:23:23,627
pre su vremena bila ta koja su se
menjala u skladu s mojim pogledima.

313
00:23:23,810 --> 00:23:28,945
To je jedan od glavnih razloga zašto sam izazvao
toliku netrpeljivost kod svojih savremenika.

314
00:23:37,341 --> 00:23:41,755
I zato, umesto da dodam još jedan
film gomili uobičajenih filmova,

315
00:23:41,919 --> 00:23:45,875
radije ću objasniti zašto
to neću ni pokušati.

316
00:23:46,644 --> 00:23:49,371
Sve te frivolne avanture

317
00:23:49,518 --> 00:23:51,153
kojima se film obično bavi,

318
00:23:51,349 --> 00:23:54,537
zameniću istraživanjem
jedne važne teme: sebe.

319
00:24:01,949 --> 00:24:06,618
-Ali, pre nego što umrem,
mogu li da vidim ko si ti?

320
00:24:23,968 --> 00:24:26,927
Ponekad su mi prigovarali
– pogrešno, verujem –

321
00:24:27,049 --> 00:24:29,093
da pravim teške filmove.

322
00:24:29,305 --> 00:24:31,430
A sada ipak pravim takav film.

323
00:24:32,280 --> 00:24:35,631
Onima koje iritira to što
ne mogu da shvate sve aluzije

324
00:24:35,917 --> 00:24:40,585
ili koji priznaju da im uopšte
nije jasno šta hoću da kažem,

325
00:24:40,940 --> 00:24:43,229
mogu samo da odgovorim
da bi za to trebalo da okrive

326
00:24:43,338 --> 00:24:47,440
svoju vlastitu sterilnost i nedostatak
obrazovanja, pre nego moje metode;

327
00:24:47,902 --> 00:24:50,452
protraćili su vreme na fakultetima,

328
00:24:50,599 --> 00:24:55,161
cenjakući se oko ofucanih
delića drugorazrednog znanja.

329
00:24:57,482 --> 00:24:59,427
Imajući u vidu moju životnu priču,

330
00:24:59,623 --> 00:25:04,724
jasno je da ne mogu da napravim
filmsko „delo“ u uobičajenom smislu te reči.

331
00:25:05,100 --> 00:25:11,292
Mislim da će sadržaj i forma ove komunikacije
svakoga uveriti da je zaista tako.

332
00:25:14,090 --> 00:25:17,049
Pre svega, moram da odbacim
najlažniju od svih legendi,

333
00:25:17,261 --> 00:25:21,659
po kojoj sam ja neka vrsta
teoretičara revolucije.

334
00:25:22,288 --> 00:25:25,125
Mali ljudi ove epohe
izgleda veruju

335
00:25:25,304 --> 00:25:27,544
da sam stvarima
prilazio iz ugla teorije,

336
00:25:27,871 --> 00:25:30,323
da sam ja neki graditelj teorija –

337
00:25:30,536 --> 00:25:34,238
neke vrste intelektualne arhitekture,
u koju se oni, u mašti, useljavaju

338
00:25:34,631 --> 00:25:36,494
čim saznaju adresu

339
00:25:36,625 --> 00:25:39,894
i koju će, desetak godina kasnije,
čak moći da malo prilagode,

340
00:25:40,049 --> 00:25:43,515
preraspoređujući nekoliko
listova papira,

341
00:25:43,956 --> 00:25:49,097
da bi tako sačuvali definitivnu teoretsku
perfekciju koja će im donesti spasenje.

342
00:25:55,571 --> 00:25:59,838
Ali, teorije se prave samo zato
da bi umrle za vreme rata.

343
00:26:00,149 --> 00:26:05,989
Kao vojne jedinice, one moraju biti
poslate u bitku u pravom trenutku;

344
00:26:06,954 --> 00:26:10,142
ma kakve da su im
vrline ili nedostaci,

345
00:26:10,305 --> 00:26:14,425
one mogu biti iskorišćene samo
ako su pri ruci kada je to potrebno.

346
00:26:15,847 --> 00:26:20,612
One moraju biti zamenjene zato što se
neprestano pretvaraju u prepreke –

347
00:26:20,726 --> 00:26:25,099
svojim odlučujućim pobedama mnogo
više nego svojim delimičnim porazima.

348
00:26:25,414 --> 00:26:28,913
Pored toga, nijedna vitalna oblast
nikada nije nastala iz teorije;

349
00:26:29,093 --> 00:26:32,477
one počinju kao igra ili
kao sukob ili kao putovanje.

350
00:26:33,907 --> 00:26:38,239
Ono što je Žomini rekao o ratu
mogli bi se reći i za revoluciju:

351
00:26:38,550 --> 00:26:41,959
„Daleko od toga da bude
egzaktna ili dogmatska nauka,

352
00:26:42,498 --> 00:26:45,294
rat je umetnost koja počiva
na nekoliko opštih principa

353
00:26:45,416 --> 00:26:48,588
i još više od toga, strasna drama.“

354
00:26:51,105 --> 00:26:54,791
Koje smo to strasti imali
i gde su nas one odvele?

355
00:26:55,028 --> 00:27:00,603
Većina ljudi, tokom najvećeg dela vremena,
sklona je da sledi utabane staze,

356
00:27:01,045 --> 00:27:05,499
do te mere da čak i kada govore o
revolucionisanju života od dna do vrha,

357
00:27:05,679 --> 00:27:08,148
pravljenju čistog reza
i promeni svega,

358
00:27:08,420 --> 00:27:14,138
ne vide kontradikciju između
toka tog istraživanja

359
00:27:14,290 --> 00:27:19,243
i preuzimanja ove ili
one plaćene pozicije

360
00:27:19,425 --> 00:27:22,980
na svom nivou kompetencije
(ili čak malo iznad njega).

361
00:27:25,742 --> 00:27:29,763
To je razlog zašto oni koji nam poveravaju
svoja razmišljanja o revoluciji

362
00:27:29,959 --> 00:27:34,128
obično ne dozvoljavaju
da saznamo kako su zaista živeli.

363
00:27:35,390 --> 00:27:38,283
Ali, pošto nisam takva osoba,

364
00:27:38,480 --> 00:27:41,330
mogu da pričam samo o jednoj
izuzetnoj epohi i njenim

365
00:27:41,594 --> 00:27:44,716
„vitezovima i damama,
oružju i ljubavima,

366
00:27:44,900 --> 00:27:49,650
galantnim razgovorima
i smelim avanturama“.

367
00:27:52,621 --> 00:27:57,313
Drugi ljudi mogu da
mere tok svoje prošlosti

368
00:27:57,574 --> 00:28:00,346
po napredovanju u nekoj karijeri

369
00:28:00,591 --> 00:28:03,599
ili po sticanju raznih dobara

370
00:28:03,893 --> 00:28:09,804
ili, u nekim slučajevima, prema ličnoj akumulaciji
društveno priznatih naučnih ili estetskih radova.

371
00:28:10,965 --> 00:28:14,300
Pošto nemam takav
referentni okvir,

372
00:28:14,708 --> 00:28:18,820
ono što vidim kada pogledam unazad,
na prolazak tog haotičnog vremena,

373
00:28:19,229 --> 00:28:22,482
jesu detalji koji su to vreme
činili važnim za mene

374
00:28:23,389 --> 00:28:26,887
ili reči i lica koji ga evociraju –

375
00:28:27,607 --> 00:28:31,039
dani i noći, gradovi i ljudi

376
00:28:31,219 --> 00:28:34,881
i, u srcu svega toga,
neprekidni rat.

377
00:28:39,246 --> 00:28:42,548
Proveo sam život u
nekoliko evropskih zemalja

378
00:28:42,761 --> 00:28:45,949
i bilo je to sredinom veka,
u mojoj devetnaestoj godini,

379
00:28:46,121 --> 00:28:49,783
kada sam počeo da
živim potpuno nezavisno;

380
00:28:50,601 --> 00:28:56,167
i odmah sam se osetio kao kod kuće
u društvu najozloglašenijih saputnika.

381
00:28:57,230 --> 00:28:58,366
Bilo je to u Parizu,

382
00:28:58,480 --> 00:29:00,392
u gradu koji je u
to vreme bio tako lep,

383
00:29:00,501 --> 00:29:03,090
da su mnogi ljudi radije ostajali
u njemu da žive kao siromasi,

384
00:29:03,286 --> 00:29:05,690
nego da budu bogati
bilo gde drugde.

385
00:29:07,617 --> 00:29:11,638
Ko će sada, kada ništa od svega toga
nije ostalo, moći da to razume,

386
00:29:11,753 --> 00:29:14,728
osim onih koji se još
sećaju njegove slave?

387
00:29:15,382 --> 00:29:20,191
Ko će još moći da upozna zadovoljstva
i umore koje smo iskusili

388
00:29:20,403 --> 00:29:24,454
u tim delovima grada, koji su sada
postali tako sumorni?

389
00:29:26,309 --> 00:29:30,053
„Ovde je bila prestonica
drevnog kralja Vua.

390
00:29:30,462 --> 00:29:33,519
Trava sada mirno počiva
na njenim ruševinama.

391
00:29:34,565 --> 00:29:37,385
Ovde je nekada
bila palata Cin,

392
00:29:37,679 --> 00:29:40,491
nekada tako veličanstvena
i zastrašujuća.

393
00:29:41,505 --> 00:29:43,761
Sve to je nestalo zauvek –

394
00:29:43,924 --> 00:29:47,864
događaji, ljudi,
sve neprestano protiče,

395
00:29:48,215 --> 00:29:51,420
kao neprekidni talasi Jangcea

396
00:29:51,664 --> 00:29:53,855
koji nestaju u moru.“

397
00:31:34,618 --> 00:31:38,476
Pariz iz tog vremena,
sa svojih dvadeset distrikta,

398
00:31:38,590 --> 00:31:40,618
nikada nije sasvim tonuo u san;

399
00:31:41,091 --> 00:31:46,061
svake noći bahanalija je mogla da se premesti
iz jednog dela grada u drugi i tako u beskraj.

400
00:31:46,568 --> 00:31:50,213
Njegovi stanovnici još nisu
bili potisnuti i rasterani.

401
00:31:50,842 --> 00:31:52,363
Tu je još bilo ljudi

402
00:31:52,550 --> 00:31:56,736
koji su pravili barikade na ulicama
i proterivali svoje kraljeve na desetine puta.

403
00:31:57,193 --> 00:31:59,988
Nisu se zadovoljavali
time da žive od slika.

404
00:32:00,356 --> 00:32:01,967
Niko se ne bi usudio

405
00:32:02,187 --> 00:32:05,914
da takve ljude prisili da
jedu ili piju nešto od proizvoda

406
00:32:06,290 --> 00:32:11,167
na koje hemija tada još
nije smela ni da pomisli.

407
00:32:12,638 --> 00:32:15,712
Kuće iz centra još
nisu bile napuštene

408
00:32:15,843 --> 00:32:20,068
ili prodate filmskim gledaocima
rođenim negde drugde,

409
00:32:20,493 --> 00:32:22,733
pod nekim drugim trošnim krovovima.

410
00:32:23,755 --> 00:32:27,948
Moderni robni sistem još
nije bio u stanju da pokaže

411
00:32:28,112 --> 00:32:30,515
šta može da napravi od ulice.

412
00:32:31,414 --> 00:32:36,613
Gradski planeri još nisu mogli da prisile bilo
koga da putuje daleko samo zato da bi spavao.

413
00:32:37,867 --> 00:32:41,317
Iskvarenost vlasti još nije bila

414
00:32:41,753 --> 00:32:44,914
zacrnila vedro nebo

415
00:32:45,410 --> 00:32:49,338
veštačkom magluštinom zagađenja,
koja sada stalno zastire

416
00:32:49,648 --> 00:32:52,116
mehaničku cirkulaciju stvari

417
00:32:52,380 --> 00:32:54,641
u ovoj opustošenoj dolini.

418
00:32:55,460 --> 00:32:57,788
Drveće nije umiralo od gušenja;

419
00:32:57,953 --> 00:33:02,475
zvezde još nisu bile ugašene
progresom otuđenja.

420
00:33:05,434 --> 00:33:08,272
Na vlasti su bili lažovi, kao i uvek;

421
00:33:08,608 --> 00:33:14,699
ali, ekonomski razvoj još uvek  nije mogao
da im obezbedi sredstva za laganje o svemu

422
00:33:15,129 --> 00:33:17,225
ili za potvrđivanje njihovih laži

423
00:33:17,456 --> 00:33:21,781
falsifikovanjem stvarnog sadržaja
celokupne proizvodnje.

424
00:33:22,581 --> 00:33:27,747
Čovek bi se zapanjio da
u to vreme u Parizu naiđe

425
00:33:27,896 --> 00:33:32,270
na knjige odštampane ili
napravljene u cementu i azbestu

426
00:33:32,947 --> 00:33:36,793
ili na zgrade napravljene
od dosadnih sofizama,

427
00:33:37,073 --> 00:33:42,916
kao što bi se zapanjio da se Tukidid
ili Donatelo danas iznenada pojave.

428
00:33:44,962 --> 00:33:48,035
U Čoveku bez svojstava,
Muzil primećuje

429
00:33:48,184 --> 00:33:52,211
da „postoje intelektualne potrage u kojima
čovek može da stekne veću slavu

430
00:33:52,360 --> 00:33:55,463
ako napiše kratak članak
umesto debeli tom.

431
00:33:55,977 --> 00:33:59,378
Na primer, ako bi neko
otkrio da pod određenim,

432
00:33:59,477 --> 00:34:04,181
do tada neprimećenim okolnostima,
kamenje može da govori,

433
00:34:04,528 --> 00:34:06,607
bilo bi mu potrebno
svega nekoliko stranica

434
00:34:06,854 --> 00:34:11,493
da bi opisao i objasnio
taj revolucionarni fenomen“.

435
00:34:12,070 --> 00:34:15,668
Zato ću se ovde ograničiti
na to da kratko izjavim

436
00:34:15,800 --> 00:34:19,520
da Pariz više ne postoji,
šta god drugi mislili o tome.

437
00:34:21,860 --> 00:34:25,185
Uništavanje Pariza je samo
jedan zapanjujući primer

438
00:34:25,301 --> 00:34:29,480
fatalne bolesti koja ovog
časa kosi sve velike gradove,

439
00:34:29,598 --> 00:34:32,734
a ta bolest je opet samo
jedan od brojnih simptoma

440
00:34:32,924 --> 00:34:35,945
materijalnog raspadanja ovog društva.

441
00:34:36,555 --> 00:34:39,889
Ali, Pariz ima da izgubi više
od bilo kog drugog grada.

442
00:34:40,525 --> 00:34:45,764
Bila je prava blagodet biti mlad u tom
gradu, u vreme kada je po poslednji put

443
00:34:45,996 --> 00:34:48,734
blistao tako intenzivnim plamenom.

444
00:34:50,781 --> 00:34:54,065
Postojao je tada na levoj obali reke –

445
00:34:54,577 --> 00:34:57,482
ne možeš ući u istu reku dva puta,

446
00:34:57,903 --> 00:35:01,683
niti dva puta dodirnuti istu,
nestalnu supstancu –

447
00:35:02,096 --> 00:35:05,504
deo grada u kojem je
negativno podiglo tabor.

448
00:35:07,766 --> 00:35:13,006
Opšte je mesto da u periodima
uzdrmanim najvećim promenama,

449
00:35:13,217 --> 00:35:16,237
čak i najinovativniji
ljudi imaju teškoća

450
00:35:16,435 --> 00:35:20,008
da se oslobode mnogih
prevaziđenih ideja,

451
00:35:20,421 --> 00:35:22,790
pokušavajući da zadrže
makar neke od njih,

452
00:35:22,905 --> 00:35:26,289
zato što misle da je nemoguće
u potpunosti odbaciti,

453
00:35:26,471 --> 00:35:30,399
kao lažne i bezvredne, neke
opšteprihvaćene stavove.

454
00:35:31,180 --> 00:35:36,512
„Ova pećina je soba sa trofejima
vremena, u koju se niko ne usuđuje da uđe.“

455
00:35:36,580 --> 00:35:37,870
“Nikada ne radi!“

456
00:35:37,940 --> 00:35:42,248
Ali, na osnovu praktičnog
iskustva o toj stvari, treba dodati

457
00:35:42,410 --> 00:35:46,602
da te teškoće gube
svaki značaj za grupu ljudi

458
00:35:46,751 --> 00:35:49,573
koja svoje postojanje
u stvarnosti zasniva

459
00:35:49,952 --> 00:35:53,567
na svesnom odbijanju onoga
što je opšteprihvaćeno,

460
00:35:53,698 --> 00:35:57,099
kao i na potpunoj nezainteresovanosti
za moguće posledice.

461
00:35:59,500 --> 00:36:06,070
“Ne razumem značenje tvojih reči, ali
tvoje vino je moćno: već mi se vrti u glavi.“

462
00:36:10,690 --> 00:36:13,163
Oni koji se okupljali
u tom delu grada

463
00:36:13,294 --> 00:36:17,730
kao da su javno i od samog početka,
kao jedini princip delovanja, usvojili

464
00:36:18,134 --> 00:36:22,791
tajnu za koju se priča da ju je Starac sa
planine, dok je ležao na samrtnoj postelji,

465
00:36:22,940 --> 00:36:26,689
poverio samo najvernijim zamenicima
među svojim fanatičnim sledbenicima:

466
00:36:27,113 --> 00:36:29,539
„Ništa nije istinito, sve je dopušteno.“

467
00:36:31,767 --> 00:36:36,570
Ponašali su se bez ikakvih obzira prema
svim savremenicima koji nisu bili s njima

468
00:36:36,719 --> 00:36:38,699
i mislim da su tu bili u pravu;

469
00:36:39,096 --> 00:36:42,487
ako su imali veze s
nekim iz prošlosti,

470
00:36:42,619 --> 00:36:46,119
onda je to bio Artur Kravan,
dezerter sedamnaest nacija

471
00:36:46,308 --> 00:36:49,808
ili možda kultivisani
bandit Lasner.

472
00:36:50,130 --> 00:36:53,134
-Potrebne su vam sve vrste ljudi
da biste napravili svet – ili ga rasturili.

473
00:36:53,200 --> 00:36:56,174
-Vrlo mudro. Samo mala
igra reči, ali zabavna.

474
00:36:56,247 --> 00:36:58,400
- Veoma zabavna.
- Zaista.

475
00:37:02,479 --> 00:37:07,679
U tom okruženju ekstremizam se proglasio
nezavisnim u odnosu na bilo koji određeni cilj

476
00:37:07,794 --> 00:37:11,062
i s prezirom odbacio uključivanje
u bilo kakav projekat.

477
00:37:11,975 --> 00:37:16,200
Društvo koje se već teturalo,
ali koje toga nije bilo svesno,

478
00:37:16,365 --> 00:37:19,501
jer su stara pravila još
bila poštovana svuda okolo,

479
00:37:20,046 --> 00:37:24,494
na kratko je ostavilo slobodan prostor
za taj uvek prisutni, ali obično

480
00:37:24,692 --> 00:37:27,234
potisnuti društveni sektor:

481
00:37:27,564 --> 00:37:30,791
za nepopravljivi ološ;
za so zemlje;

482
00:37:30,956 --> 00:37:34,447
za ljude sasvim ozbiljno
rešene da zapale svet,

483
00:37:34,640 --> 00:37:36,625
samo zato da bi ga
gledali kako blista.

484
00:37:42,480 --> 00:37:44,993
„Član 488.

485
00:37:45,528 --> 00:37:49,274
Punoletstvo se stiče s
navršenom 21 godinom;

486
00:37:50,017 --> 00:37:55,352
osoba te dobi je sposobna za
puno učešće u građanskom životu.“

487
00:37:59,298 --> 00:38:01,763
„Treba stvoriti nauku o situacijama

488
00:38:01,860 --> 00:38:05,160
koja će uključivati elemente
psihologije, statistike,

489
00:38:05,290 --> 00:38:07,009
urbanizma i etike.

490
00:38:07,154 --> 00:38:10,171
Ti elementi moraju biti
okrenuti ka potpuno novom cilju:

491
00:38:10,267 --> 00:38:12,927
ka svesnom stvaranju situacija.“

492
00:38:16,441 --> 00:38:19,230
„Ali u ovom filmu nema
ni reči o de Sadu!“

493
00:38:22,781 --> 00:38:26,340
„Poredak vlada, ali ne upravlja.“

494
00:38:29,945 --> 00:38:32,977
„Ludi za oružjem.
Sećaš se. Tako to ide.

495
00:38:33,140 --> 00:38:34,858
Niko nije bio
dovoljno dobar za nas.

496
00:38:35,361 --> 00:38:36,245
Ipak…

497
00:38:36,448 --> 00:38:40,640
Komadići grada na zastavama od stakla.
Nikada nećemo zaboraviti ovu ukletu planetu.“

498
00:38:44,031 --> 00:38:46,723
„Član 489.

499
00:38:47,583 --> 00:38:51,734
Odrasla osoba koja je u stanju
imbecilnosti ili demencije

500
00:38:51,928 --> 00:38:53,809
ili koja ima česte napade besa

501
00:38:54,230 --> 00:38:55,755
mora biti držana pod nadzorom

502
00:38:55,973 --> 00:39:01,259
čak i ako ima periode lucidnosti.“

503
00:39:05,493 --> 00:39:08,234
„Još jednom, nakon svih odgovora
datih u pogrešno vreme

504
00:39:08,331 --> 00:39:10,082
i starenja mladosti,

505
00:39:10,293 --> 00:39:12,596
noć pada sa visina.“

506
00:39:15,692 --> 00:39:19,843
„Kao izgubljena deca, mi živimo
svoje nedovršene avanture.“

507
00:39:19,940 --> 00:39:24,370
- Zavesa! Zavesa!

508
00:39:24,527 --> 00:39:26,627
Film koji sam napravio u to vreme

509
00:39:26,830 --> 00:39:30,770
i koji je, prirodno, razgnevio
većinu naprednih esteta,

510
00:39:30,941 --> 00:39:33,681
bio je takav od početka do kraja;

511
00:39:34,168 --> 00:39:38,562
a te jadne rečenice bile su izgovarane
preko potpuno praznog ekrana

512
00:39:38,749 --> 00:39:41,631
i isprekidane izuzetno dugačkim
pasažima tišine, tokom kojih

513
00:39:41,761 --> 00:39:43,496
je ekran ostajao potpuno crn.

514
00:39:43,763 --> 00:39:47,387
Neki sigurno veruju da je
kasnije iskustvo vodilo

515
00:39:47,517 --> 00:39:49,673
ka sazrevanju mojih
talenata ili namera.

516
00:39:49,846 --> 00:39:54,258
Iskustvo čega? Usavršavanja u
nečemu što sam već odbacio?

517
00:39:54,436 --> 00:39:55,782
Nemojte me zasmejavati.

518
00:39:58,714 --> 00:40:01,243
Zašto bi neko ko se
u mladosti trudio

519
00:40:01,422 --> 00:40:04,090
da bude tako nepodnošljiv u filmu,

520
00:40:04,220 --> 00:40:08,176
odjednom hteo da kao
stariji bude prihvaćen?

521
00:40:09,085 --> 00:40:13,139
Nešto što je bilo tako loše
nikada se ne može popraviti.

522
00:40:13,285 --> 00:40:16,204
Ljudi mogu da kažu, „Kako je
stario, tako se menjao“;

523
00:40:16,333 --> 00:40:18,393
ali je i ostao isti.

524
00:40:19,660 --> 00:40:21,660
-Nisam surov, ja sam samo logičan.

525
00:40:22,500 --> 00:40:24,792
Odavno sam objavio rat ovom društvu.

526
00:40:25,020 --> 00:40:28,181
-Da li si ubio mnogo
ljudi, Pjer-Fransoa?

527
00:40:28,540 --> 00:40:33,250
-Ne, anđele moj. Pogledaj, ni traga krvi,
samo nekoliko mrlja mastila!

528
00:40:33,620 --> 00:40:36,334
-Ali, pustimo to, Garons,
sada pripremam nešto izuzetno...

529
00:40:36,480 --> 00:40:39,796
Još kao dete bio sam lucidniji
i inteligentniji od ostalih.

530
00:40:40,540 --> 00:40:41,970
Nikada mi to nisu oprostili...

531
00:40:42,500 --> 00:40:44,500
Kakav idiotizam!

532
00:40:44,660 --> 00:40:47,330
Ali, kakva neobična sudbina!...

533
00:40:47,460 --> 00:40:50,843
Nisam sujetan, samo ponosan.

534
00:40:50,980 --> 00:40:54,240
I siguran sam u sebe,
apsolutno siguran.

535
00:40:54,429 --> 00:40:58,640
Sitni lopov po potrebi, ubica po
vokaciji; moj put je već zacrtan

536
00:40:58,756 --> 00:41:00,700
i ja ću ići njime uzdignute glave –

537
00:41:00,980 --> 00:41:02,980
sve dok ne padne na giljotini, naravno!...

538
00:41:03,180 --> 00:41:07,025
Moj otac mi je uvek govorio:
’Pjer-Fransoa, završićeš na gubilištu’.

539
00:41:07,180 --> 00:41:11,134
-Bio je u pravu, Pjer-Fransoa,
treba uvek slušati roditelje.

540
00:41:11,170 --> 00:41:16,698
Iako je izabrana populacija
te prolazne prestonice nemira

541
00:41:16,836 --> 00:41:19,210
uključivala i nekoliko lopova

542
00:41:19,343 --> 00:41:21,678
i, povremeno, nekoliko ubica,

543
00:41:21,963 --> 00:41:27,493
naš život je pre sve svega
odlikovala raskošna dokolica;

544
00:41:28,247 --> 00:41:32,228
a od svih zločina i prestupa
koje je vlast osuđivala,

545
00:41:32,373 --> 00:41:35,365
na taj se gledalo kao
na najveću pretnju.

546
00:41:39,180 --> 00:41:41,309
-Da li je pravo ili lažno?

547
00:41:42,340 --> 00:41:44,340
-Šta ti misliš, glumče?

548
00:41:44,860 --> 00:41:49,985
Nemaš ništa da kažeš? Mudar si
ti čovek! Nikada ništa ne govoriš!

549
00:41:50,580 --> 00:41:53,680
-Da li ste sanjali mačke? Ili pse?

550
00:41:54,300 --> 00:41:56,981
Da li ste videli uzburkanu vodu?

551
00:41:57,110 --> 00:42:03,890
Evo objašnjenja svih vaših
snova – prava knjiga, sa slikama!

552
00:42:08,589 --> 00:42:12,450
-Lasner i njegovi ortaci nisu
daleko. Upozorio sam te.

553
00:42:12,560 --> 00:42:16,614
Bio je to najbolji mogući
lavirint za neoprezne posetioce.

554
00:42:17,388 --> 00:42:20,725
Oni koji bi tu svratili na dva ili
tri dana nikada ne bi odlazili

555
00:42:20,854 --> 00:42:23,060
ili barem dok ne bi
prestali da postoje;

556
00:42:23,335 --> 00:42:26,351
ali, većina je do tada videla kraj

557
00:42:26,481 --> 00:42:28,410
svojih kratkih života.

558
00:42:28,644 --> 00:42:32,180
Niko nije napustio tih
nekoliko ulica i stolova

559
00:42:32,340 --> 00:42:35,610
gde su doživeli „vrhunac vremena“.

560
00:42:35,860 --> 00:42:38,836
-Ako sam dobro shvatila,
svi vi ste nekakvi filozofi?

561
00:42:38,916 --> 00:42:40,007
-Zašto da ne?

562
00:42:40,090 --> 00:42:43,890
-Drago mi je da to čujem! Filozofija je
tako plemenita, lepa i prefinjena!

563
00:42:59,642 --> 00:43:02,415
Svako je bio ponosan što je podneo

564
00:43:02,528 --> 00:43:05,042
tako veličanstveno poguban izazov;

565
00:43:05,261 --> 00:43:09,266
u stvari, verujem da niko od
onih koji su tako prošli,

566
00:43:09,493 --> 00:43:12,834
nikada nije stekao makar najmanju
časnu reputaciju u ovom svetu.

567
00:43:13,350 --> 00:43:15,110
-Šta ćemo s mojim prozorima?

568
00:43:15,190 --> 00:43:19,750
-Zašto, zar u Crvendaću
više nema zabave?

569
00:43:24,580 --> 00:43:26,909
-Oh, gospodine Lasner,
ja sam samo mislio...

570
00:43:32,030 --> 00:43:36,160
Svako od nas je svakog dana popio više
pića nego što bi neki radnički sindikat

571
00:43:36,336 --> 00:43:39,693
mogao da izgovori  laži za
vreme celog divljeg štrajka.

572
00:43:40,487 --> 00:43:45,757
Policijske bande, vođene
brojnim uhodama,

573
00:43:46,211 --> 00:43:49,932
stalno su vršile upade
pod svakakvim izgovorima –

574
00:43:50,536 --> 00:43:53,682
uglavnom tražeći drogu

575
00:43:53,828 --> 00:43:56,423
i maloletnice.

576
00:43:59,014 --> 00:44:03,927
Nisam mogao da se ne setim tih šarmantnih
huligana i ponosnih mladih žena,

577
00:44:04,073 --> 00:44:08,135
s kojima sam visio u tim mračnim
birtijama, kada sam mnogo kasnije –

578
00:44:08,694 --> 00:44:12,910
godine su proletele kao
naše noći u to vreme,

579
00:44:13,240 --> 00:44:18,251
bez i najmanjeg uzmaka –
čuo pesmu italijanskih robijaša:

580
00:44:19,727 --> 00:44:22,678
„Tamo ćeš naći devojke
koje će ti dati sve;

581
00:44:22,921 --> 00:44:25,337
prvo pozdrav, onda ruku…

582
00:44:25,727 --> 00:44:28,629
Ima jedno zvono u ulici Filanđeri;

583
00:44:29,173 --> 00:44:32,448
svaki put kad zazvoni,
neko bude osuđen…

584
00:44:32,675 --> 00:44:35,756
Najbolja deca nam
umiru po zatvorima.“

585
00:44:41,675 --> 00:44:44,259
Iako su prezirali sve
ideološke iluzije

586
00:44:44,372 --> 00:44:48,215
i bili potpuno ravnodušni prema svemu
što je kasnije moglo da im da za pravo,

587
00:44:48,637 --> 00:44:53,364
te propalice nisu oklevale da
otvoreno objave ono što će doći.

588
00:44:53,724 --> 00:44:55,021
Kraj umetnosti,

589
00:44:55,119 --> 00:44:58,021
objavljivanje smrti Boga
usred katedrale,

590
00:44:58,135 --> 00:45:00,951
tajni plan da se Ajfelova
kula digne u vazduh –

591
00:45:01,130 --> 00:45:05,589
to su bili sitni skandali u koje
su se povremeno upuštali ti ljudi

592
00:45:06,059 --> 00:45:10,721
za koje je ovaj način života
bio najveći skandal.

593
00:45:14,116 --> 00:45:17,960
Pitali su se zašto neke
revolucije nisu uspele;

594
00:45:18,106 --> 00:45:21,365
i da li je proletarijat
zaista postojao;

595
00:45:21,576 --> 00:45:24,462
i ako jeste, šta bi mogao da bude.

596
00:45:25,740 --> 00:45:27,740
-Neki misle da on misli na nas,

597
00:45:28,260 --> 00:45:30,260
drugi da nas on misli.

598
00:45:30,940 --> 00:45:33,200
A neki opet, da on spava
i da smo mi njegov san –

599
00:45:35,300 --> 00:45:36,763
njegov ružan san.

600
00:45:39,066 --> 00:45:42,698
Kada danas govorim o tim ljudima, možda
će se nekome učiniti da im se podsmevam.

601
00:45:42,812 --> 00:45:44,579
Ali, nije tako.

602
00:45:44,879 --> 00:45:47,778
„Pio sam njihovo vino“
i ostao im veran.

603
00:45:48,496 --> 00:45:52,384
Ne mislim da sam
zbog svega što sam radio

604
00:45:52,822 --> 00:45:56,295
kasnije u bilo čemu postao
bolji nego što su oni bili tada.

605
00:45:57,933 --> 00:46:01,712
Imajući u vidu nadmoćne
sile navika i zakona,

606
00:46:01,825 --> 00:46:05,295
koje su nas stalno pritiskale
do tačke rasturanja,

607
00:46:05,636 --> 00:46:09,843
niko od nas nije bio siguran
da ćemo zajedno dočekati kraj nedelje.

608
00:46:10,168 --> 00:46:13,330
Ipak, sve što smo voleli bilo je tu.

609
00:46:13,744 --> 00:46:17,388
Vreme je sagorevalo brže nego
bilo gde drugde i uskoro ga više nije bilo.

610
00:46:17,552 --> 00:46:19,952
Osećali smo kako se zemlja trese.

611
00:46:21,340 --> 00:46:24,276
- Uskoro ćemo biti na kopnu.
Onda se možemo češće viđati.

612
00:46:27,363 --> 00:46:29,584
Samoubistvo je odnelo mnoge.

613
00:46:29,710 --> 00:46:34,421
Kao u pesmi, „piće i
đavo odneli su ostale“.

614
00:46:38,778 --> 00:46:41,162
Na sredini puta kroz stvarni život

615
00:46:41,324 --> 00:46:44,770
našli smo se okruženi
sumornom melanholijom,

616
00:46:45,199 --> 00:46:48,435
kojom su odisale sve te
tužne šale razmenjivane

617
00:46:48,637 --> 00:46:51,151
u kafeima izgubljene mladosti.

618
00:46:53,843 --> 00:46:56,584
„Ovo je samo šahovska
tabla dana i noći,

619
00:46:56,730 --> 00:46:59,875
na kojoj se Sudbina s
ljudima ko’ sa figurama igra;

620
00:47:01,104 --> 00:47:04,120
pomera ih tamo i vamo,
šah i mat im daje

621
00:47:04,980 --> 00:47:08,920
i jednog po jednog
nazad u kovčeg šalje.“

622
00:47:11,004 --> 00:47:12,561
„Kroz koliko će još doba

623
00:47:12,761 --> 00:47:17,205
ova naša uzvišena
scena biti igrana,

624
00:47:17,367 --> 00:47:20,286
u još nerođenim državama
i na nepoznatim naglascima!“

625
00:47:21,628 --> 00:47:23,031
„Šta je pisanje?

626
00:47:23,209 --> 00:47:25,009
Čuvar istorije…

627
00:47:25,739 --> 00:47:26,842
Šta je čovek?

628
00:47:26,922 --> 00:47:29,825
Rob smrti, putnik namernik,

629
00:47:29,995 --> 00:47:31,714
gost na zemlji...

630
00:47:32,541 --> 00:47:33,903
Šta je prijateljstvo?

631
00:47:34,065 --> 00:47:35,768
Jednakost prijatelja.“

632
00:47:38,119 --> 00:47:40,673
„Bernar, šta očekuješ od sveta?

633
00:47:40,884 --> 00:47:43,721
Šta misliš, da li išta može
da te zadovolji?...

634
00:47:44,703 --> 00:47:47,654
Ona nestaje, iščezavajući
kao duh koji,

635
00:47:47,768 --> 00:47:51,473
podarivši nam neku
vrstu zadovoljstva

636
00:47:51,846 --> 00:47:53,971
i ostajući u nama,

637
00:47:54,404 --> 00:47:57,403
ostavlja za sobom samo nemir...

638
00:47:58,052 --> 00:48:00,087
Bernar, Bernar, imao je
običaj da kaže,

639
00:48:00,266 --> 00:48:03,266
ta zelena mladost
neće trajati večno.“

640
00:48:39,203 --> 00:48:43,241
Ali, ništa ne izražava bolje tu
nespokojnu i bezizlaznu sadašnjost

641
00:48:43,614 --> 00:48:47,798
od te drevne fraze, koja se
u celini stalno vraća u sebe,

642
00:48:48,090 --> 00:48:52,509
kao lavirint iz kojeg je
nemoguće pobeći,

643
00:48:53,303 --> 00:48:58,549
ispisane na način koji savršeno
sjedinjuje formu i sadržaj prokletstva:

644
00:48:59,619 --> 00:49:03,770
In girum imus nocte
et consumimur igni.

645
00:49:04,581 --> 00:49:09,024
Kružimo kroz noć i
proždire nas vatra.

646
00:49:13,549 --> 00:49:16,905
„Jedna generacija
odlazi, druga dolazi,

647
00:49:17,019 --> 00:49:19,370
ali zemlja traje večno.

648
00:49:20,065 --> 00:49:22,092
Sunce izlazi i zalazi

649
00:49:22,254 --> 00:49:24,654
i opet žuri ka mestu s kojeg izlazi...

650
00:49:25,116 --> 00:49:27,516
Sve reke u more otiču;

651
00:49:27,695 --> 00:49:29,819
ali, more se nikada ne preliva;

652
00:49:30,400 --> 00:49:35,178
jer tamo odakle su došle,
sve reke se iznova vraćaju…

653
00:49:36,338 --> 00:49:38,316
Svaka stvar ima svoje doba,

654
00:49:38,494 --> 00:49:42,062
za svaki cilj postoji pravo vreme...

655
00:49:42,786 --> 00:49:45,543
vreme za ubijanje
i vreme za iceljivanje;

656
00:49:45,721 --> 00:49:47,991
vreme za rušenje
i vreme za zidanje;

657
00:49:48,624 --> 00:49:51,640
vreme za žetvu
i vreme za setvu;

658
00:49:51,948 --> 00:49:54,802
vreme za ćutanje
i vreme za priču...

659
00:49:57,030 --> 00:49:59,030
Bolje je videti ono za čime žudimo,

660
00:49:59,160 --> 00:50:01,225
nego žudeti za onim
što ne poznajemo;

661
00:50:01,420 --> 00:50:05,095
osim toga, to je oholost
i bolest duha...

662
00:50:06,152 --> 00:50:10,184
Naime, kojem bi to onostranom
cilju mogao da žudi taj smrtnik

663
00:50:10,381 --> 00:50:13,877
koji nije saznao šta
je za njega dobro

664
00:50:14,276 --> 00:50:16,893
ni za svojih dana na zemlji,

665
00:50:17,056 --> 00:50:19,820
tokom vremena koje mu je
promaklo kao senka?“

666
00:50:31,775 --> 00:50:34,035
„Ne, pređimo reku

667
00:50:34,214 --> 00:50:37,060
i odmorimo u senci onog drveća tamo.“

668
00:50:42,317 --> 00:50:45,130
Tamo smo stekli čvrstinu

669
00:50:45,292 --> 00:50:48,138
koju smo zadržali tokom
svih dana našeg života

670
00:50:48,291 --> 00:50:54,486
i koja je nekima od nas omogućila da tako
laka srca ostanemo u ratu s celim svetom.

671
00:50:59,563 --> 00:51:01,515
Što se mene tiče,

672
00:51:01,693 --> 00:51:05,620
pretpostavljam da su okolnosti tog
vremena bile neka vrsta šegrtovanja,

673
00:51:05,990 --> 00:51:09,723
koje mi je omogućilo da tako instiktivno idem
svojim putem kroz kasniji lanac događaja,

674
00:51:09,840 --> 00:51:14,140
koji je uključivao tako mnogo nasilja i tako mnogo
raskida, u kojima su mnogi ljudi prošli tako loše.

675
00:51:14,830 --> 00:51:19,585
Kao da sam kroz sve te godine
prošao s nožem u rukama.

676
00:51:27,135 --> 00:51:30,956
Možda ne bismo bili
tako nemilosrdni

677
00:51:31,111 --> 00:51:34,054
da samo našli neki već
započeti projekat

678
00:51:34,192 --> 00:51:37,298
koji bi zasluživao našu podršku.

679
00:51:37,827 --> 00:51:40,151
Ali, nije bilo takvog projekta.

680
00:51:41,127 --> 00:51:43,615
Jedinu stvar koju smo podržavali,

681
00:51:43,834 --> 00:51:46,891
definisali smo i pokrenuli sami.

682
00:51:47,346 --> 00:51:52,500
Nije bilo ničeg iznad nas što je
zasluživalo naše poštovanje.

683
00:52:00,715 --> 00:52:03,495
Neko ko razmišlja i
deluje na takav način,

684
00:52:03,762 --> 00:52:08,307
ne može predugo da sluša

685
00:52:08,535 --> 00:52:10,828
one koji nalaze nešto dobro

686
00:52:11,365 --> 00:52:13,608
ili makar vredno tolerancije

687
00:52:13,706 --> 00:52:15,941
u sadašnjim uslovima;

688
00:52:16,464 --> 00:52:20,309
niti one koji skreću sa staze
koju je on rešio da sledi;

689
00:52:20,456 --> 00:52:24,530
niti, u nekim slučajevima,
one koji prosto nisu dovoljno bistri.

690
00:52:48,274 --> 00:52:50,713
Godinama kasnije,
neki drugi ljudi su počeli

691
00:52:50,909 --> 00:52:53,836
da zagovaraju revoluciju
svakodnevnog života

692
00:52:54,113 --> 00:52:57,364
svojim krotkim glasovima
i prostituisanim perima –

693
00:52:57,939 --> 00:52:59,093
ali, sa distance

694
00:52:59,240 --> 00:53:03,224
i s hladnom uverljivošću
astronomskog osmatranja.

695
00:53:07,606 --> 00:53:12,452
Ali, neko ko je zaista uzeo učešće
u poduhvatima ove vrste

696
00:53:12,630 --> 00:53:16,647
i ko je prošao kroz zanosne katastrofe
koje ih prate ili slede posle njih,

697
00:53:16,866 --> 00:53:20,200
ne može da se nađe u
tako lagodnoj poziciji.

698
00:53:20,655 --> 00:53:24,655
Vreline i mrazevi takvog
vremena ostaju vam u kostima.

699
00:53:25,517 --> 00:53:28,557
Morate da otkrijete kako da
proživite preostale dane

700
00:53:28,720 --> 00:53:31,728
na način dostojan
tako lepog početka.

701
00:53:32,591 --> 00:53:37,437
Želite da produžite to prvo
iskustvo života van zakona.

702
00:53:44,564 --> 00:53:47,149
I tako je, malo po malo,

703
00:53:47,377 --> 00:53:49,881
započela nova era velikih požara,

704
00:53:50,320 --> 00:53:54,214
kojima niko od nas koji smo
još živi neće videti kraj.

705
00:53:54,425 --> 00:53:56,473
Poslušnost je mrtva.

706
00:53:57,579 --> 00:54:00,738
Divno je videti kako su nemiri

707
00:54:00,884 --> 00:54:04,136
iz jednog ozloglašenog
i efemernog dela grada

708
00:54:04,303 --> 00:54:07,465
na kraju uzdrmali
ceo svetski poredak.

709
00:54:08,098 --> 00:54:11,610
(Takve metode ne bi
nikada uzdrmale bilo šta

710
00:54:11,773 --> 00:54:13,984
u nekom harmoničnom društvu

711
00:54:14,244 --> 00:54:16,723
sposobnom da kontroliše
sve svoje snage;

712
00:54:16,911 --> 00:54:21,016
ali, sada je očigledno da ovo
društvo uopšte nije takvo.)

713
00:54:25,072 --> 00:54:28,584
Što se mene tiče, nikada nisam
zažalio zbog onoga što sam radio;

714
00:54:28,730 --> 00:54:31,819
budući ono što jesam, priznajem
da sam i dalje potpuno nesposoban

715
00:54:31,950 --> 00:54:36,360
da zamislim kako sam mogao
da bilo šta uradim nekako drugačije.

716
00:54:41,620 --> 00:54:46,589
Uprkos oštrini prve faze sukoba,
naša strana je naginjala

717
00:54:46,727 --> 00:54:49,948
statičnoj, čisto
defanzivnoj poziciji.

718
00:54:50,355 --> 00:54:54,470
Naši spontani eksperimenti
nisu bili dovoljno samosvesni;

719
00:54:54,583 --> 00:54:58,032
pošto je sve bilo ograničeno
na određeni lokalitet,

720
00:54:58,320 --> 00:55:01,432
bili smo skloni tome da
potcenjujemo značajne mogućnosti

721
00:55:01,563 --> 00:55:06,670
za subverziju u očigledno neprijateljskom
svetu koji se prostirao svuda oko nas.

722
00:55:25,860 --> 00:55:28,661
Kada smo videli da
naša odbrana popušta

723
00:55:28,770 --> 00:55:31,040
i da neki naši drugovi
počinju da se kolebaju,

724
00:55:31,440 --> 00:55:38,470
nekoliko nas je osetilo da bi
trebalo da krenemo u napad:

725
00:55:38,790 --> 00:55:44,074
umesto da se ukopavamo
u zanosna utvrđenja trenutka,

726
00:55:44,359 --> 00:55:48,717
trebalo je da izbijemo na otvoren prostor,
izvršimo prepad, zadržimo taj stav

727
00:55:49,221 --> 00:55:53,937
i onda se posvetimo totalnom uništavanju
ovog neprijateljskog sveta –

728
00:55:54,327 --> 00:55:56,262
da bismo ga ponovo izgradili,

729
00:55:56,392 --> 00:55:59,140
ako je moguće, na
nekim drugim osnovama.

730
00:56:08,895 --> 00:56:10,765
Imali smo prethodnike,

731
00:56:10,927 --> 00:56:13,074
ali oni su bili zaboravljeni.

732
00:56:13,968 --> 00:56:17,423
Morali smo da otkrijemo
gde vodi tok događaja

733
00:56:17,635 --> 00:56:21,899
i da mu se suprotstavimo tako
temeljno, ne bi li ga naterali

734
00:56:22,127 --> 00:56:25,053
da postepeno promeni pravac,
u skladu s našim ukusima.

735
00:56:25,371 --> 00:56:27,907
Kao što je Klauzevic
živahno primetio,

736
00:56:28,135 --> 00:56:31,159
„Ko god ima genija,
dužan je da ga upotrebi –

737
00:56:31,338 --> 00:56:33,858
to je jedno od pravila igre.“

738
00:56:34,411 --> 00:56:36,199
Ili Baltazar Grasijan:

739
00:56:36,427 --> 00:56:39,419
„Moraš preseći putanju vemena,

740
00:56:39,614 --> 00:56:42,313
da bi stigao do prave prilike.“

741
00:56:44,085 --> 00:56:46,768
Ali, kako bih mogao da zaboravim
onoga koga sam viđao u svim

742
00:56:46,938 --> 00:56:49,751
najuzvišenijim trenucima
naših avantura –

743
00:56:50,147 --> 00:56:54,489
njega, koji je tih neizvesnih
dana otvorio novu stazu

744
00:56:54,635 --> 00:56:56,326
i krenuo napred tako brzo,

745
00:56:56,586 --> 00:56:58,619
birajući one koji bi
mogli da ga prate?

746
00:56:58,903 --> 00:57:01,960
Niko mu nije bio ravan te godine.

747
00:57:02,260 --> 00:57:07,338
„Prilazi tajanstvenom izvoru svetlosti koji dolazi
s mesta gde ne bi trebalo da živi nijedno ljudsko biće“.

748
00:57:07,779 --> 00:57:12,527
Bio je u stanju da menja
grad prosto gledajući ga.

749
00:57:18,956 --> 00:57:23,493
Za samo godinu dana otkrio je dovoljno
materijala za ceo vek istraživanja;

750
00:57:23,899 --> 00:57:28,760
dubine i misterije urbanog
prostora bile su njegovo otkriće.

751
00:57:33,160 --> 00:57:36,580
„Unutar citadele osećao se
teški muk nesrećnih ljudi.“

752
00:57:36,786 --> 00:57:42,298
„Dok su se dvojica prijatelja probijala ka
palati, začuo se iznenadni prasak truba.“

753
00:57:42,682 --> 00:57:47,267
Sile koje vladaju ovim svetom, sa svojim
bednim, falsifikovanim informacijama,

754
00:57:47,559 --> 00:57:52,006
kojima zavode sebe isto koliko
i zatupljuju svoje podanike,

755
00:57:52,250 --> 00:57:54,836
još nisu izračunale
koliko ih je koštao

756
00:57:54,967 --> 00:57:57,400
brzi prolazak tog čoveka.

757
00:57:57,619 --> 00:57:58,829
Ali, zar je to više važno?

758
00:57:59,349 --> 00:58:02,666
Imena olupina vide se samo u vodi.

759
00:58:10,850 --> 00:58:17,527
„Posle dugog jahanja on stiže do mora,
nad kojim se sprema velika oluja.“

760
00:58:25,260 --> 00:58:31,382
„Svetla koja bledo sijaju kroz oluju
ukazuju na moguće sklonište.“

761
00:58:31,513 --> 00:58:41,070
„Nalazi krčmu, u koju dolaze mornari i
putnici iz dalekih i tajanstvenih zemalja.“

762
00:58:55,420 --> 00:59:06,820
„Dok napolju besni oluja, pričaju se čudne priče
o basnoslovnim ostrvima i čudesnim utvrđenim gradovima.“

763
00:59:16,873 --> 00:59:19,613
„Za to vreme, krčmi se
približava iscrpljeni putnik,

764
00:59:19,740 --> 00:59:31,913
koji donosi zapanjujuću novost.
(Sledeće nedelje: ’Rim je pao!’)“

765
00:59:33,327 --> 00:59:35,798
Formulu za rušenje ovog sveta

766
00:59:35,912 --> 00:59:37,928
nismo tražili u knjigama,

767
00:59:38,140 --> 00:59:39,392
već u lutanju.

768
00:59:39,872 --> 00:59:42,262
U tim odlascima,
koji su trajali danima,

769
00:59:42,620 --> 00:59:46,124
ništa nije bilo kao juče,
niti je imalo kraj.

770
00:59:51,221 --> 00:59:54,278
Zapanjujući susreti,
zastrašujuće prepreke,

771
00:59:54,408 --> 00:59:57,546
ogromna izdajstva,
pogubne opčinjenosti –

772
00:59:57,993 --> 01:00:02,204
u toj potrazi za nesvetim Gralom
niko nije oskudevao

773
01:00:02,367 --> 01:00:04,367
u onome za čime je žudeo.

774
01:00:05,254 --> 01:00:08,229
Čak ni kada bi, nekog nesrećnog
dana, neki od najboljih igrača

775
01:00:08,294 --> 01:00:11,758
nestali u šumama ludila –

776
01:00:12,322 --> 01:00:17,395
Ali, nema većeg ludila od
sadašnje organizacije života.

777
01:00:18,989 --> 01:00:22,346
Da li smo na kraju našli
ono za čime smo tragali?

778
01:00:22,736 --> 01:00:26,913
Moglo bi se reći da nam je uspelo
da ga makar za trenutak ugledamo;

779
01:00:27,274 --> 01:00:30,069
zato što je nesporno
da smo od te tačke

780
01:00:30,216 --> 01:00:32,961
bili su stanju da razumemo

781
01:00:33,092 --> 01:00:35,566
lažni život u svetlosti onog pravog

782
01:00:36,306 --> 01:00:39,972
i da smo stekli vrlo
čudnu moć zavođenja:

783
01:00:40,330 --> 01:00:44,744
naime, od tada nam niko nije prišao
blizu, a da nije poželeo da nas sledi.

784
01:00:45,039 --> 01:00:50,118
Ponovo smo otkrili tajnu deljenja
onoga što je bilo sjedinjeno.

785
01:00:52,608 --> 01:00:57,178
Nismo išli na televiziju da
bismo objavili svoja otkrića.

786
01:00:57,737 --> 01:01:01,764
Nikada nismo tražili subvencije
od akademskih fondacija

787
01:01:02,018 --> 01:01:04,945
ili naklonost intelektualaca
koji pišu za novine.

788
01:01:05,404 --> 01:01:08,988
Samo smo dolivali benzin tamo
gde je već buktao plamen.

789
01:01:15,039 --> 01:01:20,200
Tako smo se nepovratno
svrstali u partiju Đavola –

790
01:01:20,628 --> 01:01:23,241
„istorijskog zla“,

791
01:01:23,529 --> 01:01:27,096
koje postojeće uslove
vodi ka uništenju,

792
01:01:27,515 --> 01:01:30,399
„loše strane“ koja stvara istoriju

793
01:01:30,547 --> 01:01:33,177
podrivajući sva
uvrežena zadovoljstva.

794
01:01:37,573 --> 01:01:41,346
-Oh, kakva divna vatra!

795
01:01:41,700 --> 01:01:43,440
Mnogo volim vatru!

796
01:01:43,700 --> 01:01:45,306
I ona voli mene.

797
01:01:45,420 --> 01:01:47,920
Pogledajte kako su
umiljati ovi plamenovi,

798
01:01:48,606 --> 01:01:51,633
kako mi ližu prste kao kučići.

799
01:01:52,980 --> 01:01:54,980
To je tako čarobno!…

800
01:01:56,093 --> 01:01:58,406
Oprostite, nisam se predstavio.

801
01:01:58,700 --> 01:02:01,620
Iako je istina da vam moje ime i
titule neće značiti ništa.

802
01:02:01,900 --> 01:02:03,360
Dolazim iz daleka.

803
01:02:03,540 --> 01:02:06,200
Zaboravljen u svojoj zemlji,
nepoznat drugde,

804
01:02:06,846 --> 01:02:08,940
takva je sudbina putnika.

805
01:02:13,205 --> 01:02:15,400
Oni koji još nisu počeli da žive,

806
01:02:15,564 --> 01:02:18,194
nego se štede za bolja vremena

807
01:02:18,359 --> 01:02:21,235
i zato moraju da se
suoče sa užasom starenja,

808
01:02:21,597 --> 01:02:25,262
očekuju ništa manje
nego večiti raj.

809
01:02:25,950 --> 01:02:28,546
Neki od njih taj raj smeštaju
u totalnu revoluciju,

810
01:02:28,640 --> 01:02:34,765
drugi u napredovanje u karijeri,
neki čak i u jedno i u drugo.

811
01:02:35,697 --> 01:02:38,672
U svakom slučaju,
oni čekaju na pristup

812
01:02:38,820 --> 01:02:41,237
onome u šta su samo zurili

813
01:02:41,439 --> 01:02:44,316
u izokrenutom prikazu spektakla:

814
01:02:44,570 --> 01:02:47,950
srećnom jedinstvu
večite sadašnjosti.

815
01:02:51,960 --> 01:02:55,214
Ali, oni koji su izabrali da
u nekom trenutku udare,

816
01:02:55,362 --> 01:02:58,206
znaju da je vreme njihovo
oružje, ali i njihov gospodar.

817
01:02:58,321 --> 01:03:00,474
I ne žale se zbog toga,

818
01:03:00,926 --> 01:03:03,803
jer znaju da je taj
gospodar još suroviji

819
01:03:04,066 --> 01:03:05,923
prema onima koji
se nisu latili oružja.

820
01:03:06,617 --> 01:03:09,560
Ako se jasno ne svrstaš

821
01:03:09,823 --> 01:03:11,532
uz ovaj izokrenuti svet,

822
01:03:11,763 --> 01:03:14,311
bićeš, makar u očima onih
koji veruju u taj svet,

823
01:03:14,459 --> 01:03:16,892
kontroverzna legenda,

824
01:03:17,143 --> 01:03:19,938
nevidljivi i zločesti duh,

825
01:03:20,135 --> 01:03:22,617
perverzni Princ Tame;

826
01:03:23,078 --> 01:03:24,418
što je zapravo lepa titula –

827
01:03:24,648 --> 01:03:27,590
časnija od bilo čega
što može da ti prišije

828
01:03:27,821 --> 01:03:30,270
ovaj sistem blještavog
prosvetljenja.

829
01:03:33,006 --> 01:03:35,380
-Da li sam prekinuo vašu igru?

830
01:03:36,660 --> 01:03:38,660
-Nije važno, gubio sam od početka.

831
01:03:40,140 --> 01:03:41,113
-Mislite?

832
01:03:46,260 --> 01:03:47,253
Šah-mat.

833
01:03:47,806 --> 01:03:48,906
Vidite, pobedili ste.

834
01:03:50,100 --> 01:03:52,100
Šah je tako prosta igra!

835
01:04:20,843 --> 01:04:24,903
I tako smo postali
emisari Princa Podele –

836
01:04:25,117 --> 01:04:27,599
„onog koji je zgrešio“ –

837
01:04:27,977 --> 01:04:30,558
i posvetili se tome
da dovedemo do očaja

838
01:04:30,870 --> 01:04:33,393
one koji su se
poistovetili s čovečanstvom.

839
01:04:52,190 --> 01:04:53,806
-Drugi ljudi su nas voleli

840
01:04:54,620 --> 01:04:56,033
i patili zbog nas.

841
01:04:56,820 --> 01:04:58,173
Mi smo ih gledali

842
01:04:58,740 --> 01:05:00,033
i onda samo otišli.

843
01:05:01,100 --> 01:05:03,100
Zaista lepo putovanje,

844
01:05:03,740 --> 01:05:05,813
o trošku Đavola.

845
01:05:07,958 --> 01:05:10,193
Tokom narednih godina,

846
01:05:10,374 --> 01:05:12,758
ljudi iz dvadesetak zemalja

847
01:05:12,930 --> 01:05:15,741
priključili su se toj
mračnoj zaveri

848
01:05:15,897 --> 01:05:18,141
bezgraničnih zahteva.

849
01:05:18,936 --> 01:05:21,238
Koliko hitnih putovanja,

850
01:05:21,402 --> 01:05:23,375
koliko burnih rasprava!

851
01:05:23,752 --> 01:05:28,223
I koliko tajnih susreta
u svim lukama Evrope!

852
01:05:30,562 --> 01:05:34,572
Tako je nastao najbolji
mogući program za obračun

853
01:05:34,737 --> 01:05:38,189
s celim društvenim životom prema
kojem smo osećali krajnje nepoverenje:

854
01:05:38,835 --> 01:05:40,923
njegovim klasama i
specijalizacijom,

855
01:05:41,079 --> 01:05:42,805
radom i zabavom,

856
01:05:43,027 --> 01:05:44,868
robom i urbanizmom,

857
01:05:45,032 --> 01:05:46,989
ideologijom i Državom.

858
01:05:47,473 --> 01:05:50,892
Pokazali smo da sve
to mora biti odbačeno.

859
01:05:51,632 --> 01:05:54,862
Naš program nije
obećavao ništa osim

860
01:05:55,042 --> 01:05:58,856
autonomije bez ikakvih
ograničenja i pravila.

861
01:06:00,138 --> 01:06:03,590
Ta perspektiva je sada
počela da se uveliko usvaja

862
01:06:03,853 --> 01:06:06,926
i ljudi se svuda bore
za nju ili protiv nje.

863
01:06:07,165 --> 01:06:10,486
U ono vreme, to bi sigurno
izgledalo sumanuto,

864
01:06:10,650 --> 01:06:15,819
da ponašanje modernog kapitalizma
nije bilo još sumanutije.

865
01:06:21,775 --> 01:06:25,424
Bilo je zaista nekoliko
pojedinaca koji su se,

866
01:06:25,752 --> 01:06:29,927
u manjoj ili većoj meri, slagali s nekim
aspektima kritike koju smo razvijali;

867
01:06:30,371 --> 01:06:33,634
ali, nije bilo nijednog
ko bi ih prepoznao sve,

868
01:06:34,188 --> 01:06:38,487
a kamoli nekog sposobnog da ih
artikuliše i razvije u praksi.

869
01:06:38,676 --> 01:06:43,271
I to je razlog zašto nijedan drugi
revolucionarni pokušaj iz tog perioda

870
01:06:43,591 --> 01:06:47,405
nije imao ni najmanjeg
uticaja na promenu sveta.

871
01:06:51,977 --> 01:06:58,959
Naši agitatori su svuda pronosili ideje
s kojima klasno društvo nije moglo da živi.

872
01:06:59,390 --> 01:07:02,041
Intelektualci u službi sistema –

873
01:07:02,260 --> 01:07:05,243
sami u mnogo većem
opadanju nego sistem –

874
01:07:05,473 --> 01:07:09,344
sada oprezno istražuju te otrove u
nadi da će pronaći neke protivotrove;

875
01:07:09,459 --> 01:07:11,103
ali, neće uspeti.

876
01:07:11,949 --> 01:07:15,122
Isto tako uporno
pokušavaju da ih ignorišu –

877
01:07:15,237 --> 01:07:16,691
ali, jednako uzaludno,

878
01:07:16,979 --> 01:07:21,302
tolika je moć istine
izgovorene u pravom trenutku.

879
01:07:24,285 --> 01:07:28,197
Dok su se buntovne
intrige širile Evropom

880
01:07:28,395 --> 01:07:30,622
i čak počele da zahvataju
druge kontinente,

881
01:07:30,753 --> 01:07:34,386
Pariz, u kojem je bilo
lako ostati neprimećen,

882
01:07:34,534 --> 01:07:37,472
i dalje je bio u središtu
svih naših putovanja,

883
01:07:37,686 --> 01:07:40,349
naše najposećenije sastajalište.

884
01:07:40,759 --> 01:07:43,127
Ali, njegov pejsaž bio je uništen;

885
01:07:43,488 --> 01:07:47,614
sve se klatilo i raspadalo.

886
01:07:51,825 --> 01:07:57,792
Ipak, zalazeće sunce ovog grada ostavilo
je na nekim mestima nešto svetlosti,

887
01:07:58,523 --> 01:08:01,950
u kojoj smo uživali gledajući je
kako bledi tih poslednjih dana,

888
01:08:02,230 --> 01:08:05,789
u okruženju koje će
uskoro biti zbrisano,

889
01:08:05,912 --> 01:08:09,344
ushićeni tom lepotom
koja se nikada neće vratiti.

890
01:09:20,051 --> 01:09:24,260
Ubrzo smo morali da ga napustimo –
taj grad koji je za nas bio tako slobodan,

891
01:09:24,391 --> 01:09:28,013
ali koji se spremao da pređe
u ruke naših neprijatelja.

892
01:09:28,457 --> 01:09:33,602
Slepi zakon se već
neumoljivo primenjivao,

893
01:09:34,292 --> 01:09:37,909
iznova ga praveći po svojoj
slici – po slici groblja:

894
01:09:38,205 --> 01:09:41,270
„Kakav jad, kakva tuga!
Pariz se trese.“

895
01:09:43,670 --> 01:09:45,231
Morali smo da ga napustimo,

896
01:09:45,354 --> 01:09:49,784
ali ne pre nego što još jednom
pokušamo da ga zauzmemo na silu;

897
01:09:50,195 --> 01:09:53,631
na kraju smo morali da se povučemo, kao
što smo napustili toliko drugih stvari,

898
01:09:53,754 --> 01:09:58,480
da bismo sledeli put zacrtan
neumitnostima tog čudnog rata,

899
01:09:58,727 --> 01:10:00,519
koje su nas odvele tako daleko.

900
01:10:05,567 --> 01:10:10,865
Naša jedina namera bila je
da podstaknemo praktičnu

901
01:10:11,189 --> 01:10:14,641
i otvorenu podelu između onih
koji žele postojeći poredak

902
01:10:14,772 --> 01:10:16,778
i onih koji su rešili
da taj poredak odbace.

903
01:10:22,364 --> 01:10:25,323
Druge epohe su imale
svoje velike sukobe,

904
01:10:25,507 --> 01:10:29,008
koje nisu izabrale, ali u kojima
je uvek trebalo izabrati stranu.

905
01:10:29,308 --> 01:10:31,848
To su bili generacijski poduhvati,

906
01:10:32,094 --> 01:10:34,133
u kojima su nastajala i nestajala

907
01:10:34,322 --> 01:10:36,730
čitava carstva i kulture.

908
01:10:37,209 --> 01:10:39,329
Troju morate da osvojite

909
01:10:39,469 --> 01:10:41,310
ili da je branite.

910
01:10:43,233 --> 01:10:45,962
Svi ti događaji podsećaju
donekle jedni na druge:

911
01:10:46,166 --> 01:10:50,949
ti trenuci kada borci, rešeni da upadnu u
neprijateljski logor, konačno bivaju razdvojeni,

912
01:10:51,303 --> 01:10:53,194
da se više nikada ne vide.

913
01:10:55,180 --> 01:10:59,386
-Svaki oficir ili kadet koji ne oseća
da može po dobroj savesti udovoljiti

914
01:10:59,520 --> 01:11:00,780
zahtevima ove zakletve,

915
01:11:01,166 --> 01:11:03,240
treba da istupi na desno
od ovog bataljona.

916
01:11:07,420 --> 01:11:09,853
-Gospodo s Juga, istupite iz stroja!

917
01:12:05,959 --> 01:12:09,198
To je uistinu lep prizor,

918
01:12:09,362 --> 01:12:11,894
kada počinje juriš na ovaj svet.

919
01:12:16,110 --> 01:12:19,036
Već u prvim trenucima,
skoro neprimetno,

920
01:12:19,250 --> 01:12:23,047
ispunjava vas saznanje da
uskoro, kakav god bio ishod,

921
01:12:23,261 --> 01:12:26,509
više ništa neće biti kao pre.

922
01:12:30,767 --> 01:12:33,019
Juriš počinje polako,

923
01:12:33,109 --> 01:12:34,605
lagano se ubrzava,

924
01:12:34,893 --> 01:12:38,402
prelazi tačku posle
koje nema povratka

925
01:12:39,019 --> 01:12:44,299
i konačno se sudara sa onim za šta
se mislilo da ga je nemoguće napasti:

926
01:12:44,897 --> 01:12:47,725
s bedemom koji je bio
tako čvrst i dobro branjen,

927
01:12:47,988 --> 01:12:51,012
ali ipak osuđen da bude uzdrman

928
01:12:51,242 --> 01:12:53,182
i bačen u pometnju.

929
01:12:59,432 --> 01:13:02,127
To je ono što smo uradili,

930
01:13:02,325 --> 01:13:05,119
izranjajući iz noći,

931
01:13:05,521 --> 01:13:07,207
podižući još jednom

932
01:13:07,544 --> 01:13:10,535
zastavu „starog dobrog cilja“

933
01:13:10,749 --> 01:13:13,872
i marširajući napred pod
topovskom paljbom vremena.

934
01:13:22,622 --> 01:13:25,055
U tom napadu mnogi
od nas su poginuli

935
01:13:25,187 --> 01:13:27,390
ili pali u zarobljeništvo;

936
01:13:27,866 --> 01:13:30,677
mnogi su bili ranjeni

937
01:13:30,882 --> 01:13:33,627
ili trajno izbačeni iz stroja;

938
01:13:34,892 --> 01:13:40,251
a nekima je čak uspelo da se izvuku,
jer nisu imali dovoljno hrabrosti;

939
01:13:40,472 --> 01:13:45,412
ali, mislim da se može reći da naša formacija,
kao celina, nikada nije odstupila sa linije,

940
01:13:45,584 --> 01:13:50,166
sve dok nije bila izložena totalnom uništenju.

941
01:14:02,072 --> 01:14:06,363
Nikada nisam mogao da potpuno razumem
one koji su mi toliko puta rekli

942
01:14:06,544 --> 01:14:09,683
da sam te sjajne trupe proćerdao

943
01:14:09,888 --> 01:14:12,394
poslavši ih u besmislen napad,

944
01:14:12,608 --> 01:14:16,323
možda u nekoj vrsti
neronskog samozadovoljstva.

945
01:14:16,684 --> 01:14:22,100
Priznajem da sam ja bio taj koji
je birao vreme i pravac napada

946
01:14:22,384 --> 01:14:27,061
i zato preuzimam punu odgovornost
za sve što se dogodilo.

947
01:14:27,340 --> 01:14:30,596
Ali, šta su ti kritičari očekivali? Da li je trebalo
da odustanemo od borbe s neprijateljem

948
01:14:30,843 --> 01:14:32,865
koji je već išao ka nama?

949
01:14:33,019 --> 01:14:37,712
I zar nisam uvek stajao nekoliko
koraka ispred prve linije?

950
01:14:39,671 --> 01:14:43,436
Oni koji nikada nisu preduzeli
bilo kakvu akciju vole da misle

951
01:14:43,633 --> 01:14:47,768
kako u takvim situacijama možeš slobodno
da određuješ kvalitet svojih saboraca,

952
01:14:48,170 --> 01:14:52,724
kao i vreme i mesto za
nezaustavljiv i konačni udarac.

953
01:14:52,933 --> 01:14:55,678
Ali, u stvarnosti, moraš da
deluješ sa onim što ti je pri ruci,

954
01:14:55,794 --> 01:14:59,443
da kreneš u iznenadni napad na ovu
ili onu realno napadljivu poziciju,

955
01:14:59,690 --> 01:15:03,956
u trenutku kada ti se ukaže prilika;

956
01:15:04,416 --> 01:15:07,810
inače ti ostaje da veneš,
a da nisi uradio ništa.

957
01:15:09,770 --> 01:15:13,255
Strateg Sun Cu je
odavno primetio da

958
01:15:13,616 --> 01:15:18,219
„svaki manevar ima svoje
prednosti i opasnosti“.

959
01:15:18,844 --> 01:15:22,748
A Klauzevic primećuje da
„u ratu nijedna strana ne zna

960
01:15:22,978 --> 01:15:25,559
pravu situaciju svog protivnika.

961
01:15:26,456 --> 01:15:29,218
Zato se treba navići
na delovanje u skladu

962
01:15:29,382 --> 01:15:31,157
sa opštom verovatnoćom;

963
01:15:31,355 --> 01:15:35,053
iluzija je da postoji
vreme kada se može

964
01:15:35,218 --> 01:15:36,977
biti svestan svega“.

965
01:15:38,873 --> 01:15:42,259
Uprkos fantazijama
posmatrača istorije,

966
01:15:42,391 --> 01:15:45,637
koji pokušavaju da se prodaju kao stratezi
i koji na sve gledaju s bezbedne udaljenosti,

967
01:15:46,147 --> 01:15:50,594
ni najsuptilnija teorija ne može
da pruži garancije za neki događaj.

968
01:15:50,798 --> 01:15:55,335
Naprotiv, samo razvoj događaja
može da potvrdi ili ospori neku teoriju.

969
01:15:55,499 --> 01:15:57,521
Moraš da preuzmeš rizik

970
01:15:57,784 --> 01:16:00,644
i platiš za mesto u prvom redu,
ako hoćeš da vidiš ono što sledi.

971
01:16:02,542 --> 01:16:04,819
Drugi, jednako udaljeni,
ali manje oholi posmatrači,

972
01:16:04,934 --> 01:16:09,233
koji su videli kraj napada, ali ne
i njegov početak, propustili su da uzmu

973
01:16:09,397 --> 01:16:11,723
u obzir razliku između te dve faze

974
01:16:12,039 --> 01:16:15,742
i onda otkrili neke greške
u rasporedu naših trupa

975
01:16:15,906 --> 01:16:21,142
i zaključili da do te tačke naše
uniforme više nisu bile jasno egalitarne.

976
01:16:21,499 --> 01:16:23,998
Mislim da se to može pripisati
neprijateljskoj vatri,

977
01:16:24,293 --> 01:16:26,751
kojoj smo bili izloženi tako dugo.

978
01:16:26,932 --> 01:16:29,841
Kada se borba približava vrhuncu,

979
01:16:30,006 --> 01:16:32,422
ishod postaje važniji od držanja.

980
01:16:35,257 --> 01:16:37,575
A ako slušate one koji se

981
01:16:37,707 --> 01:16:41,833
žale što bitka nije čekala na njih,

982
01:16:41,984 --> 01:16:45,604
ispada da je glavni ishod bila činjenica
da je u tom sudaru avangarda bila žrtvovana

983
01:16:46,048 --> 01:16:49,015
i smrvljena u prah.

984
01:16:49,344 --> 01:16:52,253
Po mom mišljenju, upravo
to i jeste bila njena svrha.

985
01:16:54,206 --> 01:16:56,261
Avangarda ima pred
sobom samo jedno vreme;

986
01:16:56,442 --> 01:16:59,129
i najbolje što može da joj se dogodi

987
01:16:59,359 --> 01:17:02,581
jeste da to vreme proživi,
ali tako da ga ne nadživi.

988
01:17:03,067 --> 01:17:07,168
Posle nje, operacije se
premeštaju na širi teren.

989
01:17:08,082 --> 01:17:10,498
Suviše često smo videli
kako elitne trupe,

990
01:17:10,646 --> 01:17:13,788
koje su obavile svoj
junački zadatak,

991
01:17:13,952 --> 01:17:16,484
ostaju na raspolaganju za parade,
okićene ordenjem

992
01:17:17,092 --> 01:17:20,517
i kako se onda okreću protiv cilja
za koji su se nekada borile.

993
01:17:20,925 --> 01:17:24,187
Ništa od toga se nije
moglo dogoditi onima

994
01:17:24,352 --> 01:17:28,399
koje je njihov napad
doveo do tačke uništenja.

995
01:17:37,149 --> 01:17:40,897
Ponekad se pitam čemu
su se neki ljudi nadali?

996
01:17:41,176 --> 01:17:44,283
Pojedinačno se haba u borbi.

997
01:17:44,590 --> 01:17:47,554
Istorijski projekat
nikada nije garantovao

998
01:17:47,691 --> 01:17:51,530
besmrtnoj mladost da će je
sačuvati od svih udaraca.

999
01:17:53,693 --> 01:17:58,583
Sentimentalne primedbe su uzaludne
kao i pseudostrateške dosetke:

1000
01:17:59,228 --> 01:18:02,072
„Kosti će vam biti rasute

1001
01:18:02,285 --> 01:18:04,521
i zakopane na poljima Troje,

1002
01:18:04,669 --> 01:18:07,019
zbog cilja čije
ostvarenje nećete videti.“

1003
01:18:20,860 --> 01:18:22,582
Priča se da je
Frederik II, pruski kralj,

1004
01:18:22,685 --> 01:18:26,640
jednom mladom oficiru koji je pred početak
bitke počeo da okleva, rekao sledeće:

1005
01:18:27,077 --> 01:18:30,358
„Šta je, pseto? Mislio si
da ćeš živeti večno!“

1006
01:18:30,732 --> 01:18:35,372
A u Dvanaestoj knjizi Ilijade
Sarpedon kaže Glaukosu:

1007
01:18:35,682 --> 01:18:38,612
„Prijtelju moj, kada bismo ti ja
mogli da izbegnemo ovu bitku

1008
01:18:38,791 --> 01:18:42,096
i da živimo večno,
bezvremeni i besmrtni,

1009
01:18:42,421 --> 01:18:44,921
ja se više nikada ne bih borio…

1010
01:18:45,474 --> 01:18:49,219
Ali, okružuje nas
deset hiljada smrti i

1011
01:18:49,379 --> 01:18:51,574
nijedan čovek tome
ne može da umakne.

1012
01:18:51,688 --> 01:18:54,741
Zato krenimo u napad.“

1013
01:19:26,276 --> 01:19:28,431
Kada se dim raziđe,

1014
01:19:28,618 --> 01:19:30,961
sve izgleda drugačije.

1015
01:19:31,189 --> 01:19:33,115
Jedna epoha je završena.

1016
01:19:34,242 --> 01:19:37,262
Nema svrhe ispitivati
koliko su naša oružja bila moćna:

1017
01:19:37,474 --> 01:19:41,793
ona su ostala zarivena u grkljan
vladajućeg sistema sveopšte obmane.

1018
01:19:42,021 --> 01:19:45,066
Na njegovom licu više nikada
neće zaigrati smešak nevinosti.

1019
01:19:49,540 --> 01:19:51,907
Posle tog sjajnog rasturanja,

1020
01:19:52,005 --> 01:19:55,515
shvatio sam da moram
brzo da se sklonim od slave

1021
01:19:55,744 --> 01:19:59,238
koja je pretila da postane
više nego sumnjiva.

1022
01:19:59,990 --> 01:20:02,276
Dobro je poznato da
ovo društvo potpisuje

1023
01:20:02,456 --> 01:20:05,362
neku vrstu mirovnog sporazuma sa
svojim najistaknutijim neprijateljima,

1024
01:20:05,492 --> 01:20:08,545
dodeljujući im neko
mesto unutar spektakla.

1025
01:20:09,035 --> 01:20:13,525
Ja sam, zapravo, jedini
pojedinac s nekom negativnom

1026
01:20:13,933 --> 01:20:15,778
ili podzemnom reputacijom

1027
01:20:16,007 --> 01:20:18,276
s kojim to društvo nije
uspelo da postigne

1028
01:20:18,383 --> 01:20:20,791
taj stepen izmirenja.

1029
01:20:24,820 --> 01:20:26,422
-Koliko nam je goriva ostalo?

1030
01:20:26,582 --> 01:20:30,057
-Moraćemo da izađemo iz
borbe za dva sata, gospodine.

1031
01:20:32,506 --> 01:20:42,102
U OVOJ TAČKI, POSMATRAČ, KOJI JE
VEĆ LIŠEN SVEGA, BIĆE LIŠEN I SLIKA.

1032
01:20:42,814 --> 01:20:45,116
Teškoće se tu ne završavaju.

1033
01:20:45,414 --> 01:20:48,614
Nikada nisam pomišljao da
postanem nekakav autoritet

1034
01:20:48,740 --> 01:20:51,486
unutar opozicije ovom društvu,
kao što, najblaže rečeno,

1035
01:20:51,740 --> 01:20:54,580
nisam pokušavao ni da postanem
autoritet unutar tog društva.

1036
01:20:54,854 --> 01:20:57,956
Zato sam odbio da preuzmem
vodeću ulogu u raznim

1037
01:20:58,299 --> 01:21:02,323
subverzivnim poduhvatima
u nekoliko regiona,

1038
01:21:02,474 --> 01:21:04,856
od kojih je svaki bio
više antihijerarhijski od drugog,

1039
01:21:05,019 --> 01:21:07,795
ali koji su se ipak nudili
da se stave pod moju komandu

1040
01:21:08,693 --> 01:21:14,456
zbog mog talenta i
iskustva u tim stvarima.

1041
01:21:17,035 --> 01:21:19,811
Hteo sam da pokažem
da je moguće da neko

1042
01:21:19,925 --> 01:21:22,179
postigne izvestan
istorijski uspeh,

1043
01:21:22,277 --> 01:21:26,039
a da opet ostane siromašan u vlasti
i prestižu kao što je bio i ranije

1044
01:21:26,758 --> 01:21:30,847
(ono što sam imao na čisto ličnom planu,
od početka mi je bilo sasvim dovoljno).

1045
01:21:32,585 --> 01:21:34,739
Takođe sam odbijao raspravu

1046
01:21:34,984 --> 01:21:37,858
s brojnim tumačima i plaćenicima
oko hiljadu i jednog detalja

1047
01:21:38,005 --> 01:21:40,470
onoga što je već bilo učinjenio.

1048
01:21:40,731 --> 01:21:45,033
Nije me zanimalo da stičem priznanja
u nekoj vrsti fantastične ortodoksije,

1049
01:21:45,164 --> 01:21:49,115
niti da biram između
raznih naivnih ambicija,

1050
01:21:49,344 --> 01:21:52,478
koje su se urušavale same od sebe.

1051
01:21:54,440 --> 01:21:58,979
Ti ljudi nisi bili svesni da vreme ne čeka;
da dobre namere nisu dovoljne;

1052
01:21:59,133 --> 01:22:03,304
i da iz prošlosti ne može biti
stečeno ili sačuvano ništa

1053
01:22:03,549 --> 01:22:06,471
što više ne bi moglo biti osporeno.

1054
01:22:08,643 --> 01:22:12,059
Pozadinsko kretanje
koje nosi naše borbe,

1055
01:22:12,188 --> 01:22:15,250
ostaje jedini sudija prošlosti –

1056
01:22:15,385 --> 01:22:18,378
sve dok se to kretanje
nastavlja u svom vremenu.

1057
01:22:18,598 --> 01:22:21,850
Postupao sam sa stvarima na
način koji je sprečavao svako

1058
01:22:21,981 --> 01:22:24,524
lažno nastavljanje i falsifikovanje
istorije našeg delovanja.

1059
01:22:24,654 --> 01:22:27,017
Oni koji možda postignu više,

1060
01:22:27,115 --> 01:22:29,564
imaće pravo da komentarišu
svoje prethodnike,

1061
01:22:29,662 --> 01:22:32,275
a njihovi komentari
neće proći nezapaženo.

1062
01:22:34,426 --> 01:22:37,790
Pronašao sam načine da
intervenišem sa veće udaljenosti,

1063
01:22:37,986 --> 01:22:40,312
svestan, kao i uvek,
da bi većina posmatrača

1064
01:22:40,508 --> 01:22:44,369
više volela da sam ostao nem.

1065
01:22:44,671 --> 01:22:50,467
Dugo sam nastojao da živim na
obskuran i neuhvatljiv način,

1066
01:22:56,860 --> 01:23:00,905
što mi je omogućilo da dalje razvijem
svoje strateške eksperimente,

1067
01:23:01,035 --> 01:23:02,897
koji su započeli tako dobro.

1068
01:23:03,060 --> 01:23:06,517
Kao što je neko, očigledno
prilično vešt, jednom rekao,

1069
01:23:06,660 --> 01:23:10,741
ovo je polje u kojem niko nikada
ne može postati ekspert.

1070
01:23:14,039 --> 01:23:15,802
Rezultati tih istraživanja –

1071
01:23:15,982 --> 01:23:19,492
i to je jedina dobra vest
u ovoj komunikaciji –

1072
01:23:19,688 --> 01:23:23,166
neće biti predstavljeni
u obliku filma.

1073
01:23:27,849 --> 01:23:30,674
Ali, svi ideali su nužno uzaludni,

1074
01:23:30,788 --> 01:23:34,625
ako se uzvišenost više ne može
pronaći u svakom danu života –

1075
01:23:34,853 --> 01:23:38,775
sabrana dela brižljivo
kljukanih mislilaca,

1076
01:23:38,975 --> 01:23:42,469
koja se prodaju u ovoj
fazi robne dekompozicije,

1077
01:23:42,688 --> 01:23:46,908
ne mogu da sakriju
ukus pomija kojima su hranjeni.

1078
01:23:48,222 --> 01:23:53,001
To je razlog zašto sam te godine života
proveo u zemlji u kojoj nisam bio toliko poznat.

1079
01:23:53,213 --> 01:23:57,637
Prostorni raspored jednog od najboljih
gradova koji je ikada postojao,

1080
01:23:57,735 --> 01:24:01,906
društvo određenih osoba i ono
što smo radili sa svojim vremenom –

1081
01:24:02,163 --> 01:24:08,750
sve to je oblikovalo scenu u mnogome sličnu
najsrećnijim orgijama moje mladosti.

1082
01:24:12,495 --> 01:24:15,303
Nigde nisam tražio
miroljubivo društvo –

1083
01:24:15,450 --> 01:24:18,618
što je sreća, jer ga
nigde nisam ni našao.

1084
01:24:19,287 --> 01:24:21,352
U Italiji sam široko oklevetan,

1085
01:24:21,515 --> 01:24:25,172
priča se da sam terorista.

1086
01:24:26,167 --> 01:24:29,742
Ali, potpuno sam ravnodušan
prema najrazličitijim optužbama,

1087
01:24:29,922 --> 01:24:34,281
zato što mi je bilo suđeno da ih
provociram gde god da sam tumarao,

1088
01:24:34,411 --> 01:24:36,811
a znam i zašto.

1089
01:24:37,064 --> 01:24:40,851
Jedino što mi je važno jeste ono
što me je osvojilo u toj zemlji

1090
01:24:41,031 --> 01:24:43,692
i što nisam mogao da
nađem nigde drugde.

1091
01:24:49,079 --> 01:24:53,651
Vidim opet, nju, koja je bila
kao strankinja u svom gradu.

1092
01:24:54,255 --> 01:24:58,883
„Svako od nas samo u jednom
pravom gradu živi; a za mene reci,

1093
01:24:59,087 --> 01:25:02,548
on je svoj zemljaski
progon proveo u Italiji.“

1094
01:25:03,103 --> 01:25:07,813
Vidim ponovo „obale
Arna, prepune rastanaka“.

1095
01:25:16,494 --> 01:25:18,731
I ja sam, kao i toliki drugi,

1096
01:25:18,943 --> 01:25:21,457
bio proteran iz Firence.

1097
01:25:58,896 --> 01:26:04,072
U svakom slučaju, kroz jednu epohu
se prolazi kao pored rta Dogana –

1098
01:26:04,219 --> 01:26:06,341
naime, prilično brzo.

1099
01:26:07,420 --> 01:26:11,436
U početku, dok mu se približavate,
skoro da ga ne primećujete.

1100
01:26:12,432 --> 01:26:16,138
Onda ga ugledate dok
se pomalja pred vama

1101
01:26:16,244 --> 01:26:19,836
i uviđate da je napravljen tako da bude
viđen upravo na taj poseban način,

1102
01:26:19,999 --> 01:26:21,950
a ne nekako drugačije.

1103
01:26:22,516 --> 01:26:24,720
Ali, već smo prošli pored rta

1104
01:26:24,867 --> 01:26:26,565
i ostavljajući ga za sobom,

1105
01:26:26,744 --> 01:26:29,732
uplovljavamo u nepoznate vode.

1106
01:26:49,764 --> 01:26:54,303
„Kad bejasmo mladi,
učitelju smo išli,

1107
01:26:55,355 --> 01:26:58,800
da bi s ponosom učene besede vodili.

1108
01:26:59,184 --> 01:27:02,730
A na kraju, gde smo stigli?

1109
01:27:03,657 --> 01:27:05,947
Bili smo bujica,

1110
01:27:06,110 --> 01:27:08,396
odneli nas vetrovi.“

1111
01:27:25,570 --> 01:27:27,400
-Ali, reci mi, šta se dogodilo s tobom?

1112
01:27:28,430 --> 01:27:29,920
-Postao sam slavan.

1113
01:27:30,140 --> 01:27:32,210
Izveo sam nekoliko malih zločina
koji su izazvali popriličnu senzaciju –

1114
01:27:32,280 --> 01:27:35,760
ime Lasnera je više no jednom
ispunilo stranice sudskih hronika.

1115
01:27:35,820 --> 01:27:37,560
-O, pa to je prava slava, Pjer-Fransoa.

1116
01:27:37,660 --> 01:27:38,860
-Da, ali to je samo početak.

1117
01:27:38,980 --> 01:27:42,980
Ipak, više bih voleo da sam postigao
zadivljujući literarni uspeh.

1118
01:27:44,657 --> 01:27:46,257
U rasponu od dvadeset godina

1119
01:27:46,388 --> 01:27:50,143
možete da živite na
relativno malo mesta.

1120
01:27:50,493 --> 01:27:53,653
Ta moja bila su sva redom siromašna,

1121
01:27:53,775 --> 01:27:56,045
ali uvek dobro postavljena.

1122
01:27:56,378 --> 01:27:59,692
Oni koji su to zasluživali,
uvek su bili dobrodošli.

1123
01:27:59,823 --> 01:28:02,468
Ostali su bili vraćani s vrata.

1124
01:28:02,672 --> 01:28:07,015
Sloboda nije imala
mnogo takvih palata.

1125
01:28:10,728 --> 01:28:15,071
„Gde su sada oni srećni drugari
iz prošlih vemena?“

1126
01:28:15,757 --> 01:28:17,243
Neki su mrtvi;

1127
01:28:17,373 --> 01:28:19,839
neki su živeli još brže,

1128
01:28:20,133 --> 01:28:23,920
sve dok se gvozdena kapija
ludila nije zalupila za njima.

1129
01:28:24,524 --> 01:28:32,624
# Tužna, izgubljena deco,
mi lutamo kroz noć.

1130
01:28:32,880 --> 01:28:36,670
Gde su sada cveće dana,

1131
01:28:37,520 --> 01:28:40,240
zadovoljstva ljubavi,

1132
01:28:40,384 --> 01:28:44,620
svetlost života?

1133
01:28:45,020 --> 01:28:53,328
Tužna, izgubljena deco,
mi lutamo kroz noć.

1134
01:28:53,900 --> 01:29:16,760
Đavo nas lukavo odvlači za sobom,
daleko od naših voljenih.

1135
01:29:17,380 --> 01:29:33,440
Naša radosna mladost je prošla,
a i naše ljubavi sa njom. #

1136
01:29:36,161 --> 01:29:40,618
Oduvek sam živo osećao
kako vreme prolazi;

1137
01:29:40,748 --> 01:29:42,960
to me je privlačilo

1138
01:29:43,156 --> 01:29:46,780
kao što neke ljude hipnotišu
vrtoglavi visovi ili voda.

1139
01:29:47,058 --> 01:29:49,523
U tom smislu, mogu da kažem
da sam voleo svoju epohu,

1140
01:29:49,686 --> 01:29:52,772
u kojoj smo videli kraj svake
postojeće sigurnosti,

1141
01:29:52,951 --> 01:29:57,098
rastakanje svega što je
bilo društveno uređeno.

1142
01:29:57,285 --> 01:30:00,404
To su zadovoljstva koja čak ni
upražnjavanje najuzvišenije umetnosti

1143
01:30:00,550 --> 01:30:02,477
nikada ne bi moglo da mi pruži.

1144
01:30:05,831 --> 01:30:07,831
Kada je reč o onome što smo uradili,

1145
01:30:08,060 --> 01:30:11,064
kako bismo mogli da
ocenimo ovakav ishod?

1146
01:30:11,595 --> 01:30:15,198
Prolazimo kroz predeo opustošen

1147
01:30:15,362 --> 01:30:18,594
ratom koji je ovo društvo
povelo protiv sebe,

1148
01:30:18,758 --> 01:30:21,277
protiv sopstvenih mogućnosti.

1149
01:30:21,772 --> 01:30:24,286
Poružnjavanje svega

1150
01:30:24,465 --> 01:30:27,371
je bez sumnje neizbežna
posledica tog sukoba.

1151
01:30:27,535 --> 01:30:30,608
Neprijatelj je u svojim
greškama otišao toliko daleko,

1152
01:30:30,825 --> 01:30:34,151
da smo počeli da pobeđujemo.

1153
01:30:38,672 --> 01:30:40,991
Najvažnija stvar sa ovim ratom,

1154
01:30:41,187 --> 01:30:44,354
za koje je dato toliko
lažnih objašnjenja,

1155
01:30:44,632 --> 01:30:49,056
jeste da to više nije borba između
konzervativizma i promene;

1156
01:30:49,383 --> 01:30:55,097
borba se vodi oko toga
do kakve će promene doći.

1157
01:30:55,791 --> 01:31:01,378
Više nego iko drugi, mi smo ljudi
promene u vremenu promene.

1158
01:31:01,678 --> 01:31:06,290
Da bi zadržali svoje pozicije,
gospodari ovog društva

1159
01:31:06,502 --> 01:31:10,902
su morali da teže promeni
suprotnoj od naše.

1160
01:31:14,520 --> 01:31:17,655
Kao i oni, hteli smo da
iznova izgradimo sve,

1161
01:31:17,835 --> 01:31:20,937
ali na dijametralno
suprotan način.

1162
01:31:21,190 --> 01:31:24,341
Ono što su oni postigli je dovoljno
negativna demonstracija

1163
01:31:24,504 --> 01:31:26,822
našeg projekta.

1164
01:31:26,986 --> 01:31:30,055
Njihovi ogromni poduhvati
vodili su samo

1165
01:31:30,202 --> 01:31:32,210
ka sadašnjoj iskvarenosti.

1166
01:31:32,618 --> 01:31:34,797
Njihova mržnja prema dijalektici

1167
01:31:35,009 --> 01:31:39,124
donela im je samo ovu septičku jamu.

1168
01:31:44,144 --> 01:31:48,210
Morali smo da uništimo, s dobrim
oružjima kojima smo raspolagali,

1169
01:31:48,520 --> 01:31:53,009
svaku iluziju o dijalogu između
te dve antagonističke perspektive.

1170
01:31:53,156 --> 01:31:55,719
Činjenice su onda mogle
da govore same za sebe.

1171
01:31:55,850 --> 01:31:57,230
Kao što su i govorile.

1172
01:32:02,164 --> 01:32:05,625
Postala je neukrotiva,
ova pustara čije su

1173
01:32:05,763 --> 01:32:10,411
nove patnje sakrivene
iza imena starih zadovoljstava

1174
01:32:10,624 --> 01:32:12,909
i u kojoj su ljudi
toliko zastrašeni.

1175
01:32:13,505 --> 01:32:18,321
Oni kruže u noći i nestaju u plamenu.

1176
01:32:18,876 --> 01:32:20,737
Bude se u panici

1177
01:32:20,892 --> 01:32:23,700
i očajnički vape za životom.

1178
01:32:23,871 --> 01:32:28,050
A okolo kruži glas da su
oni koji su im taj život oteli,

1179
01:32:28,132 --> 01:32:30,197
završili izgubivši sebe.

1180
01:32:30,548 --> 01:32:33,177
Ova civilizacija je u plamenu.

1181
01:32:33,307 --> 01:32:36,099
Sve se urušava i tone.

1182
01:32:36,188 --> 01:32:38,278
Kakvo divno torpedovanje!

1183
01:32:40,947 --> 01:32:42,972
I šta je ostalo od mene,

1184
01:32:43,119 --> 01:32:45,715
usred tog zastrašujućeg
kolapsa – samo olupina,

1185
01:32:45,813 --> 01:32:47,739
što je, siguran sam, bilo neizbežno

1186
01:32:47,853 --> 01:32:50,808
i za šta se može reći da
sam na tome čak i radio,

1187
01:32:51,074 --> 01:32:54,714
budući da sam svakako
izbegavao da radim

1188
01:32:54,959 --> 01:32:56,886
bilo šta drugo.

1189
01:32:57,950 --> 01:33:01,440
Da li bih na ovom mestu u svojoj
priči mogao da se pozovem

1190
01:33:01,600 --> 01:33:07,390
na zapis jednog pesnika iz perioda T’ang,
iz njegovog Rastanka sa saputnikom?

1191
01:33:09,244 --> 01:33:11,562
„Sjahavši s konja,

1192
01:33:11,717 --> 01:33:13,742
ponudio sam mu vino za rastanak

1193
01:33:14,150 --> 01:33:17,840
i upitao ga za cilj
njegovog putovanja.

1194
01:33:18,460 --> 01:33:19,979
On mi je odgovorio:

1195
01:33:20,207 --> 01:33:23,390
’Nisam uspeo u
svetovnim stvarima

1196
01:33:24,010 --> 01:33:29,112
i sada se vraćam u Južne
planine da bih pronašao mir’.“

1197
01:33:33,030 --> 01:33:38,010
Ali, ne: suviše dobro znam da
za mene nema mira.

1198
01:33:38,304 --> 01:33:41,128
Pre svega zato što mi niko
nije odao počast misleći

1199
01:33:41,259 --> 01:33:44,524
kako nisam uspeo
u svetovnim stvarima;

1200
01:33:45,029 --> 01:33:46,303
ali, srećom,

1201
01:33:46,434 --> 01:33:49,788
ne bi se moglo reći ni da sam
u tim stvarima bio uspešan.

1202
01:33:50,000 --> 01:33:53,552
Zato treba priznati da nije bilo
ni uspeha, niti neuspeha

1203
01:33:53,696 --> 01:33:57,970
za Gija Debora i njegove
ekstragavantne pretenzije.

1204
01:34:00,557 --> 01:34:05,801
Bilo je to u zoru, posle još
jednog iscrpljujućeg dana,

1205
01:34:05,916 --> 01:34:09,057
kada je Marks pisao Rugeu:

1206
01:34:09,693 --> 01:34:13,661
„Ne možeš reći da imam suviše
visoko mišljenje o našem vremenu.

1207
01:34:13,840 --> 01:34:16,240
Ipak, ne očajavam zbog toga,

1208
01:34:16,387 --> 01:34:19,652
zato što me njegova
očajna situacija

1209
01:34:19,914 --> 01:34:21,922
ispunjava nadom.“

1210
01:34:28,342 --> 01:34:31,816
Pripremanje jedne epohe za
putovanje kroz ledene vode istorije

1211
01:34:31,980 --> 01:34:34,543
nije ni na koji način
potopilo te strasti,

1212
01:34:34,853 --> 01:34:39,106
za koje sam ovde pružio
nekoliko lepih i tužnih primera.

1213
01:34:40,835 --> 01:34:45,358
Kao što ova završna razmišljanja
o nasilju nastavljaju da dokazuju,

1214
01:34:45,700 --> 01:34:50,517
za mene nema povratka
na staro, niti izmirenja.

1215
01:34:51,700 --> 01:34:55,006
Neću se opametiti.

1216
01:34:55,540 --> 01:35:01,936
PROĆI JOŠ JEDNOM, IZ POČETKA.

1217
01:35:03,017 --> 01:35:07,589
Prevod: Aleksa Golijanin
Obrada: Bojan Petrović,
prema titlovima hellboytr-a
i Dušana Rakovića