Latin translation of Reflections (Skemmata/Capita Cognoscitiva) by Jos. Maria Suarez as edited by Muyldermanstag:kalvesmaki.com,2014:tan-key:evagriusGeneral keywords associated with the TAN collection for Evagrius of Pontustag:kalvesmaki.com,2014:normalization-small-caps-offSmall caps removed.tag:kalvesmaki.com,2014:normalization-color-offColor removed.tag:kalvesmaki.com,2014:normalization-italics-offItalics removed.tag:kalvesmaki.com,2014:normalization-xrefs-offTranslator's references to other primary sources removed.tag:kalvesmaki.com,2014:l-sep-offleft separator, U+2028, removedStarted file
Evagrii monachi capita cognoscitiva
Christus, quo pacto Christus est, habet essentialem cognitionem, qua ratione conditor
orbis, rationes saeculorum, qua vero incorporeus rationes rursus incorporeorum.
Si quis videre velit statum mentis, privet seipsum omnibus notitiis, tuncque ipsum
intuebitur sapphiro aut caelesti colori similem; hoc facere absque passionum vacuitate
inter impossibilia est, Dei quippe opus cooperantis ei qui contra ipsum spirat, cognatum
lumen.
Passionum orbatio est status tranquillus animae rationalis,
constans e mansuetudine ac e temperantia.
Mentis status est sublimitas intelligibilis caelesti similis colori,
quo lumen sanctae Trinitatis ad tempus orationis supervenit.
Christus est natura rationalis quod a deorsum volante supra
ipsum columba, significatum habet in seipso.
Suffimentum est mens pura ad tempus orationis, non connexa rei sensibili. Secundum
virtutem quidem unum erimus in octava die, secundum vero cognitionem in ultima die.
Mentis osculum est reprehensum, notitia passioni obnoxia rei sensibilis, ideo dicit
Salvator discipulis : « Neminem per viam virtutis salutaveritis ».
Iracundia est vis animae corruptrix cogitationum.
Canina est mens contemplativa ob motum iracundiae, omnes expellens cogitationes passioni
obnoxias.
Canina est mens activa, omnes iniustas cogitationes oblatrans.
Doctrina est repudiatio impietatis et mundanarum cupiditatum.
Metus est proditio subsidiorum a cogitationibus.
Cogitatio daemonialis est imago sensibilis hominis, consistens secundum intelligentiam
cum qua mens commota passioni obnoxie, dicit quid ea facit, in occulto, iniuste ad
simulacrum incidens expulsa ab ipso successive.
Secedens est, qui in mundo secundum intelligentiam constituto, pie atque iuste conversus
est.
Homo activus est, qui sibi datis a Deo recte utitur.
Mens est activa, quae mundi huius absque passione semper notitias suscipit.
Quatuor sunt modi quibus mens accipit notitias, et primus quidem modus, qui per oculos,
secundus, qui per auditum, tertius, qui per memoriam, et quartus, qui per temperamentum;
et per oculos quidem notitias accipit solum efformatas, per auditum formam habentes et non
formam habentes, significante sermone res sensibiles et contemplationi subditas, memoria
vero atque temperamentum subsequuntur auditum, utraque namque formant mentem et non
formant imitando auditum.
In corporibus equidem et simultanea essentia et altera est, in incorporeis autem
solummodo consubstantialitas, nulla quippe contemplationum est ipsa quae astrorum est
dispectio. In Trinitate vero solum est coessentialitas, nec enim res suppositae
differentes sunt ut in dispectionibus, neque rursus e pluribus essentiis constant, ut in
corporibus ; essentias autem nunc dico quae ad constitutionem perficiendam conferunt
definitione osten, quidnam sit suppositi, sed nec in
incorporeis, si vero et illa dicimus coessentialia quod ipsius cognitionis susceptiva
sint.
Postquam e quinque sensibus accipit mens cogitationes, inquirendum e quo potissimum
fiant asperiores; evidens enim igitur quod ex auditu, siquidem et sermo molestus turbat
cor hominis, iuxta proverbium.
Mens quae in actione versatur, est in mundi huius notitiis, quae autem in cognitione
diversatur, in contemplatione, cum vero orationi dat operam, est sine forma (quod vocatur
locus Dei); ipse igitur videt eam, quae in corporibus est coessentiam, et eam, quae in
contemplationibus, et illam, quae est in Deo; quod vero de Deo est, ex impossibilibus
manifeste, cum sit incerta essentialis cognitio, nullamque habeat differentiam ad
cognitionem essentialem.
Tentationum hae quidem voluptates, istae vero dolores, illae autem cruciatus corporeos
hominibus adducunt.
Mens aliquando quidem a notitia transgreditur in notitiam, interdum a contemplatione in
speculationem, et rursus a notitia in speculationem, et a speculatione in notitiam.
Accedit vero ut et ab informi statu ad notitias, aut ad speculationes, et ab his rursus ad
informem statum recurrit; hoc vero ipsi contingit sub tempore orationis.
Nisi viderit mens Dei locum in seipso, non omnium in rebus notitiarum altior erit; non
erit autem excelsior, nisi passiones exuat, quae ipsam devinciunt per notitias cum rebus
sensibilibus; et passiones quidem deponet per virtutes, simplices vero cogitationes per
spiritualem contemplationem, et hanc rursus, illucescente ipsi lumine.
Daemoniales cogitationes oculum sinistrum animae excaecant, contemplationi rerum
factarum incumbentem.
A sancto David clare didicimus quis sit locus Dei : Factus est in pace locus eius
et habitaculum eius in Sion. Locus igitur Dei est anima rationalis, habitaculum
autem mens illuminata mundanas renuens cupiditates, edocta rationes terrae ex alto
speculari.
Oratio est status mentis, omnis terrenae notitiae corruptivus.
Oratio est status mentis, factus a lumino solo sanctae Trinitatis.
Precatio est colloquium mentis cum Deo, quae cum
supplicatione opem aut petitionem bonorum complectitur.
Intercessio est advocatio a maiori Deo approximans pro salute aliorum.
Oratio est voluntaria bonorum suffusio.
Infernus est regiuncula sine lumine plena tenebris aeternis et caligine.
Cognoscitivus est quotidianus mercenarius.
Activus est locator operum mercede, expectans ab altero mercedem.
Mens est templum sanctae Trinitatis.
Mens est corporea, quae omnia saecula spectat.
Mens impura est, quae diutino tempore immoratur cum passione vituperata, rebus
sensibilibus.
Cupiditas est vis animae, quae abolet iracundiam.
Activus est in mundo secundum intellectum consistente, pie atque iuste conversans.
Contemplativus est, qui efformat sensibilem mundum iuxta intellectum eius tantum
cognitionis caussa.
Cogitationum hae quidem velut animalibus contingunt nobis, istae vero tamquam hominibus;
quantae a cupiditate sunt alque iracundia, uti animalibus quidem, sicut autem hominibus,
quantae sunt a dolore atque vana gloria et superbia. At quae a prigitia et tamquam
animalibus et velut hominibus mistae sunt.
Cogitationum aliquae sunt quae praeeunt, quaedam sequuntur; el praeeunt quidem illae,
quae sunt a superbia, sequuntur autem quae ab iracundia procedunt.
Praeeuntium cogitationum hae quidem antecedunt, illae autem subsequuntur; antecedunt
quae e gula, subsequuntur autem quae e luxuria.
Sequentium primas cogitationum hae praeeunt quidem, ille vero sequuntur; et praeeunt
quidem quae sunt a dolore, sequuntur autem quae ab iracundia, siquidem, iuxta proverbium,
sermo dolore afficiens excitat iras.
Cogitationum hae quidem sunt immateriales, hae vero parvae materiae, istae autem
multiplicis; et immateriales quidem quae a prima superbia, parvae materiae autem quae a
luxuria, multiplicis denique quae sunt a vana gloria.
Cogitationum illae quidem a tempore laeduntur, hae vero a consensione, istae autem a peccato secundum operationem; et e tempore quidem solo
naturales, e tempore vero atque operatione, quae praeter naturam, quandoque daemoniaca et
mali propositi.
Bonae cogitationi duae opponuntur cogitationes, aliquando daemoniaca et mali propositi.
Malae autem tres, e natura, e recto proposito et ex angelo.
Cogitationum hae quidem exterius habent materias, at quae luxuriae est e corpore.
Cogitationum illae quidem ex anima commota generantur, hae vero exterius a daemone
fiunt.
Impurarum cogitationum hae quidem Deum exhibent iniustum, hae autem personarum
acceptorem, illae vero impotentem, istae denique immisericordem; iniustum quidem quae sunt
luxuriae et vanae gloriae, personarum acceptorem quae secundae superbiae fiunt
cogitationes, impotentem quae primae superbiae, immisericordem vero reliquae.
Cogitationum istae quidem nobis accidunt ut monachis, illae autem uti mundanis.
Omnem cogitationem sequitur voluptas praeter cogitationes doloris.
Cogitationum hae quidem priores habent cognitionum imaginationes, aliae autem
cognitiones.
Prima omnium cogitatio est amoris proprii, post quam octo.
Cogitationum istae quidem ex sensu, aliae autem sunt ex bello communi.
Cogitationum aliquae profecto formant intellectum, aliae vero non formant; et formant
quidem quaecumque ex visu, non formant autem quae nobis contingunt ex aliis sensibus.
Cogitationum quaedam sunt secundum naturam, aliae praeter naturam; et praeter naturam
quidem quaecumque sunt a cupiditate atque ex iracundia, secundum naturam vero quaecumque
ex patre, aut matre, aut uxore, aut filiis.
Solae cogitationum quae sunt vanae gloriae et superbiae, posteaquam victae sunt reliquae
cogitationes, superveniunt cogitationes.
Commune omnium cogitationum est nocere ex tempore.
Passionum commotarum haec quidem moventur ex memoria, illa vero ex sensu, quaedam autem
ex daemonibus.
Omnes impurae cogitationes aut ex cupiditate, aul ex
ira, vel dolore mentem devinciunt.
Solae cogitationum eae quae sunt doloris, sunt omnium corruptive cogitationum.
Notitiarum eae quae sunt ex sensu quinque numerantur, at quae ex memoria, decem quarum
quinque sunt purae si bene egeris, quinque autem impurae si male apud seipsum quis rem
gesserit, quae vero ex angelis quinque spirituales, quae a daemonibus quinque; harum aliae
quidem sunt a visu et hae quinque ex memoria bonae et malae, ex angelo, ex visu, e
daemonibus, quarum duae quidem malignae, e memoria malae, et ex daemonibus imitantibus
visum, tres vero purae, informes vero seu invisibiles viginti octo.