Mu dimatekenu Nzambi ua bhanga diulu ni ixi. Ixi anga i kala ia botomoka, ia kambe ku di umba; kua bhiti kitombe ku thandu dia menha mazongo; Nzumbi ia Nzambi anga u kala mu butamena o menha. Nzambi anga u zuela, uixi: Kuma kúkie; kuma anga ku zela, ku kala mukengeji. Nzambi anga u mona mukengeji kuma ua uabha; Nzambi anga u uana o mukengeji ni kitombe. Nzambi anga u luka kuma kua zele, uixi: Kúkia, o kuma kua vundu u luka-ku, uixi: Usuku. Bhenho-bho bhua bhiti ngoloxi ni kimene, o kizuua kia dianga. Nzambi anga u zuela, uixi: Ku kale muthandu muaxaxi ka menha, menha ni menha ma di kalele. Nzambi anga u ta muthandu mu dinga-ni-dinga, u bhangesa menha bhulu a di kalela ni menha bhoxi. Anga ki di bhanga kienhiki. O muthandu ua bhiti mu dinga-ni-dinga, Nzambi anga u u ixana kuma Diulu. Bhenhobho bhua bhiti ngoloxi ni kimene, kizuua kia kaiadi. Nzambi anga u zuela, uixi: Menha bhoxi a diulu a bhongoloke kididi kimoxi, mavu makukuta ma tomboloke. Anga ki bhita kienhiki. Nzambi anga u luka mavu makukuta, Ixi; o dibhongo-lokelu dia menha ua di luku, Kalunga; Nzambi anga u ki mona kuma kia-uabha. Nzambi anga u zuela, uixi: Ixi i sabhuke iangu, ni idima i bhana mbutu, ni mixi i bhana ibundu, ku idifua-idifua, kala kidifua ni mbutu iê moxi, i kale mu ngongo. Anga ki di bhanga kienhiki. Ixi anga i sabhuka iangu, ni idima i bhana mbutu ia kaiela mu kifua kiê, ni mixi i bhana ibundu, ni mbutu iê moxi, ia kaiela mu kifua kiê; Nzambi anga u ki mona kuma kiauabha. Anga ku kala ngoloxi ni kimene, kizuua kia katatu. Nzambi anga u zuela, uixi: Ku kale imuiku ku dimbinza dia diulu phala kuuana muanha ni usuku; i kale ijimbuete ia kuidikiza jithémbu ni izuua ni mivu; I kale imuiku ku dimbinza dia diulu ia kubhana mukengeji mu ngongo. Anga ki di bhanga kienhiki. Nzambi anga u bhanga imuiku iiadi iònene; kimuiku kia dikota ki tumina mu muanha, o kimuiku kia ndenge ki tumina mu usuku; ua bhange ue o jithé-thembua. Nzambi anga u i ta ididi mu dimbinza dia diulu phala kubhana mukengeji mu ngongo, ni kutumina o muanha ni usuku, ni kuuana mukengeji ni kitombe; Nzambi anga u mona kuma kiauabha. Anga ku kala ngoloxi ni kimene, kizuua kia kauana. Nzambi anga u zuela, uixi: Mu menha mu sokoloke ndumba ia iama ia muenhu, (i zouela momo), ni jinjila ji bhita bhulu mu dinga-ni-dinga. Nzambi anga u bhanga iama iònene iendela mu menha, ni jimbiji ja muenhu. Mu menha anga mu sokoloka kiavulu ku idifua-idifua, ni jinjila jenda ni mabhabha ku idifua-idifua; Nzambi anga u mona kuma kiauabha. Nzambi anga u a tula o kizediuise, uixi: Vualenu, mu sokoloke, mu menha ma kalunga mu izale; o jinjila ue ji sokoloke ku kanga. Anga ku kala ngoloxi ni kimene, kizuua kia katanu. Nzambi anga u zuela, uixi: Ku mavu ku sokoloke jixitu ja muenhu ku idifua-idifua, ni ibhaku, ni ibamba i zanzala bhoxi, ni iama ia kanga, ku idifua-idifua; anga ki di bhanga kienhiki. Nzambi anga u bhanga iama ia kanga ni ifua iâ; Nzambi anga u mona kuma kiauabha. Nzambi anga u zuela, uixi: Tu bhangienu muthu mu kidifuanganu kietu, a bhabhelele ku kijingo kietu, a tumine ku jimbiji jendela mu menha, ni ku jinjila ji bhita bhulu, ni ku ibhaku, ni ixi ioso, ni ku ibamba iendela ku mavu. Nzambi anga u bhanga muthu mu kidifuanganu kiê, mu kidifuanganu kiê muene mua mu iudika; iú u kala diiala, iú u kala muhatu kia a bhanga. Nzambi anga u a tula o kizediuise, uixi: Vualenu, mu sokoloke, mu izalese ixi ioso, mu i tolole; mu tumine ue jimbiji jendela mu menha, ni jinjila ji bhita bhulu, ni iama ioso ia muenhu iendela ku mavu. Nzambi anga u zuela, uixi: Talenu, nga mi bhana idima ioso i bhana jimbutu, mu ngongo ioso, ni miẋi ioso i kala ni ibundu i bhana jimbutu; i mi kale o kudia kuenu; ni iama ioso ia kanga, ni jinjila ji bhita bhulu, ni ibamba iendela ku mavu, ioso iala ni muenhu, nga i bhana iangu ia uisu mu kudia kuâ; anga ki di bhanga kienhiki. Nzambi anga u mona ima ioso ia iudika, kuma ia uabha muene kiavulu. Anga ku kala ngoloxi ni kimene, kizuua kia kasamanu. Kienhiki, ni diulu ni ixi anga i bhua o ku i iudika, ni kilômbo kiê kioso. O mu kizuua kia kasambuadi Nzambi kia zubha kukalakala kuê, u nhoha kizuua kia kasambuadi, o kikalakalu kiê kia bhange kiabhu. Nzambi anga u ta kizediuise ku kizuua kia kasambuadi, anga u ki kôlesa; mukonda kiene kizuua kia nhoha mu kukalakala kuê, kua ima ioso ia bhanga ia iudika Nzambi. Enhá ene o malunda ma diulu ni ixi kioso kia i bhanga, o kizuua kia iudika Jihova Nzambi ixi mi diulu. Kiluua-phe ku kala kisasa ku mukáu, kiluua ku sabhuka kidima mu ngongo; kuma Jihova kiluua a nokesa mvula mu ngongo, kiluua ue ku kala muthu u dima o mavu; Maji-phe bhu kala mbundu ienda ni kubanda mu ngongo, anga i tekela mikáu ioso. Jihova Nzambi anga úmba muthu ni mavu ma bhoxi, anga u mu bhusila mu mazulu o mûha ua muenhu; o muthu anga u di bhanga muthu ua muenhu. Jihova Nzambi anga u kuna díbhia dia bhange ku mutundila-kumbi mu Edene; anga u tá-mu o muthu a zubha o ku mu iudika. Jihova Nzambi anga u sabhukisa mu mavu mbutu ioso ia miẋi ia uabha ku mesu, ia uabha ue ku i dia; mu kaẋi ka díbhia mu kala ue ni muẋi ua muenhu, ni muẋi ua kuijiia kiauabha ni kiaiibha. Bhu kala ue ni ngiji, otho iê mu Edene, i bhita mu díbhia mu tekela-mu, o mu kutunda-mu ia di uanununa mu ngiji jiuana. Ngiji imoxi dijina diê Pixone; iene ia kondoloka o ixi ioso ia Havila, muala o ulu; O ulu ua ixi ienhoio ua uabha muene, sai ue ni bidélio ni ditadi dia sardónika. Ngiji ia kaiadi dijina diê Ngibone; iene ia kondoloka ixi ia Kuxi. O ngiji ia katatu dijina diê Tigre; iene ia bhiti ku mutundila-kumbi ku ixi ia Asídia. O ngiji ia kauana Ufalate. Jihova Nzambi anga u kuata o muthu, u mu ta mu díbhia dia Edene phala ku di dima ni ku di tambula konda. Jihova Nzambi anga u tendelela o muthu, uixi: Ku miẋi ioso mu díbhia u die-ku kioso ki ua mesena; maji ku muẋi-phe ua kuijiia kiauabha ni kiaiibha kana kudia-ku; mukonda o kizuua ki ua kà dia-ku, ijiia na-kiu kuma ua kà fua muene. Jihova Nzambi anga u zuela, uixi: Ki kia uabha o muthu kukala ubheka ue; ngi mu bhangela mukuá a di fuangana-nê uia ni ku mu kuatekesa. Jihova Nzambi, ku mavu a bhoxi anga úmba-ku jixitu joso ja iangu ni jinjila joso ji bhita bhulu; anga u ji bheka ku muthu, ku mu tala se u ji luka kiebhi; kioso-phe kia luku Adá ku jixitu ja muenhu, diene kiá o dijina diê dia xala na-diu. Adá anga u luka majina ma ibhaku ioso, ni jinjila ji bhita bhulu, ni iama mu iangu; maji o muthu-phe ka moneka mukuâ a di fuangana-nê uia ni ku mu kuatekesa. Jihova Nzambi anga u bhangesa Adá kuia ku kilu kiavulu, ku kilu kuala anga u mu katula lumbânji lumoxi, anga u jika dingi xitu bhua tundu o lumbânji. O ku lumbânji lua katula ku diiala, Jihova Nzambi anga u bhanga-ku o muhatu, anga u mu bheka ku diiala. Adá anga u zuela, uixi: Kiki kifuba kia tundu mu ifuba iami, xitu ia tundu mu xitu iami; dijina diê a kà mu ixana muhatu mukonda ua tundu ku diiala. Mukonda dia kiki, kibhangesa diiala u xia tatʼâ ni mamʼâ anga u di banda kua mukajiʼê, ene kiiadi kiâ hé a di bhanga xitu imoxi ngó. Ene kiiadi kiâ, ni diiala ni muhatu anga a kala tuẋi; maji ka kexi ni jisonhi. Tala, o nhoka-phe i beta kudimuka, jixitu joso ja iangu ndenge, ja bhanga Jihova Nzambi. Nhoka anga i ambela muhatu, ixi: Kifua Nzambi ua mi kidika kudia ku miẋi ioso ia díbhia? Muhatu u ambela o nhoka, uixi: Ku ibundu ia miẋi ioso mu díbhia tudietu; maji muẋi ngó umoxi uala mu kaẋi ka díbhia, uene ua tu kidika kudia ibundu iê; kuma Nzambi uambe, uixi: Kana kudia-ku, mba kukuata-ku ngó, phala ki mu fue. Nkoka-phe anga u ambela muhatu, uixi: Makutu, ki mua-nda kufua. Mukonda Nzambi ua kʼijiia kuma kizuua ki mu dia-ku, mua-nda kutona mesu, mu sokela ni Nzambi, mu ijiia kiauabha ni kiaiibha. O muhatu-phe kia mono kuma muẋi ua mbote phala kudia, ua uabha ue ku mesu, u bhekela vondadi mukonda dia kuijidisa, u kanza-ku kimbundu anga u dia, u bhana ue muadi ue, muene ue anga u dia. Bhenhobho ene oso kiiadi kiâ anga a jikuka o mesu, a di tongolola kuila ala tuẋi; a tunga máfue ma mufiku, anga a ma kutila mu mbunda ni jiphonda ja iudika. Anga evua o dízui dia Jihova Nzambi uala kunhunga mu díbhia, mu kumbi dia kutambula mulenge; ni diiala ni muhatuʼê anga a lenga o pholo ia Jihova Nzambi, a suama mu miẋi ia díbhia. Jihova Nzambi anga u ixana Adá, uixi: Adá eie kuebhi? Muene uetaia, uixi: Ngevu dízui dié mu díbhia, uoma iú ua ngi kuata, kuma ngala tuẋi; eme nga suama. Kuala Nzambi: Nanhi ua ku tangela-kiu, kuma eie uala tuẋi? O kuila uadi ku muẋi u nga ku kidika, ngixi kana kudia-ku? Bhenhobho diiala uixi, o muhatu ua ngi bhana kukala-nê, muene ua ngi bhana ku muẋi, eme nga di. Jihova Nzambi anga u ambela muhatu, uixi: Eie phalaʼhi ua bhange kiki? Kuala muhatu; o nhoka ia ngi tobhesa, eme nga di. Jihova Nzambi anga u ambela o nhoka, uixi: Mukonda ua bhange kiki a ku te mázui, a ku tungula mu ibhaku ioso ni iama ioso ia iangu; u huhuta jinga ni mala bhoxi, u dia mavu izuua ioso ia muenhu ue. Nga-nda kuta unguma bhu kaẋi ké eie ni muhatu, ni bhu kaẋi ka mbutu ié-eie ni mbutu iê-muène; muene ua kà ku bula o mutue, eie ua kà mu numata o kasende. Anga u ambela o muhatu, uixi: Nga-nda ku ku vudisa o hadi mu kuimita kué; o ana u a vuala ni misusu; u kala jinga mu kuinda muadi ue, o muene-phe ua kà ku tumina. Anga u ambela Adá, uixi: Mukonda eie uevu dízui dia muhetuʼé, eie ua di ku muẋi u nga ku kidika, ngixi kana kudia-ku; mavu-phe a a te mázui mukonda diʼeie, u dia-ku ni lamba, izuua ioso ia muenhu ué; mavu a ku sabhukila jinga minha ni holokoso, eie muene-phe o kudia kué, idima i tunda mu mavu; ku suualu ia pholo ié kuene ku ua kà dia o mbolo ié, katé ki ua kà vutuka ku mavu; mukonda kuene ku ua tundile; kuma eie uala u mavu, ku mavu kuene ku ua kà vutukila. Adá anga u luka muhatuʼé o dijina dia Eva; kuma muene mama ia athu oso a muenhu. Ngana Nzambi anga u tungila Adá ni mukajiʼê, jimbinza ja ibha, anga u a zuika. Ngana Nzambi anga u zuela, uixi: Tala, muthu ua di bhange kiá kala mukuetu, mu kuijiia kiauabha ni kiaiibha; kala kiki-phe, amoxi u sunununa lukuaku luê, u nomona ue ku muẋi ua muenhu, u dia, nʼa kale ni muenhu ua kambe dizubhilu; mukonda dia kiki, Jihova Nzambi ua mu kaie mu díbhia dia Edene, phala aie mu dima o mavu kua mu katuile. O muthu kia zubha o ku mu kaia, Nzambi u ta jixelube ku mutundila-kumbi ua kadíbhia ka Edene, ni xibhata ia mulengu u lunga kuku, u lunga koko, mu kuxita o njila iia ku muẋi ua muenhu. Adá anga u ijiia mukajiʼê Eva, muene anga u imita, u vuala Kaini, anga u zuela, uixi: Nga kuata diiala, a ngi bhana-nê kuala Ngana. Anga u vuala dingi Abele. Abele anga u kala mubidi ua jimbudi, Kaini-phe kidima-kaji. Mu kubhanga izuua, Kaini anga u bheka idima mu bhanga ujitu kua Ngana. Abele ue u bheka ku anʼa jimbudi mu kilunga kiê oso a dianga ku a vuala, ni ku misuinhi ianete. Ngana anga u suua Abele ni ujitu uê, Kaini-phe, ni ujitu uê, ka mu suu. Kaini anga njinda i mu kuata, u sonoka o pholo. Ngana anga u ambela Kaini, uixi: Eie njinda iahi i uala na-iu? ua sonokena-hi o pholo? Se u bhanga kia-mbote, manhi ka ku ẋikina? Ki uila-phe u bhanga kiaiibha, kituxi kia ku batamena bhu muelu; kia ku hamena muene, maji eie ua tokala u ki tumina. Kaini anga u zuela ni phangʼê Abele, uixi: Tuie ku mukáu. O kioso kiala kiiadi kiâ mu mukáu, anga ki bhita-phe kuila Kaini u lungulukila Abele, phangʼiê, hé u mu jibha. Ngana anga u ambela Kaini, uixi: Phangʼié Abele iú kuebhi? Kuala muene, manhí kiá; kifua eme a ngi bhana kuinga phangʼiami? Kuala Ngana: Eie ihi i ua bhange? Dízui dia manhinga ma phangʼié dia dikola kokuami tundé mu mavu. Kiki-phe lamba dié, tundé ku mavu a bhane mu kanu mu kúnua manhinga ma phangʼié, ma tundu ku lukuaku lué. Kioso ki ua kà dima jinga o mavu, ene ka-nda ku ku bhana dingi o nguzu iê; eie ua kà kala u munhungani, u lenga-lenga ngó, u muthu ku moneka kididi mu ngongo. Kaini anga u ambela Ngana, uixi: Kaxtiku ku ua ngi bhana ka ngi nemena kiavulu. Ki ngi tena kusoka na-ku. Eie-phe ua ngi kaiʼó kizuua kia lelu, ku mavu a ngongo; bhu pholo ié kifua ki ngi kala-bhu dingi; ngenda jinga ni ku ku suamena, ngà kala ngi munhungani, ngi lenga-lenga ngó, ngi muthu ki ngi moneka kididi mu ngongo; kià kala-phe kuma uoso ió u ngi tuuama, u ngi jibha. Ngana anga u mu ambela, uixi: Mukonda dia kiki, uoso u jibha Kaini, kaxti-ku kê ka kala mu lusambuadi. Ngana anga u ta kijimbuete kua Kaini, phala uoso u mu tuuama, ka mu jibhe. Kaini anga u tunda bhu pholo ia Ngana, uia mu tunga mu ixi ia Nole, ku mbandu ia mutundila-kumbi ia Edene. Kaini anga u ijiia mukajiʼê; anga u imita, u vuala Enoko; anga u tunga mbonge, o mbonge u i luka dijina dia thungunu iê Enoke. Enoko anga u vuala Iiadi; Iiadi u vuala Mehujaiele; Mehujaiele u vuala Metuzaiele; Metuzaiele u vuala Lameke. Lameke anga u sakana hongo, u ta akajiʼê kiiadi: muhatu umoxi dijina diê Ada, muhatu ua mukuá dijina diê Zila. Ada anga u vuala Jabale; muene tata ia akua kutunga mu jibalaka, ni kúvua ibhaku. Kiubha kiê dijina diê Jubale: muene tata ia akua kuxika mbèndu ni mbànza. Zila ue u vuala Tubale-Kaini; musudi-a-thumba, u sula ima ioso ia ngôndo ni felu; Tubale-Kaini kiubha kiê kia muhatu, dijina diê Nahama. Lameke anga u ambela akajiʼê kiiadi, uixi: Ni Ada ni Zila, ivenu dízui diami Mu akajiʼa Lameke, eme ngi zuelʼó: Nga jibha muthu mukonda ua ngi kuama, Ni munzangala ua diiala, mukonda ua ngi diota. Mukonda se o mulonga ua Kaini, a u êlesa lusambuadi, Ua Lameke u bhinga makuinhi sambuadi a masambuadi. Adá anga u tona dingi kuijiia mukajiʼê; anga u vuala monʼa diiala, u mu luka dijina dia Sethe; kuma uambe, uixi: Mbutu ia mukuá ia ngi bhana Nzambi, bhu kididi kia Abele, kuma a mu jibha kuala Kaini. Sethe ue ku izuua u vuala monʼa diiala, u mu luka dijina dia Enoxe; muene mu izuua mua-ndeka athu kudikola mu dijina dia Jihova. Didi diene o divulu dia Ingo ia vumu ia Adá: Kizuua kia bhanga Nzambi o muthu, ua mu bhange mu kidifuanganu kiene kia Nzambi; Ua a bhange diiala, ni muhatu; anga u a benzela, u a luka dijina dia Adá kizuua kiene kia a bhanga. Adá u bhanga hama ia muvu ni makuinhi atatu, anga u vuala monʼa diiala mu kidifuanganu kiê-muene, ua bhabhelela ku kijingo kiê, anga u mu luka dijina dia Sethe. Kia zubha Adá kuvuala Sethe u bhanga dingi hama nake ia mivu, u vuala anʼa mala ni anʼahatu. Izuua ioso ia Adá mu ngongo, anga i tena konda ia hamaʼvua ia mivu ni makuinhi atatu; anga u fua. Sethe anga u bhanga hama ia muvu ni itanu, anga u vuala Eno. O kia zubha Sethe kuvuala Eno, u bhanga dingi hama nake ia muvu ni sambuadi anga u vuala anʼa mala ni anʼahatu. Izuua ia Sethe mu ngongo anga i tena hama vua ia muvu ni kuinhi ni iadi; anga u fua. Eno anga u bhanga makuinhiʼvua a muvu, anga u vuala Kainane. O kia zubha Eno kuvuala Kainane, u bhanga dingi hama nake ia muvu ni kuinhi ni itanu, anga u vuala anʼa mala ni anʼahatu. Izuua ioso ia Eno mu ngongo anga i tena hamaʼvua a mivu ni itatu; anga u fua. O Kainane kia tenesa makuinhi sambuadi a muvu, hé u vuala Mahala-lele. O kia zubha Kainane kuvuala Mahalalele, u bhanga dingi hama nake ia muvu ni makuinhi auana, anga u vuala anʼa mala ni anʼahatu. Izuua ioso ia Kainane mu ngongo i tena konda ia hamaʼvua ia muvu ni kuinhi; anga u fua. Mahalalele anga u bhanga makuinhi a samanu a muvu ni itanu, anga u vuala Jalede. O kia zubha Mahalalele kuvuala Jalede, u bhanga dingi hama nake ia muvu ni makuinhi atatu, anga u vuala anʼa mala ni anʼahatu. Izuua ioso ia muenhu ua Mahalalele anga itena konda ia hama nakeʼa muvu ni makuinhiʼivua ni itanu; hé u fua. Jalede kia tenesa hama ia muvu ni makuinhi a samanu ni iadi, u vuala Enoko. O kia zubha Jalede kuvuala Enoko, u bhanga dingi hama nake ia muvu anga u vuala nzungule ia anʼa mala ni anʼahatu. Izuua ioso ia Jalede anga i tena konda ia hamaʼvua ia muvu ni makuinhi a samanu niʼiadi; hé u fua. Enoko anga u bhanga makuinhi a samanu a muvu ni itanu, anga u vuala Matúzala. Enoko anga uenda ni Nzambi; kia zubha kuvuala Matúzala, u laia hama jitatu ja mivu, hé u vuala anʼa mala ni anʼahatu. Izuua ioso ia Enoko anga i tena konda ia hama jitatu ja muvu ni makuinhi a samanu ni itanu; Enoko anga uenda ni Nzambi, anga ku mesu a athu u jimuka-ku, kuma Nzambi ua mu ambata. Matúzala anga u bhanga hama ia muvu ni makuinhi nake ni sambuadi ku muenhu, anga u vuala Lameke. O kia zubha Matúzala kuvuala Lameke, u bhanga dingi hama sambuadi ia muvu ni makuinhi nake ni i iadi, anga u vuala nzungule ia anʼa mala ni anʼahatu. Izuua ioso ia Matúzala anga i tena konda ia hamaʼvua ia muvu ni makuinhi a samanu nʼivua; hé u fua. Lameke anga u bhanga hamʼa muvu ni makuinhi nake ni iiadi, anga u vuala mona umoxi ua diiala; Anga u mu luka dijina dia Noué, uixi: Muenʼiú u tu bhandulula mu ibhangelu ietu, ni mu kukalakala kua maku metu, mukonda dia mavu iá òʼnake kuala Ngana. O kia zubha Lameke kuvuala Noué, u bhanga dingi hama jitatu ja muvu ni makuinhiʼvua ni itanu, anga u vuala anʼa mala ni anʼahatu. Izuua ioso ia Lameke anga i tena konda ia hama sambuadiʼa muvu ni makuinhi sambuadi ni sambuadi; hé u fua. Noué kia tenesa hama jitanu ja muvu; u vuala Seme, ni Hame, ni Jafete. Mu kukala ni kukala-phe, athu kia kuata kusololoka kulu dia mundu, anga a vuala anʼa ahatu. Bhenhobho anʼa Nzambi a mala, a mona anʼa athu a ahatu, kuma auabha; anga a sakana ahatu oso a a uabhela-bhu. Ngana anga uamba, uixi: Nzumbi iami ki i kuata kubhanga jinga ni muthu, ki ki kale se dizubhilu, kuma muene ue xitu; izuua iê-phe a i fikisa mu hama ia muvu ni makuinhi aiadi. Izuua ienʼoio mu ngongo mu kala iiala ia makota, ni ku pholo kunu anʼa Nzambi a mala kia sakana ni anʼa athu a ahatu, anga a vuala-nâ ana; enhá ene a kexile o mazonda ma xahulu, o iiala ia xi fuma. Ngana anga u mona kuma o kubhuma ni kubhukumuka kua muthu kua di vuala mu ngongo, o ilunji ioso ia ku xinganeka kua muxima uê, ia ibha ithangana ioso. Ngana anga u dielesa mu ku bhanga o muthu mu ngongo, kia mu bhekela lamba ku muxima uê. Ngana anga u zuela, uixi: Muthu nga mu bhange, ngi mu jimuna kulu dia mundu tunde ku athu katé ni iama, ni ibamba ienda mala bhoxi, ni jinjila ji bhita bhulu; kuma nga diʼelesa mukonda dia ku a bhanga. Noué-phe u sanga kiadi ku mesu ma Jihova. O malunda a Noué eneʼá: Noué ua kexi muthu uaiuka, sè kuêla kua kima muʼa xaxe ka akua muiji uê; Noué anga uenda ni Nzambi. Noué anga u vuala anʼa mala kitatu, ni Seme, ni Hame, ni Jafete. Ixi anga i kala iasekala bhu pholo ia Nzambi, mungongo anga muizala usuéia. Ngana Nzambi anga u tala ixi, u mona kuma ia sekala; xitu ioso ia sebuluka mu kuenda kuê mu ngongo. Nzambi anga u ambela Noué, uixi: Dizubhilu dieza dia xitu ioso; kia ngi tetulukila muene; kuma ixi ioso iezala usuéia mukonda dia athu; ijiia na-kiu kuma nga-nda ku a buidisa kumoxi ni ixi ioso. Iudika-phe alaka ié ni muẋi ua ngofele; u ta-mu ibatulu, u i xiia ni moxi ni ku kanga ni uiji ua betume. U i kalakala kiki: O kulebha kua álaka ku kale hama jitatu ja kóvado, o kukula kuê makuinhi atanu a kóvado, o kitala kiê makuinhi atatu a kóvado. Álaka u i ta ni njanena iê, i kamba ngó kóvado imoxi mu bhiẋila ku thandu; o muelu ua álaka u kale mu mbanjidilu iê; u i bhanga ni ditala dia bhoxi, ni dia kaiadi, ni dia katatu. Mukonda ijiia na-kiu kuma eme nga-nda kulundulula dilúvio dia menha mu ngongo, phala ku buidisa o xitu ioso iala ni muenhu bhoxi dia diulu; ima ioso mu ngongo ia kà buika. Maji-phe nga-nda ku ta kikutu kiami ni eie: ua kà bokona mu álaka, eie, ni anʼé a mala, ni mukajiʼé, ni akaji a anʼé, kumoxi. Ku jixitu joso jala ni muenhu, kala mbutu ua kà bheka-ku kiiadi-kiiadi mu álaka, ndumbe ni mukaji, phala a xale ku muenhu ni eie. Ku jinjila ni kidifua kiâ, ku ibhaku ni kidifua kiâ, ku ibamba ienda mala bhoxi ni kidifua kiâ, kala mbutu kuà kala kiiadi à keza kokué phala ua kà a bhake ku muenhu. Eie-phe u katula ue ku makudia moso mene mu kúdia, u ma bhongoluela muenhomo phala eie; ma kale kúdia kué eie ni kua ene. Noué anga u bhanga kienhókio kala kioso kia mu tumu Nzambi, kiene muene kia kumbidila. Kienʼokio Ngana anga u ambela Noué, uixi: Iza eie ni dibhata dié dioso mu bokone mu álaka; kuma eie ngó nga ku mono kuiuka bhu pholo iami, mu muiji iú. Ku jixitu joso ja zele u kuata-ku sambuadi dia ndumbe, ni sambuadi dia akaji, ji kale kumoxi ni eie; o ku jixitu ja kambe kuzela-phe, kiiadi-kiiadi, ni ndumbe ni mukajiʼê. Ku jinjila ue ji bhita bhulu, sambuadi-sambuadi, ni ndumbe ni mukaji; phala a xale mbutu ku muenhu kulu dia mundu. Kuma kua kambe ngó sambuadi dia izuua, nga-nda kunokesa mvula mu ngongo mu makuinhi auana a izuua ni makuinhi a auana a usuku; katé ima ioso i nga bhanga, iala ni muenhu, nga i jimuna ku thandu dia mavu. Noué anga u bhanga kioso kia mu tumu Ngana. Noué anga u kala mu hama jisamanu ja muvu kioso ki eza o dilúvio dia menha mu ngongo. Noué anga u bokona, ni anʼê a mala, ni mukajiʼê ni akaji a anʼê, a bokona mu álaka ni muene, mukonda dia menha ma dilúvio. Ku jixitu jazele, ni ku jixitu ja kambe kuzela, ni ku jinjila, ni ibamba i huhuta ni mala bhoxi, A bokona ni Noué mu álaka ku kiiadi-kiiadi, ni ndumbe ni mukaji, kala Nzambi kia tumu kua Noué. Mu kukala-phe, kia zubha kubhita sambuadi dia izuua, menha a dilúvio eza mu ngongo. Mu muvu ua Noué ua kutenesa hama jisamanu ja muvu, bhu mbeji iê ia kaiadi, kizuua kia kuinhi ni sambuadi ku mbeji, kizuua kienhókio majiia ma mukiukuluku ma baza, o mazungu a diulu a jikuka, Mvula anga i noka mu ngongo mu makuinhi auana a izuua, ni makuinhi auana a usuku. Mu kizuua kimoxi kienhokio, kiene kia bokona Noué mu álaka, ni Seme, ni Hame, ni Jafete, anʼa a Noué a mala, ni mukaji a Noué, ni akaji a anʼê kitatu, a bokuena-nê kumoxi. Ni ene ni jixitu joso mu idifua iâ, ni ibhaku ioso mu idifua iâ, ni ibamba ioso i huhutila o mala bhoxi mu idifua iâ, ni jinjila joso mu idifua iâ, ni tunjila tuofele ni iama ioso i kala ni mabhabha. O jixitu joso jala ni kubhuima kua muenhu moxi diâ, ji bokona ni Noué mu álaka, ku kiiadi-kiiadi. Anga a bokona, ndumbe ni mukaji ku jixitu joso, kala kia mu tumu Nzambi, Ngana anga u jika-ku, ua a jikila ku kanga. Dilúvio anga di kala mu ngongo mu makuinhi auana a izuua; menha anga a vula, álaka anga i zanguka, bhoxi ki iala kututa-bhu dingi. Menha anga a suina, a bobesa ixi ioso; álaka anga i kala mu kuendela ku thandu dia menha. Menha hanji aia ni kuvula mu ngongo katé ni jisungu ja milundu ioso ia lebha koxi ia diulu ja jimuka. Menha anga a ta-ku dingi kuinhi dia kóvado ni kitanu ku thandu dia milundu ia boba. Jixitu joso anga ji fua, joso jenda ku thanduʼa mavu, ni jinjila, ni ibhaku, ni iama, ni ibamba ioso ienda mala bhoxi, ni athu oso; O ioso ia kexile ni muha ua muenhu ua kubuima mu mazulu mâ, ku kanga ku mavu a kukuta, anga i fua. Ima ioso ia muenhu anga i jimuka ku thandu dia mavu, tunde ku muthu, ni ibhaku, ni kibamba, ni njila i bhita bhulu; iene joso ia jimi mungongo; Noué ngó ua subhuka-ku ni iá a kexile-nê mu álaka. Menha anga a nakina mu ngongo mu hama ia izuua ni makuinhi a tanu. Nzambi anga u lembalala Noué, ni iama ioso ia muenhu, ni ibhaku ioso iala-nê mu álaka; Nzambi anga u bhangesa kitembu kubhuka mu ngongo, menha ma kala mu sosoloka. Majiia ma mukiukuluku, ni mazungu a diulu anga a jika, o mvula anga i batuka kunoka; menha anga ma kala mu bhunhena mu ngongo, katé kia tena hama ia izuua ni makuinhi a tanu, menha ma tebhunuka muene. O álaka anga i tula, bhu mbeji ia kasambuadi, kizuua kia kuinhi ni sambuadi ku mbeji, ku thandu dia milundu ia Alalate. Menha-phe hanji aia ni kutebhunuka katé bhu mbeji ia kakuinhi; bhu mbeji ia kakuinhi-phe, kizuua kia dianga ku mbeji, jisungu ja milundu ia mukuá ja moneka. Kia zubha kubhita makuinhi auana a izuua, Noué u jikula njanena ia álaka ia iudika; Anga u tubhula kilombelombe, ki kuata kuila kiia kiza, kiia kiza, katé kia kukuta o menha mu ngongo. Anga u tubhula diembe, mbé kutala se o menha a tebhunuka ku thandu dia mavu mu ngongo; Diembe-phe ki dia mono kididi bhuoso bha tena ku tula dikanda dia kinama kiê, anga di vutuka kua muene mu álaka, mukonda menha hanji a bhiti ku thandu dia ixi ioso; muene anga u tubhula o lukuaku luê anga u tambula o diembe, u di bokuesa dingi mu álaka. Kia zubha kubhanga dingi sambuadi dia izuua, u tubhula dingi o diembe bhu kanga dia álaka; O diembe anga di vutuka kua muene mu kumbi dia ngoloxi; mu kutala u mona ku musungu uambata dífue dia uisu dia mudiva; Noué anga u kʼijiia kuma menha ma tebhunuka kiá mu ngongo. Anga u bhanga dingi sambuadi dia mukuá dia izuua, u tubhula o diembe bhu kanga; diembe-phe ki dia vutuka dingi kua muene. Anga ki bhita kuila mu muvu ua kamoxi ku hama jisamanu, mbeji iê iadianga, kizuua kia dianga ku mbeji, menha ma kukuta mu ngongo; Noué anga u zambumuna ku thandu dia álaka, o kia tale mu kanga, u mona kuma mavu ma bhusu muene. Ku mbeji ia kaiadi, kizuua kia makuinhi a iadi ni sambuadi ku mbeji, ixi ia kukuta kiá muene. Kieniʼokio Nzambi anga u ambela Noué, uixi: Tunda kiá mu álaka, ni eie ni mukajiʼé, ni anʼé a mala ni akajiʼâ. Tundisa ue iama ioso ia muenhu i uala na-iu kumoxi momo, ni jixitu, ni jinjila, ni ibhaku, ni ibamba i huhuta ni mala bhoxi; phala mu ixi mu izale dingi mbutu iâ, a di vualulule, a sokoloke kiavulu mu ngongo. Noué anga u tunda, ni anʼê a mala, ni mukajiʼê ni akaji a anʼê kumoxi; Ni jixitu joso, ni ibamba ioso, ni jinjila joso, iama ioso ienda mu ngo-ngo, ku miji iâ, iene ioso ia tundu bhu kanga dia álaka. Noué anga u tunga kalatódio ka Ngana; u kuata ku jixitu joso jazele, ni ku jinjila joso jazele, anga u bhana jisata ja kuoha ku thandu dia kalató dio. Ngana anga uívua dizumba diambote; Ngana anga uamba ku muxima uê, uixi: Ki ngi tona dingi, ixi ku i ta mázui mukonda dia muthu, kuma ilunji ioso ia ixinganeku ia muthu, iaiibha tunde mu undenge uê; ki ngi tena dingi ue o kubuikisa mienhu ioso, kala ki nga bhangʼiki. Katé bhuoso bhua kà nangenena o ixi, ni thembu ia kukuna, ni thembu ia kubhongolola, mbambi ni munza, kixibhu ni mvula, ni muanha ni usuku, ki ia kà bhua-ku dingi. Nzambi anga u ta kizediuise kua Noué ni anʼê a mala, anga u a ambela, uixi: Di vualienu mu sokoloke, mu izalese o ngongo. O uoma ni ku mi lenga kuala o iama, u kale ku thandu dia jixitu joso mu ngo-ngo, ni jinjila joso ji bhita bhulu; ioso i zanzala ku mavu, ni jimbiji mu menha, a i bhakula ioso bhu maku menu. Ima ioso ia muenhu, iene mu kuenda, i kale kúdia kuenu; mukuá ni ki nga mi bhana o idima ia uisu, iene ioso kindala nga mi bhana na-iu. O xitu-phe ki mu i die ni muenhu uê, o manhinga; kuma manhinga ene o muenhu. Ni kidi kiene o manhinga menu nga kà ebhula muene, o manhinga ma mienhu ienu nga kà ebhula muene ku kiama kioso katé ni bhu lukuaku lua muthu, xi, katé ni bhu lukuaku lua muthu ni mukuá, nga kʼebhula o muenhu ua muthu. O uoso u ẋamuna o manhinga ma muthu, muthu ni mukuâ a mu ẋamune ue o manhinga mê; kuma muthu a mu bhanga mu kidifuanganu kia Nzambi. Enu-phe, divualienu, mu sokoloke; mu izalese o ngongo nda i tunge kiavulu. Nzambi anga u ambela Noué, ni anʼê kumoxi, uixi: Talesenu, eme nga-nda kuta o kikutu kiami ni enu, ni mbutu ienu ioso hinu i mi bhingana; Ni mienhu ia mukuá i mua tungu na-iu kumoxi, ia jinjila, ia ibhaku, ia jixitu joso mu ngongo, jala ni enu, tunde ku jixitu joso ja tundu mu álaka katé ku iama ioso mu ngongo. Eme-phe ngi xikika o kikutu kiami ni enu oso; kuila ki mungu dingi xitu ioso ia kà jima ni menha ma dilúvio; nuka kuà kala dingi sulumbembe ia menha i buikisa ixi. Nzambi anga u zuela, uixi: Kijimbuete kienhiki kia kikutu kiami ki nga te ni enu ni mienhu ia mukuá, i mua tungu na-iu kumoxi, ku miji sé dizubhilu; Nga te hongolo iami ku matuta, iene i kala kijimbuete kia kikutu kiami ni ngongo ioso. Kià bhita-phe kuila, kioso ki ngi bheka matuta kulu dia mundu, ni hongolo ia kà tukuluka mu matuta. Bheniʼobho nga kà lembalala-phe kikutu kiami ki nga te ni enu katé ni mie nhu ioso ni xitu ioso; o menha-phe nuka a ka di bhanga dingi dilúvio di buikisa o xitu ioso. O hongolo ia kà kala mu matuta; eme-phe ngi i tala jinga, phala ngi lembalale o kikutu ki nangenena kia bhiti bhu kaẋi ka Nzambi ni mienhu ia jixitu joso jala mu ngongo. Nzambi anga u ambela Noué, uixi: Kiki kiene o kijimbuete kia kikutu ki nga xikika bhu kaẋi kami ni xitu ioso ia tungu mu ngongo. O anʼa Noué-phe a mala a tundu mu álaka, eneʼá: Seme, ni Hame, ni Jafete; Hame muene tata ia Kanana. Iá ene ana a tatu a Noué a mala; o mu kusokoloka kua eneʼâ, kuene kua tungisa dingi ixi ioso. Noué anga u kuata kudima o mavu, u phapha díbhia dia mivide; anga u nua ku vinhu iê, u kodiua; u zeka mu balaka iê, ni tuẋiʼa thakala; O Hame, tata ia Kanana, u mona tuẋi ia tatʼâ, hé u tangela jiphange jê kiiadi ala bhu kanga. Bheniʼobho ni Seme ni Jafete, a kuata dibeka, a di kuatela ku kunda kiiadi kiâ, enda ni dima, tatʼâ a mu futa tuẋi iê, jipholo jâ a ji bhana kuengi, tuẋi ia tatʼâ ka i tale mesu. Noué anga u phaphumuka ku vinhu iê, hé uijiia kia mu bhange monʼê ua kasule. Anga u zuela, uixi: Kanana a mu bhubhidile; A kale mubhika u bhikila abhika, Jiphange jê ji mu tumina jinga. Uixi, dingi: A tane-ku Ngana, Nzambi ia Seme, Kanana a kale mubhikʼê; Nzambi a kudise jimbambe ja Jafete, A tunge mu jibalaka ja Seme; Kanana a kale mubhikʼê. Noué kia tundu mu dilúvio, u bhanga hama jitatu ja mivu ni makuinhi a atatu. Izuua ioso ia Noué anga i tena konda ia hamaʼvua ia muvu ni makui nhi a tanu, anga u fua. Iii-phe iene o miji ia anʼa Noué a mala, ni Seme, ni Hame, ni Jafete; ene uâ anga a vuala anʼâ kia tundu ku dilúvio. Anʼa Jafete eniá; Ngomele, Mangongo, Madai, Javane, Tubale, Meseke ni Tilaji. Anʼa Ngomele eniá: Xikena, Lifate ni Tongalama. Anʼa Javane eniá: Eliza, Talxixi, Kitime ni Dodanime. Enhá ene a di uanena o jixi ku ikolo ia matumbu, a di tungula ku madimi, ku miji, ni ku ilombo iâ. Anʼa Hame eniá: Kuxi, Mizilaími, Pute ni Kanana. Anʼa Kuxi enhá: Seba, Havila, Sabata, Lahama, Sabateka; anʼa Lahama enhá: Seba ni Dedane. Kuxi anga u vuala Nimilode, muenʼiú anga u kala dizonda mu ngongo. U kala kota dia dinhanga bhu pholo ia Ngana; katé kia xala phangu, exi: Nhanga dia ngenga, mukuá ni Nimilode, bhu pholo ia Ngana. A dianga kukala mu kilombo kia utuminu uê, Babele, Eleke, Akade, Kalene, mʼoxi ia Xinale. O kutunda mʼoxi momo, uia mu Asídia, u tunga Ninive, ni Lebote-Ile, ni Khala. Ni Lesene bhu kaẋi ka Ninive ni Khala, iii iene o mbanza ia dikotʼoio. Mizilaime anga u vuala Ludime, Anamime, Lehabime, Nafutuhime, Ni Patulusime, ni Kasuluhime, (kuene kua tundu akua Fidíxia) ni Kafitolimi. Kanana anga u vuala thungunu ie Sidone, kua kaiela Hete. Ni Majebuze, ni Mamodi ni Jijidingaze; ni Mahivi, ni Mahaki, ni Masini; Ni Maluvadi, ni Mazemadi, ni Mahamati; Akua Kanana-phe mbambe iâ, tunde bhu Sidone uia katé bhu Jelale, bhuamoxi ni Ngaza; u kuata dingi katé bhu Sodoma ni Ngomola, bhu Adama ni Zeboini, katé bhu Laxa. Enhá, anʼa Hame kia di tungula mu miiji iâ, ni madimi mâ, ni jixi jâ, ni ilombo iâ. O Seme ué, tata ia ana oso a Ebele, dikota dia Jafete, u vuala ni anʼê. Anʼa Seme enhá: Elame, Asula, Alufaxade, Lude, Halá A nʼa Alame enhá: Uzo, Huii, Ngeteke, Maxa. Alufaxade anga u vuala Selahe, u vuala Ebele. Ebele anga u vuala ana kiiadi; iú dijina diê Peleke, mukonda mu izuua iê kiene kia di uanununa ixi; o mukuá dijina diê Jokotane. Jokotane anga u vuala Alumodade, Selefe, Hazalamavete, Jelah; Ni Hadolamu, Uzale, Díkala; Obale, Abimale, Seba; Ofile, Havila, Jobabe; ene oso-â anʼa Jokotane. O kutunga kuâ tunde bhu Mexa, mu kuia ku Sefale, ku milundu ia Mutundila-ku-mbi. Enʼiá ene anʼa Seme kia di tungula ku miiji iâ, ni madimi, ni jixi, ni ilombo iâ. Iene o miiji ia anʼa Noué, mu kusokoloka kuâ, mu ilombo iâ; iene ilombo ia di uanena mu ngongo, kioso kia tundu ku dilúvio. Ixi ioso anga i kala ni uzuelelu umoxi, dimi dimoxi. Mu kukala-phe, ki a kala mu kunhunga ku mbandu ia thunda, a sanga dinhana mʼoxi ia Xinale; anga a tunga muenhomo. Anga a di ambela mudiâ, exi: Ndokuenu, tu bhange matijolo, tu mʼohe kiambote. Anga a bhanga matijolo bhu kididi kia matadi, o bhu kididi kia hala o betume. Exi: Ndokuenu, tu bhange mbonge, tu iudike ni kathôndo ka vula matala, ka tute ku diulu, tu fumane dijina; phala ki tu di muangene mu ngongo ioso. Ngana anga u tuluka mu tala mbonge ni kathôndo kala mu tunga anʼathu. Ngana anga u zuela, uixi: Talesa, athu a di bande mu kifuẋi kimoxi ngó, dimi diâ diene dimoxi; ia a kuata kiá kubhanga kiki; kana kima kia-nda ku a fudisa mu ima ioso ia mesena kubhanga. Ndokuenu, tu tuluke, tu a bhidike mu kuzuela kuâ, phala a lémbue ku dʼivua mudiâ. Ngana bheniʼobho anga u a muangena mu ngongo ioso, o mbonge anga a lémbua o ku i tunga. Kiene ki bhua xalela dijina dia Babele; mukonda Ngana bhenhobho bhua bhidikila o kuzuela kua athu mu ngongo; Ngana bhene bhua a muanganesa mu jixi joso kulu dia mundu. Ingo ia vumu ia Seme ienhiʼii: Seme u kala mu hama ia muvu, anga u vuala Alufaxade mu kuila bhua bhiti kiá mivu iiadi tunde mu dilúvio. O kia zubha kuvuala Alufaxade, Seme u bhanga dingi hama jitanu ja mivu, u vuala anʼa mala ni anʼa ahatu. Alufaxade u kala mu makuinhi atatu a muvu ni itanu, anga u vuala Selahe; Kia zubha kuvuala Selahe Alufaxade u bhanga dingi hama jiuana ja muvu ni itatu, u vuala anʼa mala ni anʼa ahatu. Selahe u kala mu makuinhi atatu a muvu, anga u vuala Hebele: Kia zubha kuvuala Hebele, Selahe u bhanga dingi hama jiuana ja mivu ni itatu, u vuala anʼa mala ni anʼa ahatu. Hebele u kala mu makuinhi atatu a mivu ni iuana, anga u vuala Peleke. Kia zubha kuvuala Peleke, Hebele u bhanga dingi hama jiuana ja muvu ni makuinhi atatu, u vuala anʼa mala ni anʼa ahatu. Peleke u kala mu makuinhi atatu a muvu, anga u vuala Lehu. Kia zubha kuvuala Lehu, Peleke u bhanga dingi hama jiiadi ja mivu ni vua, u vuala anʼa mala ni anʼa ahatu. Lehu u kala mu makuinhi atatu a muvu ni iiadi, anga u vuala Seluke; Kia zubha kuvuala Seluke, Lehu u bhanga dingi hama jiiadi ja mivu ni sambuadi, u vuala anʼa mala ni anʼa ahatu. Seluke anga u kala mu makuinhi atatu a muvu, anga u vuala Naholo. Kia zubha kuvuala Naholo, Seluke u bhanga dingi hama jiiadi ja muvu, u vuala anʼa mala ni anʼa ahatu. Naholo u kala mu makuinhi aiadi a muvu niʼvua, anga u vuala Tela. Kia zubha kuvuala Tela, Naholo u bhanga dingi hama ia muvu ni kuinhi niʼvua, u vuala anʼa mala ni anʼa ahatu. Tela anga u kala mu makuinhi sambuadi a muvu, anga u vuala Mbalamu, ni Naholo, ni Halane. Ingo ia vumu ienhiʼii ia Tela: Tela u vuala Mbalamu, ni Naholo, ni Halane Halane anga u vuala Lote. Halane anga u fua ku mesu a tatʼâ Tela, mʼoxi iâ mua mu vualela mu Ule ia Jikaldeu. Ni Mbalamu ni Naholo anga a sakana ahatuʼâ: muhatu a Mbalamu dijina diê Salai; muhatu a Naholo dijina diê Mídika, monʼa Halane tatʼâ Milka, tatʼâ Ixika. Salai, anga u kala mbaku, ka moneka mona. Tela anga u kuata monʼê Mbalamu; ni Lote monʼa Halane mulaúlʼê; ni Salai mukaji a monʼê Mbalamu; anga a katukila kumoxi mu Ule ia Jikaldeu, mu kuia kʼoxi ia Kanana; anga eza mu Halane, a tunga momo. Izuua ia Tela anga i tena hama jiiadi ja mivu ni itanu: Tela anga u fuila mu Halane. Jihova anga u ambela Mbalamu, uixi: Katuka mʼoxi ienu, ni mu jindandu jenu ni mu bhata dia tatʼenu, ua kʼàie ixi iengi; eme-phe nga-nda ku ku sokolola, nʼukala u muiji ua dikota; ngi ku zediuisa, ngi jingisa o dijina dié; eie ua kala u dibesá. Nga kà a benzela oso a ku benzela eie, nga kà bhubhidila oso a ku bhubhidila eie; momué muene mua kà zediuila o miiji ioso mu ngongo. Bhenhobho Mbalamu u katuka kala kia mu tumu Jihova; Lote anga uila-nê kumoxi. Mbalamu anga u kala mu makuinhi sambuadi a muvu ni itanu kia katuka mu Halane. Mbalamu anga u katula mukajiʼê Salai, ni Lote monʼa phangʼiê ia diala, ni jimbongo jâ joso ja bhongolola, ni athu a muenhu a di bande-nâ bhu Halane; anga a katuka mu kuia kʼoxi ia Kanana ende muene katé kia bhiẋila mʼoxi ia Kanana. Mbalamu anga u nhunga mʼoxi muenhʼomo katé kieza bhu kididi kia Xikeme, bhu muẋi ua kalavalu bhu Molé. Thembuʼoio-phe akua Kanana oso a tungu mʼoxi mueniʼomo. Jihova anga u tukulukila Mbalamu, u mu ambela, uixi: O mbutu ié-eie hinu nga kà a bhana o ixi ienhiʼii. Muene anga u tunga-bhu kalatódio, phala Jihova ua mu tukulukila. Anga u tunda-bhu uia ku mulundu ku mbandu ia thunda ia Betele, u ximbika-bhu balaka iê, Betele ua mu kala ku mbandu ia musanza, o Hai ua mu kala ku mbandu ku tundila dikumbi, muene uala mu kaẋi. Bhenhobho anga u tunga-bhu Kalatódio phala Jihova, u hingila o dijina dia Jihova. Mbalamu anga u kuata dingi mu kuenda, u lunga ku mikáu ia sulu (ku Nengebe). Mʼoxiʼomo anga muiza nzala, anga u kulumuka mu Ijitu phala kubhanga-mu izuua, mukonda nzala iavulu ieza mu ixi. Mu kuenda-phe, ala mu zukama kiá ku Ijitu, u ambela Salai mukajiʼê, uixi: Eie-ze u muhatu ua uabha kiavulu ku mesu a athu. Tuenda kuila akua Ijitu kia ku mona, ela muène uavu mukajiʼê, a mesena eme a ngi jibha, eie-phe a ku bhaka ni muenhu. Nga ku diondo-phe, ua kèla kuma u phange iami ia muhatu; phala a ngi bhange o mbote mukonda diʼeie, mu henda ié-eie eme ngi xale ni muenhu. Anga ki bhita-phe kuma, kia tula Mbalamu mu Ijitu, akua Ijitu a mona kuma muhatu ua uabha kiavulu. Jitata ja Falaó, kia zubha ku mu mona, a mu hanza bhu pholo ia Falaó; muhatu anga a mu ambata, a mu bheka ku mbanza kua Falaó. Muene anga u bhanga mbote kua Mbalamu mukonda dia muhatu; anga Mbalamu u kala ni jimbudi, ni jingombe, ni jibulu ja jindumbe, ni abhika a mala ni a ahatu, ni jibulu ja akaji, ni jikamelu. Jihova anga u tatesa Falaó ni dibhata diê ni mabhebhu mavulu, mukonda dia Salai mukaji a Mbalamu. Falaó anga u ixana Mbalamu, uixi: Eie ua ngi bhangelaʼhi kiki? Ku ngi tangela-hi kuila muene mukajiʼê? Phala-hi kutanga kuma muene phange iami ia muhatu? Kiene kia ngi bhangesa ku mu tambula kukala mukajiʼami; kiki-phe mukajiʼé ió, mu ambate, u tunde-bhu. Falaó anga u mu tendelela ku makuenze mê, hé aia ku mu xinjikila, ni mukajiʼê, ni mbèle iê ioso. Mbalamu anga u tunda mu Ijitu, ni muene ni mukajiʼê, ni dibhata diê dioso, ni Lote uala kuila-nê kumoxi, anga u banda dingi ku mikáu ia sulu. Mbalamu muene anga ukala monhi ia dikota ia ibhaku, ni phalata, ni ulu. Mu kuenda ni kusondoloka anga u tunda mu sulu, u bhiẋila dingi bhu Betele, katé bhua tele balaka iê mʼokulu, bhu kaẋi ka Betele ni Hai; bhua tungile ue kalatódio kê mʼokulu. Bhenhobho Mbalamu anga u hingila dingi o dijina dia Jihova. Lote ue, uala kuendela kumoxi ni Mbalamu, u kala ni ibhaku iavulu ia jimbudi ni jingombe, ni dibhata dia jibalaka. Ixi-phe ki ia soko kuila a tungila bhuamoxi, kuma ibhaku iâ iavulu, katé o kutunga bhuamoxi ki ku ẋikina. Abidi a ibhaku ia Mbalamu, ni abidi a ibhaku ia Lote, anga a kala mu di kuata-kuata; kienhokio-phe ni Makanana ni Mapelezi ene hanji a tungu mʼoxi iâ muenhomo. Mbalamu anga u ambela Lote, uixi: Ki bhu kale jimvunda bhuʼaxaxi ka eme ni eie, bhuʼaxaxe ka abidi a ibhaku iami, ni abidi a ibhaku ié, mukonda tuala tu jiphange. Ixi ioso ki ii ia di zaleʼoio bhu pholo ié? Tu di uanunune-ze ni eie ni eme. Ki uila u di tela ku kiasu, eme ngile ku kúdia; ki uila u di tela ku kúdia, eme ngile ku kiasu. Lote anga u bhetula o mesu, u tala mu dikôlo dia Joldá, kuma muala menha, muene muoso muala uisu, mukuâ ni díbhia dia Jihova, mukuâ ni mʼoxi ia Ijito, mu kubokuena bhu Sanzala ia Zouale, kioso Jihova kiluua hanji a buikisa Sodoma ni Ngomola. Bhenhobho, Lote anga u sola dikôlo dioso dia Joldá, u di tela ku mbandu ia mutundila-kumbi; ene kiiadi kiâ anga a di uanununa. Mbalamu anga u tunga mu ixi ia Kanana. O Lote u tunga ku jimbonge mu dikôlo, hé uia ni kusondolola o balaka iê katé mu Sodoma. Kienhiʼokio-phe akua Sodoma a kexile athu a bhukumuka kinéne, a ta jinga ituxi ia vulu kua Jihova. Jihova anga u zuelesa Mbalamu, kia zubha ku di uanununa ni Lote, uixi: Bhetula mesu, tunde bhu kididi bhu uemanʼabha, u tale ku suku ni ku sulu, ku mutundila-kumbi ni ku mutudila-kumbi; Mukonda o ixi ioso i ua mono iii, eie muene hino ngi ku bhana-iu, ni mbutu ié phala kutungenena momo, katé ku hádia ni hádia. Mbutu ié nga kà i sokolola mukuâ ni fufutila ia mavu, i bhinga se muthu u tena kualula o fufuta ia mavu, ni mbutu ié-eie ua kà i alula ue. Balumuka-phe, uende ixi ioso iii, ni bhu kuzanza kuê, ni bhu kulebha kuê; kuma hinu eie-muène ngi ku bhana na-iu. Mbalamu anga u sondolola dingi jibalaka jê, uiza hé u tunga bhu miẋi ia mikaluvalu iaʼxi ia Mamele, ia zukama bhu Hebolone; bheniʼobho anga u tunga-bhu kalatódio phala Jihova. Anga kibhita kuma ku izuua-izuua, mu thembu ia Amalafele, sobha ia Xinale, ni Adiioko, sobha ia Elasale, ni Kedolaumele, sobha ia Elame, ni Tidale, sobha ia Ngoími. Kiuana kiâ eza mu kúlua ita ni Bela, sobha ia Sodoma, ni Bidixa, sobha ia Ngomola, ni Xina, sobha ia Adama, ni Xemebele sobha ia Nzeboími, ni sobha ia Bela, muene Zouale. Ene oso iá a di bhongoluela mu dikôlo dia Sidine (muene muala o kangu dia môngua). A kexile mu bhikila Kedolaumele mu kuinhi dia muvu ni kiiadi, o ku muvu ua katatu ku dikuinhi, a kituka. O ku muvu ua kauana ku dikuinhi, Kedolaumele ni jisobha jamukuá ja di bande-nê kumoxi, eza hé a beta akua Lefaíme, mu Axitalote dia Jimbinga, ni Mazuzi mu Hame, ni Mamimi mu ngânga ia Kediataíme. Ni Mahodi mu mulundu ua Seíle, katé ku mukáu ua Palane bhu mbandu ia kikangalakata. Mu kuvutuka anga a bhita bhu Enmispate, (bhene bhu Kadexe) anga a beta ixi ioso ia akua Maleke, ni Mamodi a tungu mu Hazeza-tamale. Sobha ia Sodoma anga u tunda ni sobha Ngomola, ni sobha ia Adama, ni sobha ia Nzeboími, ni sobha ia Bela (muene Zouale), anga a ta o kilômbo kiâ mu dikôlo dia Sedime, mu kúlua ni Kedolaumele, sobha ia Elame, ni Tidale, sobha ia Ngoími, ni Amalafele, sobha ia Xinale, ni Adiioko, sobha ia Elasale; sobha jiuana ja di kuata ni sobha jitatu. O mu dikôlo dia Sedime-phe muala makungu-makungu ma uiji ua betume, o jisobha ja Sodoma ni Ngomola, mu ku a bhesa lusolo a kala mu kufua mu makungu, o iá a subhuka a lengela ku mulundu. Jisobha ja mukuá anga a bhunda imbamba ioso ia Sodoma ni Ngomola, ni makudia mâ moso, anga ela njila iâ. Ni Lote, muebhu a Mbalamu, kuma ua tungu mu Sodoma, a mu kutu, a mu bhundu imbamba iê, a mu ambata. Anga bhu kala ni iú ua lenge, uiza mu tudila Mbalamu, o hebeleu; muene ua tungu bhu miẋi kaluvalu ia Mamele mukua Modi, phange ia Exikole, phange ia Anele, enhá akexi mu kikutu kimoxi ni Mbalamu. Bhenhobho Mbalamu kia zubha ku kʼivua kuila phangʼiê a mu kutu, ia aii-nê, u manekesa makuenze mê, a a vualela mu dibhata diê, hama jitatu ja muthu ni makuinhi nake, u a kaiela katé ku Dane. Anga a di uanununa mu ibuka mu usuku, ni muene ni jiselevende jê, jinguma anga a ji beta, a ji bhesa lusolo, aia ni ku a kaia katé bhu Hoba, kifua ku kiasu, Damasku ua xalela ku kadilu. Anga u tambula dingi imbamba ioso, ni phangʼiê Lote ni imbamba iê, ni ahatu ni athu oso, ueza-nâ. Sobha ia Sodoma anga u tunda mu ku mu batuila, kia tundu ku kihaẋi kia Kedolaumele, ni jisobha ja mukuá ende-nê, a takanena mu honga ia Xave, iexana exi mu honga ia muenexi. Melekizedeke, sobha ia Saleme, anga u tunda ni mbolo ni vinhu; muene ua kexi nganga ia Nzambi Suke-ku. Anga u mu tanesa, uixi: Tana-ku, tana-ku! Eie u Mbalamu ia Nzambi Suke-ku, uavu o diulu ni ixi. A tane-ku ue, Nzambi Suke-ku, ua ku thelekala jinguma jé bhu maku mé. Anga u mu bhakuila o dijimu ku imbamba ioso iambata. Sobha ia Sodoma-phe anga u ambela Mbalamu, uixi: Ngi bhane ngó o mienhu, jimbongo joso tambulé. Mbalamu anga u ambela sobha ia Sodoma, uixi: Nga zangula lukuaku luami kua Jihova, Nzambi Suke-ku, uaʼvu o diulu ni ixi, kuma ko kué ki ngi tambula-ku kima né ngó ludinha mba lungoji lua kukutila hai, phala hádia kua kèle kuma: Mbalamu eme muene nga mu muesa o jimbongo. Hé kima, o huta ngó iadi makuenze, iene i nga tambula; maji Anele, ni Exikole, ni Mamele, athu ngele-nâ ku ita, ió a tambule o makànda mâ. Kia zubha kubhita imʼiii, kizuelu X kia Jihova ki sanga Mbalamu ku kilu, uixi: Ku kale ni uoma mbata eme ngi ngubu ié, ngi kisakidilu kié kiavulu o kuvula. Mbalamu anga u zuela, uixi: Ngana tata, u Jihova, kima kiahi ki uanda ku bhanga? Kuma ua ngi mono ngala kuenda ngó kienhiki ki ngi moneka mona, ua ngi tambuila konda ia dibhata Eliiezele iú, mukua Damasku. Mbalamu anga uzuela dingi, uixi: Tala-ze, Ngana, eme kua ngi bhana mbutu; kikale-phe o mamvuala, mubhika a mu vualela mu bhata diami, muene u ngi lundula o dibhata. Bhenhobho-phe, o kizuelu kia Jihova ki mu sanga, kixi: Muthu iú ki muene ua kà kala kabhinganu ké, maji o muthu ió ua kà tunda mu vumu dié, muene ua kà kala o mulundudi ué. Anga u mu bheka bhu kanga, uixi: Tala-phe hanji ku diulu, u tange o jithéthembua, se u tena ku ji kuata konda; anga u mu ambela, uixi: Kiene kia kà kala o mbutu ié. Muene anga u xikana kua Jihova; o kuxikana kuê a mu mona-ku kulûnga. Anga u mu ambela dingi, uixi: Eme Jihova, nga ku katula mu ixi ia Ule ua Jikaldeu, phala ku ku bhana, o ixi iii ni i kale undundu ué. Kuala muene: Ngana tata, u Jihova, eme nga-nda ku kʼijiia kiebhi kuila o ixi iii hádia ngi i lundula? Anga u mu ambela, uixi: Ngi kuatele seseme ia ngombe ia iubha iiadi, ni hombo ia iubha iiadi ni mbudi ia iubha iiadi, ni diembe dimoxi dia mukáu ni kadiembe kófele ka bhata. Muene anga u kuata iene ioso iii, ibhaku u i sesa mu kaẋi, mbandu u i bhaka kuku, mbandu u i bhaka kuku, ja di lulama; o jinjila-phe ka ji sese. O jiholokoko anga jiza, jitula ku isasu, Mbalamu-phe uia ni ku ji kaia. O dikumbi-phe kioso ki dia zubha o kutula, Mbalamu kua mu iza kilu kiavulu; kua muiza ue kekenha ia dikota, ni kitombe kiavulu ku thandu diê. Muene anga u ambela Mbalamu, uixi: Ijiia na-kiu kiambote kuma, mbutu ié hádia a kà kala jinzuangiza mʼoxi iengi, ki iâ ene, a kala mu bhikila akuaʼxi koko; a kà kala mu ku a tatesa mu hama jiuana ja muvu. Maji, eme ue, ki ia kà zubha o kubhita-phe, akuaʼxi ioio ala mu ku a bhikisa nga kà a bhesa kaxitiko, ene a kà tunda-mu ni jimbongo javulu. Eie-phe ua kà dianga kuia ni paze ku malembʼé; a kà ku funda mu uadiakimi uavulu. O ku muiji ua kauana-phe kiá, kiene kia kà bhongoloka dingi mʼoxi mumu, kuma o kizongelu kia kubhukumuka kua Mamodi kiluua ki tenena. Anga ki bhita-phe kuila, o kia zubha kutula o dikumbi, kuma anga ku vunda kiá muene, u mona dijiku diala mu fuafua dixi, ni sama ia uama túbhia, ia bhiti mu kaẋi ka isasu ienhoio. Kizuua kienhokio-phe Jihova u ta kikutu ni Mbalamu, uixi: Mbutu ié nga a bhana muene ixi iii tunde mu honga ia Ijito katé mu honga ia dikota, honga ia Ufalate, ni Makene, ni Makenezeu, ni Makadimone, ni Mahiti, ni Mapelezi, ni Malefe, ni Mamodi, ni Makanana, ni Jijidingaze, xi, ni Majebuzé. O Salai-phe mukajiʼa Mbalamu, ka kexi mu ku mu vualela ana; Salai anga u kala ni kahatu kê, mukua Ijito, dijina diê Hangale. Salai anga u ambela Mbalamu, uixi: Ua mono-ze, Jihova ua ngi fudisa o kuvuala; bokona-phe kua kahatu kami kaka; imoxi ngi kala ni muiji ku mukutu ua muene. Mbalamu anga u ivua dízui dia Salai. Kienʼiki Salai, mukajiʼa Mbalamu, anga u kuata Hangale mukua Ijito, kahatu kê, kala Mbalamu-phe ua zubha kiá kubhanga kuinhi dia muvu mʼoxi ia Kanana, anga u mu bhana kua muadi uê phala a kale muhatuʼê. Muene anga u bokona kua Hangale, o Hangale anga uimita; o kia mono kuma uemita, u kala kiá mu sebulula ngana iê ia muhatu. Sala i anga u ambela Mbalamu, uixi: O kusebuluka kuami ku kale ku thandu diê: nga ku bhana kahatu kami phala u mu te kuema dié; o kia mono kuma uala ni divumu, eme ua ngi mono kiá ngi kioua kiê; Jihova-phe a batule mulonga bhu kaẋi kami nʼeie. Mbalamu anga u ambela Salaí, uixi: O kahatu ké eʼmuène, eie muene ua mu vu, uala bhu maku mé; eie kiá u mona kioso ki u mu bhanga. Salai anga u mu tatesa kiavulu katé kia lenge, ka tena kuimana bhu pholo iê. O anjo ia Jihova anga i mu sanga bhu fiẋi ia menha mu kikangalakata, fiẋi ia njila ia Sule. Hé u mu ambela uixi: Hangale, kahatu ka Salai, ua tundu kuebhi? u di telo kuebhi? Kuala muene: Nga lenge o pholo ia ngana iami Salai. Anjo ia Jihova anga u mu ambela, uixi: Vutuka kua ngana ié, u tulokele bhu lukuaku luê. Anjo ia Jihova anga u mu ambela dingi, uixi: O mbutu ié nga-nda ku i sokolola kinéne. Katé ki i ẋikina ku i kuata konda mukonda dia kuvula kuê. Anjo ia Jihova anga u mu ambela, uixi: Ki uala ni divumuʼokio, ua-nda kuvuala monʼa diiala; ua kà mu luka dijina dia Ijimaiele, mukonda Jihova ua ku ivu o kutata kuê. Muene ua kà kala kiiala kia baluka kala xitu mu iangu, ene oso a mu kala jinguma jê, muene ue u kala nguma iâ; ua kà di tungidila, kà ẋikina ku di bhana ni jiphange jê. Hangale anga u bhana dijina kua Jihova ua mu zuelesa, uixi: Eie u Nzambi uene mu kumona; kuma uambe, uixi: Eme uami, bheniʼabha ki ngi mono Nzambi mukua ku ngi mona? Kiene kia xalela o fiẋi ioio ku ixana o dijina dia Bele-lahai-loi; o iene u i sanga mu kutunda bhu Kadexe mu kuia bhu Belede. Hangale anga u vualela Mbalamu monʼa diiala; Mbalamu anga u luka monʼê a mu vuala ni Hangale, dijina dia Ijimaiele. Kienhokio Mbalamu anga u kala mu makuinhi nake a muvu ni samanu, kioso Hangale kia vuala Ijimaiele monʼa Mbalamu. Mbalamu kia kala kiá mu makuinhiʼvua a muvu nʼivua, Jihova u tukulukila Mbalamu, u mu ambela, uixi; Eme ngi Nzambi, Muteni-a-Ioso; enda jinga bhu pholo iami, u kale u muthu ua tenena. Eme-phe ngi ta kikutu kiami bhu kaẋi kʼeie nʼeme, nga-nda ku ku sokolola kiavulu muene. Mbalamu bhenʼobho anga u bhetama o pholo bhoxi, Nzambi anga u zuela-nê, uixi: Talesa, ku mbandu iami eme, kikutu kiami ki nga-nda kuta ni eie, kienhiki: Ua kà kala u tata ia ndumba dia ifuẋi. Ni dijina dié, ka kuixana jinga dingi exi Mbalamu, maji dijina dié di kala kiá Mbalahamu; kuma nga ku bhange kukala u tata dia ndumba ia ifuẋi. Nga-nda ku ku bhanga u kala u kivuadi kia dikota, ua kà di bhanga ifuẋi, jisobha hinu ja kà tunda momuʼé. Kikutu kiami nga kà ki kolesa bhu kaẋi kʼami ni eie, ni mbutu ié ioso hinu i ku bhingana, ku tunda muiji kuiza muiji, kala kikutu kinangenena kia bhingi eme ngi kala ngi Nzambi ié, ngi Nzambi ia mbutu ié hádia i ku bhingana. Ngi ku bhana eie muene, ni mbutu ié hinu i ku bhingana, o ixi ienhiʼii ia inhunginu ié, ixi ioso ia Kanana, i kala undundu ué katé ku hádia ni hádia sè dizubhilu; eme ngà kala ngi Nzambi iâ. Nzambi anga u ambela dingi Mbalahamu, uixi: O ku mbandu ié eie, u kuata jinga-phe o kikutu kiami, ni eie ni mbutu ié hinu i ku bhingana, ku miji iâ ioso. Kikutu kiami ki mu kuata kienhiki, bhu kaẋi kami eme ni enu ni mbutu ié i ku bhingana; mala oso ku miji ienu kikale a kà a saia. A kà mi saia o xitu ia kinhûnga kienu; kienhiki ki kala kijimbuete kia kikutu kiami bhu kaẋi kʼami ni enu. Mona uoso uala mu nake dia izuua mudienu, muthu ua ku mu saia kabasa diiala, katé bhua kà suka o miji ienu; o mubhika a mu vualela monzo, mba a mu sumbu mu kitadi ku akuaʼxi iengi, mua kà mu saia, né-mbe ka tokala ku mbutu ié. Ni ió a mu vualela monzo, ni ió ua mu sumbu mu kitadi, kikala muene mu a saia; kikutu kiami anga ki di monekena ku xitu ienu, ki kala kikutu ki ngangenena. Diiala dioso a kambe ku mu saia o xitu ia kinhûnga kiê, muenhu ió a kà u batula mu jindandu jê; mukonda kikutu kiami ua ki tondala. Nzambi anga u ambela dingi Mbalahamu, uixi: Mukajiʼé Salai kuende dingi ni ku mu ixana Salai, maji dijina diê di kale kiá Sala. Mukonda eme nga-nda ku mu zediuisa, ngi mu bhana dibhesá; nga-nda ku ku bhela kua muene, mona u tunda momuʼé; ngi mu bhana dibesá, u kala kivuadi ki bhanga miji; jisobha muene ji tumina ifuẋi hinu ji tunda ku mukutu uê. Bheniʼobho Mbalahamu u bhetamena bhoxi u olela, anga u amba ku muxima uê, uixi; Kifua muthu uala mu hama ia muvu, hanji dingi a vuala mona? O Sala uala kiá mu makuinhiʼvua a muvu, ua kà bhanga dingi muiji? Mbalahamu anga u ambela Ngana Nzambi, uixi: Tamanu Ijimaiele a laie bhu pholo ié. Ngana Nzambi, phe, u mu ambela, uixi: Ni kidi kiene, mukajiʼé Sala hinu ua-nda ku ku vualela monʼa diiala; eie-phe ua kà mu luka Izake; muenephe nga-nda ku ta-nê kikutu kiami; kikutu kinangenena phala o mbutu iê hádia i mu bhingana. O ku mbandu ia Ijimaiele ue, nga ku ivu; talesa, ngi mu bhana ue o kuzediua, u kala kivuadi, ngi mu sokolola kiavulu muene; hinu u vuala kuinhi dia ngana ni kiiadi, ngi mu bhanga u kala kifuẋi kia dikota. Kikutu kiami-phe ki kuatela kua Izake, a-nda ku ku vualela-nê kuala Sala, muvu uiza-mu, bhu kumbi kala bhabha. Kia zumbuka o kuzu-ela-nê, Nzambi u tunda bhu mbandu ia Mbalahamu, u banda bhulu. Mbalahamu anga u kuata Ijimaiele, monʼê ua diiala, ni ió oso a a vualela monzo iê, ni ió a sumbu mu kitadi, ka xi-ku diiala ku dibhata dioso dia Mbalahamu, anga u a saia o xitu ia inhûnga iâ, kizuua kienhokio kala kia mu ambela Nzambi. Mbalahamu u kala mu makuinhiʼvua a muvu niʼvua, kia mu sàia o xitu ia kinhûnga kiê. O monʼê Ijimaiele anga u kala mu kuinhi dia muvu ni kitatu kia mu saie o xitu ia kinhûnga kiê. Kizuua kiene kimoxi kia sàia Mbalahamu ni Ijimaiele monʼê. Ni mala oso a dibhata diê, ni iá a a vualela monzo, ni iá a a sumbu mu kitadi ku akuaʼxi iengi, ene oso a a saiela kumoxi ni muene. Jihova anga u mu tukulukila bhu miẋi ia Mamele, muene ua xikama bhu muelu ua balaka iê, mu kumbi dia muanha uatu. Uzambula mesu, u tala, hé u mona, mala atatu iá emana ku pholo diê. O kia zubha ku a mona, u balumuka bhu muelu ua balaka, uia ni kulenga mu ku a kauidila, u fukama, u ta o pholo bhoxi. Uixi: Ngana iami, se nga sange kisangu-sangu bhu pholo ié, kana ku ngi somboka, ngi selevende ié, nga ku diondo. Eze ni tumenha, mu sukule o inama ienu, mu nhohene hanji mu kilembeketa kia muẋi iú. Ngi mi bhekela kambolo, mu kale dingi ni kanguzu mu mukutu phala mu somboke kiua; kuma kiene ki muejila katé kunu kua mubhikʼenu. Kuala ene: Bhanga-kiu, kala ki ua ki tange eie muene. Mbalahamu anga uia ni lusolo mu balaka kua Sala, uixi: Katula izongelu itatu ia fuba ia fina, u i toxe kindala, u bhange jimbolo u jiohe mu uthôkua ua tema. Mbalahamu anga u lengela kuala ibhaku, u kutata-bhu seseme ia ngombe, ianengana, iauabha, u i bhana selevende iê phala a ijibhe a itale ni lusolo. Muene anga u kuata matheka ni lete, ni xitu ia ngombe ia lambe, u a zalela, muene uamana ni kuxibhidila mu kilembeketa kia muẋi, ene ia a di. Ene anga a mu ambela, exi: Muhatuʼé Sala iú kuebhi? Uixi: Iú monzo, mu balaka. Kuala muene, sé kufula muene, muvu uiza-mu, bhu kumbi kala bheniʼabha, muhatuʼé Sala u kala ni mona. Sala anga u kʼivua, uala ku dima dia dibhitu mu balaka. Kialʼiki-phe, ni Mbalahamu ni Sala a sunga-ku kiá muene ku izuua iâ, a kuka; o Sala-phe ua batuka kiá kuia mu ijiia. Sala anga u olela ni muxima uê, uixi: Kifua ki nga kukʼiki kiene kiua ki ngi kala ni kusanguluka kua kukala ni mona, muadi uami ue nga sokoʼê-nê kiá mu kukuka? Jihova anga u ambela Mbalahamu, uixi: Phalahi Sala uolela, uixi: Kidiʼá, ngà kala ni mona ki nga kukʼiki? Kifua Jihova sai kima ki mu bhonza ku ki bhanga? Tala, muvu uiza-mu, bhu kumbi kala bhenhabha, bhu kithangana kienhiki kia muenhu uenu, nga kʼeza dingi kikuʼé, o Sala ukala ni mona. Sala anga u dituna, uixi: Ki ngʼolela; kuma uoma ua mu kuata. Muene phe-uixi: Kana ki kiene; eie uolela muene. Mala enhá anga a balumuka-bhu a lunga jipholo ku Sodoma, Mbalahamu anga uia-nâ ku a xinjikila. Jihova anga u zuela, uixi: Kifua Mbalahamu ngi mu dingila kioso ki nganda kubhanga? Muene kuma hinu u di bhanga kifuẋi kia dikota kia nguzu, ifuẋi ioso mu ngongo ia kà zediuila kua muene? Mbata eme nga mu ijiia, kuila muene ua-ndu tumina anʼê ni dibhata diê dioso hádia di mu bhingana, phala ende ni kukaiejela mu jinjila ja Jihova, mbé ende ni kubhanga ima ia kilunji ni kuiuka, phala Jihova a kumbidile ioso ia tànga muene ku i bhanga kua Mbalahamu. Jihova anga u zuela dingi, uixi: Mukonda o kudikola kua tundu mu Sodoma ni Ngomola kuavulu, ituxi ia kubhukumuka kuâ iavulu dingi kinéne. Ngi tuluka-ku, ki ngalʼiki, nga kà sange se kidi muene a bhange kala kudikola ku ngevu, o ki ki kala makutu, phala ngi kʼijiie. Bheniʼobho mala iâ a suluka, a di tela ku Sodoma; Mbalahamu-phe hanji emana bhu pholo ia Jihova. Mbalahamu anga u zukama, uixi: Kifua ni iá a kumbidila, ni iá a bukumuka, u a buikixila kumoxi? Se mu mbonge muenhomo mu kala makuinhi atanu a muthu a iuka kifua u a buikisa, dibhata ku di eha mukonda dia makuinhi atanu aiuka a di lungu-mu? Lu ku suke, Ngana, ki ki bhite kuila u bhanga kima kala kiki, uila ni iá alungu ni iá abhukumuka u a jibhila kumoxi, kifua ni iá alungu ni iá abhukumuka, a soka? Ki ki ẋikina Ngana; Kifua Mufundixi u fundisa ioso mu ngongo, u lémbua kubatula mu kidi, hé u bhanga o kima kia kukamba kulûnga? Jihova anga u zuela, uixi: Se nga sange mu Sodoma makuinhi atanu a muthu a iuka dibhata dioso ngi di eha mukonda dia iá aiuka ala-mu. Mbalahamu anga u kumbulula dingi, uixi: Ua ngi mono nga bhumu kiá kuzuela ni Ngana, eme muene ngi mavu ngi fufutila. O ki kala-phe ku makuinhi atanu ku kamba kitanu: kifua u buikisa mundu mukonda dia kitanu kia kambe-ku? Uixi: Kana, ki nga a buidisa se nga sange makuinhi auana niʼtanu. U mu kumuna dingi uixi: Se ku kala ngó makuinhi auana, toka? Uixi: Né makuinhi auana toka, ki ngi ki bhange dingi mukonda dia makuinhi auana. Uixi dingi: Ngana, ku ngi kale ni njinda, se ngi zuela dingi sumba a sanga-mu ngó makuinhi atatu? O Ngana-phe, uixi: Né makuinhi atatu, ki ngi ki bhange dingi. Uixi dingi: Ua ngi mono, nga bhumina kuzuela ni Ngana; sumba-phe a sanga-mu ngó makuinhi aiadi? Muene uixi: Né makuinhi aiadi, ki nga a buikisa, dingi mukonda dia makuinhi aiadi ala-mu. Uixi: Ngana ku kale ni njinda, ngi tone dingi kuzuela lumoxiʼulu, sumba a sanga-mu dikuinhi dimoxi. Ngana uixi: Ki nga a buikisa dingi mukonda ngó dia dikuinhi diala-mu. Jihova anga uia njila iê, kia zubha o ku di kunda ni Mbalahamu; Mbalahamu anga u vutuka bhu kididi kiê. Anjo jiiadi ji tula mu Sodoma mu kumbi dia ngoloxi, kia xikama Lote bhu muelu ua kimbaka kia Sodoma; kia zubha ku a mona, Lote u balumuka, uia mu ku a kauidila, u bhetama pholo bhoxi; uixi; Enu jingana, nga mi diondo, zenu mu tule monzo iami, ngi selevende ienu, mu zeke momo, mu sukule inama, o ki kúkia mu kimene muile njila ienu. Ene exi-phe: Kana, tu kala muene mu nzunga usuku uoso. Muene-phe u a bhomba kiavulu, katé kiʼaii-nê, ia a bokona monzo iê; muene anga u a bhangela jimbolo jósusu, ene anga a dia. Kioso-phe kiluua a zeka, akua bhata, màla ma akua Sodoma, a tula bhu kanga a kondoloka inzo ioso, ni minzangala ni adiakimi, a tundu ku sengu joso; anga a handekela Lote, exi: Màla ebhi, u ua langeka usuku ua lelu? A tubhule bhu kanga, tu a ejiie. Lote anga u tunda bhu kanga, uiza bhu muelu bhuala ene, o kudima diê anga u jika o dibhitu. U a ambela, uixi: Nga mi diondo, phange jami, kana ku a bhanga ufusa. Talesenu, ngala ni anʼami a ahatu kiiadi, kiluua ejiia màla; zá ngi mi bhekele-nâ bhu kanga, mu a bhange kioso ki mua mono kiauabha ku mesuʼenu; mala iá-phe ki mu a bhange kima, kuma asonhi a ngi tula monzo iami. Ene-phe a mu ambela, exi: Tunda bhabha. Exi dingi: Ialʼú o nzuángiza ueza mu tunga, kiki uandala u kala muene kiá muadiakimi u batula maka mu ima ioso, kuambé? Kindala tu ku bhanga ioso i tua mesena, i tuambe kubhanga ió i kala ndenge. Lote anga a mu kaka masuka, a mu bhaka bhu kaẋi, a di xina-xina phala kubula o dibhitu. Maji o màla ala monzo-phe, a tubhula makuʼâ, anga a kuata Lote, a mu sungila monzo muala ene, hé a jika dibhitu. Anga a bhuuika o màla bhu kanga ni ufofo, tunde ku ndenge katé ku dikota, anga a lémbua kukuata o dibhitu. Màla enhá anga ambela Lote, exi: Bhabha uala-bhu dingi ni iú ua ku tokala? Jiholome, mba anʼa màla ni anʼé a ahatu, uoso ua ku tokala mu mbongeʼ umu, a bhongolole, mu tunde bhu kididi kienhiki. Kuma kididi kienhiki etu tua-nda ku ki buikisa, mbata o mikole-kole iê ia di bandekeza kiavulu bhu pholo ia Jihova, iú ua tu tumu o ku ki buikisa. Lote-phe anga u tunda, u zuelesa jiholome jê, eji kusakana ni anʼê a ahatu, uixi: Balumukenu! mu tunde bhu kididi kienhiki; kuma Jihova ua-nda ku ki buikisa. Jiholome jê-phe a mu kiti kiôua kiala mu sabhula, kifua ualu ta kasekelu kê. Ki kuákie ni kimene-phe, jianjo a lenguluisa Lote, exi: Balumuka, u kuate mukajiʼé ni anʼé a ahatu kiiadi uala-nâ, mu tunde, kuma se mua kambe ku ki bhanga kibuika kia akua bhata ki mi kuata ni enu. Muene-phe hanji a laleka, katé màla iá a mu kuata mu lukuaku, ni mu lukuaku lua muhatuʼê, ni mu lukuaku lua anʼé a ahatu, kuma Jihova ua a kuatela henda, anga a mu bheka ku kanga dia kimbaka kia mbonge. Anga ki bhita-phe kuila, o kia zubha ku a bheka ku kangʼuku, exi: Lenga, se uendi o muenhu; Kana kusakuka ku dima, kana kuimana mu ngânga ioso iii; lengela koko ku mulundu, phala ku jime o mbutu. O Lote anga u a ambela, uixi: Ngana iami, tata, ki kiene; ua ngi mono ngi selevende ié, nga bongo kiadi bhu pholo ié, jihenda jé ua ji vudisa mu ku ngi bhulula o muenhu uami; maji o dikanga dia mulundu ki ngi tena ku di zubha, kuma ngala ni hele, sumba kibuika ki ngi kuatela mu njila, ngi fua. Talesa, Ngana, kindala dibhata didi bhabha, dia zukama kulengela-bhu, diene diòfele ngó. Ngehele, ngi lengele bhobho, dia tolo kidi, maji phala ngi bhulule ngoho o muenhu uami. Anga u mu ambela, uixi: Talesa, kiki ki ua zuela nga kʼivu, ni dibhata diodio di ua tangeʼodio, ki ngi di buikisa. Endela-ku-phe, u lengele kuenhoko, kuma ki nga-nda kubhanga kima katé ki u bhiẋila; kiene kia bhela-bhu o dijina, exi: Bhu Zouale. Kioso Lote-phe kia bhiẋila bhu Zouale, dikumbi dia tundu kiá mungongo. Kienhokio Jihova anga u nokesa xofidi ni túbhia ku thandu dia Sodoma ni ki thandu dia Ngomola, tua laúka kua Jihova ku diulu; anga u buikisa o jimbonge joso jenhojo, ni ngânga ioso ienhoio ni athu oso akua bhata momo, ni miẋi ni iangu ia kexi mu sabhuka bhoxi. O muhatu a Lote-phe anga u sakuka kuema, hé u kituka philadi ia môngua. Ki kuákie mu kimene kienhokio, Mbalahamu u balumuka, uia bhu kididi kiókio bhuemanene bhu pholo ia Jihova; o kia talela ku Sodoma ni ku Ngomola, ni ixi ioso ia ngânga, u mona ixi ioso iala mu tuka dixi, kala kitumba kia uama. Anga ki bhita-phe kuila, Nzambi kia zubha ku buikisa o jimbonge joso mu ngânga, Nzambi ua xinganeka Mbalahamu, anga u katula Lote mu kaẋi ka kibuika kia jimisa o jimbonge mua tungile Lote. Lote anga u tunda dingi bhu Zouale, u banda ku mulundu, ni anʼê a ahatu aiadi ala kuendela-nê kumoxi; kuma kutunga mu Zouale kua mu kuata uoma; anga uiza u tunga mu dibânda, ni anʼê kiiadi a ahatu. O dikota anga u ambela o ndenge, uexi: Tatʼetu ua kuka kiá, o mu ngongo ki mua xala diiala di tena ku tu bokona kala kiene kubhanga athu mu ngongo ioso; ndoko, zá, tatʼetu tu mu kodiuise ni vinhu, phala tu zeke-nê, mbé tu sokolole o mbutu ia tatʼetu phala i nangenene. Usuku uenhó tatʼâ anga a mu nuisa o vinhu, dikota hé u bokona u zeka ni tatʼâ; muene ka kʼijiia kioso monʼê kia zeka ni kioso kia balumuka. Kúkia ni kimene dikota u ambela ndenge, uixi: Usuku ua mazá nga zekele kiá ni tatʼetu; tu mu nuise-phe dingi vinhu, usuku ua lelu; eie u bokone ué, u zeke-nê, phala tu sokolole mbutu ia tatʼetu, phala i nangenene. Anga a mu nuisa dingi vinhu usuku uenhó; ndenge anga u balumuka uia u zeka-nê; muene-phe ka kʼijiia kioso monʼê kia zeka ni kioso kia balumuka. Mu kubhanga kiki, ana aiadi oso a Lote, a kala ni mavumu kua tatʼâ. Dikota anga u vuala monʼa diiala, u mu luka dijina dia Mouabhe; muene tata ia akua Mouabhe, katé mu kizuua kia lelu. O ndenge ue u vuala monʼa diiala, u mu luka dijina dia Bene-Amí; muene tata ia anʼa Amone, katé mu kizuua kia lelu. Mbalahamu anga u katuka bheniʼobho, uia kukala mʼoxi ia sulu, u tunga bhu kaẋi ka Kadexe ni Sule; anga u kala mu nhungana mu Jelale. O Mbalahamu anga u tanga Sala muhatuʼê, uixi: Phange iami ia muhatu. Abimileke sobha ia Jelale anga u tuma kutakana Sala. Nzambi phe uiza kua Abimileke ku nzoji mu usuku, u mu ambela, uixi: Ki ualʼokio u mufi, mukonda muhatu ua mu bhake monzo ié mukaji a muthu, uala ni muadi uê. Abimeleke-phe kiluua a mu zukama; anga u zuela, uixi: Ngana, kifua o muiji ua lungu, eie u u jibha? Ki muene ua ngʼambela, uixi: Phange iami ia muhatu? O muene muhatu ua kiambe ue kuma phange iami ia diiala? Kiki eme nga ki bhange ni muxima ua uabha ni maku a ngi zele. Nzambi anga u mu ambela ku nzoji, uixi: Nga kʼijiia muene kuma ua ki bhange ni muxima ua uabha, eme uami kiene ki nga ku fudisila o kuta kituxi ko kuami; kiene ki nga ku fudisila o ku mu kuata. Kiki-phe mukaji a ngene mu bheke kua muadi uê, kuma muene polofeta, a ku diondele phala u laie; o ki u kamba ku mu bheka, ijiia na-kiu kuma u fua muene sé kufula, ni eie muene ni dibhata dioso dia ku tokala. Kúkia ni kimene Abimeleke u balumuka, u ixana mbèle iê ioso, u a tangela ioso iii mu mátui mâ; màla enhó a kala ni uoma uavulu. Abimeleke anga u ixana Mbalahamu, u mu ambela, uixi: Eie ua tu bhange kiebhi? Eme nga ku te kituxi kiahi, phala ni eme ni ixi iami u tu bheke mu mulonga ua dikota? Eie ua ngi bhange ima ki i tokala ku i bhanga. Abimeleke anga u ambela dingi Mbalahamu, uixi: Eie ua xinganeka kiebhi, ki ua bhange kima kala kiki? Mbalahamu uixi: Mukonda nga fika ngixi bhu kididi kiki o uoma ua Nzambi kala na-u; ngixi-phe a-nda ku ngi jibha mukonda dia mukajiʼami. Bhua mukuá dingi phange iami ia muhatu muene, ki makutu; kuma tata ietu imoxi mama jiiadi; eme nga mu sakana. Ku izuua-phe, Nzambi kia ngi katula mu bhata dia tatʼetu, iú ua ngi bheka mu inhunginu, eme nga mu ambela ngixi iene mbote i u bhangʼiii: Kioso kididi ki tuà tula, ua kèla kuma phange iami ia diiala. Abimeleke anga u kuata jimbudi ni jingombe, ni abhika a mala ni ahatu, u bhana kua Mbalahamu, anga u mu bhekela dingi mukajiʼê. Abimeleke anga u mu ambela, uixi: Ixi iami iii, ua i mono; bhuoso bhua ku uabhela, u tungʼé. Anga u ambela Sala, uixi: Talesa, phangʼié nga mu bhana midi ia itadi ia phalata; i kale ia ku ku futa ku mesu, ni oso a ku tokala ni ku athu engi oso-oso; ki bhuala dingi bhu tua ku tondala, ki bhuala dingi mulonga. Mbalahamu anga u samba kua Nzambi; Nzambi anga u saka Abimeleke, ni mukajiʼê ni anʼa ahatu ku mbèle iê, a kala dingi mu vuala ana. Kuma Jihova ua jika o mavumu oso a ahatu mu dibhata dia Abimeleke, mukonda dia Sala, mukaji a Mbalahamu. Jihova anga u zungila Sala kala kia tangele; Jihova anga u bhanga kua Sala kioso kia mu ambela. Sala anga uimita, u vualela Mbalahamu monʼa diiala mu uadiakimi uê, bhu kithangana kiʼòxinde, kala kia mu tangelele Nzambi. Mbalahamu anga u luka monʼê ua diiala, a mu vualela-nê kuala Sala, dijina dia Izake. Mbalahamu anga u saia monʼê Izake, kiala hanji mu nake dia izuua, kala kia tumu Nzambi. Mbalahamu ua kexi mu hama ia muvu, kia mu vualela monʼê Izake. Sala anga u amba, uixi: Nzambi ua ngi bhekela jingolela; oso ue a-nda ku kʼivua a-nda kuolela kumoxi nʼeme. Uixi, dingi: Nanhi muene ueji kuambela Mbalahamu kuila Sala uamuisa ana? Kuma nga mu vualela monʼa diiala mu ukukilu uê. Mona kia kulu, a mu sumuna; Mbalahamu anga u bhanga fesa ionéne kizuua kia sumuka Izake. Sala anga u mona kuma Ijimaiele monʼa Hangale, mukua Ijito, a mu vuala ni Mbalahamu, ua mu bhanga kasekelelu kua Izake mu mu tobhesa. Mukonda dia kiki, u ambela Mbalahamu, uixi: Kahatu kaka, mu kaie ni monʼê, kuma monʼa mukáma iú ka tena kulundula kumoxi ni monʼami Izake. Mbalahamu anga ki mu ibhila kiavulu kienhiki, mukonda iú ue monʼê. Nzambi anga u ambela Mbalahamu, uixi: Ki ki ku iibhile, mukonda dia kaiala ni mukamʼé, ioso iala ku ku ambela Sala, xikana-iu; mukonda o mbutu ijiia kua Izake iene iexana kuma mbutu ié. Maji ni monʼa mukamʼé ue, ngi mu bhanga u kala kifuẋi, kuma muene ue mbutu ié. Kúkia ni kimene Mbalahamu u balumuka, u zangula mbolo ni mudingi ua menha, u i bana Hangale, u mu tuika-iu bhu isuxi, anga u mu bhana ni mona hé ua kaia; muhatu anga u katuka, u kuata kunhungana mu kikangalakata kia Bele-sebha. Kiabhu o menha ambata mu mudingi, mona ua mu takula moxi a kisasa. Anga u sondoloka kadikanga ka kuila u asela-bhu mufula, anga u xikama, uixi: Phala kuoso ku fila o mona, eme ki ngi mone-ku. Anga u xikama bhua lulama ni bhuala o mona, u zangula o dízui diê, u kuata kudila. Nzambi anga uívua dízui dia kamona; anjo ia Nzambi anga u handekela Hangale; dízui dia tundu muene mu diulu, uixi: Ihi i uala na-iu, Hangale? Kana kukala ni hele ia kima; kuma Nzambi uevu dízui dia mona tundé bhuoso bhu ua mu bhake. Balumuka, mona u mu zangule, u mu kuate mu lukuaku; kuma eme nga-nda mu bhanga u kala kifuẋi kia dikota. Nzambi anga u mu jikula o mesu, u mona fiẋi ia menha; anga uia-bhu u izalesa o mudingi, hé u nuisa o mona. Nzambi anga u kala ni kaiala, u kula, anga u tunga mu kikangalakata, hé u di longa unfunu ua kuasa ni mufula. Anga u kala mu kikangalakata kia Palane; manhʼâ hé u mu bhengela muhatu mukua ixi ia Ijito. Anga ki kala-phe kuila, o thembu ienhoio, Abimeleke ni Fikole kesongo ka kilômbo kiê, a zuela ni Mbalahamu, exi: Eie Nzambi uala-nê mu ima ioso i ua-lu bhanga. Kiki-phe u ngi lokela bhenhabha, mu dijina dia Nzambi, kuila kua-nda bhanga usuéia né ku monʼami, mba ku mulaula; u xinganeka mbote ioso i nga ku bhange eie, eie ue iene i u ngi bhanga eme, ni mʼoxiʼumu moso mu ueza mu tunga. Mbalahamu uixi: Ngi loka muene. Mbalahamu anga u bazela hanji Abimeleke mukonda dia kixima kia menha kia tambula o jiselevende ja Abimeleke mu nguzu. Kuala Abimeleke, ki nga mu ijiia uoso ua bhange kienhiki; eie ue kua ngi tangela kima, lelu moxi-ke ku kʼivuila bheniʼabha. Mbalahamu anga u zangula jimbudi ni jingombe, u ji bhana Abimeleke; ene kiiadi kiâ anga a ta kikutu. Mbalahamu anga u kuata sambuadi dia mama ia jimbudi, u di tudilila-ju ni kididi kiê. Abimeleke-phe uibhula Mbalahamu, uixi: O sambuadi dia mbudi jiji ja kexil ʼahi bhabha? Sambuadi dia mama ia jimbudi, ji ua di tudilila ni kididi kiê? Kuala Mbalahamu: Sambuadi didi dia mama ia jimbudi, ua-nda ku ji tambula bhu lukuaku luami, phala ji kale umbangi kuila kixima kiki eme nga ki kande. Kiene kiexanena kididi kiokio Bele-seba mukonda dia kudilokela-bhu. Kienhiki kia te o kikutu bhu Bele-seba; Abimeleke anga u balumuka-bhu, ni Fikole kesongo ka kilômbo kiê, anga u vutuka mʼoxi ia akua Fidíxia. Mbalahamu bhu Bele-seba u kuna-bhu miẋi ia mutamala, anga u bheza bhe nhobho o dijina dia Jihova, Nzambi kene ni dizubhilu. Mbalahamu anga u kala mu nhunganena mʼoxi ia akua Fidíxia, izuua iavulu. Kia zubha kubhita imʼiii, Nzambi u lola Mbalahamu, uixi: Mbalahamu; muene-phe uetaia, uixi: Emʼiú. Uixi-phe: Katula monʼé, monʼé umoxi-èlele, Izake, monʼé ua kazola uie-nê kʼoxi ia Modiia; kuenhoko ua kà ngi satele-nê, sata ia kuoha, bhu thala a mulundu uoso u ngi ku idikiza. Kúkia ni kimene, Mbalahamu anga u balumuka, u zuika o bulu iê, uambata selevende jiiadi, ni monʼê Izake; u ẋanga ue jihuinhi ja sata ia kuoha, anga u katuka, uia ku kididi kia mu idikiza Nzambi. Kizuua kia katatu Mbalahamu anga u bhetula mesu, kididi u ki mona mu kanga, kiná. Anga u ambela jiselevende jê, uixi: Xalenu bhabha ni bulu, eme ni mona tuie bhaná; o ki tua kà zubha kubheza tu vutuke, tu mi sange. Mbalahamu anga u katula o jihuinhi ja sata ia kuoha, u ji tuika monʼê Izake; muene anga uambata túbhia ni mukuale anga aia kumoxi kiiadi kiâ. Izake anga u ambela tatʼâ Mbalahamu, uixi: Phaphai! Uixi: Emʼiú, monʼami! Uixi: Túbhia tutu ni jihuinhi, kambudi-phe kebhi, ka sata ia kuoha? Mhalahamu anga u vutula, uixi: Nzambi muene ua-nda kusota kambudi kê ka ku mu satela, monʼami; anga ela kumoxi kiiadi kiâ. Kia tula bhu kididi kioso kia mu idikiza Nzambi, Mbalahamu u tunga kalatódio, anga u zela-ku jihuinhi, u kuta monʼê Izake, u mu zekesa bhu kalatódio ku thandu a jihuinhi. Mbalahamu anga u sunununa lukuaku luê, u katula o mukuale, phala kujibha monʼê. Maji o Anjo ia Jihova anga u mu handekela, tunde ku diulu, uixi: Mbalahamu! Muene anga u vutula uixi: Emʼiú. Uixi: Mona kana ku mu tula lukuaku, kana ku mu bhanga kima kiaiibha; kuma kiki ngʼejiia kuila u mukua uoma ua Nzambi, katé ni monʼé umoxiʼèlele, kua ngʼimina-nê. Mbalahamu anga u zambula mesu, u tala kiki, u mona ku dima diê kilumbe kia mbudi kia sukamena mu kisasa ni jimbinga jê; Mbalahamu anga uia-bhu, u kuata kilumbe kia mbudi, anga u ki bhana mu sata ia kuoha bhu kididi kia monʼê. Mbalahamu kididi kieniʼokio anga u kʼixana, uixi: Jihova-jileh (mu ku ki lombolola edi: Jihova muene ua-nda kusota); kala kiene ku ki tanga katé mu kizuua kia lelu, exi: Ku mulundu ua Jihova muene u sota. Anjo ia Jihova anga u handekela Mbalahamu lua kaiadi, tunde mu diulu, uixi: Jihova uambe, nga di lokela mu dijina diami eme Muene, ki ua bhangʼiki, o monʼê ua diiala, monʼé umoxi-èlele, kua tena ku ngʼimina-nê. Nga-nda ku ku zediuisa kiavulu muene, ngi ku sokolola kinéne-nene, mbutu ié i vula kala jithéthembua ku diulu, mukuâ ni museke bhu mbandu ia kalunga; mbutu ié i tambula mielu ia jinguma jâ; ku mbutu ié kuene kua kà zediuila ifuẋi ioso mu ngongo; mukonda ua tumaka dízui diami. Kienhokio Mbalahamu u vutuka bhua xile jiselevende jê, anga a balumuka, ela kumoxi katé bhu Bele-seba; Mbalahamu anga u tunga bheniʼobho bhu Bele-seba. Kia zubha kubhita imiʼii, Mbalahamu a mu tudila exi: Naholo dia phangʼié ue, a mu vualela ana kuala Mídika. Thungunu iê Uze, kiubha kiê Buze, kua kaiela Kemuuele tata ia Alá, Ni Kesede, ni Hazo, ni Pildaxi, ni Jidalape, ni Betuuele. Betuuele anga u vuala Bebeka; dinake didi, dia mona, diene dia vuala Mídika phala Naholo, phange ia Mbalahamu. Ni mukáma uê, dijina diê Leuma, ua mu vualela ue Teba, ni Ngahama, ni Tahaxi, ni Mahaka. Muenhu ua Sala anga u bhiẋila mu hama ia muvu ni makuinhi aiadi ni sambuadi; iene o mivu ia muenhu ua Sala. Sala anga u fuila bhu Kidiate-Halaba, muene Heboloni, mʼoxi ia Kanana. Mbalahamu anga uiza kudila thambi ia Sala. Mbalahamu anga u balumuka bheniʼobho, difundu uala hanji ku kimbi u zuela ni anʼa Hete, uixi: Ngi musonhi, ngi nzuángiza, muʼaxaxi kenu; ngi bhanienu kididi kia undundu kia kufundila, phala ngi funde-bhu o kimbi kiami, nʼa ngi bhue ku mesu. Anʼa Hete anga a kumbulula Mbalahamu, exi: Ivua-ze Ngana; u muadiakime ua Nzambi muʼaxaxi ketu; eie muene u sola, ioso mbila ia ku uabhela mu jimbila jetu, muene mu u fundila o difunda diê; kana muthu mudietu u tena ku ku imina mbila iê, phala u funde o kimbi kié. Mbalahamu anga u balumuka, u diunda bhu pholo ia akua-xi, ene anʼa Hete. Anga u zuela-nâ dingi, uixi: Se kiene kia mi kala mu miẋima ienu, phala ngi funde o kimbi kiami nʼa ngi bhue ku mesu, ivenu, mu ngi zuelele kua Efelone monʼa Zouale. Phala a ngi bhane o dibânda dia Makapela, dia vu muene, bhu mbambe bhua suku o mukáu uê; muene a xinde suilu iasoko muoso mua ngi bhela nadiu muʼaxaxi kenu, di kale undundu uami, kididi kiami kia kufundila. Bhenhobho Efelone ua xikama muʼaxaxi ka anʼa Hiti; Efelone dia Muhiti, anga u vutuila Mbalahamu, mu mátui ma anʼa Hiti, ene oso kiá ene mu bhita bhu muelu ua kimbaka kia mbonge iâ, uixi: Ngana iami, ki kiene; ivua-ze, mukáu nga ku bhana-u ni dibânda diê koko; bhu pholo ia akuetu akuaʼxi nga ku bhana-u muene; funda o kimbi kié. Mbalahamu anga u diunda dingi bhu pholo ia akuaʼxi. Anga u zuela dingi ni Efelone mu mátui ma akuaʼxi, uixi: Hé kiene, ngivue dingi, nga ku diondo, tambula o suilu ioso ia tokala mu sumba o mukáu phala ngi funde-bhu o kimbi kiami. Efelone anga u vutuila Mbalahamu, uixi: Ngana iami ngʼivue: Tumavu tua tokala tu ta ngó hama jiuana ja xikulu ja phalata, mudietu-phe, ni eie ni eme, ienʼiii kima kiahi? Fûnda ngó o kimbi kié. Mbalahamu anga uívua kiazuela Efelone; Mbalahamu anga u pezalela Efelone phalata ia xindi muene mu mátui ma anʼa Hete, hama jiuana ja xikulu ja phalata, itadi ia thembu ienhoio ia kexi mu ta-na-iu o uenji. Kala kiki o mukáu ua Efelone, uala bhu Makapela, bhua lulama ni Mamele, ni mukáu uene ni dibânda diê koko, ni miẋi ioso ku mukáu katé ku mbambe iê, Iene ioso ia bhiti ku konda ia Mbalahamu mu kala undundu uê, jimbangi anʼa Hete, kuma kia bhiti bhu pholo iâ, ni ene oso kiá ene mu bhita bhu muelu ua kimbaka. Kia zubha kubhanga kiki, Mbalahamu kiene kia fundu Sala, mukajiʼê, mu dibânda dia mukáu ua Makapela, bhua lulama ni Mamele, muene Hebulone mʼoxi ia Kanana. Kienhiki ni mukáu uenhó ni dibânda diê koko, ua xalela kua Mbalahamu mu kala undundu uê, kididi kia kufundila mu uenji ua bhita bhu pholo ia anʼa Hete. Mbalahamu anga u kuka, ua sungu-ku kiá ku izuua, Jihova phe ua mu bhele kubhanduluka mu ima ioso. Mbalahamu anga u ambela selevende iê ua kexi dikota mu dibhata diê, mutumini a ima ioso ia kexile na-iu, uixi: Tá lukuaku lué koxi a ditabela diami. Eme ngi ku lokese mu dijina dia Jihova, Nzambi ia diulu ni ixi, kuma monʼami ku mu sotele muhatu mu ilumba iʼakuaxi ia Kaná mu nga tungu-mu; maji uia kʼoxi ietu, kuala jindandu jami, kuene ku ua kà bhenga muhatu phala monʼami Izake. Selevende iê anga u mu ambela, uixi: Imoxi muhatu ka ẋikina kuiza kʼoxi kunu ku tuala; manhi monʼé ngi mu bheka dingi kʼoxi ienu ku ua tundile? Kuala Mbalahamu: Aiuka! Ku ki sese, o kubheka dingi monʼami koko ku tua tunda kiá. Jihova, Nzambi ia diulu, ua ngi katula mu dibhata dia tatʼetu, ni mʼoxi mua ngi vualela, iú ua ngi zuelesa, ua ngi lokela, uixi: Ixi ienhiʼii ngi i bhana mbutu ié; muene ua kà tuma anjo iê ku pholo, o kuenhoko kuene ku ua kà bhenga muhatu phala monʼami. Muhatu-phe se ka ẋikina ku ku kaiela mu kuiza kunu, bheniʼobho eie ua jituka ku mulôko uami u nga ku lokesa; kabasa monʼamiʼa diiala kua mu bheka dingi koko ku nga tundu. Selevende anga u ta lukuaku luê kʼoxi a ditabela dia Mbalahamu, muadiʼê, anga u loka kala kia di ẋikinisa. Selevende anga u katula kuinhi dia kamelu, ku jikamelu ja ngana iê, u katuka, uambata ima ioso ia tokala, kuma jimbongo joso ja muadiʼê ja mu kala bhu maku mê; anga u zangula, uenda katé ku Mezopotamiia, ku sanzala ia Naholo. Kia zubha kubhiẋila, u fukamesa jikamelu bhu mbanduʼa fiẋi ia menha, mu kumbi dia ngoloxi, kithangana kia anʼa ahatu kuia mu teka o menha. Anga u zuela, uixi: Eie u Jihova, u Nzambi ia muadiʼami Mbalahamu, nga diondo, ngi bhane kitakanesu kiambote mu kizuua kia lelu, o muadiami Mbalahamu u mu bhange o mbote. Talesa, bhu mbandu ia fiẋi ia menha bhu ngalʼabha, o ilumba ia akua bhata didi, ia-nda kuiza mu teka o menha; kikale-phe, Ngana, kuma uoso kilumba ngi mu ambela, ngixi: Tulula disanga dié, nga ku diondo, ngi nué-ku; muene nʼa kèla: Nué, ni jikamelu jé ngi ji nuisa ue; mueniʼó a kale muene o muhatu ua mu solela selevende ié Izake; bhene bhu ngi kʼijidila, kuma muadiʼami Mbalahamu Eie ua mu bhange o mbote. Anga ki bhita kuila, kiluua ngó a zubha kuzuela, Bebeka iú uizʼú, monʼa Betuuele, uavu manʼiâ Mídika, muhatu a Naholo phange ia Mbalahamu, iú uiza ni disanga bhu isuxi. Kilumba kiki anga u uabha kiavulu ku mu tala, muzeletete hanji, kana diiala ua mu ijiia luua; anga u tuluka mu fiẋi ia menha, u izalesa o disanga diê, anga u banda. Selevende anga u lenga ku mu batuila, uixi: Nga ku diondo, ngi bhane tumenha mu disanga dié, ngi nué-ku. Muene-phe, uixi: Nué, ngana; u tulula disanga diê ni lusolo, u mu kuatela-diu bhu maku, anga u mu bhana kúnua. Kia zubha ku mu bhana kúnua, uixi: Ni jikamelu jé, ngi ji tekela ue, katé ki ji zubha kúnua. Anga u bhanga lusolo, menha mu disanga u ma lunduluila mu ulungu, u lenga u sunga dingi amukuâ mu kixima, u teka muene menha phala o jikamelu jê joso. Suí, ku mona muhatu uala mu bhanga kiki, diiala diemana ngó, ua di xibhʼê, phala kuijiia mba kidi kiene Jihova ua mu bhana kuzediua mu njila iê ioso iende, mba kana. Anga ki bhita kuila, kia zubha o jikamelu kúnua, diiala u katula nela ia ulu i pezala kaxaxi ka xikulu, ni jisêlu jiiadi ja kuzuatela mu maku, ji pezala kuinhi dia xikulu ia ulu. Uixi: Mona kilumba, eʼ tatʼenu nanhi? Ngi tangele-kiu; o kuila ku bhata dia tatʼenu tu mona-ku kididi kia ku tu zalela? Monʼa kilumba, uixi: Eme ngi monʼa Betuuele, uavu manʼiâ Mídika, ua mu vuala ni Naholo. U ta-ku dingi, uixi: Tuala ni iangu, ni ngânda ia jikamelu, ia soko muene, ni kididi kia ku mi zalela. Diiala bhenʼobho bhetama mutue, anga u bheza Jihova. Uixi: A tane-ku! Jihova, Nzambi ia muadiʼami Mbalahamau, ka zúmbuka ku henda iê ni kidi kiê iedikiza jinga muadiʼami; eme bhabha Jihova ua ngendesa muene mu njila mu ngejila, iú ua ngi bheka bhu bhata dia ji-phange ja ngana iami. Monʼa kilumba anga u lenga, hé u tudila mʼonzo ia manʼiâ o maka mosoʼama. Bebeka anga u kala ni phange iê ia diiala, dijina diê Labanu; Labano anga uia ni lusolo, bha xala o diiala, bhu ndunga ia menha. Kuma muene kia mono nela ni jisêlu ja zuata phangʼiê ia muhatu mu maku, ni kievu maka ma a kundu Bebeka phangʼiê, kuila kiene kia ngi kundu muthu muenhó; Labano-phe uia ku diiala, u mu sanga iú ni jikamelu jê, bhu ndunga ia menha. Uixi: Tu sange, u muthu uangene ua Jihova; uemanena-hi ngó mu kangʼumu? Nga ku iudikila kiá o kijima, sai ue kididi kia jikamelu. Bheniʼobho o diiala muenʼió anga u bhiẋila ku bhata, a longomona jikamelu; ene anga a bhana o iangu ni ngânda ku jikamelu; u bhana menha phala kusukula inama, ni inama ia màla amukuá eza na-u kumoxi. Anga a mu tela kúdia ku meza, muene-phe uixi: Ki ngi di luua, kikala ngi mi kunda hanji kioso kia ngi bheka. Labanu-phe uixi: Di jimbule. Kuala muene: Eme ngi selevende ia Mbalahamu. O Jihova-phe ngana iami ua mu zediuisa kiavulu muene, kia mu bhekela kukala ni kijingo kia dikota; ua mu bhana ni ibhanga ia jimbudi ni ia jingombe, ni phalata ni ulu, ni abhika a mala ni a ahatu, ni jikamelu. O Sala-phe, mukaji a muadiʼami, ua mu vualela monʼa diiala mu ukukilu uê; o muene iú ua mu bhana o jimbongo jê joso. Muadiʼami-phe ua ngi lokesa, uixi: Monʼami ua diiala kana ku mu sotela muhatu ku ilumba ia anʼa Kanana, avu oxi iâ mu nga tungu. Maji-phe, eʼ ua kàia ku bhata dia tatʼetu, ku jindandu jami, kuene ku ua kà sota muhatu phala monʼami. Eme-phe, eme ngʼambela muadiʼami, ngixi: Imoxi muhatu ka ẋikina ku ngi kaiela, nʼeza kunu. Muene ua ngʼambela, uixi: Jihova ió ua bhingi ngala kuenda jinga ku mesu mê, u tuma anjo iê ku ku bheka, u ku bhana kuzediua mu njila mu ua-nda kuila, o monʼami ua diiala ua kà mu solele muhatu ku jindandu jami, mu bhata dia tatʼetu. O kujituka mu muloko uami u nga ku lokesa, kioso ki ua kà bhiẋila ku undandu uami, se ene a dituna ku ku bhana-nê, mulôko uami ki u ku kuata dingi. Maji o lelu-phe ki nga bhiẋila bhu ndunga ia menha, ngixi: Eie u Jihova, u Nzambi ia muadi ʼami Mbalahamu, se kidi kiene ua ngi bhana kuzediua mu njila ienhiʼii ia ngi bheka, tala, bhu mbanduʼa fiẋi ia menha, bhu ngʼemenaʼbha, ki kale-phe kiki kuila, o mona-kilumba uoso uiza mu teka menha, anga ngi mu ambela, ngixi: Ngi bhane, nga ku diondo, tu menha mu disanga dié, ngi nue-ku; muene nʼa kèla: Nué, ni jikamelu jé, ngi ji tekela; muenʼió a kale muene o muhatu a mu solo kuala Jihova mu kala muhatu ua monʼa muadiʼami. Kioso-phe kiluua ngó ngi zubha kuzuela ni muxima uami, Bebeka-ze iú uizʼú ni disanga diê bhu kisuxi; anga u tuluka mu ndunga ia menha, u teka; eme-phe nga mu ambela, ngixi: Ngi bhane-ku tumenha, ngi nue. Muene-phe muʼanzanza muenhomo ua tulula o disanga diê bhu kisuxi, uixi: Nué, ngi tekela ue jikamelu jé; eme nganu, iú ua nuisa ue o jikamelu. Eme anga ngi mu ibhula, ngixi: Monʼa kilumba, u monʼa nanhi? Muene-phe uixi: Ngi monʼa Betuuele, monʼa Naholo, a mu vuala ni muhatuʼê Mídika; emʼeme nga mu zuika o dilenge mu pholo, ni jisêlu mu maku. Kieniʼokio, anga ngi bhetama mútue, ngi bheza Jihova, ngi tanesa Jihova, dia Nzambi ia muadiʼami Mbalahamu, ua ngendesa njila iambote mu kusola monʼa kilumba, monʼa phange ia muadiʼami, mu kala muhatu ua na velu monʼê. Kiki-phe, se mu bhanga o henda ni kidi kua muadiʼami, ngʼambedienu; o ki muila kana, ngʼambedienu ue; phala ngi di tele ku kúdia mba ku kiasu. Bhenhobho ni Labanu ni Betuuele a vutula, exi: Kimbamba kia tundu kua Jihova ki tuala dingi ni kuzuela, né kiauabha, né kiaiibha. Bebeka iu-é iú, mu tambudié, uie-nê a kale muhatu ua mona muadiʼé, kala kia ki tange Jihova. Bhenhobho, o selevende ia Mbalahamu kievu o kuzuela kuâ, u mbolomoka mu mavu, u diunda kua Jihova. Selevende anga u katula makembu ma phalata ni makembu ma ulu, ni izuatu, u i bhana kua Bebeka; ni phangʼiê ia diiala ni manʼiâ, u a bhana ue imbamba iate kiavulu muene. Anga a dia, a nua, ni muene ni màla amukuá ejila-nê kumoxi, a zeka usuku ueniʼó; kúkia ni kimene, uixi: Ngi suludienu kiá, ngiie kua muadiʼami. Phange iê-phe ia diiala ni manhʼâ, exi: Monʼa-kilumba a kale hanji, tu bhange-nê tu izuua, né dikuinhi ngó; phala aie kiua. Muene-phe u a ambela, uixi: Ki mu ngi fudise kuenda, kuma Jihova ua ngi bhana kuzediua mu njila ienhiʼii i ngende; ngi suludienu phala ngiie kua muadiʼami. Exi-phe: Tu ixane monʼa kilumba muene, tu mu ivue mu kanu diê. Anga exana Bebeka, a mu ibhula, exi: Uia kiá ni muthu muenhú? Uixi-phe: Ngiia. Kala kiki a sulula Bebeka phangʼiâ, ni maseka iê, ni selevende ia Mbalahamu ni makuenze mê. Anga a benzela Bebeka, a mu ambela, exi: Phangʼietu uà kala u mama ia jimidi ja ndumba, mbutu ié, i tambule konda ia muelu ua jinguma jâ. Bebeka anga u zangula, ni ilumba iê, endela ku jikamelu, a kaiela diiala dienhidi; selevende anga u tambula Bebeka, u suluka njila iê. Izake-phe ua bhiti mu kikangalakata, ueza katé bhu kixima kia Lahai-loi, kuma ua tungu mu mikáu ia sulu. Izake anga uia mu mukáu mu kuxinganeka mu kumbi dia ngoloxi; anga u bhetula mesu u mona mu njila muala kuijiia jikamelu. Bebeka ue u bhetula o mesuʼê, u mona Izake, anga u tuluka ku kamelu. Anga u ambela selevende, uixi: Diiala diodio nanhi, uala kuijiia mu mukáu mu ku tu batuila? Kuala selevende: Muenhó muene muadiʼami; muhatu anga u kuata veu iê u di futa. Selevende anga u kunda Izake ima ioso ia bhange. Izake anga u bheka Bebeka mu balaka ia manʼiâ Sala, anga u tambula Bebeka u kala mukajiʼê; anga u mu zola; malamba a mu sosoloka ma kúfua kua manhʼiâ. Mbalahamu anga u sakana muhatu ua mukuá, dijina diê Ketula; Anga u mu vualela Zimilame ni Jokosane, ni Medane, ni Midiiana, ni Jijibake, ni Suua. Jokosane anga u vuala Seba ni Dedane; anʼa Dedane, Axudimi, ni Letusime, ni Leumine. Anʼa Midnana: Efa, ni Efele, ni Henoko, ni Abida, ni Eleda; ene osoʼá anʼa Ketula. Mbalahamu-phe jimbongo jê joso ua ji bhana Izake. Maji anʼa akâma-phe, a kexe-nâ Mbalahamu, Mbalahamu ua a bhana maujitu kioso muene kiala hanji ku muenhu, u a tuma ku leste, a di sandule ni monʼê Izake, a kala mʼoxi ia mutundila-kumbi. IIi iene-phe izuua ia muenhu ua Mbalahamuʼii, u laia mu hama ia muvu ni makuinhi sambuadi ni itanu. Mbalahamu anga u batula muenhu, ufua kiá ku uadiakimi uavulu, ua kuka kiá, ua kukidila muene, mivu ia mu kumu; anga a mu bhongoluela ku malembʼê. Anʼê Izake ni Ijimaiele anga a mu funda mu dibânda dia Makapela, mu mukáu ua Efelone, monʼa Zouale, mukua Hiti, bhua lulama ni Mamele; uene mukáu ua sumbu Mbalahamu ku anʼa Hiti; muene mua funda Mbalahamu ni Sala mukajiʼê. O kutunda mu kúfua kua Mbalahamu, Nzambi u zediuisa Izake monʼê; Izake anga u tunga bhu kixima kia Lahai-loi. Ingo ia vumu ienhiʼi ia Ijimaiele, monʼa Mbalahamu ua diiala, a mu vuala ni Hangale mukua Ijito, kahatu ka Sala. Anʼa Ijimaiele majina mâ eniʼá, kala kia di kaiela ku majina mâ ni ku miiji iâ; phande-kumbi ia Ijimaiele, Nebaiote; ni Kedale, ni Adbeel, ni Mibisame, ni Mixima, ni Duna, ni Masa, ni Hadade, ni Tema, ni Jetule, ni Nafixe, ni Kedemah; enhá ene anʼa Ijimaiele, ku majina mâ, ni ku jisanzala jâ, ni ibangu iâ; kuinhi dia sobha ni kiiadi, kia di kaiela mu ilombo iâ. Iii iene izuua ia mivu ia muenhu ua Ijimaiele, hama ia muvu ni makuinhi atatu ni sambuadi; anga u batuka muenhu, ufua, hé a mu bhongoluela ku malembʼê. O kutunga kuâ atunda mbambe Havila katé ku Asídia ku mutundila-kumbi ua Ijito; a zukama ku jindandu jê joso maji ene a suku ku thunda. Ingo ia vumu ienhiʼii ia Izake, monʼa Mbalahamu: Mbalahamu u vuala Izake: Izake anga u kala ni makuinhi auana a muvu kia sakana ni Bebeka, monʼa Betuuele, mukua Sídia, mu Panda-alame, phange ia Labanu mukua Sídia, phala a kale mukajiʼê. Izake anga u diondela muhatuʼê kua Jihova, mukonda kala kuvuala; Jihova anga u mu ivua kudikola kuê, Bebeka mukajiʼê anga u imita. Ana anga a kala mu bhânga moxi diê; muene-phe uixi: Kua ngiza-hi dingi, ngala kiki? Anga uia mu kuibhula kua Jihova. Jihova anga u mu vutuuila, uixi: Ifuẋi iiadi ia ku kala moxi diê, miiji iiadi ia kà di uanununa tunde mu vumu, muiji umoxi ua kà tunda mukuâ mu nguzu, o dikota dia kà bhikila o ndenge. Kia zubha kubhiẋila mu izuua iê ia kudisanza, manhi mu vumu diê mua kala akua-ndumba. Ua dianga kutunda anga u kusuka, u vula jindemba mu mukutu; kiene kia mu lukila dijina dia Izaú. Kia zubha kutunda, kua kaiela mukuá, lukuaku-phe lua kuata mu kasende ka Izaú; kiene kia mu lukila dijina dia Jakobo. Izake anga u kala mu makuinhi asamanu a muvu kia vuala muhatuʼê ana eniʼá. Minzangala anga i kula; Izaú anga u kala dinhanga dia dikota, mukua kunhunga mu iangu; Jakobo-phe muthu ua di xibhʼê, uia ni kuxalʼê ku bhata. Izake-phe u zola Izaú, mukonda uene kudia ku xitu iê ia unhanga; Bebeka-phe u zola Jakobo. Jakobo anga u lamba makunde; Izaú anga u tunda mu iangu, uiza kubhata, ua senduka ni nzala. Izaú anga u ambela Jakobo, uixi: Nga ku diondo ngi bhane-ku ngidie, Kiakusukʼokio mʼombia; nga senduka ni nzala; kiene kia xalela ni dijina dia Idomo; Jakobo-phe, uixi: Ngi sumbise-phe kizuua kia lelu o ukota ué. Kuala Izaú: Ki ngalʼiki-ze, kua ngi kambe ngó kúfua; ukota-phe ua-nda ku ngi bhandulula kima kiahi? Jakobo uixi: Ngi lokele-phe kizuua kia lelu; muene anga u mu lokela, u sumbisa o ukota uê kua Jakobo. Jakobo anga u tela Izaú mbolo ni makunde; anga u dia, u nua menha, u balumuka-bhu, uia njila iê; kala kiki Izaú, ukota uê ua u kita ki kima. Mʼoxi anga muiza nzala, o nzala iejile mu izuua ia Mbalahamu iengi; mukonda dia kiki-phe, Izake uia kua Abimeleke, muenexi ua akua Fidíxa, bhu Jelale. Jihova anga u mu tukulukila, u mu ambela, uixi: Kana kukulumuka mu Ijito, maji u tunga mu ixi ioso i ngi ku idikiza. Nhungana mʼoxi mueniʼumu, eme-phe ngi kala bhu mbandu ié, ngi ku bhana kuzediua; kuma ni eie muene ni mbutu ié hinu ngi mi bhana jixi josoʼiji ngi kumbidila mulôko uami u nga lokela tatʼenu Mbalahamu; ngi sokolola mbutu ié kala jithéthembua ku diulu, mbutu ié ene nga a bhana jixi josoʼiji; ku mbutu ié kuene kua kà bhandulukila miiji ioso mu ngongo. Mukonda Mbalahamu ua tumaka dízui diami, ua kuata mutendelu uami, ni ijiia, ni itumu, ni ngonge jami. Kienhiki, Izake anga u tunga bhu Jelale. O akuaʼxi mueniʼomo anga a mu ibhula ku mbandu ia mukajiʼê; uixi-phe: Phangiʼami ia muhatu; kuma uoma ua mu kuata ua kuila mukajiʼami; uixi: Imoxi akuaʼxi a ngi jibha mu luimbi lua Bebeka mukonda ua uabha kinene ku mu tala mesu. Kia zubha-phe kubhanga-bhu thembu iavulu, bhu kala kizuua Abimeleke, muenexi ua akua-Fidíxa, u kala mu talela bhu njanena, anga u mona Izake uala mu tonoka ni Bebeka mukajiʼê. Abimeleke anga u ixana Izake, uixi: Ió-ze, mu tanga o kidi, mukajiʼê; ua ki zuelela-hi-phe kuila phange iami ia muhatu? Kuala Izake: Nga ki zuelela uoma, ngixi a ngi jibha mu luimbi lua muhatuʼami. Abimeleke-phe, uixi: Phala-hi-phe ku tu bhanga kiki? Bhenhabha kia tobhedié kiá kubhita, kuila diiala dioso-dioso ku kifuẋi kiki u zeka ni muhatuʼé, eie anga u tu bhekela kuêla ku thandu dietu. Abimeleke bhenhobho anga u tendelela o mundu uê uoso, uixi: Uoso u kuata ku diiala didi mba kua muhatuʼê, u kala muthu ua ku mu jibha. Izake anga u dima mʼoxi mueneʼomo, o mbutu ia kuu anga i bhana mu luhama ku muvu umoxi; mukonda Jihova ua mu zediuixile. Anga muthu muenʼiú u kala mvuama, uia ni kujinga dingi, katé kia di bhange muene munéne kiavulu; anga u kala ni ibhanga ia jimbudi ni ia jingombe, ni dibhata dia dikota diezala abhika, anga ki bhekela akua-Fidíxia ku mu kala ni luimbi. Hé o ixima ioso-phe ia kandele o jiselevende ja tatʼâ, mu izuua ia kexe hanji tatʼâ Mbalahamu ku muenhu, akua Fidíxia a i xita, a i lamba ni mavu. Abimeleke anga u ambela Izake, uixi: Tunda bhu mbandu ietu, mukonda ua tu tundu kiá, etu tuala ndenge eie uala kota. Izake anga u tunda-bhu, u ta kibangu kiê mu honga ia Jelale, u kala mueneʼomo. Izake anga u jikula dingi o ixima ia menha, ia kandele mu izuua ia tatʼâ Mbalahamu, kuma akua Fidíxia a i vumbikile, kia zubha Mbalahamu o kúfua; Izake anga u i luka dingi majina ma i lukile tatʼâ. Jiselevende ja Izake-phe, anga a kanda kixima mu honga, ki kala mu bhana menha ma tunda bhoxi ni kufuáfua. O abidi a ibhaku mu Jelala anga a di kuata ni abidi a ibhaku ia Izake, exi: Iá menhʼetu; muene kiximʼiki anga u ki luka Eseke mukonda a di kuata-nê jimvunda bheneʼobho. Anga a kanda dingi kixima kiamukuá, anga eza a ki kuatela dingi jimvunda; muene anga u ki luka Setina. Anga u sondoloka dingi u kanda kixima kiamukuá; kiki kiá keza dingi ni jimvunda mu di kuatela-kiu; anga u ki luka Lehobote; kuma uambe, uixi: Kiki Jihova ua tu bhana kididi kia zanze, tua-nda kuzediua kiá mʼoxi mumu. Kutunda bhobho, anga u banda, u kala bhu Bele-seba. Jihova anga u mu tukulukila usuku uenʼió, u mu ambela, uixi: Eme ngi Nzambi ia Mbalahamu tatʼenu; kana kukala ni uoma ua kima kioso-kioso, kuma eme ngala bhu mbandu ié, ngi ku bhana kuzediua, o mbutu ié ngi i sokolola, mukonda dia selevende iami Mbalahamu. Izake anga u tunga kalatódio bheneʼobho, u hingila dijina dia Jihova, hé u ximbika-bhu o balaka iê; o jiselevende ja Izake anga a kanda-bhu ue kixima. Abimeleke anga u tunda mu Jelale, uia mu ku kana Izake kuoso kuala, uambata ni Ahuzete kamba diê, ni Fikole kilolo kiê kia ita; Izake-phe uixi: Mua ngi kanena-hi, enu-enu mua ngi zembe, enu mua ngi kaie mu kaẋi kenu? Kuala ene: Mukonda tua mono kiambote kuma Jihova uala ni eie; tuixi-phe kota bhu bhite muloko bhuʼaxaxi ketu ni eie, tu te kikutu. Loka kuma eie hinu ku tu bhange kiaiibha, kala etu uetu tua kambe ku ku kuata, tua ku bhange ngó mbote, etu tua ku ehela kusuluka ni paze. Eie kiki uala u muthu a ku zediuisa kuala Jihova. Bheneʼobho Izake uà bhangela kizokola ene hé a dia a nua. Kúkia, a balumuka mu kimenemene, hé a di lokela ene mudiâ; Izake anga u a sulula, a muangana ni paze. O mu kizuua kieneʼokio-phe, jiselevende ja Izake eza ku mu tangela o kixima kiala mu kanda, exi: Tua sange kiá menha. Muene anga u ki luka Seba; kala kiki o dibhata diodio a dʼixana Bele-seba katé mu kizuua kia lelu. Izaú kia zubha kubhanga makuinhi auana a mivu u sakana muhatu Judite, monʼa Bedi, mukua Hete, ni muhatu uamukuâ Basamate, monʼa Elone mukua Hete. Enhá-phe, a bheka kulula ni dilamba dia vulu ku muxima ua Izake ni ku muẋima ua Bebeka. Anga ki bhita kuila, mu kukala-kukala-phe, Izake ua kuka kiá, mu mesu mua mu kala kavunda, ka tena dingi kumona, u ixana Izaú, monʼe ua kota, uixi: Monʼami! Mona uetaia uixi: Emeʼiú. Muene u mu ambela uixi: Ua ngi mono-ze, nga kuka, ki ngejiia kizuua kiami kia ufuilu; ndoko, kindala u maneke, ni kizu kié kia misongo ia mufula, ni mufula, uie mu iangu, u ngʼasele xitu; o ki uiza, u ngi lambele o guizado iatouala, iene ku ngi uabhelʼoio, u ngi bhekele-iu, ngi die; phala o muenhu uami u ku bhane dibesá, kiosuʼiki kiluua ngi fua. O Bebeka-phe anga u kala kuividila, hé u kʼivua kia zuela Izake ni monʼê lzaú. Izaú anga uia mu iangu mu seia xitu ianda kuiza na-iu ku bhata. Bhenhobho Bebeka u ambela monʼê Jakobo, uixi: Ngevu-ze phaienu uala kuzuela ni phangiʼiê Izaú, uixi: Ngi bhekele xitu ia kitumba, u ngi lambele guizado iatouala, phala ngi die, ngi ku bhane dibesá bhu pholo ia Jihova, kiosoʼiki kiluua ngi fua. Kiki-phe, monʼami tumaka dízui diami kioso ki ngi ku tuma. Ndeie ku ibhaku, u ngi bhekele-ku seseme jiiadi ja jihombo ja nete kiambote eme ngi lambe o ngizado iatouala phala phaienu, iene muene iene ku mu uabhelʼoio, eie phala u i bheke kua phaienu, a die, a ku bhane dibesá kiosu-iki ka fu luua. Jakobo anga u ambela manhʼâ Bebeka, uixi: Tala, o phange iami lzaú-ze mukua kindemba, eme-phe nga txanana. Imoxi phaietu u ngi babata, u ngi mona ngi mukua makutu; mu kubhanga kiki nga-nda ku dibhekela mázui ku thandu diami, kana dibesá. Kuala manhʼâ: Monʼami! Mázui mé ma kale ku thandu diami, eie tumaka ngó o dízui diami, ndeie u ngi bhekele-ju. Muene anga uia, u ji takana, u tudila manhʼâ, muene hé u bhanga o guizado iatouala, iene mu uabhela phaiʼiâ. Bebeka anga uia u katula o izuatu ia makembu ia Izaú, monʼê ua kota, iala na-iu mʼonzo anga u zuika Jakobo monʼê ua ndenge; o ibha ia jiseseme ja jihombo, iene ia mu zuika mu maku, ni mu xingu mua txanana. Anga o guizado iatouala ni mbolo ia zubha ku iudika u i bhana bhu maku a monʼê Jakobo. O muene anga u bhiẋila kua phaiʼiâ, uixi: Phaphai; kuala phaiʼiâ, Eme iú; eie nanhi, mona mi? Jakobo anga u ambela tatʼâ, uixi: Eme Izaú, monʼé ua phande-kumbi; nga bhange kioso ki ua ngi tumu; bhetuka-phe kiá, u xikame, u die xitu iami ia unhanga, phala o muenhu ué u ngi bhane dibesá dié dia muxima. Izake anga u ambela monʼê, uixi: O mbole ua i mono-phe kiá kienhiki kindalʼiki monʼami? Muene-phe, uixi: Mukonda o Jihova dia Nzambi ié muene ua ngi bhana kibhuku. Izake anga u ambela Jakobo, uixi: Bhiẋila kunu, nga ku diondo, ngi ku babate, monʼami, mba eʼmuene u monʼami Izaú, mba kana. Jakobo anga u zukama kua Izake, tatʼâ; u mu babata, uixi: O dízui, dízui dia Jakobo, maji maku, maku a Izaú muene. Kala kiki ka mu tongolola mukonda ku makuʼâ kua mu kala kindemba kala maku a phangʼiê Izaú; anga u mu bhana dibesá. Uixi: Ni kidi muene, eʼmuene u monʼami Izaú? Uixi: Eme muene. Uixi: Beka kunu, ngi die ku xitu ia monʼami ia unhanga, phala ngi ku bhane o dibesá dia muxima. Anga u mu bhekela bhua zukama, u kuata kúdia; u mu bhekela ue ni vinhu, u nua. Tatʼâ Izake anga u mu ambela, uixi: Zukama kunu u ngi bhane beju, monʼami. Anga u mu zukama, u mu bhana o beju; anga u ivua dizumba dia izuatu iê, u mu bhana dibesá, uixi: Ivua o dizumba dia monʼami. Mukuâ ni mukáu Jihova ua u bhana dibesá; Nzambi a ku bhane dimume dia diulu, Ni mavu a bhana idima mu ngongo, Ni masa ni vinhu ia nzungule; Athu engi a ku bhikile, Miiji ia kanga i ku bheza; Kala u ngana u tumina phange jê, Anʼa mamʼenu ende ni ku ku diundila. A kale mukua mázui uoso u ku ta eie o mázui A kale ni dibesá uoso u ku bha dibesá. Bhenhobho Izake kioso ngoho kia zubha kubhana dibesá kua Jakobo, Jakobo iú ua tundu-ke bhu pholo ia tatʼâ Izake, phangʼiê Izaú u tula ua tundu mu unhanga. Muene anga u lamba ue o guizado iatouala, u i bhekela tatʼâ anga u mu ambela, uixi: Phaietu balumuka kiá u die ku xitu ia unhanga ua monʼé phala o muenhu ué u ngi bhane dibesá dié dia muxima. Tatʼâ Izake anga u mu ibhula: Eie nahi? Muene uixi: Eme monʼé Izaú, monʼé ua phande-kumbi. Izake bhenhobho anga u sasumuka, u teketa muene kiavulu, uixi: Nanhi muene-phe ua kuatele xitu ia unhanga, iú uejile na-iu bhabha, eme nga di kiá, ngekuta, eiʼeie ua mu bhingana-ke? Nga mu bhana kiá dibesá ua-nda kuzediua muene. Kuma o dibesá u kala na-diu muene. Izaú ki evu o maka iá a tatʼâ, u dikola ni mukondo ua vulu, u ẋikujuka ni kudila, u ambela tatʼâ, uixi: Eme uami ngi bhane dibesá, tatʼetu! Phaphai, tata! Kuala tatʼâ, Phangʼié uejile ni kudimbikiza, iú ua ku tambula o dibesá dié. Izaú anga u zuela, uixi: Manhi dijina dia Jakobo ki dia mu fuama muene? Ua ngi tobhesa luiadi luosʼulu! Ua dianga ku ngi tambula o ukota uami; o kiki ua ngi tambula dingi o dibesá diami. Uixi-phe: Kifua ki kua xala dingi dibesá dia ku ngi bhana eme? Izake-phe u vutuila Izaú, uixi: Abha nga mu bhange kiá kukala ngana ié, o jiphange jê joso nga mu bhana-ju ku kaia selevende jê, nga mu bhakuila ni masa ni vinhu; eie-phe ki ualʼokio ngi ku bhanga dingi kiebhi, monʼami tata? Izaú anga u ambela tatʼâ, uixi: Kifua dibesá dimoxi ngó di uala nadiu, phaietu tata? Ngi bhane uami dibesá, phaietu tata! Izaú anga u zangula dízui, u ta jingololo ni kudila. Izake, tatʼâ u mu vutuila, uixi: Eie-ze, mu kutunga, o mavu ambote ua-nda ku a xia dikanga, o dimume di tuluka ku diulu ki di ku tula ku thala ku u kala; Mu kukala, u laiela ku xibhata ié, o phangʼié u mu bhikila; Hadia-phe ki u sutunuka, ophi iê u di zula-iu mu xingu. Izaú anga u zemba Jakobo, mukonda dia dibesá diodio dia mu zediuisa na-diu tatʼâ; Izaú anga u amba ku muxima uê, uixi: Izuua ia thambi ia phaietu ia zukama; phange iami Jakobo, kiene kiua ki ngi mu jibha. Kia tange-phe Izaú, o monʼê ua kota, a ki kundila Bebeka; muene anga u tuma kuixana Jakobo, o monʼê ua ndenge, u mu ambela, uixi: O phangʼié Izaú uala ku ku kanena, ua mesena ku ku jibha, kiene kia di xibhilʼê. Kiki-phe, monʼami, ngʼivue dízui diami: Bhabha tunda-bhu, u lengele kua phange iami Labano, ku Halane; ua kà bhange tu izuua koko, katé phangʼiê ki mu bhua o njinda; hinu se kala dingi ku ku kanena, njinda ia mu bhu, o ki ua mu bhange kia mu jimbi kiá, ngi tuma ku kuixana, uize dingi kunu; kuma phala-hi ki bhita kuila anʼami kiiadi ene oso a ngi fua mu kumbi dimoxi? Bebeka anga u ambela Izake, uixi: Muenhu ua ngi kumu, mukonda dia ahatu enhá, anʼa Hete; Jakobo ue se u sakana muhatu ku a nʼa Hete, kala enhá, akuaʼxi mumu, nginda ngi dia hûnji, ni ngi fu; kuma o muenhu u kala kiki ngi u bhangaʼhi? Izake anga u ixana Jakobo, u mu bhana dibesá, hé u mu tendelela, uixi: Eie kana kusakana muhatu ku ana-ilumba ia akua Kanana. Balumuka, uie ku Padalane, ku dibhata dia Betuuele, tata ia manhenu, ua kà sole muhatu koko ku anʼa Labano, phange ia manhenu. Nzambi, Uatena-Ioso, a ku zediuise, a ku bhane kuvuala, a ku sokolole, u di bhange u mundu ua ifuẋi ia athu. A ku bhane dibesá dia Mbalahamu, ni eie ni mbutu ié; phala u lundule o ixi ia inhunginu ié mu uala kunhungina, ia bhana Nzambi kua Mbalahamu. Izake anga u sulula Jakobo; muene anga uia katé ku Padalane kua Labanu, monʼa Betuuele mukua Sídia, phange ia Bebeka uavu anʼâ kiiadi Izaú ni Jakobo. Izaú-phe kia zubha kumona kuila Izake ua bhana kizediuise kua Jakobo, iú ua mu sulula mu kuila ku Padalane, mu kusola muhatu koko; kuma kia mu bhana dibesá ua mu tendelela, uixi: Kana kusakana muhatu ku ana-ilumba ia akua Kanana; Jakobo iú ua tumaka tatʼâ ni mamʼâ, iú ua katuka iú uai muene ku Padalane. Izaú-ue kia mu tetulukila kuma ahetu a Kanana tatʼâ Izake ka mu uabhela; anga Izaú uia kua Ijimaiele; ku hongo iala na-iu kiá ia ahatu aiadi, u banda-ku dingi Mahalata monʼa Ijimaiele, monʼa Mbalahamu, phangeʼa Nebaiote. Jakobo anga u katuka bhu Bele-seba mu kuia bhu Halane. Mu kuenda anga u tula kididi, u zekela bhobho, mukonda kumbi dia mu fuila; ku matadi ala-bhu anga u katula-bhu dimoxi, u di ta dia kubhetuila, u zeka bhu kididi kienhoko uia ku kilu. Ku kilu anga u anjiua nzoji, u mona xikata aʼimika bhoxi ku mavu, maji o sungu iê ia tuta ku diulu; o ji-anjo ja Nzambi ji banda ji kulumuka ku xikata kuenhuku, o bhu zoko-zoko diê anga u mona Jihova uala-bhu, uixi; Eme ngi Jihova, ngi Nzambi ia tatʼenu Mbalahamu, ngi Nzambi ia Izake; oxi iene i ua zekʼiii, hinu ngi ku bhana-iu, ni eie ni mbutu ié; mbutu ié i sokoloka kala fufuta ia bhoxi, ia kà di zala ni ku luiji hi ku thunda, ni ku suku ni ku sulu; ko kué ni ku mbutu ié kuene kua kà bhandulukila miiji ioso mu ngongo. Talesa eme muene ngala ni eie, ngi kulanga ku ididi ioso ku uia, hinu ngi ku bhangesa kuvutuka dingi mʼoxi muenhumu; kuma ki nga-nda ku ku ehela katé ki nga kà kumbidila ima ioso i nga ku ambela. Jakobo anga u thathumuka ku kilu, uixi; Ni kidi kiene Jihova uala muene bhu kididi kienhiki, eme-phe ki nga kʼijidile. Anga u kala ni uoma, uamba uixi: Kididi kiki ki kôla! Kiki ki kididi kiengi, kana, iene o inzo ia Nza mbi, iú uene o muelu ua diulu. Jakobo anga u balumuka mu kimenemene, u kuata ditadi diene dia bhetuilile, u dʼimika kala philadi, u lundulula maji ku thandu diê. Kididi kienhokio anga u ki luka Betele; mʼokulu-phe o dibhata diala-bhu a di lukile Luze. Jakobo anga u di hambelela, uixi: Se Nzambi u kala ni eme, nʼa ngʼendese mu njila i ngala kuilʼiii, nʼa ngi bhane o mbolo ia kúdia ni kizuatu kia kuzuata, Eme hinu ni ngi bhongoloka dingi ku bhata dia tatʼetu ni kutululuka; Jihova-phe u kala Nzambi iami. O ditadi didi di ngʼemika kala philadiʼdi, di kala inzo ia Nzambi, o ku jimbongo joso ji u ngi bhana, ngi ku bakuila-ku mbandu ia kakuinhi. Jakobo anga u kuata makanda mu njila, katé ki bhiẋila mʼoxi ia ana a mutundidla-kumbi. Mu kutala kuala mu kuila, u mona kixima mu mukáu, o bhu mbandu ia kixima bhua zeka ilunga itatu ia jimbudi; kuma mu kiximʼumu muene muene kuteka menha a kunuisa o ibhaku; o ditadi dia xiti-ku ku thandu dia dikota muene. Bhene bhene mu bhongoloka o ilunga ioso, anga a katula o ditadi ku kixima, a nuisa jimbudi, anga a ta dingi ditadi ku kixima bhu kididi kiê. Jakobo anga u a ambela, uixi: Enu, phange jami, mu akua kuebhi, a kuetu? Exi: Etu tu akua Halane. U a ambela dingi, uixi: Labano dia Naholo mua mu ijiia? Exi: Tua mu ijiia. U a ambela, uixi: Muene uala kiambote? Exi: Uala kiambote muene; o monʼê ua muhatu, Lakele, muene ua mu kuizʼú, uala ku kombola o jimbudi. Muene, uixi: Kumbi di dié hanji, ki thembu luua ia kubhongolola ibhaku; ki mu tekela-hi, ni mu nuisa o jimbudi, jiie dingi mu kúdia? Exi: Ki tu tena, katé ilunga ioso ki i bhongoloka; kiene kia katula o ditadi ku kixima, ni tu nuise kiua o jimbudi. Kioso-phe kia mu zuela ni iá, Lakele u tula ni jimbudi ja tatʼâ; kuma muene ua kexile kabhila uala ku jʼinga. Bhenhobho-phe, Jakobo kioso kia zubha kumona Lakele, monʼa Labano, phange ia manhâ, ni jimbudi ja sekuluʼé Labano, phange ia manhâ, Jakobo u bhiẋila bhu kixima, u kundumuna o ditadi diala-ku, u tekela o kilunga kia Labano, phange ia manhâ, anga u ki nuisa. Jakobo anga u bhana beju kua Lakele, u zangununa o dízui diê ni kudila. Jakobo anga u tangela Lakele uixi: Ngi ndandu ia tatʼenu, ngi mona a phange iê ia muhatu Bebeka; Lakele anga u lenge kutudila tatʼâ. Labano-phe kia zubha kuívua hundu ia Jakobo, monʼa phangʼiê ia muhatu, uiza ni kulenga mu takana-nê, u mu bhubhala, u mu bhana jibejo, u mu bheka ku bhata diê. Muene anga u kundila Labano ima ioso ia bhiti na-iu. Bhenhobho Labano-phe uixi: Kidi kiene, eie u kifuba kiami, u xitu iami. Anga u kala-nê mbeji ia muvimba. Kia zubha kubhita thembu ienhoio, Labano anga u ambela Jakobo, uixi: Né-mbe u phange iami, kífua u ngi kalakela mu ngoho? Amba hanji, se uandala ngi ku futa kikuẋi? Labano anga u kala ni anʼê aiadi a ahatu: dikota dijina diê Liia, o ndenge dijina diê Lakele. Liia o mesu a mu fefetela; o Lakele-phe ua uabha o pholo ni mukutu ua tula kiambote o jithalu. Jakobo anga u uabhela Lakele; anga u zuela, uixi: Ngi ku bhikila mu sambuadi dia muvu, phala u ngi bhane monʼé Lakele, monʼé ua ndenge. Labano u mu vutuila, uixi: Kota muene nga ku bhana-nê eie, ki ngi mu bhane ku diiala diengi; tu kadietu. Kienhokio Jakobo anga u bhika sambuadi dia muvu mu kilembu, mukonda dia kuzola Lakele; anga u i fika kala tu izuua ngó mukonda dia ku mu zola kua mu zolele kiavulu. Jakobo anga u ambela Labano, uixi: Ngi bhane kiá muhatuʼami, kuma izuua iami ia tena kiá, phala ngi sakane-nê. Labano anga u bhongolola akua bhata oso, u bhanga fesa. Anga ki bhita-phe kuila, kutula mu ngoloxi, u zangula monʼê ua muhatu, Liia, u mu bhekela-nê; anga u bokona kua muene. Labano anga u bhana kahatu kê Nzídipa kua Liia, phala a kale kahatu kê. Kúkia ni kimene, Jakobo kia mono kuma Liia a mu bhana-nê, u ambela Labano, uixi: Ua ngi bhangelaʼhi kiki? Manhi ki ngi ku bhikila mu ku ngi bhana Lakele? Eie-phe ua ngi tobheselaʼhi? Labano, uixi: Mukonda kʼoxi ietu ki kiene-ku kuila u bhana o ndenge mu kusakana, dikota nʼa xale kuema. Kumbidila hanji o semana ia iú, phala mukuá ue tu ku bhane-nê mu sambuadi dia muvu diamukuâ di u ngi kalakela. Jakobo anga u ki bhanga, u kumbidila hanji o semana ia dikota; o ki iabhu, Labano anga u mu bhana dingi Lakele dia monʼê mu kala muhatuʼê. Labano anga u bhana kua Lakele kahatu kê Bila, phala a kale kahatu kê. Jakobo anga u bokona ue kua Lakele, hé u zola-phe kiavulu Lakele, Liia ndenge; anga u mu bhikila dingi sambuadi dia muvu diamukuâ. Jihova phe kia mono kuma Liia a mu zembe, u jikula divumu diê; Lakele-phe ua mu bhange kisûla. Liia anga uimita, u vuala monʼa diiala, u mu luka Lubene: kuma uambe, uixi: Jihova ua ngi suu mu kusebuluka kuami; kiki munumʼiami ua-nda ku ngi zola. Anga uimita dingi, u vuala monʼa diiala; anga u amba, uixi: Mukonda Jihova ua kʼivu kuma a ngi zembe, ua ngi bhana dingi iú, anga u mu luka, uixi: Ximinhá. Anga uimita dingi, u vuala monʼa diiala; anga u amba uixi: Kiki ni eme ni munumʼiami tua-nda kutakana kiambote, kuma nga mu vualele ana kitatu; kala kiki dijina diê ua mu luku Levi. Anga uimita dingi, u vuala monʼa diiala; anga u amba, uixi: Luamukuâ lulu nga-nda ku ximana Jihova; kiene kia mu bhekesa ku mu luka dijina dia Juda; anga u ximba kiá o kuvuala. Lakele-phe kia mono kuila Jakobo kala ku mu vualela ana, Lakele u kala ni dixinga dia phangʼiê; anga u ambela Jakobo, uixi: Ngi bhane ana; o ki u kamba ku ngi bhana ana, ngi fua! Jakobo anga njinda i mu kuata ia Lakele, uixi: Kífua ua ngi fika ngala bhu kididi kia Nzambi, ua ku fudisa kukala ni kibundu kia vumu dié? Lakele-phe, uixi: Tala kahatu kami Bila iú, bokona kua muene; phala a ngi vualele ana ku jiphuna jami, mbé eme uami ngi bhangele muiji mua muene. Kienhoʼkio anga u bhana mubhikʼê Bila mu kukala muhatu u Jakobo. Jakobo anga u bokona kua muene. Bila anga uimita, hé u bhana monʼa diiala kua Jakobo. Lakele anga u amba, uixi: Nzambi ua ngi tetuluila, ua ngʼivu dízui, iú ua ngi bhana monʼa diiala; kiene kia mu lukila o dijina dia Dane. Bila kahatu ka Lakele, anga uimita dingi, u vuala monʼa Jakobo, mona ua diiala ua kaiadi, lakele anga u amba, uixi: Kubhânga kua nzungule ku nga bhange ni phangʼiami bhu pholo ia Nzambi, eme nga mu lende; anga u mu luka dijina diê Nafitali. Liia-phe kia mono kuma ka mu vuala dingi, u kuata ue Nzídipa, dia kahatu kê anga u mu bhana kua Jakobo mu ku mu sakana. Nzídipa, kahatu ka Liia, anga u vuala monʼa Jakobo ua diiala. Liia anga u amba, uixi: Kua ngiza Kibuka! anga u mu luka dijina dia Ngade. Nzídipa, kahatu ka Liia, anga u vuala dingi monʼa Jakobo, mona diiala ua kadi. Liia anga u amba, uixi: Nga zediua! minzangala ia anʼa ahatu andu ngi mona kuzediua; anga u mu luka dijina dia Asele. Lubene anga uia, mu izuua ia kumuna tiliku, u sanga mandalákula mu mukáu, anga uiza-ná kua manhâ. Lakele anga u ambela Liia, uixi: Ngi bhane-ku ku mandalákula a monʼê. Muene anga u mu vutuila, uixi: Kífua kia tolo ki ua ngi tambula o diiala diami? ua mesena ue u ngi tambula dingi o mandalákula a monʼami? Lakele-phe uixi: A zeke lelu ni eie, mu mandalákula a monʼé. Kioso Jakobo kia mu tunda ku mukáu, mu kumbi dia ngoloxi, Liia uia ku mu batuila, uixi: Kikale lelu u zeka ni eme; mukonda nga ku futila muene ni mandalákula a monʼami, Anga u zeka-nê usuku uenʼió. Nzambi anga uívua Liia, Liia anga uimita dingi, anga u vualela Jakobo monʼa diiala ua mukuâ ua katanu. Liia anga u amba, uixi: Nzambi ua ngi futu ue, nga bhana kahatu kami kua muadi uami; anga u mu luka dijina dia Isakale. Liia anga uimita dingi, anga u vualela Jakobo monʼa diiala ua mukuâ, ua kasamanu. Liia anga u amba, uixi: Nzambi ua ngi bhana ujitu uambote, kiki ni muadi uami tua-nda kutunga kiambote, mukonda nga mu vualela kiá ana a mala kisamanu; anga u mu luka dijina dia Nzebulone. Kia zubha kubhanga kiki anga u vuala dingi monʼa muhatu, hé u mu luka uixi Dina. Nzambi anga u xinganeka Lakele, Nzambi anga u mu ívua, u jikula o divumu diê. Anga uimita, u vuala monʼa diiala; anga u amba, uixi: Nzambi ua ngi katula o jisonhi; anga u mu luka dijina dia Zuze, uixi: Jihova a ngi tele-ku dingi mona ua mukû a ua diiala. Anga ki bhita-phe, kuila, kioso Lakele kia zubha kuvuala Zuze, Jakobo u ambela Labano, uixi: Ngʼehe kiá, ngiie ku bhata, kʼoxi ietu. Ngi bhane kiá ahatuʼami ni anʼami, u nga ku bhikila-nâ, u ngehe ngiiami; kuma sedivisu iami ioso i nga ku kalakela eie ua i ijiia. Labano-phe, uixi: Se nga sange ngalasa ku mesuʼé, tu kadietu hanji; mukonda nga mono kuila Jihova ua ngi bhana kuzediua mukonda dié eie. Uixi, dingi: Ngi xinde o futu ioso i u tokala kunganhala, eme ngi i bhanê. Jakobo anga u mu ambela, uixi: Eie uejiia kioso ki nga ku kalakela, ni ibhaku ié kioso ki iende ni eme. Kuma kioso ki ua kexile, kala kiluua ngʼiza, kiofele ngó ki ua kexile na-kiu; o kiki-phe ia sokoloka kiavulu muene. Jihova ua ku bhanduluila ku kikalakalu kiami, eme muene-phe hinu kizuua kuẋi ki ngi kalakela o dibhata diami? Muene-phe uixi: Ngi ku bhana kima kiahi? Jakobo uixi: Kua-nda ku ngi bhana kima; eie se u ngi bhana ngó kima kimoxi kiki, eme hanji ngʼinga o ibhaku ié, ngi i tambula muene konda. Lelu ngi bhita mu kilunga kié kioso ni kutungula-mu joso jala ni mathonginina mba mabaka; ni kukatula-mu joso ji xikelela ku jimbudi, ni joso jala-mu ni mathonginina mba mabaka ku jihombo; ienhiʼii iene ia-nda kukala o futu iami i ngi tambula. O hinu-phe ki uiza kutala ibhaku iami i nga nganhala, muene mu ngi lungilʼumu; se u sanga-mu mbudi ia kambe kuxikelela mba ia kambe mabaka, mba hombo ia kambe mabaka, uʼijiia kuma nga i nhana. Kuala Labano: Eua! nginda ki kala muene kala ki ua zuela. Anga u katula-mu kizuua kienhokio isutu ia jihombo ioso iala ni mixinda mba mabaka, ni jimama jala ni mathonginina mba mabaka, mba hombo ioso iala ni kuzela né kuòfele ngó, ni jimbudi joso ja xikelela, anga u ji bhana ku anʼéʼmuene a mala; Anga aia na-ju dikanga dia kuenda mu izuua itatu, ni muene ni Jakobo hé a di sandula kienhiki muene; Jakobo anga u xala ni kuinga ilunga ia Labano ioso ia xala-bhu. Jakobo anga u kuata miẋi ia uisu, jithangu ja álamo ni ja avelela ni ja kastanhelu, u i teta phala i kale ni mixinda iazele, o kuzela kuê moxi ni kuii ni kumoneka. Miẋi iii ia teta anga u i tula bhu pholo ia ibhaku mu milombo muala kuijiia menha ma matangi ma kunuina, muala kunuina o ibhaku; kuma o ibhaku ki iza mu kúnua imitina bhabha bhu iala kunuina. O ibhaku-phe kioso ki imita, bhu miẋi iii iala bhu mesuʼâ, o jimbudi mu kuvuala ji vuala kiá iuana tua mixinda ni mathonginina ni mabaka. Kienhokio Jakobo anga u tungula ana a jimbudi, jipholo ja ibhaku uia ni ku ji lungisa bhuala jiji jala ni mixinda, ni jiji ja xikelela mu kilunga kia Labano; o ilunga iê-muene ia di kalela, ka i bundu kumoxi ni ia Labano. Jakobo anga u kala mu kuila o ibhaku ia nguzu ki iza mu kuimita, u tula miẋi iii bhu mesu a kilunga mu milombo ia menha, phala imitine mu kaẋi ka miẋi ia mixinda; maji o ibhaku ki i kamba o nguzu, miẋi ka i te-bhu; mu kubhanga kiki, o ibhaku ia kambe o nguzu ia Labano, o ibhaku ia nguzu-phe ia ngene ia Jakobo. O muthu muenhú anga uia ni kusokoloka kiavulu mu umvuama, u kala ni ilunga ia makota ia ibhaku, ni abhika a mala ni a ahatu, ni jikamelo ni jijumento. Jakobo anga u ívua kiala kuzuela anʼa Labano a mala, kuila: Jakobo ua bhundu ioso ia kexile ia tatʼetu; o ku jimbongo joso ja tatʼetu kuene muene kua bhongolola o umonhi uoso iú. Jakobo anga u tala ue o pholo ia Labano kuma ki ia mu kala dingi ni ngalasa kala mʼokulu. Jihova anga u ambela Jakobo, uixi: Vutuka kiá kʼoxi ia jitata jé kua ku vualela, ni ku jindandu jé; eme ngi kala kumoxi ni eie. Bhenhobho Jakobo u tuma kuixana Lakele, ni Liia, hé a mu sanga mu mukáu bhuala kilunga kia ibhaku iê. Muene anga u a ambela, uixi: Nga mono o pholo ia tatʼenu, ki ia ngi kala dingi ni ngalasa kala mʼokulu, maji-phe o Nzambi ia tatʼetu uala ni eme. Enu ue mua kʼijiia kuma tatʼenu nga mu kalakela ni nguzu ioso. Maji muene-phe ua ngi nganala, futu iami i tua bângana, ua i lungulula mu lukuinhi luosʼulu; Nzambi-phe ka mu ehela ku ngi bhanga kiaiibha. Kuma se muene uamba kuila o ibhaku ia mabaka iene i kala o futu ié ia kunganhala, ibhaku ioso-phe i kala mu vuala tuana tuezala mabaka; o muene se uambe kuma ibhaku ia mixinda iene i kala ié ia kunganhala, ibhaku ioso-phe i kala mu vuala ia mixinda ioso. Kala kiki, Nzambi ua katula o ibhaku ia tatʼenu, iú ua ngi bhana-iu eme. Kuma ki nga kexile, mu thembu ia ibhaku kuimita, ngʼanjiua jinga nzoji anga ngi mona kuma o jindumbe ja jihombo jala mu tukila o akaji ku kilunga, jala mixinda, jala mathonginina, jala mabaka, ni mikete. O Anjo ia Jihova anga u ngʼambela ku nzoji, uixi: Jakobo; eme ngixi-phe: Emʼiú, Ngana. Muene uixi: Zambula o mesu, u mone; isutu ia jihombo ioso iala mu tukila akaji ku ilunga, iala mixinda, iala mabalangânga, iala mabaka, iala mikete; kuma eme nga mono ioso ia ku bhange Labano. Eme ngi Nzambi ia Betele, bhu ua tele maji ku philadi, bhu ua di hambelela kokuʼami; kiki-phe balumuka, mʼoxi mumu u tunde-mu, u vutuke kʼoxi kua ku vualela. Lakele ni Liia anga a kumbulula, exi: Mu dibhata dia tatʼetu etu tuala-mu dingi ni mbandu iahi, mba undundu uahi? Muene ka mu tu tala kiá kala tu athu engi? Kuma ua tu sumbisa, o itadi ietu ioso muene iú ua i di. Jimbongo joso ja tambula Nzambi kua tatʼetu, jene kiá o jetu, ni anʼetu; kala kiki, kioso kia ku ambela Nzambi, kiene ki u bhanga. Kienhokio Jakobo anga u balumuka, u ta anʼê ni akajiʼê ku jikamelo; hé uambata ni ibhaku iê ioso ni jimbongo jê joso ja bhongolola, o ibhaku ia nganhala, ia bhongolola bhu Padalane, u katuka na-iu mu kuia kua Izake, tatʼâ, mʼoxi ia Kanana. Kienhiki-phe kuma Labano ku bhata kala-ku, uaii mù bhuta o jimbudi jê, Lakele u nhana o iteka ia tokala mʼonzo ia tatʼâ. Jakobo anga u omboloka Labano dia mukua Sídia, sé muene ku kʼijiia kuma ka mu lekela. Anga u lenga ni dibhata diê dioso; kuila ua lu lenga, u kuata mu kuenda, hé u zauka o ngiji ia dikota, u lunga o pholo iê ku mulundu ua Ngiliiade. Mu kizuua kia katatu anga a ki kunda Labano kuila Jakobo ua lenge. Muene anga u kasa o phange jê ku bhata, u kaiela Jakobo mu sambuadi dia izuua; anga u mu kuatela mu mulundu ua Ngiliiade. Nzambi anga uiza kua Labano, mukua Sídia, ku nzoji mu usuku, uixi: Aiuka kioso ki ua-nda kubhanga, Jakobo kana kuzuela-nê kiauabha mba kiaiibha. Labano anga u kuatela Jakobo mu njila. Kienhókio Jakobo ua te o kibangu kiê mu mulundu ku sámbua; Labano-phe ni jiphange jê a te ue o kibangu kiâ mu mulundu ua Ngiliiade. Labano anga u ambela Jakobo, uixi: Ua bhange kiebhi? Uombolokela-hi kala kiki sé eme ku kʼijiia, ni anʼami a ahatu ua ambata kala jihutile ja xibhata? Ua lengela-hi kiki, ni kuomboloka sé ku ngi lekela, eme hinu ngeji ku ku sulula ni fesa ni mimbu ni kuxika ngoma ni mbanza? Ni kubhana ngó jibejo ku anʼami a mala ni a ahatu kua ngehela; Mu kubhanga kiki, ua bhange uoua muene. O nguzu-phe ngala na-iu mu lukuaku luami phala ku mi bhanga kiaiibha; maji o Nzambi-phe ia tatʼenu ua ngi zuelesa mu usuku ua mazá, uixi: Aiuka kioso ki ua-nda kubhanga; Jakobo kana kuzuela-nê kiauabha mba kiaiibha. Né-mbe-pbe hanji kiene, eie ua solo kuié mukonda dia ngunzu ia dibhata dia tatʼenu, Phalahi o ku ngi nhana o jinzambi jami? Jakobo anga u vutuila Labano, uixi: Mukonda uoma ua ngi kuata, kuma nga banze ngixi anʼé a ahatu u ngi tambula-nâ ni kusuina. O uoso-phe u mu kuata ni jinzambi jé, ka laie dingi; phange jé jimbangi; sota muene kima kioso ki ngala na-kiu kia ku tokala eie, u ki tambudié. Kuma Jakobo ka kʼijidile kuila Lakele muene ua i nhana. Labano anga u bokona mu balaka ia Jakobo, ni mu balaka ia Liia, ni mu balaka ja tuhatu tuiadi, ka i mono. Anga u tunda mu balaka ia Liia, u bokona mu balaka ia Lakele. Lakele-phe ua dianga kukatula o iteka, iú ua i sueka mu dikombola dia kamelo, iú ua i xikama ku thandu. Labano anga u xaxata o ima ioso iala mu balaka maji o iteka ka i mono. Lakele anga u ambela tatʼâ, uixi: Ku ngi mone, ngana, kubhuma, nga kambe kuimana bhu pholo ié; kuma o kífua kia ahatu kia ngi kuata. O muene anga u solokota muene, maji iteka ka i mono. Jakobo anga njinda i mu kuata, u zoka ni Labano, uixi: Mulonga uami uebhi? Kituxi kiahi ki nga ku te? Ki ua ngi kaiela ni kunjandamana kuosʼuku? Ua babata o imbamba iami ioso, ihi ki ua ngi kuata na-kiu kia tundu mʼonzo ié? Tula-kiu bhabha bhu pholo ia jiphange jami ni jiphange jé, ene a tu fundise ni eie ni eme. Nga bhange makuinhi aiadi a mivu osoʼâ mu bhata dié, ni jimama jê ja jimbudi ni jimama ja jihombo ki ja seluka, o ilumbe ié ia jimbudi ki nga i di. Ia kuaẋiua ku iama ki ngi ku bhekela na-iu; ia bhiti ku konda iami; o iònhane ue mu muanha mba iònhane mu usuku, eie ua ngi futisa-iu. Eme nga kolokota jinga, munza ua ngi di mu muanha ua kixibhu, o mu usuku nga teketa ni mbambi, kilu nga ki lémbua ku mesu. Nga bhange kienhiki makuinhi aiadi a muvu osoʼâ mu bhata dié; nga ku bhikila mu kuinhi dia muvu ni iuana mu kulemba anʼé aiadi a ahatu, mivu isamanu mu kunganhala ibhaku; maji eie, o futu iami i tua bângana, ua i lungulula lukuinhi luosʼulu. Se o Nzambi ia tatʼetu, o Nzambi ia Mbalahamu, a mu mu kuatela uoma kuala Izake, ua kambele ku ngi bhângela, eie hinu ua ngi kaie maku a hatu. Nzambi ua tongolola o hadi iami i nga tale, ni kukalakala kua makuʼami, kiene kia ku bazelela mu usuku ua mazá. Labano anga u vutuila Jakobo, uixi: Anʼa ahatu iá, eme nga a vuala, o anʼa mala iá anʼami, o ibhaku iii ibhaku iami, iene ioso i ua mono eie iami-eme; leluʼidi ngi tena ku bhanga kima kiahi, ku anʼami a ahatu mba ku aláula a ngi vualela? Ndoko, zá tu te kikutu ni eme ni eie; ki kale umbangi bhu kaẋi kʼami-eme ni eie. Jakobo anga u kuata ditadi, hé u dʼimika mù kala philadi. Jakobo anga u ambela phange jê, uixi: Bhongololenu matadi; anga a kuata matadi a bhanga lumu, anga a dila bhenhobho ku thandu diê. O mvumbu ienhoio Labano anga u ixana, uixi: Jingale-Sahadiutha o Jakobo-phe ua ixana uixi: Ngalede. Labano anga u zuela, uixi: Lumu iii i kale mbangi bhu kaẋi kami ni eie, kizuua kia lelu. Kiene kia ixanena dijina dia Ngalede, a ixana ue exi: Mizpah, kuma uambe, uixi: Jihova a tu lange ni eme ni eie, kioso ki tu di sandula makanga. Eie ku uia, ki ua kà tatesa anʼami a ahatu, ki ua kà xa anʼami mù bhenga dingi ahatu amukuâ, bhabha-phe ki bhuala dingi dilemba uala ni etu; iala-ze, Nzambi a kale mbangi bhu kaẋi kamiʼeme ni eie. Labano anga u ambela dingi Jakobo, uixi: Ua mono-ze o lumu iii, ua mono-ze o philadi iii i ngʼemika bhu kaẋi kamiʼeme ni eie? O lumu iii i kale mbangi, philadi iii i kale mbangi, kuma eme hádia ki ngi somboka o lumu iii, eie ue ku somboka o lumu iii ni philadi iii, mu ku di bhanga kiaiibha. Nzambi ia Mbalahamu, Nzambi ia Naholo, Nzambi ia tatʼâ, a tu tetulule mudietu. Jakobo anga u loka mu Uoma ua tatʼâ Izake. Jakobo anga u jibha ibhaku, u bhanga sata mu mulundu muenhomo, hé uixana phange jê mu kúdia kizokola. Kúkia ni kimene, mu kalaji ngó, Labano u balumuka, u bhana jibejo ku anʼê a mala ni a ahatu, anga u a benzela, u katuka, u vutuka ku bhata diê. Jakobo ue u katuka mu kuila njila iê, o kutula mu njila u takana ni ji-anjo ja Nzambi. O kia zubha ku a mona, Jakobo, uixi: Kiki kilômbo kiangene kia Nzambi. O kididi kienhókio anga u ki luka Mahanaíme. Jakobo anga u tuma jiphunga mu ku mu tuamenena kua Izaú phangʼiê, kʼoxi ia Seíle, o ixi ia Idomo. Anga u a tendelela, uixi: Mua kà zuela kienhiki kua ngana iami Izaú, muixi: selevende ié Jakobo uambe kuma, nga tundu mu kunakina kua Labano kala ngi nzuá-ngiza, kuene ku nga bhange mivu katé ni kiki; ngeza ni jingombe, ni jijumentu, ni jimbudi, ni jihombo, ni abhika a mala ni a ahatu; eme nga i tumikisa phala ku ku tudila eie u ngana iami, phala ngi bonge ngalasa ku mesuʼé. Jiphunga mu kuvutuka a sanga Jakobo, exi: Tua bhiẋila kua kota dié Izaú, muene-phe iú uiza ku ku batuila, ni hama jiuana ja makuenze jala kuiza na-ju. Jakobo bhenhobho uoma ua mu kuata kiavulu, u kala ni hele; anga u uana o povo iê ni ibhaku iê ia jimbudi ni jingombe, ni jikamelu, mu ibuka iiadi: Kuma uixi: Izaú se ueza u beta-bhu kilombo kimoxi, kiamukuâ kixala, kibhuluka. Jakobo anga u amba, uixi: Eie u Nzambi ia tatʼetu Mbalahamu, u Nzambi ia Tatʼetu Izake, u Jihova ua ngʼambela uixi: Vutuka kʼoxi ienu, ni ku undandu uenu, eme ngi kala mu ku ku bhanga mbote; ngi muthu ki nga fuama, né kòfele, ku ngi bhanga jihenda josoʼiji, ni kidi kioso ki ua ngi bhanga, ngi mubhikʼé; kuma ki nga zaukile Njolodá mueniú, ngʼambatele ngó mbangala; kiki phe nga di bhange ngi ilombo iiadi. Ngi kudile, nga ku diondo, bhu lukuaku lua kota diami, o lukuaku lua Izaú; kuma nga mu kala ni uoma mba uiza u ngi kuama, ni mama ni ana kumoxi. Eie-phe uambe kuma: Kidi muene ngà ku bhanga mbote, ngi sokolola o mbutu ié i soka ni museke bhu ndundu ia kalunga, ki u ẋikina ku u kuata konda mukonda dia kuvula. Anga u zeka bhenhobho usuku uenʼió, anga u kuata ku ibhaku iê ujitu ua kutumikisa kua kota diê Izaú; u kuata hama jiiadi ja jimama ja hombo, ni makuinhi aiadi a isutu, ni hama jiiadi ja jimama ja jimbudi, ni makuinhi aiadi a ilumbe. Makuinhi atatu a jimama ja jikamelu, jala kiá ni ana, makuinhi auana a jimama ja ngombe, ni kuinhi dia ndumbe, ni makuinhi aiadi a jimama ja jumentu, ni kuinhi dia seseme. Anga u i tula bhu maku a selevende jê, kala kilunga kia di kalela, anga u ambela selevende jê, uixi: Ngi tuamenenienu ku pholo, kala kilunga mu ta-bhu kadikanga bhu kaẋi. Uoso ua tuamena anga u mu tendelela, uixi: Kota diami Izaú, kioso ki u takaka-nê, kia ku ibhula, kuila: Eie ua tokala kua nanhi? Uia kuebhi? Ibhaku iii ia nanhi i uala kukombola? Bhenhobho eie ua kèla kuma: Ibhaku iangene ia selevende ié Jakobo; ujitu ua tumikisa ngana iami Izaú; muene ue iú uiza ku dima kuenhuku. Anga u tendelela ue ua ka iadi ni katatu, ni akuâ oso a kaiela-ku uixi: Kienʼiki ki mua kà zuela ni Izaú, kioso ki mua kà takana-nê; mua kèla kuma: Muene selevende ié Jakobo, iú uiza ku dima kuenhuku. Kuma uambe, uixi: Ngi mu luulula hanji ni ujitu ua tuamena, ngi mone kiua o pholo iê; imoxi u ngi tambulula. Kala kiki ujitu ua zaúka, ua mu tuamena ku pholo, muene anga u zekela-bhu hanji bhenhobho ni kilombo kioso. Jakobo anga u balumuka mu usuku uenhó, u kuata akajiʼê aiadi, ni akâma aiadi, ni kuinhi dia mona ni kamoxi, anga a zaúka bhu tabhu dia Jaboke. Muene ua a katula, anga u a zaukisa ku sámbua dia honga, u zaúkisa ue ni imbamba iê ioso. Jakobo anga u xala ku sámbua koko ubheka uê; anga bhu kala diiala u di ẋina-nê katé kuáki. O kia mono kuma ka mu tolola, u mu bhabha ku disokuelu dia kinama mu mbunda, disokuelu dia kinama kia Jakobo anga di ẋingumuka kioso kiala ku di ẋina-nê. O muenhú anga u amba, uixi: Ngehe kiá ngiie, kuma ku kúkia kiá. Muene-phe, uixi: Ki nga-nda ku ku ehela kuia, se u kamba ku ngi bhana o dibesá. Muene uixi: O dijina dié eie nanhi? Uixi: Eme Jakobo. Uixi dingi: Dijina dié ki di kala dingi Jakobo, di kala kia Izalaiele; kuma ua bhânge ni Nzambi, ua bhânge ni athu, ene oso ua a lende. Jakobo anga u mu ibhula, uixi: Ngi tangele ue dijina dié, nga ku diondo. Muene uixi-phe: Phalahi u ngʼibhula o dijina diami? Anga u mu bhana o dibesá bhenhobho. Jakobo anga u ixana kididi kienhókio, uixi: Peniiele: kuma uambe uixi: Nga mono Nzambi pholo ni pholo, maji muenhu uami iú-ué. Dikumbi anga di mu tundila kioso kia katuka mu kubhita bhu Peniiele, kuma uala kuia ni kutenguna mukonda dia disokuelu dia kinama. Mukonda dia kiki anʼa Izalaiele kene kúdia muxibha ua kinama ua disokuelu dia mbunda, katé mu kizuua kia lelu; mukonda Jakobo a mu bhabhele ku disokuelu dia mbunda, ku muxibha ua kinama mu ditabela. Jakobo anga u zambula mesu, u mona Izaú iú uiza iuná uala mu kuiza kumoxi ni hama jiuana ja makuenze. Ana anga ua uanena kua Liia ni kua Lakele ni ku akâma aiadi. Akâma ni anʼâ ua a tuamekesa ku pholo, kua kaiela Liia ni anʼê, o Lakele ni Zuze ene kiá a sukidila-ku. O muene anga u a bhita ku pholo ene oso, uia ni kudiunda, ua bhetama lusambuadi ku mavu katé kia zukama kua kota diê. Izaú anga u lenga mu kutakana-nê, u mu bhubhala, u mu bhana jibejo; anga a ta nzôngo a dila kiiadi kiâ. Izaú anga u zambula, mesu, u mona ahatu ni ana; uibhula, uixi: Enʼiá akua-hi uala kuendela-nâ kumoxi? Jakobo u vutula, uixi: ene ana, Nzambi mu henda iê, a bhana kua selevende ié. Kienhókio akâma anga a zukama ni anʼâ, hé a diunda. Ni Liia ue ni anʼê a zukama, hé a diunda; a sukidila-ku Zuze ni Lakele, a diunda uâ. Izaú-phe, uixi: Ua bhange kiebhi o kilômbo kioso ki nga takana na-kiu mu njila, lomboluelu diê diahi? Jakobo-phe, uixi: Phala ngi bonge kiadi bhu mesuʼé, ngana iami. Izaú anga u amba, uixi: Eme i ngala na-iu, phangʼiami, ia ngi soko: eie ioso ue i uala na-iu, bhaka mbe eie. Jakobo-phe uixi: Lémbua, ki kiene, nga ku diondo, se nga bongo kiadi bhu mesu mé, ki ngalʼiki, tambula ujitu iú ku lukuaku luami; kuma nga mono pholo ié, mukuâ ni muthu kia mona o pholo ia Nzambi, eie ua ngi tambulula kiambote. Uixi: Tambula nga ku diondo, o ujitu u nga ku tumikisa; mukonda Nzambi ua ngi bhandulula, mukonda ue ima ioso ngala na-iu. Anga u jiza katé Izaú kia ẋikina. Izaú-phe, uixi: Tu kuate dingi mu njila, tuietu, eie u ngi tuamene ku pholo. Jakobo uixi: Ngana iami, eie uejiia kuma ana kiluua a kola, ni ibhaku ia jimbudi ni jingombe, iala ni anʼâ; se a i kombola lusolo, né mu kizuua kimoxi ngoho, ibhaku ioso i fua. Tuamenʼé, ngana iami, bhu pholo ia selevende ié, eme ngi thothe kimuanu, ngi fikise mu uendelu ua ibhaku i ngʼambata, ni mu uendelu ua anandenge, katé ki ngi bhiẋila kua ngana iami ku Seíle. Izaú, uixi: Ngi ku xile-phe makuenze ku iá ngende-nâ. Muene-phe uixi: Phalahi ngó? Ki nga bhindamena muthu; kabasa nga sange kiá ngalasa ku mesu a ngana iami. Kala kiki, Izaú ua vutuka kizuua kienhókio, uela njila ia Seíle. Jakobo anga uenda katé bhu Sukote, anga u tunga-bhu inzo iê, ni itelembe ia ibhaku iê; kiene kiʼexanena kididi kiokio exi Sukote. Jakobo anga u bhiẋila ni paze mu mbonge ia Xikeme, moxi ia Kanana, kia zubha kutunda bhu Padalane; anga u ta kibangu kiê bhua zukama ni mbonge. O mavu bhua ximbika o balaka iê, anga u a sumba kua anʼa Hamolo, tatʼâ Xikeme, mu hama ia itadi ia phalata. Anga u tunga-bhu kalatódio, u kʼexana: Nzambi, Nzambi ia Izalaiele. Dinah monʼa Liia, monʼa muhatu a mu vuala ni Jakobo, anga u tunda mu ku di mona ni anʼa ahatu a akuaʼxi. Xikeme monʼa Hamolo, mukua Hivi, sobha iaʼxi ienhoio, monʼê ua diiala, kia mono Dinah, ua mu uabhela; anga u mu nhana, u zeka-nê u mu katula ujitu. Muxima uê anga u naminina kua Dinah, monʼa Jakobo ua muhatu, u zola kilumba kienhiki, o kia mu mono ua luuala, u mu zuelesa ni henda. Xikeme anga u zuela kua tatʼâ Hamolo, uixi: U ngi tambuila kilumba kiki mu ku kala muhetuʼami. Jakobo-phe kioso kia kʼivu kuila Dinah, monʼê ua muhatu a mu te kituxi, ua di xibhʼê ka zuela kima, kuma anʼê a mala a kexile mu kuinga o ibhaku mu iangu; Jakobo anga u di xibhʼê muene, katé ene ki eza ku bhata. Hamolo, tatʼâ Xikeme anga uia kua Jakobo phala ku di kunda-nê. Anʼa Jakobo a mala kioso kia tundu mu iangu, ia eza ku bhata, kia zubha ku kʼivua, kia iibhila kiavulu; anga a kala ni njinda ia vulu, mukonda ió ua bheka kisunji mua Izalaiele, mù zeka ni monʼa Jakobo ua muhatu, kima ki ki tokala ku ki bhanga. Hamolo anga u zuela-nâ, uixi: Muxima ua Xikeme, monʼami ua diiala, uala kuinda kiavulu monʼenu ua muhatu; nga mi diondo mu mu bhane-nê ku mu sakana. Inda tu di sakane mudietu, tu kale tu jindandu; mu tu bhane anʼenu a ahatu, mu bhenge ue anʼetu a ahatu, mu tunge ni etu kumoxi. Ixi ioso ii-ié iiii; enʼuenu mu mona bhuoso bhu mu tunga, mu te mauenji, mu fune jimbongo, mu kale-mu ni kienu kia mi tokala. Xikeme anga u zuela kua tata ia monʼa muhatu, ni ku jiphange jê ja mala, uixi: Ngi sange ngalasa ku mesuʼenu; ioso i mu xinda, ngi i bhana. Né mua ngi xindi kilembu kiahi kiosuʼiki, ni ujitu, ngi i bhana muene ioso i mua zuela; kabasa mua ngi bhana kilumba ku mu sakana. Anʼa Jakobo a mala anga a vutuila Xikeme ni tatʼâ Hamolo ni kudimbikiza, mukonda muene ua te kituxi ni phange iâ ia muhatu. Anga a ambela, exi: Ki tu tena ku ki bhanga, o kubhana phagiʼetu ia muhatu ku diiala a kambe ku mu saia; kiókio ki kala kala tua sebuluka. O ku mʼivua ki kala mu bhanga kima kimoxi: kala mu kala, kala ki tualʼetu; mala oso mudienu a a saia. Se mu ẋikina tu mi bhana anʼetu, etu ue tu bhenga anʼenu a ahatu, tu tunga kumoxi, tu kala tu kifuẋi kimoxi. Se nguenu-phe ku tu ivua, phala ku mi saia, tuambata monʼetu ua muhatu, tuia kuengi. Maka enhá anga a uabhela Hamolo, ni Xikeme monʼa Hamolo. Munzangala iú ua diiala ka kokoloka dingi mu kubhanga kioso kia mu xindi, mukonda dia kuuabhela kiavulu o monʼ a Jakobo ua muhatu; o muene ue, mu bhata dia tatʼâ, muene dikota uala ku pholo. Hamolo-phe, ni monʼê Xikeme, anga eza bhu muelu ua kimbaka kia dibhata diâ, a ta maka ni mala a akua bhata, exi: Athu iá tua di tambulula-nâ kiambote ku paze; kala kiki, a-nda ku tunga-phe moxi ietu, nʼa te mauenji; kuma oxi iakuluʼê, ia soko ue ni ene; tu kale mu bhenga anʼâ a ahatu, tu a bhane ue anʼetu a ahatu, mu ku sakana ni ene. Maji mala ió-phe a tu xindi kima kimoxi mu ku tu ẋikina o kutunga-nâ, ni tu kale tu kifuẋi kimoxi; kikale mala oso mudietu a tu saia, kala kia a sàie ene. Manhi o jingombe jâ joso, ni jimbongo, ni ibhaku iâ ioso, ki ia-nda ku kala ietu? Tu a ẋikinienu, phala tu tunge-nâ kumoxi. Ene oso akua bhata ene kubhita bhu muelu ua kimbaka, anga evua Hamolo ni monʼê Xikeme; mala oso a akua bhata anga a a saia, ni oso ene kubhita bhu muelu ua kimbaka kiâ. Anga ki bhita-phe kuila mu kubhiẋila, mu kizuua kia katatu, kioso kia temanana ku jiphoko, anʼaiadi a Jakobo, Ximinhá ni Levi, jiphange ja Dinah, a maneka kala muthu xibhata iê, eza bhu bhata ni kubhua-uoma, a kuata kujibha mala oso. Ni Hamolo muene, ni monʼê ua diiala Xikeme a a jibha ue ku mazu a xibhata, Dinah a mu katula mʼonzo ia Xikeme, aia-nê. Anʼa Jakobo anga a tula bhua jibhʼabha, dibhata dioso a di bhunda, mukonda a te kituxi ni phange iâ ia muhatu. Anga a kuata jimbudi jâ, ni jingombe, ni jijumentu, ni jiji jala ku bhata, ni jiji jala mu mukáu, a ji ambata. Anga ambata ue ni jimbongo jâ joso, ni anʼâ ni ahatu a a kuta, kífua mbole iâ, mu jinzo ka xi-mu dingi kima. Jakobo anga u ambela Ximinhá ni Levi, uixi: Mua balumuna mvunda, mua ngi nuhisa kiaiibha ku akuaʼxi, o Makanana ni Mapelezi; eme nga tolo makuenze, a-ndu ngi bhongolokela mu kubhânga, hé a ngi beta; ni eme-phe ni dibhata diami a tu buidisa. Ene-phe, exi: Kífua phangiʼetu ia muhatu, a mu bhanga kala kidianzunga? Kienhókio Nzambi u ambela Jakobo, uixi: Balumuka, u bande bhu Betele, u tunge bhobho; ua kà iudike kalatódio kuenhoko ka Nzambi ua ku tukulukila kizuua ki ua lenga o pholo ia kota dié Izaú. Jakobo bhenhobho anga u ambela dibhata diê, uixi: Tubhulenu jinzambi ja matumbu joso ji muala-na-ju, mu di bonze mu zuate izuatu iazele. Phala bhabha tu tunde-bhu, tu bande ku Betele; nga kà iudike kuenhoko kalatódio ka Nzambi, ua ngʼitaia bhu kizuua kiami kia kubhondalala, anga uia ku ngi bheka njila ioso ioio i nga kuatele. Anga a bhana kua Jakobo o mahamba oso a kexi na-u, ni jibixa jala na-ju mu mátui, Jakobo anga u a fukena bhu kota dia muẋi ua mukalavalu uala bhenhobho bhu Xikeme. Anga a katuka, Nzambi anga u ta uoma uavulu ku thandu dia madiembu mâ a kala mu jimbandu, ki bhuala ua tena kukaiela ana a Jakobo. Kienhókio Jakobo ni muene ni athu oso aia-nê kumoxi, anga a bhiẋila bhu Luze, a mu ila Betele, mʼoxi ia Kanana. Anga u tungila-bhu kalatódio, anga u luka-bhu, uixi: El-beth-El; mukonda Nzambi bhene bhua mu tukulukile kioso kiala mu lenga pholo ia kota diê. Debola, kiledi kia Bebeka, anga u fua, anga a mu funda bhu Betele, bhu muẋi ua kalavalu; anga exana-bhu, exi, bhu Alone-bakuta. Nzambi anga u tukulukila dingi Jakobo bhenhobho, kia zubha kutunda bhu Padalane, anga u mu bhana kuzediua. Nzambi anga u mu ambela, uixi: Dijina diê eie Jakobo, maji dijina dié ki di kala dingi Jakobo, di kale kiá Izalaiele; anga u mu luka kiá Izalaiele. Nzambi anga u mu ambela dingi, uixi: Eme ngi Nzambi, Muteni-a-Ioso; vuala, u sokoloke; u kala u kifuẋi, ni junda ia ifuẋi, ia kà tunda ku musala ué, makota a jinganga a kà tunda mu mukutu ué. O ixi i nga bhana jinga kua Mbalahamu ni kua Izake, eie muene ue nga-nda ku ku bhana-iu, ni mbutu ié ia kà ku bhingana, nga kà a bhana o ixi ienhiʼii. Nzambi anga u bandela bhu kididi kienhókio, kia zubha kuzuela-nê. Jakobo anga u imika philadi bheniobho, bhua zuelela ni Nzambi, philadi ia ditadi; hé u lunduluila-ku kiamenga, anga u texila-ku ni maji. Jakobo anga u luka-bhu, bhu kididi kienhókio bhua mu zuelesela Nzambi, uixi: Betele. Anga a tunda bhu Betele, o mu kuia bhu Efalata, kua kambe ngó kadikanga mu kubiẋila, Lakele u vuala, anga u tala hadi iavulu mu kuvuala. Kioso-phe kiala mu tala hadi, mama uala ku mu vualesa, uixi: Ku kale ni uoma; kuma ua-nda ku kala ni monʼé dingi uamukuâ ua diiala. Mu kuiza-ku-phe, kioso kiala mu lekela, kuma kufua kua mu iza, mona u mu luka dijina dia Ben-oni; maji o tatʼâ-phe u mu luka, uixi: Bejamí. Lakele anga u fua, hé a mu fundila mu njila ia Efalata (bhene bhu Beleme). Jakobo anga u imika dingi philadi ku thandu dia mbila iê; iene o philadi ia Mbila ia Lakele katé mu kizuua kia lelu. Izalaiele anga u katuka dingi, u ta kibangu kiê ku pholo, o mbonge ia matala ia Kathôndo ka Edele ua i xisa kuema. Anga ki bhita-phe kuila, kioso Izalaiele kia tungu hanji mʼoxi muenhomo, Lubene uia u zeka ni Bila, mukamʼa phaiʼâ; Izalaiele anga u kʼivua. O anʼa Jakobo-phe a mala a kala kuinhi dia muthu ni kiiadi; O anʼa Liia: Lubene, thungunu ia Jakobo, Ximinhá ni Levi ni Juda, ni Isakale, ni Nzebulone; O anʼa Lakele: Zuze ni Bejamí; A nʼa Bila, kahatu ka Lakele, Dane ni Nafitali. Anʼa Nzídipa, kahatu ka Liia, Ngadi ni Asele; enhá ene anʼa Jakobo, a a vualela bhu Padalane. Jakobo anga uiza bhua tungile tatʼâ Izake, bhu Mamele, bhu Kidiata-halaba, muene mu Hebolone, mua kexile Mbalahamu ni Izake mu inhunginu iâ. Izuua ia Izake anga i tena hama ia muvu ni makuinhi nake, Izake anga u batuka muenhu, u fua, a mu bhongolola kuʼaia malembʼê, ua kuka ua kukidila, izuua ia mu kumu. O Izaú ni Jakobo, anʼê a mala, ene a mu fundu. Ingo ia vumu ia Izaú ienhiʼii, muene-phe Idomo. Izaú anga u sakana ahatu ku akuaʼxi ia Kanana: Ada monʼa a Elone, mukua Hiti, ni Oholibama monʼa Ana, monʼa Zibiione, mukua Hivi, ni Basemate mon, a Ijimaiele, phange ia muhatu ia Nebaiote. O Ada anga u vualela Izaú monʼê a mu ixana Elifaji; Basemate u mu vualela Luuele. Oholibama u mu vualela Jeuji, ni Jalamu, ni Kola; iá ene anʼa Izaú a mu vualela-nâ mʼoxi ia Kanana. Izaú anga u katula ahatu-ê ni anʼê a mala ni a ahatu, mienhu ioso ia dibhata diê, ni jingombe ni ibhaku ioso, ni jimbongo ja bhongolola mʼoxi ia Kanana, anga uia ixi iengi, phala kukala-kanga ni ndenge iê Jakobo. Kuma a di bhange mabhata a makota, kutunga kumoxi ki kua ẋikina; o ixi ia unhunginu uâ ki i soko ene oso kukala-mu mukonda dia ibhaku iâ. Izaú anga u tunga mu mulundu ua Seíle. (Izaú-phe muene Idomo.) O muiji ua Izaú, tata ia akua Idomo, ku mulundu ua Seíle uenhú: O anʼa Izaú a mala majina má enhá: Ilifaji, uavu manhʼâ Ada, muhatuʼa Izaú; Leuele, uavu manhʼâ Basemate, muhatuʼa Izaú. Ilifaji u kala ni a nʼê: Temane, Omale, Zefo, Ngetamo, ni Kenaji. Timina anga u kala mukama ua Ilifaji monʼa Izaú; anga u vuala mona ua Ilifaji, Amaleke; ene osoʼá anʼa Ada, muhatuʼa Izaú. Leuele anga u kala ni anʼê iá: Nahate, ni Zela, ni Xama, ni Miza; iá ene anʼa Basemate muhatu a Izaú. Iá ene anʼa Oholibama, monʼa Ana, monʼa Zibiione, mukajiʼa lzaú a bhana kua Izaú; Jeuji, ni Jalamu, ni Kola. Enhá ene o mavunda ku a nʼa Izaú; ku anʼa Ilifaji, muene thungunu ia lzaú: o divunda Temane, ni divunda Omale, ni divunda Zefo, ni divunda Kenaji. O divunda Kola, ni divunda Ngetamo ni divunda Amaleke; ene o mavunda a musala ua Ilifaji mʼoxi ia Idomo, ene anʼa Ada. O iá anʼa Leuele, monʼa Izaú: o divunda Nahate, ni divunda Zela, ni divunda Xama, ni divunda Miza; ene o mavunda a músala ua Leuele mʼoxi ia Idomo, ene oso anʼa Basemate mukajiʼa Izaú. O iá ene o anʼa Oholibama mukajiʼa Izaú; divunda Jeuji, ni divunda Jalamu, ni divunda Kola, o músala ua Oholibama, monʼa muhatu ua Ana, mukajiʼa Izaú. Ene osoʼâ ene anʼa Izaú, o mavunda mâ enʼiá: Izaú muene-phe Idomo. O iá ene anʼa Seíle, mukua Hodi, ene akuaʼxi mʼokulu; Lotano, ni Sobalo, ni Zibiione, ni Ana. Ni Dixone, ni Ezele, ni Dixane; ene o mavunda ku musala ua Mahodi, anʼa Seíle, moxi ia Idomo. Anʼa Lotano, Hodi ni Hemane; muene Lotano u kala ni phangʼiê ia muhatu Tímina. O iá ene anʼa a Sobalo: Alevane ni Manahate, ni Ebalo, Xefo ni Onano. O iá ene anʼa Zibiione: Aiahe ni Ana; o Ana muene ua sangele o jifiẋi ja menha ma tema mu kikangalakata, kioso kiala mu kuinga o jijumentu ja tatʼâ Zibiione. O iá ene anʼa Ana: Dixone o mona ua diiala, ni Oholibama monʼa muhatu. O iá ene anʼa Dixone: Hemedane, ni Exibane, ni Itilane, ni Kelane. O iá ene anʼa Ezele: Bilhane ni Zahavane, ni Akane. O iá ene anʼa Dixane: Uze ni Alane. Iá ene o mavunda ku musala ua Mahodi: divunda Lotano, divunda Sobalo, divunda Zibiione, divunda Ana. Divunda Dixone, divunda Ezele, divunda Dixane; iá ene o mavunda ku músala ua Mahodi; kiene kiende miji iâ mʼoxi ia Seíle. O iá ene o jindembu (jisobha) a hingile o ungana mʼoxi ia Idomo, kala ku Izalaiele kiluua ku kala ndembu. Ku kala Bela monʼa Beholo, u hinga ungana ua Idomo; o mbanza iê a ixana bhu Dinabha. Bela anga ufué, o Jobabo monʼa Zela anga u bhingana bhu kididi kiê. Jobabo anga ufué, Huxame mukuaʼxi ia Matemani u hinga bhu kididi kiê. Huxame anga ufua, Hadade monʼa Bedade, u hinga o ungana bhu kididi kiê; muene Hadade u lua ita ni Midiiana anga u a toloela mu mukáu ua Mouabhe; o mbanza iê a ixana Aviti. Hadade anga ufua, Samulahe mukua Majileka u bhingana bhu kididi kiê. Samulahe anga ufua, Saúlo mukua Lehobote dia honga, u hinga ungana bhu kididi kiê. Saúlo anga ufua, Baale-hanana monʼa Akebolo, u bhingana bhu kididi kiê. Baale-hanana monʼa Akebolo anga ufua, Hadale u hinga ungana bhu kididi kiê. O mbanza iê aʼixana jinga exi, bhu Páu; mukajiʼê dijina diê Mehetabele, monʼa Matelede, monʼa Mezahabe. O iá ene o majina a mavunda ku músala ua Izaú, ku a endesa ku miji iâ, ni ku ididi iâ, ni ku majina mâ; o divunda Timana, divunda Aleva, divunda Jethethe. Divunda Oholibama, divunda Elahe, divunda Pinone, divunda Kenaji, divunda Temane, divunda Mibezale, divunda Mangidiiele, divunda Hame; iá ene o mavunda a Idomo, ku a endesa ku mabhata mâ, mʼoxi ia undundu uâ. Muenʼiú, muene Izaú, tata ia akua Idomo. Jakobo anga u tunga mʼoxi ia inhunginu ia tatʼâ, mʼoxi ia Kanana. Didi diene o dilunda dia muiji ua Jakobo. Zuze kiala hanji mu kuinhi dia muvu ni sambuadi, u kala mu kuinga ibhaku ni jiphange jê; kuma muene ua kexi hanji monʼa ndenge, u kala kumoxi ni anʼa Bila ni anʼa Nzídipa, o akaji a tatʼâ; Zuze anga uia ni ku a tanga kua tatʼâ kuila ala mu bhanga kiaiibha. Izalaiele-phe u beta kuzola Zuze, anʼê amukuâ oso ndenge, mukonda ua mu vualela kiá mu ukukilu uê; iú ua mu tungila divunga dia lebha, dia mu tuluka katé mu inama, dia mabalangânga. O jiphange jê ki a mono kuma tatʼâ ua beta ku mu zola muene, o jiphange jê joso ndenge, a mu zemba, o mu kuzuela aia ni ku mu handulukila, ka tena ngó ku mu kunda ni paze. Zuze anga uanjiua nzoji, o nzoji anga u i tangela jiphange jê; ene-phe a mu zemba dingi kiavulu. Muene u a ambela, uixi: Ivenu, nga mi diondo, o nzoji iii i ngʼanjiua: Tua kexile mu kuta ita ku mukáu, bhenhobho ngi mona o kita kiami kia bhetuka, hé kʼimana nzánza; enu-phe o ita ienu ia kondoloka anga i kala mu diundila o kita kiami kiala mu kaẋi. Kuala jiphange jê, exi: Uixi kiebhi? Mbé kifua eie kiá u sobha ua-nda kuia ni ku tu tumina? Kidi kiene, kifua eie u tu tambula ungana nʼu kala mu ku tu tumina etu? Anga a mu zemba dingi kiavulu mukonda dia jinzoji jê, ni kuzuela kuê. Anga uanjiua dingi nzoji iamukuâ, anga u i tangela phange jê, uixi: Ivenu-ze, ngʼanjiua dingi nzoji iamukuâ, nga mono ni dikumbi ni mbeji ni kuinhi dia théthembua ni imoxi, iala mu ku ngi diundila eme. Anga u i tangela tatʼâ ni jiphange jê, tatʼâ anga u mu bazela, uixi: Nzoji iahi i kala kiki? Kifua ni eme ni manhenu, ni jiphange jé, tua kèza muene mu ku ku diundila eie? Jiphange jê anga a mu kala ni luma; maji o tatʼâ-phe ua bhake maka enhá ku muxima uê. Jiphange jê anga aia mu disa ibhaku ia tatʼâ bhu Xikeme. Iza-laiele-phe u ambela Zuze, uixi: Phange jé kala mu disa ibhaku bhu Xikeme? Izá ngi ku tume kua ene. Kuala muene: Emʼiú. Uixi: Ndé-phe, ua kà tale se jiphange jé ala kiambote, ni ibhaku se iala kiambote; uize, u ngi tudile. Kala kiki, ua mu katula mu dikôlo dia Hebolone, muene iú ua bhiẋila mu Xikeme. Anga bhu kala diiala kuenhoko, u mu sanga uala kubungana mu mukáu; diiala anga u mu ibhula, uixi: Ua mu sota-hi? Muene u vutula uixi: Nga mu sota o phange jami; nga ku diondo ngi tangele-ze, mba o ibhaku ala ku i disila kuebhi? Diiala uixi: Mumu a tundu-mu; nga evu kuzuela exi tuia bhu Dotane. Zuze anga u kaiela phange jê, u a sanga bhu Dotane. Ene-phe anga a mu muena dikanga, kuala kuijiia, kioso kiluua a bhiẋila bhuala ene, a mu ta kikutu kia ku mu kanena kiá, phala ku mu jibha. Anga a di ambela mudiâ, exi: Na ka jinzoji-ze iú uizʼó! Ndokuenu tu mu jibhe, tu mu takuile mu dikungu, ku makungu enhá, tua kèla kuma kiama kia makandaʼngu kia mu di; tu tale hanji se ku jinzoji jê ku tunda-hi? Lubene anga u kʼivua, u mu kudila bhu maku mâ, uixi: O muenhu uê ki tu mu katule-u, kana. Lubene u a ambela dingi, uixi: Ki mu ẋamune manhinga! Mu tákuidienu mu dikungu diodio mu kaẋi ka mukáu; kana ku mu zengela lukuaku luenu ni ku mu kuama ngó; ua ki zuelela phala ndunge ia ku mu tambula bhu makuʼâ ene, nʼa mu bheke kua tatʼâ. Anga ki bhita kuila, Zuze-phe kiedi ngó u tula bhuala o phange jê, a mu zula o divunga diê, o divunga dia lebha dia mabalangânga, dia zuata. A mu ambata, a mu takuila mu dikungu; mu dikungu-phe mualʼé ngó, ki muala menha. Anga a xikama mu kudia. O kia bhetula mesu-phe a mona diendu dia jingenji, akua Ijimaiele, ala kutunda ku Ngiliiade ni jikamelo jâ, a ji longo uasu ua dizumba, ni mubafu, ni mirra, ala mu kuia kuta uenji mu Ijito. Juda anga u ambela phange jê, uixi: Tu bhanduluka kima kiahi se tua jibha Phangʼietu anga tu sueka o manhinga mê? Zenu, tu mu sumbisiʼê ku akua Ijimaiele, ki tu mu kuame ngó ni kuaku luetu, kuma muene uala Phangʼietu, o xitu iene imoxi. Jiphange jë anga a mu ivua muene, hé a tumaka. Bhenhobho, o jingenji, akua Midiiana, anga a kala mu bhita; ene anga a sunga Zuze, a mu katula mu dikungu, Zuze anga a mu sumbisa ku akua Ijimaiele mu makuinhi aiadi a itadi ia phalata. Enhá anga Zuze a mu ambata, a mu bheka mu Ijito. Lubene kia vutukila bhu dikungu, u sanga Zuze kala-mu dingi mu dikungu; bhenhobho u tandujula izuatu iê. Anga uiza dingi bhuala o jiphange jê, uixi: Mona ka moneka dingi: eme-phe ki ngalʼiki ngi di tela kuebhi? Ene-phe bhenhobho a kuata kandumbe ka hombo, a ka jibha, o kizuatu kia Zuze kia lebha kia kijingo kia idifua-idifua a ki teka ni manhinga, anga a ki tumikisa kua tatʼâ, exi: Kizuatu kiki tua ki bongo; tongolola na kiu mba kiene kizuatu kia monʼé, mba kana? Muene anga u kʼijiia, uixi: Kiene o kizuatu kia monʼami; sai kiama kiaiibha kia mu kuata, ki bhuala phata, Zuze ua diua muene. Jakobo anga u tandujula izuatu iê, u di ta kidinhaji mu mbunda (malombo), u kala mu dila monʼê mu izuua iavulu. Ni anʼê oso a mala ni a ahatu a balumuka mu ku mu konda malamba; muene-phe nguaiê ku mu konda malamba, uixi: Ngiia muene ni masoxi kuʼalunga kuaii monʼami. Tatʼâ anga u kala muene ni ku mu dila kienhiki. Akua Midiiana-phe Zuze a mu sumbisa mu Ijito kua Potifale, fixiiadi ia Falaó, kabhitangu ka kilangidilu. Anga ki bhita-phe kuila, mu kubhanga izuua, bhu thembu ienhoio, Juda u xa phange jê u kulumuka, anga u tula bhu bhata dia mukua Adulamu, dijina diê Hila. Anga u mona-bhu kilumba a mu ixana Suua, monʼa mukua Kanana; anga u mu sola, u mu sakana; Muhatu anga uimita, u vuala monʼa diiala; anga u mu luka dijina diê Hele. Anga uimita dingi, u vuala monʼa diiala, anga u mu luka dijina diê uixi Onano. Anga u ta-ku o kuvuala mona ua mukuâ ua diiala, u mu luka dijina diê uixi Xelah; Juda u kala bhu Kezibhe, kioso muhatu kia vuala o mona iú. Juda anga u sota muhatu phala Hele, monʼê ua phande-kumbi, dijina diê Tamale. Hele-phe, monʼa Juda ua diiala ua phande-kumbi, u kala muthu ua bhukumuka ku mesu a Jihova; Jihova anga u mu jibha. Juda anga u ambela Onano, uixi: Lundula mukajiʼa kota dié, u bhange ndûndu kala kia tokala o kiubha kia diiala, phala phangʼié ka kambe mona. Onano-phe ua kʼijiia kuma monʼó ka kala uê; o ku izuua kia kala mu bokona ku muhatuʼa kota diê, u texiʼê o mbutu bhoxi, phala ki bhu kale kuvuala. Kiene kia mu bhangʼiki, anga ki iibha ku mesu a Jihova; anga u mu jibha ue. Bhenhobho Juda u ambela Tamale, mukajiʼa monʼê uixi: Kala kiá u mutudi ku bhata dia phaienu, katé monʼami Xelah kia kula; kuma uambe, uixi: Imoxi u fua ue, kala kia fu o makotʼê. Tamale anga uia, u kala ku bhata dia phaiʼâ. Mu kubhanga izuua ia vulu, monʼa Suua, muhatu ua sakana ni Juda, o monʼê ua muhatu, anga u fua; Juda-phe kia zubha kudila o thambi, u banda ku Timinahe, kuala kubhutisa o jimbudi jê, ni muene ni kamba diê Hila mukua Adulamu ela kumoxi. Anga a ki kunda Tamale, exi: Ukoué uala kuia ku Timinahe mu bhutisa jimbudi jê. Tamale anga u zula izuatu iê ia utudi, u di ta véu iê, u di futa, u xikama bhu phambu ia Enaimi, muene mu njila ia Timinahe; kuma ua mono Xelah ua kulu kiá, maji muene ka mu bhana kusakana-nê. Juda-phe kia mu mono, ua fika kidianzunga, kuma ua di futu ni pholo. Anga u bhambuka bhuoso bhua xikama, uixi: Iza-ze, ngi ku bokone; kuma ka kʼijiia kuila mukajiʼa monʼê. Kuala muhatu: U ngi bhana-hi phala ku ngi bokona? Uixi: Ngi ku bhana seseme ku ilunga iami ia jihombo. Kuala muhatu: Kíximbi kiahi ki u ngi bhana, katé ki u i tumikisa? Juda uixi: Ngi ku bhana-phe kíximbi kiahi? Kuala muhatu: U ngi bhana o nela ié ia sineta, ni dilesu ni mbasá i ua kuata bhu lukuaku. Diiala anga u mu bhana-iu, u mu bokona, muene anga uimita. Muhatu anga u balumuka, u tunda-bhu, u zula véu ia di tele, u zuata dingi izuatu iê ia utudi. Juda anga u tumikisa o seseme ia hombo, iende ni kamba diê mukua Adulamu, phala a tambule o kíximbi ku muhatu; muene-phe ka mu mono. Anga uibhula mala akua bhata, uixi. O kidianzunga iú kuebhi, uakexile bhu phambu ia Enaimi? Exi: Kunu ki kua bhiti kidianzunga. Muene anga u vutuka kua Juda, uixi: Muhatu ki nga mu mono; ni mala akua bhata exi: Kunu ki kua bhiti kidianzunga. Juda uixi: Kuabhu-phe, a bhake; phala ka tu kuatese jisonhi; ua mono seseme nga i tumikisa, maji eie kua mu mono. Ki bhua zubha kubhita mbeji jitatu, a ki kunda Juda exi: Mukajiʼa monʼé Tamale ua di bhange ndumbu; ua mono uala ni divumu dia lumbula mu undumbu. Juda uixi: Mu tubhudienu, a mu ohe mu túbhia. Kia zubha ku mu tubhula-phe, u tuma kuambela ukouê, uixi: Diiala uoso mukua imbamba iii, muene ua ngi bhana divumu; uixi, dingi: Tongolola kiambote, nga ku diondo, mba nela iii ia sineta, ni dilesu, ni mbasá, iangene ia nanhi? O Juda kia iedi sui, u i ẋikina, uixi: Muene ua lungu; ki ngi lungu eme; mukonda nga kambe ku mu sakanesa ni monʼami Xelah. Tunde kienhókio Juda ua-di hunji, ka tona dingi ku mu bokona. Mu kuiza-ku-phe, bhu thembu iê ia kuvuala, mu divumu mua mu kala akua-ndu-mba. Kia kala-phe mu kutala hadi ni mika ia kuvuala, sai ni iú ua tubhula o lukuaku, mama uala ku mu vualesa, anga u kuta ludinha lua kusuka mu lukuaku lua tundisa o kamona, uixi: Lulu luene lua dianga kutunda. Kithangana-phe lukuaku ua lu sunga, o mukuâ anga u dianga kutunda; mama uala kuvualesa, uixi: Eie ua bulu kiebhi phala mukuenu u mu diangele kutunda? Mukonda dia kienhiki u mu luka Peleji. Mukuâ anga u tunda kiua, uala ni ludinha lua kusuka mu lukuaku; anga a mu luka dijina dia Zelahe. Zuze anga a mu bheka mu Ijito; Potifale, fixiiadi ia Falaó, kabhitangu ka kilangidilu mukua Ijitu, anga u mu sumba bhu maku ma akua Ijimaiele, oso eza-nê muenhomo. Jihova anga u kala ni Zuze, katé ioso ia bhanga ienda kiambote; anga u kala mʼonzo ia ngana iê mukua Ijito. O ngana iê anga u mu mona kuma Jihova uala-nê, mukonda Jihova ua bhangesa kuila ioso i bhanga Zuze ienda kiambote. Zuze anga u bonga kiadi ku mesu mê, u kala mu ku mu sedivila; muene anga u mu bhana kutambula konda ia dibhata dié dioso, iene ioso iala-naiu ua i bhakula bhu makuʼê. Anga ki bhita kuma, tunde mu thembu ia mu bhana kutambula konda ia dibhata diê, ima ioso iú ua mu bhakuila-iu muene, Jihova u kala mu zediuisa o dibhata dia mukua Ijitu, mukonda dia Zuze; dibesá dia Jihova anga di kala ku thandu dia ima ioso iala-naiu, ni ku bhata ni ku mukáu. Muene anga u ehela ima ioso bhu maku a Zuze; kejiia dingi kima kiala-nakiu, kala uijiia ngó kudia kuê kuala mu kudia. Zuze anga u kala muthu ua uabha o pholo ni mukutu. Kia zubha kubhita imʼiii, mukajiʼa ngana iê u kala mu ku ta mesu kua Zuze; anga u mu ambela, uixi: Ndoko, tu zekietu. Muene-phe anga u dituna, u ambela mukajiʼa ngana iê, uixi: Muadiʼami-ze kejiia dingi kima kiala-na-kiu mʼonzo, iene ioso ua i bhana bhu makuʼami; o mʼonzʼumu ki muala dingi muthu ua ngi tundu ni kima; kana-ku ue kima kia ngi fudisa, ki kale ngó eie, mukonda eie u muhatuʼê; eme-phe ngi tena kiebhi kubhanga kuiibha kuosʼuku ni kuta kituxi kua Nzambi? Anga ki bhita kuila, uia ni ku zuelesa Zuze izuua ioso, muene-phe ka ẋikina ku mu ivua phala kuzeka-nê, mba kukala-nê ngó bhua zukama. Kizuua kimoxi-phe, Zuze ueza mʼonzo mu kubhanga kikalakalu kie, o ku iá a tokala mʼonzo ki ku kexile muthu uoso-uoso ua kexile-mu kithangana kienhókio. Muhatu anga u mu kuata mu divunga diê, uixi: Zá tu zekietu. Muene anga u ẋangumuka, u mu xila o divunga bhu makuʼê, u lenga, u tunda bhu kanga. Muhatu-phe kia zubha kumona kuila ua mu xila o divunga bhu maku, muene iú ua lengela bhu kanga, u ixana mala akua mbèle iê, u a ambela, uixi: Talenu, muadi uami ua tu bhekela hebeleu mʼonzʼumu, phala ku tu sebulula; muene ua bokuene mu ngala phala kuzeka ni eme, emiʼemephe nga di kola ni nguzu; o kia ngi mono nga suina dízui ni kudikola, ua xisa o divunga diê bhu mba-ndu iami, ua lenge, iú ua tundu bhu kanga. O divunga anga u di tula bhu mbandu iê, katé ngana ia dibhata kieza mʼonzo. Anga u zuela-nê kala kia zuelʼiki, uixi: O mubhika ua hebeleu, ua tu bheke-la-nê eie mʼonzo, uejile mu ku ngi sebulula; mu kuiza-ku-phe, kioso ki nga zangula dízui, eme nga dikola, muene ua xi divunga diê bhu mbandu iami, iú ua lengela bhu kanga. Bhenhobho ngana iê kia zubha kuívua maka ma tange mukajiʼê, uixi: Kiene ki nga kuambelʼiki, kiene kia ngi bhange mubhikʼê; njinda hé i mu kuata. Ngana ia Zuze anga u tuma ku mu kuata, a mu ta muʼaleia, muene ku kuikila o jipelzo joso ja muenexi. Jihova-phe anga u kala ni Zuze, u mu bhanga henda, u mu sangesa ngalasa ku mesu a kasalelu ua tambula konda ia kaleia. O kasalelu anga u bhakula bhu maku a Zuze, o jipelezo joso jala mu kaleia; katé ioso iala mu bhanga momo, Zuze kiá uia ni ku i bhanga. Kasalelu kala kusuua dingi ima ia bhakuila bhu makuʼa Zuze, mukonda Jihova uala-nê; o ima ioso ia bhanga, Jihova u i zediuisa, ienda kiambote. Mu kubhanga izuua, kia zubha kubhita imʼii, kopelu ia muenexiʼa Ijito, ni padelu iê, a ta kituxi kua ngana iâ, muenexiʼa Ijitu. Falaó anga u kala ni njinda ia jifixiiadi jê jiiadʼiji, kopelu ia dikota uala ku pholo, ni padelu ia dikota uala ku pholo. Anga u a kutisa, a a ta mʼonzo ia kabhitangu ka kilangidilu, mu kaleia muoso mua te Zuze. O kabhitangu ka kilangidilu anga u a bhana Zuze ku a tambula konda ni ku a sedivila; anga a bhanga izuua ia vulu muʼaleia. Anga anjiua nzoji kiiadi kiâ, muthu ni iê usuku umoxi, kala nzoji ni dijimbuluilu diê, ni kopelu ni padelu ia muenexiʼa Ijitu ala ku upelezo mu kaleia. Zuze anga uiza kua ene mu kimene, o kia a tongolola, u a mona ene oso a di suuata. Anga uibhula o fixiiadi ja Falaó aia-nê kumoxi ku upelezo mʼonzo ia Ngana iê, uixi: Lelu mua di suuatela-hi kiki, pholo jenu ja luuala? Anga a mu ambela, exi: Mukonda tuanjiua nzoji, muthu ki tu mu mono ua tena ku tu jimbuluila-iu. Zuze anga u a ambela, uixi: Manhi o kujimbulula ki kuangene kua Nzambi? Ngi tangedienu-iu, nga mi diondo. Kopelu ia dikota, anga u tangela Zuze nzoji iê, uixi: Ku nzoji nga mono kixina kia muvide, ngʼemana nakiu kiki; O ku muvide, anga ku kala thangu jitatu; mu kutala ngi mona kala kuala kubuingita tu mísala, kua bhana ítulu, kua tundu ilende ia ji-uva jabhi kiá; bhu maku-phe nga kuata kopho ia Falaó; anga ngi bhana o kopho kua muene Falaó. Zuze anga u mu ambela, uixi: Dijimbuluilu diê dienhidi: Thangu jitatu, izuua itatu; bhua kà bhitila izuua itatu, Falaó ua-nda ku ku bhetula mútue, (ua-nda ku ku eha), u ku ta dingi ku kijingo kié; ua kala dingi mu kubhana o kopho kua Falaó, kala ki ua kexi kubhanga mʼokulu, ki uala u kopelu iê. Maji-phe eme u ngi ta muxima, kioso ki ua kà bhanduluka, u ngi kuatele henda, nga ku diondo, u ngi zuelele kua Falaó, phala a ngi katule mʼonzʼumu; kuma ni kidi kiene, eme a ngi nhana mʼoxi ia Jihebeleu; ni kunu ku ngeza, ki nga bhange-ku kima kia tokala ku ngi ta muʼaleia. Padelu ia dikota, kia mono kuma dijimbuluilu dia uabha, u ambela ue Zuze, uixi: Eme ku nzoji iami, nga mono mihâmba itatu ia kuambatela jimbolo, i nga te bhu mútue. O bhu muhâmba ua thandu-phe, bhuala makudia oso kiá a ufunu ua padelu, u ngala kubheka kua Falaó; jinjila hê ji kala mu ku a dia bhu muhâmba u ngʼambata bhu mutúe. Zuze anga u kumbulula, uixi: Dijimbuluilu diê dienhidi: O mihâmba itatu, izuua itatu. Bhua kà bhitila izuua itatu, Falaó ua-nda ku katula o mútue ku mukutu, u ku nienga mu muẋi, o xitu ié anga i diua ku jinjila. Mu kubhiẋila-phe bhu kizuua kia katatu, kizuua kia Falaó kubhanga mivu ia ku mu vuala kuê, u bhanga fesa ia jiselevende jê joso; anga u bhetula mútue ua kopelu ia dikota ni padelu ia dikota mu, axaxi ka jiselevende jê. Kopelu anga u mu ta dingi ku ufunu uê, u kala mu kubhana o kopho kua Falaó. Padelu ia dikota-phe, u tuma ku mu nhenga, kala kia a jimbuluila Zuze. Kopelu ia dikota-phe, Zuze, ka mu te dingi muxima, inda ua mu jimbíê kiá muene. Anga ki bhita kuila, ki bhua zubha kubhita mivu iiadi ia muvimba, Falaó uanjiua nzoji: U mona kuma uemana bhu mbandu ia honga ia Nilo. Suí, ku honga ia menha, u mona mua mu tunda sambuadi dia ngombe, ja di sanze ji ja nete kiambote; anga ji kala mu kudia iangu ia uisu bhu mbandu ia honga. Kithangana, u mona dingi sambuadi dia ngombe jamukuâ ja kaiela akuâ mu kutunda mu menha, jaiibha, ja bhele ni jene holongonzʼô, anga jʼimana kumoxi ni akûâ bhu mbanduʼa honga. Bhenhobho, jingombe jaiibha jí ja bhele, ji dia akuâ adisanze ia anete. Falaó anga u thatuhumuka ku kilu. Kathangana uia dingi ku kilu, uanjiua nzoji ia kaiadi: U mona sambuadi dia mítue ia masa a sabhuka ku kixina kimoxi, a bumbu, auabha. Kithangana, u mona kua sabhuka dingi sambuadi dia mítue ia masa a tolo, a xoueta ni kitembu kia thunda, a kaiela akuâ mu kusabhuka. Masa ma tolo anga ma minha akuâ a bumbu, a uabha. Falaó anga u thathumuka ku kilu, nzoji. Kúkia ni kimene, muxima ua mu sakalala ni jiphata; anga u tuma kuixana jinganga, ni jinjimu joso ja Ijitu; Falaó anga u a tangela nzoji jê; ki bhuala-phe muthu ua tena ku ji jimbuluila Falaó. Kopelu ia dikota anga u ambela Falaó, uixi: Nga xinganeka dingi ituxi iami, tata, kizuua kia lelu: Kioso Falaó kia di zangala ni jiselevende jê, eme ia a ngi tele ku upelezu mʼonzo ia kabhitangu ka kilangidilu, ni eme ni mukuetu padelu ia dikota. Anga tuanjiua nzoji, usuku umoxi, ni eme ni muene, kala muthu ni nzoji iê ni dijimbuluilu dié. Anga tu kala muenhomo ni munzangala, hebeleu, selevende ia kabhitangu uala ku kilangidilu; anga tu mu tangela o nzoji jetu, muene iu ua tu jimbuluila-ju; kala muthu ni nzoji iê ua mu sokesa ni dijimbuluilu diê. Mu kubhanga izuua-phe, kioso kia tu jimbuluila, kiene muene kia bhiti; eme ua ngi te dingi ku ufunu uami, mukuetu a mu nhenga. Bhenhobho Falaó u tuma kuixana Zuze, a mu katula ni lusolo mu kaleia; muene u di bhuta o muezu, u zuata izuatu iengi, hé u bhiẋila kua Falaó. Falaó anga u ambela Zuze, uixi: Eme ngʼanjiua nzoji, maji ki bhuala-phe muthu ua tena ku i jimbulula; eie-phe nga kuivu, exi se uevu nzoji, ua soko-bho ku i jimbulula. Zuze anga u vutuila Falaó, uixi: Kiókio ki eme ngala nakiu; Nzambi muene u bhana kua Falaó o dijimbuluilu di tululuisa. Falaó anga u tangela Zuze, uixi: Ku nzoji-ze ngʼemena bhu mbanduʼa kibumu kia honga ia Nilo; ngi tukumuka mu menha mua mu tunda sambuadi dia ngombe, ja nete ji ja di sanze kiambote, ja iuka kiavulu ku mesu, anga ji kala mu kudia iangu iauisu bhu mbandu ia honga. Kithangana ngi mona dingi sambuadi dia ngombe jamukuâ ja kaiela akuâ mu tunda mu menha; jiji-phe o kuiibha kuvula ni kubhela ni jene bheletu, kiluua ngi mona jingombe jaiibha kiki mʼoxi ioso ia Ijitu. Jingombe jiji jaiibha jí ja bhele, anga ji dia sambuadi dia akuâ a nete, a tuamena kutunda. O ki ja zubha ku minha akuá, ku tena ku kʼijiia kuila jadi, ji ja minha muene akuá; kuma o kuiibha kuâ kuene kuʼókulu kueniʼê. Bhenhobho nga tono. Kia bhiti iii, ngi mona dingi ku nzoji, sambuadi dia masa ma sabhuka ku kixina kimoxi, ma bumbu, ma uabha; maji kithangana, ngi mona dingi sambuadi dia masa ma xoueta, ma tolo, mʼaúka ni kitembu kia thunda, ma kaiela ku akuá mu kusabhuka. Masa ma tolo anga ma minha sambuadi dia masa ma uabha; kienhiki eme nga ki tangela jinganga, maji ki bhuala muthu ua tena ku ngi jingunuina-bhu kima. Zuze anga u ambela Falaó, uixi: Nzoji ié, sobha, imoxi iene iala-bhu. Nzambi kima kia-nda kubhanga, ua tumu ku kʼijidisa Falaó. O sambuadi dia ngombe ja uabha, kifua sambuadi dia mivu; o sambuadi dia masa ma uabha, sambuadi dia mivu ue; nzoji ieniʼê imoxi. Sambuadi dia ngombe ja bhele jí ja iibha, ja kaiela akuâ mu kutunda, kifua sambuadi dia mivu; ni sambuadi dia masa ma tolo, mʼaúka ni kitembu kia thunda, sambuadi dia mivu ia nzala. Kiene kiá ki ngʼambe kua Falaó, ngixi: Kima kia-nda kubhanga Nzambi, ua tumu ku kʼijidisa Falaó; Ijiia na-iu, kuma kua-nda kuiza sambuadi dia mivu ia idima ia vulu mʼoxi ioso ia Ijitu. O ki i zubha kubhita, hinu ku kaiela sambuadi dia mivu ia nzala; katé ni thembu ioso ia bhiti ia kuvula idima, athu a-nda ku i jimba mʼoxi ia Ijitu; o nzala ia vulu ia-ndo kala-ku, iia ni kujikinisa oxi. O kuxinganeka ngó kuikuta mba nzungule ia makudia, mu ngongo ki kià kala-mu dingi, mukonda dia nzala ia-nda kuiza-ku, kuma i kala muene kiaúla. O ki ua mono, Falaó, nzoji a mu anjiuisa-iú luiadi, mukonda kua Nzambi kiókole kiá, Nzambi ka-ndu nanga dingi mu ku ki bhitisa. Kala kiki, Falaó a sote muthu uadimuka, uala ni kilunji, a mu bhane kijingo kia kutambula konda ia ixi ia Ijitu. Falaó a bhange dingi kiki: A sole jinguvulu mʼoxi ioso a kala mu tambula o mbandu ia katanu ku idima ioso ia Ijitu, mu sambuadi dia mivu ia kuvula o idima. Mbé a bhongolole makudia kioso kiala-ku mivu iambote ia idima ia mu kuiza-ku, a kale bhoxi dia lukuaku lua Falaó, ende ni kulunda o tiliku, a i bhake mu jimbonge kuma huta. O kudia kuku ku kale futa ia bhakesa, phala athu kubindumukina ku pholo, ku sambuadi dia mivu ia nzala ia-nda kuiza mu Ijitu, phala ixi ioso ki ifue ni nzala. Kia zuelʼiki, anga a ki mona kuila kiauabha, ni ku mesuʼa Falaó, ni ku mesuʼa akua mbèle iê. Falaó anga u ambela akua mbèle iê, uixi: Muthu tu mu sanga kuebhi, u soka ni muenhú, muthu a mu tunga kuala nzumbi ia Nzambi? Kienhókio Falaó anga u ambela Zuze, uixi: O ki kiedi Nzambi ua ku idikiza ima ioso iii, kana-ku muthu uadimuka uala ni kilunji kala eie. Eie muène-muene ua-ndu tambula konda ia dibhata diami; kioso ki u zuela eie, o mundu uami uoso kiene kia tumaka; eme ngi ku tunda ngó mu kuila emi-eme ngi muenexi nga xikama bhu kiandu. Falaó anga u ambela dingi Zuze, uixi: Ua mono-ze, nga ku bhana kijingu kia kutumina (ni kutambula konda) ia ixi ioso ia Ijitu. Bhenhobho Falaó anga u katula o nela iê ia sineta mu mulembu, u i ta mu mulembu ua Zuze, u tuma ku mu zuika izuata ia linho ia fina, u mu ta lubhambu lua ulu mu xingu; U mu ambela kusambela mu dikalu dia kaiadi, dia bhabhelela ku dikalu diê-muène; o muala kuijiia, mundu uoso a dikola: Fukamenu! Kienhiki ua mu te ku ungana ua kutumina ixi ioso ia Ijitu. Falaó anga u ambela Zuze, uixi: Eme-eme ngi Falaó; maji eie-phe ki ualʼokio, se eie u kamba ku ki zuela, kana muthu u zenga lukuaku mba u zangula kinama, mʼoxi ioso ia Ijitu. Falaó anga u luka Zuze dijina dia Zafenate-Paneia anga u mu bhana muhatu, Azenate, monʼa Poti-fela, nganga ia One. Zuze anga u tunda mu kunhunga ixi ioso ia Ijitu. Zuze u kala mu makuinhi atatu a muvu kiemana bhu pholo ia Falaó, muenexiʼa Ijitu. Zuze anga u tunda bhu pholo ia Falaó uia mu kunhunga oxi ioso ia Ijitu. O mavu anga ema muene kia nzungule mu sambuadi dioso dia mivu ia idima. Muene anga u bhongolola idima mu sambuadi dia mivu ioio, mʼoxi ia Ijitu, anga u i lunda mu jimbonge; o idima ioso iá matutu, u i lunda mu mbonge ioso iala bhua zukama ni mikáu ienhoio. Kala kiki, Zuze ua bhongolola tiluku iavulu muene, kala kisekele bhu ndundu ia kalunga, katé ka tena dingi ku i kuata konda, mukonda dia kuvula kinéne. Kuila o mivu ia nzala kiluua i bhiẋila, Zuze u kala ni anʼâ aiadi a mala, a mu vualela Azenate, monʼa Poti-fela, nganga ia One. Monʼê ua phande-kumbi u mu luka Manasa; kuma uambe uixi: Nzambi ua ngi jimbisa o hadi i nga tale, ni dibhata dioso dia tatʼetu. Kiubha kiê anga u mu luka Ifalaíme: kuma uambe uixi: Nzambi ua ngi bhangesa kuvula o muiji mʼoxi iami ia ubhika. Kienhókio o sambuadi dia mivu ia kuvula idima, mʼoxi ia Ijitu, anga ibhua kubhita. Anga a mateka ku sambuadi dia mivu ia nzala, kala kia tangele Zuze; ku jixi joso anga ku kala nzala, maji mʼoxi ia Ijitu-phe kudia sai. O kia kuata nzala ni mʼoxi ia Ijitu-phe, mundu uoso a dikola kua Falaó, mu bhinga kúdia; Falaó anga u ambela akua Ijitu oso, uixi: Ndenu kua Zuze, o kioso kia mi ambela muene kubhanga, bhangenu-kiu. O kioso kiá nzala ki ia bhiti ku jixi joso mu ngongo, Zuze ua jikuisa o inganja ioso mua bhakele o makudia, anga a kala mu a sumbisa ku akua Ijitu, mukonda o nzala ia jiji mʼoxi ia Ijitu. Ku jixi joso, anga enda ni kuiza mu Ijitu kua Zuze mu sumba tiliku, kuma nzala ia jiji ue ku jixi joso. Jakobo kia mono kuma sai tiliku mu Ijitu, Jakobo u ambela anʼê a mala, uixi: Muala ku di talela-hi ngó kienhiki mudienu? Uixi dingi: Ivenu-ze, ngevu kuma sai tiliku mu Ijitu. Kulumukenu-phe mu Ijitu mua kà tu sumbile-ku tiliku muenhomo, phala tu laie, mbé ki tu fue. Kienhókio, ku jiphange ja Zuze, anga dikuinhi a kulumuka mu sumba tiluku mu Ijitu. O Bejamí-phe, kiubha kia Zuze, Jakobo ka mu tumu kumoxi ni jiphange jê, kuma uambe, uixi: Sumba ku mu bhita kima kiaiibha. Kienhókio anʼa Izalaiele anga ejiia kumoxi ni amukuâ eza mu sumba kúdia, mukonda ku Kanana ue kuala nzala. Zuze-phe, uala nguvulu iaʼxi ioio; muene uala kusumbisa athu oso o makudia. Jiphange ja Zuze anga a tula, a mu diundila ni jipholo ja tula ku mavu. Zuze kiedi suí, u mona o phange jê, ua ejiia muene kiambote; maji ua di bhangesa kala muthu uengi, anga u a zuelesa ni kusuína, uixi: Enu mua tundu kuebhi? Ene exi: Tua tundu mʼoxi ia Kanana; tueza mu sumba kúdia. Zuze-phe uejiia kiambote o jiphange jê, maji ene a lémbua ku mu ijiia muene. Bhenhobho Zuze ua lembalala o jinzoji jê, jʼanjiuile kua ene, anga u a ambela, uixi: Mu ilolo, muende ni unguma, mueza kulónda ixi mukonda dia kubhela kuê ku ia bhele. Kuala ene: Kana tata, ngana ietu, selevende jê eza mu sumba ngó kúdia. Etuʼoso tu ana a tata imoxi; tu athu a kidi muene, ki tuende ni unguma ua kulonda ixi, kana! Muene-phe u a ambela, uixi: Kana, enu mueza kulónda ixi mukonda dia kubhela kuê ku ia bhele. Kuala ene: Selevende jé, tu jiphange, kuinhi dia muthu ni kiiadi, tu ana a tata imoxi, tatʼetu uala mʼoxi ia Kanana. Kindalʼiki o kasule ketu ua xala ni tatʼetu, o mukuá kene-ku dingi. Zuze uixi: Kiene ki ngambe, kiene; ngixi mu jinguma; bhene bhu nga-nda ku mi muena o kidi: Kale Falaó ki muthu ua muenhu! Enu bhabha ki mu tundu-bhu, katé ki ngi mona kasule kenu, bhabha! Mu katula muthu mudienu, aie, a takane kasule kenu, maji enu mu xala ku upelezu, phala ku mi mona se muala ni kidi; o ki mu kamba ku ki bhanga, kala Falaó ki muthu ua muenhu, mu alondi muene, mueza kulonda o ixi. Anga u a ta mu kaleia, ene oso, a bhanga-mu izuua itatu. Zuze anga u a tangela, kizuua kia katatu, uixi: Bhangenu kienhiki, phala mu laie; kuma ngi mukua uoma ua Nzambi. Se mu athu a kidi muene, bhu kale phange imoxi a xale ku ukuikile (upelezo) mu kaleia; enu-phe ndenu kà bhekienu o tiliku, mukonda dia nzala ku mabhata menu. Hádia-phe muiza ni kasule kenu, ngi mu mone mesu; phala ngi mi mone kuma mua zuela kidi, o mu kubhanga kiki, ki mu fu dingi. Anga a ki bhanga kienhiki. Anga a zuela mudiâ, exi: Ni kidi, etu tuala tu êdi muene; tua bele mukonda dia kiki ki tua bhangele Phangʼietu; tua muene malamba a muxima uê, iú tu dionda, maji nguetu kuivua; kiene kia tu ijiia o uíndua uosʼú. Lubene anga u a ambela, uixi: Eme ki ngi mi tangelele-kiu, ngixi mona ki mu mu te kituxi? Enu-phe ki mu ẋikinine kuivua! Leluʼidi-phe mua mono, mulonga ua tuiza ua manhinga mê. Ene-phe ka kʼijiia kuila Zuze ua evu kia zuela; kuma bhu kaẋi kâ sai muzumbu uemana-bhu ku a lomboluela. Zuze anga u tunda-bhu hanji, u kala mu dila. Kithangana u a vutukila dingi, anga u sola-bhu Ximinhá mudiâ, u mu kutisa bhu mesuʼâ muene. Zuze anga u tuma kuizalesa o nzeke jâ ni tiliku, ni kuila ue kala muthu kitadi kiê a mu tela-kiu dingi mu saku iê, ni ku a bhana huta ia kudila mu njila; anga a a bhanga kienhiki. Ene anga a longa o jijumento jâ ni imbamba ia tiliku, hé a katuka. Kutula bhu kilômbo-phe bhuoso bha-nda kuzeka, bhu kala muthu mudiâ u jikula o saku iê, phala ku katula kúdia kua kubhana o jumento iê, u tukumuka kitadi kiki kiala muene ku thandu muy saku iê. Anga u ambela phange djê, uixi: Kitadi kiami a ngi vutuila-kiu; kiki, nga ki sange mu saku iami. Bhenhobho miẋima iâ anga i botomoka! A di talesa mudiâ ni kuteketa, exi: Nzambi ua tu bhange dingi kiebhi? Anga enda, a bhiẋíla kua tatʼâ Jakobo mʼoxi ia Kanana, a mu kunda ioso ia bhiti na-iu, exi: O ngana, nguvulu iaʼxi koko, ua teme mu ku tu zuelesa, ua tu mono tu alondi tueza mu lónda o ixi. Maji etu tua mu ambela, tuixi: Tu athu a kidi muene; ki tu alondi, kana; tuala tu jiphange, kuinhi dia muthu ni kiiadi, tu anʼa a tata imoxi; sai phange ietu kene-ku dingi, maji kasule ketu iú-ué, kindalʼiki ua xala ni tatʼetu mʼoxi ia Kanana. Muene-phe, nguvulu iaʼxi koko, ua tu ambela uixi: Bhene kiá bhu ngi mʼijidila se mu athu a kidi. Mu xisa phange ienu imoxi ni eme kunu, enu muambate tiliku ia kubhânga o nzala ku mabhata menu, phala mu ienunu. Hádia-phe muiza ni kasule kenu, ngi mu mone mesu; bhene bhu ngi mʼijidila kuma ki mu alondi, kana, mu athu a kidi; kiene ue ki ngi mi bhana phangʼienu, phala mu te mauenji menu mʼoxi mumu. Anga ki bhita kuila, o kieza mu sukumuna-phe o jisaku jâ, muthu ni muthu o kadibunda kê ka kitadi u ka sanga mu saku iê; ni ene-phe ni tatʼâ, kia mono mabunda ma kitadi, uoma ua a kuata. Bhenhobho, Jakobo, tatʼâ, anga u a ambela, uixi: Anʼami mua-ndu ngi zubha-nâ; Zuze kene-ku dingi, o Ximinhá bhabha kala-bhu, muandala mu ngi tambula dingi Bejamí. Ima iosuʼiii ieza ku thandu diami! Maji Lubene anga u ambela tatʼâ, uixi: Anʼami aiadi a mala iá, u a jibhʼé, se ngi kamba ku ku bhekela-nê; ngi bhane-nê eme, u mone ki ngʼiza-nê. Kuala muene-phe: Monʼami ka-nda kuia-ku, se mua kulumuka dingi; kuma phangʼiê uafu kiá, muene ngó ua xala-ku; se ku mu bhita kima kiaiibha mu njila i muila, jimvi jami mua-nda ji bheka ni kikote kuʼalunga. Nzala anga i vula kinéne mu ngongo. Anga ki bhita kuila, mu kubhanga izuua, kia zubha kudia tiliku ioso ia tundu na-iu mu Ijitu, tatʼâ u a ambela, uixi: Ndenu dingti, mu tu sumbile kakudia. Bhenhobho Juda u mu kumbulula, uixi: Muene diiala uala-ku ua tu tendelela kiavulu, uixi: Se mu kamba kuiza ni kasule kenu, eme ki mu ngi mono dingi pholo. Eie se u tu bhana Phangʼietu ni tuila-nê kumoxi, tu kulumuka, ni tu ku sumbila o kúdia; se nguaié-phe ku tu bhana-nê, ki tuii-ku; kuma diiala dienhódio ua tu ambela muene, uixi: Se mu kamba kuiza ni kasule kenu, eme ki mu ngi mono dingi pholo. Izalaiele uixi: Mua ngi bhangela-hi phulu iosuʼiii, tata! kutangela o diialʼódio kuma muala dingi ni phangʼienu? Kuala ene: Muene ua tu tokuesa, ua tu ibhula etu ni jindandu jetu, uixi: Tatʼenu hanji iu-é? Enu muala dingi ni phangʼienu? Etuʼetu tua mu tangela kala kia tu ibhula muene; etu tueje ku kʼijiia kiebhi kuma ua-nda kuila, kale phangʼienu muiza-nê? Bhenhobho Juda anga u ambela Izalaiele, tatʼâ, uixi: Kaiala ngi bhane-nê eme, tu balumuke, tuietu; phala tu laie, mbé ki tu fue, ni etu ni eie, ni anʼetu. Eme muene nga di ximbika bhu kididi kiê; ko kuami eme ku u muʼibhula; se nga kambe kuiza-nê ni ngi mu bhakula bhu pholo ié, ngi kala ngi mukua kituxi kié katé ku hádia ni hádia. O kukuata jiphata kiki, kua tu lalekesa, hinu tuezʼetu kiá o njila ia kaiadi. Bhenhobho Izalaiele, tatʼâ, anga u a ambela, uixi: Se kia bhingi kiene ki bhita, bhangenu kiki: Ambatenu ku imbamba ioso ia ixi kunu o ima ioso i tela kuenhoko mu imbamba ienu, nda o diiala dienhódio mu mu bhekele ujitu, ni tu bálsamu, ni tu uiki, ni ima ia mazumba, ni mira, ni jinoze ja pistaxo, ni jiamendoua; o itadi ienu i kala mu luiadi i mu kuata bhu maku, ni ioio ia vutukile ku mizumbu ia nzeke jenu muia na-iu dingi, mu i ambata bhu maku enu, amoxi kutondala kua tondala. Ndengʼienu ue mu ambatienu, mu balumuke, muie dingi ku diialʼódio; o Nzambi, Muteni-a-Ioso, a mi bhane kiadi bhu pholo ia diialʼódio, phala a mi ehele kuiza ni phangʼienu iamukuâ, ni Bejamí. Eme kiá se kua ngi bhingi anʼami oso a ngi bua-nâ, kuabhu, ngi bhanga dingi kiebhi. Mala enhó anga ambata o ujitu ua tange, ni kitadi kiâ kiala mu luiadi, ni Bejamí a mu ambata; anga a katuka, a kulumuka mu Ijitu, eza, emana dingi bhu pholo ia Zuze. O Zuze kia zubha kumona kuila Bejamí eza-nê, u ambela o kimbadi kiê, iú ua mu tambuila konda ia dibhata, uixi: Mala iá ndé-nâ ku bhata, u jibhe kibhaku, u bhange kúdia; kuma enhó lelu nga-nda kudia-nâ kumoxi mu mediia. Muene anga u bhanga kala kia mu tumu Zuze; mala iá u a bheka ku bhata dia Zuze. Maji ene-phe kia mono a a bheka ku bhata dia Zuze, uoma ua a kuata, exi: Nga fika mukonda dia kitadi kia vutukile mu jisaku jetu, thembu i tua diangele kuiza, kiene kia tu bhekela ku bhata diê, phala a tu die milonga, nʼa tu lundame ku thandu, a tu bhange ku kala tu abhikʼê, ni ku tu bhunda o jijumento jetu. Anga a zukama kua kimbadi kiaʼnzo ia Zuze, a mu zuelesela bhu kanga, bhu muelu, exi: Ngana iami, tata! tuejile kiá njila ia dianga mu sumba kúdia. Mu kuvutukisa-phe bhu kilômbo bhu tua zekela, tuedi tu jikula mu jisaku jetu, tu tukumuka itadi ietu ioso kala muthu tua ki sange mu saku iê, kia tenena muene ku pezo; maji tueza nakiu dingi, kiki ki tua kuata bhu makuʼetu. Ni kitadi kiamukuâ tueza na-kiu kusumba o kúdia; ki tu mu ijiia uoso ua te o kitadi kietu mu jisaku jetu. Muene-phe u a ambela, uixi: Tululukenu, ki mu kale ni uoma. Nzambi ienu o Nzambi ia tatʼenu, muene ua mi tela o mbole ia jimbongo mu jisaku jenu; kitadi kienu nga ki tambuidiʼê. Anga u a bhekela Ximinhá bhu kanga bhuala ene. Kimbadi anga u a bheka mʼonzo ia Zuze, u a tuma kubokona, u a bhana menha a kusukula o inama; ua bhana ue ni ngânda ia jijumento jâ. Ene anga a iudika o ujitu uâ, phala Zuze, kia-nda kuiza ku mediia; kuma evu exi a-nda ku di mosala muenhomo. Zuze-phe kioso kieza ku bhata, ene a mu bhakuila o ujitu uâ ueza na-u mʼonzo muenhomo, anga a mu diundila, a tuta muene jipholo bhoxi. Muene anga u a kunda se ala kiambote, uixi: Tatʼenu uala kiambote, o muadiakime mua mu tangeʼó? Iu-é hanji ku muenhu? Ene a vutula, exi: Selevende ié, tatʼetu, uala kiambote; iú-é hanji ku muenhu. Anga a bhetama dingi, a diunda. Zuze kia bhetula mesu, u mona Bejamí, phangʼiê, mon ʼa mamʼâ uixi: Muene kasule kenu iú, mua ngi tangela-nê? U mu ambela, uixi: Nzambi a ku zediuise, monʼami. Zuze anga u bhanga lusolo, kuma mu muxima mua muiza dingi dilamba, diavulu kia mono phangʼiê; u sota kididi bhua didila; uia hanji mu xilu dié, u didila muenhomo. Kia zubha kudila, u sukula mu pholo, anga u tunda; ua di kolokotesa ni ku di kondeka, uixi; Tenu kúdia ku meza. Anga a mu zalela ni kididi kiê, ene ni kididi kiâ, akua Ijitu ue ala kudia-nê, a di kalela ni kididi kiâ; kuma akua Ijitu kene mu dia meza amoxi ni jihebeleu, kijila kiâ. Mu ku a xikika ku meza bhu pholo ia muene, phande-kumbi ni kididi kiê, ene oso a a sokesa kioso kia di kaiela mu ku a vuala; mala enhá anga a di iala mudiâ, hé a diuana kiavulu. Anga u a uanena makânda ku makudia a mu tela muene; dikânda dia Bejamí-phe, dia mu tela, diedi kala dia mala atanu a di bundu kumoxi. Anga a nua, a sanguluka kumoxi ni muene. Muene anga u tuma o kimbadi kiê, uixi: Izalesa jisaku ja mala enhá ni tiliku, ioso muene ia tena kuambata, o muthu ni muthu a mu tele dingi kitadi kiê mu saku iê ku thandu. O dikáu diami-phe dia phalata, u di ta mu kanu dia saku ia kasule kâ, ni kitadi kiê kumoxi. Muene u bhanga kioso kia mu tumu Zuze. Kúkia ngó, mu kimene-mene, mala enhá a a sulula, a katuka, ni ene ni jijumento jâ. Kia zubha-phe kutunda mu mbonge, kuila kiluua ngó enda dikanga, Zuze u ambela o kimbadi kiê, uixi: Ndoko! Suluka, u kaiela o mala enhó; o ki ua-nda ku a kuata, ua kà ambela, uixi: Phalahi, ua mi bhange o mbote, enu mu mu futa phulu? Manhi o dikáu diene kunuina muadʼiami, o dikáu diê dia kuzambuila, muia nadiu? Mua te kituxi, kuma mua bhange kiaiibha. Muene anga u a kaiela u a kuata, u zuela-nâ kioso kia mu longesa. Ene-phe a mu vutuila, exi: Kikôla, ngana iami, tata! Phalaʼhi ua kà zuela maka kala iá? Ki mungu selevende jé a bhanga kimbamba kala kiki! Manhi o kitadi ki tua sangele mu kanu dia jisaku jetu, ki tua tundu mu Kanana ki tuezʼetu na-kiu? Tu tena-phe kiebhi o kunhana phalata mba ulu mʼonzo ia muadiʼé? Etʼuetú tu selevende jê; uoso u mu kuata na-diu a fue; etu-phe, tu akuâ, tu kala kiá tu abhika a muadiʼé. Kuala muene, kuabhu! Kabasa enʼuenu mua kiambe; maji uoso ngi mu kuata na-diu muene ngó u kala mubhikʼa a muadiʼami; enu ki mu kala ni kituxi. Anga a bhanga lusolo, kala muthu u tulula o saku iê ku jumento anga u i jikula. Muene anga u kuata kusota, u andekela ku dikota, u zumbukila ku kasule; dikáu-phe anga u di bongela mu saku ia Bejamí. Ene anga a tandujula o izuatu iâ, a longa dingi jijumentu, a vutuka mu mbonge. Ni Juda ni jiphange jê anga eza dingi ku bhata dia Zuze, kuma iú-ué hanji mʼonzo; anga a dibhala mu mavu bhu inama iê, a diunda. Zuze anga u a ambela, uixi: Mu bhangela-hi kimbamba kala kiki? Enu ki mu kʼijiia kuma ki ngalʼiki ngi tena muene kuzambula? Juda anga u zuela, uixi: Ngana iami, tata! ki tualʼiki tuila kiebhi? tu zuela-hi? tu fundila kuebhi? Nzambi ua vulumuna o kuêla kua jiselevende jé; etʼuetú, tu kala kiá tu abhika a ngana iami, ni etu kiá ni muene a mu kuata ni dikáu bhu maku. Zuze uixi-phe: Kana, Kikôla! Ki ngi ẋikina ku ki bhanga; muthu uoso a mu kuata ni dikáu diami, muene u kala mubhikʼami; enu mu akuâ sulukenu ni paze kua tatʼenu. Juda bhenhobho u zukama kua muene, uixi: Uaué! Ngana iami tata! Nga ku diondo ngi bhane disesa, ngi ku ambele tumaka mu mátui mé, ku ngi temene ngana iami, kuma ki ualʼokio ua soko ni Falaó. Kioso eie, ngana, ki uebhuile selevende jé, uixi: Muala ni tatʼenu, muala dingi ni phangʼienu? Etu tua ku vutuila, ngana iami, tuixi: Sai tatʼetu, ua kuka kiá, ni monʼê ua kasule, a mu vuala mu ukukilu uê; mukuá, mu mama imoxi, uafu; o ku ana a manhʼâ muene ngó ua subhuka-ku, o tatʼâ iu ua mu zola. Eie-phe uambelele selevende jé, uixi: Ngi bhekedienu-nê phala ngi mu mone mesu. Etu-phe, ngana, tua kuambelele, tuixi: O kaialʼoko, ki ka tena kúxia tatʼâ; kuma se u xia tatʼâ, tatʼâ ufua. Kienhokio-phe uambela selevende jé, uixi: Se kasule kenu mu kamba kuiza-nê, eme ki mungu dingi mu ngi mona pholo. O kioso ki tua vutuka kua selevende ié, tʼetu, tua mu kundu, ngana, o kizuelu kié. Tatʼetu anga u tuambela, uixi: Ndenu-phe dingi mu tu sumbile kakudia. Tuixi-phe: Ki tu tena kuia-ku; maji se o kasule ketu tuia-nê, tuia; kuma diiala diala kuenhoko ki tu tena ku mu mona pholo, se kasule ketu iú, tua kambe kukala-nê. Selevende ié, tatʼetu, anga u tuambela, uixi: Enu muejiia kuma muhatʼuami ua ngi vualela ana kiiadi; o dikota, kizuua kia tundu bhu bhata, uendelela katé ni leluʼidi, nga lémbua ku mu mona mesu, ngixi a mu kuata ku kiama. Se ue mu ngi tambula dingi iú ua xala-bhu, anga ku mu bhita kima kiaiibha, jimvi jami mua-ndu ji bheka ni kikote kʼualunga. Kiki-phe se ngi bhiẋila kua selevende ié, tatʼetu, o kaiala ki ngeza-nê, muene ua-nda kufua; mukonda o menhu uê ua di jikita ni muenhu ua monʼê. Uila ngó u tu mona, o kaiala ki tueza-nê, u fua muene! Etu-phe, tu selevende jé, tu kala tu athu tua bheka o jimvi ja tatʼetu ni kikote kuʼalunga. Kuma eme bhabha, ngana, ngi mubhikʼê, eme-muène ngi ngûnji, nga di ximbika kua tatʼetu, ngixi: O ki ngi kamba kuiza ni ku ku bhekela-nê, ngi kala ngi mukua kituxi kié ku izuua ioso. Kala kiki-phe, nga ku diondo, ngana iami, eme ngi mubhikʼé ngi xale bhu kididi kia kaialʼaka, muene a bande kua tatʼetu kumoxi ni phange je. Kuma o tatʼetu ngi di mona-nê kiebhi o pholo, se o kaialʼaka ua xala? Phala ki ngi mone dingi o lamba dia-nda kuiza kua tatʼetu. Bhenhobho Zuze ka tena dingi ku di kondeka ni ku di kolesa bhu pholo ia ene oso emana-bhu; anga u dikola, uixi: Athu oso a ngi tundile bhabha. Kana-phe muthu uengi ua xala-bhu kioso Zuze kia dʼijidisa ku jiphange jê. Anga u dila ni dízui dia suína uta ngololo ia bhingi ni akua Ijitu a mu ivu, ni ku mbanza ia Falaó a mu ivu. Zuze bhenhobho anga u ambela o jiphange jê, uixi: Eme Zuze; mbé ni kidi kiene tatʼetu iú-uê hanji? Jiphange jê anga a lémbua kuzuela; a bhuuama; a sekumuka ni uoma mu kala ngó bhu pholo iê. Zuze anga u ambela phange jê, uixi: Zukamenu kunu, nga mi diondo. Anga a mu zukama. Uixi: Eme muene Zuze, phange ienu mua mu sumbisa phala aie-nê ku Ijitu. Kiki-phe kana kutata ngó, kana ku di bhonda, mukonda dia ku ngi sumbisa kunu; mukonda Nzambi ua bhangesa kuila eme ngi mi tuamenena kunu, phala o mienhu ienu i kale iólunde. Kuma kua bhiti kiá mivu iiadi ni kukala nzala kiki mu ngongo; hanji kua kambe mivu itanu, ki bhua-ndu kalé kudia ki bhua-ndu kalé kubhongolola. Kiene kia bhekesa Nzambi ku ngi tumikisa ku pholo ienu, eme nga dianga kunu phala ku mi subhikisa o mbutu ienu mu ngongo, ni ku mi bhana muenhu, ni ubhulukilu ua dikota ua madiuanu. Kala kiki, kʼenu mua ngi tumikisa kunu, maji Nzambi; ua ngi bhange ngi tata ia Falaó, ngi ngana ia mbanza iê ioso, ngi nguvulu ia ixi ioso ia Ijitu. Endelenu-ku kiá, muie kua tatʼetu, mua kà mu ambele, muixi: Kia zuela monʼé Zuzeʼiki; Nzambi ua ngi bhange ngi ngana ia ixi ioso ia Ijitu; kulumuka kunu u ngi sange, kana kulaleka; utunge mʼoxi ia Ngozene, u ngi zukame kunu, ni eie ni anʼé ni alaúlʼé, ni jingombe jê, ni ilunga iamukuâ ia ibhaku, ni jimbongo joso kiá ji uala na-ju. Eme ngi ku dikile muenhomo; kuma hanji kua-nda kukala mivu itanu ia nzala; phala ku tate anga uiza mu uadiama, ni eie, ni dibhata dié dioso ni ioso kiá ia ku tokala. Ialenu-ze kuma, o mesu enu iá a ngi mona, ni mesu a ndengʼiami Bejamí, kuila o dikanu diami diene diala ku mi ambela o ima ioso iii. Mua kà tangela tatʼetu, kijingo kiami kioso ki ngala na-kiu mu Ijitu, ni ima ioso i mua mono; mu bhange lusolo, phala o tatʼetu muize-nê kunu. Anga u tuka, u di bhubhala ni ndengʼiê Bejamí u didila mu xingu iê, o Bejamí ue, kiene kia di bhubhalʼiki, u didila ue bhu maku ma phangʼiê. O Zuze anga u bejala o jiphange jê joso, u dila ue ni ene; o kia zubha kubhanga kiki, jiphange jê kiene kiua kia tena kuzuela-nê. Anga mʼonzo ia Falaó evua hundu, exi: Jiphange ja Zuze eza; o kienhikianga Falaó ki mu uabhela, kumoxi ni akua mbèle iê. Falaó anga u ambela Zuze, uixi: A mbela jiphange jé kuma, mu bhanga kiki: Longenu o jibulu jenu, mu suluke, mu vutuke ku ixi ia Kanana; mu katule tatʼenu, muize-nê ni mabhata menu, muize kunu ko kuami: eme ngi mi bhana ixi ioso iauabha mʼoxi ia Ijitu, mu dia ima iambote mʼoxi ietu. Eie-phe, nga ku bhana ngonge kuila mu bhanga kiki: Muia ni makalu a kunu ku Ijitu, mbé muene muendela anʼenu, ni akajʼenu, mu katule ue ni tatʼenu, muize-nê mu tu sange. Ki bhu kale ue kima ki mu kuatela hele ku imbamba ienu; kuma ioso iauabha kunu kʼoxi ia Ijitu, ia-nda kukala ienu. Anʼa Izalaiele anga a bhanga kienhiki. Zuze anga u bhana o makalu kala kia tumu Falaó; u a bhana ue ni huta ia kudila mu njila. Ene oso anga u a uanena izuatu ia matunda; o Bejamí ua mu bhana hama jitatu ja itadi ia phalata, ni muda jitanu ja izuatu ia makembu. Tatʼâ anga u mu tumikisa ue kiki: Kuinhi dia jibulu ja ndumbe a ji longo ni ima ioso iambote ia Ijitu, ni kuinhi dia jibulu ja akaji a ji longo ni makudia, ni tiliku ni huta phala tatʼâ kudila mu njila. Kala kiki sulula o phange jê, ene a katuke; muene anga u a ambela, uixi: Alukenu, ki mu di kuatele mvunda mu njila. Ene anga a tunda mu Ijitu, hé a banda ku Kanana, kua tatʼâ Jakobo. Anga a mu ambela, exi: Zuze iú-ué, muene uala kutumina ixi ioso ia Ijitu. Anga muxima uê u sota ku senduka, kuma ka ẋikina kia zuela. Ene-phe a mu tangela maka moso ma Zuze, ma ambela muene; o kia mono makalu a tumikisa Zuze, phala ku mu ambata, muẋima, ua Jakobo ua zangumuka dingi. Izalaiele anga u zuela, uixi: Kuabu! Monʼami Zuze mbé iú-ué! Ngiia, nga kà di mona-nê kiosuʼiki kiluua ngi fua. Izalaiele anga u katuka ni ioso iala na-iu, uiza u tula bhu Beleseba, u satela-bhu Nzambi ia tatʼâ Izake; Nzambi anga u zuelesa Jakobo mu jinzoji ja usuku, uixi: Jakobo, Jakobo! Muene uixi: Emeʼiú, Ngana! Nzambi anga u kuata ku mu zuelesa, uixi: Eme Nzambi, Nzambi ia tatʼenu; kana kukala ni uoma ua kukulumuka ku Ijito; kuma nga kà ku sokolola koko, u di bhanga u kifuẋi kia dikota. Eme-muène ngi kulumuka ni eie mu ku ku bheka ku Ijito; hinu ue Eme-muene ngi ku katula, ngi ku bheka dingi kunu; hádia ki u badikinha, lukuaku lua Zuze luene lua kà ku jika o mesu. Jakobo anga u katuka dingi bhu Bele-seba; anʼa Izalaiele a mala ambata tatʼâ Jakobo, ni tuana tuâ, ni ahatuʼâ endela mu makalu a mu tumikisa Falaó phala ku mu ambata. Ambata ni ibhaku iâ, ni jimbongo joso ja bhongolola mʼoxi ia Kanana, anga eza mu Ijito, ni Jakobo muene ni muiji uê uoso. Ni anʼê a mala ni aláula a mala, ni anʼê a ahatu, ni aláula a ahatu, kífua muiji uê uoso ua mu kaiela ku kunda diê, ua kulumuka-nâ kumoxi mu Ijito. Enhá ene o majina ma anʼa Izalaiele, a kulumuka mu Ijito: Jakobo ni anʼê: Lubene, o monʼa Jakobo ua phande-kumbi, Lubene anga u kala ni a nʼê a mala: Hanoko, ni Palu, ni Hezelone, ni Karmi. Ximinhá, u kala ni anʼê a mala: Jemuuele, ni Jamine, ni Ohadi, ni Jakini, ni Zohale, ni Xaúlu a mu vuala ni muhatu ua mukua Kanana. O Levi anʼê a mala enhá: Ngeloxone, Kohate, ni Meladi. O Juda ue anʼê a mala enhá: Hele, ni Onano, ni Xelahe, ni Peleze, ni Zelahe; ni Hele ni Onano-phe a dianga kufuila mʼoxi ia Kanana. O anʼa Peleze enhá: Hezelone ni Hamule. Isakale anga u kala ue ni anʼê a mala: Tola, ni Puvah, ni Jobe, ni Ximinhá. Nzebulone u kala ni anʼê a mala: Selede, ni Elone, ni Jahelele. Ene osoʼá ene anʼa Liia, ana-mala a vualela Jakobo mu Padalane ni monʼê ua muhatu Dinah; ni anʼê a mala ni a ahatu a tena makuinhi atatu a mienhu ni kitatu. Ngadi u kala ue ni anʼê a mala: Zifiione, ni Hangi, ni Xuni, ni Ezebone, ni Edi, ni Alodi, ni Aledi. O anʼa Asele a mala enhá: Imina, ni Ixiva, ni Ixivi, ni Beleia, ni Sala phange iâ ia muhatu. Anʼa Beleia, Hebele ni Malakiiele. Ene osoʼá ene anʼa Nzídipa, kahatu ka Liia, a mu bhana-nê kuala tatʼâ Labano; anga u vualela Jakobo ana enhá, kuinhi dia mienhu ni kisamanu. Anʼa Lakele, mukaji a Jakobo, Zuze ni Bejamí. Zuze mʼoxi ia Ijito anga u bhanga-mu Manasa ni Ifalaíme, a mu vualela-nâ kuala muhatʼuê Azenate monʼa Poti-fela, nganga ia One. Bejamí u kala ni anʼê a mala: Bela ni Bekele, ni Axibele, ni Ngela, ni Naamanu, Ehi ni Loxa, Mupimi ni Hupimi, ni Alade. Ene osoʼá ana Lakele a vualela Jakobo; kuinhi dia mienhu ni kiuana. Dane u kala ni anʼê a mala: Huxime. Nafitali u kala ni anʼê a mala: Jahezele, ni Nguni, ni Jezele, ni Xileme. Ene osoʼá anʼa Bila kahatu ka Lakele, a mu bhana-nê kuala tatʼâ Labano; anga u vualela Jakobo ana enhá, sambuadi dia mienhu. Mienhu ioso iejila kumoxi ni Jakobo mu Ijito, ia tundu mu mukutu uê, anga ku di ta dingi akaji a anʼê, konda ia makuinhi asamanu a mienhu ni kisamanu. Anʼa Zuze, a a vualela mu Ijito, mienhu iiadi; mienhu ioso ia dibhata dia Jakobo, a kulumuka-nâ mu Ijito, a kexi makuinhi sambuadi a mienhu. Jakobo anga u tuma Juda ku pholo iê kua Zuze, phala a mu idikize njila ia ixi ia Ngozene; anga eza a tula mʼoxi ia Ngozene. Zuze anga u iudika o dikalu diê, u banda mu takana ni Izalaiele, tatʼâ, mu Ngozene. O kia mu tukulukila, u mu bhubhala, u didila mu xingu iê kithangana muene kia dikota. Izalaiele anga u ambela Zuze, uixi: Né nga fu kiá kuabhu, kabasa nga ku mono o pholo, kuila eie hanji ku muenhu. Kia bhiti imiʼii, Zuze anga u ambela jiphange jê, ni dibhata dioso dia tatʼâ, uixi: Eme ngi tuama ni ngi tudila Falaó; nga kèla ngixi jiphange jami ni dibhata dioso dia tatʼetu, a kexile mʼoxi ia Kanana, eza kokuami, a ngi tula. Mala enhá-phe abidi a jimbudi mukonda akua kúvua ibhaku; ni ilunga iâ ioso ia jimbudi ni jingombe ni ioso iala na-iu a i bheka. O ku izuua-phe, kioso kia-nda ku mʼixana Faláó, nʼa mʼibhula kuila: Ufunu uenu uahi? Mua kà mu vutuila kuma: Jiselevende jé, Ngana, akua kúvua ibhaku, tunde mu undenge katé ni kiki, ni etu ni atatʼetu; phala mu tunge mʼoxi mumu ia Ngozene; kuma mubidi, mukua kuinga ibhaku, o mukua Ijito ka tungu-nê kumoxi, kijila kiâ. Kienhókio Zuze anga uia, u tudila Falaó, uixi: Tatʼetu ni jiphange jami, ni ibhaku iâ, ni jimbongo jâ joso jala na-ju, eza, a tundu mʼoxi ia Kanana; kiki a tula mʼoxi ia Ngozene. Ku jiphange jê anga u katula-ku malʼatanu, hé u a londekeza kua Falaó. Falaó anga uibhula jiphange jê, uixi: Mu akua ufunu uahi? Ene exi: Selevende jé, ngana, abidi a jimbudi, ni etu ni jitata jetu. Anga ambela Falaó, exi: Tueza kukala hanji mʼoxi mumu; mbé dia sabhèlela ia kambe ia ibhaku ia selevende jé; kuma nzala i vula mʼoxi ia Kanana; kiki-phe, tua ku diondo, selevende jé tu kale hanji mʼoxi ia Ngozene. Falaó anga u ambela Zuze, uixi: Tatʼenu ni jiphange jé eza kokué, a ku tula eie. Oxi ioso-phe ia Ijiito iala ku mesu mé, kuoso ku ua mono kuuabha, kuene ku u tungisa tatʼenu ni jiphange jé; a kadiʼâ mʼoxi ia Ngozene. Se eie uejiia kuila mudiâ muala makuenze ambote, u a bhana kijingo kia kutambula konda ia ibhaku iami ia ngi tokala. Zuze anga u bheka Jakobo dia tatʼâ, u mu tula bhu pholo ia Falaó. Jakobo anga u benzela Falaó. Falaó anga u ambela Jakobo, uixi: Izuua ia mivu ia muenhu ué, ikuẋi? Jakobo u ambela Falaó, uixi: Izuua ia mivu ia inhunginu iami, hama ia muvu ni makuinhi atatu; ia tolo, o iene ue ia hadi o izuua ia mivu ia muenhu uami, bhua sukile o mivu ia jitata jetu mu inhunginu iâ eme ki ngà bhiẋila-bhu. Jakobo anga u benzela Falaó, u tunda bhu pholo iê. Zuze, anga u bhana kididi kua tatʼâ ni jiphange jê, u a bhana ni mikáu iâ ia a tokala kutungila mʼoxi ia Ijito, ua a sotela muene kididi kiambote mʼoxi ia Lamaseje, kala kia tumu Falaó. Zuze anga u kala mu dikila tatʼâ, ni jiphange jê, ni dibhata dioso dia tatʼâ katé ni anʼâ oso u a tambula konda. Kúdia-phe ki kua moneka mungongo ioso, kuma o nzala ia vudile kinéne; mu ixi ia Ijito ni mu ixi ia Kanana o mundu uia ni ku senduka mukonda dia nzala. Zuze anga u bhongolola itadi ioso mʼoxi ia Ijito ni mʼoxi iá Kanana, mu tiliku iala kusumba; Zuze anga u bheka itadi ioso mʼonzo ia Falaó. Kia zubha kubhana itadi ioso mʼoxi ia Ijito ni mʼoxi ia Kanana, akua Ijitu oso eza kua Zuze, exi: Tu bhane kúdia; tu fuila-hi bhu mesu mé? Kuma itadi ietu iabhu. Zuze uixi; Bhanenu ibhaku; ngi mi sumbise kúdia mu ibhaku, se itadi iabhu. Anga eza ni ibhaku iâ kua Zuze; Zuze anga u a bhana kúdia mu ibhaku ia jikabalo, ni jimbudi, ni jihombo, ni jingombe, ni ji-jumento; ua a bhana kúdia mu ibhaku muvu uoso uenhó. O kiabhu muvu uenhó, ku muvu ua kaiadi, eza kua muene a mu ambela, exi: Ki tu ku dingila-kiu dingi, ngana, kuma itadi ietu iabhu, o ibhaku ietu ia bhiti kiá ku konda ia ngana ietu; kua xala-hi dingi ku mesu a ngana ietu, oko kua xala kiá ngó o mikutu ietu iene ni jixi, kuabhu. Tu fuila-hi-phe bhu mesuʼé, ni etu ni jixi jetu? Tu sumbe kiá ni etu ni jixi jetu mu kúdia, ni etu ni jixi jetu tu kale tu abhika a Falaó; tu bhane ue mbutu, tu laie, ki tu fue, o ixi ni i kituke ngundu ia hatu ngoho. Kala kiki, Zuze anga u sumba o ixi ioso ia Ijitu, hé i kala ia ngene ia Falaó; kuma akua Ijito oso kala muthu ua sumbisa mavuʼê, kuma nzala ia di bhange ia kiaúla ia a kuata. Kienhókio ixi ioso anga i biluka ia Falaó. Ni mundu uoso ua a bhitisa ku konda mʼoxi ioso ia Ijito, tunde ku mbambe katé ku mbambe ia mukuá, a kala abhika a ngene a Falaó. Kale ngó o mavu a jinganga, mikáu iê ka i sumbu; kuma jinganga ja kexe mu tambula makànda mâ kua Falaó, anga aia ni kudia ku makànda mâ, ma a bhana jinga Falaó; kala kiki mikáu iâ ka i sumbisa. Zuze anga u ambela mundu, uixi: Ua mono, lelu nga mi sumbu, ni mavu enu angene a Falaó; amenu! mbutu iii phala mu dime dingi o mavu mu kune. Hinu-phe ki mu bhongolola, ioso i mua munu mu uana mu mbandu jitanu, o Falaó mu mu bhana mbandu ia katanu, o jiuana ji kala jenuʼenu; jenu ja mbutu ia mábhia, jenu ja kúdia, ni enu ni mabhata menu ni anʼenu. Mendu-phe exi: Eie muene ua tu bhana o muenho! tu sange ngalasa ku mesuʼé u ngana ietu, tu kale tu abhika a ngene a Falaó. Zuze muene ua xikisa o ngonge iii mʼoxi ia Ijitu, katé ni lelu ʼidi, kuma Falaó a mu bhane o mbandu ia katanu; mavu a jinganga ene ngó a xala, a kambe kubiluka a ngene a Falaó. Kienhiki Izalaiele anga u tunga mʼoxi ia Ijito, mʼoxi ia Ngozene; anga a kala-mu ni mbandu iâ, a kala mu ku di vualulula, hé a sokoloka kiavulu. Jakobo anga u bhanga kuinhi dia muvu ni sambuadi mʼoxi ia Ijito; kala kiki o izuua ia Jakobo, mivu ia muenhu uê, ia tena hama ia muvu ni makuinhi auana ni sambuadi. Thembu anga i zukama ia Izalaiele kúfua; anga uixana monʼê Zuze, uixi: Ki ngalʼiki, se nga sange ngalasa ku mesuʼé, nga ku diondo, ta lukuaku lué koxi a ditabela diami, kuma u ngi bhanga kiadi ni kidi; kana ku ngi fûnda mu Ijito kunu, nga ku diondo! Kizuua-phe ki ngiia ku kilu kuʼaia a tatʼetu, u ngʼambata, kunu ku Ijito u ngʼambata-ku, ua kà ngi fûnde mu mbila iami bhu kidindu kia tatʼetu. Zuze anga uitaia, uixi: Kioso ki ua zuela, kiene ki ngi bhanga. Jakobo anga u mu ambela dingi, uixi: Loka; anga Zuze u mu lokela. Izalaiele anga u bhetamena ku mutuelu uê ua hama. Mu kukala-phe, kia zubha kubhita ima iii, bhu kala uoso ua kundu Zuze, uixi: Tatʼenu iú kata; muene anga uia-ku, ni anʼê aiadi, Manasa ni Ifalaime. Bhu kala ue uoso ua kundila Jakobo, uixi: Monʼê Zuze iú uiza ku ku kunda. Izalaiele anga u di kolokotesa, u xikama bhu hama. Jakobo anga u ambela Zuze, uixi: Nzambi, Muteni-a-Ioso, ua ngi tukulukila bhu Luze, mʼoxi ia Kanana iu ua ngi bhana o kizediuise, uixi: Iala-ze, nga-nda ku ku bhangesa kudivuala ni kudivualulula, ngi ku bhanga u kala u ndumba dia ifuẋi, ixi iii ngi i bhana anʼê a ku bhingana, i kala undundu uâ, thembu ioso sé dizubhilu. Kiki-phe anʼê aiadi u ua vualela kunu ku Ijito, kioso eme kiluua ngiza mu Ijito, a kala anʼami; ni Ifalaime ni Manasa a kala anʼami, mukua ni Lubene ni Ximinhá, ene oso ami eme. Maji eie, o muiji ué u ua-nda kuvuala dingi, ki u tunda mu kuvuala iá, ene a kala é; mu ku a bhana o undundu, a a kuata konda mu majina a makotʼê. Kuma eme-phe mu kutunda ku Padalane, Lakele ua ngi fuila bhu maku, mu njila, mʼoxi ia Kanana, kua tu kambele ngó kadikanga mu ku bhiẋila bhu Efalata; eme nga mu fundila koko mu njila ia Efalata, a muila Beleme. Izalaiele anga u tala anʼa Zuze, o kia edi suí, uixi: Iá a-nanhi? Zuze anga u ambela tatʼâ, uixi: Ene anʼami a mala, a ngi bhana Nzambi kunu. Uixi: Ngi bhekele-nâ bhabha, nga ku diondo, ngʼa bhane o dibesá. Kiki mesu a Izalaiele a mu kala ni kavunda mukonda dia kukuka, kala kumona dingi kiambote. Anga u a bheka bhua zukama, muene u a bejala, u a bhubhala. Izalaiele anga u ambela Zuze, uixi: Eie muene ki nga fikile ku ku mona dingi o pholo; ua mono-phe Nzambi ua ngi bhana ue kumona hanji ni muiji ué. Zuze anga u a katula bhu kaẋi ka jiphuna ja inama ia tatʼâ; muene anga bhetama o pholo bhoxi mu kudiunda ni ujitu uoso. Zuze anga u kuata kiiadi kiâ, Ifalaime mu lukuaku luê lua kúdia, ua mu bhana ku kiasu kia Izalaiele, o Manasa mu lukuaku luê lua kiasu ua mu bhana ku kadilu ka Izalaiele, anga u a bhiẋidisa kua muene. Izalaiele anga u sunununa o lukuaku luê lua kúdia, u lu tula ku mútue ua Ifalaime, o ndenge; o lukuaku luê lua kiasu, u lu tula ku mútue ua Manasa, o dikota; maku ua a bhidika kiluelu, kuma Manasa muene o phande-kumbi. Anga u bhana kizediuise kua Zuze, uixi: Nzambi ió ua bhingi o jitata jetu Mbalahamu ni Izake enda jinga bhu pholo iê, Nzambi ió ua ngi tambula eme o konda muenhu uami uoso katé kizuua kia lelu, ni Anjo ió ua ngi kala dilemba mu ku ngi bhangela mu mavuua moso, a bhane kuzediua ku tumbongʼutu; dijina diami a di luke jinge kua ene, ni dia jitata jetu Mbalahamu ni Izake; a di vuale a di vualulule, a di bhange kifuẋi mu ngongo. Zuze-phe kia mono tatʼâ ua tula lukuaku luê lua kúdia mu mutue ua Ifalaime, kia mu iibhila; anga u zangula o lukuaku lua tatʼâ mu mútue ua Ifalaime phala ku lu tula mu mútue ua Manasa. Zuze anga u ambela tatʼâ, uixi: Ki kiene, papá monʼa phande-kumbi iú, eie u te o lukuaku lué lua kúdia mu mútue ua muene. Tatʼâ anga u dituna, uixi: Nga kʼijiia muene, monʼami, nga kʼijiia; muene ue uà di bhanga kifuẋi, uà kala ni kijingo; maji-phe ndengʼiê ua kà mu tunda uà kala ndumba ia ifuẋi. Anga u a bhana kizediuise mu kizuua kiénhokio, uixi: Hinu mua Izalaiele mu kubhana dibesá, a kèla: Nzambi a ku sokese ni Ifalaime ni Manasa; maji Ifalaime ua mu te ku pholo, Manasa ua kaiela kuema. Izalaiele anga u ambela Zuze, uixi: Tala, eme-ze, kúfua kua ngʼiza kiá; maji o Nzambi phe ua-nda kukala ni enu, o hádia u mi bheka dingi mu kuvutuka, mʼoxi ia jitata jenu. Ku dikanda diaʼxi i ua-nda kutambula, eie ua-nda kukala kota o jiphange jé ndenge, mukonda eie ngi ku ueza dingi o mukáu uala ku muzeii u nga tambula bhu maku a Mamodi ni xibhata iami ni uta uami ua mufula. Jakobo anga uixana anʼê, uixi: Bhongolokenu, ngi mi tangele ima ioso ia kà mi bhita mu izuua ia hádia. Bhongolokenu, muivue, enu mu anʼa Jakobo; bhanenu mátui kua Izalaiele, tatʼenu. Lubene, eiʼeie u monʼamiʼa phande-kumbi, u nguzu iami, u diamatekenu diami dia kubhanga muiji; ukota ua ku tokala ua kukala ku pholo, ukota ua kutumina. Mu ku di takujula-phe kala menha, ukota ua u lémbua; mukonda ua bande bhu hama ia tatʼenu; ua i te lufuku, muanza uami ua u zange. Ximinhá ni Levi jiphangʼiji masoko; mikuale iâ ia ujibhanganga. U muenhu uami kana kubokona mu kikutu kiâ. Mu kibuka kiá, kijingo kiami ki ki di bunde-mu; kuma mu njinda iâ a jibha athu, mu kuhuka kuâ ngombe a ji sende mixibha. Mázui ku thandu dia njinda iâ ia usuéia, kuma ia vudile kinéne; ni ku uluami u kala kiki, ua kàka ni uene! Nga kà a uana-uana mua Jakobo, hé nga kà a muangena mua Izalaiele. Eie Juda, a kà ku ximana kuala o jiphange jé; lukuaku lué lu kuata bhu xingu ia jinguma jé; anʼa tatʼenu a kʼèza mu diunda bhu pholo ié. Eie Juda u munzangala ua hoji; monʼami, kumbi kuẋi dia kʼèza ni mbole iê? U zomba hé u butama kala ndumbe ia hoji mu kisasa, kala mama a hoji; nanhi muene u teza ku mu balumuna? Mbasá ia ungana ki ia ka sondoloka kua Juda, o muiji uê ki ua kʼàbhua kijingo kia kutumina; katé bhua kʼèjila Mukunji a-nda ku mu tumikisa, ua bhingi a mu tumaka kuala o ifuẋi ioso. O bulu iê ia ndumbe u i kuikila ku muvide, o monʼa bulu iê ia mukaji, ku kixina kia beta kuuabha; izuatu iê ua kà i sukula mu vinhu, ni divunga diê mu manhinga ma jiuva. Mesuʼê a kà kusuka ni vinhu, o mazuʼê a kà zela ni lete. Nzebulone u tunga bhu tabhu dia kalunga; u kala ni ndundu bhu kuakela o jinaviiu; ndundu iê i di zala katé ku Sidone. Isakale ua di bhange bulu ia nguzu mu ifuba, a mu longo makuba mbandu ni mbandu; ua mono kibangu kiê kia kunhohena, ni ixi iambote ia mu uabhela; ua bhetamena ku mu tuika kimbamba, u kala mukuâ ni ngunza uala mu bhika. Dane muene ua kà fundila o mundu uê, mukuâ ni muiji umoxi ku miiji ia Izalaiele. Dane nhoka ia zeka mu njila, diuta dia diʼaneka mu kaẋi ka kahoio dia bhingi di numatena mu tuluingi tua kabalo, ua ka mondala anga u laukila kuema. Nga kinga ubhulukilu ué, u Jihova. Ngadi, bhu kala kilômbo ki mu landameka; maji, ku pholo, muene ue u a landameka. Asele, ua ka kala ni kúdia kua di xala makudia ma vondadi ma uabhela jingana. Nafitali, mukuâ ni mbâmbi ia jituka, iia ni kulenga; u kala ni uanji ua kuzuela kiambote. Zuze, músala ua kuima kiavulu, músala ua kuima, uala bhʼotho ia menha jithangu jê ji zanda, jiia ni ku di zala ku thandu dia kikonzo. Akua mifula a mu tatesa kiaiibha, a mu zukutisa, a mu asa misongo; maji o uta uê ua mufula hanji muene ua suína, mixibha iê ia maku ia tambula nguzu, kua ió Kutende diangene dia Jakobo, kuene kua tundu o mubidi, ni tadi dia Izalaiele. Xi, o Nzambi ia tatʼenu, muene u ku kuatekesa, Muteni-a-Ioso a ku bhane dibesá; a ku bhane mabesá ma diulu ku thandu, a ku bhane mabesá ma menha koxi a mavu, a ku bhane mabesá ma tatʼenu. Ni madibesá ma tatʼenu ma tunde o madibesá ma adietu a ngi vuala, katé ku mbámbe tule, bhu thalʼa milundu i nangenena; mene moso meze ku thandu dia mútue ua Zuze, ma tule mu mútue ua ió a mu tungula mu jiphange jê. Bejamí u di bhanga mbinji ia hame; mu kimene u kuata u dia xitu, mu ngoloxi o mbole u i uana. Ienhʼii iene o kuinhi dia muiji ni kiiadi ia Izalaiele: makʼama ene a zuela tatʼâ mu ku a bhana o madibesá; ua a benzela kala muthu kia fuama o dibesá diê. Anga u a tendelela, uixi: Eme a-ndu ngi bhongolola kuʼàia mundu uetu; mua kà ngi fûnda ni adietu a ngi vuala mu dibânda diala mu mukáu ua Efelone, o Muhiti, mu dibanda diala mu mukáu ua Makapela, bhua lulama ni Mamele, mʼoxi ia Kanana, dibânda-phe dia sumba Mbalahamu kumoxi ni mukáu ua Efelone, o Muhiti, mu ku kala undundu uê, kididi kiê kia kufûndila. Muene mua fûnda Mbalahamu ni Sala mukajiʼê; muene mua fûnda Izake ni Bebeka mukajiʼê; muene mu nga fûnda Liia. Mukáu uenhó ni dibânda diê a u sumba ku anʼa Hete. Jakobo-phe kia zubha kutendelela anʼê kiki, u kotola inama iê bhu hama, muenhu uê ua zubha, anga a mu bhongoluela kuʼaia o mundu uê. Bhenhobho Zuze u di bhala mu pholo ia tatʼâ, u didila ku thandu diê, u mu bhana jibeju. Zuze anga u tuma o imbanda iê, iene ku mu bhikila, phala mukutu ua tatʼâ a u teke mu bálsamu; imbanda anga a iudika kiki mukutu ua Izalaiele. Anga a bhanga makuinhi auana a izuua, kuma ufunu ua bálsamu u bhinga izuua ioio i tena; akua Ijito anga a mu dila thambi mu makuinhi sambuadi a izuua. Kia zubha izuua ia ku mu dila thambi, Zuze u zuela ni akua mbèle ia Falaó, uixi: Se nga sange ngalasa ku mesu enu, nga mi diondo, ngi bhingidienu kua Falaó, kuma: Tatʼetu ua ngi lokesa, uixi: Eme ngi fʼú; ku ngi fûnda, kale mu ngi fûnda mu mbila iami i nga kandesa mʼoxi ia Kanana. Kiki-phe nga ku diondo, ngʼehele ngi bande, ngiie nga kà funde tatʼetu, ni ngʼize dingi. Falaó-phe uixi: Ndé, kà fûnde tatʼenu, kala kioso muene kia ku lokesa. Zuze anga u banda mu kuia kûfunda tatʼâ; ni makota oso ene mu kubhikila Falaó ela-nê kumoxi, o adiakimi oso ku mbanza, ni adiakimi oso mʼoxi ia Ijito, ni dibhata dioso dia Zuze, ni jiphange jê, ni dibhata dia tatʼâ; o anʼâ ngó ni ibhaku iâ a xala mʼoxi ia Ngozene. A bandela kumoxi ni makalu, ni athu a di te ku jikabalu, kífua kilômbo kia dikota muene. Anga a tula kiênda kia Atade, ku sámbua koko dia Njolodá, anga a didila o thambi bhenhobho, ni jingololo javulu muene, Zuze u tulula o thambi ia tatʼâ mu sambuadi dia izuua. Akua-xi, akua Kanana, kia zubha kumona o thambi iala mu didila bhu kiênda kia Atade, exi: Kudila kua akua Ijito kuku, kua tundu dingi; anga a luka-bhu dijina dia Abele-mizaimi; diala ku sámbua dia Njolodá. Anʼê anga a mu bhanga muene kala kia ambelele muene. Kuma anʼê aii-nê mʼoxi ia Kanana, ia a mu fûndu mu dibânda dia mukáu ua Makapela, dia sumba Mbalahamu ni mukáu kumoxi, kua Efelone, o Muhiti, bhua lulama ni Mamele, mu kala undundu uê, ni ki kale kididi kiê kia kufûndila. Zuze kia zubha kufunda tatʼâ anga u vutuka mu Ijitu, ni muene ni phange jê, ni athu oso ele-nê kumoxi ku thambi ia tatʼâ. Jiphange ja Zuze-phe, kia zubha kumona kuma tatʼâ uafu kiá, a di ambela mudiâ, exi: Imoxi Zuze ua tu bhakela luma ku muxima, ua-nda ku tu tata kiâ phonzo ia phulu ioso i tua mu bhangele. Anga a tumikisa njimbu kua Zuze, exi: Phaienu ua tu ambela kioso kafu luua, uixi: Mua kàmbela Zuze, kuma nga mu diondo, a loloke jiphange jê, o kikuma ni kituxi kiâ kia ku tele, kuma a ku bhangele muene phulu. Kiki-phe tua ku diondo, loloka kituxi kia jiselevende ja Nzambi ia phaienu. Zuze anga u kuata kudila kioso kiala ku mu zuelesa kiki. Jiphange jê ene uâ anga eza, a mu diundila bhu pholo iê, exi: Etʼuetú, tu bhange tu abhikʼé. Zuze anga u a ambela, uixi: Ki mu kale ni uoma. Kífua ki ngalʼiki eme ngala bhu kididi kia Nzambi? Enu muambele muene ku ngi bhanga phulu; Nzambi-phe ua ki lungulula ki kia di bhange mbote; Muene ua ki bhitisa kiengi kala ki mua ki mono kizuua kia lelu, phala ku bhulula mienhu ia ndumba. Kala kiki-phe, ki mu kale ni uoma; eme ngi mi tambula konda ni enu ni aneʼenu. Kienhiki Zuze kia tululuisa o jiphange jê, iú ua a bhuisa o hele ku muxima. Zuze anga u tunga mu Ijito, ni muene ni dibhata dia tatʼâ; Zuze anga u laia katé kia bhiẋila mu hama ia muvu ni kuinhi. Zuze anga u mona anʼa Efalaime katé ku alulu ni aluululu; ni anʼa Makidi ue, monʼa Manasa, a a vualela ue hanji ku jiphuna ja Zuze. Zuze anga u ambela phange jê, uixi: Eme nganda kúfua; Nzambi-phe hinu ka kambe ku mi zungila, nʼa mi katula mʼoxi mumu, hé u mi bheka dingi mʼoxi ia lokela Mbalahamu ni Izake ni Jakobo. Zuze anga u lokesa anʼa Izalaiele, uixi: Hinu Nzambi kia mi zungila, ni ifuba iami mu i ambata, ki i xale mʼoxi mumu. Zuze anga u fua, kiala mu hama ia muvu ni kuinhi; anga a mu teka mu bálasamu, a mu ta mu kaxá mu Ijito. Enʼiá ene o majina ma ana Izalaiele a bokona mu Ijitu ni Jakobo, kala muthu ni dibhata diê: Lubene, Ximinhá, Levi, ni Juda, Isakale, Nzebulone, ni Bejamí, Dane ni Nafitali, Ngade ni Asele. Mienhu ioso ia tunda mu mukutu ua Jakobo, makuinhi sambuadi a mienhu; Zuze ua kexidié kiá mu Ijitu. Ku izuua Zuze anga ufua, ni jiphange jê, ni muiji uoso-lolo uenʼió. Maji anʼa Izalaiele anga a kala mu di vuala muene, a sokoloka, mueza kifuẋi kia dikota; ixi ioso iezala, ene mu ene. Mu kukala-phe, ungana ua Ijitu a u hingi kuala muthu uengi kʼejiia Zuze. Muene anga uambela o mundu uê, uixi: Mua mono-ze, anʼa Izalaiele ala ifuẋi ia dikota ia nguzu, etu ndenge; ndokuenu tu a bhange ndunge, phala ka di vuale, imoxi kia sokoloka kiavulu, hinu ku tuiza ita, enʼiá-phe a di bânda ku jinguma, hé a tu kitukila, a tu lua anga mʼoxiʼumu a tunda-mu. Mukonda dia kiki, a ta-ku akalakixi, ende ni ku a ta mualala ni imbamba iâ. Mukonda Falaó a mu tungila jimbonge ja kubhakela, ni Pitome ni Lamaseji. Maji kioso-phe kiala kuenda ni ku a talesa hadi, ene ia aia ni kusokoloka dingi ni ku di uanena dingi mu ixi. Ene anga aia ni kukala ni hele ia anʼa Izalaiele. Akua Ijitu-phe anga a kala mu bhikisa anʼa Izalaiele ni njinda. Anga a a ludisa o muenhu uâ ni ubhika ua vulu kaxtiku, mu kutophola mavu, ni kʼumba jindobhi, ni ikalakalu ioso ia mábhia; mu ikalakalu ioso, a a bhikisa jinga kiaiibha ni kuazukutisa. Muenexiʼa Ijitu anga u zuelela avuadixi a Jihebeleu, sai iú dijina diê Sifra, sai iú dijina diê Puua; uixi: Kioso ki mu bhanga ufunu uenu ni ahatu a Jihebeleu, se ala bhu muanza, se monʼa diiala mu mu jibha, se monʼa muhatu a kale ni muenhu uê. O avuadixi-phe ala ni uoma ua Nzambi, kia a tumu muenexiʼa Ijitu ka ki bhange, maji anʼa mala a a bhaka ni muenhu. Muenexiʼa Ijitu anga uixana avuadixi, uixi: Phalahi mua-lu bhanga kienhiki, anʼa mala muala ku a bhaka ni muenhu? Avuadixi anga a vutuila Falaó, exi: Mukonda ahatu a Jihebeleu ka soko ni ahatu a Ijitu, kuma a lenguluka, muvuadixi ki aia-ku usanga a bhandulukʼâ kiá. Kienhiki, Nzambi anga u bhanga mbote ku avuaduxi, o mundu hanji iú sokoloka, a di bhanga kifuẋi kia nguzu. Mu kukala-phe mukonda dia avuadixi kukala ni uoma ua Nzambi, muene ua a bhange mabhata. Falaó anga u tuma mundu uê uoso, uixi: Uoso monʼa diiala a mu vuala mu mu takula mu honga ia Nilo, o mona muhatu mu mu bhaka ni muenhu. Anga bhu kala monʼa diiala ku muiji ua Levi, u sakana ue ni muhatu mukua Levi. Muhatu anga uimita, u vuala monʼa diiala; o kia mono ua uabha, uadisanze, u mu sueka mu mbeji jitatu. O kia mono ka tena dingi ku mu sueka kithangana kia vulu, u mu tungila ulungu ua dibu, u u xiia ni uasu ua betume; mona anga u mu zekesa momo, u u tula mu kaẋi ka dibhu bhu mbandu ia honga mu ngiji. Kota diê dia muhatu anga u imana mu kanga mu tala kioso kia-nda ku mu bhita. Monʼa Falaó ua muhatu, anga u iza ku dʼiẋika mu honga; ilumba iê anga a kala mu kuimajana ku kibumu; muene anga u mona ulungu mu kaẋi ka dibu, u tuma kahatu kê ku u takana. Anga u u jikula, u sanga muala monʼa muthu; o mona iú dila. Henda anga i mu kuata, uixi: Mona iú, mona ku Jihebeleu. Kota diê dia muhatu anga u ambela monʼa Falaó, uixi: Ua mesena ngiia mu ku ixanena maseka ku ahatu a Jihebeleu, mona iú nʼa ku sasela-nê? Monʼa Falaó anga u mu ambela, uixi: Ndeie. Monʼa muhatu anga uia, uixana mama uavu monʼê. Monʼa Falaó anga u mu ambela, uixi: Tambula mona iú, u ngi sasele-nê, ngende ni ku ku futa kioso kia tokala. Muhatu anga u tambula o mona, u kala mu ku mu sasa. Mona anga u kula, anga u mu bheka kiua kua monʼa Falaó, ua di bhange monʼê, anga u mu luka dijina dia Mozé, kuma uambe, uixi: Nga mu zaúla mu menha. Mu izuua muenhomo-phe, kuila Mozé ua kulu kiá, u tunda, uia bhuala jiphange jê, anga u kala mu tala ikalakalu iâ ia hadi, anga u mona mukua Ijitu uala mu beta Hebeleu, ene o jiphange ja Mozé. Suí, ku thunda ni ku luiji, ki kuala muthu, anga u jibha mukua Ijitu, u mu sueka mu kisekele, Kizuua kia kaiadi anga u tunda dingi, u sanga mala kiiadi, Jihebeleu joso, ala kuzoka; anga u ambela ió uoso uala kubhanga kiaiibha kua mukuâ, uixi: Uala mu betela-hi mukuenu? Kuala muene: Eie nanhi ua ku bhange u kilamba kietu, u mufundixi ua ku tu tambula etu konda? Ua mesena ku ngi jibha, kala ki ua jibha mukua Ijitu mazá? Mozé anga u kala ni uoma, uixi: Manhi ni kidi kiene, kia fumana kiá. Falaó-phe kia zubha ku kʼivua, u sota kujibha Mozé. Mozé anga u lenga o pholo ia Falaó, uia kukala mʼoxi ia Midiiana, anga uiza u xikama bhu mbanduʼa kixima. Bhenhobho nganga ia Midiiana, u kala ni sambuadi dia mona, ahatu oso; anga eza mu teka menha, ezalesa maulungu mu kunuisa ibhaku ia tatʼâ. Abidi a mala anga eza, a sota ku a kala-bhu; Mozé-phe u balumuka, ua kuatekesa, u nuisa ibhaku iâ. O kia zubha kutula, kua tatʼâ Leuele, uixi: Kiende kiebhi lelu mua lenguluka kuiza? Ene, exi: Sai mukua Ijitu ua tu bhângela ku abidi, iú ua te-ku o ku tu tekela menha ni kunuisa ibhaku. Muene anga u ambela anʼê a ahatu, uixi: Muene-phe iú kuebhi? kifua diiala u bhanga kiki mu mu xienu bhobho? mu ixanienu phala adiê mbolo. Mozé anga ki mu uabhela kutunga ni muadiakimi ió; muene anga u mu bhana monʼê ua muhatu Zipola kusakana-nê. Anga u mu vualela monʼa diiala, u mu luka Ngelexone; kuma uambe, uixi: Ngi nzuángiza, mʼoxi ia athu engi. Mu kubhanga-phe izuua iavulu, muenexiʼa Ijitu u fua; anʼa Izalaiele anga a kema mukonda dia ubhika uavulu, a dikola, o kudikola kuâ anga ku banda kua Nzambi, mukonda dia ubhika uavulu. Nzambi kioso kievu o kukema kuâ, u lembalala kikutu kiê kia ta jinga ni Mbalahamu, ni Izake ni Jakobo. Nzambi anga u mona anʼa Izalaiele, Nzambi anga u suua o dilamba diâ. Kiki-phe o Mozé u kala mu kuinga ibhaku ia Jétulu ukouʼê, nganga ia Midiiana. Kizuua kimoxi anga uambata o kilunga, uia na-kiu kuema dia kikangalakata, u bhiẋila ku mulundu ua Nzambi, ku Holebe. Mukunji ua Jihova anga u mu tukulukila mu mulengu ua túbhia, ua uamena mu kaẋi ka kisasa; sui, kuala Mozé, o kisasa kia uama túbhia, maji o kisasa ki kia mu jokota. Mozé anga u amba, uixi: Ngiia-bhu hanji, ngi mone kidiuanuʼiki, mba kisasa kia kambela-hi kúbhia. Jihova-phe kia mono kuma ua lunguluka mu kutala, Nzambi u mu ixanena mu kaẋi ka kisasa, uixi: Mozé, Mozé. Kuala muene, uixi: Emʼiú, Ngana. Nzambi, uixi: Kana kuzukama dingi kunu; o jisabhatu ku inama ié zula-ju; kuma kididi ki uemana, mavu akôla. U kumuna dingi, uixi: Eme ngi Nzambi ia tatʼenu, ngi Nzambi ia Mbalahamu, ngi Nzambi ia Izake, ngi Nzambi ia Jakobo. Mozé anga u di futa o pholo iê; kuma uala ni uoma ua kutala mesu kua Nzambi. Jihova anga u zuela dingi, uixi: Nga mono kidi muene o phaxi ia ifuẋi iami iala mu Ijitu, ngevu o kudikola kuâ, mukonda dia abhondeleki ala ku a bhikisa kiavulu; mukonda eme ngejiia o malamba mâ. Kala kiki, nga tuluka-phe mu ku a kudila bhu maku a akua Ijitu, ni ku a katula mʼoxi momo muala, ni ku a bheka mʼoxi iengi iauabha ia kulu, ixi i kunguluka lete ni uiki; ixi ia tungu Makanana, ni Mahiti, ni Mamodi, ni Mapelezi, ni Mahivi, ni Majebusi. Kiki-phe ijiia na-kiu, kuila, o kudikola kua anʼa Izalaiele kua ngi sange; o kuzukuta ue nga ku mono kiala ku a zukutisa akua Ijitu. Ndoko-phe, eie-muene ngi ku katula mu ku ku tuma kua Falaó, phala u tundise mundu uami ua anʼa Izalaiele mu Ijitu. Mozé anga u ambela Nzambi, uixi: Emiʼeme nanhi, Ngana, nga kàie kua Falaó, ni nga kà tundisa anʼa Izalaiele mu Ijitu? Kuala Nzambi, uixi: Ni kidi kiene, Eme ngà kala ni eie; o kiki kiá kala kijimbuete, kuma eme muene nga ku tumu: Kioso ki ua kà tundisa o mundu mu Ijitu, Nzambi hinu mu mu bhezela mu mulundu muenhumu. Mozé anga u ambela Nzambi, uixi: Ki ngalʼiki-phe, ki ngiia ku anʼa Izalaiele ni nga kèla kuma Nzambi ia jitata jenu ua ngi katula iú ua ngi tumu kokuenu, ene-phe kia kà ngʼibhula exi: Muene o dijina diê nanhi? Nga kêla kiebhi? Nzambi anga u ambela Mozé, uixi: Eme kala-dia-kala, uixi: Ua kèla kua anʼa Izalaiele kuma: Kala-dia-kala muene ua ngi katula, iú ua ngi tumu ko kuenu. Nzambi anga u ta-ku dingi kuambela Mozé, uixi: Anʼa Izalaiele ua kà ambela kiki: Jihova, Nzambi ia jitata jenu, Nzambi ia Mbalahamu, Nzambi ia Izake, Nzambi ia Jakobo, ua ngi katula, iú ua ngi tumu ko kuenu; didi diene o dijina diami di xalela-ku, diene dia ku ngi lembalala na-diu kutunda muiji kuiza muiji. Ndeie, ua kà bhongolole adikimi a Izalaiele, ua kà ambele, kuma: Jihova, Nzambi ia jitata jenu, Nzambi ia Mbalahamu, ni Izake, ni Jakobo ua ngi tukulukila, uixi: Kidi kiene nga mi suu, nga mono ioso iala ku mi bhanga mu Ijitu. Kala kiki, nga ki ambe muene kuma ngi mi tundisa mu jiphaxi ni jingongo ja Ijitu, ngi mi bandesa katé mʼoxi ia Makanana, ni Mahiti, ni Mamodi, ni Mapelezi, ni Mahivi, ni Majebusi, ixi i kunguluka lete ni uiki. Ene-phe a-nda ku ku ivua dízui; kienhokio-phe ua kà bhiẋila kua muenexiʼa Ijitu ni eie ni adiakimi a Izalaiele kumoxi, mua kà mu ambela kuma: Jihova, Nzambi ia Jihebeleu, ua tu sange; kala kiki, eie tuehe-phe, tua ku diondo, tuie njila ia izuua itatu mu kikangalakata, tua kà satele Nzambi. Eme nga kʼijiia-phe kuma muenexiʼa Ijitu ka-nda kuẋikina ku mi eha, se a kamba ku mu bhinjika kuala lukuaku lua nguzu. Maji eme nga kà sununa lukuaku luami, Ijito ngi mu kuama muene ni madiuanu mami oso u ngi kalakala muʼaxaxi kê; katé ki a bhua kubhita, kiene kiua ki a mi eha. Eme-phe nga kà bhangesa kuila mundu iú u kala ni ngalasa ku mesu ma akua Ijitu. Anga kià ka bhita kuila, mu kutunda, ki mua kà tunda maku a hatu. Mukonda kala muhatu ua kà bhinga kua mukuâ a tungu-nê, mba ua tula ngó bhu bhata diê, makembu ma phalata, ni makembu ma ulu, ni izuatu; mua kà i zuika anʼenu a mala ni anʼenu a ahatu; kienhókio kiene o Ijito ki mua kà mu bhunda. Mozé anga u kumbulula, uixi: Enʼió-ze, Ngana, ka-nda kuà ngi xikana, mba ku ngʼivua dízui; mukonda a-nda kuila: Makutu, Jihova ka ku tukulukila. Jihova anga u mu ambela, uixi: Kima kiahiʼokio ki ua kuata bhu maku? Uixi: Mbangala. Uixi: Takula-iu bhoxi. Anga u i takula bhoxi, hé i kituka nhoka; o Mozé kia i mono, u lenga. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Sunununa lukuaku lué u i kuate ku mbônde; anga u sunununa lukuaku, u i kuata ku mbônde, o iene anga i kituka dingi mbangala bhu maku mê. Uixi: Phala a ku xikane, kuila Jihova, Nzambi ia jitata jâ, Nzambi ia Mbalahamu, Nzambi ia Izake, Nzambi ia Jakobo, ua ku tukulukila. Jihova anga u mu kumuna dingi, uixi: Ta hanji lukuaku bhu homba ié. Anga u ta lukuaku luê bhu homba, o kieza ku lu katula, u tala lukuaku luala ni dibhute, lua zele kala neve. Uixi: Tona dingi kuta lukuaku luê bhu homba. O muene anga u ta dingi lukuaku luê bhu homba; o kia zubha ku lu katula, u tala lua disanze dingi kala xitu jê jamukuá. Uixi-phe: Mu kutula, kia kamba ku ku xikana, kia kamba ku ku ivua o dízui, mu kijimbuete kia dingaʼiki, mu kumona kijimbuete kia kaiadi, a ku xikana muene. O kia kèla ijimbuete iiadi iii a i mono, maji nguâ ku ku xikana, mba ku ku ivua dízui, ua kà bulula menha mu honga ia Nilu, ua kà a lunduluila ku mavu a kanga; o menha-phe u ua bulula mu honga, a kà kituka manhinga ku mavu a kanga. Mozé anga u ambela, Jihova, uixi: Uá, Ngana, tata! eme ki ngi mesene ia kuzuela, né mʼokulu, né kiki ki ua mu zuelesa selevende iéʼiki; ngi muthu nga kokoloka mu kanu, nga neme o dimi mu zuela. Jihova anga u mu ambela, uixi: Nanhi muene ua bhanga o dikanu dia muthu? U bhangesa kuila iú dibubu, iú muxilu, o iú u mona, iú kifofo? Manhi ki eme muene ngi Jihova? Kiki-phe ndé kindala, eme muene ngi kala ni dikanu dié, ngi ku longesa kioso ki ua kà zuela. Muene-phe, uixi: Uá, Ngana, tata! nga ku diondo, tuma uengi uoso ua mono ku mu tuma. Kienhókio Jihova njinda i mu kuata anga u mu ambela uixi: Manhi kota dié Alá, levita, ki iú-é-iú? Nga mu ijiia, kuma mukua kuzuela kiambote. Muene ue iú mu njila, kiene ki tualʼiki, uala kuiza ku ku sanga; o kia-nda ku ku mona, u kala ni kutana mu muxima. Eie-phe ua kà zuela ni muene, u mu ta maka mu kanu diê; eme-phe ngi kala ni dikanu dié, ni dikanu dia muene, anga ngʼenda ni ku mi longesa ioso i mu bhanga. Muene u kala muzumbu ué uakuzuela ni mundu; o ki muia ni kuenda, muene u kala diaknu dié, eie-phe u mu kala mukuâ ni Nzambi. Bhu maku uambata o mbangala ienhiʼii, iene i uenda ni kubhanga na-iu o ijimbuete. Mozé anga u suluka, uia ku bhata kua ukouʼê Jétulu, u mu ambela, uixi: Ngi bhane disesa, ngi vutuke ku akuetu a xala mu Ijitu, nga kà mone se iá ni muenhu. Jétulu anga u ambela Mozé, uixi: Ndeie ni paze. Jihova anga u ambela Mozé bhu Midiiana, uixi: Ndé, u vutuke ku Ijitu; kuma ene oso endele ku ku bua o muenhu ué, afu kiá. Mozé anga u zangula mukajiʼê, ni anʼê a mala, u a ta ku bulu, u katuka mu kuia dingi mʼoxi ia Ijitu, ni mbangala ia Nzambi uê ua i kuata bhu lukuaku. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Mu kubhiẋila mu Ijitu, u kumbidila o kubhanga bhu pholo ia Falaó o madiuanu oso u nga ku bhana bhu maku; eme-phe nga kà mu kolesa o muxima uê, ka-nda kuẋikina kueha o ifuẋi. Bhenhobho eie ua kʼambela Falaó, kuma: Jihova uambe kiki: Izalaiele monʼami, monʼami ua phande-kumbi. Nga tumu ku ku ambela kuila: Eha monaʼami, phala a ngi kalakele; eie-phe ki ua ditunu ku mu eha, eme nga-nda kujibha monʼé ua phande-kumbi. Anga ki bhita kuila, ku tula mu njila, bhu kibangu bhua zekela, Jihova u takana ni Mozé, anga u sota ku mu jibha. Zipola bhenhobho u kuata ditadi diatu, u bhatula o kinhunga kia monʼê ua diiala, u ki tula bhu inama ia Mozé; uixi: Ni kidi kiene, ki tualʼiki, eie ua di bhange u iala diami dia manhinga. Ngana kiene kiua kia mu eha. Muhatu anga u kala mu ki zuela, uixi: Eie u diiala dia manhinga, mukonda dia kusaia. Jihova anga u ambela ue Alá, uixi: Ndé mu kikangalakata, ua kà takane ni Mozé; muene anga uia, u takana-nê bhu mulundu ua Nzambi, u mu bhana jibeju. Mozé anga u kunda Alá maka moso ma Jihova ma mu tumu-nâ, ni ijimbuete ioso ia mu tendelela ku i bhanga. Bhenhobho Mozé ni Alá anga a bhiẋila, a bhongolola adiakimi oso a anʼa Izalaiele. Alá anga u tanga maka moso ma tangela Jihova kua Mozé, u bhanga ijimbuete bhu mesu a mundu uoso. Kifuẋi anga a xikana; o kia zubha kuívua kuma Jihova ua suu anʼa Izalaiele iú ua mono o jiphaxi jâ, ene a bheteka o mítue, anga a bheza. Kia zubha kubhanga kiki, Mozé ni Alá a bhiẋila kua Falaó a mu ambela, exi: Kiene kia zuela Jihovʼiki, Nzambi ia Izalaiele: Eha mundu uami, phala aie mu kikangalakata, a ngi bhangele-mu fesa. Kuala Falaó-phe: Jihova nanhi muene, phala eme ngi mu ivue dízui, ni ngehe Izalaiele? Eme, Jihova ki nga mu ijiia; kia mukuâ dingi, Nga ditunu kueha Izalaiele. Kuala ene: Nzambi ia Jihebeleu ua tu sange; eie tuehe-phe, tua ku diondo, tuie njila ia izuua itatu mu kikangalakata, tua kà satele Jihova, Nzambi ietu; mbe muene kʼeze kuthandu dietu ni dibhebhu mba xibhata. Muenexiʼa Ijitu anga u a ambela, uixi: Phalahi, eie Mozé ni Alá, muala kufudisa mundu kukalakala? Muanganenu mu-ie ku thonga ienu. Falaó anga u zuela dingi uixi: Mua mono, mundu mʼoxi ioso a vulu kiá, enu-phe muala ku a zumbula ku ikalakalu iâ. Falaó u beta dingi kutatesa anʼa Izalaiele. Kizuua kienhókio Falaó anga u ambela atumini ala mu kalakesa, uixi: Kana dingi kubhana mundu iangu ia kuʼmbila o jindobhi, kala ki mua bhange mazá ni mazadinha; ene a muangane, a sote ene o iangu iâ. O konda-phe ia jindobhi jala kumba tunde okulu, kale a i tenesa muene, kana ku a sosoluela ku konda né imoxi ngó; kuma ala ni usonde kiene kia dikolela, exi: Tuehe tuie mu satela Nzambi ietu. A xinienu muene ni kikalakalu kia neme, mala enʼió, phala a landuke ni kukalakala; ka kale mu dielela ku maka a makutu a muia ni ku a tela. Abhondeleki, o akalakexi ala mu kalakesa o mundu, ni akalakexi a atuminʼâ, anga a tangela o mundu, exi: Falaó uambe kiki: Nguami ku mi bhana iangu, tunde lelu katé ku pholo. Kale enʼuenu muene muia mu i sota kuoso ku mu i muena; mukonda ku kikalakalu kienu ka-nda ku mi sosolola-ku kima. Mukonda dia kiki mundu a muangenena mʼoxi ioso ia Ijitu mu sota iangu ia kuʼmbila jindobhi. O abhondeleki anga a a jijidika, exi: Kumbidilenu, konda i tene izuua ioso, kala kia kexi ku mi bhana iangu. Atumini a anʼa Izalaiele, oso a te-ku kuala Abhondeleki a Falaó, anga a a beta, a ebhula, exi: Phalahi, konda ki i tena ni mazá ni lelu, ia jindobhi kala ki muʼomba jinga ukulu. O Atumini a anʼa Izalaiele, anga eza, a dikola kua Falaó, exi: Phalahi, o abhikʼé ua mu a bhanga kiki? Kala ku a bhana dingi iangu, abhikʼé, maji a tu ambela exi: Umbenu; ua mono a tu beta, tu abhikʼé; maji ki etu tuala ni kuêla, kuêla kua mundu ué muene. Kuala muene: Enu muala mu a asonde, mu asonde muene; kiene ki mua ki ambela kuma: Tuehe, tuia mu satela Jihova. Ndenu, ka kalakadienu; maji o iangu ka mi bhana-iu, kana, kikale-phe mu bhakula o konda iatena ia jindobhi. Akalakexi a anʼa Izalaiele, anga a mona, exi: Uíndua ua tu iza! Hé a ambela exi: Kana kusosolola ku konda ia jindobhi, kale i tena muene kizuua ni kizuua. Mu kutunda kua Falaó, anga a takana mu njila ni Mozé ni Alá; anga a ambela, exi: Jihova a ki suue, a mi bhange kioso kia tokala; mukonda mua tu nuhisa dizumba diaiibha kua Falaó, ni akua mbèle ku mbanza, kífua mua a bhana xibhata bhu maku, ia ku tu jibha etu. Mozé anga u vutuka kua Jihova, uixi: Ngana, ua ki bhangela-hi, mundu iú ku u bongesa malebnhu kiki? Eme-phe ua ngi tumikisinaʼhi? Kuma tunde ki ngeza kua Falaó kuzuelela mu dijina dié, muene ua bandekeza phulu ku mundu iú, eie-phe kukudila o mundu ué, ki kuata-ku. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Eie ua-nda ki mona-ke, kioso ki ngi bhanga Falaó, kuma ku a eha kikale lukuaku lua nguzu lu bhita-bhu, mu kuívua lukuaku lua nguzu kiene kia-nda ku a kaia mʼoxi iê. Nzambi anga u zuela ni Mozé, u mu ambela, uixi: Eme Jihova. Nga tukulukila jinga Mbalahamu, ni Izake, ni Jakobo, kala ngi Nzambi, Muteni-a-ioso; maji ka ngʼijidile mu dijina diami dia Jihova. Nga kuatesa kikutu kiami ni ene, mu ku a bhana ixi ia Kanana, ixi ia unhunginu uâ mua kexi kunhungina. O kukema kua anʼa Izalaiele nga ku ivu, a a bhake mu ubhika kuala akua Ijitu; eme nga lembalala o kikutu kiami. Kala kiki, ambela anʼa Izalaiele, kuma: Eme Jihova, mu imbamba ia mi xina akua Ijitu nga-nda ku mi katula-mu, ngi mi jituna mu ubhika uâ, ngi mi kula ni lukuaku lua sununuka, hé ngi londekeza ubatuilu ua kidi ni isunji ia makota; eme anga ngi mi tambula kukala mu mundu uami, anga ngi kala ngi Nzambi ienu; hinu mu kʼijie kuma eme Jihova, Nzambi ienu, nga tena ku mi katula bhoxi dia imbamba ia mi xina akua Ijitu. Hinu ngi mi bhiẋidisa mʼoxi i nga lokela Mbalahamu, ni Izake, ni Jakobo, ku a bhana-iu; ngi mi bhana-iu muene mu undundu uenu, mukonda eme Jihova. Mozé anga u ambela anʼa Izalaiele kala kia mu ambelʼiki: Ene-phe ka ẋikina kuívua Mozé, mukonda dia kikote ku muxima ni kubhondalala mu ubhika. Jihova anga u zuela dingi ni Mozé, uixi: Bokona kua Falaó, u zuele-nê, kuila ehe anʼa Izalaiele, a tunde mʼoxi iê. Mozé anga u zuela bhu pholo ia Jihova, uixi: Tala kuma anʼa Izalaiele ka mu ẋikina ku ngʼivua; Falaó-phe ua-nda ku ngʼivua kiebhi, ngi kiximba kia kuzuela? Jihova anga u zuela dingi ni Mozé ni Alá u a tendelela kioso kia zuela ni anʼa Izalaiele ni Falaó muenexiʼa Ijitu, phala kukatula anʼa Izalaiele mʼoxi ia Ijitu. Enʼiá ene ala ku pholo mu mabhata a jitata jâ. Anʼa Lubene a mala, muene monʼa Izalaiele ua phande-kumbi: Hanoke ni Palu, Hezelone ni Karmi; ene o mabhata ma Lubene. Anʼa Ximinhá a mala: Jemuuele ni Jamini, Ohade ni Jakini, Zohale ni Saúlo maniʼâ mukua Kanana; iá o mabhata ma Ximinhá. O iá ene o majina ma anʼa Levi a mala, kioso kia di kaiejela mu ku a vuala: Ngelexone, ni Kohate, ni Meladi; o mivu ia Levi ia bhange ku muenhu, hâma ia muvu ni makuinhi atatu ni sambuadi. Anʼa Ngelexone a mala: Libini ni Ximei, ku mabhata mâ. O anʼa Kohate a mala: Amlame, ni Izahale, ni Hebolone, ni Uziiele; o mivu ia Kohate ia bhange ku muenhu, hâma ia muvu ni makuinhi atatu ni itatu. O anʼa Meladi a mala: Mahali ni Muẋi. Iá ene o mabhata a jilevita mu kiubha-kiubha, kioso kia di kaiejela mu ku a vuala kuâ. Amlame anga u bhenga muhatu, Jokebede phange ia tatʼâ; muene anga u mu vualela Alá ni Mozé: o mivu ia Amlame ia bhange ku muenhu, hâma ia muvu ni makuinhi atatu ni sambuadi. O anʼa Izahale a mala: Kola, ni Nefange, ni Zikidi. Anʼa Uziiele a mala: Mizaiele, ni Elizafane, ni Sitadi. Alá anga u bhenga muhatu, Eliseba monʼa Aminadabe, phange ia Nasone; muene anga u mu vualela Nadabe; ni Abihu, Eliiazale ni Itamale. O anʼa Kola a mala: Asidi, ni Elikana, ni Abiasafo; ene o mabhata ma akua Kola. O Eliiazale, monʼê Alá ua diiala anga u bhenga muhatu ku anʼa Putiiele; muene anga u mu vualela Finehase. Enʼiá ene ala ku pholo mu mabhata a jitata jâ ku jilevita, kioso kia di sokesa mu madiembo mâ. Enʼiá-phe Alá ni Mozé, a ambela kuala Jihova, uixi: Mu katula anʼa Izalaiele mʼoxi ia Ijitu, ni ku a ta mu ilombo iâ. Mozé ni Alá ene a zuela ni Falaó, muenexiʼa Ijitu, phala kukatula anʼa Izalaiele mu Ijitu. A nga ki bhita kuila, mu izuuʼomo kioso kia zuela Jihova ni Mozé mʼoxi ia Ijitu, Jihova u ambela Mozé, uixi: Eme Jihova; Zuela ni Falaó, muenexiʼa Ijitu, u mu tangele ioso i nga-nda ku ku ambela eme. Mozé anga u zuela bhu pholo ia Jihova, uixi: Ngi kiximba kia kuzuela, Falaó ua-nda ku ngʼivua kiebhi? Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Aluka-ze, nga ku bhange kala u Nzambi kua Falaó; kota dié Alá u kala-phe polofeta ié. Eie u zuela kioso ki ngi ku tuma; phange ié Alá-phe muene u ambela Falaó kuila ehe anʼa Izalaiele, a tunde mʼoxi iê. Eme-phe ngi kolesa o muxima ua Falaó, ngi vudisa ijimbuete iami ni madiuanuʼami mʼoxi ia Ijitu. Falaó-phe ka-nda ku mʼivua, eme ngi tula lukuaku luami ku thandu dia Ijitu, hinu ngi tundisa ilombo iami, o mundu uami ua anʼa Izalaiele mu ixi ia Ijitu, ku isunji ia vulu i bhita-bhu. O akua Ijitu-phe a kejiia kuma eme ngi Jihova, kioso ki ngi sunununa lukuaku luami ku thandu dia Ijitu, mu katula anʼa Izalaiele muʼaxaxe kâ. Mozé ni Alá anga a ki bhanga; kala kioso kia a tumu Jihova kiene muene kia bhange. Mozé anga u kala mu makuinhi nake a muvu, Alá mu makuinhi nake a muvu ni itatu, kioso kia zuela ni Falaó. Jihova anga u ambela Mozé ni Alá, uixi: Kioso Falaó kia kà zuela ni enu, kia kèla idikiza hanji kidiuanu kienu; bhenhobho ua kʼambela Alá, uixi: Kuata mbangala, u i takuile bhoxi bhu pholo ia Falaó i kituke nhoka. Mozé ni Alá anga a bokona kua Falaó, anga a ki bhanga, kala kia a tumu Jihova; Alá anga u takula o mbangala bhoxi bhu pholo ia Falaó ni bhu pholo ia akua mbèle iê, anga i kituka nhoka. Bhenhobho Falaó ue u ixana jihete ni jinganga, ene o imbanda ia Ijitu, ene anga a ki bhanga ue ni uanga uâ. Mukonda ene uâ kala muthu ua takula o mbangala iê bhoxi, anga ji kituka jinhoka; mbangala ia Alá-phe anga i minha jimbangala jâ ene. Falaó-phe bhenhobho u kola muẋma, ka ẋikina ku a evua; kiene kia tange Jihova, kiene. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Muxima ua Falaó ua thathamana, ka ẋikina kueha o mundu kuiâ. Eie-phe ndeie kua Falaó mu kimenemene; kuma muene ua-nda kuila ola ioio ku menha; eie-phe ua kʼèmana ku kubumu kia Nilu, u takane-nê; o mbangala ia kitukile o nhoka uia na-iu uê bhu maku. Ua kà mu ambela kiki, uixi: Jihova, Nzambi ia Jihebeleu, ua ngi tumu ko kué uixi: Eha o mundu uami phala aie ku ngi bhikila mu kikangalakata; ua mono-phe katé ni kiki kua ẋikina kuívua. Jihova uambe kiki: Bhene bhu ua-nda ku ngʼijidila kuma eme Jihova; bheniabha-phe, mbangala i nga kuatʼiii nga-nda kubeta na-iu ku menha ala mu honga, ene-phe a-ndu kituka manhinga. O jimbiji jala mu ngiji ji fua, honga ioso i bola; katé akua Ijito anda kutala hadi mu sota menha a kúnua. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Ambela Alá, uixi: Kuata mbangala ié, u sununune lukuaku lué ku thandu dia menha ma Ijitu, ni ala mu jihonga, ni ala mu milombo, ni ala mu mazanga ni mu majiia, ene oso a kituke manhinga; ku kale manhinga mʼoxi ioso ia Ijito ni mu itutu ia miẋi, ni ia matadi. Ni Mozé ni Alá anga a bhanga kala kia a tumu Jihova; Alá anga u zenga o mbangala u beta menha mala mu honga, bhu mesuʼa Falaó, ni bhu mesuʼa akua mbèle iê; menha oso ala mu honga anga a kituka manhinga. O jimbiji jala mu menha anga ji fua; menha ene oso a bola akua Ijitu anga a lémbua kúnua menha mu honga; mʼoxi ioso ia Ijito anga mu iibha ni manhinga. O imbanda ia akua Ijitu anga a ki bhanga uê ni uanga uâ; anga ki bhekela Falaó ku kola o muxima, ka ẋikina ku a evua, kala kia tange Jihova. Falaó anga u tunda-bhu, uia ku bhata diê, iene iosoʼii ka ẋikina ngó ku i ta muxima. Akua Ijitu oso anga a kala mu kanda jifiẋi bhu mbandu ia honga, mu sota menha ma kúnua; kuma menha mu ngiji a lémbua ku a nua. Kienhokio sambuadi dia izuua anga i tena, tunde Jihova kia beta honga ia Nilu. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Bokona kua Falaó u mu ambela, uixi: Jihova uambe kiki: Eha o mundu uami, aie a ngi bhikile. O ki u dituna ku a eha, ngi ku beta ni dibhebhu dia mazote ma bhiẋila muoso mua suku jimbámbe jé joso. O mazote mu honga a di vuala, a banda, a bokona monzo ié, ni mu dizekelu dié, ni bhu hama bhene, ni mu jinzu ja akua mbèle ié, ni mundu ué uoso, ni ku majiku ni mu jímbia ja kulambela. O mazote a ku kuma ni ku mukutu ué, ni ku ifuẋi ié ioso, ni ku akua mbèle ié ioso. Johova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Tangela Alá, a sununune lukuaku ni mbangala ié ku thandu dia jihonga ni milombo ni majiia, a bhangese mazote kutunda-mu nʼeze mʼoxi ioso ia Ijitu, Alá anga u sununa lukuaku luê ku thandu dia menha ma Ijitu; mazote anga a banda, hé ezalesa ixi ioso ia Ijito. O imbanda ia uanga ue anga a ki bhanga ni uanga uâ, a bheka ue mazote mʼoxi ia Ijitu. Bhenhobho Falaó u ixana Mozé ni Alá, uixi: Diondenu Jihova, a katule o mazote kokuaʼami ni ku mundu uami. Kiene kiua ki ngʼeha o mundu nʼaie mu satela Jihova. Mozé anga u ambela Falaó, uixi: Eie muene u ki âmba, eme ki ngi zuela; ngi ku diondela thembu iahi, ni mbele ié ni kifuẋi kié phala o mazote a ku batuke, ni mu jinzu, a xale ngó mu honga? Muene, uixi: Mungu. Mozé uixi: Ki bhita muene, kala ki ua tange eie; phala eie u kʼijiie kuma kana-ku dingi u soka ni Johova, Nzambi ietu. Mungu mazote a ku batuka ku mukutu ué, ni mu jinzu, ni ku mbèle ié, ni ku ifuẋi ue; a xalela ngó mu honga. Bhenhobho ni Mozé ni Alá anga a tunda kua Falaó, Mozé anga u dikola kua Johova mukonda dia mazote ma bheka kua Falaó. Jihova anga u bhanga kala kia zuela Mozé; mazote hé a fua mu jinzu, ni mu malumbu, ni ku mikáu. Anga a a bhongolola jimvumbu-jimvumbu; ixi ioso anga i nuha kibuzu. Falaó-phe kia mono kuila kuala hanji kunhoha, u kola dingi o muxima, ka ẋikina ku a evua; kiene kia tange Jihova, kiene. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Tangela Alá a leke o mbangala iê, a bete o fufutila ia mavu bhoxi, phala i biluke jina mʼoxi ioso ia Ijitu. Anga a ki bhanga; kuma Alá ua leka o lukuaku ni mbangala, iú ua beta of fufuta ia mavu bhoxi anga muiza jina ni ku mikutu ia athu, ni ku mikutu ia ibhaku; fufutila ioso ia mavu ia biluka jina mʼoxi ioso ia Ijitu. O imbanda ue anga a ki fikisa ni uanga uâ, maji a lémbua; jina-phe anga ji kala ku athu oso ni ku ibhaku. Bhenhobho-phe o imbanda ambela Falaó, exi: Iú mulembu ua Nzambi kiá; Falaó-phe u kola muxima, ka ẋikina ku a evua, kala kia tange Jihova. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Mungu u fundumuka mu kimenemene, uimane bhu pholo ia Falaó; uejiia iene ola iê ia kutunda kuia ku menha; u mu ambela, uixi: Jihova uambe kiki: Eha o mundu uami, phala a ngi bhikile. O ki uila kana, povo iami ngué ku a eha, ngi tuma jinzungule ja jihamue ku thandu dié, ni ku thandu dia mbèle ié, ni ku mundu ué, ni mu jinzu jé; o jinzo ja akua Ijitu jʼizala jinzungule ja jihamue, katé ni bhoxi bhua diota. Kizuua kienhókio o ixi ia Ngozene mua tungu o mundu uami ngi i tungula, dibhebhu dia jihamue ki di kala-mu; phala eie u kʼijiie kuma eme ngi Jihova mu ngongo ioso. Ngi ta mbámbe mu kaẋi ka mundu uami ni mundu uê; mungu ki kúkia kiene ki bhita o kijimbuete kiki. Jihova anga u ki bhanga; hé kuiza matuta a makota a jihamue mʼonzo ia Falaó, ni mu jinzo ja akua mbèle iê; o ixi ioso ia Ijitu anga i sekala mukonda dia jinzungule ja jihamue jenʼiji. Falaó anga u ixana Mozé ni Alá, uixi: Ndenu, mu satele Nzambi ienu mʼoxi muenhumu. Mozé-phe, uixi: Ki kiene kia tokala kubhanga; kuma jisata jetu ji tu satela Jihova, Nzambi ietu, kisunji ku akua Ijitu; kifua ku sata kisunji bhu mesu ma akua Ijitu, ene ka-nda ku tu bûba ni matadi? Tu ehe tuie njila ia izuua itatu mu kikangalakata, phala tu satele Jihova Nzambi ietu kala kia tumu muene. Bhenhobho, kuala Falaó: Nga-nda ku mi eha ni mu-iii, phala mu satele Jihova, Nzambi ienu, mu kikangalakata; maji ki muie dikanga diavulu; ngi diondedienu ue eme. Mozé-phe uixi: Eme ngi tundʼó, mga-nda ku dionda Jihova phala mungu a ku katule jinzugule ja jihamue, ni ko kué u Falaó, ni ku mbèle ié ni ku mundu ué; Falaó-phe ka ngi nganale dingi, nʼa kambe kueha o mundu kuia mu satela Jihova. Bhenhobho Mozé anga u tunda kua Falaó, u dionda kua Jihova. O Jihova anga u bhanga kala kia zuela Mozé; jinzungule ja jihamue u ji katula kua Falaó, ni ku mbèle iê, ni kifuẋi kiê; né lumoxi ngó ki lua xala-ku. Maji Falaó anga u tona dingi kukola muxima uê, nguê kueha o mundu nʼaiâ. Kienhókio o Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Bokona kua Falaó u mu ambele, kuma Jihova, Nzambi ia Jihebeleu, uambe kiki: Eha mundu uami, phala aie a ngi bhikile. Mukonda ki u dituna ku a eha, hé u jijila ku a kuata mu nguzu, talesa o lukuaku lua Jihova lua-nda kutuluka ku thandu dia ibhaku ié iala mu mukáu, ni ku jikabalu, ni jibulu, ni ku jikamelo, ni ku jingombe, ni ku jimbudi, ni ku jihombo; ku kala muene dibhebhu dia iibha. Jihova ua-nda kutungula ue o ibhaku ia Izalaiele ni ibhaku ia akua Ijitu; phala ki ku fue kima ku ibhaku ioso ia tokala ku anʼa Izalaiele. Jihova anga u xinda kithangana, uixi: Mungu, ki kúkia ngó, Jihova kiene kia bhanga kima kiki mʼoxi mumu. Kúkia ni kimene, Jihova anga u ki bhanga; ibhaku ioso ia akua Ijitu i fua, ku ibhaku ia anʼa Izalaiele ni kimoxi ngó, ki kiafu-ku. Falaó anga u tuma kutala ku ibhaku ia anʼa Izalaiele, u sanga kidi muene ni kibhaku kimoxi ngó ki kiafu-ku. Maji o muxima ua Falaó-phe ua thathamana, o mundu nguê ku u eha. Bhenhobho-phe Jihova, anga u ambela Mozé ni Alá, uixi: Votenu uthókua, muizalese o makuʼenu ni mabhubhu a utókua, ua fólono, Mozé a u kuue bhulu bhu mesu muene a Falaó. Utókua-phe, o fufuta iê i di uanena mʼoxi ioso ia Ijitu, anga i di bhanga jihana ni mâmbu aia ni kukituka mabhuna ni ku athu ni ku ibhaku mʼoxi ia Ijitu. Ene anga a katula o utókua ua fólono, emana bhu pholo ia Falaó, Mozé anga u u kuua bhulu, anga u di bhanga mâmbu ni maveve aia ni kufuafua ku mikutu ia athu ni ku mikutu ia ibhaku. Anga o imbanda ia akua Ijitu a lémbua kuimana bhu pholo ia Mozé, mukonda dia maveve; kuma a fuluka ni ku imbanda ni ku akua Ijito oso. Maji o Jihova ua kolesa o muxima ua Falaó, ka ẋikina ku a evua; kiene kia tange Jihova kua Mozé, kiene. Bhenhobho Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Ki kúkia, u di meneka dingi ua kèmane bhu pholo ia Falaó, u mu ambela, kuma: Jihova, Nzambi ia Jihebeleu, ua-mbe kiki: Eha o mundu uami, phala aie ku ngi bhikila. Mukonda o kiki kiá nga-nda kutumikisa o mabhebhu ami oso ku thandu dia muxima ué, ni ku thandu dia akua mbèle ié, ni ku mundu ué; phala eie u kʼijiie kuma eme ki ngi moneka mukuetu nga soko-nê mu ngongo ioso. Kuma kindalʼiki, se ngʼedile ngi sunununa o lukuaku luami ni kibuika, hé ngi ku kuama ni eie ni mundu ué uoso, hinu mu ngongo enu oso mua bhu-mu; maji-phe kiene ki nga ku bhakela ku muenhu, phala ku ku idikiza kutena kuami, mbé o dijina diami di fumane mu ngongo ioso. Ki ualʼokio kifua eie hanji ua thathamena o mundu uami, nguaʼié ku a eha ni aiʼâ? Talesa-phe, mungu mu ola kala iii, nga-nda ku nokesa mvula ia matadi a kuama, i bhinga kuila mʼoxi ia Ijitu mumu kiluua i kala-mu, tundé ku dimatekenu diê katé ni kiki. Kala kiki-phe, tuma lusolo o ibhaku ié ioso iala ku mukáu u i bhongoluele ku bhata; kuma a kale muthu, a kale kibhaku, mungu u xala ku mukáu, ua kambe ku mu bhongoluela ku bhata, matadi a mvula nʼa mu kuatela koko, ua kà fua. Bhenhobho oso ku akua mbèle ia Falaó ala ni uoma ia Jihova, a tumu ngunza jâ, ni ibhaku kulenga-ku ku mukáu nʼeza ku bhata; Maji-phe oso ahuku, nguaʼuâ kusuua kizuelu kia Jihova, ni ngunza jâ, ni ibhaku iâ, a i xalesa ku mukáu. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Sunununa o lukuaku lué, u lu talese mu diulu, phala ku sonoke mvula ia matadi mʼoxi ioso ia Ijitu, i bete athu, i bete ibhaku, i bete idima ku mábhia, mʼoxi ioso ia Ijitu. Mozé anga u zenga o mbangala iê, u i londekeza mu diulu, Jihova anga u tumikisa mvula ia inuminu ni matadi, ni túbhia tuenda ni ku di loza mu mavu; Jihova anga u nokesa mvula ia matadi mʼoxi ioso ia Ijitu. Kala kiki, ku kala matadi a mvula, ni túbhia tua di lungu-nâ kumoxi, ma kuama muene kiavulu, kia bhingi mʼoxi ia Ijitu kiluua kibhita-mu tunde muʼandekela kutunga-mu athu. Matadi anga ma beta oso ala ku mukáu mʼoxi ioso ia Ijitu, akale athu, a kale ibhaku; matadi ma beta ue o idima ioso ku mábhia, ni miẋi ioso ku mukáu ia bukujuka o jithangu. Kikale ngó mʼoxi ia Ngozene, muala anʼa Izalaiele, muene ngó mua kambe kunoka o mvula ia matadi. Bhenhobho Falaó u tuma kuixana Mozé ni Alá, u a ambela, uixi: Kumbʼidi nga te muene kituxi; Jihova kidi kiê, ualunguʼê, ni eme ni mundu uami tua bhukumuka. Diondenu-phe kua Jihova, inuminu ioso iii ni matadi, kuabhu, ibhue-ku; phala ngi mi ehe mu ienu, ki ngi mi fudisa dingi. Mozé anga u mu ambela, uixi: Ngʼila ngi tunda ngó mu mbonge, ngi leka o maku mami kua Jihova; ua-nda mona-phe inuminu ia batuka, o matadi a bhuê-ku; phala eie u kʼijiie kuma ixi ioso iangene ia Jihova. Eie-phe ki ualʼokio, ni akua mbèle ié, nga kʼijiia muene kiambote kuma ki mua-ndo ẋikina luua kukala ni uoma ua Jihova Nzambi. Bhenhobho ni linhu ni sevada a i beta ue; kuma sevada ia kexile ia sangununa kiá, o linhu ia tûluka. Ni tidiku-phe ni senteio, ka i beta-ku mukonda kiluua i kula. Mozé anga u tunda mu mbonge, kia zubha kutunda kua Falaó, u sanzumuna maku mê kua Jihova; ni inuminu ni matadi anga a bhua-ku, o mvula i batuka kunoka mu ngongo. Falaó-phe kia zubha kumona kuma mvula ni matadi ni inuminu ia bhu-ku, u tona dingi kuta kituxi, u kola o muxima, ni muene ni akua mbèle iê. Kienhiki o muxima ua Falaó anga u kola muene, ngueiê kueha anʼa Izalaiele kuiâ; kiene kia tange Jihova kua Mozé, kiene. O kia bhiti imʼiii Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Bokona kua Falaó; kuma eme nga mu kolesa o muxima, ni muene di akua mbèle iê, phala ngʼidikize isuma iami iii muʼaxaxe kâ. Eie muene hinu u ki tangela ue anʼé ni alaulʼé, ima ioso i nga kalakala mu Ijitu, ni ijimbuete iami i nga mu bhanga muʼaxaxe kâ phala mu kʼijiie kuma eme ngi Jihova. Mozé ni Alá anga aia a bokona kua Falaó, a mu ambela, exi: O Jihova, Nzambi ia Jihebeleu uambe kiki: Eie u dituna katé bhebhi kutoloka bhu pholo iami? Eha o mundu uami, phala aie a ngi bhikile. O ki uila ngué kueha o mundu uami, nʼaiʼâ, mungu muene ngi bheka kihoho mu jimbámbe jé. Bhuoso bhu ki tula bhu izala, o mavu ku a mono dingi; ki ende ni kudia o ima ioso iauisu ia xala, ioso ia subhuka ku mvula ia matadi, ni miẋi ioso i sabhuka ku mikáu. Ni mu jinzu jé mu izala, ni mu jinzu joso ja akua mbèle ié, ni mu jinzu ja akua Ijitu oso; ki bhinga ni jitata jenu ni jikuku nuka a ki muene ki kala kiki, tundé kizuua kia bhanga athu mu ngongo, katé kizuua kia lelu. Anga u lunguluka, u tunda bhu pholo ia Falaó. Akua mbèle ia Falaó a mu ambela, exi: Mbambe bhebhi bhu suka muthu muenʼíú ni ku tu tatesa? A ehe, mala enhá, aie, a bhikile Jihova Nzambi iâ; kífua kua kʼijiia luua kuma Ijitu a mu sengulula? Mozé ni Alá anga a a bheka dingi kua Falaó; Muene anga u ambela, uixi: Ndenu, mua kà bhikile Jihova, Nzambi ienu; maji akua-hi a-nda kuia-ku? Kuala Mozé: Ki bhinga etuʼoso tuia, ni anʼa ndenge ni adiakimi, ni anʼetu a mala ni anʼetu a ahatu, ni mbudi jetu ni ngombe jetu, kuma tua-nda kua kà bhange kizokola kua Jihova, Nzambi ietu. Kuala Falaó: Jihova a mi endese, se nga mi eha ni anʼenu. Di langienu-phe, mbata nga mi mono kuila enʼuenu muandala mu bhanga kudimuka. Ki kiene-phe, nguami! Se muʼandala muia ngó enu mu mala, mua kà bhikile Jihova; kuma kiene ki muambe. Anga a a kaia bhu pholo ia Falaó. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Sunununa lukuaku lué ku thandu dia ixi ia Ijitu, phala kihoho kize mʼoxi ia Ijitu, ki die iangu ioso iala-mu, ioso ia subhuka ku matadi a mvula. Mozé anga u zenga o mbangala iê ku thandu dia ixi ia Ijitu, Jihova anga u bheka kitembu kia mutundila-kumbi mʼoxiʼomo, ni kizuua kiosuʼokio ni usuku uê; o ki kuáki kitembu kia mubandela-kumbi kieza ni kihoho. Kihoho anga ki bhita mʼoxi ioso ia Ijitu, ki tula katé mu jimbámbe jê joso; kia vudila-ku kinéne kuma mʼokulu nuka kuejile kihoho kala kiki, o ku hádia ue nuka kia kèza-ku dingi. Kuma kiezalesa ixi ioso, mavu oso a kusuka ni ene nguí ni kihoho, anga ki dia o iangu ioso ku mavu, ni ibundu ioso ku miẋi, ni ioso kiá ia subhuka ku matadi a mvula; katé ku miẋi ioso ni ku idima, ni kiangu ngó ki ki xala-ku mʼoxi ioso ia Ijitu, tundé ku mbámbe katé ku mbámbe ia mukuá. Bhenhobho Falaó u tuma kuixana Mozé ni Alá ni lusolo; u a ambela, uixi: Nga te kituxi, ni kua Jihova, Nzambi ienu, ni kókuenu enu. Maji-phe ngi lolokienu kituxi kiami, lumoxi ngó luenhulu, mu ngi diondele kua Jihova, Nzambi ienu, phala a ngi katule ngó kalunga kosoʼaka. Muene anga u tunda kua Falaó, u dionda Jihova. Jihova anga u lungulula o kitembu, hé ku bhuka kitembu kia nguzu kia mubolokela-kumbi kizangula o kihoho, anga ki ki takula mu Kalunga Kakusuka; ni dihoho ngó dimoxi ki dia xala mʼoxi ioso ia Ijitu. Maji o Jihova-phe ua kolesa muxima ua Falaó, o kueha anʼa Izalaiele, ka ki bhange. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Sunununa lukuaku lué, u lu talese mu diulu, phala kuize kitombe mʼoxi ioso ia Ijitu, kitombe kia kuila ni ku maku u ki babata. Mozé anga u sunununa o lukuaku luê, u lu talesa mu diulu, anga ku kala kitombe kiaxiti mʼoxi ioso ia Ijitu, mu izuua itatu; o mu izuua itatu ioso ia muvimba, ene oso kala ku di mona dingi muthu ni mukuá, kana muthu ue ua balumuka bhu kididi bhu kia mu kuatela izuua ioso itatu; o anʼa Izalaiele-phe ene oso ku mabhata mâ kua zedié. Falaó bhenhobho anga u ixana Mozé, uixi: Ndenu, mua kà bhikile Jihova; ku xale ngoho o jimbudi jenu, ni anʼenu ndenu-nâ. Mozé-phe, uixi: Ni eie muene ue u bhana bhu maku etu jisata ni maujitu ma kuoha, ioso i tua kà satela Jihova, Nzambi ietu. Ni ibhaku ietu tuia naiu, ni kikoto ngoho ki ki xala-ku; mukonda kuene ku tua-nda kua ka katula ia kusatela na-iu Jihova, Nzambi ietu; o kuijiia-phe ioso i tu katula, ki kale ngó ki tua kà bhiẋila kuenhoko. Maji-phe Jihova ua kolesʼê o muxima ua Falaó, ka ẋikina ku a eha. Falaó anga u mu ambela, uixi: Tunda bhabha, u ngi bhue ku mesu; aluka-ze, kizuua kioso ki u ngi mona dingi o pholo, ki kala kizuua kié kia kúfua. Kuala Mozé: Ua zuela kiambote; pholo ié ki nga-nda tona dingi ku i mona. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Kua xala hanji dibhebhu dimoxi ngó di ngi bheka ku thandu dia Falaó, ni ku thandu dia Ijitu; ki di zubha kubhita, kiene kiua ki a mi eha; o kia-nda ku mi eha, o uehelu uê ua ku mi kaia ni mu tunde lusolo bhabha. Ambela-phe o mundu uoso evue, kuila a bhinge ku akuaʼxi a tungu-nâ, kala diiala a bhinge ku diiala ni mukuâ, kala muhatu a bhinge ku muhatu ni mukuâ, makembu a phalata ni makembu a ulu. Jihova anga u bhana o mundu uê ngalasa ku mesu a akua Ijitu. Ni Mozé ua di bhange kilamba kia dikota mʼoxi ia Ijitu, a mu xila ni ku mesu a akua mbèle ia Falaó, ni ku mesu a mundu uoso kiá. Mozé anga u zuela, uixi: Jihova uambe kiki: Usuku ua lelu, mu kaẋi ka kizuua, ngi bhita muʼaxaxi ka ixi ia Ijitu; anʼoso a phande-kumbi mʼoxi ia Ijitu afua, tunde ku phande-kumbi ia Falaó a xikama-nê bhu kiandu, katé ku phande-kumbi ia kahatu kaia ku dima dia ditadi dia kuhuhila; ni anʼa ibhaku oso ue a phande-kumbi. Kua kà bhita ngololo ia dikota mʼoxi ioso ia Ijitu, ngololo nuka aʼivile, nuka ue ià kala-ku dingi. Ku ana Izalaiele-phe, né ímbua ngó ki ia kà tena kuzambesa dimi diê mu ku buzila muthu mba kibhaku; phala mu kʼijiie kuila Jihova ua tungula akua Ijitu ni akua Izalaiele. Kienhókio, ene osoʼá akua mbèle ié, a kèza ku ngi sota, ni ku ngi diundila ni kudionda, kuila: Ndeie, ni mundu uoso ua ku kaiela, mʼoxi mu bhue-mu; kiene kiua ki nga kà tunda. Anga u tunda bhu pholo ia Falaó, uezala ni njinda. Bhenhobho Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Falaó ka-nda ku mʼivua phala o isuma iami i di sokolole mʼoxi ia Ijitu. Ni Mozé ni Alá ene a bhange o isuma ioso iii bhu pholo ia Falaó; Jihova-phe ua kolesa o muxima ua Falaó, o kueha anʼa Izalaiele kutunda mʼoxi iê, ka ẋikina ku ki bhanga. Jihova anga u ambela Mozé, ni Alá, mʼoxi ia Ijitu, uixi: Mbeji iii muene, iene i kala ienu ia kamoxi ku jimbeji joso; phala enu iene o mbeji ia dianga ku muvu. Ambelenu o kionge kioso kia Izalaiele kuma: Kizuua kia kakuinhi ku mbeji iii, kala diiala uoso uala kiá ni dibhata diê, a kuate seseme ia mbudi, kala dibhata ni mbudi iê, kala kioso kiala ku mabhata ma jitata jâ; maji se o dibhata-phe dia tolo, ka tena kúdia mbudi nʼa i zubha, a di bundè ni dibhata dia mukuá, kioso kia di zukama ku jinzo; kabasa mienhu ia soko kioso kia tokala o udilu ua muthu, mu di sokesa kuila mbudi imoxi mua soko na-iu o ku i dia. O mbudi iene i kala iadisanze sé ngó unema, ndumbe ia kiubha kimoxi; hé ku jimbudi mu katula, hé ku jihombo mu katula; anga mu i bhaka katé mu kizuua kia kauana ku dikuinhi, ku mbeji imoxi ienhiʼi, kizuuʼokio-phe, mu kumbi dia ngoloxi, o kionge kioso kia muiji ua Izalaiele kiene kia i jibha. Hé a kuata-phe o manhinga-mê anga a ma sangela ku mikangala ia dibhitu iene kiiadi kiâ, ni ku phidika ja thandu ja mabhitu ma jinzo muoso mu ala ku dila. Xitu a i dia usuku uenʼió, ia uóhe ku túbhia, ni jimbolo ja kambe felemendu; a i elela mafe a lulu. Ki mu die-ku kama koso-koso ka uisu, mba mu i lamba mu menha, kikale mu i oha ku túbhia; ni mútue uê, ni inama, ni miẋima ioso moxi. Kana kuxia-ku kima katé ki kúkia; se kuxala katé kuáki, kale mu i oha mu túbhia. Mu i dia kala kiki: Mua zuata, mua di bhadika, jihaii ku inama o mbangala bhu lukuaku; mu i dia ni lusolo; kuma iene o Phasu ia Jihova. Mbata mu usuku uenhó eme ngi bhita mʼoxi ioso ia Ijitu, ngi beta-mu ana oso a phande-kumbi òvualele mu Ijitu, ni ku athu ni ku ibhaku; o jinzambi joso ja Ijitu ngi ji bhana njumbu; eme ngi Jihova. O manhinga-phe ma kale kijimbuete ku jinzo joso mu mualʼenu; o ki ngi mona manhinga ngi mi somboka, kana dibhebhu di mi tula enu mu ku mi buidisa, kioso ki ngi kuama o ixi ia Ijitu. Kizuua kienhiki ki mi kala kizuua kia di tungula, mu kiʼimununa jinga ni kizokola kia Jihova; ku miji ienu ioso katé ku hádia ni hádia, mu kuata jinga fesa iê, ki kale kijila kia mi bhana. O jimbolo ja kambe o felemendu mu ji dia mu sambuadi dia izuua; tunde kiá kizuua kiene kia dianga, felemendu ioso i bhua-mu mu jinzu; kuma uoso u dia jimbolo ja felemendu tunde kizuuʼokio kia dianga katé kizuua kia kasambuadi, muenhó muthu ua ku mu batula mu undandu ua Izalaiele. Kizuua kiadianga, mu kala ni kionge kikôla; mu kizuua kia kasambuadi ue, mu kala ni kionge kikôla; mu izuua iiadi iii, ki mu bhange midimu ia kima, kikale ngó kikalakalu kia kubhanga kúdia; kiene ki mu bhanga, kuabhu. O fesa ia jimbolo ja kambe felemendu, mu i kuata kienhiki; kuma kizuua kimoxʼiki, kiene kizuua ki nga katula o ilombo ienu mʼoxi ia Ijitu; mukonda dia kiki, mu kuata kizuuʼiki ku miji ienu ioso, katé ku hádia ni hádia; ki kala kijila ki nga mi bhana. Ku mbeji ia kamoxi, tunde kizuua kiê kia kauana ku dikuinhi, katé kizuua kia kamoxi ku makuinhi aiadi, mu kumbi diê dia ngoloxi, mu dia jimbolo ja kambe felemendu. Mu sambuadi dia izuua iii, ki mu kale ni felemendu mu jinzo jenu; kuma uoso udia kima nʼa te-mu felemendu, muthu ió muthu ua ku mu batula mu kionge kia Izalaiele, a kale nzuangiza, a kale muthu a mu vuala ku bhata. Kana kúdia kima kiala ni felemendu; ku mabhata menu, enu oso mu dia jimbolo ja kambe o felemendu. Bhenhobho Mozé u tuma kuixana adiakimi oso a Izalaiele, u a ambela, uixi: Solenu kiá jimbudi, kioso ki mua di sokesa ku mabhata, kala dibhata ni mbudi iê, mu jibhe o Phasu. Mu kuata ni kakiezu ka hisopo, mu ka bonde mu manhinga mala bhu mbasinha, mu sangele ku mikangala iiadi ni phidika ia thandu ia dibhitu ni manhinga ala bhu mbasinha; anga mu di jikila mʼonzo, kana muthu u tunda bhu kanga diê, katé ki kúkia. Kuma Jihova ua-nda kubhita mʼoxi ioso mu kuama akua Ijitu; o kia-nda kumona manhinga ku phidika ni ku mikangala iiadi ia dibhitu, Jihova u somboka dibhitu diodio, kehela mubuikixi kubokona mu jinzu jenu phala ku mi kuama. Kienhiki ki kala kijila kienu ki mu kuata, katé ku mululu ni ku muláula. Ku hádia-phe kioso ki mua kà bhiẋila mʼoxi ia tange Jihova ku mi bhana-iu, mua kà kumbidila ue o kijila kienhiki. O kia kèla anʼenu a mʼibhula, kuila: Mua ki bhangela-hi, kubhitisa o kikalakaluʼiki? Enu mua kèla kuma: Sata iangene ia Jihova, kifua phasu iê, kia somboka o jinzo ja anʼa Izalaiele mu Ijitu, kizuua kia kuama akua Ijitu ene, o mabhata metu anga ua a bhana muenhu. O mundu bhenhobho hé a diunda a bheza. Anʼa Izalaiele anga a tunda-bhu, a ki bhanga; kioso kia tumu Jihova kua Mozé ni Alá, a ki bhange muene. Anga ki bhita-phe kuila, o usuku uenhó, mu kaẋi ka kizuua, Jihova u kuama ana oso a phande-kumbi mʼoxi ia Ijitu, tunde ku thungunu ia Falaó, ua xikama bhu kiandu kiê, katé ku monʼa hutile a mu kutila mu kaleia; ni anʼa phande-kumbi ku ibhaku. Falaó anga u balumuka mu usuku, ni muene ni akua mbèle iê oso, ni athu oso akua Ijitu; anga ku kala ngololo ia vulu mu Ijitu; kuma kana-ku inzu mua kambe kúfua muthu. Anga u ixana Mozé ni Alá mu usuku, uixi: Zangukenu, mu tunde mu kaẋi ka mundu uami, ni enu ni anʼa Izalaiele; ndenu, mua kà bhikile Jihova kala ki muambe. Ni jimbudi jenu ni jingombe ambatenu-ju, kala ki muambe, phala mu muangane; eme uami ngi sambedienu nda ngi kale ni kuzediua. O akua Ijitu anga a landameka o mundu, mbé a tunde mʼoxi iâ ni lusolo; kuma ambe exi: Etu oso tua-nda kúfua. O mundu anga a katula o ikose iâ ia jimbolo, kiluua ngó a i ta felemendu mu maulungu ma kubhondela anga maulungu a ma kutila bhu malasola, a a ta bhu isuxi. Anʼa Izalaiele anga a bhanga kala kia ambela Mozé, a bhinga ku akua Ijitu makembu ma phalata ni makembu ma ulu, ni izuatu. Jihova anga u bhana o mundu uê ngalasa ku mesu a akua Ijitu, anga a a bhana muene kioso kia bhingi. Kifua kubhûnda kuene, ene anga a bhunda akua Ijitu. Anʼa Izalaiele anga a katuka bhu Lameseji, a ta kibangu bhu Sukote; o ku a alula a tena hama jisamanu ja jimidi; mala ngó akua kuenda bhoxi, o anʼa ndenge ka a te-mu. Sai dingi ni kifuẋi kia dikota kia jinzuángiza a di bundu momuʼâ ia endela-nâ kumoxi, ni nzungule ia ibhaku ia jimbudi, ni jihombo, ni jingombe. Anga a kanga o jimbolo ja kambe o felemendu, ku ikose ia tundu na-iu mu Ijitu; kuma ka tele-mu luua felemendu, mukonda o kutunda mu Ijitu kifua ku a kaia, ka a bhana kithangana, ni huta ka i iudika dingi. Kala kiki mivu ia bhange anʼa Izalaiele mu Ijitu, hama jiuana ja muvu ni makuinhi atatu. O mu kukala-kukala-phe, kiabhu o hama jiuana ja muvu ni makuinhi atatu, mu kizuua kienhókio muene, kiene kia tundu o ilombo ioso ia Jihova mu Ijitu. Kifua usuku ió Jihova ua a tele muxima mu ku a katula mʼoxi ia Ijitu; usuku iú-phe usuku ua Jihova, ua tokala anʼa Izalaiele oso a mu ta muxima katé bhua kà suka o miji iâ. Jihova anga u ambela dingi Mozé ni Alá, uixi: Kijila kia Phasu kienhiki: Mukua muiji uengi ka tena kudia-ku. Maji o mubhika ua muthu-phe, a mu sumbu ni kitadi, se a mu saie kiá, u diê. O nzuangiza-phe ni ngunza ka tena kudia-ku. Kikale mu i díla moxiʼaʼnzu; kana ku katula-ku ku xitu iê, phala ku tunda na-iu bhu kanga. O ku ifuba iê, né kimoxi ngó ki mu ki bukule-ku. Kionge kioso kia Izalaiele kikale a kà bhanga kienhiki. Se bhu kala mukuaʼxi iengi ueza kutunga ni enu, iu ua mesena kukuata ue o Phasu ia Jihova, kikale mala oso a dibhata diê a a saia, o kia zubha ku ki bhanga, kiene kiua kia tena kuzukama ni ku i kuata; u kala kiá mukuâ ni mukua ixi, a mu vualela ku bhata; kana muthu-phe a kambe ku mu saia, u tena kudia-ku. Kijila ki kala kiene kimoxi, phala iú a mu vualela ku bhata ni iú muthu uengi ueza kutunga muʼaxaxi kenu. Ana oso a Izalaiele anga a bhanga kienhiki; kioso kia tumu Jihova kua Mozé ni Alá, kiene muene kia bhange. Anga ki bhita kuila, mu kizuua kienhókio, Jihova u katula anʼa Izalaiele mʼoxi ia Ijitu, kala kia di te mu ilombo iâ. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Ngi lumbile ana oso a phande-kumbi, oso a tuama kujikula divumu mu anʼa Izalaiele, a kale athu, a kale ibhaku; kuma ami. Mozé anga u ambela o mundu, uixi: Lembalalenu kizuuʼiki kia lelu, kizuua ki mua tundu mu Ijitu, mu dibhata dia ubhika; kuma Jihova ua mi katula-mu ni nguzu ia lukuaku luê; kana kúdia jimbolo ja felemendo, kizuua kienhiki. Mua tundu kizuua kia lelu, mbeje ia Abibi. Kioso-phe Jihova kia kà mi bheka mʼoxi ia Makanana, ni Mahiti, ni Mamodi, ni Mapelezi, ni Mahivi, ni Majebusi, ixi ia lokela jitata jenu ku mi bhana-iu, ixi i kunguluka lete ni uiki, mua kà kuata ue kijilʼiki, mu mbeji iene i tualʼiii. Mu sambuadi dia izuua mu kala mu kúdia jimbolo ja kambe felemendu, o kizuua kia kasambuadi, ki kala kia fesa iangene ia Jihova. Jimbolo ja kambe o felemendu mu ji dia mu sambuadi dioso dia izuua; ka mi mone ni jimbolo jala ni felemendu, ka mi mone ni felemendu, katé ku mbámbe ienu. Kizuua kienhókio mua kʼàmbela anʼenu kuma: Tua ki bhangela mukonda dia kidiuanu kia tu bhange Jihova, mu ku tu katula mʼoxi ia Ijitu. Kia kà kala kidimbu ku lukuaku luenu, ni kijimbuete bhu dibhomo, phala ngonge ia Jihova i mi kale mu kanu; kuma Jihova ua mi katula ni lukuaku lua nguzu mu Ijitu. Kala kiki, mu kuata jinga o kijila kienhiki, bhu kumbi uila bhabha, ku tunda muvu, kuiza muvu. Kia kà kala-phe ue kiki, kuma Jihova kia kà mi bheka mʼoxi ia Makanana, kala kia mi lokela enu ni jitata jenu, kia kà mi bhana-iu o ku i vua. Kienhókio mua ká lumbila Jihova oso a tuama kujikula o divumu, ni anʼ oso a ibhaku a tuama ku a vuala, jindumbe ji kala jangene ja Jihova. Maji-phe se bulu, o mona a tuama ku mu vuala, mu mu kula ni mbudi; o ki mu kamba ku mu kula, mu mu bukula o xingu; maji ku athu, ana oso a phande-kumbi mu a kula muene. O ki kala anʼenu hádia a mʼibhula, exi: Kiki kima kiahi? mua kèla kuma: Nguzu ia lukuaku lua Jihova ia bhiti-bhu, mu ku tu katula mu Ijitu, mu dibhata dia ubhika. Mukonda o mu kuiza ku ki bhanga, kia thathamana Falaó, iú ua di tunuʼê ku tu eha, Jihova ua jibha ana oso a phande-kumbi mʼoxi ia Ijitu, ni ku anʼathu, ni ku anʼa ibhaku; kiene kia ngi bhangesa kuila ana oso a tuama kujikula o divumu, ngʼa a lumbila Jihova, se jimdumbe; o anʼa phande-kumbi ku athu-phe, ngʼa a kula. Ki kala kidimbu ku lukuaku lué, kala fita ia ku bhiti bhu dibhomo; kuila nguzu ia lukuaku lua Jihova ia bhiti-bhu, mu ku tu katula mu Ijitu. Kia bhiti-phe kiki kuila, Falaó kia zubha kueha o mundu nʼaiâ, Nzambi ka a songuela mu njila ia akua Fidíxia, sumbala iene ia batulula; kuma Nzambi ua-mbe, uixi: Sumba mundu a diela, kia-ndu takana ni ita, a mesena a vutukila mu Ijitu; Kala kiki, Nzambi-phe ua nhungisa o mundu mu njila ia kikangalakata, njila ia Kalunga Kakusuka; anʼa Izalaiele-phe mu kutunda mʼoxi ia Ijitu, ene oso a maneka ibhakatu iâ. Mozé ue ua katula o ifuba ia Zuze, iu ua i ambatesa; kuma Zuze ua lokesa jinga anʼa Izalaiele, uixi: Nzambi hinu u mi zungila, o mu kuia, ni ifuba iami mu i ambata, muia na-iu. Anga a katuka bhu Sukote, a ta kibangu bhu Etamu, bhu mbámbe ia kikangalakata. Jihova anga u a tuamenena; mu muanha mu philadi ia dituta, phala ku a edikiza o njila; o mu usuku mu philadi ia túbhia, phala ku a muikina a kale mua zele; phala a tene kuenda mu muanha, ni mu usuku. O philadi ia dituta mu muanha, ni philadi ia túbhia mu usuku, iemana jinga muene bhu pholo ia mundu, ki ia sondoloka jinga-bhu dingi, muanha ni usuku. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Tangela anʼa Izalaiele phala a te honda, a te o kibangu kiâ bhu mbandu ia Pihahilote, bhu kaẋi ka Mingidole ni kalunga, bhua lulama ni bhu Baale-Zefone; bhu sámbua diê bhene bhu mu ta o kibangu, bhu mbandu muene ia kalunga. Falaó-phe mu kutala anʼa Izalaiele, ua-nda kuila, uixi: A sukamena, a batukila mu kingalakata, kuma o kikangalakata kia a kondoloka. Eme-phe ngi kolesa o muxima ua Falaó, o muene ua-nda ku a kaiela, eme bhenhobho nda ngi fumane ku thandu dia Falaó, ni ku thandu dia kilombo kiê kioso, akua Ijitu phala à kʼejiie kuma eme Jihova, O ana a Izalaiele anga a bhanga kienhókio. O kia ki tangela Falaó kuila o mundu ia lenga, muxima ua Falaó ni ua akua mbêle iê anga u aluluka, exi: Tua bhange kiebhi, tueha Izalaiele kuiê, ua kexi mu ku tu bhikila? Falaó bhenhobho ua iudika o dikalu diê dia ita, hé uambata ni mundu uê; anga u katula hama jisamanu ja makalu amukuâ, a tungula muene ni makalu oso a Ijitu, ni ilolo iê ia ita a di longo-mo. Kuma Jihova ua kolesa o muxima ua Falaó, muenexiʼa Ijitu, anga u kaiela anʼa Izalaiele, mukonda muene ua fika kuma anʼa Izalaiele a mu baluka; manhi sai lukuaku lua nguzu lua a katula. Akua Ijitu anga a kaiela kuoso kuala ene, ni jikabalu ni makalu a Falaó, ni akua kusambela o jikabalu, ni kilombo kioso, anga a a kuatela bhua te o kibangu kiâ bhu mbandu ia Pi-hahilote, bhua lulama ni bhu Baale-Zefone. Kia zukama Falaó, anʼa Izalaiele a zambula mesu, a mona Ijitu ioso ia solomoka mu ku a kaiela; anga a bhuuama ni uoma, a dikola kua Jihova. Anga ambela Mozé, exi; Kifua mu Ijitu mua kambele jimbila, eiʼeie ua tu katula-mu phala ku tu jibhila kunu mu kikangalakata? Ua tu bhangela-hi kiki, ua tu katula ngó mu Ijitu? Ki kiene ki tua ku ambela mu Ijitu, tuixi: Tu ambule, tu kale kubhikila akua Ijitu? Kifua ki kota kubhikila akua Ijitu, ki soka ni kufuila mumu mu kikangalakata? Mozé anga u ambela o mundu, uixi: Ki mu kale ni uoma; ximbakatenu nda mu mone o ubhuluilu ua Jihova, ua-nda ku mi bhanga lelu; kuma o akua Ijitu mua-lu mona lelu, ku pholo ku tuia nuka dingi mua kà a mona. Jihova muene ua-nda ku mi bhangela, enu di xibhienu ngó. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Uala ku ngi kolelaʼhi eme? Ambela anʼa Izalaiele ende ni kuenda; eie-phe, zenga o mbangala ié, u sununune o lukuaku lué ku thandu dia kalunga, u ka uanunune mu kaẋi o anʼa Izalaiele a bhite muene mu kaẋi ka kalunga, bhoxi dia kukuta. Eme-ze ngi kolesa o miẋima ia akua Ijitu, phala ene uâ a kutuke-mu mu ku a kaiela; bhenhobho ngi tambula fuma ku thandu dia Falaó, ni ku kilômbo kiê kioso, ni makalu ê a ita, ni kavalelu jê. O akua Ijitu à kʼijiia kuma eme Jihova, kioso ki nga-ndu tambula o fuma ku thandu dia Falaó, ni ku makalu ê, ni ku jikavalelu jê. O Anjo ia Jihova ia tuanemena o kilômbo kia Izalaiele, anga i tunda ku pholo iâ iza hé i a kalela ku dima; ni philadi ia dituta i tunda ku pholo ku ia kexile, ieza, iemana ku dima diâ. Kifua a batula bhu kaẋi ka kilômbo kia Ijitu ni kilômbo kia Izalaiele; o dituta diene dimoxi, ku mbandu ia akua Ijitu dia bheka kitombe kiedi bui, o ku mbandu ia Izalaiele mukengeji uia ni ku a muikina; kala kiki, usuku uosʼó a di kalela, ka tena ku di zukama. Mozé anga u sunununa o lukuaku luê ku thandu dia kalunga; Jihova anga u vutula o menha a kalunga ni kitembu kia mutundila-kumbi kia bhuka usuku uosʼô, ki kia bhangesa kuila bhu kaẋi bhua kukuta, menha a di uanununa mbandu ni mbandu. O anʼa Izalaiele anga a kutuka mu kaẋi ka kalunga, mua kukuta; o menha emana kala phalelu, ku mbandu ia kúdia, ni ku mbandu ia kiasu. O akua Ijitu a kexi mu ku a kaiela, anga a kutuka uâ mu kaẋi ka kalunga, ni jikamelo ja Falaó, ni makalu, ni kavalelu jê. Kutula-phe ku makolombolo, Jihova mu philadi ia túbhia ni dituta kia tale o kilômbo kia akua Ijitu, u kala mu ku a tatesa. Anga u mbonjomona o malola ku makalu mâ, katé aia ni ku a kukila bhoxi, akua Ijitu anga a zuela, exi: Tu lengienu o pholo ia Izalaiele; kuma Jihova uala ku a bhangela, iú u a mu bhondeleka akua Ijitu. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Sunununa dingi lukuaku lué ku thandu dia kalunga, phala menha ma vutuke mu bobesa akua Ijitu, ni makaluʼâ, ni kavalelu jâ. Bhenhobho Mozé anga u sunununa lukuaku luê ku thandu dia kalunga, kalunga anga ka vutuka ni nguzu bhu kididi kiê, kuila kuma ku kúkia; akua Ijitu anga a sota kulenga, maji Jihova ua bobesa akua Ijitu mu kaẋi ka kalunga. Kuma menha ma vutuka, makalu ma boba, ni asambedi a jikabalu, ni kilômbo kioso kia Falaó, ene oso a kaiela ni kukutuka mu kaẋi ka kalunga; né muthu ngó ka subhuka-ku. Maji o anʼa Izalaiele-phe muene mua bhitiʼâ, endela bhoxi dia kukuta mu kaẋi ka kalunga, menha ma di bhange phalelu, ku mbandu ia kúdia, ni ku mbandu ia kiasu. Kienhiki Jihova kia bhulula Izalaiele mu kizuua kienhókio bhu maku a akua Ijitu; Izalaiele anga a mona ngó o imbi ia akua Ijitu ia takuka bhu ndúndu ia kalunga. Izalaiele anga a mona o kidiuanu kia kalakala Jihova mu kubuidisa akua Ijitu; mundu anga a kala ni uoma ua Jihova; anga a xikana Jihova, ni selevende iê Mozé. Kizuuʼokio Mozé ni anʼa Izalaiele emba muimbu iú, mu kuximana Jihova, exi: Ngʼimbila Jihova, kuma Muene ua di jingisa kinéne; ni kabalu ni iú ua sambela-ku ua a texe mu menha. Jihova muene nguzu iami, mukumbi uami, kua muene kua ngʼijila kubhuluka. Iú Muene Nzambi iami, ngi mu ximana jinga; muene Nzambi ia tatʼetu, eme ngi mu zangeleka. Jihova kindanda kia ita; jina diê Jihova muene. O makalu a Falaó ni kilômbo kiê ua a texe mu menha; o ilolo iê, ia tungula, a boba mu Kalunga Kakusuka. Mabhuku ma a bhiti ku thandu; a boba muʼ alunga ka zongo mukuâ ni ditadi. Lukuaku lué lua kúdia, eie u Jihova, luala ni nguzu ia fuma; lukuaku lué lua kúdia, u Jihova, lua muanganesa o nguma, muangatatá. Mu kuzangalala kué kuavulu, ua a tolola oso ambe ku ku kitukila; ki ua a tumikisa o njinda ié, ene abhi kala maxinde a kitumba. Mu kubhusa kua mazulu mé, menha ma di lumala, jihungulule jemana muene kala kixitu; mabhuku exi muene ngé muʼaxaxi ka muzanza. Kuala o nguma: Ngi kaia, ngi kuata, tu uane o mbole; nga kà a bhanga kia ngi kala ku muxima katé kia kumu; xibhata iami ngi i tomona, o lukuaku luami lua kà a buikisa. Ua bhusu ni kitembu kié, kalunga ka a bhiti ku thandu; a njoboka kala xumbu mu mabhuku a makota. Ku jinzambi nanhi muene u soka ni eie u Jihova? Mukuenu nanhi u kôla kiki mu kuzela ni kuiuka, kilamba ki kuata uoma, mukua kubhanga madiuanu? Ki uedi u sunununa lukuaku lué lua kúdia, mavu a bhane mu kanu, iá a a minha. Mu kiadi kié uendesa o mundu iú, u ua kula eie-muene (ua di bhange u kilamba kiâ); mu nguzu ié ua ambata Katé bhu kibúta kié kikôla kia kuzela ni kuiuka. O ifuẋi iamukuâ a kʼivu, a teketa; a tunga mu Fidíxia mika ia a kuata. Mavunda a Idomo a diuana; mazonda a Mouabhe kua exa kìmbulambula; akuaʼaxi ia Kanana a botomoka. Kua a tulukila kekenha ni kikote; o nguzu ia lukuaku lué ia a bhuuika, a xikama ni ene hudií kala ditadi; katé kia zaúka o mundu ué, u Jihova, katé kia zaúka, o mundu ué u ua sumba. Eie hinu u a bokuesa, u a phapha, ku mulundu ué ua undundu. U a bhaka bhu kididi ki ua solo, u Jihova, mu kala kibúta kié, bhu dibezelu dié, Ngana, dia tunga o maku mé. Jihova ua hingila-ku; o ungana ué u nangenena. Kuma o jikabalu ja Falaó, ni makalu mê, ni jikavalelu jê, a a bobesa; anʼa Izalaiele-phe ni muʼaxaxi ka kalunga endela bhoxi dia kukuta. Bhenhobho o Midiiana, polofeta, phange ia Alá ia muhatu, u kuata kangoma ka manzuela, u tuamena, ahatu oso a mu kaiela ni tungoma tuâ ni kukina. Midiiana anga u tambuijila, uixi: Imbidienu Jihova o kikóue kia undanda; kuma ni kabalu ni iú ua sambela-ku, ua a texi mu menha. Mozé anga u tuma Izalaiele kuia dingi ku pholo, a tundu bhu Kalunga Kakusuka, anga a bokona mu kikangalakata kia Sule; edi enda izuua itatu mu kikangalakata, menha ka moneka. Anga a tula bhu Mahala, o menha a Mahala-phe a lémbua ku a nua, mukonda alulu; kiene kia lukila-bhu exi bhu Mahala O mundu anga a kuata ku longolola Mozé, exi: Tua-nda kunua-hi? Muene anga u dikola kua Jihova; Jihova anga u mu idikiza muẋi, o kia u te mu menha, menha mê ala kiá a fema. Bhenhobho bhene bhua a bhela o jingonge ni kijila; anga bhenhobho u a lola hanji. Hé u a ambela, uixi: Se u ívua kiambote o dízui dia Jihova, Nzambi ié, hé u bhanga kioso kia mu iukila ku mesu mê, ni u bhana o dítui ku itumu ié, hé u aiuka o ijiia iê iene ioso, ki ngi te dingi mahaxi ku thandu dié, né uhaxi umoxi ku mahaxi oso u nga te ku thandu dia akua Ijitu; kuma eme ngi Jihova, eme-muene ngi ku saka. Anga eza, a tula bhu Elimi, bhuala kuinhi dia fixi ni kiiadi ja menha, ni makuinhi sambuadi a máie; anga a ta kibangu bhenhobho bhu mbanduʼa menha. Anga a kuata dingi njila iâ, kutunda bhu Elimi, kionge kioso kia anʼa Izalaiele anga eza mu kikangalakata kia Sine, bhu kaẋi ka Elimi ni Sinai, kizuua kia katanu ku dikuinhi, mbeje ia kaiadi tunde bhu kukatuka kuâ mʼoxi ia Ijitu. O kionge kioso kia anʼa Izalaiele anga a kuata kulongolola Mozé ni Alá mu kikangalakatʼomo. Anʼa Izalaiele anga a zuela kua ene, exi: Tamano tua fuile ku lukuaku lua Jihova, mʼoxi ia Ijitu, kioso ki tua kexile mu xikama bhu mbanduʼa jímbia ja xitu, anga tu dia o mbolo, hé tu i lémbua; enu-phe mua tu katula, enu mua tu bheka mu kikangalakatʼumu, phala kujibha o mundu uosʼú ni nzala. Jihova bhenhobho anga u ambela Mozé, uixi: Talesa-ze, ngi mi nokesa mbolo i tunda mu diulu; mundu a kale mu tunda izuua ioso mu i nona bhoxi, a fikise ioso ia soko ku i dia kizuua kimoxi, ngʼa lole mba a ẋikina kuendela mu ngonge iami, mba kana. Kutula-phe mu kizuua kia kasamanu, a none ioso i soka kudia mu izuua iiadi, ioso iene mu nona izuua iamukuá i kale mu luiadi. Mozé ni Alá anga ambela anʼa Izalaiele, exi: Lelu mu ngoloxi mua-nda ku kʼijiia kuila Jihova muene ua mi katula mʼoxi ia Ijitu; o mungu ki kúkia mu kimene, mua-ndu mona o unene ua Jihova; mukonda muene ua mʼivu o kulongolola kuenu; Jihova mua mu longolola, etu tu akua-hi kuila mu tu longolola etu? Mozé anga u kumbulula dingi, uixi: Mu ki mona, Jihova kianda ku mi bhana kúdia xitu mu ngoloxi, ki kukia anga mu dia mbolo katé muekuta; mukonda Jihova ua mʼivu o kuzuela kuenu, ku mua mu longolola na-ku muene. Mbata etu, etu akua-hi? Ki etu mua tu longolola, kuma mua longolola Jihova. Mozé anga u ambela Alá, uixi: Ambela kionge kioso kia anʼa Izalaiele, a zukame bhu pholo ia Jihova; mukonda ua mʼivu o kulongolola kuenu. Anga ki bhita-phe kuila, kioso Alá kiala kuzuela ni kionge kioso kia anʼa Izalaiele, ene oso kiedi sui ku mbandu ia kikangalakata a mona kubenha kua Jihova kua monekena mu dituta. Jihova anga u zuela kua Mozé, uixi: Ngʼevu o kulongolola kua anʼa Izalaiele; a ambele-phe, kuila: Lelu mu ngoloxi iii, kumbi ki di koloka, mu dia xitu, o ki kúkia mu dia mbolo, mu ikuta; phala enu mu kʼijiie kuma eme Jihova, Nzambi ienu. Kutula-phe mu kumbi dia ngoloxi kueza tungumbe, kilômbo kioso kiezala; o ki kuaki mu kimene, dimume dia tula mu jimbandu joso ja kilômbo. O kia tuka dimume, ku mavu oso a kikangala-kata kua di kuu tumbundu tuofele, tuedi kala tumbuelekese tua matadi mvula, mukuâ ni kiene kuiza mukulakaji ku mbambi iavulu. Anʼa Izalaiele kia zubha ku ki mona, a dibhula mudiâ exi: O kiki kima kia-hi? kuma ka kʼijiia, kiluua a ki mona. Mozé anga u a ambela, uixi: O iii iene o mbolo, ia mi bhana Jihova phala ku i dia. Jihova ua mi tumu kiki: Nonenu-ku, kala muthu kioso kia mu soko mu kudia kuê; kifua kala muthu nganza, kala kia soko athu uala-nâ mʼonzo; muthu ni muthu nganza, oso kiá a mu kala mu balaka iê. Anʼa Izalaiele anga a ki bhanga; amoxi a nona kiavulu, o amukuá a nona kia tolo. O ki eza-phe ku i zonga mu nganza-nganza, ua nona kiavulu ki kua mu subhuka kima, o ua nona kia tolo ki kua mu kambe ue kima; kala muthu ua sokesa ni athu a mu kala bhu jiku diê, a tokala o kudia. Mozé anga u a ambela, uixi: Ibhue lelu ni ku i dia, kana muthu u zekesa-ku phala mungu. Maji-phe sai iá ka ẋikina kuívua Mozé, a zekesa-ku katé kuaki, a sanga muala maminhu, iii nuha kibuzu. Mozé anga u a temena. Izuua ioso anga a i nona kimene ni kimene, kala muthu kia mu soko mu kudia kuê; mukonda kiatua jinga o muanha-phe i sangumuka. Kutula kizuua kia kasamanu-phe, a nona kúdia kua luiadi, kifua nganza jiiadi kala muthu; o makota oso a kionge anga eza a ki tangela Mozé. Muene anga u a ambela, uixi: Kiene muene kia zuela Jihova; uixi: Mungu kizuua kiangene kia kunhoha, sabhalu ikola ia Jihova; kangenu ioso i mua mesena kukanga, lambenu ue ioso i mua mesena kulamba; o futa ioso i mu xia-ku, bhakenu-iu, phala enu mungu ki kúkia. Anga a i bhaka kizuua kienhókio katé kuáki, kala kia tange Mozé; maji ki ia bolo, ki iala ue maminhu. Bhenhobho Mozé, uixi: Iene i mu dia lelu; kuma lelu sabhalu ia ngene ia Jihova; lelu bhoxi ki mua-nda ku i sanga-bhu. Mu i mona mu izuua isamanu; kia kasambuadi-phe kia sabhalu, mu kizuuʼiki ki i kala-ku. Kutula-phe kizuua kia kasambuadi bhu kala athu amoxi-mu a tunda mu kunona, maji a lémbua; ka i sange-ku. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Katé bhebhi bhu mu suka ni kuxibhaka o itumu iami ni ijiia? Talenu kuma Jihova ua mi bhana o sabhalu, kiene kia mi bhela kizuua kia kasamanu kúdia kua izuua iiadi; Xalenu kala muthu bhu kididi kiê, kana muthu utunda bhu kididi kiê kizuua kia kasambuadi. Kala kiki, mundu a kala mu nhoha kizuua kia kasambuadi. Dibhata dia Izalaiele-phe anga exana kudiʼuku, exi, Maná; i di fuangana ku jimbutu ja jikuendulu, izela; o mu kanu u ívua ila kala jimbolo ja uiki. Mozé anga u amba, uixi: Kiene kia tumu Jihova ʼiki: Mu kuata nganza imoxi ia maná, mu i bhake katé ku miji ni miji, phala a mone kúdia ku nga mi dikila na-ku mu kikangalakatʼumu, kioso ki nga mi katula mʼoxi ia Ijitu. Mozé anga u ambela Alá, uixi: Kuata ímbia ia mavu, u te-mu nganza imoxi ia maná, u i bhake bhu pholo ia Jihova, ia kulunda ku miji ioso katé ku hádia ni hádia. Kala Jihova kia tumu kua Mozé, kiene ue Alá kia i bhake bhu pholo ia Umbangi, iú ua i lundu. Anʼa Izalaiele anga a dia maná mu makuinhi auana a muvu, katé kia bhiẋila ku ixi ia tungu athu; iá a dia jinga o maná katé kieza mu jimbámbe ja ixi ia Kanana. Nganza ji kala dikuinhi mu tenesa midila ia efah. O kionge kioso kia anʼa Izalaiele, anga a sendumuka mu kikangalakata kia Sine, enda jinjila joso ja tumu Jihova, katé kia te o kibangu bhu Lefidimi; kana-bhu-phe menha ma mundu kúnua. Bhenhobho o povo anga a di kuata ni Mozé, exi: Tu bhane menha, phala tu nue. Mozé anga u a ambela, uixi: Mua di kuatela-hi ni eme? Phala-hi mu bhumina Jihova? O mundu-phe bhenhobho dinhota dia a kuata; mundu anga a longolola Mozé, exi: Phala-hi ua tu katula mu Ijitu; phala ku tu jibha ni dinhota, etu ni anʼetu ni ibaku ietu? Mozé anga u dikola kua Jihova, uixi: O mundu iú ngʼa a bhanga kiebhi? Kua a xala kia ngó ku ngi bûba ni matadi. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Bhita bhu pholo ia mundu, ni adiakimi amukuá a Izalaiele, u ila-nâ kumoxi; ni mbangala ié u i kuata, ioso i ua betele na-iu o honga ia menha nda uie. Eme-ze ngi ku tuamenena kuenhoko, nga kèmana bhu ditadi bhu Holebe; eie-phe ua kà beta ditadi, mua kà fuafua menha, phala o mundu uoso a nue. Mozé anga u ki bhanga ku mesu a adiakimi a Izalaiele. Kididi kienhokio anga u ki luka uixi: Masahe, a ki luka ue Medibah, mukonda dia mvunda ia anʼa Izalaiele, mukonda ue a bhumina Jihova, exi: O ki tualʼiki, tuila Jihova tuala-nê, inga kana? Amaleke anga u vubuka bhenhobho, u lua ita ni Izalaiele bhu Lefidimi. Mozé anga u ambela Josuué, uixi: Sola makuenze, nda uie u lue ni Amaleke; eme mungu ngʼimana bhu thala ia kalundu, ni mbangala ia Nzambi ngi i kuata bhu maku. Josuué anga u bhanga kala kia mu tumu Mozé, u lua ni Amaleke; ni Mozé-phe ni Alá, ni Hule, anga a banda bhu thala ia kalundu. Anga kiia ni kubhita kuila, kioso Mozé kia leka o lukuaku, Izalaiele ala kota ku nguzu; o kia lu tulula o Amaleke muene u kala kota. Mozé-phe maku a mu suku; anga a katula ditadi, a mu tela-diu bhu kididi, muene hé u xikama-ku; ni Alá-phe ni Hule a mu fikidila maku, iú ku mbandu imoxi, iú ku mbandu ia mukuá; makuʼê anga a kolokota ni ku a leka katé kia tula o dikumbi. Josuué anga u buidisa Amaleke ni mundu uê ku mazu a xibhata. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Kiki soneka-kiu, ki kale musêndu mu divulu, u ki jimbuile ue mu mátui ma Josuué; kuma Amaleke ngi mu jimisa o mbutu, bhoxi a diulu u bhua-bhu. Mozé anga u tunga-bhu o kalatódio, u ka luka dijina dia Jihova-nisi anga u amba, uixi: Mukonda Jihova ua loka, Jihova u kala ni mvunda ni Amaleke ku tunda muiji kuiza muiji. Kiki Jétulu, nganga ia Midiiana, ukouʼa Mozé uevu ima ioso Nzambi ia bhange mu kuatekesa Mozé, ni mundu uê ua Izalaiele; kuma uevu ue kioso Jihova kia katula Izalaiele mu Ijitu. Jétulu, ukouʼa Mozé, anga u katula Zipola, mukaji a Mozé, kuma Mozé ua mu katuile aie ku bhata diâ, ni anʼê kiiadi a mala, dikota dijina diê Ngelexone; kuma uambe, uixi, ngi nzuangiza mʼoxi ia athu engi; ndenge dijina diê Eliiezele; kuma uambe, uixi: Nzambi ia tatʼetu ua ngi kuatekesa, ua ngi kudila ku xibhata ia Falaó. Jétulu, ukouʼa Mozé, anga uiza kua Mozé, u mu bhekela anʼê kiiadi a mala, ni mukaji ê; u mu sanga mu kikangalakata bhua te kibangu kiâ, bhu mulundu ua Nzambi; anga u ambela Mozé, uixi: Eme ngi ukouʼé Jétulu, ngeza ku ku kunda, nga ku bhekela mukajiʼé; ni anʼé kiiadi a mala muhetuʼé ueza-nâ. Mozé anga u tunda mu kauidila ukouʼê, u mu diundiula, u mu bhana jibeju anga a di kunda, a dʼibhudisa kioso kia zekele, hé a bokona mu balaka. Mozé anga u kunda ukouʼê kioso kia bhange Jihova kua Falaó ni kua akua Ijitu, mukonda dia jihenda ja kuatela Izalaiele, ni jihadi joso ja tale mu njila, ni kia a kuatekesa jinga Jihova, mu ku a kudila. Jétulu anga u sanguluka mu kuívua o mbote ioso ia bhange Jihova kua Izalaiele, ni kia a kudila ku akua Ijitu. Jétulu anga u zuela, uixi: A tane-ku Jihova ua mi kudila bhu maku a akua Ijitu, ni bhu maku a Falaó; ua kudila o kifuẋi kiki ku mualala ua akua Ijitu. O kiki nga kʼijiia kuma Jihova kota, jinzambi joso ndenge; mukonda enhó a di zangeleka ni ku mi tatesa, ua a katula o mahanha. Jetulu, ukouʼa Mozé, anga u kuata kibhaku kia kuoha, ni jisata ja Nzambi; Alá anga uiza, ni adiakimi oso a Izalaiele, a dia fesa ni ukouʼa Mozé, bhu pholo ia Nzambi. Anga kibhita-phe kuila, ki kuáki, Mozé u xikama mu fundisa o mundu; mundu uemana ua mu bhongolokela tunde kimene katé ngoloxi. Ukouʼa Mozé-phe kia zubha ku mu mona ioso iala mu bhanga ku mundu, uixi: Ihi ienhiʼii i uala mu bhanga ku mundu? Ua xikamenaʼhi ubheka ué ni mundu uoso ku ku imanena kiki, tunde kimene katé ngoloxi? Mozé anga u ambela ukouʼê, uixi: Mukonda o mundu iú eza kokuami, mu kuibhula kua Nzambi. Kioso, ene kia kala ni maka, eza kokuami, eme ni ngi fundisa bhu kaẋi ka muthu ni mukuâ, hé ngʼa tangela itumu ia Nzambi. Ukouʼa Mozé-phe, u mu ambela, uixi: Ki ki uabha, ki uala mu bhanga. Anda ku ku bhuidisa kia vulu, ni eie muene ni mundu uene uala-nâ; kuma kimbamba kiki kiavulu phala eie ngó, ku ki tena ubheka ué. Ivua-phe dízui diami, ngi ku bhane kaiula, Nzambi a ku kuatekese, eie u imanena o mundu bhu pholo ia Nzambi, maka mâ uenda ni ku a bheka kua Nzambi, uenda ni ku a longa o itumu ni ijiia, hé u a edikiza o njila ia tokala kuila, ni kikalakalu kia tokala kubhanga. Sota mu mundu, oso athu a tena, ala ni kilunji, akua uoma ua Nzambi, akua kidi, ka ẋikina kúdia mangonha, u a tese ku pholo; iá a tambula konda ia jimidi, iá a tambula konda ia jihama, iá a tambula konda ia makuinhi atanu, o iá dikuinhi-dikuinhi; ene-phe a kale mu fundisa o mundu iú thembu joso. O maka a makota, a ku bhekela-nâ eie; maka ofele-phe, ene a a tetulule mudiâ; mu kubhanga kienhókio, ua-nda kubhebhulula o kimbamba kié, ene ni a ku kuatekese ku ki ambata. Se eie u bhanga kienhiki, o Nzambi ue kiene kia ku tuma, eie-phe ua-nda ku laia kiengi, ni mundu uoso iú hádia ua kà bhiẋila ni kutululuka bhu kididi kiâ. Mozé anga u ívua dízui dia ukouʼê, u bhanga ioso kala kia mu ambela muene. Mozé anga u sola adiakimi akua kilunji mu axaxi ka Izalaiele ioso, u a ta ku pholo mu tambula konda ia mundu, o iá jimidi, o iá jihama, o iá makuinhi atanu, o iá dikuinhi-dikuinhi. Anga enhá a kala mu fundisa o mundu mu thembu joso; maka abhonzo a a bheka kua Mozé, maka ofele-phe ene a a tetulula mudiâ. Mozé anga u di xalesa ni ukouʼê, o muene hé uia ku bhata diê. Bhu mbeji ia katatu tunde kia tundu anʼa Izalaiele mʼoxi ia Ijitu, mu kizuua kia dianga kia mbeji ienhoio, a bhiẋila mu kikangalakata kia Sinai, Kia zubha kutunda bhu Lefidimi, a bhikila mu kikangalakata kia Sinai, anga a ta kibangu kiâ mu kikangalakata; Izalaiele hé u ta kibangu kiê mu mukáu ua mulundu ua lulama ni ua Sinai. Mozé anga u banda kua Nzambi, Jihova anga u mu ixana mu kaẋi ka mulundu, uixi: Uambela kiki o dibhata dia Jakobo, u ambela anʼa Izalaiele, kuila: Mua mono ioso i nga bhange kua akua Ijitu, enu nga mi ambata kala ku mabhabha a holokoko, eme nga mi bhiẋidisa kokuami. Kiki-phe, se mu tumaka muene dízui diami, se mu kuata o kikutu kiami, mu kala mu athu ami angene, mua di tungula ku miji ioso; kuma ioso mu ngongo eme muene ia ngi tokala. Enu-phe mu ngi kala mu utuminu ua jinganga jami, mu mundu uami uazele. Enhá ene o maka u ua kà tangela anʼa Izalaiele. Mozé anga uiza, uixana adiakimi a kifuẋi, hé u a zuelela o maka oso enhá a mu tumu Jihova o ku a zuela. O mundu-phe uoso anga etaiela kumoxi, exi: Ioso ia tange Jihova, iene i tua-nda kubhanga. Mozé anga u vutuila Jihova kioso kia zuela o mundu. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Eme nga-nda kuiza kokué; ngi ku tulukila mu dituta dia kitombe, phala o mundu a dʼivile kioso ki ngi ku zuelesa, phala eie ue a ku xikane katé ku hádia ni hádia. Kuma Mozé ua tangela Ngana kioso kia vutula o mundu ue. Jihova anga uambela Mozé, uixi: Ndeie ku mundu u a zelese, a di bonze lelu ni mungu, a sukule izuatu iâ. Akale plondo phala kizuua kia katatu; kuma mu kizuua kia katatu Jihova ua-ndu tuluka ku mesu a mundu uoso ku thanduʼa mulundu ua Sinai. O mundu ua kà a xindila jimbámbe ku mbandu joso, hé u a tangela, uixi: Di langienu! Ki mu bande ku mulundu, mba mu bhiẋila mu jimbambe jê, kuma uoso u tuta ngó mu mixinda ia jimbambe ja mulundu, a kà mu jibha. Ki bhua kàla dingi lukuaku lu mu kuata, kale a mu bûba ni matadi, mba a mu asa ni mufula; a kale muthu, a kale kibhaku, ka laie dingi; ki mu ivua mbungu ia xiki lujiji, kiene kiua ki mu banda ku mulundu. Kioso Mozé kia tuluka ku mulundu, iú ueza bhuala o mundu, u bonza o kifuẋi, anga a sukula o izuatu iâ. Anga u ambela o kifuẋi, uixi: Mu kala polondo, (mu di iudika) kizuua kia katatu; kana ku di kasanesa ni muhatu. Anga ki bhita-phe kuila, mu kizuua kia katatu ki kuandeka ngó kúkia, kua kuata kunumina ni kutelaka jinzanji ku mulundu ni dituta dia kitombe (dia bhiti-ku), ni koloneta ia xiki ni dízui dia suina kiavulu. Katé ni mundu ala mu kibangu a kala mu teketa. Mozé anga u tubhula o mundu ku kanga dia kibangu, mu kutakana ni Jihova; anga emana bhoxi dia mulundu. Mulundu uoso ua Sinai anga u kala mu tuka dixi, mukonda Jihova ua tulukila ku thandu diê muʼaxaxe ka túbhia, dixi diê anga di banda kala dixi dia kidijiku kionéne mulundu uoso anga u teketa, uia ni kutunguta kiavulu. O dízui dia koloneta anga di-ia ni ku di bandekeza o kusuina kuê; Mozé u zuela, Nzambi anga u mu vutuila ni dízui dia lomboloka. Jihova kia tuluka ku mulundu ua Sinai, u tula bhu thala ia mulundu; Jihova anga u ixana Mozé kubanda bhu thala ia mulundu; Mozé anga u banda. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Tuluka, u tendelele o mundu, ka bhume ni kusomboka bhu mbámbe, mbé kutalesa Jihova, phala ki bhu kale mundu ua vulu a fua muʼaxaxe kâ. Ni jinganga ue, ene mu zukama kua Jihova, a di zelese, phala Jihova kʼa kuame ni kalunga ka ku a balukila. Mozé anga u ambela Jihova, uixi: O mundu ka-nda kutena kubanda ku mulundu ua Sinai; kuma eie ua tendelela kuila: Xinda mbambe ku mulundu, u u kôlese. Jihova anga u mu ambela, uixi: Ndé, tuluka; phala u bande dingi ni Alá; Jinganga-phe ni mundu uoso ka bhumine kusomboka o mbambe, mu kubanda kua Jihova, phala Muene ka a kuame ni kalunga. Bhenhobho, Mozé, u tuluka kuala o mundu anga u a tangela imʼiii. Nzambi anga u zuela maka mosoʼama, uixi: Eme Jihova, Nzambi ié, nga ku katula mʼoxi ia Ijitu, mu dibhata dia ubhika. Kana kukala ni nzambi jengi bhu pholo iami. Kana ku di iudikila kiteka kiósonge, né kidifanganu kioso kia kima ki kala mu diulu ku thandu, mba mu ngongo bhoxi, mba mu menha kʼoxi a mavu. Kana ku i fukamena, kana ku i bheza; kuma eme Jihova, Nzambi ié, ngʼene ngi Nzambi ia difuba; ana ngʼa a bhesa kaxtiku mu ituxi ia jitata, katé ku mululu ni ku muláula ua iá a ngi zemba, ngi kuatela henda katé ku midi ia miji ua iâ a ngi zola anga aia ni kualuka ijiia iami. Kana kutumbula dijina dia Jihova, Nzambi ié, mu kingoho; mukonda kua Jihova kà kamba kuêla uoso u tumbula o dijina diê mu kingoho. Aiuka kizuua kia sabhalu, nda u ki kôlese. Kalakala mu izuua i samanu, u zubhe kikalakalu kiê kioso. Maji o kizuua kia kasambuadi-phe, kia sabhalu ia ngene ia Jihova Nzambi ié; mu kizuuʼiki kana kubhanga-mu kikalakalu kioso-kioso, né eʼmuene, mba monʼê ua diiala mba ua muhatu, né selevende ié ia diiala mba ia muhatu, né ibhaku ié, né musonhi ua ku tula mu lumbu lué; kuma mu izuua isamanu muene mua iudika Jihova o diulu ni ixi, ni kalunga, ni ima ioso iala-mu, anga unhoha kia kasambuadi; kia bhangesa Jihova kubenzela o kizuua kia sabhalu, iu ua ki kôlesa. Bhana ujitu kua tatʼenu ni mamʼenu, phala izuua ié i vule, mʼoxi i ku bhana Jihova, Nzambi ié. Kana kujibha mukuenu. Kana kuta phanda. Kana kunhana. Kana kutatela mukuenu umbangi ua makutu mu kima ka ki bhange. Kana kukala ni luimbi lua inzo ia mukuenu, kana kukala ni luimbi lua muhatu a mukuenu, né mukalakadi uê ua diiala mba ua muhatu, né ngombe iê mba bulu iê, né kima kioso-kioso kiangene kia mukuenu. Mundu uoso anga evua inuminu, a mono nzaji kutelaka, ni dízui a dʼivu dia koloneta, ni mulundu a u mono uala kuxongota dixi; mundu-phe kia mono ima iii a teketa, anga a bholoka, emanena ngó mu kanga. Anga ambela Mozé, exi: U tu zuelesa eie, tu ku ivue; kana dingi Nzambi ku tu zuelesa, phala ki tu fue. Mozé anga u ambela mundu, uixi: Kana kukala ni uoma; kuma Nzambi ueza ku mi lola, phala uoma uê u kale bhu pholo ienu, phala ki mu te ituxi. O mundu anga emana dikanga, Mozé ngó ua zukama ku kitombe kia xiti, bhuala Nzambi. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Ambela anʼa Izalaiele, kuma: Enu mua ki mono muene kuila nga mi zuelesa tunde mu diulu mu ngala. Ki mu kale-phe ni nzambi jengi hé mu ngi bunda na-ju kumoxi; kana ku di iudikila nzambi ja phalata, mba nzambi ja ulu. U ngi tungila kalatódio ka mavu, anga u ngi satela ku thandu diê; o sata jê ja kuoha, ni sata ja paze, ni ja jimbudi jé, ni ja jingombe. Bhuoso bhu kididi bhu ngi bhangesa dijina diami kufumanena-bhu, ngi ku sanga bhenhobho, anga ngi ku bhana kuzediua. Se uambe ku ngi tungila kalatódio ka matadi, a kale matadi a ngoho; kuma se ua a bhitisa felu, ua ngi fukuila na-ku. Kana kubandela ku matala ku kalatódio kami, phala o tuẋi ié ki i di dʼikize kuenhoko. O jiji jene o jingonge ji ua kà a tudila. Se u sumba mubhika ua Hebeleu, u ku bhikila mivu isamanu; maji o mu muvu ua kasambuadi-phe a tambule ufolo, u mu eha sé ku mu xinda kima. Hé ua bokuene ubheka uê, a tunde ubheka uê; se ua sakanene kiá, a tunde kumoxi ni muhatuʼê. Hé ngana iê muene ua mu bhana muhatu, iú ua mu vualela anʼa mala ni anʼa ahatu, muhatu ni ana, angene a ngana iê, muene u tunda ubheka uê. Mubhika-phe kia kèla kuma ngana iami nga mu zolo, ni muhatuʼami, ni ana, nguami kutambula ufolo, ngana iê-phe u mu bheka bhu pholo ia afundixi, anga u mu bhiẋidisa ku dibhitu, mba ku mikangalu ia dibhitu, ngana iê bhenhobho a mu kubule dítui ni sovela; u kala-phe kiá mubhika katé bhu ufuilu. Hé bhu kala diiala u sumbisa monʼê ua muhatu mu kala mubhika, ió-phe ka tunde dingi kala ki tunda abhika a mala. O ki kala ngana iê uambele ku mu lumba ukama ka mu uabhela dingi, ndandu jê a mu kule; maji katena ku mu sumbisa ku athu engi, kila kala ua mu tundu ufe. Hé ua mu sumbuila monʼê-phe ua diiala, ki kale u mu bhanga kala kia fuama kubhanga anʼê muene a ahatu. Hé uedi u sakana muhatu ua mukuá, iú-phe ni kúdia kuê, ni kuzuata, ni ifua ia tokala mu kusakana ka mu tebhunuina-iu. Hé u kamba ku mu bhanga ima itatu ioso iii, kikale-phe u mu eha ngoho sé kitadi. Se muthu u kuama mukuá katé kia fua, ió-phe muthu ua ku mu jibha ue, sé kufula. Hé ka kexi ku mu kanena ni ku mu batamena, ka ki bhange kiluelu, Nzambi iu ua ki bhitisa bhu makuʼê, ngi ku idikiza-phe kididi kuoso ku a lengela. Maji o muthu-phe se u kanena mukuâ ni kubhuma, anga u mu tela masunga, ni a mu jibhe, muthu ió né bhu kalatódio kami mu mu katula-bhu muene phala a fue ue. Uoso u kuama phaiʼiâ mba manhiʼâ, a mu jibha sè kufula. Uoso u nhana muthu hé u mu sumbisa, mba a mu kuata-nê bhu maku, a mu jibhe sè kufula. Uoso u xinga jindaka kua phaiʼâ, mba manhiʼâ, a mu jibhe sè kufula. Hé athu a kala mu zoka, o iú u beta mukuâ ni ditadi, mba home, maji ka fu, hé u kala ngó mu katela bhu hama, hinu kia balumuka, nʼa nhungu bhu kanga ni mbangala ié, iú-phe uoso ua mu beta ua jituka kiá mu mulonga; kikale ngó u mu futa thembu iê ia bhange bhoxi anga u mu sasa muene katé kieluka kiambote. Se muthu u beta mubhikʼê ua diiala mba ua muhatu, ni mbangala, mubhika nʼa fuila ku kibetu, a mu bhese kaxtiku sè kufula. Maji-phe se o mubhika u bhanga kiá kizuua kimoxi mba iiadi ni muenhu, ngana iê ka mu bhe dingi kaxtiku; kuma ua mu sumbu mu kitadi kiê. Hé bhu kala mala ala mu zoka, anga a kuama muhatu uala mu mikutu iiadi, anga ki mu bhangesa kuseluka mona, maji muene-ku ka nemana ni kima, a mu bhakesa muene mulonga, u bhana kioso kia mu xindi diiala uoso uavu muhatuʼê, u bhaka kala kia mu tetuluila adiakimi. Maji se bhu kala kalunga ni kunemana, kuabhu-phe, a bhane kiá muenhu mu muenhu, diesu mu diesu, dizu mu dizu, lukualu mu lukuaku, kinama mu kinama, kúbhia mu kúbhia, fidila mu fidila, kutua mu kutua. Se muthu u beta diesu dia mubhikʼê ua diiala, mba ua muhatu, diesu anga difua, ki kale u mu eha kiá ku ufuolo mukonda dia diesu die. Hé u sokola dizu dia mubhikʼê ua diiala mba ua muhatu, ki kale u mu eha kiá nʼaii ku ufuôlo mukonda dia dizu diê. Se bhu kala ngombe i lua diiala mba muhatu, muthu nʼa fue, ngombe mu i bûba ni matadi, ni xitu iê kana ku i dia; maji mukua ngombe muene muanʼuê, ka kala ni kituxi. Maji se a mu bhele kiá umbangi, o muene-phe ka i kuika, ií ia jibha muthu mba diiala mba muhatu, ngombe mu i bûba ni matadi, ni muene mukua ngombe mu mu jibha. Hé a mu xinda-phe kikúlu kia ku kudikula, mu kukula-phe muenhu uê kioso kia mu xindi kiene kia bhaka. Ngombe se ialu monʼa diiala mba monʼa muhatu, mu mu bhanga kala ki nga batulʼiki. Ngombe hé ialu mubhika ua diiala mba ua muhatu, ngana iê a mu bhane makuinhi atatu a xikulu ia phalata, o ngombe mu i bûba ni matadi. Se muthu u jikula, mba u kanda dikungu, anga u kamba ku di xita, ngombe mba bulu anga i fua mu dikungu, muthu ua kande o dikungu diê, u futa kitadi mu kibhaku kia mukuâ, maji o kibhaku kiafu ki kale kiá kia mukua dikungu. Se bhu kala ngombe i lua ngombe iangene ia mukuâ, anga i fua, ki kale o ngombe ia muenhu a i sumbisa, o kitadi a uana ngó mbambe o zulu; ni ngombe iafu, a i sesa. O ki kala ngombe ia hôlua, a kʼijiia kuma iene kúlua kiá okulu, o muene mukua ngombe iê ka i kuika, u futa-phe ngombe mu ngombe sé kufula, o ngombe iafu i kala iê. Hé muthu u nhana ngombe mba mbudi, nʼa i jibha, mba u i sumbisa, ngombe u i futa ngombe jitanu, o mbudi u i futa mbudi jiuana. Se muii a mu kuata uala kubula inzu ia ngene, anga a mu kuama hé u fua, ki bhu kala mulonga ua manhinga kua iú ua kuamʼô, mukonda diê. Maji-phe se o dikumbi dia bande kiá, ki kala kiá mulonga ua manhinga; ki bhinga-phe kiá o muii u futa ioso ia nhana, se kala ni kima kia futa na-kiu, a mu sumbisa mukonda dia uíii uê. Se kimbamba kia nhana a mu kuata na-kiu, ki kié hanji ni muenhu uê, ki kale ngombe, mba bulu, mba mbudi, u i futa mu luiadi. Se muthu u diuisa díbhia, mba kithádi kia mivide, mukonda uehela kibhaku kiê ni ki die mu díbhia dia mukuâ, ku idima iê muene, ni ku mivide iê muene, ioso ia beta kuuabha, kuene kua katula mu futa idima ia mukuâ ia diua. Se túbhia tua uama, anga tu kuata mu isaku ia sakela ku díbhia, ita ia tiliku anga i bhia, mba jimbutu joso kiluua a ji muna, mba díbhia dioso di bhia, uoso ua uika túbhia u futa muene ioso iabhi. Se muthu u bhakesa kua mukuâ, mba kitadi, mba imbamba ioso-ioso, anga a ki nhana mʼonzo ia iú ua bhake, o muii se a mu kuata u futa mu luiadi. Se muii ka mu kuata, mukuaʼnzo iê ki kale a mu bheka ku afundixi phala kuibhula kiambote se ua kuata lukuaku luê mu imbamba iangene ia mukuá. Se maka oso-oso a milonga ia kufika uiii, ki kale ngombe, ki kale bulu, ki kale mbudi, ki kale kizuatu, ki kale kima kioso kia jimbila, nganji anga u zuela, uixi: Kiki kimbamba kiami, ene oso kiiadi kiâ eza ni maka mâ ku afundixi; uoso-phe a mu êlesa kuala afundixi u futa mu luiadi kua mukuá. Se muthu u vuisa mukuá bulu, mba ngombe, mba mbudi, mba kibhaku kioso-kioso, anga ki fua, mba a ki kuama, mba ki jimbila sé muthu ku ki mona, bhu kaẋi kâ bhu bhita mulôko ua Jihova, se kidi kiene muene ka kuata-ku ni lukuaku luê ku imbamba iangene ia mukuá; mukua imbamba iê-phe ki kale u ẋikina, ka tena ku mu futisa kimbamba kia jimbila. Maji se a mu nhana-kiu ki kale u futa mukuâ o kimbamba kiê. Se-phe kia diua ku iama, a bheke o kisasu kioso kia subhuka-ku, mu umbangi; kia diua ka tena ku mu futisa-kiu. Se muthu u sobha kibhaku kua mukuá o ku aia anga a ki kuama mba kia fu, o mukua kiê kala-bhu, kikale a mu futa-kiu. Se mukua kiê iú bhobho, ka mu futisa-kiu dingi; se kiejile mu kunganhala, kifua ku ufunu, o kitadi kioso kia nganhala kia soko. Se diiala u bhomba kilumba, kiluua a mu ta iambu, anga u zeka-nê, ki kale u mu lemba kiá, a kale muhatuʼê. Maji se o phaʼiâ nguê muene ku mu bhana-ne, kiene kimoxi u bhana kitadi kala ki ene kulemba ilumba. Muloji kana ku mu ehela kulaia. Uoso u zeka ni kiama muthu ua ku mu jibha, sè kufula. Uoso u satela nzambi iengi, ki kua Jihova, kana, ió muthu ua ku mu jibha muene. Nzuángiza kana ku mu bhanga phulu, kana ku mu bhikisa; kuma enu uenu mua kexile mu jinzuángiza mʼoxi ia Ijitu. Kana kutatesa mutudi (ua muhatu) mba hukunhu. (file). O ki kala-phe u ki bhanga o ku a tatesa, anga ene a di kola kokuami, eme-phe ngʼa evua muene o kudikola kuâ; o ki uama o njinda iami, ngi mi jibha muene ku xibhata; ahatu enu a kà xala atudi, o anʼenu a kà xala jihukunhu. Se u bhana dikongo dia kitadi ku muthu ua tokala ku mundu uami, o muene uala ngadiama, ku kale u mukua kuvualesa kitadi kua mukuenu, ku kale ni ku mu futisa avasu. Se mukuenu ua mu tambula o kizuatu kiê mu ungunji, kikale u mu bhana-kiu kioso dikumbi kiluua di fua, kuma kiene o divunga diê, kiene ngó o kizuatu kia kuzuika o mukutu uê, kifua mukuenu u zeka ngoho? Kuma mu kuiza-ku, hé u dikola kokuami, ngi mu ivua; kuma eme nga lenduka, ngi mukua henda. Afundixi kana ku a bhubhidila; muthu a mu zangeleka kutumina o mundu kana ku mu zuela kiaiibha mba ku mu longolola. Kana kukokoloka mu kulumba ku idima ié ia dianga ni ku izunzu ié i u zunza mu matangi ma kukama jiúva. Anʼé a mala, a phande-kumbi, u ngi lumbila-nâ eme. Ni ku jingombe jé, ni ku jimbudi, kiene ki u bhanga; sambuadi dia izuua di bhanga mona ni mamʼâ, o kia kanake u ngi lumbila-nê eme. Kala kiki, mu kala mu athu ami a zele, mua di lumbila kokuami eme; mukonda dia kiki, kana kudia xitu ia sasaka ku iama mu mukáu; kikale mu i tela jímbua. Kana kuenda ni kabódio; kana kuta lukuaku lué ni mukua phulu, phala ku kala u mbangi ia makutu. Kana kukaiela kizulututu kia mundu, mu bhanga kima kiaiibha; né mu kufúnda, kana ku kaiela o mundu a mesena kudiodia mulonga. Né mu kubatuila ngadiama, ku mu lungisa, se ua kambe kulunga. Ki u sanga o ngombe ia nguma ié, mba o bulu iê ia jimbidila, eie u mu bhekela-iu muene, sè kufula. Ki u mona o bulu ia ió ua ku zembe, ia zeka bhoxi ni kimbamba kia mu tundu, manhi u kamba ku mu kuatekesa? Kana kusomboka, u mu kuatekesa muene kusukunuka-bhu. Kana kudiodia mulonga, phala ngadiama nʼa kambe kulunga, se uala ni kidi kiê. Ku maka ma makutu tunda-ku, a ku xale dikanga. O ua kambe kikuma, ni ió ua iuka, kana ku mu jibha; kuma eme ki ngi ẋikina kulungisa kisuéia. Kana kutambula kitadi kia ku ku bhomba, kuma kitadi ki bheka ufuófo ku akua mesu; ki bheka kuila, o maka a ió uaiuka, ela mu kubhengalala. Nzuángiza ue kana ku mu bhikisa; kuma enu muejiia muxima ua nzuángiza, mbata enu uenu mua kexile mu jinzuángiza, mu Ijitu. O mavu mu a dima mivu isamanu, mu bhongolole o ibundu ia kuima kuê kuoso; muvu ua kasambuadi-phe a zeke, a kale ngó, kana ku a dima; phala o ngadiama ku mundu ué a die; o ia xala-ku, ni xitu mu iangu ji die. Izuua isamanu i u kalakala o thonga ié ioso, kia kasambuadi-phe u ki nhoha; phala ni ngombe ié ni bulu ié i nhohe; phala ue ni monʼa kahatu kê ni nzuángiza a sunge nguzu ióbhe. Ima ioso i nga mi tendelelʼiii, alukenu-iu; kana kutumbula nzambi jengi; o dijina diâ mu kanu dié ki di bhite-mu, mba ku ji banza ngó. Lutatu ku muvu, mu ngi bhongolokela ku fesa. Kizokola kia dianga ki mu kuata, kia jimbolo jʼòsusu; sambuadi dia izuua mu dia jimbolo jakambe felemendu, kala ki nga mi tumu, izuua i nga xindi ku mbeji ia Abibe, kuma iene o mbeji i mua katuka mu Ijitu; ki bhu kale muthu uiza-phe ni maku a hatu bhu pholo iami. Ni kizokola kia idima ia dianga, kia ibundu ia kutomona, kioso ki mu mateka kudia-ku ku muanu uenu ua kudima mu díbhia; ni kizokola kia kumuna idima ki batuka o muvu, kioso ki mu zubha ku bhongoluela ku bhata o ima ioso ia tundu mu kukalakala kuenu ku mábhia. Lutatu ku muvu, mala enu oso a di bheka bhu pholo iami, ngi Jihova. Kana kubhaka o manhinga ma sata iami kumoxi ni jimbolo jala ni felemendu; o banha ia fesa iami ki i zeke katé kuaki. O ibundu ioso i dianga kúbhia ku ibundu ienu i tunda mu mavu, mu i bheka mʼonzo ia Jihova Nzambi ienu. Mona hombo kana ku mu lambela mu lete ia mamʼâ. Talesa, ngi tuma anju iami ku mi diangela ku pholo ienu, phala a mi lange mu njila iii, mbé a mi bheke ku kididi ki nga mi iudikila. Di tumienu-nê kiambote, mu ivue dízui diê; kana ku mu xibhaka, kuma kà ẋikina ku mi loloka o kubhukumuka kuenu; mukonda o dijina diami diala mua muene. O ki kala-phe mu ivua muene o dízui diê anga mu bhanga ioso i nga zuela, eme-phe ngi kala ngi nguma ia jinguma jenu, ngi zoka ni ió a zoka ni enu. Mbata o anju iami i mi tuamena phala ku mi bheka kuala o Mamodi, ni Mahiti, ni Mapelezi, ni Makanana, ni Mahivi, ni Majebusi; o ene-phe ngʼà a batula-mu; enu-phe kana kufukamena o nzambi jâ, kana ku ji diundila mba eie ua kà fikisa o imbamba iâ ia bhanga; inda ene mua a sengulula muene, o iteka iâ mu i bula-bula. Enu-phe mua kà bhikila ngoho Jihova Nzambi ienu, o muene-phe anga u ta o kizediuise kiê ku mbolo ienu, ni ku menha enu; o mahaxi muʼaxaxe kenu ngi a katula-mu. Mʼoxi ienu ki mu kala muhatu u seluka, mba u kala mbaku; o konda ia izuua ienu ngi i tenesa muene. Ngi tumikisa uoma uami bhu pholo ienu, kuma uene u bhesa lusolo ifuẋi ioso i mua kà sanga; ngi bhangesa kuila o jinguma jenu ji mi bhana makunda mu ku mi lenga. Ngi tumikisa ue madimbuende ku pholo ienu, ende ni kukaia o Mahivi, ni Makanana, ni Mahiti, bhu pholo ienu. Ki ngʼa a kaie-phe bhu pholo ienu muvu umoxi ngó, phala ixi ki i biluke mukáu ua hatu ua kambe athu, o iama i mi bhanga phulu anga ienda ni ku mi vudila. Ngʼa kaia-phe mu kasosa-kasosa, katé enu ki mu sokoloka, anga mu lundula ixi. Ngi ta mbambe ienu tunde mu Kalunga Kakusuka katé mu Kalunga ka akua Fidíxia, tunde mu kikangalakata katé mu honga ia Eufalate; mbata akuaʼxi ioso a tungu mumu, ngʼa a bhakula bhu maku menu, phala enu-phe muende ni ku a kaia katé kia bhua-mu. Enu ki mu te-nâ kikutu kia ukamba, né ene, né o jinzambi jâ. Ka tunge dingi mʼoxi ienu, phala ka mi tese ituxi kokuami; kuma se mu bheza jinzambi jâ, mu fua muene mu múkala. Anga u ambela Mozé, uixi: Banda kunu kua Jihova, ni eie ni Alá, ni Nabade ni Abihu, ni makuinhi sambuadi a adiakimi a Izalaiele; muà suke mu kanga ni kubheza; Mozé ngó ubheka uê u zukama kua Jihova; maji o ene-phe ka zukame-ku mba o mundu ue u banda-nê. Mozé anga uiza u tangela o mundu maka moso ma Jihova, ni mabatuilu mê ma milonga; mundu uoso anga etaia ni dízui dimoxi, exi: Maka moso ma tange Jihova, ene muene u tu bhanga. Mozé anga u soneka maka moso ma Jihova, anga u di meneka mu kimene, u tunga kalatódio mu betekete ia mulundu, u imika kuinhi dia philadi ni kiiadi, ua fikisa mu kuinhi dia muiji ni Kiiadi ia Izalaiele. Anga u tuma minzangala ku anʼa Izalaiele, kuia mu kubhakula jisata ja kuoha, a jibha jisata ja paze, ja jingombe ja satela Jihova. Mozé anga u tambula mbandu ia mukuá ia manhinga, u ma ta bhu jimbasinha, o mbandu ia mukuá u i sangela ku kalatódio. Anga u kuata divulu dia kikutu, hé u tanga-mu hanji, mundu uoso iú uivua; anga amba, exi: Ioso ia tange Jihova, iene i tu bhanga, tu tumaka muene. Mozé anga u katula o manhinga, u a sangela ku mundu, uixi: Talenu, manhinga ma kikutu, kia te Jihova ni enu, ku thandu dia maka osoʼá. Kia zubha kubhanga kiki, Mozé ni Alá a banda ni Nadabe ni Abihu, ni makuinhi sambuadi a adiakime a Izalaiele; anga a mona Nzambi ia Izalaiele, kala inama ua i tula ku mateia ma azulu, mukuâ ni matadi ma safídia, mesu a bhitakena kala uala mu tala o diulu. Adiakimi enhá, a a solo mu anʼa Izalaiele, muene ka a zengela lukuaku luê; bhenhobho a mona Nzambi, anga a dia, a nua. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: banda kunu ko kuami mu mulundu, u kale muenhomo; eme-phe ngi ku bhane ibasakasa ia matadi, ni ngonge ni kitumu, ioso i nga soneka, phala u kale mu ku a longa-iu. Mozé anga u balumuka bhenhobho, ni dikuenze diê Josuué, uene ku mu xibhidila; o Mozé kia mu banda mu mulundu kua Nzambi, u ambela adiakimi, uixi: Tu kingienu hanji bhenhobho, katé ki tuiza, tu mi sange; talenu-phe, Alá ni Hele ene mua xala-nâ; uoso uala ni maka, eza-nâ kua ene. Mozé anga u banda mu mulundu. Mulundu uoso-phe a u vungina ku dituta. O kubenha kua kizunda kia Nzambi-phe, kua xala ku thandu dia mulundu ua Sinai, dituta dia u vungina mu izuua isamanu, o mu kizuua kia kasambuadi-phe, Jihova anga u ixana Mozé, ua mu ixanena mu kaẋi ka dituta. O kubenha kua kizunda kia Jihova, anga ku kala kala kitúbhia kia muzukuta kia uama bhu zoko-zoko dia mulundu, ku mesu ma anʼa Izalaiele. Mozé anga u bokona mu kaẋi ka dituta, u banda mu mulundu; Mozé anga u kala mu mulundu muenhomo makuinhi auana a izuua ni makuinhi auana a usuku. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Ambela anʼa Izalaiele a ngi bhekele ujitu ua ku di fikisila. Ku athu oso a zanguka muxima iâ, mu kubhana ni kieha, kuene ku mu ngi tambuila ujitu uami. Ujitu u mu ngi tambuila uenhú: ni ulu, ni phalata, ni ngôndo, ni jingoji ja azulu, ni ja pulúpula, ni ja kalumezim, ni linhu ia fina, ni ndemba ja jihombo, ni ibha ia ilumbe ia jimbudi ióteke ni husu, ni ibha ia kiama kia menha, ni mabaia ma muẋi ua xitimi, ni maji ma kandeia, ni fufuta ia mazumba phala maji a kuuesa ni amukuá phala o isensu ue ia dixi dia dizumba, ni matadi ma sardonika, ni matadi ma mukuá ma kusokeka ku efodi ni ku kixita-thulu. A ngi iudikile kibúta kikôla phala ngi tunge muʼaxaxi kâ. Kioso ki ngi ku idikiza, kiene kidifua ki u fikisa, ni balaka ni imbamba iê ioso, kiene muene ki u i iudika. A iudika ue álaka ia muẋi ua xitimi; o kulebha kuê kôvadu jiiadi ni kaxaxi, o kuzanza kuê kua kôvadu ni kaxaxi, kuzonga kuê kua kôvadu ni kaxaxi. Anga u i xiia ulu ua fina ni moxi ni ku kanga, u i kondoluesa dikoloua dia ulu ku mizumbu iê. Uiẋika ue ni malenge auana a ulu, anga u a sokeka bhu thungi jê jiuana; malenge aiadi ku mbandu imoxi, malenge aiadi ku mbandu ia mukuá. Anga u iudika ni mikambu ia muẋi ua xitimi; mikambu anga u i xiia ni ulu. Mikambu iii, u i bhitisa mu malenge ku mbandu jiiadi ja álaka, i kala ia kuambatela álaka. Mikambu i kala muene mu malenge ma álaka, ka i fomona-mu dingi, kana. O moxi dia álaka u ta-mu umbangi uoso u nga-nda ku ku bhana. U iudika ue ni kibhuna kia kiadi, ki kale kia ulu ua fina; kulebha kuê kovado jiiadi ni kaxaxe, kuzanza kuê kôvado ni kaxaxi. Anga u iudika ue ni jixelube jiiadi ja ulu; ufunu ua kusula u bhita-bhu; ji suka bhu pondo ni pondo ia kibhuna kia kiadi. Ku sungu ia kunu ku kala xelube imoxi, ku sungu ia koko xelube ia mukuá; ji di kuatenena kumoxi ni kibhuna kia kiadi ku ji sungu jê. Jixelube jiji jʼòleka o mabhabha mâ bhulu, anga ji vungina o kibhuna kia kiadi ni mabhabha mâ, jene kiiadi kiâ ji di bhana jipholo; o jipholo jâ ji bhetamene-phe ku kibhuna kia kiadi. Kibhuna kia kiadi u ki ta ku thandu dia álaka; o moxi dia álaka, u ta-mu umbangi uoso u nga-nda ku ku bhana. Bhenhobho bhene bhu tu takanena jinga, ki ngiza kokué; bhu thandu dia kibhuna kia kiadi, bhene bhu nga kà zenzamena mu ku ku zuelesela mu kaẋi ka jixelube jala ku thandu dia álaka ia umbangi, o ima ioso i ngi ku tuma kuambela anʼa Izalaiele. U iudika ue ni meza ma muẋi ua xitimi; o kulebha kue ku kale kua kôvado jiiadi, kukula kuê kôvado imoxi, kitala kiê kôvado ni kaxaxi. Meza u a folala ni ulu ua fina, u a ta ni dikoloua diê dia ulu di a kondoloka ku mizumbu iê. Ku bhita ue dibaia di kondoloka mu inama ia meza, kukula kuê ku kale kua dikanda dia lukuaku; ku dibaia ue ku bhite makembu a ulu. U iudika ue ni malenge auana a ulu, eie hé u ta o malenge mu jithungi ja inama iê iuana. O malenge a zukame mu dibaia dia kondoloka, phala ma kale ma kutela mikambu ia kuambatela meza. U iudika ue ni mikambu ia muẋi ua xitimi, anga u i xiia ni ulu, mikambu i kale ia kuambatela meza. U iudika ue ni malonga mê, ni jingutu jê, ni itutu iê ia fuama, ni jinganza jê ja mubhaku ua makunua; jene joso ji kale ja ulu ua fina. O ku meza-phe u ta jinga-ku o jimbolo ja ku ngi tela sata, ji kale jinge bhu pholo iami izuua ioso. U iudika ue ni kandeia ka ulu ua fina; ufunu ua kusula u bhita-bhu mu iudika kandeia, ni inama iê ni lumbungu luê, ni kopho jê jedi ni kixina ni itulu iê, iene ioso a i sudila kumoxi; ku kala ue thangu jisamanu ji tunda mu jimbanji jê, mbandu iii ia kandeia thangu jitatu, o mbandu ia mukuâ thangu jitatu; luthangu lu kala ni kopho jitatu jedi kala itulu ia mumendouela ni kixina kiê ni kitulu; luthangu lu kala ni kopho jitatu jedi kala itulu ia mumendouela, ni kixina kiê ni kitulu; thangu joso jisamanu ji tunda ku kandeia, kiene; maji o ku kandeia kuene ku kala kopho jiuana jila kala itulu ia mumendouela, ni ixina iê ni itulu iê; thangu jiiadi ji kala ni kixina kimoxi, iene ioso a i sudila kumoxi; thangu jiiadi ji kala ni kixina kimoxi, iene ioso a i sudila kumoxi; thangu jiiadi ji kala ni kixina kimoxi, iene ioso a i sudila kumoxi; Kifua thangu jisamanu joso ja tundu ku kandeia, thangu jiiadi kixina, thangu jiiadi kixina. Ni kixina ni jithangu ji kala kima kimoxi ni kandeia; iene ioso a i sudila kumoxi, ia ulu uòkenze. Ku thandu diê u ta-ku jikandeia ji kala sambuadi; a ji sendela jinga phala ji muikine bhu pholo ia kandeia bhuoso bhu kemana; ua kà iudika ue sambuadi dia jikandeia nʼu ji te bhu thandu diê phala a ji bambule jinge ni kumuikina bhuala kandeia. O itokelu iê ni ijiminu i kala ia ulu uòkenze. Talendu ia ulu ua kenzuluka i ia-mu, mu kuiudika kandeia kene, ni ima iê ioso iamukuá ia tokala-ku, o ulungu uê uene ua ku idikiza mu mulundu. U iudika balaka ni kuinhi dia kulutina, ji kala ja linhu ia fina io uinde, ni azulu, ni púlupula ni kalumezim; mu ku ji iudika ata-ku ni jixelube ji tunga mesene ia mulongo. O kulebha kua kulutina imoxi, kukala kua makuinhi aiadi ʼa kôvado ni nake; o lubongo luê lu kala kôvado jiuana; o jikulutina joso ji sokela kumoxi. Kulutina jitanu a ji tungila kumoxi, kifua thanga; kulutina jitanu a ji tungila kumoxi; kifua thanga iamukuá. Ku muhuhu ua thanga imoxi, u ta-ku mazanzu ma azulu, bhu i takanena ni mukuâ; ni ku thanga iamukuâ, ku muhuhu uê ua suku ku kanga, kiene kimoxi. Makuinhi atanu a mazanzu ma kala ku muhuhu ua thanga imoxi, makuinhi atanu a mazanzu ma kala ku thanga ia mukuá; mazanzu ma di lulama mu-diâ. U iudika ue ni makuinhi atanu a jikoloxete ja ulu, phala kutakanesa kumoxi jithanga ja jikulutina ni jikoloxete; balaka ioso anga i kala imoxi. U iudika ue ni jikulutina ja jindemba ja jihombo, ji kala thanga ia kubhitisa ku thandu dia balaka; u iudika kuinhi dia kulutina ni kulutina imoxi. Kulutina imoxi i kala makuinhi atatu a kôvadu mu kulebha, o lubôngo luê kôvado jiuana; kuinhi dia mbongo ni mbongo imoxi, jene joso ji kala midila imoxi. Kulutina jitanu u ji tungila kumoxi, kifua thanga; kulutina jisamanu u ji tungila kumoxi, thanga ia mukuá; o kulutina ia kasamanu u i budika ku thandu dia muelu ua balaka. U iudika ue makuinhi atanu a mazanzu ku muhuhu ua suku ku kanga ku thanga imoxi, ni makuinhi atanu a mazanzu ku muhuhu ua suku ku kanga ku thanga ia mukuá. U iudika ue makuinhi atanu a koloxete ja ngondo, u ji ta mu mazanzu, phala kutakanesa o balaka i kale imoxi. O mbandu iamukuá ia kulutina ia subhuka, mbandu ia di te-ku ia zenzama, iene i vungina balaka ku dima diê. O kôvadu imoxi ku mbandʼuku, ni kôvadu iamukuá ku mbandu ioio, ia di te-ku mu kulebha kua jikulutina ja balaka, kifua iene i bhiẋidisa jikulutina bhoxi ku mbandu ni mbandu phala ku i vungina. U iudika dingi ni divunga dia balaka, di kala dia ibha ia ilumbe ia jimbudi ióteke ni husu, ni divunga dia mukuá dia ibha ia kiama kia menha o nzûndu, diene di suka ku thandu. U iudika ue mabaia ma balaka ma muẋi ua xitimi, emana kala jingunji. O mabaia iâ kulebha kuê kuinhi dia kôvado, o kuzanza kuê kala dibaia di kala ni kôvadu ni kaxaxe. Kukala inama iiadi bhoxi dia dibaia, o dibaia di kuata ni phidika; kiene ki u iudika mabaia oso a balaka. O mabaia iâ a balaka, ua iudika makuinhi aiadi a dibaia ku mbandu ia bhana ku sulu. U iudika ue makuinhi uana a ibaka ia phalata i kala ni mazungu, i kala bhoxi, mu bokuena o inama ia mabaia, kala dibaia ni inama iê iiadi, bhoxi bhu kala ibhaka iiadi ni mazungu. Mbandu ia kaiadi ia balaka i bhana ku suku u i iudikila makuinhi aiadi ue a dibaia. Ma kala ue ni makuinhi auana a ibaka ia phalata; dibaia ibaka iiadi, dibaia ibaka iiadi. O xilu dia balaka dia bhela ku mufuila-kumbi, u di iudikila mabaia ma samanu. Nʼu iudika ue mabaia aiadi phala jithungi ja balaka, ku mbandu jene kiiadi kiâ, kiene. Mabaia iá bhoxi a takana kumoxi, o bhulu ue a takanena mu dilenge. Mabaia aiadi iá kiene ki u a bhangʼiki; kiene ki u bhanga ni mabaia aiadi u ua te mu jithungi jene kiiadi kiâ. Nake dioso dia mabaia ni ibaka iâ ia phalata kuinhi dia kibaka ni kisamanu, kala dibaia ni ibaka iiadi bhoxi, dibaia di kala ni ibaka iiadi bhoxi. U iudika ue ni mikangala ia muẋi ua xitimi; mikangala itanu ia kukuata mabaia a mbandu imoxi ia balaka, mikangala itanu ia kukuata mabaia a mbandu ia mukuá ia balaka, mikangala itanu ia kukuata mabaia a xilu a bhela ku mbandu ia mutudila-kumbi. O mukangala ua kaẋi, u bhita mu mabaia tunde ku thungi katé ku thungi. O mabaia ua xiia ue ulu, malenge mâ ma kala ue ma ulu mu bhitila o mikangala; ni mikangala iene u i xiia ulu. Balaka u i ximbika kienhiki, o ulungu uê uene ua ku idikiza ku mulundu. U iudika ue ni mvéu ia kibatulu kia azulu, ni púlpula, ni kalumezim, ni linhu ia fina iòuinde kiambote; ku kala ni jixelube jòiudike ku ufunu ua mesene ia mulongo. O mvéu iii ia kibatulu, anga a i nhenga mu philadi jiuana ja muẋi ua xitime, uófolale ni ulu; o jiphiladi ji kuata mu ibaka ia phalata bhoxi. O kibatulu anga u ki nhengena ku jikoloxete, o mu xilu muenhumu u bheka-mu álaka ia umbangi; kibatulu kiene ki bhita bhu kaẋi ka kididi kikôla ni kididi kikôla kinéne. O kibhuna kia kiadi u ki tula ku thandu dia álaka ia umbangi mu kididi kikola kinéne. O meza ma kala ku kanga dia kibatulu, kifua mu kololo, ma di lulama ni kandeia; kandeia ka kalela ku mbandu ia sulu, o meza ma kalela ku mbandu ia kusuku. U iudika ni dibeka dia kuxita bhu muelu ua balaka, di kala dia azulu, ni púlupula, ni kalumezim, ni linhu ia fina iòuinde, ufunu ua mesene ia jinjikita u bhita-bhu. O dibeka, didi, u di iudikila philadi jê jitanu ja muẋi ia xitimi, u ji folale ulu; jikoloxete jê ji kala ja ulu, U iudika ue ni kalatódio ka muẋi ua xitimi, kulebha kuê kôvado jitanu, kuzanza kuê kôvado jitanu; mbandu jê jene kiuana kiâ ji sokela kumoxi; o kitala kiê kôvadu jitanu. U iudika ni jimbinga ji kala bhu jithungi jê jiuana, ji kuatenena koko, ki ji ẋikina ku ji katula-ku; kene koso anga u ka xiia ngôndo. U iudika ue ni jímbia jê ja kuambatela o utókua, ni jipá jê ni jimbasinha, ni jingalufu, ni iomuenu ia kuambatela o makala a túbhia; iselengenhe iê ioso iii, i kala ia ngôndo. U iudika ue ni kiseselu kia ngôndo kila kala uanda; o ku jithungi jê jiuana u iudikila-ku malenge mauana. Uanda iú u kondoloka o kalatódio, o malenge iá ua kondoluesa mu jimbandu ja kalatódio, phala o ditala dia uanda di suke ngó muʼaxaxe ka kalatódio. Anga u iudika ue ni mikambu phala o kalatódio, mikambu ia muẋi ua xitime, anga u i xiia ni ngôndo. Mikambu a i ta mu malenge mu jimbandu ja kalatódio, phala mu kuambata o kalatódio ni ikale mu jimbandu. O kalatódio u ka iudika ka mabaia, o moxi ka kala kitutu ngó, kala kioso kia ku idikiza ku mulundu. U iudika ue ni kithâdi kia balaka; ku mbandu iê ia mediia ku sulu, o kithâdi ki kala ni jikulutina ja linhu ia fina iòuinde, mbandu imoxi i kala hama ia kôvadu mu kulebha. O jiphiladi jê ue ji kala makuinhi aiadi, ni ibaka iê makuinhi aiadi, ia ngôndo ioso; ni jingôua ja kunhengena jikulutina, ni jiphidika ja philadi, ji kale ja phalata. Kiene ue kimoxi ku mbandu ia kusuku ku kala jikulutina, kulebha kuê hâma ia kôvadu; o makuinhiʼê aiadi a jiphiladi ni makuinhiʼê aiadi a ibaka i kala ia ngôndo ioso; o jingôua ja kunhengena jikulutina, ni jiphidika ja jiphiladi, ji kala ja phalata. O bhu kuzanza kua kithâdi, ku mbandu ia mutudila-kumbi, ku kala jikulutina kulebha kuê makuinhi atanu a kôvadu; jiphiladi jê dikuinhi, ibaka iê dikuinhi. Kiene ue kimoxi bhu kuzanza kua kithândi ku mbandu ia mutundila-kumbi, makuinhi atanu a kôvadu. Kala kiki, ò jikulutina ja mbandu imoxi ia muelu, ji kala kuinhi dia kôvado ni kitanu; jiphiladi jitatu, ibaka itatu. O ku mbandu iamukuá ia muelu, jikulutina jê kuinhi dia kôvadu ni kitanu; jiphiladi jitatu, ibaka itatu. O ku muelu ua kithâdi ku kala dibeka dia makuinhi aiadi a kôvado, dia azulu, ni púlupula, ni kalumezim, ni linhu ia fina iakuinda, ufunu ua mesene ia jinjikita; jiphiladi jê jiuana, ibaka iê iuana. Jiphiladi joso ja kithâdi ji bhita mu jimbandu, a ji kondoluesa jiphidika ja phalata; o jingôua jê ji kala ja phalata, maji o ibaka iê ia ngôndo. Kithâdi kioso bhu kulebha ki kala kia hama ia kôvadu, o bhu kuzanza makuinhi atanu a kôvadu, o kitala kia kôvadu jitanu, o jikulutina jê ja linhu ia fina iakuinda, maji o ibaka iê ia ngôndo. O ku imbamba ioso ia tokala mu balaka, ni mu ikalakalu ioso ia ku i ximbika, ni jiphapha jê, ni jiphapha ja kithâdi, ji kala ja ngôndo. Eie-phe ua kà tuma anʼa Izalaiele, a ku bhekele maji a zele a mudiva, a tunda mu kukama jinjotona, phala kuuika o kandeia; mbé o kandeia ka kale mu uama izuua ioso. O mu balaka ia kutakanena, bhu kololo, bhua bhiti o kibatulu, umbangi anga u kala mu xilu, bhene bhu kala o kandeia; Alá ni anʼê ene a ka tambula konda, tunde ngoloxi katé kimene, bhu pholo ia Jihova; ki kala kijila kiâ, kutunda muiji, kuiza muiji, ku ana Izalaiele. Ua kèxana phange ié Alá ni anʼê a mala, mu kaẋi ka anʼa Izalaiele, nʼa ku zukame, u a unde ku ngi kalakela ku unganga; ni Alá, ni Nadabe, ni Abihu, ni Eliezale, ni Itamale, ni anʼa Alá. Ua kà iudika izuatu ia kuzela ni kuiuka phala phange ié Alá, izuatu ia kuuabha ni kukemba. Ua kà zuelesa ue jimesene oso ejiia kiambote, nga undu ni uhete ku muxima, a kuate kutunga izuatu ia Alá, phala ku mu lumbila, mbé ende ni kubhanga o kikalakalu kiami kia unganga. O izuatu-phe ia ka iudika, ienhiʼii: Ni kixita-thulu ni efodi, ni mbinza, ni divunga dia makembu, ni kijinga, ni phonda; a kà iudika izuatu ia kuzela ni kuiuka phala phange ié Alá ni anʼê a mala, phala a ngi kalakele ku unganga. A kuata ni ulu, ni azulu, ni pulúpula, ni kalumezim, ni linhu ia fina. O ki u iudika efodi, i kala ia ulu, ni azulu, ni pulúpula, ni kalumezim, ni linhu ia fina iòuinde, ufunu ua mesene ia mulongo. I kala ni fita jiiadi ji bhita bhu isuxi, phala kutakanesa o mbandu ia mu thulu ni mbandu ia ku kunda, phala i kale iene imoxi. O phonda iê iuabha, phala ku i kutila ku mukutu, i kale iene imoxi ni efodi iene, ki i di kalela, kana; a i iudika ni ulu, ni azulu, ni pulúpula, ni kalumezim, ni linhu ia fina iòuinde. U katula ue ni matadi aiadi a sardónika, anga a seta-ku o majina moso ma anʼa Izalaiele; majina masamanu a kala ku ditadi dimoxi, o majina masamanu ma xala-ku ma kala ku ditadi diamukuá, kala kioso kia a vuala ku iubha iâ. Ua kà a iudika ni ufunu ua mesene mukua kuiudika jisineta, uene u bhita-bhu, phala kuseta majina ma anʼa Izalaiele ku matadi maiadiʼama; anga a ma sokeka mu makuatelu ma ulu. Matadi maiadi enhá, anga a ma jika ku jifita ja efodi ji bhita bhu isuxi, phala a kale matadi ma dilembalelu dia anʼa Izalaiele; Alá ki aia jinga bhu pholo ia Jihova, u ambata majina mâ bhu isuxi iê iiadi, phala Ngana a a te muxima. Uiudika ue ni makuatelu ma ulu, ni malubhambu maiadi ma ulu uóxise kala jingoji, malubhambu enhá a kuata mu makuatelu. U iudika ue ni muxila ua kuzambuila, ufunu ua mesene ia mulongo u bhita-bhu; ufunu uê u kala uene umoxi ni ua efodi; u u iudika ni ulu, ni azulu, ni pulúpula, ni kalumezim, ni linhu ia fina iòuinde, kiene ki u u bhanga. U u budika, phala mbandu jê jiuana ji sokela: o kulebha kuê kànda dia lukuaku, o kuzanza kuê ue kànda dia lukuaku. Ku thandu diê ku kala mikalatata iuana ia matadi mosokeke mu ulu; mukalatata ua kamoxi u ambata ni sardia, ni topazio, ni kalubúngulo; mukalatata ua kaiadi u ambata ni esmeralda, ni safira, ni diiamande; mukalatata ua katatu u ambata ni jasindo, ni agata, ni ametista; mukalatata ua kauana u ambata, ni turkeza, ni sardónika, ni jaspe; ene oso a ma sokeka mu makuatelu ma ulu. Matadi ma kala kuinhi ni kiiadi, mu kuinhi dia muiji ni kiiadi ia anʼa Izalaiele; kala ditadi a di seta, mukuâ ni sineta, ni dijina dia muiji umoxi ua Izalaiele. Ku muxila iudikila-ku ue malubhambu ma ulu uóxise kala jingoji, ulu uê ua fina. Ku muxila ue u iudikila-ku malenge maiadi ma ulu, malenge maiadi enhá a kala ku jisungu ja thandu dia muxila. O malubhambu maiadi ma ulu uóxise kala jingoji, u ma ta mu malenge maiadi mala ku jisungu ja thandu dia muxila. O jisungu jiiadi jamukuá ja malubhambu ji kuata ni makuatelu mu jifita ja efodi ja bhiti bhu isuxi, ji ja tulukila mu thulu. U iudika dingi malenge maiadi ma ulu, u ma ta ku jisungu ja bhoxi ja muxila, ma kalela moxi ku efodi. U iudika ue malenge aiadi a ulu, hé u a ta mu jifita bhu isuxi ku efodi moxi ku pholo, bhua takanena o jifita ku thandu dia phonda ia makembu ku efodi. O muxila-phe ni malenge mê ma bhoxi, ni malenge mala ku efodi, a ma kutila kumoxi ni ngoji ia azulu ku thandu, phala muxila u tule ku phonda ia makembu iala ku efodi, o muxila u kuatenena ku efodi, kuene ku u kala, nuka dingi u tunda-ku. Kienhokio-phe Alá, kioso kia kà bokona mu kididi kikôla, majina ma anʼa Izalaiele ua a ambatela ku muxila ua kuzambuila bhu thulu iê, phala dilembalelu bhu pholo ia Jihova izuua ioso. O moxi dia muxila ua kuzambuila u ta-mu ue Udimi ni Tumimi, i kale bhu thulu ia Alá kioso kia kà bokona kua Jihova; Alá kifua uambata jinga bhu thulu iê mu thembu joso o hasa ia anʼa Izalaiele bhu pholo ia Jihova. U bhanga ue o mandu ia efodi, u i iudika ia azulu ioso. I kubuka dizungu mu kaẋi mu bhita o mútue, o ngola i kondoloka jinjikita, kala ngola ia kibhakatu kia ita, phala ki i tanduke. Bhu suka o muxila, ue, bhoxi, u iudika-bhu jibola ja azulu, ni pulúpula, ni kalumezim, jila kala mabhole, ji kondoloka muxila uoso; ni manzuela ma ulu ue mu kaẋi ka mabhole. Kifua ku kala dinzuela ni dibhole, dinzuela ni dibhole, katé muxiku uoso ua mandu ua takana. Alá u i zuata kioso kiala mu sedivila; o kuxika kua manzuela, anga a ku ivua kioso kia bokona mu kididi kikôla, bhu pholo ia Jihova, ni kia tunda, phala ka fue. U iudika ue ni kítandu kia ulu ua fina, anga u setela-ku, mukua ni kuseta kua sineta: Kuzela Kukola Kua Jihova. Kitandu kiki u ki kutila ku kijinga ni fita ia azulu, ku pholo muene ia kijinga kuene ku ki kexila. O Alá anga u i zuata bhu dibhomo diê, Alá anga u ambata o kutondala kua anʼa Izalaiele mu ima ioso ikola ni mu maujitu mâ moso ma kôla ma lumbila Nzambi; i kale jinge bhu dibhomo diê, phala ene a a tambulule kua Jihova. O divunga a di tunga ku mulongo, di kale dia linhu ia fina; u iudika ue ni kijinga kia linhu ia fina; u iudika ni phonda, ufunu uê ua mesene ia jinjikita. Anʼa Alá ue u a iudikila ni mavunga, ni jiphonda, ni ijinga, u i iudika ue i kale ia fuma ni makembu. O izuatu iii anga u i zuika kua phange ié Alá, ni anʼê, ni ku a unda ni maji, ni ku a lumba, ni ku a zelesa, mbé ende ni ku ngi kalakela ku unganga. U a iudikila ue ni jikalasá ja linhu, phala kuxita jituẋi jâ, ji tunda bhu kinhonga katé mu matabela; a ji zuata ni Alá ni anʼê, kioso ki aia mu balaka ia kutakanena, mba ki a zukama ku kalatódio mu bhanga unganga uâ mu kididi kikôla; phala ka bonge kuêla nʼa fue; ki kala kijila ku thembu joso, ni kua muene ni ku mbutu iê hádia i mu bhingana. O ki tokala ku a bhanga kienhiki, mu ku a lumbila phala ku ngi kalakela ku unganga: U kuata ngombe ia ndumbe ia kiubha, ni ilumbe iiadi ia jimbudi, ia kambe kunemana mba mabaka. Ni jimbolo jakambe kifulu-fulu, ni jibolaxa jakambe kifulu-fulu jólunge ni maji, ni ja mukuá ja kambe kifulu-fulu ja tolo mukômo jóuese ngó maji ku thandu; jene joso a ji iudika ni fuba ia tiliku ia fina. Anga u ji ambatela mu kinda kumoxi ni ngombe ia kiubha ni ilumbe iiadi ia jimbudi. Ni Alá-phe ni anʼê a mala u a bheka bhu muelu ua balaka ia kutakanena, anga u a eẋika bhenhobho ni menha. Anga u zangula izuatu u i zuika Alá ni mbinza, ni kapote ka efodi, ni efodi iene, ni muxila, u mu kuta ni phonda ia ufunu ua matunda. U mu ta kijinga ku mútue, ni kitundu kikôla ki bhita ku thandu dia kijinga. Bhenhobho-phe u kuata maji a kuunda u mu lunduluila-nâ mu mútue, kiene ki u mʼundʼiki. Hé u bheka ue kiua ni anʼê, u a zuika mavunga. U a kuta jiphonda, ni Alá ni anê, u a ta ijinga mu mútue, phala unganga u kala uâ-ene, ua kijila ki ki moneka bhu kia suku; kienhiki ki u a lumbila-u, ni Alá ni anʼê a mala. O ngombe ia kiubha u i bheka bhu kanga dia balaka ia kutakanena; ni Alá-phe ni anʼê, a tula maku mâ ku thanduʼa mútue ua ngombe. O ngombe anga u i jibhila bhobho, bhu pholo ia Jihova, bhu muelu ua balaka ia kutakanena. Anga u tambula-ku ku manhinga ma ngombe, ni u te ni mulembu ué ku jimbinga ja kalatódio, a mukuá oso u a eẋika bhoxi dia kalatódio. U kuata ue o banha ioso i tunda ku dikutu, ni kikonda ki bhita ku thandu dia muxima, ni anasonhi aiadi, ni banha iala ku anasonhi, anga u i ohela ku kalatódio. Xitu-phe ia ngombe ni kibha kiê, ni ditobe diê, u ioha ni túbhia ku mukáu, mu kibangu u tunda-mu; kuma sata ia ituxi. Kienhókio ku ilumbe ia jimbudi u kuata-bhu ue kimoxi; Alá ni anʼê anga a tula maku mâ ku mútue ua kilumbe; kilumbe anga mu ki jibhila bhenhobho, o manhinga mê u ma sangela mu jimbandu ja kalatódio ku thandu diê. Kilumbe anga u ki bhanga ku idiandu, miẋima u i sukula ni inama iê, anga u i tula kumoxi ni idiandu ia mukuá, ni mútue uê. Kilumbe kioso kia muvimba anga u ki ohela ku kalatódio; kífua sata ia Jihova ia kuoha; dizumba diambote, ujitu ua ku bhakula ni túbhia kua Jihova. Kilumbe kia mbudi kia mukuá anga u ki kuata ue; Alá ni anʼê anga a tula maku mâ ku mútue ua kilumbe. O kilumbe anga mu ki jibhila bhenhobho, u katula ku manhinga mê, anga u ta-ku bhu sungu ia dítui dia Alá, ni dia mbandu ia kadilu, ni bhu sungu ja mátui ma anʼê bhu mulembu uâ ua dikota ua lukuaku ni ua kinama, ku mbandu ia kadilu, o manhinga ma mukuá u a sangela kuthandu mu jimbandu joso ja kalatódio. U katula ue ku manhinga mala ku kalatódio, ni ku maji a kuuesa, u ma sangela kua Alá, ni ku izuatu iê, ni ku anʼê ni ku izuatu ia anʼê kumoxi ni muene. Kala kiki ni muene ni izuatu iê, kumoxi ni anʼê ni izuatu iâ, a kale oso òlumbe kua Jihova. Kienhókio o ku kilumbe ue u katula banha iê ni mukila uê ua nete, ni banha i tunda ku dikutu, ni kikonda ki bhita ku muxima, ni anasonhi aiadi, ni banha iala ku anasonhi, ni kinama kia taku kia mbandu ia kadilu, kuma kiki kilumbe kia kulumbila ku unganga. Anga u katula dikende dimoxi dia mbolo, ni bolaxa imoxi iólunge ni maji, ni iamukuá ia mukomo uófele, mu kinda kia jimbolo jakambe kifulúfulu ji mua bheka bhu pholo ia Jihova; iene ioso iii anga mu i bhana bhu maku a Alá, ni bhu maku a anʼê, anga a i sakesa bhu pholo ia Jihova, sata ia Jihova ia kusakesa. O ki u i tambula bhu maku mâ, u i ohela ku kalatódio, ka jisata ja kuoha kifua dizumba diambote kua Jihova, ujitu ua kubhakula ni túbhia kua Jihova. U katula-phe o phetu ia kilumbe kia Alá, kia ku mu lumbila ku unganga, anga u i sakesa bhu pholo ia Jihova, sata ia Jihova ia kusakesa, o phetu iii anga i kala diene o dikânda diê. O phetu iii ia kusakesa, u i lumba kumoxi ni kinama kia taku ki ua sakesa, kiókatule ku kilumbe kia tokala Alá ni anʼê. Di kala diene o dikânda dia Alá ni anʼê, kuila kiâ ku anʼa Izalaiele ku thembu joso, dikânda dia kunomona, kuma a i nomona ku jisata ja paze ja bheka anʼa Izalaiele kua Jihova; ujitu uangene ua Jihova, kuma uene ujitu ua bheka anʼa Izalaiele kua Jihova. O izuatu ikola ia Alá, i kala ue ia anʼê oso a kà mu bhingana; iene ia unda na-iu, iene ia a lumbila na-iu ku unganga. Ku anʼê, uoso u mu bhingana ku unganga, u i zuata mu sambuadi dia izuua, kioso kia kà bokona mu balaka ia kutakenena, mu bhanga unganga mu kididi kikôla. O kilumbe kia kulumba na-kiu, xitu iê u i lambela bhu kididi kiê kia ngene kikôla. Ni Alá ni anʼê a dia xitu ienhiʼii, ni jimbolo jala mu kinda, a i dila bhu muelu ua balaka ia kutakanena. A kà dia ima ienhiʼii, ia sata ia kilumbe phala ku a lumbila ni ku a kôlesa; o muthu uengi-phe ka tena kudia-ku, mukonda ikola. Se ku xitu ia kulumbila ku subhuka kama, mba ku mbolo iê, anga i zeka katé kuáki, ioso ia subhuka-ku kikale u i oha mu túbhia; kana muthu u dia-ku, mukonda ikola. Kiene ki u bhangʼiki kua Alá ni anʼê kala kiá kioso ki nga ku tumu, kiene ki u kumbidila; u ki bhanga mu sambduadi dia izuua mu ku a lumbila. Kala kizuua ni kizuua u bhakula ue ngombe ia kiubha mu sata ia ituxi, ia kubhuisa ikuma; ni kalatódio u ka bonza ue, mu ku ka bhuisa ue ikuma ni kiamenga anga u ka unda ni maji, mbé u ka kôlese. Mu sambuadi dioso dia izuua, kalatódio u ka bhuisa ikuma, u ka kôlesa; kuma o kalatódio ka kôla kinéne; uoso u tula-ku ngó lukuaku muthu ukôla kiá. O sata i u satela jinga ku kalatódio ienhiʼii: Mbudi jiiadi ja kiubha izuua ioso. Mbudi imoxi u i sata mu kimene, o mbudi iamuká mu ngoloxi, kuila mixinda ia maku ia jimi kiá. Ku mbudi imoxi u kuata ni mbandu ia kakuinhi ia efah ia fuba ia fina, iólunge ni mbandu ia kauana ia hine ia maji òzunze; ni mbandu ia kauana ia hine ia vinhu ia kiamenga. O mbudi iamukuá u i sata mu ngoloxi, kuila mixinda ia maku ia jimi kiá; i kala ni mubhaku ua musa, ni kiamenga kiê, kala mu kimene, dizumba diambote, ujitu ua kubhakula ni túbhia kua Jihova. Sata iii ia kuoha izuua ioso, mu ngi satela jinga na-iu ku miji ienu ioso, sé kumoneka bhu ia suku, bhu muelu ua balaka ia kutakanena bhu pholo ia Jihova, bhene bhu tu takanena jinga, bhene bhu ngi mi zuelesela. Bhenhobho bhene bhu ngi takanena jinga ni anʼa Izalaiele phala ku unene uami, ngʼa kitule athu a kôla. Anga ngi kôlesa ue ni balaka ia kutakanena, ni kalatódio; o Alá ue ni anʼê ngʼa kôlesa ue phala ku ngi kalakela ku unganga. Nga kà tunga mu kaẋi ka anʼa Izalaiele, ngi kala ngi Nzambi iâ. Ene hé a kèjiia kuma eme Jihova ngi Nzambi iâ, nga a katula mʼoxi ia Ijitu phala ni ngi tunge mu kaẋi kâ; emʼeme ngi Jihova Nzambi iâ. U iudika ue ni kalatódio phala kuohela-ku uasu ua dizumba; u ka iudika ni muẋi ua xitimi. Mu kulebha kuê ka kala ni kôvadu imoxi, o mu kuzanza ue kôvadu imoxi; mbandu jiuana joso ji sokela; o kitala kiê kôvado jiiadi; ni jimbinga jê a ji sudila kumoxi, ji kuatenena koko. U ka xiia ni ulu ua fina, ni ku thandu, ni mu jimbandu, ni jimbinga jê; u iudika ue ni dikolôua diê dia ulu di kondoloka. U iudika ue ni malenge maiadi ma ulu, ma zukama ku dikolôua; ku mbandu jê jiiadi mu jimbanji; malenge ma kala ma kutela mikambu iê ia kuambatela. Mikambu i kala ia muẋi ua xitimi, u i folala ni ulu. U ka tula mu sala kunu, kifua kibatulu ki bhita ku dima diê, o ku dima dia kibatulu mu xilu, muene mu kala álaka ia umbangi, ni kibhuna kiê kia kiadi kia tula ku thandu, o moxi diê mu kala umbangi; kiene o kididi bhu tu takanena. Alá kuene kuohela jinga o uasu ua uabha o dizumba; izuua ioso mu kimene, kioso kia iukisa o jikandeia, kiene kioha o uasu ua dizumba. Ni kioso kia uika ue o jikandeia mu ngoloxi, kuila mixinda ia maku ia jimi kiá, uoha uasu ua dizumba; o mu kubhanga kiki, bhu pholo ia Jihova bhu kala jinga uasu ua dizumba ku miji ienu ioso, katé ku hádia ni hádia. Kana kuohela-ku uasu uengi, kana kuta-ku sata ia kuoha, né mubhaku ua musa, né kulunduluila-ku ngó kiamenga. Alá u bhuisa ikuma ku jimbinga ja kalatódio kaka, lumoxi ku muvu, ni manhinga ma sata ia kubhuisa ikuma; lumoxi ku muvu, ua kà bhuisa ikuma ku thandu dia kalatódio, katé bhua kà suka o miji ienu. Kalatódio kaka, ka kôla kinéne, kangene ka Jihova. Jihova anga u zuela dingi ni Mozé, uixi: Kioso ki ualula (u kuata konda ia) anʼa Izalaiele, phala ku a ejiia kuvula kuâ se ala kikuẋi, ki bhinga kala muthu kia mu kondala, u bhana kidikulu mu kukula o muenhu uê kua Jihova; phala ki ku bhite kibuika ki tunda mu ku alula. Uoso-phe a mu alula kiá, ua kà bhana kiki: Kaxaxi ka xikulu, xikulu-phe ia dibhezelu; (ioio iala ni makuinhi aiadi a milambongo) kaxaxi ka xikulu uene ujitu ua Ngana. Uoso-uoso u bhita ku dialuilu, se ua bhiẋila mu kitala kia makuinhi aiadi a muvu mba ua somboka-mu kiá, u bhana ujitu uangene ua Jihova. O monhi ka te-ku, o ngadiama ue ka selula-ku, ki kale kaxaxe ka xikulu ka bhana mu ujitu ua Jihova phala mienhu ienu ku i bhuisa ikuma. Eie-phe u tambula kitadi kiki kia ku di bhuisa ikuma, ku anʼa Izalaiele, phala ku ki bhana mu kikalakalu kia balaka ia Jihova, phala enu uenu ku di bhuisa ikuma ku mienhu ienu. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: U iudika ue ni mbasinha ia ngôndo, ni mbunda iê i tula bhoxi, ia ngôndo, ia kusukuila. U i tula bhu kaẋi ka balaka ia kutakanena ni kalatódio, anga u ta-bhu menha. Ni Alá-phe ni anʼê bhuene bhu sukuila o maku mâ ni inama iâ. Kioso kia bokona mu balaka ia kutakanena, a di sukula ni menha, phala ka fue; mba kioso kia zukama ku kalatódio mu kusedivila, mu kuoha sata ia kubhakula ni túbhia kua Jihova. Bhenhobho a di sukule maku mâ ni inama phala ka fue; ki kale kijila kiâ ku thembu joso, ni muene ni mbutu iê ia kà mu bhingana katé bhuoso bhua kà suka miji iâ. Jihova anga u kumuna dingi kua Mozé, uixi: Eie-phe u kuata ue ni ibatubatu ia miẋi ia mazumba, ioso iate kiavulu: ni mira ni sumu, hâma jitanu ja xikulu, o kanela ka uabha dizumba, ka kala kaxaxi, kifua hâma jiiadi ja xikulu ni makuinhi atanu, ni kálamu ia uabha dizumba, i kala hâma jiiadi ja xikulu ni makuinhi atanu. Ni kásia, ka kala hâma jitanu ja xikulu, xikulu-phe ia dibhezelu, ni hine imoxi ia maji a mudiva; anga a iudika na-iu maji akôla a kuundila, maji a dizumba diambote, òlunge kiambote ni ufunu uoso, kala kiene mu bhanga kiá o jimesene ja ufunu ua maji a dizumba diambote. Maji iá ene u unda-nâ o balaka ia kutakanena, ni álaka ia umbangi. Ni meza ni malonga mê, ni kandeia ni imbamba iê, ni kalatódio ka dixi dia dizumba, ni kalatódio ka sata ja kuoha, ni imbamba iê ioso, ni mbasinha iê ioso, ni mbasinha ia kusukuila, ni mbunda iê i tula bhoxi. U i lumba ioso iii i kale i kôla kinéne; imbamba ioso kiá i tula-ku ngoho, i kôla kiá. Ni Alá ni anʼê, u a ta maji a ku a unda ni ku a kôlesa, phala a ngi kalakele ku unganga. Ua kàmbela anʼa Izalaiele, kuma: O majiʼá, a kala maji ami a kuundila, katé bhuà suka o miji ienu. Kana ku a uesa ku mukutu ua muthu uoso-uoso, kana kuiudika maji a kuuesa a fikisa ku iá; maji angene a kôla, enu uenu mu a ejiia ni ku a tala kuma akôla. Uoso u iudika maji kala iá, mba u a ta ku mukutu ua muthu uengi, ió muthu ua ku mu batula mu jindandu jê. Jihova anga uambela dingi Mozé, uixi: U kuata mauasu ma uabha dizumba ni xitolake, ni oníxa ni ngálbano i nuha kiambote, kumoxi ni uasu ua isenso ua zele kiambote, ima ioso iii i sokela mu kunema ku pezu. Anga u iudika na-iu o isenso ia uasu ua uabha dizumba, uòlunge kiambote ni uhete uoso ua mesene ia ufunu ua maji a mazumba, nʼòtoue ni môngua, ua zele kiambote ukôla. Mbandu ia mukuá u i zuka, i kala fufutila, anga u i bhaka bhu pholo ia umbangi mu balaka ia kutakanena, bhene bhu ngi takanena jinga ni eie. Maji-phe o uasu uòlunge kala iú, kana ku u iudika phala enu kuenda ni ku u bhanga kioso ki mua mesena; mu u ijiia kuma ukôla, uangene ua Jihova. Uoso u iudika uasu kala iú, phala kuenda ni ku u fuenha o dizumba diê, muthu ua ku mu batula mu jindandu jê. Jihova anga u ambela dingi Ji Mozé, uixi: Tala, eme ngʼexana mu dijina diê, Bezalele monʼa Udi, monaʼa Hule, ku muiji ua Juda; muene-phe nga mu izalesa ni Nzumbi ia Nzambi, mu uhete, ni kutongoloka, ni kuijiia, mu ufunu uoso ua kuiudika, phala kuxinganeka jindunge, ni kukalakala ku ulu, ni phalata, ni ngôndo. Ni kuseta matadi a kusokeka, ni kusonga miẋi, ni ufunu uoso muene ua kuiudika. Talesa ue, sai mukuâ nga mu bhana-nê phala ku mu kuatekesa, dijina diê Aholiiabe, monʼa Ahisamake, ku muiji ua Dane; ni athu amukuá oso ala jihete, nga a te ku miẋima iâ o kuijiia kua tokala, phala a tene kuiudika ima ioso i nga ku tumu. O balaka ia kutakanena, ni álaka ia umbangi, ni kibhuna kia kiadi ku thandu diê, ni imbamba ioso ia balaka, ni meza ni malonga mê, ni kandeia ka ulu ua kenzuluka kiambote, ni imbamba iê ioso, ni kalatódio ka dixi dia dizumba, ni kalatódio ka jisata ja kuoha, ni imbamba iê ioso, ni mbasinha ia kusukuila, ni mbunda iê, ni izuatu ia kutunga uhete, izuatu ikola ia Alá ia unganga, ni izuatu ia anʼê, ia kusedevila ku unganga, ni maji a kuundila, ni isenso ia ibatubatu iauabha o dizumba, phala mu kididi kikôla; iene ioso kiá i nga ku lekelela, ene a i iudika. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Eie-phe ambela ue anʼa Izalaiele, kuma: Mu kuata jinga muene o jisabhalu jami; kuma kijimbuete bhu kaẋi kʼami ni enu, ku miji ienu ioso katé ku hádia; phala mu kʼijiie kuma eme Jihova, nga mi bhange mu athu akôla. Mukonda dia kiki mu kuata jinga o sabhalu, kuma kizuua kienu kikôla; uoso u ki fukula a mu jibha; o uoso u kalakala kizuua kienhókio, muenhu ió ua tokala ku u batula mu kaẋi ka jindandu jê. Mu kalakala mu izuua isamanu, o kia kasambuadi-phe kiene kia sabhalu ia dinhohenu di kôla; ki kôla kua Jihova; o uoso u bhanga kima kioso-kioso mu kizuua kia Sabhalu, muthu ua ku mu jibha. Kala kiki, anʼa Izalaiele a kuate o sabhalu, ni ku i aiuka ku miji iâ ioso katé ku hádia ni hádia; kikala kikutu kienu ki nangenena ku miji ioso. Kikale kijimbuete bhu kaẋi ka eme ni anʼa Izalaiele sé dizubhilu; kuma Jihova ua kalakala diulu ni ixi mu izuua isamanu, o kia sambuadi anga u ki nhoha, u sunga nguzu, anga u tululuka. O kia zubha ku di kunda ku mulundu ua Sinai, muene u bhana kua Mozé ibasakasa iiadi ia umbangi, ibasakasa ia matadi, ósoneke ni mulembu ua Nzambi. O mundu kia mono kuma Mozé ua kokoloka kukulumuka ku mulundu, mundu uoso u di bhongolola kua Alá, a mu ambela, exi: Ndoko, tu iudikile jinzambi ji tu tuamenena ku pholo; kuma Mozé muenhú, o muthu ua tu katula mʼoxi ia Ijitu, ki tua kʼijiia mba kima kiahi kia mu bhiti. Alá anga u a ambela, uixi: Katulenu jibixa ja ulu jala mu mátui mʼahatuʼenu, ni mu mátui ma anʼenu a mala ni anʼenu a ahatu, mu ngi bhekele na-ju. Mundu uoso anga a katula o jibixa ja ulu ja a kala mu mátui, anga a ji bheka kua Alá. Muene kia zubha ku ji tambula bhu maku mâ, u iudika kiteka kia utadi kia ndumbe ia ngombe, anga u ki seta ni felu iatu; anga amba exi: Jinzambi jé jinhiji, enu mu Izalaiele, ja mi katula mʼoxi ia Ijitu. Alá kia ki mono, u tunga kalatódio bhu pholo ia kiteka; Alá anga u tuma kuxikisa ngonge, uixi: Mungu ku kala fesa ia Jihova. Ki kúkia anga a di meneka, a bhana jisata ja kuoha, a bheka jisata ja uembu; mundu anga a xikama mu kúdia ni kúnua, hé a balumuka anga a tonoka. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Ndeie, kulumuka mulundu; kuma o mundu ué u ua tundu nâ-u mʼoxi ia Ijitu a di kasanesa kiá. Kindalʼiki a bhambuka kiá mu njila i nga a tumina kuenda; a di iudikila kiteka kia ndumbe ia ngombe, kia utadi ua kuzunza, a ki bheza, a ki satela, exi: Jene-ze o jinzambi, enu mu Izalaiele, ja mi katula mʼoxi ia Ijituʼiji. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Mundu iú nga u mono kiá, ua thathamana jixingu. O kiki-phe, ngʼambudise, mbé o njinda iami i uame, phala ngʼa a buidise; maji eie, ngi ku bhanga kifuẋi kia dikota. Mozé anga u dionda Nzambi iê, uixi: Phalahi Ngana, njinda ié i uama ku mundu ué u ua katula mu Ijitu ni kusuina kuavulu ni lukuaku lua undanda? Phalahi akua Ijitu enda ni kuila, exi: Muene ua a katula phala ku a bhanga kiaiibha, mbé ku a jibhila mu milundu, ni ku a jimisa o mbutu mu ngongo? Bhomba muxima, u bateke njinda ié ia uama, u diele ku kaxtiku koso ku uambe kubhana o mundu ué. Xinganeka Mbalahamu, ni Izake ni Izalaiele, abhiké kioso ki ua a lokela mu dijina dié Eʼmuene, Eie ua a ambela, uixi: Ngi mi sokoluela o mbutu ienu, a vula kala théthembua ku diulu, ni ixi ioso i nga mi tangela, nga i bhana mbutu ienu, a kà i lundula mu mivu sé mbambe. Jihova anga u diela ku kaxtiku koso kambe kubhana mundu uê. Mozé anga u aluluka, u kuata kukulumuka mulundu, uambata bhu maku o ibasakasa iiadi ia matadi a umbangi; matadi enhá, a a soneka ku mbandu joso jiiadi; ku mbandu ni mbandu a soneka-ku. Matadi enhá Nzambi muene ua a kalakala; ni kusoneka, kusoneka kua Nzambi muene, kua soneka ku matadi. Josuué kievu o jibuia ja mundu ala mu dikola-kola, u ambela Mozé, uixi: Kuala nzongo ia ita bhu kibangu. Mozé-phe u vutula uixi: Kana, ki mbimbi ia athu a kola kíkoue, mba dízui dia kudikola mu kutoloka; nzongo ia kuimba i nga mu kuívua. Mu kuia ni kuenda-phe, kia zukama ku kibangu, u mona ndumbe ia ngombe ni kukina kua mu kina o mundu; njinda ia Mozé i uama, o ibasakasa ia matadi ia kuata bhu maku u i takula bhoxi anga i budikila mu betekete ia mulundu. Anga u kuata ndumbe ia ngombe ia iudika, u i oha mu túbhia, u i huha ni matadi, o fufutila ié u i kuua mu menha, anʼa Izalaiele anga u a nuisa menha enhó. Mozé anga u ibhula Alá, uixi: Mundu iú ua ku bhange kiebhi, phala eie ku a bhekela ku thandu diâ, kituxi kia dikota kala kiki? Alá anga u zuela, uixi: Ngana iami, njinda ié ki i uame kiókio; mundu iú eie-muène ua u ijiié, eneʼâ ngó mu sota kubhanga kiaiibha. Ene a ngʼambela, exi: Tu iudikile nzambi, i tu kale ku pholo mu kuenda; kuma Mozé muenhú, o muthu ua tu katula mu Ijitu, ki tu kʼijiia kioso kia mu bhiti Eme ngʼa ambela, ngixi: Uoso uala ni ulu a u katule; iá a ngi bekela-u, eme nga u te mu túbhia, mu mua tundu o ndumbe iii ia ngombe. Mozé-phe kia zubha kumona kuma mundu ua baluka, kuma Alá ua a ehela kubaluka, ni ku di sebulula muʼaxaxe ka jinguma, Mozé uimana bhu muelu ua kibangu, u di kola, uixi: Oso a zuama kua Jihova, a ngi bande. Anʼa Levi oso anga a di bhongoluela kua Mozé. Anga u a ambela, uixi: Jihova, Nzambi ia Izalaiele uambe kiki: Manekenu kala muthu o xibhata ié, mu bhite mu kibangu, mu tunda muelu muiza muelu, mu jibhe kala muthu phange iê, kala muthu kuphatele kuê, kala muthu a jibhe mukuâ o nzúkame iê a tungu-nê. Anʼa Levi anga a kumbidila kia a tumu Mozé; ku mundu anga kúfua kizuua kienhókio midi jitatu ja muthu. Kuma Mozé ua ambelele, uixi: Di bhakudienu lelu kua Jihova, kana muthu a suue monʼê, kana muthu a suue phangʼiê; phala muene lelu a mi bhane o kuzediua. Kúkia ni kimene Mozé u ambela o mundu, uixi: Enu mua te kituxi kia dikota; kindala kiki, ngi banda dingi kua Jihova, iʼmoxi ngi mu luulula ku thandu dia kituxi kienu ki mua te. Mozé anga u vutuka dingi kua Jihova, uixi: Ngana, tata! Mundu iú a te kituxi kia dikota, a di iudikila nzambi ia ulu. Ki alʼiki, a loloke Ngana, o kituxi kiâ. Se ki ki ẋikina, eme uami ngi jimune, nga ku diondo, mu divulu dié di ua soneka. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Uoso ua ngi te kituxi, muene ngi mu jimuna mu divulu diami. Kala kiki-phe ndeie, u tuamenene o mundu iú, mu ku a bheka kididi kioso ki nga ku tangela; tala-ze, anju iami ia-nda ku ku tuamena jinga ku pholo; maji-phe, bhu kizuua kiami kia ku a zungila, ni kituxi kiki nga-nda ku a bhela-kiu o kaxtiku kê. Jihova anga u kuama o mundu mukonda a bhange ndumbe ia ngombe, ia iudika Alá. Ngana ka mesena kuenda dingi ni Izalaiele Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Katukenu! Bhabha tundenu-bhu, ni eie ni mundu u ua katula mʼoxi ia Ijitu, muie kʼoxi i nga lokela Mbalahamu, ni Izake, ni Jakobo, ngixi: Ngi i bhana mbutu ienu. Nga-nda kutuma-phe Anju ku ku tuamenena; o Makanana, ni Mamodi, ni Mahiti, ni Mapelezi, ni Mahivi, ni Majebusi, nga-nda ku a kaia-mu; bandenu-phe muie mu ixi i kunguluka lete ni uiki; maji eme-muène-phe ki ngende dingi muʼaxaxi kenu, kuma enu muala mu mundu ua thathamana jixingu, sumba ngi mi buidisila mu njila. O mundu-phe ki evu hundu iaiibha kiki, a kala ni mukondo; kana dingi muthu mudiâ ua di te makembu mê. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Ambela anʼa Izalaiele, kuma: Mu mundu ua ngangamana jixingu; eme se ngenda dingi muʼaxaxe kenu, né bhuófele ngó, ngi mi buidisa muene; zulenu-phe makembu menu, phala ngi mone kioso ki ngi mi bhanga. Anʼa Izalaiele-phe anga a zula o makembu mâ, tunde ku mulundu ua Holebe, ku pholo ka ma zuata dingi. Mozé anga u katula o balaka, hé u i ximbika mu kanga, bhu kibangu u xia-bhu muene kadikanga; u ixana kiá balaka ia kutakanena. O uoso uedi u sota Jihova, u xia bhu kibangu uia ku balaka ia kutakanena iala mu kanga. Kioso-phe Mozé ki aia ku balaka, mundu uoso emana, kala muthu bhu muelu ua fundu iê, a tala kuala kuia Mozé, katé kia bokona mu balaka. Mozé-phe kia zubha kubokona mu balaka, philadi ia dituta i tuluka, imana bhu muelu ua balaka; Jihova anga u kuata kuzuela ni Mozé. Mundu uoso anga aia ni kumona o philadi ia dituta iemana bhu muelu ua balaka; mundu uoso anga emana, a bheza Jihova, kala muthu bhu muelu ua fundu iê. Jihova anga u kala mu zuela ni Mozé, pholo ni pholo kala muthu uoso-uoso kia zuela ni kamba diê. Anga u vutuka kuia ku kibangu; maji o dikuenze diê-phe, Josuué, monʼa Nune, munzangala, ka kexile mu tunda-mu mu balaka. Mozé anga u zuela ni Jihova, uixi: Ua mono, Eie ua ngʼambela, uixi: U bheka mundu iú ku ala kuia; maji kua ngi tangela uoso ua-nda ku mu tuma, ngenda-nê kumoxi. Maji Eie ua ngi tangela, kuma: U muthu nga ku ijiia o dijina; uixi dingi: Ua sange ngalasa ku mesu mami. Kiki-phe, nga ku diondo, se nga sange ngalasa ku mesu mé, ngʼidikize jinjila jé ja ku di tuma ni athu, phala ngʼijiie uendelu ué, ngi sange ngalasa ku mesu mé; ni u tongolole kuma muiji iú uene o mundu ué. Kuala muene: Pholo iami iene ia-nda ku ku tuamenena, eme muene ngi ku bhana kunhoha. Mozé uetaia, uixi: Pholo ié se ia tu kambe, bhabha ku tu katule-bhu. Kuma ki tualʼiki, a kʼijiia kiebhi kuma tua sange ngalasa ku mesu mé ni eme ni mundu ué uenhú? Ka kʼijidila mu kuila tuendela kumoxi, eie muene i uala ku tu bheka, bhene muene bhu tu di tunguila, ni eme ni mundu ué, ku mundu uoso mu ngongo. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Ngi ki bhanga muene, kima kienhiki ki ua zuela, kuma eie ua sange muene ngalasa ku mesu mami, u muthu nga ku ijiia dijina. Mozé anga u zuela, uixi: Ngʼidikize-phe, nga ku diondo, o kujinga kué. Uixi: Nga-nda ku bhangesa kuila kuuabha kuami kuoso ku ku bhita ku pholo, hé ngi kola o dijina dia Jihova bhu pholo ié, hé ngi lendukila uoso nga tokala ku mu kuatela henda. Uixi-phe dingi: pholo iami ku tena ku i mona; kuma kana muthu u tena ku ngi mona nʼa laie. Jihova anga u amba dingi, uixi: Sai kididi kia ngi zukama bhabha, eie u imana bheneʼobho ku ndánji. Kioso-phe ki bhita o kujinga kuami, ngi ku bhaka mu ṗhudi ia ditadi, anga ngi ku vungina ni lukualu luami, katé kioso ki ngi zubha kusomboka. O kioso ki ngi katula lukuaku, eiʼu ngi mona ngó dikunda; kuma o Pholo iami kana muthu u tena ku i mona. Bhenhobho Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Bhasa dingi mabaia aiadi a matadi kala ió a diangele; eme ngi soneke-ku dingi o maka oso a kexile ku ibasakasa ia mukuá i ua bulu. U kale polondo mu kimene, u di meneke dingi mu mulundu ua Sinaiʼumu, u di bhakule ko kuami bhu thala ia mulundu. Kana muthu u banda-nê kumoxi; kana ue muthu a mu muena mu jimbanji ja mulundu; ni ilunga ia jimbudi ni ibhanga ia jingombe ki i kale mu dila mu betekete diê. Mozé anga u bhasa mabaia aiadi a matadi, a soko ni ió a diangele; Mozé anga u di meneka, u banda ku mulundu ua Sinai, kala kia mu tumu Jihova, uambata bhu lukuaku luê o ibasakasa iiadi ia matadi. Jihova anga u tulukila mu dituta, hé u imana-nê; bhenhobho, u kola o dijina dia Jihova. O Jihova kioso kia mu bhita bhu pholo iê, Mozé, u mu kola, uixi: Jihova, Nzambi ia jihenda ni kiadi, ua lenduka, u kokoloka mu kuthathamana, u kôla mu kukuatela henda, ufiiele u vula. Jihenda jê ji nangenena ku jimidi ja miji, hé u loloka o kubhukumuka, ni kuxibhaka, ni ituxi, maji ka ẋikina-phe kueha muedi ni ku mu ila ualungu, o kubhukumuka kua jitata, ku bhiẋika kuxixima ku ana ni alaula, katé ku muiji ua katatu ni ua kauana. Mozé anga muʼanzanzʼomo, u bhetama pholo iê bhoxi, hé u bheza. Uixi-phe: Se ni kidi kiene, nga sange ngalasa ku mesu mé, Ngana, nga ku diondo, Eie-muène endela muʼaxaxi ketu; kuma etu tu mundu ua thathamana jixingu. Tu loloke-phe o kubhukumuka kuetu, ni ituxi ietu, nda u tu tambulule mu kukala tu undundu ué. Muene anga u zuela, uixi: Talesa, eme nga-nda ku ta kikutu ni eie. Bhu pholo ia mundu ué uoso, eme ngi bhanga madiuanu, a bhingi kiluua a a bhanga mu ngongo, kana kilômbo a ki muene kiá; ni mundu uoso a mi kala mu jimbandu hinu a mona o kukalakala kua Jihova; kuma ki kuatesa uoma, kima kioso ki ngi bhanga nʼenu. Aiuka kiambote kioso ki ngi ku ambela kizuua kia lelu; nga-nda kukaia bhu pholo ié, o Mamodi, ni Makanana, ni Mahiti, ni Mapelezi, ni Mahivi, ni Majebuzi. Dilange-phe, kana kuta kikutu kia ukamba ni akuaʼxi kuku ku uia, kuma ki u ki bhanga, ki kala múkala u ua di lungila. Maji o kalatódio jâ mu ji bula, iteka iâ mu i bukujula, o matutu ma Axelahe mu a kokela bhoxi. Mukonda eie, Izalaiele, kana ku bheza jinga nzambi iengi, kuma Jihova dijina diê Difuba, ka ẋikina kuila ku kala mukuâ, mukonda muene Nzambi ia Difuba. Sumba ki u ta kikutu kia ukamba ni akuaʼxi koko, ene kia bhanga undumbu bhu pholo ia jinzambi jâ, ni kia satela jinzambi jâ, bhu kala uoso u ku ixana-bhu ni u die ku sata ia jibhila o iteka iâ. Anga muʼijila kiá o kubhenga anʼâ a ahatu phala anʼenu a mala, o anʼâ a ahatu ki aia ni kubhanga undumbu bhu pholo ia jinzambi jâ, ni anʼenu a mala a a sendula ue mu undûmbu ua jinzambi jâ. Eie-phe kana ku di iudikila jinzambi ja utadi uòzunze. U kuata jinga o kijila kia fesa ia jimbolo ja kambe felemendu. Sambuadi dia izuua u dia jimbolo ja kambe felemendu, kala ki nga ku tumu, thembu ioso i nga mi lekela bhu mbeji ia Abibe; kuma mbejí ioio, ia Abibe, iene i mua tundu na-iu mu Ijitu. Ima ioso i tuama kujikula divumu, iami eme; ni ibhaku, se ndumbe, ioso i tuama kujikula divumu iami, né ngombe mba mbudi; se monʼa bulu u tuama kujikula divumu, u mu kula ni mona mbudi mba hombo; o ki uila kana ku mu kula, u mu bukula xingu; anʼenu oso a phande-kumbi mu a kula. Kana muthu uiza bhu pholo iami ni maku a hatu. Izuua isamanu i u kalakala, kia kasambuadi-phe u ki nhoha, kixi bhu thembu ia kudima, kixi bhu thembu ia kumuna, u ki nhoha muene. U kuata jinga ue o fesa ia jisemana, mu kumateka kumuna tiliku, ni fesa ia kubhongolola o idima ki batuka o muvu bhu bhuilu diê. Lutatu, ku muvu, mala oso a di bhakula bhu pholo ia Jihova, Nzambi ia Izalaiele. Mukonda eme ngi kaia ifuẋi ia miji iengi bhu pholo ienu, ngi kudisa jimbambe jaʼxi ienu; kana muthu ue u kala ni luimbi lua mavu enu, kioso enu ki mu banda mu ku di bhakula bhu pholo ia Jihova Nzambi ienu, lutatu ku muvu. Kioso ki mu Ngi bhakuila sata, kana kubhakula manhinga ma sata iami ni jimbolo jala ni felemendu, o sata ia fesa ia Phasu ki i zeke usuku katé kuáki. Ibundu ioso i dianga kúbhia ku ibundu ienu i tunda mu mavu, mu i bheka mʼonzo ia Jihova, Nzambi ienu. Monʼa hombo kana ku mu lambela mu lete ia manhʼâ. Nzambi anga uambela dingi Mozé, uixi: Maka oso iá, soneka-u. Mukonda, kala kia lombolola o maka enhá, nga te kikutu kiami ni eie ni Izalaiele. Mozé anga u kala kuenhoko ni Jihova, makuinhi auana a izuua ni makuinhi auana a usuku; ka di mbolo, ka nu menha. Jihova anga u soneka ku ibasakasa ia matadi o maka eneʼá a kikutu, o kuinhi dia ijiia. Anga ki bhita-phe kuila, Mozé kia kala mu kulumuka mu mulundu ua Sinai, ni ibasakasa iiadi ia umbangi bhu lukuaku luê, kia zubha ku kulumuka mu mulundu, Mozé ka kʼijidile kuma kikonda kia pholo ié kiala kubenha, mukonda dia kutunda mu kuzuela ni Nzambi. Ni Alá-phe ni ana oso a Izalaiele, kia tale, a mona Mozé kuila kikonda kia pholo iê kí benha; anga a kala ni uoma ua ku mu zukama. Mozé-phe anga u a exana; ni Alá ni adiakime oso a kilômbo anga eza dingi kua muene, o muene anga u zuela-nâ. Bhenhobho anʼoso a Izalaiele anga a zukama kiua, muene anga u a tendelesa ioso ia mu ambela Jihova ku mulundu ua Sinai. Kia zubha Mozé kuzuela-nâ, u di futa kima kiedi kala uandanda mu pholo iê. Mozé anga uia ni kuila-phe, kia bokona kua Jihova mu kuzuela-nê, uandanda u u katula-ku, katé kia tunda; o ki ela ua tundu, u ambela anʼa Izalaiele kioso kia mu tumu Nzambi. Anʼa Izalaiele kienʼiki kia kexi ku mona o pholo ia Mozé; a mona jinga kuma kikonda kia pholo iê kí benha; maji Mozé-phe anga u di futa dingi kima kiedi kala uandanda mu pholo, katé kia bokona dingi mu kuzuela ni Ngana. Kukila sabhalu Mozé anga u bongolola kilômbo kioso kia anʼa Izalaiele, u a ambela, uixi: Ene o makʼá a mi tumu Jihova, phala mu a kumbidile: Kuala izuua isamanu ia kubhanga sedivisu, kia kasambuadi-phe ki mi kala kizuua kiangene, sabhalu ia kunhohena Jihova; uoso u bhanga kikalakalu mu kizuua kiki, muthu ua ku mu jibha. Kana kuuika túbhia ku mabhata menu oso, mu kizuua kia sabhalu. Mozé anga u ambela dingi kilômbo kioso kia anʼa Izalaiele, uixi: Kima kiki kia tumu Jihova, kuila: Mu tambula mudienu, ku ioso i muala na-iu, mukungu ua Jihova; uoso muxima ua mu zangumuka mu vondadi iê, a bheke ujitu kua Jihova; ni ulu, ni phalta, ni ngôndo, ni azulu, ni pulúpula, ni kalumezim, niu linhu ia fina ni ndemba ja jihombo, ni ibha ia ilumbe ia jimbudi ióteke ni husu, ni ibha ia iama ia menha, ni mabaia ma muẋi ua xitimi, ni maji ma kandeia ni ibatubatu ia mazumba phala maji a kuuesa, ni uasu ua dixi dia dizumba. Ni matadi ma sardónika, ni matadi ma mukuá ma kusokeka, ku efodi ni ku kixita-thulu. Athu oso ala jihete ja muxima mudienu, eze, a iudike ima ioso ia tumu Jihova: O balaka, ni jikulutina jê, ni jithanga jê, ni jikoloxete, ni mabaia a jingunji, ni mikangala, ni jiphiladi, ni ibaka; ni álaka, ni mikambu iê, ni kibhuna kia kiadi, ni dibeka dia kibatulu, ni meza, ni mikambu iê, ni malonga mê, ni mbolo ja kilumbu, ni kandeia ka kusendela, ni imbamba iê, ni jilambada jê, ni maji ma kusendela, ni kalatódio ka dixi dia dizumba ni mikambu iê, ni maji ma kuundila, ni uasu ua uabha dizumba, ni dibeka dia kuxita bhu muelu ua balaka; ni kalatódio ka jisata ja kuoha, ni kiseselu kiê kia ngôndo, ni imbamba iê ioso, ni mbasinha iê ia kusukuila, ni mbunda iê i tula bhoxi; ni jikulutina ja kithâdi, ni jiphiladi jê, ni ibaka iê ni dibeka dia muelu ua kithâdi; ni jiphiladi ja balaka, ni jiphapha ja kithâdi, ni mikolo iê, ni izuatu ia ukunji iòtunge uhete, ia kusedivila na-iu mu kididi kikôla, izuuatu iangene ia nganga Alá, ni izuatu ia anʼê ia kuzuatela ku unganga. Kilombo kioso kia anʼa Izalaiele anga a tunda bhu pholo ia Mozé. Anga eza, muthu uoso muxima uê ua mu tumu-kiu, ku nzumbi iê kua mu kala vondadi, a bheka ujitu ua Jihova, imbamba ia kuiudika balaka ia kutakanena, ia tokala mu kikalakalu kiê, ni izuatu iê ikola. Athu oso, ni mala ni ahatu anga eza mu vondadi iâ, a bheka ni jifunete, ni jibixa, ni jinela, ni malubha-mnbu a xingu, makembu moso ma ulu; athu oso anga a kala mu kubhana ujitu ua ulu kua Jihova. Uoso ue ua kuata jingoji ja azulu, ni ja púlupula, ni kalumezim, ni linhu ia fina, ni ndemba ja jihombo ni ibha ia ilumbe ia jimbudi ióteke i ia kusuka, ni ibha ia kiama kia menha, iene ioso eza na-iu. Uoso ue ua kuata phalata, mba ngôndo, uiza na-iu mu bhakula kua Jihova; uoso ue ua kuata miẋi ia xitimi ia fuama mu ufunu ua kikalakalu, ueza na-iu. Ni ahatu oso ala jihete ja kubhota ni maku mâ, a bheka ue o jingoji ja bhoto, ni ja azulu, ni ja púlupula, ni ja kalumezim, ni linhu ia fina, ni ahatu a jihete, oso ala ni vondadi ia muxima, ejiia kubhota ndemba ja jihombo, a bheka ue. O adiakimi, o ilamba, ene a bheka matadi ma sardónika, ni matadi mamukuá ma kusokeka, ma kuta ku efodi ni ku kixita-thulu, ni ibatubatu ia uabha mazumba, ni maji ma kusendela, ni maji ma kuundila, ni uasu ua dixi dia dizumba. Anʼa Izalaiele a bheka ujitu ua vondadi iâ kua Jihova; ni mala ni ahatu oso ala ni vondadi ia muxima, a bheka ima ioso ia tokala mu kikalakalu kia kuiudika ioso ia tumu Jihova kua Mozé. Mozé anga u ambela dingi anʼa Izalaiele, uixi: Talesenu, Jihova uexana mu dijina diê, Bezalele, monʼa Hudi, monʼa Hule, ku muiji ua Juda; Nzumbi ia Nzambi, iu ua muizalesa ni uhete, ni kutongoloka, ni kuijiia, mu ufunu uoso ua kuiudika; phala kuxinganeka jindunge, ni kukalakala ku ulu, ni phalata, ni ku ngôndo, ni kuseta matadi ma kusokeka ni kusonga miẋi, ni ufunu uoso muene ua kuiudika. Ua te ku muxima uê ni umesene ua kulonga akuâ, ni muene, ni Aholiiabe, monʼa Ahisamake, ku muiji ua Dane. Enhó ua ezalesa ni uhete ua muxima, ua kukalakala maufunu oso, ni ua kusonga, ni ua kuseta, ni ua jinjikita, ni ua kutunga jingoji ja ulu, ni ja púlupula, ni ja kalumezim, ni linhu ia fina, ni ufunu uoso ua mulongo, kifua jihete ja maufunu oso. Kienhiki Bezalele ni Aholiiabe, o jimesene, kia kalakala ni akuâ, oso a undu ni uhete kuala Jihova, mu ufunu ua kuiudika imbamba ioso ia dibhezelu, kala kioso kia i tumu Jihova. Mozé anga u ixana Bezalele ni Aholiiabe, ni jihete joso ja muxima oso Jihova ua undu ni uhete, oso o miẋima iâ ue ia a tumu kuiza ku kikalakalu phala nʼa ki bhange. Eneʼá anga a tambula kua Mozé ujitu uoso ua bheka anʼa Izalaiele, o ima ia kuiudika imbamba ioso ia dibhezelu. Ene hanji-phe enda ni ku mu bhekela maujitu ma vondadi izuua ioso mu kimene. Jihete jala mu kalakala ufunu uoso ua dibhezelu, anga a tunda ku sedikvisu iâ. Eza kua Mozé, exi: Ima iala kubheka o mundu phala ufunu uoso ua dibhezelu kala kia tumu Jihova, iavulu kiá, kuabhu! Mozé anga u tuma kuxikisa ngonge mu kibangu kioso, uixi: Né diiala, né muhatu, kana muthu u bheka dingi imbamba ia kikalakalu kia dibhezelu. Kienʼiki kia fudisa o mundu kubheka dingi imbamba. Kuma imbamba ia thungu, ia soko mu kikalakalu kioso kia-nda kubhanga, anga i subhuka. Kala kiki o jihete joso ja muxima eza ku kalakala, a tunga o balaka ni kuinhi diê dia kulutina; a iudika ni linhu ia fina ioxise, ni jingoji ja azulu, ni ja púlupula, ni ja kalumezim, a ta-ku ni jixelube, ufunu ua mesene ia mulongo; iene ioso, Bezalele ua i iudikisa. Kulutina imoxi kulebha kuê makuinhi aiadi a kóvadu ni nake, o bhu lubongo kôvadu jiuana; mbongo joso midila imoxi. Mbongo jitanu a ji tungila kumoxi, kifua thanga; mbongo jitanu a ji tungila kumoxi, kifua thanga ia mukuá. Anga u iudika mazanzu ma azulu ku muhuhu ua suku ku kanga ku thanga imoxi, ni ku muhuhu ua suku ku kanga ku thanga ia mukuá. Makuinhi atanu a mazanzu ku thanga imoxi, ni makuinhi atanu ku thanga ia mukuá; mazanzu ma di lulama mudiâ. Anga u iudika ue makuinhi atanu a koloxete ja ulu, u takanesa kumoxi jithanga ja jikulutina ni jikoloxete; balaka ioso anga i kala imoxi. Anga u iudika ue ni jikulutina ja ndemba ja jihombo, ji kale thanga ia kubhitisa ku thandu dia balaka; anga a ji iudika kuinhi dia mbongo ni mbongo imoxi. Mbongo imoxi i kala makuinhi atatu a kóvadu mu kulebha, o bhu lubongo kôvadu jiuana; kuinhi dia mbongo ni mbongo imoxi jene joso ji kala midila imoxi. Mbongo jitanu u ji tungila kumoxi, kifua thanga; mbongo jisamanu u ji tungila kumoxi, o thanga ia mukuâ. Anga u iudika makuinhi atanu a mazanzu ku muhuhu ua suku ku kanga ku thanga imoxi, ni makuinhi atanu a mazanzu ku muhuhu ua suku ku kanga ku thanga ia mukuá. Anga u iudika ue makuinhi atanu a koloxete ja ngôndo, phala kutakanesa o jithanga kumoxi, phala o balaka i kale iene imoxi. Anga u iudika divunga dia balaka, dia ibha ia ilumbe ia jimbudi ióteke ni husu ii ia kusuka, ni divunnga dia mukuá ibha ia kiama kia menha diene dia suku ku thandu. Anga a iudika o mabaia ma jingunhi ja balaka ja muẋi ua xitimi, anga u ji imika. O mabaia iâ kulebha kuê kuinhi dia kôvadu, o kuzanza kuê kala dibaia kôvadu ni kaxaxi. Kala dibaia di kala ni inama iiadi bhoxi, o dibaia dia kuata ni mikangala; kiene kia iudika o mabaia oso a balaka. O mu ku iudika o mabaia iâ a balaka, a iudika makuinhi aiadi a dibaia ku mbandu i bhana ku sulu. A iudika ue makuinhi auana a ibaka ia phalata, i kala bhoxi dia makuinhi aiadi a dibaia, ibaka iiadi i kala ni mazungu i kala bhoxi dia dibaia dimoxi mu kuatela inama iê iiadi, ni mabaia a mukuá ue kiene. Mbandu ia kaiadi ia balaka i bana ku suku, a i iudikila ue makuinhi aiadi a dibaia, ni makuinhi auana a ibaka ia phalata; dibaia ni ibaka iê iiadi, dibaia ni ibaka iê iiadi. Mbandu ia balaka ia xilu, i bhana ku mutudila-kumbi, a i iudikila mabaia a samanu. Anga a iudika mabaia aiadi a jithungi ku xilu, mbandu jene kiiadi kiâ. O mabaia aiadi iâ a a sokeka kumoxi tunde bhoxi katé bhulu bhua a kuatesela ni delenge; kienhiki kiene kia bhange ku mabaia oso a thungi jiiadi. Nake dioso dia mabaia ni ibaka iâ ia phalata, kuinhi dia ibaka ni kisamanu; kala dibaia ibaka iê iiadi. Anga a iudika ni mnikangala ia muii ua xitimi; mikangala itanu ia kukuata mabaia ku mbandu imoxi ia balaka, mikangala itanu ia kukuata mabaia ku mbandu ia mukuá ia balaka, mikangala itanu ia kukuata mbaia a xilu mbandu ia bhana ku mufila-kumbi. A bhitisa ue mukangala mu kaẋi ka mabaia tunde ku thungi iii katé ku thungi ia mukuá. O mabaia ua a folala ulu, malenge mê ma kala ma ulu, mu bhitila o mikangala, ni mikangala iene u i folala ue ulu. Anga a iudika kibatulu kia azulu, ni púlupula, ni kalumezim, ni linhu ia fina ioxise; ku kala ni jixelube, ufunu ua mesene ia mulongo. A iudika ni philadi jê jiuana ja múẋi ua xitimi, a ji folala ni ulu; ni jikoloxete jê ja ulu; anga u iẋika ni ibaka iê iuana ia phalata i kala bhoxi. A iudika ue dibeka dia kuxita bhu muelu ua balaka, di kala dia azulu, ni púlupula, ni kalumezim, ni linhu ia fina ioxise, ufunu ua mesene ia jinjikita; Ni philadi jê jitanu ni jikoloxete jê; o ibaka iê ia thandu ni moldura iê a i folala ni ulu; o ibaka iê ia bhoxi i kala ia ngôndo. Bezalele anga u iudika álaka ia muẋi ua xitimi; kulebha kuê kôvadu jiiadi ni kaxaxi, kuzanza kuê kóvadu ni kaxaxi, o kitala kiê kôvadu ni kaxaxi, anga u i folala ni ulu ua fina ni moxi ni ku kanga, ua te ni dikolôua diê dia ulu, di kondoloka. Anga u iẋika ue ni malenge auana a ulu, akuata mu jithungi jê jiuana; malenge maiadi ku mbandu imoxi, malenge ma mukuá maiadi ku mbandu ia mukuá. Anga u iudika ni mikambu ia muẋi ua xitimi, mikambu anga u i folala ni ulu. Mikambu iii u i ta mu malenge ku mbandu jiiadi ja álaka, i kale ia kuambatela o álaka. U iudika ue ni kibhuna kia kiadi, kia ulu ua fina, kulebha kuê kôvadu jiiadi ni kaxaxi, o kuzanza kuê kóvadu ni kaxaxe. Anga u iudika ni jixelube jiiadi ja ulu; ua ji iudika ni ufunu ua kusula, u ji ta ku sungu jiiadi ja kibhuna kia kiadi. Bhu sungu kunu bhu kala xelube imoxi, bhu sungu koko xelube ia mukuá; ja di kuatenena koko, ku kibhuna kia kiadi ku jisungu jê. Jixelube anga ji oleka mabhabha mâ bhulu, ja vungina kibhuna kia kiadi ni mabhabha mâ, jiiadi joso ja di bhana jipholo; pholo jâ ue u ji bheteka ji lunga ku kibhuna kia kiadi. Anga u iudika ue ni meza ma muẋi ua xitimi; o kulebha kuê kôvadu jiiadi, kukula kuê kóvadu, o kitala kiê kóvadu ni kaxaxi. Meza ua a folala ni ulu ua fina, ua te ni dikolôua diê dia ulu di kondoloka mu jimbandu. Iu ua iudika ue ni muhuhu ua kondoloka mu jimbandu, kukula kuê milembu iuana ia dikanda dia lukuaku, anga u bhitisa-ku dikolôua dia ulu. Anga u zunza ue malenge mê mauana ma ulu; u ta malenge mu jithungi ja inama iê iuana. Malenge ma zukama ku muhuhu ua kondoloka, muene mua tela o mikambu ia kuambatela o meza. Mikambu ua i iudika ia muẋi ua xitimi, anga u i folala ni ulu; iene o mikambu ia kuambatela o meza. Anga u iudika ni imbamba ia tokala ku meza, ni malonga mê, ni jingutu jê, ni itutu iê ioso, ni jikopho phala o mákunua, iene ioso ua i bhange ia ulu, ua uabha kiavulu. Anga u iudika ue kandeia ka ulu ua di kenze kiambote; ua ka iudika ni ufunu ua kusula, ni inama iê ni lumbungu luê; ni kopho jê jedi ni kixina ni itulu iê iene ioso ua i sudila kumoxi. Ku kala thangu jê jisamanu ji tunda mu jimbanji jê, mbandu iii ia kandeia thangu jitatu, mbandu iii ia kandeia thangu jitatu. Luthangu lu kala ni kopho jitatu jedi kala itulu ia mumêndoua, ni kixina ni kitulu; thangu joso jisamanu ji tunda mu kandeia, kiene. Maji o kandeia kene ka kala ni kopho jiuana jila kala itulu ia mumêndoua, jikala ni ixina ni itulu iê. Kixina ki kala bhoxi dia thangu jiiadi, a i sudila kumoxi; ni kixina kia mukuá ki kala bhoxi dia thangu jiiadi, a i sudila kumoxi; ni kixina kia mukuá dingi ki kala bhoxi dia thangu jiiadi, a i sudila kumoxi; kifua thangu jisamanu ji tunda mu kandeia. Ni ixina ni jithangu ji kala pesa imoxi; iene ioso a i sudila kumoxi, ia ulu ua di kenze kiambote. Anga u iudika jilâmbada jê, sambuadi; ni tanaji jê, ni dibandeja diê, ja ulu uoso ua di kenze kiambote. Talendu ia ulu ua fina uaii-mu, mu kuiudika kandeia kene, ni ima iê ia mukuá iii ia tokala-ku, o itulu iê. Anga u iudika ni kalatódio ka dixi dia dizumba, ka muẋi ua xitimi; kulebha kuê kua kóvadu imoxi, o kuzanza kuê kóvadu imoxi; kuma mbandu jiuana joso ja sokela kumoxi; o kitala kiê kóvadu jiiadi; ni jimbinga jê ji kuatenena koko a ji sudila kumoxi. Ua ka folala ni ulu ua fina, ni kuthandu ni mu jimbandu, ni jimbinga jê; ua iudika ue ni malenge maiadi ma ulu, ma zukama ku dikolóua; ku mbandu jê jiiadi mu jimbinga, maiadi-maiadi; malenge-phe iá ma kutela mikambu iê ia kuambatela. O mikambu iê ia iudika ia muẋi ua xitimi, iu ua i folala ni ulu. Anga u iudika ue ni maji akôla a kuundila, ni uasu ua ibatubatu ia uabha mazumba, iólunge kiambote ni ufunu ua mesene ia jinguendu, uene mu iudika o ima ia mazumba. Anga u iudika ni kalatódio ka jisata ja kuoha, ka muẋi ua xitimi kulebha kuê kóvadu jitanu, kuzanza kuê kóvadu jitanu; mbandu jê jiuana ja sokela kumoxi; kitala kiê kóvadu jitatu. Ua iudika ue ni jimbinga bhu thungi jê jiuana; a ji sudila koko ki ji ẋikina ku ji katula-ku; anga u ka folala ni ngôndo. Ua iudika ue ni imbamba ioso ia tokala ku kalatódio, ni iomuenu ia kuomuena o uthôkua, ni jipá jê, ni jimbasinha, ni jingalufu ja kukuatela xitu, ni malumbala a kuambatela o túbhia; imbamba ioso iii ua i iudika ni ngôndo. Kalatódio ua ka iudikila ue ni ngalade ia ngôndo iila kala uanda; uanda iú u kala ditala diófele dia kuimanena, dia kondoloka kalatódio; o mu kitala, ditala didi dia suku mu kaẋi ka kalatódio. Anga u iẋika malenge mauana, ma kala ku jithûngi jiuana ja uanda ua ngôndo, muene mua kutela mikambu ia kuambatela. Anga u iudika ni mikambu ia muẋi ua xitimi, u i folala ni ngôndo. Mikambu anga u i tela mu malenge, mu jimbanji ja kalatódio, iene ia kuambatela; o kalatódio kene ua ka iudika, ni mabaia kala kaxa, moxi muala ngó. Anga u iudika ni mbasinha ia kusukuila, ia ngôndo, ni mbunda iê i tula bhoxi ia ngôndo, ua i iudika ni malumuenu ma bhana ahatu akua kusedivila bhu muelu ua balaka ia kutakanena. Anga u iudika ue kithâdi kia balaka; ku mbandu iê ia sulu ku kala jikulutina ja linhu ia fina ioxise; o mbandu imoxi kulebha kuê hâma ia kôvadu. O jiphiladi jê makuinhi aiadi, ni ibaka iê makuinhi aiadi, ia ngôndo ioso; ni jingôua ja jiphiladi, ni mikambu iê ia phalata. Kiene kimoxi ue ku mbandu ia ku suku: jikulutina jê jʼambata ue hama ia kôvadu, jiphiladi makuinhi aiadi, ibaka iê makuinhi aiadi, ia ngôndo ioso; o jingôua ja jiphiladi ni mikambu iê ia phalata. Ku mbandu ia mufila-kumbi jikulutina ja makuinhi atanu a kóvadu, jiphiladi dikuinhi, ibaka dikuinhi; jingôua ja jiphiladi ni mikambu iê ja phalata. O ku mbandu ia thunda ue, jikulutina jê jʼambata makuinhi atanu a kóvadu. O jikulutina ja mbandu imoxi ia muelu, kuinhi dia kóvuadu ni kitanu; o jiphiladi jê jitatu, o ibaka iê itatu. Ku mbandu ia mukuá kiene kimoxi; mbandu iii jikulutina jê ue kuinhi dia kóvadu ni kitanu, kifua mbandu ni mbandu kuinhi dia kóvadu ni kitanu, muelu bhu kaẋi; kuku philadi jitatu ni ibaka itatu, kuku ue kiene. O jikulutina joso ja kondoloka o kithâdi, ja linhu ia fina iòxise. O ibaka ia jiphiladi ia ngôndo; jingôua ja jiphiladi ni mikambu iê ia phalata; o mítue ku thandu dia jiphiladi, iófolale ni phalata; jiphiladi joso ja kithâdi ji kala ue ni mikambu ia phalata. O dibeka dia kuxita bhu muelu ua kithâdi, a di iudika ni ufunu ua mesene ia jinjikita, ni ngoji ja azulu ni ja púlupula, ni ja kalumezim, ni linhu ia fina iouinde; kulebha kuê makuinhi aiadi a kóvadu, o lubongo luê kóvadu jitanu bhu kuzanza, kiene kimoxi ni jikulutina ja kithâdi. Ku kala jiphiladi jê jiuana, ni ibaka iê iuana ia ngôndo, o jingôua ja phalata; mítue iofolale ni phalata, ni mikambu ia phalata ioso. O jiphapha ja balaka, ni ja kithâdi kia kondoloka, ja ngôndo ioso. Iii iene o konda ia utadi uaii mu ufunu ua balaka ia umbangi, kala kia u kuata konda mu kitumu kia Mozé, kuala o jilevita ja tuamenena kuala Itamale, monʼa Alá, o nganga. Bezalele monʼa Hule, ku muiji ua Juda, muene mesene ua iudika ima ioso ia tumu Jihova kua Mozé. Mesene ia mukuâ ua kexi-nê kumoxi mu sedivisu iii, Aholiiabe, monʼa Ahisamake, ku muiji ua Dane, hete, mukua ufunu ua kuseta, mesene ue ia jinjikita ni jingoji ja azulu, ni ja púlupula, ni ja kalumezim, ni linhu ia fina. Ulu uoso uaii mu ufunu ua kuiudika dibhezelu, o ulu athu ua bhakula mu ujitu ua vondadi, makuinhi aiadi a talendu niʼvua, ni hâma sambuadi ia xikulu ni makuinhi atatu, o xikulu iene ia dibhezelu. O phalata ia oso a a bhangele o disonekenu diâ mu kilômbo, ia bhana hâma ia talendu, ni midi ni hâma sambuadi ni makuinhi sambuadi ni kitanu kia xikulu, o xikulu iene muene ia dibhezelu. Kala mútue u bhana baka, kifua kaxaxe ka xikulu, o xikulu iene muene ia dibhezelu; mala ene oso muene a a bhitisa mu disonekenuʼodio, oso a bhiẋila kiá mu kitala kia makuinhi aiadi a muvu, mba a somboka-mu, a tenene hâma jisamanu ja jimidi ni midi jitatu, ni hâma jitanu ni makuinhi atanu, a muthu. O hâma ia talendu ia phalata, iene ieẋikila o ibaka ia dibhezelu, ni ibaka ia kibatulu; hâma ia ibaka mu hâma ia talendu, kala kibaka talendu imoxi. O midi ni hâma sambuadi ni makuinhi sambuadi ni kitanu kia xikulu, iene ia iudikila o jingôua ja jiphiladi, ni kufolala o mítue ia jiphiladi, ni kuiudika o mikambu ia jiphiladi. O ngôndo ue ia bhakula mu ujitu ua vondadi kuala anʼa Izalaiele oso, ia tena makuinhi sambuadi a talendu ni midi jiiadi ni hâma jiuana ja xikulu. Ngôndo iii iene ia iudikila ibaka ia muelu ua balaka ia kutakanena, ni kalatódio ka ngôndo, ni ngalade iê ia ngôndo iedi kala uanda, ni imbamba ioso ia tokala ku kalatódio. Ni ibaka ioso ia kithâdi kia kondoloka, ni ibaka ia muelu ua kithâdi, ni jiphapha joso ja balaka, ni jiphapha ja kithâdi kia bhiti mu kanga. O jingoji ja azulu, ni púlupula, ni kalumezim a iudika na-ju izuatu iótunge uhete, ia kusedivila na-iu mu kididi kikôla, iene izuatu iangene ia Alá; kala kia tumu Jihova kua Mozé. Ua iudika efodi ni ulu, ni azulu, ni púlupula, ni kalumezim, ni linhu ia fina ioxise. O ulu a dianga ku u sula ibasakasa ia fina, anga a u batujila kala jingoji ji ẋikina ku ji tungila kumoxi ni ja azulu, ni ja púlupula, ni ja kalumezim ni linhu ia fina, uhete ua ufunu ua mesene ia mulongo. A i iudika ni jiphakatela jê ji bhita bhu isuxi, phala kutakanesa efodi ku thulu ni ku kunda. Ni phonda iê iauabha ia ku i kutila ku mukutu, i kala iene imoxi ni efodi iene, ufunu uê uene umoxi, ua ulu uólunge ni azulu, ni púlupula, ni kalumezim, ni linhu ia fina iòuinde; kala kia tumu Jihova kua Mozé. Anga a iudika matadi ma onixe a a sokeka mu makuatelu a ulu, a a seta kala ki ene kuseta o sineta, a seta-ku o majina ma anʼa Izalaiele. Eneʼá anga u ma jika ku jiphakatela ja efodi bhu isuxi, phala a kale matadi ma kulembalesa anʼa Izalaiele; kala kia tumu Jihova kua Mozé. Anga u iudika ue muxila, uòbhange ni uhete ua ufunu ua mesene ia mulongo, ufunu uene umoxi ni ua efodi; ua tungu kumoxi ni ulu, ni azulu, ni púlupula, ni kalumezim, ni linhu ia fina ioxise. Mbandu jê jiuana ja sokela kumoxi, o muxila uene a u budika mu luiadi; kulebha kuê palma ia kànda dia lukuaku, kuzanza kuê palma ia kànda dia lukuaku. Anga a sokeka ku thandu diê mikalatata iuana ia matadi; mukalatata ua sárdio, ni topáziu, ni kalubunkulu, uene o mukalatata ua kamoxi; ua kaiadi uambata esmeralda, ni safira, ni diiamande; ua katatu uambata jasindu, ni ángata, ni ametista; ua kauana uambata turkeza, ni sardónika, ni jaspe; ene oso a a sokeka mu makuatelu ma ulu. Matadi a ma sokesa ni majina ma anʼa Izalaiele, kuinhi dia ditadi ni kiiadi; majina a ma seta kala kuseta kua sineta, kala muiji ni dijina diê, kala muiji ni dijina diê, kuinhi dia miji ni kiiadi. Ku muxila a iudikila-ku malubhambu ma ulu uóxise kala jingoji, ulu uê ua fina muene. A iudika ue makuatelu maiadi ma ulu, ni malenge maiadi ma ulu, phala o muxila; malenge eneʼá a ma ta ku jipondo ja muxila ja thandu. O malubhambu maiadiʼama ma ulu uóxise kala jingoji, a ma ta mu malenge maiadi mala ku jipondo ja muxila ja thandu. O jipondo ja mukuá ja malubhambu maiadi ma ulu uóxise, ja kuata ni jingôua mu jiphakatela ja efodi ja tundu bhu isuxi, ku pholo. Anga a iudika dingi malenge maiadi ma ulu, a ma ta ku jipondo ja muxila ja suku bhoxi, ku muhuhu ua zukamena ku efodi moxi. A iudika ue malenge maiadi ma ulu, a ma ta ku jiphakatela jiiadi ja efodi ja tundu bhu isuxi, bhua takanena o jiphakatela ni phonda ia uabha ia efodi. Muxila-phe ni malenge mê ma bhoxi, ni malenge mala ku efodi, a ma kutila kumoxi ni ngoji ia azulu, phala muxila u kuate ku phonda ia uabha ia efodi, ka i katula dingi ku efodi; kala kia tumu Jihova kua Mozé. Anga u iudika o divunga dia efodi, diótunge ku mulongo, azulu ioso; ia a di kubula dizungu mu kaẋi mu bhita o mútue; dizungu a di kondoluesa ngola ia jinjikita, kala ngola ia kibhakatu kia ita, phala ki di tandujuke. Ku muxiku ua divunga bhoxi, ua kembesa-ku ni jibola ja azulu, ni púlupula, ni kalmezim, ni linhu ia fina iòuinde. Anga a iudika ue ni manzuela ma ulu ua fina; a a lungisa kumoxi ni mábhole ku muxiku ua divunga katé a kondoloka; aii ni kuila dinzuela-bhu, dibhole-bhu, dinzuela-bhu, dibhole-bhu, katé muxiku uoso ua divunga ua takana, O divunga dia kusedivila ku unganga; kala kia tumu Jihova kua Mozé. A iudika ue ni jimbinza ja linhu ia fina, jótunge ku mulongo, ja Alá ni anʼê, ni kijinga kia linhu ia fina, ni jiboné ja uabha ja linhu ia fina, ni jikalasá ja linhu ia fina iòuinde. Ni phonda ia linhu ia fina iòxise, ni jinjikita jê ja azulu, ni púlupula, ni kalumezim; ufunu ua mesene ia mulongo, kala kia lekelela Jihova kua Mozé. Anga a iudika xapa ia ulu ua fina, ia kitundu kikôla, anga a seta-ku, mukua ni kuseta kua sineta exi: O Kuzela Kukola Kua Jihova. Anga a i ta ni fita ia azulu, a i kutila ku kijinga ku pholo; kala kia tumu Jihova kua Mozé. Kienhiki kia zubha o sedivisu ioso ia kibuta kia balaka ia ditakanenu; o anʼa Izalaiele a kumbidila kioso kia tumu Jihova kua Mozé, kiene muene kia bhange. Anga a bheka o balaka kua Mozé, ni balaka ia ditakanenu ni imbamba iê ioso, ni jikoloxete, ni mabaia a jingunji, ni mikangala iê, ni jiphiladi, ni ibaka iê, ni divunga dia ibha ia ilumbe ia jimbudi ióteke ikusuka, ni divunga dia ibha ia kiama kia menha, ni dibeka dia kibatulu; ni álaka ia umbangi, ni mikambu iê, ni kibhuna kia kiadi; ni meza, ni malonga mê, ni jimbolo ja kilumbu; ni kandeia kazela, ni jilâmbada jê, ni jilâmbada ja mutendelelu, kioso ki ja tokala ku ji ta ku kandeia, ni maji mê ma kusendela; ni kalatódio ka ulu, ni maji ma kuundila, ni isenso ia uasu ua uabha dizumba, ni dibeka dia muelu ua balaka; ni kalatódio ka ngôndo, ni kiseselu kiê kia ngôndo, kila kala uanda, ni mikambu iê ni imbamba iê ioso, ni mbasinha ia ku di sukuila, ni mbunda iê i tula bhoxi; ni jikulutina ja kithâdi, ni jiphiladi jê, ni ibaka iê, ni dibeka dia kuxita bhu muelu ua kithâdi, ni mikolo iê, ni jiphapha jê, ni imbamba ioso ia sedivisu ia balaka, ku balaka ia kutakanena; ni izuatu iótunge uhete ia kubhikila na-iu mu kididi kikôla, izuatu iangene ia Alá, nganga, ni izuatu ia anʼê, ia kukalakela na-iu ku unganga. Kioso kia tumu Jihova kua Mozé, kiene muene kia kumbidila anʼa Izalaiele mu kikalakalu kioso. Mozé kia tale o kikalakalu kioso, ua mono kuma a ki kalakala muene; kioso kia tumu Jihova, kiene muene kia bhange. Bhenhobho Mozé anga u a benzela. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Mu kizuua kia dianga ku mbeji ia kamoxi, u ximbika o balaka ia ditakanenu. U ta muenhomo álaka ia umbangi, álaka anga u i xitila ni kibatulu. U bokuesa ue meza, u a zala ni ima iê ia tokala-ku; u bokuesa ue kandeia, u sendela o jilâmbada jê. O kalatódio ka ulu ka uasu ua dizumba u ka bhaka mu divula, álaka i kala mu xilu, anga u ta dibeka dia kuxita bhu muelu ua balaka. Kalatódio ka jisata ja kuoha u ka tula mu kithâdi bhu muelu ua balaka ia kutakanena. O mbasinha ia kusukuila, u i xikika bhu kaẋi ka balaka ia ditakanenu ni kalatódio, anga u izalesa ni menha. U imika ue kithâdi ki kondoloka, hé u nhenga ue dibeka dia kuxita bhu muelu ua kithâdi. U kuata ue o maji ma kuundila, u unde o balaka ni ima ioso iala-mu; nda u i kôlese, ni imbamba iê ioso; iene ioso i kale ikola. Ni kalatódio ka jisata ja kuoha, u ka unda ue ni maji, ni imbamba iê ioso, u kôlese o kalatódio; ka kale ka kôla kinéne. O mbasinha ia kusukuila, ni mbunda iê i tula bhoxi, u i unda ue, nda u i kôlese. Ni Alá ni nʼê a mala u a bheka ue bhu muelu ua balaka, ia dibhongolokelu, eie anga u a sukula ni menha. Alá anga u mu zuika ni izuatu ikola, anga u mʼunda ni maji, u mu kôlese, phala a tene ku ngi kalakela ku unganga. U bheka ue anʼê u a zuike jimbinza; anga u a unda ue ni maji, kala ki ua undu tatʼâ, mbé ene uâ a ngi kalakele ku unganga; o ku a unda kuâ ku kala kua unganga unangenena ku miiji iâ ioso. Mozé anga u ki bhanga; kioso kia mu tumu Jihova, kiene kia bhange. Anga ki bhita kuma, bhu mbeji ia kamoxi ku muvu ua kaiadi, kizuua kia kamoxi ku mbeji, balaka a imika. Mozé anga u imika balaka, u tula ibaka iê, uimika mabaia ma jingunji, u ta mikângala iê, hé u imika o jiphiladi. Anga u futumuna o balaka, hé i vungina o kibúta kia ditakanenu, mavunga ua a bhitisa ku thandu; kala kia tumu Jihova kua Mozé. Anga u katula umbangi, u u ta mu álaka, u ta o mikambu ia álaka, u ta kibhuna kia kiadi, anga u nhenga dibeka dia kibatulu, kifua álaka ua i xitila, kala kia tumu Jihova kua Mozé. Anga u ta ue o meza mu balaka ia kutakanena, ku mbandu ia kusuku ia balaka (thunda) kifua mu sala, kibatulu kia bhiti ku dima. O kuthandu dié anga u ta-ku o jimbolo ja kilumbu ku munôno, bhu pholo ia Jihova; kala kia tumu Jihova kua Mozé. Iu ua te ue o kandeia mu balaka ia ditakanenu, ka lulama ni meza, ka kexile ku mbandu ia sulu ia balaka. Anga u uika jilâmbada jê, bhu pholo ia Jihova; kala kia tumu Jihova kua Mozé. Iu ua te o kalatódio ka ulu mu balaka ia kutakanena, kifua mu sala, o kibatulu kia bhiti kuema. Anga u bhangela-ku o dixi dia ibatubatu ia uabha mazumba; kala kia mu tumu Jihova. Anga u nhenga ue o dibeka dia xiti bhu muelu ua balaka. Kalatódio ka jisata ja kuoha, ua ka xikika mu kithâdi bhu muelu ua balaka ia kutakanena, anga u bhakuila-ku ni sata ia kuoha ni mubhaku mákudia, kala kia tumu Jihova kua Mozé. O mbasinha ia kusukuila ua i xikika ue bhu kaẋi ni balaka ia kutakanena ni kalatódio, iu ua te-mu ni menha ma ku di sukuila. Ni Mozé, ni Alá ni anʼê a mala, a kala mu sukula maku ni inama iâ mu mbasinha muenhumu. Kioso kia bokona mu balaka ia ditakanenu, mba kia zukama ku kalatódio, a di sukula; kala kia tumu Jihova kua Mozé. O mu kuzumbukila anga u imika ue o kithâdi kia bhake o balaka ni kalatódio mu kaẋi, u nhenga o dibeka dia muelu ua kithâdi; kienhiki Mozé kia bhange o kikalakalu kioso, iu ua ki zubha. Kia zubha kubhanga kiki, dituta dia vungina balaka ia kutakanena, balaka ioso iezala ni kubenha kua Jihova. Mozé anga u lémbua kubokona mu balaka ia kutakanena, mukonda dituta kuene ku dia tula, ni kubenha kua Jihova kuezalesa balaka ioso. Anga a kala mu kuila se dituta dia zangumuka ku balaka, anʼâ Izalaiele a kuta, a katuka, enda mu njila jâ joso; o dituta-phe se dia kambe kuzangumuka, ene uâ ka katuka, katé kizuua kia mona dia zangumuka. Mukonda o dituta dia Jihova dia nanga jinga ku thandu dia balaka mu muanha, o mu usuku di kituka túbhia ku mesu ma dibhata dioso dia Izalaiele, mu jinjila jâ joso. Jihova anga u ixana Mozé, u mu zuelesa mu balaka ia kutakanena muala, uixi: Zuelesa anʼa Izalaiele, u a ambela kiki: Se muthu mudienu ua mesena kubhanga ujitu kua Jihova, ujitu u u katula ku ibhaku, ku jingombe mba ku jimbudi ni jihombo. Ujitu uê se u kala sata ia kuoha ia ngombe, a sole ia ndumbe, sé ngó unema; a i bheke muène mu vondadi iê, bhu muelu ua balaka ia kutakanena, phala a i ẋikine bhu pholo ia Jihova. A tule lukuaku luê mu mútue ua sata ia kuoha; anga a i ẋikina bhu kididi kia muene phala ku mu bhangela kiamenga. Ngombe anga u i jibha bhu pholo ia Jihova; o jinganga, anʼa Alá, ene a bhakula manhinga, a eẋika mu jimbandu joso ja kalatódio kala bhu muelu ua balaka ia kutakanena. Sata ia kuoha i bhinga u i tàla, hé u i bhanga ku idiandu. O jinganga, anʼa Alá, ene a ta túbhia ku kalatódio, anga o jihuinhi a ji ta kiambote ku túbhia. Anga ue anʼa nganga Alá a ta-ku o idiandu, ni mútue, ni banha ia naminina ku miẋima, u i zala kiambote ku jihuinhi jala ku túbhia tua te ku thandu dia kalatódio. Maji o midia-phe ni inama, u i sukula hanji ni menha. Nganga anga u i ohela ioso ku kalatódio, kuma sata ia kuoha, ujitu ua ku bhakula ni túbhia, ua dizumba diambote kua Jihova. O ujitu uê ua bheka se u kala ua kibhaku kiofele mbudi mba hombo, ia sata ia kuoha, a sole ia ndumbe, sé ngó unema, mba dibaka. Anga u i jibhila bhu mbandu ia kalatódio ia kexila kusuku, bhu pholo ia Jihova; o jinganga-phe, anʼa Alá, anga eẋika o manhinga mê mu jimbandu joso ja kalatódio. Muene anga u i bhanga ku idiandu, ni mútue uê ni banha iala ku miẋima; nganga anga u i tula kiambote ku jihuinhi jala ku túbhia tua te ku kalatódio. O midia-phe ni inama u i sukula hanji ni menha. O Nganga anga u i bhakula iene ioso ia muvimba, u i ohela ku kalatódio; kífua sata ia kuoha, ujitu ua kubhakula ni túbhia, ua dizumba diambote kua Jihova. O muthu-phe ujitu uê kua Jihova se u kala ua sata ia kuoha ia jinjila, a sole membe a mukáu mba anʼa jiphomba. Nganga anga u bheka o njila bhu kalatódio, hé u i nhonga o xìngu ni kiala kiê katé o mútue ki u sokoka ku xingu maji ka u batula-ku, anga u i ohela ku kalatódio, kioso kia zubha kuzunzila o manhinga mê mu jimbandu ja kalatódio. O dikutu-phe ni minha iê, u i katula hé u i texila bhu mbandu ia kalatódio ia talela kusuku, bhu dixita dia uthôkua. Nganga anga u i bula mu kaẋi, dibhabha kuku dibhabha kuku; maji ka zubhe ku i bhanga mbandu jiiadi. Anga u i ohela ku kalatódio, ku jihuinhi ja te ku túbhia; kífua sata ia kuoha, ujitu ua ku bhakula ni túbhia, ua dizumba diambote kua Jihova. Se muthu u bhanga ujitu ua mubhaku ua musa kua Jihova, ujitu ué u kala ua fuba ia fina; u lunduluila-ku maji, u ta-ku ni uasu ua dizumba; anga u u bheka ku jinganga anʼa Alá; umoxi mudiâ anga u katula-ku dibhûbhu dia fuba ia fina, ni ku maji u katula-ku, ni uasu uê uene uoso ua dizumba. Ienhiʼii nganga anga u i ohela ku kalatódio, ujitu ua dilembalelu, ujitu ua kubhakula ni túbhia, ua dizumba diambote kua Jihova. O ia subhuka-ku, kuma mubhaku ua musa, i kale kiá ia Alá ni anʼê; kuma kienhiki kima ki kôla kinéne ku jisata ja Jihova, ja kuoha ni túbhia. O ki u bhanga ujitu ua mubhaku ua musa, uókange mu forno, ji kala; jimbolo ja kambe felemendu ja fuba iambote iolunge ni maji, ni jibolaxa ja kambe felemendu jʼokunge maji. O ujitu-phe se u kala mubhaku ua musa ua kukanga bhu kienga, u kala ua fuba iambote ia fina ia kambe felemendu iólunge kiambote ni maji. Jimbolo jê u ji bukujula, hé u lunduluila-ku maji; kifua mubhaku ua musa. O ujitu ué se u kala mubhaku ua musa ua kukangula mʼombia ia mavu, u kale ue ua fuba iambote ia fina iólunge kiambote ni maji. Mubhaku ua musa uóiudike ni ima ienhiʼii, uene u u bheka kua Jihova; hé u u bhana kua nganga, muene eze na-u bhu kalatódio. Nganga anga u nomona ku mubhaku ua musa o dibhûbhu dia ujitu ua dilembalelu anga u u ohela ku kalatódio, ujitu ua kubhakula ni túbhia, ua dizumba diambote kua Jihova. O ia subhuka-ku ku mubhaku ua musa, i kale kiá ia Alá ni anʼê; kuma kima kikôla kinéne ku jisata ja Jihova ja kuoha ni túbhia. Mubhaku uoso ua musa u mu bhakula kua Jihova, kana ku u lunga ni felemento; kuma né uiki, ka u ohela-ku ku kalatódio, mu sata ia kuoha ia Jihova. Se ku mubhaku ua ibundu ia kutomona, felemento ni uiki u kalê; maji mu kubhanga dizumba diambote kua Jihova ku kalatódio, kana. Maujitu moso ma mubhaku ua musa, u ma tôua ni môngua; môngua ua kikutu kia Nzambi iê, ki u kambe dingi ku mubhaku ua musa; maujitu moso ma kubhakula kua Jihova, a a bheka ni môngua. Ki uila u bheka mubhaku ua musa kua Jihova ua ibundu ia kutomona, u bheka masa a uisu a kuoha, mba ua jimbundu ja uisu jókange ku túbhia hé a ji zuka. U lunduluila-ku maji, ni u tula-ku o uasu ua dizumba; uene o mubhaku ua musa. Mu kienhiki, o Nganga-phe u katula-ku o dibhûbhu dia ujitu ua dilembalelu anga u di oha; uila ku jimbundu jókange ji józuke u katula-ku, ku maji u katula-ku, o isenso ia uasu ua dizumba iene ioso, u i oha; uene ujitu ua kubhakula ni túbhia kua Jihova. O ujitu ua muthu-phe se u kala sata ia paze mba ia kusakidila, se u katula kibhaku mu kibhanga, mba ndumbe mba mukaji, kikale-phe kia disanze sé ngó unema mba dibaka bhu pholo ia Jihova. Muthu ua bhana ujitu u tula lukuaku luê mu mútue ua kibhaku, hé a ki jibhila bhu muelu ua balaka ia kutakanena; jinganga anʼa Alá anga eẋika o manhinga mu jimbandu joso ja kalatódio. Ku sata ia paze a katula-ku kia kubhakula ni túbhia kua Jihova; o banha iala ku dikutu ni ku mídia, ni anasonhi ni banha iê ialela ku malombo, ni banha ia vungu o miẋima ia zukama ku anasonhi, ienhiʼii a i katula-ku. Anʼa Alá a i ohela ku kalatódio, sata ia kuoha a i tula ku jihuinhi jala ku túbhia; kifua ujitu ua kubhakula ni túbhia, ua dizumba diambote kua Jihova. Se o ujitu uê ua sata ia kuoha ia ku satela Jihova, u kala ua kibhaku kia mbudi mba hombo, kixi ndumbe mba mukaji, ki kale-phe kiadisanze kiambote sé ngó unema uoso-uoso. Se mbudi ia bhakula mu ujitu uê, a i bheka bhu pholo ia Jihova bhene bhua i bhakuila; a tule lukuaku luê mu mútue ua kibhaku, a ki jibhile bhu muelu ua balaka ia kutakanena; o jinganga anʼa Alá anga eẋike o manhinga mê mu jimbandu joso ja kalatódio. Ku sata ia kutululuka sai kia katula-ku, kia kubhakula ni túbhia kua Jihova: o banha iê, ni mukila ua nete uene uoso a u batuila bhu ua kuatela ku miongo, ni banha iala ku dikutu ni ku mídia, ni anasonhi ni banha iê ialela ku malombo, ni banha ia vungu o miẋima ia zukama ku anasonhi, ienhiʼii a i katula-ku. O Nganga anga u i ohela ku kalatódio; kuene o kúdia kua ujitu ua kubhakula ni túbhia kua Jihova. O ujitu uê se u kala hombo, a i bheke bhu pholo ia Jihova bhene bhua i bhakuila; muene a tule o lukuaku luê mu mútue ua kibhaku, a ki jibhile bhu muelu ua balaka ia kutakanena; o anʼa Alá anga eẋika o manhinga mê mu jimbandu joso ja kalatódio. Ku kibhakuʼiki sai-phe kia katula-ku, kia kubhakula ni túbhia kua Jihova; o banha ioso iala ku dikutu ni ku mídia, ni anasonhi ni banha iê ialela ku malombo, ni ia vungu o miẋima ia zukama ku anasonhi, ienhʼii a i katula-ku, o nganga anga u i ohela ku kalatódio; kifua kuene kúdia kua ujitu ua kubhakula ni túbhia, kua dizumba diambote; o banha ioso iangene ia Jihova. Ki kala kijila kienu ki xalela ku izuua ioso, ku miji ienu ioso, ku mabhata menu oso; ki mu die jinge banha mba manhinga. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Ambela anʼa Izalaiele, kuma: Se muthu u ta kituxi ni kutondala kua ku kamba ku kʼijiia, ka ki bhange kiluelu mu ima ioso ia kidika Jihova kuila kana ku i bhanga, muene anga u bhanga-bhu kima kimoxi. Se o nganga muene a mu undu ni maji muene ua te o kituxi, anga mundu ki a iibhila beneʼobho-phe kituxi kiê a ki bhele sata kua Jihova, sata ia kuoha ia monʼa ngombe ua kiubha, ngombe ia ndumbe, iadisanze kiambote sé ngó unema uoso-uoso mba dibaka. Ngombe a i bheke bhu múelu ua balaka ia kutakanena; anga muene a tule lukuaku luê mu mútue ua ngombe, nʼa i jibhile bhu pholo ia Jihova. Bhenhobho o nganga a mu undu ni maji anga a katule ku manhinga ma ngombe, a ma bheke mu balaka ia kutakanena; nganga anga u bondeka o mulembu uê mu manhinga, hé u a sangela lusambuadi bhu pholo ia Jihova, ku pholo ia kibatulu kia xitila mu xilu, mu kididi kikôla kinéne. Nganga u ta ue o manhinga ku jimbinga ja kalatódio ka uasu ua uabha o dizumba, bhu pholo ia Jihova, kala mu balaka ia kutakanena; manhinga ma mukuá moso u a eẋikila bhoxi dia kalatódio ka jisata ja kuoha, kala mu kithâdi bhu mbandu, a muelu ua balaka ia kutakanena. O banha ioso ia ngombe ia sata ia kuoha u i katula-ku; ni banha iala ku dikutu ni ioso iala ku midia, ni anasonhi ene kiiadi kiâ ni banha iê ialela ku malombo, ni banha ia vungu o miẋima ia zukamena ku anʼasonhi, u i katuila kumoxi ni anʼasonhi, kiene ki a i katula ku ngombe ia sata ia paze, kiene; ienhiʼii nganga anga u i ohela ku kalatódio ka jisata ja kuoha. O kibha-phe kia ngombe iii, ni xitu iê ioso, ni mútue, ni inama iê, ni mídia ni ditobe diê, kifua ngombe iene ioso kiá, u xia bhu kibangu, hé u i bheka ku mukáu, bhu kididi kiazele, bhu dixita dia utôkua, anga u i ohela bhobho ku jihuinhi ni túbhia; bhuoso bhu dixita dia utôkua bhene bhu a i ohela. Maji se o kilômbo koso kia Izalaiele mu kukamba ku kiʼjiia a ta kitu-xi, mundu uoso a di jimbi ka kʼijiia, ku ima ia kidika Jihova sai kima kia bhange, ala ni kuêla; kioso kia tukumuka kuma kituxi kia te, mundu uâ uoso a kuate ngombe ia sata ia kuoha mu kiamenga kia kituxi, hé a i bheka bhu kanga dia balaka ia kutakanena. O adiakimi oso a kilômbo a tule maku mâ bhu mútue ua ngombe, bhu pholo ia Jihova; ngombe anga a i jibhila bhu pholo ia Jihova. Bhenhobho o nganga a mu undu ni maji u ambata ku manhinga ma ngombe, anga u a bheka mu balaka ia kutakanena; nganga anga u bondeka mulembu uê mu manhinga, hé u a sangela lusambuadi bhu pholo ia Jihova, kupholo kunu dia kibatulu. Ku manhinga enhó ue u ta-ku ku jimbinga ja kalatódio kala bhu pholo ia Jihova, mu balaka ia ditakanenu; o manhinga ma mukuá moso ma subhuka-ku u a eẋikila bhoxi dia kalatódio ka jisata ja kuoha, mu kithâdi bhu mbandu ia muelu ua balaka ia dibhongolokelu. O banha ioso-phe u i katula-ku, hé u i ohela ku kalatódio. Kiene kia bhangʼiki, kioso kia bhanga ni ngombe ia sata ia kusatela kituxi, ni iii ue kiene; kala kiki nganga u a bhangela kiamenga, nʼa a loloka. Ngombe iene ue anga u xia na-iu bhu kibangu, hé u i bheka ku mukáu, u i ohela koko kala kiohele ngombe ia dianga; iene sata ia kusatela kituxi kia mundu. Se bhu kala kilamba u ta kituxi kia kutondala, ka ki bhange kiluelu, maji u bhanga kima kia kidika Jihova kuma kana ku ki bhanga, iú uala ni kuêla; mba kituxi kiê kia te a mu tangela-kiu, kia zubha ku kʼijiia-phe kuila kituxi ki a te, a bheke ujitu uê; kisutu kia hombo kiadisanze sé ngó unema. Anga u tula lukuaku luê mu mútue ua kisutu kia hombo, hé a ki jibha, a ki jibhila bhu kididi bhuoso bhene kijibhila o sata ia kuoha bhu pholo ia Jihova; kuma iii sata ia kusatela kituxi. Bhenhobho o nganga, ni mulembu uê, a katule ku manhinga ma sata ia kituxi, a te ku jimbinga ja kalatódio ka jisata ja kuoha; o manhinga oso a subhuka-ku u a eẋikila bhu kikota kia kalatódio ka jisata ja kuoha. Banha iê ioso u i ohela ku kalatódio, kala o banha ia sata ia paze ki ene ku i oha; nganga anga u mu bhangela kiamenga mukonda dia kituxi kiê, anga a mu loloka. Se bhu kala muthu dingi uoso-uoso ku akua-xi u ta kituxi, maji ka ki bhange kiluelu, hé u bhanga kima kia kidika Jihova kuma kana ku ki bhanga, iú uala ni kuêla; mba o kituxi kiê mua di bhale a mu tangela-iu, kia zubha ku kʼijiia kuila kituxi ki a te, a bheke ujitu uê; hombo ia mukaji, iadisanze sé ngó unema, mu satela kituxi kié kia te. Anga u tula lukuaku luê mu mútue ua sata iê ia kusatela kituxi, sata anga a i jibhila bhu kididi bhuoso bhene kujibhila o sata ia kuoha. Bhenhobho o nganga anga u tambula ku manhinga, u a ta ni mulembu uê ku jimbinga ja kalatódio ka jisata ka kuoha, o manhinga ma mukuá ene oso, u a eẋikila bhoxi dia kalatódio bhu kikota kiê. O banha ioso u i katula-ku kala kiene kukatula banha ku sata ia paze; nganga anga u i ohela ku kalatódio kuma dizumba diambote kua Jihova; nganga anga u mu bhangela kiamenga, anga a mu loloka o kituxi kiê. Maji se u bheka mbudi mu ujitu uê ua kusatela kituxi, u bheka mukaji uadisanze sé ngó unema. Anga u tula lukuaku luê mu mútue ua sata iê ia kusatela kituxi, anga u jibha kuma sata ia kituxi, bhu kididi bhuoso bhene kujibhila o sata ia kuoha. O nganga-phe anga u tambula ku manhinga, u a ta ni mulembu uê, ku jimbinga ja kalatódio ka jisata ja kuoha; o manhinga ma mukuá ene oso, u a eẋikila bhoxi dia kalatódio bhu kikota kiê. O banha ioso u i katula-ku, kala ki ene kukatula banha ia mbudi ia sata ia paze; nganga anga u i ohela ku kalatódio, ku thandu dia maujitu ma Jihova ma kubhakula ni túbhia; nganga anga u mu bhangela kiamenga mukonda dia kituxi kiê kia te, anga a mu loloka-kiu. Se muthu u ta kituxi kia kuila dízui dia kuta hasa ua dʼivu, o muene mbangi, kuma sai kia mono ki ejiia, maji u di xibhê hé u kamba ku dijimbula, uala ni kuêla kua dikota, ka lungu. Mba muthu ua kuata kima kiaxidi, mba kisasu kia kibhaku kia xidi, mba kisasu kia kibamba ki zanzala bhoxi, maji muene ka kʼijiia kiambote se kiene ki kia bhiti, se ua tambula lufuku, uala-phe ni kuêla. Mba se ua babata ku dixilu dia muthu uaxidi, se ku kʼijiia, dixidilu dioso kiá muthu ió dia dikasanesa na-diu; kia-ndu zubha ku kʼijiia u kala ni kuêla. Mba muthu se u zuela ngó lusolo mu kuloka, kixi mu kubhanga kiaiibha kixi mu kubhanga kiambote, kioso-kioso kia tange muthu ni kuloka, mu kuzuela ngó lusolo sé ku kʼijiia; o kia-ndu tambula kilunji anga u kʼijiia, u kala ni kuêla mu kima kala kiki. Kia-ndu zubha-phe ku kʼijiia kuma uala ni kuêla, mu kima kioso kala kiki, a fisale kuma ua te kituxi; a bheke-phe kua Jihova mu kuêla kuê, sata ia kusatela kituxi kiê kia te, kibhaku kia e mukaji, mba mbudi mba hombo, mu sata ia kituxi; nganga anga u mu bhangela kiamenga mukonda dia kituxi kiê. Se ka lende kukuata mbudi, mukonda dia uadiama, a bheke mu sata ia kituxi kiê kia te, membe maiadi, mba tuana tuiadi tua jipomba, kua Jihova, dimoxi mu sata ia kituxi, dimoxi mu sata ia kuoha. Anga u a bhana kua nganga, muene-phe u dianga kukuata dia sata ia kituxi, u di nionga mútue katé ua sokoka ku xingu, maji o mútue ku xingu ka u katule-ku uoso. Ku manhinga-phe ma sata ia kituxi u sangela-ku mu jimbandu ja kalatódio, o ma mukuá u ma zunzila bhoxi dia kalatódio; kuma sata ia kituxi. Dia kaiadi u di bhanga sata ia kuoha, kala kia tumu o ngonge; nganga anga u mu bhangela kiamenga mukonda dia kituxi kiê kia te, anga a mu loloka-kiu. Se uadiama uê uavulu, ni membe ngó maiadi, mba tuana tuiadi tua jipomba, ka tena ku tu kuata, a bheka-phe, mu ujitu ua kituxi kiê kiate, kakinda ka fuba ia fina ka tena mbandu ia kakuinhi ia efah mu sata ia kituxi; ka te-ku-phe maji, ka te-ku uasu ua dizumba; kuma sata ia kituxi. Anga uiza na-u kua nganga, nganga nʼa katule-ku dibhûbhu dia ujitu ua kulembalesa nʼa di ohela ku kalatódio, ku thandu dia maujitu ma Jihova ma kubhakula ni túbhia; kuma sata ia kituxi. Nganga anga u mu bhangela kiamenga kia kituxi kiê kioso kia te, mu ima kala iii, muene anga a mu loloka. Ioso-phe ia xala-bhu i kale ia nganga, kala ku mubhaku ua mákudia. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Se muthu u tondala o mu kukamba ku kʼijiia nʼa te kituxi mu imbamba ia ngene ikola ia Jihova, bhenhobho mu ujitu kua Jihova a bheke kilumbe kia mbudi mu kuêla kuê, kia di sanze kiambote, sé ngó unema, kiʼósole mu kilunga; o ku ta kuê mu jixikulu ja phalata, eie-muène kiá u mona se kia te xikulu jiiadi, maji o xikulu ikala iene ia dibhezelu, mu sata ia kikuma kiê. O kioso kia katula ku imbamba iangene ikola kikale u ki futa, nʼa te-ku dingi mbandu ia katanu, hé u ki bhana kua nganga; kienhokio o nganga anga u mu bhangela kiamenga ni kilumbe kia mbudi kia bhana mu sata ia kuêla kuê. Se muthu u ta kituxi, u bhanga kima kioso-kioso ku ima ia kidika Jihova kuila kana ku i bhanga; né muene ka kʼijiia, hanji u kala ni kuêla, o kikuma kiê uenda na-kiu, ka tena kulunga. Muene-phe a bheke kilumbe kia mbudi kiadisanze kiambote sé ngó unema, o kuta kuê eie muene u mona se ia te kiasoko phala sata ia kikuma kié, a i bheke kua nganga mu sata ia kuêla kuê; o nganga anga u mu bhangela kiamenga mukonda dia kikuma kia mu bhekela kuêla sumbala muene ka kʼijiia, anga a mu loloka. Kifua sata ia kituxi mukonda dia kuêla, kuma ka kambe kuêla kuê bhu pholo ia Jihova. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Se muthu u ta kituxi, anga u tondala kua Jihova, mu ku di tuna kubhana kua mukuá o kimbamba kia mu bhana kulanga, mba kima kia mu bhakesa, mba ua ki nhana, mba u bhanga kusuina anga u bhunda kima kia ngene kia mukuá, mba kima kia texikile iu ua ki bongo, o mu ku di tuna há u ta muloko ua makutu, mba u bhanga kima kiengi kioso-kioso ku ima iii ia bhingi kuila muthu nʼa i bhange ua te kituxi, se kiene ki kia bhiti, kituxi ua ki te, uala ni kuêla; kikale u futa kioso kia nhana, mba kia tambula mu kusuina mba kimbamba kia mu bhakesa, mba kiangene kia bongo, o mukua kiê ua mu ijiia, mba kima kioso-kioso kia tela mulûko ua makutu; kikale u ki vutula muene kiene kioso kia tenena, nʼa te-ku dingi mbandu ia katanu ia kiki kia futu; o uoso mukua kiê muene a mu bhana-kiu, mu kizuua kiene kia di mono iú kuila uala ni kuêla. U bheka ujitu kua Jihova mu kuêla kuê, kilumbe kia mbudi kiadisanze kiambote sé ngó unema, eie-muène u ki mona se kia te kiasoko, anga u ki bhana kua nganga; o nganga anga u mu bhangela o kiamenga bhu pholo ia Jihova; anga a mu loloka kioso kia bhange kia mu bhekela o kuêla. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Tuma Alá ni anʼê, kuma: Ngonge ia jisata ja kuoha ienhiʼii: o sata ia kuoha i zeka ku jihuinhi jê ni kuuana ku kalatódio usuku uoso katé kuákie mu kimene; o túbhia tuê a tu uamesa ku kalatódio usuku uoso. O Nganga u di ta kizuatu kiê kia linho, mu inama u zuata jikalasá jê; anga uʼomona utôkua kioso o túbhia ki tu tunda mu kujikinisa o sata ioso, ku kalatódio, o uthôkua anga ù tula bhu mbandu ia kalatódio. Anga u zula izuatu iê, u di ta iengi; nʼambate utôkua ku kanga dia kibangu bhu kididi kia zele bhuoso bhuala o dixita dia utókua. O túbhia-phe ku kalatódio tu kala jinga mu uama thembu joso, ka tu ehela kujima; o nganga uia ni ku ta-ku dingi jihuinhi izuua ioso mu kimene; o ku thandu diê sata ia kuoha a i zale kuenhoko, ni banha ia jisata ja paze kuene ku a i ohela. O túbhia ku kalatódio tu uama jinga usuku ni muanha, ki tu jimi dingi. O Ngonge ienhiʼii ia mubhaku ua musa: anʼa Alá ene a u bhana kua Jihova ku pholo bhua lulama ni kalatódio. Umoxi mudiâ anga u katula-ku dibhûbhu diê ku fuba ia uabha kiambote ia mubhaku ua musa, ni ku maji u katula-ku, o uasu ua dizumba uene uoso ua bhana ku mubhaku ua musa u u ta koko, anga u i ohela ku kalatódio mu bhanga dizumba diambote, kifua ujitu ua kulembalesa ua dizumba dia mbote kua Jihova. O ioso ia subhuka-ku, Alá ni anʼê ene a i dia; a i dia ia kambe felemendu, a i dila bhu kididi kikola; mu kithâdi kia balaka ia kutakanena muene mua i dila. Ka i kange ni felemendu. Nga a bhana-iu kuma dikânda diâ, ku maujitu mami ma ngi bhakuila ni túbhia; i kôla kinéne, ia soko ni sata ia kituxi, ia soko ni sata ia kuêla. Mala oso ku anʼa Alá ene a dia-ku; dikânda diâ izuua ioso, katé kua suka miji ienu, diókatule ku maujitu ma Jihova ma mu bhakuila ni túbhia; uoso u kuata-ku ua di bhange kiá muthu ukôla. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Ujitu uenhú ua tokala Alá ni anʼê kubhana bhu kizuua kia mu unda ni maji ku unganga mbandu ia kakuinhi ia efah ia fuba ia uabha kiambote ia mubhaku ua mákudia; kaxaxi kê a ka bhakula mu kimene, kaxaxi mu ngoloxi, ni ku hádia kiene kia kà bhanga jinga. Fuba iii a i lunga ni maji, anga a i kangela bhu kienga; o kioso ki i lungana kiá kiambote, kiene ki u i bheka; o jimbandu jê ja kanguka kiambote, jene ji u bhana ku mubhaku ua musa, ua dizumba diambote kua Jihova. Ni nganga ioso a mu unda, monʼê uoso hádia u mu bhingana, kiene ue kia kà bhanga; kijila kiê ki nangenena, o ujitu uenhú a u ohela jinga Jihova, uene uoso ki ku xala kima. Kala kiki o mubhaku uoso ua musa ua bhana o nganga, ki kale a u oha uoso katé ua jokota; ki ku di muthu. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Ambela Alá ni anʼê, kuma: Iene o ngonge ia sata ia kituxʼii bhu kididi bhuoso bhene kujibhila o sata ia kuoha, ni sata ia kituxi bhene bhua i jibhila bhu pholo ia Jihova; kuma i kôla kinéne. Nganga uoso ua i bhakula mu kusatela kituxi, muene u i dia; u i dila bhu kididi kikôla, mu kithadi kia balaka ia kutakanena. Kima kioso-kioso ngoho ki di tuta-ku ku xitu ia sata iii, kima kiókio kikôla kiá; se ku manhinga mê ku sonokena dibêbe ku kizuatu kioso-kioso, kikale kizuatuʼokio a ki sukuila mu kididi kikôla. Imbia ia mavu muoso mua i lambela, kikale u i bula; se a i lambela mu ímbia ia ngôndo, kikale a i seka, anga a i sanguluila mu menha. Diiala dioso ku jinganga, u diê-ku; kuma kima kikôla kinéne. Maji o sata ia kituxi-phe ia kuila manhinga mê a ma bheka mu balaka ia kutakanena, mu bhanga kiamenga mu kididi kikôla, ioio ka i di; kikale iene ioso a i oha mu túbhia. Ngonge ia sata ia kuêla ienhiʼii: Iene i kôla kinéne. Bhu kididi bhuoso bhua mu jibhila o sata ia kuoha, bhene bhua jibhila o sata ia kuêla; o manhinga mê kikale a mʼeẋikila mu jimbandu joso ja kalatódio. U bhakula-ku o banha iê ioso, ni mukila uê uanete, ni banha ioso iala ku mídia, ni anasonhi aiadi ni banha iê iala ku malombo, ni banha ioso iala ku dikutu ni ia miẋima a i katuila kumoxi ni anasonhi. Nganga anga u i ohela ku kalatódio mu ujitu ua ku bhakula kua Jihova ni túbhia; kuma sata ia kuêla. Diiala dioso ku jinganga, ku sata iii u die-ku; a i dila-phe bhu kididi kikôla; kuma i kôla kinéne. Kioso kia tokala sata ia kituxi, kiene kia tokala ue o sata ia kuêla; ngonge iâ iene imoxi; nganga uoso u bhanga na-iu kiamenga, muene ia mu tokala. Nganga ue uoso u bhakula sata ia kuoha ia bheka muthu uoso-uoso, kibha ki tunda ku sata ia kuoha kiê-muène. O ujitu ua musa ue, uoso ua kangela mu fôrno, mba a u kangela mʼombia ia mavu, mba a u kangela bhu kienga, u kala ua ngene ua nganga uoso ua u bhakula. O mubhaku ua musa, uoso uólunge ni maji, ni uakukuta ua kambe maji, uangene ua anʼa Alá oso, ene oso a sokela. Ngonge ia sata ia paze ienhiʼii: Se muthu uandala kubhakula kua Jihova. Se sata iê ua i bhana mu kusakidila, kifua sata ia kusakidila, kikale u bheka, ni kibhaku kia sata iê ia kusakidila, jimbolo ja kambe felemendu; jólunge ni maji; ni jibolaxa ja kambe felemendu, jóuese ni maji, ni jimbolo jamukuá jólunge ni maji, ja fuba ia uabha kiambote, jalungana muene kiambote. Bhu kala ue ni jimbolo ja felemendu, jʼijila kumoxi ni sata iê ia paze mu kutenesa o sata ia kusakidila. Nganga-phe ku jimbolo ja kambe felemendu u katula-ku imoxi, o jala ni felemendu ue u katula-ku imoxi, kifua munomo uangene ua Jihova; ji kala-phe ja nganga uoso ueẋika o manhinga ma kibhaku kia sata ia kusakidila. O xitu-phe ia sata iii ia paze, o sata ia kusakidila, kikale a i dia kizuua kiene kia bhana o ujitu uê; ka xi-ku dingi kima katé kuákie. Sata iê se i kala ia kukumbidila hàsa ia te, mba ujitu ua ku di fikixila mu vondadi iê, a i dia mu kizuua kiene kia bheka o sata iê; o kioso kia subhuka-ku, a ki dia ki kúkia. Mu kizuua-phe kia katatu, se ku xitu ia sata hanji kua xala, kikale a i oha mu túbhia. Mukonda se xitu ia sata iê ia paze, ia xala, anga bhu kala muthu u dia-ku kizuua kia katatu, sata iê ka i ẋikina dingi; o muene ue ua sate kia mu-ie ngoho; i di bhanga lufuku, uoso u dia-ku u kala ni kuêla. Xitu ue se i tula ku kima kia xidi, ka i di dingi; kikale a i oha ni túbhia. Xitu-phe ia sata se iazele, uoso ua zele u i diê. Maji muthu uoso-phe uala ni kuxila nʼa die ku xitu ia sata ia paze, iangene ia Jihova, ió muthu ua ku mu batula mu junda ia povo iê. Se muthu uoso ua babata ku kima kia xidi, kuxila kua muthu, mba kuxila kua kiama, mba kuxila kua lufuku luoso-luoso, kia tunda-ku nʼeza mu dia ku xitu ia sata ia paze, iangene ia satela Jihova, ió muthu ua ku mu batula mu kionge kia mundu uê. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi. Ambela anʼa Izalaiele, kuma: Ki mu di banha ia ngombe, mba ia mbudi, mba ia hombo. O banha ia kibhaku kioso kia di fuila, mba kia diua ku iama, a i bhanga ufunu uengi uoso-uoso, maji ka i di, né ngó. Kuma uoso u dia ku banha ia kibhaku kia kuila athu ene ku ki satela Jihova, mu sata ia kubhakula túbhia, ió muthu ua ku mu batula mu kionge kia mundu uê. Bhuoso-bhuoso bhu mu tunga, manhinga kana ku a dia, a kale ahi oso-oso, né a njíla mba a xitu. Uoso u dia manhinga oso-oso, ió muthu ua ku mu batula mu kionge kia mundu uê. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi; Ambela anʼa Izalaiele, kuma: Uoso uiza ni sata iê ia paze ia kubhakula kua Jihova, a bheke ujitu uê ua tokala Jihova, ua tundu ku sata iê ia paze; muene u bheka ni maku mê o maujitu ma Jihova ma kubhakula ni túbhia; o banha uiza na-iu kumoxi ni phetu, phala phetu a i bhukile bhu pholo ia Jihova, kuma sata ia kubhukila. O banha nganga u i ohela ku kalatódio; phetu-phe i kala iangene ia Alá ni anʼê. Ni kinama kia taku kia mbandu ia dilu, mu ki bhana ue nganga, kuma ujitu uê ua tundu mu sata jenu ja paze. Uoso ku anʼa Alá u bhakula o manhinga ma jisata ja paze, anga u oha o banha, muene mu mu bhana o kinama kia taku kia mbandu ia dilu, kuma dikânda diê. Mukonda ni phetu ia kubhukila, ni kinama kia taku kia mubhaku, eme-muène nga i tambula ku anʼa Izalaiele ku jisata jâ ja paze, eme nga i bhana nganga Alá ni anʼê, diene dikânda diâ ni ku hâdia ku miji iâ ioso. Dienhidi diene o dikandâ dia Alá, diene ue o dikânda dia anʼê ku maujitu oso a kuohela Jihova, tunde mu kizuua kia a bhakula phala kubhanga o kikalakalu kia unganga ua Jihova. Kuma mu kizuua kia a undu ni maji, Jihova kiene kiambela anʼa Izalaiele kuila ende ni ku a bhana; kikala kijila kiâ ku miji ioso katé ku hádia ni hádia. Ienhiʼii iene o ngonge ia sata ia kuoha, ni mubhaku ua musa, ni sata ia kituxi, ni sata ia kuêla, ni ia kuunda nganga, ni sata ia paze; kuma iene ia tumu Jihova kua Mozé ku mulundu ua Sinai, kizuua kia lekela anʼa Izalaiele kubhana maujitu kua Jihova, kioso kiala ene mu kikangalakata kia Sinai. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: U kuata Alá ni anʼê a mala kumoxi-nê ni izuatu, ni maji a kuundila, ni kangombe ka sata ia kituxi, ni ilumbe iiadi ia jimbudi, ni kinda kia jimbolo ja kambe felemendu; anga u bhongolola o kilômbo kioso bhu muelu ua balaka ia kutakanena. Mozé anga u bhanga kala kia mu tumu Jihova; kilômbo kioso anga ki bhongoloka bhu muelu ua balaka ia kutakanena. Mozé anga u ambela kilômbo, uixi: Kienhiki kiene kia tumu Jihova kubhanga. Mozé anga u bhiẋidisa Alá ni anʼê a mala, u a eẋika ni menha. Anga u mu zuika divunga, u mu kuta ni phonda, u mu zuika o mbinza, u ta-ku ni efodi, u mu kuta dingi ni phonda ia makembu anga u mu iudika kiambote. U mu nhenga o kixita-thulu ku phetu: o mu kixita-thulu u ta-mu Udimi ni Tumimi. Anga u mu ta kijinga ku mútue; o ku kijinga, bhu dibhomo, u kutila-ku xapa ia ulu, kifua kitundu kikôla; kala kia tumu Jihova kua Mozé. Mozé hé u katula maji a kuundila, u unda balaka iene, ni ima ioso iala-mu, hé u i kôlesa. Anga u ma sangela ue ku kalatódio lusambuadi, u unda kalatódio ni imbamba iê ioso, ni mbasinha ni mbunda iê i tula bhoxi, phala ku i kôlesa. Anga u lundulula o maji a ku undila mu mútue ua Alá, mu ku mu unda, ni ku mu kôlesa. Mozé anga u bheka ue anʼa Alá a mala, hé u a zuika ue o mavunga, u a kuta jiphonda, u a ta o ijinga ku mútue, kala kia tumu Jihova kua Mozé. Anga u tuma ku mu bhekela kangombe ka sata ia kituxi, Alá ni anʼê anga a tula maku mâ mu mútue ua kangombe ka sata ia kituxi. Anga u ka jibha; Mozé anga u tambula o manhinga, u a ta ku jimbinga ja kalatódio ni mulembu uê, anga u bonza o kalatódio kene koso, o manhinga a subhuka-ku anga u a eẋikila bhoxi dia kalatódio u ka bhangela kiamenga, u ka kôlesa. Anga u katula o banha ioso iala ku mídia, ni iala ku miẋima ia zukamena ku anasonhi, ni anasonhi ene ni banha iâ; Mozé anga u i ohela ku kalatódio. O ngombe-phe ni kibha kiê ni xitu iê, ni ditobe diê, ua i oha ni túbhia ku mukáu ku kanga dia kibangu kala kia tumu Jihova kua Mozé. Anga u tuma ku mu bhekela o kilumbe kia mbudi, kia sata ia kuoha; Alá ni anʼê anga a tula maku mâ ku mútue ua kilumbe kia mbudi. Anga u ki jibha, Mozé anga u eẋika manhinga mê mu jimbandu joso ja kalatódio. Kilumbe anga u ki bhanga idiandu; Mozé anga u oha o mútue, ni idiandu, ni banha. O mídia anga u i sukula ni menha, ni inama iê; Mozé anga u oha kilumbe kiene kioso ku kalatódio; kuma sata ia kuoha ia dizumba diambote; ujitu ua Jihova ua ku mu bhakuila ni túbhia, kala kia tumu Jihova kua Mozé. Anga u tuma ku mu bhekela o kilumbe kia mukuá, kilumbe kia ku di lumbila; Alá ni anʼê anga a tula maku mâ mu mútue ua kilumbe. Anga u ki jibha; Mozé anga u katula ku manhinga mê, u ta-ku bhu sungu ia dítui dia Alá, ku mbandu ia kúdia, ni ku sungu ia mulembu ua kikota ua lukuaku lua kadilu, ni ku sungu ia mulembu ua kikota ua kinama, ku mbandu ia kúdia. Mozé anga u bhiẋidisa ue anʼa Alá, u a bhanga ue kienhiki, bhu pondo ia dítui dia kadilu ni bhu pondo ia mulembu ua kikota ku lukuaku lua kadilu, ni ku mulembu uakikota ua kinama kia mbandu ia kúdia; Mozé anga u eẋika manhinga oso a subhuka-bhu mu jimbandu joso ja kalatódio. Anga u katula o banha iê ioso ni mukila uanete, ni banha ioso ku mídia, ni banha iala ku miẋima, ni anasonhi ene kiiadi kiâ ni banha iâ, ni kinama kia taku kia mbandu ia kúdia. O mu kinda kia jimbolo ja kambe felemendu, jala bhu pholo ia Jihova, anga u katula-mu mbolo imoxi ia kambe felemendu, mbolo imoxi ióte maji, ni bolaxa imoxi, u ji ta ku thandu dia banha ni ku thandu dia kinama kia taku kia kadilu. Iene ioso iii anga u i tula bhu maku ma Alá, ni bhu maku ma anʼê, anga a i bhuka bhu pholo ia Jihova, kifua ujitu ua kubhukila. Mozé anga u i tambula dingi bhu makuʼâ, anga u i ohela ku kalatódio, ku thandu dia sata ia kuoha; kifua ujitu ua ku di lumba, ua dizumba diambote; ujitu ua kubhakuila Jihova, ni túbhia. Mozé anga u tambula o phetu, u i bhuka ue kuma ujitu ua kubhukila bhu pholo ia Jihova, diene o dikânda dia Mozé, ku kilumbe kia ku di lumbila; kala kia tumu Jihova kua Mozé. Mozé anga u tambula ku maji a kuundila, ni ku manhinga ala ku kalatódio, ua sangela kua Alá, ni ku izuatu iê, ni ku anʼê kumoxi ni izuatu iâ anga u kôlesa Alá ni izuatu iê, kumoxi ni anʼê, ni izuatu iâ. Mozé anga u ambela Alá ni anʼê, uixi: Xitu mu i lambela bhobho bhu muelu ua balaka ia kutakanena; mu i dile bhenhobho, ni jimbolo jala mu kinda kia ku di lumbila, kala ki nga ki tendelesa ngexi: Alá ni anʼê ene a i dia. Maji se ku xitu ku subhuka, mba ku jimbolo, kikale mu i oha mu túbhia. O bhu muelu ua balaka ia kutakanena, ki mu tunde-bhu luua; mu bhanga bhobho sambuadi dia izuua, katé izuua ienu ia ku di lumbila ia tena; kuma muene ua-nda ku mi lumbila mu sambuadi dia izuua. Kioso ki tua bhange kizuua kia lelu, Jihova kiene kia tumu ku ki bhanga, phala ku mi bhangela kiamenga. Mu kala-phe bhu muelu ua balaka ia kutakanena usuku ni muanha, mu sambuadi dia izuua, mu kukumbidila kia mi tendelela Jihova, phala ki mu fue; kuma eme kiene kia ngi tendelesa. Alá ni anʼê anga a kumbidila kioso kia a tumu Jihova kua Mozé. Anga ki bhita kuila, mu kizuua kia kanake, Mozé u ixana Alá ni anʼê, ni adiakime a Izalaiele; anga u ambela Alá, uixi: Kuata monʼa ngombe ia sata ia kituxi, ni kilumbe kia mbudi kia sata ia kuoha, ia di sanze kiambote sé ngó unema u i satele Jihova. O anʼa Izalaiele u ambela, kuila: Enu mu kuata kisutu kia hombo kia sata ia kituxi, ni monʼa ngombe ua kiubha, ni monʼa mbudi ua kiubha, a di sanze kiambote sé ngó unema, phala sata ia kuoha; ni ndumbe ia ngombe ni kilumbe kia mbudi kia sata ia paze, mbé kusatela bhu pholo ia Jihova; ni mubhaku ua musa uólunge ni maji; kuma lelu Jihova ua-nda ku mi tukulukila. Bhenhobho anga a bheka kioso kia tumu Mozé bhu muelu ua balaka ia kutakanena; anga kilômbo kioso ki zukama, hé emana bhu pholo ia Jihova. Mozé anga u a ambela, uixi: Kia mi tumu Jihova kubhanga, kienhiki: o kubenha-phe kua Jihova kua-nda ku mi tukulukila. Bhenhobho Mozé anga u ambela Alá, uixi: Bhiẋila bhu kalatódio u bhane sata ié ia kituxi ni sata ia kuoha; u bhange kiamenga ni kié eʼmuène, ni kia kifuẋi; u bhange kiua ujitu ua kifuẋi, u a bangele ni kiamenga, kala kia tumu Jihova. Alá anga u bhikila bhu kalatódio, hé u jibha o monʼa ngombe ua sata ia kituxi, o sata iê muene. Anʼa Alá anga a mu bhekela o manhinga; muene u bondeka-mu mulembu uê, hé u ta manhinga ku jimbinga ja kalatódio; amukuá u a eẋikila bhoxi dia kalatódio. Maji o banha-phe, ni anasonhi, ni dilânda dia banha ia vungu miẋima, ia sata ia kituxi, ua i ohela ku kalatódio, kala kia tumu Jihova kua Mozé. O xitu-phe ni kibha ua i oha mu túbhia ku mukáu ku kanga dia kibangu. Anga u jibha sata ia kuoha; o anʼa Alá anga a mu bhekela o manhinga, anga muene u a eẋikila mu jimbandu ja kalatódio. Anga a mu bhana o sata ia kuoha ku idiandu, ni mútue; muene anga u i ohela ku kalatódio. Mídia anga u i sukula kumoxi ni inama, hé u i ohela ue ku thandu dia sata ia kuoha ku kalatódio. Anga u bhakula o ujitu ua kifuẋi, u kuata kisutu kia hombo kia sata ia kifuẋi ia kituxi, u ki jibha, u ki bhana mu sata ia kituxi, kala kia bhange kia dianga. Anga u bhakula ue o sata ia kuoha, u i bhana kala kia tumu o kijila. Anga u bhakula o mubhaku ua musa, u vota-ku dibhûbhu diê, u di ohela ku kalatódio, maji o sata ia kuoha ia kimene, ia di kalela. Anga u jibha ue ni ndumbe ia ngombe ni kilumbe kia mbudi ia jisata ja paze, ia tokala o kifuẋi; anʼa Alá anga a mu bhekela manhinga, muene anga u a eẋikila mu jimbandu jikoso ja kalatódio, a mu bhekela ue ni banha ia ngombe ni ia kilumbe, ni mukila uanete, ni banha iala ku mídia, ni ia anasonhi, ni dilânda dia banha ia vungu ku miẋima; o bhanha a i ta ku phetu, o Alá anga u i ohela ku kalatódio. Maji o jiphetu-phe ni inama ia taku Alá ua i bhuka, kuma ujitu ua kubhukila bhu pholo ia Jihova; kala kia tumu Mozé. Alá anga u leka maku ku alela o kifuẋi u a bhana kizediuise; anga u tuluka kia zubha kubhana o sata ia kituxi, ni sata ia kuoha, ni sata ia paze. Bhenhobho ni Mozé ni Alá anga a bokona hanji mu balaka ia kutakanena; anga a tunda, hé a bhana o dibesá ku mundu; o kubenha kua Jihova anga ku tukulukila o kifuẋi kioso. Kuma bhu pholo ia Jihova bhua tundu túbhia tu tua jidisa o sata ioso ia kuoha ni banha iala ku kalatódio; o kifuẋi kioso kia ki mono, a dikola ni ngalasa, hé a di bhala jipholo bhoxi, mu kudiunda. Nadabe ni Abihu, anʼa Alá, anga a ta-bhu túbhia, o ku túbhia a ta-ku o uasu ua dizumba, anga a bheka túbhia tuengi bhu pholo ia Jihova, ki tuene tua tumu muene. Bhenhobho anga ku fuafua túbhia bhu pholo ia Jihova, ene hé a jokota, a fuila bhobho bhu pholo ia Jihova. Mozé anga uambela Alá, uixi: Kiki kiene kia tange Jihovaʼiki, kuila: kuzela kuami nga-nda ku ku londekeza ku ió oso a ngi zukama anga bhu pholo ia mundu uoso ngi kala ni kijingo. Maji Alá-phe ua di xibhʼê. Mozé anga u ixana Mixaele ni Elizafane, anʼa Uziiele, sekuluʼa Alá, u a ambela, uixi: Bhixilenu, mu zangule o jiphange jenu mu dibhezelu, mu a bheke ku mukáu ku kanga dia kibangu. Ene anga a bhikila, hé a a zanguila mu mavunga mâ, anga aia-nâ ku kanga dia kibangu, kala kia tumu Mozé. Mozé anga u ambela Alá, ni anʼê Eliiezale ni Itamale, uixi: Kana kuehela ndemba ienu kuila ngó fuandu-fuandu, kana kutandula ue o izuatu ienu, phala ki mu fue, mba kuiza njinda ia Jihova ia dikota ku thandu dia kilômbo kioso; maji ehelenu akuenu, o dibhata dioso dia Izalaiele, ene a dila o thambi ia kujokota kuenhuku kua túbhia tua tundu kua Jihova. Enu ki mu tunde bhu muelu ua balaka ia kutakanena, phala ki mu fue; kuma maji a Jihova, a ku mi unda, iá ku thandu dienu. Ene anga a tumaka o kizuelu kia Mozé. Jihova anga u ambela Alá, uixi: Kana kúnua vinhu, mba kúnua kuoso-kuoso ku kodiuisa, né eie mba o anʼê oso u uala-nâ kioso ki muia mu balaka ia kutakanena, phala ki mu fue; ki kala kijila ku miji ienu ioso katé ku hádia ni hádia; phala mu tene kuenda ni kutungula kiki ki kôla, ni kiki kia ngoho ki ki kôlo kima, ni kiki kiaxidi ni kiki kiazele; phala muende ni kulonga ue anʼa Izalaiele o ijiia ioso ia tange Jihova kua Mozé. Mozé anga u ambela Alá, ni Eliiazale, ni Itamale, anʼê a xala-ku, uixi: Tambulenu o mubhaku ua makudia ua xala ku maujitu ma Jihova a kubhakula ni túbhia, mu u die sé felemendu bhu mbandu ia kalatódio; kuma u kôla kinéne. Kala kiki, mu u dila bhu kididi kikôla; mukonda diene o dikânda dié ni dia anʼé, ku maujitu a Jihova a kubhakula ni túbhia; kuma kiene kia ngi tumu. Ni phetu ia kubhukila, ni kinama kia taku kia ujitu ua kuzangumuna, mu i dila ue bhu kididi kiazele, ni eie ni anʼé a mala, ni anʼé a ahatu; mukonda diene o dikânda dié ni dia anʼé dia mi bhana ku jisata ja kutululuka ja bheka anʼa Izalaiele. Ni kinama kia taku kia munomo, ni phetu ia kubhukila, a i bheka kumoxi ni maujitu ma kuoha ni túbhia ma banha, anga a i bhuka hanji kuma ujitu ua kubhukila bhu pholo ia Jihova: anga i kala ié, ni ia anʼé, kuma dikanda dienu dia izuua ioso sé thembu; mukonda kiene kia tumu Jihova. Mozé anga u kala mu sota ni muanu o hombo ia sata ia kituxi, u sanga-phe a i oha kiá, anga u temena Eliiazale ni Itamale anʼa Alá a xala-bhu ni muenhu, uixi: Phalahi o sata ia kituxi ki mu i dila bhu kididi kia zele kia dibhezelu? Kuma iene i kôla kinéne; kima kia mi bhana Jihova mu kuambata o ikuma ia kilômbo kioso, ni ku a bhangela kiamenga bhu pholo ia Jihova. Mua mono-ze, ni manhinga mé ngoho ka a bheka dingi moxʼia dibheze-lu; mua tokalele-phe mu i dila mu dibhezelu kala ki nga mi tumu. Alá anga u vutuila Mozé, uixi: Anʼami lelu a bhana sata iâ ia kituxi ni sata iâ ia kuoha, bhu pholo ia Jihova; maji ua mono kua ngi bhiti ima kala iii; se ngedile ni sata ia kituxi ngi i dia lelu ki ngala ni dilambʼiki, manhi kieje kuuabha ku mesu a Jihova? Mozé-phe ki evu kiókio, kia mu uabhela; kuma ua mu mono ua lungu. Jihova anga uambela Mozé ni Alá, uixi: Tangelenu anʼa Izalaiele, kuamba: Ku iama ioso iene kʼulu dia mundu, ienda ni inama iuana, jixitu ji mu tokala kudia-ku, jiji: Joso kiá o jixitu jala ni ikoto ia di uane mu kaẋi, anga kikoto kimoxi ki uanunuka mu iiadi, anga jenda ue ni ku di andununa mu kanu, jojo-phe jene o ʼxitu ja kúdia. O jedi kabasa ji di andununa ngó mu kanu kuabhu, mba-phe jitanduka ngó o kikoto, kuabhu, jojo ki mu ji die; kala o kamelu, o ku di andununa iú na-ku, maji ki ka batuka kikoto; ió-phe musékanda. Ni sele, kuma mukua ku di andununa ue, maji ka batuka kikoto, ki xitu-phe ia kúdia. Ni dibhulu mukua ku di andununa ue, mu kanu, maji ka uanunuka kikoto, ió-phe ue musékanda. Ngulu ue ia uanunuka kikoto, o mbatu iê ia uanuna o kikoto mu mbandu jiiadi, maji ki i tena ku di andununa mu kanu; ʼió ue xitu ia musékanda. Xitu iâ ki mu i die, o kimbi kiâ ue né ngó ki mu ki babate; kuma iosuʼiii misékanda phala enu. Ku iama ioso-phe iene mu menha, mu dia-ku iii: ioso kiá iala ni ibhebhe ni ibhèla mu menhʼomo, kixi mu kalunga mba mu jingiji, ioio mu dienunu. Maji ioso ia kambe o ibhebhe mba ibhèla, mu musanza ua kalunga mba mu jihonga mu jingiji, ibamba, ioso ia menha, mba o iama ioso i bhuima mu menha, ioio ia di bhange lufuku kokuenu. Kitenu-iu-phe lufuku; kana ku i dia xitu, o kimbi kiê ngó ki mi kuate muene disanga. Iama ioso kiá ia kambe o ibhebhe ni ibalabala, mu menha, i mi kale lufuku. O ku jinjila ue sai-ku joso ji mu kita lufuku; jiji kene ku ji dia, ji mi kale lufuku: o holokoko, ni bula-ifuba, ni kimbânze. Ni kikuambi ni kinhungu, ni akua kidifua kiê. O kilombelombe, ni akua kidifua kiê, ni kihendembumba, ni kangimbi, ni mukuku, ni kaháula, ni oso akua kidifua kiê. Ni kâhombo, ni munzoue, ni kinzunzu, ni kitate, ni kahumba ni kambonja. Ni dibânda, ni dituua, ni akua kidifua kiê, ni kaluuiui, ni dima. O tu-ibamba tuoso tu tena kutuka bhulu, anga tu kala ni mikoto iuana, tu mi kale lufuku. Hé kima mu dia-mu ngó, ku tu-ibamba tu tuka, imoxi-mu kala iii, ku akua mikoto iuana: ioso iala dingi ku dima ni tu-mikonzo tua lebha phala kuia ni kusumbuka ku thanduʼa mavu. Tungulenu-mu-phe iii phala kúdia: o kihoho kia kaxeneta, ni idifua iê; ni kingenji, ni idifua iê; o kiènze ni idifua iê; ni mahoho oso ni idifua iê. Maji o tu-ibamba tumoxi-mu dingiʼoto tuene kutuka anga tu enda ue ni inama iuana, tu mi kale kiá lufuku. Tuenhutu tu xidisa muthu; uoso u kuata-ku kamoxi kafu kiá, u kasana kumbi dioso dia kambamba katé ku ngoloxi. Uoso u ambata o imbi iâ, a sukule izuatu iê, kutula ku ngoloxi kukasana kuê kuabhu kiua. O iama ioso-phe i jikuka kikoto maji ki kia uanunuka mu iiadi, ioso muene misékanda; ni iama ioso i kamba ku di andununa mu kanu, ioio ue misekanda; uoso u di bhiáuna-ku ngó ua di kasanesa muene. Ioso dingi iama i enda ni inama iuana bhoxi, ioio misekanda; kimbi kiê uoso ngó u di bhiáuna-ku, ukasana katé ku ngoloxi. Uoso u ambata o imbi iâ, a sukule izuatu iê, kutula mu ngoloxi kukasana kuê kuabhu kiua; inda o iene, phala enu kitenu-iu muene misekanda. Ku iama iezala ku mavu a kanga, sai-ku ue ni tubamba tuzanzalela ni kuhuhuta mala ku mavu, tu mi kala ue tumisekanda: o kangamba, o dibengu, o mbaẋi, o sute, ni idifua iâ; ni kisaka, ni ditatu, ni dikalanga, ni ditende, ni nzengédia, ni huelendende, ni dinônguena, iama iii i mi kale misekanda muene iahatu; kuila iafu kiá, uoso ngó u di bhiáuna-ku ua di kasanesa kiá, katé ku ngoloxi. Katé ni ku imbamba ienu, se kua sonokena kama ka tokala ku tubamba tutu, kuila tuafu kiá, kienhókio ue kia kasana muene; kikale kitutu kia muẋi, mba kizuatu, mba kibha, mba saku, mba kiselengenhe kioso-kioso kia kukalakela, i bhinga kiá ku i bhitisa mu menha, anga i kala kienhiki katé ku ngoloxi; kuabhu-phe, ia dʼiẋika kiua. Se bhu kala kitabhu kioso-kioso kia mavu, anga ki sonokena kama ka tunda ku imbi ia tubamba toto ima ioso iala mu kitabhu kiókio ia kasana kiá; o kitabhu kiene ue mu ki bula kiá. O mákudia ue, se ma mbombena menha ma tokala ku tubamba toto tuafu, mákudia momo ma kasana kiá; hé maluvu, moso muene mu itutu iâ, ma kasana ue. Kima kioso ki sonokena hé ki tula kama ka kimbi kia tubamba toto tua musekanda, kikasana muene; hé forno mba kitutu kia utuma mu ki bula; kuma kia kasana kiá; enu uenu ima ioio kitenu-iu kiá kukasana muene. Se-phe fixi mba kixima, athu bhua mu teka menha, ioio ki idié kima; uoso ua tombola-mu o kibamba kia fuila-mu muene ngó u kasana. Se ima-phe ia di fuila kiki, kua laúka kama anga ka tula ku mbutu ia kukuna, mbutuʼoio ki idié kima; maji o mu ku tekela o mbutu, se menha ma sonokena kima kia tundu ku iimbiʼoio, mbutu ioio ia di boto, kuma ia mi kala kiá kikâsane. O ki kala-phe kibhaku kia tokala ku ki dia xitu, kia di fuila kiene, uoso ua ki kuata, unanga ni dise katé ku ngoloxi. Uoso udia ku xitu ia di fuila kiki, a sukule izuatu iê, o kukasana kuê-phe hé u kala na-ku katé ku ngoloxi; o uoso ue u ambata o kimbi kia kibhaku kia di fuila, a sukule izuatu iê, maji u kasana muene katé ku ngoloxi. Tuiama tuoso-phe tuene ku zanzala ni kuhuhuta ku mavu bhoxi, lufuku luoso; kana ku tu dia. Ioso iendela mala bhoxi, ni ioso ue iendela ku inama iuana, mba ku inama iuana kua di te, ioso ia tokala tubamba tuene kuzanzala bhoxi kiki, kana ku i-dia, mukonda lufuku luoso. Mienhu ienu kana ku i tambuisa lufuku, mba mu kutoualela tubamba tu zanzala bhoxi, mu di kasanesa na-tu, phala ki mu kale ni lufuku anga mu kasana. Mbata Eme ngi Jihova Nzambi, ienu; di bhakienu-phe ni kuzela kuma Eme nga zela; kana ku di kasanesa o muenhu uenu ni tubamba tuoso tu zanzala ni kuendela ku mavu bhoxi. Mukonda Eme-eme Jihova, ngala ku mi batesa mu kutunda kʼoxi ia Ijitu, phala ngi kale ngi Nzambi ienu; kala kiki enu mu di zelesa, mbata Eme nga zela. Kiki kiene o kijila kia tokala ni iama, ni jinjila, ni ioso kiá i bhuima, kixi mu menha mu i kala, kixi kʼulu dia mundu ku mavu a kanga ku ia di texe; mbé bhu kale o kutungula kiki kia zele ni kiki kia xidi; ni kutungula o iama ia fuama ku i dia mu iama ioio ki i fuama ku i dia. Jihova hé u tangela dingi Mozé, uixi: Zuelela anʼa Izalaiele, kuamba: Se bhu kala muhatu u imita anga u vuala mona-diiala, muhatuʼó ukasana katé mu sambuadi dia kizuua; kala mu izuua ia kukuphala kuê, ukasana ue. O mu kizuua kia kanake a saiesa kamona, a ka batule o kinhunga kiê. Kienhókio o muhatu-phe akale dingi makuinhi atatu a izuua niʼtatu ni ku dʼiẋika o manhinga mê; ka kuate-phe ku kima kiangene kia Ngana, o mu dibhezelu ue kʼeze-mu luua; kikale u kumbidila hanji o izuua iê ia ku dʼiẋika. Maji-phe se u vuala kamona ka muhatu, u bhanga jisemana jiiadi bhu muanza ua kukasana kuê, kala kia kasana mu kukuphala kuê; anga u bhanga kiua makuinhi asamanu a izuua niʼsamanu ni ku dʼiẋika o manhinga mê. Mu kuila izuua iatena ia ku dʼiẋikila o mona-diiala mba mona muhatu, a bheke-phe kambudi ka muvu umoxi kua nganga phala o sata ia kubhakula ni túbhia, a te-bhu ue ni kaphomba mba kadiembe ka mukáu phala kiamenga kiê kia kituxi, bhu muelu ua balaka ia kutakanena, o nganga-phe nda a bhakule imʼiii kua Jihova, muhatuʼó a mu iudikile diluuluilu; kiene kiua kia tena kuzela, dise diê diabhu kiua dia kibhubhe kiê kia manhinga; o iii iene o ngonge ia tokala muhatu kia vuala kamona ka diiala mba muhatu. O kiela-phe lukuaku luê lua lémbua bhua nomuena kambudi, akuate-phe kiá membe aiadi a mukáu, mba tumembe tuiadi tua bhata, kamoxi phala sata ia kubhakula ni túbhia, o kamukuá phala sata ia kiluuluilu kia kituxi; kienhiki muhatu ió kia mu bhangela o kiamenga kuala nganga, anga u zela kiá. Jihova anga uambela dingi Mozé ni Alá, uixi: Se umona muthu, kikonda kiê kia fuluma, mba kua muiza kasanga-dimbu, mba-phe kijêla kia zele phéé, kia tula ku kikonda kiê kala dife dia dibhute, aie-nê-phe kiá kua Alá, o nganga, mba ku muthu umoxi ku anʼê, ala jinganga, o nganga a tonginine kiambote o dife dia mu tula ku kikonda kia xitu iê; se katé ni kindemba kiala bhu kaẋi ka dife kia zeluluka ue, anga o dife di beta kutomboka, o kikonda kiê-muène ndenge, diodio dibhute dia mu tula; o nganga kia mu mona kiá kiókio, a mu kole kuamba ua kasana. Maji-phe hé o dife mu kuzela ki dia lomboloka kiambote, mba di tunda o kikonda kiê mu kulujela, o kindemba kiala-bhu ue ki kia zeluluka, inda-phe o nganga a mu sondolole, muthu ió a di kalele hanji katé mu sambuadi dia izuua. Mu kizuua kia sambuadi-phe, nganga a mu tonginine dingi; o kia sanga kuila o dife bhene bhu dia suku bhene, kana, ki dia sanhe, ki dia zalata ku kikonda kiê, nganga a mu tubhule, muthu ió a di kalele dingi sambuadi dia mukuá dia izuua. Bhenhobho-phe mu kizuua kia kasambuadi, nganga a mu tonginine dingi lua mukuá; o kia talesa-pahe se dife dia jimuka, ki dia di mendala, euá, a mu kole kuamba ua zediê; manhi diveve ngó, dia somboka, maiê. Hé kima, a sukule ngó izuatu iê, kuabhu, kuma ua zediê. O kʼikala-phe o dife díʼvula, o nganga muene a mu idikiza-diu kiá, mu ku mu bhela umbangi, ua kuila ki kima, iú ua mu bhela-u kiá, a mu idikize-diu dingi; o nganga a mu tekule, o muene kia mona kuila, kidi kiene, dife díʼkula, a mu jimbule kuamba haxi muene; dibhute diene dia mu kuata. Muthu-phe, se kua mu tula dibhute, a mu bheke kua nganga, o nganga a mu tale. O kia mona kuila sai dife dia mu zalala ku kikonda kia xitu iê, diexi muene phéé, anga kindemba ue kizeluluka-bhu, hé bhuila kala jixitu ja beta kuboba-bhu, diodio dibhute dia miáka dia mu kuata; nganga-phe a mu jimbule kuamba haxi; ka bhinge hanji dingi ku mu talela lua mukuá, ua lomboloka kiá muene kuma ua kasana. Bhenhobho-phe, se dibhute dia tomboka mu mukutu uoso, anga kikonda kioso muene ki di minha mu dibhute, tunde ku mútue katé ku inama, kioso kia kiatena nganga o kumona, mu kutongolola kuê, o nganga a mu tonginine-phe, o kiela dibhute dia sambuka muene mu mukutu uoso ua haxi, mukutu uoso iu uala kiá kífua kimoxi, a mu jimbule kuamba ueluka kiá; talesa, kuma kikonda kiê kioso kiedi phéé; ueluka-phe. Maji bhuoso-phe hádia bhua mu muena dingi ni jixitu jala kulujela, kala ua ubhe, dia vutuka-phe dingi; kioso nganga kia mu mona dingi ni ʻxitu ja ubhe, ua kasanʼê dingi, ʼxitu jê ja tambula dingi uhaxi; kuma diodio dibhute. Sai bhabha-phe xitu jitomboka, o ku pholo kuaia anga jizela, kibhinga-phe u di bhakula kua nganga. O nganga hé u mu kengelela o kia mona-phe kuamba o kitôto kia zele kiá, nganga-phe a mu jimbule kuamba, ua kexe ni dibhute; ueluka muene, ka kasana dingi. Lua mukuá ue, se muthu ua kexe ni dibhuna, o ki dʼiluka, anga bhu bhingana dijiji, hé di hangula, anga dʼila phéé, kala diveve dia-nda kuzela, diʼandeka kukusuka, a dʼidikize-phe kua nganga. O muene kiela sui, se ua sange kuma dia beta kutona, o kikonda kiê-muène kiala ndenge, o kindemba kiala-bhu ue kia zeluluka, nganga a mu jimbule kuamba haxi, ua kasana muene; dibhute dia mu tundila bhu dijiji dia dibhuna. Maji o nganga-phe kia di mona kuila, ki bhuala kindemba kizela, diene ue ki diaʼnguluka kiavulu, inda dia fefetela ngó, muthu ió a mu jikile hanji sambuadi dia izuua ku mbalelu. Se diene diala ku di bandekeza ni nguzu ioso mu kikonda, nganga a mu jimbule muene kuamba haxi; dibhute diene. Maji diene hé dia suku kiá, o dijiji ki diala kusânha, dijiji ngó dia nanuka, nganga a mu jimbule kuamba ua zediʼê. O kʼikala-phe uene ni kítoto kia túbhia, kia zubha kiá o kuiluka, anga bhu zabuka difefe, di zela, di nomona ku husu, mba ku nzela. O nganga kia mona-bhu bhuala kindemba kia zeluluka, o dibakʼedi dia beta kutomboka xitu jê joso ndenge, diodio dibhute diene; dia fuafuela bhu kítoto kia túbhia; kala kiki nganga a mu jimbule muene kuamba haxi; dibhute dia mu tula. O kʼikala-phe nganga uedi uzongola-bhu, dijiji ki diala kubheka kindemba kizela, o diene ue ki dia tomboka kinéne, inda diala kujikinina, muthu ió nganga a mu bhake hanji mu sambuadi dia izuua ku mbalelu. O ki i bhita, mu kizuua kia kasambuadi nganga a mu kengelele lua mukuá se dibaka dia zanze kinène, nganga a mu jimbule kuamba haxi; dibhute diene dia mu tula. Maji hé difefe dia suku kiá, ki diala dingi ku di bandekeza, dia mu jima; ioio hangakambo ia kitoto kia túbhia; nganga a mu jimbule kuamba uazele, kiókio kijêla kia túbhia ngó. O ki bhu kala-phe diiala mba muhatu u kala ni kijêla mu mútue mba ku muezu, o nganga kia kengelela-bhu, umona kuila kijêla kiki kia tomboka kinêne, o kidifua kia kikonda kiê-muène ndenge, bhene ue bhuala ndemba ia kusuluka, nganga a mu jimbule muene kuamba ua kasana; ngònga kíá iala-na-iu, kifua dibhute dia mútue, mba dia muezu, dia mu kuata. Maji hé o nganga ua kengelela dibaka dia ngònga, ka sange kuila dia beta kutomboka, bhene ka sange-bhu ue ndemba ia xiketela, nganga a bhake hanji muthu ió sambuadi dia izuua. O mu kizuua kia kasambuadi a mu tonginine lua mukuá, o kia sanga kuila dibakʼodio dia ngònga ki dia sanhe dingi, ki dia bhana ue ndemba ia kusuluka, ki dia tomboka ue kinéne o kikonda ki kiala ndenge, a mu bhute-phe; maji o ngònga ka i bhute; o nganga-phe a mu sueke dingi mu sambuadi dia izuua. O ki ibhua, a mu kengelele dingi lua mukuá; o kia mu sanga bhene bhuʼokulu bhene, ki kua di te kima, kuabu, a mu tange kuamba ueluka, a sukule izuua iê, ueluka muene. O kiela-phe, o a mu edi ueluka kiki, o ku pholo ku aia, se a mu mona kuila dibaka dia ngonga di disânha kiaiibha ku kikonda, nganga a mu kengelele, o kia mona kuma ngònga ia di zale, kana ngó kusota-bhu dingi ndemba ia kusuka; ió ua kasana muene. O kʼikala-phe ngònga ia suku, kua sabhuka kiá ndemba ia xiketela ngònga-phe ia di sanze, muthu ió ueluka; nganga-phe a mu kole kuila ueluka. Se diiala mba muhatu u kala ni majiji ma zela ku mukutu uê, nganga-phe a mu talese, o kia mona ku kikonda kia mukutu uê kua mu sabhuka majiji mazela ma ngoho, ió-phe mabhumbu mazela, ma di sabukila ku mukutu uê; ki mʼediê kima, muene ua zediê. Kioso ki u mona diiala ua mu vuzujuka jindemba mu mútue, diodio dibhala ngó; muene ua zediʼê. O ki di vuza ngó, sasa-mutue, ku pholo bhu dibhomo, koko-phe kabhala kala na-ku, muene ueluka kiá muene. Maji-phe, se mu dibhala mba mu kabhala, mu moneka dixaka dizela, anga diia ni kukusuluka, diodio dibhute kiá dia mu fuafuela mu dibhala, mba mu kabhala. O nganga kia zubha ku mu tonginina, o hanga-kambo ia fuluma mu dibhala mba mu kabhala, anga ifikisa ku husu, kala kiene kutomboka o dibhute ku mukutu, muthu ió mukua-dibhute kiá muene, ua kasana-phe; nganga a ki tange muene kuamba muthu iú haxi; dibhute dia mu bhela mu mútue. Izuatu ia mukua-dibhute, ua tambula dibhebhu, tandulenu-iu, o kindemba kiê mu mútue kile ni kiene fuandu-fuandu, a mu vungine o muzumbu ua thunda ni kithethele, ende ni ku di kola, uixi: Nga xidi! Nga xidi! Anga u xalela kienhókio izuua ioso ni kukasana kuê, kiosuiki dibhute dia mu naminina; kuma ua xidi, a tunge ubheka uê; dibhata diê dia kà kala ku mikáu kuema dia kibangu. Se bhu kala ue dixaka dia dibhute di kuatela ku kizuatu, kia kindemba kia mbudi mba kia linho, mba di kuatela mu jidinha jóleke hanji ngó, mba fazenda iótunge kiá thanga, ikale ia linho, ikale ia kindemba kia mbudi, mba-phe dia kuatela mu kibha mba mu ufunu uoso-uoso a u tungu ni iibha, o jidinha jóleke ngó, mba thanga iótunge kiá, mba kima kiʼókalakale ni ibha, anga u i mona ia kondoka, hé i kituka kiangu kia uisu mba ikusuluka, diódio-phe dibaka dia dibhute dia tula-ku, idikizenu-iu kua nganga. Nganga-phe a funjike kizuatuʼokio mu sambuadi dia izuua, o mu kizuua kia kasambuadi a tonginine o dibaka; se dibaka diaii ni kusambuka ku thanga, mba ku jidinha jóleke, mba ku thanga, mba kima kioso-kioso kia ufunu ua iibha, diódio-phe dibhute dia kajeja; kimʼokio-phe kia kasana; kizuatu kiókio, mba o jidinhʼojo jóleke, mba thanga ia kindemba kia mbudi, mba ia linho, mba ufunu ua iibha jikatesenu-iu mu túbhia, mbata dibhute dia kajeja dia I kuata; iene ioso mu ioha, mukonda kúbhua kuê túbhia. O kʼikala-phe, nganga ki edi-ku sui, kajeja ki ka salânha ku kizuatu, mba ku jidinha jóleke, mba ku thanga, mba ku ufunu uos-uoso mu iibha, nganga-phe a tume kusukula kizuatu kienhókio, a ki sueke dingi mu sambuadi dia izuua; o nganga-phe kia talela o kizuatu, se ua mono kuma o dibaka dia jiji muene, sumbala a di sukula kiá, ki dia di sanhe maji bhene bhu dia tela bhene, kizuatu kiókio mba kima kiókio jikatesenu-kiu mu túbhia; kia tambula bhute dia kajiki-jiki, né diala ngó mbandu imoxi, mba dia tundidila ku mbandu ia mukuá. Maji hé nganga ua sange kuma dia kunguka, kia zubha kusukula-bhu, a di ẋuune-ku kiá ku kizuatuʼokio, mba ku kibha, mba jidinha jóleke, mba ku thanga. Se-phe dia fuafe dingi ku kizuatu, mba ku jidinha jóleke ngó, mba ku thanga iòtunge kiá, mba ku ufunu uoso-uoso ua iibha, dibhute dia ngolongo-phe diodio; buidisenu o kizuatuʼokio mba o kimʼokio mu túbhia. Maji-phe, hé o kizuatu, mba jidinha jòleke, mba thanga iòtunge kiá mba kima kiòtunge ni ibha, a ki sukule dingi lua kaiadi, kuabhu, kia di xala kiua, kia zele. Iii-phe iene o ngonge ia dibaka dia dibhute ku kizuatu kia kindemba kia mbudi, mba kia linho, mba ku jidinha jóeke ngó, mba ku thanga iòtunge kiá, mba ku ufunu uókalakale ni iibha ia iama, phala mu tungule jinge kioso kia bhingi ku ki tanga kuila kia zele ni kioso kia kasana. Kienhókio Jihova anga uambela kiua Mozé ni Alá, uixi: Iii iene ikala o ngonge ia mukua-dibhute, mu kizuua kiê kia ku dʼiẋika; a mu bheke kua nganga, o nganga-phe a tubhuke ku kanga dia kibangu, a tonginine o mukua-dibhute, o kia mu sanga dibhute dia mu-bhu muene, nganga a tume kuila, o ió ua-nda kudizelesa, bhu kale o ku mu kuatela jinjila jiiadi ja muenhu, ku jinjila ja kúdia, ni muxi ua musédulu, ni ua kalumezí, ni ua hisopo. Anga nganga u tuma phala akuatebhu njila imoxi, a i batule xingu, anga a i tula mʼombia ia mavu, iezala ni menha mambote ma hungulule, anga u kuata njila ia mukuá iala ni muenhu, ni musedulu, ni kalumezí, ni hisopo, anga a bonda imiʼiii ni njila ia muenhu bhuamoxi mu manhinga ma njila iójibheʼoio, mu menha ma hungulule. Anga a kuata kusangela ku thandu dia ió uoso ala ku mu ixika o dibhute, katé mu lusambuadi; muene a mu kole-phe kiá, kuamba, ueluka, o njila ia muenhuʼiii a i ehe kiá, nda i tuke iie ku mukáu. O ió-phe uala ku dʼiẋika kiki, a sukule izuatu iê, a di konge ue kindemba kioso, a diʼiẋike ni menha; kuabhu-phe uazele kiua; o kia zubha kubhanga kiki a bokoniê kiá bhu kibangu, maji u bhanga hanji sambuadi dia izuua, ka bokona luua mu balaka iê. Mu kizuua kia kasambuadi-phe u di konga dingi kindemba kiê kioso, ni mútue u u bhuta, ni muezu ni mikasu iê; sai ue ni kindemba kiê kia mukuá, a ki bhute ue; a sukule dingi izuatu iê, a zouese mukutu uê ni menha, ua zele ua zubha. O mu kizuua kia kanake, u kuata tumbudi tuiadi tua jindumbe, tua ka-mbe kisemu, ni kambudi kamoxi ka mukaji, sé ngó unema, tua muvu umoxi; ni mabhûbhu matatu ma fuba ia fina, phala kubhakula ujitu ua musa, o fuba-phe a i masana ni maji, ni ditijela dia maji. O nganga uoso ua-nda ku mu ixika anga u bhakula o muthu iú ni ima ioso iii kua Jihova, bhu muelu ua Balaka ia kutakanena. Nganga-phe anga u kuata-bhu kambudi kamoxi ka ndumbe, kene ka bhakula ku sata ia kuêla, kumoxi ni ditijela dia maji; anga u i bhukila phu pholo ia Jihova, iene o sata ia kubhukila. Anga o kambudi u ka jibhila bhuoso bhuene kujibhila o sata ia kiamenga kia kusatela kituxi ni sata ia kubhakula ni túbhia, bhu kididi kikôla; mbata ni sata ia kiamenga kia tokala o kuêla ni sata ia tokala kituxi, iangenge ia nganga; kuma kima kikôla kinéne. Nganga-phe u katula ku manhinga ma kiamenga kia kuêla, nganga anga u toma ku sungu ia dítui dia kadilu dia ió uoso ala ku mu zelesa, ni ku mulembu ua kikota ua lukuaku luê lua dilu, ni ku mulembu uê ua kikota ua kinama kia dilu. Anga nganga u katula ue ku maji, u ma lunduluila bhu lukuaku luê-muène lua kiasu, bhenhobho o nganga a bondeke mulembu uê ua dilu mu maji mala bhu lukuaku lua kiasu, a ma sangele ni mulembu uê lusambuadi bhu pholo ia Jihova. O maji moso ma subhuka bhu lukuaku luê, nganga a ma tome ku dítui dia dilu dia ió uoso ala ku mu zelesa, ni ku mulembu ua kikota ua lukuaku luê lua dilu, ni ku mulembu uê ua kikota ua kinama kia dilu, kua bhitile kiá ni kutoma o manhinga ma kiamenga kia kuêla; o maji moso ma subhuka hanji bhu lukuaku lua nganga, a ma te kiá mu mútue ua ió uoso ala ku mu zelesa; mu kubhanga kiki, nganga uala ku mu bhangela o kiamenga bhu pholo ia Jihova. Bhenhobho nganga a bhange-bhu ue o sata ia kiamenga kia kituxi, mbé a bhange ue kiamenga kia kituxi kia ió uoso ala ku mu ixika o lufuku; kiene kiua kia jibha o sata ia kubhakula ni túbhia kua Jihova. Anga nganga u bhakula sata ia kubhana ni túbhia, ni ujitu ua musa bhu kalatódio; mu kiki, nganga uala ku mu bhangela kiamenga bhu pholo ia Jihova, nda a zediê kiá muene. Maji-phe o muthu ió kia kala ngadiama, kia kuata kuku ngé, kia kuata koko ngé, a kuate ngó kambuadi kamoxi ka ndumbe, a ka bhele o kiamenga kia kuêla, ni sata ia kubhukila, nda a mu bhangele kiamenga, ni dibhûbhu dimoxi dia fuba iafina, diòmasane ni mji, phala ujitu ua musa, a te-ku kasòla ka maji; ni membe maiadi ma mukáu, mba kaphomba mba kadiembe kamoxi kabhite ku ʼki kiatena kukuata o lukuaku luê, kaphomba mba kadiembe kamoxi kabhite ku kiamenga kia kituxi, kaphomba mba kadiembe kamukuâ kaie ku sata ia kubhakula ni túbhia. O mu kizuua kia kanake mu ku dʼiẋika kuê, imʼei uiza-na-iu kua nganga bhu muelu ua Balaka ia kutakanena, bhu pholo ia Jihova. Nganga nʼa tambula kambudi ka kiamenga kia kuêla, ni kasòla ka maji, anga ubhuka imʼei bhu pholo ia Jihova, kuma ujitu ua kubhukila. Kiene kiua kia batula kambudi o xingu, o kambudi katokala kiamenga kia kuêla, anga nganga u katula manhinga, ku manhinga ma kiamenga kia kubhuisa o kuêla, anga utoma ku dítui dia dilu dia ió ala ku mu ixika, ni ku mulembu uê ua kikota ua lukuaku lua dilu, ni ku mulembu uê ua kikota ua kinama kia dilu. Anga o nganga u katula ku maji ue, u ma lunduluila bhu lukuaku luê-muène lua kiasu; bhenhobho nganga u bondeka mulembu uê ua dilu bhu majiʼama, hé u ma sangela mu lusambuadi kua Jihova. Nganga anga u katula dingi maji mʼala bhu lukuaku luê, nʼa tome ku sungu ia dítui dia ió ala ku mu ixika, ku dítui dia dilu, ni ku mulembu ua kikota ua lukuaku luê lua dilu, ni ku mulembu uê ua kikota ua kinama kia dilu; muoso mua bhiti kiá ni kutoma o manhinga ma kiamenga kia kuêla, muene. O maji moso ma subhuka bhu lukuaku lua nganga, a ma lunduluile mu mútue ua ió uoso ala ku mu ixika, mbé o ku mu bhangela kiamenga bhu pholo ia Jihova. Anga u bhakula ujitu, kadiembe kamoxi, mba kaphomba, kioso kiá kia lende o lukuaku luê. O ku kioso kia lende o lukuaku luê, kuene kua katula kamoxi phala sata ia kiamenga kia kubhuisa kituxi, kamukuâ phala o sata ia kubhakula ni túbhia kua Jihova, kumoxi ni ujitu ua makudia; kienhiki o nganga kia kà iudika o kiamenga bhu kididi kia ió uoso ala ku mu ixika bhu pholo ia Jihova. Iii iene o ngonge ia tokala uoso uabhiti ni uhaxi ua dibhute, maji o kieza mu nomona, ua lémbua bhua katuila, bhu kale-phe kia ngó koso katokala o ku mu iẋikila. Jihova anga uambela dingi Mozé ni Alá, uixi: Kioso ki mu bhixila mʼoxi ia Kanana, i nga-nda ku mi bhana mu ubhingano, Eme anga ngi tuma dibhebho dia dibhute ku kuata ku inzo, mʼoxi i mua-nda kúvua; o mukuaʼnzuʼoio-phe, eze, a kʼijidise kua nganga, kuamba; Onzo nga i mono-ze kaia ia ngi bokona dibhute. Nganga-phe, uila: Ka tubhule ima ioso, mʼonzo itunde-mu, phala ki i sambukile kukasana kiosuʼiki nganga kaii luua kukengelela onzo; kiene kiua kiza nganga phala ku i talesa. Se, o mu kukengelela, u mona tu-imòmo tua momojoka ku jiphalelu jaʼnzo, tua zeluluka, mba tu kusuka, tua zongoloka mu phalelu, nganga u tubhuka, anga inzuʼoio u i jika, anga ikala iòjike kienhiki katé mu sambuadi dia izuua. Anga nganga u vutukila-mu mu kizuua kia kasambuadi hé u i talela dingi lua mukuá; talesa-phe, hé dibhebho ku jiphalelu diaii ni kusalânha di dia zanze dingi. Nganga a tume kuila o matadi a ma sokole-bhu bhuoso bhuala o dibhebho, a ma texe dikanga ku maxilu ma sanzala, bhu kididi kia dixidilu. Onzo-phe a i konge mbandu ioso ia moxi, o fufuta ue ioso i a kongo mʼoxi, a i texe ue dikanga bhu kididi kioso kia xidi. Kienhókio kuize kiá matadi mengi a ma sokeke-bhu bhuoso bhua tundu o matadi ma diangʼomo, a tophole mavu engi a bebe na-u o inzu. Maji-phe, o kiela matadi mòsokole, onzo iòkonge, a i beba kiua, maji hanji o dibhebho dieza dingi lua mukuá kʼonzo, kuabhu, nganga a bokone a kengelele dingi, se ua sange dibhebhu dia di zale dingi, diódio-phe ʼbhute dia kajeja dia tula mʼonzo, onzo ioio iakasana. Kala kiki onzo mu i bula, ni matadi mê ni mabaia mê ni mavu oso aʼnzu, muangenu-u; ima ioso iii tutilenu-iu ku mbalelu ku maxilu ma sanzala katé bhu kididi kia xidi. O uoso-phe u bokona mʼonzuʼomo, izuua ia i jika kiki, unanga ni kukasana katé mu ngoloxi. Uoso ue u zekela-mu kilu, a sukule izuatu iê; o uoso ue u dila-mu kúdia, a sukule izuatu iê. Maji-phe, se o nganga kia vutuka mu kutala o inzo, kia zubha o ku i lobokala, mu kubokona-mu uasange kuila hanji kia i lobokala ia di zele, o dibhebhu ki dia sanhe dingi, nganga-phe a i jimbule kuamba inzo ia zele kiá, kuma dibhebho diaii. O mu kubhanga o kiamenga kiaʼnzo-phe, a kuata ʼnjila jiiadi, ni muẋi ua musédulu, ni mukalumezí, ni hisopo; a jibhe-bhu njila imoxi, u i jibhila mʼombia ia mavu, ku thanduʼa menha ma hungulule. Anga u kuata o njila ia muenhu, ni musédulu, ni mukalumezí, ni hisopo, nʼa bondeke kumoxi mʼombia muoso muala o manhinga ma njila iójibhe, nʼa bondeka ue mu menha ma hungulule, phala a sangele onzo mu lusambuadi. Onzuʼoio a i bonze kienhiki ni manhinga ma kanjila ni menha ma hungulule, ni kanjila ka muenhu, ni muẋi ua musedulu, ni ua hisopo ni mukalumezí. Bhenhobho anga ambula kiá o kanjila ka xiala ku muenhuʼoko, mu kʼambuila ku maxilu ma sanzala, mu ka lungisa ku mukáu ua hatu. Kienhiki kia bhanga o kiamenga kia kubonza o inzu phala ku i kindula muene, izele. Iii iene-phe o ngonge iatokala o dibhebhu dia dibhute ni dia ngònga, Ni dia dibhute dia izuatu, ni dia jinzo, ni dia maveve, ni dia majiji ni dia hanga-kambu. Nda mu longe athu bhu kizuua buoso bhu kasanena o ima, ni bhu kizuua bhuoso kima bhu ki kexila ni kuzela kuê. Ngonge-phe ia dibhute ienhiʼii. Jihova anga uzuelesa dingi Mozé ni Alá, uixi; Ambelenu anʼa Izalaiele, mu a tangela, muexi: Uoso-uoso diiala, ubhita ni kibhubhe kia masu a uvuadi kibhubha ku xitu iê, mukonda dia kibhubhe kienhókio ua kasana-phe. Kukasana kuê kua mu iza mukonda dia kibhubhe kiê; o kiela ku mukutu uê kutunda kibhubhe mba o kibhubhe ku mukutu uê ki batuka, kuenhuku-phe kuene o kukasana kuê. Hama ioso bhu zekela o diiala di ala ni kibhubhe, ikasana ue; ima ioso muene ia bhita ni kuxikama, iakasana ue. Muthu uoso u di bhiáuna ku hama iê, a sukule izuatu iê, o muene ue a zoue mu menha, anange ni kukasana katé mu ngoloxi. O uoso ue uxikama bhu kibuta bhua xikamene o mukua kibhubhe, a sukule izuatu iê, a zoue ue mu menha, anange ni kukasana katé mu ngoloxi. Uoso-phe ukuata ku mukutu ua diiala uala ni kibhubhe, a sukule izuatu iê, muene ue a zoue mu menha, anange kienhiki ni kukasana katé mu ngoloxi. O uala ni kibhubhe-phe, se ua thuthuina mathe kua mukuá ua di zediê, o a mu te matheʼú asukule izuatu iê, muene ue a zoue mu menha, anange kienhiki ni kukasana katé mu ngoloxi. O dikombola dioso ue dia mondalela ió u ala ni kibhubhe, dikasana ue. Uoso ubabata kima kioso a ki bhadikila mu inama kua ió uala ni kibhubhe, unanga ni kukasana katé mu ngoloxi; uoso u ki ambata-phe, a sukule izuatu iê, muene ue a zoue ni menha, kuma uakasana, anange kienhiki ni kukasana katé mu ngoloxi. Uoso ue a mu babata kuala o muthu ió uala ni kibhubhe, o muene kua tundu maku ka tuama ku ma sukula ni menha, o a mu babatʼú a sukule izuatu iê, a zoue mu menha, a kasane kienhiki katé mu ngoloxi. O kitabhu phe kia utuma, kioso kióbabate kuala diiala di ala ni kibhubhe, a ki bule; maji hé kitutu kia muẋi, a ki sukule ngó ni menha. Muthu iú-phe uala ni kibhubhe, se uazele kiá, kibhubhe kia mu bhu, o ku dʼiẋika kuê, bhu bhite sambuadi dia izuua, a sukule izuatu iê, muene ue a zoue mu menha ma hungulule; uazele-phe kiá. O mu kizuua kia kanake a kuate tumembe tuiadi tua mukáu, mba tumembe tuiadi tua bhata, eze-na-tu bhu pholo ia Jihova, bhu muelu ua balaka ia kutakanena, a tu bhane kua nganga; o nganga a mu bhele dimoxi ku kiamenga kia kituxi, o dia mukuâ phala sata ia kubhakula ni túbhia; mu kubhanga kiki-phe nganga u mu bhangela kiamenga kia kibhubhe kiê, bhu pholo ia Jihova. Diiala ue, se uaiukula mbutu ia muenhu iatundu mu mukutu uê, mukutu uê uoso a u iẋike ni menha, a kale ni kukasana katé mu ngoloxi. Kizuatu mba kibha kioso kia mbombena mbutu ia muenhu a ki sukule ni menha, ki nanga kienhiki ni kukasana katé mu ngoloxi. Muhatu ue, uoso a zeka-nê kuala diiala anga u mu lukuila mbutu ia muenhu, kiiadi kiâ a di sukule muene ni menha, a nange kienhiki mu kukasana kuê katé mu ngoloxi. Maji o muhatu kia kala ni kibhubhe, anga o kibhubhe kiê kikala kia manhinga ma xitu iê, a di kalele katé mu sambuadi dia izuua; uoso-phe u mu tula lukuaku, u kasana ue kumbi dioso dia kambàmba. Ni ima ioso i a zala bhua zeka, mu izuua ioso ia kala mu ijiia kiki, iene ioso ikasana ue; ima ioso ue ia xikama muene ikasana ue. Uoso-uoso u di bhiáuna ku hama iê, a sukule izuatu iê, a zoue mu menha, a kasane kumbi dioso dia kambàmba katé mu ngoloxi. Uoso ue ubabata kima, a ki xikamene kua muhatu iú, a sukule izuatu iê, muene ue a zoue mu menha, a kasane kumbi dioso dia kambàmba katé mu ngoloxi. Se a tula kima ku hama iê-muène, mba a ki tula ku kima bhua xikamene muene, uoso-phe u ki babata ua di kasanesa, u kala kienhiki ni kukasana katé ku ngoloxi. O ki bhu kala-phe diiala uzeka-nê, o lufuku lua manhinga mê anga lu mu tula ue muene, ió ua di kasanesa, aʼmbate ue kukasana kuê mu sambuadi dia izuua; o hama bhua zekela ikasana ue. O muhatu ue, kioso ki mu iza kibhubhe kia manhinga mê, anga ki mu bheka bhualebha, o izuua iene kubhanga mu ijiia iê anga u i somboka, hé ku di ta, kiene kimoxi, thembu ioso ia bhanga ni kizanga kiê, muthu uakasana, mukuá ni mu izuua iê iene kubhanga mu ijiia ie. Hama ioso ia zekela mu izuua ioso ia kibhubhe kiê, ikale mukuâ ni muanza uê kiene mu di kalela mu kukuphala kuê; ima ioso ia xikama muene ikasana ue, kala kiasoko o kukasana kuê-muène, kioso kiene mu di kalelʼiki. Uoso u di bhiáuna ku izalu iê, ua di kasanesa ue; ubhinga kusukula izuatu iê, ni ku dʼiẋika ni menha, anga ukasana kienhiki kumbi dioso dia kambamba katé ku ngoloxi. Se muhatu ió uadisanze kiá, bhu bhite dingi sambuadi dia izuua, kiene kiua kia sanzuka kiambote, ua zele kiua. O mu kizuua kia kanake akuate tumembe tuiadi tua mukáu mba tumembe tua bhata, a tu bheke kua nganga, bhu muelu ua balaka ia kutakanena. O nganga-phe a bhakule-bhu kamoxi, ku kiamenga kia kituxi, o kamukuâ ku sata ia kubhakula ni túbhia; kifua-phe nganga ua mu bhangela o kiamenga kia kibhubhe kiê bhu pholo ia Jihova. Bhangenu jinga kienhiki, mu tungule anʼa Izalaiele, mbe o ufusa uâ u di kalele, ka bheke lufûku ku balaka iami iala momuâ, ni kiʼa bhekela kalunga. Ienhiʼii, iene o ngonge iatokala uoso ubhita ni kibhubhe, ni uoso ubhubhisa o mbutu ia luvualu, anga i mu kasanesa; kiene kimoxi ni muhatu u kuphala, ni ió uoso ukata kifumbe, kixi diiala, mba muhatu, ni diiala uoso uzeka ni muhatu uakuphala: ngonge iâ ienhiʻii. Kuila ana kiiadi a mala a Alá afu kiá, Jihova uzuelesa Mozé kuma ene a bhele túbhia tuengi bhu pholo ia Jihova, anga afuila bhobho. Jihova phe uambela Mozé, uixi: Ambela phangʼié Alá: O mu dibhezelu, mu ʼxilu dia mvéuʼomo, ka kále mu bokona-bokona-mu ngó mu thembu joso, nʼa kala mu kuimana bhu pholo ia kibhuna kia kiadiʼokio, kiala kulu dia álaka ia umbangi phala kafue; mukonda Eme ngi tukulukila mu ifuke ku thanduʼa kibhuna kia kiadi. Kiela ngi bokona-mu, a bokona ni ima iii: Ngalote ia ngombe ia kiubha, phala kiamenga kia kituxi, ni kilumbe kia mbudi, phala sata ia kubhakula ni túbhia kua Jihova. A zuate túnika ikola ia linho, uta-phe jixilola ja linho, jene jidianga ku xitu iê, u di ẋiẋika ni phonda ia linho, anga uzuata kijinga kia linho; iii iene o izuatu ikola. Ki bhinga-phe, o mu i zakela, udianga kuiẋika o xitu iê ni menha. O ku kionge kia anʼa Izalaiele utambula-ku isutu iiadi ia jihombo phala kiamenga kia kituxi, ni kilumbe kia mbundi phala o sata ia kubhakula ni túbhia kua Jihova. Bhenhobho-phe Alá ubhakula hanji o ngalote iê ia kiamenga kia kituxi, ku mulonga uê-muène; nʼa di zelese hanji muene ni diembu diê. Hé u tambula ue o isutu iiadi anga u i tudila Jihova bhu muelu ua balaka ia kutakanena. Alá u ta muondona ku thanduʼa isutu iiadʼiii; u ta muondona phala Jihova, anga u ta muondona uamukuá phala o kisutu kioso kitokala o hombo-ia-muxídika. Kisutu kioso kia buila o muondona ua Jihova, Alá u ki tambula kiá nʼa ki bhakule sata ku kiamenga kia kituxi. Maji o kisutu kioso kia buila o muondona ua hombo-ia-muxídika, u ki bhakula ni muenhu uê kua Jihova, phala a bhange na-kiu o kiamenga, a ki ehele mu kikangalakata, phala kiie ni mukáu, kuma hombo-ia-muxídika. Kienhókio Alá uiza kiá ni ngalote ia ujitu uê ua kiamenga kia kituxi, kia kubhela ku mulonga uê-muène, a bhanga kiamenga kia ku di zelesa muene ni diembu diê; o ngalote ia ujitu ua kiamenga kia kituxi kiê-muène, a i jibhe. A kuate ue o kiómuenu kiezala ni makala ma uama, matundu ku kalatódiko, kua Jihova, o bhu maku uvuota mabhubhu ma iadi ma uasu ua dizumba dinuha kiambote, uótuzale, a bokone-na-u mu ʼxilu dia mvéu. A lalumuine o uasu ua dizumba bhu makala a túbhia, bhu pholo ia Jihova, phala o ifuke ia uasu ua dizumba ki ienda ni kutukumuka, ivungine o kibhuna kia kiadi, kiala ku thandu dia alaka ia umbangi phala i muene ka fue. A katule ku manhinga ma ngalote, a bondeke-mu o mulembu uê, a sangele ku thanduʼa kibhuna kia kiadi ku mbandu ia mutundila-kumbi; u sangela manhinga mu lusambuadi ni mulembu uê ku pholo kiki ia diluuluilu. Kienhokio kiene kiua kia jibha o kisutu kia kiamenga kia sata ia kubhela o povo ioso, o manhinga mê a ma bhele mu ʻxilu dia mvéu, kala kioso kia bhange ni manhinga ma ngaloteʼoio, kiene ue kia bhanga ni manhinga iá, anga u ma sangela ku kibhuna kia kiadi ni ku pholo kunu ia kibhuna kia kiadi, kiki. Mu kubhanga kiki uazelesa Onzo iangene ia dibhezelu, mukonda dia ufusa ua anʼa Izalaiele, ni kulueza kuâ, ni ku ituxi iâ ioso. Kienhiki ue kiene kia bhanga jinga mu kuzelesa o balaka ia kutakanena iala mu nanga mu kilombo kiâ-ene, ni muʼaxaxi ka maufusa mâ. Kioso-phe kia bokona kubhuisa ikuma mu dibhezelu diangene, mu balaka ia kutakanena ki mu kale muthu, katé muene kia tubhuka. Mu kiki-phe o nganga kuila uazubha kiá o ku di bhangela i muene o kiamenga kiê ni diembu diê, ni junda ioso ia Izalaiele. A tunde-phe kiá, aie ue ku kalatódio, kala bhu plolo ia Jihova, anga u ka bhangela ue o kiamenga. Ukatula ku manhinga ma ngalote ni ku manhinga ma kisutu, anga u ma sangela ku jisungu ja kalatódio, kondoluese takane mu jimbandu jê joso. Hé usangela dingi manhinga menhomo ku thanduʼa kalatódio lusambuadi ni mulembu uê, kifua ua kʼeẋika, nda kabhue o lufuku lua ufusa ua anʼa Izalaiele, anga u ka kindula kienhiki. O kia zubha-phe kukindula onzo iangene ia dibhezelu, ni balaka ia kutakanena, ni kalatódio, u sunga-phe kiá o kisutu kia hombo ia muenhu. Anga Alá u tula maku mê maiadi ku thanduʼa mútue ua kisutu kia muenhu, kuene kua fisalela o ikuma ioso ia anʼa Izalaiele, ni itondalu iâ ioso, ni ituxi iâ ioso; anga u i lunjika ku thanduʼa mútue ua kisutuʼiki, anga u ki tumikisa mu kikangalakata, o muthu uoso uia-na-kiu, adianga ku mu kasa kiá. Kienhiki o kisutu kiókio ki di tuika o ikuma iâ ioso, hé uia-naiu kʼoxi ia muendeʼubheka; anga o muthu iú ujituina o kisutuʼeki mu kikangalakata. Bhenhobho-phe Alá uvutukila kiua mu balaka ia kutakanena, anga uzula izuatu ia linho, ia zuatele kioso kia bokuene mu dibhezelu diangene, anga u i xa muenhomo. Anga uiẋika o mukutu uê ni menha mu kididi kiangenʼiki, anga uzuata kiua o izuatu iê; bhenhobho-phe u tunda nʼa iudika kiua o sata iê-muène ia kubhakula ni túbhia, kua Jihova, ni sata ia kubhakula ni túbhia ia kifuẋi, nʼa bhange kiamenga kia ku di kinduila muene ni ku kinduila o mundu. O banha ioso ia kiamenga kia kituxi u i jikatesa muene ku kalatódio. O muthu uoso uendele kuxinjikila o hombo-ia-muxídika, a sukule o izuatu iê, o muene ue a dʼiẋike ni menha; kiene kiua kia bokona bhu kibangu, mu kilômbo. Maji o ngalote ia kiamenga, ni kisutu kia kiamenga kia kituxi, ia zunzile o manhinga ele na-u mu bhanga o kiamenga mu dibhezelu diangene, aie na-iu ku maxilu ma kibangu; ni ibha ni xitu kiá ni ditobe diê, a i jikatesele kuenhoko mu túbhia. Uoso-phe ua i jikatesa, usukula izuatu iê, hé u dʼiẋika ni menha; kiene kiua kia bokona bhu kibangu. O kiki kijila ki xialela katé ku hádia; bhu mbeji ia sambuadi mu kizuua kia kakuinhi ku mbeje, huhenu o mienhu ienu, ikalakalu ehelenu-iu bhoxi enu-oso muene, ni akua-bhata, ni nzuangiza uoso ua tungu momuenu. Mbata mu kizuuʼokio mua-nda kubhua ituxi bhu pholo ia Jihova, kuma bhua-nda kukala o ku mi bhangela o kiamenga, phala ku mi zelesa ku ituxi ienu. Ikale-phe sabhalu ia dinhohenu phala enu; mienhu ienu-phe kibhinga mu i nhohesa; kijila kiki ki xialela katé ku hádia. O nganga ue uoso a-nda ku mu unda phala kukuata o ukunji ua unganga bhu kididi kia tatʼâ, mu kubhanga o dibhanduluilu dia kubhuisa ikuma kiki, uzuata o izuatu iii ia linho, o izuatu ikôla: anga ubhanga o kiamenga kia kuzelesa dibhezelu, uzelesa ue o Balaka ia Dibhongolokelu, ni kalatódio; kienhiki kiene ue kia zelesa kiua o jinganga ni kifuẋi kioso kiá. O kienhiki ki kale-phe kijila kienu ki nangenena muende ni ku bhanga jinga kiamenga kia kulàmba o ituxi ioso ia anʼa Izalaiele, ku muvu mu ki bhanga jinga lumoxi. Alá iú ua ki bhange kala kia tumine Jihova kua Mozé. Jihova anga uambela dingi Mozé, uixi: Tangela Alá ni anʼê a mala ni ana oso a Izalaiele, u a ambela kuila: Kizuelu kia tumina Jihova kienhiki, kuma: Muthu uoso mu dibhata dia Izalaiele u jibha ngombe, mba mbudi, mba hombo bhu kibanguʼabha, mba u i jibhila ku kanga dia kibangu, anga ufula ku ji bheka bhu muelu ua Balaka, phala kubhakula sata kua Jihova, bhu pholo kiki ia balaka, muthu ió manhinga ma mu kale mulonga; kuma ua bhubhisa manhinga; mukonda dia mulonga uenhú, a kà mu batula mu kionge kia kifuẋi kiê. Mu ki bhanga phala anʼa Izalaiele, jisata jene kuenda ni kusatela ngó mu mukáu, ende ni ku ji bheka kua Jihova, bhu muelu ua Balaka ia kutakanena, kua nganga, a ji bhakule kuma jisata ja paze, kua Jihova. O nganga-phe ua kà sangela manhinga ku kalatódio ka Jihova, bhu muelu ua balaka ia kutakanena, o banha a i ximika mu bhakula dizumba di nuha kiambote kua Jihova. Ki bhua kàle dingi kuila ene abhakula jisata jâ ku madimonho, ene mu kulandukila ni kubhanga-nâ o undûmbu; kienhiki kià kale kijila kiâ ki nangenena mu miji iâ ioso. A tangele-phe kuila muthu uoso kiá mu diembu dia Izalaiele, mba ku jinzuangiza jala kunhunganena muʼaxaxi kenu, uoso u bhakula ujitu ua kubhana ni túbhia kua Jihova, mba sata, se ka i bheka bhu muelu ua Balaka ia kutakanena, phala ku i bhakula kua Jihova, muthu ió a mu batule mu kifuẋi kiê. Muthu uoso ue mu dibhata dia Izalaiele, mba ku jinzuangiza jene kunhunganena muʼaxaxi kâ, udia manhinga, muthu ió ngi mu mona bhu aia, katé ki ngi mu batula mu kifuẋi kiê. Mbata muenhu ua xitu uala mu manhinga; kiene ki nga mi bhela-u ku thanduʼa kalatódio mu ku mi jimuina ikuma, mienhu ienu phala ibhanduluke; mukonda o manhinga ene ngoho a tena kubhanga kiamenga ki zelesa o mienhu ia athu. Kala kiki, nga ki ambe muene kua anʼa Izalaiele kuila: Ki bhua kàle muthu mudienu u dia manhinga; nzuángiza ue uoso unhunganena muʼaxaxi kenu ka diê manhinga. Luamukuâ ue, o uoso-uoso mu anʼa Izalaiele, mba mu jinzuangiza joso jala kunhunganena momuʼâ, anga uta unhanga ua xitu mba njila ioso i tokala ku idia, manhinga mê a ma bhubhisile bhoxi, nda a a vumbike ni mavu. Mukonda o manhinga uene o muenhu ua xitu ioso-lolo; bhuoso bhuia manhinga bhuai muenhu; kiene-ze ki ngedila kua anʼa Izalaiele, ngixi: Kana kúdia manhinga ma kibhaku kioo-kioso, kuma o muenhu ua xitu ioso uene mu manhinga mê muenhomo; uoso-phe ue, u ma dia a kà mu jimisa o mbutu. Muthu uoso ue kixi mukuaʼxi, kixi nzuángiza, se uedi udia xitu ia di fuila, mba a i sanujuna kuala o iama, a sukule-phe izuatu iê, muene ue a dʼiẋike mukutu ni muenha, kukasana kuê a kale na-ku kumbi dioso dia kambâmba, o ki bhiẋila ngoloxi-phe, kukasana kuê kuabhu kiua; kiene kiua kia kala ni kuzela. Maji o izuatu iê kia kamba ku i sukula, ni muene kia kamba ku dʼiẋika ni menha, uala mu kikuma, o kikuma kiê uenda na-kiu kuthandu diê. Jihova anga uambela dingi Mozé, uixi: Zuelesa anʼa Izalaiele, u a tangele, kuma: Eme-muène ngi Jihova dia Nzambi ienu. Enu ki mu fikise o imbamba ibhanga akua Ijito, ku muakexe; kana ue kufikisa o imbamba ibhanga akua Kanana, ku mua lungu, ku nga-nda ku mi tula; o jingonge jâ ki jene ji muenda ni kukaiela. Enu muenda ni kubhanga ioso iala mu mabatuilu mami, o jingonge jami jene ji mu lunda ku miẋima ienu, muie jinge ni kuendela mu jingonge jami; mbata Eme Jihova Nzambi ienu. Kala kiki o jingonge jami ni mabatuilu mami bhakenu-u; kuma enhó mu ku a bhanga muthu u kola muenhu; Eme Jihova nga ki ambe. Ki bhu kale muthu u sungila ni muhatu a mu vuala-nê xitu imoxi, phala nʼa mu vungununa o mukutu uê; Eme-muène ngi Jihova. Kana kuvungununa mukutu ua tatʼenu ni ua mamʼenu; Kuma mamʼenu, mamʼenu, eie kana ku mu tala o tuẋi iê. Mukajiʼa tatʼenu eie kana ku mu vungununa o tuẋi iê; se ua mu tale o tuẋi iê, tatʼenu ua mu tale. Pangʼié ia muhatu, akale monʼa tatʼenu, akale monʼa mamʼenu, né a mu vualela mʼonzo ienu muene, mba a mu vualela kuengi, eie kana ku mu vungununa o tuẋi iê. Muhatu ua tundu mu mala dia monʼé ua diiala, mba ua tundu mu mala dia monʼé ua muhatu, eie kana ku mu zakula; eie-muène ua di zakulʼé, kuma o tuẋi ií eiʼmuène i ua mono. O muhatu, monʼa mukajiʼa tatʼenu, a mu vuala kuala tatʼenu, ku mu zakule nʼu mu mono o tuẋi iê. O muhatu, tiia ié, phageʼa tatʼenu, kana ku mu zakula; xinganeka-ze, kuila ió a mu vuala ni tatʼenu, ndandu ia tatʼenu. O muhatu, phangʼia mamʼenu, eie kana ku mu zakula nʼu mu mono tuẋi iê; kuma muene a mu vuala ni manhienu, ndandu ia manhienu. O diiala tiio ié, phangʼia phaienu, ku mu vungununa o tuẋi iê; o muhatuʼa sekuluʼé kana ku mu bhiẋila phala ku mu zeka ió tiia ié. Mukajiʼa mona eie ku mu vungunune o tuẋi iê; o ió muhatuʼa monʼé; eie kana ku mu zakula nʼu mu mono o tuẋi iê. O tuẋi ia mukajiʼa phangʼié eie kana ku i ijiia; o mukutu-ze ua phangʼié ia diiala u ua mono. O tuẋi ia muhatu ni monʼê eie kana ku i ijiia; hé uia ni ku a zakula ni uidi o mama ua muijiia tuẋi, o mona ue dingi hé u muijiia; kana ue kuila o ki uasakana o mama, uta-ku ni muláula, a mu vuala kuala monʼê ua diiala, mba a mu vuala kuala monʼê ua muhatu; kiókio se uala ku ki bhanga, u mukua-phekalu, kuma ene ala jindandu muene ja di zukama kidi; kikôla-phe! Kana kubhanga hongo ia phange jiiadi, mukaji ʼé ua mu tatesa, o ku mu ta ku muinha umoxi ni phangʼiê muene, eie anga uijiia o tuẋi ia dikota ni ia ndenge kioso kiala hanji ku muenhu. Se muhatu uakuphala, iu ua di kalela, kana ku mu bhiẋila, phala ku mu vungununa ni u muijiia o tuẋi iê mu izua ia kukuphala kuê. Mukajiʼa mukuenu kana kuzeka-nê mu kuta phanda, koko ku di bhekela dise. Kana kukatula muhatu ku mbutu ia tundu momuʼé phala ku mu bhakula ku sata ia lubhandu lua dihamba dia Mulôko; Kikôla! Kiókio kuselula dijina dia Nzambi ié. Eme Jihova. Kana kuzeka diiala ni mukuenu, kala muhatu; kiókio kisunji kiaiibha. Kana ku di sakana ni kibhaku, anga u di kasanesa na-kiu, ki ku sekalesa; ki bhu kale ue muhatu u di bheka ku kibhaku ni ki mu zeka; koko kavuanza. Ki bhu kale kima ku iima iii ki mi sekalesa; kuma o ifuẋi i ngala kukaiesa bhu pholo ienu nʼa mi bhue ku mesu, o ima ioso ienhiʼii iene ia di sekalesa na-iu. Kiene kia sekalela oxi; Eme ue o kituxi kia kusekala kua oxʼiii hádia ngi kʼibhula, oxi-phe hé ia kà lusa oso a tungu-mu. Enu-phe mu aiuka o jingonge jami ni mabatuilu mami, o isunji i kala kiki ki mu i bhange jinge, né akua-bhata, né o jinzuangiza jala kunhunganena mu kaẋi kenu. Kuma o isunji ioso ienhiʼii, iene ia bhanga jinga kuala athu akua-xi ienhiʼii a mi diangelele kutunga-mu; oxi iii ia tambula lufuku, ia sekala. Enu dilangienu-phe sumba enu uenu ixi i mi lusa, kuila mua i fukuila, kala ki ia lusu o athu a mi diangelele kukala-mu. Mbata athu oso a bhanga ima ia isunji kala iii, athu ió a kà a batula nʼa jime o mbutu mu kifuẋi kiâ. Uila kiki, alukenu ki nga mi tendelelʼiki, mu fule kubhanga o ijiia ia isunji kala ia bhanga jinga ene kioso enu kiluua ngó muiza. Kana-phe ku di kasanesa na-iu; kuma Eme-muène ngi Jihova Nzambi ienu. Jihova iu ua tangela dingi Mozé, uixi: Ambela o kionge kioso kia anʼa Izalaiele, u a tangela kiki: Kibhinga muzela, mukonda Eme, ngi Jihova Nzambi ienu, ngazela. Muthu ni muthu aẋile manhiʼâ, aẋile phaiiʼâ, ende ue ni kualuka o izuua iami ia jisabhalu; Eme-muene Jihova Nzambi ienu nga ki ambe. Kana kulunga jipholo jenu ku mahamba, kana ku di ludikila jinzambi ja utadi ua kuzunza. Kuma Eme-eme ngi Jihova, Nzambi ienu. O ki mu bhakula sata ia kusakidila kua Jihova, mu ki bhanga ni muxima, kikala kima kia vondadi ienu, phala Nzambi a mi ẋikine. O satʼii, bhu kizuua kia ku i bhakula, mudia-ku, mu kizuua kia kadi ue, mudia-ku; maji ioso-phe isubhuka-ku mu kizuua kia katatu, jikatesenu-iu mu túbhia. Se-phe mudia-ku dingi kama mu kizuua kia katatuʼiki, lufuku-phe kiabhuʼolo; ujitu ka u ẋikina dingi. Ni muene ue uoso udia kiókio, ua bhalumuna mulonga, kikuma kiê ue-nda na-kiu, mbata o kukola kua Jihova ua ku sebulula; mukonda dia kienhiki, muenhó a kà mu batula muʼaxaxi ka povo iê. O ki mu muna ue mábhia menu mʼoxi ienu, kana kumuna katé mu jithungi ja ikombolo mua suku o díbhia, mua zubha-mu; o masa a bhiti ni kusonojoka mu kumuna, eie ue ku ma bonge dingi. Kiene ue kimoxi, kana kuangulula o mulenga ué ua mivide katé mua-bhu; kana ue kubonga o jimbundu joso jabhiti ni kusonojoka; ehela-ju o ngadiama ni nzuángiza ua tundu dikanga; Eme-muène Jihova Nzambi ié. Ki mu nhane jinge, ki muende ni kuta makutu, ki muende ni ku di dingila mudienu ni ku di bhanga phulu muthu ni mukuâ. Ki mu loke jinge mu dijina diami, bhua kambe o kidi, mbata o dijina dia Nzambi ienu-phe mu di sekalesa; Eme-muène Jihova. Mukuenu kana ku mu bhondeleka, mba uenda ni ku mu nhana imbamba iê; o futu ia ngunza, kana ku i bhaka ni ikala nʼeie katé mungu ki kúkia mu kimene. Kana kulebhula muthu uafu o mátui, mba o kifuôfuo u mu tela kidibhukanu mu njila; maji uenda ni kuxila jinga Jihova Nzambi ié. Eme ngi Ngana. Kana kufundisa ni mangonha; o ki mu fundisa kana kuzamena ngadiama, mba kusuua muthu uonéne; mukuenu mu batuile mulonga uê kala kia fuama mu kidi. Kana kukala u kitoka kia jimbuémbue muʼaxaxi ka akuenu; kana kusota kujimisa o muenhu ua mukuenu; Eme-muène Jihova. Mukuenu ku mu bhakele unguma ku muxima; inda ku fule ku mu bazela, se ua mu mono kutondala; kima kiaiibha ki ua mono kua mukuenu ku di xibhe na-kiu. Kana kuvutula phonzo ku muthu, o anʼa akuaʼxi ié kana ku a bhakela njinda; maji mukuenu u mu zola kala ki ua di zola eʼmuene; Eme-muène Jihova. O jingonge jami lundenu-ju muene; kana kuehela ibhaku ienu ku di bunda-bunda ngó, mu kuila o kiki kibhaku kiengi, o kiná ue kibhaku kiengi; kana ue kukuata mbutu jiiadi ja idima nʼu ji kune bhuamoxi mʼóbhia dié; kana ue kuzuata izuatu ia thanga ia kuvudisa idifua. Se bhu kala muthu uzeka muhatu a mu sumbisa ku ubhika, o muene kua tundu uala kiá ni diiala diê a sakana-nê, maji ka mu kula luua mba ngó ku mu bhana ufolo ni ku mu eha, kala kiene mu kubhanga bhu muvu ua, njubileu, kuabhu-phe jindumbu jene jiiadi ni diiala ni muhatu mu a bhana kibetu; maji ki mu a jibhe, kuma ió o mubhika, ka mu kula luua. O mu kiamenga kia ku di jima o kuêla kuê, a kuate kilumbe kia mbudi, eze na-kiu kua Jihova, bhu muelu ua Balaka ia kutakanena, o nganga-phe a tambule kilumbe kiókio kia kiamenga kia kuela, a luulule na-kiu Jihova bhu kaẋi ni ió uate o kituxi; phala o kituxi kiê kiate, kibhue, a mu loloke-kiu. O ki mua-nda zubha ku kutuka mu ixi ia polomesa, anga mu pha-pha-mu o miẋi ioso i mua tena kudima phala kúdia, o ki ikuata kuima, ki i kale luua ia kúdia; iime hanji ni ku di lalumukina ngó katé mu mivu itatu; ki mu die-ku luua. O mu muvu ua kauana-phe ibundu iê ioso ikale iangene, ia tokala mubhaku ua Jihova, ua kutanesena Nzambi, ua diximanu diê. O mu muvu ua tanu, dienu-phe kiá ku ibundu iê; oxi-phe ia-nda ku mi bhana kuima kuanzungule; Eme-muène Jihova Nzambi ienu. Ki bhu kale kima ki mudia ni manhinga mê; kana kukaiela imbanda mba mu kuata kuia ni kuzambula, Kana kubhuta kindemba kienu, mu kubhanga mútue kala dilola, o bhulu kindumba; kana ue kubatula muezu bhu phapha ia ditui. Kana ue ku di sema jiphoko ku mukutu mu kijimbuete kia kuila ua fundu; kana ue ku di ta jifuma ni jimbumba. Eme-muène ngi Jihova. Monʼé ua muhatu kana ku mu bongesa lusebu mu ku mu bhangesa ku kituka ndumbu; phala oxi ioso ki i sekale ni undumbu, anga oxi ioso izala ni jihabhu ejidila kubhanga ituxi. O jisabhalu jami endenu ni ku ji aiuka, ẋilenu o kibuta kiami kia dibhezelu; Eme-muène Jihova. Kana kukaiela imbanda akua-kusuma; kana kulandula akua-ithutha ia kuzambula ni kubhanga iphata; kana ku a kolomona, kuma muavula ku di kasanesa-nâ; Eme Jihova Nzambi ienu. Ki u mona mukua-jimvi, mu balumukine; o muadiakimi uasunga-ku kiá, u mu jingisa; Nzambi ié mu xile jinge: Eme-muene Jihova. Muthu ua tundu dikanga se u tunga nʼeie mʼoxi ienu, kana ku mu tatesa. Ki kala mukuaʼxi, kiene ue kikala o múlungi ua-lu nhunganena muʼaxaxi kenu; mu zole, kala ki ua di zola eie-muène, kaẋi enu uenu muakexe mu jinzuángiza mʼoxi ia Ijitu; Eme-muène Ngi Jihova Nzambi ienu. Kana kubhanga mangonha mu kubatula milonga, mba ku nzongo ia muẋi, mba ku pézo, ni ku kitutu kia kuzongela. Jipezu ji ku uabhe, matadi ma kupezalela ma ku uabhe, efa i ku uabhe, o hine ue i ku uabhe; Kuma Eme-muène Ngi Jihova Nzambi ienu, nga mi katula kʼoxi ia Ijito. Alukenu o jingonge jami joso, ni mabatuilu mami moso, muende ni kukumbidila o ijiia iami ioso, kala ki nga mi ambela; Eme-muène Jihova. Jihova anga uambela dingi Mozé, uixi: Luamukuá anʼa Izalaiele a tangele, kuila: Muthu uoso, ku anʼa Izalaiele, mba ku jinzuángiza oso ene kunhunganena mua Izalaiele, uoso ubhakula monʼê mu sata ku dihamba dia Mulôko, afue muene, sé phata; athu oso atungu-nê, a tokala mʼoxiʼomo, ene muene a mu bûba ni matadi. Eme uami muthu íó ngi di lulama-nê o pholo mu kuzoka-nê anga ngi mu mona bhu-aia, katé ki nga-nda ku mu batula mu kifuẋi kiê; mukonda ua katula ku mbutu iê iu ua bhakuila Mulôko; mu kubhanga kiki-phe, uakasanesa o dibhezelu diami dikola, iu ua sebulula o dijina diami diangene. O kʼikala-phe o mundu uatungu-nê ki kia a kuatela kima muene kia bhakula monʼê kua Mulôko, a kolokʼâ, nguâ ku mu jibha, kiene-phe kimoxi, Eme-muène kiá ngi dilunga-nê pholo, anga ngi zoka-nê ni muene ni dibhata diê, katé ki ngi mu batula o muenhu muʼaxaxe ka povo iê, kumoxi ni ió oso kiá a di tele mu undumbu ua ku mu fikisa muene, mu kuxingidisa Mulôko. O ki bhu kala ue muthu u bilukila mu ku ta muxima ku akua-ithutha ia kuzambula ni kubhanga, iphata, nʼende ni ku a kaiela ene, Eme-phe ngi mu ta diesu katé ki ngi mu batula muʼaxaxe ka povo iê. Uila kiki, dizelesienu mu kale mu athu akôla, ki mu moneka kikuma, mbata Eme Jihova Nzambi ienu. O jingonge jami endenu ni ku ji bhaka, mu ji bhange; kabasa Eme-muene Jihova, ngi tena ku mi zelesa. Se bhu kala muthu u xinga tatʼâ, mba mamʼâ, a fue muene, sé phata; kuma ua lebhula tatʼâ, mba ua lebhula mamʼá; o manhinga mê a soke-nâ-u ku thandu diê. Se bhu kala ue diiala u ta phanda ni mukaj ʼangene, mukajʼa mukuá nʼa te-nê phanda, ni habu ia diiala, ni ndumbu ia muhatu a fue muene, sé phata. Se bhu kala diiala u zeka muhatuʼangeneʼa phaiiʼâ, ua vungununa-phe o mukutu ua phaiiʼâ; kiiadi kiâ a fue muene, sé phata; o manhinga mâ a soke-nâ ku thandu diâ. Kiene ue kimoxi, se bhu kala diiala u zeka ni mukajiʼa monʼê; a fue muene kiiadi kiâ, sé phata; kuma a bhange kavuanza; o manhinga mâ a soke-nâ ene ku thandu diâ. O ki bhu kala ue muthu uzeka diiala ni mukuâ, nʼa mu bhange kala muhatu, kiiadi kiâ abhange mutûta; kiókio kikôla! a fue-phe muene, sé phata. O manhinga mâ a soke-nâ ene kuthandu diâ. Se bhu kala diiala u sakana o mona, anga u ta-bhu dingi o mama iene, o ioio phekalu; ni muene ni ahatu ió, mu a oha mu túbhia; mua kaie o phekalu muʼaxaxi kenu. Se bhu kala ue diiala u zeka ni kibhaku, a fue muene, sé phata; o kibhaku ue jibhenu-kiu. Se bhu kala muhatu u setuka ku kibhaku, phala ku di bhanga-na-kiu jindunji, jibha muhatu ni kibhaku bhuamoxi; kiiadi kiâ a fue muene, sé phata; o manhinga mâ a soke-nâ ene kuthandu diâ. O ki bhu kala diiala u di bonga ni phangʼiê ia muhatu, a mu vuala kuala tatʼâ, mba a mu vuala kuala mamʼâ, anga ela o diiala ua vungununa tuẋi ia muhatu, o muhatu ua vungununa tuẋi ia diiala, o kiókio-phe kikôla kuma abhange kilaua; kala kiki mu a jibhila muene bhu pholo ia akuâ oso a a vuala-na mu kifuẋi kiâ; diialʼodio kuma ua vungununa mukutu ua phangʼiê ia muhatu, phekalu iê utala-na-iu hadi, o kikuma kiê uiana-kiu ku thandu diê. Se bhu kala diiala u zeka ni muhatu uala mu kihaẋi anga u mu vungununa o tuẋi, nʼa mu tongolola kizanga kiê, o muhatu iú anga u tukulula muene o kizanga kiê kia kihaẋi, kiiadi kiâ muene a batudienu o muenhu muʼaxaxi ka povo iâ. Kana kuvungununa tuẋi ia muhatu, ua dibhange phangʼia mamʼenu, mba phangʼia tatenu, uoso ubhanga kiki uazula ndandu iê ia muambeʼa kidi; kikuma kiâ aia na-kiu ku thandu diâ. Se bhu kala ue diiala u zeka ni mukajiʼa lemba diê, ió uazula-phe lemba diê; kituxi kiâ enda-na-kiu kuthandu diâ o kia kà fua kà ka xia mona. Se bhu kala diiala u sakana ni mukajiʼa phangʼiê, ió ufusa u a bhange, kuma uazula phangʼiê; enhá-phe ka kà kala ni ana. Bhakenu o jingonge jami joso jenhiʼji ni mabatuilu mosoʼama ku miẋima ienu, muende ni ku ji bhanga, phala oxi iná ku ngala ku mi bheka, mu kutunga ni kusoma, enu uenu ki i mi luse. Kana kukuata kukaiela o ifua ia akuaʼxi u ngala ku kaiesa bhu pholo ienu nʼa mi bhue ku mesu, mbata o isunji ioso iii iene i a bhange; ʼKí kia ngi bhekela o ku di kuma-nâ. Maji Eme-phe nga mi ambela enu, ngixi: Mu bhingana oxi iâ-ene, i mi kale undundu uenu, ni ngi mi bhana-iu muene, phala mu iʼvue, oxi i zunzumuka lete ni uiki; kabasa eme Jihova Nzambi ienu, nga mi uanununa muʼaxaxe ka ifuẋi ku mundu. Muenda jinga ni kutungula o ibhaku iazele mu iii iaxidi, ni jinjila jaxidi mu jiji jazele, o kia kúdia muila kia kúdia; o kia musekanda muila kia musekanda; kana ku di xidisa o mienhu ienu mu kukuata kúdia ngó o iama ia kioso-kioso, mba jinjila, mba tubamba tuoso tu zanzala ni kudihuha o mala bhoxi; iene ioso iii enu nga mi longoʼio kiá ku i tungula ni mu di batuka na-iu, kuma misekanda. Ngi kexidienu mu athuʼami azele, mukonda Eme, Ngi Jihova, nga zela, kiene Eme ki nga mi tunguila mu ifuẋi ku mundu, phala mu kale mu athu ami. Se bhu kala diiala mba muhatu ukala ni nzumbi ia kuxingila kilundu kia ngômbo-a-nhange, mba kithutha kia kuzambula ni kubhanga iphata, athu ió a fié muene, sé phata; mu a bûba ni matadi; o manhinga mâ a soke-nâ ene kuthandu diâ. Anga Jihova uambela kiua Mozé, uixi: Ambela jinganga, anʼa Alá, u a tangela kuma: Muthu a mu edi nganga ka kale mu kotamena kimbi kiafu mu ifuẋi iê, nʼa tambula-ku lufuku. Kale muene kiá mukua ʼjiku diê; manhiʼâ, mba phaiiʼâ, mba monʼê ua diiala mba ua muhatu, mba phangʼiê ia diiala, mba phangʼiê ia muhatu, uoso uala hanji muzeletete, ua mu tokala muene, se ka sakana luua; xi, o kua iá kale u di kasanesa muene. Muthu-phe uala ngó ndandu, kiafua, ku mu tambuile lufuku, né mbé ei ʼmuene, u dikota mu diembo. O Jinganga ka konge mútue, mu kubhanga-mu dibhala, ka bhute ue muezu bhu phaphʼa dítui, kana ue ku di sema jiphoko ku mukutu, Jinganga-phe a kale ku ujitu ni Nzambi iâ, o dijina dia Jihova Nzambi iá ka di sebulule, mbata ene axikamena kubhana jisata kua Jihova, ja kubhakula ni túbhia, ene ala kubhakuila Nzambi iâ o musa; ki bhinga-phe a zela muene. Ka sakane muhatu uala kiuaia, mba a mu katula kiá o undenge; ka sakane muhatu a mu sange kuala munumiʼê, kuma nganga muthu uangene ua Nzambi. Kala kiki, eie u mu kôlesa muene; kuma muene ua xikamena kutela Nzambi iê o mbolo ku meza. Muthu u kala kiki, a mi kale muthu ukôla, kuma Eme Ngi Jihova, ngene ku mi bhana o kuzela, nga zela. Se bhu kala monʼa-muhatu, monʼa nganga, ubokona mu uuaia, o ió ualebhukisa phaiiʼâ; mu mu oha mu túbhia. O nganga iadikota-phe, muʼaxaxi ka phange jê, a mu tunguile anga a mu lunduluila o maji ma ku undila, ia a mu lumbu phala kuzakela o izuatu ikola, nuka a vungununa mútue uê, mba utandůla izuatu iê; ió ka tena kuzukama ku kimbi kioso-kioso, né-mbé phaiiʼâ, mba manhiʼâ, ka tena kutambuila-ku lufuku; ka tena kutubhuka mu dibhezelu diangene, mba o dibhezelu dia Nzambi iê u di luta, kuma o kitundu kia ku undila kiala ku mútue uê; Eme ngi Jihova. O kia sakana, a sumbule muhatu ua muzeletete kiluua ejiia diiala tunde mu undenge uê. Muhatu, uala mutudi, mba muhatu a mu senge, mba muhatu a mu katula kiá o undengeʼó, mba muhatu a mu edi, kuma kidianzunga, kana; o iá ka tena ku sakana-nâ, kikale u katula muhatu ua muzeletete kʼejiia luua diiala mu kifuẋi kiê, muene u kala muhetuʼê a sakana-nê. Ka sekalesa o mbutu iê muʼaxaxi ka jindandu jê; mbata Eme ngi Jihova nga mu jingisa. Jihova anga uambela dingi Mozé, uixi: Tangela Alá, kuamba: Ki bhua kàle muthu ku mbutu iê, uala ni unema, anga uiza mu kubhana mubhaku ua kúdia kua Nzambi iê. Kuma ki bhu kale muene muthu ua nemana, uiza mu kubhakula ujitu: muthu uala, kifofo, huhii, mba ua buatakata mazulu, mba mukua idiandu ialebhelela i iadiengeta, mba ua bukuka kinama, mba ua bukuka lukuaku, mba mukua mulumba ku kunda, mba kiximbi, mba mukua lumvuua mu diesu, mba mukua jihana mba uene ni ijêla ku mukutu, mba mukua mbumbi. Ki bhu kale muthu ku mbutu ia Alá, o nganga, uala ni unema kala iú, anga uiza mu kubhana mubhaku ua kubhakula ni túbhia ua tokala Jihova; kuma ka tenena, sai kia mu kambe; ió ka tena kubhiẋila mu kubhakula o musa ua Nzambi iê. Maji o mbolo ia Nzambi iê, kixi ikôla, kixi ikôla kinéne, i tunda ku jisata jikôla kinéne, a diê. Maji ka bhumine kubokona ni kubhikila ku mvéu, ka tena ue kubhikila ku kalatódio, mukonda ka tenena, mabhezelu mami makôla uavula ku ngi kasanesena-u; kuma Eme Ngi Jihova, ngene mu tena ku a zelesa. Mozé anga ukunda ima ioso iii kua Alá ni anʼê, ni ku anʼa Izalaiele oso muene. Kienhókio Jihova anga uambela Mozé, uixi: Tangela Alá ni anʼê kuila, a di lange ni ima iami ikôla ioso i ngi bhakuila kuala anʼa Izalaiele, phala o dijina diami dikola ki di kale disaselelu diâ; Eme Jihova. A tangele: Uoso muthu, ku miiji ienu, ku mbutu ienu ioso-lolo u di thethemeka ku ima ioso ikôla anʼa Izalaiele a i tungula phala Jihova, o muene sai kukasana kuala na-ku, muthu ukala kiki a mu batula bhu pholo iami nʼa ngi bhue ku mesu; Eme Jihova. Ku mbutu ia Alá, se kuala muthu uala ni dibhute, mba kibhubhe kia manhinga, kana ku mu ehela kúdia ku ima ikôla, kale uiluka hanji; kiene ue kimoxi ni ió uoso uababata ku kima kia kasana kia muthu uafu, ni diiala uoso uatundu mu sendumuna o mbutu ia luvalu kindala, ni uoso uambata kibamba, anga ki mu kasanesa, mba uoso kiá u di kasanesa mu ku di bhiáuna ku muthu ua kasana ni kima kioso-kioso ki bhekela muthu kukasana, uoso ngó u di bhiáuna ku ima iii, ukala kienhiki ni kukasana kumbi dioso dia kambàmba, katé ku ngoloxi; ku iima-phe iòsatele Nzambi ka tena ku dia-ku, inda u dianga janji ku dʼiẋika o mukutu uê ni menha. Maji o ki tula dikumbi, uazele kiá dise diabhu, u tena kiá kudiê ku ima iósatele Nzambi; mukonda kuene o kúdia kuê kua mu tokala. Ka tokala-phe kúdia kima kia di fuila, mba xitu a i ẋuua-ẋuua kuala o iama, phala ka di kasanese ni ima ioio; Eme Jihova. A kale mu kualuka jinga o ijiia iami, phala ka balumune-ku kituxi kuthandu diâ, anga a bhitukila-ku o muenhu uâ, kia-nda kuila o ijiia a i lutu kiá; Eme Jihova, ngene ku mi kôlesa. Nzuangiza ue ka tena kudia ku ima ikôla iosatele Nzambi; musonhi a mu langeka kuala nganga, ni mukua nganhu ima iii kà iʼdie; maji se o nganga u sumba mubhika mu kitadi kiê, o ió ku imʼii udia-ku muene, ni uoso manvala a mu vualela kiá mu dibhata dia nganga; o iá u dia-nâ ku kúdia kuê. Monʼamuhatu, monʼa nganga, se usakana ni muthu ua tunda dikanga, kuabhu-phe, mona iú ku sata ia kubhakula ia tundu ku ima iangene ikôla ka tena dingi kudia-ku. O kʼikala monʼa nganga uala mutudi, mba a mu senge, maji kʼeze ni ana, iú ualukila kua tatʼâ kala kia kexe mʼundenge uê, mamá, ió ku mbolo ia tatʼâ a diê; maji muthu ngó uoso-uoso ua tundu kuengi, kana; ió ka die-ku. Se muthu, mu kukamba ku kʼijiia, u tukumuka uadi ku ima iangene ikôla, o sata iene-ku u i futa, anga u tudika-ku dingi ki soka ni mbandu ia katanu ia sata iadi, anga u i bhana ioso kua nganga. Mu a bhanga jinga kienhiki, kifua-phe mua lengesa o mundu phala kʼende ni kukasanesa o ima ikôla ia anʼa Izalaiele, ioso ia bhakula kua Jihova. Phala ki kia a bhekele kukala ni mulonga ua kuêla kuthandu diâ, mukonda dia kúdia ku ima iangene iokolese; kuma Eme Jihova, ngene ku a zelesa. Jihova anga uembela dingi Mozé, uixi: Tangela Alá ni anʼê, ni anʼa Izalaiele oso, u a ambela, kuila: Muthu uoso kiá, mu diánda dia Izalaiele, mba ku jinzuangiza jene mu Izalaiele, uoso kiá ubhakula ujitu uê, hé mba ua kufuta hasa ia tele, mba ujitu ua vondadi iê, ua kubhakula ni túbhia kua Jihova, a bhane kala kiala mu muxima uê, se ngombe, mba mbudi, mba hombo, ubhakula ndumbe, sé ngó unema. Kana kubhakula kima kiala ni kisemu, kiókio ki ki tena ku kusungila ujitu kua Nzambi, kuma ka ki ẋikina. O muthu-phe kia bhindamena kubhakula sata ia paze kua Jihova, se uedi ngi tungula kibhaku ku jingombe mba ku jimbudi, ki kale kia hasa ia tele, ki kale kia ku di fikixila, ki ki kale ni dibaka, phala a ki ẋikine, ka ki sange ni unema uoso-uoso. Kana kubhakula kibhaku kiafu mesu, kia bukuka kidiandu, mba kiahumbuka, kiezala ijimbu ni jifidila, mba kiala ni kihuhu, mba kiala ni mabaka ma hanga-kambu, kiókio ku ki bhakuile Jihova, kana ue ku ki tula ku kalatódio mu ku ki bhakula ni túbhia kua Jihova. Maji-phe, se ngombe, mba kibhaku kioso ku hombo ni mbudi, kialebhelela idiandu, mba kiabutu idiandu, se uedi u ki bhakula mu ujitu ua ku di fikixila, kiauabha. Maji ku ki bhakula mu futa hasa ia tele, a dituna-nakiu, ka ki ẋikina. Kibhaku ue, se a ki tutula o jimbânga ja matubha, mba a jisasala, mba a ji ẋiatula, mba a ji batula, kana ku ki bhakula mu sata kua Jihova; kana kubhanga kiki mʼoxi ienu. Kana ue kuẋikina kima kala kiki kia tundu bhu lukuakku lua mukua-matumbu phala ku ki satela Nzambi ienu, kuma ima ikala kiki ienda ni kubola kuê; ki iene kutenena; Nzambi ka i ẋikina mu dijina dienu, lémbue. Jihova anga uambela dingi Mozé, uixi: Ngombe mba mbudi, mba hombo, se iòvuale ngó lelu, ikale hanji mu matânga a mamʼâ katé mu sambuadi dia izuua; o ki i bhua, kuabhu, tunde kiá mu kizuua kia kanake katé kiá ku pholo, kibhaku kiókio ki tena kiá kusedivila kiambote mu ku ki bhakula ku sata ia kubhakula ni túbhia kua Jihova. Kana ue kukuata kibhaku ni kamona kê, anga kiiadi kiâ mu ki jibhila-bhu kumbi dimoxi. Jihova ue, se muambe ku mu satela sata ia jiphembele, mu ki bhanga-phe ni muxima uenu. Mu i dia-phe mu lelu ni lelu muene; ki mu xie-ku kama phala mungu; Eme-muène Jihova. Kala kiki, endenu ni kualuka o ijiia iami, mu i kumbidile; Eme-muène ngi Jihova. O Dijina diami dikola ki mu di sebulule, phala mu anʼa Izalaiele ngi kale ngi Nzambi ikôla; kuma Eme Jihova ngi mi bhana o kuzela; oko Eme nga mi katula kʼoxi ia Ijitu, mbé o ku mi kala ngi Nzambi ienu; Eme-muene ngi Jihova. Kienhókio Jihova uambela dingi Mozé, uixi: Tangela anʼa Izalaiele, u a ambela, uixi: O izokola ia Jihova, ki mu iongeka jinga, ikale ionge ikôla. Munono-phe ua izokola iami, iú: Ikalakalu ia tokala izuua isamanu, maji o kia sambuadi kikale jinge sabhalu ia dinhohenu, kionge kikôla; ki bhu kale midimu ia kima; ikale sabhulu iangene ia Jihova, ku madiembu menu moso-lolo. Iene-phe o izokola ia Jihova kiabhuʼiii, o ionge ikôla, muenda ni ku i ongeka bhu thembu iê ioso ia i xinda. Bhu mbeji iadianga, mu kuila iatenesa kiá kuinhi dia izuua nʼiuana, mu ngoloxi ienhoio, iene o Phasu ia Jihova kiá. O ki kúkia mu kizuua kia kuinhi ni tanu, Fesa-phe ia jimbolo ja kambe felemendu kua Jihova; mu dia jimbolo ja kambe felemendu katé mu sambuadi dia izuua. Mu kizuua kiadianga mu kala ni kionge kikôla; ki bhu kale kututumba ni midimu iengi ioso-ioso. Maji mu sambuadi dioso dia izuua muenda ni kubhana ma-ujitu ma kubhakula ni túbhia kua Jihova; o mu kizuua kia sambuadi, mu kala dingi ni kionge kikôla; ki bhu kale kubhanga kikalakalu kiengi kioso-kioso. Jihova uambela dingi Mozé, uixi: Anʼa Izalaiele a tangele, u a ambela, uixi: O ki mua kà zubha kukutuka mʼoxi, i nga-nda ku mi bhana, kioso ki mua kà muna ku idima iê, katulenu-ku kita kimoxi kia mutômo ku idima ioso i mua-nda kutomona, mu ki bheka kua nganga, muene-phe a bhuke o kita kiki bhu pholo ia Jihova, phala Jihova a mi xikine; nganga u ki bhukila mu kizuua kia kuila sabhalu mazá kiá iabhiti. O mu kizuua kiene kia bhukila o kita kiókio mu kuata ue kambudi ka ndumbe, kala kiá mu kitala kia muvu, ka kambe dibaka, mu ka bhane mu sata ia kubhakula ni túbhia kua Jihova. O musa ua ujitu uê, tu-inda tuiadi tua fuba iafina, iôlunge ni maji, phala sata ia kubhakula ni túbhia, ikale dizumba dinuha kiambote kua Jihova, kuie dingi tusòla tutatu tua vinhu, ene-phe o maluvu a kúnua. Ki mu die-ku-phe luua mbolo, mba masa ma kuoha, mba mafelesuku, mu kinga katé mu kizuua ki mu bheka ujitu kua Nzambi ienu; kijila kiki kixalela katé ku miji ienu, mu madiembu menu moso-lolo. Tunde-phe kiá mu kizuua kia kaiela ku sabhalu iii, kizuua ki mua bhukila o kita kia mutômo ua ibundu ia samba-tènde, matekenu kiá kukondala; mu bhitisa sambuadi dia jisemana jamuvimba. O kizuua ki kaiela ku sabhalu ia sambuadi, mua tenesa makuinhi atanu a kizuua; kienhokio-phe bhakulenu dingi mubhaku ua musa kua Jihova. Enu-oso kiá ku madiembu menu mubheka jimbolo jiiadi ji kale ja kubhukila; ji soke tu-inda tuiadi tua fuba iafina, anga a ji kanga ni felemendu; jene-phe o mutômo ua Jihova. Mu ji bhakula kumoxi ni sambuadi dia tumbudi tua jindumbe, tua kambe kisemu, tua kuata kiá muvu umoxi, ni ngalote ia ngombe, ni ilumbe iiadi ia jimbudi; iene ioso ikale sata ia kuoha phala Jihova, ni mubhaku uê ua musa, ni maluvu mê ma kúnua, ibhite ku ujitu ua kubhakula ni túbhia, kuma dizumba diambote kua Jihova. Mu bhakula ue kisutu kimoxi ku kiamenga kia kituxi, ni tumbudi tuiadi ku sata ibhekela kutululuka kiambote. O nganga-phe a ji bhukile kuma sata ia kubhukila bhu pholo ia Jihova kumoxi ni jimbolo ja mutômo, ni tumbudi tuiadiʼoto; iii-phe iene o ima ikolʼiii ia Jihova phala o nganga. Mu kizuua kienhokio-phe mu xika ngonge kuamba tua-nda kukala ni kionge kikôla ki bhu kale midimu ia kima kioso-kioso; kiki kijila kixialela katé ku miiji ienu, mu madiembu menu moso-lolo. O kioso ki mua kà muna ue o mábhia menu mʼoxi ienu, kana kumuna katé mu jithungi ja ikombolo ia milenga ienu, o mítue ia masa moso mabhiti ni kusonojoka eie ku a bonge dingi. Ehela-u kiá o ngadiama ni nzuangiza; Eme-muène ngi Jihova Nzambi ienu. Jihova anga uambela Mozé, uixi: Anʼa Izalaiele a tangele, uixi: Bhu mbeji ia kasambuadi, mu kizuua kiê kiadianga, mu kala ni dinhohenu dia dikota, bhu kala muene kuxika jikoloneta, mu di sakese hanji ni ngalasa, bhu kale kionge kikôla. Ki bhu kale kututumba ni kikalakalu kioso-kioso, inda mu bheka-bhu ujitu ua kubhakula ni túbhia kua Jihova. Jihova anga uambela dingi Mozé, uixi: Maji o mbeji iene ia kasambuadiʼoio, mu kizuua kiê kia kuinhi, kiene-phe kikala kizuua kia kiamenga; mu kala ni kionge kikôla, anga mu jila; mu bhana-phe ujitu ua kubhakula ni tuíbhia kua Jihova. Mu kizuua kienhókio ki mu bhange kikalakalu kioso-kioso, mbata kiene o kizuua kia kiamenga, nʼa mi bhangela o kiamenga bhu pholo ia Jihova Nzambi ienu. Kuma, se bhu kala muthu, bhu kizuua kiókio, ukamba ku di huha, a mu katula muene mu kifuẋi kiê. Se bhu kala ue muthu, anga bhu kizuua kiókio u bhanga sedivisu ioso-ioso, muthu ió Eme ngi mu jima mbutu muʼaxaxe ka povo iê. Bhu kizuuʼokio ki mu bhange-bhu kikalakalu; kijila kiki kixialela muene ku miiji ienu mu madiembu menu moso-lolo. I mi kale sabhalu ia kunhohena; bhene-phe kiá bhu mu di huhila o mienhu ienu; muandekela mu ngoloxi ia kizuua kia kávua ku mbeji ienhoio anga mu zubhila mu ngoloxi iamukuâ iakaiela-ku, sabhalu ienu muà i imununa muene. Jihova anga uambela Mozé, uixi: Anʼa Izalaiele a tangele kuamba: O mbeji ia sambuadi ienhoio, se iala kiá mu kuinhiu dia izuua nʼitanu, bhu kale kiá o fesa ia jifundu kua Jihova mu sambuadi dia izuua. Mu kizuua kia kuandekela bhu kala kionge kikôla; ki bhu kala-phe kututumba ni midimu ia kima. Sambuadi dioso dia izuua di mi bhuila muene ni kibhakula jisata ja kuoha kua Jihova; mu kizuua kia kanake bhu kala kionge kikôla, mu bhela-bhu ue ma-ujitu ma kubhakula ni túbhia kua Jihova; kizuua kienhiki ki kale kia ujitu, ki bhu kale-phe kututumba ni midimu ia kima. Jiji jene o jifesa ja Jihova, ji tokala o ku ji kasela ionge ikôla, anga mu ji bhelama-ujitu ma kubhakula ni túbhia kua Jihova, ni jisata ja kuoha, ni mibhaku ia musa, mu bhana jisata, maluvu, kima ni kima mu ki bhanga kala kia fuama ni kizuua kiê. Ku ima iii o jisabhalu ja Jihova ja di kalela, o ma-ujitu menu ue ma di kalela, ima ienu ia kufuta o hasa joso ji mua te ia di kalela, o ma-ujitu menu ma ku di fikixila, ma kubhana Jihova, ma di kalela ue. Maji-phe, mu kizuua kiene kià kuinhi ni itanu ku mbeji ia kasambuadi, kioso ki mua-nda kuila o ibundu iaʼxi ienu ioso mua i bhongolola kiá, mu bhanga kiá o fesa ia Jihova mu sambuadi dia izuua; mu kizuua kia dianga ni mu kizuua kia kanake, mu kala ni dinhohenu dienu dikola. O mu kizuua kia kuandekela, mu katula ibundu ia miẋi ioso iakembeʼoio, ni isalale ia maie, ni jithangu ja isasa iabuingita iii ia di zandela kiambote, ni misalakelu ia jihonga; anga mu kemba ni kusanguluka bhu pholo ia Jihova Nzambi ienu mu sambuadi dia izuua. Muenda jinga ni kubhanga fesa ienhiʼii kua Jihova, kadia muvu sambuadi dia izuua; ki kale kiá kijila kixialela mu miiji ienu ioso; mu ki bhanga jinga bhu mbeji ia sambuadi. Mu tunga jifundu ja miẋi, muene mu mu kala mu sambuadi dia izuua; akua-bhata oso a a vualela mu Izalaiele akale mu jifundu; phala miiji ienu ioso ʼende ni ku kʼijiia kiambote kuamba, kioso ki nga katula anʼa Izalaiele ku Ijitu, nga a bhangesele kunakina mu jifundu; Eme-muène Jihova Nzambi ienu. Kienhiki Mozé kiambela anʼa Izalaiele kuamba, o jifesa ja tokala Jihova, kiene ki ji kala jingʼiki. Jihova anga uambela Mozé, uixi: Tuma anʼa Izalaiele a ku bhekele maji ma midiva, ma di kenze kiambote, mobatele, phala o kimuikinu, mbé o kuuika o jikandeia mu ʼthembu joso-lolo. Alá muene uenda ni ku ji ta kiambote mu ididi iê ku monôno, mu kolôlo ku kanga kunu dia kibatulu kia mvéu kia luluma ni umbangi, mu Balaka ia kutakanena, ji kale jinge bhu pholo ia Jihova mu bambuka kimuanu, tunde mu ngoloxi katé kuáki; ki kale kijila ki xialela ku miiji ienu. O jikandeia u ji tula kiambote ku thandu dia ditudilu dia jikandeia dia ulu nda ji kale mu kuuama bhu pholo ia Jihova usuku ni muanha katé ku hádia ni hádia. U katula ue fuba iauabha kiambote anga u i kanga kuinhi dia ʼmbolo ni jiiadi, kadia mbolo i ambata fuba iozonge mu tu-inda tuiadi tu tena kubhana tukuinhi tuiadi tua efah. Anga u ji tula bhu pholo ia Jihova ku minôno iiadi, kadia munôno uambata mbolo jisamanu, bhu meza mauabha kiambote ma ulu ua fina. Kadia munônė-phe u u kuua uasu ua dizumba ku thandu, uene ukala ujitu ua dilembalesu ku jimbolo; kuma ujitu ua kubhakula ni túbhia kua Jihova. Kadia kizuua kia sabhalu, Alá u ta jimbolo ku munôno bhu pholo ia Jihova, mu ʼthembu joso, mu ki bhangela anʼa Izalaiele, ki kale kikutu ki nangenena katé ku hádia ni hádia. I kale-phe mbolo iangene ia Alá ni anʼê, ende ni ku i dila bhu kididi kikôla, mbata kima kiakolela-ku phala muene, kia tundu ku ma-ujitu ma kubhakula ni túbhia kua Jihova, kikale kijila ki nangenena katé ku hádia ni hádia. Anga muʼaxaxi ka anʼa Izalaiele mu solomoka mona-diiala, mamʼâ mukua Izalaiele, o tatʼâ mukua Ijitu; o mona muenhú a mu vuala kuala muzalaiele ua muhatu, ukuata mvunda ni muadiakime ua diiala muzalaiele ue, bhu kilômbo. O mona-diialʼú anga uẋonguena Dijina dia Jihova, u di naka, anga a mu bheka kua Mozé. O dijina dia mamʼâ Selomite, monʼa Divile, ku muiji ua Dane. Anga a mu ta hanji muʼaleia, ukala muenhomo katé mulonga uê kia u tetulula kuala Jihova. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: O ió ua ẋongueneʼó mu tubhule muʼaleia, muie-nê katé ku maxilu ma kilômbo: oso-phe a mu ivile o kuẋongona, a te maku mâ ku thandu a mútue uê; bhenhobho-phe kionge kioso nda ki mu bûbe ni matadi. Anʼa Izalaiele-phe u a jimbuile, kuamba: Uoso-uoso unaka Nzambi iê, kituxi kiê ki mu xine muene ku thandu. Uoso ue u ẋonguena o Dijina dia Jihova, ió ni kidi, afue muene; o kionge kioso ki mu bûbe ni matadi; kixi muthu uatundu kuengi, kixi mukua-bhata muene, se nʼa ẋonguena o Dijina dia Jihova, a mu jibhe muene. Uoso ue ujibha muthu, ió, ni kidi, a fue muene. Maji uoso ujibha kibhaku kiangene, a ki bhinganese, muenhu ufuta muenhu. Se bhu kala muthu ue unemeka mukuâ, kioso muene kia nemeka mukuâ, muene ue kiene kia mu nemeka; ua bukula kifuba, a mu bukula ue kifuba, diesu mu diesu, dizu mu dizu; dioso kiá o ditota dia xila mukuâ mu ku mu nemeka, diene ue di a mu totana-diu muene. Uoso-phe ujibha kibhaku kiangene, a ki vutule, maji uoso u jibha o muthu, muene ue a mu jibhe. O ngonge-phe iene imoxi i mu kala na-iu; kixi muthu uatunda dikanga, kixi mukua-xi, ene oso kiene kimoxi; oko Eme-muène ngi Jihova Nzambi ienu. Mozé iu uambela anʼa Izalaiele kuamba o pelezo ia ẋonguena ioio, a tubhuke-nê ku maxilu a kilômbo, sembele a mu bûbe ni matadi; anʼa Izalaiele anga a ki bhanga muene kioso kia tumina Jihova kua Mozé. Jihova uambela dingi Mozé mu mulundu ua Sinai, uixi: Tangela anʼa Izalaiele u a ambela, kuma: Kioso ki mu bokona mʼoxi i nga-nda ku mi bhana, oxi ienda ue ni kualuka o sabhalu iê kua Jihova. Oxi u i dima katé mu mivu isamanu, díbhia dié dia mivide u di sonzola mu mivu isamanu, anga u muna kioso ki dia bhana. O mu muvu ua kasambuadi-phe bhu kale kiá sabhalu ia kunhohesa oxi, sabhalu phala Jihova; kivuza kié kana ku ki dima, mba usonzuela o díbhia dié dia mivide. O ngolôngo ioso ia di sabhukila mʼóbhia dié kana ku i muna, ni jiuva joso jʼima ku mivide ié, kioso ki u kamba o ku i sonzolʼeki, kana ku ji kanza; muvu uosololo ukale ua kunhohesa mavu. Isabhukila ia sabhalu kala kiki kene ku i muna, kikale u i huka phale kudila ngó nzala, nʼeie, ni selevende ié ia diiala ni ia muhatu, ni mukalakadi ué ua kizuua, ni nzuangiza uoso uatungu-nê. Kuene ue ku di dikila o ibhaku ié, ni iama ioso ia mukáu iala mʼoxi ié, huta iâ ikala ku ibundu ioso ienhiʼii. Ukondala jinga ue sambuadi dia jisemana ja mivu, kifua sambuadi dia masambuadi ma mivu; kifua-phe o izuua ia sambuadi dia jisemana ja mivu i ku kale makuinhi auana nʼivua dia mivu. Bhenhobho-phe kiá, o bhu mbeji ia sambuadi, mu kuila iabhiẋila mu kizuua kia kuinhi, ka xikise-phe kiá o koloneta ia njubileu; koloneta iii mu i xikisa mʼoxi ienu ioso bhu kizuua kia kiamenga. Muvu ua makuinhi-a-tanu kolêsa-u, anga mu kola o ufuôlo phala akuaʼxi oso-lolo a tunga-mu; u mi kale muvu ua njubileu, muthu ni muthu alukile mu mikáu ia undûndu uê, muthu ni muthu ue alukile ku familia iê. Muvu ua makuinhi a tanu u mi kale ua njubileu; ki mu kune kima, mba mu muna-mu ue kima kioso-kioso kia di sabhukila, katé ni muvide uoso ua dʼimina sè ku u sonzuela, ki mu u kanze phala uenji. Oko bhuala kiá muvu ua njubileu, muvu-phe ua njubileu mu u kita muvu ukôla; isabhukila iaʼxi iene i muenda ni kúdia. O bhu muvu uenhú ua njubileu muthu ni muthu alukile ku mikáu iê ia mu tokala. Se mu sumbisa kima kioso-kioso kua mukuenu, mba mu sumba kima kioso-ioso ku lukuaku lua mukuenu, ki bhu kale-phe muthu u tatesa mukuâ mu kuta uenji. Ki u sumba kima kua mukuenu ubhanga konda ia mivu ioso iabhiti kiá tunde ku njubileu; o muene kia ku sumbisa kima ubhanga ue konda ia mivu ioso iaxiala-ku hanji ia kubhongolola, bhene bhu tunda o suilu. Mivu iaxiala-ku, se hanji iavulu, tudika-phe o suilu; o kʼikala mivu iòfele kiá iaxiala-ku, suilu-phe tununa-iu; mbata uenji muene u ku bhela-u ku suilu ia mivu ioso iaxiala-ku hanji ia kubhongolola. Kana kufumba mukuenu ku uenji; inda u kala jinga ni uoma ua Nzambi ié; kuma ki ngalʼeki Eme-muene ngi Jihova Nzambi ié. Endenu ni kualuka o jingonge jami, o mabatuilu mami lundenu na-u mu miẋima ienu, muende ni ku a bhanga; kienhiki kia-nda ku mi bhangesa kutunga ni kusoma mu ixi mu muala. Ni oxi iene ue ia-nda kubhana o ibundu iê, mua-nda kudia jinga anga muikuta, anga mu di hola muene ku mátui mu tunga mu soma. O ki muila-phe: O kiki ku muvu ua sambuadi tua kà dia-hi? Oko ki tua-nda ku u dima, ki tua-nda ku u muna idima ietu? Kuabhu-phe Eme nga-nda ku mi tumikisa o dibesá diami ku muvu ua kasamanu, anga oxi ikuata kuima ibundu katé mu mivu itatu ia muvimba, sé kulalumuka. O mu muvu ua kanake mu dima hé mu kuna jimbutu, maji hanji o kúdia kuenu kutunda ku kolieta iokulu, katé ki mua kà tula ku muvu ua kávua; o uenhú ue, se ki mua u munu luua kima katé bhuoso bhu mua kà bhongoluela o idima, mudia hanji muene ku idima iokulu. Kana kusumbisa mavu anga mendelela ku maku ma ngenji ua ma sumbu, mbata oxiʼii ixi iami-Eme ia ngi tokala; enu muala mu asonhi ngó mueza kutunga nʼEme, mu jinzuángiza. Kala kiki, oxi ioso-phe i nga-nda ku mi bhana o ku ivua, muenda jinga ni ku i muena o kidikulu kiê. Se phangʼié uadiama ua mu bokona, anga ku ixi iê ubatula-ku dikaẋi, uixi, mukuetu, sumba-ze, kienhokio-phe bhu kale uoso mukua ku i kuia, uoso ndandu iê, a kule oxi ia sumbisa phangʼiê. O kʼikala-phe muene ka moneka ndandu u tena ku i kula, kabasa o lukuaku luê-muène se ku pholo lua lende kioso kiasoko o ku i kula, kuabhu-phe, a bhange ngó o konda ia mivu i ia mu sedivila tunde bhuoso bhua i sumba, o thembu ia xiala-ku a mu bhinganesene-iu kiá, kitadi; mu kubhanga kiki-phe mikáu iê a i tambule kiá i vutukile bhu maku mê. O kia lémbua-phe kukuata kioso kiasoko phala ku i kula, kiene kimoxi, oxi iaxiala ku maku ma ngenji muene ua i sumbu katé bhu muvu ua njubileu; maji o bhu njubileu oxi ijituke kiá i vutukile kua ngana iê mukuaʼxi. Muthu-phe, se ua sumbisa inzo iê ia dibhata mua kutunga, mu diembu diòkondoluese kimbaka, a tutumbe, phala mu kaẋi ka muvu a i kule; xi, kuma kioso kiia ni kulunduka o muvu, muene uala ni disesa dia ku i kula, utena hanji ku i kula. Maji, se muvu uoso ua di bhuila, sé ngó ku i kula, kuabhu, inzo ioio ki ia-nda kuẋikina dingi ku i kula, ixialela kiá ni ió uoso ua i sumbu, miiji iê iende muene ni kuxialelana-iu, oko onzo iala mu diembu, diòkondoluese kimbaka; né kueza njubileu, ki i tena kujituka. Maji o jinzo jala mu jisanzala ji kamba o imbaka ikondoloka, kiene kia uenji ua mikáu kiene ue; jikale ni kidikulu kiê, o bhu njubileu ue ji jituka. O kʼikala jinzo ja jilevita mu mabhata moso ma atokala ene, o ió jinzo jâ jikala muene ni disesa diâ dia dixiala katé ku hádia ni hádia dia kuenda ni ku ji kula. O ki ki kala-phe mukua-Levi uengi ua i kula iu ua xialelana-iu, kiene ue kimoxi ni inzo iòsumbe, ni diembu diene dia undundu uê, iene ioso i tambula ufolo bhu thembu ia njubileu; mbata o jinzo ja madiembu ma jilevita uene o undundu uâ muʼaxaxe ka anʼa Izalaiele. Inda o mukáu uala ku mbalelu ia madiembu mâ, kana ku u sumbisa, mbata ua di bhanga ubhinganu uâ ua miáka. Se phangʼié uabudika ni uadiama, o jinguzu ue ja mu bhu, eie mu tambule-phe konda, a kale nʼeie mukua ni nzuángiza ua tundu dikanga, kifua mutungani. Kana ku mu tambula avásu, ku sote ue ku di bhangela umoni ku mukutu uê-muene; inda kala ni uoma ua Nzambi ié, phale phangʼié ukadié-nê bhuamoxi. O ki u mu dievelesa o kitadi kié, kana ku mu xindila avasu; se u mu bhana kúdia, ku ki bhangele ndunge ioso-ioso. Eme-muene Jihova Nzambi ienu, nga mi tundisa kʼoxi ia Ijitu, mbé o ku mi bhana oxi ia Kanana, nda ngi kale ngi Nzambi ienu. Se u mona kuila phangʼiê uatungu-nê bhuamoxi uabiluka ngadiama ia ngadiádia, anga muene uiza mʼudiumba kokué, uixi ngi sumbeʼami, eie-phe kana kumu bhikisa ni kikalakalu ki bhanga o mubhika. Mu bhanga kala ngunza ueza ku nganhu ia kizuua, u tunga-nê mbàmbe ni ngenji-a-thumba; ende ni ku ku kalakela katé ki bhiẋila o muvu ua njubileu; kuabhu, mu ambule kiá, ni muene ni anʼê, ku kikalakalu kié a tunde-ku kiá aie ku ndandu jâ, a vutukile ku kimbu kia jitata jê. Mukonda ene ala abhikʼami-Eme, kuma nga a jituna kʼoxi ia Ijitu; ki kiẋikina-phe ku a sumbisa kala kia sumbisa abhika a kabhikolo. O ki u mu vua ku mu tunde thulu, ku mu minhise dizu ni mahaxi, Nzambi ié mu kuatele uoma. Mubhika ua diiala mba ua muhatu, se ua mu bhindamena mu sumbe-phe ku miji iengi ia akua-fola, ió a mi kondoka,ʼó; o kua ene kuene ku mu sumba jinga abhika a mala ni a ahatu. Sai bhabha ue mu a sumba jinga ku anʼa jinzuángiza oso eza ku nhunganena muʼaxaxe kenu; ni kua ene ni ku miiji iâ ioso iàtunga nʼenu, oso a a vualela mʼoxi ienu, muende ni ku a vua a kale umvama uenu. Mu a vua muene, o ki muila mua-nda kufuenu kiá, axialele undundu ua anʼenu, a a tambule mu ubhinganu; akale muene abhika a kabhikolo; maji-phe o jiphange jenu, o anʼa Izalaiele, phange ni phange, kana ku di minhisa dizu ni mahaxi. Se bhu kala nzuángiza, mba ngenji-a-thumba, mua tunga-nê bhuamoxi, muenhú anga uta mbende ni kiphaka, o phangʼié, uadiama ua mu kuata, hé uiza kudiumba kua nzuángiza muenhú, mba kua ngenji-a-thumba, mua tunnga-nê bhuamoxi, mba u di sumbisa ku mbutu ia nzuángiza muenhú, o kia zubha ku di ta uenji, bhu kale-phe phangu ia ku mu kula, bhu kale muthu ku jipphange jê a mu kule. A mu kule lemba diê, mba monʼa lemba diê a mu kule; mba-phe muthu umoxi ku adiê, mba ndandu iê uoso-uoso ku kunda dia família iê, a mu kule; o kiʼkala-phe muene uala ni bhua nomona, a di kule-phe muene. Ngana iê ua mu sumbuʼó a bhange-nê jikonda, tunde bhu muvu uoso ua mu sumbu katé ku muvu ua njubileu, a sokese konda ia mivu ni suilu ia kitadi kia mu sumbile; suilu-phe itunde ku nganhu iatokala o kufuta o ngunza mukua-nganhu ia kizuua, anga ukala-nê kienhiki. O mu bhanga o jikonda-phe, se hanji kuaxiala mivu iavulu, mu ku di kula kuê akuate-phe kitadi kiasoko ni mivuʼ ienhoio a ki vutuile o ngenji ua mu sumbile. O ki ila-phe mivu iófele ngó ia kambele-ku kiá, kiene ue kimoxi; a i bhange o konda katé bhu njubileu, nda a i bhinganese ni kitadi, mu ku di kula kuê. Thembu ioso-phe ia bhanga-nê, muvu ni muvu, ikala mukuá ni muthu uejile ku nganhu ia kizuua; maji eie-phe ku ki ehele kuila mukuenu aia ni ku mu talesa hadi iavulu kuala o muthu uengi bhu mesuʼé. Maji-phe, se ku di kula ualémbua, a kinge, nda a di tundidié kiá bhu njubileu, ni muene ni anʼê bhuamoxi. Mbata anʼa Izalaiele a ngi kala ene abhikʼami-Eme; ene ala abhika ami muene, kuma nga a jituna kʼoxi ia Ijito; Eme-muène ngi Jihova Nzambi ienu. Kana, ki mu di iudikile mahamba, ki mu dʼimikine iteka ia kusonga mba jipholela, o mʼoxi ienu ue ki mu xikike-mu fikula ia ditadi, phala kuenda ni ku i fukamena; mbata Eme-eme ngi Jihova Nzambi ienu. Endenu ni kualuka o jisabhalu jami; o kididi kiami kia dibhezelu mu ki xila jinga; eme ngi Jihova. Se mukuata kuendela mu jingonge jami, ni mu aluke o ijiia iami, anga muenda ni ku i bhanga, eme-phe ue ngenda ni ku mi bhana mvula ienu bhu thembu iê ia tokala; o ixi ienda ni kutubhula muene ima ia ubhe, o ku mikáu miẋi ia kuphapha ue ilukula muene ibundu. O idima ioso i mu bhongolola, o ki mu zubha ku i vunda, muʼila muene o diê anga mu bhiẋila na-iu bhu tembu ia kubhongolola dingi o idima ia mukuá; O mbutu joso ji mu muna mu mábhia, ji bhiẋila muene bhu kudinji bhu tembu ia kukuna dingi o mbutu ja mukuá. O kúdia kuene, mua-nda kudia jinga, anga mu ikuta ni kúdia kua nzungule; mu tunga mu soma mʼoxi ienu. Ngi mi bhana ue o ku di bhola ku mátui, anga mu zeka kilu kiambote u mi sasumuisa ka moneka; o iama ioso i mi talesa o hadi, ngi i zumbula ku mbandu joso; mʼoxi ienu ue ki mu tena kubhita xibhata. Nguma jenu mu ji bhesa muene lusolo, anga jenda ni kulalumuka ku xibhata ienu. O kitanu mudienu, kia kà kaiesa hama ia jinguma; o ki mu kala mu háma, mu kaiesa kuinhi dia midi; o jinguma jenu enda ni kulalumuka ku xibhata ienu. Enu-phe ngi mi sakukila muene kuma mesu ami ngi a ta kokuenu, anga ngi mi bhana o ku di vuala, hé ngi mi sokolola muene, anga ngi kolesa o kikutu kiami nʼenu. O ku ima i mua lunda ukulu kuene ku mu dia katé kia mi kumu, anga mu kubhinganesa iòbhe iòkulu mu i texe bhobho, muexi iatumbuluka kiá. Eme ue Balaka iami ngiza-na-iu muʼaxaxi kenu, o muenhu uami ki uẋikina dingi ku di kuma nʼenu. Anga ngi kuata kuzungila muʼaxaxe kenu, Eme ngi kala ngi Nzambi ienu, enu ue mu ngi kala mu mundu uami. Eme-muene-ze ngi Jihova Nzambi ienu, nga mi katula kʼoxi ia akua-Ijitu, phala ki mu kale mu abhika a-ene; o ʼphapha ja ophi ia kexile bhu xingu ienu nga ji bukujula, eme nga mi bhetula phala mu ende kiambote o nzánza. Maji-phe, enu se nguenu ku ngʼivua, se nguenu kuila o ijiia ioso iii mu i bhanga, o jingonge jami se mua ji te dikunda, o mabatuilu mami mua di kumu-nâ, anga mu fula o ku kumbidila ijiia iami ioso, phala ku ngi seluila o kikutu kiami, kuabhu, Eme-phe ue nga-nda ku mʼila kiki; Ngi mi tuluila lenga-suama, ngiia ni uhaxi ua thulu, ni ua munza u bhinga o kuila ujikinisa o mesu, o muenhu uenu uia ni kohoha; o ki mu kuna mbutu, ki mi kala hadi ia ngoho, kuma jinguma ji mi dia-iu. Pholo iami i mi kitukila, anga kisuéia ki mi buibua kuma nguma ja kà mi kuama; oso a mi zembe a kʼènda ni ku mi vua anga a kituka ngana jenu, anga mua kʼènda ni kulenga-lengenu ngó u mi kaia ka moneka. O ki mu bhita ni ima kala iii, se hanji mua ẋinuka, nguenu ku nʼgivua, kuabhu-phe, Eme uami ngi mi oseka kiá muene ni ku mi bhana kibetu, o kibetuʼiki ngi ki bandekeza lusambuadi, mukonda dia ituxi ienu. Kuma uzonda uenu ngi u sokomona, phala o izala i muala na-iu i mi bhue; diulu dienu dila ngé, felu mukuá, oxi ienu ue iila kala ngòndo. Nguzu ienu ienda ni kudibota mu kingoho. Oxi ienu ki ibhana dingi o ima iê iambote, o miẋi i mu phapha ku mavu iseluka, kubhana ibundu, lémbue. O ki muila-phe mua jijila muene o ku di thathamesa nʼEme, o ku ngʼivua nguenu, ngi mi solomuena kiá mabhebhu makala lusambuadi dingi mu kubhinjika, kala kioso kiafuama mu ituxi ienu. Mbata nga-nda ku mi thubhuila kiá iama ia mukáu anga ienda ni ku mi dia o tuana, nda mu subhukile; ibhaku ue enda ni ku mi solala-iu kuala iama anga i mi tununa mu xala mu athu òfele ngó; o ikoka ienu anga ibatukila ki i mono muthu u bhita-mu. O ku thandu dia ima iosuʼiii, se ki mua ẋikina ku ngʼivua, anga mu lémbua ku ngi zukama ni ngi mi bhangulule, maji hanji mua ẋinuka, eme uami ngi di ta-mu dingi, hé ngi mi bhana sambuadi dia kibetu kia tundu akuâ, mbebhu o ituxi ienu. Oko kuthandu dienu ngi bheka-ku kiá xibhata, iene anga i mi bhanga-kiu mu kuvutula o phonzo ia kikutu ki tua tedienu-di; anga ngi mi phopha muene kiambote hé ngi mi tula mu jisanzala jenu; kiene kiua ki ngi mi tumikisa o dibhebhu mu kaẋi kenu, anga ngi mi bhakula ue bhu maku a jinguma. O kioso eme ki nga-nda ku mi sondolola o huta ia kúdia, bhuala-phe o kuinhi dia muhatu mbolo iâ a i kangela forno iâ imoxi, anga i bhinga ku i uanena ku pezo; bhenhobho-phe o ki mudia ki muikuta. O ki muila-phe hanji mua ẋinukenunu, o ku ngʼivua nguenu, Eme uami ngi ẋinukina-ku kiá muene, mu ku mi bhanga kiaiibha; anga ngi mi beta dingi mu lusambuadi lua tundu akuâ, kingumba o ituxi ienu. Mukonda mua-nda kúdia kiá o xitu ia anʼenu a mala ni xitu ia anʼenu a ahatu, anga mu i ẋakuta muene. O jikalatódio jenu ngi ji lundumuna, o jiphiladi jenu ji mua tela o dikumbi, ngi ji muanga-muanga; o imbi ienu ngi i lumala kuthandu dia imbi ia jinzambi jenu; ni muenhu uami uene ki ua-nda ku mʼinda dingi. O jisanzala jenu nga kà ji sengulula, o ididi ienu ia kubhezela nga kà i solala, o dizumba dinuha kiamboteʼokio di mu ngi tela Eme, ki nga kà di suua dingi. Oxi ngi i jikinisa, katé ni jinguma jenu joso ja kà mi bhingana mu ku tunga-mu ja kà di uana-kiu muene. Enu anga ngi mi muangena muʼaxaxi ka akua jixi jengi, hé ngi mi fomuena o xibhata, ni ngi mi mono bhu muia; oxi ienu i xala kilômbo ngùndu, o madiembu menu a jikinina muene taka-tàka. Kienhokio-phe, mu izuua ioso ia kumuangana kuê anga muila muene lolô, kiene kiua oxi ki ia-ndo kala ni kutana mu jisabhalu jê, enu-phe mua kà zumbukila kiá kʼoxi ia jinguma jenu, kienhokio-phe kiene kiua oxi ki i kala ni dinhohenu diê, anga ikuata kutulumba mu jisabhalu jê. Mukonda mu izuua iê ioso ia kusenguluka kuê itambula dinhohenu; kuma iene ialembuele kunhoha mu ʼsabhalu jenu, kioso ki mua kexile-mu enu. O ió-phe oso hanji asubhuka-ku momuenu, ngi a tuika uoma uonéne mu miẋima iâ, ubhinga kuila o mʼoxi ia jinguma jâ muala, katé ni dife diala kulokosa ni kitembu, dienhidi dia a bhesa ue lusolo; anga a kà kuata muene kulenga kala ala kulenga xibhata; a kà di vunda-vunda bhoxi, sé ngó muthu uala ku a landameka. O bhua kambe muthu uala ku a landameka, ene aia jinga ngó ni ku di lumala íbua kulu dia akuá, ufika-phe uixi kua a tula xibhata ia kisuéia; ki mua kà tena-phe ku di fikidila bhu pholo ia jinguma jenu. Mua kà buikila muʼaxaxi ka matumbu, oxi ia jinguma jenu ia kà mi jikinisa hé mu jima o mbutu. Akuenu oso asubhúka-ku, kikote kia kà a hohesa mu jixi joso ja jinguma jenu, kia kà banza o ituxi iâ, o kia ta-ku o dibuaha dia ikuma ia jitata jâ, muthu iu bhele ngohʼú. Bhenhobho a kà di ẋikina ufusa uoso, ni uâ ene, ni ua jitata jâ, ni itondalu iâ ioso ia ngi tondalela-na-iu Eme; ni kia ngi balukila jinga mu uendelu uâ. Eme uami, mu kuenda-nâ ene, nga a balukila jinga ʼte ki nga a tande mʼoxi ia jinguma jâ; bhenhobho-phe se o muxima uâ ua dibôlo u di tululula, anga o kibetuʼiki kia ikuma iâ a di ẋikina na-kiu, kuamba kia a fuama, Eme-phe ue nga kà vutula dingi o thulu, ku kikutu ki nga tele ni Jakobo, ni kiná ki nga tele ni Izake, ni ku kikutu ki nga tele ni Mbalahamu, bhenhobho nga kà lembalala ue oxi. Kuma oxi ia di kuata mukondo iaxala umba, iii ia di bhange ngùndu, ia kà kuata dingi kutana mu jisabhalu jê, kuma a i sengulula mukonda dia ene; ene-phe àkela: Né! Ngana ualungué, ua tu bhe-kiu, mukonda jiphangu jami a ji tele dikunda, o muenhu uâ ua di kumine ni jingonge jami. O kia di té-ku, né-mbé-phe hanji kuene kua di texilʼoko, mʼoxi ia jinguma jâ muala, Eme ue ki ngi tena ku a ẋimbuka, ki ngi tena ku di kuma-nâ, anga ene oso ngʼa jimisa o mbutu, hé ngi selula o kikutu kiami ki nga tele ni ene, mukonda Eme-muene ngi Jihova Nzambi iâ. Sembele ngʼa kuatela henda, anga ngi lembalala o kikutu ki nga tele ni adiʼâ, u nga tundixile kʼoxi ia Ijito, o ifuẋi ku mbandu ni mbandu ia a ki muene mesu, ngixi phala ngi kale ngi Nzambi iâ; Eme Jihova. Jiji jene o jingongʼiji, ni mabatuilu, ni itumu ia bhana Jihova, ia ku di tuma na-iu bhu kaẋi kê-Muene ni anʼa Izalaiele, ua i bhela ku mulundu ua Sinai, ku lukuaku lua Mozé kuene kua i bhela. Jihova uambela dingi Mozé, uixi: Anʼa Izalaiele a tangele, u a ambela, kuma: Se bhu kala muthu uta hasa iê-muène, athu-phe kua Jihova kuta kuê akale ni suilu ioso i u a xindila eie, se hasa ia tokala muenhu ua muthu. Se diiala, tunde ku mukua makuinhi aiadi a mivu, katé ku mukua makuinhi asamanu, mu xindile suilu ia makuinhi atanu a xikulu ja phalata, mu xikulu iene ia dibhezelu. Maji-phe se muhatu, mu xindile suilu iê mu makuinhi atatu a jixikulu ja phalata. Se hasa iatokala muenhu ua munzangala, tunde ku mukua mivu itanu katé ku mukua makuinhi aiadi, kia kala diiala, mu xindile suilu iê mu makuinhi aiadi, aʼxikulu japhalata, muhatu-phe kuinhi dia ʼxikulu. Se hasa iê ia tokala kamona ka ndenge, tunde ku kamona ka mbeje imoxi katé ku kamona ka mivu itanu, kia kala monʼa diiala mu xindile suilu iê mu ʼxikulu jitanu, o kahetu ʼxikulu jitatu ja phalata. O kia kala-phe muthu uakuka kiá, tunde ku makuinhi asamanu a mivu katé kiá ku ukulakaji, diiala mu xindile suilu iê mu kuinhi niʼtanu dia ʼxikulu, muhatu-phe dikuinhi dia ʼxikulu, toka. Maji-phe, kia kala ngadiama ia ngadiádia, iu ualémbua kufuta kia mu xindilʼiki, a di bheke kua nganga, nganga nda a mu tongolole, a mu xindile bhuoso bhuatena kukuata o mukua hasa iê ua budika kiki. O kia bhana kibhaku, se kibhaku kiókio kiẋikina ku ki bhitisa ku sata ia Jihova, kioso kiá ki a bhakula kua Jihova kikôla, kuma kiangene kiá kia Ngana. Kana kualuluka mba ku ki tolokala; se kiaiibha kana ku ki tolokala ni kiauabha; se kiauabha, kana ku ki tolokala ni kiaiibha. Se a ki tolokala-phe mu kibhaku kiengi, ni kibhaku kiene ni toloko iê, iene ioso ibhita kiá ku konda ia Ngana. O ki kikala kibhaku kia kixitu kia musalanganda, ki kiene ku tokala ku ki satela Jihova, a ki telekale-phe kua nganga, o nganga a ki xindile o suilu iê, né kiauabha mba kiaiibha; ioso o suilu iê i xinda o nganga, iene. Maji hé ua ki kula mu kima kioso-kioso, ki bhinga-phe, ku suilu iê ubandekeza-ku avasu ia mbandu ia katanu. Se ku kala muthu ulumbila inzo iê phala itokale Jihova, nganga-phe a i xinde o suilu iê, né iauabha mba iaiibha; ioso o suilu iê i xinda o nganga, iene. Maji, se mukua inzo iê usola ku i kula, kiauabha, kale-phe utudika-ku dingi mbandu ia katanu ku suilu, inzu anga ikala dingi iê muène. Se bhu kala muthu ulumbila dikaẋi dia mukáu kuê kua Jihova, eie-phe o ki u ta o suilu, ulekulala izongelu ia mbutu ioso isoka o ku bhuila-mu: Se mukáu ubhuila homele ia muvimba ia sevada, mukáu ió suilu iê makuinhi atanu aʼxikulu ja phalata. Se mukáu ua kulumbila bhu muvu ua njubileu, ioso suilu i u ta eie, iene muene. Maji, se ua u lumbila kiazubha kubhita muvu ua njubileu, nganga-phe a u somale mu kitadi ku thanduʼa mivu ioso iaxiala-ku katé bhuijila o njubileu iamukuâ, a tunune-ku kia tokala o suilu iê. Maji o ua lumbila mukáu kiki, o kiela ngi u kula, a fute o suilu ioso iii, a tudike-ku dingi o mbandu ia katanu ku suilu, kuabu, mukáu uê a u tambule kiá. Se-phe nʼa kambe ku u kula, hé a u sumbisa kuengi, kuabhu, ka u kule dingi, uendelela kiá muene. O bhu njubileu-phe, ki jituka mukau iú, ukala kiá mukáu uolumbile kua Jihova, mukáu ukôla, oko a mu bhane-u luelu; mukáu ió uatokala Jihova u di bhanga kiá uangene ua nganga. Se bhu kala muthu, o mukáu ua sumbu, anga u u lumbila Jihova, o uene ki ua tokala ku undundu uê, nganga-phe a u bhange o konda ia suilu iê, tunde bhua u lumbila katé bhu njubileu; o mu kizuua kienhokio-phe o suilu ia mukáu iú ioso ia u xinda, ikale kiá iangene ia Jihova, kuma ikôla. O bhu muvu-phe ua njubileu, mukáu iú uvutukile kua ió uoso mukua mukáu uê, ua u sumbixileʼó, kuma mukáu ua undundu uê. Suilu iê ioso-phe uenda ni ku i katula ku xikulu ia dibhezelu, ku lumbu lua Jihova; xikulu ioio ipezala makuinhi aiadi a ʼjêla. Maji ki bhu kale muthu ulumbila phande-kumbi ia kibhaku kua Jihova, mukonda mona uoso ua kibhaku ujikula divumu dia mamʼâ, ió uangene kiá ua Jihova; né ngombe, né hombo mba mbudi, ioio iangene kiá ia Jihova. O kiʼkala-phe kibhaku kia kixitu kia musalanganda a ki kule, kioso ki kiate kala ki u ki tongolola eie, anga uta-ku dingi o mbandu imoxi ia katanu; se ka ki kula, a ki sumbisa mu pelesu ioso ia ki xindila. Sumbala kiene, maji o kima kia kilumbu, kia kulumbidila-ku, kia katula muthu nʼa ki bhana kua Jihova, kixi muthu mba kibhaku, kixi mukáu ua batula ku undundu uê, ki kiatokala ku ki sumbisa, né ku ki kula; kima kioso kia lumbila Jihova kiki, kima kikôla kinéne. Ima ioso muthu ia lumbila kiki kua Jihova, né muthu, kana ku mu kula dingi; kikale a mu jibha muene. Tukuinhi tuoso muene tua mábhia, ni ku idima ni ku ibundu ioso ia miẋi, tua ngene tua Jihova; tuê-Muene, kuma ima iê, ikôla. Se-phe bhu kala muhtu usola kukula kima ku tukuinhi tuê, (o madijimu mê), o kiazubha kufuta o suilu, a tudike-ku dingi mbandu ia katanu ku suilu. Ki tu tanga-phe o tukuinhi ku ibhaku ia jingombe ni jimbudi, ni ibhaku ioso kiá ia seia ni mbangala ia mubidi, mu ku i kondala, o kakuinhi koso muene katokala ku díjimu diangene dia Jihova. Kana kutungula kianete ni kiabhele, kiauabha ni kiaiibha, kana ue ku ki tolokala; uoso uteza ku ki tolokala, ua-nda kuila-phe, ni kiadianga ni kia toloko iene ioso a mu bua-iu phala Jihova, kuma ikôla kiá; katena dingi ku i kula, mbata ikôla kiá kua Jihova. Jene o jingongʼiji ja bhana Jihova kua Mozé, phala anʼa Izalaiele, ku mulundu ua Sinai. Jihova anga u zuelesa Mozé, mu kikangalakata kia Sinai, mu balaka ia kutakanena, kizuua kia kamoxi bhu mbeji ia kaiadi, mu muvu ua kaiadi tundé kia tundu mʼoxi ia Ijitu, uixi: Alula kilombo kioso kia anʼa Izalaiele, mu madiembu mâ, mu mabhata ma jitata jâ, u a soneke majina mâ, mala oso ua alula ku mítue-mítue, oso a bhiẋila mu makuinhi aiadi a muvu, mba a somboka-mu kiá, makuenze oso a Izalaiele a tena kuia ku ita, ni eie ni Alá mu a alula mu ibhuka iâ. Ku muiji ni muiji ue, ku tunde muthu a kale mútue ua dibhata dia jitata jê, phala a kale nʼenu. Enhá-phe ene o majina ma athu u muʼimana-nâ. Kua Lubene: Elizule, monʼa Xedele. Kua Ximinhá: Xelumiiele, monʼa Nzudixadai. Kua Juda: Nasono, monʼa Aminadaba. Kua Isakale: Netanaiele, monʼa Zuuale. Kua Nzebulone: Eliiaba, monʼa Helone. Ku anʼa Zuze, kua Ifalaíme: Elixama, monʼa Amihudi. Kua Manasa: Ngamadiiele, monʼa Pedazule. Kua Bejamí: Abidani, monʼa Ngidiione. Kua Dane: Ahiiezele, monʼa Amixadai. Kua Asele: Pajiiele, monʼa Okolane. Kua Ngade: Eliiazafu, monʼa Deuele. Kua Nafitali: Ahila, monʼa Inane. Enhá a a tungula mu kilômbo, ilamba ku mabhata ma jitata jâ; ene mítue ia jimidi ja Izalaiele. Mozé ni Alá anga a kuata mala enhá, a a tumbula ku majina. Anga a bhongolola kilômbo kioso, a di tanga mísala iâ, mu kuvuadiua kuâ, mu mabhata ma jitata jâ, a di soneka majina, oso a bhiẋila mu makuinhi aiadi a muvu, mba a somboka-mu kiá, anga a alula mútue ni mútue, mu kizuua kia dianga ku mbeje ia kaiadi. Kala kioso kia tumu Jihova kua Mozé. Kiene kia alula mu kikangalakata kia Sinai. Anʼa Lubene, monʼa Izalaiele ua phande-kumbi, miji iâ, mu kuvuadiua kuâ ni mabhata ma jitata jâ, ku majina-majina, ku a alula ku mútue-mútue, mala a bhiẋila mu makuinhi aiadi a muvu, mba a somboka-mu kiá, makuenze oso a tena kuia ku ita, a alula ku muiji ua Lubene, makuinhi auana a midi, ni midi jisamanu, ni hama jitanu. Anʼa Ximinhá, miji iâ mu kuvuadiua kuâ ni mabhata ma jitata jâ, ku majina-majina, a a xindi ku mítue-mítue, mala a bhikila mu makuinhi aiadi a muvu, mba a somboka-mu kiá, makuenze oso a tena kuia ku ita, a a soneka ku muiji ua Ximinhá, makuinhi atanu a midi, ni divua dia midi, ni hama jitatu. Anʼa Ngade, miji iâ mu kuvuadiua kuâ ni mu mabhata ma jitata jâ, ku majina-majina ku a xinda mútue ni mútue, mala a bhikila mu makuinhi aiadi a muvu, mba a somboka-mu kiá, makuenze oso a tena kuia ku ita, a a soneka ku muiji ua Ngade, makuinhi auana a midi ni midi jitanu, ni hama jisamanu, ni makuinhi atanu. Anʼa Juda, miji iâ mu kuvuadiua kuâ ni mu mabhata ma jitata jâ, ku majina-majina ku a alula ku mútue-mútue, mala a bhikila mu makuinhi aiadi a muvu, mba a somboka-mu kiá, makuenze oso a tena kuia ku ita, a a soneka ku muiji ua Juda, makuinhi sambuadi a midi ni midi jiuana ni hama jisamanu. Anʼa Isakale, miji iâ mu kuvuadiua kuâ ni mabhata ma jitata jâ, ku majina-majina ku a xinda mítue, mala a bhikila mu makuinhi aiadi a muvu, mba a somboka-mu kiá, makuenze oso a tena kuia ku ita, a a soneka ku muiji ua Isakale, makuinhi atanu a midi, ni midi jiuana, ni hama jiuana. Anʼa Nzebulone, miji iâ mu kuvuadiua kuâ ni mabhata ma jitata jâ, ku majina-majina ku a xinda mítue, mala a bhikila mu makuinhi aiadi a muvu, mba a somboka-mu kiá, makuenze oso a tena kuia ku ita, a a soneka ku muiji ua Nzebulone, makuinhi atanu a midi, ni sambuadi dia midi ni hama jiuana. Anʼa Zuze, moxi ku anʼa Ifalaimi, miji iâ mu kuvuadiua kuâ ni mabhata ma jitata jâ, ku majina-majina ku a xinda mítue, mala a bhikila mu makuinhi aiadi a muvu, mba a somboka-mu kiá, makuenze oso a tena kuia ku ita, a a soneka ku muiji ua Ifalaíme, makuinhi auana a midi, ni hama jitanu. Anʼa Manasa, miji iâ mu kuvuadiua kuâ ni mabhata ma jitata jâ, ku majina-majina ku a xinda mítue, mala a bhikila mu makuinhi aiadi a muvu, mba a somboka-mu kiá, makuenze oso a tena kuia ku ita, a a soneka ku muiji ua Manasa, makuinhi atatu a midi, ni midi jiiadi, ni hama jiiadi. Anʼa Bejamí, miji iâ mu kuvuadiua kuâ ni mabhata ma jitata jâ, ku majina-majina ku a xinda mítue, mala a bhikila mu makuinhi aiadi a muvu, mba a somboka-mu kiá, makuenze a tena kuia ku ita, a a soneka ku muiji ua Bejamí, makuinhi atatu a midi, ni midi jitanu, ni hama jiuana. Anʼa Dane, miji iâ mu kuvuadiua kuâ ni mabhata ma jitata jâ, ku majina-majina ku a xinda mítue, mala a bhikila mu makuinhi aiadi a muvu, mba a somboka-mu kiá, makuenze a tena kuia ku ita, a a soneka ku muiji ua Dane, makuinhi asamanu a midi, ni midi jiiadi, ni hama sambuadi. Anʼa Asele, miji iâ mu kuvuadiua kuâ ni mabhata ma jitata jâ, ku majina-majina ku a xinda mítue, mala a bhikila mu makuinhi aiadi a muvu, mba a somboka-mu kiá, makuenze a tena kuia ku ita, a a soneka ku muiji ua Asele, makuinhi auana a midi, ni midi imoxi, ni hama jitanu. Anʼa Nafitali, miji iâ mu kuvuadiua kuâ ni mabhata ma jitata jâ, ku majina-majina ku alula mítue, mala a bhikila mu makuinhi aiadi a muvu, mba a somboka-mu kiá, makuenze a tena kuia ku ita, a a soneka ku muiji ua Nafitali, makuinhi atanu a midi, ni midi jitatu, ni hama jiuana. Enʼiá a alula kuala Mozé ni Alá kumoxi ni ilamba ia Izalaiele, kuinhi dia muthu ni kiiadi, kala muthu uala ku pholo ia dibhata dia jitata jê. Kala kiki ene oso a a soneka ku anʼa Izalaiele, ku mabhata ma jitata jâ, mala oso a bhiẋila mu makuinhi aiadi a muvu, mba a somboka-mu kiá, makuenze oso mua Izalaiele a tena kuia ku ita, dialuilu dia ene oso a a soneka, a tena hama jisamanu ja midi, ni midi jitatu, ni hama jitanu, ni makuinhi atanu. Anʼa Levi-phe, mu muiji ua jitata jâ, ka a te-mu kioso ki alula. Kuma Jihova ua ambela Mozé, uixi: Muiji ua Levi kana ngó ku a ta mu dialuilu, kana ku a xinda kumoxi ni anʼa Izalaiele; akua Levi-phe u a tungula, a kuate kulanga balaka ia umbangi, ni itutu iê ioso ni ima ioso ia tokala-ku; ene ambata o balaka ni itutu iê ioso; ene a i kalakela, mu ta kibangu ene a bhaka balaka mu kaẋi. O balaka né ia bhingi kuenda, ene akua Levi a i sokomona; o bhua bhingi ku imika dingi, ene akua Levi a i sokeka; hé bhueza muthu uengi ki kale a mu jibha. Anʼa Izalaiele mu kutula, a tule kala muthu mu kibangu kiê mua tokala, kala muthu bhu bandela ia kibuka kiê. Akua Levi-phe kibangu kiâ ki kondoloka, ki bhaka o balaka ia umbangi mu kaẋi, mbebhu ki ku kale njinda ku thandu dia kilômbo kia anʼa Izalaiele; kienhiki, akua Levi ene a kala ni muanu ua kulanga balaka ia umbangi. Anʼa Izalaiele anga a bhanga kienhiki; kioso kia tumu Jihova kua Mozé, kiene muene kia bhange. Jihova anga u ambela Mozé ni Alá, uixi: Anʼa Izalaiele ki a ta kibangu, ene oso a tule muthu uoso bhu mvela iê, bhuala o kijimbuete kia dibhata dia jitata jê; ibangu iâ i bhita mu kanga dia balaka ia kutakanena, kifua a i bhaka bhu kaẋi. Ku mbandu ia thunda ku tundila dikumbi, kuene ku kala mvela ia kibangu kia Juda, ni ibhuka iê; kilamba-phe kia anʼa Juda, muene Nasono dia Aminadaba. Kilômbo kiê, kia a soneka, a tena makuinhi sambuadi a midi, ni midi jiuana, ni hama jisamanu. A di zukama-nê o muiji ua Isakale; kilamba-phe kia anʼa Isakale, muene Netanaiele dia Zuuale. Kilômbo kiê, kia a soneka, a tena makuinhi atanu a midi, ni midi jiuana, ni hama jiuana. Ku kaiela-phe muiji ua Nzebulone; kilamba-phe kia anʼa Nzebulone, Eliiaba dia Helone. Kilombo kiê, kia a soneka a tena makuinhi atanu a midi, ni sambuadi dia midi, ni hama jiuana. Ene oso, a a soneka, a tokala ku kibangu kia Juda, a tena hama ia midi, ni makuinhi nake a midi, ni midi jisamanu, ni hama jiuana, mu ibuka iâ. Mu kukatuka, ene a tuamena ku pholo. Ku mbandu ia sulu, kuene ku kala mvela is kibangu kia Lubene, mu mu ibuka iâ; kilamba-phe kia anʼa Lubene, muene Elizule dia Xedele. Kilombo kiê, kia a soneka, a tena makuinhi auana a midi, ni midi jisamanu, ni hama jitanu. A di zukama-nê o muiji ua Ximinhá; kilamba-phe kia anʼa Ximinhá, Xelumiiele dia Nzudixadai. Kilômbo kiê, kia a soneka, a tena makuinhi atanu a midi, ni divua dia midi, ni hama jitanu. Kua ene ku kaiela ue muiji ua Ngade; kilamba-phe kia anʼa Ngade, Eliiazafu dia Leuele. O kilombo kiê, kia a soneka a tena makuinhi auana a midi, ni midi jitanu, ni hama jisamanu, ni makuinhi atanu. Ene oso, a a soneka, a tokala ku kibangu kia Lubene, a tena hama ia midi, ni makuinhi atanu a midi, ni midi imoxi, ni hama jiuana, ni makuinhi atanu, mu ibhuka iâ. Mu kukatuka, ene kadi, a kaiela ku akuâ a tuamenena. Enhá kioso kia katuka, ku kaiela kiá balaka ia kutakanena, ni kibuka kia akua Levi mu kaẋi ka ibuka iamukuâ; ni mu kuenda ni mu kutula ene oso a kala mu ididi iâ, a kala bhua moxi ni mabandela mâ. Ku mbandu ia luiji, kuene ku kala mvela ia kibangu kia Ifalaime, ni kibuka kiê; kilamba-phe kia anʼa Ifalaimi, muene Elixama dia Amihudi. Kilombo kiê, kia a soneka, a tena makuinhi auana a midi, ni hama jitanu. A di zukama-nê o muiji ua Manasa; kilamba-phe kia anʼa Manasa, Ngamadiiele dia Pedazule. Kilômbo kiê, kia a soneka a tena makuinhi atatu a midi, ni midi jiiadi, ni hama jiiadi. Ku kaiela ue o muiji ua Bejamí; kilamba-phe kia anʼa Bejamí, muene Abidani monʼa Ngidiione. Kilômbo kiê, kia a soneka, a tena makuinhi atatu a midi, ni midi jitanu, ni hama jiuana. Ene oso, a a soneka, a tokala ku kibangu kia Ifalaimi, a tena hama ia midi, ni nake dia midi, ni hama. Mu kukatuka, ene tatu, a kaiela ku akuâ. Ku mbandu ia kusuku, kuene ku kala mvela ia kibangu kia Dane, ni ibuka iê; kilamba-phe kia anʼa Dane, muene Ahiiezele dia Amixadai. Kilômbo kiê, kia a soneka, a tena makuinhi asamanu a midi, ni midi jiiadi, ni hama sambuadi. A di zukama-nê o muiji ua Asele; kilamba-phe kia anʼa Asele, muene Pajiiele dia Okolane. Kilômbo kiê, kia a soneka, a tena makuinhi auana a midi, ni midi imoxi, ni hama jitanu. Ku kaiela ue ni muiji ua Nafitali; kilamba-phe kia anʼa Nafitali, muene Ahila dia Inane. Kilômbo kiê, kia a soneka, a tena makuinhi atanu a midi, ni midi jitatu, ni hama jiuana. Ene oso, a a soneka, a tokala ku kibangu kia Dane, a tena hama ia midi, ni makuinhi atanu a midi, ni sambuadi dia midi, ni hama jisamanu. Mu kukatuka, ene uana, a sukidila ku dima. Enhá, ene a a soneka ku anʼa Izalaiele ku mabhata ma jitata jâ; a alula mu ibangu ku ibuka iâ, kifua hama jisamanu ja jimidi, ni midi jitatu, ni hama jitanu ni makuinui atanu. Akua Levi-phe ka a te-mu, mu kosoneka kuenʼiuku kua anʼa Izalaiele, kala kia tumu Jihova kua Mozé. Kiene kia bhange anʼa Izalaielʼiki, kioso kia tumu Jihova kua Mozé, kiene kia te ibangu bhu jimvela jâ, kiene ue kia katuka jinga mu kuenda, ene oso a di sokesa mu kuvuadiua kuâ, mu mabhata ma jitata jâ. Ingo ia vumu ienʼiii ia Alá ni Mozé, kizuua kia zuela Jihova ni Mozé mu mulundu ua Sinai. Majina ma anʼa Alá enhá: Nadabe, muene phande-kumbi, ni Abihu, ni Eliiazale, ni Itamale. Enhá ene o majina ma anʼa Alá a mala, ene a undile ni ku a ta maji, anga maku mâ ma kala mòlumbe mu ku bhanga kikalakalu kia unganga. Nadabe ni Abihu anga a fuila bhu pholo ia Jihova, kioso kia bhana tubhia tuengi kua Jihova mu kikangalakata kia Sinai, ene oso-phe ka xi mona; Eliiazale ni Itamale anga a bhikila ku unganga ku pholo ia tatʼâ Alá. Jihova anga u zuela ni Mozé, uixi: Muiji ua Levi eze bhua zukama, ua bheka bhu pholo ia nganga Alá, ende ni ku mu kalakela. Aie ni ku mu langidila muene, a langidile ue kilômbo kioso, bhu kanga dia balaka ia kutakanena, ende ni kubhanga kikalakalu kioso kia balaka. A kale ni muanu ua kulangidila o itutu ioso ia balaka ia kutakanena, ene a langidila anʼa Izalaiele, mu ku bhanga kikalakalu kia balaka. Jilevita kifua ua bhana kua Alá, ni ku anʼê; Ene a di tungula mu anʼa Izalaiele mu ku a bhana kua muene. Eie u tungula Alá ni anʼê, a xikamena kiá unganga uâ uene; muthu uengi uiza-bhu u kala muthu ua ku mu jibha. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Ua mono, eme nga solo jilevita muʼaxaxi ka anʼa Izalaiele, bhu kididi kia ana a phande-kumbi, a tuama kujikula divumu muʼaxaxi ka anʼa Izalaiele; Jilevita a kale ami-eme; kuma ana oso a phande-kumbi a di bhange ami-eme; tundé kizuua ki nga beta ana oso a phande-kumbi mʼoxi ia Ijitu, nga di lumbila ana oso a pande-kumbi mua Izalaiele, ni ku athu ni ku ibhaku; a di bhange kiá ami-eme, eme ngi Jihova. Jihova anga u ambela Mozé mu kikangalakata kia Sinai, uixi: Alulenu anʼa Levi, ku mabhata ma jitata jâ ni mu kuvuadiua kuâ; anʼoso a mala tundé iú uala ngó mu mbeji imoxi katé ku ukota, u a xinda. Mozé anga ua xinda mu kizuelu kia Jihova, kala kia mu tumu. Anʼa Levi a mala majina mâ iâ: Ngelexone, ni Kohate, ni Meladi. Anʼa Ngelexone majina mâ: Libini ni Ximei mu kuvuadiua kuâ. Anʼa Kohate a mala, mu kuvuadiua kuâ: Analá, ni Isahale, ni Hebolone, ni Uziiele. Anʼa Meladi a mala, mu kuvuadiua kuâ: Mahali ni Muxi. Kuku kuene kuvuadiua kua Jilevita ku mabhata ma jitata jâ. Kua Ngelexone kuene kua tundu akua Libini ni akua Ximei; mene o mabhata ma anʼa Ngelexone. Kia a soneka mala oso tundé iú uala mu mbeji imoxi tulé ku makota, mua tundu sambuadi dia midi ni hama jitanu. Mabhata ma anʼa Ngelexone a ta kibangu kiâ ku dima dia balaka ku mbandu ia luiji. Kilamba-phe kia dibhata dia tata dia anʼa Ngelexone, muene Eliiazafu dia Laiele. Kimbamba kia anʼa Ngelexone, mu kuambata balaka, o jikulutina ja balaka, ni jithanga jê, ni mavunga ni dibeka dia kuxita bhu muelu ua balaka ia kutakanena. Ni jikultina ja lumbu, ni dibeka dia kuxita bhu muelu ua lumbu, muala balaka ni kalatódio, ni mikolo iê ioso ia tokala-ku. Kua Kohate kuene kua tundu akua Analá, ni akua Izahale, ni akua Hebolone, ni akua Uziiele; mene o mabhata ma anʼa Kohate. Kia a bhange dialuilu mala oso, tundé iú uala mu mbeji imoxi katé ku makota, mua tundu nake dia midi ni hama jisamanu, phala kutambula konda ia dibhezelu. Mabha ma anʼa Kohate a ta kibangu kiâ ku mbandu ia sulu ia balaka. Kilamba-phe kia dibhata dia katata dia anʼa Kohate, muene Elizafane dia Uziiele. Kimbamba kiâ o álaka, ni meza, ni kaxtisale, ni jikalatódio, ni imbamba ioso iene mu bhanga na-iu kikalakalu kia dibhezelu, ni dibeka dia kibatulu ni ima ioso ia tokala-ku. Eliiazale monʼa Alá muene u kala kilamba u tumina ilamba ioso ia Jilevita, muene uala ku pholo ia iá a tambula konda ia dibhezelu. Kua Meladi kuene kua tundu akua Mahali ni akua Muxi; mene o mabhata ma anʼa Meladi. Kia a soneka mala oso, tundé iú uala ngó mu mbeji imoxi katé ku makota, mua tundu midi jisamanu ni hama jiiadi. Kilamba-phe kia dibhata dia tata dia anʼa Meladi, muene Nzudiiele dia Abihaíle; kibangu kiâ a ki ta ku mbandu ia kusuku ia balaka. Kimbamba kia bhana ku anʼa Meladi kienhiki: O jingunji ja balaka, ni mikangala iê, ni jiphiladi jê, ni ibaka iê, ni ima ioso ia tokala ku kikalakalu kiê. Ni jiphiladi ja lumbu lua kondoloka, ni ibaka iê, ni jiphapha jê, ni mikolo. A ta kibangu kiâ bhu pholo ia balaka, ku mbandu ia thunda, ene a Mozé, ni Alá ni anʼâ, a langidila dibhezelu, ni ima ioso i bhanga anʼa Izalaiele mu kubheza; muthu uengi uiza-bhu u kala muthu ua ku mu jibha. Ene oso a a soneka ku Jilevita, a alula kuala Mozé ni Alá kala kia a tumu Jihova, mu mabhata mâ, mala oso tundé iú uala ngó mu mbeji imoxi katé ku makota, ala makuinhi aiadi a midi, ni midi jiiadi. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Alula ana oso a phande-kumbi a mala mu Izalaiele, tundé iú uala mu mbeji imoxi katé ku makota, u kuate dialuilu dia majina mâ. Eme-phe u ngi kuatela Jilevita, eme ngi Jihova, a kale ami bhu kididi kia ana a phande-kumbi oso mu Izalaiele; ni ibhaku ia Jilevita i kale iami bhu kididi kia anʼa ibhaku oso a dianga ku a vuala mu Izalaiele ioso. Mozé anga u soneka kala kia tumu Jihova, ana oso a phande-kumbi ku ana oso a Izalaiele. Ana oso a mala ku majina mâ, tundé kua iú uala ngó mu mbeji imoxi tulé ku makota, mua tundu makuinhi aiadi a midi, ni midi jiiadi, ni hama jiiadi, ni makuinhi sambuadi ni kitatu. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Kuata Jilevita bhu kididi kia ana a phande-kumbi mu anʼa Izalaiele oso, ni ibhaku ia Jilevita bhu kididi kia ibhaku ia ene; Jilevita-phe a kale ami, eme ngi Jihova. Kuma ana phande-kumbi ala kota mu kuvula, Jilevita ndenge, o hama jiiadi ja mona ni makuinhi sambuadi ni kitatu, a di te-ku a bhingi ku a kula. Kala mútue u tambula xikulu jitanu, xikulu ia dibhezelu ia bhana, kuma xikulu i kala ni makuinhi aiadi a jela. O kitadi-phe kia ku di kula, oso a di te-ku mudiâ, u ki bhana Alá ni anʼê. Mozé anga u tambula kitadi kia ku di kula, kua iá oso a di te-ku ka a kula kuala Jilevita; ua ki tambula ku ana a phande-kumbi ku anʼa Izalaiele, kia tena midi ia xikulu, ni hama jitatu, ni makuinhi asamanu, ni xikulu, xikulu iene ia dibhezelu; kitadʼiki, kia ku di kula, Mozé anga u ki bhana Alá ni anʼê, mu kizuelu kia Jihova, kala kia tumu Jihova kua Mozé. Jihova anga u ambela Mozé ni Alá, uixi: Bhanga dialuilu dia anʼa Kohate muʼaxaxi ka anʼa Levi, mu kuvuadiua kuâ ni ku mabhata ma jitata jâ, tundé mu makuinhi atatu a muvu katé mu makuinhi atanu a muvu, oso a fuama ukuenze ua kikalakalu kia balaka ia kutakanena. Kikalakalu-phe kia anʼa Kohate kienhiki mu balaka ia kutakanena, ku imbamba ikôla kinène. O kilombo hé kia-ndu katuka mu kuenda, Alá ni anʼê a tuama kubokona, a tulula dibeka dia kibatulu, a di futa ku álaka ia umbangi; a ta-ku dingi divunga dia ibha ia njimbu, o ku thandu a vungina-ku thanga ia azulu ioso, hé a ta-ku o mikambu iê. O ku meza a kilumbu kuala o jimbolo ja sata, a futa-ku ue thanga ia azulu, a ta ku thandu diê malonga ni jingutu ni jímbia ni jinganza ja kulunduluila; ni mbolo iabhingi ki iene kukamba dingi, kuene ku i kala; anga a futa-ku thanga ia husu, ni divunga dia ibha ia njimbu, hé a ta-ku ni mikambu iê. A kuata ue thanga ia azulu a futa ku kaxtisale ka dimuikinu, ni jikandeia jê, ni itokelu ia kutoka na-iu, ni ijiminu, ni itutu ia maji, ioso ia tokala ku kikalakalu kiê; tudilu diê ni imbamba iê ioso a i ta mu divunga dia ibha ia njimbu, anga a i ta ku mikambu. Ku kalatódio ka ulu ue a futa-ku thanga ia azulu, a ta ni divunga dia ibha ia njimbu, hé a ta-ku ni mikambu iê; imbamba ioso ue ia kikalakalu, iene kukalakela na-iu mu dibhezelu, a dianga ku i ta mu thanga ia azulu, a i ta dingi divunga dia ibha ia njimbu, hé a i ta mikambu ia kuambatela. Kalatódio a ka komba hanji o uthôkua uê, a ka futa thanga ia hundu; a ta ku thandu diê imbamba iê ioso iene kukalakela na-iu ku kalatódio, ni iomuenu ia kuambatela túbhia, ni jingouele ja kukuata xitu, ni jipá ni jimbasinha, imbamba iê ioso kiá; anga a ta-ku divunga dia ibha ia njimbu, hé a ta-ku ni mikambu iê. Kioso Alá ni anʼê kia kà zubha kuvunga ku imbamba ioso ia dibhezelu, kilombo kuila kia-nda kukatuka kiá, kiene kiua kiʼza anʼa Kohate mu ku i zangula; ima iene ikôla-phe ka i kuate ni maku, phala ka fue. Ima iii iene kimbamba kia anʼa Kohate ku balaka ia kutakanena. Kimbamba kia Eliiazale dia Alá, nganga, o maji a dimuikinu, ni uasu ua uabha dizumba, ni mubhaku ua makudia ua bhingi ki uene kukamba-ku dingi, ni maji a kuundila, ni kutambula konda ia balaka ni ima ioso iala-mu, ni dibhezelu ni ima ioso iatokala-ku. Jihova anga u ambela Mozé ni Alá, uixi: Muiji ua mabhata ma anʼa Kohate, kana ku a batula mu kibuka kia Jilevita; inda mu a bhanga kiki, phala a laie, ka fue, kia bhixila mu kuzangula o imbamba ikôla kinène: Alá ni anʼê ene a tuama o kubokona, hé a a uanena muthu ni muthu ni kikalakalu kiê, ni kimbamba kiê, ene-phe ka tuame kubokona mu dibhezelu, nʼa mone kioso ki a ta imbamba ikôla mu mavunga, phala ka fue. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Soneka ue anʼa Ngelexone, ku mabhata ma jitata jâ, ni mu kuvuadiua kuâ; tundé mu makuinhi atatu a muvu katé ku makuinhi atanu a muvu, u a alula oso a fuama ku ukuenze ua kikalakalu kia balaka ia kutakanena. Kikalakalu kia dibhata dia anʼa Ngelexone kienhiki, ni mu kukalakala ni mu kuambata imbamba: Ene ambata jikulutina ja balaka, ni balaka ia kutakanena, ni jithanga jê ku thandu, ni divunga dia ibha ia njimbu, ni dibeka dia muelu ua balaka ia kutakanena, ni jikulutina ja lumbu, ni dibeka dia muelu ua lumbu lua kondoloka balaka ni kalatódio i kala mu kaẋi, ni mikolo iê, ni ingolongondo ia kikalakalu kiê kioso kia tokala ku ki bhanga ku ima ioso iii, ene kiene o kikalakalu kiâ. Mu kitumu kia Alá ni anʼê, muene mu kalakela anʼa Ngelexone, mu imbamba iâ ni mu kikalakalu kiâ; enu mu a uanena o imbamba ioso iambata. Kiene kikalakalu kia mabhata ma anʼa Ngelexone mu balaka ia kutakanena; u a kala ku pholo ni ku a tambula konda muene Itamale dia Alá, o nganga. O ki uiza ku anʼa Meladi, u a bhanga ue dialuilu mu kuvuadiua kuâ ni ku mabhata ma jitata jâ; tundé mu makuinhi atatu a muvu katé ku makuinhi atanu a muvu, u a alula oso a fuama ku ukuenze ua kikalakalu kia balaka ia kutakanena. Kimbamba kiâ—phe kiki mu kukalakala kuâ ku balaka ia kutakanena: O jingunji ni mikangala iê, ni jiphiladi ni ibaka iê, ni jiphiladi ja lumbu lua kondoloka, ni ibaka iê, ni jiphapha, ni mikolo, ni ingolongondo ioso ia tokala ku kikalakalu kiê; mu a uanena muthu ni muthu ni kimbamba kiê. Kiene o kikalakalu kia mabhata ma anʼa Meladi ku balaka ia kutakanena, u a kala ku pholo ni ku a tambula konda muene Itamale dia Alá, o nganga. Ni Mozé ni Alá ni ilamba ia kilômbo, anga a bhanga dialuilu dia anʼa Kohate mu kuvuadiua kuâ ni mabhata ma jitata jâ; tundé mu makuinhi atatu a muvu katé ku makuinhi atanu a muvu, oso a fuama ukuenze ua kikalakalu kia balaka ia kutakanena; enhá ene a alula ku mabhata ma anʼa Kohate, phala kukalakela ku balaka ia kutakanena, kuala Mozé ni Alá a alula, kala kia tumu Jihova kua Mozé. Iá a a bhange dialuilu ku anʼa Ngelexone, mu kuvuadiua kuâ ni ku mabhata ma jitata jâ, tundé mu makuinhi atatu a muvu katé ku makuinhi atanu a muvu, oso a fuama ukuenze ua kikalakalu kia balaka ia kutakanena; ene-oso-phe a alula mu kuvuadiua kuâ ni ku mabhata ma jitata jâ, a tena midi jiiadi, ni hama jisamanu, ni makuinhi atatu a muthu. Enhá, a alula ku mabhata mâ anʼa Ngelexone, phala kukalakela ku balaka ia kutakanena, kuala Mozé ni Alá a alula, kala kia tumu Jihova kua Mozé. Iá a a bhange dialuilu ku mabhata ma anʼa Meladi, mu kuvuadiua kuâ ni ku mabhata ma jitata jâ, tundé mu makuinhi tatu a muvu katé ku makuinhi atanu a muvu, oso a fuama ukuenze ua kikalakalu kia balaka ia kutakanena; ene-phe a a xindi ku mabhata mâ, a tena midi jitatu, ni hama jiiadi. Enhá, a alula ku mabhata ma anʼa Meladi, kuala Mozé ni Alá a alula, kala kia tumu Jihova kua Mozé. Ene osoʼá a a bhange dialuilu ku Jilevita, kuala Mozé ni Alá ni ilamba ia Izalaiele, mu kuvuadiua kuâ ni ku mabhata ma jitata jâ; tundé mu makuinhi atatu a muvu katé ku makuinhi atanu a muvu, oso a fuama ukuenze ua kikalakalu, ni kuambata imbamba ia balaka ia kutakanena; ene oso-phe a alula, a tena nake dia midi, ni hama jitanu, ni makuinhi nake. Mu kitumu kia Jihova, a alula, kuala Mozé, ni ku a uanena ikalakalu iâ ni imbamba iâ, enʼió mudiâ a alula kienhiki, kala kia tumu Jihova kua Mozé. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Tuma anʼa Izalaiele, a tubhule mu kibangu oso a kate dibhute, ni oso ku mikutu iâ kuala kutunda ima iabolo, ni oso a kasana mukonda dia imbi; a kale diiala, a kale muhatu, mu a tubhula mu kibangu, a kale ku kanga, phala ka kasanese kibangu, mukonda eme muene nga tungu mu kibangu. Anʼa Izalaiele anga a ki bhanga, a a tubhula mu kibangu; kala kia tange Jihova kua Mozé, kiene kia bhange anʼa Izalaiele. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Tangela anʼa izalaiele, hé diiala mba muhatu u ta kituxi kioso-kioso, kiene kuta muthu, anga u bhukumukina Jihova, muthu ió uala ni kuêla. U bhinga-phe, u fisala kituxi kiê kioso kia te; u bhaka mulonga kioso ki ua tokala, u ta-ku dingi mbandu ia katanu ia kiki kia futu, a bhane kua ió uoso mukua mulonga uê. Mukua mulonga se ua fu, ka xi dilemba kua tokala ku bhaka mulonga, a bhane kiá kua Jihova, ki kale kiangene kia nganga; kumoxi ni kilumbe kia mbudi kia sata ia kiluuluilu ia-nda ku mu luulula. Kiene ue, ujitu uoso ua anʼa Izalaiele, ua ima ia kulumba, ua bhakula kua nganga, u kale ua nganga muene; ima ikôla ia bhake muthu uoso-uoso, iangene ia muene; kioso kia bhana muthu kua nganga, kiê-muène. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Ambela anʼa Izalaiele ua tangela kiki: Hé mukajiʼa muthu u dianguka hé u ta kituxi kua muadi uê, diiala diengi anga u zeka-nê, muadi uê ka kʼijiia, a ki sueka, muhatu ua kasana, o kiene ki kiala mbangi, ki bhuala ua a kuatela mu kituxi, o diiala diê-phe kua muiza muxima ua difuba, muhatu ua te kituxi; iú uala ku mu kuatela difuba, mba ue difuba diê ngó, muhatu ka te kituxi, bhenhobho diiala u bhinga u bheka mukajʼê kua nganga, ni mubhaku uê uiza na-u, mbamdu ia kakuinhi ku efah ia fuba ia sevada; ka lunduluila-ku-phe maji, ka te-ku ue uasu ua dizumba kuma mubhaku ua kúdia kua difuba, ua kufika kiaiibha, mubhaku ua dibanzelu, u bhekela ku banza o kituxi. Nganga anga u mu sunga bhua zukama, u mu bheka bhu pholo ia Jihova; nganga-phe u katula menha akôla, mu kitutu kia mavu; o ku fufuta ia bhoxi mu balaka u zangula-ku ue, u ta mu menha. Nganga anga u bheka muhatu bhu pholo ia Jihova, kindemba ku mútue ua muhatu a ki vungununa, ki kala ngó, o mubhaku ua makudia ua dibanzelu a mu kuatesa-u bhu maku, o mubhaku ua mákudia ua difuba; nganga-phe muene u kuata ni lukuaku luê o menha alulu a bheka mázui. Nganga anga u mu lokesa, u ambela muhatu: se kuende ni diiala, se kua dianguka mu bhanga ufusa, eʼmuene u mukajiʼa muthu, menha iá alulu a bheka mázui, ka ku bhange kima. Maji-phe se ua ki bhange, eʼmuene u mukajiʼa muthu, se ua bhange ufusa, sai diiala ua zeka-nê, ki muene muadi uê, (bhenhobho-phe nganga u lokesa muhatu mulôko ua mázui, u ambela muhatu kiki:) Jihova a ku bhange u mukua mázui, u mukua kisunji mu kaẋi ka kifuẋi kié, a bhangese ditabela dié ku kamba nguzu, divumu dié di jimba. Menha iá a bheka mázui, a ku bokone mu divumu, a bhangese ditabela dié ku kamba nguzu, divumu dié di jimba, Mu hatu-phe ua kèla, Amene, Amene! Nganga anga u soneka mázui oso iá mu divulu, anga ua jimuina mu menha alulu enhá: Muhatu anga u mu nuisa menha alulu a bheka mázui; menha-phe enʼiá a tesa mázui a mu bokona, hé a ludila momo. Nganga anga u tambula mubhaku ua makúdia ma difuba, uala bhu maku a muhatu, u kala mu bhuka mubhaku ua makúdia bhu pholo ia Jihova, hé u u bheka ku kalatódio; nganga anga u katula dibhûbhu ku mubhaku ua makúdia, o mubhaku ua dibanzelu, hé u di ohela ku kalatódio; anga ua ká nuisa o menha ku muhatu; o kia zubha ku mu nuisa menha, se kia kidi muene ua bhange ufusa, ua te kituxi kua muadi uê, menha-phe ma bheka mázui ma mu bokona bhenhobho, ma bheka misusu, katé divumu diê di jimba, ditabela di zoza, muhatu ió-phe u kala kisunji mu kaẋi ka akuá. O ki kala-phe ka bhangé ufusa, ua zediê, ki ku mu bhiti kima, ni kuaia u bhanga muiji. Kiene kijilʼiki kia difuba, hé mukajiʼa muthu u dianguka, anga u bhanga ufusa; mba muxima ua difuba ua kuata diiala, mukajʼê ua mu fika ima iaiibha; u bheka-phe muhatu kua Jihova, nganga anga u mu bhitisa ku utalelu ua kijila kiosuʼiki. Diiala ka kala ni kuêla, muhatu-phe ki kala ʻlamba dia kituxi kiê. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Ambela anʼa Izalaiele, u a tangela, kuma: Hé diiala mba muhatu u ta hasa, hasa ia Nazilé, ia ku di lumbila kua Jihova, ki kale ku vinhu u batuka-ku ni kúnua kuoso ku kodiuisa; ka nu Mvindangele ia vinhu, mba mvindangele ia kúnua kuengi ku kodiuisa; ka nu menha ma jiuva, ka di jiuva jene, né jauisu né jakukuta. Izuua ioso ia bhanga ku unazilé ka di kima ki tunda ku muvide, tundé ku mbutu iê moxi katé ku iangu iê ku kanga. Izuua ioso ia hasa iê ia unazilé ki ku bhiti phoko ia bhutu ku mútue uê; katé kia kà-bhua izuua ioso ia di lumbila kua Jihova, u kala muthu ukôla; kindemba kiê ku mútue u kieha, ki lebha. Izuua ioso ia di lumbila kua Jihova, ka zukame ku kimbi. Ka di kasanesa mukonda dia tatʼâ, né kiá mamʼâ, né kiá phange iê ia diiala mba ia muhatu, se a fu; kuma ua di kalela, o hasa iê ia te ia ku di lumbila kua Nzambi ia mu kala ku mútue. Izuua ioso ia di lumbila, u kala muthu ukôla ua Jihova. Hé muthu u ẋikuka ngó nʼa fuila bhu kinama kiê, kua muiza kukasana ku mútue uê ua ku di lumba; ki kale u bhuta mútue kizuua kiê kia ku di zelesa; kizuua kia kasambuadi kiene kia bhuta o mútue. Mu kizuua kia kanake u bheka tumembe tuiadi, mba tuphomba tuiadi, kua nganga bhu muelu ua balaka ia kutakanena; nganga anga u bhana kamoxi ku sata ia kituxi, ni kamukuá ku sata ia kuoha, mu ku mu bhuisa ikuma, mukonda ua te kituxi mu takana ni kimbi, anga u zelesa dingi mútue uê kizuua kienhókio. Anga u di lumbila kua Jihova luamukuá dingi, u bhanga izuua iê ia unazilé, u bheka kilumbe kia mbudi, kia muvu umoxi ku sata iê ia kuêla; o izuua ia dianga kubhanga-phe, i aie ngó; mukonda mu kaẋi ka ku di lumba, mua muiza ku kasana. Kijila kia nazilé-phe kienhiki, izuua ia ku di lumba kuê se ia tena. A mu bheka bhu muelu ua balaka ia kutakanena; anga u bhana ujitu uê kua Jihova, kilumbe kia mbudi kia muvu umoxi sé ngó dixaka, kia sata ia kuoha, ni mbudi ia mukaji ia muvu umoxi sé ngó dixaka, ia sata ia kituxi, ni kilumbe sé ngó dixaka, kia sata ia paze, ni kinda kia jimbolo ja kambe kifulufulu kia felemendu, ni makende ma fuba ia kábhia iòtoxe kiambote iólunge ni maji, ni jibolaxa ja tolo mukômo jóuese ni maji, ni mubhaku ua mákudia ni ua makunua. Nganga anga u i bheka ioso bhu pholo ia Jihova, u bhana sata iê ia kituxi, u bhana sata iê ia kuoha. U bhana ue kilumbe kia sata ia mutululuku ia satela Jihova, ni kinda kia jimbolo ja kambe kifulufulu kia kinanesa; nganga anga u bhana ue mubhaku ua mákudia ni mubhaku ua mákunua. O nazilé-phe u bhuta mútue uê ua unazilé, bhu muelu ua balaka ia kutakanena, o kindemba kia tundu ku mútue uê ua unazilé anga u ki ta mu túbhia tuala kuoha o sata ia mutululuku. Nganga anga u katula kinama kia kilumbe, kia lukuaku, kiolambe, ni mbolo imoxi mu kinda ia kambe kifulufulu kia kinanesa, ni bolaxa imoxi ia mukômo uófele, anga u i ta bhu maku a nazilé, kioso kia zubha kubhuta mútue uê ua unazilé; nganga anga u i bhuka bhu pholo ia Jihova, kuma sata ia kubbukila, i kala-phe ujitu uangene ua nganga, kumoxi ni thulu ia sata ia kubhukila, ni kinamá kia ʼkuaku lua xitu ioso ia sata ia kuzangumuna. Se ua zubha kubhanga kiki, nazilé kiene kiua kia tena kúnua o vinhu. Kiki kiene o kijila kia nazilé ua te hasa, ni ujitu uê ua tokala kubheka ua ku di lumbila kua Jihova; u ta-ku dingi se ua tena kulenda kima; kioso kia tange mu hasa jê, kiene kia kaiela mu ku di lumba. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Ambela Alá ni anʼê kuma: Kienhiki ki mu bhana jinga kizediuise ku anʼa Izalaiele, ni kuila: Jihova a ku zediuise, a ku lange; Jihova a ku muikine ni kubenha kua pholo iê, a ku kuatele henda; Jihova a bhetule pholo iê ku thandu dié, a ku bhane o kutululuka. Kienhiki kiene ki mu ta jinga dijina diami ku thandu dia anʼa Izalaiele; eme ni ngʼa zediuise. Mu kukala-phe kizuua kia zubha Mozé kuimika o balaka, ua i undu, iú ua i kôlesa, ni imbamba iê ioso, ni kalatódio ni itutu iê; iene ioso ua i undu ni maji, ua i kôlesa; kizuua kienhókio, ilamba ia Izalaiele, ene mítue ia mabhata ma jitata jâ, a bhana maujitu. Ene ilamba ia miji a a tele ku pholo mu kubhanga dialuilu; anga a bheka ujitu uâ bhu pholo ia Jihova, makalu masamanu ma bhiti mavunga ku thandu, ni jingombe ja makalu, kuinhi dia ngombe ni kiiadi, kifua ilammba iiadi-iiadi dikalu, kilamba kimoxi-kimoxi; anga a i bheka bhu kanga dia balaka. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Maujitu iá a tambule, phala a kale ku kikalakalu kia balaka ia kutakanena; u a bhane ku Jilevita, kala kia tokala kikalakalu kia ukunji uâ. Kienhiki Mozé anga u tambula o makalu, ni jingombe, hé u a bhana Jilevita. Makalu maiadi, ni ngombe jiuana, ua a bhana anʼa Ngelexone, iasoko mu kikalakalu kiâ; makalu mauana, ni nake dia ngombe, ua a bhana anʼa Meladi, ia soko mu kikalakalu kiâ; o u talela iene ioso, Itamale dia Alá, o nganga. Anʼa Kohate-phe ka a bhana-ku kima, mukonda kikalakalu kiâ o dibhezelu; o imbamba ia tokala-ku a i ambatela bhu isuxi. Ilamba anga a bhana ue maujitu mû ku lumbila kalatódio, kizuua kia ka undu ni maji, ilamba a bhana maujitu mâ ku pholo ia kalatódio. Jihova anga u ambela, Mozé, uixi: A bhane ujitu uâ, kala muthu ni kizuua kiê, mu ku lumbila kalatódio. Ua tuama kubhana ujitu uê, kizuua kia dianga, Nasono dia Aminadaba ku muiji ua Juda; ujitu uê ua bheka dilonga dia phalata, kinemenu kiê hama ia xikulu ni makuinhi atatu, ni mbasinha ia phalata, kinemenu kiê makuinhi sambuadi a xikulu, xikulu iene ia dibhezelu, ni dilonga ni mbasinha iezala fuba ia kábhia iólunge ni maji, ia tokala mubhaku ua mákudia; ni ngutu imoxi ia ulu, kinemenu kiê kuinhi dia xikulu, iezala uasu ua dizumba; ni kangombe ka ndumbe ni kilumbe kia mbudi, ni kambudi ka ndumbe ka muvu umoxi, phala sata ia kuoha; ni kisutu kia hombo phala sata ia kituxi; o ia jisata ja mutululuku, ngombe jiiadi, ilumbe itanu, isutu ia jihombo itanu, tumbudi tua ndumbe tua muvu umoxi tutanu; iú uene o ujitu ua bheka Nasono dia Aminadaba. Kizuua kia kaiadi ua bhana ujitu uê, Netanaiele dia Zuuale, kilamba kia Isakale; mu ujitu uê ua bheka dilonga dia phalata, kinemenu kiê hama ia xikulu ni makuinhi atatu, ni mbasinha ia phalata, kinemenu kiê makuinhi sambuadi a xikulu, xikulu iene ia dibhezelu; ni dilonga ni mbasinha iezala fuba ia kábhia iólunge ni maji, phala mubhaku ua makudia; ni ngutu imoxi ia ulu, kinemenu kiê kuinhi dia xikulu, iezala uasu ua dizumba; ni kangombe ka ndumbe, ni kilumbe kia mbudi, ni kambudi ka ndumbe ka muvu umoxi, phala sata ia kuoha; ni kisutu kia hombo kia sata ia kituxi; o ia jisata ja mutululuku, ngombe jiiadi, ilumbe itanu, isutu ia jihombo itanu, tumbudi tua ndumbe tua muvu umoxi, tutanu; iú uene o ujitu ua bheka Netanaiele dia Zuuale. Kizuua kia katatu ua bhana ujitu uê, Eliiaba dia Helone, kilamba kia anʼa Nzebulone; o ujitu uê ua bheka, dilonga dia phalata, kinemenu kiê hama ia xikulu ni makuinhi atatu, ni mbasinha ia phalata, kinemenu kiê makuinhi sambuadi a xikulu, xikulu iene ia dibhezelu; ni dilonga ni mbasinha iezala fuba ia kábhia iólunge ni maji, phala mubhaku ua mákudia; ni ngutu imoxi ia ulu, kinemenu kiê kuinhi dia xikulu, iezala uasu ua dizumba; ni kangombe ka ndumbe, ni kilumbe kia mbudi, ni kambudi ka ndumbe ka muvu umoxi, phala sata ia kuoha; ni kisutu kia hombo kia sata ia kituxi; o ia jisata ja mutululuku, ngombe jiiadi, ilumbe itanu, isutu ia jihombo itanu, tumbudi tua ndumbe tua muvu umoxi, tutanu; uene ujitu ua bheka Eliiaba dia Helone. Mu kizuua kia kauana ua bheka ujitu uê, Elizule dia Xedele, kilamba kia anʼa Lubene; o uijitu uê ua bheka, dilonga dia phalata, kinemenu kiê hama ia xikulu ni makuinhi atatu, ni mbasinha ia phalata, kinemenu kiê makuinhi sambuadi a xikulu, xikulu iene ia dibhezelu; ni dilonga ni basiia iezala fuba ia uabha kiambote, (ia fina), iólunge ni maji, phala mubhaku ua mákudia; ni ngutu imoxi ia ulu, kinemenu kiê kuinhi dia xikulu, iezala uasu ua dizumba; ni kangombe ka ndumbe, ni kilumbe kia mbudi, ni kambudi ka ndumbe ka muvu umoxi, phala sata ia kuoha; ni kisutu kia hombo kia sata ia kituxi, o ia jisata ja mutululuku, ngombe jiiadi, ilumbe itanu, isutu ia jihombo itanu, tumbudi tua ndumbe, tua muvu umoxi, tutanu, uene ujitu ua bheka Elizule dia Xedele. Mu kizuua kia katanu ua bheka ujitu uê Xelumiiele dia Nzudixadai, kilamba kia anʼa Ximinhá; o ujitu uê ua bheka, dilonga dia phalata, kinemenu kiê hama ia xikulu ni makuinhi atatu, ni basiia ia phalata, kienemenu kiê makuinhi sambuadi a xikulu, xikulu iene ia dibhezelu; ni dilonga ni basiia iezala fuba ia uabha kiambote iólunge ni maji, phala mubhaku ua mákudia; ni ngutu imoxi ia ulu, kinemenu kiê kuinhi dia xikulu, iezala uasu ua dizumba; ni kamgombe ka ndumbe, ni kilumbe kia mbudi, ni kambudi ka ndumbe, ka muvu umoxi, phala sata ia kuoha; ni kisutu kia hombo kia sata ia kituxi; o ia jisata ja mutululuku, ngombe jiiadi, ilumbe itanu; isutu ia jihombo itanu, tumbudi tua ndumbe tua muvu umoxi, tutanu; iú uene o ujitu ua bheka Xelumiiele dia Nzudixadai. Mu kizuua kia kasamanu ua bheka ujitu uê, Eliiazafu dia Deuele, kilamba kia anʼa Ngade; O ujitu uê ua bheka, dilonga dia phalata, kinemenu kiê hama ia xikulu ni makuinhi atatu, ni basiia ia phalata, kinemenu kiê makuinhi sambuadi a xikulu, xikulu iene ia dibhezelu; ni dilonga ni basiia iezala fuba ia uabha kiambote iólunge ni maji, phala mubhaku ua mákudia; ni ngutu imoxi ia ulu, kinemenu kiê kuinhi dia xikulu, iezala uasu ua dizumba; ni kangombe ka ndumbe, ni kilumbe kia mbudi, ni kambudi ka ndumbe ka muvu umoxi, phala sata ia kuoha; ni kisutu kia hombo kia sata ia kituxi; o ia jisata ja mutululuku, ngombe jiiadi, ilumbe itanu, isutu ia jihombo itanu, tumbudi tua ndumbe, tua muvu umoxi, tutanu; uene ujitu ua bheka Eliiazafu dia Deuele. Kizuua kia kasambuadi ua bheka ujitu uê, Elixama dia Amihudi, kilamba kia anʼa Ifalaíme; ujitu uê ua bheka, dilonga dia phalata, kinemenu kiê hama ia xikulu ni makuinhi atatu, ni basiia ia phalata, kinemenu kiê makuinhi sambuadi a xikulu, xikulu iene ia dibhezelu; ni dilonga ni basiia iezala fuba ia uabha kiambote iólunge ni maji, phala mubhaku ua mákudia; ni ngutu imoxi ia ulu, kinemenu kiê kuinhi dia xikulu, iezala uasu ua dizumba; ni kangombe ka ndumbe, ni kilumbe kia mbudi, ni kambudi ka ndumbe ka muvu umoxi, phala sata ia kuoha; ni kisutu kia hombo kia sata ia kituxi; o ia jisata ja mutululuku ngombe jiiadi, ilumbe itanu, isutu ia jihombo itanu, tumbudi tua ndumbe tua muvu umoxi, tutanu; uene ujitu ua bheka Elixama dia Amihudi. Kizuua kia kanake ua bheka ujitu uê, Ngamadiiele dia Pedazule, kilamba kia anʼa Manasa; o ujitu uê ua bheka, dilonga dia phalata, kinemenu kiê hama ia xikulu ni makuinhi atatu, ni basiia ia phalata, kinemenu kiê makuinhi sambuadi a xikulu, xikulu iene ia dibhezelu; ni dilonga ni basiia iezala fuba ia uabha kiambote iólunge ni maji, phala mubhaku ua mákudia; ni ngutu imoxi ia ulu, kinemenu kiê kuinhi dia xikulu, iezala uasu ua dizumba; ni kangombe ka ndumbe, ni kilumbe kia mbudi, ni kambudi ka ndumbe, ka muvu umoxi, phala sata ia kuoha; ni kisutu kia hombo kia sata ia kituxi; o ia jisata ja mutululuku, ngombe jiiadi, ilumbe itanu, isutu ia jihombo itanu, tumbudi tua ndumbe, tua muvu umoxi, tutanu; uene o ujitu ua bheka Ngamadiiele dia Pedazule. Kizuua kia kavua ua bheka ujitu uê, Abidani dia Ngidiioni, kilamba kia anʼa Bejamí; ujitu uê ua bheka, dilonga dia phalata, kinemenu kiê hama ia xikulu ni makuinhi atatu, ni mbasinha ia phalata, kinemenu kiê makuinhi sambuadi a xikulu, xikulu iene ia dibhezelu; ni dilonga ni mbasinha iezala fuba ia uabha kiambote iólunge ni maji, phala mubhaku ua mákudia; ni ngutu imoxi ia ulu, kinemenu kiê kuinhi dia xikulu, iezala uasu ua dizumba; ni kangombe ka ndumbe, ni kilumbe kia mbudi, ni kambudi ka ndumbe ka muvu umoxi, phala sata ia kuoha; ni kisutu kia hombo kia sata ia kituxi; o ia jisata ja mutululuku, ngombe jiiadi, ilumbe itanu, isutu ia jihombo itanu, tumbudi tua ndumbe, tua muvu umoxi, tutanu; uene o ujitu ua bheka Abidai dia Ngidiione. Mu Kizuua kia kakuinhi ua bheka ujitu ué Ahiiezele dia Amixadai, kilamba kia anʼa Dane; ujitu uê ua bheka, dilonga dia phalata, kinemenu kiê hama ia xikulu ni makuinhi atatu, ni mbasinha ia phalata, kinemenu kiê makuinhi sambuadi a xikulu, xikulu iene ia dibhezelu; ni dilonga ni mbasinha iezala fuba ia uabha kiambote iólumbe ni maji, phala mubhaku ua mákudia; ni ngutu imoxi ia ulu, kinemenu kiê kuinhi dia xikulu, iezala uasu ua dizumba; ni kangombe, ni kilumbe kia mbudi, ni kambudi ka ndumbe ka muvu umoxi, phala sata ia kuoha; ni kisutu kia hombo kia sata ia kituxi; o ia jisata ja mutululuku, ngombe jiiadi, ilumbe itanu, isutu ia jihombo itanu, tumbudi tua ndumbe, tua muvu umoxi, tutanu; uene o ujitu ua bheka Ahiiezele dia Amixadai. Kizuua kia kuinhi ni kamoxi ua bheka ujitu uê, Pajiiele dia Okolane, kilamba kia anʼa Asele; o ujitu uê ua bheka, dilonga dia phalata, kinemenu kiê hama ia xikulu ni makuinhi atatu, ni mbasinha ia phalata, kinemenu kiê makuinhi sambuadi a xikulu, xikulu iene ia dibhezelu; ni dilonga ni mbasinha iezala fuba ia uabha kiambote iólunge ni maji, phala mubhaku ua mákudia; ni ngutu imoxi ia ulu, kinemenu kiê kuinhi dia xikulu, iezala uasu ua dizumba; ni kangombe ka ndumbe, ni kilumbe kia mbudi, ni kambudi ka ndumbe, ka muvu umoxi, phala sata ia kuoha; ni kisutu kia hombo kia sata ia kituxi; o ia jisata ja mutululuku, ngombe jiiadi, ilumbe itanu, isutu ia jihombo itanu, tumbudi tua ndumbe, tua muvu umoxi, tutanu; uene ujitu ua bheka Pajiiele dia Okolene. Mu Kizuua kia kuinhi ni kiiadi ua bheka ujitu uê Ahila dia Inane, kilamba kia anʼa Nafitali; ujitu uê ua bheka, dilonga dia phalata, kinemenu kiê hama ia xikulu ni makuinhi atatu, ni mbasinha ia phalata, kinemenu kiê makuinhi sambuadi a xikulu, xikulu iene ia dibhezelu; ni dilonga ni mbasinha iezala fuba ia uabha kiambote iólunge ni maji, phala mubhaku ua mákudia; ni ngutu imoxi ia ulu, kinemenu kiê kuinhi dia xikulu, iezala uasu ua dizumba; ni kangombe ka ndumbe, ni kilumbe kia mbudi, ni kambudi ka ndumbe, ka muvu umoxi, phala sata ia kuoha; ni kisutu kia hombo kia sata ia kituxi; o ia jisata ja paze, ngombe jiiadi, ilumbe itanu, isutu ia jihombo itanu, tumbudi tua ndumbe, tua muvu umoxi, tutanu; uene o ujitu ua bheka Ahila dia Inane. Iú uene ujitu ua kalatódio, ua ku lumbila, kizuua kia ka undu ni maji, ujitu ua bhana ilamba ia Izalaiele: Kuinhi dia malonga ni kiiadi a phalata, kuinhi dia jimbasinha ni kiiadi ja phalata, kuinhi dia ngutu ni jiiadi ja ulu; dilonga dimoxi kinemenu kiê hama ia xikulu ni makuinhi atatu, mbasinha imoxi makuinhi sambuadi a xikulu; phalata ioso ia malonga ni jimbasinha, midi jiiadi ja xikulu ni hama jiuana, xikulu iene ia dibhezelu; kuinhi dia ngutu ni jiiadi ja ulu, jezala uasu ua dizumba; ngutu imoxi, kinemenu kiê kuinhi dia xikulu, xikulu iene ia dibhezelu; ulu uoso ua jingutu ua tena hama ia xikulu ni makuinhi aiadi; ngombe joso ja sata ia kuoha, kuinhi dia ngombe ni jiiadi, kuinhi dia ilumbe ni kiiadi, kuinhi ni kiiadi dia tumbudi, tua muvu umoxi, ni mubhaku uâ ua mákudia, ni isutu ia jihombo ia jisata ja kituxi, kuinhi ue ni kiiadi; ni jingombe joso ja jisata ja paze, makuinhi aiadi a ngombe ni kiuana, ilumbe ia jimbudi makuinhi asamanu, o isutu ia jihombo makuinhi asamanu, tumbudi tua muvu umoxi ue, makuinhi asamanu. Uene ujitu ua kalatódio ua ku lumba, kia zubha ku ka unda ni maji. Mozé kioso kia bokona jinga mu balaka ia kutakanena mu kuzuela ni Jihova, uívua dízui di mu zuelesa, di tunda ku kibhuna kia kiadi kiala ku thandu dia álaka ia umbangi, bhu kaẋi ka xelube jiiadi; kienhiki kiene kia mu zuelesa jinga. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Ambela Alá kuma, kioso ki u uika tundeia, sambuadi dia tundeia tu muikina bhuoso bhuemana o kaxtisale. Alá anga u ki bhanga; u uika tundeia, phala tu muikine ku pholo bhuoso bhuemana kaxtisale, kala kia tumu Jihova kua Mozé. Ufunu ua kaxtisale ua kusula, ulu uoso; tundé mbunda iê ia kutula bhoxi katé ku itulu iê, iene ioso ufunu ua kusula; ulungu uê uedikiza Jihova kua Mozé, uene ua kaiela mu kuiudika o kaxtisale. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Katula Jilevita muʼaxaxi ka Izalaiele, u a bonze. U a bhanga kienhiki mu ku a bonza: u a sangela menha ma dibônzo, a bhitisa phoko ia bhutu ku mukutu uoso, a sukule izuatu iâ, a dʼiẋike, a zele. A kuate-phe kangombe ka ndumbe, ni mubhaku uê ua mákudia, fuba ia kábhia iólunge ni maji, ni kangombe kamukuá ka ndumbe, a ku bhane-ku mu sata ia kituxi. Jilevita anga a a bheka bhu muelu ua balaka ia kutakanena; anga u bhongolola kifuẋi kioso kia Izalaiele; anga u bheka Jilevita bhu pholo ia Jihova. Anʼa Izalaiele bhenhobho a tule maku mâ ku thandu dia Jilevita; Alá anga u bhukila Jilevita bhu pholo ia Jihova, kifua sata ia kubhukila anʼa Izalaiele a a bhakula, phala ki kala kia ene o kubhanga kikalakalu kia ukunji ua Jihova. Jilevita anga a tula maku mâ ku mítue ia tungombe tua ndumbe; kamoxi u ka bhana mu sata ia kituxi, kamoxi u ka bhana mu sata ia kuoha, a tu satela Jihova, phala Jilevita ku a bhuisa o ikuma, Jilevita anga u ji bhaka bhu pholo ia Alá ni bhu pholo ia anʼê, u ji bhakula kua Jihova kala sata ia kubhukila. Kiene ki u tungula Jilevitʼiki muʼaxaxi ka anʼa Izalaiele; Jilevita-phe a kale ami. O ki u zubha kubhanga kiki, kiene kiua ki uehela Jilevita kubhanga kikalakalu kiâ mu balaka ia kutakanena; u a bonza, u a bhakula kala sata ia kubhukila. A ngi bhakuila-nâ kuala anʼa Izalaiele ni akuâ, bhu kididi kia ana oso a jikula divumu, bhu kididi kia ana oso a phande-kumbi; kiene muene ki nga a tambuila. Kuma ana oso a phande-kumbi muʼaxaxi ka anʼa Izalaiele amiʼeme, ni ku athu ni ku ibhaku; tunde mu kizuua ki nga beta ana oso a phande-kumbi mʼoxi ia Ijitu, kiene ki nga di lumbila-nâ. Kala kiki, nga tambula Jilevita bhu kididi kia ana oso a phande-kumbi mua Izalaiele. Jilevita-phe nga ji bhana kala ujitu kua Alá ni kua anʼê, nga ji katula muʼaxaxi ka anʼa Izalaiele, phala a kalakale bhu kididi kia anʼa Izalaiele mu kikalakalu kia balaka ia kutakanena, phala a bhuise ikuma ia anʼa Izalaiele, phala ki mu kale dibhebhu muʼaxaxi ka anʼa Izalaiele, kioso anʼa Izalaiele kia zukama bhu dibhezelu. Ni Mozé ni Alá ni kifuẋi kioso kia anʼa Izalaiele, anga a bhanga kienhiki ku Jilevita; kioso kia tumu Jihova kua Mozé, ku mbandu ia Jilevita, anʼa Izalaiele kiene muene kia a bhange. Jilevita anga a di zelesa phala a bhue ituxi, a sukula izuatu iâ, Alá anga ua bhakula kua Jihova kala sata ia kubhukila; Alá anga ua satela mu ku a bhuisa o ikuma. Kia zubha ku a bhanga kiki, kiene kia bokona Jilevita mu kubhanga kikalakalu kiâ mu balaka ia kutakanena, bhu pholo ia Alá, ni anʼê; kioso kia tumu Jihova kua Mozé, ku mbandu ia Jilevita, kiene muene kia a bhange. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Kia tokala Jilevita kienhiki: Oso ala mu makuinhi aiadi a muvu ni itanu, mba a te-ku, ene a bokona ku ukuenze ua kukalakala mu balaka ia kutakanena; tundé-phe kia bhiẋila mu makuinhi atanu a muvu, ku ukuenze ua kukalakala kaii-ku dingi, u nhoha-ku kiá, se uedi ukuatekesa akuâ, mu tambula konda ia imbamba mu balaka ia kutakanena, u ki bhanga, maji kia muxima uê, kala dingi ni kikalakalu kia mu tokala. Kiene ki u bhangʼiki mu kusokesa kikalakalu kia Jilevita. Jihova anga u ambela Mozé mu kikangalakata kia Sinai, bhu mbeji ia kamoxi, ku muvu ua kaiiadi, kia zubha kutunda mʼoxi ia Ijitu, uixi: Anʼa Izalaiele a bhitise Phasu bhu kizuua kiê kioso kia i xindi. Kizuua kia kakuinhi ni kiuana kia mbeji ienʼii, mu kumbi dia ngoloxi, kiene kithangana kia tokala kia kubhitisa phasu; mu i kuata ni ijiia iê ioso, ni ubhitisilu uê uoso, kiene ki mu i bhitisa. Kienhiki Mozé u ambela anʼa Izalaiele kuma a bhitise o Phasu. Anga a bhitisa muene o Phasu, bhu mbeji ia kamoxi, kizuua kiê kia dikuinhi ni kiuana, mu kumbi dia ngoloxi, mu kikangalakata kia Sinai; kala kia tumu Jihova kua Mozé, anʼa Izalaiele kiene muene kia bhange. Anga bhu kala mala a kexile ni kuxila mukonda dia kukuata kimbi kia muthu; kiene kia a fudisa kubhitisa Phasu kizuua kienhókio; anga eza kua Mozé ni kua Alá, kizuua kienhókio; mala enhá a muambela, exi: Etu tuala ni kuxila mukonda dia kukuata kimbi kia muthu; phalahi-phe ki bhinga ki tu fudisa kubhitisa ujitu ua Jihova bhu kumbi diê dia tokala, kumoxi ni akuetu anʼa Izalaiele? Mozé anga ua ambela, uixi: Kingenu, ngʼivue hanji kua Jihova kioso kia-ndu tuma, ku mi ambela. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Tangela anʼa Izalaiele kuma, se bhu kala muthu ku muiji uenu u kala ni kuxila mukonda dia kukuata ku kimbi, mba u kamba kukala ku bhata mukonda dia kuenda njila ia dikanga, kiene kimoxi, ki ki mu fudisa kubhitisa Phasu ia Jihova. A i bhitisa kiá bhu mbeji ia kaiadi, bhu kizuua kiê kia kuinhi ni kiuana, mu kumbi dia ngoloxi; a i dia ni mbolo ia kambe kifulufulu kia felemendu, ni iangu ia lulu. Ka xie-ku kima katé ki kúkia, ka i bukule kifuba; a i bhitisa muene ni kukuata ijiia ia Phasu. Uoso-phe ua zedié, kai mu uenji, maji u fula kubhitisa Phasu, ió muthu ua ku mu batula mu kifuẋi kiê; mukonda ka bhitisa ujitu ua Jihova bhu kizuua kiê kia xindi; muthu ió kituxi ki kala ku thandu diê. Hé bhu kala nzuángiza ua tungu muʼaxaxi kenu, anga u sola, uixi: Ngi bhitisa uami o Phasu ia Jihova; kabasa u kuata ijiia iê ioso ni ubhitisilu uê uoso ua xindi ku i bhitisa; kijila kiene kimoxi ni ió nzuángiza, ni ió a mu vuala mukuaʼxi. Kizuua ki emika balaka, dituta dia tula ku thandu dia balaka, balaka iene ia umbangi; kutula mu ngoloxi-phe, ku thandu dia balaka ku diala, kubenha kuê kuila kala túbhia, katé mu kimene. Izuua ioso kiene; dituta di vungina balaka, ni kubenha kuê kala túbhia mu usuku. Kioso kia mona dituta dia zangumuka ku balaka, anʼa Izalaiele a di kaiela ni kuenda; kididi kioso ki emana dituta, anʼa Izalaiele bhene bhua a ta kibangu. Mu kitumu kia Jihova anʼa Izalaiele a katuka, mu kitumu kia Jihova a ta kibangu; kioso kia mona dituta dia tula ku balaka ene a xikama, kʼende. Né dituta dia tula ku balaka izuua iavulu, anʼa Izalaiele a tumaka kitumu kia Jihova, kʼende. Bhu kala ni bhabha dituta di bhanga ngó tuizuua tuofele ku balaka; ene-phe kia tumu Jihova a kala bhu kibangu, kia tumu Jihova a katuka ni kuenda. Bhu kala ni bhabha dituta di tula tundé mu ngoloxi katé mu kimene; se a di mono dia zangumuka mu kimene, a katuka; kixi mu muanha kixi mu usuku, se dituta dia zangumuka a katuka ni kuenda. Se dia tula ku balaka, né di bhanga izuua iiadi, mba mbeji, mba muvu, anga di kala ku thandu diê, anʼa Izalaiele a xikama muene bhu kibangu kiâ, kʼende; se dia zangumuka a katuka ni kuenda. Mu kitumu kia Jihova a tula, mu kitumu kia Jihova a katuka; a tumaka kioso ki andala Jihova, kala kia tumu Jihova kua Mozé. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Iudika koloneta jiiadi ja phalata, u ji iudika ni ufunu ua kusula; ji kale ja kuxika mu kuixana kilômbo, ni kuxia kibangu mu kuenda, Ki u ji xika, kilômbo kioso ki bhongoloka kokué, bhu muelu ua balaka ia kutakanena. Se u xika ngó imoxi, kiókio o ilamba ngó iiza, adiakimi ku jimidi ja Izalaiele ene a bhongoloka kokué. Ki u xika nguzu, dízui dia kukatuka, ibangu iala ku mbandu ia thunda, ene a dianga kusuluka. Ki u xika dingi, dízui dia kukatuka, ibangu iala ku mbandu ia sulu, ene a katuka; a xika dízui dia kukatuka phala ibangu iende ni kusuluka. O ki uandala kilômbo ki bhongoloka, u xika dízui diengi, ku xike dia kukatuka. Anʼa Alá, jinganga, ene a xika jikoloneta; ki kala kijila kienu mu miji ienu ioso. O ki ki bhinga kuia ku ita mʼoxi ienu, mukonda dia nguma ueza ku mi bhondeleka, kienʼokio ue ni jikoloneta mu ji xika dízui dia suina, phala a mi lembalale bhu pholo ia Jihova, Nzambi ienu, ni a mi kudile ku jinguma. Kizuua ue kia kusanguluka, ni izomba ienu ia mi xindi, ni ki thethama mbeji, mu xika ue jikoloneta ku thandu dia jisata jenu ja kuoha, ni jisata jenu ja matululuku; ji kale ja ku mi lembalesa Nzambi: Kuma eme Jihova Nzambi ienu. Mu kukala-phe, muvu ua kaiadi, bhu mbeji ia kaiadi, kizuua kiê kia makuinhi aiadi, dituta di zangumuka ku balaka ia umbangi. Anʼa Izalaiele anga a katuka mu kikangalakata kia Sinai, enda ku kibuka-kibuka, katé dituta dia tula mu kikangalakata kia Palane. Kienhiki andeka kusuluka mu kuenda kuâ kala kia tumu Jihova kua Mozé. Kua tuamena ku katuka mvela ia Kibangu kia anʼa Juda ni ilombo iê, ua a kala ku pholo, Nasono dia Aminadaba. O kilômbo kia muiji ua anʼa Isakale, ua ki kala ku pholo, Netanaiele dia Zuuale. O kilômbo kia muiji ua Nzebulone, ua ki kala ku pholo, Eliiaba dia Helone. Balaka anga a i sokomona; anʼa Ngelexone ni anʼa Meladi, akua ku i ambata, a i zangula, hé a katuka. Anga ku kaiela o mvela ia kibangu kia anʼa Lubene, ni ilombo ié; kilômbo kiki ua ki kala ku pholo, Elizule dia Xedele. O kilômbo kia muiji ua anʼa Ximinhá, ua ki kala ku pholo, Xelumiiele dia Nzudixadai. O kilômbo kia muiji ua anʼa Ngade, ua ki kala ku pholo Eliiazafu dia Deuele. Bhenhobho, anʼa Kohate ambata imbamba ia dibhezelu, a suluka; a tuamena ni balaka, o iá, mu kutula, a sanga a i imika kiá. Anga ku kaiela mvela ia kibangu kia anʼa Ifalaime, ni ilombo iê; kilômbo kiki ua ki kala ku pholo Elixama dia Amihudi. O kilômbo kia muiji ua anʼ a Manasa, ua ki kala ku pholo, Ngamadiiele dia Pedazule. O kilômbo kia muiji ua anʼa Bejamí, ua ki kala ku pholo, Abidani dia Ngidiione. Mvela ia kibangu kia anʼa Dane anga i katuka kiua, ene kiá a sukinina ku ibangu ioso, anga a suluka ni ilombo iê; kilombo kiki ua ki kala ku pholo, Ahiiezele dia Amixadai. O kilômbo kia muiji ua anʼa Asele, ua ki kala ku pholo, Pajiiele dia Okolane. O kilômbo kia muiji ua anʼa Nafitali, ua ki kala ku pholo, Ahila dia Inane. Kiene kiende anʼa Izalaielʼiki mu ilômbo-ilômbo; ki a katuka jinga. Mozé anga u ambela Hobabe monʼa Leuele mukua Midiiane, ukouakime ua Mozé, uixi: Tuala mu njila ia kuia ku kididi kia tu ambela Jihova, kuma: Ngi mi bhana-kiu; zá tuile kumoxi, tu ku bhange mbote; kuma Jihova ua tange kubhanga mbote kua Izalaiele. Muene-phe u mu ambela, uixi, ki ngiii-ku; inda ngiie kʼoxi ietu etuʼene ni ku jindandau jetu. Kuala muene: Kana ku tu xia, nga ku diondo; mukonda eie muene uejiia ididi iauabha kuta ibangu mu kikangalakatʼumu, u tu kale kala u mesuʼetu. O ki uila uia ni etu ki kala muene kuma mbote ioso ia kà tu bhanga Jihova, iene ue i tu ku bhanga eie. Anga a katuka bhu mulundu ua Jihova, enda dikanga dia izuua itatu; álaka ia kikutu kia Jihova anga ia tuamena ku pholo dikanga dia izuua itatu, mu ku a sotela kididi bhuoso bhua nhohena. Dituta dia Jihova anga di kala ku thandu diâ mu muanha, kia katuka bhu kibangu. Kioso-phe ki katuka álaka, Mozé u zuela, uixi: Zanguka, u Jihova, jinguma jé, u ji muanganese; oso a ku zembe ua bhese lusolo. O kia i tula, uila uixi: Vutuka, u Jihova, u tunge ni jimidi ni makuinhi a jimidi ja Izalaiele. Kifuẋi anga ki kala mu longolola, a zuela ima iaiibha mu mátui ma Jihova; Jihova-phe kia kʼivu njinda i mu kuata; túbhia tua Jihova anga tu uama muʼaxaxi kâ, o bhua suku kilômbo, hé enda ni kuaúka. Kifuẋi anga ki di kola kua Mozé; Mozé anga u sambela Jihova; túbhia anga tu jima. Kididi kiokio anga a kʼixana Tabeláhe mukonda dia túbhia tua Jihova tua uamene muʼaxaxi kâ. Mbutu ia iá ahuku a di lungu mu kifuẋi anga a kala ni uilu uavulu; ni anʼa Izalaiele ene a kala mu dila, exi: Nanhi u tu bhana xitu ia kúdia? Tuinda-phe jimbiji ji tua kexi kudia jinga mu Ijitu, ja ngoho; ni ixibua, ni jimelá, ni jipolo, ni sabhola, ni jaiu; o kiki-phe, bhu xingu bhua tu kukuta! Ima ioso ia tu kambe, o ku mesuʼetu tua mono ngó o maná ienhiʼii, kuabhu! Kuma o maná i difuangana kala mbutu ia jikuendulu, o ku mesu ila kala uasu ua bidéliu. Athu anga a kala mu di muanga ni ku i nona, a i huha ku ditadi, mba a i zuka mu kinu, a i lamba mu jímbia, a i bhanga íkuanga; mu kanu uívua kala a i lungu ni maji a uisu. O kia sonoka jinga dimume bhu kilômbo mu usuku, ni maná i sonokena ue kumoxi. Mozé anga uívua kifuẋi, iá dila, kala muthu ni dibhata diê, bhu kanga dia fundu iê; Jihova njinda ia mu kuata kiavulu; ni Mozé kia muʼibhila. Mozé anga u zuela kua Jihova, uixi: Mubhikʼé ua mu bhangela-hi kiki? Ihi kia ngi kambesa kusanga kiadi ku mesu mé, ki ua ngi tuika kimbamba kia kifuẋi kioso kiki ku thandu diami? Kifuẋi kiosuʼiki eme nga emita? Eme nga a vuala? Ki ua ngi tumuʼiki, uixi: A ambate bhu jihata kala kiledi, kífua mona hanji uala mu kuâmua, katé kia bhiẋila mʼoxi i ua lokela o jitata jâ? Eme xitu ngi i sanga kuebhi ia kubhana kifuẋi kiosuʼiki? Kuma ala ku ngi didila, exi: Tu bhane xitu, tu die. Nga ki lémbua kuambata kifuẋi kioso kiki ubheka uami, kimbamba kiê kiavulu! Hé kiene ki u ngi bhanga, ngi jibhe kiá, nga ku diondo, se nga sange kiadi ku mesu mé; ki ngi kale ngó ni ku ngi tatesa kiki! Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Ngi sotele makuinhi sambuadi a muthu ku adiakime a Izalaiele, oso ua ejiia kuma adiakime ku kifuẋi ni jifixiiadi jâ, u a bheka bhu muelu ua balaka ia kutakanena, emana-bhu bhu mbandu ié. Eme ngi tuluka, ngi ku zuelesa bhenhobho; ngi katula ku Nzumbi iala ku thandu dié, ngi ta ku thandu diâ-ene; ene ue ambate-ku ku kimbamba, ki ki kale kia ubheka ué. Kifuẋi-phe a ambele: Di bônzienu phala o kizuua kia mungu, mua-nda kúdia xitu; kuma mua didila mu mátui ma Jihova, muixi: Nanhi u tu bhana xitu ia kúdia? Muixi: Inda mu Ijitu tua bhandulukile; Jihova-phe ua-nda ku mi bhana xitu, i mu dia. Ki mu i di ngó kizuua kimoxi, mba izuua iiadi, mba izuua itanu, mba kuinhi dia kizuua, mba makuinhi aiadi a kizuua; mu i dia mu mbeji ia muvimba katé xitu i mi tundila mu mazulu, i mi bhekela fôkoso; mukonda Jihova mua mu tènde uala muʼaxaxi kenu, mua mu didila, muixi: Phalahi ua tu katula mu Ijitu? Kuala Mozé: Athu ngala-nâ a tena hama jisamanu ja jimidi, o makuenze ngó enda bhoxi; eie ua zuela, uixi: Eme ngʼa bhana xitu, nʼa i di mu mbeji ia muvimba! Kifua ua jibhila ilunga ia jimbudi ni ibhanga ia jingombe, ia a soka? Inga a a bhongoluela jimbiji joso muʼalunga phala ekute? Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Eie ua fika lukuaku lua Jihova lua di koteka? Ua-nda mona se kizuelu kiami ki ku bhita, mba kana. Mozé anga u tunda, u tangela kifuẋi maka oso a Jihova; anga u bhongolola makuinhi sambuadi a muthu, adiakimi ku kifuẋi, u a ta mu jimbandu ja balaka. Jihova anga u tuluka mu dituta, u kala mu ku mu zuelesa, anga u katula ku Nzumbi iala ku thandu dia muene, u ta ku adiakimi, makuinhi sambuadi a muthu; anga ki bhita kuma kia tula Nzumbi ku thandu diâ, a kuata kuzambula ni uanji ua upolofeta, maji kithangana ngó bhenhobho, ka ki tona dingi. Bhu kilômbo-phe bhua xala kiiadi, iú dijina dié Eledade, iú dijina diê Medade; Nzumbi anga ia tula ku thandu; ene-phe a a soneka, maji a kambe kubhiẋila ni akuâ bhu balaka; anga a kala mu zuela ue ni uanji ua upolofeta, bhene bhu kilômbo bhuala. Anga bhu tunda munzangala, uiza u tudila Mozé, uixi: Ni Eledade ni Medade iá zuela bhu kilômbo ni uanji ua upolofeta. Josuué dia Nune, mukuenze ua Mozé ua mu sola tundé mu undenge, anga u kumuna, uixi: Muadi Mozé, a kidike. Mozé-phe, uixi: Uala ni dixinga mukonda diami eme? Eme nginda kifuẋi kioso kia Jihova a kale jipolofeta, Jihova nʼa te Nzumbi iê ku thandu diâ. Mozé anga u vutuka bhu kilômbo, ni muene ni adiakimi a Izalaiele. Anga ku tunda kitembu kua Jihova, ki tunda muʼalunga ni kubheka tungumbe, tua lalumukina mu jimbandu ja kilômbo, bhu tua suku kuku uenda kumbi dia kambàmba, bhu tua suku kuku ue kiene kimoxi, tua kondoloka kilômbo kioso, mu kitala kia kôvadu jiiadi tundé bhoxi. Athu anga a balumuka, kizuua kiosuʼokio ni usuku uê, ni kizuua kiê kia mungu, a kuata kubhongolola o tungumbe; uoso uala ndenge mu kukuata, kuinhi dia homele ki di kambe kutena; anga a tu aneka mbandu joso ja kilômbo. Kioso-phe ki ala hanji ku tu dia, kiluua ngó o xitu ibhua ku mazu, njinda ia Jihova i uama mu kubhesa kaxtiku ku kifuẋi, Jihova anga u a buidisa ni dibhebhu dia dikota. Kididi kienhókio anga a kʼixana Kiboloto-hatava, mukonda bhene bhua fundu akua uilu uavulu. Kutunda bhu Kiboloto-hatava kifuẋi kienda anga a tula bhu Hazelote; anga a bhanga izuua bhu Hazelote. Ni Midiiana ni Alá a di kuata ni Mozé Ni Midiiana ni Alá anga a di kuata ni Mozé mukonda dia muhatu, mukua Kuxi a mu sakana kuala Mozé, mukonda ua sakana ni muhatu mukua Kuxi. Anga a zuela, exi: Kifua Jihova ua zuelela ngó mua Mozé ubheka uê? Ka zuelela ue moʼmuetu? Jihova anga u kʼivua. Mozé-phe ua kexi muthu ua xididika, athu oso mu ngongo ndenge. Anga a tukumuka Jihova u zuela kua Mozé, ni kua Alá, ni kua Midiiana, uixi; Zenu, kitatu kienu, bhu balaka ia kutakanena. Anga a tunda, aia bhu balaka, kitatu kiâ. Jihova anga u tulukila mu philadi ia dituta, uimana bhu muelu ua balaka, anga uixana Alá ni Midiiana, anga a bhiẋila, emana, kiiadi kiâ. Uixi: Ivenu maka mami; hé mudienu mu kala polofeta, eme Jihova ngi dʼidikiza kua muene mu kisukila, ngi mu zuelesela ku nzoji. Ki kiene-phe ki ngi bhanga ni mubhikʼami Mozé; muene muthu uaiuka mu dibhata diami dioso. Muene ngi zuela-nê kanu ni kanu, ki jimbuluka muene, ki ki kala ngó mu ifika; kidifua kia Jihova u ki mona; enu-phe mua kambela-hi uoma ua kuâmba mubhikʼami, kuamba Mozé? Njinda ia Jihova, ia a kuatela, anga i uama: anga u tunda-bhu, uié. Dituta anga di zangumuka ku thandu dia balaka; mu kutala-phe, Midiiana ua di bhange mukua dibhute, ua zele mukuâ ni kuzela kua neve; Alá uixi; sui, kua Midiiana, u mu mona uala kiá ni dibhute. Alá anga u zuela kua Mozé, uixi: Mozé tata! Ngana iami; kana ku tu tudika kituxi kiki ku thandu dietu, nga ku diondo, kuma tua bhange uoua, tua te kituxi. Nga ku diondo, ka kale mukuâ ni muthu ua fu kiá, ka kale kala muthu lelu-ke a mu vuala maji xitu iê ia diua kiá. Mozé anga u di kola kua Jihova, uixi: Nzambi, mu sake, nga ku diondo. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Se tatʼâ ngó ua mu ṗhamena mathe mu pholo, keju kala ni jisonhi mu sambuadi dia izuua? A mu tubhule bhu kibangu mu sambuadi dia izuua, o ki-bhua izuua a bokonedingi. Midiiana anga a mu tubhhula bhu kibangu, u kala kididi kimoxi mu sambuadi dia izuua; kifuẋi-phe ka katuka luua ni kuenda, katé Midiiana kia mu bheka dingi bhu kibangu. Kia zubha ku mu bheka, kifuẋi kiene kiua kia katuka bhu Hazelote, a ta kibangu mu kikangalakata kia Palane. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Tuma mala a londe ixi ia Kanana, i nga-nda kubhana anʼa Izalaiele; kala muiji ua jitata mu katula-ku muthu, ene oso ilamba ku kifuẋi. Mozé anga ua katula mu kikangalakata kia Palane, kala kia mu tumu Jihova; ene oso mala ala ku pholo mua Izalaiele. Majina mâ-phe enʼiá: Ku muiji ua Lubene, Xamuua dia Zakule. Ku muiji ua Ximinhá, Safate dia Hodi. Ku muiji ua Juda, Kalebe dia Jefune. Ku muiji ua Isakale, Ingadi dia Zuze. Ku muiji ua Ifalaíme, Hoxeia dia Nune. Ku muiji ua Bejamí, Palate dia Lafu. Ku muiji ua Nzebulone, Ngadiiele dia Sodi. Ku muiji ua Zuze, uene ua Manasa, Ngadi dia Susi. Ku muiji ua Dane, Amiiele dia Ngemali. Ku muiji ua Asele, Setulu dia Mikaiele. Ku muiji ua Nafitali, Nahibi dia Vofosi. Ku muiji ua Ngade, Jeuele dia Maki. Enʼiá o majina a mala a a katula kuala Mozé mu kulonda ixi. Hoxeia dia Nune, Mozé anga u muixana Josuué. Mozé anga u a tuma kulonda ixi ia Kanana, u a ambela, uixi: Mu bandela muenhumu, mu bokuena ku sulu, mu milundu iê, ixi mu i londe kiambote mba iala kiebhi; ni athu a tungu-mu se ala ni nguzu mba a bhuila, se a vulu mba a tolo; ni ixi iene ia tungu, se iauabha mba iaiibha; ni jimbanza jâ, se jisanzala ngó mu kanga dia hatu, mba a ji xiti ni imbaka. Ni mavu se a nete mba a bhele, se muala tuixi mba kana. Mu kala muene ni uiala, ku ibundu ia ixi mu tu bhekela-ku. Izuua ienhoio-phe, izuua ia kumateka jiúva kúbhia. Ene anga a banda, a londa ixi, tundé mu kikangalakata kia Zini, katé ku Iehote, bhu dibokuenu dia Hamate. Ku mbandu ia Sulu a bhiti-ku, a bhikila mu Hebolone; mua tungu Ahimane, ni Xexai, ni Talamai, anʼa Anake. (Hebolone muene a dianga ku mu tunga, Zouane mu Ijitu ua xala kuema, bhu kaẋi bhua bhiti sambuadi dia muvu.) A tula mu honga ia Xikole, a batula luthangu luala ni kilende kimoxi kia jiúva, anga a ki ta ku mukambu, a ki zenza mala kiiadi; ni ku jilomá ambata, ni ku jifiku. Kididi kienhokio kiene kia kʼixanena Xikole, mukonda dia kilende kia batula anʼa Izalaiele bhenhobho. Kia zubha kubhanga makuinhi auana a kizuua ni kulonda ixi, kiene kia vutuka. Anga a tula kua Mozé ni kua Alá, ni kilômbo kioso kia anʼa Izalaiele, mu kikangalakata kia Palane, bhu Kadexi; anga a tula njimbu, ni ku kilômbo kioso, a edikiza ibundu iaʼxi. A ambela, exi: Ixi tua i sange muene, ku ua tu tumu; i kunguluka lete ni uiki, ki makutu, o ibundu iê iene i tua bhekʼiii. Maji-phe akuaʼxi a tungu kuenhoko ala ni nguzu iavulu, jimbanza a ji te imbaka, ja makota muene; kua di te dingi ni anʼa Anake tua a sange kuenhoko. Akua-Maleke a tungu ku Sulu; Mahiti, ni Majebuzé, ni akua Amone, a tungu mu milundu; akua Kanana a tungu ku mbanduʼa kalunga, ni mu honga ia Njolodá. Kalebe anga u bateka mundu bhu pholo ia Mozé, uixi: Tu bandienu muene kindala, ixi tu i tambule; tua ki soko muene ku i tolola. Akuâ-phe ele-nâ kumoxi, exi: Ki tu tena kubanda mu kúlua ni kifuẋi kiókio; ene a tu tundu mu nguzu. Ixi iele mu kulonda, a kuata ku i bha fuma iaiibha ku anʼa Izalaiele, exi: Ixi i tuele kulonda ixi iaiibha, iala mu kúdia mienhu ia athu a tungu momo; akuaʼxi momo akua kitala kialebha. Tua mono-ko ni iiala, anʼa Anake, a tokala muiji ua Nefalimi; etu-phe bhu mbandu iâ tua di mono tu mahoho, ni ene uâ kiene kia tu mono. Kilômbo kioso anga a suina dízui ni kudikola; kifuẋi a kala mu dila usuku uenhó. Anʼa Izalaiele oso anga a longolola Mozé ni Alá: Kilômbo kioso anga a ambela, exi: Tamanu tua fuidile mʼoxi ia Ijitu! Mba tu fuila ngó mu kikangalakatʼumu! Jihova ua tu bhekela-hi kʼoxi kunu, phala ni tu fuile ngó ku xibhata? Ni ahatuʼetu ni anʼetu nʼa di bhange mbole; manhi ki kota tu vutukila mu Ijitu? Anga a di longesa mudiâ, exi: Tu sodienu kabhitangu, u tu kala ku pholo, tu vutuke mu Ijitu. Bhenhobho ni Mozé ni Alá a di bhala jipholo bhoxi, ku mesu a kionge kioso kia kilômbo kia Izalaiele. Ni Josuué dia Nune, ni Kalebe dia Jefune, ene ue a tokala mu ilolo iele mu londa ixi, a tandula izuatu iâ; anga ambela kilômbo kioso kia anʼa Izalaiele, exi: Ixi i tua bhiti ni ku londa, ixi iauabha kiavulu. Jihova hé ua tu uabhela, muene u tu bheka mʼoxi muenhumu, u tu bhana-iu, ixi ia mu kunguluka muene lete ni uiki. Hé kima, kana kukitukila Jihova, kana kukala ni uoma ua akua-xi; kuma a kala mbolo ietu ia kúdia, kilembeketa kiâ kia tundu-ku, kala na-kiu dingi, etu-phe Jihova tuala-nê; ki mu kale ni uoma. Kilômbo kioso kia Izalaiele-phe amba, exi: A bubienu ni matadi. Kubenha kua Jihova anga ku dʼidikiza mu balaka ia kutakanena ku mesu a anʼa Izalaiele oso. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Mbambe bhebhi bhu suka kifuẋi kiki, ni ku ngi tènda? Katé bhebhi ni kukamba ku ngi xikana, ku thandu dia isuma ioso i nga kalakala muʼaxaxi kâ? Nga-nda ku a beta ni kibuika, ngʼa ehelela, ngi ku bhange eie u kale u kifuẋi ki beta kuvula, ki beta uiala, ene ndenge. Mozé anga u ambela Jihova, uixi: Akua Ijitu-phe hinu a kʼivua, kuma kifuẋi kiki ua ki katula muʼaxaxi kâ ni undanda ué, akua-xi mumu a-nda ku a tangela-kiu. A kʼivu kiá kuma eie, Jihova, ua tungu muʼaxaxi ka kifuẋi kienhiki, a kʼivu ue kuma, eie Jihova, uala ku a tukulukila pholo ni pholo, dituta diê diemana ku thandu diâ, u mukua ku a tuamenena mu philadi ia dituta mu muanha, ni philadi ia túbhia mu usuku. O kiki-phe ki u buikisa kifuẋi kiki kala muthu umoxi ngó, ifuẋi ia athu evu fuma ié, a-nda kuila kuma: Ua lémbua! Mukonda Jihova ua lémbua kubhiẋidisa kifuẋi kiki mʼoxi ia a lokela ku a bhana, kiene kia a jibhila mu kikangalakata. Inda, Ngana, nga ku diondo, kutena kué ku fumane, kala ki ua ki tanga, uixi: Jihova u kokoloka ku njinda, u vudila henda, u loloka ikuma ni itondalu; ka ẋikina-phe kueha muedi, ikuma ia jitata i bhiẋika kuxixima ku ana ni alaula, katé ku muiji ua katatu ni ua kauana. Loloka, nga ku diondo, o ikuma ia kifuẋi kiki, mu henda ié iavulu kinéne, kala ki ueza ni kuloloka kifuẋi kiki tundé ku Ijitu katé bhabha. Jihova anga u zuela, uixi; Nga a loloka, nga xikina kizuelu kié. Ni kidi muene-phe, ki ngedi eme ngi muthu ua muenhu, ixi ioso hádia ia kèʼzala ni fuma ia Jihova; mala enhá kia mono unene uami ni isuma i nga bhange mu Ijitu ni mu kikangalakata, maji a ngi bhumina lukuinhi luosʼulu, nguauâ kuívua dízui diami; kidi kiene, ixi ka kà i mona dingi, i nga lokela jitata jâ, ene oso a ngi tènde ka kà i mona. Kale ngó mubhikʼami Kalebe, mukonda uala ni muxima uengi, ua ngi kaiela sè ngó kufula, muene ngó ngi mu bheka mʼoxi iele mu ku londa, an-ê a kà i lundula. Kiosuʼiki-phe kuma akua Amaleke ni akua Kanana a tungu mu njila mumu mu kaẋi ka milundu, mungu tunde nu-mu muie dingi mu kikangalakata, njila ia Kalunga kakusuka. Jihova anga u ambela Mozé ni Alá, uixi; Mbambe bhebhi bhu nga kà suka ni kuxididikila kilômbo kiki kiaiibha, a kuata ku ngi longolola? Ngevu kulongolola kua anʼa Izalaiele, kioso kiala ku ngi longolola eme. A ambedienu; Ki ngedi eme ngi muthu ua muenhu, eme ngi Jihova, kioso ki mua zuelenu mu mátui mami, kiene muene ki ngi mi bhanga; imbi ienu ia-nda ku xalela mu kikangalakatʼumu; oso a a tele mu dialuilu, a kexile mu makuinhi aiadi a muvu mba ku makuinhi aiadi a muvu a tele-ku kiá, oso muene mua ngi longolola, kidi muene, ki mua kà bokona dingi mʼoxi i nga lokela, ngixi: Ngi mi tungisa momo; kale ngó Kalebe dia Jefune ni Josuué dia Nune. Inda tuana tuenu-phe, tu mua tangele, muixi: A di bhange mbole, ene nga kà a bokuesa-mu, a kêjiia ixi i mua tènde, enu mua di tunu-iu. Enu bhobho-phe, imbi ienu i nengukina mu kikangalakata muenhumu. O anʼenu a kala abidi, a nhungana mu kikangalakatʼumu makuinhi auana a muvu, ambata kuxixima kua undumbu uenu, katé ki mua kà jila, imbi ienu ni i xalela mu kikangalakatʼumu. Ki kaiela mu izuua i mua bhangele mu kulonda ixi, makuinhi auana a kizuua, mu makuinhi auana a muvu, kizuua muvu, kizuua muvu, muambata mulonga uenu mu makuinhi auana a muvu, muijiie ki kala o kuẋimbuka kuami. Eme, ngi Jihova, nga zuela, kidi muene kiene ki ngi bhangʼiki, ku kilômbo kiaiibhʼiki kia ngi lungulukila; a kà jidila mu kikangalakatʼumu, muene mu a fuila. Mala enhó-phe oso a a tumine kuala Mozé kulonda ixi, oso kia vutuka a bhangesa kilômbo ku mu longolola, mukonda dia ixi ku i bhana fuma iaiibha, enhó muene a fumanesa ixi anga a fuila ku dibhebhu dia tundu kua Jihova. Inda-phe Josuué dia Nune, ni Kalebe dia Jefune ene ngó a xala ni muenhu ku mala oso ele mu londa ixi. Mozé anga u tangela anʼa Izalaiele oso o maka menhama; kifuẋi anga a dila kiavulu. Ki kúkia a di meneka ku thala dia mulundu, exi: Kiki, etu-ú, banda muene ku kididi kia tu tangela Jihova, kuma tua te kituxi. Mozé-phe u a ambela, uixi: Phalahi mu tondala dingi kitumu kia Jihova? Kuia ki ku xikina dingi. Kana kuia-ku; kuma kuia ngó, Jihova ki muala nê, a mi beta kuala jinguma. Mukonda akua Amaleke ni akua Kanana iá kuenhuku ku muia, mua kà fuila ku xibhata; kuma mua ditunu kukaiela Jihova, muene kʼàia dingi ku mi bheka. Sumbala a ambela kiki, a bhumu ni kubanda ku thala dia mulundu; álaka ia kikutu kia Jihova-phe, ni Mozé a xalʼâ bhu kibangu. Bhenhobho akua Amaleke a kulumuka, ni akua Kanana, a tungu mu mulundu muenhomo, anga a a bhesa lusolo, katé bhu Holoma. Jihova anga u ambela Mozé, uixi; Ambela anʼa Izalaiele, kuma: Hinu ki mua kà bhiẋila mʼoxi ienu ia kutunga ni kusoma, ioso i nga-nda ku mi bhana, hé mua mesena Jihova mu mu satela ni túbhia, mba sata ia kuoha, mba sata ia mutululuku, mba mu bhanga hasa, mba mu bhanga ujitu ua kudifikixila, mba mu jifesa ja mi tumu, kubhanga dizumba diambote kua Jihova ni kibhaku kia dikota mba kiofele; uoso u bheka ujitu kala kiki, u bhana kua Jihova mubhaku ua mákudia, u kuata kakuinhi ka efah ia fuba ia kábhia (fina), iólunge ni mbandu ia kauana ia hine ia maji; ni vinhu ia mubhaku, mbandu ia kauana ia hine, iene ia bheka sata ia kuoha, mba sata iene, ku kambudi kamoxi. Se kilumbe kia bheka, mubhaku uê ua makudia u kala tukuinhi tuiadi tua efah ia fuba ia kábhia, iólunge ni mbandu ia katatu ia hine ia maji; o mubhaku uê ua mákunua u kale ua mbandu ia katatu ia hine ia vinhu, ia kubhanga dizumba diambote kua Jihova. Se ngombe i u bheka, ia kuoha, mba sata ia mutululuku, mu ku tenesa hasa, mba mu ujitu ua mutululuku kua Jihova; o kuta ku ngombe, mubhaku uê ua mákudia u bheka efah imoxi ia fuba ia uabha kiambote iólunge ni kaxaxe ka hine ia maji, o mubhaku ua mákunua, u kala ua kaxaxe ka hine ia vinu, ujitu ua túbhia, ua kubhanga dizumba diambote kua Jihova. Ki bhinga kiene kia bhangʼiki, ku ngombe, ku kilumbe, mba ku tuibhaku tuofele, ku kambudi mba kahombo. Kioso kia soko o konda ia ibhaku, kala kibhaku, kiene muene kia bhangʼiki. Oso a a vualela ku bhata a bhanga kala kienhiki, mu kubhana ujitu ua túbhia, mu kubhanga dizumba diambote kua Jihova. Hé bhu kala mzuángiza mua tungu-nê, mba uoso-uoso mu kala-nê ku miji ienu ioso, se ua mesena kubhana ujitu ua túbhia, kubhanga dizumba diambote kua Jihova; kioso ki mu bhangʼenu ni muene ue kiene kia bhanga. Kima kia ngonge, ni enu ni nzuangiza muala-nê, kijila kiene kimoxi, kijila ki nanganena, ku miji ienu ioso; ki mualʼenu, kiala o nzuángiza, bhu pholo ia Jihova. Kitumu kimoxi, ukalelu umoxi, ni enu mu akua bhata ni nzuángiza muala-nê, uala kunhunganena muʼaxaxe kenu. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Ambela anʼa Izalaiele, kuma: Kioso ki mu bokona mʼoxi mu nga-nda ku mi tula, ki mua kà dia kià o kúdia kuaʼxi koko, bhenhobho mua kà katula-ku munomo ua kubhakuila Jihova, mu ujitu ua kuzangumuna. Ku dikende dienu di dianga, mu bhanga-ku mbolo ia mubhaku ua kuzangumuna, kifua mubhaku ua kienda kia kuvundila. Ku dikende dienu dia dianga mu katula-ku munomo ua kubhakuila Jihova, ku miji ienu ioso. O ki mu tondala, mu kukamba kukuata ijiia ioso iii ia tange Jihova kua Mozé, iene ioso kiá ia tumu Jihova kua Mozé, tundé kizuua kia bhana Jihova ijiia, katé ku hádia ku miji ienu ioso; se kia bhiti mu kutondala, ki kia kubhanga luelu, o kionge-phe ka kʼijiia, kionge kioso kibhinga a bheka ndumbe ia ngombe ia sata ia kuoha, kubhanga dizumba diambote kua Jihova, ni mubhaku ua mákudia ua tokala-ku, ni mubhaku uê ua mákunua, kala kia mi bhana kijila, ni kisutu kia hombo kia sata ia kituxi. Nganga anga ua bhangela kiluuluilu kia kubhuisa ikuma, kilômbo kioso kia anʼa Izalaiele, anga a a loloka; kuma a ki bhange ni kutondala, ki kia kubhanga luelu, ia a bheka ujitu ua, sata ia kuoha ni tubhia kua Jihova, ni sata iâ ia kituxi bhu pholo ia Jihova, mukonda dia kutondala kuâ. Kilombo kioso kia anʼa Izalaiele anga a a loloka, katé ni nzuangiza muala-nê muaxaxe kenu, mukonda kima kia bhiti ni kutondala, o kifuẋi kioso ka kʼijiia. Hé muthu umoxi u ta kituxi kia kutondala, ki kia luelu, muene-phe u bheka hombo ia mukaji ia muvu umoxi ia sata ia kituxi. Nganga anga u mu bhangela kiamenga mu kubhuisa ikuma ia muthu ua te kituxi kia kutondala bhu pholo ia Jihova, kuma ka ki bhange luelu, bhu bhita kiluuluilu, anga a mu loloka. Ku kala kijila kimoxi kia ió ua te kituxi kia kutondala, ka ki bhange kiluelu, a kale muthu a mu vuala ku bhata, ku anʼa Izalaiele, a kale nzuángiza mua tungu-nê. Muthu uoso-phe u ta kituxi ku luelu, a kale mvàle, a kale nzuángiza, ua bhumina Jihova, muthu ua ku mu batula ku kifuẋi kiê. Mukonda ua tobhesa kizuelu kia Jihova, ua bulu kitumu kiê, muthu ió a mu batula muene ku kifuẋi; kituxi kiê ki kala muene ku thandu diê. Kioso-phe kiala anʼa Izalaiele mu kikangalakata, a sanga diiala ua kuẋanga jihuinhi kizuua kia sabhalu. Oso a mu kuata mu kanga, a mu bheka kua Mozé ni Alá ni kilombo kioso. Anga a mu kuika hanji, mukonda kiluua a kʼivua kiambote kioso kia tokala ku mu bhanga. Jihova anga u ambela Mozé, uixi; Muthu ió ua tokala ku mu jibha muene; kilômbo kioso a mu bube ni matadi ku kanga dia kibangu. Kilômbo kioso anga a mu bheka ku kanga dia kibangu, hé a mu buba ni matadi katé kiafu, kala kia tumu Jihova kua Mozé. Jihova anga uambela Mozé, uixi: Zuela ni anʼa Izalaiele, u ambela kuma: A sangunune ku mizumbu ia jithanga jâ, ki kale kijila ku miji iâ ioso, o ku a sangununʼuku ku sungu ni ku sungu a tunge-ku ni ngoji ia azulu; ki kale kusangunuka kua kuila ki mu tala-ku mu banza jinga o ijiia ioso ia Jihova, mu i kuata, ki mu kaiele dingi ki mi tuma o muxima uenu, mba ki mu mona ni mesu; kuma kiene ku ki kaiela kiala ku mi bhangesa undumbu. Inda mu banza jinga kukuata o ijiia iami ioso, mu kale mu athu angene a Nzambi ienu. Eme Jihova, Nzambi ienu, nga mi katula mʼoxi ia Ijitu, phala ngi kale ngi Nzambi ienu, Eme ngi Jihova Nzambi ienu. Anga o Kola, monʼa Izahale, monʼa Kohate, monʼa Levi, ua zangula kumoxi-nê Datane ni Abilamu, anʼa Eliiaba, ni Hone, monʼa Pelete, anʼa Lubene, hé a balumuka bhu pholo ia Mozé ni hama jiiadi ni makuinhi atanu a muthu ku anʼa Izalaiele, adiakime a kionge, a a tumbula bhu dibhongolokelu, athu a majina muene. Anga a di bhongolola mu kuzoka ni Mozé ni Alá, hé a a tangela, exi: O kiki ue kia vulu kiá, kuma o kilômbo kioso kia Ngana, o ene oso athu a Ngana, o Jihova uala muʼaxaxe kâ; enu-phe mua di zangelekelaʼhi ku kionge kiangene kia Jihova? Kuma o kienhiki Mozé ua kʼivu, ua di ṗhudika o pholo iê bhoxi, anga u zuelela Kola ni kionge kiê kioso, uixi: O mungu, mu kimenemene, o Jihova muene ua-nda kuijidisa uoso o uê ua mu tokala, ni ió uoso uazele, uoso Muene ua-nda ku mu bhiẋidisa kokuʼê. Bhangenu-phe kiki: Ni Kola ni kionge kiê kioso, a zangule o iomuenu ia uasu ua dizumba; o mungu, bhu iomuenu ki mu ta-bhu o túbhia, takuilenu-bhu kiá o uasu ua dizumba, bhu pholo ia Jihova; kia kà kala-phe kuila, uoso kiá o muthu a mu sola-bhu kuala Jihova, muenhó muene o muthu ua zele; lu mi suke kiá, enu anʼa Levi. Mozé anga uambela dingi Kola, uixi: O kiki-phe ivuenu, enu mu anʼa Levi. Manhi enu kia mi tolela kia kuila o Nzambi ia Izalaiele ua mi uanununa ku kionge kia Izalaiele, phala ku mi bhangesa o kubhixila kokuê-muène, mbé muende ni kubhanga o kikalakalu kia balaka ia Jihova, ni kuimana bhu pholo ia kionge, phala kuenda ni ku mu bhangela o ukunji; iú ua ku bhiẋidisa eie, kumoxi ni jiphange jê joso, o anʼa Levi; manhi hanji dingi ue mu sota o ukunji ua unganga? Ki kia mi bhekesa dingi kuila ni eie ni kionge kié kioso mua di bhongolola mu kuzoka ni Jihova; o Alá, muene kima kiahi, muala ku mu longololʼenu? Anga o Mozé u tuma kuixana Datane ni Abilamu, anʼa Eliiaba; maji ene-phe, exi; Etu, koko ki tu bande-ku. Manhi kia ku tolela, ki ua tu bhangesa o kutunda mu ixi izunzumuka lete ni uemba, phala ni u tu jibhile mu kikangalakata mumu, anga u mesena u di bhanga dingi u ngana ietu? Mu ixi izunzumuka lete ni uemba, nêngó bhuòfele kua tu bheka-mu, mba u tu bhana kulundula mikáu ni mábhia a mivide, lémbue; manhi o athu iá eie ua-nda ku a ẋakula o mesu? Etu-phe, koko ki tua-nda kubanda-ku. Kienhókio Mozé o njinda i mu kuata kiavulu, anga uambela Jihova, uixi; Kana kusuua ku ujitu uâ; eme né ngó bulu imoxi ki ngi i tambula kokuâ, mba nga bhange kiaiibha ku muthu mudiâ. Mozé anga uambela dingi Kola, uixi: Ni eie ni kionge kié kioso imanenu bhu pholo ia Jihova, ni eie ni eme ni Alá, mungu. Anga mu zangula, muthu ni muthu, o kiómuenu kiê, o bhu iomuenu tenu-bhu uasu ua dizumba; o kala muthu a bheke o kiómuenu kiê bhu pholo ia Jihova, hama jiiadi ni makuinhi atanu a iomuenu; kumoxi ue ni eie ni Alá muthu ni muthu ni kiómuenu kiê. Anga muthu ni muthu u zangula o kiómuenu kiê, hé bhu iomuenu a ta-bhu túbhia iá a te o uasu ua dizumba bhenhobho, anga eza emana bhu muelu ua balaka ia dibhongolokelu kumoxi ni Mozé ni Alá. O Kola anga kilômbo kioso u ki bhongoluela bhu muelu ua balaka ia kutakanena mu kuzoka-nâ; bhenhobho o kubenha kua Jihova anga ku tukulukila ku kilômbo kioso. O jihova anga u zuelesa Mozé ni Alá, uixi: O mu kaẋi ka kifuẋi tundenu-mu, eme phala ngʼa buikise mu kapota-diesu. Maji-phe ene a di ṗhudikila o jipholo jâ bhoxi, anga ela exi: Uá! Nzambi, tata! Eie u Nzambi ia jinzumbi ja xitu ioso, abha mukonda dia muthu umoxi ua-te o kituxi, eie u thathamena kiavulu kiki o kilômbo kiosuʼiki? Jihova anga u zuelela Mozé, uixi: Ambela o kionge kioso kienhiki, kuila: Mu jimbandu ja jinzu ja Kola, ni Datane ni Abilamu, a tunde-mu. Kienhókio o Mozé u balumuka, hé uia kua Datane ni Abilamu; o adiakime oso a Izalaiele a mu kaiela. Muene hé uambela o kifuẋi, kuila: Nga mi diondo, o ku jibalaka ja athu iá a bhukumuka, sondolokenu-ku, ki mu babate ku kima kiâ kioso kia a tokala, mbebhu enu ue ki mu bhituke mu ituxi iâ ioso. Ene oso anga a katuka mu jimbandu ja jinzu ja Kola, ni Datane ni Abilamu. Ni Datane ni Abilamu anga a tunda, hé eza emana bhu mielu ia jibalaka jâ, kumoxi ni ahetuʼâ ni anʼâ ni tuana tuâ tuòfele-fêle. Bhenhobho-phe Mozé uamba, uixi: Bhene bhu mua-nda ku kʼijidila kuila o Jihova muene ua ngi tumu o kubhanga ima ioso ienhiʼii, ki ia mu di tundila ku muxima uami. Hé iá a fua muene kala kiene mu kúfua o athu oso, se a a kunda muene kala kiene mu ku kunda o athu oso, kuabhu-phe, o Jihova ki muene ua ngi tumu. Maji, se o Jihova u bhanga kima kiengi kia ubhe, anga o ixi i jikula o dikanu diê ni ia a habule, kumoxi ni ima iâ ioso ia a tokala, hé a tuluka ni muenhu uâ mu kina kia kalunga, kienhokio-phe kiene ki mua-nda ku kʼijiia kuma o athu iâ Jihova a mu thathamesa. Anga ki bhita-phe muene kuila, kioso muene kia zubha o kuzuela o maka oso iâ, o mavu a kexile bhoxi diâ a di zenge anga a jikuka. Anga oxi i jikula o dikanu diê, hé i a habula kumoxi ni jinzu jâ, ni athu oso kiá a tokalele Kola, ni jimbongo jê joso. Ni ene ni ioso kiá ia a tokalele, anga a tuluka ni muenhu uâ mu kina kia kalunga o mavu hé a a bhita ku thandu, a jikinina, o mu kaẋi ka kionge a tundu-mu. O ku mutendu uâ, Izalaiele ioso a a kexile mu jimbandu, a lenge; kuma exi: phala etu ue ki ki ta bhite kuila oxi i tu minha. Kuabhu-phe, anga ku tunda túbhia kua Jihova, anga tu jikinisa o hama jiiadi ni makuinhi atanu a muthu a kexi mu kuoha o uasu ua dizumba. O Jihova anga uamḃela Mozé, uixi: Tangela Eliiazale, dia monʼa Alá, o nganga, kuila a katule o iomuenu mu kaẋi ka túbhia, o túbhia a tu sandele dikanga, kuma iomuenu ii ikôla kiá, o ku iomuenu ia ió a te o kituxi ku mienhu iâ-ène, ioso a i bhange izalelu ia kuzala ku thanduʼa kalatódio; kuma iòbheke bhu pholo ia Jihova; mu kienhiki-phe, ikôla kiá; ia kà kala kijimbuete ku anʼa Izalaiele. Anga Eliiazale, o nganga, u zangula o iomuenu ia utadi, iejile-na-iu ió a oha ku túbhia tua Jihova hé a i bhanga izalelu ia kuzala ku thandu dia Kalatódio, ni i kale dilembalelu phala ana a Izalaiele, mbé ki bhu kale dingi muthu uengi, ka tokala ku mbutu ia Alá, u bhumina o kubhiẋila phala kuoha uasu ua dizumba bhu pholo ia Jihova; mbé ka kale kala Kola ni kibuka kiê, kala kia mu tangelele Jihova ku dikanu dia Mozé. Maji mu kizuua kia kaiadi, o kilômbo kioso kia anʼa Izalaiele a kuata o kulongolola Mozé ni Alá, exi: Enu mua jibha o mundu ua ngene ua Jihova. Anga ki bhita-phe kuila, kioso o kilômbo kioso ki a di bhongoluela mu kuzoka ni Mozé ni Alá, mu kulunguluka ku balaka ia kutakanena, a mona kuila o dituta dia i vungina, o kubenha kua Jihova kua di muika. O Mozé ni Alá anga eza bhu pholo ia bhalaka ia kutakanena. Bhenhobho o Jihova anga uambela Mozé, uixi: Katukenu muʼaxaxe ka kionge kiki, nda eme ngi ki jimise mu kapota-diesu. Ene-ṗhe bhenhobho a di ṗhudikila o jipholo bhoxi, anga Mozé uambela Alá, uixi: Zangula o kiómuenu kié, u-te-bhu o túbhia tua kalatódio, u takuile-bhu o uasu ua dizumba, uie ni kunzunzuna kuala o kionge, ua kà a bhangele o kiamenga; mbata o njinda iavulu ia tundu bhu pholo ia Jihova; o dibhebhu-phe diandeka kiá. Alá anga u zangula o kiómuenu, kala kia mu tangela Mozé, hé uia ni lusolo mu kaẋi ka kilômbo; tala, o dibhebhu-phe diandeka kiá muʼaxaxe ka mundu; hé u takuila-bhu o uasu ua dizumba, anga u bhanga o kiamenga phala o ituxi ia mundu. O muene anga uimana bhu kaẋi ka imbi ni athu a muenhu; o dibhebhu anga di zumbuka kubhita. O afu ku dibhebhu dienhodio a tenene kuinhi ni kiuana dia midi ni hama sambuadi, o afu ku mulonga ua Kola engi. Alá anga u vutukila kua Mozé, bhu muelu ua balaka ia kutakanena; o dibhebhu anga díbhua. Bhenhgobho-phe Jihova u zuelesa Mozé, uixi: Ambela anʼa Izalaiele, u tambule kua ene jimbangala, ku dibhata ni dibhata dia jitata, u tambula-ku mbangala, ku ilamba iâ ioso, kala kiala o mabhata ma jitata jâ, kuinhi dia mbangala ni kiiadi; hé uila o muthu dijina diê u di soneka ku mbangala iê. Maji o dijina dia Alá u di soneka ku mbangala ia Levi; mukonda kala mútue ua dibhata dia jitata jê, u kala ni mbangala iê. Hé ua kà ji tula mu balaka ia kutakanena, bhu pholo ia umbangi, bhu nga-nda kuijiia kokuenu. Hé kia kà kala-phe kuila, o mbangala ia muthu uoso ngi mu sola eme ia-nda kutuluka; mu kubhanga kiki ngi zubha-ku o makulongolola ma ana a Izalaiele a mu ngi longolola na-u eme, mu ku mi longolola enu. Mozé-phe anga u ki tangela anʼa Izalaiele; anga o ilamba iâ ioso a mu bhana jimbangala, kilamba ni mbangala imoxi, kala kiala o mabhata ma jitata jâ; kuinhi dia mbangala hi kiiadi; o mbangala ia Alá ia kexi ue mu kaẋi ka jimbangala jâ. O Mozé anga u tula o jimbanji bhu pholo ia Jihova, mu balaka ia umbangi. Anga ki bhita-phe kuila, o ki kuákie, Mozé ua bokona mu balaka ia umbangi, tala-phe, o mbangala ia Alá, ia tela o dibhata dia levi, ia tûluka; mbata ia bhana itulu, ia sabhuluka tuthangu i iemi ibundu ia amêndoua. Mozé bhenhobho, o mbangala joso u ji katula bhu pholo ia Jihova anga uiza na-ju ku anʼa Izalaiele oso; o ene ia a di muena-kiu, anga muthu ni muthu u zangula-bhu o mbangala iê. Bhenhobho-phe Jihova uambela Mozé, uixi: Tona dingi ku ta o mbangala ia Alá bhu pholo ia umbangi, phala ku i bhaka, i kale kijimbuete phala o ana a ẋinuka; mu kubhanga kiki ua-nda ku a zubha o makulongolola mâ ene ku ngi longolola na-u, nʼa kambe o kúfua. Anga Mozé u bhanga kienhiki; kala kia mu tendelela Jihova, kiene muene kia bhange. Bhenhobho-phe, ana a Izalaiele a zuelesa Mozé, Exi; Tala-ze, etu tua mu fua, tua mu buila, etu tua mu buila-phe etuʼenʼoso. Ió uoso u zukama ku balaka ia Jihova, u fua; enu malʼenu, manhi tu jima o mbutu etuʼenʼoso? Bhenhobho Jihova uambela Alá, O uixi: Ni eie, ni anʼê, ni dibhata dia tatʼenu kumoxi, kikuma kioso kia dibhezelu kia kà kala ku thandu dienu, ki kala ku thandu dié eie kumoxi ni anʼé. O jiphange jé, akua muiji ua Levi, muiji ua tatʼenu, u bhiẋila-na-u ue kumoxi, phala a ku bande, ende ni ku ku bhikila; maji eie-phe kiá kumoxi ni enʼé, mu nanga jinga bhu pholo ia balaka ia umbangi. Anga ene enda ni ku ku langidila, ni kulangidila o balaka ioso; maji o ku itutu ia dibhezelu ka bhiẋile-ku, mba ku kalatódio, mbé kʼafue, kutale ene, uixi enu. Maji a kà banda eie, nʼa kà bhanga o kilangidilu kia balaka ia kutakanena mu ukunji uoso ua tokala ku balaka; ki kua kà bhiẋile muthu uengi kokuenu. Enu-phe kiá, enu mua kà bhanga o kilangidilu kia dibhezelu ni kilangidilu kia kalatódio; mbebhu ki kuize dingi njinda lua mukuá ku thandu dia ana a Izalaiele. Tala-ze, kuma eme nga katula o jiphange jenu, o jilevita, muʼaxaxe ka ana a Izalaiele; iá a mi bhana-u enu, mu ujitu, kuala Jihova, nʼende ni kubhanga o kikalakalu kia ukunji ua balaka ia kutakanena. Maji eie-phe kiá kumoxi ni anʼê, muʼaluke o unganga uenu, mu ima ioso ia tokala ku kalatódio, ni ku ioio iala mu xilu dia mvéu, o ienhiʼii, iene o kikalakalu kienu; eme nga mi bhana o unganga uenu, u mi kale ujitu ua ukunji, o muthu uengi u bhiẋila-ku, u fua. Jihova anga uambela dingi Alá, uixi: Tala-phe, kuma eme nga ku bhakuila o kilangidilu kia maujitu ami oso a kuzangumuna, kumoxi kiá ni ima ioso ikôla ia anʼa Izalaiele; mukonda dia ku ku unda ni maji, nga ku bhana na-iu eie ni anʼê, mu kijila ki nangenena katé ku hádia ni hádia. O ku ima ikôla kinéne, ia túbhia, eie u kala jinga-ku ni iii: o maujitu mâ moso, kumoxi ni maujitu mâ moso ma mákudia, ni jisata jâ joso ja kiamenga kia kituxi, ni jisata jâ joso ja kiamenga kia kuêla, ima ioso ia-nda ku ngi bhakuila, ia kà kala ima ikôla kinéne, phala eie ni añê. Bhu kididi kikôla kinéne bhene bhu u i dila jinga; mala oso ene a dia-ku; u ijiia-phe kuma ikôla. O ima ia mukuá iii ue i kala ié. O ujitu uâ ua kuzangumuna mu uthu uâ, ni mibhaku ioso ia kubhukila ia anʼa Izalaiele; nga i bhana kokué-eie, ni ku anʼê a mala, ni anʼé a ahetu u uala-nâ; nga i bhana i kale kijila ki nangenena; uoso ua di zelela uala mʼonzo ié muene udia-ku. Ku maji oso ambote, ni ku mákunua oso ambote, ni ku jimbundu joso jambote, ni ku ibundu ia ioso ia mutômo, ia bhakula kua Jihova, nga ku bhana-iu; eie. O ibundu ioso ia dianga, ku ima ioso i kala mungongo, ieza-na-iu kua Jihova, i kala ié; uoso ua di zelela uala mʼonzo ié, muene ua kà dia-ku. Kima kioso kiá kia lumbila Nzambi, mua Izalaiele, ki kala kié. Kioso ki jikula o divumu, ku xitu ioso ia bheka kua Jihova, kixi ia athu kixi ia ibhaku, i kala ié; maji, o jiphande-kumbi ja athu ua kà ji kula; o jiphande-kumbi ue ja ibhaku ia iibha ua kà ji kula. Oso-phe mudiâ a kala phala ku a kula, ua kà a kula, tundé kia kala hanji mu kitala kia mbeji imoxi, kioso eie-muène ki ua kâ a talela, hé u a xindila xikulu jitanu ja kitadi, kala kia soko o xikulu ia dibhezelu, ia makuinhi aiadi a jela. Maji o phande-kumbi ia ngombe-phe, mba phande-kumbi ia mbudi, mba phande-kumbi ia hombo, kana ku i kula; mbata ikôla; manhinga mâ u ma sangela ku kalatódio, o maji mâ u moha kuma sata ia kuoha, i tubhula dizumba diambote kua Jihova. O xitu iâ i kala ié; mukuá ni ku mubhaku ua kubhukila, o phetu i kala ié ni kinama kia taku kia mbandu ia kadilu. Maujitu oso a kôla, eza na-u ana a Izalaiele mu ku a bhakuila Jihova, nga ku bhana na-u eie kumoxi ni anʼé a mala ni anʼé a ahatu u uala-nâ, ia mi tokala katé ku hádia ni hádia; kiki kikutu kia môngua ki nangenena katé ku hádia ni hádia bhu pholo ia Jihova, phala eie ni muiji ué kumoxi. Jihova ue anga uambela dingi Alá, uixi: O mu ixi ié eie kua kà kala-mu ni undundu ua kima, o muʼaxaxe kâ ene ki mua kà ku kala dikânda; muʼaxaxe ka anʼa Izalaiele, emiʼeme ngi undundu ué, eme ngi dikânda dié. Uila kiki, o ana a Levi nga a bhana o mbandu ja kakuinhi joso mu Izalaiele, ji kale undundu uâ, ku kikalakalu kiâ kia ukunji kia mu bhanga, mu ukunji ua balaka ia kutakanena. O anʼa Izalaiele-phe ki mungu dingi a zukama ku balaka ia kutakanena, phala o kituxi ka kiambate ku thandu diâ hé a fua. Maji o jilevita ene a bhanga jinga o ukunji ua kikalakalu kia balaka ia kutakanena, o itondalu iâ ioso ia bhanga, ene kiá a ebhula; ki mi kale kijila ku miji ienu ioso katé ku hádia ni hádia; o muʼaxaxi ka ana Izalaiele ene uâ ka kala-mu ni undundu ua kima. Mukonda o mbandu ja kakuinhi ja anʼa Izalaiele, ja-nda ku bhakula kua Jihova mu ujitu ua kuzangumuna, nga ji bhana mu undundu ku jilevita; mbata eme nga a tendelela, ngixi: Muʼaxaxi ka anʼa Izalaiele ene ka lundula-mu undundu ua kima. Jihova anga u zuelela Mozé, uixi: Eie ue ua ka zuelela o jilevita, u a tangela, kuma: Kioso enu ki mu tambula o mbandu ja kakuinhi ku ana a Izalaiele, ji nga mi bhela enu kokuâ mu undundu uenu kienhókio mu bhakula-ku o ujitu uenu kua Jihova; jene o jimbandu ja kakuinhi ku mbandu ja kakuinhi ji mua tambula. Anga o ujitu uenu ua kuzangumuna a u kita muene kala jimbundu ja dizanzu dia kuvundila mba kusubhajaka kua ditangi dia kukamena. Kala kiki enu uenu mu bhana jinga kua Jihova ujitu ua kuzangumuna ku mbandu jenu joso ja kakuinhi ji mu tambula jinga ku ana a Izalaiele, kuenhoko kuene ku mu nomona o ujitu ua kuzangumuna ua Jihova anga mu u bhana kua Alá, o nganga. Ku ima ienu ioso i mu tambula kuene ku mu bhana o ujitu ua kuzangumuna kua Jihova; ku ima ioso ia beta o kuiuka kuene ku mu mu katuila o mbandu iê ikôla. Kala kiki-phe eie u a ambela, kuma: Kioso enu ki mu bhana o ujitu anga mu sola-bhu muene ioso ia beta hé mu i bhakula kala jimbundu ja tundu bhu dizanzu dia kuvundila mba ku ditangi dia kukamena, kienhiki-phe o jilevita a kà a tela-kiu ku mbandu iâ. Anga o ienu mu i dila bhu kididi kioso ki mnua mono, ni enu ni mabhata menu, mukonda kiene o kisakidilu kienu, mu kikalakalu kienu ku balaka ia kutakanena. Kala kiki, ki mu kala ni kituxi, se ku iene mu dianga kiá o kubhakula-ku ioso ia beta o kuiuka; o ima-phe ikôla ia ngi lumbila anʼa Izalaiele kana ku i sebulula phala ki mu fue. Jihova anga uambele dingi Mozé ni Alá, uixi: Kiki kiene o kijilʼiki kia ngonge ia tendelela Jihova kuila: Ambela o anʼa Izalaiele, eze ni seseme ia ngombe ikusuka, ia kambe unema, mba i kala ni mabaka, ioio kiluua a i tula jungu ku thandu diê. Anga mu i bhana kua Eliiazale, o nganga; o muene hé uia na-iu ku kanga dia kibangu, anga a i batuila o xingu bhu pholo iê. Eliiazale dia nganga, u katula ku manhinga ni mulembu uê, hé u lunga ku pholo ia balaka ia kutakanena, nʼa sangela-ku lusambuadi. O seseme ia ngombe a i ohela muene bhu mesu mê; ni kibha kiê, ni xitu iê, ni manhingʼê, ni ditobe diê, iene ioso a i oha muene. O nganga anga ua kà zangula o muẋi ua musédulu, ni hisopo, ni jingoji ji kusuka, hé u i takuila mu kaẋi ka túbhia tuala mu kuoha o seseme ia ngombe. O nganga kia tunda bhobho, u sukula o izuatu iê, hé u dʼiẋika o mukutu uê mu menha, anga u bokona kiua mu kibangu; o nganga u kasana muene katé mu ngoloxi. Uoso ue uoha o seseme ia ngombe u sukula o izuatu iê mu menha, hé u dʼiẋika o mukutu uê mu menha, anga u kasana muene katé mu ngoloxi. Bhu kala muthu ua zele uongeka o uthôkua ua seseme ia ngombe, anga ua kà u tula ku kanga dia kibangu, bhu kididi kia zele, hé a u bhakela o kionge kioso kia anʼa Izalaiele, ene o menha a dibônzo; kienhókio o kiamenga kia kituxi. Uoso uomona o uthôkua ua seseme ia ngombe, u sukula o izuatu iê, hé u kasana katé mu ngoloxi; o kienhiki ki kala kijila ki nangenena ku ana a Izalaiele ni ku muthu uengi ua mu nhunganena muʼaxaxi kâ. Uoso u kuata ku file ioso-ioso, mba ku kimbi kia muthu, u kasana mu sambuadi dia kizuua. O mu kizuua kia katatu u di bonza ni menha enhá, ni mu kizuua kia kasambuadi, hé u zela kiua; maji se mu kizuua kia katatu ka di bonza, mu kizuua kia kasambuadi ka tena kuzela. Ió uoso u kuata ku file ioso-ioso, mba kimbi kioso-kioso kia muthu ua fu, hé u kamba o ku di zelesa ku dibônzo, ió u bhekesa lufuku ku balaka ia Jihova; O muenhu ió mu Izalaiele a kà u batula-mu; mbata o menha a dibônzo ka mu sangela-u ku thandu diê, ua kasana; o kukasana kuê iú-uê na-ku hanji momuʼê. Kienhiki kiene o kijila se kúfua muthu uoso-uoso mu balaka ioso-ioso: muthu uoso-uoso kiá u bokona mu balaka ioio, mba uoso-uoso kiá u kala mu balaka ienhoio, u kasana mu sambuadi dia kizuua. Ni kitutu ue kioso-kioso ki kala ni dikanu dia jikuka, anga a kamba o ku kutila-ku mulele ua kizuikiku, ki kasana. O ió ue uoso mu mukáu ua ngene ni ngene u babata kimbi kia muthu a mu jibha ni xibhata, mba kimbi kiengi, mba ku ifuba ia muthu uoso-uoso, mba ku mbila, u kasana mu sambuadi dia kizuua. Phala ió uoso ua kasana, a katula-phe ku utôka ua kiohela kia kiamenga kia kituxi, o ku thandu dia utôka uenhú a ta-ku menha a fema, mu kitutu. Anga bhu kala muthu ua zele u zangula hisopo, hé u i bonda mu menha enhô anga ua sangela ku balaka ioio, ni ku imbamba ioso, ni ku athu oso a kala momo; uixi ue kua ió uoso ua kuata ku ifuba, mba ku muthu uoso-uoso a mu jibha, mba ió uafu, mba ku mbila. O ua zele, u sangela menha kua iú ua xidi mu kizuua kia katatu ni kia kasambuadi; mu kizuua kia kasambuadi-phe u mu zelesa; o muenhó ua kexile kikásane u sukula o izuatu iê, hé u zoua mu menha, o ku kiemba nʼa zele kiua. Maji-phe, uoso u kasana anga u kamba o ku di bonza nʼa zele, o muenhu ió mu kaẋi ka kionge a u batula-mu; mbata ua bheka lufuku ku dibhezelu dia Jihova: o menha a dibônzo (a zelesa) ka mu sangela-nâ ku thandu diê; ua kasana. Kienhiki ki kala kijila kiâ ki nangenena; o uoso u sangela o menha a dibônzo, u sukula o izuatu iê; o uoso u kuata ku menha a dibônzo, u kasana katé mu ngoloxi. O uoso ua kasana, kioso kia kuata ki kasana ue; o uoso ue dingi u mu babata u kasana katé mu ngoloxi. Ana Izalaiele, kilômbo kiâ kioso, anga a bhiẋila mu kikangalakata kia Zini, bhu mbeji ia kamoxi; mundu anga a bhanga izuua bhu Kadexi; Midiiana anga u fuila bhobho, hé a mu funda bhenhobho. Anga o menha phala o kilômbo, hé a kamba; bhenhobho mundu anga a di bhongolola mu kubalukila Mozé ni Alá. O mundu anga a zoka ni Mozé, hé a zuela, exi: Tamanu tua fuile, kioso o jiphange jetu ki jafu, bhu pholo ia Jihova! Phalaʼhi mua bheka o kilômbo kia ngene kia Jihova mu kikangalakatʼumu, ni tu fuile momo, ni etu ni ibhaku ietu? Phala-hi mua tu bhangesa kutunda mu Ijitu ni kubanda kunu, phala ku tu bheka o kididi kia iibha kiki? Kididi ki ki moneka mbutu, ki ki moneka jifiku, mba mivide, mba jilomá, mba menha ngó a kúnua, lémbue. Bhenhobho, ni Mozé ni Alá a tunda bhu pholo ia kilômbo, hé aia bhu muelu ua balaka ia kutakanena, anga a di ṗhudikila o jipholo bhoxi; hé o kubenha kua Jihova kua tukulukila. Jihova anga uambela Mozé, uixi: Katula mbangala, u bhongolole o kilômbo, ni eie ni phangʼié Alá, anga bhu mesu mâ, mu zuelela o ndangji o iene i bhane o menha mê; kienhiki mua-nda ku a katuila o menha mu ndanji, anga mua kà bhana kúnua ku kifuẋi ni ibhaku iâ. Kienhókio Mozé u katula o mbangala bhu pholo ia Jihova, kala kioso kia mu tendelela. Anga Mozé ni Alá a bhongoluela o mundu bhu ndanji, hé a a tangela, exi: Enu mua bhukumuka, kindala ivuenu: manhi o mu ndanjiʼumu ta tundisa-mu o menha phalʼenu? Bhenhobho Mozé u zangula o lukuaku luê, hé u beta luiadi ku ndanji, ni mbangala iê, anga mu tunda ndumba ia menha; o kilombo anga a nua ni ibhaku iâ. Maji o Jihova uambela Mozé ni Alá, uixi; Tala, mukonda mua kambe ku ngi xikana eme, phala ku ngi kôlesa bhu mesu ma anʼa Izalaiele, mukonda dia kienhiki ki mua-nda kubokuesa dingi o kilombo kiki mu ixi i nga a bhana. O iá ene o menha a Mediba, mukonda o anʼa Izalaiele a zoko ni Jihova; iú ua di monekena momuʼâ kuma Ukôla. Kia bhiti imʼiii, Mozé u katula jiphunga bhu Kadexi, u a tuma kua sobha ia idomo, uexi: Phangʼié Izalaiele uambe kiki: Eie uejiia o jiphaxi joso ji tua mu bhita na-ju, ni kioso o jitata jetu kia kulumukine ku Ijitu, etuʼetu tua tungu ndumba dia izuua mu Ijitu; ni kioso akua Ijitu kia tu bhanga jinga o usuéia, ni etu ni jitata jetu. Etuʼetu tua di kola kua Jihova, o muene iú uevu o dízui dietu, iú ua tumikisa anju iê, i ia tu katula mu Ijitu; o kiki-phe tuala bhabha bhu Kadexi, dibhata diasu o mbambe ni ixi ié. Tuehele-phe kubhita mʼoxi ié; ki tua-nda kubhita ku mábhia, mba mu isoka ikokʼé-ikoka; ki tu bhambuka ku kadilu, mba tui bhambuka ku kiasu, katé mu jimbambe jé tua somboka-mu. Maji-phe Idomo ua mu vutuila, uexi: Kana kubhita mʼoxi, mbebhu eme ki ngi tunde mu ku ku kauidila ni xibhata. Kienhokio-phe anʼa Izalaiele a mu kumbulula, exi: Etu tua-nda kubanda mu ikoka iatu, o ki ki kala eme ni ibhaku iami tu nua ku menha mé, o suilu iê eme ngi i futa; ki nga-nda kubhanga dingi kima, ngehele ngó kuendelʼami bhoxi. Maji muene-phe, uexi; Ku bhiti-mu. Idomo bhenhobho anga u mu tundila ni ndumba dia mundu, ni nguzu iavulu. Kienhiki kia ditunu Idomo kuenzela Izalaiele kubhita mu ixi iê; mukonda dia kiki Izalaiele uela kuengi, ua mu xi. Kia bhiti imʼiii, a katuka bhu Kadexi; anga o anʼa Izalaiele, o kilômbo kiâ kioso, eza bhu mulundu ua Hole. Anga Jihova uambela Mozé ni Alá bhu mulundu ua Hole, mu jimbambe ja Idomo, uixi: Alá a-nda ku mu bhongololuela kiá kuʼaia malembʼê, mukonda mu ixi i nga bhana anʼa izalaiele muene ka-nda ku bokona-mu, mbata mua xibhaka o kizuelu kiami bhu menha ma Mediba. Katula Alá ni Eliiazale, dia monʼê, uie-nâ ku thala ia mulundu ua Hole; Anga u mu zula o izuatu iê, hé u i zuika Eleazale dia monʼê; mukonda o Alá a-nda ku mu bhongoluela kuʼaia malembʼê, ua-nda ku fuila kuenhoko. Mozé hé u bhanga kala kia mu tendelela Jihova; mukonda a bande ku thala ia mulundu ua Hole, bhu mesu muene a kilômbo kioso. Anga Mozé u zula Alá o izuatu iê, hé u i zuika Eleazale dia Monʼê; Alá anga u fuila kuenhoko, bhu zokozoko dia mulundu; o Mozé-phe ni Eleazale a tuluka ku mulundu. O kilômbo kioso-phe, kioso kia mono kuila Alá ua fu, a dila Alá, mu makuinhi a tatu a kizuua, kiene-phe, o dibhata dioso kiá dia Izalaiele, kia ididi o thambi ia Alá. Kiki mukua Kanana, sobha Alade, ua tungu mu Sulu, kievu kuila Izalaiele uala kuijiia mu njila mua bhitile ilolo, u tunda mu kulua-nâ, amukuá anga ua kuta, aia-nâ, hutile jê. Izalaiele anga a di hambelela kua Jihova, exi: Se kidi muene u ngi bhana kifuẋi kienhiki bhu maku mami, jimbonge jâ ngi ji buidisa muene. Jihova anga uívua dízui dia izalaiele, u bhana akua Kanana bhu maku mâ, anga a a buidisa muene ni jimbonge jâ; mukáu uenhó anga a u luka Holoma. Anga a katuka bhu mulundu ua Hole, éla ia Kalunga Kakusuka, phala ixi ia Idomo a i kondoloke; kifuẋi anga ki thathamana muxima mukonda dia njila. Kifuẋi anga a longolola Nzambi ni Mozé, exi: Mukonda diahi ua tu katula mu Ijitu, ni tu fuile ngó mu kikangalakatʼumu? Ki mu moneka mbolo, ki mu moneka menha; ima ia maná iii ia tu kumu! Jihova anga u tumikisa jinhoka ja xixima kala túbhia; hé ji numata athu; ku Izalaeiele anga kúfua mundu uavulu. Kifuẋi anga eza kua Mozé, exi: Tua te kituxi, mukonda tua longolola Jihova ni eie; tu sambele kua Jihova, a tu katule jinhoka ja túbhia. Mozé anga u sambela o kifuẋi. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Iudika ue nhoka ia túbhia, u i tudike ku muẋi; ki bhita-phe kuma uoso a mu numata, kia tala-ku, u bhuluka. Mozé anga u iudika nhoka ia ngôndo, hé u i tudika ku muẋi; anga ki bhita muene; hé muthu a mu numata kuala nhoka, kia tala ku nhoka ia ngôndo, u bhuluka. Anʼa Izalaiele anga a katuka dingi; a ta kibangu mu Obote. Anga a tunda bhu Obote, a tula bhu Abhadimi a ta kibangu bhenhobho, mu kikangalakata, bhua lulama ni ixi ia Mouabhe, ku tundila dikumbi. Kutunda bhobho a tula mu honga ia Zelede. Kutunda bhobho, bhu Zelede, enda katé kia te kibangu kiâ ku sámbu dia Anone, mu kikangalakata ki tunda mʼoxi ia Mamodi; kuma mbambe honga ia None ni Mouabhe ni akua Amone. Kiene kia ki tela ku mukumbi ua ita ia Jihova, exi: Vehebe mu Sufale, Jihonga ja kutuka mu Anone, Dikenhe dia jihonga Di talela mu dibhata dia Hale, Di xamenena ku mbambe ia Mouabhe. Kutunda bhobho, a tula bhu Beele; bhene bhu kixima kia tange Jihova kua Mozé, uixi: Bhongolola kifuẋi kumoxi, eme ngʼa bhane menha. Bhenhobho Izalaiele emba mukumbi uâ, exi: Imbilenu-kiu! Fuafua, u kixima, Kixima kia kande ilamba, Adiakimi a vota o mavu, Mbasá bhu maku ni jimbangala ja ulamba uâ! Kutunda bhobho mu kikangalakata a tula bhu Matana; kutunda bhu Matana, eza bhu Nahaliiele; kutunda bhu Nahaliiele eza bhu Bamote; kutunda bhu Bamote, eza mu honga ia mukáu ua Mouabhe, bhu ditala dia mulundu ua Pixika, kifua bhene bhu thala-mu-ngongo. Izalaiele anga a tuma jiphunga kua Sihone, sobha ia akua-Amone, uixi: Ngʼehele kubhita mʼoxi ié; ki tu abhuka mu mábhia, kana, mba mu isoka ia mivide; ku menha a ixima ki tu nu-ku; tuendela ngó mu ikoka iatu, katé mu mbambe ié tua somboka-mu. Sihone-phe nguê kuehela Izalaiele kubhita mʼoxi iê; Sihone anga u bhongolola mundu uê; uia mu sota kutakana ni Izalaiele mu kikangalakata; u a sanga bhu Jahaze; u kuata kulua-nâ. Izalaiele anga u mu kuama ni mazu a xibhata; a mu-bua ixi iê, tundé mu Anone katé mu Jaboke, ni ku mbambe ia anʼa Amone tule; kuma ku mbambe ia anʼa Amone kua kolo, mbata a xiti ku ni kimbaka. Izalaiele anga a tambula jimbonge josuʼiji; Izalaiele anga a tunga mu jimbonge ja akua Amone, mu Hexebone ni tusanzala tuê tuoso. Kuma Hexebone mbanza ia Sihone, sobha ia akua Amone, ua luile kiá ni sobha ia kexile ku Mouabhe, iú ua mu bu o ixi iê katé ku Amone. A kua kuzuela o jisabhu kiene ki ene mu kuila, exi: Zenu ku Hexebone, mu i tunge! Tunga, kolesa dingi ngundu ia Sihone! Mbata ku Hexebone kua tundu túbhia, Mulengu mu mbanza ia Sihone. Hale dia Mouabhe uabhi, Ni jinganga ja matala ma Amone. Eie u Mouabhe, lamba dié! Mua bhondalala, enu mu akua hamba dia Kamu. Anʼé a mala a lenge, Anʼé a ahatu a a kutu, aii-nâ, Kua Sihone sobha ia akua Amone. Etu-phe tua ase muene; Hexebone ua jimi, Mbambe katé bhu Dibone, Tua a sengulula katé bhu Nofah, Túbhia tua bhiẋila mu Medeba. Kala kiki Izalaiele a tungu mʼoxi ia Mamodi. Mozé anga u tuma nda Jazele, anga a i tolola ni tusanzala tuê; o Mamodi a a sange-mu a a kaie. Mu kutunda-ku, a bandela njila ia Basane; Hoke sobha ia Basane anga u tunda, ni muene ni kifuẋi kiê kioso, mu kuluila bhu Dilei. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Ku mu kale ni uoma, kuma nga mu bhana bhu maku mé, ni mundu uê uoso, ni ixi iê; u mu bhanga kala ki ua bhange Sihone, sobha ia Mamodi, ni mbanza iê ia Hexebone. Anga a mu jibha ni anʼê a mala, ni kifuẋi kiê kioso, katé ki kua mu xala muthu; anga a bhingana mʼoxi iê. Anʼa Izalaiele anga enda dingi, a ta kibangu mu dinhana dia Mouabhe, bhu mbandu ia Njolodá, sámbua dia lulama ni Jedikó. Balake monʼa Zipolo, kia zubha kumona ioso ia bhange Izalaiele ku akua Mamodi. Mouabhe u kala ni uoma uavulu mukonda dia kifuẋi kiki, kuma avulu; Mouabhe anga u bhondalala mukonda dia anʼa Izalaiele. Mouabhe anga u ambela makota ma Midiiane, uixi: Mua-nda kumona, kilômbo kiosuʼiki a-nda kulesa mu jimbandu jetu, kala ngombe ki i lesa iangu ku mukáu. Balake monʼa Zipolo muene sobha ia Mouabhe izuua ienhoio. Anga u tuma jiphunga kua Balamu monʼa Beola, bhu Petolo, bhu mbandu ia njila, iene ixi ia undundu uê, phala ku mu kolomona, uixi: Kunu-ze kueza kituxi kia tundu mu Ijitu; a tula ixi ioso, o bhua tula a ngi zukama kiá. Iza-phe, nga ku diondo, kituxi kiki u ngi tele-nâ mázui; kuma a ngi tundu mu nguzu; sumba ngʼa Ienda o ku a beta, ni ku a kaia mʼoxi; kuma ngejiia kuila eie uoso u mu zediuisa u kala ni kuzediua muene, uoso u mu ta mázui, mukua mázui muene. Makota ma Mouabhe, ni makota ma Midiiane, anga a suluka, ni mikolomono ia uanga a i ambata; anga eza kua Balamu a mu kunda maka ma Balake. Muene anga ua ambela, uixi: Zekenu hanji usuku ua lelu; ngʼijiie ku mi vutuila kioso ki ngʼivua eme kua Jihova; ilamba ia Mouabhe anga a zeka ni Balamu. Nzambi anga uiza kua Balamu, uixi: Iá akua-hi uala-nâ mʼonzo? Balamu anga u ambela Nzambi, uixi: Balake, monʼa Zipolo, sobha ia akua Mouabhe, ua ngi tumikisa-nâ, uixi: Kunu-ze kueza kituxi kia tundu mu Ijitu, a tula ixi ioso; iza-phe u ngi tele-nâ mázui; sumba ngi lenda kulua-nâ, ni ngʼa a kaie. Nzambi anga u ambela Balamu, uixi: Kana kuia-nâ; ni kituxi kiki kana ku a ta mázui; kuma ala ni kuzediua. Kúkia ni kimene Balamu u balumuka, u ambela ilamba ia Balake, uixi: Vutukenu kʼoxi ienu; Jihova ua ditunu ku ngehela kuia ni enu. Ilamba ia Mouabhe anga a balumuka, a vutuka kua Balake, exi: Balamu ua ditunué kuiza ni etu. Balake anga u tuma-ku ilamba iamukuá, a beta kuvula, a beta kijingu, akuâ a tuamene kuia, ndenge. Anga eza kua Balamu, a mu ambela, exi: Eme Balake dia Zipolo, uambe kuma, ki bhu kale kima ki ku fudisa kuiza kokuami, nga ku diondo, ngi ku bhanga ujitu uavulu, kioso ki u ngi xinda ngi ki bhanga; izá-phe, nga ku diondo, kituxi kiki u ngi tele-nâ mázui. Balamu anga u vutuila kua akalakadi a Balake, uixi: Balake né ua ngi bhana inzu iê iezala phalata ni ulu, ki ngi tena kusomboka kizuelu kia Jihova, Nzambi iami, mu bhanga kima kiofele mba kia dikota. Inda-phe zekenu usuku ua lelu, nga mi diondo, ngʼivue dingi kioso ki ngʼambela Jihova. Nzambi anga uiza kua Balamu mu usuku, u mu ambela, uixi: Mala iá hé eza ku kuixana, balumuka, uie-nâ; ki kale-phe kizuelu kioso ki ngi ku tangela, kiene ki u bhanga. Kúkia ni kimene, Balamu u balumuka, u zuika bulu iê ia mukaji, uila kumoxi ni ilamba ia Mouabhe. Njinda ia Nzambi anga i uama kia mu mono uaii; anju ia Jihova anga u mu batuila mu njila, ua di bhange nguma. Tala, Balamu hé uia ni kuenda mu njila, ua sambela ku bulu iê, ni abhikʼé kiiadi a muia-nê kumoxi. Bulu anga i mona anju ia Jihova uemana mu njila, xibhata iê ua i tomona, ua i kuata bhu lukuaku; bulu anga i xia mu njila iia mu iangu; Balamu anga u i beta phala ku i bheka dingi mu njila. Maji o anju ia Jihova phe anga uimana dingi bhua phophama o njila, mu kaẋi ka isoka ia mivide, bhuedi kuku lumbu, kuku lumbu. Bulu anga i mona o anju ia Jihova, hé i di xinina kulumbu, anga Balamu i mu xinina kinama ku lumbu; Balamu anga u i beta dingi. Anju ia Jihova anga uia dingi ku pholo, uimana kididi kia phophama, ki bhuala ngó bhu uebhela, né ku dilu né ku kiasu. Bulu anga i mona anju ia Jihova, anga i bulukutila mu njila muene; Balamu anga njinda i mu kuata; bulu u i beta ni mbangala. Bhenhobho Jihova anga u jikula o dikanu dia bulu anga i ambela Balamu, iexi: Nga ku bhange-hi, ua ngi beta lutatu luosʼulu? Balamu anga u ambela o bulu, uixi: Mukonda ua mu ngi tonokena; tamanu nga kexile ni xibhata bhu maku, hinu ngeji ku ku jibha. O bulu anga i ambela Balamu, iexi: Mbebhu kʼeme muene ngi bulu ié ua ngi vu, uene ku ngi sambela kiá tundé okulu katé mu kizuua kia lelu? Ua ngi muene kiá ni ku ku bhanga kiki? Muene anga u vutula, uixi: Kana. Jihova anga u tonesa mesu a Balamu, u mona anju ia Jihova uemana mu njila, ua mu zengela xibhata iê; anga u bhetama, u ta pholo iê bhoxi. Anju ia Jihova anga u mu ambela, uixi: Bulu iê ua i betela-hi lutatu luosʼulu? Talesa, nga tundu mu ku ku fudisa, mukonda njila ié nga i mono ia kuxibhaka ku pholo iami. Bulu-phe ia ngi mono, ia ngʼebha kiá lutatu; hé ki iene ku ngʼebha, ni kidi kiene hinu nga ku jibha, bulu iene ieji kuxalé ni muenhu. Balamu anga u zuela, uixi: Nga te kituxi; kuma ki nga kʼijidile kuila eie ua ngʼimanena mu njila; kiki-phe hé kia ku iibhila, zá ngi vutuke ku nga tundu. Anju ia Jihova phe uixi: Ndeie kiá ni mala enhó; kikale-phe kizuelu kioso ki ngi ku ambela, kiene ki u zuela. Balamu anga uia ni ilamba ia Balake. Balake-phe ki evu kuma Balamu iú uiza, u tunda mu ku mu kauidila bhu mbonge ia Mouabhe, iala bhu mbambe ni Anone, bhene bhu suke ia mbambe iê. Balake anga u ambela Balamu, uixi: Ki nga tumu makidikidi ku ku kolomona? Kuejila-hi ki nga kuixana? Manhi ki nga ki soko ku ku bhanga ujitu uavulu? Balamu anga u vutila Balake, uixi: Ngeza-phe kiá muene; maji né ki ngezʼiki, ngala ni kutena kua kima kuila ngi zuela? Kioso kizuelu kia ngi te Nzambi mu kanu, kale kiene ki ngi zuela. Balamu anga uila kumoxi ni Balake, hé a bhiẋila bhu Kidiata-Huzote. Balake anga u satela-bhu jingombe ni jimbudi, u tumikisa makânda kua Balamu ni ilamba aia-nê kumoxi. Kúkia ni kimene, Balake u katula Balamu, u mu bheka bhu thala dia Baale; bhenhobho u mona ngó tumbalumbalu tua suku-ku ku kifuẋi. Balamu anga u uambela Balake, uixi; Ngi tungile bhabha sambuadi dia kalatódio, u ngi hingile sambuadi dia ngombe ni sambuadi dia ilumbe ia jimbudi. Balake anga u bhanga kala kia mu ambela Balamu, ni Balake ni Balamu anga a satela Kalatódio ngombe ni kilumbe, kalatódio ngombe ni kilumbe. Balamu anga u ambela Balake, uixi: Sata ié ia kuoha u i imanena kiá; eme ngiie bhobho; sumba Jihova ngi takana-nê; kioso-phe kia ngʼidikiza, ngi ku tangele. Anga uia bhu tala diengi. Nzambi anga u takana ni Balamu, o Balamu u mu ambela, uixi: Nga iudika sambuadi dia kalatódio, kalatodio ni kalatódio nga satela-ku ngombe ni kilumbe. Jihova anga u ta kizuelu mu kanu dia Balamu, uixi: Vutuka kua Balake, u zuele kienhiki. Anga u vutuka kua muene, u mu sanga iú uemanʼú bhu mbandu ia sata iê ia kuoha, ni muene ni ilamba ioso ia Mouabhe. Anga u kuata kifika kiê, uixi: Balake dia sobha ia Mouabhe ua ngi takana ku Alame, Mouabhe ua ngi kolomona muene ku milundu ia thunda, uixi: Zá u ngi bhubhidile Jakobo, uta muene mázui kua Izalaiele. Ngi bhubhidila kiebhi, Nzambi ka mu bhubhidila? Mázui a kuata kiebhi, Jihova ka a te? Tundé ku thandu dia matadi nga mu mono, ku milundu ngi mu tala iuná; kifuẋi kiê, kifuẋi kia di tungidila, ka moneka akuâ a soko-nâ. Nanhi u alula Jakobo, avulu kala fufuta ia mavu? U tanga ngó mbandu ia kauana ia Izalaiele? Ngi fue ufuilu ua athu aiuka, dizumbukilu diami di soke ni dia muene. Balake anga u ambela Balamu, uixi: Ua ngi bhange kiebhi? Nga ku kolomona phala jinguma jami u ngi tele-nâ mázui, mbé u a ta dingi kizediuise muene! Muene anga u vutula, uixi: Manhi ngi kamba kukaiela kioso kia ngi te Jihova mu kanu? Balake anga u mu ambela, uixi: Iza-ze, ngi ku bheke kididi kiamukuá, bhu ua muena; ua mona-phe ngó sungu ia kibangu kiâ, ku a mone ene oso; bhenhobho bhene bhu u ngi tela-nâ mázui. Anga u mu bheka mu mukáu ua Zofimi bhu thala ia Píxika, u tungila-bhu dingi sambuadi dia kalatódio, kalatódio ni kalatódio u satela-ku ngombe ni kilumbe. Anga u ambela Balake, uixi: Sata ié ia kuoha u i imanena bhenhabha, ngi takane ni Jihova koko. Jihova anga u takana ni Balamu, u mu ta kizuelu mu kanu, uixi: Vutuka kua Balake, u zuele Kienhiki. Anga u vutuka kua muene, u mu sanga iú uemanʼú bhu mbandu ia sata iê ia kuoha, ni ilamba ia Mouabhe emana-nê. Balake, uixi: Jihova ua zuela kiebhi? Anga u kuata kifika kiê uixi: Balumuka, Balake, uívue; bhulakana, u Zipolo dia mona. Nzambi ki muthu, kuila u ta makutu. Ki monʼa muthu, kuila u zuela luiadi. Kima kiambe, u kamba ku ki bhanga? Kia mu bhiti bhu dimi, u aluluka? Iala-ze, a ngi tumu kuta kizediuise; ua a zediuisa muene, ki ngi tena ku a vutula. Ka mono kubhukumuka kua Jakobo; ka mono ikuma kua Izalaiele; Jihova, Nzambi iê, ua tungu-nê, o muʼaxaxe ka uivua-mu nzôngo ia sobha ala ku mu kola. Nzambi ua a katula mu Ijitu; nguzu uala na-iu uila ia phakasa. Kua Jakobo uanga ki u tena-ku! Kua Izalaiele né a zambula, lémbue! Mu tumbula Jakobo ni Izalaiele, ela muene: Nzambi kukalakala kuahi! Kifuẋi kiê a balumuka kala mama ia hoji, mba, ndumbe ia hoji kia lundumuka; ka zeka ngó sé kudia mbole, anga u nua manhinga ma tunda ku isasu. Balake anga u ambela Balamu, uixi: Kalé kiá, kana ku a ta mázui, kana ku a ta kizediuise. Balamu-phe u vutuila Balake, uixi: Ki ngi ku tangela-kiu, ngixi: Kale kioso ki zuela Jihova, eme kiene ki ngi bhanga? Balake anga u ambela Balamu, uixi: Iza hanji, ngi ku bheke kididi kiamukuá; sumba ki uabhela Nzambi, u ngi tele-nâ mázui koko ku tuia. Balake anga u bheka Balamu bhu thala ia Peole, kua lulama ni kikangalakata. Balamu anga u ambela Balake, uixi: Ngi tungile-bhu sambuadi dia kalatódio, u ngi lungile bhabha sambuadi dia tungombe ni sambuadi dia ilumbe ia jimbudi. Balake anga u bhanga kala kia mu ambela Balamu, kalatódio ni kalatódio a satela-ku ngombe ni kilumbe. Balamu kia zubha kumona kuma Jihova kia mu uabhela kuzediuisa Izalaiele, kaii dingi kala mʼokulu kutala isuma, u lunga pholo mu kikangalakata. Balamu anga u bhetula mesu, u mona Izalaiele, kia te kibangu kiâ ku miji-miji; Nzumbi ia Nzambi anga i mu tula. U kuata kifika kiê, uixi: Zuela, u Balamu dia monʼa Beola, zuela, u mukua diesu dia kumona, u zuela, ió uevu maka ma Nzambi, u mona kisukila kia Muteni-a-ioso, uia ku kiambu, maji mesu a tono; Kuuabha kuahi! Jibalaka jé, Jakobo! Kuiuka kuahi, mabhata ma Izalaiele! Ma di zale kala jihonga jauisu, kala mabhia mazukamena ku ngiji, kala miẋi ia mixitu ia phaphe Jihova, kala miẋi ia misédulu bhu mbandu ia menha. Itabhu iê i subhajaka menha, mbutu iê a i kuua ku menha mavulu, sobha iê u tunda Akake mu kijingu, utuminu uê u zangalala. Nzambi ua mu katula mu Ijitu; uala ni nguzu kala phakasa; ifuẋi iamukuá u i dia, andala a bhânga-nê, ifuba iâ u i bukujula, u a asa muene mifula ié. Ua butama, ua zeka kala hoji, mamʼa hoji mukuâ; nanhi u mu lokalala? A-zediue oso a ku zediuisa, a a bhubhidile oso a ku bhubhidila. Bhenhobho Balake njinda i mu kuata ia Balamu, u beta makanda a maku; Balake anga u ambela Balamu, uixi: Nga ku kolomona phala jinguma jami u ngi tele-nâ mázui; ua mono-phe, ua a te kizediuise kioso, mu lutatu luosʼulu! Muangana-phe kiá uie kʼoxi ienu ku ua tundu; eme ngʼambele ku ku bhanga ujitu uavulu, maji ua mono Jihova ua ku fudisa-u. Balamu anga u ambela Balake, uixi: Ki ngi ki tangelele ku jiphunga jé, jele ku ngi takana, ngixi: Balake né u ngi bhana inzu iê iezala phalata ni ulu, ki ngi tena kusomboka kizuelu kia Jihova, mu bhanga kima kiauabha mba kiaiibha kia muxima uami; kioso kizuelu kia ngi bhana Jihova, ki kiene ki ngi zuela? Kiki-phe, ngiia kiá koʼkuetu; imana-phe, ngi ku tangele kioso o kifuẋi kiki ki kia kà bhanga ku kifuẋi kié izuua ia hádia. Anga u kuata kifika kiê uixi: Zuela, u Balamu dia monʼ a Beola, Zuela, u mukua diesu dia kumona; u zuela ió uevu maka ma Nzambi, uejiia ni uijidilu ua Suke-ku, u mona kisukila kia Muteni-a-ioso; uia ku kiambu, maji mesu a tono; nga mu mono, maji ki lelu; bhu nga mu muena, ki bhabha; kua kà tunda théthembua mua Jakobo ku kala mbasá muʼaxaxi ka Izalaiele, Mouabhe a ka mu beta mbandu ni mbandu, akua jimvunda a kà a xinina bhoxi, ana oso a Sete a kà a jikinisa Idomo u di bhanga mbole iê, ni Siiele kiómuene, kua iá a mu kexile jinguma jê, kioso Izalaiele kia kà bhanga undanda. Mua Jakobo mua kà tunda ngûngu, u tumina, ua kà buidisa oso a subhuka mu jimbanza. Anga u tala kua Amaleke, u kuata kifika kiê, uixi: Amaleke ua kexile ku pholo, ku ifuẋi ioso; maji o ku dizubhilu kua kàia-phe, u buika. Anga utala akua Kene, u kuata kifika kiê, uixi: Bhua kolo muene bhu ua tungu, kikalanga mukuâ, ku ditadi dia kipena, kiene kimoxi, mukua Kene hinu a mu sengulula, hadia, Asula u ku kuta hé u ku ambata. Anga u kuata dingi kifika kiê, uixi: Aiué! Ebhi-phe a kà kala-ku, kizuua Nzambi kia kà bhanga kiki? Kua kà tunda jinaviiu ku kibumu kia Kitimi, a kà tatesa Asula, a kà tatesa ue Ebele, kuma muene ue a kà mu buidisa. Balamu anga u balumuka-bhu, uenda, u vutuka ku bhata diâ; Balake ue uela ni njila iê. Izalaiele anga a kala bhu Xitimi; kifuẋi anga a kuata kubhanga undumbu ni anʼa ahatu a Mouabhe; kuma a exana ku jisata ja mahamba mâ; kifuẋi anga a dia, a fukamena nzambi jâ. Izalaiele kifua a di bande kua Baale-peole; njinda ia Jihova anga i uama ia kuatela Izalaiele. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Kuata Makota oso ku kifuẋi, a bhange kiki, u a nhenge bhu pholo ia Jihova, mu muanha uatu, phala njinda iavulu ia Jihova i ile kuengi. Mozé anga u ambela afundixi a Izalaiele, uixi: Jibhenu kala muthu athuʼê oso a di bande kua Baale-peole. Bhenhobho, bhu kala muthu ku anʼa Izalaiele, u bheka muʼaxaxi ka jiphange jê, muhatu mukua Midiiane, ku mesu muene a Mozé ni ku mesu a kilômbo kioso kia anʼa Izalaiele, kioso kiala kudila bhu muelu ua balaka ia kutakanena. Finehase, monʼa Eleazale, monʼa nganga Alá, kia ki mono, ua balumuka muʼaxaxi ka kilômbo, u kuata ngumba bhu lukuaku luê; u kaiela diiala dienhidi dia Izalaiele katé mu balaka, u toma kiiadi kiâ, ni diiala dia Izalaiele ni muhatu, mu mala muene. Kiene kia sukika kibhuika, kia kuatele kiá anʼa Izalaiele. Afu-phe ku kibuika kienhókio makuinhi aiadi a midi ni midi jiuana. Jihova anga u ambela Mozé, uixi; Finehase, monʼa Eleazale, monʼa nganga Alá, muene uebhesa njinda iami iandekela kukuata Izalaiele, kuma kituxi muʼaxaxi kenu kia mu iibhila kala eme ki kia ngi iibhila, kiene kia ngi fudisa kubuikisa anʼa Izalaiele, kuma kia ngi iibhila kiavulu kia bhange. Kala kiki, u mu ambela; Nga bangana-nê kikutu kia uembu; ki kala kia muene, ni anʼê a mu bhingana, kikutu kia unganga u nangenena; kuma ua kexile ni muanu ua kuzokela Nzambi iê, iú ua bhitisa kiamenga phala anʼa Izalaiele. Diiala dienhidi a mu jibhila kumoxi ni muhatu mukua Midiiane, dijina diê Nzidi, monʼa Salu, kilamba mu dibhata dia jitata ku muiji ua Ximinhá. Muhatu mukua Midiiane, dijina diê Kosbi monʼa Zule; tatʼâ kilamba ue mu dibhata dia jitata ku Midiiane. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Akua Midiiane mu a tatesa, mu a kuame, kuma ene a mi tatesa ni midiangu iâ ia mi tobhesa na-iu mu mulonga ua Peole, ni mu mulonga ue ua Kosbi, monʼa kilamba kia Midiiane, phange iâ ia muhatu, a mu jibhile kizuua kia kibuika mu mulonga ua Peole. Mu kukala, kia zubha kubhita o kibuika kienhókio, Jihova u ambela Mozé ni Eleazale, monʼa nganga Alá, uixi: Alula dingi kilômbo kioso kia anʼa Izalaiele, oso ala mu makuinhi aiadi a muvu, mba ku makuinhi aiadi a muvu kua di te, ku mabhata ma jitata jâ, oso makuenze a Izalaiele a tena kuia ku ita. Ni Mozé-phe ni Eleazale, nganga, hé a zuela-nâ mu dinhana dia Mouabhe, bhu mbandu ia Njolodá, sámbua dia lulama ni Jedikó, exi: Alulenu kifuẋi, ala mu makuinhi aiadi a muvu, mba kua di te; kala kia tumu Jihova kua Mozé, ni ku anʼa Izalaiele, a tundu mʼoxi ia Ijitu. Lubene, muene phande-kumbi ia Izalaiele; anʼa Lubene a mala Hanoko ua bhanga dibhata dia akua Hanoko; Palu ua bhanga dibhata dia akua Palu; Hezelone ua bhanga dibhata dia akua Hezelone; Kami ua bhanga dibhata dia akua Kami. Iá ene mabhata ma anʼa Lubene; o kialula-mu, a bhana makuinhi auana a midi, ni midi jitatu, ni hama sambuadi ni makuinhi atatu. Palu uavu anʼê a mala, Eliiaba: Eliiaba, anʼê a mala, Nemuuele, ni Datane, ni Abilamo. Ene Datane ni Abilamu a di tungula mu kionge; a kitukila Mozé ni Alá kumoxi ni kibuka kia Kola, kia kitukila Jihova, mavu anga a jikuka, a a minha kumoxi ni Kola, kiafu kibuka kiókio; thembu iene imoxi kia bhi ku túbhia hama jiiadi ja mala ni makuinhi atanu, anga a di bhanga kijimbuete. Kienhiki-phe anʼa Kola kafu, kana. Anʼa Ximinhá a mala ku mabhata mâ: kua Nemuuele ua bhanga dibhata dia akua Nemuuele; kua Jamini ua bhanga dibhata dia akua Jamini; kua Jakini ua bhanga dibhata dia akua Jakini; kua Zelehe ua bhanga dibhata dia akua Zelehe; Saúlu ua bhanga dibhata dia akua Saúlu; enhá ene o mabhata ma anʼa Ximinhá, makuinhi aiadi a midi ni midi jiiadi ni hama jiiadi. Anʼa Ngade a mala ku mabhata mâ: kua Zefoni ua bhanga dibhata dia akua Zefoni; kua Hangi ua bhanga dibhata dia akua Hangi; kua Suni ua bhanga dibhata dia akua Suni. Kua Ojini ua bhanga dibhata dia akua Ojini; kua Edi ua bhanga dibhata dia akua Edi; kua Alodi, ua bhanga dibhata dia akua Alodi; kua Adeli, ua bhanga dibhata dia akua Adeli. Enhá ene o mabhata ma anʼa Ngade, a alula-mu a tena makuinhi auana a midi ni hama jitanu. Anʼa Juda a mala: Hele ni Onane; Hele ni Onane-phe, a fuila mʼoxi ia Kanana. Anʼa Juda a mala ku mabhata mâ: kua Selahe ua bhanga dibhata dia akua Selahe; kua Peleze ua bhanga dibhata dia akua Peleze; kua Zelehe ua bhanga dibhata dia akua Zelehe. Anʼa Peleze a mala: Kua Hezelone ua bhanga dibhata dia akua Hezelone; Hamule ua bhanga dibhata dibhata dia akua Hamule. Enhá ene o mabhata ma Juda, a alula a tena makuinhi sambuadi a midi, ni midi jisamanu, ni hama jitanu. Anʼa Isakale a mala ku mabhata mâ: Kua Tola ua bhanga dibhata dia Tola; kua Puvah ua bhanga dibhata dia Puvah; kua Jasube ua bhanga dibhata dia akua Jasube; kua Ximidiioni ua bhanga dibhata dia akua Ximidiioni; enhá ene mabhata ma Isakale, a alula a tena makuinhi asamanu a midi ni midi jiuana, ni hama jitatu. Anʼa Nzebulone a mala ku mabhata mâ: kua Selede ua bhanga dibhata dia akua Selede; kua Elone ua bhanga dibhata dia akua Elone; kua Jaheleele ua bhanga dibhata dia akua Jaheleele. Enhá ene o mabhata ma anʼa Nzebulone, a alula a tena makuinhi asamanu a midi ni hama jitanu. Anʼa Zuze a mala ku mabhata mâ: Manasa ni Ifalaimi. Anʼa Manasa a mala: kua Makidi ua bhanga dibhata dia akua Makidi; Makidi u vuala Ngiliiade: kua Ngiliiade ua bhanga dibhata dia akua Ngiliiade. Anʼa Ngiliiade a mala: kua Iezele ua bhanga dibhata dia akua Iezele; kua Heleke ua bhanga dibhata dia akua Heleke; kua Axidiiele ua bhanga dibhata dia akua Axidiiele; kua Xikeme ua bhanga dibhata dia akua Xikeme; kua Semida ua bhanga dibhata dia akua Semida; Hefele ua bhanga dibhata dia akua Hefele. Zelofadi-phe monʼa Hefele, ua diiala, anga u vuala ahatu oso, ka moneka monʼa diiala; anʼê a ahatu majina mâ Makala, ni Noué, Hokala, Midika, ni Tidiza. Enhá ene mabhata ma Manasa: A alula a tena makuinhi atanu a midi ni midi jiiadi, ni hama sambuadi. Enhá anʼa Ifalaimi a mala ku mabhata mâ: kua Sutela ua bhanga dibhata dia akua Sutela; kua Bekele ua bhanga dibhata dia akua Bekele; Kua Tahane ua bhanga dibhata dia akua Tahane. Anʼa Sutela a mala enhá: Kua Elane ua bhanga dibhata dia akua Elane. Enhá ene mabhata ma anʼa Ifalaimi, a alula a tena makuinhi atatu a midi ni midi jiiadi, ni hama jitanu. Iá ene anʼa Zuze ku mabhata mâ. Anʼa Bejamí a mala, ku mabhata mâ: Kua Bela, ua bhanga dibhata dia akua Bela; kua Haxibele, ua bhanga dibhata dia akua Haxibele; kua Ahilamu, ua bhanga dibhata dia akua Ahilamu; kua Sufami, ua bhanga dibhata dia akua Sufami; kua Hufami, ua bhanga dibhata dia akua Hufami. Anʼa Bela a mala, Alede ni Naamane: kua Alede, ua bhanga dibhata dia akua Alede; Naamane ua bhanga dibhata dia akua Naamane. Enhá ene anʼa Bejamí ku mabhata mâ; a alula a tena makuinhi auana a midi ni midi jitanu, ni hama jisamanu. Enhá anʼa Dane a mala ku mabhata mâ: Kua Xuhamu, ua bhanga dibhata dia Kua Xuhamu. Enhá ene o mabhata ma Dane, kala kia tokala mu kuvuadiua kuâ, mu mabhata mâ. Mabhata moso ma akua Xuhamu, a alula a tena makuinhi asamanu a midi ni midi jiuana, ni hama jiuana. Anʼa Asele a mala ku mabhata mâ: Kua Imnahe, ua bhanga dibhata dia akua Imnahe; kua Ixivi, ua bhanga dibhata dia akua Ixivi; kua Bediia, ua bhanga dibhata dia akua Bediia. Anʼa Bediia, a mala: kua Hebele, ua bhanga dibhata dia akua Hebele; kua Malakiiele, ua bhanga dibhata dia akua Malakiiele. Monʼa Asele ua muhatu dijina diê Seia. Enhá ene o mabhata ma anʼa Asele, a alula a tena makuinhi atanu a midi ni midi jitatu, ni hama jiuana. Anʼa Nafitali a mala ku mabhata mâ: kua Jaziiele, ua bhanga dibhata dia akua Jaziiele; kua Nguni ua bhanga dibhata dia akua Nguni; kua Jezele, ua bhanga dibhata dia akua Jezele; kua Xileme ua bhanga dibhata dia akua Xileme. Enhá ene o mabhata a Nafitali, a alula a tena makuinhi auana a midi ni midi jitanu, ni hama jiuana. Iá ene a alula ku anʼa Izalaiele, a tena hama jisamanu ja jimidi ni midi imoxi, ni hama sambuadi ni makuinhi atatu. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Enhá ene u u uanena ixi ia undundu uâ, u kaiela kioso kia bhana majina mu dialuilu. Ala kota mu kuvula ni undundu uâ u kala kota, ala ndenge mu kuvula ni undundu uâ, u kala ndenge; undundu a u sokesa ni dialuilu diâ. Maji-phe ixi a i uana ku muondona a lundula mu majina a mabhata a jitata jâ. Kulundula ku tunda mu muondona, kioso kia uanena iá avulu ni iá a tolo. Enhá ene a alula ku Jilevita, ku mabhata mâ: kua Ngelexone, ua bhanga dibhata dia akua Ngelexone; kua Kohate, ua bhanga dibhata dia akua Kohate; kua Meladi, ua bhanga dibhata dia akua Meladi. Enhá o mabhata ma Levi: akua Libini, akua Hebolone, akua Mahaline, akua Muxi, akua Kola. Kohate u vuala Analá. Analá, muhatuʼê dijina diê Jakobede, monʼa Levi ua muhatu; Levi ua mu vualela mu Ijitu; Jakobede, muhatu ua Analá, anga u mu vualela Alá, ni Mozé, ni Midiiana, phange iâ ia muhatu. Alá anga u vuala Nadabe ni Abihu, ni Eleazale, ni Itamale. Nadabe ni Abihu anga a fua ki ejiie ni túbhia tuengi bhu pholo ia Jihova. Kia alula a tena makuinhi aiadi a midi ni midi jitatu, mala oso ala mu mbeji imoxi, mba kua di te kiá; kuma ene ka alula mu anʼa Izalaiele ni akuâ, mukonda ene ka a bhana undundu ua kima mu anʼa Izalaiele. Enhá ene a alula kuala Mozé ni nganga Eleazale; alula anʼa Izalaiele, mu dinhana dia Mouabhe, bhu mbandu ia Njolodá, sámbua dia lulama ni Jedikó. Maji-phe mudiâ, ni muthu ngó kala-mu ua bokuene mu dialuilu dia bhangele Mozé ni Alá, kia alula anʼa Izalaiele mu kikangalakata kia Sinai. Mukonda Jihova ua ki ambele, uixi: Enhá kidi muene a kà fuila mu kikangalakata. Ni muthu ngó ka subhuka-ku, kale ngó Kalebe dia Jefune ni Josuué dia Nune; ene ngó a subhuka. Bhenhobho ana a Zelofadi a ahatu eza, Zelofadi-phe muene monʼa Hefele, monʼa Ngiliiade, monʼa Makidi, monʼa Manasa, ku mabhata ma Manasa monʼa Zuze; ana ahatu enʼiá majina mâ: Makala, ni Noué, ni Hokala, ni Midika, ni Tidiza. Anga emana bhu pholo ia Mozé, ni bhu pholo ia nganga Eleazale, ni bhu pholo ia ilamba ioso ia kilômbo, bhu muelu ua balaka ia kutakanena, hé a zuela, exi: Tatʼetu ua fuila mu kikangalakata; ka di bandele-phe kua ió a bhukumukina Jihova, o kibuka kia Kola; ua di fuila ngó ni ituxi iê muene; ka xi monʼa diiala. Dijina dia tatʼetu-phe di jimukina-hi mu kaẋi ka dianda diê, mukonda dia kukamba monʼa diiala? Etu uetu tu bhane ue undundu uetu, kumoxi ni jiphange ja tatʼetu ja mala. Mozé anga u bheka maka mâ bhu pholo ia Jihova. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Anʼa Zelofadi, a ahatu, a zuela kiambote; u a bhana muene kulundula kumoxi ni jiphange ja tatʼâ; undundu uoso ua xi tatʼâ, u bhite kua ene. Uá kambela ue anʼa Izalaiele kuma, hé bhu kala muthu uafu, ka xi monʼa diiala, undundu uê monʼê ua muhatu u u lundula. O kia kamba mona ua muhatu, undundu uê mu u bhana jiphange jê ja mala. O kia kamba jiphange jê ja mala, undundu uê mu u bhana jiphange ja tatʼâ, ja mala. O tatʼâ ue, kia kamba jiphange ja mala, undundu uê mu u bhana ndandu iê uoso ua mu tokala, uoso ua mu zukama mu undandu, muene u u lundula; ku anʼa Izalaiele ki kala kijila kia kutetutula milonga, kala kia tumu Jihova kua Mozé. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Eie u banda mu mulundu iú ua Abadimi, o ixi i ngi bhana anʼa Izalaiele u i muena ku sámbua. O ki u zubha ku i mona, eie ue a ku bhongolola ku malembʼê, kala phange ié Alá kia mu bhongolola. Mukonda mua kambe kutumaka kizuelu kiami mú kikangalata kia Zini, kia bhiti mvunda ia kilômbo, enu mua kambe ku ngi kôlesa ku mesu mâ, bhua fuafuela menha. (Ene o menha a Medibah, bhu Kadexi, mu kikangalakata kia Zini.) Mozé anga ua ambela Jihova, uixi: Jihova, Nzambi ia jinzumbi ja xitu ioso, a xinde muthu, u xala mu kulanga o kilômbo, a a kale ku pholo mu kutunda ni mu kubokona, a a songuele mu njila, a a bhiẋidise kididi, mbebhu kilômbo kiangene kia Jihova ki ki kale kala jimbudi ja kambe mubidi. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Kuata Josuué dia Nune, diiala uala ni Nzumbi moxi diê, u mu tule lukuaku lué ku thandu; u mu bheke bhu pholo ia nganga Eleazale, ni bhu pholo ia kilômbo kioso, u mu tendelele bhu pholo ia ene oso. Ku kijingu kié u katula-ku, u ta kua muene, phala kilômbo kioso kia anʼa Izalaiele a mu tumake. Muene uimana bhu pholo ia nganga Eleazale, o ió u kala mu ku mu zambuila, muzambu ua Udimi kua Jihova, hé bhu kala kutunda, kizuelu ki tunda kua muene; hé bhu kala kubokona, kizuelu ki tunda kua muene; ni muene ni ana oso a Izalaiele kumoxi, kilômbo kiê kioso. Mozé anga u bhanga kala kia mu tumu Jihova; u kuata Josuué, u mu bheka bhu pholo ia nganga Eleazale, ni bhu pholo ia kilômbo kioso; anga u mu tula maku u mu tendelela, kala kia tumu Jihova kua Mozé. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Tuma anʼa Izalaiele, ua a tangela, kuma: Ujitu uami, kúdia kuami kua jisata ja kuoha, ni dizumba diami diambote mu kala ni muanu ua ku ngi bhakuila-ju mu thembu ioso ia tokala. Ua kà a tangela kiki: Sata iami ia kuoha i mu satela Jihova, ienʼiii: Tumbudi tua jindumbe, tua muvu umoxi, ki tu moneka dixaka, kizuua tuiadi, kizuua tuiadi, mu sata ia kuoha ia izuua ioso. Mbudi imoxi mu i sata mu kimene, mbudi ia mukuá mu i sata mu ngoloxi; ni kakuinhi ka efah ka fuba ia kábhia, (ia uabha kiambote), ia sata ia mákudia, iólunge ni mbandu ia kauana ia hine ia maji ózunze. Kifua sata ia kuoha ia izuua ioso, ia mi lekelela ku mulundu ua Sinai, dizumba diambote, ujitu a u bhakula ni túbhia kua Jihova. Sata iê ia kúnua, mbandu ia kauana ia hine mu mbudi imoxi; ua kà lundulula dikáu didi dia kúnua kua nguzu kua Jihova, bhu kididi kikôla mu lumbu lua balaka. Mbudi ia mukuá mu i sata mu kumbi dia ngoloxi, kala sata iê ia mákudia, ni sata ia kúnua, kiene kimoxi ni mu kimene, ujitu a u bhakula ni túbhia, ua dizumba diambote kua Jihova. Mu kizuua kia sabhalu-phe, tumbudi tuiadi tua ndumbe, tua muvu umoxi, ki tu moneka dixaka, ni tukuinhi tuiadi tua efah tua fuba ia uabha kiambote, ia sata ia mákudia, iólunge ni maji, ni sata iê ia kúnua; iene sata ia kuoha ia di te-ku ia kizuua kia sabhalu, o sata ia kuoha, ia izuua ioso ue ki i kambe. Ni mu kumateka jimbeji jenu, mu bhakula ue kua Jihova sata ia kuoha, tungombe tuiadi tua ndumbe, kilumbe kia mbudi, sambuadi dia tumbudi tua ndumbe, tua muvu umoxi, ki tu moneka dixaka; ni tukuinhi tutatu tua efah tua fuba ia kábhia ia sata ia mákudia, iòlunge ni maji, tu di bandekeze ku kangombe kamoxi ka ndumbe; ni tukuinhi tuiadi tua efah tua fuba ia kábhia ia sata ia mákudia, iólunge ni maji, tu di bandekeza ku kilumbe kia mbudi; ni mbandu ia kakuinhi ia fuba ia kábhia, iólunge ni maji, ia sata ia mákudia, ia kà di bandekeza ku mbudi ia muvu umoxi, mbudi kiene, mbudi kiene; iene ioso iii sata ia kuoha ia dizumba diambote, a i bhakula ni túbhia kua Jihova. O sata ia mákunua kaxaxi ka hine ka vinhu ku ngombe, mbandu ia katatu ia hine ku kilumbe kia mbudi, mbandu ia kauana ia hine ku mbudi ia muvu umoxi; sata iii, sata ia mbeji ia thethama, jimbeji joso ku muvu kiene. Ni kisutu kia hombo, kia sata ia ituxi, ia kusatela Jihova; kioso kia ki bhakula, kifua kiengi ue, ki di bandekeza ku sata ia kuoha ia izuua ioso, ni sata iâ ia kúnua. O bhu mbehji ia kamoxi, kizuua kiê kia kakuinhi ni kiuana, Phasu iangene ia Jihova. Kizuua kia kakuinhi ni kitanu ki kala kia kizokola, mu dia jimbolo ja kambe kifulufulu kia kinanesa mu sambuadi dia izuua. Kizuua kiê kia dianga ki kala kionge kikôla; ki mu bhange kikalakalu kioso-kioso; kikale-phe mu bhana ujitu ua kubhakula ni túbhia, sata ia kuoha i mu satela Jihova: Tungombe tuiadi tua ndumbe, kilumbe kimoxi kia mbudi, ni sambuadi dia tumbudi tua ndumbe, tua muvu umoxi, mu tu kuata tua kambe dixaka. Bhu kala ni sata ia mákudia, fuba ia kábhia iólunge ni maji; tukuinhi tutatu tua efah tuia ku ngombe, tukuinhi tua efah tuia ku kilumbe kia mbudi; kakuinhi kamoxi ku mbudi, ia muvu umoxi, sambuadi dioso kiene; ni kisutu kia hombo kia sata ia ituxi, ia ku mu bhangela kiamenga. Ienhiʼii iene i mu bhakula, kifua ia di bandekeza; o sata ia kuoha, ia kimene, ia izuua ioso, ki i kambe. Kiene ki nga xindʼiki, kiene ki mu bhanga jinga mu sambuadi dia izuua, mu bhana kúdia ni kúnua kua kubhakula ni túbhia, ku bhana dizumba diambote kua Jihova; kifua ioso iii ia di te-ku, o sata ia kuoha, ia izuua ioso, ki i kambe. Kizuua kia kasambuadi-phe, mu kala ni kionge kikôla; ki mu bhange kikalakalu kioso-kioso. Kiene kimoxi ue dingi, kizuua kia ibundu ia kutomona, mu bhana kua Jihova sata ia mákudia, mu kutana kuenu kua jisemana, mu kala ue ni kionge kikôla, ki mu bhange kikalakalu kioso-kioso. Benhobho-phe kiá, mu bhana sata ia kuoha, ia dizumba diambote kua Jihova: Tungombe tuiadi tua ndumbe, kilumbe kimoxi kia mbudi, sambuadi dia tumbudi tua ndumbe, tua muvu umoxi; ni sata iâ ia mákudia, fuba ia kábhia iólunge ni maji, tukuinhi tutatu tua efah ku ngombe, tukuinhi tuiadi tua efah ku kilumbe kia mbudi, kakuinhi kamoxi ku kambudi, ka muvu umoxi, kambudi kiene, kambudi kiene, ku sambuadi dioso; kisutu kimoxi kia hombo, kia ku mi bhangela kiamenga. Iene ioso i di bandekeza ku sata ia kuoha ia izuua ioso, ni sata iê ia mákudia, mu i bhana, ki i moneka dixaka, kumoxi ni sata ia kúnua. O mu mbeji ia kasambuadi, kizuua kiê kia kamoxi, mu kala ni kionge; ki mu bhange kikalakalu kioso-kioso; ki kala kizuua kienu kia kuxika jikoloneta; anga mu bhakula sata ia kuoha, kuma dizumba diambote kua Jihova: Kangombe kamoxi ka ndumbe, kilumbe kimoxi kia mbudi, sambuadi dia tumbudi tua ndumbe, tua muvu umoxi, ki tu moneka dixaka: ni sata iâ ia mákudia, fuba ia kábhia iólunge ni maji, tukuinhi tutatu tua efah ku kangombe, tukuinhi tuiadi tua efah ku kilumbe kia mbudi, kakuinhi kamoxi ku kambudi, ka muvu umoxi, sambuadi dioso kiene; ni kisutu kimoxi kia hombo, kia sata ia ituxi, kia ku mi bhangela kiamenga. O jisata ja kuoha ja mbeji iathethama jengi, ni sata iê ia mákudia, o sata ia kuoha ia izuua ioso iengi, ni sata iê ia mákudia, ni sata ia mákunua, iamukuá iii ia di bandekeza, iene ioso ni ijiia iê, mu dizumba diambote, ujitu a u bhakula ni túbhia kua Jihova. Kizuua-phe kia kakuinhi, kia mbeji ienhiʼii ia kasambuadi, mu kala ue ni kionge kikôla; mu tatesa mienhu ienu; ki mu bhange kikalakalu kioso-kioso; maji-phe mu bhakula sata ia kuoha, ia Jihova, mu dizumba diambote: Kangombe kamoxi ka ndumbe, kilumbe kia mbudi, sambuadi dia tumbudi tua ndumbe, tua muvu umoxi; ki tu moneka dixaka; mu i kuata; ni sata iâ ia mákudia, fuba ia kábhia, iólunge ni maji, tukuinhi tutatu tua efah ku kangombe, tukuinhi tuiadi tua efah ku kilumbe kia mbudi, kakuinhi kamoxi ku kambudi, ka muvu umoxi, sambuadi dioso kiene; ni kisutu kia hombo, kimoxi, kia sata ia ituxi; kua di te sata ia ituxi ia kiamenga, kua di te sata ia kuoha ia izuua ioso, ni sata iê ia mákudia, ni sata iê ia mákunua. Kiene kimoxi ue mu kizuua kia kakuinhi ni kitanu, mbeji iene ia kasambuadi, mu kala ue ni kionge kikôla; ki mu bhange kikalakalu kioso-kioso; mu bhanga fesa ia Jihova mu sambuadi dia izuua; anga mu bhana sata ia kuoha, ujitu a u bhakula ni túbhia, u bhana dizumba diambote kua Jihova: Kuinhi niʼtatu dia tungombe tua ndumbe, ilumbe ia mbudi iiadi, kuinhi ni uana dia tumbudi tua ndumbe, tua muvu umoxi, ki tu moneka dixaka; ela-phe ni sata ia mákudia, fuba ia kábhia, iólunge ni maji, tukuinhi tutatu tua efah ku kangombe kamoxi, kuinhi dioso ni kitatu kiene, tukuinhi tuiadi tua efah ku kilumbe kimoxi, iiadi ioso kiene, kakuinhi kamoxi ka efah ku mbudi, ia muvu umoxi, kuinhi dioso ni kiuana kiene; ni kisutu kia hombo kia sata ia ituxi; ienhiʼii ia di bandekeza, o sata ia kuoha ia izuua ioso, ni sata iê ia mákudia, ni sata iê ia kúnua, ki i kambe. Mu kizuua kia kaiadi, mu bhana kuinhi ni kiiadi dia tungombe tua ndumbe, ilumbe iiadi, kuinhi ni uana dia tumbudi, tua muvu umoxi, ki tu moneka dixaka; ela-phe ni sata iâ ia mákudia, ni sata ia kúnua, ni ku tungombe, ni ku ilumbe, ni ku tumbudi, tua muvu umoxi, sata iii mu i ta-ku, kimoxi kiene, kimoxi kiene, kala kia mi bhana kijila; ni kisutu kia hombo kia sata ia ituxi; o sata ia kuoha ia izuua ioso iengi, ni sata iê ia mákudia, ni sata iê ia mákunua. Mu kizuua kia katatu, kuinhi niʼmoxi dia tungombe tua ndumbe, ilu-mbe iiadi, kuinhi niʼuana dia tumbudi, tua muvu umoxi, ki tu moneka dixaka; ela-phe ni sata iâ ia mákudia, ni sata ia mákunua, ni ku tungombe, ni ku ilumbe, ni ku tumbudi, tua muvu umoxi, kala kia soko o dialuilu diâ, sata iii mu i ta-ku kala kia mi bhana kijila; ni kisutu kia hombo kia sata ia ituxi; o sata ia kuoha ia izuua ioso iengi, ni sata iê ia mákudia, ni sata iê ia kúnua. Mu kizuua kia kauana, kuinhi dia tungombe tua ndumbe, ilumbe iiadi, kuinhi niʼuana dia tumbudi, tua muvu umoxi, ki tu moneka dixaka; ela-phe ni sata iâ ia mákudia, ni sata ia mákunua, ni ku tungombe ni ku ilumbe, ni ku tumbudi, tua muvu umoxi, sata iii mu i ta-ku, kimoxi kiene, kimoxi kiene, kala kia mi bhana kijila; ni kisutu kia hombo kia sata iâ ia ituxi; o sata ia kuoha ia izuua ioso iengi, ni sata iê ia mákudia, ni sata iê ia kúnua. Mu kizuua kia katanu, dívua dia tungombe tua ndumbe, ilumbe iiadi, kuinhi niʼuana dia tumbudi, tua muvu umoxi, ki tu moneka dixaka; ela-phe ni sata iâ ia mákudia, ni sata ia mákunua, ni tungombe, ni ku ilumbe, ni ku tumbudi, tua muvu umoxi, sata iii mu i ta-ku, kimoxi kiene, kimoxi kiene, kala kia mi bhana kijila; ni kisutu kia hombo kia sata ia ituxi; o sata ia kuoha ia izuua ioso iengi, ni sata iê ia mákudia, ni sata iê ia mákunua. Mu kizuua kia kasamanu, nake dia tungombe tua ndumbe, ilumbe iiadi, kuinhi ni uana dia tumbudi, tua muvu umoxi, ki tu moneka dixaka; ela-phe ni sata iâ ia mákudia, ni sata iâ ia mákunua, ni ku tungombe, ni ku ilumbe, ni ku tumbudi, tua muvu umoxi, sata iii mu i ta-ku, kimoxi kiene, kimoxi kiene, kala kia mi bhana kijila; ni kisutu kia hombo kia sata ia ituxi; o sata ia kuoha ia izuua ioso iengi, ni sata iê ia mákudia, ni sata iê ia kúnua. Mu kizuua kia kasambuadi, sambuadi dia tungombe tua ndumbe, ilumbe iiadi, kuinhi niʼuana dia tumbudi, tua muvu umoxi, ki tu moneka dixaka; ela-phe ni sata iâ ia mákudia, ni sata iâ ia mákunua, ni ku tungombe, ni ku ilumbe, ni ku tumbudi, tua muvu umoxi, sata iii mu i ta-ku, kimoxi kiene, kimoxi kiene, kala kia mi bhana kijila; ni kisutu kia hombo kia sata ia ituxi; o sata ia kuoha ia izuua ioso iengi, ni sata iê ia mákudia, ni sata iê ia kúnua. Mu kizuua kia kanake, mu kala ni kionge kia dithoka; ki mu bhange kikalakalu kioso-kioso; maji-phe mu bhana sata ia kuoha, ujitu a u bhakula ni túbhia, u bhana dizumba diambote kua Jihova: Kangombe ka ndumbe, kilumbe kia mbudi kimoxi, sambuadi dia tumbudi tua ndumbe, tua muvu umoxi, ki tu moneka dixaka; ela-phe ni sata iâ ia mákudia, ni sata iâ ia mákunua, ni ku tungombe, ni ku kilumbe, ni ku tumbudi, tua muvu umoxi, sata iii mu i ta-ku, kimoxi kiene, kimoxi kiene, kala kia mi bhana kijila; ni kisutu kia hombo kia sata ia ituxi; o sata ia kuoha ia izuua ioso iengi, ni sata iê ia mákudia, ni sata iê ia kúnua. Ienhiʼii iene i mu satela jinga Jihova mu jifesa jenu ja mi xindi, o ia ku di hambelela enuʼenu iengi, ni ia kubhana mibhaku ia kudifikixila, ni sata jenu ja kuoha, ni jisata ja mákudia, ni jisata ja mákunua, ni jisata ja paze. Mozé anga utangela anʼa Izalaiele ima ioso iii kala kia tumu Jihova kua Mozé. Mozé anga u ambela adikime, o mítue ia miji ia anʼa Izalaiele, uixi: Kima kia tumu Jihova kienhiki: Se diiala di ta hasa kua Jihova, mba u loka mulôko ua ku di kuta o muenhu uê ni kikutu, ka tena kualuluka bhu dimi; ki kale u kumbidila kioso kia mu tundu ku dikanu diê, kiene kia bhanga. O muhatu ue, se u ta hasa kua Jihova, anga u di kuta ni kikutu, o muene uala hanji mʼonzo ia tatʼâ, mu undenge uê, o tatʼâ nʼa kʼivu kia te hasa, kia di kutu o muenhu uê ni kikutu, tatʼâ anga uivué ngó hé u di xibhé, hasa iê-phe ia kuata, o ikutu ioso ia di kutu na-iu muenhu uê, iemana muene. O tatʼâ-phe kia muivua kuloka, se u mu kidika kuila ki kiene ki u zuela, jihasa jê ki ji kuata dingi, ni ikutu ioso ia di kutu na-iu muenhu uê, ia kutunuka; Jihova phe u mu loloka, mukonda tatâ ua mu kidika. Se uai-phe mʼonzo ia muadi uê, o ku dihambelela kuê, kua di hambelela na-ku, ku-kuê, ni kuzuela kua lusolo kua zuela ni mizumbu ie, iú ua di kutu muenhu uê, muadi uê kia kiʼvua, nʼa di xibhé kizuua kioso kia kʼivua; jihasa jê-phe ja kuata, ni ikutu ioso ia di kutu na-iu muenhu uê iemana. Maji muadi uê-phe kizuua kia kʼivua, hé u mu kidika kuila kana kuzuela kiokio, hasa iê iala na-iu ua i suikika, ni kuzuela kua lusolo kua mizumbu iê, kua kukuta o muenhu uê, ua mu fudisa-ku; Jihova phe u mu loloka-kiu. Muhatu-phe, hé mutudi, mba a mu senge, hasa iê i kuata muene, ikutu ioso ia di kutu na-iu muenhu uê iemana muene. Ki ki kala-phe hasa iê ua i tele mʼonzo ia muadi uê, anga u di kuta muenhu uê ni kikutu mba mulôko, muadi uê hé ua kʼivu, iú ua di xibhé, ka mu kidika, jihasa jê ja kuata, ikutu ioso ia di kutu na-iu muenhu uê, iemana. Muadi uê-phe hé ua i selula, kizuua kia ivua, ioso ia mu tundu ku mizumbu, ia jihasa, mba ia kikutu kia kukuta o muenhu uê, ki i kuata dingi; mukonda muadi uê ua i selula; Jihova phe u mu loloka-kiu. Hasa ioso mba mulôko uoso ua te, mu kutatesa muenhu uê, muadi ue u i kuatesa mba u i selula. Muadi uê-phe se ua di xibhé ku tunda kizuua kuiza kizuua, jihasa jê mba ikutu ioso ia mu kala ku thandu diê, ua i kuatesa muene; ua i kuatesa mukonda kizuua kia ivu ua di xibhé, ka mu kidika. O ki ela u i kidika, kia zubha ku ivua, kimbamba ki kala kiá kua muene muadi uê. Iá ene o mabatuilu a tumu Jihova kua Mozé, bhu kaẋi ka diiala ni muhatuʼê, bhu kaẋi ka tata ni monʼê ua muhatu, uala hanhi mu undenge uê monzo ia tatʼâ. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Vutula phonzo ia anʼa Izalaiele kua akua Midiiane; o ki u zubha ku ki bhanga, a ku bhongolola kuàia malembʼé. Mozé anga u ambela kifuẋi, uixi: Makuenze muʼaxaxi kenu, a maneke kuia ku ita, kúlua ni akua Midiiane, ku a futa phonzo ia Jihova. Ku muiji kutunda midi, ku muiji kutunda midi, ku miji ioso ia Izalaiele, ni mu a tume ku ita. Kala kiki, a bhana athu a tundu ku jimidi ja Izalaiele, muiji midi, muiji midi, kifua ene oso a tena kuinhi dia midi ni midi jiiadi a maneka mu kuia ku ita. Mozé anga ua tuma ku ita, muiji midi muiji midi, ni Finehase dia Eleazale, nganga, uila-nâ kumoxi, uambata imbamba ia dibhezelu ni jikoloneta ja kuxika dízui dia kusolomoka, ua ji kuata bhu maku. Anga a lua ni Midiiane, kala kia tumu Jihova kua Mozé, hé a jibha-ku mala oso. Jisobha ja Midiiane anga a ji jibhila kumoxi ni athu amukuá afu: ni Evi, ni Lekeme, ni Zule, ni Hule, ni Leba, jisobha jitanu ja Midiiane, ni Balamu dia Beola ue a mu jibha ni xibhata. Anʼa Izalaiele anga ambata ahatu a Midiiane ni anʼâ kuma jihutile ja ita; ambata ue ni ibhanga iâ, ni ilumbe, ni jimbongo jâ joso, kuma mbole ia ita. Jimbonge jâ joso ja tungu, ni mabhata mâ, ni ibangu iâ ioso, a ita mu túbhia. Anga a tambula imbamba ioso ia bhundu, ni jihutile joso ja athu ni ibhaku. Anga a i bheka, ni imbamba, ni athu, ni ibhaku, kua Mozé ni kua nganga Eleazale, ni ku kilômbo kioso kia anʼa Izalaiele, bhu kibangu mu dinhana dia Mouabhe, bhu mbandu ia Njolodá sámbua dia lulama ni Jedikó. Ni Mozé, ni nganga Eleazale, ni ilamba ioso ia kilômbo, a tunda bhu kibangu aia ku a batuila. Mozé anga u temena makesongo a kifuẋi, ni jithuame ja jimidi ni jithuame ja jihama, oso ala mu tunda ku kikalakalu kia ita. Mozé anga u a ambela, uixi: Kifua ahatu oso mua a bhake ni muenhu, kuambe? Enʼiá-ze, ene a sendula anʼa Izalaiele, mu kaiula ka Balamu, mu kubhukumukina Jihova mu mulonga ua Peole, anga a bheka kibuika mu kilômbo kia Jihova. Kala kiki jibhenu ana oso a mala, ni ahatu oso ejiia kiá mala mu kuzeka-nâ. Ahatu oso-phe ala hanji ni undenge uâ kiluua ejiia mala mu kuzeka-nâ, ene mu a bhaka ni muenhu ni mu kale-nâ. Enu-phe, mu tula hanji mu kanga, ki muize luua mu kibangu, sambuadi dia kizuua; uoso-phe ua jibha muthu, mba ua kuata ku kimbi, kikale mu di bonza kizuua kia katatu ni kia kasambuadi, ni enu ni jihutile jenu. Ni izuatu ienu, ni kima kioso kia iudika ni kibha, ni ima ia ndemba ja hombo, ni ia muẋi, iene ioso mu i bonza. Nganga Eleazale anga uambela makuenze a ita, uixi: Kiene kijilʼiki kia kitumu kia bhana Jihova kua Mozé: Ima-phe ia ulu, ni phalata, ni ngôndo, ni felu, ni xitanhu, ni ximbu, ioso i xikina kubhita mu túbhia sé kujila, mu i bhitisa mu túbhia ni i kale iazele; kienhiki-phe mu i bonza ue ni menha ma dibônzo; ima ioso ki i xikina ku i ta mu túbhia, mu i bhitisa mu menha. Kizuua kia kasambuadi mu sukula izuatu ienu ni mu zele; kiene kiua ki mu bokona mu kibango. Jihova anga u ambela Mozé, uixi: Alula imbamba ia bhundu, ni athu ni ibhaku, ni eie ni nganga Eleazale, ni adiakime, o mítue ia mabhata ma jitata ku kilômbo; imbamba ióbhunde-phe mu i uana mbandu jiiadi: mbandu iii ia makuenze a ita, ele mu kúlua, mbandu iii ia kilômbo a xedi bhu kibangu. U nomona-ku-phe lubhaku lua Jihova, ku makuenze a ita ele mu kúlua: Muenhu umoxi mu hama jitanu ja mienhu, ni ku athu, ni ku jingombe, ni ku jibulu, ni ku ilunga ia jimbudi, kioso ki u katula ku mbandu ia ene, mu ki bhana kua nganga Eleazale, uene ujitu uangene ua Jihova. O ku mbandu ia anʼa Izalaiele u katula-ku muenhu umoxi mu makuinhi atanu a mienhu, ni ku athu, ni ku jingombe, ni ku jibulu, ni ku ilunga, kifua ku ibhaku ioso, anga mu i bhana Jilevita ene mu langa balaka ia Jihova. Ni Mozé ni nganga Eleazale anga a bhanga kala kia tumu Jihova kua Mozé. O mbole-phe ieza na-iu makuenze ku bhata: jimbudi, hama jisamanu ja jimidi, ni makuinhi sambuadi a midi, ni midi jitanu; jingombe, makuinhi sambuadi a midi ni midi jiiadi; jibulu, makuinhi asamanu a midi ni midi imoxi; o ku athu, makuinhi atatu a midi ni midi jiiadi, ahatu kejiia luua mala mu kuzeka-nâ. Mbandu-phe ia tokala ku makuenze a ita: jimbudi, hama jitatu ja jimidi, ni makuinhi atatu a midi, ni sambuadi dia midi ni hama jitanu; o lubhaku lua Jihova: ku jimbudi, hama jisamanu ni makuinhi sambuadi ni kitanu. O jingombe, makuinhi atatu a midi, ni midi jisamanu; o lubhaku lua Jihova lu tunda-ku makuinhi sambuadi ni kiiadi. O jibulu, makuinhi atatu a midi ni hama jitanu; o lubhaku lua Jihova lu tunda-ku makuinhi asamanu ni kamoxi. Athu kuinhi dia midi ni midi jisamanu; o lubhaku lua Jihova lu tunda-ku, makuinhi atatu a muthu ni kiiadi. Mozé anga u bhana lubhaku lua ngene lua Jihova kua nganga Eleazale, kala kia tumu Jihova kua Mozé: Ku mbandu ia tokala ku anʼa Izalaiele, Mozé ki edi u bhana-ku o makuenze a ita o mbandu iâ, athu ku bhata mbandu, (mbandu-phe ia iá a xedi ku bhata: Ku jimbudi, hama jitatu ja jimidi, ni makuinhi atatu a midi, ni sambuadi dia midi, ni hama jitanu; ku jingombe: makuinhi atatu a midi ni midi jisamanu; ku jibulu, makuinhi atatu a midi ni hama jitanu; ku athu, kuinhi dia midi ni midi jisamanu); ku mbandu iii ia tokala ku anʼa Izalaiele, Mozé ua katula-ku muenhu umoxi mu makuinhi atanu a mienhu, ni ku athu ni ku ibhaku, anga u i bhana ku Jilevita, ene kulanga o balaka ia Jihova, kala kia tumu Jihova kua Mozé. Makesongo-phe a tumina kifuẋi kia ita, ni jithuame ja jimidi, ni jithuame ja jihama, a bhiẋila kua Mozé; anga ambela Mozé, exi; Abhikʼé alula kiá makuenze a ita, a kexi bhoxi dia lukuaku luetu, tua sange a tena, ni muthu ngó ka kambe-ku. Etu tua bheka-phe ujitu uetu kua Jihova, muthu ni muthu ua bhana kimbamba kioso kia kuata koko, ni ku makembu a ulu, ni malenge, ni jiselu ja maku, ni jinela, ni jibixa, ni malubhambu a xingu, mu sakidila mienhu ietu kua Jihova. Mozé ni nganga Eleazale anga a tambula ulu uenʼiú kua ene, makembu oso a ufunu ua kusula. Ulu uenʼiú-phe ua nomona ene anga a u bhakula kua Jihova, ua bhana jithuame ja jimidi ni jithuame ja jihama, kuinhi dia midi ja jixikulu, ni midi jisamanu, ni hama sambuadi ni makuinhi atanu. (Kuma makuenze a ita a bhundu imbamba kala iii, muthu ni iê, muthu ni iê.) Mozé ni nganga Eleazale anga a tambula o ulu iú ku jithuame ja jimidi ni jithuame ja jihama, anga a u lunda mu balaka ia kutakanena, mu kukala dixinganekenu dia anʼa Izalaiele bhu pholo ia Jihova. Kiki-phe anʼa Lubene ni anʼa Ngade a kala ni ibhaku ia nzungule; o kia zubha kumona ixi ia Jazele, ni ixi ia Ngiliiade kuma kididi kiambote kia kuvila-mu ibhaku. Anʼa Ngade ni anʼa Lubene eza a zuela ni Mozé ni nganga Eleazale, ni ilamba ia kilômbo, exi: Atalote, ni Dibone, ni Jazele, ni Namila, ni Hexebone, ni Eleiale, ni Sebama, ni Nebu, ni Beone, ixi ia beta Jihova bhu pholo ia kilômbo kia Izalaiele, ixi ia fuama ibhaku, abhikʼé-phe ala ni ibhaku. Exi-phe dingi: Hé kia ku uabhela ku mesu mé, ixi iii a i bhane abhikʼé mu undundu uâ; ku tu zaukise dingi ku sámbua dia Njolodá. Mozé anga u ambela anʼa Ngade ni anʼa Lubene, uixi: Kífua akuenu aia ku ita, enu mu xikama ku sámbua kunu? Mukonda diahi mu bhuidisa miẋima ia anʼa Izalaiele, nʼa lémbua kuzauka ni kutambula ixi ia a bhana? Kiene ue kia bhangele jitata jenu, ki nga a katuile bhu Kadexi-Baneia mu kulonda ixi iii. Kuma kia bandele mu honga ia Xikole, anga a mona ixi, a bhuidisa miẋima ia anʼa Izalaiele mbebhu ku a fudisa kubokona mʼoxi ia a bhana Jihova. Njinda ia Jihova anga i uama kizuua kienhókio, anga u loka, uixi: Kidi muene, mala enhá a tundu mu Ijitu, oso a kuata kiá makuinhi aiadi a muvu, mba ku makuinhi aiadi a muvu a te-ku kiá, ni muthu ngó ka kà mona mʼoxi i nga lokela kua Mbalahamu ni kua Izake, ni kua Jakobo; mukonda ka ngi kaiela ni lujiji; kikale ngó Kalebe dia Jefune, mukua Kenaze, ni Josuué dia Nune; mukonda ene a kaiela Jihova ni lujiji. Njinda ia Jihova anga i uama kua Izalaiele, anga u a nhungisa mu kikangalakata mu makuinhi auana a muvu, katé muiji uosuʼô ua bhangele kiaiibha ku mesu a Jihova, ua jila. Ua mono-phe, enu mua kudila bhu kididi kia jitata jenu, mu mbutu ia abhukumuki, muandala mu bandekeza dingi, ku njinda ia Jihova ia kuatela Izalaiele. Hé mua mu baluka dingi, muene-phe u mi ehelela dingi mu kikangalakata; ni kikuẋi kioso kiki mua-nda ku ki buidisa ngó. Ene anga a bhiẋila kua muene, exi: Tu tunga ibhanga kunu ia ibhaku ietu, ni mabhata ma anʼetu; etuʼene-phe, tu maneka, ku tuamenena anʼa Izalaiele katé tua a bheka mu ididi iâ; anʼetu-phe a bhinga a xala mu jimbonge ja imbaka mukonda dia akuaʼxi. Etu-phe, ki tu vutuka luua ku mabhata, katé anʼa Izalaiele oso a tambula kala muthu undundu uê. Mukonda etu ki tu tambula-nâ dingi undundu ku sámbua dia Njolodá, mba ku pholo kuná; mukonda undundu uetu a tu uanena-u kiá, ku sámbua kunu, ku thunda. Mozé anga u a ambela, uixi: Hé kiene ki mu bhangʼiki, mu maneka anga mu zaúka Njolodá ku pholo ia Jihova, ku ita, enu oso mua maneka anga mu zaúka Njolodá ku pholo ia Jihova, katé kia kà zubha kukaia jinguma jê, anga ji mu bhua ku mesu, ixi ioso anga i toloka ku pholo ia Jihova; enu kiene kiua ki mu vutuka, ki mu kala-phe dingi ni kituxi kua Jihova, ni kua Izalaiele; ixi iii-phe iene i kala ienu ia kúvua, bhu pholo ia Jihova. O ki kala-phe mu kamba ku ki bhanga, kituxi ki mua te kua Jihova; ijiienu-kiu kuma kituxi kienu hinu ki mi sanga. Tungenu kiá mabhata ma anʼenu, ni ibhanga ia jimbudi jenu, mu bhange kioso kia tundu mu kanu dienu. Anʼa Ngade, ni anʼa Lubene, anga ambela Mozé, exi: Abhikʼé a bhanga muene kioso kia tumu ngana ietu. Anʼetu, ni ahatuʼetu, ni ibhaku ietu ioso, i xala kunu ku mabhata ma Ngiliiade; abhikʼé-phe a zaúka, oso mala a maneka a tena kuia ku ita, ku pholo ia Jihova mu kúlua, kala kia tange ngana ietu. Mozé anga ua tendelela kua nganga Eleazale, ni Josuué dia Nune, ni mítue ia mabhata ma jitata ku miji ia anʼa Izalaiele. Mozé anga u a ambela, uixi: Se anʼa Ngade ni anʼa Lubene, a xikina kuzaúka ni enu ku sámbua dia Njolodá, oso a maneka, mala a kuia ku ita ku pholo ia Jihova, ixi anga i toloka, i kala kiá ienu; ene-phe mu a bhana ixi ia Ngiliiade i kale iâ ene ia kúvua; hé ka ẋikina-phe ku ki bhanga, o kuzaúka ni enu, nʼa maneka mu kúlua ita, kikale-phe a tambula jixi kumoxi ni enu ku sámbua dia Kanana. Anʼa Ngade ni anʼa Lubene anga a kumbulula, exi: Kioso kia tange Jihova ku abhikʼé, kiene muene ki tu bhanga. Etu tu zaúka muene, tua maneka kuia ku ita, ku pholo ia Jihova ku sámbua dia Kanana, etu-phe undundu uetu ua xala ku sámbua kunu, dia Njolodá. Mozé anga u a bhana, ene anʼa Ngade ni anʼa Lubene, ni mbandu ia muiji ua Manasa, monʼa Zuze, utuminu ua Sihone, sobha iaʼ kua Amone, ni utuminu ua Hoke, sobha ia Basane, ixi ioso ni jimbongo jê, ni ikanzu iê, ni matutuʼê iene ioso kiá. Anʼa Ngade anga a tunga Dibhone, ni Atalote, ni Alouele, ni Atalote-a-xopane, ni Jazele, ni Jokebeha, ni Bete-nila, ni Bete-halane: Jimbonge ja imbaka, ni ibhanga ia jimbudi. Anʼa Lubene anga a tunga Hexebone, ni Eleiale, ni Kidiataimi, ni Nebu, ni Baale-meone (majina amukuá a a lungulula), ni Sibama; jimbonge ja mukuá ja tungu anga a ji bhana majina engi. Anʼa Makidi, monʼa Manasa, anga aia ku Ngiliiade, a i tambula, akua Amone oso a a sange-mu a a kaia. Mozé anga u bhana Ngiliiade kua Makidi, monʼa Manasa; anga u tunga muenhomo. Jaiíle, monʼa Manasa, anga uia u tambula jisanzala koko, anga u ji luka Havote-Jaíle. Nobah anga uia u tambula Kanete ni jisanzala jê, anga u ji luka Nobah, o dijina diê-muène. Jiji jene jinjila ja anʼa Izalaiele, a tunda mu Ijitu, mu ilombo iâ, mu kitumu kia Mozé ni Alá. Mozé anga u soneka ididi iâ ia kukatuka ni ia kutula, kala kia mu tumu Jihova; iene-phe iii, kioso kiende jinjila jâ. Mu katuka-ke a tunda mu Lameseji bhu mbeji ia kamoxi, kizuua kiê kia kakuinhi ni kitanu; a zekele ni kúdia Phasu, o ki kuaki anʼa Izalaiele a tunda ni lukuaku lua undanda, ku mesu a akua Ijitu oso, kioso akua Ijitu kiala mu funda anʼa phande-kumbi a a beta kuala Jihova mu kaẋi kâ; katé ni jinzambi jâ, Jihova ua ji elêsa. Anʼa Izalaiele anga a tunda bhu Lameseji, a te kibangu bhu Sukote. Kutunda bhu Sukote a ta kibangu bhu Etanu, bhene bhu mbambe ni kikangalakata. Kutunda bhu Etanu edi kala a vutuka kuema katé bhu Pi-hahilote, bhua lulama ni Baale-Zefone; anga a ta kibangu bhu Mingidole. Anga a tunda bhu Hahilote, a bhita mu kaii ka menha a kalunga, a bokona mu kikangalakata; anga enda izuua itatu mu kikangalakata kia Etanu, a ta kibangu bhu Mahala. Kutunda bhu Mahala a tula bhu Elime; o bhu Elime bhene bhuala kuinhi dia fiẋi ni kiiadi ja menha, ni makuinhi sambuadi a maie; anga a ta-bhu kibangu kiâ. Kutunda bhu Elime a ta kibangu bhu mbandu ia Kalunga Kakusuka. Kutunda bhu Kalunga Kakusuka a ta kibangu mu kikangalakata kia Sine. Kutunda mu kikangalakata kia Sine, kibangu bhu Dofoka. Kutunda bhu Dofoka, kibangu bhu Aluzu. Kutunda bhu Aluzu, kibangu mu Lefidimi, mua sange kana-mu menha a kikuẋi kúnua. Kutunda mu Lefidimi, a ta kibangu mu kikangalakata kia Sinai. Kutunda mu kikangalakata kia Sinai, kibangu a ki ta bhu Kiboloto-hatava. Kutunda bhu Kiboloto-hatava, kibangu bhu Hazelote. Kutunda bhu Hazelote, kibangu bhu Kitima. Kutunda bhu Kitima, kibangu bhu Kimone-peleze. Kutunda bhu Kimone-peleze, kibangu bhu Libina. Kutunda bhu Libina, kibangu bhu Diza. Kutunda bhu Diza, kibangu bhu Kahelata. Kutunda bhu Kahelata, kibangu mu mulundu ua Safele. Kutunda mu mulundu ua Safele, kibangu bhu Halada. Kutunda bhu Halada, kibangu bhu Makelote. Kutunda bhu Makelote, kibangu bhu Tahate. Kutunda bhu Tahate, kibangu bhu Tela. Kutunda bhu Tela, kibangu bhu Mitika. Kutunda bhu Mitika, kibangu bhu Haximona. Kutunda bhu Haximona, kibangu bhu Moselote. Kutunda bhu Moselote, kibangu bhu Bene-jakane. Kutunda bhu Bebe-jakane, kibangu bhu Hole-hakidade. Kutunda bhu Hole-hakidade, kibangu bhu Jotobata. Kutunda bhu Jotobata, kibangu bhu Abolona. Kutunda bhu Abolona, kibangu bhu Enzone-ngabele. Kutunda bhu Enzone-ngabele, kibangu mu kikangalakata kia Zini (bhene-phe bhu Kadexi). Kutunda bhu Kadexi, kibangu mu mulundu ua Hole, bhene bhu mbambe ia ixi ia Idomo. Nganga Alá anga u banda mu mulundu ua Hole, kala kia mu tumu Jihova, anga u fuila momo, makuinhi auana a muvu a tena tundé kia tunda anʼa Izalaiele mu Ijitu, bhu mbeji ia katanu, kizuua kiê kia kamoxi. Alá u kala mu hama ia muvu ni makuinhi aiadi niʼtatu, kia fuila mu mulundu ua Hole. Mukua Kanana, sobha ia Alade, ua tungu mu Sulu, mʼoxi ia Kanana, anga uívua muala kuijiia anʼa Izalaiele. Kutunda mu mulundu ua Hole, kibangu bhu Zalamona. Kutunda bhu Zalamona, kibangu bhu Punone. Kutunda bhu Punone, kibangu bhu Obote. Kutunda bhu Obote, kibangu bhu tulundu tua Abadimi, bhu mbambe ia Mouabhe. Kutunda bhu Ijimi, bhu tumilundu tua Abadimi, kibangu bhu Dibone-ngadi. Kutunda bhu Dibone-ngadi, kibangu bhu Alumone-Dibalataimi. Kutunda bhu Alumone-Dibalataimi, kibangu mu milundu ia Abadimi, bhua lulama ni Nebu. Kutunda mu milundu ia Abadimi, kibangu a ki ta mu dinhana dia Mouabhe bhu mbandu ia Njolodá, sámbua dia lulama ni Jedikó. Kibangu-phe kia bhu mbandu ia Njolodá, ki tunda bhu Bete-jeximote katé bhu Abele-xitimi, mu dinhana dia Mouabhe. Jihova anga u ambela Mozé, mu dinhana dia Mouabhe, bhu mbandu ia Njolodá, sámbua dia lulama ni Jedikó, uixi: Ambela anʼa Izalaiele, u a tangela, kuma: Kioso ki mu zaúka Njolodá, hé mu bokona mu ixi ia Kanana, akua-xi momo, mua kà a kaiesa oso bhu pholo ienu, iteka iâ ia matadi mu i bula, iteka iâ ia utadi uóuiẋike mu i bhuisa-bhu, matala mâ ma mahamba mu a sengulula; ixi mu i bua muene, mu tunge momo; kuma eme muene nga mi bhana-iu ku i vua. Ixi mu i lundula ni kuta jisorte mu mabhata menu; avulu, undundu uâ u kala kota, atolo, undundu uâ u kala ndenge; muthu kioso kibatu ki mu bhana o hasa iê, kiene kia tambula; mu miji ia jitata jenu, kiene ki mu lundula. Maji akua-xi-phe, ki mu fula o ku a kaiesa, ku pholo ku muia, oso mua ehela-mu, a kà di bhanga kala minha mu mesu enu, jisongo mu jimbanji, à kʼenda ni ku mi tatesa, mʼoxi i mua tungu. Ku izuua-phe kioso ki ngambele ku a bhanga-kiu ene, ki bhinga ngi mi bhanga-kiu enu. Jihova anga u ambela dingi Mozé, uixi: Tuma anʼa Izalaiele, u a ambela, kuma: Kioso ki mu bhiẋila mʼoxi ia Kanana, kuma iene ixi i mua-nda kulundula, ixi iii, ia Kanana, jimbambe jê jenhiji: Mbambe ienu ia sulu i tunda mu kikangalakata kia Zini, i kunga bhu mbandu ia Idomo, mbambe ienu ia sulu anga i tunda bhua suku o Kizanga kia Môngua ku thunda, ku mutundila-kumbi, anga i bhita ku sulu bhu Phaka ia Akalabini, i bhita katé bhu Zini, Kadexi-Beneia mu mu xia ku sulu, iii-ióio bhu Hazale-adula, katé bhu Azemone; i kondoloke mu sulu ia Azemone, hé i bhiẋila mu honga ia Ijitu, bhenhobho i kuate kiá ni honga ia Ijitu katé ku ndundu ia Kalunga. Mbambe ku luiji, o Kalunga Ka Dikota, ndundu iê iene mbambe ienu ia luiji. Mbambe ienu ku suku ienhiʼii: I tunda mu Kalunga Ka Dikota tulé ku mulundu ua Hole; ku tunda bhu mulundu ua Hole, mu xinda dingi katé bhu dibokuenu dia Hamate, o mbambe iii i tundila katé mu Zedade; anga iia ia kuata dingi bhu Zefelone tulé bhu Hazale-enane; iene mbambe ienu ia ku suku. Mu xinda dingi mbambe ienu ia thunda, i tunda bhu Hazale-enane, i kuata katé bhu Xefame. Bhu Xefame i kulumuka katé bhu Dibalah; Aime ua xalela ku luiji, anga i kulumuka dingi, i di kunga ni Kizanga Kia Kinelete ku mbandu iê ia thunda; bhu Aime anga i kulumuka ue ni Njolodá katé ku Kalunga Ka Môngua. Iene ixi ienuʼiii mu jimbambe jê, kala kia i xindi. Mozé anga u bhana ngonge ku anʼa Izalaiele, uixi: Ixi iii iene i mu lundula mu Sorte, ia tumu Jihova kuuanena dívua dia muiji ni mbandu; kuma muiji ua anʼa Lubene, ku mabhata mâ ma jitata jâ, ni muiji ua anʼa Ngade, ku mabhata mâ ma jitata jâ, a tambula kiá; ni mbandu ia muiji ua Manasa, a tambula kiá undundu uâ; miji iiadi ni mbandu ia muiji a tambula kiá undundu uâ, ku sámbua dia Njolodá, sámbua dia lulama ni Jedikó, ku mbandu ia thunda ku tundila o dikumbi. Jihova anga u zuela dingi kua Mozé, uixi: Majina, enhá, a athu a tokala ku mi uanena ixi ia undundu uenu. Nganga Eleazale, ni Josuué dia Nune. Mu kuata ue kilamba kimoxi ku muiji ni muiji, mu kuuana ixi ia undundu uenu. Mala-phe, enhá majina mâ: Ku muiji ua Juda, Kalebe dia Jefune. Ku muiji ua anʼa Ximinhá, Samuuele dia Amihudi. Ku muiji ua Bejamí, Elidade dia Kixilone. Ku muiji ua anʼa Dane, kilamba Buki dia Jokidi. Ku anʼa Zuze, muiji ua anʼa Manasa, kilamba Haniiele dia Efodi. Ku muiji ua anʼa Ifalaíme, kilamba Kemuuele dia Sifitane. Ku muiji ua anʼa Nzebulone, kilamba Elizafane dia Palanake. Ku muiji ua anʼa Isakale, kilamba Palatiiele dia Azana. Ku muiiji ua anʼa Asele, kilamba Ahiude dia Selomi. Ku muiji ua anʼa Nafitali, kilamba Pedahele dia Amihudi. Enhá a a tumu kuala Jihova, kuuanena anʼa Izalaiele undundu uâ, mʼoxi ia Kanana. Jihova anga u ambela Mozé mu dinhana dia Mouabhe, bhu mbandu ia Njolodá, sámbua dia lulama ni Jedikó, uixi: Tuma anʼa Izalaiele kuma mu jixi jâ, ja kà tambula mu undundu, Jilevita a a bhane-ku jimbonge ja kutungila; a a bhane ni míkáu i zukama ku jimbonge mu jimbandu. Jimbonge ji kala ja kutungila; o mikáu-phe i kala mbebhu jingombe jâ kudila, ididi ia imbamba iâ, ni ibhaku iâ ioso. O mikáu i mu bhana Jilevita, i kala mbambe iê midi ia kóvadu tundé ku kimbaka, i kondoloka muene dibhata dioso. Kuema dia mbonge mua kà zonga midi jiiadi ja kóvadu, mbambe iê ia thunda; midi jiiadi ja kóvadu, mbambe iê ia sulu; midi jiiadi ja kóvadu, mbambe iê ia luiji; midi jiiadi ja kóvadu, mbambe iê ia ku suku; dibhata ni kimbaka kiê di kala mu kaẋi. Uene mukáu ua tokala ni mbonge ioio. Ku jimbonge-phe ji mu bhana Jilevita, bhu kala mbonge jisamanu, ji kala jimbonge ja kukondamena, ja kuila uoso ua jibha muthu kuene kua lengela; ku jimbonge jisamanuʼiji, ku di ta dingi makuinhi auana a mbonge ni kiiadi, ji mu bhana Jilevita. Jimbonge joso ji mu bhana Jilevita, ji kala makuinhi auana a mbonge ni nake; mu ji bhana ni mikáu iâ. Mu ku a solela ididi mu ixi i mua uanena anʼa Izalaiele, a a bhana ixi ia dikota, ene a kala kota mu bhana ididi ku Jilevita, a a bhana ixi iatolo, a kala ndenge mu bhana ididi ia Jilevita; ididi mu i sokesa kiambote, mu undundu ua ene. Jihova anga u zuela dingi ni Mozé, uixi: Ambela anʼa Izalaiele, u a tangela, kuma: Kioso ki mu zaúka Njolodá, hé mu kubokona ixi ia Kanana, mua kà sola jimbonge, ji mi kala muene bhua zukama ji kala jimbonge ja kukondamena, phala uoso ua jibha muthu, ka ki bhange luelu, kuene kua lengela. Ji kala jimbonge ja kulengela; hé muthu ala ku mu kaia kuala muzokediʼa manhinga, phala ka fue, katé kiʼemana bhu pholo ia kilômbo, nʼa mu fundise. Ku jimbonge jiji, ji mu tungula, ji kala mbonge jisamanu, jenu ja kukondamena. Jitatu ji kala ku sámbua kunu dia Njolodá, jitatu ji kala mʼoxi ia Kanana; ji kala jimbonge ja kulengela. Kixi anʼa Izalaiele, kixi musonhi, kixi nzuángiza ueza kutunga, ji kala jimbonge jâ ja kukondamena, mbebhu uoso ua jibha muthu, ka ki bhange luelu, kuene kua lengela. Hé ua mu kuama ni felu, iú uafu, kijibhanganga muene; o kijibhanganga-phe mu mu jibha muene. Hé ua mu kuama ni ditadi dia kuata, di tena kujibha muthu, muthu iú uafu, kijibhanganga muene; o kijibhanganga-phe a mu jibha muene. Ne-mbé ua mu beta ni muxi ua kuata, u tena kujibha muthu, muthu iú uafu, kijibhanganga muene, o kijibhanganga-phe a mu jibha muene. Muzokediʼa manhinga muene u jibha o kijibhanganga; bhuoso bhua takanena-nê, a mu jibhe. Hé ua mu nenguna mukonda ua mu zembe, mba ua mu batamena, hé u mu takula kimbamba, muthu iú ua fu, mba ua mu beta ngó ni maku, mukonda dia ku mu zemba, katé kia fu; uoso ua beta mu mu jibha muene, mukonda kijibhanganga; muzokediʼa manhinga muene u jibha o kijibhanganga, bhuoso bhua takanena-nê. Maji-phe, hé ua mu nenguna kala ua tukumuka, ka mu kala ni unguma mba ua mu takula ngó kimbamba, sé ku mu batamena; mba ua kundumuna ditadi di tena kujibha muthu, maji muthu ka mu mono, ua takula ngó muthu iú ua fu, maji ka mu zembe, kandalele ku mu bhanga phulu; bhenhobho-phe kilômbo ki fundisa iú ua beta ni iú muzokediʼa manhinga, kala ki tua bhana o ijiia iii; kilômbo-phe, a tambule iú ua jibha, bhu maku a muzokediʼa manhinga, a mu bheke dingi mu mbonge ia kukondamena, muoso mua lengelele; a tunge muenhomo katé bhu ufuilu ua nganga ia dikota, a mu undile ni maji akôla a kuundila. Ua jibha-phe, se u xia mu mbonge ia kukondamena, mukonda dia kima kioso-kioso, hé u somboka bhu mbambe iê, muzokediʼa manhinga nʼa mu sange ku kanga, bhu mbambe ia mbonge ia kukondamena ua somboka-bhu, muzokediʼa manhinga nʼa mu jibha, kèla kuma kituxi kia te. Mukonda ua tokalele u kala mu mbonge iê ia kukondamena, katé bhu ufuilu ua nganga ia dikota; nganga ia dikota-phe hé ua fu, ió a vutuke kiá ku ixi ia undundu uê, mulonga uabhu. Maka iá a kale ngonge ienu ia kufundisila, ku miji ienu ioso, ku mabhata menu moso. Uoso u jibha mukuâ kiluelu, kijibhanganga, a mu jibhila mu kuzuela kua jimbangi; mbangi imoxi-phe ki i tena kubjibhisa muthu mu umbangi uê. Kia mukuá dingi, kijibhanganga ka tena ku di kula, hé uala muene muêdi; ki kale mu mu jibha muene. Ua lengela mu mbonge iê ia kukondamena, ka tena ue ku di kula nʼa vutuke ku bhata, kikale u kinga katé bhu ufuilu ua nganga ia dikota. Kienhiki ixi i mua tungu ki mu i te lufuku; kuma o manhinga ma kijibha ma fukula ixi; ixi ki i xikina ku i bonza o lufuku lua manhinga ma kijibha, ki kale uoso ua jibha u bhana ue o manhinga mê. Ixi ki mu i fukule, ioso i mua tungu, muʼaxaxe ka ixi mu nga tungu ue eme; kuma eme Jihova nga tungu mu kaẋi ka anʼa Izalaiele. Mítue ia mabhata ma jitata, mu kuvuadiua kua Ngiliiade, monʼa Makidi, monʼa Manasa, kia vuadiua anʼa Zuze, a bhiẋila, anga a zuela ni Mozé, bhu pholo ia ilamba, bhu pholo ia mítue ia mabhata ma jitata, mu anʼa Izalaiele, a zuela, exi: Jihova ua tumu ngana ietu kuuanena anʼa Izalaiele ni jisorte o ixi iii ia undundu uâ; ngana ietu a mu tumu ue kuala Jihova kuila undundu ua Phangʼietu Zelofadi, anʼê a ahatu a u lundula. Ene-phe, se a sakana anʼa mala ku miji ia mukuá, ia anʼa Izalaiele, undundu uâ a-nda ku u katula ku undundu ua jitata jetu, nʼa u bandekeza ku undundu ua muiji uengi, kuoso kuaii mu bhata dia kusakana; kala kiki, etu undundu uetu uia ni kutebhunuka. Kutula ku muvu ua ufolo ua anʼa Izalaiele, undundu uâ ua-nda kuxalela ku muiji, koko, kuoso kuaii mu sakana; kala kiki, undundu uâ a u katula ku undundu ua jitata jetu, iu uela kiá kuengi. Mozé anga u tuma anʼa Izalaiele mu kizuelu kia Jihova, uixi: Muiji ua anʼa Zuze, kidi kiâ kia zuela. Ku maka-phe ma anʼa Zelofadi a ahatu, kia zuela Jihova, kienhiki: A sakane kioso kia di sola ni miẋima iâ, maji ki kale a sakanena mu mabhata ma muiji ua tatʼâ. Ki ki bhite kuila undundu a u tebhununa ku muiji iú, nʼa u bandekeza ku muiji ió; ki kale-phe anʼa Izalaiele ene oso a naminine ku undundu ua muiji ua jitata jâ. Uoso mona ua muhatu ua lundula undundu uoso-uoso mu muiji uoso ua anʼa Izalaiele, kieza mu kusakana, ki kale u sakana diiala dia tokala ku dibhata dia muiji ua tatʼâ. Kienhókio undundu ki ua kèla u tunda muiji uiza muiji, kuma anʼa Izalaiele ene oso a bhiẋila ni kulundula mu undundu ua jitata jâ. Kala kia tumu Jihova kua Mozé, kiene kia bhange anʼa Zelofadi a ahatu; kuma Makala, ni Tidiza, ni Hokala, ni Midika, ni Noua, anʼa Zelofadi a ahatu, ene oso a sakana ni mala anʼa jiphange ja tatʼâ. A sakana mu mabhata ma anʼa Manasa, monʼa Zuze, kuene kua sakanena; undundu uâ iú ua kala mu muiji ua tatʼâ. Iene itumuʼiii ni jingonge ja tumu Jihova kua Mozé, phala a ji tendelele, anʼa Izalaiele, kioso kiala mu dinhana dia Mouabhe, bhu mbandu ia Njolodá, sámbua dia lulama ni Jedikó. Didi diene o dilûnda dia Mozé dia tela Izalaiele ioso, ku sámbua kunu dia Njolodá, mu kikangalakata kia Alabha, bhu kiphenza bhua lulama ni kizanga kia Sufe, bhu kaẋi ka Palane ni Tofele, ni Libano, Hazelote ni Dizahaba. Tunde bhu Holebe, mu njila ia kubhitila ku mulundu ua Seíle, katé bhu Kadexe-Baneia, bhuala kuinhi dia fundu ni imoxi. Anga kibhita kuila, o makuinhi auana a mivu kia tena, kua kambe ngó mbeji imoxi, mu kizuua kia dianga kia mbeji ia kamoxi ku kuinhi, Mozé uzuelesa anʼa Izalaiele, kala kia tumu Jihova ku a tangela. Kia zubha-phe ku buidisa Sihone muenexi ua akua Mamodi, ua tungile mu Hezebone, ni Hoke, muenexiʼa Basane, ua tungile mu Axitalote, bhu Dileie. Ku sámbua kuná dia Njolodá, mʼoxi ia Mouabhi, Mozé uandeka kulombolola o kitumu kiki, uixi: Jihova Nzambi ietu ua tu zuelesa bhu Holebe, uixi: Bhu mulundu iú mua nakina-bhu kinéne. Bilukenu, mu katuke, muie ku mulundu ua akua Mamodi, ni oso a zukama kuenhoko ni ku kiphenza, ni ku mulundu, ni mu dikôlo muná ni ku sulu, ni ku Nengabe ku mbanduʼa musanza, mʼoxi ia Kanana, ni ku Libano, katé kiá ku ngiji iadikota ia Ufâlate. Talesenu, oxi ioso iii nga mi bhana-iu enu; bokonenu muʼvue oxi ia lokela Jihova ku jitata jenu, Mbalahamu ni Izake ni Jakobo, ku a bhana-iu ene ni mbutu iâ kuema diâ. Bhenhobho-phe eme nga lenguluka ku mi tangela-kiu, ngixi: Eme ngó ubheka uami, ki ngi tena ku mi ambata. Jihova Nzambi ienu ua mi sokolola kiá; xinganekenu kuma leluʼidi mua vulu kiá, muedi kiá kala mu jithéthembua bhulu. Jihova Nzambi ia jitata jenu a mi bandekeze muene, o ki mualʼokio a ki bhange dingi katé mu lumidi; ende ni ku mi zediuisa kala kia mi tangela-kiu kiá kuala muene. Eme-phe o kukolamena o udibhonji uenu ni inemenu ienu, ni ku-di-thatheka kuenu, ngi ki tena kiebhi ubheka uami? Solenu-ku athu muʼaxaxi ka ibuka ku ibuka ienu, oso mua a mono ni unjimu ni kutetuluka, oso ende kiabhu o ngongo nda ngʼa bhange makotʼenu a ku mi tambula konda. Enu-phe, mua ngi vutuila, muexi: Sembele kubhanga ki uazuela. Nga kuatele-phe adienu mu miji ienu, mala a jinjimu, ende kiabhu o ngongo, eme nga a bhange makota phala ku mi tambula konda; o iá jikabhitangu ja kutumina jimidi, o iá jikabhitangu ja kutumina jihama, o iá jikabhitangu ja kutumina makuinhi atanu, o iá jikabhitangu ja kutumina dikuinhi; amoxi nga a bhange jinguvulu ja kuendesa ibuka ia miji ienu. Eme nga tendelela afundixi enu, ngixi: Endenu ni kuividila jiphange jenu, kioso kia di kuata milonga, mua a batuile mu kidi o madimanda ma phange ni phange, katé ni nzuá-ngiza uala kumoxi ni ene muʼaxaxe kâ. O ki mu fundisa ki mu suue muthu; ua tolo mu muivua, o ua kulu mu mu ivua; ki bhu kale pholo i mi kuatesa uoma, kuma o kubatula milonga kima kia Nzambi; maji se bhu kala mulonga ua mi bhônzo, muiza-na-u kokuami, eme anga ngi uʼívua. Kienhókio, mu thembu ienʼoio kiene ki nga mi tendelela ima ioso i mua fuama kubhanga. Kiene kiua ki tua katuka, mu kutunda ku Holebe, anga tuhuha kikangalakata kiosuʼokio ki mua di muena enu-enu; tua bhitila ku milundu ia akua Mamodi, kala kia tu tumina Jihova, Nzambi ietu; anga tu bhiẋila bhu Kadexe-Baneia. Ngixi-phe; Mua bhiẋila kiá ku milundu ia akua mamodi ia-nda ku tu bhana kuala Jihova Nzambi ietu. Talesa-ze, o Jihova Nzambi ié ua ku bhana oxi i ua mono iii; banda, lundula-iu, kala kia ku tangela Jihova Nzambi ia jitata jenu; ku kale-phe ni uoma, kana, mba ngó kusasumuka. Bhenhobho-phe enu mua ngʼendela, muexi; Tu tume-ku hanji mala nda a tu londele oxi, eze a tu tudile mahezu; bhene bhu tu muena ioso njila i tua-nda ku di tela mu kubanda-mu, ni joso jisanzala ji tua-nda kubokona. Eme kienhókio nga ki muene kutetuluka; kiene kia ngi bhangesa kukatula kuinhi dia muthu ni kiiadi, ku muiji ni muiji kua tundu muthu. Iá endele, abandela mulundu iú, a bhitakena katé mu dikolo dia Xikole ni kulonda oxi. Anga a kanza-mu ibundu iaʼxi, eza na-iu bhu maku mâ, a tu tudila mahezu, exi: Oxi ia tu bhana Jihova Nzambi ietu iauabha muene kiambote. Maji enu-phe kubanda nguenu; inda mua xibhaka kia tumu Jihova Nzambi ietu. Mua kuata kungonga mu jibalaka jenu, muexi: Jihova ua tu bhange-kiu mukonda dia ku tu zemba, ua tu katula ku Ijito phala ku tu tula bhu maku ma akua Mamodi mbé nʼa tu buikisa. Tuia dingi kuebhi? Phange jetu ene a tu botomokesa o miẋima, exi: Athu ala koko a makota kulebha kuvula etu ndenge, a tu tundu; o jimbonge ue ja makota, imbaka iâ ia tuta muene ku maúlu. Exi dingi: Tua mono-ko ue o anʼa Anake, o mazonda. Eme ngixi: Ki mu tale hadi, enhó kʼathu a ku a kuatela uoma. Jihova Nzambi ienu, uoso ua-nda ku mi tuamenena, muene ua-nda ku mi bhangela o mvunda, kala kia mi bhange mu ima ioso ia bhange kiá, ki mua di muena ku mesuʼenu mu Ijito; ni mu kikangalakata, mu mua bhiti ni ku mi ambata kuala Jihova Nzambi ienu kala muthu kiʼambata monʼê, mu njila ioso mu muejila katé ki mua bhiẋila bhu kididiʼiki. Enu-phe ku thandu dia ku mi tetulula kiki, mua lembua kuxikana Jihova Nzambi ienu, ió ua mi tuamenena mu njila ioso iii, mu ku mi kengela kididi kia kizalu bhu mu zekela; anga uenda ni kuila, o mʼusuku uendela mu kitúbhia, mbé o ku mi muikina mu njila i mua tokala o kuila, o mu muanha-phe, mu dituta kiá. Jihova phe, kievu o dízui dia kuzuela kuenʼuku, ua di vunza anga u loka, uixi: Ni kidi kiene, o muiji ua isuéia u kala kiki, ki bhu kala dingi muthu u mona oxi iauabha kiókio i nga lokela ku i bhana jitata jenu. Hé kima, Kalebe ngó monʼa Jefune; sembele ió u i mona muene, o ixi ia diata kiá, ngi mu bhana-iu muene, ikala ia muene ni anʼê; kuma muene uabalakata ni kukaiela kiambe Jihova; Jihova bhenbhobho ua di vunza ue nʼeme, mukonda-phe dienuʼenu, uixi: Eie ue (u Mozé) mʼoxiʼomo kua ká bokona-mu. Josuué, monʼa Nune, uala kunanga bhu pholo ié, muene ua kà bokona-mu; mu suinise-phe muene, kuma muene ua-nda kua kà i lunduisa Izalaiele. O anʼenu-phe, u muedi, muixi: Anda kukituka mbole, o anʼenu a kambe o kuijiia kiauabha ni kiaiibha leluʼidi, ene a-nda kukutuka-mu, ene nganda ku a bhana-iu anga a iʼvua. Maji enu-phe bilukenu, mu vutukile mu kikangalakata, ditedienu mu kikoka kia musanza ua Kalunga Kakusuka. Enu-phe mua ngi vutuila, muexi: Jihova tua mu te kituxi; inda o bhabha tu banda kiá muene, tua kà lua ita, kala kia tu tumu Jihova Nzambi ietu. Anga mu maneka o ibhakatu ienu ia ita, kala muthu o iê, hé mu andeka o ku katuka mu kubanda o mulundu. Jihova phe kienhókio ua ngʼambela, uixi: A tangele: Kana kubanda. Ki mu di metene kúlua, mbata Eme ki ngala muʼaxaxi kenu; muavula kukuamiua, bhu pholo ia jinguma jenu. Maji ki nga zuelʼiki, enu ki mua ki suu; Jihova mua mu ẋinukina kiá, mua di zangeleka, nguenu kutumaka o kizuelu kiê. Anga mu banda muene o mulundu. Akua Mamodi-phe, a tungile ko mulunduʼoko, hé a mi endela; anga a mi landameka mukuá ni kiene kubhanga o jinhuki; a tunda mu Seíle ni ku mi tolola katé bhu Holoma. O ki mualuluka, anga muiza kudidila Jihova, Jihova kʼevu o kudikola kuenu, mba ku mi suua dingi. Kienhokio anga mu xikama bhu Kadexi ndumba dia izuua mukonda dia kienhiki, kala ki mua kʼijiia kiá. Kienhokio-phe kiene ki tua biluka anga tu di tela ku kikangalakata, ku njila ia lungu ku musanza ua Kalunga Kakusuka, kala kia ngambele Jihova, anga tu kuata kuingumuka o mulundu ua Seíle mu izuua iandumba muene. Jihova bhenhobho u ngi zuelesa, uixi: Mulundu iú mua u ingumuka kiá kiavulu; lungenu ku mbandu ia kusuku. O mundu tumina-u, kuila: Muanda kubhita mu jimbambe ja jiphange jenu, o anʼa Izaú, a tungu mu Seíle; ene-phe a-nda ku mi kala ni uoma; maji enu-phe di langienu kiambote. Kana ku di kuata-nâ, mbata Eme ki nga-nda ku mi bhana-ku né ngó kama kua Izaú mu ubhinganu. Kudia kuoso ku mua-nda kúdia mu ku sumba-nâ mu kitadi; o menha ue, oso u mua-nda kúnua, mu ma sumba mu kitadi. Kuma Jihova Nzambi ié ikalakalu ioso ia maku mé ua i zediuisa muene; muene ua kʼijiia kiambote kuila eie u ngenjiʼa-thumba uala kuenda mu kikangalakata kia dikotʼiki; o mu makuinhi auana a mivu oso iá, Jihova Nzambi ié ua ku bande muene, ki kuala kima kia ku kambe. Kienhokio-phe ki tua kexe kubhita mu jiphange jetu, anʼa Izaú a tungu mu mulundu ua Seíle, tua-lu kungila njila ia kiphenza kia Elate ni Enzone-ngabele, tualulukile anga tu di tela njila ia kikangalakata kia Mouabhe. Bhenhobho Jihova phe u ngʼambela, uixi! Mouabhe kana ku mu tatesa, kana kúlua-nâ mvunda, mbata ku ixi iê, ki nga-nda ku ku lunduisa-ku kima; kuma oxi ia Ale nga i bhana kiá anʼa Lote mu ubhinganu uâ. (Adiangele kutunga-mu mu xahúlu o Mamimi, kifuẋi kiadikota, kia musoko-soko, alebha kala o anʼa Anake. Anga ene uâ a a luka exi Jinefalimi kala o akua-Anake; akua-Mouabhe-phe anga a a luka exi Ji-Emeu. Mu xahulu akua Hole ue a tungile mu Seíle, maji anʼa Izaú a a muanganesa-mu, ia a a buikisa muene katé kia a-bhu ku mesu, anga ene a tunga mu jingùndu jâ, kala kiki kia bhange anʼa Izalaiele mu ixi ia undundu uâ, ia a bhana kuala Jihova.) Balumukenu-phe kiá, mu zaúke kahonga ka Zelede; kienhokio kiene ki tua zaúka o kahonga ka Zelede. O izuua-phe i tuende, tunde bhu Kadexe-Baneia katé ki tua zaúka o kahonga ka Zelede, bhua bhiti makuinhi a tatu a mivu ni nake. Mu thembu ienhoio-phe o muiji uoso iuná ua mazonda ma ita ua jimi kiá, mu kilômbo anga a bhua-mu, kala kia a lokelele Jihova. Mu kienhokio lukuaku lua Jihova lukuata kua sondemeka phala ku á jima o mbutu katé kia a buikisa muene kilômbo ngùndu. Mu kuila-phe kiá mazonda oso mu kaẋi ka kifuẋi a jimi-mu ni kúfua, kalunga ka ambata, kiene kia ngi zuelesa Jihova, uixi: Lelu ua-nda kubhita mu Ale, mu jimbambe ja Mouabhe; anga ubhiẋila bhua di lulama ni anʼa Amone; kana-phe ku a tatesa; kana kuzoka-nâ mvunda; kuma ku ixi ia anʼa Amone, ki nga-nda ku ku lunduisa-ku kima, mbata nga i bhana kiá ku anʼa Lote mu ubhinganu uâ. (Oxi ienhiʼii ue ia kexi ixi ia mazonda, o Jinefalimi, a tungile-mu mu xahulu; akua Amone-phe a a lukile exi Jinzanzumine. Kifuẋi kionéne, a kexi nzungule hé alebha o kitala, kala o mazonda anʼa Anake; Jihova phe ua a jikinisa bhu pholo ia akua Amone; ene-phe hé a a muanga anga a bhingana bhu kididi kiâ. Anʼa Izaú ue kiene kia a bhange mu Seíle kuala Ngana, kuma muene ua jikinisa akua Hole, ene ia a a muange, anga anʼa Izaú abhingana mu kutunga bhu kididi kiâ, katé mu kizuua kia lelu. Akua-Kafitoli, a tundile mu Kafitoli, ajikinisa ue akua-Hevi a tungile mu jimbonge ja Hazedime katé mu Ngaza, anga a tunga bhu kididi kiâ.) Balumukenu-phe mu katuke ni kuenda, mu kuzaúka o honga ia Anone; talesa-phe Sihone, mukua-Mamodi, sobha ia Hezebone, nga mu bhakula bhu lukuaku lué, ni oxi iê ioso; bokona kiá mu kúvua undundu ué, muandekele muene mu kúlua-na phala mu bhange-nê mvunda. Tunde lelu dienhidi nga-nda kuandeka kuta kimbuua ni uoma ué ku thandu dia mundu uoso bhoxʼabha; oso kiá a ku ivua o fuma, enda ni kuteketa bhu pholo ié a bhondalala ni uoma, mukonda dié-eie. Bhenhobho-phe nga tumikisine ilolo, kioso ki ngala mu kingalakata kia Kedimote, mu kubhinga Sihone, sobha ia Hezebone, ni maka ma paze, kuila: Ngʼehele ngi bhite moxi ié; ngenda muene kikokʼé o kikoka; ki nganda kuabhuka ku kadilu mba ku kiasu. Kúdia kuoso ku ngidia u ngi sumbisa-ku mu kitadi; o menha ue u ngi sumbisa-na-u mu kitadi, oso u nginua; hé kima ngi bhe ngó disesa dia kusombokʼami, kala kia ngʼenzela anʼa Izaú, a tungu mu Seíle, ni akua-Mouabhe a tungu mu Ale; katé ki nga-nda kuzaúka Njolodá, anga ngi bokona mu ixi ia-nda ku tu bhana kuala Jihova Nzambi ietu. Sihone-phe, sobha ia Hezebone, nguê ku tu ehela kubhita moxi iê, mukonda Jihova Nzambi ié ua kolesa o muxima uê, iú ua bhukumuka, phala o ku mu bhana bhu lukuaku lué, kala ki ua di muena lelu. Jihova anga u ngʼambela, uixi: Talesa, Eme ngandekela kiá mu ku ku bhana Sihone ni oxi iê. Andeka kiá o kúlua-nê oxi iê u mu tambule-iu ikale kiá ienu. Bhenhobho Sihone anga u tu tundila, uiza ni muene ni mundu uê uoso, ita anga ibhitila bhu Jahaze. O jihova Nzambi ietu bhenhobho hé u tu thelekala-nê, anga tu mu totola ni muene anʼê ni mundu uê uoso. Mu izuua ienhoio, anga tu mu bua o madiembu moso, mabhata mê moso tua ma buikisa, ni mala ni ahatu, ni tuana; ki tua xisa-bhu, né ngó muthu umoxi. Tuaxala ngó ni ibhaku, tuexi iii mbole ietu, ni ima ioso i tua bhûndu mu jimbonge ji tua tolola. Tunde kiá mu Alouele, ku ibumu ia honga ia Anone, ni diembu dia tungila ku honga ienhiʼii katé ku Ngiliiade, madiembu moso tua ma buba, sé-bhu diembu dia tu ẋangumuka bhu maku; iene ioso Jihova Nzambi ietu ua tu bhakuila na-iu bhu pholo ietu. Maji o ixi ia anʼa Amone iene ngó ki mua diota-mu; né ku mbambe ioso ia kibumu kia honga ia Jaboke, né mu madiembu mala ku thala ia mulundu, mba mu ididi ioso ia tu kidika Jihova Nzambi ietu. Anga tu biluluka, tu banda ni njila ia Basane; Hoke-phe, sobha ia Basane, utunda ku tu batuila ni muene ni mundu uê uoso, anga tulua-nê ita bhu Dilei. Jihova phe u ngʼambela, uixi: Ku kale ni uoma; mbata nga mu bhakula bhu lukuaku lué ni muene ni mundu uê uoso ni oxi iê. Kioso ki ua bhange Sihone, sobha ia Mamodi, ua kexi mu Hezebone, kiene ue ki u mu bhanga muene. Jihova Nzambi ietu anga u tu bhana Hoke, sobha ia Basane, ni mundu uê uoso ua tu bhakuila-nê bhu makuʼetu, anga tu mu kuama muene katé ki tua mu jimi mbutu, né ngó muthu umoxi ka mu subhuka-ku. Bu kumbiʼobho-phe anga tu tolola o jisanzala jê joso; ki tuaxi-bhu sanzala i tua kambe ku i tambula; makuinhi asamanu a jisanzala, mbambe ioso iaʼxi ia Angobe ia utuminu ua Hoke mu Basane. Jisanzala jene joso jiji ja kondoloka mu imbaka ia di leka, ni imabhitu ni jiphapha ja felu; kua di tele ni jisanzala ja mukuá, janzungule muene, ja kambe kukala mu imbaka. Tua ji sengulula muene, kala ki tua bhangele kua Sihone, sobha ia Hezebone, anga tu sengulula o jisanzala kumoxi ni mala ni ahatu ni tuana tua-nde-nge. Maji o ibhaku ioso ni ima ioso ia xala mu jisanzala jâ, tua i tambula phala ikale mbole ietu. Kienhokio oxi ioso ia sobha jiiadiʼojo ja Mamodi kiene kiá ki iabhita ku konda ietu ku sámbua kunu dia Njolodá, tunde ku honga ia Anone, katé ku mulundu ua Hezemone; (Helemone-phe, akua Sidonha a mu luka exi Sidiione; maji akua Mamodi-phe exi Senile,) jisanzala joso ja kiphenza, ni Ngiliiade ioso, Basane ioso, katé Sálaka ni Dilei, jisanzala ja utuminu ua Hoke mu basane, tua ji tambula. (Mukonda ku mazonda a xahulu, ua subhukile-ku ngó Hoke, sobha ia Basane; talesa o hama iê, hama ia felu; abha ki i ié hanji mu Labate dia anʼa Amone? Kulebha kuê dívua dia kóvadu, o kuzanza kuê kóvadu jiuana, mu midila ia kóvadu ia diiala.) Oxi-phe tua i bhitisa muene ku undundu uetu, thembu ienhoio; tunde kiá ku Alouele ua zukama ni honga ia Anone, ni kaxaxe ka mulundu ua Ngiliiade ni jisanzala jê, nga i bhana ku anʼa Lubene ni anʼa Ngadi. O kaxaxe ka muiji ua Manasa nga u lunduisa o mbandu ia Ngiliiade ia subhukile, ni Basane ioso, mua kexile o utuminu ua Hoke, ni dikaẋi dioso diaʼxi ia Angobe. (Mu xahulu o Basane ioso, akexi ku ixana exi oxi ia mazonda, o Jinefalime. Jaíle monʼa Manasa, muene kiá ua tambuile o dikaẋi dioso dia ixi ia Angobe katé mu kiuanu ni akua Jesule ni akua Mahaka, anga u i luka dijina diê uixi: Basane-ia-Havote-Jaíle, katé mu kizuua kia lelu.) O Makidi-phe nga mu bhe Ngiliiade. Maji ni akua Lubene, ni akua Ngadi nga a batuila tunde ku Ngiliiade katé ku bonga ia Anone, ni dikaẋi dioso dia Kahonga katé bhu masangu, iene o mbambe katé ku kahonga ka Joboke, mu kiuanu kia ixi ia anʼa Amone. Nga a tela-ku o mukáu uoso katé ku Njolodá tule, iene o mbambe iâ tunde ku Kinelete katé ku musanza ua tutu, o Musanza ua Môngua mu luiji lua Ajindode-pisga, ku mbandu ia thunda. Mu thembu ienhoio anga ngi mi tendelela luamukuá, ngixi: Oxi iii, Jihova Nzambi ienu ua mi bhakuila-iu muene, phala enu ku i vua; enu-oso mu mala ma nguzu mua-bhu o uoma, bhakatenu, mu bhite ku pholo ia jiphange jenu, anʼa Izalaiele. Maji ahatuʼenu ngó, ni tuana tuenu, ni ibhaku ienu (mukonda ngejiia muene kuma muala ni ibhaku iavulu), a xiale mu jisanzala jenu, ji nga mi bhana kiá. Katé Jihova kia bhana jiphange jenu o dinhohenu, kala kia mi bhana enu; nda ene a lundule uâ oxi ioso ia-nda ku a bhana Jihova ku sámbua koko dia Njolodá, anga mua kà vutuka kiua, kala muthu ku undundu uê u nga mi bhana kiá. Mu thembu ienhoio nga tendelela ue Josuué, ngixi: O mesu mé ma ki mono kiá, kioso kia bhange Jihova Nzambi ienu, ku jisobha jiiadiʼiji; Jihova ua kà bhanga ue kienhiki ku mautuminu moso, ku mua kà bhita. Kana ku a kala-phe ni uoma; mbata Jihova Nzambi ienu, muene ua kà mi luila o ita. Kienhókio ue Jihova nga mu diondela o kiadi kiê bhenhobho, ngixi: Muadi Jihova, tata! Eie u Ngana uakalelà-ku, selevende ié uandeka kiá o ku mu londekeza kijingo kié, ni kioso kiene o lukuaku lué lua suina; kuma Nzambi kuẋi mu diulu ni mu ngongo, u kala ni uzonda kala o uzonda ué ni kubhanga o ima ia makota kala o ikalakalu ié ia nguzu i uene kubhanga? Ai ué, tatʼé! Se eme nga tenene ue kuzaúka, anga ngi mona o ixi iauabha kiki iala ku sámbua kuná dia Njolodá, ni mulundu uaiuka ió, ni Libano diê, koko! Maji, kuma Jihova ua thathamana ni eme, mukonda dienuʼenu, ua ditunu ku ngʼivua; muene iu ua ngʼambela uixi: Kuabhu, suka kiá! Ku zuele dingi maka iá. Banda ngó ku thala dia mulundu ua Piska u zambule mesu mé ku luiji, ni ku suku ni ku sulu ni ku thunda, ioso u i tale ngó ni mesu mé, mbata eie o Njolodá ku tené ku mu zaúka. Longesa-phe kiambote Josuué, mu suinise, mu kolokotese; mukonda muene ua-nda kutuamenena o mundu iú, ni ku u lunduisa oxi i ua-nda ku kengelelʼii. Kienhókio anga tu nakina mu dikôlo didi dia lulama ni Mbete-piiole. Kiki-phe Izalaiele, tata, ívua o jingonge ni maubatuilu u ngala ku mi longesa lelu. Phala mu ma kumbidile, nda mu kole muenhu, mu kutuke, muʼvue oxi ia-nda ku mi bhana kuala Jihova, Nzambi ia jitate jenu. O ku makʼama u nga mi tendelela, ki mu tudike-ku kima, ki mu tunune-ku kima, inda mu kumbidila ni kulûnda o ijiia ia Jihova Nzambi ienu, i ngala ku mi lekelela. Mesu menu ma di muena kioso kia bhange Nzambi kua Bale-piiole; ni kioso Jihova Nzambi ienu kia jimi o mbutu kua ió oso a kexile muʼaxaxe kenu, mu kaiela Bale-piiole. Maji-phe, enu mua di bandeka ni kitongola kua Jihova Nzambi ienu, enuʼenuoso katé kiki enuʼenú hanji ni muenhu. Mua mono-ze kuila nga mi longesa o jingonge ni mabatuilu, kala kioso kia ngi lekelela Jihova Nzambi iami; kiene-phe kiá ki mu enda jinga ni kubhanga mu ixi i mua-nda kubhingana. O jingongʼiji mu ila ni ku ji langa ni ku ji kumbidila, kuma uene o unjimu uenu ni kutetuluka kuenu bhu mesu a ifuẋi; oso a-nda kuívua o jingonge josoʼiji, a-nda kuila: O mundu iú uónene, ni mu unjimu ni mu kutetuluka kamoneka soko diâ. Kiene-phe muene, kuma muiji uónene, kala iú, u kala ni jinzambi bhua zukama kale ki tuala ni Jihova Nzambi ietuʼiki, u bhinga o ki tu mu ixana uitaia, mua u muene kiá? Muiji uadikota uala-ku uebhi, uala ni jingonge ni mabatuilu ma iuka kiki, kala o kitumu ki ngala ku mi bhana leluʼiki? Hé kima, di lange-phe ngó kiambote eie-muène, enda ni kuinga ue kiambote o muenhu ué, o ima i ua mono ni mesu mé ki i ku jimbe, ki i ku bhue ku muxima, enda ni ku i banza katé bhua kà suka o muenhu ué, uende ni ku i longesa ku anʼê katé ku mululu ni ku muláula. Ku jimbe o kizuua ki uemanene bhu pholo ia Jihova Nzambi ié bhu Holebe, kioso kia ngi tangelele Jihova, uxi: Ngi bhonguelele o mundu iú, nga-nda ku a evisa maka mami, na mʼejiie, mbe o ku ngi xila jinga mu izuua ioso ia muenhu uâ, o bhuoso bhua kà tunga a ka ma longe uê anʼâ. Kienhókio enu anga mu bhongoloka, muiza hé mu imana mu betekete ia mulundu; o mulundu-phe iu ufuáfua túbhia tua-lu di leka katé mu kaẋi ka maúlu; ni kuma kuexi bui, ni kitombe ni matuta kua di bhange usuku-ua-nzumba. Kienhókio Jihova anga u mi zuelesela mu milengo ia túbhia; o dízui-phe dia uzuelelu uê mua dʼivua; maji dízui ngó mu dízui, kuma ki mua muene-bhu dingi kidifua kia kima kioso-kioso. Bhuene bhua mi bhela o kikutu kie-muene, kia mi xindila o kuinhi dia Ijila iu ua mi ambela, uixi: Kumbidilenu-iu, anga muene u i soneka ku mabáia maiadi ma matadi. Bhenhobho, Ngana ua ngi tumine ue o ku mi longa jingonge ni mabatuilu, phala enu mua kà a bhange jinge ki mua kà zubha kubokona mʼoxi i mua-nda kutambula mu ubhingano. Endenu-phe ni ku di langa kiambote o mienhu ienu, kuma enu kioso ki mua di kundile ni Jihova Nzambi ienu, bhu Holebe, ki mua muene-bhu kídifiua kia kima kioso-kioso muene kia mi zuelesele mu kaẋi ka túbhiaʼotho; kana-phe kutambula lufuku lua ku di iúdikila kima kioso-kioso kia kusonga, kiteka ki kala ni lubhe lua muthu, u kala ni ukexilu ua diiala mba ua muhatu, mba kídifua kia kiama ki kala ku mavu bhoxi, mba kidifua kia njila ia mabhabha i tuka mu ku bhita bhulu ni lusolo; mba kidifua kia kibámba ki zanzala ku mavu ni mala bhoxi; mba kídifua kia mbiji iene mu menha kʼoxiʼa mavu. Di lange ue, phala o ki u bhetula mesu bhulu, anga umona o dikumbi ni mbeje, ni jithéhtembua, ni ima ioso kiá iene ku maúlu, muxima hé u ku tuma, eie anga usota kubheza o ima ia bhange Jihova Nzambi ié, phala ku kuatekesa naiu o ifuẋi ioso iala bhoxi dia diuluʼabha. Mukonda enu Jihova ua, mi solo iu ua mi tombola mu folno ia felu mu Ijito phala mu kale mu mundu uê ua mi lundula mu ubhinganu, kala ki kia di monekena leluʼiki. Eme ue Jihova ua ngi thathamena, mukonda dia uzuelelu uenu, anga uloka uixi: Eie ue Njolodá kutena ku mu záuka, oxi iauabha ia-nda ku ku bhana Jihova Nzambi ienu mu ubhinganu, eme ki nga-nda kubokona-mu. Mbata eme nga-nda fuila kiá mʼoxi iii, o Njolodá ki nga-nda ku mu záuka dingi; enu-phe mua-nda ku mu záuka, o ixi ia uabhʼoio mua-nda ku ivua muene. Alukenu-phe, kana kujimba o kikutu kia te Jihova Nzambi ienu nʼenu; kana ku di songela kiteka kioso-kioso, mba ilúmbua ia ima ia mi kidika kuala Jihova Nzambi ienu. Mbata Jihova Nzambi ié-ze ua di bhanga túbhia tua muzukuta, uene Nzambi ia difuba. O kioso-phe ki mu vuala ana ni aláula, anga muiza ku uadiakimi, ni jimvi mu mútue, mʼoxi muenhomo, hé ku mʼiza lufuku lua ku di songela kiá iteka mba ima ikala ni kidifua kioso-kioso, o Jihova kia kʼila sûi, anga ki mu ibhila kuma mua mu lokalala. Eme-phe lelu ni oxi ni diulu, akale jimbangi jami; mukonda, nga tange kidi kuma, mua-nda kutukumuka mua jimi o mbutu, mʼoxiʼomo anga mu bhua-mu, anga mu ila Njolodá mua mu záuka kiua, maji oxi ki mua xialela na-iu, kuma ki mua-nda kunakina-mu; mua-nda kujikinina muene kindala. Anga Jihova u mi muangena muʼaxaxe ka ifuẋi iengi, o kuenhoko ue mua kà kala ngó kakibuka kófele, muʼaxaxe ka akua jixi, muoso mua-nda ku mi xinjikila Jihova. Kuene kiua ku mua-nda kua kà xingila mahamba mókalakale ku maku ma athu, o jinzambi ja miẋi ni matadi; ki ji tena kumona, ki ji tena kuívua, ki ji tena kúdia, mba kuívua dizumba. Kienhokio-phe, kuenhoko ua kà sota Jihova Nzambi ié, anga u mu sanga, se u mu sota ni muxima uê uoso ua muvimba, ni muenhu uê uoso ua muvimba. O mu kaẋi ka dilamba dié, mu kuila uíndua ua kutula kiá, ima ioso iii ia kuiza, ku ua kà sukʼoko ua kà lungulukila kiá kua Jihova Nzambi ié, anga ua kà mu tumaka dingi o dízui diê. Mukonda Jihova Nzambi ié, Nzambi uejidila kukuatela henda; ka kuehelela mba u ku buikisa; né ngó ue kuẋikina kujimba o kikutu kia lokela ku jitata jé. O kiki-phe se kia ku jinganena, ibhula hanji ku jithembu ja makulu ni makombe a ku diangela, tunde kiá Nzambi kia bhanga o muthu kʼulu dia mundu, tunde kua tundu o ngongo ʼté ku ia suku, kienhiki se a ki muene kiá, mba a kʼivile kiá ni mátui exi, kuabhitile kima kia kidiuanu kala kiki? Mba kua kexi kiá muiji ua athu ua tenene kuívua dízui dia Nzambi u zuelela mu milengu iuama, kala ki ua dʼivu eiʼki anga u kola muenhu? Inga kua kexi kiá Nzambi ua xikina o kutambula kifuẋi phala muene nuʼaxaxe ka athu engi, ni jipolova ni isuma, ni madiuanu, ni kúlua mvunda, ni lukuaku lua suina, lua sununuka, ni ima iavulu i kuatesa uoma kala ia bhange Jihova Nzambi ienu, ku mesuʼenu, mu Ijito? Eʼmuene ngó a ku londekeza-kiu, phala uijiie kuma o Jihova muene Nzambi, ka moneka mukuâ iadi uedi kala muene. Muene-phe ku diulu kuene, kuene kuandekela ku ku ivisa o dízui diê, mbé o ku ku longa; o mu ngongo ua ku londekeza o túbhia tuê tua unéne, eie uevu o maka mê kioso muene kia zuelela mu kaẋi ka túbhia. Mukonda muene ua zola adié, iu ua sola o mbutu iâ, iú ua i tungula kioso ene kia zubha kúfua, muene ua ku katula eie mʼoxi ia Ijito ni undanda ua nguzu iê. Iú ua kaiesa ifuẋi ia miji ia ku tundu eie mu ku kula ni mu ku suina, oxi ià iu ua i bhakela o ku ku bokuesa-mu eie, ni ku ku lunduisa-iu eie mu ubhinganu kala ki ua-lu ki mona leluʼiki. Ijiia-na-kiu-phe lelu, ni kubanza mu muxima ué, kuma Jihova muene ngó o Nzambi mu diulu, ni mu ngongo bhoxʼabha; ki kuene mukuá. Aluka-phe o jingonge jê, ni itumu iê, i ngala ku ku tendelela lelu, phala utunge usome, ni ku mululu ni ku muláula, o izuua ié nda i vule mʼoxi ia ku bhana Jiohova Nzambi ié, katé ku hádia ni hádia. Kienhókio, Mozé anga utungula jisanzala jitatu ku sámbua kunu dia Njolodá, ku mbandu ia mutundilaʼkumbi; phala dilengelu dia oso abhita ni kiluezu kia kujibha muthu, sé ku di kuata-nê mba kudianga ku mu kala ni unguma uoso-uoso; u lengela-phe mu sanzala jitatuʼiji, phala a bhulule o muenhu uê. Mu kikangalakata ku kiphenza, phala akua Lubene; sanzala iamukuá Lamote, mu Ngiliiade, phala akua Ngadi; sanzala ia katatu Ngolane, mu Basane, phala akua Manasa. Kiki kiene o kitumu kia bhana Mozé ku anʼa Izalaiele. Ene-phe o maumbangiʼama, ni jingonge, ni mabatuilu, ma tange Mozé ku anʼa Izalaiele, kia tundu ku Ijito; kia tula kiá ku sámbua kunu dia Njolodá, mu dikôlo dia lulama ni Mbete-piiole mʼoxi ia Sihone, sobha ia akua Mamodi, ua tungile mu Hezebone, a mu bomuene kuala Mozé ni anʼa Izalaiele mu ku tunda ku Ijito, anga oxi iê a mu tambula-iu, hé a iʼvua mu ubhinganu; kiene ue kimoxi ni oxi ia Hoke, sobha ia Basane, ku jisobha jiiadi ja akua Mamodi, atungile ku sámbua kunu dia Njolodá, ku mbandu ia mutunda ilakumbi. Tunde kiá ku Alouele, bhu nzènde ia kahonga ka Anone, katé ku mulundu ua Siione; Siione-phe muene Helemone. Kumoxi ni manhana moso ma kexile ku sámbua kunu dia Njolodá, ku mbandu ia thunda katé ku musanza uabhela ku mikáu, ku luiji lua Ajidode-pisga. Mozé anga uixana Izalaiele ioso uʼambela, uixi: Îvua eie u Izalaiele, o jingonge ni mabatuilu u ngala ku mi tendelela lelu mu mátui menu, muile ni ku di longa-u ni ku ma lunda, mbé o ku ma bhanga. Jihova Nzambi ietu, uate kikutu nʼetu bhu Holebe. O kikutuʼiki ka ki te ni jitata jetu, maji Jihova ua ki te nʼetu-ene oso muene tuala lelu bhenhabha ku muenhu. Tua di muena-kiu etu oso kia tu zuelesa Jihova pholo ni pholo mu kaẋi ka túbhia. Thembu ienhoio eme ngemanene bhuʼaxaxi kenu o kuku Jihova, o koko enu, mbé o kuenda ni ku mi tudila izuelu ia Jihova; mukonda túbhia tua mi kuatele uoma, enu mua lembuele kubanda ku mulundu; o muene-phe, uexi: Eme Jihova Nzambi ié, nga ku katula mʼoxi ia Ijito, mu dibhata dia ubhika: Kana kukala ni nzambi jengi bhu pholo iami. Kana ku di iudikila kiteka kia kusonga, né kidifua kioso-kioso kia kima ki kala mu diulu ku thandu, mba mu ngongo bhoxi, mba mu menha kʼoxi a mavu. Kana ku i fukamena, kana ku i bheza; kuma eme Jihova, Nzambi ié, ngene ngi Nzambi ia difuba, ana ngʼa bhesa kaxtiku mu ituxi ia jitata jâ, katé ku mululu ni ku mulaúla ua iá a ngi zemba, maji ngi kuatela henda katé ku jimidi ja muiji ua iá a ngi zola, aiuka o ijiia iami. Kana kutumbula dijina dia Jihova, Nzambi ié, mu usemenhi; kuma kua Jihova kà kamba kuêla uoso u tumbula o dijina diê mu usemenhi. Aiuka kizuua kia sabhalu, ki ku kale kizuua kikôla, kala kia ku lekelela Jihova Nzambi ié. Izuua isamanu i u kalakala, u zubhe kikalakalu kié kioso. Maji o kizuua kia kasambuadi kiangene kia Jihova, Nzambi ié; mu kizuua kiki kana kukalakala-mu, né eʼmuène, né monʼé ua diiala mba ua muhatu, né selevende ié ia diiala mba ia muhatu, mba ngombe ié, mba kabulu ké, mba kibhaku kioso-kioso kia ku tokala, mba musonhi ua ku tula ku lumbu lué; mbé o selevende ié ia diiala ni ia muhatu anhohe-ku ue kala ki ua nhoha eie. Kuma-phe eie-muène ue ki ki ku jimbi dingi kuila ua kexe u mubhika mʼoxi ia Ijito, eué Jihova Nzambi ié ua sunununa o lukuaku luê lua undanda, iú ua ku katula-mu ni ʼkuaku luê lua suina. Mukonda dia kiki-phe, Jihova Nzambi ié iu ua ku tendelela uixi, u aiuka jinga o kizuua kia sabhalu kia dinhohenu. Bhana ujitu kua tatʼenu ni mamʼenu, kala kia ku tendelela Jihova Nzambi ié, nda u vule izuua ia kukola muenhu mu ngongo, u tunge usome mʼoxi ia ku bhana Jihova Nzambi ié. Kana kujibha mukuenu. Kana kuta phànda. Kana kunhana. Kana kukala u mbangi ia kutatela mukuenu kima ka ki bhange. Kana kukala ni luimbi lua muhatu a mukuenu; kana kukala ni luimbi lua inzo ia mukuenu, mba mukáu uê, mba selevende iê ia diiala mba ia muhatu, mba ngombe iê mba kabulu kê, mba kima kioso-kioso kia mukuenu. Makʼama mene Jihova ma jimbuila mundu uenu uoso ki mua bhongolekele bhu mbanduʼa mulundu, anga muene uzuelela mu kaẋi ka túbhia, mu matuta maxiti mavundu, ni kuene buí, o dízui diia ni kubhana mutendu ua suina, kuabhu-phe, ka te-ku dingi kima; kienhókio iú ua ma sonekene ku mabáia maiadi ma matadi; anga u ngi bhana-nâ eme. Bhenhobho-phe o ki muevu dízui diala kuijiia mu kitombe, o ki mua te-ku o ku kengelela o mulundu ua bambuka túbhia, mua ngʼendela, ni makota moso ma ibuka ienu ni adiakimi, o ikuinda. Muexi-phe: Tua mono kuma Jihova Nzambi ietu ua tu idikiza kijingo kiê, ni ukota uê, dízui diê tua dʼivu muene muʼaxaxe ka milengu; lelu etu tua mono kiua kuma Nzambi uzuelʼê ni muthu, maji muthu hé u kolʼê muene o muenhu. Maji o kiki-phe tua-nda kufuila-hi dingi ngoho? Mukonda o kitúbhia kiki, ngana, kia soko-bho ku tu jidisa; o ki tuila tuixi tuívue dingi o dízui dia Jihova Nzambi ietu, tua-nda kúfua muene. Kuma tunde xahúlu, nanhi kiá ku xitu ioso ua tenene o kuívua dízui dia Nzambi ia muenhu, uenda ni kuzuelela mu kaẋi ka milengo ia túbhia kala ki tua mu ivuʼiki, anga ukola muenhu? Inda bhiẋila kiá eie, uívue ima ioso i zuela Jihova Nzambi ietu; eie phala u tu tudile etu ioso kiá i zuela Jihova Nzambi ietu, etu ue o bhobho tu ku ívua muene, anga o kioso kia tange tu ki bhange. Jihova phe kioso kievu o dízui dia izuelu ienu, kioso ki mua kexi ku ngʼambelʼemeʼ okio, Jihova u ngʼambela, uixi; O kia zuela o mundu iú nga kʼivu; azuela muene kiambote. Uaué, taté! tamanu akala ni muxima uenhó, ua ku ngi xila, nu kuate kualuka o ijiia iami ioso, ku makumbi moso! phala a tunge a some, a mone mbote ni ene ni anʼâ, ku mivu ni mivu ki iene kúbhua! Ndé, kà a tangele kuila: Vutukenu, muie mu jibalaka jenu. Maji eie-phe uxiala nʼeme bhenhabha, phala ngi ku ambele o ijiia iami ioso, ni jingonge ni mabatuilu, iene i uenda ni ku a longa ene o ku i aiuka, kioso kia kà bokona mʼoxi i nga-nda ku a bhana o ku i vua. Endenu-phe ni kubhanga kala kioso kia mi tumu Jihova Nzambi ienu; talenu, kana kuabhukila ku kadilu mba ku kiasu. Muendela mu njila ioso ia mi tumu Jihova Nzambi ienu, nda mu kole muenhu, mu bhanduluke kiasoko, o izuua ienu i vule mʼoxi i mua-nda kúvua. Ienhiʼii-phe iene o ijiia, ni jingonge, ni mabatuilu, a ngi tumu Jihova Nzambi ienu, ku mi longa-u. Imʼiii phala muende ni ku i kumbidila kioso ki mua kà tula mʼoxi i mua-nda kúvua. Mbé u kuate kuxila Jihova Nzambi ié, ni kualuka o jingonge ni ijiia iê ioso, i ngala ku ku tendelela, eie, ni monʼé ni mululu ni mulaulʼé, izuua ié ioso i ukala ni muenhu; o mu ku ki bhanga-phe ua kà laia izuua iavulu. Ivua-phe kiambote, eie Izalaiele, tata! ta-ku muene muxima u i kumbidile, nda ubhanduluke kiasoko, u sokoloke muene kala kia ku ambela Jihova, Nzambi ia jitata jé, kioso ki ua kà bhiẋila mʼoxi izunzumuka o lete ni uiki. Ivua, Izalaiele, tata! O Jihova, Ngana dia Nzambi ietu, muene Ngana imoxèlele ngó, ka moneka mukuá. Zola-phe Jihova Nzambi ié ni muxima ué uoso, ni muenhu ué uoso, ni nguzu ié ioso. Maka u ngala ku ku tendelela leluʼidi u ma lunda ku muxima ué. Anʼé u a longa muene o ku a bhaka ni ku a kumbidila; o ki u xikama mʼonzo ié, banza maka enhá; o ki u kala mu kuenda njila, enda ni maka enhá; o ki u zeka, zeka ni maka enhá; o ki u balumuka ku kilu, kuata maka enhá. A kala ue kidimbu ki ua kutila mu lukuaku lué; u a nhenga muene bhu kaẋi ka mesu mé maiadi, phala a kale kijimbuete ki ua kutila bhu dibhomo dié. Soneka-u muene ku thanduʼa mielu ia dibhata dié ni ku mabhitu mé. Kioso o Jihova Nzambi ie kia ka ku tula mʼoxi ia lokela jitata jenu a Mbalahamu ni Izake ni Jakobo, o ku ku bhana eie, ua kà sanga-mu i-mabhata kʼeie ua itungu iauabha o kuuabha, ia ku tungilʼê kiá! Ni jinzo jezala ni jimbote joso; kʼeie-phe ua jʼizalesa mba ku ji funa, ni ixima iòkande kʼeie-phe ua i kande, ni milenga ia mivide ia bhingi eie ua i sange a i phaphe kiá anga eie udia ngó uikuta; kienhokio-phe dimuka u di lange, Jihova kà ku-bhue ku muxima hé u mu jimba, Muthu ua ku katula mʼoxi ia Ijito, mu dibhata dia ubhika. Enda ni kuxila jinga Jihova Nzambi ié, muene ngó u mu sedivila; o ki ki ku bhinga kuloka, kale ulokela ngó mu dijina dia Jihova. Kana kukaiela jinzambi jengi, ki mu di tambulule ni jinzambi ja ifuẋi ia mi kondoloka. Mbata o Jihova Nzambi ienu, Ió ua tungu mu kaẋi kenu, uene Nzambi ia difuba, muendamê ni muanu, phala o njinda ié ki i mi uamene ku thandu, anga i mi jikinisa, mʼoxiʼomo hé mubhua-mu. O Jihova Nzambi ienu kana ku mu lokalala, kala ki mua mu lokalela bhu Masá. Kala kiki, kalenu ni muanu ua kualuka o ijiia ia Jihova Nzambi ienu; alukenu ue o ma-umbangi mê, ni jingonge jê jene ku mi lekela. Ioso iafuama, iauabha ku mesu ma Jihova, Nzambi ienu, iene i u bhanga jinga; nda ukadiê kiambote, ubhanduluke kiavulu, u kutuke mu kúvua oxi ia uabha ioio, ia bhingile mu ku i bhana jitata jé, Jihova ualoka. Bhene bhua mu tundu o ku kaiesa jinguma, nda ji ku-bhue ku mesu, kala kia ku ambela-kiu Jihova. O monʼé-phe hádia kia kuibhula ku pholo ku ua kʼáia, uixi: O kiki-phe o ma-umbangi mosoʼama ni jingonge ni mabatuilu ma mi lekelela Jihova Nzambi ietu, kima kiahi kienhiki? Eie-phe bhenhobho o monʼê u mu ambela, uixi: Tua kexi tu abhika a Falaó mu Ijito. Nguzu kiá ia lukuaku lua Jihova ia bhiti-bhu phala ku tu katula mu Ijito. O Jihova ua bhange isunji ni madiuanu a makota mu Ijitu, kua Falaó ni diembu diê dioso, tua di muena-kiu ni mesuʼetu. Bhenhobho Iú ua tu tundisa-ku, mbé o ku tu ambata ni ku tu bhana oxi ia lokela o jitata jetu. O Jihova-phe iú ua tu tendelela kuila tua tokala tu kumbidila jinga o jingonge jiji, ni tu kuata kuxila Jihova Nzambi ietu, phala o kubhanduluka kuetu ku nangenene, nda a tu bhane muenhu, kala ki tuala leluʼiki. Kifua-phe o ki tu kuata muanu ua kubhanga itumu ioso ia tu xindi o ijiia iene ioso iii, kala kia tu tendelela Jihova Nzambi ietu, kuene ku tu muena o kulúnga. Kia kà zubha Jihova Nzambi ié ku ku bokuesa mʼoxi i ua-nda kúvua, anga u ku toluela miji iavulu ia matumbu hé u a kaiesa bhu pholo ié, o sambuadi dia ifuẋi diosoʼidi, akua Mahiti, akua Jijidingaze, akua Mamodi, akua Kanana, akua Mapelezi, akua Mahivi, ni Majebusi, athu a ku tundu mu nguzu ia a ku tundu mu kuvula. Anga Jihova Nzambi ié u ku bhakuila-u phala ku a jibha, eie-phe buikisa-u muene, ene oso; kana kuta-nâ kikutu kia ukamba, kana ue ku a kuatela henda; ku di tange-nâ undandu; anʼé a ahatu ku a bhane mu kusakana ni anʼâ a mala; eie ue kana kusola anʼâ a ahatu phala anʼé, a mala; kuma enhó asoko-bhu ku hunganesa anʼé a mala nʼa lémbua ku di tuma nʼeme anga a kuata ku bheza jinzambi jengi; kiókio-phe o njinda ia Jihova i mi uamena anga mu jima o mbutu kindala. Inda mu a bhanga kiki: Kalatódio jâ mu ji bula-bula, jiphonena jâ mu ji bukujula, o mixitu iâ ikôla mu i koka, o iteka iâ ia kusonga mu i oha mu túbhia. Mbata eie ki ualʼokio u povo iangene ia Jihova Nzambi ié; O Jihova. Nzambi ié ua ku tungula muʼaxaxi ka ifuẋi ioso ia tungu kʼulu dia mundʼuku, phala u kale kiá u povo ia mu fuama muene ngó. Ki kuila-phe Jihova kifua ua mi sola mukonda mua uabha mba mukonda ifuẋi ioso mua i tunda mu kuvula, lémbue; kuma eiʼmuène u kasule ka ifuẋi ioso mu kutola. Jihova muene-ku ua mi te muxima kuma ua mi zola, mu ku kumbidila o muloko uê ua lokela jitata jenu; Jihova iu ua mi katula ni lukuaku luê lua suina, iu ua mi kula ku dibhata dia ubhika ku mua kexile, bhu lukuaku lua Falaó, sobha ia Ijito. Tuma-phe ku kʼijiia, kuila o Jihova Nzambi ié muene Nzambi, Nzambi ia Fiiele; muene o mukua ku kumbidila o kikutu kiê kumoxi ni kukuata jihenda ji bhiẋila katé ku midi ia miji ia ió oso a mu zola, ene kualuka ijiia iê. Muene ue mukua kubhana futu pholo ni pholo kua ió oso a mu zemba, anga u a bhangesa kujimuka muene nzaká! Ió uoso uzemba Nzambi, muene ue ulenguluka ku mu bhana futu iê; ka muehela, kana. Aluka-phe, ijilʼiii ni jingonge ni mabatuilu moso u ngala ku ku lekelela lelu, ngixi, kumbidila-nâ. Kià kala-phe kuila, enu o ki mu ivua o mabatuiluʼama, se mu ma bhaka kididi, anga mu ma kumbidila, ni Jihova Nzambi iénu ua-nda kusuina dingi kiengi mu ku kumbidila o kikutu ni kuenda ni ku mi bindumuna kiambote kala kia lokela jitata jenu. Muene ua-nda ku ku zola, ua-nda ku ku zediuisa, anga u ku sokolola, katé ni mbutu i tunda mu divumu dié u i bhana ue kuzediua, katé ni mbutu mʼóbhia dié u i ta ue dibesá; ni masa mé ni muvide ni máji mé ni ibhaku ié ia jingombe, ni ilunga ié ia hombo ni mbudi i u kala na-iu mʼoxi ia lokela Jihova kubhana ku jitata jenu. Ifuẋi ioso bhoxi eie u i tunda mu kuzediua; momuʼé ki mua kà kala diiala dia kisúla ukamba kuvuala, ki mua kà kala muhatu ua mbaku, o ibhaku ié ki i kala ni xidile. O Jihova u ku saka anga uilukila-ku kiá muene, kuma u kuebhesa ku ma-uhaxi moso; ka ku ehela ku kata uhaxi u difangana ni ma-uhaxi ma akua Ijito, u uejiiʼó; inda ma-uhaxiʼomo ua-nda ku ma tuika oso a ku zembe. Ifuẋi ioso i mi seiela Jihova Nzambi ienu, enu mu i jikinisa muene; ki mua kuatela henda, kana; o mahámba mâ ki mua a bheze, kuma kienhókio ki di bhanga mubhetu phalʼenu. Eie-phe, Izalaiele, o ki uila ma muxima ué uixi: O ifuẋi iii ia ngi tunda kiki mu kuvula, nga-nda ku i kaia kiebhi? Kana, kua a kuatela ngó uoma, Lembalala kioso kia bhange Jihova Nzambi ié kua Falaó ni ku Ijito ioso. Ni jipolova ja makota jiná ji ua di muena éʼmuène ni mesu mé ni isunji ni madiuanu, ni lukuaku lua suina lua Jihova Nzambi ié lua ku katula na-iu mu Ijito; kiene ue kia-nda kubhanga Jihova Nzambi ié, ku ifuẋi iene iosuʼoio, ia mi kuata uomaʼleluʼidi. O luamukuá-phe dingi, Jihova Nzambi ié ua-nda ku a tumikisa i-madimbuende, katé kia jima o mbutu oso a xialele-ku, anga a ku-bhua ku mesu. Ku kale-phe ni u ô ma, anga u teketa mukonda dia ene, mbata o Jihova Nzambi ié uala muʼaxaxi ké, muene Nzambi ia dikota, u kuata uoma! Jihova Nzambi ié, ifuẋi iii ua-nda ku i kaia bhuòfele-bhuòfele, ni kúbhue ku mesu. Ki ualʼokio ku tena ku a bhuikisa mu ola imoxi, o kiókio hé kia bhiti, mʼoxi-phe muavula ku di vuala iama ikuama i sota kubhingana-mu, eie anga u tala na-iu hadi. Maji o ifuẋi ioso iii Jihova ua-nda ku ku bhakuila-iu, anga u i sengulula katé ia jimi o mbutu. Ua-nda ku ku bhakuila ue o jisobha jâ bhu maku mé phala eie u a jime o majina mâ kulu dia mundu. Ki bhua-nda kukala muthu u di ẋokuesa nʼenu katé Ki u abuidisa. Iteka iâ ia kusonga, ia jinzambi jâ mu i ta mu túbhia; ni phalata ni ulu uoso ua zunzila ku iteka ioio ki i mi kuate luimbi, ki mu i katule ni i mi bhekele kidibukanu ki mi jikinisa; mukonda ima ienhoio kua Jihova Nzambi ienu ufusa! Kana kubokuesa kima kia ufusa ni kisunji mu jinzo jenu; mu di zemba na-kiu muene, phala ki mu di bhekele lufuku ku thadu dienu, anga mu sokela ni ima ienhoio; inda i mi ibhile muene, sondoluele-nu-iu dikanga, mukonda lufuku muene. Ijila ioso i ngala ku mi tuma kizuua kia lelu, mu i kuata muene phala mu i kumbidile, mbé mu laie nda mu sokoloke, phala mu bokone mu kúvua ixi ia plometela Jihova ku jitata jenu ni mulôko. Xinganeka phala u kale mu lembalala njila ioso ia mi bhitisa Jihova Nzambi ienu, mu makuinhi auana a mivu osoʼâ mu kikangalakata, phala a mi bateke, nda a mi lole, mbé o kuijiia kioso kia mi kala ku miẋima moxi, mba mu xikina kutumaka ijiia iê, mba kana. Muene ua mi bateka, ua mi ehela kukala ni nzala, iu ua mi disa ni maná, enu nuka mua ijidile, né jitata jenu ue ka ijidile; phala ku mʼijidisa kuila muthu ka laiela ngó ku mbolo, maji ku ima ioso i tunda ku dikanu dia Jihova kuene kulaiela o muthu. Izuatu ienu ki ia kuka ku mukutu, inama ienu ki ia jimbi ni kuenda, mu makuinhi auana a mivu osoʼá. Mu ki xinganeka ni miẋima ienu kuma, mukuâ ni tata kia beta monʼê, kiene ue Jihova Nzambi ienu kia mi beta enu. Kala kiki, mu kuata ijiia ia Jihova Nzambi ienu, muenda jinga njila iê, mu kala ni uoma uê. Mukonda Jihova Nzambi ienu uala ku mi bheka ixi iambote, ixi ia jingiji ja menha, ni jithu ji bhana menha ma kunguluka mu jihonga, ja tundu mu kaẋi ka milundu ni makôlo. Ixi iima tiliku ni sevada, ia mivide ni mifiku ni miẋi ia jilomá; ixi ia midiva ni nzungule ia maji ni uiki; ixi ia bhingi u dila-mu o mbolo hé i ku kuma, momo ku kalé ni ukambu ua kima; ixi ia bhingi matadi mê ma felu, o ku milundu iê kuene ku mu kanda o ngôndo. Kioso ki mua kà dia hé mua kèkuta, mua kà ximana Jihova Nzambi ienu, mukonda dia ixi iambote ia mi bhana. Alukenu-phe, ki mu landuke Jihova Nzambi ienu, anga mu takuila o ijiia iê bhoxi, ni mabatuilu mê, ni jingonge jê ji ngala ku mi tendelela leluʼidi. Phala o ki mu zubha ki di dikila kiambote hé mu ikuta, ni ki mu zubha kutunga jinzo jambote, ja matunda, anga mu ji bokona muene anga mu kala momo; o ki mu mona kuila jingombe ni jimbudi ja di sokolola, o phalata ni ulu ia di bandekeza, anga mbote jé joso ji di lunjika, kana-phe ku di zangeleka miẋima ienu, ni mu jimbe Jihova Nzambi ienu, ua mi katula kʼoxi ia Ijito, ku dibhata dia ubhika. Kuma Muene ua mi endesa mu kikangalakata kiosuʼokio, kikangalakata kia dikota ki kuatesa uoma, kiezala jinhoka ja uama túbhia ku maju, ni jinvuanga, ixi ia kikaku, ia bhingi menha ka moneka, anga a ku katuila menha ku ndanji mu ditadi phala eie kúnua. Muene ua ku dikila ni maná mu kikangalakata, maná ia kambele adiʼenu ku iʼjiia, phala ku mi tululula ni ku mi lola ni jingongo ja vulu mbé ku dizubhilu a mi bhange o mbote. Sumba muà kela mu miẋima ienu muixi: Mu nguzu ietu ni kusuina kua maku metu, muene mu ejiia o umvuama uoso uenhú. Kana-phe! Inda mu lembalala jinga, kuma Jihova Nzambi ienu muene ua mi bhana o nguzu ia kumona o kuzediua kuosʼuku; ua ki bhangela-phe phala kuxikika o kikutu kia lokele ku jitata jenu kala ki kia di monekena leluʼidi. Maji-phe kia kà kala kiki kuila, se kua kuiza mudiangu anga ulanduka Jihova Nzambi ié, se u bhana mátui ku nzambi jengi anga uhombokela mahamba, ni ku kuata o ku ma tolokela ni ku ma bheza, leluʼidi nga tange kidi kuila mua-nda kujikinina muene. Mua-nda kujima mbutu, kala Jihova Nzambi ienu kia buikisa o ifuẋi ia akua mundu bhu mesuʼenu; kiene ue muene kia-nda ku mi buikisa, se mu xibhaka o dízui dia Jihova Nzambi ienu. Ivua, eie Izalaiele, kuma leluʼidi Njolodá mua-nda ku mu zaúka enu mua-nda kúvua ifuẋi ia miji ia mi tundu; o kusuina kuâ kota, o kuenu ndenge; ni jimbonge jamakota, jala mu imbaka iatuta katé ku maúlu. Mua-nda kúvua mundu ua nzungule, athu onéne a lebha kitala, anʼa Anake, enuʼenu-phe mua ejiia, kuma muene ku a evua kiá; mbutu ia mazonda iala kiókio, mukua-hi u ki sesa o kuzangalala bhuemana ene? Tumenu-phe ku kʼijiia, kuma lelu muene, Jihova Nzambi ienu, ua kà mi tuamenena ku pholo; muene-phe ua di bhanga túbhia tua muzukuta tu buikisa, ua-nda ku a tolola, enu anga mu a tundisa lusolo ni ku a jima o mbutu kala kia zuela Jihova. Kioso-phe kia-nda ku a muanga kuala Jihova Nzambi ienu, enu anga a mi bhua ku mesu, ki muile ni miẋima ienu, muixi: Jihova ua tu mono tu athu ambote, kiene kia tu tudila mʼoxi iii phala i kale ietu, ki kiene; maji o ituxi ia ifuẋi iii, iene-ku ia bhangesa Jihova ku a kaiesa-mu. Ka ki bhangela mukonda dia kuuabha kuenu, mba mukonda ua mi mono ni muxima ualùngu kua muene; kana. Maji o ituxi ia ifuẋi iii, iene-ku iabhangesa Jihova Nzambi ienu ku mi kaiela-u; mbé o kuxikika o kikutu kia lokela Jihova Nzambi ienu ku jitata jenu, a Mbalahamu, ni Izake ni Jakobo. Tuma-phe ku kʼijiia kuma ixi ia iuka kiki, o ku mi bhana-iu, Jihova Nzambi ienu ka ki bhangela ku mi mona kuuabha, kuma enuʼenu mua huku, mua ngangamana jixingu. Xinganekenu, ki ki mi jimbe ki muakexi mu kulokalala njinda ia Jihova Nzambi ienu mu kikangalakta; tunde mu kizuua ki mua tundu mu Ijito, katé bhu kididi bhu muezʼabha, mua di bhanga jinga mu axibhaki a hatu, bhu pholo ia Jihova. Kuma njinda ia Jihova ia uamene kiá ki mua mu lokalala bhu Holebe, anga ku kamba ngó bhuôfele ku mi jima o mbutu. O ki nga bandele ku mulundu mu kutambula mabaia ma matadi mabaia ma kikutu kia mi bhana Jihova, anga ngi bhanga-ku makuinhi auana a makumbi, ni makuinhi auana a usuku, anga ngi kalaʼmi muene kienhókio ki bhua kudia mbolo, ki bhua kúnua menha. Jihova anga u ngi bhana mabaia maiadi ma matadi, mʼòsoneke ni mulembu ua Nzambi; ima ia soneka-ku ene o maka ma mi tela Jihova ku mulundu, kia kexi mu kuzuela muʼaxaxi ka túbhia, bhu kizuua kia kuila mundu uoso ua tenena. Kuila makuinhi auana a makumbi ni makuinhi auana a usuku abhu, Jihova kiene kia ngi bhana o mabaia maiadi ma matadi, mabaia ma kikutu. Bhenhobho Jihova, anga u ngʼambela, uixi: Balumuka, kulumuka muene lusolo, mbata o mundu ué u ua katula ku Ijito, a dianguka kiá; o njila i nga a xindile ka nange-mu, a i xi kiá kindala kienhiki; a di iudikila kiteka kia kuzunza. Jihova anga u ngʼambela dingi, uixi: Talesa, o kifuẋi kiki, nga a mono kuila kifuẋi kia bhukumuka, a thathamana jixingu. Ngʼambule ngʼa buikise, phala o dijina diâ ngi di jimune, bhoxʼa diulu dibhue-bhu; Eie-phe ngi ku bhange u muiji uabeta kusuína ni kuvula, o iú ndenge. Kienhokio-phe eme nga biluka, anga ngi kulumuka o mulundu; o mulundu-phe iu ufuáfua túbhia; o mabaia maiadi ma kikutu eme-nâ bhu maku mami maiadi. O ki ngi talesa, nga mono kuila, kidi, muazange! Jihova Nzambi ienu mua mu te kituxi; kuma mua di iudikila kangombe ka utadi ua kuzunza! njila ia mi xindilile Jihova ki mua nange-mu, mua i xi. Eme bhenhobho mabaia maiadi nga ma takula bhoxi, nga ma budile muene bhu mesuʼenu a kutala. Anga ngi diʼumba bhu pholo ia Jihova, kala ki nga tuamene kiá kubhanga, ngi mukua makuinhi auana a makumbi ni makuinhi auana a usuku, ki bhua kúdia mbolo, ki bhua kúnua menha; dilamba diosoʼidi-phe kia di bheka o mulonga ua kituxi kienu ki mua lokalala na-kiu Jihova, ni ku mu thathamesa. Mukonda uoma ua ngi kuatele muene, ki nga mono kioso kia thathamana Jihova, ni kuila uixi: Ngʼa jima o mbutu. Maji tata-phe, kienhokio Jihova ua ngʼivu hanji dingi luamukuá. Anga Jihova u lungulukila ue Alá phala ku mu buikisa, kuma ua mu thathamesa ue, maji Alá ue nga mu bhela musambu bhenhobho. Nga zangula o kikalakalu kia kituxi kienu, o kangombe ku mua iudikile, nga ka jikatesa mu túbhia, nga ka tuzala katé ki ka kituka fufuta; o fufuta iê eme nga i texe mu kahonga ka tundu ku mulundu. O bhu Tabela, ni bhu Masá ni bhu Kiboloto-Hatava, ni ku jimbandu joso ku mua bhiti, Jihova mua mu lokalala jinga ue kiaiibha. O kioso Jihova kia mi tumine ue bhu Kadexi-baneia uixi: Bandenu kiá mu lundule oxi i nga mi bhana, enu Jihova Nzambi ienu mua mu bhukumukina, o ku mu xikana nguenu, o dízui diê mua di xibhaka! Xi! Kífua tunde kiá bhu kizuua ki nga mʼijiia, katé ni lelu, enu Jihova Nzambi mua mu bhukumukina muene kienhiki. Anga ngi fukama bhu pholo ia Jihova mu makuinhi auana a makumbi ni makuinhi auana a usuku, mukonda Jihova uambele kiá ku mi buikisa. Eme-phe hé ngi sambela Jihova, ngixi: Ngana Nzambi, Nzambi tata, ku ki bhange kubuikisa o povo ia tokala undundu ué, povo i ua kula ni unéne uoso, Eie ua i jituna ku Ijito, ni lukuaku lua undanda. Xinganeka u lembalale Mbalahamu, ni Izake ni Jakobo o jiselevende jé; o povo i kola muxima kiki ku i landukile, o phekalu iâ kana ku i ta muxima, kana kusuua o mulonga ua kituxi kia ku te. Mukonda kia-nda kubhangesa-phe, akua-jixi, ku ua tu takanʼoko, enda ni kuzuela, exi: Jihova ua lémbua ku a bhiẋidisa mʼoxi ia a tangelele, mbe muene ue ua di-kumu-nâ, iú ua a takana kunu phala ku a jibhila mu kikangalakata. Suke kiene, ene-phe hanji ene o povo ié, ene undundu ué u ua katula ni undanda ua lukuaku lué lua suína. Mu thembu ienhoio Jihova ungʼambela, uixi: Songa mabaia maiadi ma ditadi, kala ma diangediʼomo, nda u bande kokuami ku mulundu iú, iudika ue álaka ia muẋi. Ku mabaia enhó kuene ku nga-nda kusoneka o maka moso ma kexe ku mabaia ma dianga mu ua budile, anga u ma bhaka mu álaka. Kienhókio anga ngi iúdika o álaka ia muẋi ua xitime anga ngi songa ue o mabhaia maiadi ma matadi, kala ma diangela; eme nga bandele ku mulundu ni mabaia maiadi bhu maku. Anga muene usoneka ku mabaia, kala kia diangele kiá kusoneka, o Kuinhi dia Ijila, ia mi ambelele Jihova bhu kumbi di mua bhongolokele ku mulundu, o muene anga uzuelela mu kaẋi ka túbhia; anga Jihova u ngi bhana-u eme. Bhenhobho-phe ngi biluka, hé ngi tuluka mulundu, o mabaia anga ngi ma lunda mu álaka i nga iudikile; enʼiê-phe muenhomo kala kia ngi tumu Jihova. Anʼa Izalaiele ia a katukile bhu Beelote-Bene-Jakane anga eza bhu Musela; kutula bhenhobho Alá bhene bhua fuila, anga a mu funda bhenhobho. Eliiezale dia monʼê anga u mu bhingana ku unganga bhu kididi kiê. Anga a katuka eza bhu Ngudingodi, o kia tundu bhu Ngudingodi eza bhu Jotabate, oxi ia tuhonga tua menha. Mu thembu muenhomo Jihova anga utungula kibuka kia Levi, phale kuambata o álaka ia kikutu kia Jihova, ni kukala bhu pholo ia Jihova, mu ku mu sedivila, nʼende ni kubhana kizediuise ku athu mu dijina diê, katé mu kizuua kia lelu. Kiene kia bhekesa kuila o Levi kala ni undundu ua kima muʼaxaxi ka jiphange jê, mukonda undundu ua-muene, Jihova muene, kala kia ku ambela Jihova Nzambi ié. Kienhokio-phe nga kexile dingi ku mulundu mu makuinhi auana a makumbi ni makuinhi auana a usuku, kala ki nga bhangele mu izuua ia dianga; o Jihova luenholo anga u ngʼivua dingi; iu ua fulu ku mi jima o mbutu. Maji-phe Jihova ua ngʼambela, uixi: Balumuka, u te makanda mu njila, u tuamenene o povo iii, nda abokone, avue oxi i nga lokela kubhana ku jitata jâ. Kiki-phe, eie u Izalaiele, ihi ia ku xindi Jihova Nzambi ié, oko ua ku edi ngó, uixi: Xila Jihova Nzambi ié, enda mu ikoka iê-muène, mu zole, enda jinga ni kusedivila Jihova Nzambi ié ni muxima ué uoso, ni muenhu ué uoso, nda u bhake ijiia ia Jihova, ni jingonge jê, ji ngala ku ku tendelela lelu, phala kubhanduluka kué eʼmuène? Talesa-ze kuma ni maúlu iâ, ni maúlu mala ku thanduʼa maúlu, ima ia ngene ia Jihova Nzambi ié, ni oxi ue ni ima ioso iala-mu. Hé kima Jihova kia mu tundu ku muxima uê, o ku zola jitata jenu, o kia fu ene iú ua mi tungula ue enu ku kala kota muʼaxaxe ka ifuẋi iamukuá, ki kia di monekena lelu. Saienu-phe o mabôlo ma miẋima ienu, phala ki mu kale dingi muʼathu mua bhukumuka ilunji. Kuma o Jihova Nzambi ienu, muene o Nzambi ia jinzambi, muene Ngana ia jingana, muene Nzambi ngó Suke-ku, o uzonda uê uvula, ukuata uoma, ka moneka kathômbo kʼathu, ka xikina ku mu futila. Muene u batula mu kidi o milonga ia monʼa difundu, ni mutudi ua fundu muadi uê; nzuangiza u mu zola, u mu dikila ni kia kúdia ni kia kuzuata. Kala kiki enu ue endenu ni kuzola o jinzuángiza, mukonda enu uenu muakexile mu jinzuángiza mʼoxi ia Ijito. Endenu-phe ni kuxila Jihova Nzambi ienu, muenda jinga ni ku mu bhikila muene ngó, mu jijidienu muene ngó; o ki muila mu loka, lokelenu mu dijina diê-muène ngó. Muene o kijingo kienu, muene Nzambi ienu! iu ua mi bhange ima ionéne ia isunji ioso iii i mua di muena ni mesu menu. Jitata jenu kia kulumukine mu Ijito akexi ngó makuinhi sambuadi a muthu; o kiki-phe Jihova Nzambi ienu ua mi sokolola, kala mu jithéthembua ja diulu, mu kuvula. Zola-phe Jihova Nzambi ié, ukuate kualuka ni muanu o ima ioso ia ku tendelela, ni ijiia iê, ni mabatuilu mê, ni jingonge, ni itumu iê, izuua ioso. Leluʼidi-phe tumenu ku kʼijiia, kuma ngala ku mi zuelesa enu, ki ngala kuzuelesa anʼenu, akambe ku kʼijiia, nuka amuene o ulongelu ua Jihova! Nzambi ienu ni kijingu kiê, ni lukuaku luê lua suina. Nuka amuene o ijimbuete iê ionéne ni ikalakalu ia madiuanu ia bhange muʼaxaxi ka Ijito, kua Falaó, sobha ia Ijito, ni oxi iê ioso; nuka amuene ue kioso kia bhange Jihova o kilômbo kia masoladi a ita a akua Ijito ni jikabalu jâ, ni makalu mâ, kia a lundumuka o menha ku thandu, mu Musanza-ua-Kalunga-ka-Kusuka kioso kia mi landamekene, Jihova anga u a jima mbutu, katé kiki aia muene nzaká; anʼenu ka mono ue kioso kia mi bhange mu kikangalakata, katé bhu muezʼabha; ni kioso kia bhange kua Datane ni Abilame, anʼa Eliiaba, monʼa Lubene, kioso kia bhanene oxi mu kanu, anga i a minha, ni ene ni mabhata mâ, ni jibalaka jâ, ni ioso i akexe na-iu ia a tokalele ene muʼaxaxe ka Izalaiele ioso; enu-phe o mesu menu mene muene ma di muena o ima ioso ia makota iii ia kalakala Jihova. Ijiia-phe kuatenu-iu kiambote, ngala ku mi bhana leluʼidi, nda mu kale ni nguzu, phala mu bokone mu vue oxi i mua lungu mu kúvua; phala mu kole muenhu mu ixi ia lokela Jihova ku i bhana jitata jenu, ni mbutu iâ; oxi izunzumuka lete ni uiki. Kuma oxi i mua-nda kubokona ku i vua, ki iala kala oxi ia Ijito, ku mua tundu, ia bhingile kuila, o ki ukuna mbutu ié, eʼmuene dingi ukuata ku i tekela, ubanda ukulumuka, mukua ni jindombe mu honga. Maji Oxi i mua-nda kuvuʼiii ixi ia milundu ni makôlo; menha ê u mu nua, mvula iê i tunda ku diulu kuene, Oxi iii Jihova Nzambi ienu muene ua i tambula konda; mesu ma Jihova Nzambi ienu mene ku i kengelela mu thembu joso; tundé bhuandekela o muvu katé bhu ubhuila. Kia kà kala kiki-phe kuila, se mu kuata muanu ua kutumaka ijiia iami i ngala ku mi bhana lelu iii, ia kuzola Jihova Nzambi ienu, ni ku mu sedivila ni muxima uenu uoso ni muenhu uenu uoso, Eme-phe oxi ienu ngenda ni ku i bhana o mvula ioso iatokala bhu thembu iê; ngi bhana o mvula ia dianga ia isanga bhu kudinji, hé ngi kaielesa ue ia sukidila-ku ia kungulula musoke, phala mu mune idima, ni masa, ni vinhu ia uisu, ni maji-mê. Ibhaku ienu ngi i bhana ue o iangu ia sabhelela mu mukáu; eie-phe udia anga uikuta. Dimukenu-phe, muxima uenu ki u mi diangule, ni muxie njila, anga mu di kuzula mu kubheza mahamba, ni ku a fukamena; anga njinda ia Jihova i mi uamena, ku diulu hé uta-ku sabhi anga mu lémbua mvula; oxi i seluka i lémbua kuima, anga selu muene mu jima o mbutu; oxi ia iukʼoio ia mi bhele Jihova, anga mu i xa. Inda lundenu maka mamiʼama ku miẋima ienu, ni mu mienhu ienu, maka iá kutilenu-nâ ku lukuaku luenu phala a mi kale kijimbuete, endenu-nâ bhu dibhomo phala ka mi bhue ku mesu. Endenu ni ku a longa anʼenu; mu uzuelelu uenu ki mu xikama mʼonzo, kuatenu maka enhá; o ki mu kala mu kuenda njila, kuatenu maka enhá; o ki u zeka ku kilu, zeka ni maka enhá; o ki u balumuka ku kilu, balumuka ni maka enhá. Mu a soneka ku thanduʼa mielu ienu ni ku mabhitu menu. Phala mu mone ki mua-nda kuvula izuua ia kulaia nʼenu ni anʼenu, mʼoxi ia lokela Jihova ku i bhana ku jitata jenu; anga izuua ienu isoka ni ia diulu ki dia di leka ku thandu diaʼxi. Xi! Mbata se mua kuata muene muanu ua kubhaka kiambote o jingonge josuʼiji ji nga mi tendelela ku ji langa, anga mu zola Jihova Nzambi ienu, ni kuenda jinga mu njila iê ni kitongola kioso, ifuẋi ioso ia miji iii, Jihova ua-nda ku i kaia anga i mi bhua ku mesu, anga múvua ifuẋi ia miji ia mi tundu mu kukula ni mu ku suína. Kididi kioso kiá ki diata o kànda dienu dia kinama, kikala kiá kienu; tunde kiá ku kikangalakataʼoko ni ku Libano, tunde ku honga ia Eufalate, katé ku musanza ua luiji ku mbandu ia mufuila-kumbi iene kiá ikala o mbambe ienu. Ki bhua-nda kukala muthu utena kubhânga nʼenu; kuoso kiá ku mu ditela Jihova Nzambi ienu ua-nda kuta-ku kimbuua kia uoma ni kiteketela, kala kiene ku mi ambela kiá. Talesenu, kuma leluʼidi ngala ku mi tudila kuzediua ni kuxixima. Kuzediua se mu tumaka o ijiia ia Jihova Nzambi ienu, i ngala ku mi tendelela lelu; kuxixima se mu dituna kusuua o ijiia ia Jihova Nzambi ienu, anga muila muengi, njila i nga mi xindi anga mu i lueza, anga mu landukila kukaiela jinzambi jengi, ji mua kambe kuijiia. Kioso-phe Jihova Nzambi ié kia kà ku bokuesa mʼoxi i ua-nda kúvua, ua kà tanga dibesá didi ku mulundu ua Ngedizine, anga ua kà jimbula ue Mázui iá ku mulundu ua Ebale. Abha, milundu iiadʼiii ki ialʼé ku sámbua kuná dia Njolodá, ku mbanduʼa kikoka kiia ku mufuila-kumbi, mʼoxi ia Makanana, a tungu mu kiphenza bhua lulama ni Jidingale, bhu mbanduʼa milemba ia Mole? Mbata Njolodá mua-nda ku mu zaúka muene, anga mu bokona mu kúvua oxi ioso i mi bhana Jihova Nzambi ienu; enu mua-nda ku iʼvua muene, muene mu mu tunga. Tenu-ku-phe muxima mu kumbidile o jingonge ni mabatuilu u ngala ku mi xindila leluʼâ. O jiji jene o jingonge ni mabatuilu u mua tokala ku kumbidila ni muanu uoso, kioso ki mua kà kala mʼoxi ia mi bhana Jihova Nzambi ia jitata jenu, phala mu xalele-na-iu mu izuua ioso ia muenhu uenu kulu dia mundu. Ididi ioso akua jixi u mua-nda kutolola enu, mua bhezela jinga o mahamba mâ, enu mua kà i sengulula muene, misônga iâ mu i lundumuna bhoxi, iteka iâ ia kusonga mu i bula-bula, o mixitu iâ (iene mu bhezela) mu i ta mu túbhia, nzambi jâ joso mu ji sengulula muene, o dijina diâ mu di jima muene anga moxiʼomo dibhua-mu. Ki kiene-phe ki mu bhanga ni Jihova Nzambi ienu. Bhuoso kiá bhu kididi kia solo kuala Jihova Nzambi ienu muʼaxaxi ka miji ienu ioso, phala kuxikika-bhu o Dijina diê, bhene bhu muia jinga, kuma bhene bhu bhata diê. Bhene bhu muenda ni kubheka o jisata jenu ja kuoha, ni ibhaku ienu ioso ia kusatela Jihova, ni madijimu menu ni maujitu menu ma ku di fikixila bhu lukuaku luenu, ni jihasa jenu, ni mibhaku ienu ia vondadi, ni jiphande-kumbi ja jingombe jenu ni ja jimbudi jenu. Ima ienu ikôla bhene bhu mu i dila, bhu pholo ia Jihova Nzambi ienu, anga mu sanguluka mu ima ioso i mu tula o lukuaku luenu, nʼenu ni mabhata menu, mu ima ioso iejila mu dibesá dia Jihova Nzambi ienu. O ki tuala kubhanga bhabha bhu tualʼabha, o ku pholo ku muia ki kiene ki mu bhanga jinga. Mukonda tuala kuila kala muthu u bhanga kioso kia mu iukila mu mesu mê. Kuma kindalʼiki hanji-phe, kiluua mu bokona mu dinhohenu ni mu undundu ua-nda ku mi bhana Jihova Nzambi ienu. Maji kioso ki mua-nda kuzaúka Njolodá, mua-nda kutunga mʼoxi ia-nda ku mi lunduisa Jihova Nzambi ienu, anga u mi bhana kunhoha ku jinguma jenu joso, mua-nda kutululuka anga mu tunga mu soma. Kiene kiua Jihova Nzambi ienu kia kà sola kididi bhua kà tunga ue kiá o Dijina diê; o bhenhobho bhene bhu mua kà bheka jinga ioso-lolo i nga mi xindi: jisata jenu ja kuoha, mibhaku ienu ia kusatela, ni madijimu menu, ni ma-ujitu menu ma ku di fikixila bhu lukuaku luenu, ni ioso kiá i mu sola kubhakula ni hasa ioso i uate kua Jihova. Anga mu kuata kutana ni kusanguluka bhu bhata dia Jihova Nzambi ienu, nʼenu ni anʼenu a mala ni anʼenu a ahatu, ni jiselevende jenu ja mala ni ja ahatu; ni levita uoso uala mu malumbu menu; oko muene ka moneka kânda dia undundu muʼaxaxi kenu. Di lange-phe, kana kubhakula jisata ja kuoha bhuoso-bhuoso bhu uamono; maji jisata ja kuoha ni ima ioso kiá i nga ku xindi kale u ji bhakuila bhu kididi kioso ki sola Jihova, phala kukala kididi kiê, muʼaxaxe ka kibuka kimoxi kia tungula mu ibuka ienu. Maji o xitu ia kudiʼoio, kioso ki u mona uilu ua ku kuata, u i jibhilʼé muene bhu bhata dié bhuoso bhu ualungu, anga udia muene o xitu kioso kia ku tumu o muxima ué ni kioso kia ku zediuisa Jihova Nzambi ié; kixi muthu ua xidi, kixi muthu ua zele, ene oso a tena kudia, mukua ni kiene mu kúdia o mbambi ni ngulungu. Inda o manhinga kana ku a dia; mu a zunzila bhoxi mukua ni menha. O madijimu kana ku ma dila kubhata dienu: ni díjimu dia idima ienu, ni dia maluvu menu, ni dia maji menu, ni jiphande-kumbi ja jingombe jenu ni ja jimbudi jenu; katé ni ima i mua plometela ku hasa ioso i mua te, ni mibhaku ioso ia vondadi, ni maujitu ma ku di fikixila bhu lukuaku luenu; o ima iii ki muiza mu ku i dia, mu i dila bhu Bhata dia Jihova Nzambi ienu, bhu kididi kia tungula Jihova Nzambi ienu bhene bhu mu ongama, nʼenu ni anʼenu a mala ni ahatu, ni jiselevende jenu ja mala ni ja ahatu, ni jilevita joso ji mua tungu na-ju mu mbonge ienu; o bhu Bhata dia Jihova Nzambi ienu bhene bhu mu sangulukila jinga ni ima ioso i mu suualela jinga, O levita-phe ki muthu ua ku mu ta dikunda, anga mu fula ku mu dikila mu thembu joso ja kukala kulu dia mundu, Kuila kiá oxi ié Jihova Nzambi ié ua ku bandekezela-iu kiá katé ku makanga kala kia ku polometela muene, eie anga uila kuenhoko, uixi: Ngandala kúdia xitu, mukonda uilu ua xitu ua ku kuata, sembele, diá-iu muene kioso kia ku tu-mu o muxima. O kididi kia tungula Jihova Nzambi ienu phala kuxikika-bhu o dijina diê, se kia ku kala bhua lebha, kiene kimoxi, jingombe ni jimbudi ja ku bhana Jihova Nzambi ienu muenda ni kúdia, kala ki nga mi ambela kiá; mu ji dila ku mabhata menu, kioso kia mi tumu o muẋima. Kifua-phe kiene ki muene mu kúdia o mbambi ni ngulunguʼokio kiene ki mu idia; o muthu uakasanʼó udiê bhuamoxi ni uoso uabhiti ku dibônzo. Inda-phe ta-ku muxima phala o manhinga kana ku a dia; kuma o manhinga uene o muenhu; eie u muthu umoxi kuile udia o muenhu, anga udia ue o xitu. Kala kiki, o manhinga kana ku a dia; ẋamuina-u bhoxi mukua ni menha. Ku a dié-ze; bhanga muene kioso kiaiuka ku mesu ma Jihova, nda ubonge ujitu, ukale ni kuzediua nʼeie ni anʼé oso a-nda ku ku bhingana kioso eie ki u bhanga kiaiuka bhu pholo ia Jihova. Maji ioso ima i ua lumbila Nzambi, ni ioso kiá i mua tela hasa ienu, muiza na-iu muene bhu kididi kioso kia tungula Jihova, anga mu bhakula jisata jenu ja kuoha, ni xitu ni manhinga mu i ta ku kalatódio ka Jihova Nzambi ienu; o manhinga oso a jisata jenu, mu a ẋamuina ku thanduʼa kalatódio ka Jihova Nzambi ienu; maji o xituʼoio mu idiê. O ki ngala kuzuelʼiki ivenu-kiu muene kiambote, mu ki lunde ku muxima, phala mu bonge ujitu, mu kale ni kuzediua nʼenu ni anʼenu oso ʼa-nda ku mi bhingana katé ku hádia ni hádia, kioso ki mu kuata kubhanga ima iaiuka ku mesu ma Jihova Nzambi ienu. Kuila-phe Jihova Nzambi ienu ua sengulula ifuẋi ia akua-jixi mu ku mi toluela-nâ ku mu di telʼuku, anga enu mu a vua, anga mu tunga oxi iâ, dilangienu-phe, kioso kia mi toluela-nâ kiá, kana ku a hombokela ni ku di ta-nâ mu kisangela; o mahamba mâ ki mu bhindamene kua tongolola, anga mu ila, muixi: Etu uetu tu bheza mahamba mʼakua jixi, kala kia bhanga jinga ene. Jihova Nzambi ienu ki mu mu bhange kiókio, kana; xinganekenu kuma ima ioso ia ufusa ia ibhila Jihova, ia di zemba na-iu muene, iene ia bhanga jinga ene kioso kia bheza jinga o jinzambi jâ. Katé ni tuana tuâ tua mala, ni tuana tuâ tua ahatu akexe ku tuoha mu túbhia, mu kusatela jinzambi jâ. Endenu ni ku di tongesa kiambote mu kualuka ima ioso i nga mi tendelela eme; ku imaʼiii ki mu te-ku, ki mu katule-ku. Kioso ki fundumuka jipolofeta mba ka-jinzoji muʼaxaxi kenu, anga u ku bhana kijimbuete mba kisuma, se kijimbuete kiókio mba kisuma kia bhiti muene, kioso kia ku ambela, kiene muene ki kia bhiti, o muenhó hé uila: Tuie tua kà bhandulule jinzambi jetu jengi tu ji bhikile, o jene eie kua jʼjijiia ngó, polofeta ió mba ka jinzojiʼó eie ku mu ivue; kuma o Jihova Nzambi ienu, uene ku mi lola nda a mone se kidi kiene Jihova Nzambi ienu mua mu zola muene ni muxima uenu ua muvimba, ni muenhu uenu uoso. Muenda jinga-phe ni kukaiela Jihova Nzambi ienu; mu mu kuatela jinga uoma; ijiia iê mu i aiuka; muenda ni ku ívua jinga o dízui diê; muene ngó mu mu sedivila, anga mu zukama ngó kua muene. O Polofetʼoio-phe, mba ka-jinzojʼó mu mu jibha, mukonda ua tange ima ia kubhumina Jihova Nzambi ienu, ua mi katula mʼoxi ia Ijitu, iú ua mi kula mu dibhata dia ubhika mu mua kexi; muene iú ualu sota ku mi katula mu njila ia mi xindila Jihova Nzambi ienu. Mu kubhanga kiki, mua katula o ku-ibha muʼaxaxe kenu. O ki ku funhisa phangʼié, monʼa mamenu, mba monʼé eʼmuène, ua diiala mba ua muhatu, mba-phe mukajiʼé ua kazola muene kiá ua tokala bhuʼhata jé, mba kamba dié ua di kata-nê kala o muenhu ué eʼmuène, anga u ku fuetela, uixi: Tuende, tu bhandulule jinzambi jengi, o jene eie kua jʼijiia, né eie né jitata jé, muʼaxaxi ka jinzambi ja ifuẋi ia mi kondoloka, bhua butu mba bhua lebha, tunde kua tundu oxi katé ku iasuku; ditune, kana ku di xikanesa-nê; Kana ku mu ivua; muenhó diesu dié ki di mu kuatele henda mba u mu kondejeka; Kana ue ku mu sueka. Kale u mu jibha muene; eie-muène udianga ku mu ila lukuaku ẋaba, phala ku mu jibha; mundu uoso anga a mu lundama kiua. Anga mu mu bûba ni matadi katé kiafua, kuma-phe ua sotele ku ku ẋanjula kua Jihova Nzambi ié, Ió ua ku katula kʼoxi ia Ijito, mu dibhata dia ubhika. Bhanga-kiu muene, nda Izalaiele ioso a kʼivue, a kale ni uoma, mbé kʼalukile kubhanga kisunji kala kiki mudienu. O ki uívua exi, muʼaxaxi ka jisanzala ja mi bhana Jihova Nzambi ienu phala kutunga-mu, kuila o muenhomo muala iiala anʼa Kadiaphemba, a mi tokala enu-enu, o enhá hé a funhisa akuâ, exi: Tuienu, tu bheze jinzambi jengi, o jene ki mua jʼijidile; kuabhu phe, enda kiá ni kuibhula kiambote, uendesa muene; anga u tongesa muene kiambote; o ki u mona kuila kidi, sai-ku athu afúnha kima kia kisunji kala kiki, muʼaxaxi kenu, athu oso atungu bhu sanzala ioio mu a bhitisa ku maju a xibhata, ene oso muene mu a buikisa katé ni ibhaku iâ, ni ima ioso iala na-iu. Anga mu bhongolola o umonhi uoso u mua sange-mu anga mu u tula mu kaẋi ka dikanga; anga mu ila ni sanzala iene ni umvuama uê uoso mu u ximika mu túbhia, ki ku subhuka kima. Sanzalʼoio ikala kiá ngoho dixita di nangenena, ki bhuà kala dingi, muthu utunga-mu. Enu-phe lukuaku luenu kana dingi kukuata kima kia ufusa ku imbamba ia tokala mu sanzalʼoio mbé ki mu nomone-mu kama, phala njinda ia Jihova isosoloke, nda a ku lendukile nʼa tene ku ku kuatela henda, phala a ku sokolole kala kia lokela o jitata jenu, kioso eie ki u tumaka kiambote o dízui dia Jihova Nzambi ié, anga ukuata o kualuka ijla iê i ngala ku ku tendelela leluʼiii, ni uende ni kubhanga kioso kiaiukila ku mesu ma Jihova Nzambi ié. Enu muala mu ana a Jihova Nzambi ienu, né-mbe mua fundu muthu kana ku di bhuta mabhaia mu mítue mba mu di ẋanga jiphoko ku mukutu. Mbata eie u kifuẋi kiangene kia Jihova Nzambi ienu; o Jihova phe ua mi tungula ku ifuẋi ioso ia dizale bhoxiʼabha, phala mu mu kale mu mundu uê ua mu tokala. Kana-phe kúdia jinga ima i ibhila Nzambi. Jixitu ji mu dia jinga jenʼiji: o ngombe, o ibhaku ia jimbudi, ni ibhaku ia jihombo, o ngulungu, o mbambi, o mvidi, o hoha, o songe, o phakasa, ni muhanda. Iama ioso ia batuka kikoto, anga kiuanunuka mu ikoto iiadi, anga i ta-ku o ku di andununa mu kanu, muʼaxaxi ka iama ioso, jene-phe o jixitu ja mi fuama o kúdia. O jamukuá jiji kana ku ji dia, joso kiá jitena ngó ku di andununa mu kanu, mba-phe ja batuka ngó kikoto, kuabhu: O kamelu, o dibhulu dia iangu, o dibhulu dia bhata, kuma iá a di andumuna mu kanu, maji ka batuka kikoto; iama iii kana ku idia. O ngulu ue ki iafuama ku idia, kuma O ku batuka kikoto iú-naku, maji ki iene ku di andununa mu kanu; ió-phe iókidike, xitu iê kana ku idia, kimbi kiê kana ku ki kuata. Ku iama ioso ienda mu menha-phe, mu dia-ku iii: Iene ioso iala ni ibhebhe, ni ibhialabhiábhia, iene i mu dia. Maji ioso kiá i kamba o ibhébhe, ni ibhialabhiábhia kana ku idia; ioio kitenu-iu xitu ia xidi kuma iama ia misalanganda. Jinjila joso ja fuama, mu dia. Maji o jiji ki mu ji die; o holokoko, ni bula-ifuba, ni kingungu-a-njila, ni kinhungu, kíhuhu ni kimbanze ni oso kiá akua kidifua kiê. Kilombelombe kioso kiá, ni mbutu iê ioso kiá ku kidifua kiê, ni kihendembumba, ni phiáphia, ni mukuku, ni kahumba, ni kaháula, ni oso kiá akua kidifua kiê. Ni kinzunzu, ni kahombo, ni ngunduʼandala, ni kambonja, ni kinzongolo ni kakulu-ka-kahumbi, ni dibânda, ni nhange-nhange, u a muena ku; mbutu iâ, ni kaluuiui, ni dima. Tubamba tuoso ue tuenda ni kutukatuka bhulu, tuòkidike; kana ku tu dia. Jinjila joso ja fuamaʼojo mu ji dia. Xitu ia di fuila ki mu idié; sembele ua i bhana muthu uengi, o nzuángiza, uoso ua tungu-nê mu sanzala ienu muene u i dia, mba-phe sumbisa-iu ku akua mundu; kuma eie ki ualʼokio uala u kifuẋi kiótungule phala Jihova Nzambi ié. Monʼa hombo ue kana ku mu lambela mu lete ia mamʼâ. Ku idima ioso ima mʼóbhia dié muvu ni muvu, eie u katula jinga-ku o mba-ndu ia kakuinhi phala madijimu ma Jihova, kioso ki uzubha kumuna o díbhia. Anga mu i dila bhu kididi kioso Jihova Nzambi ié kia tungula ku kala diembu dia dijina diê, ni díjimu dia masa mé, ni dia maluvu mé, ni dia maji mé, ni dia jiphande-kumbi ja jingombe jé ni jimbudi jé; phala u di longe o kuxila jinga Jihova Nzambi ií izuua ioso. Maji-phe, o ki u kala kanga dia lebha, o ima iii ki i xikina ku i ambata, kuma kididi kia tungula Jihova Nzambi ié phala kuxikika-bhu o dijina diê, kiàla bhua lebha, eie-phe o Jihova Nzambi ié ua ku bhandulula kiavulu, sembele-phe o ku i sumbisa anga u kuata kitadi bhu lukuaku lué; hé ukatuka, uia katé bhu kididi kia tungula Jihova Nzambi ié; kitadiʼokio-phe kiene ki ua kà sumba na-kiu ioso ia solo o muxima ué, mba jingombe, mba jimbudi, mba vinhu, mba maluvu alulu, ni ioso kiá ia ku tumu o muxima; bhenhobho-phe bhene bhu i dila, bhu pholo ia Jihova Nzambi ié; u sanguluke-phe kiá, nʼeie ni athu oso a ku kala bhuʼjiku dié. O levita-phe ku mu landuke uoso kiá ua tungu-nê mu mbonge ienu; kuma muene ka tambula-ku dikânda ku undundu u ua tambuile eie. Kuila bhua bhiti kiá mivu itatu, u bhongolola o madijimu ma ima ié ioso iasokoloka mu muvu uenhó, anga mu i lunda mu sanzala ienu; mbé kia kà tukuluka o levita (kuma muene muthu ka moneka ngó dikânda ku undundu kala eie), ni nzuángiza ua tunda o dikanga, ni mona difundu, ni mutudi, u ua tungu-nâ bhuamoxi, mu sanzala ienu, a tene kúdia katé kiekuta; phala Jihova Nzambi ié a ku tele dingi dibesá ku ikalakalu ioso ia maku mé i uenda ni kubhanga. Thembu joso kuila bhua bhiti kiá sambuadi dia mivu, o ki i bhua-phe, kola-bhu ufolo. Ufuôlo iú-phe u kala kiki: se bhuala muthu ua bhana dikongo mba ua sobhesa kima kua mukuá, u ki ehela kiá bhoxi, kuabhu! Ka ki kobhalale dingi kua mukuá, mbá kua phangʼié, kuma ufuôlo ua Jihova uókole kiá. Se muthu uatundu kuengi ua ku di dikongo u di kobhalala muene; maji o kiaii kua phangʼié, katula-ku lukuaku lué, u ki ehele bhoxi. Nga ki ambela-phe phala momuenu ki mu kale ngadiama; kuma Jihova Nzambi ié ua-nda ku ku bhana kubhanduluka kuanzungule mʼoxi ia-nda ku ku lunduisa phala ku ivua. Kabasa eie u kalé ngó u muthu ua tumaka kiambote o dízui dia Jihova Nzambi ié ni muanu uoso; anga uenda ni kualuka jinga o ijiia ioso i ngala ku ku tendelela lelu. Kienhókio o Jihova Nzambi ié ua-nda ku ku bhandulula muene, kala kia ku ambela kiá; eie ua-nda kusobhesa athu avulu mu jixi-jixi, maji eie kua-nda kukala ni kubhindama ku ku bhekela kusobha kima; ua-nda kutumina ifuẋi iavulu, maji eie ka-nda ku ku tumina kuala kifuẋi kioso-kioso. Se muʼaxaxi ka mundu ué mu kala ngadiama, ku jiphange jé, mu ixi ia kubhana Jihova Nzambi ié, mu jisanzala jenu, eie-phe kana kukola muxima; kana kuila o phangʼié uala ngadiama eie u mu kotekela o lukuaku; mu jikuile lusolo o lukuaku lué u mu sobhese kioso kia mu kambe, u mu bhandulule muene kiasoko, o kubhindama kuê. Aluka-phe, kuehele Kadiaphemba ku ku fuetela mu muxima ué, kuamba: O muvu ua kasambuadi, ua ufuôlo, iú zukama; anga diesu dié di kitukila phangʼié uala ngadiama, uixi ki ngi mu bhana kima, kuma kiendelela; o muene-phe na di tende kua Jihova, eie-phe momué mua-nda kukala kituxi. Eie-phe u mu bhana muene kiambote ni kieha kioso, muxima ué ki u dimbuluke kioso ki u mu bhana; kuma kienhiki kiene kia-nda ku ku zediuixila Jihova Nzambi ié mu ikalakalu ié ioso, ni mu ima ioso i u sota kubhanga ni lukuaku lué. Mukonda mungongo ki mu kambe o jingadiama; kiene kia ngi bhangesa ku ku tendelela kuila: Phangʼié u mu jikuila lukuaku lué ni kieha kioso kia tokala; kiene ue ki u bhanga ni hukunhu ua tate ni ngadiama uene mʼoxi ié. Se a ku sumbisa phangʼié, ia diiala mba ia muhatu, mukua muiji ua Jihebeleu, a ku bhikile mivu isamanu, o ua kasambuadi-phe, u mu bhana ufuôlo, anga u mueha kiá nʼaié. Kioso ki u muambula-phe ku mu ehe kuia ni maku ahatu. Di-fikixile muene, phala u mu longelese kiasoko, uila o mu kibhanga kié ua mu nomuena-mu, o bhu diʼanekenu dié ua mu nomuena-bhu, o mu ditangi dié ua mu katuila-mu; bhuoso kiá bhua ku muesa kuala Jihova Nzambi ié, muene ue u mu nomuesa-bhu anga u mu bhana. Uxinganeka jinga, ulembalale kuma eie ue ua kexi u mubhika mʼoxi ia Ijito, maji Jihova Nzambi ié muene ua ku kula. Eie ue nga ku tumu kubhanga jinga kienhiki. Mubhika-phe kia kèla: Eme nguami kutunda, kuma ngana iami nga mu zola, ni dibhata diê; mukonda dia kukalʼê kiambote ni eie, kuabhu-phe, u kuata kiá nzoma anga uiza-nê ku dibhitu, hé u mu kubula o dítui, u kala-phe kiá mubhika ué katé bhu ufuilu; ni mubhika ua muhatu ue kiene ki u mu bhanga. Kioso-phe ki u mu bhana ufolo, ki ki ku nemese muxima; kuma muene kifua ua ku futu luiadi mu mivu isamanu iosʼiii ia ku bhikila se u mu sokesa ni nguzu mukua nganhu; kienhiki o Jihova Nzambi ié ua-nda ku ku zediuisa mu ima ioso i u bhanga. Anʼoso a phande-kumbi a jingombe, ni jimbudi, o kia kala ndumbe mu i lumbila Jihova Nzambi ié; monʼa ndumbe ua jikula divumu dia ngombe kana ku mu ta ku kikalakalu kia kudima; o monʼa ndumbe ua jikula divumu dia mbudi, kana ku mu bhuta kindemba. Uiza-na bhu pholo ia Jihova Nzambi ié bhene bhu ua a dila, muvu ni muvu, bhu kididi kia tungula Jihova, nʼeie ni athu oso ala bhu jiku dié. Maji-phe, se uanemana, uala huhi, mba kifuôfo mba unema uengi uoso-uoso kana ku mu lumbila Jihova Nzambi ié. U mu dila ku bhata dié; ni muthu ua kasana ni iú ua zele ua bhiti ku dibônzo, ene-osoʼá adia-ku, mukua ni kiene mu kúdia o mbambi mba ngulungu. Di lange-phe ngó kioso ki u i dia, ku idie-phe ni manhinga mê kumoxi, maji u a ẋamuina bhoxi, kala menha. Aluka mbeji ia Abibe, ubhange jinge o fesa ia Phasu kua Jihova Nzambi ié; mukonda bhu mbeje ia Abibe bhene bhua ku katula Jihova Nzambi ié ku Ijito, mʼusuku. Bhu Phasu u satela jinga-phe Jihova Nzambi ié o jimbudi ni jingombe bhu kididi kioso kia solo Jihova Nzambi ié, kukala dibhata dia Dijina diê. Bhu fesa ii kana kúdia mbolo i kala ni felemendu, sambuadi dioso dia izuua muenda ni kúdia jimbolo ja hângala, jimbolo ja dilamba, (mukonda mua tunda ni lusolo mʼoxi ia Ijito) jene ji mi lembalesa kizuua ki mua tundu ku Ijito; kienhiki nuka ki mi jimba, izuua ioso ia muenhu uenu. Mu sambuadi dioso dia izuua iii ki mu kale ni felemendu mʼoxi ienu ioso ni mu jimbambe jenu joso; o xitu i mu jibha mu ngoloxi, kizuua kia dianga, mu i zubha muene ni ku i-dia, ki ku subhuke kima katé mungu mu kimene-mene. Fesa ia Phasu, kana ku i satela kuoso-kuoso, kikale bhu bhata dié éiʼmuene, dioso dianda ku ku bhana Jihova Nzambi iê. Kikale ngó bhu kididi kia solo Jihova Nzambi ié ku kala dibhata dia Dijina diê, bhene bhu usatela o Phasu mu ngoloxi, ki tula dikumbi, bhu kithangana ki ua tundile ku Ijito. Anga u i lamba, u i dila bhu kididi kia tungula Jihova Nzambi ié; o ki kúkia mu kimene, kiene ki uvutukila mu jibalaka jé. Udia jimbolo ja hângala katé mu izuua isamanu, o kizuua kia kasambuadi-phe kizuua ki kôla phala Jihova Nzambi ié; kana kubhanga-mu kikalakalu kioso-kioso. Kienhókio u kondala-phe kiá sambuadi dia semana, u andekela bhu kizuua kia kuila omvo a i te kiá mu mábhia, phala kumateka kumuna, anga eie uandeka kukondala sambuadi dia semana. O ki ji bhita kiene ki u bhanga fesa ia jisemana phala Jihova Nzambi ié; kioso kia ki u bhakula bhenhobho, kikale lubhaku lua vondadi ié lu u kuata; lusoke-phe kala kioso kia kubhandulula kuala Jihova Nzambi ié. Kienhokio-phe anga utana ni kusanguluka bhu pholo ia Jihova Nzambi ié, eie, ni monʼé ua diiala, ni ua muhatu, ni selevende ié ia diiala, ni ia muhatu, ni levita uoso uatungu-nê mu mbonge ienu, ni nzuángiza, ni monʼa difundu, ni mutudi; oso kia u uatungu-nâ, bhu kididi kioso bhua solo Jihova Nzambi ié kukala dibhata dia Dijina diê. Uenda jinga ni kulembalala kuila eie uakexe u mubhika ku Ijitu; kala kiki jingonge jiji u ji bhaka kiambote, uenda-phe ni ku ji bhanga. O fesa-phe ia jifundu mu i bhanga jinga mu sambuadi dia izuua, mu kuila eie uomona kiá o idima ié bhu dianekenu, ni ia mivide iabhu kiá mu ditangi dia kukamena. O ki u bokuesa o fesa, utana, eie ni monʼé ua diiala, ni ua muhatu, ni selevende ié ia diiala, ni ia muhatu, ni levita, ni nzuángiza, ni monʼa difundu, ni mutudi, oso kiá u uatunga-nâ mu sanzala ienu. Fesa iii u i bhangela Jihova Nzambi ié mu sambuadi dia izuua, bhu kididi kioso kia solo Jihova; mbata Jihova Nzambi ié ua-nda ku ku zediuisa mu ima ioso i u muna, ni mu ikalakalu ioso ia maku mé; kala kiki, eie u tumbujuka muene ni kutana. Mala oso mu kaẋi kenu a tokala kuiza lutatu ku muvu mu ku di bhakula bhu pholo ia Jihova Nzambi ié, bhu kididi bhuoso bhua solo muene; moxi, bhu fesa ia jimbolo ja hangâla; kadi, bhu fesa ia jisemana; tatu, bhu fesa ia jifundu; maji kana kuiza ni maku ahatu bhu pholo ia Jihova. Kala muthu a bhane kioso kia tena kukuata o lukuaku luê, kala kioso kia soko o kubhanduluka kuê, ni kioso kiasoko mabesá ma mu bhana Jihova Nzambi ié. Mu mabhata moso ma-nda ku ku bhana Jihova Nzambi ié, ku ibuka, ibuka, mu ta-mu afundixi ni jifixiiadi, ende ni kufundisa o mundu ni ubatuilu ua tetuluka. Kana kudiodia dimanda; kana kubhanga katungu ka athu; kana kutambula kitadi kia diminhinu, mba kima kioso-kioso kia ku ku bhomba, kuma o kitadi kia diminhinu ki bheka ufofo ku akua mesu; kiselula uanji ua oso ejidile kutetulula mu kidi. O kubatula mu kidi, o kubatula milonga mu kidi, kuene ngó ku mu kaiela jinga; nda u kale u muthu ua muenhu, u vue oxi ia-nda ku ku bhana Jihova Nzambi ié mu ubhingano. Bhuoso bhuala o kalatódio ka Jihova Nzambi ié, eie kana kuphapha-bhu muxitu ukôla ua miẋi ioso-ioso. Kana ue kuimika-bhu kiteka, kuma kienhókio Jihova Nzambi ié ua di zembana-kiu. Kana kusatela Jihova Nzambi ié ngombe mba kibhaku kioso kiofele, se kiala ni kisemu mba unema uoso-uoso; kienhókio Jihova Nzambi ié kia mu iibhila. Kioso mu mabhata menu moso ma-nda ku mi bhana Jihova Nzambi ié, se diiala mba muhatu u bhanga phulu ku mesu ma Jihova Nzambi iê, anga ubula o kikutu kiê; anga uia mu kubhikila jinzambi jengi, ni ku ji fukamena, dikumbi, mba mbeje, mba ifuẋi ioso iala ku diulu; kima eme ki nga ki tumina; anga eie a ku ivisa-kiu, hé a ku ambela kioso ki kia bhiti; eie-phe, tokuesa-kiu muene kiambote; se kia kidi, kia jimbuluka muene kuma mu Izalaiele a bhange-mu kisunji kala kiki, talesa, o diialʼodio mba muhatuʼó muia-nê bhu muelu ua kimbaka kia dibhata, anga uoso uabhange o phekalu kala iii, mu mu bûba ni matadi katé kiafua. Muthu-phe ku mu jibha kiki, ki kale mulonga uê ukala ni mbangi jiiadi mba jitatu; kana kujibha muthu mu kanu dia mbangi imoxi. O lukuaku lua jimbangi luene lu mu andekela o ku mu bûba phala ku mu jibha; anga ku kaiela kiua o mundu uoso; mu kubhanga kiki mua katula o kituxi muʼaxaxi kenu. Mu kubatula milonga, se bhu kala diba dia ku bhonzo, hé mvunda ia athu a di jibha mbandu ni mbandu, mba dimânda ni dimânda, mba a di kuama enhoso, mba-phe a di kuata jiphata ia a di bhinjika, muʼaxaxi ka mabhata menu; balumuka-phe, u bande ku kibuta kioso kiasolo kuala Jihova Nzambi ié, uie ku jinganga ja jilevita, ni kua mufundixi uoso uala-ku mu izuua ienhoio; eie-phe ibhula-u muene kiambote, ene-ze a kà ku jimbuile kizuelu kioso kiatetuluka ki u batula na-kiu o mulonga. Athu-phe ene bhu kididi kioso kia solo Jihova, hé a ku ambela kima, kiene muene ki u kumbidila; kioso kia ku longo kiene muene ki u tetulula na-kiu o maka. Kioso kia xindi o kitumu, anga a ku lomboluela-kiu, anga ela: Kà batule kiki, eie kiene-phe muene ki u bhanga; kana kuila diba dia ku ambela u di abhuka mu kuila ku kadilu mba ku kiasu. Muthu uoso-phe usola kunanuka ni ukumbu, na kambe kubatekela kia mu ambela o nganga uene bhu pholo ia Jihova Nzambi ié, ne-mbé kuividila o kizuelu kia mufundixi, nguê na-kiu, kuabhu, muthu ió mu mu jibha afue muene. Sembele mu kubhanga kiki ituxi iende ni kubhua mu Izalaiele; mundu uoso nda a kʼivue, a kale ni uoma mu muxima, mbé ka kale jinge ni izala. Kioso ki u bhixila moxi i ku bhana Jihova Nzambi iê, anga u i-vua, hé u tunga muenhomo, o ki uanda kuila: Ngi di hingisila kiá muenexi, ngi kale kala kiala akua-jixi a ngi kala mu jimbandu; inda u hingisa-ku uoso a mu sola kuala Jihova Nzambi ié; muenexi u mu nona mu jiphange jé. Kana ku hingisa-ku nzuángiza ua kambe kutanga undandu ni jiphange jé. O muene-phe ka di vudixile jikabalu; kana kuvutukisa o mundu mu Ijitu, mu kuvudisa dingi jikabalu; mukonda Jihova ua mi ambela, kuila: Njila iii ki mungu dingi mu i vutukila. Ka ki sese ue ku di vudixila ndumba ia ahatu, avula ku mu nhunganesa o muxima, anga ukuata ku di vudixila ue o phalata ni ulu. O kia-ndu zubha ue kutulama kiá ku kiandu kia usobha mu utuminu uê, u kopiiala kitumu kiki mu divulu phala muene, u katula mu divulu dia kitumu kiala na-kiu o jinganga ja akua-Levi. Anga ukala jinga na-kiu muene bhu mbandu iê, hé uenda ni kutanga-mu izuua ioso ia kala ni muenhu; nda a di longe kukala ni uoma ua Jihova Nzambi iê, phala alunde o izuelu ioso ia kitumu kiki, ni jingonge jiji, mbé o ku ji bhanga. Kulengesa o kuila muxima uê u kala ni izala, nʼa lungulukila o jiphange jê; phala ka batuke ue ku kijila, nʼa di tele ku kadilu mba ku kiasu; mbé o izuua iê-phe ia kukala ku utuminu iende ni kuvula muene, ni muene ni anʼê muʼaxaxi ka Izalaiele. O jinganga ja jilevita, ni oso kiá atokala mu kibuka kia muiji ua, Levi, kà kala ni mbandu mba undundu mu Izalaiele kala amukuá oso. Hé kima, ene adia jinga ku jisata ja kuoha ni ku undundu uoso ua Jihova. Kienhiki-phe ene ka tambula undundu ua kima muʼaxaxi ka ʼphange jâ; Jihova muene ukala undundu uâ, kala ki a ambela kiá. Jinganga-phe kima kia a tokala kienhiki: kia kutambula ku mundu, kua ió uoso ubhakula sata, kixi sata ia ngombe, mba ia tu-ibhaku tuofele: nganga u tambula kibhenza kia lukuaku, ni jinganzuánzua, ni dikutu. Muenda ni ku a bhana jinga o ibundu ia mutômo ia masa, ni tiliku, ni maluvu, ni maji, ni lã i u diangela kubhuta ku jimbudi jé. Mbata o Jihova Nzambi ié muene ua tungula o nganga mu miiji ié ioso, phala akale mu kikalakalu kia kubhikila o dijina dia Jihova, ni muene ni anʼê a mala, izuua ioso. Se kueza levita ua tundu mu mbonge mua tungile mba ku mabhata mé mu Izalaieleʼumu, anga u di bhana ni vondadi ia muxima bhu dibhata diasolo Jihova, hé ukuata kusedivila mu dijina dia Jihova Nzambi ié, kala kiala kusedivila o jiphange jê joso, o jilevita jene bhenhobho bhu pholo ia Jihova, ene oso mu kúdia a sokela muene ngó kumoxi; o ki tunda mu mauenji mê ma a xila adiʼâ ki di kalela. Kioso ki u bhixila hé u bokona mʼoxi ia-nda ku ku bhana Jihova Nzambi ié, kana kua kà fikisa maufusa ma akua-jixi enhó! Momué ki muà kale muthu usatela monʼê ua diiala mba ua muhatu, ni ku mu bhitisa mu túbhia; mba mu kala mukua kuzambula mizambu, mba mukua kusuma, mba mukua kulandula isuma, mba u kala muloji; mba mukua kubhuuíka, mba mukua kutaha ngombo ia jinzambi, mba mukua kubhanga iphata; ki mu kale ue mukua kuibhula phangu ku ma-difundu afua kiá. Mukonda uoso ubhanga ima kala iii, kua Jihova muenhó mukua-phulu; oko akua-jixi mukonda dia phulu iâ ienhiʼii, kiene Jihova Nzambi ié kia a kaiela kuengi nʼa mi bhue ku mesu. Eie-phe kikale utenena kala kia tenena Jihova Nzambi ié. Mbata akua-jixi iá u ua-nda kúvua, auabhela kuividila akua kuzambula, ni akua ijimbuete ia isuma; maji eie-phe ima ioio Jihova Nzambi ié ua ku kidika-iu. Jihova Nzambi ié ua kà ku balumuina polofeta momué, muʼaxaxe kaʼphange jé, mukua nʼeme; muenhó muene kiá mua kà mu ivua. Kuma kiene-ze ki uabhingile kua Jihova Nzambi ié, bhu mulundu ua Holebe, bhu kizuua kia kuongama, uixi: Ki nga mesena kuivua dingi o dízui dia Jihova Nzambi iami, né-mbe ku di muena dingi o túbhia tuê tu kala kiki, kuma ngavula kúfua. Bhenhobho-phe Jihova u ngʼambela, uixi: O bhobho azuela muene kiambote, mu ioso ia tange. Talesa-phe, Eme nga-nda kubalumuna kiá polofeta muʼaxaxi ka phange jé, mukua ni eie, anga ngi mu ta o maka mami mu kanu diê, muene anga u a jimbuila ioso i ngi mu tuma. Anga kià kala-phe kiki: Uoso u dituna kuívua o maka mami, ma-nda kuzuela muene mu dijina diami eme, o ió ngi mu ibhula-kiu. Maji uoso polofeta u di metena mu ukumbu uê kuzuela kima mu dijina diami, sé eme ku mu tuma-kiu, mba-phe u di metena ku ta maka mu dijina dia jinzambi ja kioso-kioso, polofetʼio ua kà fua muene. O ki uzuela mu muxima ué, uixi: Tu kʼijiia kiebhi kuila o kizuelu kiki ki kia tundu kua Jihova? Kabasa kiá ki mu mona kuila polofeta uazuela kizuelu mu dijina dia Jihova, maji ki kia di kumbidila, o kia zuela ki kiene kiabhiti, kizuelu kiókio-phe ki Jihova ua ki zuela; polofeta ió ua ki zuela ngó ni izala iê; kana ku mukala ni uoma ua ku mu bhanga kiaiibha. Kioso kia-nda kuzubha Jihova Nzambi ié o kujikinisa akuaʼxi ia-nda ku ku bhana eie kuala Jihova Nzambi ié, eie anga u a vua, anga utunga mu jimbonge jê ni mu jinzo jâ; ua kà sola jimbonge jitatu muʼaxaxi ka oxi ié ia-nda ku ku bhana Jihova Nzambi ié phala ku ivua. Anga u di iudikila njila iia ku jimbonge jitatuʼiji, anga oxi ioso ia-nda ku ku lunduisa Jihova Nzambi ié u i uana mu jimbambe jitatu; mbé uoso u bhita ni kijibha kia kujibha muthu, a mone bhua kusuamena. Kijibha-phe ni kuvula: o uoso ulengela momo kikale uabhiti ni kiluezu kia kujibha mukuá, sé ngó ku mu kanena, muenhó muene u lengela ku jimbonge jenhojo. Ni uoso uia ni mukuá ku mukáu, mu kuẋanga jihuinhi, o kia kuata kukoka muẋi, mu kuhandamana kuê, o dikuua anga disutunuka mu mubhinhi, hé di kuama mukuá, anga ufua; o ió alengele ku jimbonge jenhojo a kole muenhu Phala o muzokedi a manhinga, kia-nda ku mu thathamana o muẋima, ka mu kaie na mu kuatele mu njila, anga u mu jibha, mukonda dia kanga dia lebha; mbata muene kalé ni kikuma ki bhinga ku mu jibha, kuma kua tundu, mukuá ka diangele ku di zemba-nê. Kala kiki-phe, nga ku bhana ngonge, ngixi: Tungula jimbonge jitatu. O ki kala-phe Jihova Nzambi ié u ku vudisila dingi o jimbambe jê, kala kia lokela ku jitata jé, anga u ku bhana oxi ioso kiá ia tangele kubhana ku jitata jé (kioso eie ki u kuata kualuka o ijiia iene ioso iii, i ngala ku ku tendelela lelu, phala kuenda ni ku i bhanga—o kuzola Jihova Nzambi ié, ni kuendela jinga mu jinjila jê, izuua ioso) bhenhobho-phe ua kà bandekeza-ku dingi jimbonge jitatu jamukuá, ku thandu dia jitatuʼiji. Kulengesa ku bhubhisa manhinga ma muthu kala ni kikuma mʼoxi ia-nda ku ku bhana Jihova Nzambi ié mu ubhinganu, phala eie ku kale ni manhinga ku thandu dié. Maji o muthu-phe se u kanena mukuá mukonda dia ku mu zemba, hé u mu bhanga kudimuka anga u mu kitukila ni a mu jibhe, anga u lengela mu mbonge imoxi ia kukondamena, ku jimbongʼiji. Adiakimi oso a tokala-nê bhu bhata diê, a tume o ku mu takana kua lengelʼoko, na mu bhakule bhu maku a muzokedi a manhinga phala a mu jibhe. Kana ku mu kuatela henda; bhanga-kiu muene, kífua ua bhuisa o mulonga ua manhinga ma muthu kala ni kikuma muʼaxaxe ka Izalaiele, nda u tunge u some. Kana ku sondolola jiphiladi ja mbambe ia mukuenu, ioso ià xia o makulu ni makombe mu ubhingano ué, ioso i uvua mʼoxi ioso i ku bhana Jihova Nzambi ié phala ku i bhingana. O ki bhu kala kituxi mba unzangi, mba mulonga uoso-uoso, kana kuívua mbangi imoxi i balumuka mu kutatela muthu; inda mu kanu dia mbangi jiiadi, mba mu kanu dia jitatu, muene mua xikikila o maka oso. O ki bhu balumuka mbangi ia makutu, anga ulungulukila mukuá phala ku mu tatela mulonga, o kiiadi kienhiki oso adikuata kiki, aie bhu pholo ia Jihova, ni bhu pholo ia jinganga ni afundixi oso ʼala-ku mu izuua ienhoio; o afundixi-phe a kà tokuese muene kiambote; o kia sanga kuila mbangiʼoio ia zuela makutu, mukuá ua mu tuika ngó mulonga ua makutu, kioso-phe kia solele muene kubhanga kua mukuá, kiene muene ue ki mu mu bhanga na-kiu muene; mu ku bhanga kiki, mua katula kituxi muʼaxaxi kenu. Phala oso ue a kʼivua a kale ni uoma, axiala-ku ka tone kubhanga usuéia kala iú muʼaxaxi kenu. Kana ku mu kuatela henda; ki kala muene muenhu mu muenhu, diesu mu diesu, diju mu diju, lukuaku mu lukuaku, kinama mu kinama. Kioso ki u tunda mu kuia kúlua ita ni jinguma jé, anga u mona jikabalu, ni makalu, ni makuenze mabeta kuvula eie ndenge, kana ku a kuatela uoma; mbata o Jihova Nzambi ié, uoso ua ku katula kʼoxi ia Ijito, ua ku bande. Kioso-phe ki mu bhiẋila bhu kididi kia ita, nganga a bhite ku pholo ambele o povo, kuamba: Ivua, u Izalaiele, lelu mueza kúlua ita ni jinguma jenu; muxima ki u mi botomoke, mba mu kala ni uoma, ki mu tekete, kana; kioso ki mu a mona, ki mu kale ni kimbuua. Mbata o Jihova Nzambi ienu muene uala kuia nʼenu mu kúlua ita ni jinguma jenu, phala ku mi bhulula. Bhenhobho-phe o jifixiiadi ji tangele mundu ni kuibhula kiki: Mukuahi uatungu inzo iobhe, iabhingi hanji oku i lumbila? A vutukile ku bhata diê, phala ki ki bhite kuila muene ufuila mu itʼumu, onzo iê anga a i lumbila kuala muthu uengi. Mukuahi uaphaphe díbhia dia mivide, maji kiluua a tomona ku ibundu iê? A vutukile ku bhata diê, phala ki ki bhite kuila muene ufuila mu ita mumu, o díbhia diê nʼa di tomone kuala muthu uengi. Mukuahi ua solo muhatu, maji ka mu bhenga luua? A vutukile ku bhata diê, phala ki ki bhite kuila muene ufuila mu itʼumu, dibhânga diê na di lundule kuala diiala diengi. Jifixiiadi a kolokote muene ni kutendelela o kifuẋi ni kuibhula, kuamba: Mukuahi uene ni uoma, uala ni muxima ua botomoka? aie kiá, a vutukile ku bhata diê, tua lengesa kuila uavula kusambukisa akuá o muxima uê ua uoma, anga u botomokesa o muxima ua jiphange jê kala o uê-muène. O ki zubha jifixiiadi ku tangela o kifuẋi imʼiii, a kà sola kiá o ilolo ioso ituamena o ibuka ia ilolo iʼeta. O kioso ki u bhiẋila ku diembu phala ku di lua, dianga ku di felesela o paze. Se o diembuʼodio dia xikina o paze iene, anga di ku jikuila o mabhitu mê, kuabhu-phe, mundu uoso uatokala-mu ukale akua lubhaku lué anga enda muene ni ku ku bhikila. O ki kala-phe nguâ paze, anga ua mona ia a kuata ku jixibhata phala kúlua ita nʼeie, eie-phe u a konda kiá. Bhenhobho Jihova Nzambi ié mbanza ioio ua-nda ku ku bhana-iu bhu maku; mala oso-phe ala-mu bhitisa-na-u ku maju a xibhata. Mu xa ngoho ahatu, ni tuana tua ndenge, ni ibhaku; ima ioso i u sanga mu diembuʼomo, umvuama uâ uene uoso, u kale mbole ienu; sembele mu die-ku ku mbole ia jinguma jenu, ji mi bhana kuala Jihova Nzambi ienu. Kienhiki kiene muene ki mu bhanga ku madiembu oso a ku kala bhualebha, oso ka tokala mu jixi jiji ji mua-nda kulundula. Maji o madiembu ma ifuẋi iii ia ku bhana Jihova Nzambi ié mu ubhinganu nuka uxa-mu kima kiala ni muenhu kia-lu bhuima. Kikale mu ki jikinisa muene, sé kuxa-ku kima; ni athu akua Hiti, ni Mamodi, ni Makanana, ni Mapelezeu, ni Mahivi, ni Majebuzeu, kiene kia ku tendelela Jihova Nzambi ié, kiene. Kuma avula ku mi longesa kufikisa o ima iâ, ia ufusa ni kubhuma, iene kubhanga ene ku jinzambi jâ ja mahamba; anga a mi tesa kituxi kua Jihova Nzambi ienu. O ki u kondoloka o diembu mu izuua iavulu, mu kúlua na-diu phala ku di tambula, o miẋi iâ i a phaphe-mu kana ku i kokela bhoxi ni dikuua, kuma eie uanda kudia-ku ku ibundu iê; ku i koke-phe (kuma o miẋi ia mukáu uodime inene o huta ia muthu) sembele iene ue ia ku fikidila. Inda o miẋi ngó, ioso i uejiia kuma kʼene ku iʼdia, ioio kokela-iu bhoxi, u i jikinise; iene i u bhanga na-iu o imbaka ia kukonda o mbonge mu jimbandu katé eie ua i tolola. Se mʼoxi ia-nda ku ku bhana Jihova Nzambi ié, mua sange-mu kimbi kia muthu, ua fuila mu mukáu, o ua mu jibha ki mua mu ijiiia, bhenhobho ni makota ni afundixiʼé a balumuke, aie a zonge o dikanga tunde bhuala o kimbi katé ku jimbonge joso jatungila bhua zukama ni mukáu uoso uafuila o kimbi. O mbonge ioso iabeta ku di zukama ni kimbi, makota ma mbongeʼoio akuate seseme ia ngombe ia mukaji, ioso kiluua ibhita ku kikalakalu, kiluua iambáta kimbámba. Anga makota ma mbonge ienhoio abheka kangombe koko mu dikôlo dia kitumba kia maxinde, nuka a dimine-mu, nuka ue a kunine-mu; o kangombe a ka batuile mútue muenhomo. Kienhokio-phe o Jinganga ja anʼâ Levi ji bhiẋila-bhu, kuma o Jihova Nzambi ié ua a sola phala ku mu bhikila muene, ni kubenzela athu mu dijina dia Jihova; o ki bhu kala mulonga, mba manhinga, enhá ene a batula o maka. Adiakime oso atokala ni mbonge ialulamena bhua fuila o mufi, a sukule maku mâ ku thanduʼa kangombe ku mua batuila o mútue mu dikôlo; anga ata hasa, muthu ni muthu, exi: Maku metu ki ene a zunza o manhinga a mufiʼiú, o mesu etu ki ma mu mono kioso kia mu jibha. Uila kiki-phe, eie Jihova, o mundu ué ua Izalaiele luuluka-nâ, Eie-muène ua a kula, kana ku a xina ku thandu diâ o mulonga ua manhinga ma muthu iú ua kambe kikuma. Kuabhu-phe, o manhinga momo a ma katula kiá ku konda iâ, ene anga a di zela. Mu ku bhanga kiki, mua katula o manhinga ma muthu ua kambe kikuma muʼaxaxe kenu, kuma mua kumbidila ima iafuama ku mesu ma Jihova. O kioso ki uia ku di lua ni jinguma jé, o Jihova Nzambi ié anga u ku bhana-nâ bhu maku, eie anga u kuta amoxi-mu uia-nâ ku bhata, o ki uila o jipelezu suí, anga u mona-mu muhatu ua uabha kiambote, eie anga u mu sendukila, u mesena kusakana-nê, bhenhobho, eie muʼambate-phe uize-nê ku bhata dié. Muene abhute hanji mútue uê, a di sese iala. Anga u zula o kizuatu kia upelezu uê a xikame mʼonzo ié ni kudila o thambi ia tatʼâ ni mamʼâ, katé kia tenesa mbeji ia muvimba. Kioso ki ibhua kiene kiua kia kala mukajiʼé; muene ue kiene kiua kia ku bhanga u munumiʼê. Maji-phe, se ka ku uabhela dingi kiasoko, mu ambudise-phe, aié; kana ku mu sumbisa mu kitadi, mba u mu kitula kima kia kutela kambala, mbata eie ua mu tununa kiá, kuma uakexe mukajiʼé. Se bhu kala muthu usakana ahatu kiiadi, anga o iú u mu zola, o mukuá u mu zemba, o iú a mu zembe anga uvuala ana, o ió a mu zolo anga uvuala ue ana, maji o phande-kumbi anga a mu vuala kuala muhatu ió a mu zemba, bhu kumbi dia kulunduisa dibhata diê ku ana, o ukota ka tena ku u bhana ku mona ua muhatu ua kazola, nʼa u tambule ku monʼa muhatu a mu zemba, ua mu tokalele. Kale u u bhana muene kua monʼa muhatu a mu zemba; mu kulunduisa, u mu lunduisa mabunda maiadi ku ima ioso iavu; mukonda muene monʼê a mu vualele mu kivula nguzu, muene o kibundu kiadianga kia nguzu iê, ukota muene ua mu tokala. Se bhu kala muthu u vuala mona uedi ni kubhukumuka ni kuhuka, ka xikina kuívua ki zuela tatʼâ, mba ki zuela mamʼâ, anga a mu ila o betʼé, lémbue. Tata ni mama a mu kuate, aie-nê ku adiakimi a mbonge iâ, a mu tule bhu muelu; a tangele adiakimi a mbonge, exi: Enu, jingana, tata, o monʼetu iú (ua tu tundu o thulu), kuma uedi ni kuhuka ni kubhukumuka, ka xikina ku tu ivua ki tu zuela; iu uedi ue, ni ungandixi ni uhólua. Bhenhobho-phe athu oso a mu mbongeʼomo a mu bûba ni matadi, katé kiafua; mu kubhanga kiki, eie ua bhuisa kikuma muʼ axaxe kenu, phala Izalaiele ioso kia kʼivua, a kale ni uoma. O kioso ki bhu kala muthu uate mulonga u bhinga Sendesa ia kalunga, exi afue anga a mu nhenga ku muẋi, o kimbi kiê ki ki xialele bhulu dia muẋi, kana; kale lelu muene mu ki funda; mbata uoso a mu nhenga ku muẋi a mu te mázui kua Jihova; kala kiki, eie ku mu nangese ku kimoxi, phala oxi ié ki i tambule lufuku, oxi ia ku bhana Jihova Nzambi ié. Se u mona ngombe mba mbudi ia phangʼié ia jimbidila, ku i ehele kusomboka; kuata-iu u i tumikise kua phangʼié, sè kufula. O kʼikala-phe phangʼié uene makanga, mba ua kambe ku mu ijiia, kiene kimoxi, kuata-ju u ji tambule konda, katé mukuenu kieza ni ku ji sota, u mu bhane-ju. Kienhiki kiene ki ubhanga jinga, kixi kabulu, mba izuatu, mba kima kiosokioso kiatexika kiangene kia mukuenu, kia jimbidila, eie anga u ki bonga, kana ku ki sueka. Ki u mona bulu, mba ngombe, ia mukuenu, ia dibhalela mu njila, eie kana ku bhita ngó ni usombokʼé maji u mu kuatekesa ku ji balumuna. Muhatu ka tokala kuzuata kizuatu kia diiala; o diiala ue ka tokala kuzuata kizuatu kia muhatu; mbata uoso ubhanga kiki kifusa ku pholo ia Jihova Nzambi ié. Mu kunhunga kué, se ua sange kikalanga kia njila ku mbanduʼa njila mu muẋi mba bhoxi, mu kikalanga anga mu kala tunjila, mba maiaki, kuile-phe ni tuana ni mama uambata; uambula o màma, anga eie uxala ni tuana, phala u tunge u some, uvule izuua ia kukola o muenhu. Kioso ki u tunga onzo iobhe, o bhu hongo kondoluesa-bhu kifikidilu bhu ditala dioso di u iudika-bhu, phala ki mu langumuke muthu bhu hongo ié, anga eie uiza mu mulonga ua manhinga, exi, uajibha. Díbhia dié dia mivide ku di vudise jimbutu ku idifua-idifua, mbutu joso muene, javula kuseluka, o mulenga ua midiva ue ki u tena kuima kiasoko. Kana kuila ku arado imoxʼiii u kutila-ku bulu ni ngombe bhuamoxi, anga ukuata kudima. O ki u zuata, kana kufungisa ni lã ni linho bhuamoxi. O thanga ié ia kudifuta u i ta jifalanja jiuana bhu jithungi. Se muthu usakana muhatu, o kia zubha ku muijiia anga u mu zemba, u mu tatela ima ia malebhu, u mu fumanesa ku mundu, uixi: Muhatu iú, ngedi ngi zubha ku mu bhenga, o ki nga tuia-nê moxiʼanzo, nga sange kuila undenge uê kʼala na-u dingi; o tata-phe ia kilumba kiki ni mama azangule malasola ni ijimbuete ia undenge uê, aie-nê ku adiakimi a mbonge, a xikame bhu dibhitu, o phaiʼa kilumba a di kexiale ku adiakimi, kuila: Enu jingana, monʼú nga mu bhana mʼonzo ia kusakana ku diiala didi, maji-phe o munumiʼê ua mu iibhila kiá. Kua bhingi-phe ua mu tatela kiá ima ia isunji, uixi: Monʼé kikumbi ua ki texi. Ijimbuete-phe ia kikumbi kia monʼami iene kiabhuʼiii. Anga afutununa dilasola bhu pholo ia adiakimi a diembu. Adiakimi-phe a mbonge ienhoio anga akuata diialʼodio na mu bhane o kaxtiku kê. A mu futisa hama ia itadi ia phalata, phala na i bhana kua phaiʼa kilumba; mbata muthu ió ua fumanesa kiaiibha ku kilumba kia muzeletete mu Izalaiele. U sakana-nê muene izuua ioso ia muenhu uê; ka tena ku mu senga. Maji, se ki kala kituxi kia kidi kiate o kilumba, kikumbi ua ki texe ni kidi, kuma o undenge ka mu sange na-u, kilumba muenhô aie-nê bhu muelu ua tatʼâ, o akua-bhata diê bhenhobho a mu bube ni matadi katé kiafua; mukonda uabhange ulaji mu Izalaiele, o ku di bhanga ndumbu mʼonzo ia tatʼâ; mu kubhanga-phe kienhiki, mua di zelesa. Se bhu kala diiala a mu sanga ua zeka muhatu uangene ua dikaza, kiiadi kiâ áfue muene, ni diiala dioso diazeka muhatu ni muhatu muene. Kuabhu-phe, mu kubhanga kiki Izalaiele mua i zelesa. O ki bhu kala monʼa kilumba, a mu solo ngó kuala diiala, anga bhu kala diiala diengi mu sanzala u mu endesa, hé u ta-nê kituxi, mu a kuata kiiadi kiâ, anga muia-nâ bhu muelu ua mbonge ienhoio, anga mu a bûba ni matadi, katé kiafua; o kilumba, mukonda nguê kudikola mu sanzala; o diiala, mukonda dia sebulula mukajiʼa mukuá; o ki mu zubha kubhanga kiki, mu kaẋi kenu mua zelesa-mu. Maji se bhu kala diiala diala kunhungina mu mukáu, anga di sanga-mu monʼa kilumba, a mu solo kiá, anga diialʼidi di mu lundamena bhoxi, di mu zeka; diialʼodio mu jibhienu muene ngó ubheka uê mukonda dia kuzeka-nê; maji o kilumba kana ku mu bhanga kima; kilumba kʼalé ni mulonga ua kima u fuama ku mu jibha; mukonda kiasoko ni kifumbe u balumuka mu ku jibha muthu ni mukuá, hé u mu katula muenhu uê; kiene kimoxi ni kiki. Mbata kilumba a mu sange mu mukáu; o kilumba a mu solo ua dikola, maji o ua mu kudila-phe, kamoneka. Se diiala di di bonga ni monʼa kilumba, uala muzeletete kiluua ngó a mu sola kuengi, anga u mu kuata, uta-nê kituxi, anga a a kuata, diialʼodio, afute makuinhi atanu a itadi ia phalata kua phaiʼâ, mukonda ua mu jingununa, anga usakana-nê kiá; maji ka tena ku mu senga, katé bhu ufuilu. Ki bhua kà kale muthu u sakana mukajiʼa tatʼâ; ki bhua kà kale muthu u vungununa o hama ia tatʼâ ni ku i fukuila. Muthu uoso uala ni mbùmbi, ka tokala kuiza bhu kionge kikôla; o a mu sevala ue, ió bhu kionge kia Jihova ka tena ue kuiza-bhu. Muthu uoso a mu lumbula mu nzunga kuala mamʼâ, ka moneka tata ia kidi, ió kana ku mu ehela bhu kionge kikôla; tunde ku mulúlu, katé ku muiji uê ua kakuinhi ka tena kuiza bhu kionge kikôla kia Jihova. Kana kuehela mukua muiji ua Amone, mba mukua muiji ua Mouabhe bhu kionge kia Jihova né o muiji uê ua kakuinhi katé ku hádia ni hádia. Mbata o ki mua tundile ku Ijito, ene a ditunine ku mi kauidila mu njila ni mbolo ni menha; ni mukonda ue dia kulukala Balamu, monʼa Beole ku Petole ia Mezopotamiia, phala ku mi ta mázui. Maji o Jihova phe ka ẋikinine kuívua ki zuela Balamu; inda Jihova Nzambi ié o mázui ua ma bilula dibesá; mbata Jihova Nzambi ié ua ku zola. Eie u di batuka-nê muene, nuka usota kukala-nâ kiambote mba mu kala ku paze. Mukua Edomo kana ku mu zemba, ku mu mone uthu uengi, mbata phangʼié; mukua Ijito ue ku mu suekele pholo, kuma ua ku zalelele kiá mʼoxi iê. Alaula âene, a-nda kuvuala ku muiji ua katatu, hádia mu a ehela kubhiẋila jinga bhu kionge kia Jihova. Se uasulula kilômbo kié kia ita, kuia mu kúlua ni jinguma jé, bhenhobho-phe kibhinga eie u di langa ku ima ioso iaiibha. Se bhuala disoladi, o muia ku kilu, sé ku ki ta muxima, ua di xidisa mʼusuku iu ua xidi, muenhó atubhuke ku kanga, mu kaẋi ka kilômbo ka kale-mu, a nange muene ku kanga, o ku ngoloxi a dʼiẋike ni menha, kioso ki tula dikumbi, a bokone kiua mu kilômbo. Eie u kala jinga ni kididi ku maxilu a kilômbo; kuene ku uenda ni ku di tela jinga. Mu kala jinga ni pá muʼaxaxi ka ibhakatu ienu ia ita, ki uia ku iangu ukanda na-iu kadikungu, o ki u zubha o kuxidisa u lunguluka anga uvumbika dixidilu dioso dia tundu moxi dié. Mbata o Jihova Nzambi ié ua-lu nhungina muʼaxaxi ka kibangu kié, phala ku ku kudila, ni ku ku bhakuila o jinguma jé; kibhinga-phe o kibangu kiê kizela; phala ka ku mone ni kima kia ufusa, hé u ku ta dikunda. O mubhika se ualenge kua ngana iê, iu ueza kokué, eie kana ku mu bhakula dingi kua muene ua mu vu; inda atunge kiá nʼeie, atunge ngó mu bhata dienu bhuoso bhua mu uabhela muene, bhua tena kukala kiambote, kana ku mu bhondeleka. Muʼaxaxi ka ilumba ia Izalaiele ki mu kale idianzunga, o muʼaxaxi ka minzangala ia mala ue, ki mu kale ku di ta mituta ni akuá, mu anʼa Izalaiele. Kioso ki uiza mu kumbidila hasa ié mʼonzo ia Jihova Nzambi ié, kana kubheka-mu kitadi kia lumbula kidianzunga mu uuaia, mba suilu iatundu ku uenji ua imbua i ua sumbisa. Mbata ima iiadi ienhiʼii Jihova Nzambi ié ua di zemba na-iu, kuma ufusa. Phangʼié, ki uila, u mu sobhesa kitadi, kana ku mu sobhesa ni avasu; kikale kitadi, kikale mákudia, kikale kima kioso-kioso, ki ene kusobhesa ni avasu, eie ku ki bhange. Se mukuaʼxi iengi, ió utené ku mu sobhesa ni avasu, maji phangʼié o ki u mu sobhesa, kana kutambula avasu. Phala Jihova Nzambi ié a ku zediuise ni dibhesá diambote ku thandu a ima ioso i u tula o lukuaku lué phala ku i bhanga mʼoxi i ua-nda kúvua. O kioso ki u bhanga plomesa bhu pholo ia Jihova Nzambi ié, ku laleke-phe mu i kumbidila; mukonda o Jihova Nzambi ié ka fulu ku kuibhula-iu muene mu kidi, bhenhobho-phe, ei ueza mu kituxi. Maji se ua kambe kubhana polomesa, ku kalé ni kituxi. Uila jinga hé ua zuela kima mu kanu dié, u ki kumbidila muene anga u ki bhanga; né ujitu ua ku di fikixila u uambe kubhana kua Jihova Nzambi ié; kioso-phe kia tanga o dikanu diê u ki bhanga muene. O kioso ki u kutuka mu mulenga ua mivide ia mukuenu, diá ngó ji-uvua joso jasoko ni nzala ié, katé ki uikuta, u suke; kana kuambata-ku kima mu kinda kié. O kiu kutuka mu díbhia dia mukuenu, bukula ngó ni maku o mítue ioso ia masa iasoko ni udile nzala ié; kana kukuata omvo mu kumuna iadimi mukuenu. Se bhu kala muthu u sakana muhatu, o ku pholo ku-aia, se ua mu mono kuila ka mu uabhela dingi kiambote mukonda, uala ni kisemu kioso-kikoso kiaiibha, a mu bhangele mukanda ua kusenga, a mu tule-u bhu lukuaku, a mu ambudise, nda aié, Maji-phe, o ku-aii, se uasakané diiala diengi, o diiala diengʼidi-phe ue se di mu zemba kiòmuene, anga u mu bhangela ue mukanda ua kusenga, uixi muangana; mba-phe, se diiala dia kaiadi dia mu sakana kindalʼidi, se diafu, munumiʼê uadiangʼó, ka tena dingi ku mu vutukila ku kala mukajiʼé, kia zubha kiá o ku mu kasanesa kuengʼiki. Mukonda o kienhókio kikôla kua Jihova kuma ku mesu mê ió ufusa; oxi-phe ia ku bhana kuala Jihova Nzambi ié mu ubhinganu, eie kana ku i bokuesa lufuku. Se bhu kala muthu uabhenga díbhanga diê, muenhó kʼaie luua ku ita; kana luua ku mu tuika kikalakalu ki mu katula ku bhata diê; mu mu ehela a bhite hanji muvu ua muvimba mʼonzo iê; a sanguluke, a di xiale muene, enduluke hanji niʼbhànga diê dia bhenga, nda a bhange o mbote kua muhatuʼê. Matadi ma kuhuhila masa kene ku ma tambula ku kikunji ene kiiadi kiâ ni dia thandu, ni dia bhoxi, né-mbe dia thandu ngó diene, kuma kiokio kuximbika muenhu. Se bhu kala muthu unhana muthu ni mukuá, ku phange jê anʼa Izalaiele, phala ku mu bhanga mubhikʼê mba u mu ta uenji, hé u mu sumbisa, muii u kala kiki afue muene. Kifua phekalu ia ufusa muʼaxaxi kenu mua i bhuisa-mu. Dimuka jinga ni dibhute, enda ni kukumbidila muene kioso ki ku longa o jinganga, a kua muiji ua Levi; kioso ki nga tendelela eme kua ene, endenu ni ku kuata muanu ku ki bhanga muene. Eʼmuene ulembalala ngó kioso kia bhangele Jihova Nzambi ié kua Midiiana mu njila, ki mua tundu mu Ijito. Kioso ki u sobhesa kima kua mukuenu, kana kubokona mʼonzo iê mu ku mu tambula kikunji. Eie u kinga bhu kanga, inda mukuenu muene ua mu sobhesa, muene u ku bhekela o kikunji bhu kanga bhenhobho. O kia kala-phe ngadiama, kikunji kia ku bhe, ku zeke na-kiu; kumbi se dia tula kiá, sé phata muene, mu bhekele o kikunji kia ku bhele, nda a di fute-kiu hanji a zeke bhu thanga iê phala a ku besouale. O kienhiki-phe Jihova Nzambi ié u ku mona u muthu uaiuka. Muthu se uala phulungu, anga uiza ku ku bhangela kikalakalu kia kizuua ku ungunza, eie kana ku mu fumba, né phangʼié, né nzuangiza, kua iá ala mʼoxi ienu u ua tungu-nâ. Izuua ioso inda ua mu futu o nganhu ie ia lelu, kuile uixi dikumbi kiluua di tula; xinganeka-ze, kuma muene mukua-hadi, o muenhu uê ua dielela ngó bhene bhua kalakalʼabha. Mu bhe-phe, phala ka di tende kua Jihova, ni ki di bhange kituxi kié. Kana kujibha jitata mukonda dia mulonga ua anʼa, mba mu jibha ue ana mukonda dia mulonga ua jitata; kala muthu ufua mu kikuma kiê. Diba dia tokala kulungisa nzuángiza mba monʼa difundu, kana ku mu diodia na-diu hé u di lungulula; kana kutambula izuatu ia mutudi ua muhatu mu kikunji. Maji uenda ni ku lembalala jinga kuila eie uakexe u mubhika mu Ijito, eué Jihova ua ku katula-ku; kiene ki nga ku tendelela kuila eie ue bhanga jinga kienhiki. O kioso ki u muna idima ié mu mábhia, se ualanduka-mu kita kimoxi, ku ki vutukile dingi; ehá-kiu kiá phala o nzuángiza, ni monʼa difundu, ni mutudi uoso ua fundu diiala; bhanga kienhiki, phala Jihova Nzambi ié a ku bhandulule mu midimu ioso i u bhanga ni maku mé. O ki u lalumuna o muvide ué, ku zubhe. Xisa tu ibundu ku jithangu, mbé o muthu ua tunda dikanga, ni monʼa difundu, ni mutudi. O kioso ki u kanza o mulenga ué ua muvide, ku vutuke mu kuangulula-mu o tumbalu-mbalu tua subhuka ku jithangu; tuoso tua subhujuka ehela-tu phala nzuángiza, ni monʼa difundu, ni mutudi uoso ua fundu diiala. Ki ki ku jimbe jinge kuila uakexe u mubhika mʼoxi ia Ijito. Kiene ki nga ku bhela o kijila kiki; eie ue bhanga jinga kienhiki. Se bhu kala athu kiiadi a di kuata mvunda, anga eza kufunda, phala ku a batuila milonga, uoso ualungu mu lungise; o uêle a mu elêse muene. Se mukua mulonga uatokala ku mu beta ni ku mu bha isanzu, mufundixi u tuma ku mu zekesa bhoxi, anga u mu betesa muene bhu pholo ié, u mu xindila konda ia kaxtiku ka soko ni mulonga uê. Makuinhi auana a jixikote asoko, kana kuta-ku dingi; kuma-phe, ki uila u sombuesa-ku dingi, phangʼié-phe ua-nda kusekala kiá ku mesu mé. Ngombe i titidila o masa kana ku i kuta dikanu. Se bhu kala jiphange bhuamoxi, anga mukuá ufua-bhu, sé kuxia monʼa diiala, mukajiʼa difundu iú-phe, ka tena kusakana kuengi; kale huediʼê muene u mu sakana; o kijila kia tokala o uhuedi a ki kumbidile. O monʼa diiala uoso a dianga ku mu vuala, a mu luke dijina dia difundu phangʼiê, phala o dijina diê ki di jimuke mu Izalaiele. Maji, se muene nguê kusakana ni huediʼê, huediʼê-phe abande muene bhu telelu ia adiakimi ni kuila, uixi: Huediʼami-ze uaditunuʼê kutombola o dijina dia phangʼiê mu Izalaiele; mukonda nguê ku kumbidila o kijila kia uhuediʼakime nʼeme. Bhenhobho o makota ma dibhata a mu ixane, phala a zuele-nê; o kia jiza, uixi: Eme nguami muene ku mu sakana, nʼa kala muhatuʼami, kuma ka ngi uabhela. Huediʼê ia muhatu a mu zukame muene bhua tena o makota, anga u mu zula o sabhatu ku kinama hé u mu ṗhamena mu pholo, anga u mu lebhula, uixi: Diiala uoso u kamba kutungila phangʼiê dibhata, a kà mu bhanga kienhiki! O dijina dia dibhata diê, mu Izalaiele, a kà di luke: Onzo ia na Kinama-Kiazuluka. Se bhu kala mala aiiadi a di kuata mvunda ia kubhânga, anga o mukajiʼa ió uoso a mu xinina bhoxi uiza kubhângela munumiʼê, o mu ku uanuna anga usunununa o lukuaku luê hé ukuata o nguma moxi a inama. Muhatu ió mu mu batula o lukuaku; kana ku mu kuatela henda. Kana kuvula jipezo mu muxila ué, anga uila ni jatenena ni ja kambe kutenena. Mu dibhata dié ku kale-mu ni ji-efa jiiadi ja kuzongela, ni iafika ni ia fumbu. U kala ni pezo ia kidi iamvimba; u kala ue ni nzôngo ia kidi iatenena; nda ukole muenhu mʼoxi ia-nda ku ku bhana Jihova Nzambi ié. Muthu uoso u bhanga o mangonha, ió kua Jihova Nzambi ié-phe, kikôla! Kuma Jihova Nzambi ié ua di zemba ni muthu uia ni kufumba akuâ ni ku a bhanga mangonha. Lembalala jinga kioso kia ku bhangele Amaleke mu njila mu uejiia, kioso ki ua tundu mu Ijito; kaẋi muene ua ku tundile anga u ku jibhila o jifalaku jé joso ja xedi kuema, ia a kexi mu ku ku kaiela, kioso eʼmuène ki uedile uabhuila, uaioko-joka; ka kexe-phe ngó ni uoma ua Nzambi. O kioso-phe Jihova Nzambi ié kia-nda ku ku bhana I kiá o dinhohenu, ku jimbandu kuene kuoso nguma jé joso jabhu-ku, mʼoxi ia-nda ku ku bhana Jihova Nzambi ié mu ubhinganu, phala ku iʼvua, Amaleke mu jime muene o mbutu bhoxi dia diuluʼ ʼabha. Kana kujimba-ku. Mu kuila-phe eie ua bokona kiá mʼoxi ia-nda ku ku bhana Jihova Nzambi ié mʼubhinganu, anga u iʼvua, anga utunga muenhomo, u katula ku jisamba-tènde ja ibundu ioso i ua-nda kumuna ku mavu aʼxi ioio ia-nda ku ku bhana Jihova Nzambi ié, anga u i longela mu kinda, uia-na-iu bhu kididi kia-nda kutungula Jihova Nzambi ié, bhua-nda kuxikika o dijina diê. Anga uiza kua nganga uoso uala-ku mu izuuʼomo, hé u mu ambela, uixi: Ngi ki tanga lelu bhu pholo ia Jihova Nzambi ietu, kuila, eme lelu nga bokona kiua mʼoxi ia lokela jihova ku i bhana ku jitata jetu. O nganga-phe u tambula kinda bhu lukuaku lué anga u ki tula bhu mbanduʼa kalatódio ka Jihova Nzambi ié, eie-phe anga u di hambelela kua Jihova Nzambi ié, uixi: Ku tanga o kidi, tatʼetu kia kexe mu Sídia, uakexe sébhue ngó, iú ua kulumukine mu Ijito, anga u kuata kubunganena muenhomo ni kafamília kófele ngó, kala nzuángiza ia hatu; o kuenhoko kuene kiá kua sokolokela, iú ua di bhange kifuẋi kiònene ni mu kusuína, ni mu kuvula. Maji akua Ijito-phe a tu muesa hádi ni mbunda iònene, anga a tu xinda muene ubhika ua kabhikolo! Bhenhobho anga tu di tenda kua Jihova Nzambi ia jitata jetu; Jihova-phe ua tu ivu mutendu ua dízui dietu, ua tongolola o dilamba dietu, ni thonga ietu iala ku tu huha, ni kubhondalala kuetu. Jihova iú ua tu katula ku Ijito ni lukuaku lua suina, ni isunji, ni ijimbuete, ni madiuanu. Muene iu ua tu bheka kunu, iu ua tu bhana oxi iii, oxi izunzumuka lete ni uiki, O kiki talesa-phe, ngeza kubhakula jisamba-tènde ja ibundu iaʼxi, i ua ngi bhana eie-muène u Jihova. Anga uzangula-phe o jisamba-tènde jenhiji, hé u ji tula bhu pholo ia Jihova Nzambi ié, anga u diunda, u bheza bhu pholo ia Jihova Nzambi. Anga uenda ni kusanguluka mu mbote ioso-phe i ku bhana Jihova Nzambi ié, iene i u tana-na-iu, kumoxi ni dibhata dié, anga o levita ni nzuángiza uoso ua tungu momoʼé, u sanguluka ue. Mu muvu ua katatu, ua tokala o madijimu, kioso ki u zubha o kubhongolola madijimu oso a jimbote ja idima ié, enda ni ku ma uanena o levita, ni kidijila, ni monʼa difundu, ni mutudi ua fundu o diiala, nda akale ni kia kúdia mu diembu diʼeie, phala ekute. O Jihova Nzambi ié-phe u mu ambela kiki, uixi: Ku ima ioso i ngʼavu, nga nomona-ku kiangene kia tokala eie, eme nga ki bhana ku levita, ni ku kidijila, ni monʼa difundu, ni mutudi ua fundu muadi uê, kala kiambe o jingonge jé ji ua ngi lekelela; kana ngonge i nga lueza-bhu, kana ngonge i nga landuka-ku. Kioso kia ngiza o thambi, ku madijimu ki nga nomona-ku kima ki nga dila dilamba diami, lémbue, mba ngala ni kuxila, anga mu kuxila kuami ngi nomona-ku kima anga ngi ki dila ku ufusa uami, mba nga ki te ku muthu ua fu, kana! Inda nga tumaka ngoho o dízui dia Jihova Nzambi iami eme. Nga bhange kala kioso ki ua ngi lekelela eie. Kala kiki, kuene-phe ku kibuta kié kikôla ku ualʼoko takula mesu mé, tunde mu diulu katé bhabha, u besouale o povo ié ia Izalaiele, u besouale ue oxi i ua tu bhe, kala ki ua lokela ku jitata jetu, oxi iala kuzunzumuka o lete ni uiki. Bhu kumbi dia leluʼabha Jihova Nzambi ié ua ku tumu ku kumbidila o jingonge jiji ni mabatuilu iá; lunda-ju-phe, uende muene ni ku ji bhanga, ni muxima ué uoso ni muenhu hé uoso. Lelu-ze ua di tange kua Jihova kuamba muene ukala Nzambi ié, eie uambe uixi, ua-nda kuendela jinga mu ikoka iê-muène, kuma ua-nda kualuka jinga o jingonge jê ni ijiia iê ni mabatuilu mê, ua-nda ku bhana jinga ue mátui kia ku zuelesa. Jihova lelu ua ku jingisa iu ua ku edi: Tanga-kiu muene kuamba u kala u kifuẋi kiami muene, kala kia ku ambelele kiá, iu ua ku solo phala uende ni kualuka jinga o ijiia iê ioso. Kifua ua mu bhana o dikuatelu mukonda muene uandala ku ku zangeleka ku thanduʼa ifuẋi ia miji ioso ia bhange; u kale u di tunda diê, u fuma iê, u kijingo kie, u povo ia di zelesa kiasoko; ii ia di lumbila kua Jihova Nzambi ié, kala kia ku ambelele kiá. Mozé ni adiakimi anga a bhana o ngonge ku mundu ua Izalaiele, exi: Ijila iii lundenu-iu, i ngala ku mi tendelela lelu. Kioso ki uà zubha ku zaúka Njolodá, anga u diata mu ixi ia-nda ku ku bhana Jihova Nzambi ié, bhenhobho bhetula u imike matadi mònene, u ma kaiala ni hála. O ki u zubha kuzaúka, kuene ku ua kà soneka o maka moso ma Kitumu kiki, phala kubokona kiua mʼoxi ia-nda ku ku bhana Jihova Nzambi ié, oxi i zunzumuka lete ni uiki, kala kia ku ambela kiá Jihova Nzambi ia jitata jé. O ki u zaúka Njolodá, matadiʼama u nga ku tendelela, imikenu-u muene ku mulundu ua Ebale, mu ma kunge hála. Bhenhobho u tunga-bhu ue kalatódio phala Jihova Nzambi ié, kalatódio ka matadi; o matadi mê kana ku ma bhitisa felu. Ma kadié ni muzunda ué, u tunge-nâ o kalatódio ka Jihova Nzambi ié; uende ni kusatela Jihova Nzambi ié kuenhoko o jisata ja kuoha. Usatela jinga ue jisata ja paze anga bhenhobho údia, usanguluka bhu pholo ia Jihova Nzambi ié. O ku matadiʼama kuene ku u soneka o maka moso ma Kitumu kiki, u ma soneka muene ni mixinda ia tono kiambote. Anga Mozé uzuela dingi, kumoxi ni jinganga, akua Levi, ambela Izalaiele ioso, exi: Batekela uívue kiambote, eie Izalaiele! Mu kumbi dia lelu ua bhiẋila mu kukala u kifuẋi kia Jihova Nzambi ié. Kala kiki, enda ni kutumaka jinga o dízui dia Jihova Nzambi ié, o ijiia enda ni ku i kumbidila jinga, ni jingonge joso, ji ngala ku ku tendelela lelu. Mozé anga uambela o mundu mu kumbi dienhodio, uixi: Kioso ki mu zubha kuzaúka Njolodá, muila ni Ximinhá, ni Levi ni Juda, ni Isakale, ni Zuze, ni Bejamí, enhá emane ku mulundu ua Ngedizine, phala ku ta kizediuise ku kifuẋi. O iá ue, Lubene ni Ngadi ni Asele, ni Nzebulone, ni Dane, ni Nafitali emana ku mulundu ua Ebale phala ku ta mázui. O jilevita a kà zangula dízui dia hasa ni kuambela Izalaiele, kuila: Lamba dia ió uoso u iudika kiteka, kia kusonga, mba kia kuzunza, kia di zemba na-kiu Jihova, ufunu ua hete, anga u ki tula bhu hota mu kasuekele. Mundu uoso-phe a kà tambuijila ni kuila: Amén! Lamba dia ió uoso u lebhula tatʼâ mba mamʼâ! Mundu uoso-phe a kèla: Amén! Lamba dia ió uoso usondolola o mbambe ia tokala mukuá. Mundu uoso a kèla: Amén! Lamba dia ió uoso u tondalesa kifofo, na ki luezesa o njila. Mundu uoso a kèla: Amén! Lamba dia ió uoso u lungulula o kidi kiangene kia nzuángiza, mba kia hukunhu, mba kia mutudi. Mundu uoso a kèla: Amén! Lamba dia ió uoso uzeka ni mukajiʼa tatʼâ, ió-phe ua fukuila o hàma ia tatʼâ. Mundu uoso a kèla: Amén! Lamba dia ió uoso muthu uzeka ni kibhaku. Mundu uoso a kèla: Amén! Lamba dia ió uoso uzeka ni phangʼiê ia muhatu, a mu vuala-nê tata imoxi, mba mama imoxi. Mundu uoso-phe a kèla: Amén! Lamba dia ió uoso uzeka ni ukouʼê ua muhatu. Mundu uoso-ze a kèla: Amén! Lamba dia ió uoso muthu u kuama mukuá mu kasuekèle. Mundu uoso-phe a kèla: Amén! Lamba dia ió uoso utambula nganhu phala kujibha muthu ua kambe kikuma. Mundu uoso-phe a kèla: Amén! Lamba dia ió uoso ufula kuẋikina kiambe o kitumu kiki, anga udituna ku ki kumbidila. Mundu uoso a kèla: Amén! Eie-phe se uaẋikina kuívua ni muanu uoso o dízui dia Jihova Nzambi ié, anga o jingonge jê joso ji ngala ku ku tendelela lelu, u ji ta muxima, anga u ji kumbidila muene, Jihova Nzambi ié ua-nda ku ku zangeleka, anga ifuẋi ioso mu ngongo i kala ndenge. Mabesá oso a-nda kuiza kokué u ua-nda kutambula, enhá: Se ua tumaka o dízui dia Jihova Nzambi ié: Ua kà zediua mu sanzala, ua kà zediua ku mukáu mu ditutu. Ia kà zedikua o mbutu i tunda mu divumu dié ni mbutu i tunda mu díbhia dié. Ia kà zediua o mbutu ia ibhaku ié ia jingombe, mba ilunga ia jimbudi jé. Tua kà zediua o tuana tua jingombe jé ni tuana tua jimbudi jé. Kia kà zediua o kinda kié ni nguiku ié. Ua kà zediua ki u bokona, ua kà zediua ki u tunda. Jihova ua kʼènda ni ku ku toluela o jinguma joso ji balumuka mu ku ku kanena, u a nemeka muene bhu pholo ié. Se eza njila imoxi mu kubhânga ni eie, eie ua-nda ku a kaia, a ku lenga mu sambuadi dia njila. Jihova ua-nda kutuma kusuku-muina o dibesá diê ku itula ié-eie, ni ku ikalakalu ioso i u bhanga ni maku mé; anga muene u ku bhana kuzediua mʼoxi ioso ia-nda ku ku bhana Jihova Nzambi ié. Jihova ua-nda ku ku imika mu ku kala u kifuẋi kia ditungula, kala kia ku lokela-kiu kiá; kikale-phe eie uaiuka o ijiia ia Jihova Nzambi ié, anga uendela jinga mu ikoka iê. O ifuẋi ioso mu ngongo a-nda kumona kuma, enu mu akua Ngana mu kidi, anga enda ni ku mi ẋila. O jimbote Jihova ua-nda ku ku vudixila-ju kiá, akuenu oso ndenge; u ku bhana-ju ku ibundu ia divumu dié, u ku bhana-ju ku ibundu itunda mu ibhaku ié, u ku bhana-ju ku ibundu ia mavu aʼxi ié, mʼoxi ia lokela Jihova ku i bhana ku jitata jenu. Jihova ua-nda ku ku jikuila o dibhakelu diê, dia mbote, o diulu, phala diende ni kubhana o mvula ku mavu mé bhu thembu iatokala; anga Jihova muene uzediuisa o ikalakalu ia maku mé. Eie-phe, ua-nda sobhesa miji ia athu avulu, maji eie nuka ua-nda kusobha kima. Jihova ua-nda ku ku bhanga u mútue, ku kala u mukila, kana; kididi kié u kala jinga ku thandu, kukala bhoxi, kana; kabasa eie u tumaka jinga o ijiia ia Jihova Nzambi ié i ngala ku ku tendelela leluʼiii, anga u i ta ku muxima, hé uia jinga ni ku i bhanga. Ku maka iá oso u ngala ku ku tela lelu, kana kubhambuka mu kuila ku dilu mba ku kiasu, anga uenda ni kulandukila kukaiela jinzambi jengi, phala kuia ni ku ji bheza. Kia kà kala-phe kiki, o ki udituna kuividila o dízui dia Jihova Nzambi ié, anga ufula kulunda, ufula kubhanga o ima ioso ia xindi mu ijiia iê ni jingonge jê, ji ngala ku ku tendelela lelu, ua-nda kutala hadi ni mázui kala iá, a-nda kuiza ku thandu dié. Ua kà kala ni uíndua mu sanzala, ua kà kala ni uíndua ku mukáu. Kuxixima kua kinda kié, kuxixima kua nguíku ié. Mbutu i tunda mu divumu dié ikala ue ni uíndua; o mbutu i tunda mu díbhia dié i kala ue ni uíndua; o ibhanga ié ia jingombe, ni ilunga ié ia jimbudi, ikala ue ni uíndua. Ua kà xixima ki u bokona, ua kà xixima ki u tubhuka. Jihova ua kà ku tumikisa mázui ni lusébu ni kubhondalala ku ima i u bhanga, o ku ua kà sukʼoko usekumuka muene, anga utukumuka uajimi o mbutu mu kathembu kófele ngó, mukonda ua di bhange phulu mu ku ngi ta dikunda ni ikalakalu ié ia iibha i uala kubhanga. Jihova a ku tumikise dibhebhu dia peste nda di ku sange, di ku jime o mbutu mʼoxi i ua-nda kulundula, phala ku i vua. Jihova ua kà ku kuama ni uhaxi ua thulu, ni nzonzódia ia kukata-kata, ni kijimba-jimba, ni munza, ni kimaji, ni dixiximinu, ni kiangala, ni kibuika kia idima, ni ngulèle, anga i ku tatesa ni ku ku landameka katé ki u jima o mbutu. O diulu dioso di zenzamena bhu thalʼa mútue ué di kale dia ngòndo; o mavu ue u u diata bhoxi akale mukuâ ni felu. O ki uinda o mvula Jihova a ku tumikise fufutila; ku diulu kuende muene ni kulalumuka utôkua mbe o ku ku jikinisa katé ki uia muʼalunga. Jihova u ku toluela muene bhu pholo ia ʼnguma jé; mu ku tundila o jinguma jé phala kutakana-na-ju, uila u a kaia mu njila imoxi, eie-phe ua kà lenga lusambuadi bhu pholo iâ, a kà ku lebhula mu jixi joso mu ngongo. Bhuoso bhu ua kà fuila o kimbi kié kikale kúdia kua jinjila ja diulu ni iama ia mukáu mungongo, ki bhua kàla muthu u ji sasumuisa. Jihova u ku tatesa ni mikôngo ia tokala akua Ijito; anga ku di ta matute ni jihana ni madiazela, ma ku kuatela ku mataku, anga uila o saké, lémbua. Jihova ua kà ku kuama ni munhunga, ni kusaluka, ni ufuôfuo, ni kiteketela kia muxima. Anga ku ku iza kiá uendelu ua kuila katé ni mu ʼkumbi dia mediia uenda ni ku babajala kala ki bhanga o kifofo muʼavundu; mu njila joso kuzediua u ku lémbua. Ku muenhu ué uoso u kala ni kubhondalala; izuua ioso aia ni ku ku nhana ni ku ku bhûnda o u ku kudila ku mu mono. Ua kà sakana muhatu, maji muthu uengi u zeka-nê. Ua kà tungaʼonzo, maji muthu uengi u i bokona. Ua kà dima mulenga ua mivide, maji ua kà lémbua kulola-ku kibundu. Ngombe ié a ku jibhila-iu bhu pholo ié-bhene, maji ku tenê kudia-ku xitu. O bulu ié a kà i nhana hé a ku ambata-iu bhene bhu uala, anga iendelela muene. Jimbudi jé a ji tambuisa hé jiia ni jinguma jé, o u ku banda ngó, kamoneka. Anʼé a mala ni anʼa ahatu a ku bua-u, anga a a bhanʼê ku miji iengi; eie-phe u talé ngo mesu, uambuka muene kumbi dioso dia kambamba, nguzu ia kubhanga kima kioso-kioso ku i mono. Idima itunda mʼoxi ié, ni ima ioso kiá i u talela hadi, a i dia kuala povo iengi eie-muène kua ejiia ngó, anga a ku bhondelekʼé ngó kienhiki izuua ioso. Anga ku ku iza kiá kubhuuama, mukonda dia ima i ua muia ni kumona izuua ioso ni mesu mé. Jihova-phe u ku ẋolomona o jiphuna ni matabela anga uila muene ẋôtoto ni kítanga, tunde bhu kànda dia kinama katé bhu thalʼa mútue, anga u lémbua ku ki saka. Jihova ua kà ku ambata nʼeie ni sobha i ua-nda ku di hingixile eie-muène, anga u mi bhakula kuʼathu, kua ejiia ngó nʼeie ni jitata jê; o kuenhoko, kuene ku ua kà bhikila o jinzambi jengi, ja miẋi ni ja matadi. Kuabhu-phe, ua kà di bhanga u kidiuanu, uà kà kituka u musoso, ua kà kala u kima kia jingolela muʼaxaxi ka ifuẋi mua-nda kuà ku bheka kuala Jihova. O ki u kuna idima iavulu ku mábhia, ku ku iza nguédia; u lémbua kumuna kia soko, mbé o kihoho kuenda ni ku idia iene ioso. Ua kà phapha mivide ia vulu, anga u i dimina muene, maji, kua kà katula-ku tuvinho tua kúnua, mba u kanza-ku ji-uva, mukonda tubamba tuene kujeja, tua kà i sasala. Mu mikáu ié ioso midiva ukala na-iu muene, maji-phe o maji a kuuaia u a tokoka, kutena ku a mona, mbé o ibundu ia midiva kuenda ni kulalumuké ngó iene mu konda ié. Uvuala muene anʼa mala ni anʼa ahatu, maji ku tena kukala-nâ nʼa ku bande, mukonda a-nda ku a ambata kuala o kikuka, nʼaii ku ubhika. Ni miẋi ié ioso, ni ibundu iaʼxi ié, ienda ni kujikinina jinga ku tubamba. O nzuángiza ua tungu mʼoxi ié, u ku tunda muene kiavulu, ubeta ku di ta kitala; eie-phe u tunuka jinga ngó katé ki u sekala. Muene muene uenda ni ku ku sobhesa eie, eie-phe bhu u nomuena kia ku mu sobhesa muène ku mono-bhu. O nzuá-ngiza muene u di bhanga o mútue, eie u kituka u mukila. O mázui oso enhá a-nda kuiza mu ku ku sukumukina ku thandu dié; anga a ku kuata muene, anga a kuila o sondemekʼê, katé kia ku jikinisa. Mbata eie uaẋinuka, o dízui dia Jihova Nzambi ié, ngué ku dʼivua. O ijiia iê ni itumu iê ia ku xindila muene, eie-phe ngué ku i aiuka. Momué ni mu mbutu ié i ku kaiela, ki mua kà bhua dingi o uíndua ni kuxixima; kia kà di bhanga kianu ku mbutu ié katé ku hádia ni hádia. Mbata o Jihova Nzambi ié kua mu bhikila ni vondadi, kua mu bhikila ni kisanngusangu kia muxima, kioso ki uala mu ndumba ia jimbote ja kuvudila. Kala kiki, ni nzala, ni dinhota, ni tuẋi, ni kukala u ngadiama ia hatu, ima ioso i ku kamba, inda ua kà bhikila kiá o nguma ni nganga-sèse a-nda ku ku tumikisa-nê kuala Jihova Nzambi ié, muene anga u ku kuzula o kanga ia felu mu xingu, katé kiá ki u jima na-iu o mbutu. Jihova ua kà ku kasela muiji ua akua makanga ku jihota jʼaxi, uijiia bhulu mukuâ ni holokoko ia di ambatesa ni kuôna; muiji ua athu a dingula a bhingi o dízui dia zuela eie ku tena ngó ku dʼivua; muiji ua isuéia, ua landamaná jipholo, ka ẋila muthu ua kuka kiá, ka xikina ku kuatela henda ia kamona kandenge! Luvualu luoso ta ibhaku ié ene a kà lu habula anga a lu minha, a kʼèkuta jinga ni idima iaʼxi ie, katé eie ua buika; enhá ima ioso a kà ku bhûnda-iu ka kà ku xila mbolo, mba ngó tuvinhu, mba maji, né ibhanga ia jingombe mba ilunga ia jimbudi, katé eie muene ua jikinina. Sanzala jé joso ja kà sekala, kuma a kà ji kondoloka ku jinguma; o imbaka ié ioso iamakota i ua dielelele, ia ku fikidile kiambote, a i lundumuina bhoxi. Mu ididi ioso mu uatungu ua kà kala ni mukondo, a kà ku kondela bhu mielu ioso katé kiá kua suku oxi ioso ia-nda ku ku bhana Jihova Nzambi ié. Kienhókio o mbutu ia mu mala dié, ua-nda ku idia xitu; ua-nda kúdia muene o xitu ia anʼé a mala ni anʼé a ahatu, a-nda ku ku bhana-na kua Jihova Nzambi ié, mu kuila ngongo ja ku kondo kiá, mukonda dia nguma jé ja ku kondoloka mbandu ni mbandu. Bhenhobho muthu uoso a kexe ku mu ila mu Izalaiele exi, munjólo, kusangumuka kuvula, mukua kiadi, kienhókio ua-nda ku kituka muthu uaiibha, mesu a kà mu tunda mu mútue, ka kà suua dingi phangʼiê, mba mukajiʼê ene-phe-ne bhu háma imoxi, mba o ana oso hanji a nu xala-ku. O kia kuata kudia xitu ia anʼê, muhatu ni mona, ni phange, ka a bhana-ku ka musuinhi, mukonda dia kukamba kima kiengi kia kúdia; kuma mu mukondo ni dilamba dia jinguma jé ja ku kondoloka ku mielu ioso mu jimbonge jé ku kuedi ngé, ua lémbua dingi kima kioso ki u bhanga! O muhatu ua fina muʼaxaxi kenu, uoso ua kexe mona bhu kididiʼó katé ka xikana kudiota bhoxi, muenhó, bhu kumbiʼodio ua-nda kukituka muthu uaiibha, mu kubilukila muadi uê uene mu kuzeka bhu jihata jê bhu hàma imoxi, kiene kimoxi kia bhanga ku monʼê ua diiala ni ku monʼê ua muhatu. Ua zemba kiki mukonda ngó dia kibu ni ima dingi itundila mʼoxi a inama iê mu kubhanduluka; o kia vuala mona, anga udiê, u a dila mu kasuekèle bhu hota, o munumiʼê a zekele-nê bhu hàma imoxi, u mu imina-u, mukonda-phe dia kukamba kúdia kuengi, kingumba o jinguma jenu ja mi bhondeleka ni ku mi kondela kuene kuoso, anga ku mielu ienu ioso kuila ngé. Se ua kambe kualuka ni ku kumbidila o maka moso ma Kitumu kiki, mòsoneke mu Ndunda ienhiʼii, anga u kamba kuxila o dijina diangene dikola, di kuatesa uoma, o dijina dia Jihova Nzambi ié, kienhókio Jihova-phe ua-nda ku ku tudikila-ku kiá mabhebhu a makota a madiuanu, eie ni muiji ué uoso ua-nda ku ku kaiela, u mi bhana mauhaxi aiibha, né a a saka, ka xikina kuiluka. A kala mabhebhu aiibha kiavulu, a nangenena; mahaxi aiibha kiavulu, a nangenena. Jihova ua kà bhangesa kuila o kikote kioso ni mauhaxi oso a ku kuatele uomʼô, a bhiti na-u akua Ijito, a kà ku vutukila eie, hé a ku naminina muene, anga u di bonga na-u. Katé ni i-mauhaxi, ni i-mabhebhu ia kambe kukala iòsoneke mu divulu didi dia ngonge, Jihova ua-nda ku ku tumikisa-iu, phala nʼu sekale kiá muene, katé kia ku jikinisa anga uendelela muene. Mua-nda kuxala-phe kiá ngó mu tumbalumbalu tua athu, suke mʼokulu-phe muavudile kala jithéthembua ja diulu; mbata eie kua xikina kubhana mátui ku dízui dia Jihova Nzambi ié. Kala mʼokulu Jihova ki kia mu uabhelele kiavulu o ku mi suua, ni ku mi banga mbote, ni ku mi sokolola, kiene ue ki kia kà mu uabhela kiavulu o ku mi sengulula ni ku mi jikinisa, katé ki mu bhua-ku; nda oxi i ua-nda kuvuʼiii, u mi vuza-mu katé mua kukumuka-mu. Jihova ua ka mi muangena muʼaxaxi ka miji ioso tunde kua tundu oxi ʼté ku maẋokololo ku iasuku; o kuenhoko kuene kiua ku ua kà bhikila o jinzambi jengi, ja bhingi nʼeie ni jitata jé kiluua mu jʼijiia ngó; jinzambi ja miẋi ni ja matadi. Né hanji-phe muʼaxaxi ka miji ienhoio, dinhohenu kua kà di sanga-mu! Katé ni dikànda dié dia kinama, ki dia kà mona ngó kakididi bhu di nhohena! Mbata ue kuenhoko Jihova ua ka ku bhana muxima ua kiteketela, anga u ku bhana mesu a zonzalala, ni muenhu ua bhuuama ni kikote. O muenhu ué uila ni uene kala a u nhengeneka, izuua ioso bhu pholo ié bhene! Ukenana ngó, ni mu muanha ni mʼusuku, uia ni kusasumuka! O muenhu uene ue ku uʼindi dingi. Kuma ki kúkia, uixi: Uá! kumbi difuê luua; tamanu ngi bhiẋila ku ngoloxi, amoxi usuku kimuua! O kʼiza ngoloxi, uixi: Kúkie, tata! Kuma, sembele muanha! mukonda-phe dia uoma, muxima uenda ni kuilʼê ngó kenené ni kimbuua kia uoma, kingumba o isunji i ua kʼènda ni kudiuana ni mesu mé. Jihova ua kà mi bhangesa ku vutukila dingi ku Ijitu mu jinaviiu, ku njila iene ia kuambelele kiá, kuila: Njila iii ki mungu dingi u i kengelela. Kuenhoko-phe mua kà di bhakula ku jinguma jenu, muexi: Tu sumbienu phala tu kale tu abhikʼenu a mala ni abhikʼenu a ahetu, maji muthu ua kà mi sumba ka kà moneka. Iá ene o maka ma kikutu kia tumu Jihova kua Mozé, mʼoxi ia Mouabhe, uixi: Ta-na-kiu, ni anʼa Izalaiele, ku thandu dia Kikutu ki nga a bhana kiá bhu Holebe, kuma kiokio kiengi. Mozé anga uixana Izalaiele ioso, u a ambela uixi: Mua di muena kioso kia bhange Jihova mʼoxi ia Ijitu, ku mesu menu, kua Falaó, ni ku jiselevende jê joso, ni mʼoxi iê ioso. Ijimbuete iamakota ia kidi, eie ua di muena-iú; ni isunji ni madiuanu mònene, maji-phe Jihova ka mi bhana o muxima ua kutetuluka, ni mesu phala kumona, ni mátui phala kuívua katé mu kizuua kia lelu. Makuinhi auana a mivu u nga mi endesa mu kikangalakata; izuatu ienu ki ia kukila ku mikutu, ni jisabhatu jenu hanji bhu jasukuê ki ja kukila ku kinama. Ki muadi mbolo, ki muanu vinhu, mba makunua moso makódiuisa phala mu ijiie kuma eme muene Jihova Nzambi ienu. O ki mua tula-phe bhu kididi kiki, Sehone, sobha ia Hezebone ni Hoke, sobha ia Basane, a tu tundila mu ku tu kauidila phala kubhânga; etu-phe tua a kuama. Oxi anga tu a tambula-iu, etu tua i bhana akua Lubene ni akua Ngadi ni kaxaxi ka muiji ua Manasa, mu ubhinganu. Maka ma Kikutu kiki bhakenu-u, muende ni ku ma bhanga; phala mu zediue mu ima ioso i mu bhanga. Leluʼidi enu-oso muene muala bhu pholo ia Jihova Nzambi ienu; ni makota ma ibuka ienu, ni adiakime enu, ni jifixiiadi jenu, ni mala oso mu Izalaiele; ni tuana tuenu, ni akajiʼenu, ni nzuángiza uala muʼaxaxi ka kilômbo kié; tundé ku muẋangiʼa-huinhi lué, katé ku mutekiʼa menha mé; phala ene oso a bokone mu Kikutu kia Jihova Nzambi ié, ni mu mulôko uoso uate Jihova Nzambi ié nʼeie lelu. Mu kusota o ku ku xikika kiambote mu kukala lelu u kifuẋi kiê-muène ngó; o muene ue a ku kale Nzambi ié-eie, kala kia ku ambelele kiá, kala ue kia lokela ku jitata jé, Mbalahamu, ni Izake, ni Jakobo. O kikutu kienhiki-phe ni mulôko uenhú, eme ki nga mu ki ta ngó nʼenu. Maji ni uoso lelu uemana nzanza bhabha nʼetu bhu pholo ia Jihova Nzambi ietu, ni ió uoso leluʼidi bhabha kala-bhu. Kuma-phe enu-enu mua kʼijiia kiambote kioso ki tua nakina mu Ijito, ni kioso ki tua bhiti muʼaxaxe ka ifuẋi ioso i mua sombokʼoio; ufusa uâ mua di muena-u, ni mahamba mâ, o iá a miẋi, o iá a matadi, o iá a phalata, o iá a ulu, muʼaxaxi ka athu amoxiʼá. Ki bhu kale-phe diiala muʼaxaxi kenu, mba muhatu, mba diembu, mba kibuka kia muiji, nʼa kala ni muxima u ẋanjuka kua Jihova Nzambi ietu, hé u di ta mu bheza o mahamba ma miji iii; phala muʼaxaxi kenu ki mu kale kima ki sabhukisa lundanji lualulu. Ki bhu kale ue muthu o kievua maka ma mázui iá mʼònake mu divulu didi, anga ukuata ku di bhomba mu muxima ué, uixi; Ki kidié kima, né ngendʼami kala kia ngi tumu o muxima uami, hanji nga-ndu kalʼami muene ni kutululuka kua mbote; anga ku dinhota u bandekeza-ku uhólua. Jihova phe ka-nda kuẋikina ku mu loloka! inda o njinda ia Jihova ia-nda kuuama, kia ta-ku o difuba diê, mázui moso-phe mòsoneke mu divulu didi ma-nda kuiza ku thandu dia muthu ió, anga u tala na-u hadi; Jihova u mu jima o mbutu bhoxi dia diuluʼabha. Jihova u mu tungula ku miji ioso ia Izalaiele, phala ku mu huha, kioso kia soko mázui moso ma Kikutu kiosoneke mu divulu didi dia ngonge. Oso-phe a kèza-ku ku muiji iú, o anʼa a-nda kubalumuka kioso ki mu bhua-ku enu, ni ene kiá ni oso a kà tunda ku makanga, kioso kia mona o mabhebhu a kà sekalesa oxi iii, ni mahaxi mê moso ma mu nemekana-u Jihova. Mù kuila mua bhiti mbòmbe ia xofidi ni môngua oxi ioso ia seluka iazubha, kuma ia lémbua kuima, ia lémbua kusabhukisa ngó dife dimoxi; mbambe ni kia bhitile mu Sodoma, ni Ngomola, ni Adama ni Nzebouime, a a buikisile kuala Jihova kia mu kuatele o njinda ié ni kutema kuê. Anga miji ia ifuẋi ioso ia kʼèla: Jihova oxi iii ua i bhangela-hi kiki? Kima kiahi kia bheka o njinda isoka kala kiki? Kienhokio-phe a kà a jimbuila kuamba: Mukonda o Kikutu kia tele-nâ Jihova Nzambi ia jitata jâ, kioso kia a katula ku Ijitu, a ki tele dikunda, ka ki suuile. A di tele mu ku kaiela ni ku bheza jinzambi jengi, ni ku ji fukamena, sumbala ka dʼijiia na-ju, o Jihova muene ue ka a bhana-ju kuila ji kituke undundu uâ, Kala kiki-phe Jihova njinda ja mukuata mukonda dia oxi ienhiʼii, ku thandu diê iu ua bheka-ku o mázui moso mala mu divulu didi. Jihova ue, iu ua a katula ni njinda ni kutema, ni kudimbuluka kuònene, iu ua a takuila kʼoxi iengi, kala ki kia di monekena leluʼiki. Ima ioso iosuekeʼoio ima-phe iangene ia Jihova Nzambi ietu; o ioso ia di monekena ia tu tokala etu ni anʼetu, katé kiá ku hádia ni hádia. Phala tuende ni ku kumbidila o maka moso ma Kitumu kiki. Hé ua mono kua kuiza ima ioso iii, dibesá mba uíndua, kala o ima iii i nga ku tela kiá ku pholo ié, se u i lembalala kiambote muʼaxaxi ka miji ioso kua kà ku takuila Jihova Nzambi ié; o ki u biluka kua Jihova Nzambi ié, anga dízui diê u di xikina, anga u bhana matui kala ki nga ku tendelela leluʼiki, nʼeie ni anʼê, anga mu ki bhanga muene ni muxima uenu uoso ni muenhu uenu uoso; bhenhobho-phe o Jihova Nzambi ié, ua kà ku takana dingi ku ubhika ku uaiioko, anga u ku lendukila; hé ukuata ku ku phopha bhuamoxi, u ku bhongolola dingi mu jixi joso mua ku muangenene Jihova Nzambi ié muène. Né-mbe hanji o jihutile jé a a balakala, a kala katé kua suku o diuluʼoko, Jihova Nzambi ié kuenhoko ua kà a bhongolola muene anga ua kà a katula-ku; anga Jihova Nzambi ié u ku bheka mʼoxi ia vuile kiá kuala o jitata jé, anga eie ue u ivua; hé u ku bhandulula kiasoko, eie ubeta kusokoloka, o kia sokoluele o jitata jé, ndenge. Jihova Nzambi ié ua-nda ku ku saia o muxima ué moxi, ni muxima ua mbutu ié ia-nda ku ku kaiela, phala kuzola jinga Jihova Nzambi ié ni muxima uoso, ni muenhu ué uoso, nda u kole muenhu. O Jihova Nzambi ié ua-nda kulundulula o mázui mosoʼama ku thandu dia jinguma jé-eie, ni ku thandu dia oso a ku kuatela luma, oso muene ene ku ku zudidika. Eie-phe kibhinga u tolola dingi muene o muxima, anga uenda ni kusuua o dízui dia Jihova; ijiia ioso i ngala ku ku tendelela leluʼidi uenda ni ku i bhanga. Jihova Nzambi ié ua-nda ku ku izalesa ni jimbote mu ikalakalu ioso ia maku mé, ni ku mbutu i tunda mu mala dié, ni ku mbutu i tunda mu ibhaku ié, ni ibundu ia mavu a mikáu ié, anga u ku vudixila o mbote; mukonda o Jihova ua-nda ku ku sangulukila muene, mu ku ku bhanga o mbote, kala kia sangulukile ku jitata jé. Maji kikale imʼiii ijiia mu kusuua o dízui dia Jihova Nzambi ié, ni mu kualuka o ijiia iê ni jingonge jê, jòsoneke mu divulu didi dia Kikutu, mu kuila eie uabiluka kiá anga u vutuka dingi kua Jihova Nzambi ié, ni muxima ué uoso ni muenhu ue uoso. Mbata kitumu kiki, ki ngala ku ku tendelela leluʼiki, ki kia ku jinganena, kana, (kuila ki lémbua ku ku tetulukila), ki kia kala ue bhualebha. Mukonda ki kiala ku maúlu, kuamba uila: Mukuahi u tu bandela ku maúlu, nʼa tu bhekele-kiu bhabha, nʼa tu ivuise-kiu, nda tuende ni ku ki bhanga? Ki kiala ue kuemʼoko dia musanza ua Kalunga, kuamba uila: Mukuahi u tu zauʼkila o musanza iú ua Kalunga, nʼa tu bhekela-kiu kunu, anga u tu ivisa-kiu phala tu ki aluke? Mbata o kizuelu kiki kia ku kala muene bhua zukama, mu kanu dié-muène mu ki ala, ni mu mu muxima ué phala u tene ku ki bhanga jinga. Ua ki mono-phe, kuma, lelu ngala ku ku tudila o muenhu ni mbote ku mbandu kuku; ngala ku ku tudila ue o kúfua ni ʼlamba ku mbandu iamukuá. Kuma ngala ku ku tendelela lelu, ngixi: Zola Jihova Nzambi ié, endela mu ikoka iê, ijiia iê bhaka-iu kiambote, ni jingonge jê, ni mabatuilu mê; se kiene ki u bhanga, u kala ni muenhu, u di sokolola u kala u munéne; o Jihova Nzambi ié ua-nda ku ku zediuisa mu ixi i ua-nda kubokona mu ku i vua. Maji o ki uila-phe o muxima ué u ngi landuka Eme, anga eie u dituna kubhana mátui, katé kia ku sèndula phala kubheza jinzambi jengi, ni ku ji kalakela; eme nga mi dimuna-phe lelu, ngixi, mua-nda kujikinina muene nga tange kidi; muanda kuila o Njolodá mua mu zaúka kiua, maji oxi ki mua xalela-na-iu, i mua fuamene o ku kutuka anga mu i vua. Ni diulu ni oxi a ngi kale jimbangi, kuma nga ku tudila lelu o muenhu ni kúfua; nga ku tudila ue o kuzediua, ni kuxixima, sola-phe muenhu, nda u laie, nʼeie ni mbutu ié. Kale-phe u zola Jihova Nzambi ié, u bhana mátui ku dízui diê, uenda ni ku mu naminina ngó Muene; mukonda kuala o kulaia kué; kuene kuala o divula dia izuua ié; nda u tene kutunga ni kuxalela mʼoxi ia lokela Jihova ku i bhana jitata jé Mbalahamu, ni Izake, ni Jakobo. Mozé bhenhobho, uambela Izalaiele o maka mosoʼama; uixi: Lelu nga tenesa kiá hamʼa mivu ni makuinhi aiadi. Ki nga-nda kutena dingi kuila ngi tunda ngi bokona. Katu-ku dia kienhiki, Jihova muene ue ua ngʼedi, uixi: Njolodá ku tenʼê ku mu zaúka dingi. O Jihova Nzambi ié muene ua-nda ku ku tuamenena ku pholo. O akua jixi jiji, iá muene ua-nda ku ku jikinisina-u, nda eie u vue oxi iâ. Josuué muene u ku kala ku pholo ia ku ku endesa, kala kiambe Jihova. Jihova u a bhanga kala kioso kia bhange kua Sihone ni kua Hoke, jisobha ja Mamodi, ni kia bhange ku ixi iâ, iu ua a jikinisa. Kioso-phe Jihova kia mi bhana-nâ, ku pholo ienu, mua tokala-phe mua bhanga kala kiambe o ngonge ioso i nga mi tendelela. Kalenu mu indanda, mu kole kiambote o muxima. Ki mu kale ni uoma, mba mu kala ni kekenha ki mu a mona mesu, mbata o Jihova Nzambi ié muene uala kuia-nê, o muene ka-nda ku kúxia, ka-nda ku ku ehelela. Mozé anga uixana Josuué, u mu ambela, bhu mesu a Izalaiele ioso, kuamba: Kala u kindanda, kola maku! Mukonda eie-muène ua-nda ku bokona ni mundu iú mʼoxi ia lokela Jihova ku i bhana ku jitata jenu; eie muene-phe ua-nda ku a lunduisa-iu. Jihova muene ua-nda ku ku tuamenena ku pholo, muene ua-nda ku ku banda; muene ka-nda ku ku xa, kana; ka-nda ku ku ehelela. Kana kukala-phe ni uoma, mba u kala ni hele. Mozé anga usoneka kitumu kiki, u ki bhana ku jinganga, anʼa Levi, oso akexe kunhata o álaka ia kikutu kia Jihova, ni ku adiakimi oso a Izalaiele. Mozé iu ua a tendelela, uixi: Muila jinga, se bhua bhiti kiá sambuadi dia mivu, bhu thembu iatokala ku muvu ua ufolo, bhu fesa ia jifundu, kioso ki bhongoloka jinga Izalaiele ioso bhu pholo ia Jihova Nzambi iê, bhuʼikididi kia dibhata dia tungula muene, bhenhobho utanga Kitumuʼiki bhu pholo ia Izalaiele ioso, ku mátui mâ. Mu bhongolola jinga mundu uoso, ni mala, ni ahatu, ni anʼa ndenge, ni asonhi ala mu mabhata menu phala evue, a di longe, a xile jinge Jihova Nzambi ienu, phala a kale ni muanu ua kualuka ni kubhanga jinga kioso kia zuela o Kitumu kienhiki. Mbé anʼâ oso a kambele ku kʼijiia, evue, a di longe kuxila Jihova Nzambi ienu, mu izuua ioso i mu tunga kulu dia mundu, mʼoxi i mua-nda kuzaúkila Njolodá, phala ku iʼvua. Jihova anga uambela Mozé, uixi: Talesa, izuua ié ia ku-bhu, kuma ia zukama kiá ku dizubhilu phala kufuʼé kiá. Ixana-phe Josuué, mu ize mu balaka ia kutakanena, nda ngi mu tendelele. Kienhókio ni Mozé ni Josuué aia mu balaka ia kutakanena, bhu pholo ia Jihova. Jihova bhenhobho utukuluka mu balaka, uejiia mu philadi ia dituta; o philadi ia dituta anga izenzama ku thanduʼa muelu ua balaka. Jihova iú uambela Mozé, uixi: Talesa-ze, eie ua-nda kuia kiá ku kilu ku àia jitata jé; o kifuẋi kiki kia-nda kufundumuka mu kubhanga lubhandu lua jinzambi jengi, ja akua-jixi, kua-nda ku di telʼuku; eme a-nda ku ngi xa, o Kikutu ki nga tele-nâ a-nda ku ki bula. Mu kizuua kienʼokio bhene-phe kiá bhua-ndu uamena o kutema kuami, anga ngʼa ehelelela, pholo iami ngi i lungisa kiá kuengi, phala a a jikinise; a-nda kutala hadi ni jiphaxi javulu, anga a kʼèla: O hadi ioso iii ia tuʼijila mukonda Nzambi ietu muʼaxaxi ketu kʼala-mu, ki kiene? Né kienhókio, Eme-phe mu kizuuʼomo o pholo iami nga kà i sueka hanji muene, mukonda dia ituxi ioso ia-nda kubhanga ene mukonda dia kualukila kiá jinzambi jengi. Kindalʼiki-phe, enuʼenu di sonekenienu o mukumbi iú, muende ni ku u longa anʼa Izalaiele; tenu-u mu kanu diâ, kuma uene hádia u nga-nda kuelesa-na-u anʼa Izalaiele, uene u ngi kala mbangi iami mu ku a elêsa. Mbata kioso ki nga-nda ku a tula mʼoxi i nga lokela jitata jâ, oxi i zunzumuka lete ni uiki, kia-nda kúdia, kia-nda kúnua, anga a neta mukonda dia jimbote ji nga-nda ku a bhana a-nda kulungulukila ku jinzambi jengi, anga a ji sedivila, a-nda ku ngi thathamesa, o kikutu kiami ki nga te-nâ a-nda ku ki bula. Kioso-phe kia-nda ku a tula o nzungule ia mavuua ma hadi ni mbùnda, o mukumbi iú uene ua-nda ku ngi kala mbangi iami, uixi: Mua bele; mukonda ka-nda kutena ku u jimba, ua-nda kuxalela mu kanu dia mbutu iâ; kuma eme ngʼejiia kiambote o ilunji iâ, iala ku di funina kiá lelu, sumbala kiluua ngʼa tula mʼoxi i nga a lokela. Mozé iu ua soneka o mukumbi iú mu kizuua kienhókio, anga u u longa anʼa Izalaiele. Anga Jihova uambela Josuué, monʼa Nune, uixi: Kala u kindanda, u kole kiambote o muxima! Mbata eie ua-nda kubokuesa anʼa Izalaiele mʼoxi i nga a lokela Eme-muène nga-nda ku kala jinga nʼeie kumoxi. Kioso Mozé kia zubha kusoneka o maka moso ma Kitumu kiki mu divulu, katé ku mahezu, ua bhana ngonge ku jilevita, akua kuambata o álaka ia kitumu kia Jihova, uixi: Tambulenu o divulu didi dia kitumu, tenu-diu bhu mbandu ia álaka ia kitumu kia Jihova Nzambi ienu, di kadiê bhenhobho, o bhenhobho di kale mbangi ia ku mi kuzala. Kuma eme o kubhukumuka kuenu nga ku ijiia, ni kuhinana o jixingu ku muene na-ku. Tala, sumbala eme hanji ni muenhu muʼaxaxi kenu, mua zoka, mua zoka kiá ni Jihova; kuambe dingi se ngafu-ami kiá! Ngi bhongoluedienu adiakimi oso a miji ienu, eze bhabha, ni jifixiiadi jenu. Ngandala ku a zuelela o maka iá ku mátui menu, ni kukuata-bhu o diulu ni oxi, phala a ngi kale jimbangi bhu kaẋi ni ene. Mbata eme nga kʼijiia kiambote muene kuila o ki ngi zubha o kúfua, enu kidi-èlele muene mua-nda ku di xidisa, o njila i nga mi xindilile mua-nda ku i a bhuka hé mu i xisa. Hádia-phe mu izuua ia kʼeza-ku divuua dioso dienhidi dia-nda ku mi tula muene, se Jihova mua mu bhange phulu, mu ku mu lokalala ni ikalakalu ia maku menu anga mu mu thathamesa. Mozé bhenhobho anga u tanga o maka ma mukumbi iú ku mátui ma kionge kioso kia Izalaiele, katé ku mbambe, uixi: Enu mu maúlu, bhetekenu mátui, kuma nga-nda kuta maka: oxi ue ibatekele o maka matundu mu kanu diami. Ulongelu uami-ème mvula inoka, mbundu isuma, mbambe ni masumi-sumi ma mvula ku thandu a mafe, kifua dimume di tula ku iẋoka. Kuma nga-nda kufumanesa dijina dia Jihova; Nzambi ietu muenda ni ku mu jingisa! Muene Tadi dia Muenhu! Kima kioso kia bhanga kitenena! O uendelu uê uoso uatetuluka; Nzambi muene o Kidi, o mua muene ki muene mangonha; izuua ioso muene ngó uaiuka, o kutetuluka ue muene ngó. Athu akexe anʼê, leluʼidi a mu kitukila, a di selula, ene-phe a di bhange-kiu! Muiji ua lusebu, abhindamena ngó kuenda ibhengèle! Mbé Jihova kiene ki mu mu vutuilʼokio? Muiji ua tobho ua kambe kilunjí? Mbé Jihova ki muene Tatʼenu ua mi kula, ua mi bhanga, iu ua mi bhana o kutunga ni kusoma? Uenda ni kulembalala jinga o izuua ia xahulu, Uxinganeka jinga o mivu ia miji ni miji ia kexile-ku iná; se kua kʼijiia, ibhula tatʼenu, muene a ku kundile-mu; se kia ku jimbi ibhula adiakimi, ene a-nda ku ku jimbuila-kiu! Kioso kia kexe Suke-ku mu kuuanena miji iʼathu o undundu uâ, anʼa Adá anga u kuata ku auanuna ku ibuka-ibuka ia di kexidila mudiâ, hé u ta jimbambe phala ifuẋi mu ngongo, o anʼa Izalaiele ua a zongela kala kiasoko o ndumba iâ. Mbata dikânda dia Jihova o povo iê iii; Jakobo muene dijikita dia undundu uê. Ua mu sange mʼoxi ia kikangalakata kiahatu, ixi ia kukuta ia ngene ni ngene, muala kubuza ngó iama! Ua mu ongeka, ua mu lange, hé u mu sasa mukuâ ni mona diesu. Kala holokoko kia langa o kikalanga kiê, anga uia ni kuzelela kulu dia anʼê. U futununa o mabhabha mê, anga u zangula o tuana tuê, hé u a ambatela ku mabhabha kuene, kiene ue kia mu endesa kuala Jihova, ubhekelèle uê. Ki bhua kexile nzambi iengi ia mu bande. Muene ua mu endesa ku thanduʼa jixi, kala ku kabalu kuala; ua mu dikila ni jimbote jaʼxi, ua mu xibhisa uiki u tunda mu ditadi, ni maji ma tundu ku ditadi dia kolo. Ni matheka ma jivaka ni lete ia ilunga ia jimbudi. Ni banha ia jiseseme, ni ia ilumbe ia jimbudi, jene kudila mu makèla ma Basane, ni ia isutu ia jihombo; ni tiliko ia nete kiambote. Eie ua zuuela jinga o manhinga ma ji-uva, o vinhu ia kambe ku thuthuma kifulu. Maji Kazola kami kia zubha kiá o kuneta, kua mu iza kiá kubhana isènde: Ua nete, ua hangula! Ua di dikila ni ima ianete! Iu uaxʼiê kiá Nzambi iê, ua mu bhanga. Uate dikunda ku Tadi dia Muenhu uê, di mu bhana o kubhuluka! A mu lokalala ni jinzambi jengi, phala ku mu bhekesa difuba; a mu thathamesa ni ma-ufusa mâ. Jisata a ji satela madiabhu, o Nzambi kana. Jinzambi jene jeza leluʼidi, mʼokulu ki ja monekene; jinzambi ka jʼijidile, jabhingi nuka a ji bhezele kuala jitata jenu. ʼTadi dia Muenhu ua mu jimbiê kiá, ua kuvuala; Nzambi uoso ua kʼumbile iú ua ku bhana o kukala, ki bhinga u mu jimba? Jihova phe, kia ki mono, ua ehelela bhobho! Mbata azange, a mu lokalala! A mu zokesa ni anʼê a mala ni a ahatu! Uixi-phe; Ngʼa suekela pholo, ngi mone hanji o zubhilu diâ; mbata a di bhange muiji ua lusébu, ana kamoneka ufiiele moxi diâ. A ngi ta ku difuba ni kima kia makutu, kala Nzambi ue; ima ia kingoho iene ia ngi lokalala-na-iu; Eme-phe ue nga-nda ku a ta ku dixinga ni athu kʼa kidi ngó; muiji ua juuala uene u nga-nda kua ẋokuesa-na-u. Kuma kiene ki ngalʼiki njinda iami iauama túbhia, tua kà uama muene, katé tua bhiẋila mu jihota joso ja mukiukuluku; phala kubuikisa oxi ni funza iê ioso; ni ku jikatesa o madisesa ma milundu. Nga-nda ku a lunjika ndumba ia jiphaxi ku thandu diâ; matôma mami ngi ma zubha muene ni ku a kuba-kuba-u. A kà tala hadi, nzala ia kʼènda ni ku a zubha! A kà diua ku mahaxi a kuata ni muanha ni ku dibhebhu dia phulu. Ngʼenda ue ni ku a zangela iama, ni jinhoka ji tela ngàmbu, jenda ni ku fukunuka mu fufuta ia mavu. Anga mu ila: ku kanga xibhata i ídia, dia, moxi kimbuua kijeja. Ki kala o munzangala ua diiala, ki kala o mona-kilumba kiluua ejiia diiala; ki kala o mona bhu maku, ki kala o velu mukua jinvi, kifua ngeje kuila: ku hota joso ngi mi muanganesa-ku, katé a mi jimbi muʼaxaxi ka mundu. Maji nga kexile ni hele, mukonda dia nzabala ia nguma. Oso a mi kala ni luma avula ku ki mona; a soko-bhu kuila: Lukuaku luetu luene lua ki bhange, Jihova ki muene ua ki bhange ubheka uê. Kuma o mundu uami ene uâ kamoneki kaiula, kʼeniâ ni kilunji. Tamanu atetulukile! anga a tongolola, eji kuijiia o dizubhilu diâ! Se ʼTadi diâ ua kambele ku sumbisa o nguma jâ kua ene, mbé eje kutena kuila muthu umoxi ulandemeka midi, kiiadi a kaia kuinhi dia midi? Ki Jihova muene ua a bhakula? Kuma o ditadi dia-êne, ka soka ni ʼTadi dietu-etu; o kiki ni jinguma jetu jene kia a tetulukila uâ. Mukonda díbhia diâ dia mivide, dia tundu ku mivide ia Sodoma; o mu mikáu mu diala, o mikáu ia Ngomola; ji-uva jê ndululu ioso kuma jezala ikola-kola; o isàka ia ji-uva jê jela ni jene lokoso! O vinhu iâ, ia ualende ua ikolakola ia jinhoka, Mukua ni mathe ma ikolakola ia madiuta. Kʼeme muene nga kʼijiia kiasoko? Ki nga ki jika muene ni idimbu mu malundilu mami? Phonzo ia ngi tokala eme, eme-muène ngi futa bhu kizuua kiê; sai bhuoso mungu bhua kà ẋangumukina o dikanda diâ; mbata o kizuua kiâ kia kusenguluka kiazukama. O ima-phe ia-nda kubhita-na-iu kindala ia-nda kuiza muene, ki i kokoloka. Mbata Jihova ua-nda kubatuila o povo iê kiaiuka, Jiselevende jê u a kuatela henda. Kia mona kuila abhânge, alémbua, ki bhua subhuka muthu, né fôlo. Kiene kiua kia kèla: O kiki-phe nzambi jâ ja suku bhebhi? Ene bhebhi bhua suku ni ditadi diâ, dia kexe ku di fiiala? O jinzambi ja kexe kúdia o banha ia jisata jâ janete, ni kúnua o jinganza jâ ja vinhu ia a tela jinga ku izau? Ji balumuke-phe phala ji mi kuatekese, nda mu kale ni bhua ku kondamena. Mu ngi tala-phe kiá: Eme, Eme-muène ngó Nzambi; ki ngala dingi ni mukuetu, Eme ngi jibha, Eme ue ngi phaphumuna; Eme ngi kuama, Eme ngi saka; ki kuala u ngi ẋangumuka bhu lukuaku luami. Kuma nga-nda ku leka lukuaku luami bhulu, ngixi: Eme ngala ni muenhu unangenena katé ku hádia ni hádia. Se ngedi ngi zuika o mukuale uami, uedi léko, ni ngi te lukuaku luami mu kubatula o milonga, ngi tata phonzo ku thandu dia jinguma jami, oso a ngi zemba ngʼa bhana o futu iâ. Matôma mami ngi ma kodiuisa muene ni manhinga, o xibhata iami idiaúla xitu ni manhinga ma afi, ni ma jihutile; o mu kuvutula phonzo, jinguma ngi ji andekela tunde ku mútue. Enu ifuẋi, tanenu kumoxi ni mundu uê, mukonda Jihova ua-nda kuzokela jiselevende jê; o manhinga ma jiselevende jê muene u a tatela phonzo ku jinguma jâ. O jinguma jê muene u ji talesa hadi; anga oxi u i zelesa ku dibônzo mbe o mundu uê. Mozé anga uiza, utangela o kifuẋi maka moso ma mukumbi iú ku mátui mâ, ni muene ni Josuué monʼa Nune. Kuila Mozé uazumbuka kutanga makʼama kua Izalaiele ioso, ua ambela, uixi: Tenu-ku muxima ku maka oso u ngala ku mi bhela umbangi lelu, mu ma sambukise ku anʼenu, ene ue phala akale ni muanu ua ku kumbidila o maka moso ma kitumu kiki. Mbata o maka iá ki maka ma ngoho, uene o muenhu uenu; ene a-nda ku mi bhana izuua iavulu iadixala mu ixi i mua-nda kúvua, kioso ki mua-nda zaúka Njolodá. Mu kizuua kienhokio, Jihova Uambela Mozé, uixi: Banda bhu ditala dia Abadimi, ku mulundu ua Nebo, u ala mʼoxi ia Mouabhe bhua lulama ni Jedikó, u talese oxi ia Kanana i nga-nda kubhana anʼa Izalaiele mu ubhinganu. U fuila ku mulundu kuenhoko ku ua-nda kubanda; uie ku-àia Vumu dié, kala phangʼié Alá kia fila ku mulundu ua Hole, iu uaii kuʼàia o jitata jê. Mukonda ua ngi te kituxi muʼaxaxi ka anʼa Izalaiele, bhu menha ma nzaia (Mediba) bhu Kadexi mu kikangalakata kia Nzini; kuma ua fudile ku ngi jingisa muʼaxaxi ka anʼa Izalaiele. Mukonda dia kienhiki, oxi ia ku kala ku pholo, i nga-nda ku bhana anʼa Izalaiele, u i mona muene mu kanga iná, maji ku tené kua kà bokona-mu. Didi-phe diene o dibesá dia besouala na-diu anʼa Izalaiele kuala Mozé, muthu ua Nzambi, kiosuʼiki kia lungu mu kúfua. Uixi: Jihova uatulukila ku Sinai, iú ua bandela ku Seíle; ua lekujukila ni ku mulundu ua Palane, ueza ni kuinhi dia midi dia jisandu ku madilu mê kua kexile o kitumu kiauama túbhia phala ene! Muene mu kidi ua zola o ifuẋi; athuʼê angene ala bhu lukuaku luê; ene enda ni kuxikama bhu inama iê, phala kala muthu nʼende ni kutambula-ku ku maka mê. Mozé ua tu tambuisa o kitumu, kuma uene undundu ua tokala o kionge kia Jakobo. Uakexe ue Sobha mu Jesulume, kioso kia di bhongoluele o makota moso ma kifuẋi ni miji ioso ia Izalaiele. Lubene akôle muenhu, kʼafue, athuʼê a di sokolole muene. Ki kiene kia tanga Juda, uixi: Jihova ividila dízui dia Juda. Mu bhixidise muene mu kifuẋi kiê; ende ni kubhandulukila ku maku mê-muene. Eie-phe di bhange u Dikuatekesu diê, bhu kaẋi ni kúlua o jinguma jê. Utanga Levi, uixi: O Tumimi ni Udimi ié, ikale iangene ia kazola ké. Uoso eie ua mu bhitixile ku polova bhu Masá, ió ua zokele-nê bhu menha ma Mediba. Muene o muthu kejiia tatâ mba mamâ; utanga uixi, kiluua ngʼa mona; kejiia jiphange, né mbé utongolola ana; ene-phe o maka mé a ma lundu, o kikutu kié a ki aiuka. A longo mabatuilu mé kua Jakobo, ni kitumu kié kua Izalaiele; Eʼmuene isenso ia dizumba dia uabha a ku fenhesa-iu, sata ja kuoha a ku tela-ju bhu kalatódio ké. Uzonda ué mu tele-u dibesá, Jihova tata! Xikina o kikalakalu kia maku mê; a kuame mu malombo oso a mu kanena muene, ni ió oso a mu zemba, phala nuka dingi a balumuka. Kia tanga Bejamí, uixi: Kazola kangene ka Jihova, ua-nda kutunga-nê bhua kondama. Kumbi dioso dia kambàmba, unanga ni ku mu vungina; muene anga ubutama bhuʼaxaxi ka isuxi iâ. O kua Zuze, uixi: O mabesá ma Jihova, a kà kala mʼoxi ié, o mabesá ma diulu a ku bhane idima ia matunda, ni dimume ni menha a tunda koxi a mavu. Ni mabesá mʼejila ku dikumbi di bhisa ibundu, ni mabesá mʼejila ku muthethamenu ua mbeje, a sabhukisa o idima katé ki ima. Mabesá ma tundu ku milundu iôkulu, ni mabesá ma tundu ku tu-thuthulùndu tua kalelà-ku tunde xahulu. Ni mabesá ma mukuá, ma tunda ku mavu kuene ni kuizala kuê kuoso, mejila kumoxi ni jinzungule ja jimbote ja luná uoso uatungile mu kisasa mabesá mê ma tuluke ku mútue ua Zuze, ma tule mu mútue ua ió ua di tungula mu jiphange jê. Muene akale ni uzonda kala ua ngalote ia ngombe iê ia phande-kumbi. O jimbinga jê jile kala kaluimba. Jene ja-nda ku kuama na-ju bhuamoxi o ifuẋi katé ku jimbambe jaʼxi. Enhá ene o kuinhi dia midi ja Ifalaíme, ene o jimidi ja Manasa. Kia tanga Nzebulone, uixi: Nzebulone enda ni kutana, mu matundilu mé. Eie ue u Isakale, enda ni kutanena mu jibalaka jé. Enhá kiiadi kiâ a kʼexana ifuẋi ku mulundu. Kuenhoko kuene kua kà bhakuila mibhaku ia kuiuka. Mbata a kà bha jimbote janzungule jene ku misanza ia kalunga, ni ma-umvama mʼosueke mu museke. Anga utanga Ngadi, uixi: A tane-ku, uoso usanzumuna Ngadi; Ngadi utunga muene kala mama ia hoji, u saúna lukuaku, ubula kisòko-soko, kia mútue uê. Muene ualundula mbandu iadianga, mukonda kuene kuaxala o dikànda dia tokala o kilolo kia kitumu. Kiene ki ejiia ku pholo ni jixefe ja povo iê. Ua kumbidila ni ukuenze o kidi kia uiukilu ua Jihova. Mabatuilu ma Jihova kua Izalaiele muene ua ma te mu ididi iê. Ua tange ue Dane, uixi: Dane ua di bhanga hoji ia munzangala, ua-nda kutukila mu Basane. Utanga Nafitali, uixi: Nafitali, mukua jimbote muene, uezala muene, ni mabesá ma tunda kua Ngana. Ikuta muene ni jimbote ja Jihova; uvua mbandu ia luiji ni mbandu ia sulu, a di bhanga uene undundu ué. Iú uatange Asele, uixi: Asele atane-ku, ni muene ni anʼê; a di bhane kiambote ni jiphange jê. A bondeke kinama kiê mu máji. Sabhatu ié felu ni utadi; uzonda ué usoke ni izuua ié i u kola muenhu. Kazola kami, kana-ku muthu ua di fu ni Nzambi ié! Ukanduka maúlu mu kuiza ku ku banda; o unéne uê u di-leka-na-u ku matuta moso ma beta kuia bhulu. Nzambi kene mbambe, akale muene o disuamu dié. Bhoxi dié, maku manangenena, ma ku fikidile. Muene a kà kaie Nguma ku pholo ié, nda a ku bhue ku mesu, Muene uila: A buikise muene! Kala kiki Izalaiele ua kà tunga ua kà soma, ubheka uê, mu ixi ia dijiia dia Jakobo. Mʼoxi ia masa ni maluvu; o maúlu mê ma suka jinga mbundu. Kuzediua kué Izalaiele, tata! Nanhi ua soko nʼeie? Kifuẋi kiòbhulule kuala Jihova, muene o ngubu ié ienda ni ku ku banda. Muene ue o xibhata ia unéne ué; kiene kia-nda kubhangesa o jinguma jé ku ku tolokela, eie anga uendela ku thandu diâ, ni ku a tumina. Mozé anga u banda ku mulundu ua Nebo, mu dinhana dia Mouabhe o mikáu ia Mouabhe u i xa bhoxi, iú bhu thala ia Pisga, bhua lulama ni Jedikó. Jihova anga u mu londekeza oxi ioso, tunde ku Ngiliiade katé ku Dane; Nafitali ioso, ni oxi ia Ifalaime ni Manasa, ni oxi ioso ia Juda, katé ku musanza ua kalunga ua suku-ku, ku mbandu ia mubolokela-kumbi. Ni ku Nengebe, ni mu ngànga ioso ia honga ia Njolodá, ni mukáu ua dikôlo dia Jedikó, ku sanzala ia Maie katé ku Zouale. Jihova anga u mu ambela, uixi: Iii iene o ixi i nga lokela Mbalahamuʼii, ni Izake, ni Jakobo, kuila: Nga-nda ku i bhana o mbutu ié. Nga ku londekeza-iu-phe phala u i mone ngó ni mesu mé, maji kua-nda kubokona-mu. Bheneʼobho kiá bhene bhua fuila Mozé, selevende ia Jihova, mʼoxi ia Mouabhe, kala kia ki tanga Jihova. Anga u mu fûnda mu dikôlo diala mʼoxi ia Mouabhe, bhua lulama ni Mbete-piiole katé kiki, kana-ku muthu uejiia bhu mbila iê. Mozé ua fuila mu kitala kia hama ia mivu ni makuinhi aiadi; mesu mê hanji akexe kumona muene kiambote, hanji akexe ni nguzu iê. Anʼa Izalaiele anga a dila Mozé, mu makuinhi atatu a izuua, mu mikáu ia Mouabhe, katé kia tena izuua ia thambi ia Mozé. Josuué, monʼa Nune-phe, anga uizala ni Nzumbi ia unjimu, kuma Mozé ua tudile maku mê ku thandu diê; kienhókio anʼa Izalaiele akuata ku mu ivua kia zuela, anga a bhanga kala kia xindi Jihova kua Mozé. Kiluua kukala dingi polofeta mu Izalaiele kala Mozé, a mu ijidile kuala Jihova, katé kia diendela jinga mu kuzuela-nê pholo ni pholo. Ki kuala ue dingi mukuá a soka-nê mba kukala u di fuangana-nê mu ijimbuete ni madiuanu, a mu bhele Jihova phala ku ma bhangela mʼoxi ia Ijito, kua Falaó, ni ku jiselevende jê joso, ni mʼoxi iê ioso; ki kuala ue u soka-nê mu undanda uoso ua lukualu luê, ni mu madiuanu mʼònene ma kalakala Mozé ku mesu ma Izalaiele ioso. Kiki-phe Mozé, ngunza ia Jihova, kia zubha kúfua, Jihova u zuelesa Josuué dia Nune, mukalakadi ua Mozé, uixi: Mubhikʼami Mozé, uafu; kiki-phe balumuka, u zaúke ngiji iii ia Njolodá, ni eie ni kifuẋi kioso kiki, mu bhiẋile mʼoxi i nga-nda ku bhana anʼa Izalaiele. Kioso kididi ki diota kànda dienu dia kinama, nga mi bhana-kiu mnene, kala ki nga tangela Mozé. Tunde ku kikangalakata, ni ku mulundu ua Libano, katé ku ngiji ia dikota ia Ufalate, ixi ioso ia Mahiti, katé ku musanza ua kalunga ku mbandu i fuila dikumbi, kuene ku mbambe ienu. Kana muthu ua-nda kutena kuimana mu kubhânga ni eie, katé bhu bhuilu dia muenhu ué. Kala ki nga kexile ni Mozé, kiene ue ki ngi kala ni eie; ki ngi ku xisa kana, ki ngi kuehelela. Kala u kindanda, u kole kiambote muxima; kuma o kifuẋi kiki eie muene ua-nda ku ki uanena ibatu ia undundu uâ, mʼoxi i nga lokela jitata jâ ngixi hinu ngi mi bhana-iu. Hé kima, eie muene, kala ngó u kindanda, u kole muxima kiavulu, u kale ni muanu ua kualuka ngonge ioso ia ku lekelela mubhikʼami Mozé; ku i xie, mu ku bhambukila ku kiasu mba ku kúdia, mbé uijiie kuenda kiambote kuoso-kuoso ku u di tela. Divulu didi, dia ngonge, ki di bhue mu kanu; kota u kala mu ku di banza jinga mu muanha ni mu usuku, mbebhu uijiie kubhanga ima ioso ni muanu kala kia i soneka muenhomo; kuma hé kiene ki u bhanga, uendelu ué u kala ua kubhanduluka, o kuenda kué ku kala kua madimu. Ki eme muène nga ku tumu? Kala u kindanda, u kole kiambote muxima; kana kukala ni uoma, kana kukala ni kekenha; kuma Jihova, Nzambi ié, uala-nê kumoxi kuoso-kuoso ku aia. Bhenhobho Josuué u tuma jithuame jakifuẋi, uixi: Bhitenu mu kilômbo muambele mundu a iudike huta; kuma izuua ki i tena, mua-ndu zaúka Njolodá muenʼiú, ni mu bokone mu tambula ixi ia mi bhana Jihova Nzambi ienu, nʼi kale ixi ienu. Akua Lubene, ni akua Ngadi, ni mbandu ia muiji ua Manasa, Josuué anga u a ambela, uixi: Xinganekenu kizuelu kia Mozé, ngunza ia Jihova, kia mi ambela, uixi: Enu, Jihova Nzambi ienu ua mi bhana kiá kunhoha ni ixi ienu. Ahetuʼenu, ni anʼenu, ni ibhaku ienu, i xale mʼoxi ienu ia mi bhana Mozé, ku sámbua kunu dia Njolodá; maji enu-phe mu zaúka, ni mu tuamenena akuenu ku pholo, enu oso mua maneka, oso mala a nguzu a tena kubhânga, mbé mu kuatekese akuenu, Katé Jihova kia kà bhana akuenu kunhoha, kala kia mi bha-ku enu, ni a xikame mu jixi jâ, ja a bhana Jihova Nzambi ienu; kiene kiua ki mu vutuka, mu xikame kiambote mu jixi jenu ja mi bhana Mozé, ngunza ia Jihova, ku sámbua kuná dia Njolodá, ku tundila dikumbi. Ene anga a vutuila Josuué, exi: Kioso ki ua tu ambela, kiene ki tu bhanga, kuoso ku u tu tuma, tuia muene, Kioso ki tua kexi kuívua Mozé mu ima ioso, kiene ki tu kuívua ue eie; kabasa Jihova Nzambi ié u kala kumoxi ni eie, kala kia kexi kumoxi ni Mozé. Uoso u bhukumukina kizuelu kié, mba u kamba kuívua ima ioso i u muambela, a kale muthu ua ku mu jibha; kia kate-ku eie ku kala u kindanda, u kole kiambote muxima. Josuué dia Nune, kioso kiala bhu Xitime, u katula ilolo iiadi ni a bhite mʼoxi sé athu ku a ejiia, uixi: Ndenu, kà londienu ixi ienhiʼii ni mbanza ia Jedikó. Anga aia, a tula mʼonzo ia muhatu kidianzunga, dijina diê Lahaba, hé a zekela usuku muenhomo. Anga a ki tangela sobha ia Jediko, exi: Usuku ua lelu-ze, kua bokona mala a tokala ku anʼa Izalaiele, eza kulonda ixi. Sobha ia Jedikó anga u tuma kua Lahaba, uixi: Tubhula bhu kanga mala enhó a ku sange, iá ia tula mʼonzo ié, mukonda eza kulonda ixi ioso. Muhatu anga u katula malʼaiadi enhá, u a sueka, uixi kiki: Kua ngi sangele muene mala, inda eme ki nga ejiia kuoso kua tundu. Kutula-phe mu kumbi dia kujika bhu muelu ua kimbaka, kuila kua vundu kiá, malʼó a i tundu, ene-phe kua di tela ki nga mono-ku; a kaiedienu ni lusolo, kindala mua-nda ku a kuata. Muene-phe u a bheka ku thandu diaʼnzu, iu ua a sueka mu ixina ia linho ianeka muene ku thandu diaʼnzu. Athu anga a kaiela malʼó mu njila ia Njolodá, katé muene bhu tabhu; aii mu kukaiela kia zubha kutunda, muelu ua kimbaka a u jika. Kioso-phe kiluua a zeka, muhatu u a sanga ku thandu diaʼnzu, anga u ambela mala, uixi: Eme ngejiia kuma, Jihova ua mi bhana muene ixi ienhiʼii, tua bhuuama kiá ni uoma uenu, akuaʼxi ene oso a botomoka bhu pholo ienu. Kuma tuevu kioso kia kukutisa o menha ma Kalunga Kakusuka, mbé enu kubhita, ki mua tundu mu Ijito; ni kioso ue ki mua bhange jisobha jiiadi ja a Mamodi, ku sámbua dia Njolodá, ni Sihone ni Hoke, mua a buikisa muene. Tuedi tuívua ngó ima ioso iii, miẋima ia tu botomoka, kana-ku dingi diiala u tena kukola muxima bhu pholo ienu; kuma Jihova Nzambi ienu, muene Nzambi ni ku diulu ku thandu, ni mu ngongo bhoxi. Kiki-phe, nga mi diondo, ngi lokedienu mu dijina dia Jihova, kuma eme nga mi bhange mbote, enu uenu mu kala ni henda ia dibhata dia tatʼetu, mu ngi bhana kijimbuete kia kidi: Nga mi bhingi kukondeka muenhu ua tatʼetu ni mamʼetu, ni ʼphange jami ja mala ni ja ahatu, ni ima ioso iala na-iu, mbé mienhu ietu ki i di bote ngó mu bômbo dia kalunga. Mala anga a mu vutuila, exi: Mienhu ietu iene i futa o mienhu ienu, hé muafu, kikale-phe u di xibha na-kiu, kioso kia tu bheka ku ki tange ku muthu. Hinu-phe kuila Jihova ua tu bhana kiá ixi ii, eie tu ku bhanga kiambote ni kidi. Bhenhobho muene u a tundisila bhu njanena, a tulukila ku mukolo, kuma inzu iê a i tungu ku thandu dia lumbu lua kondoloka mbanza iâ, muene kuene kua tungu. Muene anga u a ambela, uixi: Di telienu ku mulundu, mbé ió aii ku mi kaiela ki mu takane-nâ; mu suama kuenhoko izuua itatu, katé ió aii ku mi sota, eza dingi ku bhata, kiene kiua ki muila njila ienu. Mala anga a mu ambela, exi: Etu hinu ki tu kale ni kikuma ku mulôko ué u ua tu lokesa. Aiuka, hinu se tueza mʼoxiʼmu, ngoji iii i kusuka u i kutila bhu njanena i tua tulukila; tatʼenu-phe ni mamʼenu, ni ʼphange jé, ni dibhata dioso, u a bheka mʼonzo ié muenhumu. Hé bhu kala muthu u tunda mu nzunga, manhinga mê ma kala ku thandu dia mútue uê muene, ki ki kala kikuma kietu; uoso-phe uala mʼonzo, manhinga mê ma kala ku thandu dia mútue uetu, se bhu kala muthu u mu tula lukuaku. Eie-phe, hé u fueta maka metu oso a tu bheka, ku muthu uoso-uoso, tua jituka kiá ku mulôko ué u ua tu lokesa. Kuala muhatu: Ki kale muene kala ki mua zuela. Anga u a sulula, a katuka. Ngoji ikusuka anga u i kutila bhu njanena. Ene anga aia mu mulundu, a kala muenhomo izuua itatu, katé kia vutuka ió ele mu ku a sota; kuma a a soto muene mu njila ioso, maji ka a mono. Kala kiki, mala kiiadi iá a vutuka, a kulumuka mu mulundu, a zaúka, anga a bhiẋila kua Josuué dia Nune, a mu tangela ioso ia bhiti na-iu. Ambela Josuué, exi: O kutanga kidi, ixi ioso iii Jihova ua i bhana kiá bhu makuʼetu kuma akuaʼxi ene oso iá teketa kiá ni uoma mukonda dietu. Josuué anga u di meneka; a katuka ku Xitimi, eza mu honga ia Njolodá, ni muene ni ana oso a Izalaiele, a ta kibangu bhu tabhu kioso ka zaúka luua: O kia zubha kubhanga izuua itatu, jithuame ji bhita mu kilômbo; anga a tuma o kifuẋi, exi: Kioso ki mu mona álaka ia kikutu kia Jihova, Nzambi ienu, ni jinganga ni jilevita a katuka ni ku i zenza, kiene ki mu katuka bhu kididi kienu, anga mu i kaiela. Inda-phe, mu xia-bhu dikanga bhu kaẋi kʼenu ni álaka, midi jiiadi ja kóvadu, mu di zonga muene; kana ku i zukama dingi, nda muijiie njila ioso i muila; mukonda mumu mu mua-nda kuila kiluua ngó mu bhita-mu. Josuué anga uambela kifuẋi uixi: Di zelesienu; mukonda mungu, kuma ki kúkia, Jihova ua-ndu bhanga madiuanu muʼaxaxi kenu. Josuué anga uambela jinganga, uixi: Zangulenu álaka ia kikutu, mu tuamenene kifuẋi ku pholo. Anga a zangula álaka ia kikutu, a suluka ku pholo ia kifuẋi. Jihova anga uambela Josuué, uixi: Kizuua kia lelu, ngi mateka ku ku jingisa ku mesu a Izalaiele ioso, ni ejiie kuma kioso ki nga kexile ni Mozé, kiene ki ngi kala ni eie. Eie-phe tuma jinganga ala kuzenza álaka ia kikutu, kuila: Kioso ki mu bhiẋila bhu mbambe ia menha ni kibumu, mu tula ngó inama mu menha, muimana. Josuué anga uambela anʼa Izalaiele, uixi: Bhixilenu kunu, muívue kia zuela Jihova Nzambi ienu. Josuué uixi: Kiene ki mu kʼijidila, kuma Nzambi ia muenhu muala-nê muʼaxaxi kenu, mukonda muene sé ngó kufula, ua-ndu kaia bhu pholo ienu akua Kanana, ni Mahiti, ni Mahivi, ni Mapelezi, ni Jijidingaze, ni Mamodi, ni Majebuzi. Talenu-phe, álaka ia kikutu kia Ngana uavu ixi ioso, iene i mi tuamenena kukutuka mu zaúka Njolodá. Kala kiki, tungulenu-ku kuinhi dia muthu ni kiiadi, a soke ni miji ia Izalaiele, ku muiji ku tunda muthu, ku muiji ku tunda muthu. Mua-ndu mona ki ki bhita, makànda ma jinganga oso ambata álaka ia Jihova, muene Ngana uavu ixi ioso, ela a tula ngó mu menha ma Njolodá, menha ma Njolodá ma kà batuka, o menha ala kutunda ku thala a di lunjika mulundu. Anga ki bhita muene, kuma kioso kia katuka kifuẋi mu jifundu jâ, mu kuzaúka Njolodá, o jinganga, ala kuzenza álaka ia kikutu, a tuamenena ku pholo ia kifuẋi; enhó, oso ambata álaka ia kikutu, edi a bhiẋila mu Njolodá, makànda ma jinganga ambata álaka kia zubha kudiota mu menha, (kuma Njolodá mukua kubobesa mukáu uê sámbua ni sámbua, bhu makumbi a kumuna). Bhenhobho menha oso ala kutunda ku thala emana, a di lunjika kala mulundu, anga a di zala ku thala muene, katé mu kuia bhu mbonge ia Adane bhua lulama ni Zeletane; o menha-phe ala kuia ku luiji a batuka ku akuâ, anga aia ni honga katé mu kizanga kia môngua; kifuẋi anga a zaúkila bhabha bhua lulama muene mu Jedikó. Jinganga-phe ambata álaka ia kikutu kia Jihova, anga emana ku mavu abhu menha mu kaẋi ka Njolodá, akua Izalaiele oso anga a zaukila ku mavu akukuta, katé kifuẋi kioso ku sámbua kuku a bhu-ku, hé a tenena ku sámbua koko. Kia zubha kifuẋi kioso kuzaúka, ku sámbua dia Njolodá abhu-ku, Jihova uambela Josuué, uixi: Tungula; kuinhi dia muthu ni kiiadi mu kaẋi ka kifuẋi, ku muiji muthu, ku muiji muthu, muʼa tume kuma: Katulenu matadi mu kaẋi ka Njolodá, bhene bhua tula o makanda a inama ia jinganga ni kuimana, kuinhi dia matadi ni kiiadi, muie-nâ ku mukáu, bhuoso bhu mu tudila kuzeka usuku ua lelu, matadi bhene bhu mu a tula. Josuué anga uixana kuinhi dia muthu ni kiiadi, a diangele kiá ku a tungula mu kaẋi ka Izalaiele, ku muiji muthu, ku muiji muthu. Josuué anga u a ambela, uixi: Bhitenu, kiosuiki álaka ia Jihova, Nzambi ienu, hanji iemana mu kaẋi ka Njolodá, mu zangule muthu ditadi diê, muthu ditadi diê, a di te bhu kisuxi, kualula o matadi a soka ni miji ia anʼa Izalaiele. Mbé ki kale kijimbuete mudienu; hádia anʼenu, ku pholo ku muia, kia kèla: Matadi enhá, edi kiebhi? Kienhókio mua kà a tangela, muixi: Mukonda menha a Njolodá a batukile bhu pholo ia álaka ia kikutu kia Jihova; kioso ki ia zaukile Njolodá, menha a Njolodá a batukile ku thala iê; matadi enhá-phe a kala dixinganeku di nangenena dia anʼa Izalaiele. Anʼa Izalaiele anga a bhanga kala kia a ambela Josuué, hé a zangula kuinhi dia matadi ni kiiadi, mu kaẋi ka Njolodá, kala kia tange Jihova kua Josuué, konda ia matadi iene imoxi ni konda ia miji ia Izalaiele; anga aia-nâ katé bhuoso bhua tudila kuzeka, anga a a tula bhenhobho. Josuué anga u lunjika ue kuinhi dia matadi ni kiiadi mu kaẋi ka Njolodá, bhuoso bhuemana inama ia jinganga ambata o álaka; matadi iá-ué bhenhobho katé mu kizuua kia lelu. O jinganga ambata álaka anga emana mu kaẋi ka Njoloda, bhoxi dia kukuta, katé kia zubha kubhanga ima ioso ia tumu Jihova kua Josuué, ku iambela kifuẋi kala Mozé kia iambelele Josuué. Kifuẋi anga a bhanga lusolo, katé ene oso kia zaúka. Kioso kia zubha kifuẋi kioso kuzaúka, ni álaka ia Jihova ue i zaúka kiua, ni jinganga ue ku mesu a kifuẋi kioso. Anʼa Lubene, ni anʼa Ngadi, ni mbandu ia muiji ua Manasa, anga a zaúka uâ, a maneka, ene a tuamenena ku pholo ia anʼa Izalaiele, kala kia a tangelele Mozé. Makuinhi auana a midi ia makuenze, a meneka mu kúlua ita, a zaúka bhu pholo ia Jihova, anga a tula mu ngânga ia Jedikó. Mu kizuua kienhókio Jihova ua jingisa Josuué ku mesuʼa Izalaiele ioso; anga a mu kala ni uoma, kala kia kexi ni uoma ua Mozé katé bhu ufuilu uê. Jihova anga uambela Josuué, uixi: Tuma jinganga ambata álaka ia umbangi, kuma a zaúke kiá, a tunde mu kaẋi ka Njolodá. Josuué anga u tuma jinganga, uixi: Zaúkenu kiá. Mu ku ki bhanga-phe, jinganga ambata álaka ia kikutu kia Jihova, kiedi a zaúka, mu kaẋi ka Njolodá a tundu-mu, inama iâ anga i tula ku mukáu kua kukuta, menha a Njolodá a vutuka dingi ni ku kunguluka mu honga iê; ni sámbua ni sámbua diezala dingi kala kia kexile. Kifuẋi anga a zaúka Njolodá mu kizuua kia kakuinhi ku mbeji ia kamoxi, anga a ta kibangu bhu Jidingale, bhene bhu mbambe ia thunda ia Jedikó. O kuinhi dia matadi ni kiiadi, dia katula mu kaẋi ka Njolodá, Josuue anga u a lunjika bhu Jidingale, u a emika bhenhobho. Anga uambela anʼa Izalaiele, uixi: Hádia, ku pholo ku muia, kioso anʼenu kia kʼebhula jitata, kuila: Matadi, enhá, edi kiebhi? Mua kʼèjidisa-phe anʼenu, kuma: Izalaiele ua zaúkile Njolodá muenhú bhoxi dia kukuta. Kuma Jihova Nzambi ienu, ua kukutisa menha a Njolodá bhu pholo ienu, katé mua zubha kuzáuka, kala kia bhange ue Jihova Nzambi ié ku Kalunga Kakusuka, kuma ua ka kukutisa menha katé ki tua zaúka etuʼenhoso; mbé ifuẋi ioso mu ngongo ejiie kuma lukuaku lua Jihova lu kôla; enu uenu ni mu kale ni uoma ua Jihova, izúua ioso, katé ku hádia ni hádia. Mu kubhanga izuua, jisobha joso ja Mamodi ku sámbua dia Njolodá ku luiji ni jisobha ja ákua Kanana, a zukama ku kalunga, kia zubha kuívua kioso Jihova kia kukutisa menha a Njolodá bhu pholo ia anʼa Izalaiele, katé ki tua zaúka kiambote, miẋima iâ ia botomoka, uiala ki u moneka dingi ua kubhânga ni anʼa Izalaiele. Izuua ienhoio Jihova uambela Josuué, uixi: Iudika jiphoko ja matadi, u saie anʼa Izalaiele lua kaiadi. Josuué anga u iudika jiphoko ja matadi, anga u saia anʼa Izalaiele bhu kalundu ka inhûnga, muene Alalote. O kia mu bhangesa kusaia kienhiki: Kuma kifuẋi kioso kia tundile mu Ijitu, mala, makuenze oso a ita, ene oso a fuila mu njila, mu kikangalakata, kia zubha kutunda mu Ijitu. Kuma ene oso a tundile momo a a saie kiá, oso-phe a a vualela mu kikangalakata, mu njila muejila mu kutunda mu Ijitu, ka a saie luua. Kuma anʼa Izalaiele a nhungine makuinhi auana a mivu mu kikangalakata, katé kifuẋi kioso kia makuenze a ita a tundile mu Ijitu a buila, mukonda dia kukamba kuívua dízui dia Jihova; Jihova anga u a lokela kuma ka ehela dingi kumona ixi ioio ioso ia lokela jinga jitata jâ ku tu bhana-iu; ixi i kunguluka lete ni uiki. Anʼâ-phe, a kulu, a bhingana mu ididi iâ, ene a a saie kuala Josuué; kuma ala ngó sé ku a saia, mukonda mu njila muejila ka ki bhangele dingi. Kala kiki, kia zubha kusaia kifuẋi kioso, a kala hanji mu ididi iâ, bhu kibangu katé kieluka. Jihova anga uambela Josuué, uixi: Lelu nga kundumuna môndo ua Ijitu ua kexile ku thandu dienu, kiki uabhu-ku. Kiene kia lukila-bhu exi bhu Jidingale, katé mu kizuua kia lelu. Anʼa Izalaiele anga a kala hanji bhu kibangu kiâ, bhu Jidingale. Mu kizuua kia kakuinhi ni kiuana kia mbeji ienhoio, anga a bhitisa o Phasu bhenhobho, mu kumbi dia ngoloxi, mu ngânga ia Jedikó. Kutunda mu kubhitisa Phasu, ki kuáki a dia kiá ku idima ia mavu a Kanana, ni jimbolo ja kambe kifulufulu kia kinanesa, ni masa óuohe, kizuua kienhókio. O kia zubha kúdia ku idima ia mavu a Kanana, kimene kiê ni maná ia batuka; tunde kienhókio anʼa Izalaiele ka kala dingi ni maná ia kúdia; muvu uosʼó-phe a di kiá ku idima ia ixi ia Kanana. Anga ki bhita kuila, kioso kiala Josuué mu mukáu ua Jedikó, u zambula mesu, u tukumuka diiala diemana ua di bhana-nê pholo, lukuaku lué lua kuata xibhata ia fomona mu kizu; Josuué anga u mu bhiẋila, uixi: Eie ua di bande kokuetuʼetu, inga ku jinguma jetu? Kuala muene, kana, ngi kilâmba kia ifuẋi ia Jihova ngeza. Josuué anga u diunda, u ta pholo bhoxi, u mu bheza, uixi: Ngana iami, mubhikʼé u mu ambela kima kiahi? Kilâmba kia ifuẋi ia Jihova anga uambela Josuué, uixi: Zula jisabhatu je ku inama; kuma kididi ki uemana ki kôla, Josuué anga u ki bhanga. Jedikó-phe a di jikila mu mbonge iâ ia bhiti lumbu, mukonda dia uoma ua anʼa Izalaiele; ki ku tundu muthu, ki ku bokona muthu. Jihova anga uambela Josuué, uixi: Ua mono, Jedikó nga ku bhakuila o mbonge iê bhu maku, ni sobha iê, ni indanda iê akua nguzu mu ita. Enu-phe, oso mala a fuama kuia ku ita, mu di ta ku mikalatata ia kuenda, o mbonge mu i kondoloke lumoxi. Ki kúkia kiene, ki kúkia kiene, katé mu izuua isamanu. Ku kala sambuadi dia nganga, a tuamenena ku pholo ia álaka, a kala ni sambuadi dia jimbungu, dia kuata bhu maku, ja jimbinga ja ilumbe ia jimbudi. O mu kizuua kia kasambuadi-phe, mbonge mu i kondoloka lusambuadi; o jinganga a kala mu xika o jimbungu. Ki bhita-phe, kuila, o kioso ene kia xika ni dízui diasuina ku jimbungu ja ilumbe, ki muívua dízui dienhódio dia mbungu, kifuẋi kioso a kole nzòngo ionéne; mu mona-phe kuma lumbu lua mbonge lu di bhala, hé lu zeka bhoxi, kifuẋi kioso anga a bokuena kala muthu bhuoso bhua lulamena, bhua lungila o pholo iê, ka bhingi dingi ididi iengi ia kubokuena mu mbonge. Josuué dia Nune anga uixana jinganga, u a ambela, uixi: Zangulenu álaka ia kikutu, ku kale sambuadi dia nganga a kuate sambuadi dia mbungu ja jimbinga ja ilumbe, a tuamenene bhu pholo ia álaka ia Jihova. Anga ambela O kifuẋi, exi: Sulukenu! muende ni kukondoloka mbonge, ni makuenze a maneka, enu mu tuama, álaka ia Jihova i kaiela. Bhenhobho, kia zubha Josuué kuambela kifuẋi, sambuadi dia nganga ambata sambuadi dia mbungu ia jimbinga ja ilumbe, a katuka bhu pholo ia Jihova ni kuxika jimbungu; o álaka ia kikutu kia Jihova ìʼia a kaiela. Makuenze a maneka-phe, ene a tuamena, jinganga jala kuxika jimbungu a kaiela, a sukinina a kaiela ku álaka, jinganga ia enda, ia a xika. Josuué anga uambela o kifuẋi, uixi: Enu ki nu dikole, mu di xibha muene hudí, né kizuelu kimoxi ki ki tunde mu kanu dienu, katé kizuua ki ngi mi ambela kukola; kiene kiua ki mu kola. Kala kiki u bhangesa álaka ia Jihova i kondoloka mbonge, ku kizuua a i kondoloka lumoxi; kia zubha kukondoloka lumoxi eza, a tula bhu kibangu, a zeka bhobho. Josuué u balumuka mu kimenemene, jinganga anga a zangula álaka ia Jihova. O sambuadi dia nganga ni sambuadi dia mbungu ja jimbinga ja ilumbe, a tuamenena ku pholo ia álaka ia Jihova, ela jinga ia aia ni kuenda ia a xika jimbungu sé kutula; ku pholo-phe kua tuamena o makuenze a maneka; o kudima dia álaka kua kaiela ue makuenze, o kibuka kia dima; ene oso anga aia ni kuenda, o jinganga-phe ji xika o jimbungu. Kizuua kia kaiadi mbonge a i kondoloka ue kienhiki lumoxi, anga a vutuka bhu kibangu: kiene kia bhange mu izuua isamanu. Kutula mu kizuua kia kasambuadi, a balumuka dingi mu kimenemene, anga a kondoloka o mbonge kala kiene mu bhanga kiá, maji mu lusambuadi lua muvimba. Kia zubha kubhita lua kasambuadi kiá, kioso jinganga kiala kuxika jimbungu, Josuué uambela o kifuẋi, uixi: Kolenu! kuma mbonge Jihova ua mi bhakuila-iu kiá. O mbonge-phe a i koleka kuala Jihova, ni ima iê iene ioso iala-mu; Lahaba ngó dia kidia-nzunga, muene ngó ni muene ni jindandu jê aia-nê mʼonzo, mukonda muene ua suekele o ilolo i tua tumikisine, ene ngó a kola o muenhu. Enu-phe alukenu, ki mu kuate kima kiókidike, kuma kima kiókidike, hé mu ki katula, mua-nda kubheka lufuku mu kilômbo kia Izalaiele, anga mu tatesa ni akuenu. Maji o phalata ioso-phe, ni ulu, ni itutu ia ngôndo, ni felu, iangene i kôla ia Jihova; kikale iza mu dilundilu diê. Kala kiki, kifuẋi a kola, jinganga ja xiki jimbungu. Bhenhobho o kifuẋi kioso kievu jimbungu ja bhana dízui, ene uâ a dikola ni dízui diasuina, lumbu anga lu lundumuka, lu zeka muene bhoxi, o mundu anga enda ni kubokona, muthu ni muthu bhuoso bhua lulamena, mbonge, ia di bhange ia ene, kuma a i tambula. Anga a buikisa mienhu ioso mu mbongiʼomo, ni mala ni ahatu, ni anandenge ni tukulakaji, ni jingombe, ni jimbudi, ni jibulu; iene ioso buí, ku mazu a xibhata. Josuué anga uambela mala kiiadi ejiie mu londa ixi, uixi: Ndenu, mu bokone mu inzu ia kidia-nzunga, muhatu mu mu katule-mu, muize-nê, ni ioso ia mu kala mʼonzo iê, kala ki mua mu lokela. Minzangala anga aia, ene ilolo ejiie mu londa, anga a bokona mʼonzo, a katula-mu Lahaba, ni tatʼâ, ni mamʼâ, ni jiphange jê, ni imbamba iâ ioso; ni ndandu jê joso a a katula-mu, a a bheka bhua zukama ni kibangu kia Izalaiele. Mbonge anga a i ta mu túbhia, ni imbamba ioso iala-mu; maji o phalata ni ulu, ni itutu ia ngôndo ni felu a i bheka mu dilundilu dia inzu ia Jihova. Lahaba-phe dia kidia-nzunga, ni dibhata dia tatʼâ, ni imbamba iê ioso, Josuué ua a laiesa; anga u tunga kiá muʼaxaxi ka kifuẋi kia Izalaiele katé mu kizuua kia lelu, mukonda ua sueka ilolo ia tumine Josuué kulonda Jedikó. Josuué anga u ta mázui mu izuua ienhoio, uixi; A mu bhubhidile, muthu uoso bhu pholo ia Jihova, u balumuka mu tunga dingi mbonge iii ia Jedikó; mu kuta madisesa, monʼê ua phande-kumbi u mu fua; o mu kuimika mabhitu, monʼê ua kasule u mu fua. Kienhókio, Jihova anga u kala kumoxi ni Josuué; anga o fuma iê iia mʼoxi ioso. Anʼa Izalaiele-phe anga a tondala mu somboka kijila kia ima iókidike; kuma Akane, monʼa Kami, monʼa Zabedi, monʼa Zelahe, mukua muiji ua Juda, ku ima ia kidika ua katula-ku; njinda ia Jihova anga i uama ku thandu dia anʼa Izalaiele. Josuué anga u katula athu bhu Jedikó, u a tuma ku Hai, kua zukama Bete-Avene, ku mbandu ia thunda ia Betele, anga u a ambela, uixi: Bandenu hanji mu londe ixi. Anga a banda a londa Hai. Anga a vutuka kua Josuué, exi: Ki ki bhingi kuia ngó mundu uoso; ku bande ngó midi jiiadi mba jitatu ja makuenze, a soko kubeta Hai, mundu uoso ka a talese ngó hadi ia kuia-ku, kuma kuenhoko a toloʼâ. Ku kifuẋi anga kuiʼé ngó midi jitatu ja makuenze; enhá anga a a kaia kuala akua Hai. Akua Hai anga a jibha-bhu mba makuinhi atatu a muthu ni kisamanu, anga a a bhesa lusolo, tunde bhu muelu ua kimbaka kiâ, katé bhu Xebadimi bhene kubula o matadi, anga enda ni ku a beta dingi kioso kia mu kulumuka o mulundu ni kulenga. O miẋima ia kifuẋi anga i botomoka, i kala kala menha. Josuué anga u tandula izuatu iê, u di bhala pholo bhoxi, bhu pholo ia álaka ia Jihova, katé mu ngoloxi, ni muene ni adiakimi a Izalaiele; anga a di kuua mavu mu mítue. Josuué anga u samba, uixi: Aiué! Ngana Jihova, tata! Kia bhiti kiebhi, kifuẋi kiki ua ki zaúkisa Njolodá, mbé ku tu bhakula bhu makuʼa Mamodi, nʼa tu buikise? Tamanu se tua kexidietu kiá ku sámbua koko dia Njolodá! Ngana, tata! ngʼila kiebhi, ki tualʼiki? Kuma Izalaiele a bhana makunda mu kulenga jinguma jâ. Mukonda akua Kanana, ni akuaʼxi oso, kia-nda ku kʼivua, a-nda ku tu konda, anga a tu batula dijina dietu mu ngongo. Eie-phe Ngana, o dijina dié diajingi, dia dikota, ua-nda ku di bhanga kiebhi? Jihova anga uambela Josuué, uixi: Balumuka, ua di tela-hi o pholo bhoxi kiki? Izalaiele uate kituxi; ua somboka muene o kikutu kiami kioso ki nga mu tendelela; ku imbamba iókidike ua katula-ku, ua nhana, ua te makutu; katé ua ki suekela mu kaẋi ka imbamba iê muene. Kiene kia lembuela anʼa Izalaiele kuimana bhu pholo ia jinguma jâ; a bhana makunda ku jinguma ni kulenga, mukonda ala ni mázui. Hé mu kamba kutubhula kimʼokio kiokidike muʼaxaxi kenu, eme ki ngi kala dingi kumoxi ni enu. Balumuka, u zelese o kifuẋi, u a ambele kuila: Di zelesienu, mbé kizúua kia mungu, kuma Jihova, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Muala ni kima kiókidike muʼaxaxi kenu, mu Izalaiele; kiene ki mua lembuela kuimana bhu pholo ia jinguma jenu, katé ki mu tubhula o kima kiókidike kiala muʼaxaxi kenu. Mungu ki kúkia, mu bhongoloka ku miji ienu; uoso muiji ua kuata Jihova, u bhongoloka dingi ku mabhata-mabhata; dibhata-phe dioso dia kuata Jihova, di bhongoloka dingi ku jinzu-jinzu; onzo ioso ia kuata Jihova i bhongoloka dingi ku muthu-muthu. Uoso-phe a mu kuata ni kima kiókidike, u kala muthu ua ku muoha mu túbhia ni dibhata diê dioso; mukonda ua somboka kikutu kia Jihova, uabhange ulaji muʼaxaxi ka Izalaiele. Josuué anga u balumuka mu kimene-mene, u bhongolola Izalaiele ku miji iâ; anga u kuata-bhu o muiji ua Juda. Anga u bhongolola muiji ua Juda; a kuata-bhu dianda dia akua Zelahe; anga u bhongolola dianda dia akua Zelahe ku mabhata-mabhata, a kuata-bhu o bhata dia Zabedi; anga u bhongolola dibhata dia Zabedi ko mala-mala; anga a kuata-bhu Akane dia Hami, dia Zabedi, dia Zelahe, mukua muiji ua Juda. Josuué anga uambela Akane, uixi: Monʼami, nga ku diondo, bhana fuma kua Jihova, Nzambi ia Izalaiele, u fisale bhu pholo ia muene; ngi tangele kioso ki ua bhange; kana ku ngi dingila-kiu. Akane anga u vutuila Josuué, uixi: Kidi kiene, nga te kituxi kua Jihova Nzambi ia Izalaiele, kiene ki nga, bhangʼiki: kioso ki nga mono ku madibongela kapote ka Babilónha ka uabha kiavulu, ni hama jiiadi ja xikuli ja phalata, ni mutàdi ua ulu u pezala makuinhi atanu a xikulu, luimbi lua ngi kuata, eme nga i katula iene ioso nga i kandeia bhoxi, eme nga i sueka mu balaka iami, ni kitadi kiene-ze kí bhobho. Josuué anga u tuma jiphunga kuia mu kutala mʼonzo, ene a lengela ku balaka iê, kapote a ka sanga bhua ka sueka mu balaka iê, iene ioso ni kitadi ki bhobho. Ima ienhoio anga a i katula mu balaka iê, a i bheka kua Josuué, ni ku anʼa Izalaiele oso; anga a i tula bhu pholo ia Jihova. Bhenhobho Josuué, ni anʼa Izalaiele oso, a kuata Akane dia Zelahe, ni phalata, ni kapote, ni mutàdi ua ulu, ni anʼê a mala ni a ahatu, ni jingombe jê, ni jibulu jê joso, ni jimbudi, ni balaka iene, ni ima ioso kiá ia kexile na-iu, anga a i bheka mu honga ia Akole. O kia bhixila momo, Josuué anga u mu ambela, uixi: Eie ua tu bhekela-hi kuxixima kuosʼuku? Jihova phe ue ua ku bhe kuxixima kizuua kia lelu. Izalaiele ioso anga a mu bûba ni matadi bhenhobho. Anga a oha mu túbhia, kioso kia zubha ku a bûba ni matadi. Ku thandu diê anga a lunjika-ku ndumba ia dikota ia matadi. Katé ni lelu iá bhobho. Jihova anga u bateka kiua njinda iê. Kiene kia bhangesa o kididi kiókio ku kʼixana exi, Honga ia Akole, katé mu kizuua kia lelu. Jihova anga uambela Josuué, uixi: Kana kukala ni uoma, kana kubhuuama. Katula makuenze oso a ita, u bande-nâ ku Hai; tala-ze, ni sobha ia Hai ni kifuẋi kiê, ni mbonge iê ni ixi, iene ioso nga i bhakula bhu makuʼé. Ni Hai ni sobha iê, ua kà a bhanga kala ki ua bhànga Jedikó ni sobha iê; Inda o kiki-phe imbamba iê i mua-nda kubhûnda-mu, ni ibhaku iê, i kale kiá mbole ienu, mu i tambula kiá enʼuenu. U tuma athu kubatamena ku dima dia mbonge. Kala kiki, Josuué anga u balumuka, ni makuenze a ita oso, mu kubanda ku Hai, Josuué angʼu tungula-bhu makuinhi atatu a hulukaji ia mala, indànda ioso, u a sulula mu usuku. Anga u a tuma, uixi: Enu-phe mu bhita ku dima dia mbonge, mu i batamena koko; ki muie dikanga; o ku mua batamena mu di lunga muene. Eme-phe, ni kifuẋi kioso ki ngala na-kiu, tu zukama muene ku mbonge ku mbandu kunu. Mu kuiza-ku-phe, ene kia-nda kutunda mu ku tu kaia, kala kia diangele kubhanga, etu tuila kala tua-nda kulenga. Enu mu a eha muene. Ene-phe a-nda kutunda mu ku tu kaia; etu mu kubhanga kiki, kifua tua a sunga katé mu mbonge abhu-mu. Kuma a-nda kuila: Kaienu, ala ku tu lenga dingi; etu-phe tuila muene kala tuala kulenga. Bhenhobho enu-phe muila mu ki mona, mu balumuka bhu kididi bhuoso bhu mua batamena, mu a bhingane mu mbonge, mu i tambule kuma Jihova ua-nda ku mi bhana-iu bhu maku menu. Mbonge-phe hé mua i kuata, mu i ta túbhia; kabasa kizuelu kia tundu kua Jihova, kiene ki mu kaiela; alukenu-phe, eme nga mi tumuʼó. Josuué anga u a sulula; ene enda usuku, anga a batamena bhu kaẋi ka Betele ni Hai, ku mbandu ia Hai ia luiji; usuku uoso uenhó-phe, Josuué ua mu bhuila mu kaẋi ka kifuẋi. Josuué anga u balumuka mu kimene-mene, u bhongolola o kifuẋi, u a alula anga a banda ni muene ni adiakimi a Izalaiele, a di te ku pholo mu kuia ku Hai. Makuenze a ita aia-nê, anga a banda, a zukama ku Hai. Anga a ta kibangu ku mbandu ia Hai ia ku suku, bhu kaẋi ka ene ni Hai bhua bhiti dikôlo. Anga u katula kibuka ki tokala midi jitanu, u a sueka, mu kubatamena, bhu kaẋi ka Betele ni Hai, ku mbandu ia mbonge ku luiji. Kala kiki kifuẋi kioso a a te mu ididi, ni kifuẋi kiala ku mbandu ia suku ia mbonge, ni iá a batamena ku luiji dia mbonge. Josuué anga u tuluka mu dikôlo usuku uenhó. Kia zubha kubhanga kiki, sobha ia Hai u ki mona, anga a di meneka, akua mbonge, a tunda lusolo mu kúlua ni Izalaiele, ni muene sobha ni kifuẋi kiê kioso, bhu kithangana kiene kia xindi, ku sámbua dia dikôlo. Muene-phe ka kʼijiia kuila sai-ku dingi athu a mu batamena ku dima dia mbonge. Josuué ni Izalaiele ioso a di bhangesa kala a a te kuala jinguma, a lengela njila ia kuia mu kikangalakata. Ni ku ta mitendu ia makota, athu oso-phe ala mu mbonge anga a a kasa, mu kukaia iá a fikisa kulenga; anga aia ni kukaia Josuué, mu mbonge mua xala ngó. Né ngó diiala ka xala-mu mu Hai ni mu Betele, ua kambe kuia mu kukaia Izalaiele; mbonge ia xala ia jikuka, ene oso eza ni kukaia Izalaiele. Jihova anga uambela Josuué, uixi: Sunununa ditoma di ua kuata bhu lukuaku, u di lungise ku Hai; kuma ngi ku bhana kiá bhu maku o mbonge iê. Josuué anga u sunununa ditoma dia kuata bhu lukuaku, u di lungisa mu mbonge. Bhenhobho, a suama anga a balumuka ni lusolo, bhu kididi bhuoso bhua batamenene, edi a mu mona ua sunununa lukuaku, a lenga hé a bhingana mu mbonge, a i tambula; kindala anga a i ta mu túbhia. Akua Hai kiedi a sakuka kuema, dibhata diâ diala kutuka dixi, o dixi diê diala kubanda ku diulu, ni kua ku lengela dingi ka mono-ko; kifuẋi kia di bhangesele kulengela mu kikangalakata, anga ki lunguluka mu kubhânga ni iá a kexi ku a kaia. Kuma Josuué ni Izalaiele ioso, kia zubha kumona akuâ a suamene abhingana kiá mu mbonge, dixi diê di banda, a lungulukila kiá akua Hai, hé a kuata ku a jibha-jibha. Ió ue a tunda mu mbonge a a kondela kuema; kifua Izalaiele ua a te mukonda, akua Hai ala mu kaẋi; anga a a nemeka, ki bhuala muthu ua subhuka, ki kuala ua lenge. Sobha ia Hai-phe a mu kuata ni muenhu uê, a mu bheka kua Josuué. O kiedi akua Izalaiele a zubha kiá kujibha akua Hai oso ala ku mukáu, ni iá a lengela mu kikangalakata aia ni ku a kaia, katé ene oso a a buidisa muene ku mazu a xibhata, buí; Izalaiele ioso a vutuka mu mbonge ia Hai, oso ala-mu a a buidisa ue ku mazu a xibhata. Ene oso-phe a buila kizuua kienhókio, ni mala ni ahatu, kuinhi dia midi ni midi jiiadi, akua Hai ene oso. Kuma Josuué hanji kia sunununa lukuaku lua kuata ditoma, nguê ku lu sunga katé kia buidisa akua Hai ene oso. Akua Izalaiele-phe anga a bhûnda ibhaku, ni ima ia ku di bongela mu mbonge ioio, anga i kala mbole iâ, ia tambula ene, kuma kiene kizuelu kia Jihova kia tumu kua Josuué. Josuué anga uoha Hai ni túbhia, u i bula katé ki ia di bhange dixita, ia xala ngó o kibhela kiê katé mu kizuua kia lelu. Sobha ia Hai anga u mu nhenga mu muẋi, katé mu kumbi dia ngoloxi. Kia tula dikumbi-phe, Josuué u tuma kukatula kimbi kiê mu muẋi, nʼa ki texi bhu muelu ua kimbaka kiê, anga a ta ndumba ia matadi ku thandu diê, í ia xalela katé mu kizuua kia lelu. Josuué anga u tunga kalatódio ka Jihova, Nzambi ia Izalaiele, mu mulundu ua Ebale, kala Mozé mukalakadi ua Jihova, kia tumu anʼa Izalaiele, kala kia ki soneka ue mu divulu dia ngonge ia Mozé, kuila, kalatódio ka kala ka matadi, a bundungulu, kana muthu luua ua bhitisa-ku felu ioso-ioso; anga a satela-ku kua Jihova, ni jisata ja kuoha, ni jisata ja uembu. Anga u soneka-ku, ku matadi, maka ma ngonge ia soneka Mozé, ia sonekena bhu pholo ia anʼa Izalaiele. Izalaiele ioso-phe, ni adiakimi, ni jithuame, ni afundixi, emana ku mbandu ni mbandu ia álaka, bhu pholo ia jinganga ni jilevita ambata álaka ia kikutu kia Jihova, ni jinzuángiza ni iá a a vualela mʼonzo, ku bhata; mbandu iê emana mu mulundu ua Ngedizini, mbandu ia mukuá emana mu mulundu ua Ebale; kala Mozé mukalakadi ua Jihova kia tumu mʼokulu, ni a bhane nzediuise ku kifuẋi kia Izalaiele. O kia zubha kubhanga kiki, u tanga maka oso a ngonge, ni kizediuise ni mázui, kala kia a soneka mu divulu dia ngonge. Josuué ka xi-ku kizuelu kia kima, ku ima ioso ia tendelela Mozé, nʼa kambe ku ki tanga bhu mesuʼa kionge kioso kia Izalaiele, ni ahatu iá bhobho, ni anandenge, ni jinzuángiza, o idijila eza kutunga muʼaxaxi kâ. Anga kibhita kiki, jisobha joso ja kexi ku sámbua kunu dia Njolodá, ku mulundu, ni mu jingânga, ni ku kibumu kioso kia musanza uónene ua kalunga bhu dilulamenu dia Libano, ni Mahiti, ni Mamodi, ni Makanana ni Mapelezi, ni Mahivi, ni Majebuzi, kia zubha ku kʼivua, a di phopha ni muenhu umoxi, mbé kúlua ni Josuué ni Izalaiele. O akua bhata mu Ngibiione, kievu kioso Josuué kia bhange ni mu Jedikó ni mu Hai, abhanga-bhu ue ndunge; a di bhangesa kala jiphunga jókatule, anga aia, a longela jisaku jòkulu ku kunda dia jibulu jâ, ni isudi iòkulu ia vinhu, iabaze kiá, iòbande; ku inama a zuata jisabhatu jakuka, jòbande, a zakela izuatu iòkulu, ku mikutu iâ; jimbolo joso ja kudila mu njila jakukuta, ja kuata kiá mbutukutu, jene ja huta ia longela. Anga eza kua Josuué, bhu kibangu bhu Jidingale, anga a mu ambela, ni muene ni mala a Izalaiele, kuila: Tua tundu ixi iadikanga; ndokuenu, mu te kiá kikutu nʼetu, kindala. Mala a Izalaiele anga a kumbulula o Mahivi, exi: Sumba-phe mua tungu muʼaxaxi ketu; tuta kiebhi dingi kikutu nʼenu? Ene-phe ambela Josuué, exi: Etu tuala tu akalakadiʼé. Kuala Josuué, enu-phe mu akuahi? Mua tundu kuebhi? Ene anga a mu vutuila, exi: Abhikʼé atundu kanga dia lebha muene, mbebu o dijina dia Jihova Nzambi ié; mbata fuma iê tua ivu, ni ima ioso ia bhange mu Ijitu tua ivu ue; ni ima ioso ue ia bhange ku sobha jiiadi ja Mamodi, a kexi ku sámbua dia Njolodá, a Sihone, sobha ia Hexebone, ni Hoke, sobha ia Basane, ua kexi mu Jitalote, ioso muene tua ivu. Kienhiki-phe adiakimi etu, ni jithungi-a-bhata moxi ietu, a tu zuelesa, exi: Iudikenu huta ia uenji, sembele muie ku takana-nâ; mua kà ambela, muexi: Etu kiá tu kala tu jiselevende jenu; tenu-phe kiá kikutu nʼetu. Kizuua ki tua katuka ku mabhata metu, jimbolo jiji tua ji longela hanji ni munza uê, mbé o huta; talesa-ze, leluʼidi ja kukuta, ja kuata músuta. O isudi-phe iii, i tuezalesa ni vinhu, iakexi hanji ni ubhe uê, talesa hanji ki ia baze ni iene; ni izuatu ietu ni jisabhatu jakuka, mbebu o dikanga di tua huha. Athu-phe kia tale ku huta iâ, a a xikana, kʼebhula dingi kaiula kua Jihova. Josuué ua di tambulula-nâ, iu uate-nâ kikutu kia kuila, ki mu fu dingi; makota ma kionge a ta-bhu muene mulôko. Mu kuila-phe bhu bhita izuua itatu, kia te-nâ kiá o kikutu, évua-phe kuma enhó ki akua makanga, kana, aia-nâ bhuamoxi, muʼaxaxi-kâ. Mbata anʼa Izalaiele endele dikanga dia izuua iiadi, o kia katatu-phe a bhixila mu jisanzala ja ene; jisanzala jâ-phe, Ngidiione, ni Kefila, ni Behelote ni Kidiate-Jadimi. Anʼa Izalaiele-phe, ka tenene kunemeka enhó, mukonda o makota a kionge a a lokela kua Jihova Nzambi ia Izalaiele, ku a bhaka ni muenhu; kienhiki kionge kioso ki kuata ku di ngunguina, exi: Adiakimi azange. Makota oso ambela kionge kioso, kuila: Enhó etu tua a lokela kiá mu dijina dia Jihova, Nzambi ia Izalaiele; o ki tualʼiki, ki tu tena dingi ku a zambesa. Inda tuila kiki, tu a bhana muenhu; mbebhu o mulôko u tua te-bhu, phala ki ku tu tulukile njinda ionéne ia Nzambi, kuma ene tua a lokela kiá. Adiakimi-phe a ambela exi: A kole kiá o muenhu, akale kiá a-ẋangi a jihuinhi, a-teki a menha a kionge kioso, ene anga a bhanga kala kia a tangela o makota. Josuué anga u a exana, u zuela-nâ, uixi: Enu mua tu tobhesa kiebhi, kuila: Tua tungu dikanga, mbé muenhenu muʼaxaxi ketu? Kiki-phe mua di bhekela mázui: Ubhika ki ua mi bhua dingi muaxaxe kenu, ua kukala a-ẋangi a jihuinhi, ni a-teki a menha ma dibhata dia Nzambi iami. Ene-phe a kumbulula Josuué, exi: Etu, o kia tu bhangesa kiki, uoma ua kúfua, mbata kutanga o kidi, tuevu a tu kundu-kiu muene kuma o Jihova Nzambi ié ua tangela Mozé, selevende iê, kuila oxi ioso iii hinu u mi bhana-iu enu, o mundu uoso ua tunga-mu u u jikinisa; tuexi-phe, etu tuafu-ó. Kala kiki, talesa, etu bhu makuʼé kiá bhu tuala; eie hé ua mono kima kioso-kioso kia fuama o ku tu bhanga, bhanga kiá. Kiene-phe kia a bhangʼiki Josuué ua a kudila bhu maku ma anʼa Izalaiele, ki kia xikina dingi o ku a jibha. Kizuua kienhókio, Josuué ua a te mu kukala a-ẋangi a jihunhi, a-teki a menha ma kionge kioso, ni kalatódio ue ka Jihova, katé mu kizuua kia lelu, bhu kididi bhuoso bhua sola. Anga kibhita-phe kuila, kia kʼivua Adonizedeke, sobha ia Jeluzaleme, kuma Josuué ua tolola Hai iú ua mu jikinisa taka-taká, kuma Hai ni sobha iê ua a bhange kala kia bhange kua Jedikó ni sobha iê, luamukuá ue akua Ngibiione exi a bhange paze ni anʼa Izalaiele, iá ala kiá muʼaxaxi-kâ, uoma ua a kuata kinéne; mbata Ngibiione uakexi kidiembu kiónene, mukuâ ni diembu dia muenexi, Hai muene ndengi ʼèlele, o mala ê oso, mazonda. Kienhiki Adonizedeke, sobha ia Jeluzaleme, utuma jiphunga kua Hohame, sobha ia Hebolone, ni kua Philama, sobha ia Jalemute, ni kua Jafiia, sobha ia Lakiji, ni kua Ndebile, sobha ia Engolone, uixi: Bandenu kunu, mu ngi kuatekese, túlue ni Ngibiione; mbata ua bhanga paze ni Josuué, ni anʼa Izalaiele. Anga a di phopha, a banda, sobha jitanu josuʼiji ja Mamodi; sobha ia Jeluzaleme, ni sobha ia Hebolone, ni sobha ia Jalemute, ni sobha ia Lakiji, ni sobha ia Engolone, ni ene ni ilombo iâ ia ita; Ngibiione anga a mu kondoloka, a lua-nê ita. Mala a tokala mu Ngibiione-phe, atuma jiphunga kua Josuué, bhu kibangu kia Jidingale, exi: Abhikʼé ku tu ehele-kiu; banda muene lusolo kunu, u tu kudile; tu bande, kuma jisobha joso ja Mamodi, a tunga mu mulundu munhá, a di phopho kumoxi, iá a tu kondoloka. Bhenhobho, Josuué anga u banda, ni muene ni makuenze oso a ita, atundu bhu Jidingale, ni indanda ioso ni mazonda. Jihova anga u ambela Josuué: Kana ngó ku a kuatela uoma, mbata nga ku bhakuila-u bhu lukuaku lué; ki bhuala muthu ua-nda ku di fikidila bhu uatula eie. Josuué-phe ua tukumuisa, kuma uende usuku uoso tunde bhu Jidingale. Jihova anga u a titidisa bhu pholo ia Izalaiele, u a kuama kiavulu, mu Ngibiione; u a ambatesa ni njila i banda ku Mbetolone, hanji kia oseka katé mu Azeka ni mu Makeda tulʼé. Anga ki bhita-phe kuila, ene kiala kulengʼiki, mbebhu Izalaiele, o mu kulumuka mu Mbetolone, Jihova u a takula imatadi ia laula ku diulu; mu kutula mu Azeka afu; kienhókio abuika ku matadi a mvula kota mu kuvula, a fu ku xibhata ia anʼa Izalaiele, ndenge. Bhenhobho Josuué u ambela Jihova, mu kizuua Jihova kia bhakula a-Mamodi bhu lukuaku lua anʼa lalaiele, u zuela bhu mesuʼa akua Izalaiele, kuila: Dikumbi, imana hanji mu Ngibiione, eie ue, u mbeji, imana mu Dikôlo dia Ajalone. Dikumbi-phe diemana muene, o mbeje ue kiómuene, katé kia zubha o kifuẋi ku tata o phonzo ku jinguma jâ. Manhi ima iii ki iósoneke mu divulu dia Jexele? Dikumbi ue dia nangene-phe kifua kizuua kia muvimba mu kaẋi ka diulu, dia lémbua kutula, lusolo. Né mʼokulu ki kua kexi luua kizuua kinana kala kiki, o ki kia bhiti ue kiluua dingi kukala kia mukuá, kia bhingi Jihova nʼa kʼévua kiókio dízui dia muthu; mbata Jihova ua kexi mu zokela Izalaiele. Josuué anga u vutuka kiua ni Izalaiele ioso bhu kibangu kia Jidingale. Maji jisobha jitanuʼojo ja lengele, anga ji suama mu dibânda bhu Makeda. Anga a ki tangela Josuué, exi: Jisobha jitanu a ji sange mu dibânda mu ja suama, bhu Makeda. Kuala-phe Josuué: Muelu ua dibânda ṗhudikenu-u imatadi iònene, mu te-bhu mala mbé ku a langa. Enu-phe ki mu bhuile luua; zudidikenu muene o jinguma jenu, oso a xalele kuema, jibhenu-u; ki mu a ehele di kubokona mu jisanzala jâ, mbata Jihova Nzambi ienu ua a bhakula kiá bhu lukuaku luenu. Kuila-phe, Josuué ni anʼa Izalaiele azubha ku a titidila ni kitaínga kiònene, katé kia a buikisa, oso a subhukile-bhu iá alengela ku madiembu ma beta o ku di fikidila, o kifuẋi kioso kia vutukila kiua kua Josuué ni kutululuka, bhu kibangu kia Makeda; sé-ku dingi u zambesa dimi mu kuzoka ni Izalaiele. Kuala Josuué: Kiki kiá, jikulenu dibânda, mu ngi bhekele bhabha o jisobha jitanuʼojo jala-mu. Athu kiene kia bhange, anga a mu bhekela jisobha jitanu, a ji fomona mu dibânda: sobha ia Jeluzaleme, ni sobha ia Hebolone, ni sobha ia Jalemute, ni sobha ia Lakiji, ni sobha ia Engolone. Kia zubha ku bheka jisobhʼojo kua Josuué, Josuué uexanene mala moso ma Izalaiele, iu uambela ilamba ioso ia ita, oso endele-nê, uixi: Bhixilenu; diotenu inama ienu bhu jixingu ja jisobha jiji. Ene anga a ji diota inama bhu ʼxingu. Josuué bhenhobho u a ambela, uixi: Ki mu kale ni kekénha, kana ue kukala ni kimbuua; kolenu muẋima, mu te-bhu ukuenze; mbata Jihova, jinguma jenu joso ji mu lua na-ju, ua-nda ku ji bhanga jinga kienhiki. Josuué anga u a nemeka kiua, u a jibha anga u a nhenga ku miẋi itanu; ananga ku miẋi kuenhoko katé mu ngoloxi. Mu kuila kumbi di toloka kiá, Josuué utuma kuila a a tulule kiá ku miẋi; hé a a takula mu dibânda mua suameneʼomo; ia a zukika-ku i-matadi iònene, ia xiti kuenhoko katé mu kizuua kia lelu. Mu kizuua kienhókio Josuué u tolola Makeda, oso ala-mu u a bhitisa ku mazu a xibhata; sobha ua mu jimisa mbutu, ni muene ni mienhu ioso iakexi-mu; ka xisa-mu kama ka subhuka; o sobha ia Makeda ua mu bhange kala kia bhangele sobha ia Jedikó. Bhenhobho Josuué ni Izalaiele ioso kumoxi-nê, a tunda ku Makeda anga aia mu Libina anga a bhânga ni Libina; Jihova u mu bhakula ue bhu lukuaku lua Izalaiele, ni diembu ni sobha iê, iu ua mu bhitisa ku mazu a xibhata ni atu oso a kexi-mu; ka xisa-ku kama ka subhuka; o sobha iê ua mu bhange kala kia bhange sobha ia Jedikó. Bhenhobho Josuué ni Izalaiele ioso kumoxi-nê, atunda ku Libina aia mu Lakiji; a konda o mbonge, mvunda ia bambuka; Jihova anga u bhakula Lakiji bhu lukuaku lua Izalaiele, ki kúkia iú bhu maku, anga, u mu bhitisa kiá ku mazu a mukuale ni muene ni athu oso a kexi-mu; kioso kia bhange mu Libina kiene ue kia mu bhange. Holane-phe, sobha ia Ngezele, ubanda mu kuatekesa Lakiji; Josuué-phe ua mu nemeka, ni muene ni kifuẋi kiê, ka mu xila-bhu muthu. Josuué ni Izalaiele ioso kumoxi-nê, a tunda ku Lakiji iá mu Engolone a mu kondoloka mu kúlua-nê; anga a mu kuata maku (a mu tolola) kumbi dienhódio, anga a mu bhitisa ku mazu a xibhata; mienhu ioso ia kexi-mu, buí; ua i jikinisa mu kizuua kienhókio muene, xata-babá! kioso kia bhange mu Lakiji kiene ue. Kia zubha-phe, Josuué ni Izalaiele ioso kumoxi-nê, atunda ku Engolone a banda mu Hebolone, anga alua-nê. Hebolone a mu kuata, ia a mu bhitisa ku mazu a xibhata, ni sobha muene ni ji sanzala je mu jimbandu, ni athu oso a kexi-mu; ka xisa-mu muthu ni muenhu, ua a bhitisa ku xibhata kala mu Engolone; u a jikinisa muene, ni diembu ni mienhu ioso ia kexi-mu. Bhenhobho Josuué-phe, ni Izalaiele ioso kumoxi-nê, a vutukila kua Ndebile, hé a lua-nê. Iá a mu kuata ni sobha iê, ni jisanzala jé mu jimbandu, anga a a bhitisa ku mazu a xibhata, mienhu ioso ia kexi-mu a i buikisa muene, ka xisa-mu kima ki subhuka. Kiene kia bhange kua Hebolone kiene ue kia bhange Ndebile ni sobha iê, mukuâ ni kia bhangele kua Libina ni sobha ie. Kala kiki, Josuué oxi iosuʼoio ua i tolola ni mu milundu, ni oxi ioso ia sulu, ni mu iphenza, ni mu jihonga ja menha, ni jisobha jê, buí; ka xisa-ku kima ki subhuka ni muenhu; inda ima ioso ibhuima ua i jikinisa muene, kala kia mu tumu Jihova Nzambi ia Izalaiele. Josuué ua andekela ku Kadexi-baneia ni ku a tolola kandú mu Ngaza; oxi ioso ue ia Ngozene, katé mu Ngibiione tulʼé. Jisobha josuʼojo Josuué ua ji kuatela-bhu kiá muene ni jixi jâ, mu kithangana kimoxi, mbata Jihova Nzambi ia Izalaiele muene ua kexi kuluila Izalaiele o ita. Euá, bhenhobho kia zubha kubhanga kiki, Josuué ni Izalaiele ioso muene, athu a ku vutukila kiua bhu kibangu bhu Jidingale. Mu kuila ima iii iabhiti, Jabine, sobha ia Hazole ua kʼivu, anga u tuma jiphunga kua Jobabe, sobha ia Mandone, ni kua sobha ia Ximilone, ni kua sobha ia Akezafa; ni ku jisobha ja kexi ku kusuku, ku milundu, ni mu dinhana mu kuia ku sulu ia Kinelote, ni mu iphenza, ni mu Nafote-dole, ku nzènde ia kalunga, ku mubolokela-kumbi; ni ku Makanana a thunda ni a luiji; ni ku Mamodi, ni Mahiti, ni Mapelezi, ni Majebuzi ku milundu; ni ku Mahivi mu betekete ia Helemone, mʼoxi ia Mispa. Ene osoʼá anga a tunda ni ilombo iâ ia ita, mundu uvula, o nzungule iâ mukua ni kisekele ku kibumu kia kalunga; jikabalu jivula, o makalu ue nzungule. Jisobha joso jiji jiza, anga ji ta kibangu kiâ bhu menha ma Melone, phala kubhânga ni Izalaiele. Jihova anga u ambela Josuué, uixi: Kana kukala ni uoma bhu pholo iâ; mbata mungu, bhu kumbi kala didi, ngʼa nemeka anga ngʼa bhakula kiua bhu pholo ia anʼa Izalaiele. Jikabalu jâ mu ji sènda o mixibha, o makalu mâ mu a oha mu túbhia. Josuué-phe ni makuenze oso-lolo a ita aia-nê kumoxi, a diʼambatesa lusolo anga jinguma a ji tukumuisa bhu menha a Melone; anga a di lukula muenhu umoxi ku thandu diâ. Jihova anga ua a bhakula bhu lukuaku lua Izalaiele, anga a a kuama muene, aia ni ku a bhesa lusolo katé ku Sidone iònene, ni ku Mijilefote-maine anga a somboluela mu dikôlo dia Mispa, ku mbandu ia thunda. Anga a a jibha-jibha muene katé abhu, ki bhua subhuka muthu. Josuué anga u a bhanga muene kala kia mu tumu Jihova: jikabalu jâ ua ji sende o mixibha, o makalu â ua oha mu túbhia. Kia zubha kubhita kiki, mu izuua muenhomo Josuué u vutukila-ku, u tolola Hazole anga sobha iê u mu bhitisa ku mazu a xibhata; kuma Hazole muenhú, mʼokulu muene uakexi o kilolo kiâ kia kutumina jimbanza josuʼiji. Mienhu ioso ia kexi-mu a i bhitisa ku mazu a xibhata, ia a i jikinisa muene, lalá! ima ioso ibhuima ka xi-mu kima, o sanzala iene ia Hazole a i oha mu túbhia. Josuué anga u tambula o jisanzala josuʼiji ni jisobha jâ, u a bhitisa ku mazu a xibhata, katé kia a jikinisa muene, kala kia tumine Mozé, selevende ia Jihova. Hé kima, jisanzala ngó ja kexi ku thala ia tumilundu, jene ngó anʼa Izalaiele ja kambele ku ji jikatesa mu túbhia; Josuué iu ua jikatesa-ku ngó Hazole muene. O madibhundila oso-phe a tundu mu jisanzala josuʼiji, ni ibhaku, anʼa Izalaiele a i bhûndu ni i kala iâ-ene; athu ene ngó a buikisa ku mazu a xibhata; ka xisa-ku muthu ni muenhu. Kioso Jihova kia tendelele kua mukalakadi ué Mozé, kiene ue Mozé kia tendelela Josuué; Josuué-phe, kiene muene kia bhange; Ka selula diba, né ngó, ku ima ioso Jihova ia tendelela kua Mozé. Kienhiki Josuué kia tambula oxi iosuʼoio, ni milundu, ni sulu ioso, ni oxi ioso ia Ngozene, ni manhana, ni jingânga, ni milundu ia anʼa Izalaiele ni manhana mê; tundé ku mulundu ua Halake ua ku bandela ku Seíle katé ku Baale-ngadi, mu dikôlo dia Libano, mu betekete ia mulundu ua Helemone; jisobha jâ ua ji kuata ue, iu ua ji kuama muene, ua ji jibha. Josuué ua lu ita ni jisobha joso jenhihji mu izuua iavulu muene. Ki bhua kexi sanzala ia bhange paze ni anʼa Izalaiele, kale ngó o Mahivi a tungu mu Ngibiione, Sanzala joso muene ua ji tambuila mu mvunda ia kubhânga. Mukonda kia tundile kua Jihova kuene, o ku a kolesa muẋima, mbé a solomoke mu kauidila Izalaiele ni mvunda; ia a di bhange-kiu, oso muene buí, sé ngó dingi ku a kuatela henda; mbé o ku a jima mbutu ene oso, kala kia ki tendelela Jihova kua Mozé. Mu thembu muenhomo, Josuué uejile anga u buikisa ue o ilebha, anʼa Anake, ku milundu ia Hebolone, ni ia Ndebile, ni ia Anabe, ni mu milundu ioso ia Juda, ni mu milundu ioso ia Izalaiele. Josuué anga u a jikinisa muene ni madiembu mâ. Katé mu ixi ia anʼa Izalaiele ki mua subhukile kilebha, mukuá Anake, né ngó umoxi; a subhukile ngó mu Ngaza, ni mu Ngate ni mu Ajindode. Kienhiki-phe, Josuué oxi ioso iii ua i tambula; kia bhiti muene kala kioso kia tangele Jihova kua Mozé; Josuué iu ua i bhana anʼa Izalaiele mu ubhinganu, ku jimbambe-jimbambe, ni ku miji-miji. Oxi hé i zumbuka kiua o ku dílua ita. O munôno ua jisobha jaʼxi, ja buila bhu lukuaku lua anʼa Izalaiele, kia a tolola, anga á vua oxi ia sámbua diná dia Njolodá, ku mbandu ia mutundila-kumbi, uenhú: Tunde kiá ku kahonga ka Anone katé ku mulundu ua Helemone, ni dinhana dioso dia thunda. Moxi kiá Sihone, sobha ia Mamodi, ua tungile mu Hezebone, o utuminu uê kia kexi mu tumina, tundé ku Alouele ku mbandu ia kahonga ka Anone ni mu kiuanu kia kahonga kenhaka, tunde ue kaxaxi ka Ngiliiade ni ku kahonga ka Jaboke, mu mbambe ia anʼa Amone; ngànga iosuʼoio katé ku musanza ua Kinelote ku thunda, katé ku musanza uala mu ngànga, o Kalunga ka Môngua ukexila ku thunda, mu kubhitila ku njila ia Bete-Jesimote, katé ku sulu, mu mbetekete ia Ajindode-pisga. Bhene bhua sukile o utuminu uê. Kadi, Hoke, sobha ia Basane, ua subhukile ku Jinefalime (o mazonda a fuma mʼukulu) iu ua tungile mu Jitalote ni mu Dilei. O utuminu uê ua bhitile mu mulundu ua Helemone, ni mu Salaka, ni mu Basane ioso, u di kunga ni mbambe ia akua-Jesule ni akua-Makata, ubhitula kaxaxi ka Ngiliiade, mu mbambe ni Sihone, sobha ia Hezebone. Enhá, Mozé, o ngunza ia Jihova, ni anʼa Izalaiele, ene a a jibhile; Mozé-phe, o ngunza ia Jihova, oxi ienhiʼii iu ua i bhana akua-Lubene, ni akua-Ngadi, ni kaxaxi ka muiji ua Manasa, mu ubhinganu. Jiji ue, jene o jisobha jaʼxi, ja buikisa kuala Josuué ni anʼa Izalaiele, ku sámbua kunu dia Njolodá, ku luiji, tundé ku Baale-Ngadi, mu dikôlo dia Libano, katé ku mulundu ua Halake, ku njila ia kubandela ku Seíle; oxi Josuué iú ua i bhana o miji ia Izalaiele mu undundu uâ, ku jimbambe-jimbambe. Athu oso kiâ a kexi mu milundu ni mu manhana, ni mu jingànga, ni mu ibonda ia menha, ni mu kikangalakata, ku sulu kunhá, ni ku Nangebe, ixi ioso kiá ia Mahiti, ni Mamodi, ni Makanana, ni Mapelezi, ni Mahivi ni Majebuzi, iòtambule kuala anʼa Izalaiele. Moxi kiá, sobha ia Jedikó; mukuá o sobha ia Hai, bhu mbandu ia Betele; mukuâ, o sobha ia Jeluzaleme; mukuâ, o sobha ia Hebolone; mukuâ, o sobha ia Jalemute; mukuâ, o sobha ia Lakiji; mukuâ, o sobha ia Engolone; mukuâ, o sobha ia Ngezele; mukuâ, o sobha ia Ndebile; mukuâ, o sobha ia Njedele; mukuâ, o sobha ia Holoma; mukuâ, o sobha ia Halade; mukuâ, o sobha ia Libina; mukuâ, o sobha ia Adulame; mukuâ, o sobha ia Makeda; mukuâ, o sobha ia Betele; mukuâ, o sobha ia Tapuua; mukuâ, o sobha ia Hefele; mukuâ, o sobha ia Afeke; mukuâ, o sobha ia Lazalone; mukuâ, o sobha ia Mandone; mukuâ, o sobha ia Hazole; mukuâ, o sobha ia Ximilone-Melone; mukuâ, o sobha ia Akezafa; mukuâ, o sobha ia Tanake; mukuâ, o sobha ia Mejidu; mukuâ, o sobha ia Fadexi; mukuâ, o sobha ia Jokeneame, mu Kalumelu; mukuâ, o sobha ia Ndole, mu Nafate-Dole; mukuâ, o sobha ia akua-jixi mu Jidingale; mukuâ, o sobha ia Tikiza; ene oso akexi makuinhi atatu a sobha ni umoxi. Anga Josuué u kuka, ua sunga-ku kiá ku izuua iê; Jihova anga u mu ambela uixi; Eie uakukʼó, ku izuua ua sunga-ku kiá; oxi-phe, iabhingi o ku i tambula, hanhi muene ia nzungule. Ngi ku londekeza oxi ioso ia sukamena hanji, ienhiʼii; Tala, kua subhuka hanji o jimbambe joso ja akua-Fidixia, ni Jesule ioso-lolo. Tunde ku Xihole ia lulamena ku thunda ia Ijitu, katé ku mbambe ia Ekolone, ku mbandu ia kusuku, iambe exi ia tokala Makanana; ni jingana jitanu josuʼojo, ja akua-Fidíxia; o mukua Ngaza, ni mukua Ajindode, ni mukua Axikelone, ni mukua Ngate, ni mukua Ekolone; ni Mahivi oso tunde ku sulu, oxi ioso ia Makanana, ni Meiala, ia tokala akua Sidonha, katé ku Afeke, ni ku jimbambe ja Mamodi; ni oxi ioso ue ia Mangibele, ni Libanu iosololo ku mutundila-kumbi, tundé ku Baale-ngadi, bhu kikota kia mulundu ua Helemone, katé bhu bokuenu dia Hamate; ene-oso a tungu mu mulundu tundé Libanu bhu Mijilefote-maine, ni akua Sidonha osololo muene. Eme nga-nda ku a kaiesa muene mbé Izalaiele a mu bhue ku mesu. Hé kima, eie oxi iii uanena-iu anʼa Izalaiele mu jisorte i bhite muene ku ubhinganu uâ, kala ki nga ku ambelele kiá. Eie kindalʼiki oxi enda kiá ni ku i uana mu ubhinganu ua dívua dia miiji iii, ni kaxaxi ka muiji ua Manasa. O kaxaxi kenhaka akuâ a tambuila kiá bhuamoxi ubhinganu uâ ni akua muiji ua Lubene ni akua Ngadi; Mozé muene ua a bhana-u ku sámbua diodio dia Njolodá, ku thunda; kala kia a xindilile Mozé, ngunza ia Jihova. Tunde ku Alouele uala ku kibumu kia kahonga kaná ka Anone, ni diembu diene mu kaẋi ka dikôlo diná, ngànga ioso ia Mendeba katé ku Dibone tulé. Ni madiembu oso a Sihone, sobha ia Mamodi, ua hingile mu Hezebone, katé ku mbambe ni anʼa Amone; ni Ngiliiade, ni mbambe ioso ia akua Jesule, ni akua Makata, ni mulundu uoso ua Helemone, ni Basane ioso katé Sálaka; Ni utuminu uoso ua Joke mu Basane, ua hingile usobha mu Jitalote ni mu Dilei; muene kiá ngó ua subhukile ku mazonda a xahulu (o Jinefalimi), ió a mu jibhile kuala Mozé iú ua mu muange-mu. Maji-phe anʼa Izalaiele ka kaiesele akua Jesule, né akua Makata, kienhiki Jesule ni Makata axalela muʼaxaxi ka Izalaiele, ʼté ni mu kizuua kia lelu. O mu kuuana ubhinganu, Mozé o muiji ua Levi ka u bhana kima; mukonda o jisata ja kuoha, ja bhana kua Jihova Nzambi ia Izalaiele, diene o dikanda diâ dia ubhinganu, kala kia a ambelele kiá. Mozé-phe kia bhana ku muiji ua anʼa Lubene, ku majiku majiku kienhiki: Mbambe iâ tundé ku Alouele, iene ku kibumu kia kahonga ka Anone, ni sanzala iene mu kaẋi ka dikôlo, ni ngànga ioso katé ku Medeba; ni Hezebone ni jisanzala jê josololo, jene mu ngànga: ni Dibone ni Bamote-Baale, ni Bete-Baale-meone; ni Jaza, ni Kedimote, ni Mefate; ni Kidiataimi, ni Sibima, ni Zefate-Sahale, mu mulundu ua dikota; ni Mbete-peiole, ni Ajindode-pisga, ni Bete-jeximote; ni jisanzala joso jala mu nganga, ni oxi ioso ia utuminu ua Sihone, sobha ia Mamodi, ua tumina jinga mu Hezebone, a mu toluele kuala Mozé, kumoxi ni jinganga ja Midiiana, ni Evi, ni Lekeme, ni Sule ni Hule ni Lebha o jinganga ja futa jinga lubhaku kua Sihone, kuma ene atungi aʼxi iê. Anʼa Izalaiele ue a jibhile Balamu, monʼa Beola, kimbanda kia kuzambula, ni amukuá dingi oso a a jibhile kuala ene. Kienhókio o mbambe-phe ia anʼa Lubene, ia bhiẋidile katé ku Njolodá ni tungiji tuê tuoso, iene o mbambe iê; iii iene o mbambe ia ʼxi ia anʼa Lubene, ku majiku-majiku, o jisanzala joso jenhojo ni tumadiembu tuâ. Muiji ua Ngadi-phe, ku majiku majiku, Mozé ua a bhana, mbambe kiá Jazele ni jisanzala joso ja Ngiliiade, ni kaxaxi ka ixi ia anʼa Amone, katé ku Alouele, bhua lulamena labá; tunde ue ku Hezebone katé ku Lamate-mispa, kumoxi ni Betonime; tunde Mahanaime katé bhua suku o mbambe ia Ndebile; o mu dikôlo ue, Bete-alama ni Bete-nimila, ni Sukote ni Safone ua subhukile-ku ku oxi ia utuminu ua Sihone, muenexi mu Hezebone, ni Njolodá ni mbambe iê, katé kua suku o musanza ua Kinelete mu Hezebone, ni Njolodá ni mbambe iê, katé kua suku o musanza ua Kinelete mu sámbua dia Njolodá ku mbandu ia thunda. Iú uene o ubhinganu ua anʼa Ngadi ua tambula ku majiku mê, o jisanzala joso jenhiji kiá, ni tumadiembu tuâ. O kaxaxi ka muiji ua Manasa, ka uanunuka ku kaxaxi ka mukuá ka muiji ua anʼa Manasa, Mozé ua a bhana ue ubhinganu uâ, kioso kia soko o majiku mâ. Kienhiki-phe, mbambe iâ, tunde kiá ku Mahanaime, ni Basane iosuʼoio, utuminu uoso ua Hoke, muenexiʼa Basane, ni tumadiembu tuoso tua Jaile tuene mu Basane, makuinhi asamanu a jisanzala, ni kaxaxi ka Ngiliiade, ni Jitalote, ni Dilei, o jisanzala ja utuminu ua Hoke, mu Basane, a ji bhana phala anʼa Makidi, monʼa Manasa, kifua-phe uene o ubhinganu ua kaxaxi ka anʼa Makidi, ku majiku mâ moso. Kienhiki kiene Mozé kia uana-uana mu ubhinganu mu ngànga ia Mouabhe, ku sámbua koko dia Njolodá, ki u bhana dikunda ku Jedikó anga u lunga pholo ku mutundila-kumbi, ku thunda. Maji o muiji ua Levi phe Mozé ka u bhana ubhinganu; kuma o Jihova Nzambi ia Izalaiele, muene o ubhinganu uâ kala kia mu ambelele-kiu kiá kuala Jihova muene. Kiki-phe, kiene kia tambula anʼa Izalaielʼiki mu ubhinganu uâ, mʼoxi ia Kanana; nganga Eleazale ni Josuué monʼa Nune, ni makota oso ku jitata ja miiji ia anʼa Izalaiele, kiene kia a uanena, ku jisorte. Mu ibatu ia ubhinganu uâ, kala kia tumine Jihova, kiala-ku hanji Mozé, phala o dívua dia muiji ni kaxaxi kâ. Kuma kua tundu kiá miiji iiadi ni kaxaxi, a a bhele kiá undundu uâ kuala Mozé mu sámbua dia Njolodá; maji-phe jilevita ka a bhana undundu ua kima muʼaxaxi kâ. Anʼa Zuze, ene-ku a di bhange miiji iiadi, Manasa ni Ifalaimi. O jilevita ka ji bhele undundu, a a bhele ngó jisanzala, phala a tunge a some, ni mikáu iâ ku maxilu a mabhata mbé o ibhaku iâ ni uvuilu ua ilunga iâ. Kala kia tumine Jihova kua Mozé, kiene kia bhange anʼa Izalaiele, ia a uane oxi. Thembu ienhoio, anʼa Juda a bhongoloka kua Josuué bhu Jidingale, o Kalebe monʼa Jefune, mukua Kena, anga u mu ambela, uixi: Eie uejiia kiambote o kizuelu kia Jihova, kua Mozé muthu uangene ua Nzambi, kia tu tange ni eie ni eme bhu Kadexe-Banéia, Thembu ioio eme ngala mu makuinhi a uana a muvu, kia ngi katula Mozé, selevende ia Nzambi bhu Kadexe-Banéia anga u ngi tuma kulonda ixi, anga ngiza ngi mu tudila o kidi kioso kia ngi kala ku muẋima. Maji-phe, akuetu u ngele-nâ kumoxi, a bhangesa muẋima ua mundu kubotomoka; eme-phe nga jiji ni kukaiela Jihova Nzambi iami ni muẋima uami uoso. Mozé-phe ua ngi lokela kizuua kienhókio, uixi: Kidi kiene, mavu ió a diota kànda dié dia kinama, hinu à kala undundu ué ni ua anʼé katé ku mululu ni ku mulaula ʼté ku hádia ni hádia, mukonda eie ua jiji mu kaiela Jihova Nzambi iami ni muẋima ué uoso. O kiki-phe ua mono, Jihova ua ngi bhake hanji ku muenhu, kala kia ki tanga muene, makuinhi auana a mivu ni itanu ioso iii, tunde Jihova kia zuela o maka iá kua Mozé, mu thembu ioso iala hanji anʼa Izalaiele mu kuenda mu kikangalakata; leluʼidi-phe hanji eme-ami-ú, ngala kiá mu makuinhi nake a mivu nʼitanu. Nguzu iami-phe hanji ii-ié muene kala mu kizuua kienhókio kia ngi katula Mozé; kioso kia kexile nguzu iami mu kizuuʼokio, ni kiki kiene hanji ki iala, ni ia kúlua ita ni ia kutunda ni kubokona. Kiki-phe, ngi bhane o mulundu iú, uene ua tange Ngana kizuua kienhókio; eie uèvua kizuua kienhókio kia ki tànga, exi: Kuala iiala ia nguzu, anʼa Anake, o jimbonge jâ ja makota, ja bhiti imbaka; imoxi, kuma Jihova ngala-nê bhu mbandu iami, ngi tena ku a kaia, kala kia tànga Jihova. Josuué anga u mu ta kizediuise anga u bhana ixi ia Hebolone kua Kalebe monʼa Jefune, mu kala undundu uê. Ixi ia Hebolone anga i kala undundu uangene ua Kalebe monʼa Jefune, mukua Kena, katé mu kizuua kia lelu, mukonda muene ua jijile mu ku kaiela Jihova Nzambi ia Izalaiele ni muẋima uê uoso. Hebolone muenhú mʼokulu akexe ku mu ila Kidiate-Halaba, kuma Halaba iú uakexe kota dia muthu, muene ua sombokele akuâ oso muʼaxaxi ka akua Anake. Oxi tunde kienhókio anga i kala ni kunhoha, a zumbuka kúlua ita. Muondona-phe uabuila kibuka kia anʼa Judá, ku majiku-majiku, ia bhela katé mu mbambe ia Edomo, kikangalakata kia Zini kia xala ku sulu, katé kua sukila o mbandu ia sulu. O ku sulu-phe, mbambe iâ ia tula ku kahonga kaii mu Kizanga kia Môngua, ku hota ia kizanga ialungu ku sulu; ii iaii ni kubandesa katé ku Akalabini, ni mu Zini, i tunda ku sulu i banda mu Kadexe-Banéia, i bhitila mu Hezelone, ibanda mu Adale, anga i kondoloka Kalaka, i bhitila mu Azemone, ʼijila ku kahonga ka Ijito, anga iia katé mu Kizanga kia Kalunga. Iii ia kà kala iene o mbambe ienu ku mbandu ia sulu. O mbambe ienu-phe ku mbandu ia thunda, o Kizanga kia Môngua, katé bhu masangano bhua kutukila Njolodá. O mbambe ku mbandu ia kusuku, i matekena mu Kizanga Kia Kalunga bhu masangu a Njolodá. Anga mbambe iii i bandela kuia ku Bete-hokala anga i bhita ku mbandu ia kusuku, ia Bete-Halaba, anga mbambe iii ienda muene ni kubanda katé bhu ditadi dia Bhoane, monʼa Lubene. I bande dingi muene katé ku Ndebile, mu kuandekela mu dikôlo dia Akole, ku mbandu ia Kusuku, mu kulunga ku Jidingale, bhu kálundu ka Adumimi, kene ku sulu ia kahonga, katé ku matabhu ma Ene-semexi, anga i tundila-phe ku kisambu kia Ene-Lojele. Mbambe iii, iie muene ni kubanda mu dikôlo dia monʼa Hinome, katé ki i bhixila kua kexila o Majebuzi a ku sulu; Iú Muene kiá Jeluzaleme. Anga i bandela bhu sungu ia mulundu uala mu kusomboka o dikôlo dia Hinome ku mbandu ia luiji bhua suku o dikôlo dia Malefaimi ku kisambu kia thunda. Anga o mbambe iii, ki i takuka bhulu dia mulundu, iia ditônono katé bhu kixima kia menha ma Nefetoua; anga itundidila katé ku jisanzala jala mu mulundu ua Efelone, i sombokela hé iia mu Baala; Baala-phe muene Kidiate-Jadimi. O kienhokio-phe i alukile mu luiji, Baala-phe uaxala, iene iia katé ku milundu ia Seíle, o mulundu ua Jeadimi a u bhitila mu betekete iê ku kisambu kia kexila ku thunda; iú-phe muene Keselone. Anga i kulumuka kiá ku Bete-seme, i bhitila mu Timina, hé i di kunga dingi ni betekete ia mulundu ua Ekolone ku mbandu ia thunda iê, anga mbambe iii iia muene katé ku Xikelone, i matuke o mulundu ua Baala, i kutukile mu Jabiniiele, phale o masukilu ma mbambe iii ma kutukile mu musanza ua Kalunga. Maji-phe o muxinda ua mbambe, ku mbandu ia luiji, mbambe iê o Kizanga kia Kalunga ka dikota, bhene bhua suku o mbambe iê; ʻienhiʼii iene o mbambe ia tokala anʼa Judá, mu jimbandu, ku majiku-majiku. O Kalebe-phe, monʼa Jefune, ua mu bhana undundu uê, muʼaxaxi ka anʼa Judá, kala kioso kia ki tanga Jihova kua Josuué, kiene muene kia bhange; ua mu bhesa sanzala ia Halaba, tata ia anʼa Anake; iene-phe sanzala i exana exi, Hebolone. Kalebe-phe anga u kaia-mu ana kitatu a Anake, enhó: Sesai, ni Ahimane, ni Talamai, a a vuala kuala Anake. Mu kutunda bhobho u banda ku akua-bhata mu Ndebile. Ndebile-phe mʼokulu a mu lukile Kidiate-sefele. Kuala Kalebe: Uoso u tolola Kidiate-sefele, na mu tambula, nganda ku mu bhana monʼami ua muhatu, Akeza, a kale muhatuʼê. Otiniiele, monʼa Kenaze, phangʼia Kalebe, muene-phe ua tolola. Kalebe iú ua mu bhana Akeza dia monʼê ua muhatu, ku mu sakana. O kieza-nê mʼonzo, Otiniiele u mu longesa, uixi: Bhinga mukáu ua mavu kua tatʼenu. Muene anga u tuluka ku bulu iê. Kuala Kelebe: Kiebhi? Muene-phe uixi: Ngi bhe dibhandulukilu, kuma oxi i ua ngi bhana ia thothuena, ngi bhe-ku ue ndunga ja menha. Muene bhenhobho ua mu bhana jindunga ja majiia, ni jindunga ja tufukufuku. O iú uene o ubhinganu ua muiji ua anʼa Juda, ku majiku mâ. O madiembu a muiji ua anʼa Juda a di ambatesa kienhiki katé mu mbambe ia Idomo ku sulu: ene a Kabizeiele, Edele, Jangule, Kina, Dimona, ni Adada, ni Kadexe, ni Hazole, ni Itenana, ni Zife, ni Teleme, ni Baialote, ni Hazole-Hadiata, ni Kidiote-Hezelone (muene Hazole), ni Amane, ni Sema, ni Molada, ni Hazalekada, ni Hazemone, ni Bete-palete, ni Hazale-suale, ni Beleseba, ni Baziotiia, ni Baala, ni Jimi ni Ezeme, ni Eletolade, ni Kesile, ni Hóloma, ni Xikalake, ni Madimaná, ni Sanzana, ni Lebaiote, ni Silimi, ni Aime, ni Dimone, ni jisanzala kiá ni tumadiembu konda ia makuinhi aiadi niʼvua. O mu manhana sanzala jiji: Xitaole, Zola, Axina, Zanoua, Hene-Nganimi, Tapuua, Ename, Jalemute, Adulame, Soko, Azeka, Sahalaime, Aditaimi, Ngedela, Ngedelataime, jala kuinhi dia sanzala ni kiuana ni tumadiembu tuâ. Zanane, Hadasa, Mingidalengadi, Dilane, Míxipa, Joketele, Lakiji, Bozekate, Engolone, Kabone, Lamase, Kitiliji, Ngedelote, Bete-dangone, Nahama, kuaii Makeda; Jala kuinhi dia sanzala ni jisamanu ni tumadiembu tuâ. Libina, Etele, Asane, Ifitale, Axina, Nezile, Keila, Akexibe, Malesa; dívua dia sanzala ni tumadiembu tuâ. Ekolone, ni sanzala jê ni tumadiembu muene kutumina. Tunde mu Ekolone, tulé ku musanza ua kalunga mabhata oso ala ku mbandu ia Ajindode, ni tumadiembu tuâ. Ni Ajindode, ni sanzala jê ni tumadiembu muene kutumina; ni Naza, ni sanzala jê ni tumadiembu muene kutumina, tunde ku honga ia Ijitu, katé ni ku Kalunga kadikota (o musanza uonéne) iene o mbambe iê kiá. O ku milundu-phe, Xamidi, Jatile, Soko, Dana, Kidiate-sana, (muene Ndebile), ni Anabe, Xitemó, Anime, Ngozene, Holone, Ngilo; kuinhi dia sanzala ni imoxi ni tumadiembu tuâ. Alabe, Duma, Esane, Janime, Bete-tapuua, Afeka, Hunda, Kidiate-hálaba (a mu edi Hebolone), Sihole; dívua dia sanzala ni tumadiembu tuâ. Maone, Kalumelu, Zife, Juta, Jezeleiele, Jokediame, Zanoua, Kaini, Ngibeia, Timina; kuinhi dia sanzala ni tumadiembu tuâ. Halule, Bete-sule, Ngedole, Mabhata, Bete-anote, Eletekone; sanzala jisamanu ni tumadiembu tuâ. Kidiate-baale (a mu edi Kidiate-jadimi), ni Laba; sanzala jiiadi ni tumadiembu tuâ. Mu kikangalakata-phe: Bete-Halaba, Midine, Sekaka, Nibisane, ni sanzala ia kangu-dia-môngua, ni Engedi; sanzala jisamanu ni tumadiembu tuâ. Maji anʼa Juda ka tenene kumuanga Majebuzi a tungile mu Jeluzaleme; Majebuzi katé muene kizuua kia lelu axalela momo kumoxi ni anʼa Juda, mu Jeluzaleme. Kua tundu kiuua o hasa iamukuá iabuila anʼa Zuze, tunde kiá ku Njolodá bhu dikaẋi dia Jedikó, honga iâ ienhoio, ni mu thunda (ku mutundila-kumbi), mu kubanda ni kikangalakata kia Jedikó mu ku di tela ku milundu ia Betele; mbambe ibhitila ku Betele anga iʼjiia mu Luze, ii ku jimbambe ja Alaki, katé mu Atalote; anga i kulumukina ku luiji ku mbambe ia Jafete, katé mua suku Mbetolone, hé iia mu luiji, i somboluela ku Ngazele, matundilu mê o musanza ua kalunga. Anʼa Zuze, Manasa ni Ifalaíme, kienhiki kia tambula o undundu uâ. O mbambe-phe ia anʼa Ifalaime, ku majiku-majiku, mu ku a uanuina o ubhinganu uâ, ienhiʼii: Ku thunda, mbambe iâ Atalote-Dale katé ku Mbetolone ia thunda; anga mbambe iii ilungila ku luiji anga ituta ku Makemeta, kuenhoko-phe iia katé kiá ku mbambe ia kusuku, anga ialukila dingi mu thunda i lunga ku mutundila-lumbi katé ku Tanate-Silu, anga i somboluela, i bhita mu thunda ia Janoua; anga i kulumuka tundé mu Janoua, ii mu Atalote ni mu Nahalate, hé i tuta Jedikó bhobho, ni mu Njolodá tulé. Ku mbandu ia mutudila-kumbi-phe, mbambe ii i tunda dingi mu Tapuua anga iia ku luiji ku kahonga ka Kana, katé bhua kutukila kahongʼaka mu Kalunga. Iú uene o ubhinganu ua kibuka kia anʼa Ifalaíme, ku majiku-majiku mâ. Sai dingi jisanzala-phe ja uanuna-ku phale anʼa Ifalaíme ja kexe mu kaẋi ka ubhinganu ua anʼa Manasa; sanzala jene josuʼojo muene ni tumadiembu tuâ. O Makanana-phe a tungile mu Ngezele ka a muangene-mu; kienhókio, Makanana-phe enhó katé kizuua kia lelu axalela muʼaxaxi ka akua Ifalaíme; maji-phe enda ni ku a bhikila, ni ku a bhana lubhaku. Mu kuta jihasa kiki, kua tubhuka kiua ia muiji ua Manasa, mbata muene o phande-kumbi ia Zuze. Makidi, phande-kumbi ia Manasa, muene tatʼa Ngiliiade, kuma uakexe dizonda dia ita, iu ua tambula Ngiliiade ni Basane. O ana a mukuá a Manasa a a tela ue hasa iâ, ku majiku-majiku, kala kiki; ku anʼa Abiiezele, ni anʼa Heleke, ni anʼa Axidiiele ni anʼa Xikeme, ni anʼa Hefele, ni anʼa Semida; iá ene anʼa mala a Manasa, monʼa Zuze, ku majiku-majiku. Zelofadi-phe, monʼa Hefele, monʼa Ngiliiade, monʼa Makidi, dia Manasa, ka kexi ni ana a mala, maji anʼa ahatu ngó; majina ma anʼê a ahatu enhá: Makala, Noua, Hokala, Midika ni Tikiza. Enhá ejiie bhu pholo ia nganga Eleazale, ni bhu pholo ia Josuué monʼa Nune, ni bhu pholo ia ilamba, exi: Jihova ua tendelela Mozé o ku tu bhana uetu ubhinganu muʼaxaxi ka jiphange jetu ja mala; kienhiki, kuma kiene kizuelu kia Jihova kia ki ambe, ua a bhana ue ubhinganu muʼaxaxi ka jiphange ja tatʼâ. Mueza-phe kuinhi dia makanda phala Manasa ngó, katu-ku dia Ngiliiade ni Basane ala mu sámbua dia Njolodá; mbata anʼa ahatu a Manasa, a tambula uâ ubhinganu muʼaxaxi ka anʼê a mala; oxi ia Ngiliiade-phe iabhiti ku anʼa amukuâ a Manasa. O mbambe-phe ia Manasa tundé kiá kua Asele katé ku Mikameta, ia lulama ni Xikeme ualela ku mbandu ia thunda; anga mbambe ienhiʼii itembukila ku kadilu katé ku jithungi-a-diembu mu Ene-tapuua. Oxi ia Tapuua iabhiti kua Manasa, maji o mbandu iamukuâ ia Tapuua, mu mbambe ni Manasa, iabhiti kua anʼa Ifalaime, o mbambe-phe anga ikulumuka ku muxinji ua menha ma honga ia Kana, iia ku sulu ia muxinji uenhó; anga ki bhinga-phe kuila o jisanzala ja Ifalaíme ja di soma muʼaxaxi ka jisanzala ja Manasa; kienhókio o mbambe ia Manasa, kua tundu o muxinji, ilungila ku sulu anga i kutuka mu musanza ua Kalunga. Ifalaime iú ku sulu, o Manasa-phe iú ku kusuku, mbambe iê o musanza ua Kalunga; ia edile o ku kusuku a tuta muene kua Asele, o ku thunda atuta kua Isakale. Kuma mu Isakale ni mu Asele, Manasa ua tambula-mu Bete-Sane ni jimbambe ja utuminu uê, ni Ibeleiamu ni jimbambe ja utuminu uê, ni iá a tunga mu Ndole, ni jimbambe ja utuminu uê, ni iá atunga mu Ene-Ndole ni jimbambe ja utuminu uê, ni iá atunga mu Tanake ni jimbambe ja utuminu uê, ni iá atunga mu Mejido ni jimbambe ja utuminu uê; Kifua ibhuna itatu ia kufundila. Anʼa Manasa-phe ka tenene ku kaia mundu ua tungu mu jisanzala jenhojo; mbata o Makanana ajijidile kutunga mʼoxiʼomo. Mu kuila-phe anʼa Izalaiele eza mu kuvula nguzu, ajijidika Makanana kubhita ku lubhaku lua kua bhakuila luánda, maji ene oso o ku a kaia, kana. Bhenhobho anʼa Zuze ambela Josuué, exi: Kia bhiti kiebhi-phe o ku ngi bhana ngó mu ubhinganu hasa imoxi ni dikânda dimoxi, eme ngi muthu nga di bhange kifuẋi kionène kiki; oko o Jihova ue uala ku ngi zediuisa muene? Josuué ua mu ambela uixi: Se ua di mono u kifuẋi kionène, banda ku muxitu, batula ku ixi ia Mapelezi ni ku Malefaíme phala eie, kuma-phe o milundu ia Ifalaime ia ku tolela. Anʼa Zuze, anga a zuela, exi: O milundu ia tu tolo muene, maji o Makanana a tunga muʼkôlo ala ni makalu ma jifelu, akua Bete-Sane enhó ni jimbambe ja utuminu uê, ene ue aia-nâ; ni iá ue atunga muʼkôlo dia Jizeleiele. Bhenhobho Josuué-phe uambela dibhata dia Zuze, Ifalaime ni Manasa, uixi: U kifuẋi kionène muene, uala ue ni nguzu iavulu; hasa imoxi ki ia mi soko; o milundu tambula-iu muene; o muxitu, u u solala, kioso ki tunda-mu, ki kale kiê; Makanana ua kà a kaia muene, sumbala akua makalu a jifelu, anʼa mazonda muene. Kionge kioso-phe kia anʼa Izalaiele anga ki bhongoloka bhu Silu. O balaka ia kutakanena anga a i oleka bhenhobho, kioso kia a tolokela kiá oxi. O muʼaxaxi-phe kʼanʼa Izalaiele hanji mua subhuka sambuadi dia miiji kiluua, a tambula ubhinganu uâ. Josuué iu uambela anʼa Izalaiele, uixi: Mu landuka katé bhebhi, ni ku kamba kuia mu kúvua oxi ia mi bhana kuala Jihova Nzambi ia jitata jenu? Ku muiji ni muiji a sole-ku mala atatu, nda ngʼa tume, aie mu londa oxi, a i tongolole kiambote kala kia tokala o ku i uana mu ma-ubhinganu mâ, nda alukile kokuami. A i uane mu lusambuadi: Juda a mu xa ku Sulu mu mbambe iê, o dibhata dia Zuze ni mbambe iê dikale ku mbandu ia ku suku. Enu-phe mu xinda oxi mu sambuadi dia mbandu, o kixindu ki mua xindi mu ngi bhekela na-kiu bhabha; eme nda ngi te hasa jê, ja ku mi uanena na-iu bhu pholo ia Jihova Nzambi ietu. Jilevita-phe (anʼa Levi) ka-nda kutambula kibatu muʼaxaxi kenu, kikale undundu uâ ene o kubhanga kikalakalu kia unganga uangene ua Jihova. O Ngadi, ni Lubene ni kaxaxi ka muiji ua Manasa, a tambula kiá ubhinganu uâ ku sámbua dia Njolodá, ku thunda, ua a bhele Mozé, o mukalakadi ua Jihova. Kienhiki o mala enhó abalumuka anga akatuka; Josuué-phe ua tumine oso aia kulonda oxi, uixi: Sulukenu, mu londe oxi, mu i xinde kiambote kioso ki iala, mualuke kokuami, eme nda ngi mi tele-iu jihasa (jisorte) bhu pholo ia Jihova, mu Silu. Athu ió endele, anhunga oxi, a i bhanga konda kioso ki iala, anga ku jisanzala jê, a i ta mu sambuadi dia mbandu mu divulu; iá avutuka eza kua Josuué, bhu kibangu, mu Silu. Josuué anga ua tela-iu jihasa mu Silu, bhu pholo ia Jihova; bhenhobho bhene bhua uanena oxi phala anʼa Izalaiele, mu ibatu iê. Kua tomboka-phe o hasa ia muiji ua anʼa Bejamí, ku majiku mâ; bhuʼaxaxi ka anʼa Juda ni anʼa Zuze bhene bhua bhela dikaẋi dia mu tokala muene, Mbambe iê anga i bhela ku mbandu ia kusuku tundé ku Njolodá; mbambe iii hé i di kunga ni Jedikó ni ku kusuku, i bandela ku mulundu i lunga ku luiji mu kikangalakata kia Bete-avene. Mu kutunda bhobho mbambe iii ibhita mu Luze, maji i di kunga ni Luze (a muedi Betele) ku sulu; mbambe iii anga ikulumuka mu Atalote-adale, bhu mbanduʼa mulundu uene ku mbandu ia sulu ia Mbetolone ia honga. Anga iia kienhiki ni ialukila ku mbandu ia luiji, iza ku sulu ia mulundu ualulama ni Mbetolone, ku sulu, i tombolokela mu Kidiate-bale (muene Kidiate-Jadimi), sanzala ia anʼa Juda; mumu muene mu i suka ku mbandu iê ia luiji. O mu i bhita-phe ku mbandu iê ia sulu, mbambe o thungi ia Kidiate-Jadimi; anga mbambe iii i di tela ku luiji i kutukila ku fixi ia menha ma Nefetoua. Mbambe ii iza ni ku kulumuka tulé bhu thungi ia mulundu uene kuxitila dikôlo dia Hinome, mu dikôlo dia anʼa mazonda, ii ku suku, i tulukila mu dikôlo dia Hinome kualela o Majebuzi, anga ilunga ku sulu; hé i tulukila kiá bhu fixi ia Lojele; mu kutunda bhobho ilungulukila kiá ku kusuku hé i di tela bhu Ene-semexe; o ki itunda bhobho, iia mu Jedilote, ia lulamena bhu kalundu ka Adumimi, anga ikulumuka bhu ditadi dia Bouane, monʼa Lubene; anga isombokela katé ia lungu mu kuia ku Halaba ku kusuku, anga ikulumuka mu Halaba; mbambe ienhiʼii i somboka dingi katé ku maxilu ma Bete-Hokala ku kusuku, o matubhukilu mê ku mulebhetète ua kizanga kia môngua ku kusuku; kua suku Njolodá mu kuia ku sulu; iii iene o mbambe ia sulu. O ku mbandu ia thunda Njolodá muene o mbambe; iú uene o ubhinganu ua anʼa Bejamí mu mbambe jê mbandu ni mbandu, ku majiku-majiku. O jisanzala ja muiji ua anʼa Bejamí, kioso kiende ku majiku mâ, jenhihi: Jedikó, ni Bete-Hokala, ni Emekesiji, ni Bete-Halaba, ni Zemalaíme, ni Betele, ni Havime, ni Pala, ni Hofila, Kefala-hamonai, ni Ofini, ni Ngaba; kuinhi dia sanzala ni jiiadi, ni tumadiembu tuâ. Ngibiione, ni Lama, ni Belote, Mixipa ni Kefila, ni Moza, ni Lekeme, ni Idipele, ni Talala, ni Zela, ni Elefe, ni Jebusi (muene Jeluzaleme), ni Ngibeia, ni Kidiate; kuinhi dia sanzala ni jiuana ni tumadiembu tuâ; iú uene o ubhinganu ua anʼa Bejamí, ku majiku-majiku. Kuatomboka hasa ia kadi phala Ximinhá, mbe o muiji ua anʼa Ximinhá, ku majiku-majiku mâ, ubhinganu uá ua kutuka muʼaxaxi ka ubhinganu ua anʼa Juda, Mu ubhinganu uâ atambula: Bele-seba, ni Seba, ni Molada, kuexi Hazale-suale, ni Bala, ni Ezene, ni Eletolade, ni Betule, ni Háloma, ni Xikalake, ni Bete-makabote, ni Hazale-susa, ni Bete-lebaote, ni Saluene, kuinhi dia sanzala ni jitatu ni tumadiembu tuâ. Aime, ni Dimone, ni Etele, ni Asane; sanzala jiuana ni tumadiembu tuâ. Ni tumadiembu tuoso tua kexe mu jimbandu ja jisanzala jenhiji, katé ku Balate-bele, a mu edi Lama, ku sulu; iú uene ubhinganu ua anʼa Ximinhá, ku majiku-majiku-mâ. Ubhinganu ua anʼa Ximinhá u u sanga muʼaxaxi ka dikânda diangene dia anʼa Juda; mbata o ubhinganu ua anʼa Juda uavulu; kiene kia bhela-mu anʼa Ximinhá ubhinganu uâ, kumoxi ni ene. Kutomboka-phe o hasa ia katatu, itundila anʼa Nzebulone, ku majiku-majiku-mâ; ubhinganu uâ-phe uaii katé ku Salide. Anga ubanda mu kuila ku mbandu ia luiji u bhita mu Malala, anga ubhiẋila ku Dabesete, u bhixila ue ku kahonga ka lulamena ku Jokeneame. Kutunda bhu Saíle ualukila ku mbandu ia thunda, ku tundila dikumbi, katé mu mbambe ia Kixilote-tabola, i tubhukila ku Dabelate iia ni kubandesa katé ku Jafiia. O koko i sombokela ku mbandu ia thunda, kutundila o dikumbi hé iia ku Ngatefele, ni mu Etekasine, i tundidila ku Kimone-Metuala a mu edi Neia. Mbambe iii ialukila ku mbandu ia kusuku katé ku Hanatone ibhitila mu dikôlo dia Ifitaiele, ni Katate, ni Bahalale, ni Ximilone, ni Idala, ni Beleme; kuinhi dia sanzala ni jiiadi ni tumadiembu tuâ. Iú uene ubhinganu ua anʼa Nzebulone, ku majiku mâ, o jisanzala jenhiji ni tumadiembu tuâ. Hasa ia kauana iatundila Isakale; ku anʼa Isakale, ku majiku-majiku. Mbambe iâ-ene bhobho Jizalaiele, Kesulote, ni Suneme, ni Hafalaime, ni Siione, ni Anakalate, ni Labite, ni Kixione, ni Ebe, ni Lemete, ni Ene-ngaíme, ni Enehada, ni Bete-pazeji. Anga mbambe ienhiʼii bhiẋila ku Tabola, ku Sakaxima ni ku Bete-seme; matundilu mê katé ku Njolodá; kuinhi dia sanzala ni jisamanu ni tumadiembu tuâ. Iú uene ubhinganu ua muiji ua anʼa Isakale, ku majiku-majiku, ni jisanzala jenhiji ni tumadiembu tuâ. Sorte ia katanu i tundila muiji ua anʼa Asele, kala kia tokala ku majiku-majiku-mâ. Mbambe iâ-ene Helekate, ni Hali ni Betone, ni Akezafa. Ni Alameleke, ni Amadi, ni Misale; anga i bhixila ku Kalumelu ku luiji, ni ku Sihole-libenate; anga i alukila ku mbandu ku tundila dikumbi iia mu Bete-dangone, i bhixila mu Nzebulone, ni mu dikôlo dia Ifitailele, ku mbandu ia ku suku ia Bete-meke ni ia Neiele, anga i tubhukila ku kiasu kia Kabule, ibhita mu Ebolone ni Lehobe, ni Hamone, ni Kana, katé mu Sidone ionène. Mbambe ienhiʼii-phe i alukila mu Lama, katé ku mbonge ia kolo ia Tilu; hé i bilukila mu Hosa, anga iia mu kutundila ku musanza ua kalunga kua zukamena o mikáu ia ixi ia Akezibe; ni Uma, ni Afeke, ni Lehobe, a a bhitisa ue kuenhoko; kienhiki a tenesa makuinhi aiadi ni iadi a jisanzala ni tumadiembu tuâ. Uenhú uene o ubhinganu ua muiji ua anʼa Asele, ku majiku-majiku-mâ, o jimbanza jenhiji ni tumadiembu tuâ. Sorte ia kasamanu i tundila-phe anʼa Nafitali; ku anʼa Nafitali, ku majiku-majiku-mâ. Mbambe iâ-ene tunde ku Helefe, kuandekela bhu mukaluvalu ku Alone mu Zananíme, ni Adami-Nekebe, ni Jabineiele, katé ku Lakumi, anga i kutuka mu Njolodá. Mbambe ienhiʼii-phe ialukila ku luiji, iia mu Azenote-tabole, hé isomboluela mu Hukoke; o ku mbandu ia sulu, ituta Nzebulone, o ku luiji ituta ku Asele, ni Juda ku mbandu ia mutundila-kumbi, ku mbambe ni Njolodá. Jimbonge jê jakolo kiambote: Sidime, Zele, Hamate, Labate, Kinelete, Adama, Lama, Hazole, Kadexe, Dilei, Ene-hazole, Hone, Midale, Holeme, Bete-nate, ni Bete-seme; kuinhi dia jimbanza nʼivua ni tumadiembu tuâ. Uenhú uene o ubhinganu ua muiji ua anʼa Nafitali, ku majiku-majiku-mâ, o jimbanza jienhiji ni tumadiembu tuâ. Hasa ia kasambuadi-phe itundila anʼa Dane, ku majiku-majiku-mâ. O mbambe ia ubhinganu uâ, Zola, Xitaole, ni Idi-semexi, Sahalebine, Ajalone, Itila, Elone, Timinate, Ekolone, Eleteke, Ngibitone, Balate, Jehudi, Bene-belake, ni Ngate-Dimone, Ni Mejakome, Lakome, a a tela-ku dingi oxi ia lungu ni Jope; anʼa Dane hanji a bhânga ni Leseme, a mu bhitisa ku mazu a xibhata, a mu tambula mbonge ia Leseme, anga a tunga muenhomo; Leseme muenhú anga a mu luka Dane, kifua aluku tatʼâ-ene. Uenhú uene o ubhinganu ua muiji ua anʼa Dane, ku majiku-majiku-mâ, o jimbanza jenhiji ni tumadiembu tuâ. Mu kuzubha-phe kuuana o ixi mu ubhinganu, ku jimbambe-jimbambe, anʼa Izalaiele, mudiâ, a bhana ue kibatu kia ubhinganu kua Josuué, monʼa Nune, muʼaxaxi kâ. Kala kia tangele Jihova, a mu bhana sanzala ia bhingile muene, a mu bhana Timinate-sela, ku mulundu ua Efalaime; anga Josuué sanzala u i soma dingi kiambote, u tunga muenhomo. Iá ene o ma-ubhinganu, nganga Eleazale, ni Josuué, monʼa Nune, ni makota ku jitata mu majiku mâ, a uane ku jisorte phale ubhinganu ua miji ia anʼa Izalaiele, bhu Silu bhu pholo ia Jihova, bhu muelu ua balaka ia kutakanena. Kienhiki oxi iabhu kiua o ku i uana. Jihova anga uambela dingi Josuué, uixi; Anʼa Izalaiele a tangele, uixi: A uanune-ku jimbonge ja fuama kulengela, kala ki nga mi ambela kiá mu izuua ia ukunji ua Mozé; muene mu lengela muthu, uoso u jibha mukuá, sé ku ki kana, kifua kima kia kitukumuise; bhu kale-phe dilengelu mbé o muzokedi-a-manhinga. Kioso-phe kia lengela ku jimbonge jenhojo, mbonge ioso ia tudila, u tula bhu muelu ua mbonge anga u tanga o mulonga uê ku adiakime a mbonge ienhoio; ene-phe nʼa mu bokuese mu mbonge, nʼa mu bhane-mu kididi, a tunge-nâ kumoxi. Muzokedi-a-manhinga hé ua mu kaiela, kana ku mu bhana-nê; mbata kijibha kia te, ki kia ku bhanga kiluelu, kana, ka diangele ku di zemba-nê. Inda a tunge mu mbonge muenhomo, katé kia funda bhu pholo ia kionge o mulonga uê, a kadiê-phe muenhomo katé kia kà fua o nganga iadikota uoso uala-ku mu izuua ienhoio. Kiene kia kà vutuka kiua o mukua mulonga ku bhata diê, ku sanzala iâ kuoso kua tundile, kia lengele. Bhenhobho ene a tungula Kadexe, mu Ngalileia, ku mulundu ua Nafitali, ni Xikeme ku mulundu ua Ifalaíme, ni Kidiate-Halaba, muene Hebolone, mu mulundu ua Juda. O mu sámbua dia Njolodá, mu ku tunda bhu Jedikó ni ku lunga ku mbandu ia thunda, a uanununa-ku Bezele, mu kikangalakata, mu dinhana dia muiji ua Lubene, ni Lamote mu Ngiliiadi, ku muiji ua Ngadi, ni Ngolane, mu Basane, ku muiji ua Manasa. Jiji jene o jimbonge ja tunguile-ku phala anʼa Izalaiele oso, ni phala ue o nzuángiza uatunga muʼaxaxi kâ, mbé ji kale dilengelu dia uoso u jibha muthu sé ku ki kana; phala kʼafue bhu maku a muzokedi-a-manhinga, katé ki a kala ni kithangana kia ku funda o mulonga uê bhu pholo ia kionge. Kienhiki ku jitata ja jilevita ku tunda makota anga eza kua Eleazale, o nganga, ni kua Josuué, monʼa Nune, ni ku makota matokala ku jitata ja anʼa Izalaiele; anga a a zuelesa bhu Silu, mʼoxi ia Kanana, exi: Mu thembu ia Mozé, Jihova ua tumine kuila mu tu bhana jisanzala ni tu tunge uetu, ni mikáu iê ku maxilu, mbé o ibhaku ietu. Bhenhobho anʼa Izalaiele a katula ku ubhinganu uâ, kala kiambele Jihova, jisanzala jâ ni mikáu iâ ku maxilu. Muondona-phe u tunda, ua tokala anʼa Kohate ku majiku-majiku-mâ: anʼa Alá, nganga, atokala ku jilevita, hasa iâ ia buila kuinhi dia jisanzala ni jitatu phala ene, maji jitunda ku konda ia muiji ua Juda, ni ku muiji ua Ximinhá, ni muiji ua Bejamí. Ana amukuá a Kohate, hasa iâ ia buila dingi kuinhi dia jisanzala, ji tunda ku konda ia jifamília ja muiji ua Ifalaíme, ni ku muiji ua Dane, ni ku kaxaxi ka muiji ua Manasa. O ku anʼa Ngelexone hasa iâ ia tundila ku konda ia jifamilia ja muiji ua Isakale, ni ku muiji ua Asele, ku muiji ua Nafitali, ni ku kaxaxi ka muiji ua Manasa, mu Basane; kuene kua tundu kuinhi dia jisanzala ni jitatu. Anʼa Meladi-phe, ku majiku-majiku-mâ, a a tambuila kuinhi dia sanzala ni jiiadi ku konda ia muiji ua Lubene, ni ku muiji ua Ngadi, ni ku muiji ua Nzebulone. Anʼa Izalaeiele a bhana o jisanzala jiji ku jilevita kumoxi ni mikáu ia jimbalelu jâ, kala kia xinda jinga o hasa jâ, kioso kia a tumine Jihova mu izuua ia Mozé, kiene. Muiji-phe ua anʼa Juda, ni muiji ua anʼa Ximinhá a beta kubhana mu katula o jisanzala jiji kala kia ji tange ni majina mê. A ji bhana ku anʼa Alá, ku majiku ma Kohate, anʼa Levi; mukonda ene adiangela kutomboka ku hasa iâ. Kienhiki a a bhana ue sanzala ia Kidiate-Halaba, o Halaba-phe muenhú muene tata ia Anake, o mbanza iii muene Hebolone, mu mulundu ua Juda, ni jimbambe jê ja mbalelu ia mu kondoloka. Maji o mukáu ua mbonge ienhiʼii ni tumabhata tuê tuofele a u bhana kua Kalebe, monʼa Jefune, mu ubhinganu uê. Kienhiki, anʼa nganga Alá a a bhana Hebolone, o mbonge ia disuamenu, mu suamena uoso uajibha, ni mbalelu iê, ni sanzala ia Libina ni mbalelu iê, ni sanzala ia Jatile, ni mbalelu iê, ni sanzala ia Xitimoua, ni mbalelu iê, ni sanzala ia Holone, ni mbalelu iê, ni sanzala ia Ndebile ni mbalelu iê, ni sanzala ia Aime, ni mbalelu iê, ni sanzala ia Juta, ni mbalelu iê, ni sanzala ia Beteseme, ni mbalelu iê; miji iiadi iii ia bhana dívua dia sanzala. O muiji ua Bejamí ua bhana Ngibiione, ni mbalelu iê, Jeba, ni mbalelu iê; Anaióte, ni mbalelu iê, Alumone, ni mbalelu iê; sanzala jiuana. Sanzala joso ja jinganga mu jinganga, anʼa Alá, kuinhi dia sanzala ni sanzala jitatu, ni jimbalelu jâ, ku maxilu mâ. O jifamília-phe ja anʼa Kohate, o jilevita, a subhukile ku anʼa Kohate, iá ala ngó jilevita, hasa iâ ia a nomuena jisanzala ku konda ia muiji ua Efalaime. Anga a a bhana Xikeme ni mbalelu iê, iene o mbonge iâ ia disuamenu, mu suamena uoso ua jibha; o mu mulundu ua Ifalaime, a bhana ue Ngezele, ni mbalelu iê; ni Kibisaíme, ni mbalelu iê, ni Mbetomone, ni mbalelu iê; jisanzala jiuana. O ku muiji ua Dane kua tundu sanzala ia Eliteke, ni mbalelu iê, ni sanzala ia Ngibetone ni mbalelu iê; Ajalone, ni mbalelu iê, Ngate-Dimone, ni mbalelu iê; kia bhange sanzala jiuana. O ku kaxaxi ka muiji ua Manasa, kua tundu Tanake, ni mbalelu iê, Ngate-dimone, ni mbalelu iê; kia bhange sanzala jiiadi. Konda ia jisanzala joso phala madianda a Kohate a xalele-ku kuinhi dia jisanzala, ni jimbalelu jâ. Anʼa Ngelexone, muʼaxaxi ka jilevita, a a bhana Ngolane, mu Basane, kuala kaxaxi ka muiji ua Manasa, ni mbalelu iê, iene o mbonge ia disuamenu dia uoso uta kijibha; ia a a bhana ue Betela, ni mbalelu iê; kia bhange sanzala jiiadi. O ku muiji ua Isakale, Kijó, ni ikanzu iê; Ndabelate, ni kanzu iê; Jalemute, ni mbalelu iê, Hene-Nganime, ni mbalelu iê; kia bhange sanzala jiuana. O muiji ua Asele ua bhana Misale, ni mbalelu iê, Abidone, ni mbalelu iê; Helekate, ni mbalelu iê, ni Lehote, ni mbalelu iê; kia bhange sanzala jiuana. O muiji ua Nafitali ua bhana Kadexe, mu Ngalileia, ni mbalelu iê, iene o mbonge ia disuamenu dia uoso uta kijibha kia kujibha mukuâ; ni Hamote-dole, ni mbalelu iê, ni Kaditane ni mbalelu ié; kia bhange sanzala jitatu; konda ia jisanzala joso phala Mangelexone, ku majiku-majiku-mâ, a bhange kuinhi ni tatu dia jisanzala, ni jimbalelu jê. O jifamília-phe ja anʼa Meladi, mu (axaxi ka jilevita) ja subhukile-ku, a a bhele kiki: muiji ua Nzebulone, ua bhe Jokeneame, ni mbalelu iê, Kata, ni mbale-lu iê, Dimina, ni mbalelu iê; Nahalale, ni mbalelu iê; kia bhange sanzala jiuana. Muiji ua Lubene ua bhe Bezele, ni mbalelu iê, ni Jaza, ni mbalelu iê; Kedimote ni mbalelu iê, ni Mefahate ni mbalelu iê; kia bhange sanzala jiuana. O muiji ua Ngadi ua bhe Lamote, mu Ngiliiadi, mbonge ia disuamenu dia uoso uta kijibha, ni mbalelu iê, ni Mahanaíme, ni mbalelu iê; ni Hexebone, ni mbalelu iê, ni Jazele, ni mbalelu iê; kia bhange konda ioso sanzala jiuana. O sanzala joso jiji a ji bhana anʼa Meladi, ku majiku-majiku-mâ, oso a subhukile hanji mu jifamília ja jilevita; hasa iâ ia a bhele kuinhi dia sanzala ni jiiadi. Jisanzala joso ja jilevita, muʼaxaxi ka undundu ua anʼa Izalaiele, jakexi makuinhi auana ni nake dia ʼsanzala, ni ikanzu iê. Sanzala ni sanzala ni mbalelu iê ku maxilu moso; sanzala joso muene kienhiki. Jihova, mu ku bhanga kiki, ua bhana muene oxi ioso kua anʼa Izalaiele, ia lokelele o ku i bhana ku jitata jâ, o ene anga a i ívua muene, a tunga momo. Jihova anga u a bhana o kunhoha, kala kioso kia lokelele ko jitata jâ; mukonda ku jinguma jâ joso ki kua subhuka muthu ua tena kuimana bhu pholo ia ene; Jihova ua a bhana jinguma jâ joso muene bhu maku mi Maka moso muene ma mbote ma zuelele Jihova ku dibhata dia Izalaiele, ki kua sonoka kima, kana; ioso muene ua i kumbidila. Bhenhobho Josuué uixana akua Lubene, ni akua Ngadi, ni kaxaxi ka muiji ua Manasa, anga ua ambela, uixi: Ima ioso ia mi tumine Mozé, o mukalakadi ua Jihova, mua i kumbidila muene; o dízui diami ue mua di tumaka jinga muene, mu ima ioso i nga mi tumina. Phange jenu mua ji bande muene, tundé bhuoso bhanha, katé lelu; inda ngonge iangene ia Jihova Nzambi ienu, mua i aiuka muene ni muanu uoso. Leluʼidi-phe kuma Jihova Nzambi ienu ua bhana kiá o thungu ni somo ku jiphange jenu, ia a nhoha kala kia ambelele muene, vutukilenu-phe kiá ku jibalaka jenu, ndé-nu kiá kʼoxi ia ubhinganu uenu, ua mi bhele Mozé, selevende ia Jihova, ku sámbua dia Njolodá kunhá. Kima kimoxi-phe, kia mi fuama: kuatenu muanu ua kualuka kiambote o ngonge ni kitumu kia mi lekelela Mozé, ngunza ia Jihova; uixi; Zolenu Jihova Nzambi ienu, mu endele jinge mu jinjila jê muene, jingonge jê mu ji lange, mu zuame kua Muene, mu kuate jinge ku mu bhikila ni muẋima uenu uoso ni muenhu uenu uoso. Kienhiki Josuué ua a te o kizediuise bhenhobho, iú ua a sulula, ia aii mu jibalaka jâ. Kuma-phe o kaxaxe ka muiji ua Manasa, Mozé ua a bhele kiá o ubhinganu uâ mu Basane, o kaxaxi ka mukuá-phe, Josuué ua a bhana o uâ muʼaxaxe ka jiphange jâ, ku sámbua kunu dia Njolodá, ku luiji; enió, Josuué ua a te kizediuise, iu ua a sulula; hé u a ambela, uixi: Vutukilenu kiá ku jibalaka jenu ni jimbongo javulu, ni jinzungule ja ibhaku, ni phalata, ni ulu, ni utadi ua ngôndo, ni felu ni izuatu iandumba; ene o mabhundile u mua bhundu ku jinguma jenu, uanenu kumoxi ni akuenu. Kienhiki anʼa Lubene, ni anʼa Ngadi, ni kaxaxi ka muiji ua Manasa, a vutuka kiá, hé a tunda ku Silu, a xa anʼa Izalaiele, mu ixi ia Kanana; anga aia ku ixi ia Ngiliiade, kʼoxi ia ubhinganu uâ, ua a lunduixile, mu ngonge ia Jihova bhu thembu kiala-ku hanji Mozé ku ukunji. Anʼa Lubene, ni anʼa Ngadi ni kaxaxi ka muiji ua Manasa, kia zubha kubokona mu jimbambe ja Njolodá, mʼoxi ia Kanana, a tunga kalatódio ku Njolodá; kikalatódio kiʼonène, mu ku ki tala ni mesu! Anʼa Izalaiele-phe hé a kívua, kuila: Anʼa Lubene, ni anʼa Ngadi, ni kaxaxi ka muiji ua Manasa, atungu kalatódio ka zukamena ku oxi ia Kanana, mu jimbambe ja Njolodá, ku kisambu kiatokala anʼa Izalaiele. Kienhiki kia zubha ku kʼivua, anʼa Izalaiele a di phopha kumoxi, kionge kiâ kioso muene, bhu Silu, a di bhànga kilômbo kia ita mbé kuia kulua-nâ. Anga anʼa Izalaiele a tuma jiphunga kua anʼa Lubene, ni anʼa Ngadi, ni kaxaxi ka muiji ua Manasa, kʼoxi ia Ngiliiade, jiphunga-phe Finehase, nganga, monʼa Eleazale; ni kuinhi dia ilamba kumoxi-nê; ku muiji ni muiji kua tundu kilamba, miji ioso ia Izalaiele mu kilamba-kilamba, ilamba ienhiʼii ene o adiakimi mu jitata-jitata, a a sola mu jimidi ja Izalaiele. Enhá o kieza, a sanga anʼa Lubene, ni anʼa Ngadi, ni kaxaxi ka muiji ua Manasa, mʼoxi ia Ngiliiade, anga a di kunda-nâ, exi: Kionge kioso kia Jihova azuela kiki, exi: Kituxi kiosuʼiki kiahi ki mu tondala na-kiu, hé mu ta mulonga kua Nzambi ia Izalaiele, anga mu ta kíá dikunda kua Jihova leluʼidi, hé mu di tungila kiá kalatódio kenu mu ku kitukila Jihova anga mu zoka-nê muene? Kifuá kituxi kiatolo ki tua te bhu Peiole kia bhingi katé leluʼidi hanji tua xidi-na-kiu sumbala bhua bhitile kiá kaxitiku muʼaxaxi ka kionge kia Jihova. Lelu mu batuka dingi kua Jihova? Mua-nda kuila-phe mu zubha ku kitukila Jihova lelu, o mungu ki kua-nda kúkia, phônzo-phe ia tuluka ku thanduʼa kionge kioso kia anʼa Izalaiele. O ki kala-phe mua mono kuila oxi ia mi bhana mu ubhinganu iezala lufuku luoso, ia kasana, sembele-phe mu bhite kunu kʼoxi ia undundu, ua Jihova, Zaúkenu kunu, kua phaphe o balaka ia Jihova, mu tambule ubhinganu muʼaxaxi ketu; maji kana ku kitukila Jihova, etu ue né ngó bhuofèle ki mu tu kitukile, anga mu di tungila ni kalatódio kenu, anga muila enu ni kalatódio kenu, Jihova Nzambi ietu, ni kalatódio kê. Akane monʼa Zela ua tele kituxi, kia ku minha ima iókidike; o mulonga uê ki uejile ku thandu dia kionge kioso kia Izalaiele? Muthu umoxi ua te kituxi, kuabhingi kia bhitula mienhu ia ndumba! Bhenhobho anʼa Lubene, ni anʼa Ngadi, ni Kaxaxi ka muiji ua Manasa, a vutuila ilolo ia tundu ku jimidi ja Izalaiele, exi: Nzambi ia jinzambi, Muteni-a-Ioso, Jihova, ua kʼijiia; Nzambi ia jinzambi, Muteni-a-Ioso, Jihova muene a tume ku kʼijiia, ni Izalaiele ki mu tetulukile muene; se o ki tua bhangʼiki, kukituka kua tu bhangesa-kiu, mba kutulumbila Jihova kua tu kuata, ka tu ehele kukola muenhu lelu! Se tua tungu kalatódio phala kuta dikunda kua Jihova, mba-phe phala ku tela-ku jisata ja kuoha ni mubhaku ua musa, mba tua-nda ku bhakuila-ku mubhaku ua paze, Jihova muene ki tua bhangʼiki a tuʼibhule-kiu! Inda kia tu bhangesa-kiu, kiki: Hádia anʼenu a-nda kuâmba anʼetu, exi: Enu muala dingi ni kima kiahi ni Nzambi ia Izalaiele-á? Kuma Jihova muene ua tu uanuna kiá nʼenu, iú ua te Njolodá bhu kaẋi o mbambeʼoio enu anʼa Lubene, nʼenu anʼa Ngadi; kua Jihova ki kua mi kala dingi kima. O kienhokio-phe anʼenu, se a ki âmba anʼetu, anʼetu kifua a a zumbula ku uoma ua kuxila Jihova. Tuexi-phe: Kiosuʼiki, sembele tu tunge-bhu kalatódio; ki ka ku tela jisata ja kuoha, kana, ki ka ku tela ue mubhaku. Maji phala umbangi bhu kaẋi kʼetu, mbé ku pholo ku tuia nʼetu, nʼenu, ni miji ietu ioso hádia i tu bhingana, mbé o ku tu enzela phala tu kuatienu kumoxi o kikalakalu kia Jihova bhu pholo iê, ni kubhana jisata jetu ja kuoha, ni mibhaku ietu, ni maujitu etu a kudifikixila. Mbé hádia, anʼenu ka kakule anʼetu, kuila: Enu Jihova ki muala-nê ni kima. Kienhiki-phe tuexi: Né hádia kia tu âmba kiki, nʼetu ni miji ietu, etu-phe tua kà ambela, tuexi: Talesenu kalatódio kʼaxi adietu, ka di fué ngó ni kalatódio ka Jihova; Ene ka ka bhangela mibhaku ia kuoha, kana, mba kubhela-ku sata; maji a ka bhangele mu kúxia umbangi phala etu nʼenu. Ki tualʼiki, Jihova ki tu tena ku mu baluka, mba ku mu ta dikunda, ni tu tunge kalatódio kengi, tuexi kuie mubhaku ua kuoha, mba ua musa, mba sata, anga o kalatódio kangene ka Jihova Nzambi ietu, kala bhu pholo ia balaka iê, tu ka ta dikunda! Finehase phe o nganga, ni ilamba ia kionge, ni adiakimi ku jimidi ja Izaleiele, kia zubha ku kʼivua, kia vutula anʼa Lubene, ni anʼa Ngadi, ni anʼa Manasa, kia a ximbakatesa o muẋima mʼoxi, kuma a ki mono kia iuka. Nganga Finehase, monʼa Eliazale uambela anʼa Lubene, ni anʼa Ngadi, ni anʼa Manasa, kuamba: Leluʼidi tua kiʼjiia muene, kuila Jihova iú muʼaxaxi ketu, kuma Jihova ki mua mu te kituxi. Anʼa Izalaiele-phe mua a bhulula bhu lukuaku lua Jihova. Bhenhobho Finehase, monʼa Eleiazale, o nganga, iú ua vutuka, ni ilamba, a xi anʼa Lubene, ni anʼa Ngadi, mʼoxi ia Ngiliiade, anga eza mʼoxi ia Kanana, ku anʼa Izalaiele; hé a a tudila mahezu. Mahezu enhá anʼa Izalaiele a a uabhela ue, anʼa Izalaiele anga a tanesa Nzambi. O ita ieji kubalumuna phala kubanda mu lua oxi mua tungu anʼa Lubene ni anʼa Ngadi, iabhu-bhu. Anʼa Lubene ni anʼa Ngadi anga aiuka kalatódio kaka exi: Ede. Mbata ambe exi: Inda kalatódio kaka ka tu kale Umbangi muʼaxaxi ketu, kuma Jihova muene Nzambi. Anga kibhita kuila, tunde Jihova kia nhohesa Izalaiele, ku jinguma jâ joso mu jimbandu, a kuata kiá muene ndumba dia izuua mu ixi, kienhókio Josuué uakuka, uasunga-ku kiá ku izuua iê, Josuué anga uixana Izalaiele ioso, ni ikulakaji iâ, ni ilôlo iâ, ni afundixi, ni jifixiiadi, anga ua ambela, uixi: Eme nga kuka, o izuua ii i ngi-bhua kiá. Enu-phe mua di muena kiá o ima ioso-lolo Jihova Nzambi ienu ia bhange ku ifuẋi iii, mu ku mi banda enu; mbata Jihova Nzambi ienu, muene ua mi luila o ita. Talesenu kioso ki nga mi uanena o ifuẋi ioso iasubhukile tundé ku Njolodá, ni ifuẋi ioso i nga tolola, katé ku musanza uonène, kuene ku tundila o dikumbi; eme ngedi, o mu uana, kala muiji mudienu kioso kia mu xindi o hasa iê. Jihova Nzambi ienu ua kà mi sondoluela o ifuẋi ienhoio; ua kà mi kaiela-iu, anga i mi bhua ku mesu; enu oxi iâ hé mua kà ívua muene, kala kia mi ambela kiá Jihova Nzambi ienu. Mua bhingi-phe mu di suinisa kinène muene, mbé o kulunda ni kubhanga ima ioso iòsoneke mu divulu didi dia ngonge ia Mozé; kana ku i abhuka, mu kuila ku kadilu, mba ku kakiasu; mbé ki mu kuate ku di fungisa ni ifuẋi iii ia mi xikamena hanji. Kana kuila jinga o majina a mahamba mâ enu mu a tumbula, mba muenda ni kulokela mu mahamba enhá. Ene kana, kana ku a bhikila, kana ku a fukamena ni ku a bheza. Inda enu mu naminina kua Jihova Nzambi ienu, kala ki mua bhange kiá katé bhu kizuua kia lelu. Mukonda enu Jihova ua mi kaiesela muene jinzungule ja ifuẋi ionène; enu-phe ki bhuala luua uatena kuimana bhu pholo ienu, katé mu kizuua kia lelu. Muthu umoxi mudienu, uasoko-bhu ku kaiesa midi; mbata o Jihova Nzambi ienu, muenʼié-muène u mi luila jinga o ita, kala kiene ku mi ambela kiá. Kala kiki-phe, mienhu ienu langenu-iu muene kiambote, nda mu zole jinge Jihova Nzambi ienu. Mukonda, hé mua sanduka kua Nzambi, anga mu di banda ku ifuẋi ia subhukʼei, mu ku tanga-nâ undandu, enu anga mua a sakana, ene ue a mi sakana, tumenu-phe ku kʼijiia, kuma Jihova Nzambi ienu, ka kà mi kaiesela dingi o ifuẋi iii ia mi kala ku mesu; inda ia kà mi kala kiá mubhetu, mukàla, kibetu mu jimbanji jenu, i di bhanga mukua ni mínha mu mesu enu; katé ki mu jima o mbutu, o ixi ia uabha kiki ia mi bhana Jihova Nzambi ienu, anga mu i xa muene. Mua mono-phe kuila, lelu eme nga lungu kiá muʼalunga muene ku di tutila oxi ioso; enu-phe mua kʼijiia ni muẋima uenu uoso, ni muenhu uenu uoso, kuila ima ioso ia mi dielelesele Jihova Nzambi ienu, ki kua sonoka kima; iene ioso ia mi bhiti muene, ki bhuala kizuelu kia sukamena. O kiedi-phe, ima ioso ia uabha kiki mua i tambula muene, ioso ia mi ambelele Jihova Nzambi ienu, kiene ue kimoxi, Jihova ua kà mi bhekela ue o mabhebhu oso a ima ia iibha katé ua mi jimi mbutu, o ixi ia uabha ia mi bhele Jihova Nzambi ienu, anga mu i xa muene. Kioso ki mu matuka o kikutu kia Jihova Nzambi ienu, kia mi tendelela, anga muia, mu kuata kubheza nzambi jengi, ni ku ji fukamena, kiene kia kà mi uamena o njinda ia Jihova ku thandu dienu, anga mu tukumuka mua jimi o mbutu, o ixi ia uabha ia mi bhele mua i xi. O ki kia bhiti, Josuué ua bhongolola miji ioso ia Izalaiele bhu Xikeme; anga uixana ikulakaji ia Izalaiele, ni ilôlo iâ, ni afundixiʼâ, ni jifixiiadi. Ene oso anga a di bheka bhu pholo ia Nzambi. Josuué-phe anga uambela o kifuẋi kioso, uixi: O Jihova, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Mu xahulu, ku dimatekenu, o malembʼenu, a Tela, phaiʼa Malahamu, ni Naholo a tungile ku sámbua dia ngijiʼoko, anga a kuata kubheza jinzambi jengi. Eme-phe nga tungula-bhu tatʼenu Mbalahamu, ku sámbua dia ngijiʼoko eme nga mu katula-ku, eme nga mu endesa ni kunhunga-nê mʼoxi ioso ia Kanana; mbutu iê nga i sokolola ue, mu ku mu bhana Izake. Izake ue nga mu bhana Jakobo ni Izaú; o Izaú-phe nga mu bhana mulundu ua Seíle phala muene kiá; o Jakobo-phe ni anʼê a kulumukine mu Ijitu. Kiene-phe ki nga tumikisina Mozê ni Alá, anga Ijitu ngi mu kuama ni mabhebhu, u nga bhange muʼaxaxi kâ; o ki kia bhiti, ku Ijitu nga mi katula-ku. O ki nga zubha kutundisa adienu mu Ijitu, mueza ku musanza ua kalunga. Akua Ijitu-phe a zuididika jitata jenu, ni makalu ni akua kumondala jikabalu, katé ku musanza ua Kalunga-Kakusuka. Ene anga a di kola kua Jihova, muene iú ua te kitombe bhuʼaxaxi kenu ni akua Ijitu, usunga kiua o musanza ua kalunga ku thandu diâ, anga ua vunga; enu-phe mesu enu a di muena kioso ki nga bhange ku akua Ijitu. O ki kia bhiti, mua nakina ndumba ia izuua mu kikangalakata. Kiene kiua ki nga mi bheka mʼoxi ia Mamodi, a tungile ku sámbua koko dia Njolodá. Enhá-phe a bhangele nʼenu, maji eme-phe nga mi tula-u bhu lukuaku luenu, enu anga mu vua o ixi iâ, ene ia nga a buikisa ku mesu enu. Balaki-phe, monʼa Zipolo, sobha ia Mouabhe, uafundumuka ue, mu kúlua ita ni Izalaiele. Anga u tuma kukolomona Balamu, monʼa Beola, phala a mi bhubhidile ni mázui. Eme-phe nga ditumu kuívua Balamu; kia mu bhangesa ku mi ta kizediuise anga ngi mi bhulula bhu lukuaku luê. O ki muà zaúka Njolodá enu mueza mu Jedikó, akua-bhata mu Jedikó a lu mvunda nʼenu. Kiene ue kimoxi kia bhange o Mamodi, ni Mapelezi, ni Makanana, ni Mahiti, ni Jijidingaze, ni Mahivi, ni Majebuzi; eme-phe nga a bhakula bhu lukuaku luenu. Eme nga tuamekesa imadimbuende ku pholo ienu, enhá ene a mi kaiela lusolo o jinguma bhu pholo ienu, kiòmuene ue ni sobha jiiadi ja Mamodi; xibhata ié-eie ki iene ia ki bhange, o mufula ué ki uene ue ua ki bhange. Hé ngiia o ixi nga mi bhana-iu, maji kʼenu mua kalakala-mu o ima ioso i mua sange-mu, mabhata nga mi bhana-u, maji kʼenu mua a tungile; enu mua tungu mu mabhata muenhomo, muadi ku milenga iâ ia mivide ni ia midiva, maji enu kʼenu mua i phaphe. Kiki-phe Jihova mu kuatedienu uoma, muende ni ku mu bhikila ni muẋima ua tenena ni kidi. Texenu o mahamba oso a xingidisa jinga o jitata jenu mu sámbua dia ngiji ia Ufalate ni ku Ijitu, nda mu bhikile Jihova. Maji-phe, se kia mi ibhila ku mesu menu o kubhikila Jihova, leluʼidi-phe Solenu kiá uoso mua fuama o ku mu bhikila: se muedi mu xingidisa o mahamba a xingidisa jinga o jitata jenu kia kexi mu sámbua dia ngiji ia Ufalate, mba-phe mu xingidisa o mahamba ma akua Mamodi avu o ixi iii mu mua tungʼumu, enu kiá! Maji eme-phe ni dibhata diami, tu bhikila Jihova. Benhobho kifuẋi a vutula, exi: Etu nguetu kuila ki tu bhita kuxa Jihova, anga tu bhikila Nzambi jengi, Mukonda Jihova muene Nzambi ietu. Muene ngó ua tu katula nʼetu ni jitata jetu kʼoxi ia Ijitu, mʼonzo ia ubhika, iu uabhange o ijimbuete ionène ioso iii ku mesuʼetu a kutala, iu ua tu ingi mu uenji uoso mu tua bhiti, ni muʼaxaxi ka ifuẋi mu tuejila. Jihova iu ua tu kaiesela o matumbu osoʼâ bhu pholo ietu, katé ni Mamodi a tungile oxi iâ iii. Lémbue! Etu uetu tu bhikila jinga Jihova, mbata muene o Nzambi ietu. Josuué-phe uambela o kifuẋi, uixi: Kana, ki mua-nda kutena kubhikila Jihova, mbata muene Nzambi ia kuzela ni kuiuka, Nzambi ia difuba, muene ikuma ienu ka kà i loloka, ka kà loloka ituxi ienu. Mukonda o ki mua-nda kuila muene mua mu xi, mua di te mu bhikila nzambi jengi, ua-nda kulunguluka anga u mi bhanga usuéia, u mi jikinisa, ku thandu dia kuzubha kiá o ku mi bhanga mbote ioso kala iii. Kifuẋi-phe kiambela Josuué, exi: Lémbue, inda tu bhikila Jihova muene. Eme Josuué, uixi: Kalenu-phe mu jimbangi, kuma enu-enu mua solo Jihova, phala ku mu bhikila. Kuala ene, exi: Tu jimbangi muene! Texenu-phe, kindala, o jinzambi joso ja idijila jala muʼaxaxi kenu; tenu muẋima uenu kua Jihova, Nzambi ia Izalaiele. Kifuẋi kia vutuila Josuué, exi: Etu tua-nda kubhikila muene Jihova Nzambi ietu, tu tumaka o dízui diê. Kienhiki Josuué, bhu kizuua kienhókio, mu Xikeme, kikutu ua ki kuatesa kiambote ni kifuẋi, iu ua ki xindi kuila kikale kijila ki nanganena. Josuué iu ua soneka o maka oso iá mu divulu dia ngonge ia Nzambi; anga u katula kiditadi kiònene u ki phapha bhenhobho mu kilembeketa kia muẋi ua kaluvádio ua zukama ni dibhezelu dia Jihova. Josuué anga uambela o kifuẋi kioso, uixi: Ditadi didi hádia di tu kala mbangi; mukonda diene dievu o maka oso a tu ambela Jihova; hádia di mi kala ue ku umbangi ua ku mi kuzala, phala Nzambi ienu ki mu mu tele makutu. Kia bhiti ima iosuʼiii Josuué anga u sulula o mundu, ene hé aia muthu ku dibhata diê, muthu ku dibhata diê. Anga kibhita-phe kuila, imʼii ki ia bhiti, Josuué, monʼa Nune, mukalakadi uangene ua Jihova, uafu; mivu ia Josuué ia tenene kiá hama ia mivu ni kuinhi. Anga a mu funda mu jimbanmbe ja ubhinganu uê-muène, mu Timinate-sela, kididi kiene mu mulundu ua Ifalaime, ku mbandu ia kusuku ia mulundu ua Ngahaxi. Mu izuua ioso ia Josuué, Izalaiele-phe ua bhikila jinga muene Jihova, ni mu izuua ioso ia ikulakaji, o adiakime, oso akolele hanji muenhu kuema dia Josuué, ia ejidile o kikalakalu kioso kia bhangele Jihova kua Izalaiele. O ifuba ia Zuze a i fundile ue mu Xikeme, kuma anʼa Izalaiele a tundile na-iu ku Ijitu, hé a i funda mu mukáu iunhá uasumbile Jakobo kua anʼa Hamolo, tata ia Xikeme, mu hama ia itadi ia phalata; kuma ue o mikáu ioio iene iabhiti ku mbandu ia ubhinganu ua anʼa Zuze. Eleiazale ue, monʼa Alá anga ufua, hé a mu funda mu Jibeia bhu kalundu ka Finehase, monʼê, ka mu bhele ku mulundu ua Ifalaíme. Mu kukala-kukala, Josuué kia zubha kúfua, anʼa Izalaiele ebhula kua Jihova, exi: Nanhi u tu kalela ku pholo mu kubanda ku Makanana, ni kúlua-nâ? Jihova-phe, uixi: Juda muene u banda; talesenu, ixi ioso iii nga i bhakula bhu lukuaku luè. Juda anga u ambela phangʼiê Ximinhá, uixi: Ndoko, u bandele kumoxi ni eme mu kibatu kiami kia ngi bhana ku muondona, tu lue ni Makanana; eie ue hinu ngi ku bheke mu kibatu kiê. Juda anga u banda; Jihova anga u bhakula Makanana ni Mapelezi bhu lukuaku luâ; anga a beta-ku mu Bezeke, kuinhi dia midi dia muthu. Anga a sanga Adoni-bezeke, mu Bezeke, anga a lua-nê, anga a beta Makanana ni Mapelezi. Adoni-bezeke anga u lenga; anga a mu kaia, a mu kuata, a mu batula milembu ia ikota ia maku ni ia inama. Adoni-bezeke anga u zuela, uixi: Makuinhi sambuadi a sobha a kumbuka milembu ia ikota ia maku ni ia inama, a kexi mu nona jisesekenha mʼoxi a meza ami; kioso ki nga bhangele eme, Nzambi ua ngi futu-kiu. Anga a mu bheka mu Jeluzaleme, hé u fuila momo. Mbata anʼa Juda a lua ni Jeluzaleme anga a i tambula, a i beta ni mazu a xibhata, mbonge iene a i ta mu túbhia. Kia zubha ku ki bhanga, anʼa Juda a kulumuka mu kúlua ni Makanana a tungu mu milundu ni mu sulu, ni mu jixi ku luiji. Juda anga uia mu kúlua ue ni Makanana a tungu mu Hebolone (Hebolone-phe dijina diê mʼokulu Kidiata-Halaba); anga a beta Sesai, ni Ahimane, ni Talamai. Ku tunda bhobho uia mu kúlua ni akua Ndebile. (Ndebile-phe dijina diê mʼokulu Kidiata-sefele). Kalebe anga u zuela, uixi: Uoso u beta Kidiata-sefele nʼa mu tambula, ngi mu bhana monʼami ua muhatu, Akaza, mu kala muhatuʼê. Otoniiele monʼa Kenaze, ndenge ia Kalebe, anga u mu tambula; anga u mu bhana Akaza, monʼê ua muhatu, mu kala muhatuʼê. Kia zubha ku mu bhenga-phe, muene u mu longesa kubhinga díbhia kua tatʼâ; muhatu anga u tuluka ku bulu iê, Kalebe anga u mu ibhula, uixi: Ohi i ua mesena? Monʼa muhatu anga u mu ambela, uixi: Ngi bhane kizediuise; kuma ua ngi tungisa mʼoxi ia thothuena, ngi bhane ue ni majiia a menha. Kalebe anga u mu bhana ni majiia ma thala ni majiia ma luiji. Anʼa Kene, ukouakime ua Mozé, anga a tunda bhu Mbonge ia Maie, a bandela kumoxi ni anʼa Juda katé mu kikangalakata kia Juda, kiakexila mu sulu ia Halade; anga aia a tunga kumoxi ni akuaʼxi. Juda anga u ila kumoxi ni phangʼiê Ximinhá, anga a beta Makanana akua Zefate, dibhata dioso a di buidisa. Mbonge ioio anga a ixana dijina diê Hóloma. Juda anga u tambula dingi Ngaza ni jisanzala jê, ni Axikilone ni jisanzala jê, ni Ekolone ni jisanzala jê. Jihova anga u kala kumoxi ni Juda, u kaia athu a tungu ku milundu, a tungu ku luiji-phe mu dikôlo ua lémbua ku a kaia, mukonda ala ni makalu a felu. Hebolone anga a i bhana Kalebe, kala kia zuela Mozé; muene anga u kaia-mu ana atatu a Anake. Anʼa Bejamí-phe anga a lémbua kukaia o Majebuzi mu Jeluzaleme; Majebuzi-phe ió, a kala mu tungila kumoxi ni anʼa Bajamí mu Jeluzaleme katé mu kizuua kia lelu. Dibhata dia Zuze anga di banda mu kúlua ni Betele; Jihova anga u kala-nâ kumoxi. Dibhata dia Zuze anga a tuma ilolo kulonda mu Betele. (Mbonge ióio-phe mʼokulu dijina diê Luze). Ala mu londa anga a mona muthu iú tunda mu mbonge, anga a mu ambela, exi: Tua ku diondo, tu idikize bhuoso bhu tu bokuena mu mbonge, eie tu ku bhange mbote. Muene anga u a edikiza dibokuenu dia kubhiẋila mu mbonge; mbonge anga a i kuama ni mazu a xibhata; muthu iú-phe a mu eha ni família iê. Muene-phe uia ku ixi ia Mahiti, u tunga-ku mbonge, u i luka dijina dia Luze; diene dijina diê katé mu kizuua kia lelu. Manasa-phe u kamba kukaia akua Bete-Sane ni jisanzala jê, ni Taanake ni jisanzala jê, ni akua Ndole ni jisanzala jê, ni akua Ibeleiamu ni jisanzala jê, ni akua Mejidu ni jisanzala jê; Makanana-phe ia a jijila hanji kutunga mʼoxi ioso ioio. Ku izuua-izuua-phe, Izalaiele kia sunga dingi nguzu, u bhangesa makanana ku kala abhika a kuenda ni ku futa lubhaku, kuma enʼoso ka a kaie katé kia a zubha. Ifalaime ue u kamba kukaia Makanana a tungu mu Ngezele; o Makanana-phe anga a tungʼâ mu Ngezele ni ene kumoxi. Nzebulone ue u kamba kukaia akua Kitolone, ni akua Nahalole; Makanana-phe anga a tunga-nâ kumoxi, a kala mu ubhika, ua kukalakala, ni kufuta dijimu. Asele ue u kamba kukaia akua Haku, ni akua Sidone, ni akua Akalabu, ni akua Akezibe, ni akua Heliba, ni akua Afeka, ni akua Lehobo; akua Asele-phe a kala mu tunga ni Makanana kumoxi, kuma ene akua ʼxi; ka a kaie, kana. Nafitali ue u kamba kukaia akua Bete-seme, ni akua Bete-Anate; u tunga-phe kumoxi ni Makanana kuma ene akuaʼxi a tungile-mu; maji-phe akua Bete-seme ni akua Bete-Anate a kala mu ubhika ua kukalakala, ni kufuta madijimu ku anʼa Izalaiele. O akua Mamodi anga a bhinjika anʼa Dani kusuka mu milundu; mukonda ka ehela, ni ngó kuiza mu luiji mua tungu ene. Akua Mamodi-phe a jijila ue kutunga mu mulundu ua Helese, ni mu Ajalone, ni mu Salabimu; maji ue kiene kimoxi, lukuaku lua dibhata dia Zuze lua a lende, katé kia kala mu ubhika ua kukalakala, ni kubhana lubhaku lua dijimu. O mbambe ia Mamodi (akua Idumeia) anga i tunda mu phaka ia jimbalanganza mu kubanda bhu Akalabini, anga i bhita bhu ditadi, iia muene ni kubanda ku pholo. Mukunji ua Jihova anga u tunda bhu Jidingale u banda ku Betele. Uixi: Eme nga mi katula mu Ijitu, nga mi bheka mʼoxi i nga lokela ku jitata jenu, ngixi; Kikutu kiami kioso, ki nga te ni enu, ki ngi ki tondala kana, kate ku miji ni miji. Enu-phe uenu, kana kuta kikutu ni akuaʼxi ienhiʼii, kalatódio jâ mu ji bula. Enu-phe ki mua ngʼivu dízui diami; mua ki bhangela-hi kienhiki? Mukonda dia kiki, eme uami ngambe kuma: Nguami dingi ku a kaia bhu pholo ienu; a xale muene kienhokio, a kale mínha mu jimbanji jenu, jinzambi jâ ji mi kale mubhetu ua ku mi kuata. Kia zubha mukunji ua Jihova kuzuela makʼama kua ana oso a Izalaiele, mundu uoso uta nzôngo, a suina dízui ni kudila. Kididi kienhiki anga a ki luka dijina dia Bokimu; Jihova anga a mu satela bhenhobho. Kiki kia zubha Josuué muanganesa mundu, anʼa Izalaiele aia muthu ni muthu ku undundu uê, phala oxi i kale kiá iâ ene mu ku i tunga. Mundu anga a bhikila Jihova izuua ioso ia Josuué, ni izuua ioso ue ia adiakimi kia kolo hanji o muenhu, kia zubha Josuué kúfua, oso a muene kukalakala kuavulu kua Jihova mu bhângela Izalaiele. Josuué monʼa Nune, selevende ia Jihova, anga u fua, kuma uala mu hâma ia muvu ni kuinhi. Anga a mu funda bhu mbambe ia undundu uê mu Timinate-Helese, mu milundu ia Ifalaime, ku mbandu ia kusuku ia ʻmulundu ua Ngahaxi. Ni muiji uoso uenhó a a bhongolola kuʼaia jitata jâ; anga kuiza muiji uengi úa kulu bhu kididi kiâ, a kambe kuijiia Jihova, a kambe kuijiia ue ikalakalu iê ia bhange mu bhângela anʼa Izalaiele. Bhenbhobho anʼa Izalaiele anga a bhanga kiaiibha ku mesu a Jihova, a kala mu bhikila Jibaale. Jihova, Nzambi ia jitata jâ, ua a katula mʼoxi ia Ijitu, a mu xi; a kaiela jinzambi jengi, o jinzambi ja mundu uamukuá ua a kala mu jimbandu, a kala mu ji fukamena; Jihova anga a mu thathamesa. Kuma a xisa muene Jihova, hé a kala mu bhikila Baale ni Jitalote. Njinda ia Jihova anga i uamena Izalaiele, Muene hé u a bhakula bhu maku a ingumba i kala mu ku a bhûnda; anga u a tambuisa bhu maku a jinguma jâ, ja a kala mu jimbandu, katé ka tena dingi kuimana mu kubhânga ni jinguma jâ. Kuoso-kuoso ku a di tela a sanga lukuaku lua Jihova luala ku a bhanga kiaiibha, kaia Jihova muene kia a zuelelele ni kia a lokela, anga a kala mu tata kiavulu, kuma ku mbandu joso a a phopheka. Jihova anga u bhangesa kuila ku moneka afundixi, a kala mu ku a kudila bhu lukuaku lua ió oso ene ku a bhûnda. Maji ene hanji-phe, nguauâ né ngó kuívua afundixiʼâ; kuma a kala mu bhanga undumbu ni jinzambi jengi, a ji fukamena; kindala a bhambuka kiá mu njila mua kexile kuenda o jitata jâ, ia kutumaka o ijila ia Jihova; ene-phe a bhanga kiengi, a lémbua kubhanga kia bhanga jinga o jitata jâ. Jihova kia a zangelekela jinga afundixi, Jihova u kala ni mufundixi uoso uala-ku, u a kudila bhu lukuaku lua jinguma jâ, izúua ioso ia mufundixi muenhó; kuma Jihova u a kuatela henda mukonda dia kukema kuâ, mukonda hadi ia iá ala ku a bhikisa ni ku a zukutisa. Anga aia ni kuila ku izúua-phe, kuila mufundixi uafu, a vutuka dingi kudima, a vula dingi kubhanga ufusa, jitata jâ ndenge, mu kukaiela jinzambi jengi ni ku ji bhikila ni ku ji fukamena; ka xikina kubatuka ku imbamba iâ iene kubhanga, ni ku uendelu uâ ua kuxibhaka. Njinda ia Jihova anga i uama ku thandu dia Izalaiele, uixi: Mukonda dia mundu uenhú kutondala kikutu kiami, kioso ki nga lekela o jitata jâ, ni kukamba kuívua dízui diami; eme uami ku pholo ku tuia, nguami dingi kukaia akuaʼxi oso a xala-ku tunde kiʼáfua Josuué, a kale, nda ngi lole-nâ o muẋima ua Izalaiele, mba a xikina kukuata njila ia Jihova ni kuendela-mu, kala kia i kuatele o jitata jâ, mba kana. Kala kiki Jihova u xia-ku ku akua ʼxi, ka zubha ku a kaia lusolo kindala, ka a bhakula dingi ene oso bhu lukuaku lua Josuué. Enhá ene akua ʼxi a xala-ku, a a xi kuala Jihova mu kulola-nâ muẋima ua Izalaiele, oso ku Izalaiele a kambe kuijiia ita ioso ia Kanana; mbé miiji ia anʼa Izalaiele a kʼijiie, a di longe kúlua ita, oso mʼokulu kejidile luua kúlua; sobha jitanu ja akua Fidíxia, ni akua Kanana oso, ni akua Sidónia, ni akua Hivi a tungu mu mulundu ua Libano, tundé mu mulundu ua Baale-helemone katé bhu phaka ia Hamate. Iá a xala, mu kulola-nâ o muẋima ua Izalaiele, phala kuijiia mba a xikina kuívua ijila ia Jihova, ioso ia bhele ku jitata jâ, mu ukunji ua Mozé. Anʼa Izalaiele-phe anga a tunga kumoxi ni Makanana, ni Mahiti, ni Mamodi, ni Mapelezi, ni Mahivi, ni Majebuzi; anga a bhenga anʼâ a ahatu mu kala ahatuʼâ, a bhana ue anʼâ a ahatu kua anʼâ-êne a mala, hé a bhikila o jinzambi jâ. Anʼa Izalaiele anga a bhanga kiaiibha ku mesu a Jihova, kuma Jihova, Nzambi iâ, a mu jimbi hé a bhikila Jibaale ni iteka ia Jitalote. Mukonda dia kiki, njinda ia Jihova i uama ku thandu dia Izalaiele, anga u a sumbisa bhu lukuaku lua Kuxane-Lesataime muenexi ku Mezopotâmia; anʼa Izalaiele anga a bhikila Kuxane-Lesataime mu nake dia muvu. Anʼa Izalaiele anga a dikola kua Jihova, Jihova anga u a zangelekela mubhuludi uâ, u bhulula anʼa Izalaiele: Muene Otoniiele, monʼa Kenaze, ndenge ia Kalebe. Nzumbi ia Jihova anga iiza ku thandu diê, u kala mu fundisa Izalaiele; anga u tunda mu kúlua ita, Jihova anga u bhakula Kuxane-Lesataime, sobha ia Sídia, bhu lukuaku luê; lukuaku luê anga lu lenda o kutolola Kuxane-Lesataime. Ixi anga i tululuka hanji mu makuinhi auana a muvu. Otoniiele monʼa Kenaze anga ufua. Anʼa Izalaiele anga a tona dingi kubhanga kiaiibha mu mesu a Jihova; Jihova anga u bhana kutena kua Engolone, sobha ia Mouabhe, mu butula Izalaiele, mukonda ene a bhange kiaiibha ku mesu a Jihova. Muene anga u bhongolola ni anʼa Amone ni Amaleke; hé uia, u nemeka Izalaiele, u tambula mbonge ia máie. Anʼa Izalaiele anga a bhikila sobha ia Mouabhe mu kuinhi dia muvu ni nake. Anʼa Izalaiele-phe anga a di kola kua Jihova, Jihova anga u a zangelekela mubhuludi uâ, muene Ehudi monʼa Jela, mukua muiji ua Bejamí, mukua kiasu. Anʼa Izalaiele anga a mu katula kuia mu kubheka ujitu kua Engolone sobha ia Mouabhe. Ehudi anga u iudika xibhata iê ia mazu aiadi, kulebha kuê kóvadu, anga u i maneka moxi dia kizuatu kiê, ku ditabela dia mbandu ia kúdia. Anga u bhakula ujitu kua Engolone sobha ia Mouabhe; Engolone-phe u neta kiavulu. Kia zubha kubhakula o ujitu ueza na-u, u sulula jingamba jejile-nê ku mu bheka ni ujitu. Muene anga u vutukila bhu matadi a iteka ia kusonga, bhu Jidingale, anga u mu ambela, uixi: Sobha ngala ni njimbu ia ku ku tudila, i tokala bhua kondama ku ubheka. Muene anga u tuma, uixi: Dixibhe. Ene oso a mu imanena anga a tunda bhu kanga. Ehudi anga u bokona muoso muala sobha; u mu sanga ua xikama u bheka uê mu tambula mulenge mu sala ku thandu. Ehudi anga u zuela, uixi: Ngala ni njimbu ia ku ku tudila ia tundu kua Nzambi. Muene anga u balumuka mu kialu muala. Ehudi anga u sunga lukuaku luê lua kiasu, u fomona xibhata ia maneka ku ditabela dia kúdia, u mu toma na-iu mu mala; o mubhinhi anga u kaiela o phoko ma bokona, ua naminina mu banha; xibhata ka i fomona dingi mu mukutu uê, ia tundidila ku kunda. Anga u xidisila bhobho. Ehudi anga u tundila mu mbalanda, mabhitu a xilu, a kuartu ia ku thandu, ua a jika, hé u ta-ku sabhi. Kia zubha kutunda, akua mbèle eza, a sanga mabhitu a xilu dia thandu, òte sabhi; exi-phe: Kidi kiene uala ku di futa inama mu xilu. Anga a kinga katé kia a kumu, muene-phe ka xikina kujikula, a katula sabhi, a jikula-ku, a sanga ngana iâ ua dibhale, iú bhoxi, uafu. Kioso-phe kia laleka kiki, Ehudi uaii dikanga, bhu matadi a iteka ia kusonga ua somboka-bhu, anga a mu lémbua, u bhixila mu Seíle. Kia zubha kutula koko, u xika koloneta mu milundu ia Ifalaime; anʼa Izalaiele anga a kulumuka-nê kumoxi, a tundu mu milundu, muene ua a tuamenena ku pholo. Uixi: Ngi kaiedienu; kuma Jihova ua bhakula jinguma jenu ja akua Mouabhe bhu lukuaku luenu. Anga a kulumuka ku kunda dia muene, a kuata matabhu oso a kuvúua mu Njolodá, mu batuila akua Mouabhe, kehela muthu kuzáuka. Ku akua Mouabhe-phe anga a beta-ku kuinhi dia midi ia muthu kithangana kienhokio, uoso diiala dia nguzu, uala dizonda dia kubhânga, ki bhuala muthu ua a xi bhu maku, ni muthu umoxi ngó. Kienhiki Mouabhe ua toloka kizúua kienhókio, bhoxi dia lukuaku lua Izalaiele. Ixi anga i tululuka mu makuinhi nake a muvu. O kua muene ku kaiela Sangale monʼa Anati, hé u beta ku akua Fidíxia hâma jisamanu ja muthu ni ngiiada ia kukombuela jingombe; muene ue u bhulula Izalaiele. Anʼa Izalaiele-phe anga a tona dingi kubhanga kiaiibha ku mesu a Jihova, kia zubha Ehudi kúfua. Jihova anga u a bhakula bhu lukuaku lua Jabine, sobha ia Kanana, u kala ni mbanza iê ku Hazole, o kabhitangu ka kifuẋi kiê Xixela, ua tungile bhu Halosete ia matumbu. Bhenhobho anʼa Izalaiele anga a dikola kua Jihova, kuma Jabine muene u kala ni hâma ʼvua ia makalu a felu; anga u suína kiavulu ni kubhikisa anʼa Izalaiele mu makuinhi aiadi a muvu. Kiki-phe Debola, polofeta ia muhatu, ua sakana ni Lapidote, u kala mu fundisa Izalaiele thembu ienhoio. Muene anga u tunga bhu diie dia Debola, bhu kaẋi ka Lama ni Betele, mu milundu ia Ifalaime; anʼa Izalaiele anga a kala mu banda bhu bhata diê mu ku a fundisa. Muene anga u tuma kuixana Balake monʼa Abinouamu, bhu Kadexi ka Nafitali, anga u mu ambela, uixi; Ku kʼijiia kuma Jihova Nzambi ia Izalaiele ua ku tumu kuila: Ndeie u bhongoluele athu ku mulundu ua Tabola, u katule kuinhi dia midi dia mala ku anʼa Nafitali ni anʼa Nzebulone? Eme-phe ngi bhangesa kuila Xixela, kabhitangu ka kifuẋi kia Jabine, ni makalu-mê ni mundu uê, ngʼa bheka mu honga ia Kixone, hé ngi mu bhakula bhu lukuaku lué. Balake anga u vutuila Debola, uixi: Eie ue se uia mu ngi bheka, ngiia; eie-phe ki u kamba kuia, eme uami ki ngiʼii-ku. Debola, uixi: Ngiia muene, ngi ku bheka; maji-phe njila iii i ua-nda kuendiʼii, eie kua-ndu katula-ku kijingo phala eie, kuma Jihova ua-nda kubhakula Xixela bhu lukuaku lua muhatu. Debola anga u balumuka, uila kumoxi ni Balake katé bhu Kadexe. Balake bhenhobho anga u kasa Nzebulone ni Nafitali, anga a bhongolokela bhu Kadexe; anga u banda ni kuinhi dia midi dia mala kumoxi ni muene, ni Debola ue u ila-nê kumoxi. Tala, Hebele-phe, mukua Kene, ua di abhula mu akua Kene ni akuâ, anʼa Hobabe uko-ua-kimi ua Mozé, iú ua ximbika balaka jê makanga engi, katé bhu muẋi ua dikota ua mukaluvádiu mu Zananime, bhua zukama mu Kadexe. Anga a ki tangela Xixela kuila Balake monʼa Abinouamu, ua bande ku mulundu ua Tabola. Xixela anga u bhongolola makalu mê moso, hâma vua ia makalu ma felu, ni mundu uoso uala-nê tunde bhu Halosete ia matumbu, anga a kulumuka mu honga ia Kixone. Debola bhenhobho anga u ambela Balake, uixi: Balumuka kiá; mukonda o kizuua kia lelu kiene kia ku telekala Xixela bhu lukuaku lué kuala Jihova; manhi kua kʼijiia kuma Jihova muene ua ku tuamena kiá? Kienhiki Balake u kulumuka mulundu ua Tabola, ni kuinhi dia midi ia mala aia-nê kumoxi. Jihova anga u dimbula Xixela, ni makalu mê moso, ni kifuẋi kiê kioso, ku mazu a xibhata bhu pholo ia Balake; Xixela muene anga u tuluka mu dikalu diê, hé u lenga lusolo ni inama bhoxi. Balake-phe uia ni kukaia makalu, ni kukaia kilombo kioso kia kifuẋi kia Xixela katé bhu Halosete ia matumbu; kifuẋi kioso kia Xixela anga a ki leleka ku mazu a xibhata; ki bhuala diiala dia xala-bhu, né umoxi ngó. Maji-phe Xixela muene u lenga ni inama bhoxi katé bhu balaka ia Jaiele, mukajiʼa Hebele, mukua Kene; kuma Jabine sobha ia Hazole, uala ku paze ni dibhata dia Hebele, mukua Kene. Jaiele anga u tunda mu kauidila Xixela, u mu ambela, uixi: Tu sange, ngana iami, tu sange! Bokona mu balaka iami, kana kukala ni hele. Muene anga u bokona mu balaka iê, muhetu anga uzangula dibeka hé u mu futa. Xixela anga u mu ambela, uixi: Nga ku diondo, ngi bhane-ku tuménha, ngi nue; dinhota dia ngi kuata. Muene anga u jikula kisudi kia lete, u mu bhana kúnua, anga u mu futa dingi ni dibeka. Xixela, anga u mu ambela, uixi: Imana bhu muelu ua balaka, o ki kala bhu iza muthu u ku ibhula, kuila: Momo ki muala diiala? Eie ua kèla: Ki muala. Bhenhobho, Xixela kiaii ku kilu, Jaiele, mukajʼa Hebele, u katula phapha ia balaka, ni martelu ia kubatela na-iu, hé u i kuata bhu lukuaku luê, u mu zombela bhuoso bhuala, u mu batela phapha mu mútue, phapha anga i tundidila i kuata mu mavu, kuma uaii ku kilu kiavulu; anga u ambukila bhobho, u fua. Kubhanga kithangana Balake ue u tula, uala kuiza ni kukaiela Xixela. Jaiele anga u tunda mu ku mu kauidila, u mu ambela, uixi: Izá, ngi ku idikize diiala uala ku mu sota. Anga u bokona-nê, u sanga Xixela iú ua zekʼú, uafu kiá, ni phapha ia balaka ia mu kubu mu mútue. Kienhiki, Nzambi ua sokomona Jabine, sobha ia Kanana, bhu pholo ia anʼa Izalaiele, kizúua kienhokio. Lukuaku lua anʼa Izalaiele anga lu nema dingi kiavulu ku thandu dia Jabine, sobha ia Kanana, katé anʼa Izalaiele kia buidisa Jabine sobha ia Kanana. Debola ni Balake monʼa Abinouamu, anga emba muimbu uâ, kizúua kienhókio, exi: Kuma atuameneni a tuamena mua Izalaiele, kuma o mundu a di bheka ni vondadi mu kúlua ita, sakidilenu Jihova. Ivenu, enu mu jisobha; bhanenu mátui enu mu anʼa jinganga; ngimba, eme bhabha ngimbila muene Jihova, ngimba mu ximana Jihova, Nzambi ia Izalaiele. Há! Eie u Jihova, ki ua tundile ku Seíle, ki ua kuata kuenda mu mukáu ua Edomo, oxi ia tunguta, katé ni maúlu ma zenzama ni kumbomba menha, o matuta mavundu ma sonona menha. Milundu ia botomoka bhu pholo ia Jihova, katé ni ua Sinai, kia mu tukulukila Jihova, Nzambi ia Izalaiele. Mu izúua ia Sangale monʼa Anate, ni mu izúuua ia Jaiele, madiendu ma batukile mu ikoka, jingenji jendela jinga mu tunjila tua bhengalala. Jisanzala ilombo jingûndu mua Izalaiele, ki mu moneka jinga athu a tunga-mu! Ni muene: Loloó! katé ki nga balumuka eme ngi Debola, nga balumuka mu kukala ngi kivuadi mua Izalaiele. Izalaiele kiedile a sola jinzambi jengi; ku mabhitu a imbaka kua a tukuluka ita; ni ngubu ngó ni sosa ki i moneka dingi, mu makuinhi auana a midi ia akua Izalaiele. Muẋima uami-phe ua lungu ku ilolo ia Izalaiele a tuamena ilolo ia Izalaiele, a di bheka ni vondadi mu kúlua, sakidilenu ni kuximana Jihova. Enu mua sambela ku jibûlu jizela, enu mua xikama ku jixalemanda ja iuka kinéne, enu mua-lu bhita mu jinjila, ambenu-kiu. Tangenu-kiu bhua kondama, kolenu o kikoue kia Jihova tangenu-kiu bhu matabhu bhuene mu tekela o menha, bhuene bhua kà tela o maka ma uzonda ua Jihova, mu kubhângela mabhata mê ma Izalaiele; mundu ua Jihova ua bhongoloka dingi, emba o kikoue kia Jihova bhu mielu ia imbaka! Phaphumuka, phaphumuka, eie Debola! Phaphumuka, Phaphumuka, u kuate kuimba muimbu, balumuka, eie Balake, monʼa Abinouamu, u kute enhó a ku kutile eie! Mundu ua Jihova bhenhobho a tundu, ni ikuinda iê, oso a xala-ku, a tundu mu bhânga, mazonda ni mazonda. A tundu mua Ifalaíme, a kulumuka mu honga kúlua ni Amaleke, ki kua tundu monʼa kilumba Debola, a mi kaiela ku kunda, o mala a Bejamí ni kilombo kiâ mua Makidi mua tundu ilolo ejiia kutumina, mua Nzebulone muene mua tundu o jikabhitango; makuenze a Isakale a zuama kua Debola, akuʼâ Isakale a bande Balake, a di lukula muene mu honga, mu kaiela o hoka ia manhanhu mê ku mabhata ma Lubene, bhu mbanduʼa Jihonga, a di kuatela-bhu jiphata ja kàka kinene! Eie-phe ua xikamena-hi mu ibhanga ia ibhaku, ua landukila o mbendu ia tufunga tua jimbudi? Ku mabhata ma Lubene jiphata ja muẋima, ja vulu ja di kuatela bhu mbanduʼa jihonga! Ngiliiade ua xala kiá ku sámbua dia Njolodá, Dane u suua jinaviiu jê; Asele ua di nenga bhu ndundu ia kibumu kia musanza ua kalunga. Iu ua dixibhê bhu kuakelu dia jinaviiu, ka xikina kutunda mu jihonga jê. O Nzebulone-phe mundu uê ua zemba o muenhu, kumoxi ni Nafitali a tunda mu kanga; kuala o mvunda iavulu, ka xikina kulenga. Jisobha bhenhobho ji tula mu kubhânga a bhângela bhenhobho, jisobha ja Kanana, a bhángela bhu Taanake, bhu ménha a Mejidu, bhua tundu-phe kubhanduluka kuahi? Ka bhundu-bhu kitadi kia phalata mba ulu. Katé ni jithéthembua ku diulu ja di te-mu, jithéthembua mu ʼnjila jâ jala kúlua ni Xixela. Honga ia Kixone ia a kungulula, honga iókulʼoio, honga ia Kixone. Muenhu uami-phe enda, ki ngi kala ni uoma! U ivua ikoto ia jikabalu ii titila bhoxi, ja mazonda a ita aia ni ku di kaia-kaia. Mezolo mu bhubhididienu, Anju ia Jihova ua kiambe, akua-bhata dienhodio a bhubhididienu kiaiibha muene, mukonda ka tundile mu banda Jihova, mu banda Jihova kumoxi ni makuenze mê. Mu ahtu ni akuâ, Jaiele a tane-ku, mukaji a Hebele ua tokala mu Kene; mu ahatu a tunga mu jibalaka, muene a tane-ku! Kuma ua mu bhingi menha, muene u mu bhana lete; lete ia di kuata, mu nganza ia ungana, u mu tela-iu muene katé ki aia ku kilu. U sunununa lukuaku lua kiasu, u kuata o phapha; lukuaku lua kúdia lu kuata o martelu; u ṗhuṗha Xixela, u mu bulʼo mútue; mútue u budika katé bhu phapha ia dítue. U bulukutila bhu inama iê, ua tandelela muene, u zeka, koto-koto! Bhua bulukutila bhu inama iê, ua sunanana muene, bhene bhua zeka, uafu. Mama ia Xixela u zongola bhu njanena, u talesa-phe mu kanga, u ialela mu mazungu, uixi: Dikalu diê dia kokolokela-hi? Malola-mê ki tu mʼevila-hi mu kuiza? O jikabalu jê ja kokolokela-hi mu kuenda? Ilumba iala-bhu i mu vutuila kiambote, muene ue u di vutuila dingi muenié-muene: Hinu iá uana imbamba ia bhûndu mu ita; diiala dimoxi a mu bha kahatu, mba tuhatu tuiadi, Xixela hinu divunga diê dióteke ku idífua-idífua. Divunga dióteke ku idífua-idífua, ku mizumbu iê a di bolodala. Eme-phe xalemanda, kuia divunga dioteke, kuia dingi kamusanga mba tuiadi, tua kuzuata mu xingu. Nguma jé, u Jihova, ji buike kienhiki, oso-phe a ku zola, a benhe kala dikumbi, kioso ki di tunda ni nguzu iê ia kumuika. Ixi anga i tululuka mu makuinhi a uana a mivu. Anʼa Izalaiele anga a tona dingi kubhanga kiaiibha ku mesu ma Jihova; o Jihova anga u a bhakula bhu lukuaku lua akua Midiiana mu sambuadi dia muvu. Lukuaku lua Midiiana, anga lu lenda Izalaiele ni kusuina kuavulu; mukonda dia uoma ua Midiiana anʼa Izalaiele anga a di iudikila jingenda mu milundu, ni mabanda, ni imbaka. Anga a kala mu kuila, Izalaiele kia zubha kudima ni kukuna, akua Midiiana eza, ni akua Amaleke, ni ana amukuá ku thunda-mbulu, eza mu ku a sota; anga a ta ibangu iâ, enda ni kúdia ioso ia sabhuka mu mavu, katé bhu mbambe ia kubhiẋila mu Ngaza; o mua Izalaiele ka xi-mu idima, mba mbudi, mba ngombe, mba bulu. Kuma eza jinga ni ibhaku iâ, ni jibalaka jâ; eza mukuâ ni kihoho mu kuvula; ni ene ni jikamelu jâ mu lémbua ku a kuata konda; anga a di zala mʼoxi ioso mu ku i buidisa. Anʼa Izalaiele anga eza mu uadiama uavulu mukonda dia akua Midiiana; anʼa Izalaiele anga a dikola kua Jihova. Kioso-phe kia kuata anʼa Izalaiele kudikola kua Jihova, mukonda dia akua Midiiana, Jihova muene u tuma polofeta kua anʼa Izalaiele, u a ambela, uixi: Eme Jihova, ngi Nzambi ia Izalaiele, ngambe kiki: Eme muene nga mi katula mu Ijito, nga mi katula mu dibhata dia ubhika, nga mi kudila bhu lukuaku lua akua Ijitu, ni bhu lukuaku lua athu oso a mi bhikisa, eme ngʼa kaie bhu pholo ienu, nga mi bhana o kubhingana mʼoxi iâ; Eme nga mi ambela ngixi: Eme Jihova, Nzambi ienu; enu ki mu kale ni uoma ua jinzambi ja akua Mamodi a vuile oxi iâ, lelu i mua tungu enu. Enu-phe, ki mua ngʼivu dízui diami. Anju ia Jihova anga iiza, i xikama moxi a mukaluvalu ua kexile mu Ofila, ua tokala kua Jouaji mukua Abi-ezele; o monʼê ua diiala, Ngidiione, anga u kala mu vunda tiliku mu ditangi dia kukamena vinhu, phala akua Midiiana ka i mone. Anju ia Jihova anga i mu tukulukila, i mu ambela, ixi: Jihova uala ni eie, u dizonda dia nguzu. Ngidiione anga u mu ambela, uixi: Ngana iami tata, Jihova se uala ni etu, ima ioso iii ia tu ijila-hi? o ikalakalu iê ia madiuanu ii kuebhi, ia kexi mu tu kunda adiʼetu, exi: Manhi ki Jihova muene ua tu katula mu Ijitu? Kikiphe Jihova ua tu ambudisa, iu ua tu bhakula bhu lukuaku lua Midiiana. Bhenhobho Jihova anga u mu ila, sui, uixi: Ndeie mu uzonda uê uenhú, u kudile Izalaiele bhu lukuaku lua Midiiana; manhi ki eme muene nga ku tumu? Muene anga u mu ambela, uixi: Ngana, tata, eme Izalaiele ngi mu kudila ni kima kiahi? O kibuka kia vumu dia tatʼetu, kiene kiala ndenge mu muiji ua Manasa, o mu bhata dia tatʼetu, eme-eme ngala ngi kasule kâ. Jihova anga u tuma dingi ku mu ambela, uixi: Eme ngi kala ni eie sé kufula, akua Midiiana-phe ua kà a nemeka kala muthu umoxi ngó. Muene anga u mu ambela, uixi: Se nga sange kiadi bhu mesu mé, ngi bhane kijimbuete kuila eie muene u Jihova ua-lu zuela ni eme. Bhu ualʼobho, nga ku diondo, ku tunde-bhu, katé ki ngi ku bhekela ujitu uami, ni ngi ku tudila-u. Uixi: Ngi ku kinga katé ki uiza dingi. Ngidiione anga uia mʼonzo u kuata xitu ia mona hombo, ni jimbolo ja kambe o kifulufulu kia felemendu ji bhinga efa ia fuba; xitu anga u i ta mu ngalu, o muzonge u u ta mʼombia, anga u tunda uiza na-u moxi a mukaluvalu, u mu bhana-u. Anju ia Nzambi anga i mu ambela, uixi: zangula o xitu ni jimbolo u i tule bhu ndánji bhabha, o muzonge u u lundulule ku thandu, Muene anga u ki bhanga. Bhenhobho anju ia Jihova u sunununa o dikoue dia mu kala bhu lukuaku luê, u tula o sungu iê ku xitu, ni ku jimbolo ja kambe kifulufulu kia kinanesa; bhu ndánji anga bhu fuáfua túbhia, ni xitu ni jimbolo anga ijokota; anju ia Jihova anga i mu jimbila ku mesu. Ngidiione anga u mu mona kuma anju ia Jihova; Ngidiione uixi: Aiué, Jihova Nzambi, tata! Manhi anju ia Jihova nga di mono-nê pholo ni pholo. Jihova anga u mu ambela, uixi: Tululuka; ku kale ni uoma; ku fu, kana! Ngidiione anga u tunga bhenhobho kalatoídio ka Jihova, u kexana uixi: Jihova muene Paze; ka-ké hanji katé mu kizuua kia lelu mu Ofala dia akua Abiiezele. Anga ki bhita kuma, usuku uenhó Jihova u ambela Ngidiione, uixi: Kuata ndumbe ia ngombe ia tatʼenu, iene ngombe iê ia kaiadi, ia sambuadi dia kiubha, u bula-bule kalatódio ka Baale, kala na-ku tatʼenu, u kokele bhoxi ditutu diala bhu mbandu iê; u tunge kalatódio ka Jihova Nzambi ié, ku thala bhu kididi kiki kia di fikidila bhuoso bhua tokala, u ka iudika kiambote ka sokelele, u kuate o ngombe ia kaiadi, u i bhane mu sata ia kuoha, o ditutu di ua-ndu kokela bhoxi, diene di kala jihuinhi. Bhenhobho Ngidiione anga u katula kuinhi dia muthu ku akua mbèle iê, u bhanga kioso kia mu ambela Jihova. Maji mukonda-phe dia kukala ni uoma ua ndandu ja tatʼâ, ni mala amukuá a akua bhata diê, ka tena ku ki bhanga mu muânha, maji u ki bhanga-phe mu usuku. Kukia ni kimene, akua bhata kia balumuka ku kilu, a sanga kalatódio ka Baale a ka bulu, muxitu bhu mbandu ié a u kokela bhoxi, ngombe ia kaiadi a i satela ku thandu dia kalatódio kengi ka tungu-bhu. Anga a di ibhula mudiâ, exi: Nanhi muene ua bhange kiki? Kia zubha kuibhula ni kutokuesa kiambote, exi: Ngidiione, monʼa Jouaji, muene ua bhange kienhiki. Akua bhata bhenhobho anga ambela Jouaji, exi: Monʼé mu tubhule bhu kanga, phala afue, mukonda muene ua bulu kalatódio ka Baale, iú ua koka muxitu ua kexile bhu mbandu ié. Jouaji anga u ambela enhá oso a mu bhongolokela, uixi: Kifua Baale mu mu bhângela enu? Enu mua-nda ku mu bhulula? Uoso uambe ku mu bhângela, a-nda ku mu jibha kimene kia lelu kienhiki. O ki kala Baale nzambi iene, a di bhângele muene, mukonda sai muthu ua mu budila kalatódio kê. Tunde mu kizúua kienhokio Ngidiione a mu luka Jelubaale, kuma Jouaji uedi, uixi: Baale muene a bhânge ni ió uoso ua bulu kalatódio kê. Kienhokio akua Midiiana oso, ni akua Amaleke, ni ana amukuá mu thunda-mbulu, a di bhongolola kumoxi, anga Njolodá a mu zaúka, a ta kibangu mu honga ia Jezeele. Nzumbi ia Jihova phe i tula kua Ngidiione, muene anga u xika koloneta; akua Abi-ezele anga a bhongoloka mu ku mu kaiela. Anga u tuma jiphunga mʼoxi ioso ia Manasa; ene uâ anga a bhongoloka mu ku mu kaiela. Anga u tuma ue jiphunga mua Asele, ni mua Nzebulone, ni mua Nafitali; anga eza mu kutakana-nê. Ngidiione-phe u ambela Nzambi, uixi: Hé Izalaiele ua-nda ku mu bhuluila muene bhu lukuaku luami, kala ki ua ki tange, talesa, lelu ngi zala kibha kia mbudi ni kindemba kiê bhu kanga dia kubhiatela; se bhu kala dimune ku kindemba ngó, bhoxi bhuoso bhua kukuta, ngi kʼijiia kuma eie ua-nda bhuluila Izalaiele bhu lukuaku luami, kala ki ua ki tange. Anga ki bhita kuma ki kúkia, u balumuka mu kimene, u futa kibha kia kindemba, hé u kama dimume diala-mu, ditijela diezala menha. Ngidiione anga u ambela dingi Nzambi, uixi: Njinda ié Ngana, ki i ngi uamene, ngi zuele ngó lumoxiʼulu; ngi fikise-ku dingi, nga ku diondo, ngi te kindemba lumoxi ngó; kiki-phe o kindemba ngó ki kukuta, bhoxi bhuoso bhu kala dimume. Nzambi anga u ki bhanga usuku uenhó; kuma kindemba ngó kiene kia kukuta, bhoxi bhuoso bhuala dimume. Bhenhobho Jelubaale, (muene Ngidiione), ni mundu uoso aia-nê kumoxi, a di meneka anga a ta kibangu bhu dijiia dia Halodi; o kilômbo kia akua Midiiana kia a kala ku mbandu ia kusuku tundé bhu kalundu ka Mbolé katé mu honga. Jihova anga u ambela Ngidiione, uixi: O mundu-ze u uala-nâ ua vuluʼé ngó, kuila eme ngi bhana akua Midiiana bhu lukuaku luâ. Sumba Izalaiele u ngi tela nzabala, kuila: Lukuaku luami eme-muène lua ngi bhulula. Kiki-phe bhana ngolokela mu mátui ma mundu, kuila: Uoso uala ni uoma, uala mu teketa, a vutuke lusolo, mu mulundu ua Ngiliiade a muangane-mu. Ku mundu anga ku vutuka makuinhʼiadi a midi ni midi jiiadi; anga bhu xala ngó kuinhi dia midi. Jihova anga u ambela dingi Ngidiione, uixi: Mundu hanji uavulu. A bheke ku menha, ngi ku tunguile-nâ kuenhoko. Mu kutula koko, oso ngi ku ambela, ngixi: Enhá ene uia-nâ, ene-phe muene aia; oso ngi ku ambela, ngixi: Enhá ka ii-ku, ene-phe a xala. Kienhiki Ngidiione u bheka mundu ku menha. Jihova anga u ambela Ngidiione, uixi: Uoso uala kukabula menha ni lukuaku kala ki bhanga ímbua ni dimi, a di kalele; uoso ue u fukama ku jiphuna mu kúnua, a di kalele. Ia-phe oso a kabula menha, o lukuaku luene luala kubhiẋidisa menha mu kanu, a tena hâma jitatu ja mala; mundu ua mukuá ene oso a fukama ku jiphuna mu kúnua. Jihova anga u ambela Ngidiione, uixi: Hâma jitatu ja mala iá a kabula menha ni lukuaku, ene ngi mi bhulula-nâ, kua ene ku ngi bhakuila akua Midiiana bhu lukuaku luê; mundu ua mukuá a muangane, ene oso aie ku ididi iâ. Ngidiione anga u tambula o huta ia kúdia ni jibuzina bhu maku a mundu hé u ji bhaka; akua Izalaiele oso muene anga u a muanganesa kala muthu ku balaka iê, u xala ngó ni hâma jitatu ja mala; kilômbo kia Midiiana anga ki mu kala bhoxi, mu honga. Mu kukala-pe usuku uenhó, Jihova u ambela Ngidiione, uixi: Balumuka, u kulumuke mu kúlua kilômbo; kuma nga ki bhakula bhu lukuaku lué. O ki u kala-phe hanji ni uoma ua ku a lundumuna, kulumuka hanji ngoho eie muene ni kibese kié Pula, mu bhixile bhu kilômbo kiâ; u ivue kioso kiala kuzuela; phala maku a ku kale kiua ni nguzu ia ku vubuka bhu kilombo. Muene anga u kulumuka, ni Pula kibese kié, hé a bhixila bhua suku jifundu ja alangidi a kilombo. Akua Midiiana bhenhobho, ni akua Amaleke, ni ana a mukuá mu thunda-mbulu, a di zale mu honga kala kihoho mu kuvula, ni jikamelu jâ u lémbua ku ji tanga, mukuâ ni kisekele bhu ndundu ia kalunga mu kuvula. Ngidiione kia zubha kutula bhu kilômbo kia akua Midiiana, u ivua muthu uala mu kunda mukuá nzoji iê ianjiua, uixi: Ivua nzoji i ngʼanjiua, ngi mona dikende dia mbolo ia sevada di dʼiza ni kumbolomoka mu kilômbo kia Midiiana, di di vunda ku balaka ia komandande, balaka anga i di bhala i di vudimika, ia xala bhoxi, ia buexuka. Mukuá anga u mu kumbulula, uixi: Kienhiki, ki kima kiengi, kana; ki tokala o xibhata ia Ngidiione monʼa Jouaji, mukua Izalaiele. Mukonda Nzambi ua bhakula Midiiana ni kifuẋi kioso bhu lukuaku luê. Anga ki bhita, kuila, kia zubha Ngidiione kuívua nzoji ia tange ialʼó, ni mukuá kia mu jimbuila-iu, u samba; anga u vutuka ku kibangu kia Izalaiele, uixi: Balumukenu, kuma Jihova ua bhakula kifuẋi kia Midiiana bhu maku metu. Anga u uanununa o hâma jitatu ja mala mu ibuka itatu, anga u a kuatesa ene oso jibuzina ni masanga bhu maku; mu masanga-phe ki muala kima, u tesa-mu imakôngolo ia uama túbhia. Anga u a ambela, uixi: Mu ngi tala eme, mu kaiela ioso i ngi bhanga; mu kuila nga bhixila bhua suku o kilômbo, kioso ki ngi bhanga eme, enu uenu kiene ki mu bhanga. Eme ngʼila ngi xika mbungu kumoxi ni iá oso ala ni eme, enu uenu xikenu jimbungu mu mbandu joso ja kilômbo, mu kole, muexi: Xibhata ia Nzambi ni ia Ngidiione. Kala kiki, Ngidiione ni hâma ia mala aia-nê, a bhixila bhua suku o kilômbo, bhu ola ia kumatekena kilangidilu kia mu kaẋi dia usuku, kuila kindala kia te-ku athu engi ku kilangidilu. Anga a xika jimbungu hé a bula o masanga bhu maku. Ibuka itatu ioso anga a xika jimbungu, a bula masanga, a kuata makôngolo ma túbhia bhu lukuaku lua kiasu, o lukuaku lua kúdia lua kuata mbungu ia kuxika. Anga a kola exi: Ku xibhata ia Nzambi ni ia Ngidiione, Anga emana kala muthu bhu kididi kiê, kilômbo a ki bhake mu kaẋi; kifuẋi kioso-phe kia akua Midiiana anga ki lundumuka ni lusolo, a dikola-kola, anga aia ni kulenga. A xiki kia kuata kuxika o hama jitatu ja jimbungu, Jihova u bhangesa kuila mu kifuẋi muthu ni muthu xibhata iê u i fomuena mukuá, anga kifuẋi kioso (kia akua Midiiana) a kala mu di ta mudiâ ni ku di jibha-jibha. Kifuẋi kioso anga ki lenga katé bhu Bete-xita, ala kuila njila ia Zelela, katé mu jimbambe ja Abele-mehola bhua lulama ni Tabate. Bhenhobho mala ma akua Izalaiele, anga a di kasa, ni mua Nafitali, ni mua Asele, ni Manasa ioso, hé a kuata kukaia akua Midiiana. Ngidiione muene ue anga u tuma jiphunga mu milundu ioso ia Ifalaime, uixi: Kulumukenu mu batuile akua Midiiana, mu a diangele ku kuata o matabhu a kuzaukila, katé bhu Bete-bala, mu matabhu a Njolodá. Kala kiki mala a Ifalaime oso a di kasa, anga a kuata matabhu katé bhu Bete-bala, o matabhu a kuvuua mu Njolodá. Anga a kuata jingana jiiadi, anʼa jisobha ja Midiiana, Olebe, ni Ziiebe; Olebe anga a mu jibhila bhu ndánji ia Olebe; o Ziiebe a mu jibhila bhu ditangi dia Ziiebe; anga aia kiua ni kukaia akua Midiiana; o mitue ia Olebe ni Ziiebe, anga a i bhekela Ngidiione ku sambua dia Njolodá. Akua Ifalaime anga ambela Ngidiione, exi: Mbebhu-ohi eie ua bhange kiki? Ua kambe ku tu kasa ki uaii kúlua ni Midiiana? Anga a zoka-nê mvunda, a tangelela muene kiavulu. Muene anga u a ambela, uixi: Eme-phe nga bhangeʼhi, ku ki fika ni kiki ki mua bhange enu? Manhi o kuangulula, kuangulula akua Ifalaíme ki kualʼé kota, o kumuna kua munu akua Abiiezele, ki ndenge? Nzambi ua bhakula bhu lukuaku luenu anʼa jisobha ja Midiiana, Olebe ni Ziiebe. Eme-phe kima ki nga tena kubhanga kima kiahi, ki soka ni ki mua bhange enu? Njinda iâ ia mu kuatelele, anga i sosoloka, kia zubha ku a zuelela kiki. Ngidiione anga u tula ku Njolodá hé u zaúka, ni muene ni hâma jitatu ja mala aia-nê kumoxi, a bhuila, maji hanji iá kaia akua Midiiana. Anga u ambela akua Sukote, uixi: Nga mi diondo, bhanenu kúdia ku mundu ala ku ngi kaiela; kuma a bhuila ni nzala, eme-phe ngala kukaia Zeba ni Zalumuna, jisobha ja Midiiana. Jingana ja Sukote-phe, exi: Manhi maku a Zeba ni Zalumuna ua a kuata kiá bhu lukuaku lué, phala etu tu bhane kúdia ku kifuẋi ki uala kuenda-na-kiu? Ngidiione-phe, uixi: Dixibhienunu! Jihova kia-ndu ngi bhakuila Zeba ni Zalumuna bhu lukuaku luami, ngi mi aza xitu ienu ni minha ia muxitu ni kathathala. Anga u tunda bhenhobho, u banda ku Penuuele, anga u a zuelesa ue kiene kimoxi; akua Penuuele anga a mu vutuila kala kia vutula akua Sukote. Muene anga u ambela ue akua Penuuele, uixi: Kioso ki ngʼiza, kuila nga tululuka kiá, o kathôndo ka mbonge ienu iii ia matala, ngi ka bula. Kienhokio-phe Zeba ni Zalumuna a bhixila bhu Kadikodi, ni ifuẋi iâ iala kuenda na-iu kumoxi, kuinhi dia midi ni midi jitanu ja mala, ene ngó a subhuka-ku ku kifuẋi kia anʼa thunda-mbulu-uanga-ua-kisongo. Mukonda kuafu kiá hama ni makuinhi aiadi a midi ia mala, oso a tena kufomona xibhata ia kubhanga. Ngidiione anga u bandela mu njila ia jisanzala ja jibalaka, mu kuia ku Noba ni Jongibeia, ene ua a xi ku luiji, kifuẋi anga u ki beta, kuma ua a sange a di jimbi, exi ki kuiza kima. Ni Zeba ni Zalumuna-phe anga a lenga; muene-phe anga u a kaia; jisobha jiiadi ja Midiiana Zeba ni Zalumuna, ua kuata, kifuẋi kioso u ki muanga-muanga ni ku ki kaia-kaia. Ngidiione monʼa Jouaji anga u vutuka ku ita, kuila kumbi kiluua di tunda, u ijila njila ia kalundu ka Helese. Anga u kuata munzangala múkua Sukote, u mu tokuesa ni ku mu ibhula kiambote; muene hé u mu bhana o majina ma jingana joso ja Sukote ni adiakime oso, makuinhi sambuadi a muthu ni sambuadi. Ngidiione anga u tula kua akua Sukote, uixi: Talenu Zeba ni Zalumuna mua a tumbuila mu ku ngʼâmba eme ni ku ngi nongena, muixi: Manhi maku a Zeba ni Zalumuna ua a kuata kiá bhu lukuaku lué, phala etu tu bhane kúdia ku mala a ku tokala a bhuila ni nzala? Muene anga u kuata adiakime, akua bhata dia Sukote, anga u a bhana kibetu kiambote ni minha ia muxitu ni kathathala, phala ku a longa. O kathondo mu mbonge ia Penuuele ua ka bula-bula, o mala oso a tungile mu mbongeʼomo ua a jibha-jibha. Muene anga u ambela Zeba ni Zalumuna, uixi: Athu a kidifua kiahi, u mua jibhila bhu Tabolo? Ene a mu vutuila, exi: Kiene ki ualʼeiʼiki ene ue kiene; ene oso edi kala anʼa sobha. Muene-phe uixi: Enhó jiphange jami, anʼa mamʼetu! Ni kidi kiene, nga lokela mua Jihova uene ni muenhu, kuila se enhó mua a xile ni muenhu, eme uami ue ki ngeji ku mi jibha enu. Anga u ambela Jetele, monʼê ua phande-kumbi iê, uixi: Balumuka u a jibhe! Munzangala-phe ka fomona xibhata iê, kuma uala ni uoma, mukonda hanji mona ndenge. Ni Zeba ni Zalumuna anga ambela Ngidiione, exi: Balumuka eie muene u tu jibhe; kuma diiala diiala kiá, ni nguzu iê. Ngidiione anga u balumuka, u jibha Zeba ni Zalumuna, hé u tambula o makembu óiudike mu kidífua kia mbeji, a zuika jikamelu jâ mu xingu. Kia bhiti imʼiii, akua Izalaiele ambela, Ngidiione, exi: Eie muene u tu tumina, ni eie, ni monʼé, ni mulaulʼé; mukonda eie muene ua tu bhulula bhu lukuaku lua akua Midiiana. Ngiddiione anga u ambela, uixi: Eme ki ngi mi tumina, ne bhuofele ue monʼami ka mi tumina; kikala u mi tumina Jihova. Ngidiione anga u a ambela, uixi: Inda eme ngi mi bhinga kima kimoxi: Mu ngi bhana enu oso o jibixa ji mua bhundu ku jinguma. (Kuma o jinguma ja akua Ijimaiele, ja bhange na-ju Ngidiione, kifua kiâ a zuata jinga malenge a ulu ni jibixa ja ulu.) Ene a mu vutuila, exi: Tu ji bhana muene ni muẋima uoso ni vondadi ioso. Anga a zala thanga bhoxi, ene oso anga a takula-bhu o jibixa ja bhûndu ku jinguma, mu imoxi-imoxi. O jibixa ja uluʼiji ja bhingi muene, anga a ji pezala, o kunema kuê kifua kimbamba ki bhinga ngamba, kuma ja tenene midi ni hama sambuadi ja xikulu ia ulu; kua di te o makembu a kidifua kia jimbeji, ni makoladi, ni izuatu i kusuka ia zuatele o jisobha ja Midiiana, kua di te dingi ue o malubhambu ma kexile mu jixingu ja jikamelu jâ. Ngidiione anga u iudika na-u efodi, u kala na-iu bhu bhata diê, bhu Ofila; Izalaiele ioso anga i sendukila bhu bhata diê bhenhobho; anga ki di bhanga kutondala kua Ngidiione, ni kua dibhata diê. Kala kiki, akua Midiiana kienhokio a toloka bhu pholo ia anʼa Izalaiele, ka zangula dingi mítue iâ mu kusota kuvua Izalaiele. Ixi anga i kala ni kutululuka mu makuinhi auana a muvu, mu izúua ia Ngidiione. Jelubaale monʼa Jouaji, anga uia u tunga bhu bhata dié. Ngidiione anga u kala ni makuinhi sambuadi a mona, a mu tundu ku miogo iê; mukonda muene ua kexi ni ahatu avulu. A nga u kala ni mukama uê bhu Xikeme, u mu vualela ue monʼa diiala, hé u mu luka dijina dia Abimeleke. Ngidiione monʼa Jouaji anga u fua, kia zubha kubhiẋila mu mivu iavulu, ua kuka muene; anga a mu funda mu mbila ia Jouaji tatʼâ, mu Ofila ia akua Abi-ezele. Mu kukala-phe, kia zubha Ngidiione kúfua, anʼa Izalaiele a di bhange dingi jindumbu mu kukaiela Jibaale, anga a ta-bhu Baale-belite mu kala nzambi iâ. Anʼa Izalaiele anga a fula kuxinganeka Jihova Nzambi iâ, ua a kudila jinga bhu lukuaku lua jinguma jâ, ku mbandu ni mbandu; a fula ue kuidikiza henda ku dibhata dia Jelubaale, a muedi Ngidiione, kala kia tokalele mu mbote ioso ia bhanga jinga muene kua Izalaiele. Abimeleke, monʼa Ngidiione anga uia bhu Xikeme, ku jindandu ja mamʼâ, u kala mu zuela-nâ kumoxi ni família ioso ia kukuʼâ ku umama uâ, uixi: Zuelenu, nga mi diondo, mu mátui ma akua Xikeme oso muexi kiki: Ki mi kala kota kiebhi? O kuila ana oso a Jelubaale, ala makuinhi sambuadi a muthu a mi tumina? Inga kota umoxi u mi tumina? Xinganekenu ue kuma eme ngala ngi kifuba kienu ngi xitu ienu. Jindandu ja mamʼâ anga a mu tumbula muene kala kiambe muene mu mátui ma akua Xikeme oso; miẋima iâ anga i sola kukaiela Abimekele, exi: Muene Phangʼietu. Anga a mu bhana makuinhi sambuadi a itadi ia phalata, ia katula mʼonzo ia Baale-belite, Abimeleke anga u futa na-iu iiala ia bhumu, ia di kake, i kala mu ku mu kaiela muene. Anga uia ni enhá bhu bhata dia tatʼâ, bhu Ofila, jiphange jê anʼa Jelubaale, o makuinhi sambuadi a muthu, u a jibhila bhu ditadi dimoxi. Ua subhuka-bhu ngó Jotamu, kasule ka Jelubaale, kuma ua suama. Bhenhobho akua Xikeme oso, ni akua dibhata dia Beta-Milo, anga a di bhongolola, Abimeleke anga a mu unda ku ungana ua usobha bhu mukaluvalu ua dikota ua kexile mu Xikeme. Jotamu kia zubha ku mu kunda-kiu, uia bhu thala ia mulundu ua Ngedizine, u kala mu ku a kolelela ni dízui dia suina, uixi: Ngʼivienu, enu mu akua Xikeme, phala Nzambi a mʼivue enu. Sai kizuua o miẋi iele mu kuunda sobha iâ; anga ambela mudiva, exi: Hinga ungana ua ku tu tumina etu. Kuala mudiva-phe, uixi: Kifuá ngi xia maji mami ma fumana ni kua Nzambi ni kua athu, ni ngiie mu kubhekela ngó ku thandu dia miẋi? Miẋi anga i ambela mufiku, exi: Izá eie, u hinge ungana ua ku tu tumina. Kuala mufiku-phe, uixi: Kifuá ngi xia ibundu iami iatouala, ni ngiie mu kubhekela ngó ku thandu dia miẋi? Miẋi anga i ambela muvide, exi: Izá eie, u hinge ungana ua ku tu tumina. Kuala muvide-phe, uixi: Kifuá ngi xia o vinhu iami i bhekesa kusanguluka ni Nzambi ni athu, ni ngiie mu bhekela ngó ku thandu dia miẋi? Kia zubha kuzuela kiki, miẋi ioso i ambela musonge, iexi: Izá eie, u hinge ungana ua ku tu tumina. Kuala musonge: Se kidi kiene mu ngʼunda eme mu kala sobha ienu, izenu mu di kondele mu kilembeketa kiami; o ki mu ila kana, ku musônge ku tunde túbhia tu buidise ni misedulu ia muxitu ua Libanu. Kiki-phe enu se ki mua bhange kia kidi, kia ujitu, mu kuta Abimeleke ku usobha, se mua bhange kiambote kua Jelubaale ni dibhata diê, se mua bhange kia fuama mu imbamba ia bhangele muene. Kuma tatʼetu ua mi bhángela ku ita, ua texi o muenhu uê, iu ua mi kudila bhu lukuaku lua akua Midiiana. Enu-phe kizúua kia lelu mua balukila dibhata dia tatʼetu, enu mua jibha anʼê, makuinhi sambuadi a muthu ku thandu dia ditadi dimoxi, enu mua kuata Abimeleke, monʼa mukamʼê mua mu hingisa ungana ua Xikeme, mukonda dia kukala phangʼienu; o ki tualʼiki-phe se mua bhange muene kia kidi, kia ujitu, kua Jelubaale ni dibhata diê, sangulukenu ni Abimeleke, o muene ue a sanguluke ni enu. O ki kala-phe makutu, hinu ku tunda túbhia kua Abimeleke, tu buidisa akua Xikeme, ni dibhata dia Beta-Milo; ku tunde ue túbhia kua akua Xikeme ni ku dibhata dia Beta-Milo tu buidise Abimeleke. Jotamu anga u tunda-bhu, u lengela ku Beele u tunga koko, mukonda dia uoma ua phangʼiê Abimeleke. Kioso Abimeleke kia kala mu tumina Izalaiele mu mivu itatu, Nzambi anga u bheka unguma bhuʼaxaxi ka Abimeleke ni akua Xikeme; akua Xikeme anga a bhanga ufe kua Abimeleke. Kienhiki kia bhiti mbebhu o ujibhanganga ua bhange muene (Abimeleke) kua anʼa Jelubaale, o makuinhi sambuadi a muthu, kituxi kia manhinga mâ phala kʼize ku thandu dia phange iâ Abimeleke ua tenene ku a jibha, ni ku thandu dia akua Xikeme a mu suinisa mu kujibha jiphange jê. Akua Xikeme anga a tuma ingumba, mu batamena ku matala ma milundu, anga a kala mu bhûnda athu oso a bhita mu ikoka. Kienhiki anga bhu kala athu a tuma ku ki tangela Abimeleke. Bhu kaẋiʼabha ue, Ngahale monʼa Hebede, u taúla ni jiphange jê, hé eza a tunga mu Xikeme; akua Xikeme-phe anga a kala mu ku mu dielela jinga muene. Anga aia ku mábhia, a muna mivide iâ, a titidila jiuva mu ditangi, a keta vinhu anga a kala mu bhanga kizokola, a bokona mʼonzo ia nzambi iâ, o mu fesa, Abimeleke enda ni ku mu longolola ni ku mu xinga. Ngahale monʼa Hebede anga u zuela, uixi: Abimeleke muene mukua-hi, phala etu tu akua Xikeme tu kale mu ku mu bhikila? Manhi ki monʼa Jelubaale? Kadifele kê ki Zebule? Mʼokulu ka kexile mu bhikila família ia Hamolo, ua tunga o dibhata dia Xikeme? Etu-phe mbebhuʼohi tu kala mu mu bhikila muene? Auá! Tamanu mundu iú a dʼivile ni eme, Abimieleke ngeji ku mu katula-ku. Ngeji ku mu ambela, kuila: Ka di bande dingi ni akuenu, muize tu bhânge. Zebule-phe, a mu bhana kutumina o dibhata dia Xikeme kievu kiala kuzuela Ngahale monʼa Hebede, njinda i mu kuata. Anga mu kasuekele u tuma jiphunga, kua Abimeleke bhu Aluma, uixi: Kunuze Ngahale monʼa Hebede ni jiphange jê eza mu Xikeme, ala mu kitukisa o mundu, phala eie a ku lunguluka. Zanguka-phe mu usuku, ni eie ni makuenze oso u uala-nâ, mu a batamene mu mukáu; o ki kúkia, dikumbi dʼila di tunda, dibhata mu di tukumuise; o muene ni makuenze-mê ki a-nda kutunda mu kubhânga, eie phala uijiie ku a bhanga kioso ki ua tena. Abimeleke anga u balumuka ni makuenze mê moso, enda ni usuku, a batamena dibhata dia Xikeme, a di bhanga ibuka iuana, dibhata a di ta mu kaẋi. Mu kimene Ngahale monʼa Hebede anga u kala mu kuimajana bhu muelu ua kimbaka; Abimeleke ni makuenze-mê kia mu mono, a balumuka mu iangu. Ngahale anga u a mona, u ambela Zebule, uixi: Ianhá athu ala mu kulumuka ku thala dia milundu. Zebule-phe u mu ambela ni ku mu ta kixanga, uixi: Ua mono ilembeketa ia milundu iedi kala athu. Ngahale u zuela lua mukuá, uixi: Athu muene ala kutuluka bhu thala dia mulundu, kibuka kia mukuá kiala kuijiia ku njila ia Mulemba ua Azambuidi. Bhenhobho Zebule u mu ambela, uixi: Dikanu-phe kiá dia kukala kuebhi? Ua kexi mu kuila, uixi: Abimeleke mukua-hi, phala etu tu kale mu ku mu bhikila? Ki enhá ua kexi mu a tobhesa? Nga ku diondo, tunda-ze kiá u bhânge-nâ. Ngahale anga u tuamenena akua Xikeme mu kutunda phala kubhânga ni Abimeleke. Abimeleke anga u mu bhesa lusolo, u mu kaia, anga ku buika athu avulu a a kuama bhenhobho, katé bhu muelu ua kimbaka. Abimeleke anga u xala bhu Aluma; Zebule anga u kaia Ngahale ni jiphange jê, phala ka tunge dingi mu Xikeme. Ki kúkia mundu anga a tunda dingi aia mu mukáu; Abimeleke anga a mu tangela-kiu. Muene anga u katula mundu uê, u a uana mu ibuka itatu, u a batemena mu mukáu; mu kutala anga u mona mundu ala kutunda mu sanzala, anga u balumuka, u di zangula-nâ, u a kuama. Abimeleke ni kibuka kié aia-nê kumoxi anga a lenga a batuila akua bhata bhu muelu ua kimbaka kiâ; ibuka iiadi ia mukuá a solomona iá ala mu mukáu, a a nemeka uê. Abimeleke anga u lua ni dibhata kizuua kioso kienhókio, dibhata anga u di tambula, u jibha mundu uoso uala-mu; dibhata dioso anga u di sengulula, u di kuua môngua. Kienhiki-phe akua kathondo mu mbonge ia Xikeme kia zubha ku kʼivua, ene oso a di kondela mu kinjandanjanda kia inzo ia dihamba dia Belite. Anga bhu kala athu a ki tangela Abimeleke, exi-ze akua mbonge ia Xikeme ene oso a di kondela mu kinjandanjanda. Abimeleke anga u banda bhu thala ia mulundu ua Zalamone, ni muene ni mundu uoso aia-nê. Abimeleke muene uambata kisesu bhu maku, anga u ximba kisasa kia muẋi mu ditutu, u u zangula, u u ta bhu kisuxi kiê; anga u ambela mundu uoso uala-nê kumoxi, uixi: Lengulukenu! Kioso ki mua ngi mono eme kubhanga, enu uenu kiene ki mu bhanga. Ene oso anga a fikisa kia bhange muene, kala muthu u ximba muẋi uê, hé a kaiela Abimeleke, miẋi ioso anga a i lumala ku thandu dia dikungu dia kubokuena mu kinjandanjanda, anga a i ta túbhia. Mundu uoso ua akua mbonge ia kathôndo ka Xikeme anga a fuila momo, midi ia muthu i tena, ni mala ni ahatu. Mu kutunda-bhu, Abimeleke uia bhu Tabeze, dibhata u di ta mukonda, u di lua, anga u di tambula. Muʼaxaxi ka dibhata anga mu kala mbonge ia matala ia lebha kipena, akua bhata oso muene mua lengela ni mala ni ahatu, a di jikila momo, anga a banda ku thandu dia kipena kia mbonge ienhoio. Abimeleke anga u bhixila bhu mbonge ienhiʼii, u kuata ku i lua, anga u zukama ku dibhitu diê phala ku di ta túbhia. Anga bhu kala muhatu ku thandu, u laula ditadi dia kuhuhila mu mútue ua Abimeleke, hé u mu bula o katutu ka uôngo mu kaẋi. Muene anga u ixana lusolo kibese kiê ua mu ambatela ibakatu ia ita, uixi: Fomona xibhata ié nda u ngi zubhidise, athu ka kale mu kuila exi: muhatu ua mu jibha. Kibese kiê anga u mu toma mu muẋima, u fuila bhobho. Mala oso a akua Izalaiele kia mono kuma Abimeleke a mu jibha, a muangana kala muthu ni muthu ku bhata diê. Kala kiki Nzambi ua bheka dingi ku thandu dia Abimeleke o kituxi kiê kia tele kua tatʼâ, mu jibha o jiphange jê makuinhi sambuadi a muthu! Kiene ue kimoxi o kituxi kia akua Xikeme Nzambi ua ki bheka dingi ku thandu diâ. Mázui ma a kuata ma a tele Jotamu monʼa Jelubaale. Kutunda mu izúua ia Abimeleke, u zangalala mu kudila Izalaiele Tola monʼa Puua, monʼa Dodo, mukua muiji ua Isakale; dibhata diê ua tungile mu Xamidi, ku milundu ia Ifalaime. Anga u fúndisa Izalaiele mu makuinhi aiadi a muvu ni itatu, anga u fua, hé a mu funda mu Xamidi. Kutunda kua muene, kua zangalala Jaile mukua Ngiliiade, anga u tundisa Izalaiele mu makuinhi aiadi a mivu ni mivu iiadi. U kala ni anʼê a mala, makuinhi atatu a muthu, a kala mu mondala makuinhi atatu a bulu, anga a kala ue ni jisanzala jâ, makuinhʼatatu a sanzala, a jʼixana Jisanzala ja Jaile katé mu kizúua kia lelu, u ji sanga mʼoxi ia Ngiliiade. Jaile muene anga u fua, hé a mu fûnda mu Kamone. Anʼa Izalaiele anga a tona dingi kubhanga kiaiibha mu mesu a Jihova, a kala mu bhikila Jibaale, ni Jitalote, o iteka, ni jinzambi ja Sídia, ni jinzambi ja Sidone, ni jinzambi ja Mouabhe, ni jinzambi ja anʼa Amone, ni jinzambi ja akua Fidíxia, Jihova anga a mu baluka, a mu xa, ngua-uâ ku mu bheza. Njinda ia Jihova anga i uama ku thandu dia Izalaiele, anga u a sumbisa bhu lukuaku lua akua Fidíxia, ni bhu lukuaku lua akua Amone. Ene anga a kala mu bhana malebhu ku anʼa Izalaiele ni ku a bhondeleka, a kala mu ku a tatesa ni ku a bhikisa, muvu uenhó. O anʼa Izalaiele ene ku sámbua dia Njolodá, mʼoxi ia Mamodi mu Ngiliiade, a a bhikisa muene mu kuinhi dia muvu ni nake. Anʼa Amone anga a zaúka Njolodá, mu kúlua ue Juda, ni Bejamí, ni muiji ua Ifalaime. Izalaiele anga u kala mu tata kiavulu. Anʼa Izalaiele anga a di kola kua Jihova, exi: Tua te kituxi ko kué, kuma tua ku baluka eie u Nzambi ietu, etu tua bhikila Jibaale. Jihova anga u vutuila anʼa Izalaiele, uexi: Manhi ki eme nga mi kudila ku akua Ijitu, ni ku Mamodi, ni ku anʼa Amone, ni ku akua Fidíxia? Ni kia mi bhikisa akua Sidone, ni Mamaleke, ni Mamodi, kienhokio enu ki mu di kola kó-kuami anga ngi mi kudila bhu makuʼâ? Sumbala kiene, maji eme mua ngi baluka, muala kubhikila nzambi jengi; kala kiki-phe eme uami nguami dingi ku mi kudila. Ndenu, ka di kodienu ku nzambi jojo ji mua solo, jene ji mi kudile mu thembu ienu ia kubhondalala. Anʼa Izalaiele-phe anga ambela Jihova, exi: Tua te ituxi; tu bhange kioso ki ua mono kia ku uabhela; maji tua ku diondo, tu kudile ngó kizuua kia lelu. Anga a tubhula o jinzambi ja jixi jengi muʼaxaxi kâ, a kala mu bhikila Jihova; muene anga u kala ni muẋima ua kuxinganeka o kusebuluka kua Izalaiele anga u kala ni henda iâ. Thembu ienhoio anʼa Amone a di bhongolola a ta kibangu kiâ mu Ngiliiade. Anʼa Izalaiele anga a di bhongolola uâ, a ta kibangu kiâ mu Mixipa. Bhenhobho ni mundu ni anʼa jingana mu Ngiliiade, a di ambela mudiâ, exi: Nanhi muene u tu kala ku pholo mu kúlua ni anʼa Amone? Muenhó muene u kala mútue ua akua bhata oso mu Ngiliiade. Kiki-phe Jefete mukua Ngiliiade u kala kindanda, dizonda ku ita, mamʼâ-phe ua mu vuala, muhatu ua kidianzunga, tatʼâ muene Ngiliiade. O muhatuʼa Ngiliiade muene anga u mu vualela ue dingi ana mala; anʼa muhatuʼê enhá kia zubha kukula, a kaia Jefete, a mu ambela, exi: Eie ku tena kulundula mu dibhata dia tatʼetu; kuma eie u mona ua muhatu uengi. Jefete bhenhobho u lenga o jiphange jê, u tunga mʼoxi ia Tobe; anga bhu kala iiala ia bhumu a di banda kua Jefete, a kala mu baluka ni muene. Kubhanga izuua, anʼa Amone eza mu kúlua ita ni Izalaiele. Kia zubha kuiza anʼa Amone kúlua ni Izalaiele, adiakimi a Ngiliiade aia kutakana Jefete mʼoxi ia Tobe. Anga ambela Jefete, exi: Izá, u kale u kilolo kietu, phala tu lue ni anʼa Amone. Jefete anga u ambela adiakimi a Ngiliiade, uixi: Manhi enu ki mua ngi zembe, enu mua ngi kàia mu dibhata dia tatʼetu? Leluʼidi ki muala bhu kibhidi kiene kiua ki muiza ku ngi sota? Adiakimi a Ngiliiade anga ambela Jefete, exi: Kiene muene ki tua ku kanena, phala uize u tu bande, mu kúlua ni anʼa Amone; eie muene u kale u mútue ua akua bhata oso mu Ngiliiade. Jefete anga u ambela adiakimi a Ngiliiade, uixi: Se mu ngi bheka dingi ku bhata mu kúlua ni anʼa Amone, Jihova anga u ngi bhana-u ku a tolola, manhi eme ngà kala ku pholo ia ku mi tumina kifua ngi mútue uenu? Adiakimi-phe a Ngiliiade anga ambela Jefete, exi: Jihova muene u kala mbangi bhuʼaxaxi ketu nʼeie; kuila kidi muene, kioso ki u zuela kiene ki tu bhanga, hé ki kiene, Nzambi a tu bete. Bhenhobho Jefete anga uia ni adiakimi a Ngiliiade, mundu anga a mu bhanga muene mútue uâ, kifua muene sobha iâ; Jefete anga u zuela dingi bhu pholo ia Jihova, bhu Mixipa, o maka mê moso ma tele ni adiakimi. Jefete anga u tuma jiphunga kua sobha ia anʼa Amone, uixi: Etu tualʼadi ni mvunda iahi, i ku bheka eie mu kúlua nʼeme kiki mʼoxi iami; Sobha ia anʼa Amone anga u vutuila jiphunga ja Jefete, uixi: Mukonda Izalaiele a ngi tambula ixi iami, kia tunda mu Ijitu, tundé ku Anone katé ku Jaboke, ki bhene ngó bhua suku, maji aii muene katé ku Njolodá; kiki-phe jixi jiji ngi bhane-ju sé mvunda. Jefete anga u tuma jiphunga jê lua mukuá dingi kua sobha ia anʼa Amone; anga u mu ambela, uixi: Kia zuela Jefete kienhiki: Izalaiele ka tambula ixi ia Mouabhe, ka tambula ue ixi ia anʼa Amone. Kuma kioso-phe Izalaiele kia tundile mu Ijitu, ua bhitile mu kikangalakata bhu Musanza Ukusuka, katé bhu Kadexi. Bhenhobho Izalaiele anga a katula jiphunga jiia kua sobha ia Edomo, exi: Tua ku diondo, u tuʼehele kubhita mʼoxi ié, sobha ia Edomo-phe ka xikina ku a evua. Kiene kimoxi u tuma kua sobha ia Mouabhe, muene-phe ue ka xikina; Izalaiele anga a xikama bhu Kadexi. Ku izuua anga a vutukila mu kikangalakata, ixi ia Edomo a i kondoloka, ni ixi ia Mouabhe; o ixi ia Mouabhe anga a i kunga ku mbandu ia thunda, eza a ta kibangu kiâ ku sámbua dia Anone; mbambe-phe ka i bokona ia ixi ia Mouabhe, kuma Mouabhe mbambe iê Anone. Izalaiele hé a tuma jiphunga kua Sihone, sobha ia Mamodi, u kala ni mbanza iê ia Hexebone; Izalaiele anga a mu ambela, exi; Tua ku diondo, u tuʼehele kubhita, mʼoxi ié, mu kuia bhu kididi kietu. Sihone-phe ka xikina kuʼehela Izalaiele kubhita mu mbambe iê; inda Sihone-phe ua bhongolola mundu uê uoso, u ta kibangu mu Jahaza, u kuata kúlua ni Izalaiele. O Jihova phe, Nzambi ia Izalaiele, u bhakula Sihone ni mundu uê uoso bhu lukuaku lua Izalaiele, anga a a nemeka; Izalaiele anga a tambula ixi iii ku Mamodi ió a kexile ene akua ʼxi iâ. Anga a bhingana mʼoxi ioso ia Mamodi katé bhu mbambe iê, tundé ku Anone katé ku Jaboke, tundé mu kikangalakata katé ku Njolodá. Kala kiki Jihova, Nzambi ia Izalaiele, muene ua tubhula Mamodi bhu pholo ia mundu uê ua Izalaiele, kifua ua tokala kubhingana-mu, eie? Eie ku bhingana ixi ioso i ku bhana nzambi ié Kemoxi ku i bhingana? Oso phe a a tubhula kuala Jihova Nzambi ietu, a a kaie bhu pholo ietu, etu tu a bhingana. Eie manhi ua tundu Balake, monʼa Zipolo, sobha ia Mouabhe? Muene mua mu ivua kuila ua kuatele mvunda ni Izalaiele? Mba ua luile-nâ ita? Tundé bhuoso bhaná, bhua tunga Izalaiele mu Hexebone ni jisanzala jê, ni mu Alouele ni jisanzala jê, ni mabhata moso ku sámbua kunu dia Anone, hâma jitatu kiá ja mivu jitena; tundé kizuuʼokio ixi iii ki mu i tambuila-hi kiá okulu? Eme-phe ki nga te kituxi ko kué, eie muene ua ngi lokalala ku ngi lua ita; Jihova mukua kubatula milonga, a batule lelu bhuʼaxaxi ka anʼa Izalaiele, ni anʼa Amone. Kiene kimoxi, sobha ia anʼa Amone ka xikina kuívua maka ma tumu Jefete ku mu ambela. Nzambi ia Jihova u tula kua Jefete, muene anga u bhita mu Ngiliiade ni mu Manasa, u bhita mu Mixipa ia Ngiliiade, o kutunda bhu Mixipa ia Ngiliiade, u sambuka kua anʼa Amone. Jefete anga u di hambelela kua Jihova, uixi; Se kidi muene u ngi bhakuila anʼa Amone bhu lukualu luami, hinu-phe kioso ki tunda mʼonzo iami, mu ku ngi kauidila, kizuua ki ngi bhongoloka ku paze nga tundu ku anʼa Amone, ki kala kia Jihova, ngi mu satela-kiu, ki kale sata ia kuoha mu túbhia. Kienhiki Jefete u sambuka kua anʼa Amone mu kúlua-nâ; Jihova anga ua bhakuila bhu lukuaku luê. Muene anga u a beta ni kijibha kionéne tundé mu Alouele katé mu kuia bhu Minite, makuinhi aiadi a mabhata, katè bhu Abele-helami, kihaẋi kia dikota. Kala kiki anʼa Amone a toloka bhu pholo ia anʼa Izalaiele. Jefete anga u vutuka bhu Mixipa bhu bhata diê; bhenhobho-ze monʼê ua muhatu u tunda mu ku mu kauidila ni isaka ni kukina; muene-phe muene monʼê ngó umoxi-elèle, ka moneka dingi mona, né ua diiala, mba ua muhatu. Mu kuiza-ku-phe, kia zubha ku mu mona, u tandujula o izuatu iê, uixi: Aiué! monʼami, tata! ua ngi bheka mu kubhondalala, ua di bhange mukua ni ió ene ku ngi tatesa! kuma nga jikula dikanu diami kua Jihova, ki ngi tena-phe dingi kualuluka. Muene-phe u mu ambela, uixi: Tatʼetu, se eie ua jikula dikanu dié kua Jihova, ngi bhange kioso kia tundile mu kanu dié, kabasa Jihova ua ku toluela jinguma jé, anʼa Amone enhó. Muene anga u ambela tatʼâ, uixi: Ngi bhange ngó kiki: Ngʼehele mu mbeji jiiadi, ngiie mu nhunga mu milundu ni ku dila o undenge uami, ni eme ni ilumba ni akuetu. Uixi-phe, Ndeie. Anga u mu ehela mu mbeji jiiadi; muene anga uia ni ilumba ni akuâ, a kala mu dila undenge uê mu milundu. Kia zubha-phe kubhanga mbeji jiiadi, muene u vutuka kua tatʼâ, anga tatʼâ u mu bhanga kioso kia tangele mu ku di hambelela kuê; monʼê-phe uafu kejiia luua diiala. Kienhiki anga ki xalela kífua mua Izalaiele, mukonda ana a ahatu mivu ioso aia jinga mu dila monʼa Jefete mukua Ngiliiade. Ku muvu ilumba ioso a mu dila mu izuua iuana. Akua Ifalaime anga a di bhongolola, a zaúka ku tunda bhu Zafone, anga ambela Jefete, exi: Phala-hi eie uaii mu kúlua ni anʼa Amone, etu ua kambe ku tu ixana? Dibhata dié tu di ta mu túbhia ni eie muene. Jefete anga u a ambela, uixi: Ni eme ni mundu uami tua kexile mu mvunda ia dikota ni anʼa Amone; enu nga mʼixana, maji ki mua ngi kudila bhu lukuaku luâ. O ki nga mono enu mua kambe ku ngi kudila, nga te o muenhu uami bhu lukuaku luami nga sambuka mu kúlua ni anʼa Amone, Jihova-phe ua a bhakula bhu lukuaku luami; o ki tualʼiki-phe kima kiahi ki mi bhangesa ku ngi sanga kiki ni jimvunda? Jefete anga u bhongolola mala oso a akua Ngiliiade anga a beta Ifalaíme, mukonda a âmbela, exi: Enu mu akua Ngiliiade mua lenge mu Ifalaíme, mu jinzuangiza muʼaxaxi ka Ifalaime ni Manasa. Akua Ngiliiade anga a kuata matabhu oso a kuzaúka ni kuvuua, a Njolodá, mu batuila akua Ifalaime a mesena kulengela ko kuâ. Bhenhobho akua Ifalaime ala kulenga, ela a tula bhu tabhu, uoso uedi: Ngandala ngi zauka; akua Ngiliiade a mu ibhula hanji, exi: U mukua Ifalaime? Hé uedi: Kana, a mu ambela dingi exi: Tumbula hanji Xibolete; muene-phe uila: Sibolete, mukonda ene mu tumbula kiki ka tena kubatulula kiambote; bhenhobho-phe a mu kuata, a mu jibhila bhu tabhu dia Njolodá. Thembu ienhoio anga ku buika makuinhi auana a midi ia akua Ifalaime, ni midi jiiadi. Jefete anga u fundisa Izalaiele mu mivu isamanu. Jefete mukua Ngiliiade anga a fua, a mu fûnda ku bhata diâ mu sanzala ia tokala ku madiembu ma Ngiliiade. Kutunda mu izuua ia Jefete, Ibizani mukua Beleme u kala mu fúdisa Izalaiele. Muene u kala ni makuinhi atatu a mona, a mala; anga u bhana makuinhi atatu a mona, a ahatu mu kusakana ku mabhata mengi, o ku mabhata mengi u bhenga-ku ue makuinhi atatu a mona, a ahatu phala kusakana ni anʼê a mala. Anga u fundisa Izalaiele mu sambuadi dia mivu. Ibizani anga u fua, a mu fûnda mu Beleme. Kutunda mu thembu ia muene, Elone mukua muiji ua Nzebulone u kala mu fundisa Izalaiele. Muene anga u fundisa Izalaiele mu kuinhi dia muvu. Elone mukua muiji ua Nzebulone anga u fua, a mu fûnda mu Haijalone, mʼoxi ia Nzebulone. Kutunda mu thembu ia muene, Abidoni monʼa Hilele, mukua bhata bhu Pilatone, u kala mu fundisa Izalaiele. Muene u kala ni makuinhi auana a mona, a mala; ni makuinhi atatu a mulaula a mala; enhá anga a kala mu sambela makuinhi sambuadi a bulu. Muene anga u fundisa Izalaiele mu nake dia muvu. Abidoni monʼa Hilele, mukua bhata bhu Pilatone, anga u fua, a mu fûnda bhu Pilatone, mʼoxi ia Ifalaime, ku mulundu ua Amaleke. Anʼa Izalaiele anga a tona dingi kubhanga kiaiibha ku mesu a Jihova; Jihova anga u a bhakula bhu lukuaku lua akua Fidíxia mu makuinhi auana a muvu. Hé bhu kala muthu, mukua bhata dia Zola, mukua muiji ua Dani, dijina diê Manoua, muhatuʼê mbaku, ka vuala. Anju ia Jihova anga i tukulukila o muhatu muenhú, u mu ambela, uixi: Talesa, eie uala u mbaku, ua kambe kuvuala; kiki-phe ua-nda kuimita, hinu u vuala monʼa diiala. Kienhiki-phe di lange, nga ku diondo, kana kúnua vinhu, mba kúnua kuoso-kuoso ku kodiuisa, ku die ue kima kiabolo. Mukonda-ze, eie ua-nda kuimita, hinu u vuala monʼa diiala, mona-phe ua bhingi ki ku mu tula phoko ia bhutu ku mútue uê, mbata muene ua-ndu kala Nazilé ia Nzambi, a mu lumbila Nzambi tunde mu divumu dia mamʼâ; muene hinu ua kà kula Izalaiele bhu lukuaku lua akua Fidíxia. Muhatu anga uiza u tangela muadi uê, uixi: Kua ngi sange muthu ua Nzambi, o pholo iê iila kala pholo ia anju ia Nzambi; ku mu tala uoma u kuata; ki nga mu ibhula kuoso kua tundu, dijina diê ue ka ngi tangela-diu. Muenhú ua ngi tangela-phe, uixi: Talesa eie ua-nda kuimita, hinu u vuala monʼa diiala; kienhiki-phe ku nue vinhu, mba kúnua kuoso-kuoso ku kodiuisa, ku die ue kima kiabolo; kuma mona ió u kala Nazilé a mu lumbila Nzambi tunde mu divumu dia mamʼâ katé bhu kizuua kia ufuilu uê. Bhenhobho Manoua usamba u dionda Jihova, uixi: Aii! Ngana, tata! nga ku diondo, muthu ua Nzambi ió uoso ua mu katuile, eze dingi bhu tuala, a tu longese kioso ki tu sasa o mona uoso hinu tu mu vuala. Nzambi anga u ívua dízui dia Manoua, anju ia Nzambi anga i sanga dingi muhatu uala ku mábhia; muadi uê Manoua-phe kala-nê. Muhatu anga u bhanga lusolo, uia ni kunzunzuna u lengela kua muadi uê, uixi: Muthu-ze ua ngi tukulukilile kizuʼokio, lelu ueza dingi. Manoua anga u balumuka, u kaiela mukajiʼê, u sanga muthu iú, u mu ambela, uixi: Eie muene u muthu ua zuelesa muhatu iú? Uixi: Eme muene. Kuala Manoua: Tamano ki bhita muene kioso ki ua zuela; tu bhane-phe kijila kioso ki tu sasa o mona, ni ioso muene ia kà bhanga. Anju ia Jihova anga i ambela Manoua, uixi: Muhatu aluke ngó kioso ki nga mu ambela. Ka die kima ki tunda ku muvide, ka nue vinhu, mba kúnua kuoso-kuoso ku kodiuisa, ka die ue kima kiabolo; ioso i nga mu tendelela, a i aluke muene. Bhenhobho Manoua anga u ambela anju ia Jihova, uixi: Nga ku diondo, tu kinge hanji tu ku telekele kahombo. Anju ia Jihova anga i ambela Manoua, ixi: Né ua ngi kingisa ki ngi di kúdia kué ku u ngi bhana; se uedi-phe u bhana sata ia kuoha, kale u i satela Jihova. Kuma Manoua ka kʼijiia kuila anju ia Jihova. Manoua anga u ambela anju ia Jihova, uixi: Dijina dié eie nanhi, mbé kizuua kioso ki bhita o kizuelu kié, tu ku bhange ujitu? Kuala anju ia Jihova, u ngʼibhuila-hi dijina diami, oko dijina di kôla? Kala kiki Manoua u kuata kahombo, ni fuba ue ia tokala ku sata, iene ioso anga u i satela Jihova ku thandu dia ditadi; bhenhobho anga bhu bhita madiuanu, ni Manoua ni muhatuʼê a ki mona mesu. Kuma mulengu ki ua kuata kulekujuka ku thandu dia kalatódio, u kala mu banda bhulu, ni anju ia Jihova ua bandela kumoxi mu mulengu ua túbhia u tunda ku kalatódio; ni Manoua ni muhatuʼê a ki mona mesu; anga a di bhala, a ta jipholo mu mavu. Anju ia Jihova phe ki i tukulukila dingi Manoua mba muhatuʼê. Manoua anga u kʼijiia kuma anju ia Jihova. Manoua anga u ambela mukajiʼê, uixi: Tua-ndu fua, mukonda Nzambi tua mu mono mesu. Mukajiʼê-phe u mu ambela, uixi: Se Jihova uandalele ku tu jibha, keji kuxikana sata i tua mu satela ia kibhaku ni fuba, keji ku tu idikiza ima ioso iii, keji ku tu ambela maka kala iá. Muhatu iú anga u vuala monʼê ua diiala, u mu luka dijina dia Sansau; mona anga u kula, Jihova u mu bhana kuzediua. Nzumbi ia Jihova anga i mateka ku mu vunza moxi ku izuua ni izuua, bhu Kibangu kia Dani, bhuʼaxaxi ka Zola ni Xitaole. Sansau anga u kulumuka ku Timinate; ku Timinate-phe anga u mona-ku muhatu ua tokala ku mbutu ia akua Fidíxia. O kia zubha kutunda-ku, u ambela tatʼâ ni mamʼâ, uixi: Nga mono muhatu ku Timinate, ua tokala ku mbutu ia akua Fidíxia; ngi bhengedienu-nê a kale muhatuʼami. Tatʼâ-phe u mu vutuila, ni mamʼâ, exi: Kifua ku akua muiji uenu kunu, mba ku mbutu ietu ioso, kua kambe muhatu, kuila uia mu kubhenga muhatu ku akua Fidíxia, o muiji ua akua mabolo? Sansau-phe u ambela tatʼâ, uixi: Ngi bhengele-nê, kuma muene ua ngi uabhela. Tatʼâ-phe ni mamʼâ ka kʼijiia kuila kia tundu kua Jihova; mukonda Sansau uala kusota bhuoso bhua kuatela mvunda ni akua Fidíxia. Mbata thembu ienhoio akua Fidíxia ene ala mu tumina Izalaiele. Ku izúua Sansau u kulumuka ku Timinate, ni tatʼâ ni mamʼâ, anga u tula bhu mivide ia Timinate; kiedi-phe u bhixila bhenhobho u takana ni munzangala ua hoji, i kala mu ku mu zumina. Nzumbi ia Jihova anga iza ni nguzu kua Sansau, u di takuila ku hoje anga u i kuata, u i sauna kala monʼa hombo a mu kuata; o bhu maku-phe muene ka kuata kima, uala ngó maku a hatu. O kia bhange-phe kiki, ka ki tangela ue tatʼâ mba mamʼâ. Kia zubha-phe kukulumuka, u ta maka ni muhatu ua mu uabhela muene. Ku izúua-phe, mu kuvutukisa phala kubhenga kiá muhatu, u bhambuka mu tala bhua xile o kisasu kia hoji; hé u sanga kiunda kia jinhuki ja tungu mu kisasu kia hoje, muala kiá uiki. Anga u katula-mu uiki bhu makuʼê anga uia ni kúdia mu njila muala kuila; u tula ue bhuala tatʼâ ni mamʼâ, u a bhana-ku, ene ue a dia; ka a tangela-phe kuila uiki ua u katula mu kisasu kia hoji. Tatʼâ kia zubha ku kulumuka kuala muhatu, Sansau-phe anga u bhangela-bhu fesa, kuma kiene kiene mu bhanga o minzangala ioso ia mala. O kia mu mono ua mu kuiza, a mu bhana makuinhi atatu a munzangala nʼakuá kukala-nê kumoxi. Sansau anga ua ambela, uixi: Iza ngi mi tele nongonongo iami; se mu tena ku ngi lombuelela-iu mu sambuadi dia izuua ia fesa, hé mu i fokola muene kiambote, eme ngi mi bhana makuinhi atatu a malasola a linhu, ni makuinhi atatu a izuatu ia kukemba; o ki kala-phe mua i lémbua ku ngi lombuelela-iu, enu mu ngi bhana makuinhi atatu a malasola a linhu, ni makuinhi atatu a izuatu ia kukemba. Kuala ene; Nongojoka, tu kuívue. Muene anga u a ambela, uixi; Moxi dia mukua kúdia, mua tundu kudia; o moxi dia mukua nguzu, mua tundu kutouala. Ene-phe a bhanga izuua itatu, nongonongo a lémbua ku i lombolola. Kutula mu kizúua kia mukuá, ambela muhatuʼa Sansau, exi: Muadi uê mu bhombe a ku lomboluele nongonongo iê; o ki u kamba ku ki bhanga, ni eie muene ni dibhata dioso dia tatʼenu, tu di ta mu túbhia. Kifua kiene manhi ki mua tu ixanena-bhu, phala ku tu tambula o izuatu ietu, kuambe? Muhatuʼa Sansau anga u kala mu kudila bhu pholo iê, uixi: Ua ngi zembe, ku ngi zolo kana. Kuma nzangi bhu bhata dietu ua a tela nongonongo, eme-phe kua ngi tangela-iu luua. Muene-phe u ambela muhatuʼê, uixi: Ni tatʼetu ni mamʼetu ki nga a tangela, kifua ngi ku tangela—iu eie? Muhatu-phe u jijila kudila bhu pholo ié mu sambuadi dia izuua ioso ia ubhanga (fesa); kutula-phe kizuua kia kasambuadi muene u mu tangela, mukonda ua mu tatesa kiavulu; muhatu-phe uia, nongonongo ié u i tangela nzangi ia akua bhata diê. Ene-phe akua bhata eza kua Sansau kizúua kia kasambuadi, kioso dikumbi kiluua di tula, exi: Mu kutouala ihi ki tunda uiki? Mu nguzu ihi ki tunda o hoji? Muene-phe u a vutuila, uixi: Hé ki seseme iami ia ngombe ia mi sungila ditemu, hinu ki mua fokola nongonongo iami. Nzumbi ia Jihova bhenhobho iza ni nguzu kua Sansau, u kulumuka ku Axikilone, u jibha-ku makuinhi atatu a mala, u a tambula izuatu iâ anga u bhana makuinhi atatu a izuatu kua iá oso a lombolola o nongonongo iê. Njinda anga i mu kuata, u banda ku bhata dia tatʼâ. Muhatu a Sansau-phe a mu bhana diiala dia mukuá ua kexile kuphatele kuê, ua tokala mu imbalambi. Anga ki bhita kuila ku izuua-phe, bhu makumbi a kumuna tiliku, Sansau uia kukunda muhatuʼê ua mu ambatela kakisutu kahombo, uixi: Ngi bokona kua muhatuʼami katé mʼonzo ia hama. Tatʼâ-phe ka mu ehela kubokona. Tatʼâ anga u mu ambela, uixi: Eme nga fika muene kuma eie ua mu zembela-ku kiá; kiene ki nga mu bhela kuphatele kué; maji muene uala ni ndengʼiê-phe uala kota mu kuuabha. Tambula-ze kiá o ndenge u sakane-nê bhu kididi kia dikota. Sansau anga u a ambela, uixi: Lelu kiá ngi lunga ku mulonga uami ni akua Fidíxia, se ngʼa bhanga kima kia kuiibha. Sansau anga uia, u kuata hâma jitatu ja mikenge u i kuikila mu kiiadi kiiadi, ia di bhana mikila, hé u ta sama ia túbhia bhu kaẋi ka mikila. O kia zubha kubambula jisama, u i ehela mu tiliku ia akua Fidíxia, iene ioso anga i bhia, ni iii ia kutu ita ia lunjika ia munu kiá, ni iii kilúua a i muna, ni mivide ni midiva ue ia tambula túbhia. Akua Fidíxia anga a zuela, exi: Nanhi muene ua bhange kiki? Exi-phe: Sansau holomeʼa mukua Timinate, muene ua bhange kiki, mukonda ua mu tambula muhatuʼê, iú ua mu bhana kamba diê. Akua Fidíxia anga a banda, muhatu muene a mu oha mu túbhia ni tatʼâ. Sansau anga u a ambela, uixi: Se kiene ki mua bhangʼiki, eme uami ngi mi vutuila muene phonzo lua mukuá, mvunda ki ngi i tula luua, katé ku muẋima kua ngi zele. Anga u a kuama kiaiibha, u a bhesa lusolo, u jibha-ku mundu ua vulu bhenhobho amoxi-mu ku a bukujula inama; kia zubha ku ki bhanga, u kulumuka hé u kala mu dibanda bhu ndánji ia Etamu. Akua Fidíxia anga a banda, a ta kibangu mua Juda phala ku mu lua, hé a di zala katé mu Leki. Akua Juda-phe anga a ebhula, exi: Ihi kia mi bheka mu ku tu sota kiki? Kuala ene: Kia tu bheka o kukuta Sansau, phala ni tu mu bhange kioso muene kia tu bhange etu. Bhenhobho midi jitatu ja akua Juda a kulumuka ku dibanda bhu ndànji ia Etamu, ambela Sansau, exi: Kua kʼijiia kuma akua Fidíxia ene jingana jetu a mu tu tumina? Eie kiki ua tu bhange kiebhi? Muene uixi: Kioso kia ngi bhange ene, eme ue kiene ki nga a bhange ene. Kuala ene: Tueza-phe ku ku kuta, phala tu ku bhakule ku akua Fidíxia. Sansau uixi: Ngi lokedienu kuila enu-enu ki mua-nda ku ngi jibha. Ene hé a mu ambela, exi: Kana; etu tu ku kuta ngó kiakolo, hé tu ku bhakula bhu lukuaku luâ; etu-phe ki tu ku jibha, kana. Anga a mu kuta ni mikolo iiadi ia ubhe, a tunda-nê bhu ndánji, a banda hé aia-nê. O kia tuia-nê mu Leki, akua Fídixia a solomoka mu ku mu kauidila, hé a dikola ni kusanguluka kia zubha ku mu mona. Maji o Nzumbi ia Jihova anga iza ni nguzu kua Sansau, o mikolo ia mu kala mu maku i di bhanga kala jingoji ja linhu ja jokota mu túbhia, iene ioso ia mu zuluka mu maku. Anga u mona-bhu kifuba kia lunga nzuánzua lua bulu, u sunununa lukuaku hé u ki kuata, anga u jibha na-kiu midi ia muthu. Sansau anga u zuela, uixi: Lunganzuánzua lua bulu lua bhange jilumu-jilumu, Lunganzuánzua lua bulu nga nemeka na-iu midi ia muthu. Kia zubha kuzuela kienhiki, kifuba kia kuata bhu lukuaku u ki texi; kididi kienhiki anga ki xala ni dijina dia Lamate-leki. Bhenhobho anga u kala ni dinhota dia vulu, hé u dikola kua Jihova, uixi: Ku lukuaku lua mubhikʼé, Eie Ngana kuene ku ua bhela o kubhuluka kua dikota kuosʼuku; kiki-phe ngi fua kiá ku dinhota, o akua-inhunga iá lelu nʼa ngi kuata dingi? Nzambi anga u bhangesa kuila o dikungu dia kexi mu Leki muenhomo, di ditandula anga mu fuáfua menha; o muene kia zubha kúnua, muenhu uê ueza dingi bhu kididi, uala dingi ni nguzu. Mukonda dia kiki, exana-bhu, exi: Ene-hakole, ndunga iê iii hanji bhobho mu Leki katé mu kizuua kia lelu. Sansau anga u fundisa Izalaiele mu izúua ia akua Fidíxia, mu makuinhi aiadi a muvu. Sansau anga uia ku Ngaza, u mona-ku muhatu kuenhoko ua kidianzunga, u bokona muoso muala. Hundu iê anga i di muangena mu mbonge ioso. Akua Ngaza anga a kʼivua, exi: Sansau ueza kunu. Anga a mu kondela, a mu batamena bhu muelu ua kimbaka usuku uoso; a di xibha usuku uoso, exi: Ki kúkia tu mu kuata, tu mu jibha. Sansau anga u zeka katé mu kaẋi ka usuku, mu kaẋi ka usuku-phe u balumuka, u kuata ku mabhitu a kimbaka, u a tukula ni jingunji jê, ni mulangaji kiá kumoxi, u a ta bhu isuxi iê, u a bheka bhu thala ia mulundu ua lulama ni Hebolone. Kia zubha o kubhanga kiki, u zola dingi muhatu mu honga ia Soleke, dijina diê Dalila. Jisobha ja akua Fidíxia anga jiza ku muhatu muenhú, exi: Mu bhombe katé ki u kʼijiia kioso kia mu bhana o nguzu iê iavulu, mba tu mu bhanga kiebhi mu ku mu tolola, ni ku mu kuta phala ku mu talesa hanji hadi; hé u ki bhanga, tu ku bhana kala muthu midi ni hama ia itadi ia phalata. Dalila anga u ambela Sansau, uixi: Ngi tangele hanji, nga ku diondo, kioso kia ku bhana o nguzu ié iavulu kiki, mba a ku kuta nʼihi nʼa tena ku ku talesa hadi? Sansau anga u mu ambela, uixi: Se a ngi kuta ni sambuadi dia ngoji ja jimbamba ja uisu, kilúua ji kukuta, ngi bhuila muene nguzu i ngi bhua, hé ngi kala ngó muene kala kiala akuetu oso. Bhenhobho jisobha ja akua Fidíxia a mu bhekela sambuadi dia ngoji ja jimbamba ja uisu kiluua ji kukuta, muene anga u mu kuta na-ju. Kienhokio-phe sai athu a suama mu xilu dia muhatu muenhú, ala mu kinga kioso kia-nda kubhita. Muhatu anga u mu ambela, uixi: Akua Fidíxia a ku tula, Sansau! Muene anga u batula jingoji kala dínha ia kidinhaji ia tula ku túbhia. Kala kiki nguzu iê ka ijiia lúua kuoso ku iala. Dalila anga u ambela Sansau, uixi: Ua ngi bhange kasekelu, ua ngi tangela makutu; kiki-phe ngi tangele muene, nga ku diondo, kioso kia tena ku ku kuta na-kiu. Muene-phe u mu ambela, uixi: Se a ngi kuta muene kiambote ni mikolo ia ubhe, kilúua a bhanga na-iu kikalakalu kioso-kioso, ngi bhuila-phe kiá, nguzu i ngi bhua ngi kala ngó kala kiala akuetu oso. Kienhiki Dalila u katula mikolo ia ubhe, hé u mu kuta na-iu, anga u dikola u mu ambela, uixi: Akua Fidíxia a ku tula, Sansau! Athu-phe iá mu xilu, ala mu kinga kioso kia-nda kubhita. Muene-phe u batula mikolo mu maku mê kala jidínha. Dalila anga u ambela Sansau, uixi: Tunde bhuoso bhanhá ni ku ngi bhanga kasekelu ua mu ngi tangela makutu; ngi tangele-phe kiá kioso kia tena ku ku kuta-na-kiu. Muene u mu ambela, uixi: Kikale o sambuadi dia jingindu dia ndemba iami ku mútue u ji lekela kumoxi ni jingoji ja thanga ku mulongo, anga u ji kuikila ku phapha i ua kubu ii ia kolo kiambote bhoxi. Muhatu anga u ki bhanga muene, jindemba u ji bhila-bhila mu jingoji ja mulongo u ji kolesa ni phapha, u mu ambela u dikola, uixi: Akua Fidíxia a ku tula, Sansau! Muene anga u thathumuka ku kilu, ni mulongo ni thanga u i vuzila kumoxi. Muhatu anga u mu ambela, uixi: Uala ku ngʼila kiebhi kuma ua ngi zolo, maji o muẋima ué ki uala kumoxi nʼeme? Ua ngi bhange kiá kasekelu lutatu luosʼulu, kua ngi tangela kima kioso kia mu ku bhana o nguzu ié iavulu kiki. Ku izuúua-phe, mukonda ua mu bhinjika kiavulu ni kuzuela izuua ioso, ua mu jijidika kinéne, Sasangu kia mu kumu kiavulu katé u sola kúfua. Anga u mu tangela ni muẋima uê uoso, uixi: Kilúua mu ngi bhita phoko ia bhutu mu mútue uami, kuma ngi Nazilé ia ngene ia Nzambi, a ngi lumbila Nzambi tunde mu divumu dia mamʼetu. Se kuila a ngi bhuta, nguzu i ngi bhua, ngi bhuila kala kiala akuetu oso. Dalila kia mono kuma ua mu tangela ni muẋima uê uoso, u tuma kuixana jisobha ja akua Fidíxia, uixi: Bandenu kunu lumoxiʼulu kiá ngó, kuma ua ngi tangela kiá ni muẋima uê uoso. Jisobha ja akua Fidíxia-phe anga ji banda kua muene, ni kitadi eza na-kiu bhu maku. Dalila anga u mu isa ku kilu, ni ku mu njunjana ni ku mu ta ifunhe, ua bhetuila ku jiphuna jê. Anga u ixana muthu u mu bhuta o sambuadi dia jingindu ja jindemba jê ja kexi na-ju mu mútue; nguzu-phe anga i mu sosoloka ua tobhoʼê kiá, kuma katé ni Dalila muene kia mu teza ngó ua mu lende kiá. Muhatu anga u dikola u mu ambela, uixi: Akua Fidíxia a ku tula, Sansau! Muene anga u thathumuka ku kilu, uixi: Ngi tunda, kala ki ngene kubhanga kiá, ngi di kukumuna mu kudibhangela. Mukonda muene ka kʼijidile kuila Jihova ua mu ehelela kiá, Akua Fidíxia anga a mu kuata, a mu tufula mesu, a mu bheka ku Ngaza, a mu kuika ni jingidinhá ja ngondo; u kala mu nhungisa matadi a kuzukila fuba mu kaleia. O jindemba jê-phe ja mu bhutu mu mútue, ja kuata dingi o kukula. Jisobha ja akua Fidíxia-phe anga ji bhongoloka mu bhana sata ia dikota kua Dangoni nzambi iâ, ni kubhanga fesa; kuma ambe, exi: Nzambi ietu ua tu bhakuila nguma ietu Sasangu bhu lukuaku luetu. Mundu ue kia zubha ku mu mona, a ximana nzambi iâ, exi: Nzambi ietu ua bhakula bhu lukuaku luetu ngumʼoio ua kexi mu kubuikisa ixi ietu, ua jibha jinga athu avulu ku mundu uetu. Mu kubhanga kiki, kia a bhekela kusanguluka kua vulu mu muẋima, exi: Sasangu muene eze tu mu mone hanji kiaia ni kutonoka phala a tu zubhe ngunzu. Anga a takana Sasangu mu kaleia, u kala mu tonoka bhu pholo iâ. Hé a mu imanesa bhu kaẋi ka jiphiladi. Sasangu anga u ambela kaiala ka mu kuata mu lukuaku, uixi: Ngʼidikize jiphiladi ja fikidila inzu ioso, ngi xamenene-ku hanji. Inzu-phe bhenhobho iezala athu ni mala ni ahatu; ni jisobha joso ja akua Fidíxia ji bhobho; athu ngó ala ku thandu dia ʼnzu a tena midi jitatu ja muthu, ni mala ni ahatu, ila mu tala kioso kiala kutonoka Sasangu. Sasangu anga u dikola kua Jihova, uixi: Ngana iami, Jihova, tata! ngi xinganeke, nga ku diondo, u ngi bhane dingi nguzu mu lumoxi ngohʼulu, Nzambi iami, phala akua Fidíxia ngʼa futise diesu dimoxi ngó ku mesu ami aiadi. Sasangu anga u kuata philadi jiiadi ja kaẋi, jene ja fikidila inzu ioso, anga u xamenena-ku, iii ua i kuata ni lukuaku lua kúdia, o iii ua i kuata ni lukuaku lua kiasu. Sasangu anga u amba, uixi: Ngi fuile kiá kumoxi ni akua Fidíxia. Kia zubha kuzuela kiki inzu u i nhikisa ni nguzu ioso katé ia di bula-bula imisula, inzu anga i lundumuka, ni jisobha ni mundu uoso ala-mu ia a xina. Kala kiki athu a jibha mu ufuilu uê kota mu kuvula, a a jibha jinga ku muenhu uê ndenge. O ki kia zubha kubhita, jiphange jê ni dibhata dioso dia tatʼâ a kulumuka, a mu zangula, a banda-nê, hé a mu fûnda bhuʼaxaxi ka Zola ni Xitaoli, mu jimbila ja tatʼâ Manoua. Muene-phe ua fundisa izalaiele mu makuinhi aiadi a muvu. Kua kexile muthu, mukua bhata ku milundu ia Ifalaime, dijina diê Mika. Muene anga u ambela mamʼâ, uixi: Kitadi kié kia ku nhanene, o midi ia xikulu ia itadi ia phalata ni hâma, kia ku bhangesele kuila mu mátui mami muene, u mu bhubhidila uoso ua ki nhana, talesa, eme ngala na-kiu, eme muene nga ki nhana. Mamʼâ anga u mu ambela, uixi: Jihova a ku zediuise monʼami. Mona anga u vutula kitadi kua mamʼâ, midi ia xikulu ia itadi ia phalata ni hâma; mamʼâ-phe anga u amba, uixi: Phalata ienhiʼii nga i lumbila Jihova, i tunda kiá bhu lukuaku luamu mu dijina dia monʼami kuma muene nga mu bhela-iu mu kuiudika kiteka kiósonge mba kióuiẋike; kala kiki kitadi kiki ngi ku bhana-kiu dingi. Mona kia zubha kuvutula itadi ia phalata, u i bhana mesene ia kuzunza, muene anga u iudika na-iu kiteka kia kuseta kióuiẋike. Kiteka anga a ki bhaka mʼonzo ia Mika. Diiala dienhidi, Mika, anga u kala ni inzu iê ia jinzambi; u iudika ni efodi ni jitelafini, u xingidisa monʼê umoxi ua diiala mu ku kala nganga iê. Mu izúua ienhoio ki muala sobha mua Izalaiele; kala muthu-phe u bhanga kioso kia mu uabhela, kia mu iukila mu mesu mê. Anga ku kala munzangala ua diiala u tunda mu Beleme ia Juda, mukua muiji ua Juda maji u kala levita, ueza mu nakina bhu bhata bhenhabha. Kuma muthu iú ua tundile kokuâ, ku Beleme ia Juda, mu nakina kuoso kua-nda kumona kididi kiambote; anga u bhixila mu milundu ia Ifalaime, u tula bhu bhata dia Mika, uala kutunda mu kuenda mu uenji uê. Mika anga u mu kunda, uixi: Ua tundu kuebhi? Muene anga u vutula, uixi: Ngi levita, nga tundu mu Beleme ia Juda, ngala kuia mu nhunga kuoso ku ngi mona kididi kiambote. Mika-phe anga u mu ambela, uixi: Tunga kiá bhabha ni eme kumoxi, u ngi kale u tata, u nganga iami, eme ngi ku bhane kuinhi dia xikulu ia itadi ia phalata ku muvu, ni kuzuata, ni kúdia kuasoko. Kala kiki levita anga u bokona mʼonzo ia Mika. Levita anga ki mu uabhela kutunga ni muthu iú, o munzangala muenhú anga u kala mukuâ ni monʼê. Mika anga u xingidisa levita muenhú, munzangala iú anga u kala nganga iê, anga u xikama mu dibhata dia Mika. Mika anga u amba, uixi: Kiki nga kʼijiia kiá kuma Jihova ua-nda ku ngi bhanga mbote, kuma ngala ni levita u kala nganga iami. Mu izuua muenhomo ki muala sobha mua Izalaiele; mu izuua muenhomo-phe ue muiji ua akua Dani a kala mu sota ixi ia undundu uâ ia kutungila; kuma katé kizuua kienhokio undundu uâ ka u tambuile luua mu miiji ia Izalaiele. Anʼa Dani anga a katula ku jindandu jâ, malʼatanu a a nona mu kaẋi ka mundu, mazonda ma kubhânga, a a katula bhu Zola ni bhu Xitaoli, a a tuma kulonda ixi ni kusota-bhu kididi kia ku tunga; anga a ambela, exi: Ndenu ka londienu ixi ioso. Enhá anga a bhixila bhu bhata dia Mika, mu milundu ia Ifalaimi, a zekela-bhu usuku. Kioso kiala bhu inzu ia Mika, evua dízui dia munzangala, o levita, kuma a muʼijiia; anga a mu kana, a mu ibhula, exi: Nanhi ua ku bheka kunu? Uala kubhanga-hi bhu bhata bhabha? O bhene eie uala-bhu ni kima kiahi? Muene anga u a ambela, uixi: Kiki ni kiki kia ngi bhange Mika, mukonda uala ku ngi futa, eme ngala ngi nganga iê. Ene anga a mu bhomba, exi: Tu zambuile hanji kua Nzambi, tua ku diondo, phala tu ijiie se njila i tuala kuia mba i kala ia kubhanduluka. Nganga anga u a ambela, uixi: Endenu kiambote; njila ioso i muala kuila iala bhu pholo ia Jihova. Kia zubha kubhanga kiki, malʼatanu enhá a katuka, a bhixila mu Laixi, a sanga athu a tungu-mu kala ni hele ia kima, ukalelu uâ uene umoxi ni akua Sidone, a dixibhʼâ, ki bhuala kima kia a zukutisa. Mʼoxi iâ ki muala muthu u kuata kutumina, mba u a kuatesa jisonhi ja kima kioso-kioso mu ixi momo; o akua Sidónia ue a di sanduka-nâ a a kalela dikanga; athu engi ka di tambulula-nâ mu ima ioso-ioso. Mala iá anga a vutuka ku akuâ, o jiphange jâ a xala bhu Zola ni bhu Xitaoli; akuá anga a ebhula, exi; Kuambe, o ku muele muedi kiebhi? Kuala ene: Balumukenu, tuienu ku a solomona; kuku ku tuele, o ixi tua i sange, iauabha muene; kifuá mu xikamenunu kunu, kuambe? Kana kukala ni usudi ua kuia kutambula ixi ioio, ni ku i bhingana. O ki muia, mua kà sanga athu kala ni hele ia kima, ixi iene ia kulu muene, Nzambi-phe ua mi bhana-iu enu ku i vua, ixi ia bhingi ima iene ioso iii momo, kana kima kia kambe-mu. Kienhokio anga kukatuka athu ku muiji ua akua Dani, a tundu bhu Zola ni bhu Xitaoli, hâma jisamanu ja mala, a maneka ibhakatu ia ita. Mu kubanda anga a ta kibangu kiâ bhu Kidiate-jadimi, mu Juda; mukonda dia kiki kididi kiókio a kʼixana Kibangu kia Dani, katé mu kizúua kia lelu; ʼkí kuema dia Kidiate-Jadimi. Mu kutunda bhobho a bhita mu milundu ia Ifalaimi, a tula bhu bhata dia Mika. Bhenhobho malʼatanu a diangele kuia kulónda ixi ia Laixi, ambela akuâ, exi: Mua kʼijiia kuma mu jinzu jojo muala efodi, muala telafini, muala ue ni kiteka kia iudika mesene ia kuzunza; o ki tualʼiki xinganekenu kioso ki mua tokala kubhanga. Anga a bhambuka, a bhixila bhu kanga dia munzangala, o levita, bhene bhu bhata dia Mika, anga a mu menekena. O hâma jisamanu ja mala a maneka ibhakatu ia ita, ene o anʼa Dani, emana bhu muelu ua kithâdi. Malʼatatu a diangele kuia kulónda ixi, anga a bokona mʼonzo, a katula-mu o kiteka kia kuseta, kióuiẋike, ni efodi, ni jitelafini, kioso nganga muene kiemana bhu muelu ua kithâdi kumoxi ni hâma jisamanu ja mala a maneka ibhakatu ia ita. Enhá-phe kia bokona mʼonzo ia Mika iá a katula-mu o kiteka kia kuseta kióuiẋike, ni efodi, ni jitelafini, nganga u a ebhula, uixi: Muala kubhanga-hi? Ene-phe a mu vutuila, exi: Di xibhe! Xita lukuaku lué ku dikanu, uile kumoxi ni etu, u tu kale u tata, u nganga ietu; kuma eie ki ku kala kota o kukala u nganga ia dibhata dia muthu umoxi, inga o kukala u nganga ia mundu, ia muiji ua dikota mua Izalaiele? Nganga u sanguluka mu muẋima uê, u ambata ni efodi, ni jitelafini, ni kiteka kia iudika mesene, u di ta mu kaẋi ka mundu u ila-nâ kumoxi. Kala kiki a tunda bhenhobho, a: suluka, ni anʼâ ni ibhaku, ni imbamba iâ, a i tuamekesa ku pholo. O ki edi dibhata dia Mika a di xi kiá dikanga, akua bhata a di zukama ni inzu ia Mika, a di bhongolola, anga a kaiela anʼa Dani, a a kuata. Anga a kuata kukola-kola anʼa Dani. Ene anga a sakuka, hé ambela Mika, exi: Ihi kia ku kuata? Ua tu kaielela-hi ni mundu uosʼú u ua bhongolola kiki? Muene-phe, uixi: Mua ngi tambula jinzambi jami ji nga iudika, kumoxi ni nganga, iene ioso muaii na-iu; eme kua ngi xala-hi? Muala kuila kiebhi; uandala-hi, mba ihi kia kukuatʼá? Anʼa Dani a mu ambela, exi: Kana kubhanga dingi jibuia bhabha! O mbimbi ié ki tuandala ngó ku ivua; imoxi bhu kala ni iiala iasaluka mudietu i ku lundama, anga u ta-mu ni muenhu ué, ni mienhu ia mukuá ia bhata dié. Anʼa Dani kia zubha kuzuela kiki, a suluka anga aia ni kuenda njila iâ; o Mika kia mono kuila mala ió a mu tundu nguzu, u batuka-ku, u vutuka ku bhata diê. Ene-phe, o hama jisamanuʼojo ja muthu, anga ambata ioso ia iudika Mika, ni nganga iê ia kexile na-iu, hé a bhixila na-iu ku Laíxi. A sanga mundu koko a dixibhâ, kala ni hele ia kima, anga a a buikisa ku mazu a xibhata, mbonge iâ a i ta mu túbhia. Akuaʼxi ki bhuala ua tena ku a kudila, mukonda ku Sidone kua a kexile dikanga, o athu engi ue ka di tambulula-nâ. Mukáu uâ, o honga ia zukama mu Bete-lehobo. Akua Dani anga a tunga dingi o mbonge ienhoio, ene kiá hé a bhingana-mu. Mbonge ioio anga a i luka dijina dia Dani, diene dijina dia tatʼâ Dani a mu vuala kuala Izalaiele; mʼokulu-phe mbonge ioio dijina diê Laixi. Anʼa Dani anga a bhaka muenhomo o kitekʼokio kia iudika mesene ia kuzunza; o Jonatane monʼa Ngelexone, monʼa Manasa ni muene ni anʼê hé a kala jinganga ja muiji ua Dane katé bhu kizúua kieza ixi ioso mu ku i balakala. Kienhiki-phe o kitekʼokio kia Mika kia iudikile, a ki bhaka kididi, anga ki kala muenhomo thembu ioso iala o inzu ia Nzambi mu Silu. Mu kukala-kukala anga ki bhita mu izúua ienhoio kuila, kia kexi hanji mua Izalaiele kuila ki mu moneka sobha, bhu kala levita, nzuangiza ku bolo dia mulundu ua Ifalaime, u lumba mukamʼê mu Beleme ia Juda. Mukamʼê anga u ta phanda, u di kuata-nê mvunda, u tunda mʼonzo iê, u vutuka ku bhata dia tatʼâ mu Beleme ia Juda, u xikama koko mbeji jiuana. Muadi uê anga u balumuka, u mu kaiela, mbé kuzuela-nê kiambote, ni ku mu bheka dingi mʼonzo; u enda ni kaiala kê, ni bulu jê jiiadi. Anga u sanga muhatu, o muhatu muene u mu bheka mʼonzo ia tatʼâ; o uavu monʼê ua muhatu kia mu mono, u mu tambula kiambote. Ukouakime, phaiʼa muhatuʼê, anga u mu xikamesa hanji, u bhanga-nê izúua itatu; mu iuzúua ienhiʼii a dia, a nua, a zeka. Kúkia ni kimene, mu kizúua kia kauana, a di meneka, muene uixi: Ngi katuka kiá. Ukouakime-phe, u ambela holomʼié, uixi: Diáula hanji kakúdia, u sunge nguzu u katuke kiua. Kala kiki, a xikama dingi kiiadi kiâ, a kala mu kúdia ni kúnua; muenhú uavu monʼê ua muhatu anga u ambela diiala, holomʼiê, uixi: Ku di suke, nga ku diondo, tu kadietu hanji, u zeke, tuinduluke-ku dingi kizuua kia lelu. Diiala-phe ua balumukine kiá mu katuka, ukouʼê-phe ua mu jijidika, anga u xikama u zeka-bhu dingi kizuua kienhokio. Kúkia ni kimene, kizuua kia katanu, u balumuka dingi phala ku katuka; maji o tata ia muhatuʼê-phe u mu ambela, uixi: Diáula-phe hanji, nga ku diondo, u sunge nguzu, u kiese; o ku kiemba, kuila kumbi dia sembuluka kiá, u katuke kiua. Anga a dia hanji kiiadi kiâ; hé ela o nangʼé ni dikumbi dia lembe. Kia balumuka-phe o diiala mu katuka, ni muene ni mukamʼê ni kaiala kê kala na-ku, ukouakimi, tata ia muhatu, u mu ambela, uixi: Kua mono kuila kumbi dia lembe kiá, tu kadietu dingi usuku ua lelu; kumbi diaii kiá, zeka dingi, u induluke; mungu mu di meneke kiua, muie ku bhata dienu. Diiala-phe nguê dingi kuzekela-bhu usuku uenhó, anga u zangula, u katuka, u bhixila bhua lulama mu Jebuzi (muene Jeluzaleme); uala kuenda ni bulu jê jiiadi, a ji zuika makombola, ni mukamʼê uala kuila-nê kumoxi. Kia bhixila bhu Jebuzi, kumbi dia lembe kiá, kaiala kê anga u ambela muadiʼê, uixi: Tu bhambuke bhabha, nga ku diondo, tu zekele bhu bhata didi dia Majebuzi. Muadiʼê-phe u mu ambela ixi: Kana, ki tu bhambukile bhabha, mu zekela bhu bhata dia athu engi, bhua kambe anʼa Izalaiele; tuie ku pholo bhu Ngibeia. Anga u ambela kaiala kê, uixi: Ndoko, enda lusolo tu bhiẋile ku mabhata ma mukuá ku pholo; tua kà zekela bhu Ngibeia mba bhu Lama. Anga a somboka, aia ku pholo; dikumbi anga dia a fuila mu bhixila bhu Ngibeia, bhua tokala akua Bejamí. Anga a bhambukila bhenhobho, aia kuzekela bhu Ngibeia; o kia zubha kutula-bhu, a xikama ngó bhu kitanda mu nzunga, mukonda kana-bhu muthu u a tambulula, ni ku a bhana kizalu mʼonzo iê. Bhenhobho anga bhu kala muadiakime, ua-lu tunda mu kalakala ku mábhia, mu kumbi dia ngoloxi; muenhú kokuâ kua tokala, ku mulundu ua Ifalaime, o kunu ku Ngibeia kifua uala-ku ngó nzuángiza, kuma akua bhata-phe akua muiji ua Benjamí. Mu kuzambula mesu anga u mona ngenji ua tula, bhu kitanda mu nzunga ia dibhata; muadiakime anga u mu kunda, uixi; Uia kuebhi? O ku ua tundu kuebhi? Muene u mu vutuila, uixi: Tuala kubhita njila; nga tundu mu Beleme ia Juda, ngala kuia ku bolo dia mulundu ua Ifalaimi; kuene ku bhata dietu, kua ngi vualela, ngele ku Beleme ia Juda, o kiki-phe ngala kuia ku inzu ia Jihova; maji ki bhuala-phe muthu ua tu zalela mʼonzo iê. Sumbala iangu-phe ia ngènda sai ni masa ma jibulu kúdia, sai; sai ue mbolo ni vinhu ia kúdia kuami eme, ni kahatu ké kaka, ni kaiala kala kuia ku tu bheka, etu tu abhikʼé; ki bhuala ukambu ua kima. Muadiakime anga u a ambela, uixi: Ki mu tale hadi; ioso ia tokala ia kambe eme muene ngi soka na-iu; inda kana kutula dingi ngoho mu nzunga ia hatu mumu mu kuzekela-mu. Kala kiki, u a bheka mʼonzo iê, jibulu anga u ji bhana kúdia; ene anga a sukula inama iâ, hé a dia, a nua. Kioso-phe kiala mu di tambulula kiki, miẋima iâ ia sanguluka, bhu kala iiala iasekala ku akua bhata, a bhongoloka bhu kanga, a kala mu ṗhuṗha ni nguzu ioso ku dibhitu; muadiakime mukua ʼnzu anga a mu ambela, exi: Tubhula diiala dia tula mʼonzo ié, mbe tu mu ijiie. Muene mukua ʼnzu anga u tunda bhu kanga bhuala ene, uixi: Kana tata, phange jami, nga mi diondo, kana kubhukumuka kala kiki; phala-hi musonhi uami ua ngi tula mʼonzo, mu mu bhanga ufusa? Inda monʼami ua muhatu iú, muzeletete, ni mukama ua muene, izenu nga a tubhule bhu kanga, mu a sebulule ene, mu a bhange kioso ki mua mesena; o diiala-phe didi kana ku mu bhanga ufusa. Mala iá-phe nguauâ ku mu ivua; diiala mʼonzo anga u kuata mukamʼê u mu tubhula bhu kanga bhuala ene; anga a mu ijiia, a mu bhanga ufusa usuku uoso katé kuáki; o kia mono kuma kú kúkia, kiene kiua kia mu eha. Muhatu kienhokio, mu kafukufuku, uiza ni ku dibhala-bhala bhu muelu ua ʼnzu muala muadi uê, u kala bhenhobho katé kuma kuakie, anga ufila bhobho. Muadi uê anga u balumuka mu kimene-mene, u jikula mabhitu a ʼnzu, u tunda mu katuka njila iê. Anga u sanga muhatu, o mukamʼê, ua dibhale bhu muelu uaʼnzu, makuʼê ua a tula ku lunzalu lua muelu. Muene kuma ka kʼijiia kuila uafu, anga u mu ambela, uixi: Balumuka, tu ietu kiá! Maji muhatu-phe ka kumbulula. Bhenhobho u mu zangula-bhu, u mu longa ku bûlu iê, anga uia u bhixila ku bhata diê. O kia zubha kutula mʼonzo iê, u sunga phoko, u kuata mukamʼê, u mu sesa, u mu bhanga idiandu, u iudika kuinhi dia makanda ni kiiadi, u a tumikisa katé ku maẋokololo a Izalaiele. Athu-phe, kia zubha ku ki mona, ene oso, exi: Kilúua tu di uana kisunji kala kiki, tundé kia tunda anʼa Izalaiele mʼoxi ia Ijitu, katé kizuua kia lelu; enu mu mundu tumenu ku kʼijiia, mu xinganeke, mu te kaiula. Kienhokio ana Oso a Izalaiele hé a tunda, kilombo kioso anga ki bhongoloka kala muthu umoxi ngó, tundé ku Dani katé ku Bele-seba, ni ixi ia Ngiliiade kumoxi, a bhongoloka kua Jihova bhu Mixipa. Makotʼathu ku mundu, ni miiji ioso ia Izalaiele, a diʼongolola bhu kionge kia mundu ua Nzambi, hâma jiuana ja midi ia mala, akua kuendela bhoxi, a tena kufomona mukuale ua kubhânga. Anʼa Bejamí anga a kiʼvua kuila anʼa Izalaiele a bande bhu Mixipa. Anʼa Izalaiele anga a zuela, exi: Tu tangedienu, mba kubhukumuka kuenhuku kua bhiti kiebhi? Levita, munumeʼa muhatu a mu jibha, u kumbulula, uixi: Nga tudile bhu Ngibeia bhua tokala mua Bejamí, ni eme ni mukamʼami, mu ku zekela-bhu. Mala ma akua Ngibeia anga a ngi balukila, inzu a i kondoloka mu usuku; eme muene andalele ku ngi jibha, o mukamʼami a mu bhange undumbu ni kusuina kuoso, katé uafu muene! Bhenhobho ngi kuata mukamʼami, eme nga mu bhange ku idiandu-idiandu, eme nga mu tumukisa katé ku maẋokololo a ixi ia undundu ia Izalaiele; kuma ene a te kituxi, a bhange ufusa mua Izalaiele. Talesenu-phe, o kiki enu oso mu anʼa Izalaiele muala bhabha, mu bhana-bhu kizuelu kienu, tu mone kioso kia tokala ku ki bhanga. Mundu uoso anga a balumuka kala muthu umoxi ngó, exi: Ki bhu kale muthu uia ku balaka iê, ki bhu kale muthu u vutuka ku bhata diê. Ngibeia-phe tu i bhanga kiki: tu di tungula mu hasa, kioso ki tuia ku a solomona. Kala hâma ku tunda kuinhi dia muthu, miiji ioso ia Izalaiele; ku midi ku tunda hâma, ku kuinhi dia midi ku tunda midi, mu sota huta ia kifuẋi kioso ki bhinga kuia kubeta Bejamí kala kia tokala mu kituxi kia ufusa uê kia bhange ene mua Izalaiele. Kala kiki, mala oso a akua Izalaiele a di bhongolola kala muthu umoxi ngó mu bhesa kaxtiku ku dibhata diodio, anga a takana muene miẋima kala muthu umoxi ngó. Miiji ia Izalaiele anga a tuma athu kuibhula mu muiji uoso ua Bejamí, exi: Kuku kubhukumuka kuahiʼuku, kua bhiti muʼaxaxi kenu? Kiki-phe mala enhó a sekala, ala mu Ngibeia, tu bhakuidienu-nâ, tu a jibhe, phala kituxi kiki tu ki bhuise mua Izalaiele. Bajamí-phe ka xikina kuivua o dízui dia akuâ, o phange jê anʼa Izalaiele. Inda anʼa Bejamí a tunda ku mabhata mâ, a bhongolokela bhu Ngibeia, mu kuia mu kúlua ni anʼa Izalaiele. Anʼa Bejamí anga a alula kizuua kienhokio, ku mabhata mâ moso kua tundu makuinhi aiadi a midi ni midi jisamanu ja mala a tena ku fomona xibhata phala kubhânga. Akua bhata ene bhu Ngibeia engi, kuma o a tungula-bhu ngó a tena hâma sambuadi ia mala a mazonda ósole kiambote. O muʼaxaxi ka mundu uosʼú anga mu kala athu òtungule, hâma sambuadi ia mala ónone, ene oso akua kiasu, enhá o mu kutakula matadi ni mbalafunda, né lundemba ka lu lueza. O mala ma akua Izalaiele oso a alula ue a tena hâma jiuana ja midi ia mala, a tena kufomona xibhata phala kubhânga; ene osoʼâ mazonda a ita; a kambe-mu ngó akua Bejami a di katula-mu. Anʼa Izalaiele anga a balumuka, hé a banda aia bhu Betele, mù kuibhula phangu kua Nzambi, exi: Nanhi u tu tuamenena ku ita mu kúlua ni anʼa Bejamí? Jihova anga u zuela, uixi: Juda muene u tuamena. Anʼa Izalaiele anga a di meneka, aia mu ta kibangu kiâ bhua zukama, mu solomona akua Ngibeia. Akua Izalaiele anga a tunda mu kúlua ni Bejamí; a di ta ku mikalatata mu mukáu ua Ngibeia, mvunda anga i matekena bhu mbandu ia sanzala bhene. Anʼa Bejamí anga a tunda mu Ngibeia, hé a buikisa ku mundu ua Izalaiele, kizuua kienhokio, makuinhi aiadi a midi ia mala, ni midi jiiadi. Mundu uoso ua ana a Izalaiele anga a di phopha a di suinisa phala kubhânga dingi, a di ta dingi ku mikalatata bhuoso bhua di tele ku mikalatata mu kizuua kia dianga. Anʼa Izalaiele anga aia hanji mù dila bhu pholo ia Jihova, katé mu ngoloxi; anga ebhula kua Jihova, exi: O kiki tu vutuka dingi mu kúlua ni anʼa Bejamí, o phange jetu? Jihova uixi: Ndenu muene, mua kà a lue. Anʼa Izalaiele anga a bhixila dingi kua anʼa Bejamí mu kúlua-nâ kizuua kia kaiadi. Akua Bajamí anga a tunda mu Ngibeia mu takana-nâ, anga a buikisa dingi ku anʼa Izalaiele kuinhi dia midi ni nake dia midi ia mala, ene oso mala a tena kufomona xibhata mu kubhânga. Bhenhobho ana oso a Izalaiele, mundu uoso, a banda ku Betele, a dila, a xikama bhu pholo ia Jihova, hé a jila kizuua kioso kienhókio, ki bhua kúdia ki bhua kunua katé mu ngoloxi; a bhana ni jisata ja kuoha ni jisata ja paze bhu pholo ia Jihova. Anʼa Izalaiele anga ebhula kua Jihova. (Kuma izuua ienhoio o álaka ia kikutu kia Nzambi ii bhobho ni Finehase monʼa Eleazale, monʼa Alá, uemana bhu pholo ia álaka mu dibhezelu izuuʼoio.) Exi: O kiki-phe tuia dingi lua mukuá mu kúlua ni anʼa Bejamí, o phange jetu, inga tu batuka-ku kiá? Jihova uixi: Ndenu-ku dingi; kuma mungu nga-nda ku a bhakula bhu lukuaku luenu. Izalaiele bhenhobho anga a bhaka athu mu ididi ia kubatamena mu jimbandu ja Sanzala ia Ngibeia. Anʼa Izalaiele anga a banda dingi kúlua ni anʼa Bejamí, kizuua kia katatu, a di ta dingi ku mikalatata kala kia diangele kubhanga jinga mu izuua ia mukuá. Anʼa Bejamí anga a tunda ue mu kúlua ni mundu, aia ni kusuetuka ku kanga, dibhata diâ ala kuenda ni ku di xia dikanga; anga a kuata kubeta ni kujibha ku mundu ua Izalaiele kala kia diangele kubhanga mu izuua ia mukuá, mu ikoka ia jiphambu jiia mu kubanda ku Betele, ni kubanda ku Ngibeia, ni mu mukáu; hé a jibha-ku makuinhi atatu a muthu ku mala ma akua Izalaiele. Anʼa Bejamí-phe anga amba, exi: A bhi-ku dingi, ala ku tu lenga kiá kala kia bhangele kizuua kia mukuá. Maji anʼa Izalaiele-phe, exi: Tuende ni kusuetuka, mbé ku a sungila mu ikoka, o dibhata diâ a di xie dikanga. Mala oso a Izalaiele anga a balumuka kiua mu ididi iâ, a di ta ku mikalatata bhu Diie dia Bahale; o iá ue akua Izalaiele ala mu batamena mu jimbandu ja mbonge ia Ngibeia, a fusumuka mu ididi iâ mu Kiphenza kia Ngibeia mua kexi. Kuinhi dia midi ia muthu a a nona oso mua Izalaiele, a tulukila bhu Ngibeia, ita anga i vula, ene-phe akua Bejamí, ka kʼijiia kuila divuua dia a tula. Jihova anga u nemeka Bejamí bhu pholo ia Izalaiele, anʼa Izalaiele anga a buikisa ku akua Bejamí kizuua kienhókio makuinhʼaiadi a midi ni midi jitanu ja muthu ni hama; ene oso mala a mazonda a tena kufomona xibhata mu kubhânga. Kala kiki anʼa Bejamí a mona kuma abhi-ku. Mbata akua Izalaiele a dianga kuenda ni kuila kala ala kulenga Bejamí, mukonda a dielela akuâ a a bhake mu ididi ia kubatamena mu jimbandu ja mbonge ia Ngibeia. Enhá a batama-phe, anga a tunda lusolo mu ididi iâ, a di lukula mu Ngibeia, hé a di zela, anga a beta dibhata dioso ku mazu a xibhata. Akua Izalaiele, ni iá a kexi mu ididi ia kubatamena, a di bhele kijimbuete, kia kuxikitisa dituta dia dikota dia dixi mu dibhata. Akua Izalaiele anga aluluka ku ita kala ala kulenga, kioso kia mateka Bejamí ni kubeta ni kujibha ku akua Izalaiele, anga a jibha-ku kiá makuinhi atatu a muthu osuʼá; kuma akua Bejamí ambe, exi: Akua Izalaiele ábhi-ku muene, ala ku tu lenga kiá kala ku ita ia kizuuʼokio Maji kioso-phe kia mateka dituta kubanda mu dibhata, dixi diemana kala philadi, akua Bejamí kia sakuka kuema a mona dibhata diâ diala mu tuka dixi dia bhixila katé mu diulu. Akua Izalaiele-phe aluluka, akua Bejamí anga a diuana, kuma a mono divuua dia a tula! Bhenhobho anga a lunguluka mu kulenga a bhana makunda anʼa Izalaiele, hé a di tela mu njila ia kuia mu kikangalakata; ita-phe i iza ni ku a bhesa lusolo, ni iá a tundu mu dibhata a a bhake mu kaẋi; o a xala mu mbonge ala kuenda ni ku a buikisa ue kala muthu bhu kididi kiê bhene. Kuene kuoso akua Bejamí a a kondela, ni ku a kaia-kaia, a a titidila muene kioso kiandala, katé kuoso kua lengela ku mbandu ku tundila dikumbi, bhua lulama mu Ngibeia. Ku akua Bejamí anga ku buika kuinhi dia midi ia muthu, ni nake dia midi; ene oso mazonda a kubhânga mu ita. Kia mono kuila ki ki xikina, a lunguluka anga a lengela mu kikangalakata bhu Ndànji ia Dimone; o mu jinjila muejila, a nemeka-mu dingi jimbalu-mbalu ji tena midi jitanu ja muthu; anga aia dingi ni ku a kaia katé bhu Ngidome, a nemeka-bhu dingi midi jiiadi. Kia di bhange konda, oso a buika mu kizuua kienhókio ku muiji ua Bejamí, makuinhi aiadi a midi ia muthu, ni midi jitanu; ene oso mala a tena kufomona xibhata, mazonda a kubhânga mu ita. Bhu kala-phe Ndànji ia Dimone, anga a kala kuenhokio bhu Ndànji ia Dimone mbeji jiuana. Maji akua Izalaiele-phe anga alulukila dingi anʼa Bejamí oso a subhuka-ku a a nemeka ku mazu a mukuale, ni dibhata diene dioso, ni ibhaku iâ ni ima ioso ia sange-mu a i jikinisa muene nzaká; o jisanzala jâ joso hé a ji ta mu túbhia. Akua Izalaiele-phe a lokelele bhu Mixipa, exi: Ki bhu kale muthu mudietu u bhana monʼê ua muhatu mu sakana mu akua Bejamí. Mundu anga eza bhu Betele, a xikama bhenhobho bhu pholo ia Nzambi katé mu kumbi dia ngoloxi, anga a suina mázui ni kudila kiavulu. Exi: Aiué, Jihova, Nzambi ia Izalaiele, tata! kia bhiti kiebhi, Ngana mua Izalaiele? kuila leluʼidi mua Izalaiele mua kambe kiá muiji umoxi? Bhenhobho anga ki bhita kuila ki kúkia ni kimene, mundu a di meneka, anga a tunga-bhu kalatódio, a bhana jisata ja kuoha, ni jisata ja kubhandulula. Anʼa Izalaiele, anga a zuela, exi: Mu miiji ioso ia Izalaiele, nanhi muene ua kambele kuiza bhu kionge kia Jihova? Kuma a lokele muloko ua dikota, exi: Uoso u kamba kuiza bhu pholo ia Jihova bhu Mixipa, u kala muthu ua ku mu jibha. Anʼa Izalaiele anga a diela mukonda dia phangʼiâ Bejamí, exi: Lelu kua Izalaiele kua batuka kiá muiji umoxi. Ki tualʼiki, a subhuka-bhu-phe tu bhanga-nâ kiebhi mu ku a sotela ahatu, etu tua loka kiá mu dijina dia Jihova kuma anʼetu a ahatu ki tu xikina ku a bhana-nâ mu kusakana? Anga a zuela, exi: Muiji kuxi-phe, ku miiji ia Izalaiele, ua kambele kubanda kua Jihova bhu Mixipa? Mu kuibhula-phe anga a mona kuila bhu kibangu ki bhuala muthu ua tundu bhu Jabezi dia Ngiliiade iu ueza bhu kionge. Mukonda kialula o mundu, akua-bhata bhu Jabezi dia Ngiliiade ki bhuala muthu. Kilombo anga ki katula kuinhi dia midi ni midi jiiadi, ja mala a tundu akuâ oso mu uzonda, anga a a tuma, exi: Ndenu ka nemekienu akua-bhata bhu Jabezi dia Ngiliiade ku mazu a xibhata, katé ni ahatu ni ana-ndenge. Mua kà bhanga-phe kiki: Mala oso mua kà a buidisa, ni ahatu oso a zeka kiá ni mala. Anga aia a sanga muʼaxaxi ka akua-bhata bhu Jabezi dia Ngiliiade hâma jiuana ja ana a ahatu, hanji anʼandenge, kejiia luua mala mu kuzeka-nâ; enhá anga eza-nâ bhu kibangu mu Silu, mʼoxi ia Kanana. Kilômbo kioso anga ki tuma kuzuelesa anʼa Bejamí ala bhu Ndànji ia Dimone a di tambulula-nâ anga a a kolela paze. Akua Bejamí anga a vutuka thembu ienhoio, eza ku bhata, anga a a bhana ahatu, oso kiá a a bhulula ni muenhu ku ahatu a Jabezi dia Ngiliiade; maji hanji kiene kimoxi, ka soko. Mundu anga a diela, henda ia a kuata mukonda dia Bejamí, kuma Jihova ua tebhununa-ku athu mu miiji ia Izalaiele. Adiakime bhu kilômbo anga amba, exi: Enhá-phe a subhuka-ku tua kà a sotela kuebhi ahatu, ki alʼiki ahatu oso mua Bejamí a buila? Exi: Oso a bhuluka kua Bejamí ki bhinga tu a iudikila dingi o undundu uâ, o kulengesa kuila muiji uâ uoso ki u jime o mbutu muʼaxaxi ka Izalaiele. Etu-phe ki tu tena ku a bhana ahatu ku anʼetu; kuma anʼa Izalaiele a lokele, exi: Uoso u bhana muhatu ku akua Bejamí, muenhó a mu bhubhidile. Anga a a longesa, exi: Talesenu, kuala fesa ia Jihova, ene ku i bhanga mivu ioso mu Silu. Silu u kala ku kusuku, o Betele u xala ku sulu, o ikoka i tunda mu Betele i banda ku Xikeme mu i xia ku kiasu, o Libona ku pholo. Anga a tuma anʼa Bejamí, exi: Ndenu, ka suamienu mu mivide, mu kale mu tala; o ki mu mona anʼa ilumba mu Silu a tundu mu kukina mu fesa, enu-phe mu tunda mu mivide, kala diiala u kuata-bhu muhatuʼê ku anʼa ilumba ia akua Silu, muie-nâ ku ixi ienu ia Bejami. O ki kala a-tatʼâ, ni phange jâ ja mala, eza kudikola kókuetu, tua kà ambela, kuma: Tu bhanienu-nâ mu henda; kuma ene ka tenene ku ahatu oso a a kuatela mu ita mumu, enu uenu ki enu mua a bhana-nâ mu vondadi; kuma se enu mua a bhele-nâ mueji kukala ni kuêla. Anʼa Bejamí anga a ki bhanga; a kuata ahatuʼâ ku ana ilumba ala mu kina, katé ene oso a sokelà-ku. Anga aia-nâ a vutuka mu undundu uâ, a bhanga dingi mabhata, hé a tunga momo. Anʼa Izalaiele ue anga a muangana kiua, aia thembu ienhoio, kala muthu ku muiji uê, ni ku dianda diê; ene oso anga a muanganena mu maundundu mâ. Izuua ienhoio mua Izalaiele ki mu kexile sobha, kala muthu-phe u bhanga kioso kia mono kuila kiene kia mu iukila ku mesu-mê. Anga ki bhita kuma, mu izuua kia kexile afundixi kufundisa mu Izalaiele, mʼoxi mu kala nzala ia dikota; Anga bhu kala muthu, mukua Beleme ia Juda, uia kunakina mʼoxi ia Mouabhe, ni muene ni mukajiʼê ni anʼê kiiadi a mala. Diialʼidi dijina diê Elimeleke, mukajiʼê dijina diê Nouemi, anʼê majina mâ Mahalone ni Kidiione, ene oso akua Efrata mu Beleme ia Juda. Anga eza mʼoxi ia Mouabhe, a tunga momo. Mu kubhanga izuua, Elimeleke, munumeʼa Nouemi anga ufua; o Nouemi muene anga u xala ni anʼê kiiadi. Anʼê anga a sakana ahatu a akua Mouabhe, umoxi dijina diê Olofa, mukuá dijina diê Lute. Anga a tunga muenhomo kifua kuinhi dia mivu di tena. Ni Mahalone ni Kidiione anga afua ue kiiadi kiâ. Muhatu Nouemi anga u xala ngó, ua fundu anʼê kiiadi a mala ni munumeʼê. Nouemi anga u balumuka ni akaji a anʼê mu kutunda mʼoxi ia Mouabhe nʼa vutukise ko kuâ, kuma uevila mʼoxi ia Mouabhe kuila Jihova ua xinganeka mundu uê, iu ua a bhana kia kúdia. Anga a katuka bhu kididi bhuoso bhuala, ni akaji a anʼê kiiadi aia-nê kumoxi, a mu xinjikila mu kuvutuka kʼoxi ia Juda. Mu njila kioso kia muia ni kuenda, Nouemi anga u ambela akaji a anʼê, uixi; Ndokuenu kiá, mu vutuke kala muthu ku bhata dia manhʼâ; o Jihova a mi bhange o mbote, kala enu ki mua i bhange o madifundu, kala ue ki mua ngi bhange-iu eme. Jihova a mi bhese kidimba, kala muthu monzo ia diiala diê Anga u a bhana jinzóbole, anga a zangula mázui mâ, ni kudila. Anga a mu ambela, exi: Kana, etu uetu tuandala tuia kumoxi ni eie, ua-lu vutuka ku kifuẋi kienu. Nouemi-phe uixi: Ndokuenu! Vutukenu tata, anʼami! Mu ki bhangela-hi o kuia kumoxi ni eme? Mua fika kifua ngala dingi ni anʼa mala mu divumu diami, kuila hinu mu sakana-nâ? Vutukenu anʼami tata, nga mi diondo, mu di tele kuoso ku mua mono; kuma eme nga kuka kiá kiavulu, ki ngi tena dingi kusakana diiala. Né ngedi ngi dielela, hé ngi sakana diiala usuku ua lelu, ngi vuala dingi anʼa mala, enu kifua mu a xikamena katé kia kula? kifua ene a mi fudisa kukala ni malʼenu a kusakana? Kana tata, anʼami! Kuma kubhondalala kuami eme kota, kuenu-enu ndenge, mukonda eme ngedi kala lukuaku lua Jihova luene luala ku ngi bha kaxtiku. Anga a zangula dingi mázui mâ a ta kibúlukutu ni kudila. Olofa anga u bhana ukouʼê jibeju, u di lekela-nê; Lute-phe ua mu naminina muene, Muene anga u mu ambela, uixi: Talesa huedʼiê iú-uió, ua-lu vutuka ku kifuẋi kiê ni ku nzambi jê; eie ue vutuka, kaiela-ze mukuenu. Lute-phe, uixi: Kana ku ngi bhomba ni ngi ku xie, anga ngi ku sondoloka hé ngi fula ku ku kaiela; mukonda kuoso ku uia eie, eme ue kuene ku ngiia; bhuoso bhu ua kà tudila eie o usuku, eme ue bhene bhu ngi tula; o mundu ué u kala mundu uami, Nzambi ié Nzambi iami. O ixi ioso i ua ká fuila eie, kididi bhuoso bhu ufuilʼeie, eme ue bhene bhu ngi fuila, o bhua ku fundʼeie bhene bhua ngi funda. Jihova a ngi bhange-kiu, a ngi tele-kiu dingi, se nga xikina kuuanunuka nʼeie, mukonda kikale ki tu uanuna o kúfua. O kia mu mono ua jiji muene, muẋima ua mu tetuluka kiavulu mu kuia-nê, maka ua ma tula, kala ku mu fudisa dingi. Kienhiki anga ela kumoxi kiiadi kiâ, katé kia bhixila mu Beleme. Anga ki bhita kuila, kia zubha-phe kutula mu Beleme, dibhata dioso di salumuka mukonda diâ, ahatu anga a di ambela mudiâ, exi: Manhi ki muenʼiú Nouemi? Muene-phe anga uenda ni ku a ambela, uixi: Kana ku ngʼila Nouemi, kale mu ngʼila Mala, mukonda Muteni-a-ioso muenhu uami ua u ludisa kiavulu muene lokoso! Ngele ni maku ezala, kiki Jihova-phe ua ngi bhangesa kuvutuka ni maku ahatu; Phalahi ngoho mu ngʼila Nouemi ki ngalʼiki, mua mono Jihova ua ngi tundila kala ngi nguma iê, o Muteni-a-ioso ua ngʼizalesa ni dilamba? Kala kiki Nouemi ua vutuka ku bhata diâ, kumoxi ni Lute mukua Mouabhe, mukaji a monʼê, ua tundu mʼoxi ia Mouabhe. Anga a bhixila bhu Beleme mu izuua ia kumateka kumuna sevada. Nouemi anga u kala ni ndandu ia munumeʼê, muadiakimi mukua jimbongo, ua tokala ku muiji ua Elimeleke; dijina diê Bouaji. Lute-phe mukua Mouabhe anga u ambela ukoué Nouemi, uixi: Ngehele, ngiie ku mábhia, ngi none tu ixina tua sevada tua laúka kua iá ala kumuna, mu kaiela uoso u ngi kala ni henda nʼa ngi tambula mʼobhia diê. Nouemi anga u mu ambela, uixi: Ndé kiá, monʼami. Muene anga uia, u kuata kunona mu díbhia, ni kukaiela ku dima dia jingunza jala kumuna. Kuzediua kuê-phe o kutukulukila mu díbhia dia Bouaji, ua tokala ku muiji ua Elimeleke. Bhenhobho-phe Bouaji u tunda mu Beleme, anga uiza ku menekena o jingunza jala kumuna, uixi: Ngana a mi kuatekese. Ene ue a mu kumbulula, exi: Eie ue Ngana a ku bhane dibesá. Bouaji anga u ibhula selevende iê uala mu kalakesa o jingunza, uixi: Kilumba kiki monʼa nanhi? Selevende uala mu kalakesa jingunza, u vutula, uixi: Muene kilumba mukua Mouabhe, uejiia kumoxi ni Nouemi kia tundu ku Mouabhe. Ua ngʼambela, uixi: Ngʼehe ngende ni kunona tu ixina tua lauka mua bhiti o jingunza ni kumuna, ni mu jimbandu ja ita iókute kiá. Hanji-phe kieza mu kimene uala kuenda ni kunona tunde kienhokio katé mu kumbiʼumu; ua xikamene ngó kathangana kofele mʼonzo. Bouaji anga u ambela Lute, uixi: Uevu-ze, monʼami? Kana kuia kunona mu dibhia diengi, bhabha kana kusondoloka-bhu nʼu-ii kuengi; inda, u kala muenhumu, u xale kumoxi ni ilumba iami. U langa ngó díbhia dioso diala kumuna ene, u di nhenge-nâ kumoxi; kuejiia kuila minzangala nga a tendelela phala ka ku bhange kima? Dinhota se dia ku kuata, bhixila ku jimbinda ja teke minzangala, mbé u nue. Lute anga u di ṗhudikila bhoxi u bhetama pholo katé mu mavu, anga u mu ambela, uixi: Kia bhiti kiebhi, ngana, nga bongo kiadi ku mesu mé, phala ku ngi suua kiki, eme ngi mukua ʼxi iengi? Bouaji anga u mu ambela, uixi: A ngi kundu-kiu kiambote kioso ki ua bhange ukouʼé tunde kia fu muadi ué; ni kioso ki ua xi tatʼenu ni mamʼenu, ni ixi ia ku vualela, eie ueza kutunga ni mundu uengi kua ejidile luua. Jihova a ku futé-kiu kioso ki ua bhange; o kisakidilu kié ki kale kia dikota ki ku bha Jihova, Nzambi ia Izalaiele, ua bhingi moxi a mabhabha-mê muene mu ueza kusota kididi kia kukala. Lute anga u mu ambela, uixi: Ngi bonge kisangu-sangu ku mesu mé, ngana iami, mukonda ua ngi bhuisa hele, ngi kahatu ké; kuma ua ngi zuelesa ni henda, sumbala o ilumba ié iamukuá eme ki ngi di fika-nâ. O mu kithangana kia zumbuka kukalakala phala aie mu kúdia, Bouaji u mu ambela, uixi: Bhixila kunu udie ku mbolo, u mame mbolo ié mu vindangele. Muene anga u xikama kumoxi ni jingunza, hé a mu tambuisa o jimbundu jʼokange, u dia, hé uikuta, hanji kua subhuka. O kia balumuka mu kunona dingi, Bouaji u ambela minzangala iê, uixi: Muehienu a none ni muʼaxaxi ka ita iókute kiá, enu-phe ki mu mu bazele se muene kiene kiandala. Mu enda ni ku mu fomuena tuixina mu ita, mu mu xile bhoxi, mbé a none muene, enu kana ku mu fudisa. Kienhiki uia ni kunona mu díbhia muenhomo katé mu ngoloxi; o ixina ioso ia nona-mu anga u i vunda, mu tunda kinda kia sevada ia jimbundu. Anga u i zangula, uia ku bhata; ukouʼê anga u mona sevada ia tundu mu kunona kuê; ni ku jimbundu jʼókange ja subhuka bhuadi muene, Lute ua mu bhekela-ku ue. Ukouʼê anga u mu ibhula, uixi: Lelu ua nonena kuebhi? Kuebhi ku ua kalakalela? A tane-ku, uoso ua ku suu kiki. Muene anga u tangela ukouʼê kuoso kua kalakalela, u mu ambela ioso ia bhiti, uixi: Muadiakimi nga kalakala-nê lelu mu díbhia diê, dijina diê Bouaji. Nouemi bhenhobho anga u ambela mukaji a monʼê, uixi: A tane-ku muenhó uoso ua ku tambulula! A kale ni dibesá dia Jihova! Manhi o henda ia Jivova ii-ié hanji, kiluua i batuka kua iá ala ku muenhu ni ku ma difunduʼetu afu kiá! Nouemi anga u zuela dingi, uixi: Diialʼodio ndandu ietu, ndandu ia zukama muene! Muene ue muthu ku malembʼetu a fuama o ku tu kula ni kubhanga ndundula. Lute dia mukua Mouabhe anga uzuela dingi, uixi: Kidi muene, ua ngʼambela dingi, uixi: U nhenganana jinga o nzangi ia jingunza jami, katé bhuoso bhua kà zubhila kumuna o mábhia mami oso. Nouemi anga uambela dingi mukajiʼa monʼê Lute, uixi: Kia uabha muene, monʼami, u ile kumoxi ni ilumba iê, kana kuia mu díbhia dia muthu uengi sumba ka ku tambulula kiambote. Kienhiki Lute anga u nhenganana o ilumba ia Bouaji ni kunona, katé ene kia zubha kumuna sevada, ni kumuna ue dingi o tiliku. Lute anga u tunga-phe ni ukouʼê. Kienhokio, Nouemi dia ukouʼê anga u mu ambela, uixi: Monʼami ki ngi fuama ku ku sotela kidímba, phala u kale kiambote? Ki tualʼiki, Bouaji ki ndandu ietu, uavu ilumba ié i ua kexe kuenda-na-iu? Lelu-phe mu usuku iú ua-nda kubhiata sevada bhu kienda kiê kia kuvundila. Kiki-phe, eie dʼiẋike, u di uese maji a dizumba, u zuate o izuatu ié iamboteʼoio, uie bhu kienda kia kuvundila; muene-phe eie ku mu bhite luua ku mesu nʼa ku mono, katé kia kà zubha kúdia ni kúnua. Kioso-phe kia kʼaia mu kuzeka, eie u tongolola kiambote o kididi bhuoso bhua zeka; uia u mu vulumuna ku inama, u zangula o divunga dia di futu hé u zeka-bhu; muene-phe u ku tangela dingi kioso ki u bhanga. Lute anga u mu ambela, uixi: Kioso ki ua ngi tangela kiene ki ngi bhanga. Anga u kulumuka bhu kienda, u bhanga kioso kia mu longesa ukouʼê. Anga ki bhita kuila, Bouaji kia zubha kúdia ni kúnua, muẋima uê ua sanguluka, uia kuzeka bhu mbandu ia lumu ia sevada ia jimbundu. Lute anga uiza ni kuzonza, u vulumuna bhu inama ié, anga u zeka-bhu. Kutula mu kaii ka usuku, diiala di sasumuka ku kilu, u bhetuka; mu kutala, u mona bhu inama iê bhua zeka muhatu, Anga u ibhula, uixi: Eie nanhi? Kuala muene: Eme Lute, ngi kahatu ké; ngi vungine-phe ni dibhabha dia vunga dié, eme ngi kahatu ké, kuma eie u dilemba, eie u ndandu iazukama ua fuama o ndundula. Kuala Bouaji: Jihova a ku bhane dibesá, monʼami! Mukonda o mbote iii i ua sukidila kubhanga iala kota, o i ua diangele kubhanga iala ndenge; kuma eie kua kaiela mala a minzangala, a kale jingadiama, mba a kale akua itadi, ki ene u ua suu. Kiki-phe, monʼami, ku kale ni hele, eme ngi ku bhanga kioso ki ua tange; mukonda akua bhata dietu oso a ku ijiia kuila eie u muhatu ua ujitu. Kidi muene eme ngi ndandu iazukama, ki ngi di tunu-kiu; maji hanji sai-phe mukuetu ua beta kuzukama eme ndenge. Nhohena hanji bhenhabha usuku iú lelu, o ki kúkia muene se u xikina ku ku bhanga kia tokala o ndandu iazukama, a ki bhange kia undandu uazukama; o ki kala udituna ku ku bhanga kia tokala o undandu uazukama, eme kiá ngi ku bhanga-kiu. Nga loka muene mu dijina dia Jihova. Eie zeka kiá bhenhabha katé ki kúkia. Muene anga u zeka bhu inama iê katé kuáki. O ki kuákie u balumuka-phe mu kafukufuku, kuila muthu ku tena luua ku mu mona kiambote. Anga u mu ambela dingi uixi: Beka dilasola dié di ua di futu, u di kuate kiambote; Lute anga u kuata dilasola, muene u mu zongela-bhu izongelu isamanu ia sevada, u mu tuika-iu; anga Lute uia ku bhata. Kia zubha kutula mʼonzo kua ukouʼê, ukouʼê uixi: Kuambe, monʼami, kia ku bhiti kiebhi? Muene anga u mu tangela kioso kia bhange o diiala dienhodio. Uixi: Ua ngi bhana izongelu isamanu iii ia sevada, uixi: Kuie maku ahatu kua ukouʼé. Nouemi bhenhobho u mu ambela, uixi: Xikama monʼami, kinga u tale kioso kia-nda kubhita mba ima i kala kiebhi; kuma diialʼodio ka-nda kunhoha, katé maka a ma zubha lelu muene dienhidi. Bouaji anga u banda ku bhata, u tula bhu muelu ua kimbaka, u xikama. Mu nanga kathangana, ndandu iazukama u tena kukala mukudi ua kubhanga undundula kua Lute, kala kiambele Bouaji, u kala mu bhita. Muene anga u mu handekela, uixi: Xeie, ngânji! Iza hanji kunu, u xikame bhabha. Anga u ixana dingi kuinhi dia muthu, ku adiakimi akua-bhata, uixi: Xikamenu hanji bhabha; ene anga a xikama. Anga u ambela ndandu iazukama, uixi: Nouemi ueza dingi ku bhata, ua tundu mʼoxi ia Mouabhe, uala mu sumbisa mavu a kexile a Phangʼietu Elimeleke. Ngixi-phe ngi ku kunda-kiu, imoxi u a sumba bhu pholo ia adiakimi akua bhata iá a xikama bhabha, ni bhu pholo ia mundu uoso. Ki uila-phe u a kula, kula-u-phe kiá; o ki uila kana, zuela-kiu, phala ngi kʼijiie; kuma kana-ku dingi ua tokala o ku a kula, kala eie ngó, ni eme nga kaiela ku kunda dié. Muene uixi: Ngʼa kula. Kuala Bouaji: Kizuua-phe ki u sumba mavu kua Nouemi, ki bhinga uê u bhenga Lute mukua Mouabhe, mukaji a difundu, phala kuxalesa o dijina dia difundu mu undundu uê. Ndandu iazukama anga u zuela, uixi: Bhobho nga lémbua-phe kiá ku a kula; kuma se ngi ki bhanga, nga-nda kuselula o undundu uami eme-muène; kula kiá eie, undandu uami uazukama ua ngi fuamene kubhanga u bhite ko kué, kuma eme nga lémbua-ku kiá. Mʼokulu-phe mua Izalaiele, kifua kia kexi-ku mu kukula, ni mu ta mauenji, ni mu kuzubha maka moso, muthu u zula sabhatu iê, u i tambuisa mukuâ; kifua kijimbuete mua Izalaiele kuma maka a batuka muene, abhu. Ndandu iazukama anga u ambela Bouaji, uixi: Mavu sumba-u kiá eie, anga u zula sabhatu ié u mu tambuisa-iu. Bouaji anga u ambela adiakimi, ni mundu uoso, uixi: Enu-ze mu jimbangi, kizuua kia lelu, kuma mbongo joso ja tokalele kua Elimeleke, ni ja tokalele Kidiioné ni Mahalone, nga ji sumbu kua Nouemi. Ni Lute mukua Mouabhe, mukaji a Mahalone, nga mu lembe lelu kukala mukaji ami, phala ngi xalese dijina dia difundu mu undundu uê, phala dijina dia difundu ki di bhue-mu ni di jime mu jindandu jê, ni bhu kanga dia dibhata diê. Enu-phe mu jimbangi kizuua kia lelu. Mundu uoso a xikama bhu muelu ua kimbaka, ni adiakimi, bhenhobho exi: Tu jimbangi muene. O Jihova a bhangese kuila muhatu iú ueza mʼonzo ié a soke ni Lakele ni Liia, a tenene kiiadi kiâ kubhanga o dibhata dia muiji ua Izalaiele. Eie muene ue Bouaji, kala u dikuenze, o Nzambi a ku bhane kuzediua mu Efrata, ni kujinga o dijina mu Beleme. O dibhata diê di kale mukua ni dibhata dia Peleze, a mu vuala kuala Tamale kua Juda, dibhata dié di sokoloke ku mbutu ia-nda ku ku bhana Jihova kua mona muhatu muenʼiú. Kienhiki Bouaji u bhenga Lute, anga u kala mukajiʼê. Anga u bokona kua muene, Jihova u mu bhana kuimita, hé u vuala mona ua diiala. Ahatu anga ambela Nouemi, exi: Jihova a tane-ku! lelu ua ku bhana ndandu iazukama u tena kukala dilemba ni ku ku kula, mbé difundo o dijina diê di kale jinge mua Izalaiele. A kale mona u ku bhana muenhu uobhe, u ku bhana dingi nguzu mu kukuka kué; kuma mukajiʼa monʼé ua ku zola, muene ua mu vuala; o mukajiʼa monʼé umoxi muenhú sambuadi dia ana a mala ala ndenge. Nouemi anga u tambula mona, u mu akata bhu jihata, u mu kala kiledi kiê. Ahatu nʼakuá akua-bhata a di zukama-nê, mu kutana kumoxi ni muene anga a kuata ku mu ila, exi: Nouemi a mu vualela monʼê, anga a mu luka Obede. Muene tata ia Jese, tatʼâ Davidi. Ingo ia vumu-phe ia Peleze ienhiʼii: Peleze u vuala Hezeloni, Hezeloni u vuala Halane, Halane u vuala Aminadaba. Aminadaba u vuala Nasono, Nasono u vuala Salumono, Salumono u vuala Bouaji, Bouaji u vuala Obede, Obede u vuala Jese, Jese u vuala Davidi. Ku kala muthu mukua Lamataimu dia Zofi, mukua ʼxi ku milundu ia Ifalaime, dijina diê Elikana, monʼa Jelohamu, monʼa Elihu, monʼa Tohu, monʼa Zufu, mukua Ifalaime. Muenhú anga u kala ni akajiʼê aiadi; umoxi dijina diê Hana, o mukuá dijina diê Penina. Penina u kala ni anʼê, Hana-phe ka moneka mona. Diialʼidi mukua kuila muvu ni muvu uia kubheza Jihova dia ifuẋi, ni ku mu bhakuila jisata mu Silo. O jinganga ja Jihova-phe ia bhobho. Anʼa aiadi a Eli, Hofini ni Finehase, jinganga ja Jihova, bhene bhuala. Anga ki bhita kuila, kutula bhu kizuua ki bhana Elikana o sata iê, u uanena Penina ni anʼê a mala ni a ahatu o makânda mâ. O Hana-phe u mu bhana mbandu ia mbote; mukonda ua zola Hana, maji-phe Jihova ua mu jika divumu. Mukajinʼê anga uia ni ku mu ondolola kiavulu phala ku mu ẋinuna nʼa kale ni dilamba, mukonda Jihova ua mu jika o divumu iu ua lémbua kuvuala. O diiala kia kala mu kubhanga kiki mivu ioso, o muhatu u kala ue mu tatesa mukuâ ki aia kʼonzo ia Jihova: mukonda dia kiki muene u kala mu dila, u fula kúdia. Bhenhobho-phe Elikana munumiʼê anga u mu ambela, uixi: Eie Hana ua mu didila-hi? ua mu fudila-hi kúdia? ihi kia ku kate ku muẋima? manhi eme ki nga ku kala kota, kuinhi dia mona ndenge? Kienhiki Hana u balumuka mu Silo, kia zubha ene kúdia ni kúnua. Eli-phe, o nganga, bhenhobho, ua xikama bhu kialu kiê bhu ngunji ia tembulu ia Jihova. O muhatu mukonda kia mu ludila ku muẋima, u kala mu sambela Jihova, anga u kala mu dila kiavulu. Anga u di hambelela, uixi: Jihova dia ifuẋi, se ni kidi kiene u ngi tala o kutata kuami eme ngi mubhikʼé, se u ngi ta muẋima, nʼu kambe ku ngi jimba eme ngi mubhikʼé, phala ki ngalʼiki ngi mubhikʼé u ngi bhane monʼa diiala, eme-phe ngi mu bhana kua Jihova izuua ioso ia muenhu uê, ki kua bhita phoko ia bhutu ku mútue uê. Bhenhobho kiala kuenda ni kusamba kiki bhu pholo ia Jihova, Eli ua mu tongolola ku dikanu. Kuma Hana uala kuzuela ni muẋima uê, mizumbu ngó iala kuzamba, ki muala kutunda dízui mu kanu diê; mukonda dia kiki, Eli ua mu fika ua kodiua. Eli anga u mu ambela, uixi: Mbambe bhebhi, eie bhu ua-nda kusuka ni kukodiua? Vinhu ié tula-iu. I ku bhue kiá ku mesu. Hana-phe anga u vutula, uixi: Kana, ngana iami, tata! Ngi muhatu ua mukua malamba; ki nga nu, né ngó vinhu, mba kúnua kuengi kuoso-kuoso ku kodiuisa; maji nga mu lunduluila o muenhu uami bhu pholo ia Jihova. Mubhikʼé ua muhatu ku mu fike-phe uixi monʼa kadia-phemba; mukonda dia ku di tenda kuami kuavulu, ni kutata kua ngi tatesa kinene, kuene ku nga kuata kuzuelela kiki katé kindala. Bhenhobho Eli u mu kumbulula, uixi: Ndeie ni kutululuka, Nzambi ia Izalaiele a ku bhane ujitu uoso u ua mu bhingi, Hana anga u mu vutuila, uixi: Ngi sange kiadi ku mesu mé, eme ngi mubhikʼé ua muhatu. Muhatu anga u ila njila iê, u kala mu kudia kiá; pholo iê ki ia di suuata dingi ni malamba. Ki kúkia a di meneka, a bheza bhu pholo ia Jihova, anga a vutuka ku bhata diâ ku Lama. Elikana anga u ijiia mukajiʼê Hana, Jihova phe anga u ta muẋima kua Hana u mu lembalala dingi, kubhiẋila bhu thembu iê, Hana anga u imita u vuala monʼa diiala; anga u mu luka dijina dia Samuuele, uixi: Mukonda nga mu bhingi kua Jihova. Diialʼidi, Elikana, ni dibhata diê dioso, anga a banda kua Jihova mu ku mu satela, kala ki ene mu banga mivu ioso, ni kukumbidila o polomesa iê. Hana-phe u fula kubanda; kuma uambela munumʼie, uixi: Eme ki ngi bande luua, katé mona kia sumuka; o kia sumuka-phe kiene ki ngi mu ambata phala ni ngi mu bhakule bhu pholo ia Jihova, nʼa kalelè-ku kiá kuenhoko. Elikana munumʼiê anga u mu ambela, uixi: Bhanga kioso kia ku uabhela ki ua mono kia beta kuiuka; xala kunu katé kioso ki u mu sumuna; Jihova phe a kolese ngó o kizuelu kié ki ua zuela. Muhatu anga u xala ku bhata, u amuisa monʼê katé kia mu sumuna. Kia zubha ku mu sumuna anga u banda ni mona, ni ngalote jitatu ja ngombe ja kiubha, ni kinda kia fuba, ni kisudi kia vinhu, anga u mu bheka ku inzu ia Jihova mu Silo; kienhokio kambonga kene, hanji ala monʼa uisu. Anga a jibha ngalote ia ngombe, hé mona a mu bheka kienhiki kua Eli. Ana anga u zuela, uixi: Eué! Ngana iami kia kidi kiene kala eie ki uala ni muenhu ué moxi, kuma eme-muene ngi muhatu ió ua kexile bhabha ni eie mù sambela Jihova. Nga sambelele ku ngi bhana mona muenʼiú; Jihova iú ua ngi bhana ujitu uoso u nga mu bhingile. Mukonda dia kiki, eme uami nga mu lumbila Jihova, katé bhuoso bhua kà suka o muenhu uê. Ukala muthu uangene ua Jihova, mukonda ko kuê kuene ku nga mu bhingi. Anga u bheza Nzambi bhenhobho. Hana bhenhobho anga u samba, uixi: Muẋima uami ua tanena kua Jihova; pholo iami ia zangalala mua Jihova; dikanu diami u sanga dia kulu mu kuolela o jinguma jami; mukonda nga sangulukila mu kubhuluka ku tunda kokuê. Ua kambe ituxi kala Jihova ka moneka, kuma eie u Nzambi ku moneka mukuenu a ku fika-nê; kana-ku ndánji iengi i soka ni Nzambi ietu. Kana kuvudisa dingi kuzuela kuenu kua ukumbu, ki mu tunde dingi ima ia izala mu kanu dienu, kuma Jihova muene Nzambi ia unjimu ni kuijiia, ima i bhanga athu Muene uene ku i pezala ku dipezalelu Mifula ia mazonda i bukujuka, a kexile kiá mu ku di bhukajana-phe a a zuika ni nguzu iengi. Oso ekutile lelu ʼidi aii ku di umba mu sota kia kúdia, a kexile ni nzala a nhoha-ku kuma ekuta. Katé ni kisula uavuala sambuadi dia mona, o kivadi kia ana avulu leluʼidi ua zoza, Jihova muene u katula o muenhu, muene u bhana o muenhu; u tulula athu katé mu mbila, anga u balumuna athu kuʼalunga. Jihova u bheka muthu mu uadiama, o ngadiama u mu bheka mu umonhi; u sebukisa muthu, u bhana muthu kijingo. U zangumuna o ngadiama mu mavu, u katula phulungu bhu dixita nʼa mu xikamesa ni anʼa jingana phala a lundule kiandu kia fuma; kuma o jiphiladi ja ixi, jangene ja Jihova, o Ngongo ua i xikika ku thandu diâ. Muene u langa inama ia athuʼê abhu o ituxi; o a ta ituxi-phe u a bheka muʼalunga mua vundu, anga muenhomo a di xibha muene hudi! kuma nguzu ki iene i lendesa muthu nʼa tundu akuâ. Oso a bhânga ni Jihova a kà tolojoka; muene u a numinina tunde mu diulu. Jihova uà fúndisa maẋokololo a jixi. Sobha iê ua kà mu bhana o nguzu ni kutumina ua kà zangeleka o kutena kua muthu uê ua mu undu ni maji. Kiabhiti imʼiii Elikana anga uia ku Lama ku bhata diê. O mona u xala mu xibhidila Jihova bhu pholo ia Eli, o Nganga. Anʼa Eli-phe, a mala, anga a sekala kiavulu kuma a kexile anʼa kadiaphemba; a lembua kuijiia ngó Jihova. Mukonda o kífua kia kexileku ni jinganga ni mundu, muthu uoso kia bheka sata, selevende ia nganga u tula, kioso kiala kufuluka o xitu mʼombia, ni ngalufu iê ia mazu atatu bhu lukuaku luê, anga a toma na-iu mu mbasinha, mba mombia, mba mu kalelá, mba mu kienga mualu kanga o xitu, ioso kiá ia zaula ni ngalufu iii, nganga u i tambula, i kala iê. Kiene kia kexi mu bhanga bhu Silo, ku akua Izalaiele oso a kexi mu kuiza-bhu. Kioso ue kiluua a ximika o banha, selevende ia nganga uiza ku muthu uoso ua sate, uixi: Beka xitu iii phala nganga, iê ia kuzuza; mukonda muene kokué ka mesena-ku xitu iólambe, ua mesena ia uisu. Muthu-phe se u kumbulula, uixi; A diange hanji kuximika o banha, phala u katule kiua kioso kia Seme o muẋima ué; muene-phe uila, uixi: Kana, nguamiʼ ʼami! U ngi bhane-iu kiá kindala muene, o ki uila kana, ngi i tambula mu nguzu. O kituxi kia minzangala iii anga ki vula dingi kinéne bhu pholo ia Jihova, kuma mala enhá a tobhesa jinga o sata ia Jihova. Samuuele anga u kala mu xibhidila bhu pholo ia Jihova, hanji monandenge muene, ua zuata efodi ia linhu. Manhʼiâ anga u mu tungila kambinza, uia ni ku mu bhekela-ku, kuiza muvu kiene, kuiza muvu kiene, kieza jinga ni munumʼiê ku sata iene mu bhana ku mivu ioso. Eli anga u benzela Elikana ni mukajiʼê, uixi: Jihova a ku bhane mbutu ku muhatu iú, bhu kididi kia ujitu ua bhingile muene kua Jihova. Anga aia ku bhata diâ. Jihova anga u bhana dibesá kua Hana, muene u imita, anga u vuala anʼatatu a mala, ni anʼaiadi a ahatu. Kamona Samuuele anga u kala mu kudila bhu pholo ia Jihova. Kiki-phe Eli ua kuka kiá kiavulu; anga u ivua ioso iala mu bhanga anʼê ku akua Izalaiele oso, ni kioso anʼê ki ala mu zeka ni ahatu ene mu bhongoloka bhu muelu ua balaka ia ditakanenu mu kubhanga kikalakalu. Anga ua: ambela, uixi: Enu mua-lu bhangela-hi ima kala iii? Mukonda o ima iaiibha i mua-lu bhanga, ngala ku ivua ku mundu uoso. Kana tata, anʼami! Fuma iii i ngala ku mʼivua na-iu ki ia uabha; mundu uangene ua Jihova muala ku a tondalesa. Muthu se u ta kituxi kua mukuâ, Nzambi u mu fundisa; muthu-phe se u ta kituxi kua Jihova, u mu zuelela nanhi? Sumbala tatâ ua zuela kiki, maji ene kʼevu dízui dia tatʼâ, mukonda Jihova ua mesena kiá ku a jibha. Mona Samuuele anga uia ni kukula, ni kuuabhela Jihova, ni kuuabhela ue athu. Anga kuiza muthu mukua Nzambi kua Eli, uixi: Eme Jihova uambe kiki: Kifua, ni kidi muene, ki nga di tukuluile ku dibhata dia tatʼenu, kia kexile hanji mu Ijitu mu ubhika ku mbanza ia Falaó? Kʼeme nga mu solo muene mu miiji ioso ia Izalaiele mu ku kala nganga iami ia kubanda bhu kalatódio kami, ni kubhanga fumasa ia uasu ua dizumba, ni kuzuata efodi bhu pholo iami? Kʼeme nga bhana dibhata dia tatʼenu o jisata joso ja anʼa Izalaiele ja kuoha mu túbhia? Muala kudiotela-hi bhoxi ni kutitidila jinga o jisata jami ni ilumbu iami, ia kijila ki nga bhana kubhangela mʼonzo iami, anga ki bhinga anʼé eie u beta ku a xila, eme ndenge, hé mu di netesa enʼuenu ni kutuama kutambula jixitu jambote ku jisata joso ja mundu uami ua Izalaiele. Mukonda dia kiki Jihova, Nzambi ia Izalaiele uambe, uixi: Nga ki ambele muene ngixi o dibhata dié ni dibhata dia tatʼenu, dià xalela-ku kiá mu kuimajana jinga ni kubhanga ujitu bhu pholo iami; maji kiki-phe, eme Jihova, ki ngʼambeleʼokio nga ki texi dikanga; kuma oso a ngi xila eme, ene uâ eme ngʼa xila, oso-phe a ngi tènde, a kà jingunuka katé kia sebuluka muene. Talesa, kua-nda kuiza izuua, nga kà ku batula lukuaku lué, ni lukuaku lua dibhata dia tatʼenu, mu bhata dié ki mua moneka dingi muadiakimi ua kuka. Ua kà mona divuua mʼonzo ié, anga uà kala ni luimbi muʼaxaxi ka jimbote joso ji ngi bhanga Izalaiele; maji eie ku izuua ioso mu bhata dié ki mua kà moneka muadiakimi. Uoso diiala momué nga kà kamba ku mu batula bhu kalatódio kami, ua kà kala muthu ua ku ku jidisa mesu, ni ku ku tatesa muẋima moxi; oso a sokoloka mu bhata dié, a kà fuila mu kubhiẋila ngó ku ukota. Kijimbuete kiki kia ku idikiza, kia-nda kuiza ku thandu dia anʼé aiadi Hofini ni Finehase; a kà fuila kizuua kimoxi ene oso kiiadi kiâ. Nga kà zangeleka nganga iami iengi ia fiiele, uà kala muthu ua kukumbidila ioso ia ngi kala ku muẋima ni mu kilunji kiami; muene nga ka mu tungila dibhata diakolo, uà kala mu kuenda jinga bhu pholo ia muthu uami nga mʼundu ni maji sé dizubhilu. Kia kà bhita-phe kuma, uoso uà kà subhuka mu dibhata dienu, uà keza ku mu fukamena muene, mu ku mu bhinga kakitadi ka phalata ni kadikende ka mbolo; hé ua kèla kuma: Nga ku diondo, ngi te bhu kididi kia kukalakala ku unganga, phala eme ue ngi tene kumona-ku kakibhasu ka mbolo, ngi die ka dikoka. Mona Samuuele anga u kala mu xibhidila Jihova bhu pholo ia Eli. Kizuelu kia Jihova ki kia vudile ku kʼivua mu izuuʼomo; kana-ku ue kisukila kia di monekena jinga luavulu. Thembu ienʼoio-phe ki bhita kuila, kioso kia zeka Eli bhu kididi kiê, kuma mu mesu mua mu kala kiá kavunda, kala kumona dingi kiambote; kioso kandeia ka Nzambi kiluua ka jima, Samuuele-phe ua zeka kiá bhu kididi kiê mu tembulu ia Jihova, bhuala álaka ia Nzambi; Jihova u ixana Samuuele; muene-phe anga u itaia, uixi: Emʼiú. Anga u lengela kua Eli, uixi: Emʼiú; kuma ua ngʼixana. Kuala Eli: Ki nga ku ixana; kazekié dingi. Muene anga uia, u zeka. Jihova anga u mu ixana luamukuá, uixi: Samuuele. Samuuele anga u balumuka, uia kua Eli, uixi: Emʼiú; kuma eie uaʼngʼixana. Kuala muene: Ki nga ku ixana, monʼami; ka zekié dingi. Samuuele-phe kejidile luua Jihova, kuma katé kienhókio kiluua kizuelu kia Jihova ki mu tukulukila. Jihova anga u ixana Samuuele lua katatu. Anga u balumuka, uia kua Eli, uixi: Emʼiú; kuma ua-lu ngʼixana. Eli anga u tongolola kuma Jihova muene uala kuixana mona. Kienhiki Eli u ambela Samuuele, uixi: Ndeie, kà zekié; o ki kala-phe u ivua ua ku ixana dingi, ua kèla: Zuela, Jihova; mubhikʼé iú uivʼú. Bhenhobho Samuuele uia, u zeka bhu kididi kiê. Jihova anga uiza, u imana, u ixana Samuuele kala kia bhangele kiá lutatu lua dianga, uixi: Samuuele, Samuuele. Samuuele bhenhobho uixi: Zuela, Ngana, mubhikʼé iú uivʼú. Jihova anga u ambela Samuuele uixi: Talesa nga-nda kubhanga kima mu Izalaiele, kia bhinga uoso u kʼivua mátui mê maiadi moso ma mu titila. Kuma bhu kizuua kienʼokio ngà kumbidila kua Eli ioso i nga mu tangela ia dibhata diê, tunde bhu ngi mu andekela katé bhu ngi mu zubhila. Mukonda nga mu tangela kiá kuila dibhata diê ngi di êlesa ku mivu sé dizubhilu, mukonda dia kutondala kuejiia muene, mbata anʼê a di bhange ifusa, muenephe ua tokoka o ku a bazela ni kua fudisa. Mu kienhiki nga lokela o dibhata dia Eli, kuma o kutondala kua dibhata dia Eli kà ka tena ku ku bhuisa ni jisata ni ilumbu mu mivu ni mivu sé dizubhilu. Samuuele anga u zeka katé kuáki, anga u jikula mabhitu a inzo ia Jihova. Samuuele anga ukala ni uoma ua kutangela Eli kioso kia di uana. Eli anga u ixana Samuuele, uixi: Samuuele, monʼami. Muene uixi: Emʼiú. Uixi: Kima kiahi kia ku tangela Jihova? Nga ku diondo, kana ku ngi suekela-kiu; Nzambi a ku bhange-kiu, a ku tele-ku dingi ku kaxitiku, se eie u ngi suekela kima, anga u kamba ku ngi tangela ioso ia ku ambela muene. Samuuele anga u mu tangela maka moso, ka xi-ku dingi kima. Eli anga u zuela, uixi: Muene Jihova, a bhange kiá kioso kia mono kiauabha ku mesu mê. Samuuele anga uia ni ku kula, Jihova anga u kala-nê, kehela maka-mê moso-moso kuláuka bhoxi. Izalaiele ioso anga a tuma ku kʼijiia, tunde ku Dani katé ku Beele-seba, kuma Samuuele a mu xikika mu kukala polofeta ia Jihova. Jihova anga uenda ni kumoneka jinga dingi mu Silo; kuma Jihova ua di tukuluila jinga kua Samuuele, mu kizuelu kiê kia mu zuelesa jinga na-kiu Jihova muene. Izalaiele-phe anga a tunda mu kúlua ita ni akua Fidíxia, anga a ta kibangu kiâ bhu mbandu ia Ebenezele; akua Fidíxia-phe a ta kibangu kiâ bhu Afeke. Akua Fidíxia anga a di ta ku minonono mu kúlua ni Izalaiele; o kia salumuka o ita, Izalaiele a a kaia kuala akua Fidíxia; kuma o ku kilômbo kiâ a jibha-ku midi jiuana ja mala. O mundu kia zubha kubhongoloka dingi bhu kibangu kiâ, adiakime a Izalaiele, exi: Phala-hi Jihova ua tu beta lelu bhu pholo ia akua Fidíxia? Tu takanienu álaka ia kikutu kia Jihova ku Silo, tu i bheke kunu muʼaxaxi ketu, phala i tu bhulule bhu maku ma jinguma jetu. Kienhiki mundu a tuma athu ku Silo, anga a takana kuenhoko o álaka ia kikutu kia Jihova dia ifuẋi, uene kuxikama muʼaxaxi ka jixelube; anʼ aiadiphe a Eli, Hofini ni Finehase, anga ejiia kumoxi ni álaka ia kikutu kia Nzambi Anga ki bhita kuila, kia zubha álaka ia kikutu kia Jihova kutula bhu kibangu, Izalaiele ioso a sanguluka kiavulu anga a dikola ni nguzu, mu ngongo ioso anga mu dʼitaia dingi! Akua Fidíxia ki evu o kudikola, exi: Kuku kudikola kuahi kuavulu kuala kutunda bhu kibangu kia Jihebeleu? Anga a kʼivua kuma álaka ia Jihova ieza bhu kibangu. Akua Fidíxia anga a kala ni uoma, kuma exi: Nzambi ueza bhu kibangu. Anga ela, exi: Kokolo dietu! Kiluua ku kala kima kala kiki! Kokolo dietu! Nanhi u tu kudila bhu maku a jinzambi jiji jasuina? Jiji jene o jinzambi ja betele akua Ijitu ni mabhebhu moso mu kikangalakata. Kolenu maku, mu bhange ukuenze, mu akua Fidíxia, phala ki mu kale mu abhika a Jihebeleu, kala ene kia kexile abhikʼenu; uene-phe kiá o uialʼú, bhângenu muene. Akua Fidíxia anga a bhânga ni nguzu ioso, a beta Izalaiele, ene anga a lengela kala muthu ku bhata diê. Anga bhu bhita kihaẋi kia dikota, kuma ku mbandu ia Izalaiele kua dibhale makuinhi atatu a midi ia muthu akua kuenda bhoxi. Alaka ia Nzambi anga a i tambula; anʼaiadi a Eli, Hofini ni Finehase, anga a a jibha. Anga bhu kala diiala mukua muiji ua Bejamí, ua tundu ku ita, u bhixila ku Silo kizuua kienhokio, izuatu iê ua i tandujula, ua di te mavu mu mútue. Kia zubha kutula, ua sange Eli ua xikama mu kialu kiê bhu mbanduʼa njila, uala mu kinga; kuma muẋima uê uala mu teketa mukonda dia kulalamena o álaka ia Nzambi. Kia tula o diialʼidi bhu sanzala, anga u a kunda imʼii, sanzala ioso ia di te muzonga ua kudila. Eli ki evu o dízui dia kudila, uixi: Kima kiahi kia bheka o kudila kuosʼuku? O diialʼidi anga uiza ni lusolo, u lenguluka kubhiẋila bhuala Eli, anga u mu tudila jimene joso. Eli-phe kiene kialʼiki, uala kía mu makuinhʼivua a mivu ni nake; mesuʼê akolo kiá, muene ka-lu tena kumona dingi. O diialʼidi anga u jimbuila Eli, uixi: Eme muene nga tundu ku ita, lelu muene eme nga lenge ku ita. Eli uixi-phe: Kia bhiti kiebhi, monʼami? Uoso ueza kutula njimbu anga u kumbulula, uixi: Kua tema! Izalaiele a a kaie lelu kuala akua Fidíxia; kua bhiti kihaẋi kia dikota ku mundu, o anʼé aiadi Hofini ni Finehase a a jibha, álaka ia Nzambi a i tambula. Bhenhobho anga ki bhita kuila, kia mu ivu kujimbula kuila álaka ia Nzambi a i tambula, Eli u di bhala ni dima ku kialu kua xikama bhu mbandu ia muelu; anga u toloka o xingu, ufua; kuma ua kuka kiá muene kiavulu, iú ua neme. Muene ua fundisa Izalaiele mu makuinhi auana a mivu. Mukajiʼa monʼê-phe, muhatuʼa Finehase, u kala ni divumu, kua mu kambe ngó kudisanza; muene ki evu njimbu kuila álaka ia Nzambi a i tambula, ukouʼé uafu, munumeʼê uafu, u bulukuta hé u vuala, kuma mika iê ia mu kuatela muʼanzanzʼumu bhenhobho. Kithangana kia kala mu kúfua, ahatu nʼakuá a mu kondoloka a mu ambela, exi: Ku kale ni kikote, ua disanze monʼé ua diiala. Muene-phe ka vutula, mukonda ka ki suu dingi kuma uaii kiá ku kiambu. Mona anga u mu luka Ikabode, kuma uixi: Kijingo kia tundu kiá mu Izalaiele, mukonda ue dia álaka ia Nzambi a i tambula, ni mukonda ue dia ukouʼê ni munumeʼê. Xi! Uixi: Mukonda álaka ia Nzambi a i tambula, kijingo kia tundu kiá mua Izalaiele ki kiala-mu dingi. Kiki-phe akua Fidíxia a tambula álaka ia Nzambi, a tunda na-iu bhu Ebenezele, hé a i bheka ku Ajindode. Akua Fidíxia anga a kuata álaka ia Nzambi, ai ta mʼonzo ia Dangoni, hé a i tula bhu mbandu ia Dangoni. Ki kúkia ni kimeme, akua Ajindode kia balumuka, a sanga Dangoni ua dibhale pholo bhoxi, bhu pholo ia álaka ia Jihova. Anga a bhetula Dangoni, a mu imika dingi bhu kididi kiê. Kia balumuka dingi mu kimene, kizuua kia mukuá a sanga Dangoni ua dibhale pholo bhoxi, bhu pholo ia álaka ia Jihova; ni mútue ua Dangoni, ni makanda mê ma maku a batukila bhu phidika ia muelu bhua di bhalela, Dangoni ua subhuka ngó ni mbunda iê. Mukonda dia kiki jinganga ja Dangoni, ni athu oso a bokona mʼonzo ia Dangoni, mu Ajindode, kene mu diota bhu phidika ia muelu uê, katé mu kizuua kia lelu. O lukuaku lua Jihova phe anga lu nemena ku thandu dia akua Ajindodi, anga ua buikisa ni mabhumbu a bheka jifidila ku mataku, kutale mu Ajindodi, uixi mu mabhata mê moso. O mala ma akua Ajindode kia zubha ku ki mona, exi: Alaka ia Nzambi ia Izalaiele ki i kale dingi bhu bhata dietu, kuma o lukuaku luê lua xixima ku thandu dietu ni ku thandu dia Dangoni nzambi ietu. Anga a tuma kubhongolola o jisobha joso ja akua Fidíxia, a ambela, exi: Tu bhanga kiebhi ni álaka ia Nzambi ia Izalaiele? Jisobha anga ji vutula, exi: A i sondolole, a ibheke bhu Ngate. Anga a bheka álaka ia Nzambi ia Izalaiele kuenhoko. Kia zubha-phe ku i sondolola, lukuaku lua Jihova lu nemena ku thandu dia akua dibhata koko ni kibuika kia dikota ki kuata uoma; anga Jihova u beta akua bhata, ni jindenge ni makota, aia ni ku tunda mabhumbu ku mukutu mu ididi ia jisonhi. Kienhiki a tumikisa álaka ia Nzambi ku Ekolone. Mu kubhiẋila-phe ni álaka ia Nzambi ku Ekolone, akua Ekolone a dikola, exi: A tu bhekela kunu o álaka ia Nzambi ia Izalaiele, mu ku tu jibha etu ni mundu uetu uoso! Mukonda dia kiki a tuma kubhongolola dingi jisobha joso ja akua Fidíxia, exi: Alaka ia Nzambi ia Izalaiele i tunde mʼoxi ietu, tumenu ku i bheka dingi bhu kididi kiê, kuma o kukamba ku ki bhanga, i tu jibha muene ni mundu uetu uoso. Mukonda o kibuika kia kalunga kia sambuka mu mbanza ioso kia kuata uoma uavulu; lukuaku lua Nzambi lua a nemena ni nguzu ioso. Oso a kambe kúfua, a tunda mabhumbu aiibha mu mukutu; anga a bhondalala kinéne, o ngololo iâ anga i banda katé ku diulu. Alaka ia Jihova anga i kala mʼoxi ia akua Fidíxia sambuadi dia mbeji. Akua Fidíxia anga exana jinganga jâ ni azambuidi, exi: Tu bhanga kiebhi ni alaka ia Jihova? Tu longesienu kioso ki tu i tumikisa ku kididi kiê. Ene exi: Se mu tumikisa álaka ia Nzambi ia Izalaiele, ki mu i tumikise ia hatu; ki bhinga muene mu mu vutuila mubhaku ua kudiẋikina mulonga; se mua ki bhange, mu iluka; hé mu kʼijiia kioso kia mu kambesa kukatula luluaku luê ku thandu dienu. Ene-phe, exi: Mubhaku ua kudiẋikina mulonga u kala kiebhi, uoso u tu mu vutuila? Exi: Mu iudika mabhumbu matanu ma ulu, ni tundôndo tutanu tua ulu, kifua mu sokesa mu sobha jitanu ja akua Fidíxia, kuma o dibhebhu diene dimoxi dia kexile ku thandu dienu oso ni kuthandu dia jisobha jenu. Kienhiki-phe bhangenu idifua ia mabhumbu menu, ni idifua ia tundôndo tuenu kuma jene o jiphuku jala ku mi zangela o ixi; mu bhane o fuma kua Nzambi ia Izalaiele; amoxi se enu mu bhanga kiki, o muene u tebhununa-ku ku kinemenu kia lukuaku luê ku thandu dienu, ni ku thandu dia nzambi ienu, ni ku thandu dia ixi ienu. Mu kolela-hi muxima kala kia kolele muxima ua akua Ijitu ni Falaó a kolesele muxima uâ? Muene Nzambi ia Izalaiele, kia bhangele isunji ni madiuanu muʼaxaxi kâ, manhi o mundu uê ka ehele nʼaiá? Kiki-phe mu kuata hé mu iudika dikalu dia ubhe, ni mama jiiadi ja jingombe jala mu kuamuisa, kiluua a ji zuika jungu mu xingu; mua kà kuika jimama ja jingombe ku dikalu, mu a katula anʼâ hé mu a jikila ku bhata mu kibhanga. Anga mu katula álaka ia Jihova, mu i tule ku thandu dia dikalu; o makembu ma ulu u muala ku mu vutuila mu mubhaku ua kudiẋikina mulonga, mu ma bhaka mu ngonga bhu mbandu iê; mu i sulule, phala iiê. Anga mu tala kiá; se i bandela njila ia mbámbe iê muene katé bhu Bete-seme, tu kʼijiia kuma muene ua tu bhange kiaiibha kiosoʼiki; o ki i kamba kuila njila ioio, tu kʼijiia ue kuma lukuaku lua muene ki luene lua tu kuama, maji kima kiezé ngó kibhûku. Mala enhó anga a ki bhanga, a kuata mama jiiadi ja ngombe jala kuamuisa, a ji kuika ku dikalu, a jika anʼâ mu kibhanga ku bhata. Anga a ta álaka ia Jihova ku thandu dia dikalu, ni ngonga kumoxi muala tundôndo tua ulu, ni idifua ia mabhumbu mâ kumoxi. Jingombe anga ji kuata njila iaiuka ditônono, njila ia Bete-seme; jela muene mu ikoka, ji jʼenda ji dila, né ku kiasu né ku kúdia ki ja bhambukila bhuma; jisobha ja akua Fidíxia anga jiia ni kukaiela katé bhu mbámbe ia Beteseme. Ene-phe akua Bete-seme a kala mu muna tiliku iâ mu honga izuua ienhoio; o kia zambula mesu, a mona álaka iala mu kuiza, anga a sanguluka mu ku i mona. Dikalu anga di bhixila mu díbhia dia Josuué mukua Beteseme, anga dʼimana-phe bhenhobho bhuala ditadi dia dikota. Anga a bhasa dikalu, a di bhanga jihuinhi hé a jibha jingombe, a ji oha mu túbhia, mu ku ji satela Jihova. Jilevita anga ji tulula álaka ia Jihova, ni ngonga iala na-iu kumoxi, muala ima ia ulu, anga a i tula ku ditadi dia dikota dienhodio; akua Bete-seme anga a bhana jisata ja kuoha, a bhakula ni ilumbu iamukuá kizuua kienhokio kua Jihova, O jisobha jitanu ja akua Fidíxia, kia zubha ku ki mona mesu, a vutuka kizuua kienhokio ku Ekolone. Ene o mabhumbu ma ulu ma vutula akua Fidíxia, mu kudiẋikina mulonga kua Jihova a ma bhana Ajindodi dimoxi, Ngaza dimoxi, Axikilone dimoxi, Ngata dimoxi, Ekolone dimoxi; ni tundôndo tua ulu, a tu sokesa ni konda ia jimbanza ja akua Fidíxia, ja tokala o sobha jâ jitanu, ni jimbanza jóxite ni imbaka, ni jisanzala jâ ku matutu, katé bhu ditadi dia dikota bhua tula álaka ia Jihova; o ditadi diene didié hanji katé mu kizuua kia lelu, mu díbhia dia Josuúé mukua Bete-seme. Muene Jihova anga u beta akua Bete-seme, mukonda a zongola moxi dia álaka ia Jihova; ku mundu anga u betaku makuinhi sambuadi a muthu, ene oso makota mʼathu; mundu anga a kala mu dila mukonda Jihova ua a beta ni kibetu kiavulu. Akua Bete-seme anga a zuela, exi: Nanhi u tena kuimana bhu pholo ia Jihova Nzambi i kôla kiki? O muene kutunda bho-bhuetuʼabha, uia kua nanhi? Anga a tuma jiphunga ku akua Kidiate-jadime a ambela, exi: Akua Fidíxia-ze a bheka dingi álaka ia Jihova; kulumukenu kunu, mu i takane, iie bhu bhata dienu. Kienhokio mala a akua Kidiate-Jadime anga eza, a takana álaka ia Jihova, a i bheka mʼonzo ia Abinadabe bhu kalundu mu Ngabahe, anga a lumbila monʼê Eliiazale phala kulanga o álaka ia Jihova. A nga ki bhita kuila, tunde kizuua kia tula álaka mu Kidiate-Jadime, thembu iê i lebha, kuma bhua bhiti makuinhi aiadi a mivu; muiji uoso ua Izalaiele aia ni ku ditata anga akala mu didila Jihova. Samuuele anga u zuela ni muiji uoso ua Izalaiele, uixi: Se muedi mu vutuka kua Jihova ni muẋima uenu uoso, hé mu tubhula jinzambi ja matumbu ni Axitalote muʼaxaxi kenu, ni mu lunge mixima ienu kua Jihova, ni mu mu bhikile muene ngó ubheka uê; muene-phe u mi kudila bhu maku ma akua Fidíxia. Kienhokio anʼa Izalaiele anga a tubhula ni Jibaale ni Axitalote, a kala mu bhikila ngó Jihova ubheka uê. Samuuele anga u zuela dingi, uixi: Bhongololenu Izalaiele ioso bhu Mixipa, phala eme ngi mi sambele kua Jihova. Anga a bhongoloka bhu Mixipa, a teka menha, a ma lunduluila bhu pholo ia Jihova, a fula kúdia kizuua kienhókio, a fisala, exi: Tua te ituxi kua Jihova. Samuuele anga u kala mu fundisa anʼa Izalaiele bhu Mixipa. Akua Fidíxia-phe ki evu kuila anʼa Izalaiele a bhongolokela bhu Mixipa, jisobha ja akua Fidíxia ji tunda mu kúlua ni Izalaiele. Anʼa Izalaiele kia kʼivu a kala ni uoma ua akua Fidíxia. Anʼa Izalaiele anga ambela Samuuele, exi: Kana kuzumbuka ku tu kolela kua Jihova Nzambi ietu, phala a tu bhulule bhu maku ma akua Fidíxia. Samuuele anga u kuata kambudi hanji kala mu kuámua, u ka bhana mu sata ia muvimba ia kuoha kua Jihova; Samuuele anga udikola ubhingila Izalaiele kua Jihova; Jihova anga u itaia. Anga ki bhita kuila, kiosuʼiki Samuuele kiala kubhana o sata ia kuoha, akua Fidíxia a tula, eza mu kúlua ni Izalaiele; Jihova-phe u numina kizuua kienokio ni kinuminu kia dízui diê dia dikota ku thandu dia akua Fidíxia, hé ua dimbulula ni uoma uavulu a lenga malusolo; anga a toloka bhu pholo ia akua Izalaiele. Mala ma Izalaiele-phe anga a tunda bhu Mixipa a kaia akua Fidíxia, a a beta, katé mu honga, mu luiji lua Betekale. Samuuele anga u katula ditadi u dʼimika bhu kaẋi ka Mixipa ni Sene, anga u di luka dijina dia Ebenezele, kífua uixi: Katé bhu tuezʼabha, Jihova muene ua tu kuatekesa. Kienhiki akua Fidíxia a toloka, ka somboka dingi mbámbe ia Izalaiele; o Lukuaku lua Jihova anga lu kala ku thandu dia akua Fidíxia izuua ioso ia Samuuele. Mabhata moso ma Izalaiele ma tambuile kuala akua Fidíxia, anga a ma vutula eza dingi kua Izalaiele, tunde ku Ekolone katé ku Ngata; mbámbe iê ioso Izalaiele ua i tambula dingi bhu maku ma akua Fidíxia. Anga bhu kala kutululuka ni kubatama muʼaxaxi ka Izalaiele ni akua Fidíxia. Samuuele anga u kala mufundixi ua kufúndisa Izalaiele izuua ioso ia muenhu uê. Mivu ioso ua kexe mu kuila u kondoloka ku Betele ni ku Jidingale ni ku Mixipa; anga u fúndisa Izalaiele mu ididi ioso ioio. Mu kuvutuka-phe uiza bhu Lama, kuma bhene bhu bhata diê bhua kexi Inzu iê; anga u fundisa jinga Izalaiele bhenhobho; anga u tungila-bhu kalatódio kua Jihova. Anga ki bhita kuila, ku izuua iavulu-phe, Samuuele kuila ua kuka kiá, u bhangesa anʼê kukala afundixi a Izalaiele. Thungunu iê dijina diê Jouele, o kiúbha kiê Abiia; anga a kala afundixi mu Beleseba. Anʼé-phe anga a fula kuendela mu njila jê, a bhambukila mu luimbi lua kuinda nganhu ia mangonha, a tambula kitadi kia a felesela jinga, milonga anga aia ni ku i bhengelekela muengi. Kienhokio adiakimi oso a Izalaiele a di bhongolola kumoxi, hé eza kua Samuuele bhu Lama; anga a mu ambela, exi: Talesa, eie ua kuka kiá, o anʼê-phe kala kuendela mu njila jê. Tu ialesele sobha ietu, i kala mu tu fúndisa kala mu jixi jamukuá. Hundu ienhiʼii-phe i iibhila Samuuele, ki edi, exi: Tu bhane sobha ietu i tu fundise. Samuuele anga u samba kua Jihova. Jihova anga u ambela Samuuele, uixi: A evue; dízui dia mundu ku di tènde, mu ioso ia ku ambela; kuma ki eie a ku ditunu, a ngi ditunu Eme, mbé ki ngi kale dingi ngi sobha iâ. Kia kaiela mu imbamba iâ ioso iene kubhanga, tunde kizuua ki nga a katula mu Ijito katé kizuua kia lelu, kuma a ngi baluka, a bhikila nzambi jengi, eie ue kiene kiala ku ku bhanga. Kiki-phe a evue dizui diâ; maji eie-phe ua a ambela kidi kioso, u a lomboluela ni muanu kioso kia-ndu kala o utuminu ua sobha iâ, uoso anda ku mu hingisa. Samuuele anga u kunda mundu uoso a mu bhingi sobha, o maka mosuʼama ma Jihova. Anga uamba, uixi: Sobha mua-nda ku mu hingisa, utuminu uê uà kala kiki: U mi tambula anʼenu a mala, ua a bhanga makuenze ma makalu mê ma ita, ni ma jikabalo jê, a kala makuenze mê ma kusonguela o makalu mê ma ita. Momuenu ua kà tumbika-mu jikabhitangu jitumina jimidi, ji tumina makuinhi atanu; amoxi ua a tuma kudima mavuʼê, ni kumuna jimbutu jê, kusula jifelu jê ja ita, ni jifelu jê ja makalu. Anʼenu a ahatu ue ua kà a tambula mu kala jikidiiada jê ja kuiudika nguendu ia dizumba, ni ja ku mu lambela, ni ja ku mu bhangela jimbolo. Ni mábhia menu, ni mivide i mua phaphe, ni midiva, ioso ia uabhabhu u i tambula u i bhana jiselevende jê. Ni jimbutu jenu, ni mivide ienu, u mi tambula-ku dijimu diê, hé u bhana ku jikabhitangu jê ni jiselevende jê. U mi tambula ue abhikʼenu a mala ni abhikenu a ahatu, ni minzangala ienu iadisanze-mu kiambote, ni jibûlu jenu, hé u a tuma mu sedivisu iê. Ku ibhaku ienu u tambula-ku dijimu; enʼuenu mu kala mu kala mu abhikʼê. Mua kà dikola kizuua kienokio, mukonda dia sobha ienu mua mu solele; Jihova-phe ka kà mi vutuila kizuua kienokio. Mundu-phe aditunu dízui dia Samuuele; exi: Kana; tu kala muene ni sobha i tu tumina, phala tu sokele ni akua jixi jamukuá, sobha ietu nʼa kale mu tu fundisa, a tu kale ue ku pholo, a tu bhângele mu ita. Samuuele anga u ivua maka mosoʼama, u ma kundila mu mátui ma Jihova. Jihova anga ambela Samuuele, uixi: A évue dízui diâ, u a ialesele sobha, i kale mu ku a tumina. Samuuele anga u ambela mala ma Izalaiele, uixi: Muanganenu kala muthu ku bhata diê. Kienhiki ku kala muthu, mukua Bejamí, dijina diê Kiji, monʼa Abiiele, monʼa Zelodi, monʼa Bekolate, monʼa Afiia, mukua muiji ua Bejamí, diiala dia nguzu. Muenhú anga u kala ni monʼê ua diiala, dijina diê Saúlo, munzangala ua uabha iu uadisanze kiambote; muʼaxaxi ka anʼa Izalaiele kanamu muthu ua mu tundu mu kuuabha ni kudisanza, o mu kitala mundu uoso a mu suku ngó bhu isuxi. Tatʼâ Kiji anga u kala ni jibûlu ja mu jimbila. Kiji anga u ambela monʼê Saúlo, uixi: Katula muthu ku akua mbèle, uie-nê, mu kulumuke, mu-ie mu sota o jibûlu. Anga u bhita mu milundu mu ixi ia Ifalaime, u bhita mʼoxi ia Saliza, maji ka ji mono; anga a bhita dingi mʼoxi ia Salime, maji ue ki ja moneka-mu; anga u bhita dingi mʼoxi ia Bejamí, maji a ji tokoka. O kieza mʼoxi ia Sufe, Saúlo u ambela mukuambèle uala-nê uixi: Ndoko tu vutula kiá; se tu kamba kuvutuka tatʼetu u eha o kuxinganeka jibûlu, hé u kala ni hele ietuʼetu. Mukua-mbèle anga u mu ambela, uixi: Talesa-ze bhu bhata bhabha bhuala mukua Nzambi, muthu a mu kala ni ujitu uavulu; muene kioso kia tanga ki ki kambe kubhita; tuie-bhu hanji, imoxi muene u tu ambela ioso njila ietu ia tokala i tu kuata. Saúlo-phe u ambela mukua mbèle iê, uixi: Se tuedi tuia-bhu, tu mu bhekela-hi? Huta ia tu bhu, o ujitu ua tu kambe ua kubhana ku mukua Nzambi, ihi dingi ia tu xala-ku? Mukua-mbèle anga u kumbulula, uambela Saúlo, uixi: Talesa-ze bhu lukuaku luami nga kuata hanji kuarto ia xikulu ia phalata; kitadi kiki kiene ki ngi bhana ku mukua Nzambi phala a tu jimbuile o njila. Mʼokulu-phe mu Izalaiele, muthu se uedi uia kuzambula kua Nzambi, uila uixi: Tuie ku mumoni; kuma uoso kiki a mu ixana Polofeta, mʼokulu a kexe ku mu ila Mukua kumona. Saúlo bhenhobho u ambela mukua-mbèle iê, uixi: Ua zuela kiambote; tuie-bhu. Anga aia mu mbonge mua tungu o muthu ua Nzambi. Mu kubanda-phe bhu thala ia mbonge, a takana ni ana ilumba ala kuia kuteka menha, anga a ebhula, exi: Mumoni iú koko? Anʼa ilumba a kumbulula, exi: Iú koko; uala ku pholo ienu kuenhoko; endelenu-ku, kuma lelu muene ua bhixila bhu bhata bhabha, mukonda akua bhata ala ni sata lelu ku thala kuná. Mua-nda kuila mu tukuluka ngó mu nzunga, mu takana-nê kindala kioso kiluua a banda ku thala mu kúdia; kuma akua bhata ka xikina luua kúdia katé muene kia benzela o sata; kiene kiua ki adia, oso a a kuvitala. Bandenu kiá, kiki kiene o kithangana kia kutakana-nê. Anga a banda mu mbonge; o kia zubha kutula mu mbonge, a mona Samuuele iú, muene u takana-nâ mu kutunda phala kuia ku thala. Jihova-phe ua diangele kulongesa Samuuele, kizuua kia kuila Saúlo mungu ua-nda kuiza, uixi: Mungu mu kumbi kala mumu nga-nda ku ku tumikisa muthu, mukua ʼxi ia Bejamí, eie-phe u mu unda ni maji, phala a kale mutuameneni ua mundu uami Izalaiele; muene uà bhulula o mundu uami bhu maku ma akua Fidíxia; kuma mundu uami nga a zambuila dingi mesu, eme nga a tongolola dingi, o ngololo iâ ia ngi bhixila. Samuuele-phe kioso kia mono Saúlo, Jihova ua mu ambela, uixi: Muthu iú muene nga ku tangela-nê! Muene ua tokala, ua-nda kutumina o mundu uami. Bhenhobho Saúlo anga u zukama kua Samuuele bhu dibokuenu dia bhata, uixi: Ngi tangele hanji, nga ku diondo, o inzo ia mumonhi iala kuebhi? Samuuele anga u vutuila Saúlo, uixi: Eme muene ngi mumonhi; ngi tuamenenienu ku thala, kuma enu lelu mua-nda kúdia ni eme; o mungu kiene kiua ki ngi mi sulula, kioso ki ngi ku tangela ioso ia ku kala ku muxima. O jibûlu-phe jedi lelu tatu tunde ki ja jimbila, ku ji te dingi muxima; kuma a ji bongo kiá. O ima ioso ia beta kuuabha mu Izalaiele-phe ia tokala kua nanhi? Oko eie muene, ni dibhata dioso dia tatʼenu. Saúlo anga u kumbulula, uixi: Eme ki ngi mukua muiji ua Bejamí, o kasule ka miiji ioso ia Izalaiele? O família iami ue ki iene kasule ka jifamília joso ja muiji ua Bejamí? Eie-phe u ngi zuelesela-hi kiki? Samuuele anga u tambulula Saúlu, ni mukua mbele iê, u a bheka mu sala ia usonhi, hé ua xikamesa mu ididi ia ukota ia tundu ia akuá oso a a kuvitala; o ene ala makuinhi atatu a muthu. Samuuele anga u ambela mulambi ua kexi kulamba, uixi: Bheka xitu i nga ku bhele, i nga ku ambelele, ngixi: Bhaka-iu hanji bhu mbandu. Mulambi anga u katula kinama kia thulu ni xitu iala-ku, anga u ki tudila Saúlu. Samuuele anga u zuela, uixi: Ienhoio o mbandu iê i tua ku bhakelele! Tambula-iu u i die, mukonda eie muene a ku bhakela-iu, phala mu kumbi didi di tua xindi, kuila diene dia ku kuvitala o mundu. Kala kiki, Saúlu u dia kumoxi ni Samuuele kizuua kienhokio. Kia zubha kutunda ku thala kuenhoko, eza dingi bhu bhata, anga Samuuele u di kunda ni Saúlu bhu thandu diaʼnzo bhua xikama. Ki kúkia mu kimenemene, Samuuele anga u di meneka u ixana Saúlo ku thandu dia ʼnzo, uixi: Balumuka, ngi ku xinjikile. Saúlo ua balumuka, anga kiiadi kiâ a tunda. O kia zubha kukulumuka katé bhua suku o dibhata, Samuuele u ambela Saúlo, uixi: Mukua-mbèle ié mu tume a tu tuamenene ku pholo, mukua-mbèle anga u tuamena. Uixi-phe: Eie muene imana hanji, phala ngi kuivise o kizuelu kia tange Nzambi. Bheneʼobho Samuuele anga u sunga thenda ia maji, u ma lunduluila ku mútue ua Saúlo, u mu bhana nzóbole, uixi: Nga ki bhangela mukonda Jihova ua ku undu mu kukala u muenexi mu undundu ué. Ki ua-nda ku ngi xia bhabha lelu, ua ka takana ni malʼaiadi bhu mbila ia Lakele, bhu mbámbe ia Bejamí bhu Zeliza; ene a kà ku ambela, kuma: Jibûlu ji uele mu sota, a ji bongo kiá; tatʼenu ua zumbuka kiá muẋima uê kukatela jibûlu, uala kiá ni hele ié eie, uixi: Monʼami olʼiii a mu bhange kiebhi? Mu Kutunda bhobho, mu kuia dingi ku pholo, ua kà tula bhu mulemba ua Tabola, bhenhobho ua kà takanena-bhu ni malʼatatu ala mu banda kua Nzambi bhu Betele, iú u ambata tuana tutatu tua jihombo, iú u ambata makende matatu ma jimbolo, iú u ambata kisudi kia vinhu. A kà ku menekena, hé a kà ku bhana makende maiadi ma jimbolo; eie-phe ua kà ji tambula bhu maku mâ. Kutunda bhobho ua kà bhita kalundu ka Nzambi, bhuala o kibangu kia akua Fidíxia; kia kà bhita-phe kuila, mu kutula bhu bhata bhobho, ua ka takana ni kibuka kia jipolofeta, ala mu tunda ku thala ni kuxika kakoxi, ni ngoma, ni mbéndu, ni mbanza, a kà kala mu zuela ni uanji ua upolofeta. Bheneʼobho-phe Nzumbi ia Jihova ua kà tula ni nguzu ku thandu dié, eie ua kà zuela ue ni uanji ua upolofeta, ua kà biluka kiá u muthu uengi. Ki ua kà mona-phe kuma ijimbuete iii ia ku bhiti, bhanga kiá kioso ki ua mono kia tokala; kuma Nzambi u kala bhu mbandu ié. Ua kà ngi tuamenena mu kulumuka ku Jidingale; nga kà ku sanga kuenhoko, mu bhana jisata ja kuoha ni jisata ja kutululuka; eie ua kà kinga sambuadi dia izuua, katé ki ngi ku sanga, ngi ku tangele kioso ki u bhanga. Anga ki bhita kuila, muene kia lunguluka dikunda mu kutunda bhuala Samuuele, Nzambi ua mu bhana muẋima uengi. O ijimbuete ioso iii anga i bhita muene kizuua kienʼokio. O kia bhixila bhu kalundu, kibuka kia jipolofeta kiki, anga u takana na-kiu; Nzumbi ia Nzambi anga uiza ni nguzu ku thandu diê, muene hé u kala mu zuela ni uanji ua upolofeta muʼaxaxi kâ. Bhenhobho athu a mu ijiia mʼokulu kia mu mono, kuma iú zuela ni uanji kumoxi ni jipolofeta, mundu a di ambela mudiâ, exi: Monʼa Kiji, ihi kia mu bhiti? Saúlo manhi ua di bundu ue kumoxi mu jipolofeta? Mukua-bhata uamukuá anga u kumbulula, uixi: O tatʼâ-phe mukuahi? Kienhiki kia xalela mu Sabhu, exi: Manhi Saúlo ua di bundu ue mu jipolofeta? O Saúlo kia zubha kuzuela ni unanji ua upolofeta, u bhixila kiua ku thala. Sekulu a Saúlo anga u mu ibhula, ni mukua-mbele iê, uixi: Muele kuebhi? Muene uixi: Mu sota jibûlu; o ki tua lémbua ku ji mona, tua bhixila kua Samuuele. Sekuluʼê anga u mu ambela, uixi: Ngi tangele-phe hanji, nga ku diondo, mba Samuuele ua mi zuelesa kiebhi? Saúlo anga u ambela sekuluʼê, uixi: Ua tu tangela muene kidi kuma jibûlu a ji bongo kiá. Maka mamukuá-phe ma ungana, ma mu kundu Samuuele, muene ka mu jimbuila-nâ. Samuuele anga u bhongolola mundu uoso kua Jihova, bhu Mixipa; angu u ambela anʼa Izalaiele, uixi: Eme Jihova, Nzambi ia Izalaiele, uambe, kiki: Nga katula Izalaiele mu Ijitu, nga mi kudila bhu maku ma akua Ijito, ni bhu maku ma maungana moso mamukuá ma kexe ku, mi bhikisa, Enu-phe kizuua kia lelu mua ditunu Nzambi ienu uene ku mi kudila mu mavuua menu moso ni mu malamba menu; mua mu ambela, muixi: Kana, tu bhane sobha i tu tumina. Kiki-phe di tienu ku minono bhu pholo ia Jihova, mu di tungule kala kioso ki mua di kaiejela mu miji ienu ni mu jimidi jenu. O Samuuele anga u zukamesa miiji ioso ia Izalaiele, anga a kuata-bhu o muiji ua Bejamí. Anga u zukamesa muiji ua Bejamí mu jifamília jê, anga a kuata-bhu Saúlo monʼa Kiji; o kia mu soto-phe, ka moneka. Kienhiki ebhula dingi kua Jihova, exi: Muthu iú manhi kiluua eza bhabha? Jihova anga u vutula, uixi: Muene ió, ua suama mu imbamba ieza na-iu athu. Anga a lenga, a mu takana momo, o kiemana mu axaxi ka mundu, ku kitala ene oso a mu suku ngó mu isuxi, Samuuele anga u ambela mundu uoso, uixi: Mu tadienu, mueneʼó a mu solo kuala Jihova. Mu mundu uoso ki muala muthu uedi kala muene. Mundu uoso anga a dikola, exi: Muenexi a kole muenhu! Samuuele anga u ambela mundu kioso kia tokala kuenda o utuminu ua sobha, anga u ki soneka mu divulu, hé a di lunda bhu pholo ia Jihova. Samuuele anga u muanganesa mundu, kala muthu ku bhata diê, kala muthu ku bhata diê. Saúlo ue anga uia ku bhata diê bhu Ngibeia; anga ku mu kaiela kibuka kia mala, Nzambi ua a babata mu miẋima iâ. Bhu kala-phe ue ni anʼa Kadiaphemba, exi: Iú ue muthu uahi? Manhi utena ku bhulula? Anga a mu tènda, a fula ku mu bhekela maujitu. Muene-phe ua di xibhʼê kala ka kʼivu. Kioso ki bhua bhiti mbeji, Nahaxi mukua Amone anga uiza u konda Jabezi-Ngiliiade ni kilômbo kiê; mala ma akua Jabezi anga ambela Nahaxi, exi: Tu bangane kioso kia tokala, phala tu ku bhikile. Nahaxi mukua Amone anga ua vutuila, uixi: Eme o kubangana nʼenu, nga mi xindi kima kimoxi: Ngi mi totola diesu dia kadilu enu oso, phala ki mi kale dilebhu di nga te kua Izalaiele ioso. Adiakimi akua Jabezi anga a mu ambela, exi: Tu ehele hanji sambuadi dia izuua, tu tume jiphunga jiie ni jingolokela mʼoxi ioso ia Izalaiele; kibhua izuua, se tua lémbua kumona athu a tu kudila, kiene ki tu tunda hé tu di bhakula kokué. Jiphunga anga ji tula bhu Ngibeia dia Saúlo, anga a kunda maka enhá mu mátui a mundu, mundu uoso anga a zangula mázui ni kudila. Talesa-phe, ola ienhoio Saúlu iú uiza ni kukaiela jingombe jê, uala kutunda ku mábhia; Saúlu anga uila, uixi: Mundu ihi kia a kuata, ala mu dila kiki? Anga a mu kunda o maka ma akua Jabezi. Nzumbi ia Nzambi anga u tula ni nguzu ku thandu dia Saúlo kievu makʼama, njinda iê anga i mu kuata kiavulu. Anga u kuata phadi ia jingombe, u ji bhanga ku jithumba-jithumba anga u ji tumikisa ku maẋokololo Izalaiele bhu maku ma jiphunga, uixi: Uoso u kamba kutu nda mu ku banda Saúlo ni Samuuele, kiene kia mu bhanga o jimgombe jêʼiki. Uoma ua Jihova anga u kuata o mundu uoso, anga ene oso a tunda kala muthu umoxi. Anga u a kuata konda bhu Bezeke; anʼa Izalaiele a tena hâma jitatu ja jimidi, akua Juda a tena makuinhi atatu a midi. Anga ambela jiphunga jeza, exi: Mua kà tangela akua Jabezi-Ngiliiade, kiki: Mungu katé bhu tuila muanha, mua kà bhanduluka. Jiphunga anga jiza ji kundila akua Jabezi, ene anga a sanguluka. Akua Jabezi anga a zuela, exi: Mungu tu di bhakula kokuenu, mu tu bhange kioso kia mi kala ku muẋima. Ki kúkia-phe Saúlo u uanununa mundu mu ibuka itatu, anga a bhixila bhu kilômbo mu makolombolo, anga a beta akua Amone katé kiatu o muanha; o a subhuka-bhu anga a muangana katé kana-bhu dingi kiiadi kia tena kuendela kumoxi. Mundu anga ambela Samuuele, exi: Ene iá kuebhi oso a ki ambele, exi: Kífua Saúlo muene u tu tuminʼá? Mala enhó a tunde, tu a jibhe. Saúlo-phe, uixi: Kana, ki mu jibhe-bhu muthu lelu; mukonda lelu Jihova ua kalakala ubhulukilu mua Izalaiele. Samuuele anga u ambela mundu, uixi: Zenu, tuienu bhu Jidingale, ungana tu u hingise ku ubhe. Mundu uoso anga a katuka aia bhu Jidingale; Saúlo a mu hingisa ungana bhebhobho bhu pholo ia Jihova, bhu Jidingale; anga a bhana jisata, ni jisata ja kuluulula bhu pholo ia Jihova. Ni Saúlo ni akua Izalaiele oso anga a sanguluka kiavulu bhenhobho. Samuuele anga u ambela Izalaiele ioso, uixi: Talesenu, kala ki mua di muena-kiu, eme nga mʼivu dízui dienu mu ima ioso i mua ngʼambela, mu ku mi bhana sobha ienu phala ku mi tumina. Kiki-phe talenu, sobha iú ua-nda ku mi kala ku pholo; eme-phe nga kuka kiá, ni jimvi kiá mu mútue; anʼami muala-nâ muʼaxaxi kenu; eme-phe ngendela bhu pholo ienu tunde mu undenge uami katé mu kizuua kia lelu. Emʼiú: anuenu bhanenu umbangi bhu plo ia Jihova, ni bhu pholo ue ia muthu uê ua mu undu ni maji. Eme nanhi nga mu tambula ngombe iê? Nanhi nga mu tambula bûlu iê? Nanhi nga mu di mangonha? Nanhi nga mu zukutisa? O ku milonga nanhi nga mu tambula kitadi bhu maku mê, phala ku ngi xitisa na-kiu mu mesu? Ambenukiu, phala imʼii ngi mi fute-iu. Ene a mu vutuila, exi: Kana, eie kua tu di mangonha oso-oso, kua tu zukutisa, kua tambula ue kitadi bhu maku a muthu. Muene u a ambela, uixi: Jihova uala mbangi, ni muthu uê a mu undu ni maji ue uala mbangi, mu kizuua kia lelu, kuma enu ki mua ngi sange ni kima bhu maku mami, ki nga tambula ku muthu uoso-uoso. Ene exi: Nzambi Muene mbamgi, kidi muene. Samuuele anga u ambela o mundu, uixi: Kiene-phe muene, Jihova a kale mbangi kuma muene ua sola Mozé ni Alá, iu ua katula o jitata jetu mʼoxi ia Ijito, iu ua a bheka kunu. Kiki-phe imanenu, ngi funde ni enu bhu pholo ia Jihova, ku thandu dia ikalakalu iaiuka ia Jihova, ioso ia mi bhange enu, ni ioso ia bhanga ku jitata jenu. Jakobo kioso kia kulumuka mu Ijito, akua Ijito a mu bhondeleka; jitata jenu anga ji dikola kua Jihova, Jihova kienʼokio u tuma Mozé ni Alá, hé a katula jitata jenu mu Ijito, anga a a bheka kutunga mʼoxi mumu. Ene-phe anga a jimba Jihova, Nzambi iâ; muene anga u a sumbisa bhu maku ma Xixela kabhitangu ka kifuẋi kia Hazole, ni bhu maku ma akua Fidíxia, ni bhu maku ma sobha ia Mouabhe; hé a kala mu ku a lua ita. Ene anga a dikola kua Jihova, exi: Tua te kituxi, mukonda Jihova tua mu baluka, etu tua bhikila Jibaale ni Axitalote; kala kiki-phe tu kudile bhu maku ma jinguma jetu, ni tu ku bhikile kiá eie. Kienhokio-phe Jihova anga u tumikisa Jelubaale, ni Bedani, ni Jefeta, ni Samuele, hé u mi kudila bhu maku ma jinguma jenu ku mbandu joso; anga mu tunga bhua kondama. Maji o ki mua mono-phe Nahaxi, sobha ia anʼa Amone, ueza ku mi lua, enu mueza ko-kuami, muixi: Kana, kikale tu kala kiá ni sobha iia ni ku tu tumina; sumbala Jihova muene sobha ienu. Kiki-phe talenu sobha ienu mua mu solo iú, muene mua mu bhingi; o Jihova ue muene ua tumbika o sobha i kala mu ku mi tumina. Se mu kala ni uoma ua Jihova, se mu mu bhikila muene, se mu mu ívua dízui diê, se mu kamba kuxibhaka o kijila kia Jihova Nzambi ienu, kixi enu kixi o sobha uala ku mi tumina, kiauabha! Mu disanza mu di hiha bhu pholo ia Jihova Nzambi ienu. Maji phe se mu kamba kuíva o dizui dia Jihova, anga mu xibhaka kijila kia Jihova, lukuaku-phe lua Jihova mu kala mù bhanga-na-lu, kala kia bhitile ni jitata jenu. Kiki-phe imanenu, mu mone madiuanu ma-nda kubhanga Jihova ku mesu menu. Bhu kumbiʼabha manhi ki kixibhu, thembu ia kubhongolola tiliku? Ngi dikola-phe kua Jihova phala a tumikise o inuminu ni mvula; phala mu kʼijiie nda mu mone kuma kubhukumuka kuenu kua vulu ku mua bhange mu mesu ma Jihova, mu ku mu bhinga sobha phala enu. Bhenhobho Samuuele anga u dikola kua Jihova; Jihova anga u tumikisa inuminu ni mvula kizuua kienʼokio. Mundu uoso anga a kala kiavulu ni uoma ua Jihova, ni uoma ua Samuuele. Mundu uoso anga ambela Samuuele, exi: Tu sambele, tu abhikʼé, kua Jihova, Nzambi ié, phala tu kambe kúfua; mukonda ku ituxi ietu ioso tua bandekeza-ku dingi kiki, kia kubhinga sobha. Samuuele-phe u ambela o mundu, uixi: Ki mu kale ni uoma. Mua bhange kiá kiaiibha, kidi muene; kana-phe dingi kuabhuka mu kukaiela Jihova, bhikilenu kiá Jihova ni muẋima uenu uoso. Kana kuabhuka mu kukaiela mahamba, mukonda se mu ki bhanga muandu kaiela ima ia ngoho, ki i tena kubhandulula, ki i tena kukudila muthu, kuma ima ia kingoho. Mbata Jihova ka ẋikina ku ambudisa mundu uê, mukonda dia dijina diê dikola, mukonda Jihova kia mu uabhela o ku mi bhanga mu mundu uê-muene. Eme bhabha ue, ki ngi tena kukala ngi muthu uengi, ni ngi te kituxi kua Jihova mu kuzumbuka ku mi sambela. Eme ngenda jinga muene ni ku mi longa mu njila iauabha, ia kuiuka. Kima kimoxi ngó: kolokotenu kukala ni uoma ua Jihova, mu mu bhikile mu kidi ni muẋima uenu uoso; endenu ni kuxinganeka jinga o ima ia makota ia mi bhange muene. Se mu jijila-phe kubhanga ima ia kubhukumuka, mua kà buika, ni enʼuenu ni sobha ienu. Saulo-phe ki eza ku ungana, kia zubha kubhanga mivu iiadi ku ungana ua Izalaiele, Saúlo u nona midi jitatu ja mala mu Izalaiele, o ku midi jitatuʼiji, midi jiiadi ji kala ni Saúlo bhu Mikimaxi ni mu mulundu ua Betele, midi imoxi i kala ni Jonata bhu Ngibeia ia Bejamí; Mundu ua subhukaku ua mukuá hé u a muanganesa kala muthu ku balaka iê. Jonata anga u beta kú mazu a xibhata o poxto ia akua Fidíxia bhu Jibeia; akua Fidíxia anga a kʼivua. Saúlo anga u xikisa koloneta mʼoxi ioso ia Izalaiele, uixi: Jihebeleu joso ni jʼivue. Izalaiele ioso anga evua hundu kuma Saúlo ua beta ku mazu a xibhata o poxto ia akua Fidíxia, mukonda dia kiki Izalaiele-phe ala mu kizembu kia akua Fidíxia. Mundu uoso anga a bhongoloka kua Saúlo bhu Jidingale. Akua Fidíxia ue anga a di bhongolola mu kúlua ni Izalaiele, makuinhi atatu a midi ia makalu ma ita, ni midi jisamanu ja akua kumondala jikabalu, o mundu uamuká ua iá endela bhoxi a soko ni kisèkele bhu ndúndu ia kalunga mu kuvula. Anga a banda, a ta kibangu kiâ bhu Mikimaxi; Betavene a i somboka anga aia ku pholo ku mbandu ia mu tundila dikumbi. Mala ma akua Izalaiele-phe kia mono kuma ala bhu kíbhidi, mundu ua tate (mukonda a a bhondeleka kiá) mundu a kuata kusuama mu mabanda, mu mixitu, mu matadi, mu imbaka ia matala, ni mu makungu. Jihebeleu jamukuá ja zaúka ku sámbua dia Njolodá kʼoxi ia Ngade ni Ngiliiade. Saúlo-phe hanji uala bhu Jidingale, mundu uoso anga u mu kaiela ni kuteketa mukonda dia uoma. Saúlo anga u kinga mu sambuadi dia izuua, iene izuua ia mu xindi Samuuele; Samuuele-phe kʼeza bhu Jidingale; mundu-phe a kala mu kuenda ni ku mu muangana bhuofele-bhuofele. Saúlo anga u amba, uixi: Bekenu sata ia kuoha ni sata ia paze. Anga u sata o sata ia kuoha. Kioso-phe kia zubha kusata o sata ia kuoha, Samuuele ue iú u izʼú; Saúlo anga u tunda mu ku mu kauidila, ni ku mu menekena. Samuuele anga u zuela, uixi: Eie ua bhange kiebhi? Kuala Saúlo: Mukonda nga mono mundu ua mu ngi muangana, eie-phe ua kambe kuiza mu i izua i ua xindi, o akua Fidíxia-phe ki nga a mono a bhongolokela bhu Mikimaxi, ngixi-phe: Akua Fidíxia a-ndu ngi lundumukina bhabha bhu Jidingale, eme-phe Jihova kiluua ngi mu uabhessa o pholo, kiene kia ngi bhangesa o ku di bidikalela kubhakula o sata ia kuoha. Samuuele anga u ambela Saúlo, uixi: Ua bhange uoua; ua kambe kubhaka o kijila kia Jihova Nzambi ié, kioso kia ku tumu; kuma Jihova hinu ueje kukolesa o utuminu ué mu Izalaiele ni u nangenena. Kiki-phe o utuminu ué ki ua-nda kunanga. Jihova ua di sotela kiá muthu ua mu zelela ku muẋima uê, muene ua-nda ku mu tumbika kukala mutuameneni ua mundu uê, mukonda eie kua bhake kijila kia ku tumu. Samuuele anga u balumuka, u tunda bhu Jidingale hé u banda ku Ngibeia ia Bejamí. Saúlo anga u kuata konda ia mundu ala kumoxi ni muene, hâma jisamanu ja mala. Ni Saúlo-phe ni monʼê Jonata, ni mundu aia-nâ kumoxi a tula bhu Ngibeia ia Bejamí a ta kibango kiâ bhenhobho; akua Fidíxia-phe a te kibangu kiâ ue bhu Mikimaxi. Akua kubhûnda anga a tunda bhu kibangu kia akua Fidíxia, a di uanununa mu ibuka itatu; kibuka kimoxi kʼila ia Ofala katé ku ixi ia Saúlo; kibuka kiamukuá kʼila njila ia Beteholone; kibuka kiamukuá kʼila njila ia mbámbe, i iala mu honga ia Nzeboíme ku mikáu ia hatu. Thembu ienhiʼii mʼoxi ioso ia Izalaiele ki muala muthu ukala musudi-athumba; kuma akua Fidíxia, exi: Tu fudisa Jihebeleu o kusula, phala mungu ka Sule mikuale ni jisosa. Mukonda dia kienhiki akua Izalaiele-phe anga a kala mu kulumuka ku akua Fidíxia, mu kuzuika ni kusudisa kala muthu o pá iê ni omvo iê, ni kisesu kiê ni ditemu diê. Kienhókio iá a kexi ni ma-dima mâ ma kuzuikila matemu, ni jimvu, ni jiphandanda ja kuvotela ja mazu atatu, ni makuua, ni jisongo ja kutukila; o akuetu anʼa Izalaiele, imiʼii se ia xibhi, kikale aia kua ene. Mukonda dia kiki, kia bhiẋila bhu kizuua kia ita, ku mundu uoso ua mu kuenda ni Saúlo ki bhuala ngó muthu ua kuata mukuale mba sosa, kikale Saúlo muene ngó ni Jonata dia monʼê ene ngó a i kuata. Kibuka kia akua Fidíxia anga a ta upoxto uâ bhu phaka ia Mikimaxi. Anga bhu kala kizuua, Jonata monʼa Saúlo u ambela kibese kiê ua mu mu ambatela o ibhakatu iê ia ita, uixi: Ndoko, tu zaúke ku sámbua bhuala poxto ia akua Fidíxia. Tatʼâ-phe ka mu lekela. Saúlo-phe ua tula ku hota ia Ngibeia, mu kilembeketa kia mulomela uala bhu Mingolone, ni mundu uala-mê kumoxi, hâma jisamanu ja mala. Ni Ahija monʼa Ahitube, phangʼia Ikabode, monʼa Finehase, monʼa Eli, nganga ia Jihova bhu Silo, iú bhobho, ua zuata efodi. Mundu-phe ka kʼijiia kuila Jonata ua tundu-bhu. O bhu jiphaka-phe bhua-lu bhitila Jonata mu sota kuzaúka ku sámbua bhualela o poxto ia akua Fidíxia, bhu kala ndanji ialebha kipena mbandu ni mbandu. Iii dijina diê ndânji ia Bozeze, iii dijina diê ndánji ia Sene. Ndánji imoxi iemanena ku mbandu ia norte bhua lulama ni Mikimaxi, ndánji iamukuá iemanena ku mbandu ia sulu bhua lulama ni Ngibeia. Jonata anga u ambela kibese kiê kia mu mu ambatela o ibhakatu ia ita, uixi: Ndoko, tuie ku sámbua bhu poxto ia akua mabôlo enhá, amoxi Jihova u kalakala mu ku tu kudila; kuma Jihova ki bhuala ki mu fudisa kubhulula mundu uê ni athu avulu mba kubhulula mundu uê ni athu atolo. Kibese kiê anga u mu ambela, uixi: Bhanga kioso kia ku kala ku muẋma; kabasa eie-muène u tuamena, eme-phe ngi ku banda ngó kala kia solo o muẋma ué eʼmuene. Jónata-phe anga u mu ambela, uixi: Talesa, tu zauke ku sambua, tu di tukulule ku mala enhó. Ene kia kèla: Imanenu bhobho tu mi sange; etu-phe tu imana bhu kididi kietu, ki tu bande bhuoso bhuala ene. Kia kèla-phe: Bhiẋilenu kunu; etu-phe tu a bhiẋila muene, kuma Jihova ua tu bhakuila-nâ bhu makuʼetu. Kienhiki kiene ki tu kala o kijimbuete. Ene kiiadi kiâ anga a di tukuluila bhu poxto ia akua Fidíxia: akua Fidixia anga a zuela, exi: Talenu Jihebeleu ala kufomoka kiá mu makungu muoso mua kolokele. Mala ala bhu poxto anga a kumuna Jonata ni kibese kiê, exi: Bhiẋilenu kunu, tu mi longe disa diambote, Jonata anga u ambela kibese kiê, uixi: Tu bande; ngi kaiele ku kunda diami, kuma Jihova ua a thelekala bhu maku ma Izalaiele. Jónata anga u sambela ni kuavula ku maku ni inama, o kibese kiê ua mu mu kaiela. Jifilisteu anga aia ni ku dibhala bhu pholo ia Jónata, o kibese kiê anga uiza ni ku a jibhila ku dima diê. O kibetu kiki mu kumateka-kê, makuinhi aiadi a muthu a a jibha kiá kuala Jonata ni kibese kiê, mu kadikanga ka kuila mavu a dima junda ia jingombe mu kizuua kimoxi, a suka ngó mu kaẋi. Anga bhu kala kuteketa bhu kibangu kia akua Fidíxia, ni mu mukau, ni ku mundu uoso; akua poxto, ni akua kubhûnda, a teketa uâ; ni mavu a zamba mukonda kuteketa kuavulu kiki kua tundu kua Nzambi. Makuenze a Saúlu-phe ala ku ilangidilu mu Ngibeia ia Bejamí, a tala, hé a mona kifuxi kia jifilisteu kiala kuia ni ku di muanga, a botomoka, iá ela kuku, iá ela kuku, ni kuingajaka. Saúlu anga u zuelela o mundu ualanau u a tangela, uixi: Kuatenu o konda tu tale uoso ua tundu-bhu. Kia zubha kukuata o konda, Jónata ni kibese kiê ene a kambe-bhu. Saúlu anga u ambela Ahija, uixi: Bheka kunu o álaka í ia Nzambi. Kuma thembu ioio álaka ia Nzambi iala bhuʼamoxi ni anʼa Izalaiele. Anga ki bhita kuila, kioso kiala kuzuela Saúlo ni nganga, kibulukutu bhu kibangu kia akua Fidíxia, kiala kuia ni ku di bandekeza. Saúlo anga u ambela nganga, uixi: Eie tunda-ku! Mukonda ki mua bhingi ngoho kuiza ni álaka. Ni Saúlu-phe, ni mundu uoso aia-nê, a bhongoloka hé eza ue ku ita, Anga a sanga ene oso ala ku di jibha-jibha kiá mu diâ, hé bhu bhita kibuika kia dikota ku jifilisteu. Kienhokio-phe ni Jihebeleu ue mʼokulu a zuamene ku akua Fidíxia, ia bhongolokele-nâ kumoxi bhu kibangu, ene kia tundu ku matutu, enhá ue a kituka ia a di te mù banda akua Izalaiele, ala kumoxi ni Saúlu ni Jónata. Kiene kimoxi ue ni akua Izalaiele oso a suamene mu milundu ia Ifalaíme, ki evu kuila akua Fidíxia a lenge, ene uâ a di te-mu ni ku kaia kiá akua Fidíxia ku ita. Kienhiki Jihova ua bhulula Izalaiele mu kizuua kienʼokio, ita anga i somboka bhu Betavene. Mala ma akua Izalaiele anga a tata kizuua kienʼokio; a iokojoka ni kihongo kia nzala mukonda Saúlo o mundu ua u tendelela ni kuloka, uixi: A mu bhubhidile uoso u dia dikoka lelu, tunde kiki katé mu ngoloxi, phala ngi diange hanji kutata phonzo ku jinguma jami. Kienhiki ku athu oso, kana muthu ua tena ku lola kúdia. Mundu uoso uenhó anga a bhita mu ditutu diala ni uiki bhoxi. Mundu kia bokona mu ditutu, a sanga uiki iu zunzumukú, maji kana muthu-phe ua te lukuaku ku dikanu, kuma mundu ala ni uoma ua kubula o muloko ua Saúlo. Jonata-phe ka kʼivu, kioso tatʼâ kia tendelela o mundu ni muloko; kienhiki mbangala iê ia kuata bhu maku, u i bonda o pondo mu uiki, anga u ta lukuaku ku dikanu; mu mesu anga mu mu zela. Muthu ku mundu anga u mu kumuna, uixi: Tatʼenu ua tendelela o mundu uoso ni kuloka, uixi: A mu bhubhidile uoso udia dikoka lelu. Mundu-phe a bhuila kiá ni nzala. Jonata-phe uixi: Tatʼetu ua tatesa oxi: talesenu eme mu mesu mua ngi zele, mukonda eme nga lola-ku ngó o tuuikiʼutu. Kuambe dingi se o mundu a dile kiambote ku kúdia kua bhûndu ku jinguma jâ; akua Fidíxia hinu tua a bûba kiengi. Anga a beta akua Fidíxia mu kizuua kienʼokio tunde bhu Mikimaxi katé ku Aihalone. Mundu anga a bhuila muene kiavulu, a iokojoka. Anga a di lunduluila mu kubhunda ibhaku ku jinguma ni kuhama, a kuata jimbudi ni jingombe, ni anʼa jingombe, a ji jibhila bhoxi; o mundu anga a kuata kudia xitu ni manhinga. Anga a ki ambela Saúlo, exi: Mundu-ze ala kuta kituxi kua Jihova, mu kúdia kumoxi o xitu ni manhinga. Muene uixi: Mua bhange ufe; kundumunenu ditadi dia dikota, dʼize bhabha bhu ngala mu kizuua kia lelu. Saúlo anga u a ambela, uixi: Muanganenenu muʼaxaxi ka mundu, mu a ambele, kuila kala muthu a bheke kunu o ngombe iê ni mbudi iê, mu i jibhile bhabha ku ditadi didi, nda mu die kiua; kana kuta kituxi kua Jihova mu kudia xitu kumoxi ni manhinga. Mundu uoso anga a bheka kala muthu o ngombe iê, usuku uenhó, anga a i jibhila bhobho. Saúlo anga u tunga kalatódio ka Jihova bhenhobho; kene kalatódio ka dianga muene kutungila Jihova. Saúlo anga u a ambela o mundu, uixi: Tu kulumukienu mu kaiela akua Fidíxia ni usuku, tu a bhûnde katé kuáki, ki tu xie-ku muthu. Exi: Eʼmuene kiá uala-mu; bhanga kioso kia ku uabhela. Kuala nganga-phe: Tu zukame hanji bhabha kua Nzambi. Saúlo anga u ibhula kua Nzambi, uixi: Ngi kulumuka mu kaiela akua Fidíxia-â? U a telekala lelu bhu maku mami? Muene-phe ka mu vutuila kuala Jihova kizuua kienʼokio. Saúlo anga u zuela, uixi: Bhiẋilenu bhabha enu oso mu makota a mundu, tu te hasa mu tungula uoso lelu ua te kituxi. Saúlo anga u loka, uixi: Kalé-ku Jihova ku muenhu, mukua kubhulula Izalaiele, némbé ki kala monʼami Jónata muene uate kituxi, ufua kidi muene. Ku mundu uoso-phe kana-ku muthu ua mu vutuila. Muene anga u ambela Izalaiela ioso, uixi: Kalenu ku mbanduʼoko, eme ni monʼami Jonata tu kaie ku mbandu kunu. Mundu anga ambela Saúlo, exi: Eʼmuene kiá uejiia, bhanga kioso kia ku uabhela. Saúlo anga uila kua Jihova, uixi: Tu tetuluile Kiambote, eie Nzambi ia Izalaiele. O hasa anga i kuata Saúlo ni Jonata, mundu a tundu-mu. Saúlo anga uila, uixi: Tenu dingi hasa bhu kaẋi ka eme ni monʼami Jonata. Anga hasa i kuata Jonata. Saúlo bhenhobho anga u ambela Jonata, uixi: Ngi tangele kioso ki ua bhange. Jonata anga u mu tangela, uixi: Nga lola ngó tuuiki ni pondo ia mbangala i nga kuatele bhu maku, kiki kua bhingi ngi fua? Kuabhu! Emʼiú! Saúlo anga u zuela, uixi: Nzambi a ngi bhange-kiu, a ngi tele-kiu dingi, se ki kamba ku kubhita; u fua muene, Jonata! Mundu anga ambela Saúlo, exi: Kifua Jonata ufua, muthu ua kalakala lelu o kikoue kiosoʼiki mu Izalaiele? Lu ku suke, Saúlo! Mundu anga a loka ue, exi: Kale-ku Jihova ku muenhu, ni lundemba luê ngó lumoxi ku mútue ki lu sonoka bhoxi; kuma muene ua kalakala ni Nzambi kizuua kia lelu. Kienhiki mundu a tambula Jonata bhu maku a Saúlo, a fudisa phala ka fue. Saúlo anga u vutuka mu kaiela akua Fidíxia; aku Fidíxia anga a bhiẋila ko kuâ. Kienhiki Saúlo kia zubha kutambula ungana ua Izalaiele, u lua ni jinguma jê ku mbandu joso. U lua ni Mouabhe, u lua ni anʼa Amone, u lua ni Edomo, u lua ni jisobha ja Zoba, u lua ni akua Fidíxia; kuoso-phe kua lungu ni ita jinguma jê u ji kaia. Anga u bhanga uzonda, u beta akua Amaleke, u kudila Izalaiele bhu maku ma oso a kexile ku a bhûnda. Anʼa Saúlo-phe a mala eneʼá: Jonata, ni Ixivi, ni Malekisuua; anʼâ aiadi a ahatu-phe o dikota Melabe, o ndenge Mikala. Mukajiʼa Saúlo dijina diê Ahinouamu monʼa Ahimaze. O Kabhitangu ka kifuẋi kiê, Abinele, monʼa Nele, sekulu a Saúlo. Mukonda o Kiji tatʼâ Saúlo, ni Nele tatʼâ Abinele, kiiadi kiâ anʼa Abiiele. Anga kukala ita iatema ni akua Fidíxia izuua ioso ia muenhu ua Saúlo. Saúlo anga u kala mu kuila uoso diiala dia nguzu a mu mono, uoso dizonda dia kubhânga, u mu bhongolola hé u kalanê kumoxi. Samuuele anga u ambela Saúlo, uixi: Jihova ua ngi tumu ku ku unda ku ungana ua mundu uê Izalaiele; kiki-phe ívua dízui dia kizuelu kia Jihova. Eme Jihova dia ifuẋi, uambe kiki: Nga xinganeka o konda ia usuéia ua bhangele Amaleke kua Izalaiele, kioso Amaleke kia bhângele-nê mvunda mu ku mu fudisa o njila mua kexe ma kuendela kioso Izalaiele kia tundile mu Ijito. Kiki-phe ndeie, ua kà bete Amaleke, nda ua kà buikise ioso iala na-iu, sé ngó ku a lendukila. Ua kà jibha ni mala ni ahatu, ni tuana tua ndenge, ni tuana tua uisu ku mele, ngombe ni mbudi, kamelu ni bûlu, ki ku subhuka kima. Saúlo anga u kasa mundu, u a kuata konda bhu Telaíme, hâma jiiadi ja midi akua kuendela bhoxi, ni kuinhi dia midi ia akua Juda. Saúlo kia bhiẋila bhua zukama ni mbanza ia Amaleke, u a tela athu phala ku a batamena mu honga. Saúlo anga u ambela akua Kene, uixi: Ndokuenu, tundenu, mu muangane muʼaxaxi ka akua Amaleke, phala ki ngi mi buikisile-nâ kumoxi; kuma enu mua bhangele ujitu ku ana oso a Izalaiele, kia tundile ku Ijito. Kienhiki akua Kene anga a tunda muʼaxaxi ka akua Amaleke. Saúlo anga u beta akua Amaleke ku mazu a xibhata tunde ku Havila katé mu kuia ku Xudi, kua zukama ku Ijito. Anga u kuata Akake sobha ia akua Amaleke, u mu kuika ni muenhu; maji mundu uoso ua u buikisa ku mazu a xibhata. Ni Saúlo-phe ni mundu anga a lendukila Akake, ni ku jimbudi joso ja beta kudisanza, ni ku jingombe, ni ku ibhaku iamukuá, ioso ia nete kiambote, ni ku tuana tua jimbudi, ima ioso ia uabha kiambote ka ẋikina ku í buikisa ioso. O ioso-phe iaiibha, ki i uabha kiambote ia tènde ene, iene ia zubha ni ku i buikisa ku mazu a xibhata. Kia bhiti imʼiii, kizuelu kia Jihova anga kʼiza kua Samuuele, kiexi: Nga dielesa kiá o kuta Saúlu ku ungana, kuma muene ua ngi bhana dikunda, ua di tunu ku ngi kaiela eme, iú ua fulu ku kumbidila ioso i nga mu tumu. Samuuele anga ki mu iibhila kiavulu; hé u dikola kua Jihova usuku uoso uenhó. Ki kúkia ni kimene Samuuele u dimeneka mu kubatuila Saúlo. Samuuele anga a mu kunda, exi: Saúlo uejile bhu Kalumelo, ua iudika-bhu kitatamu kiê iu ua tembuka, ua bhiti, iu ua kulumbuka bhu Jidingale. Samuuele anga u mu kaiela kunhoko hé u bhiẋila bhuala Saúlo, o Saúlo kia mu mono anga u mu ambela, uixi: Tana-ku, eie u muthu ua Jihova. Nga kumbidila kioso kia ngi tumu Jihova. Samuuele-phe, uixi: O kudila kuku-phe, kuahi ku nga-lu kuívua kua jimbudi ni kua jingombe mu mátui mami? Saúlo-phe, uixi: Eza na-ju ku akua Amaleke; kuma mundu a xi-ku ku jimbudi ni ku jingombe joso ja disanze kiambote, phala ku ji satela Jihova Nzambi ié; o jamukuá tua ji buidisa joso. Samuuele anga u ambela Saúlo, uixi: Imana, ngi ku tangele kioso kia ngʼambela Jihova usuku iú ua lelu. Muene u mu ambela, uixi: Zuela-kiu. Samuuele uixi: Sumbala eie ua tolele ku mesu mé eʼmuene, maji a ku zangeleka-ze mù kala u mutue ua miji ioso ia Izalaiele; Jihova iú ua ku undu kukala u sobha iâ? Jihova-phe iú ua ku tumu njila iii, uixi: Ndeie, ua kà buikise akua ituxi ió abhukumuka akua Amaleke, ua kà lua-nâ katé a buila ene oso muene. Kima kiahi-phe kia ku kambesa kutumaka o dízui dia Jihova, ki bhinga u suína ni kubhûnda imbamba, anga u bhanga kima kiaiibha ku mesu ma Jihova? Saúlo anga u ambela Sammuuele, uixi: Kiene muene-ze. Nga tumaka dízui dia Jihova, njila ia ngi tumu Jihova nga i ende. Akake sobha ia Amaleke ngʼeza-nê, akua Amaleke oso nga a buikisa muene. Maji o mundu-phe ene a bhûndu, jimbudi ni jingombe joso ja disanze kiambote ku ibhaku ieji kubuika, phala ku ji satela Jihova Nzambi ié bhu Jidingale. Samuuele-phe, uixi: Kifua ki uabhela kiavulu Jihova maujitu ma kuoha ni jisata, inga ki mu uabhela o kutumaka dízui dia Jihova? Mukonda, o kutumaka kota, kusatela ndenge, o kubelesela ue kota ki ku soko ni banha ia jimbudi. Kuma o kuxibhaka mukuâ ni kituxi kia uoloji; o kubhukumuka, mukuâ ni kudianguka ni iteka mba kubheza mahamba mʼonzo. Kaia kiki, mukonda eie ua ditunu kuíva o kizuelu kia Jihova, muene ue ua ditunu ku ku bhaka ku usobha phala ku kale dingi ku ungana. Saúlo anga u ambela Samuuele, uixi: Nga te kituxi; kuma nga tondala kia ngi tumu Jihova, ni kizuelu kié-eie; mukonda nga kexe ni uoma ua mundu, eme ngevu dízui diâ. O kiki-phe, nga ku diondo, ngi loloke kituxi ki nga te, u vutuke nʼeme, nda u ngi bheke, ngi bheze Jihova. Samuuele anga u ambela Saúlo, uixi: Eme ki ngi ku bheka; mukonda eie ua ditunu kizuelu kia Jihova, Jihova ue iu ua ku ditunu, ka mesena ku ku bhaka dingi ku ungana ni u kale u sobha ia Izalaiele. O Samuuele-phe kia lunguluka iu ua bhana dikunda kua Saúlo phala kuiʼê, Saúlo u mu naminina mu pondo ia divunga diê, anga di tanduka. Kienhoko Samuuele anga u mu ambela, uixi: Jihova ua ku tandula lelu ungana ua Izalaiele, iu ua u bhana mukuenu uengi ua ku tundu mu kuiuka. O Kutende ió ua di bhana muene fuma ia Izalaiele, ka ẋikina kuta makutu mba kudiela; mukonda muene ki muthu kuila u diela. Muene bhenhobho uixi: Nga te kituxi; kiki-phe ngi bhange kia ngó ujitu, nga ku diondo, bhu pholo ia adiakimi a mundu, ni bhu pholo ia Izalaiele, nda uize u ngi bheke, phala ngi bheze Jihova Nzambi ié. Kienhiki Samuuele hé u vutuka dingi, uia mu bheka Saúlo; Saúlo u bheza Jihova. Samuuele anga u zuela, uixi: Ngi bhekedienu bhabha, Akake, sobha ia akua Amaleke. Akake anga uiza ni kudikenha. Kuma Akake, uixi: Kidi muene kulula kua kalunga kua ngi somboka kiá. Samuuele-phe, uixi: Kuma o xibhata ié ia bhangesa ahatu kukamba anʼâ, kiene ue kimoxi mamʼenu ua-ndu kamba ana muʼaxaxi ka akuâ. Samuuele anga u sesa Akake, u mu bhanga ku idiandu-idiandu, bhu pholo ia Jihova bhu Jidingale. Kia zubha kubhita imʼiii, Samuuele anga uia ku Lama; o Saúlo anga uia ku bhata diê bhu Ngibeia ia Saúlo. Tundé kiá bhu Kizuua kienhókio, plofeta Samuuele ka tona dingi kuiza mu kudimona ni Saúlo katé bhu kizuua kiê kia kúfua. Samuuele-phe anga u kala mu dila Saúlo, kuma o kia Saúlo kia mu bhekela jinga henda. O Jihova ue u diela mu ku ta Saúlo ku ungana ua Izalaiele. Jihova anga u ambela Samuuele uixi: Ua-nda kusuka bhebhi ni kudila Saúlo, se ki tualʼiki eme nga mu ditunu ku ungana ua Izalaiele? Izalesa lumbinga lué ni maji, uize. Eme nganda ku ku tuma kua Jese, mukua Beleme; mukonda nga solo sobha iami muʼaxaxi ka anʼê. Samuuele-phe, uixi: Ngiia-ku kiebhi? Mukonda Saúlo se u kʼivua, u ngi jibha. Jihova uixi: Uia ni seseme ia ngombe, ua kèla kuma ngeza mu satela Jihova. Ua kèxana Jese ku sata, eme-phe ngi ku idikiza dingi kioso ki u bhanga. Ua kà unda ni maji muthu uami uoso ngi ku ambela-nê dijina diê. Samuuele anga u bhanga kioso kia mu ambela Jihova, u iza bhu Beleme. Adiakimi a bhata anga eza kutakana-nê ni kuteketa, exi: Ki uezʼiki ueza ni paze? Muene uixi: Paze iene; ngeza mu satela Jihova. Di bônzienu, mu ize kumoxi ni eme ku sata. Anga u bonza Jese ni anʼê, anga u a exana ku sata. Anga ki bhita kuila kia zubha ene oso kubokona, u talesa Eliiaba, uixi: Kidi muene, o muthu ua Jihova a solo ku mu unda ni maji, mueʼiú kiá, uala bhu pholo iê. Jihova-phe u ambela Samuuele, uixi: Kana kutala o pholo iê, mba o kitala kiê kialebha, mukonda eme nga mu ditunu. Kuma Jihova kene kutala kala ki tala o muthu; mbata o muthu u tala kidifua kia kanga, Jihova-phe u tala ku muẋma. Jese bhenhobho anga u ixana Abinadabe, u mu bhitisa bhu pholo ia Samuuele. Samuuele uixi-phe: Iú ue ki muene a mu tungula kuala Jihova. Jese anga u bhitisa-bhu ue Xama. Samuuele uixi-phe: Iú ue ki muene a mu tungula kuala Jihova. Kienhókio Jese anga u bhangesa kuila o sambuadi dioso dia mona a mu tokala u a bhitisa bhu pholo ia Samuuele. Samuuele anga u ambela Jese, uixi: Iá ki ene a a tungula kuala Jihova. Samuuele anga u ambela Jese, uixi: Anʼé oso a tenena bhenhabha? Jese uixi: Kua xala hanji o kasule kâ, muene-phe uala mu kuinga jimbudi. Samuuele anga u ambela Jese, uixi: Tuma ku mu takana; kuma ku meza ki tu xikama-ku katé muene ki eza. Anga u tuma ku mu takana. Muene-phe ua kusuluka kiambote, ua uabha pholo, ki ku uabhela ku mu tala mesu. Jihova phe uixi: Balumuka, u mu unde; muene kiabhʼú. Samuuele bhenhobho u sunga lumbinga lua maji, u mu unda muʼaxaxi ka jiphange jê. Nzumbi ia Jihova anga u tula ni nguzu ku thandu dia Davidi tunde kizuua kienʼokio. Kienhiki Samuuele u balumuka, hé u vutuka ku Lama. Nzumbi ia Jihova anga kua Saúlo i tunda-ku; anga bhu kala nzumbi iaiibha ia tundu kua Jihova hé i kala mu mu kuatesa uoma. Akua mbèle ia Saúlo anga a mu ambela, exi: Talesa, tua mono kuma nzumbi iaiibha i tunda kua Nzambi iala ku ku tatesa kinéne. Muadiʼami, tu tume kiá, tu mbele ié, tua ku imanena bhabha,, tu ku sotele muthu, mesene ia kuxika mbànza; phala ki kale jinge kuila kioso ki ku tula o nzumbi iaiibha i tunda kua Nzambi, muene u xika ni lukuaku luê, eie-phe u sembuluka. Saúlo anga u zuela, uixi: Kiauabha. Ngi sotedienu-phe muthu uejiia kuxika kiambote, mu ngi bhekele-nê. Dikuenze diê diamukuá anga u kumbulula, uixi: Eme-ze ngejiia muthu, monʼa Jese bhu Beleme, mesene muene ia kuxika, diiala dia nguzu, dikuenze dia ita, mujitu mu kuzuela, muthu ua kuuabha, o Jihova ue uala-nê. Mukonda dia kiki Saúlo u tuma jiphunga kua Jese, uixi: Ngi tumikise monʼé Davidi, uala mu kuinga jimbudi. Jese anga u kuata bûlu iê u i longa, ni jimbolo, ni kisudi kia vinhu, ni monʼa hombo, anga u i tumikisa ni Davidi monʼê kua Saúlo. Kienhiki Davidi anga uiza kua Saúlo, u mu imanena jinga bhu pholo iê; muene anga u mu zola kiavulu, u mu bhanga kibese kiê kia ku mu ambatela mata mê ma ita. Saúlo anga u tuma kuambela Jese, uixi: Nga ku diondo, Davidi a xale kunu bhu pholo iami, kuma ua ngi uabhela muene. Anga aia ni kuila o nzumbi iaiibha ki i tunda kua Nzambi se i kuata Saúlo, Davidi u katula mbànza jê, u kala mu xika ni lukuaku luê. Saúlo anga u nhoha, u sembuluka, o nzumbi iaiibha i mu xia hanji. Kiki-phe akua Fídixia a bhongolola dingi ilombo iâ mu kúlua ita; anga a bhongolokela bhu Soko, bhua tokala kua Juda, a ta kibangu kiâ mu kaẋi ka Soko ni Azeka mu Efesedamimu. Saúlo ni mala ma akua Izalaiele anga a bhongoloka uâ, a ta kibangu kiâ mu honga ia Ela, a di iudika mu kúlua ni akua Fidíxia. Aku Fidíxia anga emana ku mulundu ku sámbua dimoxi, akua Izalaiele emana uâ ku mulundu ku sámbua diamukuá, mu kaẋi mua bhiti honga. Bhu kibangu kia akua Fidíxia anga bhu tunda dizonda, dijina diê Ngoliia mukua Ngate; muenhú o kitala kiê kóvado jisamanu ni phalumu imoxi. Ku mútue ua zuata kapasete ka ngôndo iólunge ni utadi uengi, mu mukutu u zuata mbinza ia utadi, ua di sokejeka kala ibhela ia mbiji; mbinza ienhiʼii i pezala midi jitatu ja xikulu ja ngôndo. Mu inama u zuata jixapa ja ngôndo, ngubu ia ngôndo iene ia di xitila na-iu isuxi. O mubhinhi ua dionga diê u soka ni muẋi ua mulongo, o mútue uene ua sosa iê u pezala hâma jisamanu ja xikulu ja felu; kibese kiê ua mu ambatela o ngubu iê u mu tuamekesa ku pholo. Anga u imana, u handekela mu kolela o kilômbo kia Izalaiele, uixi; Mua di tela-hi ku minono mu kúlua? Eme ki emʼiú, ngi mukua Fidíxia, enu-phe ki mu abhika a Saúlo? Solenu uoso diiala phala eze kunu a ngi sange, nda ngi di ẋine-nê. Se muene ua tena kubhânga ni eme, ni a ngi jibhe, etu-phe tu kala tu abhikʼenu; eme-phe se nga mu lende, ni ngi mu jibha, enu mu kala mu abhikʼetu, mu tu bhikila jinga. Mukua Fidíxia muenhú anga u zuela dingi, uixi: Nga lebhula lelu a kilômbo kia Izalaiele, nga mi luisa kaẋu, ngi bhienu diiala ngi bhânga-nê. Saúlophe ni Izalaiele ioso, ki evu kia zuela mukua Fidíxia iú, a diuana, a kala ni uoma uavulu. Davidi-phe monʼa mukua Efalata mu Beleme ku Juda, dijina diê Jese; muenʼiu anga u kala ni nake dia ana a mala; muadiakimi kiá mu izuua ia Saúlo, ua kuka kiá muene muʼaxaxi ka athu. Anʼê atatu a makota kienhiki aii ni Saúlo ku ita. Anʼatatu aii ku ita, majina mâ enhá: o dikota Eliiaba, kiubha kiê Abinadabe, kiubhata kiâ Xama. Davidi kifua kasule kâ; o makota kitatu a kaiela Saúlo. Davidi anga u kala mu kuila, hinu u kala kua Saúlo, hinu u kala ku bhata mu kuinga jimbudi ja tatʼâ mu Beleme. Mukua Fidíxia muenhú anga u kala mu tunda jinga kimeme ni ngoloxi, hé u dʼidikiza mu makuinhi auana a izuua. Kizuua kimoxi Jese anga u ambela monʼê Davidi, uixi: Ndoko, tambula efa ia masa mókange, ni kuinhi dia mbolo didi, uie lusolo u bhekele makotʼé bhu kibangu. O kuinhi dia hejuʼidi u di bhekela kaphitangu ka jimidi jâ, u kunde o makotʼé kioso kia zekele se ala kiambote, uize-ku ni njimbu iâ u tu tudile se a bhindamena ue kima. Thembu iii ni Saúlo, ni ene, ni mala oso a Izalaiele a kala mu honga ia Ela, mu kúlua ni akua Fidíxia. Kúkia ni kimene Davidi anga u dimeneka, jimbudi jé u ji xa ni kafunga, u zangula kimbamba kiê, uia kala kia mu tumu tatʼâ Jese. Anga u tula bhu kibangu mu kithangana kioso kiala kutunda o kifuẋi, ala ku ta nzòngo phala ku di lua. Ni Izalaiele ni akua Fidíxia a di ta ku monono, kilômbo ni kilômbo a di bhana jipholo. Davidi anga u xa muhamba uê kua iú ua tambula konda ia imbamba, u lengela kuala kuia kilômbo, u sanga phange jê, hé ua menekena. Davidi kioso-phe kiala kuzuela ni phange jê, talesa, o dizonda dia mukua Fidíxia bhu Ngate, dijina diê Ngoliia, u tukuluka, ua tundu ku kilômbo kia akua Fidíxia, anga u zuela kala kiene mu kuzuela kiá. Davidi anga u mu ivua. Bhenhobho mala ma izalaiele oso kia mu mono, a lenga, a kala mu teketa ni uoma uavulu. Mala ma Izalaiele anga a zuela, exi: Enu mua mono, kiiala kia zaúka? Ua zaúka muene mu lebhula Izalaiele. Uoso-phe diiala di tena ku mu jibha, muenexi uetu ua-nda ku mu bhana jimbongo javulu, u mu bhana monʼe ua muhatu mu kusakana, o dibhata dia tatʼâ di kala ku ufolo mu Izalaiele, ka futu dingi díjimu. Davidi anga u zuela ni mala a mu imanena, uixi: A mu bhanga kiebhi, uoso u jibha mukua Fidíxia iú, anga u katula o dilebhu dioso dia te muene kua Izalaiele? Kiiala kienhiki kia mukuadibôlo ku Fidíxia, mukua-hi muene, phala a tene kulebhula kiki o kilômbo kia Nzambi ia muenhu? Mundu anga a mu kumbulula kiki, exi: Kienʼiki ni kienʼiki kia mu bhanga, uoso u tena ku mu jibha. Bhenhobho kota diê Eliiaba u mu ivua kioso kiala kuzuela ni athu, njinda anga i mu kuata ia Davidi, uixi: Eie ueza bhabha kubhanga-bhu Ohi? O tumbudi tuofele kiá tunhá eie ua tu xila nanhi mu iangu? Eme nga ku ijiia o ukumbu ué, ni kuiibha kua muẋima ué. Ueza ngó kutala o ita iene. Davidi-phe uixi: Nga te kituxi kiahi? Ngebhulʼami ngó lumoxi luene. Anga u sondoloka bhuala phangʼiê, u bhana pholo ku muthu uengi, u kuata dingi kuzuela-nê. Mundu anga a mu vutuila kala kia dianga ku mu vutuila kiá. O athu ki evu kioso kiala kuzuela Davidi, a ki kunda Saúlo; muene anga u tuma ku mu ixana. Davidi anga u ambela Saúlo, uixi: Ki bhu kale muthu u botomoka muẋima mukonda dia kiiala kiki kia mukua Fidíxia. Eme-muène ngi mubhikʼé, ngiia kubhanga-nê. Saúlo anga u ambela Davidi, uixi: Eie ku tena kuia kutakana ni mukua Fidíxia iú, mu kubhànga-nê, kuma eie u mona-ndenge hanji, muene-phe diiala dia ita tunde undenge uê. Davidi anga u ambela Saúlu, uixi: Eme ngi mubhikʼé, nga kexile mù kuinga jimbudi ia tatʼetu, anga bhuiza hoji ni úlusu hé i kuata kambudi mu kilunga, anga ngi i kaia, ngi i beta, ngi ka tambula mu kanu diê; o kia ngi lungulukila kuala o kiama, ngi ki kuata mu muezu, ngi ki ẋuua dikanu, ngi ki jibha. Eme ngi mubhikʼé, kienhiki ki nga jibha o hoji ni úlusu; kiiala kiki-phe kia mukua-dibôlo ku Fidíxia, kiene ue ki ngi mu bhanga; mukonda muene ua lebhula kilômbo kia Nzambi ia muenhu, Davidi, uixi dingi: O Jihova ua ngi kudila ku iala ia hoji, ni ku iala ia úlusu, muene ue u ngi kudila bhu maku ma mukua Fidíxia iú. Saúlu anga u ambela Davidi, uixi: Kuabhu! Ndeie, Jihova muene a ku bande. Saúlo anga u zuika Davidi ibakatu iê, u mu ta kapasete ka ngôndo ku mútue, u mu ta mbinza ia ibhela ia utadi. Davidi anga u maneka xibhata ku thandu dia mbinza iii, anga u sota kuenda; mukonda ima iii ki ia mu ijidila luua, ua lémbua. Davidi anga u ambela Saúlo, uixi: Ki ngi tena kuenda ni imʼiii, mukonda ki ia ngʼijidila. Davidi anga u i zula. Anga u kuata dikoue diê bhu lukuaku, u sola tumatadi tutanu mu ngiji, tua ẋanana kiambote, u tu ta mu mbuenge iê ia kabhila; u kuata ni mbala-fundu iê bhu lukuaku, anga uia ni kuzukama kua mukua Fidíxia. Mukua Fidíxia anga uiza ni kuzukama kua Davidi; o kibese kiê ua mu ambatela ngubu, ua mu tuamenena ku pholo. Mukua Fidíxia-phe ki edi suí, u mona Davidi; anga u mu xikulula, u mu toka mesu bhenhobho; kuma hanji uala monʼa ndenge, ua kusuluka, uala hanji ni pholo ia uabha ia undenge. Mukua Fidíxia anga u ambela Davidi, uixi: Kifua ua ngi mono ngi ímbua, uala ku ngʼendela ni mbangala? Mukua Fidíxia anga u xinga Davidi jindaka ni ku di hambelela ku jinzambi jê. Mukua Fidíxia anga u ambela Davidi, uixi: Ngi bhiẋile bhabha, lelu xitu ié ngi i bhana jinjila ji bhita bhulu, ni iama ia mukau. Davidi bhenhobho u ambela mukua Fidíxia, uixi: Eie ua-lu ngi bhixila ni mukuale ué, ni sosa, ni ngubu; eme-phe ngi ku bhixila mu dijina dia Jihova dia ifuẋi, Nzambi ia kilômbo kia Izalaiele, ió ua mu lokalala eie ni ku mu lebhula. Lelu muene Jihova ua-nda ku kubhakula bhu lukuaku luami; ngi ku nemeka, ngi ku batula mútue; o imbi-phe ia kifuẋi kia akua Fidíxia ngi i bhana lelu ku jinjila ji bhita bhulu ni iama ia mukáu, phala mu ngongo ioso a kʼiji-ie kuma sai-ku Nzambi mua Izalaiele. O mundu uoso iú ua bhongoloka bhabha nda u ijiie ue kuila Jihova ka bhulula ni xibhata mba sosá, kuma o ita, ita iangene ia Jihova. Muene lelu ua-nda ku mi bhakula bhu maku metu. Bhenhobho anga ki bhita kuila, kia zanguka mukua Fidíxia mu kuia kubhiẋila kua Davidi, Davidi ue u lenga mu kuia ku kilômbo kia jinguma mu kutakana ni mukua Fidíxia. Davidi anga u ta lukuaku mu mbuenge iê; u katula-mu ditadi dimoxi, hé u di takula ni mbala-fundu, anga, di kuata mukua Fidíxia bhu dibhomo. Ditadi anga di bokona bhu dibhomo diê, kiiala hé u di bhala ni pholo bhoxi. Kienʼiki Davidi kia lende o mukua Fidíxia, ni mbalafundu ni ditadi, anga u kuama mukua Fidíxia, u mu jibha. Davidi-phe ka kuatele xibhata bhu lukuaku luê. Davidi anga u lenga, hé u sambela mukua Fidíxia ku thandu, u fuomona o xibhata iê-muène mu kizu, u mu zubhidisa, hé u mu batula o mútue. Akua Fidíxia-phe kia mono kuma dizonda diâ diafu, a lenga. Mala ma akua Izalaiela ni Juda anga a balumuka ni ku ta nzòngo ia kibulukutu kia ita, a kaia akua Fidíxia katé bhua suku o honga, bhu Ngate, katé bhu mielu ia kimbaka kia Ekolone. Ku akua Fidíxia, oso a a kuama anga aia ni ku dibhalabhala, mu njila mu izala ni imbi iâ tunde bhu Salaíme katé bhu Ngate ni bhu Ekolone. Anʼa Izalaiele-phe ki a vutuka mu kukaia akua Fidíxia, a di lukula mu ku bhûnda o kibangu kia jinguma jâ. Davidi anga u zangula mútue ua mukua Fidíxia u u ambata, u u bheka mu Jeluzaleme; o ibhakatu iê-phe Davidi anga u i ta mu balaka iê. Saúlu kia mono Davidi kutunda mù kuia kubhanga ni mukua Fidíxia, u ambela Abinele, kabhitangu ka kifuxi kiê, uixi: Abinele, monʼú, monʼa nanhi? Abinele, uixi: Kuku, Kalè-ku kala ki uala ni muenhu uê moxi, ki nga kʼijiia. Kuala sobha: Ibhula mba munzangala iú monʼa nanhi? Davidi-phe kia vutuka mu kujibha mukua Fidíxia, Abinele u mu kuata, u mu bheka bhu pholo ia Saúlo, ni mútue ua mukua Fidíxia bhu lukuaku luê. Saúlo anga u mu ibhula, uixi: Eie munzangala ua kime, u monʼa nanhi? Davidi uixi: Eme ngi monʼa mubhikʼé Jese, mukua Beleme. Bhenhobho anga ki bhita kuila, kia zubha Davidi kuzuela ni Saúlo, muẋima ua Jonata u takana ni muẋima ua Davidi, Jonata anga u zola Davidi kala kia di zolo muene. Saúlo anga u mu tambula kizuua kienʼokio, ka mu ehela kuvutuka dingi ku bhata dia tatʼâ. Ni Jonata ni Davidi-phe anga a ta kikutu kia ukamba, mukonda o Jonata ua zolele Davidi kala kia di zoloʼê muene. Mukonda dia kienʼiki, Jonata anga u zula divunga diê-muène dia zuata, u di ta kua Davidi, ni ibhakatu iê katé ni xibhata iê, ni mufula uê, ni phonda iê. Davidi anga uia ni ku tunda kuoso kua mu tumu Saúlo, u kumbidila ni kilunji u bhanga unjimu mu ima ioso. Saúlo anga u mu bhana kijingo kia kutumina makuenze a ita, anga ki uabhela mundu uoso katé ni akua mbele ia Saúlo ene ue kia a uabhela. Anga ki bhita-phe kuila, kilômbo kioso kia ita mu kubhongoloka ku bhata kia tundu Davidi mu kujibha Ngoliia dia mukua Fidíxia, kuma ahatu oso a tunda mu mbahata moso ma izalaiele, ni kuimba ni kukina mu kauidila sobha Saúlu, ni kusanguluka ni kuxika tungoma ni isaka. Ahatu anga a di tambuijila mu kuimba, kioso kiala kuxika, exi: Saúlo ua jibha jimidi, Davidi-phe makuinhi a jimidi. Saúlo anga u kala ni njinda iavulu, kuma mukumbi iú ua mu iibhila; mbata uixi: Davidi a mu fika makuinhi a jimidi, eme jimidi ngó! Kua ngi xala-hiphe dingi mu ku ngi tambula o ungana? Saúlo anga u kala mu toka mesu kua Davidi, tunde bhu kizuua kienʼokio. Ki kuákie, mu kizuua kiamukuá, nzumbi iaiibha i tunda kua Nzambi anga i kuata Saúlo ni nguzu, anga u kala mu xingila mʼonzo. Davidi-phe anga u kala mu xika mbànza ni lukuaku luê, kala kiene mu bhanga kiá izuua iamukuá. Saúlo anga u kala ni sosa bhu lukuaku luê. Saúlo anga u zenga o sosa iê, hé u i takula kua Davidi kuma uambe, uixi: Davidi ngi mu kuba dionga, ngi mu phaphela ku mutôto. Davidi anga sosa u iebha luiadi, u tunda bhu pholo iê. Saúlo anga u kala ni uoma ua Davidi, mukonda Jihova uala-nê; maji o kua Saúlo Jihova ua tundu-ku kiá. Kienhiki Saúlo ua katula Davidi mu mbèle iê, anga u mu bhanga kabhitangu ka kutumina midi ia muthu; anga u kala mu tunda, u kala mu bokona bhu pholo ia mundu. Davidi anga u kumbidila ni kilunji mu jinjila jê joso; Jihova anga u kala-nê. Saúlo-phe kia mu mono kuma ua kumbidila ni kilunji, o ima ioso ia mu tunda kiambote, u mu kala ni hele. Izalaiele ioso-phe ni Juda anga a zola Davidi; kuma Davidi u kala mu tunda, u kala mu bokona bhu pholo iâ, ni ku a tuamenena kuene kuoso mu ita. Saúlo anga u ambela Davidi, uixi: Eie-ze, monʼami ua muhatu, Melabe o dikota, ngi ku bhana-nê mu kusakana, kabasa ua kolokota ngó ni uzonda ua ku ngi bhângela, mu kúlua ita ia Jihova. Kuma Saúlo uambe ku muẋima uê, uixi: Lukuaku luami ki lu mu tule, mukonda o ku mu jibha eme, ki ki uabha; kota a fuile ku lukuaku lua akua Fidíxia. Bhenhobho Davidi anga u ambela Saúlo, uixi: Eme-phe nanhi? O kikexilu kiami ngoho kiahi? Mba o familia ia tatʼetu akuahi mu Izalaiele, phala eme ngi kale lelu ngi holome ia muenexi? Kubhixila-phe bhu thembu, kuila Melabe monʼa Saúlo ua muhatu a tokala ku mu bhana kiá kua Davidi, a mu bhanʼê kua Andidiiele, mukua Mehola kukala mukajiʼê. Maji Mikala, monʼa Saúlo ua mukuá ua muhatu, anga u zola Davidi; hé a kitangela Saúlu, Saúlu anga ki mu uabhela. Kuma Saúlo, uixi: Ngi mu bhana-nê phala a kale mubhetu ua ku mu kuatela mbé o lukuaku lua akua Fidíxia lu mu tule ku thandu a jime o mbutu. Kienhiki Saúlo anga u ambela dingi Davidi lua kaiadi, uixi: Lelu u kala u holomeʼami. Saúlo anga u ambela akua mbèle iê, uixi: Muenda ni kuzuela ni Davidi ku mbandu, mu mu ila kuma: Eie-ze muenexi ua ku uabhela, ni akua mbèle iê oso a ku zola; kala-phe u holomeʼa muenexi. Akua mbèle ia Saúlo anga a zuela maka enhá mu mátui ma Davidi, Davidi-phe uixi: Enu kifua kia mi tolela o kukala holomeʼa muenexi, eme muene ngi ngadiama ia hatu, ngi muthu a ngi tènde? Akua mbèle ia Saúlo anga a mu tangela, exi: Kia zuela Davidiʼiki. Saúlo anga u zuela, uizi: Davidi mu mu ambela kiki: Muenexi ka mesena kilembu mukonda ua mesenʼé ngó hâma ia inhûnga ia akua Fidíxia, mu ku mu vutuila phonzo ku jinguma jê. Saúlophe ua zuela kiki mukonda ua fika kuma Davidi ua-nda ku dibhala bhu lukuaku lua akua Fidíxia. Akua mbèle kia tangela Davidi makʼama, Davidi kia mu uabhela kiambote kukala holomeʼa muenexi. Izuua-phe ia mu xindi kiluua ibhua. Davidi anga u katuka kiá, ni muene ni makuenze mê a mu tokala, anga a jibha ku akua Fidíxia, hâma jiiadi ja mala. Davidi anga u bheka inhunga iâ, hé u thelekala kua muenexi konda ia mu xindi ia tena, phala a kale holomeʼa muenexi. Saúlo anga u mu bhana Mikala, monʼê ua muhatu, mu kala mukajiʼê. Saúlo anga u tongolola, hé u kʼijiia, kuma Jihova uala ni Davidi; Mikala monʼa Saúlo ua muhatu, anga u zola Davidi. Saúlo kia ki mono, anga u bandekeza dingi o kukala ni uoma ua Davidi; Saúlo anga u kala nguma ia Davidi izuua ioso ia muenhu uê. Jisobha ja akua Fidíxia anga ji kala mu tunda ku izuua-izuua phala kúlua-nâ; maji kioso-phe kia tunda, Davidi u beta kukala ni kilunji kia kulenda o kutolola jisobha ja akua Fidíxia, makuenze oso a Saúlo ndenge; dijina diê anga di fumana dingi kiavulu. Saúlo anga u ambela monʼê Jonata ni jiselevende jê joso kuila a jibhe Davidi. Jonata-phe, monʼa Saúlo, ua zolele kiavulu Davidi. Jonata anga u tangela Davidi, uixi: Saúlo, tatʼetu, ua mesena ku ku jibha. Nga ku diondo-phe, dimuka! Ki kúkia, u kala kididi kiakondama kia kusuama. Eme-phe mungu ngi tunda ni tatʼetu, hé ngʼimana-nê mu mukáu, bhuazukama ni bhuoso bhu uala, anga tatʼetu ngi di kunda-nê maka mé eie phala ngi mu ívue; kioso-phe dingi ki ngi mona-ku ngi ku tangela-kiu. Jónata bhenhobo u tumbula Davidi kiambote kua Saúlu tatʼâ, uixi: Sobha ku te kituxi kua mubhikʼê Davidi, kuma muene ka te kituxi ko kué. Imbamba iene ioso iene kubhanga muene kó kuê, ia uabha muene. Kuma muene muenhu uê ka u suu, kifua ua u ambatele bhu lukuaku, anga u jibha mukua Fidíxia, Jihova iu ua bhesa kikóue kia dikota kua Izalaiele; eie-muène ue u mbangi kuma ua ki muene, anga u kala mu sanguluka; eie ua mu edile: Tanaku! Kiki-phe u tela-hi kituxi kia kuzunza manhinga a kambe mulonga, hé Davidi u mu jibhʼê ngó sé kikuma? Saúlo anga u ívua dízui dia Jonata; Saúlo anga u loka, uixi: Kala Jihova kiala ku muenhu, Davidi ka mu jibha, kana. Jonata anga u ixana Davidi, u mu tangela ima ioso iii. Jonata anga u bheka Davidi kua Saúlo, u kala bhu pholo iê kala kia kexile mʼokulu. Anga ku kala dingi ita: Davidi anga u tunda, u lua ni akua Fidíxia, u a jibha ni kihaẋi kia dikota; ene anga a mu lenga. O nzumbi iaiibha-phe anga i tunda kua Jihova hé i kala ku thandu dia Saúlo. Kioso kia xikama mʼonzo iê, ni sosa iê ia kuata bhu lukuaku; Davidi anga u kala mu xika mbànza ni lukuaku luê, Saúlo anga u sota kukuba Davidi nʼa mu batele ku mutôto ni sosa. Saúlo kia takula o sosa, muene-phe ua i ebha, anga u tunda ni lusolo bhu pholo ia Saúlo, o sosa anga i kuata mu mutôto, Davidi anga u lenga, ua bhulaka usuku uenhó. Maji Saúlo u tuma athu kʼonzo ia Davidi, phala ku mu batamena nʼa mu jibhe mu kimene. Mikala-phe, mukaji a Davidi, anga u mu dimuna, uixi: Se u kamba kulenga ni usuku iú nʼu bhulula o muenhu ué, mungu ki kúkia mu kimene, a ku jibha! Kienhiki Mikala u kuatekesa Davidi, u mu zozela bhu njanena; muene anga u lenga, kienhókio hé u bhulaka. Mikala-phe anga u kuata kiteka u ki zekesa mu hama, u ta phetu ia ndemba ja hombo ku mutuelu, u ki futa dibeka. Saúlo-phe kia tumu athu kukuata Davidi, muene-phe uixi: Uala kukata. Saúlo anga u tuma dingi athu kutakana David, uixi: Ngi bhekedienunê ni hama iê muene, ngi mu jibhe. Athu-phe a a tumu, kia zubha kubokona, a sanga kiteka kiki kia zeka mu hama, ni phetu ia ndemba ja hombo ku mutuelu. Saúlo anga u ambela Mikala, uixi: Eie ua ngi nganalela-hi kiki, nguma iami ua mu dimuna, iu ua lenge? Mikala anga u ambela Saúlo, uixi: Muene ua ngʼambela, uixi: Ngehe ngiie; eie se uila kana, ngi ku jibha. Kienhiki Davidi-phe u lenga, u mu xia, anga u bhulaka hé uia kua Samuuele bhu Lama, u mu kunda iene ioso ia mu bhange Saúlo. Ni muene ni Samuuele-phe anga aia a xikama mu Naiote. Anga a ki jimbuila Saúlo, exi: Davidi-ze uala mu Naiote ku Lama. Saúlo anga u tuma athu kukuata Davidi phala ku mu bhekela-nê. Kia zubha-phe kusanga o kilunga kia jipolofete ala mu ximana ni kutanga uanji ua upolofeta, ni Samuuele uemana kuma muene mesene iâ, Nzumbi ia Nzambi hé uiza ku thandu dia jiphunga ja Saúlo, ene uâ anga a kala mu ximana ni kutanga uanji ua upolofeta. Kia ki jimbuila Saúlo, muene u tuma-ku dingi athu amukuá, ene ua a kala mu ximana ni kutanga uanji ua upolofeta. Saúlo anga u tuma athu luamukuá lua katatu, ene ua a kala mu ximana ni kutanga uanji ua upolofeta. Anga Saúlo u di endela muene ku Lama, hé u tula bhu kixima kia dikota bhu Seku, anga u ibhula, uixi: O Samuuele ni Davidi ala kuebhi? Bhu kala muthu u mu kumbulula, uixi: Ala ku Naiote bhu Lama. Muene anga u katuka kuia ku Naiote bhu Lama; o Nzumbi ia Nzambi anga uiza ue ku thandu dia muene, anga uia ni kuximana ni kuzambuila ue mu upolofeta, katé kia bhixila ku Naiote bhu Lama. Anga u zula ue izuatu iê, u ximana ni kutanga uanji ua upolofeta bhu pholo ia Samuuele, hé u zeka ni tuẋi kumbi diosuʼodio ni usuku uê. Mukonda dia kiki a ki ta dingi ku mukûmbi, exi: Saúlo manhi ua di bundu ué mu jipolofeta? Kienhokio-phe Davidi anga u lenga ku Naiote mu Lama, uiza kua Jonata, u mu ambela, uixi: Kima kiahi ki nga bhange? Nga bholomona mulonga uahi mba nga bhukumukina bhebhi? Kituxi kiahi ki nga te kua tatʼenu, phala muene ku ngi bhindamena kiki ku ngi jibha? Muene u mu vutuila, uixi: Ki kala kisunji; tatʼetu ka tena ku ku jibha! Mukonda muene kene kubhanga kima kia dikota mba kiofele, nʼa kambe ku ngi tangela-kiu. Hé kiki-phe, tatʼetu u ki suekela-hi? Nga fika makutu. Davidi anga u ta-ku kuloka, uixi: Tatʼenu ua kʼijiia kiambote kuma eme nga sange ngalasa ku mesu mé; iú uambe uixi: Jonata ka kʼijiie kienhiki, imoxi ki mu bhekela dilamba. Kia kidi kiene-phe, ngi loka muene kuila: Kala kiala Jihova ku muenhu, kala ué kiala o muenhu ué eʼmuene moxi, eme kiene ki ngalʼiki, dikanda dimoxi ngó dia ngi xala-ku ni kuia mu alunga. Jonata anga u ambela Davidi, uixi: Eie uandalaʼhi? Kioso kiandala muẋma ué eme ngi ki bhanga. Davidi anga u ambela Jonata, uixi: Mungu-ze mbeji ia thethama, eme ki nga tokala ngi fula kuxikama ni muenexi ku meza; ngi bhane-phe disesa, ngiie ngi suame mu iangu katé mu kizuua kia katatu mu ngoloxi. Tatʼenu ki ebhula kioso kia ngi kambesa-bhu, eie ua kèla uixi: Davidi ua ngi bhingi disesa dia kuia ni lusolo ku Beleme, ku bhata diâ; kuma kuala sata ia muiji uâ, ene mu i sata ku mivu ioso. Kia kèla, uixi: Kiauabha; eme-phe ngi mubhikʼé, ngi kala ni kutululuka, o kia kà kala-phe ni njinda iavulu, ijiia na-kiu kuma ua bhindamena ku ngi bhanga phulu. Hé kiene, ngi kuatele henda ngi mubhikʼé, kuma mubhikʼé ua mu bheka mu kikutu kia Jihova ki ua te eie ni eme; o ki kala-phe ua ngi mono kubhukumuka, ngi jibhe kiá eie muene, u ngi bhekela-hi ngó kua tatʼenu? Jónata uixi: Lu ku suke; eme se nga kʼijidile kuila tatʼetu ua bhindamena ku ku bhanga phulu, manhi ngi kamba ku ku tangela-kiu? Davidi anga u ambela Jónata, uixi: Nanhi-phe u ngi tangela-kiu, se o mu kuiza-ku mungu tatʼenu u ku vutuila ni kutema? Benhobho Jónata anga u ambela Davidi, uixi: Tuie hanji mu iangu. Anga aia kiiadi kiâ mu iangu. Jónata anga j u ambela Davidi, uixi: Jihova, Nzambi ia Izalaiele, a kale mbangi: Mungu mu kumbi kala mumu, mba mungu diná, se nga zubha kutola muẋma ua tatʼetu, anga ngi mona kuma kua mu kala mbote, ngi kamba kiebhi kutuma ku kuʼijidisa-kiu? Jihova-phe a ki bhange kua Jónata, a mu tele-ku dingi, se ngi mona tatʼetu ua mesena ku ku bhanga phulu, eme anga ngi kamba ku kuʼijidisa-kiu ni ku ku xinjikila phala eie nʼuié ni ku tululuka; Jihova-ze a kale ni eie, kala kia kexile ni tatʼetu. O ki kala eme ngi kala hanji ni muenhu, manhi eie kua kà ngi kuatela henda ia Jihova, phala eme ngi kambe kúfua? Né ngó bhófele o kubatula henda ié monzo iami katé ku hádia ni hádia, mba ngó ue kioso o Jihova kia-nda kuvuza mu ngongo o nguma joso ja Davidi, mu umoxi-umoxi. Kienhiki Jónata anga u ta kikutu ni dibhata dia Davidi, uixi: Jihova a ki tongolole, a kʼibhule ku jinguma ja Davidi, a a fute kia tokala. Jónata anga u bhangesa Davidi ku mu lokela dingi, mukonda dia henda ia mu kuatela; kuma ua mu zola ni henda ioso ia muenhu uê. Jónata anga u mu ambela, uixi: Mungu mbeji ia thethama; eie-phe ka kambe ku kuʼibhula, mukonda o kididi kié ku meza kia ka kala ngoho. Mu kizuua kia katatu-phe, sé ngó kufula, ua kà kulumuka bhu kididi kiná bhu ua suamene mu kizuua ki tua bangana, ua kà xikame benhobho bhu mbanduʼa ditadi dia Ezele. Eme-phe nga kʼasela-bhu jihunji jitatu, kala ngala mù kuasa mu ku di longa pondo. Nga kà tuma-phe kaiala, kuila: Ndeie kà sote jihunji. Se uívua ngi tangela kaiala, ngixi: Jihunji ua ji somboka, jala kuema kunu; bongaju uize na-ju; kua ku kala-phe paze, kana-ku u ku bhanga kiaibha. Nga loka muene kuila kia kidi, kala Jihova ki ala ku muenhu. Ki uívua-phe ngi tangela kaiala, kuila: Jihunji-ze ja ku kala ku pholo koko muene; eie-phe ila njila ié, kuma Jihova muene ua ku muanganesa. Ku kima-phe kioso ki tua bangana, mudietu, talesa, Jihova muene u kala mu kaẋi ketu ni eie ni eme sé dizubhilu. Kienhiki Davidi u suama mu iangu, o kia thethama mbeji, muenexi u xikama ku meza mu kúdia. Muenexi anga u xikama ku kialu kiê, kiene kuxikama kiá, kiálu kia kexile bhu kididi kiê ku phalelu; Jonata anga u imana, Abinele u xikama bhu mbandu ia Saúlo; o kididi kia Davidi-phe kia xala ngoho. Saúlo-phe kà zuela kima kizuua kienʼokio; ua fika, uixi: Sai kioso kia mu bhiti, iu ua kasana; ua bhingi hangi ku di bonza. Ki kúkia-phe kia zubha mbeji kuthethama, kizuua kia kaiadi kiá, kididi kia Davidi hanji kiala ngoho. Saúlo anga u ambela Jonata, monʼê uixi: Monʼâ Jese ihi kia mu kambesa kuiza mu kúdia ni mazá ni lelu? Jonata anga u vutuila Saúlo, uixi: Davidi ua ngi bhingi disesa dia kuia ni lusolo ku Beleme. Uambe, uixi: Ngehele, nga ku diondo, kuma muiji uetu uala ni sata ku bhata, kota diami iú ua ngi tumu kuiza; kiki-phe se nga sange ngalasa ku mesu mé, ngehele, nga ku diondo, nga kà di mone ni phange jami; kiene kia mu fudisa kuiza ku meza a sobha. Bhenhobho njinda ia Saúlo i uamena Jonata, uixi: Eie u monʼa muhatu uathathamana, ua xibhaka, kifua eme nga kambe ku kʼijiia kuila eie ua solo monʼa Jese muenhó ku ukamba, phala ku di bhekela jisonhi eie muene, ni kubhekela jisonhi ku tuẋi ia mamʼenu. Kuma kioso kiala hanji monʼa Jese kʼulu dia munduʼiki eie muene muenhu ué ki u kolo, o utuminu ué ki u kuata. Kiki-phe, mu tume, u ngi bhekele-nê bhabha; kuma ni kidi muene, ua bhingi úfua. Jonata anga u vutuila Saúlu, tatʼâ, uixi: Phala-hi-phe ki bhinga ku mu jibha? ua te kituxi kiahi? Saúlo anga u mu zengela sosa iê phala ku mu toma na-iu; Jonata anga u xala ni ku kʼijiia kuma tatʼâ ua bhindamena muene kujibha Davidi. Kienhiki Jonata anga u balumuka ku meza ni njinda iavulu, u fula kúdia kizuua kiosuʼokio kia kaiadi ku mbeji; kuma kia mu iibhila kia Davidi, mukonda tatʼâ ua mu kuatesa jisonhi ni dilamba diavulu. Kúkia ni kimene-phe, Jonata uia mu iangu bhu kididi bhuoso bhua bangana ni Davidi, ni kaiala kofele uela-nê kumoxi. Muene anga u ambela kaiala kê, uixi: Lenga kiá u sote jihunji joso ji nga-nda kuasa. Kioso-phe kiala kulenga kaiala, muene u asa hunji iamukuá ia mu somboka ku pholo. Kia tula bhu hunji ia dianga kuasa Jonata, Jonata anga u kolela kaiala, uixi: Hunji ki ia ku kala kuná dingi ku pholo? Jonata anga u kolela dingi kaiala, uixi: Endelà-ku, lusolo, ku laleke! Kaiala ka Jónata-phe anga u bonga jihunji, u ji bhekela muadiʼê. Kaiala-phe kʼejiia kima. Jonata ni Davidi ene ngó a kʼijiia. Jonata anga u bhana (uta uê ua) mufula ni jihunji ku kaiala, anga u mu ambela, uixi: Ndé, imʼii ka i bheke ku bhata. Kia zubha-phe kaiala kukatuka, Davidi u balumuka bhu kididi bhuoso bhua kolokele, ku mbandu ia sulu, anga u bhetama pholo bhoxi, u bhetama lutatu luosuʼulu, anga a di bhana jibeju. Anga a kala hanji mu dila kumoxi kiiadi kiâ, katé Davidi ua tundu mukuâ mu kudila kuma lamba dia mu vudila. Jonata anga u ambela Davidi, uixi: Ndeie kiá ni paze, mukonda tua di lokela kiiadi kietu mu dijina dia Jihova, tuixi: Jihova u kala bhu kaẋi ka eme ni eie, bhu kaẋi ka luvalu luami ni luvalu lué, sé dizubhilu. Muene bhenhobho anga u balumuka hé u katuka; Jonata-phe anga uia ku bhata, mu mbonge. Davidi anga uia ku Nobe, kua nganga Ahimeleke; Ahimeleke anga uiza kutakana ni Davidi ni kuteketa, u mu ambela, uixi: Uejila-hi ubheka ué, kuende ni muthu? Davidi anga u ambela nganga Ahimeleke, uixi: Sai kua ngi tumu muenexi, uixi: Ki bhu kale muthu u kʼijiia kioso ki nga ku katuila ni kuoso ku nga ku tumu; makuenze nga a xindila ididi bhuoso bhu tu takanena, kuila bhobho ni bhobho. Kiki-phe o bhu lukuaku ua kuata-hi? Ngi bhane makende ma jimbolo, mba kioso-kioso ki ua kuata. Nganga anga u vutuila Davidi, uixi: Mbolo ia tokala athu oso-oso ku i dia ki ngala na-iu bhu lukuaku luami; bhuala ngó jimbolo jangene jikôla; o makuenziʼê ki alʼiki, o kuila mba a fulu muene kuenda ni ahatu mu ku di kasanesa-nâ? Davidi anga u vutuila nganga, uixi: Tua fulu muene, lelu tatu kizuua ki tuende ni ahatu; o ki nga katuka mikutu ia makuenzeʼami iazele muene, sumbala njila i tuala kuenda ki i bhingi ngó ku tu bonza; lelu-phe tu zela kiengi ki tuanda kudia o jimbolo jikôlʼiki! Kienhiki nganga u mu bhana o jimbolo jikôla; kuma kana-bhu jimbolo jengi, bhuala ngó jimbolo jólumbe, józalule bhu pholo ia Jihova, kizuua kia ta-ku jimbolo jengi jatema. Sai-phe muthu ku mbèle ia Saúlo u kala-bhu ue kizuua kienʼokio, a mu kingisa bhu pholo ia Jihova; dijina diê Doueki mukua Edomo, muene dikota ku abidi a Saúlo ene mu kuinga ibhaku iê. Davidi anga u ambela Ahimeleke, uixi: Kuala-bhu ni sosa mba mukuale bhua butu? kuma ngeza ngó sé mukuale, sé kumaneka felu ioso-ioso, kuma muenexi ua ngi tumu lusolo. Nganga-phe, uixi: Mukuale ua Ngoliia mukua Fidíxia, ua mu jibhidile eie mu honga ia Elá, iu-ê-iú, uófute mu dituaia kuema dia efodi; ki u u mesena, tambula-u, kuma uene ngó uala-bhu, kana-bhu uengi. Davidi uixi; Uenhó-phe ki uala mukuâ; ngi bhane-u. Davidi anga u zanguka, u lenga kizuua kienʼokio, mukonda dia uoma ua Saúlo, uia kua Akiji sobha ia Ngate, Akua mbèle ia Akiji anga a mu ambela, exi: Davidiʼú, ki muene muenexi ko kuâ? Ki muene a mu te ku mukûmbi mu kuimba ni kukina, exi: Saúlo ua jibha jimidi Davidi-phe makuinhi a jimidi? Davidi anga u lunda makʼama mu muẋima uê, u kala ni uoma uavulu ua Akiji sobha ia Ngate. Anga u bilula kífua kiê bhu pholo iâ, u di bhanga kala dilaji bhu maku mâ, u aza ku mabhitu a kimbaka, u di zezela mathe ku muezu. Akiji anga u ambela akua mbèle iê, uixi: Muthu iú-ze dilaji, ki mu mu mono? Mua mu bhekela-hi bhu pholo iami? Kífua mua ngi mono ngala ni ukambu ua malaji, kuila mu ngi bhekela iala kala iú, nʼende ni ku ngi bhangela ima ia ulaji uê? Ialʼú ki fua u bokona mʼonzo iami? Davidi anga kuenhoko u tundaku, u lengela ku dibanda dia Adulamu. Jiphange jê-phe, ni dibhata dioso dia tatʼâ, kia kʼivu, a kulumuka aia kuenhoko kua muene. Uoso ue uala bhu kíbhidi, mba uàdia makôngo mba ua tata ni mulonga, enhoso iá a mu bhongolokela kuenhoko, hé u kala kabhitangu kâ; anga a di bhongolola katé kia tena konda ia hâma jiuana ja mala kumoxi aia-nê. Davidi anga u katuka bhenhobho, uia ku Mixipa ku Mouabhe. Anga u ambela sobha ia Mouabhe, uixi: Nga ku diondo, ehela tatʼetu ni mamʼetu eze a kale bhu kinama kié, katé ki ngʼijiia kioso kia-nda ku ngi bhanga Nzambi. Anga u a bheka bhu pholo ia sobha ia Mouabhe, anga a tunga-nê kumoxi thembu ioso iala Davidi mu mutôlo. Polofeta Ngadi anga uambela Davidi, uixi: Kana kukala kunu mu mutôlo, tunda-mu uie kʼoxi ia Juda; kienʼokio Davidi u tunda uiza u kala mu muxitu ua Helate. Saúlu anga uivua kuma Davidi ua tuluka kumoxi ni mala aia-nê. Kienhiki Saúlu ua xikama mu Ngibeia bhu kota dia muxi ua mutamadixi bhu thala ia kalundu, ni sosa ie ua i kuata bhu lukuaku, ni akua mbèle iê oso a mu imanena. Saúlo anga u ambela akua mbèle a mu imanena, uixi: Ivenu, enu mu akua Bejamí; manhi monʼa a Jese ua-nda ku mi bhana mábhia ni mivide, u mi bhanga kukala mu jikabhjitangu ja jimidi, mu jikabhitangu ja jihama? Kiene ki mua ngi kanenena? Mukonda mua di xibhenu ki bhuala ua ngi jimbuila-kiu kioso kia te monʼami kikutu ni monʼa Jese; ki bhuala mudienu ua ngi kuatela henda, mba u ngi jimbuila kuma monʼami ua funhisa mubhikʼami ku ngi kitukila, ni ku ngi batamena kala ki mua di muena mu kizuua kia lelu. Bhenhobho Doueki, mukua Edomo, ua kexile muene dikota dia akua mbèle ia Saúlo, u kumbulula, uixi: Nga muene monʼa Jese kiejile ku Nobe, kua Ahimeleke monʼa Ahitube. Muene anga u mu zambuila kua Jihova, u mu bhana huta, u mu bhana ue o xibhata ia Ngoliia mukua Fidíxia. Muenexi bhenhobho u tuma kuixana nganga Ahimeleke monʼa Ahitube, ni dibhata dioso dia tatʼâ, ni jinganga joso ja kexi mu Nobe. Anga eza ene oso, emana bhu pholo ia muenexi. Saúlo anga u zuela, uixi: Ivua-ze, u monʼa Ahitube. Muene uixi: Kuku, emʼiú, ngana! Saúlo u mu ambela, uixi: Mu ngi kanenenʼahi, ni eie ni monʼa Jese? Kia bhingi eie ua mu bhana huta, ua mu bhana xibhata, ua mu zambuila kua Nzambi, phala a ngi kitukile, a ngi batamene, kala ki tua mu ki mona kizuua kia lelu. Ahimeleke anga u vutuila muenexi, uixi: Ku makuenze mé moso-phe nanhi ua ku kala fiiele, u soka ni Davidi, muene holomiʼê eie u muenexi, ua tumaka kiambote mu kionge kia jitata, muthu ua ujitu ku mbanza? Kifua lelu-ki nga mateka o ku mu zambuila kua Nzambi? Kiene kisunji ki nga diuana! Muadi, ku ngi fike ni kima kiaiibha ngi mubhikʼé, mba ufikila o dibhata dioso dia tatʼetu. Kuma ima ioso iii, eme ngi mubhikʼê, ki nga ijiia, né ngó kima kiofele mba kia dikota. Muenexi-phe, uixi: Ufua muene Ahimeleke, ni eie ni dibhata dioso dia tatʼenu. Muenexi anga u ambela Makuenze a mu imanena, uixi: Endelenu-ku, mu jibhe jinganga joso ja Jihova; mukonda a te kikutu kumoxi ni Davidi, a mu ijiia kuma ua lenge, maji ka ngi jimbuila-kiu. Maji akua mbèle ia muenexi-phe ka ẋikina kuzangula lukuaku luâ mu kubalukila jinganga ja Jihova. Muenexi anga u ambela Doueki, uixi: Bhixila eie, u kitukile jinganga. Doueki, mukua Edomo, anga u bhixila, u balukila jinganga, muene anga u jibha kizuua kienhokio makuinhi nake a muthu ni kitanu, ene oso jinganga a zuata efodi ia linho. Ni Nobe, o dibhata dia jinganga, Saúlu u tuma ku di beta ue ku mazu a xibhata, ni mala, ni ahatu, ni ana-ndenge ni anʼauisu ku mele, ni jingombe, ni jibulu, ni jimbudi, ene oso, buí. Anga bu kala mona umoxi ua Ahimeleke monʼa Ahitube, monʼa diiala dijina diê Abiiatale, u a xa bhu maku anga u lengela kua Davidi. Abiiatale anga u tengela Davidi kuma Saúlu ua jibha o jinganga joso ja Jihova. Davidi anga u ambela Abiiatale, uixi: Nga ki ambe kizuua kienʼokio, ki nga mono Doueke mukua Edomo iú bhobho, ngixi ua-nda kua ki tangela Saúlo. Eme muene nga bheka divuua dia kujibha athu oso a dibhata dia tatʼenu. Kala kiá kunu bhu kinama kiami, ku kale ni uoma. Kuma uoso u bhindamena muenhu uami, ua bhindamena muenhu ué. Bhu ngalʼeme-phe, eie ue u kala bhua kondama. Davidi anga a mu kundila-kiu, exi: Akua Fidíxia-ze ala kúlua ni Keila, ala mu bhûnda makanga ma kuvundila. Davidi anga u ibhula kua Jihova, uixi: O kuila ngiia kubeta akua Fidíxia enhá? Jihova anga u vutuila Davidi, uixi: Ndeie, u bete akua Fidíxia, u kudile Keila. O mala ala ni Davidi anga a mu ambela, exi: Sumbala kunu mu Juda tuala ni uoma, ki kala-phe kiehhi se tuia ku Keila mu kúlua ni ilombo ia akua Fidíxia? Bhenhobho Davidi u tona dingi kuibhula kua Johova. Jihova anga u mu vutuila, uixi: Balumuka, u kulumuke ku Keila; mukonda eme ngi ku bhana akua Fidíxia bhu maku mé. Davidi-phe ni makuenze-mê aia ku Keila, a lua ni akua Fidíxia, anga a a tambula ibhaku iâ, a a jibha ni kihaẋi kia dikota. Kienhiki Davidi u bhulula akua Keila. Kioso-phe kia lenge Abiiatale, monʼa Ahimeleke, anga u sanga Davidi ku Keila, uejiia kumoxi, ni efodi ia kuata bhu lukuaku. Anga a ki kunda Saúlo kuila Davidi ueza ku Keila. Saúlo anga u zuela, uixi: Nzambi ua ngi thelekala-nê bhu maku mami; kuma ua kuaẋiua, kiene kia bokona mu sanzala ia bhiti kimbaka, iala mabhitu ni jitalangʼiki. Sáulo anga u kasa mundu uoso kuia ku ita, phala a kulumuke ku Keila, Davidi ni makuenze mê nʼa a kondele momo. Davidi anga u kʼijiia kuma Saúlo uala ku mu kanena ku mu bhanga kiaiibha! Anga u ambela nganga Abiiatale, uixi: Beka kunu efodi. Davidi anga u samba, uixi: Eie u Jihova, tata! Nzambi ia Izalaiele, eme ngi mubhikʼé ngevu muene kuma Saúlo ua-lu sota kuiza ku Keila kubuikisa dibhata mukonda diami eme. O kuila akua Keila a ngi bhakula bhu maku mê? Saúlo manhi u kulumuka muene, kala ki ngʼevu, ngi mubhikʼé? Eie u Jihova, Nzambi ia Izalaiele, nga ku diondo ngi tangele, ngi mubhikʼé. Jihova anga u mu ambela, uixi: U kulumuka muene. Davidi-phe, uixi: Manhi akua Keila a ngi thelekala ni makuenze mami bhu maku ma Saúlo? Jihova uixi: A ku thelekala muene. Bhenhobho Davidi ni makuenze aia-nê, hâma jisamanu ja muthu, a balumuka, a tunda mu Keila, a di tela kuoso kua mono. Anga a ki kunda Saúlo kuila Davidi ni makuenze-mê a ku xi, a tundu kiá mu Keila; muene anga u zumbuka o kuia ku mu sota. Kienhiki Davidi u kala mu inhunginu mu mitôlo, u enda mu milundu mu ditutu dia Zifi. Saúlo anga u kala ni ku mu sota izuua ioso sé kunhoha, Nzambi-phe ka mu thelekala bhu maku mê. Davidi anga u mona kuma Saúlo uala ku mu seia phala ku mu jibha, Davidi anga u kala mu ditutu dia Zifi, bhu Holesa. Jónata, monʼa Saúlu, anga u balumuka, uiza kua Davidi mu ditutu bhu Holesa, u mu suinisa muẋima mua Nzambi, anga u mu ambela, uixi: Ku kale ni uoma; kuma lukuaku lua tatʼetu Saúlu lu ku lémbua muene, ki lua-nda kutena ku ku kuata. Hádia eie muene ua kà kala ku ungana ua kutumina Izalaiele, eme-phe ngà bhabhelela kó-kué; kifua mu ungana ué eme kadi. Saúlu, tatʼetu, kienhiki ua kijiia muene kiambote. Anga a ta kikutu kiiadi kiâ bhu pholo ia Jihova. Davidi anga u xala bhu Holesa, Jonata-phe uia ku bhata diê. Bhenhobho akua Zifi a banda aia kua Saúlo bhu Ngibeia, exi: Davidi manhi ka suama ko kuetu mu mitôlo, bhu Holesa, mu mulundu ua Hakila Uazukama ku mikau ia hatu ialela ku kuaku lua kúdia ku sulu ia Jesimone? Kiki-phe, kùku, kulumuka, kioso kiandala muẋima ué; kulumuka, etu-phe tua soko-bhu ku mu thelekala bhu maku mé. Saúlo anga u a ambela, uixi: Jihova a mi benzele; kuma mua ngi kuatela henda. Ndenu-phe, nga mi diondo, mu mu ibhule muene phala mu mu tongolole kiambote, bhuoso bhuala, mu mu tole katé bhu disuamenu diê, bhu kale ni muthu uoso ua mu mono-bhu; kuma ngene ku mu ivua kuila muene ua dimuka kiavulu. Ka tadienu-phe kiambote hanji, mu lange ididi ioso bhuene kusuama, se mua mono bhuoso bhu tu mu kuatela sé kufula, kiene ki muiza dingi ku ngi takana eme, tuile kumoxi. Hé kiene-phe, se mu ngongo Davidi iú momo, né uala koxiʼa mavu eme ngi mu seia muene ni jimidi joso ja masoladi a Juda. Ene anga a balumuka, a tuamenena Saúlo ku Zifi. Davidi-phe ni makuenze mê a kala mu ditutu dia Maone, mu kanga ku mikáu ia hatu ku sulu ia Jesimone. Saúlo ni makuenze mê anga aia ku mu seia. Anga a ki tangela Davidi, muene anga u kulumuka ku ndánji, u kala mu ditutu dia Maone. Saúlo kia kʼivu uia ni kukaiela Davidi mu ditutu dia Maone. Anga ela: Saúlo u bhita ku bolo dimoxi dia mulundu, Davidi ni makuenze mê a bhita ku bolo diamukuá dia mulundu: Anga Davidi ni makuenze mê a di landameka ni kulenga Saúlo mukonda a fika kuila a-nda ku a kuata muene; kuma Saúlo ni makuenze mê a bhake Davidi ni makuenze mê mu kaxá, kua kambe ngó muene kofele phala ku a kuata kiá. Bhu kithangana kienʼokio muene, ku tula-phe phunga kua Saúlo, uixi: Endelà-ku, uize lusolo ku bhata, kuma akua Fidíxia a tu balukila ni kubhûnda oxi. Saúlo bhenhobho u vutuka, ueha ku kaiela Davidi, uia hanji mu kukaia akua Fidíxia. Mu kienhiki, kididi kienʼokio a ki luka exi Ndanji ia Kubhulaka, Davidi anga u tunda kuenioko, u banda, u tunga mu mitôlo ia Engedi. Anga ki bhita kuila, kia vutuka Saúlo mu kukaia akua Fidíxia, a mu tangela, exi: Davidi-ze uala mu mukáu ua Engedi. Saúlo anga u katula midi jitatu ja mala, ua a nona mu Izalaiele ioso, anga uia kuseia Davidi ni makuenze mê ku matadi ma bhonzo kinéne, abhingi kale ngoho jihoha jʼendelà-ku. Anga u bhixila bhu ibhanga ia jimbudi mu njila, bhuala dibanda; Saúlu u bokona-mu mu ku di tebhununa mu mala. Davidi-phe ni makuenze mê a xikama mu jihota ja dibanda dienhidi. Makuenze a Davidi anga a mu ambela, exi: Kiene-ze kizuuʼ iki kia ku tangela Jihova, uixi: Hinu ngi ku thelekala nguma ié bhu maku, phala u mu bhange kioso ki ua mesena. Bhenhobho Davidi u balumuka, uia ni kuzomba anga u batula mbandu ku divunga dia Sáulo, sé muene ku mu ívua. Kia zubha ku ki bhanga-phe, Davidi muẋima uê ua mu êlesa, mukonda dia kubatula ku divunga dia Saúlo. Anga u ambela makuenze mê, uixi: Ki kola! Ngana a ngi lange, phala eme ki ngi te kituxi kala kiki, kia kusunununa lukuaku luami kuthandu dia muthu a mʼundu ni maji kuala Jihova; ki ngi kala kisunji eme ku mu zengela lukuaku, kuma Jihova muene ua mu undu ku ungana. Kienhiki Davidi ua fudisa makuenze mê ni makʼama, ka ehela kulundumukina Saúlo phala ku mu bhanga kiaiibha. Saúlo anga u balumuka bhenhobho, u tunda mu dibanda, hé uia njila iê. Kia zubha kuia, Davidi ue u balumuka hé u tunda, u kuata kuhandekela Saúlo, uixi: Kùku, eie-ó! Saúlo kia sakuka kuema, Davidi u bhetama pholo bhoxi, u mu diundila ni ujitu uoso. Davidi anga u kuata kuambela Saúlo, uixi: Phala-hi, ngana, u ivua jimbuémbue ja athu, a kuambela, exi: Davidi ua-lu sota ku ku bhanga phulu? Talesa, mesu mé a ki mone kuma Jihova ua ku thelekalele lelu bhu lukuaku luami mu dibânda mumu. Amoxi-phe ue a ngi longesele kiá ku ku jibha, maji-phe nga ku lendukila, ngixi: Muadiʼami nguami ku mu zengela o lukuaku luami, kuma muene muthu ua ngene, Jihova muene ua mu undu ku ungana. Luamukuá, Phaphai, talesa hanji mbandu ia divunga dié bhu lukuaku luami. O ki ua monuʼiki, nga batula ngó mbandu ku divunga dié, eme nga kambe ku ku jibha, ijiia na-kiu kuma, bhu lukuaku luami ki bhuala phulu ki bhuala kikuma. Eme-phe ki nga te kituxi kokué, sumbala eie uala ku ngi seia o muenhu uami phala ku ngi tambula-u. Jihova a tu batuile ni eme ni eie! Jihova a ku tatele phonzo iami, maji eme-phe lukuaku luami ki ngi lu zengela kokué. Kala kiambe o Sabhu ia makulu, exi: Mukua phulu, a mu ijidila mu kubhanga o phulu iene; eme-phe lukuaku luami ki lu ku tula. Ki tualʼiki, nanhi ua katula muenexi ua Izalaiele ku Mbanza? Ua tundu mu kuseia-hi? Mu kuseia ímbua ia di fuila? Inga mu kuseia mbuanana? Jihova-phe a batule bhu kaẋi kʼami ni eie, Mufundixi uetu a tale uoso ua bele ni eme ni eie, a ngi fundile mulonga uami, a ngi tambule bhu lukuaku lué. Bhenhobho, kia zumbuka Davidi kuzuela makʼama kua Saúlo, Saúlo uixi: O dízui diéʼodio, monʼami Davidi? Saúlo anga u suína dízui ni kudila. Anga u ambela Davidi, uixi: Eie ua lungu, ki ngi lungu eme; kuma ku thandu dia eme ku ku bhanga phulu, eie ua ngi bhange mbote. Eie uedikiza lelu kuma ua ngi lendukila, mukonda eie ua fulu ku ngi jibha, kia ngi thelekala Jihova bhu lukuaku lué. Mukonda muthu kuxi ua kuata kiá nguma iê, anga u mu eha ngó nʼaie? Jihova a ku fute ni mbote, ku ioso i ua ngi bhange eie lelu. Kiki-phe, talenu, nga kʼijiia kuila eie ua kà hinga o ungana iú, o utuminu ua Izalaiele-phe ua kà kuata kiambote bhu lukuaku lué. Ngi lokele-phe bhabha mu dijina dia Jihova, kuila o luvualu luami lu ngi xia eie kua kà lu batula, o dijina diami ue kua kà di jimuna mu bhata dia tatʼetu. Davidi anga u lokela Saúlo. Saúlo anga u vutuka ku bhata, o Davidi-phe ni makuenze mê a banda, anga aia dingi mu mutôlo. Samuuele anga u fua: Izalaiele ioso anga a bhongoloka mu ku mu dila thambi, anga a mu fûnda bhu bhata diê bhu Lama. Davidi-phe u sendumuka-bhu, anga u kulumuka ku mikáu iakukuta ia kikangalakata kia Palane. Anga bhu kala muthu ua tungu ku Maone, maji ibhaku iê ia mu kala mu Karmelo; muenhú muadiakimi muene, mukua itadi iavulu, u kala ni midi jitatu ja jimbudi, ni midi ia jihombo. Thembu ienhoio anga u kala mu bhuta jimbudi jé ku Kalamelu. Muthu iú dijina diê Nabale, o múkajiʼê dijina diê Abingaíle; muhatu iú anga u kala ni kilunji kiambote, anga u uabha ue o pholo kiavulu muene. O diiala-phe u bhonza, anga ukala mukua phulu; muene u tokala ku muiji ua Kalebe. Davidi ku mikáu iakukuta kuoso kuala, u ívua kuma Nabale uala mu bhuta o jimbudi jê. Davidi anga u katula kuinhi dia munzangala, Davidi anga u a ambela, uixi: Bandenu ku Kalamelu, muie kua Nabale, mu mu menekene mu dijina diami; mua kà mu ambela kiki: Tana-ku, ngana! Ku kale paze ko kué, ku kale paze mʼonzo ié, ku kale paze ku mbèle ié ioso. Kikiphe ngevu kuma ua kase abhuti mu bhata dié; abidi é-phe tua kexe-nâ buamoxi mu iangu, ki tua a bhange kima kiaiibha, ki bhua jimbila kibhaku mba ku a kamba kima thembu ioso ia kexile mu Karmelo nʼetu. Ibhula minzangala ié, a ku kundile-kiu. O minzangala iami-phe iá, a sange ngalasa ku mesu mé, kuma tueza bhu kizuua kiambote kia kubhanga fesa. Tu bhane-phe, tua ku diondo etu tu abhikʼé, kumoxi ni monʼé Davidi, kioso ki ua tena ki u kuata bhu lukuaku lué. Minzangala ia Davidi anga eza, a kunda Nabale maka mosoʼama, mu dijina dia Davidi, anga a tula mahezu. Nabale anga u vutuila makuenze a Davidi, uixi: Davidi muene mukua-hi? Monʼa Jese nanhi muene? Abhika avulu-á izuuʼiii, a mu lenga mʼonzo ia jingana jâ! Kifua ngi katula o mbolo iami, ni menha, ni xitu, ioso i nga jibhila abhuti kúdia, ni ngi i bhane athu engi, ki nga ejiia ngó kuoso kua tundu? Kienhiki o minzangala ia Davidi a vutuka njila, eza maku a hatu, anga a mu kunda muene maka mosuʼama. Davidi anga u ambela makuenze mê, uixi: Enu oso manekenu o jixibhata. Anga a maneka kala muthu o mukuale uê. Davidi ue u maneka o mukuale uêmuène. Davidi anga u tuamenena, o ku kunda diê ku mu kaiela hâma jiuana ja mala; o hâma jiiadi a xala ni kulanga bhu imbamba. Munzangala umoxi-phe u kunda Abingaile, mukajiʼa Nabale, uixi: Davidi-ze ua tumu jiphunga jê, a tundu ku mikáu iakukuta kuala, phala kumenekena muadiʼetu, maji muene-phe ua a baúla, kuma ka a tambulula kiambote. Mala enhó-phe a tu bhangele mbote iavulu, kioso ki tuala-nâ mu kikangalakata, kana muthu mudietu a mu tatesa, kana kibhaku kia jimbila, mba a tu bhanga phulu thembu ioso i tua bhangenâ mu iangu. Ene kifua a kexile kimbaka kietu kia ku tu xitila mu usuku ni mu muanha, thembu ioso i tua kalanâ mu kuinga jimbudi. Kiki-phe eie ijiia na-kiu, u tongolole kioso ki u bhanga, kuma muadiʼetu kua-nda ku mu iza divuua, anga u senguluka ni dibhata diê dioso. Muene-phe o kusekala ni kuhuka kuala na-ku, ua di bhange monʼa kadia-phemba, muthu ka xikina ngó ku mu zuelesa. Abingaile anga u bhanga lusolo, u kuata hâma jiiadi ja jimbolo, isudi iiadi ia vinhu, mbudi jitanu jótale kiá ia a ji kange, inda itanu ia masa ókange, hâma ia isaka ia jiuva, hâma jiiadi ja mitadi ia jifiku, anga u i longa ku jibûlu. Muene anga u ambela minzalngala iê, uixi: Ngi tuamenenienu; eme ngizʼó ni kukaiela. Ka ki tangela-phe munumiʼê Nabale. Mu kuenda kiki, muene ua mondala bûlu iê, kia kala mu kulumuka bhu phaka ia mulundu, u mona Davidi ni makuenze-mê ala mu kulumuka ku sámbua anga a takana. Davidi-phe uambele, uixi: Kidi muene, nga tale ngó hadi ia kuinga ibhaku ioso ia iala muenhú mu iangu, katé ki bhua mu jimbila kima kia mu tokala; muene-phe ua ngi vutuila phulu mu mbote i nga mu bhange. Nzambi a ki bhange ku jinguma ja Davidi, a a tele-ku dingi, se ku dibhata dioso dia tokala Nabale katé ki kúkia ngi xá-ku né mona umoxi ngó uòfele ua diiala. Abingaile kia mono Davidi, u lenguluka, hé u tuluka ku bulu ie, u mu diundila, u tula dibhomo ku mavu bhu pholo ia Davidi. Anga uiza u fukama bhu inama iê, uixi: Ki kale, ngana, ku thandu diami, o ku ku kambela ujitu kuenhuku! Nga ku diondo, ngehele ngi kahatu ké, ngi ku zuelele mu mátui, u ngʼivue tumaka tu ngi kuambela, ngi kahatu ké. Nga ku diondo, ngana iami, kana kukaiela diialʼidi dia sekala, muene na Nabale; kuma kiala dijina diê, ni muene kiene kiala; dijina diê Nabale, o uoua uê-phe ki u mu bhu! Eme-phe ngi kahatu ké, minzangala ia ngana iami ki nga a muene, oso u ua tumine. Kiki-phe, ngana iami, nga loka mu dijina dia Jihova uala ku muenhu, nga lokela ue o muenhu ué eʼmuene moxi, kuma Jihova ua ku fudisa kubhubhisa manhinga, ua ku fudisa ue kuvutula phonzo ni lukualu lué eʼmuène. Kala kiki-phe o jingùma jé, ni athu oso a sota ku ku bhanga phulu, eie u ngana iami; a kà sokela ngó kumoxi kala kiala Nabale. Ujitu-phe iú u nga ku bhekela ngana, ngi mubhikʼé, u u bhane minzangala iá a ku kaiela, eie u ngana iami. Loloka, nga ku diondo, o kutondala kua kahatu ké; kuma ni kidi muene, Jihova ua-nda ku ku tungila dibhata dinanga, ngana iami: mukonda ngana iami, jimvunda ji uene kuzoka, jimvunda ja Jihova; ka ku kuate ni kikuma izuua ié ioso. Sumbala se bhu kala muthu ua balumuka mu ku ku landameka, ua bhindamena ku ku tambula o muenhu ué, ngana iami, muenhu ué a u kutila kumoxi mu kita kia athu a muenhu ala ni Jihova Nzambi ié; maji o mienhu-phe ia jinguma jé a ka i zabujula kala ditadi ki di tunda mu kaẋi ka mbala-fundu. Hádia-phe ki kia kà bhita, Jihova kia kà zubha ku ku bhanga, ngana iami, mbote ioso ia tange muene ku thandu dié, kia kà zubha ku ku tumbika mu kukala u mutuameneni ku pholo ia Izalaiele, ki kia kà kala-phe dingi kima kia kudielesa, mba lamba dia muẋma, kuila ua bhubhisa manhinga sé kikuma, mba ua di vutuila phonzo ni lukuaku lué eʼmuene, ngana iami. Kioso-phe Jihova kia kà zubha ku kubhandulula, ngana iami, kienʼokio eme ue ngi xinganeke, ngi kahatu ké. Kienhókio Davidi anga u ambela Abingaile, uixi: Nga sakidila Jihova, Nzambi ia Izalaiele, ua ku tumu kizuua kia lelu ku ngi batuila. Nga ku sakidila ue eie-muène ni kilunji kié, kuma ua ngi fudisa lelu kubhubhisa manhinga, ni ku vutula phonzo ni lukuaku luami eme-muène. Kuma ni kidi muene kala Jihova, Nzambi ia Izalaiele kiala ku muenhu iú ua ngi fudisa ku ku kuama, se eie ua kambele ku lenguluka kuiza ku ngi batuila, katé ki kúkia, eme ki ngeji kuxila Nabale ku muenhu, né ngó monʼumoxi ua diiala uòfele-fele. Kienhiki Davidi anga u tambula ku lukuaku luê, o ima ioso ia mu bhekela muhatu anga u mu ambela, uixi: Suluka kiá ni kutululuka ku bhata dié, ndeie ni paze. Ua mono, nga ku ivu dízui dié, eme nga ku xikina o pholo ié, ki uezʼiki. Abingaile anga uiza dingi kua Nabale, u mu sanga ua-lu bhanga fesa ia dikota mʼonzo iê, kala kizokola kia sobha. Nabale muene muẋima uê moxi ua mu tana, kuma ua kodiua kiavulu; mukonda dia kiki muene ka mu tangela kima, né kiofele né kionéne, katé ki kuákie. Anga ki bhita kuila ki kúkia ni kimene, Nabale kia mu bhu o uhólua uê, mukajiʼê u mu kunda ima ioso iii, muẋima uê anga u mu fua moxi, ukala mukuâ ni ditadi. Kubhita dingi kuinhi dia izuua, Jihova u mu zubhidisa, anga u fua. O ki evu Davidi kuila Nabale uafu, u zuela uixi: Nga sakidila Jihova ua ngi fúndila mulonga ua dilebhu diami di nga tambuile kua Nabale, ua ngi fudisa kubhanga kiaiibha eme ngi mubhikʼê. O phulu ia bhangele Nabale, Jihova ua mu vutuila-iu mu mútue uêmuène. Davidi anga u tuma kuta maka kua Abingaíle, phala ku mu sakana, nʼa kale mukajiʼê. Imbalambi ia Davidi kia zubha kutula kua Abingaile ku Karmelo, a mu kunda, exi: Davidi ua tu tumu ko kué, phala ku ku ambata ni ku ku bheka kua muene, nʼu kale u mukajiʼê. Muene anga u balumuka, u bhetama pholo iê bhoxi, uixi: Emʼiú, ngi kahatu kê, ngi kale ngi mubhika ua kusukula inama ia akua mbèle ia muadiʼami. Abingaile anga u lenguluka, u katuka, uendela ku bûlu, ni ilumba iê itanu ela-nê kumoxi. Anga u kaiela imbalambi ia Davidi, u kala mukajiʼê. Davidi ue anga u bhenga dingi Akinoama mukua Jezeleele; ene oso kiiadi kiâ anga a kala akajiʼê. Saúlophe, monʼê Mikala, muhatuʼa Davidi, ua mu bhana Palati monʼa Laiji, mukua Ngalime. Akua Zifi anga eza kua Saúlo ku Ngibeia, exi: Manhi Davidi ka suama mu mulundu ua Hakila, ua zukama mu mikáu ia hatu ia kikangalakata kia Jesimone? Saúlo anga u balumuka, u kulumuka ku ditutu dia Zifi, ni midi jitatu ja mala ua a nona mu Izalaiele, ela-nê kumoxi, mu kusota Davidi mu ditutu dia Zifi. Saúlo anga u ta kibangu mu mulundu ua Hakila, uazukamena mu kikangalakata kia Jesimone, mu mikáu ia hatu, bhu mbandu ia njila. Davidi-phe ua kala mu ditutu, anga u mona kuma Saúlo ueza muene ku mu sotela mu ditutu. Davidi anga u katula ilôlo iê phala kuia mu kulonda, anga a mu ijidisa kididi bhuoso bhua tula Saúlo. Davidi anga u balumuka, uiza ni kuzomba bhu kididi bhuoso bhua te Saúlo kibangu kiê. Davidi anga u talesa kididi bhua zeka Saúlo, ni Abinele monʼa Nedi, kabhitangu ka kifuẋi kiê. Saúlo muene ua zeka mu axaxe ka kibangu bhu kididi kia makalu, mundu uoso a mu bhake bhu ʼaxaxe. Bhenhobho Davidi anga u ambela Ahimeleke mukua Hiti, ni Abisai monʼa Zeluia, phange ia Jouabhe, uixi: Nanhi u ngi bheka, ni tu kulumuka bhu kibangu bhobho bhua Saúlo? Abisai uixi: Eme ngi ku bheka. Kienhiki Davidi ni Abisai eza mu usuku muʼ axaxi ka mundu. Anga a sanga Saúlu iú ua zekʼú mu kaẋi ka kibangu bhu kididi kia makalu, ni sosa iê ua i kubu bhoxi bhu mutuelu uê. Ni Abinele, ni mundu uoso, a zeka mu jimbandu, muene a mu te mu kaẋi. Abisai anga u ambela Davidi, uixi: Nzambi ua ku thelekala nguma ié bhu lukuaku kizuua kia lelu. Kiki-phe ngehele, nga ku diondo, ngi mu tome ni dionga, ngi mu phaphele mu mavu; ngi mu ta ngó lumoxi luene, ki ngi mu tona dingi. Davidi anga u ambela Abisai, uixi: Kana ku mu jibha; kuma nanhi u tena: kuzengela muthu Jihova ua mu undu ku ungana nʼa kambe kuêla? Davidi anga u zuela, uixi: Kalé-ku Jihova ku muenhu, kuma muene Johova hinu u mu ta; mba u bhixila bhu kizuua kiê kia kúfua, mba uia mu ita nʼa mu jibhe, Ngana ka ngehele; kuma ki kala kisunji se eme ngi mu zengela lukuaku, hé ngi sota kukuama muthu a mu undu kuala Jihova. Eie-phe katula ngó, nga ku diondo, o sosa iala bhu mutuelu uê, ni mudingi ua menha, tuende ni kuietu. Kala kiki, Davidi ua katula ngó o sosa ni mudingi ua menha bhu mutuelu! ua Saúlo, anga a tunda-bhu. Ki bhuala-phe muthu ua ki mono, ki bhuala ua kʼijiia, ki bhuala ue ua phaphumuka nʼa tono; kuma ene oso aii ku kilu kia muioko-ioko, mukonda kilu kia a kuata kiavulu kia tundu kua Jihova. Davidi anga uia ku sámbua, u banda bhu thala ia mulundu mu kanga, bhu kaẋi ua te-bhu muene dikanga. Davidi anga u kuata kuhandekela mundu ni Abinele, monʼa Nedi, uixi: Xeie! Abinele, ku itaia? Abinele anga u kumbulula, uixi: Eie nanhi, muenexi uala ku mu bhangela jibuia? Davidi anga u ambela Abinele, uixi: Abinele u diiala, kuambe? Eie mu Izalaiele ku moneka mukuenu. Muadiʼé muenexi-phe, ku mu langela-hi? Tala, kuma bhejile muthu kujibha muadiʼé muenexi. Ki ki uabha, kiki ki ua bhange! Nga lokela mua Jihova uala ku muenhu, kuila mu athu mua tokala ku mi jibha, enu mua fulu kulanga muadiʼenu, muthu a mu undu kuala Jihova. Talesenu hanji mba sosa ia muenexi ii kuebhi, ni mudingi uê ua menha ua kexile bhu mutuelu? Saúlo anga u ijiia dízui dia Davidi, uixi: O dízui diéʼodio, monʼami Davidi? Davidi uixi: Kùku, ngana, dízui diami eme muene. Davidi uixi dingi: Phala-hi, ngana iami, ua-lu ngi sota kiki, ngi mubhikʼé? Eme kima kiahi ki nga bhange? Kituxi kiahi ki ua ngi mono na-kiu kia ngi kala bhu maku mami? Bhenhabha-phe, kùku, nga ku diondo, ngʼívue hanji o kuzuela, ngi mubhikʼé: O ki kala Jihova muene ua ku vunza ku ngi zukutisa, ngi mu satele, a ngi tambulule; o ki kala-phe anʼ athu ngó a ka vunza, Jihova a a bhubhidile bhu pholo iê, kuma a ngi kaie, kizuua kia lelu, phala ngi kambe kididi mu undundu ua Jihova, mukua ni kuila, exi: Ndeie, ka bhikile nzambi jengi. Kikiphe manhinga mami ka bhubhile ngó bhoxi ku makanga mengi, mukonda dia ku ngi kaia bhu pholo ia Jihova. Kuma muenexi a Izalaiele ua di te ni ku ngi kenga kala ueza mu sota mbuanana, ua soko ni dinhanga u seia nguadi mu milundu! Saúlo bhenhobho anga u zuela, uixi: Nga bhange kiaiibha! Vutuka monʼami Davidi, kuma ki nga-nda ku ku bhanga dingi phulu; mukonda muenhu uami eie lelu ua u kiti kima kikôla. Ni kidi muene nga bhange uoua, nga tondala kiavulu muene. Davidi anga u mu kumbulula, uixi: Kùku, sosa ié iii bhabhʼiii. Tumikisa dikuenze, eze a i takane. Jihova u bhana futu mu vutuila muthu uoso kala kiatokala mu uiukilu uê ni mu ufiiele uê. Mukonda Jihova ua ku thelekalele lelu bhu lukuaku luami, eme-phe ki ngi xikina ku ku zengela lukuaku, eie u muthu a ku undu kuala Jihova. Talesa, kala o muenhu ué ki ua kôlele mu mesu mami, kiene kimoxi muenhu uami ue u kole mu mesu ma Jihova, muene a ngi kudile mu kutata kuami kuoso-kuoso ku ngi kala na-ku. Saúlo anga u ambela Davidi, uixi: Diebhe-diebhe, monʼami Davidi! Mu kubhânga, u dizonda, mu ku lenda ki bhuala u tena ku ku fudisa! Kienhiki Davidi u ila njila iê, Saúlu anga u vutuka ku bhata. Davidi anga u amba ku muẋima uê, uixi: Hinu bhu kala kizuua ngi buila ku lukuaku lua Saúlo. Ki ngalʼiki kota ngi lengela kʼoxi ia akua Fidíxia; koko-phe Saúlo-phe u ngi lémbua kiá, ka kala dingi mu ku ngi sota mu jimbámbe ja Izalaiele, o miẋima uê ki u dielela dingi ku ngi kuata; kiene ngó ki ngi ẋangumuka bhu lukuaku luê. Kienhókio Davidi anga u zanguka, ni muene ni hâma jisamanu ja mala aia-nê kumoxi, hé a sambuka kua Akiji, monʼa Maoka, sobha ia Ngate. Davidi anga u tunga ni Akiji bhu Ngate, ni muene ni makuenze mê, kala muthu ni dibhata diê, Davidi muene ue ni ahatuʼê aiadi, Akinoama mukua Jezeleele, ni Abingaíle mukua Karmelo, mutudi ua Nabale. Anga a ki tangela Saúlo kuila Davidi ua lengela ku Ngate; muene anga u zumbuka o ku mu sota. Davidi anga u ambela Akiji, uixi: Se eme nga sange ngalasa, ku mesu mê, a ngi bhese kididi ku jisanzala ku matutu, ngi tunge-ku; eme ngi mubhiké ngi kalela-hi mu mbanza mu ualʼeie u sobha? Akiji anga u mu bhana Zikilake kizuua kienʼokio; tunde kienhiki Zikilake ia tokala ku jisobha ja Juda katé mu kizuua kia lelu. Izuua-phe ia bhange Davidi ni kutunga ku matutu ma akua Fidíxia, i tena muvu ni mbeji jiuana. Davidi ni makuenze mê anga aia ni kutunda mu kúlua ni akua Ngesula ni akua Ngelesita, ni akua Amaleke; kuma ene akuaʼxi a kexile-mu, mʼokulu, tunde ku Sule, katé ku ixi ia Ejito. Davidi anga uia ni ku beta ixi ioso ienhoio, ka xi-mu né diiala né muhatu, anga u ambata jimbudi, ni jingombe, ni jibûlu, ni jikamelo, ni izuatu, anga u vutuka, u tula na-iu kua Akiji. Akiji-phe anga u ibhula, uixi: Akua-hi mua a balukila lelu? Davidi uixi: Tua balukila o sulu ia Juda, ni akua Jelamiiele, ni akua Kene. Davidi-phe ka xi-ku muthu ni muenhu, né diiala mba muhatu, ualengesa kuila uiza-nâ ku Ngate, kulengesa kuila: A tu tanga, ela: Kiene kiene kubhanga Davidiʼiki, kiene kífua kiê, thembu ioso ia tungu ku matutu ma akua Fidíxia. Akiji anga u xikina Davidi, uixi: Ua di zembesa ku muiji uê ua Izalaiele; mukonda dia kiki, ua xalela dikuenze diami. Anga ki bhita mu izuuʼomo kuma akua Fidíxia a di bhongolola ilombo iâ mu kuia ku ita, phala kúlua ni Izalaiele. Akiji anga u ambela Davidi, uixi: Ijiia na-kiu kuma uia ni eme mu kilômbo sé kufula, ni eie ni makuenze mé. Davidi anga u ambela Akiji, uixi: Ua-ndu ngi mona kioso ki ngi bhânga, ngi mubhikʼé. Akiji anga u ambela Davidi, uixi: Kiene ki nga ku solela phala u kale izuua ioso u dikuenze diami dia ku ngʼinga mútue. Kienhiki kala Samuuele uafua kiá okulo, Izalaiele dioso a mu didile, iá a mu fûnda kiá mu Lama, bhu bhata diê bhene. Saúlu-phe oso akua kuxingidisa, ni akua kuzambula ua a kaiesa, mʼoxi iâ a tundu-mu. Akua Fidíxia anga a di bhongolola, eza a ta kibangu kiâ bhu Suneme. Saúlo ue u bhongolola Izalaiele ioso, a ta kibangu kiâ mu Jiliboua. Saúlo-phe kia mono kilômbo kia akua Fidíxia, u kala ni uoma, muẋima u mu teketa kiavulu. Saúlo-phe ki ebhula kua Jihova, Jihova ka mu vutuila, né ku nzoji, né ku Udimi, né ku jipolofeta. Saúlo anga u ambela akua mbèle iê, uixi: Ngi sotedienu muhatu u kala muxingidi-a-ngòmbo, ngiie kuoso kuala, ngʼibhule kua muene. Akua mbèle iê anga a mu ambela, exi: Sai-ze muhatu muxingidi-a-ngòmbo ua tungu bhu Endolo. Saúlo anga u di kitula, u di ta izuatu iengi, anga uia, ni muene ni malʼaiadi endela-nê kumoxi, a kana muhatu muenʼiú mu usuku. Anga u mu ambela, uixi: Nga ku diondo, xingila ngombo ié, u ngʼixanene uoso ngi ku tumbuila-nê dijina diê. Muhatu anga u mu ambela, uixi: Eie uejiia-phe kioso kia bhange Saúlo, kuma oso akua kuxingila ni akua kuzambula ua a bhuisa mʼoxiʼmu; u ngi lungila-hi-phe mubhetu ua kukuata muenhu uami, ni ku ngi fuisa ngó? Saúlu anga u mu lokela mu dijina dia Jihova, uixi: Kalè-ku Jihova ku muenhu, ku kale ngó ni uoma, ki kuiza mulonga mukonda dia kimʼiki. Muhatu uixi: Nzumbi ia nanhi ngi mu ixana ni u mu ivu? Uixi: Ngʼixanene Samuuele. Muhatu-phe kia mono Samuuele, ua dikola ni dízui dia suina. Muhatu anga u ambela Saúlo, uixi: Ua ngi bhombelahi? Manhi eʼmuene Saúlo! Muenexi anga u mu ambela, uixi: Ku kale ni uoma; maji-phe, ua monohi? Muhatu anga u ambela Saúlo, uixi: Nga mono nzambi iala kutunda mu mavu. Muene u ambela muhatu, uixi: Uala ni kidifua kiahi? Muhatu, uixi: Kikulakaji muene kiala mu tunda; ua di futu dibeka. Saúlo anga u tongolola kuma Samuuele muene, anga u bhetama pholo iê katé mu mavu, u mu diundila. Samuuele anga u ambela Saúlo, uixi: Ua ngi fudisila-hi kunhoha kuami, o ku ngi fukununa kiki eme ngeza bhabha? Saúlo anga u vutuila Samuuele, uixi: Nga tate kiavulu; kuma akua Fidíxia eza ku ngi lua ita, Nzambi phe ua ngi xi, kala ku ngi vutuila dingi, né ku jipolofeta, né ku jinzoji. Kiene ki nga ku ixanena eie, phala u ngʼijidise kioso ki ngi bhanga. Samuuele uixi: U ngʼibhuila-hi-phe eme, se Jihova ua ku xi, ua biluka kiá nguma ié? Jihova ua ku bhange kioso kia zuelele kó kuami: kuma Jihova ua tambula ungana bhu lukuaku lué, ua u bhana mukuenu uengi, muene Davidi, Mukonda eie ua kambe kutumaka dízui dia Jihova, ua kambe ku mu zubhila njinda iê iatema ia kuatelele Amaleke, kiene Jihova kia ku bhangela kiki kizuua kia lelu. Kua di te dingi kia-nda kubhanga Jihova, u bhakula Izalaiele ni eie kumoxi bhu maku ma akua Fidíxia. Mungu muene ni eie ni anʼé muà kala ni eme ku ngala; o kilômbo kia Izalaiele Jihova u ki bhakula bhu maku ma akua Fidíxia. Bhenhobho Saúlo udibhala, utandelela bhoxi, u kala ni uoma uavulu mukonda dia maka ma Samuuele; nguzu ioso anga i mu bhua, mukonda ka di kima kizuua kiosuʼokio ni usuku uê. Muhatu anga u iza kua Saúlo, u mu mona kuma ua bhuuama kiavulu, u mu ambela, uixi: Talesa-ze, ngana, ngi kahatu ké nga ku ivu dízui, muenhu uami kifua nga u te bhu lukuaku, eme ngʼevu o maka oso u ua ngʼambela. Kiki-phe, nga ku diondo, eie ue ngʼivue-ku eme, ngi kahatu ké, ngi ku bhangele kakudia bhenhabha, u die; phala u kale ni nguzu, mbé ki ua-ndu kuata dingi mu njilʼmu. Maji muene-phe u dituna, uixi: Nguami kúdia. Akua mbèle iê-phe, ni muhatu kumoxi, a mu bhinjika, anga u ivua kiua dízui diâ. Anga u balumuka bhoxi, u xikama bhu hama. Muhatuphe u kala ni kangombe kanete mʼonzo iê; anga u bhanga lusolo, u ka jibha. U katula ue fuba ia tiliku, u i masana, hé u kanga jimbolo ja kambe felemendo. Anga uiza ni kúdia kuê u zalela Saúlo, u zalela ue akua mbèle iê, anga a dia ene oso. Kia zubha kúdia, a balumuka, a katuka, ni usuku uenhó. Akua Fidíxia anga a bhongolola ilômbo iâ ioso i tenena bhu Afeke; akua Izalaiele-phe anga a ta kibangu kiâ bhu dijiia dia Jezeleele. Jisobha ja akua Fidíxia anga a tuamenena ni ilômbo iâ iouane ku ibuka ia jihâma ni jimidi. O Davidi-phe ni makuenze mê a kala ue mu kaiela, a sukidila ku dima ni Akiji. Jingana ja akua Fidíxia anga a zuela, exi: O jihebeleuʼiji, jala kubhanga-hi bhabha? Akiji anga u ambela jingana ja akua Fidíxia, uixi: Ki muene Davidi-ú dikuenze dia Saúlo, sobha ia Izalaiele, nga bhange-nê izuua ni mivu, sé ku mu mona ni kikuma, tunde kizuua kia sambuka kunu kokuami katé lelu? Jingana ja akua Fidíxia-phe anga a mu kuatela njinda iavulu. Jingana ja akua Fidíxia anga a mu ambela, exi: Muenhú mu vutule, aie bhu kididi kiê kioso ki ua mu bhana; kʼaie ku ita ni etu, amoxi ku ita u kituka, u kala nguma ietu. Mukonda ialʼú u di luulula kiebhi ni ngana iê, oko u ki bhanga ni mitue ia malʼ etu enhá? Ki muene Davidi-ú a mu tele ku mukûmbi mu kuimba ni kukina, exi: Saúlo ua jibha jimidi? Davidi-phe makuinhi a jimidi? Akiji u ixana Davidi, u mu ambela, uixi: Nga loka mua Jihova uala ku muenhu, kuila eie u muthu uaiuka, ni kutunda kué ni kubokona kué mu kilômbo kiami, kua ngi uabhela muene; kuma kinga ku mono ni kikuma tunde kizuua ki uà ngi sana katé lelu; maji o jingan a jiji-phe kia mu ku mona, ki kia a uabhela. Kala kiki-phe, vutuka, uie ni paze phala jingana ja akua Fidíxia ka ku iibhile ngó. Bhenhobho Davidi anga u ambela, Akiji, uixi: Kima kiahi ki nga bhange? Ua ngi mono nʼihi, ngi mubhikʼé, thembu ioso i nga bhange bhu pholo ié katé lelu, ki bhinga ki ngi fudisa kuia kúlua ni jinguma ja muadiʼami, o muenexi? Akiji anga u vutuila Davidi, uixi: Nga kʼijiia muene kiambote. Eme ku mesuʼami, eie ua ngi uabhela kiavulu kala u mukunji ua Nzambi. Maji-phe o jingana ja akua Fidíxia ene a di tunu, exi: Ku ita kaii-ku ni etu. Kala kikiphe mungu di meneke, mu balumuke kimene ni makuenze a muadiʼé u uezanâ; kúkia ngó, kuma ki kuandeka kuzela, mu suluka kiá. Kienhiki Davidi ua balumuka mu kimenemene, ni muene ni makuenzemê, hé a di meneka mu vutuka kʼoxi ia akua Fidíxia. Akua Fidíxia-phe anga a banda ku Jezeleele. Anga ki bhita kuila, kia zubha-phe Davidi ni makuenze-mê kubhiẋila ku Zikilake, mu kizuua kia katatu, a sanga akua Amaleke a vubuka mʼoxi ioso ia sulu, ni sanzala ia Zikilake a i beta; a i oha mu túbhia, ahatu oso a a kutu, ni athu oso a xedi ku bhata, makota ni jindenge, ka jibha-ku muthu, maji ene oso a a kutu aii-nâ kuoso kuala kuila. Davidi-phe ni makuenze-mê kia zubha kutula ku bhata, a sanga dibhata diabhi mu túbhia; o akajiʼâ, ni anʼâ a mala ni a ahatu, aii-nâ ku mikolo, a di bhange jihutile. Bhenhobho ni Davidi, ni mundu aia-nê kumoxi, exi bulukutu ni kudila anga a dila katé kala dingi ni nguzu, kingumba o kudila, mukonda a tokoka-ku. Ni akaji a Davidi aiadi, Akinouama mukua Jezeleele, ni Abingaíle, mukua Karmelu, a a kutu uâ. Davidi anga u tata kiavulu, kuma mundu a tele maka a ku mu bûba ni matadi, mukonda muẋima ua mundu uoso uala ni malamba, kala muthu uala mu kuxinganeka anʼê a mala ni a ahatu. Maji Davidi-phe u di kolesa muẋima mua Jihova Nzambi iê. Davidi anga u ambela nganga Abiiatale, monʼa Ahimeleke, uixi: Nga ku diondo, efodi ngi bhekele-iu kunu. Abiiatale anga u bheka efodi kua Davidi. Davidi anga u ibhula kua Jihova, uixi: Kibuka kiki, se ngi ki kaiela manhi ngʼa kuata? Anga Jihova u mu vutuila, uixi: Kaiela, u a kuata muene, iene ioso u i tambula dingi. Kienhiki Davidi hé u katuka, ni hâma jisamanu ja mala aia-nê kumonxi, anga a tula bhu honga ia Besolo bhua xala amukuá oso a lémbua kuia ku pholo. Davidi-phe, ni muene ni hama jiuana ja mala, a kaiela o jinguma; kuma hâma jiiadi a xala bhenhobho, mukonda dia kubhuila, a lémbua kuzauka o honga ia Besolo. Anga a sanga mukua Ijito mu mukáu, a mu bheka kua Davidi, a mu bhana mbolo, u dia; a mu bhana menha a kúnua, hé u nua. Anga a mu bhana uê mbandu ia muthadi ua jifiku, ni isaka iiadi ia jiuva; o kia zubha kudia, muenhu uê ueza dingi bhu kididi, kuma kadi kima, kanu menha, mu makumbi atatu ni mausuku atatu. Davidi anga u mu ibhula, uixi: Eie ua tokala kua nanhi? O ku ua tundu, kuebhi? Muene, uixi: Ngi mukua Ijito, ngi mubhika ua mukua Amaleke, ngana iami-phe, lelu tatu tunde kia ngi xi ku dima, mukonda dia kukata kua ngi kuata. Tua balukidile kúlua ita mu sulu ia Makelete, ni mu mbandu ia tokala kua Juda, ni mu sulu ia Kalebe; Zikilake tua mu oha mu túbhia. Davidi anga u mu ambela, uixi: Manhi, se tu kulumuka u ngi bheka bhuala masoladi a kibuka kienhiki? Muene uixi: Se u ngi lokela kua Nzambi kuma eie muene ku ngi jibha, ni bhu maku a ngana iami ku ngi bhakulabhu dingi, ngi ku bheka muene bhuala kibuka kiâ. Anga u a kulumuisa. Kia zubha ku mu bheka, u sanga a di zanze mu mukâu uoso uenhó, ala mu kúdia ni mu kúnua, ni mu kina, mukonda dia imbamba iavulu ia bhûndu mʼoxi ia akua Fidíxia, ni mʼoxi ia Juda. Davidi anga ua beta tunde mu mixinda ia maku katé mu ngoloxi ia kizuua kiamukuá; ki bhuala diiala ua tundu-bhu, kikale ngó hâma jiuana ja minzangala a mondala jikamelu, ene ngó a lenge. Davidi anga u tambula dingi imbamba ioso ia mu bhûndile akua Ameleke; Davidi anga u tambula ahatuʼê aiadi. Ki bhuala kima kia a kambe-ku, né kia dikota né kiofele, né anʼa mala, né anʼa ahatu, né o imbamba ioso ia a bhundile; Davidi ua i tambula iene ioso, ueza na-iu. Davidi anga u kuata ilunga ioso iamukuá ia jimbudi ni jingombe, anga eza ni ku i kombola bhu pholo iê ni kukola, exi: Iii iene o ibhaku iangene í ia Davidi ia tambula. Davidi anga uiza u sanga hâma jiiadi ja mala, a lembuele kukaiela Davidi mukonda dia kubuila, ia a xedi bhu honga ia Besolo. Ene anga a tunda mu kauidila Davidi, ni mu kauidila ue o mundu aia-nê. Davidi kia zubha kuzukama bhuala mundu, u a menekena muene kiambote ni kutululuka kuoso. Bhenhobho akua phulu-phe ni iá oso abhukumuka mu ʼaxaxi ka iá ele ni Davidi andeka kuzuela, exi: Mukonda enhá a lembuele kubhiẋila bhu tuediʼetu, kana ku a bhana-ku ku madibhundila u tua tambula ku ita, inda tu a bhana ngó kala muthu muhatuʼê ni anʼê kuabhu; a a tambule, a muangane. Davidi-phe u a ambela bhenhobho, uixi: Ki kiene ki mu bhanga, phange jami, ni imbamba ia tu bhana Jihova. Muene ua tu bhake ni muenhu, iu ua thelekala bhu lukuaku luetu o kibuka kiejile ku tu bhûnda. Nanhi muene u mʼivua o hundu ienu i muala na-iu iii? Mukonda kioso ki tambula iú uele ku ita, kiene ue ki tambula iú ua xedi bhu imbamba. Ene oso a soka mu kuuana. Tunde-phe kizuua kienhókio muene, kia ki zuela Davidi, kia di bhange kijila kiâ ni kifua kiâ mu Izalaiele, katé mu kizuua kia lelu. Davidi anga u bhixila bhu Zikilake, ku ibhaku ia tambula anga u tumikisa-ku ku adiakimi a Juda, o makambʼê, uixi: Ujitu-ze iú u nga mi tumikisa, ua tundu ku ibhundile i tua bhûndu ku jinguma ja Jihova. U tumikisa-ku ue akua bhata mu Betele, ni akua bhata mu Lamote ia Nengebe ku sulu, ni akua bhata mu Jatile, ni ku akua bhata mu Alouele, ku akua bhata mu Sifimote, ni ku akua bhata mu Estemoua, ni ku akua bhata mu Lakele, ni ku akua bhata mu jisanzala ja Majelamele, ni ku akua bhata mu jisanzala ja Makènene, ni ku akua bhata mu Hóloma, ni ku akua Kolaxane, ni ku akua Ataka, ni ku akua bhata mu Hebolone, ididi ioso kiá kua kexe mu suama Davidi ni makuenzemê. Kioso Davidi kia-lu bhita ni imʼiii, koko-phe akua Fidíxia a di kuata ku ita ni Izalaiele. Akua Izalaiele anga a lenga akua Fidíxia, hé a di bhala-bhala ni ku a jibha-jibha mu mulundu ua Jiliboua. Akua Fidíxia-phe anga a landameka Saúlo ni anʼê. Akua Fidíxia anga a jibha Jonata, ni Abinadabe, ni Malaki-xuua, anʼa Saúlo. Ita anga i nemena Saúlo, akua mifula a mu mono anga a mu asa mu divumu, anga u tata kiavulu mukonda dia akua mifula. Saúlu anga u ambela kibese kiê, uixi: Fomona xibhata u ngi tome-iu u ngi kube-iu mu mixima; sumba akuamabôlo enhá eza, a ngi zubhidisa, a ngi bhanga kasekelelu. Kibese kiê-phe nguaiʼê ku ki bhanga, kuma uala ni uoma uavulu. Mukonda dia kiki, Saúlu muene u sunga o xibhata u di kuba ku pondo iê. Kibêse kiê kia zubha ku ki mona kuma Saúlo uafu, muene u di bhalela ue ku pondo ia xibhata iê, anga u fuila-nê kumoxi. Kala kiki ni Saúlo muene uafu, ni anʼê atatu, ni kibêse kiê, ni makuenze mê ene oso afu kizuua kiâ kimoxi. Akua Izalaiele a tungu ku sámbua koko dia kibota, ni akua sámbua diodio dia Njolodá, kia mono kuma akua Izalaiele a a tolola ia a lenge, ni Saúlu ni anʼê afu, mu mabhata mâ a tunda-mu, a lenga; akua Fidíxia-phe anga eza, a bhingana mu mabhata mâ. Kúkia ni kimene, ki eza akua Fidíxia mu zula imbi, a sanga Saúlo ni anʼê atatu a dibhalela mu mulundu ua Jiliboua. Anga a mu batula mútue, a mu zula ibhakatu iê, a i tumikisa kʼoxi ia akua Fidíxia, mu kutula na-iu jingolokela ku inzo ia iteka iâ, ni ku mundu. Ibhakatu iê anga a i bhaka mʼonzo ia Axitalote; kimbi kiê anga a ki nhenga ku kimbaka kia Bete-Sane. Akua Jabezi mu Ngiliiade-phe, kia kʼivu kioso kia bhange akua Fidíxia kua Saúlu, mala oso a nguzu-phe a balumuka, enda usuku uoso, hé a katula kimbi kia Saúlo, ni imbi ia anʼê, ku kimbaka kia Bete-Sane; eza na-iu bhu Jabezi, a i ohela bhobho. Anga omona ifuba iâ, hé a i funda bhu kota dia muxi ua mutamadixi mu Jabezi. Anga a fula kúdia, a jila mu sambuadi dia izuua. Anga ki bhita-phe kuila, kia bhiti o kúfua kua Saúlo, ni kia vutuka Davidi mu kujibha akua Amaleke ku ita, kuila ua bhange kiá izuua iiadi mu Zikilake; mu kizuua kia katatu bhu tula muthu ua tundu mu kilômbo kia Saúlo, ni izuatu iê ia tandujuka ni mavu a di kuu mu mútue; o kia zubha kubhiẋila bhua Davidi, u di takuila mu mavu anga u diunda. Davidi anga u mu ibhula, uixi: Ua tundu kuebhi? Muene u mu vutuila, uixi: Mu kilômbo kia Izalaiele mu nga lenge. Davidi anga u mu ambela, uixi: Kia bhiti kiebhi? Ngi tangele hanji, nga ku diondo. Muene u vutula, uixi: Mundu a lenge mu ita, avulu muene a dibhale, iá afu; ni Saúlu ni monʼê Jonata afu ue. Davidi anga u ambela munzangala ua mu mu tangela kiki, uixi: Eie ua kʼijiia kiehhi, kuila Saúlo ni monʼê Jonata afu? Munzangala ua mu mu tudila njimbu, uixi: Mu kuenda kibhuku ngi kala mu bhita ku mulundu ua Jiliboua, anga ngi sanga Saúlo iú ua di kubu ku sosa iê, o makalu a ita ni akua jkikabalu a-lu mu kaia, iá eza ni ku mu zukama. Kia sakuka u ngi mona eme, anga u ngʼixana. Ngixi-phe, Emʼiú. Muene u ngʼambela, uixi: Eie nanhi? Ngixi: Ngi mukua Amaleke. Uixi: Ngi bhiẋile, nga ku diondo, u ngi jibhe; kuma nga bhondalala ni misusu, mukonda muenhu uami uoso moxi hanji iu-é. Kienhokio ngi mu bhixila, anga ngi mu jibha, mukonda nga mu ijiia, kuila ka tena dingi kubhuluka se ua di bhale kiá. Eme nga katula o kitundu kia mu kala ku mútue, ni dilenge dia mu kala mu lukuaku, eme nga ku bhekela-iu eie, ngana iami. Bhenhobho Davidi u kuata ku izuatu iê, u i tandujula; ni mala oso aia-nê kumoxi kiene. Anga a bhanga kibulukutu, a ta jingololo ni kudila, a fula kudia katé mu ngoloxi, mukonda dia Saúlo, ni mukonda dia Jonata monʼê, ni mukonda dia mundu uangene ua Jihova, ni dibhata dia Izalaiele, mbata a dibhale ku mazu a xibhata. Davidi anga u ambela munzangala ua mu tudila mjimbu, uixi: Eie ua tundu kuebhi? Muene u vutula, uixi: Ngi monʼa nzuá-ngiza, mukua Amaleke. Davidi u mu ambela, uixi: Uoma-phe ua ku kambela-hi, ua kuzenga lukuaku lué mu kujibha muthu ua Jihova ua mu undu ni maji? Davidi anga u ixana-bhu munzangala umoxi ku makuenze mé, uixi: Mu bhiẋile, u mu te. Muene anga u mu ta, u fuila bhenhobho. Davidi anga u mu ambela, uixi: Manhinga mé ma kale ku thandu dia mútue ué eʼmuene, kuma dikanu dié muene diene dia ku bhela umbangi ua kuêla, uixi: Eme-muène nga jibha muthu a mu undu kuala Jihova ku ungana. Davidi anga u dila ni mukûmbi uenhú ku thandu dia Saúlo, ni ku thandu dia monʼê Jonata, anga u tuma kulonga anʼa Juda mukûmbi ua Mufula: uene-ze a u soneka mu Divulu dia Jaxadi: Kijîngo kié, u Izalaiele, kia buila ku matala ma milundu! Mazonda, tata, a dibhale! Kana ku ki tangele mu Ngate, kana ku ki fumanesa mu nzunga ia Axikilone; sumba anʼahatu ku akua Fidíxia a sanguluka, sumba anʼahatu a matumbu a kola kikoue. Enu milundu ia Jiliboua! ki ku laukile dimume ku thandu dienu, ku thandu dienu ki kuaʼà noke mvula, ki ku kale mábhia ma bhana maujitu kua Jihova! Kuma ngubu ia dizonda kuenhoko kua i texi ufusa, o ngubu ia Saúlo, kala ua kambele ku mu unda ni maji! Mu kúnua manhinga ma akueta, mu kúdia banha ia iiala ia ita, mufula ua Jonata ki ua kexe mu vutuka kuema! Xibhata ia Saúlo ki ia kexe mu kubeta kingoho! Saúlo ni Jonata mu kukola muenhu o kuuabha, o ku di zola, ka di uanununa-phe, kixi ku muenhu kixi mu kufua kuâ, mu kulenga lusolo a somboka jiholokoko, mu kusuina kinéne a tunda jihoji, Enu anʼahatu a Izalaiele dilenu Saúlo, ua mi zuikile jinge ikusuka ia dísese, ua mi uabhesele izuatu ni makembu ma ulu. Mazonda, tat, a dibhale mu kaẋi ka ita! Jonata ua fuila ku matala ma milundu. Kia ngi kate, phangʼiami Jonata, tata! Uthu u ua ngʼidikiza jinga ua vulu; henda i ua ngi kuatelele ia madiuanu! henda ié ia tundu o henda ia ahatu. Mazonda, tata, a dibhale! Ibhakatu ia ita ia di boto! Kia bhiti iene ioso iii, Davidi u ibhula kua Jihova, uixi: Ki ngalʼiki, ngi banda ku mabhata ma Juda, inga kana? Jihova anga u mu ambela, uixi: Banda. Davidi uixi: Ngi kana dibhata diebhi? Ngana, uixi: Uia ku Hebolone. Kala kiki Davidi u banda kuenhoko, ni ahatu ê aiadi, Ahinouama mukua Jezeleele, ni Abingaíle mukaji a Nebale mukua Karmelo. Ni makuenze mê, ene mu di nhenga-nê, Davidi u bandelanâ kumoxi; kala muthu ni dibhata diê, anga a tunga mu jisanzala ja Hebolone. Akua Juda anga eza bhenhobho, a unda Davidi mu kala sobha ia muiji uâ ua Juda. Davidi anga a mu kunda, exi: Akua Jabezi-Ngiliiade ene a fûnda Saúlo. Davidi anga u katula jiphunga, ua tuma ku akua Jabezi-Ngiliiade, uixi: Jihova a mi benzele, kuma muedikiza ujitu kua muadiʼenu Saúlo, mua mu fûndu! Kiki-phe Jihova a mi sakidile o henda ienu, a mi bhange kidi; eme uami ngi mi sakidila o henda ienu, ki mua tena kubhanga kienhiki. O ki tualʼiki-phe, kolenu maku, mu bhange undanda; kuma muadiʼenu Saúlo uafu, o muiji ua Juda a ngʼundu eme mu kala sobha iâ. Kiosuʼiki-phe imiʼiii ki iala kubhita, Abinele monʼa Nedi, Kabhitangu ka kifuxi kia Saúlo, ua katula Ixi-bozete monʼa Saúlo, u zaúka-nê ku Mahanaimi, Anga u mu hingisa ungana ua kutumina Ngiliiade, ni akua Axudi, ni Jezeleele, ni Ifalaíme, ni Bejamí ni Izalaiele ioso. Ixi-bozete, monʼa Saúlo, u kala mu makuinhi auana a mivu kia hingi ungana ua Izalaiele, anga u bhanga mivu iiadi ku ungana. Muiji ua Juda-phe u di tuma ni Davidi. Thembu ia bhange Davidi ku ungana ua Juda mu Hebolone, sambuadi dia mivu ni mbeji jisamanu. Abinele, monʼa Nedi, ni makuenze ma Ixi-bozete, monʼa Saúlo, a tunda ku Mahanaimi, eza bhu Ngibeione. Jouabe, monʼa Zeluia, ni makuenze ma Davidi, a tunda ue, a takana kumoxi bhu dijiia dia Ngibeione; anga a xikama bhenhobho, iá ala ku sámbua kunu dia dijiia, iá ala ku sámbua koko. Abinele anga u ambela Jouabe, uixi: Minzangala a balumuke, nga ku diondo, a fikise hanji kubhanga bhu pholo ietu. Jouabe uixi: A balumuke-phe. Bhenhobho a balumuka, konda iâ iene imoxi, ku akua Bejamí, makuenze a Ixi-bozete, kuinhi dia muthu ni kiiadi, ku makuenze a Davidi ue kuinhi dia muthu ni kiiadi. Ene oso-phe, kala muthu ni muthu u kuata mukuâ mu mútue, anga kala muthu u kuba mukuâ mu jimbanji ni mukuale uê; ene oso anga a di bhalela bhobho, ki bhuala ua subhuka. Kididi kienhokio anga a ki luka, Kididi kia Jiphoko Jatu, mu Ngibeione. Mvunda anga i vula kizuua kienhokio; Abinele anga a mu tolola, a mu kaia ni mala a Izalaiele, bhu pholo ia makuenze ma Davidi. Ana atatu a Zeluia anga a kala-bhu bhenhobho, ni Jouabe, ni Abisai, ni Azaiele. Azaiele-phe u lenguluka inama kala mbâmbi mu iangu. Azaiele anga uia ni kukaia Abinele; mu kukaia ka ẋkina kuabhuka ku kiasu mba ku kúdia, ua jijila Abinele muene. Abinele anga u sakuka u talesa ku dima, uixi: Eie-muène Azaiele? U vutula, uixi: Eme muene. Abinele anga u mu ambela, uixi: Abhuka ku kúdia mba ku kiasu, u kuate-bhu munzangala umoxi, u mu tambule o imbamba iê. Azaiele-phe ka xikina kuabhuka, hanji ua mu nhenganana. Abinele anga u ambela dingi Azaiele, uixi: Batuka-ku-ze o ku ngi kaiela eme. Inga uandala ngi ku kuama, ni u di vunde bhoxi? Hinu eme-phe ngi bhetuka kiebhi o pholo kua kota dié Jouabe? Muene-phe kuma ka xikina ku mu batuka, Abinele anga u mu ẋuka ni muxixi ua dionga diê bhu lumbanji lua katatu, mukutu uê anga u kubuka, sosa ia tundidila kuema; anga u dibhala, u fuila bhu kididi kienhokio. Bhenhobho-phe oso a tula kididi bhua dibhalela Azaiele, bhua fuila, emana hanji ni ku mu tala. Jouabe-phe ni Abisai aia ni kukaia Abinele. Dikumbi anga di a fuila mu kubhiẋila bhu kalundu ka Ama, mu kuila o Ngiia ualela ku mbandu ia thunda mu njila iia ku kikangalakata kia Ngibiione. Anʼa Bejami anga a di bhongolola oso bhuala Abinele, hé a di bhanga kibuka kimoxi, anga emana bhu thala ia kalundu. Abinele anga u kola, u handekela Jouabe, uixi: Kifua xibhata ié ki i zumbuka dingi mu kúnua manhinga? Mbé kua kʼijiia kuma dizubhilu diê di lula? Manhi u di xibhé, ngué ku tumina o mundu phala a batuke mu kaia o phange jâ? Jouabe uixi: Nga loka muene kala Jihova kiala ku muenhu, kuma eie se ua kambele kuzuela mu kimene, hinu mundu ua muangana, keji kukaia jiphange jâ. Jouabe anga u xika koloneta; mundu uoso anga emana, hé a batuka mu kukaia Izalaiele, mvunda iabhu, mukonda ka bhânge dingi. Abinele-phe ni makuenze mê, enda usuku uosuʼó mu honga ia Alaba, anga a zaúka Njolodá, a bhita mu Bitilone a bhixila ku Mahanaimi. Jouabe anga u vutuka mu kukaia Abinele; o kia zubha kubhongolola o mundu, ku makuenze a Davidi kua kambe kuinhi dia muthu nʼivua, kua di te Azaiele. Maji o makuenze a Davidi-phe a beta Bejamí, ni makuenze a Abinele, katé kuafu hâma jitatu ja mala ni makuinhi asamanu. Anga a zangula Azaiele, a mu fûnda mu mbila ia tatʼâ ia kexe mu Beleme. Jouabe-phe ni makuenze mê enda usuku uoso uenhó, anga a bhixila bhu Hebolone, kuma ki kuandeka kúkia. Anga ku kala muene ita ia thembu iavulu, bhu kaẋi ka dibhata dia Saúlo ni dibhata dia Davidi; o nguzu ia Davidi anga iia ni ku di bandekeza, maji o ia dibhata dia Saúlo-phe iia ni kutebhunuka. David anga u vuala anʼê bhu Hebolone: thungunu iê Aminone, monʼa Ahinouama mukua Jezeleele; kaiadi Kileiabe, monʼa Abingaile mukaji a Nebale, mukua Kalumelo; katatu Abisalone, monʼa Mahaka, uavu tatʼâ Talamai, sobha ia Ngexule; O kauana Adoniia, monʼa Hajiti; katanu Sefatiia, monʼa Abitale; kasamanu Iteleiamu, monʼa Ekala, mukaji a Davidi. Ene oso iá anʼa Davidi a a vualela bhu Hebolone. Kioso kiki hanji ita ia jiji ni dibhata dia Saúlo ni dibhata dia Davidi, Abinele u suina mu bhângela dibhata dia Saúlo. Anga bhu kala mukama ua Saúlo, dijina diê Dízipa, monʼa Aiia; Ixi-bozete anga u ambela Abinele, uixi: Phala-hi eie ua bokona kua mukama ua tatʼetu? Abinele bhenhobho u kala ni njinda iavulu, mukonda dia kuzuela kua Ixibozete, uixi: Kifua ua ngi mono ngi mútue uaʼmbua nga kalakalela bhata dia Juda? Katé mu kizuua kia lelu, hanji ngala mu kuidikiza henda ia kukalakela o dibhata dia tatʼenu Saúlo, ni jiphange jé, ni makamba mé, eie muene nga kambe ku ku thelekala bhu lukuaku lua Davidi, maji ki bhinga u ngi tatela kikuma mukonda dia muhatu muenhú? Nzambi a ngi bhange-kiu, eme ngi Abinele, a ngi tele-ko dingina, se kia lokela Jihova kua Davidi eme ngi kamba ku ki kumbidila, kia kusondolola o utuminu, u tunde mu dibhata dia Saúlo, ni kukuatesa o kiandu kia Davidi mu ku tumina Izalaiele ni Juda, tunde ku Dane katé Beleseba. Ixi-bozete anga u lémbua kuvutuila Abinele, né ngó dízui dimoxi, kuma ua mu kala ni uoma. Abinele anga u tuma jiphunga kua Davidi mu dijina diê muene, uixi: Ixi iangene ia nanhi? Uixi dingi; Ndoko, u te kikutu kia ukamba ni eme, phala eme uami ngi kale kumoxi ni eie, nda ngi bheke Izalaiele ioso mu utuminu ué. Muene-phe uixi: Kiauabha; ngi ta kikutu ni eie; maji nga ku xindi kima kimoxi: Kumona pholo iami, kikale u dianga ku ngi bhekela Mikala monʼa Saúlo, kioso ki uiza ku ngi mona pholo. Davidi anga u tuma jiphunga kua Ixibozete monʼa Saúlo, uixi: Ngi bhane mukajiʼami Mikala, nga mu lembele hâma ia inhûnga ia akua Fidíxia. Ixibozete anga u tuma, hé a mu tambula kua munumiʼê, muene Palatiiele monʼa Laíji. Munume uê anga u ijila-nê kumoxi iu uenda iu dila, iu uenda iu dila, hé u mu kaiela katé bhu Bahudimi. Bhenhobho Abinele u mu ambela, uixi: Ndeie kiá, vutuka ku bhata dié; muene anga u vutuka. Abinele-phe kienhokio ua tumine kiá kukunda adiakimi a Izalaiele, uixi: Mu thembu ia bhiti enu mu endile kiá Davidi kukala sobha ienu ia ku mi tumina. Ndokuenu-phe kiá, mu ki bhange kindala; kuma Jihova muene ua tumbula Davidi, uixi: Ku lukuaku lua selevende iami Davidi kuene ku ngi bhuluila o mundu uami ua Izalaiele bhu lukuaku lua akua Fidíxia, ni bhu lukuaku lua nguma jâ joso. Abinele anga u ki zuela ue mu mátui ma akua Bejami oso. Abinele anga uia ue kuzuelela mu mátui ma Davidi bhu Hebolone, kioso kia uabhela Izalaiele, ni dibhata dioso dia Bejamí. Kienhiki Abinele u bhiẋila kua Davidi mu Hebolone, ni makuinhi aiadi a muthu endela-nê kumoxi. Davidi anga ua a bhangela fesa, ni muene Abinele ni athuʼê eza-nê kumoxi. Abinele anga u ambela Davidi, uixi: Ki ngi tunda bhenhabha, nga kà bhongolola Izalaiele ioso bhu kinama kié u muenexi, phala a te kikutu ni eie, eie u kale mu ku a tumina kioso kia mesena muẋima ué. Davidi anga u sulula Abinele; o muene anga u muangana ni paze, ku muẋima kua mu uabha. Bhu kaxiʼabha-phe, makuenze a Davidi kumoxi ni a Jouabe, a tula ku mbanza, a tundu mu kúlua, eza ni imbamba iavulu ia bhûndu; Abinele-phe a sange kala-bhu dingi bhu bhata dia Davidi mu Hebolone; kuma muene ua mu sulula kiá, iu ua muangana ni paze. Kia zubha-phe Jouabe kutula ni kifuxi kioso kiala-nê, a ki kunda Jouabe, exi; Abinele monʼa Nedi uejile kua muenexi, iú ua mu sulula kiá, ua muangana kiá ni paze. Jouabe anga u bhixila kua muenexi, uixi; Eie ua bhange kiebhi? Abinele manhi uejile ko kué; eie eie ua mu sulula kiebhi, nʼaiê ngó kienhiki? Eʼmuene Abinele, monʼa Nedi, ua mu ijiia kiambote, uejile ngó ku ku bhomba, uejile ue mu lónda o kutunda kué ni kubokona kué ni ima ioso i uala kubhanga. Jouabe, kia zubha kutunda kua Davidi, u tuma jiphunga kukaiela Abinele ni ku mu vutula, anga a mu kuatela bhu kixima kia Sila; Davidi-phe ka kʼijiia. Abinele-phe kia zubha ku vutuka bhu Hebolone, Jouabe u takananê bhu muelu ua kimbaka, anga u abhuka-nê bhu mbandu, kala phala kuzuela-nê maka bhu ubheka, bhenhobho anga u mu toma iene ia jimbanji, u fuila bhobho, mukonda dia ku mu vutuila o phonzo ia manhinga ma Azaiele ndengʼiê. Ki kia zubha kubhita, Davidi anga u kʼivua, uixi: Ni eme ni utuminu uami, ki ki kale kituxi kietu bhu pholo ia Jihova, ku mivu sé dizubhilu, kiki kia manhinga ma Ahinele monʼa Nedi. Kikuma kiki ki nemene ku mútue ua Jouabe, ni ku dibhata dioso dia tatʼâ; mu bhata dia Jouabe ki mua kamba dingi mukua kibhubhe kia manhinga, mba mukua dibhute, mba uenda ni mbangala, mba u fuila ku xibhata, mba mu kamba muthu uenda ni kubhinga jimola. Kienhiki ni Jouabe, ni Abisai phangʼiê, a jibha Abinele, mukonda muene ue ua jibha ndengʼiâ Azaiele bhu Ngibiione ku ita. Davidi anga u ambela Jouabe, ni athu oso ala ku mbèle iê, uixi: Tandujulenu izuatu ienu, mu di kute idinhaji, mu dile Abinele. Muenexi Davidi anga uia ni ku kaiela ku ditumba. Anga a fûnda Abinele bhu Hebolone; muenexi anga u zangula o dízui ni kudila bhu mbila ia Abinele; ni mundu uoso a dilanê kumoxi. Muenexi anga u ta mbûndu mukonda dia Abinele, uixi: Abinele, tata, kífua ufua ufuilu ua kiôua? Ka ku kutu maku, ka ku te inama mu jingidinhá, maji mukuâ ni muthu a mu bûba ngó kualʼ o isuéia, kiene ki ua dibhale. Mundu uoso anga a ta jingololo a dila dingi kiavulu ku thandu diê. Mundu uoso anga eza kua Davidi ku mu bhomba kudia mu muanha hanji; maji Davidi-phe u loka, uixi: Nzambi a ngi bhange-kiu, a ngi tele-ku, se ngi lola kúdia kuoso-kuoso katé ki tula o dikumbi. Mundu uoso anga a ki tongolola, hé ki a uabhela; kuma kioso kiene kubhanga muenexi, mundu uoso kiene mu ku a uabhela muene. Kienhiki, mundu uoso, ni Izalaiele ioso, mu kizuua kienhokio a xala ni ku kʼijiia kuma muenexi ki muene ua ki bhange kia kujjibhisa Abinele monʼa Nedi. Bhenhobho muenexi anga u ambela akua mbèle iê, uixi: Kifua ki mua kʼijiia kuma mona-ngana, muadiakimi, ua dibhale lelu mu Izalaiele? Eme lelu hanji nga kambe nguzu sumbala a ngʼundu ku ungana; mala enhá, anʼa Zeluia o kuẋinuka kuâ kua ngi bhonzo; Jihova-phe muene u futa o kisuéia, kioso kia tokala mu usuéia uê. Ixi-bozete, monʼa Saúlo, ki evu kuila Abinele ua fuila ku Hebolone, ua botomoka, mu maku mua mu bhuila; akua Izalaiele oso a kumbikinha. Ixi-bozete, monʼa Saúlo, anga u kala ni malʼaiadi, jikabhitango ja ibuka; iú dijina diê Bahana, o mukuá dijina diê Lekabe, ene oso anʼa Dimone mukua Belote, anʼa Bejamí (kuma Belote ia tokala ue kua Bejamí. Suke akua Belote-phe a lengela ku Ngitaímu, ia a biluka jinzuàngiza koko katé mu kizuua kia lelu). O Jonata-phe, monʼa Saúlo, u kala ue ni monʼê ua diiala, ua nemana inama iê iiadi. Monʼú u kala mu mivu itanu kioso ki ejiie o njimbu ja Saúlu ni Jonata ja tundu ku Jezalele; kiledi kiê anga u mu zangula, u lenga-nê; kioso-phe kiala kubhanga lusolo lua kulenga, mona ua laúka, anga u xala ni unema, Monʼú dijina diê Mefi-bozete. Anʼa Dimone mukua Belote, Lekabe ni Bahana, anga eza, mu muanha uatu, a tula bhu kanga dia Ixibozete kioso kiala kunhoha mu kumbi dia mediia. Anga a bokona mʼonzo, kala a-ndu katula tiliku; muene anga a mu ta mukuale mu jimbanji; Lekabe ni phangʼiê Bahana anga a lenga. Kuma kia bokona mʼonzo a sange ua zeka bhu hama mu xilu, anga a mu toma, a mu jibha, hé a mu batula mútue, mútue uê a u ambata, ela njila ia honga ia Halaba, anga enda usuku uoso. Anga a bheka mútue ua Ixibozete kua Davidi bhu Hebolone, ambela muenexi, exi: Talesa mútue iú ua Ixibozete, monʼa Saúlo, nguma ié, ua sota jinga ku ku tambula o muenhu ué; Jihova phe ua ku zokela mvunda ié, u muenexi, kua Saúlo ni mbutu iê. Davidi anga u vutuila Lekabe ni Bahana phangʼiê, anʼa Dimone mukua Belote, uixi: Jihova a nangenene! Ua ngi kudila o muenhu uami mu jiphaxi, kuma kia ngi sangele muthu, uixi: Talesa Saúlo uafu, ku muẋima uê ua fikile kuila njimbu iambote ia ngi tudila, maji nga mu kuatela bhenhobho, eme nga mu jibhila bhu Zikilake; kiene kisakidilu ki nga mu bhana kia njimbu iê. Kuambe dingi o athu iá, o isuéia a jibhila o muthu ua iuka mʼonzo iê, bhu hama iê bhua zeka; manhi o manhinga mê ngi kamba ku mʼebhula bhu lukuaku luenu, ni ku mi jimisa ue o mbutu mu ngongo? Davidi anga u tuma makuenze mê, kuila a a jibhe, anga a a batula maku ni inama, hé a a nhengena bhu dijiia, mu Hebolone. Mútue ua Ixibozete-phe a u tambula, hé a u fûnda mu mbila ia Abinele bhu Hebolone. Thembu ioso-phe miji ioso ia Izalaiele anga eza kua Davidi bhu Hebolone, exi: Etu-ze tu kifuba kié, tu xitu ié. Mu thembu iabhiti, kia kexi hanji Saúlo ku ungana, eie muene ua kexe mu tuamenena Izalaiele mu kutunda ni mu kubokona; Jihova ue ua ku ambelele, kuma: Eie uà kala u mubidi ua mundu uami Izalaiele, eie uà kala u mutuameneni ua Izalaiele. Kienhiki adiakimi oso a Izalaiele anga eza kua muenexi bhu Hebolone, muenexi Davidi anga u ta-nâ kikutu bhu Hebolone bhu pholo ia Jihova; Davidi anga a mu unda ku ungana ua Izalaiele. Davidi u kala mu makuinhi atatu a mivu kia hingi ungana, anga u bhanga makuinhi auana a mivu ku ungana. Mu Hebolone ua bhange sambuadi dia mivu ni mbeji jisamanu ku ungana ua Juda; mu Jeluzaleme ua bhange makuinhi atatu a mivu ni itatu ku ungana ua Izalaiele ioso ni Juda kumoxi. Muenexi ni makuenze mê anga a katuka aia ku Jeluzaleme, kúlua ni akua Jebuzi ene akua ʼxi mʼokulu. Ene anga ambela Davidi, exi: Ki u kamba kutolola hanji o ifôfo ni inema, mumu kutena kubokona-mu. Kuma a fika Davidi u lémbua kukobona. Sumbala kiene, maji Davidi mbonge iâ ia Ziione, ua a tambula-iu; iene kiá o mbânza ia Davidi. Kizuua kienhokio Davidi u zuela, uixi: Uoso u beta akua Jebuzi, a bandele ku njila ia mulombo ua menha, a bete o inema ienhoio ni ifôfo ia di kuma ni muẋima ua Davidi. Kiene ki kia xalela mu Sabhu, exi: Ifôfo ni inema ii bhobho, ka tena kubokona mʼonzo. Davidi anga u tunga kiá mu mbonge ienhiʼii, hé u i luka uixi: Mbânza ia Davidi. Davidi anga u bhitisa-bhu lumbu tunde bhu Milo hé uia ni kutunga katé moxi. Ukota ua Davidi anga uia ni ku di bandekeza ni kukula; kuma o Jihova, Nzambi ia ifuẋi, uala-nê. Hilamu, sobha ia Tilu, anga u tuma jiphunga kua Davidi, ni miẋi ia misédulu, ni jikalupindelu ni jipedelelu, Davidi anga a mu tungila inzo. Davidi anga ki mu tongolokela kuma Jihova ua mu kuatesa bhu kididi mu ku tumina Izalaiele, kuma ua fumanesa ungana uê mukonda dia henda ia mundu uê Izalaiele. Davidi anga u lumba dingi akama, u bhenga ue dingi ahetuʼê mu Jeluzaleme, kia zubha kutunda mu Hebolone; anga a vuala dingi anʼa mala ni anʼa ahatu a Davidi. Majina a anʼê a a vualela mu Jeluzaleme, enhá: Ni Samuua, ni Sobabe, ni Natane, ni Solomá, ni Ibhale, ni Elixuua, ni Nefeke, ni jafiia, ni Elixama, ni Eliiada, ni Elifelete. Akua Fidíxia-phe kia kʼivu kuila Davidi a mu undu ku ungana ua Izalaiele, akua Fidíxia oso eza mu sota Davidi phala ku mu kuta; Davidi kia kʼivu u kulumuka ku mbonge ia kimbaka. Akua Fidíxia-phe a diangele kuiza, ia a di zale mu honga ia Jilefaime. Davidi anga u ibhula kua Jihova, uixi: Ngi banda mu kúlua ni akua Fidíxia, inga kana? Manhi ua-nda ku ngi thelekala-nâ bhu lukuaku luami? Jihova anga u ambela Davidi, uixi: Banda, kuma ni kidi kiene akua Fidíxia nga kà a thelekala muene bhu lukuaku lué. Davidi anga uiza bhu Bahalepelazimi anga u a betela bhenhobho; anga u zuela, uamba, uixi: Jihova ua muanganesa jinguma jami kala kixitu kia menha kia baze. Kiene kia lukila-bhu dijina dia Bahale-pelazimi. Iteka iâ anga a i xia bhoxi bhenhobho; Davidi ni makuenze-mê a i zangula aia na-iu. Akua Fidíxia-phe anga a banda dingi luamukuá, a di zala mu honga ia Jilefaími. Davidi-phe ki ebhula kua Jihova, Jihova uizi: Kana kubanda; inda u ta honda, hé u a kondela ku dima, ua a zombela bhu miẋi ia jimolela. Kioso-phe eie ki uivua mulokoso mu mafue ma jimolela kala athu a mu kuenda, kienhokio kiá eie mateka kúlua, kuma kithanganʼokio Jihova ua ku tuamenena muene ku pholo mu kubeta kifuxi kia akua Fidíxia. Davidi anga u bhanga kala kioso kia mu tumu Jihova, anga u beta akua Fidíxia tunde bhu Ngibeia katé bhu Ngezele. Bhenhobho Davidi anga u bhongolola athu, o makota a jingana mu Izalaiele, a di tungula mu akuâ, makuinhi atatu a midi ia muthu. Davidi anga u zanguka ni mundu uoso uala-nê kumoxi, aia bhu Bahale ia Juda, mu kutakana kuenhoko o álaka ia Nzambi, ia ku fumanesena o Dijina, dijina dia Jihova dia Ifuẋi, ua xikama muʼaxaxi ka jixelubini. Anga a xikika álaka ia Nzambi mu dikalu dia ubhe, kia zubha ku i katula mʼonzo ia Abinadabe, bhu kalundu ka Ngibeia. Ni Uza ni Ahiio anʼa Abinadabe ene a kexi mu kombola o dikalu dia ubhe. Mu kutunda mʼonxo ia Abinadabe bhu kalundu, Uza u kala bhu mbandu ia álaka ia Nzambi, o Ahiio ua tuamena ku pholo. Ni Davidi-phe, ni dibhata dioso dia Izalaiele, a kala mu sanguluka ni ku xikila bhu pholo ia Jihova, o idifua ioso ia jimuzika ióiudike ni muxi ua mufaia, ni jimbànza ni tukoxi, ni jingoma, ni misaxi, ni jingonge. Kutula-phe bhu dibhiatelu dia Nakome, Uza u sunununa lukuaku mu kukuata álaka ia Nzambi, mukonda jingombe ja di bhukana, iene iii ia zendalala. Njinda ia Jihova anga i uamena Uza; Nzambi anga u mu betela bhenhobho mukonda dia kutondala kuê; u fuila bhobho bhu mbandu ia álaka ia Nzambi. Davidi anga ki mu iibhila mukonda Jihova ua jikula Uza muʼaxaxe; kididi kienhokio anga u ki luka Peleza-Uza, katé mu kixuua kia lelu. Davidi anga u kala ni uoma uavulu ua Jihova kizuua kienhokio, uixi: Álaka ia Jihova ia-nda kuiza kiebhi bhu ngalʼeme? Kienhiki Davidi hé u kamba kubhiẋila ni álaka ia Jihova bhu bhata diê mu mbanza ia Davidi; maji Davidi u abhuka na-iu, anga u i bheka mʼonzo ia Obede-Edomo, mukua Ngate. Álaka ia Jihova anga i xala mʼonzo ia Obede-Edomo mukua Ngate mbeji jitatu, Jihova anga u zediuisa Obede-Edomo ni dibhata diê dioso. Anga a ki kunda muenexi Davidi, exi: Jihova-ze ua zediuisa dibhata dia Obede-Edomo, ni ioso ia mu tokala, mukonda dia álaka ia Nzambi. Davidi anga uia hé u takana álaka ia Nzambi mʼonzo ia Obede-Edomo, u i bheka mu mbânza ia Davidi ni kusanguluka. Mu ku ki bhanga-phe, oso akua kuzenza álaka ia Jihova, kia te-ku ngó makanda masamanu, u satela-bhu ngombe ni mbudi ia sevado. Davidi anga u kina, bhu pholo ia Jihova ni nguzu ioso; Davidi ua zuata efodi ia linhu. Kienhiki, Davidi ubanda ni dibhata dioso dia Izalaiele, a bheka álaka ia Nzambi ni kudikola kua kusanguluka, ni kuxika koloneta. Mu ku ki bhanga-phe, kioso kiala kubokona álaka ia Jihova mu mbânza ia Davidi, Mikala, monʼa Saúlo ua muhatu, u zongola bhu njanena, anga u mona muenexi Davidi uala mu tuka-tuka, uala mu kina bhu pholo ia Jihova: muene anga u mu tobhesa mu muẋima uê. Álaka ia Jihova anga a i bhiẋidisa, a i tula bhu kididi kiê mu kaẋi ka balaka ia iudika Davidi phala ku i bhakela-mu; Davidi anga u bhakula jisata ja kuoha, ni jisata ja kubhandulula kua Jihova. Kia zubha Davidi kubhakula sata ia kuoha ni sata ia paze, Davidi u benzela mundu mu dijina dia Jihova dia Ifuẋi. Muene anga u uanena mundu uoso ua Izalaiele, ni mala ni ahatu, kala muthu dikende dia mbolo, ni thumba iambote ia xitu, ni mutadi ua ji-uva jakukuta. Mundu anga a muangana, kala muthu ku bhata diê. Davidi anga uia kubenzela dibhata diê-muène. Mikala, monʼa Saúlo ua muhatu, anga uiza kukauidila Davidi, uixi: Muenexiʼa Izalaiele kujinga kuahi lelu, u di vungununa bhu pholo ia tuhatu tua abhikʼé, mukuâ ni muthu uoso-uoso ngó ua kambe sonhi! Davidi anga u ambela Mikala, uixi: Nga ki bhangela o kusanguluka bhu pholo ia Jihova, ua tenene ku ngi tungula eme mu ku tùnda tatʼenu ni dibhata dioso, ni ku ngi tumbika kukala ku pholo ia mundu uangene ua Jihova, uene ua Izalaiele; kiene ki nga tonokena bhu pholo ia Jihova. Ngi di sebulula muene dingi, kiki ndenge, ngi di tolesa muene ku mesu mami eme-muène; o tuhatu-phe tu ua tangeʼoto, ene a ngi bhana jinga kijingu. Mikala-phe, monʼa Saúlo ua muhatu tunde kienhokio ánga u kamba mona katé kiá bhu kizuua kia ufuilu uê. Anga ki bhita kuila, Sobha Davidi kia zubha kukala kiá mʼonzo iê, Jihova ue ua mu bhana kunhoha, ku jinguma ja tokala ku mbandu joso; Muenexi u ambela polofeta Natane, uixi: Talesa, eme nga tungu mʼonzo ia musédulu, o álaka ia Nzambi phe hanji ia tungu mu jilona ja balaka. Natane anga u ambela muenexi, uixi: Ndeie, u bhange kioso kia ku kala ku muẋima, kuma Jihova uala nʼeie. Anga ki bhita usuku uenhó, kizuelu kia Jihova kʼiza kua Natane, uixi: Ndeie, kà tangele selevende iami Davidi: Eme Jihova uambe kiki: Manhi eie u ngi tungila inzo mu ngi kala? Kuma kiluua ngi tunga mʼonzo tunde kizuua ki nga katula anʼa Izalaiele mu Ijito, katé kizuua kia lelu, ngene kukala-phe mu balaka ni mu fundu. Mu ididi ioso mu nga nhungana ni anʼa Izalaiele, ua ngiʼvua ni ku ki zuela ku miji ia Izalaiele ioso i nga tuma jinga kuinga mundu uami ua Izalaiele, kuila: Mua kambela-hi ku ngi tungila inzo ia misédulo? Ki tualʼiki-phe, kà tangele selevende iami Davidi, uixi: Eme Jihova dia Ifuẋi, uambe kiki: Nga ku katula mu kuinga ibhaku mu iangu, mu kombola jimbudi, phala u kale ku pholo mu tambula konda ia mundu uami ua Izalaiele. Eme ngende ni eie kuoso-kuoso ku ua di tela jinga, jinguma jé nga ji buikisa bhu pholo ié; nga ku jîngisa o dijina, kala o majina ma athu ónene a fumana mu ngongo. Mundu uami ua Izalaiele nga a bhana kididi, nga-nda ku a phapha phala a tunge a some, ka bhingi dingi kutáula; isuéia ki i kala dingi mu ku a tatesa kala mʼokulu, kala mu izuua i nga tumine afundixi kutambula konda ia mundu uami ua Izalaiele. Eie ngi ku bhana kunhoha-ku ku izudidiku ia jinguma jé joso. O Jihova ue, ua te-ku dingi o ku ku tangela, kuma, Jihova muene ua-nda ku ku tungila eie o inzo. O kia kà tenena izuua ié, ki ua kʼàia ku kilu ni a-tatʼenu, nga kà zangeleka o mbutu ié i ku bhingana ku dima, i tunda mu divumu dié muene, o utuminu uê ngi u kuatesa, u kola kiambote. Muenhú muene hinu u ngi tungila inzo ia dijina diami, o kiandu kia utuminu uê ngi ki kolesa bhu kididi, anga kia kà xalela. Eme ngi mu kala ngi tata iê, o muene u ngi kala monʼami. Se u bhukumuka anga u tondala, ngi mu beta ni mbangala ia kubeta athu, ngi mu bha jixikote ja anʼa athu. Maji o henda iami-phe ki ngi mu katula-iu, kala ki nga i katula kua Saúlo, eme nga mu katula-ku bhu pholo ié. Dibhata dié-phe ni utuminu ué uà kola ku pholo ku uia, kiandu kié kià xala sé dizubhilu. Kala kioso kia mu ambela Ngana mu maka mosoʼama, ni kioso kia a mono mu kisukila kiki, kiene muene kia tangela Natane kua Davidi. Davidi, muenexi, bhenhobho u bokona hé u xikama bhu pholo ia Jihova, uixi: emeʼeme nanhi, Ngana iami, Jihova, tata! dibhata diami akuahi, phala u ngi bheke ditala kala didi? Kienhiki ue ua ki mono kima kiofele, Ngana iami, Jihova, tata! Maji hanji ua tange ue ni dibhata dia mubhikʼé uixi di xalela katé ku hádia ni hádia! Kifua athu kiene kiene kubhangʼokio Jihova, Ngana iami, tata! Eme-phe ngi Davidi, ngi zuela dingi kiebhi ko kué? kuma eie ua ngʼijiia ngi mubhikʼé, Ngana iami, Jihova! Mukonda dia kizuelu kié, mukonda kia ku kala ku muẋima ué, kiene ki ua kalakela ima iónene ioso iii, ni ku i ijidisa mubhikʼé. Kala kiki, eie ukôla, Ngana iami, Jihova! ku moneka mukuenu u soka-nê, ki kuene dingi Nzambi iengi, kala ki tua mu kʼivua jinga mu mátui metu. Mundu uahi ue mu ngongʼumu u soka ni mundu ué ua Izalaiele, ene ngó ubheka uâ ku mundu, a bhingi Nzambi iâ uia ni ku a kudila, ni ku a bhangesa kukala mundu uê uangene, muene, nʼa di bhangela dijina, nʼa mi bhangela ue ima iónene, ni ima i kuatesa uoma mʼoxi ienu, bhu pholo ia mundu ué katé ki ua a kula mu Ijito ku akuaʼxi iengi ni ku nzambi jâ, hé u a bheka dingi ku mukutu uê. Mundu ué ua Izalaiele anga u a tungisa mu kala mundu ué ua di kalela mu mivu ia kambe dizubhilu; eie muene Jihova, ua di bhange u Nzambi iâ. O kiki-phe, u Jihova Nzambi, kizuelu kié ki ua bhana, kia tokala kua mubhikʼé, ni kia tokala ku dibhata diê, kumbidila-kiu mu mivu ia kambe dizubhilu, u bhange muene kioso ki ua tange. Dijina dié di fumane jinge sé dizubhilu, phala aie ni ku ki tanga kuma: Jihova dia Ifuẋi, muene Nzambi ia tambula konda ia Izalaiele; o dibhata dia mubhikʼé Davidi dià tungiua bhu pholo ié. Kuma eie, u Jihova dia Ifuẋi, u Nzambi ia Izalaiele, ua kʼivisa mu mátui ma mubhikʼé, uixi; Eme nganda ku ku tungila dibhata; kiene ki nga ki sangela mu muẋima, ngi mubhikʼé, o ku ku sambela musambu uenhú. Kiki-phe, u Ngana, Jihova, eiemuène u Nzambi imoxi, o maka mé ma kidi, eie-muène ua bangana ni mubhikʼé o kima kiambote kiki. Kiki-phe ki ku uabhele, Ngana Nzambi, o kuzediuisa dibhata dia mubhikʼé, phala di xalele ni di nangenene bhu pholo ié, mu mivu ia kambe dizubhilu; kuma eie-muène Ngana, u Jihova, ua ki tange. O dibhata dia mubhikʼé nda di zediue ni dibesá dié mu mivu iakambe dizubhilu. Kia bhiti imʼii, Davidi u beta akua Fidíxia, hé u a tolola; o kijingo kia kutumina mbanza iâ ia dikota, u ki tambula bhu maku ma akua Fidíxia. Anga u beta akua Mouabhe ni ku a zonga ni mukolo; u a zekesa bhoxi, anga u zonga mikolo iiadi ia ku jibha, mukolo umoxi ua ku a xisa ni muenhu. Akua Mouabhe anga a kala mu bhikila Davidi, enda ni ku mu bhakuila madijimu. Davidi anga u beta ue Hadadezele, monʼa Lehobo, sobha ia Zoba, kia sotele kusambukisa utuminu uê katé ku ngiji ia Eufalate. Davidi anga u mu bua midi ia muthu ni hâma sambuadi, akua kumondala jikabalo, ni makuinhi aiadi a midi, makuenze akua kuenda bhoxi; Davidi anga u batula mixibha ia jikabalo, u xia-ku ngó ji tokala mu hâma ia makalu. Akua Sídia ue, mu Damasku, ki eza mu ku banda Hadadezele, sobha ia Zoba, Davidi u buidisa ku akua Sídia makuinhi aiadi a midi ia mala, ni midi jiiadi. Davidi anga u ta jipoxto mu Sídia ia Damasku, akua Sídia anga a kala mu bhikila Davidi, enda ni ku mu bhakuila madijimu. Jihova anga u bhana uzonda kua Davidi, kuoso-kuoso kuambe kulunga ni kúlua, u kala mu tolola. Davidi anga u tambula jingubu ja ulu, ja zakelele o makuenze a Hadadezele, anga u ji bheka mu Jeluzaleme. Ni ku Beta, ni ku Belotai, o jisanzala ja Hadadezele, sobha Davidi u tambula-ku ue ngôndo ia nzungule muene. O ki evu Toi, sobha ia Hamate, kuila Davidi ua beta kifuxi kia Hadadezele, Toi u katula monʼê Jolamu, u mu tuma kua sobha Davidi, ku mu kunda, ni ku mu tanesa, mukonda ualu ni Hadadezele, iu ua mu beta; kuma Hadadezele ua kexile izuua ioso mu kúlua ni Toi. Jolamu anga u mu bhekela malonga a phalata, ni malonga a ulu, ni malonga a ngôndo. Malonga enhá Davidi anga u a lumbila Jihova, anga u mu lumbila ue ni phalata ni ulu ia tambula ku jixi jamukuá joso ja tolola, o jixi kala jiji: ni ku Sídia, ni ku Mouabhe, ni ku anʼa Amone, ni ku akua Fidíxia, ni ku Amaleke, kumoxi ni iii ia tambula madibhundila kua Hadadezele, monʼa Lehobo, sobha ia Zoba. Davidi anga u fumana dingi o dijina kiavulu, kuma o kia vutuka mu beta akua Sídia, mu Kibota kia honga ia Môngua, ua beta-mu ue dingi kuinhi dia midi ni nake dia midi ia muthu akua Edomo. Anga u ta jipoxto mu Edomo, akua Edomo oso anga a kala mu bhikila Davidi. Davidi anga u kala mu tumina Izalaiele ioso; Davidi u batula milonga, u kumbidisa o kidi muʼaxaxi ka mundu uê uoso. O Jouabe, monʼa Zeluia, muene o komanande u tumina o kifuxi kioso kia makuenze a ita; Jozafate, monʼa Ahiludi, u kala musoneki a jindunda ja malunda; o Zadoko, monʼa Ahithube, ni Ahimeleke, monʼa Abiiatale, a kala jinganga; o Selaia u kala kidivá; o Benaia, monʼa Jehoiada, muene komanande u tumina o masoladi ene kulangidila muenexi, o Makeleti ni Mapelete; anʼa Davidi anga akala ue ene o makota ku mbanza. Davidi anga u ibhula, uixi: Hanji kua xala muthu ku dibhata dia Saúlo, phala ni ngi mu idikiza henda mukonda dia Jonata? Tala, ku dibhata dia Saúlo anga ku kala mukua-mbèle, dijina diê Nziba. Anga a mu ixana kuiza kua Davidi; muenexi anga u mu ibhula, uixi: Eie muene Nziba? Uixi; Eme-muène, Muadi, ngi mubhikʼé. Muenexi uixi: Ku dibhata dia Saúlo hanji kua xala muthu, ni ngi mu idikize henda ia Nzambi? Nziba anga u ambela muenexi, uixi: Sai hanji monʼa Jonata ua diiala, ua nemana inama iê iiadi ioso. Muenexi anga u mu ambela, uixi: Muene, iú kuebhi? Nziba anga u ambela muenexi, uixi: Iú monzo ia Makidi, monʼa Amiiele, bhu Lodebale. Muenexi Davidi anga u tuma ku mu takana mʼonzo ia Makidi, monʼa Amiiele bhu Lodebale. Mefibozete monʼa Jonata, monʼa Saúlo, anga uiza kua Davidi, u dibhala pholo bhoxi, u diunda. Davidi uixi: Mefibozete! Muene uixi: Emʼiú, Ngana, ngi mubhikʼé! Davidi hé u mu ambela, uixi: Ku kale ni uoma; kuma ngi ku idikiza henda muene, mukonda dia Jonata, tatʼenu; ngi ku bhana dingi mikáu ioso ia kukuʼenu Saúlo; eie-muène u kala jinga mu kúdia mbolo ku meza mami izuua ioso. Muene anga u bhetamena bhoxi, u diunda, uixi: Eme muene nga soko kiebhi, ngi mubhikʼé, kuila eie u ngi ta mesu kiki, ngedi kala ímbua ia di fuila? Bhenhobho muenexi anga u ixana Nziba, mukua-mbèle ia Saúlo, hé u mu ambela, uixi: Ioso ia tokalele kua Saúlo, ni dibhata diê dioso, nga i bhana kua monʼa muadiʼé. Eie u mu dimina jinga mábhia ê, ni eie, ni anʼé, ni abhikʼé; u mu bhekela jinga ku idima, phala monʼa muadiʼé a kale ni kúdia; maji Mefibozete muene-phe, monʼa muadiʼé, u dia jinga ku meza mami. Nziba muenhú anga u kala ni kuinhi dia mona ni kitanu, ni makuinhi aiadi a abhika. Nziba anga u ambela muenexi, uixi: Kùku, kioso ki ua tange, ngi ki bhanga muene, ngi mubhikʼé. Muenexi-phe, uixi: Eie u Mefibozete, udia jinga ku meza mami, kala kiene kúdia anʼa sobha. Mefibozete anga u kala ni monʼê muene, hanji mona-ndenge, dijina diê Mika. Ene oso-phe mu dibhata dia Nziba a kala mu bhikila Mefibozete. Mefibozete anga u tunga kienhiki mu Jeluzaleme; u kala mu kúdia jinga ku meza a muenexi. Muene-phe ua nemana inama iê iiadi ioso. Kia zubha kubhita ima iii, o sobha ia anʼa Amone úfua, o monʼê Hanuni anga u mu bhingana ku ungana. Davidi anga u zuela, uixi: Eme ngʼidikiza henda kua Hanuni monʼa Nahaxi, kala tatʼâ kia ngʼidikiza eme o henda. Davidi anga u katula athu ku mbèle iê, u a tuma ku mu hindula ni ku mu konda malamba mukonda dia kúfua kua tatʼâ. Akua mbèle ia Davidi anga a bhixila moxi ia anʼa Amone. O makota-phe ma jitata ja anʼa Amone, ambela Hanuni, muadiʼâ, exi: Eie ua fika Davidi ua ki bhangela ujitu ua tatʼenu, kia tumu ku ku konda malambʼiki? Manhi Davidi ka tumikisa akua mbèle iê mu ku ku lónda o mbànza, ni ku i ijiia kiambote, phala ku i lundumuna? Kienhiki Hanuni u kuata akua mbèle ia Davidi, ua bhuta miezu ku mbandu imoxi, izuatu iâ u i butulula mu kaẋi, hé a xala mataku mu kanga, anga u a kaia. Kia ki kundu Davidi, muene u tuma athu ku a batuila mu njila; kuma mala enhá ala ni jisonhi javulu ja a kuata. Muenexi, uixi: Kalenu hanji bhu Jedikó katé miezu ienu ki i sabhuka dingi, mu ize kiua ku bhata. Anʼa Amone kia mono kuila a di nuhisa zumba diaiibha kua Davidi, anʼa Amone a tuma kukasa akua Sídia bhu Bete-Lehobo ni akua Sídia mu Zoba, makuinhi aiadi a midi ia muthu, akua kuenda bhoxi, ni sobha ia Mahaka ni midi ia muthu, ni akua Tobu kuinhi dia midi ni midi jiadi. Kia kʼivu Davidi, u katula Jouabe kumoxi ni kifuxi kioso kia masoladi a indanda, hé u a tuma kuia kúlua-nâ. Anʼa Amone anga a tunda, hé a di ta ku munono phala kúlua ita bhu muelu ua kimbaka kiâ; akua Sídia-phe ku Zoba ni ku Lehobo, ni akua Tobu ni akua Mahaka, a di kalela ni kilômbo kiâ mu mukáu ku kanga. Jouabe-phe kia mono kuma ita ia mu lungila ia kala ku pholo ni ku dima, u sola o mala a indanda a di tungula mu akuá mu Izalaiele, hé ua ta ku munono phala kúlua ni akua Sídia. O mala amukuá a xala-ku, ku mundu, ua a bhana kua phangʼiê Abisai, anga u a ta ue ku musanga phala kúlua ni anʼa Amone. Uixi: Se ngi sanga akua Sídia a ngi tundu mu nguzu, eie uiza mu ku ngi banda; o ki kala-phe anʼa Amone ene a ku tundu eie mu nguzu, eme-phe ngiza mu ku ku banda. Tu kodienu maku ni mixima, tu bhange undanda mu bhângela o mundu uetu ni mabhata ma Nzambi ietu; o Jihova a tu bhange kioso muene kia mu uabhela ku mesu mê. Kienhiki Jouabe, ni mundu uoso aia-nê kumoxi, a bhixila kua akua Sídia mu kúlua, o akua Sídia anga a toloka hé a lenga bhu pholo iâ. Anʼa Amone ue kia mono akua Sídia a lenge, ene uâ a lenga bhu pholo ia Abisai anga oso a bokona mu mbonge iâ. Jouabe-phe anga u tunda-ku kua anʼa Amone, anga u iza ku Jeluzaleme. Akua Sídia kia mono kuma a a tolola, abhi-ku bhu pholo ia Izalaiele, a di bhongolola dingi. Hadadezele anga u tuma kukasa akua Sídia ku sámbua dia Ngiji, anga eza bhu Helamu; ni Sobaki kabhitangu ka kifuxi kia Hadadezele, muene ua a kalela ku pholo, Anga a ki tangela Davidi; muene anga u bhongolola Izalaiele ioso, hé u zaúka ku sámbua dia Njolodá, anga u bhixila bhu Helamu. Akua Sídia-phe anga a di ta ku muxinda bhu pholo ia Davidi, a lua-nê. Maji akua Sídia-phe a lémbua-ku anga a lénga, Izalaiele ua a kaie; Davidi anga u jibha ku akua Sídia athu a tokala mu hâma sambuadi ia makalu, ni makuinhi auana a midi ia muthu ia akua jikabalu; o Sobaki, muene kilolo, kabitangu ka kifuxi kiâ, anga u mu ta, hé u fuila bhenhobho. O jisobha joso ja kexe mu bhikila Hadadezele, kia mono kuma abhi-ku bhu pholo ia Izalaiele, a bhanga paze ni Izalaiele, a di tambulula-nê anga a kala mu mu bhikila. Kienhokio akua Sídia anga a kala kiá ni uoma ua kukuatekesa dingi anʼa Amone. Anga ki bhita kuila, ki bhua bhiti o muvu, bhu thembu bhene kutunda o jisobha mu kúlua ita, Davidi u katula Jouabe ni makuenze mê kumoxi, ni Izalaiele ioso, anga a buidisa anʼa Amone, o mbânza ia Labá a i kondoloka, hé a a batuila momo. Davidi-phe ua xala mu Jeluzaleme. Kizuua kia mukuá, kutula ku kiemba, Davidi u balumuka bhu hama iê, anga u kala mu kuimajana ku thandu dia inzo iê ia mbanza; o ku thandu diaʼnzo kuala, u mona muhatu uala ku dʼiẋika; o muhatu ku mu tala mesu ua uabha kiavulu. Davidi anga u tuma kuibhula muhatu muenʼiú. Exi-phe: Ki muene Bete-seba, monʼa Eliiamu, mukajiʼa Udiia mukua Hiti? Davidi anga u tuma jiphunga, kuia ku mu ixana; muhatu anga uiza mʼonzo iê, muene u zeka-nê (kuma muhatu ua di zelesa ua tundu kiá mu ijila); kienhokio muhatu anga u vutuka kiua mʼonzo iê. Muhatu anga u imita; hé u tuma kutangela Davidi, uixi: Ngala-ze ni divumu. Davidi anga u tuma kua Jouabe, uixi: Udiia, mukua Hiti, ngi tumikisenê. Jouabe anga u tumikisa Udiia kua Davidi. Kia zubha Udiia kutula, Davidi u mu ibhula mba Jouabe ua zekele kiebhi, o mundu uala kiebhi, ni ita mba ala ku i lua kiebhi. Davidi anga u ambela Udiia, uixi: Kulumuka ku inzo ié, u di sukule inama. Udiia anga u tunda mʼonzo iá muenexi, anga ku mu kaiela kúdia kua ujitu kua tundu kua muenexi. Udiia-phe anga u zeka bhu kanga dia inzo ia muenexi kumoxi ni makuenze a muadiʼê, ku inzo iê muene ka kulumuka-ku. O kia ki tangela Davidi, kuila Udiia, ku inzo iê ka kulumuka-ku, Davidi u ambela Udiia, uixi: Manhi eie kua tundu mu kuenda njila? Kua kulumukina-hi-phe ku inzo ié? Udiia anga u ambela Davidi, uixi: O álaka, ni Izalaiele, ni Juda ala ngó mu jifundu; muadiʼami Jouabe, ni makuenze a muadiʼami, a te kibangu mu mukáu ua hatu; eme-phe phala-hi ngiia mʼonzo iami mu kúdia ni kúnua ni kuzeka ni mukajiʼami? Ki kôla, Ngana, eie muenexi, kikôla ni muenhu ué moxi! Eme kima kienhiki nga ditunu ku ki bhanga! Davidi anga u ambela Udiia, uixi: Nanga hanji lelu, mungu ngi ku sulule ngi ku ehele kuvutuka. Kienhiki Udiia u nanga mu Jeluzaleme kizuua kienʼokio, katé mu kizuua kia kaiadi. O kienhokio Davidi anga u mu ixana, Udiia hé u dia, u nua bhu pholo iê, anga u mu kodiuisa; mu ngoloxi-phe uia bhu kanga u zeka bhu muanza uê kumoxi ni makuenze a muadiʼê, ku inzo iê-muène-phe nguê kukulumuka-ku. Kúkia ni kimene-phe Davidi u soneka mukanda kua Jouabe, hé u mu tumikisa-u bhu lukuaku lua Udiia. Mu mukanda anga u soneka kiki, uixi: Udiia mu tienu ku pholo kuoso kua temanana o ita, enu mu vutuke ni dima, mu mu ehele-kiu ubheka uê, phala a mu kuame, a fue. Mu kukala-phe, Jouabe anga u langa o mbanza kiambote, u tongolola bhuoso bhuala o mala a nguzu, Udiia anga u mu ta ku pholo bhenhobho. Akua mbânza anga a tunda mu bhânga ni Jouabe; ku mundu amoxi a dibhale, ku makuenze a Davidi; ni Udiia mukua Hiti uafu ue. Edi ki bhita, Jouabe u tuma kukunda Davidi ima ioso ia tokala ku ita; anga u tendelela phunga iê, uixi: Kioso ki ua kà zubha kukunda muenexi o ima ioso ia tokala ku ita, ki u mona muenexi njinda ia mu kuata, kia kèla: Mua zukamena-hi kiavulu ku mbanza mu kúlua? Enu ki mua kʼijiia kuila ala ku lumbu a mi asa? Abimeleke, monʼa Jelubesete, nanhi ua mu jibha? Ki muhatu ku thandu dia lumbu ua mu lauila ditadi dia kuhuhila, iú ua fuila bhobho mu Tebeze? Enu mua zukamena-hi kiavulu ku lumbu? Eie-phe ua kèla: Ni dikuenze dié Udiia, mukua Hiti, uafu ue. Phunga anga i katuka, uiza kua Davidi, u mu tudila hundu ioso ia mu katula na-iu Jouabe. Phunga anga u ambela Davidi, uixi: Mala kuenhoko a tundile ni kusuina, anga a tu sanga mu mukáu, etu-phe tua a kaie katé bhu muelu ua lumbu. Akua mifula-phe ku thandu dia lumbu hé a tu asa tu makuenze mé; amoxi ku makuenze a muenexi afu, kuinhi dia muthu ni nake, ni dikuenze dié Udiia, mukua Hiti, uafu ue. Davidi anga u ambela phunga, uixi: Jouabe ua kà mu kunda kiki, uixi: Kimʼiki ki ki ku iibhile kiavulu, kuma xibhata se i dia iú, i dia ue mukuâ; ita-phe i kolokote dingi ku mbandu joso ja mbanza, katé ki mu i sengulula; ua kà mu suinisa muene kienhiki. Mukaji a Udiia-phe ki evu kuila Udiia munumiʼê uafu, u kala mu dila munumiʼê. O kia bhiti izuua ia kudila o thambi, Davidi u tuma ku mu takana, u mu bheka mʼonzo iê, anga u kala mukajiʼê, hé u mu vualela mona ua diiala. Kima kiki-phe, kia bhange Davidi, Jihova kia mu iibhila. Jihova phe anga u tuma Natane kua Davidi. Anga u bokona mʼonzo iê, u tula, hé u mu ambela, uixi: Sai malʼaiadi a tunga bhata dimoxi; o iú mvuama, o iú ngadiama. Mvuamʼiii u kala ni ilunga iê iavulu ia ibhaku ia jimbudi ni jingombe; maji ngadiama-phe kala ni kima, kibhaku kiala-na-kiu kamona kamoxi ka mbudi ka mukaji, ua ka sumbu, iu ua ka sase; anga u kala na-ku, ka kudila kumoxi ni anʼê; ka dia ku kakudia koso ka dia muene, ka nua ku nganza ioso i muina muene, ka zeka bhu jihata jê, kifua ka di bhange kala kamona kê ka muthu. Anga bhu kala musonhi u tula kua mvuama, muene anga u xia kilunga kiê-muène kukuatamu kibhaku, nʼa ki telekela o musonhi ua mu tula, hé u tuma-phe kutambula kambudi kamoxi ka kuata mukuâ, o ngadiama, kene ka telekela musonhi uê. Davidi anga njinda i mu kuata kiavulu ia muthu muene a mu tangeʼó; anga u ambela Natane, uixi: Nga loka muene kua Jihova uene ni muenhu, kuma muthu ua tena kubhanga kiki, ua tokala kúfua! O kambudi u ka futa luuana, mukonda dia kubhanga kala kiki, ni kukamba henda ia mukuâ. Natane anga u ambela Davidi, uixi: Eie-muène u muthu ua bhange kiki! Kuala Jihova, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki, uixi: Eme-muène nga ku undu ku ungana ua Izalaiele, ememuène nga ku kudila bhu lukuaku lua Saúlo; nga ku bhana o dibhata dia muadiʼé, ni akaji a muadiʼé eie-muène ua a kuata bhu maku mé, nga ku bhana ue dibhata dia Izalaiele ni Juda; o ki kala-phe iene ioso iii ia tolo, ngeji ku ku tela-ku dingi ioso ia tokala. Kiki-phe, phala-hi u tènda kizuelu kia Jihova, mu kubhanga kima kia mu iibhila ku mesuʼê? Kuma Udiia, mukua Hiti, ua mu jibha ku xibhata, o mukajiʼê eie ua mu bhange mukajiʼé eie; o muene eie ua mu bhange ujibhanganga ku xibhata ia anʼa Amone. O kiki-phe, xibhata mʼonzo ié ki i batuka-mu dingi, mukonda eme ua ngi tènde, mukaji a Udiia mukua Hiti ua mu tambula mu ku kala mukajiʼé. Kala kiki, Jihova uixi: Ngi ku balumuina ufe mu dibhata dié muene; ngi ku tambula akajiʼé ku mesu mé, anga ngʼa bhana mukuenu uengi, muene uà kà zeka-nâ mu muanha uatu. Kuma eie ua ki bhangela mu kusuama ni ku di vudimika, eme-phe ngi ki bhangela bhu pholo ia Izalaiele ioso, mu muanha uatu. Davidi anga u ambela Natane, uixi: Nga te kituxi kua Jihova. Natane anga u ambela ue Davidi, uixi: Kidi, maji Jihova ua ku loloka kiá kituxi kié, kua-nda kufua, kana. Suke kiene, maji mukonda-phe kima ki ua bhangʼiki, kia suinisa jinguma mu tanga kiaiibha kua Jihova, o mona ua mu vuala ua-nda kúfua muene, sé kufula, Natane anga u tunda-bhu, uia ku bhata diê. Jihova anga u kuama mona, a mu vualela Davidi kuala mukajiʼa Udiia, mona anga u kata kiavulu. Kienhiki Davidi u kala mu diondela o mona ni ku samba kua Nzambi; Davidi anga u fula kúdia, u kala muia mu xilu, ni kuzeka bhoxi usuku uoso, uzuata kidinhaji. Adiakimi a dibhata anga a mu imanena, a sota ku mu balumuna bhoxi bhua zeka; maji muene-phe ngué kubalumuka, ni kúdia-nâ kumoxi ka xikina. Edi a kala kienhiki katé mu sambuadi dia izuua, o mona uafu. Akua mbèle ia Davidi anga a kala ni uoma ua ku mu tangela kuila mona uafu; kuma ambe, exi: Sumbala kia kexile mona ku muenhu, tuila tu mu zuelesa, ka xikina ku tu ivua dízui, o ki tu mu tangela kuila mona uafu, ua-nda ku di bhanga kiebhi? Davidi-phe kia mono akua mbèle iê ala mu di fuetela, u tongolola kuma mona uafu; Davidi anga u ibhula akua mbèle, uixi: Mona manhi uafu, kuambe? Exi: Xi, uafu, ngana! Behnhobho Davidi u balumuka bhoxi, u di sukula, u di uesa maji, u di ta izuatu iengi; anga u bokona mʼonzo ia Jihova, u samba; o kia zubha kubhanga kiki kiene kia bokona kiua mʼonzo iê muene, o kia bhingi, a mu tela kúdia, anga u dia. Akua mbèle iê anga a mu ambela, exi: Ki ua bhangʼiki, uabhange kiebhi? Mona kia kexile ku muenhu, ua mu fudila kúdia, ua mu didi; mona-phe kia zubha kúfua, eie u balumuka bhoxi, hé uia mu kúdia? Muene-phe uixi: Mona kia kexile ku muenhu, ngi fula kúdia, ngi dila, kuma ngambe, ngixi: Nanhi ua kʼijiia mba Jihova u ngi kuatela henda, phala mona a bhuluke? Kiki-phe uafu, ngi fudila-hi dingi kúdia? Né nga ki bhange, mona uiza dingi? Eme hádia nga kʼàia kuaii muene, maji muene keza dingi kunu ku ngalʼeme. Davidi anga u konda malamba kua mukajiʼê Bete-seba, u bokona muoso muala, hé u zeka-nê; muene anga uimita hé u vuala mona ua diiala, u mu luka dijina dia Solomá. Jihova anga u mu zola. Jihova anga u tuma ku mu ijidisa-kiu kua polofeta Natane, polofeta anga u mu luka dijina dia Jedediia, mukonda dia jihenda ja Jihova. Jouabe-phe anga u lua ni Laba, mbanza ia anʼa Amone, hé u tolola mbanza ia ungana uâ, o Mbonge ia menha. Jouabe anga u tuma jiphunga kua Davidi, uixi: Laba nga i lu; o mbonge ia menha nga i tolola. Kiki-phe eie bhongolola o mundu a xala ku bhata, uize, u te kibangu kunu, u zubhe kutolola mbanza iâ; ki ki kale eme ngi zubha kutolola mbanza, nʼa i luku o dijina diami. Davidi anga u bhongolola mundu uoso, uia ku Laba, u i lua, hé u i tolola. Anga u tambula o kitundu ku mútue ua sobha iâ; ki pezala talendu ia ulu, a sokejeka-ku matadi ma te kitadi kiavulu; anga a ki ta ku mútue ua Davidi. Anga mu mbongeʼ omo ambata-mu ima iavulu ia kubhunda. Hé a kuata o mundu uoso ua xalamu, anga a u balakala; o kuaiiʼoko, iá a a te mu kuselala ni Sela ia felu, o iá ku pikeleta, o iá mu kukoka ni makuua a felu, o iá ku fólono ia kuiudika matijolo. Kienhiki Davidi kiene kia bhange ku jimbonge joso ja anʼa Amone. Kia zubha kubhanga kiki, Davidi ni mundu uê uoso ua masoladi a vutuka kiua mu Jeluzaleme. Kia zubha kubhita kiki, Abisalone monʼa Davidi u kala ni phangʼiê ia muhatu ua uabha, dijina diê Tamala; Aminone monʼa Davidi anga u mu uabhela kiavulu. Aminone anga u tata, mukonda dia hânji ia phangʼiê Tamala; katé kia mu bhekela kukata, kuma Tamala kilumba hanji; Aminone iu ua ki mono kuila kiabhonzo ku mu bhanga kima kioso-kioso. Aminone-phe hé u kala ni kamba diê, dijina diê Jonadabe, monʼa Siméia phangʼiâ Davidi; Jonadabe muenhú muthu uadimuka. Anga u ambela Aminone, uixi: Abha-phe, eie u monʼa muenexi, ua mu bhelela-hi kiki izuua ioso? Ku ngi tangela-kiu kioso ki uala na-kiu? Aminone u mu tangela, uixi: Mukonda Tamala ndenge ia phangʼiami Abisalone, nga mu uabhela. Jonadabe anga u mu ambela, uixi: Zeka bhu hama ié, u di bhangese kukata; o tatʼenu kia-nda kuiza ku ku kunda, u mu ambela kuila: Nga ku diondo, phangʼiami ia muhatu Tamala eze, a ngi bhangele kúdia ku mesu mami muene, ngi ki mone, ngi dile ku lukuaku luê. Kienhiki Aminone u zeka, u di bhangesa kukata; o kieza muenexi ku mu kunda, Aminone u ambela muenexi, uixi: Nga ku diondo, tatʼetu, ambela phangʼiami ia muhatu Tamala eze, a ngi bhangele tumbolo tuiadi bhu mesu mami, ngi die ku lukuaku luê. Bhenhobho Davidi u tuma ku bhata kua Tamala, uixi: Ndeie ku inzo ia phangʼié Aminone, u mu bhangele kúdia. Tamala anga uia ku inzo ia phangʼiê Aminone, u mu sanga ua zeka. Anga u kuata fuba iólunge ni felemendu, u i masana ku mesu mé, hé u kanga jimbolo. Anga u kuata o kienga, u mu lunduluila-ju bhu dilonga bhu pholo iê; muene-phe ka xikina kúdia. Aminone anga u zuela, uixi: Athu oso a a tubhule a ngi tundile bhu kanga. Ene oso anga a tunda, a mu xia ngó. Aminone anga u ambela Tamala, uixi: Beka kúdia mu xilu, ngi die ku lukuaku lué. Tamala anga u kuata jimbolo ja kange, u ji bheka mu xilu kua Aminone phangʼiê. O kia zubha ku mu bhekela-ju bhua zukama phala a die, muene u mu kuata, hé u mu ambela, uixi: Izá tu zeke kumoxi, phangʼiami. Muene u mu vutuila, uixi: Kikôla, phangʼiami! Kana ku ngi bhanga kusuina! Kuma ka tokala kubhanga kala kiki mua Izalaiele; tula-kiu, kana kubhanga kisunji ki kala kiki! Mukonda eme o jisonhi nga-nda ku di tela na-ju kuebhi? Eie-phe ue ua-nda ku di sokesa ni jihábhu ja malaji mua Izalaiele! Nga ku diondo-phe, zuela hanji kua muenexi; muene ka-nda kudituna ku ngi bhana ko kué. Muene-phe ka xikina ku mu ívua dízui; mukonda-phe uala mu nguzu, u mu bhanga kusuina, u zeka-nê hé u mu katula undenge uê. Kia zubha ku ki bhanga, Aminone u mu zemba kiá ni kizembu kiavulu kinéne; o kizembu kiala na-kiu kiala kiá kota, o henda ia mu kexile na-iu, iala ndenge. Aminone anga u mu ambela, uixi: Balumuka, tunda, uié. Monʼa muhatu anga u mu ambela, uixi: Ki kiene phangʼiami, mukonda o phulu i u ngi bhanga ia ku ngi kaia i kala kota, o iamukuá i ua ngi bhange kiá i kala ndenge. Muene-phe ka xikina ku mu ívua. Anga u ixana mukua mbèle iê, uala ku mu xibhidila, uixi: Muhatu iú mu tubhule bhu kanga, ku dibhitu u te-ku sabhi. Monʼa muhatu-phe ua zuata kizuatu kialebha kiala ni maku a lebha kuma uene uzuatelu ua anʼa jisobha mu undenge, ala hanji mizeletete. Mukua mbèle-phe u mu tubhula bhu kanga, ku dibhitu hé u ta-ku sabhi. Tamala anga u di ta utoka mu mútue, u tandujula kizuatu kiê kialebha maku, u ta maku mê mu mútue, hé u bhita mu luua ni kudila ni kudikola. Kota diê Abisalone anga u mu ambela, uixi: Manhi, ni kidi kiene, kota dié Aminone ua ku bhange ni kima? Kuabhu-phe, di xibhe kiá ndengʼiami; muene phangʼié. Ku didié dingi ngó kiavulu. Kienhiki Tamala u xala ni kikote kiê mʼonzo ia kota diê Abisalone. O muenexi Davidi-phe ki evu ima ioso iii, u kala ni njinda iavulu. Maji ka mesenene ku bhanga kima kua Aminone, kuma ua mu zolele kiavulu, mukonda muene monʼê ua dianga. Abisalone-phe ka kumuna ue kima kua Aminone, né kuâmba kizuelu kiauabha mba kiaiibha; kuma Abisolone uala kiá ni kizembu kia Aminone, mukonda ndengʼiê Tamala ua mu bhange ufusa mu kusuina. Anga ki bhita kuila, mivu iiadi ki ia tena, Abisalone u bhanga fesa ia kubhuta jimbudi jê bhu Baale-Hazole, bhua zukama mu Ifalaimi; Abisalone anga u tuma kuixana ana oso a muenexi a mala. Abisalone anga uia kua muenexi, uixi: Kùku, ngala ni akua kubhuta jimbudi, kùku ngi mubhikʼé nga ku diondo, uize-ku ue ni mbèle ié. Muenexi anga u ambela Abisalone, uixi: Kana, tata, monʼami; ki tuiiku etu oso, tua-nda ku ku nemena kiavulu. Muene-phe u mu jijidika; maji ngueʼiê ku ki bhanga, anga u mu bhana ngó dibesá. Abisalone anga u mu ambela, uixi: Se eie muene mgueʼié kuia-ku, kota diami Aminone eze tuienê. Muenexi-phe uixi: Muene ua mu indila-hi kuia-ku? Abisalone-phe u mu jijidika, anga u ehela Aminone, ni ana oso a muenexi a mala kuia-nâ. Abisalone anga u bhanga fesa iadikota kala fesa ia Sobha iene. Abisalone anga u tendelela makuenze mê, uixi: Alukenu kiambote, kioso ki mu mona muẋima ua Aminone ua mu sanguluka kiá ni vinhu, se muevu nga mi ambela kuila: Aminone mu tienu! Enu-phe mu mu jibha muene; ki mu kale ni uoma, kabasa eme muene nga ki tumu; kolenu maku, mu bhange undanda! Makuenze a Abisalone anga a bhanga Amonone kala kioso kia a tumu Abisalone, ngana iâ. Ana oso a muenexi anga a balumuka bhenhobho ni lusolo, kala muthu u di ta ku mula iê, u lenga. Kioso-phe ene ki ala hanji mu njila, bhu kala iú ua tula njimbu kua Davidi, uixi: Abisalone ua jibha ana oso a muenexi, ki bhuala ngó ua subhukaku. Bhenhobho sobha Davidi u balumuka, hé u tandujula o izuatu iê, u di takula mu mavu; akua mbèle iê ene oso anga a mu imanena ue ni izuatu iâ ia tandujuka. Maji Jonadabe-phe, monʼa Siméia, phangʼia Davidi, u zuela-mu, uixi: Kùku, ku fike a jibha minzangala ioso, anʼa muenexi; uafu ngó Aminone, kuabhu! Kuma Abisalone ua tumu kubhanga kienhiki, mbata ua mu kanena na-kiu tunde kizuua kia bhangele ufusa kua ndengʼiê Tamala. Kiki-phe, kùku, mu muẋima ku kale ni kikote kia kufika kuma ana oso a muenexi afu; mukonda uafu ngó Aminone, kuabhu. Akuâ oso iá-uâ ni muenhu. Muene Abisalone-phe u lenga. Dikuenze-phe diala ku kilangidilu, u zambula mesu, u tala mu kanga, u mona mundu uavulu uala mu kuijiia mu njila ia mulundu ku dima diê. Anga uia mu ku ki kundila muenexi, uixi: Nga mono athu a mu kuiza ni kukulumuka ku njila ia Holonaíme, mu mbanjidilu ia mulundu. Jonadabe anga u ambela muenexi, uixi: Ku mono, anʼa muenexize ki iá ezʼó! Kioso ki nga tange, ngi mubhikʼé, kiene o kidi. Uedi-phe u zubha ngó kuzuela, anʼa muenexi enda ni kutula, hé a suina mázui a ta kibulukutu ni kudila. Ni muenexi ue ni akua mbèle iê, a dila jingololo javulu. Abisalone-phe u lenga, uia kua Talamai, monʼa Amihudi, sobha ia Ngesule. Davidi anga u kala mu dila monʼê izuua ioso ioio. Kala kiki Abisalone u lenga, uia ku Ngesule, hé u bhanga mivu itatu kuenhoko. Ki ia zubha kubhita, muẋima ua Davidi anga uizala ni nguzu, u inda uia kutakana Abisalone, kuma ua kondoka kiá ku malamba a Aminone mukonda ió uafu kiá. Kiki-phe Jouabe, monʼa Zeluia, u mona kuma muẋima ua muenexi ua mu kala kiá kua Abisalone. Jouabe anga u tuma ku Tekoua, u takana-ku muhatu mukua kilunji, anga u mu ambela, uixi: Nga ku diondo, u di bhangesa kala muthu ku muẋima kua mu bolo, uala mu dila dikokolo; u di ta izuatu ia luto, kana ku di uesa maji, u kala muene kala muthu ua bhange thembu iavulu ku luto mu dila difundu. Phala u bokone kua muenexi, u mu zuelese kala kiki: Jouabe anga u mu longesa maka moso ma kà zuela. O muhatu mukua Tekoua kieza kuzuela ni muenexi, u diunda, u bheza, uixi: Sobha, tatuʼodio! Muenexi u mu ambela, uixi: Ihi kia ku kuata? Muene u vutula, uixi: Kidi muene ngi mutudi, munumeʼami uafu. Ngi kahatu ké-phe, nga xedi ni anʼaiadi a mala, anga a dikuata mvunda ene ubheka uâ mu mukáu, ki bhuala u a muangununa, iú-phe u ta kituezu kua mukuâ, hé u mu jibha. O ki tualʼiki família ioso ia ngi lungulukila eme, exi: Tu thelekale uoso ua te o kituezu kua phangʼiê, etu ue tu mu jibhe mukonda dia muenhu ua phangʼiê ua bûba, phala muene ue tu mu fudise o kukala kabhingano. Kala kiki, andala dikala diami dia túbhia dia xala-ku, a ngi jimina-diu, ni eme ni munumeʼami hé tua kà xala sé dijina sé mbutu mu ngongo. Muenexi anga u ambela muhatu, uixi: Ndeie ku bhata dienu, eme ngi bhane ngonge ioso ia tokala ku mbandu ié. Muhatu-phe mukua Tekoua u ambela muenexi, uixi: Kùku, ngana iami, mulonga u kale kuthandu diami, ni ku thandu dia dibhata dia tatʼetu; kua muenexi ni kiandu kié, ki ku kale kima. Muenexi uixi: Uoso dingi u ku kumuna, muenhó uiza-nê kunu, kokuami, ki mungu dingi a tena ku ku kumbudisa. Muhatu ua te-ku dingi; uixi: Kùku, nga ku diondo, xinganeka Jihova Nzambi ié, phala muzôkedi-a-manhinga ka buidise dingi mienhu iamukuá, sumba a buidisa ni monʼami. Muenexi uixi: Nga loka muene kala Jihova ki ala ku muenhu, kuila monʼé ni lundemba luê ngó lumoxi ki lu láuka bhoxi. Muhatu anga u zuela dingi, uixi: Kùku, ngi bhane disesa, ngi te-ku dingi tumaka, ngi kahatu ké. Muene uixi: Ndoko, zuela. Muhatu uixi: Mukonda diahi-phe eie ua mu xinganeka kiengi ku mundu uangene ua Nzambi? kuma, kùku, kizuelu ki ua bhanʼiki, uedi kala ua di belesa eie-muène, mukonda eie u muenexi ua kambe kubhongolola ku bhata muthu ué ua mu balakala. Kuma etu oso tua bhingi kúfua, tua di fuangana ni menha kia ẋamuka bhoxi ka xikina dingi ku a omona. Nzambi ue kene kuandala muenhu u di bota; maji u sunga ilunji, phala muthu uê ua mu balakala kendelele. Kiki-phe, kùku, kuiza kuzuela kokué u muenexi, nga ki bhangela mukonda dia mundu a ngi kuatesa uoma. Ngixi-phe ngi zuela kua muenexi, sumba muenexi u kumbidila kioso ki mu bhinga mubhikʼê. Kuma muenexi uívua, hé u kudila mubhikʼê bhu lukuaku lua muthu ua mesena ku ngi buidisa ni monʼami kumoxi, phala ni tu bhue ku mesu mu undundu ua Nzambi. Bhenhobho, kùku, ngi kahatu ké, ngixi dingi: Kizuelu kia muenexi ki kale kia kutululuka; kuma ki ualʼokio, kùku, ua di bhange mukuâ ni anjo ia Nzambi mu kutongolola kiauabha ni kiaiibha. O Jihova Nzambi ié a ku kuatekese. Bhenhobho muenexi u kumbulula muhatu, uixi: Kana ku ngi dingila-kiu, nga ku diondo, kioso ki ngi ku ibhula. Muhatu anga uixi: Kùku, ngana iami, a zuele kiá. Muenexi uixi: Maka osoʼá, ua di endela eie muene, inga lukuaku lua Jouabe lu momo? Muhatu anga u vutula, uixi: Kùku, nga loka kala ki uala eie ku muenhu ué moxi, u ngana iami kuma i ua zuela kana muthu u tena kuabhuka, né ku kúdia né ku kiasu mu muxinda ua kizuelu kié! Mbata mubhikʼé Jouabe muene-muene ua ngi tumu, muene ua ngi longesa o makʼama mu nga ku tela, eme ngi kahatu ké. Kifua ue, muene mubhikʼé Jouabe ua ki bhangela o mulonga ku u bheka mu uiukilu uê; eie-phe, ngana iami, uejiia kiavulu, kala kuijiia kua anjo ia Nzambi, kua kuijiia ni kutongolola o ima ioso mu ngongo. Muenexi anga u ambela Jouabe, uixi: Talesa, nga kuivu kioso ki ua ngi bhingi. Ndéie-phe, munzangala Abisalone u mu takane, eze dingi ku bhata. Jouabe bhenhobho anga u bhetamena pholo bhoxi hé u diunda, u sakidila muenexi. Anga Jouabe u zuela, uixi: Lelu, ngi mubhikʼé, ngejiia kuma nga sange ngalasa mu mesu mé, kùku, ngana iami, kuma eie u muenexi ua kumbidila kioso ki nga ku bhingi, eme mubhikʼé. Jouabe anga u balumuka-bhu, uia ku Ngesule, u takana-ku Abisalone, hé u mu bheka mu Jeluzaleme. Muenexi-phe uixi: A vutukile mʼonzo iê, maji ka ngi mone o pholo. Kienhiki Abisalone anga u suka ngó mʼonzo iê muene, bhu pholo ia muenexi ka bhiẋila-bhu. Mu Izalaiele ioso-phe, ki bhuala muthu a mu ximana o kuiuka kua kuuabha o mukutu ni pholo kala Abisalone; ubhinga athu oso kia mu tala, ela kala adiuana! Tunde bhu dikanda diê dia kinama, katé bhu thala ia mútue, ka moneka ngó kisemu. O kia bhuta o kindemba ku mútue uê, (kuma uene kubhuta bhu batukila o muvu, mukonda kindemba ki mu nemena, kiene kia ki bhutila,) kindemba kiê ki pezala hâma jiiadi ja xikulu, mu pezo ia muenexi. Abisalone anga a mu vualela anʼatatu a mala, ni mona umoxi ua muhatu, dijina diê Tamala, anga u kala muhatu ua uabha ue kinéne o pholo. Abisalone anga u tunga mivu iiadi mu Jeluzaleme, o pholo ia muenexi kala ku i mona. O ki iabhu, Abisalone u tuma kuixana Jouabe, phala a mu tume kua muenexi; muene-phe nguaʼiê kuiza-ku. Anga u mu tuma dingi lua kaiadi, muene nguaʼiê-phe kuiza. Mukonda dia kiki, Abisalone u ambela akua mbèle ié, uixi: Talesenu, díbhia dia Jouabe dia zukama ni diami, muala ni sevada; ndenu, ka i tienu mu túbhia. Akua mbèle ia Abisalone anga a ta díbhia mu túbhia. Akua mbêle ia Jouabe, ni izuatu iatandujuka, aia kua Jouabe, ngana iâ, anga a mu tangela, exi: Akua mbèle ia Abisalone díbhia dié a di te mu túbhia. Jouabe anga u balumuka, uia kua Abisalone mʼonzo iê, u mu ambela, uixi: Phala-hi akua mbèle ié a ngi tela díbhia mu túbhia? Abisalone anga u vutuila Jouabe, uixi: Ku mono, nga ku tumine luiadi, ngixi: Izá kunu, ngi ku tume kua muenexi kuibhula mba nga tundila-hi ngó ku Ngesule? Mukonda ujitu uê kota, se nga xedi hanji kuenhoko. Kiki-phe a ngi bhane disesa dia kumona pholo ia muenexi; o ki kala-phe ua mono ngala ni kituxi, a ngi jibhe. Kienhiki Jouabe u bhixila kua muenexi, anga u mu tangela-kiu. O sobha anga u tuma Abisalone, o muene anga u bhixila ue kua muenexi, u diunda bhu pholo ia muenexi. O muenexi anga u bhana jibeju kua Abisalone. Kia zubha kubhita imʼiii, Abisalone u di iudikila dikalu ni jikabalu, ni makuinhi atanu a muthu akala mu ku mu tuamenena ku pholo. Abisalone anga u kala mu di meneka, u imana bhu mbanduʼa njila bhu muelu ua kimbaka. Bhenhobho-phe kʼiza muthu uoso-uoso ni dimanda dia kufundila bhu pholo ia muenexi, Abisalone u mu ixana, uixi: U mukua bhata kuebhi? Muene uila, uixi: Ngi mubhiukʼé, nga tokala bhu nganji mu miji ia Izalaiele. Abisalone anga u mu ambela, uixi: Talesa, makʼé auabha, a iuka muene, maji ki bhuala muthu a mu tumu kuala muenexi phala ku ku ivua. Abisalone anga u zuela dingi, uixi: Uaué! Tamano eme a ngi bhene kijingo kia kufundisa o madimanda mʼoxiʼumu, ngeji kuila uoso uala ni dimanda hé uiza kokuami, eme ngi mu batuila muene mu uiukilu uê. U kala mù kuila ue se ua mu zukama mu ku mu diundila, muene u sunununa lukuaku luê hé u mu kuata, anga u mu bhubhala hé mu nzobojola ni jibeju ku matama. Kiene kia kexe mu bhanga Abisalone kua akua Izalaiele oso eza kufúnda kua muenexi. O mu kubhanga kiki, Abisalone u kala mu nhana mixima ioso ia akua Izalaiele. Kia bhiti mivu iuana, Abisalone u ambela muenexi, uixi: Nga ku diondo, ngi bhane disesa ngiie ku Hebolone ngi kumbidile kizuelu kiami ki nga bhana kua Jihova. Kuma, eme ngi mubhikʼé, nga bhele kizuelu, kioso ki ngala hanji mu Ngesule ku Sídia, ngixi: Se Jihova u ngi bheka dingi muene mu Jeluzaleme, eme-phe ngi bheza jinga Jihova. Muenexi anga u mu ambela, uixi: Ndeie ni paze. Muene anga u balumuka anga uia ku Hebolone. Abisalone-phe u tuma jiphunga mu miiji ioso ia Izalaiele, uixi: Se mu ivua koloneta ia xiki, mua kèla kuma Abisalone ua hingi ungana mu Hebolone. Mu Jeluzaleme anga mu kala hâma jiiadi ja muthu ela kumoxi ni Abisalone ku Hebolone, a exana ene iá etaia, hè aia-nê sé kuijiia kima. Abisalone anga u tuma Ahitofele mukua Ngilo, ua tokala mu makota ma jitata ku kifuandu kia Davidi; u mu tuma ku bhata diê ku Ngilo, kioso muene kiala mu bhana jisata. O kikutu kia ufe anga ki-ia ni ku kala kikutu kia nguzu; o mundu anga enda ni ku di bandekeza jinga kua Abisalone. Anga kuiza phunga kua Davidi, uixi: Mixima ia akua Izalaiele ia lunguluka ni kukaiela Abisalone. Davidi anga u ambela akua mbèle iê ni ene oso aia-nê kumoxi mu Jeluzaleme, uixi: Ndokuenu, tu lengienu! Mukonda se tu kamba ku ki bhanga, ki bhuala u bhuluka kua Abisalone. Endelenu-ku! Sulukenu, imoxi uiza kindala, mbanza ioso hé u i beta ku mazu a xibhata. Akua mbèle ia muenexi anga a mu ambela, exi: Etʼú, tu abhikʼé, tuala polondo phala kubhanga kioso ki tuma muadiʼetu, muenexi. Muenexi anga u tunda, ni dibhata diê dioso di mu kaiela. Muenexi anga u xia ngó ahatu, kuinhi dia muthu, akama, mu langa inzo iê. Muenexi anga u tunda, ni mundu uoso ua mu kaiela; anga a tula hanji bhua suku o jinzo, emana. Makuenze mê anga a mu somboka bhenhobho anga a tuamenena; ni Makeleti oso ni Mapelete oso, ni Mangate oso, hâma jisamanu ja muthu a tundile-nê ku Ngate, a somboka bhu pholo ia muenexi anga a mu tuamenena. Muenexi anga u ambela Itai mukua Ngate, uixi: Eie u di nhengenahi ni etu? Vutuka, u xale ni uoso u kala muenexi; kuma eie u mukuaʼxi iengi, ko kuenu ue a ku balakala; kota u vutuke phala u xikame bhu kididi kié. Kuma eie mazá ueza, kifua lelu ki tokala ngi ku bheka dingi mu bungana ni etu, eme mueneʼami ku nga mu kuila manhí? Vutuka eie muene, ni jiphange jé vutuka-nâ kumoxi; ni kiadi-phe ni kidi ki kale bhuoso bhu uala. Itai anga u vutuila muenexi, uixi: Nga loka kala Jihova ki ala ku muenhu, eie ue muenexi kala ku muenhu, kùku, ngana iami! Kioso kididi ki u kala eie, kùku, ngana iami, kixi ki kala kia kufuila, kixi ki kala kia kulaiela, kiene ue kididi ki ngi kala eme ngi mubhikʼé. Davidi anga u ambela Uai, uixi: Ndoko kiá, somboka! Tuamena ku sámbua. Uai, mukua Ngate, anga u somboka ni makuenze mê, ni anʼandenge oso aia-nê. Oxi ioso anga a kala mu dila jingololo, mundu anga a kala mu zaúka katé ku sámbua; muenexi muene anga u zaúka ue o kahonga ka Kidolone, mundu uoso anga a zubha kuzaúka, a di tela njila ia ditutu, mu kuia ku kikangalakata. Talesa-phe, Abiiatale anga u banda ue ku thala, Zadoke ue uiza, ni jilevita joso kumoxi, a kexe mu kuambata álaka ia kikutu kia Nzambi; anga a tula álaka ia Nzambi bhenhobho katé mundu uoso azubha kutunda mu mbanza. Muenexi anga u ambela Zadoke, uixi: Ambata álaka ia Nzambi, u i bheke dingi mu mbanza; kuma eme se ngi sanga ngalasa ku mesu ma Jihova, muene hinu u ngi bheka dingi kuku mu ku i mona mesu, ni álaka iene ni dibhata diê didi bhua tungu. Maji Nzambi phe kia kèla kuma eie ku ngi uabhela dingi, kuabhu tata, eme-ami-iú, a ngi bhange kioso kia mono kia mu uabhela muene. Muenexi u ambela ue dingi nganga Zadoke, uixi: Eie manhi, kʼemuene u mukua lumono lua kumona? Vutuka ku mbanza ni paze, ni anʼenu aiadi enu-nâ, Ahimaaze monʼê, ni Jonata monʼa Abiiatale. Talesa, eme nga kà tula hanhi hé ngi suama mu nganga bhu tabhu dia njila ia kikangalakata nga kà kinga njimbu i tunda kokuenu, i ngʼijidisa kioso kiala kuenda o ima. Zadoke bhenhobho, ni Abiiatale a bheka dingi álaka ia Nzambi mu Jeluzaleme anga a xikama muenhomo. Davidi anga u kala mu banda ku disámbua diodio dia honga ia Kidolone mu mbanjidilu ia mulundu ua Midiva; kioso kiala mu banda uala kuenda ni kudila, ua di futu mútue, uala kuenda ni inama ia hatu bhoxi; mundu uoso ala kuendela-nê kumoxi anga a di futa uâ mítue, ala mu kuila ia a banda ia enda ni kudila. Anga bhu kala muthu u jimbuila Davidi, uixi: Ahitofele ua di te ue mu kikutu ni Abisalone. Davidi anga u zuela, uixi: Eie u Jihova, Nzambi iami nga ku diondo, kitukisa jiphangu ja Ahitofele, ji kale uoua. Anga ki bhita kuila, mu kubanda-phe, Davidi u bhixila ku thâla ia mulundu bhu kididi bhene kubhezela Nzambi, anga u takana-bhu ni Husai mukua Adiki, uala mu kuiza ku mu batuila, kizuatu kiê ua ki tandujula, ua te mavu mu mútue. Davidi anga u mu ambela, uixi: Eie se tu ila kumoxi ku ngala kuila emeʼuku, ua-nda ku ngi nemena. O ki u vutuka-phe mu mbanza, ni kuila kua Abisalone, uixi: Eme ngi kala ngi selevende ié u muenexi, kala ki nga kexile ngi selevende ia tatʼenu mʼokulu; ua-ndu ngi kuatekesa-phe mu kunumununa o jiphangu joso ja Ahitofele. Kuejiia kuma o jinganga Zadoke ni Abiiatale eie uala-nâ kumoxi? Mu-ia ni kuila-phe, kioso eie ki uívua mʼonzo ia muenexi, u ki tangela Zadoke ni Abiiatale, o jinganga. Ene-ze ala ni anʼâ aiadi, Ahimaaze monʼa Zadoke, ni Jonata monʼa Abiiatale; enhó ene-phe a kala athu a ku a tuma mu ku ngʼijidisa eme ioso i mu ivua. Kienhiki Husai, kamba dia Davidi, u vutuka hé u bhixila mu mbanza; mu kithangana kiene kimoxi ni Abisalone ue u bhixila mu Jeluzaleme. Davidi kia zubha kusondoloka bhu thâla ia mulundu, uandeka kiá kuboloka kuema diê, u takana-ku ni Ziba mukua mbèle ia Mefi-bozete, ueza ni bûlu jiiadi jʼòzuike makombola o ku makunda-mâ ua longo-ko hâma jiiadi ja makende a jimbolo, hâma ia isaka ia ji-uva jakukuta, hâma ia ibundu ia kixibhu, ni kisudi kimoxi kia vinhu. Muenexi anga u ambela Ziba, uixi: Ni ima iii i ueza na-iu uambe kiebhi? Kuala Ziba: Jibûlu phala athu mu dibhata dia muenexi kuia ni kumondala; o jimbolo ni ibundu ia kixibhu phala makuenze kúdia; o vinhu phala oso a sota kusèndukila mu ditutu a nue. Muenexi, uixi: O monʼa muadi é, iú kuebhi? Ziba anga u ambela muenexi, uixi: Muene ua xala mu Jeluzaleme; mukonda uambe, uixi: Lelu muene, dibhata dia Izalaiele a-nda ku ngi bhana kiá dingi o ungana ua tatʼetu. Muenexi anga u ambela Ziba, uixi: Talesa, iene ioso ia tokala kua Mefibozete, i kale kiá ié. Ziba uixi: Kùku, nga mbolomoka; ngi sange ngó ngalasa ku pholo ié, eie sobha, ngana iami! Davidi-phe kia bhixila bhu Bahudimi, bhu tunda muthu bhu bhata bhenhobho, mukua família ia Saúlo, dijina diê Simei, monʼa Jela; anga u tunda, kioso-phe kiala kutunda bhu bhata iú uiza ni kuxinga jindaka. Anga u kuata kutakula matadi kua sobha Davidi, matadi u a takula ue akua mbèle ioso ia muenexi Davidi; sumbala mundu uoso ni mala a mazonda a kala ku mbandu ia kúdia ni ku mbandu ia kiasu ia sobha Davidi. Mu kuxinga kuê, Simei uixi kiki: Tunda, tunda, u kiiala kia manhinga! U kiiala kiasekala, mukua Kadiaphemba! Jihova ua ku bhekela dingi ku thandu dié o futu ia manhinga moso ma dibhata dia Saúlo, ua mu bhingana ku ungana; Jihova iú ua bhakula ue o ungana ué bhu lukuaku lua Abisalone dia monʼè. U diuana-phe! Kindala eie ue divuua dia ku tula, mukonda u kiiala kia manhinga! Bhenhobho Abisai, monʼa Zeluia, u ambela Sobha, uixi: Phalahi ímbua ia di fuila iii i kala mu ku ku xinga jindaka, u muenexi? Ngi bhane disesa, nga ku diondo, ngʼabhuke ni ngi mu batule o mútue. Sobha-phe, uixi: Eie kia ku kuatela ni kima kiahi, eie u monʼa Zeluia? Muehienu a xinge, kala kia mu ambela Jihova muene kuila: Xinga Davidi. Abha-phe se kiene, nanhi dingi u tena ku mu ila: Phalahi eie uala mu bhanga kiki? Davidi anga u ambela dingi Abisai, ni akua mbèle iê oso, uixi: Talenu: Sumbala monʼami ua ngi tundu moxi, ku miongo iami, ua bhindamena ku ngi bua o muenhu uami, kuambe-phe dingi mukua Bejamí iú, lelu u fula kiebhi ku ki bhanga? Mu ehienu, a xinge, kuma Jihova muene ua mu tumu. Imoxi Jihova u suua o kutata kuami ni kulebhuka kuami, hé u ngi bhanga mbote mukonda dia jindaka jê ja ngi xingi kizuua kia lelu. Kienhiki Davidi ni makuenze mê hé a kala mu bhita mu ikoka; o Simei-phe uai ni ku kunga mu mulundu ua lulama ni ene ala mu ikoka, iú uenda iú xinga, u mu takula matadi, u takula mavu. Muenexi ni mundu uoso uala kuila-nê kumoxi, anga eza ni kubhuila katé bhu kibangu, a nhohena bhobho. Abisalone-phe, ni mundu uoso, ni mala ma Izalaiele, anga a bhixila mu Jeluzaleme, ni Ahitofele uejila-nê kumoxi. Anga ki bhita kuila, kia zubha kutula Husai, mukua Adiki, kamba dia Davidi, uiza kua Abisalone, Husai anga u ambela Abisalone, uixi: Sobha, tana-ku, kùku, tana-ku! Abisalone anga u ambela Husai, uixi: Iii iene o henda i uedikiza kamba dié Davidi? Kamba die, kuela-hi-nê kumoxi? Husai anga u ambela Abisalone, uixi: Kana, ki kiene; uoso-phe a mu solo kuala Jihova, ni mundu iú, ni mala oso a Izalaiele a mu solo, muene ngi mu tokala, muene ngi xala-nê. Luamukuâ dingi, nanhi ngi mu xibhidila? Manhi, na velu ki ngi mu xibhidila kié? Kioso ki nga xibhidila jinga bhu pholo ia tatʼenu, kiene ue ki ngi xibhidila bhu pholo ié eie u mona. Abisalone bhenhobho anga u ambela Ahitofele, uixi: Tu bhane phangu ioso i tua fuama kubhanga. Ahitofele anga u ambela Abisalone, uixi: Bokona kua akama a tatʼenu, a a xila o kutambula o konda ia dibhata; Izalaiele kioso-phe kia-nda ku kʼivua kuma ua di zembesa kua tatʼenu, ene oso-phe a ku bande, makuʼâ a kola kiá. Abisalone anga a mu olekela balaka ku thandu diaʼnzo; Abisalone anga uia, hé u bokona kua akama a tatʼâ, ku mesu a akua Izalaiele oso. O phangu ia Ahitofele-phe, ia kexe mu bhana mu izuuʼoio, i kala mukuâ ni kuila ia muthu ua zambuila kua Nzambi, o Nzambi iu ua mu vutuila; kiene muenʼiki kia kexi o jiphangu joso ja Ahitofele, kutale kua Davidi uixi kiala kua Abisalone. Ahitofele anga u ambela dingi Abisalone, uixi: Ngʼehele ngi sole mala a tena kuinhi dia midi ni midi jiiadi, ngi balumuke-nâ, ngi kaiele Davidi hanji usuku ua lelu uenhú. Ngi mu tukumuisa, anga ngi mu tula-phe kioso muene kia bhuila hanhi, maku a mu botomoka, kiene ki ngi mu sasumuisa; mundu uoso aia-nê a-nda kulenga; eme ngi jibha ngó muenexi ubheka uê. Mundu uoso-phe hé ngʼa bheka dingi ko kué; kuma muthu umoxi ua mu bhindamena eie, se ua mu kuata mundu uoso a ku vutukila dingi mukuâ ni muhetu kia vutukila kua muadi uê; kienhiki mundu uoso u kala dingi ku paze. Phangu ienhiʼii anga i uabhela kiambote Abisalone, ni adiakimi oso a Izalaiele. Bhenhobho-phe Abisalone u zuela, uixi: Ixanenu ue Husai mukua Adiki, tu ivue ue kioso ki zuela muene. Kia zubha Husai kubhiẋila kua Abisalone, Abisalone u mu zuelesa, uixi: Ahitofele kia zuelʼiki. O kuila tu bhanga kala kia tu bhana muene o phangu? Ki uila kana, zuela-phe eie. Husai anga u ambela Abisalone, uixi: Phangu ia bhana Ahitofele kithangana kiki ki ia uabha. Husai anga u ta-ku, uixi: Tatʼenu ua mu ijiia kuma muene ni makuenze mê ene oso mazonda, o kialʼiki-phe a thathamana, mukuâ ni mama ia kitôto mu mukáu a mu nhana o tuana tuê; tatʼenu diiala dia ita, ka xikina kutula mu kuzeka kumoxi ni mundu. Kialʼokio hinu ua suama kiá mu dibanda, mba bhu kididi kioso-kioso nʼende ni kuzongola; mu kuila-phe ku athuʼé ala ku ku kaiela kia-nda kujibhaku amoxi-mu, uoso u kʼivua uila, uixi: Akua Abisalone a a tolola, mbata abhiku, a a jibha. Bhenhobho-phe, ni iú uasuina, uala ni muẋima uê mukuâ ni muẋima ua hoji, u botomoka-phe kiá muene kuma akua Izalaiele oso a kʼijiia kuila tatʼenu dizonda, ni athu oso aia-nê kumoxi, mala a nguzu ku ita. Eme-phe ngi bhana phangu kuma a diange kubhongolola hanji akua Izalaiele oso bhu kinama kié, tunde ku Dane katé ku Beleseba, kifuxi mu kuvula ki kale mukuá ni kisekele bhu mdúndu ia kalunga; o ki aia ku ita eie muene uia-nâ muʼaxaxe kâ. Kienhiki-phe tu mu tukumuisa bhu kididi kioso bhuala, tu mu tula kala dimume ki di sonoka bhoxi ku mavu; ni muene-phe kiá ni athu oso aia-nê, ki tu xi-bhu muthu ni muenhu. O ki kala-phe ua di kondela kiá mu mbonge ioso-ioso, Izalaiele ioso a kʼèza ni mikolo, anga mbonge ioio tu i kuka katé mu honga, né ditadi ngó dimoxi diòfele ki dia kà xala-bhu! Abisalone ni mala oso a Izalaiele, exi: Ua mono? Phangu ia Husai mukua Adiki kota, phangu ia Ahitofele ndenge. Kuma Jihova muene ua ki lekela phala kutudisa o phangu iambote ia Ahitofele, mbé Jihova a bheke divuua ku thandu dia Abisalone. Husai anga u ambela Zadoke ni Abiiatale jinganga, uixi: Kiki ni kiki kiene kia longesa Ahitofele kua Abisalone ni adiakimi oso a Izalaiele; kiki ni kiki-phe ki nga a longesa eme. Kikiphe tumenu lusolo kutangela Davidi, kuila: Kana kutula usuku iú ua lelu ku sámbua kunu bhu tabhu dia iphenza ia kikangalakata; kota u zaúka muene lusolo ku sámbua diodio sé kufula, kuma ki u fula ku ki bhanga, sumba muenexi u buika ni mundu uoso aia-nê kumoxi. Kienhokio Jonata ni Ahimaaze, a xikama bhu mbandu ia Fixi ia Eni-Rokele; anga bhu kala kahatu kaia ku a tangela, ene anga aia kutangela Davidi; ndunge ia kuila ka a mone mu luua kia bokona mu mbonge. Suke kiene, maji bhu kala-phe kaiala ka a mono, anga u ki tangela Abisalone; ene-phe kiiadi kià anga a katuka lusolo, a bhixila bhu bhata dia muthu mu Bahudimi, hé a bokona mʼonzo iê; o muenhú u kala ni kixima mu kithâdi kiê, o ene anga a tuluka momo. Muhatu ua mukua bhata anga u futa-ku thanga, ku dikanu dia kixima, hé u aneka-ku masa òsokole; mu kienhiki, ki bhuala ua tena ku kʼijiia kuila muala athu. Makuenze a Abisalone anga a tula kua muhatu bhu bhatʼabha, exi: O Jonata ni Ahimaaze, iá kuebhi? Muhatu uixi: A zaúka kiá kahonga ka menha. Kia zubha-phe ku a sota ni ku a lembua, a vutuka mu Jeluzaleme. Anga ki bhita-phe kuila, kia zubha makuenze a Abisalone kutunda-bhu, kiiadiʼokio a zaúka mu kixima, hé aia mu tangela muenexi Davidi; anga ambela Davidi, exi: Balumukenu mu zaúke ku sámbua dia menha; kuma kiene kia longesa Ahitofelʼiki, phala ku mi bhanga kiaiibha. Bhenhobho Davidi u balumuka, ni mundu uoso alanê kumoxi, anga a zaúka ku sámbua dia Njolodá; o ki kuáki né ngó muthu umoxi ka xala ku sémbua kunu ua kambe kuzauka Njolodá. Ahitofele-phe kia zubha kumona kuma o phangu iê ka i kaiela, u zuika o bûlu iê dikombola, uia ku bhata diê ku mbonge iê kua tungu, u ta imbamba iê ioso mu ididi ia tokala, anga u di nhenga; hé u fua anga a mu fûnda mu mbila ia tatʼâ. Davidi anga u bhixila bhu Mahanaíme. Abisalone anga u zaúka Njolodá ni muene niu mala oso a Izalaiele kumoxi. Abisalone anga u tumbika Amasa kutumina o kilômbo bhu kididi kia Jouabe. Amasa-phe monʼa-diiala u kala ni tatʼâ dijina diê Itra, mukua Izalaiele, u bokona kua Abingaíle monʼa Nahaxi, anʼa kamama ni Zeluia, monʼa Jouabe. Izalaiele ni Abisalone anga a ta kibangu kiâ moxi ia Ngileiade. Kia zubha-phe Davidi kutula bhu Mahanaíme, Sobi, monʼa Nahaxi, ku Labá ia anʼa Amone, ni Makidi, monʼa Amiiele, mu Lodebala, ni Badizilai mukua Ngileiade, ku Lokelimi, eza ni jiháma ni malonga a menhʼa pholo, ni jímbia, ja mavu, ni tiliku ni sevada, ni fadinha, ni masa òkange, ni fava, ni fejá, ni jimbundu jamukua jòkange, ni uiki, ni matheka, ni jimbudi, ni heju ia lete ia ngombe, hé a i bhekela Davidi ni mundu uoso aia-nê phala kúdia, mbata exi: Mundu iú ala ni nzala ni dibhuilu, ni dinhota mu iangu ngó mu ala mumu. Davidi anga u kuata konda ia mundu uoso aia-nê kumoxi, u tungula jikabhitangu ja jimidi ni jikabhitangu ja jihâma mu ku a tumina. Davidi anga u tubhula o mundu mu ifuẋi itatu; kifuxi kimoxi kiala mu lukuaku lua Jouabe, kifuxi kiamukuá, mu lukuaku lua Abisai monʼa Zeluia, phange ia Jouabe, kifuxi kiamukuá mu lukuaku lua hai mukua Ngate. Muenexi anga u ambela o mundu, uixi: Eme uami ngi tunda muene ni enu kumoxi. Mundu-phe exi: Eie kana kutunda; kuma etu né tua lenge, ka tu suu; né kaxaxi ketu kafu, ka tu suu; eie-phe mu kuta ua soko ni kuinhi dia midi dietuʼetu bhabha. Kala kiki-phe, kota sʼeie u xale kuema, u kale plondo ia kutunda mu mbonge phala kuia mu ku tu kudila. Bhenhobho muenexi anga u a ambela, uixi: Kioso ki mua mono kiatokala, eme kiene ki ngi bhanga. Muenexi anga u imana bhu mbanduʼa muelu ua kimbaka, mundu u kala mu kutunda ku jihâma ni jimidi. Muenexi anga u tuma Jouabe ni Abisai ni hai, uixi: Munzangala Abisalone, mu lendukilienu, mukonda diami eme. Mundu uoso anga a kʼivua muene, kia tendelela sobha o jikabhitangu joso, kioso kia bhanga ni Abisalone. Kienhiki mundu uoso u tunda mu kuia ku mukáu mu kúlua ni Izalaiele; ita anga i takanena mu ditutu dia Efaleími. Mundu ua Izalaiele anga a u betela bhenhobho kuala o makuenze a Davidi, anga kizuua kienhokio bhu kala kihaxi kia makuinhi aiadi a midi a mala a a jibha. Kuma ita ia di zalala mu mukáu uoso uenhó, o mundu uadiua mu ditutu kizuua kienhokio ala kota mu ku vula, a diua ku mazu a xibhata ndenge. Abisalone anga u tukulukila mu makuenze a Davidi. Abisalone ua mondala mula iê; mula anga i bhita moxi a jithangu javundu ja muxi ua dikota ua mukaluvalu, jindemba ja mútue ua Abisalone anga ji naminina mu jithangu ja muxi, muene hé u nhengena muʼaxaxe ka oxi ni diulu; o mula ia mu kala moxi dia inama iê anga i mu xia, i somboka iia ni kuenda. Anga bhu kala muthu ua ki mono, u ki tangela Jouabe, uixi: Eme-ze nga sange Abisalone ua nhengama mu mukaluvalu. Jouabe anga u ambela o muthu ua mu kundu kiki, uixi: Kifua ua mu sange kiokio, ku mu buidisila-hi, u mu kundumuina bhoxi bhenhobho? Eme hinu ngeji ku ku bhana kuinhi dia itadi, ia phalata, ni phonda. Muthu iú anga u ambela Jouabe, uixi: Né ua ngi bhana midi ia itadi ia phalata bhu maku, ki ngeju tena kuzenga lukuaku luami mu kukuama monʼa muenexi. Kuma muenexi ua ku tendelela mu mátui metu, ni eie, ni Abisai, ni Itai, uixi: Alukenu, mudienu ki bhu kale muthu u kuama munzangala Abisalone. Né hanji se ngedile ngi ta makutu, ni ngi bu o muenhu uê, kieje kufumana kuma muenexi kene ku mu dingila kima, eie muene ueji ku ngi lungulukila. Jouabe anga u mu ambela bhenhobho, uixi: Eie ua-ndu ngi lalekesa. Anga u katula matoma matatu bhu lukuaku luê, uia, Abisalone u mu kubula mu mixima, kioso kiala hanji ni muenhu, ua nhengama mu mukaluvalu. Kuinhi dia makuenze, ibese ia Jouabe ene ku mu ambatela ibhakatu iê, anga a kondoloka Abisalone, a mu zubhidisa. Jouabe anga u xika koloneta, mundu anga u vutuka mu kukaia Izalaiele; kuma Jouabe ua fudisa o mundu. Anga a katula Abisalone, a mu takula mu dikungu mu ditutu, a mu longekela lumu ia matadi ku thandu diê. Akua Izalaiele oso-phe anga a muangana kala muthu ku bhata diê. Abisalone-phe kia kexile ku muenhu ua di tungisila philadi mu kibota kia sobha, kuma uambe, uixi: Ki ngala ni mona ua diiala u ngi jîngisa dijina diami. Philadi anga u i luka dijina diê muene; ene ku ixana exi músonga ua Abisalone, katé mu kizuua kia lelu. Bhenhobho Ahimaaze monʼa Zadoke u zuela, uixi: Ngehele, ngi lenge kiá, nga kà tule dizelele kua muenexi kuila Jihova ua mu toluela kiá jinguma jé. Maji Jouabe u mu ambela, uixi: Eie ku tokala kutula njimbu lelu, inda eie u tula njimbu kizuua kiamukuá; kizuua kia lelu kana, kuma monʼa muenexi uafu. Jouabe anga u ambela mukua Kuxi, uixi: Ndeie ka kunde muenexi kioso ki ua mono. Mukua Kuxi anga u diundila Jouabe, u katuka ni kulenga. Ahimaaze monʼa Zadoke anga u tona dingi kuambela Jouabe, uixi: Né kueza-hi kioso-kioso, ngehele, nga ku diondo, ngi kaiele mukua Kuxi ni kulenga. Jouabe uixi: U lengela-hi, monʼami, eʼmuene kuala ni njimbu i tokala kisakidilu? Uixi: Ki kiediʼé kima, ngi lenga kiòmuene. Uixi, phe: Lenga. Ahimaaze anga uia ni kulenga, u di tela ia honga, mukua Kuxi u mu somboka. Kiosuiki Davidi ua xikama bhu kaẋi ka mielu iiadi. O mulangidi uala ku kilangidilu, anga u banda ku thandu dia lumbu bhu muelu, u zambula mesu u zongola mu kanga, u mona múthu iú uiza iuná ubheka uê ni kulenga. Uala ku kilangidilu anga u kola, u ambela muenexi. Muenexi uixi: Se uala mu lenga ubheka uê, uala mu kuiza kutula njimbu iambote. Anga uiza ni lusolo, u kala mu zukama, Uala ku kilangidilu anga u mona muthu uamukuá uala kuiza ni kulenga. Anga u ambela mukua muelu, uixi: Muthu uambukuá iu izʼú ni kulenga ubheka uê. Muenexi, uixi: Muene ue uala mu kuiza kutula njimbu iambote. Uala ku kilangidilu uixi: Ua tuamenena nga fika kulenga kuê kuedi kala kua Ahimaaze monʼa Zadoke. Muenexi uixi: Hé muene, iú muthu uambote, u tu tudila dizelele diambote. Ahimaaze kia bhixila anga u kola, u ambela muenexi, uixi: Kuala kiambote! Anga u bhetama bhu pholo ia muenexi, u tula pholo mu mavu, uixi: A tane-ku! Jihova Nzambi ié, ua tu bhakuila o mala a zengele lukuaku luâ mu ku ku bhanga kiaiibha, eie kùku, ngana iami. Muenexi uixi: Manhi o munzangala Abisalone, uala kiambote? Ahimaaze u vutula, uixi: Jouabe kia ngi katula ngi mubhikeʼé, nga mono ngó o kilungutu maji ki nga kʼijiia kiambote kioso kia bhiti. Muenexi uixi: Bhita kuku, u imane bhobho. Muene anga u bhita, hé u imana bhu kididi. Bhenhobho ni mukua Kuxi u tula; uixi: Kùku, njimbuʼoio! Jihova lelu ua ku toluela jinguma joso ja balumukine mu ku ku bhanga kiaiibha! Muenexi anga u ambela mukua Kuxi, uixi: Manhi o munzangala Abisalone, uala kiambote? Mukua Kuxi anga u vutula, uixi: Kùku, ngana iami, jinguma jé joso, ni iá a balumuka mu ku ku bhanga kiaiibha, a kale ene oso kala kiala munzangala muenhó. Muenexi anga u kala ni lamba diavulu, u banda mu sabhalalu ku thandu dia muelu, u dila; o kiala mu banda u kala mu kuila kiki: Aiué monʼami Abisalone, monʼami tata, monʼami Abisalone! Tamanu nga ku fuidile bhu kididi Abisalone, tata! Aiué monʼamiʼé monʼamiʼé! Anga a ki tangela Jouabe, ex: Muenexi-ze uala mu dila, uala ni lamba dia vulu mukonda dia Abisalone. O kikóue kia kizuua kienokio anga ki biluka dingi malamba phala mundu uoso; kuma mundu uoso a kʼivu kizuua kienokio kuila muenexi kia mu iibhila kiavulu o kúfua kua monʼê. Mundu anga mu ku bhongoloka ku bhata kizuua kienhokio eza ni kuzomba, mukuâ ni athu ala ni jisonhi, kiʼomboloka mu lenga ku ita. Muenexi muene ua di futu o pholo, u dila ni dízui diasuina, uixi: Aiué monʼami Abisalone, Abisalone, tata, monʼamiʼé, monʼamiʼé! Jouabe anga u bokona mʼonzo kua muenexi, uixi: Eie lelu ua bheka jisonhi mu jipholo ja makuenze mé, edi lelu ene a ku bhana muenhu, ni muenhu ué eʼmuene, ni mienhu ia anʼé a mala ni ia ahatu, ni mienhu ia akajiʼé ni ia akama. Mukonda eie uedi kala a ku zembe ene u ua zolo, o a ku zolo ene u ua zembe. Kuma eie uedikiza lelu kuma né makota athu mba o makuenze, kua a suu ni kima. Nga mono lelu kuma Abisalone se ua bhulukile, etuʼoso anga tu fua kizuua kia lelu, eie kieji ku ku uabhela kiambote. Kiki-phe balumuka, u tunde bhu kanga, u tanese makuenze mé ni ku a uabhesa mixima; kuma nga ku lokela mu dijina dia Jihova, ki u kamba kutunda, né muthu ngó kua-ndu xala-nê katé mu usuku uenhú, o kutata-phe ku u xala na-ku ku kala kota, kua mavuua oso a ku bhiti tunde mu undenge a ku kala ndenge. Bhenhobho muenexi anga u balumuka, u xikama bhu muelu ua kimbaka. Anga a ki tangela mundu uoso, exi: Muenexi-ze iú ua xikama bhu muelʼú. Bhenhobho mundu uoso anga eza bhu pholo ia muenexi. Maji-phe akua Izalaiele oso a lenge kala muthu ku bhata diê. Mundu uoso anga a kala mu zoka mu miiji ioso ia Izalaiele, ni kuzuela, exi; Muenexi muene ua tu kudidile bhu lukuaku lua jinguma jetu, muene ua tu bhuluile bhu lukuaku lua akua Fidíxia; o kiki-phe mʼoxi ua lenge-mu mukonda dia Abisalone. Abisalone-phe muene tua mu undile ku ungana uetu, a mu jibhila kiá ku ita. Kiki-phe mua di xibhila-hi nguenu kuzuela phala muenexi ni mu mu takane nʼeze dingi bhu kididi kiê? Muenexi Davidi anga u tuma jiphunbga kuambela Zadoke ni Abiiatale, jinganga, uixi: Zuelesenu adiakimi a Juda kuila kiki: Enu mu xalela-hi ku dima mu takana muenexi ni ku mu bheka dingi bhu kididi kiê? Kuma kuzuela kua Izalaiele ioso kueza kua muenexi, exi: Tu mu takana, nʼeza dingi bhu kididi kiê. Enu-phe mu jiphange jami, mu kifuba kiami, mu xitu iami. Mu sukila-hi-phe ku dima mu takana dingi muenexi? Mua kambela ue Amasa, muixi: Eie kuala u kifuba kiami, u xitu iami? Nzambi a ngi bhange-kiu, a ngi tele-ku dingi, se eie u kamba kukala u kabhitangu ka kifuxi bhu pholo iami izuua ioso bhu kididi kia Jouabe. Kienhiki anga u bilula o mixima ia akua Juda oso, kala muẋima ua muthu umoxi ngó; ene oso anga a tuma kuambela muenexi, exi: Vutuka ku bhata, ni eie ni makuenze mé moso. Akua Juda anga eza bhu Jidingale, kutakana ni muenexi, ni ku mu zaukisa Njolodá. Ni Simei, monʼa Jela, mukua Bejamí ua tungu bhu Bahudimi, ni muene ni kuinhi diê dia mona ni kitanu ni makuinhi aiadi a abhikʼê, u bhanga lusolo, anga u kulumukina kumoxi ni akua Juda, mu takana ni muenexi Davidi. Anga bhu kala midi ia akua Bejamí ela-nê kumoxi, ni Ziba mukua mbèle ia Saúlo, ni kuinhi dia monʼê ni kitanu, ni makuinhi aiadi a abhika ela-nê kumoxi; anga a zaúka Njolodá mu mesu a muenexi. Anga bhu kala bote bhu tabhu bhenhobho, i mu sanga ku sámbua mu zaukisa mbele ia muenexi, ni kukumbidila kioso kiandala muene. Bhenhobho Simei, monʼa Jela, anga u diundila muenexi, kioso kiala muzaúka Njolodá. Anga u ambela muenexi, uixi: Kùku, kana ku ngi ta mulonga, kana kubhaka ku muẋima kioso ki nga bhangele ni kubhukumuka, ngi mubhikʼé, kizuua ki ua tundile mu Jeluzaleme, kùku, ngana iami, eie u muenexi. Kana ku ngi tata phonzo. Kuma eme ngi mubhikʼé nga kʼijiia kuila kituxi ki nga te; kiene kia ngi katula lelu, talesa, eme-muène nga dianga ku dibhata dioso dia Zuze, kuiza ku ku batuila, kùku, ngana iami. Abisai, monʼa Zeluia, anga u kumbulula, uixi: Manhi Simei muenhú, ka tokala ku mu jibha, mukonda muthu ua Jihova ua mu undu ni maji, muene ua mu xinga jindaka? Maji Davidi-phe, uixi: Etu tualʼadi ni kima kiahi, enu mu anʼa Zeluia tata! phala kizuua kia lelu mu ngi kale mu akua jimvunda ja ku ngi funhisa? Manhi kizuua kia lelu ki tokala a ki jibha muthu uoso-uoso mua Izalaiele? Eme manhi nga kambe ku kʼijiia kuma kizuua kia lelu nga tambula dingi ungana ua Izalaiele? Muenexi anga u ambela Simei, uixi: Ku kale ni hele, ku fu, kana! Muenexi anga u mu lokela. Mefi-bozete ue, monʼa Saúlo, u kulumuka mu batuila Davidi. Muenephe ka di seke inama, ka di bhutu muezu, ka sukula izuatu, tunde kizuua kia katuka muenexi, katé kia bhongoloka ku bhata ni paze. Kia zubha-phe kutula mu Jeluzaleme mu kusanga muenexi, muenexi u mu ibhula, uixi: Eie kuendela-hi nʼeme ku ngele, Mefibozete? Muene u mu vutuila, uixi: Kùku, ngana iami, mubhikʼami muene ua ngi nganala. Kuma, eme ngi mubhikʼé, nga mu edile ngi zuikile bûlu, ngi mondale ngendele kumoxi ni muenexi, mukonda nga nemana. Muene kifua ua ngi tatela ko kué, kùku, ngana iami. Maji eie-phe, kùku, ngana iami, uala mukua ni anjo ia Nzambi; bhanga-phe kioso ki ua mono kia tokala. Kuma dibhata dioso dia tatʼetu a tokalele kuxala madifundu bhu pholo ié, kùku, ngana iami. Maji eie-phe ua ngi bhake eme, ngi mubhikʼé, mu axaxe ka athu a dila ku meza mé. Ngala-phe dingi ni kulunga kuahi, kuila ngi dikola dingi mu kubhinga kima kua muenexi? Muenexi anga u mu ambela, uixi: Ku tale dingi hadi ia kuzuela ngó maka enhá. Mukonda eme nga ki ambe kia kuila mavu ni jimbongo joso uanenu ngó ni Ziba. Mefibozete anga u ambela muenexi, uixi: Muene a tambule ioso, kabasa eie kùku, ngana iami, ua bhongoloka dingi ku bhata ni paze. Badizilai ue, mukua Ngileiade, u tunda ku Lokelimi, hé u kulumukina kumoxi ni muenexi katé ku Njolodá, u mu xinjikila katé ku sámbua dia Njolodá. Badizilai-phe ua kuka kiá kiavulu, uala mu mukuinʼake a mivu, Muene ua dikila muenexi ni kúdia, kioso kiala mu Mahanaíme, kuma muadiakimi iú ua kexile mvuama ia dikota. Muenexi anga u ambela Badizilai, uixi: Zaúka kiá ni eme kumoxi, u nhohene kiá bhu mbandu iami, eme ngi ku dikile mu bhata diami mu Jeluzaleme. Badizilai anga u vutuila muenexi, uixi: Kua ngi xala dingi izuua ikuẋi ku mivu ia muenhu uami, kuila ngi banda ni muenexi ku Jeluzaleme? Leluʼidi ngala kiá mu makuinʼake a mivu, kifua ngi tena dingi kutungula kiauabha ni kiaiibha? Ki ngalʼiki, ngi mubhikʼé, ua fika kifua ngala kuívua dingi o kutouala kioso ki ngi dia mba kioso ki ngi nua? Kifua ngi tena dingi kuívua kiambote, o mázui ma jingimba ja mala ni jingimba ja ahatu? Ngi mubhikʼé, ngi di bhangela-hi ngó kimbamba kia ku ku nemena, kùku, ngana iami? Eme ngʼinda ngó ngi ku xinjikila mu zaúka Njolodá, ngi mubhikʼé, kùku, u ngi vutuilahi kisakidilu kia soko kala kiki? Ngehele, nga ku diondo, ngi mubhikʼé, ngi vutuke ku nga tundu, ngi fuile bhu bhata diami, bhuamoxi ni bhu mbila ia tatʼetu ni mameʼetu. Mubhikʼé-phe Ximamu, iu-é iú; muene a zaúke kumoxi ni muenexi, u mu bhange kioso ki ua mono kia tokala, kùku, ngana iami. Muene hé u vutula, uixi: Ximamu eze, a zaúke ni eme, ngi mu bhange kioso muene kia mono kia tokala; eie kioso ue ki u ngi bhinga, ngi ki bhanga muene. Mundu uoso anga a zaúka Njolodá, muenexi ue anga u zaúka; muenexi anga u bhana Badizilai jibeju, u mu tula kizediuise, muene anga u vutuka ku bhata diê. Kienhiki muenexi u zaúka, utula bhu Jidingale, Ximamu anga u zaukilanê kumoxi; mundu uoso ua akua Juda a kala mu kubatesa muenexi ni mbandu ia akua Izalaiele. Mundu uoso ua Izalaiele anga a tukuluka bhenhobho bhu pholo ia muenexi, a mbela muenexi, exi: Phalahi akuetu, o phange jetu ja akua Juda, a ku nhana eie u muenexi ni mbèle ié ia a ku zaukisa Njolodá, ni mala oso a Davidi kumoxi? Mundu uoso ua akua Juda, a vutuila akua Izalaiele, exi: Mukonda muenexi ndandu ietu ua tu tokala; enu mu ki kalela-hi ni njinda? Mua tu mono tua di ku konda ia muenexi, mba ua tu bhange ujitu ua kima? Akua Izalaiele anga a vutuila akua Juda, exi: Muenexi ua tu tokala etu, enu ndenge; mua tu tèndela-hi-phe, mu kamba ku dʼivisa ni etu, mu kutakana dingi muenexi uetu? Maka ma akua Juda anga ma beta kusuína, maka ma akua Izalaiele ndenge. Bhenhobho anga bhu kala muthu ua tokala ni Kadiaphemba, dijina diê Seba, monʼa Bikidi, mukua muiji ua Bejamí; muenhú anga u xika koloneta, uixi: Etu mu kisangela kia Davidi, ki tuala-mu, mba tu kala ni undundu mua monʼa Jese! Muanganenu Izalaiele, kala muthu aie ku balaka iê! Akua Izalaiele oso anga a batuka kua Davidi, a kaiela Seba monʼa Bikidi; akua Juda-phe a nhenganana sobha iâ, tunde ku Njolodá katé mu Jeluzaleme. Davidi anga u bhixila mʼonzo iê mu Jeluzaleme; muenexi u kuata kuinhi dia muhatu, akamʼê, ua a xile kutambula konda ia dibhata, anga u a bhaka inzo iâ imoxi mu ku a kondeka, u a dikila ni kúdia, maji muene-phe ka a bokona dingi. Anga a kala muenhomo mua a jikila, katé bhu ufuilu uê, kifua mu kikexilu kia utudi. Muenexi anga u ambela Amasa, uixi: Kola akua Juda mu izuua itatu, u ngi bhongoluele-nâ, eie muene ue u kala-bhu bhenhobho. Kienhiki Amasa uia kukola akua Juda ni ku a bhongolola; ku aii-phe ua kokoloka, izuua ia mu xindi iabhu, muene ka moneka luua. Davidi anga u ambela Abisai, uixi: O ki tualʼiki, Seba monʼa Bikidi, ua-nda beta ku tu bhanga kiaiibha, ioso ia bhangele Abisalone i kala ndenge. Eie ndoko u kuate makuenze a muadiʼé, u mu kaiele, imoxi u bokona mu jimbonge ia bhiti malumbu, u tu xia ku mesu. Abisai anga u tunda ku kunda diê ni akua Jouabe, ni Makeleti ni Mapelete, ni mazonda oso; a tunda mu Jeluzaleme mu kaiela Seba monʼa Bikidi. Kia bhiẋila-phe bhu ditadi dia dikota mu Ngibiione, Amasa uiza mu takana-nâ, Jouabe-phe ua maneka ibakatu iê ia ita, u kala ni sinda mu mbunda, ni xibhata ia fomeka mu kizu; mu kutunda-phe xibhata i lauka bhoxi. Jouabe anga uambela Amasa, uixi: Uala kiambote phangʼiami? Jouabe anga u kuata Amasa ku muezu ni lukuaku lua kúdia, mu ku mu bhana beju. Amasa-phe xibhata iala bhu lukuaku lua Jouabe ka i mono. Kienhiki-phe muene u mu ta na-iu mu divumu, mídia iê u i sukumuina bhoxi. Ka mu tona dingi, anga u fuila bhobho. Ni Jouabe-phe ni Abisai phangʼiê, hé aia ni kukaiela Seba, monʼa Bikidi. Amasa anga ku mu imanena-phe dikuenze dia Jouabe bhu kimbi kiê, uia ni kutangela athu, uixi: Uoso ua zolo Jouabe, iú ua bande Davidi, a kaiele Jouabe. Amasa anga u kala mu ku di sunha-sunha mu manhinga mê, mu kaẋi ka ikoka. Diialʼidi-phe kia mono kuma mundu uoso kieza bhenhabha emana, u katula Amasa mu ikoka, u mu koka hé u mu bheka mu mukáu, u mu futa mulele, mukonda ua mono kuma uoso u tuia-bhu u imana hanji. Kia zubha ku mu katula mu ikoka, mundu uoso a somboka ku kunda dia Jouabe mu ku kaiela Seba monʼa Bikidi. Seba anga u bhita mu miji ioso ia izalaiele katé bhu Abele, bhu Betemahaka; bhobho Mabelite oso anga a mu kaiela, ua bhongolola phala ku ilanê kumoxi. Anga a mu kuatela mu mbonge ja Abele ku Bete-mahaka, a mu kondela momo, anga a longeka mubhanga bhu kanga dia mbonge, ua sokela ni kitala kia lumbu; mundu uoso ala ni Jouabe anga enda ni kuṗhuṗha o lumbu phala ku lu lundumuna. Anga mu mbonge, mu kala muhatu, mukua kilunji, u kola, uixi: Ivenu; nga mi diondo, ambelenu Jouabe, a zukame kunu ngi mu zuelese. Muene anga u mu zukama. Muhatu anga u zuela, uixi: Eie muene Jouabe? Uixi: Eme muene. Kuala muhatu: Ngʼivue-phe tumaka, ngi kahatu kê. Uixi: Eme ngʼivua. Muhatu anga u zuela, uixi: Mʼokulu a kexe mu zuela, exi: Phangu tu ibhula ku Abele ni ku Dane. O kia zuela ku Abele ni ku Dane a ki kumbidila jinga muene, kuma ene o mahezu a kubatula na-u milonga. Eme nga tokala ku athu abatama, akua kitongola mua Izalaiele; eie ua-lu sota ku buidisa mbonge ia di bhanga kivuadi mua Izalaiele. Phalahi ua bhindamena kusengulula, ni kuminha undundu uangene ua Jihova? Jouabe anga u vutula, uixi: Lu ku suke, muhatu ua kime! Eme kubuidisa ni kuminha ki ngala na-ku. Maka ku a te kiambote. Kuma ua ki bheka muthu umoxi ua tundu ku milundu ia Ifalaíme, dijina diê Seba, monʼa Bikidi, muene ua zenga lukuaku luê mu kukitukila muenexi, muenexi Davidi. Muenhó ngi bhakuidienu-nê, muene ubheka uê, ngende ni kumuangana, mbonge ienu i xale. Muhatu anga u ambela Jouabe, uixi: Mungu mútue uê a ku takuila na-u ku kanga dia lumbu kuene eie ku ualʼoko. Muhatu anga uia ku mundu uoso hé u a zuelela ni kilunji kiê kioso. Ene anga a batula mútue ua Seba, monʼa Bikidi, a u takuila ku kanga kua Jouabe. Muene anga u xika koloneta, ku mbonge a tundu-ku, a muangana kala muthu ku balaka iê. Jouabe anga u vutuka mu Jeluzaleme kua muenexi. Kienhiki Jouabe u kala muene o kumanande u tumina kifuxi kioso kia Izalaiele; Benaia, monʼa Jehoiada muene u tumina o Makeleti ni Mapelete; Adolamu muene u tumina akua sedivisu ala mu bhikila muenexi: Jozafate, monʼa Ahiludi, u kala musoneki ua malunda; Seva muene u kala Sakala; Zadoke ni Abiiatale a kala ene o jinganga; o Ila ue mukua Jaíle muene kota dia jitata ja kionge kia Davidi. Anga ku kala nzala mu izuua ia Davidi, i bhanga mivu itatu, kuiza muvu kiene, kuiza muvu kiene. Davidi anga u sota pholo ia Jihova, Jihova anga u zuela, uixi: Nzala iii iejila mukonda dia Saúlo, ni dibhata diê diaiibha ni manhinga, mukonda ua jibha akua Ngibiione. Muenexi anga u ixana akua Ngibiione, u a zuelesa. Akua Ngibiione-phe ka tokala mu anʼa Izalaiele, mukonda mbutu ia xala ku akua Mamodi. Anʼa Izalaiele a banga-nene-nâ ni ku a lokela kuila ka-nda ku a jibha. Saulo-phe u sota ku a buidisa mukonda dia kusuína kuê mu zokela anʼa Izalaiele ni Juda. Davidi anga u ambela akua Ngibiione, uixi: Ngi mi bhanga kiebhi? Ngi mi bhana kima kiahi mu ku mi luulula, phala mu bhane dibesá ku undundu uangene ua Jihova? Akua Ngibiione anga a mu ambela, exi: Mulonga uetu ni dibhata dia Saúlo ki mulonga ua ulu ni phalata, kana! Ki mulonga ue ua kuila tu bhindamena kujibhisa muthu mua Izalaiele. Davidi uixi: Enu-phe muandala ngi mi bhanga kiebhi? Ene anga ambela muenexi, exi: Muthu uoso ua tu buidisile, ua kexe ku tu kanena ku tu jimisa mbutu, phala ki kuxale muthu mu jimbamnbe joso ja Izalaiele. Eie u kuata sambuadi dia anʼê a mala, u tu bhakuile-nâ, tu a nhenge bhu pholo ia Jihova mu Ngibeia ia Saúlo, ió a mu solele kuala Jihova. Muenexi anga u vutula, uixi: Ngʼa bhana. Muenexi anga u xia Mefibozete monʼa Jonata, monʼa Saúlo, mukonda dia mulôko ua Jihova ua bhiti bhu kaẋi ka Davidi ni Jonata, monʼa Saúlo, Muenexi-phe hé u kuata ana aiadi a mala a Dízipa monʼa Aiia, ua muhatu ua a vuala ni Saúlo, Alumoni ni Mefibozete; ni ana kitanu a mala a phange ia Míkala monʼa Saulo ua muhatu, ua a vuala ni Ndidiiele monʼa Badizilai mukua Mehola. Anga u a bhakula bhu maku ma akua Ngibiione, ene anga a a nhenga mu mulundu bhu pholo ia Jihova, anga a jima mbutu sambuadi diâ kumoxi. Enhá a a jibha mu izuua ia kumuna, mu izuua iadianga bhu kumatekena kumuna sevada. Dízipa monʼa Aiia ua muhatu, anga u kuata kidinhaji hé u iudika nakiu kididi kiê bhu ndánji, tunde bhu kumatekena kumuna, katé bhu kisonaxi kia a sonokena o menha ma mvula i tunda mu diulu ku thandu diâ, kehela jinjíla ji bhita bhulu kutula ku imbi iá mu muanha, né iama ia iangu mu usuku. Anga a ki tangela Davidi kioso kia bhange Dízipa monʼa Aiia ua muhatu, mukama ua Saúlo. Davidi anga uia u katula ifuba ia Saúlo ni ifuba ia monʼê Jonata kua akua Jabezi-Ngileiade, kuma ene ue a i nhanene mu nzunga ia Bete-Sane, bhuoso bhua i nhengene kuala akua Fidíxia, kizuua kia jibha Saúlo kuala akua Fidíxia mu Jileboua. Muene anga u tunda kuenhoko ni ifuba ia Saúlo, ni ifuba ia Jonata monʼê, hé u banda na-iu; anga u tuma ku bhongolola ue ifuba ia iá a a nhengene. Anga a fûnda ifuba ia Saúlo ni Jonata monʼê mʼoxi ia Bejami, bhu Zela, mu mbila ia Kiji tatʼâ Saúlo. Anga a kumbidila kioso kia a tumu muenexi. Kia zubha ku ki bhanga, Jihova u xikina kiua o kudionda kuâ, ixi anga i kala ni kubhanduluka. Akua Fidíxia anga a lua dingi ita ni Izalaiele; Davidi anga u kulumuka ni makuenze mê kumoxi, hé u ta kibangu kiê bhu Ngobe. Anga u lua ni akua Fidíxia katé kia bhuila. Davidi anga u sota kusènduka. Ixibi-benobi muthu ku mbutu ia kiiala kia dikota, uavu dionga diê dia pezala jinga hâma jitatu ja xikulu ja ngondo, ua maneka xibhata ia ubhe mu mbunda, u mesena kujibha Davidi. Abisai-phe, monʼa Zeluia, u mu kudila, anga u nemeka mukua Fidíxia, u mu jibha. Bhenhobho makuenze a Davidi a mu lokela, exi: Izuuʼii eie ku tundu dingi ni etu mu ita, phala kujime o kandeia ka Izalaiele. Kia bhiti imʼii, ku kala dingi ita iamukuá ni akua Fidíxia bhu Ngobe. Sibekai mukua Huzata anga u jibha Safi, ua tokala ku mbutu ia iiala ia makota. Anga ku kala ita iamukuá dingi bhu Ngobe. Elihanana monʼa Jaíle-Odejimi, mukua Beleme, anga u jibha Ngoliia mukua Ngate, uavu sosa iê o mubhinhi uê ngó u soka ni muixi ua muloñgo. Anga ku kala dingi ita bhu Ngate. Anga bhu kala diiala dia kitala kiavulu, makuʼê ala milembu isamanu-isamanu, inama iê kiene kimoxi, mukua makuinhi aiadi a milembu ni iuana; a mu vuala ue kuala kiiala kia dikota. Muene-phe kia luisa kaẋo kua Izalaiele, Jonata monʼa Símei, phangʼia Davidi, u mu jibha. Enhá kiuana kiâ ene oso a a vuala kuala kiiala kia dikota bhu Ngate; anga a jima mbutu ku lukuaku lua Davidi ni ku lukuaku lua makuenze-mê. Davidi anga u tela Jihova maka moso ma muimbu iú, kizuua kia mu kudila Jihova bhu lukuaku lua jinguma jê joso, ni bhu lukuaku lua Saúlo, uixi: Jihova muene ndánji iami, mbonge iami ia kolo, mukudi uami uene ku ngi kudila. Nzambi muene ditadi diami, kua muene kuene ku ngi dielela; muene ngubu iami, muene nguzu ia kubhuluka kuami, ditala diami dia di leka kinéne, kididi kiami kiakondama; Nga dikola kua Jihova, ua fuama o ku mu ximana, muene iú ua ngi bhulula ku jinguma jami. Mukonda mabhuku a kalunga a sotele ku ngi bobesa, masenza ma kadiaphemba ma ngi kuatesa uoma, kuma mambele ku ngi kungulula. Mikolo ia kúfua ia ngi louele kiá, ia ku ngi sungila mu kina, manda ma kalunga ma ngi kuatele kiá. Mu kutata kuami anga ngi dikola kua Jihova; ngi handekela muene kua Nzambi iami! Muene anga u ngʼivua tunde mu tembulu iê, kudikola kuami kua mu bhixila mu mátui. Bhenhobho ixi anga i tunguta, i kala mu zemana, madisesa ma diulu ma zamba, anga ma tunguta, mukonda njinda ia mu kuata. Mu mazulu mê mu fuafua dixi, mu kanu mu tuka túbhia tuia ni kuaúla; tu uika muene makala. Anga diulu u di bheteka, u tuluka; bhoxi dia inama iê hé bhu bhita kitombe kiedi buí! Anga u tuka u endela ku xelube, u bhita bhulu, hé a mu muena ku mabhabha ma kitembu. U bhangesa kitombe ki kala kifua iene balaka iê, matuta ma menha ma mvula ma mu xiti, mavundu. O kubenha kua mu tuamenena ku pholo ku uika muene makala ma túbhia. Jihova anga u numina ku diulu, ua tundu ene oso u bhana mutemdu, ua bhangesa kuívua o dízui diê. U asa jihunji, u a bhesa lusolo, nzaji iê ila telu-telu katé a bhuuama. Mu kubazela kua Jihova, mu kubhusa kua muene mu mazulu, ikhobo ia musanza anga i moneka, katé madisesa maʼxi, ma xala ku kanga. Ua di sunununa tunde bhulu bhuala, ua ngi kuata ni lukuaku luê, iu ua ngi sungu mu menha mavulu. Ua ngi tambula ku nguma iami iasuina kinéne, ni ku athu a ngi zembele, a ngi tundu mu nguzu. Ene andalele ku ngi tukumuisa mu kizuua kiami kia uíndua; maji Jihova-phe muene ua ngi bande. Ua ngi bheka bhu kididi kiadizanze; ua ngi kudila mukonda muene ua ngi zola. Jihova ua ngi futu kia tokala mu kulunga kuami; mu ku ngi vutuila ua kaiela makuʼami a hatu ka kuata kima. Mukonda nga lange jinjila ja Jihova, Nzambi iami ki nga mu baluka ni ima ia kubhukumuka. Kuma jingonge jê joso nga ji bhake ku muẋima uami; o ijila iê ki ia ngi jimbi mba ngi i abhuka. Muene ka ngi mono ni mixima iiadi bhu pholo iê, ituxi iami nga fulu muene i ku kaiela. Jihova kiene kia ngi vutuila kia tokala mu kulunga kuami, ua kaiela makuʼami a hatu, kia a mono ue muene. Uoso mukua henda eie u mu idikiza henda; uoso mukua muẋima umoxi eie u mu idikiza muẋima umoxi; Uoso ua di zelesa eie u mu idikiza kuila eie uazela; uoso-phe ua xibhaka eie u mu idikiza kuthathamana. Mundu ua di tululula eie u a bhulula; mesuʼé ala ku thandu dia akua izala phala ku a tololola katé bhoxi. Kuma eie u Jihova u kandeia kami; Jihova muene u ngi muikina muʼavundu. Mukonda mu nguzu iê ngi kaia ilômbo, mu kudielela Nzambi ngi tuka imbaka. Njila ia Nzambi ia iuka, ki iene kulueza; kizuelu kia Jihova kia kidi, ki kiene mangonha; Jihova muene ngubu i xitila oso a lengela kua muene. Nzambi iengi uebhi, oko Jihova muene ngó kuabhu? Ditadi diengi diebhi, u mu fika ni Nzambi ietu? Nzambi muene mbonge iami iakolo, nguzu iami; muene ni kuiuka kuoso u ngʼendesa mu njila iê. U bhangesa inama iami i soka ni ia hoha, u ngʼimanesa matala ma di leka, muene ua longo makuʼami o kubhânga ku ita, katé ni mufula ua utadi nga soko-bhu ku u fumba. Ngubu ia ku ngi xitila i ua ngi bhana, o kubhuluka ku tunda ko kué; o ku dʼivua ni eie kuene kua ngi bhana o kijingo. Eie ua ngi bhana kididi kiakulu, kia kutula makanda mami ma inama; inama iami ia kuata, o tu ṗhole-ṗhole tuami ki tua xangumuka. Jinguma jami nga ji kaie, nga ji tolola muene; ki ngʼaluluka dingi katé ki nga zubha ku a jikinisa. Nga a zubhidisa muene, nga a toma-toma, ka tena dingi kubalumuka-bhu; a dibhalela bhoxi, dia inama iami, bhene. Kuma eie ua ngi zuika ni nguzu ia kubhânga; ua ngi lendesa ku a tolola ió oso a ngi solomokena. Jinguma jami eie ua ji bhesa lusolo. Ió oso a ngi zembele eie ua a bhuisa-ku. A kengelela mu kusota uoso ua bhulula, maji ka mu mono; katé ni kua Jihova, muene-phe ka a suu. Bhenhobho-phe eme ngʼa beta katé a fufuka kala mavu a bhoxi, ngʼa titidila muene kala malôua mu nzunga; a phephuluka aii ni kitembu. Eie ua ngi kudila mu jimvunda ja mundu uami; ua ngi bhake ku ukota ua kutumina jixi; katé ni mundu ki nga u ijidile, ua kà ngi bhikila. Akua makanga ala kuiza ku ngi tolokela; a ngʼivua ngó dízui ia ngi tumaka kiá. Enhó akua makanga a lela kala iangu; eza ni kuteketa, a fomoka mu masuamenu mâ. Jihova a laie mu thembu joso! A tane-ku ditadi diami! A zangalale Nzambi iami ia Kibhamuenhu! Muene Nzambi iami ua ngi bhana ku a vutuila o phonzo, iu ua bateka o mundu phala ngi kale ku thandu diâ. Muene ua ngi katula muʼaxaxi ka jinguma jami, iu ua ngi bhake ditala, enhó ka ngi tena oso a ngi kala ni luma, muene ua ngi tambula ku kiiala kiasuina. Mukonda dia kiki nga ku sakidila, u Jihova, muʼaxaxi ka akua jixi. Dijina dié ngi di ximana jinga muene ni kuimba! Muene, Sobha iê, u mu bhana kubhanduluka kua nzungule, u idikiza jihenda javulu ku muthu uê ua mu undu ni maji, kua Davidi ni mbutu iê, katé ku hádia ni hádia. Enhá ene o maka ma sukidila-ku ma Davidi. Davidi monʼa Jese uambe kiki; muthu ió a mu zangeleka ditala dia dikota, a mu undu ni maji kuala Nzambi ia Jakobo, uixi: Nzumbi ia Jihova ua zuelela moxi diami, maka mê ma ngi tula bhu dimi. Nzambi ia Izalaiele ua zuela ditadi dia Izalaiele muene ua ngʼambela: muthu u tumina athu mu uiukilu uê, ió u tumina mu uoma ua Nzambi, U kala mukuâ ni kuma kúkia, ki kala mu tunda o dikumbi, mu kimene kia kambe o matuta; mukua ni iangu iauisu i sabhuluka mu ngongo kitua o muanha ua zele, kuila mvula ia tundu mu kunoka. Dibhata diami manhi ki kiene ki dia tungiua ku mesu ma Nzambi? Kuma ua te ni eme kikutu ki nangenena, kia jimbuluka mu ima ioso, kiókondeke; ioso ia kubhanduluka kuami, ioso ia mbote i ngʼinda, manhi ki muene u i buingitisa? Akua kubhuma-phe a soko ni minha, ia kinga ku i texe; mukonda minha ku tena ku i kuata ni maku. Muthu u i bhixila, ki bhinga u i kuata ni felu, mba u kala ni muẋi ualebha kala mubhinhi ua sosa; hinu-phe i bhita, i buila mu túbhia, a i ohela bhu kididi kia tokala. Enhá ene o majina a mazonda ma kexile ni Davidi: Josebe-Basebete, monʼa Takemoni, kota dia jikabhitangu; muene Adino mukua Ezini, ua bhânga ni hâma nake ia muthu hé u a jibha kizuua kimoxi. O ku kunda diê kua kaiela Eleizaele, monʼa Dodo, monʼa Ahuoi, dizonda ku mazonda matatu ma kexe ni Davidi bhu Efeji-Damini, kia luisa kaẋo ku akua Fidíxia a bhongoloka ku ita, ene-phe akuâ, akua Izalaiele, a muangana kiá, a lenge. Muene-phe u balumuka anga u beta akua Fidíxia katé lukuaku luê ki lua bhuila, o lukuaku anga lu mu naminina ku xibhata. Jihova anga u kalakala kubhanduluka kua kikóue kia dikota kizuua kienhokio. O mundu ua masoladi kia alukila kua Eleiazale, eza kiá ngó mu kubonga imbamba ia madibhundila. O ku kunda diê kua kaiela Xama monʼa Haje, mukua Haladi. Kuma akua Fidíxia a bhongoloka mu kubhûnda idima, anga a kala mu díbhia diezala iẋanane; mundu anga a lenga akua Fidíxia. Muene-phe u imana mu kaẋi ka díbhia u di bhângela, u jibha akua Fidíxia. Jihova anga a kalakala kubhanduluka kua kikóue kia dikota. Anga bhu kala kitatu ku makuinhi atatu a makota a mala, a kulumuka bhu thembu ia kumuna, a sanga Davidi mu dibànda dia Adulamu; o kibuka kia akua Fidíxia anga akala bhu kibangu mu honga ia Lefaími. Davidi thembu ienhoio u kala mu mutôlo, akua Fidíxia-phe a te poxto iâ mu Beleme. Davidi anga u sema, uixi: Tamanu bhu kala muthu u ngi bhana kúnua menha a kixima kia Beleme, kia zukama bhu muelu ua kimbaka. Mazonda matatu enhá anga a bula mu kaẋi ka kifuxi kia akua Fidíxia, a sunga menha mu kixima kia Beleme, kia zukama bhu muelu ua kimbaka, anga ambata menha, enhá a a bhekela Davidi. Muene-phe ka xikina ku a nua, maji u a lunduluila bhoxi bhu pholo ia Jihova. Uixi: Kikola, Jihova! se ngi ki bhanga ki kala kisunji! Mbata Phalahi ngi nua manhinga ma athu a bhange iluezu ia ku a jibha? Kiene kia fudila ku a nua. Iene ima ia bhangele mazonda matatu enhá. Ni Abisai, phange ia Jouabe, monʼa Zeluia, muene dikota dia kitatu kiki. Muene u zenga sosa iê kubhânga ni hâma jitatu, anga u a jibha; anga u jinga dijina mu kitatu. Manhi ka beta kujinga mu każi ka kitatu? Kiene kia mu ixanena kuila kota diâ; mu kijingophe kia kitatu kiadianga ka tena-mu. Benaia ue, monʼa Jehoiada, monʼa dizonda mukua Kabazele, ua bhangele jinge ima ia undanda, muene u jibha malʼaiadi anʼa Adiiele, ku Mouabe; u tuluka ue mu dikungu mua di bhalela o hoji, u i jibhila momo, mu thembu ia neve. U jibha ue mukua Ejito, kindanda muene, mukua Ijitu ua kuata sosa iê, muene anga u mu sanga ni mbangala; sosa-phe u i tambula kua mukua Igito, u mu jibha ni sosa iê muene, Iene ima ia bhangele Benaia monʼa Jehoiada, anga u jinga dijina mu mazonda matatu. Kijingo kiê kia tundu kia makuinhi atatu maji mu kijingo-phe kia kitatu kia dianga ka tena-mu. Davidi anga u mu bhana kutumina kilangidilu kiê. Azaiele, phange ia Jouabe, u tokala ue mu makuinhi atatu. Ene enhá: Elihamana monʼa Dodo ku Beleme, Xama mukua Halodi, Elika mukua Halodi. Heleji mukua Paleti, Ila monʼa Ikexi mukua Tekoua, Abiiezele mukua Anatote, Mebunai múkua Huxa, Zalumone mukua Ahuoi, Mahalai mukua Netofa, Helebe monʼa Baiena mukua Netofa, Itai monʼa Dibai mukua Ngibeia ia anʼa Bejamí, Banaia mukua Pilatone, Hidai mukua honga ia ngiji ia Ngahaxi, Abialibone mukua Alaba, Azamavete mukua Bahudime, Eliiaba mukua Salibone ku anʼa Jasene, ni Jonata. Xama mukua Halale, Ahiiamu monʼa Salale mukua Halale, Elifalete monʼa Ahaxibai mukua Mahaka, Eliiamu monʼa Ahitofele mukua Ngilo, Hezelai mukua Kalumelo, Pahadi mukua Adibi, Ingali monʼa Natane mukua Zoba, Bani mukua Ngadi, Zeleke mukua Amone, Nahalai mukua Belote, ibese ia Jouabe monʼa Zeluia, Ila mukua Jetele, Ngalebe mukua Jetele, Udiia mukua Hiti; ene oso makuinhi atatu a muthu ni sambuadi. Njinda ia Jihova anga i uamena Izalaiele luamukuá dingi, anga u vunza Davidi ku a bhanga-kiu, uixi: Ndeie, ka kuate konda ia Izalaiele ni Juda. Muenexi anga u ambela Jouabe, kabhitangu ka kifuxi aia-nê, uixi: Ndeie kiá ubhite ku mbandu ni mbandu ma miiji ioso ia Izalaiele tunde ku Dane katé ku Beleseba, u kuate konda ia mundu phala ngʼijiie mba mundu uoso u tena kikuẋi. Jouabe anga u ambela muenexi, uixi: Jihova Nzambi ié a bandekeze mundu iú, né a tena konda iahi, phala a vule dingi luhâma, nda eie muene kùku, ngana iami, nʼu ki mone mesu. Maji phala-hi-phe, kùku, ngana iami, kia ku uabhela o kubhanga kima kiki? Sumbala ua zuela kiki, maji kizuelu kia muenexi kiasuína, katé Jouabe ni jikabhitangu ja kifuxi etaia ku ki bhanga. Jouabe ni jikabhitangu ja kifuxi anga a tunda bhu pholo ia muenexi, mu kuia kukuata konda ia mundú ua Izalaiele. Anga a zaúka Njolodá, a ta kibangu mu Alouele, bhua zukama ku mbandu ia kùdia ni dibhata mu kaẋi ka honga, anga a lunga ku Ngadi, ni ku Jezele; anga a bhita ku Ngileiade, ni mʼoxi ia makôlo ia Tatimi-hodixi; a bhita mu Dani-Jahana, a kondoloka katé ku Sidonia. A bhiẋla bhu mbonge ia Tilu, ni mu mabhata moso ma Mahivi ni Makanana; anga a tundila ku sulu ia Juda, bhu Bele-seba. Kienhiki kia zubha kubhita ni kunhunga ku mbandu ni mbandu mʼoxi iene ioso, hé a bhixila mu Jeluzaleme mu dívua dia mbeji ni makuinhi aiadi a kizuua. Jouabe anga u bhana konda kua muenexi ia mundu a a kondala mua Izalaiele, anga mu kala hâma nake ia midi ia makuenze a tena kusunga xibhata; o akua Juda hâma jitanu ja midi ia makuenze. Muẋima ua Davidi-phe u mu êlesa, kia zubha kukuata konda ia mundu. Davidi anga u ambela Jihova, uixi: Nga te kituxi kiavulu mu kubhanga kima kiki. Kiki-phe, u Jihova, mulonga ngi katule-u, ngi mubhikʼé, nga ku diondo; kuma nga bhange uoua uavulu. Kúkia ni kimene Davidi u balumuka, kizuelu kia Jihova anga kʼiza kua polofeta Ngadi, thoni, ia Davidi, kixi: Ndeie ua kʼàmbele Davidi: Eme Jihova uedi kiki: Nga ku bhana ima itatu; sola-bhu kima kimoxi kioso ki ngi ku bhanga. Ngadi anga u iza kua Davidi, u mu tangela, uixi: Eie ua mesena ku kala sambuadi dia mivu ia nzala di ku iza mʼoxi ié? Inga u bhanga mbeji jitatu ni kulenga jinguma ja ku langata, jenda ni ku ku kaia? Inga ku kala kibuika mʼoxi ié, ki bhanga izuua itatu? Tongolola kiambote kioso ki u vutula, phala ngi ki tule kua ió uoso ua ngi tumu. Davidi anga u ambela Ngadi, uixi: Ngala bhu kíbhidi kia dikota! Maji kota ngi dibhalela bhu lukuaku lua Jihova, kuma muene o jihenda jê jivula; nguami kudibhalela bhu lukuaku lua muthu! Kienhiki, Jihova u tumikisa kibuika mua Izalaiele tunde mu kimene katé bhu kumbi dioso dia mu xindi; ku mundu anga kufua tunde ku Dane katé ku Bele-seba makuinhi sambuadi a midi ia muthu. Kioso kia zenga anjo lukuaku luê ku thandu dia Jeluzaleme mu ku i buikisa, Jihova u diela divuua dia bheka, anga u ambela anjo iala ku buikisa, uixi: Kuabhu! Lukuaku lué lu suke bhenhobho! Anjo ia Jihova anga i suka bhu dibhiatelu dia Alauna, mukua Jebusi. Davidi anga u ambela Jihova, kia mono o anjo iala kubeta o mundu, uixi: Tala, nga te kituxi eme, eme nga bhange kuthathamana; jimbudi jiji-phe ja bhange kima kiahi? Nga ku diondo, lukuaku lué lu ngi nemene eme, ni dibhata dia tatʼetu. Ngadi anga u iza kua Davidi kizuua kienhokio, uixi: Banda ku thala, u tunge kalatódkio ka Jihova bhu dibhiatelu dia Alauna, mukua Jebuzi. Davidi anga u banda ku thala mu kaiela kizuelu kia Ngadi, kala kia mu tumu Jihova. Alauna anga u tala mu kanga, u mona muenexi ni mbèle iê ala mu kuiza bhuoso bhuala muene; Alauna anga u tunda, u bhetemena bhu pholo ia muenexi, u tula pholo mu mavu. Alauna anga u zuela, uixi: Kùku, ihi ia ku bheka kiki kua mubhikʼé? Davidi uixi: Kia ngi bheka o kusumba dibhiatelu ko kué, ngi tunge-bhu kalatódio ka Jihova, phala kibuika kiki ki batuke ku thandu dia mundu iú. Alauna anga u ambela Davidi, uixi: Kùku, tambula u bhakule ioso i ua mono ia tokala; jingombe jiji ja sata ia kuoha, mabaia ma kuhuhila iá, ni jijiungu ja jingombe ji kale jihuinhi, Kùku, iene ioso iii nga ku bhana-iu, ngana iami. Alauna anga u ambela dingi muenexi, uixi: Jihova Nzambi ié a ku tambulule, kùku! Muenexi anga u ambela Alauna, uixi: Ki kiene; kikale ngi i sumba muene ko kué mu kitadi kioso kia tokala. Ki ngi xikina kubhakula kua Jihova Nzambi iami, jisata ja kuoha ji nga tambula mu ngoho, nga kambe kuta-mu kima. Kienhiki Davidi u sumba dibhiatelu ni jingombe, mu makuinhi atanu a xikulu ja phalata. Davidi anga u tungila-bhu kalatódio ka Jihova, hé u bhakuila-bhu jisata ja kuoha ni jisata ja kuluulula. Kienhiki Jihova anga u xikina o kudionda kuâ, kuala kudiondela oxi, kibuika kia kexe mu buikisa Izalaiele anga ki batuka. Kiki kuila sobha Davidi ua kuka kiá, ua bhange kiá mivu iavulu, uabokona kiá mu izuua iê iasukidila-ku, ela a mu futa mavunga, maji-phe mu mukutu uê ki mu xikina kuiza munza, lémbué! Akua mbèle iê anga a mu ambela, exi: Kùku, a ku sotele monʼa kilumba uoso uala hanji muzeletete, a kale mu ku ku xibhidila, ni ku ku tambula konda; nda u zeke bhu jihata jé, u muenexi, phala o mu mukutu mu kuize o munza. Kala kiki, aia mu sota kilumba kiauabha kiambote, ku jimbámbe joso ja Izalaiele, anga a sanga Abisaki, mukua Suneme, anga a mu bheka kua muenexi. Monʼa kilumba muenhú u uabha kiavulu muene; anga u kala mu tambula konda ia muenexi, hé uia ni ku mu xibhidila; maji muenexiphe katena ku mu ijiia. Thembu ienʼoio Adoniia, monʼa Hakiti, u di zangeleka, uixi: eme-muene ngi hinga o ungana; anga u iudikisa makalu, u sota akua jikabalu, ni makuinhi atanu a muthu enda ni ku mu tuamenena mu kuenda. Tatʼâ tundiʼé ukulu, kene ku mu fudisa kima, kene ku mu ila ngó: Kiki ua ki bhangela-hi? Muenhú diiala muene dia disanze, o mu ku mu tala, uauabha kiavulu o pholo, ua kaiela ku kunda dia Abisalone mu ku a vuala. Anga u ta kikutu ni Jouabe, mona Zeluia, ni nganga Abiiatale; ene anga a mu kaiela phala ku mu banda. O Nganga Zadoko-phe, ni Benaia monʼa Jehoiada, ni polofeta Natane, ni Ximei, ni Lei, ni mazonda oso a tokala ni Davidi, ka zuama-ku kua Adoniia. Adoniia anga u jibha jimbudi ni jingombe, ni ibhaku ia jisevadu, bhu Ndánji ia Nhoka, bhua zukama ni bhu tabhu dia kusukuila (Eni-rokele); hé u ixana o phange jê joso anʼa muenexi, ni akua Juda, a tokala mu mbèle ia muenexi. Maji o polofeta Natane-phe, ni Benaia, ni mazonda, ni phange iê Solomá, ka exana. Natane anga u zuelesa Bete-seba, mamʼâ Solomá, uixi: Eie kua kʼivua kuila Adoniia, monʼa Hakiti ua hingi ungana, maji o muenexi-phe, na Davidi ka kʼijiia? Kiki-phe, nga ku diondo, izá ngi ku longe phangu, phala u bhulule o muenhu ué èʼmuene, ni muenhu ua monʼé Solomá. Ndé kindala kienhiki kua sobha Davidi, u mu ambele, uixi: Kùku, eie kua ngi lokela, ngi kahatu ké, kuila Solomá monʼé, muene hinu u ku bhingana ku ungana, hé u xikama bhu kiandu kié? Kia bhiti-phe kiebhi, Adoniia lelu muene ua hingi o ungana? Kioso-phe eie ki u kala mu zuela kiókio ni muenexi, eme uami ngi ku kaiela-ku, hé ngi ku lungisa mu kuzuela kué, kífua nga ku zubhila maka. Bete-seba anga u bokona kua muenexi mu xilu; muene-phe ua kuka kiá kiavulu muene; kienhokio, Abisaki mukua Suneme, muene ua kexi mu xibhidila muenexi. Bete-seba anga u bhetama u diundila muenexi, anga u zuela, uixi: Kuambeʼá? Ua mesena-hi? Muhatu anga u mu ambela, uixi: Ngana iami, eie-muène ua ngi lokela, ngi kahatu ké, mu dijina dia Jihova, Nzambi ié, uixi: Solomá, monʼé, hinu muene u ku bhingana ku ungana, muene u xikama bhu kiandu kié. Kiki-phe Adoniia ua hingi ungana; eie-phe, kùku, ngana iami, kua kʼijiia. Ua mono, ua jibha jingombe ni ibhaku ia sevadu, ni jimbudi ja nzungule, iu uexana o ana oso a muenexi, ni nganga Abiiatale, ni Jouabe, kabhitangu ka kifuxi, maji o mubhikʼé-phe Solomá ka mu ixana. Kiki-phe, kùku, ngana iami, o mesu a Izalaiele ioso ala kokué, eie-muène a ku kinga ku a ambela uoso u tokala ku ku bhingana ku kiandu kié kia ungana. O ki u kamba ku ki bhanga, hádia ki ua kà zekela kumoxi ni a-tatʼenu, kùku, ngana iami, ni eme ni monʼami Solomá a tu kita tu akua kituxi. Bhenhabha-phe, kiosuʼiki muene hanji ua kuata kuzuela ni muenexi, polofeta Natane u bokona. Anga a tangela muenexi, exi: O Polofeta Natane iú. O muene kia zubha ubhiẋila bhu pholo ia muenexi, u bhetamena bhu pholo ia muenexi katé pholo ia tula bhoxi. Natane anga u zuela, uixi: Kùku, ngana iami, kífua eie-muène ua ki ambe kuila Adoniia muene u ngi bhingana ku ungana, muene u xikama bhu kiandu kiami? Kuma ua kulumuka kunu lelu, iu ua jibha jingombe, ni ibhaku ia sevadu, ni jimbudi ja nzungule, iu uexana o ana oso a muenexi, ni jikabhitangu ja kifuxi, kumoxi ni nganga Abiiatale; kiene ki tuala kuzuelʼiki iá a dia, iá a nua, bhu pholo iê, ala kuia ni kudikola, exi: Sobha Adoniia, a kole muenhu! Eme bhabha-phe, ngi mubhikʼé, ni nganga Zadoko, ni Benaia monʼa Jehoiada, ni mubhikʼé Solomá, ka tu ixana-ku. Kima kiki, o kuila eie-muène, kùku, ua ki bhange? Eie ua kambe kuidikiza abhikʼé, uoso u tokala kuxikama bhu kiandu kié, u muenexi, ni ku ku bhingana ku ungana? Bhenhobho o sobha Davidi u kumbulula, uixi: Bete-seba muʼixanienu bhabha. Bete-seba anga u bokona muala muenexi, u imana bhu pholo iê. Muenexi anga u loka, uixi: Kola-ku Jihova, ua ngi kudila o muenhu uami mu jiphaxi joso! Kala ki nga ku lokela mu dijina dia Jihova, Nzambi ia Izalaiele, ngixi: Ni kidi muene Solomá monʼé, muene hinu u ngi bhingana ku ungana, muene u xikama bhu kiandu kiami; ngi ki bhanga-phe kiá muene mu kizuua kia lelu. Bete-seba bhenhobho anga u bhetama, u tula o pholo bhoxi, u diundila muenexi, uixi: Kùku Davidi, ngana iami, a kolelè-ku o muenhu. Sobha Davidi anga u zuela, uixi: Ixanenu nganga Zadoko, ni polofeta Natane, ni Benaia monʼa Jehoiada, eze bhabha. Anga a exana, eza bhu pholo ia muenexi. Muenexi anga u a ambela, uixi: Katulenu makuenze a ngana ienu, muile-nâ kumoxi, o Solomá monʼami mu mu mondalese ku mula iami, mu kulumuke-nê bhu Ngihône. O nganga Zadoko, ni polofeta Natane, a mu undile bhenhobho ku ungana ua Izalaiele. Mua ka xika koloneta, hé mua kèla, muexi: Sobha Solomá a laie, a kole muenhu! O ki mua kà zubha ku ki bhanga, mu bandela-nê kumoxi mualu kaiela ku kunda diê muene, nda eze a xikame bhu kiandu kiami, muene a kale ku usobha bhu kididi kiami; mukonda eme muene nga mu lekelela o kukala ku pholo ia Izalaiele ni ku pholo ia Juda. Benaia monʼa Jehoiada anga u kumbulula, uixi: Amén! Jihova Nzambi ié, muenexi, ngana iami, a ki kumbidile ʼla ki ua ki tange eie. O kioso Jihova kia kexile ni eie, Kùku, ngana iami, a kale ue ni Solomá, a bhangese kuila kiandu kiê ki kala kia dikota dingi, o kié eie hánji ndenge, u kùku Davidi, ngana iami. Bhenhobho-phe nganga Zadoko, ni polofeta Natane, ni Benaia monʼa Jehoiada, ni Makeleti ni Mapeleti, a kulumukina kumoxi, ni Solomá a mu mondalesa ku mula ia muenexi Davidi, hé a biẋila-nê bhu Ngihône. Nganga Zadoko hé u tunda ni lumbinga lua maji lua katula mu Balaka, anga unda Solomá ku ʼungana, hé a xika o koloneta, o mundu uoso akala mu kola, exi: Sobha Solomá a laie, a kole o muenhu. Mundu uoso anga a banda ni kukaiela ku dima diê, a kala mu xika jimbéndu hé a sanguluka ni ngalasa iavulu, katé mungongo muaditaia ni dízui diâ. Adoniia-phe ni asonhi oso ala ni muene, a kʼivua kioso kiala kuzumbuka mu kúdia. Jouabe ki evu dízui dia koloneta, uixi: Jiji jibuia jahi, mbanza ioso iedi ngó ni iene bulukutu? Kioso-phe kiala mu zuela, Jonata monʼa nganga Abiiatale, u tula bhu kanga, Adoniia-phe anga u mu ambela, uixi: Tu sangeku! Bokona eie u muthu uambote, u dikuenze, ku kambe kuiza ni hundu iambote. Jonata-phe anga u kumbulula Adoniia, uixi: Kidi muene; ngana ietu sobha Davidi, ua hingisa Solomá ku ungana. Muenexi ua tumu ue nganga Zadoko, ni polofeta Natane, ni Benaia monʼa Jehoiada, ni Makeleti ni Mapeleti, ia a mu mondalesa ku mula ia muenexi. Nganga Zadoko, ni polofeta Natane ia a mu undu ku ungana bhu Ngihône; o mu kutunda kuenhoko-phe, a bande ni kusanguluka, kiene kia bhangesa mbanza ioso ku dʼitaia, kala ki muevuʼokio. Solomá-phe ua Xikama kiá bhu kiandu kia ungana. Ni akuambele oso a muenexi, eza mu tanesa sobha Davidi, exi: Nzambi ié eie, a bhane Solomá dijina di tunda o dijina dié, o kiandu kiê ki kale kia dikota dingi, o kié eie ndenge. O muenexi iu uetaia, ua sambe bhu hama bhuala. Muenexi ue iu ua zuela, uixi: Nga ki sakidila Jihova, Nzambi ia Izalaiele, ua ngi bhana muthu utena kuxikama bhu kiandu kiami kizuua kia lelu, katé muene eme nga ki mono ni mesuʼami. Asonhi oso a exanene kuala Adoniia anga a kala ni uoma, a balumuka-bhu, hé a di tela kala muthu ni njila iê. Adoniia muene u kala ue ni uoma mukonda dia Solomá; anga u tunda-bhu, uia u kuata ku jimbinga ja kalatódio. Anga a ki tangela Solomá, exi; Adoniia-ze uala ni uoma ua sobha Solomá, ua mono ua kuata ku jimbinga ja kalatódio, uixi: Sobha Solomá a ngi lokele hanji lelu, kuma ka-nda ku ngi jibha ni xibhata eme ngi mubhikʼé. Solomá-phe, uixi: Se uidikiza uthu, né lundemba luê ki lu láuka bhoxi; se a mu mona-phe ni úsueia, hinu úfua. Sobha Solomá anga u tuma athu, a mu katula ku kalatódio. Anga uiza, u bheza hanji sobha Solomá; Kiki izuua ia Davidi kuila i mu zukama, ia kúfua, Davidi u tendelela Solomá monʼê, uixi: Eme nga muia mu njila iene mu kuila o mundu uoso; eie-phe kola muẋima u kale u iala Kumbidila o utuminu ua Jihova Nzambi ié, u ende jinge mu njila jê, u aluke o ijila iê, ni itumu, matetuluilu mê, ni maumbangi mê, kala kia i soneka mu ngonge ia Mozé, phala u kale ni kubhanduluka mu ima ioso i u bhanga, ku ididi ioso ku u di tela. Phala Jihova ue a kumbidile o kizuelu kiê kia ngi bhele, uixi: Anʼé se a di langa o kuenda kuâ, nʼendela bhu pholo iami mu kidi, ni muẋima uâ uoso, ni muenhu uâ uoso, nga ki ambe kuma, ki kuà ku kamba muthu ué u ku bhingana bhu kiandu kia Izalaiele. Kima kiamukuá eie ua kʼijiia kioso kia ngi bhanga Jouabe, monʼa Zeluia, kioso muene kia bhanga o kabhitangu jiiadi ja ifuẋi ia Izalaiele, Abinele monʼa Nedi, ni Amasa monʼa Jetele, ua a jibha, iu ua ẋamuna o manhinga ma ita mu thembu ia paze, iú ua ta o manhinga ma ita ku phonda iê ia zuata mu mbunda, ni mu jisabhatu jê ja te ku inama. Eie-muène kiá u ijiia kioso ki u mu bhanga, maji o jimvi jê ki ji bhiẋile mu mbila ni kutululuka. Maji o anʼa Badizilai-phe, mukua Ngiliiade, a kuatele muene henda, a kale akua kúdia ku meza mé; kuma ene uâ kiene kia ngi bhangele, thembu i nga lenga kota dié Abisalone. Muthu uamukuá ua xala-nê Simeii, monʼa Ngela, mukua muiji ua Bejamí, mukua bhata bhu Bahudimi, ua ngi xingile jindaka javulu jaiibha kizuua ki nga kexe mù-ia bhu Mahanaíme; maji uejile-phe ku ngi batuila bhu tabhu dia Njolodá, eme anga ngi mu lokela mu dijina dia Jihova, ngixi: kana, ki ngi ku jibha ni xibhata. Ko kué-phe ka kambe kikuma; kabasa eie uala u hete, eiemuène kiá u ijiia kioso ki ua kà tokala ku mu bhanga; maji o jimvi jê ua kà ji bhiẋidisa mu mbila ni manhinga. Davidi anga uia ku kilu kumoxi ni jitata je, anga a mu funda mu mbonge ia Davidi. O izuua ia bhange Davidi ni kutumina Izalaiele, makuinhi auana a mivu; sambuadi dia mivu dia tumina mu Hebolone, o makuinhi atatu a mivu ni itatu, a tumina mu Jeluzaleme. Solomá anga u xala ua xikama bhu kiandu kia tatʼâ Davidi, utuminu uê anga u kuata kiambote muene kiavulu. Thembu ioio Adoniia, monʼa Hakiti, uiza kua Bete-seba, mamʼâ Solomá. Bete-seba anga u mu ibhula, uixi: Kueza-hi? Eie ueza ni paze? Kuala muene: Ngʼeza muene ni paze. Anga u mu kumuna, uixi: Ngʼeza ku ku tela tumaka. Uixi-phe: Zuela. Kuala muene: Eie ua kʼijiia kuma o ungana ua usobha ua kexile uami, o Izalaiele ioso eme-muène a ngi lungile jipholo ni ku ngi tala, mukonda eme, a ngi fikile ku u hinga; maji-phe ungana ua biluluka, ua xala ua ndengʼiami; kuma Jihova muene ua mu bhana-u. Kiki-phe nga mesena ku ku bhinga ngó kima kimoxi, kana ku ngi ditunakiu. Uixi: Zuela-kiu. Muene-phe uixi: Nga ku diondo u ngi zuelele kua Solomá, muenexi, kuma eie ka tena ku ku dituna, a ngi bhane Abisaki, mukua Suneme, mbé a kale mukajiʼami. Bete-seba, uixi: Kiauabha; ngi ku zuelela kua muenexi. Bete-seba anga uia kua Solomá, mu kuzuelela Adoniia. Muenexi anga u balumuka mu takana-nê, u mu bhetamena, anga u xikama kiua bhu kiandu kiê; hé u bhekesa-bhu ni kiandu kiamukuá kia mamʼâ muenexi kuxikama; Bete-seba hé u xikama ku lukuaku luê lua kúdia. Bhenhobho u mu ambela, uixi: Nga mesena ku ku bhinga kama ngó kamoxi; kana ku ngi dituna-ku. Muenexi anga u mu ambela, uixi: Ngi bhinge, mamʼetu; ki ngi ku ditunu, ni ngi ku sonokesa o pholo. Uixi-phe: Nga ku bhingi kuila Abisaki, mukua Suneme, a mu bhane phangʼié Adoniia, mu kala mukajiʼê. Sobha Solomá anga u kumbulula mamʼâ uixi: Adoniia u mu bhingila kiebhi Abisaki, mukua Suneme? Ku mu bhingila-hi ue kiá ni ungana uene, kuma muene kota diami? Ngambe, mu bhingile kiá muene, ni nganga Abiiatele, ni Jouabe monʼa Zeluia. Sobha Solomá anga u lokela bhenhobho mu dijina dia Jihova, uixi: Nzambi a ngi bhange-kiu uami, a ngi tele-ku dingi, se o kizuelu kienhiki kia zuela Adoniia, ki kamba ku mu jimisa o muenhu uê. Kienhiki muene Jihova a tunge, a some! Ua ngi fikidila bhu kididi kiki, ua ngi xikamesa bhu kiandu kia tatʼetu Davidi, iu ua ngi tungila dibhata kala kia tangele; Adoniia muthu ua ku mu jibha kizuua kia lelu, sé ngó kulueza. Sobha Solomá anga u katula Benaia, monʼa Jehoiada, hé muene uia, u mu ta ni mukuale uê, u mu jibha. Nganga Abiiatale-phe anga a mu ambela kuala muenexi, uixi: tunda bhabha, uie ku mábhia mé ku Anatote; kuma eie u muthu ua fuama ku ku jibha; maji-phe ki ngi ku jibha mu thembu iii, mukonda eie uambatele jinge o álaka ia Jihova Nzambi bhu pholo ia tatʼetu Davidi, ni hadi ioso ia talele jinge tatʼetu, eie ue ua i talela jinga-nê kumoxi. Kala kiki, Solomá ua kaiesa Abiiatele mu kala ku unganga ua Jihova, phala o kizuelu kia Jihova ki bhite, kia tangele ku thandu dia dibhata dia Eli, bhu Silo. Kiene kioso kia bhiti anga a ki tudila Jouabe; kuma Jouabe ua diangukile mu kaiela ku kunda dia Adoniia, sumbala a kambele kudianguka mu kukaiela Abisalone. Jouabe anga u lengela mu Balaka ia Jihova, hé u kuata ku jimbinga ja kalatódio. Anga a ki kunda sobha Solomá, exi: Jouabe-phe ua lengela mu Balaka ia Jihova, uala-ze bhu kalatódio. Solomá anga u katula Benaia, monʼa Jehoiada, uixi: Ndé ka mu te. Benaia anga u bhixila mu Balaka ia Jihova, u mu ambela, uixi: Itaia kua muenexi, kuma uedi koko a tunde-ku. Kuala muene, kana; kale ngi fuila bhenhobho. Benaia anga uiza mu tudila muenexi, uixi: Kia zuela-ze Jouabʼiki, kiene kia ngi vutuilʼiki. Kuala muenexi: Mu bhange kala kia zuela muene, u mu te, u mu fûnde; phala manhinga ma ẋamuna Jouabe sé kikuma, kà kale ku thandu diami mba ku thandu dia dibhata dia tatʼetu. Jihova a mu vutuile o manhinga mê ku thandu dia mútue uê-muene, kuma muene ua balukila malʼaiadi a mu tundu muene kuiuka o muẋima ni mu ukota, iu ua a jibha ni mukuale uê, sé tatʼetu Davidi ku kʼijiia, ana a Abinele monʼa Nedi, kabhitangu ka kifuxi kia Izalaiele, ni Amasa monʼa Jetele, kabhitangu ka kifuxi kia Juda. Kala kiki, o manhinga mâ, ma kà vutukila ku thandu dia Jouabe kuene, ni ku thandu dia mbutu iê sé dizubhilu; maji o kua Davidi-phe, ni ku mbutu iê, ni ku dibhata diê, ni ku kiandu kiê, kuà kala paze sé dizubhilu, i tunda jinga kua Jihova. Kia zubha ku mu ambela kiki, Benaia monʼa Jehoiada u banda, u mu ta, hé u mu jibha; anga a mu fûnda bhu bhata diê-muène, ku matutu. Muenexi anga u ta Benaia, monʼa Jehoiada, bhu kididi kiê, mu tumina o kifuxi kia masoladi mê; ni nganga Zadoko a mu ta kuala muenexi bhu kididi kia Abiiatale, o nganga. Muenexi anga u tuma kuixana Simeii, u mu ambela, uixi: Tunga inzo ié mu Jeluzaleme, u xikame momo; kutunde-mu mu kuia ku mbandu iengi kuoso-kuoso. Kuma kizuua kioso ki u tunda-mu, anga u záuka o honga ia Kidalone, ijiia na-kiu kuma ki kala kizuua kié kia kúfua; o manhinga mé mà kala ku thandu dia mútue ué eʼmuène. Simeii anga u kumbulula, uvutuila muenexi, uixi: Kùku, ua zuela kiambote: Kioso ki ua tange u muenexi, kiene ki ngi bhanga eme ngi mubhikʼé. Simeii anga u xikama mu Jeluzaleme izuua iavulu. Mu kukala-kukala-phe, kia bhiti mivu itatu, bhu kala abhika aiadi a Simeii, a mu lenga, aia kua Akiji, monʼa Mahaka, Sobha ia Ngate. Anga a ki kunda Simeii, exi: Abhikʼé-ze iá ku Ngate. Simeii anga u balumuka, u zuika o bûlu iê dikombola, uia ku Ngate kua Akiji, mu sota abhikʼê; Simeii anga u bhixila u sanga abhikʼê ku Ngate, hé uiza-nâ ku bhata. Anga a ki kunda Solomá kuila Simeii ua tundile mu Jeluzaleme iu uele ku Ngate, maji ua vutuka kiá ku bhata. Muenexi anga u tuma kuixana Simeii, uixi: Manhi eme ki nga ku lokesele mu dijina dia Jihova, hé ngi ku xinda, ngixi: Ijiia na-kiu kuma kizuua kioso ki u tunda mu mbanza ia Jeluzaleme, ki uia mu kuenda njila ioso-ioso, ki kala kizuua kié kia kufua? Eie anga u ngi vutuila, uixi: Kiauabha kiambote, kizuelu kié nga kʼivu: Kiki-phe eie ua kambela-hi kukumbidila kioso ki ua lokele bhu pholo ia Jihova, ni kioso ki nga ku tendelela kizuua kienhokio? Muenexi anga u kumuna dingi mu tangela Simeii, uixi: Ku muẋima ué ku kambe ku kʼijiia, o kubhukumuka kuoso ku ua bhangele tatʼetu Davidi; kala kiki Jihova ua vutula o kubhukumuka kué ku thandu dia mútue ué eʼmuene. Maji Sobha Solomá-phe u xala ni dibesá, o kiandu kia Davidi ki di fikidila kiambote bhu pholo ia Jihova, ki ki sendumuka katé ku hádia sé dizubhilu. Muenexi anga u tuma Benaia, monʼa Jiehoiada, u tunda-nê ku kanga, hé u mu ta, u mu jibha. Utuminu uaʼxi anga u kuata kiambote bhu lukuaku lua Solomá. Solomá anga u kuata ukamba ni Falaó, sobha ia Ejito, u bhenga monʼa Falaó ua muhatu, hé u mu bheka mu mbonge ia Davidi, kioso kiluua a zubha kutunga inzo iê-muène, ni inzo ia Jihova, ni kimbaka ki kondoloka Jeluzaleme. Mundu-phe hanji a kuata kusatela ku matala, mukonda katé mu izuua muenhomo ka tungile luua inzo ia Tembulu mu dijina dia Jihova. Solomá anga u zola Jihova, u kala mu kuenda mu ijila ia tatʼâ Davidi; inda kima kimoxi ngó; u kala mu satela ku matala, ni kuohela-ku o fumasa ia dizumba. Solomá anga uia ku Ngibiione mu satela-ku, mukonda o kuenhoko kuene-phe ku ditala dia dikota; midi ia sata ia kuoha ia bhana Solomá bhu kalatódio koko. Bhu Ngibiione bhenhobho Jihova anga u tukulukila Solomá, ku nzoji, mu usuku. Nzambi anga u mu ambela, uixi: Bhinga kioso ki uandala ki ngi ku bhana. Solomá anga u zuela, uixi: Eie, Ngana uedikiza henda iavulu kua mubhikʼé tatʼetu Davidi, kala kiendele muene bhu pholo ié mu kidi, ni mu kuiuka, ni kuimana muẋima o nzánza, kala ki ua mesena eie; lelu-phe eie ua mu bandekeza o henda ia dikota iaxedi kuema, ia ku mu bhana monʼa diiala mbé kuxikama bhu kiandu kiê, kala ki kia bhiti mu kizuua kia lelu. Kiki-phe, u Jihova, Nzambi iami, ua ngi bhange eme ngi mulekiʼé, kukala sobha bhu kididi kia tatʼetu Davidi; eme-phe hanji ngi monʼauisu; ki ngejiia luua kioso ki ngi tunda, ni kioso ki ngi bokona. Eme-phe ngi mulekiʼé ua ngi mono, ngala muʼaxaxi ka mundu ué u uà sola, mundu uadikota, mundu ki u xikina ku u tanga mba ku u kuata konda mukonda dia kuvula. O ki ngalʼiki, Ngana, ngi bhane, ngi mubhikʼé, muẋima ua kutongoloka mu kufúndisa o mundu ué, phala ni unjimu uoso, ngi tene kutungula kia kidi ni kia makutu; kuma nanhi ua kambe unjimu, u ki tena, kia kufudisa o mundu ué uavulu kiki? Maka enhá anga a uabhela Ngana, kuila Solomá ua bhingi kienhiki. Ngana Nzambi anga u mu ambela, uixi: Mukonda eie ua bhingi kima kiki, kua bhingi muenhu ué kulaia izuua iavulu, kua bhingi jimbongo phala eie, kua bhingi o kalunga ka jinguma jé, maji ua bhingi o kutongoloka kua kutungula o kidi; talesa, ngi ku bhanga kioso ki ua zuela: Ngi ku bhana o muẋima ua kuijiia kinéne ni kutongoloka katé kibhinga eie ku moneka luiadi, ni ku iá oso a ku bhingana, ki bhuà kala mukuenu u soka-nê. Ni iii i ua kambe ku i bhinga, ngi ku bhana-iu ue, ni jimbongo ni kijingo, katé ku jisobha joso ki ku kala mukuenu u soka-nê, izuua ié ioso ia muenhu ué. Se-phe eie uenda mu njila jami, hé u aiuka o ijila iami ni itumu iami, kala ki endele jinge tatʼenu Davidi, eme-phe ue ngi ku vudisa o izuua ia muenhu ué. Solomá anga u phaphumuka ku kilu, manhi nzoji ianjiua. Anga uiza mu Jeluzaleme, hé u imana bhu pholo ia álaka ia kikutu kia Jihova, u bhana-bhu jisata ja kuoha ni jisata ja paze u bhangesa fesa ia dikota phala ene oso akua mbèle iê. Anga kua muenexi, kuiza ahatu kiiadi idianzunga, hé emana bhu pholo iê. Muhatu umoxi anga u zuela, uixi: Auá! Kùku, ngana iami, tata! Ni eme ni mukuetu iú tuala inzo imoxi; eme anga ngi disanza monʼami, ni muene mukuetu ngala-nê mʼonzo. O ki ngi zubha kudisanza, kizuua kia katatu, mukuetu iú u disanza ue monʼê; anga tu kala mʼonzo, etu ene ngó kiiadi kietu, ki bhuala dingi musonhi tuala-nê. O monʼa mukuetu iú anga u fua mu usuku, mukonda ua mu xina kioso kia zeka. Anga muene u balumuka mu kaẋi ka usuku, hé u ngi tambula monʼami ua diiala bhu mbandu iami, kioso eme ki ngala ku kilu, hé u mu akata bhu jihata jê, o monʼê eʼmuène, u mu tula bhu jihata jami. O ki kúkia ni kimene, ngedi ngi balumuka mu kuamuisa monʼami, ngi sanga mona uafu; kuila kuma kuazele, ku mu tala kiambote, nga mono manhi ki muene monaʼmi nga mu vuala. Muhatu uamukuá ukumbulula, uixi: Kana, ió makutu! Mona uala ni muenhu muene monʼami, o mona uafuʼó muene monʼé. Kuala mukuá uadianga: Ki kiene; mona uafu monʼé, mona uala ni muenhu muene monʼami. Kiene kia mu zuelʼiki, bhu pholo ia muenexi. Muenexi anga u amba, uixi: O iú, uixi: Monʼa muenhu monʼami, uafu muene monʼé; o mukuá uixi: Kana; uafu muene monʼé, monʼa muenhu muene monʼami. Muenexi-phe, uixi dingi: Bekenu o xibhata kunu. Anga a bheka o xibhata bhu pholo ia sobha. Sobha anga u amba, uixi: Monʼa muenhu mu uanienu muʼaxaxi, iú mu mu bhane mbandu, iú ue mu mu bhane mbandu. Muhatu uoso ua vuala monʼa muenhu, bhenhobho u ambela muenexi, kuma henda ia mu kuata ia monʼê, uixi: Aiué! Ngana iami, tata, mu bhane o monʼa muenhu, kana ku mu jibha ngó! Mukuá-phe, uixi: Kana! Ka kale uami, ka kale ué; inda a mu uane! Muenexi anga u kumbulula, uixi: Mukua monʼê iú, a mu bhane-nê; kana ku mu jibha ngó, kuma iú muene-muène manhʼâ. Izalaiele ioso anga evua o kubatula kuku kua batula muenexi, anga a kala ni uoma ua muenexi; kuma a mu mono ni kuijiia kua Nzambi kuala naku, mu kutungula ni kubatula o kidi. Kienhiki, Sobha Salomá anga u kala mú tumina Izalaiele ioso. Enhá-phe ene o makota a tokala mu utuminu uê. Azadiia monʼa nganga Zadoko; Eliholefe ni Ahiji, anʼa Siza, ene jikidivá; o Jozafate monʼa Ahilude muene musoneki a malunda; o Benaia, monʼa Jehoiada, muene kabhitangu ka kifuxi kia masoladi; Zakoko ni Abiiatale ene o jinganga; Azadiia, monʼa Natane, u tambula konda ia jikapataji; o Zabudi, monʼa Natane, muene kamba dia sobha, mukua ku mu bhana o jikaiula; Ahisadi muene o kimbadi u tambula konda ia mbèle ioso ku lumbu lua sobha; o Adonilamo, monʼa Abada, u tambula konda ia akua kikalakalu kia ungamba. Solomá anga u kala ni kuinhi dia kimbadi ni kiiadi mʼoxi ioso ia Izalaiele, akua kusota o kúdia kua muenexi ni mbèle iê ioso; kala muthu ni mbeji iê ia kubhana o kúdia. O majina mâ, enhá: Bene-Hule, mu milundu ia Ifalaime; Bebe-Dekele, mu Makaze, ni mu Salabini, ni mu Bete-Semexe, ni mu Elone ni mu Nete-hanana; Bebe-Hesede, mu Alubote ni Soko, ni ixi ioso ia Hefele, ia mu tokala muene; Bebe-Abinadabe, mu thala ioso ia Ndodi (o muenhú, Na Tafate, monʼa Solomá ua muhatu, muene ua kexe mukajiʼê); Bahama monʼa Ahilude, mu Tahanaka ni Mejido, ni Bete-Sane ioso bhua di zukama ni Zeletane, ku luiji lua Jezeleele, tunde bhu Bete-Sane katé bhu Abele-mehola, katé mu kusomboka bhu Jokemeane; Bene-Ngabele, mu Lamote-Ngiliiade ni jisanzala ja Jaíle monʼa Manasa mu Ngiliiade ja mu tokala, ni ixi ioso ia Alekobe mu Basane, ia mu tokala, makuinhi asamanu a mbonge a bhiti imbaka ni jitalanga ja utadi ua kobidi: Ahinadaba, monʼa Ido, mu Mahanaíme; Ahimaaze, mu Nafitali (muenhú ue, Na Basemate, monʼa Solomã ua muhatu, muene ua kexe mukajiʼê;) Bahana, monʼa Husai, mu Asele ni mu Halote; Jozafate, monʼa Paluua, mu Isakale; Simeii, monʼa Ela mu Bejamí; Ngebele, monʼa Udi, muene a mu te mʼoxi ia Ngiliiade, ni ixi ia Sihone sobha ia Mamodi, ni ia Hoke, sobha ia Basane; ixi iosʼoio muene ngó o kimbadi kimoxi uala-mu. Ni Juda ni Izalaiele ioso anga a vula kala kisekele bhu ndúndu ia kalunga, a kala mu kúdia ni kúnua ni kusanguluka jinga. Solomá anga utumina o jisobha joso tunde ku Honga ia Ufalate katé ku ixi ia akua Fidíxia, katé ku mbámbe ni Ijito; ene oso a bheka jinga lubhaku kua muene, a bhikila jinga Solomá izuua ioso ia muenhu uê. O kúdia kua Salomá kua kizuua kimoxi, ku bhinga makuinhʼatatu a kolo ia fuba ia fina, makuinhʼa samanu a kolo ia fuba ia ngoloso, kuinhi dia ngombe ia sevado, makuinhi aiadi a ngombe ji tunda mu kúdia ku iangu, hâma ia mbudi, kua di te jingulungu, jimbâmbi, jisexi, ni jihanga. Kuma Solomá muene ua kexe mu tumina jixi joso ku sámbua dia Honga ia Ufalate kunu, tunde bhu Tipiza katé ku Ngaza, jisobha joso ku sámbua kunu, ji mu beleselela muene; hé u kala ni kutululuka; ku jimbandu jê joso kana muthu ua mu kumbulula. Ni Juda ni Izalaiele, tunde ku Dane katé ku Beleseba, anga a kala bhua kondama, kala muthu u di xibhʼê mu kilembeketa kia muvide uê ni mu kilembeketa kia mufiuku uê, izuua ioso ia utuminu ua Solomá. Solomá anga u kala ni makuinhi auana a midi ia jikabalu ja tokala ku makalu, ni kuinhi dia midi ni midi jiiadi ja makuenze a mondala. Imbadi iê anga i kala mu sota kúdia kua sobha Solomá, ni athu oso a dia ku meza ma sobha Solomá, kala kimbadi ni mbeji iê; kʼehela kima ki kamba-bhu. Ni sevada ni iangu ia jikabalu kúdia, ioso ia tokala a i bheka jinga ue bhuoso bhu jala, kala muthu mu thembu ia kikalakalu kiê. O Nzambi anga u bhana Solomá kuijiia ni kutongoloka kuavulu ni muẋima uakulu mu kutetuluka mukuâ ni kisékele ku ndundu ia kalunga. O kuijiia kua Solomá anga kutunda o kuijiia kua athu oso akexile mu thunda, o kuijiia kuoso kua akua Ijitu, ndenge. Muene ue kiá o muthu uabetele mu kuijiia athu oso ndenge, kuma muene ua kexile kota mu kuijiia. Etane, mukua Zola ndenge, o Hemane, ni Kalekale, ni Dana anʼa Mahole ue, ndenge. O fuma iê anga idimuangena mu jixi ku jimbandu joso. Uasoneka midi jitatu ja jisabhu ni jihéngele, o mimbu ia kuimba midi ni kitanu. O miẋi ioso ua i tange kioso ki iala, tunde ku miẋi iamakota o jisédulu jala mu muxitu ua Libano, katé ku tumiẋi tuofele tuedi kala indandauiji, o hisopo isabhuka ku malumbu a imbaka. Uazuela ue ku iama iamakota ni iòfele ikala ni inama iuana, ni jinjila ji bhita bhulu, ni iama ihuhutila ku thandu dia mavu, ni jimbiji jʼendela mu menha. Ku miji ioso kueza jinga athu mu kuívua o kuijiia kua Solomá, o jisobha joso mu ngongo evile o fuma ia kuijiia kuê, a mu tumikisa jinga jiphunga. Hilamu, sobha ia Tilu, anga uívua kuila Solomá a mu hingisa ungana bhu kididi kia tatʼâ, anga u mu tumikisa jiphunga mukonda muene ua kexile jinge dikamba dia Davidi. Solomá ue anga utumikisa jiphunga jê kua Hilamu, uixi: Kala ki uejiia kiá, Davidi, tatʼetu, o dijina dia Jihova, Nzambi iê, ka tenene kuditungila Tembulu mukonda dia ita iálua jinga, katé Jihova kia mu tela o jinguma bhoxi dia inama iê. O kiki-phe, Jihova ua ngi bhana kutululuka, mu jimbandu joso ki mua ngi kala dingi nguma ni nganga-sèse, o dibhebhu ni kibuika ue, lémbue. Kala kiki, nga mu xinganeka-phe kiá dijina dia Jihova Nzambi iami kuditungila Tembulu. O kienhiki, Jihova, mu ku ki tangela Davidi, tatʼetu ua mu zuelelele kiki, uixi: O monʼé nga-nda ku mu xikika bhu kiandu kia ungana bhu kididi kié, muene ua kà tungila o dijina diami Tembulu. Eie-phe ambela akua mbèle ié, a ngi kokele o miẋi ia misédulu iala mu muxitu ua Libano. O akua mbèle iami a kà kala kumoxi ni akua mbèle ié, o ioso-phe eme i u ngi xinda kubhana phala futu ia ku futa akua mbele ié, iene i ngi ku bhana; mukonda eie uejiia kiambote kuila o muʼaxaxi ketu kanamu athu ejiia kubatula, kiambote o miẋi, kala akua Sidónho. Anga kibhita-phe kuila, o Hilamu kievu o maka a Solomá, ua sanguluka kiavulu, hé uzuela, uixi: Lelu, Jihova, atane-ku! Uabhana o mona uadimuka kua Davidi, iu uala kutumina o mundu uadikota uosʼú. Hilamu anga utumikisa o njimbu kua Solomá, uixi: Ioso i uatumu o ku ngi tangela nga ivu. Ku miẋi ia jisédulu ni mifaia, ioso i ua bhindamena eie o kubhanga, iene muene i nga-nda kubhanga. Akua mbèle iami a-nda ku i tuta, a i ambata muene tunde ku Libano katé ku musanza ua kalunga, eme hé ngi i ambatela mu ihungu ku thanduʼa menha a kalunga katé bhuoso bhu u ngi xinda bhene bhu ngi i longomuena; eie-phe anga u i tambula kiá. Kienhókio eie-phe ue ua kà ngi bhanga o vondadi mu kubhana o huta ia kúdia ku akua bhata diami. Kienhiki, Hilamu anga ubhana kua Solomá o thungu ioso ia miẋi ia misédulu ni ia miẋi ia mifaia, kala kia mu solo o muẋima uê. Solomá hé u bhana ue kua Hilamu makuinhi aiadi a midi ia itutu ia jikolo iezala ni tiliku, phala o huta ia kudikila o dibhata diê, ni makuinhi aiadi a itutu ia jikolo iezala ni maji òbete kiambote. Ima ienhiʼii iene ia bhana jinga Solomá kua Hilamu, muvu ni muvu. Ngana anga u bhana o kuijiia kua Solomá kala kia mu ambelele kiá; anga bhu kaẋi ka Solomá ni Hilamu bhu kala kutululuka kuasoko muene mukonda kiiadi kiâ a tele kikutu kia ukamba. Sobha Solomá anga unona kibuka kia akalakadi mu Izalaiele ioso, kibuka kiki kia tena makuinhi atatu a midi ia muthu. Solomá anga ukala mu a tumikisa ku Libano, ku mbeji kibuka kia kuinhi dia midi ia muthu, ku mbeji kibuka kia kuinhi dia midi ia muthu; hé aia ni kuila o ku Libano abhanga-ku mbeji imoxi, o mbeji jiiadi muthu ni muthu u ji bhitila mʼonzo iê, o Adonilamu muene a mu tele ku pholo mu kuendesa o kikalakalu. Solomá uakexile hanji ni makuinhi sambuadi a midi ia jíngamba ja kuambata o imbamba, ni makuinhi nake a midi ia muthu akexile mu kubula o matadi ku milundu. O atumini akexile na-u Solomá, akexi mu kutumina o mundu uakexile ku kikalakalu, ni ku a ambela jinga ioso ia fuama kubhanga, ió kʼene; kuma ió atenene midi jitatu ni hama jitatu ja imbadi. Sobha anga utuma kuila eza ni matadi a makota, ni matadi ate kiavulu, ni matadi a kuseta phala kuta o disesa dia Tembulu. O jimesene ja kutunga, ja kexile na-ju Solomá ni Hilamu, kumoxi ni akua Ngibile, hé akuata kuiudika kiambote o matadi enhá ni miẋi ia kutunga na-iu o Tembulu. Anga andeka o kutunga o Tembulu mu muvu ua hama jiuana ni makuinhi nake, hanji kia tunda anʼa Izalaiele mu Ijitu, uene o muvu ua kauana ua Solomá kutumina Izalaiele, mu mbeji ia Zive, muene muandeka kutunga o inzo ia Ngana. O inzo ia Sobha Solomá iatungila Jihova, iakexile ni makuinhi asamanu a kóvadu bhu mulebhelela, makuinhi aiadi bhu kuzanza, ni makuinhi atatu mu kitala. O mbalanda ia inzo bhu muelu ua Tembulu, mu ku i zonga iatenene makuinhi aiadi a kóvado kala kiala o kuzanza kua Tembulu, o kuzanza kuê, iakexile ni kuinhi dia kóvado mu kudisunga dingi ku pholo ia Tembulu. O ku Tembulu sobha iu uate-ku jinjanena ja kembesa ni tumiẋi tua bhidijika kiambote. Mu jimbandu joso ja Tembulu ua tungisa-mu maxilu ku matala-matala, a naminina ku mutôto ua tembulu ku kanga, ia a kondoloka o Tembulu ioso ni dibhezelu mu jimbandu jê. O dixilu dia ditala dia bhoxi dia kexi ni kóvado jitanu mu kuzanza, o dia bhu kaẋi dia kexi ni kóvado jisamanu mu kuzanza, o dia katatu dia suku bhu-lu dia kexi ni sambuadi dia kóvadu mu kuzanza, mukonda o ku mbandu ia kanga kunu, a tungile-ku maxamenenu a kondoloka o tembulu mu kuata o mikambu, phala o mikambu ki i bhinge ku i bokuesa mu mutôto. O mu kutunga o tembulu, matadi a dianga jinga ku a iudikila kiambote kua tundu, o kioso kieza na-u kiene ue kia a te ku inzo ia Jihova; kala kiki, kioso kia kexi mu kutunga kʼevua jingaku kuṗhoṗha kua malutelu mba kukoka kua dikuua mba kubeta dingi ni felu ioso-ioso. O dibhitu dia ditala dia bhu kaẋi dia kexile ku mbandu ia kadilu ia inzu. A bandela jinga ku masumbatu a kihole phala kuia bhu ditala dia bhu kaẋi ni bhu ditala dia katatu dia bhulu. Kienhiki Solomá kia tungu o inzo, iu ua i zubha kiambote ni ku i kembesa dingi moxi ni mabaia a miẋi ia musédulu. O maxilu a matala a tungu mu jimbandu joso ja tembulu, adileka dingi. Kóvadu jitanu bhulu, ene oso iu ua a naminisa ku tembulu ni mikambu ia makota ia miẋi ia misédulu. Bhenhobho o kizuelu kia Jihova kiza kua Solomá, kuila: Eie-phe, ku inzo i ua mu tungiʼii, se uenda kiambote mu jingonge jami, o ima hé uenda ni ku i bhanga kiambote mu mabatuilu mami, anga uaiuka jinga o ijila iami ioso, ni ukala mu kuendela-mu, eme ue kokué ngi kumbidila o kizuelu kiami, ki nga zuela tatʼenu Davidi. Nga kà tunga muʼaxaxe ka anʼa Izalaiele, o mundu uami ua Izalaiele ki nga kà xikina dingi ku ehelela, lémbua. Kienhiki Solomá uzubha kutunga o tembulu hé u i iudika kiambote. O ku mutôto uoso mʼonzo uaiudika-ku kiambote ni mabaia a musédelu; mʼoxi dioso tunde bhoxi katé bhu hongo bhulu, uaiudika-bhu kiambote ni mabaia a misédeulu; o mʼonzo, bhoxi dioso, uakembesa-bhu ni mabaia a muxi ua faia. O moxi ku hota kua suku o inzo uatungu-ku dingi ni mabaia a muxi ua sédulu, dixilu dia makuinhi aiadi a kóvadu dia folala kiambote ni mabaia a sédulu tunde bhoxi katé bhulu; dixilu didi diene dia bhange o dibhezelu mba o Kididi kikôla kinéne. O Tembulu ioso moxi, mu, ku i zonga, ia kexile ni makuinhi auana a kóvadu. Inzo ioso ia tembulu o ku i tala moxi, iófolale ioso ni mabaia a muxi ua sédulu, o ku mabaia a seta-ku itulu iadijika hanji ni iii ia jikuka kiá kiambote; ni bhoxi ni mu jimbandu joso u mona ngó mabaia a sédulu afolala-ku; kumono-ko ditadi. Solomá uatungu o dixilu dia dibhezelu, koko kuhotʼoko, kuasuku o tembulu phala kutula-mu o álaka ia kikutu kia Jihova. O dibhezelu dienhidi, moẋiʼa tembulu, dia kexile ni makuinhi aiadi a kóvado mu kulebha ni makuinhi aiadi a kóvadu mu kuzanza ni makuinhi aiadi, mu kitala. Anga u di xiia ni ulu uoso uakenzuluka kiambote; o kalatódio ua ka kembesa kiambote ni mabaia a muxi ua sédelu. Solomá anga inzo ioso, mu ku i kembesa, u i xiia ulu uoso moxi, ulu uakenzuluka kiambote, o ku pholo ia kalatódio utaku véu ia nhenga ku malubhambu a ulu, o véu u i folala ni ulu uoso ua fina. Inzo ioso anga u i xiia kienhiki ni ulu ua fina katé inzo ioso kiiabhu; ni kalatódio koso ue ka kexile ku pholo ia dibhezelu, ua ka xiia ni ulu ua fina. O moxiʼa dibhezelu uatula-mu jixelube ji iadi ja iudika ni mabaia a muxi ua mudiva; o jixelube jiji, kitala kiê kia kuinhi dia kóvadu. O dibhabha ngó dimoxi dia xelube mu kudizonga di kala ni kóvadu jitanu, o dibhabha dia mukuá ue kóvadu jitanu; kala kiki, tunde bhua tundu o dibhabha didi katé bhua suku o dibhabha dia mukuá dia xelube, mu kuzonga-bhu bhu tena kuinhi dia jikóvadu. Kiene ue kimoxi ni xelube iamukuá, kuma o jkixelube jene joso kiiadi kiâ, ja sokele mu kitala ni kubumba; ni ukalakalelu ue ua ji kalakala, uene umoxi. O xelubhe imoxi kitala kiê kia kuinhi dia kóvadu, xelube iamukuá ue kiene. Solomá anga u ji tula mu dixilu dia iudika moxiʼa tembulu, hé u ji tula muene kua suku o tembulu mu kaẋi anga o dibhabha dia xelube iii di tuta ku mutôto ua dibhezelu ku mbandu iii, o dibhabha dia xelube iamukuá di tuta ue ku mutôto ua dibhezelu ku mbandu iamukuá, o mabhabha aiadi amukuá a jixelube a di tuta mudiâ mu kaẋi-ni-kaẋi ka dibhezelu. Jixelube ue anga u ji xiia ulu uoso. O ku mutôto inzo ioso a i seta jixelube ni isálale ia maie, ni itulu iadimuika kiambote, kixi mu dibhezelu kixi ku tembulu ni moxi ni ku kanga. O bhoxi ue uaxiia-bhu ni ulu, ni moxi ni kukanga, kutale mu tembulu, uixi mu dibhezelu. O bhu muelu ua dibhezelu uate-bhu mabhitu a mabaia ma muxi ua mudiva; o mikambu ni mikangala kífua iatambula o mbandu ia katanu ku mutôto. O mabhitu ene kiiadi kiâ a a iudika ni mabaia a muxi ua mudiva; ia a seta-ku jixelube, ni isálale ia maie, ni itulu iadimuika kiambote ia kembesa ni ulu; ni jixelube ni isálale ia maie iene ioso ue a i kembesa ni ku i xiia ue ulu. O dibhitu dia Tembulu, jiphidika jê a ji iudika ja muxi ua mudívua; ja kididi kia mbandu ia kauana ia lumbu. O mabhitu ene kiiadi kiâ a a iudika ni mabaia a muxi ua faia; o ibasakasa iê, ia mabhitu ene kiiadi kiâ, iakexile ni kanama ka kuata mu jiphidika ja mikangala ia mabhitu, kífua jene o jidobaladisa. Anga u tuma kuila a seta-ku kiambote o jixelube, ni isálale ia maie, ni jifololo ja jikuka ji ja di muika kiambote, ima ioso ienhiʼii anga u i kembesa ni ulu. O lumbu lua moxi ua-lu tungisa ni mikalatata itatu ia matadi osete kiambote, ni mukalatata umoxi ua mukambu ua muxi ua sédulu. Bhu mbeji ia Zive, ia muvu ua kauana ua utuminu uê, kiene Solomá kiate o madisesa a Tembulu ia Jihova. O mu muvu ua kakuinhi ni umoxi, ua utuminu uê, bhu mbeji ia Bule, o mbeji ia kanake, kiene kia zubha kutunga o inzo ioso ia Jihova ni maxilu mê moso ni ima iê ioso ia tokala-ku, kala ki iafuama o kukala. Solomá uabhange sambuadi dia mivu ni ku i tunga kté ki iabhu. Solomá hé utunga ue o dizemba die, anga ubhanga kuinhi dia mivu ni mivu itatu phala kudizubha. Ua tungu ue o inzo ia Muxitu ua Libano; ikala ni hama ia kóvado mu kulebha, o mu kuzanza makuinhi atanu a kóvadu, ni makuinhi atatu a kóvadu mu kitala. Inzo ienhiʼii ua i tungu ku mikalatata iuana ia jiphiladi ja muxi ua sédulu, ni mikambu ué ia jiphiladi ia muxi ua sédulu. O mu maxilu a inzo ioso, bhulu diê, bhu mukambu, ua folala-bhu ni mabaia a muxi ua musédulu, o inzo ioso ia xikama ku thandu dia makuinhi auana a jiphiladi ni kitanu jala ku mikalakatata itatu, o mukalatata umoxi uambata kuinhi dia jiphiladi ni kitanu. O jinjanena ue ja kexile ku minôno itatu; anga ji di lulama kala njanena imoxi idilunga ni njanena iamukua, mu jitatu-jitatu. O mabhitu moso ni jiphidika jê, mu ku a tala ku mesu, asokelela kiambote mu jikuadro. O jinjanena-phe imoxi i di lulama ni iamukuá, ku misanga ia jitatu-jitatu. Anga u iudika mbalanda iate ku jiphiladi ja makuinhi atanu a kóvadu mu kulebha ni makuinhi atatu a kóvadu mu kuzanza; o mbalanda anga ikexila ku pholo ni jiphiladi jê ni imikambu iê ia makota ku pholo kuene. Ua tungu ue onzo ia Kiandu mua kexile kufundixila o milonga, o inzo ia Kibhuna kia Difundixilu, anga u i folala ni mabaia a musédulu tunde bhoxi bhua kudiota ni inama katé bhulu bhu mukambu. O inzo iê-muène ia kukala, ua i tungu kuema dia iii ia Kiandu, mu lumbu luengi, maji o ukalakalelu ue, ua i kalakala, uene umoxi ni iii. Phala monʼa Falaó a mu sakana kuala Solomá, uatumu ku mu tungila ue o inzo iadifuangana ni iii ia Kiandu. O jinzo joso jenhiji a ji tungu ni matadi ate kiavulu muene, kuma matadi a kubatula mu midila, asokelela kiambote, a kuselala ni sela ni moxi ni ku kanga. Enhá-phe ene a tungu na-u tunde bhoxi ku madisesa katé bhulu ku mikambu, o ku kanga kunu, ene a tungu na-u katé ku lumbu lua dikota. O madisesa mê a ma tele a matadi ue a fina, matadi a makota, imatadi ia kuinhi dia kóvadu mba dinake dia kóvadu. O ku thandu dia iá kuene kua tungu ni matadi amukuá a fina, a te kiavulu a a batula kiambote mu midila iê, kumoxi ni mikambu ia muxi ua sédulu. O lumbu lua dikota lua kanga lua kondoloka, lua kexi lua mikalatata itatu ia matadi òkalakale kiambote, ni mukalatata umoxi ua mikambu ia sédulu. Kiene ue kimoxi ni lumbu lua moxi lua inzo ia Jihova ni kitélembe kia inzo ienhoio. Kia bhiti kiki, Solomá uatumu jiphunga ku Tilo, mu kuixana Hilamu, diiala uejidile ufunu ua kuzunza utadi ua ngòndo phala kukalakala na-iu ima ioso ia fuama, muenhú monʼa mutudi ua muhetu ua tokala ku muiji ua Nafitali, o tatʼâ ua kexe mukua Tilo. Hilamu muenhú anga Ngana u mu bhana o uhete ni kuijiia ni kutetuluka kua kuzunza o utadi ua ngòndo ni kukalakala na-iu o imbamba ioso iatokala, muenhú ueza kua sobha Solomá, hé u mu bhangela o kikalakalu kia bhindamenene. Mbata ua mu bhangela jiphiladi jiiadi ja kobidi, o kitala ngó kia philadi imoxi kia kuinhi dia kóvadu ni nake; o mukolo ua kuinhi dia kóvadu ni kiiadi uene ukondoloka o philadi imoxi bhu kubumba kuê. Uazunza ue jikapitele jiiadi ja kobidi phala kutula ku thandu dia jiphiladi jiiadi jojo; kapitele imoxi ngó ku i zonga iambata kóvadu jitanu mu kitala, o kapitele iamukuá ue ia kóvadu jitanu mu kitala. Uazunza ue ima iedi kala uanda phala kufuta na-iu o jikapitele ja tula ku mítue ia jiphiladi ni mikolo iê ia utadi ua kuxisa; manda iá a kala sambuadi phala kapitele kamoxi, sambuadi phala o kapitele ka mukua. Kienhiki kia bhange o jiphiladi, iu uate o mikalatata iiadi ia jilomá mu jimbandu ja uanda phala kukembesa o mítue ia jiphiladi kuala o jikapitele ja vungina-ku. O jikapitele jala kuthanduʼa mítue ia jiphiladi, ja mbalanda, ja kexile ni kidifua kia itulu ia jihonga, anga jikala ni kitala kia kóvadu jiuana. O jikapitele ja kexile ku sungu ia jiphiladi jiiadi, ja kexile ku pholo kiki ji ja tundu mu akuá ku thandu dia uanda ua utadi, a tele mikalatata ia hama jiiadi ja jilomá ja kondoloka mu jimbandu. Hilamu muene uemika o jiphiladi jiiadi ja mbalanda ia Tembulu; o kiemika o philadi ia mbandu ia kadilu, ua i luku dijina dia Jakí; o kiemika o philadi ia mbandu ia kakiasu, ua i luku díjina dia Bouaji mba Bouaze. O bhulu ku jisungu kua sukila o jiphiladiʼoko, ua seta-ku itulu ia jilírio. Mu kubhanga kiki, o kikalakalu kia jiphiladi a ki zubha ku ki bhanga. Hilamu ua bhange ue ni musanza ua kalunga ua utadi ua kuzunza ua ngòndo; mu ku u zonga tundé disámbua didi katé disámbua diná, bhu tena kuinhi dia kóvado; o kikexilu kie kia kizengetenha kia kikondoluesa; mu kitala ua tena kóvadu jitanu; o kubhitisa mukolo anga u kondoloka o musanza uoso bhu luhata luê, mukolo iú mu ku u zonga u tena makuinhi atatu a kóvado. O bhoxi dia mizumbu iê a seta-bhu ibundu iedi kala jimbotá ia kondoloka mu jimbandu, kóvado imoxi ikala dikuinhi; anga i kala mikalatata iiadi ia ufunu ua kuzunza, kuma a i zunzila kumoxi kioso kia iudika o musanza ua kalunga, anga ikala iene imoxi ni musanza. Musanza anga a u xikika ku thandu dia kuinhi dia ngombe ni kiiadi, ja di uane kiki; Jitatu ja talela jipholo ku suku, jitatu ja talela ku mutudila-kumbi, jitatu ja talela ku Sulu, o jitatu ja talela ku mubhetukila-kumbi. O musanza ua kalunga anga u kuatenena ku thandu dià; o jimbunda joso ja jingombe ja talela moxi dia musanza, jʼosueke koxiʼa musanza. O mukômo uê ua kanda dia lukuaku, o ku mizumbu iê a kalakalaku kala ku mizumbu ia kopho, mba kikala o kitulu kia lírio. O musanza uenhú ku u izalesa ni menha, ki bhinga uambata menha a itabhu ia midi jiiadi ja jibatu. Uazunza ue dikuinhi dia maxikikilu a utadi ua ngòndo, dixikikilu dimoxi o kulebha kuê ngó kua kóvado, o kuzanza kuê kua kóvado jiiuana ué, o mu kitala kóvado jitatu. O maxikikilu enhá a a kalakala kiki: A kexile ima ia a kondoloka kala ji-phonda jazuata, o jiphondʼiji anga jikala bhu kaẋi ka jimoldura jiiadi, iii bhu-lu o iamukuá bhoxi. O ku thanduʼa jiphonda ja kexile bhu kaẋi ka jimoldura aseta-ku jihoji, ni jingombe, ni jixelube; o ku jimoldura ja bhitile bhulu ni bhoxi dia jihoji ni jingombe aseta-ku tuisasa tuedi kala dilènge dia jinzenzela. Maxikikilu enhá akexile ni malola auana-auana a utadi ua ngòndo ni mikambu iê ia utadi ua ngòndo. O bhu thungi jiuana ja maxikikilu enhá bhua kexile ixamenenu ia utadi ua kuzunza ikala koxi dia mbasinha bhua sukila o jinzenzela. O kua suila o jiphiladi mu kaẋi kê mua kexile ni dilonga dia menhʼa pholo diala ni kóvado mu kitala; dia kexile kikondoluesa anga bhu luhata luê di kala ni kóvado ni kaxaxe, a di kembesa ni ku di seta ima ia ndumba. O maxikikilu ma dilonga dienhidi asokelele ni jiquadro, ka kexile kikondoluesa, kana. O bhoxi diê bhene bhuala o malola auana, abhingile kuila o mikambu iê ia kuatenena bhu kixina kiê bhene. O dilola dimoxi kitala kiê kia kóvado ni kaxaxe. A a iudika ni ufunu kala ua malola a dikalu ene. O mikambu ia malola enhá, ni jikamba jê, ni jikubu jê, ni jilaiu jê, ima ioso ienhiʼiii ia kuzunza. O bhu jithungi jiuana ja kinama kiê, bhua kexile ifikidilu iuana ia kuatenena ku kinama kuene anga i di bhanga muxixi umoxi. O bhulu dia kixina ni kixina bhua kexi dikoloua dia kitala kia kaxaxe ka kóvado; ifikidilu iê ioso ia ku thandu ia kuata o jimoldula iene ioso ia kexile ni kixina kimoxi. O ku thandu dia ifikidilu ienhiʼii ni ku mikambu iê ua kembesa-ku ni kuseta-ku jixelube, ni jihoji, ni isálale ia maie, ni jinzenzela mu ididi ioso ia xala ngó mu jimbandu joso. Anga u bhanga kienhiki kuinhi dia maxikikilu; ene oso-phe o usudilu uê uene umoxi, o kubumba kuê kuene kumoxi, usokekelu uê uene umoxi. Anga u bhanga ue kuinhi dia malongʼa menhʼa pholo, ene oso a utadi ua ngòndo; dilonga dimoxi ku di izalesa ni menha diambata makuinhi auana a batu. O dilonga dimoxi ngó ku di zonga diambata kóvado jiuana, anga a di tula ku thandu dia dixikikilu dimoxi; maxikikilu oso kiene, dikuinhi dioso. Hé u tula maxikikilu atanu ku mbandu ia kadilu ia inzo, ni maxikikilu atanu a mukuá ku mbandu ia kakiasu ia inzo. Kia zubha kubhanga ima ioso iii, Hilamu ubhanga dingi o jímbia ja makota ni jipá ni malonga a menha a pholo. Kienhiki Hilamu ua zubha kubhanga o kikalakalu kioso kia mu tumu sobha Solomá phala o inzo ia Jihova. O ima ioso ia zubha kubhanga ienhiʼii: O philadi jiiadi, o makende aiadi a tudikile ku jikapitele bhulu ku thandu dia jiphiladi jiiadiʼojo; ni manda aiadi a kufuta na-u o makende aiadi ió a tudikile ku sungu ia jikapitele ja kexile ku thandu dia jiphiladi jiiadiʼojo. Ni hama jiiuana ja jilomá phala o manda aiadi enhó, kifua mikalatata iiadi ia jilomá uanda umoxi, o mikalatata iiadi ia mukuá o uanda ua mukua, mbé kuvungina o makende aiadi ala ku jikapitele ja tudika bhulu ku sungu ia jiphiladi. Ni kuinhi dia maxikikilu kua tudika o dikuinhi dia malonga a menhʼa pholo. Ni musanza ua kalunga uòiudike ku thandu dia kuinhi dia ngombe ni kiiadi ja mu kalela bhoxi diê. Ni jímbia ja makota ni jipá, ni malonga a menhʼa pholo ni ingolongondo ioso kiá Hilamu ia bhange phala sobha Solomá, mbé o inzo ia Jihova. Ima ioso ienhiʼii ua i bhange ia utadi ua ngondo ia kenzuluka kiambote. Mu dinhana dia honga ia Njolodá, mu mavu a utuma, muene sobha mua i zunzila jinga, mu kuila o kuku Sukote o kuku Zeledata, bhu kaẋi kâ. O ima ioso ienhiʼii mukonda dia kuvula kuê ku ia vudile, Solomá ka tenene dingi ku i pezala phala ku i tala o kunema kuê, mbé nʼejiia se o ngòndo ioso kunema kuê kua soko kiebhi. Solomá anga u bhanga ue dingi o itutu ia tokalele mu Kididi Kikôla kia inzo ia Jihova: o Kalatódio ka ulu ni meza a ulu kua kuenda ni kutula jinga o jimbolo ja kutela; ni matundilu a jikandeia a ulu ua fina kinéne, atanu ku kadilu atanu ku kiasu, ku pholo ia Kididi Kikôla kinéne; ni itulu, ni tundeia, ni itokelu iê ia ulu ua beta kuiuka. Ni jikopho, ni ijiminu, ni malonga a menha a pholo ni itutu phala o uasu ua dizumba, ni iomuenu ia makala, iene ioso ia ulu ua beta kuiuka; ni jidobaladisa ja mabhitu a kubokuena mu Xilu Dikola kinéne, ni mabhitu a kubokuena mu Kididi Kikôla kia Tembulu, ene oso a ulu ua uabha kiavulu. Kienhiki Solomá kia zubha o kikalakalu kioso kia bhange mu kutunga o Tembulu ia Ngana. Anga u tuma kiua kuila a mu bhekele o ima ioso tatʼâ Davidi ia lumbile kua Jihova, ni ia phalata, ni ia ulu, ni itutu ioso muene, hé u i tula mu mabhakelu a jimbongo joso ja Tembulu ia Jihova. Bhenhobho Solomá u tuma kubhongolola adiakimi a Izalaiele, ni Mítue ioso ia miji, o ilamba ia jitata, muʼaxaxi ka anʼa Izalaiele, a bhongolokela bhu pholo iê mu Jeluzaleme, nda a bandese mu tembulu o álaka ia kikutu kia Ngana, ia kexile mu sanzala ia Davidi, iexana Ziione. Anga mala oso a Izalaiele a bhongolokela kua sobha Solomá bhu kizuua kia fesa, ku mbeji ia Etanime, iene o mbeji ia kasambuadi. Adiakimi oso a Izalaiele anga eza; o jinganga anga a zangula o álaka ia Ngana. Anga a bheka álaka ia Ngana ku thandu, ni balaka ia kionge, kumoxi ni itutu ioso iòlumbe ia kexile mu balaka; kienhiki jinganga ni jilevita a banda na-iu ku thandu. Anga sobha Solomá, ni kionge kioso kia Izalaiele, ki mu bhongolokela, emana oso ku pholo ia álaka, ni kusata jimbudi ni jingombe, ka tena ku ji tanga mukonda dia kuvula nè kuijiia ki ja soko. Kienhiki kia bheka jinganga o álaka ia kikutu kia Ngana bhu kididi kiê, mu dibhezelu dia inzo ia ngana, mu kididi kikôla kinéne, bhoxi dia mabhabha ma jikelubini. Mukonda o jikelubini mabhabha mâ maiadi a ma oleka ku thandu dia kididi kia álaka, anga jikelumbini ji vungina álaka ku thandu kumoxi ni mikambu iê. O Mikambu mukonda dia kulebha kuê anga i somboloka kiavulu, o jisungu jê a ji mona jinga mu kididi kikôla ni mu dibhezelu; maji o ku kanga-phe ka kexi ku ji mona. Mikambu ienhiʼii ia xalela muenhomo katé mu kizuua kia lelu Kana dingi kima kia kexile mu álaka, kale o mabaia aiadi ngó a matadi, a tele-mu Mozé bhu mbandu ia mulundu ua Holebe, kioso Ngana kia tele kikutu ni anʼa Izalaiele, mu kutunda kuâ mu ixi ia Ijito. Anga ki bhita kuma, kia tubhuka o jinganga mu kididi kikôla, dituta dia Ngana dʼizalesa inzo ioso ia Jihova. Anga jinganga dituta dià fudisa kuimana mu kubhakula sata jâ, mbata o kizunda kia Nzambi kiezalesa inzo ioso ia Ngana. Bhenhobho Solomá u zuela, uixi: Bhabha Ngana uambe kuma nangu dié di kala mu kitombe kiedi buí. Sumbala muene ua bhange o dikumbi ku diulu. Ni kidi kiene, eme nga ku tungila inzo mʼu kala jinga, Kuma dibhata dia nangu dié dia kalelà-ku. Bhenhobho u lungulula o pholo iê ku mundu uemana, anga u benzela kionge kioso kia Izalaiele; kuma o kionge kioso kia Izalaiele kiemanene. Muene uixi: A tane-ku Jihova, Nzambi ia Izalaiele, ua zuelele ni dikanu diê kua tatʼetu Davidi, kʼi kia tenesena bhu lukuaku luê, uixi; Tunde kizuua ki nga katula o kifuxi kiami kia Izalaiele mu Ijito, ki nga solo sanzala iengi mu miji ioso ia Izalaiele, ni ngi tunge-mu inzo mu ngi tumbika o dijina diami; maji nga solo-phe Davidi, nda a tumine o kifuxi kiami kia Izalaiele. O tatʼetu Davidi ue, kia mu kexi ku muẋima ue kutungila inzo o dijina dia Jihova, o Nzambi ia Izalaiele. Maji o Ngana-phe uambela tatʼetu Davidi uixi: Eie kuma kia ku kala ku muẋima ué kutungila o dijina diami inzo, kima kiambote ki ua bhange o ku ki kana ngó ku muẋima ué. Inzo iii-phe kʼeie ua-ndu i tunga; maji ua kà tungila inzo o dijina diami, monʼé ua diiala, ua-nda kutunda ku miongo ié. Ngana kienhiki ua tenesa o kizuelu kiê kia tangele; mukonda eme nga balumuka bhu kididi kia tatʼetu Davidi, eme nga xikama ku kiandu kia Izalaiele, kala kia ki tange Ngana; o dijina dia Ngana, Nzambi ia Izalaiele eme nga di tungila inzo. Monżʼomo eme nga bhange-mu kididi kia álaka, muala o kikutu kia bhangele Ngana ni jitata jʼetu, kioso kia a katula mu ixi ia Ijito. Anga Solomá uimana ku pholo ia kalatódio ka Jihova, ku pholo ia kionge kioso kia Izalaiele, anga u leka o maku mê ku diulu, Uixi: Eie u Ngana, Nzambi ia Izalaiele, kana-ku Nzambi kala eie, né bhulu ku maúlu mba mu ngongo bhoxi, eie u bhakela abhikʼé o kikutu ni mbote, oso enda ni muẋima ua kidi bhu pholo ié. Ua tenesa kioso ki ua tangelele tatʼetu Davidi ngunza ié; mukonda ua ki zuelele ni dikanu dié eie, ua ki tenesa ni lukuaku lué, kala ki kia moneka mu kizuua kiki kia lelu. O kiki-phe, eie u Ngana Nzambi ia Izalaiele, ngunza ié, tatʼetu Davidi, mu bhange kioso ki ua mu tangelele, uixi: Eie hádia ku kambe kabhinganu ku pholo iami, u xikama ku kiandu kia Izalaiele; kima kia kate ngó, o anʼé ku kuata mu njila ié-eie, nda ende jinge bhu pholo iami, kalʼeie ki uendela jinga pholo iami. Kiki ue, eie u Nzambi ia Izalaiele, kizuelu kié ki tenene, ki ua tangelele tatʼetu, ngunza ié Davidi. Maji, ku kidi-phe, Nzambi mbé u tunga mu ngongo? Eie ua lembela maúlu, ni diulu dia maúlu, ku tena kusoka-ku, kuambe dingi o inzo iii i nga ku tungila eme! Sakukila-phe Ngana, o musambu ua mu samba mubhikʼé, ni kudionda kuê, eie u Jihova, Nzambi iami, nda uívue o kudikola ni musambu uala kubhanga lelu mubhikʼé bhu pholo ié. Phala o mesu mé Ngana, a tone jinge muene ku inzo iii usuku ni muanha, ajikukile ku kididi kiki, ki ua tangele, uixi: Dijina diami muene mu dia kà kala jinga; phala kuívua jinga o musambu u ku sambela mubhikʼé mu kididi kiki. Ivua-phe o kudionda kua mubhikʼé, ni kua kifuxi kié kia Izalaiele, kioso ene kia ku sambela mu kididi kiki, eie ívua ue bhu kididi kié ku diulu ku ua tunga; uívua-phe, anga u loloka. Muthu kioso kia ta kituxi kua mukuá, anga a mu tesa mulôko ua ku mulokesa ku thandu dia kituxi kié kia te, mulôko anga uiza ku pholo ia kalatódio ké mʼonzo mumu. Eie-phe ku maúluʼoko ívua, u bhange kia fuama, u fundise abhikʼé ni kubelesa uoso ua tondala, mbé ku mu vutuila o ibhangelu iê ku mútue uê, ni ku lungisa uoso ua iuka, mbé ku mu bhanga kioso kia tokala mu kuiuka kuê. Kioso kia kuama o kifuxi kié kia Izalaiele ene anga a lenga ku pholo ia nguma jâ, mukonda a ku tela kituxi, anga ene a diela o kituxi kiâ ko kué, anga a ximana o dijina dié, ni kusamba ni ku kudionda eie mʼonzo mumu, eie-phe ku maúluʼoko ívua, u loloke o kituxi kia kifuxi kié kia Izalaiele, phala Izalaiele u mu bheke dingi ku ixi i ua bhana o jitata jâ. Kioso o diulu ki di jika, anga mvula i kamba kunoka, mukonda ene a ku tela kituxi, ene anga eza kusamba mu kididi kiki, ni kuximana o dijina dié, anga a diela ku ituxi iâ, kia mona kuila eie ua a tatesa, eie-phe ku mauluʼoko ivua, phala u loloke o kituxi kia abhikʼé ni kia kifuxi kia Izalaiele, ni ku a longesa o njila iambote, mua fuama o kuendela, nda u bhane mvula mu ixi ié i ua bhana o kifuxi kié mu undundu. Kioso mu ngongo ki mu iza nzala, kioso ki mu iza dibhebhu, kioso ki mu kala kiaúla kia idima, kioso ki mu iza ngulele mba kihoho ni kabótua, kioso o nguma iâ kia a batuila bhu mabhitu ma ixi iâ, mba kukala dibhebhu dioso-dioso mba uhaxi uoso-uoso. Musambu uoso, ni kudionda kuoso, kubhana muthu uoso-uoso mu kifuxi kié kioso kia Izalaiele, muthu ni muthu kia zubha ku di tongolola o kuiibha kua muẋima uê, anga u sunununa o maku mê ku inzo iii, eie-phe ivua ku mauluʼoko, ku ua xikama mu kibuta kié, anga u loloka, hé u bhanga kioso kia fuama anga muthu ni muthu u mu bhana kioso kia tokala o jinjila jê joso, oko eie ua ejiia o mixima mukonda eie, eie ngó uejiia o mixima ioso ia anʼathu. Ene nda a ku kuatele uoma, izuua ioso i a kala ni muenhu, mu ixi i ua bhana o jitata jâ. Anga uívua ue o ngenji, ka tokala mu kifuxi kié kia Izalaiele, maji ua tundu-phe ku jixi ja makangʼèlele, mukonda dia henda ia dijina dié ia mu bheka. (Mukonda hádia a kʼevua kutumbula o dijina dié dionéne, ni lukuaku kué lua nguzu, ni lukuaku lué lua sununuka), anga eza mu sambela kualela inzo iii, eie-phe ívua ku maúluʼoko, ku ua tunga, anga u bhanga ioso ia ku bhingi o ngenji, sembele madiembu oso mu ngongo ejiie o dijina dié, nda a ku kuatele uoma kala o kifuxi kié kia Izalaiele, anga ejiia kuila o dijina dié ene ku di tumbuila ku inzo iii i nga tungu. Kioso kiia o kifuxi kié mu ita, mu kúlua ni nguma iâ, mu njila i ua a tumikisina, ene anga a sambela Ngana, ni ku lungila pholo ku sanzala iii i ua tungula, ni ku inzo iii i nga tungila o dijina dié, eie-phe ku mauluʼoko ivua o musambu uâ ni kudionda kuâ, phala u a bhange kioso kia iuka. Kioso ene kia ku tela kituxi (mbata kana-ku muthu u kamba kuta kituxi) eie anga u a luualela, hé u a bhana bhu maku ma nguma, nda a ambate ku ubhika ku ixi ia nguma kuala ió a a kutu, kixi ixi ia dikanga mba bhua zukama; ene anga ku ixi kua ambata ku ubhika a sunga kilunji, anga a diela, hé mu ixi ia ubhika uâ a ku dionda, exi: Tua te kituxi, tu akua kikuma, tua bhange ufusa; anga kuenhoko a diela ko kué ni muẋima uâ uoso ni muenhu uâ uoso, o mu ixi ia jinguma jâ ja ambata ku ubhika, anga a ku sambela eie ni kulungila o pholo ku ixi i ua bhele o jitata jâ, ni ku sanzala iii i ua tungula, ni ku inzo iii i nga tungila o dijina dié, eie-phe ku mauluʼoko ku kididi kié ku ua tunga, ivua o musambhu uâ, ni kudionda kuâ, nda ua bhange kioso kia iuka; anga u loloka o kifuxi kié, kia ku tela o kituxi, ni kubhuma kuâ kuoso kua ku bhumina na-ku, anga eie u a bhanga henda bhu pholo ia ió ala ku a bhikisa, ene ue sembele a a kuatele henda. Mukonda Izalaiele ene o kifuxi kié ni undundu ué u ua katula mu ixi ia Ijito, muʼaxaxi ka dijiku dia utadi ua felu. Nda o mesu mé ma jikukile o kudionda kua mubhikʼé ni kudionda kua kifuxi kié kia Izalaiele, sembele u a evue mu ima ioso i a ku di kolela. Mbata eie ua tungula mu madiembu moso mu ngongo, nda a kale undundu ué, kala ki ua tangele mu ukunji ua ngunza ié Mozé, kumbi di ua katula o jitata jetu mu Ijito, Ngana Jihova, tata! Anga ki bhita-phe kuma, Solomá kia zubha kubhanga o musambu uoso iú ni kudionda kuoso kuku, hanji ku jiphuna kuala ni maku ma leka ku diulu, u fundumuka ku pholo ia kalatódio ka Ngana, anga uimana, hé u benzela o kionge kioso kia Izalaiele ni dízui dia suína, uixi: Jihova a taneku, ua nhohesa o kifuxi kié kia Izalaiele kala kioso kia tangele, ku izuelu ioso iambote ia zuelele mu ukunji ua ngunza iê, Mozé, ki bhua sonoka né ngó kimoxi. O Ngana dia Nzambi ietu a kale ni etu, kala kia kexile ni ji-tata jetu; ka tuehelele, kana, ka tu xe. Inda o mixima ietu a i bheke dingi ko kuê, nda tuende mu njila jê joso, ni kubhaka o ijila iê ioso, ni itumu iê, ni ioso dingi i mu uabhela, ia tumine ku jitata jetu. Ni kuila o maka mami iá u nga dionda na-u bhu pholo ia Ngana, ma kale jinge bhu pholo ia Ngana Nzambi ietu, usuku ni muanha, muene nda a bhange kia uabhela mubhikʼé ni kia uabhela o kifuxi kiê kia Izalaiele, kizuua ni kizuua. Sembele o madiembu oso mu ngongo ejiie kuma Jihova muene ngó Nzambi, kana-ku dingi uengi. Enu-phe muẋima uenu u tenene mu kudituma ni Jihova Nzambi ietu, nda muendele mu itumu iê, ni mu bhake o ijila iê kala lelu ki mua mu bhangʼiki. Bhenhobho sobha ni Izalaiele ioso a bhakula jisata ja kuluulula bhu pholo ia Ngana. Solomá ioso ia satela Ngana anga u i bhakula mu sata ia kutululuka, makuinhiʼaiadi a midi ni midid jiiadi ja ngombe ni hamʼa midi ni makuihʼaiadi a midi ia mbudi; kienhiki sobha ni ana oso a Izalaiele kia lumbila o inzo ia Jihova. Kizuua kieneʼokio sobha ua zelesa mʼoxi dia lumbu lua kexile ku pholo ia inzo ia Ngana; mbata muuene mua bhangelele jisata ja kuoha ni maujitu ni maji ma jisata ja uembu; mukonda o kalatódio ka ngòndo ka kexile bhu pholo ia Ngana, ka tolele kiavulu kuila kusoka jisata joso ja kuoha, ni mibhaku ia mákudia, ni maji ma jisata ja uembu. Mu kithangana kiene kimoxi, Solomá u bhitisa ue dingi o fesa ia jifundu, ni muene ni Izalaiele ioso, kionge kia dikota, bhu pholo ia Jihova, Nzambi ietu, athu a tunda bhu Hamate hé a bhixila ku ngiji ia Ijito; o fesa hé a i bhanga mu sambuadi dia izuua, ki kua di te dingi o sambuadi dia izuua ia dianga, kia bhange kuinhi dia izuua nʼiuana. Anga mu kizuua kia kanake a sulula kifuxi, ene anga a benzela sobha; aia kiua ku jifundu jâ, a sanguluka ni mixima ia tana, mukonda dia mbote ioso ia bhangele Ngana kua ngunza iê Davidi, ni ku kifuxi kiê kia Izalaiele. Anga ki bhita-phe kuila, kia zubha Solomá kutunga inzo ia Ngana, ni inzo ia sobha, ni hânji ioso ia Solomá, ia mu kexile ku muẋima ku i bhanga, Jihova ua tukulukila dingi Solomá, kala kia mu tukulukilile bhu Ngibiione. Anga Ngana u mu ambela, uixi: Musambu ué nga uivu, ni kioso ki ua dionda bhu pholo iami; nga kolêsa o inzo i ua tungu, kutula dijina diami katé ni ku hádia; kala kiki o mesu mami ni muẋima uami, kuene ku ua-ndu kala jinga izuua ioso. Eie muene-phe se uenda jinga bhu pholo iami ni kivimba kia muẋima ni uthu ua tenena, kala kiendele tatʼenu Davidi, anga u bhanga jinga ima ioso i nga ku tumu, anga u bhaka itumu iami ni jiphangu jami, eme ue nga ka kuatesa muene o kiandu kia ungana ué ku thandu dia Izalaiele ioso ni ku hádia ni hádia, kala ki nga tangele ku mbandu ia tatʼenu Davidi, ngixi: Ki kuà ku kamba diiala u xikama bhu kiandu kia Izalaiele. Maji enu-phe ni anʼenu, se bhu kala kima ki mi sandula ko kuami, anga mu kamba kubhaka o ijila iami, ni i tumu iami, i nga diangele ku mi bhana, hé muia mu kubheza jinzambi jengi, ni kubhetama bhu pholo ia jinzambi jenhojo, bhenhobho Izalaiele nga kà mu buidisa mu ixi i nga a bhana; anga o inzo iii i nga kôlesela dijina diami, nga kà i takula dikanga, o bhu pholo iami i tunda-bhu; anga Izalaiele ua kà xala mukuâ ni Sabhu, ua kà di bhanga môndo muʼaxaxi ka madiembu oso. Anga o inzo iii, ia mu zangeleka kiosuʼiki, uoso ió ua kà bhitila-bhu, ua kà kakuka anga ua kà xika muixi, ni kudiuana, uixi: Ngana ua bangelaʼhi kiki ku ixi iii ni inzo iii? Anga a kʼèla: Mukonda ene a xile Ngana dia Nzambi iâ, ió ua katuile o jitata jâ mu ixi ia Ijito, anga a di naminina ni jinzambi jengi, hé a bhetama bhu pholo ia jinzambi jenhojo, anga a ji bheza; kiene kia bhangesa Ngana ku bheka uíndua uoso iú ku thandu diâ. Anga ki bhita kuila, ku dizubilu dia makuinhʼaiadi a mivu kiene kia zubha Solomá kutunga jinzo jiiadi: o inzo ia Ngana ni inzo ia sobha muene. O jinzo jojo ja bhekelele Hilamu, sobha ia Tilo, kubhekela Solomá o miẋi ia misédulo ni ia faia, ni ulu, kala ki ia mu kexile ku hanji iê; bhenbhobho anga sobha Solomá u bhana kua Hilamu makuinhiʼaiadi a sanzala mu ixi ia Ngalileia. Anga Hilamu u tunda mu Tilo hé uiza mu tala jisanzala ja mu bhele Solomá, o kia ji di suí, ku mesu mê-phe ki ji mu uabhela. Kia mu bhekesa ku mu zuelesa, uixi: Phangʼiami, tata, sanzala jaʼhi jiji ji ua ngi bhana? Anga a jʼixana, exi: Ixi ia Kabule, katé mu lelu. O Hilamu muene, ua tumikisine kua sobha hama ni makuinʼaiadi a talendu ja ulu. Ndònda iê bhua tundile Solomá kubhinjia athu ku mu futa lubhaku ienhiʼii: O kutunga inzo ia tembulu ia Ngana, inzo ié muene, ni Milo, ni kimbaka kia Jeluzaleme, ni kutunga ue Hasole, ni Mejido, ni Ngezele. Mukonda Falaó, sobha ia Ijito, ua bandele anga u tolola sanzala ia Ngezele, anga u i oha mu túbhia, ni akua Kanana a tungile mu sanzala ua a jibha, iene anga u i bhana undote kua monʼê ua muhatu, uendele mu sakana ni Solomá. Kienhiki Solomá hé u tunga Ngezele, ni Bete-holone, dia luiji, ni Bahalate, ni Tademolo, mu kikangalakata kia ixi ioio, ni jisanzala joso ja mata a kexile-nâ Solomá, ni sanzala ja makalu, ni ʼsanzala ja mala endela ku jikabalu, ni ioso ia kexi mu vondadi ia Solomã ku i tunga mu Jeluzaleme, ni mu Libano, ni ixi ioso ia utuminu uê. Mu kutanga o kifuxi kioso kia matumbu a subhukile ku akua Mamodi, ni akua Hiti, ni akua Peleze, ni akua Hivi, ni akua Jebu, ió ka tokalele mu muiji ua anʼa Izalaiele, o anʼâ, a subhukile ia a a bhinganene mu ixi, ió muene a tokalele ku a buidisa ni ku a jima mbutu osololo kuala anʼa Izalaiale, Solomá ua a kitula abhika a ku mu futa lubhaku ni ku mu bhangela o ikalakalu ioso katé mu kizuua kia lelu. Maji ku anʼa Izalaiele-phe. Solomá ka bhangele-ku né mubhika umoxi ngó; maji a kexile-phe malʼakua ita, ene akua mbèle iê, iene ilamba iê, ni ilôlo iê, ni atuminiʼê a makalu, ni mala mê endela jinga ku jikabalu. Ia ene makotʼa jitata a kexi mu bhangesa o kikalakalu kioso kia Solomá, anga a tena hama jitanu ni makuinhitanu, akua kutumina kifuxi kia mundu a kexi mu kalakala ku jinzo, ni ku ikalakalu ioso ia mukuá. Monʼa Falaó ua muhatu, hé u tunda mu sanzala ia Davidi u banda mʼonzo iê ia mu tungila Solomá; muene Solomá hé u tunga kiua Milo. Anga Solomá lutatu ku muvu u kala mu kubhakula jisata ja kuoha, ni jisata ja uembu ku kalatódio ka tungidile Ngana, ni kuoha uasu ua dizumba bhu pholo ia Jihova. Muene anga u zubha kienhiki o kikalakalu kioso kia inzo ia Jihova. Solomá anga u bhanga ue jinavio bhu Enzone-Ngabele bhua lulama ni Elote ku ndundu ia kalunga ka kusuka mu ixi ia Edomo. Anga navio jojo Hilamu u tuma ku ji endesa ku atabhudi, akua mbèle iê, ejidile kiambote o kuenda mu musanza ua kalunga, kumoxi ni akua mbèle ia Soloma. Anga ene eza ku Ofidi hé ambata-ku hama jiuana ni makuinhʼaiadi a talendu ja ulu, anga a ji bhekela sobha Solomá. Anga Na Mvuale ia Sabá kievu o fuma ia Solomá ni kutumbula dijina dia Jihova uiza ku mu lolela mu ifika. Anga u bhixila mu Jeluzaleme ueza ni kifuxi kia dikota; ni jikamelo kua longo ima ia kutoua ia mazumba, ni ulu ua nzungule, ni matadi a te kiavulu; hé uiza kua Solomá anga u mu zuelela ioso ia mu kexile ku muẋima uê Anga Solomá u mu vutuila o maka mê moso; sobha kana kima kia mu bhonzo iu ua lémbua ku ki vutuila o muhatu ió Na Mvuale ia Sabá kia mono o kuijiia kuoso kua Solomá, ni inzo ia tungile, ni mákudia ku meza mê, ni uxikamenu ua akua mbèle iê, ni ukexilu ua idia-meza iê ni izuatu iâ, ni akua nganza jê, ni dibandelu diê, bhua kexi mu bandela kuia mʼonzo ia Ngana mu bhakula jisata, uívua ni nzumbi moxi ia senduka. Anga uambela sobha, uixi: Maka a fuma ié a kidi u ngevua jinga koxi iami, kia tange o ima ié ni kuijiia kué. Maka ió eme ki nga a xikanene katé ki ngeza, eme nga di muena-kiu ni mesuʼami; nga mono-phe kuma ka ngi tangela kaxaxi, mukonda eie ua somboka mu kuijiia ni mu fuma ia jimbote joso ji ngevu. Azediua o athu é, azediuia o akua mbèle ié iá, ala bhu pholo ié izuua ioso, mu kuivua jinga o kuijiia kué! Jihova, Nzambi ié, ataneku! Ió ua ku uabhela eie, iu ua ku solo phala ku ku tula ku kiandu kia Izalaiele; mukonda Ngana ua zola Izalaiele ni ku hádia ni hádia, kiene kia mubhangesa ku ku bhanga sobha, nda u bhange kia mu uabhela muene ni kubatula milonga ni kuiuka. Anga u bhana kua sobha hama ni makuinhʼaiadi a talendu ja ulu, ni ndumba dia ima ia mazumba ia kutoua, ni matadiʼa te kiavulu. Nuka kuejile ima ia mazumba ia kutoua ia ndumba, kala ia bhele Na Mvale ia Sabá kua sobha Solomá. Jinaviu ja Hilamu ue, ja kexi mu tunda ku Ofidi ni ulu, ji kala mu bheka miẋi ia nzungule ia Sândalo, ni matadi a te kiavulu. Anga miẋi iii ia Sândalo sobha u bhanga na-iu jiphapha ja kuxitila ku inzo ia Ngana, ni ku inzo ia sobha muene, u iudika na-iu ue tukoxi ni jimbànza ja jingimba; nuka kuejile miẋi ioio ia sândalo, mba i moneka-ku dingi katé kizuua kia lelu. O sobha Solomá anga uila: O ima ioso ia mu bhingile Na Mvale ia Sabá ia mu kexi mu hânji iê ua mu bhana-iu, o ku thandu dia ioso ia mu bhele kiá ua te-ku dingi iavulu muene ia kexi mu umvuama ua muene sobha Solomá. Bhenhobho Na Mvale u katuka kiua anga u vutuka kʼoxi iê, muene ni akua mbèle iê. Anga o ulu ua kexi mu bhekela Solomá ku muvu ni muvu kunema kuê ku soka hama jisamanu ni makuinhʼasamanu a talendo ja ulu; ku thandu dia ulu iú, kua di ta jinga dingi o ulu ua akua kufuna, ni ua kusumba ni akua kuzunza, ni ua jisobha joso ja Alábia, ni ua jinguvulu ja ixi ieneʼoio. Sobha Solomá hé u bhanga ue dingi hama jiiadi ja jingubu jònene ni ulu uòbete kiambote; u tuma kuila a pezala hama jisamanu ja sikulu ja ulu jiia mu ngubu imoxi; kiene ue muene kia bhangesa dingi hama jitatu ja jingubu ja ulu uòbete kiambote; anga u tuma kuila a ji pezalela mina jitatu jiia mu ngubu imoxi; anga sobha u ji bhaka mʼonzo ia ditutu dia Libano. Sobha hé u bhangesa dingi kiandu kionene kia mazu a nzamba, anga u ki kembesa ni ulu uazele kiambote ua fina. Kiandu kiki ki kala ni maxikata a matala asamanu, anga o dixamenenu dia kiandu ku dima dié di kala mukondo, anga ki kala ni kua kuxamenena ue maku, mbandu ni mbandu maxamenenu aiadi; anga a ta hoji jiiadi ji kala bhu mbandu ia maxamenenu enhá. Kuinhi dia hoji ni jiiadi ja kexile ue kuenhoko ku matala asamanu a maxikata, ku mbandu hoji jisamanu ku mbandu hoji jisamanu. Nuka a bhangele-ku ufunu ua difu kiki mu maungana oso. O itutu ioso ue ia kunuina ia sobha Solomá ia kexile ia ulu, ni itutu ioso mʼonzo ia ditutu dia Libano ia kexile ia ulu uozunze kiambote. Ku sange-mu ima ia phalata, mukonda mu izuua ia Solomá o phalata ki ia tele kima. Mukonda o sobha ue ua kexile ni jinaviio ja Talxixi ku musanza ua kalunga kumoxi ni jinavio ja Hilamu. Ji ja kexi mu vutuka lumoxi ku mivu itatu kutunda ku Talxixi, ni kubheka ulu ni phalata, ni mazu ʼa nzamba, ni jihima ni jipavá. Kienhiki sobha Solomã hé u tunda o jisobha joso mu ngongo, kixi mu maumvuama kala mu kuijiia, mundu uoso anga a sota kumona o pholo ia Solomá, ni kuívua o kuijiia kuê, kua mu tele Nzambi ku muẋima uê. Anga athu oso a kuata ku mu bhekela muthu ni muthu ni ujitu uê ua itutu ia phalata ni itutu ia ulu, ni izuatu, ni ibhakatu, ni ima ia mazumba ia kutoua, ni jikabalu ni jimula. Anga a kuata kubhanga kienhiki muvu ni muvu. Solomá hé u bhongolola ue ndumba ia makalu ni athu endela ku jikabalu, hé u kala ni midi ni hama jiuana ja makalu ni kuinhi dia midi ni midi jiiadi ja athu endela ku jikabalu; anga u a uanena mu jisanzala ja makalu, o amukuá a xala ni sobha mu Jeluzaleme. Anga sobha u bhangesa kuila mu Jeluzaleme mu izala ni phalata kala matadi; o misédulu mu kuvula, u fika kala mikuzu iala mu mikáu ku matutu. Anga Solomã a kala ku mu takanena jikabalu ja Ijito; anga afuni a sobha a kala ku ji tambula mu ilunga ilunga, kilunga ni suilu iê, kilunga ni suilu iê. Anga dikalu dia Ijito a kala ku di sumba mu hama jisamanu ja itadi ia phalata, o kabalu mu hama ni makuinhʼatanu; anga sobha joso ja Hiti ni jisobha ja Sidia, ji kala mu sumba ni ene kienhiki. Sobha Solomá anga u dizola ni ahatu avulu akua jixi jengi, akua Mouabhe, ni akua Amone, ni akua Idumeia, ni akua Sidone, ni akua Hiti, ku thandu dia monʼa Falaó, a sakanenenê kiá. O akua jixi joso ja kidikile Ngana ku anʼa Izalaiele, kuma; Enu ki mua ka bokona mu kusakana ni ahatu ió, o ene ua ka ka bokona mu kusakana ni ahatu ko kuenu; sumba a kà diangula mixima ienu nda mu kaiele o jinzambi jâ. Ahatu iá-phe Solomá ene a sakanene-nâ mukonda dia ku a uabhela kinéne. Sobha Solomá anga u kala ni hama sambuadi ia ahatu, anʼa jingana, ni hama jitatu ja akama; anga akajʼê a mu diangula o muẋima. Mukonda ki bhita kuma, Solomá kia kukuka kiá akajʼê a mu diangula o muẋima uê, hé u kuata kiá kukaiela jinzambi jengi; anga kua Ngana dia Nzambi iê muẋima uê u dituna kiá kutenena, kala kia tenenene o muẋima ua tatʼâ Davidi. Mukonda Solomá ua kaiela kia o dihamba dia Axitalote, nzambi ia muhatu ia akua Sidone; ni kukaiela ue Milikome, o kisunji kia akua Amone. Kienhiki Solomá anga u bhanga kiaiibha ku mesu ma Ngana mukonda ka kolokota mu ku kaiela Ngana ni ufiiele kala tatʼâ Davidi. Bhenhobho Solomá, ku mulundu uala ku pholo ia Jeluzalame hé u tunga-ku kididi kia ditala, phala Kamo, o kisunji kia akua Mouabhe, ni kia Moloke, o kisunji kia anʼa Amone. Ahatuʼê oso a akua matumbu anga u a bhangela kienhiki; ene anga a kala mu kuohela jinzambi jâ uasu ua dizumba ni ku ji satela. Kienhiki Ngana anga ki mu bhekela kuthathamena Solomá; mukonda ua bhambuile o muẋima uê kua Jihova Nzambi ia Izalaiele, ió ua mu tukulukilile mu luiadi luosʼulu. Ni ku maka enhá kia mu kidikile kuala Ngana uixi kana kuenda jinga ni kukaiela jinzambi jengi. Maji o muene-phe, kia mu tendelela Ngana, ka ki aiuka. Kia bhekela Ngana kuambela Salomá, uixi: Mbata eie ua bhange kienhiki, eie ua fulu kubhaka o kikutu kiami, mba ngó kualuka o ijila i nga ku xindila, o utuminu uaʼxi iii nga-nda ku ku katula-u, anga ngi u bhana kua mubhikʼé. Maji kioso ki uala hanji eie ku muenhu, ki nga-ndu ki bhanga-phe mukonda dia henda i nga kuatela tatʼenu Davidi; maji kioso ki u kala bhu lukuaku lua monʼé ua diiala, kiene ki nga-nda ku u katula. Ungana uoso-phe ki nga-nda ku mu tambula-u, maji kua monʼé ngi xa-ku muiji umoxi, mukonda dia henda i nga kuatela Davidi, o ngunza iami, ni mukonda dia henda i nga kuatela Jeluzaleme nga mu sola. Ngana-phe anga u balumuna Hadade, mukua Edomo, mu kukala nguma ia Salóma; muene ua kexi mukua mbutu ia sobha ia Edomo. Mukonda kia bhiti kuma, kia kexile Davidi mu Edomo, anga Jouabe, mutumini ua kifuxi, u banda mu kufunda imbi, muene u jibha mala oso mu Edomo, (Mbata Jouabe ua nakina-ku mbeji jisamanu ni Izalaiele ioso, katé kia buidisa mala oso mu Edomo.) Hadadephe hé ulenga ni muene ni mala amoximu a akua Edomo, a tokala ku akua mbèle ia tatʼâ, anga uia-nâ mu Ijito. Kienhokio kala Hadade-phe uala hanji kamunzangala ngó. Anga a katuka bhu Midiiane, hé eza bhu Palane. O bhenhobho anga ambata-bhu akua Palane amoxi-mu, anga a bhixila mu Ijito kua Falaó, sobha ia Ijito. Muene hé u bhana inzo kua Hadade, anga u mu bhana kizuelu kia ku mu bhana jinga kúdia, hé u mu bhana ue ni mikau. Anga Hadade u di zola kiavulu ni Falaó, hé u sanga kiadi kiavulu ku mesu a Falaó; katé kia bhangesa ku mu bhana kusakana ni huediê ia muhatu ndengʼia mukajʼê, ndengʼia Na Mvale, Tafene. Anga ndengʼia Tafene u mu vualela monʼê ua diiala dijina diê Jenubate, anga o mona muenhú Tafene u mu sasela mʼonzo ia Falaó. Jenubate anga u kala mʼonzo ia Falaó, muʼaxaxi ka anʼa Falaó. Hadade-phe kievu mu Ijito kuila Davide ua zeka kiá ku mavu kumoxi ni jitata jê, o Jouabe, ua kexe mutumini ua kifuxi, a mu jibha, Hadade uambela Falaó, uixi: Ngi Sule, nda ngiie kʼoxi ietu. Falaó-phe kia kʼivu u mu ambela, uixi: Abha kua ku kambe kima kiahi mʼonzo iami, kiala ku ku sotesa kuia kʼoxi ienu? Kuala muene: Kana kima kia ngi kambe. Sumbala-phe kiene, maji ngi Sule, ngiie kʼoxi ietu. Solomá, Nzambi ua mu balumuina ue dingi nguma iamukuá, muene Lezone, monʼa Eliiada, ua lengele kua ngana iê Hadadezele, sobha ia Zoba. Muenhú ue u di bhongoluela athu kuia mu kúlua-nê, muene anga u kala mu tumina o kibuka kia makuenze enhó, kioso Davidi kia jibhile ndumba ia athu; ene anga aia mu Damasku, hé a kala muenhomo, anga u kala mu tumina mu Damasku. Anga u kala mu di kuata jinga ni Izalaiele izuua ioso ia Solomá, ku thandu dia phulu ue ia kexi mu bhanga Hadade, mukonda dia kuzemba Izalaiele, kuma Hadade muene ua kexi sobha ia Sídia. Katé ni Jelobouamu, monʼa Nebate, mukua Efalata, mu Zelede mubhika mukua mbèle ia Salomá (ua kexile ni mamʼâ, mutudi, dijina diê Zeluua) muenhú ua zangula ue o lukuaku luê mu kúlua ni sobha Solomá. Bhua tundile ndonda, ia kuzanguila sobha lukuaku luê, bhenhabha: Mukonda Salomá ua tungile Milo, anga u xita misula ku kimbaka kia sanzala ia tatʼâ, Davidi. Jelobouamu anga u kala munzangala ua dizonda: Salomá kia mono munzangala iú, kuma mukalakadi ua nguzu, u mu ta ku pholo ia kutumina kikalakalu mu dibhata dia Zuze. Mu kithananganʼomo-phe anga ki bhita kuila, Jelobouamu u tunda mu Jeluzaleme, anga u takana ni polofeta Ahiia, mukua Silo, kiiadi kiâ mu njila ubheka uâ mu iangu, polofeta-phe ua zuata kizuatu kia ubhe. Ahiia anga u kuata o kizuatu kia ubhe kia zuata ku mukutu uê, anga u ki tandujula mu kuinhi dia itetele nʼiiadi. Anga uambela Jelobouamu, uixi: Eie tambula-bhu dikuinhi dia itetele, mbata o Ngana, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Hádia ngi tandula ungana uala bhu lukuaku lua Salomá, eie hé ngi kubhana-ku dikuinhi dia miji. Maji muene-phe ua kà tambula-ku muiji umoxi, mukonda dia henda i nga kuatela ngunza iami Davidi, ni mukonda dia henda i nga kuatela Jeluzaleme, o sanzala i nga tungula ku miji ioso ia Izalaiele. Mukonda Solomá ua ngi xisa iú uaii mu kubheza Axitalote, o nzambi ia muhatu ia akua Sidone, ni Kamo o nzambi ia akua Mouabhe, ni Milikome, o nzambi ia anʼa Amone. Nguaiê kuendela mu njila jami, ni a bhange kia iukila ku mesuʼami, ni kualuka o ijila iami ni itumu iami, kala kia bhanga jinga tatʼâ Davidi. Sumbala kiene, maji ku ungana iú-phe ki nga-nda ku tambula-ku kima bhu lukuaku lua Solomá, mukonda muene-phe nga mu bhange, kukala kilamba izuua ioso ia muenhu uê, mukonda dia henda i nga kuatela ngunza iami Davidi, ió nga mu tungula, mbata muene ua bhakele jinge o ijila iami ni itumu iami. Inda ungana-phe nga kà u tambula kiá bhu lukuaku lua monʼê ua diiala, anga nga kà ku bhana-ku eie, o dikuinhi dié dia miji. O monʼê anga nga kà mu bhana-ku ngó muiji umoxi; sembele o ngunza iami, Davidi, a kale jinge ni muanga bhu pholo iami mu Jeluzaleme, o sanzala i nga tunguila kutula-mu o dijina diami. Eie-phe nga kà ku zangeleka, ni ua kà kale ngana ia kutumina ima ioso ia Seme o muenhu ué; anga ua kàla u sobha ia Izalaiele. Anga kia kà kala-phe kuma, eie se uívua ioso i ngi ku tuma, ni uendela mu njila jami, nʼu bhange kia iukila ku mesu mami, mu kubhaka o itumu iami ni ijila iami, kala kia bhanga jinga ngunza iami Davidi, eme ue nga kà kala jinga nʼeie, anga nga kà ku tungila inzo ia kuatenena kiambote, kala i nga tungila Davidi, o Izalaiele nga kà ku bhana-nê. Mùkonda dia kienhokio, o mbutu ia Davidi nga-nda ku i talesa hadi, maji ki nga a tatesa-phe kiá katé ni ku hádia. Bhene bhua tundile Salomá kusota kujibha Jelobouamu; maji Jelobouamu-phe u balumuka, anga u lengela mu Ijitu, kua Sizake, sobha ia Ijito; anga u kala mu Ijito muenhomo katé kiafu Salomá. Ikalakalu dingi iamukuá ia Salomá, ni ima ioso dingi ia bhangele ni kuijiia kuê, manhi ki iòsoneke mu divulu dia ikalakalu ia Salomá? Anga kithangana kioso kia Salomá kia nakina ku ungana ua Izalaiele ioso mu Jeluzaleme, ki tena makuinhʼauana a mivu. Anga Salomá u zeka ku mukànda ua mavu kumoxi ni jitata jê, anga a mu funda mu sanzala ia tatʼa Davidi; anga monʼê ua diiala Lobouamu, u hinga ungana bhu kididi kiê. Anga Lobouamu uia ku Xikeme, mukonda o Izalaiele ioso ejiie mu Xikeme phala ku mu hingisa muene ku usobha. Anga ki bhita-phe kuila, Jelobouamu, monʼa Nebate, u kʼivua, mu Ijito hanji muala (mukonda muene ua lengele bhu pholo ia sobha Salomá, anga u kala mu Ijitu). Hé a katula athu, anga a tuma ku mu ixana. Muene anga u tunda ku Ijitu, uiza kumoxi ni kionge kia Izalaiele anga a zuelesa Lobouamu, exi; Tatʼenu ua nemesene kiavulu ophi ietu; eie-phe, kiki, sosolola o ubhika ua bhuiza ua tu tele tatʼenu, ni kinemenu kia ophi ia tu tuikile, mbé tu xikamene o ku ku bhikila jinga. Anga muene u a ambela, uixi: Ndenu, mu bhitisa izuua itatu, anga mu ngi sanga dingi. Anga kifuxi ki di muanga. Anga sobha Lobouamu mu kusola kaiula u kala ni kionge ni adiakime a kexi mu kubhikila bhu pholo ia tatʼâ. Solomá, kioso kiala hanji ku muenhu, uixi: Phangu iahi i mu ngi bhana ni ngi mono kia kuvutuila athu iá? Ene anga a mu ambela, exi: Eie lelu se u tolokela athu iá, nʼu di te bhu kididi kiâ, kala u mubhika uâ, anga, o mu ku a vutuila u a zuelela makʼambote, ene uâ a-ndu ku kalakalela jinga izuua ioso. Muene-phe u xia o phangu ia mu bhana ku adiakimi, anga u kala dingi ni kionge kia minzangala ni akuá, a kudila-nê kumoxi, a nanga jinga na-u bhu pholo iê. Anga u a ambela, uixi: Kiebhi, enu phangu ienu iahi i mu ngi bhana ni ngi vutuila athu iá, a ngi zuelesa, exi: Tu sosolole ophi ia tu tuikile tatʼenu? Anga minzangala a kudila-nê kumoxi a mu ambela, exi: Athu iá, a ku zuelesa, ia edi exi: Tatʼenu ua nemesene kiavulu ophi ietu, eie-phe sosolola-iu ku thandu dietu; ua kʼambela kiki: “Mulembu uami ua kathetheke ua beta dingi kukoma kinhonga kia tatʼetu ndenge Uila kiki, se tatʼetu ua mi tuikile ophi ia neme, ophi ienu eme hanji nga-ndu i bandekeza dingi; se o tatʼetu ua mi beta jinga ni jisanzu, eme-phe nga-ndu mi beta jinga ni jingìnga.” Kutula mu kizuua kia katatu-phe. Jelobouamu uiza kumoxi ni athu oso, kua Lobuamu, kala kia zuelele muene sobha, uixi: Mu ngi sanga kizuua kia katatu. Anga sobha u vutuila kifuxi ni kuthathamana kuoso, mukonda ua xile phangu ia mu bhele o ikulakaji. Anga u a zuelesa mù kaiela phangu ia mu longesa minzangala uixi: Tatʼetu ua nemesene kiavulu ophi ienu, eme-phe ophi ienu nga-ndu i bandekeza hanji: tatʼetu ua mi beta jinga ni jisanzu, eme-phe nga-ndu mi beta jinga ni jingìnga Sobha-phe ka bhana mátui ku kifuẋi, mbata o kubaluka kuku kua kexi mu tunda muene kua Jihova, phala Ngana kutenesa o kizuelu kiê kia tangele mu ukunji ua polofeta Ahiia, mukua Silo, kua Jelobouamu, monʼa Nebate. Izalaiele ioso-phe kia mono kuma, sobha ka a bhana mátui, athu oso a mu vutuila, exi: Mbandu iahi i tuala na-iu ni Davidi? Kua monʼa Jese kana-ku undundu uetu, Ndé ku jifundu jenu, eie u Izalaiele! Kindala soka ni dibhata dié, eie u Davidi. Bhenhobho Izalaiele ioso a di muangena ku jifundu jâ. Kuiza-phe ku anʼa Izalaiele a kexile mu jisanzala ja Juda, ene ngó a xalela ni sobha Lobouamu, monʼa Solomá. Bhenhobho sobha Lobouamu u a tumukisa Adolame, a mu tele mù tambula o lubhaku; Izalaiele ioso-phe anga a mu bûba ni matadi, hé ufua. O Seba Lobouamu-phe kia ki mono, u lenguluka kubanda mu dikalu diê anga ulengela mu Jeluzaleme. Kiene kia di batuka akua Izalaielʼiki ni dibhata dia Davidi katé mu kizuua kia lelu. Anga ki bhita-phe kuila, kia zubha Izalaiele ioso kuívua kuma Jelobouamu, ua vutuka, ua tundu kiá ku Ijito, a tuma ku mu ixanena bhu kionge, anga a mu bhanga sobha ia Izalaiele ioso. Kienhokio kana-ku dingi muthu ua kaiela o dibhata dia Davidi, kikale o muiji umoxi ngó ua Juda, kuabhu. Lobouamu kieza-phe mu Jeluzaleme, u bhongolola o dibhata dioso dia Juda ni muiji ua Bejamí, hama ni makuinhi nake a midi ia muthu, malʼòsole kiambote ejidila kulua ita phala kuia mu kubhânga ni dibhata dioso dia Izalaiele, nda a a vutuile dingi ku ungana ua Lobouamu, monʼa Salomá. Maji mu kuiza-ku-phe kizuelu kia Nzambi kieza kua Semaia, muthu ua Nzambi, kixi: Tangela Lobouamu monʼa Solomá, sobha ia Juda, ni inzo ioso ia Judá, ni Bejamí ni kifuxi kia xala-bhu, uixi: Jihova uambe kiki: Ki mu bande, mba mua kà bhanga ita ni phange jenu, o anʼa Izalaiele; Vutukenu kala muthu aie ku bhata diê, mbata kima kia mu bhita kiki eme muëne nga ki bhange. Ene anga evua kia zuela Ngana, anga a vutuka kala kia a tangela o kizuelu kia Jihova. O Jelobouamu-phe anga u tunga Xikeme, ku mulundu ua Efalaime, muene anga u kala kuenhoko; o kia bhange thembu anga u tunda-ku, hé u tunga Penuuele. Anga Jelobouamu u zuela ku muẋima uê, uixi: Kindala o ungana ua-ndu vutukila dingi monzo ia Davidi. Kuma athu iá se a banda mu Jeluzaleme mu kusatela monzo ia Jihova, muẋima ua athu iá ua-ndu lunguluka hé a di banda kua ngana iâ, Lobouamu, sobha ia Juda; eme-phe anga a ngi jibha, ene anga a vutuka kua Lobouamu, sobha ia Juda. Sobha anga ki mu bhekela kutambula phangu, kuma kia zubha kuxinganeka kiambote o imiʼii, u iudika ngombe jiiadi ja ulu; anga u tangela kifuxi uixi: Mua-ndu tala hadi ia vulu, o kubanda katé mu Jeluzaleme; tala-ze kunu o jinzambi jé, eie u Izalaiele, ja ku katula mu ixi ia Ijito. Anga u tula imoxi mu Betele hé uimika iamukuá mu Dane. Kima kiki kia bhange anga ki kituka kituxi; mbata athu a kala mu kuia jinga katé mu Dane mu kubheza o kangombe ka ulu. U bhanga ue jinzo ja kubhezela mu ididi iala matala a di leka; anga u bhanga ue o jinganga ku athu a ngoho oso-oso mu kifuxi, kʼa tokalele ku anʼa Levi. Anga Jelobouamu, u bhanga fesa bhu mbeji ia kanake, mu kizuua kia kuinhi ni kitanu ku mbeji, mukua ni fesa ia kexi mu bhanga mu Juda, anga u satela ue ku kalatódio; hé u bhanga ue kiòmuene mu Betele, ni kubhakuila jisata ku jingombe ja bhangele. O mu Betele ue ku ididi ia matala a di leka ia bhangele, ua te-ku ue jinganga. Anga u banda mù satela ku kalatódio ka bhangele mu Betele, mu kizuua kia kuinhi ni kitanu, kia mbeji ia solele muene ku muẋima uê; kienhiki hé u bhangela anʼa Izalaiele fesa anga u satela ku kalatódio, uoha uasu ua dizumba. Kienhokio anga mu Juda mu tunda muthu ua Nzambi, uiza mu Betele ni kizuelu kia Jihova; u sanga Jelobouamu uemana bhu mbanduʼa kalatódio, mu kuoha uasu ua dizumba. Anga u dikola mu kuêlesa o kalatódio ni kizuelu kia tundu kua Jihova, uixi: Eie Kalatódio ka kime, kalatódio ka kime! Ngana uambe kiki: Ku hádia, mʼonzo ia Davidi, a kà vualamu mona ua diiala, ua kà kala ni dijina dia Joziia, muenhó o jinganga ja mu kuohela uasu ua dizumba ku thandu dié, ua kajisatela ku thandu dié o ku thandu dié anga à kohela-ku ifuba ia athu. Mu kizuua kienhokio muene anga u bhana kijimbuete, uixi: Kiki kiene o kijimbuete kia kuila Ngana muene ua mu zuela: Talesa kuma kalatódio kaka ka-ndu baza, ka di tandula mu kaẋi, hé o utókua uala-ku, u di muangena bhoxi. Anga ki bhita-phe, kuma, sobha kia zubha kuívua kia zuela muthu ua Nzambi, mu kuêlesa o kalatódio ka Betele, Jelobouamu u sunununa lukuaku luê ku thandu dia kalatódio, uixi: Mu kutienu. Maji o lukuaku luê-phe, lua sunuina kutuma ku mu kuta, lua kukuta, ni ku lu vutula dingi ku mukutu uê ka tena. Anga kalatódio ka baza, hé o utókua ku kalatódio u sukumuka kala o kijimbuete kiedikizile o muthu ua Nzambi mu kizuelu kia Ngana. Bhenhobho sobha u di kola, anga uambela muthu ua Nzambi, uixi: Ndoko samba bhu pholo ia Jihova, Nzambi ié phala u ngi diondele, mbé muene a ngi vutuile o lukuaku luami. Bhenhobho o muthu ua Nzambi anga u samba mu kudionda Ngana, sobha a mu vutuila dingi lukuaku luê, anga lu xalela dingi kala ki lua kexile mʼukulu. Anga sobha uambela o muthu ua Nzambi, uixi: Iza nʼeme ku bhata, u nhohe-ku; eme nda ngi kubhange ujitu. Maji o muthu ua Nzambi-phe uambela sobha, uixi: Né-mbe ua ngi bele kaxaxi ka inzo iê ioso, eme ki ngejʼuia nʼeie, né kúdia dikoka mba kúnua menha bhu kididi kiki. Mukonda Ngana ua ngi tumina kiki mu kizuelu kiê, uixi: Kana kua kà dia kúdia mba ua kà nua menha; mba ua kà vutukila dingi mu njila i uendela. Anga u di tela kiá njila iengi, o njila iejila mu kutunda ku Betele, ki iene dingi ia vutukila. Anga mu Betele mu tunga polofeta imoxi ia muadiakimi; anga anʼê eza hé a mu tangela ima ioso ia bhangele o muthu ua Nzambi mu Betele kizuuʼokio, ni maka oso a tangelele sobha, anga a a tangela tatʼâ. Anga tatʼâ ua ambela, uixi: Muene uendela njila kuẋi? Anga anʼê a mu idikiza o njila iendelele muthu ua Nzambi ua tundile mu Juda. Bhenhobho muene uambela anʼê, uixi: Ngi telienu dikombola ku bulu. Anga a mu tela dikombola ku bulu, anga muene u banda-ku. Hé uia ni kukaiela o muthu ua Nzambi, anga u mu sanga ua xikama bhoxi mu kilembeketa kia mukaluvalu, anga u mu ambela, uixi: Eie-muene u muthu ua Nzambi, ua tundile mu Juda? Kuala muene: Eme muene. Muene bhenhobho u mu ambela dingi, uixi: Izá-phe tu vutuke ku bhata diami, ua kà die mbolo. Muene-phe, uixi: Eme ki ngi tena kuvutka nʼeie, né ngó kua kà bokona monzo ié. Né ngó kuila ngi dia kúdia, mba ngi nua menha mu kididi kiki. Mukonda kiene kia ngi tumu o kizuelu kia Ngana, kuila Kana kua kà dia-ku mbolo, mba ua kà nua-ku menha; né kualukila mu njila i uendela. Anga muene u mu ambela, uixi: Eme uami ngi polofeta ni mukuenu, anjo ia ngi tangela mu kizuelu kia Jihova, uixi: Mu vutule, uize-nê ku bhata dié, nda a die-ku kadikoka ni kunua-ku tumenha. Mbe-phe ua mu tangela makutu. Anga muene ualuluka, hé uiza, anga u dia mbolo mʼonzo iê anga u nua menha, anga ki bhita-phe kuila, ene ki a xikama ku meza, kizuelu kia Ngana kiza kua polofeta ua mu vutuile. Anga u kolela o muthu ua Nzambi, ua tundile ku Juda, uixi: Jihova uambe kiki: Eie mukonda dia kubhukumukina o dikanu dia Ngana, eie ua kambe kubhaka o kijila kia ku tumine Jihova Nzambi ié; inda ua vutuka muene, eie ua di mbolo, eie ua nu menha mu kididi ki nga ku tangelele, ngixi: Kana kua kà dia-ku mbolo, né kua kà nua-ku menha, kimbi kié ki kia kà bokona mu mbila ia jitata jé. Anga ki bhita-phe kuma, kia zubha kudia mbolo, ni kunua menha, muene u zuika dikombola ku bulu ia polofeta ia vutuile. Muene kia kala mu kuia, u takana ni hoji mu njila, anga i mu jibha; kimbi kiê anga ki takukila mu njila, ni bulu ia mu imanena bhu mbandu iê, ni hoji ia kexile bhu mbanduʼa kimbi. Anga bhu bhita athu, hé a mona mukutu ua takukila mu njila, a mona ue o hoji, ia kexile bhu mbanduʼa mukutu uê; anga eza, a ki tangela mu sanzala mua kexile o polofeta ia muadiakimi muenhó. Anga, kia kʼivu, polofeta ua mu vutuile mu njila u zuela, uixi: Ió muene o muthu ua Nzambi, ua bhukumukina o kizuelu kia Jihova; Ngana kiene kia mu bhela ku hoji, ia mu sasujula iii ia mu jibha, kala kia mu tangelele Ngana. Bhenhobho uambela anê uixi: ngi telienu dikombola ku bulu. Ene hé a i ta dikombola. Kienhokio uia, anga u sanga kimbi kia takukila mu njila, kumoxi ni bulu ni hoji, jemana bhu mbanduʼa kimbi; hoji mukutu ka u dile, mba kujibha o bulu. Bhenhobho polofeta u zangula o kimbi kia muthu ua Nzambi, anga u ki tula ku thandu dia bulu iê anga u ki ambata; kienhiki o polofeta ia muadiakimi uiza-nê mu sanzala, phala ku mu dila thambi ni ku mu funda. Anga u tula o kimbi kiê mu mbila iê-muène; anga a kuata ku mu tela mbundu ia kudila, exi: Uaué phangʼiamiʼé tatʼé! Anga ki bhita-phe kuma, kia zubha ku mu funda, u tangela ue anʼê, uixi: eme uami kuila ngafu, mu ngi funda mu mbila mu a fundu o muthu ua Nzambi; mu tula o ifuba iami bhu mbanduʼa ifuba iêmuene. Mukonda ni kidi muene hádia ki tenena kia dikolele muene mu kizuelu kia Jihova mu kuêlesa o kalatódio kala mu Betele, kala kiêlesele ue o jinzo joso ja ididi ia matala ma di leka jala mu jisanzala ja Samádia. Kia zubha ku bhita ima ioso iii, Jelobouamu kuenda kiaiibha ka kueha; inda uexana dingi athu a beta kusebuluka mu kifuxi hé u a bhanga jingana ja ididi ia matala; hé uia ni kuila uoso a mu andala u mu izalesa lukuaku, anga u mu bhanga ue kiá nganga ia kusatela ku ididi ia matala a di leka. Kienhiki anga ki di bhanga ndònda ia kituxi mʼonzo ia Jelobouamu, kia bhekela ku i buidisa ni ku i jimuna mu ngongo. Mu izuuʼomo Ahiia, monʼa Jelobouamu, u kuata kukata. Anga Jelobouamu uambela muhatuʼê, uixi: Balumuka kindala, phala u di sueke pholo, sembele ka kuijiie kuila muene mukajʼa Jelobouamu, anga uia mu Silo. Muenhomo muene muala polofeta Ahiia, ua ngi tangele eme, kuma ngandu kala sobha ia kifuxi kiki. Anga uambata dikuinhi dia mbolo bhu lukuaku lué, ni tumbolo dingi tuofele, ni thenda ia uiki, nʼuie ko kuê mu ku di mona-nê; o muene ua kà ku tangela kia-ndu bhita ni mona iú. Muhatuʼa Jelobouamu anga u bhanga kienhiki, anga u balumuka, hé uia mu Silo, anga u bokona monzo ia Ahiia; o Ahiia muene ua lémbua kiá kumona, mbata mesu mê ma fulamana kiá, mukonda dia kukuka. Ngana-phe u tangela Ahiia, uixi: Dimuka! Kuma muhatuʼa Jelobouamu iu uiza ku kuibhula kioso kia-ndu bhita ni monʼê, mukonda ua mu kata. Eie-phe u mu ambela kiki ni kiki. O muene, kia bhixila mu kubokona, ua-ndu di bhangesa kala muthu uengi. Anga ki bhita-phe kuma, Ahiia mu kuívua o mixindu ia inama ia muhatu a Jelobouamu, ua mu bokona bhu dibhitu, u mu ambela, uixi: Bokona, mukajʼa Jelobouamu. Ua mu di suekelaʼhi kiki? Mbata eme ngi phunga ié ia ku ku tudila njimbu ja bhuiza. Ndé, ua kà tangele Jelobouamu, kuila: O Jihova, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Eme nga ku zangula muʼaxaxi ka kifuxi, Eme nga ku te mu kutumina o kifuxi kiami kia Izalaiele. Nga tandula o ungana monzo ia Davidi, eme nga kubhana-ku mbandu imoxi eie-phe nguaié kukala kala ngunza iami Davidi, ua bhakele o ijila iami anga u ngi kaiela ni muẋima uê uoso mu kubhanga ngoho kia iukila ku mesu mami, inda eie kua kuiza kubhanga kia beta kuiibha, akuenu oso a ku diangela ndenge, mbata uai, eie ua bhange jinzambi jengi ni iteka ia kuiẋika, phala ku ngi lokalala o njinda iami, eie ua ngi bhana dikunda. Kala kiki, u ki mona! Kuma nga-ndu bheka uíndua ua dikota mʼonzo ia Jelobouamu, anga kua Jelobouamu nga kà jimisa-ku o diiala dioso katé ni kamona kandenge, kixi mubhika mba ngana katé kia jimuka mua Izalaiele; anga luvualu lu tunda mʼonzo ia Jelobouamu nga kà lu komba hé ngi lu texi bhu kanga, kala ki a texi o ditobe, katé oso muene abhu, ka xala kijimbuete. Uoso kua Jelobouamu u fuila mu sanzala, a kà mu dia ku jímbua; o uoso u fuila mu iangu ku mikáu ia hatu, ua kà diua ku jinjila ji bhita bhulu, mbata Jihova ua ki tange. Eie-phe fundumuka, u vutuke ku bhata dié. Kioso ki ua kà ta inama ié mu sanzala, kamona ua kà fua. Anga Izalaiele ioso a ka mu dila thambi, hé a mu funda; mbata, kua Jelobouamu, iú muene ngó ua-ndu bokona mu mbila, mukonda monzo ia Jelobouamu muene ngó a mu sange-mu ni kima kiauabha kua Jihova, Nzambi ia Izalaiele. O Ngana-phe, ua-ndu di balumuina sobha u tumina Izalaiele; muenhú hé ua kà buidisa o dibhata dioso dia Jelobouamu mu kizuua kimoxi. Maji kindala-phe kia-ndu kala kiebhi ue? O Ngana ua-ndu kuama ue Izalaiele, kala ki a tutumbisa o dithethele dia mu kunguluka ku menha kiene ue Jihova ua kà vuza Izalaiele mu ixi iambote iii ia bhele ku jitata jâ, anga ua kà a muangena ku sámbua diná dia ngiji ia Ufalate, mukonda a di bhangela mixitu iâ, mu kulokalala o njinda ia Jihova. O Ngana anga ua kʼèhelela Izalaiele mukonda dia ituxi ia Jelobouamu ua te o kituxi kiê, iu ua tesa ue kituxi kua Izalaiele. Bhenhobho o mukajʼa Jelobouamu u fundumuka-bhu hé uia, uiza mu Tídiza; o kia bhixila muhatu ka kingila kilembeketa kiê kubokona mʼonzo, kamona kafu. Anga a mu funda, hé a mu dila kuala Izalaiele ioso, kala o kizuelu kia Ngana, kia tangele mu ukunji ua ngunza iê, polofeta Ahiia. Ikalakalu dingi ia Jelobouamu, ni kioso kialu ita, ni kia tumina jinga, talesa, kuma ima ioso iòsoneke mu divulu dia ji-ndunda ja jisobha ja Izalaiele. Anga mivu ioso ia bhiti Jelobouamu ku ungana, i tena makuinhi aiadi a mivu ni iiadi mu kutumina. Anga u zeka kiá mu mbila kumoxi ni tata jê; anga Nadabe, monʼê ua diiala, u hinga ungana bhu kididi kiê. Kienhokio ue Lobouamu, monʼa Solomá, u kala mu kutumina mu Juda. Kioso Lobouamu kia mateka o kutumina ua kexe kiá mu makuinhʼauana a mivu nʼumoxi, anga u bhanga kuinhi dia mivu ni sambuadi ku uosobha mu Jeluzaleme, mu mbanza ia tunguile Jihova mu miji ioso ia Izalaiele nda a tule-mu o dijina diê. Anga u kala ni mamʼâ dijina diê Nahama, mukua Amone. Anga Juda u bhanga kiaiibhila Ngana ku mesu mê ni ku mu kuatesa difuba; kuma ni ituxi i a kexi mu kuta, a tunda dingi kia bhangele jinge o jitata jâ joso. Mbata akua Juda ene uâ a tungu ididi ia matala ma di leka, ni iteka, ni idifua ia jinzambi ja ditutu ku milundu ioso ia di leka ni bhoxi dia miẋi ioso ia uisu ia di zandela. Kua kexile ue ni minzangala ia jindumbu ja mala, mu ixi, ia kexi mu bhanga jinga o maufusa oso a miji Ngana ia kaiesele bhu pholo ia anʼa Izalaiele. Anga ki bhita-phe kuila, mu kubhiẋila ku muvu ua katanu ua utuminu ua sobha Lobouamu, Sisake, sobha ia Ijito, u banda mu kúlua ni Jeluzaleme. Anga u katula jimbongo joso mʼonzo ia Jihova ni jimbongo joso mʼonzo ia sobha; ima ioso muene, ua katula. Anga u katula ue ni ngubu joso ja ulu ja bhangele Solomá. Anga sobha Lobouamu bhu kididi kiaʼngubu jojo ubhanga ngubu ja ngòndo u ji bhana bhu maku a jikabhitangu, ilolo ia akua kulangidila, a kexi mu langa bhu muelu ua inzo ia sobha. Anga ki bhita jinga kuila kioso sobha kia kala mu bokona monzo ia Ngana, alangidi a katula o jingubu jenhiji, kuma jene ja kuata, anga a vutuka na-ju dingi mʼonzo ia kilangidilu mu ku ji bhaka. Kutanga dingi ikalakalu iamukuá ia Lobouamu, ni ima ioso ia bhangele, manhi ki iòsoneke mu divulu dia malunda a jisoba ja Juda? Maji kua kexile jinge ita bhu kaẋi ka Lobouamu ni Jelobouamu izuua iá ioso. Anga Lobouamu u zeka ni mukanda ua mavu kumoxi ni ʼtata jê, hé a mu funda bhu kidindu kia ʼtata jê mu sanzala ia Davidi. Muene anga u kala ni mamʼâ dijina diê Nahama, mukua Amone. Anga monʼê ua diiala, Abiiamu, u bhingana ku usobha bhu kididi kiê. Anga ku muvu ua kuinhi ni nake, ua sobha Jelobouamu, monʼa Nebate, Abiiamu u hinga ungana ua Juda, anga u mateka kutumina. Anga u tumina mivu itatu mu Jeluzaleme; anga u kala ni manhʼâ dijina diê Mahaka, monʼa Abisalone. Anga u kala mu kuenda mu ituxi ioso ia tuamene kiá kuta tatʼâ ua mu diangelele; o muẋima uê ua kexi ua tenena kua Jihova Nzambi iê, kala o muẋima ua tatʼâ Davidi. Maji mukonda dia henda Jihova ia kuatela Davidi, Ngana u mu bhana muanga mu Jeluzaleme, ua ku mu balumuina monʼa diiala u mu bhingana bhu kididi kiê ni ku tenesa kia tangele kua Jeluzaleme. Mukonda Davidi ua bhanga jinga kia iukila ku mesu ma Jihova, ka bhambukile ku ima ioso ia mu tumine muene mu izuua ioso ia muenhu uê, kikale mu mulonga ngó ua Udiia, mukua Hiti, kuabhu! Anga ku kala ita bhu kaẋi ka Lobouamu ni Jelobouamu, izuua ioso ia muenhu uâ aia jinga ni kuzoka. Mu kutanga o ikalakalu dingi ia Abiiamu, ni ima ioso ia bhangele, manhi ki iòsoneke mu divulu dia malunda ma jisobha ja Juda? Kua kexe ue ita bhu kaẋi ka Abiiamu ni Jelobouamu. Anga Abiiamu u zeka ni mukanda ua mavu kumoxi ni tata jê, anga a mu funda mu sanzala ia Davidi; anga o monʼê ua diiala Aza, u hinga ungana bhu kididi kiê. Anga ku muvu ua makuinhʼaiadi ua Jelobouamu sobha ia Izalaiele, uene Aza ua mateka kutumina na-u mu Juda. Anga u bhanga makuinhʼauana a mivu nʼumoxi mu kutumina ku ungana mu Jeluzaleme. Anga u kala ni mamʼâ dijina diê Mahaka, monʼa Abisalone. Aza anga u bhanga kiaiukila ku mesu ma Jihova, kala kia bhanga jinga tatʼâ Davidi. Mbata muene, o minzangala ia jindumbu ja mala i bhanga o isunji, mu ixi ua i katuile-mu, anga u katula ue o mahamba moso ma bhangele o jitata jê. Anga u balakala muene katé ni mamʼâ, Mahaka, phala a lémbue kukala muene Na Mvale, mukonda dia kiteka kia bhangele ki kuatesa uoma, kia kexe mu kuixana exi Asela; Aza u bula ue o kiteka kienhiki, anga u ki ohela ku mbanduʼa kangiji ka Kedolone. Maji o ididi ia matala-phe ka i katuile. Sumbala kiene, maji hanji-phe kuma Aza muẋima uê ua iukile mu ku kaiela jinga Jihova izuua ioso ia muenhu uê. Anga u bheka mʼonzo ia Ngana o ima ioso iòlumbe ia tatʼâ, ni ima iê-muène ia lumbile, ia phalata ni ulu ni itutu ia tokala. Anga bhu kaẋi ka Aza ni Bahasa, sobha ia Izalaiele, bhua kexi mu kala jinga ita izuua iâ ioso. Mukonda o Bahasa, sobha ia Izalaiele, ua bandele mu kúlua ni Juda, anga u tunga o mbonge ia Lama, phala kufudisa athu, kuma kehela muthu u tunda mba ubokona mu kuia kua Aza, sobha ia Juda. Bhenhobho Aza u katula o phalata ni ulu uoso ua xalele mu imanga ia jimbongo mʼonzo ia Ngana, ni mu imanga ia jimbongo mʼonzo ia sobha, anga u i bhana bhu maku mʼakua mbèle iê; anga sobha Aza u i tumikisa kua Benehadade, monʼa Tabidimone, monʼa Heziione, sobha ia Sídia, ua kexile mu Damasku, uixi: Bhu kaẋi kʼami nʼeie, bhu kale kikutu, kala kia kexile bhu kaẋi ka tatʼetu ni tatʼenu; eie-ze tala kunu, nga ku tumikisa o ujitu iu ua phalata ni ulu, phala uie, ua kà bhuise o kikutu kia ukamba ki ua bhange ni Bahasa, sobha ia Izalaiele, sembele muene a ngi jikuke, a ngi xie. Anga Bhene-hadade u bhana mátui kua sobha Aza, hé u tumikisa o ilolo ia ifuẋi iê u a tuma kúlua ni jisanzala ja Izalaiele; anga u tolola Ijone ni Dane, ni Abele, ni Bete-mahaka, ni Kinelote ioso, ni ixi ioso ia Nafitali. Anga ki bhita kuma Bahasa kia kivu, ueha kutunga Lama, anga uia u kala mu Tídiza. Bhenhobho sobha Aza u xikisa ngonge mu Juda ioso, kuila athu oso, kifuluʼé kifofo, a takane matadi mu Lama, ni miẋi iê ia kexe mu tunga na-iu Bahasa; sobha Aza anga u tunga na-iu Jeba dia Bejamí ni Mispa. Kutanga ikalakalu ia mukuá dingi ioso ia Aza, ni kutena kuê kuoso, ni ima ioso ia bhangele, ni jisanzala ja tungile, manhi ki iosòneke mu divulu dia malunda ma jisobha ja Juda? O kia bhixila mu kukuka kuê-phe, u kata uhaxi ua inama. Aza anga u zeka ku mukànda ua mavu kumoxi ni tata jê, anga a mu funda ni ʼtata jê mu sanzala ia tatʼâ Davidi. Anga monʼê ua diiala, Jozafate, u hinga ungana bhu kididi kiê. Anga Nadabe, monʼa Jelobouamu, u mateka kutumina mu Izalaiele ku muvu ua kaiadi ua utuminu ua Aza, sobha ia Juda. Anga u bhanga mivu iiadi ku usobha ua Izalaiele. Anga u bhanga kiaiibhila Jihova ku mesu mê, kuma muene uenda jinga mu ʼnjila ia tatʼâ Jelobouamu ni mu kituxi kiê kia bhangesele na-kiu Izalaiele kuta ue kituxi. Anga Bahasa, monʼa Ahiia, mukua ʼbhata dia Isakale, u mu ta kikutu kia ufe, anga u mu jibhila bhu Jibetone, bhu bhata dia tokalele akua Fidíxia, kioso Nadabe muene ni Izalaiele ioso kia kondela Jibetone. Bahasa anga u jibha Nadabe ku muvu ua katatu ua utuminu ua Aza, sobha ia Juda, muene anga u hinga ungana bhu kididi kiê. Anga ki bhita-phe kuma, Bahasa kia kala mu tumina, u jibha akua ʼbhata dia Jelobouamu oso. Ka xile-ku mukua Jelobouamu uala kubhuima, hé u kamba ku mu buidisa kala kiambe o kizuelu kia Ngana kia tangele mu ukunji ua ngunza iê Ahiia, mukua Silo, mukonda dia ituxi ia Jelobouamu ia tele, anga u tesa ue kituxi kua Izalaiele, ni kulokalala kuê kua lokalele jinge na-ku Jihova, Nzambi ia Izalaiele. Kutanga ikalakalu ia mukuá dingi ia Nadabe, ni ima ioso dingi ia bha ngele, manhi ki iosòneke mu divulu dia malunda ma jisobha ja Izalaiele? Kua kexi jinge ita bhu kaẋi ka Aza ni Bahasa, sobha ia Izalaiele, izuua iâ ioso. Ku muvu ua katatu ua Aza, sobha ia Juda, Bahasa, monʼa Ahiia kiene kia mateka o kutumina Izalaiele ioso mu Tídiza, anga u tumina makuinhʼaiadi a mivu nʼiuana. Anga u bhanga kiaiibhila Jihova ku mesu mê, kuma muene ue-nda jinga mu njila ia Jelobouamu ni mu kituxi kiê kia mu bhangesele kutesa kituxi kua Izalaiele. Bhenhobho kizuelu kia Ngana kʼiza kua Jehu, monʼa Hanani, mu kuêlesa Bahasa, kuila: Mukonda eme nga ku zangula mu fufutila, eme nga ku bhake mu kutumina o kifuẋi kiami kia Izalaiele, eie-eie uakaiela mu njila ia Jelobouamu, ni kutesa kituxi ku kifuxi kiami kia Izalaiele, bhua mu tundu o ku ngi thathamesa ni ituxi iê, talesa kuma Bahasa hinu ngi mu kungulula o luvualu luê ni luvualu lua dibhata diê dioso, anga o inzo iê nga kà i bhanga kala ki nga bhange ia Jelobouamu, monʼa Nebate. Muthu uoso ua tokala kua Bahasa, u fuila mu sanzala, jímbua ja kà mu dia; o uoso mukua bhata diê u fuila mu iangu ku mukáu a kà mu dia ku jinjila ji bhita bhulu. Kutanga o ikalakalu iamukuá dingi ia Bahasa, ni ioso ia bhangele, ni kutena kuê, manhi ki iosòneke mu divulu dia malunda ma jisobha ja Izalaiele? Bahasa anga u zeka ni mukànda ua mavu kumoxi ni jitata jê, anga a mu funda mu Tídiza. Hé o monʼê ua diiala a mu ixana Ela, u hinga bhu kididi kiê. Kienhiki ue kiejile o kizuelu kia Jihova, mu ukunji ua polofeta Jehu, monʼa Hanani, mu kuêlesa Bahasa ni dibhata diê; o kia ki bhekele, o usuéia uoso ua bhangele Bahasa ku mesu ma Jihova, kia mu thathamesa ni ibhangelu ia maku mê, mu ku di sokesa ni dibhata dia Jelobouamu, ni mukonda ue dia ku buidisa o dibhata dioso dia Jelobouamu. Ku muvu ua makuinhʼaiadi ni kisamanu ua utuminu ua Aza, sobha ia Juda Ela monʼa Bahasa, kiene kia mateka kutumina Izalaiele. Ua tungile mu Tidiza, anga u bhanga mivu iiadi kʼungana. Anga Nzidi mukua mbèle iê mutumini ua kaxaxi ka makalu mê u mu ta kikutu kia ufe, kioso muene kiala mu Tídiza mu kúnua ni kukodiua mʼonzo ia Alasa, ngolambole iê, ua kexile mu Tídiza. Muene kioso kia landuka ni kúnua ni kukodiua, Nzidi-phe u bokona anga u mu kuama, hé u mu jibha. Anga ku muvu ua makuinhʼaiadi ni kasambuadi ua utuminu ua Aza, sobha ia Juda, muene u hinga ungana bhu kididi kiê. Anga ki bhita kuila, muene kia kala kiá mù tumina, kuma ua xikama kiá ku kiandu kiê, u tuma ku jibha o dibhata dioso dia Bahasa ni ku di jimisa o mbutu, mbata ka mu xila-bhu muthu umoxi ngó mba jindandu jê, mba o makamba mê. Kienhiki, Nzidi ua buidisa o dibhata dioso dia Bahasa, kala kia tangele o kizuelu kia Jihova mu ukunji ua polofeta Jehu, ku mbandu ia Bahasa. Kuenhuku kuene o kubazela kua Nzambi mu ituxi ioso ia tele Bahasa, ni ia monʼê Ela, i a bhangesele kutesa kituxi kua Izalaiele phala kuthathamesa Jihova Nzambi ia Izalaiele ni makuzangata mâ. Mu kutanga o ikalakalu dingi ia Ela, ni ima ioso ia bhanga jinga, manhi ki iosòneke mu divulu dia malunda ma jisobha ja Izalaiele? Ku muvu ua makuinhʼaiadi ni kasambuadi ua utuminu ua Aza, sobha ia Juda, kiene Nzidi kia hingi ungana mu Tídiza; sambuadi dia izuua ia bhangele Nzidi Kʼungana. Kienhokio, kifuxi a kondoloka mu kúlua Jibetone, mbonge ia tokalele akua Fidíxia. Anga athu a kexile bhu kibangu evua, exi: Enu-ze, o koko Nzidi ua te kikutu kia ufe kua sobha, iu ua mu jibhʼê. Mu kizuua kiene kimoxi kienhokio-phe Izalaiele ioso, kievu kuila sobha a mu jibhʼê kuala Nzidi, a kuata Omidi, ua kexi mu tumina o kifuxi bhu kilômbo, hé a mu bhanga sobha ia Izalaiele. Omidi-phe anga u banda ni muene ni Izalaiele ioso, a tunda mu Jibetone, anga eza a konda o sanzala ia Tidiza. Anga ki bhita-phe kuila, Nzidi kia mono kuamba sanzala iòtambule, u lenga hé uia ku mbanza mu ʼzemba dia sobha, anga u di ximikina túbhia mʼonzo ia sobha, anga u fuila muenhomo, mukonda kima kiki kia mu tundu ku ituxi iê ia tele, mu kubhanga kiaibhila Jihova ku mesu mê, sobha kiendela jinga mu njila ia Jelobouamu, ni mu ituxi iê ia bhangesele na-iu Izalaiele kuta kituxi. Mu kutanga o iakalakalu dingi ia Nzidi, ni kikutu kiê kia tele, manhi ki iosòneke mu divulu dia malunda a jisobha ja Izalaiele? Bhenhobho akua Izalaiele a di uana mu ibuka iiadi: kaxaxi ka kaiela Tibini, monʼa Jinate, phala ku mu bhanga sobha; o kaxaxi ka mukuá a kaiela Omidi. Kifuẋi-phe kia kaiela Omidi a beta dingi nguzu o a kaiela Tibini, monʼa Jinate, ndenge. Tibini anga ufua, Omidi anga u hinga ungana ua kutumina. Ku muvu ua makuinhʼatatu nʼumoxi ua utuminu ua Aza, sobha ia Juda, Omodi uene ua mateka kutumina na-u Izalaiele, anga u tumina kuinhi dia mivu nʼiiadi; anga u tumina mivu isamanu mu Tídiza. Anga u sumba o mulundu ua Samádia kua Semele, mu talendu jiiadi ja phalata; anga u tunga dibhata ku mulundu, o sanzala ia tungile ku mulundu ua sumbu kua Semele, u i luka dijina dia Samádia, kifua ua luku Semele ngana ia mulundu ua Samádia. Anga Omidi ue u bhanga kiaiibhila Jihova ku mesu mê, anga u bhanga dingi kia beta kuiibha akuá oso a mu diangelele, ndenge. Mukonda uenda jinga muʼnjila joso ja Jelobouamu monʼa Nebate, kumoxi ue ni mu ituxi ioso muene ia bhangesele na-iu Izalaiele kuta kituxi anga u thathamesa Jihova Nzambi ia Izalaiele ni makuzangata mê. Kutanga o ikalakalu dingi ia Omidi, mua bhitile, ni kutena kuê kuoso kuedikiza jinga, manhi ki kuosòneke mu divulu dia malunda ma jisobha ja Izalaiele? Anga Omidi u zeka ku mukànda ua mavu kumoxi ni ʼtata jê, anga a mu funda mu Samádia; anga o monʼê ua diiala, Akabe, u hinga ungana bhu kididi kiê. Anga Akabe, monʼa Omidi, u mateka kutumina Izalaiele ku muvu ua makuinhʼatatu ni kanake ua Aza, sobha ia Juda. Akabe, monʼa Omidi, anga u tumina Izalaiele mu makuinhʼaiadi a mivu nʼiiadi; ua kexile mu Samádia. Anga Akabe, monʼa Omidi, u bhanga kiaibhila Jihova ku mesu mê, hé u beta muene dingi kubhanga kiaiibha ene oso a mu diangelele, ndenge. Anga ki bhita kuma (kifua ua fika kima kiofele kia bhange, kia kuenda mu ituxi ia ta jinga Jelobouamu, monʼa Nebate) u taku dingi o kusakana hanji ni muhatu a mu ixana Jezabele, monʼa Etibahale, sobha ia akua Sidonha; anga uia mu kubhikila o kiteka kia Bahale, ni ku ki fukamena bhu pholo iê. Anga Bahale u mu tungila kalatódio, mʼonzo ia Bahale ia tungile mu Samádia. Akabe anga u bhanga ue ni ditutu diê di kôla; o mukonda dia kiki, Akabe ua bhange dingi kia beta mu kuthathamesa Jihova Nzambi ia Izalaiele, o jisobha joso ja Izalaiele, ja mu diangelele-ku, ndenge. O mu izuua iê, muene Hiiele, mukua Betele, mua tungu dingi o sanzala ia Jedikó; anga u i kandeia o disesa, kiafu phandekumbi iê Abilame, hé u i ta o mabhitu, kiafu kasule kê Sengube, phala kutenesa kizuelu kia Nzambi, kia tangele ku ukunji ua Josuué, monʼa Nune. Bhenhobho Elija, mukua lumono mu akua Ngiliiade, uambela Akabe, uixi; Ngana kuene kuala, Nzambi ia Izalaiele, uavu o pholo iê bhu ngala, kuma mivu iii ki kua-ndu suka mbundu mba kunoka mvula, kale kʼeme nga ki zuela. Kia bhiti kiki, Ngana u mu ambela, uixi: Tunda bhabha, u lunge pholo ié ku thunda phala ua kà suame ku mbanduʼa kangiji ka Kadite, kala ku pholo ia Njolodá. Anga kia kà kala-phe kuma, ua ka nua mu kangiji kenhoko; kuma eme nga tumina kiá ilombelombe, phala ni ia kʼenda ni ku ku dikila kuenhoko. Muene-phe jia, anga u bhanga kala kia mu ambela Ngana; mbata uaii muene, anga u kala bhu mbanduʼa kangiji ka Kadite, kala ku pholo ia Njolodá. O ilombelombe hé i kala mu ku mu bhekela o mbolo ni xitu mu kimene, i mu bhekela ue o mholo ni xitu mu ngoloxi. Anga u kala mu mua mu kangiji, kala kia mu ambela. Anga ki bhita-phe kuila, ku izuua, kangiji ka uinina, mukonda kienhokio mu ixi ki mua nokene mvula. Bhenhobho anga ku muiza kizuelu kia Ngana, kiexi: Fundumuka, uie mu Seleta, ku ixi ia Sidone, ua kà kale muenhomo; mukonda muenhomo nga tumina-mu muhatu ua mutudi phala ku ku disa. Muene bhenhobho u fundumuka, anga uia mu Seleta; o kia bhixila bhu dibhitu dia sanzala, u sanga-bhu muhatu ua mutudi ua mu ẋanga jihuinhi; muene anga u mu ixana, anga u mu ambela uixi: Nga ku diondo ngi bhekele-ku tumenha mu nganza ngi nue. O kia sota kuia ku a takana, muene u mu ixana anga u mu ambela dingi, uixi: Kindala ngi bhekele-ku ue kamutetu ka mbolo bhu lukuaku lué. Eme-phe muhatu, uixi: Ngana Nzambi ié kuene kuala, kuma eme né ngó mbolo imoxi ki ngala na-iu; ngala ngo ni dibhûbhu dia tufuba mu ímbia, ni tumaji tuofele mu themda. Kiki talaze kunu, nga kanga o tumiẋi tua jihuinhi tutu, eme ngala kuia kiá ku lamba o tufuba tuenhoto anga tudia nʼeme ni monʼami, hé tufuetu kiá. Elija-phe u mu ambela, uixi: Kana kukala ni uoma; ndé ka bhange ki ua zuela, maji u dianga-phe ku ngi bhangela-ku eme kambolo kòfele, anga u ngi bhekela-ku bhu kanga bhabha; hé u bhanga kiua o iê eie ni ia monʼé. Mukonda o Jihova, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: O fuba mu ímbia ki ia-nda kubua, o maji ue mu thenda ki ma-ndu kamba, katé kizuua Jihova kia bhana dingi o mvula mu ngongo. Muhatu anga uia, hé u bhanga kala kia zuela Elija; kienhikimuhatu anga u dia ni muene, ni akua bhata diê mu izuua iavulu, o fuba mu ímbia ki iabhu, o maji ue mu thenda ki ma kambe. Anga ki bhita kienhiki, mu kutenesa o kizuelu kia Ngana kia tangele mu ukunji ua Elija. O kia bhiti ima iii, monʼa muhatu muenʼiú o mama ia mukua dibhata, kukata ku mu kuata; anga uhaxi ua mona u bhita kiavulu, katé kia tula o muenhu. Bhenhobho muhatu uambela Elija, uixi: Kima kiahi ki nga ku bhange eie u muthu ua Nzambi, tata? Kiene ki uejiia ko kuami, mbé o ku ngʼidikiza kituxi kiami ki nga jimbile, ni ku ngi jibhila monʼami, kuambe? Muene anga u mu ambela, uixi: Ngi bhane monʼé. Muene anga u mu ambata bhu jihata jê, anga u banda-nê ku tha-ndu, mu xilu diê-muène, mukonda muene ua kexile ku inzo ia thandu, anga u mu zekesa ku hama iê. Anga u dikola kua Jihova, uixi: Kuambe, eie u Jihova, Nzambi iami, tata! Kifua u tatesa ue katé ni mutudi iú, nga tunganê anga u mu jibhila monʼê? Bhenhobho u di zala lutatu ku mukutu ua kamona, anga udikola kue Ngana, uixi: Eie u Jihova, u Nzambi iami, nga ku diondo, muenhu ua kamona kaka vutula-u u bokone dingi moxi diê. Ngana anga uívua o dízui dia Elija; anga o muenhú ua kamona u vutuka hé u bokona dingi moxi diê, mona anga u kala dingi ku muenhu. Elija anga u zangula o kamona, u tubhuka-na-ku mu xilu hé uiza-nê monzo, anga u mu bhana kua mamʼâ. Kuala Elija: Tala, monʼé-ze ió, ua phaphumuka kiá. Bhenhobho muhatu uambela Elija, uixi: Mu kiki ki ua bhange ngʼejiia kiá kindala kuma eie u muthu ua Nzambi muene, ni kuila ue o kizuelu kia Ngana, mu dikanu dié, kia kidi. Anga ki bhita kuma, mu kubhita izuua iavulu, kizuelu kia Ngana kiza kua Elija, ku muvu ua katatu, kixi: Ndé, ka di tukulule kua Akabe; mukonda nga-ndu bhana o mvula mu ngongo. Anga Elija uia mu ku di tukulula kua Akabe. Kienhokio nzala iavulu mu Samádia. Anga Akabe uixana ngolambole iê Obadiia. Obadiia-phe muenhú ua kexile mukua uoma ua vulu ua Jihova. Mukonda kia bhitile kiki kuma, kioso Jezabele kia kuata kujibha jipolofeta ja ngene ja Ngana, Obadiia-phe ua sueka-ku hamʼa jipolofeta; anga u a bhaka mu dibànda ku ibuka ia makuinhʼatanu-makuinhʼatanu, anga u kala mu ku a dikila ni mbolo ni menha. Bhenhobho Akabe uambela Obadiia, uixi: Bhita mu ixi, u talese mu fixi joso ja menha, ni mu jingiji joso. Sumba tu sanga-mu iangu ia kudikila na-iu o ibhaku, sembele tu bhake o jikabalu ni jimula ku muenhu, phala ki tu kambe ibhaku. Ene anga a di uanena mu ixi, iá a di tela o kuâ, iá a di tela o kuâ; Akabe ua di tela ni mbandu iê, o Obadiia ue ua di tela ni mbandu iê. O kioso kiala-phe kiá Obadiia mu njila, u takana ni Elija; o kia mu mono, kuma muene ua mu ijidile kiá, u dibhala ni pholo iê bhoxi mu diunda, uixi: Eie-muène muadiʼami Elija? Muene anga u mu ambela, uixi: Eme-muène. Ndé, ua kà tangele ngana ié, uixi Elija iú kuku. Kuala-phe muene, uixi: Eme kituxi kiahi ki nga te, ki bhangesa eie kubhana mubhikʼé bhu lukuaku lua Akabe, nda a ngi jibhe? Ngana Nzambi ié, kuene kuala! Kuma o ngana iami Akabe, ka xile tumbu ni muiji mba ungana, hé u kamba kutuma-ku athu mu ku ku sota eie; anga akuaʼxi, ki ela: Kunu kala-ku, muene u lokesa o miji mba o maungana enhó, se ni kidi muene ka ku mono. Eie anga lelu uila: Ndé, ka tangele ngana ié, uixi: Elija iú kuku! Hé ngiia ngi ta-ku dikunda, eie kunu Nzumbi ia Ngana ia kuambata anga i ku bheka kuma ki ngʼejiia-ku, o kioso ki ngi tudila Akabe njimbu, muene anga u kamba ku ku sanga, u ngi jibha. Nguami, kuma eme ngi mubhikʼé-phe, ngi mukua uoma ua Jihova tunde mu undenge uami. Eie muadiami, manhi ka ku tangela-kiu kioso ki nga bhangele, kia kuata Jezabele ni kujibha o jipolofeta ja Ngana, kioso ki nga suekele hamʼa polofeta mu mabánda, hé ngiia dikungu makuinhʼatanu, dikungu makuinhʼatanu, anga nga a dikila ni mbolo ni menha? Anga leluʼidi uila, uixi: Ndé, kà tangele ngana ié kuma Elija iú kuku! Kiokio, u ngi jibha! Kuala Elija, uixi: Jihova dia Ifuxi, uavu o pholo iê bhu ngala, kuene kuala, kuma ni kidi muene lelu dienhidi ngandu di tukulula kua Akabe. Bhenhobho-phe Obadiia uia mu kutakana ni Akabe, anga u mu tangelakiu. Akabe ue anga uia kutakana ni Elija. Anga ki bhita kuma, Akabe kia mono Elija, Akabe uambela Elija, uixi: Eie-muène u muzukutixi ua Izalaiele? Kuala muene: Eme Izalaiele ki nga mu mu zukutisa, kana; ua mu zukutisa Izalaiele eie ni dibhata dia tatʼenu, mukonda mua xisa o ijila ia Ngana, enu mua kaiela hamba dia Bahale. Kala kiki-phe, tuma ku ngi bhongoluela Izalaiele ioso ku mulundu ua Karmelo ni hama jiuana ni makuinhʼatanu a jipolofeta ja dihamba dia Bahale ji bhongoloke ue, ni hama jiuana ja jipolofeta ja dihamba dia Asela ala kudia o makudia a tunda ku mezʼa Jezabele. Bhenhobho Akabe u tuma jiphunga kuixana ana oso a Izalaiele, anga u bhongolola o jipolofeta joso ku mulundu ua Karmelo. Elija bhenhobho u zukama ku kifuẋi kioso hé u ambela, uixi: Kumbi kuxi di mua-ndu lémbua kutenguina bhu kaẋi ka ixinganeku iiadi? O Ngana se muene Nzambi, mu kaiedienu! Maji ki ki kala o Bahale mua mu mono kuma muene ua tokala, mu kaiedienu. Kifuẋi-phe a di xibhʼâ, ka mu vutuila kima. Bhenhobho Elija uambela o kifuẋi, uixi: Eme ngó ngi polofeta ia Ngana nga xala-ku, o jipolofeta ja hamba dia Bahale ala hama jiuana ni makuinhʼatanu a muthu. A tu bhane-phe tundumbe tuiiadi tua jingombe, ene a sole-bhu ngombe imoxi, hé a i uana-uane mu jithumba, a i tule ku thanduʼa jihuinhi, ka uika-ku-phe túbhia; anga eme ue ngi iudika o ngombe iamukuá, ia xala-bhu anga ngi i tula ue ku thandu dia jihuinhi, ki ngi uika-ku ue túbhia. Bhenhobho enu muixana ni kuhingila o dijina dia nzambi ienu, eme uami ngixana ni kuhingila o dijina dia Jihova. Kia-ndu kala-phe kuma, nzambi ioso itaiela ni kubhana o túbhia, ió muene u kala Nzambi. Kifuẋi kioso anga a vutula, exi: Kiokio ua zuela kiambote. Anga Elija uambela o jipolofeta ja Bahale, uixi: Solenu kiá o ngombe ienu, mu diange ku i iudika, mukonda enu muavulu, phala mu ixane ni kuhingila o dijina dia nzambi ienu, maji ki mu uika-ku túbhia. Anga ene a kuata o ngombe ia a bhele, anga a i iudika; anga a nanga ni kuixana mu dijina dia Bahale tunde mu kimene katé mu kaẋi ka kizuua, ku mediia, exi: Eie Bahale, tata, tu vutuile! Kuene-phe ni kuene hudi! Ni dízui ngó di a vutuila, lémbue! Anga a kuata kutuka-tuka ku thandu dia kalatódio ka tungile. Anga ki bhita-phe kuila, Elija u kuata ku a bhanga kasekelu, uixi: Dikodienu muene ni mázui ma suína mbata muene nzambi; amoxi sai ni bhabha ua landuka ku maka, mba uala ni kima kia kubhanga, mba ua kane njila ioso-ioso, mba-phe ua zeka, phala a tone. Anga ene a ta mitendu ni kudikola-kola, ni ku di xinda-xinda jiphoko ni ku di kuama ni misongo, kuma kiene o kífua kiâ, hé a kuata muene kumbomba manhinga ku mikutu iâ. Anga ki bhita-phe kuma, kia bhiti kaxaxi ka kizuua, kumbi ku mediia dia sembuluka-ku kiá, ene a kuata kuzambula katé mu ola ia kubhana mubhaku ua musa ku ngoloxi, hanji-phe ki kuene dízui, ki kuene kuitaia mba ngó ku a suua. Bhenhobho Elija uambela kifuẋi kioso, uixi: Ngi zukamienu. Anga kifuẋi kioso a mu zukama; Elija anga u iudika o kalatódio ka Ngana, ka budijika kiá. Anga Elija u zangula kuinhi dia matadi nʼaiadi, kala kia soko o dialuilu dia miji ia anʼa Jakobo, ió a mu tangelele kuala Ngana, uixi: Izalaiele, diene dia kà kala o dijina dié. Anga mu dijina dia Ngana, u tunga o kalatódio ni matadi enhó, hé uiza, u kanda mulombo mu jimbandu ja kalatódio, kukula kuê mu soka izongelu iiadi ia mbutu. Bhenhobho u sokejeka-ku o jihuinhi, anga u uana-uana o ngombe ku jithumba, anga u ji lula ku thandu dia jihuinhi, anga u zuela, uixi: Izalesenu masanga auana a menha, phala mu a lunduluile ku sata ia kuoha ni ku jihuinhi. Anga u zuela, uixi: Bhangenu-kiu lua kaiadi. Ene anga a ki bhanga lua kaiiadi. Uixi dingi: Bhangenu-kiu lua katatu. Ene anga a ki bhanga lua katatu; anga ki bhangesa kuila o menha a kala mu kunguluka mu jimbandu joso ja kalatódio; ni mulombo uoso uezala menha. Hé ki bhita-phe kuila ki a zubha kubhikila o kithangana kia kubhana o mubhaku ua musa, polofeta Elija u zukama, anga u zuela, uixi: Eie u Jihova, Nzambi ia Mbalahamu, ni Izake, ni Izalaiele, di tukulule mbé lelu a kʼijiie kuma eie-muène u Nzambi mu Izalaiele, ni kuila ue kuma eme ngi ngunza ié, o ima ioso iii nga i bhange mu kizuelu kié. Ngʼitaie; u Jihova, ngʼitaie, phala kifuẋi kiki ejiie kuma eie, Ngana u Nzambi muene, ni kuila eiemuène ua vutula o mixima iâ ku dima. Bhenhobho kua Ngana kulauka lúbhia, anga tu jikatesa sata ia kuoha, ni jihuinhi, ni matadi, ni mavu, anga tu lesa hanji ue ni menha a kexile mu mulombo. Mundu uoso kia mono kiki, kifuẋi kioso a dibhala jipholo jâ bhoxi, exi: Jihova muene ngó Nzambi! Ngana muene ngó Nzambi! Elija anga u a tangela, uixi: Kuatenu jipolofeta joso ja Bahale, ki bhu lenge muthu. Anga a a kuata; anga Elija u kulumuka-nâ ku kangiji ka Kisone, anga u a jibhila kuenhoko. Bhenhobho Elija uambela Akabe, uixi: Banda, u die, u nue, mukonda nga mu kuívua kiá kinuminu kia mvula iadikota. Anga Akabe u banda mu kúdia ni kunua; maji Elija-phe u banda ku mulundu ua Karmelo, anga u xikama bhoxi, hé u di vudimika o mútue mʼoxʼa matanga mê. Anga uambela o kambonga kê, ka mu kuenda na-ku, uixi: Banda kindala, u tale ku mbandu ia kalunga. Anga u banda, hé u tala, uixi: Kana-ku kima. Bhenhobho muene uixi: Vutukila-ku dingi. Hé u ki bhanga lusambuadi. Anga ki bhita kuila, o lua kasambuadi, u zuela, uixi: Kadituta koko, kedi kala lukuaku lua muthu, ka mu tomboka muʼalunga. Kuala muene: Banda, ua kà tangele Akabe, uixi: Iudika o dikalu dié, u kulumuke, sembele mvula kʼi ku kuatele kunu. Anga ki bhita kuma, mu katanganʼomo, diulu dixikelela ni ifuke o kitembu ki bhuka ni nguzu, anga ku sonoka mvula iavulu. Akabe-phe u dilonga mu dikalu dié anga ulengela mu Jezeleiele. Lukuaku-phe lua Ngana anga lu kala ni Elija, kuma o kia di kutu bhu kinhonga, u lenga ni lusolo anga u somboka Akabe, hé u dianga kubhiẋila mu Jezeleiele. Anga Akabe u tudila Jezabele o ima ioso ia bhange Elija, ni kia jibha o jipolofeta ja Bahale josololo ku xibhata. Bhenhobho Jezabele u tuma phunga kutangela Elija, uixi: Jinzambi ji ngi bhange-kiu, anga a ngi tela-ku dingi ku kidi muene, se mungu, bhu kumbi Ma didi, o muenhu ué ki ngʼu bhange kala ua umoxi mudiâ. Mukuetu Elija kievu kiokio, phala kusubhuka ni muenhu, u balumuka, u katuka anga uiza bhu Beleseba, moxi ia Juda, anga u xa-mu o kambonga kê ka mu kuenda na-ku. Muene anga uia mu kikangalakata, uenda kizuua kimoxi, anga uiza, u xikama bhoxi dia muzimbru; anga u bhinga kúfua moxi diê, uixi: Kuabhu kiá, eie u Ngana! Katula o muenhu uami kindala, mukonda eme ki ngala kota, o jitata jami ndenge mu kuuabha. Anga u zeka, anga uia ku kilu bhoxi dia muzimbru bhua zeka, bhenhobho anju i mu zambesa, anga i mu ambela iexi: Fundumuka, u die. Muene anga u tona hé u tala, anga u mona ku mutuelu uê kuala mbolo iozuze ku makala, ni kadisanga ka menha; anga u dia, u nua, anga u zeka dingi. Anga anju ia Ngana i vutuka lua kaiiadi, anga u mu zambesa dingi, uixi: Fundumuka u die, mukonda ua-nda kuenda njila ia lebha kiavulu. Muene-phe hé u balumuka, anga u dia, anga u nua; bhenhobho ni nguzu ia kudia koko kuadi, uenda makuinhʼauana a izuua ni makuinhʼauana a usuku, hé u bhixila ku Holebe, ku mulundu ua Nzambi. Kuenhoko anga u bokona mu dibânda anga u zekela-mu o usuku; anga ku muiza kizuelu kia Ngana, ki mu ambela kiexi: Elija, ua mu bhangaʼhi bhabha? Muene uixi: Eme, Ngana Nzambi ia Ifuẋi, nga mu dielela kiavulu, ngala ni muanu ua imbamba iê, mukonda anʼa Izalaiele kikutu kiê a ki xi, kalatódio jê a ji bulu, ni jipolofeta jê a ji jibha-jibha ku xibhata; eme ngó nga xala-ku ubheka umai, ia a mu sota dingi ku ngi katula muenhu uami. Anga muene u mu ambela, uixi: Tubhuka bhu kanga, uimane bhu pholo ia Jihova, ku mulundu iú. Anga Ngana u kala mu bhita, kubhita ue kitembu kia dikota kia nguzu, ki kala mu bazesa o milundu ni matadi u ma bula ku pholo ia Jihova; mu kitembu-phe Ngana ka kexile-mu; anga ku kitembu ku kaiela kiteketela kiaʼxi; maji mu kiteketela kiaʼxi ue Ngana ka kexile-mu. Anga ku kiteketela kia ixi ku kaiela túbhia, maji mu túbhia-phe ue Ngana ka kexile-mu; anga ku túbhia ku kaiela o dízui dia lenduka kiambote, dia talala kala mulenge ua mu bhuselela. Anga ki bhita-phe kuma, Elija, kia dʼivu, u futa o pholo iê mu divunga diê, anga u tubhuka bhu kanga, anga uiza hé uimana bhu muelu ua dibânda diê; hé uívua kua mu iza dízui: Elija ua mu bhangaʼhi bhabha. Muene-phe, uixi: Eme Ngana Nzambi Ia Ifuẋi nga mu dielela kiavulu, ngala ue ni muanu ua vulu ua imbamba iê, mukonda anʼa Izalaiele kikutu kiê a ki xi, kalatódio jê a ji bulu, ni jipolofeta jê a ji jibha-jibha ku xibhata; eme ngó nga xala-ku ubheka uami, maji a mu sota dingi ku ngi katula o muenhu uami. Anga Ngana u mu ambela, uexi: Ndé, vutukila mu njila ia kuia mu kikangalakata kia Damasku; o ki ua kà bhixila koko, ua ka unda Hazaiele ku usobha ua Sídia. Jehu ue, monʼa Nimisi, ua kà mʼunda ku usobha ua Izalaiele; o Ilizeu ue, monʼa Safate dia Abele-meola, ua kà mʼunda polofeta phala a bhingane bhu kididi kié. Anga kia kà kala-phe kuma, uoso u subhuka ku xibhata ia Hazaiele, a kà mu jibha kuala Jehu; o uoso u lenga ku xibhata ia Jehu, a kà mu jibha kuala Ilizeu. Eme nga xalesa ue sambuadi dia midi ia muthu mu Izalaiele, ió o jiphuna jâ joso ki ja fukamena Bahale, ni dikanu diâ dioso ki dia mu bhana jibeju. Elija-phe u katuka-bhu, anga u sanga Ilizeu monʼa Safate, ua mu dima ni makuinhʼaiiadi a ngombe ni jiuana ku pholo iê, anga muene u kala mu dima ni jiiadi ja sukidila-ku; anga Elija, mu ku mu somboka, u mu takuila o divunga diê ku thandu. Bhenhobho muene u xa jingombe, anga u kaiela Elija ni lusolo, uixi: Ngʼehele nga kà bhane beju kua tatʼetu ni mamʼetu, ni ngi ku kaiele kiua. Kuala muene: Ndé, phala u vutuke kiua, mbata eie uejiia kiá kioso ki nga ku bhange. Muene-phe hé u vutuka ku dima, anga u kuata ngombe jiiadi, anga u ji jibha, hé u teleka o xitu iê ni miẋi ia jitula ku jingombe, anga u ibhana o kifuẋi kia sanzala iê, ene anga a dia; muene hé u balumuka kiua mú kaiela Elija, anga u kala mu ku mu kalakela ni ku mu bhikila. Anga Bene-hadade, sobha ia Sídia, u bhongolola o masoladi ê oso a ita; anga u kala kumoxi, ni makuinhʼatatu a jisobha ni jiiadi, ni jikabalu ni makalu; anga u banda, hé u kondoloka Samádia, anga u lua-nê. Anga u tumikisa jiphunga mu sanzala, kua Akabe, sobha ia Izalaiele, anga u mu ambela, uixi: Behe-hadade ua tumu ku kuambela kiki: O phalata ié ni ulu ué, iami-eme; ni ahatuʼé ni anʼé a betamu kuuabha, ami-eme. Anga sobha ia Izalaiele uitaia, uixi: Maka mé u ua zuela, eie u sobha, ngana iami, kia uabha! Eme nga kutokala, ni ima ioso i ngala na-iu. Anga jiphunga jiza dingi, exi: Bene-hadade uambe kiki: Sumbala hanji nga tumine ku kuambela ngixi: Eie uandu ngi bhana phalata ié, ni ulu ué, ni akajʼé ni anʼé; zekela-kiu kuma mungu bhu kumbi ʼla didi, nga-ndu tumikisa akua mbèle iami ko kué, anga a solokota inzo ié, ni jinzo ja akua mbèle ié anga a katula-mu o ima ioso ia a uabhela ku mesu mâ, anga a i ambata. Bhenhobho o sobha ia Izalaiele uixana adiakimi oso mu ixi, anga u ambela, uixi: Kindala batekelenu-kiu ni mu mone o muthu iú kia mu sota o mvunda nʼetu; mbata muene ua tumine ku ngi bhinga akajʼami, ni anʼami, ni phalata iami, ni ulu uami, ki nga mu ditunu-iu. Anga adiakimi oso, ni kifuẋi kioso a mu ambela, exi: Ió kana ku mu bhana mátui, né ue kuxikana kioso kiandala muene. Bhenhobho Akabe uambela o jiphunga ja Bene-hadade, uixi; Ka tangedienu sobha, ngana iami, muexi: Ima ioso i ua dianga kubhinga mubhikʼé, ngi i bhanga, maji o kiki-phe kia ngi bhingi kindala, ki ngi tena ku ki bhanga. Anga phunga ji vutuka ni njimbu iii. Anga Bene-hadade u tuma ku mu ambela, uixi: Jinzambi ji ngi bhange kioso ki ja mesena, ni kia mukuá dingi kuma o fufuta ia Samádia ki ia-ndu soka phala kuizalesa o maku ma kifuẋi kioso kia mu ngi kaiela. Sobha ia Izalaiele-phe u vutula, uixi: Uoso uala kuzuata o phonda, ka di nanze kala ió ua mu zula o phonda. Anga ki bhita-phe kuma, muene kievu kizuelu kiki, mu jifundu muala ni jisobha nʼakuá mu kúnua, uambela akua mbèle iê, uixi: Di bhakienu mu ididi phala kúlua ni sanzala. Bhenhobho polofeta imoxi u zukama Akabe, anga u mu ambela, uixi: Ngana uambe kiki: Eie ua mono o kifuẋi kioso kiavulu kiki? Talesa kuma, lelu muene nga-nda ku ku bhana-nâ bhu maku mé, nda uijiie kuma ememuène ngi Ngana. Kuala Akabe: U ngi bhela-nâ kua nanhi? Muene uixi: Ngana uambe kiki: Ngi ku bhela-nâ ku makuenze ma ilamba ia jisengu. Eme muene: Nanhi uandu mateka mvunda? Muene uixi: Eiemuene. Bhenhobho Akabe u tanga hanji makuenze a ilamba ia jisengu anga u mona kuila a tena hama jiiadi ni makuinhʼatatu ni kiiadi; anga ku dima diâ u tanga kiua o kifuẋi kioso kia ana oso a Izalaiele hé u mona kuila a tena sambuadi dia midi ia muthu. Anga a tunda mu kaẋi ka kizuua, kienhoko Bene-hadade uala mu kúnua ni kukodiua mu jifundu, ni muene ni makuinhʼatatu a ʼsobha ni jiiadi, jejile ku mu kuatekesa. Bhenhobho o makuenze a ilamba ia jisengu a dianga kutunda mu mbonge; anga Bene-hadade u tuma-ku amoxi, eza ku mu dimuna, exi: Mu Samádia mua tundu malʼamoxi-mu. Muene uixi: Ene nè-mbe a tundila uembu uene, a kuatienu ni muenhu uâ; o ki ela-phe a tundila kubhanga, a kuatienu muene ni muenhu uâ. Makuenze a ilamba ia jisengu-phe anga a tunda kiua mu sanzala, ni kifuẋi kioso kia masoladi kiza ni ku a kaiela. Ene anga a jibha kala muthu ni muthu uê, anga akua Sídia a lenga; hé Izalaiele uia ni ku a bhesa lusolo. Benehadade-phe, sobha ia Sídia, u lenga ku kabalu kê, ni amoxi-mu endela ue ku jikabalu. Sobha ia Izalaiele-phe anga u tunda, hé u jibha o jikabalu, o makalu u a bula-bula; akua Sídia anga u a jibha ni kijibha kia dikota. Bhenhobho o polofeta u zukama kua sobha ia Izalaiele anga u mu ambela, uixi: Ndoko, kolokota, anga uila ku mesu suí, ni u tale kioso ki ua-nda kubhanga; mukonda mu muvu umoxi, sobha ia Sídia ua kà banda dingi mu kúlua nʼeie. Mbata akua mbèle ia sobha ia Sídia a mu ambela, exi: Ene ki a betesa nguzu etu ndenge, mukonda jinzambi jâ jinzambi ja milundu; tu di betele-nâ hanji mu mukáu ua sokelela, nda tu mone; ku kidi muene tua-ndu mona kuma etu kota nguzu ene ndenge, eie-phe u bhanga kiki: Uila jisobha, u ji katula bhu ididi iâ, anga bhu ididi iâ u bhinganesa-bhu jikabhitangu. Anga ualeka kifuẋi kiengi ki soka mukuâ ni kifuẋi kia ku jibhila, ni jikabalu kala jiná ji tuele na-ju, ni makalu kala ianá u tuele-nâ anga tu di betela-nâ mu mukáu ua sokelela, tu mone hanji mba etu ki tua beta nguzu ene ndenge! Anga muene u bhana mátui ku dízui diâ, hé u bhanga kala kia mu ambela. Anga ki bhita muene kuila, kia bhiti o muvu, Bene-hadade u bhita ni kukinda mu akua Sídia, anga u banda ku Afeke, mu kúlua ni Izalaiele. O anʼa Izalaiele ue a di kinda hé a di bhongola, anga a a uanena o huta, hé a tunda mu kúlua-nâ; anga anʼ Izalaiele a ta kibhangu kiâ ku pholo ia akua Sídia, u fika kala tuilunga tu-iadi tua jihombo; maji akua Sídia-phe a di zale mu ixi ioso. Anga kubhiẋila muthu ua Nzambi, hé u zuelesa sobha ia Izalaiele, uixi: O Jihova uambe kiki: Mukonda dia kuila akua Sídia a-mbe: Jihova, Nzambi ia milundu, ki Nzambi ue ia jihonga, eme kifuẋi kiki kioso kia akua Sídia, nga-nda ku a bhana bhu maku mé, eie nda uijiie kuma eme-muène ngi Ngana. Ene oso anga a kala bhu kilômbo sambuadi dia izuua, athu ku pholo ia akuá; anga ki bhita kuma, kia bhixila o kizuua kia kasambuadi, mvunda i mateka; anga anʼa Izalaiele a jibha hamʼa midi ia muthu mu kizuua kimoxi ku akua Sidia a mu ku endela bhoxi. Anga a xala-bhu, a lengela mu sanzala ia Afeke, hé a suama momo; maji enhó, a xala-bhu, kimbaka kia a lundumukina, anga ki jibha makuinhʼaiiadi ni sambuadi dia midi ia muthu. Benehadade-phe ua lenge, anga uiza mu sanzala, hé u kala mukuila u bokona inzo, u tunda inzo, ni kusuama-suama. Bene-hadade bhenhobho akua mbèle iê a mu ambela, exi: Talesa, ene mu ku tu tangela kuma jisobha ja dibhata dia Izalaiele akua henda; tu zuatienu-phe makuba mu mbunda, ni tu te mikolo mu xingu, phala tuie kua sobha ia Izalaiele, phala tu tale mba eie u ku bhaka ni muenhu ué. Bhenhobho a di kuta makuba mu mbunda, ni mikolo bhu jixingo, anga eza kua sobha ia Izalaiele, exi: Mubhikʼé Bene-hadade uambe kiki, uixi: Ngʼehele ngi kale ni muenhu. Kuala sobha ia Izalaiele: Mbé iú-uê hanji ni muenhu? Kuma muene phangʼiami! Mala ió anga a ki kita mbote, kuma a mono ki kuala muxita; anga a kuata o kizuelu kiê ni lusolo luoso, exi: Phangʼié Bene-hadade iú-uê ni muenhu. Kuala muene: Izenu, mu ngi bhekele-nê bhabha! Bene-hadade bhenhobho u tunda bhua suamene, muene hé u mu bandesa mu dikalu diê. Bene-hadade hé u zuela, uixi: Ngi ku vutuila o jisanzala tatʼetu ja tambuile kua tatʼenu, eie anga u bhanga ikoka ié mu Damasku, kala tatʼetu kia i bhangele mu Samádia. Anga Akabe u mu vutuila, uixi: Ki tua bhange kiá o kikutu kiki, ngi kueha kia nda uié. Anga Akabe u bhanga-nê o kikutu kia ukamba, anga u mueha kuiê. Bhenhobho umoxi mu anʼa jipolofeta, mu kizuelu kia mu tumu Ngana, uambela mukuá, uixi: Ndoko, ngi kuame. Anga mukuá u dituna ku mu kuama. Anga muene u mu ambela, uixi: Mukonda dízui dia Ngana kua di tumaka, ua-nda ku ki mona, kuma mu ku di uanununa ngó nʼeme, hoji ia kà ku jibha. Anga ki bhita kuila, kia di uanununa-nê, hoji i mu sanga anga i mu jibha. Ku pholo ua sange dingi muthu uammukuá, anga u mu ambela, uixi; Ndoko, ngi kuame. Muthu ió anga u mu kuama; o kia mu kuama anga u kuata ku mu toma-toma. Bhenhobho polofeta uia, anga uimana mu njila mua-nda kubhita sobha, ni utôkua ua di bongola-nâ mu mesu-mê phale sobha ka mu ijiie. Anga ki bhita kuma, sobha kia kala mu bhita, muene u dikolela sobha, uixi: Mubhikʼé ua tundu mu kaẋi ka ita, ku kua tundu dikuenze, ni muthu a ngi bhekela-nê uixi: Ngi bhakele muthu iú; o kia kamba-bhu, muenhu ué-eie ua kà bhingana bhu kididi kia muenhu uê, mba ua kà futa talendu imoxi ia phalata. ʼKì kia bhiti-phe kuma, o mubhikʼé kia landuka ni kututumba kuku ni koko, mu kathangana muthu io ka moneka. Bhenhobho sobha ia Izalaiele u mu ambela, uixi: Kuata ku lubhe lué, kuma eie-muène kiá ua di batuilʼé. Bhenhobho muene u kukumuna lusolo o utôkua mu mesu mê; anga sobha ia Izalaiele u mu ijiia, kuma ua tokala mu jipolofeta, musesedi. Muenhú uambela sobha uixi: Jihova uambe kiki: Mukonda muthu nga ku tele-nê bhu lukuaku phala ku mu jima mbutu, eie ua mu jitulʼé bhu lukuaku lué; muenhu ué ua-ndu bhingana bhu kididi kia muenhu uê, o kifuẋi kié ki bhingana bhu kididi kia kifuẋi kiê-muène. Anga sobha ia Izalaiele uia ku bhata diê, ua luuala, ku muxima kua mu lulu, ua thathamana; anga u bhixila mu Samádia. Kia bhiti ima iii, Nabote, mukua Jizeleele, u kala ni díbhia dié dia mivide mu Jizeleele, dia zukama ni dizemba dia Akabe, sobha ia Samádia. Kunu ku eza, Akabe u zuelesa Nabote, uixi: Ngi bhane díbhia dié dia mivide, nda di kale ndombe iami, mbata dia zukama bhu mbanduʼa inzo iami; anga ngi ku bhana dia mukuá dia beta kuuabha diene ndenge; mba, se ki ku uabhela ku mesu mé, ngi ku bhana kioso ki dia te mu kitadi. Nabote-phe uambela Akabe, uixi: Jihova a ngi lange; ka ngʼehele, kuila eme ngi ku bhana o undundu ua ngi xila jitata jami. Bhenhobho Akabe uiza ku bhata diê, ua luuala o ku muẋima kua mu dimbuluka ni kuthathamana, mukonda dia kizuelu kia Nabote, mukua Jizeleele, kia mu tangela, uixi: Ki ngi tena ku ku bhana o undundu ua ngi xila jitata jami. Anga uiza, u zeka mu hama iê, ni pholo ia biluila ku mutôto, anga u dituna o kudia mbolo. Kia mu sange-phe mukajʼê Jezabele, u mu ambela, uixi: Kuezaʼhi kia luualesa o nzumbi ié kiosuʼiki, anga u dituna kudia mbolo? Anga muene u mu ambela, uixi: Mukonda nga zuelesa Nabote, mukua Jezeleele, ngixi: Ngi bhane díbhia dié dia mivide mu kitadi; mba, ngi ku bhana diengi bhu kididi kiê, se ki ku uabhela. Muene-phe nguaʼiê, iu uambe, uixi: Díbhia diami dia mivide ki ngi ku bhané-diu: Bhenhobho mukajʼê Jezabele, u mu ambela, uixi: Kindala kʼeie ua mu tumina ku ungana ua Izalaiele? Balumuka, u die mbolo, muẋima ué u sanguluke; eme nga-nda ku ku bhana o dibhia dia mivide dia Nabote, mukua Jizeleele. Bhenhobho muhatuʼê u soneka mikanda mu dijina dia Akabe, anga u i jika ni kidimbu kia sobha; mikanda anga u i tumikisa ku adiakimi ni ku jingana ja kexile mu sanzala ia kexile Nabote. Anga u soneka mu mikanda, uixi: Kolenu ngonge ia kujila kudia, ni mu te Nabote ku uadiakimi ua kifuẋi kioso. Anga mu mu bhekela anʼaiadi a Kadiaphemba ku pholo iê, hé ene a mu tetela umbangi ua makutu, exi: Eie ua ẋonguena Nzambi ni sobha; ni mu tubhuka-nê bhu kanga dia mbonge, anga mu mu bûba ni matadi katé ua fu. Anga akua mbanza iê, o adiakimi ni jingana, a kexile mu sanzala iê, a bhanga kala kia a tumina Jezabele, kia soneka mu mikanda ia a tumikisa. A kola-phe ngonge ia kujila kúdia, anga Nabote a mu xikamesa bhu kididi kia ujitu ku thandu dia kifuẋi kioso. Bhenhobho kuiza malʼaiadi anʼa Kadiaphemba, hé emana bhu pholo iê; anga mala enhá ana Kadiaphemba, a tatela Nabote ni umbangi ua makutu, bhu pholo ia kifuẋi, exi: “Nabote ua ẋonguena Nzambi ni sobha”. Anga a mu ambata ku kanga dia sanzala, hé a mu búba ni matadi anga u fua. Bhenhobho a tuma kutangela Jezabele, exi: Nabote a mu bûba ni matadi, iu uafu. Anga ki bhita-phe kuma, Jezabele kievu kuila Nabote a mu bûba kiá ni matadi, iu uafu, Jezabele uambela Akabe, uixi: Balumuka, u tambule díbhia dia mivide dia Nabote, mukua Jizeleele, dia ditunine ku ku bhana mu kitadi; mbata Nabote kʼala dingi ni muenhu, kuma uafu kiá. Anga ki bhita ue kuma, Akabe kievu kuila Nabote uafu kiá, Akabe u balumuka, phala ku kulumuka mu díbhia dia mivide dia Nabote, mukua Jizeleele, mbé ku di tambula kiá. Bhenhobho o kizuelu kia Jihova kʼiza kua Elija, o musesedi, kixi: Balumuka, u kulumuke ua kà takane ni Akabe, sobha ia Izalaiele, uala mu Samádia; talesa, kuma kindala muene uala mu díbhia dia mivide dia Nabote, mua kulumuka phala ku di tambula. Anga ua kà mu tangela, uixi: Ngana uambe kiki: Manhi kua jibha, eie ua tambula undundu? Ua ka mu tangela dingi, uixi: Ngana uambe kiki: Bhu kididi bhua lesela jímbua o manhinga ma Nabote, jímbua ue bhene bhu ja kà lesela o manhinga mé, o mé eie-muène! Anga Akabe uambela Elija, uixi: Kiebhi nguma iami, ua ngi bongo kiá? Kuala muene: Nga ku bongo muene! Mbata eie ua di sumbisa kiá mu kubhanga kiaiibha ku mesu ma Ngana. Talesa kuma nga-ndu bheka uíndua ku thandu dié, anga o mbutu ié nga kà i vuza, ni kua Akabe nga kà vuza-ku o diiala dioso, nga kà vuza-ku ue o mubhika ni ua kambe thumba ni samba mu Izalaiele. Nga kà bhanga o dibhata dié kala ki nga bhange o dibhata dia Jelobouamu, monʼa Nebate, kala ue o dibhata dia Bahasa, monʼa Ahiia; mukonda dia kulokalala ku ua ngi lokalala mu kutesa Izalaiele kituxi. Ngana anga u zuela ue ku mbandu ia Jezabele, uixi: O Jezabele hinu jímbua ji mu dila ue bhu mbanduʼa kimbaka kia Jezeleele. Mukua Akabe ió u fuila mu sanzala, a kà mu dia ku jímbua, uoso u fuila mu iangu, jinjila ji bhita bhulu jene ja kà mu dia. Kana-ku-phe muthu ua sokela ni Akabe, mu ku di sumbisa mu kubhanga kiaiibha ku mesu ma Ngana kala muene, mukonda dia mukajʼê Jezabele, ua kexile ku mu funhisa jinga kubhanga kiaiibha. Muene anga u kala mu bhanga isunji ia makota, mu ku kaiela o mahamba, kala o ima ioso ia bhanga jinga akua Amolé, a a kaiele kuala Jihova mu jixi jâ, bhu pholo ia anʼa Izalaiele. Anga ki bhita-phe kuila, kia zubha Akabe kuivua maka iá, u tandujula o izuatu iê, anga u zuata dikuba ku mukutu uê, anga u jila; anga u zeka jinga ni dikuba, ni kuenda ni kutululuka kuoso, ni kudijingununa. Bhenhobho kizuelu kia Jihova kiza kua Elija, o musesedi, kixi: Eie Akabe kua mu mono kuila uala ku di tululula bhu pholo iami? Mukonda-phe ua di tululula bhu pholo iami, uíndua iú u nga tange ku mu bhanga ki nga-nda ku u bheka mu izuua iê, kana; nga kà u bheka-phe mu izuua ia monʼê ku thandu dia dibhata diê. Anga bhu bhita mivu itatu ni kubatama, ki kua kexile ita bhu kaẋi ka Sídia ni Izalaiele. Ku muvu ua katatu-phe Jozafate, sobha ia Juda, u kulumuka kua sobha ia Izalaiele, mu ku mu menekena. Anga sobha ia Izalaiele uambela akua ʼbhata diê, uixi: Enu ki muejiia kuma Lamote dia Ngileiade uetuʼetu etuʼetu tua batamaʼetu, o ku mu tambula bhu lukuaku lua sobha ia Sídia, kana? Bhenhobho muene uibhula Jozafate, uixi: Kiebhi, eie uia nʼeme ku ita mu kúlua ni Lamote dia Ngileiade? Jozafate anga uambela sobha ia Izalaiele, uixi: Eme nʼeie etuʼene amoxi, kifuẋi kiami kala o kifuẋi kiê, ni jikabalu jami kala jikabalu jê. Jozafate anga uambela dingi sobha ia Izalaiele, uixi: Lelu-phe u dianga hanji kusota kuijiia o kizuelu kia Jihova. Bhenhobho sobha ia Izalaiele u bhongolola nzungule ia jiplofeata, manhí mba kukamba ngó bhuòfele mu kutenesa hama jiuana ja jipolofeta, anga u a ebhula, uixi: Enu kiebhi-ze, ngiia ma kúlua ni Lamote dia Ngiliiade, mba ki ngiii-ku? Kuala ene: Banda, mukonda Ngana ua kà mu bhana bhu lukuaku lué, u sobha. Kuala-phe Jozafate: Kunu kana-ku hanji dingi polofeta ia Ngana, ni tu tena ku mu ibhula? Bhenhobho sobha ia Izalaiele uambela Jozafate, uixi: Sai hanji muthu umoxi tu tena ku mu tuma ku tu sotela kuijiia kizuelu kia Ngana; maji eme-phe nga dizemba-nê, mukonda eme nuka a ngi zambuila mbote ia kima, kala kuii-bha mu kuiibha ngó; muenʼiú o dijina diê Mika, monʼa Imila. Jozafate-phe, uixi: Sobha kana kuzuela kiokio. Bhenhobho sobha ia Izalaiele uixana ngolambole imoxi, uixi: Ngi bhekele Mika, mona Imila, lusolo! Ni sobha ia Izalaiele ni Jozafate, sobha ia Juda, a xikamene kala muthu ku kiandu kiê, a zuata izuatu ia ungana, bhu kitanda, bhu kanga dia muelu ua Samádia; anga jipolofeta joso ji kuata kuzambula bhu pholo iâ. Anga Zedekiia, monʼa Kanaana, u di bhangela jimbinga ja felu, uixi: Ngana uambe kiki: Akua Sídia ua kà a lua ni jimbinga jiji, katé u a zubhidisa osololo muene: Anga jipolofeta joso muene zambula kienhiki, exi: Banda mu Lamote dia Ngiliiade, kuma ua-nda ku a tolola muene, mukonda o Ngana ua kà bhana Lamote dia Ngiliiade bhu lukuaku lua sobha. Anga phunga uendele mu kuixana Mika, u mu zuelesa, uixi: Tala kunu, o jipolofeta nʼakuenu, mu dízui dimoxi ngó, a mu tangela sobha ima iambote iala ku pholo; eie-phe ue u zuela kiene kimoxi kala ene, nda u zuele ima iambote kua sobha. Mika-phe uixi: Ngana kuene kuala, a tunge a some! Kuma eme ima ioso Ngana ia ngi tangela, iene i nga kà zuela. Muene kia bhixila kua sobha, sobha u mu ambela, uixi: Kiebhi Mika, tuia mu kúlua ni Lamote dia Ngileiade, mba tuehetu kuia-ku? Muene u mu ambela uixi: Banda, ua-nda kua kà tolola; mukonda Lamote, Ngana ua kà i bhana bhu lukuaku lua sobha. Maji o sobha u mu ambela, uixi: Lukuẋi lu nga-nda ku kulokesa, kuila u ngi tangela ngó kikale o kidi, mu dijina dia Ngana? Bhenhobho muene, uixi: Izalaiele ioso nga mu mono ua di muangena mu milundu, kala jimbudi ja kambe kabhila; anga Jihova u zuela, uixi: Athu iá kʼala ni ngana iâ; a vutuke ni uembu, muthu ni muthu aie mʼonzo iê. Bhenhobho sobha ia Izalaiele uambela Jozafate, uixi: Eme ki nga ku tangela-kiu kuma nuka a ngi zambuila mbote, kikala kuiibha ngó mu kuiibha? Bhenhobho Mika, uixi: Ivua-phe o kizuelu kia Ngana: Nga mono Jihova ua xikama bhu kiandu kiê, ni kifuẋi kioso kia diulu, kiemana bhu mbandu iê ku lukuaku luê lua kúdia ni ku lukuaku luê lua kiasu. Anga Jihova u zuela, uixi: Nanhi ua kà funhisa Akabe, phala nʼa bande, anga u di bhalela mu Lamote dia Ngileiade, na file momo? Anga a kuata iú u zuela kiki, mukuá u zuela kiókio. Kathangana ku tunda nzumbi imoxi anga uiza bhu pholo ia Jihova, uixi: Eme nga kà mu tobhesa. Anga o Ngana u mu ambela, uixi: U mu tobhesa ni kima kiaʼhi? Muene uixi: Nga kà tunda, anga ngʼà kala ngi nzumbi ia makutu mu ʼkanu dia jipolofeta jê joso. Eme Ngana: Eie ua-nda kua kà mu tobhesa muene, hé ua kà mu tolola; tunda-phe, u ki bhange. Kala kiki-phe, dimuka! Kuma Ngana ua te nzumbi ia makutu mu kanu dia jipolofeta jé joso, mukonda Jihova ka zuela ima iambote ku mbandu ié-eie. Bhenhobho Zedekiia, monʼa Kanaana, u zukama, anga u bhana Mika huxi ku ditama, uixi: Eme nzumbi ia Ngana ia ngi sombokela bhebhi, nda i ku zuelese eie? Kuala Mika: Kingila, kizuuʼokio ua kà ki mona, kioso ki ua kèla u tunda xilu u bokona xilu, ni kusota bhuoso bhu u suamena. Bhenhobho sobha ia Izalaiele, uixi: Mika mu kuatienu, muie-nê dingi kua Amone, mutumini ua sanzala, ni kua Jouaji, monʼa sobha, anga mua kèla: Sobha uambe kiki: Diiala iú mu jikilienu mu kaleia, anga mu mu dikila jinga ni mbolo ia phaxi ni menha ma jingongo, katé eme kioso ki ngiza ni uembu. Anga Mika u zuela, uixi: Eie ku vutuka ni uembu, kale o Ngana ka zuelela moʼmuami. Uixi dingi: Enu athu oso ivuenu-kiu! Anga kienhiki sobha ia Izalaiele ni Jozafate, sobha ia Juda, a banda ku Lámote dia Ngileiade. Anga sobha ia Izalaiele uambela Jozafate, uixi: Eme nga-ndu di bhangesa kala ngi muthu uengi, anga ngi bokona mu mvunda; eie-phe u zuata o izuatu ié ia usobha. Sobha ia Izalaiele-phe hé u di bhangesa kala muthu uengi, anga u bokona mu mvunda. O sobha ia Sídia-phe, kienhokio ua tumina o atumini a makalu, a kexile makuinhʼatatu a muthu ni kiiadi, uixi: Enu ki mua ka bhânge ni muthu uòfele mba uònene, kikale ngó sobha ia Izalaiele, kuabhu! Anga ki bhita-phe kuma, atumini a makalu, ki a mono Jozafate, a zuela mudiʼâ, exi: Iú muene sobha ia Izalaiele, kana-bhu phata muene! Anga a zukama, mu kubhânga-nê. Jozafate-phe kia ki mono, ua dikola. Hé ki bhita ue kuma, atumini a makalu kia mono kuma ki muene sobha ia Izalaiele, a zumbuka ku mu kaiela. Bhenhobho diiala dimoxi, unana honji iê, mu luelu diê, sè ku kʼijiia, anga u kuama sobha ia Izalaiele bhu kaẋi ka phonda ni ibhakatu. Bhenhobho muene uambela muendesi a dikalu diê, uixi: Bilula lukuaku lué, u vutule dikalu kuema, nda u ngi katule mu kifuẋi, mbata a ngi kuama kiaiibha. Kizuuʼokio-phe anga mvunda iiia ni kudibandekeza, anga sobha ki mu bhinga kuimana mu dikalu diê ku pholo ia akua Sídia; muene-phe hé u fua mu ku bhixila mu kumbi dia ngoloxi; anga o manhinga mê ma kala mu kunguluka bhoxi, o mu dikalu anga muizala manhinga. Anga mu kifuẋi mu bhita ngonge kia zubha dikumbi kujika, exi; Kala muthu ni muthu aie ku sanzala iê, kala muthu ni muthu a vutuke kʼoxi iâ! Anga sobha u fua! Hé a mu bheka mu Samádia, anga a mu funda momo. O ki a kala mu sukula o dikalu bhu kixima mu mbonge ia Samádia, jímbua ji kala mu lesa ue manhinga mê, kala kia tangele o kizuelu kia Ngana. Kutanga o ikalakalu dingi ia Akabe, ni ima ioso ia bhangele, ni inzo ia mazuʼa nzamba ia tungile, manhi ki iòsoneke mu divulu dia malunda ma jisobha ja Izalaiele? Kienhiki Akabe anga u zeka ku mukànda ua mavu ni tata jê; anga Akaziia, monʼê ua diiala, u hinga ungana bhu kididi kiê. O Jozafate, monʼa Aza, ua mateka kutumina mu Juda ku muvu ua kauana ua utuminu ua Akabe, sobha ia Izalaiele. Anga Jozafate u kala kiá ni makuinhʼatatu a mivu nʼitanu kia mateka o kutumina; anga u tumina makuinhʼaiadi a mivu nʼitanu mu Jeluzaleme. Hê u kala ni mamʼâ, dijina diê Azuba, monʼa Silki. Jozafate anga uendela muene mu njila joso ja tatʼâ Aza, ka ji bhambukile né ngó; hé u kala mu kubhanga jinga kiaiukila ku mesu ma Ngana. Inda o ididi-ku ia matala kʼa i katuile luua; athu hanji a kexi kusatela ni kuohela uasu ua dizumba mu ididi ia matala ienhoio. Anga Jozafate u kala ku uembu ni sobha ia Izalaiele, mbata a di tambuluile muene kiambote kiiadi kiâ. Kutanga ikalakalu dingi ia Jozafate, ni kutena kuedikiza, ni kia lua jinga o ita, manhi ki kiosoneke mu divulu dia malunda ma jisobha ja Juda? Ua balakala ue o minzangala ia mala, ioio ia di longele o udianzunga iii ia subhukile-ku mu izuua ia tatʼâ Aza. Mu izuuʼomo, mu Edomo ki mua kexile sobha, mua kexile-phe ngó nguvulu, isengele ia sobha, muene uakexi mu tumina-mu. Jozafate anga u bhanga jinaviiu ja Talxixi, jiia ku Ofidi mu kutakana o ulu; maji ja lémbua-phe kuia-ku, mukonda jinaviiu ja budikila bhu Enzone-Ngabele. Bhenhobho Akaziia, monʼa Akabe, uambela Jozafate, uixi: Akalakadiʼé aie kumoxi ni akalakadiʼami mu jinaviiu. Maji o Jozafate-phe ua ditunuʼê. Jozafate anga u zeka ni mukànda ua mavu kumoxi ni tata jê, anga a mu funda bhu mbanduʼa jitata jê, mu sanzala ia tatʼâ Davidi. Anga monʼê ua diiala, Jolamu, u hinga o ungana bhu kididi kiêʼ. Kienhokio Akaziia, monʼa Akabe, u mateka kutumina mu Samádia, mu muvu ua kuinhi ni sambuadi ua utuminu ua Jozafate, sobha ia Juda; anga u tumina Izalaiele mu mivu iiadi Anga u bhanga kiaiibha ku mesu ma Jihova; mukonda uendela jinga mu njila ja tatʼâ, ni mu njila ue ja mamʼâ, ni mu njila ja Jelobouamu, monʼa Nebate, ua bhangesele Izalaiele kuta ituxi. Muene ua bheza jinga Baale, ni kubhetama bhu pholo iê mu ku mu diundila; anga Jihova, Nzambi ia Izalaiele, u mu thathamesa ni kubhanga o ima ioso ia bhangele jinge tatʼâ. Kioso Akabe kia zubha o kúfua, Mouabhi ua di vunza mu kuzoka ni izalaiele. Akaziia anga u sonoka, ua laukila mu mazungu ma inzo ia di leka ia kexile na-iu mu Samádia, anga u kata; anga u tumikisa jiphunga u a tangela, uixi: Ndenu, mua kʼebhule kua Bale-Zebubu, nzambi ia Ekolone, se nga-nda kudisanza ku uhaxi iú mba kana. Maji o anju ia Jihova i ambela Ilija, o tejibita, kuila: Ndoko, balumuka u bande mu kutakana ni jiphùnga ja sobha ia Samádia, u a tangele, uixi: Manhi mu Izalaiele kana-mu Nzambi, ki mi bhekesa enu kuia mu kuibhula Bale-zebubu, nzambi ia Ekolone? Mukonda dia kienʼiki, Jihova uambe kiki: Bhu hama bhu ua bandeʼobho kua-ndu tuluka-bhu dingi; maji sé kufula, ua-ndu fua muene. Kuabhu, Elija bhenhobho hé u sulukʼé. O jiphunga hé ji vutuka kua muene, o muene u a kumbulula, uixi: Kualaʼhi, ki mua vutukʼiki? Ene a mu ambela, exi: Muthu ueza mu kutakana nʼetu iú ua tu tangela, uexi: Ndokuenu, Vutukenu kua sobha ua mi tumu mu muʼambele, muexi: Jihova uambe kiki: Manhi mu Izalaiele kanamu Nzambi, phala eie u tume o kuibhula kua Bale-Zebubu, nzambi ia Ekolone? Uila kiki, bhu hama bhu ua bandeʼobho kua-nda ku tuluka-bhu dingi, maji u fua muene sé kufula. Muene anga u a kumbulula, uixi: O muthu ueza mu kutakana nʼenu iú ua miʼambela o maka eneʼó, ua zuata ihi? Ene-phe a muʼambela, exi: Muthu ió ua zuata kindemba, iú ua di kutu phonda ia kibha mu mbunda. Muenephe, uixi: Ahi Ió Elija, mukuaʼxi iengi. Bheneʼobho, ua mu tumikisa kabhitangu kamoxi ni makuinhiʼé a tanu a disoladi; o kia bande kua muene, (mbata muene ua xikamene bhu thalʼa mulundu), uexi: Eie u muthu ua Nzambi, sobha uedi: Tuluka. Maji Elija ua vutula, uambela kabhitangu ka makuinhi a tanu, uixi: Se eme-phe ngi muthu ua Nzambi, ku diulu ku lauke túbhia tu ku jikinise nʼeie ni makuinhiʼé a tanu. Bheneʼobho-phe túbhia tua tundu mu diulu, tu tua a jikinisa ni muene ni makuinhʼé a tanu. Anga u mu tumikisa dingi kabhitangu ka mukuá ka makuinhi a tanu ni makuinhʼé a tanu a disoladi; o muenʼiú hé u muʼambela, uixi: ÉʼMuthu ua Nzambi, sobha uambe kiki: Tuluka lusolo. Elija-phe u mu vutuila, uexi: Se eme-phe ngi Muthu ua Nzambi, ku diulu ku tuluke túbhia tu ku jikinise eie ni makuinhʼé a tanu a disoladi. Bheneʼobho o túbhia tua Nzambi tua tuluka mu diulu, tu tua mu jikinisa ni muene ni makuinhʼé a tanu a disoladi. Anga u tona dingi o ku mu tumikisa kabhitangu ka makuinhi a tanu lua katatu ni makuinhʼé a tanu; bhenhobho o kabhitangu ka makuinhi a tanu ua bande, iú ueza, iú ua fukama bhu pholo ia Elija, ni ku mu dionda, uixi: Muthu ua Nzambi, tata! Muenhu uami, nga ku diondo, ni muenhu ua abhikʼé o makuinhi a tanu iá, u di bhange phelu ia nzaji ku mesu mé. Kuma, tala, o túbhia tua tundu mu diulu, tua jikinisa kiá akuetu kiiadi ió a dianga, o jikabhitangu ja makuinhi a tanu ni makuinhʼé a tanu; o kiki-phe ku mesu mé muenhu uami uile kala phelu ia nzaji. Bheneʼobho o anju ia Jihova uambela Elija, uixi: Iú, tuluka-nê, ku kale ni uoma. Hé u fundumuka, u kulumuka-nê kua sobha. Anga u mu ambela, uixi: Jihova uambe kiki: Eie ua tumikixina-hi jiphunga mu kuibhula kua Bale-Zebubu, nzambi ia Ekolone? Mbé mukonda dia kuila kana-mu Nzambi mua Izalaiele, nʼa mu ibhule o kizuelu kiê? Kala kiki, o ku hama iii ku ua sambela, kua-nda ku tuluka-ku dingi, maji ni kidi muene ua-nda kufua. Kienʼiki, anga u fua muene, kala kiambe o kizuelu kia Jihova, kia zuela Elija; o bhu kididi kiê, Jolá hé uandeka o kutumina mu muvu ua kaiadi ua Jeholá, monʼa Jozafate, sobha ia Juda; kuma o muene kakexile ni mona. O ima ia mukuá ia di te-ku dingi ia bhanga jinga Akaziia, manhi ka i soneka mu divulu dia malunda ma jisobha ja Izalaiele? Anga ki bhita kuila, kioso Jihova kiala phala kuambata Elija ku diulu, mu kitaphephe, Elija u katuka bhu Jidingale kumoxi ni Ilizeu. Elija anga uambela Ilizeu, uixi: Xala bhabha, kuma Jihova ua ngi tumu ku Betele. Maji Ilizeu u vutula kuila: Kikola Ngana! Eie kola muenhu u laie. Eme ki ngi tena ku ku xa. Kienʼiki hé aia ku Betele kiiadi kiâ. Bheneʼobho o anʼa jipolofeta a kexile bhu Betele, aia mu ku kauidila Ilizeu, há a muʼambela exi: Eie ua kʼijiia kuila, o ngana ié, lelu, Jihova ua-nda ku mu tambuila bhu thalʼa mutue ué-eie? Muene uixi: Eme ue nga kʼijiia muene kiambote. Dixibhienu ngó. Elija-phe, uixi: Ilizeu, xala bhabha, kuma Jihova ua ngi tumu ku Jedikó. Maji muene-phe, uixi: Kikola, ngana! Eie kola muenhu! Eme ki ngi tena ku ku xa. Kienʼiki anga eza ku Jedikó. Bheneʼobho o anʼa jipolofeta a kexile mu Jedikó, a bhixila kua Ilizeu, exi: Eie ua kʼijiia kuila, o ngana ié, lelu Jihova ua-nda ku mu tambuila bhu thalʼa mútue ué-eie? O muene-phe, uixi: Eme ue nga kʼijiia muene kiambote. Dixibhienu ngó. Elija-phe, uixi: Xala bheneʼabha, mukonda Jihova ua ngi tumu ku Njolodá. Maji o muene, uixi: Kikola, nga na! Eie kola o muenhu! Kuma eme ki nga-nda ku ku xa. Kienʼiki anga kiiadi kiâ aia kumoxi. Ku anʼa jipolofeta anga ku tunda makuinhi a tanu a muthu eza emana mu kanga, o ene, kiiadi kiâ, emana ku mbanduʼa ngiji ia Njolodá. Elija bheneʼobho u zangula o divunga diê, u di budika anga u di vunda ku menha, o menha hé a di muanga ku mbandu jiiadi, anga kiiadi kiâ a bhita ku mavu a kukuta. O kioso kia zubha kubhita, Elija uambela Ilizeu, uixi: Kiosuʼiki kiluua a ngi katula kokuʼé, ngi bhinge kioso ki ua mesena ki ngi ku bhanga. Anga Ilizeu uamba, uixi: Nga ku bhingi kuila o kizongelu kia nzumbi ié-eie, momuami ki kale-mu luiadi. Muene-phe, uixi: Eie ua bhingi kima kia bhonzo. O ki kala eie u ngi mona kioso kia ngi katula kokuʼé eie, o kiki-phe a ku bhanga-kiu, maji se ua lémbua ku ngi mona, ka kà ki bhanga. Anga ki bhita-phe kuila, kioso ene kia muia ni kuenda ni kuzuela, a tukumuka dikalu dia túbhia ni jikabalu ja túbhia, dia a muangununa muthu ni muthu kua mukuá, o Elija anga u banda ku diulu, a mu zangumuina nu kitaphephe. O Ilizeu kioso kia ki mono, ua dikola: Tatʼetu! Tatʼetu! Makalu ma Izalaiele ni athuʼé a sambela-mu! Tundé kieneʼokio Ilija ka mu mono dingi. Okiʼòleka o izuatu iê, u i tandula mu mbandu jiiadi. Anga u zangula ue o divunga dia Elija dia mu sonuena; o kia lunguluka, uiza uimana ku mbanduʼa ngiji ia Njolodá. Anga u zangula o divunga dia Elija dia mu sonuena, anga u di vunda menha, uixi: O Jihova, Nzambi ia Elija, iú kué? Bhenhobho kia di vundu ku menha, ene a di muange mu mbandu jiiadi; anga Ilizeu u bhita. O anʼa jipolofeta-phe a kexile ku sámbua diodio, mu Jedikó, kioso kia ki mono, zuela, exi: O nzumbi ia Elija ia tula kua Ilizeu. Anga eza ku mu kauidila, a di bhala bhoxi mu ku mu diundila. Anga a muʼambela, exi: Tala-ze, abhikʼé ngana, ala kumoxi ni makuinhi a tanu a athu a mazonda; Kiki-phe ambudisa-nâ nda aie mu kusota muadiʼé; sumba a mu zangumuna kuala Nzumbi ia Jihova, i ia mu takuila ku mulundu uoso-uoso mba mu dikôlo dioso-dioso. Muene-phe uixi: Kana ku a tuma. Maji ene-phe a mu jijidika katé ki kia mu kumu, uixi: A tumienu. Anga a tumikisa makuinhi a tanu a muthu, há a mu sota mu izuua itatu, maji ka mu bongo. Anga a vutuka kua Ilizeu kuma muene ua xedi hanji mu Jedikó; anga ua tangela uexi: Eme ki ngi miʼambela-kiu kuila ki muie? Athu mu mbonge anga ambela Ilizeu, exi: O utungilu ua mbonge iii ua iuka, kala eie ngana ki ua di muena-naiu, maji o menha mê ma ibha, o mavu ue ala nguédia. Muene-phe, uixi: Ngi bhekedienuku dilonga dia ubhe, o bhu dilonga mu ta-bhu môngua. Anga a mu bhekeladiu. Muene anga uia bhu otho, bhua mu fuafua o menha, u takuila-bhu o môngua, uexi: Jihova uambe kiki: O menha iá nga-nda ku a saka; ki muanda kala dingi kalunga né umbaku. O menha ió a xalèla muene ni ku di sanza katé mu kizuua kia lelu, kala kiambe o kizuelu kia tangele Ilizeu. Anga u tunda-bhu u banda ku Betele; o kioso kia muia ni kubanda mu njila, tuana tumoxi-mu tu tunda mu mbonge, anga a kuata ku mu bhanga kasekelelu, ni ku mu ila, exi: Banda, kadibhala! Banda, kadibhala! O muene kia lunguluka kuema, ua a mono, hé u a bhubhidila ni ku a ta mázui mu dijina dia Jihova; bheneʼobho, itôto iiadi, ia akaji, i tunda mu ditutu, anga i sanujuna makuinhi a uana ni kiiadi ku tuana tuenhoto. Muene kia tundu bhobho, u sondolokela ku mulundu ua Kalamelu; o kia tundu koko, u vutuka mu Samádia. O Jolá monʼa Akabe anga uandeka o kutumina Izalaiele mu Samádia, mu muvu ua kakuinhi ni nake ua utuminu ua Jozafate, sobha ia Juda; anga u tumina kuinhi dia mivu ni kiiadi. Anga u bhanga ima ia ibhila Jihova; maji ka soko ni tatʼâ, mba u soka ni mamʼâ; mukonda o kiteka kia Bahale kia iudikile tatʼâ, o muene ua ki katula. Ní kienhokio, hanji ua di bundile ku ituxi ia Jelubouamu, monʼa Nebate, ua bhangesele Izalaiele kuta ituxi; o ituxi ka i eha. Kieneʼokio Meza, sobha ia akua Mouabhi, ua kexile muvi a ibhaku, ua kexile mu kufuta hamʼa midi ia tumbudi ni hama ia ilumbe kumoxi ni kindemba kiê, kua sobha ia Izalaiele. Anga kibhita-phe kuila, kioso kia fu Akabe, sobha ia akua Mouabhi ua bilukila sobha ia Izalaiele. Kiene kia bhangesa Jolá ku tunda mu kithangana kieneʼokio mu Samádia iú ua talela kiambote mu Izalaiele ioso. Iú uai, iú ua tumu kutangela Jozafate sobha ia Juda, uixi: O sobha ia Mouabhi ua ngi lungulukila; eie-phe uia nʼeme ku ita mu kúlua ni akua Mouabhi? O muene-phe, uixi: Nga-nda kubanda. Kioso ki uala eie, eme kiene ki nga-ndu kala; o mundu uami u kala kala kiala o mundu ué, o tubalu tuami kala kiala o tubalu tué. Muene-phe, uixi: Tu bandela njila iebhi? Kuala Jozafate: Tu ila mu njila ia kikangalakata kia Idomo. Ni sobha ia Izalaiele ni sobha ia Juda ni sobha ia Idomo anga a katuka; ai ni kuenda ni kukondoloka, o kiende sambuadi dia kizuua, menha a kúnua phala o kifuẋi ni ibhaku, ia mu a kaiela, kʼa moneka. Bhenhobho sobha ia Izalaiele u di kumuna, uixi: Aué! Kífua Jihova uexana jisobha jitatu jiii phala ku a bhakula bhu maku ma akua Mouabhi! Maji Jozafate uebhula, uixi: O bhabha Kana-bhu polofeta ia Nzambi ni tuʼibhuila Jihova kua muene? Bhenhobho ku abhikʼa sobha ia Izalaiele, ku kala umoxi u vutula, uixi: Uala bhabha Ilizeu, monʼa Safate, ua kexi mu kulunduluila o menha ku makuʼa Elija. Jozafate uamba, uixi: O kizuelu kia Jihova uala na-kiu muene. Bhenhobho ni sobha ia Izalaiele, ni Jozafate, ni sobha ia Idomo a kulumuka kua muene. Maji Ilizeu uambela sobha ia Izalaiele, uixi: Eme ngala ni kima kiahi nʼeie? Ndé ku jipolofeta ja tatʼenu ni ku jipolofeta ja mamʼenu. Maji-phe o sobha ia Izalaiele u vutula, uixi: Kanʼé, mukonda o Nzambi uexana o jisobha jitatu jiji phala ku ji bhakula bhu maku ma akua Mouabhi. Anga Ilizeu uamba, uixi: Jihova dia Ifuxi a laie, uavu o pholo iê bhu ngala, kuila se eme ki ngi kexile mu ku bhana ujitu kua Jozafate sobha ia Juda, uala bhabha, eie hinu ki ngeji ku ku suua, mba ngi ku tonginina ngó. Uila kiki, ngi bhekedienu Kixikilu. Anga ki bhita-phe kuila, o muene kioso kia xiki ku kixikilu, lukuaku lua Jihova lueza muene ku thandu diê. Anga u zuela, uixi: Jihova uambe kiki: Mu honga mumu bhangenu-mu makungu a vulu. Mukonda Jihova uambe kiki: Ki muanda ku mona kitembu, ki mua-nda kumona mvula; maji-phe o mu honga mumu mua-nda kuizala ni menha u mua-nda kunua enu ni ibhaku ienu ni ima ienu ioso. O kik-phe hanji ki kima ku mesu ma Nzambi; kuma uanda ku mi bhakuila ue akua Mouabhi bhu maku menu. O jimbonge joso ja nguzu mua-nduʼjinemeka, kumoxi ni jimbonge joso jʼòsole; o miẋi ioso iambote mua kà i koka, o ixima ioso ia menha mua kà i lamba, o mábhia oso a mbote a idima mua kà a zanga-zanga ni matadi. Anga ki bhita-phe kuila, kutula mu kimenemene, kioso kia mu bhakula o mubhaku ua makúdia, tala, o menha iá ejiia mu njila ia Idomo; anga ixi ioso izala ni menha. Akua Mouabhi oso kioso kievu kuila o jisobha ja bande mu kúlua-nâ, a bhongolola ene oso a tenene kiá o kudikuta o phonda, tundé ku mona ndenge katé ku muadiakimi anga a a ta mu jimbambe ja ixi iâ. O kia balumuka mu kimenemene, mitengeji ia dikumbi dia mu tunda ia tula ku menha, akua Mouabhi a mono ku pholo iâ, o menha ma kusuka kala manhinga. Anga a zuela, exi: Iá, manhinga muene; nga fika o jisobha a di jikinisa ku xibhata ia a di jibha-jibha ene mudiâ! Ndokuenu-phe! O mbole iii kiabhuʼoio, akua Mouabhi! Maji-phe, kioso ene kia bhixila bhu kilombo kia akua Izalaiele, anʼa Izalaiele a balumuka, anga a kuama akua Mouabhi, ene-phe a biluka ni kulenga bhu pholo iâ. Akua Izalaiele-phe anga aia ni ku a kaiela muene katé mʼoxi iâ Mouabhi, ni mueneʼomo hanji muene a a kuamena-mu. Anga a sengulula o jimbonge; kala muthu u takula ditadi diê mu kuzanga o mábhia ma mbote ma idima hé a ma vumbika, o ixima ia menha a i lamba, o miẋi ioso iambote a i koka, katé-phe ngó kia bhixila mu Kidihalesete matadi a ma xisa, maji akua jibalafunda a mu kondo ia a mu kuama ue. Maji sobha ia Mouabhi, kioso kia mono kuila o mvunda ku mbandu iê ki ia mu kuenda kiambote, ua zangula hama sambuadi ia mala a fomeka jixibhata, phala ku di sunga mu ku takana ni sobha ia Idomo, maji a lémbua. Bheneʼobho-phe u zangula monʼê ua phande-kumbi, muene ueji kuhinga ungana bhu kididi kiê, anga u mu satela ku thanduʼa lumbu; mua Izalaiele anga mu kala njinda ia vulu; kienʼiki akua Izalaiele a mu xa, a vutuka kʼoxi iâ. Anga muhatu umoxi, ku ahetu a anʼa jipolofeta, u dikola kua Ilizeu, uixi: Muadi uami, mubhikʼé, ngana, uafu. Eie-phe ua kʼijiia kuila o mubhikʼé ua kexile mukua uoma ua Nzambi; o kiki-phe mukua dikongo ueza mu ku ngʼambata o anʼami kiiadi a mala, phala kukala abhikʼê. Kuala Ilizeu: Eme-phe ngi ku bhanga kiebhi? Ngi tangele mba mʼonzo uala-mu ni kima kiahi. Muene uixi: Kahetu ké, ngana, mʼonzo kala-mu ni kima, kikale ngó botija imoxi ia maji, kuabhu! Bheneʼobho-phe muene, uixi: Ndé ua kà bhinge itabhu ia kusobha ku akuenu oso u ua tungu-nâ, itabhu ia itutu ia hatu, ki i kale iòfele. O ki u zubha-phe kusobha o itabhu, bokona mʼonzo, u di jikile momo nʼeie ni anʼé, uende ni kulunduluila o maji mu itabhu ioso ieneʼoio; o kitabhu kioso kiezala, u di tudilila-na-kiu. Anga u sondoloka bhu pholo ia muene, hé uia u di jikila mʼonzo ni muene ni anʼê; o anʼê aia ni ku mu bhekela o itabhu, o muene uia ni ku izalesa. Anga ki bhita-phe kuila, kioso o itabhu ioso ki iezala kiá, uambela monʼê, uixi: Ngi bhekele-ku dingi kitabhu kimoxi. Maji muene-phe ua muʼambela, uixi: Kana-ku dingi kitabhu kioso-kioso. Kuabhu-phe, o maji ue a batuka kubhubha. Bheneʼobho phe, muene ueza mu ki tangela o muthu ua Nzambi; o muene-phe uixi: Ndé kà sumbise o maji, u fute o dikongo dié; o kioso ki subhuka-bhu, laielenu kieneʼokio, nʼeie ni anʼé. Anga ki bhita ue kuila, kizuua kimoxi, Ilizeu uia mu Suneme; o mueneʼomo mua kexile muhatu umoxi ua mvuama; o mueneʼiú anga u mu jijila kúdia hanji mbolo; anga uia ni kuila o kioso kia bhita momo, uia hanji mueneʼomo mu kúdia o mbolo. Muene anga uambela munumiʼê, uixi: Eme nga mono kuila o muthu iú uene mu kubhita mu bhata dietu, muthu uangene ua Nzambi. Tu mu tungile-phe kanzu kòfele ku thandu dia lumbu, o mueneʼomo tu mu tele-mu hama imoxi, ni meza, ni kialu, ni kandeia; ni tuʼie ni kuila: O kioso muene kieza kokuetu, uié mueneʼomo. Kizuua kimoxi anga uiza, hé u sondolokela mu kanzu mueneʼomo, hé u zeka momo. Anga u tangela Jeazí dia mubhikʼê, uexi: Muhetu iú ua mukua Suneme muʼixane. O kia muʼixana, muene-phe ueza iú uemana bhu pholo iê. Mukonda ua muʼambelele, kuila: Mu tangele, uixi: Tala, eie uene mu ku tu bhanga mbote ia ndumba; o kiki etu-phe tu ku bhangela kima kiahi? O kuila uala ni kima ki bhinga tu ku zuelela kua sobha, mba ku muadiakime ua kilombo kia masoladi? Muene iú ua vutula, uixi: Eme nga tungu mu kaẋi ka mundu uami. Polofeta-phe, uixi: Abha-phe, tu mu bhangela kima kiahi? Kuala Jeazí: Tala, muene kala ni mona, o muadi uê ua kuka kiá. Polofeta-phe, uixi: Muʼixane. O kia muʼixana, muene ueza iú uemana bhu muelu. Kuala, Ilizeu: Bhu kithangana kia tokala, kia kà bhita o muvu, ku izuua ia muenhu, eie ua kà bhubhala mona ua diiala. O muene-phe, uixi: Kana, ngana iami, tata! Muthu ua Nzambi, o mubhikʼê ua muhatu ku mu tele makutu. Anga o muhatu uimita, u vuala monʼa diiala, bhu kithangana kia tokala, ku izuua ia muenhu, kioso kia tenesa muvu, kala kia mu tangelele Ilizeu. O mona kioso kia kulu kiá, kizuua kimoxi anga u tunda uia kua tatʼâ uala ni akua kumuna ku mábhia. Anga uambela tatʼâ, uixi: Uaué, o mútue uami! Uaué, o mútue uami! Muene uambela munzangala umoxi, uixi: Muʼambate; uie-nê kua manhʼâ. Muene hé u mu zangula, u muʼambata kua manhʼâ. Anga u kala ku jiphuna katé mu kumbi dia mediia, anga u fua. Muene anga u banda-nê u mu zekesa ku hama ia muthu ua Nzambi, hé u tunda, u mu jikila momo. Hé uixana muadi uê, u muʼambela, uixi: Ngi tumikise kindala, mubhika umoxi ni bulu ia mukaji, ngi lenge kua muthu ua Nzambi, nda ngi vutuke kindala. Muene-phe, uixi: Eie u ila-hi lelu kua muene? Ki bhu mbeji ia thethama, ki bhu kumbi dia sabhalu. Muhetu-phe, uixi: Ki kʼidi kima. Ima ioso ialʼé muene kiambote. Anga u zuika dikombola ku bulu, uambela mubhikʼê, uixi: Ndoko, endesa na-iu kiá, o ki uia mu njila kuimane, kikale eme ngi ku tangela-kiu. Muene anga u katuka-phe, hé uiza kua muthu ua Nzambi, ku mulundu ua Kalamelu. Anga ki bhita kuila, kioso kia mu muena hanji mu kanga kuala o muthu ua Nzambi, uambela Jeazí dia mulekʼiê, uixi: Muhetu ua mukua Suneme, iuná. Kindala-phe eie lenga u mu kauidile, uixi: Eie uala kiambote? O muadi uê uala kiambote? O monʼê ue uala kiambote? Muene-phe u vutula uixi: Tualʼetu kiambote muene. O kia bhiẋila-phe kua muthu ua Nzambi, ku mulundu, u mu kuata mu inama; maji Jeazí ua bhixila phala ku mu sutununa; o muthu ua Nzambi phe, uixi: Muehe, mukonda o muenhu uê mʼoxi ua mu lulu ni dilamba, Jihova phe iu ua ngi suekela-na-kiu, ka ngi tukuluila-kiu luua. Kuala muhatu, uixi: Eie ngana iami, eme nga ku bhingi mona? Eme ki ngi kuambela-kiu, ngixi: kana ku ngi xomba? Anga muene uambela Jeazí, uixi: Di kute bhu kinhonga, uzangule o mbangala iami, u katuke; se u sanga muthu, kana ku mu menekena; se bhu kala muthu u ku menekena eie, eie kana ku muʼitaia; uia muene hé o kamona u mu tula o mbangala iami mu pholo iê. Maji-phe o manhʼâ kamona, uixi: Ki kola, Ngana, o muenhu ué u laie, kuma eme ki nga-nda ku ku xisa bhabha. Muene anga u balumuka, hé u kaiela o muhatu. O Jeazí-phe ua a tuamenena kiá ku pholo iâ, u tula o mbangala mu pholo ia kamona; maji o kamona ka lémbua o kubhana mbimbi mba ku di zambesa; hé u vutuka mu kutakana ni Ilizeu, phala ku muʼambela kuila: O mona ka phaphumuka. O Ilizeu kioso kia bhixila monzuʼomo, u tala mona iú uafu, ua zeka ku hama ié, suualalá! Bheneʼobho, muene anga u bokona, u di jikila mueneʼomo, anga u samba kua Jihova. Hé u banda ku hama, anga u zeka ku thandu dia kamona, o kia te dikanu diê ku dikanu dia kamona, ni mesuʼê ku mesu a kamona, ni makuʼê ku maku a kamona, u di zala ku thandu diê; anga o xitu ia kamona i tema. Hé u tuluka ku hama, u kuata ku ngungumba mʼonzo mueneʼomo, uia thunda, uiza luiji, uia thunda uiza luiji; anga u banda dingi ku hama, u di zala ku thandu dia kamona; kieneʼokio kamona u ta ngexexe mu lusambuadi, anga u tona o mesu. Bheneʼobho polofeta uixana Jeazí, uixi: Muhetu iú ua mukua Suname, muʼixane. Muene anga u muʼixana, hé uiza kua muene. Anga u muʼambela uixi: Monʼé iú, mu tambule. Muene anga u bokona, u di takuila bhu inama ia polofeta, u mbolomoka mu mavu, anga u zangula monʼê, u tunda. Kioso Ilizeu kia vutuka ueza ku Jidingale. O mu ixi ieneʼoio mua kexile nzala; kioso anʼa jipolofeta kia xikama bhu pholo iê, muene uambela mubhikʼê, uixi: O ímbia ia dikota, ta na-iu bhu jiku u bhange muzonge ua izàza phala anʼa jipolofeta. Kiene ʼokio-phe, umoxi u tunda, uia ku mukáu mu ku kanza izàza, u sanga-ku lumbômbo lua muxitu, u kanza o máfue mê, hé uizalesa o homba iê, anga uiza u ma batuijila mʼombia ia muzonge, kuma ka mʼejidile. Anga aia ni kutombuela athu phala kúdia. Hé ki bhita-phe kuila, athu kia di ku muzonge ueneʼó, a dikola, exi: Muthu ua Nzambi, tata! Mʼombia muala kalunga! Anga a lémbua o kudia, Maji muene-phe, uixi: Ngi bhekedienu-ku, fuba. Hé u i kuua mʼombia, uixi: Tombolenu o kúdia, phala athu a die. Kuabhu-phe; mu imbia ki mu kexile dingi kima kioso-kioso kia ibha. Anga kuiza muthu ua tundu ku Balesalixa, anga uiza kua muthu ua Nzambi mu kubheka jimbolo ja mutomo, makuinhi aiadi a mbolo ja sevada, ni mítue ia uisu hanji mu isaxi iê. Ilizeu uixi: Bhana o mundu phala a die. Kuala mubhikʼê: O hama ia muthu, ngʼa tela kiebhi kudiʼuku? Maji muene-phe, uixi: Bhana-ku o mundu phala a die; mukonda Jihova uambe kiki: Anda kúdia hé a lémbua. Kieneʼokio-phe u a tudila-na-ju, ádia hé ji subhuka, kala kia tange o kizuelu kia Jihova. O Naamane, muadiakime ua Kifuẋi kia masoladi a Sídia, ua kexile muthu ua dikota bhu pholo ia ngana iê; o muene a mu xila kiavulu; mukonda o kokué kuene Jihova kua bhuluila akua Sídia. O muthu muenʼiú hé u kala kindanda, maji mukua dibhute. Masoladi a Sídia hé a tunda mu kúlua ni akua ixi ia Izalaiele, hé a kuta-ku monʼa muhatu, a mu ambata, hé u kala mu kukalakalela muhatuʼa Naamane. O muenʼiú hé uambela ngana iê ia muhetu, uixi: Tamanu ngana iami uele mu ku di mona ni polofeta iala mu Samádia; muene ueje ku mu saka ku dibhute diê. Naamane bheneʼobho kioso kia kʼivu u bokona, hé u ki tangela ngana iê, uixi: Kienʼiki ni kienʼiki, kia zuela monʼa kilumba ua tokala mu ixi ia Izalaiele. Bheneʼobho, o sobha ia Sídia u zuela, uixi: Ndoko, enda, eme nga-nda ku tumikisa mukanda kua sobha ia Izalaiele. Muene hé uia; uambata bhu ʼkuaku luê kuinhi dia talendu ja phalata, hulukaji jisamanu ja xikulu ja ulu, ni nhi dia izuatu ia fesa. Anga uia ni mukanda kua sobha ia Izalaiele, uambe kiki: Ku pholo, kia-nda kubhiẋila o mukanda iú kokué, tuma ku kʼijiia kuila, eme nga ku tumikisa Naamane, dia mubhikʼami, phala eie u mu sake ku dibhute diê. Hé ki bhita-phe kuila, o sobha ia Izalaiele kioso kia tange o mukanda, ua tandula o izuatu iê, uixi: Eme kífua ngala ngi Nzambi, ni ngi tene kufuisa mba kubhana muenhu, kí kia bhekesa iú ku tumikisa muthu kokuami, phala eme ngi mu sake ku dibhute diê? Talenu-kiu muene kiambote, nga mi diondo, mu ki mone, kuma muene ua-lu sota ndunge ia ku bhanga jimvunda nʼeme. Anga ki bhita-phe kuila, o Ilizeu, muthu ua Nzambi, kioso kievu kuila o sobha ia Izalaiele ua tandula o izuatu iê, u tuma ku ambela sobha, uixi: Eie ua tanduilʼahi o izuatu iê? Muʼambule, eze kokuʼami, phala a kʼijiie kuila saimu plofeta mu Izalaiele. Naamane-phe hé uiza ni jikabalu jê, ni dikalu diê, hé uimana bhu muelu ua inzu ia Ilizeu. Bheneʼobho Ilizeu ua mu tumikisa phunga ku mu tangela, kuila: Ndé, ua kà di sukule lusambuadi mu Njolodá, nda o xitu ié ia kà ku vutuluke dingi, nda ua kà di sanze. Maji Naamane njinda ia vulu i mu kuata, anga uié, ni kuila, uixi: Tala, eme nga xinganekene kuila: Muene uanda ku tunda, hé uiza, uimana, anga u hingila o dijina dia Jihova Nzambi iê, hé u bhitisa o lukuaku luê bhu kididi, o mukua dibhute anga uiluka. Mbé ni Abana ni Falafala, o jingiji ja Damasku, ki ja beta kota, o menha oso a Izalaiele ndenge? Manhi eme ki ngeji kutena ku di sukula-mu ni ngi di-sanze? Anga u lunguluka, uia ni njinda. Bheneʼobho-phe abhikʼé a mu zukama, a mu zuelela, exi: Tatʼetu, tata! Se o polofeta ua kuambelele kubhanga kima kia dikota manhi eie kuejʼu ki bhanga? Kuambe dingi ua ku tangelé ngoho, uixi: Di sukule nda u di sanze. O ki evu kiki, u tuluka mu dikalu u boba lusambuadi mu Njolodá kala kia tange o kizuelu kia muthu ua Nzambi, o xitu iê anga i vutuluka, ila kala xitu ia kamona ka ndenge, hé u di sanza. Bheneʼobho u vutuka kua muthu ua Nzambi, ni muene ni oso a kexile mu kuenda-nâ, hé uiza, uimana bhu pholo iê, uixi: Tala, nga kʼijiia kiá kuila mungongo ioso kana-mu Nzambi, kikale ngó mua Izalaiele, kuabhu! O kindala-phe, nga ku diondo, tambula ujitu kua mubhikʼé. Maji-phe muene, uixi: Jihova a laie, uavu o pholo ie bhu ngala, kuma o ujitu ué-eie ki nga-nda ku u tambula. Hé u mu jijidika ku u tambula, maji muene-phe nguâ-ié. Naamane he u zuela, uixi: Kuabhu phe! Kikale kala ki ua ki mesena eie. Sumbala kiene, maji-phe o mubhikʼé muenʼiú a mu bhane kiá ngoho dibhûbhu dia mavu a tena kimbamba kia mula jiiadi; mukonda o mubhikʼé iú ki mungu dingi a bhakuila sata ia kubhakula ni túbhia mba sata ioso-ioso ku jinzambi jengi, ki kale ngó kua Jihova. Mu kienʼiki Jihova a lolokele-ku mubhikʼé; kioso o ngana iami sobha iami kiʼaia mʼonzo ia Dimone mu kubheza, o muene hé u xamenena ku lukuaku luami, eme ue hé ki ngi bhinga o kufukama mʼonzo ia Dimone, emephe kioso ki ngi fukama kienʼiki mʼonzo ia Dimone, kienʼiki Jihova a ngi lolokekiu, eme ngi mubhikʼê. Muene anga u mu ambela, uixi: Ndé ni muxima ua tululuka. Naamane hé u sondoloka kiá kadikanga. Bhneʼobho Jeazí, mubhikʼa Ilizeu, muthu ua Nzambi, uixi: Tala, ngana iami ua fudisa kuila ku lukuaku lua Naamane iú, dia mukua Sídia u bhanaku kama ku ima iejile na-iu; nguami tata! Nganda ku mu kaiela ni lusolo, hé ngi tambula-ku kama koso-koso. Jeazí hé uia mu ku kuata Naamane; o Naamane-phe kia mu mono uala mu kuiza ni ku mu kaiela ni makidikidi, u tuka mu dikalu mu kuia ku mu kauidila hé u mu ibhula, uixi: Kiebhi? Ioso muene ialʼê kiambote? Muene-phe, uixi: Ioso ialʼê muene kiambote. Ngana iami muene ua ngi tumu ku ku tangela, kuila: Tala-ze, kindalʼki muene kueza minzangala iiadi anʼa jipolofeta, a tundu ku mulundu ua Ifalaimi, a ngʼendela; eie-phe a bhane talendu imoxi ia phalata ni izuatu iiadi. Naamane-phe, uixi: A ku katuile talendu jiiadi. Hé u mu jijidika muene, anga u kuta jitalendu jiiadi ja phalata mu nzeke jiiadi kumoxi ni izuatu iiadi, hé u i tuika abhikʼê kiiadi, ene anga a muʼ ambatela na-iu, o muene iú kaiela kuema. O muene-phe kia bhixila bhu kididi kioso kia tokala, bhu kamulundu, u ji tambula bhu maku mâ anga u ji bhaka mʼonzo. Athu ió anga u a xinjikila, ene hé a vutuka aia kokuʼâ. Muene-phe hé uiza, u bokona, hé uimana bhu pholo ia ngana iê. Kuala Ilizeu: Eie ua mu tunda kué Jeazí? Muene uixi: Mubhikʼê, ngana kʼai kuma kuoso-kuoso. Maji muene phe ua mu ambela, uixi: Manhi o muxima uami ki uaii kumoxi nʼeie, kioso o muthu ió kia lunguluka ku thanduʼa dikalu diê kua kexile, iú uaii ku ku kauidila? Mbé kienʼiki kima phala eie kutambula phalata, ni kutambula izuuatu, ni midívua, ni mivide, ni jimbudi, ni jingombe, ni abhika a mala ni abhika a ahatu? Kala kiki, o dibhute dia Naamane dia-nda ku ku naminina eie ni mbutu ié katé ku hádia, ni hádia. Hé u tunda kiá ni dibhute bhu pholo ia polofeta, uazele ni muene phé kala neve. Anʼa jipolofeta anga ambela Ilizeu, exi: Tala, o kididi mu tua tungu bhu pholo ié, kia tu tolela, kuma kia bhoto. Tua-nda kuia-phe katé bhu honga ia Njolodá ni tuiza-ku ni másoko a thungu, kala muthu mu dietu uiza-ku ni dísoko dimoxi, phala ni tu tungu o kididi ki tu tena o kukala. Kuala muene, uixi: Ndenu. Umoxi mudiʼâ, uixi: Ki ku uabhele, ngana, o kuia kumoxi ni abhikʼé Muene anga u vutula, uixi: Eme ue ngiia. Anga uia-nâ; o kia bhixila ku Njolodá, a kuata ku koka o miẋi ia thungu. He ki bhita-phe kuila; umoxi mudiâ, kioso kia mu koka dísoko, o felu ia dikúua ia ngiobokela mu menha; muene há u dikola, uixi: Ai! Muadiʼami, tata! Kuma kúua dia kusobha. Muthu ua Nzambi hé uibhula, uixi: Dia sonokena bhebhi? Muene anga u mu londokeza o kididi bhu dia laukila, muene hé u batula muxi, u u lauila bhobho, o felu ia dikúua anga i zeluka ku thandu dia menha. Anga u muambela, uixi: Katula-iu kiá. Muene hé u sunununa o lukuaku luê, anga u i katula. Kieneʼokio o sobha ia Sídia u kuata kúlua ita ni Izalaiele; hé u ta kikutu ni abhikʼê, kuila: Bhanhá ni bhanhá bhene bhu nga-nda ku ta o kibhangu kiami. Maji-phe o muthu ua Nzambi u tuma kuambela sobha ia Izalaiele, uixi: Di lange! Ku bhite bhu kididi kia nganjʼokio! Mukonda akua Sídia a kulumuka kueneʼoko. Kienʼiki o sobha ia Izalaiele u di langa ku kididi kioso kia mu tangela o muthu ua Nzambi ni ku mu dimuna, hé u tumikisa-ku masoladi mê, anga u bhulaka kienʼiki, ki mu lumoxi ngó mba mu luiadi. O muxima ua sobha ia Sídia hé u teketa mu kumona kienʼiki, anga uixana abhikʼé, uixi: Enu nguenu ku ngʼijidisa mba nanhi mudietu uala ku mbandu ia sobha ia Izalaiele? Umoxi ku abhikʼé, uixi: Lémbue, sobha, ngana iami, tata! Maji o polofeta Ilizeu uala mu Izalaiele, muenʼiú, o sobha ia Izalaiele, u muʼijidisa katé ni maka u ua tela eie mu xilu dié dia kuzeka. Muene-phe, uixi: Ndenu, mu tale bhuoso bhuala muene, phala eme ngi tume ku mu kuta ni kuiza-nê. Anga a muʼijidisa na-kiu, exi: Muene uala bhu Dotane. Anga u tumikisa-ku jikabalu ni makalu ni kifuẋi kia dikota kia masoladi, ene anga eza ni usuku, a kondoloka o mbonge ioso. O mubhika ua muthu ua Nzambi, kioso kia balumuka mu kimenemene, u tunda, u tala kuila mbonge a i kondoloka kuala kifuẋi kia dikota kia masoladi ni jikabalu ni makalu; bheneʼobho u dikola kua muadiʼê, uixi: Ai! Muadi, tata! Tua-nda kubhanga kiebhi? Muene-phe, uixi: Ku kale ni uoma. Mukonda ala ni etu a beta kota, o ala ni ene ala ndenge. Ilizeu hé u samba, uixi: Nga kudiondo, Jihova, mu jikule mesu phala a mone. Jihova anga u jikula o mesu a mubhika, muene hé u mona; u tula mulundu uoso uezala jikabalu ni makalu a túbhia ku jimbandu joso ja Ilizeu. Mbata a muʼendela muene, Ilizeu ua sambe kua Ngana, uixi: Nga ku diondo, Ngana, athu iá a kuame ni ufofo. Anga a a kuama ni ufofo, kiene kia tange Ilizeu, kiene. Bheneʼobho Ilizeu u a tangela, uixi: O njila mua i lueza, kuma iii ki iene o njila, o mbonge iii ue ki iene; ngi kaiedienu ngi mi bheke ku muthu uoso muala ku mu sota. Hé u a bheka mu Samádia. Anga ki bhita kiki: Kioso ene kia bhixila mu Samádia, Ilizeu, uixi: Eie Jihova, iá a jikule mesu phala a mone. O Jihova anga ua a jikula o mesu phala kumona, a tukumuka ala mu kaẋi ka mbonge ia Samádia. O sobha ia Izalaiele kioso kia a mono, uambela Ilizeu, uixi: Ngʼa jibha kiá, ngʼa jibha kiá, Tatʼetu? Muene-phe u vutula, uixi: Kuanda ku a jibha, kana. Manhi eie u xikina kujibha athu oso u u kuta, kioso ki uia ni xibhata ié ni mufula ué mu kubhânga? A bhekele jimbolo ni menha phala a die, a nue, a vutukile kua ngana iâ. Sobha anga u a bhangela kizokola kia dikota, hé a dia a nua; anga u a sulula, aia kua ngana iâ; tundé kieneʼokio mʼoxi ia Izalaiele ki mu bokona dingi masoladi a Sídia. Kia bhiti ima ioso iii, Benehadade, sobha ia Sídia, u bhongolola o kifuẋi kiê kioso kia masoladi, hé u banda, u konda o mbonge ia Samádia. Mu Samádia anga mu kala nzala ia kaka, mukonda masoladi a i kondoloka mu izuua ia vulu, katé kia bhixila bhu ditala dia kusumbisa mútue ua bulu mu makuinhi-nake a itadi ia phalata, o mbandu ia kauana ia dibhinga dia tuji tua diembe hé i ta itadi itanu ia phalata. Anga ki bhita kuma kioso sobha kia mu bhita ni kuenda ku thandu dia lumbu, muhatu umoxi u mu handekela, uixi: Eie sobha, ngana iami, tata, ngi bande kunu! Muene-phe u muʼambela, uixi: Se Jihova u kamba ku ku bânda, eme nganda ku ku bandela bhebhi? Bhu kienda kia kuvundila o jimbutu, inga bhu dizanga dia kukamena o vinhu? Sobha hé u mu kumbulula dingi, uixi: Ihi iene i uala na-iu? Muene uixi: Muhatu iú ua ngʼambela, uixi: Beka monʼé, phala tu mu die lelu, o mungu, tu die ue monʼami. Etu-phe tua lambe monʼami, etu tua mu di; maji-phe mu kizuua kia kamukuá ki ngi muʼila: Beka monʼé phala tu mu die, muene monʼé ua mu suekʼé. Anga-phe ki bhita kiki, kuila, sobha kioso kievu o maka a muhatu muenʼíú, u tandula o izuatu iê, hé uia ni kuenda ku lumbu; o mundu hé a mu mona muene kuila moxi ua zuata kidinhaji ku thandu dia jixitu jê. Hé uila, uixi: Nzambi a ngi bhange kienʼiki mu luiadi, se lelu mútue ua Ilizeu, monʼa Safate, u subhuka ku thandu diê. Kieneʼokio-phe Ilizeu ua kexidié monzo iê mua xikama ni adiakimi a xikama-nê ue kumoxi. Sobha anga u tuma muthu ku mu tuamenena; maji kioso ngó o phunga kiluua i bhixila kua muene, muene uambela kiá o adiakimi, uixi: Mua ki mono kioso monʼa kimbokoto kia tumu ku ngi batula o mútue? Talenu, kioso o phunga ki ia-nda kuiza, mu jikidienu dibhitu, mu mu xinjikila bhu kanga ni dibhitu diene; manhi o mixindu ia inama ia ngana iê, ki ieneʼoio, iala mu kuiza kuema diê? Kioso muene hanhi kiʼala mu kuzuela-nâ, tala, o phunga i tula, iala mu ku tuluka kua muene; hé uila, uixi: Tala, o kuiibha kuku kua tundu kua Jihova, kima kiahi-phe dingi kia kinga kua muene? Kieneʼokio-phe Ilizeu, uixi: Ivuenu kizuelu kia Jihova; Jihova uambe kiki: Mungu ku kamba ngó bhuʼofele bhu kumbi kala didi, kua-nda ku kala kizongelu kimoxi kia fuba, mu xikulu imoxi, o izongelu iiadi ia sevada, xikulu imoxi, bhu muelu ua Samádia. Maji-phe, kabhitangu kamoxi, muthu ene ku mu xamenena ku lukuaku luê kuala sobha, u vutuila muthu ua Nzambi, uixi: Tala, né-mbe hanji Jihova ua bhangele jinjanena ku diulu, o kiki ki xikina ku di bhanga? Muene-phe, uixi: Tala, ua-nda ku ki mona ni mesu mê, maji o kuene-phe kua-nda kúdia-ku. Hé ku kala mala kiuana, akua dibhute, a kexile bhu muelu ua kubokuena, anga eneʼâ a zuela mudiâ, exi: Tua-nda kukalelaʼhi bhabha katé ki tu fua? O ki tuamba, tuixi: Tu bokone mu mbonge, mu mbonge muala nzala, tua-nda kufuila momo: o ki tu kala bhenhabha, tua-nda kufua ue; tuie-nu-phe kindala tua ka di vubule mu kilômbo kia akua Sídia; se a tuʼehela o kukola o muenhu, tu kola o muenhu; o kia tu jibha-phe, kuabhu tua kàfua kiá ngoho. O ki kua fulamana, a balumuka phala kuia ku kilômbo kia akua Sídia; o kia bhixila bhu muelu ua kilômbo kia akua Sídia, a tala ki bhuala muthu. Mukonda mu kilômbo kia akua Sídia Jihova ua bhangesa-mu kuívua mixindu ia makalu ni mixindu ia jikabalu, mukuâ ni mixindu ia kifuẋi kionéne kia masoladi; ki kia a bhekesa o ku diambela mudiâ, exi: Tala, o sobha ia Izalaiele, mu kuzoka nʼetu, ua tuʼixanena o jisobha ja Mahiti ni jisobha ja Ijitu phala kuiza mu ku tu lua. Ki kia a bhekesa kuila o kuma ki kua fulamana, ene a balumuka ia a lenge; o kilômbo ni jikabalu jâ ni jibulu jâ, a ji xisa kieneʼokio; iá a lengela kiá ngoho o ku bhulula o muenhu uâ, kuene. Bhene-obho-phe, kia bhixila o akua dibhute iá bhu muelu ua kilômbo, a bokona mu balaka imoxi, hé a dia, a nua, anga ambata-mu phalata, ni ulu, ni izuatu, anga aia mu ku i sueka; kieneʼokio a vutuka, a bokona mu balaka ia kamukuá, o mueneʼomo ue a zangulamu ni kima, hé aia, a sueka. Anga a diʼambela mudiâ, exi: Ki tuala kubhanga kiambote, kuma o kizuua kiki, kizuua kia njimbu ja mbote, etuʼetu tua di xibhʼetu; hé tu kinga katé mukengeji ua dikumbi ki útua, sai ni kima kia ibha kia-nda ku tu bhita; inda tuie muene kindala tua kà ki tule jimene ku bhata dia sobha. Anga eza-phe, hé a handekela akua kulanga o mabhitu ma mbonge, a a kundila-na-kiu, exi: Tuʼele mu kilômbo kia akua Sídia, tala, ni muthu ngó ki tu mu sange-mu, mba tuiva-mu mbimbi ia muthu; inda tua mono ngó jikabalu jʼókuike ni jibulu jʼókuike ue; o jibalaka kiene ki jʼalé, kiene. Anga exana muene alangi-a-mabhitu ma mbonge, o alangi hé aia mu ku ki tula jisangu mu bhata dia sobha. O sobha hé u fundumuka ni usuku, uambela o abhikʼé, uixi: Kindala nga-nda ku mʼijidisa mba kima kiahi kia tu bhange akua Sídia: Ene a kʼijiia muene kiambote kuma etu tuala ni nzala ia ndumba; ene-phe ia a te o ndunge ia kutunda mu kibangu ni kuia mu suama mu iangu, exi: Kioso kia-ndu kuila a tundu mu mbonge, tu a kuata ni muenhu uâ, hé tu bokona kiua mu mbonge. Bheneʼobho umoxi ku abhikʼé, u vutula, uixi: Ku tubalu-phe tu tua subhuka-na-tu mumu, mu mbonge, a katule-ku tu tanu (kuma tuediʼé ngó kala o kifuẋi kioso kia anʼa Izalaiele a xala hanji o masubhu mumu, mu mbonge, tuediʼê ue kala o kifuẋi kioso kia anʼa Izalaiele a fu kiá,) anga tu tu tumikise, nda tu tale. Anga a zangula makalu aiiadi ni tubalu tuê; o sobha hé u tuma athu kukaiela o kifuẋi kia masoladi ma Sídia, uixi: Ndenu, mua kà londe. Anga aia ni kukaiela katé ku Njolodá; maji, tala, mu njila ioso a sange muezala ni izuatu, ni mata ni ima ia mukuá iai ni kusonona akua Sídia mu kuia ni makidikidi; o akunji a ile ni kukaiela anga a vutuka, hé a ki kundila sobha. Bheneʼobho mundu uoso u tunda mu mbonge, hé a di lukula mu kubhunda o kilômbo kioso kia akua Sídia; anga kukala muene o kizongelu kia fuba mu xikulu imoxi ni izongelu iiadi ia Sevada mu xikulu imoxi kala kia tange o kizuelu kia Jihova. Kieneʼokio-phe, a mu te kuala sobha mu kulangidila bhu muelu, o kabhitangu ió ene mu ku mu xamenena ku lukuaku luê kuala sobha; o mundu kia di lukula mu kubhita bhu muelu, a mu lunduila bhoxi, anga a mu bhita ku thandu katé kia fu, kala kia zuelele o muthu ua Nzambi, kiókio kia zuelele kioso o sobha kia kulumukine kua muene. Mbata kia di bhange muene, kia tangele o muthu ua Nzambi kua sobha, kuila: Mungu, bhu kumbi kala didi, kua-ndu kala izongelu iiadi ia sevada mu sikulu imoxi ni kizongelu kimoxi kia fuba mu xikulu imoxi, bhu muelu ua Samádia. O kabhitangu muenʼió anga u vutuila o muthu ua Nzambi, uixi: O bhabha kiá né-mbe hanji o Nzambi ua bhangele jinjanena ku diulu, o kienʼiki muene ki xikina ku di bhanga, kala kia tange o kizueluʼiki? O polofeta anga u muʼambela, uixi: Tala, ua-nda ku ki mona muene ni mesuʼé, maji o kuene kua-nda kudia-ku. Kiene-phe muene ki kia mu bhiti, mukonda o mundu a mu diotadiotela bhu dibhitu, o muene iú uafu. Ilizeu hé u zuelela dingi o muhatu ió uavu monʼê ua mu phaphumuine kuʼalunga, uixi: Balumuka, uie, nʼeie ni akuaʼnzu ié, mu kunhungana kuoso ku u tena o kunhunganena, mukonda Jihova uexana nzala, nzala ia-nda kuiza mu ngongo mu sambuadi dia mivu. Muhatu muenʼió anga u balumuka, u bhanga muene kala kia tange o kizuelu kia muthu ua Nazambi; mbata uai muene, ni muene ni akuaʼnzu ié, mu kunhunganena mu ixi ia akua Fidíxia sambuadi dia mivu. O kia zubha kubhita o sambuadi dia mivu, muhatu ió anga u vutuka mʼoxi ié, u tunda kʼoxi ia akua Fidíxia, hé uia mu kudikola kua sobha mukonda dia inzu iê ni jixi jê. Tala, mu kithangana kieneʼokio ue, sobha ua kexi mu zuela ni Jeazí, mubhikʼa muthu ua Nzambi, uixi: Nga ku diondo, ngʼambele hanji o ikalakalu ioso ia makota iene mu kubhanga Ilizeu. Anga ki kala muene kuila, kioso Jeazí kia mu tangela sobha kioso Ilizeu kia phaphumuna o muthu ua fuile kiá, tala, o muhatu muene ue uavu monʼê a mu bhele dingi o muenhu kuala Ilizeu, u tula, mu kudikola kua sobha mukonda dia inzu iê ni jixi jê; kuala Jeazí: Eie-phe, sobha, ngana iami, o muhatu muenʼiú, o monʼê ue a mu katula kuʼalunga kuala Ilizeu, muenʼiú! Anga sobha uibhula dingi o muhetu muene, o muene hé u muʼambela-mu muene muoso; o sobha anga u katula o ngolambole imoxi, uixi: Bhangesa kuila ioso ia mutokalele a mu vutuile na-iu kumoxi ni mibhaku ioso ia mikau ié, tundé mu kizuua kia i xisa katé mu leluʼmu. Kia bhiti imʼiii, Ilizeu uiza mu Damasku, kioso Benehadade, sobha ia Sídia kia mu kata; anga a mu tudila o hundu kuila o muthu ua Nzambi ueza kunu. Kieneʼokio sobha uambela Hazaiele, uexi: Tambula ujitu bhu lukuaku lué, uie mu kudimona ni muthu ua Nzambi: nda uibhuile kua muene kua Jihova, uixi: Eme o ku uhaxi iú nga-nda ku disanza, inga kana? Hazaiele-phe anga uia mu ku dimonanê muene, anga uambata ujitu bhu kuaku luê, ua ima ioso iambote iala mu Damasku, hé uambata-ku makuinhi auana a jikamelu, anga uiza, u muʼimanena, uixi: Monʼé, Benehadade, sobha ia Sídia, ua ngi tumu kokuʼé, uixi: O kuila eme ku uhaxi iú nga-nda kudisanza? Ilizeu-phe u mu vutuila, uixi: Ndé u mu tangele, kuila: Ni kidi kiene, kanda kuiluka. Mukonda Jihova ua ngi londekesa kiá kuila ua-nda kúfua muene. Anga u mu ta muene o mesu, u mu tonginina katé sonhi ki ja mu kuata; o muthu ua Nzambi hé u dila. Kuala Hazaiele: Eie nganʼami, u didilaʼhi? Muene-phe, uixi: Mukonda o phulu i ua-nda bhanga anʼa Izalaiele nga ijiia kiá; o imbaka iâ ua-nda kua kà ioha mu túbhia, o minzangala iâ ia mala ua-nda kua kà a jibha ku xibhata, o tuana tuâ ua kà tu sanujuna, o ahetuʼâ a kà kala mu mikutu iiadi, ua-ndo kua kà a bazesa o mavumu. Kuala Hazaiele: Mubhikʼé, ngana, kima kiahi, muene ua sokelʼé ngó ni ímbua, u tena kubhanga ima ia makotʼoio? O Ilizeu-phe, uixi: Jihova ua ngi londekeza na-kiu kiá, kuila eie ua-ndu kala u sobha ia Sídia. Kieneʼokio u tunda kua Ilizeu, uiza kua ngana iê; o muene kia mu mono u muʼibhula, uixi: Kuambe? Ilizeu ua ku tangela kié? Muene uixi: Uedi kuma, ni kidi kiene ua-nda disanza. O ki kuákie mu kizuua kia mukuá, muene u zangula divunga, u di betesa mu menha, anga uiza na-diu, u di vunga sobha mu pholo katé muene kiafu; Hazaiele anga u hinga ungana bhu kididi kiê. O mu muvu ua katanu, ua utuminu ua Jolá, monʼa Akabe, sobha ia Izalaiele, kioso hanji Jozafate kia mu tumina mua Juda, kiene kiandeka kutumina Jeholá, monʼa Jozafate, sobha ia Juda. Muene ua kexile hanji mu kitala kia makuinhi a tatu a mivu ni iiadi, kioso kiandeka o kutumina, anga u tumina dinake dia mivu mu Jeluzaleme. Hé uenda mu jinjila ja jisobha ja Izalaiele, kala ue kia bhanga jinga akua dibhata dia Akabe, kuma muene muhetuʼê a kexile-nê, monʼa Akabe; anga uia ni kubhanga ioso ia ibha ku mesuʼa Jihova. Maji-phe, Jihova kʼandalele kusengulula Juda, mukonda dia jihenda jà kuatela Davidi, dia mubhikʼê, kala kia muʼambelele, kuila: Nga-nda ku kubhana kandeia ku anʼé, katé ku hádia ni hádia. Maji ue mu izuua iê, kiene kia lunguluka akua Idomo anga a dituna o ku a tumina kuala Juda, hé a di hingisila ue o sobha iâ. Kieneʼokio-phe Jeholá u bhita, uia bhu Zaíle ni makalu moso kumoxi-nê; anga u balumuka mu usuku, hé u jibha akua Idomo oso a mu kexile mu jimbandu, kumoxi ni jikabhithangu ja makalu; o kifuẋi anga kiia mu jibalaka jâ. Sumbala kiene, maji akua Idomo a xalela muene ni kubalukila o utuminu ua Juda katé mu kizuua kia lelu; kieneʼokio-phe ue Libina hé u baluka, bhu thembu iene imoxi. O ima dingi ia mukuá ia Jeholá ni ioso ia bhange, manhi ka i soneka mu divulu dia malunda a Juda? Jeholá anga u zeka ni jitata jê, hé a mu funda ni jitata jê mu mbonge ia Davidi, anga Akaziia dia monʼê u hinga bhu kididi kiê. Mu muvu ua kakuinhi ni kiiadi ua utuminu ua Jolá, monʼa Akabe, sobha ia Izalaiele, kiene Akaziia, monʼa Joholá, sobha ia Juda, kiandeka o kutumina. Kieneʼokio Akaziia uala ngó mu kitala kia makuinhi aiadi a mivu ni kiiadi, kioso kiandeka o kutumina, anga u tumina muvu umoxi mu Jeluzaleme. O dijina dia mamʼâ a muʼixana jinga exi, Ataliia, monʼa Omidi, sobha ia Izalaiele. Anga uenda mu jinjila ja dibhata dia Akabe, ku mesuʼa Jihova ua bhange muene kia ibha, mukuá ni dibhata dia Akabe, mbata muene ua kexile holome mu dibhata dia Akabe. Anga uia kumoxi ni Jolá, monʼa Akabe, bhu Lamote dia Ngiliiade, mu kúlua ita ni Hazaiele, sobha ia Sídia; akua Sídia anga a kuama Jolá. Kieneʼokio sobha Jolá anga u vutuka, uiza bhu Jizeleele mu ku di tumba ku italakanha ia mu bhange o akua Sídia bha Lama, kioso kia kexi mu kubhânga ni Hazaiele, sobha ia Sídia. Anga, Akaziia, monʼa Jeholá, sobha ia Juda, a kulumuka mu kuhindula Jolá, monʼa Akabe, bhu Jizeleele, kuma ua kexi ma kata. Kieneʼokio-phe o polofeta Ilizeu uixana umoxi ku anʼa jipolofeta, hé u muʼambela, uixi: Di kute o phonda mu mbunda, u zangule o mudingi iú ua maji, u uambate bhu maku mé, nda uie bhu Lamote dia Ngiliiade: O ki a bhixila, koko, u tala kiambote bhuoso bhuala Jehu, monʼa Jozafate, monʼa Nisi, hé u bokona ni u mu balumune mu kaẋi ka jiphange jê, anga u bokonanê mu xilu, hé u katula o mudingi ua maji, u mu lunduluila-na-u bhu thalʼa mútue, uixi: O jihova uambe kiki: Nga kʼundu ku usobha ua kutumina Izalaiele. Kieneʼokio-phe u jikula o dibhitu anga u lenga; kana kuimana. Monʼa diiala, o polofeta ia munzangala, anga uia ku Lamote dia Ngiliiade. O muene kioso kia bokona, ua sange o jikabhitangu joso ja kilômbo kia masoladi ja xikama mueneʼomo; anga uila kiki: Kabhitangu ngala ni tumaka tua ku ku tangela. Kuala Jehu: Nanhi mudietuʼetuʼoso? Kuala muene: Eʼmuene, kabhitangu. Bhenoʼobho u balumuka hé u bokona mu xilu, anga u mu lunduluila o maji bhu thalʼa mutue uê, hé u mu ambela, uixi: O Jihova Nzambi ia Izalaiele uambe kiki: Nga ku undu ku usobha ua kutumina mundu uangene ua Ngana, kutumina Izalaiele. O dibhata dioso dia ngana ié, Akabe, ua kà di jikinisa; mu kienʼiki eme ni ngi vutule o phonzo ia manhinga moso ma jiselevende jami, o jipolofeta, ni manhinga ma jiselevende joso ja Ngana, ma bhubhu ku lukuaku lua Jezabele. Phala o dibhata dioso dia Akabe di jikinine; mukonda o mua Akabe, o minzangala ioso ia mala nga-nda ku i zubha-mu, kixi jingana kixi abhika mua Izalaiele. Mukonda o inzu ia Akabe nga-nda ku i bhanga uila kia bhange o dibhata dia Jeloboamu, monʼa Nebate; mukuâ ni kia bhange o dibhata dia Bahasa monʼAhiia. O jimbua jene ja-nda kua ka-dia Jezabele bhu ka kithungu ka mukáu ua Jizeleiele; ki kuà kala uoso u mu funda. Kia zubha o ku tanga kiki, u jikula o dibhitu anga u lenga. O Jehu kioso kia tundu ku kanga kuala o jiselevende ja ngana iê, a mu kumbulula, exi: Kiebhi? Ioso ialʼé muene kiambote? O dilaji didi uejile kokué, ihi kia mu bheka? Muene ua a vutuila, uixi: O muthu iú enu mua muʼijila kiambote ni uzuelelu uê. Maji-phe ene, exi: Makutu. Tuʼijidise ngó kioso kia ku ambela kindaúla, tua ku diondo. Muene-phe, uixi: Kiki ni kiki kia ngi tangela, kuila: Jihova uambe, kiki: Nga ku undu ku usobha ua kutumina Izalaiele. O kievu kiki, a bhanga lusolo, muthu u zangula o kizuatu kiê, muthu u zangula o kizuatu kiê, anga a mu tela na-iu bhoxi diê bhu ditala dia beta o kudileka; hé a xika o mbungu, exi: Jehu muene o sobha. Kienʼiki Jehu, monʼa Jozafate, monʼa Nisi, u ta kua Jolá kikutu kia ufe. Kieneʼokio Jolá, Lamote dia Ngiliiade ua i kondo ni muene ni Izalaiele ioso, mukonda dia Hazaiele, sobha ia Sídia. Maji o sobha Jolá ua vutuka, ueza bhu Jizelele mu ku di tumba ku itote ia mu tota akua Sídia, kioso kia kexi mu kúlua ni Hazaiele, sobha ia Sídia. Jehu anga u amba, uixi: Hé kia mi uabhela, mu mbonge mumu ki mu tunde muthu, mba muʼomboloka muthu, nʼai mu ku dijimbula kima kiki ku Jizelele. Jehu anga u sambela mu dikalu, u katuka hé uia ku Jizelele mbata kuene kua kexile sobha Jolá bhu xisa dia uhaxi; ni Akaziia ue, sobha ia Juda, ua kulumuka kueneʼoko mu kuhindula Jolá. O kilanga-kanga, uala bhulu, kʼonzo ia matala bhu Jizelele, anga u mona o masoladi a Jehu, ala mu kuiza, u tanga, uixi: Nga mono masoladi. Kuala Jolá: Zangula muthu uejiia kusambela kabalu, u mu tume kuia mu kutakana-nâ, a ebhule, kuila: Kuma kua tululuka? Anga muthu uejiia kusambela o kabalu uia mu ku takana ni Jehu, uixi: Sobha uambe kiki: Kuma kua tululuka? Kuala Jehu: O kutululuka eie u bhanga na-ku kima kiahi? Bhita ku dima diami kuku. O kilangakanga hé u kʼijidisa sobha, uixi: O mukunji ua bhixila kua ene, maji o kuvutuka, lémbue. Anga a tuma-ku dingi ua mukuá; o muenʼiú ue kia bhixila kua ene, uixi: Sobha uedi: O kuma kua tululukʼe-iá? Kuala Jehu: Eie o kutululuka uala na-ku ni kima kiahi? Bhita ku dima diami kuku. O kilanga-kanga hé u kʼijidisa kua sobha, kuila: O iú ue ua bhixila kua ene, maji o kuvutuka, lémbue; o uendelu ua ió ua mu kuiza uedi kala o uendelu ua Jehu, monʼa Nisi, mukonda ua mu kuenda kala ua thathamana. Bheneʼobho kuala Jolá: Ngi iudikidienu o dikalu. Anga a mu iudikila o dikalu diê. Anga ni muene Jolá, sobha ia Izalaiele, ni Akaziia, sobha ia Juda, hé a tunda, iú mu dikalu diê, iú mu dikalu diê, a muia mu takana ni Jehu, anga a mu sangela bhu kakiẋimbu ka mukáu ua Nabote, mukuá Jizelele. Anga ki bhita, kiki: Kioso sobha Jolá kia mono Jehu, u mu ibhula uixi: Kuma kua tululuké, Jehu? Muene-phe, uixi: Kutululuka kuahi, se o undumbu ua mamʼenu Jezabele hanji ua jiji kiki ni mauanga mê ma vulu? Kieneʼokio-phe Jolá u lungulula o dikalu diê anga u lenga lusolo, u tangela Akaziia, uixi: Sai ufe, Akaziia. Maji o Jehu-phe, u nana o mufula uê ni nguzu ioso, uasa Jolá bhu maku aiadi, o musongo hé u mu bhita mu phumbulu, anga u di bhalela mu dikalu diê. Bheneʼobho Jehu uambela Bhidikale, Kabhitangu kê, uixi: Mu zangule, u mu texi mu kiẋimbu kia mukáu ua Nabote, mukua Jizelele; mbata, xinganeka kuila, kioso eme ki nga kexile mu kuia kumoxi nʼeie tua sambela ku jikabalu, ki tua kexi mu kaiela Akabe dia tatʼâ, Jihova ua tange kizueluʼiki kua muene, uixi: Ni kidi muene, se mazá mu kumbi dia ngoloxi eme ki ngi muene o manhinga ma Nabote ni manhinga ma tuana tuê, eme ue ki ngeju ku ku futila-kiu mu kiẋimbuʼiki kia mukáu, Jihova ua ki tange. Kala kiki-phe, mu zangule u mu texi mu kiẋimbu kienʼiki kia mukáu kala kia tange o kizuelu kia Jihova. O Akaziia, sobha ia Juda, kioso kia mono kiki; u lenga, u di tela njila ia Betehakane; maji-phe o Jehu uai ni ku mu kaiela, uixi; O iú ue mu kuamienu; anga a mu kuamena mu dikalu diê mu kubanda bhu kalundu ka Ngule, ka lulama ni Jibeleia. Anga u lengela ku Mejidu, u fuila koko. O abhikʼê hé a muʼambata mu dikalu, aia-nê mu Jeluzaleme, anga a mu funda mu mbila iê, bhu mbandu ia jitata jê, mu mbonge ia Davidi. O Akaziia muene, uandeka o kutumina mua Juda, mu muvu ua kakuinhi ni umoxi ua utuminu ua Jolá, monʼa Akabe. Jehú anga u bhixila mu Jizeleiele. O Jezabele kioso kia kʼivu, u di bongola o mesu, u iukisa kiambote o mútue uê, anga u kala bhu njanena mu kutala. O kioso Jehu kia mu bokona bhu mabhitu a dizemba, muene uixi: Mbé o Nzidi, ua jibhile ngana iê, ua kexi ni kutululuka? Jehu u bhetula o pholo, u tala bhu njanena, uixi; Nanhi uala ku mbandu iami eme? Nanhi? O ngolambole jiiadi mba jitatu, a tale kua muene. Bheneʼobho muene, uixi: Mu laudienu, eze bhoxi. Anga a mu laula bhulu hé uiza bhoxi; o manhinga mê a tula ku jikabalu ni ku mutôto ua phalelu ia inzu, muene anga u mu diota ni dikalu. Hé u bokona; o kioso kia zubha kiá o kúdia ni kúnua, uixi: O muhetu mukua phuluʼó ka mu iadienu phala mu mu funde, kuma monʼa sobha. Anga aia phala ku mu funda, maji ka mu sange, kuma a sange kiá ngoho o kibhala kia mútue, ni inama ni makanda a maku. Hé a vutuka, a mu tangela-kiu. Muene-phe, uixi: Kiki kiene o kizuelu kia Jihova, muene kia zuelela ku ukunji ua Elija, dia selevende iê, mukuaʼxi iengi, kuila: O mu kiẋimbu kia mukáu ua Jezelele muene jímbua mu ja kà dila o xitu ia Jezabele. O kimbi kia Jezabele kia kà kala mukuâ ni ditobe ku thandu dia mavu mu kiẋimbu kia mukáu ua Jizeleiele; kia kà bhonza ku muʼila, exi: Iú muene Jezabele. Akabe anga u kala ni makuinhi sambuadi a mona mu Samádia: anga Jehu u soneka mikanda, u i tumikisa mu Samádia ku atumini bu dizelele, ni ku ikulakaji, ni ku iá a kexi ma sasa o ana a Akabe, uixi: O kioso ki mua-ndu tambula o mukanda iú kuma anʼa nganʼenu muala-nâ kueneʼoko, kiene ue kimoxi ni makalu mê, ni jikabalu jê, o mbonge ia kuata ia kolo, ni mata muala-nâ. Talenu-ku-phe uoso ua beta kota, uala ni kuiuka kuavulu, mu ana oso a ngana ienu, mu mu tule ku kiandu kia tatʼâ, nda mu zokele o dibhata dia ngana ienu. Maji-pphe ene a teketa kiavulu, kuma exi: O sobha jiiadi a lémbua kuimana bhu pholo iê, o etu-phe tua-nda kutena kiebhi o kubhânga-nê? Bheneʼobho-phe o iú ua kexile ku pholo ia dibhata, ni iú ua kexile ku pholo ia mbonge ioso, kumoxi ni adiakime ni iá a kexi mu sasa o ana a Akabe, a tuma kuambela Jehu, exi: Etu tuala tu jiselevende jé; iene ioso i u tu tangela, etu tua-ndu i bhanga. Sé-ku muthu tua-ndu mu ta ku usobha; o ioso i ua mono o kuiuka ku mesu mé, iene i u bhanga. Muene-phe anga u tona dingi o ku a sonekena mukanda ua kaiadi, kuila: Se enu mua ngi tokala eme, anga muivua muene o dízui diami, Zangulenu o mítue ioso ia mala, anʼa nganʼenu, o mungu, bhu kumbi kala didi, mu ngi sange na-iu bhu Jizelele. Tala, o ana oso a sobha, makuinhi sambuadi a muthu, a kexile ni athu ònene mu mbonge, ene a kexile mu ku a dikila, Anga-phe ki bhita muene, kuila: O kia bhixila o mukanda ua sobha kua ene, a zangula ana oso a sobha iâ, hé a a jibha, makuinhi sambuadi oso a muthu; o mítue iâ a i te mu inda, ià a i tumikisa kua muene bhu Jizelele. Kuiza mukunji umoxi, u mu tudila, uixi: O mítue ia anʼa sobha eza-na-iu; kuala muene: Tulenu-na-iu ku ndunji jiiadi bhu mbanduʼa muelu, katé mungu mu kimene. Kutula mu kimenemene, muene kia tundu, uimana anga u tangela mundu uoso, uixi: Enu mu athu a iuka; talenu, eme nga te o kikutu kia ufe kua ngana iami, eme nga mu jibha, maji-phe nanhi ua jibha oso iá? Tumenu-phe ku kʼijiia, kindala, kuila, o ku kizuelu kia Jihova, kia tange muene mu kuzoka ni dibhata dia Akabe, ki kuandu sonoka kama kòfele ngó mu mavu, mukonda Jihova ua-lu bhanga o ima ioso ia tange muene ku ukunji ua selevende iê Elija. Jehu anga u jibha ue oso a subhuka mu dibhata dia Akabe bhu dizelele kutale o athuʼê onène uixi iá a muʼijidile ngoho, uixi o jinganga jê, katé ka mu xila-ku ngó muthu umoxi u subhuka. Bheneʼobho u balumuka kiua, anga u katuka, uia ku Samádia. O kioso kiala hanji mu njila, bhu Bete-Ekedi dia tubhila, Jehu ua sange o jiphange ja Akaziia, sobha ia Juda, anga u a ebhula, uixi: Enu a nanhi? Kuala, ene: Etu tu jiphange ja Akaziia; etu tua kulumuka mu ku hindula ana a sobha ni anʼa Ngana dia mama. Kieneʼokio muene uixi: A kuatienu ni muenhu. Ene anga a a kuata ni muenhu uâ, hé a a jibhila bhu mbanduʼa kixima kia Bete-Ekedi, makuinhi a uana ni kiiadi kia muthu osuʼá; ka xisa-ku né ngó muthu umoxi ua subhuka. O kia tundu bheneʼobho, u takana ni Jonadabe, monʼa Lekabe, ua kexi mu kuiza mu ku mu kauidila; Jehu anga u mu menekena, hé u muʼibhula, uixi: Eie o muxima ué kokuʼami ua iuka muene kala o muxima uami ki ua iuka kokuʼé? Kuala Jonadabe: Kiene. Jehu, uixi: Kuabhu-phe, se kiene, ngi bhane ʼkuaku lué. Jonadabe anga u mu bhana lukuaku, o muene hé u mu sungila mu dikalu, hé u muʼambela, uixi: Zá tuie nʼeme, ua kà mone o muanu uami u ngala na-u kua Jihova. Anga a mu ta mu dikalu diê. O kioso Jehu kia bhijiẋila mu Samádia, ua jibha ene oso a subhukile mu Samádia, a tokala ni Akabe, katé kia a sengulula, kala kia tange o kizuelu kia Jihova, kia zuelela kua Elija. Jehu anga u bhongolola o mundu uoso, u ambela, uixi: Akabe o dihamba dia Bale ka di bhikila kia soko. Maji-phe o Jehu ua-nda beta o kubhikila Bale. Uila kiki, ngʼixanenienu kindala muene, o jipolofeta joso ja Bale, ni jiselevende jê joso ja mu tokala ni jinganga jê joso; ki bhu kambe muthu, kuma ngala ni sata ia dikota i nga-ndu bhangela Bale; o ió-phe uoso kʼeza-ku, kandu tena ku kola muenhu. Maji-phe, o kienʼiki, Jehu ua kexi mu ku ki bhangela jindunge ja kujimisa mbutu iá ió oso a kexi mu bhikila Bale. Jehu anga uamba dingi uixi: O Bale mu bhangedienu kionge kiònene ki mu mu lumbila. Anga a ki kola kuoso. Jehu anga u tuma ue jiphunga mu Izalaiele ioso; o ene oso ene mu kubhikila Bale hé eza, ni muthu umoxi ngó ka xala-ku mudiâ ua kambe kuiza; ene oso a bokona mʼonzo ia Bale, o inzu ia Bale anga izala tundé ku mbandu kuku katé ku mbandu ia mukuá. Kieneʼokio uambela iú ua kexi mu bhaka o izuatu ia akua kubhikila Bale, uixi: Katula izuatu phala ene oso a mu bhikila Bale. Muene anga u ki bhanga, u a bhekela o izuatu ku kanga. Jehú anga u bokona kumoxi ni Jonadabe, monʼa Lekabe, mʼonzo ia Bale anga u ambela o jiselevende ja Bale, kuila: Tongololenu mu tale kiambote, sumba mu kaẋi kenu mu kala oso ene mù bhikila Jihova, iá ala mumu kumoxi ni enu, kuma kala ngó oso ene mù bhikila Bale. Ene kioso kia bokona mu bhana jisata ni mibhaku ia túbhia, o Jehu, ku kanga kunu, ua sota iú ua lungila makuinhi nake a muthu, hé u a tangela, uixi: Se kuʼomboloka ngó muthu umoxi, ku mala iá u nga bhakula bhu makuʼenu, o muenhu uenu u kala bhu kididi kia muenhu uê muene. Anga ki bhita kuila, kioso ene kia zubha o kubhakula sata ia túbhia, Jehu uambela akua kilangidilu kiê ni jikabhitangu, uixi: Bokonenu, muʼa jibhe. Ki bhu kale umoxi ngó u mi lenga. Anga a a jibha muene ku mazu a xibhata; anga a a texila ku kanga kuala o jikabhitangu ni akua kilangidilu hé a bokona muene mu xiluèlele dia inzu ia Bale. Anga a katula-mu o iteka ia tokalele mʼonzo ia Bale anga a i oha. O kiteka kiene kia Bale ue a ki bulu, o inzu iê hé a i lundumuna anga a i kitula inzu ia dixidisilu katé mu kizuua kia lelu. Kienʼiki Jehu kia sengulula Bale mua Izalaiele. Maji-phe, o Jehu muene ka batuka mu ku kaiela o ituxi ia Jelobouamu, monʼa Nebate, ua bhangesele Izalaiele ku ta ituxi, iene-phe ia tungombe tua ulu tua kexila mu Betele ni mu Dane. Ki kia bhangesa Jihova kuambela Jehu, kuila: Mukonda ki ua bhangʼiki kiene kia iuka bhu pholo iami, kuma ni ioso ia ngi kexile ku muxima uami iene muene i ua bhange ku dibhata dia Akabe, o anʼé eie a mala katé ku muiji ua kauana, a kà xikama muene bhu kiandu kia Izalaiele. Maji o Jehu-phe, ku kala ni muanu ua kuenda ni muxima uê uoso mu ngonge ia Jihova, Nzambi ia Izalaiele, ua ki tokoka, o ku di batuka ue ni ituxi ia Jelobouamu ua bhangesele Izalaiele o ku ta ituxi, ua ki lémbua. Mu izuua mueneʼomo, Jihova uandeka o kutununa o jimbambe joso ja Izalaiele; mukonda Hazaiele, mu jimbambe joso ja Izalaiele, ua bhita jinga-mu ni ku a tolola. Tundé ku Njolodá, ku mbandu ia mu tundila kumbi, ixi ioso ia Ngiliiade; ni akua Ngadi, ni akua Lubene, ni akua Manasa, tundé bhu Alouele iala bhua lulama ni kangiji ka Anone, ene-phe kiá a Ngiliiade ni Basane. Tala ima ioso kiá ia ibhangelu ia Jehu, ni ima ioso ia bhange muene, ni undandu uê uoso, manhi ki iòsoneke mu divulu dia misendu ia jisobha ja Izalaiele? Jehu anga u zeka ni jitata jê anga a mu funda mu Samádia; o Jouahaji dia monʼê anga u hinga ungana bhu kididi kiê. O izuua ia tumina Jehu ku usobha ua Izalaiele mu Samádia, makuinhi aiadi a mivu ni nake. Ataliia, manhʼâ Akaziia, kioso kia mono kuila o monʼê a mu jibha, ua balumuka iú ua jimisa o mbutu o musala uoso ua sobha. Maji o Jozabate, mona ua muhetu, ua sobha Jolá, phange ia muhetu ia Akaziia, u zangula Jouaji monʼa Akaziia anga u mu nhana muʼaxaxi ka ana a sobha a kexile mu ku a jibha, anga u a sueka ni muene ni kiledi kiê, mu xilu, ua ki bhangela o ku mu sueka ku a Ataliia uila kiki ka mu jibha dingi. Anga a mu sueka kuala o muhatu mueniʼó, mʼonzo ia Jihova, mu mivu isamanu; o Ataliia u kala mu tumina mʼoxi. Kubhikila mu muvu ua kasambuadi, Joiada u tuma kuixana o jikabhitangu ja jihama, ni jikabhitangu ja mukuá kumoxi ni akua kilangidilu, u bokona-nâ mʼonzo ia Jihova, hé u ta-nâ kikutu; o mʼonzo ia Jihova mueneʼomo u a tesa muloko hé u a londekeza monʼa sobha. Anga u a tendelela, kuila: O kikalakalu enu ki mua-nda bhanga kienʼiki: Mu di uana mu mbandu jitatu: Mbandu imoxi ene mu bokona mu jisabhalu, a kà ta kilangidilu ku inzu ia sobha. Mbandu ia mukuá a kà kala bhu dibhitu dia Sule; o mbandu ia katatu a kà kala bhu muelu, kuema dia iá ala bhu kilangidilu; kienʼiki ki mua kà bhanga o kilangidilu kia inzu ienʼiii, mu tene kuia ni kusandula ene oso mu kanga. O ibuka iene kiiadi kiâ, iene mu kutunda kia sabhalu, a kà ta kilangidilu kia inzo ia Jihova bhua kexila sobha. O sobha mua kà mu kondoloka, muthu ni muthu ni mata mê bhu maku; o uoso u bokona mu mikalatata ienu a kà mu jibha; enu-phe mua kà kala ni sobha kioso kia tunda ni kioso kia bokona. O jikabhitangu ja jihama anga a bhanga kala kia a tendelela nganga Joiada, muthu ni muthu u zangula kibuka kia athuʼê, kutale iá a kexi mu bokona kia sabhalu, uixi iá a kexi mu tunda kia sabhalu ku kilangidilu, anga eza kua nganga Joiada. O nganga Joiada hé u bhana ku jikabhitangu ja jihama, o jisosa ni jingubu ja kexile ja sobha Davidi jí ja kexile mʼonzo ia Jihova. O akua kilangidilu anga a di zeleka muthu ni muthu ni ibhakatu iê ia ita bhu maku, tundé ku mbandu ia kadilu ia inzu katé ku mbandu ia kiasu, ni ku mbandu ia kalatódio katé ku tembulu, phala o sobha ku mu ta mu kaẋi. Muene-phe anga u zangula monʼa sobha, u mu ta o kitundu ku mútue hé u mu bhana o umbangi; anga u mu bhanga sobha, a mu unda ni maji, a beta jimbanda ni kudikola, exi: A tane-ku, sobha! O Ataliia kioso kievu o dízui dia kudikola kua akua kilangidilu ni dia kifuẋi, uijiia mu mundu, u bokona mʼonzo ia Jihova. O kia tale, u mona sobha iú bhu mbandu ia philadi, kala kiá kiene o kífua, ni jikabhitangu ni jikoloneta bhu mbandu ia sobha; o kifuẋi kioso mu ixi kia sanguluka, ki kala mu xika o jikoloneta. Bheneʼobho Ataliia u tandula o izuatu iê ni kudikola, uixi: Ufiʼé! Ufiʼé! Maji o nganga Joiada ua tendelela o jikabhitangu ja kexile mu kutumina o masoladi, uixi: Mu katudienu mu kaẋi ka mikalatata ia athu, muienê bhu kanga, se bhu kala muthu u mu kaiela, mu jibhienu ni xibhata. Mukonda o nganga ua ambelele, uixi: Kana ku mu jibhila mʼonzo ia Jihova. Anga a mu ta maku; maji o muene-phe ua di tela o njila ia dibokuenu dia jikabalu, uia mʼonzo ia sobha, hé a mu jibhila mueneʼomo. Joiada anga u ta kikutu bhu kaẋi ka Jihova ni sobha ni mundu, phala ene kukala ngó mundu uangene ua Jihova; kiene kimoxi ue bhu kaẋi ka sobha ni mundu uene. Bheneʼobho o kifuẋi kioso kia tokala mu ixi, ki bokona mʼonzo ia Bale hé a i bula; Kiene ue kimoxi ni jikalatódio jê ni iteka iê ioso muene a i bula-bula; o Matane, nganga ia Bale, a mu jibhila bhu pholo ia jikalatódio jene. Bheneʼobho o nganga Joiada, hé u tá athu mu inzu ia Jihova aia ni kutumina. Anga u zangula ni jikabhitangu ja jihama, ni jikabhitangu, ni akua kilangidilu, kumoxi ni kifuẋi kioso kiaʼxi, aia mu bheka sobha tundé mʼonzo ia Jihova, a di tela o njila ia muelu ua kilangidilu, anga eza mʼonzo ia sobha, anga Jouaji u xikama ku kiandu kia jisobha. O kifuẋi kioso kiaʼxi anga ki kala mu tana; o mbonge ue ia tululuka, tundé Ataliia kia mu jibha ni xibhata bhu mbandu ia inzu ia sobha. O Jouaji ua kexile ngó mu kitala kia sambuadi dia mivu kioso kia mu bhange sobha. Mu muvu ua kasambuadi ua utuminu ua Jehu, kiene kiandeka Jouaji o kutumina; iú ua tumina makuinhi auana a mivu mu Jeluzaleme; o dijina dia mamʼâ Zibiia, mukua Beleseba. Jouaji anga uenda ni kubhanga ima ia iuka ku mesu ma Jihova; izuua iê ioso ia mu bhana jinga o mulongi kuala Joiada, o nganga. Inda ngó o matala ka ma katuile; mukonda hanji o mundu a kexile mu ku bhela jisata ni kuoha uasu ua dizumba bhu ididi ia dileka. Jouaji anga uambela o jinganga, uixi: O kitadi kioso kia ima ikôla ieza na-iu mʼonzo ia Jihova, o kitadi kia oso a bhita ku disonekenu dia mundu, o kitadi kia muthu ni muthu kala kiá kioso kiate o suilu iê-muene ki mu mu talesa, ni kitadi kioso muthu ni muthu kia di fikisila kubheka phala o inzu ia Jihova. O jinganga a ki tambule, ku muthu ni muthu uoso a dʼijiia-nê; nda ene a tene o kuxita o mazungu ala ku inzu ia Jihova kala kia soko o mazungu oso ala-ku. Anga ki bhita-phe kuila, mu ku tula ku muvu ua makuinhi aiadi ni kitatu, a utuminu ua sobha Jouaji, hanji o mazungu iá-ué kʼonzo ia Jihova, kiluua a a xita. Bheneʼobho o sobha Jouaji uexana nganga Joiada ni jinganga ja mukuá anga u ambela, uixi: Enu ki mu xitilaʼhi o mazunga ala ku inzu? O kiki-phe, athu oso u mua dʼijiia-nâ, kana dingi ku a tambula kitadi, maji o kitadi kiene bhanenu-kiu phala o mazungu ala ku inzu. O jinganga anga a xikina o ku kamba kutambula kitadi ku mundu, maji ue a di tunuʼâ o ku xita o mazungu ala ku inzu. Maji-phe o nganga Joiada ua zangula mbaúlu hé u i kubula dizungu ku thanduʼa kivunginu kiê; hé u i tula bhu mbandu ia kalatódio, ku lukuaku lua kadilu lua oso a bokona mʼonzo ia Jihova. O jinganga ja kexi mu kulangidila bhu dibhitu dia kubokuena, aia ni ku ta mueneʼomo o kitadi kioso kia kexi mu bheka athu kʼonzo ia Jihova. O kioso ene kia mono kiá kuila o kitadi kia vulu kiala kiá mu mbaúlu, o musoneki ua sobha ni nganga ia dikota, a banda jinga phala ku kiʼalula ni ku ki ta mu jinzeke, kitadi kioso kia sanga jinga mʼonzo ia Jihova. O kiela jinga kitadi a ki mono kiá o munemu uê, a ki bhana jinga bhu maku ma iá a kexile mu kubhanga o kikalakalu, a a bhele o kutumina ku inzu ia Jihova; o ene, ene kiá a kexile mu ku ki uanena ku asongia-mabaia ni jithungi a kexi mu kutungulula o inzu ia Jihova. Ni akua kutunga ni matadi ni akua kukanda o mixinda, ni kusumba o miẋi ni matadi òiudike kiambote phala kuxita na-u o mazungu a inzu ia Jihova ni ioso kiá muene ia bhana jinga ku inzu mbé a tene o ku i tungulula. Maji-phe ku kitadi kieneʼokio kia bheka jinga mu inzu ia Jihova, ka bhanga jinga-ku jikopho ja phalata, mba jingalufu, mba malonga a menhʼa pholo, mba jikoloneta, mba kitutu kioso-kioso kia ulu mba kitutu kia phalata phala mʼonzo ia Jihova. Mukonda a kexi mu ku ki bhana ku iá a kexile mu ku bhanga o kikalakalu, nʼai ni kuiudika na-kiu o inzu ia Jihova. Athu a kexi mu ku a bhana o kitadi bhu maku mâ phala ku ki uanena oso a kexi mu bhanga o kikalakalu, ka kexi mu kuʼebhula muoso mua ila o kitadi, mbata ene o ima ioso a kexile mu ku i bhanga ni kitongola kioso. Maji o kitadi kia sata ia mulonga ni kitadi kia sata ia ituxi, o kiókio ka kexi mu kuiza na-kiu kʼonzo ia Jihova, maji kia kexi mu kala kiangene kia jinganga. Kieneʼokio-phe Hazaiele, sobha ia Sídia, u banda, anga uiza mu kúlua ni Ngate, anga u mu tolola, u mu bua; Hazaiele anga u lunguluka, u sota kuendela ue Jeluzaleme. Maji-phe o Jouaji, sobha ia Juda, ua zangula o ima ioso ikôla ia lumbile Jozafate, ni Jolá, ni Akaziia, o jitata jê jisobha ja Juda, kumoxi kiá ni ulu uoso ua sangele mu mabhakelu a inzu ia Jihova, ni a inzu ia sobha, hé u u tumikisa kua Hazaiele, sobha ia Sídia, o muene hé u fula kuiza mu Jeluzaleme, u vutuka kʼoxi iê. Tala, o ibhangelu ia Jouaji ima ia mukuá dingi ioso ia bhange, mbé ka i soneka mu divulu dia malunda a jisobha ja Juda? Anga abhikʼê a fundumuka a mu ta kikutu kia ufe; hé a mu jibhila mʼonzo ia Milu iala mu kulumuka bhu Sila. Mukonda ni Jozakale, monʼa Simeiate, ni Jozabade, monʼa Somele, abhikʼê, ene a mu kuama, anga u fua, hé a mu funda ni jitata jê mu mbanza ia Davidi; anga Amaziia, monʼê, u hinga ungana bhu kididi kiê. Ku tula mu muvu ua makuinhi aiadi ni kitatu, ua utuminu ua Jouaji, monʼa Akaziia, sobha ia Juda, kiene kiandeka Jouakaji, monʼa Jehu, o kutumina Izalaiele, mu Samádia, hé u tumina mu kuinhi dia mivu ni sambuadi. Anga uia ni kubhanga o ima ia ibhila Jihova, mukonda ua kaiela jinga o ituxi ia Jelobouamu, monʼa Nebate, ua bhangesele Izalaiele kuta ituxi; o muene ue ka di batuka na-iu. Anga o njinda ia Jihova i uama ku thandu dia Izalaiele; Nzambi hé u a bhakula bhu lukuaku lua Hazaiele, sobha ia Sídia, ni bhu lukuaku lua Benehadade, monʼa Hazaiele, izuua ioso ieneʼoio. Maji Jouakaji ua dionda bhu pholo ia Ngana, o Ngana anga u muʼivua, kuma ua tale o kutata kua Izalaiele, kioso kia a tatesa jinga kuala sobha ia Sídia. Jihova anga u bhana mubhuludi kua Izalaiele anga bhoxi dia lukuaku lua akua Sídia a tunda-bhu; hé anʼa Izalaiele a tunga dingi mu jibalaka jâ kala mu ukulu. Sumbala kiene, maji-phe ku ituxi ia dibhata dia Jelobouamu, ua bhangesele Izalaiele o ku ta ituxi, ene uâ ka di batuka na-iu, kuma muene uâ mu endela jinga; o muxitu mu Samádia hanji uemana, ka u koka, lémbue. Mukonda o Jouakaji muene ue ka mu xila dingi mala a ita, kikale ngó makuinhi a tanu a ió ene mu kusambela jikabalu, ni dikuinhi dia makalu ni kuinhi dia midi ia muthu a tena kuimana; mbata o sobha ia Sídia ua a sengulula iú ua a bhange kala fufutila ia mavu, ni ku a zuka-zuka. Tala, o ibhangelu ia mukuá ia Jouakaji ni ima ia mukuá dingi ioso ia bhanga jinga ni unéne uê, manhi ka i soneka mu divulu dia malunda a jisobha ja Izalaiele? Jouakaji anga u zeka ni jitata jê, há a mu funda mu Samádia; o monʼê Jehouaji anga u hinga ungana bhu kididi kiê. Mu muvu ua makuinhi atatu ni sambuadi ua Jouaji, sobha ia Juda, kiene kiandeka Jehouaji, monʼa Jouakaji, o kutumina Izalaiele, mu Samádia, anga u tumina kuinhi dia mivu ni kisamanu. Iú ua bhanga jinga kia ibha ku mesu a Jihova, kuma ku ituxi ia Jelobouamu, monʼa Nebate, ua bhangesele Izalaiele o ku ta ituxi, né ngó kimoxi ka di batuka na-kiu, maji muene mu ituxi ieneʼoio muene muendela jinga. Tala, o ibhangelu ia mukuá ia Jehouaji ni ima ia mukuá ia bhanga jinga dingi, ni unéne uê uoso ua bhange na-u ita mu kúlua ni Amaziia, sobha ia Juda, manhi ka i soneka mu divulu dia malunda a jisobha ja Izalaiele? Jehouaji anga u zeka ni jitata jê, o Jelobouamu hé u lulama bhu kiandu kiê. Jehouaji anga a mu funda mu Samádia, mu jindâmbu ja jisobha ja Izalaiele. Anga Ilizeu u kala mu kata, o uhaxi ue ueniú uene uafu na-u. O Jehouaji-phe, sobha ia Izalaiele, u kulumuka kua muene mu ku mu hindula; u didila mu pholo iê, uixi: Tatʼetuʼé, tatʼetue, makalu ma Izalaiele, ni athu é a sambelà-mu! O Ilizeu u muʼambela, uixi: Zangula mufula ni misongo. Muene hé u katula o mufula ni misongo. Bheneʼobho uambela sobha ia Izalaiele, uixi: O mufula nana-u. O muene anga u ki bhanga. Ilizeu anga u ta makuʼé ku maku a sobha. Uixi: Jikula o njanena ia talela ku tundila o dikumbi. Muene anga u i jikula. Ilizeu hé u muʼambela, uixi: Asa kiá o musongo. Sobha anga Hasa. Ilizeu, uixi: Musongo ua kikoue kia Jihova, musongo ua kikoue mu kúlua ni akua Sídia, mukonda akua Sídia ua-nda ku a kuamena bhu Afeke katé ki u a jikinisa. Uixi, dingi: Katula o misongo. Muene anga u i katula. Kieneʼokio uambela sobha ia Izalaiele, uexi: Ixi asa na-iu; muene hé u i asa lutatu, anga u nhoha. Bheneʼobho o muthu ua Nzambi u thathamana kiavulu mukonda dia sobha, hé u zuela, uixi: O ixi hinu ua i ase lutanu mba lusamanu; mu kubhanga kiokio, akua Sídia ueji ku a nemeka muene katé ki u a jikinisa; maji o ki ua bhangʼiki-phe, akua Sídia lutatu ngó lu ua-ndu ku a kuama. Kia bhiti imʼiii, Ilizeu u fua anga a mu funda. Tala, o masoladi ma akua Mouabhi, ene mu kuiza, ku ibuka, mu kúlua o ixi, ku dimatekenu dia muvu. Anga ki bhita kuila, bhua kexi athu a kexile mu ku funda kimbi; o kia mono kibuka kia masoladi, kimbi a ki takuila mu mbila ia Ilizeu; muthu ió kia laukila mu mbila, ua tuta ku ifuba ia Ilizeu, anga u kala dingi ni muenhu, hé u balumukʼé kiá muene ku inama iê. O Hazaiele-phe, sobha ia Sídia, ua bhondeleka jinga Izalaiele mu izuua ioso ia Jouakaji. Maji-phe, Jihova ua a kuatelele henda, anga u a lendukila, hé u a sakukila, mukonda dia henda ia kikutu kiê kia tele ni Mbalahamu, ni Izake, ni Jakobo; anga u dituna o ku a jima o mbutu, o bhu pholo iê ue, ka a kaie-bhu luua. Hazaiele, sobha ia Sídia anga úfua; o Benehadade, monʼê, anga u hinga ungana bhu kididi kiê. O Jehouaji monʼa Jouakaji, u tona dingi o kutambula o jimbonge bhu makuʼa Benehadade, ja bhundile muene bhu makuʼa Jouakaji, dia tatʼâ, mu ita; lutatu ngó, Jehouaji lua kuama Benehadade, anga u mu tambula o jimbonge joso ja Izalaiele. Ku muvu ua kaiadi ua Jehouaji, monʼa Jouakaji sobha ia Izalaiele, kiene kiandeka Amaziia monʼa Jouaji o kutumina ku usobha mua Juda. O kioso kiandeka o kutumina ua kexile mu makuinhi aiadi a muvu ni kitanu; ua tumina makuinhi aiadi a mivu niʼvua mu Jeluzaleme. O dijina dia mamʼâ a muila jinga, exi: Nzuadana, mukua Jeluzaleme. Anga u bhanga ima ia kuiuka bhu pholo ia Jihova, sumbala ka i bhanga jinga kala kia tatʼâ Davidi; maji ua i bhange muene iene ioso, kiene kia i bhanga jinga Jouaji dia tatʼâ, kiene. Inda kia ngoho o matala ka ma katuile; mbata o mundu ua bhela jinga hanji o jisata ni kuoha o uasu ua dizumba bhu ididi ia dileka. Anga ki bhita-phe, kuila; Kioso kiá o ungana uoso ki ua kuata kiambote bhu maku mê, ua jibha abhikʼê, ió a jibhile tatʼâ, o sobha. Maji-phe o anʼa ijibhanganga muene ka a jibha, kala kia ki soneka mu divulu dia kitumu kia Mozé mua tendelela Jihova ni kubhana ngonge, kuila: O jitata kà ka ji jibha mukonda dia ana, o ana ue kà ka a jibha mukonda dia jitata; maji o muthu ni muthu a kà mu jibhila kituxi kiê-muene. Muenʼiú ua jibha kuinhi dia midi ia akua Idomo, mu Dikôlo dia Môngua, o mu ita anga u tambula Sela, hé u muʼixana uixi Jokotele, katé mu kizuua kia lelu. Kieneʼokio Amaziia u tumikisa jiphunga kua Jehouaji, monʼa Jehouakaji, monʼa Jehu, sobha ia Izalaiele, uixi: Zá, tu di mone pholo ni pholo. Maji o Jehouaji, sobha ia Izalaiele, ua tumu kuambela Amaziia, sobha ia Juda, kuila: O mungènhe uène ku muxitu ua Libanu ua tumu kuambela o musédulu uène ku muxitu ua Libanu, uixi: Bhana monʼé ua muhatu, a kale mukaji-a-monʼami; maji-phe o iama ia mukáu, ia kexile mu muxitu ua Libanu, ia bhiti, i ia diotela o mungènhe bhoxi. Ni kidi kiene, eie ua jibha akua Idomo, o muxima ué iú ua di zangeleka, mu kieneʼokio di te nzabala u xikamʼié mʼonzo ié; u di tela-hi mu divuua di ku bhekesa eie kudibhala ni Juda kumoxi? Maji-phe Amaziia ngué ku mu ivua; anga o Jehouaji, sobha ia Izalaiele, u banda, o Amaziia, sobha ia Juda, u banda ue, anga a di mona pholo ni pholo bhu Beteseme, mu ixi ia Juda. O Juda anga a mu tolola kuala Izalaiele, ene oso anga a lengela muthu ni muthu ku jibalaka jâ. O Jehouaji, sobha ia Izalaiele anga u kuta Amaziia, sobha ia Juda, monʼa Jouaji, monʼa Akaziia, bhu Beteseme; anga uiza mu Jeluzaleme, hé u bula o lumbu lua Jeluzaleme, tundé bhu dibhitu dia Ifalaimi katé bhu muelu ua thungi, mulebhelela uê ua hama jiuana ja kóvadu. Anga u katula o ulu uoso ni phalata ni itutu ioso ia sange mʼonzo ia Jihova, ni mu mabhakelu a jimbongo ja dibhata dia sobha, kumoxi ni jihutile; anga u vutuka kiua ku Samádia. Tala, o ibhangelu ia mukuá ia Jehouaji, ni ioso ia bhange ni undanda uê ni kioso ki-alu ni Amaziia, sobha ia Juda, manhi ka i soneka mu divulu dia malunda ma jisobha ja Izalaiele? Jehouaji anga u zeka ni jitata jê, iá a mu fundu mu Samádia, kumoxi ni jisobha ja Izalaiele; o Jelobouamu dia monʼê anga u hinga ungana bhu kididi kiê. Kioso kiafu Jehouaji, monʼa Jonakaji, sobha ia Izalaiele, o Amaziia, monʼa Jehouaji, sobha ia Juda ua laie hanji kuinhi dia mivu ni itanu. Tala, manhi o ima ia mukuá ia bhanga jinga Amaziia, mbé ka i soneka mu divulu dia dilunda dia jisobha ja Juda? Mu Jeluzaleme anga a mu ta kikutu kia ufe, muene-phe kia ki mono u lengela ku Lakiji; maji a mu tumikisa athu a mu kaiela katé ku Lakiji, hé a mu jibhila kueneʼoko. Anga a mu ambatela ku thandu dia jikabalu, ezanê, hé a mu funda mu Jeluzaleme, bhu kidindu kia jitata jê, mu Sanzala ia Davidi. O kifuẋi kioso kia Juda, hé a kuata Uziia kuma uala kiá mu kuinhi! dia mivu ni kisamanu, anga a mu bhanga sobha, u hinga bhu kididi kia tatʼâ Amaziia. Kioso o sobha kia zeka ni mukànda ua mavu kumoxi ni jitata jê, o muene-phe ua tungu Elate, iú ua mu vutuila dingi kua Juda. Kubhiẋila mu muvu ua kakuinhi ni itanu, ua utuminu ua Amaziia, monʼa Jouaji, sobha ia Juda, kiene kia andeka Jelobouamu, monʼa Jehouaji, sobha ia Izalaiele o kutumina mu Samádia, iú ua tumina mu makuinhi a uana a mivu ni umoxi. Anga uenda ni kubhanga ima ia ibhila Jihova ku mesu mê; ua tokoka o ku di batuka ni ituxi ioso ia Jelobouamu, monʼa Nebate, ua bhangesele Izalaiele o ku ta ituxi; ku iosololo né kimoxi ngó ua lémbua o ku di batuka na-kiu. O muenʼiú ue ua tona dingi o kuxinda Izalaiele mu jimbambe jê ja ukulu, tundé bhu dibokuenu dia Hamate tulé ku Kalunga ka kiphenza; kala kiambe o kizuelu kia Jihova, Nzambi ia Izalaiele, kia zuelela ku ukunji ua Selevende iê Jona, monʼa Amitai, o polofeta, ua kexile mukua-bhata bhu Ngate-Hefele. Mukonda o Jihova ua mono kuila o hadi ni mbûnda ia Izalaiele, ia tundu kinéne, ia lulu, kuma ki bhuala mubhika, ki bhuala ngana, mba muthu ngó uosouoso u kuatekesa Izalaiele. Kuma o Ngana ue muene ka ki zuelele luua, kia kujimuna o dijina dia Izalaiele Kuludia-Mundu, maji ua a bhuluila ku lukuaku lua Jelobouamu, monʼa Jouaji muenʼiú! Tala-phe, o ima ia mukuá ia bhange Jelobouamu, iosololo muene ia bhange, ni kusuina kuê, ni kioso ki a lua jinga o ita, ni kioso muene kia tona dingi o kutambula Damasku ni Hamate a tokalele kua Juda, kioso muene kiala ku usobha mua Izalaiele, mbé ima iosuʼiii ka i soneka mu divulu dia malunda ma Izalaiele? Anga Jelobouamu uzeka ni mukànda ua mavu kumoxi ni jitata jê, bhuamoxi ni jisobha ja Izalaiele; anga Zakadiia dia monʼê u hinga usobha bhu kididi kiê. Mu muvu ua makuinhi aiadi ni sambuadi ua utuminu ua Jelobouamu, sobha ia Izalaiele, kiene ki andeka Azadiia monʼa Amaziia, sobha ia Juda o kutumina. Kioso kiandeka o kutumina ua kexi ngoho mu kitala kia kuinhi dia mivu ni kisamanu, iú ua tumina makuinhi a tanu a mivu ni kiiadi mu Jeluzaleme. O mamʼâ mukua Jeluzaleme muene, dijina diê, a mu ixana jinga exi: Jekodiia. Muene ua bhanga jinga ima ia kuiuka bhu pholo ia Ngana Nzambi, kala kioso kia i bhanga jinga ue Amaziia dia tatʼâ. Inda ngoho o matala ka ma katuile; mukonda o athu hanji a kexi mu kusatela ni kuoha o uasu ua dizumba bhu ididi ia di leka. Sobha anga a mu kuama kuala Jihova; u kuata dibhute katé mu kizuua kiê kia kúfua, ua kexile kiá mu inzu ia di kexidila. Maji o Jotamu, monʼa sobha, muene ua kexi mu kutumina mu dibhata ni kufundisa o milonga ia athu mu ixi. Tala, o ima dingi ia bhange Azadiia ni iosololo muene ia bhange, mbé ka i soneka mu divulu dia Malunda ma jisobha ja Juda? Anga Azadiia uzeka ni mukànda ua mavu kala o jitata jê, hé a mu funda bhuamoxi ni jitata jê mu Sanzala ia Davidi; anga Jotamu dia monʼê u hinga ungana bhu kididi kiê. Mu muvu ua makuinhi a tatu ni nake a utuminu ua Azadiia, sobha ia Juda, Zakadiia, monʼa Jelobouamu, sobha ia Izalaiele, u tumina mu Samádia, mbeji jisamanu. Anga u bhanga ia ibhila Jihova ku mesu mê, kala kia i bhanga jinga kiá o jitata jê; o ku ituxi ia Jelobouamu monʼa Nebate, ua bhangesele Izalaiele kuta ituxi, ka bakutaku. O Salume, monʼa Jabe, u mu kitukila, hé u mu kuamena bhu pholo ia mundu, anga u mu jibha, hé u bhingana bhu kididi kiê mu kutumina ku ungana. Tala, o ima dingi ia bhange Zakadiia, a i soneka mu divulu dia Malunda ma jisobha ja Izalaiele. O kiki kiene o kizuelu kia Jihova kiambelele Jehu, kuila: O anʼé, eie, katé ku muiji ua kauana, a kà tulama ku kiandu kia ungana ua Izalaiele. Kienephe muene ki kia bhiti. O Salume, monʼa Jabe, uandeka o kutumina mu muvu ua makuinhi atatu nʼivua, a utuminu ua Uziia, sobha ia Juda, iú ua tumina mbeji ia muvimba mu Samádia. Mukonda o Menaheme, monʼa Ngadi, ua bande tundé mu Tidiza iú ueza mu Samádia; iú ua kuama Salume, monʼa Jabe ua kexi mu Samádia, iú ua mu jibha, muene iú ua hingi ungana bhu kididi kiê. Kala kiki o ima dingi ia bhange Salume, ni kukituka kuê iòsoneke mu divulu dia Malunda a jisobha ja Izalaiele. Kieneʼokio Menaheme u nemeka Tifiza ni oso a tungile momo katé ni mu ikanzu ia jimbambe jê joso tundé Tidiza. Mbata ka muenzelele-mu. Kiene kia mu bhekesele ku a sengulula katé ni ahatu emita, mâla ua a ẋuua-nâ mu kaẋi. Tundé mu muvu ua makuinhi a tatu nʼivua ua Azadiia, sobha ia Juda, kiene kiandeka Menaheme, monʼa Ngadi, o kutumina Izalaiele; iú ua tumina kuinhi dia muvu mu Samádia. Anga uenda ni kubhanga ima ia ibha ku mesu ma Jihova; mu izuua iê ioso Kulu-dia-Mundu, o ituxi ia Jelubouamu, monʼa Nebate ua bhangesele Izalaiele o ku ta ituxi, ka di batuka na-iu. Kiene kieza Phulu, sobha ia Asídia, mu kúlua o ixi; Menaheme anga u bhana kua sobha Phulu, midi ia jitalendu ja phalata phala o lukuaku luê lu mu kuatekese o kutulama kiambote ku ungana uaʼxi. Phala kumona o kitadi kioso kienʼiki, Menaheme ua ki tambula mua Izalaiele, ku jimoni joso ni ilamba, muthu u bhana makuinhi a tanu a xikulu ja phalata, muthu makuinhi a tenu a xikulu ja phalata, iú ua ki bhana kua sobha ia Asídia. Kieneʼokio o sobha ia Asídia ka tenene dingi kuxikama mu ixi, maji ua vutukile kiá kʼoxi iê. Tala, o ima ia bhiti na-iu Menaheme ni iosololo ia bhange muene, manhi ka i soneka mu divulu dia Malunda a jisobha ja Izalaiele? Menaheme anga u zeka ku mukànda ua mavu kuʼàia jitata jê; Pekaia dia monʼê anga u hinga ungana bhu kididi kiê. Mu muvu ua makuinhi a tanu ua Azadiia, sobha ia Juda, kiene kiandeka Pekaia, monʼa Menaheme, o kutumina mua Izalaiele, iú ua tumina mivu iiadi mu Samádia. Anga uenda ni kubhanga ima ia ibhila Jihova ku mesu mê; nuka ue a di ambudisile ni ituxi ia Jelubouamu, monʼa Nebate, ua bhangesele Izalaiele o kuta ituxi. O kabhitangu kê-muène, Peka, monʼa Lemadiia, anga u mu tunda ufe, u mu balukila ké u mu kuamena mu Samádia, mu zemba dia sobha muene kumoxi ni Angobe ni Adiié; o Peka ua kexile ni makuinhi a tanu a muthu kumoxi-nê, a tokala ku Ngiliiade; muene anga u mu jibha hé u hinga ungana bhu kididi kiê. Mu kutanga ima ioso ia bhiti ni Pekaia ni iosololo muene ia bhange, tala, iósoneke mu divulu dia Malunda a jisobha ja Izalaiele. Mu muvu ua makuinhi a tanu ni kiiadi a utuminu ua Azadiia, sobha ia Juda, uene uandeka na-u Peka, monʼa Lemadiia, o kutumina mua Izalaiele, iú ua tumina makuinhi aiadi a mivu; ua tungile mu Samádia. Ua bhanga, jinga ima ia ibhila Jihova ku mesu mê; o ituxi ia Jelubouamu, monʼa Nebate, ua dianguile Izalaiele mu ituxi, muene ue ua i naminina, kuma nuka a tenene ku di ambudisa na-iu. O mu izuua ia Peka, sobha ia Izalaiele, muene mueza Tiglate-Philesele, sobha ia Asídia, iú ua tolola jimbanza ja Inzone ni Abele-Bete-Mahaka, ni Jenoua, ni Kadexi, ni Hazole ni Ngiliiade, ni Ngalileia kumoxi ni ixi ioso ia Nafitali, oso a tungiuie-ma ua ambata iú uai-nâ ku Asídia. Kieneʼokio-phe, Ozeia, monʼa Hela ua te kikutu kia ufe kua Peka, monʼa Lemadiia, iú ua mu nemeka, hé u mu jibha, muene hé u hinga o ungana bhu kididi kiê, mu muvu ua makuinhi a iadi a utuminu ua Jotamu, monʼa Uziia. Ku ima ioso ia bhita na-iu Peka ni iosololo ia bhange, tala, a i soneka mu divulu dia Malunda a jisobha ja Izalaiele. Mu muvu ua kaiadi ua utuminu ua Peka, monʼa Lemadiia, sobha ia Izalaiele, muene mu andeka Jotamu, sobha ia Juda, monʼa Uziia, o kutumina. Ua kexile mu kitala kia makuinhi a iadi a mivu ni kitanu kioso kiandeka o kutumina; iú ua tumina kuinhi dia muvu ni kisamanu mu Jeluzaleme; o dijina dia manhʼâ a mu ixana jinga exi: Jeluza monʼa Zadoko. Muenʼ iú hé uenda ni kubhanga ima ia iuka ku mesuʼa Jihova, kala kia i bhanga jinga muene Uziia dia tatʼâ. Inda ngoho o matala ka a katula; mukonda o athu hanji a kexi mu kusatela bhu ididi ia di leka ni kuoha o uasu ua dizumba; muenʼiú ua tungu o dibhitu dia thandu dia inzu ia Jihova. Tala, ima dingi ia bhiti na-iu Jotamu ni iosololo muene ia bhange, manhi ka i soneka mu divulu dia Malunda a jisobha ja Juda? Mu izuuʼomo-phe muene mu andeka Jihova o kutumikisa iá a balukila Juda, ene a Lejime, sobha ia Sídia, ni Peka monʼa Lemadiia. Jotamu hé u zeka ni mukànda ua mavu kumoxi ni jitata jê, hé a mu funda bhu kidindu kimoxi ni jitata jê, mu Sanzala ia tatʼâ Davidi. Bhu kididi kiê, ku ungana, anga bhu hinga Akâji dia monʼê. Mu muvu ua kakuinhi ni sambuadi, ua utuminu ua Peka, mona ua Lemadiia, muene mu andeka Akâji, sobha ia Juda, monʼa Jotamu, o kutumina. Akâji kioso kia mateka o kutumina ua kexile mu kitala kia makuinhi a iadi a muvu, iú ua tumina kuinhi dia muvu ni kisamanu mu Jeluzaleme. Ka bhanga jinga ima ia iuka ku mesu a Jihova Nzambi ié, kala kia bhanga jinga Davidi, dia tatʼâ. Mukonda muene uende mu jinjila ja jisobha ja Izalaiele; kí kia bhingi kuila ni monʼê ua mu bhitisa mu túbhia, kala kiene o ufusa ua akua matumbu, a a kaiesela kuengi kuala Jihova iá a tundu bhu mesu ma akua Izalaiele. Ua bhana ue jisata ni kuohela o uasu ua dizumba ku matala ni ku tumilundu ni bhoxi dia ixina ia miẋi ioso ia di zandela. Kieneʼokio kiene kia bande Lejime, sobha ia Sídia, kumoxi ni Peka, monʼa Lemadiia, sobha ia Izalaiele, mu kúlua ni Jeluzaleme. Anga a kondela Akâji mu jimbandu joso maji a lémbua ku mu tolola. Mu thembu ieneʼoio, o Lejime, sobha ia Sídia, kiene kia vutuila dingi Elate ku Sídia, iú ua Kaiesa-mu, o jijudé joso ja kexile-mu; mu Elate mú mueza akua Sídia mu kutunga-mu, iá ene momo katé mu kizuua kia lelu. O Akâji-phe anga u tumikisa jiphunga kua Tiglate-Pilesele, sobha ia Asídia, mu ku mu ambela, kuila: Eme, ngana, ngala ngi mubhikʼé, ngi monʼé; banda kunu, u ngi kudile bhu maku a sobha ia Sídia, ni bhu maku a sobha ia Izalaiele, kuma ene a balumuka ni ku ngi balukila. Anga Akâji u zangula o phalata ni ulu uoso ua sange mʼonzo ia Jihova ni mu malundilu ma dibhata dia sobha, iú ua i tumikisa mu ku i bhanga ujitu kua sobha ia Asídia. O sobha ia Asídsia iú ua mu ivu muene; mbata o sobha ia Asídia ua bande iú ueza mu kukonda Damasku, iú ua mu tolola; o mundu ia keximu ua ambata iú uai-nâ ku Kîdi, o Lejime ua mu jibha. Kia bhiti imʼiii, o sobha Akâji uai ku Damasku mu ku di-mona ni Tiglate-Pilesele, sobha ia Asídia; o kia mono o Kalatódio ka kexile mu Damasku, sobha Akâji ua tumikisa o kidifua kiê nu ulungu uê, kua nganga Udiia, kioso muene kia ka iudika kene koso. Udiia, o nganga, hé u tunga o Kalatódio muene, kala kioso kia tumu ku mu ambela kuala sobha Akâji mu Damasku; kioso kia mu ambela, kiene muene kia bhange Udiia, kioso o sobha Akâji kiluua hanji a vutuka mu kutunda ku Damasku. Sobha kioso kia tundu ku Damasku, uedi sui ku Kalatódio, anga u ka zukama u bhela-ku o jisata. Anga uohela-ku o sata iê ia kubhakula ni túbhia ni mubhaku uê ua makudia anga u lunduluila-ku ue o mubhaku uê ua makunua; iú ua sangela ue o manhinga a jisata ja kubatama ku Kalatódio keneʼoko. Maji o Kalatódio ka utadi ua Kobidi ka kexile bhu pholo ia Jihova, ua ka katula ku pholo iaʼnzu, bhu kaẋi ni inzu ia Jihova ni Kalatódio ka iudika muene iú ua ka tula bhu mbanduʼa Kalatódio kê-muène, ku mbandu ia kusuku. Sobha Akâji iú uambela Udiia, o nganga, uixi: O sata ia kubhakula ni túbhia mu kimenemene u i ohela jinga ku Kalatódio kaka ka dikota; kiene ue kimoxi ni mubhaku ua makudia mu ngoloxi, ni sata ia sobha ia kubhakula ni túbhia ni mubhaku ue ua makudia ni sata joso ja kubhakula ni túbhia ja kifuẋi kioso mʼoxi, ni ujitu uâ ua makudia ni makunua; o manhinga oso a jisata ja kuoha ni manhinga oso a jisata ja mutululuku u a sangela kueneʼoko. Maji o Kalatódio kaka ka utadi ua Kobidi, kuma eme nga-nda kumona kioso ki ngi ka bhanga. Anga o nganga Udiia u bhanga muene iene ioso kala kia mu tendelela na-iu kuala sobha Akâji. Anga o sobha Akâji u batula o jiphonda ja kuata o ixikikilu, o dilonga dia menha-a-pholo anga u di sungila bhu thala ié kiki, o musanza ua kalunga ua u katula ku thandu dia jingombe ja utadi ua Kobidi, ja kexile kiki bhoxi diê, iú ua u xikika ku thandu dia dixikamenu dia ditadi. Ni kitelembe ue kia tungila ku inzu anga kiia muene katé bhu kanga bhu muelu ua sobha, ku inzu ia Jihova ua ki bulu-ku mukonda dia sobha ia Asídia. Tala o ima dingi ia bhiti na-iu Akâji ni iosololo muene ia bhange, manhi ka i soneka mu divulu dia Malunda a jisobha ja Juda? Akâji anga u zeka ni mukànda ua mavu kumoxi ni jitata jê, iá a mu fundu bhu kidindu bhuʼaia jitata jê mu Sanzala ia Davidi, anga Ezekiia dia monʼê u hinga ungana bhu kididi kiê. Mu muvu ua kuinhi ni kiiadi ua utuminu ua Akâji, sobha ia Juda, muene muʼandeka Ozeia, monʼa Hela, o kutumina mua Izalaiele, ua kexile mu Samádia iú ua tumina dívua dia mivu. Uenda jinga ni kubhanga ima ia ibhila Jihova ku mesu mê, maji sembele kiá, ka soko dingi ni jisobha ja Izalaiele ja mu diangelele-ku. O Salamanazale, sobha ia Asídia, hé u banda mu kulua-nê; Ozeia hé a mu kitula mubhika ua Salamanazale anga uenda ni ku mu bhana lubhaku. Maji o sobha ia Asídia kia muedi sui, ua mu mono kuila ua-nda ku mu tunda ufe, mukonda Ozeia ua tumikisa jiphunga kua Só, sobha ia Ijitu, o kufuta ue o mubhaku, kua sobha ia Asídia, ku muvu ni muvu kala kia kexe mu kubhanga jinga, ua ki eha; o sobha ia Asídia-phe kia ki mono, ua mu kutu iú ua mu jikila mu kiboiongo. Mbata o sobha ia Asídia ua bande ni kuzalata mu ixi ioso iú ueza katé mu mbonge ia Samádia iú ua i kondoloka ni ku i batamena ku mbandu joso mu mivu itatu. Kubhiẋila mu muvu ua kavua ua utuminu ua Ozeia, sobha ia Asídia kiene kia tolola Samádia, iú ua zangula Izalaiele ioso iú ua a balakala ku Asídia; iú ua a bhangesa kutunga bhu Hala ni bhu Habolo bhua zukama ni ngiji ia Ngozane ni mu jimbonge ja akua Mediia. Kingumbʼiki kia ejiia, kuma anʼa Izalaiele a te kituxi kua Jihova, Nzambi iâ, ua a bhangesa kubanda nʼa tunde mu Ijitu, bhoxi dia lukuaku lua Falaó, sobha ia Ijitu, iá a xila jinzambi jengi. Iá enda jinga mu jingonge ja ifuẋi ia akua jixi, ia kaiesa kuala Jihova bhu pholo ia anʼa Izalaiele, ni mu ifua ni jingonge ja jisobha ja Izalaiele ja di hingisila ngoho eneʼâ. O mu kasuèkele ue, anʼa Izalaiele a bhanga jinga ima ia ibha kua Jihova, Nzambi iâ; o mu jimbonge jâ joso a bhiti ni kutunga-mu matala tundé bhu inzu ia matala ia kilangidilu katé ku mbonge iâ ia nguzu. Iá a di-kubila iteka ni idifua ia mixitu mu tu milundu tuoso ni bhu ixina ioso ia miẋi ia di-zandela. Iá a bhiti ue ni kuohela uasu ua dizumba ku matala eneʼó kala kia bhanga jinga o ifuxi ia akua jixi jengi ia kaiesa kuala Jihova bhu pholo ia ene; iá a bhanga jinga muene ima ia ufusa, mbé o kubalumuna o njinda ia Jihova. Iá a bhikila muene o iteka ioio, ia ambelele Jihova kuila: Enu kana kubhanga ima ioio. O Jihova iú ua bazela jinga Izalaiele ni Juda ku ukunji ua misesedi iê, ni ku mizambuidi ioso, uixi: Ku jinjila jenu ja ibha tundenu-ku, muende ni kubhaka o ijila iami ni jingonge jami, kala kiambe o kitumu kioso ki nga tendelela ku jitata jenu, eme ue ngi mi tumikisa na-kiu ku ukunji ua abhikʼami, o misesedi. Maji ene-phe nguaʼiê kubhana mátui; inda a ngangamanesa o jixingu jâ kala kia ngangamana jinga o jixingu ja jitata jâ, a kambele o kuxikana kua Jihova, Nzambi iâ. Iá a tènde o jingonge ni kikutu kia Jihova, kia tele ni jitata jâ, kiene ue kimoxi ni maumbangi mê ma a bazela jinga na-u kuala Muene; iá a kaiela ngó ukumbu, a kituka kingoho; a kaiela ue miji ia matumbu ia kexile mu jimbandu jâ, ioio ia ambelele Jihova, kuila: Kana ku a fikisa ni kubhanga ima kala ene. O ijila ioso ia Jihova, Nzambi iâ, a i xisa, ià a di iudikila mahamba ma utadi ua kuzunza, tungombe tuiadi; ià a bhange kiteka kimoxi kia muxitu; a fukamena o kifuẋi kioso kia diulu; ià a bhikila o dihamba dia Bale. Katé ni anʼâ a mala ni anʼâ ahatu a oha jinga mu túbhia mu ku satela o mahamba; a dibhakula mu kuzambula, a beta ku xikana o imbanda; a di-sumbisa mu kubhanga ima ia ibha ku mesu ma Jihova mbé o ku mu lokalala o njinda iê. Kiene kia bhekesa Jihova ku thathamena kiavulu Izalaiele, iú ua a sondolola ene oso ku mesu mê; ka xisamu dingi kima, kikale ngó o muiji ua Juda, kuabhu! Katé ni Juda muene ue, ua lémbua o ijila ia Jihova, Nzambi iê; akua Juda kia beta ku a uabhela, o kuenda mu jingonge ja Izalaiele, ja di-bhangela ene-muene ngó. Kala kiki-phe, o Jihova ue mbutu ioso ia Izalaiele ua i jini, iú ua a bhondeleka, ua a bhakula bhu maku ma ingumba, o abhundi, iú ua a kaiesa bhu pholo iê. Mbata a tandula Izalaiele ku dibhata dia Davidi, iá a hingisa Jelubouamu, monʼa Nebate, ku usobha; o Jelubouamu iú ua bhambula Izalaiele ioso mu ku kaiela Nzambi iê, iú ua a bhangesa kuta muene kituxi kia dikota. Kienʼiki anʼa Izalaiele iá enda jinga mu ituxi ioso ia tele Jelubouamu; a lémbua kiá o ku ieha ni ku di-batuka na-iu, katé Jihova kia sondolola Izalaiele bhu pholo iê, kala kia ki tangele ku ukunji ua abhikʼê oso, o misesedi; kienʼiki Izalaiele kia mu balakala ni ku mu katula mʼoxi iê phala ku mu tumikisa ku Asídia katé mu kizuua kia lelu. Sobha ia Asídia anga uiza ni athu engi ku Babele, ni ku Kuta, ni ku Hava, ni ku Hamate, ni ku Sefalavaime, iú ua a tumina kutunga mu jimbonge joso ja Samádia, bhu kididi kia anʼa Izalaiele a tungile-mu mʼukulu; athu engi iá a lundula Samádia, iá a tungu mu jimbonge jê joso, kuma ua di bhange undundu uâ. Anga ki bhita-phe kuila, o dimatekenu dia utungilu ua eneʼió, mueneʼomo, a kambele kukala ni uoma ua Jihova, Jihova anga u tumikisa jihoji mu kaẋi kâ, ji já jibha-ku amoxi mudiâ. Kienʼiki ia aii mu ku kitangela sobha ia Asídia, kuila: O mundu u ua bheka kunu, eie ua a tumu o kutunga mu jisanzala ja Samnádia, o Nzambi iaʼxi ka ijiia o kikexilu kiê; ki kia bhingi ua a tumikisa jihoji mu kaẋi kâ, ji jala ku a jibha, mbata kia bheza o Nzambi iaʼxi ene-phe kâ kʼijiia. Kienhokio o sobha ia Asídia iú ua tumu ku a tangela, uixi: Ambatenu-ku nganga imoxi, ku jiji ja tundu koko, nda muʼie mua kà tunge-nê koko; muene ende ni ku mi longa o kifua ni kikexilu kia Nzambi iaʼxi. Anga kuiza-phe nganga imoxi, ku jojo ja katuile mu Samádia iá a ji balakala, anga u tunga bhu Betele, hé uenda ni ku a longa kioso kia fuama o ku kala ni uoma ua Jihova. Maji-phe, muiji ni muiji a bhange jinzambi jâ, iá a ji tula bhu ididi iadileka mu jinzu ja tungu akua Samádia, kala muiji mu Sanzala iâ mua tungu. Anga akua Babele a bhanga dihamba diâ, diʼexana: Sukote-Benote; akua Kuta a bhange Nengale; akua Hamate a bhange Asima; Akua Hava a bhange Niba ni Talatake; akua Sefalavaime a kuata kuoha o tuana tuâ mu túbhia, mbé o mahamba aiadi a Sefalavaime exana, exi: Adameleke ni Anameleke. Kienʼiki kia kexile mu ku kuatela Jihova uoma. Ia a zangula o athu a suku-ku mu kusebuluka ku mundu, ene a a te ku unganga mu ididi ia dileka. Kieneʼokio ià a kexi mu kuila: Jihova a mu kuatela uoma, maji ue ku mbandu ia mukuá, iá a bhikila o mahamba mâ kala kiene o kikexilu kiâ mu kaẋi ka miji iâ mua bhiti ni ku a katula kioso kia a balakala. Katé-phe ni mu kizuua kia lelu, hanji a mu bhanga kala o kikexilu kiâ kia dianga; ka moneka uoma ua Jihova; o ioso ia bhanga, ka i bhangela mu mabatuilu ma Jihova, mba mu matendelelu mê, mba mu ngonge iê, mba mu ijila ia Jihova ia tendelela ku anʼa Jakobo, a mu lukile kuala Muene, uixi: Izalaiele. Né kieneʼokio-phe, Jihova hanji a tele-nâ kikutu, iú ua ambelele, kuma: Kana ku kala ni uoma ua jinzambi jengi, mba bhu pholo iê mu ji fukamena; kana ku ji bhikila, kana ku ji satela. Maji kikale ngó kua Jihova, ió ua tena o ku mi bandesa mu kutunda mu Ijitu, Muene ua ki bhange ni undanda ni lukuaku luê lua sununuka, o muenʼiú Muene mu mu kuatela uoma. Muene mu mu fukamena, Muene mu mu bhakuila o jisata. Ni mabatuilu, ni jingonge, ni itumu, ni ijila ioso ia mi sonekena, ki bhinga mu kala ni muanu ua ku i aiuka izuua ioso; kana ku teketela jinzambi jengi. O kikutu-phe ki nga te ni enu kana ku ki jimba; kana ku kala ni uoma ua jinzambi jengi. Maji Jihova, Nzambi ienu, muene ngó mu mu kuatela uoma, nda Muene u mi bhulula bhu maku ma jinguma jenu joso. Maji ene-phe a lémbua kuívua ima ioso iii; inda ene a lengulukila kubhanga ima ia kikexilu kiâ kiʼòkulu. Kienhiki, o miji ienʼiii, iá a kexile mu kuila: Ku mbandʼuku a kala ni uoma ua Jihova, o ku mbandu ia mukuá iá a bhikila o mahamba mâ ma iteka ia kusonga. O anʼâ ue, ni alaúlʼâ, kiene kia bhanga jinga o jitata jâ, kiene kia mu bhanga ue ene, katé ni mu kizuua kia lelu. Hé ki bhita-phe kuila, mu ku tula mu muvu ua katatu ua utuminu ua Ozeia, monʼa Hela, sobha ia Izalaiele, kiene kiandeka Ezekiia, monʼa Akaji, sobha ia Juda, o kutumina mua Juda. Kioso ki andeka o kutumina, uala ngó mu kitala kia makuinhi aiadi a mivu ni kitanu, iú ua tumina makuinhi aiadi a mivu nʼivua mu Jeluzaleme; o dijina dia manhʼâ Abi, monʼa Zakadiia. Iú ua bhanga jinga ima ia iuka bhu pholo ia Jihova, kala kioso kia i bhanga jinga Davidi, dia tatʼâ. Kuma muenʼiú ua katula o matala oso, o italamu ioso ua i bula-bula, o mixitu ua i kokela bhoxi, o nhoka ia utadi ia bhangele Mozé muene ua i tuetujula; mukonda katé hanji bhu kizuua kieneʼokio, o anʼa Izalele a kexi mu i ohela uasu ua dizumba ni ku ixana, exi: Nehuxtane. Ma kudielela Jihova, Nzambi ia Izalaiele, ki kua kexile muthu uoso u soka ni muene mu sobha joso ja Juda, kixi ió a mu diangelele, uixi ió a kaiela kua muene. Mukonda ua di-bande kua Jihova, o kuene ka tundu-ku dingi, iu uaiuka jinga o ijila ioso ia bhele (Jihova) kua Mozé. Kienʼiki ue o Jihova iú ua kexile jinge ni muene; o kuoso-kuoso kuʼaia, o uendelu uê ua ku di-langa kinéne; muene anga u bilukila sobha ia Asídia, u di-tuna ku mu bhikila. O akua Fidíxia u a tolola katé mu Ngaza, katé muene mu jimbambe jâ, tundé ku inzu ia matala ia akua kilangidilu katé mu mbonge ia kimbaka. Anga ki bhita kuila, mu muvu ua kauana ua sobha Ezekiia, (uene-phe ua kasambuadi ua Hozeia, monʼa Hela, sobha ia Izalaiele), kiene kia bande Salamanazale, sobha ia Asídia, mu kulua ni Samádia, anga o mbonge u i kondoloka ni masoladi. O kiabhu mivu itatu, mbonge ia toloka; kiene muene, mu muvu ua kasamanu ua sobha Ezekiia, uene-phe o muvu ua kʼavua ua Hozeia, sobha ia Izalaiele, uene ua tambula na-u Samádia. Anga akua Izalaiele a a balakala ku Asídia kuala sobha ia Asídia; iú ua a tumikisa ku Hala ni ku Habolo, kua zukama ni ngiji ia Ngozane ni mu jisanzala ja akua Mediia phala a tunge momo. Kuma a fulu kutumaka o dízui dia Jihova, Nzambi iâ, o kikutu kia te-nâ Jihova, ene a ki tundu ufe; o ioso ia a tendelela Mozé, o mukalakadi ua Jihova, ene nguâ-uâ ku ivua, nguâ ku i bhanga. Maji ue, ku tula mu muvu ua kuinhi ni kiuana ua utuminu ua sobha Ezekiia, o Senakedibe, sobha ia Asídia, ua bande mu kúlua ni jimbonge ja nguzu, ja di xitila imbaka mua Juda, ií ua ji tolola. Bhenhobho Ezekiia, sobha ia Juda, ua tumu kutangela sobha ia Asídia, bhu Lakiji, kuila: Nga te mulonga! Ngi sondoloke nga ku diondo; o ioso i u ngi xinda, ngi ku bhekela-iu. Kieneʼokio-phe o sobha ia Asídia iú ua xindi kua Ezekiia sobha ia Juda hama jitatu ja jitalendu ja phalata ni makuinhi a tatu a talendu ja ulu. Ezekiia bhenhobho hé u mu bhana o phalata ioso ia kexile mʼonzo ia Jihova ni iii ioso ia kexile mu malundilu a dibhata dia sobha. Mu thembu ieneʼoio kiene Ezekiia kia batula o ulu ua kexile ku mabhitu a Tembulu ia Jihova ni ku jiphidika jê kua u xiile Ezekiia dia sobha ia Juda muene, iú ua u bhana sobha ia Asídia. Sumbala kiene, maji o sobha ia Asídia hanji a tumikisa Talatana, ni Labesadi, ni Labesaki, hé a tunda bhu Lakiji ni kifuẋi kia dikota kia masoladi, aia kua sobha Ezekiia, mu Jeluzaleme; anga a banda, eza mu Jeluzaleme; o ene kia bande ia eza kua muene, emana bhu mulombo ua dijiia dia dikota dia lulama ku njila ia mukáu ua musukuidi. O kiexana sobha, kua tundu Eliiakime dia monʼa Hilikiia, o kimbadi, ni Sebena, o musoneki, ni Nzoua dia monʼa Azafe, o thandala. Anga Labesaki u a tangela, uixi: O Ezekiia mu tangedienu, kuila: O sobha ia Asídia, sobha ia dikota, uambe kiki: Eie, o kudielela kuenhuku, kudielela kuahi ku uala-na-ku? Kima kiahi ki ua dielela? O ki ua mu ki tanga eie, (mu kanu dié ngoho), uixi: Nga sokobho o kuta kikutu ni kutena kúlua ita. Nanhi muene ua mu dielela kindala, phala eie ku ngi balukila? Eie-phe ua dielela Ijitu, o mbangala ia bukukʼoio, ia bhingi se muthu u i kuata ni nguzu mu ku sota kudi-fikidila, iene i mu bokuena bhu kanda dia lukuaku hé i mu tundila ku kanga? Kiene-zʼiki kiala Falaó, sobha ia Ijitu, phala oso a mu dielela muene. O ki mu ngʼila-phe, muexi: Tua dielela kua Jihova Nzambi ietu; manhi ki muenʼiú, a mu katuila o matala ni jikalatódio kuala Ezekiia, iú uambela Juda ni Jeluzaleme, uixi: Bhu Kalatódio kaka, kala mu Jeluzaleme, bhene ngó bhu mu fukamena? Tala-ze, kiki-phe, bhana jihutile kua muadiʼami, sobha ia Asídia, nda eme ngi ku bhane hulukaji jiiadi ja jikabalu, mba eie u tena ku ji muena asambedi oso a ji mondala. Eie u tena kiebhi o ku kuatesa sonhi ku kilamba kimoxi ngó ku ilamba iofele ia mu bhikila ngana iami? Inga ua dielela Ijitu mukonda dia kuvula makalu ni athu a a sambela? Inga ua fika kuila eme nga dʼijiia ngó ni kubanda eme mueneʼami mu kumuanga o kididi kiki, ki Jihova ua ngi tumu? Jihova muenemuène ua ngi tumu, uixi: Banda, uie ku ixi iii, u i muanga-muange. Bhenhobho ni Eliiakime, monʼa Hilikiia, ni Sebena, ni Nzoua, ambela Labesaki, exi: Tua kudiondo, etu tu abhikʼé, tu zuelesele mu mbimbi ia akua Sídia, kuma tu ivua muene kiambote, kana ku tu zuelesela bhu pholo ia mundu iú, uala ku thandu dia kimbaka, mu mbimbi ia akua Judeia. Maji Labesaki ua a vutuila uixi: Manhi o ngana iami ua ngi tumu o ku ku tangela ngoho eie ni muadiʼé o maka musoʼama? Manhi o maka iá ka a tumu ue, kotakota, o ku ambela o mundu uenʼiú ua xikama ku thandu dia kimbaka phala nʼadie o tuji tuâ ene kumoxi ni enu, nʼanue ue o masu mâ-ene-muèniʼèlele? Kieneʼokio o Labesaki unzangamana, hé u di-kola ni dízui dia suína mu mbimbi ia akua Judeia iene, uzuela, uixi: Ivuenu maka a sobha ia dikota, o sobha ia Asídia. Sobha uambe kiki, uixi: O Ezekiia ka mi tobhese; mukonda kʼanda kutena ku mi bhulula bhu lukuaku luê; ni ngó ue bhuʼofele, Ezekiia ka mi dielelese kua Jihova, kuamba: Kidi muene, Jihova ua-nda ku tu bhulula, o mbonge iii ka-nda ku i bhakula bhu maku ma sobha ia Asídia. Ezekiia-phe kana ku mu bhana mátui, kuma o sobha ia Asídia uambe kiki, uixi: Tenu maka nʼeme, muize kokuami ni mibhaku, nda muthu ni muthu a die ku muvide uê, ni ku mufiku uê, ni kúnua o menha a tunda bhu fixi iêmuène-muene. Katé bhu ngʼijila mu ku miʼambata ku ixi ia di-fuangana ni ienu-iene; ixi ia tiliku ni uálua; ixi ia mbolo ni vinhu; ixi iezala midívua, ni maji, ni uiki; o kuenhoko mua kà kola muenhu, ki mu-fu, kana; o Ezekiia-phe ki muende ni ku muʼivua; mukonda uandala ku mi balukisa, uixi: Jihova ua-nda ku tu kudila. Manhi o jinzambi ja akua jixi jengi, ja tena kuila, kala nzambi i bhulula o ixi iê, bhu lukuaku lua sobha ia Asídia? O jinzambi ja Hamate ni Alapade, jiʼkuebhi? O jinzambi ja Sefalavaime, ni Hena ni Iva, a ji bhange kiê? Mbebhu jene ja tenene kubhulula Samádia bhu lukuaku luami? Mu kaẋi ka jinzambi josuʼiji, ja akua jixi, jebhiʼbhu ja tenene kubhulula o ixi iâ bhu lukuaku luami, phala ue o Jihova a tene ku bhulula Jeluzaleme bhu lukuaku luami? Maji o mundu uoso muene ni kuene hudí, ka mu vutuila ngó né kizuelu kimoxi, kuma, o sobha ua tumine kutanga, kuamba: Kana ku mu vutuila. Kieneʼokio ni Eliiakime dia monʼa Hilikiia, o kimbadi, ni Sebena, o musoneki, ni Nzoua dia monʼa Asafe, o thandala, a vutuka kua Ezekiia mu ku di-mona-nê, ni izuatu ia tandujuka, hé a muʼijidisa o maka oso a tange Labesaki. Anga ki bhita-phe kuila, kioso Ezekiia kia zubha o ku kʼivua, ua tandula izuatu iê iu ua di-futu kidinhaji anga u bokona mʼonzo ia Jihova. Kieneʼokio ua zangula Eliiakime dia Kimbadi kiê, ni Sebena, o musoneki, ni adiakime ku jinganga a di-futu ue jisaku, anga u a tumikisa kua polofeta Izaia, monʼa Amoze. Ene ia a mu tangela, exi: Ezekiia uambe kiki: Kizuua kia lelu kiki, kizuua kia mukondo, ni sonhi ia vulu, ni diẋongo; mukonda o ana eza muene ku isènda phala ku a vuala, maji o nguzu ia ku a tubhula nʼa tunde, ki i moneka. Mukonda nga fika muene kuma o Ngana ia Nzambi ié uevu maka oso a tange Labesaki, o muthu ió a mu tumikisa kuala ngana iê, o sobha ia Asídia, phala kulebhula Nzambi ia Muenhu ni ku mu kuatesa sonhi ni maka ió a dʼivila muene Jihova dia Nzambi ié; kiki-phe eie sambela kiá ngoho iá oso a subhuka-ku hanji. Anga abhika a sobha Ezekiia eza kua Izaia. O Izaía-phe ua ambela, uixi: O ngana ienu muakà mu tudila kiki, muixi: O Jihova uambe kiki: Ku kale ni uoma mukonda dia maka u uevu ni izuelu ioso ia ngi ẋonguena na-iu eme kuala abhika a sobha ia Asídia. Tala kuma eme, nga-nda ku mu ta nzumbi moxi diê, o muene ua kʼevua minumango anga u vutukila kʼoxi ié; o mʼoxi iê-muène, muene mua kà fuila ku xibhata. O Labesaki kioso kia vutuka, ua sange o sobha ia Asídia iu mu ita ni Libina, mukonda uevile kuila o sobha, bhu Lakiji, ua tundu-bhu kiá. O sobha muene kioso kievu kuila o Tilaka, sobha ia Kuxi, iu kuendela phala ku kulua, muene-phe ua tona dingi o kutumikisa jiphunga kua Ezekiia, kuamba: O Ezekiia sobha ia Juda, mua kà muambela kiki, muexi: O Nzambi ié, i ua dielelʼoio, ki i ku tobhese, ni kuila: O Jeluzaleme kʼanda ku mu bhakula bhu maku a sobha ia Asídia. Kuma eʼmuène ua dʼivila kiá kioso kiene mu kubhanga o jisobha ja Asídia ku jixi ja mukuá, a ji muanga-muanga muene katé ki ja jikinina, eie ua fika u subhuka? Ua-nda ku di-bhangela muene? Mbehu o jinzambi ja ifuẋi ja tena o kubhulula o jixi joso ja muangamuanga o jisobha ja Asídia, o jitata jami? O jixi ja Ngozane, ni Halane, ni Lezefe kumoxi ni anʼa Edene a kexile mu Talasale? O sobha ia Hamate a mu bhange kiebhi? O sobha ia Alapade a mu bhange kiebhi? O jisobha ja mbanza ia Sefalavaime, ni Hena, ni Iva, a ji bhange kiebhi? O Ezekiia kioso kia tambula o mikanda iii bhu maku ma jiphunga, o kia i tange, ua bande na-iu mʼonzo ia Jihova iu ua i zale bhu pholo ia Jihova. Ezekiia bhenhobho anga u samba bhu pholo ia Jihova, uixi: Ó Jihova, Nzambi ia Izalaiele, tata! Eie ua tunga mu kaẋi ka jixelube; eie muene ngó ubhekʼèlele ué! Kuma Eie ngó u Nzambi ia miji ioso Kulu dia Mundu; eie uà bhanga o diulu ni ixi! Bheteka, Ngana, o dítui dié, uivué; jikula, Ngana, o mesu mé, u tale; nda uivue o maka ma ngi tumikisa Senakedibe mu ku lebhula o Nzambi ia Muenhu. Kia kidi kiene Ngana, kuila o jisobha ja Asídia ja buikisa miji ia ndumba ni jixi jâ, o jinzambi jâ a jii te muene mu túbhia; mukonda o jene ue ki jinzambi, kana, maji kikalakalu kia maku ma athu ngoho; miẋi ia hatu ni matadi, kiene ue kia ji jikinisina jiʼja jimi. O kiki-phe eie u Jihova Nzambi ietu, tu kudile bhu maku mê; nda mautuminu moso Kulu dia mundu a kʼijiie kuila, u Jihova eie ngó u Nzambi ia Kidi. Kieneʼokio Izaia, Monʼa Amoze, ua tumu kuambela Ezekiia, kuila: O Jihova, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: O ki ua ngi bhingiʼokio kua Senakedibe, sobha ia Asídia, nga kʼivu. O kizuelu-phe kia tange Jihova kua muene kienhiki: Uedi, o muzeletete, monʼa kilumba ua Ziione, ua kuehelela, ua ku te kabaxa; o monʼa kilumba ua Jeluzaleme ua mu ku buetuila mizumbu kuema dié ni ku kubhukajela o mutue. Nanhi muene ua mu mu lokalala ni ku mu lebhula? Nanhi muene ua mu mu zangumuina o mbimbi ni kulekaleka mesu mê bhulu? Ki muenʼió Ukôla mua Izalaiele? Mu kanu dia jiphunga jé muene mu ua lokalela Jihova, uixi: Ngi banda ku thandu dia milundu ni nzungule iami ia makalu, ngiia muene mu kaẋi ka muxitu ua Libanu, o miẋi iê ia misédulu ia lebha kinéne ni ia jifaia ja iuka kiambote nga kà i kokela muene bhoxi, nga kà bhixila mu manhohenu mê ma suku-ku katé mu muxitu ua mukáu uê uima kinéne. Eme nga kande jifiẋi eme ngʼanu menha ma jixi jengi; ni makanda mami ma inama nga ká diota hé ngi kukutisa jingiji joso ja ididi ia nguzu mu Ijitu. Manhi eie kiluua u kʼivua kuila o ima iii nga i sokelesa kiá tundé ukulu, nga i xinda kiá tundé mu izuua ia xiahulu? Kindala eme nga mu i bheka, phala eie u kale eie muene uenda ni kukitula o jimbanza ja makotʼojo, ni ji kituke maxita ni kikangalakata. Kienʼiki-phe ió oso à tungu momo, ni maku mʼokotole, a xalela ni kimbuua ni sonhi; edi kala iangu mu mukáu, mukuá ni jindombe ja uisu, mba iangu bhu thandu dia jinzu, a di fuangana tiliku ia uohe kuila kiluua i kusuka. Maji eie-phe nga kuʼijiia ni uxikamenu ué, ni utundilu ué, ni Ubokuenu ué, ni njinda ié i ua ngi kuatela. Mukonda dia njinda ié i ua ngi kuatela, ni mukonda dia kuzangalala kué kuai ni kubanda katé mu mátui mami, kala kiki nga-nda ku ku ta o nzolo iami mu dizulu dié ni mukolo uami mu kanu dié anga ngi ku bhangesa ku vutukila mu njila muene mu uejiia. O kiki ki ku kala kijimbuete: O muvu iú anda kúdia ioso ia disabhukila iene; o muvu uiza ioso i tunda ku ngolongo; maji o mu muvu ua katatu, kuuenu mu mune, phaphenu mivide, mu-die ku ibundu iê. Mbata o kioso kià bhulaka mu dibhata dia Juda kí kia xala masubhu, kia kà tona dingi o kufuafua jindanji koxi, ni kubhana ibundu bhulu. Mukonda o kia bhulaka kia kà tunda ku mulundu ua Ziione, o mu Jeluzaleme muene mua kà tunda o masubhu. O muanu ua Jihova uene ua-nda kubhanga kienʼiki. Kala kiki, o Jihova ua tange ku mbandu ia sobha ia Asídia, uixi: Mu mbanza mumu ka-nda ku bokona-mu; ka-nda kutena ue kuʼasa-mu musongo uoso-uoso; ni ngó ku ki sesa o kuiza ni ngubu ku pholo ia mbanza iii mba u i kandeia jimbonge joso-joso mu jimbandu. O mu njila muoso muejila, muene mu a-nda kuvutukila; maji o mu mbanza mumu ka kà tena kubokonamu; kiene kia tange Jihova. Uixi: Mukonda o mbanza iii nga-nda ku i kambuidila, mbé o ku i bhulula mukonda dia jihjenda jami Eme-muène ni mukonda dia henda i nga kuatela mubhikʼami Davidi. Anga ki bhita-phe kuila, mu usuku uenhó, mu kaẋi kà kilômbo kia akua Asídia, o anju ia Jihova ua buikisa-mu hama ni makuinhi nake ni kitanu kia jihulukaji ja athu; o a subhuka-ku kia balumuka mu kimenemene, a mona ngó mikutu ioso imbi mu imbi. Kieneʼokio o Senakedibe, sobha ia Asídia, anga u zanguka, uia, hé u vutuka, anga u kala bhu Ninive. Anga ki bhita kuila, kioso muene kia fukama mʼonzo ia Nijiloke, o dihamba diê, o Andalameleke ni Salezele, anʼê-muène, a mu toma ni xibhata; ene-phe ia a lengela kʼoxi ia Alalate; o Ezaladone, dia monʼê, muene ua hingi o ungana bhu kididi kiê. Mu izuua muenhomo Ezekiia anga u kata, kukatela kúfua; anga o musesedi Izaia, monʼa Amoze, uiza mu ku di-mona-nê, hé u mu ambela, uixi: O Ngana uambe kiki: O dibhata dié ta-diu kiambote mu ididi, kuma uandu fua muene, kua-ndu kola muenhu, kana. Kia kʼivu, hé u lunguluka, u lunga pholo ku mutôto anga u samba kua Jihova, uixi: Auá! Jihova, tata! Nga ku diondo xinganeka kuila ngʼende bhu pholo ié ni kidi, ni muẋima ua tenena nga bhange muene ima ia kuiuka bhu mesu mé-eie. Anga ki bhita kuila, kioso hanji Izaia kiluua a tunda mu kaxi ka lumbu, o kizuelu kia Jihova kieza kua muene, kuila: Vutuka uambele Ezekiia, o mutumini ua mundu uami, kuila: O Jihova, Nzambi ia tatʼenu Davidi uambe kiki: O musambu ué nga uivu, ni masoxi mé nga a mono; tala-phe eme nga-nda ku ku sakula; o mu kizuua kia katatu ua-nda kubanda mʼonzo ia Jihova. O ku izuua ié nga-nda ku ueza-ku kuinhi dia mivu ni kitanu; o bhu maku ma sobha ia Asídia nga-nda ku ku kudila-bhu nʼeie ni sanzala iii; o sanzala iii nga-nda ku i ifikidila mukonda dia jihenda jami Eme-muène ni mukonda dia henda i nga kuatela Davidi dia mubhikʼami. Izaia hé u zuela dingi, uixi: Katulenu jifiku jʼotoxe. Anga a ji katula, a ji ta bhu kitote; muene anga uiluka. Ezekiia anga uambela Izaia, uixi: O kijimbuete kiebhi kuila ua-nda ku ngi saka muene, o mu kizuua kia katatu nga-nda kubanda mʼonzo ia Jihova? Kuala Izaia: O kiki ki ku kala kiene o kijimbuete ku mbandu ia Jihova, kuila o Jihova ua-nda ku kumbidila muene kioso kia tange: O kizenji kia dikumbi ki tuamenena kuinhi dia makânda ku pholo, inga kia kà vutuluka kuinhi dia makânda kuema? Bhenhobho Ezekiia uixi: O kizenji ki beta ku tuamena kuinhi dia makânda; maji, kana bá, inda kia vutuluka kuinhi dia makânda kuema. Bhenhobho o musesedi Izaia ua di-kola kua Jihova, o Jihova iú ua bhangesa kuila o lolojo ia dikumbi ia Akâji ia ile kiá ku pholo, o kizenji kiê ki vutuluka dingi kuinhi dia makânda kuema. Mu thembu ieneʼoio, Belodake Baladane, monʼa Baladane, sobha ia Babilónia ua tumikisa mikanda ni maujitu kua Ezekiia, mukonda uevile kuila Ezekiia ua kexile mu kata. Anga Ezekiia u a bhana mátui mu ku evua, hé u a londekeza inzu ioso mua lundu o jimbongo, ni phalata, ni ulu, ni ima ia mazumba, ni uxila ua mbote, ni inzu iê ia ibhakatu ia ita, ni ima ioso ia kexile mu malundilu mê; ki bhu kexile kima kia kambe kulondekeza kua ene, kixi mʼonzo ié-muène, mba mu ixi ioso ia utuminu iê. Bhenhobho o Musesedi Izaia ueza kua sobha Ezekiia hé u mu ambela, uixi: o athu ió ambe kiebhi, o ene a tundu kuebhi? Kuala Ezekiia: Ene akua maẋokololo, a tundu ku Babilónia. Muene uixi: O mʼonzo ié a monʼomo Ohi? Ezekiia-phe, uixi: Ima ioso iala mʼonzo iami a i mono; kana-ku kima ki ala mu mabhakeluʼami ki nga kambe ku a londekeza. Bhenhobho o Izaia uambela Ezekiia, uixi: Ivua-phe o kizuelu kia Jihova: Talesa-ze, kú kuiza izuua, ia bhingi kuila o ima ioso i uala na-iu mʼonzo ié, ni iii ia lundile o jitata jé katé mu kizuua kia lelu, a kà i ambata hé iia ku Babilonia; ki bhua kà kala kima ki xala, Jihova ua ki tange. Katé kiabhu ni ku anʼé a tunda momué, u ua-nda kuvualé éʼmuene a kʼambata-ku amoxi-mu, nʼa kale jingolambole mu dizemba dia sobha ia Babilónia. Anga-phe Ezekiia uambela Izaia, uixi: Kizuelu kia Jihova ki ua tange kia iuka muene; uixi dingi: Maji o mu izuua iami ki kua-ndu kala kutululuka ni kidi? Tala-phe, o ima dingi ia bhiti naiu Ezekiia, ni kusuina kue kuoso, ni kioso ki a bhange o dizouelu ni mulombo ni kioso kia sungila o menha mu mbanza, mbé ka i soneka mu divulu dia malunda ma jisobha ja Juda? Anga Ezekiia u zeka ku mukânda ua mavu ni jitata jê; o Manasa dia monʼê u hinga ungana bhu kididi kiê. O Manasa kioso ki andeka o kutumina ua kexi mu kitala kia kuinhi dia muvu ni kiiadi, iú ua tumina mu Jeluzaleme makuinhi a tanu a mivu ni kitanu; o dijina dia mamʼâ Hefeziba. Iu ua bhanga jinga ima ia ibha ku mesu ma Jihova, kala kiene o maufusa oso a matumbu, a a kaiesa kuala Jihova bhu pholo ia anʼa Izalaiele mu jixi ja mautuminu mâ. Mbata ua tona dingi o kutunga o matala a muangene tatʼâ Ezekiia, o Baale ua mu tungila jikalatódio, iu ua bhange muxitu kala kia Akabe, sobha ia Izalaiele; o kilômbo kioso kia diulu, ua ki fukamena iu ua ki bhikila. O mʼonzo ia Jihova ua tungumu ue jikalatódio, onzo ioio iambele Jihova, kuila: O mu Jeluzaleme muene mu nga-nda ku-ta o dijina diami. O mu malumbu ma iadi ma inzu ia Jihova muene mua tungu jikalatódio phala o kifuẋi kioso kia diulu. Katé ni monʼé muène ua mu bhitisa ue mu túbhia; ua kexi ue mu kuzambuila mu matuta; ua kexile ue mu xingila, iú ua lumbile ue ndumba dia azambuidi ni imbanda; anga u suina muene mu kubhanga kia ibha bhu mesu ma Jihova, mbé o ku mu lokalala o njinda iê. Ua-te ue kiteka kia kusonga kia muxitu ua iudikile muene mu inzu ioio ia Jihova ia tangelele Davidi ni monʼê Solomá, kuila: Mʼonzo mumu ni mu Jeluzaleme i nga solo mu miji ioso ia Izalaiele, muene mu nga-nda ku-ta o dijina diami, katé ku hádia. O Izalaiele ki nga-nda ku mu bhangesa dingi kuzangula o kinama kiê mʼoxi iii i nga bhana ku jitata jâ; kabasa a kala ngó ni muanu ua kubhanga ioso i nga a tendelela, kala ki iala mu kitumu kia Mozé dia mubhikʼami kia a lekelela. Maji-phe ene a tokoka o kuívua; mukonda o Manasa ua somboka mu ku a tondalesa katé ene a beta o kubhanga ufusa, o matumbu a akua jixi a jimisa Jihova bhu pholo ia anʼa Izalaiele, ala ndenge. Kienhokio o Jihova iú ua zuelela mu ukunji ua abhikʼê, o misesedi, uixi: Mukonda o Manasa, sobha ia Juda, ua bhange maufusa mosuʼama, iú ua beta o kubhanga kia ibha o jimamodi ndenge, a mu diangelelè-ku, katé ni Juda ua mu bhangesa, ni mahamba mê, ku-ta ituxi; kala kiki, o Jihova Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Tala-phe nga-nda kubheka kima kia ibha mu Jeluzaleme ni mua Juda, kia bhingi kuila uoso u kʼivua, o mátui ene kiiadi kiâ aia ni ku mu di-taiela. O ku thandu dia Jeluzaleme ngi tandeleka-ku ka mukolo ka Samádia ni pulumu ia dibhata dia Akabe; o Jeluzaleme ngi mu kondona kala muthu kia kondona ima ia bolo bhu lubaki, u i kondona hé uiboleka bhu pholo iê. O iá a subhuka ku undundu uami, nga-nda kua ehelela; nga-nda ku a bhakula muene bhu lukuaku lua jinguma jâ; a kà a bhanga uii ni dibhundilu ku jinguma jâ joso; mukonda a bhange kia ibha ku mesuʼami a kumona, ia a ngi lokalala o njinda iami, tundé mu kizuua kià tunda o jitata jâ mu Ijitu katé mu kizuua kia lelu. O kia di-te-ku dingi o Manasa ue ua zunza manhinga a vulu a athu a bene katé Jeluzaleme kia mu izalesa ngó ni manhinga tundé kua tundu katé kua suku; katu-ku hanji o kituxi kiê kia bhangesa na-kiu Juda o ku-ta kituxi ni kubhanga ima ki ia fuama bhu mesu ma Jihova. Tala, o ima ia mukua dingi ia Manasa ni ioso muene ia bhange, ni kituxi kiê, kia tele, manhi iene iosuʼiii ka i soneka mu divulu dia malunda a jisobha ja Juda? Anga Manasa uzeka ku mukânda ua mavu ni jitata jê; hé a mu funda mu dibakala diê dia itulu ia dibhata diê; mu dibakala dia Uza; anga Amone dia monʼê u hinga bhu kididi kiê mu kutumina. Amone ua kexile mu kitala kia makuinhi aiadi a mivu ni kiiadi kioso kiandeka o kutumina, iú ua tumina mivu iiadi mu Jeluzaleme; o dijina dia manhʼâ Mezulemete, monʼa Haluze, mu Joteba. Anga uenda ni kubhanga ima ia ibha ku mesu ma Jihova kala kia bhanga jinga tatʼâ Manasa. Mukonda uende muene mu jinjila joso jenda jinga tatʼâ; iu ua bhikila ue o iteka ia bhikila jinga tatʼâ, ni ku i fukamena. Kienhiki iú ua xisa Jihova, Nzambi ia jitata jê, iu ua fulu kuenda mu njila ia Jihova. Maji o abhikʼé muene, sobha Amone, a mu te kikutu kia ufe, iá a mu jibhila mʼonzo iê muene. Inda ue akuaʼxi a sota muene oso a tele kikutu kia kujibha sobha Amone ià a a jibha ue, anga a hingisa Joziia dia monʼê ku usobha bhu kididi kiê. Tala, ku ioso ia bhiti na-iu Amone ni iosololo kiá ia bhange, mbé ka i soneka mu divulu dia malunda a jisobha ja Juda? Muene iá a mu fundu mu mbila iê mu dibakala dia itulu mu Uza; o Joziia, dia monʼê, muene ua hingi ungana bhu kididi kiê. Joziia ua kexe mu dinake dia mivu kioso kiandeka o kutumina, iú ua tumina makuinhi a tatu a muvu mu Jeluzaleme. O manhʼâ a muʼixana jinga exi; Jedida, monʼa Adaia bhu Boxikate. Muene ua bhanga jinga ima ia kuiuka bhu mesuʼa Jihova; uenda jinga mu jinjila joso ja tatʼâ Davidi, ka bhambuka-mu mu ku di-tela ku kiasu mba ku dilu. Kia bhiti-phe kuila, mu muvu ua kakuinhi ni nake, ua utuminu uê, sobha Joziia ua tumu musoneki Safane, monʼa Azaliia, monʼa Melulane, mʼonzo ia Jihova, uixi: Banda kua Hilikiia, o nganga ia dikota, phala a kà tambule o kitadi kioso kia bheka athu kʼonzo ia Jihova, kiokio kia tambula o alangidi a muelu, ku mundu, ia a ki bhongolola. Nda a ki bhane bhu maku a ió oso ala mu kutumina o kikalakalu, ió a a te ku pholo ia inzu ia Jihova; phala ende ni ku ki bhana ió oso a mu bhanga o kikalakalu kiala kʼonzo ia Jihova, nʼende ni kuxita o mabhululu ala kʼonzo. Ni ku jikalupindelu, ni ku akua kutunga, ni ku jipedelelu; ni kuenda ni kusumba o muiẋi ni matadi a kuseta, mbé kutungulula dingi o inzu. Maji-phe ene ka bhange-nâ dingi jikonda ja kitadi kioso kia a bhana jinga bhu makuʼâ, mukonda o ima a kexe mu ku i bhanga ni kitongola kioso. Anga, bhenhobho, o nganga ia dikota Hilikiia u tangela musoneki Safane, uixi: Nga bongo o divulu dia Kitumu mʼonzo ia Ngana. Hilikiia anga u tambuisa o divulu kua Safane, o muene hé u di tanga. Kienhokio o musoneki Safane ua vutuka, hé uiza kua sobha, u mu kundila ioso ia fuama ku mu vutuila, uixi: Abhikʼé, ngana, a bhongolola o kitadi kioso kia sange mʼonzo ia Ngana, ia a ki bhana bhu maku a iá oso a kuata o kikalakalu, a a te ku inzu ia Jihova. O musoneki Safane, uejidisa ue sobha, uixi: O nganga ia dikota, Hilikiia, ua ngi bhana divulu. Safane anga u tanga-mu hanji bhu pholo ia sobha. Hé ki bhita-phe kuila, o sobha kioso kia zubha kuívua o maka a divulu dia Kitumu, ua tandula izuatu iê. Sobha anga u tuma Hilikiia, o nganga ia dikota, ni Haikane monʼa Safane, ni Akebolo, monʼa Mikaia, ni Safane, o musoneki ni Azaiia, mubhikʼa sobha, uixi: Ndé-nu muà ngʼibhuile kua Jihova, nʼeme ni mundu iú, ni Juda ioso, ku mbandu ia maka a divulu didi dia bongo; mukonda o njinda ia Jihova ia tu kuatela ia vulu; mbata o jitata jetu ka bhele mátui ku maka a divulu didi, phala kuenda ni kubhanga ioso iòsoneke momo ku mbandu ietu. Bhenhobho o nganga ia dikota Hilikiia, ni Haikane, ni Akebolo, ni Safane, ni Azaiia, ai mu ku di-mona ni musesedi Hulda, muhatuʼa Salume, monʼa Tikiva, o monʼa Halá, o mubhake-a-izuatu (o muene ua tungile ku mbandu ia boloka ia sanzala ia Jeluzaleme) anga a mu zuelesa. Muene ua vutuila, uixi: O Jihova, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Kà tangedienu o muthu uoso ua mi tumu kokuami, muexi: O Jihova uambe kiki: Talesa, nganda kubheka hadi bhu kididi kiki, ni kua ió oso a tungu-bhu; mu kuiza-ku, ene o maka oso a divulu dia tange sobha ia Juda. Mukonda ene a ngi xisa, ia ohela uasu ua dizumba ku jinzambi jengi, mbé o ku ngi lokalala o kutema mu ibhangelu ioso ia maku mâ; o njinda iami ia bambukila kididi kiki, ki ia-nda ku xikina ku jima. Maji o sobha ia Juda ua mi tumu o ku muʼibhuila kua Jihova, mua kà mu tangela kiki: O Jihova, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki ku maka ió u uevuʼô, uixi: Mukonda o muxima ué ua teketa eie ua toloka bhu pholo ia Jihova, kioso ki uevu ki nga zuela ku kididi kiki, ni ku iá oso a tunga-bhu, kuma a kexila-bhu dibuikilu ni uíndua, eie-eie ua tandula o izuatu ié, ni kudidila bhu mesuʼami, eme ue nga kuʼivu, Jihova muene ua ki tange. Kala kiki, tala, eme nga-nda ku ku bhongolola kuʼàia o jitata jé; eie a kà ku funda mu mbila ié ni kutululuka; o mesuʼé ka-nda kumona o hadi ioso i nga-nda kubheka bhu kididi kiki, kana. Ene anga a vutuka kua sobha mu ku mu tudila o njimbu iii. Kienhokio Sobha hé u xikisa ngonge, o ikulakaji ioso mua Juda ni mu Jeluzaleme anga a di-bhongoluela kua muene. O sobha anga u banda, uia mʼonzo ia Jihova, kumoxi ni athu oso mua Juda ni iá a tunga mu Jeluzaleme, ni jinganga ni misesedi ni mundu uoso, tundé ku jindenge katé ku makota; anga u tangela muene mu matui ma athu oso o maka oso ala mu divulu dia kikutu, diʼòbonge mʼonzo ia Ngana. Sobha hé uimana bhu mbanduʼa philadi anga u ta kikutu ni Ngana phala kuenda jinga ni Jihova, ni kubhaka o ijila iê, ni maumbangi mê, ni jingonge jê ni muxima uâ uoso ua muvimba; ni ku kuatesa o maka a kikutu kienhiki ni muenhu uoso kala kià a soneka mu divulu dienhodio; o mundu uoso bhuene bhua kexile ku kikutu kienhiki. Sobha iú ua tumu o nganga ia dikota Hilikiia, ni jinganga ja kilangidilu kia kaiadi, ni alangidi a mabhitu, kuila, a katule mu Tembulu ia Jihova, o itutu ioso ia iudikilile o dihamba dia Baale ni iii ia iudikilile o muxitu ni ia kifuẋi kioso kia diulu; iú ua i ohela mu thaka ia Jeluzaleme mu mikáu ia Kidolone, o uthôka uê ua uambata iu uai na-u ku Betele. O jinganga joso ja tele-ku o jisobha ja Juda phala kuenda ni kuohela o uasu ua dizumba bhu ididi ia di-leka mu jisanzala ja Juda ni mu ikanzu ia Jeluzaleme, muene ua ji katula-ku; ua katula-ku o jinganga ja kexile mu kuohela uasu ua dizumba kua Baale, ni ku dikumbi, ni ku mbeji, ni jithéthembua, ni ku kifuẋi kioso kia diulu. Mu inzu ia Jihova ua katula-mu ue o kiteka kia muxitu iú uai na-kiu ku kanga mu thaka ia Jeluzaleme katé mu honga ia Kangiji ka Kidolone, iú ua kiohela muene bhu mbanduʼa kangiji ka Kidolone, iú ua ki bhange fufuta; o fufuta iê iene anga u i sangela ku thandu dia jimbila ja mundu ua anʼa akuaʼxi. Anga u bula ue ni jinzu ja jikuala, ja tele o minzangala ia mala ia ufusa mʼonzo ia Jihova, mbé ahetu kuenda ni kutungilamu jibalaka phala o dihamba dia muxitu. Anga o jinganga joso mu jisanzala ja Juda, uiza-na-ju, hé u tumbulula ue o ididi ioso, ia di-leka bhua kexile mu kuohela o uasu ua dizumba kuala o jinganga tundé mu Jeba katé mu Beleseba; iú ua bula-bula o jikalatódio ja mabhitu, ja kexile bhu dibokuenu dia muelu ua Josuué o nguvulu ia mbonge, ja kexilile ku mbandu ia kiasu phala uoso u bokuena mu mbonge bhu dibhitu dienhodio. Maji o jinganga ja matala, ka jiʼehelela ku bhana jisata ku Kalatódio ka Jihova mu Jeluzaleme; maji mu kudia o jimbolo jʼòsusu, a ji dila jinga mu kaẋi ka jiphange jâ. Ua tumbulula ue Tofete uala mu dikôlo dia anʼa Hinono; mbé ki bhu kale muthu u bhitisa monʼê ua diiala mba monʼê ua muhetu mu túbhia mu ku mu bhana sata ku dihamba dia muloko. Ua katula ue ni jikabalu ja lumbilile dikumbi kuala o jisobha ja Juda ia a ji tele bhu muelu ua inzu ia Jihova bhua lulamena o dixilu dia ngolambole Natane-Meleke ua kexile mu lumbu; o makalu a dikumbi ua oha mu túbhia. Sobha ua bula-bula ue o jikalatódio ja kexile ku di tala dia thandu dia inzu ia Akaji, ja bhangele o jisobha ja Juda; sobha ua bhange ue kiò-muene ku jikalatódio ja bhangele Manasa mu malumbu aiadi a inzu ia Jihova; ua ji sasujula muene sasu-sasu, o fufuta ié iú ua i takuila mu honga ia ngiji ia Kidolone. O sobha ua tumbulula ni matala a lulamene ni mbanza ia Jeluzaleme, a kexile ku mbandu ia Kadilu ia Mulundu ua Kibuika; ene a a tungile kuala Solomá, sobha ia Izalaiele, mbé o dihamba dia Jitalote, o kisunji kia akua Sidonha, ni Kamu, o dihamba ni kisunji kia akua Mouabhe, ni Midiko, o dihamba ni kisunji kia akua Amone. Jipholela joso ue ua ji bula-bula kiòmuene, o mixitu ua i kokela bhoxi, bhu kididi kiê iu uezalesa-bhu ni ifuba ia athu. Katé ue ni Kalatódio ka kexile bhu Betele ni ditala dia bhangele Jelubouamu monʼa Nebate, ua bhangesele Izalaiele kuta ituxi, kumoxi ni Kalatódio kenhoko ni ditala diê, muene ua di sengulula; o ditala ua di sengulula, o Kalatódio ua ka kitula fufuta, o kiteka kia muxitu muene ua ki te mu túbhia. O Joziia kioso kia lunguluka, ua mono o jimbila ja kexile bhenhobho ku mulundu, iu ua tumu kufukununa o ifuba iala-mu hé u i ohela ku thanduʼa Kalatódio; mu kubhanga kienʼiki o Kalatódio ua ka sebulula, kala kiambe o kizuelu kia Jihova kia tange o muthu ua Nzambi ua dianga o kutanga ima ieniʼii. Anga uibhula dingi, uixi: O kiki kimaku kiahi ki nga mu mona? O athu mu mbanza ienhoio hé a mu vutuila exi: Iii iene o mbila ia muthu ua Nzambi ua tundile ku Juda iú ua diangele kutanga o ima iene i ua bhange eie leluʼidi ku Kalatódio kaka ka Betele. Muene-phe, uixi: Muehienu, a kadiʼé. Ki bhu kale muthu u zambesa ku ifuba iê. Kienhiki o ifuba iê a i xisa muenhomo kumoxi ni ifuba ia polofeta ia tundile ku Samádia. O kia di-te-ku ue dingi, Joziia ua bulu ue o jinzu joso ja kexile bhu matala a di-leka mu jisanzala joso ja Samádia, ja bhangele o jisobha ja Izalaiele mbé o ku lokalalé ngoho Jihova o njinda iê; iú ua ji bhange muene kala kioso kiá kia bhangele mu sanzala ia Betele. Iú ua jibha muene o jinganga joso ja kexi mu kubhela o jisata bhu matala ku thandu dia jikalatódio ni kua ohela ifuba ia athu ku thandu; anga u vutuka kiua ku Jeluzaleme. Sobha bhenhobho o mundu uoso u a xikila o ngonge, uixi: Jihova Nzambi ienu mu bhangedienu o kizokola kia Phasu, kala kia ki soneka mu divulu didi dia kikutu. Mbata kiluua dingi a bhanga kizola kia Phasu kala iii, tundé mu izuua ia afundixi a fundisa jinga Izalaiele, né mu izuua ia jisobha ja Izalaiele mbá ngó bhuòfele mu izuua ia jisobha ja Juda. Maji-phe mu muvu ua kakuinhi ni nake, ua utuminu ua sobha Joziia, uene ua bhange na-u mu Jeluzaleme o kizokola kienhiki kia Phasu ia Jihova. Joziia ua zubha-ku ue o akua kuzambula, ni aloi, ni mahamba a vumu, ni iteka, ni maufusa oso a di monekena jinga mʼoxi ia Juda, ni mu Jeluzaleme, phala kukuatesa o maka a kitumu, òsoneke mu divulu dia bongo Hilikiia, o nganga ia dikota, mʼonzo ia Jihova. Kioso muene kiluua a kala-ku, ki ku kexile sobha ia di-fu ni muene, ua di-bhakuila kua Jihova ni muẋima uê uoso, ni muenhu uê uoso, ni nguzu jê joso, kala ki kiala mu kitumu kia Mozé; o muene ue kia bhitiʼé kiá, kiluua dingi ku balumuka mukuá a soka-nê. Sumbala kiene, maji Jihova ka zumbuka ku njinda iê ia dikota ia kuatela Juda. Mukonda dia kulokalala kua Manasa kua mu lokalala jinga na-ku. Jihova anga uamba, uixi: O Juda ue nga-nda ku mu sondolola bhu pholo iami kala ki nga sondolola Izalaiele, o mbanza ia Jeluzaleme i nga tungula, ni inzu i nga tange, ngixi: Muene mua kà kala o dijina diami, nga-nda ku i ẋimbuka. Tala, ima ioso dingi ia bhiti na-iu Joziia ni ioso muene ia bhange, manhi ka i soneka mu divulu dia malunda a jisobha ja Juda? Mu izuua ia Joziia, kiene kia bande Falaó dia Neku, sobha ia Ijitu, mu kúlua ni sobha ia Asídia, mu honga ia Ufalate; o sobha Joziia kioso kia tundila Neku mu kúlua-nê bhu Mejido, bhenhobho bhene bhua mu jibhila kuala Neku, kioso ngoho kia di-mon-nê. Anga abhikʼê a muʼambata kimbi kiê tunde bhu Mejido hé eza-nê mu Jeluzaleme, anga a mu funda mu mbila iê. O akuaʼxi hé a zangula Nzouakaji, monʼa Joziia, a muʼunda ni maji, hé a mu bhanga sobha bhu kididi kia tatʼâ. Nzouakaji ua kexile mu makuinhi aiadi a mivu ni itatu kioso, kia hingi o ungana, iú ua tumina ngoho mbeji jitatu mu Jeluzaleme; o dijina dia manhʼâ Hamutale, monʼa Jelemiia, mukua Libina. Iú ua bhange muene ima ia ibha bhu mesuʼa Jihova, kala kioso kia i bhanga jinga o jitata jê. Maji o Falaó dia Neku ua tumu ku mu kutisa, ua tumu ku mu kutisa bhu Díbala, mʼoxi ia Hamate, mbé muene ka kale mu tumina dingi mu Jeluzaleme; o ixi ua i bhana o njumbu ia kufuta hama ia jitalendu ja phalata ni talendu imoxi ia ulu. O Falaó dia Neku ue ua zangula Eliiakime dia monʼa Joziia, iú ua mu tulamesa bhu kiandu kia tatʼâ Joziia, o dijina iú ua mu, lungulula-diu uixi: Nzouakí; maji o Nzouakaji ua mu ambata, iú ueza-nê ku Ijitu, kuene kua filʼoko. O Nzouakí ua bhana jinga o phalata ioso ioio ni ulu uoso ió kua Falaó, maji ua kungu mubhaku mu ixi ioso phala a tene kubhana ioso ia xindi Falaó; muthu ni muthu a mu xindila kioso kia soka o kubhana, kiene kia mu jijila na-kiu ku phalata ni ku ulu, mu ixi ioso, mbé o ku u bhana kua Falaó dia Neku. Nzouakí ua kexe mu kitala kia makuinhi aiadi a muvu ni kitanu, kioso kiʼandeka o kutumina, iú ua tumina kuinhi dia mivu ni umoxi mu Jeluzaleme; o dijina dia mamʼâ a mu ixana jinga exi: Zabuda, monʼa Pedaia bhu Luma. Iú ua bhanga jinga ima ia ibha bhu mesuʼa Jihova, kala kia i bhanga jinga kiá o jitata jê. Mu izuua ia Nzouakí muene mua bande Nabukodonozolo, sobha ia Babilónia, mu kulua-nê, o Nzouakí hé u kala mivu itatu ku ubhika; o ki iabhu phe, ua hunduluka iú ua kitukila sobha ia Babilónia. Maji o Jihova phe ua mu tumikisa ifuẋi ia masoladi ma akua Kaldeia, ni masoladi ma akua Sídia, ni masoladi ma akua Mouabhi, ni masoladi ma anʼa Amone; ene osuʼá ua a tumikisa mu kulua ni Juda phala ku mu buikisa kala kiambe o maka ma Jihova ma zuelela ku ukunji ua abhikʼé o misesedi. Ni kidi muene phe, kioso kia tumina Jihova, kiene muene kia bhiti kua Juda, kuma ua mu sondolola bhu pholo iê, mukonda dia ituxi ia Manasa, kala ki ia soko muoso mua i tela muene. Kumoxi ue ni manhinga a athu a iuka muene a ẋamuna, o mbanza ia Jeluzaleme iú ua i-zalesa ni Kihaxi kia athu a bene; ki kia bhangesa kuila o Ngana ue nguaiʼé kuloloka. Mu kutanga ioso ia bhiti na-iu Nzouakí ni ima ioso muene ia bhange, mbé ka i soneka mu divulu dia Malunda a jisobha ja Juda? Anga Nzouakí u zeka ku mukànda ua mavu ni jitata jê; o Nzuakí dia monʼé anga u hinga ungana bhu kididi kiê. O sobha ia Ijitu ue nuka dingi a tundile mʼoxi ie; mukonda o sobha ia Babilónia ua mu tambula ioso ia kexile na-iu tundé ku ngiji ia Ijitu ndú ku honga ia Ufalate. Nzuakí ua kexile mu kitala kia kuinhi dia mivu ni nake kioso kiandeka o kutumina; iú ua tumina mbeji jitatu mu Jeluzaleme; o mamʼâ dijina die Neuxta, monʼa Elenatane, mukuá Jeluzaleme. Anga uenda ni kubhanga ima ia ibha bhu mesuʼa Jihova, kala ioso kiá ia bhanga jinga tatʼâ. Mu izuua ienhoio muene mua bande abhika a Nabokodonozolo, sobha ia Babilónia ku Jeluzaleme anga o mbonge a i kondoloka. Anga Nabokodonozolo, sobha ia Babilónia, uiza ku mbanza ia Jeluzaleme, kioso kia i kondo kiá o abhikʼé. Bhenhobho o Nzuakí, sobha ia Juda, anga u banda, uia mu ku di-mona ni sobha ia Babilónia, ni muene ni manhʼâ ni abhikʼé ni ilamba iê ni jifixiiadi jê; o sobha ia Babilónia iú ua mu kutu, hé u muʼambata uia nê mu muvu ua kanake ua utuminu uê. O jimbongo joso ja inzu ia Jihova ni jimbongo joso ja dibhata dia sobha, ua ji katula iú uai na-ju; o itutu ioso ia ulu ia bhangele Solomá, sobha ia Izalaiele, ua i bula-bula kala kiambe o kizuelu kia Jihova. Iú ua balakala ene oso a tunga mu Jeluzaleme; kutale o ilamba iê, uixi athuʼoso a mazonda, ni akua maufunu o jikalupindelu ni asudi-a-thumba; mu ku alula a tena kuinhi dia midi ia jihutile; ki bhu xala muthu kikale ngó o jingadiama ja ngadiadia ku mundu mʼoxiʼomo. Ni Nzuakí a mu balakala ue ku Babilónia; ni manhʼâ sobha, muene, ni ahetuʼé, kumoxi ni jifixiiadi je, ni athuʼoso a makota mu ixi ua a kutu iú ua tundu-nâ mu Jeluzaleme ni ku a bheka ku Babilónia; o athuʼoso, o mazonda, a tena sambuadi dia midi, o jikalupindelu, ni asudi-a-thumba, a tena midi, ni minzangala ioso a sakalala mu ita, enhá sobha ia Babilónia ua a kutu, ua ambata iu uai nâ ku Babilónia. Anga bhu kididi kia Nzuakí ku ungana u bhinganesa-bhu sekuluʼê Mataniia ua tokala katata kê, hé u mu lungulula o dijina uixi Zedekiia. Zedekiia muenhú ua kexi mu kitala kia makuinhi aiadi a mivu ni umoxi kioso kiandeka o kutumina; iú ua tumina mu Jeluzaleme kuinhi dia mivu ni umoxi; o dijina dia manhʼâ Hamutale, monʼa Jelemiia mukua Libina. Iú ua bhanga jinga ima ia ibha bhu mesuʼa Nzambi, kala kiá ioso ia bhanga jinga Nzuakí. Kienʼiki kia bhiti mukonda dia njinda ia Jihova ia kuatela Jeluzaleme ni Juda, katé kia a mono kuila ka fuama dingi bhu pholo ie, anga Zedekiia u ẋinukina sobha ia Babilónia. Anga ki bhita kuila mu kubhiẋila mu muvu ua kavua ua utuminu ua Zedekiia mu kizuua kia kakuinhi ku mbeji ia kakuinhi, kiene kieza Nabukodonozolo, sobha ia Babilónia, mu kúlua ni Jeluzaleme, muene ni kilômbo kiê kia masoladi, hé Jeluzaleme a mu tela ibenge, a mu kandeia jimbonge mu jimbandu joso. Hé o mbonge a i konda katé mu muvu ua kakuinhi ni umoxi ua sobha Zedekiia. Ku tula ma kizuua kia kavua ku mbeji ia kauana kioso o mbanza kia i tatesa kuala o nzala, a lémbua ngó o mbolo phala o mundu mʼoxi muenhomo, bhenhobho o mbanza a i bulu, o makuenze oso a ita, anga a lenga ni usuku mu njila ia lungu bhu dibhitu, bhu kaẋí ka imbaka iiadi bhua lulama ni kibakala kia itulu ia sobha, (sumbala akua Kaldeia a kondele o mbonge ioso mu kúlua na-iu) maji o sobha ua tundila mu njila ia dinhana Maji o masoladi a akua Kaldeia ai ni kukaia sobha Zedekiia ia a mu kuatela mu iphenza ia Jedikó; o masoladi é-muene kia ki mono, exi etu tu texʼiú, o muene hé a mu xa ubheka uê, kilômbo kioso kiai. Sobha-phe anga a mu kuata a banda-nê kua sobha ia Babilónia, bhu Dibaia; hé a mu bhana o Sendesa iê bheneʼobho; o ana a Zedekiia a a batuila o mítue bhu mesuê muene; o Zedekiia muene a mu tufula o mesu, hé a mu kuta ni malubhambu aiadi a ngòndo, anga a muʼambata aianê ku Babilónia. O ku tula bhu mbeji ia katanu, bhu kizuua kia kasambuadi ku mbeji, (o muvu uenʼiú-phe uene o muvu ua kuinhi nʼivua ua utuminu ua Nabukodonozolo, sobha ia Babilónia) kiene kieza Nebuzaladane, kabhitangu ka kilangidilu, mubhika ua sobha ia Babilónia, mu Jeluzaleme. Iú uoha o inzu ia Jihova ni inzu ia sobha, kumoxi ni jinzu joso mu Jeluzaleme; jinzu joso muene ja athu a makota ua jiʼoha mu túbhia. O masoladi oso muene a kilômbo kia akua Kaldeia, a kexile kumoxi ni kabhitangu ka kilangidilu, a lundumuna o imbaka ioso ia kondolokele Jeluzaleme. O athu oso dingi a subhukile ku kifuẋi kia mundu mu mbonge, kumoxi ni iá a ẋinukine ia di-bhakula kua sobha ia Babilónia, ni amoxi dingi a subhukile ku kifuẋi, Nebuzaladane, o kabhitangu ka kilangidilu ua a kutu iú uai-nâ. Maji o ku jingadiama ja ngadiadia mu ixi, ua-xi-ku athu, mbé a kale idimakaji ia kudima mavu ni kubhanga mábhia a mivide. O jiphiladi ja ngondo ja kexile mʼonzo ia Jihova, akua Kaldeia a ji bula-bula; kiene kimoxi ue ni maxikikilu a musanza ua ngondo ua kexile mʼonzo ia Jihova; o ngondo iê iene ioso anga a iambata, aia na-iu ku Babilónia. O jímbia ni jipá ni ijiminu ni jikingutu ni itutu ioso ia kobidi ia kexile mu kubhangela ukunji, aii na-iu ue. O Kabhitangu ka kilangidilu uambata ue ni iomuenu ia makala, ni malonga a menha a pholo, ni ima ioso kiá ia kexile ia ulu, ulu ua dikenze, ni ia phalata mu phalata. O philadi jene kiiadi kiâ ni musanza, ni maxikikilu a bhangele Solomá phala onzo ia Nzambi, ngòndo ia itutu ioso ienʼiii ka i zongele o kunema kuê. O philadi imoxi kulebha kuê iambata kuinhi dia kóvadu ni nake, o ku thandu diê a tudika-ku ue kapitele muene ka ngondo, o kulebha kuê kua kóvadu jitatu; o uanda ni jilomá ja kondoloka a kapitele, ja ngòndo mu ngondo joso. O philadi ia mukuá ue ia kexile kienhiki kumoxi ni uanda uê. Kabhitangu ka kilangidilu ue ua zangula Selaia, o nganga ia dikota ni Zefaniia, o nganga ia kaiadi, kumoxi ni kitatu kia alangi-a-mabhitu, iu uai-nâ. Mu mbonge ue uambata-mu dingi ngolambole imoxi ua di-bhangele muene o kilolo kia ita a mu bhele ku tumina o makuenze oso a ita, kumoxi ni kitanu dingi kia athu a kexile bhu pholo ia sobha mu ku mu bhikila; anga a a sanga mu mbonge kumoxi ni musoneki ua kifuẋi ua kexile mu kusoneka mʼoxiʼomo, o mundu uia ku ita; hé mu mbonge u kuta-mu dingi makuinhi a samanu a muthu, a tokala ku kibuka kia mundu ua ngoho mʼoxi muenhomo, a a sange mu mbonge. O kioso Nebuzaladane kabhitangu ka kilangidilu, kia ambata, ueza-nâ kua sobha ia Babilónia bhu Dibaia. Anga sobha ia Babilónia u a kuamena bhu Dibaia bhenhobho hé u a jibhila mu ixi ia Hamate; Juda hé a mu katula mu ixi iê anga a mu bheka kuengi mu ubhika. Maji-phe ku ió a subhuka ku mundu mʼoxi ia Juda, Nabokodonozolo, sobha ia Babilónia, ua a xisa mʼoxiʼomo, ua a tela ku ukota muadiakime Jedaliia, monʼa Haikane, monʼa Safane. O jikabhitangu ja ifuẋi, kumoxi ni ifuẋi iâ, kioso kia kʼivu kuila Jedaliia muene a mu te ku unguvulu uaʼxi kuala sobha ia Babilónia, eza kua Jedaliia bhu Mixpa mu ku di-mona nê; eneʼâ: Ijimaiele, monʼa Netaniia, ni Nzuanana, monʼa Kadiiá, ni Selaiia, monʼa Tanhumete, mukua Netofe, ni Jezaniia, monʼa Mahakatita, ni ene ni mundu uâ. O Jedaliia anga ua lokela ni ene ni mundu uâ, uixi: Ki mu kale ni uoma ua kukala mu abhika a akua Kaldeia: Kalenu mʼoxi muenhumu, muende ni kubhikila sobha ia Babilónia, mua-nda ku kalenunu muene kiambote. Anga ki bhita-phe kuila mu kubhiẋila bhu mbeji ia kasambuadi, Ijimaiele monʼa Netaniia, o monʼa Elixama ua tokala ku mbutu ia usobha, ueza ni kuinhi dia muthu kumoxi-nê, anga a kuama Jedaliia, o muene hé ufua kumoxi ni jijudé ni akua Kaldeia a kexi-nê bhu Mixpa. Kienhokio o mundu uoso ua zangumuka tundé ku monʼa ndenge tulé ku muadiakime, kumoxi ni jikabhitangu ja ifuẋi anga eza ku Ijitu, mbé o uoma ua akua Kaldeia ua a kuatele mukonda dia ió a a jibha bhu Mixpa. Kia zubha kubhita imʼiii mu muvu ua makuinhi a tatu ni sambuadi, ua ubhika ua Nzuakí, sobha ia Juda, mu kizuua kia makuinhi aiadi ni sambuadi, bhu mbeji ia kuinhi ni kiiadi kiene Evile-Melodake, sobha ia Babilónia, mu muvu uandeka muene o kutu mina, kia bhetula o mútue ua Nzuakí, sobha ia Juda, a mu tele mu kiboiongo anga u mu katula-mu, u mu jituna. Hé u mu zuelesa ni kiadi kioso, o kiandu kiê anga u ki zangeleka ku thandu dia iandu ia jisobha joso ja kexi-nê mu Babilónia. Anga u mu zula izuatu ia upelezu ia kexile na-iu mu kiboiongo, Nzuakí hé u kala kiá mu kudila kudia bhu pholo ia sobha ia Babilónia izuua ioso ia muenhu uê. Sobha muene ku mbandu iê hé uia jinga ni ku mu bhana kúdia, mu kizuua ni kizuua, izuua ioso kiene, mu izuua ioso ia muenhu uê. Mahezu. Adá, Sethe, Enu, Kainane, Mahalalele, Jalede, Enoko, Metúzala, Lameke, Noué, Seme, Hame, ni Jafete. O ana a Jafete enhá: Ngomele, ni Mangongo ni Madai, ni Javane, ni Tubale, ni Meseke, ni Tila. O ana a Ngomele, enhá: Xikena, ni Lifate, ni Tongalama. O ana a Javane: Eliza, ni Talxixi, ni Kitime, ni Dodanime. O ana a Hame: Kuxi, ni Mixilaími, ni Pute, ni Kanana. O ana a Kuxi enhá: Seba, ni Havila, ni Sabata, ni Lahama, ni Sabateka; o ana a Lahama enhá: Seba ni Dedane. O Kuxi uvuala Nimifode uamateka kukala munéne mu ngongo. O Mizalaimi uvuala akua Ludime ni akua Anamime, ni akua Leabime ni akua Nafutuhime. Ni akua Patulusime, ni akua Kasuluhime, kua tundu o muiji ua akua Fidíxia ni akua Kafitoli. O Kanana uvuala Sidone, monʼê ua phande-kumbi, ni Hete. Ni Jijebuzé, ni Ji-amolé ni Jijidingazé, ni Mahivi, ni Ji-alakeu, ni akua Sine, ni Ji-alavadé, ni Jizemale, ni akua Hamate. O ana a Seme enhá: Elame, ni Asule, ni Alufaxade, ni Lude, ni Aláme, ni Uze, ni Hule, ni Jetele, ni Meseke. O Alufaxade ua vuala Selahe; o Selahe ua vuala Ebele. Kua Ebele kua tundu ana kiiadi: umoxi a muixana Peleke, kuma mu izuua iê muene mua uane o ixi, o phange iê a muixana Jokotane. O Jokotane ua vuala Alumodade, ni Selefe, ni Hazalamavete ni Jelahe, Ni Hadolamu, ni Uzale, ni Díkala, ni Obale, ni Abimaiele, ni Seba, ni Ofile, ni Havila, ni Jobabe, ene oso iâ a kexile ana a Jokotane. Ni Seme kiá, ni Alufazade, ni Selá, ni Ebele, ni Peleke, Lehu, ni Seluke, ni Naholo, ni Tela, Mbalamu a muita Nbalahamu. O ana a Mbalahamu enhá: Izake ni Ijimaiele. O miji iâ, ienhiʼii: Mona ua phande-kumbi ua Ijimaiele, Nebaiote; kua kaiela Kedale ni Adibiiele ni Mibesame. Mízima, ni Nduma, ni Máxika, Hadade ni Tema. Jetule, ni Nafise, ni Kedema, enhá ene o ana a Ijimaiele. O ana a Ketula, mukama ua Mbalahamu, iú u vuala Zimila, ni Jokosane, ni Medane, ni Midiiana, ni Jijibake, ni Suua; o ana a Jokosane enhá: Seba ni Dedane. O ana a Midiiana: Efa, ni Efele, ni Hanoke, ni Abida, ni Eleda; ene osoʼâ a kexile ana a Ketula. Mbalahamu-phe uvuala Izake; o ana a Izake: Izáu ni Izalaiele. O ana a Izaú: Elifaze, Leuele, ni Jehu, ni Jalane, ni Kola. O ana a Elifaze: Tamane, ni Omale, ni Zefi, ni Ngaietame, ni Kenaze, ni Timina, Amaleke. O ana a Leuele: Nahate, Zela, Sama, ni Miza. O ana a Seíle: Lotane, ni Sobale ni Nzibiione, ni Ana, ni Disone, ni Ezele, ni Disane. O ana a Lotane: Hodi ni Homane; ni phange ia Lotane ia muhatu, a muidi Timina. O ana a Sobale enhá: Aliiane, Manahate, ni Ebale, Zefí ni Oname. O ana a Nzibiio-pne enhá: Aia ni Ana. O monʼa Ana, muenhú: Disone. O ana a Disone: Hamalane, ni Ejibane, ni Italá, ni Kelane. O ana a Ezale enhá: Mbidiiane, ni Zahavane, ni Jahakane. O ana a Disane enhá: Uze ni Halane. Enhá ene o jisobha atumina jinga mu ixi ia Idomo, kioso ana a Izalaiele kia kambele o sobha ua tumina: Bela, mona a Beola; o Dinhabá diene o dijina dia mbanza iê iatumina jinga. Bela hé ufua, bhu kididi kiê mu kutumina bhu bhingana Jobabe, mona a Zela mukua Bozela. Jobabe ue hé ufua, o bhu kididi kiê mu kutumina anga bhu bhingana Huzame mukua ixi ia Temane. Huzame hé ufua, o bhu kididi kiê mu kutumina bhu mu bhingana Hadade, monʼa Bedade. Iú hé u jibha akua Midiiana mu mukáu ua Mouabhe, o dijina dia mbanza iê Havite. Hadade anga ufua, bhu kididi kiê mu kutumina bhu bhingana Samela, mukua Majileka. Samela anga ufua, bhu kididi kiê mú kutumina bhu bhingana Saulo, mukua Lehobote bhu mbanduʼa honga ia ngiji ia Ifalate. Saúlo anga ufua, hé bhu kididi kiê mu kutumina bhu bhingana Bale-dia-Hanane monʼa Akebolo. O kiafu Bale-dia-Hanane, Hadade u mu bhingana ku usobha, o dijina dia Mbanza iê Phai. O dijina dia muhatuʼê Matabele, monʼa Matelede, mona a Mezahabe. Kiafu Hadade, o majina a jinguvulu ja tumina jinga mu Idomo, enhá: Nguvulu Timina, nguvulu Alava, nguvulu Jetete, nguvulu Oholibama, nguvulu Ela, nguvulu Pinone, nguvulu Kenaze, nguvulu Temane, nguvulu Mibezale, nguvulu Mangidiiele, nguvulu Hilamu. Enhá akexile jinguvulu ja Idomo. Enhá o ana a Izalaiele: Lubene, Ximinhá, Levi, Juda, Isakale ni Nzebolone. Dane, Zuze, Bejamí, Nafitali, Ngadi ni Asele. O ana a Juda, enhá: Hele ni Onane, ni Selá; ene kitatuʼiki ua a vuala ni mona a Zuua mukua Kanana; O Hele, phande-kumbi ia Juda, uakexile muthu ua iibha ku pholo ia Ngana, kia bhangesa Ngana o ku mu jibha. O Tamale-phe dia mukaje-a-monʼê ua mu vualela Peleze ni Zela; Ana oso a Juda a kexile kitanu. O ana a Peleze enhá: Hezelone ni Hamule. O ana Zela: Nzidi, ni Etane, ni Hemane, ni Kalekoli ni Ndala; ene oso a tena kitanu. O ana a Kálumi enhá: Akele o muzukutixi ua Izalaiele, ua-te ituxi mu ima iòkoleke kuma iòbhubhidile. O monʼa Etane, muenhú: Azadiia. O ana a Hezelone, a mu vualela, enhá: Jelamele, ni Lame ni Kilubai. O Lame u vuala Aminadabe; O Aminadabe u vuala Nasono, o kilamba kia ana a Juda. Nasono, u vuala Salama, o Salama u vuala Bouaze. O Bouaze u vuala Obede, o Obede u vuala Jese. O Jese u vuala Eliiabe phandekumbi iê, ni Aminadabe, o mona ua kaiadi, ni Ximeia, o mona ua katatu. Netanaiele ua kauana, Ladai ua katanu. Ozeme ua kasamanu, o Davidi ua kasambuadi. O jiphange jâ ja ahetu, Zeluia ni Abikaíle: O ana a Zeluia enhá: Abisai ni Jouabe, ni Azaiele, kitatu. O Abikaile uavualele Kamasa; O tata ia Kamasa, Jetele, mukua Ijimaiele. Kalebe, mona ua Hezelone, uvuala ana kua Azuba, muhatuʼê, ni kua Jediote; O ana a muenhú, enhá: Jezele, ni Sobabe, ni Aledone. Azuba hé ufua; Kalebe hé u sakana ni Efalata anga u vuala-nê Hulu. O Hulu u vuala Udi, O Udi u vuala Bezalele. Hezelone-phe kiala kiá mu makuinhi a samanu a muvu, u tambula mona a Makidi tata ia Ngiliiade, u sakana-nê anga uvuala Sengube. O Sengube u vuala Jaíle; muenhú u kala ni makuinhi aiadi a jisanzala ni jitatu mu ixi ia Ngiliiade. O Ngesule ni Alá a tambula o mabhata ma Jaíle ni Kenata ni ididi iâ, makuinhi a samanu a mabhata. Ene oso-â-phe ana a Makidi, tata ia Ngiliiade. Kiafu Hezelone, mu kubhanga kithangana, mu Kalebe ka Efalata, Abiia, mukaji a Hezelone, u vuala Asule, tata ia Tekoua. O ana a Jelamele, phande-kumbi ia Hezelone, enhá: Lame phande-kumbi iâ, Buna, ni Oleme, ni Uzene, ni Ahija. Jelamele ue uakexile dingi ni muhatu uamukuá, dijina diê Atala; iú muene mama ia Onano. O ana a Lame, phande-kumbi ia jelamele: Musa ni Jamine, ni Hekele. O ana o Onano enhá: Samai ni Juda. O anʼa Samai: Nadabe, ni Abisule. O dijina dia muhatu a Abisule Abiiale, a vuala-nê Abahe ni Molide. Ana a Nadabe, enhá: Selede ni Apaíme. Selede-phe anga ufua se kuxisa ana. O mona a Apaíme muenhú: Izi. O monʼa Izi: Sezane. O monʼa Sezane: Alai. O ana a Jada, phange ia Samai, enhá: Jetele ni Jonata. Jetele-phe anga ufua sè kuxisa ana. O ana a Jonata enhá: Pelete ni Zeza. Enhá ene o ana a Jelamele. Sezane-phe ka kexile ni ana a mala maji ana a ahatu. Sezane uakexile ni mubhikʼê ua diiala mukua Ijitu dijina diê Jala. Sezane-phe hé u bhana monʼê ua muhatu kusakana ni mubhikʼê Jala, iu ua mu vualela Atai. O Atai uvuala Natane, o Natane uvuala Zabadi. O Zabadi u vuala Efaladi, o Efaladi u vuala Obede. O Obede u vuala Jehu, o Jehu u vuala Azadiia. O Azadiia u vuala Heleji, o Heleji u vuala Eleazá. O Eleazá u vuala Sijimai, o Sijimai u vuala Salume. O Salume u vuala Jekamiia, o Jekamiia u vuala Elizama. O ana a Kalebe, phangʼia Jelamele, enhá: Mesa, o phande-kumbi iê, (iú muene tata ia Zife) ni ana a Malesu, tata ia Hebolone. O ana a Hebolone enhá: Kola ni Tapuua, ni Lekeme ni Sema. O Sema u vuala Lahame, tata ia Jolokeiane; O Lekeme u vuala Samai. O monʼa Samai, Maone; o Maone muene tata ia Bete-Zule. O Efa, mukama ua Kalebe, ua vuala Halene, ni Moza ni Ngazeze; O Halane u vuala Ngazeze. O ana a Jadai enhá: Lejeme, ni Jotane, ni Jesane, ni Pelete, ni Efa ni Sahafe. Kua Mahaka, o mukama, Kalebe ua vuala-ku Sabele, ni Tilona. O muhatuʼa Suafe, tata ia Madimana, uavuala Seva tata ia Makabena ni tata ia Ngibeia. Akaza muene o mona ua Kalebe ua muhatu. Ana a Kalebe, mona a Hulu, phande-kumbi ia Efalata enhá: Sebale, tata ia Kidiate-Jadimi, Salama, tata ia akua Beleme, Halefe, tata ia Betengadi. Ana a Sobale, tata ia Kidiate-Jadimi, enhá: Haloi ni Kanana ku jimenuita. O majiku a jifamídia mu Kidiate-Jadimi, enhá: Je-itulé ni akua Pute, ni jisumaté, ni ji-mizalaé. Kua enhá kuene kuatundu akua Zola ni akua Xitaole. O ana a Salama enhá: Akua Beleme ni akua Netofa, ni akua Xitalote, ni akua Bete-Jouabe, ni kaxaxe ka jimanatita, ni akua Zola. O majiku a jifamídia ja asoneki a tungile mu Jabezi enhá: jitilatita, ni jisemetita, jisukatita; enhá akua Kene, a tunda kua Hamate, tata ia dibhata dia Lekabe. O ana a Davidi a mu vualela mu Hebolone, enhá: Aminone, muene phande-kumbi iê, kua Abinouame mukua Jizelele; o kaiadi, Daniiele, a mu vuala kua Abingaíle, mukua Kalumelu. O katatu, Abisalone, monʼa Mahaka, monʼa muhatu ua Talamai, sobha ia Jesule; o Kauana, Adoniia, monʼa Hajiti: O katanu, Sefatiia, a mu vuala kua Abitale; o Kasamanu, Iteleiame dia Engalá, muhatuʼê. Kisamanu kia ana ua a vualela mu Hebolone, mukonda ua bhange-mu sambuadi dia mivu ni mbeji jisamanu ni kutumina; o makuinhi a tatu a mivu ni mivu itatu ua ma bhange mu kutumina mu Jeluzaleme. Mu Jeluzaleme-phe ua vualela-mu, enhá: Siméia, ni Sobabe, ni Natane, ni Solomá; ana kiuana kiki ua a vuala ni Bate-Suua, mona a Amiiele. Ua vuala dingi Ibale, ni Elizama, ni Elifelete, ni Nongaze, ni Nefeke, ni Jafiia, ni Elizama, ni Eliiada, ni Elifelete, dívua dia muthu. Ene-oso-â ana a Davidi, o ana a akama engi, ni Tamale, dia phange iâ ia muhetu. O monʼa Solomá Lobouamu, ni monʼê Abiia; ni monʼê Aza; ni monʼê Jozafate; ni monʼê Jolá; ni mon, ê Akaziia; ni monʼê Jouaji; ni monʼê Amaziia; ni monʼê Azadiia ni monʼê Jotamu; ni monʼê Akaze; ni monʼê Ezekiia; ni monʼê Manasa; ni monʼê Amone; ni monʼê Joziia. O anʼa Joziia enhá: o phande-kumbi iê Nzuanana; kua kaiela Nzuakí, o katatu Zedekiia, o kauana Salume. O ana a Nzuakí enhá: Jekoniia, ni Zedekiia monʼê. O ana a Jekoniia: Asile, ni monʼê Selatiiele. O ana a muenhú, enhá: Malakilá, ni Pedaia: ni Senazale, Jekamiia, Hozama ni Nedabiia. O ana a Pedaia: Zolobabele ni Simei; o ana a Zolobabele: Mezulame, ni Hananiia, ni Selomite phange iâ ia muhatu. Ni Hasuba, ni Obele, ni Belekiia, ni Hazadiia, ni Jusabe-Hesede, kitanu kia muvimba. O ana a Hananiia, Pelatiia ni Jesaia. O ana a Lefaia, o ana a Halana, o ana a Obediia ni ana a Sekaniia. O ana a Sekaniia enhá: Semaia; O ana a Semaia, Hatu ni Ingale, ni Badiia, ni Nehaliia ni Safate, kisamanu. O ana a Behaliia: Elonai, ni Ezekiia, ni Azileka, kitatu. O ana a Elonai: Hodaviia, Eliasibe ni Pelaia, ni Akube ni Joana, ni Dilaia, ni Anani, sambuadi. O ana Juda enhá: Peleze, ni Hezelone, ni Kalmi, ni Hulu, ni Sobale, o Lehaia, monʼa a Sobale, uvuala Jahate, o Jahate uavuala Ahumai ni Lahade: iá ene o jindandu ja jizolatita. Enhá ene o ana a tata ia Etame: Jizeleele, ni Ijima ni Idiba; o dijina dia phangeʼiê ia muhatu Hazeleleponi. Kua di-te dingi Penuuele, tata ia Ngedole, ni Ezele, tata ia Huza: Iá ene o ana a Hulu, phande-kumbi ia Efalata, tata ia Beleme. Azulu tata ia Tekoa, uakexile ni ahatu aiadi: Hela ni Nahala. Nahala hé uvuala Auzame, ni Hefele, ni Hasatadi; enhá ene o ana a Nahala. O ana a Hela: Zelete, Jesobale, ni Etinane. O Khoji, uavuala Anube ni Zobeba; ni jindandu ja majiku a Ahalele, mona a Halume. O Jabeze hé uditungula muʼaxaxe ka jiphange jê, o manhi-â hé u mu luka dijina dia Jabeze, kifua uambe kiki, kuma: O mona iú nga mu vuala ni misusu. Mbata Jabeze uadionda Nzambi ia Izalaiele, kuila: Se u ngi zediuisa kiavulu kinéne, o jimbambe jami ni u ji kudisa dingi muene, o lukuaku lué hé lu ngʼendesa, hé ubhangesa kuila o dibhebhu ki di ngi tule anga u ngi konda o malamba! Nzambi anga u mu bhanga kioso kia mu bhingi. O Kelube, phangeʼa Suua u vuala Mihele; iú muene o tata ia Estone. O Estone u vuala Betelafa, ni Peseia, ni Teina, tata ia mbonge ia Nahase. Iá ene o mala ma Leka. O ana a Kenaze: Otoniiele ni Selaia: o ana a Otoniiele: Hatate. O Meonotai uvuala Ufala, o Selaia u vuala Jouabe, tata ia akua dikôlo dia akua maufunu; mukonda akexile momo akua maufunu. O ana a Kalebe, mona a Jefune, enhá: Ilu, Ela, ni Nahame; o mona a Ela a mu ijiia, exi; Kenaze. O ana a Jehalelele: Zife, ni Zifa, ni Tiliia, ni Azaliiele. O ana a Ezala: Jetele, ni Melede, ni Efele, ni Jalone; iu ua vualele dingi Midiiana, ni Samai, ni Izebá, tata ia Estemoua. Muhatuʼê uatokala ku mbutu ia Juda hé uvuala Jelede, tata ia Ngedole, ni Hebele, tata ia Soko, ni Jekutiiele, tata ia Zanoua; enhá ene ana a Bitiia mona ua Falaó ua muhatu a mu sakanene kuala Melede. O ana a muhetu ua Hodiia, phange ia muhetu ia Nahame, enhá: Abikeila, o mukua Ngalami, ni Estemoua, mukua Mahaka. O ana a Ximinhá, enhá: Amone, ni Dina, ni Bene-Hanane ni Tilone; O ana a Izi, enhá: Zouete ni Bene-Zouete. O ana a Sela, mona a Juda: Hele, tata ia Leka, ni Lada, tata ia Malesa; Sela ue muene o tata ia jifamília ja bhata dia akalakadi a linu, mʼonzo ia Azebeia. Kumoxi ue ni Jokine, ni mala a Kozeba, ni Jouaji, ni Salafe, (a toluele akua Mouabe hé a kala ni kua a tumina), ni Jasubi-leme. Maji o ima ienhiʼii ió kulu kiá. Enhá akexile ombia-jímbia, ia a tunga jinga mu Mábhia a jihonga, ni mu ikonzo mu ixi ia Netaíme ni mu Jedele; ia xalele muenhomo ni sobha iâ mu ku mu kalakela ku kikalakalu kiê. O ana Ximinhá enhá: Nemuuele ni Jamine, ni Jadibe, ni Zela, ni Saúlo. Uavu monʼê Salume, ni monʼê Mibesame, ni monʼê Míjima. O ana a Míjima, enhá: Hamuuele, monʼê ua diiala, monʼê Zakule, ni monʼê Simei. O Simei uakexile ni kuinhi ni kisamanu dia ana-a-mala, ni kisamamu kia ahatu, maji o jiphange jâ ja mala-phe ka kexile ni ana avulu; o família iâ ioso ka di sokolola kiavulu kala o jifamília ja majiku ma ana a Juda. Hé a tunga bhu Beleseba, ni bhu Malada, ni bhu Hazele-Suuala, ni mu Bila, ni mu Ezene, ni mu Tolade, ni mu Betuuele, ni mu Holoma, ni mu Zikalake, ni mu Bete-Malekabote, ni mu Hazale-Suzine, ni Bete-Bili, ni mu Sahalaíme, enhá ene akexile o madiembu mâ, Davidi kia hingi o ungana ua kutumina. O tusanzala tuâ tuofele tua kexe na-tu, tuenhutu: Etame, ni Aime, ni Dimone, ni Tokeme ni Azane; madiembu a tanu. Ni jisanzala jâ joso, jakexile mu jimbandu ja madiembu atanu iá katé ku Bahale. Menhama o mabhata mâ moso, ni miji iâ, kala kia i soneka mu Ingo-ia-Vumu. O Mesobabe-phe, ni Jamileke ni Joza, mona a Amaziia, ni Jouele, ni Jehu mona a Josibiia, mona a Selaia, mona a Aziiele, ni Eliohuenai, ni Jahakaba, ni Jesouaia, ni Azaia, ni Adiiele, ni Jesimiiele, ni Benaia. Ziza, mona a Sifi, mona a Alone, mona a Jedaia, mona a Nzidi, mona a Semaia, enhá, kia a soneka ku majina mâ mu Ingo-ia-Vumu, akexile ilamba mu undandu ua jifamilia jâ; O mu undandu ua jifamilia ja jitata jâ anga a di sokolola muene ni kuvula kuoso. Hé a bhixila muene katé bhu mbambe bhu dibokuenu dia Ngedole, ku thandu ia dikôlo mu kusota sabhelela phala kudisa o jimbudi jâ. Hé a sanga o sabhelela iambote ni ixi iadixala, ia tululuka, ia nhoha, mukonda, akua Hame, atungile muenhomo mʼokulu. Iá-phe, a a soneka ku majina mâ, abhiẋila mu izuua ia Ezekiia, sobha ia Juda, ia a muanga-muanga akua-xi a tungile muenhomo kumoxi ni jibalaka jâ, ia a a jikinisa ene oso muene, katé mu kizuua kia lelu, ia a tungu-mu ene bhu kididi kiâ, mukonda muenhomo mua kexile sabhelela iambote phala o jimbudi jâ. Muʼaxaxe kâ ene ue, ku ana a Ximinhá kukala hama jitanu ja mala, aia ku milundu ia Seíle; anga ambata Pelatiia, ni Nehadiia, ni Iefaia, ni Uziiele, o ana a Izi hé a ata ku pholo mu kukala jikabhitangu ja ku a tuamenena. Oso a subhukile kua iá a bhulaka ku akua Amaleke ene a a buba ene oso muene, ia a tungu ene muenhomo katé mu kizuua kia lelu. O ku ana a Lubene, o phandekumbi ia Izalaiele, mukonda muene ua kexile phande-kumbi, maji mukonda dia ku katula o ujitu ua hama ia tata iê, iú ua i fukuila, uphande-kumbi uê a u bhana ana a Zuze, mona Izalaiele. Maji o Zuze ka mu soneka mu divulu dia Ingo-ia-Vumo kuila muene phandekumbi. Sumbala o Juda ua kexile kindanda muaxaxe ka jiphange jê, o kua muene kuene kutunda o Dikota, maji o uphande-kumbi uangene ua Zuze. Ana-phe a Lubene phande-kumbi ia Izalaiele enhá: Hanoko, ni Palu, ni Hezelone ni Kálumi. O ana a Jouele: Semaia, ni monʼê Ngongo, ni monʼê Simei, ni monʼê Mika, ni monʼê Lekaia, ni monʼê Bahale, ni monʼê Behela, ni monʼê iú uakexe kilamba kia akua Lubene, anga a mu amabata ku upelezu kua Tilikate-Pilinesele, sobha ia Asídia. Mu kutanga o jiphange jê, ku majiku mà, kioso kia ate bhu kixina bhua tunda o miji iâ, Jehele ni Zakadiia ene a kexile atuminʼâ. O Bela, mona a Azaze, mona a Sema, mona a Jouele ua tungile bhu Alouele hé uia katé bhu Nebo kumoxi ni Bahale-Meone. Uatungu ue ku mbandu ia thunda, bhu kididi kia kukutukila mu kikangalakata, tunde ku ngiji ia Eufalate. Mukonda o ibhaku iê ia divualele kiavulu mu ixi ia Ngiliiade. O mu izuua ia Saúlo anga alua ita ni akua Hangale, anga a a tolola ni nguzu ia lukuaku luâ. Ene-phe anga a tunga mu jibalaka jâ, mu mbambe ioso ia ixi ia Ngiliiade, ku mbandu ioso ia mutundila-kumbi. O ana a Ngade anga a tunga bhua lulama ni ene, mu ixi ia Basane katé ku Sálaka. O Jouele muene uakexe mutumini uadianga, kaiela Safane: O Janai-phe ni Safate a kexi ue mu Basane. O jiphange jâ ja mala ku mabhata ma utata uâ, jenhiji: Mikaiele, ni Mezulame, ni Seba, ni Jolai, ni Jakane, ni Ziia, ni Hebele, sambuadi. Enhá o ana a Abiaili mona Hudi, mona a Jaloua, mona Ngiliiade, mona a Mikaiele, mona a Jezisai, mona a Jadu, mona a Buze. O Hai, mona a Abidiiele, mona a Nguni, muene uakexi mutumini ua dibhata dia jitata jâ. Hé a tunga mu Ngiliiade, ni mu Basane, ni mu ididi ia utuminu uâ. Kumoxi ue ni mu jimbandu joso ja Salone, katé mua suku o jimbambe jê. Ene osoʼâ a a sonekene mu madivulu a muiji, tunde bhu kixina kia miji iâ mu izuua ia Jotamu, sobha ia Juda, ni mu izuua ia Jelobouamu, sobha ia Izalaiele. Ku ana a Lubene, ni akua Ngade, ni ku kaxaxi ka muiji ua Manasa, mala a undanda ua ita, a tenene kukuata o ngubu, ni xibhata, olekele jinge o mufula, hé akala ilolo ia ita; kua kexile makuinhi a uana a midi ni midi jiuana ni hama-sambuadi ni makuinhi a samanu, a tunda jinga mu kúlua. Anga alua ita ni akua Hangale, ni Jetule, ni Nafi, ni Nodabe. Anga a a kuatekesa mu kúlua-nâ, o akua Hangale ni oso kiá a kexile-nâ, ene oso hé a a bhana bhu maku mâ, mukonda a dikolele kua Nzambi, kiala mu kúlua o ita, Nzambi hé u a bhana mátui, kuma a dielela kua muene. Anga a ambata o ibhaku iâ; o jikamelu jâ ja tena makuinhi a tanu a midi, ni hama jiiadi ja midi ni makuinhi a tanu a jimbudi, ni midi jiiadi ja jibhulu, ni hama ia midi ia mienhu ia athu. Mukonda athu a vulu a a jibha, mbata o Nzambi muene ua a bhângela; hé a tunga mu ixi bhu kididi kiâ, katé kia a tumikisa ku ubhika. O ana a kaxaxe ka muiji ua Manasa, a tungile mu ixi ienhoio: tunde bhu Basane katé bhu Bahole-Helemone, kumoxi ni Senile, ni mulundu ua Helemone. Enhá anga a divualulula, a kala ndumba. Akexile mítue ia mabhata ma utata uâ, enhá: Efele ni Izi, ni Ediiele, ni Azibiiele, ni Jelemiia, ni Hodaviia, ni Jadiiele, maiala a nda, mala a majina, ene o ilolo iktumina o mabhata a jitata jâ. Maji-phe a-ta mulonga, atondala kua Nzambi ia jitata jâ; akaiela jinzambi ja matumbu, akua jixi jengi ió a a jikinisa kuala Nzambi bhu pholo iâ. Kiabhekela Nzambi ia Izalaiele ku a balumuina o nzumbi ia Phulu, sobha ia Asídia, ni nzumbi ia Tikalate-Pilinesele, sobha ia Asídia, ua a kuika, iu ua ambata ku uhutile, o ana a Lubene ni ana a Ngade ni kaxaxe ka muiji ua Manasa; ia a a balakala ku Hala, ni ku Hambole, ni ku Hada ni ku ngiji ia Ngozane, ia ala kuenhoko katé mu kizuua kia lelu. O ana a Levi enhá: Ngelexone, Kohate, ni Meladi. O ana a Kohate enhá: Halane ni Izahale, ni Hebolone, ni Uziiele. O ana a Halane, Alá ni Mozé, ni Midiiana. O ana a Alá: Nadabe, ni Abhihú, ni Eleiazale, ni Itamale. O Eleazale uavuala Finéia, o Finéia uavuala Abisuua, o Abisuua uavuala Buki, o Buki uavuala Uzi, o Uzi uavuala Zelaia, o Zelaia uavuala Melaiote, o Melaiote uavuala Amadiia, o Amadiia uavuala Aitube, o Aitube uavuala Zadoke, o Zadoke uavuala Ahimaze, o Ahimaze uavuala Azadiia, o Azadiia uavuala Johanane, o Johanane uavuala Azadiia. Muenhú muene uendesa kiambote o unganga ua Tembulu, Solomá ia tungile mu Jeluzaleme. O Azadiia uavuala Amadiia, o Amadiia uavuala Aitube, o Aitube uavuala Zadoke, o Zadoke uavuala Salume, o Salume uavuala Hilikiia, Hilikiia uavuala Azadiia, o Azadiia uavuala Selaia, O Selaia uavuala Jozadake. O Jozadake anga a muambata ku ubhika kioso Ngana kiambata Juda ni Jeluzaleme ku uhutile, bhu lukuaku lua Nabukodonozolo. O ana a Levi enhá-phe: Ngelexone, Kohate ni Meladi. O ana a Ngelexone majina mâ enhá: Libini ni Simei. O ana a Kohate: Halane ni Izahale, ni Hebolone ni Uziiele. O ana a Meladi; Mahedi ni Muxi; enhá ene o majiku a jilevita kala kia a vuala mu utata uâ. Kua Ngelexone: Libini, monʼé. Jahate, monʼê Zima, monʼê, Joua, monʼê Ido, monʼê Zela, monʼê Jehatelai, monʼê. O ana a Kohate, enhá: Aminadabe, monʼê, Kola, monʼê Asile, monʼê. Elekana, monʼê Ebiiazafe, monʼê, Asile, monʼê, Tahate, monʼê Udiiele, monʼê Uziia, monʼê, Saúlo, monʼê. O ana a Elekana: Amasai, ni Ahimote. Mu kutanga Elekana, o anê enhá: Zofai, monʼê ni monʼê Nahate, Monʼê Eliiabe, monʼê Jelohame, ni monʼê Elekana. O ana a Samuuele: Vazini, o phande-kumbi iê, o kaiadi Abiia. O ana a Meladi: Mahedi, monʼê Libini, monʼê Simei, monʼê Uza, Monʼ ê Simeia, monʼê Haziia, monʼê Azaia. Enhá ene a a-te kuala Davidi, ta ufunu ua kuimbila mʼonzo ia Ngana, kioso o álaka ki ia sange kiá o kididi kia dinhohenu. Ene ia a kexile ni ufunu uenhú ua kuimba bhu pholo ia Kalatódio mu balaka ia kubhongolokela katé Solomá kia tungu o Tembulu ia Ngana mu Jeluzaleme; ia a kexile, ni kífua kienhiki mu ukunji uâ, kala kia a tendelela o kubhanga jinga. Enhá-phe ene akexile muenhomo kumoxi ni anʼâ. Ku ana a Kohate: Hemane, o muimbidi, monʼa Jouele, mona a Samuuele, mona a Elekana, mona a Jelouamu mona a Ediiele, mona a Toua, mona a Zufe, mona a Elekana, mona a Mahate, mona a Amasai, mona a Elekana, mona a Jouele, mona a Azadiia, mona a Sofoniia, mona a Tahate, mona a Asidi, mona a Abiazafe, monʼa Kola, mona a Izahale, mona a Kohate, mona a Levi, mona a Izalaiele. O phangeʼiê Asafo uakexile ku kadilu kê; O Asafo ua kexile mona a Belekiia, mona a Simeia, mona a Mikaiela, mona a Bahaseia, mona a Malekiia, mona a Etini, mona a Zela, mona a Adaia, mona a Etane, mona a Zima, mona a Simei, mona a Jahate, mona a Ngelexone, mona a Levi. O jiphange jê, ana a Meladi, akexile ku kiasu, enhá: Etane, mona a Kixi, mona a Abidi, mona a Maluke, mona a Hasabiia, mona a Amaziia, mona a Hilikiia, mona a Anzi, mona Baní, mona a Semele, mona a Mahedi, mona a Muxi, mona Meladi, mona a Levi. O jiphange jê, o jilevita, a a tele ku ukunji uoso ua balaka ia kubhongolokela ia inzo ia Nzambi. O Alá ni anʼê ene akexile mu kuoha o ima ioso ia mazumba ku thandu dia Kalatódio ka jisata ja kuoha, ni ku thandu dia Kalatódio ka uasu ua dizumba phala o kikalakalu kioso bhu kididi kikôla kinéne, mbé kubhangesa o sata ia kiamenga ia kubonza Izalaiele, kala kioso kia tumu Mozé selevende ia Nzambi. O ana a Alá enhá: monʼê Eleazale, monʼê Finéia, monʼê Abisuua, monʼê Buki, monʼê Uzi, monʼê Zelaia, monʼê Melaiote, monʼê Amadiia, monʼê Aitube, monʼê Zadoke, monʼê Ahimaze. Enhá ene o mabhata mâ mua tungile jinge ni jimbonge jâ mu jimbambe jâ, kala kia ejiia. Ku ana a Alá ku majiku ma akua Kohate, mukonda o Sorte ia buila kua ene, a a bhana-phe o mbonge ia Hebolone, mʼoxi ia Juda, ni mu jimbandu jê joso ja kondoloka. Maji-phe o mikáu ia dibhata, ni jisanzala jòfele jala mu jimbandu, a ji bhana Kalebe, monʼa Jefune. O ana a Alá a a bhana kutunga mu jimbonge ja kulengela, jenhiji: Hebolone, ni Libina, ni mu ikanzu iê ioso, ni Jatile, ni Jitemoua ni mu ikanzu iê ioso mu jimbandu jâ, ni Hilene ni ikanzu iê ioso mu jimbandu jâ, ni Ndebile ni ikanzo iê ioso mu jimbandu jâ, ni Asane ni ikanzo iê ioso mu jimbandu jâ, ni Beteseme ni ikanzo iê ioso mu jimbandu jâ. O ku muiji ua Bejamí, Ngeba ni ikanzu iê ioso mu jimbandu jâ, ni Alemate ni ikanzu iê ioso mu jimbandu jâ, ni Anatote ni ikanzu iê ioso mu jimbandu jâ. Mabhata mâ moso, ku majiku-majiku mâ, mu ku a vuala kuâ, matena kuinhi ni kitatu kia mabhata. Maji o ana a Kohate amukuá, a subhuka ku jifamília ja muiji mu kibhuku kiâ, atambula dikuinhi dia mabhata, ku mabhata atokala akua muiji ua Efalaime ni muiji ua Dane ni muiji ua Manasa. O ana a Ngelexone, mu ku a tanga ku jifamília jâ atambula ku muiji ua Isakale, ni ku muiji ua Asele, ni ku muiji ua Nafitale, ni ku muiji ua Manasa, mu Asane, kuinhi dia mabhata ni kitatu. O ana a Meladi, mu kua a tanga ku jifamília jâ, a a bhana ku muiji ua Lubene, ni ku muiji ua Ngade, ni ku muiji ua Nzebulone, mu kuvuadiua kuâ, axala ni kuinhi dia mabhata ni mabhata aiadi. Kienhiki ana a Izalaiele a bhana mabhata enhá ku akua Levi ni ikanzo iê ioso mu jimbandu jâ mbé o kudisila o ibhaku iâ. Mu kuzediua kuâ a a bhana o mabhata enhá a tokala ku muiji ua Juda, ni ku muiji ua ana a Ximinhá, ni ku muiji ua ana a Bejamí, ene ia a luku o majina mâ. O ku ima iamukuá, o jifamília ja mukuá ja anʼa Kohate, a a bhana o mabhata mâ mu jixi ja tungu akua muiji ua Ifalaíme. Mbata a a bhele o mabhata a jimbonge ja disuamu jiji, Xikeme ni ikanzu iê ioso mu jimbandu jê ku milundu ia Efalaime, kala ue Ngezele ni ikanzu iê ioso mu jimbandu jê. Ni Jokemeiame ni ikanzu iê ioso mu jimbandu jê, ni Bete-Helone ni ikanzu iê ioso ia madilu a ibhaku mu jimbandu jê. Ni Ahijalone ni ikanzu iê ioso ia madilu a ibhaku mu jimbandu jê, ni Ngate-Dimone ni ikanzu iê ioso ia madilu a ibhaku mu jimbandu jê. O ku kaxaxe ka muiji ua Manasa, akatuala-ku Anele ni ikanzu iê ioso ia madilu a ibhaku mu jimbandu jê, ni Mbidiiane ni ikanzu iê ioso ia madilu a ibhaku mu jimbandu jê. Mabhata oso enhá ene a bhana ku ana a Kohate, a subhuka ku majiku a jifamília joso ja anʼa Kohate. O ana a Ngelexone a tambula ku jifamília ja kaxaxe ka muiji ua Manasa, o mabhata ma Ngolane, mu Basane, ni ikanzu iê ioso ia makêla ma ibhaku mu jimbandu jê, ni Astalote ni ikanzu ié ioso ia makêla ma ibhaku mu jimbandu jê. O ku muiji ua Isakale, a a bhana Kede, ni ikanzu iê ioso ia makêla ma ibhaku mu jimbandu jê, ni Dambelate ni ikanzu iê ioso ia makêla a ibhaku mu jimbandu jê, ni mbonge ia Lamote ni jimbandu jê joso, ni ia Aneme, ni jimbandu jê joso. O ku muiji ua Asele, a a bhana o mbonge ia Masale ni mavu oso mu jimbandu jâ, ni Abidone ni mavu oso mu jimbandu jâ. Ni Hukuke, ni mavu oso a kala mu jimbandu jâ, ni Lehobo ni mavu oso a kala mu jimbandu jâ. O Ku muiji ua Nafitali a a bhana Kede mu Ngalileia ni mavu oso mu jimbandu jâ, Hamone ni mavu oso mu jimbandu jâ. Kidiataíme ni mavu oso mu jimbandu jâ. Asubhuka ku ana a Meladi ku muiji ua Nzebulone a a bhana-ku o mbonge ia Dimono ni mavu oso akala mu jimbandu jê, mbé o makêla a ibhaku, ni Tabolo ni mavu ê oso a mu kala mu jimbandu jê, phala o makêla a disila ibhaku. O ku sámbua dia Njolodá, ku mbandu ia Jedikó, ku thunda ia Njolodá ku mutundila-kumbi, ku muiji ua Lubene, a a bhana o mbonge ia Mbezele, mu kikangalakata ni mavu ê oso a mu kala mu jimbandu jê, ni ia Jaza ni mikáu iê ioso mu jimbandu jê, mbé o makêla a kudixila o ibhaku. Ni Kedemote ni mikáu iê ioso mu jimbandu jê, ni Mefahate ni mikáu iê ioso mu jimbandu jê, mbé o makêla a kudixila o ibhaku. Ni ku muiji ua Ngade, a a bhana Lamote, mu Ngiliiade, ni mikau iê ioso mu jimbandu jé, ni Mahanaíme ni mikáu iê ioso mu jimbandu jê, phala o makêla a kudixila o ibhaku. Ni mbonge ia Hexebone, ni mikáu iê ioso mu jimbandu jê, ni Jazele, ni mikau iê ioso mu jimbandu jê, phala o makêla a kudisila o ibhaku. Ku muiji iú, o ana a Isakale, enhá: Tola ni Púua, Jasibe ni Similone, kiuana. O ana a Tola, enhá: Uzi, ni Lefaia, ni Jediiele, ni Jamai, ni Ibisane, ni Semuuele, ene atumini a mabhata ma jitata jâ. Akua Tola mala a mazonda mu Uvuadiue uâ; o dialuilu diâ, mu izuua ia Davidi, diatena makuinhi aiadi a midi ni midi jiiadi, ni hama jisamanu. O mona a Uzi, muene ngó Izalaíia. O ana a Izalaíia enhá: Mikaiela, ni Obadiia, ni Jouale, ni Isíia; ene osoʼâ kitanu kiâ, atumini. Muʼaxaxe kâ, mu miji iâ, muaxaxi ka majiku ma mabhata mâ, muakexile akua kubhânga, akua kúlua ita, makuinhi a tatu a midi ni kisamanu; mukonda a kexile ni ahatu avulu ni ana-ndenge. O jiphange jâ, mu majiku a jifamília joso ja Isakale, mala a mazonda, akexile makuinhi nake a midi ni sambuadi, a alula oso mu miji iâ, ku ma Uvadiue mâ. O ana a Bejamí enhá: Bela, ni Bekele, ni Jediiaele, kitatu. O ana a Bela: Ezebone, ni Uzi, ni Uziiele, ni Jedimote, ni Ili, kitanu kia ilamba, atumini ku dibhata dia tatʼâ, mazonda a alula mu miji iâ, ku Uvadiue uâ, atena makuinhi aiadi a midi ni midi jiiadi ni makuinhi a tatu ni kiuana. O ana a Bekele: Zemila, ni Jouaji, ni Eliezele, ni Eliohuenai, ni Unili, ni Jedimote, ni Abiia, ni Anatote, ni Alamete, ene osoʼâ akexile ana a Bekele, Anga a alula mu ma Uvadiue má, tunde ku miji ia atumini a mabhata ma jitata jâ, o mazonda a-te kiavulu, makuinhi aiadi a midi ni hama jiiadi. O ana a Jediaiele: Bilane ngó: o ana a Bilane enhá: Jehuze ni Bejamí, ni Elude ni Kenahana, ni Zetane, ni Talxixi, ni Aisahele. Ene osoʼâ ana a Jediaiele, akexile ilamba i tumina o mabhata ma jitata jâ, o mazonda a-te kiavulu akexile kuinhi ni sambuadi dia midi, ni hama jiiadi, jakexile mu kutunda ni masoladi phala kuia mu kúlua, Ni Supime ni Hupine, ana a Ili, ni Husime ku ana a Ahele. O ana a Nafitali: Jaziiele, ni Nguni, ni Jezele, ni Salume ana a Bila. O ana a Manasa enhá: Azidiiele, a mu vuala ni muhatu mukua Ngiliiade. (O mukamʼê mukua Sídia, ua vuala Makidi, tata ia Ngiliiade; o Makidi hé u bhenga phange ia Hufini ni Supime usakana-nê, dijina diê Mahaka); o mona ua mukuá dijina diê Zelofade; o Zelofade muenhú ua vualele ngó ana a ahatu. Mahaka, muhatu ua Makidi, anga uvala mona ua diiala, hé u mu luka dijina diê Peleze; o dijina dia phange iê Seleji; o anʼâ a mala, Ulame ni Lekeme. O mona a Ulame, Bedane. Enhá ene ana a Ngiliiade, mona a Makidi, mona a Manasa. O kua phange iê ia muhetu Hamelekete, u vuala Izode, ni Abiiezele, ni Mahala. O ana a Semida, enhá: Aiane, Xikeme, ni Likihi, ni Anime. O ana a Ifalaíme, enhá: Sutela, ni monʼê Belede, ni monʼê Tahate, ni monʼê Elada, ni monʼê Tahate, ni monʼê Zabade, ni monʼê Sutela, ni Ezele ni Elade, a a jibhile kuala o mala a Ngate, akuaʼxi, mukonda ene a kulumukine hé a a tulukila mu ku a bhunda o ibhaku iâ. Kia bhangesa kuila tatʼâ, Ifalaíme, ua a didi o thambi mu izuua ia vulu; o jiphange jê hé eza mu ku mu konda o malamba. Kia bhiti imiʼii, udimona dingi ni mukajʼê, muene hé uimita, anga u vuala mona ua diiala, anga u mu luka dijina diê Mbediia; mukonda o ima mu bhata diê ki ia kexile kuenda kiambote. O monʼê ua muhatu, Sala, muene ua tungu Bete-Helone ia honga ni ia thala, kiene ue kimoxi ni dibhata dia Uzene-Sala. O mona-phe a Mbediia, muenhú: Lefa, ni Lesefe, ni Tela dia monʼê, ni Tahane dia monʼê, ni Ladane dia monʼê, ni Amihudi dia monʼê, ni Elizama, monʼé Nune, monʼê Josuué. O ixi ia kutunga ni kusoma kua dibhata diê ia mu tokala muene ienhiʼii: Betele, ni ididi ioso ia utuminu uê; o ku thunda, Nahalane, o ku uombe, Ngezele, ni ididi ioso ia utuminu uê, ni Xikeme ni ididi ioso ia utuminu uê, katé ku Aza ni ididi ioso ia utuminu uê. O ku mbandu ia ana a Manasa, Bete-Seane ni ididi ioso ia utuminu uê; Mejido ni ididi ioso ia utuminu uê, Thanake ni ididi ioso ia utuminu uê; Ndolo, ni ididi ioso ia utuminu uê. Mu jimbonge muene muosʼumu, muene mua tungu ana a Zuze, mona a Izalaiele. O ana a Asele, enhá: Imina, ni Isiva, ni Ixivi, ni Bediia, ni Sala, phange iâ ia muhatu. O ana a Bediia: Hebele, ni Malakiiele; iú muene o tata ia Bilizavite. O Hebele uavuala Jafelete, ni Somele, ni Hotane, ni Suua, phange iâ ia muhatu. O ana a Jafelete, enhá: Pasake, ni Bimale, ni Asavate. Iá ene o ana a Jafelete. O ana a Somele: Ahi, Loheka, Jehuba, ni Alane. O ana a Phange iâ Helema: Zofa, ni Imina, ni Sele, ni Amale. O ana a Zofa: Suua ni Halanefele, ni Suuale, ni Mbedi, ni Imila, Ni Mbezele, ni Hodi, ni Sama, ni Silisa, ni Italane, ni Mbehela. O ana a Jetele: Jefune, ni Pispa, ni Ala. O ana a Ula: Ala, ni Haniiele, ni Lísia. Ene osoʼâ akexile ana a Asele, atumini ku mabhata a utata uâ, mazonda òsole, atumini a jingana; o a alula mu mísala ia mauvadiue mâ, o mala a kubhânga phala ilômbo ia ita, dialuilu diâ diatena makuinhi aiadi a midi ni midi jisamanu. O Bejamí ua vuala Bela, dia phande-kumbi iê, ku kua kaiela Azebele, kú kueza Ahala, muene katatu. Kauana Noua, katanu Lafa. Bela uakexile ni ana enhá: Adale, Ngela, ni Abihude, ni Abisuua, ni Nahamane, ni Ahoua. Ni Ngela, ni Sefufane, ni Hulane. O iá ene o ana a Ehude: Enhá akexile atumini a jitata ja tungile mu Jeba, ia a a balakala ku Manahate. Uambata ue Nahamane ni Ngela, iú ua vuala Uza ni Aihude. Suhalaíme kioso kia zubha kusenga ahatuʼê Husime ni Bahala, ku ixi ia Mouabhe, uavuala ana a mala, ni muhatuʼê Honde: Ene a Jobabe, ni Nzibiia, ni Meza, ni Malakane. Ni Jehuze, ni Sekiia, ni Mídima enhá ene anʼê akexile atumini a jitata mu madianda a kuvuadiua kuâ. O Husine uavuala-nê Abitube ni Elipahale. O ana a Elipahale enhá: Ebele, ni Misame, ni Samede. O muenhú muene uatungisa Ono ni Lode ni ididi ioso ia tusanzala tua utuminu uê. Ni Bediia ni Sema akexile ene o mítue ia jitata ja jifamídia ja iá a tungile mu Ahijalone; Enhá ene a kaiesa o mundu ua tungile mu Ngate. O Ahiiu, ni Sasake, ni Jelemote, ni Zebadiia, ni Alade, ni Edele, ni Mikaiela, ni Ixipa, ni Joha, ene ana a Bediia. O Zebadiia, ni Mezulame ni Hizeki, ni Hebele, ni Ijimelai, ni Ijiliia, ni Jobabe, iá ana a Elipahale. Ni Jakime, ni Zikidi, ni Zambidi, ni Eliienai, ni Ziletai, ni Ediiele, ni Adaia, ni Belaia, ni Similate, iá ana a Simei. Ni Ijipane, ni Hebele, ni Ediiele, ni Abidone, ni Zikidi, ni Hanane, ni Hananiia, ni Elame, ni Anatotiia, ni Ifidiia, ni Penuuele, ana a Sasake. O Sanzelai, ni Seiadiia, ni Ataliia, ni Jahaleziia, ni Ilija, ni Zikidi, ana a Jelouame. Enhá ene akexile atumini ku jitata mu kutunga kua miji iâ, enhá ene a tungile mu Jeluzaleme. O mu Ngibiione muene mua tungile tata ia Ngibiione; o dijina dia muhatuʼê Mahaka. O monʼê ua phande-kumbi dijina diê Abidone; kú kua kaiela Zule, ni Kixi, ni Bahale, ni Nadabe, ni Ngedole, ni Ahiiu, ni Zekele, ni Mikelote ua vuala Simeia; enhá a tungile ue mu Jeluzaleme bhua dizukama kumoxi ni jiphange jâ. O Nele ua vuala Kixi, o Kixi ua vuala Saúlo; o Saúlo uavuala Jonata, ni Malekisuua, ni Abinadabe, ni Eze-Bahale. O mona a Jonata muenhú: Medibe-Bahale; o Medibe-Bahale uavuala Mika. O ana a Mika, enhá: Pitone, ni Meleke, ni Taleia, ni Akaze. Akaze-phe ua vuala Johȧda, o Johada uavuala Alemete, ni Azamavete, ni Nzidi; o Nzidi ua vuala Moza. O Moza uavuala Bina, uavu monʼê Elasa, uavu monʼê Azele. Azele uakexile ni kisamanu kia ana a mala, o majina mâ menhama: Azelikane, ni Mbokulu, ni Ijimaiele, ni Sehadiia, ni Obadiia, ni Hanane; ene oso enhá akexile ana a Azele. 0 ana a Ezeke, phangʼiê, enhá: Ulane, o phande-kumbi iê, Jehuze ua kaiela, ni Elifelete ua katatu. O ana a Ulane akexile mala a mazonda oso, atolodi alua jinga kiambote ni mifula, akexile ni ana avulu a mala ni alulu ni aláula, hama ni makuinhi a tanu a muthu. Ene osoʼâ-phe akexile ana angene a Bejamí. Izalaiele ioso anga a i alula ku mísala ia miji ia mauvadiue mâ; ia a asoneka mu divulu dia jisobha ja Izalaiele. O akua Juda-phe a a balakala ku Babilónia, mukonda dia kutondala kuâ. O akua Izalaiele ni jinganga ni akua Levi, ni aẋangi a jihuinhi ni ateki a menha, ene a dianga o kutunga mu ixi iâ ni mabhata mâ. Maji o ku ana a Juda-phe, ni ana a Bejamí, ni ana a Ifalaíme, ni Manasa, ió atungile mu Jeluzaleme. Ene a Utai, mona a Amihude, mona a Unidi, mona a Inidi, mona a Baní, ku ana a Peleze, mona a Juda; o ku akua Silo: Azaia, o phande-kumbi, ni anʼê; o ku ana a Zela: Jeuele, ni jiphange jê ja màla, hama jisamanu ni makuinhiʼvua. O ku ana a Bejamí: Salu, mona a Mezulame, mona a Hodoviia, mona a Hasenuua. O Inineia, mona a Jelohame, ni Ela, mona a Uzi, mona a Mikidi, ni Mezulame mona a Sefatiia, mona a Leuele, mona a Ibinija. Ni jiphange jâ, kala kia tokala mu Uvadiue uâ, hamaʼvua ni makuinhi a tanu ni kisamanu; mala oso enhá akexile mítue ia jitata, mu mabhata a jitata jâ. O ku jinganga: Jedaia, ni Jehoiadibe, ni Nzuakí, ni Azadiia, mona a Hilikiia, mona a Mezulame, mona a Zadoke, mona a Melaiote, mona a Ahitube, o dikota uala ku pholo ia inzo ia Nzambi; Adaia, mona a Jelouame, mona a Pasule, mona a Malikiia, ni Masai, mona a Adiiele, mona a Jazela, mona a Mezulame, mona Mesilemite, mona a Imele. Kala uê o jiphange jâ, ene o mítue ia jinzo ja jitata jâ, atenene-phe midi ni hama sambuadi ni makuinhi a samanu, màla a mazonda phala o kikalakalu kia ukunji mʼonzo ia Nzambi. O ku jilevita: Semaia, mona a Hasube, mona a Azilikane, mona a Hasabiia, ku ana a Meladi; ni Bakabakale, Hele, ni Ngalale, ni Mataniia mona a Mika, mona a Zikidi, mona a Asafu. Ni Obadiia, mona a Semaia, mona a Ngalale, mona a Jedutunu; ni Belekiia mona a Aza, mona a Elekana, uatungu mu jisanzala ja akua Netofa. Akexile alangi a mielu bhu mabhitu, enhá: Salume, Akube, ni Talimone, ni Ahimane, ni jiphange jê; o Salume muene uakexile ku pholo iâ. Katé mu thembu ienʼoio ene akexile ku kilangidilu bhu muelu ua sobha utalela mu thunda; iá ene akexile o alangi a mabhitu muʼaxaxe ka ilômbo ia ana a Levi. O Salume, mona a Kole, mona a Ebiiasafe, mona Kola ni jiphange jê mu dibhata dia tatâ, o jikolahita, akexile ku pholo ia kikalakalu kia ukunji uâ, kuma akexile alangidi a mielu ia balaka ia Ngana; o jitata jâ akexile jikabhitangu ja kilômbo kia Jihova, ene alangidila jinga bhu dibokuenu dia kibènge kia akua Ngana. O Finéia, mona a Eleiazale ku dima kua tundu, muene uakexile hanji o musonguedi muʼaxaxe kâ, Ngana anga ukala-nê. O Zakadiia, mona a Meselamiia, muene uakexi o mulangi-a-muelu ua balaka ia dibhongolokelu dia mundu. Ene osoʼâ, òʼnone muene kiambote, ia a a tungula phala kukala alangidi a mielu; o mu ku alula a tena hama jiiadi ni kuinhi ni kiiadi: Enhá ene a a tungula ia a a soneka ku mabhata mâ, ku majiku ma Uvuadiue uâ; o Davidi ni Samuuele, o musesedi, mukua muzambu ua kumona, ia a a lumbila, muthu ni muthu ku kikalakalu kiê. Akexile-phe, ni ene ni anʼâ mu kulangidila jinga o mielu ia inzo ia Jihova, ni mielu ia inzo ia balaka. O alangidi adiuanena jinga mu itembueiuana ia tembulu: Iá ku thunda, iá ku luiji, iá ku Suku, iá ku Sulu. O jiphange jâ, akexile mu jisanzala, eza jinga ngó kala muthu semana ku jithembu-jithembu, hé akalakala-nâ mu sambuadi dia izuua, muthu ni muthu bhu kithangana kiê. Mukonda ku ufunu ió iakexile jinge kiuana kia alangidi, akua Levi, akexile ni kikalakalu kia kulanga o maxilu ni malundilu a jimbongo ja inzo ia Nzambi. Ene atungile kiá mu jimbandu ja tembulu ia Ngana, o mu usuku, akexile mu kulanga jinga o inzo ia Nzambi, mukonda ene a a tuika o kikalakaluʼiki, mbé ue o ku i jikujula mu imene ioso. Amoxi mudiâ akexile ni kikalakalu kia itutu ia ukunji, kuma a i alula jinga mu ku i katula, a i alula jinga mu ku i bheka. Mukonda kua ene ku kala ue dingi amoxi-mu akexile ni kikalakalu kia imbamba ioso iokolese ia dibhezelu ni kutambula konda ia fuba ia tiliku, ni vinhu, ni maji, ni uasu ua dizumba, ni ima iamukuá ia-te kiavulu. O ana a jinganga, ene akexile ni kikalakalu kia kubhanga o ima ia mazumba. Mu akua Levi, o Matitiia, o phande-kumbi ia Salume, o mukua Kola, muene uakexile ku pholo ia kikalakalu kia kexile ku bhangela bhu kienga. O ku jiphange jê, ku ana a Kohate, kuene kua kexile amoxi-mu a a tele ku kikalakalu kia jimbolo ja kutela, phala ku ji iudika ni ku ji bhinganesa jinga mu jisabhalu joso. Kua iâ kukala ue o jingimba, mítue ia jitata mu akua Levi, a tunga mu maxilu a tembulu, ia a a katula ku ikalakalu ioso iamukuá, mukonda mu muanha ni mu usuku ene akuata jinga ngó o kikalakaluʼiki kia kukala mu kuimba. Iá ene akexile o mítue ia jitata, muʼaxaxe ka jilevita, atumini mu miji iâ; hé a tunga mu Jeluzaleme. Maji o mu Ngibiione-phe muene mua tungile Jeiele, tata ia Ngibiione, (o dijina dia muhatuʼê Mahaka). O monʼê ua phande-kumbi, Abidone; kua kaiela Zulu, ni Kixi, ni Bahale, ni Nele, ni Nadabe, ni Ngedole, ni Ahiiu, ni Zakadiia, ni Mikalote. O Mikalote muene ua vuala Ximinhá; enhá ue a tungile bhua lulama kumoxi ni jiphange jâ, mu Jeluzaleme. O Nele muene ua vuala Kixi, o Kixi uavuala Saúlu, o Saúlu uavuala Jonata ni Malakisuua, ni Abinadaba, ni Exi-Bahale. O mona a Jonata, muenhó Mediba dia Bahale, o Mediba dia Bahale hé u vuala Mika; o ana a Mika enhá: Pitone ni Meleke ni Taleia. O Akaze uavuala Jahela, o Jahela uavuala Alemete, ni Azamavete, ni Zimidi; o Zimidi uavuala Moza. O Moza uavuala Binéia, uavu monʼê Lefaia, uavu monʼê Elasa, uavu monʼê Azele. O Azele ua kexile ni ana kisamnu, kia mala, o majina mâ enhá: Azilikane, ni Bakulu, ni Ijimaiele, ni Seiadiia, ni Obadiia, ni Hamane. Enhá, ene oso, ene ana a Azele. O akua Fidíxia alua ita ni Izalaiele; o mala a Izalaiele anga alenga ku pholo ia akua Fidíxia, ia a a buidisila mu milundu ia Jiliboua. O akua Fidíxia hé a zuididika Saúlu ni anʼê, anga akua Fidíxia a jibha Jonata, ni Abinadabe, ni Malikisuua, ana a Saúlu. O mvunda anga i dibandekeza mu kubilukila Saúlu, o akua kuasamisongo a mu mono, muene uoma uavulu hé u mu kuata, ua mala enhá. Saúlu anga uambela disoladi diê, diambata o ngubu iê, uixi: Fomona o xibhata ié, u ngi kube na-iu katé ki itundidila; phala ki ki bhite kuila athu iá a kambe ku a saia eza mu ku ngi tobhesa. Disoladi-phe ua ditunuʼê, mukonda uakexile ni uoma uavulu; Saúlu-phe uzangula xibhata, hé u di toma-ku, iu ua buidila bhenhobho. Disoladi diê-phe kia mono kuma Saúlu uafu, muene ue uditakuila ku xibhata iê, u ditoma anga ufua. Kienhiki Saúlu kiafu ni anʼê kitatu ni dibhata diê dioso afuila-nê kumoxi. Mala oso a Izalaiele iá akexile mu dikôlo, kia mono kuila Saúlu ni anʼê afu, axisa mabhata mâ, hé a lenga; o akua Fidíxia eza anga a tunga-mu. Kia bhiti-phe kuila, ku kizuua kia kaiela-ku, o akua Fidíxia kioso kieza mu ku bhunda o imbi, a sange Saúlu ni anʼê hanji ki azeka mu milundu ia Jiliboua. Anga a mu bhunda ima ioso, akatula o mútue uê ni mifula iê, a i tumikisa ku ixi ia akua Fidíxia kʼoxi iê, phala ku ki jimbula ku iteka iâ ni ku mundu uâ. O mifula iê hé a i tula mʼonzo ia nzambi iâ, o mútue uê a u someka mu inzo ia Ndangone. Kia kivu-phe, akua Jabeze dia Ngiliiade, ni iene ioso akua Fidíxia ia bhange kua Saúlu, o indanda ioso-phe ia ita anga a balumuka, hé a katula o mukutu ua Saúlu, ni mikutu ia anʼê eza na-iu ku Jabeze; anga afunda o ifuba iâ bhoxi dia muxi uexana kuila Kaluvádiu, mu Jabeze, anga a jila mu sambuadi dia izuua. Kiene Saúlu kiafuʼiki, mukonda dia ikuma iê, ia te mu ku kitukila Jihova, ni mukonda dia kukamba kubhaka o kizuelu kia Ngana, ni mukonda uê dia kusota o kimbanda kia muhatu, mukua kuzambula, mbé ku mu kundila ima ioso, o ku sota Nzambi kana; kiene kia mu bhekela o ku mu jibha, o ungana uê anga a u bhana Davidi, mona Jese. Izalaiele ioso-phe anga i di bhongolola kua Davidi, bhu Hebolone, exi: Tala, etu tu ifuba iê, tu xitu iê. Kioso uê, Saúlu kiala hanji ku usobha, eie muene uakexile mu ku tuamenena Izalaiele mu kutunda ni mu kubokona; o Jihova, Nzambi iê ue, ua kuambelele, uixi: Eie ua kà kala u kabhila ka mundu uami ua Izalaiele, eie-muène ua kà kala u kilolo kia kutuamenena o mundu uami ua Izalaiele. O adikime oso ue a Izalaiele, ene oso eza kua sobha bhu Hebolone, o Davidi hé u-tanâ kikutu bhu Hebolone, bhu pholo ia Jihova; anga a hingisa Davidi ku usobha ua Izalaiele, kala kia tange o kizuelu kia Jihova ku ukunji ua Samuuele. Davidi anga u katuka, ni Izalaiele ioso, iala ku mu kaiela, mu kuia ku Jeluzaleme a muʼidi ue Jebuze mukonda kuenhoko kua kexile o jijebuzé kuma ene akuʼaxi a tungile mu ixi ienhoio. O mala atungu mu Jebuze hé ambela Davidi, exi: Eie kutena kubokona mumu. Maji o Davidi-phe utolola o mbonge ia Ziione, iene o mbanza ia Davidi. Kuma o Davidi uambele, kiki: Uoso-uoso udianga kutolola jijebuzé muene ua kà kala o dikota ukala mutumini. O Jouabhe-phe, mona a Zeluia, hé udianga kubanda ku dibhatʼodio, kiene kia bhangesa ku mu-ta ku ukota ua kutumina. Davidi anga u tunga mu mbonge ienhoio; kiene kia i examena exi mbonge mba sanzala ia Davidi. Anga o mbonge u i tungila o mbanza mu jimbandu, tunde ku Milu ni ku i kondoloka katé ni mu jimbandu joso; Jouabe anga u tungulula ue o mbandu ia dibhata iaxala-ku. Davidi-phe anga uenda dingi ni kukula kiavulu mu nguzu ni kutena, kuma o Jihova dia Ilômbo uakexile-nê. Enhá ene o mazonda akexile-nâ Davidi muaxaxe ka ilôlo ia ita, a kutenesa o utuminu uê ni nguzu ioso, kumoxi ni Izalaiele ioso, phala ku mu bhanga sobha kala kia tanga o kizuelu kia Jihova kua Izalaiele. Enhá ene a tundu ku dialuilu dia ilôlo iakexile na-iu Davidi ku jikabitangu: Jokebeiame, mukua Hakimone uakexile o kilolo kia kibuka kia makuinhi atatu a makuenze, muenhú ua katula o ngumba iê iu ua jibha na-iu hama jitatu ja mala, mu kithangana kimoxi. Ki kua tundu muene, kua bhingana Eleiazale, mona a Dodo mukua Ahohi; muene uakexile muʼaxaxe ka kibuka kia mala kitatu, makuenze. Muenhú uakexile kumoxi ni Davidi, bhu Paze-Domine, kioso o akua Fidíxia kia di bhongoluela bhenhobho mu kubhanga-nâ ita. Bhenhobho-phe, o kakididi ka mukáu uenhó kezalele ni sevada; o mundu hé a lenga bhu pholo ia akua Fidíxia. Muene-phe ni Davidi a di-te mu kaẋi ka kamukáu kenhoko, mbé ku ka bhângela, o akua Fidíxia hé a a jibha-jibha; Ngana anga u bhanga kikalakalu kiónene mu ku a bhângela. O kitatu ku makuinhi a tatu a atumini, hé a tuluka eza bhu ndànji kua Davidi, mu dibanda dia Adulame; o kilômbo kia akua Fidíxia kia tula kibangu mu dikôlo dia Lefaime. Davidi-phe uakexile bhu kididi kia kondama, kia nguzu, mu dibanda; maji o masoladi a kilangidilu kia akua Fidíxia kia kexile mu Beleme. Davidi anga ukala ni hânji, udikumuna, uixi: Nanhi ngó ua kà ngi bhana kúnua o menha ala mu kixima kia Beleme, kiala bhu mbandua-muelu bhu dibhitu? O kitatu kiókio-phe anga a divubula mu kilômbo kia akua Fidíxia, hé akatula o menha mu kixima kia Beleme, kiala bhu mbandua-muelu; a a zangula anga a a bhekela Davidi; maji Davidi-phe ua ditunu ku a-nua, hé u a lunduluila bhu pholo ia Jihova, kuma ujitu uê ua mu bhana. Anga uzuela, uixi: Kikôla, Nzambi iami, nuka uehela kubhanga kiki! Kífua ngi-nua muene o manhinga a mala kitatu iá ni mienhu iâ? Mbata o mu kiluezu kia mienhu iâ muene mua bhangesa kuila eza ni menha enhá. Muene anga u dituna muene ku a-nua! Kiki kiene kia bhange o mazonda atatu-ó. Abisai ue, phange ia Jouabe, uakexile mutumini ua kitatu, anga u katula ue o ngumba iê, u jibha na-iu hama jitatu ja jinguma, o dijina diê anga dixala fuma muʼaxaxe kâ. Ku kitatu-éki muene ua beta kota ku fuma kiiadi kiambukuá ndenge, anga ukala mutumini uâ; maji ka bhixila bhu kitatu kia dianga. Benaia ue, mona a Joiada, uakexile diiala dia dizonda mu kúlua ni mu ikalakalu iê, uatokalele ku Kabazele; muene hé ujibha mala kiiadi mukuá ni jihoji ja suína, o ana kiiadi a Diiele mukua Mouabhe, hé u kulumuka ue anga u jibha hoji imoxi mu dikungu bhu thembu ia mbambi, kuala o neve. Ua jibha ue muthu mukua Ijitu, diiala dia kitala kia lebha, kia kóvadu jitatu, o mukua Ijitu uambatele ngumba bhu lukuaku luê, mukua ni muxi ua lunzalu lua mulongo ua mutungi-a-thanga; maji muene ua tuluka iu ua mu kitukila ni mbangala, iu ua tambula o ngumba bhu lukuaku lua mukua Ijitu anga u mu jibha ni ngumba iê-muene. Ima iii, iene ia bhange Benaia, mona a Joiada; anga u fumana muʼaxaxe ka mala atatu enhó. Muʼaxaxe ka makuinhi a tatu a iloloʼoio, muene uabeta kota mu kuditungula. Sumbala kiene, maji kubhiẋila ue bhu kitatuʼokio kiadianga. Davidi hé u mu-ta ku pholo ia alangidiʼê. Enhá ene ilôlo ia kifuẋi kia masoladi akexi na-u Davidi: Azaiele, phange ia Jouabe, Ele-hanane mona a Dodo, ku Beleme, Samote, mukua Ahedi, Heleji, o mukua Pelone, Ila, mona a Ike, mukua Tekoua, Abiiezele, o mukua Anatote, Sibekai, mukua Husa, Ilái, o ahoíta, Mahalai, o mukua Netofa, Helede, mona a Bahena, o mukua Netofa, Itai, mona a Dibai, mu Ngibeia; ku ana a Bejamí, Benaia, o mukua Palatone. Hulai, uatokala ku kangiji ka Ngaiaze, ni Abiiele, o mukua Alaba, ni Azamavete, mukua Baluhama, ni Eliiaba, o mukua Salabone. Ku ana a Haseme, mukua Jizone: Jonata, mona a Saji, mukua Halale, ni Ahiiame, mona a Sakala, mukua Halale, ni Elifale, monʼa Hulu, ni Hefele, o mukua Mekela, ni Ahiia, o mukua Pelone, Hezulo, o mukua Kalame ni Nahalai, mona Ezebaie, Jouele, phange ia Natane, ni Mibale, mona a Ngelaie, ni Zeleke, mukua Amona, ni Kahalaie, o mukua Nelote, uakexile mù kuata o ngubu ia Jouabe, mona a Zeluia. Ila, mukua Jetele, ni Ngalebe, mukua Jetele ue, Udiia, mukua Hiti, ni Zabade, mona a Alaie, ni Adina, mona a Siza, mukua Luhene; Suke mu kiki, maji hanhi ku thandu dia ene oso, ku kala o makuinhi a tatuʼá. Hanome, mona a Mahaka, ni Jozafate, o mitinita, Uziia, mukua Jitalote, ni Sama ni Jeiele, ana a Hotame, mukua Alouele, ni Jediiale, mona a Nzidi, ni Joua phangʼiê, mukua Tiza, Ediiele, o mahavita, mukua Mahume, ni Jedibai ni Josaviia, o ana a Elenahame ni Itima, o mukua Mouabhe. Ediiele, ni Obede, ni Jahaziiele, akua Mezobaia. Enhá-phe ene eza kua Davidi, mu Zikilake, kioso muene kia mu di sueka hanji mukonda dia kulenga Saúlu monʼa Kixi; iá ene akexile o mazonda mu akuâ a mu kuatekesa jinga mu ita iii. Abhakata jinga o mifula, o mu kutakula o matadi atakula ni lukuaku lua kúdia ni lua kiasu, ni kuona madionga ni mifula, Enhá akua Bejamí, jiphange ja Saúlu. Ahiiezele, o kilolo kiâ uakexe mutumini, ni Jouaji, mona a Semaha, o mukua Ngibeia, ni Jezeiele, ni Pelete, ana a Azemavete, ni Belaka, ni Jehu, mukua Anatote. Ni Ijimaia, mukua Ngibiione, muene o dizonda mu akuá o makuinhi a tatuʼo, muene kabhitangu ka makuinhi a tatu, enhó, ni Jelemiia, ni Jahaziiele, ni Jozabade, o mukua Jedele, Ni Eluzai, ni Jedimote, ni Behadiia, ni Samadiia, ni Sefatiia, mukua Haluge, ni Elekana, ni Isiia, ni Azadiiele, ni Jouezelė, ni Jasobeianu, akua Kola. Ni Jouela, ni Zebadiia, ana a Jelouamu, mu Ngedole. O ku akua Ngade, adibande kua Davidi, a mu sange bhu kididi kia nguzu, mu kikangalakata, mala a mazonda a ita, abhebhuluka kiambote mu kubhânga, abhakata o madionga ni jingubu, jipholo jâ mukuâ ni ja jihoji, o mu lusolo mukuâ ni jimbambi ku milundu. Azele muene o kilolo kiâ, Hubadiia, uakaiela, Eliiabe muene ua katatu, Mijimana, ua kauana Jelemiia, ua katanu, Atai, ua kasamanu, Ediiele, ua Kasambuadi, Johanane, ua kanake, Elizabade, ua Kávua, Jelemiia ua kakuinhi, Maxanai, ua kakuinhi ni umoxi. Iá, ku ana a Ngade, ene akexile o jikabhitangu ja kifuẋi kia masoladi; umoxi ku jindenge mudiâ utolola hama ia muthu, o dikota muʼaxaxe kâ utolola midi. Iá ene a zauka Njolodá ku mbeji ia dianga, kioso o ngiji ii ki iezala kiavulu i ia dibhange masenza ku jimbandu ja mijinga iê ioso, ia a kaiesa ni kumuanga-muanga ene oso atungile mu jihonga ni mu makôlo, ku thunda ni ku luiji. Ku ana a Bejamí ni Juda, kuiza ue athu kua Davidi, bhu kididi kia nguzu, mu mabànda mua suamene, Davidi hé u tunda mu ku a sangesa, anga ua a zuelela, uixi: Se enu mua ngendela ni muẋima ua kutululuka kuoso, mbé ku ngi kuatekesa, o muẋima uami udibanda kukouenu; maji-phe se mueza phala o ku ngi bhakula ku jinguma jami, sè kima kiaiibha ki nga bhange bhu maku mami, Nzambi ia jitata jetu u ki mona hé u ki bazela. Bhenhobho Nzumbi anga i bokona mua Amasai, o kilolo uala mutumini a makuinhi a tatu, uixi: Etu tua kutokala eie, Davidi! Etu tualʼetu kumoxi ni eie, u monʼa Jese! O kutululuka, kutululuka kukale nʼeie! O kutululuka kukale ni ió oso ala ku ku kuatekesa! Kuma-ze, o Nzambi iê, u ku kuatekesa muene! Davidi anga u a a tambulula, anga u a bhanga jikabhitangu ja kifuẋi kia masoladi mê. Amoxi-mu ku akua Manasa a bhiti ue kua Davidi, kioso Davidi kieza kumoxi ni akua Fidíxia mu kúlua ita, ia kukitukila Saúlu. Sumbala kiene, maji ene ka kuatekesa dingi akua Fidíxia, mukonda o ilamba ia jifidíxa, mu kuta kikutu a mu vutulʼé, kuma edi, exi: Kia-ndo kala kiluezu kia kuila etu udianga ku tu batula o mítue ietu, muene hé ua kà bhitʼê kua ngana iê Saúlu. Muene, mu ku vutuka-phe ku Zikilake, akua Manasa, abhiti kua muene enhá: Adina, Jozabade ni Jediiale, ni Mikaiela, ni Jozabade, ni Elihú, ni Ziletai, ene o atumini a jimidi ja Manasa. Enhá anga a kuatekesa Davidi mu kubhânga ni kifuẋi kienhókio kia masoladi a ingumba, kuma ene oso akexile ilôlo, mazonda, akexile jikabhitangu ja ilôlo ia masoladi. Mukonda, o thembu ienhoio, ku kizuua ni kizuua, eza jinga kua Davidi, phala ku mu kuatekesa katé kia dibhange kifuẋi kionéne, kala kifuẋi kia Nzambi. Talesa kienhiki kiene o kialuilu kia atumini, abhakata phala kúlua ita, eza kua Davidi, bhu Hebolone, phala kulungulula o ungana ni utuminu ua Saúlu phala ku u bhitisa kua Davidi kala kia ki zuela Jihova. O ku ana a Juda, a bheka o tungubu tuofele ni jisosa, midi jisamanu ni hama nake, abhakata phala kúlua. Ku ana a Ximinhá, mala a mazonda la kubhânga akexi sambuadi dia midi ni hama. Ku ana a Levi, midi jiuana ni hama jisamanu. O Joiada-phe muene uakexile mutumini ku akua Alane, akexile ni muene midi jitatu ni hama jisamanu. O Zadoke, kiala hanji munzangala, iala dia nguzu, o ku undandu ua tatʼâ, makuinhi aiadi a ilamba ni kiiadi akexe-nâ. O ku ana a Bejamí, o jiphange ja Saúlu, midi jitatu ngó, mukonda, katé bhenhobho avulu hanji muʼaxaxe kâ akexile ku mukutu ua Saúlu. O ku ana a Ifalaimi, makuinhi aiadi a midi ni hama nake dia mala a mazonda, mala fuma mu dibhata dia jitata jâ. O ku kaxaxe ka muiji ua Manasa, kuinhi dia midi ni nake, a atungula muene ku majina mâ, phala kuiza mu kuhingisa Davidi ku usobha. O ku ana a Isakale, aditungula mu uijidilu ua kuijiia kiambote o ithangana, phala kutongolola ioso Izalaiele iafuama kubhanga, hama jiiadi ja atumini-â, o jiphange jâ joso a kala mu kaiejela o kizuelu kiâ. Kua Nzebulone, a tundu ku kifuẋi kia masoladi, a ate mu ididi mbé kúlua ita, a di zakela ni mata oso a ita, makuinhi a tanu a midi. Kuma ue ene aditungula mu kuijiia kiambote o kuta athu mu ididi iâ oso aia mu kúlua ita, ni muẋima ua lujiji mbé o kukuatekesa Davidi ni mu banda. O kua Nafitali, midi ia jikabhitangu, o kuthandu dia jikabhitangu makuinhi a tatu a midi ni sambuadi ia masoladi kumoxi ni ene, ambata tungubu tuofele ni jososa. Ku akua Dane ue, a atungula phala kúlua ita, makuinhi aiadi ni nake dia midi ni hama jisamanu. O ku akua Asele, a tundile phala o kifuẋi kia masoladi phala ku ata mu ididi ku ita, makuinhi a uana a midi. O ku mbandu ia sámbua dia Njoloda, ku akua Lubene ni akua Ngade, ni kaxaxe ka muiji ua Manasa, ni imbolongondo ioso ia ita, phala kúlua na-iu adibhongolola hama ni makuinhi aiadi a midi ia muthu. Mala enhá a ita ene oso adiiudika kiambote ia a ate ku munono ua ita, ni muẋima uoso uatenena, eza bhu Hebolone phala ku zangumuna Davidi ni ku mu bhanga sobha ia Izalaiele ioso. Ni masubhu ue oso a subhuka kua Izalaiele, akexile ni muẋima uene umoxi, phala Davidi ku mu bhanga sobha. Hé akala kuenhoko, ni Davidi, izuua itatu, anga akala mu kúdia ni kunua, mukonda o jiphange jê ene a a iudikilile o mákudia. O athu ue a tungile bhua zukuama, ni bhenhobho katé ku Isakale, ni Nzebulone, ni Nafitali, abheka jinga o jimbolo ja huta ku thandu dia jiseseme ja jibulu, ni ku thandu dia jikamelu, ni ku thandu dia jimula, ni ku thandu dia jingombe, o mákudia a fadinha, ni isaka ia jifiku, ni isaka ia ji-uva, ni vinhu, ni maji, ni jingombe, ni ibhaku ia jimbudi ni jihombo ja nzungule, mukonda kua kexile kusanguluka mua Izalaiele. Davidi hé uta phangu ni kaiula X ni jikabhitangu ja jimidi, ni ja jihama, ni ilamba ioso. Davidi anga uambela ene oso abhongoloka, akua Izalaiele, uixi: Se ki mi uabhela, anga ki tunda ue kua Jihova Nzambi ietu, tu tumiʼenu lusolo jiphunga jiie ku jiphange jetu joso ja mukuá, mu jixi joso ja Izalaiele, ni ku jinganga, ni ku akua Levi, atungu kumoxi ni ene, mu mabhata, ni mu jimbandu joso, phala a dibhongolole kumoxi ni etu. Ni tubheke kunu ku tuala, o álaka ia Nzambi ietu; mukonda kiluua tu i takana tunde mu izuua ia Saúlu. Ene oso abhongoloka-phe exi, kienhiki kiene muene ki tu bhanga; mukonda o phangu iii a i mono ia iuka ku mesu ma mundu uoso. Davidi-phe, hé ubhongolola Izalaiele ioso, tundé ku Sihole ia Ijitu katé mu kubhiẋila ku Hamate, phala kuia mu kutakana o álaka ia Nzambi ku Kidiate-Jadimi. Bhenhobho, o Davidi-phe, anga ubanda ni Izalaiele ioso ku Bahalá, mu kutunda bhobho-phe aia katé ku Kidiate-Jadimi, mu ixi ia Juda, phala kuenhoko kubandesa o álaka iangene ia Nzambi, Jihova ua tunga muʼaxaxe ka jikelubini, uabhingi o ku thandu dia álaka iê kuene kua diondela o dijina diê. O álaka ia Nzambi anga a i ambatela ku thandu dia dikalu diòbhe, tunde ku dibhata dia Abinadaba. O Uza ni Ahiiu ene a-lu kuendesa o dikalu. Davidi-phe, ni Izalaiele ioso, anga akala mu sanguluka enhoso kumoxi bhu pholo ia Ngana Nzambi, ni nguzu iâ ioso, ala mu kuimba, ni tukoxi, ni isàka, ni isanji, ni tungoma ni tumingeia, ni jikoloneta. Kioso kia bhixila bhu kididi kia dizanzu dia kuvundila dia Kidone, Uza usunununa o lukuaku luê, phala kufikidila o álaka; mukonda o jingombe ja dibhukanene, o álaka anga izendalala. Njinda ia Jihova anga i uama, ubilukila Uza, anga u mu jibha, mukonda dia kusunununa o lukuaku luê ku álaka; muene hé ufuila bhenhobho, bhu pholo ia Nzambi. Davidi inga uizala ni dilamba, kuma Jihova ua jikula musula kua Uza; kia bhekela o kuixana kididi kienhokio Paleze-Uza, katé mu kizuua kia lelu. Kizuua kienhokio Davidi ukala ni uoma ua Nzambi, uixi: O álaka ia Jihova nga kʼèza na-iu kiebhi mʼonzo iami? Kienhiki Davidi ka bheka dingi o álaka mu dibhata diê, ku mbanza ia Davidi; maji ua i tumikisa ku dibhata dia Obede-Edomo, mukua Jete. Mu kienhiki o álaka ia Nzambi i bhanga mbeji jitatu mu inzo ia Obede-Edomo ni akua dibhata diê; Jihova anga uta o dibesá diê ku dibhata dia Obede-Edomo, ni ima iê ioso iakexile na-iu. Hilamu-phe, sobha ia Tilu, u tumikisa o jiphunga jê kua Davidi, ni mabaia a misédulu, ni atungi a jonzo ja jindobhi, ni akua kusonga mabaia, phala ku mu tungila inzo. Davidi anga ki mu tetulukila, kuila o Ngana Nzambi muene ua mu lumbu mu kukala sobha ku Izalaiele; kuma o utuminu uê ua dikudisa kiengi mukonda dia henda ia Nzambi ku mundu uê ua Izalaiele. Davidi hé usakana ue ahatu avuluʼ mu Jeluzaleme, anga uvuala uê ana mala avulu ni ana a ahatu. Enhá ene o majina a ana a mala akexile-nê mu Jeluzaleme: Samuua, ni Sobabe, Natane, ni Solomá. Ni Jibale, ni Elisuua, ni Elipelete, ni Ngonga, ni Nefeke, ni Jafiia, ni Elizama, ni Beheliiada, ni Elifelete. O akua Fidíxia-phe, kievu kuila Davidi a mu hingisa usobha ku Izalaiele ioso, a banda mu kusota Davidi phala ku mu kuta; O muene-phe kia kivu, utunda mu kúlua-nâ. Kioso kieza akua Fidíxia, ene oso adizale mu dikôlo dia Lefaíme. Davidi anga udikunda ni Ngana Nzambi, uixi: Nga-nda kubanda mu kúlua ni akua Fidíxia, eie ua kà a bhakula bhu maku mami? Ngana hé u mu ambela, uixi: Banda, kuma ene oso nga kà ku bhakuila-u bhu maku mé. O kia bande-phe bhu Bahalle-Pelazime, Davidi bhene bhua a jibhila. Davidi anga u ki zuela kuila: Bhu lukuaku luami, bhene o Jihova bhua toluela o jinguma jami, kala ki di muangununa o menha. Kididi kienhokio anga a ki luka exi Pahale-Pelazime. Bhenhobho bhene bhua xisa jifilisteu o jinzambi ja iteka iâ; Davidi anga utuma ku i oha mu túbhia. Akua Fidíxia-phe hé ezá dingi, anga a dizala mu dikôlo. Davidi hé uia dingi mu kudikunda ni Ngana Nzambi; Ngana anga u muabela uixi: Kua kà bande ku dima diâ ni kua kaiejela; maji u kondoloka kuema diâ; hé ua batuila ku pholo kuala o miẋi ia jimolela. Kia kà kala-phe kuila, eie kioso ki uívua o kulokosa kua mixindu ia athu a mu kuenda mu ivunda ia jimolela, tunda-phe kiá mu kúlua-nâ; mbata o Jihova ua kà tunda ku pholo iê, mu kubuidisa o kilômbo kia kifuẋi kia akua Fidíxia. Davidi anga u bhanga kala kia mu tumu Ngana Nzambi; hé a buidisa o ilômbo ia akua Fidíxia, tunde ku Ngibeione katé ku Ngazole. Kienhiki dijina dia Davidi difumana mu jixi joso jenhojo; o Jihova anga uta uoma uê ku thandu dia mundu uoso uenhó. Davidi ua tungu ue jinzo phala muene, mu mbanza ia Davidi; iu ua iudika kididi phala o álaka ia Nzambi, iu ua i tungila balaka. Davidi-phe, uixi: Kana muthu utena kuambata o álaka ia Nzambi, kikale ngó o jilevita; kuma Jihova ua a lumbu, phala kuambata o álaka ia Nzambi ni ku mu bhikila katé ku hádia ni hádia. Davidi anga u bhongoluela o Izalaiele ioso mu Jeluzaleme, phala kuambata o álaka ia Ngana, nʼa bande na-iu bhu kididi kiê, bhua i iudikila. Davidi anga u bhongolola ana a Alá kumoxi ni jilevita. Ku ana a Kohate: Udiiele, muene kilamba kia sobha, ni jiphange jê hama ni makuinhi aiadi. Ku ana a Meladi: Azaia, muene o kilamba uala ku pholo ni ku jiphange jê, atena hama jiiadi ni makuinhi aiadi. Ku ana a Ngelexone: Jeuele muene o kilamba uala kupholo, ni ku jiphange jê, atena hama ni makuinhi a tatu. Ku ana a Elizafane: Semaia, muene o kilamba a mu te kupholo, ni ku jiphange jê, atena hama jiiadi. Ku ana a Hebolone; Ediiele, muene o kilamba uala kupholo ni ku jiphange jê, atena makuinhi nake. Ku ana a Uziiele: Aminadaba, muene o kilamba uala kupholo ni ku jiphange jê, atena hama ni kuinhi ni kiiadi. Davidi anga, uixana o jinganga Zadoke, ni Abiiatale, ni jilevita, à Udiiele, ni Azai ni Jouale, ni Semaia, ni Ediiele, ni Aminadaba. Hé u a ambela, uixi: Enu, enuʼenu mu ilamba muala kupholo ia jitata muʼaxaxe ka jilevita: Dizelesienu-phe, enu ni jiphange jenu, phala mu bandese o álaka ia Jihova, Nzambi ia Izalaiele, ku kididi ki nga i iudikila. Kuma o luadianga ku dimatekenu, kiosuʼiki-phe, enu ki mua kexe-bhu phala ku ki bhanga, Jihova Nzambi ietu, ua tu kuama, mukonda ki tua i takana kala kia tokala mu kitendelelu kiê. Jinganga-phe, ni akua Levi, anga a di zelesa, phala kubandesa o álaka ia Jihova Nzambi ia Izalaiele. O ana a mala, ku akua Levi hé a bheka o álaka ia Jihova, bhu isuxi, kala Mozé kia ki tendelela, kala kia tokala mu kizuelu kia Jihova; ni mikambu ia kunhatena ia kexile na-iu hanji ku thandu dia isuxi iâ. Davidi anga uambela o ilamba ia akua Levi, kuila: Atungule phala a-te ku pholo o jiphange jâ, o jingimbidi akua kuimba, ni ima iâ ia kuxika jimujika, ni tukoxi, isàka, ni tumbanza, ni jingaieta, phala a xike mu kuzangumuna o dízui ni kusanguluka. Akua Levi-phe anga a sola Hemane, mona a Jouele; o ku jiphange jê a solo-ko Azafu, mona a Belekiia; o ku ana a Meladi, o phange jâ, asolo-ko ue Etane, mona a Kusaia. O kua ene kuiza o jiphange jâ, akua kibuka kia kaiadi: Zakadiia, Bene, ni Jahaziiele, ni Semilamote, ni Jeiele, ni Uni, ni Eliiabe ni Benaia, ni Mahaseia, ni Matitiia, ni Elifeleu, ni Mikineia, ni alangi a mabhitu Obede-Edomo, ni Jeiele. Mu kienhiki o jingimba, Hemane, ni Azafu, ni Etane a evua jinga kuimba ni jimujika ja ngoma ja ngòndo ja kexi mu kuxika. Ni Zakadiia, ni Aziiele, ni Semilamote, ni Jeiele, ni Uni, ni Eliiabe, ni Mahaseia, ni Benaia, akexi mu kuxika isàka ni tukoxi, ku Alamote mbé o kuimba ni mbimbi ia jithele; ni Matatiia ni Elifeleu, ni Mikineia, ni Obede-Edomo, ni Jeiele, ni Azaziia, akexi mu kuxika jimbànza ku Seminite phala ku kudisa o dízui mbé kuimba ni mbimbi ia manuma, phala kuendesa kiambote o muimbu. Ni Kenaniia, o kilamba ku akua Levi, a mu tuika o kuimba, iu ua kexile mu ku a longa o kuimbila, kuma muene ua tongolokele kiambote mu kuijiia o kuimba. O Belekiia ni Elekana ene akexile mu langa o álaka. O Sebaniia, ni Jozafate, ni Natanele, ni Amasai, ni Zakadiia, ni Benaia, ni Eliiezele, o jinganga, a kala mu xika o jikoloneta ku pholo ia álaka ia Nzambi. O Obede-Edomo, ni Jehiia, ene akexile alangi a mielu ia álaka. Kiabhiti-phe, kuila, Davidi ni makota a Izalaiele, ni jikabhitangu ja jimidi, aia ni kusanguluka ku inzo ia Obede-Edomo phala kubandesa o álaka ia kikutu kia Jihova. Anga ki bhita-phe ue kuma, Nzambi mu ku kuatekesa akua Levi ambatele o álaka ia kikutu kia Jihova, abhakuile sambuadi dia tuana tua jingombe ni sambuadi dia ilumbe ia jimbudi, mu kusatela. Davidi anga uia uazuata kizuatu kia linhu ia fina, kiene kimoxi ue ni akua Levi oso ambatele o álaka, ni akua kuimba; o Kenaniia muene o mutumini ua ió oso ambatele o álaka ni jingimba. Davidi ue uazuatele dingi ni kizuatu kia linhu a kixana efodi Kienhiki Izalaiele ioso anga a bandesa o álaka ia kikutu kia Jihova, ni kusanguluka kuoso, ni dízui dia jikoloneta, ni kuxika jimbungu ni jingoma ni isàka, mázui a mingeia ni tukoxi. O kioso-phe, o álaka ia kikutu kia Jihova ki ia bhixila mu mbanza ia Davidi, Mikale, mona a Saúlu ua muhatu, utalela bhu njanena, hé u mona sobha Davidi uala kuiza ni kukina ni kutonoka, anga u mu sebhulula ni muẋima uê. O álaka ia Nzambi kioso ki iabhiẋila-phe, a itula mu kaẋi ka balaka ia tungile Davidi; anga a satela jisata ja kuoha ni ja uembu bhu pholo ia Nzambi. O Davidi, kioso kiazubha kusata o jisata ja kuoha ni jisata ja uembu, u bhana o mundu dibesá mu dijina dia Jihova. Ene oso, mu Izalaiele, anga u a uanena kala muthu mbolo ni thùmba iambote ia xitu, ni ndose ia ji-uva jakukuta, tunde ku mala katé ku ahatu. O ku pholo ia álaka ia Ngana, ua-te-ku atumini amoxi-mu ku akua Levi; o kiki, phala kuphaphumuka, ni kuximana, ni kutumbujukila Jihova, Nzabi ia Izalaiele. Azafu muene uakexile o mutumini a mu te ku pholo ia enhoso, o kua iú kua kaiela Zakadiia muene kaiadi, o kua muene kueza Jeiele, ni Semilamote, ni Jeiele, ni Matitiia, ni Eliiabe, ni Benaia, ni Obede-Edomo; O Jeiele muene a mu bhele kuxikisa o tukoxi ni jimbànza, o Azafu-phe muene ua kexile mu kuivisa o jingoma. O Benaia ue, ni Jahaziiele, o jinganga, hé akuata kuxika o jikoloneta ni lujiji, ku pholo ia álaka ia kikutu kia Jihova. Mu kizuua kienhokio-phe, Davidi udianga hanji kubhana o salamu iii iala ku pholo phala kuximana na-iu Jihova, ku ukunji ua Azafu ni ua jiphange jê, exi: Ximanenu Jihova! Hingilenu o dijina diê, fumanesenu o ibhangelu iê, mundu uoso a ijiie. Muimbidienu, mutienu ku mukumbi ni jisalamu, tangenu ni muanu o madiuanu mê moso. Te-nu o nzabala ienu mu dijina diê dikola; muẋima ua ió oso asota Nzambi usanguluke. Sotenu Nzambi, ni nguzu iê; sotenu o pholo iê mu ithangana ioso. Lembalalenu o madiuanu mê mene mu kubhanga, ni isumua iê, ni mabatuilu ma dikanu diê. Enu, mu mbutu ia Izalaiele, selevende jê, enu mu ana a Jakobo a mi sola. Jihova, muene. Nzambi ietu; mu ngongo ioso muezala ni mabatuilu mê. Jijilenu kulembalala o kikutu kiê, ni kizuelu kiê kia soneka phala midi ia miji; O kikutu kia-ta ni Mbalahamu, ni mulôko ue ua-te mu kulokela Izake. Ni mua Jakobo ue ua u kuatesa, phala ukale kitumu ni mua Izalaiele ku kikutu kinangenena, uixi: Eie-muène nga-nda ku kubhana o ixi ia Kanana, ikale mbandu ia undundu uenu. Ki muedi enu mua tolo hanji mu ku mi alula, mu mala ofele ngoho, mu jinzuangiza mʼoxiʼomo. Anga mu kala hanji mu kubungana, mu tunda muiji muiza muiji, mu tunda Utuminu umoxi phala kuiza mu mundu uengi. Nzambi kʼehela muthu ku a oseka, o mu henda ia a kuatela ene, o jisobha ua ji bazela, uexi: O athu ami a undu ni maji, ki mu a kuate, o jipolofeta jami ki mu ji bhange kia iibha. Imbilenu Jihova mu ixi ioso, kolenu kizuua ni kizuua o ubhulukilu uê. Tangenu muʼaxaxe ka ifuẋi o fuma ia unéne uê, ni madiuanu mê muʼaxaxi ka mundu uoso. Kuma Jihova Munéne, uafuama ku mu ximana kiavulu, mukonda muene ukôla o jinzambi joso ndenge. Kuma o jinzambi joso ja ifuẋi mu jixi, iteka ia kingoho; maji o Jihova-phe muene uabhange o diulu. Kizunda ni kubenha kuala ku pholo iê, nguzu ni kutana bhu kididi kié kikôla. Bhanenu Nzambi, enu akua bhata ku miji mu ngongo, Nzambi mu bhanienu o fuma ni nguzu. Bhanenu Nzambi o fuma ni kijingu kia fuama o dijina diê; bhekenu maujitu, mu bhiẋile mu malumbu ma Jihova; mu bhezienu mu ku uabha kua kuzela kuê. Oxi ioso itekete, itekete bhu pholo iê, mbata o ngongo muene ua ifikidila phala ki i tekete. Maúlu a sanguluke, o ngongo itane-ku! A ki zuele muene muʼaxaxi ka miji, kuila: “Nzambi muene utumina”. Kalunga ka zume ni mabhuku mê moso; o mikáu ia kanga itane-ku ni ima ioso iala-mu. O miẋi ia mixitu-phe ia kà tumbujuka ni ngalasa, bhu pholo ia Jihova, kuma muene iu uiza mu kufundisa o ngongo. Sakidilenu Jihova, kuma muene mukua kubhanga mbote; mbata kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Tangenu-kiu, muixi: Tu bhulule Ngana, eie u Nzambi ia ubhulukilu uetu, tu bhongolole kumoxi, u tu kudile ku miji ia matumbu mu ngongo, phala tu hingile o dijina dié dikola, phala tu kale ni kijingo mu ku ku ximana jinga eie. Atane-ku! Jihova, Nzambi ia Izalaiele, ku jihama ja mivu ni mivu! Mundu uoso hé u zuela: Amém! Anga a tanesa Jihova. Kienhiki, Azafu ni jiphange jê, anga Davidi u a xisa bhenhobho, bhu pholo ia álaka ia kitumu kia Jihova, mbé o kuia ni kubhanga jinga o ukunji bhu pholo ia álaka kala kia tokala mu kitendelelu kia fuama kubhanga o kizuua ni kizuua. Katé a mu tela-ku dingi ni Obede-Edomo, ni makuinhi a samanu ni nake a jiphange jê kumoxi, phala enhá ni Obede-Edomo muenhú, mona a Jedutunu, ni Hosa, akale ene a a xindi kukala alangidi a mielu bhu mabhitu. Ni Zadoke, o nganga uê, kiene kimoxi ni jiphange jê, o jinganga, mbé akale mu bhanga o ukunji bhu pholo ia balaka ia Jihova iakexile kuthala bhuadileka mu Jibiione. Phala ende ni kubhana kua Jihova o maujitu a sata ja kuoha, ku thandu dia kalatódio ka jisata jenhojo, mu ithangana iene ioso, kamenié-ngoloxi. Nda o ima ioso iii, phala ikale kala kia i soneka mu kitumu kia xindile Jihova kua Izalaiele. O Kua ene ku di-ta dingi Hemane, ni Jedutunu, ni ió oso a a solo dingi, a a tumbula ku majina mâ, phala kuximana Jihova, kuma o kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Kala kiki, ene-phe a kexile kiá kumoxi ni Jedutunu, ia akexile mu xika o jikoloneta ni tungoma, phala kuia ni kuivisa o ingolongondo ioso ia kuxika o jimujika ja mimbu ia kuimbila jinga Nzambi; maji o ana a Jedutunu-phe akexile mu langidila jinga bhu muelu ua dibhitu. Kia zubha kubhita o ima ioso iii, mundu uoso anga a muangana, kala muthu uia ku dibhata diê; o Davidi-phe, anga uvutuka dingi mu ku ta o kizeduise ku dibhata diê. Kia bhiti-phe kuila, Davidi mu ku kala kiá mu bhata diê, uambela polofeta Natane, uixi: Tala-ze eme ngala mʼonzo ia misédulu, maji o álaka ia kikutu kia Jihova ialé-ngó moxi dia milele iònhenge. Natane-phe uambela Davidi, uixi: Ioso i uala na-iu ku muẋima ué, bhanga-iu kuma Nzambi uala nʼeie. Maji kia bhiti-phe kuila, mu usuku uenhó, o kizuelu kia Nzambi kieza kua Natane, kiexi: Ndé, ua kà tangele Davidi, Selevende iami, kuila: Nzambi ua tange kiki, uixi: Eie kʼeie ua kà ngi tungila inzo phala kukala. Mukonda kiluua ngó ngi kala ni inzo ioso-ioso ia kukala, tunde mu kizuua ki nga bandesa Izalaiele mu kutunda mu Ijito katé mu kizuua kia lelu, maji ngene mu kala jinga mu jibalaka, ngi tunda balaka ngiza balaka, ngi bokona fundu ngiza fundu. Manhi ku mbandu joso ku nga nhungu ni kuenda kumoxi ni Izalaiele ioso, nga di tendele kiá ku afundixi a Izalaiele u nga-te ku pholo ia kuinga o mundu uami, ngixi phala-hi ki mu ngi tungila inzo ia misédulu? Kindala-phe, kienhiki kiá, ua kà tangela selvende iami Davidi, uixi: Kie nhíki kiambe Jihova dia ifuẋi, kuila: Eme nga ku katula ku mikáu ia makela ma sabhelela ia ibhaku, ku dima dia jimbudi ku uakexe ku ufunga, phala ukale u mutumini ua mundu uami ua Izalaiele. Eme nga kexile jinge ni eie ku mbandu joso kuoso ku ua ditela jinga, jinguma jé joso nga ji jikinisa muene ku mesuʼé a kutala, katé bhu pholo ié kia-bhu-bhu, eme nga ku bhana o dijina dia kulu kala o dijina dia ilamba mu ngongo. Eme nga xindi kididi phala o mundu uami Izalaiele, nga kà u phapha muene, phala a tunge a some mu kididi kiâ, nuka dingi a a tutumbisa ni ku a bheka ku mbandu iii mba ku mbandu iamukuá; ki mungu dingi o ana a ísueia iná a kà a tatesa kala ku dimatekenu mʼukulu, tunde mu izuua i nga xindi, ngixi: Kukala afundixi ku mundu uami ua Izalaiele; eme nga jibha o jinguma jé joso; Nga ku ijidisa-kiu ue kuila o Jihova hadia ua kà ku tungila dibhata. Hé kia kà kala-phe kuma, kioso kià katenena o izuua ié, phala kuia kuaia atatʼenu, nga kà ku balumuina o mbutu ié ni i ku bhingana, kifua kia kà kala muene muthu ku anʼé, eme anga nga kà kuatesa o kiandu kia utuminu uê. Iú-phe muene ua kà ngi tungila o inzo; eme ue nga kà kuatesa o kiandu kiê, katé ku hádia hádia. Eme nga kà mu kala ngi tata, o muene ua kà ngi kala mona; o kulenduka kua jihenda jami ki nga kà mu katula-ku anga ku di-tela kuengi, kala ki nga ku katuile kua ió ua ku diangelele-ku. Maji nga kà mu kuatesa bhu kididi mu inzo iami ni mu utuminu uami, katé ku hádia ni hádia, o kiandu kiê kia kà nangenena ue katé ku hádia ni hádia. Kala kiambe o maka mosoʼama, ni kia jimbulula ue o kisúmua kiosuʼiki, kiene muenʼiki kia zuela ue Natane kua Davidi. Bhenhobho sobha Davidi-phe hé ubokona mʼonzo ia Ngana, anga u kala bhu pholo ia Jihova, uixi: Eme nanhi, Ngana Nzambi, ua ngi bheka katé bhabha, o inzo iami ue kima kiahi? Kienhiki, eie u Nzambi, kífua hanji kia ku tolela ku mesu mé, kia ku bhangesa kuzuela ue ku inzo ia selevende ié phala ithangana ia lebha ku pholo; eie ua ngi tela-ku dingi o ku ngi zangeleka kiki kala kia tokala athu a makota mungongo, Ngana Nzambi, tata! Davidi u kuambela dingi kima kiahi kiamukuá, bhu kaẋi ni ujitu kala iú u uabhange kua selevende ié? Kuma Eie-phe, Ngana, selevende ié ua muijiia muene kiambote. Eie, Jihova, tata! Ku henda ié i ua kuatela selevende ié, kala kiene o muẋima ué, kiene ki ua bhangela o ima ioso iii ia makota, phala ima ioso ienhiʼii ia makota i fumane! Jihova, kana-ku dingi muthu kala eie, ki kuala ue dingi Nzambi iamukuá i soka ni Eie, kala ki tuevua jinga ku mátui metu. Nanhi uala-ku ue kala o mundu ué Izalaiele, mundu umoxièlele mu ngongo, a u kula kua Jihova phala ku kala mundu uê, mbé ku di bhangela dijina mu ima ionéne ikuatesa uoma, ia muanga-muanga o ifuẋi ku pholo ia mundu ué, u ua kula ku Ijitu? Eie ua tumbika o mundu ué ua Izalaiele phala ku kala mundu ué, katé ku hádia ni hádia, eie, Ngana, eie uadibhange u Nzambi iâ. O Kindala-phe Ngana, o kizuelu ki uatange kua selevende ié, ni ku thandu dia inzo ié, kikale kia kidi katé ku hádia ni hádia! Eie-phe, Ngana, bhanga kala ki ua ki zuela. Kidibhange mu kidi, nda o dijina dié ue di kule katé ku hádia ni hádia, phala a ki zuele muene kuma: O Jihova dia Ilômbo ia ita, Nzambi ia Izalaiele, ni kidi kiene, muene Nzambi phala Izalaiele; phala o dibhata dia selevende ié Davidi, di kuate di kole bhu pholo iê. Mukonda eie, u Nzambi iami, Eie-muène ua ki tukuluila mu mátui ma selevende ié kuila, hinu ua kà mu tungila inzo. Kiene kiabhekela selevende ié o kúbhua uoma, phala ku ku sambela o musambu kala iú. O kikiphe, Jihova, eie u Nzambi, eie muenemuène ua tange o kubhanga o mbote ioso ienhʼiii kua selevende ié. Kala kiki-phe, Ngana, eie ki ku uabhele o Kuzediuisa o inzo ia selvende iê, phala ikala mu nangenena jinga bhu pholo ié. Kuma, eie u Jihova ua i zediuisa, ia kà kala muene ni kizediuise katé ku hádia ni hádia. Kia zubha kubhita imʼii-phe, Davidi ua kuama o akua Fidíxia iu ua a tolola; iu ua tambula o ixi ia Ngate, ni ididi ia utuminu uê, bhu maku ma akua Fidíxia. Ua tolola ue akua Mouabhe, enhá anga a kala jiselevende ja Davidi, hé aia ni ku mu bhekela o lubhaku. Davidi ue ua jibha Hadale-Ezele, sobha ia Zoba, bhu mbandu ia Hamate, kioso muene kia mu-ia mu kuatesa dingi o ungana ua utuminu uê ku honga ia Eufalate. Davidi anga u mu bhûnda o midi ia jikabalu ja makalu ja kexi na-ju ni sambuadi dia midi ia akua kumondala, ni makuinhi aiadi a midi ia mala endela bhoxi: Davidi anga usenda o mixibha ia jikabalu joso ja makalu, maji ku jenhiji ua xisa-ku hama ia jikabalu. Anga ku Damasku kuiza akua Sídia mu kukuatekesa Hadale-Ezele, sobha ia Zoba; Maji Davidi-phe ku akua Sídia ujibha-ku makuinhi aiadi a midi ia muthu ni midi jiiadi. Davidi anga u-ta ibuka ia masoladi enda ni kulanga mu Sídia ia Damasku, anga akua Sídia axala ku ubhika kua Davidi, hé akala jinga kiá mu ku mu futa lubhaku; o Ngana Nzambi hé u kala mu bhaka Davidi, kuoso kuoso ku aia, ni ku mu bhana kutolola o jinguma jê. Davidi anga u tambula jingubu ja ulu, jakexile na-ju abhika a Hadale-Ezele, hé uiza na-ju mu Jeluzaleme. Ku Tebate ue, ni ku Kune, jimbanza ja Hadale-Ezele, Davidi ua tambula-ku kobidi iavulu. Iene Solomá ia iudika na-iu o kizanga kia kobidi ni jiphiladi, ni itutu ia kobidi. Tohu, sobha ia Hamate, kia zubha ku kʼivua kuila Davidi ua buidisa o kilômbo kioso kia masoladi a Hadale-Ezele, sobha ia Zoba, ua tumu monʼê Hadolamu kua Davidi, phala ku mu kunda ni ku mu ibhudisa kioso kia mu zeka, ni ku mu tanesa, kuma ua tena kubhânga ni Hadale-Ezele, iú ua mu tolola (mbata Hadale-Ezele ua kexile mu-lua jinga ita ni muene Tohu); anga u mu tumikisa kumoxi ni monʼé itutu ioso ia ulu, ni ia phalata, ni ia kobidi. Itutu iene ioso iii ue, Davidi ua i lumbila kua Jihova, kumoxi, kiá ni phalata, ni ulu, ueza na-u ue ku ifuẋi ioso ia akua matumbu a kambe kuijiia Nzambi, o akua Idomo, ni akua Mouabhe, ni ku ana a Amone, ni ku akua Fidíxia, ni ku akua Amaleke. O Abisai ue, mona a Zeluia, uajibha iu ua tolola ku akua Idomo kuinhi ni nake dia midi ia mala mu Dikôlo dia Môngua. Anga Davidi u-ta kibuka kia masoladi ki kala mu kulangidila mu Idomo, o akua Idomo ene oso anga a kala abhika angene a Davidi; o Jihova anga ukala mu kulanga Davidi, kuoso kuoso kuaia. Davidi hé ukala mu tumina o Izalaiele ioso; ukala mu kufundisa ni kubhanga mbote ku mundu uê uoso. O Jouabe, mona a Zeluia, muene uakexile ku ukunji ua kukala kilolo kia kutumina o kifuẋi kioso kia masoladi; o Jozafate mona a Ahilude, muene uakexile thandala. Zadoke ue mona a Aitube, ni Abimeleke, mona a Abiiatale, ene akexile jinganga; o Sahuza muene uakexile musoneki. O Benaia, mona a Joiada, muene uakexile ku ukunji ua kutumina o masoladi a kilangidilu kia Sobha; maji o ana a Davidi akexile mu kudianga kukala bhu mbandu ia sobha. Kia zubha kubhita o imʼiii, Nahaze, sobha ia ana a Amone, ufua, monʼê hé u tumina bhu kididi kiê. Davidi-phe, uixi: Nga kà bhindumuna Hanume, mona a Nahaze, kuma tata iê ua ngi bhindumuna jinga uê. Kia bhangesa Davidi ku mu tumikisa jiphunga phala ku menekena ni ku mu konda o malamba mukonda dia kúfua kua tatʼâ. Maji ene kioso kia bhixila mʼoxi ia akua Amone, o ilamba-phe ia ana a Amone, ambela Hanume, exi: Kifua eie ua fika kuma Davidi ua bhana ujitu kua tatʼenu, bhu pholo iê, mukonda ua ku tumikisa athu mu ku ku konda o malamba? Manhi abhikʼê kʼeza kokué, phala ku ku tongolola, ni kusota kulonda kiambote o ixi ié, phala ku ku muanga ni ku ku sengulula? Hanume-phe u kuata o abhika a Davidi, hé u a konga o miezu anga u tandula o izuatu iâ mu kaẋi katé mu matabela mu kubhiẋila ku sungu ja mataku, anga u a xinjikila kokuâ Anga kutunda athu aia makidikidi mu kuambela Davidi kioso kia bhiti na-kiu o mala enhá, muene anga u tuma iphunga ku takana-nâ, kuma katenene kubhiẋila mukonda dia tuẋi ia a kuatesa jisonhi javulu; Sobha-phe ua ambela, uixi: Kalenu hanji mu Jedikó, katé ki mu sabhuka o miezu ienu, muize kiua. Ana a Amone-phe, mu kumona kuila a dibhange jinguma kua Davidi. Hanume-phe ni ana a Amone atumikisa midi ia jitalendu ja phalata phala kufutila makalu ni akua kumondala, ku Mesopotâmia, ni ku Sídia dia Mahaka ni ku Zoba. Afutila ue phala ene makuinhi a tatu a midi ni midi jiiadi ja makalu, a kolomona ue Sobha ia Mahaka ni mundu uê ua masoladi a ita, ene eza, hé a-ta kibuta bhua zukama ni Madeba. O ana a Amone ue a dibhongolola mu mabhata mâ, anga a tunda, eza ku ita. Davidi-phe, kia kʼivu, u tuma Jouabe ni kifuxi kioso kia masoladi ku mala a mazonda. O ana a Amone, he a tunda, a di ta ku mukalatata phala ku di-lua bhu muelu ua mbonge; maji o jisobha jeza ku a kuatekesa a di kexidila ni mbandu iâ, hé a di-ta ku mukalatata mu kanga, ku mikáu phala ue kúlua. O Jouabe kia ki mono, kuila ita ia mu lungu muene, a mu kondela ku pholo ni ku dima, usola mu mala a mazonda a Izalaiele, hé u a tungula u a ta ku mukalatata, phala kúlua ni akua Sídia. O kaxaxe ka mundu ua masoladi ua ka bhana bhu maku ma Abisai, phange iê, phala kúlua ni ana a Amone. Hé ua ambela phangʼiê, uixi: Se akua Sídia a beta nguzu eme ndenge, eie uiza ku ngi kuatekesa; se, o ana a Amone a beta nguzu eie ndenge, eme-phe nga kà ku kuatekesa ue. Eie-phe suina, etuonhoso tu suine ue, mbé tu bhangele o mundu uetu, ni mabhata a Nzambi ietu, Jihova, phala muene a bhange kioso ki mu uabhela ku mesu mê. Jouabe, anga u di sunga mu bhixila ni mundu uakexile na-u, ku pholo ia akua Sídia, phala ku di-lua; ene anga a lenga bhu pholo iê. Ana a Amone ue kia ki mono kuila akua Sídia a lenge, ene uâ a lenga bhu pholo ia Abisai, phangʼiê, anga a bokona mu nge iâ; o Jouabe anga uiza ku Jeluzaleme. Akua Sídia-phe kia ki mono kuila a a tolola kuala akua Izalaiele, atumikisa jiphunga, hé a tuma ku ixana akua Sídia atungile ku sambhua dia ngiji; o Sofake, kabhitangu ka kilômbo kia ita ua tokala ni Hadale-Ezele, muene a tuamenena ku pholo. Davidi kioso kia zubha ku mu dimina, muene u bhongolola akua Izalaiele oso, hé u zaúka Njolodá, hé uiza mu ku a batuila phala kutakana-nâ, anga u zeleka o mundu uê ku munono phala ku diluanâ; Akua Sídia-phe, kia mono kuila Davidi ua te o masoladiʼê ku musanga ua ita, iú ua bilukila akua Sídia phala kúlua-nâ, ene ua a tunda hé alua-nê. Maji akua Sídia-phe a lémbua-ku, hé a lenga bhu pholo ia Izalaiele, Davidi anga u buidisa ku akua Sídia, sambuadi dia midi ia jikabalu ja makalu, ni makuinhi a auana a midi ia mala akua kuendela bhoxi; o Sofake, kabhitangu ka kilômbo kia Sídia a mu jibha uê. O mundu ua Hadale-Ezele, kia mono kuila Izalaiele ua a tolola, aditambulula ni Davidi anga a kala mu ku mu bhikila. O akua Sídia-phe ka vutukila dingi mu ku kuatekesa anʼa Amone. Kia bhiti-phe kuila, bhu kaẋi ka muvu umoxi, bhu kithangana kia kexile mu kutunda o jisobha phala kuia ku ita, Jouabe u ambata o kilômbo kia masoladi, anga u buikisa o ixi ia anʼa Amone, anga uiza, u konda Labá, maji o Davidi uaxala hanhi mu Jeluzaleme; Jouabe hé ukuama o mbonge ia Labá, anga u i buidisa. Davidi anga u katula o kitundu ku mútue ua sobha ia Labá, hé u sanga kuila kiala ni kinemenu kia talendu imoxi ia ulu, kia kexile ue ni matadi ma-te kiavulu. Anga a ki-ta ku mútue ua Davidi; mu mbonge anga uambata-mu madibhudila avulu. Uambata ue o mundu akexile-mu, hé u ata mu kuselala ni sela, ni kukanda ni jipikaleta ja felu ni isesu iamakota. Kienhiki kia bhange Davidi ni jimbonge joso ja tokala ana a Amone. Kienhókio Davidi, anga u vutuka kiua ku Jeluzaleme, ni mundu uoso kumoxi. Kioso kia bhiti miʼii kua balumuka ita mu Ngezele ni akua Fidíxia, bhenhobho o Sobekai-phe, mukua Husa, ujibha Safai, muthu uatokala ku ana a Lafa o mbutu ia mazonda; akua Fidíxia enhá anga a toloka: Ita anga ibalumuka luamukuá ni akua Fidíxia; o Elanana, mona Jaiele, anga ujibha Lami, phange ia Ngoliia, mukua Ngate, uedi omubhinhi ua ngumba iê ngó, mukua ni muixi ua mulongo ua mutungi a thanga. Ita anga ibalumuka dingi luamukuá mu Ngate; muenhomo muakexile kiiala kulebha kuvula, uakexile ni makuinhi a iadi a milembu ni milembu iuana, kuma uedile milembu isamanu ku lukuaku lumoxi, milembu isamanu ue ku lukuaku luamukuá; milembu isamanu ku kinama kimoxi, milembu isamanu ue ku kinama kia mukuá; muene ua kexile ue muthu ua tokala ku mbutu ia kua Lafa. Muenhú anga u kala mu lebhula Izalaiele; Jonata-phe, mona a Simei, phange ia Davidi, u mu jibha. Mala enhá a a vuala kuala Lafa mu Ngate; abuidila-phe bhu lukuaku lua Davidi, ni bhu maku ma abhikʼê. Bhenehobho Satana hé u balumuka, hé ubilukila Izalaiele, anga u funhisa Davidi phala kualula o mundu ua Izalaiele. Davidi anga uambela Jouabe ni makota a mundu, uixi: Ndé-nu, mua kʼàlule o mundu ua Izalaiele tunde ku Beleseba katé ku Dane; mu ngi bhekele o dialuilu diê phala eme ngijiie o mundu uoso se ala kikuẋi. Jouabe hé u mu vutuila-phe, uixi: Jihova a-tê-ku dingi luhama ku mundu uê kala kiki ki uasoko kiá; manhi, eie u sobha, ngana iami, tata, ene oso muene ki abhikʼé? Mukonda diahi-phe ki u bhindamena dingi kimʼiki, ngana iami, tata? Mukonda, kienhiki, hádia kia kà kala kima kia kikuma ni mulonga phala Izalaiele! Maji o kizuelu kia Sobha-phe kiatundu mu mu kujiza ni nguzu, o iazuela Jouabe, ndenge; Jouabe kia mu bhekela muene kutunda anga u bhita mu Izalaiele ioso, hé u vutuka kiua ku Jeluzaleme. Jouabe anga uiza u bhana kua Davidi o dialuilu dioso dia mundu. O Izalaiele ioso, atena fuku imoxi ni hama ia midi ia mala akua nguzu, ió a tena ku fuomona xibhata phala kúlua ita; o mu akua Juda, hama jiuana ja midi ni makuinhi sambuadi dia midi ia mala a tena ku fuomona xibhata mu kúlua ita. O ku muiji ua akua Levi, ni ua Bejamí, muene ka alula muaxaxe kâ, mukonda o kizuelu kia sobha, Jouabe kia mu ibhidile kiavulu muene. Hundu iii ue, Nzambi ua i mono kuiibha ku mesu mê, kia mu bhangesa kukuama Izalaiele. Davidi anga uambela Ngana Nzambi, uixi: Nga-te kituxi kiavulu kinéne mu kubhanga o kima kala kiki; kindala-phe, Ngana, nga ku diondo, loloka o kikuma kia selevende iê kuma nga bhange uoua uavulu. Jihova-phe, anga uzuelela Ngade, o muzambuidi ua Davidi, uixi: Ndé uàkambele Davidi, kuma: Kienhiki kia zuela Jihova: Ima itatu i nga ku tudila; eie sola-bhu kimoxi, phala eme kiene ki ngi ku bhanga. Ngade-phe anga uiza kua Davidi, u muambela, uixi: Kienhiki kiambe Jihova: Eie sola-bhu kima kimoxi, mba mivu itatu ia nzala, mba mu mbeji jitatu a kuoseka kuala o jinguma jé, ni ku ku buba ku xibhata ia jinguma jé, mba xibhata ia Nzambi i ku kuama mu izuua itatu, kifua dibhebhu dia kibuika di ku tula mu ixi, kumoxi ni anju ia Jihova, hé a sengulula o jimbambe joso ja Izalaiele; tala-phe kiá, kindala, u ngi tangele o uvutuilu u nga kà tula kua ió ua ngi tumu. Davidi anga uambela Ngade, uixi: Kubhondalala ku ngala na-ku, kuavulu! Maji eme sembele nga dibhalela bhu lukuaku lua Jihova, mukonda muene o jihenda jê jivula; nguami o ku dibhalela bhu maku ma athu. Ngana phe anga utumikisa o dibhebhu dia kibuika kua Izalaiele, anga mua Izalaiele mu dibhala makuinhi sambuadi a midi ia muthu, hé a fua. Jihova, anga utumikisa anju imoxi ku Jeluzaleme, phala Jeluzaleme ku i sengulula; o muene mu ku i buikisa. Ngana ua talesa, anga u di êlesa o kibuika kiokio, henda i mu kuata anga uambela o anju ia mubuidixi, uixi: Kuabhu! Kindala katula-ku kiá o lukuaku lué! O kienhokio-phe, anju ia Jihova iakexile bhu mbandu ia kididi kia dizanzu dia kubhiatela dia Holonane, mukua Jebuze. O Davidi, mu kuzambula mesu mê, uamono o anju ia Jihova, iemana mu dinga ni dinga, mu mbambe iaʼxi ni diulu, ni xibhata ia fuomona ma kizu ia kuata bhu lukuaku luê, ialeka mu kubuikisa Jeluzaleme. Kienhokio Davidi-phe ni makota moso, a zuata jisaku ja idinhaji, a dibhala o jipholo jâ bhoxi. O Davidi anga uambela Ngana Nzambi, uixi: Kʼeme muene nga tange kuila alule o mundu? Kʼeme muene ngi mukua mulonga, eme nga bhange kia iibha kiavulu. Maji o jimbudi jiji, enu malʼenu, kima kiahi kia bhange? Ai! Ngana Nzambi iami, tata! Lukuaku lué lu ngi bilukile eme, lu bilukile ue o dibhata dia tatʼetu, ki ki bhane jihadi ku mundu ué, kana. Bhenhobho o anju ia Jihova phe uambela Ngade, uixi: Kà tangele Davidi, kuila a bande mù kuimikina Jihova kalatódio, bhu kididi kia kubhiatela kia Holonane, mukua Jebuze. Davidi anga u banda, kala kiambe o kizuelu kia Ngade, kia tange mu dijina dia Ngana. O Holonane kioso kia lunguluka, ua mono o anju, o muene hé u suama kumoxi ni anʼê. Kuma mu kithangana kienhókio o Holonane uakexile mu kuvunda o tiliku iê. O kioso Davidi kia bhixila bhua zukama, ua mu kuiza kua Holonane, Holonane anga u tala, hé u mona Davidi, uxisa o kididi kiê bhu kienda bhuala, anga u dibhala o pholo iê bhoxi, bhu mesu a Davidi. Davidi anga uambela Holonane, uixi: Ngi bhane kididi kiki, kia kubhiatela, phala ngi tunge-bhu kalatódio phala Jihova; ngi sumbise-kiu, mu suilu iê iatokala mu kitadi, phala o dibhebhu didi di batuke ku thandu dia mundu. O Holonane-phe, uambela Davidi, uixi: Tambula-kiu phala eie, u sobha ngana iami, phala eie u ki bhange kioso ki ua mono kia uabha ku mesu mê. Tala-ze, ngi ku bhana ue o jingombe phala o sata ia kuoha, o malola a dikalu phala o jihuinhi, ni tiliku phala o ujitu ua mákudia; iene ioso ngi i bhana! Sobha Davidi anga uambela Holonane, uixi: Kana! Inda kididi ngi ki sumba, ngi ki futila muene o kitadi kioso ki kia-te, kuma ki ngʼandala kutambula kima kié mu kingoho phala ku ki bhana Jihova, phala ki ngi bhane sata ia kuoha ki ii-te kima, kia nguzu iami. Davidi anga u sumba kididi kienhókio kua Holonane, mu hama jisamanu ja xikulu ja ulu. Kienhiki Davidi anga utunga bhenhobho o kalatódio ka Jihova, hé ubhana o jisata ja kuoha ni jisata ja mutululuku; anga uhingila Nzambi; Ngana hé u mu vutuila ni túbhia tua tundu ku diulu, hé tu tula ku thandu dia kalatódio ka sata ia kuoha. Jihova hé utendelela o anju, kuila a bhake o xibhata iê, muene anga uta o xibhata iê mu kizu. Kithangana kienhókio kioso Davidi kiamono, kuila Nzambi ua muivu iu ua mu vutuila o musambu uê, usatela bhenhobho, bhu kididi kia kienda kia Holonane, mukua Jebuze. Mukonda o balaka ia Nzambi, iatungile Mozé mu kikangalakata, ni kalatódio ka sata ja kuoha, iakexile hanji ku mulundu ua Ngibiione mu izuua muenhomo. Mbata o Davidi katenene kuia kuenhoko mu kubheza Ngana Nzambi, mbé o uoma, mukonda dia kumona o xibhata ia anju ia Ngana. Davidi anga uamba, uixi: Kididi kiki kiene kia kà kala o inzo ia Ngana Nzambi, o kalatódio kaka kene ka kà kala kalatódio ka sata ia kuoha phala Izalaiele. Davidi anga uxika ngonge, kuila akua jixi jengi akexile mu ixi ia Izalaiele, a a bhongolole, anga u tuma akua kubatula o matadi, phala a iudike matadi ma kuseta mbé o kutunga o inzo ia Jihova. Davidi hé usula felu ia nzungule, phala ue ku iudika jipheleku ja kuphaphela ima ku mabhitu ni kukuatesa o masokokelu mê, kala ue kobidi ia nzungule iabhingi mu kuvula kuê, ki i xikina ku i pezala o kinemenu kiê. Ni thungu ia miẋi ia misédulu, ki i xikina ku i alula; kuma akua Sidonha ni akua Tilu a bhekelele jinge Davidi, ndumba ia miẋi ia misédulu iavulu kinéne. Mukonda Davidi uazuela jinga, uixi: Solomá, monaʼami, hanji ala monʼa ndenge, muzebeta ua ngoho, o inzo-phe ia-nda kutunga phala Jihova, ki bhinga i uabha kiavulu muene, ni mu kijingu, i xisa dijina ni fuma mu jixi joso; eme-phe, kindala ngi mu iudikila kiá o ima ioso iatokala. Davidi anga u iudika o ima ioso iatokala, ianzungule mu kuvula, kuila ngó kiluua afua. Uixana-phe Solomá, monʼê, anga u mu tendelela kuila: O Jihova, Nzambi ia Izalaiele, a mu tungile dibhata. Davidi anga uambela Solomá, uixi: Monʼami, tata, eme bhabha, kia ngi kexile ku muẋima o kutunga inzo phala o dijina dia Jihova, Nzambi iami. Maji-phe, o kizuelu kia jihova kieza kokuami, kiexi: Eie ua bhubhisa manhinga mavulu kinéne, eie ua-lu ue ita ia ndumba; eie kua kà tunga inzo phala o dijina diami, kuambe eie uene mu ku bhubhisa manhinga mavulu mu ngongo, bhu pholo iami. Tala-ze, o mona ua-nda ku mu vuala, ua kà kala diiala dia tululuka; mbata nga kà mu bhana o kunhoha ku jinguma jê joso, jala mu jimbandu jaʼxi iê; mu kienhiki, Solomá, diene dia kà kala o dijina diê; ni uembu, ni kunhoha, nga-nda ku ku bhana Izalaiele mu izuua iê. Muenhú muene ua kà tunga inzo phala o dijina diami; muene ua kà ngi kala monʼami ua diiala o eme ue ngi mu kala ngi tata iê; nga ka xikika o kiandu kia utuminu uê, ku thandu dia Izalaiele, katé ku hádia ni hádia, sé dizubhilu. Kala kiki-phe, monʼami, Jihova akale ni eie; u laie, ukale ni kuzediua, nda u tunge o inzo ia Jihova, Nzambi ié, kala muene kia ku tange-kiu. O Jihova-phe a ku bhane kiá ngoho o unjimu ua kuijiia ni kutongoloka, a ku longese bhu kaẋi ni Izalaiele, kioso ki ukala mu ku a tumina, mbé ubhake o kitumu kia Jihova, Nzambi ié. Ua kà kala ni kuzediua, se eie ukala ni muanu ua kubhaka o itumu ni mabatuilu a tumu Ngana Nzambi kua Mozé, bhu kaẋi ni Izalaiele. Suina-phe, ubhue uoma, u kuate muanu uambote; ku kale ni uoma, mba u bhuila muẋima. Talesa-ze, kuma mu hadi ni lamba di nga tale ni kukalakala kuami kuavulu, nga kuata hama ia midi ia jitalendu ja ulu, phala o inzo ia Jihova, ni luku imoxi ia jitalendu ja phalata, ni kobidi ni felu ja bhingi katena ku jʼijiia o kinemenu kiê ki ja neme, mukonda kana muthu utena ku ji pezala, mbé dia kuvula kinéne; ku tahndu diê nga lungu ue ni miẋi ni matadi, iene ioso nga i tenesa; eie-phe, hinu uta-bhu dingi kioso kia kambe-ku. Kuma eie-phe uala ue ni akalakadi andumba akua kusula, ni akua kubatula ni akua ufunu ua kusonga matadi ni akua kutunga jinzo ni asongi a mabaia, ni jingijiie ja nzungule ala jihete mu ikalakalu ia vulu matelu. O ku ulu, ni phalata, ni kobidi ni felu, ni imʼii iala nzungule, kana-ku dialuilu diê; eie balumuka-phe u bhange o kikalakalu, o Ngana Nzambi akale ni eie. Davidi iu ua bhana o mutendelelu ku ilamba ioso ia Izalaiele, phala akuatekese monʼé Solomá, uixi: Manhi, o Jihova, Nzambi ienu, kala ni enu? O muene ka mi nhohesa ku jimbandu kuene kuoso? Kuma ni kidi kiene, muene ua bhakula bhu lukuaku luami o athu atungu mu ixi, o ixi iii ia toloka kienhiki bhu pholo ia Jihova ni bhu pholo ia mundu uê. Dibhakudienu-phe, kindala, ni muẋima uenu uoso ni muenhu uenu uoso mu kusota Jihova Nzambi ienu. Di iudikienu ue, nda mu balumuke, ni mu tunge o kididi kikôla kinéne kia Jihova Nzambi, phala o álaka ia kikutu kia Jihova, ni itutu iokolese ia Ngana Nzambi, eze na-iu mu inzo iii ia tembulu, ia-nda ku tungila o dijina dia Ngana. Davidi kia kuka kiá, iu uezala kiá ni izuua iavulu, uabhange Solomá, dia monʼê, kukala sobha ia Izalaiele. Iu ua bhongolola o ilamba ioso ia Izalaiele, kumoxi ue ni jinganga ni akua Levi. O akua Levi anga a tuma ku a alula, tunde mu makuinhi atatu a mivu katé ku pholo; o dialuilu diâ, kala kiatokala ku mítue iâ mu umoxi-umoxi, a tena makuinhi atatu ni nake dia midi ia mala. Davidi anga uzuela, uixi: Kua iá ku tunda makuinhi aiadi a midi ia muthu ni midi jiuana, phala kubhanga jinga o kikalakalu kia inzo ia Jihova, ni midi jisamanu ja asoneki, o jifixiiadi ni afundixi. Kutunda dingi midi jiuana ja alangidi a mielu bhu mabhitu, ni midi jiuana phala kuximana jinga Jihova, ni ingolongondo ia kuxika mimbu i nga bhange eme-muène phala ku mu ximana jinga. Davidi anga u a uana ku ibukaibuka kala kiatokala ku ana a Levi, Ngelexone, Kohate ni Meladi. Ku akua Ngelexone: Ladane ni Simei. O ana a Ladane: Jehiiele muene o mutumini uâ, ni Zetame, ni Jouele, kitatu. O ana a Simei: Selomite, ni Haziiele, ni Halane, kitatu; iá ene akexile o ilamba ia jitata ja Ladane. O ana a Simei: Jahate, Ziza, ni Jehú, ni Mbediia; iá ene akexile o ana a Simei, kiuana. O Jahate muene kilamba uakexile mutumini, o Ziza muene kaiadi ua mu kaiela, maji o Jehu ni Mbediia ka kexile ni ana avulu; kia bhekela o kiiadʼiki ku a aluila mu mabhata ma jitata jâ kala dijiku dimoxi ngó. O ana a Kohate, enhá: Amalame, Izahale, Hebolone, ni Uziiele, kiuana. O ana a Amalame, enhá: Alá ni Mozé; O Alá a mu tungula phala kukolesa dingi o ima ikôla kinéne, ni muene ni anʼê, mu ithangana ioso katé ku hádia ni hádia; phala ku-ta o ima ia uasu ua mazumba bhu pholo ia Jihova, phala ue ku mu xibhidila jinga ni phala kubhana jinga o dibesá ku athu mu dijina diê katé ku hádia ni hádia. O ki tuiza-phe kua Mozé, o muthu ua Nzambi, anʼê akexile mu ku a aluila jinga muaxaxe ka kibuka kia akua Leví. O ana a Mozé-phe, enhá: Ngelexone ni Eliiezele. O ku ana a Ngelexone, muene ngó Sebuuele, o kilamba ua kexile mutumini. O ku ana a Eliiezele, Lehabiia muene uakexile o kilamba ua di bhange mutumini, kuma o Eliiezele kakexile dingi ni ana amukuá; maji, o ana-phe a Lehabiia adisokoluele kiavulu kinene. Ku ana a Izahale, Selomite muene o kilamba ua kexi mutumini. O ku ana-phe a Hebolone, Jediia muene o kilamba uakexile o mutumini, Amadiia muene kaiadi ua mu kaiela, Jehaziiele ua katatu, o Jekamane muene ua kauana. O ku ana a Uziiele, Mika muene o kilamba uakexe o mutumini, ni Izaia ua mu kaiela. O ana a Meladi: Mahedi ni Muxi; o ana a Mahedi enhá: Eliiazale ni Kixi. Eliiazale anga ufua, sé kuxisa ana a mala, maji kikala ngó ahatu; o jiphange jâ, ana a Kixi, ene a sakana-nâ. O ana a Muxi: Mahedi ni Edele, ni Jelemote, kitatu. Enhá ene ana a Leví, kala kia tokala mu mabhata a jitata jâ, ilamba ku jitata, kala kia fuama mu ku a tanga o dialuilu diâ ku majina-majina, mu ilamba iâ kala kiatokala o atumini-â, akexile ku ufunu ua ukunji mʼonzo ia Jihova, mu kumatekena mu makuinhi aiadi a mivu, nʼende ni kubanda. Mukonda Davidi, uixi: O Jihova, Nzambi ia Izalaiele, ua nhohesa o mundu uê, enhá a-nda kua kà tunga mu Jeluzaleme, katé ku hádia ni hádia. O ku akua Levi ue, a tange kuila ki mungu dingi à kʼambata o balaka ia kalatódio, mu kunhunga na-iu, né o imbolongondo ioso iatokala ku ukunji uê. Mukonda, kala kiatokala mu kizuelu kia sukidila-ku kia Davidi, o ana a Levi a aluile phala ku a kuata o konda tunde mu makuinhi aiadi a mivu katé dingi ku pholo. Mukonda ene o ufunu uâ uakexile phala kukala bhoxi dia kitumu kia ana a Alá mu kubhanga o ukunji ua kikalakalu kia inzo ia Jihova, mu malumbu ni mu maxilu, ni mu kuzelesa o ima ioso ikôla, ni mu kikalakalu kia ukunji ua tembulu ia Ngana Nzambi. O kikalakalu kala kiki: Kia jimbolo ja kutela, ni kia fuba ia fina, ni kia ujitu ua mákudia, ni kia tumbolo tua tiliku ni maiaki tua kambe o kifulufulu, ni matasu a kukangela, phala ue o jimbolo ja kuoha, ni kubhaka o izongelu ioso ia kuzongela ni iii ia kupezala na-iu. Ni kuiza jinga mu imene ioso, phala kuximana ni kuhingila Jihova, kiene ue kimoxi ni mu ngoloxi. Phala ue kubhakula jinga o ujitu ua jisata ja kuoha ua Jihova mu jisabhalu joso, ni mu jimbeji ja thethama, ni mu ionge ia ujitu, mu ku i alula, kala kiatokala mu ifua iê, izuua ioso bhu pholo ia Jihova. Phala a kuate ue muanu ua kutambula o konda ia balaka ia kionge, ni kulangidila o kididi kikôla kinéne, ni kutalela o ana a Alá, o jiphange jâ, mu kikalakalu kia ukunji ua inzo ia Jihova. Mu kutanga o ana a Alá, o iuanu iê ienhʼiii: O ana a Alá enhá: Nadabe, ni Abihú, ni Eliiazale, ni Itamale. O Nadabe-phe ni Abihú afu sé kuxisa ana, kala tatʼâ iú hanji ku muenhu; o Eliiazale-phe ni Itamale, anga akala mu kubhanga o kikalakalu kia unganga. O Davidi-phe ni Zadoke, ua tokala ku ana a Eliiazale, ni Abimeleke, ua tokala ku ana a Itamale, anga a uana ana a Alá mu ibuka iâ kala kia tokala mu ufunu uâ ni mu ukunji ua kikalakalu kia Jihova. Anga a ki mona kuila kioso kia a uane, o ana a Eliiazale abetele kota mu kuvula muʼaxaxe ka atumini a mabhata, o ilamba, o ana a Itamale, ndenge. Mukonda kioso kia a uane, ku ana a Eliiazale kua kexile kuinhi ni kisamanu dia atumini a mabhata, o makota ma jitata, maji, ku ana a Itamale, dinake ngoho kala kia tokala ku mabhata a jitata jâ. Hé a a uana mu ibhuku enhoso kumoxi mudiâ, mukonda muʼaxaxe ka ana a Eliiazale, ni muʼaxaxe ka ana a Itamale, mua kexile makota mu kididi kikôla kinéne, mu dibhezelu, ni makota mu inzo ia Nzambi. Semaia, o musoneki, mona a Natanaiele, uatundu mu akua Levi, anga u a soneka mu divulu bhu pholo ia sobha ni ia adiakimi (o makota), ni ia Zadoke, o nganga, ni ia Abimeleke, mona a Abiiatale, ni ia atumini a jitata muʼaxaxe ka jinganga, ni muʼaxaxe ka akua Levi; Kibhuku kimoxiʼ muʼaxaxe ka mabhata ma jitata a ki tambula phala o dijiku dia Eliiazale, o kiamukuá a ki tambula phala o dijiku dia Itamale. Kibhuku kia dianga kia tundila Joiadibe, o kia kaiadi Jedaia, o kia katatu kua Hadime, o kia kauana kua Sehodime, o kia katanu kua Malikiia, o kia kasamanu kua Mihamine, o kia kasambuadi kua Haku, o kia kanake kua Abiia, o kia kavua kua Jesuua, o kia kakuinhi kua Sekaniia, o kia kakuinhi ni umoxi kua Eiiiasibe, o kia kakuinhi ni kiiadi kua Jakime, o kia kakuinhi ni kitatu kua Hupa, o kia kakuinhi ni kiuana kua Jesebeiabe, o kia kakuinhi ni kitanu kua Bilika, o kia kakuinhi ni kisamanu kua Imele, o kia kakuinhi ni sambuadi kua Hezele, o kia kakuinhi ni nake kua Hapise, o kia kakuinhi niʼvua kua Petaia, o kia makuinhi aiadi kua Jehezekele, o kia makuinhi aiadi ni umoxi kua Jaxime, o kia makuinhi aiadi ni iadi kua Ngamuli, o kia makuinhi aiadi ni kitatu kua Delaia, o kia makuinhi aiadi ni kiuana kua Mahaziia. O ufunu ua enhá, ukunji uâ, o kubokona jinga mu inzo ia Jihova, kala kia a tendelela kuala tatʼâ Alá, kala kia mu tendelela ue muene, kuala Jihova, Nzambi dia Izalaiele. O atumini a masubhu a subhuka ku ana a Levi: Ku ana Amalame Subaiele; Ku ana a Subaiele, Jediia. Ku ana a Lehabiia, Isiia muene o mutumini. Ku akua Ixala, Selomote; ku ana a Selomote, Jahate. O ku ana a Hebolone, Jediia uadianga, Amadiia uakaiela, o Jahaziiele ua katatu, Jekamame, ua kauana. Ku ana a Uziiele, Mika ngó, ku ana a Mika, Samile. O phange ia Mika, Isiia; ku ana a Isiia, Zakadiia. Ku ana a, Meladi, Mahedi ni Muxi; o ku ana a Jahaziia Mbenu. Ku ana a Meladi, kua Jahaziia: Mbenu, ni Sahame, ni Zakule, ni Hibidi; O kua Mahedi, Eliiazale; maji muenhú ka kexile ni ana. Mu kutanga Kixi: Ku ana a Kixi, Jelamiiele; o ana a Muxi, Mahedi, ni Edele, ni Jedimote; iá atokalele ku ana a akua Levi, kala kiatokala mu mabhata a jitata jâ. Ene ua anga a-ta ibhuku iene imoxi ni jiphange jâ, o ana a Alá bhu pholo iâ Davidi, ni Zadoke, ni Abimeleke, ni atumini a jitata, muʼaxaxe ka jinganga, ni muʼaxaxe ka akua Levi. O ki tambula o mutumini ua dibhata dia jitata, kiene ue ni phange iê ia ndenge. Davidi, kumoxi ni jikabhitangu ja ilômbo ia ita, uatungula o ana a Azafe, phala o ukunji uenhú ni ana a Hemane ni a Jedutunu, phala kuzambuila mu upolofeta ua kuxika jimbânza, ni tukoxi, ni ísanji, ni tungoma. O mala enhá adilongo kiambote phala o kikalakalu kia ukunji uâ, o dialuilu diâ dienhidi: Ku ana a Azafe, akexile kiki: Zakule, ni Zuze, ni Netaniia, ni Azaiia, enhá ene o ana a Azafe, a kalakala jinga ni ku a tumina kuala muene Azafe, uakexile mu kuzambuila ma upolofeta bhoxi dia lukuaku lua sobha Davidi. O kua Jedutunu, akexile ana a Jedutunu, enhá: Jedaliia, ni Nzedi, ni Jesaia, ni Hasabiia, ni Matitiia, ni Ximei, kisamanu, o Jedutunu phaiʻâ muene ua a kala ku pholo, phala kuxika kambanza, o muene kia kaia mu kuxika, u zambula mu upolofeta ni kuximana, ni kusakidila Jihova! O kua Hemane, o ana a Hemane enhá: Bukiia, Mataniia, Uziiele, Sebhuele ni Jedimote, Hananiia, Hanani, Eliiata, Ngidaliti, Lematiiezele, Josebekasa, Maloti, Hotile, ni Mahaziiote. Ene oso iá akexile ana a Hemane, o muzambuidi ua sobha, ua kexi ni lumono lua kumona, phala kuimba ni kuximana Ngana Nzambi, ni kuzangeleka o kutena kuê. Mukonda Nzambi uabhele kua Hemane kuinhi ni kiuana dia ana a mala, ni ana kitatu a ahatu O ana ene oso enhá o jitata jâ muene, ene a a kexile jinge ku pholo ia ku a tumina phala kuimbila o mimbu mu inzo ia Jihova, ni kuxika tungoma, ni ísanji, tukoxi ni jimbânza, phala o ukunji ua inzo ia Ngana Nzambi. O Azafe ue, ni Jedutunu, ni Hemane, anga akala uâ mu ku a tumina kuala sobha. O dialuilu diâ kiakiexile mu ku a alula kumoxi ni jiphange jâ, a dilongo kiambote mu kuimbila Jihova, atena jinga hama jiiadi ni makuinhi nake ni nake; ene oso jimesene muene ja kuimba. Anga a-ta ibhuku bhu kaẋi ni kioso kiatokala kubhanga jinga o kikalakalu, kixi o ndenge kala o dikota, kixi o mesene kala o mudilongi. Kibhuku kia dianga-phe kia kuata mu dijiku dia Azafe, kuma kia tundila kua monʼè Zuze; o kia kaiadi kiakuata Jedaliia; ni muene ni jiphange jê ni anʼê, ene oso a tena kuinhi ni kiiadi. O kia katatu kia kuata Zakule, ni anʼê ni jiphange jê; ene oso atena kuinhi ni kiiadi. Okia kauana kiakuata kidi, ni anʼê ni jiphange jê, atena kuinhi ni kiiadi. O kia katanu kiakuata Netaniia, ni anʼê ni jiphange jê, a tena kuinhi ni kiiadi. O kia kasamanu kiakuata Bukiia, ni anʼê ni jiphange jê, atena kuinhi ni kiiadi. O kia kasambuadi kiakuata Jezalela ni anʼê ni jiphange jê, atena kuinhi ni kiiadi. O kia kanake kiakuata Jesaia, ni anʼê ni jiphange jê, atena kuinhi ni kiiadi. O kia kávua kiakuata Mataniia, ni anʼê ni jiphange jê, atena kuinhi ni kiiadi. O kia kakuinhi kiakuata Simei, ni anʼê ni jiphange jê, atena kuinhi ni kiiadi. O kia kakuinhi ni umoxi kiakuata Azadiiele, ni anʼê ni jiphange jê, atena kuinhi ni kiiadi. O kia kakuinhi ni kiiadi kiakuata Hasabiia, ni anʼê ni jiphange jê, atena kuinhi ni kiiadi. O kia kakuinhi ni kitatu kiakuata Subaiele, ni anʼê ni jiphange jê, atena kuinhi ni kiiadi. O kia kakuinhi ni kiuana kiakuata Matatiia, ni anʼê ni jiphange jê, atena kuinhi ni kiiadi. O kia kakuinhi ni kitanu kiakuata Jedimote, ni anʼê ni jiphange jê atena kuinhi ni kiiadi. O kia kakuinhi ni kisamanu kiakuata Hananiia, ni anʼê ni jiphange jê, atena kuinhi ni kiiadi. O kia kakuinhi ni sambuadi kiakuata Jozebekasa, ni anʼê ni jiphange jê, atena kuinhi ni kiiadi. O kia kakuinhi ni nake kiakuata Hanani, ni anʼê ni jiphange jê, atena kuinhi ni kiiadi. O kia kakuinhi nʼivua kiakuata Maloti, ni anʼê ni jiphange jê, atena kuinhi ni kiiadi. O kia makuinhi a iadi kiakuata Eliiata, ni anʼê ni jiphange jê, atena kuinhi ni kiiadi. O kia makuinhi aiadi ni umoxi kiakuata Hotile, ni anê, ni jiphange jê, atena kuinhi ni kiiadi. O kia makuinhi aiadi ni kiiadi kiakuata Ngidaliti, ni anʼê ni jiphange jê, atena kuinhi ni kiiadi. O kia makuinhi aiadi ni kitatu kiakuata Mahaziiote, ni anʼê ni jiphange jê, atena kuinhi ni kiiadi. O kia makuinhi aiadi ni kiuana kiakuata Lematiiezele, ni anʼê ni jiphange jê, atena kuinhi ni kiiadi. O ibuka ia alangidi a mielu, ienhiʼii: Ku akua Kola: Meselemiia, mona a Kola ku ana a Azafe. O ana a Meselemiia, enhá: Zakadiia, o phande-kumbi, Jediiale uakaiela, Zebediia ua katatu, Jatiniiele ua kauana. Elame, ua katanu, Nzuanane ua kasamanu, Eliiohuenai, ua kasambuadi. O ana a Obede-Edome, enhá: Semaia o phande kumbi, Jozabade ua kaiela, Joua ua katatu, Sakale ua kauana, Nataniiele ua katanu. Amiiele ua kasamanu, Isakale ua kasambuadi, Peuletai ua kanake, kuma Nzambi ua mu bhele kuzediua. Ni kua monê Semaia, ue ua vualaku ana atumina jinga ku dibhata dia tatʼâ, kuma akexile mala a mazonda. O ana a Semaia, ene a Otini, ni Lafaiele, ni Obede, ni Elizabade ni jiphange jê, mala a mazonda, Elihu ni Semakiia. Ene oso enhá akexile ana a Obede-Edomo; ene ni anʼâ ni jiphange jâ, mala oso a mazonda mu nguzu phala o ukunji; ene oso akua Obede-Edomo a tena makuinhi a samanu a muthu ni kiiadi. O ana ni jiphange ja Meselemiia, o mala a mazonda akexile kuinhi ni nake. O kua Hosa, uatokala muʼaxaxe ka ana a Meladi, anʼê enhâ: Zimidi o mutumini (sumbala ki muene o phandekumbi, maji hanji kiene kimoxi, tatʼâ ua mu-te kukala mutumini). Hilikiia ua kaiela, Tebadiia ua katatu, Zakadiia ua kauana; ana oso ni jiphange ja Hosa, akexile kuinhi dia muthu ni kitatu. Kua enhá kuene kua katula o ibuka ia alangi a mielu, o kikalakaluʼiki ia a ki bhana ku atumini oso ala ku pholo mudiâ, kumoxi ni jiphange jâ, hala kukalakala mu inzo ia Jihova. Bhu muelu ni muelu a-te jisorte, phala kumona o kikalakalu kioso muthu ni muthu kia mu fuama kubhanga-bhu, kixi mona-ndenge kixi muadiakimi, kala kiatokala mu mabhata a jitata jâ. O hasa ia dibhitu dia mutundila-kumbi ia buila Selemiia; o monʼê Zakadiia, njimu ionéne, uejiia kiavulu, Sorte iê ia mu buila ku dibhitu dialeia ku Suku. Obede Edome a mu bhana o dibhitu dia kexila ku mbandu ia Sulu; o anʼê, a a bhana o inzo ia dilundilu dia jimbongo. O Supime ni Hosa, Sorte iâ ia bhela ku mufuila-kumbi, ku mbandu ia njila ia kubandela. O mulangidi umoxi u lulama ni mulangidi ua mukuá. Ku mbandu ia mutundila-kumbi kua kexi levita jisamanu; ku mbandu ia ku Suku, kiuana ku kizuua, ku Sulu kiuana ku kizuua. Maji o mu malundilu a jimbongo, kiiadi-kiiadi. Ku Palabale, ku mufuila-kumbi, kiuana bhu mbanduʼ a njila, kiiadi bhu mbanduʼ a Palabale bhene. Iii iene o ibuka ia alangidi a mabhitu a tokala muʼaxaxe ka anʼ a Kola, ni muʼaxaxe ka anʼ a Meladi. Mu kutanga o Jilevita: Aíia muène ua tambuile konda ia jimbongo ja inzo ia Nzambi ni jimbongo ja imbamba Ikôla. O ku anʼ a Ladame, o anʼ a Ladame mukua Ngelesome, Ladame muène, kukululuʼ a jitata ja anʼ a Jeieli. O anʼ a Jeieli: Zetamu ni Jouele dia phangʼiê; enhá a kexile mù tambula konda ia jimbongo ja inzo ia Ngana. Kumoxi ni akua muiji ua Alá, ni akua muiji ua Izahale, ni ua Hebolone, ni ua Uziiele. O Sebuuele, monʼ a Ngelesone, mulaulʼ a Mozé, muène ua kexi ku pholo ia alangidi a jimbongo. O jiphange jê enhá: Ku mbandu ia Eliiezele, Lehabiia dia monʼê, ni Izaia dia monʼ ê, ni Jolamu, monʼê, ni Zikidi, monʼê, ni Selomite, monʼê. O Selomite muenhú, ni jiphange jê, ene a tambuile konda ia jimbongo joso ja imbamba ikôla, sobha Davidi, ni makota a jitata, ni jikabhitangu ja jimidi, ni ja jihama, ni jikabhitangu ja ilômbo iʼeta, ia lumbilile kua Nzambi. Ku imbamba ia tundu ku madibhundila a ita, a lumbila-ku mbandu phala kutunga muoso mua budika ku inzo ia Nzambi. Kala ue o ima ioso ia lumbilile Samuuele, mukua lumono, ni Saulu dia monʼ a Kiji, ni Abinele, monʼ a Nedi, ni Jouabe, monʼ a Zeluia, ima ioso athu ia lumbila jinga kua Jihova, o Selomite ni jiphange jê, ene a i tambuile konda. Ku ji-izalitâ, Kenaniia ni anʼê a ate ku pholo ia Izalaiele phala o kikalakalu ku kanga, mu kukala atumini, ni kufundisa. Ku akua Hebolone, Hezabiia ni phange jê, makuenze a nguzu, midi ni hama sambuadi, a tambuile konda ia kikalakalu mu Izalaiele, ku sámbua kunu dia Njolodá, ku mufuila-kumbi, mu kikalakalu kioso kia Ngana, ni sedivisu ue ia sobha. O ku akua Hebolone kuenhuku, Jediia muene ua kexile ku pholo ia akua Hebolone, ni ia miji iâ, mu ʼaxaxe ka jitata; o ku muvu ua makuinhi a uana, a utuminu ua usobha ua Davidi, kiene kia sota, iá a sange mu ʼaxaxe kâ, minzangala ia mazonda mu Jaiezele ia Ngiliiade, o jiphange jê ue, makuenze a nguzu, midi jiiadi ni hamasambuadi ia muthu, ia makota a jitata; o sobha Davidi iú ua a tumbika ku thandu dia akua Lubene, ni akua Ngadi, ni kaxaxe ka muiji ua Manasa, phala o kikalakalu kioso kia Nzambi, ni sedivisu ioso ia sobha. Enhá ene anʼ a Izalaiele kala kia a kondala, o makota ma jitata, ni jikabhitangu ja jimidi, ni ja jihama, kumoxi ni atuminiʼâ, a kexi mù kalakela sobha mu sedivisu joso ja ibuka, iá a bokona, o iá a tunda, ku mbeji ni mbeji, ku jimbeji joso ja muvu. Kala kibuka, makuinhi aiadi a midi ni midi jiuana. Ku kibuka kia mbeji iadianga, ua kexi ku pholo Jazobeia, monʼ a Zabidiiele; o mu kibuka kiê mua kexile makuinhi aiadi a midi ni midi jiuana. Muenhú ua kexi monʼa Peleji, ua tokala mu muiji ua Juda. Muène xefe ia kabhitangu ja ilômbo ia ita ku mbeji ia dianga. O ku kibuka kia mbeji ia kaiadi kua kexi Dadai, mukua Ahohi, o ua mu kaiela mu kutumina mu kibukʼiki Mikelote; muenhú ue o kibuka kiê kia kexile kia makuinhi aiadi a midi ia muthu ni midi jiuana. O kabhitangu ka katatu ka kifuẋi kia masoladi ku mbeji ia katatu, Benaia, monʼ a Joiada, o nganga, mu atumini, muène o dikota; muène ue xefe; O kibuka kiê ue kia kexi kia makuinhi aiadi a midi ia muthu ni midi jiuana. Benaia muenhú ua kexi dikuenze mu ʼaxaxe ka makuinhi atatu, muène ue o dikota ku makuinhi atatu enhá. O ku pholo dia kibuka kiê ua kexile-ku Amizabade dia monʼê. O uà kauana ku mbeji ia kauana, Hazaiele, phangʼia Jouabe, o kua muène kua kaiela Zabadiia dia monʼê. Muenhú ue mu kibuka kiê mua kexile makuinhi aiadi a midi ia muthu ni midi jiuana. O ua katanu ku mbeji ia katanu, muène muadiakime Samute, ua tokala mua Izalaiele. Muenhú ue mu kibuka kiê mua kexile makuinhi aiadi a midi ia muthu ni midi jiuana. O ua kasamanu ku mbeji ia kasamanu, Ila, monʼ a Ike, mukua Tekoua. Muenhú ue mu kibuka kiê mua kexile makuinhi aiadi a midi ia muthu ni midi jiuana. O ua kasambuadi, ku mbeji ia kasambuadi, Hèle, mukua muiji ua Efalaime, ua tokala ku Pelone. Muenhú o mu kibuka kiê mua kexi makuinhi aiadi a midi ia muthu ni midi jiuana. O ua kanake, ku mbeji ia kanake, Sibekai, mukua Husa, ua tokala mu dianda dia Zela, akua muiji ua Juda. Muenhú ue mu kibuka kiê mua kexile makuinhi aiadi a midi ni midi jiuana. O ua kávua, ku mbeji ia kávua, Abidiiezele, mukua Anatote, ku muiji ua Bejamí. Mu kibuka kiê ue mua kexile makuinhi aiadi a midi ni midi jiuana. O kakuinhi, ku mbeji ia kakuinhi, Malai, mukua Netofa, ua tokala mu dianda dia Zela. Muenhú ue mu kibuka kiê mua kexile makuinhi aiadi a midi ni midi jiuana. O kakuinhi ni umoxi, ku mbeji ia kakuinhi ni kamoxi, Benaia, mukua Pilatone, ua tokala ku muiji ua anʼ a Efalaime. Mu kibuka kiê ue mua kexile makuinhi aiadi a midi ni midi jiuana. O kakuinhi ni kaiadi, ku mbeji ia kakuinhi ni kaiadi, Helediia mukua Netofa, ku muiji ua Otiniiele. Muenhú ue o mu kibuka kiê mua kexile makuinhi aiadi a midi ia muthu ni midi jiuana. Maji o ku miji ia Izalaiele a kexiku enhá: Ku kibuka kia akua Lubene, ua kexi ku pholo xefe Eliiezele, monʼ a Zikidi; O ku akua muiji ua Ximinhá, Sefatiia, monʼ a Mahaka. O ku akua muiji ua Levi, Hazabiia, monʼ a Kemuuele. O ku akua muiji ua Alá, Zadoke. O ku akua muiji ua Juda, Elihude ua tokala mu jiphange ja Davidi. O ku akua muiji ua Isakale, Onili, monʼ a Mikaiele. O ku akua muji ua Nzebulone, Ijimaia, monʼ a Obadiia. O ku akua muiji ua Nafitali, Jedimote, monʼ a Ajidiiele. O ku anʼ a Efalaime, Ozeia, monʼ a Azaziia. O ku mbandu ia muiji ua Manasa, Jouele, monʼ a Pedaia. O ku mbandu iamukuá ia muiji ua Manasa, mu Ngiliiade, Ido dia monʼa Zakadiia. O ku muiji ua Bejamí, Jahaziiele, monʼ a Abinele. O ku muiji ua Dane, Azaiele, monʼ a Jelonami. Enhá ene a kexile jikabhitangu ja miji ia Izalaiele. O ió ka tenesene luua makuinhi aiadi a muvu, katé ku ana-ndenge bhoxi, sobha Davidi ka a tele mu konda, mbata Jihova ua tanga kuila o anʼ a Izalaiele uanda ku a sokolola kala jithéthembua ku diulu. Jouabe, uavu mamʼâ Zeluia, ua matekene kiá o ku a kondala, maji ka a zubhile, mukonda o kienhiki kia bhekela njinda ia dikota ku thandu dia Izalaiele. Kiene kia bhekela kuila o konda iâ ka i te mu dialuilu dia malunda a sobha Davidi. O ku jimbongo ja Sobha, a mu tele-ku Azemavete, monʼ a Adiiele. O ku jimbongo ja ʼxi, ni jimbonge, ni ja jisanzala, ni ja tuthôndo, a mu tele-ku Jonata dia monʼ a Uziia. O ku iá a kexi mu kubhanga o kikalakalu ku mikau, a kexi mu kudimisa o milenga, a mu tele-ku Ezedi, monʼ a Kilube. O ku milenga ia mivide, Simei, mukua Lama. Maji o ku matangi a kukamena o vinhu ni ku i bhaka, a mu tele-ku, Nzabidi, mukua Sefane. O ku midiva ni ku jifiku ja kexi kutunda mu milenga ia dima jinga mu manhana, a mu tele-ku Mbala-Haná, mukua Jedeli. Maji o Jouaji muène a mu tele mù tambula konda ia jimbongo ji tunda mu maji. O ku jingombe ja dila jinga mu makèla ku milundu ia Salone, a tele-ku Sitalai, mukua Salone. O ku jingombe ja dila jinga mu ibonda, Safate dia monʼ a Adalai. O ku jikamelu, a mu tele-ku Obili, mukua Ijimaiele. O ku jibulu ja akaji, Jediia, mukua Melonote. O ku ibhaku iofele, Jazize, mukua Hangale. Ene osoʼâ ene a kexile o makota mu kutambula konda ia jimbongo ja kexile na-ju sobha Davidi. O Jónata, Sekuluʼ a sobha Davidi, ua tokalele ue mu kifuandu, nagànji ia maka, ua kexi ue musoneki. O muenhú, kumoxi ni Jeiele, monʼ a Hakimone, ene a kexile jimesene ja kulonga o anʼ a Sobha. O Akitofele ua tokalele ue mu kifuandu kia Sobha. O Husai, mukua Akita, kamba dia Sobha, muène mukua kikutu kiê. O ki afu Akitofele, kua bhingana Joiada, monʼ a Benaia, ni Abiiatale. Maji o Jouabe-phe muène ua kexi o xefe ia kilômbo kia masoladi a Sobha. Bhenhobho Davidi u bhongolola mu Jeluzaleme o ilamba ioso ia anʼ a Izalaiele, o ilamba ia miji, ni jikabhitangu ja ibuka, ene mù bhikila Sobha, ni jikabhitangu ja jimidi, ni jikabhitangu ja jihama, ni makota oso ala ku pholo mù tambula konda ia jimbongo ja Sobha, ni ima ioso ia mu tokala muène, ni ia anʼê, katé ni jingolambole, ni mala, ni makuenze oso a mazonda. Sobha Davidi anga uimana, uixi: Ngʼivienu, phange jami, ni enu mu mundu uami. Mu muẋima uami nga tele kikutu kia kutunga inzo ia dinhohenu phala o Álaka ia Kikutu kia Jihova, i kale kibaka kia inama phala Nzambi ietu. Eme-eme nga lùngu o ima ioso phala ku i tunga. Maji o Nzambi ua ngambela, uixi: Eie kutena kutunga inzo mu dijina diami, mukonda eie u iala dia ita, ua bhubhisa manhinga mavulu. O Jihova Nzambi ia Izalaiele ua ngi solo eme, mu dibhata dia tatʼetu, ni muiji uami, phala ngi kale ngi Sobha ia Izalaiele katé ku hadia ni hadia. Mukonda Muène ua solo o muiji ua Juda mu kukala kilamba, ni dibhata dia tatʼ etu mu muiji ua Juda. O mu ʼaxaxe ka anʼa tatʼetu, ua ngi solo-mo eme, iú ua ngi katula mu ku ngi bhanga ngi sobha ia muiji uoso ua Izalaiele. O ku anʼ ami oso, (kuma Jihova ua ngi bhana ana avulu), Muène ua solo-bho monʼ ami Solomá phala nʼ a xikame ku kiandu kia Utuminu ua Jihova ku thandu dia Izalaiele. Iú ua ngʼambela, uixi: O monʼ é Solomá, muène ua kà ngi tungila o Tembulu iami ni malumbu mami. Mukonda Eme nga mu solo phala nʼ a kale monʼ ami, Eme ni ngi mu kale ngi tata. Eme nganda kuxikika o utuminu uê katé ku hadia ni hadia, se u jiza mù kualuka ni muanu o ijila iami ioso, ni itumu iami kala ki ua mu bhanga katé lelu. O kiki-phe, bhu pholo ia anʼa oso a Izalaiele, o kionge kia ngene kia Jihova, ni mu mátui ma Nzambi ietu, nga mi tendelela kuila alukenu, mu sote jinga o ijila ia Jihova, Nzambi ienu, mbé o ixi iambote íii mu tene ku ivua, ni mu i lunduise anʼ enu hinu à kèza ku dima dienu katé ku mivu ni mivu. Anga uambela Solomá, uixi: Eie-phe monʼ ami Solomá, o Nzambi ia tatʼ enu ua mu ijiia, mu bheze ni muẋima uaiuka, ni vondadi iê ioso. Kuma o Jihova mixima ioso uene ku i solokota, o mabanzelu moso ma ixinganeku ua mʼejiia. Eie se u mu sota, uanda ku mu sanga; maji o ki u mu xisa-phe, Muène ue u ku dituna katé ku hadia. Talesa-phe kindala, kuma Jihova ua ku solo phala u mu tungile o Tembulu iê Ikôla, Suina-phe, u bhange o kikalakalu. O Davidi anga u bhana monʼê Solomá o muxinda ua kibhela kia Tembulu, ni jinzo jê joso, ni mabhakelu mê ma jimbongo, ni jinzo ja matala, ni maxilu mê moxi, katé ni Inzo ikôla, ia kulolokela o ituxi. Muène ua mu bhana ue ni muxinda ua ima ioso ia mu kexi ku muẋima, ienʼ íiii: O malumbu ma inzo ia Jihova, ni maxilu oso mu jimbandu phala o malundilu a jimbongo ja inzo ia Nzambi, ni phala malundilu a maujitu oso a kexile mù bhakuila Jihova. Davidi ua mu ambela ue kioso ki kala o ibuka ia jinganga, ni ia Jilevita, ni ia kikalakalu kioso kia ukunji ua inzo ia Jihova, ni kutambula o konda ia ingolongondo ioso ia inzo ia Jihova. O ulu ua soko ni kinemenu kia ulu ua bhingile kubhanga na-u o ingolongondo ioso ia ukunji ni ukunji; o phalata ue a i zonga, o kunema kuê kua soko phala o ingolongondo ioso ia phalata, mbé o itutu ioso ia kikalakalu ni kikalakalu mu jimbambe jê. O kunema kua jikastisale ja ulu ni jikandeia jê ja ulu, kala kia soko o kunema kua kastisale ni jikandeia jê. Kiene ue kimoxi o jikastisale ja phalata, kala kia soko o kunema kua kastisale ni jikandeia jê kala kia fuama o ku uzala kala kastisale. Ua bhana ue o ulu uòzonge o kunema kuê phala o meza a jimbolo ja kutela Jihova ku meza ni meza. Ni phalata ue phala o meza a phalata. Ni ulu ua fina phala o jingalafi, ni phala ue malonga a menha a pholo, ni matijela, ni jikopho ja ulu; o kopho ni kopho ni kunema kuê, kiene ue kimoxi ni jikopho ja phalata, kala kopho ni kunema kuê. Phala o kalatódio ka uasu ua dizumba, ulu ua fina uòzonge, mu kunema kuê. Kiene ue kimoxi ni ulu ua tokala dikalu dia Jikelubine, jòleka o mabhabha phala kuvungina o Alaka ia Kikutu kia Jihova. Davidi uixi: Ima ioso íii iòsoneke, ia ngʼ ijidisa o kizuelu kia Jihova ku ikalakalu ioso, kala ki iala mu mixinda i a kibhela kiki, Davidi anga uambela monʼê Solomá, uixi: Suina, u kale u kindanda, u kalakale. Ku kale ni hèle, mba u kala ni uoma. Mukonda o Jihova Nzambi, Nzambi iami, uanda kukala ni eie. Muène kanda ku ku xisa ubheka, mba u ku ehelela, katé ki u zubha o kikalakalu kioso kia inzo ia Jihova. Tala, o ibuka ia jinganga ioio, ni ia Jilevita phala o ukunji uoso ua inzo ia Nzambi. O akalakadi phala kikalakalu kioso, uala na-u ue, athu ala ni kuijiia kuoso kua kubhanga kikalakalu kia ufunu uoso-uoso sai. Kiene ue ni ilamba ioso, ni mundu uoso phala o ima ioso i u tuma. Davidi anga uambela dingi o kionge kioso, uixi: Solomá, monʼ ami, a mu solo kuala Nzambi, uala hanji munzangala uòfele, o kikalakalu kiki kiavulu. Mukonda ki dizemba phala muthu, maji phala Jihova Nzambi. Eme-phe, ni nguzu iami ioso, nga iudika kiá phala inzo ia Nzambi iami, ulu phala ikalakalu ia ulu, phalalata, phala o ikalakalu ia phalata, kobidi, phala o ikalakalu ia kobidi, ni felu, phala o ikalakalu ia felu, ni miẋi ia thungu, ni matadi a saldonika, ni matadi osete, ni matadi a kusokejeka, ni matadi oso a fina, ni matadi a nzungule a málmole. O ku mbandu iami ememuène, mu vondadi iami, phala inzo ia Nzambi iami, nga bhana o ulu ni phalata, i ngala na-iu ia ndumba, katu-ku o ima ioso i nga iudika kiá phala o inzo ikóla ia dibhezelu. Midi jitatu ja talendu ja ulu, o ulu ua Ofidi, ni sambuadi dia midi ia jitalendu ja phalata iòzunze phala kukembesa ku jiphalelu ja inzo. Ulu phala o itutu ia ulu, ni phalata phala o itutu ia phalata; ni phala kikalakalu kioso ku maku a jimesene ja ufunu. Nanhi ue mudienu uala lelu polondo ia kubhana mu vondadi iê, ujitu kua Jihova? Bhenhobho-phe, o makota ma jitata, ni ilamba ia miji ia Izalaiele ni jikabhitangu ja jimidi ni ja jihama, katé ni jikabhitangu ja kikalakalu kia sobha, a bhana mukungu mu vondadi iâ. Anga a bhana midi jitanu ja jitalendu ja ulu, phala o kikalakalu kia inzo ia Nzambi, ni kuinhi dia midi ia iphaka ia phalata, ni kuinhi dia midi ia jitalendu ja phalata, ni kuinhi dia midi ni nake ia jitalendu ja kobidi, ni hama ia midi ia jitalendu ja felu. Oso a kexi ni matadi a te kiavulu, a a bhana mu dilundilu dia inzo ia Nzambi, bhu maku a Jehiiele, Levita, mukua Ngelesone. O mundu anga a sanguluka ni ima ia bhana mu vondadi iâ, mukonda a i bhana ni vondadi ioso kua Jihova, ni muẋima ua tenena. O sobha Davidi ue kia mu bhekela kusanguluka kuavulu. Mukonda dia kiki, Davidi kia mu bhekela kuximana Nzambi bhu pholo ia kionge kioso, uixi: Tana-ku, eie u Jihova Nzambi ia tatʼ etu Jakobo, ku mivu ni minginda! Unéne ué eie u Jihova, ni kutena, ni kijingu, ni kutolola ni ungana. Mukonda ima ioso ié-eie u Jihova, eie u Suke-ku uala ku thandu dia ima ioso. O umvuama uoso ni fuma i tunda kokué; eie u tumina o ima ioso, o bhu lúkuaku lué bhene bhuala o nguzu ni kutena; o bhu lúkuaku lué bhene bhuala o kuzangeleka o muthu ni kubhana nguzu ku ima ioso. O kiki-phe, Ngana, Eie u Nzambi ietu, tua ku sakidila, tua ximana ue o dijina diê di kôla. Mukonda eme-eme nanhi, o mundu uami ue à nanhi, ni tu kale ni kutena kua ku ku bhana ni vondadi o ima ia difu kiki? Mukonda o ima ioso i tunda kokué, etu ue tua i bhana bhu lukuaku luê. Mukonda etu tu jinzuángiza bhu pholo iê, tuala tu jingenji kala o jitata jetu joso; o izuua ietu iedi kala izúzumbia kulu dia mundu, kanaku kima kiengi ki tua dielela. Jihova, Nzambi ietu, o ima iavulu kiki i tua iudika phala ku ku tungila dibhata mu Dijina diê dikola, ia tunduʼê bhu lukuaku luê, o iene ioso iê-Eie. Eme nga kʼ ijiia muene kiambote, Nzambi iami, kuma Eie uene mù lola o mixima, o kia ku uabhela o kidi. Eme ue mu kidi kia muẋima uami, nga ku bhana ni vondadi, o ima ioso iíi. O kiki-phe, nga mono ni kusanguluka kuoso kuila o mundu ué ala bhabha, a ku bhana uâ ni vondadi ioso. Eie Jihova, u Nzambi ia jitata jetu Mbalahamu, ni Izake, ni Jakobo, imʼ íii lunda-iu mu ilunji ni mu ixinganeku ia muẋima ua mundu uê; o mixima iâ, lungisa-iu kokué. O Solomá dia monʼ ami, mu bhane muẋima ua tenena, phala aluke o ijila iê, ni maumbangi mê, ni itumu iê; ni kubhanga ioso, ni kutunga o dizemba didi di nga mu lungila o ima ioso íii. Bhenhobho Davidi uambela o kionge kioso, uixi: Kindala, Ximanenu Jihova Nzambi ienu. Bhenhobho o kionge kioso anga ki ximana Jihova Nza mbi ia jitata jâ, hé a bhetama, a fukama bhu pholo ia Jihova ni bhu pholo ia Sobha. O mu kizuua kiamukuá hé a satela Jihova o jisata ni kubhana kua Jihova o maujitu ma kuoha, midi ia ngalote ia ngombe, midi ia ilumbe ia mbudi, midi ia tumbudi, ni mibhaku ia makunua; ni jisata ja nzungule ja sate akua Izalaiele oso. Ene oso kizuua kienhokio anga adia, anua, ni kutana kuonéne bhu pholo ia Jihova. Anga Solomá dia monʼ a Davidi a mu hingisa lua kaiadi ku usobha, hé a mu lumbila kua Jihova mu kukala musonguedi uâ, o Zadoke a mu lumbila ku unganga. Kie nhiki Solomá anga u xikama ku kiandu kia Jihova mu kukala sobha, bhu kididi kia tatʼâ Davidi, anga u zediua; o akua Izalaiele oso a mu tumaka. O ilamba ioso, ni makota, katé ni ana oso a sobha Davidi, a tolokela sobha Solomá. O Jihova anga u zangeleka Solomá ditala dionéne bhu pholo ia akua Izalaiele oso. Anga u mu bhana kijingu kia ungana, kia bhingi ki kua kexile luua sobha mu Izalaiele ua kexile na-kiu. Kienhiki Davidi, dia monʼ a Jese, kia tumina ku thandu dia mundu ua Izalaiele, mu makuinhi auana a mivu. Mu Hebolone ua tumina-mu sambuadi dia muvu, o mu Jeluzaleme ua tuminamu makuinhi atatu a muvu ni itatu. Anga ufua, ua kukila-ku muene, mu ndumba dia izuua, ni ndumba dia jimbongo, ni kijingu, o Solomá dia monʼê, anga u hinga ungana bhu kididi kiê. O dilunda dia ima ioso ia bhangele sobha Davidi, kutale ia dianga, uixi ia sukidila-ku, tala, iòsoneke mu divulu dia Malunda a Samuuele, o mukua lumono, ni mu Malunda a polofeta Natane, ni mu Malunda a Ngadi, mukua lumono lua kumona. Kumoxi ni utuminu uê uoso, ni kutena kuê kuoso; ni ima ioso ia bhiti na-iu muène, ni ku thandu dia Izalaiele, ni ia bhiti ku thandu dia mautuminu oso a jixi jenhojo. Solomá, monʼa Davidi, anga u kala ni kutena kua vulu mʼoxi ia utuminu uê; o Jihova, Nzambi iê anga u kala-nê kumoxi, anga u mu zangeleka kiavulu kinéne. Solomá anga u zuelela Izalaiele ioso, ni jikabhitangu ja jimidi ni ja jihama, ni afundixi, ni makota oso a jingana mu Izalaiele ioso, ni adiakime a mabhata, o jitata. Solomá anga uia ni kionge kioso kumoxi-nê, bhu ditala dia dileka dia kexile mu Ngibiione, kuma bhene bhua kexile Balaka ia kionge kia Nzambi, ia iudikile Mozé, ngunza ia Jihova, mu ixi ia kisekele. Maji-phe Davidi ua katuile o Alaka ia Nzambi bhu Kidiate-jadimi hé u i bandesa bhu kididi kia i iudikila, kuma ua i tungidile balaka mu Jeluzaleme. O Kalatódio ka Kobidi ue, ka bhangele Bezaliiele, monʼa Hudi, monʼa Hule, ka kexile ue bheneʼobho kumoxi ni balaka ia Jihova. Solomá ni kionge kioso, kuene kua kexi mu kuia jinga. Solomá bheneʼobho anga u bhakula jisata bhu pholo ia Jihova, ku thanduʼa Kalatódio ka Kobidi kala mu balaka ia kionge, ku thandu diê ua bhela-ku midi ia jisata. Mu usuku uenʼió muene, Nzambi u tukulukila Solomá, hé u mu tangela, uixi: Bhinga ioso i ua mesena, nda eme ngi ku bhane-naʼiu. Solomá anga uambela Nzambi, uixi: Eie ua bhange uthu ua vulu kua tatʼetu Davidi; eme ua ngi hingisa usobha bhu kididi kiê-muene. O kiki-phe, u Jihova Nzambi, ki dikumbidile, o kizuelu kié ki ua bhana kua tatʼetu Davidi, kuma eie ua ngi bhange ngi sobha ia mundu ua vulu, kala fufutila ia mavu mu ngongo. Ngi bhane-phe kindala o kuijiia ni unjimu, mbé ngi tene kutunda ni kubokona, mu kaẋi ka mundu iú; mbata nanhi muene u tena kufundisa mundu ua vulu kiki? Bheneʼobho Nzambi anga uambela Solomá, uixi: Mukonda mu muẋima mua ku kalé ngó ienʼiii, eie ua kambe ku ngi bhinga umonhi, mba jimbongo, mba kijingu, mba u bhinga kalunga ka iá oso a ku zembe, mba ngoho ku di bhingila eie-muène ndumba dia izuua ia kukola o muenhu, maji ua bhingi ku kubhana unjimu ni kuijiia, mbé ni u tena kufundisa o mundu uami, u nga ku tudila ku usobha, o unjimu ni kuijiia a ku bhana-u; nga-nda ku kubhana ni umvuama, ni jimbongo, ni kijingu, kia bhingi kuila kana-ku sobha ua kexile na-kiu kuema dié, o ku pholo ue kana muthu dingi ua kà kala na-kiu. Kienʼiki, Solomá u vutuka mu Jeluzaleme, ua tundu bhu kalundu kala mu Ngibiione, bhu Balaka ia kionge, anga u kuata kutumina Izalaiele. Solomá anga u bhongolola makalu ni akua kusambela jikabalu, anga u kala ni midi ni hama jiuana ja makalu ni kuinhi dia midi ni kiiadi dia akua kusambela jikabalu, anga u a uanena mu jimbonge muala o makalu, bhu mbanduʼa sobha ia Jeluzaleme. Sobha anga u bhangesa kuila mu Jeluzaleme muizala ulu ni phalata kala matadi, o miẋi ia misedulu i vula kala mikuzu mu mikáu. O jikabalu ja kexile na-ju Solomá ja kexi mu ku tunda ku Ijitu; kuambe o linhu ia kubhota, abadi a sobha a kexi mu kuila o ngoji jê a ji sumba mu suilu ia tokala. Iá a kexi mu kuila dingi o makalu ku tunda mu Ijitu ni ku banda, dimoxi di ta hama jisamanu ja xikulu ia phalata, o kabalu kamoxi hama ni makuinhi a tanu; kienʼiki ue kiene kia kexile mu kubhanga, mu ku katula jikabalu phala o jisobha ja mahiti ni jisobha ue ja Sídia. Solomá anga u xinganeka dijina dia Jihova ku di tungila inzu ni kutunga ue inzu phala o utuminu uêmuène. Anga Solomá ualula makuinhi sambuadi a midi ia muthu a tokala kuambata imbamba, ni makuinhi nake a midi ia muthu a fuama kubula matadi mu milundu, hé u ta-ku midi jitatu ni hama jisamanu ja iá endesa kiambote o kikalakalu. Solomá hé u tumikisa njimbu kua Hilamu, sobha ia Tilu, kuila: Kala ki ua bhange kua tatʼetu Davidi, eie ua mu tumikisa jinga miẋi ia sédulu phala kutunga inzu mua kukala, kiene ue ki u ngi bhanga eme. Talesa-phe, kuma, o dijina dia Jihova Nzambi iami ngala kiá phala ku di tungila inzu, i ngi mu lumbila, mbé o kuia ni ku muʼohela uasu ua dizumba bhu pholo iê, ni mbolo ia ku mu tela jinga izuua ioso, ni jisata ja kimene ni ngoloxi, ni mu jisabhalu, ni bhu jimbeji ja thethama, ni mu izokola ia Jihova Nzambi ietu; mbata Izalaiele kiene kia mu fuama kubhanga jinga katé ku hádia ni hádia. O inzu-phe i nga-nda kutunga, ia-ndu kala ia dikota, mbata o Nzambi ietu Munéne o jinzambi joso ndenge. Maji-phe muthu nanhi u kala ni nguzu ia ku mu tungila inzu, se hanji o maúlu ene, katé ni maúlu a maúlu a lémbua ku mu sueka? O eme, eme nanhi, ngi mu tungila inzu, ki inzu ngó ia ku muʼohela uasu ua dizumba bhu pholo iê? Kindala-phe ngi tumikise muthu kunu, uejiia, u tena kukalakala ku ulu, ni ku phalata, ni ku ngòndo, ni ku utadi ua felu, ni ku púlupula, ni ku ima i kusuka ni ia azulu; uejiia kukalakala ni kisetelu kumoxi ni iá ejiia ala mua Juda ni Jeluzaleme, oso kiá alungile tatʼetu Davidi. Ngi tumukise ue miẋi ia misedulu, ni ia faia, ni ia alukumine ia muxitu ua Libanu; mukonda nga kʼijiia kuila, ngunza jé ejiia kukoka miẋi ia muxitu ua Libanu; tala, ngunza jami a-nda kukala ni jingunza jé kumoxi. Mbebhu o ku iudika thungu ia vulu; kuma o inzu i nga-nda kutunga ia-ndu kala ia dikota, i di uanesa muene. Tala-phe, o ngunza jé akua kukoka, a koka o miẋi, nga-nda ku a bhana makuinhi aiadi a midi ia isudi ia tidiku iòsuange, ni makuinhi aiadi a midi ia isudi ia sevada, ni makuinhi aiadi a midi ia itabhu ia vinhu ni makuinhi aiadi a midi ia itabhu ia maji. O Hilamu, sobha ia Tilu, mu kuvutula u soneka anga uambela Solomá, uexi: Mukonda Jihova ua zola o mundu uê, ua a tela-ku eie ku usobha. Anga Hilamu uamba dingi, uixi: A tane-ku! Jihova Nzambi ia Izalaiele! Ua bhaanga o diulu ni ixi; Muene ua bhana kua Davidi mona uejiia; njimu iònene, ua xitunuka kiavulu mu thulu, a tunge inzu phala Jihova ni inzu ia utuminu uê muene-muène. O kiki-phe ngi mu tumikisa muthu uejiia, ua xitunuka kinéne mu thulu, muene Hilamu Abihu. Monʼa diiala, ua muhatu ua tokala mu ilumba ia Dane, o thatʼâ ua kexile mukua Tilu; muenʼiú uejiia o kukalakala ku ulu, ni ku phalata, ni ku ngòndo, ni ku felu, ni ku matadi, ni ku miẋi, ni ku púlupula, ni ku azulu, ni ku linhu ia nzeta, ni ku jithanga ji kusuka, hete mu ku kuata kisetelu kia kuseta na-kiu; njimu mu ima i bhinga kuxitunuka kiambote mu thulu ni masunga mu ioso ia mu bhana kubhanga kumoxi ni jinjimu ji uala na-ju eie ni jingijiie ja tetʼenu Davidi, ngana iami. O kiki-phe, eie ngana iami, tumikisa ioso i ua tange phala abhikʼé: Ni tidiku, ni sevada, ni maji ni vinhu. Kuma etu tua-ndu batula muene ndumba ia miẋi mu muxitu ua Libanu, ioso muene eie i u bhindamena, etu anga tu ku bhekela na-iu, mu ihungu, ku musanza, katé bhu Jopa, eie kiá hé ua kà i bandesa ku Jeluzaleme. Solomá anga u tanga athu engi oso a kexile mʼoxi ia Izalaiele, kala kiá o ditangelu diòkulu, kia tangele Davidi, dia tatʼâ; eneʼoso anga a tena hama ni makuinhi a tanu a midi ni midi jitatu ni hama jisamanu ja athu. Hé u tungula-ku makuinhi sambuadi a midi ia ngamba jʼambata imbamba; makuinhi nake a midi ia akua kubula matadi mu milundu; hé u ta-ku dingi midi jitatu ni hama jisamanu ja atumini a kala mu ku kalakalesa o kifuẋi. Solomá he uandeka kutunga o inzu ia Jihova mu Jeluzaleme, ku mulundu ua Moliia, kua di londekezele Jihova kua Davidi, tatʼâ, bhu kididi kia iudikile Davidi, bhu dizanzu dia Holona, mujebuzi. Ku muvu ua kauana ua utuminu uê, bhu mbeji ia kaiadi, kizuua kia kaiadi, anga uandeka kutunga. O madisesa a te Solomá phala kutunga o thembulu ia Jihova eneʼá: Kia dianga o kuzonga mu jikóvadu, o kulebha kuê makuinhi a samanu a kóvadu; o kuzanza kuê makuinhi aiadi a kóvadu. O kitelembe kia kexile ku pholo, o kulebha kuê kua soko ni kuzanza kua inzu, ene makuinhi aiadi a kóvadu, o kitala kiê hama ni makuinhi aiadi, anga moxi dioso u ki xiia ulu ua dikenze. O inzu ia dikota ua i folala hanji ni mabaia a muxi ua faia anga u i xiia kiua ni ulu ua iuka kinéne, anga a seta-ku malubhambu ni isalale ia maie. O inzu iene ue anga u i kembesa ni madiiamande; o ulu-phe, o ulu ió ua Palavaíme. Inzu anga u i xiia ulu uoso moxi ni mikambu, ni mikangala, ni ku mutôto, ni ku mabhitu; o ku mutôto ua iudika-ku jixelube. Ua bhange dingi inzu ia ukolelu, ukôla kinéne, ia bhingi o mulebhelela uê ua soko ni kuzanza kua inzu, makuinhi aiadi a kóvadu, o kuzanza kuê makuinhi aiadi a kóvadu, anga u i xiia ulu uoso ua dikenze ua pezala hama jisamanu ja talendu. O kunema kua jiphelèku kua makuinhi a tanu a xikulu ja ulu; maxilu oso anga u a xiia ulu. Anga u iudika ue mʼonzo ia ukòlelu u kôla kinéne, jixelube jiiadi mu kidífua kia akua kuenda, hé u ji ta ue ulu. O mabhabha ma jixelube o kulebha kuê makuinhi aiadi a kóvadu; mukuá, dibhabha diê dia kóvadu jitanu dia tutile ku mútoto ua inzu; o dibhabha dia mukuá, dia kóvadu jitanu dia tudile ku dibhabha dia xelube ia mukuá. O dibhabha ue dia xelube ia mukuá dia kóvadu jitanu dia tutile ku mutôto ua inzu; o dibhabha dia mukuá ue dia kóvadu jitanu, dia kuatenene ku dibhabha dia xelube ia mukuá. O mabhabha a jixelube jenʼiji a zonga makuinhi aiadi a kóvadu kioso kia diʼoleka; anga a jʼimika, o jipholo ji talela kʼonzo. Anga u iudika ue kibatulu kia azulu, ni purpura, ni thanga i kusuka, ni linhu ia iuka kiambote, anga u ta-ku ue jixelube. Ku pholo kiki ia ʼnzu anga u bhanga-ku philadi jiiadi ue ja kitala kia makuinhi a tatu a kóvadu ni kitanu; o ku mítue ia jiphiladi ua te-ku jikapitele; kamoxi kóvadu jitanu. Ua bhange ue o malubhambu, kala mu xilu di kôlakinéne, iú ua ma te ku mítue ia jiphiladi; ua bhange ue hama ia jilomá iú ua ji te mu malubhambu. O jiphiladi ua ji tungu ku pholo ia Tembulu, iii ku dilu, o iii ku kiasu; o iala ku dilu anga u i luka uixi: Jakí, o iala ku kiasu uixi: Bouaji. Anga u bhanga ue Kalatódio ka utadi, ka makuinhi aiadi a kóvadu mu kulebha, ni makuinhi aiadi a kóvadu mu kuzanza, ni kuinhi dia kóvadu mu kitala. Hé u iudika ue musanza ua kuzunza ua kuinhi dia kóvadu ku muzumbu ni muzumbu, ua kikondoluesa, ua kóvadu jitanu mu kitala; anga a u kuta ni lubhambu lua makuinhi a tatu a kóvadu. O bhoxi diê a tele-bhu ifikula ia jingombe, ia kondolokele mu jimbandu, musanza uenʼió anga a u kondoloka mu jimbandu kuinhi dia kóvadu; jingombe anga ji kala mikalatata iiadi, jʼozunze bhu dizunzilu diê. Musanza anga a u tula ku thandu dia kuinhi dia ngombe ni kiiadi: Jitatu ji lunga jipholo ku suku; jitatu ji lunga jipholo ku luiji; jitatu ji lunga jipholo ku sulu; o jitatu ja mukuá ji talela ku thunda; o musanza ua kalunga a u tula ku thandu diâ; o jimbunda ja jingombe ja bhela ku mbandu ia moxi. Mukômo ue anga u kala ua kanda dia lukuaku; o ku mizumbu iê a bhange-ku kala mizumbu ia kopho mba kitulu kia liji, ku uizalesa ni menha, uambata a tena midi jitatu ja izongelu ia batu. Ua bhange ue kuinhi dia masanga; iú ua te a tanu ku dilu, a tanu kiasu, phala ku di sukuila mueneʼomo; ioso i tokala ku sata ia kubhakula ni túbhia kua Jihova, a i sukuila mueneʼomo; maji o musanza ua kalunga-phe, phala jinganga kuia ni ku di sukuila-mu. Ua bhange ue ni kuinhi dia kandeia ka ulu, ku kidifua kiê, anga u tu tula mu Tembulu, tu tanu ku kadilu, tu tanu ku kakiasu. Ua bhange ue kuinhi dia meza anga ua tula mu Tembulu, a tanu ku dilu, a tanu ku kiasu; hé u bhanga dingi hama ia malonga a ulu a menha a pholo. Ua bhange dingi lumbu lua jinganga ni lumbu lua dikota, o mikangala ia mabhitu ma lumbu ni mabhitu ene, ua a te kobidi. O musanza ua kalunga ua u tula ku lukuaku lua kadilu ku mbandu ia mutundila-kumbi kua lulamena ku sulu. O Hilamu ue anga u bhanga jímbia, ni jipá, ni malonga a menha a pholo; kienʼiki Hilamu anga u zubha kubhanga kikalakalu kioso, kia kexile mu kubhangela sobha Solomá, phala inzu ia Nzambi. O jiphiladi jiiadi, ni makende aiadi, ni jikapitele jiiadi ku thandu dia mítue ia jiphiladi, ni mauanda aiadi mbé o kuvungina o makende aiadi ku jikapitele ja kexile ku sungu ja jiphiladi. Ni hama jiuana ja jilomá phala o manda aiadi; misanga iiadi ia jilomá ikala uanda umoxi, phala kuvunga o makende aiadi ala ku jikapitele ja kexile ku thanduʼa jiphiladi. Ua iudika ue ni maxikikilu, anga o masanga u a xikika ku thandu diê, ni musanza ua kalunga ni kuinhi dia ngombe ni kiiadi koxi diê. Kiene kimoxi ni masanga ni jipá, ni inhangenu ni itabhu ioso ia tokala, ia kobidi iòzunze, Hilamu dia Abihu ia bhangelele sobha Solomá phala inzu ia Jihova. Mu dinhana dia Njolodá, mu mavu a utuma, muene sobha mua i zunzila jinga, mu kuila o kuku Sukote o kuku Zeledata. Itabhu ioso ienʼiii Solomá anga u i bhanga ia ndumba kinéne muene, mukonda o kunema kua kobidi, ka kexi dingi mu ku kuzonga. Solomá anga u bhanga dingi itutu ia tokalele mʼonzo ia Nzambi, kumoxi ue ni Kalotódio ka ulu, ni meza kua kuenda ni kutula jinga o jimbolo ja kutela. Ni matudilu a jikandeia ni jikandeia jê, ja ulu ua iuka kiambote, mbé o kuia ni ku tu uika mu xilu mu kola kinéne mukonda kiene o kífua. Ni itulu ni jikandeia, ni itokelu, ia kexile ia ulu uoso, ulu ua beta muene o kuiuka. Ni inhangenu, ni jibasiia, ni jikopho, ni iomuenu ia ulu ua nzeta; o bhu bokuenu dia mʼonzo, mabhitu ma mʼoxi mu xilu mu kôla kinéne ni mabhitu ma inzu ia Tembulu, ma ulu uoso. Kienʼiki, kikalakalu kioso, Solomá kia bhangela inzu ia Jihova anga kíbhua; bheneʼobho Solomá anga uiza ni ima ioso iólumbe ia tatʼâ Davidi, ni phalata, ni ulu, ni itutu ioso anga u i tula mu malundilu ma inzu ia Nzambi. Bheneʼobho Solomá anga u bhongolola adiakime oso a Izalaiele mu Jeluzaleme, ni malemba oso a miji, ni makota mu jitata ja anʼa Izalaiele, phala kubandesa o álaka ia kikutu kia Jihova, ku tunda mu mbonge ia Davidi, muene Ziione, ni ku i bheka mu thembulu. Athu oso mu Izalaiele anga a di bhongoluela kua sobha, ku kizokola, bhu mbeji ia kasambuadi. Adiakime oso mua Izalaiele anga eza muene; jilevita hé a zangula o álaka. Hé a bandesa o álaka ni balaka ia kutakanena kumoxi ni itutu ioso iólumbe ia kexile mu balaka; jinganga ni jilevita ene muene a i bandesa. Bheneʼobho-phe, Solomá ni kifuẋi kioso kia Izalaiele, kia di bhongoluele kumoxi ni muene bhu pholo ia álaka, anga a bhana jisata ja jimbudi ni jingombe, ki ji xikina ku ji tanga mba ku ji alula mukonda dia kuvula kinéne. Kienʼiki anga jinganga eza ni álaka ia kikutu kia Jihova bhu kididi kiê, mu xilu dia Tembulu, mu kididi ki kôla kinéne, hé a i bhiẋidisa muene moxiʼa mabhabha ma jixelube. Mukonda o jixelube jʼolekele mabhabha mâ ku thandu dia kididi kia álaka, anga ku thandu jixelube Ji vungina muene o álaka ni mikambu iê. O mikambu anga i lebhelela dingi, phala o jisungu ja mikambu ia álaka ni jende ni kumoneka mu xilu dia ukòlelu u kôla kinéne, maji ua kexila ku mbandu ia kanga, ka i mono; o álaka i ia zalela bheneʼobho katé mu kizuua kia lelu. O mu álaka ki mu kexile dingi kima kiengi, kale ngó o mabaia aiadi a telemu Mozé bhu Holebe, kioso Jihova kia te kikutu ni anʼa Izalaiele mu ku tunda mu Ijitu. Anga kibhita kuila, kioso kia tundu o jinganga mu kididi kikôla, (mukonda o jinganga joso ja kexile-bhu, a di zelesa, ki kuala dingi kukaiela ibuka). Ni jilevita, ni akua kuimba ene oso, ni akuʼAzafe ni akua Hemane ni akua Jedutune, ni anʼâ ni jiphange jâ, a kembe ni izuatu ia linhu ia nzeta, (a kuata jingoma ja ngòndo ni tukoxi ni jimbànza, emanena ku mbandu ia thunda ia Kalatódio, ni ene kiá kumoxi ni hama ni makuinhi aiadi a jinganga a kala mu xika jikoloneta). Ene há a tongesa muene mu kuxikila jikoloneta kumoxi, ni mu kuimba ue, embila mbimbi imoxi ngó i uivua, mu ku tumbula o mbote ni kuximana Jihova; o kioso ene kia zangula o mbimbi kumoxi ni jikoloneta ni jingoma ja ngòndo ni ima dingi ia mukuá ia kuxika o mimbu, ni kutumbula Jihova kuma mukua Mbote, mukonda o kulenduka kuê ki kuene kúbhua, inzu ioso muene iezala ni dituta, o inzu ia Jihova. Anga jinganga a lémbua kuimana, mu kubhanga ukunji uâ mukonda dia dituta, mbata o Kizunda kia Jihova kiezalesa o inzu ia Nzambi. Bhene obho Solomá uzuela, uixi: Jihova eie uene mu ku ki tanga kuila ua tunga mua vundu. Maji eme-phe nga ku tungila inzu, mua ku kala, ni kididi ki nangenena phala dibhata diê. Sobha anga u lunguluka u tala pholo ku kionge kioso kia Izalaiele, anga u a bhana kizediuise, o kionge kioso kia Izalaiele-phe emana. Muene hé uamba, uixi: A tane-ku, Jihova, Nzambi ia Izalaiele, ua zuelela tatʼetu Davidi ni dikanu diê, hé u ki kumbidila muene ku maku mê, kuila: Tundé mu kizuua ki nga katula mundu uami mu ixi ia Ijitu, ki ngi solo mbonge iengi mu miji ioso ia Izalaiele, phala kutunga-mu inzu mua fuama kukala o dijina diami; ki ngi solo ue muthu uoso-uoso phala nʼa kale mutumini ua mundu uami ua Izalaiele. Maji Jeluzaleme muene nga mu solo, mbé o dijina diami di kale mueneʼomo; eme nga solo ue Davidi, phale a kale mu kutumina o kifuẋi kiami kia Izalaiele. O Davidi ue dia tatʼetu muene, ua ki tele ku muẋima uê o kutunga inzu phala o dijina dia Jihova, Nzambi ia Izalaiele. Maji-phe Jihova, anga uambela Davidi, tatʼetu, kuila: Mukonda ua ki tele ku muẋima ué, o dijina diami ku di tungila inzu, ua bhange kiambote muene, o ku ki tá ngó ku muẋima ué. Maji-phe, né kiene, inzu eie kʼeie ua-nda ku i tunga, inda o mona ua-nda kutunda ku miongo ié, muenʼió hádia muene ua kà tungila dijina diami o inzu. Kienʼiki kiene o Jihova kia kuatesa o kizuelu kiê kia tange; mukonda eme nga balumuka bhu kididi kia Davidi tatʼetu, eme nga xikama bhu kiandu kia Izalaiele, kala kia ki tange Jihova; o dijina dia Jihova, Nzambi ia Izalaiele, eme nga di tungila o inzu. Eme nga tula-mu o álaka, muala o kikutu kia Jihova, kia te ni anʼa Izalaiele. Solomá anga uimana bhu pholo ia Kalatódio ni bhu pholo ia kionge kioso kia Izalaiele, hé u leka o maku mê bhulu, mukonda Solomá ua iudikile kibaka kia utadi, kia kôvadu jitanu mu kulebha ni kóvadu jitanu mu kuzanza, ni kóvadu jitatu mu kitala, hé u ki tula mu kaẋi ka lumbu, anga uimana kuthandu diê, hé u fukama ku jiphuna bhu mesuʼa kionge kioso kia Izalaiele, anga u leka maku mê ku diulu, uixi: Eie Jihova, Nzambi ia Izalaiele! Kana-ku Nzambi uedi kala eie, kixi mu diulu kixi mungongo, u tena kubhaka o kikutu ni ku kuatela henda ku abhikʼé oso enda ni muẋima ua kidi bhu pholo ié; eie ua bhakela mubhikʼé Davidi, tatʼetu, ioso i ua mu ambela; mukonda eie ua ki tange muene ni dikanu dié, eie ua ki bhange muene ku maku mé, kala ki kia di monekena leluʼidi. O kikiphe, Jihova, Nzambi ia Izalaiele, bhakela mubhikʼé Davidi, tatʼetu ioso i ua mu tangela, uixi: Ki mungu dingi kokué ku kamba dikuenze bhu pholo iami, u xikama bhu kiandu kia Izalaiele; inda kima kimoxi ngó ki nga ku bhingi, kuila anʼé aluke njila ié-eie, mu kuenda mu kitumu kiami, kala eie ki uenda jinga bhu pholo iami. Uila kiki, Jihova, Nzambi ia Izalaiele, kizuelu kié ki di bhange ki ua tanga kua mubhikʼé Davidi. O kuila ni kidi kiene, Nzambi u tunga ni athu mu ngongo? Tala-ze o diulu ni diulu dia madiulu dia lémbua ku ku kondeka, kuila eie u soka-ku, kuambe dingi o inzu iii i nga ku tungila? Ividila, Ngana tata, o musambu ua mubhikʼé ni kudionda kué, eie u Jihova, Nzambi iami! Phala uívue o kudikola ni musambu ua mu samba mubhikʼé bhu pholo ié. Mesu mé a tone mu usuku ni mu muanha ku thanduʼa kididi kiki, ki ua tange Eʼmuene kuila o dijina dié bhene bhu u di ta, phala kuívua o musambu u ku sambela mubhikʼé bhu kididi kienʼiki. Ivua-phe, Ngana, o kudionda kua mubhikʼé ni kua mundu ué ua Izalaiele, kioso kia kudionda bhu kididi kienʼiki; eie phe ívua ku kididi kié ku ua tunga tundé ku maúlu; ívua muene, u loloke. Se bhu kala muthu u ta mulonga kua mukuá, mukuá anga u mu jijila ku ta mulôko ua ku di naka, phala nʼa di nakʼiê muene-muène, o mulôko uenʼiú ua ku di naka ni uiza bhu pholo ia Kalatódio ké mʼonzo mumu, eie-phe ívua muene tunde ku maúlu, bhanga kikalakalu, u fundise abhikʼé, mukuá ituxi u mu bhane o futu iê, ima iê ia bhange u mu tule na-iu muene ku thandu dia mútue uê, o ua iuka u mu lungise ni ku mu bhana kia fuama mu kuiuka kuê. Kioso ue o kifuẋi kié, kia Izalaiele, kia a kuama ku jinguma mukonda dia ku ta kituxi kokué, ene anga a diela, hé a fisala o dijina dié, anga a samba, hé a dionda bhu pholo ié, mʼonzo mumu, kuabhu-phe, eie ívua muene tundé ku diulu, u loloke o ituxi ia kifuẋi kié, kia Izalaiele; u a vutukise dingi mu ixi i ua a bhana ene ni jitata jâ. Kioso ue o diulu ki di jika, anga mvula i kamba kunoka mukonda dia ene ku ta kituxi kokué, hé eza mu kusamba bhu kididi kiki, ni ku fisala dijina dié, anga ituxi iâ a i diela muene, kioso eie ki u a muesa hadi, kuabhu-phe, eie ívua muene tunde ku maúlu, loloka o kituxi kia abhikʼé ni kia mundu ué ua ku tokala ua Izalaiele, ni ku a longa o njila ia mbote ia fuama ene o kuenda; u bhane o mvula ku thandu dia ixi ié i ua bhana o kifuẋi kié mu undundu. O mu ngongo ki mu kala nzala, mba mu kala kipheku, mba kiaúla kia idima, mba ngulèle, mba kihoho, mba kajeja, kioso jinguma ki ja a konda mu jixi joso ja zukama na-ju, mba ku kala dibhebhu dioso-dioso, mba uhaxi uosouoso, musambu uoso, ni kudionda kuoso, ku dionda muthu uoso-uoso, mba o kifuẋi kié kioso kia Izalaiele, o muthu ni muthu anga uijiia o dibhebhu diê ni misusu iê hé u leka o maku mê ku inzu iii, kuabhu-phe, eie ívua kiá tunde ku maúlu, ku kibuta kia dibhata dié, u loloke, muthu ni muthu u mu bhane kia fuama mu njila jê joso, kala kiá ki uejiia o muẋima uê (kuma eie, eiemuene ngó, ubhekelèle ué, uejiia o muẋima ua anʼathu). Mbé a ku kale ni uoma, phala aie ni kuenda mu njila jé, izuua ioso ia kala ni muenhu mu ixi i ua bhana eie ku jitata jetu. Kiene kimoxi ue ni muthu uosouoso u tunda kuengi, ka tokala mu mundu ué ua Izalaiele, maji u tunda ku maẋokololo ma jixi, mukonda dia kuzola o dijina dié-eie diónene ni lukuaku lué luala ni kutena, ni mukonda dia lukuaku lué lua sununuka; ene kioso kieza hé a samba mʼonzo mumu, kuabhu-phe, eie ívua muene tunde ku maúlu, ku kibuta kia dibhata dié, u bhange muene ioso ia ku bhingi mukua ixi iengi kioso kia kudionda, phala miji ioso ejiie dijina dié, nda a ku kuatele uoma kala o mundu ué ua Izalaiele; nʼa tene kuijiia kuila o mu dijina dié muene muʼexanena o inzu iii i nga tungu. Kioso ki tunda o kifuẋi kié, phala kuia ku ita, mu kúlua ni jinguma jâ, nʼa di tela njila i ua a tumu, hé a samba kokué, ku mbandu ia kunu ku mbonge iii i ua solo, kuakexila o inzu iii, i nga tungila o dijina dié, ivua-phe o musambu uâ ni kudionda kuâ, tunde ku maúlu, u a bhange muene kioso kia fuama. Kioso ki a ta kituxi kokué (mbata kana-ku muthu u kamba ku ta kituxi) eie anga u a kuatela njinda, hé u a bhakula kua nguma iâ, phala oso a-nda ku a kuika, a ambate muene ku ubhika ku ixi ioso-ioso ia dikanga mba ia zukama, o ku ixi kuoso kua a bheka ku ubhika, ene hé a di xinganekena ene mudiâ, anga a diela, o ku ixi ia ubhika uâ kuene kuaiʼoko, hé a kudionda eie, exi: Tua te kituxi, tua bhange kudianguka, tua kalakala ufusa; hé a diela anga a lungulukila kokué ni muẋima uâ uoso ni muenhu uâ uoso, mu ixi iá ia ubhika, kua ambata jikuikile, o kueneʼoko anga a samba ni kutalela jipholo ku mbandu kuala o ixi iâ, i ua bhe ku jitata jâ, ku mbandu kualela o mbonge iii i ua solo, ni ku inzu iii i nga tungila o dijina dié, ivua-phe, tata, o musambu uâ ni makudionda mâ, tundé ku maúlu, ku kididi kia dibhata dié, u bhange kioso kia fuama; nda u loloke, Ngana, o kifuẋi kié kioso kia te o kituxi kokué. Kiki-phe, tata, eie u Nzambi iami, mesu mé a tone, o mátui mé evidile o musambu ua kididi kiki. Balumuka-phe kiá kindala, Ngana Nzambi, u bokone mu kibuta kié, nʼEie ni álaka ia kusuina kué; o jinganga jé, Ngana Nzambi, a a zuike ubhulukilu, o athuʼê a ngene a sanguluke ni mbote. Auá! Ngana Nzambi, tata, pholo ia muthu ué ua mu undu ni maji ku i bhangese ku lunguluka; xinganeka o jihenda ji ua kuatela Davidi dia mubhikʼé. Kioso Solomá kia zubha o kusamba, kua tuluka túbhia tua diulu, anga tuʼoha jisata joso ni mibhaku; o unéne ua Jihova anga uizalesa o inzu ioso. O jinganga-phe ka tenene kubokona mʼonzo ia Jihova, mukonda o kizunda kia Jihova kiezalesa inzu ioso ia Jihova. Ana oso a Izalaiele kia mono o túbhia ni unéne ua Jihova ua mu tuluka ku thandu dia inzu, a bhetamena jipholo bhoxi, ku mavu, hé a diunda, a ximana Jihova; mukonda mukua mbote, mbata o kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Bheneʼobho sobha ni kifuẋi kioso a kuata kubhakula jisata bhu pholo ia Jihova. O Sobha Solomá anga u bhakula makuinhi aiadi ni kiiadi a midi ia sata ja jingombe, ni hama ni makuinhi aiadi a midi ia jimbudi; anga sobha ni kituxi kioso a lumba kienʼiki o inzu ia Nzambi. O jinganga emana ku ibuka iâ; jilevita ue emana ni ima ia kuxikila mimbu kua Jihova, ia bhangele sobha Davidi phala ende ni kuximana Jihova, mukonda o kulenduka kuê ki kuene kúbhua, kioso Davidi kia kexi mu ku mu ximanena ku ukunji ua ene; o jinganga aia ni kuxika jikoloneta bhu pholo iâ, o Izalaiele ioso-phe emana. Solomá anga u lumbila ue o dikaẋi dia lumbu dia kexile ku pholo ia inzu ia Jihova; mukonda o jisata ja kuoha, ni maji a jisata ja uembu, bheneʼobho bhua ji bhelelele; mbata o Kalatódio ka utadi, ka iudikile Solomá, o jisata ja kuoha ni maujitu a makudia ni maji a ibhaku ki ji tenene kusoka-bhu. Kienʼiki, mu izuuʼomo, Solomá hé u bhanga kizokola kiki mu sambuadi dia izuua, kumoxi ni Izalaiele ioso, a di bhongolola kituxi kia dikota, tundé bhu dibokuenu dia Hamate tulé ku honga ia Ijitu. O mu kizuua kia kanake, a bhanga fesa ia kizuua kia mubatuku; mukonda edi, sambuadi dia kizuua dia kulumbila o Kalatódio, sambuadi dia kizuua dia kubhanga o kizokola. O mu kizuua kia makuinhi aiadi ni kitatu, ku mbeji ia kasambuadi, kiene Solomá kieha kiua o kituxi ku vutuka ku mabhata mâ, a sanguluka, o muẋima ua tana, mukonda dia mbote ia bhange Jihova kua Davidi, ni kua Solomá, ni ku mundu uê ua Izalaiele. Kienʼiki Solomá kia zubha o inzu ia Jihova ni inzu ia sobha; iene ioso Solomá ia xinganekene kubhanga ku inzu ia Jihova ni ku inzu ié-muène, ua i bhange muene ni kuzediua kuoso. Jihova anga u tukulukila Solomá mu usuku, u muʼambela, uixi; Musambu ué nga uivu, eme nga di solela, kididi kiki phala inzu ni sata. Se eme diulu ngi di jika, mvula hé i kamba kunoka; mba ngʼambela o kihoho kuila ixi a i jikinise; mba ngi tumikisa kipheku mu kaẋi ka mundu uami, o ki kala-phe o mundu uami, kituxi kiʼexana mu dijina diami, a di bhomba kokuami, anga a samba, a sota muene pholo iami, o ku jinjila jâ ja ibha anga a tunda-ku, kieneʼokio-phe eme ku maúlu nga-nda ku a evua, anga ngi loloka ituxi iâ, o ixi iâ ngi i saka. Kiki kiá o mesuʼami a-nda kutona, o mátui ami a-nda kuividila jinga o musambu ua kididi kiki, mukonda o kiki nga solo inzu iii, eme nga i kôlesa, mbé o dijina diami di kale jinge mueneʼomo ku mivu sè dizubhilu; kienʼiki o muẋima uami ni mesu mami andu tala jinga kʼonzo kueneʼoko izuua ioso. Kuambe-phe dingi eie, se uenda bhu pholo iami, kala kiende tatʼenu Davidi, hé u bhanga muene ioso kala ki nga kuambela, anga u bhaka o jingonge jami ni mabatuilu mami, eme ue, ngi kuatesa o kiandu kia utuminu ué, kala kiá ki nga ta o kikutu ni tatʼenu Davidi, ngixi: Eie kua ka kamba monʼa diiala u tumina mu Izalaiele. Maji-phe, sʼenu muʼabhuka ni mu ila kuengi, anga mu xa o jingonge jami, ni ijila iami, i nga mi tendelelʼiii, anga muia hé mu bhikila jinzambi jengi anga mu ji tolokela jene, bheneʼobho-phe eme ue ngi mi vuza mu ixi iami i nga mi bhana, o inzu iii i nga kôlesa mbé dijina diami, nga kà i texi dikanga, mu mesu mami i tundamu, kienʼiki anga kia kà di bhanga Sabhu ni diba dia maka mu kaẋi ka akua jixi joso. O inzu iii ia zangelekele kiosuʼokio, uoso u bhita-bhu uà kà diuana, hé ua kèla: Phalaʼhi, ixi iii ni inzu iii, Jihova ua i bhange kiki?! Anga a kà ki tanga muene, kuila: Mukonda o Ngana dia Nzambi ia jitata jâ, ua a katula mu ixi ia Ijitu, a mu xisa, ia a di bhana ku jinzambi jengi, i a ji tolokela, ia a ji bhikila; kiene ue muene kia a bhekela o divuua diosuʼidi ku thandu diâ. Anga ki bhita kuila, Solomá kia zubha makuinhi aiadi a mivu, ni kutunga o inzu ia Jihova ni inzu iê-muene-muène, Solomá ua tungu jimbonge ja mu bhele Hilamu; anga anʼa Izalaiele u a bhana kukala mueneʼomo. Solomá anga uendela o mbonge ia Hamate-Zoba, anga u i bua. Anga u tunga dingi Tadimolo, mu kikangalakata ni jimbonge joso ja mabhakelu ja tungile mu Hamate. Ua tungu ue dingi ni Mbetelone ia thala ni Mbetelone ia luiji; jimbonge ja nguzu, jala ni imbaka, ni mabhitu, ni jisabhi ja felu. Kumoxi ue ni Bhalate ni jimbonge joso ja mabhakelu ja kexile na-ju Solomá, ni jimbonge joso ja makalu, ni jimbonge ja akua kusambela jikabalu, ni ima ioso kiá ia mu solele o muẋima uê, iandalele Solomá kutunga mu Jeluzaleme, ni mu Libanu, ni mu ixi ioso ia utuminu uê. Ku mbandu ia kifuẋi kioso kia subhuka ku Mahaiti, ni Mamole, ni ku Mapelezi, ni ku Mahivi, ni Majebuzi ió a kambele kutokala mu muiji ua Izalaiele, ku ana a enhó, a xalele mu ixi kioso kia-fu jitata jâ, o anʼa Izalaiele anga a kamba ku a buikisa, Solomá ua a kitula akua lubhaku luê katé mu kizuua kia lelu. Maji-phe ku anʼa Izalaiele, Solomá ka bhange-ku abhika a kikalakalu kiê; inda a kexile mala a ita, atumini, jikabhitangu, atumini a makalu, atumini a ió aia ni kusambela ku jikabalu. Eneʼâ-phe a kexile ene atumini a jifixiiadi ja kexile na-ju sobha Solomá; hama jiiadi ni makuinhi a tanu a kexe mu kutumina o kifuxi kioso. Monʼa Falaó, monʼé ua muhatu, Solomá anga u mu bandesa, u tunda mu mbonge ia Davidi phala nʼai mu inzu ia mu tungila, mbata, uixi: Muhatuʼami ka kala mʼonzo ia Davidi, sobha ia Izalaiele, kuma ididi ia bokona álaka ia Jihova, ididi ikôla. Bheneʼobho-phe Solomá u bhakula, kua Jihova, jisata ja kuoha, ku thanduʼa Kalatódio ka Jihova, ka tungile mu lumbu bhua lulama ni muelu. O kienʼiki hé u ki bhanga muene kala kia tokala mu izuua ioso, ni kubhakula kala kia tumu o kijila kia Mozé mu jisabhalu, ni bhu jimbeji ja thethama, ni mu jifesa, lutatu ku muvu: Bhu fesa ia jimbolo ja ususu, ni bhu fesa ia jisemana, ni bhu fesa ia jifundu. Kala ue kia tendelela Davidi, tatʼâ, ua te o ibuka ia jinganga mu ukunji uâ, kiòmuene ue o jilevita, ku mbandu iâ ia a tokala, mbé a ximane Nzambi, ni ku bhanga ukunji uâ bhu pholo ia jinganga, kala kia ki xindi ku kizuua ni kizuua, ni akua mabhitu ue ku ibuka iâ, dibhitu ni dibhitu; mukonda kiene kia ki tumine Davidi, muthu ua ngene ua Nzambi. Ku jinganga ni jilevita, kioso kia tumu sobha ka ki tondala ni kima, kiene kimoxi ue ku jimbongo. Kienhiki kia iudika o kikalakalu kioso kia Solomá, tundé bhu kizuua kia kuandeka o inzu ia Jihova katé kia i zubha; anga u iukisa kienhiki o inzu ia Jihova. Kia zubha kubhanga ioso, Solomá uai ku Enzone-Ngabele ni ku Elote, ku museke ua kalunga, mʼoxi ia Idomo. Ku lukuaku lua abhikʼé, Hilamu anga u mu tumikisa jinaviiu ni jingunza ejiia kiambote kuendela mu kalunga, anga aia kumoxi ni jingunza ja Solomá ku Ofidi, anga ambata-ku hama jiuana ni makuinhi a tanu a talendu ja ulu; anga eza na-ju kua sobha Solomá. O Sobha ia muhatu, ia Saba, kioso kievu o fuma ia Solomá, uiza mu Jeluzaleme, mu kulola Solomá, ni jihengele, anga uiza ni kifuẋi kia dikota kia mu kuenda na-kiu, ni jikamelu jambata imbamba ia matunda ni ulu ua vulu ni jiphelu ja nzaji; hé uiza kua Solomá, anga uzuela-nê muene ima ioso ia mu kexile ku muẋima uê. O Solomá-phe, izuelu iê ioso anga u mu lomboluela na-iu; ki bhu kexile kima kia suama, Solomá anga u kamba ku mu tangelakiu o dilomboluelu diê. Sobha ia Saba-phe, ia muhatu, kia mono o unjimu ua Solomá, ni inzu ia tungu, ni makúdia eza ku meza mê, ni uxikamenu ua abhikʼê, ni ukalelu ua idia-meza iê, ni izuatu iâ; ni abhani-a-kopho iê, ni izuatu iâ; ni ubandelu uê, muene kia kexile mu kubanda mʼonzo ia Jihova, muenhu mʼoxi ua mu bhu-mu. Anga uambela sobha, uixi: Mbé maka u ngevu kʼoxi iami, a ibhangelu ié ni kuijiia kué, a kidi muene. Maji-phe, eme maka mâ ki nga a xikana, katé ki ngeza, mesuʼami ia a ku mono. Tala, ku unéne ua kuijiia kué ni mbandu ngó ka ngi tangela-iu; kuma o fuma i ngevu, eie ua i tundu kinéne. Azediua o athuʼé; azediua abhikʼé iá, ala izuua ioso bhu pholo ié, anga aia ni kuivua o unjimu ué! Jihova dia Nzambi ié, a tane-ku! Ua ku uabhela eie, phala ku ku tula ku usobha bhu kiandu kiê, nda u kalele Jihova dia Nzambi ié; kuma Jihova dia Nzambi ié ua zola Izalaiele, phala ku mu tungisa ku mivu ni mivu sé dizubhilu; iu ua ku bhange eie kukala u sobha iâ, mbé o ku a fundisa ni ku a batuila milonga mu kidi. Anga u bhana kua sobha hama ni makuinhi aiadi a jitalendu ja ulu, ni ima iate kiavulu ua i bhana ni kusukumuna kuoso, ni jiphelu ja nzaji; o ima iate kiavulu, ia bhana sobha ia Saba, ia muhatu, kua sobha Solomá, ima kiluua a i muene kala ioio. Ni jingunza ue ja Hilamu, ni jingunza ja Solomá, ejiie ni ulu ku ixi ia Ofidi, a bheka ue ni thungu ia miẋi ia alukumini ni phelu ja nzaji. Sobha anga u bhanga maxilu ni thungu ia miẋi ia aluikumini phala inzu ia Jihova ni inzo ia sobha; ua bhange ue ni jimbànza ni tukoxi mbé o jingimba, tukoxi tua bhingi kiluua a tu mona mʼoxi ia Juda. O sobha Solomá ue anga u bhana kua sobha ia Saba, ia muhatu, ima ia soko ni iii ieza na-iu muene, hé u mu tela-ku dingi iandalele o muẋima uê ni iii ia bhingile; kienʼiki muene anga u vutuka, uia kʼoxi iê ni muene ni abhikʼê. O kunema kua ulu ueza jinga kua Solomá ku muvu umoxi, hama jisamanu ni makuinhi a samanu ni kisamanu kia jitalendu ja ulu; o ulu ueza jinga na-u abadi ni asumbixi, uengi; o jisobha joso ue ja Alábia ni adiakime a ixi ieneʼoio, a bheka jinga kua Solomá ulu ni phalata. Sobha Solomá anga u bhanga ue hama jiiadi ja ngubu ja makota, ja ulu uòsule; ua tumina kuila ngubu ngó imoxi a i pezalela hama jisamanu ja xikulu ja ulu uòsule; ua bhange ue dingi hama jitatu ja ngubu ja ulu uòsule; ngubu ni ngubu, ua tumu kuila a i pezalela hama jitatu ja xikulu ia ulu; anga Solomá u ji tula mʼonzo ia muxitu ua Libanu. Sobha anga u bhanga dingi kiandu kiònene kia mazu a nzamba, hé u ki xiia ulu ua zele kiambote. O kiandu hé ki kala ni disambelelu dia matala a samanu ni kibaka kia ulu, kia naminina ku kiandu kuene, ni maxamenenu ku mbandu jene kiiadi kiâ bhu kididi kia kuxikama; hoji jiiadi ji kala bheneʼobho bhu maxamenenu. O ku matala a samanu a di sambelelu, mbandu jene kiiadi kiâ, ku kala ue kuinhi dia hoji ni kiiadi; kana-ku dingi ixi ia bhangele ima kala iii. Itutu ioso ia kunuina, ia sobha Solomá, ia ulu mu ulu; o itutu ioso ue ia inzu ia muxitu ua Libanu, ia ulu ua dikenze; kuma o phalata, mu izuua ia Solomá ka i muene ku ta kima. Mukonda kiʼaia jinga jinaviiu ja sobha ku Talsu ni jingunza ja Hilamu, eza jinga ni jinaviiu lumoxi ku mivu itatu a bheka ulu ni phalata, ni mazuʼa nzamba, ni jihima, ni jipavá. Kienʼiki sobha Solomá anga u tunda jisobha joso mungongo, mu umvuama ni mu kuijiia. Anga jisobha joso mungongo jiia ni kusota kumona pholo ia Solomá, mbé o kuívua kuijiia kuê kua mu bhana Nzambi mu muẋima uê. Ene anga aia ni kuiza, muthu ni muthu ni ujitu uê, a bheka itutu ia ulu, ni izuatu, ni ibhakatu ia ita, ni ima iate kiavulu, ni jikabalu, ni jindumbe ja jimula; ima ienʼiii eza jinga na-iu ku muvu ni muvu. Solomá ue anga u kala ni midi jiuana ja ibhanga ia jikabalu ni makalu mâ, ni kuinhi dia midi ni kiiadi kia midi ia akua kusambela o jikabalu, anga u a uanena mu jimbonge ja makalu ni mu Jeluzaleme bhu mbandu ia sobha. Anga Solomá uia ni kutumina jisobha joso tunde ku ngiji katé ku ixi ia akua Fidíxia, tule mu jimbambe ja Ijitu. Sobha ua bhangesa ue kuila o phalata mu Jeluzaleme ila kala kahalamaue, o misedulu i kala ia ndumba kala mikuzu iala ku mikáu. O ku Ijitu, ni mu jixi joso jeneʼojo, a bheka jinga jikabalu kua Solomá. O ima ia mukuá dingi ia Solomá, kutale ia dianga, uixi ia sukidila, manhi ka i soneka mu divulu dia mazuelelu ma Natane, polofeta, ni mu ukunji ua upolofeta ua Ahiia, mukua Silo, ni mu jinzoji ja Idu, o muzambuidi, ku mbandu ia Jelebouamu monʼa Nebate? Solomá ua tumina mu Jeluzaleme makuinhi a uana a mivu ku thandu dia Izalaiele ioso. Anga Solomá u zeka ni jitata jê, hé a mu funda mu mbonge ia Davidi, tatʼâ; anga Lobouamu, dia monʼê u hinga bhu kididi kiê. Lobouamu anga uia bhu Xikeme, mukonda Izalaiele ioso ejiie bhu Xikeme phala ku mu hingisa usobha. Anga ki bhita kuila, Jelobouamu, monʼa Nebate, kia kʼivu, (mbata muene ua kexile mu Ijitu mua lengelele mukonda dia sobha Solomá) u tunda ku Ijitu, u vutuka. Mukonda a mu tumine ku muixana; muene anga uiza kua Lebouamu kumoxi ni Izalaiele ioso, hé a muʼambela, exi: Jungu ietu tatʼenu ua tu nemesa na-iu, kiki-phe eie tu sosolole ubhika ua kabhikolo ua tatʼenu, ni jungu ia neme ia tu bhinjika jinga naiu, nda tu ku bhikile. Muene anga ua ambela, uixi: Ndénu; mu izuua itatu, muize kokuami. Mundu anga a muangana. Lebouamu anga u ta kaiula ni ikulakaji akexile jinga bhu pholo ia tatʼâ Solomá, kia kexile ku muenhu, uixi: Enu mu ngi bha kaiula kahi mu ku vutuila mundu iú? Ene anga a mu zuelela, exi: Se eie u di bhanga u muthu uambote, ua nengana muẋima ku kifuẋi kiki, anga u a tela maka ma mbote, ene izuua ioso a-ndu kala muene abhikʼé. Maji muene-phe kaiula ka adiakimi ua kaxiʼê, iú uai mu ku ta kaiula kengi ni minzangala nʼakuá a kulu-nê kumoxi, iú ua kexile-nâ kumoxi bhu pholo iê. Hé uʼebhula, uixi: Enu kaiula kahi ku mu bhana, ki tu vutuila mundu iú, a ngʼambela, kuila: Tu sosolole jungu ia tu bhinjika jinga na-iu tatʼenu? O minzangala ia kudila na-iu bhua moxi, a muʼambela, exi: Mundu iú u a tangela kiki: A kuambela kuila: Tatʼenu jungu ietu ua i nemesene dingi kinéne, maji eie-phe tu sosolole-ku. Eie-phe ua tangela kiki: O mulembu uami ua theketheke, ua beta kubumba o malombo ma tatʼetu ndenge. Kienʼiki se tatʼetu ua miʼambatesa jungu ia neme, eme-phe ku jungu ienu nga-nda ku ta-ku dingi; o ki kala tatʼetu ua mi beta ni jixikote, eme-phe kiá nga-ndu mi beta ni jimbalanganza. Jelobouamu anga uiza mu kizuua kia katatu kumoxi ni kifuẋi kioso kua Lebouamu, kala kia ambelele sobha muene, kuila: Mu vutuka kokuami mu kizuua kia katatu. Mu ku a vutuila, sobha Lebouamu anga u a vutuila ni kuhanduluka kuoso, mukonda o kaiula ka adiakime ngué na-ku. Hé u a zuelela kala kia muʼambela kaiula ka minzangala, uixi: Se o jungu ienu tatʼetu ua i nemesene, eme-phe nga-ndu mi tela-ku dingi; tatʼetu ua mi beta jinga ni jisuanzu, eme-phe nga-ndu mi beta ni jimbalanganza. Kienʼiki sobha ngué kubhana mátui ku kifuẋi, mukonda o kulunguluka kuku, kima kia tundu kua Nzambi, phala Jihova a tenese o kizuelu kiê, kia zuelele ku ukunji ua Ahiia, mukua Silo, kua Jelobouamu, monʼa Nebate. Izalaiele ioso-phe kia mono kuila sobha ngué ku a bhana mátui, bheneʼobho o kifuẋi a vutuila sobha, exi: Davidi tuala-nê ni kima kiahi? Mua monʼa Jese etu ki tuala-mu dingi ni undundu ua kima; enu Izalaiele, muthu ni muthu aie mu fundu iê! Eie-phe Davidi, langa diembu diê. Bheneʼobho Izalaiele ioso aia mu jifundu jâ. Maji-phe o anʼa Izalaiele a tungile mu jimbonge ja Juda ene a tumina jinga kuala sobha Lebouamu ku thandu diâ. Kieneʼokio sobha Lebouamu anga u tumikisa Hadolamu, ua kexile mu kulangidila o lubhaku; maji-phe anʼa Izalaiele a mu buba ni matadi, iú uafu; sobha Lebouamu kia ki mono, u lenguluka kubanda mu dikalu diê, anga u lengela mu Jeluzaleme. Kienʼiki anʼa Izalaiele kia salumukina inzu ia Davidi, katé mu kizuua kia lelu. Lebouamu kieza mu Jeluzaleme, u bhongolola mʼonzo ia Juda ni Bejamí hama ni makuinhi nake a midi ia muthu òsole, ejiia kiambote kúlua ita phala kúlua ni Izalaiele, phala o ungana a u vutuile kua Lebouamu. Maji-phe, kizuelu kia Jihova kieza kua Semaia, muthu ua Nzambi, kuila: Tangela Lebouamu, monʼa Solomá, sobha ia Juda, ni Izalaiele ioso mua Juda ni mua Bejami, uixi: Jihova uambe kiki: Kana kubanda, mba mu zoka ni jiphange jenu; muthu ni muthu a vutukile mʼonzo iê, mukonda kima kiki kia tundu kokuami. Anga evua kizuelu kia Jihova hé a fula kuia mu kúlua ni Jelobouamu. Lebouamu anga u tunga mu Jeluzaleme; u bhanga jimbonge ja imbaka mua Juda. Ua tungu-phe Beleme, ni Etane, ni Tekoua, ni Betesule, ni Soko ni Adulane, ni Ngate, ni Malesa, ni Zife, ni Adolaíme, ni Lakiji, ni Azeka, ni Zola, ni Ajalone, ni Hebolone, ja kexile mua Juda ni Bejamí, jimbonge ja nguzu. Anga u kuatesa imbaka ienʼiii, anga u ta-mu jikomanande ni inganja ia makudia, ni maji, ni vinhu. Anga mu mbonge joso u ta-mu jingubu ja makota ni mifula; anga u ji kolesa kiavulu kinéne. Ni Juda ni Bejamí-phe, ji kala mbonge jê-muène. O jinganga joso ue ni jilevita a kexile mua Izalaiele ioso, a tunda mu jimbambe jâ anga a di bhongoluela kua muene. Mukonda o jilevita a xisa muene mikáu iâ ni jixi jâ ja a tokala, iá eza mua Juda ni Jeluzaleme, (mbata Jelobouamu ni anʼê ua a kaie, phala kende ni kubhanga ukunji ua Jihova. Muene iu ua di sotela jinganga jêmuène, mbé o kusatela bhu ididi ia di leka, ni madimonho, ni tungombe tua iudika muene-muène.) O kuema dia iâ, kua kaiela eneʼoso mu miji ioso ia Izalaiele, a bhana mixima iâ mu kusota Jihova, Nzambi ia Izalaiele, eza mu Jeluzaleme phala kubhana jisata kua Jihova Nzambi ia jitata jâ. Kienʼiki a kuatesa utuminu ua Juda, anga a jingisa Lebouamu, monʼa Solomá, mu mivu itatu; mukonda mu njila ia Davidi ni Solomá ende-mu mivu itatu. Lebouamu anga u katula Mahalata, monʼa Jedimote, monʼa Davidi, nʼa kale muhatuʼé; ni Abihaíle, monʼa Eliiaba, monʼa Jese, ua mu bhana ana iá; Jeuze, ni Samadiia, ni Zahama. O kuema diê, ua katula dingi Mahaka, monʼa Abisalone; o muenhú iú ua mu vualela Abiia, ni Atai, ni Ziza, ni Selomite; Lebouamu anga u beta kuzola Mahaka, monʼa Abisalone, ahetuʼê oso a mukuá ni jisai, ndenge; mbata muene ua kexile ni kuinhi dia muhatu ni nake ni makuinhi asamanu a jisai; anga u vuala makuinhi aiadi ni nake dia anʼa mala ni makuinhi asamanu a anʼa ahetu. O Abiia monʼa Mahaka muene a mu te ku pholo kuala Lebouamu phala a kale dikota mu jiphange jê, mukonda muene ua mesenene ku mu bhanga sobha. Anga u bhanga unjimu: Ku anʼê oso, amoxi-mu ua a muangena mu jixi joso ja Juda ni Bejamí, mu jimbonge joso ja nguzu; inga u a sukumuina nzungule ia makúdia; hé u a sotela kifuẋi kia ahetu. Anga ki bhita-phe, kiki: Kioso Lebouamu kia zubha ku jingisa utuminu uê ni ku u kuatesa kiambote, ngonge ia Jihova ua i xi, ni muene ni Izalaiele ioso. Kiene kia bhekesa mu muvu ua katanu ua utuminu ua sobha Lebouamu, o Sizake, sobha ia Ijitu, ua bande mu kúlua ni Jeluzaleme (mbata a tele kituxi kua Jihova). Uiza ni midi ni hama jiiadi ja makalu ni makuinhi a samanu a midi ia akua kusambela jikabalu; o athu ajile na-u ku Ijitu, ni ku Líbia ni ku Suke, ni ku Itiiópia ka xikina kua tanga. Anga u tambula jimbonge joso ja nguzu ja kexile na-ju Juda, hé uiza mu Jeluzaleme. Bheneʼobho, Semaia, o polofeta, anga uiza kua Lebouamu ni ku adiakime oso a Juda a di bhongoluela mu Jeluzaleme, mukonda dia Sizake hé u a tangela, uixi: Jihova uambe kiki: Enu mua ngi xisa eme, kiene ue eme ki nga miʼehelela bhu lukuaku lua Sizake. Kieneʼokio, adiakime oso a Izalaiele ni sobha, a toloka kua Jihova, anga a zuela, exi: Jihova ua lunguʼê! Mukua kidi. Jihova kia mono kuila a toloka, kizuelu kia Jihova kieza kua Semaia, kuila: A toloka eme ki nga-ndu ku a jikinisa dingi, maji mu kindala muene nga-nda ku a bhana kididi kia disuamenu phala o njinda iami ki i lundulule ku thandu dia Jeluzaleme, ku lukuaku lua Sizake. Maji-phe, a-ndu kala abhikʼê, nda ejiie kia di tungula o ubhika uami ni ubhika ua mautuminu mungongo. Sizake, sobha ia Ijitu, anga u banda mu kúlua ni Jeluzaleme, anga jimbongo joso ja inzu ia Jihova u ji tambula, kumoxi ni jimbongo ja inzu ia sobha; uambata ioso. Uambata ue ni jingubu ja ulu ja bhangele Solomá. O bhu kididi kiê, sobha Lebouamu ua bhange jingubu ja kobidi, anga u ji bhana bhu maku a jikabhitangu ja kilangidilu, a kexile mu ku langidila bhu muelu ua inzu ia sobha. Iá a kexile mu kuila: Kioso sobha kia bokona mʼonzo ia Jihova, akua kilangidilu eza, a ji bheka anga aia na-ju dingi mu ku ji tula mu xilu dia Kilangidilu. Kioso muene kia di bhombo, o njinda ia Jihova ki i mu tula dingi phala ki i mu sengulule nʼa jimina-ku; mukonda hanji mu Juda mua kexile ima ia mbote. Mu Jeluzaleme-phe, sobha Lebouamu u di xitila ni ima ia nguzu anga u kuata kutumina. Kieneʼokio Lebouamu ua kexi mu makuinhi a uana a mivu ni umoxi kioso kiandeka kutumina; anga u tumina kuinhi dia mivu ni sambuadi mu Jeluzaleme, mbonge ia solo Jihova mu miji ioso ia Izalaiele phala o ku ta dijina diê momo; o manhʼâ sobha dijina diê Nahama, mukua Amone. Sobha anga u bhanga kia ibha, mukonda ka iukisa muẋima uê mu kusota Jihova. O ima ia mukuá-phe dingi ia bhange Lebouamu ku tale ia dianga uixi ia sukidila, mbé ka i soneka mu madivulu ma Semaia, dia polofeta, ni ma Idu, mukua lumono, mu jindunda ja Uvuadiue? Lebouamu ni Jelobouamu álua jinga ita izuua iâ ioso. Lebouamu anga uzeka ni jitata jê anga a mu funda mu mbonge ia Davidi; o Abiia dia monʼê anga u hinga ungana bhu kididi kiê. Mu muvu ua kakuinhi ni nake ua utuminu ua Jelobouamu, kiene Abiia kia hingi ungana ua Izalaiele. Mu Jeluzaleme ua tumina mivu itatu; o mamʼâ dijina diê Mikaia, monʼa Udiiele, mukua Jibeia; anga ku kala ita, Abiia ni Jelobouamu a zoka. Abiia anga u tumina kubhânga, o kifuẋi kiê kia kexile mala a ilolo ia ita, ua a nona hama jiuana ja midi ia athu; o Jelobouamu ue ua a nona, mazonda oso, hama nake ia midi ia athu, anga ua a ta kiambote mu ididi iê phala kúlua-nê ita. Abiia anga uiza, uimana bhu thala ia mulundu ua Zemadaimi, uala mu milundu ia Ifalaimi, hé u zuela: Ngʼivienu, eie Jelobouamu ni Izalaiele ioso. Manhi ki kia mi fuama ku kʼijiia, kuila Jihova, Nzambi ia Izalaiele, o ungana ua Izalaiele ua u bhana kua Davidi, ni muene ni anʼê, ku mivu ni mivu, mu kikutu kia môngua? Sumbala kiene, maji Jelobouamu, monʼa Nebate, mubhikʼa Solomá, monʼa Davidi, ua balumuka iú ua ẋinukina ngana iê. Kokué-muène kua di bande anʼa kadiaphemba, athu ka moneka kia kubhanga; ia a suína mu kúlua ni Lebouamu, monʼa Solomá, kioso Lebouamu kiala hanji mona-ndenge, ua nengana muẋima, anga u a lémbua mu nguzu. O kiki hanji mua te muẋima ua kuhandamena kúlua ni utuminu ua Jihova, uala bhu maku ma anʼa Davidi; kiene muene, enu muala mu kifuẋi kia dikota, o tungombe tua ulu tua mi bhangela Jelobouamu, ni tu kale jinzambi jenu, muala na-tu. Enu ki mu kaie o jinganga ja Jihova, anʼa Alá ni jilevita, enu mua di bhangela jinganga jenuʼe-nuenu, kala akua jixi jengi? Uoso-uoso uiza mu ku di lumba ni kamona ka ngombe ni sambuadi dia ilumbe ia jimbudi, kithangana kieneʼokio u di bhanga kiá nganga ia ió ki jinzambi ja kima. Maji etu-phe, Jihova muene Nzambi ietu, nuka tua mu xile; o jinganga a a bhana ukunji ua Jihova, ene anʼa Alá ni Jilevita ala ku kikalakalu kiâ. Ala mu kuohela Jihova, imene ioso ni ngoloxi joso, sata ja kubhakula ni túbhia kua Jihova, ni uasu ua dizumba, ni kutula kiambote ku meza ma zele o jimbolo ja kutela, ni di tudilu dia jikandeia dia ulu ni jikandeia jê, mbé o ku ji uika mu ngoloxi joso, mukonda etu tuala ni muanu ua kikalakalu kia Jihova, Nzambi ietu; maji enu-phe mua mu xi. O kiki-phe Nzambi uala ni etu ku pholo ia ita, kumoxi ue ni jinganga jê, ala mu kuxika jikoloneta, phala ku ta nzongo ia kúlua nʼenu, enu mu anʼa Izalaiele! Ki mu lue-phe ni Jihova, Nzambi ia jitata jenu, kuma ki mua-nda kuzediua. Maji-phe Jelobouamu ua a batamena mu mbandu joso phala ku a tukumuisa ku dima; iá edile ene ala ku pholo ia Juda, o ia a suama ala ku dima diâ. O Juda phe kia tale, ua mono kuila kua mu bhingi kubhânga ni ku pholo ni ku dima; anga a di kola kua Jihova; o jinganga ue a xika jikoloneta. Akua Juda hé a di kola; anga ki bhita kuila, kia dikola akua Juda, Nzambi ua kuama Jelobouamu ni Izalaiele ioso bhu pholo ia Abiia ni bhu pholo ia Juda. Anʼa Izalaiele hé a lenga kia mono Juda, Nzambi phe u a bhakula bhu lukuaku luâ. Katé Abiia ni kifuẋi kiê a bhange unzangi ua vulu muʼaxaxi kâ; mukonda mua Izalaiele, ku athu a ita òsole, ene a jibhile-ku hama jitanu ja midi ia muthu. Kienʼiki anʼa Izalaiele a di zangelekele mu thembuʼomo, a a tululula; anʼa Juda a tolola mukonda a dielela kua Jihova, Nzambi ia jitata jâ. O Abiia hé u landameka Jelobouamu; u mu tambula Betele ni tumbonge tuê mu jimbandu, ni Jesama ni tumbonge tuê mu jimbandu, ni Efelone ni tumbonge tuê mu jimbandu. Jelobouamo ue ka tena dingi kusunga nguzu mu izuua ia Abiia maji a mu kuama kuala Jihova iú uafu. Abiia-phe ua di bhange kindanda iú ua sakana kuinhi dia muhetu ni kiuana anga u vuala makuinhi aiadi ni kiiadi kia anʼa mala ni kuinhi dia mona ni kisamanu kia ahetu. Ima ia mukuá dingi ia Abiia, ku tale jinjila jê uixi o maka mê a i soneka mu dilunda dia polofeta Idu. Abiia anga u zeka ni jitata jê, hé a mu funda mu mbanza ia Davidi; o Aza, monʼê, anga u hinga ungana bhu kididi kiê; o mu izuua iê, ixi anga i kala ni kutululuka mu kuinhi dia mivu. Aza anga u bhanga kia iuka, kia fuama, bhu mesu ma Jihova, Nzambi iê. Kuma jikalatódio ja jinzambi jengi ua ji katula, o matala mâ ua ma sengulula; o iteka iâ ua i bula-bula, o mixitu iâ ua i kokela bhoxi. Iú ua tendelela Juda kuila, a sote Jihova, dia Nzambi ia jitata jâ; o kitumu ni kijila a ki aluke. Ua muange ue matala ni iteka ia dikumbi mu jisanzala joso ja Juda, anga u mona kuila ixi ioso ia utuminu uê ia tululuka muene kiambote. Anga u tunga jisanzala ja nguzu mua Juda; mbata ixi ia tululukile kiambote, kuma mu mivu ieneʼoio ki kua kexile uoso u lua-nê ita; mukonda a mu bhana kunhoha kuala Jihova. Anga uambela Juda, uixi: Tu tunge jimbonge jiji, tu ji kondoluese imbaka ni jinzu ja matala, ni mabhitu ni jiphapha, kiosuʼiki ixi iala hanji ni kutululuka bhu pholo ietu, mukonda tua soto Jihova, dia Nzambi ietu; tua mu sota, muene iú ua tu bhana o kutululuka mu jimbandu joso. Anga a tunga, a soma, a kala ni kuzediua. Aza anga u kala-mu ni kifuẋi kia hama jitatu ja midi ia masoladi mua Juda a bhakata ngubu jʼonene ni jisosa; ni hama jiiadi ni makuinhi nake a midi ia masoladi mua Bejamí a bhakata ngubu jʼofèle ejiia o kuasa ni mifula; ene oso iâ, mala muene a mazonda. O Zela-phe, mukua Itiiópia, anga u a tundila ni kifuẋi kia midi ia jimidi ja masoladi, ni hama jitatu ja makalu, anga u bhixila katé bhu Malesa. Bheneʼobho Aza ue anga u tunda mu kutakana-nê; anga ita a i kuatela mu dikôlo dia Zefata, bhua zukama ni Malesa. Aza anga u dikola kua Jihova, Nzambi iê, uixi: Jihova, o kukuatekesa, phala eie, ki kima; kixi o mukua nguzu, kixi ió kala ni nguzu ia kima; tu kuatekese-phe, eie u Jihova, dia Nzambi ietu, mukonda tua dielela kokué, o mu dijina dié muene mu tuejila mu kúlua ni kifuẋi kiki; Jihova, tata! Eiʼeie u Nzambi ietu! Ka ku tolole kuala o muthu. Jihova anga u nemeka akua Itiiópia, bhu pholo ia Aza ni bhu pholo ia Juda, akua Itiiópia anga a lenga. Aza-phe ni kifuẋi kia kexile na-kiu, anga a a landameka muene katé bhu Jelale, anga kúbua ndumba ia akua Itiiópia, mukonda ene ka kexile dingi ni kanguzu né kòfele ngó; mbata a a iokojola bhu pholo ia Jihova ni bhu pholo ia Kifuẋi kiê; bhenʼiobho o ana a Izalaiele ambata-bhu ndumba dia ibongele. Anga a tolola jimbonge joso ja kexile mu jimbandu ja Jelale, mukonda o kimbuua kia Jihova kia kexile ku thandu diâ; anga mbonge joso a ji bhunda mukonda mua kexile mbole ia vulu. A nemeka ue ku ilunga ia ibhaku; anga ambata-ku ndumba dia jimbudi ni jikamelu hé a vutuka kiua mu Jeluzaleme. Kieneʼokio, o Nzumbi ia Nzambi anga iza ku thandu dia Azadiia, monʼa Obede. Muenʼiú anga u tunda, uia mu kutakana ni Aza, u muʼambela, uixi: Enu Aza, ni Juda dioso ni Bejamí ngʼivienu! O Jihova uala ni enu, kiosuʼiki enu muala ni muene; se mu mu sota, mua-nda ku mu sanga; o ki muʼila mu mu xa, muene ue ua-nda ku mi xa. O Izalaiele-phe ua kexile muene ndumba dia izuua, ka monekene Nzambi ia kidi, ka monekene nganga i fuama ku mu longa, ka monekene kitumu. Maji-phe, mu dilamba diâ, kiela jinga a diela anga a bilukila kua Jihova, Nzambi ia Izalaiele, anga a mu sota, a mu sanga jinga muene. O mu izuua mueneʼomo, ki ku kexile kubatama né kua iá oso a tunda, mba kua iá oso a bokona, maji mavuua ngó mu mavuua kua iá oso a tungile mu jixi jeneʼojo. Mbata athu a di lungulukila mudiâ, o sanzala i lungulukila sanzala ia mukuá, aia ni ku di jibha-jibha; mukonda Nzambi ua a bhondeleka ni mukondo uoso uavulu o matelu. Maji-phe suinenu muene, makuʼenu ka botomoke; mukonda o kikalakalu kienu kiala ni futu iê. O Aza kioso kievu o maka iá ni upolofeta ua tange o polofeta, monʼa Obede, ua suína dingi, iú ua katula imbamba ioso ia insunji mʼoxi ia Juda ni ia Bejamí ni mu jimbonge joso ja tambuile mu milundu ia Ifalaimi, anga u bhangulula dingi o Kalatódio ka Jihova, ka kexile ku pholo ia dibhitu dia lumbu lua dikota lua Jihova. Anga u bhongolola Juda ioso ni Bejamí ni ene kiá kumoxi ni jinzuangiza a tungu mua Ifalaíme ni mua Manasa ni mua Ximinhá; kuma mua Izalaiele a vulu a kexi mu ku tunda-mu eza kua muene, kia mono kuma Jihova, dia Nzambi iâ, uala ni muene. Anga a di bhongoluela mu Jeluzaleme, ku mbeji ia katatu, mu muvu ua kakuinhi ua utuminu ua Aza. Mu kizuua kieneʼokio anga a bhakula kua Jihova, ujitu ku ima ia bhundu, ieza na-iu, hama jisamanu ja jingombe ni midi jisamanu ja jimbudi. Hé a bokona mu kikutu kia kusota Jihova, Nzambi ia jitata jâ, ni muẋima uâ uoso, ni muenhu uâ uoso. Ni kuila uoso ngué kusota Jihova, Nzambi ia Izalaiele, u fua, tunde ku mona-ndenge tule ku muadiakime, tunde ku diiala tule ku muhatu. Anga a di lokela kua Jihova, ni dízui dia suina, ni kutana ni kuxika jimbungu ni jikoloneta. Juda ioso hé a sanguluka ni mulôko uenʼiú; mukonda a loka muene ni muẋima uâ uoso, ia a mu sota muene ni hânji ioso, ia a mu bongo. Anga Jihova ua bhana dinhohenu ku jimbandu joso. O Mahaka ue, mamʼa sobha Aza, muene ua mu tulula ue ku kiandu, mbé ka kale dingi mu kutumina ku usobha; mukonda ua bhangele Aselah, kiteka kia ibha kiavulu; o kiteka kienʼiki, kia ibha kiavulu, Aza u ki muanga-muanga, hé u ki bula-bula, anga u kiʼohela bhu mbanduʼa ngiji ia Kidelone. Maji o matala-phe mua Izalaiele ka a katulamu; sumbala kiene, maji o muẋima ua Aza ua iukile jinge izuua ioso ia muenhu uê. Hé u bheka kʼonzo ia Nzambi, ima ioso ia lumbile tatʼâ ni iii ia lumbile muene-muéne: ni phalata, ni ulu, ni itutu dingi ia fuama. Ki ku kexile ita kale ngó mu muvu ua makuinhi a tatu ni kitanu ua utuminu ua Aza. Ku muvu ua makuinhi a tatu ni kisamanu, kia utuminu ua Aza, kiene kia bande Bahasa, sobha ia Izalaiele, mu kúlua ni Juda, anga u tunga mbonge ia Lama, mbé ki bhu kale muthu, uehela Aza, sobha ia Juda, kutunda mba kubokona. Kieneʼokio-phe, Aza u katula phalata ni ulu, mu dibhakelu dia jimbongo ja inzu ia Nzambi, ni ja inzu ia sobha, anga u u tumikisa kua Bene-Hadade, sobha ia Sídia, ua tungile mu Damasku, uixi: Bhu kaẋi kami nʼeie bhuala kikutu, kala ki kia kexile bhu kaẋi ka tatʼetu ni tatʼenu; tala, nga ku tumikisa phalata ni ulu, eie nda uie, ua kà fuise o kikutu kiala bhu kaẋi kê-eie ni Bahasa, sobha ia Izalaiele, phala muene a ngi sondoloke. Bene-Hadade anga uívua kia zuela sobha Aza, hé u tumikisa jikabhitangu ja ifuẋi ia masoladi ia kexile naiu, mu kúlua ni jimbonge ja Izalaiele, hé a kuama o mbonge ia Inzone, ni ia Dane, ni ia Abele-Maíno; ni jimbonge joso ja mabhakelu ma iselengenhe ia ita mu ixi ia Nafitali. Anga ki bhita kuila, Bahasa kia kʼivu, ueha kutunga Lama; kikalakalu kiê ua lémbua kiá o kuia na-kiu ku pholo. Kieneʼokio sobha Aza u ambata Juda dioso, ene anga eza ni matadi ma Lama, ni miẋi iê ia mu tungile na-iu Bahasa; ima ienʼiii hé u tunga na-iu Jeba ni Mispa. Mu kithangana kieneʼokio muene, Hanani mukua lumono ueza kua Aza, sobha ia Juda, uixi: Kuma eie ua dielela kua sobha ia Sídia, o kudielela Jihova, Nzambi ié, kana, kuabhu-phe o kifuẋi kia masoladi ma sobha ia Sídia kia ku sutunuka bhu maku. Manhi akua Itiiópia ni akua Líbia ka kexile kifuẋi kia dikota ni jinzungule ja makalu ni akua kusambela jikabalu? Maji-phe eie mu kudielela Jihova, muene ua a bhakula bhu maku mé. Mukonda-phe o Jihova mesu mê ma bhita mu ngongo ioso, phala ku di londekeza o kusuína kuê mu ku kudila ió oso ala ni muẋima ua tenena kua muene; mu kiki-phe eie ua bhange ulaji mukonda tunde lelu ua-ndu kala jinga ni ita iza kokué. Maji Aza u thathamena mumoni anga u mu ta bhu ditolongo mu dikuikilu; mukonda kienʼiki kia mu thathamesa kiavulu muene; Aza ue mu izuua mueneʼomo uandeka kiá kutatesa amoxi-moxi-mu ku kifuẋi. Tala, ima ioso ia bhange Aza, ku tale ia dianga uixi ia sukidila, a i soneka mu divulu dia jisobha ja Juda ni ja Izalaiele. Aza anga úbua ni uhaxi ua inama, mu muvu ua makuinhi a tatu nʼivua, a utuminu uê; o uhaxi uê anga u vula kinéne muene, maji mu mahaxi mê ua lembuele kusota Jihova anga u dielela ngoho o imbanda. Aza hé u zeka ni jitata jê; anga u fua mu muvu ua makuinhi a uana ni kamoxi, a utuminu uê. Inga a mu funda mu mbila iêmuène, ia di kandeia mu mbonge ia Davidi, anga a mu zekesa bhu hama iezalesa ni ima ia mazumba ni ima iate kiavulu, iò iudike kuala jimesene ja ima ia mazumba ma mbote; anga a mu bhangela kiohela kionène ni ima ienʼiii. Jozafate, monʼê, anga u hinga ungana bhu kididi kiê; muene hé u di xitila ni nguzu kua Izalaiele. Mu jimbonge joso ja nguzu mua Juda, u ta-mu athu a lua ita, ixi ioso ia Juda u i ta masoladi, kumoxi ue ni mu jimbonge ja Ifalaíme, ja tambuile Aza, tatʼâ. Jihova anga u kala ni Jozafate; mukonda uende mu jinjila ja dianga ja Davidi, tatʼâ, nguê kusota Bale. Kota muene ua sota o Nzambi ia tatʼâ, iú uende mu ijila iê, kana mu ibhangelu ia Izalaiele. O Jihova iú ua kuatesa o ixi ia utuminu uê bhu maku mê, ni Juda dioso dia bhana jinga maujitu kua Jozafate, anga u kala ni matunda avulu. Anga muẋima uê u zangalela mu jinjila ja Jihova, anga u ta-ku dingi o kukatula o matala ni mixitu mua Juda. O mu muvu ua katatu, ua utuminu uê, muene ua tumikisa ilamba iê kua Benehaile, ni kua Obadiia, ni kua Natanele, ni kua Mikaia, phala ende ni kulonga mu jimbonge ja Juda. Ni ene kiá, kumoxi ni jilevita, Semaia, ni Netaniia, ni Zebadiia, ni Azaiele, ni Semilamote, ni Jonata, ni Adoniia, ni Tobiia ni Tobadoniia, o iá, o jilevita; kua ene kua di te o jinganga, Elizama ni Jolamu. Anga a longa mua Juda; o divulu dia kitumu kia Jihova ene a kexile na-diu; anga a nhunga jisanzala joso ja Juda ni kulonga muʼaxaxe ka mundu. Anga uoma ua Jihova u tuluka ku thandu dia mautuminu moso mu jixi ja kexile mu jimbandu ja Juda; ka bhange ita ni Jozafate. Amoxi-mu hanji ku jifilisteu eza jinga ni maujitu kua Jozafate, ni kitadi kia lubhaku; o akua Alábia ue a mu bhekela ku imuna iòfele, sambuadi dia midi ni hama sambuadi ia ilumbe ia jimbudi, ni sambuadi dia midi ni hama sambuadi ia isutu ia jihombo. Anga Jozafate u kula, u kula muene kinène; anga u tunga imbaka ni jimbonge ja mabhakelu a ibhakatu ia ita mua Juda. Ua kexile ni ikalakalu ia vulu mu jisanzala ja Juda, ni athu a ita, ni mala a nguzu mu Jeluzaleme. O dialuilu diâ dienʼidi, kala kioso kiá kiala o mabhata ma jitata jâ; mua Juda a kexile atumini a jimidi eneʼá: Mutumini Adana; o kua muene a te-ku hama jitatu ja midi ia mala a nguzu. O ki kua tundu muene, kua kaiela mutumini Nzuanana; kua muene a te-ku hama jiiadi ni makuinhi nake a midi. O ki kua tundu iú, kueza Amaziia, mona Zikidi, ua di bhakula muene mu vondadi iê kua Jihova, ku thandu diê a te-ku hama jiiadi ja mala a nguzu. O mua Bejamí, Eliiada, iala dia nguzu, o ku thandu diê, hama jiiadi ja midi ia mala a bhakata jingubu ni mifula. O kuema diê kua kaiela Jozabade ni hama ni makuinhi nake a midi a zuatela o ita. Ene oso iá, a kexile mu ku kalakela sobha; mu dialuilu didi ka kexile-mu ene oso a a tele mu jimbonge joso ja nguzu mua Juda kuala sobha. Jozafate anga u kala ni umvuama ni fuma iavulu; muene anga u tanga undandu ni Akabe. O ki bhua bhiti tu mivu, uia mu ku kunda Akabe ku Samaria. Akabe inga u jibha jimbudi ni jingombe ja vulu muene phala muene ni mundu uê ueza na-u; hé u mu bhomba kubanda-nê ku Lamote-Ngiliiadi. Mukonda Akabe, sobha ia Izalaiele, uambela Jozafate, sobha ia Juda, kuila: Eie uia nʼeme ku Lamote-Ngiliiadi? Muene anga u muʼambela, uixi: Kioso ki uala eie, kiene ue ki ngi kala eme; o mundu uami ela kala o mundu ué; mu ita iii tu kala nʼeie kumoxi. Jozafate anga uambela dingi sobha ia Izalaiele, uixi: Lelu, nga ku diondo, ibhula hanji o kizuelu kia Jihova. Bheneʼobho-phe o sobha ia Izalaiele u bhongolola, jipolofeta joso, hama jiuana ja athu, ua ebhula, uixi: Tuia ku ita mu kúlua ni Lamote-Ngiliiadi, inga ngi muʼehʼê? Ene-phe exi: Banda; kuma Nzambi ua-nda ku mu bhana bhu lukuaku lué, sobha. Jozafate-phe uixi: Bhabha kana-bhu dingi polofeta ia Jihova, ni tu mu ibhule? Sobha-phe ia Izalaiele uambela Jozafate, uixi: Sai-ku hanji muthu ku tu fuama kubhuila Jihova, maji-phe eme ua ngi ibhila; mukonda kia zambuila mu upolofeta eme ka ngi zambuila mbote, lémbue, kale ngó phulu mu phulu; o dijina diê Mika, monʼa Ila. Anga Jozafate u vutula, uixi: Sobha, ku zuele kiókio! Sobha ia Izalaiele bheneʼobho uixana ngolambole imoxi, u mu ambela, uixi: Mika, monʼa Ila, ngi bhekele-nê bhabha ni lusolo. Sobha ia Izalaiele ni Jozafate, sobha ia Juda, a xikama, íú mu kiandu kiê, iú kiandu kiê, a zuata izuatu iâ, iá a xikama mu nzunga, bhua lulama ni dibhitu dia Samádia; o jipolofeta joso anga a kala mu kuzambuila bhu pholo iâ. Zedekiia, monʼa Kanana ua di iudikila jimbinga ja utadi ua felu, uixi: Jihova uambe kiki: Akua Sídia ua kà a kuama ni jimbinga jenʼiji, katé ki u zubha ku a jikinisa. Jipolofeta joso ue a zambula kienʼiki, kuila: Banda ku Lamote-Ngiliiadi, ua-nda ku tolola; mukonda Jihova ua-nda ku mu bhana bhu lukuaku lué, sobha. O mukunji uai mu kuixana Mika, ua mu ambela, uixi: Tala, o izuelu ia jipolofeta, uila mu kanu dimoxi, iene ioso iambote muene phala sobha; eie ué kizuelu kié kile kala kia muthu momuʼâ, ni u zuele kioso kia uabha. Maji-phe Mika, uixi: Ki kôla! Jihova a laie! Kuma kioso ki ngi tangela Nzambi iami, kiene ki nga kà zuela. O kieza-phe kua sobha, sobha ua muʼambela, uixi: Mika, etu tuia ku ita, ku Lamote-Ngiliide inga ngi muʼehe? Muene-phe, uixi: Bandenu, mua ka tolola. A kà mi bhana-nâ bhu maku menu. Sobha-phe u muʼambela, uixi: Ngi kuambela lukuxi luosʼulu, phala eie ku ngi tangele, ki kale ngoho o kidi mu dijina dia Jihova? Muene-phe uixi: Nga mono Izalaiele ioso ia di muangena mu milundu kala jimbudi ja kambe kabhila; Jihova iú uambe: Iá kala ni ngana iâ; kala muthu a vutuke monzo iê ni kutululuka. Bheneʼobho, sobha ia Izalaiele, uambela Jozafate, uixi: Ki ngi kuambela-kiu, kuila o iú ka tena ku ngi zambuila mbote mu upolofeta, ki kale phulu ngó? Muene uixi dingi: Ivuenu-phe o kizuelu kia Jihova: Nga mono Jihova ua xikama bhu kiandu kiê, o kifuẋi kioso kia diulu kiemana ku mbandu iê ia dilu ni kumbandu ia kiasu. Anga Jihova, uixi: Nanhi muene uia mu kubhomba Akabe, sobha ia Izalaiele, nʼa bande bhu Lamote-Ngiliiadi nʼa buile bhobho. Anga uamba dingi, uixi: Edi iú u zuela kiki, ió u zuela kiókio. Bheneʼobho phe kua tundu kilulu anga kʼiza bhu pholo ia Jihova, kixi: Eme nga kà mu bhomba. Jihova u kumuna, uixi: Ua ka mu bhomba nʼihi? Muene uixi: Eme nga-nda kutunda; hé nga kà kala ngi nzumbi ia makutu mu kanu dia jipolofeta jê joso. Kuala Jihova: Eie ua kà mu bhomba, ua kà mu tolola uê; tunda, ua kà mu bhange kieneʼokio. Kiki-phe, tala, Jihova ua te nzumbi ia makutu mu kanu dia jipolofeta jé jenʼiji; Jihova iú ua zuela muene kia ibha ku mbandu ié. Bheneʼobho phe Zedekiia, monʼa Kanana, ua di sunga anga u bhana huxi ku dikanu dia Mika, uixi: Nzumbi ia Jihova ia bhitila njila iebhi, mu ku ngi somboka eme, í ia ku zuelela eie? Mika-phe, uixi: Tala, ua-nda ki mona, mu kizuua kiná, ki ua kèla u tunda dixilu u bokona dixilu, mu ku di sueka. Kieneʼokio phe sobha ia Izalaiele u tanga, kuila: Mika mu kuatienu, mu muʼambate dingi kua Amone, nguvulu ia mbonge, ni kua Johaji, monʼa sobha. Mua kèla: Sobha uambe kiki: Muthu iú mu tienu mʼonzo ia dikuikilu; mu mu dikile ni mbolo ia dilamba, ni menha a dilamba, katé eme ki ngi vutuka ni kutululuka. Kuala Mika: Sʼeie u vutuka muene ni kutululuka, Jihova-phe ki kale kene mu zuelela momuʼami. Anga uamba dingi uixi: Ivuenu-kiu, enu mu mundu uoso! Sobha ia Izalaiele, ni Jozafate, sobha ia Juda, anga a banda muene ku Lamote-Ngiliiadi. Sobha ia Izalaiele anga u tangela Jozafate, kuila: Ni kudimbikiza, eme nga-ndo di ta mu kubhânga, eie-phe u zuata izuatu ié. Sobha ia Izalaiele ua di dimbikiza hé a bokona mu mvunda. Sobha ia Sídia-phe ua bhele ngonge ku jikabhitangu ja makalu mê, kuila kana kubhânga ni ua tolo mba ua kulu, kale ngoho sobha ia Izalaiele muene. Anga ki bhita kuila, o jikabhitangu ja makalu, kia mono Jozafate, exi: Iú muene sobha ia Izalaiele; anga a mu kondoloka phala kubhânga-nê; maji Jozafate ua dikola, Jihova iú ua mu kudila. Nzambi ua a isa kuengi. Mbata edi kiki: Jikabhitangu ja makalu kia mono kuila ki muene sobha ia Izalaiele, eha ku mu kaiela. Anga bhu kala muthu uoleka mufula uê, o kia uʼase, ua kuama sobha ia Izalaiele, mua takanena o ibhakatu iê ia ita ni ngubu. Hé uambela mukua dikalu diê uixi: Lungulula kuaku lué u ngi katule mu ita, kuma a ngi kuama kinéne. Mu kizuua kieneʼokio, mvunda anga i nana, maji-phe sobha ia Izalaiele ua diʼakela muene mu dikalu diê, uemanena ku pholo ia akua Sídia katé mu ngoloxi; o kia fu dikumbi, muene ue uafu. Jozafate, sobha ia Juda, anga u vutuka kubhata diê ni kutululuka, ku Jeluzaleme. O Jehu, monʼa Hanani, mukua lumono, hé u tunda mu ku mu tumbidila, uambela sobha Jozafate, uixi: Eie ueji ku kuatekesa muthu ua ibha, ni kuzola ió a zembe Jihova? Kiene njinda ia dikota ia Jihova ki iejila ku thandu dié. Sumbala kiene, maji a sange hanji ima ia mbote momué; mukonda o mixitu eie ua i katula mu ixi, eie ua iudika muẋima ué phala kusota Nzambi. Jozafate anga u tunga mu Jeluzaleme; u tona dingi kubhita ni ku tala o mundu tunde bhu Beleseba tule ku milundu ia Ifalaimi, iú ua a bhangesa kuvutukila dingi Jihova, Nzambi ia jitata jâ. Iú ua te afundixi mu ixi, mu jimbonge joso ja nguzu, mbonge ni mbonge. Anga uambela afundixi, kuila: Talenu kiambote; ioso i mu bhanga kuma o kufundisa kuenu ki kua tundu ku muthu, maji kua tundu kua Jihova; o Muene-phe uala ni enu mu uenji uenʼiú ua kufundisa. O kiki-phe, uoma ua Jihova u kale ni enu; alukenu-kiu, mu ki bhange; kuma kua Jihova, Nzambi ietu, ki ku moneka kituxi, mba kusuua jipholo ja athu, mba kuẋikina maujitu. Ku difundixilu dia Jihova ni ku batuilu dia milonga, Jozafate ua te-ku ue amoxi-mu ku jilevita, ni ku jinganga, ni ku iá o mítue ia jitata mua Izalaiele; anga a vutuka kiua mu Jeluzaleme. Anga u a tendelela, kuila: Muenda kienʼiki, mu uoma ua Jihova, ni ujitu, ni muẋima ua muvimba. O mu ima ioso ia katungu iza kokuenu, ia tundu ku jiphange jenu, a tungu mu jimbonge jâ, bhu kaẋi ka mahâẋi ni mahâẋi, ni bhu kaẋi ka itumu ni ijila, ni bhu kaẋi ka jingonge ni mabatuilu, muenda ni ku a bazela mbé ka kale ni mulonga kua Jihova, phala ki kuize njinda ia dikota ku thandu dienu, ni ku thandu dia jiphange jenu; bhangenu kienʼiki, mu kambe ku kala mu akua mulonga. Talesenu, Amadiia, nganga ia dikota, muene ua-nda ku mi kexila ku pholo mu ima ioso ku mbandu ia Jihova, o Zebadiia, monʼa Ijimaiele, o kikuna mu dibhata dia Juda, u mi kexila ku pholo mu ima ioso ku mbandu ia sobha; o jifixiiadi ue, o jilevita, iá ku pholo ienu; suinenu-phe, mu ki bhange; Jihova uanda ku kala ni oso a iuka. Anga ki bhita kuila, kia zubha kubhita ima iii, anʼa Mouabhi, ni anʼa Amone, kumoxi ni akua Amone a mukuá, eza mu kúlua ita ni Jozafate. Anga kuiza athu amoxi-mu ku ki ambela Jozafate, exi: Kú kuiza kifuẋi kia dikota, kia mu tunda ku sámbua dia kalunga ni ku ixi ia Sídia, a mu kuiza mu kúlua nʼeie; kiki-phe iá kiá bhu Hazazotamale, bhuʼela: Enjedi. Bheneʼobho Jozafate uoma ua mu kuata, hé u di ta mu kusota Jihova, anga u tuma o kujila, mu Juda ioso. Akua Juda oso hé a di bhongolola mu kubhinga dikuatekesu kua Jihova; o mu jimbonge joso ja Juda ue mua tundu athu eza mu kusota Jihova. Jozafate anga uimana mu kaẋi ka kionge kia Juda ni kia Jeluzaleme, mʼonzo ia Jihova, bhua lulama ni lumbu lua ubhe, anga uila, uixi: Àuá! Jihova, tata! Nzambi ia jitata jetu, kifua kʼeie muene u Nzambi mu diulu? Kʼeie muene u Mutumini ku thandu dia mautuminu moso ma akua jixi? O bhu lukuaku lué bhuene bhuala o nguzu ni kutena, ki kuala u tena kubhânga nʼEie. Manhi, Eie u Nzambi ietu, akua ixi iii, a tungile-mu, Eie ku a kaiela kuengi, bhu pholo ia mundu ué ua Izalaiele, eie ua bhana ixi iâ ku mbutu ia Mbalahamu, kamba dié, ku mivu ki iene kúbhua? Ene iá a tungu momo; o dijina dié ia a di tungila kididi kikôla, exi: Se ku tuiza kioso-kioso kia ibha, xibhata, milonga, kipheku mba nzala, etu-phe tua-nda kuiza ku pholo iaʼnzu iii ni ku pholo ié; kuma dijina dié diala mʼonzo mumu; mu kutata kuetu, tua kà di kola kokué, eie-phe ua kà tuivua, hé u tu kudila. Tala-phe kindala o anʼa Amone, ni anʼa Mouabhi, ni akua milundu ia Seíle, u ua fudixile Izalaiele kubhita mu kaẋi kâ, kia kexe mu kuiza, a mu tunda mʼoxi ia Ijitu, anga a a kunga muene, a bhita kuengi, hé a fula o ku a jikinisa, o kiki-phe a tu bhe o futu, iá a mu kuiza phala ku tu kaia, mu ixi ia undundu ué, i ua tu lunduisa. Ai! Nzambi ietu, tata! Manhi hádia eie kua kâ a fundisa? Mukonda momuetu sé-mu nguzu, mu kumona o kifuẋi kiosuʼiki kia mu tuʼendelʼetu. Ni kia kubhanga tua lémbua ku kʼijiia! Kuabhu! Maji-phe o mesu metu tua ma te kokué. O Juda ioso-phe kienhokio emana bhu pholo ia Jihova, kumoxi ni tumbonga tuâ ni ahetuʼâ, ni anʼâ. Bhenhobho Nzumbi ia Jihova iza mu kaẋi ka kionge ku thandu dia Jehaziiele, monʼa Zakadiia, monʼa Benaia, monʼa Jehiiele monʼa Mataniia, levita, ku anʼa Asafo. Anga uila: Enu Juda ioso bhanenu mátui, ni enu mua tungu mu Jeluzaleme, nʼeie sobha Jozafate: Jihova uambe kiki: ki mu kale ni uoma mba mu sasumuka mukonda dia kifuẋi kiki kia dikota, mukonda o mvunda ki ienuʼenu, maji ia Nzambi. Mungu mu kulumuka mu ku zoka-nâ; tala, ene anda kubandela ku mbanjidilu ia mulundu ua Ziji, mua ka di bongela-nâ kua suku o dikôlo, ku pholo ia kikangalakata kia Jeluuele. Mu mvunda iii, enu ki mua-nda kubhânga; mu sukila ngó mu kanga, hé muʼimana, nda mu mone kiá o ubhulukilu ua-nda ku mi bhana Jihova, eie Juda ni Jeluzaleme, ki mu kale ni uoma bha mu sasumuka; mungu muene ndé-nu mu kutakana-nâ, mbata Jihova ua kà kala ni enu. Bheneʼobho-phe o Jozafate u di bhala ni pholo bhoxi mu ku diunda; ni Juda ioso ue ni iá a tungu mu Jeluzaleme, anga a di takula bhoxi mu kubheza Jihova. Jilevita, ku anʼa Kohate ni ku anʼa Kola, anga a balumuka phala kuximana Jihova Nzambi ia Izalaiele ni dízui dia suina kinène. Mu kimenemene kia selu anga a balumuka, hé a tunda mu kuia ku kikangalakata kia Tekoua; kioso ene kia mu tunda, Jozafate u nzongamana hé u handekela, uixi: Ngʼivienu, eie Juda, ni enu mua tunga mu Jeluzaleme; xikanenu kua Jihova, Nzambi ienu, nda mu kale bhua kondama; xikanenu ku jipolofeta jê mua kà zediue. Anga u di longesa ni mundu, iú ua tungula akua kuimbila Jihova, phala aie ni kuximana Ngana Ukôla, mu kutunda ene a songuela ió abhakata, ni kuila: Ximanenu Jihova, mukonda o kulenduka kuê kua kalelà-ku. O kithangana kiandeka ene ni kutana ni kuximana, Jihova ua te madibatamenu a kubatamena anʼa Amone, ni anʼa Mouabhi ni akua milundu ia Seíle eza mu kúlua ni Juda, anga a a tolola. Mukonda anʼa Amone, ni anʼa Mouabhi a bilukila akua milundu ia Seíle phala ku a jikinisa ni ku a jimisa o mbutu; ene kia zubha o kujikinisa o akua milundu ia Seíle, a di kuatekesa dingi ene mudiâ o kudijikinisa. Kieneʼokio-phe ue, Juda ua bhixila bhu kilangidilu kia kikangalakata; o kia tale ku kifuẋi, a mono kuila mikutu ngó ia imbi ia fu, ia zeka bhoxi, ni umoxi ngó ka subhuka. Jozafate anga uiza ni kifuẋi kiê mu kubhunda o madibongela anga a sanga ndumba dia jimbongo ni nzungule ia imbi, ni ima iate kiavulu, hé a di katuila ndumba dia ima ia bhingi kuila ia mukuá a lémbua ku iʼambata; anga a bhanga izuua i tatu ni kubhunda o ibongèle, kuma ia vudile. O ku tula mu kizuua kia kauana, anga a di bhongoluela mu Dikôlo dia Belaxa, mbata mueneʼomo muene mua ximanena Jihova, kiene kididi kiokio kia kʼixanena dijina dia Dikôlo dia Belaxa katé mu kizuua kia lelu. Kieneʼokio mala oso a Juda ni Jeluzaleme, a vutuka ni kusanguluka, ala mu kuiza mu Jeluzaleme; o Jozafate ua a tuamenena ku pholo; kuma Jihova ua a bhana kusanguluka ku mbandu ia jinguma jâ. Anga eza mu Jeluzaleme kʼonzo ia Jihova ni kuxika tukoji ni jimbânza ni jikoloneta. O uoma ua Nzambi anga u tulukila ku thandu dia mautuminu moso mu jixi jeneʼojo, kioso ene kievu kuila Jihova ua bhângela Izalaiele ku jinguma jê. O ixi ia utuminu ua Jozafate anga ila muene hudí; Nzambi ua mu bhana kunhoha ku jimbandu joso. O Jozafate anga u tumina mua Juda. Kioso kiʼandeka kutumina, ua kexile ngó mu makuinhi atatu a mivu ni kitanu; anga u tumina makuinhi aiadi a mivu ni kitanu mu Jeluzaleme; o dijina dia manhʼâ, Azuba, monʼa Sili. Muene uende mu njila ia Aza, tatʼâ, ka tundumu; ua bhanga jinga kia iuka ku mesu ma Jihova. Sumbala kiene, maji o matala ka ma katula, mukonda o mundu muẋima uâ ka u iudikile luua mu ku di tuma ni Nzambi ia jitata jâ. Abha o ima ia mukuá ia bhange Jozafate, kutale ia dianga, uixi ia sukidila, manhi ki iòsoneke mu mikanda ia Jehu, monʼa Hanane, ua i lunduluila mu divulu dia jisobha ja Izalaiele? O kia zubha kubhita ima iosuʼiii, Jozafate, sobha ia Juda ua kuata ukamba ni Akaziia, sobha ia Izalaiele, ua bhange ima ia vulu ia ibha. Ua kuata-nê ukamba phala kubhanga jinaviiu ji tena kuia ku Talxixi; jinaviiu anga a ji bhangela bhu Enzone-Ngabele. Maji-phe o Eliiezele, monʼa Dodova, mukua Malesa, ua zambula mu upolofeta, ku mbandu ia Jozafate, uixi: Mukonda eie ua di bundu ni Akaziia, Jihova ua bulu ue o ikalakalu ié. O jinaviiu anga ji budika muene, hé a lémbua kuia ku Talxixi. Kia bhiti ima iosuʼiii, Jozafate ua zeka ni jitata jê, anga a mu funda ni jitata jê mu sanzala ia Davidi; o Jolá, monʼê anga u hinga ungana bhu kididi kiê. Anga u kala ni phange jê, anʼa Jozafate; eneʼâ: Azadiia, ni Jiiele, ni Zakadiia, ni Asadiia, ni Mikaiela, ni Sefatiia; ene oso iá a kexile anʼa Jozafate, sobha ia Izalaiele. Tatʼâ ua a bhana maujitu ma vulu ma phalata, ni ulu, ni ima ia te kiavulu, kumoxi ni jimbonge ja nguzu mua Juda; maji o kutumina ixi ua kubhana Jolá, kuma muene monʼê ua phandekumbi. Kioso Jolá kia zubha kubanda bhu kiandu kia ungana ua tatʼâ, o kia mono kiá kuila ua di kuatenena kiá kiambote, phange jê joso ua a jibha ni xibhata, kumoxi ni adiakimi amoxi-mu mua Izalaiele. Jolá kioso kia mateka kutumina ua kexile mu makuinhi a tatu a mivu ni iiadi; ua tumina dinake dia mivu mu Jeluzaleme. Iú uende mu jinjila ja jisobha ja Izalaiele kala kia bhanga jinga dibhata dia Akabe; mukonda monʼa Akabe muene ua kexile mukajiʼê; anga uenda ni kubhanga kia ibha ku mesu ma Jihova. Maji-phe o Jihova kʼandalele ku muanga dibhata dia Davidi, mu kuxinganeka o kikutu kia tele ni Davidi; mukonda ue muene ua kiʼambele kuila ua-nda ku mu bhana jinga mu izuua ioso, dimuikinu, ni muene ni anʼê. Mu izuua ié, kiene akua Idumeia kia kitukila utuminu ua Juda, anga a di hingisila o sobha iâ. Anga ki bhangesa Jolá kubhita ku pholo ni jikabhitangu jê ni makalu moso uai na-u; hé u fundumuka mu usuku, anga u nemeka akua Idumeia oso a mu kondele mu jimbandu kumoxi ni jikabhitangu ja makalu mâ. Sumbala kiene, maji akua Idumeia a dituna ku a tumina kuala ungana ua Juda, katé ni mu kizuua kia lelu; mu thembu ieneʼoio ue Libina ua kexile bhoxi dia utuminu uê, ua ẋinukʼê uê; mukonda o muene ua xisa Jihova, dia Nzambi ia jitata jê. Iu ua bhange ue matala mu milundu ia Juda; ua bhangesa akua Jeluzaleme kutondala ni akua Juda ua a bhangesa kukaiela kienhiki. Anga ku muiza kisoneke kia tundu kua Elija, polofeta, kuila: Jihova, Nzambi ia tatʼenu Davidi, uambe kiki: Kuma eie ua fulu kuenda mu jinjila ja tatʼenu Jozafate, ni mu jinjila ja Aza, sobha ia Juda, Maji eie uende mu njila ia jisobha ja Izalaiele, ua bhangesa Juda kubokona mu ufusa kumoxi ni iá a tungu mu Jeluzaleme, kala kiene ufusa uene kiá ua dibhata dia Akabe, eie ua té-ku dingi o kujibha phange jé akua dibhata dia tatʼenu, athu a beta o kuiuka o mixima eie ndenge. Kiki-phe Jihova mundu ué ua-nda ku u kuama ni dibhebhu dia dikota, ni ku anʼé, ni ku ahetuʼé ni ku jimbongo jé joso. Eʼmuene ue ua-ndu kala ni uhaxi ua dikota; kukata kua-nda ku ku kuatela mu mala, anga kuia ni kunana kizuua ni kizuua katé mídia ki i ku tundila ku kanga. Jihova anga u phaphumuna o nzumbi ia jifilisteu ni ia akua Alábia, ala ku mbandu ia Itiiópia, phala kuzoka ni Jolá. Eneʼá hé a banda ku Juda, a di lukuila-mu, anga ambata jimbongo joso ja sange mʼonzo ia sobha, kumoxi ue ni anʼê ni ahatuʼê, katé ka muxila-bhu mona, kikale ngoho Jouakaji, o kasule ku anʼê. Ima iosuʼiii ki ia zubha o kubhita, Jihova u mu kuama mu mala ni uhaxi ki u xikina ku u saka. Anga kibhita kuila, kia zubha ndumba dia izuua, kia bhixila muene ku dizubhilu dia mivu iiadi, mídia ia mu tundu muene ku kanga ni uhaxi; anga úfua ni mahaxi a ibha kiavulu; o akuaʼxi iê ka muʼohela ima ia mazumba ma mbote, kala kia iʼohele ku jitata jê. Muene kiandeka o kutumina, ua kexile hanji mu makuinhi a tatu a mivu ki kiiadi; iú ua tumina dinake dia mivu mu Jeluzaleme; iú uendelela, ka xisa ngùnzu ia kima kuema diê; a mu fundu mu sanzala ia Davidi, maji kana mu jimbila ja jisobha. Ià oso a tungu mu Jeluzaleme, anga a ta Akaziia ku usobha, monʼê ua kasule, bhu kididi kiê, mukonda o anʼa makota oso, a a jibhile kuala o masoladi ejiie ni akua Alábia bhu kibangu; kienhiki Akaziia, monʼa Jolá, kia hingi o ungana ua Juda. Ua kexile mu makuinhi a uana a mivu ni kiiadi, kioso kia mateka o kutumina, ua tumina muvu umoxi mu Jeluzaleme; o dijina dia mamʼâ, Ataliia, monʼa Holí. Muenhú ue uende mu jinjila ja dibhata dia Akabe; mukonda o manhʼâ ua kexile, muene mukua ku mu bhana o kaiula, mu kubhanga ima ia ibha. Anga u bhanga muene kia ibha ku mesu ma Jihova, kala akua dibhata dia Akabe, mukonda ene a kexile ku mu bhana o kaiula, kioso kia fu tatʼâ, phala o dibuikilu diê. Muene ue uende mu phangu jâ iú uai kumoxi ni Jolá, monʼa Akabe, sobha ia Izalaiele, mu kubhâla ni Hazaiele, sobha ia Sídia, bhua zukama ni Lamote-Ngiliiade; Jolá anga a mu kuama kuala akua Sídia. Muene anga u vutuka bhu Jizelele mu ku di tumba italakanha ia mu totela bhua zukama ni Lama, kioso kia kexe mu kúlua ni Hazaiele, sobha ia Sídia; anga Azadiia, monʼa Jolá, sobha ia Juda, u kulumuka mu kuhindula Jolá, monʼa Akabe, bhu Jizelele, mukonda ua kexile mu ku kata. O kiki ue, kifua kia vondadi ia Nzambi muene, kia Akaziia kuiza mu kuhindula Jolá, mukonda muene kioso kieza, kiene ue Jolá kia tundu mu kubhânga ni Jehu, monʼa Nisi, a mu undu kuala Jihova phala kujimisa muene nzaká o dibhata dia Akabe. Anga-phe ki bhita kiki: Kioso Jehu kia mu kumbidila o kizuelu kia Jihova kia tange ku dibhata dia Akabe, ua sange ue o ilamba ia Juda ni anʼa a jiphange ja Akaziia, a kexile mu kixibhidila Akaziia, anga ua jibha. Anga u sota kiua Akaziia, (kuma muene ua suamene mu mbonge ia Samádia) anga a mu bonga, hé a mu bheka kua Jehu, anga a mu jibha, a mu funda, kuma, exi; Monʼa ngene a Jozafate, muthu ua sotele Jihova ni muẋima uê uoso ua muvimba. O mu dibhata dia Akaziia ki mua kexile dingi muthu u kala ni nguzu ia kutumina. O Ataliia, manhʼâ Akaziia, kioso ki a mono kuila monʼê a mu jibha, ua fundumuka iú ua jimisa o mbutu ioso ia sobha, mu dibhata dia sobha ia Juda. Maji-phe Jozabate, monʼa sobha, ua muhatu, ua kuata Jouaji, monʼa Akaziia, iu ua mu katula mu kaxi ka anʼa sobha a kexile mu ku a jibha, iu ua mu te kumoxi ni kilédi kiê, mu xilu dia kuzeka; kienʼiki Jozabate, monʼa sobha Jolá, muhatu ua nganga Joiada (kuma ua kexile phangʼia sobha Akaziia) ua mu sueka ku mesu ma Ataliia, iu ua subhuka muene, ka mu jibha. Anga u kala ni ene a mu sueka mʼonzo ia Nzambi mivu isamanu; Ataliia anga u kala mu kutumina mu ixi. O ku tula ku muvu ua kasambuadi, Joiada u sunga nguzu, anga u ta kikutu ni atumini a jihama, ene a Azadiia, monʼa Jolá, ni Ijimaiele, monʼa Nzuanana, ni Azadiia, monʼa Obede, ni Mahaseia, monʼa Adaia, ni Elizafate, monʼa Xikidi. Eneʼâ anga a kondoloka Juda, hé a bhongolola o jinganga jala mu jimbonge joso ja Juda ni ió o mítue ia jitata mua Izalaiele, anga eza mu Jeluzaleme. O kionge kioso kieneʼokio anga a ta kikutu ni sobha mʼonzo ia Nzambi. Joiada anga ua ambela, uixi: Talenu, o kiki monʼa sobha ua-nda kuhinga ungana, kala kia tanga Jihova ku anʼa Davidi. O kima ki mua-nda kubhanga, kienʼiki: Mbandu imoxi ia jinganga ni jilevita, ene mu ku bokona jinga mu sabhalu, à kala alangidi a mabhitu. Mbandu ia mukuá a kà kala monzo ia sobha; o mbandu ia katatu ia kà kala bhu Dibhitu dia Dixikikilu; O kifuẋi kioso kia kà kala mu malumbu ma inzu ia Jihova. Maji-phe ki bhu kale muthu u bokona mʼonzo ia Jihova, kikale ngó o jinganga ni jilevita akua kubhanga ukunji; iá a tena kubokona mbata athu a kôla; maji o athu oso a kà kumbidila o kijila kia Jihova. O jilevita a kà kondoloka sobha a kà mu ta mu kaẋi, o muthu ni muthu ni mata mê bhu maku; uoso-uoso u bokona monzo a kà mu jibha; maji enu-phe mua kà kala ni sobha, kioso kia tunda ni kioso kia bokona. Ni jilevita ni Juda ioso a bhange muene kala kioso kia a tendelela Joiada, o nganga; ià a zangula muene muthu ni athuʼê, ku tale iá a bokona mu sabhalu, uixi iá a tunda mu sabhalu, kuma nganga Joiada o ibuka ka i muangene luua. Joiada, o nganga, ua bhana ue ku atumini a jihâma o matoma ni jingubu ja makota ni jingubu jʼòfele ja tokalele sobha Davidi, ja kexile mʼonzo ia Nzambi. Iú ua zeleka mundu uoso kia mbote, muthu ni mata mê bhu maku, tunde ku mbandu ia Kalatódio ni ku mbandu ia inzu, sobha a mu kondoloka. Anga a katula-phe kiá o monʼa sobha, a mu bheka bhu kanga, hé a mu ta o kitundu ku mútue; a mu bhana umbangi inga a mu bhanga sobha. O Joiada ni anʼê, a mʼundu, anga ela: Sobha, a tunge a some! Ataliia-phe kioso kiʼevu o kudikola kua kifuẋi, ala kulenga kuia mu kuximana sobha, uiza ku kifuẋi mʼonzo ia Jihova, anga u kengelela, u mona sobha iú muene bhu mbandu ia philadi ia zukama na-iu muene, bhu muelu, o atumini ni akua jikoloneta ala bhu mbandu ia sobha; o mundu uoso mu ixi a sanguluka anga a kala mu kuxika ku ima iâ ia kuxikila o mimbu, mbé o kuijidisa kuila kia fuamene o kuimbila diximanu; bheneʼobho Ataliia u tandula o izuatu iê anga u dikola, uexi: Usuéia, enu malʼé! Usuéia, enu malʼé! Maji o nganga Joiada, u katula jikabhitangu a a tele mu kutumina o kifuẋi kia masoladi anga u tunda na-u bhu kanga, u a ambela, uixi: Mu katudienu muie-nê kuema dia kilômbo, uoso-uoso u sota ku mu kaiela muene, mu jibhienu ni xibhata; kuma nganga ua ambelele, kuila: Kana ku mu jibhila mʼonzo ia Jihova. Ene hé a mu ta maku, muene-phe ua di tela ia dibokuenu dia jikabalu, uia mʼonzo ia sobha; ene anga a mu jibhila mueneʼomo. Joiada anga u ta kikutu bhu kaii kê-muène ni kifuẋi ni sobha, kuila a kala mundu uangene ua Jihova. Kia zubha ku ta kikutu, mundu uoso a bokona mʼonzo ia Bale anga dihamba a di bula-bula, a bula-bula ue jikalatódio jene. O ima ia tokala kubhanga, mʼonzo ia Jihova, Joiada ua i te mu ididi iê, bhoxi dia lukuaku lua jinganga, o jilevita, a a solele kuala Davidi phala ukunji ua inzu ia Jihova, nʼende ni ku bhana o maujitu ma kubhakula ni túbhia kua Jihova, ni kusanguluka ni kuimba, kala kia ki soneka mu kitumu kia Mozé kala kia ki longo ue Davidi. Anga u ta alangidi a mabhitu, bhu mielu ia inzu ia Jihova, phala ki mu bokone muthu ua di kasanesa ni kima kioso-kioso kia bolo. Hé a katula jikabhitangu, ni makota ma jinganga, ni ió a tumina mu kaẋi ka mundu, ni mundu uoso a tokala mu ixi, anga endesa sobha mu kutunda mʼonzo ia Jihova, hé a bokuena bhu muelu ua dikota, mʼonzo ia sobha, anga a xikamesa sobha ku kiandu kia ungana. Akuaʼxi ene oso anga a sanguluka; o mbonge i kala ni kutululuka tunde kia jibha Ataliia ku xibhata. Jouaji ua kexile ngó mu sambuadi dia mivu kioso kiandeka o kutumina, iú ua tumina makuinhi auana a mivu mu Jeluzaleme; o dijina dia mamʼâ Zíbia, mukua Beleseba. Jouaji anga u bhanga ima ia kuiuka bhu pholo ia Jihova, mu izuua ioso ia nganga Joiada. Joiada anga u mu sotela ahatu kiiadi; hé u vuala anʼa mala ni anʼa ahatu. Anga kibhita kuila, kia zubha kubhita imʼiii, ku muẋima ua Jouaji kua muʼiza o kutungulula inzo ia Jihova. Hé u bhongolola o jinganga ni jilevita, uixi: Ndokuenu muie mu jimbonge ja Juda, mu bhongolole kitadi mu Izalaiele ioso, mbé o kuenda ni kutungulula o inzu ia Nzambi ienu, muvu ni muvu; enu-phe mu bhanga lusolo ni kima kienʼiki. Maji o jilevita ka bhange lusolo. Anga sobha uixana Joiada, o muadiakime uâ, hé u mu tangela, kuila; Eie kuibhudixilaʼhi mu jilevita mba ihi kia fudisa o kuiza ni lubhaku lu tunda mua Juda ni Jeluzaleme, lua xindi Mozé, ngunza ia Jihova, ni kionge kioso kia Izalaiele, ku balaka ia umbangi? Kuma Ataliia mukonda dia kukala muthu ua ibha, o anʼê a sengulula o inzu ia Nzambi, katé ni ima ikôla iaʼnzo ia Jihova a i kitula ia Bale. Sobha anga u bhana ngonge, hé a iudika mbaúlu hé a i tula bhu kanga bhu muelu ua inzu ia Jihova. Anga a ki kola mua Juda ni mu Jeluzaleme kuila, a bheke mubhaku ua Jihova, ua xindi Mozé, ngunza ia Nzambi, ku anʼa Izalaiele oso, mu ixi ia kisekele. Kienhokio adiakimi oso ni mundu uoso a kala ni kusanguluka, eza ni mubhaku hé a u takuila jinga mu mbaúlu katé kia bhu o kikalakalu. Anga aia ni kuila, mu kithangana kia kuiza ni mbaúlu a i ambata bhu maku ma jilevita, kioso ki tumina sobha, kuila ua i mono muala kiá kitadi kiavulu, kuiza musoneki ua sobha ni kibese kia nganga ia dikota, anga a lundulula o mbaúlu, hé a i katula a i vutula bhu kididi kiê. Kiene kia bhanga jingʼiki kizuua ni kizuua; anga a bhongolola ndumba ia kitadi. Kia kexe mu kuila ni Joiada ni sobha, a ki bhana kua oso ala ku pholo ia kikalakalu kia inzu ia Jihova; anga a futila jipedelelu ni jikalupindelu phala kutungulula dingi onzo ia Jihova; a sota ue ni akua kusula ni ió a kalakala ku utadi mbebhu o kuiudika inzu ia Jihova. Oso a kexile ku pholo ia kikalakalu, a kexi mu kubhangesa kuila o kikalakalu kia kutungulula o inzu ia Jihova kiia ni ku di bandekeza dingi ku maku mâ; anga inzu ia Nzambi a i bheka dingi bhu ditala diê diʼòkulu, ia kuata, ia kolo. Kioso kia zubha o kukalakala, o kitadi kia subhuka-ku, eza na-kiu kua sobha ni kua Joiada, anga a ki bhanga itutu phala inzu ia Jihova, itutu phala ukunji ni ku bhela jisata, ni uasu ua dizumba, ni itutu muene ia ulu ni phalata. Izuua ioso anga a kala mu kubhana jisata ja kubhakula ni túbhia kua Jihova, mʼonzo ia Nzambi, mu izuua ioso ia Joiada kulu-dia-mundu. Joiada anga u kuka muene kiavulu, ni izuua ia mu kumu, kioso kia fu; kulu-dia-Mundu ua bhange-ku hama ia mivu ni makuinhi a tatu, iú uafu-ke. Anga a mu funda mu sanzala ia Davidi, mu jimbila ja jisobha, mukonda muene ua bhangele mbote, ni kua Izalaiele, ni kua Nzambi, ni ku dibhata diê. Maji kioso kia fu Joiada, o adiakimi a Juda eza anga a fukamena sobha, sobha anga ua evua. Hé a xa inzu ia Jihova, Nzambi ia jitata jâ, aia mu kuxibhidila mahamba mu mikáu, ni kubhikila iteka. Kienhokio-phe, ku thandu dia Juda ni Jeluzaleme, anga kutuluka njinda ionéne, mukonda dia kikuma kiâ kienhiki. Maji-phe, mu kaẋi kâ ua tumikisa-mu ni jipolofeta, phala kuenda ni ku a vutuila kua Jihova; ene anga aia ni ku a dimuna, maji ene nguâ-uâ kubhana mátui. O Nzumbi ia Nzambi anga uizalesa Zakadiia, monʼa nganga Joiada, muene anga uimana mu kaẋi ka mundu, hé u zuela kuila: Nzambi uambe kiki: Phalaʼhi mua mu tondala o ijila ia Jihova? Kuabhu-phe ki mua-nda kuzediua. Kuma enu mua xisa Jihova, o muene ue ua-nda ku mi xa. Ene anga a mu ta kikutu kia ufe, hé a mu bûba ni matadi, mu lumbu lua inzu ia Jihova, kala kia ki tumina sobha. Mu kubhanga kiki, sobha Jouaji ka lembalala dingi o mbote ia mu bhangele Joiada, tatʼa Zakadiia, maji ua mu jibhila monʼê, ua bhingi mu kufua iú tenda, uixi: Jihova ua-nda ku ki mona, hé ua kà ku ibhula na-kiu. Anga ki bhita kiki: o kuila muvu ki ua tena luua, kifuẋi kia masoladi ma Sídia kia bande mu kúlua ni Jouaji; anga eza mua Juda ni mu Jeluzaleme; o mu kaẋi ka mundu, a jibha-mu ngoho o makota oso a kifuẋi; o ima iâ ioso ia a bhundu, o masoladi a i tumikisa kua sobha ia Damasku. Mukonda, sumbala o kifuẋi kia akua Sídia kieza ni athu ófele, maji-phe Jihova ua bhakula muene o kifuẋi kia mundu ua vulu bhu maku mâ kuma ene a xisa Jihova dia Nzambi ia jitata jâ. Kienhiki kia bhiti o mafundisilu ma Jihova kua Jouaji. Kia mu xisa akua Sídia (kuma a mu xile ni mauhaxi mʼonène), abhikʼê a mu ta kikutu kia usuéia, anga a mu jibhila bhu hama, u fua, mukonda dia manhinga ua Zakadiia, monʼa nganga Joiada; hé a mu funda mu mbanza ia Davidi, maji ka mu fundu mu jimbila ja jisobha. A mu tele o kikutu kia ufe, eneʼá: Zabadi, monʼa Simiiate, mukua Amone, ni Jozabate, monʼa Silete, mukua Mouabhi. Ku mbandu ia anʼê ni unéne ua kikalakalu kia mu bhele, ni ukalelu ua inzu ia Nzambi, ima ioso a i soneka mu dilunda dia divulu dia jisobha. O monʼé Amaziia muene ua hingi ungana bhu kididi kiê. Amaziia anga u kala mu makuinhi aiadi a mivu ni kitanu, kioso kia mateka o kutumina, anga u tumina makuinhi aiadi a mivu nʼivua, mu Jeluzaleme; o dijina dia manhʼâ Nzuanadane, mukua Jeluzaleme. Anga u bhanga ima ia iuka ku mesu ma Jihova, maji ka i bhange ni muẋima ua muvimba. Anga ki bhita kuila, o kia mono kuma o ixi ioso ia utuminu ue ia mu kala kiá bhu maku, u jibha abhika oso a jibhile phaiʼâ, o sobha. Maji anʼâ ka a jibha; ua bhange kala kioso kia soneka mu kitumu, mu divulu dia Mozé, kala kia ki tendelela Jihova, kuila: Kana kujibha jitata mukonda dia ana; mba mu jibha ana mukonda dia jitata, maji muthu ni muthu u fuila kikuma kiêmuène. Amaziia anga u bhongolola akua Juda oso, u a ta ku ibuka ia mabhata ma jitata mu Juda ioso ni mua Bejamí u ta-mu atumini a jimidi, ni atumini a jihama, ua-aleka ene oso tunde mu makuinhi aiadi a mivu ʼte bhulu dingi, anga u sanga-mu hama jitatu ja midi iʼòsole a tena kuia mu usoladi, ambata jinga dionga ni ngubu. Ua futila ue mua Izalaiele, anga u tambula-mu hama ia midi ia mala a indanda, mu hama ia jitalendu ja phalata. Maji-phe kueza muthu ua Nzambi, u muʼambela, uexi: Eie sobha, kifuẋi kia Izalaiele ku kiʼehele kuia nʼeie: mukonda Jihova ka di te ni Izalaiele, o anʼa Ifalaimi. O ki uila-phe uia, bhanga-kiu, maji mu kubhânga u suína muene; Nzambi uanda ku kubhangesa ku dibhala bhu pholo ia nguma jé; mukonda Nzambi uala ni nguzu ia kukuatekesa ni nguzu ia kubhalesa. Amaziia anga uambela o muthu ua Nzambi, uixi: Tua-nda kubhanga-phe kiebhi, o hama ia jitalendu ja phalata ji nga bhe ku masoladi a Izalaiele? Muthu ua Nzambi anga u vutula uixi: Jihova uala ni kiavulu kia ku ku bhana, o kiki ndenge. Amaziia anga uabhula o kibuka kia masoladi a mu tumikixine ku Ifalaíme phala a vutuke ku kididi kiâ; ene anga a kuatela Juda njinda iavulu, hé a vutuka kieneʼokio ni njinda ku bhata diâ. Amaziia anga u di bhanga kindanda, uendesa kifuẋi kiê, anga aia mu dikôlo dia môngua; hé a jibha kuinhi dia midi ku anʼa Seíle. Anʼa Juda ue hé a kuta dingi kuinhi dia midi ni muenhu uâ, anga eza na-u bhu zokozoko dia ditadi dia dikota; o bhu dizokozoko dia ditadi bheneʼobho, aia ni ku a lundumuina bhoxʼèlele katé ene oso kia sasujuka. Maji-phe, mala ió, o masoladi a vutula Amaziia, eji kuia-nê ku ita, a di lunduluila mu jimbonge ja Juda, tunde mu Samádia ndú mu Mbetolone; anga a kuama-ku midi jitatu ja muthu; a bhunda nzungule dia ima. Anga ki bhita kuila, kioso Amaziia kia vutuka kuele mu kujibha akua Idumeia, ueza ni jinzambi ja anʼa Seíle, ua ji kiti nzambi jê, iú ua ji fukamena, iú ua jiʼohela uasu ua dizumba. Bheneʼobho, Amaziia njinda ia Jihova i uama ku thandu diê, anga u mu tumikisa polofeta ia mu ambela, exi: Kikuma kiahi ki ua sotela jinzambi ja mundu, ja lémbua kubhulula o mundu uê bhu lukuaku lué-eie? Kiosuʼiki hanji polofeta iu u mu zuelela, muene u vutula, uixi; Eie a ku te phala kubhana kaiula kua sobha? Dixibhe! Phalaʼhi a ku kuama ngó? Polofeta anga u dixibha, maji, uixi: Nga ki mono muene, kuila Jihova ua te kiá hundu ia ku ku sengulula; mukonda dia kiki ki ua bhange; eie ua ditunu kubhana mátui ku kaiula kami. O kia di longesa mudiâ, Amaziia, sobha ia Juda, u tuma Jouaji, sobha ia Izalaiele, monʼa Jouakaji, monʼa Jehu, uixi: Eze tu di mone pholo ni pholo. Maji Jouaji, sobha ia Izalaiele, u tuma kuambela Amaziia, sobha ia Juda, kuila: O mungènhe uà tunga ku muxitu ua Libanu, ua tumu kuambela musédulu uà tunga ku muxitu ua Libanu, kuila: Bhana monʼé ua muhatu, a sakane ni monʼami ua diiala; maji-phe o iama ia mukáu ià tunga mu muxitu ua Libanu, ia bhiti anga i diotela o mungènhe bhoxi. Eie uambe: Nga kuama akua Idumeia; o muẋima ue iú ua zangalala ni ku di ta nzabala; o kikiphe, kalʼé mʼonzo ié; u sotela-hi divuua nʼu dibhale, eie ni Juda kumoxi? Maji-phe Amaziia nguê ku muʼivua, mukonda ue o kienʼiki kia tundu kua Nzambi, phala ku mu bhakula bhu lukuaku lua jinguma jê; kuma a takana jinzambi ja akua Idumeia. Anga Jouaji, sobha ia Izalaiele, u banda; ni muene ni Amaziia, sobha ia Juda, anga a di mona pholo ni pholo bhu Beteseme, ixi ia tokala mua Juda. Juda anga a mu kuama kuala Izalaiele; ene oso hé a muanganena mu jibalaka jâ. Amaziia, sobha ia Juda, monʼa Jouaji, monʼa Jouakaji, anga a mu kutila bhu Beteseme, kuala Jouaji, sobha ia Izalaiele hé uiza-nê mu Jeluzaleme; anga u bula o lumbu lua Jeluzaleme, tunde bhu muelu ua Ifalaimi katé bhu muelu ua Thungi, hama jiuana ja jikóvado. Ua katula ue o ulu uoso ni phalata ni itutu ioso ia sange mʼonzo ia Nzambi, kumoxi ni Obede-Edomo, ni jimbongo joso ja dibhata dia sobha, ni jihutile anga u vutuka kiua ku Samádia. Amaziia, monʼa Jouaji, sobha ia Juda, anga u laia hanji kuinhi dia mivu ni kitanu, tunde bhu ufilu ua Jouaji, monʼa Jouakaji, sobha ia Izalaiele. Ki tuʼamba dingi ku ima ia bhange Amaziia kutale ia dianga, uixi ia sukidila, manhi ka i soneka mu divulu dia jisobha ja Juda ni Izalaiele? O mu Jeluzaleme-phe, tunde kiá Amaziia kia xisa o ku kaiela Jihova, a mu te kikutu kia ku mu jibha, muene hé u lengela ku Lakiji; maji a tumikisa athu a mu kaiela kuema diê anga a mu jibhila kueneʼoko. Hé eza-nê ku thandu dia jikabalu, anga a mu funda ni jitata jê bhu sanzala ia Juda. Bhenhobho mundu uoso a kuata Uziia uala hanji mu kuinhi dia mivu ni kisamanu, anga a mu bhanga sobha bhu kididi kia phaiʼâ, Amaziia. Muene anga u tunga Elote, hé u mu vutuila kua Juda, kioso sobha kia zeka ni jitata jê. Uziia kioso ki andeka kutumina, ua kexile hanji mu kuinhi dia mivu ni kisamanu, anga u tumina makuinhi a tanu a mivu ni kitanu mu Jeluzaleme; o dijina dia manhʼâ Jekodiia, mukua Jeluzaleme. Anga u bhanga ima ia iuka ku mesu ma Jihova, kala ima ioso ia bhanga jinga Amaziia, tatʼâ. Mukonda ua di bhana mu kusota Nzambi mu izuua ia Zakadiia, muthu ua kexile mbâmba mu iusukila ia Nzambi; o mu izuua mua sota jinga Jihova, Ngana Nzambi ue ua mu zediuisa. Mbata ua tundu, iú ualu ni jifilisteu, anga u bula o kimbaka kia Ngate, ni kimbaka kia Jabina, ni kimbaka kia Ajindode; anga u tunga jimbonge mu Ajindode ni mu kaii ka jifilisteu. Ngana Nzambi iu ua mu kuatekesa ku jifilisteu ni ku akua Alábia a tungile mu Ngulu-bale, ni ku jimeunita. Akua Amone anga a bhana maujitu kua Uziia; o fuma iê anga iia katé mu ku bokona mu Ijitu, kuma ua di jingisa kinéne. Uziia ua tungile ue jinzu ja matala mu Jeluzaleme bhu muelu ua Thungi, ni bhu muelu ua Dikôlo, ni mu jihota, anga u ji kolesa kiambote. Ua tungile ue jinzu ja matala mu kikangalakata anga u kandesa-mu ndunga ja vulu; kuma ua kexile ni ibhaku ia vulu, kutale mu makôlo uixi mu manhana; o idimakaji ni akuni a mivide ua a uanena mu milundu ni mu mikáu ia uabha o kudima; mukonda muene ua uabhelele o kudima. Uziia ua kexile ue ni kifuẋi kia athu, masoladi ejiia kiambote o ku kuata mata, aia ni kutunda phala kuia ku ita kala kia a soneka mu ditangelu diʼòbhange ku lukuaku lua Jeiele, o musoneki, ni Mahaseia, fixiiadi, ala bhoxi dia lukuaku lua Hananiia, umoxi ku ilamba ia sobha. O mítue ia mabhata, athu a mazonda, ku a kuata o konda, atena midi jiiadi ni hama jisamanu ja muthu. Anga a kala mu kutumina kifuẋi kia masoladi ma ita, kia kexile hama jitatu ni sambuadi dia midi ni hama jitanu ja athu, a kexile mu kúlua ita ni nguzu ia vulu, mbé o ku kuatekesa sobha kúlua ni jinguma jê. Uziia anga u bhanga jingubu phala o kifuẋi kioso, ni madionga, ni jikapasete ni ivunga-thulu, ni mifula; katé ni jimbalafunda mbé o kutakula o matadi. Anga u bhanga jimákina mu Jeluzaleme, ja iudika kuala athu ejiia o ufunu, a ji iudikila phala ji kale mu jinzu ja matala ni bhu jithungi ja imbaka phala ni jʼende ni kuasa misongo ni kutakula imatadi ionéne; anga o fuma iê iia muene ku mabhabha katé ku makanga kinéne; mukonda a mu kuatekesa ni isunji ni madiuanu katé kia di bhange dizonda dionéne. Maji Uziia-phe kia zubha kiá o ku kituka dizonda, o muẋima uê ua di zangeleka katé ki ua zangiua; anga u tondalela Jihova, Nzambi iê, mbata ua bokona muene mʼonzo ia Jihova phala kuoha uasu ua dizumba ku thandu dia kalatódio ka uasu ua dizumba. Kienhokio-phe ue, nganga, Azadiia, ua mu kaiela kuema, anga u bokona ni makuinhi nake a jinganga ja Jihova, makuenze oso a nguzu. A fudisa sobha Uziia, anga a muʼambela, exi: Eie Uziia ki ki ku fuama, kuoha o uasu ua dizumba bhu pholo ia Jihova, maji kia a fuama o jinganga, anʼa Alá, athu a a lumbu, mbebhu o kuoha uasu ua dizumba; mu kididi kikôla tunda-mu, kuma ua tondala; kuma kienhiki ue ki ki tena ku kukala ujitu ué-eie, ku mbandu ia Jihova Nzambi. Uziia bhenhobho njinda i mu kuata; o muene ua kuata bhu maku o kienga kia kuohela uasu ua dizumba phala kuoha; muene-phe kia thathamena jingangʼiki, dibhute di mu tundila bhu dibhomo, mʼonzo ia Jihova, bhu mbanduʼa Kalatódio ka uasu ua dizumba, bhu mesuʼa jinganga bhene. O nganga ia dikota Azadiia kioso kia lunguluka mu ku mu tala kumoxi ni jinganga ja mukuá, a mu mona kuila dibhute dia mu tundila kiá bhu dibhomo diê, anga a mu tubhula bhu kanga ni makidikidi; katé ni muene ue ua tundu lusolo, kuma ua mono kuila Jihova ua mu kuama. Kienhiki sobha Uziia kia kituka mukua dibhute katé mu kizuua kiê kia kufua; iú ua kexile kiá, mukonda dia kukala mukua dibhute, mu kanzu ku mbandu kuengi, kuma a mu tubhula mu kisangela kia inzu ia Jihova; anga monʼê Jotamu u kala ni kikalakalu kia inzu ia sobha, ni kufundisa o mundu mu ixi. Kuambe dingi ima ia mukuá ia bhange Uziia, kixi ia dianga mba ia sukidila, polofeta Izaia, monʼa Amoji, muene ua i soneka. Uziia anga u zeka ni jitata jê, anga a mu funda ni jitata jê mu mukáu ua mbila ia jisobha; mukonda edile, exi: Mukua dibhute. O monʼê Jotamu anga u hinga ungana bhu kididi kiê. Kioso Jotamu kia mateka o kutumina, ua kexile mu makuinhi aiadi a mivu ni kitanu, iu ua tumina kuinhi dia mivu ni kisamanu mu Jeluzaleme; o dijina dia mamʼâ Jelusa, monʼa Zadoke. Anga u bhanga kia iuka bhu pholo ia Jihova, kala ioso ia bhanga jinga tatʼâ Uziia, kana-phe o kubokona mu Thembulu ia Jihova. Maji hanji o mundu ua kexile mu kutondala. Muene anga u bhanga muelu ua thala ua inzu ia Jihova, anga u tunga ue kiavulu ku thanduʼa kimbaka kia Ofele. Ua tungu ue jimbonge mu milundu ia Juda; o mu mikáu ua te-mu jimbonge ni jinzu ja matala. Muene ualu ita ni sobha ia anʼa Amone, iu ua a lende; mukonda dia kieneʼokio, mu muvu uenʼió, anʼa Amone a mu bhekela hama ia talendu ja phalata, kuinhi dia midi ia isudi ia tiliku, ni kuinhi dia midi ia isudi ia sevada; ima ienʼiii iene ia mu bhekela jinga anʼa Amone mu muvu ua kaiadi ni ua katatu ue. Kienhiki Jotamu anga u kituka dizonda, mukonda o jinjila jê ua ji bhangesa kutalela kua Jihova, Nzambi iê. O ima ia kamukuá dingi ia di te-ku, ia bhanga jinga Jotamu, ni ita iê ioso ni jinjila jê, tala, a i soneka mu divulu dia jisobha ja Izalaiele ni ja Juda. Muene ua kexile mu makuinhi aiadi a mivu ni kitanu kioso kiandeka o kutumina; iu ua tumina kuinhi dia mivu ni kisamanu mu Jeluzaleme. Jotamu anga u zeka ni jitata jê, anga a mu funda mu sanzala ia Davidi; o Akaji, monʼê, anga u hinga usobha bhu kididi kiê. Akaji ua kexile mu makuinhi aiadi a mivu kioso kiandeka o kutumina; ua tumina kuinhi dia mivu ni kisamanu mu Jeluzaleme; hé u lémbua kubhanga jinga kia iuka bhu pholo ia Jihova, kala kia ki bhanga jinga Davidi, tatʼâ. Kia mu kexi kota, o kuenda mu jinjila ja jisobha ja Izalaiele, anga u ta-ku dingi o kuiudika iteka ia utadi ua kuzunza kua Bale. Mu dikôlo dia monʼa Hinono, muene uohela-mu ue o uasu ua dizumba; anʼê-muène ue, ua oha mu túbhia, kala o maufusa ua matumbu ma kaiesa Jihova bhu pholo ia anʼa Izalaiele. O ku milundu ue, ni ku ididi ia dileka, ni moxiʼa miẋi ioso ia uisu, ua bhela-mu ue jisata, ni kuoha uasu ua dizumba. Mukonda dia kienhiki, Jihova, Nzambi iê, ua mu bhakula ue bhu lukuaku lua sobha ia akua Sídia, ene anga a mu tolola ku ita, hé a muʼambata kifuẋi kionène kia jihutile anga eza na-kiu ku Damasku; a mu bhakula ue dingi bhu lukuaku lua sobha ia Izalaiele, muene anga u mu kuama ni ukuamenu ua dikota. Kuma Peka, monʼa Demaliia, mu kizuua kimoxi, ua jibha hama ni makuinhi aiadi a midi ia muthu mua Juda, makuenze oso a ita; mukonda a xisa Jihova, Nzambi ia jitata jâ. O Zukidi, diiala dia dizonda mua Ifalaíme, ua jibha Mahasiia, monʼa sobha, ni Azidikanu, o kimbadi, ni Elekana, muthu ua kaiela kua sobha. Anʼa Izalaiele anga ambata ku jiphange jâ, akua Juda, hama jiiadi ja midi ia athu, a a kutu, ni ahetu, ni anʼa mala ni anʼa ahetu; anga a bhunda ue ndumba dia ima, hé eza na-iu mu Samádia. Muenhomo-phe mua kexile polofeta ia Jihova, dijina diê, a muʼila; Odele. Muenʼiú anga u tunda mu ku kauidila o kifuẋi kia masoladi, kia mu kuiza mu Samádia, anga uʼambela, kuila: Talenu, kioso Jihova, Nzambi ia jitata jenu kia thathamena akua Juda, ua a bhakula bhu lukuaku luenu, enuʼenu mua a jibha kiabhu ni njinda ia bhingi kuila ia bhixila katé mu diulu. O kiki-phe enu mua-lu xinganeka kuila anʼa Juda ni Jeluzaleme a kala abhikʼenu, kuma ala jihutile ja mala ni ja ahetu; manhi kʼenuʼenu muene amoxi ni enhó, ala ni kikuma mu kaẋi kâ, kua Jihova, Nzambi ienu? Kala kiki-phe, ngʼivienu, mu vutule dingi iá, o jihutile ji mua kutu, ku jiphange jenu akua Juda, enu mueza na-u; kuma o kuuama kua njinda ia Jihova kuala ku thandu dienu. Bhenhobho ku adiakimi a mu tumina mu kaẋi ka anʼa Efalaimi, ku balumuka athu: Azadiia, monʼa Nzuanana, Belekiia, monʼa Mesilemote, Jezikiia, monʼa Salume ni Hamasa, monʼa Hadilai, anga a lungulukila iá a mu tunda ku ita. A ambela, exi: O iá u mua kutuʼâ, ki mua-ndu tena ku a bokuesa mumu, mukonda o ku kituxi ni kikuma kietu ki tuala na-kiu kiá kua Jihova, enu mua mesena mu ta-ku dingi ku ituxi ietu ni ku ikuma ietu, sumbala o kikuma ki tuala na-kiu kia vulu kiá, o kualala kua njinda ia Jihova kuala kiá ku thandu dia Izalaiele. Bhenhobho o masoladi a tundu mu ita, a maneka, a jituna iá oso a a kutile, ni ima ioso ia a bhundile bhu mesu muene ma adiakime ni ma kionge kioso. O athu ió a a tange mu majina mâ, anga a balumuka, a zangula jihutile, o ku ima ia a bhundu a katula-ku kioso kia tokala anga a zuika amoxi-mu a kexile ni tuẋi; hé a a zuika, a a ta jisabhatu ku inama, a a bhana kia kúdia ni kia kúnua anga a a uesa ni maji; o ió ene oso a lémbua o kuenda, a bulukuta mukonda dia kihongo mu mukutu, a ambatela ku jibulu hé a a bheka mu Jedikó, ku jiphange jâ, mu mbonge ia maie; ene anga a vutuka kiua ku Samádia. Mu thembu muenhomo, sobha Akaji u tuma kuambela jisobha ja Asídia phala ku mu kuatekesa. Mukonda ue akua Idumeia, eza ue ia a lu Juda, ia ambata jihutile (o jikuikile) ku ubhika. O akua Fidíxia ue a di lukula ku jimbonge ja kiphenza ni jiji jala ku mbandu ia Sulu ia Juda, ia a tambula Bete-Seme, ni Ajalone, ni Jedelote, ni Soko kumoxi ni ididi ia utuminu uê; ni Timina ni tusanzala tua utuminu uê; anga a tunga momo. Mbata Juda a mu tununa, a mu katula o ujitu kuala Jihova, mukonda dia Akaji, sobha ia Izalaiele; kuma muene ua jimbidisa Juda, o Juda ue iu ua di bhakulʼé kiá muene mu kubhanga kia ibha ni kutondalela Jihova. Tiglate-Pilinesele, sobha ia Asídia, anga u muʼendela; muene-phe ua fikile kuma ueza ku ma kuatekesa, manhi ueza mu ku mu bhondeleka ni ku mu phopheka dingi. Mukonda ue Akaji ua zangula ku ima ia subhukile mʼonzo ia Jihova, ni mʼonzo ia sobha ni ia ilamba, iú ua i bhana kua sobha ia Asídia; maji muene-phe ka mu kuatekesa. O mu kithangana kia mu bhondeleka sobha ia Asidia, muene ue ua beta dingi o ku tondalela Jihova, ni kubhanga kia ibha; kienhiki o kikexilu kia sobha Akaji; mukonda ua bhana jisata ku jinzambi ja akua Damasku, a mu tolola muene, uixi: Mukonda jisobha ja Sídia o jinzambi jâ ja mu a kuatekesa, eme uami nga-nda ku ji bhakuila jisata phala ni ji ngi kuatekese uami, Maji-phe jinzambi jenʼiji ja zubha dingi o ku mu bheka mu hadi, ni muene ni Izalaiele ioso. Akaji anga u bhongolola o itutu ioso ia inzu ia Jihova, anga o itutu ioso ia inzu ia Nzambi u i bulabula, anga u jika mabhitu ma inzu ia Jihova, anga u bhanga jikalatódio phala muene mu jihota joso ja Jeluzaleme, O mua Juda ue, sanzala ni sanzala, ua bhange-mu matala ma kuohela uasu ua dizumba ku jinzambi jengi. Mu kubhanga kienʼiki, ua lokalala o njinda ia Jihova, Nzambi ia jitata jê. O ima-phe dingi ia mukuá ia bhange Akaji ni ia jinjila jê joso, kixi ia dianga kala ia sukidila, tala, a i soneka mu divulu dia jisobha ja Juda ni ja Izalaiele. Akaji anga uzendalala ni jitata jê, anga a mu funda mu mbonge, mu Jeluzaleme, maji ka mu te mu jimbila ja jisobha ja Izalaiele. Anga Ezekiia, monʼê u hinga ungana bhu kididi kiê. Ezekiia ua kexi mu makuinhi aiadi a mivu ni kitanu kioso kiandeka o kutumina, iu ua tumina makuinhi aiadi a mivu nʼivua mu Jeluzaleme; dijina dia mamʼâ, a muʼixana jinga exi Abiia, monʼa Zakadiia. Anga u bhanga ima ia kuiuka bhu pholo ia Jihova, kala ioso kiá ia bhanga jinga Davidi, tatʼâ. Muene, mu muvu ua dianga ua utuminu uê, ku mbeji ia dianga, kiene kia jikula o mabhitu ma inzu ia Jihova, anga u ma iudikisa. Anga uiza ni jinganga ni jilevita, u a bhongoluela bhu kitanda kia mutundila-kumbi. U a tangela, uixi: Enu mu jilevita, ngʼivienu. Dizelesienu kindala. Zelesenu ue o inzu ia Jihova, Nzambi ia jitata jenu, o dixidilu katulenu-diu mu kididi kikôla. Kuma jitata jetu a tondala, ia a bhange muene kiaibha ku mesu ma Jihova, Nzambi ietu, kuma a mu xisa; mesu mâ a ma katula ku dilombe dia Jihova, ia a mu bhana dikunda. O mabhitu ma kitelembe ue a ma jika; o tundeia a tu jimi; ka mu kʼoha dingi uasu ua dizumba, mba kubhana jisata ja kubhakula ni túbhia kua Jihova, mu kididi kikôla kia Nzambi ia Izalaiele. Kí kia bhekesa njinda ia dikota ia Jihova ku thandu dia Juda ni Jeluzaleme, iu ua a bhakula ku kikènene, ni ku dibuikilu, ni ku a xikila jisupiia, kala enuʼenu ki mua lu di muena-kiu ni mesu menu. Mukonda, talenu kuma jitata jetu ja buila ku xibhata, kiene kia bhangesa kuila ni anʼetu a mala, ni anʼetu a ahetu, ni ahetuʼetu, a kexile ku ubhika. Kindala-phe mu muẋima mua mu ngi bhita kuila tu ta kikutu ni Jihova, Nzambi ia Izalaiele; phala o kutêma kua njinda iê ku tu somboke ni kuie kuengi. Kiki-phe, enu mu anʼami, ki mu kale ni kaxixi mba usudi; mbata Jihova ua mi sola, nda mu kale bhu pholo iê mu ku mu xibhidila, ni mu kale mu akunjiʼê, muie ni kuoha o uasu ua dizumba. Bheneʼobho jilevita a balumuka: Mahate, monʼa Amasai, ni Jouele, monʼa Azadiia, ku anʼa Kohate; o ku anʼa Meladi, Kiji, monʼa Abidi, ni Azadiia, monʼa Jehalelele; o ku akua Ngelexone, Nzoua, monʼa Zima, ni Edene, monʼa Nzoua; o mu kaẋi ka anʼa Elisafu a katula-mu Sidi, ni Jeiele; o mu kaẋi ka anʼa Azafo, a katula-mu Zakadiia ni Mataniia. O mu kaẋi ka anʼa Hemane, Jehiiele ni Simei; o muʼaxaxi ka anʼa Jeditunu, Semaia ni Uziiele. Anga a bhongolola o jiphange jâ, hé a di lumbila kua Jihova, anga eza kala kioso kia tumu sobha, ku maka ma Jihova, phala a zelese o inzu ia Jihova. O jinganga anga a bokona mʼonzo ia Jihova, phala kuzelesa-mu, ni kutubhula ku kanga, mu lumbu lua inzo ia Jihova, o dixidilu dioso dia sange mu Tembulu ia Jihova; o jilevita anga a di tambula, nʼai mu ku di texe ku kanga, mu honga, mu ngiji ia Kidolone. Mu kizuua kia dianga ku mbeji ia dianga kiene kiandeka o kuzelesa; o mu kizuua kia kanake ku mbeji, eza mu kitelembe kia Jihova, inzo ia Jihova anga a i zelesela mu nake dia izuua; o mu ku bhixila mu kizuua kia kakuinhi ni kisamanu, ku mbeji ia dianga iene, a zubha kiua. Bheneʼobho a bokona mʼonzo kua sobha Ezekiia, a muʼambela, exi: Inzu ioso ia Jihova tua i zelesa kiá, kumoxi ue ni kalatódio ka jisata jakubhakula ni túbhia kua Jihova ni itutu iê ioso, ni meza ma jimbolo ja ku tela, ni itutu iê ioso. Ni itutu ioso ue, ia texile sobha Akaji bhu kanga, mu kutondala kuê, kioso kiala muene mu kutumina, tua i ludika kiá, etu tua i lumbila; tala, iii kiá ku pholo ia kalatódio ka Jihova. Kienhokio sobha Ezekiia anga u balumuka mu kimenemene anga u bhongolola adiakime oso mu mbonge, há u banda kʼonzo ia Jihova. Anga eza ni sambuadi dia tuana tua jingombe, ni sambuadi dia ilumbe ia jimbudi ni sambuadi dia tumbudi tua ndumbe, ni sambuadi dia isutu ia jihombo mbebhu o sata ia kilumbu kia ituxi, ni ku utuminu, ni ku kididi kikôla, ni kua Juda kuene, anga u tangela anʼa Alá, o jinganga, kuila a ji bhakuile ku thandu dia kalatódio ka Jihova. Ene anga a jibha o jingombe; o manhinga mê a ma tambula kuala o jinganga a ma sangela ku thandu dia kalatódio; o ilumbe ia jimbudi a i jibha ue, anga manhinga mê a ma sangela ku thandu; tumbudi ue a tu jibha kiomuène, o mahaxi mê hé a ma sangela ku thandu dia kalatódio. Anga eza ni isutu ia jihombo, ia sata ia kilumbu kia kituxi, bhu pholo ia sobha ni mundu uoso, ene anga a i tula o maku mâ bhu thalʼa mítue. O jinganga hé a i jibha, o manhinga mê hé a bhanga na-mu o sata ia kilumbu kia ituxi ku thandu dia kalatódio phala o kuluulula Izalaiele ioso; mbata sobha ua tumine kuila a bhange ujitu ió ua kubhakula ni túbhia kua Jihova ni sata ia kilumbu kia ituxi, bhu kididi kia Izalaiele ioso. Anga u ta o jilevita mʼonzo ia Jihova ni jingoma ja ngondo, ni jikakoxi ni jimbanza kala kia tuma Davidi ni Ngade, ua kexe mu ku zambuila sobha ni polofeta Natane; mukonda kiene kia tumina Jihova, ku lukuaku lua jipolofeta jê. O jilevita-phe emana ni ima ia maxikile ma Davidi, o jinganga ja kuata jikoloneta. Anga Ezekiia u a ambela kubhana o sata ia kubhakula ni túbhia kua Jihova ku thandu dia kalatódio. O kiene ngó kia mateka o kusatela, a mateka ue ni muimbu ua Jihova, ni jikoloneta ni ima dingi ia kuxikila o mimbu, ia Davidi, sobha ia Izalaiele. Kifuẋi kioso anga a dibhala jipholo bhoxi kioso kiala mu kuimba o muimbu ni kuxika o jikoloneta; anga a bhanga kienʼiki katé kiabhu o kubhana o sata ia kubhakula ni túbhia kua Jihova. O kia zubha kubhana o sata ni sobha ni ene oso a kexile ni muene, a di bhale jipholo bhoxi, anga a bheza Nzambi. Bheneʼobho sobha Ezekiia, kumoxi ni makota, ambela o jilevita kuila Jihova a mu ximane ni izuelu ia Davidi ni Asafo, o muzambuidi. Anga a mu ximana muene ni kusanguluka kuoso, a bhetama, a mu bheza. Ezekiia anga u kumbulula, uexi: o kiki-phe mua di lumbila enuʼenu muène kua Jihova; bhiẋilenu-phe, muize ni jisata ni maujitatu ma kisakidilu, kuma diximanu ku inzu ia Jihova. O kifuẋi anga ki bheka jisata ni maujitu ma kisakidilu kia diximanu; o ene oso a kexile na-kiu ku muẋima, a bheka jisata ja kubhakula ni túbhia kua Jihova. Okieza mu kualula o jisata ja kubhakula ni túbhia kua Jihova, jeza na-ju o kifuẋi, ja tena makuinhi sambuadi a ngombe; hama ia ilumbe ia jimbudi; hama jiiadi ja tumbudi tua ndumbe; iene iosuʼiii phala sata ia kubhakula ni túbhia kua Jihova. Ku ima iòlumbile kua Jihova, kua kexile dingi hama jisamanu ja ngombe ni midi jitatu ja mbudi. O jinganga-phe a kexile òfele muene kiavulu; o ku katula ibha ku jisata joso, kia a bhonzele; kí kia bhingile o kua a kuatekesa kuala o jiphange jâ, o jilevita, katé kiabhu o kikalakalu, kifua katé kioso kia di zelesa dingi o jinganga ja mukuá; mukonda o jilevita a betele o kuiuka muẋima mu ku di zelesa o jinganga, ndenge. O jisata ja kubhakula ni túbhia kua Jihova anga ji kala nzungule ni ndumba dia maji ma jisata ja uembu, ni jisata ja makúnua mbé o jisata ja dizumba dia mbote. Kienhiki kia vutula dingi o ukunji ua inzo ia Jihova bhu kididi kiê. Ánga Ezekiia ni kifuẋi kioso a sanguluka mukonda o Nzambi muene-muène ua bhangesa o kifuxi kiê o ku di iudika kiambote, mbata o kikalakalu kiki a ki bhange lusolo. Kia bhiti iosuʼiii, Ezekiia ua tumikisa jiphunga mua Izalaiele ioso ni mua Juda, iu ua soneka ue mikanda kua Ifalaimi ni Manasa, kuila eze kʼonzo ia Jihova mu Jeluzaleme phala kuimununa o Phasu ia Jihova, Nzambi ia Izalaiele. Mbata sobha ua tele kaiula ni makota mê moso kumoxi ni kionge kioso mu Jeluzaleme, phala o kuimununa o Phasu bhu mbeji ia Kaiadi. Mukonda mu thembuʼomo ka tenene ku imunuina kiá kumoxi ni ima ia mukuá, kuma ki kua kexidiʼê luua jinganga ja vulu a di zelesa, o mundu ue ki ua di bhongoluele hanji mu Jeluzaleme. O ienhiʼiii, ku mesu ma sobha, anga u i mona kuila ia iuka, ni ku mesu ma kifuxi kioso. Anga a ki bhela ngonge kuila a ki boke muene mu Izalaiele ioso tundé bhu Beleseba katé ku Dane, kuila eze mu Jeluzaleme mu kuimununa o Phasu ia Jihova, Nzambi ia Izalaiele; mukonda a vulu muene ka imunuine kala kioso kia i soneka O mikanda ia lukuaku lua sobha ni lua ilamba iê, hé a i ambata kuala o jingambateʼa-mikanda mua Izalaiele ioso ni mua Juda, kala kia tumu sobha, kuila: Enu mu anʼa Izalaiele, Vutukilenu kua Jihova, Nzambi ia Mbalahamu, ia Izake ni ia Izalaiele, phala o muene ue a talele o pholo kua ió oso momuenu a bhulaka, ia a subhuka ku lukuaku lua jisobha ja Asídia. Ki mu kale kala o jitata jenu, mba muʼila kala o jiphange jenu a tondalela Jihova, Nzambi ia jitata jâ, o mukonda dia kienhiki, muene iu ua a tula mu kibuika, kala ki mua mu ki monʼiki; o kiki-phe kana ku tundisa kakunda kenu, kala o jitata jenu; tolokenu kua Jihova, muize bhu kididi kiê kikôla, kia kolesa muene katé ku hádia, nda mu bhikile Jihova, Nzambi ienu, phala o kutêma kua njinda iê ki ku mi tule enu. Mukonda kioso enu ki mu lungulukila kua Jihova, o jiphange jenu ni anʼenu a mala a-ndu bonga kiadi ku mesu ma ió oso a ambata ene ku ubhika, anga a kà vutuka dingi mu ixi iii; mbata Jihova, Nzambi ienu, mukua kiadi ni henda, o pholo iê kà tena ku mi suekela-iu, se enu mu bilukila kua muene. O ió ambata o mikanda, anga aia muene ni kubhita sanzala ni sanzala mu ixi ia Ifalaimi ni Manasa kandú ku Nzebulone; maji-phe a olèla anga a a bhanga kasekelu. Sumbala kiene, maji amoxi-mu, ku akua Asele, ni ku akua Manasa, ni akua Nzebulone, a toloka, ia eza mu Jeluzaleme. Lukuaku lua Ngana Nzambi phe lua kexile mua Juda, lu lua a bhana muẋima umoxi ngó, mu ku bhanga ioso ia tumu sobha ni makota mê, kala kioso kia tange o kizuelu kia Jihova. Mu Jeluzaleme anga mu di bhongoluela ndumba dia athu, phala kuimununa o kizokola kia jimbolo ja ususu, bhu mbeji ia kaiadi; kionge kia dikota muene. Há a fundumuka, anga a katula jikalatódio joso ja kexile mu Jeluzaleme; a katula ue dingi o itutu ioso ia uasu ua dizumba anga a i takuila mu ngiji ia Kidolone. Kieneʼokio anga a satela o Phasu mu kizuua kia kuinhi ni kiuana ku mbeji ia kaiadi; o jinganga ni jilevita anga jiosonhi ja a kuata, eza ni jisata ja kuoha ku inzo ia Jihova. Anga a di ta bhu kididi kiâ, kala kiene o kífua kiâ, ni kiene mu kitumu kia Mozé, muthu uangene ua Nzambi; o jinganga anga a kuata ku sangela o manhinga, aia ni ku ma tambula bhu maku ma jilevita. Mukonda kua kexile athu a vulu mu kionge a kambele o ku di zelesa kiene kia bhekelele kuila o Jilevita ene a kexile mu ku jibha o tumbudi tua Phasu phala ió oso a kambele o ku di zelesa, phala a di zelese kua Jihova. Mbata kifulu kia dikota kia athu, ndumba muene akua Ifalaíme, ni Manasa, ni Isakale, ni Nzebulone, sumbala ka di zelesele, maji o Phasu a i di muene, oko ki kiene kia ki soneka; Ezekiia-phe anga u a sambela ene, uixi; Eie u Jihova uene o mbote, bhanga diluuluilu ni uoso ua iudika o muẋima uê mu kusota Jihova Nzambi, o Nzambi ia jitata jê, né-mbe ka di zelesa luua o udizeleselu uendi o kididi kié kikôla. Jihova anga uívua o kusamba kua Ezekiia, hé uilula o muenhu ua kifuẋi. Anʼa Izalaiele a kexile mu Jeluzaleme, anga emununa o kizokola kia jimbolo ja ususu mu sambuadi dia kizuua ni kusanguluka kua dikota; o jilevita ni jinganga aia ni kuximana Jihova kizuua ni kizuua, ni ima ia kuxikila o mimbu ni dízui dia suína kua Jihova. Ni kulenduka kuoso, Ezekiia anga u zuelesa jilevita joso a kexile ni kilunji mu kuijiia kiambote Jihova. O maujitu ma fesa anga a ma dia mu sambuadi dia kizuua, ni kubhakula maujitu ma uembu, ni kuximana Jihova, Nzambi ia jitata jâ. O kia di longesa o kionge kioso mudiâ kubhanga dingi sambuadi dia mukuá dia izuua, emununa dingi muene, ni kusanguluka kuoso, sambuadi dia mukuá dia izuua. Mukonda Ezekiia, sobha ia Juda, kionge ua ki bhakuila midi ia tungombe tua ndumbe, ni sambuadi dia midi ia jimbudi; o makota ma jinganga ue kionge a ki bhakuila midi ia tungombe tua ndumbe, ni kuinhi dia midi ia jimbudi; o jinganga ue ndumba a di lumbila. Kifuẋi kioso kia Juda anga ki sanguluka, kumoxi ni jinganga ni jilevita ni kifuẋi kioso kia iá a tundu mua Izalaiele; katé ni akua jixi jengi a tundile mʼoxi ia Izalaiele ni iá a tungile mʼoxi ia Juda. Mu Jeluzaleme anga mu kala kusanguluka kua vulu; kuma tundé mu izuua ia Solomá, monʼa Davidi, sobha ia Izalaiele, kima kala kiki kiluua a ki mona mu Jeluzaleme. Bhenhobho, ni jinganga ni jilevita a balumuka anga a bhana o kizediuise ku kifuxi kioso; anga a evua o dízui diâ; kuma o musambu uâ ua bhixila muene katé mu kididi kikôla kia Nzambi, ku diulu. Kioso o ima ioso iii ki iabhu, akua Izalaiele oso a kexile bhobho, a katuka, aia mu jimbonge ja Juda anga o iteka a i bula-bula, mixitu a i koka, mu Juda ioso ni mua Bejamí a sengulula-mu o matala moso ni jikalatódio, kiene ue kimoxi mua Efalaime ni Manasa, katé ima ioso kia i sengulula; kuabhu-phe, ana oso a Izalaiele a vutuka kiua, muthu uia kokuʼâ, muthu uia kokuʼâ, mu jisanzala jâ. Anga Ezekiia u ta o jinganga ni jilevita ku ibuka, kala kia tokala mu ibuka iâ, kala muthu ni ukunji uê; o jinganga ni jilevita phala o jisata ja kuoha, ni jisata ja uembu; ni kubhanga kioso kia tokala mu ukunji ni kuximana ni kuimbila bhu mabhitu ma ilômbo ia Jihova. Ku jimbongo ja sobha ue ua xindi-ku mbandu phala o jisata ja kuoha, mbé o jisata ja kuoha mu kimene ni mu ngoloxi, ni jisata ja kuoha mu jisabhalu, ni bhu mbeji ia thethama, ni bhu izokola, kala kia ki soneka mu kitumu kia Jihova. Anga u tendelela o mundu, a tungu mu Jeluzaleme, kuila, o mbandu ia tokala o jinganga ni jilevita a i bhane; phala ene uâ a tene o ku di bhakula ngoho ku kitumu kia Jihova. O kizuelu kienhiki kioso ki kia sambuka ku mbandu joso, anʼa Izalaiele a bheka ndumba dia idima ia mutômo ia tiliku, makúnua, ni maji, ni uiki, ni idima ioso kiá ia dima jinga ku mukáu; ni mbandu ia kakuinhi ku ima ioso ʻue, eza na-iu ni kuvula kuoso. O anʼa Izalaiele ue ni Juda, a tungile mu jisanzala ja Juda, eza ue ni madijimu ma jingombe ni jimbudi ni madijimu ma ima ikôla ia lumbila kua Jihova, Nzambi iâ; anga a bhanga jimvumbu ja nzungule. Ku mbeji ia katatu kiene kia mateka o kubhanga jimvumbu ja dianga; ku mbeji ia kasambuadi, a zubha. Ezekiia kioso kia kieza kumoxi ni ilamba, mu kumona o jimvumbu jojo, a tanesa Jihova ni mundu uê ua Izalaiele. Ezekiia anga uibhula o jinganga ni jilevita ku mbandu ia jimvumbu jeneʼojo. Azadiia-phe o nganga ia dikota, ua tokala mu dibhata dia Zadoke, u muʼambela, uixi: Tundé kiandeka o ujitu uenʼiú kʼonzo ia Jihova, tuene mu kúdia anga tuikuta; maji o masubhu hanji a vuluʼê muène; mbata Jihova ua zediuisa o kifuxi o kifuxi kiê; ku kua subhukʼé hanji o nzungule iosuʼiii! Bheneʼobho Ezekiia kuema dia inzu ia Jihova, u tuma ku iudikisa-ku mabhakelu, anga a ma iudika. Kia zubha ku ma iudika, a ta ni ufiiele uoso mueneʼomo, o maujitu, ni madijimu, ni ima ioso iòʼlumbile; ku pholo dia ima ienʼiii anga a ta-ku Konaniia, o levita, muadiakimi, ni Ximei, phangʼiê, muene kaiadi ua kaiela-ku. Ni Jihiiele, ni Azadiia, ni Nahate, ni Azaiele, ni Jedimote, ni Jozabade, ni Ediiele, ni Iximakiia, ni Mahate, ni Benaia, ene osuʼâ atumini bhoxi dia lukuaku lua Konaniia ni phangʼiê Ximei, kala kia ki tumu sobha Ezekiia, ni Azadiia, muadiakime ua dibhata dia Nzambi. O Kola, monʼa Jimina, o levita, mulangiʼa-bhitu ku mbandu ia mutundila-kumbi, muene a mu bhele o kutambula konda ia maujitu ma ku di fikixila, ma Nzambi, mbé o kuenda ni kuuana o maujitu ma Jihova ni ima i kôla kinéne. A kaiela kua muene a mu kexile bhoxi dia lukuaku luê ene a Edene, ni Minhami, ni Jesuua, ni Semaia, ni Amoliia, ni Sekaniia, mu jimbonge muala o jinganga phala nʼende ni kuuanena o jiphange jâ ni muẋima ua iuka (ua ufiiele), kala kia tokala mu ibuka iâ, kixi anʼandenge mba adiakime. Katu-ku ió a alula ku mísala ia Uvuadiue ua athu, tundé mu kitala kia mivu itatu té bhulu dingi, eneʼoso a kexe mu ku bokona kiá mʼonzo ia Jihova, mbé o kikalakalu kia izuua ioso bhu kizuua kiâ, ku ukunji uâ, kala kia a te mu ibuka iâ. Kumoxi ue ni iá a alula ku mísala ia Uvuadiue ua jinganga, kala kiala ku mabhata ma jitata jâ; kiene kimoxi ue ni jilevita ala mu kitala kia makuinhi aiadi a mivu katé bhulu dingi, dialuilu diâ dia bhiti kala ki ala o ilangidilu iâ, ni kioso kiala mu ibuka iâ. Kala ue kiala mu mísala ia Uvuadiue uâ, kiene ue ni tumbonga tuâ tuoso, ni ahetuʼâ, ni anʼa a mala ni anʼâ a ahatu. Kienhiki mu kionge kioso muene; kuma ni kuiuka kuoso kua muẋima a di zelesele mu ima ioso iòlumbile kua Jihova. Ni mu kaẋi ue kʼanʼa Alá, mua kexile jinganga ku mikáu mu ikanzu ia jimbonge, o mu mbonge joso mua kexile athu a a nona muene mu majina phala ku uanena o mala oso, mu jinganga, o makanda mâ, ni iá oso a aleka ku mísala ia Uvuadiue mu jilevita. Ezekiia anga u bhanga kienhiki mu ixi ioso ia Juda anga u bhanga muene kia uabha, kia iuka, kia kidi, bhu pholo ia Jihova, Nzambi iê. O mu ima ioso i andeka kubhanga, ku kikalakalu kia inzu ia Nzambi, ni mu kitumu, ni ku ijila, phala kusota Nzambi iê, ua ki bhange muene ni muẋima ua muvuimba, anga u kala ni kuzediua. O kia bhiti ima iosuʼii, ni ufiiele uoso uenhú, kiene kieza Sinake-dibhe, sobha ia Asídia, anga u bokona mu ixi ia Juda, o jimbonge joso ja nguzu u ji tela ilômbo, uandala ku ji tambula phala muene. Ezekiia-phe kioso kia mono kuila Sinakedibhe iú uiza muene mu kúlua ni Jeluzaleme, kuma o pholo iê kiene ki ia lombolola, ua te kikutu ni adiakime aʼxi iê, ni minzangala ia nguzu phala kuvumbika ni kuxita o ididi ioso ia kexile mu kutunda o menha, ia kexi ku kanga dia mbonge; ene anga a mu kuatekesa. Kieneʼokio, mundu ua vulu ua di bhongolola anga a lâmba ididi ioso i tunda o menha, kumoxi ni kangiji ka kexile ku kunguluka mu kaẋi ka ixi ieneʼoio, exi: Phalaʼhi jisobha ja Asídia jʼiza ni ji sange menha ma vulu kiki? Muene anga ubhua uoma, u tunga o kimbaka kioso kia budikile katé ku jinzu ja matala; anga uimika dingi kimbaka kia mukuá ku mbandu ia kanga; anga u kuatesa ue Milu, mu mbonge ia Davidi, hé u ludika mata ni jingubu ja nzungule; ua te jifixiiadi ja ita mu kutumina o mundu, anga u a bhongoluela ene oso kokué-muene bhu muelu ua dibhitu dia mbonge, anga u a zuelela muene ku muẋima, uexi: Kuatenu nguzu, mu bhume, kana ku kala ni uoma, mba mu teketa mukonda dia sobha ia Asídia mba mukonda dia kifuẋi kioso kiala na-kiu muene, mukonda sai umoxi uala ni etu ua beta kota, o uala ni muene ndenge. Muene uala ni lukuaku lua xitu, etu-phe tuala-nê, muene Jihova, Nzambi ietu, phala o ku tu kuatekesa ni ku tu luila o ita ietu. O mundu anga a tululuka kievu maka ma Ezekiia, sobha ia Juda. Kia bhiti imʼiii, Sinakedibhe, sobha ia Asídia, ua tumikisa abhikʼê ku Jeluzaleme, (kuma muene ua kexile bhua lulama ni Lakiji, ni muene ni utuminu uê uoso) kua Ezekiia sobha ia Juda, ni ku akua Juda oso a kexile mu Jeluzaleme, uixi: Sinakedibhe, sobha ia Asídia, uambe kiki: Enu mua dielelaʼhi, enu mua dixibhenunu muene mu mbonge ia Jeluzaleme? Mbé o Ezekiia ki muene uala ku mi funhisa, enu muandu fua ku nzala ni dinhota, kia mu kuila, uixi: O Jihova, dia Nzambi ietu, ua-nda ku tu kudila bhu maku ma sobha ia Asídia? Ezekiia ki muene umoxi ua katula o matala mâ ni jikalatódio jâ, iú uambela akua Juda ni akua Jeluzaleme, kuila: Bhu pholo ngó ia Kalatódio kamoxi bhu mu fukamena, o ku Kalatódio keneʼaka kuene ngó ku muʼohela o uasu ua dizumba? Inga enu ki mua kʼijiia, ki nga bhange eme ni jitata jami ku ifuẋi ioso ia akua jixi? Mbé o jinzambi ja akua jixi jeneʼojo ja tenene, o ku bhulula o ixi iâ bhu lukuaku luami mu kikexilu kioso-kioso? Mu jinzambi ja jixi joso jiná ja muanga jinga jitata jami, nzambi kuxi ua tenene o ku kudila o mundu uê bhu lukuaku luami, phala enu ue o Nzambi ienu nʼa mi bhulule bhu lukuaku luami? Kiki-phe Ezekiia ka mi tobhese, mba uenda ni ku mi funhisa kieneʼokio, mba enu ue mu mu xikana, mukonda kanaku nzambi ia ixi ioso-ioso mba utuminu uoso-uoso, ia tenene kiá o ku kudila mundu uê bhu lukuaku luami mba bhu lukuaku lua jitata jami; kuambe dingi enu o Nzambi ienu ua-nda kutena ku mi bhulula bhu lukuaku luami? O abhikʼê a beta dingi kuondolola Jihova Nzambi ni kuondolola Ezekiia dia mubhikʼê. Sinakedibhe ua soneka ue ni mikanda ia kuẋonguena Jihova, Nzambi ia Izalaiele, ni ku mu zuela muene kia ibha, uixi: Mukuâ ni kia lémbua o jinzambi ja miji iengi, mu akua jixi joso, o ku kudila o ifuẋi iâ bhu maku mami, kiene kimoxi ue o Nzambi ia Ezekiia ka-ndu tena kubhulula o mundu uê bhu lukuaku luami. Anga a di kola muene ni dízui dia suina mu mbimbi ia akua Juda mu kuondolola akua Jeluzaleme, ala ku thandu dia kimbaka, phala o ku a kuatesa uoma ni ku a bhekela kiteketela, mbebhu ene o mbonge a i tambule. O Nzambi ia Jeluzaleme anga a mu zuela muene kala o jinzambi ja akua jixi mungongo, ima ia bhange athu ni maku. Maji o sobha Ezekiia ni polofeta Izaía, monʼa Amoji, mukonda dia kienhiki a sambe, anga a handekela ku diulu. Kieneʼokio o Jihova ua tumikisa anju imoxi i ia jikinisa o mala oso a mazonda, ni makota ma jingana, ni atumini mu kilômbo kia sobha ia Asídia; sobha anga u vutuka ni pholo ia zenzama ni jisonhi kʼoxi iê; maji-phe, mu kutula kueneʼoko, o kia bokona mʼonzo ia dihamba diê, ene muene a tundu mu divumu diê, a mu jibhila mueneʼomo ni xibhata. Kienhiki Jihova kia bhulula Ezekiia ni iá a tunga mu Jeluzaleme, bhu lukuaku lua Sinakedibhe, sobha ia Asídia ni bhu lukuaku lua jinguma joso; anga u a langa ku jimbandu joso, u a tululuisa. A vulu anga aia ni kubheka maujitu mu Jeluzaleme kua Jihova ni ima ia te kiavulu kua Ezekiia sobha ia Juda, katé kua suku kunu a mu zangeleka kiavulu ku mesu ma akua jixi joso. Mu izuua mueneʼomo anga Ezekiia u katela kufua; anga u samba kua Jihova, muene anga u mu zuelesa, anga u mu bhana kijimbuete. Maji Ezekiia o mbote ia mu bhange ka i tambuijila kala kia tokala, mukonda o muẋima iê ua di zangeleka; anga ki bhekesa njinda ku thandu diê-muene ni ku thandu dia Juda ni Jeluzaleme. Ezekiia-phe anga u di tolesa mukonda dia kudizangeleka kua muẋima uê, ni muene ni ene oso a tungu mu Jeluzaleme anga o njinda ia dikota ia Jihova i fula kuiza ku thandu diâ mu izuua ia Ezekiia. Ezekiia anga u kala ni umvuama ni fuma ia vulu; anga u lunda muene jimbongo ja phalata, ni ulu, ni jiphelu ja nzaji, ni ima ia te kiavulu, ni jingubu, ni ima ioso dingi inda o muẋima ua muthu. Ua bhange ue ni inganja ia kubhongoluela o jimbutu ja tiliku, ni vinhu, ni maji; ni idilu ia ibhaku ia vula o matelu, ni ibhanga phala o ilunga. Ua tungu ue jimbonge, anga u vua jimbudi ni jingombe ja ndumba, mukonda, Nzambi ua mu bhele kukala ni soua ia vulu. Ezekiia muene anga u xitila otho ia dikota ia ngiji ia Jihone, o menha mê anga u ma lungulula, hé a kungulukila kʼoxi ku mbandu ia mufilakumbi ia mbonge ia Davidi; mbata Ezekiia ua zediuile mu ima ioso ia kexile mu kubhanga. Maji-phe, kioso kia mu tumikisa o akunji kuala o ilamba ia akua Babilónia, mu ku mu ibhula muene o madiuanu ma bhiti na-mu mu ixi ieneʼoio, Ngana Nzambi ua mu ehelela, phala ku mu lola hanji, mbé o kuijiia ioso ia mu kexile ku muẋima uê. O mu kutanga dingi ima ia mukuá ia bhanga jinga Ezekiia, ni ku ikalakalu iê ia jihenda ia bhanga jinga, iene ioso a i soneka mu divulu dia jinzoji dia polofeta Izaia, monʼa Amoji ni mu divulu dia jisobha ja Juda ni Izalaiele. Anga Ezekiia u nhoha ni jitata jê, hé a mu funda mu mbila ia beta ditala mu jimbila ja anʼa Davidi; ni akua Juda oso ni ió a tungu mu Jeluzaleme anga mu kúfua kué a mu idikiza ujitu ua vulu; o monʼê Manasa anga u hinga bhu kididi kiê. Manasa kioso kiandeka kutumina, ua kexi ngó mu kitala kia kuinhi dia muvu ni kiiadi, anga u tumina makuinhi a tanu a mivu ni kitanu mu Jeluzaleme. Anga u bhanga muene kia ibha ku mesu ma Jihova, kiene kia matumbu ma kaiesa Jihova bhu pholo ia anʼa Izalaiele mukonda dia maufusa mâ, kiene ue kia bhange muene. Mukonda muene ua tona dingi kutunga o matala a budijile tatʼâ Ezekiia, iú ua tungu dingi jikalatódio ja Bale, ua kunu iú ua fukamena o kifuxi kioso kia diulu iu ua ki xibhidila. O mu inzu ia Jihova ua tungu-mu jikalatódio, inzu ioio ia tangele Jihova, kuila: Mu Jeluzaleme muene mua kà kala dijina diami ku mivu ni mivu ki iene kúbhua. O kifuxi kioso kia diulu anga u ki tungila jikalatódio, mu malumbu mene ma iadi ma inzu ia Jihova. Anga u bhitisa ue anʼê mu túbhia mu honga ia dikôlo dia monʼa Hinome; ua zambula jinga ue, ni kusàkela ni kubhanga jinga uanga, ni kukolomona jinga ue akua kuzambula ni akua iphata; anga u bhanga muene kia ibha kiavulu bhu pholo ia Jihova, mbé o ku mu lokalala o njinda iê. Anga u ta ue mʼonzo ia Nzambi, kiteka kia kusonga, kiteka kia iudikile muene, o inzu Ngana Nzambi iambelele Davidi ni monʼê Solomá, uixi: Mʼonzo mumu, mu Jeluzaleme, i nga solo mu miji ioso ia Izalaiele, muene eme mu nga-nda ku ta o dijina diami ku mivu ni mivu sè dizubhilu. Ki mungu dingi ngi katula o kinama kiami mua Izalaiele, oxi i nga xindila o jitata jenu, kabasa ene a tena o kukala ni muanu ua kubhanga ioso i nga a tendelela, ni ioso iala mu kitumu, ni jingonge, ni mabatuilu ma bhele Jihova kua Mozé. Anga o sobha Manasa u tondalesa luavulu Juda ni iá a tungu mu Jeluzaleme, katé ene a beta o kubhanga kia ibha o miji ia matumbu ia buikisa Jihova bhu pholo ia anʼa Izalaiele ndenge. Jihova anga u zuelela Manasa ni kifuxi kiê, maji ene a tokoka o kuívua. Ki kia bhangesa Jihova kutulula ku thandu diâ o ilamba ia kifuxi kia sobha ia Asídia; ene anga Manasa a mu kuatela mu minha, hé a mu kuta ni malubhambu anga a mu ambata aia-nê ku Babilónia. O muene, kia mu iza o kubhindama, ua sambe kiavulu kua Jihova Nzambi iê, anga u di bhomba, u toloka muene kiavulu kua Nzambi ia jitata jê. Anga u mu sambela. O Ngana Nzambi anga o njinda iê kua Manasa i tululuka, anga uívua o kudionda kuê, anga u tona dingi o ku mu bheka mu Jeluzaleme ku ungana uê. Bheneʼobho Manasa anga uijiia kuila Jihova muene Nzambi. Kia bhiti imiʼii, ua tungu o lumbu lua kanga lua mbonge ia Davidi, ku mbandu ia mutudila-kumbi ia Jihone, mu honga, bhua lulama ni muelu ua Mbiji, hé u kondoloka katé bhu Ofele, anga u lu tunga muene ni kitala kia lebha kiavulu; o mu jimbonge joso ja nguzu mua Juda ua te-mu jifixiiadi ja mazonda. Anga o jinzambi jengi joso, kumoxi ni kiteka, u ji tubhula mʼonzo ia Jihova, kiene kimoxi ue ni jikalatódio joso ja tungile ku mulundu ua inzu ia Jihova, ni mu Jeluzaleme, anga a ji texi ku kanga dia mbonge. Anga u tunga dingi o kalatódio ka Jihova, u bhela koko o jisata ja uembu ni ja diximanu; anga uambela Juda kuila ende ni kubhikila Jihova, Nzambi ia Izalaiele. Maji-phe o mundu hanji a kexi mu ku satela bhu matala ma di leka, maji jisata ngó kua Jihova Nzambi iâ. O ima dingi ia mukuá ia bhiti ni sobha Manasa, ni musambu uê ua sambe kua Nzambi iê, ni maka a mu tangela jinga akua kuzambula oso a mu zuelela mu dijina dia Jihova, Nzambi ia Izalaiele, tala, ima ioso iii iala mu musendu ua jisobha ja Izalaiele. Ni musambu uê ua sambela Nzambi, ni kioso Ngana Nzambi kia mu tambuijila anga u sosoloka mu kutema kuê, ni kituxi kiê kioso ni mulonga uê, ni ididi ioso ia tungile matala anga u i kuna mixitu ni ku ta-mu iteka ia kusonga, kioso hanji sobha kiluua a toloka kua Jihova, tala ima ioso iii a i soneka mu madivulu ma akua kuzambula. Manasa anga u zeka kuʼàia jitata jê, anga a mu funda muene mʼonzo iê; o Amone dia monʼê anga u hinga o ungana bhu kididi kiê. Amone kioso kiandeka o kutumina, uala kiá mu makuinhi aiadi a mivu ni kiiadi, anga u tumina mivu iiadi mu Jeluzaleme. Anga u bhanga kia ibha muene bhu pholo ia Jihova, kala kia bhanga jinga Manasa dia tatʼâ; mukonda Amone ua satela jinga iteka ioso ia kusonga ia iudikile tatʼâ anga u i bhikila. Maji ua tokoka o ku tolokela Jihova kala kia tolokele Manasa dia tatʼâ; muene-phe kia mu kexile kota o kuvudisa dingi o ikuma ni milonga iê. Abhikʼê anga a mu ta o kikutu kia ufe hé a mu jibhila mʼonzo iê muene. Maji akuaʼxi ue, a jibha muene eneʼoso a tundile ufe kua sobha Amone, anga o mundu uene, mʼoxi, a zangula monʼê Joziia anga a mu hingisa bhu kididi kiê. Joziia kioso kiandeka o kutumina ua kexi ngó mu nake dia mivu, anga u tumina makuinhi a tatu a mivu ni umoxi mu Jeluzaleme. Muene anga u bhanga ima ia iuka bhu pholo ia Jihova; anga uenda muene mu jinjila ja Davidi, tatʼâ, sé kulueza-mu mba uia ku kiasu mba ku dilu. Mukonda o kioso kia bhixila mu muvu ua kanake ua utuminu uê, kioso kiala hanji mona-ndenge, kiene kia mateka ni kusota o Nzambi ia tatʼâ Davidi; o kia tula mu muvu ua kakuinhi ni kiiadi, kiene kiá kiandeka o kuzelesa Juda ni Jeluzaleme ku matala ni ku mixitu ni ku iteka ia kusonga ni ia kuzunza. O jikalatódio ja Bale ua jimanena mu ku ji bula-bula; muene anga u batujula o iteka ia dikumbi ia kexile ku thandu dia jikalatódio; ni mixitu ni iteka ia kusonga, ni iteka ia kusula, ua i bula-bula iú ua i zuku katé ki ia kituka fufuta iú ua i sangela ku thandu dia jimbila ja oso a kexile mu ku i satela. O ifuba ia jinganga ua i ohela ku thandu dia jikalatódio jâ; anga kienʼiki u zelesa Juda ni Jeluzaleme. Mu jimbonge joso ja Manasa, ni Ifalaimi, ni Ximinhá, kiene ue kia bhange, katé ni kua Nafitali ue, ua zelesa-ku kumoxi ni mu ididi ia di suekele mu jimbandu. O kia zubha kubula o jikalatódio joso ni mixitu, ni iteka ia kusonga katé kia i kitula fufutila, ni kia zubha o kubatujula o iteka ioso ia dikumbi mʼoxi ioso ia Izalaiele, u vutuka kiua mu Jeluzaleme. Mu muvu ua kakuinhi ni nake, ua utuminu ua Joziia, kioso muene kia zelesa kiá o ixi kumoxi ni inzu iê, ua tumikisa Safane, monʼa Azadiia, kua Mahaseia, o muadiakimi mu mbonge, ni kua Nzoua, monʼa Nzouakaji, o musoneki ua malunda, phala a tunge dingi o inzu ia Jihova, Nzambi iâ. Anga eza, kua Hilikiia, nganga ia dikota, anga a mu bhana o kitadi kiejile na-kiu athu ku onzo ia Jihova, anga o jilevita a kexile mu kulanga bhu muelu ua tembulu a ki bhongolola, a ki tambula bhu maku ma Manasa, ni bhu maku ma Ifalaimi ni kua iá oso a subhuka mua Izalaiele kumoxi kiá ni Juda dioso ni Bejamí; anga a vutuka kiua ku Jeluzaleme. O kitadi hé a ki bhana kua oso a kexile mu kutumina o kikalakalu, a tambuile konda ia inzu ia Jihova; o ene anga a ki bhana kua oso a kexile mu ku bhanga o kikalakalu, ió a kexile mu kukalakala ku onzo ia Jihova, phala ene a tene o ku i iukisa ni ku i tungulula dingi. Anga a ki bhana ku jimesene ja ufunu ni akua kutunga, mbé o kusumba o matadi a kuseta ni miẋi phala ku i ta mu masokokelu; phala o kuiudika o jisabhalalu ja jinzu ja budile kuala jisobha ja Juda. Athu eneʼá anga a kalakala ni ufiiele uoso ku kikalakalu; o a kexile mu ku a tumina eneʼá: Johate ni Obadiia, o jilevita, a tokala ku anʼa Meladi, kumoxi ni Zakadiia ni Mezulane, a tokala ku anʼa Kohate, phala kulenguluisa o kikalakalu, kumoxi ni jilevita ja mukuá, athu ejidile kiavulu mu ima ia kuxikila o mimbu. Anga a kala ue mu kutumina o jingamba ni oso a kexile mu ku a tumina ku kikalakalu kioso-kioso kia kubhanga; amoxi-mu ku jilevita a kexile asoneki, amoxi-mu jifixiiadi, amoxi-mu akua kilangidilu kia mabhitu. Ene kioso kia mu katula o kitadi kiejile na-kiu athu kuʼonzo ia Jihova, Hilikiia, o nganga, u bonga o Divulu dia kitumu kia Jihova, Nzambi kia bhelelele kua Mozé. Hilikiia anga u kumbulula, uambela Safane, o musoneki, uixi: Divulu dia kitumu nga di bongela mʼonzo ia Jihova. Anga Hilikiia u tambuisa o Divulu kua Safane. O Safane anga uambata o Divulu kua sobha, u kiʼambela ue sobha, uexi: Abhikʼé ngana, a mu bhanga muene ioso eie i ua a tumu. Ene a bhongolola o kitadi kioso ki ala mʼonzo ia Jihova, ia a ki bhana bhu maku ma iá a mu tumina, ni bhu maku ma iá a mu bhanga o kikalakalu. O kia di te-ku dingi, Safane, o musoneki, uambela sobha, uexi: O nganga Hilikiia ua ngi bhana divulu. Anga Safane u tanga-mu hanji bhu pholo ia sobha. Anga ki bhita-phe kuila o sobha kioso kievu o maka ma kitumu, u tandula o izuatu iê. Hé u tuma Hilikiia ni Haikane, monʼa Safane, ni Abidone, monʼa Mika, ni Safane, o musoneki, ni Azaiia ngolambole ia sobha, uixi: Ndenu mua kà ngʼibhuile kua Jihova, kua iá a subhuka mua Izalaiele ni mua Juda, ku thandu dia maka a divulu didi dia bongo; mukonda o njinda ia Jihova ia vulu ia lundulukila ku thandu dietu; mukonda o jitata jetu ka bhake o kizuelu kia Jihova, phala kubhanga ioso kala kia i soneka mu divulu didi. Bheneʼobho Hilikiia ni jiphûnga ja sobha, anga aia mu ku di mona ni Hulda, polofeta ia muhatu, muhatuʼa Salume, mubhakiʼa izuatu monʼa Tokate, monʼa Hajila, ua tungile mu mbonge ia luiji, ia Jeluzaleme; anga a mu tangela kieneʼokio. Muene anga u a tangela, uixi: Jihova, Nzambi ia Izalaiele uambe kiki: Ambelenu o diiala ua nu tumu kokuami, muixi: Jihova uambe, uixi; Jiphaxi nga-nda ku ji bheka bhu kididi kienhiki ni kua ió oso a tungu-bhu: Ni mázui moso muene mʼòsoneke mu divulu dia tangela bhu pholo ia sobha ia Juda. Mbata a ngi xisa, o uasu ua dizumba iá a uohela ku jinzambi jengi, mbé o ku ngi lokalala o njinda iami ni ibhangelu ia maku mâ; uila kiki, o njinda iami ia laukila bhu kididi kienhiki ki ia-nda kuẋikina kujima, maji-phe o sobha ia Juda ua mi tumu ku ibhula kua Jihova, mua kà mu tangela kiki, muexi: Ku maka ió u uevu, Jihova, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Kuma o muẋima ué eie ua teketa, eie ua tolokela Nzambi, kioso ki uevu o maka ma tange kubhanga o kididi kiki, ni ió oso a tungu-bhu, eie ua toloka bhu pholo iami, eie ua tandula o izuatu ié, eie ua ngi didila, eme ue nga kuivu, kienhiki kiene kiambe Jihova. Tala nga-nda ku ku bhongoluela ku jitata jé, a kà ku tula mu mbila ié ni kutululuka kuoso, o mesu mé ka-nda kumona o jiphaxi joso ji nga-nda kubheka bhu kididi kiki ni kua ió oso a tungu-bhu. Ene anga a vutuka ni njimbu ienʼiii kua sobha. Bheneʼobho sobha u xika ngonge anga u bhongolola adiakimi oso mua Juda ni mu Jeluzaleme. Athu oso mua Juda kumoxi ni iá a tungu mu Jeluzaleme, ni jinganga ni jilevita ni kifuẋi kioso tundé ku muadiakime katé ku mona-ndenge, ene oso, sobha u banda, uia-nâ mʼonzo ia Jihova, anga u tangela muene mu mátui ma ene oso o maka moso ma divulu dia kikutu, diodio dia bongele mʼonzo ia Jihova. Sobha, bhu kididi kiê, anga u balumuka, uimana hé u ta kikutu bhu pholo ia Jihova, phala kukaiela jinga Jihova, ni kualuka o ijila iê, ni kubhaka o maumbangi mê, ni jingonge jê ni muẋima uê uoso ni muenhu uê uoso, ni kutumaka o maka moso ma kikutu mʼòsoneke mu divulu dieneʼodio. Anga u tuma ue kuila ene oso ala mu Jeluzaleme ni mua Bejamí emana; iá-phe a tungu mu Jeluzaleme anga a bhanga muene kala kia tokala o kikutu kia Nzambi, o Nzambi ia jitata jâ. Joziia anga u katula ima ioso ia isunji mu jixi joso ja tokalele anʼa Izalaiele, hé u jijidika ene oso a kexile mua Izalaiele kuila Jihova Nzambi iá, a mu bhikile ni ubhezelu u kala kiki; o mu izuua ioso ia Joziia, ka tondalele mu ku kaiela Jihova, Nzambi ia jitata jâ. Kieneʼokio Joziia anga u bhanga fesa ia Phasu mu Jeluzaleme kua Jihova; o kambudi ka Phasu anga a ka jibha bhu kizuua kia kuinhi ni kiuana ku mbeji ia dianga. Hé u ta dingi o jinganga mu ikalakalu iâ, anga u a suinisa ku ukunji ua inzu ia Jihova. Anga uambela o jilevita a di lumbilile kua Jihova, iá a kexile mu kulonga mu Izalaiele ioso, uexi: O Alaka ikôla tulenu-iu mʼonzo ia tungu Solomá, monʼa Davidi, sobha ia Izalaiele, kuma o kimbamba kiki ki mua-ndu kala nakiu dingi bhu isuxi; kindala mu bhikila ngó Jihova ni mundu ué ua Izalaiele. Di iudikienu-phe kiambote kala ki muala ku mabhata ma jitata jenu, kioso ki muala mu ibuka ienu, kala kia ki xinda Davidi, sobha ia Izalaiele, ni kala kia ki xinda Solomá, monʼê. Ni mu kale mu dibhezelu dikola ku ukunji, kala kia mi uane ku mabhata ma katata ka jiphange jenu jʼòvuale mu kifuẋi; mbé o muthu ni muthu a kale ni dikanda ku mabhata ma katata ka akua muiji ua Levi. Nda mu jibhe o kambudi ka Phasu; di zelesienu mu iudike o kambudi ka Phasu phala o jiphange jenu, mu bhange muene kala kiambe o kizuelu kia Jihova, kia bhela kua Mozé. Joziia anga u bhana ku anʼa kifuẋi tumbudi ni tuhombo tua ndumbe, tua kilunga, tuene tuoso phala jisata ja Phasu, ku athu oso a bhongolokele bheneʼobho. Tumbudi ni tuhombo anga tu tena makuinhi a tatu a midi, o jingombe midi jitatu, imʼiii ia tundu ku jimbongo ja sobha. O ilamba ia sobha ue, anga a bhana ue ku kifuẋi ni ku jinganga, ni ku jilevita, maujitu a di fikixila ene ku mixima iâ; O Hilikiia ni Zakadiia ni Jehiiele, muadiakime mʼonzo ia Nzambi, a bhana ku jinganga midi jiiadi ni hama jisamanu ja tu ibhaku ni hama jitatu ja ngombe phala o jisata ja Phasu. O Konaniia, ni Semaia, ni Natanaele, ni jiphange jâ, kumoxi ni Hasabiia ni Jeiele ni Jozabade, o makota ku muiji ua Levi, a bhakula ku jilevita midi jitanu ja tu ibhaku tuofele ni hama jitanu ja ngombe phala o jisata ja Phasu. Anga a lunga kienhiki o kikalakalu; o jinganga a di kuua mu ididi iâ, o jilevita a di ta mu ibuka iâ, kala kia tumu o ngonge ia sobha. Anga a jibhila kiá o Phasu; o jinganga a kuala o kusangela o manhinga oso a kexile mu kutambula bhu maku ma jilevita, a kexile mu kuenda ni kutàla o ibhaku. O jisata ja kuoha anga a di tudilila-ju ni mbandu iê phala ku ji bhana ku kifuẋi kala kioso kia di uane o mabhata ma jitata jâ, phala ene muene a ji bhakule kua Jihova kala kia ki soneka mu divulu dia Mozé; ni jingombe kiene ue kia ji bhange. O mbudi ia Phasu anga a i oha mu túbhia kala kiene o kífua; o maujitu oso a lumbila kua Jihova a ma lambe mu jímbia, ni mu jímbia jʼonéne, ni bhu ienga; anga o jilevita a ma uanena o kifuẋi kioso muene, ni kusakalala kuoso. Anga a iudika kiua ioso ia tokalele ene ni jinganga; mukonda o jinganga, anʼa Alá, a landukile ni kubhakula jisata ja kubhakula ni túbhia kua Jihova ni maji a ibhaku, katé mu usuku. Kiene kia bhekesa kuila o jilevita a iudika phala ene ni jinganga, o anʼa Alá. O jingimbidi anʼa Azafe, a kexile bhu ididi iâ, kala kia tumu o ngonge ia Davidi, ni ia Azafe, ni ia Hemane ni ia Jeditunu, o muzambuidi ua sobha, akua mabhitu ue kiòmuene, dibhitu ni dibhitu, ki ku bhingile muthu kusondoloka ku ukunji ue, mukonda o phange jâ, o jilevita, a kexile kiá mu ku a iudikila ioso ia bhingi phala ene. Kienʼiki kia xikika o kikalakalu kioso kia Jihova mu kizuua kieneʼokio phala o kuimununa o Phasu ni kubhakula o jisata ja kuoha ku thanduʼa Kalatódio ka Jihova kala kia tumu o ngonge ia sobha Joziia. O anʼa Izalaiele a kexile bheneʼobho, anga emununa o Phasu, mu thembu ieneʼoio, ni kizokola kia jimbolo jʼòsusu, mu sambuadi dia izuua. O kuimununa kua Phasu iii, kiluua mu Izalaiele emununa-mu Phasu kala iii, tundé mu izuua ia polofeta Samuuele; ene ue ki kua kexile sobha mu Izalaiele uemunuine o Phasu kala iii iemunuine sobha Joziia kumoxi ni jinganga, ni jilevita, ni Juda ioso ni Izalaiele, a di bhongoluele bhobho kumoxi ni iá a tungu mu Jeluzaleme. O Phasu ienʼiii a imununa ku muvu ua kakuinhi ni nake ua utuminu ua sobha Joziia. Kia zubha o kubhita o ima iii, kioso Joziia kia zubha kiá o kuiudika dingi o tembulu, kiene kia bande Neku, sobha ia Ijitu, phala kúlua ni Kakemiji bhu mbanduʼa ngiji ia Ufalate; Joziia-phe anga u tunda mu ku mu batuila. Muene-phe hé u mu tumikisa jiphunga, uexi: Eme nga kuataʼhi nʼeie, sobha ia Juda? Eie kʼeie nga kuendela lelu, kuma kia ngi bheka o dibhata diodio diene mu ku ngi lua; Nzambi-phe iú ua ngi tangela ku bhanga lusolo; Eie-phe di lange phala kuzoke ni Nzambi uala nʼeme, sumba muene u ku sengulula. Maji-phe o Joziia ua di tunu o kuvutuka kuema ni ku mu bhana dikunda, inda ua di sueka ni kudimbikiza muene, phala kúlua-nê; iú ua fulu o ku bhana mátui ku kizuelu kia Neku, kia tundu ku dikanu dia Jihova; anga uiza muene mu honga ia dikôlo dia Mejidu mu kúlua-nê. O akua kuasa o misongo anga sobha Joziia a mu asa; bheneʼobho sobha uambela abhikʼê, uexi: O bhabha ngi katudienu-bhu mukonda a ngi kuama kia ibha. O abhikʼê anga a mu katula mu dikalu hé a mu ambata a mu ta mu dikalu dia kaiadi dia kexile nadiu, eza-nê mu Jeluzaleme; muene anga u fua, hé a mu funda mu jimbila ja jitata jê. O Juda ioso kiá ni Jeluzaleme anga a zuata ndombe mu kudila Joziia. Jelemiia anga u bhanga mimbu ia thambi mu kudila Joziia; o jingimba joso ja mala ni ja ahatu anga a tenda Joziia mu mimbu iâ ia kudila, katé mu kizuua kia lelu. Mbata iòbhane, i kale mu jingonge ja Izalaiele; ni kiki iòsoneke mu madidilu. O ima ia mukuá dingi ia bhiti ni Joziia ni jimbote jê ja bhanga jinga kala kia ki soneka mu kitumu kia Jihova, ni ima ia mukuá dingi ia bhanga jinga, kutale ia dianga uixi ia sukidila, tala ioso iòsoneke mu divulu dia jisobha ja Izalaiele ni ja Juda. O bheneʼobho akuaʼxi anga a zangula Jouakaji, monʼa Joziia, hé a mu bhanga sobha, mu Jeluzaleme, bhu kididi kia tatʼâ. Jouakaji-phe kala uala mu makuinhi aiadi a mivu ni kitatu, kioso kiandeka o kutumina; anga u tumina mbeji jitatu mu Jeluzaleme, mbata o sobha ia Ijitu ua mu katula ku usobha mu Jeluzaleme; o ixi anga u i jijila kufuta lubhaku lua hama ia jitalendu ja phalata ni talendu imoxi ia ulu. O sobha ia Ijitu anga u ta Eliiakí, ku usobha ua Juda ni Jeluzaleme, bhu kididi kia phangʼiê, o dijina hé u mu lungulula-diu, u mu ta dia Nzuakí; o phangʼiê Jouakaji, Neku u mu zangula, uia-nê ku Ijitu. Kieneʼokio, o Nzuakí uala mu kitala kia makuinhi aiadi a mivu ni kitanu kioso kia mateka o kutumina; anga u tumina kuinhi dia mivu ni umoxi mu Jeluzaleme; anga u bhanga muene kia ibha ku mesu ma Jihova, Nzambi iê. Nabukodonozolo, sobha ia Babilónia, anga u mu endela mu kuzoka-nê, anga u mu kuta ni malubhambu phala kuia-nê ku Babilónia. O Nabukodonozolo anga uambata ue ni itutu imoxi-mu ia inzu ia Jihova, uia na-iu ku Babilónia anga u i tula mu Tembulu ié-muene ku Babilónia. Ki tuʼila o ima ia mukuá dingi ia bhange Nzuakí ni maufusa mê ma bhanga jinga ni ima ia mukuá dingi ia vulu ia sange momué, iene ioso iòsoneke mu divulu dia jisobha ja Izalaiele ni ja Juda; O Nzuakí dia monʼê anga u tumina bhu kididi kiê. Nzuakí kioso kia mateka o kutumina ua kexile mu kitala kia nake dia mivu; ua tumina mu Jeluzaleme mbeji jitatu ni kuinhi dia kizuua anga u bhanga ioso ia ibha ku mesu a Jihova. O bhu kisonaxi ku muvu, sobha Nabukodonozolo u tuma ku muʼambata ni ku mu bheka ku Babilónia, kumoxi ni itutu ia te kiavulu ia inzu ia Jihova; anga Zedekiia dia phangʼiê muene a mu te bhu kididi kiê mu kutumina mua Juda ni mu Jeluzaleme. Zedekiia ua kexile mu makuinhi aiadi a mivu ni kitanu kioso kiandeka o kutumina; iú ua tumina kuinhi dia mivu ni kamoxi mu Jeluzaleme. Anga u bhanga muene ima ia ibha ku mesu ma Jihova, Nzambi iê; nguê ku di tolesa bhu pholo ia polofeta Jelemiia, ua kexi mu ku ta maka kumbandu ia Jihova. O kia di te-ku dingi, ua bhukumukina sobha Nabukodonozolo, ua mu lokesele kua Nzambi; maji ua thathamana o xingu iê; anga muẋima uê u huka kinéne katé ua lémbua o kudiela phala kulungulukila kua Jihova, Nzambi ia Izalaiele. O atumini oso mu jinganga ni kifuẋi ene a kexile mu kuvudisa dingi ni dingi muene, o itondalu mu ku kaiela o maufusa moso ma matumbu; anga a kasanesa o inzu ia Jihova iala mu Jeluzaleme, ia zelesele kiá kuala Jihova muene. Anga Jihova, Nzambi ia jitata jâ u a tumikisa o kizuelu kiê ku jiphunga jê. U di meneka muene mu ku a tumikisa na-kiu. Mbata jihenda ja mu kuata ja mundu uê ni ja dibhata diê. Maji ene-phe, o jiphunga ja Nzambi a ji bhange kasekelu, a kambe kusuua o maka mê, o jipolofeta jê aia ni ku ji sebulula, katé o njinda ia Jihova ki ia bande kinéne ku mundu uê, ni milôngo dingi ia kubhanga ki i moneka. Mukonda Jihova ua bhangesa sobha ia jikaldeu kubanda o minzangala iâ, muene iu ua i jibha ku xibhata, mu inzu ia dibhezelu diê; o minzangala ia mala muene ka i kuatela dingi henda mba o ilumba, mba adiakime a kuka kiá, mba ikulakaji ia kukidila; maji ene oso ua a bhakula bhu lukuaku luê. O itutu ioso ia inzu ia Nzambi, ni ia makota ni iòfele, ni jimbongo ja inzu ia Jihova, ni jimbongo ja dibhata dia sobha, ni ja ilamba iê, iene ioso ua i ambata, uai na-iu ku Babilónia. O inzu ia Jihova anga a i oha, o imbaka ia Jeluzaleme hé a i bula-bula; o jinzu jê joso ja matala a ji oha mu túbhia, ni itutu iê ioso ia makembu a i jikinisa ue. O ió a subhuka ku xibhata ua ambata, iú uai-nâ ku Babilónia; a kituka abhika phala muene ni anʼê katé bhu thembu ia utuminu ua sobha ia Pelesa. Mbé o kizuelu kia Jihova ki tenene kia tange ku dikanu dia Jelemiia, katé bhuoso ixi bhu ia kà uabhela dingi o jisabhalu jê; o mu izuua ioso ia kibuika, iene ia nhoha; katé kia tenena o makuinhi sambuadi a mivu. Maji-phe, o mu muvu ua dianga ua Silu sobha ia Pelesa (phala o kizuelu kia Jihova ni kitenene, kia tange ku dikanu dia Jelemiia), Jihova ua tonesa o nzumbi ia Silu, sobha ia Pelesa, muene iú ua bhitisa ni kuboka mu utuminu uê uoso, ni ku ki soneka muene, kuila. Silu, sobha ia Pelesa uambe kiki: O Jihova, Nzambi ia Diulu ua ngi bhana o mautuminu moso mu ngongo, iú ua ngi tumu ku mu tungila inzu mu Jeluzaleme, kididi kiala mua Juda; uoso uala momuenu, ua zuama muene ku kifuẋi kiê, a bande, Jihova Nzambi iê a kale ni muene. Mu muvu ua dianga ua Silu, sobha ia Pélesa phala kizuelu kia Jihova ki tenene kia tange ku dikanu dia Jele miia, Jihova ua tonesa nzumbi ia Silu, sobha ia Pélesa, muene iú ua xikisa ngonge mu ixi ioso ia utuminu uê, ni ku ki soneka mu mikanda, kuila: Silu, sobha ia Pélesa, uambe kiki: Jihova, Nzambi ia maúlu ua ngi bhana maútuminu moso mu ngongo, iú ua ngi tumu ku mu tungila inzu mu Jeluzaleme, mbonge iala mua Juda. Uoso kiá momuenu, ua zuama kua muene mu mundu uê uoso, iú uala ni Nzambi iê a bande ku Jeluzaleme, mbonge iala mua Juda, a tunge inzu ia Jihova, Nzambi ia Izalaiele, kuma muene, Nzambi, ua tunga mu Jeluzaleme. Uoso kiá ua subhuka mu ididi ia inhunginu iê, mua tungu anʼa Izalaiele, athu aia-nê bhu kididi kienhókio a mu kuatekesa ni phalata ni ulu ni jimbongo joso ja tokala, ni ibhaku; o maujitu a tunda ku muẋima phala inzu ia Jihova, iala mu Jeluzaleme, ió a di kexidila. Bhenhobho jitata ja mabhata ma Juda ni Bejamí anga a balumuka, ni jinganga ni jilevita ni oso kiá a a tonesa o nzumbi moxi kuala Nzambi, phala ku banda mu kutunga inzu ia Jihova iala mu Jeluzaleme. Ene oso a tungile mu jimbandu, a a kuatekesa ni imbamba ia phalata, ni ulu, ni jimbongo, ni ibhaku ni ima dingi ia te muene kiavulu; ima ia mukuá ia bhana ene ku vondadi iâ, ioio ki iala-mu. Sobha Silu, muene ue, ua katula itutu ia inzu ia Jihova, iejile na-iu Nabokodonozolo ku Jeluzaleme, iu ua i tele mʼonzo ia jinzambi jê. Ienʼiii, Silu, Sobha ia Pélesa, ua i katuila ku lukuaku lua kimbadi kiê Miteledati, kuma muene mulundi a jimbongo ja sobha; kia zubha ku i alula, iu ua i bhana kua Sebazale, kilamba kia Juda. Dialuilu diâ didi: Makuinhi a tatu a malonga a pholo a ulu; hulukaji ia malonga pholo a phalata; makuinhi a iadi a phoko niʼvua, makuinhi a tatu a kopho ja ulu; hama jiuana ni kuinhi dia kopho ja phalata ia kidifua kiengi ni midi dingi ia itutu ia mukuá. Itutu ioso ia ulu ni ia phalata ia kexile midi jitanu ni hama jiuana. Iene iosuʼiii Sebazale ua i ambata kioso anʼa Izalaiele kia tundu mu ubhika ku Babilónia, ia a bande ku Jeluzaleme. Iá ene anʼa akuaʼxi, a bande mu ku tunda ku ubhika, kua iá a ambatele ku ixi iengi kuala Nabokodonozolo, sobha ia Babilónia, kiʼai-nâ kuenhoko, ku Babilónia, ia a vutukila mu Jeluzaleme ni mua Juda, muthu mu sanzala iê, muthu mu sanzala iê. Eneʼâ, ia ejiia kumoxi ni Zolobabele, ni Jesuua, ni Nehemiia, ni Selaia, ni Dilaiia, ni Moledekai, ni Bilisane, ni Mixpale, ni Bikivai, ni Lehu, ni Bahana. Dialuilu dia athu mu ixi ia Izalaiele, dienhidi: Ku anʼa Palu, midi jiiadi ni hama ni makuinhi sambuadi ni kiiadi. Ku anʼa Sefatiia, hama jitatu ni makuinhi sambuadi ni kiiadi. Ku anʼa Alá hama sambuadi ni makuinhi sambuadi ni kitanu. Ku anʼa Pahate-Muuabhe, mu anʼa Jesuua-Johabe, midi jiiadi ni hama-nake ni kuinhi ni kiiadi. Ku anʼa Elane, midi ni hama jiiadi ni makuinhi a tanu ni kiuana. Anʼa Zatu, hamavua ni makuinhi a uana ni kitanu. Anʼa Zakai, hama sambuadi ni makuinhi a samanu. Ku anʼa Bani, hamajisamanu ni makuinhi a uana ni kiiadi. Ku anʼa Bebai, hama jisamanu ni makuinhi a iadi ni kitatu. Ku anʼa Azengadi, midi ni hama jiiadi ni makuinhi a iadi ni kiiadi. Ku anʼ Adonikane, hama jisamanu ni makuinhi a samanu ni kisamanu. Ku anʼa Bikivai, midi jiiadi ni makuinhi a tanu ni kisamanu. Ku anʼa Adimi, hama jiuana ni makuinhi a tanu ni kiuana. Ku anʼa Atele, ku mbutu ia Ezekiia, makuinhiʼvua ni nake. Anʼa Bezai, hama jitatu ni makuinhi a iadi ni kitatu. Anʼa Jola, hama ni kuinhi ni kiiadi. Anʼa Hasune, hama jiiadi ni makuinhi a iadi ni kitatu. Anʼa Jibale, makuinhiʼvua ni kitanu. Anʼa Beleme, hama ni makuinhi a iadi ni kitatu. Akua Notofa, makuinhi a tanu ni kisamanu kia muthu. Akua Anatote, hama ni makuinhi a iadi ni nake dia muthu. Anʼa Azemavete, makuinhi a uana ni kiiadi. Anʼa Kidiate-Hadimi, ni Kefila ni Biiadote, hama sambuadi ni makuinhi a uana ni kiiadi. Anʼa Eama ni Jeba, hama jisamanu ni makuinhi a iadi ni umoxi. Akua Mikima, hama ni makuinhi a iadi ni kiiadi kia athu. Akua Betele ni Hai, hama jiiadi ni makuinhi a iadi ni kitatu kia athu. Anʼa Bebu, makuinhi a tanu ni kiiadi. Anʼa Mangobi, hama ni makuinhi a tanu ni kisamanu. Anʼa Elane dia mukuá, midi ni hama jiiadi ni makuinhi a tanu ni kiuana. Anʼa Hadimi, hama jitatu ni makuinhi a iadi. Anʼa Lode ni Hadide ni Hono, hama sambuadi ni makuinhi a iadi ni kitanu. Anʼa Jedikó, hama jitatu ni makuinhi a uana ni kitanu. Anʼa Senaa, midi jitatu ni hama jisamanu ni makuinhi a tatu. O jinganga: Anʼa Jedaia, a tokala mu dibhata dia Jesuua, hamaʼvua ni makuinhi sambuadi ni kitatu. Anʼa Imele midi ni makuinhi a tanu ni kiiadi. Anʼa Pasulu, midi ni hama jiiadi ni makuinhi a uana ni sambuadi. Anʼa Hadimi, midi ni kuinhi ni sambuadi. O jilevita: Anʼa Jessua ni Kadimiiele, ku anʼa Hodaviia, makuinhi sambuadi ni kiuana. O jingimba: Anʼa Asafo, hama ni makuinhi a iadi ni nake. Ana a ajikuidi-a-mabhitu: Anʼa Salume, ni anʼa Atele, ni anʼa Talumomo, ni anʼa Akube, ni anʼa Hatita, ni anʼa Sobai, eneʼoso kiá, hama ni makuinhi a tatu niʼvua. Akua mbèle mu tembulu: Anʼa Ziia, ni anʼa Hasufa, ni anʼa Tabauote, ni anʼa Kelu, ni anʼa Siiaha, ni anʼa Padone, anʼa Lebana, ni anʼa Hangaba, ni anʼa Akube, ni anʼa Hangabe, ni anʼa Samlai, ni anʼa Hanane, ni anʼa Jidele, anʼa Ngahale, ni anʼa Diiaia, ni anʼa Lesine, ni anʼa Nekoda, ni anʼa Ngazame, ni anʼa Uza ni anʼa Pazeia, ni anʼa Bezai, ni anʼa Ajina, ni anʼa Meunime, ni anʼa Jinefuzeu, ni anʼa Bakibuke, ni anʼa Hakufa, ni anʼa Halulu, ni anʼa Bazlute, ni anʼa Meída, ni anʼa Halasa, ni anʼa Báluku, ni anʼa Sisela, ni anʼa Temá, anʼa Neziiá, ni anʼa Hatifa. Ni anʼa abhika a Solomá, anʼa Sotai, ni anʼa Sofetele, ni anʼa Pheluda, ni anʼa Jahala, ni anʼa Dakone, ni anʼa Jidele, ni anʼa Sefatiia, ni anʼa Hatili, ni anʼa Phoketele-Hazebaime, ni anʼa Ami. Akua mbèle oso a tokala mu tembulu, ni anʼa a abhika a Solomá, a tena hama jitatu ni makuinhiʼvua ni kiiadi. Ni iá ue a bande mu ku tunda ku Tele-Mela, ni ku Tele-Hasa, ni ku Kilube, ni Adane, ni Imele, maji ka tenene kutanga kiambote dilunda diâ kioso kia a vuala, ni misala ia jitata jâ, phala ku a mona se ene uâ anʼa Izalaiele. Anʼa Dilaia, ni anʼa Tobiia, ni anʼa Nikódia, eneʼoso kiá hama jisamanu ni makuinhi a tanu ni kiiadi. O ku anʼa jinganga-phe: Ana Habaia, ni anʼa Khoji, ni anʼa Bazilai, ua sakanene ni mona muhetu ku anʼa Bazilai, mukua Ngiliiade, iá a mu lukile kiá dijina dia muenʼió. Eneʼ-phe a a sota bhuoso bhua a soneka mu madivulu a muiji uâ, maji ka a sange-mu, Mukonda dia kiki a a jini, kuma a xidi, ku unganga a a katula-ku. Nguvulu anga u a tangela kuila kʼadie ku ima iolumbile Nzambi, katé ki ku moneka nganga u kala ni Udimi ni Tumimi. Anga kilômbo kioso kiâ kienhiki, ki kala makuinhi a uana ni kiiadi kia midi ni hama jitatu ni makuinhi a samanu. Abhikʼâ a mala ni a ahetu ka kexile-mu, kuma ió a kexile sambuadi dia midi ni hama jitatu ni makuinhi a tatu ni sambuadi; anga a kala ni hama jiiadi ja jingimba ja mala ni ja ahatu, akua kuimba. Jikabalu jâ, ja kexile, hama sambuadi ni makuinhi a tatu ni kisamanu; o jimula jâ, hama jiiadi ni makuinhi a uana ni kitanu. Jikamelu jâ, hama jiuana ni makuinhi a tatu ni kitanu; jibulu, midi jisamanu ni hama sambuadi ni makuinhi a iadi. Amoxi-mu ku jitata ja mabhata, mu kuiza mʼonzo ia Johova, iala mu Jeluzaleme, a bhana mu vondadi iâ, maujitu phala inzu ia Nzambi, phala a i tunge dingi bhu kididi kiê. Kala muthu kioso kia tena, a bhana phala jimbongo ja kikalakalu: ku ulu, makuinhi a samanu ni umoxi dia midi ia iphaka; ku phalata, kunema kuê ku kala midi jitanu ja halata ni hama ia izuatu ia jinganga. Ene oso, ni jinganga, ni jilevita ni iá kiá a tokala mu kilunga kia mundu uoso, kixi akua kuimba mba akua kujikula mabhitu, ni akua mbele mu tembulu, anga a tunga mu jisanzala jâ ni Izalaiele ioso ue kíá kumoxi mu jisanzala jâ. Kia bhixila mbeji ia kasambuadi, kuila anʼa Izalaiele ala kiá mu jimbonge jâ, mundu uoso u di bhongoluela mu Jeluzaleme kala muthu umoxi ngó. Jesuua, monʼa Jozadake, u balumuka ni phange jê, jinganga, ni Zolobabele monʼa Selatiiele, ni phange jê, anga a tunga Kalatódio ka Nzambi ia Izalaiele, phala ku thandu diê kubhakuilaku o jisata, kala kia ki soneka mu divulu dia kitumu kia Mozé, muthu ua Nzambi. Anga a xikika Kalatódio ku ibhuna iê (o ifikidilu iê), sumbala a kexile bhoxi dia uoma uavulu mukonda dia ku a zuididika kuala akua jixi mu jimbandu, Jihova hé a mu bhakuila muene jisata ku thandu diê mu kimene ni mu ngoloxi. Fesa ia jifundu ue a i bhange muene kala kia ki soneka; jisata ja izuua ioso aii ni ku ji bhakula, ku jiʼalula ku kizuua, ja tenena muene kala kia ji xindi dialuilu diê. Kia zubha iii, kuiza sata ia izuua ioso, ni jisata ja mbeji ia thethama, ni jifesa ja mukuá dingi ja lumbila jinga Jihova mu ithangana ioso ia tokala; kala dingi ue ió oso eza ni mibhaku iâ mu kubhakuila Jihova kala kia a tumu mixima iâ. Tundé mu kizuua kia dianga, kia mbeji ia kasambuadi, ki andeka ni kubhakula jisata kua Jihova; sumbale kienhokio-phe, kiluua ngó a ta madisesa ma tembulu ia Jihova. Hé a bhana-phe ue kitadi ku akua kubatula ni akua ufunu ua kusonga mabaia kumoxi ue, ni kúdia ni kúnua ni maji ku akua Sidone ni akua Tilu phala kututa ku Libano miẋi ia misédulu, kuijiia na-iu mu kalunga ku Jopa, mukonda kiene kia di kundu ni Silu, sobha ia Pélesa iu ua ehelela ku ki bhanga. Kutula ku muvu ua kaiadi, ua kuiza kuâ ku inzu ia Nzambi, iala mu Jeluzaleme, ku mbeji ia kaiadi, Zolobabele monʼa Selatiiele, ni Jesuua monʼa Jozadake ni akuá dingi, jiphange jâ, jinganga ni jilevita akua muiji ua Levi, ni eneʼoso kiá a tundu ku ubhika eza mu Jeluzaleme, a mateka kikalakalu kia inzu ia Jihova, anga a sola ku jilevita akua muiji ua Levi, athu oso a tenesa kiá makuinhi a iadi a mivu mba a somboka-mu kiá, phala kuendesa kikalakalu kia onzo ia Jihova, kala kia fuama. Bhenhobho Jesuua anga u balumuka ni muene ni anʼê ni jiphange jê, ni Kadimiiele ni anʼê, ni anʼa Juda, anga a di bunda kumoxi kala muthu umoxi ngó phala kulanga oso a kexile mu ku bhanga kikalakalu kia onzo ia Jihova, kumoxi ni anʼa Henadade, ni anʼâ ni jiphange jâ, akua muiji ua Levi. Kioso akua kutunga kia te madisesa ma Tembulu ia Jihova, jinganga eza kiá a zuata, eza ue ni jikoloneta; o jilevita, anʼa Asafo eza ni jimbânza phala kuximana Jihova, kala kia xindi Davidi, sobha ia Izalaiele. Anga a kuata ku di tambuijila mu kuimba, ni kuximana, ni kubhana fuma kua Jihova, ni kuzuela, exi: Muene ukôla, kuma jihenda jê ji nangenena ku thandu dia Izalaiele. Mundu uoso hé a kuata kutana ni ku dikola ni dízui dia suina, mu kuximana Jihova, mukonda dia ku ta madisesa ma inzo ia Jihova. Sumbala kiene, maji jinganga ja vulu, ni jilevita, ni jitata ja mabhata, a kuka kiá, a mono inzo ia Jihova ia diangelèku, ki ia kexe ku madisesa mê, a didi ni ku ta muene jongololo, kia mono dingi iii ku mesu mâ; maji hanji muene, a vudile a kexi mu zangula mbimbi ni ku ta mitendu ia kusanguluka. Katé kia bhonzele muene kutungula o mbimbi ia kusanguluka, ni mbimbi ia kudila kua kifuxi. Mbata o kifuxi kioso a kexile mu ku sanguluka ni mbimbi ia di leka, mazuí mâ anga aia muene ni kua evua ku makanga kinéne. Kioso jinguma ja Juda ni Bejamí kievu kuila a tundu ku ubhika ia a tunga Tembulu ia Jihova, Nzambi ia Izalaiele, A bhixila kua Zolobabele ni ku jitata ja mabhata, anga a a tangela, exi: Kala enu, etu ue tua mesena kusota Nzambi ienu; uila kiki, tuehedienu ku di bunda kumoxi ni enu mu kú tunga, mbata muene ue, Johova, Nzambi ienu, etu tua mu bhakuila kiá jisata, tundé mu izuua ia Asale-Hadone, sobha ia Asídia, ua tu bheka kunu. Bhenhobho-phe ni Zolobabele ni Jesuua ni amukuá dingi, o jitata ja mabhata ma Izalaiele, a a vutuila, exi: Ki ki fuama kuila ni enu ni etu tu tunga kumoxi o inzu ia Nzambi ietu; etuʼene muene, ubheka uetu, tua-nda ku i tungila Jihova, Nzambi ia Izalaiele, kala kia tuʼambela Silu, sobha ia Pélesa. Kienhokio-phe kiá, akuaʼxi aia ni ku bhangesa akua Juda kubotomoka o maku mu kutunga, mbata ka ehela dingi kutululuka kioso kia kala mu kutunga. Anga a futila jindaxi phala kuia ni ku a fudisa ioso ia mesena kubhanga izuua ioso, kioso Silu sobha ia Pélesa hanji iu ni muenhu, katé mu utuminu ua Ndala, sobha ue ia Pélesa. Ku dimatekenu-phe dia utuminu ua Asuuelu, anga a soneka mukanda ua kutatela ni kuxitala akua Juda ni akua Jeluzaleme. O mu izuua ia Artaxexe ue, Bijilame, ni Miteledati, ni Tabeiele ni akua dingi, akua kilunga kiâ, a sonekena Artaxexe, sobha ia Pélesa; mukanda a u soneka ni jiletala ja akua Sídia ni mu dízui dia akua Sídia. O komanande Lehu, ni musoneki Sisai, ene a soneka mukanda ua kutatela Jeluzaleme kua sobha Artaxexe, mu kidifua kienhiki. Bhenhobho Lehu, komanande, ni Sisai, musoneki, ene a soneka ni akua dingi akua kilunga kiâ, o jidinaíta, ni afuasakita, ni akua Tarpele, ni afuasita ni akua Heleke, ni akua Babilónia, ni akua Suzane, ni akua Daí ni akua Elame. Ni ifuẋi dingi ia mukuá, iejile na-iu sobha ia dikota ua fumanene kiavulu, Azenaphale, anga ua bhana kutunga mu mbonge ia Samádia, ni amukuá ku sámbua kunu dia honga ia Ufalate, mu thembu ieneʼio. Maka a te mu mukanda ua sonekena sobha Artaxexe eneʼá: Abhikʼé, athu a tungu ku sámbua kunu dia honga ia Ufalate, bhu kithangana kia nganji. Tuma ku kʼijiia, eie sobha, kuila jijudé ja tundu kokué, a bande kunu ia a tu sange etu mu Jeluzaleme. O mbonge ioio ia usuéia ni kuẋinuka, ene a mu i tunga dingi, imbaka iê a mu i tungulula ue, ni madisesa mê, a mu ma iudika dingi. Kala kiki-phe, ijiia na-kiu dingi lua mukuá, eie sobha, kuila se o mbonge ioio a i tunga dingi muene lua mukuá, o imbaka iê ioso hé i vutuka bhu kididi kiê kia ukulu, ima ia tokala ku futa, ene ka-nda ku i futa dingi, ni madijimu ni mibhaku; mu ku bhanga kiki, a-nda ku tununa jimbongo ja jisobha. Etu-phe, kuma tuene mu ku tambula futu kua sobha, o ku mu ehela ku mu katula ujitu ki tu tena, kiene kia tu bhekesa kutuma ku ku dimuna. Nda u sote divulu dia malunda ma jitata jé, muenhomo-phe, i ua-nda kusanga-mu, sobha, ia-nda ku kuijidisa kuila mbonge ioio ia kuẋinuka tundé ukulu, iene mu ku bhekela uíndua ku jisobha ni jisengu, ni kuila mʼukulu mbonge ienhoio mua kexile muene kuximika; kiene kia bhangesele ku i sengulula, i ia bhuilè-ku kiá. Etu-phe tua ku tangela-kiu muene ni kulomboloka kuoso, eie sobha, kuila: O mbonge ioio, se a i tunga dingi lua mukuá, o imbaka iê hé i vutuka dingi bhu kididi kiê bhu ia kexile, eie-phe, ku mbandu ia sámbua didi, dia kunu, dia ngiji ia Ufalate, kua-nda ku kala-ku dingi ni dikanda dié. Mahezu. Anga sobha u vutula kiki kua Lehu, komanande, ni kua Sisai, musoneki, ni akua kilunga kiâ a tungu mu Samádia kumoxi ni jisubhuke jala ku sámbua diodio dia ngiji ia Ufalate, uixi: Uembu, bhu kithangana kia nganji. O mukanda u mua tu tumikisa, a u tange ni kulomboloka kuoso bhu pholo iami muene. Mu ku u tongololʼeme, nga tumu kusota mu mikanda ia malunda ma xahulu, kiene o mbonge ioio tunde ukulu. Ene a sota ia a sange kuila, mu ithangana iòkulu, mbonge ioio ia ximikina jinga o jisobha kuma muenhomo ene mu ku bhangela-mu usuéia ni ungumba ua kuẋinuka ni kubaluka. Mʼukulu ue kua kexile jisobha ja nguzu mu Jeluzaleme, o ku sámbua diodio dia ngiji a tumina jinga mu ididi ioso anga aia muene ni ku a bhana ima ia tokala kufuta, ni madijimu, ni mibhaku. Kindala-phe xikenu ngonge, phala mala ió ehe kutunga, o mbongeʼoio ki bhu kale muthu u i tunga; o kutungiua kuê kikale eme dingi ngi ki tanga. Enu-phe di langienu, ima iii kana ku i kuatela usudi mba mu kala na-iu ni usonde; phala ki mu bhange kutondala mu ima ii, mbata o kuẋamuna kuvudilaʼhi kiki ku jisobha? Kuabhu-phe, kioso kiá o mukanda ua katula ku mukanda ua sobha Artaxexe kia u tange bhu pholo ia Lehu ni Sisai, musoneki, ni akua kilunga kiâ, ai ni makidi-kidi ku Jeluzaleme, ku jijudé, anga ni nguzu ioso a a fudisa kutunga. Kikalakalu kia inzu ia Jihova ia kexile mu Jeluzaleme anga kʼimana; hé ki nakina muene katé mu muvu ua kaiadi ua utuminu ua Ndala, sobha ia Pélesa. Tala, jinganga ja Nzambi, Ajeu ni Zadiia, monʼa Idu, a zambuila jinga jijudé ja kexile mua Juda ni mu Jeluzaleme, mu dijina dia Nzambi ia Izalaiele, kuma Nzumbi iê ia kexile ni ene. Bhenhobho Zolobabele monʼa Selatiiele, ni Jesuua monʼa Jozadake, a balumuka, anga a mateka dingi kutunga onzo ia Nzambi, iala mu Jeluzaleme; ni ene kiá, kumoxi ni jinganga ja Nzambi ja kexi mu ku a kuatekesa. Mu kithangana kienʼiokio, a tukumuka nguvulu ia sámbua dia kunu dia honga ia Ufalate, Tatenai ni Setabozenai ni akua dingi, a endela, eza kua ene, hé a ebhula, exi: Nanhi ua mi bhela-kiu ngonge, ia ku tunga dingi inzu iii, ni kutungulula dingi kimbaka kiki? Anga a ebhula dingi lua mukuá, exi: O majina ma athu a mu tunga inzu ienʼiii, iá kuebhi? Né kienhokio-phe, mesu ma Nzambi ma kexile ku thandu dia ikulakaji ia Juda, katé ki ki ẋikinine ku a fudisa ku bhanga kikalakalu, katé kia bhixila maka eneʼá kua Ndala, anga muene u vutula kizuelu mu mukanda ku ima ienhiʼii. O mukanda uʼokatule ku mukanda ua soneka Tatenai, nguvulu ia sámbua kunu dia Ufalate, ni Setabozenai ni akuá dingi, afuasakita, a kexile ku sámbua dia kunu dia ngiji, ua tumikisa kua Sobha Ndala. Mua mu bhela kisoneke kia majina moso, a u soneka, uambe kiki: Kutululuka kuoso ku kale kua sobha Ndala. Ki ku jimbulukile éʼsobha, kuila etu tua ile ku sengu ia Juda, ku inzu ia Nzambi iâ Ionéne, ene a mu i tunga ni matadi a makota; o miẋi ia maleka iá a i ta kiá ku thandu, o kikalakalu kia mu kuenda lusolo, ki kiia muene ku pholo bhu maku mâ. O ikulakaji-phe tua ebhula, tuexi kiki: Nanhi ua mi bhelakiu ngonge, ia ku tunga dingi inzu iii, ni kutungulula dingi kimbaka kiki? Etu tua te-ku dingi kua ebhula majina mâ, phala ni tu ku tangela-u, ni tu tena ue ku ku sonekena majina ma athu ala ikuinda mu kaẋi kâ. O kia tu vutuila ene-phe, kienhiki: Exi, etu tu abhikʼa Nzambi ia diulu ni oxi, onzo i tua mu mu tungulula iii, hanji ki a i bulu, bhuala kiá mivu ia ndumba; sobha ia dikota ia Izalaiele muene ua i tungile, iu ua i zubhile muene. Maji ku tuezʼku, kioso jitata jetu kia lokalala njinda ia Nzambi ia diulu, muene ua a bhakula bhu maku ma Nabokodonozolo, sobha ia Babilónia, mukua Kaldeia, muene ua sengulula onzo iii, uambata o kifuxi kiâ ene ku ki bheka ku Babilónia. Maji-phe ku muvu ua dianga ua Silu, sobha ia Babilónia, sobha Silu muenʼió muene ua bhele ngonge phala kutunga inzu ienʼiii. Katé ni itutu ia ulu ni phalata, ia inzu ia Nzambi, ia katuile Nabokodonozolo mu tembulu ia kexile mu Jeluzaleme, iu ua i tele mu tembulu ia Babilónia, sobha Silu-phe, ua i katula mu tembulu ia Babilónia, ia a i bhana ku muthu a muʼixana Sebazale, a mu tunguile ku kala nguvulu, kuala muene. Anga u muʼambela, uexi: Tambula itutu iii, ndé, ka i beheke mu tembulu iala ku Jeluzaleme; hé uà kà bhangesa kuila inzu ia Nzambi a i tunga dingi bhu kididi kiê kiʼokulu. Bhenhobho-phe, Sebazale muenʼió ueza, iu ua te o madisesa ma inzu ia Nzambi, iala mu Jeluzaleme; tundé kiá kienhókio, katé ni mu leluʼmu, iene-phe hanji ia mu tungʼii, kiluua ibhua. O kiki-phe, se sobha ka ki mono ku ibha, a sote hanji mu mabhakelu ma sobha ia Babilónia, se ni kidi kiene ngonge ia sobha Silu iíi momo, ia ku tungisa inzu iii ia Nzambi iala mu Jeluzaleme. Ni ku ima iosuʼiii, sobha a tuʼambele, tuijiie ue kioso kia mesena muene. Bhenhobho sobha Ndala ua bhana ngonge, anga a sota mu mabhakelu ma muenexi ua Babilónia, muoso mua bhaka jinga mikanda iòkulu ni umvuama ua jisobha ja Babilónia. Ku tula mu Akemeta, mu dizemba diala mu sengu ia Mediia, a sange-mu dilanda diòʼuinge, o ku dilanda kuʼòsoneke dilembalesu diambe kiki: O sobha Silu, mu muvu uê ua dianga, ua bhana ngonge iii: Mu kuzuela ku inzu ia Nzambi mu Jeluzaleme, ia fuama ku i tunga phala kididi kia ku bhela jisata; o madisesa mê ma kola muene; o kitala kiê, makuinhi a samanu a kóvadu; o kuzanza kuê, makuinhi a samanu a kóvadu; ni mikalatata itatu ia matadi a makota, ni umoxi ua miẋi ia ubhe. Kitadi kioso kia kufuta ki tunda mʼonzo ia sobha. Kua di te dingi: itutu ioso ia ulu ni phalata ia inzu ia Nzambi, iambatele Nabokodonozolo mu tembulu ia kexile mu Jeluzaleme, anga uia na-iu ku Babilónia, a-nda ku i vutula, phala iie ku tembulu iala mu Jeluzaleme, na i tule muene kitutu bhu kididi kiê, kitutu bhu kididi kiê; ni i kala dingi lua mukuá mʼonzo ia Nzambi. Kala kiki-phe, eie Tatenai, nguvulu ia disámbua diodio dia Ufalate, ni Setabozenai ni akuá dingi, afuasakita, muala ku sámbua diodio dia ngiji, sondolokelenu dikanga. Kana ku fudisa kikalakalu kiki, kia inzu ia Nzambi, phala o nguvulu ia jijudé ni ikulakaji iê, a tunge dingi lua mukuá o inzu ia Nzambi bhu kididi kiê kiʼòkulu. Ku mbandu iami ue, nga bhana ngonge, kioso ki mua-nda kubhanga ni ikulakaji ienʼii ia jijudé, phala a tene ku tunga dingi lua mukuá inzu iii ia Nzambi, kuila: Ku jimbongo ja sobha, jojo ji tunda mu malubhaku ku disámbua diodio, dia ngiji, ende ni kufutila muene ku pholo ima ioso i bhindamena athu iá, phala o kikalakalu ki ki kale ni kifudisu. Ki mu kambe ue ku a bhana ioso ia bhindamena ku kizuua ni kizuua: Tungombe ni tumbudi tua ndumbe ni ilumbe, phala o jisata kua Nzambi ia diulu; ni tidiku, ni môngua, ni vinhu, ni maji, ima ioso kiá i bhindamena jinganga jala mu Jeluzaleme. Phala a bhakule jisata ja dizumba dia mbote kua Nzambi ia diulu, nda a sambele ue muenhu ua sobha ni ua tuana tuê. Nga bhana dingi ngonge iamukuá iii, kuila: Uoso u lungulula o ngonge iii a fuomona muxi kʼonzo iê, anga a uʼimika ni a mu nhengeneka kuenhoko, o inzu iê ia kà kituka dixita. O Nzambi-phe, ió ua bhangesa dijina diê di tunge bhenhobho, a buikise jisobha joso ni ifuẋi ioso i zenga lukuaku luâ phala kulungulula o ngonge iii ni kusengulula o inzu iii ia Nzambi, iala mu Jeluzaleme. Eme, Ndala, nga bhana ngonge iii; kioso ki iambe, a ki bhange lusolo. Mahezu. Bhenhobho Tatenai, nguvulu ia Sámbua dia kunu dia Ufalate, ni Setebozenai ni akua kilunga kiê, ima ioso a i bhange muene lusolo, kala kiambe ngonge ia sobha Ndala. O ikulakaji ia jijudé, ia aiʼâ muene ni kutunga ni kuzediuila ku muzambu ua polofeta Ajeu ni Zakadiia monʼa Idu. Onzo anga a i tunga a i zubha kala kia tumu Izalaiele ni kia tumu ngonge ia Silu ni ia Ndala ni ia Artaxexe, sobha ia Pélesa. Inzu iii anga ibhua ku i tunga mu kizuua kia katatu kia mbeji ia Adale, ku muvu ua kasamanu ua utuminu ua sobha Ndala. O Anʼa Izalaiele, ni jinganga, ni jilevita ni amukuá dingi a tundu mu ubhika, anga a lumba inzu iii ia Nzambi ni kusanguluka kuoso. Maujitu ma bhana phala kulumba inzu iii ia Nzambi, hama ia tungombe, hama jiiadi ja ilumbe ia jimbudi, hama jiuana ja tumbudi, kuinhi ni kiiadi kia isutu ia jihombo, phala kilumbu kia kituxi kia Izalaiele ioso, kala kia soko o dialuilu dia miji iê. Anga jinganga a ji uana ku ibuka ni jilevita mu jimbambe já, phala o ukunji ua Nzambi uala mu Jeluzaleme; kala kia ki soneka mu divulu dia Mozé. Ió a tundu-mu ubhika anga emununa Phasu mu kizuua kia kuinhi ni kiuana kia mbeji ia dianga; mbata ni jinganga ni jilevita a di zelesele kumoxi kala muthu umoxi ngó, ene oso anga a zela muene. Hé a jibha Kambudi ka Phasu phala ene oso a tundu mu ubhika, ni jiphange jâ, o jinganga, ni enemuène. Kienhiki, anʼa Izalaiele a tundile mu ubhika, hé a dia phasu, kumoxi ni ió a di bundile ni ene, mu ku di katula ku imbamba ia xidi, ia akuaʼxi, phala kusota Jihova, Nzambi ia Izalaiele. O fesa ia jimbolo jʼòsusu, anga a i bhanga mu sambuadi dia kizuua, ni kusanguluka, mbata Nzambi ua lungulula muẋima ua sobha ia Asídia iú ua u te ku mbandu iâ ene, phala ku a suinisa maku mu kikalakalu kia inzu ia Nzambi, muene Nzambi ia Izalaiele. Kia zubha kubhita ima iii, mu utuminu ua Artaxexe, sobha ia Pélesa, Ejidala monʼa Selaia, monʼa Azadiia, monʼa Ilikiia, monʼa Salume, monʼa Zadoke, monʼa Atube, monʼa Amadiia, monʼa Azadiia, monʼa Melaiote, mona Zelakiia, monʼa Uzi, monʼa Buki, monʼa Abisuua, monʼa Fineia, monʼa Eleazale, monʼa Alá, nganga ia dikota, phangeʼa Mozé. Ejidale muenhú anga u banda, ua tundu ku Babilónia. Muene anga u kala musoneki ua di longo kiavulu mu kitumu kia Mozé kia bhele Jihova, Nzambi ia Izalaiele. Muene-phe ue, mukonda dia lukuaku lua mbote, lua Jihova Nzambi iê, lua mu kexile ku thandu diê, sobha ua mu bhana ioso muene ia mu bhingile. Mu muvu ua kasambuadi, ua sobha Artaxexe, amoxi-mu ku anʼa Izalaiele, a banda mu Jeluzaleme, ni anʼa jinganga, ni a jilevita, ni a jingimbidi, ni anʼa ajikuidi a mabhitu, ni a akua mbèle mu tembulu. O mu mbeji ia katanu, ia muvu ua kasambuadi ua sobha muenʼiú, iene ia bhixila na-iu Ejidala mu Jeluzaleme. Mbata ku kizuua kia dianga kia mbeji ia dianga kiene muene kia katuka ni kubanda mu kutunda mu Babilónia; iu ua bhixila mu Jeluzaleme mu kizuua kia dianga kia mbeji ia katatu, kala kia mu xindi lukuaku lua mbote, lua Nzambi iê, lua mu kala ku thandu diê. Kuma Ejidala ua di iudikile muẋima uê, phala ku kuata kitumu kia Jihova ni ku kiʼaluka, mbé o ku longa jinga jingonge ni mabatuilu ma Nzambi iê, mua Izalaiele. Iú-phe, uene o mukanda uʼòkatule ku mukanda ua sobha Artaxexe, ua bhana kua nganga Ejidala, musoneki ua maka ma ijila ni jingonge ja Jihova kua Izalaiele. Mukanda uambe kiki: Artaxexe, sobha ia jisobha, kua nganga Ejidala, musoneki ua kitumu kia Nzambi ia diulu; kala ni kutululuka kua kidi! Kia tundu kokuami, o ngonge ia kuila, o ió uoso ua tokala ku Kifuxi kia Izalaiele, ni ku jinganga jê, ni ku jilevita, nʼandala kuia ni eie ku Jeluzaleme, aié. Mbata eie a ku tumu kuala sobha, ku mbandu iê-Muène, ni ku mbandu ia sambuadi diê dia nganji ja maka, phala kuia mu kuibhudisa kiambote ku mbandu ia Juda ni Jeluzaleme, kala kiambe o kitumu kia Nzambi ié, ki uala nakiu bhu lukuaku lué. Nda uambate ue o phalata ni ulu, sobha ni nganji jê ja maka, ia bhana mu vondadi iâ kua Nzambi ia Izalaiele, Ió uene ni dibhata diê mu Jeluzaleme. Kumoxi ni phalata ioso kiá ni ulu uoso u u sanga mu Sengu ioso ia Babilónia, ni maujitu oso a bhana ku vondadi kuala o Kifuxi ni jinganga oso a bhana ue mu vondadi iâ, maujitu phala inzu ia Nzambi iala mu Jeluzaleme. Kala kiki, ni muanu uoso, ua kà sumba ni kitadi kiki, tungombe, ni ilumbe ia jimbudi, ni tusèseme tua jimbudi, ni mibhaku iê ia makúdia ni makúnua anga ua kà i bhakula bhu Kalatódio ka onzo ia Nzambi ié, iene iala mu Jeluzaleme. Kioso ue kia mi tetulukila kubhanga o phalata ni ulu uoso ua subhuka-ku, ni eie ni jiphange jé, bhange-nu-kiu kala kiendi Nzambi ienu. O itutu ioso ia ku bhana phala o kikalakalu kia inzo ia Nzambi ié, vutuila na-iu bhu pholo ia Nzambi ia Jeluzaleme. O ioso dingi ia kambe-ku, i u bhindamena phala inzu ia Nzambi ié, ia ku fuama kubhana, ua-nda ku i bhana; i tunda mu inzu ia dilundilu dia jimbongo ja sobha. Eme-muene-muène, sobha Artaxexe, nga bhana ngonge ku alundi a jimbongo ja sobha, ene oso ala ku sámbua diodio dia honga ia Ufalate, kuila: Ioso i mi bhinga nganga Ejidala, musoneki ua kitumu kia Nzambi ia diulu, a ki bhange lusolo, katé ki ki tena kusoka hama ia talendu ja phalata, katé hama ia jikolo ja tiliku, katé hama ia jibatu ja vinhu, katé hama ia jibatu ja maji; o môngua uoso kiá ua mu solo o muẋima. Ima ioso kiá i a tendelela, kala kia tumu Nzambi ia diulu, a i bhange muene kienʼiókio phala o inzo ia Nzambi ia diulu; kuma, phalaʼhi ku kala njinda ia dikota ku thandu dia ixi ietu ni kuthandu dia sobha ietu ni ku thandu dia etu tu anʼê? Ni ue, tua mʼijidisa na-kiu, ku mbandu ia jinganga joso ni jilevita, ni akua kuimba, ni akua kujikula o mabhitu, ni akua mbèle oso kiá mu dibhata didi dia Nzambi, kuila, kana ku a bhinjika ni kufuta ima ia tokala, mba madijimu mʼokulu mba mibhaku. Eie-phe kiá, Ejidala, mu kuijiia ku uala na-ku, kua Nzambi ié, kuala bhu lukuaku lué, u sola atumini ni afundixi, aia ni kufundisa athu oso ala ku sámbua diodio dia honga ia Ufalate, oso kiá ejiia itumu ia Nzambi ié-eie; o ió uoso ua kambe ku ijiia, mu muʼijidisa na-iu. Uoso-uoso u kamba kualuka kitumu kia Nzambi ié-eie, ni kitumu kia sobha, ua fuama ku mu jibha, mba ku mu tumikisa oxi ia dikanga ni ku mu balakala, mba ku mu tambula jimbongo joso jala na-ju, mba ku mu ta mʼonzo ia dikuikilu (mu kaleia). Mahezu. Jihova, Nzambi ia jitata jetu a tane-ku! Ua lungulula muẋima ua sobha kala kiki! Phala ku kembesa inzu ia Jihova, ia kala mu Jeluzaleme; Iu ua ngi zalela o jihenda jê bhu pholo ia sobha ni ndongixi jê, ni bhu pholo ia ilamba ioso iala ni kutena ku mbanza ia sobha. Kienhiki-phe, ki kia ngi bhekela kúbhua uoma, kala kiá kia ngi tula o lukuaku lua mbote lua Jihova, Nzambi iami, ku thandu, eme nga bhongolola mua Izalaiele, amoxi-mu ku adiakimi phala kubanda nʼeme ni tuʼiii ku Jeluzaleme. Iá-phe ene o mítue ia mabhata ma jitata, ni miji iâ, oso a bande nʼeme mu kutunda ku Babilónia, mu utuminu ua sobha Artaxexe. Ku anʼa Fineia, Ngelesone; ku anʼa Itamale, Daniiele; ku anʼa Davidi, Hatu. Ku anʼa Sekaniia, ku anʼa Phaluji, Zakadiia, ni muene kiá, kia alula mu mísala iâ, a tena hama ni makuinhi a tanu a muthu. Ku anʼa Pahate-Muuabhe, Eliehoeni, monʼa Zakadiia, kumoxi ni iá a di bande kua muene, hama jiiadi ja athu. Ku anʼa Sekaniia, o monʼa Jaziiele, kumoxi kiá ni muene, hama jitatu ja athu. O ku anʼa Adimi, Ebede, monʼa Jonatane, ni iá a di bande kokuê, a bhange makuinhi a tanu a muthu. Ku anʼa Elane, Jesaia, monʼa Ataliia, ni iá kiá a di bande kokuê, makuinhi sambuadi a muthu. Ku anʼa Sefatiia, Zebadiia, monʼa Mikaiele, a di j bande kokuê makuinhi nake a muthu. Ku anʼa Joabi, Obadiia, monʼa Jiiele, a mu bande, hama jiiadi ni kuinhi ni nake dia muthu. O ku anʼa Baní, Selomite, monʼa Jozifiia, kokuê kua di bande hama ni makuinhi asamanu a muthu. Ku anʼa Bebai, Zakadiia, monʼa Bebai, a mu bande makuinhi a iadi a muthu ni nake. Ku anʼa Azengadi, Nzuanane, monʼa Katane, a di bande kokuê hama ni kuinhi dia muthu. Ku anʼa Adonikane, ene kiá a sukidila-ku mu ku bhixila, majina má eneʼiá; Elifelete, Jiiele ni Semaia, kokuê kua di te makuinhi asamanu a muthu. Ku anʼa Bikivai, Utai ni Zabude, ezanâ kumoxi makuinhi sambuadi a muthu. Anga ngʼa bhongoluela bhu mbanduʼa ngiji iala mu ku kungulukila ku Ahava, anga tu ta kibangu bhenhobho, mu izuua itatu. Bhenhobho ngi tonginina mu Kifuxi ni mu jinganga, ki nga tale-mu, ku anʼa Levi, ní muthu umoxi ngó ki ngi mu monʼomo. Nga tumikisa Eliiazale, Adiiele, Semaia, Elenatane, Jadibe, Elenatane, Natane, Zakadiia ni Mezulane, o asonguedi, eme nga te-ku dingi Nzuadibe ni Elenatane, athu a kexile ni kuijiia kuavulu. Anga ngʼa tumikisa kua Idu, muadiakime ua kexile mu Kazifiia, hé ngʼa longesa muene maka a fuama kutangela Idu phange iâ, ni akua mbèle mu-tembulu, jiphange já mu Kazifiia, kuila a tu bhekele akunji, phala inzu ia Nzambi ietu. Anga a tu bhekela muene, kala kia tu zediuisa o lukuaku lua mbote lua Nzambi ku thandu dietu, muthu ua xitunuka mu thulu (uejiia kinéne), ua tokala ku anʼa Makidi, monʼa Levi, monʼa Izalaiele; muenʼiú jina diê Selabiia. Ni anʼê ni jiphange jê kumoxi, a tena kuinhi dia muthu ni nake; ni Hasabiia kumoxi ni Jesaia, ua tokala ku anʼa Meladi, ni jiphange jâ ni anʼâ, makuinhi a iadi; ku akua mbèle a thembulu, a bhele hala Davidi ni ilamba phala ukunji ua anʼa Levi hama jiiadi ni makuinhi a iadi, a akua mbèle, ene oso a a xindi muene ku majina mâ. Bhenhobho anga ngi kola-bhu hanji o mujile ua kujila bhu mbanduʼa honga ia ngiji ia Ahava, mbé o kutoloka bhu pholo ia Nzambi ietu, nda tu mu bhinge njila ia kambe íbhidi phala etu ni anʼetu ni imbamba ioso ia tu tokala. Mukonda sonhi ja ngi kuatele, ja ku bhinga kua sobha, kifuxi kia masoladi ni ilolo i tu bhângela ku jinguma mu njila, mbata sobha tua muambelele, tuexi: Lukuaku lua Nzambi ietu luala ku thandu dia ió oso a mu sota muene, phala ku a bhanga mbote; maji o nguzu iê ni njinda iê, i lungulukila ku thandu dia ió oso a mu xia. Etu-phe, anga tu jila, hé tu bhinga kienhiki kua Nzambi ietu, muene anga henda i mu kuata mukonda dia misambu ietu. Ku jinganga anga ngi tungula-ku kuinhi dia muadiakimi ni kiiadi, ene a Selabiia ni Hasabiia ni dikuinhi dia jiphange jâ. Anga ngʼa pezalela o phalata, ni ulu, ni itutu, kuma uene ujitu phala inzu ia Nzambi ietu, ua bhana sobha ni jindongixi jê, ni ilamba iê, ni Izalaiele ioso kiá iala kuenhoko. Hé ngʼa tambuisa bhu maku, hama jisamanu ni makuinhi a tanu a talendu ja phalata; ku itutu ia phalata, hama ia talendu, ku itutu ia ulu, hama ia talendu; Ni makuinhi a iadi a kopho ja ulu, jojo ji pezala midi ia iphaka, ni itutu i iadi ia utadi uambote, u benha, ua ngondo, ua sokué ngó ni ulu mu ku ta. Hé ngʼambela, ngixi: Enu a mi lumbila kua Jihova, itutu iii iòlumbile ue, kumoxi ni phalata iii ni ulu iú, kuma mubhaku ua vondadi, uòbhakule kua Jihova Nzambi ia jitata jenu. Ima iii endenu ni ku i langa, bhakenu-iu muene kiambote, katé ki mua kà i pezala, mu maxilu ma inzu ia Jihova, bhu pholo ia makota ma jinga nga ni jilevita, ni bhu pholo ia adiakime a mabhata ma Izalaiele, mu Jeluzaleme. Bhenhobho jinganga ni jilevita anga a tambula phalata ioso i tua pezala ni ulu ni itutu, iòpezale ue, phala kuiza na-iu mu Jeluzaleme, kʼonzo ia Nzambi ietu. Anga tu katuka bhu ngiji ia Ahava, mu kizuua kia kuinhi ni kiiadi ku mbeji ia dianga, phala kuia ku Jeluzaleme; o lukuaku lua mbote lua Nzambi ietu lua kexile ku thandu dietu, lua tu kudila ku lukuaku lua jinguma ni kua iá a kexile mu ku tuʼolekela mibhetu mu njila. Tua bhixila mu Jeluzaleme anga tu nhoha momo izuua itatu. Ku tula mu kizuua kia kauana, tua pezala o phalata ni ulu ni itutu ioso, mʼonzo ia Nzambi ietu, anga tu i bhana kua Melemote monʼa nganga Ijiiia. Mukuá a kexile-nê kumoxi, Eliiazale, monʼa Fineia ni jilevita jiiadi: Jozabade monʼa Jesuua ni Nouadiiia monʼa Minui. Ima ioso a i alula, a i pezala, o pezu iê ioso hé a i soneka ni makidikidi moso. A a balakalele, a tundu ku ubhika, a bhakula sata ja kuoha kua Nzambi ia Izalaiele; Phala Izalaiele ioso kiá kuinhi ni kiiadi dia tungombe tua ndumbe; ilumbe ia jimbudi makuinhiʼvua ni isamanu; tumbudi tua ndumbe makuinhi sambuadi ni sambuadi; isutu ia jihombo phala kiamenga kia kituxi kuinhi ni kiiadi. Iene iosuʼiii phala Sata ia kuohela Jihova. Ngonge ia Sobha-phe anga a i bhana ku anʼa jinganga ni jinguvulu ja sámbua dia Ufalate, ene anga a kuatekesa kifuxi ni inzu ia Nzambi. Kiabhu-phe ima iii, kua ngi sange adiakimi, exi: O kifuxi kia Izalaiele, ni jinganga ni jilevita ka di tungula bhuma ni akua jixi jengi mu ku kasana kua akua Kanana, ni akua Hiti, ni Jipelezé ni Jijebuzé, ni akua Amone ni akua Mouabhi ni akua Ijitu ni Mamole. Mbata a tambula ku anʼa akuaʼxi, ahatu phala ene kusakana ni kusakanesa anʼâ a mala. O mu kubhanga kienhiki, o muiji ukôla iú, ua di fungisa ni akua jixi jenʼiji, katé o lukuaku lua adiakimi mudietu ni atumini luene lua dianga mu kutondala kuenhuku. Eme ki ngʼevu kima kia di fu kiki, nga tandula izuatu iami ni divunga diami, anga ngi di vuza jindemba mu mútue ni ku muezu, hé ngi xikama ngezala ni kimbulambula. Ene oso a kexile mu ku teketela o maka ma Nzambi ia Izalaiele, mukonda dia kutondala kua iá a tundu mu ubhika anga a ngi bhongolokela, eme-phe, kiene ki nga xikama ni kimbulambulʼiki kiene, katé mu kumbi dia Sata ia ngoloxi. O kia zukama o kithangana kia Sata ia ngoloxi, nga balumuka mu ku di suuata ni ku di tolesa kuami, kala nga tandula kiá o izuatu iami ni divunga diami, anga ngi fukama, ngi leka maku mami kua Jihova, Nzambi iami, ngixi: Nzambi iami, tata! Nga tandanganha ni jisonhi, ki ngi tena kubhetula pholo iami ni kutala kokué, u Nzambi iami! Mbata ikuma ietu ia di sokolola bhu thalʼa mítue ietu, o kuêla kuetu kua tuta muene ku diulu. Tundé mu izuua ia jitata jetu ndú mu lelu, tuala mu kuela kua dikota; mukonda dia ikuma ietu, a tu bhakula, nʼetu, ni jisobha jetu, ni jinganga jetu bhu maku ma jisobha ja akua jixi jengi, etu tua kituka tu mbole ia xibhata, ni ubhika, ni ku tu bhûnda, ni pholo ia tu tandanganha, kala ki kia di monekena lelu! Kiki-phe, mu kakithangana kòfele, kua tu tukulukila kiadi ku mbandu ia Jihova, Nzambi ietu, phala ku tuehela amoxi-mu kusutunuka, ni kutuimika kiambte bhu kididi kiê kikôla, ni ku tu bhana kidimba; phala ku tu muikina o mesu, eie u Nzambi ietu, ni ku tu bhana hanji kamuenhu kòfele mu ubhika uetu. Mukonda etu tu abhika, maji mu ubhika uetu, eie u Nzambi ietu, ku tu ehelela; inda ua zale jihenda jé ku thandu dietu, etu tua bongo kiadi bhu pholo ia jisobha ja Pélesa, mbé o ku tu bhana dingi muenhu phala kubalumuna dingi o inzu ia Nzambi ietu ni kutunga dingi jingùndu jê, mbé a tu bhane kimbaka kia ku kondamena. Kindala-phe, Nzambi ietu tuanda kuzuela kiebhi ima iala kiki! Kuma tua xisa ijila ié, i ua tu tendelela ku abhikʼé, o jinganga, uexi: O ixi i mua bokona phala ku i vua, ixi ia kasana mukonda dia kukasana kua ifuẋi iê ia tungu-mu ni mu kuiiibha kuâ; a izalesa ni ufusa tundé ku ia tundu katé ku ia suku mukonda dia kuiibha kuâ. Uila kiki, ki mua kà bhane anʼenu a ahatu ku anʼâ a mala; o anʼâ a ahatu ki mu a tambule phala anʼenu a mala. Athu eneʼá, nuka mu a sotela kutululuka kuâ mba mbote iâ; phala enu mu suine, ni mudie ioso ia beta kuuabha mu ixi, nda mu i xile anʼenu, i kale undundu uâ katé ku hádia ni hádia. O kiki-phe, kia tu bhiti ima iosuʼiii mukonda dia ibhangelu ietu ia ibha, ni kuêla kuetu kua dikota, etu tua mono hanji, kuila, eie u Nzambi ietu, ua fudisa kuila a tu jikinisa muene loló, mukonda dia ikuma ietu, eie ua tu bhané hanji dingi o ubhulukilu kala iú! Tu tona dingi kulueza o ijila ié, hé tu kuata undandu ni ifuẋi a bhanga o isunji kala iii? Kiki-ze Ngana, ki ki ku bhekela njinda ia ku tu lungulukila, anga u tu buikisa katé ki ku subhuka dingi muthu mba uoso ngó u tena kubhulaka? Ahá! Jihova, tata! Nzambi ia Izalaiele! Eie u mukua kidi! Kuma etu tua bhulaka, tu tumbalumbalu ngó, kala ki kia di monekena leluʼidi. Kiki-phe, tuala bhu pholo ié mu kuêla kuetu, kuma ki kuala dingi muthu uengi u tena kukala bhu pholo ié mukonda dia kikuma kiki. Kioso Ejidala kia mu samba kiki, ni kufisala kuku, ni kudila, ua dizale bhoxi ku pholo ia inzu ia Nzambi, a di bongoluela kua muene, kionge kia dikota kia anʼa Izalaiele kia mala ni ahatu ni tuana tua ndenge mukonda mundu ua kexile mu ku dila ni kibulukutu kia dikota. Bhenhobho Sekaniia, monʼa Jiiele, umoxi ku anʼa Elame, anga u kumbulula, uambela Ejidala, uexi: Etu Nzambi ietu tua mu te kituxi, mu kusakana ni ahatu a tundu kuengi, a tokala ku ifuẋi ia jixi jenhiji; maji né kienhiki-phe, hanji sai-ku kudielela kua Izalaiele. Kindala-phe muene, tu ta kikutu ni Nzambi ietu, kuila, ahatu oso tu a senga, ni kioso kiòvuale kua ene kala kiambe kaiula ka Jihova, ni ka iá a kuata uoma ua ngonge ia Nzambi ietu, tu bhange kala kiambe o kitumu. Eie-phe balumuka, mukonda uenji iú éʼmuene ua ku tokala, etu tua-ndu kala nʼeie kumoxi. Suína-phe nda u bhange kienhiki. Ejidala bhenhobho hé u balumuka, anga u lokesa makota moso ma jinganga, ni jilevita ni Izalaiele ioso kuila a bhanga muene kala kiambe maka eneʼá; ene anga a loka muene. Ejidala hé u balumuka, u sondoloka ku pholo ia inzu ia Nzambi, anga u bokona mu xilu dia Nzuanane, monʼa Eiiiasibe; kia mu bhekela mbolo muenhomo, nguê kúdia; kia mu bhana menha, nguê kúnua; kuma ku muẋima kua mu xiialala ni kutondala kua iá a tundu mu ubhika. Anga a bhita ni ku ki boka, mua Juda ni mu Jeluzaleme, kuila eneʼoso a tundu mu ubhika a di bhongoluele mu Jeluzaleme. O uoso mu izuua itatu kʼeza, kala kia tange o kaiula ka adiakimi ni ikulakaji, umvuama uê uoso a-nda ku u koleka, o muene-phe a mu uanununa, mu kilômbo kia iá a tundu mu ibhika ka kala-mu. Bhenhobho-phe, athuʼoso mua Juda ni mua Bejami, mu izuua itatu anga a di bhongoluela mu Jeluzaleme; mbeji ienhoio-phe iene ia kávua, mu kizuua kia makuinhi aiadi ku mbeji; mundu uoso anga a xikama ni kuteketa mu lumbu lua inzu ia Nzambi, ki mukonda ngó dia kima kienhiki maji ni mukonda ue dia mvula ia vudile kinéne. Nganga Ejidala bhenhobho anga u balumuka, u a tangela, uexi: Enu mua tondala, mua sakana ni ahatu a jixi jengi; mulonga ua Izalaiele mua u vudisa. Kiki-phe, di fisadienu kua Jihova Nzambi ia jitata jenu, mu bhange kioso kia mu uabhela muene; ki mu di bunde ni athu akua jixi jengi, ahatu a jixi jengi di muangununienu-nâ. Kionge kioso anga etaia ni mázui ma suína, exi; Kiene muene! Kioso ki ua tange, kiene muene kia tu fuama kubhanga. Maji-phe o mundu ua vulu, o kuene ue makumbi ma jimvula ja vulu kinéne, ku kala bhu kanga bhabha, ki ki xikina; o kiki-phe ue ki kima kia kubhanga mu kizuua kimoxi mba iiadi, mukonda tua vulu tua tondala mu uenji uenʼiú. Inda-phe à te adikime etu oso, a kifuxi, ku maka eneʼá; o ió oso a sakana ni ahatu a jixi jengi, mu jimbonge jetu, eze kua ene mu izuua ioso ia a xindi, kumoxi ni adiakimi a mabhata mâ ni afundixiʼâ, katé ki tu somboka o kizuua kia njinda ia Nzambi ietu, mukonda dia kikuma kiki. Maji-phe Jonatane ngó, monʼa Azaiele ni Jehaziia monʼa Tikiva ene ngoho a a te ku maka eneʼá; ni Mezulane ni Sabetai, mukua Levi, anga a a kuatekesa. A tundu mu ubhika anga a bhanga muene kienhiki; bhenhobho Ejidala, o nganga, anga u di sandula kumoxi ni athu, ikuna ia jitata, muene a nona mu majina mâ, kala kiá kioso kiala mu mabhata ma jitata jâ; anga a di xikamena, mu kizuua kia dianga ku mbeji ia kakuinhi, phala kutokuesa ima ienʼiii. Mu kizuua kia dianga ku mbeji ia dianga, mala oso a sakana ni ahetu engi, anga abhua kiua ni ku a muena o kaiula ka mulonga uâ. Ku anʼa jinganga-phe a sakana ni ahatu a jixi jengi anga a sanga-mu iá: Ku anʼa Jesuua, monʼa Jozadake ni jiphange jê, Mahaséia ni Eliezele ni Jadibe ni Jedaliia. Anga a bhana maku, exi: Tuabhi! Ahetu tu a senga. O kia mono kuêla kuâ, a bhana sata ia kilumbe kia mbudi ia kilunga mu kikuma kiâ. Ku anʼa Imele: Hanani ni Zebadiia. Ku anʼa Hadimi: Mahaséia, ni Elija, ni Semaia, ni Jiiele ni Uziia. Ku anʼa Pasulu: Eliehoenai, ni Maséia, ni Ijimaiele, ni Natanele ni Jozabade, ni Elasa. Ku anʼa Levi: Jozabade, ni Ximei mba Semei ni Kelaia (iu Kelita), Petaia, Juda, ni Eliiezele. Ku jingimba: Eiiiasibe. Ku akua ku jikula mabhitu: Salume, ni Teleme, ni Hudi. Mua Izalaiele, ku anʼa Phaluji: Lamiia, ni Jeziia, ni Makiia, ni Miiamini, ni Eliiezele ni Makiia, ni Benaia. Ku anʼa Elame: Mataniia, Zakadiia, Jiiele, Abidi ni Jelemote, ni Ilija. Ku anʼa Zatu: Eliehoeni, Eliiasene, Mataniia, Jelemote, Zabadi ni Aziza. Ku anʼa Bebai: Nzuanane, Hananiia, Zabai ni Atalai. Ku anʼa Bani: Mezulane, Maluke, Adaia, Jasube, Seiale ni Jelemote. Ku anʼa Pahate-Mouabhe: Adina, Kelale, Benaia, Mahaséia, Mataniia, Bezaliiele, ni Binui ni Manasa. Ku anʼa Hadimi: Eliiezele, Joziia, Makiia, Semaia ni Ximinhá, ni Bejamí, ni Maluke, ni Semadiia. Ku anʼa Hasune: Mathanai, Mathatha, Zabadi, Elifelete, Jelemai, Manasa, Ximei. Ku anʼa Bani: Mahadai, Halane ni Uele, ni Benaia, ni Bediia, ni Keluhi, Vaniia, Melemote, Eiiiasibe. Mataniia, Matenai, Jahasai, Bani, Binui, Ximei, Selamiia, Natane, Adaia, Makinadibai, Sasa, Salai, Azadiiele, Selamiia, Semadiia. Salume, Amadiia ni Zuze. Ku anʼa Nebu: Jiiele, Matitiia, Zabadi, Zebina, Jadai, Jouele, ni Benaia. Ene osoʼâ a sakanene ahetu a jixi jengi; amoxi-mu a vuala-nʼâ, muene, ana. Maka ma Nehemiia, monʼa Hakaliia. Anga ki bhita bhu mbeji ia kijileu, ku muvu ua makuinhiʼa iadi, eme kioso ki ngala mu mbonge ia Suzane, kuma phangʼiami umoxi, Hanani uiza, ni muene ni akuá a tundunâ mu Juda; anga eme nga ebhula o jijudé ja subhukile, a xalele kuiza ku ubhika, ni kikexilu kia Jeluzaleme. Anga ene a ngi tangela, exi; A xala koko, ku sengu, a kambele kuiza ku ubhika, ala mu hadi iavulu ni dilebhu; o kimbaka kia Jeluzaleme a ki bulu, o mabhitu mê a mʼoha mu túbhia. Anga ki bhita kuma, eme mu kuívua o maka iá, nga xikama hanji anga ngi dila, anga ngi bhita izuua muene ni dilamba; anga ngi kuata kujila ni kusamba bhu pholo ia Nzambi ia diulu. Ngixi; Ngana tata, u Nzambi ia diulu, Nzambi ia dikota, u kuatesa uoma! Uene mu bhaka o kikutu ni kulendukila ió oso a kuzola anga a bhaka o ijila ié; jikula-phe, Ngana, o mátui mé, ni mesu mé ma jikuke, mu kuívua o musambu ua mubhikʼé, u nga mu samba lelu bhu pholo ié, mʼusuku ni mu muanha, mu diondela abhikê, o anʼa Izalaiele; ni ku diẋikina kutukulula kokué o ituxi ia anʼa Izalaiele, i tua ku tela eie; mukonda eme uami ni dibhata dia tatʼetu ituxi tua i te. Tua ku bhangela ima ia bolo muene kinéne, ni ijila ié ki tua i kuata; ni itumu ié, ni jiphangu ja mabatuilu mé, ji ua tumine kua ngunza ié Mozé, ki tu ji aiuka. Xinganeka-phe o kizuelu ki ua tumine kua ngunza ié Mozé, uixi; Enu se mua kà xibhaka, eme ue nga kà mi muangena mu madiembu. Maji se enu mua kà diela anga mua kà biluka ko kuami, anga mu bhaka o ijila iami, ni ku i bhanga, eme bhenhobho, né hanji jihutile jenu ja kà kala kua suku o diulu, kueneʼoko nga kà a bhongolola anga ngiza-nâ bhu kididi ki nga solo phala kubhanga-bhu nangu dia dijina diami. Athu iá-phe ene hanji abhikʼé, ni kifuxi kié ki ua kula mu kutena kué ni lukuaku lué lua nguzu. Ngana, tata, mátui mé-phe, ma jikukile o musambu ua mubhikʼé, kumoxi ni musambu ua abhikʼé ala kuinda kuxila o dijina dié; mubhikʼé, lelu, anga u mu zediuisa, nʼu mu bhana o kiadi bhu pholo ia muthu iú. Bhenhobho-phe eme ngala ngi mukuati a nganza ia sobha. Anga ki bhita kuila, ku mbeji ia nisane, ku muvu ua makuinhiʼa iadi, ua sobha Artaxexe, kuma eme ngi bheka vinhu bhu pholo iê, eme anga ngi katula vinhu, anga ngʼi bhana sobha; hanji-phe kienhokio eme kiluua ngi kala ni ku di suuata bhu pholo iê. Anga sobha u ngʼambela, uixi: Pholo ié ia di suuatelaʼhi kiki, eie-muène kua mu kata? Kiki ki kima kiengi, dilamba dia muẋima dia ku kuata. Bhenhobho eme anga ngi kala ni uoma uavulu. Anga ngʼambela sobha ngixi: Sobha lola muenhu ué ni ku hádia ni hádia! Abha eme ki ngi di suuata kiebhi o pholo, se o sanzala iala o kidindu kia jimbila ja jitata jami ia senguluka, ni mabhitu mê a mʼoha mu túbhia? Anga sobha u ngʼambela, uixi: Kiki phe kima kiahi ki u ngi bhinga; eme bhenhobho ngi sambela Nzambi ia diulu, anga ngi tangela sobha, ngixi: Sobha se kiene kia ku uabhela, se o kiandala mubhikʼé ki uabha bhu pholo ié, nga ku bhingi kuila u ngi tumikisa ku Juda, mu sanzala ia jimbila ja jitata jami, nga ka i tunge dingi luamukuá. Bhenhobho sobha u ngʼambela, ni Na Mvuale hanji kia xikama bhu mbandu iê, uixi: Njila ié i nanga izuua ikuẋi, kumbi kuii di u vutuka? Anga sobha ki mu uabhela ku ngi tumikisa, kioso ki nga mu tangela o kithangana kia kuvutuka. Ngi tangela dingi sobha, ngixi: Sobha, se kia ku uabhela, a ngi bhane mikanda ia jinguvulu ku sámbua dia ngiji, sembele a ngʼehele kuzáuka, katé ki ngi bhixila mu Juda. A ngi bhane ne mukanda ua Asafe, o kimbadi ua mu langa o míkáu ia sobha, phala a ngi bhane miẋi ia kuiudika na-iu o mabhitu ma dizemba dia sobha, ni kimbaka kia sanzala, ni ma inzo mu nga kà bokona. Sobha anga u ngi bhana-iu, kala kia ngi xindi o lukuaku lua mbote lua Nzambi lua ngi tudile ku thandu. Bhenhobho ngʼeza ku jinguvulu ja sámbua dia ngiji ia Ufalate, anga ngʼa bhana mikanda ia sobha; sobha muene ua tumukisine ue atumini a kifuxi ni makuenze ku jikabalu ejiie kumoxi ni eme phala ku ngi xinjikila. Sambalate, mukua Holone ni Tobiia, mukua mbele ku Amone, ki a ibhila muene kiavulu kuívua kuila kueza muthu mu kusota mbote ia anʼa Izalaiele. Eme anga ngi bhixila mu Jeluzaleme, hé ngi bhanga-mu izuua itatu ni kunhoha. Anga ngi balumuka mʼusuku, eme ni athu ofele nga kexi-nâ, kana muthu nga mu tetuila kia ngi bhake Nzambi iami ku muẋima ku ki bhanga mu Jeluzaleme; ki nga kexile ue ni kiama kioso-kioso, kiama kikale o kiama ngó, ku nga sambelele, kuabhu! Anga ngi tubhuka mʼusuku bhu Muelu ua Dikôlo, ku mbandu kualela o Fixi ia Mudikixi, ni ku Muelu ua Dixita, anga ngi tala imbaka ioso ia Jeluzaleme, ngi mona ia budijika, ni mabhitu mê, ma jikata, a mʼoha mu túbhia. Anga ngi bhita o Muelu ua Fixi, ni bhu Mumba ua sobha; anga ngi lémbua o kididi bhu bhitila o kabalu ku nga xikama. Bhenhobho ngi banda ni kuvuua kangiji mʼusuku, ni kutala o kimbaka; anga ngʼaluluka, ngi bokuena dingi bhu Muelu ua dikôlo, anga ngi tunda-ku. Anga makota ma jingana a kamba kuijiia kuoso nga ile ni kioso ki ngendele mu bhanga-ku; mbata katé kithangʼokio akua Juda, ni jingana, ni makota, ni akua dingi a kexi mu bhanga o kikalakalu, ki ngʼa tangelele luua kima kioso-kioso. Bhenhobho-phe anga ngʼa tangela kiua, ngixi: Enu mua mono kiambote o uíndua mu tuala, kuma Jeluzaleme ua budijika, ni mabhitu mê ma jikata kuma a mʼoha mu túbhia; ndokuenu-phe tu tunge dingi imbaka ia Jeluzaleme, ki tu xikame kiki mu dilebhu. Hé nga a jimbuila kiua kia ngi kuatekesele o lukuaku lua henda ia Nzambi iami, nga a tudila ue o maka moso ma sobha, ma ngi tangelele. Kuala ene: Ndokuenu, tu balumuke, phala tu tunge! Anga abhua uoma, hé a kolokotesa maku mâ mu kubhanga kiambote o kikalakalu. Kia kivu Sambalate, mukua Holone, ni Tobiia, mukua mbele ku Amone, ni Ngeseme, mukua Alábia, a tu mona ulalu anga a tu bhanga kasekelelu, exi: Enu mua mu bhanga kima kiahi? Muandala mu kitukila sobha, kuambe? Bhenhobho nga a kumbulula, ngixi: Nzambi ia diulu muene ua-nda ku tu kuatekesa; etu tu abhikʼê tu balumuka ngoho ni tu tungu; maji enu-phe mu Jeluzaleme kana-mu mbandu ienu, mba undundu, mba kima kiengi kia xa o Makulu. Anga nganga ia dikota, Eiiiasibe u balumuka, ni muene ni phange jê, o jinganga, anga a tunga o Muelu ua Jimbudi, a u lumbila, anga a u ta o mabhitu mê; a lumbila katé ni mbonge ia Meiah, ni mbonge ia kathondo, Hananele. Anga akua Jedikó a tunga bhu mbandu ia Eiiiasibe ni akuá; o Zakule, monʼa Imidi, u tunga ue bhu mbandu ia ió. Anʼa Senaha anga a tunga uâ o Muelu ua Mbiji, a uimika miẋi, anga a u ta mabhitu mê ni makumba mê ni milangaji iê. Anga Melemote, monʼa Udiia, dia monʼa Kóji, u iudika ue bhu mbandu iâ; anga bhu mbandu iê, Mesulame, monʼa Belekiia, dia monʼa Mesezabele u iudika-bhu ue; anga Zadoke, monʼa Bahana, uiza u iudika ue bhu mbandu iê. Anga akua Tekoua a iudika ue bhu mbandu ia akuá enhá; kuiza-ku-phe, ku makota a jingana ja akua Tekoua ku kikalakalu kia Ngana iâ kʼa tele-ku xingu jâ mu ku ki kuatekesa. Anga Joiada, monʼa Peseia, ni Mesulame, monʼa Besudiia, a iudika o Muelu Uokulu; a uimika miẋi, anga a u ta o mabhitu mê ni makumba mê ni milangaji iê. Anga bhu mbandu iâ eza mu iudika-bhu kuala Melatiia, mukua Ngibeione, ni Jadone, mukua Melone, athu ió akua Ngibeione ni Mispa, a tokalele ku utuminu ua nguvulu ia sámbua dia ngiji ia Ufalate. Bhu mbandu iâ ua iudika-bhu Uziiele, monʼa Halaia, umoxi, ku azunzi a ulu; anga Hananiia, monʼa musumbisi a milongo u iudika ue bhu mbandu iê; anga Jeluzaleme a mu tungulula katé bhu Lumbu lua Zanze. Anga Lefaia, monʼa Hule, dikota dia kaxaxi ka akua Jeluzaleme, u iudika ue bhu mbandu ia enhó. Ueza mu iudika bhu mbandu iê Jedaia, monʼa Halumafe, ku pholo ia inzo iê-muène; anga Hatu, monʼa Hasabeneia u iudika ue bhu mbandu iê. Ua iudika kibatu kiamukuá Malkiia, monʼa Hadime, ni Hasube, monʼa Pahate-Mouabhe, a iudika ue mbandu ia mukuá ia lumbu ni kathôndo ka Mbonge ia Majiku. Anga bhu mbandu iâ Salume, monʼa Loueje, dikota dia kaxaxi kamu kuá ka Jeluzaleme, ni muene ni anʼê a ahatu, ene a iudika-bhu. Ueza mu iudika o Muelu ua Dikôlo, Hanune ni akua Zanoua; athu iâ a tunga o muelu, anga a u ta o mabhitu ni makumba mê ni milangaji j iê, anga a tunga ue midi ia kóvado ku kimbaka, hé a suka katé Muelu ua Dixita. Anga Malkiia, monʼa Lekabe, dikota dia sengu ia Bete-Xeleme, iudika o Muelu ua Dixita; u u tunga, anga u u ta o mabhitu ni makumba mê ni milangaji iê. Anga Salume, monʼa a Kole-hose, dikota dia sengu ia Mispa, u iudika o Muelu ua Ngunga; u u tunga, anga u u ta o mabhitu ni makumba mê ni milangaji iê hé u iudika ue o kimbaka kia batela ia Sela, bhua zukama ni kadíbhia ka sobha, anga u bhixila muene ku maxita ma kulumuka mu kutunda mu sanzala ia Davidi. Ua mu kaiela mu kutunga Nehemiia, monʼa Azebuke, dikota dia kaxaxi ka akua Bete-Zule, u bhixila katé ku pholo ia jimbila ja Davidi, uiza bhu Mumba uòkalakale kiambote ku maku, anga u suka ku inzo ia Mazonda. Muene kia zubha kutunga, akua Levi a mu kaiela enhá: Lehume, monʼa Baní; ua iudika bhu mbándu iê Hasabiia, dikota dia kaxaxi ka akua Keila, mu sengu iê. A mu kaiela mu kuiudika, o jiphange jê, a a tuamenena kuala Bavai, monʼa Henadade, dikota dia kaxaxi ka mukuá ka akua Keila. Bhu mbandu iê bhene bhua kalakala Ezele, monʼa Jesuua, dikota dia akua Mixpa, ua iudika kibatu kia mukuá, ku lumbu, bhua lulama ma kubanda bhu inzo ia kubhakela mata ma ita, bhu thungi iê. Mbaluke, monʼa Zabai, anga mu kaiela mu kuiudika ni huii ioso, bhabha dikaẋi diê diengi, kutunda bhu thungi katé ki uia bhu muelu ua inzo ia nganga ia dikota, Eiiiasibe. Melemote, monʼa Udiia, dia monʼa Koji, u mu kaiela kuiudika kibatu kiamukuá, kia tundu bhu muelu ua inzo ia Eiiiasibe, hé u suka kua suku o inzo ia Eiiiasibe. A mu kaiela muene mu kuiudika o jinganga ja tungile dinhana dia Njolodá. A kaiela-ku mu kuiudika Bejamí ni Hasube, ku pholo ia inzo iâ; u a kaiela Azadiia, monʼa Mahaséia, dia monʼa Ananiia, ua iudika ue bhu mbanduʼa inzo iê. Ua mu kaiela mu kuiudika o kibatu kiamukuá, Binui, monʼa Henadade ua tungu tunde ku inzo ia Azadiia katé bhu thungi bhua takanena o kimbaka. Phalale, monʼa Uzai, hé u iudika ku pholo ia thungi, ni mbonge ia matala ia fuomoka ku inzo ia thala ia jisobha, ia xamenena ku lumbu lua kaleia; ua mu kaiela mu kuiudika Pedaia, monʼa Phaloji. Ateki a menha-phe ni aẋangi a jihuinhi ja Tembulu, a kexile mu Ofèle, a kalakala uâ hé a sukila ku pholo ia Muelu ua Menha ni kutunga, ku mbandu ia mutundila-kumbi, anga a zumbukila mbonge ia matala ia di leka. Kua ene, a kaiela-ku mu kuiudika kibatu kiamukuá akua Tekoua, mu kutunda ku pholo ia mbonge ia matala ia di lekʼoio, anga a suka ku kimbaka kia Ofèle. O Jinganga hé a tunda bhu Muelu ua jikabalu ni kuiudika, muthu ni muthu ua tungu ku pholo ia inzo iê. Ua kaiela kua ene mu kuiudika Zadoke, monʼa Imele, ku pholo ia inzo iê; ua mu kaiela Semaia, monʼa Sekaniia, mukua kulanga bhu Muelu ua Thunda ua Tembulu, ua talela ku mutundila-kumbi. A mu kaiela mu kuiudika Hananiia, monʼa Selemiia, ni Hanune, mona ua kasamanu ua Zalafe, ene a iudika kibatu kiamukuá; kua muene Mesulame monʼa Belekiia, ua a kaiela ue mu kuiudika ku pholo bhua lulamena xilu dia ʼnzo iê. O Malkiia, monʼa muzunzi a ulu ni phalata, u mu kaiela mu kuiudika ku pholo ia ʼnzo anga u bhixila ku inzo ia ateki a menha ni aẋangi a jihuinhi ni akua kutadika mauenji, bhu kanga dia Muelu ua Mifekade, anga u suka ku xilu bhu thungi. Anga akua kuzunza o ulu ni phalata ni akua kutadika mauenji, a iudika uâ o dikaẋi dia kutunga ku xilu bhu thungi katé bhu Muelu ua Jimbudi. Anga ki bhita-phe kuila, kia kʼivu Sambalate, kuma etu o kutunga kua kuata muene, u fuluka ni njinda, anga u thathamana kiavulu muene; anga u kuata kuxinga akua Juda. Anga u zuela bhu pholo ia phange jê ni ia kilômbo kia masoladi a Samádia, uixi: Kima kiahi kia mu bhanga o asonde a akua Juda iâ? A-nda ku a ehela-ku muene? A-ndu tena muene kusatela? O kikalakalu a-ndu ki zubha mu kizuua kimoxi ngoho? O matadi mʼoha mu túbhia, a-nda balumuka dingi nʼeza ni muenhu ku maxita ma uthôkua? Eme Tobiia, dia mukua Amone ua kexile-nê, uixi: Kiene kimoxi! Ene né edi a tunga se kuiza ngó mukenge, kimbaka kiá kia matadi ki kia-ndu mu bhonza ku ki lundumunʼê. Ivua-ze, eie u Nzambi ietu, ki a kuata ku tu tènda, o kulebhula kuâ kua tu lebhula na-ku, ku lundumukine mu mútue uâ, hé u bhangese ene ku di bhanga mbole, mu ixi mu a-nda ku a sumbisa ku ubhika. Kikuma kiâ ku ki vungine, o kituxi kiâ ku ki jimune bhu pholo ié, mbata ene a ku kuatesa njinda bhu pholo ia akua kutunga. Kienhiki tu kuata kutunga o kimbaka, anga ki takana kiene kioso katé kaxaxi kê; mukonda muẋima ua kifuxi ua bhetamena o kukalakala. Anga ki bhita-phe kuma, kia kʼivu Sambalate ni Tobiia, ni akua Alábia, ni akua Amone, ni akua Ajidode, kuila o imbaka ia Jeluzaleme ia suína ni ku i iudika, o misula a mateka ku i xita kiá, a thathamana kiavulu. Anga a takana kumoxi mudiʼâ ene oso, phala kuiza mu kúlua ni Jeluzaleme, ni ku a vunza phala ku a jimbisa ku kikanenu kiâ. Etu-phe tua sambela Nzambi ietu, anga tu bhaka athu mu ku a langidila, ni mʼusuku ni mu muanha. Bhenhobho akua Juda, exi: Jingamba ja iokojoka kiá, ni fufutila iene iavulu, etu kimbaka ki tua-ndu tena ku ki tunga. Kuala-phe o jinguma jetu, exi: Ene ka kʼijiia, ka-ndu tena ue ku ki mona, a tukumuka-phe tua bokona kiá muʼaxaxi kâ, anga tu a jibha enhoso, kienhiki kimbaka a lémbua ku ki tunga. Anga ki bhita-phe kuma, kioso kʼiza akua Juda a kexile muʼaxaxi kâ, a kala jinga mu ku tu tangela-kiu katé mu lukuinhi, exi: Andu tunda mu jisanzala joso jiji ni jiji, kuiza mu kúlua nʼetu. Eme-phe anga ngi ta alangidi a suama bhoxi ku dima dia kimbaka ni ku matala bhulu; anga o kifuxi nga a uana-uana mu mabhata-mabhata a maneka ni mikuale iâ, ni ngumba jâ, ni honji jâ. Eme-he ngixi suíin, o ki nga zubha kutonginina ioso, anga ngi balumuka, hé ngi tangela o jingana, ni afundixi, ni kifuxi kiamukuá; ngixi: Enu kana ku a kuata uoma; mu xinganeka ngó Ngana, muene Langala-ngongo, u kuata uoma, anga mu bhângela phange jenu, ni anʼenu, ni akajʼenu ni jinzo jenu. Anga ki bhita-phe kuila, kia kijiia o jinguma jetu, kuma etu tua kijiia kiá, ni kuila ndunge jâ Nzambi ua ji muange, etu oso tu vutuka ku kimbaka, muthu bhu kibatu kiê. Anga ki bhita ue kuila, tunde kiá bhu kizuuʼokio katé ku pholo kunu, ngiia kaxaxi ka minzangala iami a kuata ku kikalakalu, kaxaxi kamukuá a kala ni jingumba bhu maku, ni jingubu, ni jihonji, ni ibhakatu; anga atumini a kala jinga ku dima dia dibhata dioso dia Juda. Mu kutanga akua kutunga kimbaka, ni jingamba ambata jinga o imbamba, ni akua ku i zangula, ela jinga kala muthu lukuaku lua kuata ku kikalakalu, o luamukuá lua kuata mata a kubhânga na-u. O jipedelelu akua kutunga eza jinga a maneka kala muthu ni mukuale uê mu mbunda, anga a kuata o kutunga kienhiki; o muxiki a mbungu u kala nʼeme bhu mbandu. Eme anga ngʼambela jingana, ni makota a jingana, ni kifuxi kiamukuá, ngixi: Enu akuetu, o kikalakalu kiki kionéne, o kiene ue kia lebhelela, o etu-phe tua di te makanga a makota ku kimbaka, tua di songoloka kiavulu mudietu. Bhu kididi bhuoso bhu muivuila mbungu ia xiki, bhene bhu tu di bhongoluela; o Nzambi ietu muene ua kà tu bhângela o mvunda. Kienhiki ki tua kuata o kukalakala ku kimbaka; kaxaxi ka athu mudietu a nanga jinga ni jingumba bhu maku tunde bhu kiela o kizuua, tulé mu ngoloxi, ki mateka kutunda o jithéthembua. Mu kithanganʼomo ue ngi tangela o kifuxi, ngixi: Muila jinga o muthu ni munzangala uê, mu kala jinga mu zekela mumu mu Jeluzaleme, sembele mʼusuku uoso mu tu langidila hanji, mu muanha mu kuata ku kikalakalu. Anga tuila nʼeme, ni jiphange jami, ni minzangala iami, ni mala a kexi ku ngi kaiela ni ku ngi langidila kana muthu u zula kizuatu kiê ku mukutu; o kuia mu teka menha muthu uambata mata mê. Kudikola-phe anga kuvula kua mala ni akajʼâ, mukonda dia jiphange jâ, akua Juda. Mbata kua kexi ni iá ela jinga, exi: Nʼetu ni anʼetu a mala, ni anʼetu a ahatu, tua vuluʼetu muene; kala kiki tuienu tu tambule tiliku, sembele tu die nda tu laie. Eme iá ue, exi: Tua ximbika o jixi jetu, ni mivide ietu, ni jinzo jetu, mu tiliku ia kúdila mu nzala mumu. Bhu kala ue ni iá amba jinga, exi: Etu ni kufuta ngó o lubhaku lua sobha, tua sobho kitadi kia ngene, bhu kididi kiê etu tua ximbika o jixi jetu ni mivide ietu. Suke-phe, atuenhoso tu akua xitu imoxi, kuma etu ni akua muiji ua Juda, tu jiphange; o anʼetu úe a sokuʼâ ngó ni anʼâ ene; talesa, o kiki anʼ etu a mala ni anʼetu a ahatu tu a bhakula mu ku kala abhika; tua suku mu kuila amoxi mu anʼetu a ahatu ejidila kiá ni ubhika, o kia ku akula na-kiu, bhu makuʼetu, tua ki lémbua; mukonda athu amukuá a tambula kiá o jixi jetu ni mivide ietu, iii iala kiá bhu maku ma athu engi. Eme-phe, mu kuívua o kudikola kuâ, ni ki a kuata kuzuela kiki, ngʼivua kia ngi kuama kiavulu! Anga ngi kala mu banza imʼiii ku muẋima uami! Hé ngi bazela o jingana ni atumini, anga ngʼa tangela, ngixi: Mu kuvualesa o makongo enu, muala kubhûnda, muthu u bhûnda mukuá muthu u bhûnda mukuá, o ene phange jenu. Anga ngʼa bhongoluela kionge kia dikota kia athu. Anga ngʼa tangela, ngixi: Abha etu tua kula kiá o phange jetu, akua Juda, a a sumbisile ku matumbu, muthu ua bhana bhuoso bhua kuatela; o kiki enu phange jenu mu a sumbisa dingi lua kaiadi, mbé etu ni tua a kula dingi lua mukuá? Ene exi ni ene húdi, kia kuvutula a ki lémbua. Ngixi dingi: Ki mua mu bhanga kima kiambote! Kífua ki mua fuamene kuenda mu uoma ua Nzambi, mbé kuiengesa ku tu lebhula kuala jinguma jetu, o matumbu? Eme uami, uixi o jiphange jami ni minzangala iami, mu kubhana makongo a kuvualesa kitadi tua bhana kitadi ni tiliku. Maji tuehienu kiá o uenji iú. Nga mi diondo a vutuidienu kiá, lelu muene, o jixi jâ, ni mivide iâ, ni midivua ia, ni jinzo jâ; mu a vutuila ue ni milambongo ia kitadi kia kuvualesa ki mua tambula ku tiliku, ni kia vinho, ni kia maji, ki muala ku a bhinjika ku mi futa, mu ki vutula. Kuala ene-phe, exi: Tu a vutuilakiu muene! Ki tu soto dingi ku a tambula kima; ioso i ua zuela, iene i tu bhanga. Bhenhobho ngʼixana o jinganga, anga ngʼa lokesa ni kuila a-nda kubhanga muene kioso ki a zuela. Eme uami ngi kukumuna homba iami, ngixi: Kienhiki Nzambi kia kukumuna muthu uoso mʼonzo iê ni ku kikalakalu kiê u fula kutumaka kizuelu kiki, u mu kukumuna kienhiki anga u xala hatu! Kuala kionge kioso: AMÉM! Anga a ximana Ngana; kifuxi kioso ka zuela dingi kima, anga a bhanga kala kiambe o kizuelu kiki. Eme ue tunde kiá bhu kizuua sobha kia ngi xindi kukala nguvulu mu ixi ia Juda, ku muvu ua makuinhʼaiadi, katé ku muvu ua makuinhʼatatu nʼiiadi ua sobha Artaxexe, kuinhi dia mivu nʼiiadi iosuʼiii, né eme, né o phange jami, ki tua dile kúdia kua unguvulu. Nguvulu ja dianga-phe, ja ngi diangelele eme, a kexi mu tatesa kifuxi, ni ku a tambula kúdia ni vinhu, anga ku thandu diê, a ta-ku ku futa makuinhiʼauana a xikulu ia itadi ia phalata; o minzangala iâ hanji ue a kuata kubhikisa o kifuxi; maji eme-phe ki kiene ki nga bhange, mukonda dia kuxila Nzambi. Inda mu kukalakala o kimbaka nga iudika-ku uami; nʼeme ni minzangala iami ioso, kana ixi ioso-ioso, i tua sumbu; o minzangala iami iene ioso muene a kalakala ku lumbu. Akua Juda ue, hama ni makuinhʼatanu a muthu kumoxi ni atumini, ni oso a kexi mu kuiza ko kuetu, ku akua matumbu a tu kondoloka, a kala jinga mu xikama ku mezʼami mu kúdia. Anga kietu kia kúdia ku kizuua ni kizuua a kala mu kujibha ngombe imoxi ni mbudi jisamanu jòsole; a teleka ue ni jinjila jami eme kúdia; ni vinhu ianzungule ia idifua idifua ioso mu kuinhi ni kuinhi dia izuua; né kiki, ki nga bhinjika ni kubhinga kúdia kua unguvulu, mukonda ngixi athu iá o ubhika ua a vudila kiá kiavulu, a a bokuesa ue mu uadiama ua tundu kinéne. Ngi te-phe muẋima, eie u Nzambi iami, tata, u ngi bhange o mbote, ku ima ioso i nga bhange athu iá. Anga ki bhita-phe dingi kuila, kia kʼivu Sambalate, ni Tobiia, ni Jeseme, dia mukua Alábia, ni jinguma jetu jamukuá joso, kuma kimbaka kioso nga ki tungu, o kuene kana-ku dingi musula ua xalela-ku, sumbala katé kithanganʼokio, o mielu ki tua i tele luua mabhitu. Sambalate ni Jeseme a tuma ku ngi tangela, exi: Izá, tu takane kumoxi mu tusanzala, mu honga ia Ono phala tu di kunde hanji. Ene-phe a kanene ku ngi bhanga kiaiibha. Eme-phe anga ngʼa tumikisa jiphunga, ngixi: Nga mu bhanga kikalakalu kia dikota, ki ngi tena ku kulumuka; ngi xia kiebhi o kikalakalu kiemana, eme hé ngʼiami mu kutakana ni enu? Luuana lua muvimba lua tuma jinga kiómuene ku ngʼixana; eme ue anga ngʼa vutuila luuana kiene kimoxi. Lua katanu Sambalate u ngi tumikisa kiá mubhikʼê ni mukanda ua jikuka ueza na-u bhu lukuaku luê. Mu mukanda muòsoneke, exi: Kia fumana muʼaxaxi ka athu a kʼivu, ni Jeseme ue ua ki zuela, kuma nʼeie ni akua Juda mua mu kana kubaluka, kiene ki mua mu tungila o kimbaka; exi ue dingi kuma eie uandala u di bhanga sobha iâ. Eie ua tumikisa ni jipolofeta, nda a ku boke eie mu Jeluzaleme, exi: Iú muene sobha ia Juda. Hundu iii-phe, sobha ua-nda ku ivua; kala kiki, eie-phe izá kindala tu di kunde kumoxi. Eme-phe ngi tuma o ku mu tangela, ngixi: Iene ioso i ua zuela, kana kima kia bhiti-bhu; inda eie-muène ua i funha ku muẋima ué. Mbata ene oso a kexi mu kusota ku tu kuatesa uoma, exi: Andu katulaku o maku mâ, anga kikalakalu a lémbua ku ki bhanga. Kiki-phe, eie u Nzambi, suinisa o maku mami. Kioso ki nga bokona monzo ia Semaia, monʼa Delaia, dia monʼa Mehetabele, muene u ngʼambela, uixi: Tuietu mʼonzo ia Nzambi, mu Tembulu, tua kà jike mabhitu ma Tembulu; mukonda lelu a-nda kuiza ku ku jibha; nga tange kidi, a-nda kuiza muene ku ku jibha mʼusuku uenhú. Eme-phe, ngixi: Ki bhita kiebhi? Diiala kalʼeme, u lenga? Nanhi muene uala-ku, kala eme, u bokona mu Tembulu nʼa laie? Kana! Momo ki ngi xikina kubokona-mu. Anga ngi tetuluka kuma ki Nzambi ua mu tumu; muzambu uê ua ku ngi bhanga phulu, mbata ni Tobiia ni Sambalate ene a mu futile. A mu bhana dikumba dia ku mu futila nʼa ngi kuatese uoma, ngiia ngi zubha ku ki bhanga, kia kubokona mu tembulu, ngala mu kituxi, ene nda a kala ni kia ku ngi fumanesa kiaiibha, kienhiki anga ene a mona kia ku ngi tatela na-kiu o milonga. Eie Nzambi iami, ni Tobiia ni Sambalate, a te muẋima ku ima iii i a bhange, ni Nouadia ue, o polofeta ia muhatu, ni jiplofeta nʼakuá oso a sotele ku ngi kuatesa uoma. Kimbaka anga kibhua o ku ki tunga mu makuinhi atanu a izuua ni izuua iiadi ku mbeji ia elulu, kuila o mbeji ia kuata makuinhi aiadi a kizuua nʼitanu. Anga ki bhita kuma, o jinguma jetu joso, ki a kʼivu, uoma u a kuata, matumbu oso muene a tu kondolokele mu jimbandu, anga a bhuila ku mixima iâ-ene muene; mbata a tetuluka kuma Nzambi ietu muene ua bhange o kikalakalu kiki. Mu izuuʼomo-phe ue, jingana jimoxi-mu ja Juda, a soneka jinga mikanda iavulu, i a kexi mu tumikisa kua Tobiia; ni mikanda ue iavulu ia Tobiia ia kexi mu kuiza kó kuâ-ene. Mukonda akua Juda avulu muene a lokelele ku di bhaka-nê kumoxi, nda dia kukala holomʼia Sekaniia, monʼa Aiahe; anga monʼê ua diiala Johanane u sakana ue ni monʼa Mezulame monʼa Belekiia. Mbote jê ja kexi mu kubhanga eza jinga ue ku ngi tangela-ju, anga aia a mu tudila ue o ima i nga kexi mu kuzuela; uila kiki, Tobiia hé u suína ni kusoneka o mikanda ié ia ku ngi kuatesa o uoma. Anga ki bhita dingi kuila, kioso kimbaka kia zubha o ku ki tunga, eme ue nga zubha kiá kuta-ku o mabhitu; anga a sola alangidi a mielu ni jingimba akua kuimba ni akua Levi; eme anga ngi xinda, phangʼiami Hanane, ni Hananiia, dikota dia mbonge, ngixi a kale ku pholo mu Jeluzaleme, mukonda dia muene kukala diiala dia uthu ni ujitu, mukua uoma ua Nzambi, akuá avulu dingi ndenge. Anga nga a tangela, ngixi: Mabhitu ma Jeluzaleme kʼa ma jikule jinge katé muanha ua tu; o mu ngoloxi kioso ki mu imana-bhu mu kulangidila, mu jika mabhitu, anga mu ta-ku mithathu; anga mu bhaka-ku alangidi a tungu mumu mu Jeluzaleme, kala muthu bhu kithangana kiê kia ku langidila, ulangidila ku pholo ia inzo iê kuene. O sanzala ia, tambula ixi mu kukula, kuma ia kexi ia dikota kinéne, athu-phe kʼa kidi a kexile-mu; ni jinzo kiluua a zubha ue ku ji tunga dingi jene joso. Bhenhobho Nzambi iami ngivua ua ngi te ku muẋima kuila ngi bhongolola jingana, ni makota a jingana, ni kifuxi kia mundu uoso, nda a a soneke mu jingu jâ ja Vumu. Anga mu divulu dia jingu ja vumu, ja oso a diangele kuiza, ngi sanga muʼòsoneke, kiki: Iá ene anʼakua sengu, endele mu kikuka, ia a tombokele mʼubhika, a a kukile kuala Nabukodonozolo, sobha ia Babilónia; anga a vutukila mu Jeluzaleme ni mu Juda, hé aia kala muthu ni muthu mu sanzala iê. Ejiie kumoxi ni Zolobabele, ni Jesuua, Nehemiia, Azadiia, Lahamiia, Nahamane, Moledekai Bilisane, Mispelete, Bikivai, Nahumu ni Bahana; kiki kiene kia tenene o dialuilu dia kifuxi kia anʼa Izalaiele: a nʼa Paluxi, a tenene, midi jiiadi j ni hama ni makuinhiʼsambuadi ni kiiadi. Anʼa Sefatiia, hama jitatu ni makuiʼsambuadi ni kiiadi. Anʼa Ala, hama jisamanu ni makuiʼatatu ni kiiadi. Anʼa Pahate-Muuabhe, ene anʼa Jesuua ni Jouabhe, midi jiiadi ni hama nake ni dikuinhi ni nake. Anʼa Elame, midi ni hama jiiadi ni makuinhʼatanu ni kiuana. Anʼa Zatu, hama-nake ni makuinhiʼauana ni kitanu. Anʼa Zakai, hamaʼsambuadi ni makuinhʼasamanu. Anʼa Binui, hama jisamanu ni makuinhi auana ni nake. Anʼa Bebai, hama jisamanu ni makuinhi aiadi ni nake. Anʼa Azengade, midi jiiadi ni hama jitatu ni makuinhi aiadi ni kiiadi. Anʼa Adonikane, hama jisamanu ni makuinhʼasamanu ni sambuadi. Anʼa Bikivai, midi jiiadi ni makuinhi asamanu ni sambuadi. Anʼa Adina, hama jisamanu ni makuinhʼatanu ni kitanu. Anʼa Atele, akua diembu dia Ezekiia, makuinhʼivua ni nake. Anʼa Hasume, hama jitatu ni makuinhi aiadi ni nake. Anʼa Besai, hama jitatu ni makuinhi aiadi ni kiuana. Anʼa Hadife, hama ni kuinhi ni kiiadi. Anʼa Ngibeione, makuinhiʼvua ni kitanu. Mala a akua Beleme ni akua Netofa, hama ni makuinhiʼnake ni nake. Mala a akua Anatote, hama ni makuinhi aiadi ni nake. Mala a akua Bete-Azamavete, makuinhiʼauana ni kiiadi. Mala akua Kidiate-Jeadime, Sefila, ni Behelote, hamaʼsambuadi ni makuinhʼauana ni kitatu. Mala a akua Lama ni Ngaba, hama jisamanu ni makuinhi aiadi nʼumoxi. Mala a akua Mikema, hama ni makuinhi aiadi ni kiiadi. Mala a akua Betele ni Hai, hama ni makuinhi aiadi ni kitatu. Mala a akua Nebo iamukuá, makuinhʼatanu ni kiiadi. Anʼa Elame iamukuá, midi ni hama jiiadi ni makuinhʼatanu ni kiuana. Anʼa Hadime, hama jitatu ni makuinhi aiadi. Anʼa Jedikó, hama jitatu ni makuinhʼauana ni kitanu. Anʼa Lode, ni Hadide ni Ono, hamaʼsambuadi ni makuinhi aiadi nʼumoxi. Anʼa Sena midi jitatu ni hamʼavua ni makuinhʼatatu. O Jinganga; Anʼa Jedaia, mʼonzo ia Josuué, hamʼavua ni makuinhi sambuadi ni kitatu. Anʼa Imele, midi ni makuinhi atanu ni kiiadi. Anʼa Paxule, midi ni hama jiiadi ni makuinhʼauana ni sambuadi. Anʼa Hadime, midi ni kuinhi ni sambuadi. Akua Levi: Anʼa Jesuua, dia Kadimiiele, ku anʼa Hodeva, makuinhi sambuadi ni kiuana. Jingimba: Anʼa Azafe, hama ni makuinhʼauana ni nake. Alangidi bhu mielu: Anʼa Salume, anʼa Atele, anʼa Talmone, anʼa Hakube, anʼa Hatita, anʼa Sobai, hama ni makuinhʼatatu ni nake. O akalakadi mu tembulu: Anʼa Ziia, anʼa Hasufa, anʼa Tabaiote, anʼa Kelo, anʼa Siia, anʼa Pedone, anʼa Lebana, anʼa Hangaba, ana Salamai, anʼa Hanana, anʼa Jidele, anʼa Ngahale, anʼa Lebaia, anʼa Lesine, anʼa Nekoda, anʼa Kazame, anʼa Uza, anʼa Paseia, anʼa Besai, anʼa Meunime, anʼa Nefusime, anʼa Bakebuke, anʼa Hakufa, anʼa Halule, anʼa Baselite, anʼa Mehida, anʼa Halasa, anʼa Balko, anʼa Xixela, anʼa Tamaha, anʼa Nesiake, anʼa Hatifa, anʼa akua mbèle ia Solomá: anʼa Sotai, anʼa Sofelete, anʼa Pelida, anʼa Jaele, anʼa Ndalakone, anʼa Jidele, anʼa Sefatiia, anʼa Hatile, anʼa Pokelete-Zembaime, anʼa Amone. Ateki a menha oso ni aẋangi a jihuinhi ni anʼakua mbèle ia Solomá, a tena hama jitatu ni makuinhiʼvua ni kiiiadi. Athu iá ue a bandele mu kutunda mu Tele-Mele ni Tele-Halasa, Kelube, Adone, ni Imele, a lémbua-phe kutanga o ndonda ia kuvuadiua kuâ phala kuidikiza o mabhata a jitata jâ ni dianda diâ, mba ene uâ a tokala mu akua Izalaiele. Anʼa Delaia, anʼa Tobiia, anʼa Nekoda, hama jisamanu ni makuinhi auana ni kiiadi. Ku jinganga: Anʼa Habaia, anʼa Khoji, anʼa Barzilai, ua sakenene muhatu mu anʼa Barzilai, dia mukua Ngiliiade, anga a muʼixanena kiá mu dijina dia muhatuʼê. Mala iá a sota mu divulu diâ dia majina, mu kumesena kutanga bhua tunda o kixina kia muiji uâ, maji a tokoka-phe ku a sanga-mu; kia bhekela ku a katula mu unganga, kuma a ambe exi a xidi. Anga o nguvulu u a kidika uixi kʼadie ku ima iòlumbe, a kinge muene katé ki kumoneka o nganga utena kuibhula kua Jihova Nzambi ni Udime ni Tumime. Kionge kiki kioso kumoxi, kia tena makuinhʼauana a midi ni midi jiiadi ni hama jitatu ni makuinhʼasamanu, kutange dingi abhikʼâ a mala ni a ahatau, a tenene sambuadi dia midi ni hama jitatu ni makuinhʼatatu ni sambuadi, ió ki ene; anga a kala ni hama jiiadi ni makuinhʼauana ni kitanu kia jingimba ja mala ni jʼa ahatu. O kabalu jâ, hama sambuadi ni makuinhʼatatu ni jisamanu; o jimulo jâ hama jiiadi ni makuinhʼauana ni jitanu. Kamelo jâ, hama jiuana ni makuinhʼatatu ni jitanu; o jibulu jâ, midi jisamanu ni hama sambuadi ni makuinhi aiadi. Anga mbandu ia ituamenu iâ ku jitata, a bhana ima iii ku kikalakalu. Nguvulu u bhana phala mu dizaku, midi ia jidalama, ja ulu, makuinhʼatanu a malonga, ni hama jitanu ni makuinhʼatatu a izuatu ia jinganga. Anga amoxi-mu dingi, ku ituamenu ia jitata, a bhana mu dizaku phala o kikalakalu, makuinhi aiadi a midi ia jidalama, ja ulu, ni midi jiiadi ni hama jiiadi ja jimina ja phalata. Anga o kifuxi kia subhuka a bhana uâ, makuińhi aiadi a midi ia jidalama, ja ulu; ni midi jiiadi ja jimina ja phalata, ni makuinhi asamanu a izuatu ia jinganga. Anga o jinganga, ni akua Levi, ni alangidi a mielu, ni jingimba ni amoximu ku kifuxi, ni ateki a menha ni aẋangi a jihuinhi, ni Izalaiele ioso, hé a tunga mu sanzala jâ. Kia bhixila o mbeji ia kasambuadi, kuila anʼa Izalaiele a kala kiá mu sanzala jâ, kifuxi kioso hé ki bhongolokela bhu muhenda, kala muthu umoxi ngó, bhua lulama ni Muelu ua Menha; anga ambela Ejidala, dia musoneki, exi: A bheke o divulu dia kitumu kia Mozé, Ngana kia tumine Izalaiele. Anga Ejidala, dia nganga, u bheka o Divulu dia kitumu bhu pholo ia kionge, kia mala ni kia ahatu, ni kia oso a tetulukila kuívua, mu kizuua kia dianga kia mbeji ia kasambuadi. Muene anga u tangamu, ku pholo ia muhenda, ualela bhua lulama ni Muelu ua Menha, tunde mu kimene kia tundu o dikumbi, katé mu kaẋi ka kizuua ku mediia, bhu pholo ia mala ni ahatu, ni athu a tetuluka; anga o mátui ma kifuxi kioso ma jikukila kuívua o divulu dia kitumu. Anga o Ejidala, dia musoneki, uimana ku thandu dia kitala kia miẋi, kia tungile-bhu; anga a mu imanena bhu mbandu iê, ku lukualu luê lua kúdia, kuala Matitiia, ni Sema, ni Anaia, ni Udiia, ni Hilikiia, ni Mahaseia; ku lukuaku luê lua kiasu, Pedaia, ni Mizaiele, ni Melekiia, ni Hasume, ni Haxibadana, Zakadiia, ni Mezulame. Anga Ejidala u jikula o divulu bhu mesu ma kifuxi kioso, mbata muene ua kexi bhulu dia kifuxi kioso mukonda muene ua nzangamana-ku dingi; muene kuila u jikula o divulu, kifuxi kioso emana. Anga Ejidala u ximana Ngana, o Nzambi ia munéne; anga kifuxi kioso etaia ni kuleka o maku mâ bhulu, exi: Amém! Amém! Anga a bhetama, hé a bheza Ngana, ni jipholo bhoxi. Ni Jesuua, ni Bani, ni Selebiia, ni Jamine, Akube, Sabetai, Hodiia, Mahaseia, Kelita, Azadiia, Jozabade, Hanane. Pelaia, ni akua Levi, a kuata kulonga o kifuxi kia mundu kuijiia o kitumu; anga kifuxi kioso emana muene, kana muthu u tunda-bhu. Anga a tanga mu divulu dia kitumu kia Nzambi, ni mbimbi ia lomboloka kiambote; a tanga-mu, hé a lombolola o njimbu iê, a ki bhangela kuila, mbé ki a tanga, ki lomboloke. Anga Nehemiia (kuma muene ua kexile nguvulu) ni nganga Ejidala, dia musoneki, ni akua Leví, a kexi mu longa o kifuxi ni ku a lombolouela o maka, hé a tangela o kifuxi kioso, exi: Kiki kizuua kiòlumbile Ngana dia Nzambi ienu, ki mu luuale mba mu dila. Mukonda kifuxi kioso, mu kuívua maka ma kitumu, a kexe mu kudila. Nehemiia u a tangela dingi, uixi: Ndenu, mua kà die ima ia nete, ni kúnua ima ia touala, anga akuenu a kambe kuiudika kima mua kà a tumikise ue kia kúdia: mbata kizuua kiki kia dikota kiolumbile kua Ngana ietu; uila kiki, ki mu disuuate, mukonda o kusanguluka kua Ngana, iene o nguzu ienu. Anga akua Leví ue, a di xibhisa o kifuxi kioso, exi: Dixibhienu; mbata kiki kizuua kikôla; ki kia ku di suuata, kana. Bhenhobho o kifuxi kioso hé aia mu kúdia, ni kúnua, ni ku di tumikisa mákudia, ni kubhanga jifesa jonène; mukonda maka ma a longesa mʼa tetulukila kiambote. Anga ki kuáki, kizuua kia kaiadi, o makota a jitata ja kifuxi kioso, ni jinganga, ni akua Leví, a bhongolokela musoneki, Ejidala, a ki bhangela mbé kudilonga o maka ma kitumu. Anga a sanga mu kitumu muòsoneke kuma, Ngana ua tumine, mu ukunji ua Mozé, kuila anʼa Izalaiele, mu izuua iangene ia fesa, ku mbeji ia kasambuadi, a kala mu jifundu. Hé a ki tanga kuene kuoso, anga a bhitisa ngonge ni kutumikisa njimbu mu jisanzala jâ joso, ni mu Jeluzaleme, exi: Ndenu ku mulundu, mu takane-ku jithangu ja midiva, ni jithangu ja midiva ia muxitu, ni isasa ia miẋi iengi, ni isálale ia maie, ni jithangu ja miẋi ia vundu, nda mu tunge jifundu, kala kia ki soneka. Kifuxi kioso-phe, hé a tunda, anga a bheka o jithangu joso, anga a tunga jifundu jâ, amoxi ku thandu dia jinzo jâ, ni ku dima dia jinzo jâ, ni mu malumbu ma inzo ia Nzambi, ni bhu kitanda kia muelu ua Menha, ni bhu kitanda kia Muelu ua Efalaime. Anga kibuka kioso kia athu oso a vutuka kʼubhika a tunga jifundu, anga a kala muenhomo, mukonda anʼa Izalaiele ka ki bhangele dingi, tunde mu izuua ia Josuué, monʼa Nune, katé mu kizuuʼokio; anga kukala kusanguluka kuavulu, kuavulu muene! Anga Ejidala muene u kuata kutanga mu divulu dia kitumu kia Nzambi, kizuua ni kizuua, tunde mu kizuua kia dianga katé kia sukidilaku; anga a bhitisa fesa iangene mu sambuadi dia izuua, kizuua kia kanake, anga a bhitisa fesa ia kuzumbuka, kala kia ki lekelela. Anga anʼa Izalaiele a di bhongolola mu kizuua kia makuinhi aiadi nʼiuana ni kujila ni makuba ma zuata, ni mavu ma di takela mu mítue. Anga muiji ua anʼa Izalaiele u di sandula mu matumbu oso a kexe muʼaxaxi kâ, hé a dʼimanena, anga mu kudifisala a kuata kuditanga o ituxi iâ, ni ikuma ia jitata jâ. Anga kizuua a ki uana mu mbandu jiuana. Ene ki a balumuka bhu kididi bhuemana, a tanga mu divulu dia kitumu kia Ngana Nzambi iâ mu mbandu ia kauana ia kizuua, mbandu ia kauana iamukuá anga a di fisala ni kutukulula o ituxi iâ, ni kubheza Ngana dia Nzambi iâ. Anga Jesuua, Baní, Kadimiiele, Sebaniia, Buni, Selebiia, Baní ni Kenani, anga emena ku kitalamu bhu kididi kia akua Levi bhua tulama, anga a kala kudikola ni dízui dia suína kua Ngana dia Nzambi iâ. Kuala akua Levi: Jesuua, ni Kadimiiele, Baní, Hasabeneia, Selebiia, Hodiia, Sebaniia, Petakiia; exi: Fundumukenu, tanesenu Ngana dia Nzambi ienu katé ku hádia ni hádia; ndokuenu mu tanese o dijina dia fuma iê, dia tundu o dibesá dioso ni diximanu. Eie Ngana, eie-muène ubheka ué, eie ua bhange o diulu, ni diulu dia madiulu, ni kifuxi kiê kioso; ni oxi ni ima ioso iala-mu; o misanza ia kalunga ni ima ioso iala-mu; eie Ngana anga ene oso u a bhana o muenhu, anga kifuxi kia diulu ki kala mu ku ku bheza. Eie-muène u Ngana, u Nzambi ua tunguile Mbalamu, anga u mu katula mu ixi ia Ule ku Kaladeia, anga u mu luka dijina Mbalahamu. Anga u mu mona ni muẋima ua iuka bhu pholo ié, hé u ta-nê kikutu, kuila ua-nda ku mu bhana o ixi ia akua Kanana, ia akua Hiti, ia akua Amolé, ia akua Peleze, ia akua Jebuzé, ia akua Jidingazé, nda u i bhana o mbutu iê; eie anga u tenesa ki ua zuela, kuambe eie Ngana ua iuka. Anga u mona dilamba dia jitata jetu mu Ijito, anga uívua o kudikola kuâ ku mbanduʼa Kalunga Ka Kusuka. Anga Falaó u mu idikiza ijimbuete ni madiuanu, ni akua mbèle iê oso, ni akua ixi iê oso; mukonda eie uejidile kuma ene a bhangele phulu iavulu ku jitata jetu; eie mu kubhanga kienhiki ua di bhekela dijina dinangenena, kala ki tua mu ki mona leluʼiki. Eie anga u bula o musanza ua kalunga bhu pholo iâ, ene hé a bhita mu kaẋi ka kalunga, bhoxi diòkukutu; a kexile mu kuiza ni ku a kaiela, anga u a bobesa mu dikungu dia zongo, mukua ni ditadi dia sonokena mu mafutʼa menha. Mu muanha anga u a songuela ni dituta dia kilembeketa, o mʼusuku u a endesa ni dituta dia túbhia, nda u a muikine mu njila mu a kexi mu kuendela. Anga u tuluka ku mulundu ua Sinai, hé u a zuelesa tunde ku diulu; anga u a bhana mabatuilu ma iuku, ni itumu ia kidi, ni matendelelu ni ijila iambote. Anga u a ejidisa o sabhalu ié ikôla; hé u a tumikisa o matendelelu, ni jingonge, ni ijila, ni kitumu mu ukunji ua mubhikʼé Mozé. Anga mu nzala iâ u a bhana kúdia mbolo ia diulu, o mu dinhota diâ u a katuila menha a fuáfua mu ditadi; Eie anga u a tangela kuila a bokone kiá mu tambula o ixi i nga lekela o lukuaku ni kuloka ngixi ngʼa bhana-iu muene. Ene-phe, o jitata jetu, kua eza ukumbu; anga a kolokotesa o xingu jâ, a fula o kuxikana, hé a dituna kubhana o mátui ku ijila ié. Anga a dituna muene ku kuívua, o madiuanu mé u ua a bhangela, ku a xinganeka kana; anga a kolokotesa o xingu iâ mu kuxikana, o mu huka kuâ anga a zangula mutumini hé a mu ta ku pholo iâ, mu kusota kuvutukila mu ubhika uâ mu Ijitu; Maji eie-phe, eie u Nzambi ia muloloki, ia kutululuka ni henda, ua kokoloka mu kutema, uene ni unéne mu kubhanga o mbote, ku a ehelela. Sumbala hanji ene a bhange o ngombe iâ ia kuzunza, exi: Iii iene o Nzambi ié, ia ku katula mu Ijito; anga a bhanga isunji ionéne mu kuiibha kuâ; eie mu nzungule ia jihenda jé, ku a ehelela mu kikangalakata. Mu muanha dituta dia kilembeketa ki dia a kambele, né o dituta dia túbhia mʼusuku, phala kuia ni ku a muikina, ni ku a edikiza jinga o njila mu endela. Anga u a bhana o Nzumbi ié iambote, mbé i a longe; o maná ié, ku a katula-iu mu kanu diâ; anga u a bhana menha mu dinhota diâ. Hé u kuata ku a disa kienhiki mu makuinhʼauana a mivu mu kikangalakata; kana kima kia a kambele; o izuatu iâ ki ia kukile, o inama iâ ki ia jimbile ni kuenda. Eie ua a bhana ue o maungana ni madiembu, anga u a uanena o ixi mu ibuka-ibuka; ene anga a tambula o ixi ia Sihone, iene ixi ia sobha ia Hexebone, ni ixi ia Oge, sobha ia Basane. Anga u sokolola anʼâ mukuâ ni jithéthembua ja diulu, anga u a bhiẋidisa mu ixi i ua tangelele o jitata jâ ku i bokona, nda a i tambula ni a ivue. Kienhiki, anʼâ hé a bokona mu ixiʼoio, anga a i tambula i kala iâ; anga eie u tolola akua Kanana, a tungile-mu, hé u a bhana-nâ bhu maku, ni jisobha jê, ni akua ixi oso, ene nda a a bhange kioso kia a bhiti ku muẋima. Anga a tolola o jisanzala ja suína ni ixi ia nete ibhana idima kiambote, anga a bokona jinzo jezala ni jimbote joso, ni ixima iòkande kiá, ni mivide, ni midiva, ni miẋi ia ibundu ia kúdia, iandumba. Anga a dia, ekuta, a neta ni ene, hé a kala mu nanga mu jimbote, mukonda dia kulenduka kué kuavulu. Kua eza-phe kubhukumuka anga a ku balukila eie, a texi o kitumu kié ku dima diâ, anga a jibha o jipolofeta jé, a kexi mu fuila o ku a bazela, sembele ene a diele nʼa vutuke kokué. Kienhiki anga a kala mu bhanga isunji ia makota. Kia ku bhangesa eie Ngana kua a bhana bhu lukuaku lua jinguma jâ, anga a kala mu ku a tatesa; maji mu kithangana-phe kia kutata kuâ, ene ki a dikola ko kué, eie ua evua tunde mu diulu; anga mukonda dia kuvula o henda ié, u a bhana athu a a bhulula nʼa kala mu ku a kula bhu maku ma ió, o jinguma jâ a kexi mu ku a tatesa. Ela-phe, a nhoha-ku, a tonʼâ dingi o kubhanga kiaiibha bhu pholo ié; eie anga u a ehelela dingi bhu maku ma jinguma jâ, nda a a bhikise; ene-phe ki a diela, ni kudikola ko kué, eie u a evua tunde ku diulu, o mukonda dia henda ié, luavulu muene lu ua a kudila. Anga u kala mu ku a bazela, mbé ene a lungulukile ku kitumu kié; maji ene-phe a bhanga ima ia ukumbu uoso, anga a dituna kuívua o ijila ié, a bhukumukina-phe o jiphangu jé, ja bhingi muthu se u ji kuata, ji mu bhana muenhu; anga a thuthujula o isuxi iâ, a kolokotesa xingu jâ, ni kudituna kuívua. Eie-phe ua a vungina ni kilendu kié mu mivu iavulu, anga u kuata ku a bazela ni Nzumbi ié, mu ukunji ua jipolofeta jé; maji ene-phe nguaʼuâ ku ku bhana mátui; kia ku bhangesa ku a bhana bhu lukuaku lua ifuẋi ia akua jixi. Maji eie-phe mu kuvula o henda, ku a jimi mbutu mba u a ehelela; mbata eie u Nzambi ua uabhela kuloloka ni ku kuatela henda. O kiki-phe, eie u Nzambi ietu, eie u Nzambi Ionéne, Nzambi ia kutena, u kuatesa uoma, u bhaka o kikutu ni ufiiele uoso, hé ujiza ni kubhanga o mbote, kumone kutola o dilamba dioso lelu dia tu kuata etu, ni jisobha jetu, ni ilamba ietu, ni jinganga jetu, ni misesedi, ni jitata jetu, ni kifuxi kié kioso, tunde mu izuua ia jisobha ja Asídia, katé mu kizuua kia lelu. Maji, Eie-phe Ngana, mu ima ioso iala kuiza ku thandu dietu, ua lunguʼê; mukonda o kuiuka kué kuene kua ku bhangesa-kiu, etu o kubhuma kuetu kuoso kuene kua tu bhangesa o ima iii. O jisobha jetu, ni ilamba ietu, ni jinganga jetu, ni jitata jetu, kitumu kié ka ki bhakele, ka bhele mátui ku ijila ié ni ku maumbangi mé, kioso ki ua kuata jinga ku a bazela. Mbata ene mu ixi ia ungana uâ, sumbala ni jimbote janzungule ji ua a bhana, ni ixi iadixala íi ia nete i ua a tudila ku pholo, nguaʼuâ ku ku bheza, mba a ta dikunda ku ibhangelu iâ iaiibha. O kiki lelu ua tu mono, tuala tu abhika; katé ni mu ixi i ua bhele o jitata jetu, uixi a die-mu o ibundu iê, tuala-mu-phe tu abhika. O ibundu ia mu bhakula o ixi iii, iangene ia jisobha, ji ua tuika o ku tu bhikisa, mukonda dia ituxi ietu; ene ia a kuata kubhikisa o mikutu ietu, kala kiasolo mu mixima iâ; etu tuala mu kubhondalala kua dikota. O mukonda dia ima ioso iii, tua te kikutu kia kidi, kʼi tua soneka; ni ilamba ietu, ni jilevita jetu, ni jinganga jetu, ia a ki jika ni idimbu iâ. Oso a jikile o kikutu ni kidimbu enhá: Nehemiia, dia nguvulu, monʼa Hakaliia, ni Zedekiia, Selaia, Azadiia, Jelemiia, Paxule, Amadiia, Malkiia, Hatu, Sebaniia, Maluke, Hadime, Melemote, Obadiia, Daniiele, Jinetone, Mbaluke, Mesulame, Abiia, Miamine, Mahasiia, Bilingai, Semaia; iá ene a kexile o jinganga. Akua Leví: Jessua, monʼa Azaniia, Binui, ku anʼa Henadade, Kadimiiele; ni jiphange jê; Sebaniia, Hodiia, Kelita, Pelaia, Hanane, Mika, Lehobe, Hasabiia, Zakule, Selebiia, Sebaniia,— Hodiia, Baní, Beninu. O atumini a kifuxi: Palehuji, Pahate-Mouabhe, Elame, Zatu, Baní Buni, Ajingade, Bebai, Adoniia, Bikivai, Adine, Atele, Hixikiia, Azule, Hodiia, Hasume, Besai, Hadife, Anatote, Nebai, Mangepiia, Mezulame, Hezide, Mezezabiiele, Zadoke, Jaduua, Pelatiia, Hanane, Anaia, Hozeia, Hananiia, Hasube, Holohe, Pilha, Sobeke, Lehume, Hasabena, Mahaseia; ni Ahiia, Hanane, Anane, Maluke, Hadime, Bahana. Ni kifuxi kia xala-ku, ni jinganga, ni akua Leví, ni alangidi a mielu, ni jingimba, ni ateki a menha ni aẋangi a jihuinhi, ni oso kiá a di sanduile ku ifuẋi ia akua jixi mu kutumaka o kitumu kia Nzambi, ni akajʼâ, ni anʼâ a mala, ni anʼâ ahatu, ni jinjimu joso a kexe ni kuijiia iá a tongoloka a kexe ni kilunji, o a beta o uthu mudiʼâ, a di bande ue ku jiphange jâ ni kujiza kuoso, anga a diẋikina mu kubela ku mázui ni ku mulôko, kuila endela mu kitumu kia Nzambi, kia bhele mu ukunji ua Mozé, ngunza ia Nzambi; ni kuila a kuata anga a tumaka o ijila ioso ia Jihova Nzambi ietu, ni mabatuilu mê ni jingonge jê. Tua di bhela ue kizuelu, tuixi: Ki tu sakanesa anʼetu a ahatu ni malʼakua ixi ioio, né kusakanesa o anʼâ ahatu ni anʼetu a mala; ni kuila, akua ixi ki a bheka uenji uoso-uoso mu kizuua kia sabhalu, mba mu izuua ia kizokola, ni jimbundu joso-joso ja kusumbisa, etu ki tu sumbu-nâ kima mu sabhalu, mba mu kizuua kiòkole; ni mavu, etu a kudima, mu muvu ua kasambuadi tua nhohesa, ki tu bhingi-mu ku tu futa dikongo dioso-dioso. Tua di xikina etu tua di xindi ue kala kijila, kuila muthu ni muthu u futa mbandu ia katatu ia xikulu ku muvu, phala o kikalakalu kia tokala ku ukunji ua inzo ia Jihova, Nzambi ietu; mbé kusumba o jimbolo ja munôno, ni mubhaku ua musa kizuua ni kizuua, ni sata ia kuoha kizuua ni kizuua, ni sata ia jisabhalu, ni ia jimbeje ja thethama, ni ia izuua iangene, ni ima iòlumbile, ni ia jisata ja kiluuluilu kia ituxi, ni ja kuluulula Izalaiele ioso, ni kubhangesa kikalakalu kioso mʼonzo ia Nzambi ietu. Tua te ue jisorte muʼaxaxi ka jinganga, akua Leví, ni mu kifuẋi, phala kuijiia oso a bhana o jihuinhi ja kubheka mʼonzo ia Nzambi ietu, ku jinzo ja jitata jetu, mu ithangana i a xindi, ku muvu ni muvu, ia kuohela ku kalatódio ka Jihova, Nzambi ietu, kala ki a ki soneka mu kitumu. Ni kuila ue tu bheka mʼonzo ia Jihova o idima ia dianga ia mábhia metu ni ibundu ioso ia dianga ia miẋi ioso, ku muvu ni muvu; ni jithungunu jetu ja mala, ni ja ibhaku ietu, tu bhanga kala ki a ki soneka mu kitumu; ni kuila o ʼthungunu jetu, ni ja ʼmbudi jetu, tu ji bheka mʼonzo ia Nzambi ietu, ku jinganga, ene mu bhanga o ukunji mʼonzo ia Nzambi ietu. Ni kuila ue o dikènde dietu dia kutomona, ni maujitu metu ma kubhuka, ni kibundu kia muxi uoso, ni vinhu ni maji, tuiza na-iu ku jinganga, mu maxilu ma inzo ia Nzambi ietu; ni kakuinhi ka mábhia metu ku akua Leví: ni kuila o mbandu ia kakuinhi ka idima itunda ku mábhia, tu i bhana kua akua Leví, kuma ene a a lekelela kutambula o kakuinhi ka tunda mu jisanzala jetu joso. Ni kuila ue, o nganga, monʼa Alá, u kala kumoxi ni akua Leví kioso akua Leví kia kala mu tambula o kakuinhi, ni kioso akua Leví kia bhana ue o kakuinhi ka kakuinhi ka tambula ue ene, hé a ka bheka mʼonzo ia Nzambi ietu, mu maxilu ma inzo ia kubhakela o jimbongo ja Nzambi. Mukonda anʼa Izalaiele ni anʼa Leví a tokala a bheka o maujitu ma kubhuka ma jimbundu ni ma vinhu ni ma maji, mu maxilu ió; mbata muene muala o itutu ia kididi kikôla, muene muala ue o jinganga ja kuata o ukunji, ni alangidi a mielu, ni jingimba; kífua mu kubhanga kienhiki, o inzo ia Nzambi ietu ki tu a-nda ku i ehelela. Anga ilamba ia kifuxi a kala mu Jeluzaleme, maji o kifuxi kioso kiamukuá-phe kia anʼa Izalaiele a ta j jisorte, ja kukatula mbandu imoxi ku dikuinhi, phala a kale mu mbânza ikôla ia Jeluzaleme, o dívua dia mbandu a kale mu jisanzala jamukuá. Anga kifuxi a kala mu sakidila athu oso a kexi mu ku di bhana mu vondadî iâ ni muẋima uâ uoso, exi tu kala mu Jeluza! leme, muene mu tu tunga. O atumini a tundile mu jisengu, kuiza mu ku kala mu Jeluzaleme, enhá: Maji mu jisanzala ja Juda-phe kala muthu ua kexile mu ixi iê ia tambuile, mu ʼsanzala jâ, kífua akua Izalaiele, ni jinganga, akua Leví, ni ateki a menha ni aẋangi a jihuinhi, ni anʼakua mbèle ia Solomá: Mu Jeluzaleme-phe mua tungile ni amoxi-mu anʼa Judá ni anʼa Bejamí. Mu anʼa Juda: Ataia, monʼa Uziia, monʼa Zakadiia, monʼa Amadiia, monʼa Sefatiia, monʼa Mahalaleele o mu anʼa Peleze: Ni Mahaseia, monʼa Mbaluke, monʼa Kodiose, monʼa Hazaia, monʼa Adaia, monʼa Joiadibe, monʼa Zakadiia, monʼa Siloni. Anʼa Peleze oso, a kexile mu Jeluzaleme, a tenene hama jiuana ni makuinhi asamanu ni nake dia malʼa mazonda. Anga anʼa Bejamí a kala: Salu, monʼa Mesulame, monʼa Jouede, monʼa Pedaia, monʼa Kolaia, monʼa Mahaseia, monʼa Itiiele, monʼa Jesaia. Ki kua tundu ene, a mu kaiela a Ngabai ni Salai; enhoso hé atena hamʼavua ni makuinhʼaiiadi ni ʼnake. O Jouele, monʼa Zikidi, muene ua kexi mu bhita ni ku a tala enhoso; anga o Juda, monʼa Senuua, muene u kala kaiadi mu sanzala. Ku jinganga: Jedaia, monʼa Joiadibe, Jakina, Selaia, monʼa Hilikiia, monʼa Mesulame, monʼa Zadoke, monʼa Melaiote, monʼa Ahitube, o dikota mʼonzo ia Nzambi. Ni jiphange jê, a kexi mu kalakala ue mʼonzo ia Nzambi, enhoso anga atena, hama nake ni makuinhʼaiiadi ni kiiadi; ni Hadaia, monʼa Jeluhame, monʼa Pelaliia, monʼa Amisi, monʼa Zakadiia, monʼa Paxule, monʼa Malkiia, ni jiphange jê, o ituamenu ia mabhata a jitata, hama jiiadi ni makuinhʼauana ni kiiadi; ni Amasai, monʼa Azaliiele, monʼa Ahazai, monʼa Mesilemote, monʼa Imele, ni jiphange jê, malʼa mazonda, atena hama ni makuinhʼaiadi ni nake, anga Zabediiele, monʼa Jedolime, muene o thuami iâ u kala mu bhita ni ku a talela. Ku akua Leví; Semaia, monʼa Hasube monʼa Azedikame, monʼa Hasabiia monʼa Buni; ni Sabetai, ni Jozabade, mu ikuna ituamena akua Leví, a kala mu tumina a kexi mu benda bhu kanga dia inzo ia Nzambi, ni kikalakalu kioso kia kanga. Ni Mathaniia, monʼa Mika, monʼa Zabidi, monʼa Asafe, o mutumini, ua kexi mu tuamenena o diximanu mu kithangana kia misambu; ni Bakebukiia, muene kaiadi mu jiphange jê; ku dima diâ kua kaiela Abida, monʼa Samuua, monʼa Ngalale, monʼa Jedutunu. Akua Levi oso mu sanzala ikôla ia Jeluzaleme, a tenene hama jiiadi ni makuinhi nake ni kiuana. Alangidi a mielu, Akune, Talamone, ni jiphange jâ, alangidi bhu mielu, akexe hama ni makuinhi sambuadi ni kiiadi. Akua Izalaiele a xalele-ku, ku jinganga ni akua Levi, a kexile mu jisanzala joso ja Juda, akexile kala muthu mu mikáu ia undundu uê. Anga o ateki a menha ni aẋangi a jihuinhi a kala mu Ufele; anga Ziha ni Jispa a kala ku pholo mu tumina o ateki a menha ni aẋangi a jihuinhi. Anga Uzi, monʼa Bani, monʼa Hasabiia, monʼa Mathaniia, monʼa Mika, mu anʼa Asafo, o jingimba, u kala mu langidila akua Levi mu Jeluzaleme, a kexi mu kalakala mʼonzo ia Nzambi, kuma muene o thuami iâ, ua a kala ku pholo. Mukonda dia ene, sobha ua bhele mutendelu ua kuila, jingimba a a bhana kúdia kuâ, kizuua ni kizuua, Anga Petaia, monʼa Mesezabiiele, mu anʼa Zela, monʼa Juda, u kala ni sobha bhu mbandu iê, mu kusokelesa o milonga ni ima ioso i bhindamena o kifuxi. Ku mbandu ia tusanzala tuofele, ni mikáu iê, amoxi mu anʼa Juda a tungile mu Kidiate-álaba, ni mu jisengo jê; ni mu Dibone, ni mu jisengo jê; ni mu Jekabesiiele, ni mu jisengo jê; ni mu Jesuua, ni mu Molada, ni mu Bete-Pelete, ni mu Hasale-suuale, ni mu Beleseba, ni mu ididi ia jisengo jê joso; ni mu Sikalake, ni mu Mekona, ni mu ididi ioso ia jisengo jê; ni mu Ene-Dimone, ni mu Zola, ni mu Jelumute; ni mu Zanoua, ni mu Adulame, ni mu tumabhata tua jisengo jê; ni Lakiji, ni mu jixi jâ; ni mu Azaka, ni mu ididi ia jisengo jê. Anga a tula kibangu kiâ tunde bhu Beleseba hé a bhixila katé mu honga ia dikôlo dia Hinome. Anga o anʼa Bejamí, dia Jeba, a kala mu Mikimaxi, ni mu jisengo jê; ni mu Anatote, ni mu Nobe, ni mu Ananiia, ni mu Hasole, ni mu Lama, ni mu Ngitaíme, ni mu Hadide, ni mu Nzeboíme, ni mu Nebalate, ni mu Lode, ni mu Ono, mu honga ia dikôlo dia akua ufunu. Anga akua Leví amoxi-mu atunga hé a kala mu makaẋi ma Juda ni ma Bejamí. Jiji jene o jinganga ni akua Leví a bandele ni Zolobabele, monʼa Salatiiele, ni Jesuua: Selaia, Jelemiia, Ejidala, Amadiia, Maluke, Hatu, Sekaniia, Lehune, Melemote, Ido, Jinetoi, Abiia, Miiamine, Mahadiia, Bileka, Semaia, ni Joiadibe, Jedaia, Salu, Amoke, Hilikiia, ni Jedaia; mala iá ene a kexi mu tumina jinganga ni akuá, o jiphange jâ, mu izuua ia Jesuua. Akua Leví ue, akexile: Jesuua, Binui, Kadimiiele, Selebiia, Juda, Mataniia, enhá ene ni jiphange jâ a kexi mu tuamena o mimbu ia akua kuximana ni kuimba. Anga o Bakibúkia ni Uni, o jiphange jâ, hé a kala ku pholo iâ, mu kulangidila ni kuditambuijila mu kuimba. Anga Jesuua u vuala Joiakime, o Joiakime u vuala Eiiiasibe, Eiiiasibe u vuala Joiada, o Joiada u vuala Jonata, Jonata u vuala Jaduua. A kexe jinganga, mu izuua ia Jouakime o ituamenu mu mabhata ma jitata jâ, enhá: Mu bhata dia Selaia, Melaia, dia Jelemiia, Hananiia; dia Ejidala, Mesulame, dia Amadiia, Nzuanane; dia Meliku, Jonata; dia Sebaniia, Zuze; dia Hadime, Adina; dia Melaiote, Hele-kai; dia Ido, Zakadiia; dia Jinetone, Mesulame; dia Abiia, Zikidi; dia Miiamine, ni dia Mouadiia, Pilitai; dia Bileka, Samuua; dia Semaia, Jonata; dia Joiadibe, Mathenai; dia Jedaia, Ezzi; dia Salaia, Kalai; dia Amoke, Ebele; dia Milikiia, Hasabiia; dia Jedaia, Natanaiele. Ku kua Leví mu izuua ia Eiiiasibe, a a sonekene kuma ene atumini mu mabhata ma jitata jâ, enhá: Joiada, ni Nzuanane, ni Jaduua, há a kala uâ jinganga, katé mu utuminu ua Dario, dia mukua Pélesa. Anʼa Levi a a soneka jinga mu divulu dia malunda, katé mu izuua ia Nzuanane monʼa Eiiiasibe. A kexi-phe atumini mu akua Leví enhá: Hasabiia, Selabiia, ni Jesuua, monʼa Kadimiiele; anga o jiphange jâ a kala ku pholo iâ mu kuimba o diximanu ni kusakidila, kala kia tumine Davidi, o muthu ua Nzambi; anga a kala mu kudibhinganesa ni kuditambuijila mu kuimba. Mathaniia, ni Bakibúkia, Obadiia, Mesulame, Talamone, ni Akube, ene alangidi bhu mielu, a kexi mu langidila bhu mielu ia maxilu mu a kexi mu bhakela o jimbongo ja inzo ia Jihova. Mu izuua ia Joiakime, monʼa Jesuua, dia monʼa Jozadake, mala iá ene a kexile-ku; ene ue a kexile-ku mu izuua ia Nehemiia, dia nguvulu, ni mu izuua ia nganga Ejidala, dia musoneki. O mu kulumbila imbaka anga a sota akua Levi a kexile mu ididi ioso, nda eze-nâ mu kulumbila o imbaka ni kusanguluka, ni kuximana, ni kuimba, ni kuxika tungoma, ni tukoxi, ni jimbánza. Anga a bhongolola anʼa jingimba oso, kixi a kexile mu dinhana dia zukama ni jimbandu joso ja Jeluzaleme, kala ió atungile mu tusanzala tua Netofati; A bhongolola ue akua bhata dia Jidingale, ni akua matutu ku mikáu ia Jibeia, ni akua Azemavete; mbata o jingimba a di tungidile ku jisengo jâ hé aditungidila mu jimbandu ja Jeluzaleme. O Jinganga ue, ni akua Leví, anga a di zelesa; anga a zelesa ue o kifuxi, ni mabhitu, ni kimbaka. Bhenhobho nga sambelesa o ilamba ia Juda ku thandu dia kimbaka, anga ngi bhanga ibuka iiadi ia makota ia jingimba, o ibuka iendela ku munôno, kimoxi ku lukuaku lua kúdia ku thandu dia kimbaka, ku mbandu ia muelu ua Dixita. Anga Hosaia muene ua kexi mu-ia ni ku a kaiela kuema diâ, ni kaxaxi ka ilamba ia Juda kumoxi, ni Azadiia, ni Ejidala, ni Mesulame, ni Juda, ni Bejamí, ni Semaia, ni Jelemiia; o ku anʼa jinganga, ni jikoloneta jala na-ju: Zakadiia, monʼa Jonata, dia monʼa Semaia, monʼa Mathaniia, monʼa Mikaia, monʼa Zakule, monʼa Asafo, ni jiphange jâ, à Semaia, ni Azalaiele, Milalaia, Jilalai, Mahai, Netanaiele, ni Juda, ni Hanani, ni ima ia kuxikila o mimbu ia Davidi, o muthu ua Nzambi; anga o musoneki Ejidala u tuamenena ku pholo iâ. Muene kia tuamenena kienhiki, mu kubhiẋila bhu Muelu ua Ndunga, a banda ku maxikata ma sanzala ia Davidi mu kubanda ku mulundu, bhua kanduka o lumbu, mbé kutulukila ku inzo ia Davidi, katé bhu Muelu ua Menha, ku mbandu ia thunda. Anga o kibuka kia jingimba ja kaiadi kia di tela ku lukuaku lua kiasu, atuamenena ku pholo, nʼeme nga mu a kaiela ku dima diâ; anga kaxaxi ka kifuxi a kala mu kuendela ku thandu dia kimbaka, kutunda bhu Kathôndo ka Majiku katé ku Kimbaka kia Zanze; anga a bhita bhu Muelu ua Ifalaiéme, a bhita bhu Muelu Uôkulu, a bhita bhu Muelu ua Mbiji ni bhu kathôndo ka Menha, hé a bhixila bhu Muelu ua Ibhaku; anga eza emana bhu Muelu ua Kaleia. Bhenhobho o ibuka iene kiiadi kiâ ia jingimba eza anga emana mʼonzo ia Nzambi; eme uami, ni kaxaxi ka makota a jitata tuimana. Ni jinganga Eliiakime, ni Mahaseia, ni Miniamine, ni Mikaia, ni Eliohuenai, ni Zakadiia, ni Hananiia, a mu-ia ni jikoloneta. Kumoxi ni Mahaseia ue, ni Semaia, ni Eleiazale, ni Uzi, ni Nzuanane, ni Malkiia, ni Elame, ni Ezele. O jingimba anga evisa o dízui diâ a kala mu kuimba, kumoxi ni Jezelahia, kituamenu kiâ. Mu kizuuʼokio anga a bhakula jisata ja makota, hé a kala ni kusanguluka; mukonda Nzambi ua a sangulukisile ni kusanguluka kua ndumba; katé ni ahatu ni anandenge a sanguluka, kia bhangesa kuila o kusanguluka kua Jeluzaleme a kuívua katé ni ku makanga. Mu kizuua kiene kimoxi anga a xinda ue athu a tumina mu maxilu a kutambuila o itadi, ni maujitu ma kubhuka, ni ibundu ia kutomona, ni mbandu ja kakuinhi, nda a i bongoluele mu maxilu muenhomo i tunda ku mikáu ku mábhia, ni jisanzala ku bhata, mbé o mákudia ma jinganga ni ma akua Levi, mu jimbambe jê, kala kia ma xindi kitumu; mukonda Juda ua sangulukile mu kumona dingi bhu ididi iê o jinganga ni akua Levi a kexi mu kalakalamu. Anga a kala mu bhanga o kikalakalu kia Nzambi iâ, ni kia ku di zelesa; kiene ue kimoxi ku jingimba ni alangidi bhu mielu, akala mu bhanga o kikalakalu kiâ kala kia tumine Davidi ni monê Salomá. Mukonda tunde kiá mu xahulu, mu izuua ia Davidi, ni ia Asafo, kua kexile jinge atumini a jingimba, ni mimbu ia kuximana, ni kusakidila Nzambi. Kia bhekela kuma Izalaiele ioso, kumatekena kiá mu izuua ia Zolobabele, ni mu izuua ia Nehemiia, a kala mu kubhana o kúdia kua jingimba ni kua alangidi bhu mielu kizuua ni kizuua o muthu bhu kithangana kiê; anga a kala mu lumbila o mákudia ma akua Leví, o akua Leví a lumbila o kudia kua anʼa Alá. Kizuuʼokio hé a tanga mu divulu dia Mozé, ku mátui ma kifuxi kia mundu uoso; anga a sanga kididi muòsoneke kuma akua Amone ni akua Mouabhe ka fuama kubokona dingi mu kionge kia Nzambi. Mbata ene ka tundile mu kauidila anʼa Izalaiele ni kúdia ni menha; inda a kasele Balamu kuiza mu ku a bhubhidila; sumbala o kubhubhidila kuê Nzambi ietu ua ku kituile madibesá. Kia bhiti-phe kuma, mu kuívua o kituimu kiki, a tungula athu oso a di fungile mua Izalaiele. Katungu kaka kuila kiluua ka bhita, nganga, Eiiiasibe, ua kexi mu tumina mu xilu dia inzo ia Nzambi ietu, ua tele undandu ni Tobiia; anga a mu bhangela xilu dionéne, mʼukulu mu a kexi mu bhaka o mibhaku ia mákudia, ni uasu ua dizumba, ni itutu, ni díjimu dia mbandu ja kakuinhi ja jimbundu, ni ia vinhu, ni maji, ima ioso ioio ia tumine kubhana akua Leví, ni jingimba, ni alangidi bhu mielu, kumoxi ue ni ujitu ua kubhuka ua jinganga. Kia bhiti-phe ima ioso iii, eme mu Jeluzaleme ki ngʼala-mu; mukonda ku muvu ua makuinhʼatatu nʼiiadi ua Artaxerxe, sobha ia Babilonia, eme ngendele kua sobha muene mu di kunda-nê; o kia bhiti-phe tuizuua, sobha ua ngeha-ke, eme nga vutuka dingi mu Jeluzaleme. O ki ngeza mu Jeluzaleme, a ngi tangela o kuiibha kuoso kua bhangele Eiiiasibe mu kubhanga mbote kua Tobiia, kia mu bhangela inzo mu malumbu ma inzo ia Nzambi ietu. Ngívua kia ngi ibhila kiavulu, njinda anga i ngi kuata muene; kia ngi bhangesa kuila imbamba ioso ia kexile mʼonzo ia Tobiia nga i texi bhu kanga. Anga eme ngi tumina, hé a zelesa o maxilu moso; anga ngi bheka-mu dingi o itatu iangene ia inzo ia Nzambi, ni mibhaku ia mákudia, ni uasu ua dizumba. Nga tongolola ue kuma akua Levi ka kexi mu ku a bhana o dikanda dia mbandu iâ ia a tokala ku maujitu; akua Levi ni jingimba akua kuimba, a kexi mu bhanga o kikalakalu, a lengela kala muthu ku ixi iê. Bhenhobho nga zoko ni adikime, ngixi: O inzo ia Nzambi, mua iehelelaʼhi? Eme-phe, eme nga a bhongolola dingi, eme ngʼa vutuila dingi bhu kididi kiâ. Bhenhobho Juda ioso a bheka o díjimu dia mbandu ia kakuinhi ka jimbundu, ja mavu, ni ka vinhu, ni ka maji, mu itula ia mabhakelu ma tembulu. Anga ngi zangula nganga Selemiia, ni musoneki Zadoke, ni Pedaia, uatokala mu akua Leví, hé ngʼa a baka mu kutambula konda ia inganja ni kubhaka o itadi ni mákudia; o kua ene ngi ta-ku Hanane, monʼa Zakule, dia monʼa Mathaniia phala kukala kibese kiâ, mukonda a kexile athu a kidi, akua kitongola; anga a tuika uâ ene o ku uanena o jiphange jâ. Mukonda dia kiki eie u Nzambi iami, ku ngi jimbe; o mbote jami joso ji nga bhange ku inzo ia Nzambi iami, ni ku kikalakalu kiê, kana ku ji jimuna. Mu izuuʼomo-phe anga ngi mona athu mu Juda a mu kama vinhu kia sabhalu, ni kubheka ita ia idima ku makundʼa jibulu; a bheka ue vinhu, ni ji-uva ni ji fiku, ni imbamba ia idifua ioso, i a kexi mu kuiza na-iu mu Jeluzaleme mu kizuua kia sabhalu; anga nga a bazela ngixi kiki ki kizuua kia kusumbisa mákudia. Akua Tilo ue a kexile mu Jeluzaleme, a kala mu bheka jimbiji, ni mauenji moso ma vulu matelu, phala ku a sumbisa anʼa Juda, ni mu Jeluzaleme, mu kizuua kia sabhalu. Anga ngi zoka ni makotʼa jinganga mu Juda, nga a tangela, ngixi; Muala kubhangelaʼhi o ilulu iii, hé mu kuata kutumbulula o kizuua kia sabhalu? Abha, manhi ki kiene ue kia bhangele kiá o jitata jenu, anga o Nzambi ietu u bheka uíndua uoso iú ku thandu dietu ni ku thandu dia sanzala iii? Enu anga mu bandekeza-ku dingi mu kualala kua njinda iê ia kuatela Izalaiele, mukonda dia kutumbulula o sabhalu? Anga ki bhita-phe kuma, o mabhitu ma Jeluzaleme kia bhana kiá o kilembeketa, kuila o sabhalu kiluua i bhixila, ngi tuma o kujika mabhitu; anga ngi tumina kuila ka ma jikule katé sabhalu ia bhiti; anga ngi ta o minzangala iami imoxi-mu bhu mielu, mbé kuila kana kimbamba kioso-kioso ki bokona mu kizuua kia sabhalu. Bhenhobho-phe akua kuta uenji ni abadi a ima ioso-ioso a zekela kiá usuku ku kanga dia Jeluzaleme, lumoxi mba luuadi kiá muene. Nga a bazela-phe, eme ngʼa tangela, ngixi: Muala kubhitilaʼhi o usuku ku kanga dia kimbaka? Se mu ki bhanga dingi luamukuá, nga-ndu tuma ku mi kuika. Tunde kithanganʼokio ni ku pholo kunu, a batuka kuiza mu sabhalu. Akua Leví ue nga a tangela ngixi mu di zelesa, anga muiza, mu langidile bhu mielu, nda mu kôlese o sabhalu. (Mu kiki ue eie, u Nzambi, iami, ngi te muẋima; anga u ngi loloka kala kiavulu o henda ié.) Anga ngi mona ue mu izuuʼomo, kuma akua Juda a sakanene ni ahatu a akua Asdode, ni akua Amone, ni akua Mouabhe. O anʼâ anga a kala mu zuela mbandu ia Asdode, mukonda ka tenene kuzuela dimi dia Juda, a zuela ngó o dimi dia kifuxi kiâ. Anga ngi zoka-nâ, hé ngʼa bhubhidila, ni ku a ta mázui, amoxi mudiʼâ ngʼa beta muene, ni ku a vuza o jindemba, anga ngʼa lokesa mu dijina dia Nzambi ngixi: Kana kubhana dingi anʼenu ahatu ku anʼâ a mala, ni enu ue ki mu sakane dingi o anʼâ ahatu, né ku abhenga phala anʼenu mba phala enu muene. Manhi o Solomá, o sobha ia Izalaiele, mu kusakana kuenhuku ki muene mua tele kituxi, suke muʼaxaxe ka ifuẋi ia athu avulu kana-mu sobha ia di fuile-nê, ni mu ku mu zola kuala Nzambi iê, ni mu ku mu bhanga kukala sobha ia Izalaiele ioso kuala Nzambi? Ku thandu diê-phe anga ahatu a akua matumbu a mu tesa kituxi. Etu anga tu mi bhana mátui mu ku mívua enu, phala kubhanga o kilulu kia kuiibha kuoso kuavulu kiki, anga Nzambi ietu ni tu mu bhukumukina, mu kusakana ni ahatu a akua matumbu atokala jixi jengi? Monʼumoxi ue ua Joiada, monʼa Eiiiasibe, o nganga ia dikota, ua kexile holomʼia Sambalate, dia mukua Hole, kia ngi bhingi ue nga mu kaiesa bhu mbandu iami. Enhá ku a jimbe, Nzambi iami, mbata o unganga a u xidisa, ni kikutu ue kia unganga a ki zange, o kikutu kiangene kia akua Leví. Kienhiki kiene ki nga zelesa o mundu ku akua matumbu oso, anga ngi uana o jinganga mu ibuka, ngi londekeza o ima ia fuama o jinganga kubhanga ni ia akua Leví, kala muthu ku kikalakalu kiê; kiene ue kimoxi ki nga bhange ni akua maujitu ma jihuinhi mu ithangana ia tokala, ni maujitu ma ima ioso ia kutomona. Eie-phe, Nzambi iami, ngi te jinge o muẋima, mbé ku ngi kale ue o mbote iami. Maka a bhita mu izuua ia Asuuelu, Asuuelu ió ua kexe mu tumina jinga tunde ku India katé mu Etiópia, o-xi iê ioso anga i kala ni hama ia sengu ni makuinhi aiadi ni sambuadi. Mu izuua ienhoio kia zubha muenexi Asuuelu kuhinga ungana uê mu mbonge ia Suzana, kutula mu muvu ua katatu ua kukala ku ungana uê, u bhanga fesa ia akua mbèle iê, ni jingana ni abhikʼê. Anga a bhongolola bhu pholo iê bhebhobho, ni jixefe ja ilombo ioso ia Pélesa ni ia Mediia a kala-bhu uâ, ni jitata ni jifixiiadi ja jisengu, muene anga u a edikiza jimbongo jê fa fumana ku mbanza, ni imbamba ioso ia ungana uê, mu hama a izuua ni makuinhi nake. Kia zubha kubhanga izuua ienhiʼii, muenexi u bhanga dingi fesa ia mundu uoso ala mu mbonge ia Suzana, ni makota ni jindenge, mu sambuadi dia izuua; u i bhangela mu kithâdi kia palaxu ia muenexi. Bhu kala jithanga ja linhu jizela ni jʼazulu, a ji nhenga ni malenge a phalata mu mikolo ia linhu ni púlupula, o mikolo ia bhitila mu jiphiladi ja mármore. O jihama bhua zendalalela jinga ji kala ja ulu ni phalata, o pavimendo bhoxi i kala ia mármore ikusuka, iazele, iazeluluka, ni ixikelela. O jinganza jâ ja kunuina ji kala ja ulu, jene joso jala kiengi, ki bhuala imoxi ia sokela ni mukuâ; o vinhu i kala ia nzungule ia tubhula muenexi. O mukúnua, exi, ki bhu kale muthu a mu bhinjika; kuma muenexi ua bhana ngonge ku jifixiiadi ja mbèle iê, uixi: Kala musonhi a bhange kioso kia mu zelela ku muẋima uê. Na mvale Váxiti, anga u bhanga ue fesa ia ahatu, mu sala ia palaxu ia muenexi Asuuelu. Mu kizuua kia kasambuadi-phe, kioso o muẋima ua muenexi ki uala mu ngalasa mukonda dia vinhu, u tuma Mehumanu, ni Bizita, ni Hadibona, ni Bingita, ni Abangata, ni Zetadi, ni Kadikase, sambuadi dia jingolambole a tambula konda ia dibhata dia muenexi Asuuelo, kuila a takane na mvale Váxiti, a mu bheke bhu pholo ia muenexi, ni kitundu kiê kia ungana ku mútue, phala mala oso ala-bhu ni jifixiiadi jâ a mu mone o kuuabha kuê. Kuma muene ua tula jithalu kiambote, u uabha kiavulu ku mu tala mesu. Maji na mvale Váxiti-phe kia mu sange jingolambole, a mu ambela kia tumu muenexi, muene ua ditunuʼê nguaʼiê kuiza. Muenexi anga u di zangala kiavulu, njinda i mu kuata. Anga u zuela ni adiakimi ejiia phangu ni ndongo ia jithembu ku mivu ni minhamo, kuma kiene ki ejidila mu utuminu uâ, kioso kiambe kubhanga muenexi, bhu dianga hanji kubhita kuzuela ni jimesene ejiia ijila ni ífua iaʼxi. Ene-phe ilamba a kaiela kua muenexi majina mâ, Kadisena, ni Setala, ni Adimata, ni Talxixi, ni Melese, ni Madisena, ni Memukana, sambuadi dia muthu; ene jitata ja utuminu ua Pélesa ni ua Mediia, a tena jinga kubhiẋila bhu pholo ia muenexi, ni kuxikama bhu mbandu ia kiandu kiê. Muenexi anga u a ebhula, uixi: Na mvale Váxiti tu mu bhanga kiebhi, ua xibhaka o kitumu kia muenexi kia mu tudila o jingolambole? Memukana anga u vutula bhu pholo ia muenexi ni jitata, uixi: Na mvale Váxiti ka bhalumuna ngó mulonga kua muenexi, maji ua bhalumuna ue ku jitata ni ku jifixiiadi ni mala oso kiá mu jisengu ja muenexi Asuuelu. Kuma kia bhange na mvalʼiki, kiʼla ki bhixila mu mátui ma ahatu oso, a-nda kutobhesa jinga kiá anumeʼâ; kuma anda kuila, exi: Muenexi Asuuelu ua tumine na mvale Váxiti kuila eze bhu pholo iê, muene-phe keza-bhu. Mu kizuua kia lelu kienhiki, jindona ja Pélesa ni ja Mediia, oso a kʼivu kiá kia bhange na mvale Váxiti kiene ue kianda ku vutuila jinga a muadi uâ, o jifixiiadi ja muenexi. Bhu kaxiʼabha-phe bha-nda kuiza izala iavulu ni jimvunda. Se kia uabhela muenexi ku ki bhanga, a tubhule ngonge, a i sonekese mu jindunda ja akua Pélesa ni akua Mediia, phala ki i xikine dingi ku i alulula, kuila Váxiti kua muenexi Asuuelu keza-ku dingi, o ungana uê muenexi a u bhane kiá mukuâ uengi u kala muthu uambote uoso ua mu tundu muene mu kuuabha. O ngonge ia muenexi-phe kia-nda ku i xikisa katé kua suku ixi iê, ahatu oso a kala mu xila anumeʼâ kixi athu a kijingo mba athu a ngoho. Kizuelu kiê anga ki uabhela muenexi ni jitata joso; muenexi anga u ki bhanga kala kia mu longesa Memukana. Kuma u tuma mikanda mu jisengu joso ja tokala mu utuminu uê, kala ua a tumikisa kisoneku mu letala ioso ia usonekenu uâ, kala muiji mu dimi dioso dia uzuelelu uâ, phala enhoso a tene ku i tanga ni ku a tongolokela, kuila: Diiala muene u tumina mʼonzo iê, muene u zuela kioso kia tokala. Ni kuila ue o hundu ienhiʼii a i tange ku mbandu joso phala isambuke, o mundu uoso a ivue. Kia zubha kubhita imʼiii, muenexi Asuuelu kia mu bhu kiá o njinda, u kala mu xinganeka Váxiti ni kioso kia bhange, ni ngonge ia xikisa ia ku mu katula bhu kididi. Bhenhobho akua mbele ia muenexi, o minzangala ene ku mu xibhidila, a mu ambela, exi: Kuku a ku sotele ana ilumba auabha kiambote ala hanji mizeletete. Nda u sote jifixiiadi mu sengu joso ja utuminu ué, a ku bhongoluele ana ilumba oso auabha kiambote, a tula muene jithalu, a a bheke kunu mu mbonge ia Suzana, mʼonzo ia ahatu, a kale bhoxi dia lukuaku lua Henge, ngolambole ia muenexi, mukua kutambula konda ia ahatu; a a bhane ioso ia tokala ia ku di uesa ni ku di uabhesa na-iu. O mona kilumba-phe uoso ua ku uabhela eie u muenexi, a kale kiá muene na mvale bhu kididi kia Váxiti. Hundu iâ ienhiʼii anga i uabhela kiambote muenexi, anga u ki bhanga. Mu mbonge ia Suzana-phe mua kexile judé imoxi, dijina diê Moledekai monʼa Jaíle, monʼa Ximeii, monʼa Kiji, mukua muiji ua Bejamí. Muenhú ua tûnda ku Jeluzaleme ni jihutile a a balakala kumoxi ni Jekoniia sobha ia Juda, a mu kutile kuala Nabukodonozolo sobha ia Babilonha. Muenhú muene ua sase Hadesa, a mu ixana jinga dijina diê dia mukuá exi: Estere, monʼa sekuluʼê mona muhatu; kuma tatʼâ uafu, mamʼâ uafu. Mona kilumba iú, ku mu tala ku mesu ua uabha o pholo ni mukutu; o kiafu tatʼâ ni mamʼâʼiki, Moledekai ua mu tambulula ku bhata kala monʼê. Mu kukala-phe, kia tundu kia muenexi, iu ua xikisa o ngonge, anga a bhongolola ana ilumba avulu mu mbonge ia Suzana bhoxi dia lukuaku lua Henge; ni Estere ue a mu ambata mʼonzo ia muenexi, ia a mu thelekala kua Henge mukua kutambula konda ia ahatu. Kilumba kiki anga ki mu uabhela, u kala mu ngalasa iê; anga u lenguluka mu ku mu bhana imbamba iê ia ku di uabhesa, ni mákudia ma tokala, ni sambuadi dia ilumba oso a fuama kukala-nê a tundu mʼonzo ia muenexi; ni muene ni ilumba iê u a katula kididi kioso kiala, hé u a bhana kididi kia beta kuuabha mʼonzo ia ahatu. Estere-phe ka di tange o muiji uê ni jindandu jê, kuma Moledekai, kiene kia mu tendelela kuila ka di tange. Moledekai anga u kala mu kuimajana izuua ioso bhu kanga dia lumbu lua inzo ia ahatu, phala kuijiia mba Estere uala kiebhi, mba kima kiahi kia-nda ku mu bhita. Kala kilumba-phe kia tula bhu kizuua kiê kia kubiẋila kua sobha Asuuelu, kia zubha kiá o kubhanga o kuinhi dia mbeji ni jiiadi mu ku di iudika ni ku di uabhesa mu kífua kiâ kia ahatu, kuma a bhanga mbeji jisamanu ni ku di uesa ni maji a mirra, ni mbeji jisamanu ni ku di uesa ni madizumba engi auabha kiambote mbé o ku di zelesa kala kiene kubhanga o kifua kia ahatu oso. O kioso kiza kilumba mu kubhikila kua muenexi a mu bhanga kienhiki: Kioso kia sola mʼonzo ia ahatu kia kuia na-kiu mʼonzo ia muenexi a mu bhana-kiu. Uia mu kumbi dia ngoloxi, o ki kúkia u vutuka mʼonzo iamukuá ia ahatu, bhoxi dia lukuaku lua Saxingazi, ngolambole ia muenexi, mukua kutambula konda ia akama; muhatu iú o kuvutuka dingi mʼonzo ia muenexi, kikale muene u mu inda, nʼa mu ixana ni kutumbula o dijina diê. Kieza-phe o kizuua kia Estere, monʼa Abihaile, Sekulu a Moledekai kia kubhiẋila kua muenexi, ka solo kima kiengi, u sola ngó kioso kia mu longesa Henge ngolambole ia muenexi, mukua kutambula konda ia ahatu. Estere anga a kala mu ku mu uabhela ku athu oso aia jinga ni ku mu mona mesu. Kienhiki kiambata Estere phala ku mu bheka kua muenexi. O kia zubha kubhiẋila kua muenexi Asuuelu mʼonzo iê, bhu mbeji ia kakuinhi, o mbeje ia Tebete, mu muvu ua kasambuadi ua Asuuelu kukala ku ungana, Muenexi u beta kuzola Estere, ahatu oso ndenge. Estere anga u beta kukala mu ngalasa iê ni henda ia ku mu zola, ilumba ioso iamukuá ndenge. Muenexi anga u katula kitundu kia ungana, u mu zuika na-kiu ku mútue, u mu bhanga kukala na mvuale bhu kididi kia Váxiti. Muenexi anga u bhanga fesa ia dikota ia jifixiiadi jê ni akua mbèle iê; i kala fesa ia fuma ia Estere. Mu sengu joso anga u a bhana hanji kithangana kia kunhoha, o mundu u a uanena maujitu ma kutubhula ni kuidikiza o fuma ia muenexi. Kioso thembu iamukuá ia kaiadi kia bhongolola ana ilumba, Moledekai ua xikama hanji bhu muelu ua muenexi. Kuma Estere kiluua a di tanga muiji uê ni jindandu jê, mukonda Moledekai kiene kia mu tendelela; kuma hanji u evua jinga kioso ki mu ambela Moledekai, mukuâ ni kia kexile-nê ku mu sasa. Mu izuua ienhoio Moledekai kia xikama bhu muelu ua muenexi, bhu kala ngolambole jiiadi ja muenexi, Bingitana ni Telexi, ene ku mu ingila bhu dibhitu diê, a luualela muenexi Asuuelu, anga a mu kanena ku mu jibha. Moledekai anga u kʼivua, u ki jimbuila na mvuale Estere; Estere anga u ki jimbuila muenexi mu dijina dia Moledekai. O kia zubha ku a tokuesa, a ki mona kuma kidi muene, ene oso kiiadi kiâ anga a a nhenga mu miẋi. Anga a ki soneka mu divulu dia malunda bhu pholo ia muenexi. Kia zubha kubhita imʼiii, muenexi Asuuelu u zangeleka Hamane, monʼa Hamedata, mukua Akaki, anga u mu ta ku pholo ia enhoso; ditala diê dia mu bhake di kala kota, o jifixiiadi joso, o ilamba ni akuá, ndenge. Akua mbèle ia muenexi oso, ene kukala bhu muelu uê, anga a kala mu fukama ni kudiundila Hamane; kuma muenexi ua a tumu uixi kiene ki mu mu bhangela jinga. Moledekai-phe nguaié kufukama, ka xikina ku mu diundila. Bhenhobho-phe akua mbèle ia muenexi, ene kukala bhu muelu uê, a mu ambela, exi: Eie Moledekai, phalaʼhi ua xibhaka kitumu kia muenexi? Anga ki bhita kuila, mu kukala-phe, kia zubha kuia ni ku mu zuelesa kiki izuua ioso, o muene-phe nguaié ku a evua, a ki tanga kua Hamane phala kuijiia mba Hamane u mu bhanga kiebhi, ni kumona ue mba Moledekai u jiza mu kífua kiê kuma muene ua a tangelele uixi ngi judé. Hamane kia zubha ku ki mona kuila Moledekai nguaié ku mu fukamena, guaié ku mu diundila, njinda bhenhobho i mu kuata. Mu kubanza-phe kia mu tolela mu dijina diê o kukuata ngó Moledekai o muthu umoxi ubheka uê, kuma a mu jimbuila o muiji uoso ua tokala Moledekai. Hamane anga u kala mu kana, uixi: Ngi buikisa jijudé joso katé ku mbambe bhua suku o utuminu ua sobha Asuuelu, kuma ene o muiji ua Moledekai. Bhu mbeje ia kamoxi, iene mbeje ia Nisane, ku muvu ua kuinhi ni kaiadi ua Asuuelu kukala ku ungana, a kuata kuta Pudi, kifua kuta josorte bhu pholo ia Hamane izuua ioso, kuiza kizuua kiene, kuiza mbeje kiene, katé bhu mbeje ia kuinhi ni kaiadi iene mbeje ia Adale. Hamane anga u ambela Asuuelu, uixi: Sai muiji a di muangena mu jisengu joso ja utuminu ua muenxi, kifua athu engi, kene ku di tuma ni akuaʼxi a tungu-nâ, o itumu ia muenexi ue kene ku i aiuka mukonda o utuminu uâ uengi; muenexi ka mu bhana kubhanduluka kua kima, né-mbe muene u a lendukila anga a kala moxiʼumu. Muenexi se kia mu uabhela, a soneke ngonge ia ku a buikisa; eme-phe ngi tena kubhana phalata i tena kuinhi dia midi dia talendo, ku athu oso a bhanga kikalakaluʼiki phala ku i bheka ni i bokone mu malundilu a jimbongo ja muenexi. Bhenhobho Muenexi anga u sunga nela iê mu lukuaku, u i bhana Hamane monʼa Hamedata, mukua Akaki, nguma ia jijudé. Muenexi anga u ambela Hamane, uixi: Phalata i kale, nga ku bhane-iu eie kumoxi ni muiji uenʼió nga ku bhana-u, u a bhange kioso kia ku zelela ku muẋima ué. Bhenhobho exana asoneki a muenexi, bhu mbeji ia kamoxi, kizuua kiê kia kakuinhi ni kitatu, anga a soneka kioso kia tumu Hamane ku jisátrapa ja muenexi, ni ku jinguvulu ja jisengu, ni jisobha ja madiembu moso; kala sengu mu letala ia usonekenu uâ, diembu ni diembu mu dimi dia uzuelelu uâ; mikanda a i soneka mu dijina dia muenexi Asuuelu, ia a i te kidimbu ni nela iê ia sineta. Mikanda ienhiʼii anga a i sulula ni jiphanga ja koleiu katé mujisengu joso ja muenexi, exi: Mu seia, hé mu sengulula; mu buidisa jijudé joso, a kale minzangala, a kale adiakimi, a kale anʼauisu, a kale ahatu, kizuua kimoxi kia kuinhi ni kitatu, bhu mbeje ia kaiadi ku dikuinhi, iene mbeje ia Adale, o jinbongo jâ joso mu a bhûnda-ju. Kópia ia ngonge iii ia soneka, a i tumikisa kuoso hé a tuma ku i xikisa mu jisengu joso phala athu oso evue, a di polondale kizuua kienʼ okio. Jiphunga ja koleiu anga ji suluka ni lusoilo mu kumbidila kitumu kia muenexi, o ngonge ienʼiii ia tundu mu mbonge ia Suzana kuma iene o mbonge ia dibhata dia muenexi: Ni Muenexi ni Hamane anga a xikama mu kúnua; maji o mundu-phe mu nzunga ia Suzana a tandanganha ni hundu ienhiʼii. Kiki-phe Moledekai kioso kia zubha ku kʼijiia kioso kia bhiti, ua tandujula izuatu iê, u di ta mu kidinhaji ni utôkua, anga u bhita mu nzunga ia mbonge ni kudikola ni jingololo. Anga u bhixila ngó katé bhu kanga dia muelu ua muenexi; kuma kana muthu u tena kubokona bhu muelu ua muenexi se ua zuata kidinhaji. Ni ku jisengu joso, kia tula o kitumu kia muenexʼiki ni ngonge iê, ku kala kudila kuavulu ku jijudé, a ta ndômbe, a fula kúdia hé akala mu jila, kisoxi ki vula, a ta mbûndu, amoximu avulu muene a zeka mu kidinhaji ni utôkua. Ilumba ia Estere ni jingolambole jê, anga eza a mu tangela-kiu; na mvale anga u kala ni lamba diavulu. Anga u tumikisa izuatu kua Moledekai phala a zuate, a di katule kidinhaji; muene-phe ka xikina ku i tambula. Estere anga u ixana Hatake, ngolambole ia muenexi a mu bhana kuxibhidila Estere, anga u mu tuma kua Moledekai ku mu ibhudisa mba ihi kia mu kuata kia mu bhangesa kiókio. Hatake anga u tunda, uia bhu kitanda kia lulamena bhu kanga dia muenexi, u sanga Moledekai. Moledekai anga u mu ambela kioso kia mu bhiti, u mu tangela ue o suilu ia kitadi ia tange Hamane kubhana mu kófidi ia muenexi, mu kusumba o jijudé ni ku a buikisa. Anga u mu bhana ue o kópia ia ngonge ia soneka, ia tubhula mu mbonge ia Suzana ia ku a buikisa, phala ku i idikiza Estere, ni ku mu jimbuila maka oso; ni ku mu tendelela kuila a bhiẋile kua muenexi mu kuzuelela muiji uâ ni ku a diondela. Hatake anga u iza kua Estere, u mu kunda maka moso ma mu tangela Moledekai. Estere anga u zuela ni Hatake, u mu bhana lekalu ia kutudila Moledekai, uixi: Akua mbèle ioso ia muenexi, ni mundu uê ku kanga, a kʼijiia kuma uoso-uoso, a kale diiala a kale muhatu, u bhixila kua muenexi mu lumbu lua moxi sé ku mu ixana, kijila kiê kiala ngó kimoxi, a mu jibha muene sé kufula; o kukamba ku mu jibha kikale muenexi u mu zengela mbasá iê ia ulu phala ku mu bhana muenhu. Eme-phe o makuinhi atatu a izuua i tena, ka ngʼixana kuala muenexi. Moledekai anga a mu kunda makʼama ma Estere. Moledekai bhenhobho u a bhana dingi lekalu kua Estere, uixi: Ku fike mu muẋima ué kuma eie muene ngó u bhuluka, mukonda dia kukala mʼonzo ia muenexi, o jijudé joso ku kanga ene a buika. Kuma eie ki uila u di xibhé, thembu ienhiʼii, hinu bhu kala kuma kuengi ku tunda kubhanduluka kua jijudé, ni muthu uengi u a kudila, eie-phe ni dibhata dia tatʼenu mu buila. Nanhi ua kʼijiia se kiene kia ku tela ku ungana, phala u kudile mundu bhu thembu kala iii? Estere anga u a ambela kutula dingi lekalu kua Moledekai, uixi: Ndeie, ua kà bhongolole o jijudé joso ala mu mbonge ia Suzana, mu jejuuale mukonda diami, mu fule kúdia ni kúnua mu izuua itatu, ni mu muanha ni mu usuku. Eme uami ni ilumba iami tu jejuuala kiene kimoxi, o ki ki bhua ku ki bhanga kiene kiua ki ngi bhixila kua muenexi, sumbala kima a ki kidika ku ki bhanga; se ki ngi bhinga kubuila-phe, kuabhu, ngi kana kubuila. Kala kiki, Moledekai u tunda-bhu, uia u bhanga kioso kia mu tendelela Estere. Kutula mu kizuua kia katatu, Estere u di iudika, u zuata izuatu iê ia ungana, anga u imana mu kithâdi kia moxi, bhua lulama mu sala ia muenexi; o muenexi muene ua xikana bhu kiandu kiê kia ungana, ua bhana pholo ku muelu ua mbalanda. Anga ki bhita bhenhobho, kuila, muenexi kia mono Estere uemana mu kithâdi, henda i mu kuata; muenexi anga u mu zengela o mbasá iê ia ulu iala na-iu bhu lukuaku. Estere anga u bhixila, u babata ku mútue ua mbasá. Muenexi anga u mu ambela, uixi: Kiebhi-ze na mvuale, Estere? Ihi ki u ngi bhinga? Zuela, ngi ku bhane-kiu, né kia ngi bhingi kuila o utuminu uami tu u uanetu ngó. Kuala Estere: Se kia ku uabhela ngana, u muenexi, lelu izé hanji ni Hamane ku fesa i nga ku bhangela. Muenxi anga u zuela, uixi: lenu Hamane a lenguluke, lelu tu ki bhange kioso kiandala Estere. Kala kiki, ni muenexi ni Hamane anga eza ku fesa iaiudika Estere. Muenexi anga u ambela Estere bhu fesa ia vinhu, uixi: Kima kiahi ki u ngi bhinga? Zuela, ngi ku bhane-kiu; kioso ki u sola tu ki bhanga, né ki bhinga o utuminu tu uanetu ngó. Estere anga u kumbulula, uixi: Kima ki ngi bhinga, ki ngi sola, kienhiki: Se nga sange ngalasa ku mesu mé u muenexi, se uambe ku ngi bhana kioso ki ngi bhinga, kioso ki ngi sola, o kuila muenexi eze dingi luamukuá ni Hamane ku fesa i ngi iudika mungu, ngʼijiie kiua kuzuela, ngana, kioso ki ua ngʼibhula, nda bhange kioso ki ua ngi tumu. Kizuua kienhókio Hamane u tunda ni kusanguluka, mukonda ku muẋima kua mu zele. Maji kia zubha-phe kumona Moledekai bhu muelu ua mbanza, iu ua mu mono kuila ka xikina ku mu imanena, mba ngó ku mu kala ni uoma kioso ki ala kubhita, u luuala dingi kiavulu anga ukala ni njinda ia Moledekai. Hamane-phe anga u dixibhe hanji, katé kia bhixila ku bhata diê. Anga u tuma kuixana makamba mê, ni mukajiʼê Zelexe. Hamane anga u a tangela o fuma iê ia jimbongo jala naju, ni kusokoloka kuê kua kuvuala ana avulu, ni kijingo kioso kia mu bhana muenexi, ni ditala dia mu tula, jifixiiadi joso ndenge ni akua mbèle oso ku mbanza. Hamane anga u ta-ku dingi, uixi: Ni na mvuale Estere lelu kia bhange fesa, kana dingi muthu a mu ixana kuiza-ku kumoxi ni muenexi, kikale eme muene ngó; mungu ue a ngi kuvitala kuiza dingi kumoxi ni muenexi. Maji iene ioso iii-phe ki ngi i suu, mukonda ngʼila ngi mona judé Moledekai ua xikama bhu muelu ua mbanza, u sanga nga thathamana kinéne. Bhenhobho ni mukajiʼê Zelexe ni makamba mê moso a mu ambela, exi: Iudika mukambu ua lebha muene, ua kitala kia makuinhi atanu a kóvado, o ki kúkia u zuela ni muenexi phala Moledekai a mu nhenga kuenhuku; ela a zubha ku ki bhanga-phe, eie u ijiie kuia kiua ni kusanguluka ku fesa ni muenexi. Hundu ienhiʼii anga i uabela Hamane, u tuma kuiudika o mukambu. Usuku uenhó muenexi u fula kilu: anga u tuma kuila a mu bhekele o divulu dia malunda, anga a kala mu tanga-mu bhu pholo ia muenexi. Mu kutanga-phe anga a sanga kididi bhuambe kuma Moledekai muene ua tukuluile o kikutu kia Bingitana ni Telexi, o jingolambole jiiadi ja muenexi, a mu ingila jinga o dibhitu diê, ia a kanenene kujibha muenexi Assuelu. Muenexi anga u ibhula, uixi: Moledekai a mu bhangela ujitu uahi, a mu bhana kijingo kiahi, mukonda dia kubhanga kienhiki? Akua mbèle a mu xibhididla sobha anga a vutuila muenexi, exi: Kà mu bhànga ujitu ua kima. Muenexi anga u zuela dingi, uixi: Nanhi-ó uala mu kithâdi? Kuma Hamane ua di meneka, ua bhixila kiá mu kithâdi kia kanga, uala mu kuiza kuzuela ni muenexi phala a nhenge Moledekai ku mukambu ua mu iudikila. Akua mbèle anga a kumbulula muenexi, exi: Hamane muene uala mu kithâdi kia kanga. Kuala muenexi: A bokone. Hamane-phe kia zubha kubokona, muenexi u mu zuelesa, uixi: Se bhu kala muthu, muenexi ua solo ku mu bhanga ujitu, u tokala ku mu bhanga kiebhi? Hamane bhenhobho u banza ni muẋima uê, uixi: Mukuahi muene muenexi u sola ku mu bhanga ujitu? Nga fika eme muene, mukonda kana dingi muthu ua ngi tundu. Hamane anga u ambela muenexi, uixi: Muthu uoso a mu solo kuala muenexi ku mu bhanga ujitu, u tokala a mu bhanga kiki: A bheke izuatu ia ungana, iene mu zuata muenexi, ni kabalu kene mu mondala muenexi, a mu zuike kitundu kia ungana ku mútue. Ni izuatu-phe ni kabalu a i telekale ku fixiiadi ia dikota mu sedivisu ia muenexi, o muthu uoso a mu solo kuala muenexi ku mu bhanga ujitu a mu zuike-iu, a mu te ku kabalu, ni a mu nhungise mu nzunga ni kukola bhu pholo iê, kuila: Kiene kia bhanga muthuʼiki, uoso a mu solo kuala muenexi ku mu bhanga ujitu. Muenexi anga u ambela Hamane, uixi: Endelà-ku, u katule izuatu ni kabalu, kala ki ua ki zuelʼiki, u ki bhange muene kua judé Moledekai mukua kuxikama bhu muelu ua sobha. Ku xieku kima, ku iene ioso iii i ua zuela, u i kumbidila muene. Hamane anga u katula izuatu ni kabalu, u i zuika Moledekai, u mu mondalesa ku kabalu, u mu nhungisa mu nzunga ioso ia mbonge ni kukola bhu pholo iê, uixi: Kiene kia bhanga muthuʼiki, uoso a mu solo kuala muenexi phala ku mu bhanga ujitu. Moledekai a mu nhungisa kienhiki anga uiza dingi u tula bhu muelu ua Sobha. Hamane-phe uia ni lusolo ku bhata diê, ua kakuka, ua di futu mútue— Hamane anga u ki kunda mukajiʼê Zelexe, ni makamba mê, kioso ki kia mu bhiti. Adiakimi-phe ala ku mu longesa, ni mukajiʼê Zelexe, a mu ambela, exi: Moledekai muenhú, uandeka kiá ku ku tunda, se ua tokala ku mbutu ia jijudé kua-nda ku mu tena dingi, ua-nda ku ku bhana muene kibhalu. Kioso-phe ki ala hanji mu zuela ni muene, jingolambole ja muenexi ji tula, eza kulenguluisa Hamane, kuila eze ku fesa ia iudika Estere. Kala kiki muenexi ni Hamane eza ku fesa kua na mvuale Estere. Muenexi anga u ambela Estere, kizuua kia kaiadi ku fesa ia vinhu, uixi: Kima kiahi ki u ngi bhinga, na mvuale Estere? Zuela, ngi ku bhane-kiu; kioso ki u sola tu ki bhanga muene, né ki bhinga kuila o utuminu uami tu uanʼetu ngó. Bhenhobho na mvuale Estere uixi: Se nga sange ngalasa ku mesu mé, ngana u muenexi, se kia ku uabhela ku ki bhanga, a ngi bhane o muenhu uami, uene u nga bhingi; ni muenhu ua muiji uami, uene u nga solo. Kuma a tu sumbisa, ni eme ni muiji uami, phala ku tu seia, ni ku tu jibha, ku tu buidisa, mbé tu jime o mbutu kulu dia mundu. Se edile a tu sumbisa ngó mu kala tu abhika, hinu kimuua, ngeje kudixibhʼami; sumbala nguma ietu ua tu kanena keju tena ku ki futa kua sobha, kuma Sobha ueje ku dibotesa kinéne. Bhenhobho muenexi Asuuelu anga u zuela, uixi: Muenhó mukuahi, o muene uala kuebhi, ua bhumina kuxinganeka kienhiki ku muẋima uê? Kuala Estere: Sai ufe, sai muene nguma ia tu kanena kiki! Kingumba kienhiki muene-phe Hamane. Hamane bhenhobho uoma ua mu kuata kiavulu bhu pholo ia muenexi ni na mvuale. Muenexi anga u balumuka ni njinda bhu fesa ia vinhu, u tunda ku kanga uia mu jardí ia palaxu; Hamane anga u imana mu dionda na mvuale Estere phala a mu ehele kukola muenhu uê, kuma ua mono kuila muenexi ua-nda ku mu bhanga kiá kiaiibha. Kindala muenexi u tunda ku jardí ia palaxu kuele, u iza dingi mʼonzo mua-lu bhangela fesa ia vinhu, anga u sanga Hamane uadibhalela bhu hama bhua zendalala Estere. Muenexi anga u sanga Hamane uadibhalela bhu hama bhua zendalala Estere. Muenexi anga u zuela, uixi: Manhi o kubhuma kuê u mesena ni na mvuale u mu lundamʼé kiá kiki ku mesu ami a kutala mʼonzo iami muene? Ki evu muenexi kuzuela kiki, akua mbèle ala-bhu a kuata Hamane, a mu futa mútue. Hadibona, ngolambole imoxi uala mu xibhidila muenexi kumoxi ni akuâ, u zuela: Talesa mukambu ualebha, ua makuinhi atanu a kóvado, ua iudika Hamane ua kunhenga Moledekai, ua bhanga muenexi o mbote, iú ku bhata dia Hamane. Sobha anga u a ambela, uixi: Mu nhengienu-ku muene, kuenhoko! Kienhiki anga a nhenga Hamane ku mukambu ua iudika muene phala kunhenga Moledekai. O kia zubha ku ki bhanga, njinda ia muenexi ia sosoloka kiua. Mu kizuua kienʼokio muenexi Asuuelu u bhana dibhata dia Hamane, nguma ia jijudé, kua na mvuale Estere. Moledekai anga uiza hé u kala bhu pholo ia muenexi, kuma Estere ua mu tange kua Sobha uixi ndandu iami. Muenexi anga u sunga o nela iê ia tambula dingi kua Hamane, anga u i bhana kua Moledekai. Estere anga u bhana Maludukeu o kutambula konda ia dibhata dia Hamane. Estere anga u zuela luamukuá bhu pholo ia muenexi, u fukama bhu inama iê u mu dionda ni masoxi, phala a lungulule ufe ua bhange Hamane mukua Akaki, o kikutu kiê kia usuéia kia kanenene na-kiu kubuidisa o jijudé. Muenexi anga u zengela Estere mbasá iê ia ulu. Estere anga u balumuka, u imana bhu pholo ia muenexi. Anga u zuela, uixi: Se kia ku uabhela, eie u muenexi, se nga sange ngalasa ku mesu mé, se ua ki mono kiene kia tokala, eme muene se nga ku uabhela, a tume kusoneka phala kulungulula mikanda ia bhangesa Hamane, monʼa Hamedata, mukua Akaki, ia kuila jijudé joso a ji buidise mu jisengu joso ja muenexi. Mukonda ki ngalʼiki, ngi tena kiebhi o kumona muiji uami a u bhanga o phulu ioso iii, ia a xindila? Ngi tena kiebhi o kumona ndandu jami joso, a buila? Bhenhobho muenexi Asuuelu u ambela na mvuale Estere, ni judé Moledekai, uixi: Talenu, nga bhana Estere o dibhata dia Hamane, o muene a mu nhenga ku mukambu, mukonda ua tula lukuaku luê ku jijudé. Kiki-phe enuenu sonekenenu dingi o jijudé joso kioso ki mua mesena, mu dijina dia muenexi, mu ki te kidimbu ni nela iê ia sineta; kuma se mukanda uòsoneke kiá mu dijina dia muenexi, uòte kiá kidimbu kia nela iê ia sineta, kana muthu u tena dingi ku u lungulula. Thembu ienhoio anga exana asoneki a muenexi, bhu mbeje ia katatu, iene o mbeji ia Sivani, mu kizuua kiê kia makuinhi aiadi ni kitatu, anga a soneka kioso kia a tumu Moledekai, a sonekena jijudé, ni jisátrapa, ni jinguvulu, ni jisobha mu jisengu joso, tunde mu India katé ku Etiópia, hama ia sengu ni makuinhi aiadi ni sambuadi, sengu ni sengu mu letra ia usonekenu uâ, o muiji ni muiji mu dimi dia uzuelelu uâ, o jijudé-phe ni mu usonekenu uâ ni mu uzuelelu uâ. Anga a soneka mu dijina dia muenexi Asuuelu, a ta kidimbu ni nela iê ia sineta, mikanda a i tumikisa ni jiphunga ja koleiu a mondala jikabalu ja mbutu iambote ia kulenga lusolo, ja tokala mu kibhanga ni mu sedivisu ia muenexi. Mu mikanda ienhiʼii muenexi ua bhana ngonge ku jijudé mu mbonge joso, ua a suinisa mu ku di bhongolola phala kubhângela o muenhu uâ, ni kusengulula ni kujibha ni kubuidisa mu sengu joso ja utuminu ua muenexi oso a a mono a maneka mu ku a solomona ene, a kale muiji uahi a kale sengu iahi, ni kubuidisa anʼâ ahatu, ni kubhûnda o jimbongo jâ, mu kizuua kiene kimoxi mu jisengu joso ja muenexi Asuuelu, o kizuua kia kuinhi ni kitatu, bhu mbeje ia kaiadi ku dikuinhi, iene o mbeje ia Adale. Kópia ia ngonge ia soneka a tuma ku i xikisa mu jisengu joso, phala oso evue, phala jijudé a di polondale kizuua kienʼokio, mbe kuvutula o phonzo ku jinguma jâ. Kala kiki o jiphunga ja koleiu ji suluka, a mondala jikabalu ji lenga lusolo ja tokala mu kikalakalu kia muenexi, a a tendelela exi mu kumbidila muene, mu bhanga lusolo, ene anga a bhanga muene kala kia a tumu Shoba. O ngonge ienhiʼii anga a i xikisa mu mbonge ioso ia Suzana. Moledekai anga u tunda bhu pholo ia muenexi, ua zuata izuatu ia ungana izela ni ia azulu, ni kijinga kia ulu ku mútue, ni divunga dia linhu ia fina ni purpura; mundu mu nzunga ia Suzana anga a kola, a sanguluka. Jijudé anga a kala mu kuimba, ni kutana, ni ngalasa, ni ujitu mukonda kua a tuila mukengeji uâ. Ku jisengu joso ue ni ku jimbonge joso, kuoso kua tula o kizuelu kia muenexi ni ngonge iê ia xikisa, jijudé ji kala mu sanguluka ni ngalasa iavulu, a bhanga fesa, exi lelu kizuua kiambote. Ku kala ue athu avulu mu jixi, a di bhanga kiá jijudé, mukoda jijudé a ji kuata kiá uoma uavulu. Kutula bhu mbeje ia kaiadi ku dikuinhi, iene mbeje ia Adale, kizuua kiê kia kuinhi ni kitatu, kuzukama ku thembu ia zuela muenexi, ia tokala kukumbidila o ngonge iê ia xikisa, kizuua kienʼokio, jinguma ja jijudé a fikile kuma a-nda ku a tolola, manhi-phe ene-ku a-nda kukakuka, mukonda jijudé ene a-nda kutolola oso a a zembe. Kizuua kienʼokio jijudé ji di bhongolola mu jimbonge jâ, mu jisengu joso ja muenexi Asuuelu, phala kubhânga ni ió oso a sota ku a bhanga usuéia Mu kuiza-ku-phe kana muthu ua tena kuimana mu kubhânga-nâ, kuma athu oso mu jisengu uoma ua a kuata kiá ua jijudé. Jisobha joso mu jisengu, ni jisátrapa, ni jinguvulu, oso kiá ala mu sedivisu ia muenexi, a kala mu banda o jijudé, kuma uoma ua Moledekai ua kuata. Mukonda Moledekai ua tambula ukota mʼonzo ia muenexi; fuma iê ia sambuka mu jisengu joso; kijingo kiê anga kiia ni ku di bandekeza kizuua ni kizuua. Jijudé anga ji beta jinguma jâ joso ni mukuale, a jibha, a buidisa, anga a bhanga kioso kia mesenene ku a bhanga ene kua ió oso a a zembe. Mu mbanza ngó ia Suzana, jijudé ja jibha-mu hama jitanu ja mala. Ni Padisandata, ni Ndalafone, ni Axipata, ni Polata, ni Adaliia, ni Adidata, ni Padimaxita, ni Adisai, ni Alidai, ni Vaisata, kuinhi dia muthu anʼa mala, ene oso anʼa Hamane monʼa Hamedata, nguma ia jijudé, a a jibha ue; maji jimbongo jâ-phe ka ji bhûndu, kana. Kizuua kienʼokio muenexi a mu tudila o konda ia athu oso a a jibha mu mbanza ia Suzana. Muenexi anga u ambela na mvuale Estere, uixi: Jijudé a jibha ia a buidisa hama jitanu ja mala mu mbanza ngó ia Suzana, kumoxi ni kuinhi dia mona a Hamane; o mu jisengu jamukuá ja muenexi, a bhange kiebhi? Kiki-phe kima kiahi dingi ki u ngi bhinga? A ku bhane-kiu. Mba-phe kima kiahi dingi ki u sola? A ki bhange. Estere anga u mu ambela, uixi: Se kiene ki uabhela muenexi, a bhese jijudé joso ja tungu mu mbonge ia Suzana mumu, kuila mundu a bhange dingi kioso ki ua a bhana o disesa lelu; o kuinhi dia anʼa Hamane a a nhenge ku mukambu. Muenexi anga u tuma ku ki bhanga; a ki xikisa ngonge mu Suzana; o kuinhi dia mona a Hamane anga a a nhenga. Jijudé a tungu mu Suzana anga a di bhongolola dingi mu kizuua kia kuinhi ni kiuana, bhu mbeje ia Adale, anga a jibha dingi hama jitatu ja mala mu Suzana; maji jimbongo jâphe ka ji bhûndu, kana. Jijudé jamukuá mu jisengu ja muenexi a di bhongolola ue, a bhângela mienhu iâ anga a kala ni kutululuka, kuma jinguma jâ a ji tebhununa, kua iá a a zembe a jibha-ku makuinhi sambuadi a midi ni midi jitanu; maji jimbongo jâ-phe ka ji bhûndu, kana. Kienhiki à ki bhanga mu kizuua kia kuinhi ni kitatu, bhu mbeje ia Adale; mu kizuua kia kuinhi ni kiuana anga a zumbuka, kizuua kiókio anga a ki bhanga ki kala kizuua kia kubhanga fesa ni kusanguluka. O jijudé-phe ue ja kexile mu mbonge ia Suzana a di bhongolola mu kizuua kia kuinhi ni kitatu, ni mu kizuua kia kuinhi ni kiuana; mu kizuua kia kuinhi ni kitanu kiene kia zumbuka, anga ki kala kizuua kiâ kia kubhanga fesa ni kusanguluka. Kiene kia bhangesa kuila o jijudé ku matutu, ku jisanzala ja kambe imbaka, mu kizuua kia kuinhi ni kiuana bhu mbeje ia Adale, kiene o kizuua kiâ kia kubhanga fesa ni kusanguluka, kizuua kiambote kia ku di tumikisa mákudia a subhuka ku fesa ni ku di tumikisa maujitu mudiâ. Moledekai anga u soneka ima iii, anga u tumikisa mikanda ku jijudé joso mu jisengu joso ja muenexi Asuuelu, ni bhua zukama ni ku makanga, phala ku a tendelela kuila kizuua kia kuinhi ni kiuana, bhu mbeje ia Adale, ni kizuua kiê kia kuinhi ni kitanu, a i kuate jinge mivu ioso, kuma iene o izuua ia bhanduluka jijudé ku usuéia uambele ku a bhanga o jinguma jâ; iene o mbeje iâ iambele kukala ia lâmba anga i biluka ia ngalasa, iambele kukala ia uíndua anga i biluka ia kizuua kiambote; uixi a i bhange i kale jinge izuua ia kubhanga fesa ni kusanguluka, ni ku di tumikisa makúdia, ni ku di bhana maujitu ni kuuanena o jingadiama. Jijudé anga a xikana ku ki kumbidila, kala kia matekene ene kubhanga, anga ki kala kiá kifua kiâ kala kia a sonekena Moledekai. Mukonda Hamane, monʼa Hamedata, mukua Akaki, nguma ia jijudé, uoso ua tele kikutu kia kubuidisa jijudé, iu ua a telelele Puri, kifua muzambu, ua kutungula kizuua kia ku a buikisa, ni ku a jimisa o mbutu. Maji o kieza o maka iá kua muenexi, muenexi ua bhangesa mikanda ia kulungulula kikutu kiê kia usuéia, phala ufe uê uambele kubhanga jijudé uize ku thandu dia mútue uê muene ni muene ni anʼê phala a a nhenge ku mukambu ua iudika muene. Mukonda dia kienhiki izuua ioio aʼixana Phudimi, mbebhu o dijina dia Puri. Kala kiki mukonda dia njimbu ia mukanda uenhú, mukonda ue dia ima ioso iii ia bhiti na-iu jijudé, jijudé ja xikana o kijila kiki, a di bidikala muene, ni ene ni anʼâ katé ku mululu ni ku mulaúla, ni ene ni oso a di banda kua ene, o jinzuangiza ku mabhata mâ, o kukuata jinga izuua iiadi ienhʼii sé ngó kufula, kala kia i tungula mu mukanda ua Maludukeu, bhu mbeje iê ioso ia tokala, mivu ioso. Exi izuua ienhiʼii ia tokala ku i lembalala jinga, ni ku i kuata kijila kiê ku miiji iâ ioso, mu jifamília joso, jixi joso, mabhata moso, ku mbutu ia jijudé izuua iii ia Phudimi nuka a kà fula ku i kuata, nuka ia kà bhua ku i lembalala kuala aluluʼâ ni aluululuʼâ. Kia bhiti imʼii, na mvuale Estere, monʼa Abihaíle, ni judé Moledekai, anga a soneka dingi ni nguzu ia kijingo kiâ, mukanda ua kaiadi ua kuila o Phudimi a i kumbidile jinge. Anga a tumikisa mikanda iii ku jijudé joso, mu hama ia sengu ni makuinhi aiadi ni sambuadi, ja tokala mu utuminu ua muenexi Asuuelu, mukanda ua maka ma paze ni kidi, phala kuxikika ni kukumbidisa o izuua ia Phudimi bhu thembu iê, kala kia a tendelela judé Moledekai ni na mvuale Estere, kala ene ue kia xikana kiá o kijila, ene ku ki kumbidila ni ku mululu ni ku mulaula, ni mu kujejuuala mu kudikola kuâ. Na mvuale Estere anga u xikisa ngonge ia kukumbidisa ima ioso iii ia Phudimi, anga a i soneka mu divulu. Kia zubha kubhita imʼii, muenexi Asuuelu anga ubhinjika mundu kuzonga dijimu, ni mu ixi ioso, ni mu ikolo ia kalunga. Ima ioso-phe ia bhangele Asuuelu ia uzonda uê ni kusuina kuê, ni ukota ua Moledekai uoso ua mu bhana muenexi, manhi iene ioso iii ka i soneka mu divulu dia malunda ma jisobha ja Mediia ni ja Pélesa? Kuma o judé Moledekai muene kaiadi ua kaiela kua muenexi Asuuelu, anga u kala ni kijingo muʼaxaxe ka jijudé, kuma muthu uambote, o mundu ua akuʼâ a di tumu-nê kiambote, u sota jinga muiji uê ku u bhanga mbote hé u kalakela muiji uê, ni aluluʼâ mu ku a xila kutululuka. Kua kexile muthu, mu ixi ia Uze dijina diê a muʼixana Jobe. Muthu iú ua kexile kidi, muthu ua iuka, mukua uoma ua Nzambi; o ia ibha u i lenga. Anga u vuala sambuadi dia mona ua diiala ni kitatu kia ahetu. O ibhaku, ua vuile sambuadi dia midi ia jimbudi, midi jitatu ja jikamelu, hama jitanu ja makaza a jingombe ni hama jitanu ja jibulu ja akaji; akalakadi ku bhata a kexile ndumba ku thonga iê; mukonda dia kiki, muene iu ua betele kota ku unéne ene oso ku thunda ndenge. Anʼê anga a kuata kuila: Lelu aia mʼonzo ia iú, o mungu aia mʼonzo ia iuná, mu kubhanga fesa, kala muthu mu kizuua kiê, anga aia ni kuambela phange jâ ja ahetu kitatu, kuiza mu kúdia ni kúnua-nâ kumoxi. Jobe anga uia ni kuila, kioso ana oso kia zubha kubhanga o jifesa, u a exana anga u a lumbila kua Ngana; kuma u balumuka mu kimenemene, anga uia mu kubhana jisata ja soko ni diauilu dia ene, mukonda, uixi: Sumba anʼami a te kituxi, a ẋonguena Nzambi ku muẋima uâ. Kienhiki kia kexi mu bhanga jinga Jobe thembu joso. Kueza kizuua kimoxi, anʼa Nzami eza mu ku di bhakula bhu pholo ia Jihova, Satana ueza ue mu kaẋi-kâ. Bheneʼobho Jihova uibhula Satana uixi: Ua tundu kuebhi? Satana u vutuila Jihova, uixi: Mu ku kondoloka o ngongo ni kunhunga-mu. Ngana anga uibhula dingi Satana, uixi: Mubhikʼami Jobe ua mu mono? Mukonda ki kuala mukuá mu ngongo ua soko ni muene; muthu ua kidi, ua iuka o muẋima, u xila Nzambi, o ia ibha u i lenga. Satana anga u vutuila Jihova uixi: Manhi, o Jobe Nzambi ua mu mu xila mu kingoho? Manhi eie ku mu izalesa ni jimbote, ni muene ni dibhata diê dioso ni ioso iala na-iu? O kikalakalu kia maku mê eie ua ki zediuisa, o ibhaku iê ia sokoloka mu ngongo. Maji zènga hanji ngó o lukuaku lué, u mu kuate ku ioso iala na-iu, utale se ka-nda ku ku ẋonguena bhu pholo iê. Ngana anga uambela Satana, uixi: Tala, ima ioso iala na-iu, iala bhu maku mé; inda kua muene ku te-ku lukuaku lué. Satana anga u tunda bhu pholo ia Ngana. Anga ki bhita kuila, kizuua kimoxi anʼê a mala ni anʼê a ahatu a kexi mu kúdia ni kúnua vinhu mʼonzo ia kota diâ, phande-kumbi ia tatʼâ. Kueza mukunji kua Jobe u mu tangela, uixi: O jingombe ja kexe mu kudima, o jibulu ja kexe bhu mbandu iâ mu kúdia; tala, kueza muʼanzanzaʼumu jisabéu ja di lunduluila-ku ia a jʼambata; abhika oso a a jibha ku mazu a xibhata, eme-muène ngó nga subhuka-ku phala ku ku tudila o njimbu. Kioso iú kia mu zuela hanji, kueza mukuá, uixi: Túbhia tua Nzambi, tua tuluka mu diulu, tu tuoha jimbudi ni abhika oso katé kia buila, eme-muène ngó nga subhuka-ku phala ku ku tudila o njimbu. Kioso iú kiluua ngó a tula kuzuela, kueza mukuá, uixi: Akua Kaldeia a di uane mu ibuka i tatu, ia a di lunduluila ku jikamelu, ia a ji bhûndu, abhika oso a a jibha ku mazu a xibhata, ememuène ngó nga subhuka-ku phala ku ku bhekela o njimbu. O iú ue ua kexʼé hanji mu zuela, kioso kia bhixila mukuá iu uambe, uixi: Anʼé a mala ni a ahetu a kexi mu kúdia ni kúnua vinhu mʼonzo ia kota diâ, o Phande-Kumbi ié. Tala, kueza kitémbue kia dikota, kia tundila mu kikangalakata, ʼkí kia di vundu ku thungi jiuana jaʼnzu, o inzu i ia lundumukina ku thandu diâ, minzangala ia afu ene oso; eme-muène ngó nga subhuka-ku phala ku ku bhekela o njimbu. Bheneʼobho, Jobe u balumuka, u tandula divunga diê, u konga jindemba mu mútue, hé u di takuila mu mavu, anga u bheza Nzambi. Uamba, uixi: Ngeza ni tuẋi mu mala dia mamʼetu, hádia ue nga kà vutuka ni tuẋi kuenhoko; Ngana ua bhele, Ngana ua tambula; dijina dia Ngana a kale mu ku di ximana jinga! Mu ima ioso iii Jobe ka tela-mu kituxi, mba u ta ngó mulonga uoso-uoso kua Nzambi. Mu kizuua kia mukuá kioso kieza anʼa Nzambi mu ku di bhakula bhu pholo ia Jihova, Satana ué, ueza mu ku di bhakula bhu pholo ia Jihova. Bheneʼobho Ngana uambela Satana, uixi: Ua mu tunda kuebhi? Satana anga u vutuila Jihova, uixi: Mu ku kondoloka o ngongo ni ku nhunga-mu. Jihova anga uambela Satana, uixi: Mubhikʼami Jobe ua mu mono? Mukonda mu ngongo kana-mu muthu ua di fu ni muene, muthu ua kidi ua iuka o muẋima, mukua uoma ua Nzambi, o ia ibha u i lenga. Sumbala eie ua ngi funhisa phala ku mu jikinisa sé kikuma, maji muene hanji a jijila kuiuka kuê. Bheneʼobho Satana u vutuila Jihova, uixi: Muenhu uà touala, kuma kikonda mu kikonda, o muthu ioso iala na-iu u i bhana mu ku kula o muenhu uê. Sunununa ngó lukuaku lué, u mu kuate hanji mu ifuba ni mu misuínhi, u mone mba muene ka-nda ku ku ẋonguena muène bhu pholo ié! Jihova anga uambela Satana, uixi: Tala, muene uala bhu maku mé; mu lange ngoho o muenhu uê. Bheneʼobho Satana anga u sondoloka bhu pholo ia Jihova, anga u kuama Jobe ni ijimbu ia ibha tunde bhu kànda dia kinama katé bhu thala ia mútue. Jobe anga u xikama mu uthôkua, u katula kituetu kia ditela phala kuia ni ku di aza na-kiu mu italakanha iê. Bhenhobho muhatuʼê u mu tangela, uixi: Hanji ua jijila o kuiuka kuê? Nzambi mu xinge, u fue kiá. Maji muene u mu vutuila, uixi: Kala ki zuela dilaji dioso-dioso, kiene ki ua mu zuela eie; mbé tu tambula ngó jimbote kua Nzambi o ia ibha kana? Mu ima ioso ienhiʼii Jobe ka tela-mu kituxi ni mizumbu iê. O makamba a tatu a Jobe-phe, kioso kia zubha kuívua o kuiibha kuosʼuku kua lundulukila ku thandu diê, eza, muthu ua tundu bhu kididi kiê, muthu ua tundu bhu kididi kiê, enhá; Ilifaji mukua Temane; Bidade musuuita, ni Zofale mukua Nahama; hé a di kunda kuiza kumoxi mu ku mu hindula ni ku mu konda malamba. Ene kia zambula mesu mu kanga phala ku mu tala, ia a mono kuma a lémbua ku mu ijiia, a te jingololo ni kudila. Bhenhobho kala muthu u tandula thanga iê hé u di takuila fufuta mu mútue, bhulu. Hé a xikama mu mavu kumoxi ni muene, sambuadi dia kizuua ni sambuadi dia usuku; ene oso ki bhuala ngó muthu ua mu kumbulula mukonda a mono kuma misusu ia mu vudila kinéne. Ki kia bhiti kienhiki, Jobe u kuata kuzuela hé u naka (u ta mázui) kizuua kiê kia mu vuala. Jobe uamba, uixi: Ki jikinine muene o kizuua kia ngi vuala ni usuku uambe, exi: Emita-ku monʼa diiala! Kizuua kienhókio ki di bhange kitombe; o Nzambi ue bhuluʼobho ka ki kuatele muanu, né ngó o mukengeji ki u tue-ku. Usuku ua nzumba u ki sambukila ni kitombe kia kalunga; matuta a vundu a tunge ku thandu diê; ima ioso iedi bhuí ifuafua kala dixi i jimuna o muanha i ki kuatese uoma. Usuku uenhó a u tambule kuala o kitombe kiedi muene buí; mu izuua ia kutana ku muvu, kiene ki ki bokone-mu; mu kualula o jimbeji, kiene a ki katule-mu! Auá! Usuku uenhó u kale ni ngùnzu; uile kala muhatu ua mbaku ua lémbua kuvuala; o mimbu iambote ia kusanguluka kana ku imba-mu. Usuku uenhó a u bhubhidile kuala oso a di zemba kinéne ni muanha; ió oso ejiia muene kuthathamesa o ilulu mu kalunga; jithéthembua ja usuku uenhó ji fuuetele, né mu ikiélua; o usuku uene uila kingʼé o kúkia, kúkia ki ku moneka; phala ki u mone o ibhebhetela ia mesu a ukielu ua kimene. Mbata mabhitu ma divumu dia ngʼimitine ua kambe ku ma jika; mba kubhagesa kuila mesuʼami ka mone ki kala o hadi ni ngongo! Eme ki ngi fuilaʼhi tundé mu divumu dia mamʼetu, o mu ku tunda mu mala ki ngi zubhidixilaʼhi kiá kúfua? Phalaʼhi ngó nga sange jiphuna, phala ku ngi tambulula? Mukonda diahi nga sange mele phala eme kuámua? Mukonda hinu nga tandelelaʼmi kiá, nga tululuka; ngeju ʼzekʼami kiá, kienhokio ngeju kala kiá ni kunhoha kuami, Kumoxi ni jisobha ni jinjimu ja maka mu ngongo, a di tungila jinzu ja makembu katé ni bhu jimbila. Mba hinu nga zeka kumoxi ni ilamba a kexile ni ulu, a kexile mu kuizalesa jinzu jâ ni phalata; Mba-phe hinu ngeju kuila kala muthu a mu seluka, ua suama; ki ngeju kala-ku dingi mu kulaia; mukuâ ni tuana tua bhingi kuila muanha nuka a u muene dingi. Momo kiá ni athu a ibha ka tena dingi kuzukutisa; muenhomo mua bhingi kuila ni iá a bhuila a sanga kunhoha. Oso a a kutu, momo enhoso a sanga dinhohenu diâ, o dízui dia muzukutixi uâ ka diʼvu dingi. Momo ua kulu ni ua tolo a sokela kumoxi; o mubhika u di kalela kiá ni ngana iê. Mbata phalaʼhi ngoho o mukua hadi a mu bhana mukengeji uê, o oso a bhondalala mixima a tambula muenhu, anga ela kingʼé o kalunga, maji kene ki keza; mu kusota o kalunga a beta kukanda muene, jimbongo jósueke ndenge; kutana kuahi kua kala na-ku, se a sanga kina; a sanguluka muene kiavulu se a bonga mbila? Phalaʼhi a bhana mukengeji ku muthu ua bhingi o njila iê ia suama, o Nzambi ua mu suekela-iu, katé ni ku aia kʼejiia-ku? Mukonda bhu kididi kia kúdia kuami, ku ngiza hanji mikemu; o ku di tenda kuami ku lunduluka mukuá ni menha. Mbata o kia ngi kuatele uoma, kiene muene kia ngʼiza; o ki nga kuatelele hele kiene muene kia ngi bhiti. Ki ngene ni kunhoha, mba kutululuka, mba muẋima u ngi tula ngó bhu kididi, maji kiki kua ngiza dingi kubhondalala kua dikota! Bhenhobho Ilifaji mukua Temane u vutula, uixi: Se bhu kala muthu u mesena ku ku zuelesa, ki kuʼibhila? Maji o kuzuela-phe nanhi u tena ku ku fudisa? Tala, eie ku ua tundu ua longo athu a vulu; maku a bhuila eie uene mu a bhana nguzu. O maka mé a balumuna oso a dibhukana iá a di vundu bhoxi; o jiphuna ja teketa eie ua ji suinisa. Maji o kindala eie ué kia kuiza, ua thathamana; o ki kia ku kuata, eie ua bhondalala? Manhi o uoma ué u ua kuatela Nzambi, ki kuene ku ua tele muẋima, o kudielela kué ki kuala ku njila jé-eie ja iuka? Xinganeka hanji; Muthu ua bene, kala ni kikuma, mbé uene mu jikinina? Kuebhi ku ua mono athu a iuka mixima ku a buikisa? Ku uialelu uami, ngene mu mona kuma oso a bhanga ikuma, a kuna ima ia ibha, iene muene ia bhongolola. Ku muha ua dikanu dia Nzambi a jikinina; a buika ni mulenge ua njinda iê. O ku kumba kua hoji, ni kuzuma kua hoji ia kisuéia, kúbhua; o mazu a tuana tua jihoji a bukuka. O hoji ia kuka i di fuila mukonda kana-ku mbole; ni tuana tua mama ia hoji tuia ngó ni kubungana. Kizuelu kimoxi kia ngi tangela ni kufueta mu kasuekele; o mátui mami a kivu kufueta kuê. Mu kaxi ka ixinganeku ia jinzoji ja usuku, kioso athu kia bhixila mu mutouala-kilu, nga tukumuka kua ngiza kukenana ni kuteketa, ni ifuba iami ioso ia zambe ni kuteketa. Bhenhobho anga ku pholo iami ku bhita kilulu; kia bhangesa kuila ni jindemba jami jʼemana, o mu mukutu mua ngende masango. Kiemana muene, bhu pholo iami, maji nga lémbua ku ki tongolola o kidifua kiê; nga mono ngó kima kiedi vuvuiá, kiemana ku pholo iami; o ki nga di xibha, ngevu dízui, dixi: Manhi o muthu u kala kota mu kuiuka, Nzambi ndenge? Mbebhu muthu u beta kota o kuzela o Ió ua mu bhanga u kala ndenge? Tala-ze, kuma Nzambi kate ni oso a mu bhikila ka a dielela, kuma ni ku jianju jê u mona-ku uoua. Kuambe dingi ió a tunga mu jinzu ja malôua, jôʼtunge ngó mu fufuta ia mavu, a bhingi a a sasujula mukuá ni kabamba! A a vuala mu kimene, o mu ngoloxi a a buikisa kiá; aia muene nzaká, ki bhuala muthu u a xinganeka dingi. Manhi o unéne uâ ki uene mu kubhita kumoxi ni ene, kioso ki batuka o ngoji ia muenhu? A fua muene, a lémbua kubhiẋila bhu ditala dia kuijiia. Kindala-phe ixana hanji; bhuala muthu u kuitaia? O kiki-phe kua anju nanhi, ku ua-nda ku bilukila? Kuma ió ua tobho o njinda iê iene i mu dia; o kiôua-phe a mu jibha kuala muanu uê-muène. Ua tobho nga mu muene kiambote muene, kuila kala ua mu ta jindanji; maji mu kithangana ngoho, dibhata diê nga di te mázui. O anʼé kubhuluka kua a kala dikanga; a a sanujuina muene bhu muelu; ki bhu kala ngó muthu u a kudila. O idima iê ki íbhia, a i dié ngó kuala mukua nzala, ua bhingi ni iii iala mu minha muene muène mua i katula; umonhi uê uoso a u minha kuala kingulungumba. Mbata ima ioso ku mundu iala ni kuku ku i tunda; o ituxi ue ki i fuáfue ngó mu mavu ahatu. Maji ku muthu kuene ku tunda o ituxi, kala o jisoso ja túbhia ki ji tunda bhu jiko phala kutuka, ni kuia bhulu. Maji eme-phe, ngi sota Nzambi; mu kuzuela kuami ngi talela kua muene. Muene u bhanga ima ia makota i bhonza ku ijiia, ni isunji iavulu ki i xikina ku i tanga. Muene u nokesa o mvula mu ngongo anga u tumikisa o menha mu mikáu. Phala ua tolo o dijina a mu tule ditala dia dileka; o ió ua bhiti ni thambi a kale mu sanguluka ni jimbote ja vulu. O ixinganeku ia jinjimu, Muene u i kitula kingoho, phala maku mâ a lémbue kubhanga ioso ia solo o mixima iâ. Muene, o jingijiie u ji kuatela mu kuijiia kuâ; o kikutu kia isuéia, ka ki ehela. Kuma mu muanha, phala ene ku kala kitombe; o mu kumbi dia mediia, aia ni kubabata kala mu usuku. Nzambi muene u kudila ua tate, ku xibhata i tunda mu kanu diâ; ua tate u mu bhulula bhu maku a kiiala kia nguzu. Mukonda dia kienhiki, ngadiama uala ni kia ku dielela; mukua ituxi, ituxi iê i mu xita o dikanu. Tala-ze, kuma muthu ió ua zediua, uoso a mu bazela kuala Nzambi; eie-phe o kubazela kua Muteni-a-ioso ki ku ku kuate usudi. Mbata muene se u bhanga fidila, muene-muène u i tumbʼê dingi: muene se ua kuama, maku mê ene muene a saka. Ua kà ku bhulula mu makubhondalala ma samanu; o lua kasambuadi ku ibha ki ku ku bhixila. Mu nzala, ua kà ku bhulula ku kalunga; o mu ita, ua kà ku bhulula ku undanda ni ku xibhata. Ku kibetu ki tunda bhu dimi, muene ua kà ku kondeka; ki kuà keza kibuika, eie ku kala ni uoma. O kia kèza kibuika ni nzala, eie ua kʼòlela; o iama i kuama mu ngongo, ki ia kà ku kuata uoma. Kuma katé ni matadi mu mikáu, ua kà kuata na-u ukamba; o iama ia iangu ua kà di tuma na-iu kiambote. Hé ua kà kʼijiia kuila o dibhata dié dia tungu ni kutululuka; ua kà nhunga mu dibhata dié dioso, ki bhu kala kima ki ku kamba. Anga ua kà kʼijiia ue kuila, o mbutu ié ia kà sokoloka muene, o muiji ué ua kà di bhanga kala iangu ia mukáu mu ngongo. O mu mbila ua kà bokona-mu kiá ua kuka muene, mukuâ ni kiene kumuna o kita kia tiliku bhu thembu iê. Talesa-ze, ima ioso iii tua ijiia kiá kiambote, kiene muene ki ialʼiki; ivua-kiu-phe, u xinganeke muene phala o mbote ié eʼmuène. Bhenhobho, Jobe u vutula, uixi: Aiué, tatʼé! Se o lamba diami dia ẋikinine muene ku di pezala, ni hadi iami ue ku i tula kumoxi ku dipezalelu diê! Diene-ku, mu kutanga o kidi, dieju beta kunema museke ua ndundu ia kalunga, ndenge; kiene ki nga zuelela lusolo sè ku xinganeka dingi. Mukonda o mifula ia Muteni-a-Ioso ia ngi kuata, o muenhu uami uala mu kúnua o ikolakola iê; ima ioso ia Nzambi i kuatesa uoma, ia ngi kondoloka. Mbebhu o bulu ia mukáu i didila bhu mbanduʼa sabhelela? Mba o ngombe i didila bhu mbanduʼa iangu ia kúdia kuê? Kima kia usáu ene mu ku ki dia kia kambe o môngua? Inga menhʼa diiaki a kala ni kutouala kuahi? Muenhu uami kiene ki ua di tunina kukuata ku izuelu ienu, phala ni utululuke, kuma iedi kala o kúdia kuami kua ngi kumu kiá, mukonda dia mahaxi a mukutu uami. Tamanu bá se kia ẋikinine ku di bhanga uila ki ngala kubhinga, Nzambi anga u ngi bhana kioso ki nga mu kinga. Tamanu Nzambi kia mu uabhelele o ku ngi sasujula, anga uehelela lukuaku luê o ku ngi zubhidisa! Kuma kienhiki hanji kieju beta kota, mu ku ngi uabhela; muene ku kamba ku ngi langa, anga ngi jimuka, kiejuʼngi konda muene malamba; kuma o izuelu ia Ió Ukôla, eme ki nga di tunu-iu. Ngi kingileʼhi ngó, se o nguzu iene ki ngala na-iu dingi? O muenhu u ngi vudilaʼhi ngó izuua, se o dizubhilu diami kidi? Mbebhu o nguzu iami ia soko ni nguzu ia ditadi? Mba o xitu ia mukutu uami ia utadi ua ngòndo? Lémbue! Ki ku ngi kala dingi kubhanduluka kua kima! Nguzu joso ja ngi muangana! Uoso ua tate, o dikamba dia fuama ku muʼidikiza henda; né kiá kala dingi ni uoma ua Muteni-a-Ioso. Phange jami ka ngi bhange kiambote, a ngi tobhesa kala kahonga ka menha, mukuâ ni hungulule ki i bhita mu jihonga, hé i somboka. Menha mê ma di vunza ni jelu ia di sueka-mu, o mukonda dia kionde, ku thandu diê kuizala neve. O bhu thembu ia kusangumuka kuê ni kizuza, ji di zunza, o bhu kixibhu ki ji bhita ku muanha, ji kukuta hé jʼendelela muene nzaká, bhu kididi kiê bhu ja kexe ki ji kala-bhu dingi. O ibuka ia jingenji, jihoka ja jinjila jâ ji lungulukila kiá kuengi, a banda mu ididi ia kututa ia kikangalakata, anga a jikinina. O jingenji ja Temane jʼa sota hanji; abhiteʼa njila ia Seba a tala kua ene ni ku di tula mienhu. O kudielela kuâ, ku a kuatesa jisonhi; mu ku bhiẋila bhobho, u sanga a tandanganha. Kiki-phe enu ue mua soko-nâ; ki mua mono phaxi jami, uoma ua mi kuata. Mbebhu eme nga miʼambela, ngixi: Ngi bhanienu, mba ngi bhangienu ujitu ku imbamba ienu? Mba ngixi: Ngi kudidienu ku nguzu ia mutatexi? Inga ngedi, ngixi: Ngi tambudienu bhu maku a isuéia? Ngi longienu phala ngi di xibhe; ngʼijidisienu ioso i nga tondala. Ai-ué! Tatʼé! Maka a kulunga ala ni nguzu bá! Maji kima kiahi ki bazela o kubazela kuenu? O kuila mua mu xinganeka i mu zuela phala ku ngi bazela, kuma maba ma maka ma muthu ua tate, né ua lungu, a sokela ni kitembu. Enu-phe kuma monʼa kitungu mua soko-bho ku mu tela muondona, ni kamba dienu mua soko-bho ue ku mu ta uenji! Kala kiki-phe, se kia mʼindukila talenu kokuami, mu mone kuma ki nga mu tanga makutu bhu pholo ienu. Ngi fundisienu dingi luamukuá, nga mi diondo, ki ki kala kituxi, kana; ngi fundisienu, kuma mu mulonga iú o kidi kiami kiene kia-nda kutolola. Mbé bhuala kikuma, bhu dimi diami? Inga dimi diami ki di tena kutanga o dilamba di ngala na-diu? Jobe uixi: Manhi o muenhu ua muthu mu ngongo, ki ua hadi uene? O izuua iê ki i soko ni ia ngunza u kalakalela o kizuua? Mukuâ ni mubhika kia kala mu kuinda o kilembeketa; kala ngunza ua mu kinga o futu iê, kiene kia ngi bhana jimbeji ja hadi ni kukà kuka, mukuâ ni undundu ua ngi lunduisa, ia a ngi lungila ma-usuku a dilamba! O ki ngiza-phe mu kuzeka, ngixi: O kuma ki ku kielaʼhi? Katé bhebhi ngi kamba kubalumuka? O usuku kulebha kuahi ngó! Ngi lunguluka bhu hama ngi tona! O ki ngi balumuka hadi jijʼê, ngixi: Ki ku vundilaʼhi kiá? U sanga kia ngi kumu katé mu kimene! O mukutu uami uezala maminhu kala kizuatu, u batumuka jimbàmba jedi kala ibumu ia mavu! Kikonda kiami kia kekuka, kiia ni ku tunda utúlua! Kiaiibha muene kiavulu! O izuua iami kulenga kuê, lasadela ia mutungi-a-thanga ndenge; iia muene ni kúbhua ngoho sè kudielela dingi kima. Xinganeka, Ngana, ulembalale kuila muenhu uami uediʼé ngó kala mulenge; o mesuʼami kà tona dingi kumona mbote. O mesu ma iá ala mu ngi mona lelu, ka kà ngi mona dingi; o mesu mʼeie a kà ngi tala, maji ki ngala-ku-dingi. Mukuâ ni dituta ki di kenguluka kiá hé di bhita, kiene ue ió uoso u tuluka kuʼalunga mu mbila, ki lelu dingi a tunda-mu. Nuka dingi a kà vutukila mʼonzo iê; ni kididi kiê kiene ue ngó bhua tungile ki kia kà muijiia dingi. Mukonda dia kiki, dikanu diami ki nga-nda ku di fudisa; mu lamba dia muenhu uami, nganda kuzuela; mu kulula kua muenhu uami, nga-nda ku di tenda! Mbebhu eme ngi musanza ua kalunga, mba ngi kilulu kia musanza, kuila a ngi tela mulangidi mu ku ngi kondela? Eme ki ngi zuela, ngixi: Hama iami ia-nda ku ngi konda o malamba, hama iami ia-nda ku ngi sosolola o misusu, eie-phe u ngi sasumuna ni jinzoji ji kuatesa uoma, ngi mona isúma ni madiuanu a kuatesa uoma! ki kia bhingi o muenhu uami ua mu sola, uixi: Kota o ku di bhonda, kuma kota o kúfua, ki ngindi o hadi i kala kiki! Muenhu uami ua ngi kumu, nguami kukola muenhu izuua ioso kiki. Ngambudia ʼmi kiá, kuma izuua iami ia sokoʼé ngó ni mulenge. Muthu kima kiahi, phala eie ku mu suua, ni ku mu ta o muẋima ué kiki. O imene ioso uia ni ku mu tala, ithangana ioso u mu lola? Katé bhebhi ki u ngi xá, mba u ngeha? Katé bhebhi u kamba ngó ku ngi bhana kithangana kia ku minha mathe mu kanu diami? Se-phe nga te kituxi, Ngana, ngi ku bhanga kiebhi, Eie uene mu kulanga athu? Ua ki bhangelaʼhi ku ta mesu kokuami, se kiedi katé ni eme-muène nga di kumu kiá, kuma kia ngi nemena? Phalaʼhi, kutondala kuami eie ngué ku ku loloka? kikuma kiami ngué ku ki katula? Kindala-phe nga-nda kuzekaʼmi kiá ku mavu, mu kimene ki u ngi sota, eme ki nga-nda ku kala-ku dingi. Bhenhobho Bidade, musuuita, u vutula anga u zuela, uixi: Katé bhebhi bhu ua-nda kusuka ni kuzuela ima iii? Ua-nda kusuka bhebhi ni kulundulula ima ni dikanu dié kala kitembu kia suína? Mbebhu Nzambi uene mu kubhengeleka ima ia iuka? O Muteni-a-Ioso mu kufundisa u bhengeleka? Eie Jobe, se anʼé a te kituxi kua muene, muene ue ua a takuila bhu lukuaku lua kutondala kuâ. Maji eie se u di meneka mu ku sota Nzambi, anga u dionda o henda kua Muteni-a-Ioso, se u zela anga u kala ni kidi ku muxima, Muene ue ka-nda kunanga ku balumuka mu ku ku zokela, anga kididi kié kia kutunga ni kusoma u ki kuatesa ni kulúnga. Ditala dié dia dianga, ku tanga kidi, dia kexile diòfele, maji di sukidila-ku di kala diònene muene. Kuma eme nga ku diondo, ibhula hanji o miji iòkulukulu, nda uibbule muene ima ia bhiti na-iu o jitata jâ. Mukonda etu tu anʼa mazá, ki tuijiia kima; mbata o izuua ietu mu ngongo mukuá ni kizúzumbia ngó. Manhi jitata ki ja-nda ku ku longa? A kamba ku ku zuelela? Mu kuijiia kua mixima iâ, ka-nda ku ku tela ue maka eneʼá? Mbé dibu di sabhuka bhua kambe o maloua? Mba jimbamba ji kula bhua kambe o menha? Ki ji kala hanji mu kubeketa kuê, kuila ka ji batula luua, né kienhókio ki ji nange-phe mu ku kukuta lusolo iangu ioso ndenge. Kiene ue kia soko ni jinjila ja ió oso a kambe kusuua ni kuxinganeka Nzambi; o akua kubhanga ia ibha kudielela kuâ kua kà jikinina. Ioso ia dielela jinga ia kà sendumuka; o kudielela kuâ kua kà di bhanga kala uandanda ua mujandanda. Ua kèla, kia kà xamenena kʼonzo iê, iene i idibhalʼé; kia kà sota ku kuatenena-ku, iene ki ia kèmana dingi. Muene mu muanha u buingita kiambote, jithangu jê ji zandela muene mʼóbhia diê. O jindanji jê ji di zala mu matadi katé bhu mbanduʼa fixi, ji talela muene ku matadi. Maji se Nzambi u mu vuza bhu kididi kiê, kuabhu-phe, ni kididi kiene ki mu di tuna kiá kuila: kiluua ngi ku mona. Tala, kiene-phʼiki kia di bhange ni muenhu uê! O mu fufuta mua kà tunda athu engi. Kuma Nzambi kene mu kamba kusuua muthu ua iuka, mba akua kubhanga ia ibha u a kuata mu lukuaku phala nʼa xamenena kua Muene, kana. Muene ua-nda kuizalesa dikanu dié-eie ni jingolela, o mizumbu ié i kala mu ximana. Oso a ku zembe, a kà zuata jisonji; dibhata dia iá oso a bhanga ia ibha, dia kà muangana. Kienhókio Jobe u vutula, uixi: Kutanga o kidi, eme ue nga kʼijiia kuila kiene muene: Mukonda muthu u di lungisa kiebhi kua Nzambi? O muthu kiandala kuila u zoka-nê, ka tena ku vutula ngó kima kimoxi ku midi ia ima ia Nzambi. Muene njimu ia muẋima, munéne mu kusuina; nanhi muene u zoka-nê mba úlua-nê nʼa kalʼé ni kutululuka? Muene, muene ngó u tena kusondolola o milundu, sè athu ku kʼijiia, muene ue u tena ku i vutula kuema, ki mu kuata o kutema kuê. Muene u tena kusondolola o mavu bhu kididi kiê, anga ngunji jê ji tunguta muène. Muene u zuelela o dikumbi, o diene hé di lémbua kutunda; o jithéthembua u ji ta kidimbu. Muene ubheka uê ua zale o diulu, anga uendela ku thandu dia kalunga kazongo. Muene ua bhange jithéthembua ja Kitôto ni Udiiono ni ja Ndumbe ia ngombe ni ididi ia di takula makanga ku sulu; Uene mu bhanga ima ia makota ki i xikina ku i tongolola, ni isuma ikolakola ki i ẋikina ku i tanga. Tala, muene u ngi bhitʼê muene bhu pholo iami, maji ngi tokoka ku mu mona. U ngi bhitʼê dingi lua mukuá, maji ngi lémbua ku mu ivua. Muene kia kuata o mbole, nanhi u mu fudisa? Nanhi muene, u muʼila: Ua mu bhangaʼhi? Nzambi ka kà fudisa kutema kuê o akuatekexi a di zangeleka a kà bhetamena muene bhoxi. Kuambe dingi eme, ngi tena ku mu vutuila, mba ku sola-maka a kufunda ni muene? Kua muene, né-mbe hanji eme ngala ni kulúnga, ki ngejʼu tena ku mu vutuila; inda ngi bhinga ku ngi kuatela henda kua Mufundixi uami. Né-mbe hanji nga muʼixanene hé u ngʼitaia, ki kiene ue kiejʼu ngi bhekesa kuxikana kuila muene u bhana mátui ku dízui diami. Kuma ua ngi sasujula ni kibhungu kiê, o italakanha iami ua i sokolola, o mulonga u nga te ki u moneka. Ni kubhuima ngó ka ngʼehela-ku, inda ua ngi kumisa ni kulula kuoso. Se tu tanga nguzu ia dizonda, Muene, uila: Emʼiú. Se mu kufundisa kua kidi, nanhi ua kà ngi xitala ni muene? Né-mbe eme ngiia ngixi nga lunguʼami, hanji dikanu diami diene dia kà ngi belesa; né-mbe ngedi muene phophotʼó, Muene hanji a kà ngi mona kuma ngi mukua mulonga. Eme sumbala ngi muthu ua kuiuka, o nzumbi iami-phe ki i ngi kuatela kima; o muenhu uami ki ngi u suu. Kokuami iene ioso ia sokoʼé, kiene ki ngedila, ngixi: Muene u buikisa ni muthu uambote ni kisuéia. Se bhu kala kibuika ki jibha mu lusolo, muene uolela kia mona muthu ua iuka ua bhondalala. Ngongo a i bhakula bhu maku a isuéia; o afundixiʼé Nzambi u a vunga o pholo; se ki muene-phe ua bhange kiki, tuila mukuaʼhi? O izuua iami ia beta kuenda lusolo, o mukua kuambata o mikanda ndenge; ia lenge muene, kubhanduluka ni kuzediua nuka ngó a ku muene. Ia bhiti kala jinaviiu ja kitembu mu kalunga; mukua ni holokoko ki i dioueka anga i tuluka mu ku kuata o mbole. Se ngʼamba, ngixi: Kuditenda kuami ngi ku jimba hanji, o pholo iami ia luuala ngi i lungulula, anga ngi kala mu kutana, né kienhókio, misusu iami ioso hanji i ngi bhekela uoma, mukonda nga kijiia kuma Muene ka-nda kuila uixi, ki ngi moneka mulonga. Se eme-muène ngi mukua ituxi kiá, o kiki-phe ngi kalakaleleʼhi ngó mu kingoho? Né-mbe ngi di sukula ni menha a kikulakaji, o neve, maku hé ngʼa zelesa ni nzabá; né kienhókio, eie u ngi kuzula mu malôua, ni izuatu iamiʼeme-muène ia kà ng ibhila. Mukonda muene Nzambi ki muth kala eme, kuila eme ngi mu vutuila, ni tuijila kumoxi mu kufunda. Bhu kaẋi ketu ki bhuala mutumini, u ta lukuaku kokuetu tu kiiadi, mu ku tu muangununa. Mbangala iê a i katule ku thandu diami, o kimbulambula kiê ki ki ngi kuatese uoma. Bhenhobho-phe ngi zuela, ki ngi kala dingi ni uoma; o kiela kana, kuabhu-phe, kʼeme dingi ngala-na-kiu. Muenhu ua ngi kumu kiá; kuditenda kuami ki nga-nda ku ku sueka dingi; mu kutata kua muenhu uami, nga-nda kuzuela. Nzambi nga-nda ku muʼambela, kuma: Kana ku ngʼelesa; ngʼijidise mba mukonda diahi Eie ua mu zoka ni eme. Kiedi kala kia ku uabhela ku ngi bhondeleka; kikalakalu kia maku mé u kiʼehelela anga u kuatekesa kikutu kia isuéia? Eie, mbé uala ni mesu a xitu? Manhi eie u mona kala ki mona o muthu? Mbebhu o izuua ié iene imoxi ni izuua ia muthu mukua kúfua? Inga mivu ié ia soko ni mivu ia muthu? Phala uibhule o kikuma kiami, ni kusota kutokuesa o kituxi kiami? Eie ua kʼijiia kiambote kuila ki ngi mukua mulonga; maji né kiki, hanji ki bhuala muthu u ngi bhulula bhu lukuaku lué. O makuʼé ene a ngʼumbu, a ngi iukisa, maji eie uandala ku ngi dia. Nga ku diondo, xinganeka kuma eie ua ngi bhange kala mavu; kindalʼiki uandala kiá ku ngi kitula ngi fufuta? Manhi eie ku ngi kame kala lete, eie ua ngi zunza kala keju? Ua ngi zuika kikonda ni misuinhi, eie ua ngi tungu ni ifuba ni mixibha. Ni muenhu ni mbote ua ngi bhana na-u mu kiadi kié; o muanu ué uene ua lange o nzumbi iami. Maji ima iosuʼiii ua i sueka ku muẋima ué; nga kʼijiia muene kiambote kuma iene iosuʼiii eie-muène ua i solo. Se eme ngi ta kituxi, eie u ngi mona; o mu kikuma kiami eie kua-nda ku ngi loloka. O ki ngi kala ngi mukua phulu, kôkolo diami! Ki ngi kala ngi mukua kidi, ki ngi tena ue kubhetuka mútue, mukonda ngezala ni dilebhu, ngi tala ngó ku hádi iami. Mbata se eme ngi di zangeleka, eie u ngi tomba mukua ni hoji ia kiluami, anga u bhanga dingi ima ia isunji ni madiuanu mu ku ngi bhanga kia ibha. Eie u tukulula dingi o jimbangi jé mu ku ngi belesa, o njinda ié u i vudisa dingi ku thandu diami, ni ima ia ibha ni ita i vula dingi ku thandu diami. Eie-phe ua ngi katuilaʼhi ngó mu divumu dia mamʼetu? Tamanu nga fuile, kuila kana-ku luua mesu oso-oso a ngi mono! Hinu ngediʼami kala nuka ngi kala-ku; hé a ngʼambataʼmi kiá mu mbila tundé mu mala! Manhi o izuua iami ki iòfele ngó? Zumbuka-phe, u ngi xie, phala ngi nhohe-ku hanji ngó bhuòfele. Kiosuʼiki kiluua ngiia bhu kididi bhua bhingi kuila ki nga kà tena dingi kuvutuka; ku ixi ia kitombe ni kizenji kia kalunga. Ixi ia vundu kinéne kala kikala o kuvunda kuene; ixi ia kuvunda kuònene ni usuku uedi bui, ixi ia kizenji kia kalunga ni kavuanza; mua bhingi o mukengeji uene ua sokuʼé ngó ni kitombe kia mujijima. Bhenhobho Zofale mukua Nahama u vutula, uixi: Manhi kubuabuala kuosʼuku ku kamba vutuilu diê? O muthu uzuela kinéne mbé u lunga? Mukonda dia makutu u ua tange, kiene athu kia di xibhila? Eie anga u ta kasekelu muene kienhiki, xi, bhu kala muthu u ku kuatesa sonhi? Kuma eie uambe, uixi: Ijila iami ia iuka, bhu mesuʼé nga zele muene. Maji kutanga o kidi, tamanu se Nzambi ua kexe mu zuela, anga u jikula dikanu diê mu ku kuamba. Anga u ku tukuluila o kuijiia kuê kuene mu kasuekele, kuijiia kua kidi, kua vula matelu, phala uijiie kuila Nzambi ua ku vutuila kambandu kòfele ngó ku ikuma ié. Ua fika eie u tena kuijiia ijinganu ioso ia jinjila ja Nzambi, mba u bhixila bhu ditala dia kutenena muene kala kia tenena Muteni-a-Ioso? Kala kia di leka o diulu, kiene kia soko ni kuijiia kuê; eie ua-nda kutena kubhangaʼhi? Mu kuzonga ue kota, mukiukuluku ndenge; eie ua-nda kuijiia kima kiahi? Mu kulebha ue kota, ixi ioso ndenge; mu kuzanza ue kota o musanza ua kalunga ndenge. Se muene uedi u buidisa, mba u jika, mba u bhongolola, nanhi muene u tena ku mu fudisa? Mukonda muene athu a ngoho ua ejiia, o ífua ia ibha u i mona; mbé u kamba ku ki suua? Maji muthu ua ngoho ka moneka kilunji; kiene muene, muthu a mu vualʼé ngó kala kamona ka mukete ku mukáu. Eie-phe se ua di iudika o muẋima ué, sunununa o maku mé kua muene. Se bhu lukuaku lué bhuala kikuma, texi na-kiu muene dikanga, o kubhanga mangonha ku kuehele ku tunga mu jibalaka jé. Kuabhu-phe, pholo ié ia kambe o kisemu ia kà bhetuka, ua kèmana sè uoma, ua kà kala bhua kondama. Mbata ni jihadi ji ua mono, ja-nda kuà ku jimba kiá, ua kà ji xinganeka ngó mukua ni menha a bhiti kiá. O muenhu ué ua kà beta kutomboloka, dikumbi dia mediia ndenge; né hanji ku kala kuvunda, kia kèla kala mu kimene. Ua kà dívua kuila ua kondama, mukonda uà kala ni kudielela; ua kà iala mu jimbandu anga u zekʼé muene ni kutululuka. Ua kà zeka muene, ki bhu kala muthu u ku sasumuna; athu àvula muene, a kèza mu ku di bhomba kokué. Maji-phe o isuéia, mesu mâ ma kà zonda; disuamu diâ ki dia kà moneka; kudielela kuâ, kua kà kala ngoho o kúfua kuene. Bhenhobho Jobe u vutula, anga u zuela, uixi: Kidi muene, kifua enu ngó muala mu athu a dimuka; kioso ki mu fua, ni kuijiia mua-nda kúfua na-ku. Maji, eme ue ngala ni kilunji kala enu, enu-phe ki mu ngi tundu, kana; nanhi u kamba kuijiia ima kala iii? Eme nga di bhange ngi kima ki thathamesa makamba mami; eme nga hingila jinga Nzambi, muene hé u ngʼitaia; kiene muene, mukua kidi ni iú ua iuka, a bhangesa kuthathamana, a kuatesa njinda muene. Mu ixinganeku ia muthu ualʼê kiambote, kubhindama phala muene ki kima; o ió ua teketa kiá inama, muene hanji a mu lundula. Mu jinzu ja iá a bhanga phulu, u sanga muala muene kutululuka (paze); o ió oso a lokalala Nzambi, u sanga a kondama muene kiambote; Nzambi ioso u a tudila-iu bhu maku mâ. Maji, kindala ibhula hanji o iama ia mukáu, iene ioso i ku longa-kiu; ni ku jinjila ja diulu, jene ue ji kuijidisa na-kiu. Mba-phe zuela hanji ni mavu, ene ue a kà ku longa na-kiu; katé ni jimbiji mu musanza ua kalunga ja kà ku tangela na-kiu. Nanhi ki kamba ku mu tongolokela mu ima ioso iii, kuila o lukuaku lua Nzambi luene lua bhange kienhiki? Kuila o muenhu ua ima ioso i bhuima, uala bhu lukuaku luê, ni nzumbi joso ja mbutu ia muthu? Manhi o maka moso kene mu ku a lola ku dítui, kala dimi ki di lola o kúdia mu kanu? O kuijiia kuala ni iá a kuka kiá; o mu kuvula izuua muene muala o kilunji ni kutongoloka. O Nzambi muene uala ni kuijiia ni nguzu; muene uala ni phangu-ni-ndongo, ni unjimu. Muene kia bula, ki bhuala dingi u tena kutunga; o uoso a mu jika kuala muene, kana-ku dingi u tena ku mu jikula. Se menha u a kondela, ima ioso i kukuta; se ua ehelela, ngongo a i ta musèndu. O nguzu ni kuijiia iala ni muene; ene oso a mu tokala muene, ku tale uoso u tondala uixi ió uoso u tondalesa. Akua kubhana o kaiula, uia na-u a zuluka, ididi a i xa; o afundixi uene mu a bhekesa kujuuala. Ungana ua jisobha uene mu u zubha-ku, anga o mukolo u a kondoloka mu mbunda. O ilamba uene mu i ambata maku a hatu, o ididi iâ hé i xala; o mala a nguzu uene mu ku a ta musèndu. Muene o nganji ja maka, o kizuelu u a katula-kiu mu kanu; o ió a kuka kiá, kilunji u a tambula-kiu. U takuila o ilamba mu lusebu, o phonda ia mazonda u i zozesa. Mua vundu, u londekesa ima ia zongo; u bheka mukengeji, bhuala kitombe kiedi muene buí. O ifuẋi ia athu u i sokolola, anga u i bhangesa kujikinina; muene u i muanganesa anga u i ongeka dingi. O mixima ia atumini mu ngongo, u a katula-iu, anga u a bhangesa kubungana mu kikangalakata mua kambe o njila. Mua vundu aia ni kubabajala, mukengeji ka u mono; anga u a bhangesa kubhendajala kala jihólua ja kodiua. Talenu ima ioso ienhiʼii mesuʼami a i mono, ni mátui ami a ivu, i ia tongoloka muene. Kioso ki muejiia enu, eme uami nga kʼijiia; enu ki mua ngi tundu, kana. Maji Muteni-a-Ioso nga-nda ku mu zuelela, ngandala ku di bhângela bhu pholo ia Nzambi. Maji enu-phe muala mu akua kufunha makutu; anuenuʼoso muala mu imbanda ia kingoho, ki mua te kima. Tamanu mua di xibhile muene hudí, kieju beta kulondekeza o kuijiia kuenu! Kindala ivuenu o ku di zokelela kuami, muividile kiambote o maba ma mizumbu iami. Mbebhu muambe kuzuelela Nzambi, mu zuela ima ki ia tokala? Mukonda dia muene, mu tanga makutu? Muia ni ku tungula athu mukonda dia muene? Nzambi mu mu bhângela mvunda? Kieji ku mi uabhela, se muene u mi solokota? Inga mu mu tobhesʼé kala kia tobhesa muthu uoso-uoso? Muene-phe, ni kidi kiene, u mi bazela se athu muia ni ku a bhanga kathômbo mu kasuekele. Manhi unéne uê ki u mi di-uanesa? O kimbulambula kiê, ki ki mi tula ku thandu? Sabhu jenu jila kala Sabhu ja uthôka ngó; imbaka ienu, imbaka ia malôua. Bhu pholo iami dixibhienu, eme ngi zuele; kioso kiambe kuiza ku thandu diami, kize. Mukonda diahi ngi di numata o xitu iami ni mazu ami-eme-muène? Ngi tudilaʼhi muenhu uami bhu lukuaku luami eme-muène? Né-mbe muene u ngi jibha, hanji nga kinga kua muene; sumbala kiene, maji jinjila jami ngi ji zokela kua muene. Mukonda ue kuene o kubhuluka kuami; kuma muthu ua ibha ka tena kuiza bhu pholo ia muene. Kulunga kuami talenu-ku muene kiambote, mátui menu evidile kiambote o ima kioso ki nga mu i londekeza. Mulonga uami nga u te kiá mu ididi iê, ngejiia kuma a-nda ku ngi lungisa. Nanhi u kuata phata nʼeme? Mukonda se eme nga di xibhile, kindala ngeji kutula muenhu. Ngi bhane ngó ima i iadi, kuabhu-phe, ki nga-nda ku di sueka dingi bhu pholo ié: Katula lukuaku lué ku thandu diami, kimbuua kié ki ki ngi sasumuise. Ngʼibhule-phe, phala eme ngi ku vutuile, mba-phe ngʼehele kuzuela, eie nda u ngi vutuile. Ikuma iami ni ituxi iami, ikuẋi eme i ngala na-iu? Kituxi kiami ni mulonga, ngi tangele-kiu. Ngana, phalaʼhi u sueka o pholo ié, anga u ngi kita ngi nguma ié? Manhi o dífue diambata kiá kuala kitembu eie hanji u di kuatesa uoma? Iangu ia kukuta kiá, eie u i zuididika dingi? Mukonda diahi eie ua mu ngi xindila ima ia lulu, o ikuma iami ia unzangala ua mu ngi lunduisa na-iu dingi? O inama iami ue, ua mu i tula ku iẋinji, u tonginina njila jami joso, o makànda mami ma inama u ma xindila jimbambe, sumbala eme ngedi kiá kala kima kia bolo, kia mu diua, mukua ni kizuatu kia mu diua ku tubamba. O muthu, a mu vuala ku monʼa muhatu, u bhanga ngó tu izuua, kene kunanga ku muenhu iú ua vula malamba. A mu vuala mukua ni kitulu mi iangu, kuma kathangana ngó ua kukuta; u lenga lusolo kala kizúzumbia, kene mu kunanga kithangana kiavulu. Muthu uala kiki, Ngana, muene u mu tonena o mesu mé, anga u bokona-nê mu kufunda? Nanhi u katula kima kia zele, mu dixidilu? Ki bhuala muthu! Mbata izuua iê a i aleka, dialuilu dia jimbeji jê eie-muène uala na-diu; muthu eie ua mu xindila ni jimbambe jê, ka tena ku ji somboka. Katula mesu mé kua muene, phala a kale ni kunhoha, katé kiela kala ngunza ia mu kalakala, a sanguluke mu kuzubha o kizuua kiê. Kuma ku muxi sai-ku kia kudielela, kuila né a u koka, hanji u tona dingi kusabhuluka, o jithangu jê ki jʼeha ku kula. Se jindanji jê mu mavu ji kuka, anga muxi ufua bhoxi, mu fufutila, ku dizumba ngó dia menha, uandeka kiá kusabhuluka, anga u bhana jithangu kala kixina kia ubhe. Maji-phe, muthu ki a fua, anga u diua kiá muene … xi! muthu kuila ua tula muenhu, abha-phe u kala dingi kuebhi? Mukua ni menha a musanza ua kalunga ki a jikinina, o ngiji i bhunhena hé i kukuta, kiene ue, o muthu kia zeka mu kúfua, ka balumuka dingi; kioso hanji o diulu ki di bhu-ku luua, muene ka kà tona, mba u fundumuka ku kilu kiê kia kalunga. Tamanu ua ngi suekele mu mbila, ni u ngi sueka muene katé o njinda ié ki i somboka, anga u ngi xindila kizuua, hé u ngi lembalala kiua! Muthu nʼa fu, mbé ua kà kala dingi ni muenhu? Izuua ioso i nga mu lua ita ngeje ku kinga, katé kia ngi lungulula dingi lua mukuá. Eie-phe ueje ku ngʼixana, eme hé ngi kuitaia; Ngana, kuatela henda ku kikalakalu kia maku mé! Maji-phe o kiki, eie ua mu ngi tola manhanhu; manhi eie kua mu langidila o kituxi kiami? Mulonga uami a u jikila mu nzeke, o ikuma iami ioso ua i tula kididi kimoxi. Mukua ni mulundu ki u botomoka anga u sendumuka, o ditadi di sondoloka bhu kididi kiê, kia difuangana ni menha, aia ni kuôza matadi, o fufuta ia mavu hé a i ambata ku masenza, kiene ue, eie ki u jikinisa o kudielela kua muthu! Eie-phe, Ngana, u nangenena jinga ithangana ioso, muthu u bhita; muthu Eie u mu lungulula o pholo iê, anga u mu xinjikila kinhá hé uendelela muene, nzaká! O anʼê a kà kala ni kijingu sé muene ku kʼijiia dingi, mba a tunuka, hé a sebuluka sé muene ku ki tongolola dingi. O muene uívua kiá ngoho o misusu ia mukutu ua muene-muène; o muenhu uê ki u tale dingi hadi ia muthu uoso-uoso, ki kale o iê-muène ngó. Bhenhobho Ilifaji mukua Temane u vutula, uixi; Manhi muthu uejiia, mu ku vutula, u vutula kuijiia kua kitembu? Anga uʼizalesa o divumu diê ni kitembu kia thunda? Hé uenda ni kuzuela uanji ki ua te kima, ni kulúnga ki ku bhandulula ngó kima? Eie-phe o uoma ua Nzambi ku u kiti kima, o kudionda kala kia tokala ua ku sosolola. Mukonda o dikanu dié diene dia mu tanga o ikuma ié, eie ua solo uzuelelu ua akua mangonha. O dikanu dié, diene di ku belesa, kʼeme, kana; o mizumbu ié iene ia kala jimbangi ja ku tatela (ku mulonga). Manhi, eie u muthu ua dianga a ku vuala? Inga, eie a dianga ku ku vuala, o tu thuthulundu tuenginina? Mba uevu kioso Nzambi ki a te kikutu mu kasuèkele, o kuijiia eie ua di sukisa na-ku kiá ngó kokué? Kima kiahi ki uejiia, etu-etu tua kambe ku kʼijiia? Kima kiahi kia ku tetulukila kia kambe ku kala momuetu? Mu kaẋi ketu ue muala ni iá ala ni jimvi ni iá a kuka, a beta hanji o ku kuka tatʼenu ndenge. Manhi, o Nzambi kia kubhana o kutululuka, kia ku tolela? Inga, o moxi dié muala kima kia suama-mu? Muxima ué ua ku zangumukinaʼhi? Mesu mé a mu kuʼidilaʼhi, saxi! saxi!? Phala ku bilukila Nzambi, ni muenhu ué, anga uehela izuelu kala iii ku tunda mu dikanu dié-eie? Muthu kima kiahi, phala a kale ni kuzela? Ió a mu vuala ku muhatu u kala kiebhi mukua kidi? Tala, Nzambi katé ni jisandu jê, ka ji dielela, né-mbe o diulu, ku mesu mê ki diala ni kuzela, kuambe dingi o muthu ua kasana, ua xidi, únua o ituxi kala menha? Ngʼivue, ngi ku londekese-kiu; ki ngene mu kumona kiene ki nga-nda ku ku ambela. (Kuma kia tange o jinjimu, kievu ue ku jitata jâ, ia a kambe o ku ki sueka, kua ene ngoho kuene kua bhele o ixi, o mu kaẋi kâ ki mu bhiti dingi muthu uengi, kienhiki:) Muthu ua ibha izuua iê ioso ia kutala hadi; mivu ia butu kualula iene Nzambi ia bhakela o muthu uoso u bhondeleka akuá. Mitendu i kuatesa uoma iala mu mátui mê; katé ni mu izuua ia mbote ku muʼ ʼiza kingumba ki mu tukumuisa. Kala ni kuxikana kua kuila hádia ku kitombe u tunda-ku dingi, maji uadielela kuila xibhata ia mu kinga. Uenda ni kututumba mu kusota kia kúdia, ni kuila, uixi: Kudia kuala kuebhi? Uejiia muene kiambote kuila kizuua kiê kia kuvunda kia mu zukama muene bhu mbanduʼa lukuaku. O kizuua kiê kia kuvunda ki mu bhekesa kuambuka; ni mukondo ni kubhondalala a mu kuatesa uoma ua vulu; a mu lenda muene kala sobha ia di lungu phala kulua ita. Mbata muene ua zangula lukuaku luê mu kuzoka ni Nzambi; Muteni-a-Ioso ua mu luisa kaẋu, u di takula muene mu kuzoka-nê ni xingu ia landamana, anga u di xitila ni ngubu iê iala ni mukômo. Mbata o pholo iê ua i vungu ni kuneta, ua sabhuka jithumba ja kuneta mu malombo. Iú ua tungu mu jimbonge jʼo buikise, mu jinzu ja jingundu, ja xikamena kiá kubudijika ni ku di bhanga maxita. Kiene kia bhangesa kuila o umvuama ka kà u mona dingi, mba o umoni ue u nanga, o jimbongo jê ki ji tena dingi ku vula mu ngongo. Ka kà tena kubhulaka ku kitombe; o milengu ia túbhia ia kaùla o jithangu jê; o ku mulenge ua dikanu dia Nzambi ua kèndelela. Ku dielele-phe ku ima ia ukumbu ni ku di nganala é-muène, mukonda ni kisakidilu kié kia kà kala muene ukumbu ngó. Ukumbu uenhú, hádia u kalanga ku mu dia, kuila kizuua kiê kiluua ki bhixila, o luthangu luê ki lua kà sabhuluka dingi. Jiúvua jê ua kà ji lalumuna kuila ja uisu hanji, kala muvide, o itulu iê ua kà iʼehela kulaúka kala mudiva. Mbata o kilunga kia akua mangonha kia kà kala nguêdia, o túbhia tua kà jikinisa o jibalaka ja ndúta. Emita phulu, anga a vuala ituxi; mbata o muxima uâ uia ngó ni kufunha mangonha. Kienhokio Jobe u mu vutuila, uixi: Nga mu kuiva kiá ima ia vulu kala iii; enu-enuʼoso mu ku ngi konda malamba mua mu ngi kuama dingi. Manhi, izuelu ienu ia kitembu, ki ia-nda ku kala dingi ni dizubhilu diê? Inga, kima kiahi kia ku thathamesa phala u vutule kienhiki? Eme uami ngeje kuzuela kala ki mua mu zuela enu, se o muenhu uenu ua kexile bhu kididi bhuala o muenhu uami? Inga, ngeje ku mi vudixila ndumba dia maka, anga ngi kubuakesa ue mútue uami mu ku mi bhanga kia ibha? Eme-phe, bhu kididi kia ku mi bhanga kiókio, ngeju ku mi suinisa ni dikanu diami, o mu ku mi konda malamba ni mizumbu iami, ngeje kusosolola o misusu ienu. Se eme ngi zuela, misusu iami ki i di xibha, o ki ngiia ngi di xibha, nhohenu diami diebhi? Kidi muene, nguzu jami joso ja ngʼibhu; eie-phe, u Nzambi, jindandu jami joso ua ji buikisa. Kia di monekena kuma eie ua ngi bhange kiá ifuta-ifuta, o kubhela kuami kua-nda ku ngi bhanga kiá kia ibha, mu pholo diami mua di monekena ue kuila ki ngala dingi kiambote. Ua ngi sanujuna mu njinda ié; ua ngi luualela muene; ua ngi kokotela ku mazu; kia ngi tala u xikulula muene kala nguma iami. Athu a ngi bhanena muene mu kanu, a ngi sebulula ni ku ngi bhana jihuxi ku matama; eneʼoso a di bhongolola mu kuzoka nʼeme. Nzambi ua ngi bhakula muene ku kisuéia, o bhu maku a mukua phulu bhene bhua ngi sonuena. Nga kexile ni kunhoha, kiki-phe muene ua ngi juualesa; ua ngi kuata bhu xingu, iu ua ngi sana-sana. Ua ngi bhange eme ngi tudilu diê. Akua kuasa o mifula iê, a ngi kondoloka; u ngʼasa muene mu anʼa-sonhi ka ngi kuatela henda, kana; ndululu iami i zunzumukina mu mavu. U ngi kuama ni italakanha ku italakanha, mu kuzoka ni eme u di takula muene kala dizonda dia ita. Ku kikonda kiami nga tungila-ku kidinhaji, mútue uami nga u fufujula mu mavu. Pholo iami ioso ia ngi lunguluka ni kudila, o kuthanduʼa mesuʼami kua ngi kala kizenji kia kalunga, sumbala bhu makuʼami ki bhuala kusuína, o musambu uami ua iuka muene. Eie mavu, tata! Kana kuvunga manhinga mami! Ki bhu kale kididi bhu suama o ku di kola kuami! Kindala-phe ijiienu-kiu kuila mbangi iami iú ku diulu, o u ngi zokelela ku mulonga uene ku matuta. O makamba mami ene muene a mu ngi sebulula, maji o mesuʼami a zangiua ni masoxi bhu pholo ia Nzambi. Ai ué! Se bhua kexile muthu u tena kuzoka ni Nzambi mu kubhangela o muthu, kala o monʼa muthu kia bhângela kamba diê! Mukonda bhua-nda kubhita ngó tu mivu tuofele nga-nda kuia mu njila i bhinga ki nga kà vutuka dingi. O muenhu uamni ua muia ni kujikinina, o izuua iami ia muia ni kujimuka, bhu pholo iami kiala-bhu ngoho, o mbila iene, kuabhu. Kia kidi muene, akua kusebulula a ngi kondoloka, o mesu mami ia a mona muene o kulokalala kuâ. Amba-kiu, Ngana, u ngi bhane uoso u tokala ku ngi zokela kokué é-muène; kuma nanhi muene dingi u tena ku ngi bhana lukuaku luê? Mbata ku miẋima iâ, kitongoluelu eie ua ki sueka, kienhiki-phe eie kua-nda ku a zangeleka dingi. Uoso mu kuzuela uia ni ku dingila makamba mê, muene ue mesu a anʼê a kà zonda. Maji eme-phe ua ngi kitula ngi Sabhu ia akua jixi; nga di bhange mukuâ ni ió u fuama ku mu ta mathe mu pholo. Mukonda dia kiki, o mesu a ngi kala kavunda kingumba o hadi, o idiandu iami ioso iedi kiá kala kizúzumbia. O athu a iuka, kiki kia kà a bhekela kudiuana; ni ió ua kambe o kikuma ua kà zangumuka mu kuzoka ni mukua mangonha. Hanji-phe, o ua iuka ua kʼènda o njila iê ni kúbhua uoma, o ua zele maku uia ni ku di bandekeza jinga mu nguzu. Maji, mu kidi, Vutukenu hanji enuʼoso, izenu kunu; kuma mu kaẋi kenu ki ngi mono-mo njimu. O izuua iami ia bhiti, o ima ioso i ngandalele kubhanga ia di boto, ni ioso ia semene o muẋima uami ki ia xikina dingi. Usuku a u bilula muanha; o mukengeji, exi, ua zukama kiá ku dizubilu diê mukonda dia kitombe. Se eme o mbila nga mu i tala kiá kala inzu iami, se hama iami, ngi i zala kiá mua vundu, se o kubola ngi ku ambela, ngixi: Eie u tatʼetu, o ku tubamba, ngixi; Enuʼenu mu a mamʼetu ni phange iami ia muhatu; O kudielela kuami-phe, kua ngi kala dingi kuebhi? Xi, o kudielela kuami, nanhi ua kà tena ku ku mona? Mukonda kuene ue kua-nda kua kà tuluka katé bhu mabhitu a kalungaʼngombe, kioso etuʼoso ki tua kà nhohena kumoxi mu fufutila. Bheneʼobho Bidade, musuita u vutula, uixi: Ua-nda kusuka bhebhi ni kudimbikiza mu kuzuela kué? Xinganeka kiambote, phala tu zuele kiua. Mukonda diahi eie ua mu tu bhanga kala tu iama, tua di bhange tu dixidilu ku mesu mé? Eie-phe ua mu di sana-sana muenhu ué njinda i uala na-iu; ua fika ixi a i ehelela mukonda dié-eie? O matadi a sondoloka bhu kididi kiê? Kidi muene, mukengeji ua akua phulu ua kà jima, ni soso ia dijiku diê ki ia kà muika. Mukengeji mu jibalaka jê ua kà kituka kitombe, o kandeia kê ka kà jimʼé muene ku thandu diê. O uendelu uê ua nguzu ua kà zonda, ni kikutu kiê-muène kiene kia kà mu mbolomona. Kuma inama iê-muène, iene ia kà mu fuisa mu uanda, ua kʼèndela ku jingoji ja uanda. Dibhèbhe dia kà mu kuata mu kasènde, o kimbokoto kia kà mu tolola muene. O mukolo a mu suekela na-u koxi a mavu, a mu tela mubhetu mu njila iê. O isunji ia kènda ni ku mu sasumuisa ku mbandu joso; ia kà bhangesa kuila kuoso-kuoso kua di tela, uia ni kulenga-lenga ngó! Kibuika ki kia-nda ku mu tula kia kèza ni nzala ioso, o hadi ienié kiá bhu mbandu iê. Anga ia kà mu dia o idiandu ia mukutu uê; xi! phande-kumbi ia kalunga-ngombe ua kà mu dia o idiandu iê. Mukua phulu a kà mu vuza mu balaka iê mua kexile mu dielela, anga a kà mu bheka kua sobha ia kimbulambula. Ió ka mu kexe kima, muene ua kà tunga mu balaka iê; ku dibhata diê a kà kuua-ku xofidi i jokotesa. Bhoxi, jindanji jê ja kà kukuta, o jithangu jê bhulu ja kà lela, a kà ji batula. Mu ngongo ki mua kà kala dingi u mu xinganeka, o mu jinzunga dijina diê-muène ki dia kà kala-mu. Mu mukengeji a mu katula-mu nʼa mu takuila mu kitombe, ku mundu a kà mu kaia-ku. Mu kifuẋi kiê, muene kà kala-mu ni mona mba mulaula, mba ngó mua tungile mua kà subhuka muthu. O kizuua kiê kia kà kuata uôma kua iá oso a kèza-ku, o akua ukulu kiá, kia kà a kuatesa kimbulambula. Uenhú, kidi muene, uene o utungilu ua kisuéia, didi diene o disukilu dia ió uoso kejiia Nzambi. Jobe-phe u vutula, uixi: Katé bhebhi mu tatesa muenhu uami, ni ku ngi iokojola ni kuzuela? Lukuinhi kiá mua ngi bazela ni nguzu, ki muala ni jisonhi ja ku ngi kolela muxima? Né-mbe hanji eme nga tondala kidi, kutondala kuami ku kala ni eme. Se enu mu ngi balumukina ni ku di zengeleka, anga mu ngi bazela, mukonda dia kutata kuami, ijiienu-kiu-phe kindala, kuila Nzambi muene ua ngi tatesa, ua ngi kondoloka ni uanda uê. Tala, ngi tá nzôngo, ngixi: Kusuinʼé! maji ka ngʼivu, kana; o ki ngi di kola, ngixi: Ngi bandienuʼé! kana-ku u ngi batuila mulonga mu kidi. O njila iami muene ua i xiti, nga lémbua kubhita; o mu tu njila tuami ua te-mu kuvunda ni kitombe. O ujitu uami ua ngi zula-u, iu ua ngi katula kitundu kiami ku mútue. Ua ngi sekalesa ku mbandu joso, eme-muène nga-nda ku katuka kiá; o kudielela kuami ua ngi vuza-ku kala kixina kia muxi. Iu ua bambukisa o njinda iê kokuami, iu ua ngi bhange kala ngi muthu ku jinguma jê. Masoladi ma muene ejiia kumoxi, ia a iudika njila ia kúlua ni eme, a te muene ilômbo mu jimbandu ja balaka iami. Jiphange jami ua ngi tela-ju dikanga, oso a ngʼijiia a ngi muangana kala athu engi. Jindandu jami a ngʼehelela, jingijiue jami, oso a ngʼijidile, ka mu ngi xinganeka dingi. Akuaʼnzu iami ni abhikʼami a ahatu, a ngi kiti ngi muthu uengi; ku mesu mâ ngedi kala muthu ua tundu dikanga. Ki ngʼixana mubhikʼami, muene nguê dingi ku ngʼitaia; kia bhingi kale ngi mu bhomba muene ni kanu diami. Dizumba diami, muhatuʼami ka tena na-diu dingi; o mukonda dia kunuha kia ibha, anʼa mamʼetu a ngi kala ni fokoso. Katé ni tuana tua ndenge a ngi sebulula, ki ngi mesena kubalumuka, ene a ngi bhanga kasekelu. Athu oso makambʼami a muxima a ngi kiti ngi kima kia malebhu; katé ni iá u nga zolele muene, a ngi kitukila. O ifuba iami ia naminina kiá ku kikonda kiami ni ku xitu iami; nga subhuka kiá ngó ni kikonda kia mazu, kuabhu. Ngi kuatedienu henda, enu makamba mami, tata, ngi kuatedienu henda! kuma lukuaku lua Nzambi lua ngi tula!. Phalaʼhi mua ngi landameka kala kia ngi landameka Nzambi; o xitu iami anga i kamba ku mi kuma? Tamanu kindala maka mami a ma soneka! Tamanu a ma xinda muene mu divulu! Mba, ni kisonekenu kia utadi ua felu ni ua ximbu, a ma seta muene bhu ndanji ku mivu ni mivu! Mbata eme nga kʼijiia kuma Mukudi uami iú-ué ni muenhu, kuila ue ku dizubhilu, Muene ua kà zangalala mu ngongo! O kioso hádia kikonda kiami ki kia kà zubha o kudiua, hanji mu jixitu jami Nzambi nga kà mu mona mesu. Nga kà di muena-nê eme-muene-muène; mesuʼami muene ene a kà mu mona, ki engi kana. Kiene o muẋima moxi ki ua ngʼizalela ni nguzu iavulu. Kutanga o kidi, mua fuamena kuila: Tua mu mu zukutisilaʼhi? Mbata o kakuma ka maka iá kalʼé moxi diami. Anuʼenu-phe uoma u mi kuate, ua xibhata; mbata sai-ku xibhata ia kuvutuila o phonzo kua oso a bhanga kiaiibha, nda mu kʼijiie kuila sai-ku difundisilu. Bheneʼobho Zofale, mukua Nahama, u vutula, uixi: Mukonda dia ixinganeku iami ia ngi tumu kuvutula, nga-nda ku lenguluka kuzuela. Eme ngevu kubazela kua ngi kuatesa o jisonhi, maji muenhu uami ua ngi tumu ku vutula, kioso kia ngi kala mu kilunji. Mbebhu eie ku kʼijiia kuila tundé ukulukulu, tundé muthu kia mu tula mu ngongo, o kutana kua isuéia ki ku nange, o kusanguluka kua ati-a-ituxi kua kithangana ngoho kiofele? Né hanji o kitala kiâ ki lebha hé ki banda katé ku diulu, o mítue iâ i bhixila ku matuta, ua kà bola kala o tuji tuê-muène; nuka dingi a kà moneka, o ió a muʼijidile, a kèla: Iú kuebhi? Ua kà tuka, mukuâ ni nzoji, ka kà mu mona dingi; a kà mu lengesa kala kisukila kia usuku. O mesu a mu muene jinge, ka kà mu mona dingi, ni kididi kiê ki kia kà mu tala dingi. O anʼê a kà sota o ku di uabhesa ku jingadiama; anga a kà fukununa dingi o soua iâ ni maku mâ. Né-mbe hanji o ifuba iâ izala ni nguzu ia unzangala uâ, hanji-phe nguzu iâ a kà zeka na-iu muene mu fufutila ia mavu. Né-mbe hanji o ku ibha kua mu toualela mu kanu, muene hé u ku sueka muene koxiʼa dimi diê, Anga u ku bhaka, ka kuehela, maji o kutouala kuê u ku jijila, hanji-phe, o kúdia kuê kua kà kituka kiengi mu divumu diê; kua kà di bhanga kala ndululu ia jinhoka ja mathe a ikolakola moxi diê. Ua minha maumvuama, maji hádia ua kà ma lusa, mu vumu diê, Nzambi ua kà ma tundisa-mu. Ua kà zuuela ikolakola ia jinhoka; ua kà fua ku dimi dia diuta. Mesu mê ka kà mona jihonga ni jingiji ja subhaka ni uiki ni lete. Ibundu i tunda mu ku kalakala kuê, ua kà i vutula, ka kà i minha, kana; mu jinzungule ji di ta ku uenji uê ua kubhûnda, ka kà katula-mu kusanguluka kua kima. Mbata ua tatesa jinga athu, o jingadiama ua jʼehelela, iú ua nhana jinzu ki muene ua ji tungu. Mukonda dia luimbi luê ki lu kala ni mbambe, ka kà tena ku bhixila bhu ditala dia kubhulula o ima ioso iandala muene. O luimbi luê lua kihabula, ki luʼehela kima kusomboka, mu kienhiki-phe, o kuzediua kuê ki kua kà tena kunanga. O Muene kia kà kala bhu ditala dia ima iavulu u mona kingumba kia muʼiza; maku oso a ió a bhindama a kèza ku thandu diê-muène. Ku kala-phe hanji ima i tena kuizalesa o divumu diê, Nzambi ua kà mu tumikisa o kutema kua njinda iê, anga i kala mu kunoka ku thandu diê, kioso kia kala mu kúdia. O kia kà lenga mata a utadi ua felu, mufula ua ngôndo ua kà mu tundidila kumbandu ia mukuá. Muene ua kà di vuza o mufula ua mu kubu mu mukutu uê, o uene ua kà tunda ni kubenha kua ndululu iê; uoma ua vulu anga ua kà tula ku thandu diê. O makuvunda moso ma kà suama mu masuamenu mê-muène; túbhia ki tuʼobhuse ngoho tuene tua kà mu jikinisa, ioso ia subhuka mu balaka iê ia kà kituka kúdia kua túbhia. O maúlu a kà tungununa o kikuma kiê; ngongo ia kà zangumuka mu kuzoka ni muene. Maumvuama ma inzu iê a kà mʼambata; a ka ma lundulula kala menha bhu kizuua kia njinda ia Nzambi. Didi, ku mbandu ia Nzambi, diene o dikànda dia muthu ua ibha; iú uene o undundu ua mu bhakela kuala Nzambi. Jobe-phe anga u vutula, uixi: Ivenu muene kiambote o maulúngilu mami, kienhiki ki mi tululuise o mixima. Ngi kuatedienu muanu, eme nga-nda kuzuela; eme ki ngi zubha o kuzuela, mu bhange kiua o kasekelu. Manhi eme nga mu di tenda ku muthu uoso-uoso? Né hanji kiene ki kia kexile, muenhu uami u kamba kiebhi ku kala ni dilamba? Talenu kokuami nda mu diuane, ni mu te lukuaku ku dikanu. Mbata kienhiki ngó, ki ngi ki xinganeka, ngi teketa, mu mukutu uoso mu ngi bhita muene mbambi, kuií! Mukonda diahi, athu a ibha, a kola muenhu, a kuka muene, anga a kala dingi kota mu kutena? Anʼê a tunga a soma ku mesuʼê a ku mona, a kala kiambote kumoxi ni muene, ni mbutu iê ioso i mu kaiela. O jinzu jâ u sanga jala ni kutululuka, ki muala uoma; o mbangala ia Nzambi ki iene ku a beta. O ngombe iê ia ndumbe i vualesa muene, ki i kambe; o ngombe iê ia mukaji i teta muene, ki i seluka, lémbue. O tuana tuâ a tuʼehela kutunda ni kulenga-lenga kala kilunga; anʼâ a tuka-tuka muene ni ngalasa. A zangula dízui mu kuimba ni kangoma ni mbânza, a sanguluka muene ni kuxika mbendu. Mu kuzediua muene mua zubhila o izuua iâ, maji mu kithangana kiofele a tuluka mu mbila. Eneʼâ-phe, ene muene ambela Nzambi, kuila: Tunda bhu mbandu ietu! Mbata o jinjila jé, ki tua bhindamena ku jiʼjiia. O Muteni-a-Ioso muene nanhi, kuila etu tu mu bhikila? Mu ku mu sambela muene, tua-nda ku katula-ku kima kiahi? Talenu muene kuila, o kuzediua kuâ, ki kua mu tunda kokuâ-ene, bhu lukuaku luâ; eme-phe kikutu kia isuéia ki ngi kale dikanga! Lukuxi kia mu bhita kuila o mukengeji ua isuéia u jima? Mba kibuika ki a tukumuisa? Mba-phe o Nzambi mu njinda iê u a uanena misusu? Kuma edi kala ibhiate ku kitembue, mukuâ ni izeji i phephuluka ni kitaphephe. Enu muexi: Kikuma kia isuéia Nzambi uene mu ku ki bhaka phala anʼâ. Maji muene-ku, o kisuéia, muene ua tokalele ku mu bhana futu kuala Nzambi, phala ni ki mu xixima. Kioso ki muiza uíndua, u di muene-kiu muene-muène ni mesu mê, anga únua muene ku njinda ia Muteni-a-Ioso. Mbata kia zubha o kúfua, kuila a mu batula kiá ku dialuilu dia jimbeji jê, ki mu kuatelaʼhi dingi o inzu iê? Manhi Nzambi bhuala u mu longa o kuijiia, se muene muene ua mu fundisa oso ala mu diúlu? Bhu kala muthu u fua mu izuua iê ia nguzu, kuila ua batama hanji muene kiambote iú ua tululukʼê. O itabhu iê iezala ni lete, o mu ifuba iê muezala ni uôngo ua kindala. O mukuá u fua kiengi, mu lamba dia muẋima uê, ku mbote ua lémbua kulola-ku. Ene oso kumoxi a a funda mu mavu, o momo kiá tubamba tuene tu a vungina ene oso. Talenu muene kuma ixinganeku ienu nga ijiia kiambote, ni ima ia ibha ia makutu i mua ngi zukutisa na-iu. Mbata mua-nda kuila, muexi: Inzu ia kilamba ii kuebhi? Dibhata diala kuebhi mua tungile mukua phulu? Mbebhu enu kiluua muʼibhula oso akua kuenda mu njila? O ijimbuete iene mu ku mi tangela, ki mu i tongolola? Kuila athu a ibha kizuua kia uíndua ene mu ku a langa, o bhu kizuua kia njinda a a kudila? Ima iê ia ibha, ia mu ku bhanga nanhi muene u i amba bhuoso bhuala muene? Nanhi ua-nda ku mu futa, ku imbamba iê ioso ia bhanga? Ku dizubhilu-phe, aia mu mu bheka mu mbila, o ku mbila iê a ta-ku kilangidilu phala kuenda ni ku i langa. Ibumu ia mavu ma honga ki i mu nemena, atuʼoso a mu kaiela, kala kia kambe o dialuilu dia oso a mu kalangela kiá. Enu-phe mua mu ngi bhombelaʼhi ngoho? Mukonda ku ioso i mua mu ngi vutuila kana-ku kidi, kuma kuala ngó makutu. Kieneʼokio, Ilifaji, mukua Temane, u vutula, uixi: Mbebhu ku muthu, Nzambi u nganhala-ku kima? Muthu se uala njimu mbote ie-muène ngó, kuabhu. Inga Muteni-a-Ioso kua mu kala ihi, kioso eie ki u kala u muthu ua iuka? Mba muene u tambula-ku kima kiahi, kioso eie ki u iukisa o jinjila jé? Inga muene u ku bazela ku uoma ué, ua Nzambi, mba u di ta ni eie mu ku funda? Manhi o ku ibha kué eie ki ku vulu muene, o ikuma ié ia vudila-ku muene ki iene mbambe? Mbata o jiphange jé ua ji te ku ungunji sè kikuma kioso-kioso, o akua makoza eie ua a zula ioso ia zuatele. Ua fulu ku bhana menha a kúnua kua ió ua bhuila, o uala ni nzala, eie ua muʼimina kúdia. Maji ixi ua iʼehela mukua nguzu, oso ngoho ala ku ungana, ene a tunga-mu. Atudi ua a kaie ni maku a hatu, o jihukunhu ua ji bukujula o maku. Kiene kia ku kondolokela o mabhebhe, o kiteketela ki kia ku tula mu lusolo. Eie uala mu kitombe mua bhingi kutena kumona kima, o ndumba dia menha ia a ku bhiti ku thandu. Manhi Nzambi kala ku thandu dia maúlu? Tala ditala dia Jithéthembua! Ku di leka kuahi ngó! Eie uixi: Nzambi ku imʼiii uejiiaʼhi? Mbé muene u tena ku fundisa mu kaẋi ka kitombe kiedi buí? Imatuta ia kômo ia mu vungina, uila kiki, katena kumona, o muene u nhungina koko ku diulu. Eie uandala u kaiela o hoka ia ukulu mua diota jinga athu a ibha? Eneʼá a a buikisa kioso ngó kithangana kiâ ki ki bhixila luua; hungulule ja menha ja sengulula ibhela iâ. Nzambi a muʼambela jinga, kuila: Tunda bhu mbandu ietu. Ni kuila: O Muteni-a-Ioso ua tena ku tu bhanga kima kiahi? Né kienhókio muene, jinzu jâ ua jʼizalesele jinge ni jimbote; mukonda dia kiki, o kikutu kia isuéia ki ngi kale dikanga! O athu a iuka a ki mono, ia a kala ni kusanguluka; o ua kambe ku kiʼjiia ua bhanga kasekelu, uixi: Nguma ietu a mu muange, túbhia ue tua jikinisa oso a subhukile-ku ku mbandu iâ. Diluulule-phe ni muene, nda u mone kutululuka, mu kubhanga kiokio, mbote i kuiza. Nga diondo, xikina mulongi ua dikanu diê, maka mê u ma te ku muẋima ué. Se u biluka kua Muteni-a-Ioso, muene ua-nda ku ku tungisa dingi, se o kubhanga kia ibha eie u ku sandula monzo ié. Kienhokio-phe o ulu ua kà u lunjijika mukua ni fufutila, ni ulu ua Ofidi uà kela kala matadi ma jingiji. Katé ni Muteni-a-Ioso ua kà di bhanga muene kiá o ulu ué ni phalata ié ia di lunjijika. Mbata ua kà tanena mua Muteni-a-Ioso, ua kà zangumuna pholo ié kua Nzambi. Eie ua kà sambela Nzambi, o muene ue u kuívua; eie ua kà futa muene ioso i ua di hambelela kua muene. Ki uinda kubhanga kima, kia kà ku tunda mbote; o mukengeji ua kà ku muikina mu jinjila jé. O iá kiʼaia ni ku kulumuka, eie-phe ua kèla uixi: Bhulu! Anga Nzambi ua kà bhulula uoso ua di tolesa. Anga (Nzambi) u bhulula katé ni ió mukua mulonga, xi! a kà mu kudila muene, mukonda dia maku mé-eie mala ni kuzela. Jobe-phe u vutula, uixi: Katé ni mu lelu, hanji o kuditenda kuami kua ngi ludila; o nguzu ia dibhebhu diami ia muia dingi ni ku di bandekeza, o kukema kuami kuala ndenge. Uaué! Tamanu ngʼejidile kuoso ku ngi tena ku mu sanga! Hinu ngeji ku bhixila bhu difundisilu diê. Ni kutetuluka kuoso ngeji ku mu tudila o mulonga uami, o dikanu diami ngeji ku diʼzalesa ni maka ma uanji. Ngeji kuijiia o izuelu ieje ku ngi vutuila na-iu muene, anga ngʼividila kiambote ioso ia ngi tangela. Manhi ni unéne uê uoso iuná, o kutena kuê, ueje kuzoka nʼeme? Kana. Inda ueje ku ngi langa muene. Bhobho-phe kiá o muthu ua iuka ueje ku funda ni muene, eme-phe ngeje kujituka ku mivu ni mivu kua Mufundixi uami. O kiki-phe ki ngiia ku pholo, muene koko kala-ku; se ngedi ngi vutuka ku dima, ki ngi muʼivu. Se u kalakalela ku kiasu, eme ki ngi mu mono; o kia di sueka ku dilu, ngi tokoka ku mu mona. Maji muene-phe o njila iami ua ijiia; se muene ua ngi lolele, ngeje kutunda utadi ua ulu mukuá. Kuma o inama iami ia kaiela mu manhanhu mê; njila iê nga i lange, ki ngi i tondala, kana. Ku kijila kia mizumbu iê, tundeʼami ukulu kiluua ngi tunda-ku; o maka ma dikanu diê, ma beta ku ngi uabhela o kúdia kuami ndenge. Maji o Nzambi kia lungulukila muthu, nanhi muene u mu fudisa? Kioso kiendi o muenhu uê, kiene muene kia bhanga. Mukonda o ioso iâ ngi xinda, muene ua-nda ku i kumbidila muene; ni ima dingi ia vulu, iala na-iu hanji muene, ia di fu kala iii. Kiene kia mu ngi bhekesa kuteketa bhu pholo iê-muène; ki ngi xinganeka o ima ienhiʼii, ngi mu kala ni uoma! Mukonda o Nzambi ua botomokesa muẋima uami, o Muteni-a-Ioso muene ua ngi kuatesa uoma. Kuambe a fulu ku ngi vuza kiosuʼiki kuma ki kuiza luua kitombe, mba pholo iami u i vungina kiá ni kuvunda. Phalaʼhi Muteni-a-Ioso ka xindi ithangana ia kufundisa? Mukonda diahi o ió a muʼijiia, izuuʼiii ka mu i mona? Sai-ku amoxi, jimbambe a ji sondolola, a nhana ilunga hé a kuata ku inga O monʼa-kitungu bulu iê a muʼambata na-iu muene; o mutudi ngombe a mu tambula-iu mu kiximbi. Oso a bhindama a a jimbidisa o njila; o jingadiama jaʼxi kikale joso jiia ni ku di sueka. Mukua ni ki tunda o mikete ia milundu mu kikangalakata, kiene ue ki tunda eneʼá mu kuia ku midimu iâ, a di meneka mu kusota o mbole; o mukáu ua diehelela, u bhana kúdia kua ene ni kua anʼâ. A muna kúdia kuâ mu mukáu, a kanza ji-uvua mu díbhia dia mukua phulu. O mukua tuẋi, ua kambe kia ku di vungila o mbambi, a mu bhitisa o usuku sé kizuatu. O mvula ia milundu i a betesa, kia kamba bhua lengela, a basa ku matadi. O jihukunhu ja tuana tua ndenge, a a katula muene ku mele a mamʼâ, kiximbi kia ngadiama a ki xikina muene. A bhangesa kuila akua tuẋi enda sè izuatu, akua nzala o kúdia a a katula na-ku. O mu imbaka ia athu a ibha eneʼá, muene mua vukila o maji; a a kamena o vinhu mu matangi, maji hanji a kala ni dinhota. Tunde mu jimbonge athu ia kema, o iá a kuama mienhu iâ i i di kola, maji Nzambi phe ka ki mono kuila kima kia ulaji. Ene (o isuéia) ala mu kaẋi ka iâ oso a zemba o mukengeji; jinjila jâ a lémbua ku jʼijiia, o mu a sola kuendela ka nange-mu; O kijibhanganga u balumuka mu kimene-mene, hé u jibha o ngadiama ni phulungu ua tate; o mu usuku u di fuangana ni muiii. Mukua ni mesu a mukua jiphanda kia kala mu ku kinga o kufulamana kua usuku, uixi: Mu usuku kana-ku dingi diesu dia-nda ku tena ku ngi mona; anga u sueka o pholo; O mu usuku a kanda o jinzu ja dianga kiá kulanga mu muanha; o mukengeji ka uiji dingi. Mukonda ene osuʼó, o kimene phala ene, kila kala kitombe kia kalunga; kuma se athu a ejiia, ene evua uoma, kala uoma ua kizenji kia kalunga. Enu muexi: Akua phulu ene mu a kungulula lusolo ku thandu dia menha; ku mundu, o dikànda diâ dia kuxixima; o mu njila ja mábhia a mivide ene kʼendela-mu dingi. Mukua ni kixibhu ni munza ki a kukutisa o menha ma kikulakaji; kiene ue hádia o mbila ki ia kà sengumuna ió oso a ta ituxi. A kà mu jimba kiá kuala mamʼâ; o tubamba tua kà mu dia ni vondadi ioso; kana-ku dingi ua kà mu xinganeka; mukua mangonha a kà mu bukujula kala muxi. Kuma ua tatesa jinga o kisula kia kambe ana, anga u lémbua kubhanga o mbote ku mutudi ua muhatu. Lémbua-phe! ki kiene! Nzambi mu nguzu iê u vudisa izuua ia mazonda; a tukumuka hanji emana, kioso muene kia kexi mu ku kinga kiá o kúfua. O Nzambi kia a bhana kunhoha, ene-phe a dielela kiá ngó kienhókio; o mesu ma Nzambi phe ia a talela mu jinjila jâ. A a zangeleka muene mu ka kithangana kòfele; anga a bhita kiua kala kia muia ene oso; a a batula kala mítue ia masa. Se ki kiene, nanhi u ngi kuatesa makutu, o ioso i nga zuela a i tumbulula i kituke kingoho? Bheneʼobho, Bidade, o musuuita, u vutula, uixi: O kutumina ni kutena kua ngene kua Nzambi, muene u bhangesa kuila ku maúlu ku kala uembu. Nanhi u tena kutanga o ifuẋi iê? O ki banda mukengeji uê, nanhi muene u kamba ku mu muikina? Muthu-phe u kala kiebhi ni kuiuka bhu pholo ia Nzambi? Ió a mu vuala ku (monʼa) muhatu, u kala kiebhi ni kuzela? Tala, katé ni mbeji ki iala ni kubenha; o jithéthembua ue ku mesu mê ki ji zele. Kuambe dingi o muthu uedi kala thûthu, ni monʼa muthu uedi kala kakibamba!. Jobe-phe ua vutula, uexi; Eie uejiia ku kuatekesʼó, kua iú ua kambe nguzu! Ni ku kudila lukuaku lua kambe kusuina! Kaiula kahi ngó ku ua bhana kua iú ua kambe o kuijiia! Ni kulondekesa kuijiia kua subhaka kua kidi! O kiene ngó ki ua mu zuela ienʼiii, nanhi ua ku kuatekesa? O muenhu u uala na-u moxi dié, ua mu zuela, ua nanhi? Bidade uexi Katé ni jinzumbi já iá a fua kiá jiteketa koxiʼa mavu, o muenha ma kalunga ue ateketa kumoxi ni iá a tunga kuenhoko. Ku mesu mê ni ithangana ia kèza-ku ia di monekena kala kima kia zula, kana-ku kima ki mu xitila o mukiukuluku. Muene o thunda u i zala ku thandu dia ngoho, anga u bhangesa ixi kuzenzamena bhua kambe kima. O menha ua a kuikila mu matuta ia xiketela, o ene-phe ka tanduka ni kunema kuê. O mbeji né iala mu kumuika kua nguzu iê, muene u i vungina o pholo, o ku thandu diê-phe u zala-ku dituta. Ku thanduʼa menha ua te-ku mbambe, katé ku maẋokololo kua suku o mukengeji ni kitombe. Jingunji ja diulu ji teketa, anga ji kala ni uoma ua ikusu iê. Musanza ua kalunga u u tandula ni nguzu iê, ni kutongoloka kuê, nguma u i diotela muene bhoxi. O diulu ua di kembesa ni Nzumbi iê; O lukuaku luê luene lua iudika o kinhoka ki di nhonga jihata. Iii-phe ngoho, kífua o mizumbu ia jinjila jê! i tuene mu kuívua kua muene iòfelefele ngoho! Nanhi-phe u tena kutongolola kibazu kia nzaji ia kutena kuê? Jobe u kuata kuzuela mu ifika, uixi: Nzambi a tane-ku! Ua ngi katula o kulúnga kuami, ni Muteni-a-Ioso ua ludisa o muenhu uami. Kioso momuʼami ki mu kala hanji muenhu ni mulenge ua Nzambi mu dizulu diami, dikanu diami ki dia kà zuela kima kia ibha, o dimi diami ki dia kà tanga mangonha. Ki ngi kale ue dikanga, o ku mi lungisa enu, kuma katé bhu nga kà fuila, nuka ngi di sandula mu kidi kiami. O kuiuka kuami ngi ku naminina muene, ki nga-nda ku kueha, kana; mbata o muẋima uami ki ua mu ngʼelesa ngó kizuua kimoxi kioso-kioso kia muenhu uami. Nguma iami a soke ni mukua phulu, o uoso u zangumuka mu ku ngi bilukila, a soke ni kisuéia. Mbata o mukua mangonha o kudielela kuê kua kà kala kuahi, kioso kia zubha kukala kinjenje, o Nzambi hé u mu sua o muenhu ué? Mbé Nzambi ua kà muʼivua dingi o kudikola kuê, kuila dilamba dia mu tulukila kiá? O muthu ua ibha u tanena kiebhi mua Muteni-a-Ioso? Mba u hingila kiebhi Nzambi mu ithangana ioso?. Nga-nda ku mi longa kioso kiala bhu lukuaku lua Nzambi, ki nga-nda ku mi suekela kioso kiala ni Muteni-a-Ioso. Mbata enuenuʼoso ima iii mua i mono kiá, mukonda diahi mua mu tanga ngó uanji uòkukutu? Talesenu! Muthu ua ibha dikânda diê dia kà kala diahi ku mbandu ia Nzambi? O ió a bhanga kusuina a kà tambula undundu uahi kua Muteni-a-Ioso? Se anʼê a di sokolola, a kà buila ku xibhata; o muiji uê ki ua-nda kua kà mona kúdia nʼekuta. Oso a kà subhuka-ku, a kà a funda muʼalunga-ngombe, o atudiʼâ a kà lémbua kudila. Se o kisuéia u bhongolola phalata kala kufutila ia mavu, anga u lunda izuatu kala malôua, muene ua-nda ku i lundé ngo, maji muthu ua iuka muene ua-nda kua kà i zuata; o muthu ua bene, muene ua-nda kua kà uana o phalata iê. Muene inzu iê u i tunga kala kibamba; kala o mulangidi kia tunga o muiônga uê. Mu kuzeka, u zeka mvuama ni umvuama uê, o kia tona mesu, umvuama ki u moneka dingi. Kimbulambula ki mu kuata kala menha a disenza; mu usuku a muʼambata ku kibhungu! Kitembu kia thunda, kia kà muʼambata; o bhu kididi kiê bhua kexe, ki mu xixila-bhu muene ni nguzu ioso. Ima iosuʼiii, Nzambi u mu lunduluila-iu muene ku thandu diê, ka muʼehela, kana; sumbala muene u sota kulenga bhu lukuaku lua Nzambi. Muene kia di bhana kibhalu, akuâ a beta jimbanda ni maku, mu kusondoloka kuê, a mu tobhesa ni jibuia ni ku mu xikila jisupiia. Kidi muene, phalata iala ni ididi iê mua ku i kanda, o ulu ua kuzunza uala ue ni kididi kiê. O felu a i katula mu mavu; ku ditadi kuene kua zunza o kobidi. Athu usuku ene mu ku u tela mbambe, katé ni ku maẋokololo aia muene ni kusota matadi a suama mua vundu, ni mu kitombe kiedi buí. O kangiji kà di bhanga masenza katé bhu mbandu ia iú uoso ua tungu ue bhu mbandu iê, katé ki ka xikina ku ka vuua; bheneʼobho-phe muthu u bhanga kia tena, anga menha a di hola. O mu mavu muene muala ku tunda o kúdia, bhoxi diê a ma bilujula kala ala mu túbhia. O matadi mê kiene o kididi kia safidia, ene-phe ala ni fufuta ia ulu. O Hoka ienʼiii, kinjila ki dia xitu ka i ijiia; ni mesu ma kikuambi kiluua ue a i mona. Iama ia makota i kuama nuka ia diotele-mu, né kiá monʼa hoji kiluua a bhita-mu. Muthu-phe lukuaku luê u lu sunununa mu ku bula o matadi, milundu u i kanda-kanda tundé ku jindanji jê koxi. Ujikula mikuluja ku matadi, mesu mê anga aia ni kutonginina ioso iala-ku ia beta kuta kiavulu. Ngenda ja menha u ji xita muene, né ngó dibêbe dimoxi ki di tena kutunda, anga u sungila ku mukengeji kima kioso kia di suekele mua vundu. Maji-phe o unjimu a u sanga kuebhi? O kilunji kia kutongolola, kididi kiê kiebhi? Muthu-phe kienhiki ka kʼijiia o ku ta ku kia te, kiene ue kulu-dia-mundu ku ki sange-ku. O mukiukuluku uila, uixi: Kiene momuʼami ki kiala-mu; o musanza ua kalunga ue, uixi: O kiene ki kiala nʼeme. Ki ki xikina ku ki bhela ulu ua nzeta, mba a ki pezalela phalata mu ku ki sumba. O ku ta kuê ki ku xikina ku ku sokesa ni ulu ua fina ua Ofidi, mba o matadi a te kiavulu a onixe, mba a safídia. O ulu ka u sokesa ni kilunji kia kutongolola, né ua kenzuluka kala kidistalu; kiene ue ki ki xikina ku ki tolokala mu makembu a ulu ua fina. Mukonda dia kiene, ni makoladi a kidistalu muthu u a jimba, mbata o kutambula unjimu kota, phelu ia nzaji ndenge. Ka ki sokesa ue ni ditadi dia topáziu ia Itiiópia, mba ngó ku ki sumba ni ulu ua kenzuluka kiambote. O unjimu-phe ua mu tunda kué? O kilunji kia kutongolola, kididi kiê kiebhi? Mukonda kia di sueka ku mesu ma ima ioso iala ni muenhu, kia suamena jinjila ja diulu. O kidikungu kia mukiukuluku ni kúfua, ela exi: Fuma iê tua ivu muene ni mátui metu. Nzambi muene ua muʼijiia o njila, muene ua muʼijiia o kididi kiê. Mbata (Nzambi) muene u mona katé kua suku oxi; u mona ioso iala bhoxi dia diulu. Kioso kia sokelesa kunema kua kitembu, iú ua xindi kizongelu kia menha. Kioso kia te ngonge ia mvula ni njila ia kubenha kua ibazu ia nzaji. O muene-phe unjimu ua u muene iú ua uidikiza; ua u xikika iú ua u solokota katé bhu hole iê. Iú uambela o muthu, uixi: Talesa-ze! O uoma ua Nzambi, uene o unjimu; o kueha kia ibha, kuene o kuijiia. Jobe hé u kuata hanji kuzuela, uixi: Ai-ué, taté! Ki ngi tundila kuebhi, o ku kalaʼmi dingi kala ki nga kexile mu jimbeji ja bhiti, kala mu izuua ia kexi mu ngi langa Nzambi! Kioso Muene kia ngi muikina jinga ni kandeia kê bhu thala ia mútue uami, eme hé mua vundu ngiia ni kuendela mu mukengeji uê. Kala ki nga kexile mu izuua ia unzangala uami, kioso o kikutu kia Nzambi kia kasuêkele ki kia kexile mu balaka iami; Kioso hanji Muteni-a-Ioso kia kexile nʼeme, o tuana tuami a ngi kondoloka; kioso ki nga kexile mu kuila, mu lete muene mu ngi sukula inama iami, o mu ditadi muene mu ngi tundila o jingiji ja maji jiia ni ku kunguluka! Kioso ki ngàʼia jinga bhu muelu ua mbonge, o bhu itanda bhene bhua ngi iudikila kialu kiami kia kuxikama, minzagala kia ngi mona jinga a suama; o adiakime-phe a balumuka, hé emana. O ilamba-phe maka mâ a ma jikila jinga ku muẋima, a ta muene lukuaku luâ ku dikanu; athu òʼnéne, mbimbi iâ ia kexi mu ku sukamena, dimi diâ di a kukuta mu kanu. Se bhu kala dítui di ngʼivua, dienhódio diamba muene kuma nga zediua; se bhu kala diesu di ngi mona, dienhódio di ngi bhela umbangi. Mukonda eme nga bhulula jinga jingadiama joso ji di kola, ni monʼa kitungu ka moneka uoso u mu kudila. Kizediuise kia ió ua mu fua, kieza jinga kokuami, kuma eme nga kexile mu sangulukisa o muẋima ua mutudi ua muhatu. Eme nga di vunga jinga o kuiuka, o kuene kua dibhangele kiá kiene o kizuatu kiami, o kubhanga ima ia ku kamba kathômbo kua di bhangele kiá diene o divunga diami ni kitundu kiami kia mútue. Eme nga di bhangele eme kiá ngi diesu dia kifofo, ngi kinama kia kinema u tenguna. Kua ió a bhindama, nga kexile ngi tata, katé ni iá ki nga ejidile, milonga iâ ngi i thothesa muene ni muanu uoso. Eme o isuéia nga i bukula jinga o jingandelu, a mu nhengeneka kiá ku mazu mâ, eme ngi bhangesa kuila a mu sonona muene. Eme nga kexi mu tanga, ngixi: Hádia ngi fuila bhu kikalanga kiami bhene, anga izuua iami ngi i sokolola kala kisékele. Lundanji luami lua kà lebhelela muene katé ku menha, o mu usuku uoso dimume dia ka xikama mu jithangu jami. Ujitu uami ua-nda kua kàia ni ku di bandekeza momuʼami, o mufula uami ua kà suina kiengi bhu maku mami. Oso a kexe mu ku ngʼivua, kaiula kami a ka kinga; a kexi mu kuila muene hudí, phala kuividila o kaiula ku nga a bhana. O ki ngi zubha kuzuela, ene ka vutula dingi, kuma o izuelu iami ia kexi mu ku a sumina kala dimume. Aia jinga muene ni ku ngi kinga, kala kiene mu kinga o mvula, a bhana mu kanu, mukua ni bhu mvula ia kauana. Se nga olelesa, ene ka ki xikana kuila eme nga olelesa kiókio; kienhókio, o mukengeji ua pholo iami ka kexe mu ku u jima. Njila iâ, eme-muène nga kexile mu ku i sola, ngi xikama kala ngi kilolo kiâ, anga ngi tunga mukua ni sobha mu kaẋi ka ilômbo ia masoladi mâ, mukua ni muthu u konda malamba ku iá akua ku ta jingololo ni kudila. Maji kindala kiá, anʼa jindenge a mu ngʼolela, sumbala jitata jâ, ka fuamena ngó ku a ta kumoxi ni jímbua ja kilunga kiami. Nguzu ia maku mâ, iene ngi i bhanga kima kiahi? Ene nguzu ia unzangala momuʼâ ki iala-mu dingi, mukonda dia ku kuka. Nzala ni ku kamba ioso, kua a sekalesa, nguzu kala na-iu; aia ni ku kunha mu ididi ia kukuta, tunde ukulu, mu jingundu ni mu mikáu ia kibuika. Aia ni kunona tu miẋi tua malva ni tu mafe tua isasa, o kúdia kuâ jindanji ja muẋi ua zímbulu. Mu kaẋi ka athu aia ni ku a kaia-kaia-mu; a a kola-kola, kala kiene mu kola muthu ua nhana. A tunga mu makôlo mua vundu, ni mu jingenda ja mavu ni mu mabânda ku matadi. A zumina mu kaẋi ka isasa, hé a di bhongoluela moxi dia misonge. Ene anʼa malaji, ana a athu a kambe o majina, mu ixi aia ni kua kaia-kaia-mu. Maji-phe kiki, nga kituka ngi muimbu uâ ua kutonokena, nga di bhange ngi Sabhu iâ. A ngi zembe muene kiavulu, kia ngi mona a lengela dikanga, ka fulu-phe ku ngi ta mathe mu pholo iami. Mbata Nzambi mukolo uê ua u jituna, iú ua ngi tatesa; kienhiki ene a di zula jifelu mu kanu diâ, bhu pholo iami muène. Ku mbandu ia dilu, ku balumuka minzangala a xinjika inama iami hé a ngi lungidila jinjila jâ ja kibuika. Njila iami a i sengulula, hadi iami aia ni ku ngi vudisila na-iu; ene athu ka moneka ngó uoso u a kuatekesa. O kieza mu ku ngi lungulukila, a di lukula muene kala a mu tunda mu ngenda ia dikota, aia ni ku di mbolomuena mu kibuika. Kua ngʼiza mauoma, kijingu kiami kia phephuluka kala a kiʼambata ku kitembu, kuzediua kuami kua bhiti kala ʼtuta dia mvula. O kiki, muenhu uami ua mu ngi zunzumuka moxi, izuua ia dilamba ia ngi kondo! Mu usuku, ifuba a ngi kubula na-iu anga a i sokomona, o kukata kua mu ngi kunha ki ku nhonha! Mukonda dia kukata kuami kuala ni nguzu ia vulu kinéne, ni kizuatu kiami kia lunguluka, kukata kua bhingi kua ngi kutu mukua ni ngola ia divunga diami. Nzambi, tata! Eie ua ngi takuila mu malôua, eme nga di bhange kala ngi fufutila mba ngi uthôka. Nga di kola kokué, maji eie kua ngi vutuila; ngʼemana muene, maji eie ua mu ngi talʼé ngoho kienhiki, ku ngi suu. Ua ngi kitukila ni usuéia; ua muʼlua nʼeme ni nguzu ia lukuaku lué. U ngi zangumuna ni kitembu hé u ngi bhangesa kuendela ku thandu diê; mu kibazu kia kibhungu muene mu u ngi sengumuina. Maji-phe, eme nga kʼijiia, kuila hádia u ngʼambata kuʼalunga, ku inzu ia dibhongolokelu, ia kinga ene oso ala ku muenhu. Ku ndumba ia mavu ma jinzu ja budika, muthu kene mu ku zanguila-ku lukuaku? O mu kutata kuê u kamba kuzangula mbimbi ni kudikola ku mu kudila? Manhi eme nga kambe kudila, ki nga mono muthu ua tate ni phaxi? Inga muenhu uami ki ua kexile ni dilamba kioso ki nga mono muthu ua bhindama? Mukonda dia kiki, nga kexi-phe mu ku kinga o mbote, maji, tala, kua ngʼiza jingongo, nga kinga jinga mukengeji maji kua ngʼiza kitombe. Moxi diami mua mu fulujuka, o kunhoha nga ku lémbua; o izuua ia phaxi ia ngi tula. Nga mu kuenda ni kuxiketela, maji ki kua muanha ua dikumbi; mu kionge, ngi balumuka mu kudikola phala ku ngi kudila. Nga di bhange ngi ndandu ia jimbulu, o injila ia lebha jixingu ni mikoto, ene akuetu u nga di bundu-nâ. O kikonda ku mukutu uami kiia ni kuxiketela hé ki sonoka, o ifuba iami iia ni kujokota ku kizuza kia kukata. Kienhiki, o kakoxi kami, ka di bhange mikenu ia kubhindama, o mbendu iami, ila kala dízui dia athu a mu dila. Nga te kikutu ni mesu mami; ngi ma talesa-phe kiebhi ku monʼa kilumba kia muzeletete? Kuma kua Nzambi, bhuluʼobho, ngeji ku kala-ku ni dikânda diahi? Mba undundu uahi kua Muteni-a-Ioso, tundé ku madimbinza? Manhi ki kuene o kutexika phala mukua ituxi, ni kuxixima kua ió oso a bhanga kia ibha? Inga Nzambi o jinjila jami ka mu ji mona? O uendelu uami uoso ka mu u ualula? Se ngende ni mangonha, se kinama kiami kia lengela kuia mu kutobhesa muthu. Nzambi a ngi pezale ku jipezu ja iuka kiambote, nda a ngʼijiie o ku di phopheka kuami. Se mu uendelu uami nga bhambuka mu njila, se o muẋima uami ua mu kaiela (kua lungu o) mesu mami, mba ku maku mami kua naminina dibaka dioso-dioso. Kuabhu-phe, eme ngi kune, mukuetu a die; o muiji uami a u vuze muene katé ni jindanji jê bhoxi. Se o muẋima uami ua diʼehelela kudiangukila muhatu, mba se ngaii ni kuzongojola bhu dibhitu dia mukuetu. Kuabhu-phe, muhetuʼami a zuke, phala muthu uengi; muhatuʼami ue a mu kotame ku thandu kuala athu engi. Mukonda se kiene ki ngi bhanga, kieje ku ngi kala kituxi kia dikota, mulonga u bhekesa kubela ku afundixi; mbata kieji ku kala túbhia tu jikinisa katé mu kibuika, kieji ku jimisa umonhi uami uoso. Se nga di tunu kubhana kima kia tokala ku mubhika uami ua diiala mba ua muhatu, kioso ene kia kexi mu ku ngi dionda, bheneʼobho-phe, eme ngeje ku bhanga kiebhi kioso Nzambi kia balumuka? O kia ngʼibhula o kikuma, eme ngeje ku mu vutuila kiê? Ió ua ngi iudika mu vumu dia mamʼetu, ki muene ue ua a bhange ene? Inga ki muene umoxi ua tʼumbu, etuʼoso, kikexilu kimoxi mu divumu? Se kima kiandalele o jingadiama eme nga ki jijidile, mba nga bhangesa mesuʼa mutudi ua muhetu kubenguka; mba o dikânda diami nga di di ubheka uami, o monʼa kitungu ka tambula-ku kima (mukonda tundé mu undenge uami, ua kulu nʼeme kala eme ngi tatʼâ; eme nga di bhangele ngi musonguedi ua mutudi tundé mu vumu dia mamʼetu); se nga mono muthu ua mu fua mukonda dia kukamba kizuatu, ni iú ua bhindama mukonda dia kukamba kia ku di vunga; se o miongo iê ki i ngi tanesa, mba muene ka di vungu ni kindemba kia jimbudi jami; se o lukuaku luami nga-lu zengela monʼa kitungu, mukonda dia ku ngi suinisa kuala afundixi bhu dibhitu, kuabhu-phe, kiphenza kiami kia lukuaku ki sonoke mu kisuxi, ni kifuba kiami kia lukuaku ki bukuke tunde mu kisuxi, mu a lu sokekela. Kuma o njumbu ia Nzambi, phala eme, kima ki ngi kuatesa uoma, o kuimana bhu pholo ia unéne uê, ki ngeje kutena. Se eme nga dielela ku ulu, mba ngʼambela ulu ua fina, ngixi: Eie-muène kiá nga ku dielela; mba eme nga sanguluka mukonda dia kuvula kua jimbongo jami, ni mu kuila o lukuaku luami lua bhongolola kia vulu; se nga tale ku dikumbi kioso ki dia kexe mu kubenha, mba ku mbeji, kioso ki iia ni kuenda, ia zele kiambote, anga mu kasuèkele muẋima uami u ngʼehela ku di nganala, hé ngi leka lukuaku mu ku a bhana jibeju, kiki ue kieje ku ngi kala kituxi ki ngi belesa ku afundixi; mbata kieje kuila kala nga di tunu Nzambi uene ku diulu. Se nga sangulukila o uíndua ua mukuetu ua ngi zembe, mba eme nga tana kioso kuxixima ki kua mu tula, (dikanu diami ue ki ngi diʼehela ku ta kituxi, ni ku kola-kola mu ku mu bhingila o kúfua kuê); se athu mu bhata diami ka kiambe muene, kuila: Aiué! Nanhi bhobho, ua kambe kuikuta ni xitu ia bhana jinga muene! Muthu ua tundu dikanga, o nzuá-ngiza, ka zeka jinga mu nzunga; o ngenjiʼa thumba nga mu jikuila jinga muene o mabhitu mami. Se ngedi kala Adá, nga sueka ikuma iami, mulonga uami anga ngi u sueka bhu homba iami; Kuabhu-phe, eme ngi kale ni kimbulambula bhuezala o mundu ua dikota, o uoma ua ku ngi sebulula kuala o madiembu u ngi kuate, nda eme ngi di xibhe, ngi kambe ku tunda bhu muelu. Uaué, taté! Tamanu eme nga kexile ni uoso u ngʼivua! Kuma ku di bhângela kuami kuku nga ku te dijina! O Muteni-a-Ioso a ngi vutuile! O nguma iami a soneke kutatela kuê! Ni kidi muene o kutatela kuê ngeje ku kuʼambata bhu kisuxi kiami, ngeje ku di kuta na-ku kala kitundu. O uendelu uami ngeji ku mu londekesa-u o konda iê, mu ku bhiẋila kua muene ngeji kuia muene kala ngi kilamba. Se o ixi iami i ngi bilukila ni ku di kola, mba o mibhanga iê i didila kumoxi; se o ibundu iê nga i di, eme nga kambe ku i futa kala kia tokala, eme nga bhekesa kalunga ku jingana jê, bhu kididi kia tidiku muʼime minha; bhu kididi kia sevada, muize iangu. Kuzuela kua Jobe kuabhu. Mahezu! Bheneʼobho athu kitatu ió anga eha ku vutuila Jobe kuma a mono ua mu di lungise kiá muene-muène. Anga Edihu, monʼa Balakiiele, mubuzita, ua tokala ku mbutu ia Lame, njinda iê i mu kuata; u kuatela Jobe njinda, mukonda Jobe ua mu di fika ua beta kuiuka Nzambi ndenge. Njinda iê ue anga i mu kuata ku makamba a tatu a Jobe, kuma, sumbala a lémbua kia ku vutula, maji hanji elesa Jobe. Edihu-phe ua kinga Jobe nʼa dianga kuzuela, mbata Jobe ua kexi muadiakime, muene ndenge. Edihu kia mono kuila, mu kanu dia mala kitatu ió ki muala dingi kia kuvutula, njinda i mu kuata. Bhenhobho-phe, o Edihu, monʼa Balakiiele, mubuzita, u kuata kuzuela, uixi: Eme ngi monʼa ndenge, enu mu adiakime; nga kexile ni hele ni uôma ua ku mi tangela kixinganeku kiami, eme ngixi: O izuua i zuele, ndumba dia mivu i longe o kuijiia. Ni kidi muene, moxi dia muthu muala nzumbi, o nzumbi ia Muteni-a-Ioso iene i mu bhangesa o kutongoloka ni kuijiia. O makota ki ene kiá ngó ejiia, mba a kuka ene kiá ngó a tena ku tongolola kima kioso kia iuka. O kiki-phe, ngi zuela muene, ngixi: Ngʼibhienu mátui, eme ue nda ngi mi tangele kixinganeku kiami. Talesenu, nga kexi mu ku kinga o izuelu ienu, nga bhana ue mátui ku ioso i mua tanga jinga, kioso ki mua kexe mu ku sota o kulúnga. O ki nga mi di suí, ki ngi mono muthu ua tena kutolola Jobe mba ku mu vutuila mu maba mê ma kulúnga. Phala ue ki mu di thathe, kuila: Tua sange unjimu, Nzambi ngó ua ki tena, ki muthu kana. Talenu-phe, kuila, muene ka ngi zuelesa kima, eme ue ki nga-nda ku mu vutuila ni izuelu ienu. Mua kakuka-ze! mua lémbua kiá kuvutula, o ia kuzuela ki muala na-iu dingi! Nga kinga muene, maji ki mua tena kuzuela; mua lémbua muene; o kuvutula dingi mua ki tokoka. Eme ue, ku mbandu iami, nga-nda kuvutula; nga-nda kutanga ue i nga xinganeka. Kuma ngala ni ia vulu ia kuzuela, nzumbi iami ia ngi sakalala phala ku i tanga. Mu mala mua ngi nane kala vinhu ia ubhe ia kambe kididi bhu tundila o mulenge, mukuâ ni itabhu ia ubhe ia-nda baza! Ngʼehedienu-phe ngi zuele, nda ngi tululuke; nga-nda ku jikula mizumbu iami ni ngi vutula. Tamanu ki ngi bhange kathômbo kʼathu, mba ngi kala ni kubanza muthu. Mbata eme ki ngʼijidila ku di uabhesa; kuma se ki kiene, ió ua ngi bhanga ueje ku ngʼambata kindaúla. Eie-phe, Jobe, ívua maba mami, u bhane mátui ku maka mami moso. Kindala nga-nda kuzuela, dimi diami mu kanu diene dia mu zuela. Maba mami edikiza kuma muẋima uami ki uala ni ku di uabhesa, mizumbu iami izuela unjimu ua iuka. Nzumbi ia Nzambi iene ia ngi bhange; o mulenge ua Muteni-a-Ioso uene ua ngi bhana o muenhu. Se ua tena ngi kuatese makutu, tanga kiambote maba mé bhu pholo iami, nda u tukuluke. Tala, eme ue nga tundu kua Nzambi, kala eie; eme uami ue a ngʼumbu ni mavu. Mukonda dia kiki, ki ngi ku bhekela uoma, mba o lukuaku luami lu ku nemena ku thandu dié. O mu kidi kiene, eie ua zuelela mu mátui mami, eme ngevu dízui dia maka mé, uixi: Eme nga zele, ki ngi moneka kikuma; nga iuka, ki ngene ni mulonga. Nzambi ua mu sota ngó bhua ku ngi kuatela, ua ngi kitula ngi nguma iê. U ngi ta inama iami bhu ditaka, o jinjila jami joso u ji tonginina. Tala-phe, mu kiki eme ngi ku vutuila, kuila: Ku tange kidi; kuma Nzambi uala kota muthu ndenge. Phalaʼhi u zoka ni muene, ni kuila uixi ioso i ngi bhanga ka-nda ku ngʼibhula kima? Kana-phe, kiókio ki kiene. Nzambi u zuela lumoxi mba luiadi, maji kana-ku muthu u ki suua. O mu nzoji mba mu kisukila kia usuku, kioso kiza o mutouala-kilu ku thandu diʼathu, kuila a zeka bhu hama, muene-phe u jikula o mátui ma athu, anga ioso ia a longa u i jika kidimbu. Phala muthu u mu katula ku ioso ia sola kubhanga, ni ku mu bhulula ku ima ia ku di zangeleka, phala kuebhesa o nzumbi iê ku dikungu, ni muenhu uê ki u bhite ku xibhata. A mu bazela ue bhu hama iê ni misusu, ni mu ifuba iê mu kuate kuzoka sé kunhoha. Katé ni muenhu uê ki uandala kúdia, o muẋima uê kúdia muene kua touala, ka kuandala dingi, kana. O xitu iê iia muene ni kujikinina ku mesuʼê a kumona; o ifuba iê ia di suekele, iene ioso kindala ia tukuluka. O nzumbi iê iia ni kululama ku dikungu, o muenhu uê uia ni ku suetuka ku akunji a kalunga-ngombe. Maji se muene u kala ni anju iia ni kudionda, ia di bhange umoxi ku jimidi, phala kuambela muthu kioso kia fuama o kuiuka, kuabhu-phe, Nzambi ua kà mu kuatela henda, hé ua kʼàmbela anju, uexi: Mu bhulule, phala ka kutuke mu kina; nga sange kiá u mu kùla. Bheneʼobho-phe o xitu jê ji beta dingi kubuingita, anga ji somboka muene kia kexi mu nguzu ia undenge; muene anga u vutukila dingi mu izuua ia unzangala uê. Ni kidi kioso, muene ua kà sambela Nzambi mu kudionda o kiadi kiê, muene hé ua kà mu kuatela henda; pholo ia Nzambi ua kà i mona ni kutana, muthu hé a kà mu vutuila dingi o kulúnga kuê. Ua kà tala ku athu anga u zuela, uixi: Nga te kituxi, o kuiuka nga ku tondala, o kuene ki ngi katula-ku ngó kima, o Nzambi ue ka ngi vutuila kia fuama o ikuma iami. Maji o Nzambi ua bhulula o muenhu uami kuia mu kina; o muenhu uami iu ua vutuka mu kumona dingi o mukengeji. Tala-ze, iene ioso iii, kikalakalu kia Nzambi muene ku muthu, mu luiadi ni lutatu, Phala kuzaúla o muenhu uê mu diela, ni ku mu muikina ni mukengeji ua athu ala ku muenhu. Ividila-phe, eie Jobe, ngʼivue muene; dixibhe kuma eme nga-nda kuzuela muene. Maji se uala ni maka a kuzuela, ngi vutuile; zuela mukonda ngandala ku ku lungisa. Maji se kana, ngʼivue-phe; eie, dixibhe muene, eme ngi ku longe unjimu. Edihu anga u zuela dingi, uixi: Enu muejiia, ivuenu ulungilu uami; enu mua tongoloka, bhanenu mátui kokuami. Mbata dítui di lola o maka, mukua ni dimi ki di lola o kúdia. O kioso kia iuka tu sote ku ki tungula phala etu; o mu kaẋi ketu tu tongolole kioso kia uabha-mu. Mukonda Jobe uambe, uexi: Ngi muthu ua iuka, maji o Nzambi kulúnga kuami kuoso kua ngi fuama ua ngi katula-ku. Sumbala nga lunguʼami, a ngi kiti ngi mukua makutu; fidila iami ia kituka mukôngo, ki i ẋikina dingi ku i saka; o kituxi ki nga te ki ki moneka. Muthu nanhi u soka ni Jobe, o kutobhesa u ku nua kala menha? Hé uenda mu kizomba kia iá a bhanga kia ibha, anga uendela njila imoxi ni isuéia? Kuma uambe, uixi: Mu ku di tuma ni Nzambi, muthu ka katula-mu kima. Mu kienhiki-phe, enu mu athu, mu jinjimu, ngʼivienu: Lu ku suke, eie Jobe! kuma Nzambi ka tena kubhanga kia ibha! o Muteni-a-Ioso ka tena kubhanga mangonha! Mbata o muthu ua kà mu vutuila kia fuama mu imbamba iê ia bhanga jinga; u bhangesa muene kuila muthu ni muthu u tambula kia fuama o njila iê. Kidi muene, Nzambi kene mu ku bhanga usuéia, mba Muteni-a-Ioso u bhanga mangonha mu ku fundisa. Nanhi ua mu bhana o kutumina ngongo? Ima ioso ia moneka ku mesu ni iii ki i moneka, nanhi ua i te mu ididi iê? Se Nzambi ua tele muẋima uê mu kubhanga phulu ku muthu, mba ua kexi mu ku di xinganekʼé ngó muene, anga o nzumbi iê ni mulenge uê u di bhongoluela na-u ngoho muene, xitu ioso ieje kúfua, muthu-phe ueje ku vutukila ku fufutila. Eie Jobe se moxi dié muala kutongoloka, kiki-phe ivua-kiu; bheteka mátui ku mbimbi ia kizuelu kiami. Mbé, muthu ua zembe o kidi, u tena kutumina? Eie anga uandala kubelesa ió uala ni kuiuka ni kutena? Mbé sobha ene ku muʼila: Xé! Muthu ua ibha? Mba o ilamba a i tanga, kuila: Enu! Isuéia? Kuambe dingi ió kene ni kubhanga katungu ka uthu ua ilamba, mba mvuama u beta ku mu bhana ujitu, o jingadiama nʼa kala ndenge; kuma enʼoso kikalakalu kia maku mê. Ene muʼanzanzʼumu a fua. Ku tula muʼaxaxe ka usuku, madiembu a ma tungutisa, anga a bhita; o iiala ia nguzu a a tolola kuala nguzu ia kambe kumoneka ku mesu. Mbata o mesu a Nzambi phe, a mu kengelela o njila ja muthu, hé a mona uendelu uê uoso. Kana-ku kitombe mba kizenji kia kalunga kia vundu kinéne mu suama iá oso a bhanga kia ibha. Mbata o Nzambi ka bhindamena kithangana kia vulu ni kutala o muthu, phala ku mu bheka bhu pholo iê mu ku mu fundisa. O Mazonda u a jimisa, sé ku a tokuesa, o bhu ididi iâ hé u ta-bhu athu engi. Mukonda muene uejiia o ibhangelu iâ; o mu usuku, u a tandanganhesa anga a iokojoka. Mukonda dia kukala isuéia, Nzambi u a betela muene bhu pholo ia oso ala ku a mona. Mbata muene a mu xisa, o njila jê a lémbua ku jiʼjiia, né imoxi ngó. Mu kubhanga kiki, a bhangesa o kudikola kua ngadiama kubanda katé kua Nzambi, muene iú uevu o kuditenda kua phulungu. Muene se nʼa bhana kutululuka, nanhi ua-nda ku mu elesa? Se o pholo iê u i sueka, nanhi u tena ku mu tala? Muene ulangidila o miji ni diembu katé ni muthu umoxi ngó. Phala o muthu uala ni mangonha, ki mungu dingi a kala mu kutumina; mbé o mundu ki u kale mu iluezu. Kuma, ni kidi kiene, se bhu kala muthu uambela Nzambi, kuma: Nga tale hadi, nguami dingi ku ta kituxi, Kioso ki nga lémbua kumona, ngi longese-kiu eie; se nga bhange mangonha, nuka dingi ngi tona ku ki bhanga, mbé muene ua-nda ku ku futa kala ki ua mesena eie, mba kiokio ku ki mesena? Mbebhu muene ua-nda ku kuambela, uixi: Solʼé é-muène, eme kʼeme ngi ku solela? tanga ki uejiia, zuela! Athu oso ala ni kilunji a-nda kuzuela kumoxi ni eme, ni njimu uoso ua mu ngʼivua, kuila: Jobe ua didi kuzuela, ka zuela ni kilunji; ku maka mê ki kuala kuijiia. Aiué, Tatʼetuʼé! Tamanu o Jobe a mu lolele katé ku dizubhilu, mukonda muene ua vutula kala muthu ua ibha. Kuma ku kituxi kiê ua bandekesa-ku kubhukumuka; u beta jimbanda muʼaxaxi kʼetu, ni kusebulula, maka mê u ma vudisa mu ku bilukila Nzambi. Edihu anga u zuela dingi, uixi: Eie ua ki mono kia ku fuama eie kuzuela, uixi: Kuiuka kuami kuala kota, o kua Nzambi ndenge? Mbata eie uambe, uixi: Ku kuiuka kua ngi kala kima kiahi? Kima kiahi ki ngi katula-ku, kia beta kota, o ku kituxi kiami ni ku kala ndenge? Eme-phe nga-nda ku ku vutuila, ni eie ni makamba mé kumoxi. Tala ku diulu, u mone; tongolola o matuta a di leka kinéne, a beta ku di leka eie ndenge. Eie se u ta kituxi, diulu ua di bhange phulu iahi? Se ikuma ié i sokoloka, ua-nda ku di bhanga kiê? Se eie uala u muthu ua iuka, diene u di bhanaʼhi? Mba-phe bhu maku mé, o muene u tambula-bhuʼohi? O kikexilu kié kia ku kamba henda ki tena ngó ku bhanga kia ibha ku muthu ni mukuenu kala eie; o kuiuka kué kuzediuisa ngó monʼa muthu. Mukonda dia ku a bhondeleka kiavulu, athu a di kola, a di kola mu kusota uoso u a kudila bhu lukuaku lua enʼió ala ni kutena. Maji ki bhuala ngó muthu, uila: Nzambi uala kuebhi ua ngi bhange, u bhuselela mimbu ia diximanu usuku uoso, u beta ku tu longa ni tuijiie, iama ia bhoxi ndenge; hé u tuʼijidisa kia vulu, jinjila ji bhita bhulu ndenge? A di kola, muene-phe kʼetaia, mukonda dia ku di zangeleka kua athu a ibha. Kutanga o kidi, o kudikola kua hatu Nzambi ka kuivu, mba Muteni-a-Ioso utala kua ene. Né-mbe eie uila, uixi: Ki ngala ku mu mona, hanji-phe, mulonga ué uala bhu pholo iê muène; uila kiki, kinga kua muene. Maji kuma Nzambi mu njinda iê kindala ka mu bhana luua kaxtiku mba u suua kiavulu ikuma ia muthu, uila kiki-phe o Jobe ua bhane mu kanu diê ni kuzuela ngó ndumba dia maka kʼate kima, a muthu ua kamba o kuijiia. Edihu u kuata dingi kuzuela, uixi: Kinga dingi bhuʼòfele, nda ngi ku londekese, kuila, sai-ku hanji maba ma kulungisa Nzambi. Tundé ku makanga ngi kiʼamba dingi lua mukuá, kuila, o Ió ua ngi bhanga kène ni mangonha. Mbata mu ku tanga kidi, o maka mami u nga mu zuela ki a makutu, kana; kuma iú uala ni eie, muthu ua kidi mu kuzuela kuê. Tala-ze! Sumbala o Nzambi ua kulu kinéne, maji muene ka texi muthu, kuma muene ukôla mu ku tetuluka kua muxima uê. Muenhu ua kisuéia ka uʼehela, maji u batula mu kidi milonga ia jiphulungu a tate. Ku athu a iuka muene ka katula-ku o mesu mê; maji u a xikika kumoxi ni jisobha ku kiandu, hé u a zangeleka ku mivu ni mivu ki iene kúbhua. Se a a kutu mu jingidinhá, anga a a kuika ni mikolo ia mukondo, muene-phe u a ejidisa imbamba iâ ioso ia bhange, ni ikuma iâ; kuma o mu ikuma iâ muene mua laiele jinga. U jikula ue o mátui mâ, phala ku a longa, hé u a tuma kudiela kituxi kiâ. O kia muʼivua hé a mu bhikila, o izuua iâ a kà i zubhila mu kuzediua, o mivu iâ ia kà bhua ni mbote. O kia kamba-phe ku muʼivua, a kà a bhitisa ku xibhata, hé a kà fua sé ku kʼijiia. Athu a ibha mixima, a di bhakela nzungule ia njinda ku thandu diâ; kia-nda kuila Nzambi ua a kutu mu jingidinhá, a lémbua kudikola phala ku a kudila. Kalunga ka a dia mu unzangala hanji, a fuila mu kaẋi ka jindumbu ja mala a bhanga o undumbu ni mala nʼakuá. O phulungu-phe ua tate, a mu bhuluila mu kutata kuê, o mu ku mu bhondeleka, muene mua mu jikuila o mátui. Kienhiki eie ue, ua mu sota ku ku katula bhu dikelengu dia mukondo phala ku ku bheka bhu kididi kia zanze, bhua kambe kima ki ku phopheka, o mákudia ku meza mé anga a kʼèzala ni maji. Maji eie-phe, ua dʼizalesa ni uanji ua muthu u bhanga phulu, mukonda dia kiki, o kufundisa ni mabatuilu ma kidi ma ku xikamena. Enda-phe ni ku di langa, njinda ki i ku bheke mu ku ẋongona, mba u tondala mukonda dia ku xinganeka kuila uala ni ima ia vulu i tena kuku kula. Eie ua fika kuma muene ua-nda kusuua kiavulu o umvuama ué, ni ku di hahula kuoso kua nguzu ié, anga ki fudisa o ku ku bhondeleka? O usuku ku uinde ngó, kuma muene mua-ndu katula o ifuẋi bhu kididi kiâ. Di lange-phe, ku te muxima mu ku bhanga kia ibha; kuma o ku bhanga kia ibha, kota ua jijila o ku tala hadi. Tala-phe, Nzambi u diʼdikiza kuma muene munéne mu kutena kuê! Nanhi u longa kala muene? Nanhi u tena ku muʼibhula ioso ia bhange muene mu njila iê, mba nanhi ua muʼedi kuma: Eie ua bhange kia ibha? Ta-kiu ku muxima, o ku jingisa ikalakalu ia Nzambi ia di monekena ku athuʼoso. Athuʼoso a mu i mona; o muthu uimana dikanga ni ku i tongolola. Kidi bá! Nzambi ukôla! Tua lémbua ku mu tongolola: o izuua ia mivu iê, ki i ẋikina ku i tanga. Kuma, muene, o mabèbe a menha ua a sungila kokue, anga u bhangesa kuila ku mbundu iê kunoka mvula. Iene i lunduluka ku matuta, hé i buabumuka nzungule ia menha ku thandu dia muthu. Mbebhu muthu u tena kutongolola kioso kia mu futunuka matuta, ni inuminu ia balaka iê? Talesa-ze, ku thandu diâ uzala-ku o mukengeji uê, hé o kalunga ka zongo u ka vungina. Kuma o mu ima ienhiʼi-phe, muene mua fundisila madiembu, hé u a bhana kúdia kuâ kua di xala. O mukengeji u u vungina ni maku mê hé u u fudisa kubhita mu ngenda ja milembu iê. Ió u tuʼijidisa o ixinganeku iê, kala o ibhaku ki i tongolola o kibhungu kiala mu kuiza. Ima ioso iii i teketesa ue muẋima uami, u tuka muene bhu kididi kiê. Bhanenu mátui ku kibazu kia nzaji ia Nzambi, kibazu ki tunda mu kanu diê. Muene u di kolela bhoxi dia diulu dioso, o nzaji iê i telaka katé kua suku oxi. Kienhokio-phe, i di kola ni dízui dia dikota, i numina ni dízui diê dia suina; o dízui diê kia-nda kuila a dʼivu kiá, ima iii muene ka nange na-iu dingi. Ni dízui diê, Nzambi u numina ni madiuanu; u bhanga ima ia isunji, i bhinga etu tu lémbua ku i tongolola ni ku ijiia. Mukonda muene uambela kikulakaji uixi: Nokena ku mavu; ni mvula ni kibhungu ua ambela: suinenu! Mu ku bhanga kiki, o maku a athu oso ua a kotola, a lémbua kukalakala, phala ende ni kuijiia o ikalakalu iê. O iama ioso i bokona mu jingenda jâ, anga i kala mu makungu mâ. O mu jihota ja sulu muene mu tunda kitembu kia kibhungu; o ku itembu ia thunda, kuene kuijiia o mbambi. Ku mulenge ua Nzambi, kuene kua bhela o mbambi ia kitenda-hole, o menha a zanze hé a di kuata matadi. O utalalu uê uavulu, uene uizalesa o matuta, o matuta anga aia ni kulalumuna jinzaji. Ene-phe kiá, kabasa kuoso kua a tumu kuia, a muanganena kuku ni kuku, phala kubhanga ioso ia a tumu ku mbandu joso ja ixi ia kutunga ni kusoma. Muene u bheka ngó ima ioso iii phala kubazela, kia fuama mu ngongo, mba phala kuia ngó ni kubhanga jihenda jê. Eie-phe Jobe, bheteka mátui mé ku ima iii, ximbakata, u tongolole madiuanu ma Nzambi. Manhi eie uejiia kioso Nzambi kia mu kalakala o madiuanu iâ? Ni muene kia bhangesa o nzaji ku telaka mu dituta diê? Mjimbu ia kioso kia mu kuimana matuta mu dimbinza, eie uala na-iu? Ni ia isunji ia Ió ua tenena mu kuijiia? U bhangesa kuila izuatu ié-eie i tema kioso mungongo ki mu tululuka kiambote mukonda dia kitembu kia sulu? Inga eie ua di tele-nê kumoxi, muene kia zale o diulu dia kolo, diedi ngé kala lumuenu luʼo zunze? Tu longe kioso ki tua-nda ku mu tangela mukonda etu a tu kondoloka ku kitombe, ki tuala ni kima kia mbote ki tu tena ku mu tangela. Sai muthu uia kua muene ni ku mu tangela i ngene mu zuela? Inga o kiki kieju kala kala kuinda kuila muthu a mu sana-sana? Tala-ze, o muthu ka tena ku tala ku dikumbi ki di benha ku diulu, kuila kitembu kia zelesa-ku kia bhiti kiá. O kubenha kua kidifua kia ulu kuijiia ku thunda, mukonda Nzambi a mu kondoloka kuala ulamba u kuata uoma. Kua Muteni-a-Ioso ki tu tena ku mu bhiẋila; muene ukôla mu kutena kuê, maji-phe, mu kufundisa, o kidi kene mu ku ki lungulula. Kiene athu kiene ku mu kuatela uoma; mukonda muene kene mu ku tala kua ió a di fika kuijiia mu miẋima iâ. Kia bhiti imʼiii, Nzambi u vutuila Jobe mu kitaphephe, Nanhi muenʼiú uala ku xikelesa ikutu iami ni kuzuela ngó maka ma uoua? Kindala-phe dikute kinhonga kiê, kuma u muthu, mbata eme nga-nda ku kuibhula, eie nda u ngi vutuile. Eie ua kexile kuebhi kioso eme ki nga te madisesa ma ixi? Ngi tangele-kiu hanji se eie uejiia muene. Nanhi ua i te mu izongelu iê, se eie ua kiʼ ijiia? Mba nanhi uoleka o ngoji ia kuzongela ku thandu dia oxi? O ixikamenu iê ia tula kuebhi, mba nanhi ua i xikikila o ditadi dia thungi? Kithangana kiebhi jithéthembua ja kimene ki ja kexile mu kuimbila kumoxi ni kusanguluka, o anʼa Nzambi oso anga a kala mu tana? Mba nanhi ua jika musanza ua kalunga ni mabhitu, kioso ki ua subhaka iu ua tundu mu divumu. Kioso eme ki nga te o matuta ni a mu kale kizuatu, o kitombe ni ki kale thanga iê ia ku di kuta? Kioso eme ki nga u xindila jimbambe, eme nga u te mabhitu ni jisabhi. Anga ngi uambela, ngixi: Ua-nda kuiza ndú bhabha, kutena dingi kuia ku pholo, o bhenhabha bhene bhua kà tolokela o nguzu ia mabhuku mé? Manhi tunde eie kia kuvuala ki uandeka o izuua ié, kimene ua ki bhele kiá ngonge, mba ikiélua, eie ua ijidisa kididi kiê. Phala iene i naminine kua suku oxi, o mu ixi muene athu a ibha a a kukumune-mu? Iene ioso i di bhanga kala mavu koxʼa kidimbu, anga i di monekena kala kizuatu. O mukengeji uê, u ila kuengi, ku akuetuxi a u katula-ku, o lukuaku lu zangumukina ku kuama, lu bukuka. Manhi eie ua bokona kiá katé bhu otho ia musanza ua kalunga, inga uende kiá mu ididi ia zongo kinéne ia mukiukuluku? Manhi o mabhitu a kúfua eie a ku tukuluila-u kiá, inga eie ua mono kiá o mabhitu ma kitombe kia kalunga? O kuzanza kua ixi ioso eie ua kuijiia muene kiambote? Ngambele na-kiu hanji, se ima ioso iii eie ua ijiia. O njila iala kuebhi, iia kuà tunga o mukengeji? O ki tu lungulukila ku kitombe, o kididi kiê kiène kuebhi? Eie phala u a bheke mu jimbambe jâ ni kutongolola jinjila jiia kʼonzo iâ? Eie o ku tanga o kidi ua kʼijiia muene, mukonda mu kithanganʼokio eie a ku vuala kiá, ni mukonda ue o dialuilu dia izuua ié-eie dia vulu muene! Mbebhu eie ua bokuene kiá mu mabhakelu ma kikulakaji eie ua mono o umvuama ua matadi a mvula, U nga kondeka katé bhu kithangana kia mukondo, ni bhu kizuua kia kubhânga ni kúlua ita? O njila iala kuebhi iia kuene mu kutunda o mukengeji u di muanga, o kitémbue kia mutundila-kumbi anga ki di uanena mu ngongo? Nanhi muene ua bhange o mikunguiji ia mvuila ia kibhungu, mba o njila ia itèlu-tèlu ia inuminu ia nzaji, Phala i bhangese kunoka mu ngongo, bhuoso bhua kambe o muthu, ni mu kikangalakata ki mu moneka athu. Nda ixi ia kikangalakata ni kibuika i nue menha, o tu isasa tua nzeta ni tuende ni ku kula. Mbé o mvula iala ue ni tata? Inga nanhi ua mu vuala o mabebe ma dimume? O menha kia di kuata matadi, a mu tunda mu vumu dia nanhi? O kikulakaji kia diulu nanhi ua mu ki vuala? O menha a kola muene ngé kala ditadi, o ku thandu dia ididi ia zongo anga ku di kuata. Inga eie u tena ku kuika o malubhambu a jithéthembua ja Ndumbe ia Ngombe mba ku jituna mikolo ia jithéthembua ja Udiiono? Mba eie u tena kubhanga o mabhongolokelu a jithéthembua ja Zodíiaku bhu ithangana iê, mba kuendesa o jithéthembua ja Kitôto ni anʼê? Eie uejiia ilèkelelu ia diulu ni kutanga utuminu uê ku thanduʼaʼxi? Mba eie u tena kuzangumuna o mbimbi ié katé ku matuta phala o ndumba ia menha ni i ku vungina? Inga uambela o jinzaji kuila tunde-nu, o jene ni ji kutangela kuila: Etʼú, bhabhʼú? Nanhi uate o kuijiia koxi dia muẋima ua muthu, mba nanhi ua tena kubhana kilunji ni kutongoloka ku muthu? Nanhi muene, ni unjimu uê, u tena kualula o matuta? O itabhu ia diulu, nanhi u tena ku i lundulula? Phala o fufutila i kituke dikènde dia kolo, o ibumu ia di kexidila ni i di naminine kumoxi mudiâ. Eie o hoji ia mukaji u tena ku i tela unhanga? Mba o nzala ia tuana tua jihoji eie u tena ku i fuisa, Kioso ene kia butama mu mauína mâ, anga a kala mu zonguela mu makungu? Nanhi mukua ku iudikila o ilombelombe kúdia kuâ, kioso tuana tuâ ki tu di kola kua Nzambi, anga tuia ni kunhungana mukonda dia ku kamba kia kúdia? Jihoha, thembu ia mu kala ni tuana, eie ua ijiia, inga eie ua mu langa jimbambi kioso ki ji teta tuana tuâ? Jimbeji jâ ja kuimita, eie u tena ku jiʼalula? Inga uejiia kithangana kia ku teta? Jene ji kotama phala kuteta tuana tuâ, anga ji di sanza ku misusu iâ. Tuana tuâ u sanga tua nete, tu kudilʼé ngó mu mukáu ua hatu, tu tunda, ki tu tena ku vutukila dingi mu mavumu mâ. Nanhi uʼehelela mikete ku mukáu, mba nanhi ua jituna mikolo ia bulu ienda ni lusolo, iene nga i bhana inzu iê, o mikáu ia kambe athu, o mu ixi ia môngua, muene mu mabhata mê. Muene uolela kiʼevua kulunguta kua mbanza ionéne, o kudikola-kola kuavulu kua muendexiʼa ibhaku, muene ka ku ivu. O milundu iene ididi iê ia kudila o sabhelela, anga uenda ni kusota ima ioso iala uisu. O kuila o kaluimba u mesena ku ku xibhidila? Inga mʼusuku uiza mu kuzeka mu kibhanga kié? Manhi u tena ku mu kuikila ku mubhanga ni mikolo? Mba u kaiela kuema dié ni ku ku sesumuina mavu a kudima mu ikhobo? Inga u mu dielela muene mukonda dia nguzu iê ia vulu? Mba ikalakalu ié-eie u muʼehela-iu muene ku i bhanga kia tokala? Inga u mu bhangesa kuila imbamba i ua kunu u ku bhekela na-iu mʼonzo, ni ku i bhongoluela muene bhu kienda kia ku vundila? O kihendembumba u bhuka mabhabha mê ni kusanguluka; muene uala ni mabhabha ni jisala ja dibânda. Muene maiaki mê u ma xá mu mavu, anga u ma temesa mu fufutila. Anga u katula-ku o muẋima, ua kuila bhu kala kinama ki ma diata, mba iama ia mukáu i tena ku ma titidila. Anʼê u a sasa kia ibha kala ki anʼê; sumbala o kikalakalu kiê ki di bota, maji ua tululukê muene kiambote. Mbata Nzambi o kuijiia ua muʼimina-ku, ka mu bhana kitongoluelu. Maji kia-nda kuila nhanhá, mu kulenga, né kabalu mba uoso ua mondala-ku, muene ua olela. Eie o kabalu u ka bhana nguzu, mba u kʼezalesa o xingu ni jindemba? Mbé u ka bhangesa kutuka kala kihoho? Mazulu mê mu ku bhuima kala túbhia, ka kuata uoma! Ikoto iê i kanda-kanda bhoxi mu dikôlo, utana mu nguzu iê, anga u tunda mu ku di bonga ni iá a di zakela ibhakatu ia ita. Uoma kene na-u mba kusasumuka; ka vutuka-phe ku dima mukonda dia kulenga xibhata. Mu ku mu kondela muene, o kizu ki di kola-kola, o utadi ua felu ia sosa ni musongo, u lekujuka. Ni ku di sakesa ni ku di kukumuna, iu uia ni ku kanda makungu ni ikoto iê, dízui dia koloneta ka di suu, Ithangana ioso ki xika koloneta muene uila: Ndokuenu! O ita u i nuha dikanga, ni kulunguta kua ilamba, ni nzôngo ia ku di kola. O kuila kahaúla ka mu tuka bhulu mukonda dia kilunji kie-èie, kioso ki ka-nda kuoleka mabhabha ka lungu ku sulu? Inga eie ua mu tumina holokoko phala ni i di leka ni ku ta kikalanga kiê bhu ditala dia lebha? Holokoko ua tunga ku matadi a lebha, kuenhoko kuene kua bhange dibhata diê, bhu dizokozoko dia ditadi, bhu kididi kia kondama Bheneʼobho bhene bhua muena o mbole iê; o mesu mê a i muena dikanga. Anʼê a xibha manhinga, o bhuoso bhuala imbi, muene ka kambe-bhu. Ngana anga uambela dingi Jobe mu kitaphephe muenhomo, kuila: Manhi o kuzoka mu ku bilukila Muteni-a-Ioso, kuene o kulonga? Uoso u tembula Nzambi mu kienʼiki, a vutule hanji ku ima ienʼiii. Jobe-phe anga u vutuila Ngana, uixi: Ngana, eme nga bolo; ngi ku vutuila kima kiahi? Ku dikanu diami ngi ta-ku o lukuaku luami. Nga zuela lumoxi, ki nga-nda ku vutula dingi, mba-phe luiadi, kuabhu muene, ki nga-nda kuia dingi ku pholo. Bheneʼobho, Jihova mu kaẋi ka kitaphephe uvutuila Jobe, uixi: Kindala di kute bhu kinhonga kala u dikuenze; eme nga-nda ku kuibhula, eie nda u ngi vutuile. Ni kidi kiene, eie kufundisa kuami ua-ndu ku kitula kingoho, mba u ngi belesa eme, eie ni u di lungise? Inga uala ni lukuaku kala Nzambi, mba u tena ue o ku numina ni dízui kala o diê-muène? Di kembese-phe ni matunda ni unéne; di zuike ungana ni fuma. Lundulula o jingiji ja njinda ié, u talese uoso ua di zangeleka nda u mu tululule. Tonginina oso a di zangeleka, eie u a bhane kusebuluka, akua phulu diota na-u ku thandu bhu kididi kiâ. A vungine eneʼoso kumoxi mu fufutila, o pholo iâ jikila-iu mu kididi kia di seuka. Bheneʼobho-phe kiá, eme ue ngi ki tanga ku mbandu ié kuila o lukuaku lué-eie lua kadilu, lu ku bhana kikóue kia kutolola. Kindala-phe tongolola o nguvu, i nga bhange kumoxi nʼeie, u sanga ídia iangu kala ngombe. Tala-phe, nguzu iê-muène ia mu kala mu malombo, o kusuina kua kutena kuê, kua mu kala mu misuinnhi ia divumu. Hé uandala, mukila uê u u kolesa kala muxi ua musédulo; o mixibha ia matabela mê, ia di nhonga-nhonga. O ifuba iê kala malumbungu ma ngôndo, o kitánda kia ifuba iê ioso kila kala mixi ia felu. Maji muene-phe, uala ngó matunda a kikalakalu kia ibhangelu ia Nzambi; uoso ua mu bhange, ua mu manekesa ue ni xibhata. Kidi muene, o milundu i mu bhana kia kúdia; ku milundu kuene ku sangulukila o jixitu joso mu iangu. Muene-phe u zeka mʼoxi a isasa ia vundu, u suama mu madianga ni mu malôua. O miẋi ia vundu i mu vungina ni kilembeketa kiâ; o isasa ia misalakelu ia ngiji ia mu kondoloka. Se o ngiji i di bhanga masenza, o muene ki ki mu kuatela kima; u tululukʼé muene kiambote, né-mbe o ngiji ia Njolodá i subhaka katé ku dikanu diê. Mbé sai-ku muthu u tena ku i kuata, kuila iene ia tono ni kutala, mba ku i ta mukolo mu mazulu? Eie u tena ku kuata o ngandu ku nzolo, mba ku muʼoleka dimi ni mukolo? U tena ku mu ta mukolo mu mazulu, mba ku mu kubula jinganzuánzua ni muinha? Manhi muene ua-nda kudionda kiavulu? Mba u ku zuelesa ni kilendu kioso? Muenʼió eie u ta-nê kikutu? Inga u mu bhanga mubhikʼé u xalelà-ku? Ua-nda tonoka-nê kala kanjila, inga ua-ndu mu ta bhu mukolo nda u mu bhane ku tuana tué tua ahatu, tu tonoke-nê? Akuenu mu kisangela kié a ta-nê uenji? Inga a mu uanena ku abadi akua kusumbisa? U tena ku muʼizalesa kikonda ni jinzolo, mba u muʼizalesa mútue ni matôma ma akua kutamba? Kuaku lué, mu tule na-iu ku thandu, ki u lembalala o mvunda i ua bhiti na-iu, nuka dingi u ki fikisa! Athu ene mu ku di metena mu ku dielela kuâ; mbé muthu i kamba ku mu bha kibhalu mu ku i mona ngó? Kana-ku muthu ua di kake u fikisa ku i tonesa. Nanhi-phe muenʼió u tena kuzangumuka bhu pholo iami? Nanhi ua dianga ku ngi bhana, phala eme ni ngi mu vutuile? Mbata o ima iene ioso iala bhoxi dia maúlu, iami eme-muène. Ki nga-ndu di xibha ku mbandu ia idiandu iê, mba ku nguzu iê ia vulu, ni kikexilu kiê kia mu bhange na-kiu. Nanhi u tena kujikula izuatu ia malombo mê? Nanhi u tena ku bokuena bhu jinganzuánzua jê ja di bunjika. Mabhitu ma dikanu diê nanhi u tena ku ma jikula? Mukonda uoma uala ku mazu mê ma kondoloka. O mikalatata ia ibalabala iê, iene o ku di zangeleka kuê; iene ia di jondo kiambote mu kimoxi-kimoxi kala a i te ni Selu. I di toteka muene kumoxi, bhu kaẋi kâ né mulenge ki u tena kubhita. I di naminina kumoxi anga i di kuatenena muene, ki i ẋikina ku i muangununa. O ki i ta ngexexe imoxi, ku di muika mukengeji; o mesu mê mʼela saxi! saxi! kala ibhebhetela ia ukielu ua kimene. Mu kanu diê mu tunda sama ja túbhia; muia ni kuila jisoso manu-manu. Mu mazuluʼê muia ni kufuafua dixi, kala dia ímbia ia mu fuluka bhu jiku, mba kitumba kia uama. O muha ua dikanu diê, u tena ku uika makala; o mu kanu diê mu tunda mulengu. Mu xingu iê muene mua tunga o nguzu; ku mu tukulukila, ni dilamba di lenga O idiandu ia mukutu uê, ia di naminina kiambote kumoxi; o misuinhi ia jixitu jê iene ioso momuê ia di fikidila, ki bhuala musuinhi u zamba. O muẋima uê ua kolo kala ditadi, ua kolo muene kala o ditadi dia kuhuhila di kala kʼoxi. Muene se u fundumuka, ni mazonda a teketa; se u zabuka, eneʼoso ela kala a juuala. Se bhu kala muthu u mu vunda xibhata ku thandu, ki i bokona; né ngumba mba ditoma mba musongo. Kua muene, felu i di bhanga kala kiangu; o ngòndo i di bhanga mukua ni muxi ua bolo. O musongo ua mufula muene ka u lenge; o matadi a ku takula ni mbala-fundu, kua muene a kituka kala mafe. Se a mu takula jimbangala, kua muene jʼila kala iangu ia hatu; se a mu zengela ngumba, ki mu bhangesa kuolela. Kʼoxiʼa divumu diê, kuala ibheletete iedi kala jisongo; muene u di zala ku thandu dia jisongo kala uala mu malôua. O ididi ia zongo muene u i bhangesa kufulujuka kala kiene kufulujuka ímbia iala bhu jiku; o musanza ua kalunga u u kitula mukua ni kiene kufulujuka o unguendu. Mua bhiti muene mu xala hoka ia mukengeji u di muika; o mua zongo mu zela ni muene, phé, kala jimvi. Mungongo ki muala kima kia ku mu sokesa na-kiu, kuma kioso kia mu iudika, ka mu bhange phala ku kala ni uoma. Kima né kia lebha, muene u ki tala ni usudi; muene Sobha ia iama ioso ia di zangeleka. Bheneʼobho Jobe u vutuila Jihova, uixi: Nga kʼijiia muene kiambote kuila, eie ioso ua soko na-iu; ki bhuala kima ki u xinganeka kubhanga anga a ku lembuesa na-kiu. Kala ki uambe, uixi: nanhi muenhó ni ku kamba kuijiia, u tena kusueka o kikutu? Kidi, muene, nga didi ngó ku zuela; nga zuela ima ia ngi tundu, ia madiuanu, ima eme ki nga ijidile. Eie uambe uixi: Ngʼivue, nga-nda kuzuela; eme nga-nduʼkuibhula, eie nda u ngi longe. Ngana, ki nga kuijidile kiambote, nga kuívua jinga ngó ni mátui mami; maji o kiki, mesuʼami ala ku ku mona. Kienʼiki kia ngi bhekesa ku di kuma eme-muène; nga diela muene, nga dimbuluka mu fufuta ni uthôkua. Anga ki bhita kuila o Ngana kia zubha kuzuela maka iá kua Jobe, uambela ue Ilifaji, mukua Temane, kuila: Nga ku kuatela ue njinda ni eie ni makaba mé kiiadi; mukonda ima i mua zuela kokuʼami ki i iuka, kala kia mubhikʼami Jobe. Kuatenu-phe, sambuadi dia tuana tua ngombe ni sambuadi dia ilumbe ia jimbudi, muie kua mubhikʼami Jobe, mua kà di bhele jisata. Mubhikʼami Jobe muene ua kà mi sambela; mukonda nga-nda kuẋikina kudionda kuê, phala eme ki ngi mi bhange kala kia fuama mu ulaji uenu. Mbata enu ku mu ngi zuela kioso kia iuka, kiókio kia fuama, kala o mubhikʼami Jobe. Anga aia, ni Ilifaji, mukua Temane, ni Bidade, musuuíta, ni Zofale, mukua Nahama, anga a bhanga kala kia a lekelela Ngana; Nzambi anga uívua musambu ua Jobe. Jihova anga u lungulula kikexilu kia Jobe, kioso muene kia mu sambela hanji o makamba mê; Ngana anga u mu bhana mu luiadi ima ioso ia kexile na-iu kiá ku diamtekenu. Bheneʼobho-phe kiá, phange jê joso ja mala ni ja ahetu, jiza anga ji mu bhongolokela, ni oso kiá a diʼjidile-nâ mʼukulu, anga a dia-nê mbolo mʼonzo iê, anga a mu kala ni henda, hé a mu konda malamba ma ima ioso ia ibha ia mu tumikixine Ngana; eneʼoso ela, iú ua mu bhana kitadi ni nela ia ulu, iú ua mu bhana kitadi ni nela ia ulu. Kienhiki, Ngana ua beta kuzediuisa kikexilu kia Jobe kia sukidila, o kia dianga ndenge; mukonda ua kexile ni kuinhi dia midi ni kiuana ia jimbudi, ni midi jisamanu ja jikamelu, ni midi ia makaza a jingombe, ni midi ia jibulu ja akaji. Ana ue ua kexile ni a mukuá dingi, sambuadi dia mala ni ahatu kitatu. Mona ua dianga ua muhatu ua mu luku dijina uixi, Jemima, ua kaiadi, uixi Kasiia, o ua mukuá, uixi, Kele-Hapuke. O mu ixi ioso muenhomo ki mu monekene dingi ahetu a beta kuuabha kala anʼa Jobe. Tatʼâ anga u a bhana undundu muʼaxaxe ka phange jâ ja mala. Kia bhiti imʼiii, Jobe anga u kola muenhu mu hama ia mivu ni makuinhi a uana; anga anʼê u a mona ku mesu ni anʼa anʼê, katé ku muiji ua kauana. Jobe-phe kioso kiá kia fu, ua kuka ua kikidila, izuua ia mu kumu. Ua zediua o muthu ió ka ẋikina kuenda mu phangu ia iiala ia bhumu, kemana mu njila ia akua ituxi, ka xikama bhu nangu dia jisemenhi. Muene-phe o ngalasa iê u i sanga mu ngonge ia Jihova; o ngonge iê iene ia banza mu muanha ni mu usuku. Muthu ió u kala mukuâ ni muxi uòphaphe bhu mbanduʼa honga ia menha, uenda ni kulukula jinga ibundu bhu thembu iê, o difue diê ki di lela ni di laúka; o kioso kia bhanga, ki tunda ni kubhanduluka. Ió abhumu-phe ki kiene; maji a soka ni ibhiate i phephuluka ni kitembue. Kala kiki, ió abhumu kà tena kuimana ku mulonga, mba akua ituxi mu kionge kia athu aiuka; kuma Jihova uejiia njila ia athu aiuka; njila-phe ia athu abhumu ia kutexika. Phala-hi matumbu a salumuka kiki, madiembu ma fika kubhanga kimbamba kia ku di metena? Jisobha mu ngongo ja di bhongolola, makota ma di longesa jindunge, phala ku kitukila Jihova, ni muthu uê ua mu undu ni maji. Exi: Tu katule ophi iâ mu xingu ietu, o mikolo iâ tu di zudienu-iu. Ió ua xikama ku maúlu ua olela; Ngana anga u a bhanga kasekelu. Kindala u a temena ni njinda, hé u a bhuuika mu kuluuala kuê. Eme-phe, sobha iami nga muʼundu bhu kididi, ku mulundu uami ukôla ua Ziione. Ki ngʼedi ngi kola ngonge, Jihova ua ngʼambela, uixi: Eie u monʼami, lelu muene nga ku vuala. Ngi bhinge, phalʼeme ngi ku bhane akua jixi ku avua, a kale undundu ué, katé ku maẋokololo mu ngongo. U a tolola ni mbangala ia felu; u a bhanga imenga-imenga kala ímbia ia mavu. Kiki-phe, enu mu jisobha, kuatenu kilunji; ivenu phangu, enu mu afundixi mu ngongo. Kota mu toloke kua Jihova, mu kale ni uoma uê, mu kale jinge ni kutana ni kuteketa. Bhombenu mona, ki mu kinge kia thathamana; kuma hinu mu diuana ku muia, njinda iê ki i uama kala túbhia. Enhó-phe a zediua oso a dielela kua Muene. Jihova, tata, tala nguma jami ki ja di bandekeza! Avulu muene a ngi lungulukila! Avulu muene ala ku ngʼamba, exi: Kua Nzambi kala-ku dingi ni kubhuluka kuê. Maji Eie-phe, u Jihova, u ngubu iami ia ku ngi xitila; Eie-muène u kijingo kiami, eie ua ngi bhetula o mútue. Nga suína dízui ni ku dikola kua Jihova, muene-phe ua ngʼitaia ku mulundu uê ukôla. Nga zekele, ngele muene ku kilu; kuaki, nga tono; mukonda Jihova muene ua ngi bhake ku muenhu. Ki ngi kala dingi ni uoma, né jimidi ja athu a ngi balukila ku mbandu ni mbandu. Balumuka, eie u Jihova; u ngi kudile, Nzambi iami! Kuma jinguma jami eie ua ji bhana huxi ia pholo; o isuéia eie ua i bukula o mazu. Kubhuluka ku tunda kua Jihova; o ku thandu dia mundu uê ku kale dibesá. Ngʼivue kioso ki ngi dikola, u Nzambi iami kuma eie u ngi bhana o kulúnga; Eie ua tena ku ngi bheka bhua disanze, kioso ki nga kexile bhu kíbhidi; ngi lendukile dingi, u ngʼivue o kusamba. Enu malʼenu, mu ki jijidila-hi anʼathu, tata, o ku ngi jingununa ni ku ngi sebulula? Mu suka katé bhebhi ni kuzola malebhu, ni kubhindamena makutu? Ijiienu-kiu kuma Jihova, mukua uoma uê u mu tungula, hé u mu tambula konda; Jihova u ngʼivua, kioso ki ngi dikola kua muene. Kalenu ni uoma, ki mu te dingi ituxi; bhu hama bhu mua zeka, xinganekenu moxi dia miẋima ienu phala mu di xibhe. Nzambi mu mu satela ni kidi, phala Jihova mu mu dielele kiambote. Sai athu avulu ala kuila: Tu sanga kuebhi o kibhuku? Jihova phe tu bhetukile ngó o pholo ié, kubenha kué ku tu tule. Ngalasa i ua ngi te ku muẋima uami kota, ia athu ndenge mu thembu ia kuvula o masa ni vinhu. Kala kiki, ngi zeka ni kutululuka, ngiia muene ku kilu; mukonda eie u Jihova uala ku ngʼinga; né ku ubheka uami ngala bhua kondama. Bhana dítui ku maka mami, u Jihova; ividila kioso ki ngala ku di ngunguina. Ivua dízui diami dia kudikola, u sobha iami, u Nzambi iami; kuma ko kue eie kuene ku nga lungu ni kusamba. Kukia ngó, eie u Jihova, u ivua o dízui diami; mu kimene munhá ngi bhana musambu uami kó kué, hé ngi kala mu ku ku xibhidila. Kuma eie ku Nzambi ia kuila u xikina kuuabhela ituxi; mukua phulu-phe ka tena kukula musonhi ué. Akua izala ka tena kuimana ku mesu mé; eie ua di zemba ni ene oso akalakala ituxi. Athu oso a tanga makutu; Eie hinu ua-nda kua kà a jima o mbutu; muthu uoso uaiibha ni manhinga, mukua kunganala akuâ, Eie u Jihova, ua ku ibhila muene. Maji eme-phe, mu kudielela o henda ié iavulu kinéne, ngala ni disesa dia kubokona monzo ié; ngi bhixila ni uoma mu ta pholo bhoxi bhu kanga dia Tembulu ié ikôla. Ngendese, u Jihova, mu njila ja uiukilu ué, mukonda dia iá a ngi batamena; njila ié ki i kale ni jihonda bhu pholo iami. Kuma enhó kuzuela kuâ ki kuala ni kukumbidila; miẋima iâ moxi ia di bhange kizakazaka kia usuéia; bhu dikelengu diâ, kina kia kalunga, sumbala a hanza ni dimi diâ. A êlese ku mulonga, eie u Nzambi; nda a di bhale mu jipangu ja di longesa mudiâ; a kaiese, Ngana, mukonda dia kubhukumuka kuâ kuavulu; kuma eie muene, u Ngana, a ku kitukila. Maji oso-phe a lengela kokué, a tane-ku! A dikole ni ngalasa, kuma eie uene ku a bhângela; oso kiá a zola o dijina dié, a kolokote ku ku dielela. Kuma eie, Ngana, u mukua kubhanga mbote kua ió uoso uaiuka; jihenda jé, u Jihova, ji kala ngubu ia ku mu xitila. Jihova, tata! kana ku ngi bazela ni njinda, kana ku ngi beta ni kuthathamana kué. Ngi kuatele henda, u Jihova, kuma nga bhele, nga xoueta; u Jihova, ngi sake; kuma ngala kukata katé ni mu ifuba. Ni ku muẋima moxi nga bhondalala ni lamba; eie-phe, u Jihova, tata, mbámbe bhebhi bhu u suka ni kungʼehelela kiki? Bhomba muẋima, Jihova, u ngi kudile muenhu uami; ngi bhulule, nga ku diondo mu henda ié. Kuma mu kúfua ki muala dingi ku ku xinganeka; kuʼalunga, nanhi dingi u tena ku ku sakidila? Nga bhuila kiá mukonda dia kukema kuami! Usuku ni usuku hama iami ngi i betesa; ila muene kiololo ni masoxi! Mesuʼami iá a bhua-bhu kiá ni kudila; kala kumona dingi kiambote, mukonda dia jinguma ku ngi tatesa. Tundenu bhu mbandu iami, enu oso mu ati a ituxi; kuma Jihova ua ngʼivu kiá dízui diami dia kudila. Jihova ua ngʼivu kiá o kudionda kuami; Jihova ua xikina o musambu uami. Jinguma jami joso a-nda kudiuana, sonhi ja-nda ku a kuata; kindala a-nda kuvutuka ni dima, anga a kotokela ni jisonhi, ka-nda kumona kuoso kua di tela. Jihova, tata! Nzambi iami, nga lengela ko kué; ngi bhulule kua ió oso ala ku ngi kaia, u ngi kudile. Kuma a hamena o muenhu uami kala hoje ia bhindamena ku ngi dia; a mesena a ngi sanujuna ku idiandu, sé muthu ku ngi bhângela. Jihova, Nzambi iami, se kidi muene eme nga ki bhange, se ua ngi mono ni lufuku bhu maku mami, se ngaii mu lokalala ió ua di xibhê, ki tu di kuata; inda nga bhana muenhu kua uoso ua ngi zembe sé kikuma; nguma ió-phe a ngi kaie, a ngi kuate; muenhu uami a u titidile muene bhoxi, o ujitu uami a u fufujule mu mavu. Balumuka, u Jihova, mu njinda ié; imana mu bateka ió asaluka ni ku ngi seia; phaphumuka mu ku ngi zuelela, kuma mulonga uami eie-muène ua ku tokala. Kionge kia mundu a ku bhongoloke muene; eie u xikame mu kaẋi kâ bhu ditala dia dikota. Jihova mukua kufundisa o ifuẋi ioso, a dikola kokué, ngi fundise eme, u Jihova, kala kia tokala mu kulúnga kuami, ni mu kidi kiami ki ngala na-kiu moxi. Mukua phulu, Ngana, mu lembuese o phulu iê; maji mukua kidi-phe mu kuatese bhu kididi, a tunge a some; mukonda eie u Nzambi ia kidi, u mukua kutungula o ilunji ni mixima. Ngubu iami iala kua Nzambi, mukua kubhulula oso ala ni mixima iaiuka. Nzambi mufúndixi ua kidi, kuma u fúndisa mu uiukilu uê; Nzambi uene mu kuluuala izuua ioso. Se o muthu nguê kutunda ku njila iaiibha, Nzambi phe u zuika o mukuale uê; uta uê ua mufula ua u oleka, ua te kiá o misongo iê; ua maneka kiá o ibhakatu iê ia ita; misongo iê iala kuasa ku jinguma i bambula túbhia. Iala-ze, mukua phulu muenhó, mika ia mu kuata ia kuvuala, maji kingoho; uemita usuéia, u vuala makutu. Ua j ikula diela, ua di kande muene, diazongo, iú uafu-mu muene, mu dikungu diê dia kande. Ufe uê ua mu vutukila mu mútue uê muene, o kusuína kuê kua mu vundu muene ku dikoxi diê. Eme-phe ngi sakidila jinga Jihova mu kutetuluka kuê; ngimba ni kuximana o dijina dia Jihova, Suke-ku. U Jihova, Ngana ietu, dijina dié kujinga kuahi mu ngongo ioso! Mu kuzuela ku tunda mu kanu dia anʼauisu, ni tuana hanji bhu maku, eie uidikisa ue nguzu; mukonda dia ió a ku zembe; phala o nguma, ni ió mukua phonzo, a lémbue kia kuvutula. Kioso ki ngʼila ngi talesa ku diulu, ku ufunu ua milembu ié, ku mbeje ni jithéthembua ji ua iudika, ngʼamba, ngixi: Muthu muene ua soko kiebhi, phala eie ku mu suua? Mba monʼa muthu, kuila eie u mu ta muẋima? Sumbala kiene, maji ki ua mu bhanga, kifua ua bhabhelela kua Nzambi; ua mu zuika kitundu kia ukota ni ujitu. Ua mu bhana o kutambula konda ia imbamba ioso i ua iudika; o ima ioso ua i te bhoxi dia inama iê. Ni jimbudi joso ni jingombe, ni iama kiá i kala mu iangu. Ni jinjila ji bhita bhulu, ni jimbiji ja kalunga, ni ima ioso kiá i endela mu jinjila koxi a menha mu musanza. U Jihova, Ngana ietu, tata! O dijina dié kujinga kuahi mu ngongo ioso! Ngi ximana Jihova ni muẋima uami uoso; ngi fumanesa ikalakalu iê ia madiuanu. Ngi sangulukila mo mué, ngi tana ni ngalasa; ngimba mu kuximana dijina dié, eie u Suke-ku! Mukonda o jinguma jami eie ua ji vutula ku ja tundu; mu kumona o pholo ié, a di bhukana, a di vundu bhoxi, ia a jikinina muene nzaká. Kuma eie ua ngi bhana o kulunga, eie ua ngi zuelela ku mulonga; mukonda eie ua xikama ku kibhuna kié mù batula ni kidi. Matumbu eie ua a bazela, akua phulu ua a buikisa; dijina diâ ua di jimuna kulu dia mundu katé ku hádia ni hádia. Jinguma jami ja buila, eie ua a katula kijingo; o jimbanza jâ eie ua ji sengulula, bhu ja kexile bhua di bhange jingundu, ni muthu u a xinganeka dingi ka moneka. Jihova-phe kiandu kiê kia xikamena kunanga; o kibhuna kiê kia kufundisila kene ku ki lundumuna. Muene u fúndisa o mundu ni kubatula mu kidi; o akua mabhata u a tetuluila kioso kia tokala mu uiukilu uê. Jihova muene o mbonge ia matala, mu lengela ió oso a a tatesa; muene kididi kiakondama mu thembu ia jiphaxi. Oso a ku ijiia o dijina, eie muene u Jihova a ku dielela; kuma, eie Jihova, ku muthu ua kukakula oso a ku kana. Imbenu diximanu dia Jihova, ua tunga mu mbanza iê ia Ziione; o ikalakalu iê iene kubhanga, tangenu-iu mu akua jixi. Kioso ki eza mu kuibhula o mulonga ua kijibha, kene kujimba; o ki dikola ngadiama, ka kambe ku mu ivua. Ngi kuatele henda, Ngana Nzambi; tala, Ngana, kia ngi tatesa ió a ngi zembe; eie kiá ua ngi bhetula, hinu ngeju boloka kuʼalunga. Ua ngi vutula-phe phala ngi ku ximane kiavulu muene, bhu kanga dia mielu i monʼa kilumba Ziione, ngi tange kioso ki ua ngi bhulula, ngi ku ximane jinge ni kutana. Matumbu a dibhale mu diela dia kande ene; inama iâ iafu mu uanda ua telele akuʼâ. Jihova ua di monekena mu kaxtiku ka a bhesa; mukua phulu ua mu kuata mu ima ia bhange muene ni maku mê. Akua phulu a kà a takuila mu bombo dia kalunga; ni athu oso kiá a kamba kuxinganeka Nzambi. Mbata hinu bhu kala ni kizuua, phulungu a mu suua; o ngadiama ua tate, ka mu kakula kiá mu kudielela kuê, katé ku hádia. Balumuka, u Jihova; phala o muthu ua xikamena o kúfua, ka dikake kinéne; akua jixi a batame bhu pholo ié. A kuatese uoma, eie Ngana, u Jihova; mbé akua jixi a kʼijiie kuma ala ngó athu a xikamena kúfua. Ua sukila-hi ngó mu kanga, eie Ngana, u Jihova? Ua di vunginaʼhi katé ni mesu, mu thembu ia jingongo kiki? Isuéia, mukonda dia izala, ala kukaia ngadiama ni ku mu seia; tamano a fue ene mu míkala ia tela akuʼâ. Kuma kisuéia u ta nzabala ia kimbamba kia mu kala mu luimbi luê; mukua kúdia mangonha u tènda Jihova, u mu tobhesa ni malebhu. O muthu uaiibha, mu kubhuma kua izale iê, uila uixi: U kʼibhula mukua-hi? Anga uia ni kubanza muene, uixi: Kana-ku Nzambi. Mu jinjila jê joso uenda ni kuzediua izuua ioso; o kubatula kua eie, u Nzambi, kua mu kala dikanga bhulu, ki kua mu bhiti ngó ku mesuʼê; oso a sota ku mu fudisa, muene u njona, u xikulula. Ku muẋima uê, uamba kuma: O bhabha ka tena dingi ku ngi sendumuna-bhu; nga tungu muene, ki ngi bhindama dingi, lémbue! Mu kanu diê mua muizala ni jindaka, ni makutu ni kudimuka; o koxiʼa dimi diê kuezala mangonha ni kulokalala. U baluka mu jisanzala kala kifumbe; muthu sé ngó kikuma u mu jibhila muene mu iangu. O mesu mê ala mu sota o jingadiama a lémbua kubhânga, akuetu! U suama ni kubatamena akuá, u butama kala hoji mu kisasa; u butamena kukuata phulungu ni ku mu bhunda; o ngadiama u fua mu uanda uê, u mu kuata hé u mu ambata. U di koteka, hé ubutama muene bhoxi, u endesa akuetu o jingadiama a lémbua kubhânga, katé kia a kuata ni iala iê. Anga u tanga ku muẋima uê, uixi: Nzambi iú kuebhi-ze? Muene ua jimbi-ku kiá, ua di futu o pholo iê, ka-nda ku ki mona. Balumuka, u Jihova! Eie u Nzambi, zenga o lukuaku lué; Jingadiama a bhindama, eie kana ku a jimba. Phalahi kisuéia u kala mu tobhesa Nzambi, ni kuila ku muẋima uê, uixi: Ki kuiza kima? Eie-phe ua ki mono; kuma u mukua kutala o ikalakalu ia athu ni malamba mâ moso; phala eie u ki kuate muene konda bhu maku mé; eie muene hinu u zuela ku mulonga uâ; kokué kuene ku di bhakula uoso ua lémbua kubhânga; eie muene u dilemba dia jihukunhi. Bukula, Ngana, o lukuaku lua kisuéia ni lua mukua phulu; solokota muene o ituxi iâ katé ki u i zubha, hé u mona muene kuila ki ku xala dingi kima. Jihova eie u muenexi, o ungana ué unangenena; matumbu a kambe kuijiia Nzambi ka kà kala mʼoxi ié. Eie-phe Jihova, uevu kioso kiala kuinda abelesela; eie muene ua a sungu muẋima, mu kuditenda kuâ eie u a evua. Eie u kala u dilemba dia jihukunhi ni abhika, phala o muthu ua tunda ku mavu, ka di kake dingi kinéne, anga uia ni kukuatesa uoma. Kua Jihova kuene ku nga lengela! Enu-phe muala ku ngʼila kiebhi, tuka lusolo kala kanjila, uà kale ku milundu kuná? Ku ki mono? kisueia-ze ua zenga kiá o uta ua mufula, ua iudika kiá musongo, ua u te kiá ku ngoji phala muthu ua iuka muẋima a mu ase mu usuku. Se madisesa oso ala ku a bula-bhu, o muthu ua kidi-phe u bhanga kiebhi? Jihova-phe uala hanji mu Tembulu ie ikôla; Jihova kiandu kiê kia xikama ku diulu; mesuʼê a tono muene ni kengelela, o ibhebhetela iê iala mù tonginina kiambote anʼatu mu ngongo. Jihova u tungula athu, ni iá a mu xila ni iá a bhumu; uoso-phe ua bhumu, uandala ituxi, muene u di zemba-nê. Enhó a bhumu hinu u a nokesa mvula ia makala ku thandu diâ, ni túbhia ni xofidi, kumoxi ni kitembu kia kibhungu kia dikota; ene o mahitula a a lungila mu nganza iâ; Kuma Jihova uaiuka, uinda ioso i kala ia kuiuka; oso emana miẋima nzanza, ene ngó a kà monà pholo iê. Meia! u Jihova! kuma mujitu ua kambe; akua kitongola ka vulu muʼaxaxi ka anʼathu. Kala muthu u tanga makutu kua mukuá; mizumbu iâ ia kutobhesa ngó akuʼá; a zuela ni miẋima iiadi. Jihova hinu u batula o mizumbu i bhomba kiki, ni dimi ue di zuela ni izala, kuma ala kuila: Dimi dietu diene di tu mbolomona na-diu akuetu; tua dielela o mizumbu ietu, Ngana ietu nanhi muene? Mukonda-phe dia ngadiama a mu tatesa, mukonda dia kukema kua phulungu a mu bondeleka, ngi balumuka kiá, eme Jihova; ngi mu bhaka bhua kondama a mu tobhesa kiki. Maka ma Jihova ma kenzuluka; ma soko ni phalata iózunze bhu jiku; a i zunza lusambuadi katé iabhu o dixilu. Eie-muène-phe, Jihova u kondeka athu é, eie-muène u a kudila ku muiji u kala kiki! Mukonda iiala iabhumu ala kunama ku mbandu joso; a sekala ene a a zangeleka kukala ku kijingo. Mbambe bhebhi, Jihova tata? kifua ua ngi jimbila-ku? U suka katé bhebhi ni ku ngi suekela o pholo ié? Kifua ngiia jinga ngó ni kukuata jiphata kienhiki, ni mukondo ku muẋima, izuua ioso? Katé bhebhi, Ngana, o nguma iami u di zangeleka ni ku ngi tènda? Ngi Suue, Ngana, xinganeka, u ngi vutuile, Jihova, Nzambi iami! Muikina mesu mami ni mukengeji ué, phala ki ngiie kilu kia kúfua. Sumba nguma iami uila, uixi: Nga mu lende; a ngi zembe anga a kola kikóue, kia ngi mona kuẋangumuka. Eme-phe nga dielela mu kulenduka kué; muẋima uami u sanguluka mu kuila eie ua ngi bhulula! Ngʼimbila Jihova, mukonda mbote ia ngi bhange ia nzungule muene. Kiôua u kí amba ku muẋima uê, uixi: Kana-ku Nzambi. Athu ene oso muene ala ifusa, a bhanga imbamba ia isunji, ki bhuala ngó muthu u bhanga mbote. Sui! ku anʼathu kuala Jihova mu diulu, uixi: Ngi talesa mba muala ni iá ala ni kilunji, a ẋikina kusota Nzambi. Ene oso a baluka, ene oso muene abolo; ki bhuala u bhanga mbote, né umoxi ngó. Ene oso-ó a kalakala ituxi, kífua a lémbua kutongolola, abhingi a dia o mundu uami, kala muthu kia dia o mbolo, ene ka moneka ngó uoma ua Nzambi? Hinu bhu kala kizuua kiâ kia di uana, anga ezala ni uoma; kuma Nzambi uala ni muiji uoso u mu xila muene. Ngadiama uandala kuzuela, enu-phe mu mu tobhesa, maji Jihova-phe muene dilemba diê. Euá! Tamanu ku Ziione ku tunda kubhanduluka kua Izalaiele! Jihova hinu kia kà bhongolola jihutile jê ku makanga, Jakobo u tana-ku, o Izalaiele u sanguluka. Jihova, nanhi u nanga mu balaka ié? nanhi u tunga ku mulundu ué uangene? U kala muthu ua tenena mu kuenda kuê, mukua kukalakala ima iaiuka, u tanga kidi ni ku muẋima. Ka xingi ndaka ni dimi diê, ka xikina kubhanga phulu kua mukuâ, kende ni kabódio mu sanzala. Muthu uala kifusa muene u mu mona kusekala, maji u ẋila-phe oso akua uoma ua Jihova; o muthu ió ua bhingi, se ua loka kiá, kʼaluluka dingi bhu dimi, né ua di fumbu; ka bhana kitadi mu kutambula avasu, ka xikina kitadi kia kúdia mangonha. Uoso u bhanga ima iii, uemana kididi, ka mu lundumuna. Ngi kondeke, eie u Nzambi, kuma nga di umbu ko kué. Ngambe ku muẋima uami, ngixi: Jihova, eie u Ngana iami; mbote ki ngi i dielela kuengi, kana; ngi i dielela ko kué. Athu é angene, abhu o ituxi, ene athu a ujitu nga endi mu ngongo. Malamba mâ mʼaia ni kusokoloka, oso a bhakuila nzambi iengi; kiamenga kiâ eme ngi dituna ku ki bhana, majina mâ ngó ki ngi xikina ku a tumbula ni mizumbu iami. Jihova muene u kala undundu uami, muene kimanga kiami; kubhanduluka kuami ku tunda bhu maku ma muene. Mu kuxinda jimbambe, eme a ngi bhana kibatu kiambote; èuá! nga tambula undundu ua uabha kiavulu! Nga sakidila Jihova ua ngi bhana phangu; katé ni muẋima mu usuku ua ngi longo kilunji. Jihova izuua ioso nga mu bhaka bhu pholo iami; o mukonda dia muene ku ngʼimanena bhua zukama, ki bhuala u tena ku ngi lundumuna. Kala kiki, muẋima uami ua tana, dimi diami dia sanguluka, katé ni xitu iami hinu i kala bhua kondama. Kuma eie ku xikina kuehela muenhu uami kuʼalunga; muthu ué ua mu solo kà kala mu sekumuka. Eie u ngʼidikiza njila i bheka kuala muenhu, kuala kusanguluka kua mbote bhu pholo ié; o ku lukuaku lué lua kúdia sai-ku ima ia vondadi ki i kumu dingi. Ivua, Ngana, o kidi, u Jihova tatuʼodio. Bhulakana musambu uami, ua ngi tundu ku mizumbu sé ngó makutu. Mulonga uami nga kinga eie ku u batula; mesu é a tongolole ioso ia tokala mu kuiuka. Eie ua lola kiá muẋima uami; ua ngi tokuesa mu usuku; ua ngi sale, maji kua ngi mono isenga; nga dixibhʼami, kanu diami ki dia tondala. Muʼaxaxi kʼathu ngi banza jinga o maka a tunda ku mizumbu ié; njila i bheka athu mu kubaluka nga fulu ku i enda. Makànda mami ma kuata mu ikoka ié, o inama iami ki i dianguka, kana. Nga dikola ko kué, kuma eie Nzambi, u ngi suua; bhetamena dítui dié kokuami, u ngʼivue kuzuela. Idikiza jihenda jé ji diuanesa athu; eie u mukua ku a kudila ku iiala, oso a lengela bhu mbandu ié. Ngi xitile, Ngana, kala ngi mona diesu; ngi sueke moxi a mabhabha mé, akua phulu ka ngi mone, a mesena ku ngi dia; ni jingumʼojo a ngi kondo mbandu ni mbandu. Enhó a bumbu ni kuneta, kʼevu kima; maka ma dikanu diâ ma izala ioso. Kuoso ku tu di tela, iá eza ni ku tu tola manhanhu, mesuʼâ a tundu ni kusota ku tu tukila, phala ku tu vunda bhoxi mu ku tu jikinisa. A di fangana kala hoji i hamena kúdia mbole; a soko ni munzangala ua hoje ua batamena mu kisasa. Balumuka, u Jihova, u mu kakule, u mu tolole; ngi tambule ni mukuale ué, kua ió ua kakela o muenhu uami. Lukuaku lué lu ngi kudile, u Jihova, ku athu ió ejiia ngó ima ia mu ngongo mumu; kabasa ekuta mu mala ni makudia ma tundu ko kué, a kala ni umonhi ua kuxila anʼâ. Eme-phe nginda ngi mona pholo ié ni kulúnga; muẋima u ngi zela, hinu ki ngi phaphumuka, mu kutala o kidifanganu kié. Eme ngi ku zola ni muẋima uoso, eie u Jihova, u nguzu iami. Jihova muene ditadi diami dia kipena, muene mbonge iami ia ku di kondela, kilolo kia ku ngi kudila; muene Nzambi iami, mbonge iami, nga dielela kua muene; muene ngubu iami, lumbinga lu ngi bhângela, ditala diami dia di leka. Ngenda ni kudikola kua Jihova, ua fuama o ku mu ximana; kiene ki ngi bhulukila ku jinguma jami. Mabhuku a kalunga a-lu sota ku ngi bobesa, masenza ma kubhuma mambe ku ngi kungulula. A ngi louele mikolo ia ku ngi sungila mu bombo dia kalunga, manda ma manhanga ma ngi batuluile kû pholo. O mu kubhondalala kuami anga ngʼixana Jihova, ngi dikola muene kua Nzambi iami; muene anga u ngʼivua dízui tunde mu Tembulu iê, kudikola kuami kua mu bhixila mu mátui. Bhenhobho ixi i tunguta, hé i teketa; madisesa ma milundu ma setuka bhu kididi; kua teketa mukonda njinda ia mu kuata. Mu mazulu mê mu fuafua dixi, o mu kanu diê mu tuka túbhia tuia ni kuaúla; tu uika muene makala. Diulu ua di bheteka iu ua tuluka; o bhoxi dia inama iê kitombe kʼila muene bui. U endela ku xelube, u tuka hé u bhita bhulu, u diona ku mabhabha ma kitembu. U di vunga kitombe, kifua balaka ia kusuamena, matuta ma mvula mʼezala menha maxiti, mavundu. O kubenha kua pholo iê, ku muanga matuta, a di bhanga matadi a mvula, ni makala ma túbhia. Jihova anga u numina ku diulu, Suke-ku u bhana mutendu, hé ku kala matadi a mvula ni makala ma uama túbhia. U asa mifula iê, hé u a muanga, nzaji i telajaka katé a bhuuama. Koxi a menha anga ku moneka ni kioso ki enda jihonga jê, kibumu kia xala mu kanga katé ku disesa diê, mukonda dia kubazela kué, u Jihova, mukonda dia muha u fuafua mu mazuluʼé. Nzambi lukuaku luê ua lu sunununa muene tunde ku diulu kuala; iu ua ngi kuata, íu ua ngi sunga, nga bhondalala mu menha mavulu. Ua ngi tambula ku nguma iami iasuina kinéne, ni ku athu a ngi zembe, mbata ene a ngi tundu mu nguzu. Kuma ene a ngi tuuama mu kizuua kiami kia uíndua; maji Jihova-phe muene ua ngi bande. Ua ngi bheka ue kididi kiadisanze; ua ngi kudidla, mukonda nga mu uabhela. Jihova ua ngi bhange kia tokala mu kulunga kuami; ua kaiela makuʼami a hatu, ka ngi kuata ni kima. Kuma nga kuata muene jinjila ja Jihova, Nzambi iami ki nga mu xibhaka hé ngi baluka. Mbata ima ioso ia tendelela, eme nga i bhake muene ku mesu; ijila iê ki ngi i texe kuema, kana. Ka ngi mono ue ni miẋima iiadi bhu pholo iê, nga di lange muene phala ki ngi te kituxi. Jihova kiene kia ngi bhangela kia tokala mu kulunga kuami; ua kaiela kuzela kua makuʼami a hatu, ku mesu mê. Mukua henda, eie ue u mu idikiza henda; ua tetuluka, eie u ku mona kutetuluka. Ua di zelesa, eie u ku mona kuzela; muthu uaiibha eie u ku mona kuiibha, kuma ku xikina ku mu ehela. Mukonda athu a tate, eie u a bhulula; maji o ió a tundu mesu ni izala, eie u a bhekela kusebuluka. Jihova u ngi bambuila kandeia kami, o mu usuku mu ngi bhita, Nzambi iami u ngi zelesela-mu. Kuma mu nguzu ié, Ngana, ngi kaia ilômbo ia jinguma, mu kutena kua Nzambi iami ngi tuka imbaka. Nzambi, o uendelu uê, kutetuluka kuoso; maka ma Jihova ma di kenze, kala ni dixilu; muene ngubu ia kuxitila oso a di tuma-nê. Kuma Nzambi iengi iebhi, oko Jihova muene ngó kuabhu? O ditadi diengi diebhi, u mu fika ni Nzambi ietu? Nzambi muene ua ngi bhana o ukuenze, muene mukua ku ngi xitunuina o njila iami. U bhangesa inama iami i soka ni ia hoha; ngi kanduka ididi ia di leka. Ua longo makuʼami kubhânga ku ita; uta ua mufula ua utadi ua nguzu, nga soko-bho ku u fumba. Ua ngi bhana ue o ngubu ia ubhulukilu ué; ngʼemana mukonda lukuaku lué lua ngi kuata; o ku dʼivua ni eie kuene kua ngi bhana kijingo. Ua ngi bhana kuta makanda ma nguzu; bhoso bhu nga diota ki ngi xangumuka. Jinguma jami nga ji kaie, nga ji kuata; ki ngʼaluluka dingi katé ki nga ji buidisa. Nga a beta-beta, ka tena dingi kubalumuka; a di bhalela bhoxi dia inama iami. Kuma eie ua ngi kutu ni nguzu ia kubhânga; ua ngi lendesa ku a tolola ió oso a ngi balukila. Jinguma jami eie ua ji bhesa lusolo; oso a ngi zembele eie ua a jimi o mbutu. Edile tu dikola, u a bhulula ka moneka; a di kola katé ni kua Jihova, muene-phe ka a suu. Bhenhobho nga a fufujula, a phephuluka ni kitembu; nga a titidila kala mavu a malôua mu nzunga. Eie ua ngi kudila mu jimvunda ja mundu; ua ngi bhangesa kukala ngi mútue ua akua matumbu; kifuẋi kia athu ki nga ejidile, ala ku ngi bhikila. A ngʼivu ngó fuma, iá eza kiá ku ngi belesela; akua makanga eza ku ngi diundila. Enhó akua makanga, kia ngi mona, a lela kala iangu; eza ni kuteketa a fomoka mu jimbonge jâ. Jihova u kôla; a tane-ku, ditadi diami! a zangalale, Nzambi iami ia kibhamuenhu! Muene Nzambi ua ngi bhela-nâ kaxtiku, ua bateka ifuẋi phala ngi kale ku thandu diâ. Muene ua ngi kudila ku jinguma jami, ua ngi bhake ditala, ene ka tena-bhu, oso ala ku ngi sota; ua ngi tambula ku kiiala kiasuina. Mukonda dia kiki, nga kà ku ximana Jihova, muʼaxaxi ka akua jixi; dijina dié ngi di ximana muene ni kuimba. Kutolola kua nzungule kua bhana sobha ié ua mu te ku ungana; jihenda ji vula jʼedikiza kua muthu ué ua mu undu ni maji; kua Davidi ni mbutu iê, ku thembu sé mbambe. Maúlu ma tumbula o fuma ia Nzambi; o mu dinga ni dinga mua dʼidikiza o ufunu ua maku mê. Kizuua ki tangela o kizuua kia mukuá imʼiii, o usuku u ijidisa ku usuku ua mukuá! Kibhuala kuzuela ku tunda bhu dimi, kana-bhu dízui di uivila mu dítui, maji o njimbuʼiii-phe a ivisa mu ngongo ioso; o hundu iê ia jimbuluka muene katé ku maẋokololo maʼxi. Maúlu Nzambi ua ma bhanga balaka ia dikumbi; Diene, mu kutunda kuê, kífua muene naʼiala u tunda mu xilu dia ubhanga; di sanguluka muene kala dizonda dia di fiiala kulenga dikanga dia mu xindi. U katuka bhu muxinda uaʼxi ni diulu, u banda, hé u boloka, katé ku mbambe iê, tulé; kana-ku kima ki suamena o muanha ue. Ngonge ia Jihova ia di uabhela, i bhekela muthu muenhu uobhe; umbangi ua Jihova ua kidi, u ijidisa atobho. Ijila ia Jihova ia tetuluka, i bheka ngalasa ku muẋima; kitumu kia Jihova kiazele, ki muikina o mesu. Uoma ua Nzambi ua ujitu, ua kenzuluka, ki u tena dingi kubhua-ku; o mabatuilu ma Jihova ma kidi, ma sokela, o mene moso ma iukila kumoxi. Maka mê kota mu kuta, o ulu ndenge, né ulu uavulu ua fina; mu kutouala ue kota, o uiki ndenge, né uiki u zunzumuka ku kixila. Mene ma dimuna selevende ié, o kia kuata ku a aiuka kubhanduluka kuê ku vula. Nanhi u tena ku di tongolola o isenga iê-muêne? Ngi loloke, Ngana, o ikuma ioso ia ngi jimbi eme-muène. Selevende ié, Ngana, mu fudise o kubhuma kua izala; o ima ia ku di zangeleka ki iende ni ku ngi tumina; phala ngʼimane nzanza ni kulunga, mbé ki ngi kale ni kituxi kia dikota kokué. O kuzuela kuami kua dikanu, ni kubanza kuami kua muẋima, ku kale kuoso kua ku ku uabhelʼeie, u Jihova, u Nguzu iami, u Mukudi uami! Jihova a ku ivue bhu kizuua kia kíbhidi; dijina dia Nzambi ia Jakobo di ku kale ditala dia di leka. Ku mbanza iê ku tunde a ku banda, ku tunde mu Ziione a tokala ku ku kuatekesa. A lembalale o maujitu u ua mu bhakuila jinga, a ẋikine o sata ié ia kuoha. Muene a ku bhese kia ku kala ku muẋima; kima ki ua kane kubhanga, muene a ki kumbidile. Etu tu kola kikóue mu kumona ubhulukilu uê; mu dijina dia Nzambi ietu, jibandela ji bhekela; Jihova a ku bhese iene ioso i u mu bhinga. Kiki nga kʼijiia kiá kuma, Jihova u kudila muenexi uê ua mu undu ni maji; u mu ivua muene tunde ku diulu diê dikola, u mu banda ni uzonda ua lukuaku luê lua undanda. Amoxi a di fiiala makalu a ita, amoxi a di fiiala jikabalu; etu-phe tu di fiiala dijina dia Jihova Nzambi ietu. Ene a bulukuta, a dibhale; etu-phe tua bhetuka, tuemana nzanza. Kúdila muenexi ué, u Jihova, u mu bhane kutolola, tu ivue, lelu, ki tu dikola. Muenexi ua sanguluka mu nguzu ié, u Jihova; kutana kuahi, mu ubhulukilu ué! Eie ua mu bhana kia solo o muẋima uê; kua mu imina kia bhingi ni mizumbu iê. Kuma eie ua mu kauidila ni madibesá ni mahitula; ua mu zuika kitundu kia ulu ua fina ku mútue. Muene ua ku bhingi muenhu, eie ua mu bhana-u; ni kuvula izuua, iiza jinga ngó katé ku hádia ni hádia. Fuma iê iavulu mukonda eie ua mu bhulula; eie ua mu te dibete dia ujitu ni ungana. Mbata eie ua mu bhana kuzediua kunangenena; ua mu vudixila ngalasa iê mu kukala bhu pholo ié. Kuma muenexi ua dielela kua Jihova; o jihenda ja Suke-ku ja mu bhake kididi, ka tena ku mu lundumuna. Luluaku lué eie luia ni kusota jinguma jê joso; o lué lua dilu lu bhixila muene katé kuala ió oso a ku zembe. U a oha kala mu forno iakusuka ni túbhia, kizuua ki u a tukulukila; Jihova hinu u a minha ni kutema kuê, a kà jikinina mu túbhia. Eie, Ngana, mbutu iâ ua kà i jima mu ngongo; muiji uâ u bhua-ku muʼaxaxi ka anʼathu. Kuma enhó a kanena ku ku bhanga phulu; a funhine ndunge ia ufe, maji a lémbua ku ki bhanga. Kuma eie ua-nda ku a bhesa lusolo; misongo ié ua-nda ku a asa na-iu mu jipholo. Zangalala, Jihova, mu nguzu ié; etu tu kale mu ku ku imbila, ni ku ximana o uzonda ué. Nzambi iami, Nzambi iami, ua ngʼehelelela-hi-á? Ua sukila-hi ngó mu kanga, ni kufula ku ngi kudila, ngala kudikola kiki? Nzambi iami, tata, ngala kuila ngi dikola mu muanha, eie-phe kua ngi suu; ni mu usuku ngi dikola, ki ngene kudixibha, maji eie ku ngʼivu. Eie-phe, Ngana, u kôla, ene ku ku ximana kuala Izalaiele, bhu kiandu kié bhu ua xikama. Jitata jetu ja ku dielela jinga; a ku dielela jinga, eie anga ua a kudila. A dikola jinga kokué, eie anga u a bhandulula; o kia ku dielela jinga, eie-phe kua a kakula, kana. Eme-phe ngi kabamba ngó, ki ngi muthu, kana, a ngi tobhesa kuala athu, a ngi tènde kuala o mundu. Oso a ngi mona a ngi bhanga kasekelelu; a buetula mizumbu, a bhuka ku mútue, exi: Ua di fiiala Jihova, kiki a mu kudile-phe; a mu bhulule, kuma muthu uê ua mu uabhela kiambote. Eie-muène-phe ua ngi katula mu divumu; eie ua ngi dielelesa kioso ki ngala hanji ku mele a mamʼetu. Eie-muène ua ngi tambula konda tunde mu mala; eie u Nzambi iami tunde mu vumu dia mamʼetu. Kana ku ngi kala dikanga, kuma kubhondalala kua ngʼiza bhua zukama, o u ngi kudila dingi, ka moneka. Iama iavulu ia ngi balukila ni ku ngi tungika, jindumbe ja jingombe ja ngi bhake bhu kaẋi. A ngi hamena ni ku ngi bhanena mu kanu, exi ni mazu kenené, mukuâ ni hoje i sana-sana iala mu zuma. Nga ẋamuka kala menha, ifuba iami ioso ia ngi sokomoka; muẋima moxi ua ngi botomoka, ua sengumuka muene kala sela. Bhu xingu bhua ngi kukuta kala kimènga kia mavu; dimi dia ngi naminina ku jinganzuánzua; ua ngi takuila mu fufutila ia mavu a kalunga. Kiene ki ngalʼiki, jímbua ja ngi kondoloka; kibuka kia ingumba kia ngi phopheka, a ngi kubula o maku ni inama, ifuba iami ioso i xikina muene ku i tanga! Ene-phe ia a ngi tala, ala ku ngi toka mesu. A uana mudiá o izuatu iami, divunga diami a di tela jisorte. Maji eie-phe u Jihova, kana ku ngi kala dikanga; endela-ku, Ngana, mu ku ngi banda, u mubhuludi uami. Ngi kudile ku mukuale ua ngi zuikila; muenhu uami umoxièlele ki uie ni jímbua. Bhu ngalʼabha, ngi tambule mu kanu dia hoje; xi, ngʼivile muene ku jimbinga ja jiphakasa ku ngala. Kienhókio, ngi tumbula-phe o dijina dié ku jiphange jami; ngi ku ximana bhu kionge bhua bhongoloka o mundu. Enu mu akua uôma ua Jihova, ndokuenu mu mu ximane; enu oso mu mbutu ia Jakobo, mu tangienu o fuma; mu ẋidienu, enu mu mbutu ioso ia Izalaiele. Kuma muene kene kutènda muthu, mba kuxikulula ngadiama mu uadiama uê; uatate ka xikina ku mu suekela pholo, nʼa mu bhane dikunda; maji kia dikola kua muene u mu ivua. Eie-muène nga ku te thâthe bhu pholo ia athu avulu; kioso ki nga loko, ngi ki kumbidila bhu pholo ia akua uôma ué. Akua ujitu a kà dia muene ku fesa, anga ekuta; oso ene kusota Jihova, a mu ximane; tanenu-ku, o miẋima ienu i di sanze katé ku hadia! Katé ku maẋokololo a jixi athu a xinganeke, a vutuke kua Jihova; mbutu joso ja athu, eze a bheze bhu pholo iê. Kuma ungana uangene ua Jihova; muene ua tokala ku tumina akua jixi joso. Ni iá anete mu ngongo, a kà dia anga a bheza; ni ió oso a tunuka kiá mu mavu, a kà diunda bhu pholo iê, katé ni ió kua mu kambe ngó kuzubha, nʼeha muenhu uê. Bhu kala-phe mbutu a di tuma ni Ngana; a kala mu ku mu bhikila, ni kutumbula Jihova, katé muiji ua kéza-ku a mu ijiia. A kala mu tumbula o kukumbidila kuê, phala athu kiluua a a vuala a kʼivue, kuma kiene kia bhanga jingʼiki. Jihova mubidi uami uala ku ngʼinga ki ngi bhindama ni kima kana. U ngi bheka kunhoha mu iangu ia sabhelela; u ngi songuela bhuala menha matululuka. U tambula konda ia muenhu uami; u ngʼendesa mu njila ja kuiuka mukonda dia dijina diê. Né-mbe ngi bhita mu dikôlo dia kitombe kia kalunga, ki ngi kala ni uoma ua kima kiaiibha, mukonda eie uala ngi bheka; ni mbangala ié ni dikoue dié, ene a ngi bhuisa hele. Eie u ngi bhangela meza ku pholo, bhu mesu muene a jinguma jami; u ngi uaia o mútue ni maji; nganza iami iezala, ia ẋamuka. Kidi muene, o mbote ni henda i kala mu ku ngi kaiela, izuua ioso ia muenhu uami; ngà kala ni kukondama mʼonzo ia Jihova, mu izuua ni izuua sé dizubhilu. Ixi iangene ia Jihova ni jimbongo mu ngongo jê; mua mu tokala muene ni mundu uoso ua tungu-mu. Mukonda muene ua xikika o ixi muʼaxaxi ka menha a kalunga; iu ua i kuatesa ni jingiji jezala menha. Nanhi ua kà banda ku mulundu ua Jihova? Nanhi ua kèmana bhu kididi kiê kiangene? Uoso makuʼê a mu zele, o muẋima uê uabhu ufusa; ua kambe kukaiela ulalu, ka xikina kuloka mu kunganala mukuá. Muenhú muene o muthu u tambula dibesá dia Jihova; a mu bhana ue kulúnga kuala Nzambi iê ia kibhamuenhu. Iú uene o muiji ua athu ene ku mu kenga muene; ene ene ni ku ku sota o pholo, eie u Nzambi ia Jakobo. Zangukenu mítue mu mabhitu a kimbaka, o mielu iê iókulu-kulu i jikuke, muenexi uavu o kijingo phala a bokone. Muenexi uavu o kijingo mukuahi? Jihova mukua nguzu, o kindanda; Jihova, o dizonda ku ita. Zangukenu mútue mu mabhitu a kimbaka, o mielu uê iókulu-kulu i jikuke, Muenexi uavu o kijingo phala o muene bokone. Muenexi uavu o kijingo mukuahi? Jihova u tumina o ifuẋi, muene o muenexi uavu o kijingo. Ko kué Ngana, u Jihova, ku nga bhetukila. Nzambi iami nga ku dielela, kana ku ngi kakula, kuehele jinguma jami ku ngi tolola! Kana bá! oso a ku kinga eie ka tena kukakuka; a kakuka kikale ió a baluka ni kubhuma. Ngʼijidise jinjila jé, u Jihova; ngi longe o uendelu ué. Ngʼendese, u mukua kukumbidila o kidi; ngi longe, u Nzambi iami ia kibhamuenhu; kumbi dioso dia kambamba ngi kinga kokué. Xinganeka, Jihova, jihenda jé ni jimbote jé; mukonda jene ji uene na-ju tunde dia tunde. Kana kuxinganeka kuzangata kuami kua undenge; mba u kaiela o itondalu iami, né nga ku bhukumukina, ngi kuatele henda mu kiadi kié, u Jihova. Jihova muthu uambote, o kuiuka kuvula; kiene kia tenena kulonga akua ituxi o njila. Abelesela u a endesa ni kutetuluka; o alenduka u a edikiza mu njila iê. Jinjila ja Jihova jene joso ja henda ni kidi; muene u di tuma ni ió oso a kuata kikutu kiê ni maumbangi mê. Nga ku diondo, mu dijina dié, u Jihova, ngi loloke o kubhukumuka kuami, mukonda kuavulu! Muthu uebhi uene ni uoma ua Jihova? Muenhó Jihova u mu longa njila ia fuama kusola. Muthu u kala kiki u tunga bhua tululuka; mbutu iê ia vuala iene i lundula ixi. Ukamba ua Jihova u kala ni akua uoma uê; u a ejidisa kioso ki kala kikutu kiê. Mesuʼami a kala jinga kua Jihova; kuma muene u ngi sukununa inama mu uanda. Ngi bhane Ngana o pholo, u ngi kuatele henda; kuma ngala ubheka, nga tate! Moxiʼa muẋima mua ngi kala malamba; ngʼendese u ngi katule mu jiphaxi. Xinganeka o kukenanana kuami, ni kubhondalala kuami, u ngi loloke o ituxi ioso ia ngi nemena. Tongolola o jinguma jami, kuma javulu; a kaka miẋima ni ku ngi zemba ni kizembu kia dikota. Ngi kudile, Ngana, u ngi bhane muenhu; ku ngi kakule, nga lengela ko kué. Kuiuka kuami ni kutetuluka ku ngi konde mbandu ni mbandu; kuma eie-muène, Ngana, nga ku kinga. Nzambi iami, kula Izalaiele mu jiphaxi jê joso. Ngi lúngise, Ngana, ua ngi mono o kuenda kuami, ki nga bhalumuna mulonga; nga dielela muene kua Jihova, sé kuvula ilunji. Ngi tokuese, Johova, u ngʼijiie; ngi tekule muẋima ni ilunji. Kuma o henda ié nga i bhake muene ku mesu; kidi kié kiene ki ngenda jinga na-kiu izuua ioso. Akua makutu ki ngi xikama-nâ; ki ngi xikina ku di ta kumoxi ni akua mangonha. Junda ia ati a ituxi, ia ngi iibhila, bhu nangu dia isuéia ki ngi tuia-bhu. Maku ami nga a sukula, katé ki azele; phala ngi kondoloke kalatódio ké, u Jihova. Ngi suina dízui ni ku ku sakidila; ngi tubhula fuma ia ikalakalu ié ia madiuanu. Jihova, inzo ié ia ngi uabhela muene; kuma kiene kididi bhu ua tukuluila o kubenha kué. Kana ku ngʼambata o muenhu uami ni akua ituxi kumoxi; muenhu uami ki u di bote ni ijibhanganga. A bhingi makuʼâ a di teka ni usuéia; o kitadi kia kuzuela makutu a ki kuata dikumba. Eme-phe nga mesena ki ngi kala ni ikuma; ngi kudile bhuoso bhu nga tatela, u ngi kuatele henda. Kinama kiami kia kuata kiá mu njila iasokelela; ngi benzela Jihova mu kionge kia akuetu. Jihova muene umuikinu uami, ubhulukilu uami; ngi kala-phe ni uoma ua nanhi? Ngana muene ua ngi bhana o nguzu ia kukola muenhu, uebhi-phe ngi mu kala ni hele? Kioso akua phulu, jinguma jami ja ngi kàla ni ufe, ki ejiie phala ku ngi dia xitu, a di bhukana, a di vundu bhoxi. Né-mbe kifuxi kia ngi bhake mu kaẋi, muẋima uami ki u kala ni uôma; né kua ngi vubuka ita mu ku ngi lua, hanji, ngi dielela kua muene. Kima kimoxi ki nga bhingi kua Ngana, kiene ki ngi bhindamena jinga: o kutunga mʼonzo ia Jihova izuua ioso ia muenhu uami, mbé kutala o kuuabha kua Ngana, ni kudilonga jinga maka mu Tembulu iê. Kuma bhu kithangana kia jingongo, muene u ngi bhaka mu kitelembe kiê, u ngi sueka muene kididi kia kondama mu balaka iê; u ngi tudika ditala dialebha kuthandu a matadi. Ki bhangesa mútue uami u bhetuka, jinguma ja ngi bhindamena ngʼa muena ngó bhoxi; anga ngi bhana mu balaka iê jisata ja kusakidila; ngimba mikumbi, ngi sanguluka mu kuximana Ngana. Ivua, Ngana, o dízui diami ki ngala kudikola; ngi kuatele henda, eie u Nzambi, u itaie. Kioso eie ki uambe, uixi: Sotenu pholo iami; eme muẋima uami uambe: Pholo ié, Ngana, ngi i sota. Kana ku ngi suekela o pholo ié. Ngi mubhikʼe, kana ku ngi kaia ni njinda; ua ngi kuatekesa jinga mʼokulu, ni kiki kana ku ngʼambudisa, kana ku ngʼehelela, u Nzambi iami ia kibhamuenhu! Mukonda kioso o tatʼetu ni mamʼetu kia ngʼehelela, Ngana muene u ngi tambulula. Ngi longe, Ngana, o njila é, u ngʼendese mu ikoka iatu, ki iala ni kubhengalala, mukonda dia jinguma a ngi batamena. Kana ku ngi bhakula, Ngana, ku jinguma jami ene ni a ngi bhange kioso ka mesena; kuma sai iá a di xikina umbangi ua ku ngi tatela makutu, sai-ku a ngi hamena muene kala iama. Ngeje kuzônda se nga kambele kudielela o kumona hanji jimbote ja Ngana, kulu dia mundu kunu. Ngana, se kua mu mono, mu kinge; kolokota, muẋima u kuate nguzu iobhe; nga ku ambela muene, Ngana se kua mu mono, mu kinge. Ko kué, Jihova, ku nga dikola! Eie u ditadi diami, kana kuila kala ua xiluka; kuma ki uila u dixibha, ku ngʼivu, ngi sokela ni iá a láuka mu bombo dia kalunga. Ivua dízui diami dia kudionda, kioso ki ngi dikola kokué; ni kioso ki ngi sunununa maku mami, ni kulunga pholo ku kididi kié kikôla. Kana ku ngi koka kumoxi ni iiala iabhumu, kana ku ngi bunda kumoxi ni ati a ituxi; akua kuila a zuela mbote ni akuâ, mbé ku miẋima iâ kua a kala ufe. A bhange kala kioso kia bhanga jinga ene, kioso kia tokala mu kukalakala kuâ kua kubhukumuka; a bhane muene kia soko mu ufunu ua maku mâ, a fute, Ngana, kioso kia a tokala. Mukonda kene kusuua ikalakalu ia Jihova, kejiia kutongolola o ufunu ua maku mé; muene-phe ua-nda ku a sengulula, ka a tungisa, kana. Jihova a tane-ku! Mukonda ua ngʼivu dízui diami dia kudionda. Jihova muene nguzu iami, ngubu iami; muẋima uami ua mu dielela muene, eme nga bhanduluka; kia bhangesa muẋima uami kukala ni ngalasa iavulu; ngi kuata muimbu ua ku mu ximana jinga. Jihova muene o nguzu ia mundu uê; muene ue u bhana o muenhu kua muthu uê ua mu undu ni maji. Bhulula, Ngana, o mundu ué; undundu ué u kale ni dibesá; kala eʼmuène u mubidi uâ, u a dise izuua ioso. Bhakulenu kua Jihova, enu mu anʼa mazonda; bhakulenu kua Jihova mukua fuma ni nguzu. Jihova mu tumbuidienu o fuma ia tokala dijina diê; Jihova mu sambedienu mu izuatu iazele, ia uabha. Dízui dia Jihova di bhita ku thanduʼa menha; Nzambi uene ni kubenha, u numina; Jihova ua xikama ku menha mavulu. Dízui dia Jihova kutena kuahi ngó! dízui dia Jihova diezala unéne! Dízui dia Jihova di bukula o mixi ia misédulu; xi, Jihova u bukula muene mixi ia muxitu ua Libano. U bhangesa milundu kutuka-tuka, mukuâ ni monʼa ngombe; ni Libano ni Sidiione a di bhanga kala anʼa jiphakasa, dízui dia Jihova di uana túbhia mu jiphandanda. Dízui dia Jihova di teketesa o kikangalakata; Jihova u tungutisa muene kikangalakata kia Kadexe. Dízui dia Jihova di bhangesa kuila jimbâmbi ji vuala o tuana! Dízui dia Jihova di bhangesa kuila mixi ia matutu ku mikáu i zuluka; o mu Tembulu iê ene oso a dikola, exi: Ukolʼé! Jihova ua xikama bhu kiandu kiê kia bhita o dilúvio; ni kiki hanji ueniê ku ungana, o mivu iê ki ià bhua. Jihova muene u bhana o nguzu ku mundu uê; Jihova u zediuisa o mundu uê ni kutululuka. Nga zangeleka Jihova, mukonda eie ua ngi zangula; kuehela jinguma jami ku ta kikóue, kuila a ngi lende. Jihova, Nzambi iami, nga dikola ko kué, phala ku ngi banda, eie-phe ua ngi sake. Ua ngi vutula, Ngana, mu kina mu ngambele kuia; eie ua ngi bhake hanji ku muenhu, kuma kuia mu bombo dia kalunga kua ngi kambele ngó! Imbenu, mu ximane Jihova, enu atuʼê ósole; sakidilenu mu kuxinganeka o kukola kuê. Kuma o kutema kuê, ku nanga ngó kithangana; o kulenduka kuê ku bhixila bhu suka o muenhu ua muthu! Né-mbe mu usuku, ki ku vunda, tua didi masoxi, kusanguluka-phe kuiza ni kimene. O ki nga kexe mu kubhanduluka, nga zuela jinga ngixi: Ki mungu dingi, ngi mona hadi! Mukonda eie, Jihova, ua ngi bhake kididi, ua ngi fikidila kala mulundu; maji o ki uedi-phe, u sueka o pholo ié, kutata kueza, nga bhondalala! Bhenhobho ngi dikola ko kué, u Jihova; ngi kala mu dionda muene kua Ngana. Eie, Ngana, u katula-ku ihi se eme nga fu, o muenhu uami ni u di boto mu dikungu? Manhi, o mavu, a tena dingi ku ku ximana? Mavu a tena dingi kutanga o kukumbidila kué? Ngʼivue Jihova, u ngi kuatele henda; Ngana iami, kala u dikuatekesu diami. Kudila-phe eie ua ngi katula-ku, mua ngʼiza kukina! ua ngi zula o kidiniaji, eie ua ngi kembesa ni ngalasa. Phala o muenhu uami u ku imbile jinge o diximanu, ki ngi dixibhe; u Jihova, Nzambi iami, eme ngi ku bhana jinga jiphembele izuua ioso sé kuzumbuka. Ko kué, u Jihova, ku nga lengela; ku ngʼehele kukakuka! ngi bhulule, Ngana, mu kubatula kué kua kidi. Ngi bhetekele o mátui mé, endelà-ku, Ngana, mu ku ngi bhulula; u ngi kale u ndánji iami iakolo, u di bhange mbonge ia nguzu i tena ku ngi kudila. Kuma eie u Ditadi diami dia kipena, u Kimbaka kiami; kiene ki nga ku bhingila, mu dijina dié, u ngi tambule konda u ngʼidikize njila. Ngi sukunune mu uanda ua ngi tela manhanga; nga ku dielela eie ku ngi bhana o muenhu. Nzumbi iami nga i bhakula bhu maku mé; Jihova, u Nzambi ia kidi, eie ua ngi kula. Enhó a ku kuma oso a landukila o iteka; eme bhabha-phe ngi dielela kua Jihova. Ngi sanguluka, ngi kala ni kutana mu kulenduka kué; kuma eie ua ngi xinganeka mu kubhindama kuami; eie ua ngʼijidila mu jiphaxi mu nga bhiti. Kua xikina ku ngi bhakula bhu maku a nguma; uemika inama iami bhu kididi kia zanze. Ngi kuatele henda, u Jihova, kuma nga tâte; mesu ami a jila ni dilamba, katé ni nzumbi iami ni mukutu. Kuma o muenhu uami uala kubhuila mu mukondo, o mivu iami i ibhua ngó ni kukema; nguzu ia ngi bhu ni kuteketa, kingumba o malamba; mukonda dia kutondala kuami, ifuba ia ngi sokomoka. Enhó a ngi zembe, a ngi mono kusekala; akua bhata ala ku ngi ta môndo; katé ni makamba mami a ngi kuata uoma, kia ngi mona mu nzunga, a ngi lenga. Mukuâ ni kimbi kiófunde, athu ka ngi te dingi muẋima; a ngi kita ngi ímbia iabudika. Ku athu-athu ngʼivua kufueta kua mundu ala ku ngi longolola, ngiia ni kusasumuka ku mbandu joso ni uoma; kuma enhoso ala ku ngi kanena eme, a te kikutu kia ku ngi katula o muenhu. Maji eme-phe, nga dielela ko kué, u Jihova, ngixi: Eie, eie u Nzambi iami. Mukonda o ithangana iami iala bhu maku mé; ngi kudile bhu maku a jinguma jami, ni kua ió ala ku ngi zuididika. Pholo ié i kale ni ngalasa, ko kuami ngi mubhikʼé; ngi bhulule mu kulenduka kué ku uene na-ku. Kana ku ngi kakula, Jihova, tata! mukonda nga dikola ko kué; a kakuke o isuéia ienʼoio, ele muene hudí mu mbila. A bhane ububu, oso ala ni mizumbu i tanga makutu; akua kuhina-hina mu longolola o muthu ua iuka, anga a mu bhanga kasekelu, aia ni ku mu kenha. Jimbote jé kuvula kuahi, Ngana! Ji ua lundila oso a ku kala ni uoma; ji u bhanga jinga athu oso a lengela ko kué, bhu pholo muene ia anʼaathu mu ngongo! Kuma hinu eie u a sueka kididi kiakondama, bhu mbandu ia kinama kié, mukua kukanena phulu ka a mono dingi; eie u a bhaka muene mu balaka ié, kevu dingi jimvunda ja kutangelela. Jihova a tane-ku! Kuma henda iê ia madiuanu, ia ngʼidikiza mu kubhondalala kuami. Nga zuela ngó lusolo, kia ngi kuata hele, ngixi: Eme nga fu-ó, ku mesu mé nga-nda kubhua-ku! Maji kiene kimoxi, eie ua ngʼivu dízui kioso ki nga dikola ko kué. Jihova mu zodienu, enu oso mu athuʼê ósole; kuma Ngana u tambula konda ia jifiiele. Maji akua izala-phe u a bhesa kaxtiku kasoko. Kolenu maku, miẋima ienu i kale ni nguzu iobhe, enu oso mua dielela kua Jihova. Ua zedikua uoso kikuma kiê kióloloke, kituxi kiê kiabhu, a ki làmbe. Ua zediua uoso kala dingi ni mulonga kua Ngana, ku muẋima ki ku mu xala makutu. O ki ngedile ngi dixibha, ni ifuba moxi ikala ni kutuza, ngi kala mu kumba izuua ioso. Kuma lukuaku lué lua ngi nemena muanha ni usuku; mukutu uia ni kuxoueta kala mu muanha ua kixibhu. Ngixi-phe: Kota ngi di xikina kituxi kiami ko koué, o kuêla kuami ki ngi ku sueka; o ki ngedi ngi fisala kutondala kuami kua Jihova, eie kindala ua ngi loloka o kituxi ni mulonga. Mukonda dia kiki, uoso uabhu o kubhuma, a dikole ko kué mu thembu i xikina ku mu ivua; o kia-nda kuiza menha mavulu, ma di bhange masenza, bhuemana muene ka bhiẋila-bhu dingi. Kuma uoso ua kondamena ko kué, eie u mu bhaka kididi; ka mu tatesa dingi, maji u kala mu kuimba, mu kusangulukila o ubhulukilu ué. Ngi ku longesa, ngi ku idikiza njila ioso i ua fuama kuila; ngi ku bhana kaiula, kuma nga ku te muene diesu. Kana kusoka ni kabalu ni mula a lémbua kuijiia, a bhingi u a ta mukolo ni felu mu kanu ihi o ku mu sunga nʼa ku bhixila. Abhukumuka a kala ni malamba avulu; ua dielela Jihova-phe, henda iê i mu konda mbandu ni mbandu. Tanenu-ku kua Jihova, mu sanguluke enu mua iukila mu njila; imbenu ni ngalasa oso muemana muẋima nzanza. Sangulukenu kua Jihova, enu athu aiuka; kuma kuximana kua fuama oso emana mixima nzanza. Sakidilenu Jihova ni kuxika mbànza; mu imbidienu ni kakoxi ka kuinhi dia ngoji. Mu tedienu mukumbi uê ua ubhe; xikenu uhete, mu tambuijile kiambote. Kuma kizuelu kia Jihova kia kufidila; kukalakala kuê kuoso kua ufiiele. Muene u inda o kufúndisa kua kidi ni kutetuluka; ixi iezala ni jimbote ja tundu kua Jihova. Kizuelu kia Jihova kiene kia bhanga o diulu; kifuẋi kioso kiala-ku kiejila ku muha ua dikanu diê. U kuata menha a kalunga kala ua a bhake mu mbinda; o musanza uazongo u u lunda mu mabhakelu mê. Ixi ioso i kuate uoma ua Jihova; oso a tungu mu ngongo a mu ijiie kuma ukôla! Kuma muene uazuela ngó, ioso ia di bhange; Kia tumina dingi, ima ioso ia tukuluka. Jihova u fudisa o phangu ia akua jixi; kikutu kia athu mu ngongo u ki sukika. Phangu ia Jihova kene ku i lungulula, kuma ia kalé; kikutu kia ta muene, ki xalela ku miji ni miji. Ixi ioio i zediua, avu Jihova kuma Nzambi iâ; ni mundu uoso ua solo muene, kuma undundu uê. Jihova ku diulu u zongola bhoxi; ana athu ene oso ki bhuala ua mu jimbi. Bhu kididi kiê bhua tungu, u tala mu kanga, akua bhata oso mu ngongo a mu kala ku mesu. Ene oso muene ua a bhanga o mixima iâ moxi, u tongolola o imbamba iâ ioso ia bhanga. Sobha ka fike kuila kilômbo kia dikota ki mu bhana kulenda; dizonda ue ka di fiiale o nguzu iê iavulu. Kabalu makutu, ku mu dielela ku ita; o nguzu iê ni kulenga kuê, ki ku bhana muthu muenhu. Diesu dia Jihova-phe di kala kua iá a mu kala ni uoma uê; ni kua iá a dielela o henda iê. Ku a langa o muenhu uâ mu kaẋi ka iluezu ia kúfua; ni ku a bhana o kulaia mu thembu ia nzala. Etu, ki tualʼiki, tu kinga kua Jihova; muene dikuatekesu dietu, muene dixitilu dietu. Muẋima uetu u sangulukila mua muene; mukonda tua dielela o dijina diê dikola. O henda ié, Jihova, i kale ku thandu dietu; ua tu mono, eie-muène tua ku kinga. Ngi benzela Jihova mu thembu joso; diximanu diê di kala jinga mu kanu diami. Muẋima uami u ta thâthe iê mu dielela ki bhanga Jihova; oso abelesela kia kʼivua, a kala ni ngalasa. Ngi bandienu, akuetu, mu jîngisa Jihova; tu kuatele kumoxi mu tumbula dijina diê. Nga soto Jihova, iú uetaia; ua ngi kudila ku ima ioso i ngi kuatesa uoma. Oso a tala kua muene, a benha; jipholo jâ ki ji kala dingi ni jisonhi. Ngadiamʼiii ia dikola, Jihova ua mu ivu, ua mu kudila mu jiphaxi jê joso. Anjo ia Jihova i kala jinga ku kilangidilu kia iá a mu kuatela uôma, hé u a kudila. Lolenu, mu mone kuma Jihova uene ni mbote; muthu ió u lunga uoso ua mu dielela muene. Jihova mu kuatedienu uoma, enu mu athuʼê ósole; ki kuene kubhindama kua iá a kala ni uoma uê. Inda o minzangala ia jihoje, i bhindama, i tata ni nzala; iá-phe a sota Jihova, kana kima kiambote kia a kamba. Zenu anandenge, mu ngʼivue; eme ngi mi longe o uoma ua Jihova. Muthu uebhi ua mesena o muenhu, u inda izuua iê i vula nʼa mone mbote? Aiuka! dimi dié ki di kale ni phulu, o mizumbu ié ki i tange makutu. Ku phulu, tunde-ku, u bhange o mbote; sota o paze, ni ku i jijila. Mesu ma Jihova ma lûngu kua iá aiuka, o mátui mê mala kuividila kioso kia di kola. Pholo ia Jihova i luualela oso a bhanga phulu, phala ku a vuza mu ngongo, ka xale kijimbuete. Aiuka-phe a dikola, Jihova u a evua, u a kudila mu jiphaxi jâ joso. Jihova ua zukama kua iá a toloka miẋima, u bhulula oso a talamana mu nzumbi. Uaiuka u mona jiphaxi javulu; maji o Jihova-phe u mu kudila mu jiphaxi jê jene joso. U langa ifuba iê ioso; ni kimoxi ngó ki ki bukuka. O mukua phulu, phulu iê iene hádia i mu jibha; oso a zemba akuâ a iuka, hinu a kà sekala. Jihova-phe u tambula konda ia muenhu ua jiselevende jê; kana muthu u sekala ua mu dielela muene. Fúnda o mulonga uami, eie u Jihova, ni iá u nga di kuata-nâ, bhânga, Ngana, ni iá ala kubhânga ni eme. Kuata o ngubu ni kadiakonda u imane mu ku ngi zokelela. Zenga o dionga, ambela o muenhu uami, uixi: Eme-muène ngi Kibhamuenhu kié. A lémbue-ku, a kale ni jisonhi, oso ala ku ngi seia o muenhu uami; a vutuke ni dima, a bhuuame, oso a bhindamena o ku ngi kuama. A kale mukua ni ibhiate iala kuphephuluka ni kitembu; anjo ia Jihova aie ni ku a kaia. Njila iâ i kale javundu, ia ẋanana; o anjo ia Jihova ende ni ku a landameka. Kuma a ngi tela uanda ua ku ngi kuata; sumbala o mulonga u nga te ki u moneka; sé ngó kikuma, a ngi kandeia diela mu njila, phala kukuata o muenhu uami. Enhó-phe kibuika kiâ a ki tukumuke; a fue muene mu uanda ua telele akuâ; a dibhale ene mu diela diâ dia kande. Eme-phe muẋima uami u sangulukila mua Jihova; ngi tana, mukonda dia muene ku ngi bhulula. Ngevu muene katé ni ifuba iami i ki tanga, kuma eie u Jihova ku moneka luiadi! Nanhi u soka-nê mu kubhulula ió uatâte, xi, ni phulungu ni ngadiama, kua ió a mesena o ku a bhûnda? Jimbangi ja isuéia ja balumuka; a ngi tatela ima ki nga ijiia ngó. Eme nga a bhange mbote, ene-phe a ngi vutuila phulu; muenhu uami a ngi tambula-u. Ene-phe kia kexe mu kata, eme ngi zuata kidinhaji; ngi di bhinjika muene ni kujila o kúdia; ngi kala mu samba ni mútue uabhetama. Ngʼila muene kala phange iami, mba kamba diami dia muẋima; ngi bhetamena bhoxi, ngʼenda muene ni kudila, kala muthu ua fundu mamʼâ. Maji eme-phe bhu nga tâtela, ene kia a uabhela; a ngi bhongolokela muene kala athu engi; a bhindamena ku ngi dia ni ku ngi ẋuua-ẋuua, o kituxi ki nga te ki nga kʼijiia. A xinga jindaka, a ngi sekalesa mu jifesa, a ngi kokotela muene ku mazu! Eie-phe, Ngana, u tala ngó kienhiki katé bhebhi? Kudila o muenhu uami ku iama iii, muenhu uami umoxi-èlele kudila-u muʼaxaxi ka jihoje. Phala ngi ku ximane mu kionge kia dikota; ngi ku sakidile bhua bhongoloka o mundu uavulu. Kuehele jinguma jami ku ngʼolela uoua mu kingoho; a ngi zembe sé kikuma ka kale mu di jika-jika mesu, exi tua mu tobhesa. Kuma ene kene kuzuela ima ia kutululuka, a kanena ngó akuâ, athu a di xibhâ ku mabhata mâ. A bhana muene mu kanu ni ku ngonesa, exi: Euá! euá! Etu tua ki mono muene ni mesuʼetu. U diuana! Eie-phe ue ua ki mono, u Jihova, kana kudixibha; kana ku ngi kala dikanga, Ngana iami, tata! Phaphumuka, u balumuke mu ku ngi bhana o kulúnga; funda o mulonga uami, eie u Nzambi, Ngana iami. Ngi fundise, Jihova, u Nzambi iami, mu kidi kié ki uene na-kiu; enhó ka kale dingi mu ku ngi tobhesa. Ka kale dingi mu kuila ku miẋima iâ, exi: Euá! kienhókio! kienhókio! ka kale mu kuila: Tua mu minha muene! A kakuke, ene, a diuane, sonhi ja a kuatele kumoxi, oso a bhindamena ku ngi kuama; a kale ni jisonhi ni kusekala kala kizuatu, oso a di kaka mu ku ngi bhanga eme o phulu. Embe-phe, a dikole ni ngalasa, a sanguluke, oso a ngi bande ku mulonga uami; a kale jinge mu kuila: Jihova a tane-ku, ua zolo selevende iê, iu ua mu bhana o kulúnga! Kienhiki, eme bhabha, dimi diami di kuata mukumbi; ngi ximana jinga o kidi kiê, kumbi dioso dia kambamba, katé ku hádia ni hádia. O ku di nganala kua muthu ku tunda ku muẋima mu kubhuma kuê; o ku mesu mê ki kua mu kala uoma ua Nzambi. Kuma o muthu mu kuxinganeka kuê, u di bhomba kuila kituxi kiê ki kia-nda kutukuluka, phala athu ku mu sebulula. Maka ma dikanu diê ufe, ni makutu; o kukala ni kilunji ni kubhanga mbote, ua ku lémbua. Bhu hama iê bhua zeka, u funha isunji; njila iê ia sola ki i uabha ngó, o kubhanga kiaiibha ka kueha. O kulenduka kué, u Jihova, kua tuta ku diulu; o kukumbidila kué ku bhixila ku matuta, o Kuiuka kué kua soko ni milundu ia makota; o kufundisa kué mukua ni musanza uazongo ua kalunga. Jihova, eie-muène u mukua kuinga o muthu ni kiama! O kulenduka kué, Ngana Nzambi, kuzediua kua nzungule! Anʼathu kiene ki ene mu lengela moxi a mabhabha mé! Musonhi ué-eie, u ikuta ni kúdia kua nete; sai ngiji ia jimbote jé, ku u a bhana kúnua. Mukonda ko kué kuene kuala o kitu kia muenhu; o mu mukengeji ué muene mu tua kà muena kuzela. Kolokota, Ngana, o kukuatela henda oso a di tuma ni eie; a tetulukile oso emana muẋima nzanza. Kuehele kinama kia akua izala ku ngi diata; mba lukuaku lua isuéia ku ngi landameka. Akua kubhanga a phulu iá a zeka ianhá; a a te bhoxi ka tena dingi kubalumuka-bhu. Ku kale mu jiphata mukonda dia iá a bhanga kiaiibha; kuile uixi a lunguʼá akua kubhanga phulu, Mukonda kà nanga ku a sua kala iangu, anga a lela kala idima iauisu. Dielela kua Jihova, enda ni kubhanga o mbote; phala u tunge ixi ienhiʼii, u kale u fiiele. Ngalasa ié i tunde mu ku di tuma ni Jihova; muene u ku bhana ki ua solo mu muẋima. Njila ié i uenda bhakula-iu kua Jihova, u mu dielele muene, a bhange-bhu kioso kia tokala. Muene u idikiza o kidi kié kala muanha; kulunga kué ku moneka muene kala kumbi dia mediia. Niohena kua Jihova, u mu kinge kimuanu; kana kulalama mukonda dia ió uedi kala ua mu zediuila mu njila iê iengi, u xinganeka jindunge jaiibha, anga uia muene ni ku ji bhanga. Eie-phe, ku njinda tunda-ku, u ehe o kutema; kuma o kuthathamana ku ku bhangesa ngó kiaiibha. Mukonda oso a bhanga ima iaiibha, a xikamena ku a batula bhoxi; oso-phe a kinga Jihova, ene a lundula ixi. Bhu bhita ngó kathangana, mukua phulu-ó ubhua athu ku mesu; u tala kiambote, bhu kididi kiê kala-bhu dingi. Oso-phe alenduka, ene a lundula o ixi; A kala ku ngalasa ni kutululuka kuavulu. Mukua phulu u kanena ió mukua kidi; u mu kokotela muene ku mazu. Maji Jihova-phe u mu olela, kuma ua mono o kizuua kiê ki kiza. Akua phulu a fomona xibhata, oleka uta ua mufula, phala ku jikinisa o phulungu ni ngadiama, ni kujibha ió oso ala mu njila iaiuka. Maji o xibhata iâ-phe, ia kà a bokona ku muẋima uâ-ene; o mata mâ ma mifula, ma kà bukujuka. Kota kiatolo kiala na-kiu o muthu uaiuka; ku indi jimbongo javulu ja akua phulu a ndumba. Kuma akua phulu ió, a kà bukuka o maku; Jihova-phe u fikidila athu ua a mono kuiuka. Jihova uejiia o izuua ia athu a iuka; o undundu uâ u nangenena katé ku hádia ni hádia. Ka kala ni jisonhi mu izuua iaiibha; o mu izuua ia nzala, ekutʼâ. Maji isuéia-phe i buila muene; jinguma ja Jihova a soka ni iẋinji ia túbhia; aia ni kujidila mu dixi, kindala a jimi. Mukua phulu u sobha ngó, maji ka futu dingi; Uaiuka-phe izuua ioso u kuatela henda, u bhana. Kuma oso a a lungisa kuala Jihova, ene a lundula ixi; oso a êlesa kuala Muene, a xikamena ku a batula-bhu. Makànda ma muthu uambote Jihova u a tambula konda; uendelu uê u mu uabhela. Né ua di bhale, ka di bhalelà-ku; kuma Jihova u mu kuata ni lukuaku luê. Tunde mu undenge, o kiki nga kuka; kiluua ngi mona mukua kidi a mu ehelela, mba mbutu iê ienda ni kubhinga jimola. Kumbi dioso u kuatela henda, u bindumuna akuâ atate, o mbutu iê i zediua kiengi. Ku ituxi tunde-ku, u bhange o mbote; u tunge kididi ni ku mululu ni ku mulaula. Kuma Jihova kia mu uabhela o kubatula mu kidi; a di tuma-nê ka ehelela, u a kondeka katé bhu kizuua. Maji o mbutu-phe ia akua kubhuma, a xikamena ku a batula-bhu. Ixi-phe i xalela ku athu iá aiuka, ene a i lundula, muene mua tunga, o thembu iâ ki ibhu. Dikanu dia muthu uaiuka di zuela uhete, maka ma kutetuluka ma mu kala bhu dimi. Ngonge ia Nzambi ií ku muẋima uê; kana dikanda diê di xangumuka. Ua bhukumuka u batamena iú uaiuka, u sota muene ndunge ia ku mu jibha. Jihova-phe ka mu ehela bhu maku mê; né ku mulonga, ka tena ku mu êlesa. Kinga kua Jihova, u kuate njila iê; muene u ku zangeleka kulundula ixi; kizuua ki batuka ió abhukumuka, eie u ki mona mesu. Nga muene kiá kisuéia ku kijingo kiavulu; u zanda muene kala kimuẋi kiakômo kia mono mavu. Maji, mu kubhita-bhu dingi, ki ngi mu sange-bhu; nga mu soto hanji, maji uendelela. Batekela o muthu u bhanga ima ia kidi, u tale kiambote uemana nzanza; kuma ku pholo kuia muthu ió, kuà kala kutululuka. Iá-phe a xibhaka, kibuika kiâ kimoxi kia kà fuila; ku pholo ku aia ió abhumu a kà jikinina. O kubhuluka-phe kua akua kidi, ku tunda kua Jihova; kuma muene kimbaka kiâ mu thembu ia jiphaxi. Jihova u a kuatekesa, u a kudila; u a kudila ku isuéia, hé u a bhulula, mukonda a lengela kua muene. Jihova, tata, kana ku ngi bazela ni kutema; kana ku ngi beta ni kuthathamana. Kuma o misongo i ua ngʼase, ia ngi kuata muene; o lukuaku lué lua ngi tula ni kunema. Mu jixitu jami ki mua ngi kala dingi kima kia disanze, mukonda dia kuluuala kué ku ua ngi luualela; mu ifuba iami ki muala dingi kutululuka, mukonda dia ituxi iami i nga te. Mukonda ikuma iami ia ngi bhiti ku thandu, nga jikinina muene; ia ngi xina ni iene kala kimbamba kia dikota. Jifidila jami ja nuha, ja bolo muene, mukonda dia uoua u nga bhange. Nga kotama, nguzu ja ngi bhu; kumbi dioso ngala kuenda ni dilamba kala ngi sébhue. Kuma mu mbunda mua ngʼizala ni misusu ia kutemanana; o mu jixitu jami ki muala ngó kima kia disanze. Nga iokojoka, ngabhu-bhu muene kiavulu; ngi kuata ngó kukumba mukonda o muẋima mʼoxi ki ua ngi tula kididi! Ngana, ima ioso i ngandala eie ua ijiia; o kudikola kuami kua kambe ku ku ívua. Miẋima iami iala ku ngi titila, o mu mukutu nguzu nga i lémbua; o mesu a ngi kala ni kavunda, ki ngala kumona dingi. O makamba mami ni jinzukame jami, a ngi sondoloka mukonda dia uhaxi u ngala na-u; o jindandu jami jemanena kiá mu kanga. Enhó ue ala ku ngi seia o muenhu uami, a mu ngi tela míkala; athu ió a mesena ku ngi kuama, a tanga ima ia phulu ioso; a nanga kumbi dioso dia kambàmba ni ku ngi kanena. Eme-phe, kifua nga di bhange ngi muxilu, ki ngʼivu kima; mukuâ ni dibhubu, ki ngi jikula dikanu. Nga di bhange kala muthu kevu kia mu ambe, o mu kanu diê ki muala dingi kia kuvutula. Kuma nga dielela ko kué, u Jihova; eie u ngʼivua, Ngana, u Nzambi iami. Nga ku ambela, Ngana, ngixi: Ngʼivue, phala enhó ka kale mu ku ngi uaua. Anga a beta dingi kuzangalala, kia ngi mona nga xangumuka. Kuma ki ngalʼiki, nga-lu sota kudibhala; o kukata ki kua ngʼeha dingi. Nga di ẋikina-phe o kuêla kuami; kituxi kiami ngi ki diéla, né ngi ki talela hadi. Jinguma jami, a ngi kitukila, a suína; ió a ngi zembe, sé kikuma, avulu. Ni ió akua kubhanga phulu kua mukuâ ua a bhange mbote, a ngi zembe uâ, mukonda eme nga solo kubhanga o mbote. Eie, Ngana, kana ku ngʼambudisa u Jihova; Nzambi iami, tata, kana ku ngi kala dikanga. Endela-ku mu ku ngi kuatekesa, eie Ngana, u kibhamuenhu kiami! Ngedile ngixi: Ngi di langa o kuzuela, phala ki ngi te kituxi ni dimi diami; dikanu diami ngi di kuta jingoji, kioso ki ngʼimana kumoxi ni muthu uabhukumuka. Nga dixibhʼami muene, ngi kala dibubu, ngedi muene hudí, sumbala nga dimbuluka moxi, o malamba a ngi kuata, anga aia dingi ni kuvula. Kathangana muẋima ki ua xikina dingi, mu kubanza ni kubanza, túbhia tua uama; anga ngi zuela kiua ni dimi, ngixi: Ngi londekeze, Ngana, bhu mbámbe bhu nga kà suka; ni konda ia izuua iami se ikala ikuẋi? Mbé ngʼijiie kithangana kioso ki ua ngi bhana, kuma ki ngi kima! Talesa izuua iami mu ku i zonga, kala ki ua i xindi eie, kànda dia lukuaku diia-bhu ngó luofele; o kithangana kia muenhu uami, ku mesu mé ki kima, kuma ni kidi muene, muthu kingoho né uadisanze, kene kunanga. Kidi muene, muthu kinzúnzumbia mu kunhunga kuê; u talê ngó hadi ni kututumba; u lunda nzungule ia jimbongo, maji kʼejiia uoso hinu u ji dia. Ki ngalʼiki-phe, Ngana, tata, nga kinga-hi dingi? Nga dielela ngó ko kué. Ngi bhulule ku ituxi iami ioso; kana ku ngʼehelela, ioua ni i ngi mone kusekala. Ngedi nʼemuene húdi, ki ngi zuela kima; kanu diami nga di jika mukonda eie ua ki bhange. Ngi katule-diu, Ngana, o dibhebhu di ua ngi tula; nga toloka ni jihuxi ja ngi bhana o lukuaku lué. Kuma eie ki u bazela muthu, mukonda dia kutondala kuê, o kuuabha kuê ku mu bhua, u kala kala kizuatu, a ki kesa kuala kabamba. Ni kidi kiene, muthu bá kingoho! Kikexilu kiê kifua mukua ni mbundu iiza-ku, kindala iaiê. Ngʼivue Jihova, o musambu uami; bhana mátui uivue, Ngana, o kudikola kuami; ku kambe ku ngi suua o kisoxi kiami; kuma ngi musonhi ué, ngedi kala ngi nzuángiza, ngi ngenji ngó, kala kia kexile o jitata jetu enhoso. Ngi sosoluele hanji, ngi tambule kilunji; ngi dividile kithangana kioso kia ngi xala-ku hanji, mu kutunda kulu dia mundu. Jihova nga mu kinga ni kienhenge; muene ua ngi bhetamena, ua ngʼivu o kudikola kuami. Ua ngi zaula ue mu dikungu dia kubhondalala, ua ngi tombola mu diloua diòmbama; ua ngi tula inama bhu ditadi, phala makànda mami ma diate kiá bhua kolo. Ua ngi te muimbu uobhe mu kanu diami, ua ngi bhana mukumbi ua kuximana Nzambi ietu; phala athu avulu a ki mone, a kale ni uoma, nʼa kale jinge mu dielela kua Jihova. U lúnga o muthu ió u dielela kua Jihova, u fula kukaiela akua izala, ka di te ni iá a dianguka ni makutu. Jihova, Nzambi iami, madiuanu mé mavulu mʼu ua kalakala, ni mabanzelu mé ma ku tu banza etu; kana-ku dingi muthu tu ku fika-nê; mabanzelu mé se tuambe ku a tanga ni ku a tumbula mu dimoxi-dimoxi, ki bhuala muthu u tena ku a kuata konda. Kusata mienhu, ni kubhakula idima, eie ki kuene kua ku uabhela, kana; maji, bhenhobho ua ngi xitununa o mátui; sata ia kuoha, ni ia kuluulula, ki iene i ua ngi bhingi. Ngʼetaia-phe, ngixi: Eme-ami-ú; kala kia ngi soneka mu ndunda ia divulu; Nga sanguluka mu kubhanga ki ua mesena eie u Nzambi iami; xi, mbata, o ngonge ié ia ngi kala moxi dia muẋima. Nga bhana jingolokela ja mabatuilu mé ma kuiuka bhu kionge kia mundu uavulu; ki nga xikina kudixibha, ni kujika dikanu diami, eie-muène, Ngana, u Jihova, ua kʼijiia. Mbote ié, ki nga i sueka ngó mu muẋima uami, lémbua! o henda ié ni kidi kiê ki nga i dingi, kana, kuila o mundu ua kionge kiadikota a kamba ku i ijiia. Eie ue, u Jihova, ku fule ku ngi ta muẋima ni jihenda jé; o kiadi kié ki ngi kale ku mbandu joso, ni kidi kié. Kuma mavuua ma vudila-ku ma ngi phopheka; o ikuma iami ia ngi kaie, ia ngi kuata, katé ki ngi tena ngó kubhetuluka. O ikuma iami kota mu kuvula, jindemba mu mútue uami ndenge. Kia bhekesa muẋima uami kuia ku kiambu. Ki ku uabhele, u Jihova, o ku ngi kudila; endelà-ku, Ngana, mu ku ngi kuatekesa. Enhó a kakuke, a diuane, sonhi ja a kuate muene, oso a bhindamena ku ngi seia o muenhu uami ni ku ngi jibha; a bhese lusolo Ngana, a kuatese jisonhi, oso a-lu sota ku ngi bhanga phulu. A sekalese, mu kaxtiku ka kubhuma kuâ, enhó oso a kuata o ku ngi uaua! Oso-phe ala ku ku kana eie a sanguluke, a kale jinge mu kutanena momué; oso a zola o kubhuluka ku tunda ko kué, a kale mu kuila jinga: Jihova ukôla. Eme-phe, bhu ngalʼabha, ngi ngadiama, nga tâte; maji o Ngana-phe ua ngi bhake muẋima ni ku ngi sasa; eie ngó u mukuatekexi uami, u mubhuludi uami; kana kukokoloka Nzambi iami, tata, endelà-ku Ngana! U zediua o muthu ió uoso u xinganeka ngadiama; kuma mu kizuua kia dilamba, Jihova u mu kudila ue bhuoso bhua tatela. Jihova u mu kondeka, u mu bhana muenhu; u mu bhana o kukala ni dibesá mu ngongo; ka ẋikina ku mu bhakula mu vondadi ia jinguma jê. Jihova u mu bhana nguzu bhoxi dia kukata; anga u mu balumuna-bhu, na disanze dingi. Eme ngedi, ngixi: Eie u Jihova ngi kuatele henda; ngi sake o muenhu uami kuma nga te ituxi ko kué. Jinguma ja kuata ku ngi longolola, exi: Ka fuila-hi kiá, dijina diê ni di bhué-ku? Né bhu kala muthu uiza ku ngi kunda, u tanga ngó makutu, maji o muẋima uê ua bhongolola usuéia; o ki aia ku kanga u enda ni jimbuémbue. Ene oso a ngi zembe, ala mu fueta mudiâ, a kuata ku ngi fika ima iaiibha. Exi: Uhaxi ua kufua kiá ua mu kuatʼó; o bhoxi bhua zekʼobho, ka balumuka-bhu dingi! Katé ni kuphatele kuami, kamba dia muẋima, ió muene nga mu dielela jinga kiavulu, mukua kudia ku meza mami, ua ngi te ue o musónde ua ku ngi bhana kibhalu. Maji eie-phe, u Jihova, ngi kuatele henda; ngi balumune-bhu, phala ngʼa bhane o futu ioso ia a tokala. Bhene bhu ngi kʼijidila kuila eie ua ngi kala ni ngalasa, se ngi mona kuma o nguma iami ka ngi lende. Eme-phe bhabha, ua ngi bhana o kulaia, mukonda ua ngi mono o kulúnga kuami, eie ua ngi bhana o kuimana bhu pholo ié, katé ku hádia ni hádia. A tane-ku! Jihova, Nzambi ia Izalaiele, tunde dia tunde, katé dià kalelà-ku! Amén, ni Amén! Mukuâ ni mbâmbi i haha, mukonda honga ia menhʼa hungulule, ia mu kala dikanga, kiene ue o muẋima uami uala mu haha, mu kuinda eie, u Nzambi! Muenhu uami ua ngʼizala ni dinhota dia Nzambi, o Nzambi ia muenhu; kizuua kiahi ki nga kà bhixila, hé ngi di bhakula bhu pholo ia Nzambi? Muanha ni usuku, kúdia kuami masoxi; mbe iá ala ku ngi ta môndo izuua ioso, exi: Nzambi ié ua ku kala kuebhi? Kienhiki ngʼila ki xinganeka, muẋima moxi ua ngi botomoka; kioso ki nga kexe mu kuila kumoxi ni kifuxi, nga mu ia ni akuetu mʼonzo ia Nzambi, ni dízui dia ngalasa ni kuximana, tua vulu tuala mu bhanga fesa! O kiki, ua bhuidila-hi muẋima uami? Ua Zôndela-hi moxi diami? Dielela kua Nzambi, hinu ngi mu ximana dingi, hinu ngi bhanduluka dingi mu kumona o pholo iê. Eie, Nzambi iami, tata! muẋima moxi ua ngi bhuila! kʼiene ki ngala ku ku banzela ku makanga, ku thála ia Njolodá, mu mbetekete ia mulundu ua Helemone, mu kutunda bhu kalundu ka Mizale. Honga i dʼitaiela ni honga ia mukuá, mukonda dia kinuminu kia mabhubha mé, eie Ngana; o mafuta mé moso ni mabhuku mé, ma ngi bhiti muene ku thandu. Suke kiene, maji Jihova-phe kà kamba kutuma o kulenduka kuê mu muanha; o mu usuku ngi kala jinga ni muimbu uê, u kala musambu ua kubheza Nzambi ia muenhu uami. Nga kʼàmbela Nzambi, ngixi: Eie u ditadi diami dia kipena, ua ngi jimbila-hi? Phala-hi ngiia ni kudila ni mukondo mukonda dia ubhika uala ku ngi bhikisa na-u o nguma? Môndo uala ku ngi ta o jinguma jami ua di bhange mukua ni xibhata ia mu ngi toma mu ifuba; kioso ki ala ku ngʼila izuua ioso, exi: Nzambi ié ua ku kala kuebhi? Eie, ua bhuidila-hi muẋima uami? ua zôndela-hi moxi diami? dielela kua Nzambi; kuma hinu ngi mu ximana dingi! Mukonda, muene o kusangumuka kua pholo iami, muene Nzambi iami. Ngi tetuluile, Ngana Nzambi, u ngi fundile o mulonga uami ni mbutu ia athu a iibha o muẋima; ngi kudile ku kiiala mukua makutu ni mangonha. Kuma eie, eie u Nzambi iami ia kimbaka; phala-hi u ngʼehela ngó mu kanga? mbebhuʼohi ngiia jinga ni kudila ni dilamba mukonda dia ubhika uala ku ngi bhikisa na-u o nguma? Ngi tumikise, Ngana, o mukengeji ué, ni kidi kié, phala a ngi tuamenene o njila; a ngi bheke ku mulundu ué ukôla, ni ku dibhata dié, kuala o jibalaka jé. Phala ngi bhixile bhu kalatódio ka Nzambi, kua Nzambi uène o kusanguluka kuami kua dikota; o mu ku ku ximana, ngi ku imbila ni kakoxi, u Nzambi, Nzambi iami, tata! Ua bhuidila-hi muẋima uami? Ua zôndela-hi moxi diami? Dielela kua Nzambi, kuma hinu ngi mu ximana dingi. Mbata muene o kusangumuka kua pholo iami, muene Nzambi iami. Etu tua kʼivila jinga mu mátui metu, Ngana Nzambi, jitata jetu ja kexe ku tu tangela o malunda, kioso eie ki ua kalakala jinga mu izuua ia ene, mu izuua ia xahulu. Kioso o lukuaku lué ki lua kaia o matumbu, a kambe kuijiia Nzambi, anga u a phapha ene bhu kididi kiâ; ni kioso akuaʼxi ki ua a takula, hé a muangana; o ene-phe, a kuata, a zande. Kuma ixi ka i tambula ni xibhata iâ ene, lukuaku luâ ene ki luene kua a bhana o uzonda; maji o lukuaku lué, ni nguzu ié, ni kubenha kua pholo ié, mukonda eie ua a kala ni kiadi. Eie u Nzambi, eie-muène u Sobha iami; kuma eie ua bhana o uzonda kua Jakobo. Mu nguzu ié tu lundumuna oso a tu zembe; mu dijina dié tu a titidila muene bhoxi oso a tu balukila. Uta uami ua mufula ki uene u ngi dielela, o xibhata iami ki iene i ngi bhana o muenhu. Maji ua tu bhana o muenhu, eie ua kaia o jinguma jetu; eie ua kuatesa jisonhi kua oso a tu zembe. Thâthe ietu, Nzambi, muene tu mu tumbula kumbi dioso dia kambàmba; tu bhana jiphembèle mu dijina dié eie, izuua ioso sé dizubhilu. Maji o kiki-phe eie ua tu ehelela, tua jîngunuka; ilombo ietu kuala ku i bheka dingi mu kuia ku ita. Ua-lu tu bhesa lusolo, bhu pholo ia jinguma jetu; ió a tu zembe, ene a mu tu bhûnda, a tu bomona muene, o jimbote jetu joso a tu bu-ju. Eie ua tu bhakula, etu tua di bhange tu jimbudi jâ ja kúdia; ua tu muanga-muangena mu jixi ja akua matumbu kejiia Nzambi. Mundu ué, Ngana, ua a sumbisa mu kingoho, eie-muène kua nganhala-ku kima mu ku a ta uenji. Tua bongo malebhu ku akua madiembu u tua zukama na-u; tua di bhange tu jisemenhi, tu ioua ia iá a tungu mu jimbandu jetu. Tua fumana mukua ni Sabhu ku akua jixi ja matumbu; athu amukuá kia tu mona a kubuakesa ku mítue. Izuua ioso usébhue uami ua ngi naminina, jisonhi ja ngi vungu katé mu inama. Mukonda dia dízui dia ió u ta o jisèka, ni kunonga; mukonda dia nguma, ni mukua kutatela o phonzo. Sumbala ima iene ioso iii ia tu iza, etu-phe ki tu ku xibhaka, mba tu ku jimba; o kikutu kié, ki tu ki kuata ni makutu. Muẋima uetu ki ua vutuka ku dima, o makànda metu ue ki ma tundu mu njila ié. Kia bhiti kiebhi, ki ua tu tolojola kiki? Tua batukila bhu kididi kiala kubuzila o jimbulu, ua tu vungu kitombe kia kalunga. Se etu tuedile o dijina dia Nzambi ietu tu di jimba, se tua bhele o makuʼetu kua Nzambi iengi. Manhi o Nzambi u kamba ku ki ijiia, Se muene muène uejiia o ikutu ioso ia muẋima ua muthu? Xi, kuma o ki tualʼiki-phe, a tu jibha-jibha izuua ioso, mukonda dié eie; a tu kita mukua ni jimbudi jiia bhu dijibhilu. Phaphumuka-ze, Ngana! Phala-hi, uila kala uaii ku kilu? Balumuka! Kuile kala ua tu zembelà-ku! Phala-hi pholo ié u i sueka, ki tu ku mono dingi, anga o usébhue uetu ni ubhika uetu hé u ku jimba? Kuma o muẋima uetu ua toloka katé mu fufuta bhoxi; o mukutu uetu ua fufujuka muene mu mavu. Balumuka, uize mu ku tu bhângela, u tu kudile, mukonda dia jihenda jé. Muẋima ua ngi fulujuka ni maka mambote; ngi ta mukumbi uami ua kutanga maka a tokala ni sobha; dimi diami mukuâ ni pena iakuata hete ia kusoneka. Eie kuuabha kué kuengi, kua anʼa mala mu ngongo ndenge; eie o kusangumuka kua ku tunga kiá ku mizumbu; Nzambi kiene kia ku tunguila ni dibesá di nangenena. Dizonda dia kimi! maneka o xibhata ié bhu ditabela, u zuate o fuma ié ni unénene ua ungana ué. Mondala, uende ni kijingo kié; iene ioso u soke na-iu mu kubhângela o kidi, ni kukuatekesa athu edi ni kulúnga ni kubelesela; lukuaku lué lua dilu lu ku longe kubhanga ima ia undanda. Misongo ié i uasa, iatu muene o jisungu, ia kuata mu mixima ia jinguma ja muenexi; ifuẋi ia dibhale, eie hé u bhita ni ku a diota. Kiandu kié, Nzambi iami, ki xalela sè thembu, katé ku hádia ni hádia; mbasá ia utuminu ué, ia kukumbidila kuoso. Eie u inda ioso i iukila mu kidi, o kudiodia milonga ku xikina; o Nzambi, Nzambi ié, kiene kia ku undila ni maji; maji a kusanguluka, phala u tunde akuenu ene oso. Izuatu ié ioso i nuha mila, ni aloué, ni kaxiia; o mu palaxu ia mazu a nzamba, muene mua mu ku xikila o jimbànza ja ku ku sanguluisa mu fesa. Ilumba i ku kauidila, anʼa jisobha; o bhu mbandu ié ia dilu, bhene bhua ku imanena o díbhanga, na mvale, ua kembe ni ulu ua iuka kinéne ua Ofidi. Tala kunu, monʼa kilumba, ivua-ze ngi ku fuetele, bhana mátui nda u xinganeke; jimba-ku kiá lelu ku jindandu jé, ku bhata dia tatʼenu ku te-ku dingi muẋima. Muenexi ua ku solela o kuuabha kué kuavulu kinéne; di tambulule-nê, kuma muene muadi ué. Kilumba, mukua Tilo, u mu mone kia-nda kuiza ku ku bhakuila maujitu; o jimonhi ja makota ku mundu, ji ku dionda ku a suua. Díbhanga, monʼa sobha, mu ku mu bhenga u benha; jithanga jê ja jinjikita, jʼòtunge ni ulu. Ibhôbho i mu bheka kua muenexi ni izuatu ia makembu; ilumba ni akuâ, o makamba mê, ejila-nê kumoxi. U a mona iá bokona mu phalaxu ia muenexi, ene oso ni kuimba ni kusanguluka. Ua kexile ngó ni jitata, o kiki u kala ue ni ana, u a bhana kijingo kia kukala jingana mʼoxi ioso. Ngi bhangesa kuila, o dijina dié, di fumana ku miji ioso; mundu a kala jinga mu ku ku ximana ku mivu ni sé dizubhilu. Nzambi dilengelu dietu, nguzu ietu, kota dia dikuatekesu dia zukama mu jiphaxi. Kienhiki, ki tu kala ni uoma, né-mbe oxi izamba, mba milundu iê i suetuka katé mu kaẋi ka musanza ua kalunga. Né-mbe o menha mê ma fuluka, anga ma numina, mba milundu i tunguta ni kusuína kuê. Sai-ku ngiji o milombo iê i tekela o mbanza ia Nzambi; kididi kiangene kia mabhata ma Sukè-ku. Nzambi iú bhobho, muene uala muʼaxaxe kê, kididi kiê ka tena ku ki sendumuna; Nzambi u di meneka mu ku a kudila. Matumbu edile ni ene bulukutu, o ilômbo ioso ia salumukine; maji muene uedi ngó u zuela, ixi ioso ia botomoka! Jihova dia ifuẋi tuala-nê kumoxi; o Nzambi ia Jakobo kimbaka kietu. Zenu, mu di uane o ikalakalu ia Jihova! Mu tale o isunji ia bhange muene mu ngongo! Ita ua i suikika katé ku maẋokolo aʼxi; uta ua mufula ua u bukula, dionga ua di batula mu kaẋi; o makalu a ita ua oha mu túbhia. Mu batama, phala mu kʼijiie kuma eme ngi Nzambi; eme-muène ngi jînga muʼaxaxi ka matumbu; eme-muène ngi zangalala ue mu ngongo ioso. Jihova dia ifuẋi tuala-nê kumoxi; o Nzambi ia Jakobo kimbaka kietu. Kuatenu jimbánda, enu mu mundu uoso; kolenu Nzambi ni dízui dia kikóue. Kuma Jihova, Sukè-ku, u kôla; muene Sobha ia Dikota, u tumina ixi ioso. Muene ua lende o ifuẋi ioso ia tu tolokela etu; o athu engiʼó iu ua a te bhoxi dia inama ietu. Muene ua tu solela o undundu uetu, o ixi iauabha ia bhana Jakobo, muthu uê ua mu zola. Nzambi ua bande ni ku mu kola kikóue, Jihova uaii ni ku mu xikila koloneta. Imbenu o diximanu dia Nzambi, imbenu; imbilenu muenexi uetu, imbenu o diximanu diê. Kuma Nzambi muene Sobha ia dikota mu ngongo ioso; mu tumbudienu ni kuimba uhete o diximanu diê. Nzambi u tumina akua jixi joso; Nzambi ua xikama bhu kiandu kiê kikôla. Jitata ja ifuẋi iengi ja di bhongolola, a di te kumoxi ni mundu ua Nzambi ia Mbalahamu; kuma o ilolo i tuamenena ilômbo, Nzambi muene ngana iâ. Muene ku ukota ka moneka dingi mukuâ! Jihova munéne, muene ngó ua O tokala ku mu ximana jinga kiavulu, mu mbanza ia Nzambi ietu, ku mulundu uê uangene. O mulundu ua Ziione, kididi kia uabha, bhua di leka kiambote, ngalasa ia ixi ioso! o mulundu ua kexila ku maẋokololo ku mutundila-kumbi, mbanza iangene ia Sobha ia dikota. Nzambi a mu ijiia mu jipalaxu jê, kuma ditala dia kulengela, nguma ki i tena-bhu. Mbata, talesa-ze, sai jisobha ja di kasele, a di ta muene ku mikalatata, anga a vubuka ni ita. Maji edi ngó a mona Ziione, a diuana! A teketa, muene, anga ata lusolo mu kumuangana! Mueza kimbulambula, ni misusu kala ia muhatu ua mu vuala. Eie, hinu ua kà bula o jinaviiu ja Talxixi, u ji muanga ni kitembu kié kiasuína kia mubhetukila-kumbi. Kala kioso ki tua kʼivua jinga, lelu kiene muene ki tua ki mono, mu mbanza ia Jihova dia ifuẋi, mu mbanza ia Nzambi ietu; kuma kia tungu Nzambi, ka tena ku ki bula. Tua xinganeka o jihenda jé, eie u Nzambi, mu Tembulu ié mu tuaii. Kala kia fumana o dijina dié, Ngana Nzambi, kiene ue kiende o diximanu dié, katé ku maẋokololo a jixi; o lukuaku lué lua kúdia, luezala kubatula kua kidi. Kuma mulundu ua Ziione, a tane-ku! o jisanzala ja Juda, ji sanguluke! mukonda dia mabatuilu mé. Tundenu mu kanga, mu kondoloke Ziione; alulenu muene o tuthôndo tuê. Talenu kiambote o kipena kia lumbu luê, tongininenu muene o jipalaxu jê; phala mu ki te ku dilunda, muiji ua kèza-ku nʼa kʼivue. Mukonda o Nzambi i kala kiki, muene Nzambi ietu tu xalela-nê katé ku hádia; muene u kala kilolo kietu kia ku tu endesa katé bhu ufilu. Ivenu maka iá, enu mu mundu uoso; bhanenu mátui, enu oso mua tungu mu ngongo. Ni enu mu akua lazu, ni enu mu jingana, ni jimonhi ni jingadiama, enu oso kumoxi. Dikanu diami di zuela ni unjimu; o kubanza kuami, kua muẋima, ku kala kua uhete. Ngʼividila kiambote ku tunda o kifika; o Sabhu iami ngenda ni ku i xikila ku mbànza. Phalahi ngi kala ni uoma ua izuua iaiibha, kala kia ngi phopheka akua mangonha, a mu-ia ni ku ngi tela míkala? Ió oso a dielela umonhi uâ, a di fiiala o kuvula jinbongo jâ. A bhange ioso ia tena maji ki bhuala u tena kukula phangʼiê, mba ku mu bhakela kua Nzambi, ni kubhana kitadi. Mukonda kukula, o muenhu ua muthu, kuate kiavulu, jimbongo né ji vula ki ji tena-bhu, kuma jene ji dianga kúbhua. A ki lémbua muene, kuila muenhu uâ ki u bhu dingi, mba muthu mu kina kia kalunga u kamba kuia-mu. Kikale ene oso muene mu aia; ni njimu i fuê; ni kiôua ni bulutu ene oso kiómuene, o jimbongo jâ a ji xila akuá. Moxi dia muẋima uâ-phe, a fika kuma o jinzo jâ ki ji budika dingi, o jixi jâ a ji luka o majina mâ-ene. Maji o muthu ku kijingo-phe, kene mu nganga; ua soko ni ibhaku i bhanga ngó tuizuua. Kikexilu kiâ kienhiki kia uoua uoso; a a kaiela mu manhanu-phe a a ximana, exi a dimuka. O mu ku a funda, a di kaiejela kala jimbudi jiia mu kibhanga; kalunga-ka-ngombe u a kombola mu bombo diê; kukia ngó mu kimene, kijingo kiâ kia bhitila kia ku athu aiuka; o mukutu ua uabhele iú sekumukina mu mbila, mukonda ki ua mono dingi kididi kia kukala. Nzambi-phe u ngi tambula o muenhu uami kua kalunga-ka-ngombe, hé u ngi bhongolola kua muene kuoso kuala. Ku kale ni uoma, muthu se ua di bhange kilamba, mba dibhata diê diʼla kala dia tambula unéne. Kuma hinu kiʼàfua, ka kʼàmbata kima; o unéne uê ka kà tena ku ila na-u bhuamoxi. Suke kia kexe ku muenhu ua di fika kulúnga; kuma athu a ku ximana ki u di dikila kiambote; Hinu-phe u kaiela ku aia o malembʼê; ku muanha kuazele, keza-ku dingi. Muthu ku kijîngo kene kunanga; ua soko ni ibhaku i bhanga ngó tuizuua. Kutende, Ngana Nzambi, Jihova, ua zuela; uexana ixi ioso, tunde ku tundila o dikumbi, katé ku dʼila. Kididi kia Ziione, ki ki moneka luiadi mu kuuabha, muene muala kutunda o kubenha kua Nzambi, Nzambi ietu iú uiza, ka xikina kudixibha; ku pholo iê túbhia tuia ni kuaúla, mu jimbandu jê uenda ni kibhûngu kiavulu. U handekela diulu ku thandu, ni ixi bhoxi, kuma ueza mu fundisa o mundu uê, uixi: Bhongololenu athu ami ósole eze bhu kinama kiami, oso a te kikutu ni eme mu ku ngi satela. Kiókole ku diulu o kutetuluka kuê; kuma Nzambi muène, muene u kala mufúndixi. Ivenu, enu mu mundu uami, ngi zuele; u Izalaiele, ngi ku bhela umbangi: eme-muène ngi Nzambi, Nzambi ié ua ku vu. Ki ngi ku bazela, kana, kuila ua fulu ku ngi satela; jisata jé ja kuoha izuua ioso nga ji mono. Ki ngi ku tambula ngalote ié ia ngombe mu kibhanga, mba isutu ia hombo mu kilunga. Mukonda jixitu joso mu itumba jami eme-muene, ni ibhaku ioso ku mukáu, né ikala jimidi. Jinjila joso ku milundu nga jʼijiia; kana kiama mu iangu ki ngi jimba, kuma o jinzungule joso ja iama mu mikáu, jami eme muene. Se nga kexile ni nzala, ki ngeje ku ku tangela-kiu; kuma ixi ioso iami eme, ni jimbongo jê. Kifua ngi dia xitu ia jingombe, mba ngi nua manhinga ma jihombo? Kota u satela Nzambi sata ia kusakidila; kumbidila kioso ki ua tange kubhana kua Suke-ku. Nda u dikola ko kuami, mu kizuua ki kuiza o kutata; eme ngi ku kudila, eie anga u kala ni ku ngi ximana. Maji oso-phe a bhukumuka, Nzambi u ambela, uixi: Eie ihi ki ku bhangesa kutanga o ijila iami? O kikutu kiami kia ku kalela-hi ngó mu kanu? Eʼmuene kua xikina ku ku longa, maka mami ua ma takuila kuema dié. Ki ua mono muii mu kunhana, u kuata-nê kisangela, o akua jiphanda ua di bundu-nâ kumoxi. Dikanu dié dia sakalala ni kuzuela kiaiibha, dimi dié di funha makutu. U xikama mu kuâmba phange ié muene; monʼa mamʼenu u mu tatela ima ka i bhange. Iene ima i ua bhange iii; mukonda-phe dia kudixibha kuami, ua ngi fika ngi mukuenu, nga soko ni ki ualʼeie; maji-eme-phe ngi ku bazela, o ikuma ié ngi i ta muene ku munôno ku mesu mé. Kala kiki xinganekenu-kiu, enu kua Nzambi mua jimbi-ku; sumba ngi mi sanujuna kala hoje, u mi kudila ki mu mu mono. Uoso u ngi satela sata ia kusakidila, muene muthu ua ngi bhange ujitu; uoso ue u iukisa uendelu uê, muene ngi mu idikiza o ubhulukilu ua Nzambi. Ngi kuatele henda, Ngana Nzambi, mu kulenduka kué ku uene na-ku; kaiela ki ku tuma o jihenda jé javulu, u ngi jimuine o itondalu iami ioso. Ngi sukule, u ngi zelese ku ikuma iami, mukonda nga xidi; ngi bonze, phala kituxi kiami ki bhue-ku. Nga xikina kuma nga ku bhukumukina; mbata, o ikuma iami nga ijiia muene kiambote, o kituxi kiami, izuua ioso, kia ngi vulumuka muene ku mesu. Ko kué Ngana, ko kué èlele, ku nga tondala, nga bhange kiaiibha muene ku mesu mé; eie bhenhobho u kala ni kidi kié mu zuela; u lungé muene ki u ngʼêlesa. Tala-ze, eme a ngi vualela mu lusebu; mu ituxi kiá mua ngʼimitina mamʼetu. Eie-phe ua bhingi kidi ki kala katé ni ku muẋima; moxi, mua kambe kumoneka ku athu, eie muene mu ua ngi longela o kaiula. Ngi bonze ni kisasa kia hisopo, lufuku lu ngi bhue; ngi sukule, ngi zele, kuzela kua neve ndenge. Phala ngi kale dingi ku ngalasa ni kutululuka; o ifuba i disanze dingi i ua bukujula. Bhana pholo kuengi, kana kutala dingi o ituxi iami; ngi jimune konda iami ia maufusa moso. Nzambi iami, ngi kalakale moxi muẋima uengi uazele; ngi bhangulule dingi ni nzumbi ia kuiuka moxi diami. Kana ku ngi kaiesa bhu pholo ié; kana ku ngi tambula o Nzumbi ié Ikôla. Tona dingi ku ngi bhana o ngalasa ia ubhulukilu ué; u ngi fikidile ni vondadi ia ku ku tumaka. Phala ngʼijiie kulonga adianguka, a kutuke dingi mu njila ié; o akua ituxi, a ku baluka, a ku ize dingi bhu kinama mu kudiela. Ngana Nzambi, ngi katule ku ituxi ia ujibhanganga, u Nzambi iami ia kibhamuenhu; phala o dimi diami di kale mu kuimba nguzu o kukumbidila kué. Ngi jikule, Ngana, o mizumbu; dikanu diami di kale mu ku tumbula jinga o fuma ié. Kuma eie kua ngi xindi sata ia kibhaku, hinu nga i bhana muene; eie, Ngana, kibhaku kia kuohela mu túbhia, ki kia ku kala mu vondadi. Sata ia mesena Nzambi, nzumbi iatoloka; muẋima uatoloka, uadiela muene, eie Nzambi ku dituna-u. Ki ku uabhele, Ngana, kubhanga mbote kua Ziione, tunga dingi eie-muène o imbaka ia Jeluzaleme. Se kiene ki u bhanga, u kala ni jisata ji ku uabhela kiambote, jisata ja kuoha, jisata ja muvimba; kienhókio, a ku satela jingombe bhu kalatódio ké. Ua kakela-hi ni ufe anga uia ni ku di thatha, u dizonda dia kimi? Maji o kulenduka kua Nzambi ku kué, ku nangenena. Eie dimi dié di funha usuéia uoso, o kabódio kê mukuâ ni phoko ia bhutu mu kukuama. Eie o phulu ia ku kala kota, o mbote ndenge; u beta kutanga makutu, ku xikina kuzuela kidi! Maka a kudia akuenu ene a beta ku ku uabhela, eie u dimi dia kimi, di tanga mangonha! Kiene kimoxi Nzambi-phe hinu u ku bula, kà ku tunga, kana! Hinu u ku tukula, u ku zangumuna mu balaka ié, u ku vuza muene ni lundanji bhoxi, phala ku xale dingi mbutu. O athu aiuka a kà ki mona, hé a kà kala ni uoma; muenhó a kà mu olela, kuila: Diene-ze o diiala dia ditunu Nzambiʼidi, mù kala kimbaka kiê; iu ua di fiiala o jimbongo jê kuvula, hé u di fikidila mu usuéia uê. Eme bhabha-phe, ngi kula mukuâ ni muxi ua mudiva uauisu, ua buingita mʼonzo ia Nzambi; ngi dielela jinga mu kulenduka kua Nzambi, mu mivu ni mivu ki i moneka dizubhilu. Izuua ioso ngi ku sakidila jinga eie, ngi dielela jinga mu dijina dié, kuma dijina didi diambote bhu pholo ia athuʼé angene. O kiôua ua ki ambe ku muẋima uê, uixi: Kana-ku Nzambi! Athu ala muene ifusa, a bhanga isunji iaiibha; ki bhuala ngó u bhanga mbote. Sui! ku anʼathu kuala Nzambi mu diulu, uixi: Ngi talesa-ku mba muala ni iá ala ni kilunji, a xikina kusota Nzambi. Ene oso a dianguka, ene oso muene abolo; ki bhuala u bhanga mbote, ki bhuala, né umoxi ngó. Enhó a kalakala ituxi, kífua a lémbua kutongolola, a bhingi mundu uami a u kita mbolo iâ ia kúdia, ka moneka uoma ua Nzambi? A tukumuka-phe uoma ua a kuata, sumbala kingumba ki ki moneka; kuma Nzambi ua muange ifuba ia ió oso ejiie ku ku lokalala; jisonhi ja a kuata, mukonda Nzambi ua a tobhesa. Tamano kubhanduluka kua Izalaiele ku tunda ku Ziione! Kioso Jihova hinu kia bindumuna dingi o Povo iê, Jakobo u tana-ku Izalaiele u sanguluka. Ngi bhulule, Ngana Nzambi, mu dijina dié; ngi fundise, kuma eie uala ni kijingo. Ngʼivue, Ngana Nzambi, kioso ki ngala kusamba; bhana dítui ku maka ala kutunda mu kanu diami, Kuma athu engi a balumuka mu ku ngi sota, akua kusuína ala ku ngi seia o muenhu uami; athu a kambe kubhaka Nzambi ku mesuʼâ. Talesa-phe, Nzambi muene mukuatekexi uami; Ngana uala ni iá oso a ngi bande ku muenhu uami. Muene hinu u ijiia kufuta o phulu ia iá ala ku ngi tola o manhanu; a jimise, ngana, o mbutu, mu kukumbidila o kidi kié. Eme-phe ngi ku satela sata ku vondadi iami muene; ngi ximana jinga dijina dié, u Jihova, kuma dijina diambote. Kuma eie ua ngi kudila mu phaxi, jami joso; o mesu ami a ki mono, kioso ki ua ngi bhange o jivondadi ku jinguma jami. Bhana dítui, u ivue o musambu uami, Ngana Nzambi; kana kubhengalala pholo kioso ki ngala kudikola. Ngi suue, Ngana, u ngi vutuile; nga juuala ni ku di tenda ni kukema. Mukonda dia mitendu ia ku di kola-kola kua nguma, mukonda dia kíbhidi bhua ngi bhake, o kisuéia; mbata ala ku ngʼona milonga, ala ku ngi zukutisa ni njinda. Muẋima moxi uala ku ngi titila kiavulu, kekénha ia kalunga ia ngi kuata! Kua ngʼiza kubhuuama ni kuteketa, nga bhondalala ni kikote! Ngixi-phe: Tamano nga kexile ni mabhabha kala diembe! Ngeje dkutuka mu sota kididi kiami kia kunhohena. Ngeje kulengela muene ku makanga, hé ngi iudika o fundu iami ku matutu. Kindala muene ngeje kulenga kavuanza kâ; anga ngi kala kididi kia kondama, katé bhuoso bhua kà bhitila mvula ia kibhungu. A muange, Ngana, u juualese madimi mâ; kuma mu mbongeʼumu nga mono-mo kusuína kuavulu, ni ku di kuata-kuata jimvunda. Usuku ni muanha ala kunhunga-nhunga ku thandu dia kimbaka; dibhata dia tungu kiavulu ungulungumba ni ituxi; U sanga muala usuéia uoso; o mu nzunga iâ nuka mu kamba mauiii ni makutu. Mukonda ua ngi nongena ki nguma iami, kana; se kuila nguma, kimuua, ngeje kusoka na-kiu; o ua ngi zembe ue ki muene ua di kaka ni ku ngi bhanga o phulu; se kuila muene, ngeje ku mu ebha, hé ngi suama. Ki bhinga eie u soko diami ua ki bhange, u kuphatele kuami, u kamba diami dia muẋima. Ki tua kexile tu di kunda maka mambote; tuendela kumoxi mu kuia ni mundu mʼonzo ia Nzambi. Kalunga-ka-ngombe a ambate, a láuke ni muenhu uâ mu bombo diê, nda o mavu a a minhe mukulukusa; kuma muala usuéia mu bhata diâ, katé ni ku mixima iâ moxi. O ki ngalʼemʼiki-phe, ngi dikola kua Nzambi; Jihova muene u ngi bhulula. Ni ngoloxi, ni kimene, ni mediia, ngi di tenda kua muene, ngi kumba; o muene-phe u ngʼivua dízui diami. U ngi kudila o muenhu uami ni kutululuka, ku mvunda ioso ia ngi kane; kuma o nguma jami a vulu muene, a ngʼendela ni ita. Nzambi-phe u ngʼivua, hé u a katula o mahanha, muene ua xikama tunde okulu bhu kiandu kiê; akua-hi muene a kala kiki, ka xikina kudiela, ka moneka ngó uoma ua Nzambi? Muenhó ua zengela maku mê ku akuá a kexe-nê kiambote; o kikutu kia ukamba ua ki fukula. Mu kanu diê mu nengana kiambote kala matheka, maji ku muẋima-phe kua mu kala mvunda; maka mê ma ẋanana kala maji, maji ua ku zuikila o dizu kala xibhata. Se uevu kimbamba kia ku xina, iza na-kiu kua Jihova, muene u ku sokesa na-kiu; kuma muene kana kizuua ki ehela muthu uaiuka ku mu bhondeleka sé mbambe. Enhó-phe, Nzambi, a lundumune, a lauke mu bombo dia kalunga; ijibhanganga, akua makutu, ka kà zubhe dingi izuua iâ, né mu kaẋi ka kà bhiẋile-mu; eme bhabha-phe ngi dielela jinga ko kué. Ngi kuatele henda, Ngana Nzambi, kuma o muthu mu ngongo ua mesena ku ngi dia; kumbi dioso dia kambàmba iá bhânga mu ku ngi xinina bhoxi. Enhó a mu ngi kanena ithangana ioso, a bhindamena muene ku ngi dia; mbata avulu muene ala ku ngi sota ni mahanha phala ku ngi lua. Mu kithangana kioso-kioso-phe ki ngiza o uoma, ngi dielela ku lengela ko kué, u Sukè-ku. Kua Nzambi, kuene ku ngi tunda o kulúnga, kua Nzambi, kuene, ku nga dielela; ki ngi kala dingi ni uoma. Hé kima, xitu i tena ku ngi bhangaʼhi? Izuua ioso ala kubhengeleka o izuelu iami; ixingakenu iâ ioso ia ku ngi bhanga phulu. A ta kikutu mudiâ, a ngi batamena, aia ni ku ngi tola mu manhanhu, ala ku ngi seia muene phala ku ngi jibha. Kifua mu ufe kala iú, muene mua-ndu bhandulukila ene? kifuẋi kienokio, a bhane kibhalu, Ngana Nzambi, ni njinda ié. Inhunginu iami ioso eie uaʼijiia: o masoxi mami moso, eie ua a bhake mu kisudi kié; manhi, ni mu divulu dié, kua a soneka-mu? Kioso eme ki ngi di kola kokué, jinguma jami kiene ki ji vutuka ku dima; mukonda nga kʼijiia kiambote, kuma eie Nzambi uala ku mbandu iami. Kua Nzambi kuene ku ngi tunda o kulunga, kua Jihova kuene ku ngi tunda o kulunga, Kua Nzambi kuene ku ngi dielela, ki ngi kala dingi ni uôma. Hé kima, muthu u tena ku ngi bhanga-hi? Ioso i nga di hambelela ko kué, Ngana Nzambi, eme nga-nda ku i kumbidila muene; ngi ku bhakuila ni maujitu ma kusakidila. Kuma eie ua ngi kula o muenhu uami kuʼalunga; ua fudisa inama iami kuẋangumuka, phala ngiie ni kuenda bhu pholo ia Nzambi mu muanha uazele ua athu a muenhu. Ngi kuatele henda, Ngana Nzambi, ngi kuatele henda; mukonda o muenhu uami ua suamena ko kué; kiene muene, eme ngi di kondela mu kilembeketa kia mabhabha mé; katé ki zubha kubhita o mavuua osoʼá. Ngi dikola jinga kua Nzambi, Sukè-ku, kua Nzambi mukua kubhanga ioso mu ku ngi kudila. Muene ku diulu u katula uzonda ua ku ngi bhulula mu lusebu, mua ngi bhake ió uandala o ku ngi dia. Nzambi u ngi tumikisa muene o henda iê ni kidi kiê. Mukonda o muenhu uami ua batukila muʼaxaxi ka jihoje; nga zeka mu kaẋi ka athu a uama túbhia; anʼathu muene edi o mazu kenéne kala jisosa ni matoma, o dimi diâ dia soko ni xibhata iatu. Zangalala, Ngana Nzambi, ku thandu dia maúlu; o fuma ié i tunde, o fuma ioso mu ngongo. Kuma a ngi tela uanda ua ku ngi kuata o inama, ni muẋima moxi ua ngi zondo; a ngi kandeia diela mu njila mu ngi bhita, iá-phe a dibhadiâ-mu ene. Muẋima uami ua ku dielela, Ngana Nzambi, muẋima uami ua ku dielela; ngi ku imbila jinga eie, ngi ku ta muene ku mukumbi. Phaphumuka, eie u muenhu uami moxi! Phaphumuka, kakoxi ni mbànza! Eme-muène ue ngi phaphumuka mu kimenemene munhá! Ngi ku ximana, eie Ngana, muʼaxaxi ka akua bhata; ngi ta o mukumbi ué ni bhu pholo ia akua jixi jengi. Kuma o henda ié ia dikota, i bhixila ku madiulu; o kidi kié ki suka muene katé ku matuta. Zangalala, Ngana Nzambi, ku thandu dia maúlu; o fuma ié i tunde o fuma ioso mu ngongo. Kífua mua zuela, kidi, enu mu afundixi? Muala kufundisa kiambote anʼathu mu ngongo? Kana, ku mixima ienu kuala ndunge ja mangonha; mu ngongo maku enu ezalesa-mu ni kusuína ni kubhûnda. Mukonda akua kubhuma, a dianguka tunde mu mala; a zubha ngó ku a vuala, njila a i xi kiá a kuata kiá kutanga o makutu. Ala ni ikolakola ia di fu ni ia nhoka; mukuâ ni diuta dia muxilu, diala ni mátui ma xiti, Phala di lémbue kuívua o dízui dia nganga, ka tena ku mu bhuuika, né o nganga ua te-bbhu muene umesene! A bukule mazu mu kanu, Ngana Nzambi; a vuze o imazu ia jihoje, eie Ngana, u Jihova. A bhite kindala kala hungulule ia menhʼa mvula; o ki ela asa athu, o matoma mâ ma bukujuke. Kala huelendende, u jila ni kubotomoka, ene uâ a di bhange kiòmuene; ele kala mùselu a mu vuala, o muanha ka u mono dingi. A kituke kala minha ia te bhu jiku, jímbia kiluua ngó jivua o munza, muene ua i muanga-muanga kiá ni kitaphephe, ni iauisu ni iauama. Uaiuka-phe hinu u ki sakidila, kia mona o kaxtiku kâ; hé u sukula o inama iê mu manhinga ma isuéia. Bhenhobho athu a kèla, kuma: Kidi muene, sai dilau dia xikamena muthu uaiuka. Mbé kidi muene, sai-ku Nzambi mukua kubatula o milonga mu ngongo. Ngi kudile ku jinguma jami, eie u Nzambi iami! ngi bhake ditala dia di leka, mukonda dia athu ala ku ngi sota. Ngi kudile kua ió a kalakala lusebu, ngi bhulule ku iluami ia hamena manhinga. Kuma ia-ue-iá, a ngi batamena ni ku ngi tela mibhetu; iiala ia nguzu ia di bande mu ku ngi kuata; sè kituxi kiami, mba mulonga, eie u Jihova, tata! A di iudika muene, hé a lenga mu ku ngi kuata, eme muene ki nga bhange ngó kiaiibha. Phaphumuka! Ngana, u ngi sange, phala u ki mone. Eie muene nga ku indi, u Jihova dia ifuẋi, u Nzambi ia Izalaiele, balumuka mu bhesa o matumbu kaxtiku; kana ku a lendukila, né umoxi ngó kuma enhó a bhukumuka kiluelu kiâ ni kubhanga kiaiibha. Mu ngoloxi joso eza, enda ni kubuza kala jímbua, a kuata kunhunga muʼnzunga ja sanzala. Tongolola-kiu, kuma mu kanu diâ mu tunda ima iaiibha, o ku mizumbu iâ kua xikama ngó jindaka; kuma amba, exi: Nanhi muene u tu ívua. Maji eie-phe, u Jihova, ua-nda ku a olela; akua mahanha ió, eie u a tobhesa. Mukonda eie u nguzu iami, eme ngi ku suua eie; kuma eie u Nzambi, eie u ditala diami dia kulengela. Nzambi iami u ngi sanga ni kulenduka kué; u ngi bhanga jivondadi kua ió jinguma jami ala ku ngi séia. Kana ku a jibha, sumba mundu uami a jimba-ku; enda ni ku a kaia ni kifuxi kié, a kale mu bungajana; eie Ngana u kala u ngubu ietu. Mukonda dia kituxi kia dikanu diâ, ni maka ma mizumbu iâ, afue-phe mu uanda ua kubhuma kuâ; mukonda dia jindaka jâ ni makutu ene mu zuela. A buidise ni njinda ié, a buidise muene ki ku subhuke muthu; phala a kʼijiie kuma sai-ku Nzambi u tumina mua Jakobo, u tumina muene katé ku maẋokololo a jixi. Eze dingi mu ngoloxi, ende ni kubuza kala jímbua, a kuate kunhunga mu nzunga ja sanzala. Ende ni kubungana mu sota kúdia, hé a zeka ngó bhu kanga, mukonda kúdia ka ku mono. Eme-phe ngi ku imbila mukonda dia nguzu ié iavulu; ngi suína dízui mu kimene, mu tumbula o kiadi kié ni kusanguluka; kuma eie Ngana u ditala diami dia di leka, u kididi kiami kia kulengela bhu kizuua kia kutata kuami! Eie, Ngana, hinu ngi ku ta ku mukumbi, eie u Nguzu iami; kuma Nzambi muene o ditala diami dia kulengela, muene Nzambi iami ia jihenda. Ngana Nzambi, eie ua tu ambudisa, ua tu muange; eie ua tu luualela, tua diondo tu kudile! Ixi ua i teketesa, ua i tandujula; saka, Ngana, o misula iê, kuma hanji iii tunguta. O mundu ué ua a talesa hadi; ua tu nuisa vinhu ia kubhendujuka. Akua uoma ué eie ua a bhana dibandela, maji a a bhesa lusolo kuala akua mifula. Mukonda a nʼé a jihenda a bhingi ku a bhandulula, eie-phe itaié ni lukuaku lué lua dilu, u tu bhulule. Nzambi ua zuela mu kuzela kuê kukola, uixi; Eme ngi tana-ku; o ixi ia Xikeme ngi i uana, o mukáu ua Sukote ngi u zonga mu jimbambe. Ngileiade uami eme, Manasa ue uami; Ifalaíme kijinga kiami kia mútue; o Juda muene mbasá iami ià ungana. Mouabhe kitutu kiami kia kusukuila inama; Edomo nga mu takuila o sabhatu iami; Fidíxia nga mu tolola, ngi kola kikóue. Kilolo nanhi, u ngi bheka mu mbonge iakolo? Nanhi u ngi songuela mu kuia ku Edomo? Kifua kʼeie muène, ua tu ambudisa, Ngana Nzambi? Kʼeie-muène Ngana Nzambi, ua mu fula kiá kubheka o ifuẋi ietu ku ita? Tu bande, Ngana, phala tu lende jinguma; kuma o ku di banda kua athu kingoho. Mu nguzu ia Nzambi tu bhanga muene undanda; kuma muene u titidila o jinguma jetu bhoxi. Ivua, Ngana Nzambi, o kudikola kuami; ngi bhuuile, kioso ki ngi samba. Tunde ku maẋokololo kua suku o ixi ngi dikola ko kué, mukonda muẋima uami moxi ua ngi botomoka. Ngi bheke ku ditadi dia di leka dia ngi tundu. Mukonda tundeʼokulu, eie-muène u dilengelu diami, u mboge iami ia matala mua bhingi o nguma ki i ngi tena. Ngi kala jinga izuua ioso mu balaka ié, Ngana Nzambi; ngi koloka muene mu suamena moxi a mabhabha mé. Kuma eie, Ngana Nzambi, ua ngʼivu kioso ki nga di hambelela; eie ua ngi bhana o undundu ua fuama akua uoma ué. Muenexi, eie Ngana, u mu vudisa o izuua; u mu nanesela o mivu iê kala ia miji iavulu. Emanenè-ku muene bhu pholo ia Nzambi; Eie, Ngana, tuma o henda ié ni kidi kié i mu inge. Kienhiki ki ngi bhangesa kuila ngi ximana jinga o dijina dié, ngi kumbidila jinga izuua ioso o jipolomesa jami. Kidi kiene! muẋima uami ua ximbakata mu kinga Nzambi; kua muene ngó ku ngi tundila o kubhanduluka. Nzambi muene ngó o ditadi diami di ngi bhana muenhu; kua muene ku nga kondamena, ka ngi zambesa kiavulu, kana! Mbambe bhebhi, enu mala, bhu mua kà suka ni kukanena mukuenu ku mu bhanga phulu? Mua kà buila-phe enʼuenu oso; muedi kala phalelu ia bongola, mukuâ ni kimbaka kia-lu sota kutenuka. Ene a-lu di longesa mudiâ phala kulundumuna o muthu uangene bhu ditala diê dia ujitu; kia a uabhela o makutu; a hanza muene ni dikanu diâ maji o ku muẋima moxi-phe akua mázui. Muẋima uami di xibhié, u kinge ngó Nzambi; mukonda kudielela kuami ku tunda ngó kua muene! Muene ngó o ditadi diami di ngi lengela; muene kubhuluka kuami; kua muene ku nga kondamena, ka ngi zambesa, kana! Kua Nzambi kuene kua ngi kala o kulaia, ni kudisanza, ni kijingo; o ditadi diami dia nguzu, ni dilengelu diami, kuene kua Nzambi. Enu mu mundu, di fiiadienu Nzambi mu thembu joso; lundululenu o mixima ienu kua muene; kuma Nzambi muene dilengelu dietu. Mukonda, ni kidi kiene, akua ditala diófele kingoho, o akua ditala dia dikota ue makutu; ku a ta ku pezo, ki bhuala ua di tungula, ene oso a bhebhuluka mukuâ ni ukumbu ngó! Kana ku di fiiala ungúngu, mba u kala mu ku ta thathe ni jimbongo ja kubhûnda; ku fike kuila u di bhanga ni uii; jimbongo se ji di vuala, ku ji dielele; katula-ku muene o muẋima ué. Nzambi ua zuela kima kimoxi; eme nga kʼivu muene luiadi: Kuma o kutena kua ngene kua Nzambi. Ni kulenduka kua ku tokala, eie Ngana; kuma eie-muène u vutuila o muthu kala kioso kia fuama mu kukalakala kuê. Ngana Nzambi, tata, eie u Nzambi iami; eme ngi di meneka muene mu ku ku sota; muẋima uami ua ku kala ni dinhota; oʼxitu jami ja ku kala ni hânji iavulu, mu ixi iakukuta, iabhuila, iedi ni iene thokon! mua bhingi ki mu moneka menha. Phala kutongolola o kukula kué ni kuuabha kué, kala ki nga ku mono mu tembulu ié. Kuma o henda ié kota, muenhu ndenge; kiene mizumbu iami ki i ku ximanena. Kienhiki, ngi ku tumbula katé bhua suka o muenhu uami; ngi kala jinga mu leka o makuʼami mu dijina dié. Muẋima uami u ikuta jinga kala ngadi xitu ianete ni uôngo; dikanu diami di ku ximana ni mizumbu ia ngalasa, Kioso ki ngi ku ta muẋima, bhu hama iami bhu nga zeka ngi kala mu ku ku xinganeka, ki ngi tona mu ithangana ia usuku. Mbata eie-muène u dikuatekesu diami, o mu kilembeketa kia mabhabha mé, muene mu ngi suamena, anga ngi kala mu kuimba mimbu ia ngalasa. Muẋima uami ua ku nhenganana muene; o lukuaku lué lua dilu, luene lua ngi fikidila. Enhó-phe, oso ala ku ngi séia, phala muenhu uami u di bote, a kà di bota ene mu bombo dia kalunga. A kà diua muene ku mazu a xibhata, o isasu iâ ia kà kala huta ia jimbulu. Maji o muenexi-phe, u kala mu tanena kua Nzambi; kuma oso a di tuma ni muene, a lúnga; o dikanu-phe dia iá a tanga makutu, hádia di bhinga a kà di xita muene. Ivua dízui diami, Ngana Nzambi, tata, ki ngala ku di tenda! Kondeka o muenhu uami, kuma ngala ni hele ia jinguma. Ngi sueke, mukonda dia ikutu ia athu aiibha, ni mukonda dia ibulukutu ia akua kubhanga ikuma; A bhingi dimi diâ a di zuika kala xibhata, a ku ona o milonga ialulu kala matoma. A batamena mukuá ua kambe o kikuma; mukuetu, u tukumuka a mu ase kiá, ni uoma ngó kala na-u. A di suinisa mudiâ, mu bhanga ndunge jaiibha; a ta maka ma kuta míkala mu fua akuá; a fika ki kuala muthu ua a mono, kuma ela muene, exi: Nanhi u tu mona? A funha milonga, exi ndunge iambote; o mixima iâ, ni ilunji iâ, ia di bhange muene kala dikenhe dia usuéia. Nzambi phe hinu u a asa ene; hinu a tukumuka musongo uê ua a kuata kiá! Hinu-phe u a mona kia di bhukana, kuma o dimi diâ ene dia kà a bheka mu kusekala; oso a kà ki mona ni mesu, a kà lenga. Kia kà bhangesa athu oso kukala ni uoma, hé a kà tumbula o kukalakala kua Nzambi; a kà xala muene ni kuxinganeka o ikalakalu iê ni kilunji. Athu aiuka-phe a kà tanena mua Jihova, kuma a kondamena mua muene; oso emana muẋima nzanza, a kà di ta thâthe. Jiphèmbele ja ku xikamena mu Ziione, Ngana Nzambi; jipolomesa ji tokala a ji kumbidila ko kué. Eie u mukua kuívua o kusamba, ko kué kuene ku bhongolokela o xitu ioso. Eme ki ngalʼiki, milonga ia ngi tundu; maji eie-phe ikuma ietu u i loloka. U zediua muthu uoso eie ua mu solo, anga u mu bhiẋidisa kokué, phala nʼa tunge mu kithâdi kié; mbé tu ikute jinge ni jimboteʼojo ja dibhata dié, ja Tembulu ié ikôla. Ima ia undanda, Ngana, i uene kubhanga mu kuitaia kué ni kidi kié, u Nzambi ietu ia kibhamuenhu; eie a ku dielela katé ku maẋokololo aʼxi, ni kua iá a takuka dikanga ku musanza. Eie, Ngana, mu nguzu ié, ua bhake o milundu mu ididi, ua di kutu muene ni kutena. Ua tena kubateka o kuzuma kua kalunga, o kuzuma kua mabhuku, ni ibulukutu ia ifuẋi kʼejiia Nzambi. A tunga ku makanga a kala ni uoma ua isuma ié; ni ku tundilu dia dikumbi, ni ku tudilu, eie-muène u a bhana o kusanguluka. Ixi u i zungila, u i tekela; u sueka jimbongo javulu mu mavu, mukonda dia ngiji ia Nzambi iezala menha; athu u a dikila ni masa, ki u zubha kukalakala ku mábhia. U bhitisa menha mu jimbondongolo jê, u sokelesa kiambote o mibhanga; u i ombamesa ni mvula ni isanga, ni dibesá dié, i kuata kusabhuka. Muvu ua u te kitundu kia jimbote jé, mu njila mu ua bhitila u sonona ima ianete. Isonoka ni mu iangu mu dila ibhaku; tuthuthùlundu tu kemba ku mbandu joso. Mikáu i fukuka ni ilunga ia jimbudi, ivuza i zuata ixina ia masa; ni mikáu ni jihonga kífua i di handekela, i tambujila kala iala mu kuimba. Kolenu, mu kuximana Nzambi, enu mu jixi joso; Imbenu, mu ku tumbula o dijina diê; tumbulenu o fuma iê. Ambelenu Nzambi: Eie Ngana u kindanda mu kukalakala kué! mukonda dia nguzu ié iavulu, jinguma jé ja-nda kuiza ku ku belesela. Jixi joso ji kala mu ku ku bheza eie, ni ku ku imbila; ji kala mu kuimbila o dijina dié. Zenu, mu tale o ikalakalu ia Nzambi; muene kilamba mu kutumina anʼathu! O kizanga kia kalunga, ua ki kitula mavu a hatu; ni honga ia menha, athu a i zaúka muene bhoxi dia kukuta; bhenhobho tua sanguluka mukonda dié. Muene, mukonda dia kutena kuê, ungana uê u nangenena; o mesuʼê ala mu langa ifuẋi; né edi a kituka ka tena. Tumbulenu Nzambi ietu, enu ifuẋi ioso, dízui di suine dia ku mu ximana. Ua tena ku tu bhaka tu athu ku muenhu, iu ua kambe kuehela inama ietu kuẋangumuka. Kuma eie, u Nzambi, ua tu bhitisa hanji ku polova; ua tu kenzulula kala kiene kubhanga o phalata mu túbhia. Eie ua tu fuisa hanji mu uanda; a tu tele muene mikolo mu mbunda. Kifua ua tu vundile hanji bhoxi, athu iá a tu bhita jinga ku thandu ni ku tu titidila; ni mu túbhia ni mu menha tua bhiti-mu; maji o ku pholo kunu, ua tu bheka dingi bhu kididi kia vulu o jimbote. O ki ngalʼiki, ngi bhixila mʼonzo ié ni jisata ja kuoha; ngi bhana muene kioso ki nga di hambelela kokué. Kioso ki nga tangele ni mizumbu iami, kioso kia zuela o dikanu diami, bhu kíbhidi bhu nga kexile. Ngi bhakula kokué, jisata ja kuoha ja ibhaku ianete, kumoxi ni dizumba diambote dia ilumbe ia jimbudi; ngi bhana muene ni jingombe ni jihombo. Zenu, mu ivue, enu oso muene mu ẋila Nzambi, ngi mi jimbuile kioso muene, kia bhanga, mù kudila o muenhu uami. Ngi dikola kua muene ni dikanu diami, O dimi diami di kala mu ku mu zangeleka. Se ku muẋima nga solele kubhengalala, Ngana hinu ka xikina ku ngʼivua. Maji, ni kidi kiene, Nzambi phe ua ngʼivu muene; ua ngi suu o dízui diami dia kusamba. Nzambi nga mu sakidila, ua kambe ku di tuna o musambu uami! A tane-ku! ua kambe ku ngi katula o kulenduka kuê. Nzambi a tu lendukile, a tu bhane o dibesá, a bhangese pholo iê ku tu muikina; phala njila iê aʼijiie mu ngongo, ku jixi joso ejiie o ubhulukilu uê. Ifuẋi ia athu a ku ximane, Ngana Nzambi; ifuẋi ioso muene mu ngongo a ku ximane. Akua jixi joso a tane, a ku imbile ni ngalasa; kuma eie Ngana, hinu u fúndisa o ifuẋi ioso mu kidi kié, hé u tumina o jixi joso mu ngongo. Ifuẋi ia athu a ku ximane, Ngana Nzambi; ifuẋi ioso muene mungongo a ku ximane. Phala o mavu ende ni kubhana dingi o idima iê; o Nzambi, Nzambi ietu muene, a tu bhane o kuzediua. Xi, Nzambi u tu bhana muene dibesá; mbé ene oso, katé ku maẋokololo, a mu kale ni uoma. Nzambi a balumuke, jinguma jê ji muangane; oso a mu zembe a a bhese lusolo bhu pholo iê. Mukuâ ni dixi kia di kaia kuala o kitembu, ene ue a a kaie; mukuâ ni sela ki i sangumuka ku túbhia, kiene ue isuéia i buile bhu pholo ia Nzambi. Maji athu aiuka-phe a kale ni ngalasa; a sanguluke bhu pholo ia Nzambi; a sanguluke muene ni ngalasa iavulu! Imbilenu Nzambi, xikenu mu kuximana o dijina diê; tumbilenu o ikoka iê, mu mikáu ia hatu mu bhitila o dikalu diê; muene dijina diê Jihova; tanenu buoso bhua mi tukulukila. Tata ia jihukunhi, o dilemba dia ahatu a xala atudi, muene Nzambiʼó ku mbanza iê ikôla. Phulungu ua xala ubheka, Nzambi u mu bhanga dibhata, anga u kala mu kulaiela mu nzungule ia akua dibhata diê; hutile a mu kutu, u mu katula mu kaleia, hé u mu bheka dingi mu kubhanduluka; maji oso-phe a xibhaka, a kà tunga mu ixi iakukuta. Ngana Nzambi, kioso eie ki ua tuamenena jinga o mundu ué, ki ua bhiti-nâ mu kikangalakata; Ixi i kala mu tunguta, ku diulu ku sonoka mvula, mu kumona Nzambi ua tukuluka; Sinai iú u teketa iuná mu kumona Nzambi, Nzambi ia Izalaiele. Eie, Ngana, Nzambi, ua nokesa mvula iavulu, ua nhohesa o undundu ué ua kexe kiá ni kubhuila. Kilunga kié ua a tungisa momo; eie Ngana Nzambi, ku mbote ié u mukua kudikila o jingadiama. Ngana muene ua bhana o kizuelu kiê; o ahatu a bhana jinga o jingolokela, a kexi kifuxi kia dikota. Jisobha ni ilómbo iâ, a a bhesa lusolo; o ndona ua xedi ku bhata, muene uala mù uana kiá imbamba ióbhunde. Sumbala eie ua xikamene mu ibhanga ia ibhaku, u di fangana-phe kala mabhabha ma pomba ma di futu o phalata, mukuâ ni jisala jê, ja di kuu o ulu ua kífua kia malelo. Muteni-a-ioso kia phephulula jisobha bhenhobho, kia soko ni ki phephuluka o neve mu mulundu ua Zalamone. Mulundu ua Baxane mulundu ua dikota, mulundu ua Nzambi; mulundu ua Baxane uala ni jisungu jasongoloka. Eie u mulundu-phe ua lebha o jisungu, uala mu ialela-hi ni dixinga o mulundu ua mukuá ua solo Nzambi kuta-mu dibhata diê? Jihova ua te muene dibhata diê momo, ka di sendumuna dingi, lémbua! Makalu a Nzambi a ita makuinhi aiadi a midi, ni jimidi ja jimidi ja ndumba; o Ngana uala muʼaxaxi kâ, mukuâ ni mú Sinai, o kididi kiê kia isuma! Eie ki ua bande bhuluʼèlele, ni mu diendu dié ubhika ua u katula-mu eie ua u ambata kuma hutile ié i ua kutu; ni mahitula mé, ua ma tambula muʼaxaxi ka athu; katé ni iá a xibhakele, a xikina kiá kuila, Jihova Nzambi a tunge muʼaxaxi kâ. Ngana a tane-ku! mukua kuila izuua ioso u tu ahula o kimbamba kia tu xina, hé u tu izalesa ni mbote; muene Nzambi ietu ia Kibhamuenhu. Nzambi ietu, tua mu mono muene, kuma Nzambi ia kukudila mu iluezu; o jinjila ja kubhuluka mu kúfua, muene Jihova, Ngana ietu, uala na-ju. Xi, Ngana Nzambi phe hinu u bula o mútue ua jinguma jê, u mu ṗhuṗha muene mu mútue mua safunukʼomo, uoso ua jijila jinga o ku mu lokalala ni kuenda mu kubhuma kuê. Ngana uixi: Né ku Baxane ku uala, ngi ku takana-ku, né kia bhonzo, mundu uami ngʼa takana muene kʼoxiʼélele dia menhʼa kalunga. Phala u bonde o kinama kié mu manhinga ma jinguma jé; mbé o dimi dia jímbua jé di lese ue o manhinga mâ, ni di tambule ku jinguma o mbandu iê ioso ia mu tokala. Ene a u mono, Ngana Nzambi, o uendelu ué; o uendelu ua Nzambi iami, muenexi uami, mu kubokona mu kididi kiê kikôla. Akua kuimba a tuamena, akua kuxika a kaiela ku dima; a di ambatesa kumoxi ni ilumba a kuata kuxika o isaka. Tumbulenu Nzambi bhu kionge kia mundu, tumbulenu Ngana, enu mua tundu mbutu bhu otho ia Izalaiele! Kasule kâ, Bejamí, muene ua tuamena, o ilamba ia Juda ni makuenze mâ, a kaiela kuema, kumoxi ni ilamba ia Nzebulone, ilamba ia Nafitali. Tuma o nguzu ié, Ngana Nzambi, phala u tu bhângele dingi kala ki ua kalakala mʼokulu. Mukonda dia Tembulu ié mu Jeluzaleme, jisobha jenda ni ku ku bhakuila dingi o maujitu. Bazela, Ngana, o kiama kiókio kia suamena mu dibu, o jindumbe ni jingalote ku mundu ua matumbu, u titidile bhoxi o itadi iâ ia phalata; a muange muene, kifuxi kioso kiala ni vondadi ia ita. Ku Ijitu hinu ku tunda ilamba eza mù dionda; o Itiópia kindala u sunununa o maku mê kua Nzambi. Enu ilômbo ioso mu ngongo, imbilenu Nzambi; imbenu muene mu ximana Ngana. Mukua kuendela ku matuta ma diulu, o diulu diê-muène tunde mʼukulu-kulu; ivenu-ze o dízui diê, dízui diê di bhana mutendu ua suína. Ambenu-kiu kuma Nzambi ukôla, utuminu uê ua tambula konda ia Izalaiele, o unéne uê uenda ku madiulu oso a di leka ku matuta. Eie, Ngana Nzambi, u kuata uoma ku kididi kié kia isuma ku uala! Nzambi ia Izalaiele muene u bhana mundu uê o nguzu ni kutena. EʼDiebhe! diebhe! Ngana Nzambi! Ngi bhulule, Ngana Nzambi, kuma menha a ngi bokona moxi, Nga kuzuka mu kizakazaka mua kambe o dimanenu; nga kutuka muʼjiia dia menha azongo a mesena ku ngʼambata ni hungulule. Nguzu ia ngi bhu ni kudikola; o bhu xingu bhua ngi kukuta, ni bhene thokón! mesu ami kala kumona dingi kiambote, ngʼandeka okulu ni kubhinga Nzambi iami. Iá a ngi zembe sé kikuma, kota mu kuvula, o jindemba mu mútue uami ndenge; jinguma jami, a ngi zembe mu makutu, a suína; a mesena muene ku ngi batula mu muiji, ima ki nga i di ngoho, ia ngi bhingi ku i futa. Eie-phe, Ngana Nzambi, uejiia o uoua uami; ni ituxi iami ia vulumuka muene ku mesu mé Ki ki bhite, Ngana, u Jihova dia ilômbo, kuila athu amukuá ala ku ku kinga, a kuata jisonhi mukonda diami eme; Ngana Nzambi, athu amukuá ala ku ku sota, ka sebuluke mukonda diami eme, u Nzambi ia Izalaiele, tata! Mukonda eme nga bongo malebhu, mu ku ku dielela eie; nga sonoka muene pholo mukonda dia jisonhi. Muʼaxaxe ka phange jami nga dí bhange ngi muthu uengi, nga kituka ngi nzuángiza ku anʼa mamʼetu. Kuma o muanu uaʼnzo ié uene ua ngi di, o manongo a ió a ku nongena eie, a ngi tula eme ku thandu, Nga didi, nga di talesa muene hadi ni kujila; maji o kienhiki ue, kia ngi bongesa malebhu! O ki ngedi ngi zuata mulele ua kidinhaji, a ngi ta kiá ku mukumbi, nga di bhange ngi Sabhu iâ. A xikama bhu njangu, eme muene ngi diba diâ dia maka; ngaii kiá ni mu muimbu ua jihôlua. Eme-phe ki ngalʼiki, ngi samba ko kué u Jihova, kithangana kienhiki kia ku ngʼivua eie u Nzambi; mu kulenduka kué kuavulu, ngʼivue, u itaie mu kidi kié kia Kibhamuenhu. Ngi sunge Ngana, mu kizakazaka, mbé ki ngi jikinine momo; u ngi kudile kua ió a ngi zembe, ni mu jiia dia menha azongo. Kuehele hungulule ia menha ku ngi bhitula; ki ngi bobe mu jiia dia dikota; ka ngi minhe mu bombo dia kalunga. Ngʼivue, Jihova, kuma o kulenduka kué kuauabha; mu jihenda jé javulu kinéne, ngi lunge mesu mé kunu ku ngala. Mubhikʼé kana ku mu suekela o pholo ié; ngʼivue muene kindala, kuma nga bhondalala kiavulu! Ngana, zukama ku muenhu uami, u ngi kudile; ngi kule, mukonda dia jinguma jamiʼojo. Eie, Ngana, uejiia kiambote o kusekala kuami, ni kusebuluka ku nga sebuluka ni jisonhi, ni kubhuuama kuami; ió-phe ala ku ngi tobhesa, enhoso ala ku mesu mé. Malebhu a ngi tolola o muẋima moxi, kihongo kia ngi kuata kala kia kukata; nga tale uoso u ngi kuatela henda, maji ki bhuala muthu; o u ngi konda malamba, ki ngi mu mono. Kúdia kuami a ngi bhana ndululu; kia ngi kuata o dinhota, a ngi nuisa mvindangele. Enhó-phe, o meza mâ ma zale, ma kituke múkala; kia fika kukala kiambote, mubhetu u zabuke. Mesuʼâ a kale ni kavunda, mbé a lémbue kumona; o miongo iâ i kale jinge ni kuteketa a lémbue kuenda. Lundulula o njinda ié ku thandu diâ; a kaie ni túbhia tua kutema kué, u a kuate. Kilômbo kiâ ki xale ngùndu; ki bhu kale muthu u tunga mu balaka jâ. Kuma uoso eie ua mu beta, ene a ta-ku o ku mu zukutisa; o malamba a ió eie ua a kuama, ene a kala o maka a minangu iâ. Ku ikuma iâ, a bandekeze-ku dingi ikuma; a lémbue muene kulunga bhu pholo ié. A jimuene, Ngana, o majina mu divulu dia muenhu; ka a soneke dingi kumoxi ni athu a iuka. Eme-phe ki ngalʼiki nga bhondalala, lamba dia ngi kondo! Ki kale eie u Nzambi u ngi bhulula, ni u ngi bhake ditala. Hinu ngi ximana o dijina dia Nzambi ni kuimba, ngi mu jingisa muene ni kusakidila. Kiene ki uabhela Jihovaʼiki, ki ki soko ni kubhana o ngombe; mba kubhana kibhaku kia sata, ki kala ni jingela ni ikoto. Abelesela a kà ki mona, hé ki kala kia kutana; enu muala kuinda Nzambi, muẋima uenu u suíne dingi. Kuma Nzambi uívua o jiphulungu; ka tobhesa jihutile jala bhu mikolo. Ni diulu ni ngongo i mu ximane muene; ni kalunga kiá, ni ima ioso iala-mu. Mukonda Nzambi hinu u bhulula Ziione, u tunga dingi o mabhata ma Juda; u sanga athu a xikama, a vu dingi o jimbongo jâ. A di tuma ni muene, a xia luvalu lu lundula o mabhata enhó; oso a zola dijina diê, a tunga, a soma, muenhomo. Nga ku bhingi, Ngana Nzambi, izá lusolo mu ku ngi kudila; endelà-ku, u Jihova, mu ku ngi kuatekesa. Enhó a kakuke, a diuane, ala ku ngi seia o muenhu uami; a kaie, u a bhese lusolo, oso a kane ku ngi bhanga phulu. Sonhi jʼa kuate, a vutuke kua tundu ni josonhi jâ, enhó oso ala ku ngi uaua, exi: Uá! Ua di bhé-kiu! Oso-phe ala ku ku sota jinga eie, a sanguluke, a kale jinge mu kutanena momué, ni mu kuila ku mesuʼé kuala; oso a zola o kubhuluka ku tunda ko kué, a kale mu kuila jinga: Ngana Nzambi u kôla. Eme-phe bhabha, ngi ngadiama ia hatu a ngʼehelela, nga tate! endela-ku mu ku ngi sanga, Ngana Nzambi; eie ngó u Mukuatekexi uami, u Mubhanduludi uami; kana kukokoloka tata, u Jihova! Ko kué, u Jihova, ku nga lengela; ku ngehele kukakuka, sonhi ni ji ngi kuate. Ngi kudile mu kutetuluka kué, u ngi katule mu iluezu; ngi bhetamene o dítui dié, u ngi bhulule. U ngi kale u ndánji iami ia kutungila, ia uabha o ku lengela jinga phala ngi bhuluke; mbata eie ua bhana kiá o kitumu kia ku ngi bhulula, kuma eie u ditadi diami dia kipena, u kimbaka kiami. Eie u Nzambi iami, ngi tambule, bhu maku a kisuéia, bhu maku a muthu u dia mangonha, ua kake o muẋima! Kuma eie-muène u kidielelu kiami, Ngana Nzambi; eie-muène nga ku te o muẋima, tunde mu undenge. Kokué kuene ku nga xamenena, tunde mu ku ngi vuala; eie ua ngi katula muʼvumu dia mamʼetu; ngi ku tumbula mu ku ku ximana jinga muene sé kufula. Athu avulu a ngi mono ngi kidiuanu; maji eie-phe u Dilengelu diami. Dikanu diami dʼizale ni diximanu dié, ngi tumbula jinga o ujitu ué kumbi dioso dia kambamba. Kana ku ngi kaia mu thembu iami ia kukuka; kana ku ngʼehelela ki u mona nguzu ií ngi bhua kiá! Kuma, jinguma jami, a ngi kuata maka ma ufe; ió a batamena ku ngi bua o muenhu uami, ala mu ngi ta kikutu. Exi: Nzambi ua mu ehelela; enu, kalenu kiá mu mu kuate, mukonda ki bhuala dingi u mu kudila. Eie-phe, u Nzambi, kana ku ngi kala dikanga; Nzambi iami, endelà-ku mu ngi kuatekesa. Enhó a kakule, Ngana, a buidise muene, oso ala ku ngi séia o muenhu uami a sebuluke, a jingunuke, ezale ni jisonhi, oso a mesena ku ngi bhanga o phulu. Eme, bhabha-phe, ngi dielela jinga kokué sé kufula, ngi ku ximana jinga muene ngi tona, kizuua ni kizuua. Dikanu diami di tanga jinga o kukumbidila kué, ni kubhulula kué, mu kumbi dioso dia kambàmba; sumbala o konda iê nga i lémbua ku ijiia. Eme ngi ta jinga o dibete dia undanda ua Ngana Nzambi; ngi tumbula jinga o kukumbidila kua muene, ki kua muthu uengi díngi, kana. Eie, Ngana Nzambi, ua ngi longo tunde mu undenge; katé bhu ngezʼabha, mukumbi uami u ngene mu tanga, o kukalakala kué kua madiuanu. O ki nga kukʼiki, ngʼedi kiá bobòbo, ni jimvi mu mútue, kana dingi ku ngʼehelela, Ngana Nzambi; katé ki ngi longa o muiji iú ua lelu, kioso ki endesa o lukuaku lué, o oso ue a kèze-ku, nʼa kʼejiie ki kala o kutena kué. O kukumbidila kué, Ngana Nzambi, ditala diê dia di leka kinéne; o imbamba i ua bhange, iene ioso iónene! Eie u Nzambi, mukuenu uebhi, soka-nê? Eie ua ngi bhitisa mu jiphaxi ni malamba a vula matelu, eie ua ngi zangumuna dingi, ua ngi bhe muenhu uobhe; ua ngi zaukisa muene mu bòmbo dia kalunga! Ua ngi bandekeza dingi o kijingo, ua tona dingi ku ngi konda o malamba. Bhabha eme ue, ngi kuata ku ku ximana jinga ni kakoxi, mbebhu o kidi kié, u Nzambi iami; ngi ku imbila jinga o mimbu ni mbànza, u Muthu Ukôla, Uangene ua Izalaiele. Mizumbu iami i kala jinga ni huii mu ku ku imbila eie; katé ni muẋima moxi, u sanguluka jinga, kuma ngi muthu ué ua ngi kula. Mu tanga jinga o kukumbidila kué, dimi diami di sakalala, né mu kumbi dia kambàmba; kuma enhó a lémbua-ku, a diuana, sonhi ja a kuata, oso a sotele ku ngi bhanga o phulu. O muenexi mu bhane kutongoloka kué, Ngana Nzambi, o thungunu ue mu bhane o kutetuluka kué. Phala muene a fundise o mundu ué ni utuminu ua kidi, a batule kiambote o milonga ia jingadiama. Ku milundu ku tunde kutululuka phala o mundu, ni ku mikáu ku kale o kutunga ni kusoma, mukonda dia ufundixilu ua kidi u tunda ku tumilundu tuofele. Ngana hinu u fundisa o jingandiama, ku mundu, u bhulula anʼa jiphulungu a tate; o ngungu u mesena u bhûnda akuâ, a mu katule o mahanha. Athu a ku kale ni uoma ku miji ni miji, kioso ki kukala hanjii o dikumbi ni mbeje. Muene a tule kala mvula i noka mu dikèla, mukuâ ni isanga i tekela o mikáu. Mu izuua iê athu aiuka à kala mu kuzanda, ku kala paze i nangenena kala ki nangenena o mbeje. Utuminu uê u tunda ku musanza katé ku musanza ua mukuá, mbambe o ngiji ia dikota katé ku maẋokololo maʼxi. Akua kikangalakata a kà mu diundila muene, o jinguma jê ji lesa mavu. Jisobha ja Talxixi ni mu ikolo a kà mu bhana o lubhaku; o jisobha ja Xeba ni Saba ja kà mu bhekela maujitu. Katé ni jisobha joso ji diunda bhu pholo iê; ilômbo ia miji ioso i kala mu mu bhikila muene. Kuma muene u bindumuna o phulungu kioso kia dikola; ni ngadiama, ni uoso ua kambe o dilemba di mu kuatekesa. U lendukila o ngadiama ni phulungu ua bhondalala, u kala kibhamuenhu kia iá atate. U jituna o mienhu iâ ku ungungu ua kúdia mangonha o manhinga mâ ma kala ni valolo ia dikota ku mesu mê. Mu kienhiki, a laie! Hé a mu bhakuila o ulu ua Xeba; athu a kale mu ku mu sambela sé kufula; a mu tanese kizuua ni kizuua. Mu ngongo mu kale nzungule ia masa katé ni ku thandu dia milundu; ixina iê i kale mu lokosa kala muxitu ua Libano; athu mu jimbonge joso a kale mu fuafua kala iangu mu mukáu. Dijina diê di nangenena katé ku hádia ni hádia; diia ni kusambuka muene ni ku mululu ni ku mulaula, kioso hanji ki kala mu nangenena o dikumbi; athu a kala mu ku a bhana dibesá mu dijina dia muene; o ifuẋi ioso mu ngongo a mu ixana kuma Mukua jimbote. Jihova Nzambi a tane-ku! muene Nzambi ia Izalaiele; muene ngó ubheka uê uene mu bhanga o madiuanu! A ximane dijina diê dikola, katé ku hádia ni hádia! o mu ngongo ioso mu izale ni kubenha kuê! Amén! ni Amén! Misambu ia Davidi dia monʼa Jese ia suku bhenhabha. Mahezu. Ni kidi kiene Nzambi u bhanga mbote kua Izalaiele, oso kiá a zele mu miẋima! Eme-phe kua ngi xedi ngó kuxia mu njila; makànda mami mandekele kiá kuẋangumuka. Kuma phata ia ngi kuatele ia iá abhumu, mukonda dia kumona o isuéia kubhanduluka. Kuma ni mu kúfua kuâ, kene ni misusu; o nguzu iâ-phe u sanga i-iê; o mikutu iâ iadisanze muene, ia nete kiambote. Ka moneka mavuua kala athu amukuá; kene kutata kala ki tata akuá. Ukumbu uâ-phe kifua lubhambu lua zuata mu xingu; a di futu ni kusuína kala dibeka dia zuata. Mesuʼâ a tundu mu mútue mukonda dia kuneta; a fika nzungule ia imbamba ia ku di kaka mu miẋima iâ. A bhanga kasekelu ku akuá; a kanena ku a bhanga ungungu; a zuela muene ni izala ioso. Dikanu diâ dʼila kala diala kuzuelela ku diulu; o dimi diâ di nama kunu mu ngongo. Mundu uangene-phe, kua ene kuene kuaia; a a kita iene o fiẋi iâ i tunda o menha a kunuina kubhindama. Exi; Nzambi-ze u kʼijiia kiebhi? o Suke-ku mbé imʼiii uala ku i tongolola muene? Talenu hanji kioso kiala! Ene-ze akua phuluʼá! Ki bhuala ngó kima ki a tatesa, o jimbongo jâ jivula. Kifua-ze eme nga tale ngó hadi ia ku di zelesa o muẋima ni kusukula o makuʼami nʼa bhue o maxaka. Kuma kumbi dioso dia kambàmba, o kuxixima kuami kua kalé; o kaxtiku kami kabasa kuaki. Se ngedile ngixi ngi zuela kala ene, ngeju kala-ze ue ngi muthu uengi, kifua ngi kisuiéia mu muiji ua anʼé. Anga ngi kala mu banza-phe, mba makʼama ma tokala kiebhi, phata ia ngi kuata, kia ngi tatesa muene kiavulu! Katé ki nga bokona mu tembulu ia Nzambi, kiene kiua ki nga xinganeka sukilu diâ. Kidi kiene, kuma eie ua emika ididi iaẋanana; uila u a lundumuna, endelela muene, ni mu bombo dia kalunga, nzaká! Kindala muene athu bhua kexile a-bhu-bhu; a diuana kisuma, ajimuka ni kimbulambula. Mukuâ ni nzoji, ki u thathumuka ku kilu, kiene ue Ngana, ki u balumuka, eie u a kita mukuâ ni izuzúmbia ia hatu! Kioso mu thulu ki mua ngi xitile, kia ngi katele ku muẋima kala songo ia ngi toma mu miongo. Kutobha-phe ku nga kexe na-ku, kukamba ku kʼijiia; nga di bhangele kala ngi kiama bhu pholo ié. Suke kiene, hanji-phe izuua ioso ngi kala jingʼami nʼeie; mbata eie ua ngi kuata mu lukuaku lua kadilu. Eie u ngi bhana kaiula kioso ki ngenda jinga kunu, hádia u ngi tambule mu kibúta kibenha ni fuma. Ku diulu nanhi dingi ua ngi kala-ku, oko eie ngó? o mu ngongo ue kana-mu dingi nga mu indi, u ku tunda eie Ngana! Xitu jami ni muẋima moxi, né ji jila, Nzambi-phe muene nguzu ia muẋima uami, muene undundu uami u nangenena. Ió-ze a ku baluka eie u Ngana, a solo kutexika; a kà fua muene, oso a tunda bhu kinama kié mu sendukila ima iengi. Eme-phe kia ngi uabhela o kuzukama kua Nzambi; nga solo Ngana Nzambi, muene u kala kibúta kiami, phala ngende jinge ni kutumbula o ikalakalu ié ioso. Eie Nzambi, tata, kífua ua tu ẋimbukilà-ku kiá? Njinda ié kífua iia ni kuxikita dixi, i ua kuatela o jimbudi ja makèla mé? Xinganeka o kifuẋi kié ki ua sumba tunde mʼokulu, eie muene ua a kula mu ku kala muiji ua undundu ué; ni mulundu ué ua Ziione ku ua te o dibhata. Zanguka, Ngana, u tale kia di sengulula, dia di bhange ngùndu; ni phulu ioso ia bhange nguma mu dibhezelu dié. A ku zembeʼó, ala kuzuma kala jihoje, bhu kididi kié kia kubhongolokela, a xikika-bhu isunji ia ijimbuete iâ ene. Ejiie ni kuenda kala athu aia ni makuua mu kukoka miẋi mu kaxi ka muxitu ua vundu. O imbamba ia ufunu uoso ua kuseta, a i bhasa-bhasa ni jingimbo ni jimalatelo. Tembulu ié a i te mu túbhia; a ku fukuila o dibhata di ua tele o dijina dié mu ngongo; o dibhezelu dié ia a di sengulula muene katé bhoxi. Ambe ku mixima iâ, exi: Tua muanga-muange muene, a bhue-bhu; o malombe oso a Nzambi, mʼoxi ioso a mʼoha. Ki bhuala dingi ijimbuete ietu, kana-bhu dingi musèsedi; kana muthu mu dietu uejiia o uíndua iú, mba ua kà suka bhebhi. Mbambe, bhebhi, Ngana Nzambi ni ku tu sebulula kiki kuala o nguma? Mbé o nguma kífua u ẋonguena o dijina dié sé dizubhilu? Lukuaku lué kifua ua lu sungu kiá muene, o lukuaku lué lua dilu? Katula-lu, Ngana, bhu homba; ki lu fule dingi ku a jikinisa. Né kienhiki, Nzambi-phe muene Sobha iami tunde mu xahulu; muene uene mu bhanga jinga o uzonda ua ku tu bhângela mu ngongo ioso. Eie ua batula o kalunga mu kaxi ni nguzu ié; eie ua bulu o mítue ia midikixi mu menha. Eie ua bulu Ó mútue ua ngàndu mu kaxi, eie ua mu bhana ku mu dia ku iama mu kikangalakata. Eie ua jikula otho phala mu fuafue menha ma di bhange ngiji; eie ue ua kukutisa jihonga nuka mua kambele menha. O muanha ué eie, o usuku ue ué; Eie ua iudika o mbeji ni dikumbi. Ixi eie ua i xindi ni jimbambe jê ni mvula ni kixibhu eie-muène ua a bhanga. Maji-phe xinganeka-kiu: Nguma ja ku lokalala eie u Jihova; mbutu ia jisemenhi a ẋonguena o dijina dié. Kana kubhakula o muenhu ua diembe dié dia kinjimbe ku iama ia hame; o muenhu ua anʼé a a tatesa, kana ku u jimbilà-ku kiá. Ta-ku muẋima ku kikutu kié; kuma o jihota joso javundu mu ngongo, jezala usuéia ni kukaka. Phulungu, ua bhondalala, Ngana, eie ku mu kakule dingi; ni ngadiama ni muthu ua tate, a ximane o dijina dié. Balumuka, Ngana Nzambi, u funde o mulonga ué; xinganeka o kioua kiala ku ku tobhesa kumbi ni kumbi. Kana kukamba kuívua o dízui diodio dia jinguma jé; o kavanza kâ ka ku sange, kuma edi muene bulukutu mvengete. Tua ku sakidila, eie u Nzambi, tua ku sakidila! Kuma dijina dié dia zukama; kia di monekena mu ikalakalu ié ia madiuanu! Eme kioso ki ngi bhixila bhu thembu iatokala, kiene ki ngi batula o milonga mu uiukilu uê. Ixi né ia botomoka ni ene athuʼê a tungu momo, eme-phe eme-muène ngi kuatesa o jingunji jê. Ngʼambela o malaji, ngixi: Kana ku di zangeleka. O akua-phulu ngʼa tangela, ngixi: Kana kubhetuka o lumbinga lué; kana kubhetula pholo kua Suke-ku ni izala; kana kuzuela ima kua Nzambi ni xingu ia thathamana. Kuma, né ku thunda, né ku luiji, né ku mikáu mba mu kikangalakata, ki kuene kutunda o kubhanduluka. Mukonda Nzambi muene ngó o mufundixi u tetulula; u tulula o muthu iú, u tudika o muthu ua mukuá. Mbata o lukuaku lua Jihova, lua kuata nganza ia vinhu i thuthuma kifulu; o uhôlua uê ua di lungu muene; u lundulula-ku, hé u nuisa o isuéia ioso mu ngongo, a i nua muene ni mavunze mê. Eme bhabha-phe, ngi mu tumbula jinga muene sé kufula; ngimba jinga o diximanu dia Nzambi ia Jakobo. Jimbinga ja isuéia ngi ji batula muene; maji o jimbinga ja iá aiuka-phe ji kala mu kuimana. Nzambi a mu ijidila mua Juda mua di tukuluila; o dijina diê dia fumanena mua Izalaiele, kuma dia dikota. Mu Saleme muene mua te o balaka iê, o dibhata diê dia kala mu Ziione. Bhenhobho bhene bhua bukujuila o misongo ia mufula, ni ngubu, ni xibhata ni ibhakatu ioso ia ita. Eie o ulamba ué u kuata uôma, ua-lu tunda ku milundu ia kalelà-ku. Athu a kexile ni muẋima ua suína, a toloka, o ima ioso a a tambula-iu; u sanga ene oso a zeka ni ene hudí, aii kilu kia mbala-maminhu; o ilôlo ia ita, maku mâ kala dingi ni nguzu ia ku di bhângela. Eie, u Nzambi ia Jakobo, ki ua a temena, ni dikalu, ni kabalu, ene oso aia kilu kia muiokoioko. Eie, eie Ngana, Ukôla! U kuata uôma! ki ku kuata o njinda ié, nanhi u tena kuimana-bhu? Kizuelu kia tundu ku diulu, kia mabatuilu mé; oxi ia kʼivu, iateketa anga i bhuuama, kia balumuka Nzambi mu fundisa mu kidi, mbé kubhulula athu oso abelesela mu ngongo. Mbata ni kidi kiene, eie o njinda ia muthu i biluka diximanu dié; o ia subhuka-bhu eie u i sukika. Lokenu kua Jihova Nzambi ienu, o ioso i mua di lokela futenu-iu muene; enu mu akua kilômbo kiê, mu tudidienu maujitu, zenu kua ió ua tokala ku mu kuatela uôma. Muene u humbula o kudizangeleka kua makota a jingana; anga u teketesa o jisobha ja mu ngongo. Meia! u Nzambi, nga dikola! Nga suína o dízui diami, Nzambi phala a ngʼivue. Bhu kizuua kiami kia kubhondalala, nga soto Ngana; mu usuku maku mami ma sununuka kua muene sé ngó kusuka; muenhu uami moxi ki ua xikina kutululuka. Mu kuxinganeka Nzambi, ngi kuata kukema; kioso ki ngi kuata kubanza, nga-lu sota kusenduka. Ua ngi kuata mesu, kilu ki nga ki mono; nga tandanganha kiavulu, ni kuzuela ki ngi tena. Ngi kuata ku xinganeka o izuua iókulu, ngi banza muene o mivu ia xahulu, ngixi: Ngi lembalala hanji o mukumbi uami, mu usuku ngi kunzama ni kuxinganeka, ngʼibhula maka, ngixi: Manhi Ngana ua tu texila-ku kiá? Mbé ka xikina dingi ku mu bhomba? Henda iê, kifua, iaia muene nzaká? O plomesa iê ki iala dingi ni ku i kumbidila ku miji ni miji? Nzambi o kuila kejidila dingi kulenduka? kifua o kiadi kiê ua ki jikila kiá mu njinda? Ngixi-phe: Kiki kia ngi bhonzo! maji-phe nga lembalala o mivu ia lukuaku lua dilu lua Suke-ku. Ngi tanga o iphata ia bhanga jinga Jihova; ngi kuata ku madiuanu mé ma xahulu. Ngi xinganeka ue ku ima ioso i uene kuiudika, ngi ta muẋima ku ukalakelu ué ua madiuanu! Uendelu ué, u Nzambi, ua kuzela uoso; nzambi uebhi dingi uala-ku u kôla kala Nzambi ietu? Eie eie Nzambi ia kubhanga o madiuanu; ifuẋi ia athu ua idikiza o nguzu ié. Povo ié i ua kula ni lukuaku lué, ene anʼa Jakobo ni Zuze. Menha ma ku mono, eie u Nzambi; menha ma ku mono, uôma ua a kuata; katé ni koxi kuazongo kua teketa. Ni matuta a makota a biluka menha; ku diulu kua tundu mutendu; o misongo ié ia di asela ku mbandu joso. Dízui dié dia kunumina a dʼivila mu kibhungu; kutelaka kué kuazelesa mu ngongo ioso; o ixi i zamba, i tunguta. Uendelu ué, Ngana, ua bhiti mu musanza ua kalunga, njila jé ji tandula mu kaxi ka mabhuku, manhanhu mé ka tena ku a mona. Mundu ué-phe ua endesa kala kilunga kia jimbudi, abidi muene Mozé ni Alá. Bhulakanenu, enu mu mundu uami, ngi mi bhane phangu; bhanenu mátui, ngi mi tela maka. Ngi jikula dikanu mu kuata kifika; ngi tanga nongonongo jami ja imbamba ia xahulu. Ima i tuevua jinga, i tuejiia, ima ia tu tangela jinga adiʼetu. Etu uetu ki tu i dingila anʼâ, tu tangela muiji uengi ueza-ku o fuma ia Jihova, ni uzonda uê ni madiuanu mê ma kalakala. Kuma muene ua xi kijimbuete mua Jakobo, ua bhana kijila mua Izalaiele, kiene kia tendelela o jitata jetu phala ue a i longe jinge ku anʼâ. Mbé o muiji ua bhingana-ku a ijiie, ni ana oso a-nda ku a vuala, hinu kia kula nʼa tangele dingi ue anʼâ. Phala a kolokote kudielela kua Nzambi, mbé ka jimbe-ku dingi ku ikalakalu ia Nzambi, ka kambe kukuata ijila iê. Ka soke dingi ni jitata jâ, muiji ua thathamana, ua xibhaka, muiji ua bhengalala o mixima, ku di tuma ni Nzambi a ki tokoka. Kiala anʼa Ifalaíme, sumbala a maneka, a kuata mata a mifula, maji kizuua kia ita a lenga-ku, a vutuka kuema. Kukuata o kikutu kia Nzambi, a ki lémbua, a di tunu kuenda mu ngonge iê. Imbamba ia bhanga jinga muene, ka i te dingi muẋima, ni isuma iê ioso ia edikiza, ka i lembalala dingi. Madiuanu muene a bhange bhu mesu a jitata jâ, mu mikáu ia Zouane, mʼoxi ia Ejito. Kalunga ua ka batula muʼaxaxi, iú ua a bhitisa mu kaẋi kê; menha ma di lumala kala ditûmbu. Mu muanha ua a songuela jinga mu dituta, o mu usuku uoso túbhia tua a muikina. Mu kikangalakata o matadi ua a bulu mu kaẋi, iu ua a kumisa ni jingiji ja menha ma tundu muʼazongo. Ua tundisa o menha mu ndanji, anga a kala mu kunguluka mukuâ ni jingiji. Maji ene-phe hanji aia ni kuta ituxi kua muene, Suke-ku a mu bhukumukina mʼoxi iakukutʼomo. Nzambi a mu lokalala mu mixima iâ, a bhinga kúdia kua jivondadi ja ene. A nongena muene Nzambi, exi: Kífua Nzambi u tena ku tu tela meza, mu kikangalakata mu tualʼumu? Iala-ze! ndanji ua i bulu, hé mu fuafua o menha, a kala muene mu kunguluka jingiji; o kuila u tena ue kubhana mbolo? O mundu uê na a sotela xitu? Jihova ua kʼivu, njinda hé i mu kuata; kua uama túbhia tua kuoha Jakobo, o kuluuala kuê ku xikita dixi dia kuaula Izalaiele. Mukonda nguauâ kuxikana Nzambi, nguâ kudielela mu kubhanduluka kuê. Maji-phe ua tumu o matuta ku thandu, u jikula o mielu ia diulu; anga u a lalumuina o maná ia kúdia kuâ, u a bhanʼo masa ma tundu mu diulu. Athu mu ngongo hé a dia o mbolo ia ji-anjo; u a bhana kúdia katé kiekuta. U katula o kitembu kia thunda ki bhuke mu muthandu; o nguzu iê ia balumuna o kitembue kia sulu. U a nokesena o xitu i vula kala mavu, jinjila ja mabhabha mukuâ ni kisekele bhu ndundu ia kalunga. U a kuuila-ju mu kilômbo kiâ, mu jimbandu joso ja jifundu jâ. Anga a dia ekuta muene kiambote; kuma ua a bhana kia Seme o vondadi iâ. Edi a zubha ngó kutoualesa o hanji iâ, Kioso-phe kúdia kuala hanji mu kanu, kua a kumu kiá; Njinda ia Nzambi ia a kuata, ni iá a disanze muene kiambote ia afua, minzangala ia Izalaiele ia a buila. Ku thandu dia ima ioso iii, hanji a jijila kuta ituxi, nguauâ kuxikana o isuma iê. Izuua iâ anga i di bota mu kingoho, mivu iâ ia di bhange ia uíndua. Muene uila u a jibha, ene kiene kiua kia mu kenga; a diela hé a vutuka ni kusota Nzambi makidikidi. Kiene kiua kia ki lembalala kuma Nzambi muene ditadi diâ dia kulengela; o Nzambi, Suke-ku, muene o dilemba diâ. A mu hanza-phe ngoho ni dikanu diâ, aia ni ku mu tela makutu ni dimi diâ. Kuma o muẋima kala na-u ua ku di tuma ni muene, o kikutu kiê kala na-kiu ni ufiiele. Muene-phe mu kulenduka kuê, u a loloka o kubhukumuka kuâ, ka ẋikina ku a buikisa; u ki bhanga, u tona, kia kusosolola o njinda iê, né ua vunzuka ni kutema kuê, ka zubha. Ua lembalala kuma ene ala ngó xitu ia hatu; mulenge u bhita, uia, ki uiza dingi. Lukuxi luosʼulu lua mu kitukila mu kikangalakata; a mu nhemuna jinga mʼoxi ia kukuta i bhekela o ngunzu! A tona dingi kulokalala Nzambi, a tobhesa o Dilemba Diangene dia Izalaiele. Ka lembalala dingi o nguzu ia lukuaku luê, mba o kizuua kia a kudila ku nguma; Kiedikiza o ijimbuete iê mu Ejito, ni isuma iê mu mikáu ia Zouane. Ni kioso o jihonga jâ ua ji kitula manhinga, menha mu jingiji a lémbua ku a nua. Hé u tuma o jihamue muʼaxaxe kâ, jiia ni ku a numata; ni mazote a sengulula oʼxi iâ. Anga u tuma kihoho kudia idima iâ ni kujikinisa o milenga iâ. Mivide iâ ua i batujula ni matadi a mvula. O mikuzu iâ i humbuka jithangu ku jelu. O ibhaku iâ ue ua i buidisa ku matadi ma mvula, o ilunga u sanga iabhi ku nzaji. U a kuuila ku thandu diâ o njinda iê iatema, ni dibhebhu, ni uíndua, ni kibuika; kibuka kia ji-anjo a a tumu muene kubuidisa. O njinda iê kífua ua i senguluila kikoka; kalunga kâ ka ka fikisa ngoho, ua a bhakula muene ku kibuika. U beta ana oso a phande-kumbi mu Ejito, ua tebhununa anʼa nguzu mu mabhata ma Hame. Maji ua tubhula o mundu uê kala jimbudi, muene ua endesa mu mukáu ua kukuta mukuâ ni kilunga. U a songuela jinga mu iluezu, ene ka kala ngó ni hele; jinguma jâ-phe ua ji bobesa mu menha. Iu ua endesa ni ku mbambe iangene tulé, ku mulundu uê ukôla ua a tambula ku matumbu ni lukuaku luê lua dilu. Akuaʼxi momo ua a kaie bhu pholo iâ, oxi iâ ua a bhana-iu ene mu ibatu-ibatu, o mabhata mâ, Izalaiele muene ua bhingana mu kutunga-mu. Suke kiene, maji ene-phe hanji a thathamesa Sukè-ku Nzambi, hanji a mu bhumina, o umbangi uê ka u suu. A vutuka ku dima, a mu kakula kala kia bhange o jitata jâ; a dianguka kala mufula ua kulueza. A mu kuatesa njinda ni matala mâ ma kubheza mahamba, a mu bhekela difuba ni iteka iâ iósete. Nzambi kia kʼivu, njinda ia mu kuata, Izalaiele anga u mu iibhila kiavulu muene. Kibuta kiê mu Silo, nguê dingi kukala-mu, balaka iê ia tungisile ia muene kukala muʼaxaxi ka athu. Alaka ia nguzu iê ua i ehela, a i bhûnda, a i ambata, kijimbuete kia fuma iê ki kala bhu maku a jinguma. Mundu uê ua a bhakula ku xibhata; ua luuala, undundu uê ua mu kumu. Túbhia tua minha o minzangala iâ ia mala; o anʼâ a ilumba a xala sé muimbu ua ubhanga. Jinganga jâ a a buidisa ku xibhata, atudi â né ngó kudila jingololo ka tena. Bhenhobho Ngana u phaphumuka kala muthu uele ku kilu, kala dizonda di dikola, dia tundu ku vinhu. U di ta mu jinguma ni ku a batela bhoxi; a bhi-ku muene, ua a bhesa lusolo. Kuvutuka ku balaka ia Zuze nguê dingi, muiji ua Efalaíme ua ditunu-u. U sola kiá o muiji ua Juda, ni mulundu ua Ziione ua zolo kiavulu. U tungisa o tembulu iê kala kipena kia diulu, ia kuata kala oxi ki i sendumuka dingi. U sola ue Davidi mù kala selevende iê, ua mu katula mu kuinga jimbudi. Ua mu katula mu kuendesa jimama ja jimbudi ni tuana tuâ, phala kukala mubidi ua Jakobo, o mundu uê uangene, ni Izalaiele dia undundu uê. Davidi anga u kala mubidi uâ, ni muẋima uatenena, ua endesa muene ni maku a hete. Ngana Nzambi matumbu a bokona mu undundu ué; o Tembulu ié ikôla a i fukula; Jeluzaleme a i bhange ibhela-ibhela ia jindunji ja matadi. O imbi ia jiselevende jé jafu, a i bhana jinjila ji bhita bhulu ku i dia; o xitu ia athu é akôla a i texila iama mu iangu. Manhinga mâ a ma ẋamuna kala menha mu jimbandu ja Jeluzaleme, ki bhuala ngó ua tena ku a funda. Tua lebhuka kiavulu muʼaxaxi ka akua jixi u tua zukama-nâ; a tu sekalesa, a tu tobhesa, mu madiembu a tu kala mu jimbandu. Ngana, tata, mbambe bhebhi, bhu u suka ni njinda ié? Difuba dié di uama kala túbhia, kifua ki di jimi dingi? O kutema kué, Ngana, lunduiula-ku ku thandu dia jixi ja kambe ku ku ijiia, ku thandu dia ifuẋi i fula o kudikola ko kué. Kuma Jakobo enhó a mu di, (a mu bomona); o dibhata diê dia xala dia budika. Kana kuta mu konda ietu o ituxi ia jitata jetu; jihenda jé jendelè-ku mu ku tu sanga, kuma tua sebuluka kiavulu ki tualʼiki! Tu bhandulule, eie u Nzambi ietu ia Kibhamuenhu, mukonda dia fuma ia dijina dié; mu dijina dié tu kudile, o ituxi ietu u i loloke. Phalahi o matumbu a kala mu kuila, exi: Nzambi iâ iú kuebhi? A vutuile o ditota dia manhinga ma ẋamuna ma jiselevende jé, o matumbu a kʼijiie, etu ue tu ki mone ni mesu. O kudila kua ió a a kuika, ku bhixile ko kué; a jitune ni nguzu ia lukuaku lué, oso a a xindi kiá ku a jibha. Athu engiʼó u tua zukama-nâ a fute lusambuadi bhu homba iâ, o kusebha kuâ kua ku ku tobhesa eie u Ngana. Phala etu, Ngana, tu povo ié, tu jimbudi jé ja kilunga, tu kale mu ku ku sakidila jinga, ni kutumbula o diximanu dié ku miji ioso. Tu ivue, eie u Mubidi ua Izalaiele, eie u mukua kuendesa Zuze kala kilunga kia ibhaku; eie ua xikama ku thandu dia jixelubini, muika! Bhu pholo ia Ifalaíme, ni Bejamí, ni Manasa, vunza nguzu ié, uize mu ku tu bhulula. Tu bhetule dingi, eie u Nzambi ia ifuẋi; tu idikize o kubenha kua pholo ié, phala tu bhuluke. Jihova, tata, u Nzambi ia ifuẋi, ua kà suka bhebhi ni kuluuala, sé kuívua o kusamba kua mundu ué? Eie ua a disa kúdia kua masoxi, ni kúnua kua kikote mu kikote! Tua di bhange tu kikuma kia jimvunda, muʼaxaxi ka athu u tua tungu-nâ; o jinguma jetu ji tu bhanga kasekelu muidiʼâ. Tu bhetule dingi, eie u Nzambi ia ifuẋi; tu idikize o kubenha kua pholo ié, phala tu bhuluke. Eie ua vuza muvide ué mu Ejito; kunu matumbu ua a kaia, muvide ué eie ua u phaphe. Ua u iudikila kididi, muvide ua kuata, iu ua zande oxi ioso. Milundu ia bokona mu kilembeketa kiê, jithangu jê ji di bhanga kala mixi ia mixitu, ia vungina o jisédulu ja Nzambi. Jithangu jê ja bhixila muene katé bhu ndundu ia kalunga, o kuamukuaʼuku mbambe honga ia Ufalate. Kiki-phe, Ngana, ua budila-hi o kikonzo kié, phala oso a bhita a kanzʼâ ngó? Kiômbo ki tunda ku muxitu, ki u tuka-tuka; o jixitu ji tunda mu kitumba, muene mu jala kudila. U Jihova dia ituxi, tu bhane dingi o pholo ié, tua ku diondo; ku diudlu ku uala, zongola bhoxi, u tale; tambula dingi konda ia muvide uenhú. Kixina kia muvide u ua phaphe ni lukuaku lué lua kúdia, ni thangu jê ji ua sase katé ki ja kolo. Kiki uabhi mu túbhia, ua batujuka; mukonda pholo ié ia luuala, jithangu jê ja kukuta. Sunununa o lukuaku lué lua dilu, u xitile athu é oso u a solo, ni anʼâ ua a sase mu kala povo ié. Phala, Ngana, ki tu ku xié ni tu vutuke kuema; tu laiese phala tu sambe dingi mu dijina dié. Tu bhetule dingi, Jihova, u Nzambi ia ituxi; tu idikize o kubenha kua pholo ié, phala tu bhuluke. Imbenu ni ngalasa kua Nzambi nguzu ietu; dikodienu di kusanguluka kua Nzambi ia Jakobo. Tu kuatienu mukumbi, bekenu kangoma, ni mbànza iauabha dízui, ni kakoxi. Xikenu o mbungu ia mbeje ia thathama, ni ia mbeje iaii kiá ku mulundu, kizuua kietu kia fesa, kieza-bhu! Mbata kima kia lekelela mua Izalaiele, kijila kiangene kia Nzambi ia Jakobo. Umbangi uê ua xia mua Zuze, ua thembu iná kia bhitile ku thandu dia ixi ia Ejito. Mu ngʼevile jinge o uzuelelu ua kambe ku ngi jimbulukila, kuma exi: Kisuxi kiê nga ki katula ku kimbamba, o makuʼê nga ma tudisa kuambata o kinda. Ki ua dikola mu lamba, nga ku kudila; nga ku itaiela mu kididi kiòsueke mu tunda o inuminu ia jinzaji; nga ku lola o muẋima bhu menha ma Medibah. Ivenu, mu mundu uami, nga solo ku mi bazela; Izalaiele, tala, tamano mu ngʼívua! Ki bhu kale nzambi iengi muʼaxaxi kenu, kana kufukamena nzambi ia matumbu. Eme Jihova, ngi Nzambi ié, nga ku katula mʼoxi ia Ejito; jikula mu kanu dié kiambote, eme ngi ku izalese-mu. Maji o mundu uami-phe ka xikina ku ngʼivua dízui; Izalaiele ka ngʼindi! Nguê ku ngi tumaka! Eme ue kiene ki nga ehela, a kaiele o kuxibhaka kua muẋima uâ, aie kuoso kua a tumu o jivondadi jâ. Uaué! Tamano o mundu uami a ẋikinine ku ngʼívua! tamano Izalaiele uendele mu njila jami! Kindala muene ngeje kutolola o jinguma jâ, lukuaku luami lueje ku a bhângela mu jimvunda ni jinguma jâ. Oso a zemba Jihova, eje kuiza kua muene ni kudiunda; ene-phe o thembu iâ ienhiʼii, ieje kunangenena. Ngeje ku a disa ni tiliku ianete; o uiki u tunda mu ndanji, ueje ku a kuma. Nzambi u balumuka hé uimana bhu kionge kiê kikola; muene u fundisa milonga muʼaxaxi ka jinzambi. Mu ki jijidila-hi o kufundisa ni mangonha, hé milonga mu i diodia mu kulungisa o isuéia? Fundisenu kiambote o jingadiama ni jihukunhi; tetululenu ni kuiuka o maka ma iá atate, ni jiphulungu a bhindama. Kudilenu ió uatolo o nguzu ni ió a mu bhondeleka; a tambudienu bhu maku a isuéia. Ene kejiia kima, ka tongoloka, athu engajaka ngó muʼavundu; jingunji ja kuatele o ngongo ja-lu sota kudibhala. Nga ki ambe, ngixi: Enu mu jinzambi, enu oso mu anʼa Suke-ku. Kiene; kimoxi-phe, mua kà fua kala athu ni akuenu, mu dibhala muene kala ki fua o ilamba iamukuá. Balumuka, eie u Nzambi, u fundise mu ngongo; kuma madiembu moso ma ku tokala. U Nzambi, tata, kana ku di xibha; zuela Ngana, u balumuke mu bhanga kima, ku kale ngó kiókio, u Nzambi. Talesa, Ngana, jinguma jé a di vunza; a ku zembe-ó, a zanguka o mítue. Ala mu ta ikutu ia kukuama povo ié, a-lu di longesa kioso kia bhanga athuʼê u ua kondeka. Exi: Zenu! Tuienu tua kà a buidise, phala ka kale dingi muiji; o dijina dia Izalaiele di bhue-ku kulu dia mundu. A ku kanena muene ni muenhu umoxi; ene oso a bokona mu kikutu kia unguma nʼEie; Ni akua jibalaka ja Edomo, ni akua Ijimaiele; ni Mouabhe ni akua Hangale, Ni Jebale, ni Amone, ni Amaleke, ni Fidíxia, kumoxi ni akua Tilo; Ni Asídia ua di te-mu ue, ene oso a di bande ni nguzu ioso ku anʼa Lote. A bhange, Ngana, kala ki ua bhange Midiiana, kala ki ua bhange Xixela ni Jabini mu honga ia Kixone; A buidila bhu Endodi, imbi iâ anga i biuluka ditobe dia mavu. Ilolo iâ a soke kiá ni ki ua bhange Olebe ni Ziiebe; o jisobha jâ mukuâ ni Zeba ni Zalumuna, mukonda ala kuila, exi: Tu a bue-u muene, o mabhata ma Nzambi ma fumana, ma kale kiá undundu uetu. Nzambi iami, a bhange kala mafe a phephuluka ni kitembu, a phephuluke muene kala iangu a i ambata ku kitembu kia nguzu. Kala túbhia tu ximika o kitumba, kala mulengo u uamena ku milundu, a bhese, Ngana, lusolo ni kibhungu kié, a bhuuike muene ni kitaphephe kié. Pholo ja ezale ni dilebhu, katé kia sota o dijina dié, u Jihova. A kuatese muene jisonhi, a diuane, ka kà balumuke-bhu dingi katé hádia; a muangane muene, a buike. Phala a kʼijiie kuma eie ngó uavu o dijina dié dia Jihova, ku moneka luiadi; eie-muène ngó Suke-ku mu ngongo ioso. Balaka ié Ngana, kuuabha kuahi, u Jihova dia ilômbo! Muenhu uami moxi uala ni hânji, ua-lu sota muene kusénduka, mu kuinda kukala mu lumbu lua Jihova; ni muẋima uami, ni xitu iami, ia dikola ni vondadi ia eie u Nzambi ia muenhu, Katé ni kanjila ka sanga kididi kiê kia kukala, o phiáphia ua tungu kikalanga kiê bhua totuela anʼê, eme-phe, bhene bhu kalatódio ké u Jihova dia ilômbo, Sobha iami, Nzambi iami! A lungu-â oso a tungu mʼonzo ié; a kala jinga mu ku ximana sé kuzumbuka. Ua lungu muthu ió nguzu iê ia mu kala ko kué; uala ni muẋima ua ungenji mu kikoka kia Ziione. Kuma kia bhita mu dikôlo dia kikaku mua kukuta, mu di bhanga kididi kia jifiẋi ja menha; mikáu iê i zuata kala bhu thembu ia kisonaxi. Mu kuenda kuê ku tunda nguzu kuiza nguzu, katé kia bhixila; kuma ene oso a kala kiókio, a kà mona o pholo ia Nzambi mu Ziione. Jihova, Nzambi ia ilômbo, ivua o musambu uami, bhana mátui, eie u Nzambi ia Jakobo! Talesa-ze, Nzambi u ngubu ietu, tu tale Ngana! Mesu mé a kale jinge mu tala o pholo ia muthu ué ua mu undu ni maji. Kuma kizuua kimoxi ku lumbu lué, kota, o midi ku bhata diengi, ndenge! Ngʼinda ngi kala ngi muthu ua kuimana ngó bhu muelu uaʼnzo ia Nzambi iami, ki ngʼindi kutunga ku mabhata ma akua phulu. Kuma Jihova Nzambi muene dikumbi dietu, ngubu ietu; Jihova u tu bhana kiadi ni ujitu; kana kima kiemina, athu enda ni muẋima uazele. Eie Jihova dia ilômbo, tata! Muthu ió u zediua, uoso ua ku dielela eie. Eie, Jihova, mʼokulu ua kexe kulendukila oxi ié; Jakobo ua mu jituna mu ubhika. Mundu ué, ua a loloka o kuêla kuâ, o ituxi iâ ioso ua i vungina. Ua kexe kueha o kubhana kaxtiku, o njinda ié ia teme anga u i tula. Kiki ue tu bhetule, u Nzambi ietu ia Kibhamuenhu; né tua ku tondalela, tu lendukile o njinda ié ku i ehelele ku thandu dietu. Kífua kuluuala kué, ku ua tu luualela, ki ku-bhu dingi? U jijila ku tu zemba ku miji ioso? Manhi ngué ku tu phaphumuna dingi, phala o povo ié nʼa kale mu sangulukila ko kué? Tu idikize o jihenda jé, u Jihova; a tu bhese o kubhuluka kué. Ngʼividila kua Jihova Nzambi kioso kia zuela; kuma ka kambe kuzuela paze ku mundu uê, ni kua anʼê oso a mu zola; maji ka ki tone dingi o kuvutuka mu lusebhu. Kidi kiene, o kubhuluka kuê kua zukama kua iá oso a mu kala ni uoma, phala mʼoxi ietu mu tunge dingi o kubenha kuê. Ni henda ni kidi a takana kumoxi; o kuiuka ni kutululuka a di bhubhala hé a di nzobola. O kubhanga o kidi kuà fuafua dingi mu mavu; o kubatula mu kidi ku kala dingi mu tala, ni kuzongola tunde mu diulu. Euá, Jihova u tu bhana dingi o mbote ioso iafuama; o mavu metu ende ni kubhana dingi o idima iê. O kubatula mu kidi kuenda ni ku mu tuamena ku pholo, o mu hoka ia manhanhu mê, muene mu kala njila ietu i kuendela. Bhetama dítui dié, u Jihova, u ngi kumbulule; mukonda ngi phulungu, nga tate. Ngi bhake o muenhu uami, mukonda ngi mukua uoma ué; eie-phe u Nzambi iami, bhulula selevende ié ua ku dielela. Ngi kuatele henda, Ngana, kuma kumbi dioso dia kambàmba nga dikola ko kué. Ngi selevende ié, ngi tanese o muẋima; kuma ko kué, Ngana, ku nga zangula muenhu uami. Kuma, eie Ngana, u muthu uambote, u lenguluka kuloloka, uene mu lendukila kiavulu oso a dikola ko kué. Bhana dítui, u Jihova, eme ngi samba; ividila kiambote o dízui diami dia kudionda. Bhu kizuua kiami kia lamba ngi dikola ko kué; kuma eie ku kambe ku ngʼitaia. Mu jinzambi kana-mu, Ngana, ua soko ni eie; kana-ku ue ikalakalu kala o ikalakalu ié. Mbutu joso jʼathu, eie-muène ua a bhanga, hádia a kèza kubheza bhu pholo ié, u Ngana; a kà jingisa o dijina dié. Mukonda eie, Ngana, u kôla! U mukua kubhanga madiuanu! eie ngó ubheka ué u Nzambi! Ngi longe njila ié, u Jihova, ngende jinge mu kidi kié; endesa o muẋima uami, ngi kale jinge ni uoma ua dijina dié. Ngi ku ximana Ngana, Nzambi iami, ni muẋima uami uoso; ngi jingisa jinga o dijina dié, sé ngó kufula, katé ku hádia ni hádia. Kuma henda ié i ua ngi kuatela iavulu; mbata ua ngi kudila o muenhu uami mu bòmbo dia kalunga. U Nzambi-phe, sai athu a di kaka a ngi balumukina, kibuka kia akua kusuína a ngi balukila, kuma a ngʼindi kúfua; athu eie ka ku bhake ngó ku mesu mâ. Maji Eie-phe, Ngana, u Nzambi ia jihenda, uezala ni kiadi, ua kokoloka o kutema, eie ua vula o kulenduka ni kidi. Lunga kunu ku ngala, u ngi kuatele henda; bhana nguzu kua selevende ié, u ngi bhulule, ngi monʼa kahatu ké. Ng, idikize kijimbuete kia mbote i ua-nda ku ngi bhanga, phala oso a ngi zembe-ó a ki mone, a kale ni jisonhi. Mukonda eie u Jihova ua ngi kuatekesa, eie ua ngi kondo o malamba. Disesa dié Jihova ua di tungu ku milundu ié iangene. Jihova ua solo o mielu ia Ziione, mabhata moso ma Jakobo ma mu kala ndenge. Ala ku ku zuela ima ia fuma muene, eie u mbanza iangene ia Nzambi! Ngi tungula-bhu Lahaba ni Babilónha, ku iá oso a ngʼijiia; iala-ze! enu mu Fidíxia, ni Tilo, ni Etiiópia, a kà mʼila, exi: Iú ni iú kuene kua tundu mukonda kuene kua a vuala. Ziione-phe kivuadi, ene oso muene kuene ku umama uâ kua a vuala; Suke-ku muene ua mu kuatesa bhu kididi. Jihova kia-nda ku a kuata o konda, muene kia-nda kusoneka akua madiembu moso, u ta muene kuma; Iú ue ku Ziione kuene ku bhata kua mu vualela. Ni iá akua kuimba, ni iá akua kukina, hé a ki ta muene ku mukumbi, exi: Bhʼotho ietu, bhu tunda o kuzediua kuetu, bhenhobho, Ngana, bho-bhué. U Jihova, Nzambi ia ubhulukilu uami, ngi dikola ko kué muanha ni usuku. Musambu uami u bhixila bhu pholo ié; bhetama dítui u ngʼivue o ku di tenda. Kuma muẋima moxi ua ngʼizala ni malamba, o muenhu uami ua zukama mu bòmbo dia kalunga! A ngi mono exi iú kuala o kuia mu mbila kuene, A ngi te kiá kumoxi ni madifundu, nga soko kiá ni afi a zeka mu mbila jâ, a bhingi eie kuala ku a xinganeka dingi, o ku lukuaku lué a batuka-ku kiá. Ua ngi zekesa muene bhu hole ia kina, mu ididi iavundu, mua zongo kinéne. Njinda ié kífua ia ngi nemena ku muenhu, o mabhuku mé ma ngi bhiti muene ku thandu. Jingijiue jami ua a sondolokesa dikanga; ua ngi bhange kukala ngi musúnda, athu a ngi lenga; a ngi jikila-ku, ki ngi tena kutunda. Mesu ami a vundu kiá ni kudila mukonda dia dilamba, o izuua ioso ngi dikola ko kué, u Jihova; nga ku sununuina o maku ami ni kudionda. Kífua eie u idikiza o madiuanu kua ió afu kiá? aia kuʼalunga manhi a tena dingi kubalumuka ni ku ku ximana? Henda ié kífua a i tumbula dingi mu mbila? mba o ufiiele ué mu bòmbo dia kalunga? Madiuanu mé manhi a moneka dingi mua vunduʼomo? mba o kukumbidila kué mʼoxi ia kijimba kioso munhá? Eme-phe ko kué ku nga dikola, u Jihova; mu kimenemene musambu uami u ku sanga. Jihova, tata, o muenhu uami u u texila-hi kiki? phala-hi u ngi suekela o pholo ié? Tunde mu undenge ki nga bhondalala, ngala bhu bhulubhulu dia kúfua; nga juuala ni isuma ié, kuma ia ngi kuatesa uoma! Túbhia tué tua njinda tua ngʼaula, kuma tua ngi bhiti ku thandu; o jikaxtiku jé nga bhuuama na-ju. Ja ngi kondo kala ngala kuboba mu menha; kuene kuoso, ja ngi xitila izuua ioso. Ki ngʼene thumba, ki ngʼene samba; ndandu ni kamba a ngi muangana, kamba diami kífua o usuku. Ngʼimba jinga jihenda ja Jihova, o ufiiele ué ngi u tanga muene ni dikanu diami, kutunda muiji kuiza muiji. Kuma nga mono o jihenda jé ja tunguia muene katé ku hádia; o ufiiele ué ki u budika dingi, ua kuata kala kia kuata o diulu. Uixi: Nga te kikutu ni muthu uami nga mu solo, selevende iami Davidi nga mu lokela. Ngixi o mbutu ié i laia muene ni ku hádia ni hádia; kiandu kié ngi ki tunga ni ki nangenena, kutunda muiji kuiza muiji. Eie, u Jihova, ni kilômbo kia diulu kia kà ximana o madiuanu mé; o ufiiele ué a kà u tumbula bhu kionge kia athu aiuka. Kuma, nanhi muene, mu dinga ni dinga, u mu fika ni Jihova? o ku anʼa mazonda, nanhi u soka ni Ngana? Nzambi ukôla, mu kionge kiê kia ji-anjo! Munéne! U kuata uôma! Ene oso a mu kondoloka mu mbèle iê, a mu xila kiavulu! U Jihova, Nzambi ia ilômbo, nanhi ukôla kala eie, Ngana, ni ufiiele ué ua ku fikidila mu jimbandu joso? Eie-muène, u Ngana, u tumina o kalunga se musanza uê ua nanuka ni ukumbu; o ki zangumuka mabhuku mê, eie-muène ue u a bateka. Mudikixi ua mu diota-diota, kala ua mu kuamena kúfua; o nguma jé ua ji muanga-muanga ni lukuaku lué lua nguzu. Diulu dié eʼmuène, ixi ue ié eʼmuène, mu ngongo ni ima ioso iala-mu eie-muène ua i iudika. Ni ku suku ni ku sulu eie-muène ua kalakala; ni milundu ia Tabola ni Helemone eie-muène ia ku tumbula. Eie o lukuaku lué luala ni nguzu ia kindanda; o lukuaku lué lua suína, o lua dilu se ua lu sunununa lu bhanga muene madiuanu! Ni kufundixa kua kidi ni kutetuluka kua ku fikidila o kiandu kié; ni kulenduka ni kidi a ku tuamenena kuoso-kuoso ku u di tela. Athu ió azediua ejiia o nzòngo ié ia ngalasa; enda jinga muene, u Jihova, mu mukengeji ua pholo ié. A sangulukila mu dijina dié, kumbi dioso dia kambàmba; mu kufundisa kué kua kidi, muene mua bhandulukila. Kuma eie-muène u nguzu iâ, u thathe iâ; lumbinga luâ lua bhetuka mukonda dia kiadi kié. Kuma ngubu ietu ia tu xitila, u Jihova, eie ua i kuata; ni sobha ietu ua tu kala ku pholo, isèngele ia ngene ia Ngana Ukôla ia Izalaiele. Sai bhu ua zuela mu kisukila ni muthu ua kazola ké, uixi: sai kilolo nga mu tuika o uzonda ua kubhângela; sai dikuenze nga mu tungula mu kaẋi ka mundu. Nga bongo Davidi, selevende iami; ni maji ami a kijila nga mu undu ku ungana. Lukuaku luami lu kala-nê jithembu joso; lukuaku luami luene lu mu bhana o nguzu iasoko. Kana nguma i tena kuvubuka mʼoxi iê, kana kisuéia ki tena ku mu tolola. Jinguma jê ngʼa beta muene bhu pholo iê, ngʼa muanga-muanga oso a mu zembe. Ni kitongola ni jihenda jami ja ku di tuma, jene ji mu endesa; ngi mu zangeleka muene ditala dia ujitu, o nguzu iê idibandekeza. Mu kukuata mavu, kuku mbambe kalunga; o kuamukuáʼuku mbambe o honga ia Ufalate. Eme u ngʼixana: Tata, Nzambi iami, ditadi diami dia kulengela, ubhukilu uami. Muene-phe ngi mu ila: Monʼami ua phande-kumbi, muene suke-ku ku jisobha mu ngongo. Jihenda jami ngi mu bhakela-ju sé kizuua kia kufula. Muiji uê ki u kala dingi ni dizubhilu, kiandu kiê ki nanga kala o izuua ia maúlu. O anʼê kia kamba kukuata o ngonge iami, se nguauâ kuenda kala ki nga tumu; O kulonga kuami se a ku tobhesa, itumu iami nʼa i tondala; Ngʼa beta muene ni lumbamba, mukonda dia ituxi iâ, mu kubhukumuka kuâ, ngʼa bhesa jixikote. Kiene kimoxi, jihenda jami ki ngi ji katula kua muene, ki ngi fulu dingi o ufiiele uami. Kikutu kiami ki ngi tena ku ki zanga, mba kuzuela luiadi o kima kia ngi bhiti ku mizumbu iami. Nga loka kiá muene lumoxi mu kuzela kuami kukola; Kuila Davidi ki ngi mu tela dingi makutu. Kuma muiji uê uà kà nangenena muene, o kiandu kiê ki kuata muene, kala o dikumbi ki nga di bhake bhu kididi kiê. Kià kala muene katé ku hádia, mukuâ ni ki nangenena o mbeje, mbangiʼoio ia fiiele mu dinga ni dinga. Maji eie Ngana ua tu ehelela, ua tu senge, o muthu uê ua mu undu ni maji ua di zangala-nê. O Kikutu ki uate ni selevende iê kiedi kala kia ku kumu; kitundu kiê ua ki fukula, ni ku ki takuila mu mavu. Imbaka iê ioso ua i bula-bula; o jimbonge je joso ua ji sengulula. Oso a bhita njila, a mu bhûnda-bhûnda; ua sebuka bhu pholo ia athu a tungu-nê bhua zukama. Eie ua zangeleka ió oso a mu zembe; o jinguma jê joso, ua a bhana kutana. Xibhata ié ua i vutula kuema ku ia tundu, sobha kua mu fikidila mu ita. Mbasá iê i benha ua mu tambula-iu, kiandu kiê ua ki nenguna, kia zeka ngó muene bhoxi. O izuua iê ia unzangala ua i selula; ua mu kuatesa jisonhi, ua sebuka ni muene! Jihova, tata, u suka bhebhi ni ku di sueka kiki? katé ku hádia ni hádia? o njinda ié ia uama kala túbhia, kífua ki tuà jima dingi? Xinganeka o thembu iami, kuma ki i nange kúbhua; Eie, kífua anʼa athu ua a bhangela o kuseluka ngoho? Dizonda diebhi, di laia phala kafue dingi? nanhi u sukununa o muenhu uê bhu maku a kalunga-ka-ngombe? Ngana, tata, o jihenda jé jòkulu ja xalela kuebhi, joso ji ua lokela Davidi ni ufiiele ué uoso? Xinganeka, Ngana, o kusebuka kua jiselevende jé; ni ki ngʼambata mu thulu iami o mondo ua miji kʼejiia Nzambi. Eie muene u Jihova, a ku te mondo, Kuma muthu ué ua mu undu ni maji uala kubonga malebhu. Jihova-phe a mu tanese sé dizubhilu. Euá! Amén! Ngana, eie u kibuta kietu, kutunda muiji kuiza muiji. Kioso milundu kiluua a i vuala, ni mavu ni ixi kiluua u i umba, tunde xahulu katé ku hádia, eie Nzambi u nangenena. Muthu-phe u mu sekumuna, uixi: Vutukenu mu mavu, enu mu anʼa athu. Kuma midi ia mivu ku mesu mé mukuâ ni kizuua kia mazá kia bhiti, mba kithangana kia kufula kilu mu usuku. Eie u ambata kala hungulule ia menha ia a bhitula, a di fu kala nzoji ia kimenemene; edi kala iangu ki i kula mu kimene; mu kimene i sabhuluka, anga i bhana itulu; maji mu ngoloxi-phe a i sua, i kukuta. Kuma njinda ié i tu dia, o nzuna ié ia tu tatesa kala túbhia. Ituxi ietu ioso ua i tadika ku mesu mé, ni itondalu ietu ia muẋima ku mukengeji ua pholo ié. O izuua ietu ioso ia jimina mu nzuna ié, mivu ietu ibhua kala muthu ua tula muenhu. Izuua ia mivu ietu makuinhi sambuadi, amoxi kia kala ni nguzu, a bhiẋilu bhu makuinhi nake; hanji-phe kujiza kuâ kua hadi ngó ni mukondo; ki i nange kubhita, kindala tu tuka! Nanhi-phe ua te muẋima mu kuijiia kuila njinda ié i nema? o kuluuala kué nʼa ku kala ni uôma kala kia tokala? Tu longe, Ngana, kukuata o konda ia izuua ietu, phala ku muẋima tu kale ni kilunji. Jihova tata, bhomba o muẋima ué! Mbambe bhebhi bhu u suka, ni kukokoloka kiki? U xinganeke jiselevende jé ku a kuatela henda. Tu ikutise mu kimene ni kiadi kié; phala tu sanzuke, tu sanguluke jinge izuua ioso ia muenhu uetu. Tu tanese ku izuua ioso i ua tu talesa o hadi, ni mivu ioso i tua mono o jiphaxi. Jiselevende jé a ku mone ki u kalakala, o fuma ié i tukuluke ku anʼâ. O uabhelu ua Jihova, Nzambi ietu, u kale ku thandu dietu; u kôlese ikalakalu ia maku metu; èué, ikalakalu ia maku metu i kuate kiambote. Ió ua tunga mu kibúta kia kondama kia Suke-ku, iú ua xikama mu kilembeketa kia Muteni-a-ioso, ua kéla kuma: Jihova dilengelu, kimbaka; Nzambi iami, nga dielela kua muene. Ka kambe ku ku kudila ku múkala ua dinhanga, ni mu dibhebhu di sambuka. Muene u ku vungina ni jisala jê, o moxi a mabhabha mê, muene mu u suamena; o kidi kiê ki di bhanga ngubu ni ibhakatu. Ku kala ni kekenha, mbé unguma u zomba mu usuku, mba mufula ua ku asa mu muanha; Mba dibhebhu diendela mu kitombe, mba kibuika ki kuata ku mediia. Né kua dibhale midi bhu mbandu ié, né kuinhi dia midi ku lukuaku lué lua dilu, eie bhobho ki ki ku bhixila. U tala ngó ni mesu, hé u mona abhukumuka kia bonga o kaxtiko. Eie bhobho-phe, uila: Jihova dilengelu diami, Suke-ku muene kimbaka. Ku fike kuma u takana ni uíndua, ki bhuiza diẋika bhu bhata dié. Kuma muene u tuma o jianjo jê ku ku tambula konda, phala ku ku inga mu njila jé joso. Jene ji ku zangula bhu maku, phala ku di bhukane kinama kié ku ditadi. Ua kà diota o hoje ni diuta; munzangala ua hoje ni nhoka u i titidila muene bhoxi. Mukonda ua ngi naminina ni henda, eme-phe, ngi mu kudila; ngi mu tudika ditala, ka mu tena, mukonda ua ngʼijiia o dijina. Muene kia ngʼixana, eme ngʼitaia; bhu kíbhidi ngi mu kala bhu mbandu; ngi mu kudila, ngi mu jingisa. U laia izuua iavulu, i ngi mu bhana, vondadi i mu bhua; eme ngende ni ku mu idikiza ki kala o ubhulukilu uami. Kima kiambote o kusakidila jinga Jihova, kuimba muene ni kuximana o dijina dié, u Suke-ku. Mbé kuidikiza o kulenduka kué mu kimene, ni kukumbidila kué mu kumbi dioso dia ngoloxi. Ku i xikila muene ku mujika ua kuinhi dia ngoji, ni ku kakoxi; ni dízui dia manuma ku mbànza. Kuma eie, u Jihova, ua ngi sanguluisa ni iakalakalu ié; ngimba kikoue mu kubanza kia iudika o maku mé. Ufunu ua ikalakalu ié, u Jihova, uahi ngó! o kubanza mu ikutu ia ixinganeku ié, mua zongo! Bulutu ima ienhiʼii ka i xinganeka; o semenhi u lémbua ku i ijiia. Sumbala abhukumuka a fuafua muene kala iangu, abhanga o ima ia mangonha u sanga a benha; maji sai bhoso bhua buidila kumoxi, aia muene nzaká! Eie-phe, u Jihova, ditala diengi di uemana, kuma eie-muène Suke-ku katé ku hádia ni hádia! Iala-ze, u Jihova, Ngana, jinguma jéʼojo, iala-ze jinguma jéʼojo, hádia ji buila muene, lalá! Ooso abhanga ima ia mangonha, a kèla muangatatá! Eme-phe u ngi vudisila o nguzu iami kala ia phakasa; kuma eie ua ngʼundu ni maji mengi ma kindala. Mesúʼami à ki mona, ki uâ ngi bhanga o jivondadi ku jinguma jami, matui ami ue à kevua kioso kia bhiti kua enhó a kexe ku ngi balukila. Uaiuka-phe u koma kala diie; u kula hé u jinga kala muxi ua muxitu ua Libano. Oso a a phaphe mʼonzo ia Jihova, a jîngila muene ku malumbu ma Nzambi ietu. Katé ni mu ukukilu, hanji ema ibundu; a kà buingita muene kiavulu, a zanda. Mbebhu o kuidikisa kuma Jihova ua tetuluka; muene ditadi diami dia kipena, mua muene ki muene uthu uengi. Jihova ua hingi ungana uê! Ua zuata kijîngo! Jihova ua zuata, ua di kutu uzonda: ixi ua i kuatesa bhu kididi kiê, ka tena ku i sendumuna. Eie Ngana kiandu kiê kia kuata tunde xahulu; tunde dia tunde Eie nuka uà kambele-ku. Masenza ma jingiji, Ngana, ma zangumuka, masenza ma jingiji ma zangumuna o dízui diâ, mabhuku mê ma mu zuma. Maji o menha mavulu ue né ma numina, o mabhuku ma kalunga hé ma suína kiavulu, eie-phe, u Jihova, u kotʼèlele, bhu ditala dié bhu uemana. Eie umbangi ué uoso u ua bhana ua kidi kiene; mʼonzo ié, u Jihova, muene mua fuama o kuzela kuoso sé dizubhilu. U Jihova ua tokala o kubhesa o kaxtiku, u Nzambi u tokala kuzôkéla, tukuluka ni kubenha kué. Zangumuka, eie u Mufundixi ua mu ngongo; akua izala u a bhane o futu ia tokala. U Jihova, tata, mbambe bhebhi bhu suka enhó abhukumuka, ni kusangulukila mu kubhuma kuâ? A di thatha, a zuela izala ioso; abhangi a mangonha enhoso, u sanga a di ta jinzambala jâ. Mundu ué, u Jihova, ala ku a huha, o undundu ué a u tatesa muene. Mutudi a mu jibha, ni nzuángiza, hukunhi a mu zubhidisa muene, ka mu xi. Exi-phe: Jihova ka ki mono, Nzambi ia Jakobo ka tena ku ki suua. Xinganekenu hanji enu jibulutu ja athu, enu mu ioua, kífua ki mu dimuka dingi? Ua bhanga o dítui, kífua u kamba kuívua? Ió ua iudika o diesu, mbé u kamba kumona? Mukua kulonga madiembu, muixi ka bazela? Muene muene u longa o muthu kilunji, kífua u lémbua o kuijiia? Jihova uejiia muene o kuxinganeka kua muthu, kuma usemenhi uoso. Muthu-phe u zediua, se eie u Jihova ua mu beta, hé u mu longa mu ngonge ié. Phala mu izuua ia uíndua a ximbakate, katé diela ki di bhua ku di kanda, mu fua ió ua huku. Kuma Jihova ka tena kusenga o mundu uê, muene ka tena kuehelela o undundu uê. Aiukila mu njila kidi a ki sanga ku pholo; oso emana mixima nzanza, hinu a lungʼâ muene. Nanhi muene u ngi bhângela kua ió akua phulu? nanhi u ngi banda mu kudituna kubhanga kiaiibha? Se Jihova ua kambele ku ngi banda, hinu nga bokona kiá inzo ia kambe o muelu, o muenhu uami hinu ua tungu kiá mu dikuluma. Nga ki ambele kiá, ngixi: Eme nga ẋangumukʼó; eie-phe u Jihova, mu henda ié, ua ngi kambuila, ki nga di bhale. Hele jivula jandekele ku ngi kuata mu muẋima, maji mu ukamba ué, muẋima uami ua batama dingi. Manhi o kiiala kia di zangeleka, ki tena ku di bunda kumoxi ni eie? u diodia milonga, maji uixi muene mu ngonge mu nga kuata? A di vubula kumoxi enhoso mu kúdia ió aiuka, a jibhisa ió kala ni kikuma mba mulonga. Eme-phe, bhabha, Jihova muene o ditala diami dia kondama, muene Nzambi iami, ditadi diami dia kulengela. Kituxi kiâ-phe kia-nda kualuka, hé ki a tula ene; Nzambi u a senguluila mu usuéia uâ; kiene muene, Jihova Nzambi ietu hinu u a buidisa. Ndokuenu, tu imbidienu Jihova ni kutana; tu dikodienu ni ngalasa bhu ditadi dietu dia kubhulukila. Tu bhixila bhu pholo iê ni kusakidila; tu mu kola ni kuimba jisálamu. Kuma o Jihova, kota dia Nzambi, Ngana ia dokota ua tundu o jinzambi joso. Jihonga joso ja mu ngongo jala bhu lukuaku luê; milundu ia di leka ue, muene ua i kuata, mukonda ia mu tokala muene. Musanza ua kalunga uê muène, kuma muene ua u iudika; o mavu a kanga muene uaʼombu ni maku mê. Ndokuenu tu bhetame, phala tu bhezienu, tu fukame bhu pholo ia Jihova ua tu bhanga. Mukonda muene Nzambi ietu; etu tu athu mu makèla mê, tu jimbudi uala ku tu inga ni lukuaku luê. Lelu-phe se muivua dízui diê, kana dingi kukola o mixima ienu kala bhu Medibah, kala o kizuua kia Masah mu kikangalakata; Bhua ngi lokalela o jitata jenu, bhua ngi kuatelele jiphata, sumbala o kukalakala kuami a ku monoʼâ. Muiji uenhú anga a ngi kuma mu makuinhi auana a mivu, ngixi: O iá athu ala ni mixima ia kudianguka! o jinjila jami a lémbua ku jʼijiia! Kia ngi bhangesa ku a lokela mu kuluuala kuami, ngixi: Mu kididi kia dinhohenu diami, ka kà bokona-mu. Imbilenu Jihova muimbu uobhe; imbilenu Jihova enu mu jixi joso. Imbilenu Jihova, mu tumbudienu o dijina diê; tangenu o ubhulukilu uê kizuua ni kizuua. Tumbulenu o fuma iê muʼaxaxi ka matumbu, o isuma iê tangenu-iu ku diembu dioso. Kuma Jihova munéne, ua tokala ku mu ximana kiavulu; muene a mu kuatela uoma, jinzambi jengi kana. Mukonda o jinzambi ja ifuẋi ioio, iteka ngó; Jihova phe muene ua bhanga o diulu. Ni ujitu ni ungana a mu kala bhu pholo iê; ni nguzu ni kuuabha kuala mu kididi kiê kiangene. Bhakulenu kua Jihova enu mu miji ia athu, bhakulenu kua Jihova o fuma ni nguzu. Bhakulenu kua Jihova o fuma ia tokala dijina diê; zenu ni maujitu, mu bhixile ni sata mu malumbu mê. Bhezenu Jihova mu kukemba kuazele kua uiukilu uê; mu kuatedienu uoma enu oso mua tungu mu ngongo. Tangenu-kiu ku matumbu muixi: Jihova ua hinge ungana uê. Muene ixi ua i kuatesa bhu kididi, ka tena ku i sendumuna; hádia muene u fundisa o mundu mu uiukilu uê. Diulu di tane-ku, mu ngongo mu sanguluke! Kalunga ka dikole ni mabhuku mê moso! Ku mukáu ku kale ngalasa, ni ku idima iê ioso iala-ku! O miẋi ioso ia matutu i kembe, Bhu pholo ia Jihova, kuma iú iza, iú iza mu fundisa o ngongo; u fundisa o athu mu ngongo ni kuiuka, u tetuluila o mundu ni kidi kiê. Jihova ua hingi ungana uê; ixi ioso i tane-ku! Ni mu ikolo iê iavulu a kale ni ngalasa. Ni matuta ni kitombe a mu bhaka mu kaẋi; kiandu kiê kia di fikidila mu kubatula mu kidi ni kukumbidila. Ku pholo Iê ku tuamena túbhia, o jinguma jê ji jokotela mu jimbandu. Jinzaji jê ji telaka mu ngongo; ixi ia ki mono, ia teketa. Milundu ia sengumuka kala sela bhu pholo ia Jihova, bhu pholo ia Ngana uavu o ixi ioso. Maúlu ma kola kutetuluka kuê, o ifuẋi ioso ia mono o kubenha kuê. Jisonhi ji kuata oso a bheza o mahamba maseta athu, oso a di fiiala o iteka; u kôla-ze iú, enu mu nzambi jengi; enu oso diundenu bhu pholo iê. Ziione kia kʼivu, u kala ni ngalasa, o ilumba ia Juda a sanguluka, mukonda eie Jihova ua batula mu kidi. Kuma, eie Jihova, eie-muène ngó Suke-ku mu ngongo ioso, eie kujinga kué jinzambi joso ja xala bhoxi. Enu mua zolo Jihova, ituxi i mi ibhile; muene u bhaka o mienhu ia jifiiele jê; hé u a kudila bhu maku a kisuéia. Mukengeji a u kuua, phala athu aiuka; o kusanguluka phala oso emana mixima nzanza. Sangulukenu mua Jihova, enu mua iukila mu njila iê; sakidilenu mu kuxinganeka o dijina diê dikola. Imbilenu Jihova muimbu uobhe; kuma Muene ua bhange madiuanu; lukuaku luê lukôla, luene lua lende o jinguma. Jihova uedikiza ubhulukilu uê; o kukumbidila kuê, kua di monekena ku mesu a akua jixi joso. Ua xinganeka o henda iê ni kidi kiê, mu kutambula konda ia dibhata dia Izalaiele; katé ku maẋokololo a jixi, uzonda ua Nzambi ietu a u mono. Dikodienu kua Jihova ni kusanguluka, enu oso mua tungu mu ngongo; tenu nzongo, sangulukenu, xikenu mujika. Mbànza i kuate mu kuximana Jihova, ni kakoxi ni kuimba kua ngalasa. Ni koloneta ni dízui dia mbungu, suinenu dízui dia kikoue bhu pholo ia Jihova, Sobha ietu. Kalunga ka zume, ni mabhuku mê moso; mikáu ia kanga i di kole, ni athu oso a tungu momo. Jihonga ji bhabhe kibhûbhu; o milundu ue i tele kumoxi o nzongo iâ ia kutana. Bhu pholo ia Jihova, kuma iú iza, mu fundisa o ngongo; u fundisa mundu ni kidi, u batuila o ifuẋi ni kutetuluka. Jihova ua hingi ungana uê; akua jixi a tekete; Muene ua xikama bhu kaẋi ka jixelubini; ixi i tungute. Jihova kilamba mu mbanza iê ia Ziione; Muene ua zangalala ku thandu dia akua jixi joso. A ximane dijina diê, dia jingi, di kuata uoma; kuma Muene u kôla. Eie, ku ungana ué, uinda kufundisa kuambote; o ixi iasekalele, eie ua i fukula dingi kiengi; eie kufundisa kué mua Jakobo, kua kidi ni kutetuluka: Jingisenu Jihova Nzambi ietu, mu diundilienu bhu kibaka kia inama iê; mukonda muene ukôla. Jinganga jê sai, ni Mozé ni Alá, o jipolofeta ue sai, Samuuele: ela jinga a dikola kua Jihova, muene u a evua anga uitaia. U a zuelesa jinga mu mufumbeji ua dituta, kioso ene kia kuata jinga o ijila iê ni ngonge ia a bhana. Eie uà etaia jinga muene, u Jihova, Nzambi ietu; ua kexe eie u Nzambi ia ku a loloka; sumbala o imbamba iâ iaiibha ia bhanga jinga, eie ua i kaxtikala. Jingisenu Jihova, Nzambi ietu, mu diundilienu bhu mulundu uê uangene; kuma Jihova, Nzambi ietu, ukôla. Tumbujukenu ni ngalasa kua Jihova, enu oso mua tungu mu ngongo. Jihova mu sedivilienu ni kutana, bhiẋilenu bhu pholo iê ni kuimba. Ijiienu-kiu, kuma Jihova muene Nzambi; muene ua tu bhanga, muene ua tu vu; etu tu mundu uê tua mu tokala, tu jimbudi jê, muene uala ku tu inga. Bokuenenu bhu mabhitu mê ni kusakidila, mu tule mu malumbu mê ni mimbu ia kuximana; ximanenu ni ku tumbula o dijina diê, Kuma Jihova muthu uambote; kulenduka kuê ki kuene kúbhua; o kukumbidila kuê ku xalela ku miji ioso. Ni kulenduka ni kufundisa mu kidi ngi ku ta ku mukumbi; eie-muène u Jihova ngi ku imbila jinga jisálamu. Ngi sota kuenda jinga ni kilunji mu njila iaiuka; nga ku indi kiavulu, u ngi sanga kumbi kuẋi bhu ngala? Ngenda jinga monzo iami ni muẋima ua ujitu. Ki ngi kala ni kima kia ufusa ku mesu mami; imbamba i bhanga ió adianguka, nguami na-iu! Né i sota ku ngi naminina, ngi i kukumuna. Muẋima uadianguka nguami na-u; o ima iaiibha ki ngandala ngó ku ijiia. Uoso uenda ni kabódio ka kutatela mukuâ, ió eme ngi mu jima o mbutu; o uala ni ukumbu ua mesu ni izala ia muẋima, ki ngi mu ehela. Mesu ami a kala jinga mu sota o jifiiele mu ngongo, ene u ngi kala-nâ; uoso uenda ni muẋima ua ujitu ió muene u ngi sedivila jinga. Uoso mukua kunganala ió ki ngi kala-nê monzo iami; o makua kutanga makutu, bhu mesu mami kà tena kuimana-bhu. Izuua ioso kabasa kuaki, ngi sota kubhuisa mu ngongo oso a bhukumuka; phala ati a ituxi oso a bhue-mu mu mbanza ia Jihova. Ngʼivue musambu uami, u Jihova, kudikola kuami ku bhixile ko kué. Kana ku ngi suekela o pholo ié, mu kumbi diami dia kutata; bheteka o dítui dié kokuami, kioso ki ngi ku ixana u ngʼivue muene lusolo. Kuma izuua iami iala kúbhua mukuâ ni dixi, o ifuba iami iala mu jila kala luhuinhi lua uama bhu jiku. Muẋima uami ua xoueta, ua lela muene kala iangu; ni kúdia ngó o kadikoka kami kua ngi jimbi kiá. Mukonda dia kuenda ni kukema, kikonda kia ngi naminina ni kiene ku ifuba. Nga soko ni kingungu-a-xitu ku mukáu; nga di bhange kala kihutukudia mu jingûndu. Ngi fula o kilu mu usuku, ngi kuata ku di ngunguina kala kanjila kala ku thandu diaʼnzo, Jinguma jami ala ku ngi sekalesa kumbi dioso; oso a ngi luualelʼó a-lu-ia ni ku ngi bha malebhu. Ngadi o uthókua kala mbolo, o ki ngi nua, mu di lunga ni masoxi. Kifua nga ku iibhila kiá, ua ngi zembe kiá mukonda dia njinda ié; kuma eie uedi kala ua ngi zangumuna, eie ua ngi texe. Izuua iami kifua kizuzúmbia kia ngoloxi, kialebhela kiá kuié; eme-muène nga kukuta kala iangu. Eie-phe, u Jihova, u nangenena katé ku hádia ni hádia; kuma thembu ieza-bhu, ia ku mu xinganeka, ua bhixila kiá bhu thembu i ua mu xindi. Sai bhuoso hinu bhu u balumukina, mù kuata henda ia Ziione; kuma thembu ieza-bhu ia ku mu xinganeka, ua bhixila kiá bhu thembu i ua mu xindi. Mukonda, etu tu selevende jé, ni matadi mé ma tu kate, ni mavu mé henda ia tu kuata. Athu mu jixi kiene kia kà kala ni uoma ua dijina dia Jihova, o jisobha ja mu ngongo anga jenda ni ku ku bhana o fuma. Kioso kia mona Jihova ua tungu dingi Ziione, ua tukulula dingi o kubenha kuê; Ua suu kiá o kusamba kua jihukunhu; kala mu kudituna dingi o ku di tenda kuâ. Kima kiki kia bhingi ku ki soneka, phala ki xale musêndu ku alulu ni ku alaula; athu kiluua ngó a a bhanga, hádia a ximana Jihova. Mukonda tunde ku ditala dia mbanza iê, muene ua zongola; Jihova ku diulu, ua talesa mu ngongo; phala evue o mikemu ia ió a a kuika; mbé o kujituna oso a xikamena ku a jibha. Phala athu a tumbule o fuma ia Jihova mu Ziione, ni diximanu diê mu Jeluzaleme; kioso kia kà bhongoloka o mundu ua di muange, ni ilômbo ioso phala kubhikila Jihova. Nzambi ua ngi sosolola nguzu iami mu njila mu ngejila; o izuua iami ua i selula, ki ia-nda kutena dingi. Ngixi-phe Nzambi iami, tata, kana ku ngʼambata luua, mukonda izuua iami ia suku hanji ngó mu kaẋi; kuma eie o mivu ié ki i tebhunuka, katé ku miji ioso. Eie tunde mʼokulu, eie ua tunga o disesa diaʼxi; o maúlu ufunu ua maku mé. Hádia ene a budika, eie-phe hanji u nangenena; a kà kuka muene kala kizuatu, ki bhinga ku ki zula, ua kà a futa-futa muene kala dikoza dia dibeka. Eie-phe kiene ki uene kiene; o mivu ié ki i moneka bhu ia suku. Anʼa selevende jé a kala bhua kondama, a tunga, a soma, o mbutu iâ ki ia kà bhua bhu pholo ié. Tanesa, Jihova, muẋima uami; ioso ia ngi kala moxi, i tanese dijina diê dikola. Tanesa, Jihova, muẋima uami, mbote jê joso ki ji ku jimbe. Muene u ku loloka ituxi ié ioso; hé u saka mahaxi mé moso; u kula muenhu ué mu diela; hé u ku zuika kiadi ni henda kala kitundu. U ku bhana kúdia ndumba ia jimbote, katé undenge ué ueza dingi kala ua holokoko. Jihova mukua kubatula milonga, u fúndisa kiambote oso a a bhikisa. Jinjila jê ua jidikiza Mozé, ni ikalakalu iê ku anʼa Izalaiele. Jihova ua lenduka, mukua kisambu, u kokoloka o kutema, o jihenda jê ji vula. Muene ka jijila kubazela, kene mu kuila u ku tatela phonzo. Ka tu bhanga kala kia fuama mu ikuma ietu, ka tu kaxtikala kala kia tokala ituxi ietu. Mukonda kia di leka maúlu ku thandu dia xi, kiene kia soko jihenda jê ja kuatela ió oso a mu kala ni uoma. Tunde kuthundʼèlele katé ku mazanga, mukuâ ni dikanga dia texe o ikuma ietu. Kala tata, anʼê u a kuatela henda, kiene ue Jihova u kuatela henda oso a mu kala ni uoma. Mbata uejiia kioso kia tu sokejeka, u lembalala kuma tuala tu mavu. Kuma muthu izuua iê mukua ni iangu; kala kitulu mu iangu, kiene ue kia fuafua. Kitembue kʼila ki bhita-ku, kia lela, kia buila; ni kididi kia kexe ka kʼijiia dingi. Maji o henda ia Jihova-phe, ku i tunda, ku i ia, ki iene thembu; ia xalela ku thandu dia akua uoma uê; o ku kumbidila kuê ni ku mululu ni ku mulaula. Ala na-kiu ió a kuata kualuka o kikutu kiê, ni iá a xinganeka o ijila iê nʼa i tumaka. Jihova, kialu kiê kia ungana ua ki xikika mu diulu, o utuminu uê ua bhiti kuene kuoso. Tanesenu Jihova, mu ji-anjo jê; mu mazonda, mua xikamena muene ku mi tuma, muène mu tumaka izuua ioso o dízui diê. Tanesenu Jihova, mu ilombo iê ioso; enu mu akua mbèle iê, mu bhanga ima ioso ia mu uabhela muene. Tanesenu Jihova, enu mu ikalakalu iê ioso, ku ididi ioso ia utuminu uê; tanesa Jihova muẋima uami. Tanesa, Jihova, muẋima uami, Jihova, Nzambi iami, eie ua di jingisa kiavulu; ua zuata ujitu ni ungana. Ua di te mukengeji kala divunga; ua futununa o maúlu kala dibeka dia balaka. O mixi ia inzo ié ia thandu, ua i tula mu menha; o matuta dikalu dié; uendela ku mabhabha ma kitembu. Muene, jiphunga jê ja katula, o milenge; o makuenze mê, milengo ia túbhia. Ua tena kutula madisesa maʼxi katé ia kuata, ki i xikina ku i lundumuna. Iú ua futu-ku menha mazongo kala kizuatu, menha ma bhitile ni ku thandu dia milundu. O ki ua a tumu dingi, a lenge; evu ngó o dízui dia kinuminu kié, exi etu tu texe-ú. Milundu anga i zanguka, makôlo a kuzuka, katé menha ma lengela mu kididi kioso ki ua a iudikila. Ua a xindi ni mbambe iâ, ka tena ku i somboka; ka tena dingi kubobesa mikáu ku kanga. Ua te ni ithu i fuafua menha mu jihonga; o jingiji ji kungulukila mu milundu. Kuene ku ua bhana kúnua o jixitu joso mu iangu; ni jijumendu ja mukáu ji bhuisa-bhu dinhota diâ. Mu jimbandu ni jinjila ji bhita bhulu, muene mu bhata diâ; ji didila jimbimbi jâ mu jithangu. Ku jinzo jê ja thandu, kuene ku sonoka menha ku milundu; phala mu ngongo muizale ibundu ia tundu mu kukalakala kué. U sabhukisa iangu ia kúdia kua ibhaku, ni idima i sedivila muthu phala a katule kúdia kuê mu mavu; ni vinhu phala muẋima ua muthu u sanguluke, ni maji phala pholo iê i lelame, ni musa phala a kale ni nguzu mu mukutu. Miẋi ia Jihova iezala sumu, miẋi ia muxitu ua Libano ia phaphe muene; jinjila kuene kua tungila ikalanga iâ; dibànda-phe u tungila ku muxi ua faia. Milundu ia di leka dilengelu dia jihoha, mu jindanji ngenda ia jisèle. Ua iudika mbeje, i tungule o jithembu; o dikumbi diejiia kithangana kiê kia kutula. U bheka-ku usuku ni kuvunda kuê, iama anga i tunda mu isasa ni kuzomba. Jindumbe ja jihoji, mu kusota mbole, anga jenda ni kuzuma, a mu bhinga kúdia kuâ, kua Nzambi. Kumbi ki di tunda, ene a vutuka, a koloka mu jingenda jâ, anga a zeka. Muthu-phe u tunda mú kuata o thonga iê, u kalakala katé mu ngoloxi. Eie, tata, u Jihova, ikalakalu ié kuvula kuahi! Iene ioso ua i bhange ni uhete, o mu ngongo muezala ni jimbongo jé! Kunhá kalunga ké, kakulu, ka zongo, mualu zouela imbamba iavulu, ni iama iòfele ni ia makota. Muene mu endela jinaviiu; ni kibaleia ua mu bhanga phala a tonokene muenhomo. Ene oso-â eie-muène a ku kinga, ku a uanena kúdia kuâ mu thembu ia tokala. Kioso Eie ki u a bhana, a nona; ki u kotonona o lukuaku lué, ekuta ima iambote. Ki u sueka pholo ié, a tata; ki ua a tambula o kubhuima, afua; kindala a biluka mavu. Eie-phe kioso ki u a tumikisa ngó o Nzumbi ié, jixitu jiza dingi; kienhiki mu ngongo mueza dingi mienhu iengi, ngongo anga i fukuluka dingi kiengi. Fuma ia Jihova i nangenene kienhiki! Jihova a sanguluke mu ikalakalu iê! Ua bhingi se oxi u i zongola, i teketa; milundu u i bhabha, i fuafua dixi. Kioso ki ngala kulaia, ngenda ni kuimbila Jihova; ngi ximana Nzambi iami, katé bhua kà suka muenhu uami. O kubanza kuami kua muẋima kua muene, ku kale kua kusanguluka; ngi sangulukila jinga kua Jihova. Akua ituxi ende ni kubhua-mu mu ngongo, a bhukumuka a jime o mbutu. Tanesa, Jihova, muẋima uami! Haleluia! Sakidilenu Jihova, hingilenu o dijina diê; kolenu ku mundu o ikalakalu iê. Mu imbidienu, imbenu ni ku mu ximana; tenu maka ma imbamba iê ia madiuanu. Di fiiadienu o dijina diê dikola; muẋima uâ u tane, oso bhindamena kuijiia Jihova. Sotenu Jihova, ni nguzu iê; Sotenu izuua ioso o pholo iê, sé ngó kufula. Xinganekenu o madiuanu mê ma bhanga jinga; ni isuma iê, ni kuzuela kuê mu batula o milonga, Enu, mu alulu a Mbalahamu, selevende iê, enu mu anʼa Jakobo, a mi sola. Muene, muene Jihova, Nzambi ietu; muene uenu batula o maka mu ngongo ioso. Kikutu kiê nuka ki mu jimba katé ku hádia ni hádia; o kizuelu kiê ua ki tendelela ni ku midi ia miji. Kiene kia kikutu kia ta ni Mbalahamu, ni mulôko uê ua lokela Izake, Anga u ki tonena dingi kua Jakobo, kí kia xala kijila, ni kua Izalaiele mu kikutu ki nangenena, Uixi: Eie-muène ngi ku bhana o ixi ia Kanana, nga ku batuila-iu, i kale undundu ué. Kiosuʼokio o mala a muiji uâ kʼa kidi luua; xi, a tolo muene, ala ngó jinzuángiza mʼoxi muenhomo. Kia mu nhungana hanji, a xia diembu eza diembu; a tunda kua sobha iú, a sambuka ku akua ʼxi iengi. Muene kehela muthu ku a bhanga phulu; ua bazela makota a jingana mukonda diâ-ene, Uixi: Athu ami ngʼa undu ni maji, kana ku a kuata; o jipolofeta jami, ki mu ji kuame. Uexana o nzala, hé iiza hanji mʼoxi; o kúdia kua kexe mu kudia ua a katula-ku. Ua tuamekesa diiala bhu pholo iâ; muene Zuze, a mu sumbixile mu ubhika. Inama iê a i kuama mu ditaka; o jifelu ja jingidinhá ja mu bokona ku muẋima moxi. Katé kia bhixila bhu thembu ia mu lekelela, kizuelu kia Jihova kia mu bhake ku polova. Muenexi anga u mu tuma, hé u mu ehesa; Langala-ngongo, muene ua mu jituisa. U mu ta ku pholo mù tumina o dibhata diê; muene u tambula konda ia jimbongo jê joso. Phala makota ma athu a a kute, se uandala, o jitata ku mbanza, a ji longe kilunji. Izalaiele anga u kulumuka mu Ejito; Jakobo u di bhanga nzuángiza mʼoxi ia Hame. Muene anga u sokolola kiavulu o muiji uê, hé u a bhana kukala ni nguzu, o jinguma jâ ndenge. U a lungulula o muẋima phala mundu uê a u zembe, a kala ni kudimuka kua kutununa o jiselevende jê. U katula Mozé, selevende iê ua mu tungula, kumoxi ni Alá a mu bhana kukala-nê. A tubhula mabhebhu muʼaxaxi kâ, edikiza isuma mʼoxi ia Hame. Ua tumikisa-ku kitombe, ixi anga i bokona mua vundu; maji ene ka xikina kuívua-phe o kizuelu kiê. Menha â anga u a kitula manhinga, kienhiki jimbiji jâ anga ji fua. Mazote anga ma di vuala mʼoxi iâ ioso, katé ni mu zemba dia muenexi, a bokona. U zuela, anga mu iza matuta ma jihamue, ni jina katé kua suku o mabhata mâ moso. Bhu kididi kia mvula, u a bhana matadi; mu lekajaka túbhia mʼoxi iâ iene ioso. Ni mivide iâ, ni mifiku, ua i beta-beta: miẋi ioso mʼoxi iâ, ia bukujuka. U zuela dingi, anga muiza kabôtua; ni kihoho ki ki ẋikina ku ki kuata konda. Anga ki dia o idima ioso mʼoxi iâ, ibundu i tunda mu mavu, bhoxi i bhua-bhu. U jibha ana oso a phandekumbi mʼoxi iâ, ene ana a dianga, a nguzu iâ ioso. Mundu uê katé kia a katula mʼoxi muenhomo, ambata muene phalata ni ulu; mu miji iâ ioso ki muala diiala dia kate, mba dia kambe nguzu. A kua Ejito kia a uabhela, kia a mono kuia; kuma o uoma uâ, ua tula ku thandu. U futununa dituta, dia a bhana kilembeketa, ni túbhia tua a muikina mu usuku. Ene kia mu bhingi, u a bhekela tungumbe; u a ekutisa ni mbolo ia diulu. Ua jikula mu ndanji, hé mu fuáfua o menha; mu jihonga jakukuta anga mu kunguluka jingiji. Kuma kizuelu kiê kikôla ua ki te muẋima; ni Mbalahamu, dia selevende iê. Kala kiki, uendesa mundu uê ni ngalasa ioso, anʼê angene enda ni kuta nzongo ia kikóue. Jixi ja matumbu anga u a bhana-ju ene; athu engi a kalakala, ene a a bhingana; phala o itumu iê a i kuate muene, o ijila iê a i tumake. Haleluia! Haleluia! Sakidilenu Jihova; kuma muene mukua kubhanga mbote; mukonda o jihenda jê ki jene kúbhua. Nanhi u tena kutanga o ikalakalu ia undanda ua Jihova? Mba, nanhi utena o ku mu ximana nʼa zubha? Azediua ió oso a kumbidila o kidi kia fuama; ni ió izuua ioso a bhanga o ima iaiuka. Eme-phe, u Jihova, ngi xinganeke ni vondadi iambote kala ki uene kubhanga o mundu ué; ngi sange bhu ngala phala u ngi bhulule. Phala eme ngi mone ue o kubhanduluka kua athu é angene, mbé ngi sangulukile kumoxi ni mundu ué; phala eme ue ngi zangalale ni undundu ué. Ituxi tua i ta jinga kala o jitata jetu, tua bhange muene kuxibhaka ni kubhukumuka; tua bhange muene kiaiibha. Jitata jetu ka tongolola kiambote, o madiuanu mé, mʼoxi ia Egito; ka xinganeka dingi o nzungule ia jihenda jé, maji a ku kuata phata, bhu ndundu ia kalunga, xi, bhene bhu Kalunga Kakusuka. Maji kiene kimoxi, muene ua a bhulula mukonda dia dijina diê, phala o undanda uê a u ijiie; Kalunga Kakusuka ua ka temena, ka kukuta; iú ua a bhitisa koxi a menha kala ku mukáu kuala. Ua a kudila bhu lukuaku lua ió ua a kanena jinga; ua a tambula bhu maku a ngungu-a-nzumba. Menha a bhita ku thandu dia jinguma jâ; né muthu umoxi ngó ka subhuka-ku. Bhenhobho a xikana kiua o maka mê; anga emba hanji ni ku mu ximana. Kindala-phe o ikalakalu iê ia a jimbiʼê kiá; nguauâ dingi kubhinga o kaiula kê. A kala ni luimbi luavulu mu kikangalakata, Nzambi a mu kuatesa phata mu ixi ia kisékele. Muene anga u a bhana kia Seme o vondadi iâ, maji ua a bhana ue kukonzama kua mixima iâ moxi. A kala ni difutu dia Mozé bhu kilombo, ni dia Alá, o muthu uangene ua Jihova. Mavu anga a jikuka, hé a minha Datana, o dianda dia Abilamo a a lambela mu dikungu. Kua uama túbhia mu junda ia mundu uâ; a bhukumukʼó auka ku mulengo. Anga a iudika kangombe ka ulu ku mulundu ua Holebe, hé a bheza o kiteka kia utadi uóuiẋike. A xia ió ukôla, ua a bhana kijingo, a kôlesa o kidifua kia ngombe, mukua kúdia iangu. Nzambi, Mubhuludi uâ, a mu jimbi; Ió ua bhange o ima ia matunda mu Ijito; ni madiuanu mʼoxi ia Hame, ima ia undanda muene i kuata uoma, bhu ndundu ia Kalunga Kakusuka. Kia mu bhangesa kuila, uixi: Ngʼa buikisa; ua a bhana o muenhu Mozé, muthu uangene, uemana bhu kaẋi ni ku a diondela, katé o njinda iê ua i lungulula iela muengi, iu ua fudisa o ku a buikisa. Ixi iauabha ia edikiza anga a i nongena, nguauâ kuxikana o kizuelu kiê. A hina-hina ngó ni kulongolola mu jifundu jâ muala; o kuívua dízui dia Jihova, a ditunu. Muene anga u loka ni kuzangula lukuaku, uixi: Ngʼa a buidisila mumu, mu kikangalakata, uixi anʼenu hinu ngʼa sebulula muʼaxaxi ka matumbu, ngʼa muanga-muanga mu jixi joso. Anga aia dingi mu ku di ta kua Bahale-Piiole; hé a dia o jisata ja satela o iteka iafu. Mu kienhiki, a mu kuatesa njinda ni imbamba iâ ioso ia bhange; katé kueza dingi kibuika kia dibhebhu muʼaxaxi kâ. Bhenhobho bhua zanguka Finehase, anga u kumbidila o kidi; kibuika anga ki sukama, ki bhua-ku muene. Anga a mu lungisa, exi ua kumbidila muene, hé u xala ni kikutu kia unganga unangenena. Anga a mu lokalalʼâ dingi, bhu menha ma Medibah, katé ni Mozé kua mu iza uíndua mukonda dia êne; mukonda a mu thathamesa o muẋima moxi, anga ni mizumbu iê u zuela lusolo, ki kiene kia tokala. Mu kuiza-ku ue, o matumbu ka a buidisa, kala kia a tumine Jihova; maji a di lungu-nâ mu umatumbu uâ, anga a di longa o ifua iâ iaiibha. A bheza o iteka iâ, ia di bhange mubhetu, anga a fua mu múkala uâ. Ni anʼâ a mala ni anʼâ ahatu a a satela uâ ku madimonho. Iá a ẋamujuna manhinga, sé ngó kikuma, o manhinga ma anʼâ ene, ni a mala ni a ahatu; anʼâ a a satela muene o iteka ia Kanana, o ixi anga a i ta o lúfuku lua manhinga. Kienhiki kia di bolesa ni imbamba iâ, a di bhange jindumbu mui ibhangelu iâ. Kia bhangesa o njinda ia Jihova kuuama kala túbhia, kia tala ku povo iê; ni undundu uê ua mu kuata fokoso. Anga u a thelekala bhu maku a matumbu; oso a a zembe, a kala mu ku a tumina, Jinguma enda ni ku a bhikisa, ene hé a toloka, a belesela bhu maku ma jinguma jâ. Luavulu muene Ngana ua a kudila; maji ene-phe kene kunanga mu kuxibhaka, enda ni kutunuka mu kudianguka kuâ, Kiene kimoxi, muene u a suua mu kubhondalala kuâ, se ua a evu ia dikola kua muene. U xinganeka o kikutu kiê, hé u diela mukonda dia jihenda jê javulu. U bhangesa kuila ni ió oso a a kutu, a ambata ku a balakala, a a kala ni henda ku jinguma jâ. Tu bhulule, tata, u Jihova, Nzambi ietu, u tu bhongolole dingi ku matumbu ku tua di muangena, phala tu sakidile dingi o dijina dié, tu kole kikóue kia ku ku ximana eie. A tane-ku, Jihova, Nzambi ia Izalaiele, tunde dia tunde katé kua kʼàia; mundu uoso etaie, Amene! Haleluia. Ximanenu Jihova, o mbote iê iene mu bhanga; mukonda o jihenda jê ki jene kúbhua. Oso a a kula kuala Jihova, a mu tumbule, ió oso a a kula bhu maku a nguma. Ni iâ muene a bhongolola ni ku a takana ku jixi, ku thunda ni ku mazanga, ku suku ni ku sulu. Kuma enhá mu kikangalakata mua texikile, anga a kala mù bunganena mu jinjila ja hatu; dibhata dia tungu o muthu ka di mono. Nzala ia a te, o dinhota dia a kuata, o muenhu uâ moxi ua-lu sota kubhua-mu. Bhenhobho a dikola kua Jihova mu lamba diâ, muene hé u a kudila mu kubhondalala kuâ. Hé u a songuela mu njila ia iuka, katé kia bhiẋila-nâ ku mabhata kua tungu athu, mu sanzala mua fuama ene kukala. Tamano-phe a ximana jinga Jihova, ni kuxinganeka jimbote jê, ni madiuanu oso ene mù bhanga ku anʼathu mu ngongo! Kuma o muẋima ua dinhota, u u bhanga o jivondadi; o muẋima ua nzala, u u ikutisa ni ima iambote. Sai ni iá a xikamene muʼavundu, mu kizenji kia kalunga, kuma a a kuika mu kikote ni jifelu, Mukonda a kitukila o maka ma Nzambi, Suke-ku kia a longo kilunji, nguauâ ku mu ívua. Kiene kia bhekela o ku a tolola muẋima ni ubhika; o kia di bhukana, a dibale, u a kudila a mu tokoka. Bhenhobho a dikola kua Jihova mu lamba diâ, muene hé u a kudila mu kubhondalala kuâ. Muene u a katula mua vundu ni mu kizenji kia kalunga, malubhambu ma a kutile, u a batujula. Tamano-phe a ximana jinga Jihova, ni kuxinganeka jimbote jê, ni madiuanu oso ene mù bhanga ku anʼathu mu ngongo! Kuma o mabhitu a utadi uakolo, ua ma bulu-ê, o jifelu ja a jikile, ua ji bukujula. Sai amoxi-mu, mukonda dia kudianguka kuâ, a kala ni mahaxi, a kata muene, a tala hadi. Kúdia kuoso kua a ludila, kʼandala dingi; kuma a zukama mu bòmbo dia kalunga. Bhenhobho a dikola kua Jihova mu lamba diâ; muene-phe u a kudila mu kubhondala kuâ. U tuma o kizuelu kiê, hé u a saka, u vutula o muenhu uâ, phala ki u di bote mu kina. Tamano-phe a ximana jinga Jihova, ni kuxinganeka jimbote jê, ni madiuanu oso ene mù bhanga ku anʼathu mu ngongo! A mu satele jisata ja kusakidila, o ikalakalu iê a i tumbule ni kuimba ni kusanguluka. Oso ene mu kutuka muʼalunga mu jinaviiu, hé a tela o mauenji ku musanza ua kulu ua menha; Enhá ala jimbangi ja ikalakalu ia Jihova, ni misanu iê ku thandu dia menha mazongo. Kuma u tuma, hé u bheka-ku o kitembue kia suína, anga ki balumuna o mabhuku mê. A banda kala a mu-ia ku diulu, hé a kulumuka kala a mu laukila mu imakungu ia makota! O miẋima iâ ia bhotomoka mukonda dia hele ni uoma ua imʼiii. A kala ni munhunga, a bhendujuka kala jihólua, jindunge jâ joso ja a muangana. Bhenhobho a dikola kua Jihova mu lamba diâ, muene-phe u a kudila mu kubhondala kuâ. U bhangesa kuila o kibhungu ki batama, o mabhuku mê hé ma di xibha. Ene-phe a tana-ku, mukonda kua tululuka; kindala a kuaka bhu ndundu bhuala kuinda, muene ua a bheka bhu ditabhu dia muẋima uâ. Tamano-phe a ximana jinga Jihova, ni kuxinganeka jimbote jê, ni madiuanu oso ene mu bhanga ku anʼathu mu ngongo! A mu tange o fuma bhu kionge kia mundu, a mu tumbule bhua xikama adiakimi, o ikulakaji. Muene jihonga ja menha ua ji kitula mukáu ua kisekele, o bhu otho ia ngiji bhueza mavu a kukuta. Ixi ia vudile kuima, ua i bhange phându ia môngua, mukonda dia kubhukumuka kua athuʼê a tungu-mu. Bhuamukuá, o mukáu ua kisekele u u kitula izanga ia menha, o ku mavu akukuta, ku fuáfua jingiji. U bhangesa iá akua nzala, a iudika-bhu sanzala bhenhobho, hé a tunga, a soma muene. A dima mábhia, a phapha mivide, anga a katula-mu mákudia mandumba. Ku dibesá diê, a di sokolola muene kiavulu; o ibhaku iâ, ki i tebhunuka, lémbue! Maji bhuamukuá a sosoloka dingi, a tunuka muene, mbebhu o ku a bhondeleka, ni uíndua, ni lamba. Anʼa jingana u a lunduluila kabaxa, anga u a bhangesa kubungana, mu kikangalakata mua kambe o njila. Maji-phe o phulungu u mu katula mu lusebu, hé u mu tudika ditala dia ujitu, u mu sokolola o muiji kala kilunga kia ibhaku. Emana nzanza kia ki mona, a sanzuka ni ngalasa; maji o ku mbandu joso isuéia a a jika makanu. Uoso ua tongoloka muẋima a xinganeke o imʼiii, ende ni kubatekela kiambote o jihenda ja Jihova. Muẋima uami ua di iudika, eie u Nzambi, muẋima uami ua di iudika! Ngi kuimbila, ngi kuimbila ku ku ximana ni vondadi ioso. Phaphumuka, eie muẋima uami! Phaphumuka eie kakoxi ni mbànza! Eme-muène ngi di meneka kuila kiluua ngó kúkia. Muʼaxaxi ka madiembu, ngi ku sakidila, u Jihova; ngi ku ximana ni kuimba bhu pholo ia akua jixi jengi. Kuma jihenda jé ja vulu, o ditala dia maúlu ndenge; o kidi kié kia somboka o matuta oso a di leka. Zangalala, Ngana, u Nzambi, ku thandu dia maúlu, o fuma ié i tunde o fuma ioso mu ngongo. Mukonda anʼé a jihenda a bhingi ku a kudila, tu bhulule ni lukuaku lué lua dilu, u tu vutuile. Nzambi ua zuela mu kuzela kuê kukola; eme-phe ngi tana-ku! o ixi ia Xikeme ngi i uana, mukáu ua Sukote ngi u ta jimbambe, Ngileiade uami eme, Manasa ue uami; Ifalaíme kijinga kiami kia ku ta ku mútue; o Juda mbasá iami ia ungana. Muabhe kitutu kiami kia kudisukuila; mua Edomo muene mu nga tula o sabhatu iami; Fidíxia nga mu tolola, ngi mu kola kikóue. Kilolo nanhi u ngi bheka mu mbonge iakolo? nanhi u ngi songuela mu kuia katé kua Edomo? Manhi kʼEie-muène, u Nzambi, ua tu ambudisa? Eie, Ngana Nzambi, manhi ufula kiá kubheka o ifuẋi ietu ku ita? Tu bande, Ngana, phala tu lende o jinguma; kuma o ku di banda kua athu, kingoho! Mu nguzu ia Nzambi tu bhanga muene undanda; kuma muene u titidila o jinguma jetu bhoxi. Kana kudixibha, u Nzambi ia diximanu diami! Kuma o dikanu dia kiiala kiabhumu, dikanu dia mukua makutu, dia jikuka mu ku ngi zuela kiaiibha; a ngi tatela ima ki nga i bhange. Ene a ngi kondo ni maka a unguma, a ngi balukila ni ku ngi lua, sé ngo kikuma. Mu ku a zola, ene-phe a ngi kanena ni unguma; eme-phe ngi kala mu a sambela. Mu mbote i nga a bhange, ene a ngi vutuila phulu; ua a zolo, ene a mu zembe. Muenhó, mu tele kisuéia ku pholo, phala a mu longe; bhu kale mutatedi u mu imanena ku madilu. Kioso kia fúnda, a mu mone kuêla; o kudionda kuê ngó ku kale kituxi. Izuua iê, a i fikise; kididi kiê bhu kale muthu uengi a ki tambule. Anʼê a kale jihukunhi, o muhatuʼê mutudi. Anʼê a kale anhungani a hatu, ende ni, kubhinga jimola; o dibhata diê di kale ngùndu, ene ende ni kunhunganena ku makanga. Mukua kúdia mangonha a mu bhûnde ima ioso iala-na-iu, akua makanga a mu bhûnde ima ioso ia kalakala. Ki bhu kale muthu u mu kuatela henda; mba bhu kala muthu u xinganeka anʼê ala mu uhukunhu. Muiji uê u batuke muene, ubhue-ku; ku mona ni ku mulaula a a jimune o majina mu ingo ia vumu. Jihova ende ni kuxinganeka jinga muene o kubhukumuka kua jitata jê; o kituxi kia manhʼâ ka ki jimune, lémbua! O ikuma iâ i kale jinge muene ku mesu a Jihova, phala ende ni kuvuza o ijimbuete ia dilembalesu diâ, ia xi mu ngongo. Mukonda o muene ue ka xikina kukuatela henda; ni ngadiama ni phulungu ua mu zukutisa jinga muene, mukua kikote kia muẋima u mu bhondeleka muene, phala ku mu jibha. O kuxinga jindaka, uene o mukumbi uê; kiki muene a lebhuke ue! o kubhana dibesá ki kua mu ijidila, dibesá-phe dia mu lenge! U ta mázui kala kiene o kizuatu kiê kia zuata; ma mu bokone-phe ku muẋima uê-muène kala menha, ma mu bhixile muene ku ifuba kala maji. O mázui ma mu kale kiá kala dibeka diê dia di futu; ele muene kala phonda iê iene kukuta mu mbunda. Nganhu iâ i kale kienhiki, ia tambula kua Jihova, oso ene ku ngi zembʼó, hé a ngi tatela ima iaiibha ku muenhu uami. Kala-phe u dilemba diami, eie Ngana, Jihova, mukonda dia jihenda ja dijina dié; ngi kudile, Ngana, mukonda kulenduka kué kua uabha. Mukonda ngi ngadiama, ngi phulungu, a ngi kuama katé ni muẋima moxi. Nga soko ni kizúzumbi kia ngoloxi, kia lebhela kiá kuié; ngi takujuka ngó kala dihoho diia mu tudila dikanga. Mukonda dia kujila kúdia, jiphuna jala ku ngi teketa ni nzala; o mukutu uami ua muia ni kubhela. Ki ngalʼiki ene a ngi bhanga kasekelu; ela a ngi mona, a kubuakesa ku mítue. Ngi kuatekese-phe eie u Jihova, u Nzambi iami! ngi bhulule mu jihenda jé javulu, ji uene na-ju! Mbé a ki mone kuma lukuaku lué luene lua kalakala; nʼa kʼijiie kuma eie u Jihova ua ki bhange. Ene a te-â o jihasa, kabasa eie u ngi zediuisa; oso ala mu ngi balumukina, jisonhi ja-nda ku a kuata; maji o selevende ié, u kala mu tana. Ene oso a ngi balukilʼó, a zuate kujingunuka, jisonhi jâ ji a vungine kala dibeka dia di futu. Eme-phe, ngi sakidila jinga Jihova, ngi suina muene o dízui; ngi mu ximana muene mu kaẋi ka mundu. Kuma ua tate-ó, muene u mu imanena ku madilu; mu ku mu bhulula kua ió andala ku mu êlesa, mbé nʼa mu jibha. Jihova ua ki ambe kua Ngana HU iami, uixi: Xikama ku mbandu iami ia madilu, katé ki ngi ku bhanga o jinguma ji kala kibaka kié kia kutula inama. Jihova u ku tumikisa o mbasá ié ia nguzu tunde mu Ziione, uixi: Enda ni kutumina o jinguma jé. Makuenze mé ma kà di bheka muene mu vondadi iâ, bhu kizuua ki u katula o kilômbo; ni kukemba kuazele, anʼé a kà tomboloka kala dimume dia lelu mu kimene. Jihova ua loka, ka ẋikina kualuluka, kuma eie uala u nganga inangenena, mukuâ ni unganga ua Melekizedeke. Ngana ua ku imanena ku mbandu ié ia madilu, muene u kuama o jisobha, bhu kizuua kia njinda iê, Muene u batula o milonga muʼaxaxi ka jixi, bhoxi bhuizala imbi, u bula-bula muene o mítue ia atumini mu ngongo ioso. U nuina ku ngiji mu njila iê, anga uia ku pholo ni mútue ua bhetuka. Haleluia! Ngi ximana Jihova ni muẋima uami uoso, bhu kionge kia athu, ni bhua bhongoloka o mundu. Ikalakalu ia Jihova ia makota muene, a i sota jinga kuala ió oso andala a ʼijiia kiambote. O kukumbidila kuê ki kuene kufula. Ikalakalu iê ia madiuanu ia xala muene fuma; Jihova ualenduka, u kuatela henda. U bhana mbole ia kúdia kua ió a mu kala ni uoma; o kikutu kiê nuka ki mu jimba. Nguzu iê ia kukalakala ua ʼidikiza ku mundu uê, mu ku a bhana o undundu ua matumbu. Ufunu ua maku mê ua kidi ni kutetuluka; o ijila iê ioso ia ufiiele I xalela muene sé dizubhilu, mukonda ki i xikina ku i jima katé ku hádia; kuma iene ioso ia sokela muene mu kidi ni kuiuka. Ua tumu kukula o mundu uê, iu ua te-nâ o kikutu ki nangenena ki ki bhu; o dijina diê di kôla, di kuata uoma! O kukala ni uoma ua Nzambi, muene muijiia unjimu; ene oso a mu tumaka, a kala muene ni kilunji kiambote, o diximanu diê dia kalʼê, katé ku hádia ni hádia. Haleluia! Ua lungu o muthu ió uene ni uoma ua Jihova, ua bhindamena kuijiia kiambote o ijila iê, Anʼê a kala mazonda mu ngongo, muiji ua ió emana o mixima nzanza, u zediua. Mʼonzo iê mu kala kubhanduluka, mu kala jimbongo; o kuiuka kuê kuemana kua di fikidila muene katé ku hádia. O muthu uaiuka, ni mu kitombe kúkia mukengeji uê; u kala mukua ujitu, mukua henda, mukua kiadi. U mona mbote, muthu u kala mukua kiadi, u bhandulula akuá; imbamba iê ioso u i endesa ni kutetuluka. Muthu ió uemana kididi, ka mu lundumuna; u xia dijina, a mu lembalala jinga o kuiuka kuê. Ka kala ni uoma ua ku mu tudila njimbu iaiibha; kuma muẋima uê ua di fikidila ni kudielela Jihova. Muẋima uê ua kuata bhu kididi, ka kala ngó ni hele; ua kinga ku mu bhanga jivondadi, kua ió oso a mu hamena. Kʼemina, maji u bhana, u uanena o jingadiama; ka kuata sonhi, o mútue uê u bhetuka muene ni kijingo. O kisuéia-phe u ki mona mesu, hé ki mu iibhila; hinu u kokota mazu, u botomokena bhobho; kuma o vondadi-phe ia kisuéia hádia a i kakula. Haleluia! Ximanenu, enu mu jiselevende ja Jihova, Ximanenu dijina dia Jihova. Dijina dia Jihova a di tumbule ni ki tualʼiki, ni ku hádia sé dizubhilu. Tunde ku tundila o dikumbi, katé ku di tudila, dijina dia Jihova a di ximane. Jihova ua jîngi, muene ngungu ia ifuẋi ioso; fuma iê ia di tudika ku diulu. Kadi nanhi, u soka ni Jihova, Nzambi ietu? uala ni kiandu kiê bhu ditala dia di leka. Maji u bhetama mu ku tala o ima i bhita ni mu diulu ni mu ngongo? Ngadiama u mu zangula, ua mu sange ua fufuka ni mvindu; phulungu u mu zangeleka, ua mu katula bhu dixita. Phala a mu xikamese ni anʼa jingana, xi, a mu bhane kididi kumoxi ni makota a jingana mu mundu uê. U bhangesa kuila, muhatu ua kisula, uongeka dibhata, u kala kivadi, hé u sanguluka ni anʼê. Ximanenu Jihova! Kia tunda Izalaiele mu Ijito, ni dibhata dia Jakobo, mu matumbu a dingula; Juda ua di bhange muiji uê ukôla, o Izalaiele kilômbo kiê. Kalunga kioso ki ka mono, ka mu lenge o pholo; menha ma Njolodá ma vutuka kua tundu. Milundu ia petajaka ni ngalasa kala ilumbe ia jimbudi, tuthuthulundu tua tonoka kala tuana tua ibhaku. Ihi kia ku kuata, u kalunga ka lenge? ni eie u Njolodá, ua vutuka o menha kua tundu? Mu milundu mua petajaka kala ilumbe ia jimbudi? mu tuthuthulundu mua tonoka kala tuana tua ibhaku? Teketa muene u ixi ia kimi, bhua ku tukulukila muene Ngana, bhu ua mono o pholo ia Nzambi ia Jakobo. Ua tenene kuila, o ndanji i kituka dijiia, o ditadi diakolo di di bhanga otho ia ngiji. Etʼuetu kana, u Jihova, etʼuetu kana; eie-ku a ku tumbula o dijina ni fuma, mukonda dia henda ié ni kidi kié. Phalahi ki bhinga matumbu a kèla, Nzambi iâ iú kuebhi? Etu Nzambi ietu-phe uene mu diulu; mukua kubhanga ioso iandala. Iteka ia ene phalata ni ulu, ima ia kalakala athu ku maku. Ikala ni makanu, maji i kamba kuzuela; mesu sai, maji ki i tena kumona. Ikala ni mátui, maji i kamba kuívua; mazulu sai, maji ki i tena kuívua dizumba; Ikala ni maku, maji ki i kuata kimbamba; inama sai, maji ki i tena kuenda; mba bhu xingu iâ bhu tunda ngó dízui dioso-dioso, lémbua! Ki kala o iteka iene, ki kala oso a i bhanga; ki kala ue ene oso a i dielela. Eie Izalaiele, dielela kua Jihova; muene dikuatekesu diâ, ngubu iâ. Enu dibhata dia Alá, dielelenu kua Jihova; muene dikuatekesu diâ, ngubu iâ. Enu mu akua uôma ua Jihova, dielelenu kua Jihova; muene dikuatekesu diâ, ngubu iâ. Jihova ua tu te dingi muẋima; u tu benzela; u benzela dibhata dia Izalaiele; u benzela dibhata dia Alá. U benzela oso akua uôma ua Jihova, ni jindenge ni makota. Jihova a mi sokolole dingi kiavulu, ni enu ni anʼenu. A mi zediuise kuala Jihova, ua bhanga o diulu ni ixi. Diulu, diulu diangene dia Jihova, maji o ixi-phe, ua i bhana anʼa athu. Madifundu kene kuximana Jihova, mba athu oso a jikinina mu dikuluma. Maji etu-phe tu tumbula Jihova, tunde kiki katé ku mivu ki ià-bhua. Ximanenu Jihova, (Haleluia). Nga zolo Jihova, mukonda ua ngʼivu dízui diami ni kudionda kuami. Mbata ua ngi bhetamena dítui; kala kiki, ngi dikola jinga kua muene, kioso ki ngi laia ni muenhu. Mikolo ia kalunga ia ngi bhidile, misusu ia kúfua ia ngi kuata; nga sange phaxi ni lamba! Bhenhobho anga ngi dikola mu dijina dia Jihova, ngixi: U Jihova, tata, nga ku diondo, ngi bhulule o muenhu uami. Jihova ua lenduka, u idikiza ujitu ni uthu; Nzambi ietu mukua henda. Jihova uene mu langa ió atobho; nga bhondalalele kiá, maji ua ngi bhulula muene. Tunda-ku, muẋima uami, uize u nhohe bhabha; kuma jimbote ja ku bhanga Jihova ja nzungule. Kuma eie Jihova, ua ngi kudila o muenhu uami mu bòmbo dia kalunga, ua ngi kondona o masoxi mu mesu, ua fudisa o inama iami kuẋangumuka, mbé ki ngi di bhale. Ngʼenda kiá bhu pholo ia Jihova, kʼulu dia mundu kunu, kua tunga athu a muenhu. Eme nga xikana, kiene ki nga zuelela, sumbala nga tate; nga zuela-phe ngó lusolo, ngixi: Athu oso, mbé makutu! Kiki-phe ngi bhakula kima kiahi kua Jihova, mu mbote joso jene ku ngi bhanga? Ngi kuata o dikáu dia kubhuluka, hé ngi hingila mu dijina dia Jihova. Ngi futa jipolomesa jami, ji nga plometela kua Jihova, ngi ki bhanga muene bhu pholo ia mundu uê uoso. O Kúfua kua muthu uê ua mu solo, ku mesu a Jihova phelo ia nzaji. U Jihova, ni kidi kiene ngi selevende ié; ngi selevende ié, monʼa kahatu ké, eie-muène ua ngi jituna bhu ophi ia ubhika. Ngi ku satela sata ia kusakidila, ngi hingila jinga mu dijina dia Jihova. Ngi futa jinga jiplomesa jami, ji nga polometela kua Jihova, ngi ki bhanga muene bhu pholo ia mundu uê uoso; Mu lumbu lua inzo iangene ia Jihova, mu kaẋi ké eie, u Jeluzaleme. Ximanenu Jihova. Ximanenu Jihova, enu mu akua jixi joso; mu tondedienu enu mu ifuẋi ioso; kuma jihenda jê javulu ja tu kuatela; o kidi kia Jihova kiemanenà-ku katé ku hádia ni hádia. Ximanenu Jihova. Sakidilenu Jihova, kuma muene mukua mbote; mukonda jihenda jê ki jene kúbhua. Izalaiele a ki ambe dingi, kuila o jihenda jê ki jene kúbhua. Dibhata dia Alá a ki ambe dingi, kuila o jihenda jê ki jene kúbhua. Oso ala ni uôma ua Jihova a ki ambe ue dingi, kuma jihenda jê ki jene kúbhua. Bhu kíbhidi bhu nga kexile, nga dikola kua Jihova; Jihova uetaia, ua ngi bheka bhu kididi kiadisanze. Jihova uala bhu mbandu iami, ki ngi kala dingi ni uóma; hé kima, muthu u ngi bhanga-hi? Jihova uala bhu mbandu iami, kumoxi ni iá ala ku ngi kuatekesa; nga-nda kumona kia ngi bhanga o jivondadi kua ió a ngi zembe. Kota kudielela kua Jihova, kana kudielela ku muthu. Kota kudielela kua Jihova, kana kudielela o ilamba mu ngongo. Akua jixi a ngi kondolokele, ni ku ngi salumukina; maji mu dijina dia Jihova-phe nga a batela bhoxi. A ngi salumukina muene a tona, ni ku ngi kondoloka; maji mu dijina dia Jihova-phe nga a batela muene bhoxi. A ngi salumukina kala jinhuki; maji a jimi kala túbhia tu uamena mu minha; kuma mu dijina dia Jihova nga a batela muene bhoxi. Eie ua ngi nenguna muene ni nguzu phala ku ngi bhalesa; maji Jihova phe ua ngi kuatekesa. Jihova muene nguzu iami, muene mukumbi uami; mukonda muene ua ngi bhulula. Ivenu! ku jifundu ja athu aiuka kuala dízui dia kukola kikóue; kuma lukuaku lua Jihova lua bhange undanda! Lukuaku lua Jihova lua di leka, lukuaku lua Jihova lua bhange undanda! Ki ngi fu dingi, ngi laia muene; hé nga kà jimbuila athu kioso ki kalakala Jihova. Jihova ua ngi bhe muene kaxtiku kavulu; maji ka ngʼehelela ni ngi fue. Ngi jikuidienu o mabhitu a kuiuka, a kutula o mazelele, ngi bokuene bhobho, nga kà sakidile Jihova. Iá ene o mabhitu a Jihova; kikale athu aiuka, ene ngó a kà bokuena-bhu. Ngi ku sakidila muene, kuma eie ua ngʼitaia; ua di bhange kiá u mubhuludi uami. O ditadi dia ditunu jimesene ja kutunga, dia di bhange diene o mútue ua kuatesa bhu thungi. Kienhiki, Jihova ua ki bhange, ki kia dʼijiia ngó; ku mesu mʼetu-phe kisunji! Kizuua kia leluʼiki Jihova ua ki tungula; phala tu sanguluke, tu tumbujuke ni ngalasa, mu kizuua kienhiki. Tu bhulule, u Jihova, tua ku diondo, tu bhane kiá o kubhanduluka, tua ku diondo u Jihova. A tane-ku ió uoso uiza mu dijina dia Jihova; tu sange Ngana! Tua mi menekena tunde mʼonzo ia Jihova mumu. Jihova muene Nzambi ietu, ua tu bhana o mukengeji; sata ia fesa kutenu-iu mikolo, mu i bheke katé bhu jimbinga ja kalatódio. Eie-eie u Nzambi iami, eme ngi ku sakidila jinga muene; eie-eie u Nzambi iami, eme ngi ku jîngisa jinga. Enu mundu sakidilenu Jihova, kuma muene mukua mbote; mukonda jihenda jê ki jene kúbhua. Azediua ió oso a iukila kiambote mu njila, mu kuenda a kaiela o ngonge ia Jihova. A lungu ió aiuka o umbangi uê, a mu u sota muene ni muẋima uoso. Euá, a fula muene kubhanga ima ia kubhengalala, maji a kuata kuenda jinga mu jinjila jê. Eie ua tu bhana o phangu ni ndongo phala tu kuate muanu mu ku i aiuka. Tamano ngi di fikidila mu uendelu uami, anga ngi tena muene kukuata o ijila ié ioso. Jisonhi-phe ki jeje ku ngi kuata, mukonda o itumu ié ioso nga i te muene muẋima. Ngi ku sakidila, Ngana, ni muẋima uemana nzanza, se nga zubha ku di longa o ifundisu ié iatetuluka. Ngi i kuata muene, o ijila iê, nga diondo, eie kana ku ngʼehelela. Munzangala ua diiala u di zelesa kiebhi o uendelu? Ki kale u di langa kiambote, kala kiambe o maka mé. Nga ku soto, tata, ni muẋima uami uoso; ku ngʼehelele kúxia o itumu ié ni ngʼila muengi. Maka mé nga a kondeka moxi dia muẋima uami, phala eme ngi lémbue ku ta kituxi kokué. A ku tanese, Ngana, u Jihova; u ngi longe o jimbambe joso ji ua xindi. Mizumbu iami ia kuata mukumbi ua kutanga o kufundisa kua dikanu dié, kuma kuasokelela kuoso. Nga sanguluka mu ku kutuka mu njila ia umbangi ué, o jimbongo joso ja ngi kala ndenge. Ngi kuata mu kubanza o jiphangu jé, ngi ta mesu ku ua jikula o jinjila jé. O kutonoka kuami, ngi suka bhu mbambe ia mixinda ié; o maka mé ku muẋima uami, ka-nda kúbhua-ku. Ngi bhandulule, Ngana, ngi laie, ngi selevende ié; phala ngʼijiie kualuka o maka mé. Ngi jikule o mesu, phala ngi mone madiuanu mósueke mu mukanda ua ngonge ié. Ngi nzuángiza ngó mu ngongo mumu; itumu ié i tukuluke muene, ki iile kala a ngi suekela-iu. Muenhu uami ua iokojoka mukonda dia hânji ia kuijiia o matendelelu mé jithembu joso. Eie, Ngana, u bazela akua izala ni kuhalumuka kuoso; u a ta mázui, oso a dianguka ni kuxibhaka o ijila ié. Eme-phe ngi katule o môndo ni malebhu; kuma o umbangi ué nga u kuata muene. Jingungu kioso ki ja xikamene ni ku ngi ta ikutu, selevende ié-phe ngixi, ngi xingeneka ioso i ua xindi eie. Maumbangi mé ue mene ma ngi kala mu vondadi, mene ma di bhange o jindongixi jami, ji ngi bhana o kaiula. Muenhu uami ua fufujuka mu mavu; ngi phaphumune kala kiambe o maka mé. Nga ku kundu o mauendelu ami oso, eie-phe ua ngʼivu, ua ngi vutuila; ngi longe o ijila ié. Ngʼijidise o njila ia mutendelu ué; phala ngi kale mu xinganeka jinga o madiuanu mé. Muenhu uami ua botomoka ni lamba; eie-muène u ngi bhana nguzu ka kiambe o maka mé. O uendelu ua makutu u ngi xale bhua lebha; maji o ngonge ié ngi bhane-iu muene ni kulenduka. Eme nga solo uendelu ua ufiiele; ima ioso i ua tetulula nga i bhake muene ku mesu. Nga naminina ku umbangi ué; Eie, u Jihova, kana ku ngi kuatesa jisonhi. Uendelu ua itumu ié, ngi u kuata muene ni lusolo, kioso, eie Ngana, ki u ngi kudisa o muẋima moxi. He Ngi longe, u Jihova, o njila ié kioso ki ua i xinda, eme ngi i kuate muene katé ku ia suku. Ngi bhane kilunji, ngʼaluke o ngonge ié; ngi ta-ku muene muẋima uami uoso. Ngʼendese, Ngana, mu hoka ia itumu ié; kuma muene mua ngi kala o kusanguluka kuami. Muẋima uami u zuame ku umbangi ué, ki u zuame ku ima ia luimbi. Ngi katule mesu mu kutala ima ia ulalu, u ngi bhane huii mu kenda o njila ié. Kumbidila jiplomesa jé kua selevende ié, uala kuinda kukaiela o uoma ué. Ngi katule o kusebha kuala ku ngi kuata uoma, kuma o kutetuluka kué-eie kua uabha. Ngi tale, ki ngalʼiki, kuma ijila ié iene i ngʼinda jinga; ngi suinise, Ngana, mu kukumbidila kué. Jihenda jé jize ji ngi sange, u Jihova, ni kubhuluka kuene ku tuevila ku maka mé. Phala ngi kale ni kia kuvutuila ió uoso u ngi ta môndo, kuma mu maka mé muene mu nga di fikidila. O uanji ua kidi kié, kana ku ngi katula-u mu kanu diami; kuma nga dielela eie ki uene kubatula o milonga. Nga solo ngi kaiela ngonge ié sé kufula, katé ku mbambe iê ʼté ku hádia ni hádia. Ngenda jinga muene mu ikoka iatu, kuma o ijila ié iene i nga bhindamena. Ngi tanga jinga o umbangi ué, ni bhu pholo ia jingana, jisonhi ki ji tena ku ngi kuata. O kutonoka kuami, mbambe mu itumu ié; kuma ioso eie i ua tumu, iene ia ngi uabhela kiavulu. Maku ami nga a leka mu kuxikana o itumu ié, ioso i ua xindi, ngi kala jinga mu ku i xinganeka. Lembalala, Ngana, o kikutu ki ua ta ni selevende ié, kuma eie ua ngi dielelesa. Kiene kia ngi bhetula o muẋima mu kubhita mu jiphaxi, mukonda o maka mé, ene a ngi bhana o muenhu. Akua izala a ngi tobhesa muene kiavulu; maji o ngonge ié-phe, ki nga i lueza. Ioso ia ua lekelʼeie tunde mʼokulu, iene i nga lembalala, u Jihova; iene ia ngi tululula o muẋima moxi. Maji nga thathamana muene kiavulu, mu kumona athu abhukumuka, kioso kia bhumina o ngonge ié. Maka ma kaiula ké, ma di bhange ene o mimbu iami ia kuimba, mu inhunginu iami mumu, mu ngala kubhita. Dijina dié, u Jihova, ngi di xinganeka muene ni mu usuku, o ngonge ié nga i te ku muẋima. Muene mua ngi kala o kuzediua kuami, mukonda o jiphangu jé, nga ji bhake muene ku muẋima. Jihova muene dikânda diami di nga solo; nga ki tange muene kuma, ngʼaluka o maka mé. Nga diondo ni muẋima uami uoso, ngi kale mu kiadi kié; ngi lendukile, Ngana kala ki ua ki tanga jinga. Nga xinganeka kuoso ku ngi bheka o jinjila jami, ngixi-phe kota inama iami i kutuke mu kaiula ké. Nga bhange lusolo, ngixi nguami kulaleka, ngi kale mu tumaka o itumu ié. Mikolo ia ísueia ia ngi bhidile muene; maji eme-phe o ngonge ié ki ia ngi jimbi, kana. Ni mu kaẋi ka usuku, ngi balumuka mu ku ku ximana, mukonda o kufundisa kué kuoso kua tetuluka. Ngi dikamba dia ió oso a ku kala ni uoma, oso ene mu ku tumaka o ijila ié. U Jihova, oxi iezala ni jimbote ja kiadi kié, ngi longe, Ngana, kioso ki tu di tuma. Selevende ié ua mu bhanga jinga mbote, eie u Jihova, kala ki tua sange mu maka mé. Ngi longe kutongoloka ni kukala ni kilunji; kuma o itumu ié nga i xikana. Kioso ki nga kexile, eie kua ngi beta luua, nga sotele kujimbila; maji kiki-phe, maka mé nga ma kuata muene. Eie, Ngana, u muthu uambote, u bhanga o mbote iene; ngi longe o kaiula ka jingonge jé. Akua izala a ngʼona kiavulu milonga; maji eme-phe ni muẋima uami uoso, ngʼaluka o ijila ié. Ene mixima iâ ia nete kala banha, ki i moneka kiáxi; eme-phe ngonge ié iene ia ngi kala mu vondadi. Kima kiambote, muene kia ngi talesa o hadi; phala ngi di longe o kaiula ka jingonge jê. Ngonge i tunda mu kanu dié nga i mono kota mu kuta, o jisaku ja itadi ia ulu ni phalata, ndenge. Maku é ene a ngi bhanga, ia a ngi sokejeka; ngi bhane kilunji kia ku di longa o itumu ié. Oso akua uoma ué, a sanguluka mu ku ngi mona mesu, mukonda ngi muthu nga dielela ku kizuelu kié. Nga kʼijiia muene, u Jihova, kuma o mabatuilu mé ma kidi kioso; o ki ua ngi talesa hadi, ua ki bhange muene ni ufiiele. Nga ku diondo-phe, kiadi kié ki ngi nhohese-ku hanji, kala ki ua bhana o kizuelu kua selevende ié. Jihenda jé, Ngana, ji ngi sange, phala ngi laie; kuma o ngonge ié, iene i ngi bhana o kusanguluka. Akua izala ió, a kuatese jisonhi; kuma a ngi bhange phulu, sé kikuma; eme-phe ngi kana kuxinganeka mu ijila ié. Oso akua uoma ué, a tale jipholo ko kuami, mbé ejiie kioso ki kala o umbangi ué. Eme-phe muẋima uami u iukile mu mixinda ia jingonge jé, phala ku pholo ki ku ngʼize kukakuka, sonhi ni ji ngi kuata. Kaf Muenhu uami ua senduka ni ku kinga o ubhulukilu ué, maji kizuelu kié nga ki dielela. Mu mesu muala ku ngi bhita-bhita kiá, mukonda ngʼandeka okulu ni kutala ku kizuelu kié, ngala kuila: Ngana hinu u ngi tukulukila bhebhi, mu ku ngi konda o malamba? Mbata nga di bhange kala mbinda ia kibha, ia nhiengena bhu dixi; maji ku kaiula ké, ki nga jimbi-ku. Izuua ia selevende ié, ií iia ngoho ni kunana, kizuua kuxi-phe ki u bhesa o kaxtiku kua ió ala ku ngi zukutisa? A kua izala a ngi kandeia madiela, athu ka xikina kubhanga kala kiala mu ngonge ié. Itumu ié ioso-phe ia kidi; ene a ngi zukutisa sé kikuma; Eie, Ngana, ngi kudile. Kua kambele ngó, ene eje ku ngi jimisa o mbutu mu ngongo; maji eme-phe, ijila ié ki nga xikina ku i xa. Ngi bhane nguzu iobhe mu kiadi kié, Ngana Nzambi; umbangi ua dikanu dié, ngʼijiie kiambote o ku u aiuka. U Jihova, maka mé ma kuata ku diulu, ki bhuala u tena ku ma tumbulula, katé ku hádia ni hádia. O ufiiele ué u bhixila ku miji ni miji, kala ki ua iudika oxi ií ia kuata, ia nange. Katé ni lelu ima ioso ii nangʼiii, mukonda eie kiene ki ua tumu; mbata ima ioso kifua jiselevende jé, i ku tumaka eie. Se nga kambele vondadi ia kukala mu ngonge ié, hinu nga buila kiá ukulu, mu kaẋi ka jiphaxi jene ku ngʼiza. Nuka ijila ié ia kà ngi jimba, mukonda muene, Ngana, mu a ngi bhela o muenhu. Eie-muène ua ngʼivu, ngi bhulule, Ngana, kuma ngi ué; mukonda o ijila ié nga i bhindamena muene. Athu abukumuka a ngi batamena phala ku ngi jikinisa; maji eme-phe ngi kana kuxinganeka o umbangi ué. Nga mono kuila ima ioso né iauabha, hanji kua i kambe; maji o kitumu kié-phe, ki kiene mbambe. Ngonge ié ku ngi uabhela kuahi! Ngi i xinganeka kumbi dioso dia kambàmba. Eie, mu itumu ié u ngi bhana kuijiia, jinguma jami ndenge; kuma o jinguma ki jene mu kamba. Nga beta kutongoloka, jimesene jami joso ndenge; mukonda-phe dia kuxinganeka o umbangi ué. Ngejiia muene, ni adiakimi a ki lémbua, mukonda nga kuata o ijila ié. Njila joso jaiibha, nga fulu ku ji enda, phala ngi di longe o maka mé. Jindóngo jé nga ditunu ku ji xia ni ngʼila muengi; mukonda eie ua ngi longo kiá. Maka mé nga a lola, o kutouala kuahi ngó! ene a beta kutouala, o uiki ndenge, mu kanu diami. Mu ijila ié muene mu nga kuatela o kilunji; njila ja kujimbidisa eme nga di zembe na-ju. Maka mé kandeia ka inama iami, muanga u ngi muikina mu njila. Nga loka muene, nga-nda ku ki jijila, kuila o ijila ié ia kidi nga-nda ku i aiuka jinga muene. Nga bhondalala kiavulu muene, u Jihova phe ngi bhane dingi muenhu kala ki uambe ku maka mé. Xikina, Ngana, nga ku diondo, ioso i nga ku bhakuila ni dikanu diami, u ngi longe kioso ki kala o mabatuilu mé: Muenhu uami ithangana ioso kifua nga u zenzeka bhu maku, maji o ku ngonge ié ki ngi jimbi-ku. Isueia a ngi tela mukala; maji o ijila ié ki ngi i lueza. Umbangi ué uene u nga tambula kuma undundu uami sé thembu, mukonda uene ua ngi bhana o kusanguluka mu muẋima. Muẋima uami nga u lungisa mu kualuka o jingonge jé, mu hádia ni hádia katé ku mbambe. Nga di zemba ni akua mixima iiadi; maji o ngonge ié ia ngi uabhela muene. Eie u dilengelu diami, u ngubu iami ia ku ngi xitila; nga dielela kizuelu kié. Ngi tundidienu bhu mbandu, enu mua solo kubhanga kiaiibha, mukonda ngʼandala kubhaka o ijila ia Nzambi iami. Ngi fikidile, Ngana, kala kiala mu maka mé, phala ngi laie; ki ngi fule dingi kioso ki nga dielela, anga ngi xalela ni jisonhi. Eie se u ngʼimika, ki ngi dibhale dingi, kana! Ngi kale jinge mu xila o ilekelelu ié sé ngó kulueza. Eie, Ngana, u buakulula oso a dianguka mu ilekelelu ié, nʼela muengi, kuma o kudinganala kuá makutu oso. A bhukumuka mu ngongo eie u a kita dixidilu dia kutexe; eme-phe kiene kia ngi katela o umbangi ué. Xitu ja ngi teketa mukonda dia uoma ué, kuma o kufundisa kué, Ngana, ku kôla. Eme nga kumbidila o kidi ni kuiuka; kana-phe ku ngʼehelela kua ió andala ku ngi bhanga usuéia. Eie-muène, Ngana, u kala u dílemba dia selevende ié dia ku mu bhanga mbote; kuehele akua izala ku ngi bhondeleka. Mu mesu mú ngi vunda ni kutala mu kukinga o ubhulukilu ué, ni kizuelu kié kia ku ngi batuila o milonga. Selevende ié mu bhange kala ki tuma o kiadi kié, u ngi longe ioso i ua lekelela. Ngi selevende ié muene; ngi bhane kilunji, phala o umbangi ué ngʼu ijiie kiambote. Dikumbi dieza kiá dia eie u Jihova kukalakala; kuma ene o ngonge ié a i somboka kiavulu. Eme-phe itumu ié nga indi muene, ulu ua ngi kala ndenge, né ulu muene uafina. Kala kiki, o ijila ié nga i mono kuiuka mu ima ioso; njila ioso ia makutu nguami na-iu dingi. Umbangi ué, Ngana, madiuanu! kiene muẋima uami ki ua u bhakela, iu ua u lundu. Bhua jimbuluila o maka mé a muika, a zelesa; ni ió ua tobho a mu bhana kuijiia. Nga bhane mu kanu diami ni kuhaha; mukonda dia hânji ia kukuata o itumu ié. Ngi tale kunu ku ngala, u ngi lendukile, kala ki uene kubhanga oso a zola o dijina dié. Ngʼendese o makanda mami mu njila ia maka mé; kana dingi kituxi ni ki ngi tolola. Ngi kule ku ubhika ua athu mu ngongo; phala ngi kale mu kualuka o jindôngo ja ijila ié. Pholo ié i ngi muikine ngi selevende ié, uende ni ku ngi longa kioso ki tu di tuma. Kisoxi muene kiala ku ngi buabumuka mu mesu kala ngiji, mukonda dia athu kubhumina o ngonge ié. Eie, u Jihova, o muthu ua kuiuka, o kufundisa kué kuoso kua kidi. Umbangi ué u ua tubhula ua tetuluka muene, uezala kitongola katé bhu mbambe. O muanu uami, hinu u ngi dia! Mukonda o jinguma jamiʼojo nguauâ kusuua o maka mé. Maka mé ma zele, sé ngó dixilu; selevende ié kiene kia a zolela kiavulu. Nga tolo muene, ki ngalʼiki, ngi muthu a ngi tobhesa; maji o ijila ié ki i ngi jimbi, kana. O kuiuka kué kuiuka ku nangenena; o ngonge ié kiene o kidi. Phaxi ni lamba ia ngi kuata muene; maji o kubindumuka kuami kuala mu itumu ié. O kuiuka kua umbangi ué, kua kalʼé, ki kua kà bhua-ku dingi; ngi bhane-phe kilunji, nda ngi laie. Nga di kola ni muẋima uami uoso; ngʼivue u Jihova, ngʼaluke o ilekelelu ié. Nga di kola ko kué, ngi bhulule, Ngana, ngi kaiejele muene mu kaiula ké. Munhá ngó, mu makolombolo, eme ngi dikola kiá, mukonda maka mé nga ma dielela. Ngi fula kilu mu usuku, né ola kiluua i bhana, mbebhu o kuxinganeka o maka mé. Ngʼivue o dízui diami, nga ku diondo mu kiadi kié; u ngi bhetule o muẋima, mu phangu ja mabatuilu mé. Enhó andala ku ngi bhanga o phulu, a zukama kiá, ngonge ié a i xi, a baluka dikanga. Eie-phe ua ngi zukama, u Jihova; o ima ioso i u tuma eie, iene ia kidi. O umbangi ué ió, nga kʼijiia tunde okulu kuma kima ki ua zuela, kia kolo muene, ki ki tena dingi kusangunuka. Ngi tale ki nga bhondalala, u ngi bhandulule; kuma ngonge ié, iene i nga te o muẋima. Ngi fundile milonga iami, u ngi kule mu ubhika; u ngi bhane muenhu uobhe, kala ki ua ki tanga. Oso abhukumuka o kubhuluka ku a kala dikanga, kuma ioso i ua lekelela eie ene ka i suu. Jihenda jé, u Jihova, javulu kinéne; ngi bhane muenhu uobhe mu kutetuluka kué. Avulu muene alu ngi zukutisa, ni iá a ngi zembe; maji eme o umbangi ué-phe, uene hanji u nga kaiela, ki nga u lueza. Ki nga mono ió a dianguka, eme kia ngi iibhila muene; mukonda ene ka mu kualuka o maka mé! Eme-phe ngi tale, kuma ioso i ua tendelela, eme ia ngi uabhela muene; u Jihova, ngi bhane muenhu mu kulenduka kué. Tunde ku dimatekenu katé ku dizubhilu, maka mé kiene o kidi; kioso ki ua tetulula eie, muxinda bhu ndanji, ka ki lungulula dingi. Ilamba ia ngi zuididika sé kikuma; maji ku muẋima uami-phe, ngala ni uoma ua maka mé. Nga sanguluka mu kuívua o maka mé, kala muthu ua bongo mbole ia dikota. O kubhuma kua ngi iibhila, ku suke muene koko! maji o ngonge ié-phe nga i zolo muene. Lusambuadi ku kizuua ngi kala mu ku ku ximana, mukonda dia kuxinganeka o kuiuka kua mabatiulu mé mambote. Kutululúka kuavulu ku kala kua ió oso a zola o ngonge ié; phala ene, kana-ku kima ki tena ku a diangula. U Jihova, nga dielela o kubhuluka ku tunda ko kué; o itumu ié, ngene ku i kumbidila muene. O muenhu uami uene mu kualuka o umbangi ué; kuma uene u nga bhindamena kiavulu. Ijila ié nga i kuata muene kumoxi ni ma-umbangi mé; mukonda o jinjila jami joso, ja tukuluka ku mesu mé. Kudikola kuami, Jihova, ku ku bhixila bhu pholo ié; ngi bhane kutongoloka kala ki ua ki tanga. O kusamba kuami, ko kué muene ku nga dionda; ngi kudile bhu kíbhidi kala ki uambe, Ngana. Mizumbu iami i kale mu ku ku imbila; mukonda eie ua ngi longo o jiphangu jé. Dimi diami di kuate mukumbi uê ua kuimba; kuma o itumu ié ioso ia kidi ni kulunga. Lukuaku lué luize mu ku ngi kuatekesa, kuma eme nga solo muene o ijila ié i ua xindi. O kubhuluka kué, u Jihova, nga ku kuatela o hânji; mu ngonge ié muene mua ngi kala o kuzediua kuami. Muenhu uami u laie, u kale mu ku ku ximana eie; o kutetulula kué ku ngi kuatekese. Ku nga tundu nga jimbila kala mbudi; selevende ié Ngana, mu sote; kuma o itumu ié ki nga i jimbi kana. Mu kubhondalala kuami nga dikola kua Jihova, muene iú ua ngʼivu. Eie u Jihova, ngi kudile muenhu uami ku mizumbu i tanga makutu, ni dimi di zuela ima ia ufe. Eie u dimi dia ufe, Muene u ku bhanga kiebhi? Kima kiahi kia ku bhana? A ku ase kuala o dizonda ni misongo iatu; a ku te makala ma túbhia mauama. Kokolo diami, eme ngi nzuángiza, nga mu nhunganena bhu Miseke; eme ngi mukua bhata mu jibalaka ja Kedale. Muenhu uami ua xikama okulu kumoxi ni athu nguâ kutululuka. Eme ngala kuinda paze, kuma ngi muthu ua kutululuka; maji ki ngila-phe ngi sota ngó kuzuela, ene andala jimvunda ni ita. Ngi bhetula mesuʼami ku milundu, kuebhi ku ngi tundila kubhanduluka? Kubhanduluka kuami ku tunda kua Jihova, Ua bhanga o diulu ni ixi. Ka ku ehela kinama kié kuẋangumuka; Ió uene mu ku ku langa, kʼàia dingi ku kilu. Kidi-ze, ió Mulangi a Izalaiele ka koxila, ka zeka. Jihova muene uene mu ku ku langa jinga; Jihova muene ua di bhanga kilembeketa kié, ua ku imanena ku mbandu ia madilu. Dikumbi ki di ku kuama mu muanha, o mbeje ue ki i ku kuama mu usuku. Jihova u ku xitila kuoso kuambe ku ku bhanga o phulu; muene u ku inga o muenhu ué. Jihova u ku endesa mu kukatuka ni mu kubhikila, ni kiki ki uala, ni ku hádia kuoso ku uia. Nga sanguluka kioso kia ngʼambela, exi: Tu bandienu ku onzo ia Jihova. Kumbi dia kuzediua kia tula o inama ietu mu nzunga ié, u Jeluzaleme! Jeluzaleme, ua tungiua kiambote; mbanza iê iòtunge ni uhete, miji kuene ku aia mu bheza, o miji ia ifuẋi iangene ia Jihova, i banda kuenhoko, kala ki kia xala kijila mua Izalaiele, phala kusakidila o dijina dia Jihova. Kuma mu Jeluzaleme muene mua xikika o jimbenza ja kubatuila milonga mu kidi, jimbenza ja ungana ua dibhata dia Davidi. Sambenu phala Jeluzaleme a kale ni kutululuka; oso a ku zola, Jeluzaleme, a bonga kuzediua. O kuzediua ku tunge mu palaxu jê jauabha. Mukonda dia jiphange jami ni makamba mami, nginda muene a kale ni kubhanduluka. Mukonda dia inzo ia Jihova, Nzambi ietu, nginda Ngana a ku bhange mbote ja ndumba. Ko kué ku nga zambula mesu, eie ua tunga ku maúlu! Mukuâ ni mesu a mubhika kia tala ku lukuaku lua muadiʼê ni mesu a kahatu kia tonginina ku lukuaku lua ndona ua mu vu, kiene ue kia lungu o mesu metu kua Jihova, Nzambi ietu, katé kia tu kuatela henda. Tu kuatele henda, Ngana, tu kuatele henda, kuma o ku tu ondolola kua tu kumu! Andeka okulu ni ku tu tobhesa katé kia tu kumu muene, muenhu uetu ua tate ni ku tu sekalesa kuala iá a nanga ngó mu ulalu; ni lusebu luala ku tu sebulula na-iu akua izala. Hé ki Jihova uala ku mbandu ietu, Izalaiele a ki zuele kiá; Hé ki Jihova uala ku mbandu ietu, kia balumuka athu ni ku tu balukila, hinu a tu minha ni muenhu, kia uama o njinda iâ kala túbhia; hinu tuaii ni menha, hungulule ieje ku tu bhita ku thandu, mabhuku a izala eje ku tu bhitula, muenhu uetu hinu ua boba. Ngana a tane-ku, ka tu ehela kudiua ku mazu a enhó, Tua bhulaka mukuâ ni kanjila ka sukunuka bhu mubhetu ua dinhanga; ngoji ia mubhetu ia batuka, etu étu tua tuka. Kubhanduluka kuetu kuala mu dijina dia Jihova, muene ua tena kubhanga o diulu ni ixi. Oso a dielela kua Jihova, a kala mukuâ ni mulundu ua Ziione, ka tena ku u zambesa, maji ua xikama kididi katé ku hádia ni hádia. Mukuâ ni milundu ki ia bhake Jeluzaleme bhuʼaxaxi, kiene ue Jihova kia bhake o mundu uê bhuʼaxaxi, tunde kiki ni ku hádia ni hádia. Mukonda o mbasá iâ ia usuéia ki i tula ku kibatu kiangene kia athuʼê aiuka; kuiengesa kuila ni ió uaiuka imoxi u zenga o lukuaku mu bhanga kima kiaiibha. Jihova, tata, bhanga mbote kua ió athu ambote, oso ala ni mixima iaiuka. Maji o ió oso-phe a xi njila, mu kuila njila jengi jabhengalala, Jihova ua kà a kokela kumoxi ni ati a ituxi; o ku thandu dia Izalaiele-phe ku kale paze. Kizuua kia bheka dingi Jihova athuʼê ku Ziione, a tundu mu ku a balakala, tuedile kala tua mu kuanjiua nzoji. Mu kanu bhenhobho mua tu izala ni jingolela, dimi di kuata mu kuimba; katé ni mu matumbu a ki ambe, exi: Athu iá Jihova ua a bhange ima ia madiuanu! Jihova ua tu bhange muene ima ia makota, ia madiuanu; lungulula dingi o uindua uetu, Ngana Nzambi, tu bhanduluke, kala o jihonga jakukuta ki jʼizala menha ku sulu. Oso a kuua ni masoxi, hinu a kà bhongolola ni ngalasa. Oso aia ku mábhia ni kudila, mu kuna mbutu ja iuka, edi kala a tale ngó hadi, hádia-phe eza ni kusanguluka, ambata o ita ia idima ia kutu. Jihova se ua kambe kutunga dibhata, a tala ngó hadi oso a di tunga; Jihova se ua kambe kulanga mbonge, mulangidi né ua tono, lémbue. Kingoho ue o kudimeneka ku thonga, ni kuseiala usuku kudia kua ku di huha; kuma oso a a zolo kuala muene, a a bhela ku kilu. Iala-ze! O ana, uene undundu u tunda kua Jihova; o ibundu ia divumu ue, muene u ku bhana-iu, kuma jene o jihuuilu. Ana òvuale mu nguzu ia undenge, a soko ni misongo iala bhu lukuaku lua kindanda. Ua zediua o diiala uoso ua a somo, o kizu kiê kiezala muene; ió ka tena kutandanganha ni jisonhi, kia di kuata ni jinguma jê bhu muelu ua mbonge. Ua zediua o muthu ió uoso ua kuata uoma ua Jihova, mukua kuenda jinga mu ʼnjila jê. Ku muanu ua ikalakalu ia maku mê u dia-ku, u zediua, u lunga, u bhanduluka, kuma ima iê ioso ienda kiambote. Mukajiʼê u kala kala muvide uala kuima kiavulu mu kithâdi kiaʼnzo iê, anʼê a di fua ixina ia midiva ia sabhuluka mu jimbandu ja meza mé. Ijiia na-kiu, kuma kienhiki ki zediua o muthu uoso uene ni uoma ua Jihova. Jihova ku mbanza iê ia Ziione, a tume ku ku zediuisa; eie u mone o kubhanduluka kua Jeluzaleme, izuua ioso ia muenhu ué. Ni ana ni alaula eie ua kà a mona mesu, ni kutululuka ku thandu dia Izalaiele! A ngi huha muene luavulu ni ku ngi talesa hadi tunde mu undenge, Izalaiele a ki zuele kiá! A ngi huha luavulu muene ni ku ngi talesa hadi tunde mu undenge uami, maji a lémbua ku ngi tolola! Akua kudima ni alado, a ngi bhange mixinga ku kunda; o mixanda ia alado a i lebhesa muene. Jihova-phe muthu ua tetuluka, mukua kidi, ua batula o mikolo ia isuéia. Ene oso a zembe Ziione, a a kuatese jisonhi; a a bhese lusolo, a vutuke kua tundu. A kale kala iangu i sabhuka ku thandu dia ʼnzo, kiluua ngó i kula ia lela kiá! Ia bhingi o mukua kumuna ka tena kukutila-bhu kita, o mukua kubhongolola ue ka mono dibhûbhu dia kuta bhu homba. Abhite-a-njila ka tena, kuila: Tana-ku! Mba amba, exi: O kizediuise kia Jihova ki kale ku thandu dié. Etu tua mi te o kizediuise mu dijina dia Jihova! Tunde mua zongo mu nga kuzuka, nga dikola ko kué, u Jihova. Ngana, ngʼivue o dízui diami; bhana mátui kioso ki ngala kudikola. Eie, Jihova, se kuila u kuata konda ia ituxi ietu ioso, nanhi muene u tena kuimana bhu pholo ié? Maji eie-phe, u Ngana, u mukua kuloloka, phala athu ende jinge ni ku ku xila. Nga kinga Jihova; muenhu uami ua kinga ni kutala kua muene; o kizuelu kiê kiene ki nga dielela. Muenhu uami uala mu kuinda Ngana, ua fulu kilu ndenge, ua xikamena kuma kúkia; xi, ndenge muene, ió uala mu kuinda kuma kúkia! Dielela kua Jihova, u Izalaiele, kuma kua Jihova sai-ku jihenda ni kulenduka; kua muene kuala ue kubhanduluka kua vula matelu. Muene u kula Izalaiele mu itondalu ni ikuma ié ioso. U Jihova, muẋima uami ki uala ni izala, kana; ki ngala mu xikulula mesu ni katunda koso! Ki ngi di metena imbamba ia ngi tundu, mba ngi sota imbamba ia makota ki i ngi tokala! Kana, inda nga bateka o muẋima uami, eme nga di xibhisa-u muene, kala mona ua sumuka kiá, kia di xibha bhu jihata ja mamʼâ; kiene ue muenhu uami moxi ua di xibha mukua ni mona ua sumuka kiá. Enu ue Izalaiele, dielelenu kua Jihova, tunde kiki ki mualʼiki, ni ku hádia ni hádia. Jihova, tata, lembalala Davidi, ni hadi ioso ia tale; kioso kia lokela Jihova, anga u di hambelela kua Ngunza ia Jakobo, uixi: Kia kidi kiene, mu kibuta kiami ki ngii-mu, bhu hama iami ki ngi zeka-bhu; ki ngi xikina kuia ku kilu, mesuʼami ka badikinha; katé ki ngi sota kididi kia Jihova kia kutula, o dibhata mu tunga Ngunza ia Jakobo. Álaka tua ivu exi, iala bhu Efalata, tua i bongela mu mukáu ua ditutu dia Jahale. Tu bokone mu balaka ia Ngana, tu bheze bhu bangu ia inama iê. Balumuka, Jihova, u bhixile mu dinhohenu dié, ni eie ni álaka ia nguzu ié. Jinganga jé ji zuate kukumbidila ni kubatula mu kidi, o athu é angene a sanzuke ni kusanguluka. Mukonda dia selevende ié Davidi ua mu zola! muthu ué ua mu undu ni maji, ku mu sonokese pholo. Jihova ua te ni Davidi, kikutu kia mulôko, ka ẋikina dingi kualuluka; kuma uambe, uixi; Mona u tunda ku mukutu ué muene u ku bhingana bhu kiandu. Anʼé se aiuka o kikutu kiami ki nga a bhana, ni ijila iami ioso i nga-nda ku a longa, ni ku mululu ni ku mulaula nuka ku kamba mukua muiji ué, u xikama bhu kiandu kié, katé ku hádia ni hádia. Mukonda Jihova ua solo Ziione; kiene kididi kiê kia kutunga kia mukala ku muẋima. Iú uambe, uixi: Diene dinhohenu diamʼidi, katé ku hádia ni hádia; bhenhabha nga kubu muene, kuma kiene ki nga solo. Ngi sokolola muene ni kuvula kuoso o idima iê, katé, ni jingadiama kúdia ku a kuma. Jinganga jê ngi ji zuika kubhanduluka; akua bhata momo, a zanzuka, ni kusanguluka! O kutena kua nguzu ia Davidi, muenhomo ku kuia-ku dingi; ngi sendela kandeia phala o muthu uami nga mu undu ni maji. Nguma jê ngi ji zuika jisonhi ni kusebuka; o muene-phe kitundu kiê ki kala mu luendela. Kidi bá! kima kia fuama, kia di uabhela kiambote, ki u sanga jiphange a takana mu muẋima umoxi! Kia soko ni maji a kuhingisa ungana, a tula mu mútue, hé a mbombela ku muezu, ku muezu ua Alá, a kulumuka muene, hé a bhixila katé mu ngola ia kizuatu kiê. O kudizola ku kala kiki, ku di fuangana Mukuâ ni dimume dia mulundu ua Helemone di kulumuka ku milundu ia Ziione; kuma mu uphange kala kiki, Jihova ua bhake-mu dibesá, maji dibesá dia muenhu ki uà bhua dingi! Kiókole! Benzelenu Jihova enu oso mu jiselevende ja Jihova, muene mu kuimana mauusuku moso, monzo ia Jihova. Lekenu o maku menu mu kididi kiê kiangene, muende ni kubenzela jinga Jihova. A mi bhane dibesá di tunda mu Ziione, o dibesá dia Jihova ua bhanga o diulu ni ixi. Haleluia! Ximanenu Jihova, Ximanenu o dijina dia Jihova; mu ximanienu, enu mu jiselevende ja Jihova. Enu muemana mʼonzo ia Jihova, mu lumbu lua dizemba dia Nzambi ietu. Ximanenu Jihova, kuma muene muthu uambote; imbenu diximanu dia dijina diê, kuma kima kiaiuka. Mukonda Jihova ua solo Jakobo, nʼa kale muthu ua kazola kê, o Izalaiele uene o muiji ua undûndu uê uangene. Kuma eme ngejiia kuila, Jihova u kôla; o Ngana ietu Nzambi, ua tundu o jinzambi joso. Jihova ioso ia mu kexe mu vondadi iê, iene muene ia bhange, ni mu diulu ni mu ngongo, ni ku musanza, ni mu ididi ioso muazongo. U bhangesa mbundu kutuka jinga ku maẋokololo a jixi; u bhangesa nzaji ienda ni mvula; u katula kitembu mu dibhakelu diê. Muene ua beta anʼa phandekumbi mu Ijito, tunde ku athu katé ni ku ibhaku; ua tubhula isuma ni madiuanu mó mué, u Ijito, ku thandu dia Falaó ni akua mbèle iê; ua beta ilômbo ia miji iavulu, ua buidisa makota a jingana: ni Sihone sobha ia Mamodi, ni Hoke sobha ia Basane, ni jisobha joso ja Kanana. Jixi jâ iu ua ji bhana mu ubhinganu, ji kale undûndu ua mundu uê ua Izalaiele. Eie, u Jihova dijina dié dikola, di nangenena kienhiki, katé ku hádia ni hádia! Eie, Ngana, a kala jinga mu ku ku banza ku miji ioso. Kuma Jihova muene u fundisa o mundu uê; né ua luualela o selevende jê, u bhomba dingi o muẋima uê. Iteka ia matumbu phalata ni ulu, ufunu ua maku ma athu. Makanu iá, maji ki i tena kuzuela; mesu iá, maji ki i tena kumona; Mátui sai, maji ki itena kuívua; kuma mu kanu diâ ki muala kubhuima kuoso-kuoso. Oso a i iudika, ene uâ a soko-â na-iu; katé ni akuá oso a i dielela. Enu dibhata dia Izalaiele, tanesenu Jihova; enu dibhata dia Alá, tanesenu Jihova; enu dibhata dia Levi, tanesenu Jihova; enu mu akua uoma ua Ngana, tanesenu Jihova. Jihova a tane-ku, tunde mu Ziione, kuma muene ua tunga mu Jeluzaleme. Haleluia! Sakidilenu Jihova o mbote iê; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Sakidilenu Nzambi ia jinzambi; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Sakidilenu Ngana ia jingana; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. U bhanga madiuanu, muene ubheka uê; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Ua kala ni uhete ua kuiudika maúlu; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Uombo mavu kuthandu, o menha nʼa kale koxi; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Ua tena kubhanga imuiku ia makota; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Dikumbu di tumina mu muanha; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Ni mbeje ni jithéthembua ji tumina mu usuku; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Ua beta ana a phandekumbi mu Ijito; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Iu ua katula Izalaiele muʼaxaxi kâ; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Ni kànda dia nguzu, ni lukuaku luasununuka; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Ua tena kubatula Kalunga Kakusuka mu kaẋi; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Iú ua bhangesa Izalaiele kubhitila mu kaẋi ka menha; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Maji Falaó ni kilômbo kiê ua a kukumuina muʼAlunga kakusuka; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Uendesa o mundu uê mu kikangalakata; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Ua beta makota a jingana; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Ua buidisa jisobha ja fumana; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Sihone sobha ia Mamodi; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Ni Hoke sobha ia Basane; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Ua bhana oxi iâ ku i bhingana; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Ikale undundu uangene ua selevende iê Izalaiele; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Ua tu lembalala mu ditala dietu dia kutola; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbha. Ua tu kudila ku jinguma jetu ala ku tu kanena; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. U bhana kúdia ku jixitu joso; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Mbàmba, sakidilenu Nzambi ia diulu; kuma kulenduka kuê ki kuene kúbhua. Bhu mbanduʼa jihonga, ja jingiji mu Babilónha, bhene bhu tua xikama jinga, anga tu kuata kudila, kioso ki tu xinganeka Ziione. O mu isasa ia sabhukila bhenhobho, muene mu tua nhenga jinga o jimbànza jetu. Mukonda ió oso a tu ambata ku mikolo a tu bhingi kuimba; ene a tu bhondeleka, exi: Sangulukenu; tu imbidienu hanji muimbu uoso-uoso ua Ziione. Muimbu-phe ua Jihova tu u imba kiebhi kunu kʼoxi iengi kua tu bheka? U Jeluzaleme, se nga kambe ku ku ta muẋima, lukuaku luami ue lua kadilu lu bhue uhete uê! Dimi di ngi naminine ku thanduʼa dikanu, se Jeluzaleme u kamba ku ngi kala kota, ima ioso ia ngi uabhela ndenge-èlele. U Jihova, lembalala kia zuela anʼa Edomo kizuua kia buika Jeluzaleme, exi: Sengulula muene, sengululenu, Jeluzaleme i bhue-bhu katé ku mavu. Eie-phe ue u Babilónha, hinu a ku bhanga-kiu; u lungê ió uoso u ku bhanga ki ua tu bhange etu. U lungê uoso u kuata o tuana tué nʼa tu vunda-vunda ku matadi, hé tuila muene sasu-sasu. Ngi ku ximana Ngana, ni muẋima uami uoso; bhu pholo ia jinzambi, ngi ku tumbula-bhu eie. Ngi diunda ni kubhana o pholo kua kala o Tembulu ié, ngi ku tumbula dijina mukonda dia kiadi kié kia kidi; kuma o maka mé, Ngana, ma ulamba, ni ku a fika ngó tua lémbua. Kizuua ki nga dikola, eie uetaia kiá; ua ngi bhana dingi huii ku muẋima moxi. Jisobha joso mu ngongo ji ku ximana eie u Jihova, kuma o maka ma dikanu dié a mʼevu. Kidi kiene, mauendelu mé a ma ta ku mukumbi, kuma o fuma ia Jihova ia vulu kinéne! Kuma Jihova sumbala kota dia ngana, maji u suua ió ua batama; mukua izala-phe u mu muena ngó mu kanga. Né-mbe ngʼenda mu axaxi ka malamba, eie, Ngana, u ngʼinga, ngi laia muene; kuma u tula lukuaku lué ku jinguma ja ngi kala ni njinda, o lukuaku lué lua kúdia, lu ngi bhulula. Jihova u ngi zubhila ioso ia ngi kambe; o kiadi kié, Ngana, ki kiene kúbhua; kana kuehelela o kikalakalu kia maku mé. U Jihova, eie ua ngi solokota, ua ngʼijiia. Ua ngʼijila ni kuxikama kuami ni kubalumuka, o ilunji iami ni mu kanga muná ia ku jimbulukila kiá. Ua tungula uendelu uami ni uzekelu, jinjila jami joso ja di monekena ko kué. Né ngó kizuelu kia ngi kala bhu dimi, eie-phe, u Jihova, ka ku dingila kima. Ua ngi kondo ku pholo ni ku dima, eie ua ngi tula o lukuaku lué kuthandu. Nga diuana kuijiia ku kala kiki! kua ngi tundu, ki ngi tena-bhu! Ngi di tela kuebhi ku ngi xila o Nzumbi ié? mba, ngi lengela kuebhi, pholo ié ni i kambe ku ngi mona? Se ngedi ngi banda ku diulu, eie kuene ku uala; ngi kutuke mu Bombo dia madifundu, eie ku kambe-mu. Se ngi kuata mabhabha ma kimene, hé ma ngi bheka kua suku o musanza, Né koko, lukuaku lué lua ngi bhiti ku pholo, o lué lua kúdia hanji lua ngi kuata. O ki ngʼila ngixi: Ngi di vunga usuku, ngi kala mu kitombe, kífua nga suama, bhenhobho usuku ua kà di bhanga kala muanha ku mbandu ni mbandu. Mukonda né usuku ki u xikina ku ngi sueka bhu pholo ié; ku mesu mé kua zele kala muanha; ni kuavundu ni kuazele kuene kuoso kua soko-é. Eie-muène ua ngi bhanga mixima moxi; eie ua ngi tunga jixitu mu vumu dia mamʼetu. Nga sakidila Ngana, kuma ki kôla ki ua ngi iudika, ki kuata uoma! Ikalakalu ié, Ngana, madiuanu! kia ngi tetulukila muene kiambote. Ifuba iami eie kua kambele ku i mona, kioso ki ua ngi bhanga ufunu mu kasuekèdia, kioso ki ua ngi Sokejeka kala koxi a mavu ku ngala. Mesu mé ma ngi mono mukutu uami, kioso ngó kiluua u di umba; o idiandu iami ua i soneka mu divulu dié, ni izuua iami i nga kà bhanga, kala kiluua ngó ngi i mateka. Ilunji ié, u Nzambi, i ua ngi xinganeka na-iu, kima kia kulalula! se ngedi ngi i kuata konda, ki ngi i tena, kuma iavudilà-ku! Ku i kuata mu kimoxi-kimoxi, kuvula kua kisekele ndenge; ngʼila ngi tunda mu kubhuuama, hanji ngala bhu ualʼeie. Ki kôla Ngana! kisuéia hinu u mu jibha! Ngi tundidienu bhu mbandu iami, enu mu athu mua hamena o manhinga. Mukonda eie, Ngana, a mu ku lokalala; jinguma ji tumbula muene o dijina dié ni kubhuma. Manhi ngi kamba ku a zemba, a ku zembe eie u Jihova? kífua ki kamba ku ngi iibhila kia ku bhukumukina eie Ngana? Nga a zembe muene, ni kizembu kia tokala; nga a kita jinguma jami. Nzambi ngi solokote, u ngʼijiie muẋima moxi; ngi lole, u ngi tongolole o ilunji ioso; Ngi tangele, se ua ngi mono ngala kuila muengi; u ngi kutukise mu kikoka ki nangenena. Ngi kudile, u Jihova, ku muthu uaiibha; ngi tambule kua ió uala kiluami; oso a ta ikutu ia phulu ku mixima iâ, a di bhongolola jinga mu kúlua ita. Dimi diâ a di zuika kala dia nhoka, kuema dia mizumbu iâ, kuala ikolakola kala ia madiuta. Ngi bhake, u Jihova, maku a kisuéia ka ngi kuate; ngi xitile kua ió ua suína; a ngi kanena muene ku ngi bhana kibhalu. Akua izala ió a ngi tela mabhebhe ni múkala; a ngi fika kúfua mu uanda ua mikolo ua ngi tela; a ngʼolekela mibhetu ku mbanduʼa njila. Eme-phe nga ku ambela, Ngana, ngixi eie-muène u Nzambi iami; ngʼivue kioso ki ngi dikola ko kué, u Jihova. U Jihova, Ngana iami, Mubhuludi, eie-muène ua ngi vungina o mútue mu kizuua kia ita. Isuéia, Ngana, kana kubhanga o vondadi iâ; fudisa ikutu iâ, ki iie ku pholo, phala ka di te nzabala. Ku mítue iâ ió oso a ngi kondo mu jimbandu, ku tule o phulu ioso iala ku mizumbu iâ. A kuuile makala ma uama ku thandu diâ; a a vubule muene mu túbhia; a fue mu madiela ma zongo, phala ka tene dingi kutunda-mu. Muzuedi uaibhʼó, ka kale dingi ni kididi mu ngongo; mukua kusuína, uíndua u mu seia katé kia mu jikinisa. Ngejiia kuma Jihova u fundila jinga ió uoso a mu tatesa, u tetuluila ió uoso ua bhindama. Sé kufula, oso aiuka a kà sakidila o dijina dié; o emana mixima nzanza, a kà tunga bhu pholo ié. Jihova, tata, nga di kola ko kué; endelà-ku, Ngana, mu ku ngi sanga; bhetama u ngʼivue dízui, kioso ki ngi di tenda kokué. Musambu uami u bande ko kué, kala uasu ua dizumba; o makuʼami, kia sununuka, a kale kala sata ia ngoloxi. Ngana, langidila o dikanu diami; uinge o muelu ua mizumbu iami. Muẋima uami ki u zuame ku kima kiaiibha, ki ngi lalame ni imbamba ia kubhukumuka. Nguami kukaiela athu a kalakala ima iaiibha, o kúdia kuâ kua fina, eme ki ngi ku indi. Uoso uaiukʼó, kia ngi beta, ngʼila kuma ua ngi bhange mbote; o kia ngi bazela, ki kala kala maji ma ngi uaie, ma ngi tula muene kiambote mu mútue; ió né a jijila uthu uengi, eme ngi kolokota ni kusamba. O Jingungu ja ilamba se a a lundumuina bhu dikenhe, kiene kiua kievua o maka ami kuma a kidi. Mukuâ ni ibhasu ia matadi ia di muangena mu kikoka, kiene ue ifuba ietu ia sekumuka ii ia di muangena bhu kanga, dia kina. Mesu ami-phe ala ko kué, u Ngana, u Jihova; ko kué kuene ku nga dielela, muenhu uami ki u di bote. Ngi kuate, Ngana, kuma a ngi tela mubhetu, akua kukalakala mangonha, a ngi lungila muene jingànda. Abhukumuka a fue mu uanda ua te ene, eme ngi bhulake, ngi bhite muene. Nga suína dízui ni kudikola kua Jihova; ngi dionda, ngi diondolola kua Jihova, ki ngi dixibha. Nga lundulula muene o ku di tenda kuami bhu pholo iê; nga mu tangela muene o dilamba diami dioso. Kioso o muẋima uami moxi ki ua ngi kala ni kubhondalala, eie-phe uejiia kiá njila ioso i nga tokala kuila, kuma mu njila i nga kuata, a ngi tela-mu mubhetu. Nga talesa bhu mbandu iami ia madilu, kana-bhu dilemba; ku ngi lengela ki ku moneka; kana muthu kia mu kuatela kima, né muenhu uami ua di boto. Nga dikola-phe ko kué, u Jihova, ngixi: Eie-muène u dilengelu diami; eie ngó u dibhandulukilu diami, kʼulu dia mundu kunu. Ngi suue, Ngana, o kudikola kuami, kuma nga tunuka kiavulu. Ngi kudile kua ió ala ku ngi zuididika, kuma ene, eme a ngi tundu mu nguzu. Ngi katule o muenhu uami mu kaleia, phala ngijiie kusakidila o dijina dié; athu aiuka a-ndu ngi bhongolokela; mukonda eie ua ngi bhange mbote. Ngʼivue musambu uami, eie u Jihova; bhetama dítui, u ngʼivue o kudikola kuami; u ngi vutuile mu kukumbidila kué ni kidi kié. Kana kufunda ni selevende ié; kuma ku mesu mé-eie muthu uebhi u tena kulunga? Kuma nguma ia zuididika o muenhu uami, ua ngi xinina muene bhoxi, kala ngi muthu ngʼàfua ukulu. Kala kiki, nzumbi iami ia xala mu kubhondalala, o muẋima moxi, ua ngi bhuuama! Ngi lembalala o izuua ia xahulu, ngi xinganeka o ima i ua bhanga jinga; ngi banza o ufunu ua maku mé. Ngi sunununa o maku mami ko kué, muenhu uami ua ku kala ni dinhota, kala mʼoxi iakukuta. Endelà-ku, Ngana, mu ku ngʼitaia, kuma o nzumbi iami ia botomoka; kana ku ngi suekela o pholo ié, mbé ki ngi kale kala athu a mu kutuka mu kina. Ngi bhangese kuivua o kulenduka kué mu kimene, kuma eie-muène nga ku dielela; ngʼidikize o njila ioso i nga tokala kuila, kuma o muenhu uami ua bhetukila ko kué. Ngi kudile, u Jihova, ku jinguma jami, mukonda ko kué kuene ku ngi lengela mu ku di sueka. Ngi longe kubhanga o vondadi ié, kuma eie-muène u Nzambi iami; o Nzumbi ié iambote a ngʼendese mu kididi kia sokelela. Ngi phaphumune, u Jihova, mukonda dia dijina dié; mukonda dia kuiuka kué, ngi katule o muenhu uami mu malamba. O mu kulenduka kué, enhó, o jinguma jami, a vuze muene nda a jime mbutu; buikisa, Ngana, oso a mu bhondeleka o muenhu uami, kuma eme ngi selevende ié. A tane-ku! Jihova ditadi diami! kuma ua longo maku ami o kubhânga, ni milembu iami kúlua ita; mukua henda iami, kimbaka kiami kia ngi xitila, mbonge iami ia matala, kilolo kiami kia ku ngi bhângela; ngubu iami, nga mu dielela muene; muene ua tolola o mundu phala a ngi belesele. Jihova, muthu muene ua soko kiebhi, phala eie u kale mu ku mu suua? o mona-muthu u mu tambula kiebhi o konda? Kuma muthu muha, mukuâ ni kima kia ngoho; izuua iê i bhita kala kinzúnzumbia. Bheteka o maúlu, u Jihova, u tuluke; babata milundu phala i fuafue dixi. Telaka nzaji, u a muange; asa o misongo ié phala a diuane, Sunununa o lukuaku lué tunde bhulu bhu uala, u ngi kuate, u ngi zaule mu menha masuina, u ngi tambule, bhu maku ma athu a mbutu iengi; A bhingi dikanu diâ di zuela izala ioso; o kia leka lukuaku, lu kala lua makutu. Hinu ngi ku imbila o muimbu uobhe, eie Ngana, u Nzambi; ngi ku xikila o mújika ku mbànza ia kuinhi dia ngoji, mu ku ku ximana. Eie-muène u bhana o uzonda ku jisobha; eie u kudila selevende ié Davidi ku mukuale ua kiluami. Ngi kudile, u ngi tambule bhu maku a mbutu ia athu engi; a bhingi o dikanu diâ di zuela izala ioso, o kia leka lukuaku, lu kala lua makutu. Mbé anʼetu a mala, mu unzangala uâ, a kale kale mixi ióphaphe i kula lusolo tunde mu undenge uâ; o anʼetu a ahatu ue a kale kala matadi a kuatesa bhu thungi, a kala muene mukuâ ni jiphiladi jósete ja palaxu. Mbé o inganja ietu izale ni huta ia mákudia a ídifua ioso, o ibhaku ietu ku mukáu, i sokoloke jimidi ni jimidi; o jimbudi jetu, ki ji kale isula. Jingombe jetu ji kale ni nguzu ia kukalakala, ki bhu kale dingi o kimbaka ku ki bula, ki bhu kale kusalumuka bhu bhata, ni ma-kutunda-tunda, ki bhu kale dingi o kudikola-kola mu nzunga jetu. Azediua o athu a kala mu ukalelu kala iú uala kiki; azediua muene o athu ala ni Jihova kuma Nzambi iâ. Nga ku zangeleka, eie u Nzambi, u Muenexi uami; ngi tumbula jinga o dijina dié, kutunda muiji kuiza muiji. Izuua ioso, Ngana, ngi ku tumbula, ngi ku ximana jinga o dijina dié, kutunda muiji kuiza muiji. Jihova u kôla, ua tokala ku mu ximana kiavulu; o unéne uê kana muthu u tena ku u zubha ku u ijiia! Muiji umoxi u tanga o ikalakalu ié, muiji uamukuá nʼa ijiie, ni undanda ué u uene mu kubhanga. Hinu ungana ué ngi u tanga o fuma, ni ikalakalu ié ia madiuanu. Ku kale athu a thatha o isuma ié i kuatesa uoma; eme ngi ta mukumbi kuma Nzambi ukôla. A kà tanga musêndu ua mbote ié iavulu, hé emba o mukumbi ua kukumbidila kué. Jihova ua lenduka, u bhanga o mbote, u kokoloka kutema, u vula kukuatela o henda. Jihova ene oso u a bhanga muene mbote, ikalakalu iê ioso u i tambula konda mu henda iê. Ikalakalu ié ioso i ku sakidila muene, eie u Jihova; o athu é a kazola a ku tumbula. A kà tumbula o fuma ia ungana ué, a kà ta maka a nguzu ié. Phala kufumanesa muaʼaxaxi ka anʼa athu o madiuanu mé ma uzonda, ni kuijidisa o fuma ni kuuabha kua utuminu ué. Utuminu ué, utuminu uanangenena, o ukota ué u xalela ni ku miji ioso. Jihova u balumuna oso a di bhale, hé u bhetula oso a zeka bhoxi. Ko kué kuene kua te mesu ene oso-lolo; eie-phe u a bhana o kudia mu thembu iatokala. Eie uila u jikula o lukuaku lué, mienhu ioso i dia, ikuta ni ima iambote. Jihova mukua kidi mu njila jê joso, muene ukôla mu ikalakalu iê ioso. Jihova ua zukama kua ió a dikola kua muene, oso a dikola kua muene mu kidi. Muene u bhanga o vondadi ia ió oso a mu kala ni uoma; uívua nzongo iâ, ia kudikola, hé u a bhulula. O Jihova u langa oso a mu zola; iá-phe a bhukumuka hádia u a buikisa. Dikanu diami di sakalala mu kuximana Jihova; o xitu ioso, kutunda muiji kuiza muiji, i ximane dijina diê dikola. Ximanenu Jihova! Eie ue u muenhu uami moxi, ximana Jihova! Katé bhuoso bhu ngà laiela, nuka ngà kamba kuximana Jihova; ngimba jinga o diximanu dia Nzambi iami, katé bhua kà ngi suka o muenhu uami. Kana kudielela jingana mu ngongo, mba monʼa muthu ua lémbua kubhandulula, kuma ku monʼa muthu kana-ku kubhuluka kua kima. Mukonda o anʼathu kubhuima kuâ kúbhua, ene anga a vutuka ku mavu; mu kizuua kienhókio, o ilunji ié ioso ia di boto. U zediua o muthu ió kubhanduluka kuê kua mu kala kua Nzambi ia Jakobo, ua bhingi o muẋima uê ua dielela kua Jihova muene Nzambi iê. Ua bhanga o diulu ni ixi, ni menha a kalunga, ni ima ioso iala-mu; mukua kukumbidila o kidi katé ku hádia ni hádia, sé kufula. U bhesa kaxtiko mu bhângela ió a a bhikisa; hé u bhana kúdia kua ió a tate ni nzala, Jihova u jituna ió a a kuika; Jihova u jikula o mesu a ifofo; Jihova u bhetula ió a zeka bhoxi; Jihova u zola ió aiuka. Jihova u langa jinzuángiza; u tambula konda ia jihukunhi ni atudi; maji o njila-phe ia ísueia u i bhengeleka. Jihova kà tunda dingi ku ungana uê; o Nzambi ié, u Ziione, u xalela ku miji ioso. Ximanenu Jihova! Ximanenu Jihova! kima kiambote o kuimba mù ximana Nzambi ietu; kiki-phe kia touala, kia fuama muene o kuximana. Jihova u tungisa dingi Jeluzaleme; hé u bhongolola akua Izalaiele a di muangene. Akexe ni kikote kia muẋima u a saka, hé u a tumba o italákanha ia malamba mâ. Jithéthembua muene u ji kuata o konda; u jʼixana joso muene mu majina mâ. Ngana ietu u kôla, ua suína mu kukalakala; o kuijiia kuê ki kuene mbambe. Jihova u zangeleka ió a di tululula; abhukumuka-phe u a tununa muene katé bhoxi. Imbidienu Jihova ni kusakidila; xikenu o mbànza mu ximana Nzambi ietu. Muene, muene ua vungina o diulu ni matuta, u iudika o mvula kunoka mu ngongo, u bhangesa iangu ia uisu kusabhuka ku milundu. Kiama mu iangu muene u ki bhana o kúdia, ni anʼa ilombelombe kioso ki i dikola kua muene. Nguzu ia kabalu ki iene i mu uabhela; o inama ia bhebhuluka ia diiala ki iene ia ximana. Ki uabhela Jihova athu a mu kala ni uôma uê, ni athu oso a dielela jihenda jê-muène. Ximana Jihova, eie u Izalaiele; ximana Nzambi ié, eie u Ziione. Mukonda muene ua kolesa dingi o jitalanga ja mabhitu mé; anʼé moxi dié ua a bhana kuzediua. Muene ua ku bhana o kutululuka katé kua suku o mbambe ié, muene ua ku bhana o kuikuta ni tiliku ia fina. U tubhula o ngonge iê mu ngongo; kizuelu kiê kienda muene lusolo. U lalumuna o neve kala lá, ia kindemba kia jimbudi; u kuua kikulakaji kala utókua. U takujula matadi a mvula kala jimbundu; o ku mbàmbi iê, nanhi u tena kuimana-ku? U tuma dingi kizuelu kiê, a sengumuka; kitembue kiê ki bhuka, menha mê ma kunguluka. Uidikiza o maka mê kua Jakobo, ni ijila ni jiphangu jê kua Izalaiele. Kana-ku dingi mbutu iʼathu ua a bhange kiki; ki u a ebhula o jiphangu jê, ene ka jʼijiia. Ximanenu Jihova. Ximanenu Jihova ku maúlu; mu ximanienu ku matala. Mu ximanienu enu mu ji-anjo jê; Mu ximanienu enu mu kumbi ni mbeje; Ximanenu enu mu jithéthembua ja kubenha. Mu ximanienu, diulu dia madiulu, ni enu mu menha muala ku thandu dia diulu. A ximane o dijina dia Jihova, kuma muene ua zuela ngó, iene ioso ia di bhange. Iene ioso ua i te mu ididi iê, katé ku mbambe tulʼé! Anga i kalalà-ku muene katé ku hádia ni hádia, ua a xindila ijila, ka tena ku i somboka. A ximane Jihova, tunde kiá mu ngongo, ni enu mu iama muʼalunga ni mu ididi ioso iazongo; Túbhia ni matadi ma mvula, neve ni mbundu, kitembu kia kibhungu, iene ioso i kumbidila o kizuelu kiê. Milundu ku mukáu, ni tuthuthulundu tuoso; miẋi ia ibundu, ni miẋi ia mixitu; Mu iama, ni enu mu ibhaku, mu ibamba i zanzala bhoxi, ni enu mu jinjila mu bhita bhulu; Mu jisobha mu ngongo, mu madiembu moso mu jixi; mu jingana, ni enu mu afundixi ku mundu. Mu nzangi ia mala, ni enu mu anʼa ilumba, mu adiakimi, ni enu mu anʼandenge; Ene oso Ximanenu o dijina dia Jihova; mukonda diene ngó o dijina dia a tundu ene oso; muene ngó Sukè-ku mu ngongo ni ku maulu. Lumbinga lua povo iê ua lu bhana dingi nguzu, kia bhangesa akua kikutu kiê ku mu ximana; ene anʼê a Izalaiele, ene o mundu uê a mu zukama. Ximanenu Jihova! Ximanenu Jihova, imbidienu Jihova o muimbu uobhe; mu ximanienu bhu kionge bhua bhongoloka athu ê angene. Izalaiele a sanguluke ni ió uoso ua mu bhanga; anʼa Ziione a kale ni ngalasa, mua muene muenexi uâ. A mu ximane o dijina ni kukina; a mu ximane ni kuxika kisàka ni kakoxi. Kuma Jihova u sanzuka ni mundu uê; muene ua-nda ku uabhesa abelesela ni ubhulukilu uê. Akua kikutu kiê a di te nzabala; embe ni ngalasa bhu jihama jâ bhua zeka. Jithathe ja kuximana jinga Nzambi ji kale bhu xingu iâ, o xibhata ia mazu aiadi a i kuate jinge bhu maku; mu kuvutula phonzo muʼaxaxi ka matumbu, ni kubhesa o kaxtiko ku akua jixi; phala kukuta o jisobha jâ ku malubhambu, ni anʼa jingana mu jingidinhá ja felu; Mbé ku a bhanga kioso kia tokala mu kuêla kuâ kuòsoneke; kiene o kijingo kia akua kikutu kiê, o athuʼê angene. Ximanenu Jihova. Ximanenu Jihova. Ximanenu Nzambi ku mbanza iê ikôla; mu ximanienu ku dimbinza diedikiza o nguzu iê. Mu ximanienu mukonda dia ikalakalu iê ia undanda; mu ximanienu kala kia tokala mu ulamba uê ua uabha kiavulu. Mu ximanienu ni dízui dia koloneta; mu ximanienu ni kakoxi ni mbànza. Mu ximanienu ni ngoma ni kukina; mu ximanienu ni mújika ua jingoji, ni jimbendu. Mu ximanienu ni jingoma ja ngondo, mu ximanienu ni kuxika ku ji theia ni ku manuma. Uoso o muenhu uala-ku, uala ni kubhuima, a ximane Jihova. Ximanenu Jihova! Jisabhu ja Solomá, monʼa Davidi, sobha ia Izalaiele; Phala athu ejiie kikala unjimu ni ulongelu ku muenhu iú; mbé a tongolole maka ma unjimu. Phala kutambula ulongelu ua tongoloka ni kukuata o uiukilu, ni kilunji, ni kutetuluka; phala kudimuna o ilalu, ni kulonga anandenge o kuijiia, ni kilunji kioso kia fuama. Phala njimu ki evua a kule mu unjimu uê, o ua tongoloka a tambule kilunji kia ku di tumina. Phala kubatekela o Sabhu ni dilomboluelu diê; ni kubatekela o maka ma jinjimu, ni ixima iâ. Uoma ua Jihova diene o dimatekenu dia unjimu. Maji o iôua-phe a dituna o kuijiia kua unjimu ni ulongelu. Eie, monʼami, ivua ulongelu ua tatʼenu, kana kueha o ijila ia mamʼenu. Kuma ima ienhiʼii ia kà di bhanga kiene o kitundu kia kuzediua ku mútue ué, ni jinzenzela ja kunhenga mu xingu ié. Monʼami, akua ituxi se a sota ku kusendula ni izuelu iâ ia ẋanana, eie kana ku a evua. O kia kuambela, exi: Tu bande kunu, tu batamene mu kubhubhisa manhinga; tu zombe muthu ua kambe kikuma tu mu bhange-kiu; tu a habule ni muenhu uâ, mukua ni mbila; tu a minhe muene ni muvimba uâ kala a tuluka mu kina. Bhene bhu tua-nda kubongela mbole ia ima ioso ia te kiavulu; tua-nda kuizalesa jinzu jetu ni ima ia kubhûnda; eie bokona kiá mu kisangela kietu; etu oso muene tu kuate kiá soua imoxi. Eie-phe, monʼami, enhó kana ku di ta-nâ kumoxi mu njila iâ; sondolola kinama kié mu hoka jâ; mbata o inama iâ i di sungila mu kubhanga phulu, o kieza mu kuzunza o manhinga a sakalala. Ni kidi kiene, njíla iosoioso ku i olekela mubhetu ku mesu mê a ku tala, u i lémbua. O iá-phe a di tela mibhetu ia ku di bhubhisa ene-muene o manhinga mâ; ala mu kuzomba o mienhu iâ-ene muene. Kiene-phe ki kala o jihoka ja ió oso a hamena nganhu iaxidi; kifua kiki kia ibha, ki jibha o muenhu ua muthu uoso uala na-kiu. O Unjimu u kola bhu makanga, ni bhu itanda, ni mu nzunga, uene u tenda u tona. Ni mu jiphambu, ni bhua bhongoloka o mundu u ta nzògo; uimana ni kuhandekela ku mielu ia mabhitu ma imbaka, ni mu sanzala u ta maka, uixi: Enu ilalu, ulalu uenu mu suka na-u bhebhi? Enu jisemenhi, usemenhi kifua ki mu ueha dingi? Enu mu ioua, o kuijiia mu di zemba na-ku, kuambe? O ki nga mi bazelʼiki, lungulukenu kiá; talesa, ngi lundulula o Nzumbi iami ku thandu dienu, anga ngi mi ijidisa o maka mami. Maji-phe o ki ngʼedi ngʼixana, enu-phe mua di tunu kuitaia; nga sunununa o lukuaku luami, ki bhuala ua ngi batekela, enu mua tobhesa o kaiula kami koso, kubazela kuami mua di tunu-ku, eme ue nganda ku mi olela ki mi tula o divuua, kioso ki mʼiza o kimbuua, eme nga-nda ku mi bhanga kasekelelu. Mu kuila kimbuua kia mi bhixila kala kibuika, divuua dia mi tula kala mabhuku ma temanana, kia kà mi tukumuisa o hadi ni lamba, kienhokio ene ela adi kola kokuami, eme-phe ki nga kà etaia; o kia kà di meneka ku ngi sota, ka tena ku ngi sanga. Mbata ene o kuijiia a dizemba na-ku; a di tunu kusola o uoma ua Jihova. Kaiula kami, ka ka bhana kididi; o kubazela kuami, a ku bhuidila. Kala kiki-phe, a kà diaula-ku ku kibundu kia tundu ku uendelu uâ, anga jiphangu jâ-ene muene jʼa kuma. Kuma o kubaluka kua jisemenhi, kene o kalunga kâ; o kubhanduluka kua ioua, kuene kua kà a buikisa. Maji uoso u ngʼividila ki ngi zuela u tunga u soma, kana-ku kia iibha ki mu kuatesa uoma. Monʼami, se u xikina maka mami, anga u kondeka o jingonge jami mu muẋima ué, phala ute mátui mé ku unjimu, ni ku lungisa muẋima ué mu kubatekela; se u di ta mutendu mu sota o kuijiia, anga u suinisa dizui dié mu sota o kutongoloka, se u sota o kutetuluka kala kia sota phalata, anga u sota ni muanu kala kia sota jimbongo jʼòsueke, eie-phe ua-nda kuijiia uoma ua Jihova, anga u dʼijiia kiambote ni Nzambi. Kuma Jihova muene u bhana o unjimu; o mu kanu diê muene mu tunda o kuijiia, muene mu tunda o kilunji. O unjimu ua kidi muene ua u lundila oso emana mixima nzanza; Nzambi iene o ngubu i xitila oso enda mu kuiuka. Phala kufikidila o jihoka ja ubatuilu uambote; o njila ia athu ê angene u i tambula konda. Bhenhobho-phe eie ua-nda kuijiia kioso ki kala o kuiuka, ni ki kala o kilunji, ni ki kala o kufundisa kua kidi; ni jinjila joso ja fuama. Mukonda o unjimu ua-nda kubokona mu muẋima ué, o kuijiia anga kuuabhesa o muenhu ué. O kilunji kiambote-phe kia-nda ku ku bhaka, o kutongoloka kua-nda ku ku kondejeka muene; mbé o ku ku ebhesa o njila ia ibhʼoio, ni ku ku kudila ku muthu u zuela isunji, o athu ió a xia ikoka ia kuimana mixima nzanza, nʼa kuata o kuenda mu jinjila ja kitombe; athu a sangulukila o ku bhanga o phulu, anga atanena o ubalukutu ua akua kubhanga kiaiibha. Athu edi o ikoka iâ ienda jihonda joso ni ibhèngele; o kuenda kuâ, iá ku pholo, iá ku dima! Mbé ku ku kudila ku muhatu ua ngene ni ku muhatu uengi mukuaʼxi ia dikanga u bhomba ni izuelu iê; o muhatu u xa diiala dia undenge uê, anga o kikutu kia Nzambi iê u ki jimba. Mbata onzo iê i bhekesa kalunga, o jinjila jê ji bheka mu bombo dia madifundu. Oso a kutuka mu njila ja muene, ka tena dingi ku sukunuka-mu; jihoka jiia ku muenhu a lémbua ku ji bonga. A ku dimuna-phe, phala eie u di tele mu njila ia athu a mbote, u aluke o jihoka ja athu aiuka. Kuma athu ambote ene a kà tunga mu ngongo, oso aiuka muẋima a kà nangenena muenhomo. Maji akua-phulu mu ngongo a kà a buikisa-mu, o ibalukutu a kà a vuza-mu muene. Monʼami, ngonge iami ku i jimbe, o muẋima ué ubhake ijila iami. Kuma iene ia-nda ku ku vudisa o izuua ié; i ku bandekezela mivu ia muenhu ni kutululuka. O mbote ni kidi kanaku i jimba; kutila-iu muene mu xingu ié, soneka-iu ku dibaia dia muẋima ué. Bhene-phe ua-nda kumena o kiadi ni diximanu ku mesu ma Nzambi ni ku athu. Dielela kua Jihova ni muẋima ué uoso; kana kudielela ngó o kilunji kié Mu suue muene ngó mu mauendelu mé moso, muene a iukise o njila jé joso. Ku di-mone unjimu ku mesu mé eʼmuene; ku phulu tunda-ku, u xile Jihova, ienhiʼii iene o milongo phala o ngombo ié, uene o uôngo phala o ifuba ié. Jihova mu jingise ni ima ioso i uala na-iu; mu bhane ku jisamba-tènde ja ima ioso ia kumona kué. Kienhiki-phe o itula ié ia-nda kuizala kinéne ni tiliku, o matangi mé anga ma ẋamujuka ni maluvu. Monʼami o kulonga kua Ngana ki ku ku kuate usudi; muene kia ku bazela, eie ki ki ku ibhile. Kuma Ngana, uoso ua mu zola u mu longa; mukua ni tata kia longa mona uosoʼa mu indila kumona mbote. Uazediua o muthu uoso ua bongo o unjimu, ni muthu uoso ua tambula o kuijiia. Kuma o muenhú uenji uê kota, o uenji ua phalata ndenge; o dibhandulukilu diê kota, o ulu ua fina-fina ndenge. O suilu iê kota mu kuta, madiiamande ndenge; ima ioso i uindʼoio ki i xikina ku i sokesa ni diene. Ku lukuaku luê lua kadilu kuala dibandekezu dia izuua, o ku lukuaku luê lua kiasu maunvama ni kijingu. Jihoka jê jihoka ja malau, o jinjila jê joso jinjila ja kutululuka. Oso a u kuata, a bongo muxi ua muenhu; azediua athu oso a u jijila. Katé Jihova muene, ixi ua i bhange ni unjimu, o diulu ua di iudika ni kuijiia kuê. O mu kuijiia kuê muene mua jikukila o majiia ni makôlo; anga o matuta ma suka mbundu. Monʼami ima ienhiʼii ki i kubhue ku mesu; lunda o unjimu ua kidi, ni kukala ni kilunji kiambote. Kuma iene i kala muenhu phala o nzumbi ié, i di-bhanga makembu ambote phala o xingu iê. Kienhokio-phe njila ioso i uenda, ua-nda ku i enda ni kudielela sè hele, o kinama kié ki kia-nda ku dibhukana. O kioso ki u zeka, uzeka muene sè uoma; kidi-ze, u nhoha muene, o kilu kié kʼila muene nzué! Ku kala ni kekenha, ia kima kiaiibha kiza mu lusolo, né-mbe kuiza o kibuika kia athu a bhumu. Mbata eie, o Jihova muene o dixamenenu dié; muene u langa inama ié phala kufue bhu ngoji. Muthu uoso ua tokala ku mu bhanga mbote, eie kufule ku mu bhanga-iu se o lukuaku lué luala ni kutena kua ku ki bhanga. Mukuenu kana ku mu ila: Ndé, hanji, mungu uize, ngi ku bhane kiua; se o kiene uala na-kiu kiá kindala. Mukuenu kana ku mu xinganeka ima iaiibha ku muẋima, mukonda ki ua tungu-nêʼ okio, ua ku dielela. Kana kuzoka ni muthu ka ku bhange kima; o ku zoka ni mukuenu kale ua ku bange kima kiaiibha. Ku kale ni luimbi lua kiiala kia hame; kana ku sola hoka iosoioso ia tokala ku mauendelu mê. Kuma Ngana ua di-zemba ni athu abhukumuka, maji o kikutu kiê u ki jituina athu oso aiuka muẋima. Mázui ma Jihova u ma sanga mʼonzo ia athu a bhumu; maji o dibesá diê diala ku dibhata dia athu aiuka. Kutanga kidi, o jisemenhi muene ue u a bhanga kasekelelu; u bhana-phe kiadi kua oso a talamana. Jinjimu à lundula kijingu; maji o iôua-phe à di bongesa malebhu. Enu anʼami ivenu ulongelu ua tatʼenu, jikulenu mátui mu tambule kilunji. Mukonda ngala ku mi sámbukisa ulongelu ua mbote; ngonge iami ki mu i bhane dikunda. Mbata eme ue nga kexi ngi mona ni tatʼetu; ngi muzelembete, eme-muène ngó a ngi zola kua mamʼetu. Muene anga u kuata ku ngi longa, uixi: Muẋima ué u kuate kiambote o maka mami; aiuka ijila iami, u mone muenhu. Sota unjimu, sota ku tongoloka, o maka-phe ma tunda mu kanu diami ku a jimbe mba u a ta dikunda. O unjimu ku u ehe, uene uende ni ku ku langa; zola-u, uene-phe ua kà ku kala kimbaka kié. Kima kiala kota ku muenhu ua muthu o unjimu; sota-phe o unjimu ni kutongoloka; ima ioso i uavu bhana-iu muene mu kusota unjimu. Zangeleka unjimu, unjimu u ku zangeleke; o ki u kuata, uene u ku muesa ujitu. Unjimu ua-nda ku ku zuika kitundu kia kuzediua ku mútue uê; anga u ku bhana kijinga kia matunda. Ivua, monʼami, u xikine ulongelu uami, phala mivu ia muenhu ué ivule. Mu njila ia unjimu mune mu nga ku longela; nga ku kutukisa mu njila ja muenhu. Mu kuila-mu, makanda mé ma dixala kiambote; o ki uila ngi lenga lusolo, ku tena ku di bhukana. O ulongelu ua ku kubazela, ku uehe; lunda-u muene, kuma uene o muenhu ué. Kana kuẋikina ku ila mu phangu ia iala iabhumu; kana kubhita mu njila ia akua ituxi. Mu njila iâ tunda-mu; ku bhite-mu, kondolokela kuengi, u bhite dikanga. Kiene kialʼokio, kaii ku kilu, se ka bhange phulu; o kia kamba ku luezesa muthu mu njila jê, kilu ki a lenga mu mesu. A kaka mu kudia mbolo ia ngene, anua vinhu ia kubhunda. Maji o njila ia athu a iuka-phe i di bhanga mukua ni mukengeji ua kimene, uia ni ku di bandekeza mu kuzela katé kuma ki ku zubha o kúkia. O njila-phe ia akua kubhanga kiaiibha mukua ni usuku-ua-nzumba; a di bhukana ku kima, maji ka kʼijiia mba kima kiahi. Eie monʼami, suua maka mami, bhana mátui ku ioso i ngala ku ku longa. Maba u ngala ku ku longa ka ku bhue ku mesu; lunda-u muene muʼaxaxe ka muẋima ué. Kuma a di bhanga muenhu kua ió oso a di bonga-nâ, ene o kudisanza kua mukutu uâ. Ku ioso ia fuama ku langa, langa o muẋima ué, kuma mu muẋima muene muala o dimatekenu dia matundilu moso ma muenhu. Ambula o kuzuela kua ibhengèle; o phekalu i tanga mizumbu, ehaiu. Mesu mé a tale muene ku pholo, o ibhebhetelu ié lungisa-iu muene kiambote mu njila. Hoka i u bhita, dianga ku i xinganeka kiambote; o jinjila jé joso ji ku kale ja uhete! Kana ku kuata uendelu ua ku takujuka ngó, né ku dilu mba ku kiasu; o kinama kié sondolola-kiu mu kubhanga phulu. Monʼami, tongolola kiambote o unjimu uami, o dítue dié dʼividile o ulongelu uami ua kuijiia. Nda u kaiele kioso ki ngala ku ku dimuna; o mizumbu ié i lunde o kuijiia. Mukonda o mizumbu ia muhatu uengi, i zunzumuka ixila ia uiki, o mu kanu diê mu belesela muene kiambote, maji ndenge. Maji o dizubhilu diê dʼila lokoso, di lula muene kala kingululu, di toma ku muenhu kala xibhata ia mazu aiadi. Inama iê i kulumuka muʼalunga; O uendelu uê u lenguluka kubheka muthu mu inferno. O njila iia ku muenhu muene ka i xinganeka; jinjila jê u ji tesa jihonda, katé ki u tokoka ku ji tongolola mba ja lungu kuebhi. Kiki-phe enu mu ana, ngʼivienu kunu, maka ma dikanu diami ki mu a lueze. Muhatu u kala kiki, eie mu sondoloke, eʼkana ku bhixila bhu muelu uaʼnzu iê. Phala o jimbongo jé ku ji bhane ngoho ku akuenu, o mivu ié ki i di bote bhu maku a kisuéia. Phala ki ki bhite kuila mbote jé ji bhandulula ngó athu engi; o ikalakalu i ua talela hadi, ki i bokone mu bhata dia muthu uengi. Eie anga dizubhilu dié dikala dia ku kumba, kioso o jixitu ku mukutu ué ki ji kuata ku di huha ni hadi, uixi-phe: Tamanu nga bhele mátui! Kokolo diami dia ku kamba kuívua kia ngi bazela jinga! Jimesene jami kia ngi longa jinga, dízui diâ ki nga di suuile; jindongixi jami, tata, né ngó ku a bhana mátui, lémbua! Sumbala mu ku zanga kuoso mundu muene ua kexi ku ngi jinguluka, ngi kala muene bhu kionge. Nuá-phe menha ma kixima ki ua kande é-muène; ni ma jihungulule ji fuáfua bhu fixi ié. Kifua jifiẋi jé jenda ni kubhubhila ngó mu kanga, o jihonga ja menha mé ji kungulukila muene ngó kuoso-kuoso, mu jinzunga? Ji kale-phe ngó jé é muène, ki ji kale ja kisangela ni athu engi. Bhʼotho ié bhu kale kuzediua! Eie enda ni ku sanguluka jinga ni muhatuʼé ua tundunâ undenge. Jithulu jê ku soke mu thembu joso; a ku uabhele kala mukaji a mbambi, a ku sangulukise ni uuabhelu uê kala ua kasexi! O henda iê iende ni ku ku sunga izuua ioso katé ku hádia ni hadia. Monʼami, tata, phalʼahi u kala mu kusenduka ni luimbi lua muhatu uengi, anga u nhohena dingi bhu jihata ja muhatu ka ku tokala? Mbata mauendelu ma muthu-phe mene ku mesu ma Jihova; muene ukala mu kutongesa muoso mu bhita o muthu. O muthu ua bhumu-ze, ikuma iê iene ia-nda ku mu kuika; a mu kuta muene ni mikolo ia ituxi iê-muène. Ua kà fua muene mukonda dia kukamba kuívua kioso kia mu bazela jinga, ua kà jimbidila mukonda dia ulaji uavulu kinéne. Monʼami, se ua kexila mukuenu ku pholo ia kudia dikongo, se muthu uengi eie ua mu sununuina o lukuaku lué. Eie-phe ua di-suikika mu uanda ua kizuelu kia tundu mu kanu dié, ua di kutu ku maka mé. Inda, monʼami bhanga-phe kiki u sukunuke; mukonda eie ua di bhale kiá bhu lukuaku lua mukuenu muenhó, mesuʼé kua ehele kuia ku kilu, o ibhebhetelu ié ku i ehele kunhoha. Di sukunune, mukua ni mbambi bhu lukuaku lua dinhanga, uila muene kala njila ia sutunuka bhu lukuaku lua mutedi a mibhetu. Eie u musonde, ndé kà di kunde ni xixikinha; tongolola kiambote o jinjila jê, u dimuke. Sumbala ka moneka dikota, ka moneka fixiiadi, kene ni sobha, hanji-phe, bhu mvula u huka kúdia kuê; o bhu thembu ia kumuna, muene ue u bhongolola idima hé u bhaka. Eie-phe, na musonde, tata, u zeka katé bhebhi? Ola kuẋi i ua kà phaphumuka ku kilu kié? O ki ua mu kuila kindala ku kilu, kindala eiʼu koxilla, kindala eiʼu bunjika maku bhu thulu phala ku zeka-ku hanji. Ua-nda ku tukumuka uadiama ua kuiza kala muii, o jiphaxi ja ku tula kala kiiala kia maneka. O muthu uala ni Kadiaphemba, uezala ni ituxi, uenda ni usemenhi mu kanu diê. U bhalula ni mesu, uzuela ni inama, u bhanga ijimbuete ni milembu. Mu muẋima mua mu tungu usuéia, mu ithangana ioso ufunha jindunge jaiibha, uenda ni kukuna jimvunda mu jinvunda. Kienhiki utukumuka kibuika kia mu tula, anga ki mu buikisa ni lusolo katé kia jikinina, ni kubalumuka dingi ka tena. Ima isamanu iii Jihova ua di zemba na-iu, o kia sambuadi-phe kua muene kisunji: o mesu ma tala ni izala, o dimi di tanga makutu, o maku ma zunza manhinga ma muthu ua kambe kikuma, muẋima u funha ixinganeku ia bolo, inama i sakalala mu kulenga phala kubhanga phulu, o mbangi ia mangonha itanga makutu, ni mukua kuzokesa jiphange u kuna jimvunda muʼaxaxe kâ. Eie monʼami aiuka o kitumu kia tatʼenu, o ngonge ia mamʼenu-phe ku i ehe. Imʼiii kutila-iu muene ku muẋima ué, u xalele na-iu mu thembu joso; nhenga-na-iu mu xingu ié. O ki uia mu kunhunga, iene i ku endesa; kioso ki u zeka, iene i ku langa; o ki u phaphumuka ku kilu, ienda ni ku ku zuelesa. Kuma kitumu kandeia, o ngonge mukengeji; o kubazela kua ku ku iukisa, iene o njila ia muenhu. Phala ku ku langa, u bhuluke ku muhatu uaiibha, ni ku maka ma touala ma ku bhomba na-u kuala muhatu uengi. Uuabhelu ua pholo iê ki u ku sendule mu muẋima ué; muene kia kuata ku ku talesa, mesu mê kana ku a ehela ku ku diangula. Mbata muhatu ua kidianzunga, u ku xisa bhu ditala dia ku kuata kubhinga kambolo; kuma o ndumbu ia muhatu, u seia o muenhu uoso ua beta kuta kiambote. Mbé muthu utena kusueka túbhia bhu homba, anga izuatu iê i kamba kujikata? Inga muthu u tena kuendela kulu dia makala ma uama, nʼa kamba kuẋomoka inama? Kiene-phe kibhita ni uoso u di-bonga ni mukaji a mukuá; kà kamba kikuma, uoso ngó u mu tuta lukuaku. Muiii, kia nomuena kudila ngó o nzaia iê ia mu kuata, ka mu tembula. Maji, se a mu sange, ua-nda kufuta lusambuadi; soua ioso ia dibhata diê iia-mu. Maji o uoso u ta phanda ni muhatu, ua kambe kilunji; kuma mu ku ki bhanga, ua-lu jikinisa o muenhu uê. U tambula kibetu, u bonga malebhu; o môndo uê ki ua kà bhua. Kuma o diiala diê, kia-nda kuila ua fuluka ni difuba, mu kizuua kia kuvutula o phonzo, ka-nda kutena ku mu loloka. Né uedi, ngi futa kima kiahi, muene ka xikina; né ua mu vudixila maujitu, muene ka xikina ku ma tambula. Eie monʼami, tata, aiuka maka mami, ijila iami kondeka-iu moxi dia muẋima ué. Ijila iami, aiuka na-iu muene, u mone muenhu; ngonge iami, kondeka-iu kala o anʼa mesu mé. Kutila ijila iami ku milembu ié, soneka-iu ue ku dibaia dia muẋima ué. Tangela o Unjimu, kuamba: Eie u phangʼiami ia muhatu; o Kusunguluka ne mu ambele, uixi: Eie u ndandu iami. Enhá ende ni ku ku inga, mbé ki u mona mukajiʼa mukuenu, ni kʼiza muhatu uengi ni ku ku zeia ni maka mê. Mbata kioso ki ngʼemanene bhu njanena iaʼnzo iami, hé ngi kuata ku zonguela mu mazungu mê, nga mono muʼaxaxe ka ilalu, hé ngi tongolola bhuʼaxaxii ka minzangala, mukuenze umoxi, ua kambe kilunji. Iu bhita mu nzunga katé bhu thungi, ulunga mu njila iia kʼonzo iê; kuma kua fulamana kiá, ngoloxi kiá muene, kumbi dia koloka, ngoloxi ia lémbe kiá, o kuma kua vundu muene bui, kitombe kia usuku. Ngi mona-phe muhatu iu tunda iuná, uala kuia ku mu kauidila, ni ukembu ua kiuaia, masunga ua ma te kiá ku muẋima uê. Muhatu muenhú, ulolo u vula, ni jimvunda; mʼonzo iê kene dingi ku nanga-mu, o inama iê ia nanga ngó ni kuenda. Kindala ua tundu, iú mu nzunga, iú bhu kitanda, uzombela kuku, uila koko, iú bhu thungi ni kuzongojola. Ua di-bongo-nê, hé u mu bhana beju; ni pholo ia kambe o sonhi, uixi: Lelu ngala ni jisata ja paze ku bhata; kuma lelu ngi kumbidila o jihasa jami ji nga di hambelela. Kiene ki ngʼejiia ku ku kauidila, ni ku sota o pholo ié ni makidikidi, eme-phe nga ku bongo muene! Hama iami nga i zadiʼê kiá, nga i te muene kidivunga kia muhota ni thanga ia kubolodala, ni malasola ma linho ia fina, ia tundu ku Ejitu. Hama ioso muene eme nga i sangela ni uasu ua dizumba, ni uxila, ni kanela. Zá-phe, tua kà sungile ni ku di fembesa usuku uoso katé kuákie; tu te hanji dibasa dietu, henda jetu jibhue. Mbata munumeʼami, ku bhata kalaku; uende njila ia dikanga; Bhu maku uambata kasaku kʼezala kitadi; ió kuiza kuê, mbeji ki ia thethamʼiki, kikale ifua muene! Ua mu bhombo muene kienhiki ni ʼkumba dia maka, ua mu sèndula ni mizumbu iê katé kia mu tolola. Muene-phe hê uia ni ku mu kaiela mukuâ ni ngombe iia bhu dijibhilu mu ku i jibha; uia kala mbambi ia mu lengela kúfua mu uanda, mba ngulungu, ia fu bhu mubhetu. Uia muene ni kuenda katé kia mu asa o musongo mu izavu, kala njila i lengela o kuia mu fua bhu ngoji, ka kʼijiia kuila a mu kotekela mubhetu u mu dia o muenhu. Kiki-phe, eie monʼami, ngi bhane mátui, maka ma tunda mu kanu diami bhaka-nâ ku muẋima. Muẋima ué ki u di-texile ku jinjila jê-muène; ku kuate ku nhunganena mu tuhoka tua muhatu ió. Mukonda muene uabhalesa iu ua bûba kiá mundu ua nzungule, avulu muene a buikisa muhatu ió ku undumbu uê. Onzo iê kifua iene o ikoka iia mu kina, hé isombokela ni ku kulumuka muene katé mu bombo dia kalunga. Abha manhi unjimu ki uala ku dikola lua vulu muene; o kuijiia kua muẋima ue ki kuala kubhana mbimbi iê? Ni bhu thala ia milundu, ni ku mbanduʼa njila, ni bhu jiphambu u u sanga. Ni bhu mbanduʼa mabhitu a diembu, ni bhu muelu ua mbanza, ni bhu mielu iaʼnzo, u tenda u tona, enu mu athu, enuʼenu ngala ku mi kolela! Dizui diami ngi di lungisa mu ku handekela anʼa athu. Enu mu ilalu, di longienu ki kala o kudimuka; enu mu ioua, Sotenu muẋima ua unjimu. Ivenu, mukonda nga-nda ku tanga ima ia uhete; o mizumbu iami ia-nda kujikuka mu ku zuela ima ia iuka. Mbata dikanu diami di tanga o kidi, mizumbu iami ia di-zemba ni uzuelelu ua kubhuma. Maka moso ma dikanu diami, u ma sanga mu uiukilu uê; se u ma tekula, ku sange-mu ngó ibhengele mba kubhuma. Uoso u ma batekela kiambote, usanga kuma, maka ma kidi; oso a di longo ia a ejiia, a a mona kuiuka. Xikinenu ulongelu uami, ki mu xikine phalata; kuma o kuijiia kota, o ulu ua fina uòtungule, ndenge. Kuma unjimu kota, o madiiamande ndenge; ima ioso inda o muthu ki i soka ni unjimu. Eme, ngi Unjimu, nga tungu bhuamoxi ni kudimuka, eme nga bongo phangu ni ndunge. Uoma ua Jihova, o kueha kia ibha; nga di zemba ni ukumbu, ni izala, ni uendelu uaiibha, ni dikanu dizuela isunji. O phangu ni ndongo, ni unjimu ua kidi, u i sanga kokuami; eme ngi kilunji, ni undanda eme ngene na-u. O jisobha ki u a mona kutuminʼokio, ni ilamba kioso kia iukisa o milonga, eme-muène na Unjimu ngala ku a bha-kiu. O ilamba ni atumini, eme nga a bhana o kutumina, kumoxi ni afundixi oso mu ngongo. Nga zola oso a ngi zola, a di meneka mu ku ngi sota a ngi sanga muene. Ni jimbongo ni kijingu, ioso iii eme ngene na-iu; ngala muene katé ni umvama unanga ni kuiuka. Kibundu kiami eme kota mu kuta, o ulu ua fina ndenge, né a u zunzila kuebhiʼoko; jimbote jami eme kota, phalata ia kutungula, ndenge. Ngi batesa muthu mu njila ia kuiuka, ngi mu endesa muʼaxaxi ka jihoka ja kutetuluka. Phala ngi lunduise makamba mami o jimbote ji nangenena, ni ngʼizalese o jingonga jâ ni jimbongo. Jihova ua ngi bhanga tunde bhu diandekelu dia jinjila jê, munhá ngó uila ibhangelu iê ka i iudika luua, eme a ngi diangela ku ioso ia bhange. Tunde dia tunde, eme a ngi unda ni maji, tunde ku dimatekenu kioso ngoho oxi ka i andeka luua ku i umba. Ki kua kexi luua makôlo kioso kia ngi vuala eme, ki kua kexi luua majiia ezala ni menha. Milundu ki ia muene luua kidiki, ki kua kexi luua tu-thuthulundu, muene mua ngi vuala eme. Oxi iene ka i bhangele luua, mba mikáu, mba ngó dimatekenu dia fufutila ioso-ioso iai mundu. Muene kioso kia kexi ku polondala maúlu, eme kiá bhobho; kia kexi mu xinda o kikondoluese ku mizumbu ia mukiukuluku. Ni kia kexi ku xikika o matuta bhulu, kia fikidila o majiia ma mukiukuluku, ni kia xindila musanza ua kalunga o mbambe, phale menha mê ki ma somboke o mbambe iê; ni kioso kia kubu o madiesesa maʼxi, eme-phe nga kexi-nê kumoxi bhenhobho, ngi dixibulu diê; kizuua ni kizuua ngi kala ngi minangu iê, ngi kuata kusannguluka ni kukemba bhu pholo iê ithangana ioso. Oxi-phe kioso ki ia tungu kiá, ngi kuata ku di kenha ku thandu dia xi ia kutunga ni kusoma, ngi kala ni malau mami muʼaxaxi ka anʼa athu. Kiki-phe enu, mu ana, ngʼivenu, kuma azediua ió oso aiuka o ijila iami, anga a kaiela mu jinjila jami. Ividilenu kia mi longa, mu dimuke, ki mu di tune-kiu. Uoso muthu u ngi bhana mátui muene ua zediua, anga uia ni ku ngi xikamena bhu mielu iami kizuua ni kizuua; hé ukuata ku kingila bhu mielu bhuoso bhu ngi bokuena. Mbata uoso ua ngi sange eme, ua sange muenhu; ni Jihova muene ue u mu lendukila, kuma u mu bhanga favolo. Maji uoso u ngi ta kituxi, ua kakula o muenhu uê muene; kuma ene oso a ngi zemba eme, andala kalunga, ala mu kenga kúfua. Unjimu uatungu kiá onzo iê, iambata sambuadi dia ngunji. Ua jibha kiá ibhaku iê, o vinhu iê ua i lungu kiá bhuamoxi, ua zale kiá o meza mê. Ua tumu tuhetu tuê kubhita ni kuambela athu, ni ku a exana tunde bhu thalʼèlele ia diembu, uixi: Uoso uala sébhue, eze kunu kokuami. A kamba kilunji ua ambela, uixi: Zenu, mudie ku mbolo iami, mu nue ku vinhu i nga lungisa kiambote phala enu. O uoua ehenu-u mu mone muenhu, di tedienu mu njila ia kilunji! Muthu uoso u sota kuiukisa o semenhi, ku mu iza dilebhu; ió uoso u bazela o muthu ua bhumu, u di bhekela jindaka. Kana kubazela semenhi, phala muene ka ku zembe; se uambe kubazela, bazela-phe o njimu, muene ua-nda ku ku zola. O njimu mu longe, muene ua-nda ku beta dingi kudimuka, muthu ua iuka mu tetulule, u mu mone kiʼaia ku pholo ni kutongoloka. Mukonda o uoma ua Jihova diene o dimatekenu dia kuijiia; o unjimu uala mu kudijiia ni Ió Ukôla. Mbata ko kuamiʼeme kuene ku ua kà muena o kuvula kua izuua ié, hé a kà ku bandekezela-ku mivu ia muenhu. Eie se ukala u njimu, mbote ié eʼmuene i u bonga-ku; o ki u kala-phe u semenhi, eʼmuene ua di-bhange-kiu. Muhatu ua dilaji-ze kavuanza kavula; muene u kala kiximba kia ngoho-phe, kʼejiia kima. Uxikama ku kialu bhu muelu uaʼnzo iê, bhu thalʼèlele ia diembu, phala kuenda ni kuixana oso ala kubhita, ió oso muene ala kuenda njila iâ, uixi: Uoso kilalu, a tale kunu. A kambe kilunji u a ambela, uixi: Menha ma kunhana ma touala kiengi, o mbolo ia kudia ni kusuama kuuabha kuahi ngó! Maji muene-phe ka kʼijiia, kuila bhenhobho bhene bhua di lunjika o imbi; o asonhi a muhatu muenhó u a sanga oso bhu hole ia bombo dia kalunga. Jisabhu ja Solomá. Mona ua dimuka u bheka kusanguluka kua tatʼâ; maji mona-phe kia kala dilaji dia hatu, u bheka lamba diahi ngó kua mamʼâ! Jimbongo ja kubhuma jene mu di bota; maji o kuiuka ku kudila muthu ku kalunga. Jihova kene kuila muthu ua iuka u mu ehelela mu nzala; maji o luimbi lua mukua ituxi u lu vutula kuema. Uoso u kalakala ni lukuaku lua usonde, u kala ngadiama; maji o lukuaku lua akua midimu-phe lu bhekela umvuama. Uoso u muna bhu mvula, muenhó njimu ia mona; maji mukua kuzeka bhu thembu ia kubhongolola, mona u kuatesa jisonhi. Mabesá ma tula ku mútue ua muthu uaiuka; maji o dikanu dia athu a bhumu diezala ni usuéia. Delembalelu dia muthu uaiuka di kala dibesá, maji o majina a isuéia-phe a kà di bhanga kala kima kia bolo. O muthu ua dimukina ku muẋima, u tambula ijila; maji o kiôua kiatu mu kanu, ua-nda kudibhala mukonda dia dikanu diê. Uoso uenda ni muẋima uazele, ió ua di-fikidila mu kuenda kuê; uoso-phe uselula o uendelu uê, ua-nda ku di monekena. Mukua kubhalula ni mesu, u bhekesa jindolo ku muẋima; maji o mukua utalelu ua iuka, u bhekesa kudisanza. Dikanu dia muthu ua iuka, ndunga ia muenhu; dikanu-phe dia athu a bhumu dia sueka uséia. Luma lu balumuna jimvunda; maji o henda iavungina o itondalu ioso. Unjimu u u sanga ku mizumbu ia mukua kilunji; maji o mbangala ia xikamena kubeta mu kunda dia muthu ua kambe kilunji. O Jinjimu, a-kondeka o unjimu uâ; maji o dikanu dia kioua-phe mukua ni nzendu ia kusekala. O mvuama, jimbongo jê, iene o mbonge iê ia kusuamena; kalunga ka dia jingadiama-phe, o uadiama uâ uene. Kima ki bhanga o muthu uaiuka ki bhekela muenhu; maji o nganhu ia kisuéia i vuala kituxi. Uoso u xikina kia mu longa, uala mu njila ia muenhu; maji uoso u tènda kia mu bazela, unhungana jinga ngó. Uoso u kondeka o luma ni ku di-uabhesa ku mizumbu, mukua makutu; uoso-phe uenda ni kabódio, kioua. Mu kuzuela kua vulu, ki mu kambe kutondala; o ua di xibidila-phe uala njimu, ki kioua. Dimi dia muthu ua iuka-phe mukua ni phalata iótungule; muẋima-phe ua isuéia ki uate kima. Mizumbu ia muthu ua iuka, i dikila mundu; o ioua-phe, mukonda dia kukamba kilunji, afua. Dibesá dia Ngana diene di muesa jimbongo; o umvuama u tunda kua muene ki u bheka dilamba. Muthu uaiibha, kutonoka kuê o kubhanga kiaiibha; mukua kilunji-phe, minangu iê, o ku di-longa unjimu. Mukua-phulu kima kioso ki mu kuata uoma, kiene ki mudia; muthu ua iuka-phe Nzambi u mu bhana kioso kiendi o muẋima uê. Mukua phulu uia nzaká, kala ki somboka o kitembu kia kibhungu; maji o muthu ua iuka, ua kalelà-ku kala a mu tunga bhu ndanji. Mukua ni mvindangele ki ia dizemba ni mazu, o dixi ki dia di-zemba ni mesu, kiene ue o musonde kia dizemba ni oso aia ni ku mu tuma. Uoma ua Jihova uia ni kubandekeza ku izuua; maji o mivu-phe ia akua phulu a ká i lengululuisa. O kudielela kua athu a iuka, kubheka kusanguluka; akua phulu-phe kudielela kuâ, kua kà jimuka muene loló! Njila ia Jihova iene o mbonge ia dilengelu phala oso emana muẋima nzanza, maji phala ati-a ituxi ia di bhange kibuika. Muthu ua iuka ka tena ku mu sendumuna, akua phulu-phe ka tena kutunga mu ngongo. Dikanu dia muthu ua iuka, di sokolola unjimu; dimi-phe dia kisuéia, dia xikamena ku di batula. Mizumbu ia muthu ua iuka, iezala ni ima iambote; dikanu-phe dia isuéia, diezala phulu mu phulu. Pezu ia kupezala ni mangonha Jihova ia mu ibhila kiavulu; maji o nzongo-phe ia kuzonga mu kidi, iene ku mu uabhela kinéne. Bhuoso bhua tuama ukumbu, hádia bhu kaiela ue dilebhu; maji oso a di tululula, ene adimuka. O kidi kia athu aiuka, kiene kia kà endesa; maji o uendelu ua lusebu, u bhekela atondadi kusekala. Jimbongo ki ji tena kubhandulula ngana iê bhu kumbi dia njinda; maji o kuiuka ku kudila muthu ku kalunga. O kuiuka kua muthu ua mbote, ku mu iukixila o njila iê; mukua phulu-phe uséia uê uene u mu dia. Mujitu, ki mu bhulula o kuiuka kuê; ati-a-ituxi-phe a a kuatela mu kubhuma kuâ. Mukua phulu se uafu, kudielela kuê kuoso kua suku; mukua mangonha-phe kudielela kuê, kudi-fula. Muthu ua iuka ene ku mu bhulula ku kibhidi ni ku dilamba; mukua phulu-phe anga u bhingana-bhu. Muthu uaiibha ni mangonha, u sendumuna mukuá ni dikanu diê; aiuka-phe mukonda dia kutongoloka kuâ, a kà bhulaka. Ki sangulukisa sanzala, o uuabhelu ua athu ambote a tungu-mu; akua phulu né afua, mundu u kola kikoue. Diembu di zangalala mukonda dia akua kidi a tungu-mu ala ku dizediuisa; maji ki sendumuna diembu, ki tunda ku kabódio ka akua-phulu. Muthu uoso uia ni kuila kia tala mukuá ki kima, ua kambe kilunji; maji o ua tetulukʼó, u di xibha ni muelu hudí. Ndaxi ia maka utungununa kikutu; maji o mukua muẋima ua kitongola-phe, kikutu u ki kondeka muene. Bhua kambe o phangu ni ndongo, mundu u lalumuka; maji bhuala o nzungule ia jindongixi, mundu a tunga a soma. Uoso u di xikina úlemba ua muthu ka mu ijiia, muenhó hádia ki nu talesa hadi; maji uoso u dituna úlemba, utunga usoma. Muhatu ua nheṗhuka, kijingu kiê kia kalé, mukuâ ni mala ma suína nu kukalakala, kia lunda o jimbongo. Muthu ua mbote, u bhanga mbote ku muenhu uê; maji o kingumba kú diiala katé ni mukutu uê u u talesa hadi. Mukua-phulu kia kalakala, kima kia bhanga ki ki tundu mbote; uoso-phe u kuna jimbutu ja kutetuluka, ua xikamena futu ia kidi. O kubhanga kia iuka, iene o njila iia ku muenhu; maji uoso u uabhela phulu, ua-lu di kengela kalunga. Athu a kala ni xidi ia muẋima. Jihova a mu ibhila kiavulu; oso-phe emana nzanza mu uendelu uâ, ene ku mu uabhela kinéne. Kisuéia né-mbe maku mê ua ma koteka bhu muẋima, hanji kà kamba mulonga; maji o mbutu ia athu a iuka, ia kà bhulaka. Mukuâ ni nela ia ulu ku muzulu ua ngulu, kiene kia di fuangana ni muhatu ua uabha o pholo, nʼa kambe o kilunji. Athu ambote vondadi iâ o kubhanga mbote iene, akua phulu-phe axikamena ngoho njinda ia Nzambi. Sai-ku amoxi a bhana kiavulu, maji hanji-phe o jimbongo jâ jiia ni ku di-bandekeza; amukuá-phe asombuesa o unjenje, anga a bonga uíndua. Muenhu ua muthu ua uabhela ku uanena akuá, u mona mbote; kuma uoso u tekela, muene ue a mu tekela. Muthu uoso nguaiê kusumbisa o mbutu jê, mundu a mu ta mázui; maji mukua kusenga o idima iê, ku mútue uê dibesá dia kalʼé. Muthu uoso u sakalala mu ku kengela akuá o mbote, uala ku di kengela kavumbi; uoso-phe u kengela akuá o phulu, muene ua mu di kengelaiu. Muthu uoso u di fiiala jimbongo jê, ua-nda kusenguluka hé u di bhala; athu aiuka-phe abuingita kala kimuẋi kiala ni jithangu ja uisu. Muthu uoso u ta mualala ni kuzukutisa o dibhata diê muène, bhu mu subhuka ngó kitembu; kioua-phe muene o ngamba ia njimu. Muthu uambote, ibundu iê i di fuangana ni muxi ua muenhu; uoso u sungila kokuê o mienhu ia athu, muene njimu. Se muthu uaiuka u mona phaxi ni lamba mu ngongo, kuambe dingi o mukua-phulu ni mukua-ituxi. Muthu uoso ua uabhela o ku mu longa, ió muene o dikamba dia kuijiia; maji o mukua ku di zangala kia mu bazela, ió-phe kioua kia hatu. Muthu uambote u enda jinga ni kavumbi ka Jihova; maji Jihova u êlesa uoso mukua ilunji ia dianguka. Muthu ka tena ku di kuatenena ni ikalakalu iaiibha; maji o lundanji lua athu aiuka, bhuoso bhu lua di kubu, kene ku lu sondolola. Muhatu uala ni ujitu u di bhanga kitundu ku mútue ua muadi uê; maji o muhatu u bhanga ima ia jisonhi, u di bhanga mukua ni utúlua mu ifuba ia munumiʼê. Athu a iuka, ni ixinganeku iâ iezala kidi ni kilunji; maji o jiphangu-phe ja athu a bhumu, jʼezala mangonha moso. Maka ma athu a bhumu, ma kana ngó kubatamena manhinga ma akuá; maji o dikanu-phe dia athu aiuka, diene dia a bhulula. Athu a bhumu, hádia a kà a lalumuna, ka kà moneka dingi; maji o dibhata-phe dia athu a iuka, dinangenena. Muthu kioso kia soko o unjimu uê, kiene ue kia ká mu tumbula; maji o semenhi ia muẋima-phe, athu oso a mu sebulula. Kota o muthu ua di tululula, hé uenda ni kubhanga o kikalakalu kiê; kuindi ió ua di zangeleka muene, maji ua lémbua bhua kúdia. Muiuki uinga o muenhu ua ibhaku iê; maji o muẋima ua athu abhumu-phe, uezala usuéia. Uoso u dima o mukáu uê, u kala ni kúdia kuê kua nzungule; uoso-phe u kaiela o ima ia kingoho, ió ua kambe kilunji. Muẋima ua muthu ua bhumu, uinda ngoho phulu mu phulu ni ku dikengela o kufua mu uanda ua akua phulu; lundanji-phe lua athu a iuka lu ima muene o kimbundu kia kuiuka kuâ. Mukua-phulu, itondalu ia mizumbu iê, iene o mikolo iê ia di-kuta na-iu; maji o muthu uaiuka, ubhulaka ku iluezu. Muthu uene ku di dikila ni mbote i tunda ku ibundu ia uzuelelu ua dikanu diê-muene; o ioso muthu ia bhanga ni maku mê, hádia a mu vutuila-iu. Kioua uendelu uê-muène u u mona kuiuka; maji uoso uividila kiambote o ku mu longa, muene muthu ua dimuka. Diilaji, bhuoso bhua mu thathamesa, njinda iê lelu muene i di-monekena; mukua kilunji-phe, ubatekela, anga uila kala kʼevu kima. Uoso u tanga o kidi, u tukulula o kulunga; maji o mbangi ia mangonha, u tanga nzungule ia makutu. Sai athu, uzuelela uâ u toma ku miẋima kala jiphondo ja xibhata; dimi-phe dia jihete ja kuzuela, di bheka kudisanza. Mizumbu ia kidi, itunga i soma; dimi-phe di tanga makutu, dinanga ngó kathangana. Akua kufunha ilunji iaiibha, mu muẋima mua a tunga ngoho mangonha moso; maji akua kulongesa o kutululuka ni kubatama, ene a tunga ni kusanguluka. Kana divuua di tula ku muthu ua iuka; maji akua phulu-phe u sanga ezala ni kikote. Mizumbu i tanga makutu, ia di fuangana kisunji kua Jihova; maji oso a kumbidila o kidi, ene a mu uabhela muene. Muthu ua dimuka, ka xikina kutanga o kuijiia kuê; maji o muẋima-phe ua ioua, uenda ni ku di tanga o uoua uene. Lukuaku lu kalakala makidikidi, luene lu tumina; maji o jisemenhi-phe, ji xikamena ngó kufuta lubhaku. O kubhindama kua muẋima, kuene mu kubhelesa o muthu; maji mbimbi ia mbote, i mu sanguluisa. Muthu ua iuka, u di bhanga musonguedi u tuamenena ku pholo ia mukuá; maji o uendelu ua akua phulu-phe, u texikisa. Musonde, o xitu iê ia unhanga, u lémbua ku i oha; maji o kuhandamana-phe, uene o ujitu uonéne ua muthu. Mu kukaiela kuiuka, muene muala o muenhu; kuma mu njila ja kuiuka, ki mueniʼê kalunga. Mona ua tetuluka, uívua ki mu bazela tatʼâ; maji o semenhi-phe, kene kuívua kia mu bazela. Muthu uádia ku mbote i tunda ku kibundu kia dikanu diê; maji o muenhu-phe ua ibalukutu, kúdia kuâ, kikote. Uoso u langa dimi diê, muenhu uê ua u kondeka; uoso-phe uzuela kiavulu, muenhu uê ua u jibha. Muẋima ua musonde, uinda ngó maji ka mono kima; akua kukalakala makidikidi-phe, u sanga a neta. Muthu uaiuka, maka ma makutu u di zemba-nâ; mukua-phulu-phe ukuma, mbata u di bhekela sonhi. Muthu uaiuka, o kuiuka kuê kuene ku mu kondeka mu uendelu uê; mukuaituxi-phe, o phulu iê iene i mu sendumuna. Sai-ku athu a di-bhanga kala jimvuama, mbé kala ni kima; sai-ku ue-phe a di-bhanga kala jingadiama, maji mbongo jâ jivula. Kidikulu kia muenhu ua muthu, o jimbongo jê; ngadiama-phe, ua kambe kia ku di kula, tendʼê, lémbue. Mukengeji ua athu aiuka u bhetula muẋima, kuma u muika kinéne; maji o kandeia-phe ka akua-phulu, ka xikamena ku ka jima. Ukumbu-phe u bheka ngó jimvunda; athu-phe a tetulukʼó, a bhanga ioso ni unjimu. Umvuama u tunda mu kubhongolola ngoho kioso-kioso, ki u nange kubhita; uoso-phe ututumba ni kuongeka kamuanu-kamuanu, soua iê iia ni ku di-bandekeza. Kudielela kua kokoloka, ku sukisa o muẋima; maji o kiendi o muẋima, kuila kia bhixila, ki di-bhanga muxi ua muenhu. Uoso u tènda o phangu ia mu bhana, u jikinina; uoso-phe u xila ngonge, ubhanduluka. Ulongelu ua muthu uejiia, u di bhanga fixi ia muenhu; mbé o kubhangesa muthu kuebha o mibhetu ia kalunga. Kutetuluka kua kidi, ku bongesa ujitu; maji o njila-phe iá ió a dianguka, i talesa hadi, (kuma i muesa lamba). Muthu uadimuka, o ima ia bhanga u i endesa kiambote; maji o Semenhi-phe, uaneka o usemenhi uê. Kisuéia kia phunga, mua bhita u xisa divuua; maji o kilolo-phe kia fiiele, o kua bhita, u bheka kudisanza. Uoso ka xikina ku mu bazela, uaxikamena uadiama ni usuéia; maji uoso-phe u suua kia mu bazela, uaxikamena kijingo. O kima kiendi o muẋima se ki di bhanga, muenhu uetu u sanguluka; maji o ku di batuka ni phulu, kiene o kima kiaiibhila o maioua. Uoso uenda ni jinjimu, u biluka njimu; uoso-phe u kala kamba dia ku kaiela o ioua, kanange kukituka kala ene. Akua-ituxi, o hadi iâ iakalé, kuma i a kaiejela muene; athu aiuka-phe, a kà tambula futu ia jimbote ni kubhanduluka. Muthu uambote-phe, uxia undundu ku ana ni ku aláula; maji umvuama ua mukua-ituxi, uòlunde phala ni u xialela ku ió uaiuka. Jingadiama, ku thonga iâ, a bhongolola idima ianzungule; sai-phe athu, mukonda dia kuhungana kuâ, a di talesa hadi i a bhitula o muenhu. Uoso ukamba kusasa o mona ni mbangala, ua mu zembe; uoso-phe ua zola monʼê, ka kambe ku mu beta bhu kithangana kia tokala. Muthu uambote, udia anga nhu uê uikuta; maji o divumu-phe dia akua phulu, di dia ngó ki dʼikuta. Muhatu ua njimu, u tunga o inzo iê; maji o kioua-phe kia muhatu, mueniʼê u i bula ni maku mê. Uoso uenda ni muẋima ua iuka, muene ua mu xila Jihova; uoso-phe uenda mu njila ja kubhengalala, ió ka suu Nzambi. O mbangala i beta o kiôua, o ukumbu u tunda mu kanu diê-muène; maji o njimu mizumbu iê iene i mu kondeka kiambote. Bhua kambe o jingombe, u sanga mu kidilu mua xala ngoho; maji ku undanda ua ngombe, athu abhongolola idima ianzungule. Mbangi ia kidi, ki i tena kuta makutu; mbangi-phe ia mangonha, u tanga makutu mu makutu. Semenhi u sota unjimu, maji uene ka di-mono na-u; maji o makua-kilunji-phe ku di longa uene o mukumbi uê. Kioua mu sondoloke, mukonda ku mizumbu iê o maka a unjimu kua a sange-ku. Muthu ua dimuka, unjimu uê o ku tongolola kiambote o njila iê; maji o usemenhi ua maioua-phe, o kunganala. Ioua o kituxi a ki kembela; maji o muʼaxaxe ka jifiiele muala kubhanduluka. Ki kata miẋima ua muthu, muene ngó u kʼijiia; o ki u sanguluka ue, muthu bhu mbandu u tokoka ku di bunda mu kusanguluka kuê. Dibhata dia akua-mundu, dia xikamena kusekala; balaka-phe ia jifiiele, hádia ku pholo itunga-isoma. Sai njila, muthu u i mona kuiuka; maji o ku dizubhilu diê-phe, ikoka ia kalunga. Muẋima, né-mbe hanji mu kuolela muene, ukata; Kuma sai bhabha, o kusanguluka zubhilu diê malamba. Muthu uaiibha o muẋima, njila jê hádia ja-nda ku mu kuma; maji o muthu uambote-phe, ka xikina ku uabhela o ífua iê. Kilalu maka oso a zuela kuala athu, muene u a xikina; maji ió ua sunguluka-phe, u zonga kiambote kioso kienda. Njimu mukua-uoma, o kiaiibha u ki lenga; kioua-phe u di-vunza, u dimona uzonda, u fika kuila ua tungu ua somo. Muthu u thathamana lusolo, u zanga ima; o mukua ilunji ia mudiangu, athu a mu kuma. O jisemenhi, hádia a tambula undundu ua kusebuluka; maji o jinjimu-phe, a kà zakela itundu ia kuijiia. Athu aiibha a kà toloka bhu pholo ia athu a mbote; o isuéia-phe a kà tolokela bhu mielu ia iá oso aiuka. Ngadiama a mu zemba, katé ni ku jindandu jê kuene; maji o mvuama-phe, makamba a vula. Uoso u sebulula mukuá, uate kituxi; uoso-phe u kuatela henda kua iú ua tate, u bonga kuzediua. Mbé oso a bhanga kiaiibha, ka mu zanga muene? Oso-phe a bhanga kiaiuka, kua a xikamena mbote ni kidi. O kututumba kuoso muene ni kukalakala kubhekela, kubhanduluka; maji o kuzuela-phe kuahatu, ku xisa mu uadiama. O jimbongo kiene o kijinga kia jinjimu jala ni kuijiia; o lusebu lua iôua-phe, uoua mu uoua ngó. Mbangi i tanga o kidi, u kudila o mienhu; maji o u sabhula makutu, ió kifumbe. Muthu mu kuxila Jihova mua mu kala kidielelesu kia kolokota; ni anʼê a sanga jinga disuamenu mua muene. O uoma ua Jihova iene o fixi ia muenhu, mbé o kubhangesa muthu kuebha o mibhetu ia kalunga. Kijingo kia sobha, ki tunda mu kuvula o mundu; kuma o kilamba kia kambe o mundu uavulu, ki sekala. Muthu u kokoloka o kutema, ió muene o hete ia dikota; uoso-phe ka nange kuthathamana, ió uoua uê u dianeka. Muẋima ua batama, ubhekela kudisanza mu mukutu; maji o dixinga-phe, di bolesa ifuba. Uoso u sondemeka o ngadiama, uala kulokalala Mubhangi uê; uoso-phe u bindumina o hukunhu, ua jingisa uoso ua mu bhanga. Kisuéia, o usuéia uê uene ua-nda ku mu kakula; maji o muthu Uaiuka-phe, katé ni mu kúfua kuê, hanji sai kia dielela. Unjimu unhohena mu muẋima ua mukua-kilunji; maji mu thulu ia maioua, ki mu suama kima. O kubhanga kiaiuka, kujingisa o ifuẋi; maji o ituxi-phe, i bheka kusekala ku mundu. Muenexi ua di-uabhela ni selevende ia sunguluka; maji o njinda iê-phe i landula uoso o semenhi u bhanga ima i kuatesa jisonhi. Kuvutula kua kulenduka, kubhuisa jimvunda; maji o kuzuela kua kunonga, kubhekela njinda. O dimi dia jíngambi ja kuijiia, di uabhesa o unjimu; maji o dikanu-phe dia maioua, di lundulula ngó uoua mu uoua. Mesu ma Jihova, mala mu ididi ioso, ni kukengelela athu aiibha ni athu ambote. O dimi di zuela ni kilendu, di di bhanga muxi ua muenhu; maji o dimi-phe di lula mu kuzuela, di budikisa o muẋima. Kioua ka xikina kuividila ki mu bazela tatʼâ; muthu-phe u suua kia mu héula, ió uadimuka. Mʼonzo ia muthu uaiuka, muene mu dilundilu dia ima ionéne; maji o jimbote-phe ja mukua-phulu, jʼenda ni jingongo. O mizumbu ia jinjimu, i lundulula kuijiia; maji o muẋima ua ioua-phe, ki kiene ki u bhanga. Jihova ua di-zemba ni sata ia athu abhumu; maji ki mu uabhela muene, o kuividila musambu ua athu aiuka. Njila ia muthu uabhumu, kua Jihova kisunji; maji muene-phe ua diuabhela ni uoso u kaiela o kuiuka. Uoso ulueza o njila, o kibetu kiê kivula; uoso-phe kia mu tangela kʼevu, ua xikamena kúfua. Se ni ditungilu dia madifundu ni dibuikilu, kiiadi kiâene bhu pholo ia Jihova, kuambe dingi o miẋima ia anʼ athu? Semenhi ua di-zemba ni uoso u mu bazela; muene ka xikina kubhiẋila bhuoso bhuala o jinjimu. O muẋima se ua tana, pholo ikemba kiengi; maji o ki kata muẋima, ni nzumbi ia muthu idisuuata. O muẋima ua mukua-kilunji, u bhangela o kuijiia; dikanu-phe dia jisemenhi kúdia kuâ, o uoua uene. Mukua-hadi izuua iê ioso ia lamba ngó; uoso-phe mukua muẋima uatana, ió muene mukua jifesa jakalʼé. Kota kukala ni kiatolo, hé u kala ni uoma ua Jihova bhuamoxi; dikué nzungule ia umvuama, i kenanesa muẋima mʼoxi. Sembele o kakúdia ka tumafe bhuala o henda, kuindi o ngombe ianete bhuala o luma. Diiala di thathamana kiavulu, u vulumuna jimvunda; maji o ió mukua kuxididika-phe u bhuisa jimvunda. Njila ia musonde mukua ni kikanzo kia minha ia kathathala; maji hoka-phe ia athu aiuka, u sanga ia babelela kiambote. Njimu ia mona, u sangulukisa tatʼâ; maji o semenhi, u kuatesa jisonhi kua mamʼâ. Muthu na kambe kilunji, minangu iê o usemenhi; maji o mukua kilunji-phe, uenda ditonono mu uendelu uê. Bhua kambe o kaiula phala kumona o phangu ni ndongo, mabanzelu moso ma kituka kingoho; maji bhuala o nzungule ia jindongixi, ndunge joso ji tunda ni kubhanduluka. Muthu kuijiia kuvutula kizuelu kiambote ni dikanu diê, ki mu sanguluisa; kuma o kizuelu kiene mu touala bhu thembu iê! Muthu ua dimuka, u bandela mu njila ia muenhu, mbé kufula kuboloka mu bombo dia madifundu, bhoxi. Jihova hinu ua-nda ku muanga onzo ia akua-izala; maji o jimbambe ja undundu ua mutudi ua muhatu u ji soma kiambote. Jindunge joso ji funha o muthu uabhumu, ji di bhanga isunji kua Jihova; maka-phe ma athu zele o muẋima, mene ku mu uabhela. Muthu uoso u fundamena o nganhu ia kudia mangonha, u titidisa dibhata diê; maji uoso u iibhila o mahitula, muene u kola o muenhu. Muẋima ua muthu uaiuka, Uxinganeka kioso kia tokala kukumbulula; dikanu-phe dia akua-phulu, di lukula nzungule ia jindaka. Jihova athu a bhuma ua sanduka dikanga; maji uividila o musambu ua athu aiuka. Kima kia tetuluka ku mesu, ki tanesa muẋima; o fuma se ia uabha, ni ifuba ineta. Muthu uoso u xikina kubhana mátui mu kuividila o kubazela kua disanze, ió u tunga dibhata mu kaẋi kumoxi ni jinjimu. Ua tènde o kibazu kia ku mu bazela, ua tènde o muenhu uê; maji uoso-phe u suua kia mu bazela, ió uanda kubonga kuijiia. Uoma ua Jihova kiene o kikômbo ki bheka o unjimu; uinda o kijingo u dianga kubatama. Ima ioso i xinganeka o muẋima, i tunda ku muthu; maji o kuvutula kua kidi kua hundu ia dikanu-phe, ku tunda kua Jihova. Muthu kia tala o jinjila jê joso, uila ja zele muene; maji o Jihova-phe, muene mukua kuzonga miẋima bhu longa dia pezu. Ikalakalu ié ioso bhakula-iu kua Jihova, muene u ku xikikila ima ioso i u kana kubhanga. Jihova ima ioso ua i iudikila ni dizubhilu diê dia i tokala; katé ni mukua phulu, o bhuilu diê o kizuua kia jingongo. Muthu uoso ua di zangeleka mu muẋima, u di bhanga kisunji kua Jihova; né-mbe maku mê u ma bunjika bhu thulu, sai hanji mulonga uê kua Nzambi. Bhuala o henda anga bhu kala ue o kidi, kituxi ki jima; maji athu kuebha o ituxi, ki kale ngó ku uoma ua Jihova. Mauendelu ma mathu se ma uabhela Jihova, muene-phe u mu bhangesa kuila katé ni jinguma jê, atunganê ku paze. Kota kia tolo kia tundu ku kidi; dikue o jinzungule ja itula ia di lungu ni mangonha. O muẋima ua muthu, u xinda o njila iê ia kuenda; maji Jihova muene u mu tesa díkanda diambote. Muenexi kuzuela kuê kuoso, kifua muzambu uene-nau; o kieza mu kubatula o dimanda, dikanu diê ki di lueza, kana. Ni pezu ia kidi, ni balasa ia kidi, itunda kua Jihova; matadi moso ma jipezu ja kutela uenji, Jihova muene ua ma tumu. Kima kia kisunji o jisobha kubhanga ima ia kubhuma; mbata o kubatula mu kidi, kuene kuxikika o utuminu ni kiandu kia jisobha. Jisobha bhuoso bhua sanga mizumbu i batula mu kidi, ene a sanguluka; Kuma sobha kamba dia ió uoso u zuela ima ia lungu mu njila. O kuthathamana kua sobha, mukua ni mukunji ua kalunga; maji o muthu-phe ua sunguluka, ua soko-bho ku mu ximbakatesa. Pholo ia Muenexi se i ku tala ni ngalasa, eie u bonga muenhu; o kiadi kiê, mukua ni dituta dia mvula ia isanga bhu kasamanu. Kota ku di longa o unjimu, dikue kufuna o ulu; o kudilonga ue kilunji kota, phalata ndenge. Kikoka kia athu aiuka (emana miẋima nzanza), o kulenga kubhanga kiaiibha; uoso uedi kuma muenhu ngi u kondeka, aʼluke o uendelu uê. O izala iene mu tuama, anga kukaiela o kusenguluka; o kudizangeleka kua muẋima kuene mu diangela, anga kukaiela kiua o kibhalu. Muthu sembele-ze o kukala ni muẋima ua batama, bhuamoxi ni ió oso a lenduka; dikue kuuana o mbole ia kubhunda ni akua izala. Muthu uoso u batekela kiambote o maka, ua-nda kusanga kubhanduluka; o uoso-phe u dielela Jihova, ió kuzediua kuê. Muthu uoso uejidila ku muẋima, ió a muila uadimuka; o uzuela kiatouala, u zubhisa akuâ o kudilonga. Oso a bonga kilunji, a bongo ndunga ia muenhu; maji ioua-phe, o uoua uene u a talesa o hadi. Muẋima ua muthu uadimuka, uene ulonga o dikanu diê, anga u mu bandekeza uhete ua kuzuela mu mizumbu iê. Maka ma kilendu, kixila kia uemba; ma toualesa muenhu, anga mʼelukisa ifuba. Sai njila muthu u i fika kuiuka, maji o bhuilu diê-phe, iene o ikoka ia kalunga. Muthu u kalakala, u kalakela mbote iê-muène, oko ki mu suinisa, o dikanu diê diia ni ku mu bhinga. Monʼa kadiaphemba u kanda o phulu iene; o ku mizumbu iê u sanga kua bambuka kala túbhia. Thulukutu u zokesa akuâ; mukua kabaka u muanga makamba a di zolo kinéne. Kingualulu u zela mukuá, anga u mu bheka mu njila iaiibha. Muthu uaiibha kieza kufunha o isunji, ku mesu u badikinha-ku; uila u di kokota ku mizumbu-phe, phulu ua i bhange kiá. Jimvi kitundu kia ujitu, se uala na-ju mu njila ia kuiuka. Muthu u xididika uala kota, kindanda ndenge; o utolola muẋima uê uala kota, uatolola mbonge ndenge. Kibhuku ki buila bhu jihata, maji Jihova muene u ki muena o phangu ia ku ku lungisa-kiu. Sembele kakúdia ka kukuta ni kutululuka, ki ngʼindi o nzungule ia jisata ja ibhaku mʼonzo, kumoxi ni jimvunda. Mubhika uala ni masunga, u tumina ni ku thandu dia monʼa ngana u bhanga ima ia jisonhi; undundu ua tokala jiphange, ni muene u tambula-ku dikanda. Phalata a i tunguila bhu dizunzilu, o ulu a u tunguila bhu mbèmbu; maji Jihova muene mukua kutungula o miẋima ia athu. Mukua kuhbanga phulu u bhana mátui ku mizumbu izuela kiaiibha; o mukua makutu u xamenesa mátui mê mu kuividila o dimi di tanga isunji. Muthu uoso u tobhesa ngadiama, ua lokalala uoso ua mu bhanga; muthu uoso u sanguluka mukonda dia mukuá ua bhituka mu jiphaxi ja zongo, muenhʼô sai kaxtiku kê. Athu a kuka, kitundu kiâ o aláula; o kijingu kia ana-phe, o jitata. Maka ma uhete, kene ku a tela kiôua; o makutu, kene ku a tela muadiakime. Oso a a tambula diminhinu, dienhidi mbambe ni diiamande kua ene; kuoso-kuoso kua di tela, di a bhandulula. Uoso u vungina o itondalu ia akuá, ua-lu di sotela ukamba; maji uoso u vulumuna o maka ma bhiti kiá, ió u muangesa athu a di zola kiavulu. Kibazu kimoxi kia tula ku hete, ki mu bokona kinéne mu muenhu; hama ia jixikote ndenge, ja tula ku kiôua. Muthu ua bhumu, kífua kiê o ku kituka; ki bhinga-phe ku mu katuila kiiala kia suína, muene u mu toza. Muthu sembele o ku di bonga ni kitôto kia mukaji, kia jimbidisa o tuana, kuindi o ku di bonga ni kiôua ki muiza o ulaji uê. Muthu uoso u vutula o phulu kua mu bhange o mbote, ió uíndua mʼonzo iê ki mungu dingi ubhua-mu. Mvunda bhu iandekela, mukua n: kubula mumba ua menha; tula-phe o ku di ẋokuesa ni mukuenu, kiosuiki mvunda kiluua ibambuka. Moxi o muthu u lungisa o kisuéia, kadi o muthu uelêsa o muiuki, kiiadi kiá k muene, Jihova ua di zemba-nâ. O muene-phe kiôua, bhu maku mê u bhelaʼhi ngó suilu ia kitadi mu kusumba o unjimu, se muene ka moneka kilunji? Dikamba u zola mu thembu joso; o ndandu u di monekena mu jiphaxi. Muthu ua kamba kilunji, u zangula lukuaku luê, anga u di tambulula ulemba ua mukuá. Uoso ua uabhela kuzoka, ua uabhela ikuma; o uoso u leka kinéne o muelu uê, ua mu sota kusenguluka. Mukua muẋima ua dianguka, ka tena ku mona mbote; o mukua uzuelelu ua luiadi, hádia u di bhala mu kiluezu. Uoso u vuala kiôua, ua di bhekela lamba; mukonda tata ia vuala dilaji, ka tena kusanguluka. Muẋima ua sanguluka, u di bhanga milongo ia mbote mu mukutu ua muthu; maji o muẋima-phe ua budika ni dilamba, u kukutisa ifuba. Mukua phulu u tambula diminhinu mu kasuèkele, mbé kubilula kidi kioso kia uanji ua kubatula kiambote o dimanda bhu milonga. Unjimu ua mukua kilunji u di monekena bhu pholo iê; maji o mesu-phe a kiôua, a takujuka ngó makanga ni kukengelela ku mikáu iahatu kai; uandala kutala kua suku oxi. Mona ua dilaji u bheka dilamba kua tatʼâ, hé u ludisa o muẋima kua mamʼâ ua mu muesa o dikumbi. Muthu ua mbote, o ku mu bhanga kiaiibha, kikôla! O jingana ue ki kia a fuama kuhohesa muthu u bhanga kia iuka, mukonda dia kuiuka kuê. Muthu uoso mu kuzuela kuê maka uia ni ku a fikisa, ió muene o njimu; o muthu u kala ni muẋima ua tululuka, iò uala ni kilunji. O muthu né-mbe kiôua, a kia di xihba a mu kita njimu; exi ua di xibhidila ki kiôua, se ua jika muene o mizumbu iê. Muthu ki muiza kubhanga o jivondadi, jê, u baluka; o unjimu ua kidiʼó, u sola kúlua na-u. Kiôua ua di zemba ni kubatekela o diba; muene uinda ngó ku di londekeza o uôua uê, ua mu kala mu muẋima. Muthu ua bhumu o kienda, lusebu lu mu kaiela; ki ku tunda o dilebhu, ku kaiela o sonhi. Hete ia diiala, o maka mê mukua ni ngiji iazongo; o fixi ia unjimu, mukua ni dibhubha dia menha. Ki kiauabha o kusuua kisuéia mu kufunda milonga, phala ku kundula o muthu ua iuka. Mizumbu ia semenhi i mu sotela jimvunda, o dikanu diê di mu kengela kibetu. Kiôua kalunga ka mu dia o muenhu, ka tunda ku dikanu diê-muène; o mizumbu iê, diene o dibhèbhe di zumbula o muenhu uê. Maka ma mbombo-kumbodi, mukua ni dikoka dia touala, a somboluela katé mu mídia. Mukua usudi, mu ukalakalelu uê, ua soko ni nzangi. Dijina dia Jihova mukua ni mbonge ia matala ia di jikidila; muthu uoso ua iuka, kuene kua lengela, anga a mu bhaka kididi kia kondama. Mukua itadi, jombongo jê u ji kita mbonge ia ku mu fikidila; phala muene, kifua kimbaka kia lebha kitala. Muẋima ua muthu u di zangelaka, ua-lu sota kibhalu; uinda o kijingu, u dianga o kubatama. Ku vutula kua lusolo, kuila ioso kiluua u ivua, ió uôua ni ku di bhekela sonhi; kota o kudianga kuividila. Muthu ki mu bhetula mu kukata, o muẋima uê-muène; maji se muẋima ua budika, mukuahii u tena ku u bhetula? Muẋima ua hete, u sota o kuijiia; mátui ma jinjimu, ma sota kutongolola. Muthu, bhu pholo ia jingana, u kuata ujitu bhu maku, uene u ku xitunuina o njila, anga u kubheka-bhu. Muthu kia kuata ku diba diê, u di mona kulunga; katé mukuá uiza anga u mu fula. Athu kia di kuata jiphata, ata-bhu-phe Sorte; iene i batula o phata, iene i uanena mazonda. O kubhomba phange ua luuala ku beta kubhonza, ku tambula o mbonge ia imbaka ndenge; o jinzaia ja kuzoka-zoka ja soka ni jisabhi ja felu ku dizemba. Izuelu i tunda mu kanu dia muthu, i di bhanga kifua kibundu kikutisa o mala mê; u di dikila ni kioso ki tubhula o mizumbu iê. Ni kúfua ni muenhu, ima iiadiʼii ia tunga ku uzonda ua dimi; oso-phe a zola o dimi, hádia a diaula-ku ku kibundu kiê. Uoso u bonga muhatu ua mbote, ua bongo kima kia ujitu; muthu ió Ngana ua mu bhange favolo. Ngadiama kia zuela, u dionda; maji o mvuama-phe, u vutula ni mikalu. Muthu u vula makamba, ua-lu di sotela kukakuka; maji sai-phe dikamba di beta kota, o phange ndenge. Ngadiama ua kambe mangonha uala kota ku ujitu, kuindi o semenhi ia dikanu ua di bhange o ndaxi. O uximba-phe ue, ua kukamba o unjimu ku muẋima, ua iibha; o mukua ku sakamesa inama iê ni kuenda, ka nange kuzanga. Usemenhi ua muthu, uene u mu seluila o njila iê; o ku muẋima uê-phe, u tatela Ngana. Umvuama u vudisa makamba, maji o ngadiama-phe a mu zemba katé ni kua kamba diê uene-nê kiá. Mbangi ia makutu, katena ku di zula mu mulonga; o u tanga o makutu, ka tena kubhuluka. Muthu uoso u bhanga jimbote, avulu a di uabhesa kua muene; kuma kadia muthu, kamba dia ió uoso u mu bhekela maujitu bhu maku. Ngadiama, ni phange jê joso ji mu zemba; ku tange dingi o makamba mê, ma mu sanduka muene! Muene uila u a sota ni maka oso-oso, ene-phe usudi u a kuatʼâ! Uoso u tambula unjimu, muenhó ua zolo o muenhu uê; uoso uongeka o kutetuluka, mbote u i mona. Mbangi i julukala makutu ku milonga, sai kaxitiku kê; o mukua ku tanga makutu, u buika. O kioua, muenhu ua ufina ki ua mu fuama; o mubhika, ku mu ta ku ukota ua kutumina ilamba, ki kia kufidila. Muthu uadimuka, ki mu bateka o njinda, o kutetuluka kuê; o kuloloka o itondalu ia akuâ, uene o ujingilu uê. Sobha, o ki muiza kutema, mukua ni muzonga ua hoji ia munzangala; o ki muiza kubhanga mbote, mukua ni dimume di tula ku kisasa. Kilalu kia mona, u di bhanga dinhengena kua tatʼâ; o kutangelela kua muhatu mʼonzo ia kusakana, mukuâ ni inzo i kuata kunoka ni kumbomba ithangana ioso. Muthu uene mu lundula onzo ni jimbongo ji mu xila o adiê; maji muhatu ua dimuka, kale Ngana u ku bhana-nê. Usonde, u bheka kuia ku kilu kia muioko-ioko; maji o muthu-phe u kamba kututumba ni kukalakala, nzala i mu dia. Uoso muthu uʼaluka kijila, muene ua zola o muenhu uê; maji uoso u landuka o mauendelu ma mu tokala, uafu. Uoso u bindumuna ngadiama, ua sobhesa kua Ngana; Jihova muene hinu u mu futa o mbote iê. Mona u mu bazela, kioso kuila sai hanji kima kia kudielela-ku; maji kana ku mu bazela ni njinda katé ki u mu jibha. Muthu mukua njinda iavulu, kale u mueha hanji nʼa bongo divuua; o ki uila u mu kula, mungu ua-nda ku mu kuiʼé dingi luamukuá. Xikina kaiula, o kia ku toza, ku te-bhu phata; phala o izuua ié ia sukidila-ku, uijiiie kuenda na-iu kiambote. Mu muẋima ua muthu mua vula jiphangu, maji o kioso kia xindi kuala Jihova, kiene muene ki xalela. Muthu ki mu bhangesa ku mu zola ku akuá, o kubhanga o mbote; maji ngadiama ua beta ujitu, ka soko ni mukua makutu. Uoma ua Nzambi, u bheka muthu ku muenhu; uoso uala-nau u ximbakata, ki bhuala kiaiibha kia bhita-na-kiu. Musònde, u sueka lukuaku luê bhu homba; o kieza ku lu ta mu kanu, uila kala kia mu ibhila. Ua beta o seletete, ni kiximba ua mu dimuna; bazela mukua kilunji, ua mu mone kia di longa kiua kiambote. Uoso u tatesa phaiʼâ, mba u kaiesa manhʼâ, mona ió u kuatesa sonhi, u bhekesa dilebhu. Eie monʼami, se uevu kia ku longo, ximbakata kiá; kana dingi ku kuata o kubhita bhu mbandu, ni kuxa o maka ma kuijiia. Mbangi ia Kadiaphemba, o ubatuilu ua iuka u mu kuatesa usudi; o dikanu dia athu abhumu, di kuuela ituxi ni milonga. Iiala ia bhumu, a xikamena hádia ku a fundisa; o jixikote, ja xikamena o dikunda dia maiôua. O vinhu i bheka ulaji, uálua ua lulu u bheka jinzaia; o uoso u di texila mu ima ienhiʼii, u biluka kiôua kia hatu. O njinda ia sobha, mukua ni hoji ki i dila; uoso u mu salumuna o njinda iê, ua di bhange-kiu, kuma ua di te o muenhu uê bhu kíbhidi. Muthu o milonga u i lenga luelu, nʼu bongo o ujitu; maji o iôua-phe a j uabhela o ku di vubula mu jimvunda. Musonde kia muila: dima-ze, uixi: Kuma kuala mbàmbi; o bhu thembu-phe ia kubhongolola idima, u di ta mu bhinga, maji u lémbua-ku. O ixinganeku mu muẋima ua muthu, ia zonga kala menha; maji o muthu ua tetuluka-phe, iene ioso uia ni ku i tubhula ku kanga. Avuluʼâ akua ku di-ta jinzabala, exi tu athu ambote; maji o muthu uala muene ni kitongola, mukua-hi muene ua mu bongo kiá? Muthu ua iuka, uendela mu kuiuka kuê, ió kuzediua u ku xila anʼê, muene kia tunda-ku. Sobha kia tulama ku kiandu kiê kia kufundixila, mesu mê mene ma zubha na-u o usuéia uoso. Mukuahi muene u tena kuamba: Eme muẋima uami nga u ixika muene, nga zele muene, ki ngala ni kituxi? O pezu ku kala luiadi, ni nzòngo ku kala luiadi, ima iiadi iii Jihova ua di zemba na-iu. Katé mona-ndenge a mu ijidila ku ima iê ia bhanga, se ia zele kiambote anga i iuka muene. Ni dítui di xikina o kuívua, ni diesu di xikina o kumona, Jihova muene ua bhange kiiadi kiâ. O kilu kuende ni ku ki uabhela, phala ki mu ku ijiie uadiama; tona mesu, mbé uikute ni mbolo ia di xala. Ngenji uila kia fumbu, kia fumbu, maji uila utula kuʼonzo iê, iu u di ximana uixi: Uenji nga u te. Ulu sai, o phelu ja nzaji ue nzungule; maji o mizumbu ia di longo o unjimu, ioio mukua ni jôia ia fina. Uoso uila o muthu ka muijiia u mu kalela ku ulemba, ió kizuatu kiêmuène ua-nda ku ki ta ku ungunji, mu kula o muthu uengi. Muthu kiadia o mbolo ia kunhana mu mangonha, u ivua kutouala; maji kuejilʼuku, u tukumuka mu kanu mua muizala mbuelekese ja mavu. Kaiula, kene ka fikidila kioso muthu kia kana ku bhanga; o ku loza ita, bhu kala muene unjimu. Mukua kabódio u tungununa o kikutu; kienhiki-phe, eie dimuka, kana du di nhenga ni akua kuzela kiavulu. Uoso u xinga tatʼâ mba mamʼâ, mvela iê ia kà jima, anga u xalela mu kitombe ki bheka kikote. O undundu, se ua u tambula ngó ni lusolo bhu diandekelu, o dizubhilu diê di kala dia uíndua. Kana kuila: Ngi vutula phonzo kia ngi bhangʼiki; inda ua kinga Jihova, muene ua-nda ku ku bhulula. Pezu ki ji kale luiadi, kiókio kisunji kua Jihova; o jibalasa-phe ja mangonha kima kiaiibha. O mauendelu ma muthu-phe, Jihova u ma tambula konda; muthu-phe u tena kiebhi ku tongolola o njila iêmuène? O kuzuela kua kulundumuka, uixi: Nga ki tela Nzambi, o ki u zubha kubhana jipolomesa, anga u tangalala kiua ni ixinganeku. Sobha ia tetuluka, athu abhumuʼó u a jima mbutu, ni ku a bhitisa dilola ku thandu. O kitongoluelu kia muthu, kene o kandeia ka uika Jihova moxi dia muthu, mbé o ku mu tukuluila ioso ia suama kʼoxi dia muẋima. O kubhanga mbote ni kukaiela o kitongola, iene ima i fikidila sobha; o kiandu kiê ki di fikidila mu ubatuilu ua mbote. Makembu a minzangala, o kuvulanguzu; o kuuabha kua adiakimi, o jimvi mu mútue. Jifidila ja midimba ia kibetu, ji bhanga kiambote ku athu a bhumu, katé ni jihome ji a xila o kinduma mu mídia, jène jène ku a sungisa kilunji. Muẋima ua sobha, bhu lukuaku lua Jihova, mukuâ ni milombo ia menha; kuoso kua solo muene, kuene kua u lungisa. Muthu kia tala o jinjila jê joso, u ji mona kuila ja uabha muene; maji Jihova u solokota muene katé bhua suku o miẋima. Kubatula o milonga mu kidi ni kufundisa athu sè katungu, kia beta ku uabhela Jihova, ku mu bhakuila jisata, ndenge. Mesu a di tudika ni muẋima ua di zangeleka, kituxi; katé ni ikalakalu ia athu abhumu ue, kituxi. Mukua muanu, o ixinganeku iê i bhangela kuvudisa nzungule ia jimbote; maji o ixinganeku ia mukua dimuámua ni lusolo-lusolo, i mu xila ngó uadiama. Ku kalakela o kulunda umvama u tunda mu kutanga makutu, kingoho; oso-phe a ki jijila a-lu kenga kalunga. Ungumba ua isuéia, hádia ua-nda ku a jima ene o mbutu; mbata a di tunu kukumbidila o kidi. Njila ia muthu, mu kusekala kuê, ienda ibhengèle ioso; maji o ua zedʼió, kikalakalu kiê kifuama muene. Kota o kutunga ubheka bhu hota ia mbanjidilu iaʼnzo, ki ngʼindi o kutunga ni muhatu u tangelela kiavulu, mu inzo ia zanze kiambote. O muẋima ua mukua phulu, uinda kubhanga o phulu iene; o kia mona mukuâ, u sanga ki mu ibhila. O seletete mukua kusebha, kioso kia bonga o kaxitiku, kieneʼokio-phe ki bhangesa kuila o kiximba u biluka njimu; kuma o njimu-phe kia mu longa o kikombo, ki mu tetulukila lusolo. Muthu ua mbote, u tongolola onzo ia kisuéia anga u sunga-bhu kilunji, kia mona o isuéia ala ku a langumuina bhoxi. Uoso u xita o mȧtui mê ki dikola ngadiama, muene ue hinu u dikola, maji ka-nda ku mu ivua. Ujitu ua ku bhela bhu hota, uximbakatesa o njinda; o diminhinu dia kombuesa bhu homba, di batamesa o nzaia. Muiuki, o kusanguluka kuê u ku sanga mu kubhanga ima ia iuka; maji oso a bhanga kiaiibha, o kuiibha kuâ, kuia ni ku a sasumukisa. Muthu uoso u xisa o njila ia kilunji, nʼa kala mu ku bungana ngó, ua kà nhohena bhu kilômbo kia madifundu. Uoso ua uabhela kúdia kivema ni kungozala, hinu ku mu iza uadiama; o uoso ua uabhela o vinhu ni maji, bhuene bhua suka kuma ka tena dingi ku di bhanga nʼa kala ni jimbongo. Mukua-phulu ufua bhu kididi kia muthu ua iuka; o kidiangu ufua bhu kididi kia muthu uemana muẋima nzanza. Sembele kutunga ku ubheka mu tutu mua kambe athu, ki ngʼindi kukala ni muhetu mukua kuhoia uthathamana kiavulu. Umvama uinda o muthu, u u sanga mʼonzo ia njimu, ni maji ue u a sanga momo; maji o dilaji-phe, né ua mono jimbongo, ʼkala jene joso u ji dié. Uoso u kaiela o uiukilu, nʼa jijila kubhanga o mbote, ua-nda kobonga muenhu, ni kulunga ni kijingo. Njimu ua soko-bho kubokona mu mbonge ia mazonda, anga u i tolola, he u lundumuina bhoxi o imbaka ia ukuenze uoso ua di fiiala ene. Muthu uoso u langa o dikanu diê nʼa koteka o dimi diê, ió muenhu uê ua u kondeka ku kikote ni lamba. Mukua ukumbu, ua di zangeleka, a mu luka mukua kasekelu mukonda mukua kusekalesa akuâ. Musònde kima ki mu zunzumuna, o hânji jê, mukonda maku mê ka xikina ku kalakala. Mukua luimbi, kumbi dioso di mu bhuila ngó ni kuhamena o ima ni luimbi luê, maji u lembua-ku; o muthu ua iuka-phe ku kieha kiê, u bhana muene kiavulu ka jijila kima. Sata ia akua kubhuma, kisinji kua Nzambi; kuambe dingi-phe ki a i bheka ni muẋima ua kubhanga phulu! Mbangi i tanga makutu, ió hádia ua kà fua; uoso-phe uividila kidi kioso, o kieza ku maka-phe utenda u tona ka tena ku mu êlesa. Kisuéia pholo iê u i kolesa muene ngé; maji o muthu uemana nzanza-phe, njila iê u i tongesa muene kiambote. Jihova ku tena ku mu dimukina, ku tena ku mu bhanga ndunge, ku tena ue ku mu ta kikutu kia ufue. O kabalu a ka polondala muene, mbé o kizuua kia kʼèza o ita; maji o ki dʼiza-bhu, o kutolola kikale ku tunda kua Jihova. Kota kukala ni dijina dia uabha o fenge, kuindi o kusola nzungule ia jimbongo; muthu o ku ku ximana ue kota, kuindi kúvua o umvuama ua phalata ni ulu. Ni mvuama ni ngadiama sai bhu a takanena; oko kiiadi kiâ Jihova muene ua a iudika! Njimu kiluezu u ki muena mu kanga, anga u suamʼé kiá; ilalu-phe a lundujuka ngó, katé ki a bonga divuua. O kuditolesa ni kuxila Jihova, futu iâ jimbongo, ni kijingo, ni muenhu. Mu njila ia mukua ituxi muezala minha ni mabhèbhe; uoso-phe u kondeka o muenhu uê, kikale u bholoka muene dikanga. Longa mona-ndenge mu njila ioso ia tokala o kuendela; katé kieza mu ku kuka, ka xikina ku i xisa, lémbue. Mvama muene patalá ia jingadiama; mukua ku sobha muene selevende ia ió mukua kusobhesa. Uoso u kuua usuéia, u bhongolola phulu; o ku pholo ku aia, a mu iokojola. Uoso uene ni utalelu ua mbote, sai dibesá diê; mukonda u tena kutonginina o ngadiama, ni ku mu bhana kúdia. Semenhi mu kaie, phala mvunda isuke; kuma muene ki aia, ni mulonga uabhu; ni kusonoka o pholo ue kuabhuku. Uoso u uabhela kuzela muẋima, anga u kala ni kuzuela kua kilendu, katé ni sobha muene u kala kamba diê. Mesu ma Jihova, ma tambula konda ia muthu ua tetuluka; maji o maka ma mukua phulu-phe, u a ta kavuanza. Musònde uila: Bhu kanga bhuala hoje, nga vula kufuila mu nzuanga. Dikanu dia muhatu uengi, mukuâ ni diela dia zongo; uoso a mu luualela kuala Jihova, muene ufua-mu. Uôua ua nhenganana ku muẋima ua mona-ndenge; maji kabasa u bhita ku mbangala, phala ku mu longa, kindala ua u tula. Uoso u bhondeleka o ngadiama, phala ku di bhanga muene, ni uoso u bhakuila o mvama, ki bhuala phata, hinu u biluka ngadiama. Bheteka mátui mê uividile o uanji ua jingambi, o muẋima uê-phe jikula-u u di longe unjimu. Kuma maka-phe enhá kima kia mbote, se u ma lunda moxi dié, ene-phe a fuama kunanga ku mizumbu ié. Phala uende ni kudielela jinga kua Jihova, kiene-phe ki nga mu ku longela-u lelu; ngi ku longa-u eie muene; Abha, eme ki nga ku sonekena ima ia ujitu ni uhete, ia tokala kioso ki kala o phangu ni ndongo, phala ku ku tetuluila o maka ma kidi, o ki u ma tongolola, nda u tene ku a vutuila ni maka ma kidi oso a tuma ku ku ibhula? O ngadiama kana ku mu nhana o kiê, mbata muene mukuenu ngadiama; o ki u kala bhu milonga, muthu uaia phulungu eie kana ku mu dia mangonha. Kuma Jihova ua-nda ku mu bhângela mvunda iê; oso-phe a mu bhundile kiki, muene ua kà a katula o muenhu. Mukua njinda, kana ku kala-nê ku kisangela, kana ue kuendela kumoxi ni uezala jimvunda, uthathamana kiavulu. Phala ku di longe o jinjila jê anga u labhula-mu o dibhèbhe hinu di kúdia o muenhu bhu xingu. Kana kuta kisangelu ni akua ku di bhana maku, mba u kala muʼaxaxe ka akua ku di ta ku ulemba ua kudia makongo. Kuma o ki u lémbua bhu u nomuena phala kufuta dikongo, phala hi ngó a ku tambula o hama ié ia kuzeka, nʼa ku tulula-ku? Kana kusondolola o jimbambe jʼokulu ja tele adiʼé. Eie ua mono muthu uala ni makidikidi mu kikalakalu kiê? Muenhó-phe hinu a-nda ku mu xikika bhu pholo ia jingana; ka tena ku mu tula ngó bhuamoxi ni athu ió a sebhuluka. Kioso ki u xikama ku meza mu kúdia ni nguvulu, kuata kilunji u tongolole kiambote uoso uala-nê bhu pholo ié. Tula o phoko bhu dikelengu dié, nda u batule o kisola kié, se uene u ngandixi. Màkudia mê eie ki u ma mona kuuabhʼokio, ki ma ku kuate luimbi; mbata makudia ma mangonha. Kana ku di huha kiavulu mu kusota ku kala u mvuama; kilunji kié kioso ku ki te mu kusoto ngó umvama inda katula-ku o muẋima. Kifua mesu mé ma jijila kutalesa ima ia kingoho? jimbongo-ze jene ni mabhabha, jituka kala holokoko anga ji di leka bhulu. Muthu se ua mono kala uala ku ku toka diesu, eie-phe kana kudia ku mbolo iê, o makudia mê ma toualʼomo, ki ma ku kuate luimbi. Mbata muenhó kioso kia banza mu muẋima uê kiene muene kiala; oko u kuila; Dia-ze, nua-ze; maji o muẋima uê ua mu kala unguma. Eie-phe ua-nda kuila o ki uadi ua ki lusu, o maka mê ma mbote mu ua mu tela, ma di boto. Mátui ma kiôua ku ma zangele maka mé, mbata o kuzuela kué kuoso kua unjimu muene u ku tobhesʼé. Kana ku sondolola o jimbambe jʼokulu, kana ku ta kinama kié mu mikáu iangene ia tokala anʼa di-fundu. Kuma o mukudi uâ-ene Dizonda; muene u a zokela o mvunda, eie anga u tala hadi. Muẋima ué u kaiele kioso kia ku longa, o mátui mé lungisa-nâ ku makʼa unjimu. Mona enda muene ni ku mu bazela, né-mbe u mu bha jimbangala, muene ká-nda kúfua lémbue. Eie u mu beta ni mbangala, o mu kubhanga kiki, ua mu vutula kuʼalunga kueji kuia. Eie monʼami, muẋima ué se u di longa o unjimu iú, o muẋima uami uandu sanguluka, éue, muẋima uami muene u sanguluka. O ki ngʼivua muene kuila o mizumbu ié ia zuela ima ia uhete, ni anʼa-sonhi moxi diami a kala ni ngalasa. Muẋima ué ki u kale ni dixinga dia akua ituxi; inda kumbi dioso dia kambamba suua ngó kuxila Jihova. Kuma kienhiki ki ku bhesa dizubhilu dia mbote; o kudielela kué ki ku kala kua ku di fula. Monʼami, ívua kunu, u dimuke; o muẋima ué u lunge mu njila. Ku kale mu kisangela kia jihólua ja vinhu, mba u di bunda kumoxi ni jingandixi ja kudia xitu. Kuma o hôlua ni ngandixi, hinu a kà kuzuka mu uadiama; o kuzeka kilu kiavulu, kuendesa muthu mu makoza. Eie monʼa-kime, tatʼenu ua ku vuala enda ni ku muivua jinga, o mamʼenu-phe kieza mu kukuka, kana ku mu ehelela. Sumba o kidi, kana ku ki sumbisa; inda uila ni unjimu, ni ku di kondeka eʼmuene kiambote, hé u ta-ku ni masunga. Kuma ngalasa i di bandekeza kiavulu kua muthu ua vuala o muiuki; o uoso ua vuala o hete iejiia kiavulu, ió kuene kiá o kutana kuê. O Tatʼenu ni mamʼenu a tane-ku, ió uoso ua ku bhandulukile a sanguluke. Monʼami ngi bhane o muẋima ué, o mesu mé mʼende ni kuuabhela jinga o jinjila jami. Kuma o muhatu ua kidianzunga ua di bhanga kala diela dia zongo, muhatu ka ku tokala ua soko ni kixima kia bhoto o mizumbu. Muenhú ue u zomba o maiala kala kifumbe, uia ni kubatuila mu njila hé u kuata o kuzongojola, anga muʼaxaxe ka mala u kala mu vudisa-mu athu a kamba o kukala ni ufiiele. Mukua-hi u di kola-kola ni kudila dikokolo? Mukuahi u bhita, ni jingongo? Mukuahi u bhânga-bhânga jimvunda? Mukuahi u kala ngó mu tangelela? Mukuahi uizala ni jifidila ja ku di kuama-kuama ngó? Mukuahi u kusuka o mesu? Ima iii ia fuama ngoho, ió oso ene kulandukila bhuoso bhu a sanga o vinhu, ni akua kusota o makunua ma kodiuisa mʼofungise. Vinhu ku i tale ki u i mona o ku kusuka, ki ila mu kopho nguí, anga i thuthuma kifulu hé i kenzuluka kimuanu. Ku ia kà suka koko, inumata kala nhoka, ialala mukua ni kita-sèle. Mesu mé ma-nda kutonginina kiá ahatu angene, anga muẋima ué u tanga isunji. Ua-nda kuila kala muthu uai ku kilu mu kaẋi ka musanza ua kalunga, uila kala muthu kilu kia mu kuatela ku sungu ia muxi ua mvela ia naviiu. Anga u kuata kuila, uixi: Kua ngi bhela jimbangala ki ngʼevu-ku; a ngi beta muene, maji né ngó kuxiximʼé! Nga-nda kuphaphumuka-phe kithangana kuẋi? phala o uhólua ngiie dingi ku u sota. Ku kale ni dixinga dia akua-phulu, kuinde ue kukala-nâ bhuamoxi. Mukonda o muẋima uâ ufunha usuéia, o mizumbu iâ i tanga isunji. Kutunga dibhata unjimu u u kala na-u, kiu ta-bhu masunga-phe dibhata ua di fikidila. O kuijiia kuene kuizalesa jinzo ni ima ioso ia mbote, ia te kiavulu, iene mu ku inda o muthu. Kuma, o njimu dizonda; o muthu ua di longo kiavulu iu ua zubha, kusuina kuê kuia ni ku di bandekeza. Mukonda kúlua o ita, ku tunda ku jiphangu ni ikutu ia sunguluka; o bhua bhongoloka nzungule ia jinjimu, bhu tunda kikóue. Semenhi-phe unjimu uoso ua mu kala bhua lebha; o kieza bhu telelu mu kufunda, katena kujikula dikanu. Muthu uoso uate muẋima mu kubhanga o phulu, a mu luka exi mesene ia ixinganeku iabolo. O kiôua, kubanza kuê ngó, kituxi kiene; o Semenhi, u kuata kulongolola, athu oso a mu zemba. Bhu kizuua kia phaxi, se u beleketa, kuabhu, ni nguzu ié itola. Se ua mono nguzu ia ku ki bhanga, kudila athu oso a a xindi kuia muʼalunga, ni ió oso a ambata phala ku a jibha. O ki uila uixi: Manhì diâ! manhi ió mukua kutala o miẋima, kanda ku ki bhanga konda? Ió mukua kulonda o muenhu ué, ka-nda ku kʼijiia? manhi muene muthu kioso ki a bhanga ki kiene kia mu vutuila? Diá uiki, monʼami, kuma u bhana kudisanza; udia kixila kia uiki, mukonda kiene kiatouala mu kanu. Kienephe ki touala ue o unjimu mu muenhu ué, se ua di longa-u; se ua u kuata, ua-nda ku ku xila kuzediua, o bhuoso bhu ua jika muẋima ka ku kakula-bhu. Eie u muthu ua bhumu, kana ku batamena ku dibhata dia muthu ua iuka, o kididi kiê bhua kondamena eie ku ki sekalese. Kuma o muthu ua iuka, né ua di bhale lusambuadi, ubalumuka; maji athu abhumu-phe, à ka jikinina mu kibuika. Kioso ki di bhala nguma ié, eie ku sanguluke; o kia di bhukana, muẋima ué ki u tane. Jihova ua vula ku ki mona, anga ki mu ibhila ku mesu mé, anga njinda iê u i zumbula kua ió. Ku kale mu jiphata, ki u mona athu ala kubhanga o phulu; kukale ni dixinga dia athu a bhumu. Mbata o muthu ua bhumu, ka kà mona futu ia kima; o muanga ua akua phulu, ua kà jima. Eie, monʼami, xila Jihova, ni muenexi ue mu xile; kana kubhangana kumoxi ni akua kulungujuka. Mukonda o kibuika kiâ, kila ngó lundumuku! O kusekala kuâ, nanhi u tena ku ku ijiia? Jiji ue jene o jisabhu ja jingijiie; exi: O kukala ni katungu ka athu bhu kibhuna kia kufundisa milonga, koko kuzanga. Uoso uambela o kisuéia kuma: Eie ua lungu, mundu u mu tanga ikuma, o miji ioso i mu dila hunji. Maji oso-phe a mu bazela, a kà a ximana; enhó à kala ni nzungule ia jimbote ku thandu diâ. Muthu u batula kiambote mu kuzuela, mukua ni iú ua bhana nzóbole ku mizumbu ia muthu. Dianga ku bhanga o ima ioso ku kanga, dianga ue ku polondala o midimu ié ku mábhia mu mukáu, kiene kiua ki u tunga o inzo phala dibhata. Kana ku di xikina umbangi ua ku kundula mukuenu, bhua kambe kikuma; kifua eie uandala mizumbu ié u i bhitisa mu makutu? Kana kuila, uixi: Kioso kia ngi bhange muene, eme ue kiene ki nga-nda ku mu bhanga, mukonda kala muthu ngi mu vutuila kiafuama mu ima ioso ia ikalakalu iê. Ngʼele ku díbhia kua dimina o kimonha, eme nga bhiti kuzongola kʼóbhia dia mivide dia muthu ua kambe o kilunji, talesa-ze nga sange díbhia dioso dia koboka mu minha, o kibende kioso kia takana ni kasau-sau, o lumbo luê lua matadi lua lundumukina bhoxi. O ki nga ki mono, nga sunga-bhu kilunji, o ki nga kiʼedi suí, nga tambulaku disá. Kuma eie ua uabhela o kuila: ngi zeka-ku kakilu, ngi zendalala-ku hanji bhuofele, ngi bunjike maku ngi zeke-ku dingi. Utukumuka-phe uadiama ua kuiza kala kifumbe kia ku batuila; o kubhindama kua ku tula kala a ku kondela kuala kiiala kia nguzu kia maneka. Jiji, jisabhu ue ja Solomá, athu a ji kopiiala mu thembu ia Ezekiia, sobha ia Juda, uixi: Kijingo kia Nzambi o ku kola kikutu mu kukondeka ima ioso; kijingophe kia jingana, o ku solokota ima ioso ia tokala kuijiia. Kia di leka o maúlo, kia zongo o ixi, kiene ue kia zongo o muẋima ua jingana u bhonza kuijiia ioso iala-mu. Phalata dianga ku i kenza o makololo, nʼa i zunze kiua phala itunde kitutu kia ujitu. Sobha, dianga ku mu sondoluela o kiiala kia bhumu kiala bhu mbandu iê, phala o kiandu kia utuminu uê ki di fikidile mu ufundisilu ua kidi. Kana ku di zangeleka bhu pholo ia Muenexi; Kana ue ku di ta bhu ditala dia athu a makota. Mukonda sembele a ku idi: Banda bhabha; ki ki soko ni ku ku tulula hé a ku tununa bhu pholo ia mundu ni ia sobha ua mu mono kiá ni mesu mé. Kana kusakamena kuia mu kufunda dimanda, sumba bhu bhuila o maka, eie u lémbua kia ku bhanga, mu kuila mukuenu ua ku belesa kiá. Di tetulule ni mukuenu muene, ku mu xe bhoxi anga ua kà mu tanga ndunda kuengi, hé u mu tungununa. Sumba uoso ua muʼambelʼó u ku bhekela kíbhidi ki ku xalesa mu dilebhu. Mukonda kima se u ki zuela bhu thembu iê ia tokala, kila kala jimasá ja ulu bhu mabandeja ma phalata. Mukua ni ki kala o jibixa ja ulu, ni jinzenzela ja ulu ua fina, kiene ue kia soko o kubazela kua njimu mu dítui dia uabhela o kubatekela. Kala ki kala o utalalu ua neve mu tembu ia ku muna idima, kiene ue kia soko ni phunga ia fiiele kua ió oso a mu tuma; mukonda uximbakatesa muenhu ua jingana jê. Kala ki kala o matuta ahatu a takujuka ngó ni kitembu, sè kubheka mvula ia kima, kiene ue kia soko ni muthu u di ta jinzabala, ni kudielelesa mukuá ujitu uene ka mu bhana-u. Kilamba u fundisa o milonga, utetuluka ngó kia ku mona o ku xididika kué; mukonda o dimi dia lenduka kiambote, di bula o ifuba. Eie ua bongo uiki? Dia-phe ngó uoso ua ku soko; o ki uila u ta-ku, u ku kuma, anga u u lusa ni uene. Kinama kié katula-kiu, ku nhungine kiavulu mʼonzo ia mukuenu, mukonda kindala ka nange ku di kuma nʼeie, hé u ku iibhila kiá, anga u ku zemba. Muthu uoso u tatela mukuá umbangi ua makutu, ua di bhange nzûndu, ni xibhata, mukua ni musongo uatu. Kudielela dikamba dia miẋima iiadi, mu thembu ia kubhindama, kia soko ni kudielela kixinji kia dizu, mba kudielela kinama kia sokomoka. Muthu ua tate mu muẋima, o ku mu tela mimbu ia ngalasa, mukua ni muthu u zula izuatu iê bhu kumbi dia mbambi, mukua ni ku ta vindangele mu jifidila. Nguma ié se ua mu mono ni nzala, mu bhane kúdia, a die; se ua mu mono ni dinhota, mu bhane menha anue; mbata mu ku bhanga kiki, ua mu longela makala mauama ku thandu dia mútue uê; eie-phe Jihova hinu u ku futa-kiu. Kitembu ki tunda ku suku, kiza ni ku xinjikila mvula; o dimi di tanga iaiibha, di bhekela pholo ia funduluka ni njinda. Sembele ku tunga ubheka mu hota ia mbanjidilu iaʼnzu; ki ngʼindi ku tunga mu sabhalalu ni muhatu u tangelela kiavulu. O ngolokela ja mbote ji tunda kʼoxi ia dikanga, ja soko mukua ni menha ma talala kiambote mu kanu, ku dinhota dia muthu uaiokojoka. Muthu ua iuka kia mu longa o kuiibha kuala o kisuéia, uila kala fixi ia vunzuluka, u di bhanga kala ndunga iala ni menha a sotama. Muthu kudia uiki ua vulu, ki kia uabha; kiene ue o muthu ku di mona kijingu kié muène, ki ki bheka kijingu. Muthu se ua lémbua ku di tumina o jihânhi jê, u di fangana ni mbonge ia lundumuna imbaka, iii ia xalela ngoho. Neve, ki ia fuama bhu thembu ia mbànze, mvula ki ia fuama bhu thembu ia kumuna; kiene ue kimoxi o kijingo ki kia fuama ku dilaji. Njila i nhungina kima, phiáphia u tukila ue kima; o muthu ue ku mu ta o mázui nʼa mu kuata, kale bhu kala kikuma. Xikote ia tokala monde mba kavualu, o mukolo mu mazulu ua tokala jumendu, o mbangala-phe ia tokala ku makunda ma athu oso a kamba kilunji. Kiôua ku mu tambuijile kia tokala mu uôua uê-muène; nʼeie-phe ua vula ku di fangana-nê. Vutuila o kiôua ni ku mu jimbuila o uôua uê; phala ka di mone unjimu ku mesu mê-muène. Uoso u tumikisa o jinjimbu mu kanu dia kiôua, ua mu di batula o inama, ua mu bhuita kiluezu. O Sabhu mu kanu dia maiôua, ia soko ni inama ia huhi-a-lènge; inhengena ngó, ki i moneka nguzu. Kubhana kijingu ku kiôua mba ku mu menekena, kia sokuʼê ngó ni ku ta o ditadi dia diiamande, dia te kitadi kiavulu, bhu mbala-funda ia kutakuila. Sabhu ikala mu kanu dia maiôua, idifua ni muinha u bokona bhu dikànda dia lukuaku lua hôlua. Muthu uoso uixana o ioua ni idiangu kuiza ku sedivisu iê, phala ku mu kalakela, ua soko ni muthu u kuata misongo anga u kala mu kuasa ngó oso-oso a bhita njila iâ. Kiôua kia naminina o uôua uê, mukua ni ímbua ialukila o kúdia kuê kua lusele kiá. Eie ua mono muthu ua di fika njimu ku mesu mê muene? Muenhó, sembele o kiôua u mu dielela dikue muene. O kimonha, uila: Mu njila muala hoje, mu nzunga mua batukila hoje! Musonde u bilujuka ngó bhu hama iê, mukua ni kibilujuka o dibhitu mu masokokelu mê. Musonde u vuua lukuaku luê bhu dilonga; o kieza mu kuta mu kanu uila kala kia mu iibila. O Musonde ku muẋima uê kia di mona kuijiia, phala muene kota, sambuadi dia jihete ejiia kuvutula kiambote bhu maka, ku mesu mê ndenge, O muthu uala kubhita njila iê, anga u di ta mu mvunda ia athu engi, ua soko mukuâ ni muthu u kuata ma mátui o ímbua iangene ia mu sombokʼê. Ki kala o dilaji di takujula o iẋinji ia túbhia, ni misongo ibhekela kalunga, kiene ki bhanga o muthu u dianga ka nganala mukuâ, anga uamba uixi: Nga ki bhangela kutonoka. Bhua kambe jihuinhi, túbhia ta jima; o bhua kambe mukua jimbuémbue; mvunda isuka. Mukua ni makala ma bheka o mbàmbe, jihuinhi ji uika túbhia; kiene ue ki kala o ndaxi mu kubambula jimvunda. Maka ma mukua jimbuémbue, ma di bhanga mukuâ ni dikoka dia touala, di somboluela katé mu mala. Mizumbu i fulujuka ni kutanga o henda, o ku muẋima anga ku tunda usuéia, ia difu ni kienga kia mavu kiò folale ni makololo a phalata. Muthu ua zemba mukuá, u di uabhesa ni muzumbu; maji o moxi a muẋima-phe, ua sueka mangonha. Muene kia ku zuelela ni mbimbi iê ia ẋanana kiambote, ku mu dielele; mukonda o mu thulu iê, mua di kondela sambuadi dia isunji iaiibha. Né hanji o luma luê u lu sueka kala muthu uambote, hádia usuéia uê ua-nda kutungunuka bhua tena o kionge. Muthu uoso u kanda diela, muene ua-nda kufua-mu; o uoso u mbolomona ditadi, muene dia-nda ku mu mbolomokena. Dimi di tanga makutu, di bhekela kuiibha kuavulu; o dikanu di uabhela kukuata ngó kafua-ku-pholo, di bhekela kusendumuka. Ku te nzabala ia kizuua kia mungu, mbata ioso ia-nda kuiza na-iu o kizuua kia mungu eie kua ijiia. Ehela muthu uengi a ku ximane, maji o dikanu dié-eʼmuene, kana; muthu ua tundu dikanga a ki zuele, maji o mizumbu ié, kana. Ditadi di nema, o museke u di jika; maji o njinda ia kiôua, mu kunema, kiiadiʼokio ndenge. Njinda kifumbe, o kuthathamana ku bhanga kiaiibha; maji nanhi u tena ku di fikidila bhuala o difuba? Sembele o kubazela kua di aneka bhu pholo ia mundu, dikue o henda iala ngó mu kasuekele. Jifidila ji tu kuama o dikamba, ji di bhanga ijimbuete ia jihenda; maji o jibeju ja ku tu nzobola ku nguma, ji bheka kiluezu, kuma ji tu nganala. Muenhu ua muthu se uekuta, kixila kia uiki u ki diata-diatela muene bhoxi; maji o mukua nzala-phe, ni kia lulu u ki mona kutouala. Muthu kiʼaxa o dibhata diê anga uia ni kunhunga, usoka ni njila ia xisa o kikalanga kiê hé i kuata ngó kuzelela. Mukua ni maji ni ima ia mazumba ki i tanesa o muẋima, kiene ue o kaiula ka dikamba ki ka tanesa o haxi ia kate. Kumbi di ku kuata ngongo, kamba diê ku mu landuke, ni kamba dia tatʼenu ku mu xe, uixi kale ngiia mʼonzo ia phangʼiami, mokonda: Kota o dikamba dia ku kala bhua zukama, kuindi o phange iala dikanga. Dimuka monʼami, u tanese o muẋima uami, phala ngi kale ni kia ku vutuila oso a ngi tembula. Mukonda o njimu kiluezu u ki muena mu kanga, anga u suamʼê kiá; maji o jisemenhi-phe alundujuka ngó, katé kia bonga o divuua. Muthu kia di xikina ulemba ua muthu uengi, eie-phe mu tambule o kizuatu; o uoso uemanena muhatu uengi, eie mu tambule kikunji. Uoso u ximana kamba diê ni dízui dia zanguka, ni ku mu tundila muene mu kimenemene muná ni ku ximana, kiókio a mu kita na-kiu mázui. Mukua ni isukusuku i kuata ku miâmia bhu kumbi dia mvula ia muzumbi, kiene ue kia soko ni muhatu ua uabhela kutangelela kiavulu. Uoso u bhangela o ku mu fudisa, u soka mukuâ ni iú uala kusota ku koteka o kitembu mba kukoteka maji bhu lukuaku. Felu ni felu i zuika mukuá, kiene ue kamba ni kamba a di bhetula miẋima. Uoso uinga mufiku, ku mufiku udia-ku ibundu iê; uoso ue uxibhidila ngana iê, u tambula ujitu. Kala o pholo ia muthu ki i di monekena mu kutala mu menha, kiene ue o muẋima ua muthu ki u di monekena kua muthu ni mukuá. Ni kalunga ni dibuikilu, kene kuikuta; ni mesu ma muthu ue kiene, kene kuila: Bhenhabha kuabhu hanji, bhua ngi soko. Phalata a i tunguila bhu dizunzilu, o ulu a u tunguila mu túbhia tua muzukuta; o muthu-phe a mu tunguila bhu kaẋi ni kia mu ximana kuala akuá. O kiôua né uedi u mu zuka ni muixi mu kinu, bhua moxi ni masa mʼòsuange, o uôua uê ki u mueha. Sota kujiia kioso kiala o jimbudi jé; ta muẋima ku ibhaku. Mukonda o jimbongo ki jene kuxalelà-ku; manhi o kitundu kiene kuxalela kutunda muiji kuiza muiji? Ki fuáfua o iangu, anga o sabhelela i moneka, suá-phe kiá o iangu ku milundu. Jimbudi ja tuana jene jiia ku kizuatu kiê, o jihombo ja isutu phala kusumba mikáu. Lete ia jihombo-phe ia-nda kusoka phala huta ié-eie ni ia dibhata dié, ni huta ia kudikila tuhetu tué. Isuéia a di ta ku lusolo, nè-mbe ua a landemeka ka moneka; maji o athu oso a iuka-phe, a di fikidila kala hoje ia munzangala. O ixi, mukonda dia ikuma iâ, utuminu uê u vula jingana; maji kioso-phe ki uiza bhu maku ma muthu umoxi uadimuka, uala ni kilunji, utuminu uê u nangenena. Ngadiama ku ulamba, kia huha o jiphulungu, u difua ni mvula ia kibhungu i jibha jimbutu, mʼoxi hé muiza nzala. Oso a xisa bhu mbandu, kioso kia xindi o kitumu, kifua a ximana o isuéia; oso-phe a lunda o kitumu ni ku ki bhanga, isuéia ala kuzoka na-iu. Athu a bhumu, o uendelu ua ngonge ia kuiuka, ki utena ku a jimbulukila; maji oso-phe a sota Jihova, ima ioso ia tetulukila kiambote. Ngadiama, ua kambe mangonha, uala kota ku ujitu; muthu uabhumu, né-mbe u kala mvuama, ndenge. Uoso uaiuka o ngonge, muene njimu ia mona; maji o kamba dia jingandixi, ubheka jisonhi kua tatʼâ. Uoso u sokolola o jimbongo jê mu ku vualesa kitadi kia sobhesa, ni kubhunda-bhunda ngó akuâ, ua-nda ku ji bhongoluela ió uoso uene mu kala ni henda ia ngadiama. Uoso o mátui mê u ma landukisa, nguaiê kubatekela mu kuividila o ngonge, katé ngó ni musambu uê, u kituka kisunji kiaiibha kua Ngana! Muthu uoso u bhangesa kuila athu a iuka u a luezesa anga a kutuka njila iaiibha, muene-ku ua-nda kúfua mu diêla diê dia kande; maji athu aiukʼó, o mbote a i lundula muene. O muthu kia kala mvama, ku muẋima uê u di mona kudimuka; maji o ngadiama uala ni kilunji uejiia ku mu tungununa. Athu aiuka kia bonga ditala dia ujitu, bhu kala kutana kua nzungule; maji o isuéia-phe, se a i tudika, athu bhu kaia kusuama-suama. Muthu uoso u vunga o ikuma iê, katena kubhanduluka; maji muthu uoso-phe ikuma iê u i fisala, anga u i ambula, ió hinu a mu kuatela henda. Ua zediua o muthu uoso uenda ni uoma ua Ngana mu thembu joso; maji uoso-phe u ẋiẋidisa o muẋima uê, ió ua xikamena kulaukila mu kikote. Mukua-phulu kia tambula ukota ua kutumina o muiji ua jingadiama, u di bhanga mukua ni hoji i nanga ni kuzuma, mba mukuâ ni kitôto kia di zekele nzala. Sobha kia kamba kutetuluka, u vudisa ungumba; maji o sobha ia kambe luimbi lua kitadi, kulaia kuê kuia muene bhua lebha. Muthu se uabhangele ufumbe ua kujibha mukuá, o manhinga ma iú a mu jibha anga ma mu oseka, uila o lengʼé katé mu kina, tuleé; aie, ki bhu kale muthu u mu kudila. Muthu uoso uenda ni muẋima ua iuka, hinu ua kà bhuluka; maji o ua kuata-phe mauendelu ma bhangalala, kà nanga kúfua mu dikungu. Uoso u dima o mavu mê, udia anga uikuta; maji uoso-phe u landukila o imonha, uadiama hinu u mu vudila. Muthu u kala ni kitongola, hinu u bonga mabesá ma nzungule; maji uoso-phe u di sukila kuta jimbongo mu lusolo, kindala u bonga milonga. O kuxila athu mukonda ngó dia jipholo, ki kiauabha; kuma mukua katungu ka athu, ua soko-bho kuta kituxi, mukonda ngó dia kakibhasu ka mbolo. Muthu kia kala ni diesu diaiibha, dia luimbi, u di ta mazalu mu kuata jimbongo; ka kʼijiia-phe kuila uadiama ua mu kinga ku pholo ku aia. Uoso u bazela muthu, o ku pholo kuaia, a beta ku mu zola; kuindi o mukua kubhomba ni dimi dia kukuata ngó káfua ku pholo. Muthu uoso u nhana tatʼâ, mba mamʼâ, anga uila, uixi: Ki kituxi, mukonda mʼonzo ietu etu-ene, muenhó kijibhanganga, kuma uasoko ni kifumbe. Mukua luimbi, mvunda ja mu vula; uoso-phe ua dielela kua Jihova, uia ni kuneta kiengi, kuma a kà mu dikila jinga. Muthu uoso ua dielela o muẋima uê-muène, kiôua; muthu uoso-phe uenda ni masunga, ka sukamena. Uoso u bhana o nagadiama, muene ka kà tala hadi ni uadiama; uoso-phe u jika ku mesu, hádia ua kà Iala hadi ni mázui. O isuéia kioso ki i banda bhu ditala dia dikota, athu a suama; enhó-phe kuila abuika kiá, athu a iuka kiene kiua kiaia ni kusokoloka. O muthu uila: Lelu a mu bazela, mungu, a mu bazela, sè kueha o njila iê, maji u kolesa o muẋma uê, hinu u tukumuka a mu jimi o mbutu, sè ngó bhua bhulakela. Athu aiuka kia a zangeleka mu kutumina ixi, mundu u sanguluka; maji o kisuéia-phe kia tambula o kutumina ngongo, mundu u kumba! Muthu uoso u suinina o kuijiia, u bheka ngalasa kua tatʼâ; maji muthu uoso-phe u di nhenga ni ahatu a idianzunga, o iuaia, usala-sala umvama uê uoso. Sobha, kufikidila oxi, kale u kaiela ubatuilu ua kidi; maji o kamba dia maujitu a madiminhinu, usendumuna oxi. Muthu uoso u kuata kuhanza mukuâ, phala ngó ku mu kuata kafua-pholo, kiókio ua mu zalela uanda mu njila. Muthu ua iibha o muẋima, o kutondala kuê ku di bhanga díbhebhe; maji o muthu ua iuka-phe, ukala jinga mu kuimba ni kutana. Muthu ua iuka, u tongesa kiambote o mulonga ua phulungu; maji o ua bhukumuka-phe, ki ki mu kuatela kima. Akua kasekelelu, a buikisa sanzala; maji o jinjimu-phe, abateka o njinda. Muthu uejiia, kia di kuata ni iú kʼejiia kima, kixi u di vunza mba uolela, ió kunhoha ka ku mono. Ifumbe, muthu mukua muẋima uemana nzánza, a mu kuatela luma; maji athu aiuka-phe, a sota ku mu langa o muenhu uê, ni ku mu bhanga o mbote. Dilaji, njinda iê ioso u i aneka; maji o njimu-phe, uximbakata anga o njinda iê u i kondeka. Se nguvulu u kuata kusuua o maka moso ma makutu, jiselevende jê joso u ji mona kukala isuéia. Ni ngadiama ni mukua kutambula avasu, atakana bhuamoxi; maji kiiadi kiâ Jihova muene u a muikina o mesu. Sobha, u kuata kufindisa o jingadiama mu kidi, kiandu kiê ua ki phaphe muene, kinangenena katé ku hádia. O mbangala ni kibazu kia kubazela, i dimuna muthu; monandenge-phe se a mu talela ngoho, sè ku mu bazela, mungu u kuatesa jisonhi kua manhʼâ. Isuéia kioso ki i sokoloka, ni milonga ue i sokoloka; maji o kibuika kia enhó, athu a iuka hinu a ki mona mesu. Mona uenda ni ku mu bazela, nda muene ue a ku bhane dinhohenu, katé ni muenhu ué mʼoxi u bonga maláu. Bhua kambe o mizambu ia upolofeta, mundu uoso udianguka ni ituxi; maji uoso-phe uaiuka o ngonge ia Jihova, ió ua zediua. Mubhika ku mu bazela ngoho ni dikanu, kʼevu nʼa di longo; kuma ima né ua ivu muene kiambote, kutumaka u mu lémbua. Eie ua mono muthu mukua kuzuela kua lusolo, muenhó sembele o kiôua u beta ku mu dielela, dikue muene. Muthu, o mubhika ku mu sasa ni uhete uavulu tunde undenge kala mona, hádia sai kizuua u diela. Kiiala kia mukua njinda, u vulumuna jimvunda; o mukua nganji, mukua ku di vudixila o itondalu. Muthu mukua ukumbu, o ukumbu uê uene hádia u mu katula o kijingo; maji o mukua muẋima ua batama-phe u bonga ujitu. Uoso u ta kisangela ni muiii, ua zembe o muenhu uê; mukonda uívua jindaka, maji u lémbua ku mu tungununa. O kukala ni uoma ua muthu, ki di bhanga mubhetu u fuisa muthu; maji uoso u dielela kua Jihova, uala ditala dia di leka, ka mu tena. Avulu ene mu kusota ku di uabhesa ku jisobha jala kutumina, maji Jihova muene u batula o milonga ia muthu ni muthu. Muthu ua bhumu, o mukua mangonha, u di bhanga kisunji phala athu aiuka; o mukua mauendelu ma kidi ue, u di bhanga kisunji phala muthu ua bhumu. Maka ma Angulo, monʼa Jake; maka ma mesene. Muthu muenhó anga uambela Ithiiele, ni Ukale, uixi: O kutanga kidi, eme nga beta kutobha athu oso ndenge; kilunji kia muthu ki ngala na-kiu. Ngedi ki nga di longo unjimu, o Muthu Ukôla ki nga mu tongolola. Mukuahi ua bandele kiá ku diulu iu ua tuluka? Mukuahi ua koteka o kitembu bhu maku mê? Mukuahi ua kutila menha bhu kizuatu kiê? Mukuahi ua xikika o jihota joso jaʼxi? Dijina diê nanhi, mba o dijina dia monʼê nanhi, se eie ua mu ijiia. Mbata o maka moso ma Nzambi, ma zela, ma kidi; mene o ngubu ixitila oso a mu dielela muene. Ku bandekeze-phe kama ku maka mê, muene ua vula ku ku bazela, anga u ku mona u mukua makutu. Ima iiadi nga ku bhingi: kiosuʼiki kiluua ngifua, ku ngʼimine-iu: ngixi o ukumbu ngi sandule-u, ni kuzuela kua kutanga makutu; kana ku ngi bhana uadiama, kana ue ku ngi bhana umvama; inda ngi bhane ngó o kúdia kuoso kua tokala ku ngi soka. Nga lengesa kuila o ki ngizala, ni jimbote ja ndumba, nga vula ku ku dituna kiá eie, hé ngiia, ngixi: O Jihova muene nanhi? O ki ngi kala ngi ngadiama ia ngadiádia, ngavula kunhana, kifua nga lebhukisa o dijina dia Nzambi. Mubhika kana ku mu tatela bhu pholo ia ngana iê, muene ua vula ku kuta mázui, eie anga u tala o hadi. Sai-ku muiji ua athu a lebhula tatʼâ, o manhʼâ a tokoka ku mu tanga o mbote. Sai-ko muiji ua athu u di mona kuzela ku mesu mê-muène, o uene-phe nuka a u sukuile o dixidilu diê. Sai-ko muiji ua athu, o mesu mâ manama bhulu, ibhebhetelu iâ a i tudika bhuluʼobho! Sai-ku muiji, ala ni maju mukua ni jixibhata, o jingandelu jâ kala jiphoko, phala kujikinisa o jiphulungu kulu dia mundu, ni akua-hadi a bhondalala kiá muʼaxaxi ka anʼathu. O dizaia uene ni anʼê aiadi, enhá: Bhana, Bhana! Sai ima itatu ki iene kuikuta mba iuana muene, ki iene kuila: Kuabhu kiá! O mbila; o divumu dia mbaku; o mavu kene kuikuta ni menha; ni túbhia; enhá kene kuila exi: Kuabhu kiá! Muthu uoso mesu mê ma kala mu bhanga kasekelu kua tatʼâ, o mamʼâ ka xikina ku mu tumaka, muthu ió ilombelombe ia honga hinu i mu lokola-nâ, anga anʼa jiholokoko a ma dia. Sai-ku ima itatu ia mu ngi di uanesa, o kia kauana ki nga kʼijiia: O njila ia holokoko bhulu; o njila ia nhoka bhu ndangi; o njila ia naviiu muʼaxaxi ka kizanga kia kalunga; o njila ia diiala ni monʼa kilumba, ki a di endesa. Kiene ue o njila ia muhatu mukua jiphanda; muene uila udia, u kondona ku dikanu diê, uixi-phe: Emeʼamʼiú, ki nga teʼami kituxi. Sai-ku ima itatu ibhangesa oxi ku di vunza, o kia kauana oxi ki itena kusoka na-kiu: kia mubhika ku kala ku usobha ua kutumina; kia kiôua ku kala ni kúdia kua di xala; kia muhatu a mu senge anga u sakana dingi; ni kia mubhika ua muhatu ku kala muene o mulundudi ua ngana iê ia muhatu. Sai-ku ima iuana iofelefele mu kutola kulu dia mundu, maji o kudimuka-phe kuahi ngó; jixixikinha, muiji ua kambe o nguzu, hanji-phe o bhu thembu ia mvula bhene kiá bhua bhongolola o makudia mâ; jisèle, muiji ua kubhuila muene, hanji-phe mabhata mâ a ma iudika muene ku matadi mu jindànji. Kihoho, ki kiene ni sobha, hanji-phe mu kutunda kuâ a di ta muene ku ibuka-ibuka. O nzengèdia u di kuatenena ni maku, maji hanji-phe, u tunga muene mu mazemba ma jingana ni jisobha. Sai-ku ima itatu o kuenda kuá kua di uabhela, tata! o kauana-phe u nama muene kiambote kiná! O hoje ua tunda o iama ioso ku nguzu, kuoso kua lunga pholo uia ngó, ki kuala kima ki xikina ku mu vutula-ku; O kolombolo dia sanji, kiendela ku inama iiadi; o kisutu kia hombo ue; ni muenexi kia ẋinuka. O ki ki kala eie ua bhange usuéia, ua di zangeleka, mba ua kana kima kiaiibha, bateka o dikanu dié ni lukuaku. Mukonda o kukama lete, kuzunza matheka; o kutukuta dizulu, kubhubhisa manhinga; o kutunha o njinda, ku vulumuna jimvunda. Maka ma sobha Lemuuele, ua tokala ku Masá, ma mu longo manhʼâ ni ku mu tendelela, uixi: Eie Lemuuele, tata, monʼami ua phande-kumbi, nga ku ambela kiebhize? Kiebhi-ze monʼami? Kiebhi-ze tata, mona nga ku vuala mu mala diami? Kiebhi-ze, monʼami ua jiplomesa? Ahatu-ze ku a handamene, kana ku a zangela o nguzu ia unzangala ué, mauendelu mê kana ku ma lungisa ku ahatu ió ene mu kutexikisa o jisobha. Lumuuele, tata, jingana ki kia a fuama o kúnua vinhu, anʼa jingana ala kutumina ki kia a fuama o kusola makunua ma kodiuisa. Phala ki kibhite kuila ela anua, a jimba o kitumu anga a selula o kidi kia tokala kulungisa o jiphulungu. Kúnua ku kodiuisa bhanenu-ku ió oso a xikamena kiá o kufua, o vinhu bhanenu-iu oso ala mu kikote kia muẋima. Mbé anue, phala ajimbe o uadiama uâ, sembele o hadi iâ ka i lembalala dingi. Jikula o dikanu diê mu kubhângela o dibubu ualembua kuzuela, ni ió oso ka moneka dingi muthu. Jikula muene o dikanu dié, u batule milonga mu kidi; o jingadiama ni oso a bhindama, eie batuila-u o milonga iâ mu kidi. Muhatu ua mbote, uala ni kilunji, mukuahi u tena ku mu sanga? muenhó ua beta kota mu kuta o suilu, o matadi avulu a phelu ja nzaji, ndenge. Muẋima ua munumiʼê ua nhohena kua muene; muhatu iú, soua ki ia mu kamba dingi. Muhatu iú, izuua ioso ia muenhu uê, ubhanga mbote mu mbote kua muadi uê, phulu kana. Usota lâ, ni linho, anga u kuata kukalakala ni maku mê, ni vondadi ioso. Uila kala naviiu ia jingenji; kúdia kuê, ua kà ku takana dikanga. Usuku hanji, muene uabalumuka kiá, iu uanena kiá akua dibhata diê o kúdia; abhikʼê a ahatu iu u a uanena kiá kia kubhanga. U tongolola o kitaka, anga u ki sumba muene; uphapha mulenga ni nganhu ioso ia tundu mu kukalakala kua maku mê. U di ẋiẋika o miongo ni ukuenze, u suinisa o maku mê. O uenji uê ua ta, u uila muene suií, uixi: Iú ua fika, o uene ue ua uabha; o kandeia kê mʼusuku ki ka tena kujima. U kuata ni maku mê ku nzelele, o makànda ma maku mê ma kuata muene ku muhongo ua nzelele. Ni lukuaku luê, u tambuisa uoso ua tate; o phulungu ua bhindama, u mu bhana muene, ka mu kotekela o maku mê, kana. O mbàmbi ia neve, ki i mu kuata uoma, kuma akua mbèle iê oso muene endela mu izuatu iòfolale. Muene u di tungila jithanga jê ja muhota; o izuatu iê, ia linho ia fina ni purpura. Muadi uê a mu ijiia bhu nangu dia mundu ni bhu mabhitu a imbaka ia mbonge, kioso kia xikama kumoxi ni adiakime aʼxi. U tunga milele ia linho ia fina, anga u i sumbisa, o jingenji bhu kibangu u a bhana jiphonda. Ni kuhandamana ni kukunzama iene o izuatu iê ia di zakela na-iu; uolela kia tala o thembu iala kuiza-ku ku pholo, ka kala ni uoma ua izuua ia hádia. Kia jikula dikanu, u zuela ni uhete; o dimi diê, diejidila kulenduka. U tongesa kiambote kioso kia mu kuenda o dibhata diê; ka xikina kúdia kudia ku tunda ku usonde. Anʼê ela a balumuka, a mu ixana, exi: Mamanhi ua zediua; kiomuène ue munumiʼê, uila u balumuka, u mu tanesa, uixi: Ahatu avuluʼâ ene mu kubhanga ima ia ujitu; maji eie ene oso ua a tundu. Kisangu-sangu ki nganala o muthu, o kuuabha ue kua mukutu kingoho; maji o muhatu-phe u kala ni uoma ua Jihova, ió muene a mu ximana. Ku kibundu kia kalakala maku mé mu bhanienu-ku, o ikalakalu iê i mu ximane bhu mielu ia mbonge bhuala athu oso. Maka a tele Ndongixi (Mulongixi), monʼa sobha ia Jeluzaleme, uambe uixi: Kingoho mu kingoho! Mulongixi, uixi: Kingoho mu kingoho! Ioso muene ukumbu ngoho! O muthu u bhanduluka-ku ihi ku kikalakalu kiê kioso kia mu bhanga ni hadi kulu dia mundʼuku? Ku tunda muiji, kuiza muiji; maji o ixi ia kalé, kiene ki iene kiene. O dikumbi di tunda, di tula, o ku dia tundila kiá kuene ku di vutukilé dingi, bhu kididi kiê bhu diene mu tundila. O kitembu kiia ku Sulu, hé ki kondolokela ku Suku; anga kienda ni kunhungʼé kienhiki, o mu kia bhitile kiá muene mu ki bhitʼé dingi ni kunhingumuka mu kunhunga kuê kuene na-ku. O jingiji joso jiia ní ku kungulukila mu kalunga, maji-phe o kalunga kene kuizala. O kuoso kuene mu kiia o jingiji joso ni ku kunguluka, kuene ku jene mu kuia kiá, kuene ku ji kuata o kuié dingi. Ima ioso ienhiʼii i bhuidisa kinéne, kana muthu-phe u tena ku i jimbulula. O mesu ka zumbuka mu kumona, o mátui ue kʼezala ni kuívua. O kima kia kexile-ku kiá, hádia kiene kia kà kalèku dingi; O kiókio kia bhangele kiá, ku hádia a kà ki bhanga dingi lua mukuá; kia bhangesa kuila kulu-dia-mundu kana-ku kima kieza lelu. Kuala kima kiela exi: Tala, kima kiki kia ubhe? Kia kexile-ku kiá ku mivu ia bhiti, kuila etu kiluua ngó tu kala-ku. Kuma o ima ia bhiti kiá athu kene ku i lembalala dingi; o ima ia kèza-ku ue, ka kà i lambalala dingi ku athu a kèza-ku, kuila o iene ia bhiti kiá. Eme, ngi Ndongixi, nga kexi ngi sobha ia Izalaiele, mu Jeluzaleme. Ngixi-phe, o muẋima uami ngi u ta hanji ku unjimu, phala ngi tongolole, ngi solokote kiambote ni kuijiia kuoso, o ima ioso iene ku bhita kulu-dia-mundu. O ki nga iʼdi suí: Ngixi ikalakalu ioso iii o Nzambi ua i bhana anʼahu phala ngó ku a longela-mu. Nga tonginina ku ikalakalu ioso iene kubhanga athu kulu-dia-mundu, nga i mono kuila ioso muene kingoho ni lamba dia muẋima. O kia bhengalala, kia bhengalala kiá muene, kene ku ki iukisa dingi; o kiókio kia kambe-bhu, kene ku ki zonga. Anga ngi zuela mu muẋima uami, ngixi: Eme nga di bhange munéne; o mu kuijiia ue nga a tundu ene oso a ngi diangelele mu Jeluzaleme, kidi-phe muene. Muẋima uami uezala kiavulu ni unjimu ni kuijiia kua di-xala. Anga ngiia, ngixi: O muẋima uami ngi u te hanji mu kutongolola o unjimu ni kuijiia kiambote o Ulaji ni Uôua; o ki nga iedi sui, nga tetuluka, ngixi: Mbé iene iosuʼiii ue dilamba ngó ku muenhu. Mbata o mu kuvula o kuijiia, muala ue kubhuila kua nzugule; kuma o ió u vula o kuijiia, u vula ue ni ia kubhanga, o dilamba ue di mu vudila dingi. Hé ngʼambela o muẋima uami, ngixi: Izá ngi ku teze hanji ni kusanguluka; kala kiki, kemba, sanguluka! Maji mu ku kʼila ue suí, nga ki mono kuma ukumbu ngó. Katé ni kuolela nga ku mono kutekuka; o ngalasa iene i ngi bhandululʼahi? Nga kenga mu muẋima uami kioso ki ngi di-ta mu kúnua vinhu, (maji ni kutumina o muẋima uami ni kilunji), ni kiki kioso ki ngi di-bhakula ku ulaji katé ki ngi mona kioso kia fuama anʼathu kubhanga kulu-dia-mundu, mu kithangana kioso kia izuua iâ ia butuʼiii ia muenhu uâ. Anga ngi di iudikila ima ia matunda! Nga di-tungila jinzo; nga didimina mábhia a mivide. Nga didimina jindombe ni mabakala a itulu; mixi i bhana o ibundu, kana-bhu ua kambe-mu mu mábhia eneʼá. Nga bhange ue ni izanga ia menha, mbé kutekela na-iu o ditutu dia mixi ia mu kula. Nga sumbu abhika a mala ni abhika a ahetu; nga kexile ue ni abhika a a vualela kiá ku bhata diami; nga vuile ue ndumba dia jingombe ni jimbudi, ene oso a ngi diangelele mu Jeluzaleme ndenge. O phalata ni ulu anga ngi i bhaka ku maxita-maxita, ni makembu oso a jisobha ni ma akua jixi; nga dʼizalesa ue ni jingimba ni mala ni ahatu, ni ima ioso ia uabhela anʼathu kulu-dia-mundu; ndumba ia mala ni ahatu, ni ima ioso kiá ia kuxikila o mimbu ue. Anga o ku kula kuami ku vula kinéne, hé ngi tûnda, ngi kala muene kotʼélele ene oso a ngi diangelele mu Jeluzaleme a kala ndenge. Hanji-phe, mu ima iosuʼiii, o kilunji kiami kikié. Iene ioso iandalele o mesuʼami, ki nga a fudisa na-iu; o muẋima uami ki ngi u bhangesa kufula kusanguluka kuoso-kuoso; maji inda muẋima uami ua sanguluka jinga mu ikalakalu iami ioso, mukonda diene o dikânda diami, mu ikalakalu iami ioso i nga bhange kuludia-mundu kunu. Anga ngi bhetuka o mesu mu kutala ima ioso ia kalakala o maku mami, ni kikalakalu kioso ue ki nga bhange kia tundu mu kukalakala kuami, o ki nga iede sui, mu nga bhiti ni dibhuilu diê, nga i mono kuila ioso ku mundu mbé ukumbu ngó ni ʼlamba dia muẋima, kuma ioso bhoxiʼabha ki iala ni kubhanduluka kua kima. Anga ngi lungulukila ue o kutongolola ki kala o kuijiia, ni ulaji, ni uôua; kuma o muthu uoso hádia u kaiela kua sobha, ua kà bhanga kima kiahi? Ua kà bhangʼé muene ioso kiá ia bhanga jinga akuá. Bhenhobho nga mono kuila o kuijiia kua beta muene kota mu ku ta o uôua ndenge, mukuâ ni muanha ki u kala kota mu ku uabha o usuku ndenge. O njimu mesuʼê a mu kala mu mútue, o kiôua-phe uendela mua vundu; sumbala a di tungula maji nga tetuluka kuila o ima i bhita kua iú iene ue i bhitʼê kua ió. Anga ngi kiʼamba mu muẋima uami, ngixi: Kioso ki bhita na-kiu o kiôua, kiene ue kiʼanda kua kà bhita nʼeme; abha-phe eme nga sotelaʼhi ngó kuijiia kuosuʼku? Anga ngi kiʼamba muene mu muẋima uami ngixi, o kiki ue manhi ukumbu ngoho. Mbata ki tu fike kuila o njimu a kà beta o ku mu lembalala, o kiôua ni ki kale ndenge; kuma ku izuua ia hádia, o ima ioso ka kà i lembalala dingi, kuila bhua bhiti kiá tu izuua. Ene oso a kà fua kiò-muene, kutale o njimu uejiia, uixi o kiôua kejiia kima. Anga o muenhu iú u ngi iibhila, mukonda o ikalakalu ioso ku mundu i bheka ngó malamba! Kidi muene. Ioso muene kulu-diamundu kingoho ni ʼlamba dia muẋima! Anga o ikalakalu iami ioso i nga bhange kulu-dia-mundu i ngi iibhila mukonda dia uxilu u nga-nda ku i xila o muthu uoso hádia ua-nda ku ngi bhingana. Kuma nanhi ua kʼijiia se u kala njimu mba u kala kiôua kia hatu? Maji-phe o muenhú muene-muène ua kà i lundula, ia kà kituka iê-muène, o ima ioso i nga kalakala ni unjimu uoso kulu-dia-mundu; kiki ue kingoho muene. Kienhiki kia ngi bhekesa kuambela o muẋima uami, ngixi: Jimba-ku! Kana kudielela ku ikalakalu ioso i nga bhange kulu-dia-mundu. Anga ngi suína muene kubhangesa kuila o muẋima uami ki u kale ni kudielela kua kima kulu-diamundu. Kuma sai muthu o kikalakalu kiê u ki bhanga ni unjimu uoso ni kuijiia kuoso ni uhete ua maku a sakalala, maji, o mungu, u ki xilé ngó muthu uengi ka kalakala-ku; ki kituka dikânda diê-muène kiá. Kidi muene. Kiki ue ukumbu ngoho ni nzungule ia dibhuilu! Mbata kima kiahi kiene, muthu kia kala na-kiu dingi ku kikalakalu kiê, kioso kia bhanga kulu dia mundu kunu, ni ku di-buila-buila ngó o muẋima mu ima ioso ia mu kuenda ni kubhanga leluʼidi? Kuma o izuua iê ioso ia jindolo ngó, o ibhangelu iê ia malamba muene; katé ni mu usuku o muẋima ua muthu ki u nhoha. Èlé! kiki ue ukumbu ngoho! Manhi ki kima kiambote muene o muthu kúdia ni kúnua, o muenhu uê ni u kembe mu mbote ia kikalakalu kiê? O kienhiki ue nga ki mono kuila ki tunda ku lukuaku lua Nzambi. Mbata se ki luene, nanhi u ngi tunda, hé u ngi somboka eme mu kúdia ni kúnua ni kukemba? Kuma o muthu ua iuka, Nzambi u mu bhana o unjimu ni kuijiia, hé u mu tela-ku o kusanguluka; maji o mukua ituxi-phe, Nzambi u mu bhana kukalakala mbé a bhongolole, a lunjijiké ima ia-nda kubhana kua ió a muindi kuala Jihova. Maji kienhiki ue ukumbu ngoho ni ʼlamba dia muẋima. Ima ioso iala ni kithangana kiê kia i xindila Nzambi; iene ioso i bhita kulu dia mundʼuku iala ni thembu iê. Sai thembu ia kuvuala, ni thembu ia kúfua; sai thembu ia ku kuna, ni thembu ia kuvuza (ioso iòkune). Sai thembu ia kujibha, ni thembu ia kusaka (kutumba); thembu ia kubula, ni thembu ia kutunga. Sai thembu ia kudila ni thembu ia kuolela; thembu ia mukondo, ni thembu ia kutuka-tuka. Sai thembu ia kumuanga matadi, ni thembu ia kubhongolola matadi; thembu ia ku di-bhubhala, ni thembu ia kusongoloka ku di-bhubhala. Sai thembu ia kusota, ni thembu ia kujimbidisa; thembu ia kubhaka ni thembu ia kutexi bhu kanga. Sai thembu ia kutandula, ni thembu ia kutunga; sai kithangana kia kuzuela ni kithangana kia ku di xibha. Sai ithangana ia kuzola ni ithangana ia kuzemba; ithangana ia ita, ni ithangana ia uembu. O mukalakadi-phe u katula-ku ihi ku kiókio kiene mu kukalakala? Nga mono kuma, o Ngana, anʼathu ua a bhana ikalakalu iosuʼiii phala ngó dilamba diâ, mukonda o mu ikalakalu ienʼiii muene mua a talesela o hadi. Ima ioso Nzambi ua i bhange ni kuuabha bhu thembu iê; iú ua zangula o mundu uene, iú ua u te mu muẋima uâ, maji o muthu ua lémbua kuijiia o kikalakalu kioso kia bhange Nzambi, tundé ku dimatekenu katé ku dizubhilu. Kí kia ngi tetulukila muene, kuila, kana-ku dingi kima kiengi kia fuama o muthu kubhanga kala o kusanguluka ni kubhanga mbote ku muenhu uê. Ni kuila ue, o muthu uoso, se u dia, nʼa nu, nʼa kembe ku mbote ioso ia kikalakalu kiê, ʼió-phe ujitu ua Nzambi kiá. Mbate nga kʼijiia kuila, ima ioso i bhanga Nzambi, i xalelà-ku kiá; ka tena dingi kubandekeza-ku kima, ka tena dingi ue ku katula-ku kima. O Nzambi ima ioso u i bhanga kienhiki phala a mu kuate jinge uoma. O ima i tu mona lelu, ia kexi-ku kiá, o ima ia kèza-ku ue ia kexi-ku ue kiá. O Ngana Nzambi-phe uà kʼèbhula katé ni ima ioso ia bhiti kiá. Nga mono ue dingi kulu dia mundu kunu, kuila bhu kididi kia kufundisa bhene bhu kididi kia kuhâma dingi; o bhu kididi kia kubatuila milonga, kuhâma dingi kiavulu. Anga ngʼila ku muẋima uami, ngixi: Nzambi hinu ua kà fundisa ua iuka ni ua ibha; mukonda sai thembu ia ima ioso, kixi ixinganeku mba ikalakalu. Anga ngʼamba ue dingi ku muẋima uami, ngixi: Mukonda dia anʼathu, phala Ngana Nzambi a tene ku a lola, o ene ue a tene ku dʼijiia kuila, athu mu kikexilu kiâ, a sokuʼâ ngó muene ni iama. Mukonda kioso ki bhita ku anʼathu, kiene ue ki bhitʼé ku iama; ima ioso i bhita kiòmuene kua ene oso; o ki fua iú, kiene ue ki fué ió; ene oso o muenhu uene umoxi. Ukota ua muthu-phe ku iama ki u moneka; kuma ene oso muene kingoho. Ene oso muene aia kididi kimoxi; ene oso-phe, fufuta ngó; kienhiki ene oso muene a kà biluka fufutila. Nanhi muene u ki tanga kuila o jinzumbi ja anʼathu jiia bhulu, o ja iama jiia muʼalunga bhoxi mu mavu? Eme nga ki mono muene, kuila kanaku kima kia beta o kuiuka, kala o muthu kusanguluka mu ikalakalu iê ioso, mukonda diene o dikânda diê, kulu dia mundu kunu, kuma hádia, nanhi dingi u mu vutula nʼa mone o ima ioso ia-nda ku mu bhingana kuema diê, kuila muene ua jimuka kiá? Anga ngi lunguluka dingi, hé ngi tongolola o kubhondeleka ni kutatesa kuoso kuala mu kubhanga athu kulu-dia-mundu; anga ngi mona o masoxi ma ió oso a a tatesa, ni masoxi ma iá oso a kambe uoso u a konda o malamba; o kusuína kuala ku mbandu ia atatexi maji o ene-phe a a tatesa, a lémbua ngó uoso ua konda o malamba! Anga ki ngi bhekesa kuila, ngixi: Alunguʼâ ió afu kiá, kuindi iá ala hanji ni muenhu. Maji o ua beta hanji o kulúnga bhu kaẋiʼabha, ió uoso kiluua ngó a mu vuala; mukonda o kuiibha kuoso kua mu bhanga o athu kulu-dia-mundu kunu, muene ka ku mono luua. Inda nga mono ue kuma o kukalakala kuoso ni kusakalala o maku mu ibhangelu, kuene ku bhekela ku muthu o luimbi lua mukuá uoso a zukama-nê. Kuma kienhiki ue kingoho ni lamba dia muẋima. O kiôua-phe u di-koteka kiá o maku mê, anga u dia o xitu ié-muène, ni kuila, uixi: Kota o lukuaku luezala ni kutululuka ni kunhoha, kuindi o maku ene kiiadi kiâ ezala ni ndumba dia ikalakalu ni dilamba dia muenhu. Anga ngi lunguluka lua mukuá, mu kutala nga mono ukumbu kala iú, kulu dia mundu: Kuala muthu uala ngó ubhekèlele uê, kala dingi ni mukuá iadi, kidi muene, ka moneka mona mba ngó phange ia muhatu; maji muenhú, kia kuata o kukalakala, ka zumbuka, mba mesuʼê a mu suka mu kutala o jimbongo; mba ngó uila, uixi: Ki ngalʼiki, nga mu kalakalela nanhi, eme nga fulu o kubhana muenhu uami o jimbote joso ja u tokala? Kuma kienhiki ue kingoho ni nduezu mu kukalakala. Kota o ku kala kiiadi, muthu umoxi ndenge; kuma o kiiadi a beta kubhanduluka mu ikalakalu iâ. Mbata se bhu kala muthu u di bhala, mukuá u mu balumuna; maji ió uala ubheka uê, kokôlo diê! Kuma se ua di bhale, ki bhua-ndo kala mukuá u mu balumuna. Se kiiadi ue a zeka bhuamoxi, a ditemesa ni munza mudiâ; maji o muthu umoxi-phe u di temesa kiebhi? Se bhu kala muthu u sota kutolola-bhu umoxi, kiiadi kiâ à-lua-nê, kuma ene mu kiʼamba muene, exi: “O ngoji lu bhita lutatu, ki lu batuka lusolo”. O munzangala ua ngadiama uala njimu, ua beta kota; kuindi o muadiakime ua kuka, ua kambe o kilunji, iú uala ku usobha, ua bhingi ka xikina dingi ku mu bazela kuala muthu uosouoso. Mbata bhuala iú u tunda muene mu kaleia, nʼeza ku usobha mu kutumina; sumbala kiene muene, a mu vuala ngadiama mu utuminu uê. Kulu-dia-mundu, o athu oso a muenhu nga a mono ku kaiejela o munzangala ió, o kabhinganu ua-nda kuhinga ungana bhu kididi kia sobha. O mundu uê ua kexile mu kutumina, ki u xikina ku u tanga; o ió ue, hádia a kʼèza-ku, ka kà tena kusanguluka ni muene. Kuma ue, ni kidi kiene, iene iosuʼiii kingoho ni lamba ngó dia muẋima. Kinama kié langa-kiu, kioso ki u bokona mʼonzo ia Nzambi; beta kuzukamena o kuívua, kana kubhana ujitu ua ioua, kuma ene kʼejiia kuila a mu bhanga kiaiibha. O dikanu dié ki di zuela lusolo, mba o muẋima ué u lenguluka kutanga kizuelu kioso-kioso kua Nzambi; mbata Nzambi iú mu diulu, eiʼeie bhoxi; kienhiki, o kioso ki u zuela, maka mé u a fikisa. Kuma mu kubhanga ima ia vulu, ni jinzoji ue jivula. O kiôua-phe a muʼivila mu kuzuela ngó ndumba dia ima. Kioso ki u plometela kima kua Nzambi, bhanga na-kiu lusolo; kuma Nzambi kà uabhela ioua; kala kiki, ioso i ua polometela Nzambi, futa na-iu muene. Kota ku kamba kubhana polomesa, kuindi i ua bhana anga u lémbua ku i bhanga. Dikanu dié ku di ehele ni di bhangesa mukutu ué ku ta kituxi, mba uamba bhu pholo ia anju, uixi: Kuku kutondala; Kuma phalaʼhi u thathamesa Ngana Nzambi, mukonda dia dizuí diéeie, anga ki mu bhekela o kusengulula o kikalakalu kia maku mé-eie? Mukonda, mukuâ ni mu nzungule ia jinzoji ki muala ngó kingoho, kiene ue mu ndumba dia kuzuela-zuela ngoho, muala uôua; kala kiki, eie enda ni kuxila Nzambi. Se u mona mu ixi o jingadiama a ji tatesa, o kusuína anga kukala bhu kididi kia kufundisa ni kubatuila o milonga, eie-phe kienhókio ku di uanekiu; mukonda muthu né uala ditala dionéne, sai-ku ue a mu tundu, o ió uâ sai-ku dingi a beta, a a tundu ue ene. Maji sai-ku Umoxi ngó ua tundu enhoso, ua-lu tumina mu ngongo ioso. Ki tunda mu mavu ki bhandulula ene oso; katé ni sobha u dielela mu mábhia ku mukáu. Uoso u zola o kitadi, o kitadi ki mungu ki mu kuma dingi. O uoso u uabhela jinzungule, ki mungu dingi a ibhila kadienge, kuma kienhiki ue ukumbu ngoho. Mbata bhuoso bhu vudila o jimbongo, bhene ue bhu vudila oso a ji dia; kuma o jingana jê a bhandulukaku dingi ni kima kiahi? Kikale a kala mu ku ji tala ngó ni mesu, kuabhu! O kilu kia muthu u kalakala, ki touala muene nzué, né uadi bhua tolo, mba u dia bhua vulu. Maji o mvuama, mukua itadi ia vulu, o itadi iê ki i muehela kuzeka. O kima ue ki nga mono kia ibha dingi kiavulu kulu dia mundu, kienhiki; O muthu ku lunda o jimbongo phala kuzangiua kuê-muène. O kikala u bhita ni uíndua uoso-uoso, jimbongo joso ji di bota; o mona a mu vuala, u lémbua kuxala-ku ni kima kioso-kioso bhu maku. Muthu-phe kala kia tundu mu vumu dia mamʼâ, ua zula, kiene ue kia kà vutukʼê, ua kʼàia muene maku a hatu, kala kiejile ku muenhu iú; ku ikalakalu iê ioso kà kambata-ku kima bhu lukuaku luê. Kienhiki ue kima kia ibha kiavulu muene, ki katesa ku muẋima, kuila o muthu kioso kiezʼê, hádia ue kiene muene kia kà vutukʼê; o ku kalakalela-phe ngó o kitembu, kua kalakala, kia mu bhandululaʼhi? Kia kexile ku muenhu u dia usuku izuua ioso, ni kutala hadi ia vulu ia ku di bhonda ni kukalakala, ni ndumba dia misusu iê koko, suke bhu kala ni bhabha u thathamana hanji, u kala ni njinda! Kima-phe kia mbote ki nga mono o kuiuka, kienhiki: O muthu kúdia ni kúnua ni kukemba ni mbote joso ji tunda mu kikalakalu kiê kioso kia talela hadi kulu dia mundu, mbote joso muene ku ji-dia mu imoxi imoxi, izuua ioso ia muenhu uê, ia mu bhana Nzambi iê; kuma iene o mbandu iê ia mu tokala ia mu xinda Nzambi, diene o dikânda diê ku muenhu iú. Kuma o muthu ió a mu bhana o itadi ni jimbongo ja vulu kuala Nzambi, hé u mu bhana ue o nguzu ia kudia-ku ni kukatula-ku o dikânda diê, ni kukemba ku kikalakalu kiê kia kalakala, tuila kumaʼió ujitu ua Nzambi uene. Mbata o muene ue ka kà vudila kuxinganeka kiavulu o izuua ia muenhu uê, kuma Nzambi ua muʼizalesa o muẋima uê ni kusanguluka. Sai kima kia ibha ki ngene mu kumona Kulu-dia—Mundu, kiene kia vudila mu kaẋi ka anʼathu: o muthu a mu bhana o itadi ni jimbongo ni ujitu kuala Ngana Nzambi, kana-ku kima kia mu kambe ku ioso iendi o muenhu uê, maji o Nzambi anga u fula o ku mu bhana o kutena kua kudia-ku, inda kuizʼê muthu uengi muene ngó u mu diê-ju jene joso; auá, kienhiki ue ukumbu ngó u katesa kinéne ku muẋima. Kuma se bhu kala muthu u vuala hama ia mona, anga u laia muene ndumba ia mivu, o izuua ia muenhu uê hé i vula muene, maji o mbote ku muenhu uê ua lémbua ku i dia, o ku thandu dia kiki kafunduʼê muthu; ngi mi tangela kidi kuila o kisèlu kiala kota, o muenhó ndenge. Mukonda ua didi ngó kuiza, hádia u vutukila mua vundu, o kitombe kia-nda kuvungina muene o dijina diê. O ió-phe uoso kiluua a mona dikumbi mba u dʼijiia, ua betʼé kota mu kunhoha, o muenhú ndenge. Kuma né Kulu-dia-Mundu ua bhange-ku midi ia mivu mu luiadi lua muvimba, maji ua lémbua o kukemba ni mbote iê mba kudia-ku, manhi ene oso, kanda kuia kididi kimoxi? Muthu o kikalakalu kiê kioso kia kalakala, u kalakalela o dikanu diê, maji o luimbi lua muthu-phe ki luene mbambe. Mukonda-phe, kima kiahi kia beta kota kiala na-kiu o njimu kiôua nʼa kale ndenge? Mba o ngadiama u kala ni kima kiahi se kejiia kuenda kiambote mu kaẋi ka athu a muenhu? Kota o kutala ngó mesu, kuindi o kuenda ni muẋima ua di zangeleka ni luímbi, kuma kienʼiki ue ukumbu ngó ni kukaiela kitembu. Ima ioso-ioso, kioso ki i kalé, iala kiá ni dijina diê, a kʼijiia ue kuila muene, muthu, ka tena-phe kuzoka ni íó uoso ua mu tundu mu nguzu. Kia kidi kiene, kuma o ima ue ia vulu i vudisa o ukumbu ku muthu, maji-phe o muthu ku ima iii u katula-ku ihi kia beta o kuuabha? Mbata nanhi uejiia o kima kiambote ku muenhu iú, phala o muthu, mu izuua iê ioso ia ukumbu uê, ia bhingi kuila u i zubha mukuâ ni kilembeketa? Mbata o muthu kiela ua bhiti kiá, nanhi dingi ua kà mu tangela ima ianda kua kèza-ku Kulu-dia-Mundu? Kota o kufumana kiambote ni uthu, kuindi unguendu ua uabha o dizumba; o kizuua ue kia kúfua kota, o kia kuvuala muthu ndenge. O kuia mʼonzo ia thambi kota, kuindi mʼonzo muala o fesa; mukonda o momo athu muene mua muena o dizubhilu diâ; athuʼoso a muenhu a ki ta muene ku miẋima iâ. O dilamba kota jingolela ndenge, mukonda o pholo kioso ki i luuala, o muẋima u kala dingi kiengi. Kienhiki o muẋima ua njimu uala mʼonzo ia thambi, o kiôua-phe muẋima uê u kala mʼonzo muala kusanguluka. O kuívua ue kioso o njimu ki ia mu bazela, kota; kuindi o mimbu ia maióua. Mukonda o kuolela kua kiôua, kua soko ni minha ki iia ni kubaza bhu jiku bhuala ímbia. Ienʼiii ue ukumbu ngoho! Ni kidi kiene, o muthu ku mu bhikisa, ki bhekesa malaji katé ni ku jinjimu, maji o kutambula nduta kuzanga o muẋima moxi. O ku mona disukilu dia ima kota, kuindi dimatekenu diê; kota ue o muthu uambote, kana ió ua di zangeleka o muẋima. Kana kulenguluka ku kala ni njinda mu muenhu ué, kuma o njinda ia tunga bhu homba ia maióua. Nuka u tanga, uixi: O izuua ia ukulu, ia beteleleʼhi o kuuabha, o iii ndenge? Mukonda o muthu uala ni kuijiia, nuka ebhula kiókio. O kuijiia kua soko ni undundu mu kuuabha; oso ala ni muenhu, a-lu mona o dikumbi, a katula-ku muene kima. Mukonda o kuijiia ku vungina o muthu kala kilembeketa, mukuâ ni kitadi ue, ki vungina kala kilembeketa; maji o kuijiia kua tundu dingi, kuma ku bhana muenhu kua uoso uala na-ku. Tongolola kiambote o kikalakalu kia Nzambi, u mone; nanhi u tena kuiukisa kiókio kia bhange muene ni kubhengalala? Mu izuua ia diláu, enda ni kúdia ku mbote i uala na-iu, o mu izuua ia uíndua-phe, ximbakata; kuma Nzambi muene ua bhange o mbote ni kuiibha, phala o muthu a lémbue kumona ioso ia-nda ku mu bhingana ku pholo. Ima iosuʼiii nga i mono mu kithangana kia izuua ia muenhu uami: kuila sai-ku muthu ua iuka, o kuiuka kuê ku mu dia anga u fuila mu kuiuka kué, ni muthu ua ibha u laia muene izuua ia vulu mu ku ibha kuê, sumbala muene uaiibha kidi. Eie-phe ku kale u muthu uambote kinéne, mba o unjimu u u vudisa ue kinéne; kuma u di buikixilaʼhi é muene? Ku kale ue u mukua phulu kinéne, mba u dianguka; kuma u filaʼhi ngoho, o thembu ié kiluua i bhixila? Kota o kubhaka kiki, o kiene ue ku katule-ku o muẋima ué, kuila: Uoso u kala ni uoma ua Nzambi kala kia fuama, muene muthu u bhuluka ku ima ioso iii. O unjimu u beta kubhana o kusuína ku njimu, kuinhi dia nguvulu jʼejidila kúlua ita ji kala mu mbonge imoxi, ndenge. Kidi bá! Mu ngongo kana-mu muthu ua iuka, u bhanga ngó mbote mu mbote anga u kamba ku ta kituxi. Muẋima ué kana ku u ta mu kuividila ngó ioso i zuela athu, phala ki ki ku bhite o kuividila mubhikʼé ua mu kuâmba. Mukonda eie-muène ue, ua kʼijiia ku muẋima ué, kuila luavulu kiá lu uâmbe ue akuenu. Ima iosuʼiii nga i tongolola ni unjimu ni kuijiia; eme ngʼedi ngixi: Hádia ngiza kuijiia; manhi-phe o kuijiia kuene hanji kua ngi kala dikanga. O kima kia kexile-ku kiá, kiai muene dikanga, nanhi dingi u tena o ku ki sanga? O kia zongo ue, kia zongo muene, nanhi u tena ku ki tongolola? Anga ngi lunguluka dingi, hé ngi sola ni muẋima uami o kuijiia, ni kutongolola, ni kusota o unjimu, ni kilunji, ni kuijiia o kudianguka kua kubhanga ia iibha, ni ulaji ua kutulumba, eme nga mono kuila o kubhanga kiaiibha ulaji uene, o kubela uôua. Eme nga bongo-mo kima kia beta o kulula kúfua ndenge; kienhiki: O muhatu uedi, o muẋima uê ua di bhange kala uanda ni mabhebhe, o maku mê edi kala mikolo ia kabhila. Uoso ngó ua iuka bhu pholo ia Nzambi, muene ngó ua kà bhulaka kokuê, maji o ió uejidila kiá o ituxi, a kà mu kuta kuala muhatu muenhó, Mutudi-a-makaphe, uixi: Talenu kunu, nga sange kiki: Mu kusokesa o kima ni kia mukuá, phala kumona o diba dia kulúnga. Talenu o diba dia mu sota hanji o muenhu uami, maji nga lémbua o ku di sanga: kuila mu midi ia mala, nga sange-mu iala dimoxi ngó, maji o muhetu umoxi ngó mu akuá oso, nga lémbua ku mu sangamu. Talenu-phe, kuma o ki nga bongo ngoho mu kusota kuami, kiki: Kuila o Nzambi, muthu ua mu bhange ni kuiuka, maji o muene-phe ua di funhina ndumba dia ima iaiibha. Nanhi u soka ni njimu? Nanhi muene u soka ni ió uejiia? Nanhi uejiia kioso kia jimbulula o ima? O muthu uejiia ni pholo iê i lelama, o ku kolokota kua kikonda kia pholo ié, ku lunguluka muene. Eme ngi kuʼambela: O kijila kia sobha aluka-kiu, bhanga kienhókio mukonda dia mulôko u ua lokela Nzambi. Bhu pholo iê ku lenguluke ku sondoloka-bhu, mba eie u jiza mu kima kia mu ibhila, kuma muene u bhanga kioso kiandala. Mbata o kizuelu kia sobha kiala ni nguzu; nanhi ua-nda ku muʼila: Ihi, i u bhangʼoio? Uoso-phe uaiuka ijila, kene mu bonga malebhu; o muẋima ua njimu uejiia kioso kia i aiuka ni kithangana kiê. Kuma ima ioso iala ni kithangana kiê kia ku i bhanga, ni kikexilu kiê mukonda o ima i bhanga kia ibha ku muthu mu ngongʼumu, ia vulu muene ku thandu diê. Mukonda kejiia kioso ki a-nda ku mu bhita; o kioso ue ki kia-nda ku mu bhita, nanhi muene ua kà muʼijidisa na-kiu? Kana-ku muthu u tena ku tumina o muenhu uê kuila u kole, anga u tena muene ku u kondeka; mba bhu kala muthu u tumina o kizuua kiê kia kúfua; o mvunda ia kalunga ki iala ni mata a kubhânga na-u; o kisuéia ue u bhanga phulu, phulu iê ki i tena ku mu bhulula. Ima ioso ienhiʼii nga i mono kioso ki nga te o muẋima uami mu ku tongolola o ima ioso iene mu kubhanga athu mu ngongo; kuma sai ni kithangana, muthu u kala mu kutumina mukuá phala ngó ku mu sengulula. Nga mono ue akua phulu ku a funda mu jimbila ni kutululuka, anga bhu kala muene ni muthu uia bhu mbila jâ; maji o ió a bhanga jinga o jimbote mu mbonge, a tunda jinga bhu kididi kia kuiuka, ki bhuala ngó muthu ua a lembalala; kidi muene, imiʼii ue kingoho kiene. Mukonda dia kuila o ibhangelu ioso ia ibha ka mu i fundisila-bhu kiá kindala, kiene kia bhangesa kuila o muẋima ua anʼathu ua lunguʼé kiá ngoho mu kubhanga kia iibha. O mukua ituxi némbe o kuiibha u ku bhanga mu luhama, anga o izuua iê i vula muene, hanji kima kimoxi ki ngejiia mu kidi, kuila ió oso a xila Nzambi ene a zediua, oso muene kiá a kala ni uoma bhu pholo iê. Maji o mukua phulu u lémbua ku kala kiambote, o muene ue o izuua iê ki ia-nda ku vula; uila ngó kala kizúzumbia, mukonda ua lémbua o ku kala ni uoma ua Nzambi. Maji mu ngongo muala dingi ima ia mukuá ia ukumbu iene ku bhanga-mu: O kuila sai ni athu a iuka a bhita ni ima ia fuama o ibhangelu ia athu a ibha. Sai ni iá aiibha a bhita ni ima ia fuama o ibhangelu ia athu a iuka. Ngi ki amba muene kuila, o kienhiki ue ukumbu ngoho. Anga o kusanguluka ngi ku tula ditala dia di leka, mukonda kulu-dia-mundu kana-ku kima kia beta o kuiuka phala o muthu, kala o kúdia ni kúnua ni kutumbujuka ni ngalasa; mukonda ima ienhiʼii i mu kaiela mu ikalakalu iê ioso, mu izuua ioso ia muenhu uê, ia mu bhana Nzambi bhoxiʼaʼkumbi. O kioso ki nga te o muẋima uami mu kutongolola o kuijiia, ni ku tala kioso ki kala o ibhangelu iala mu ngongo, (mbata ku mundu ni mu muanha ni mu usuku o muthu kene dingi ni kilu mu mesu mê), kiene ki nga mono o ibhangelu ioso ia Nzambi, eme nga tale kuila o ibhangelu ioso bhoxiʼabha muthu ka tena ku i tongolola; né-mbe o muthu u kalakala muene kia vulu phala o ku ijiia, né ngó, ka tena ku i tongolola; o njimu né uila uixi ngi sota ku ijiia, ki kiene ue ki mu bhekesa o ku ijiia. Ima ioso ienhiʼii nga i lungujula kiavulu ni muẋima uami, phala i ngi tongolokele muene kiambote: Kuila o athu a iuka ni jinjimu, o ikalakalu iâ iala bhu maku a Nzambi; ni kuila ue o muthu kejiia ioso iala ku mu kinga, mba ukamba mba unguma, manhí. Ima iene ioso ia hádia a mu suekela-iu ku mesu mê. Mu ngongo ima ioso iene imoxi i bhita ku athuʼoso: O ki bhita ku muthu ua iuka, kiene ue ki bhitʼé ku muthu ua ibha; o ki bhita ku muthu uambote ni kua iú ua zele o muẋima, kiene ue ki bhitʼé kua iú ua xidi o muẋima; ki kala iú u bhana o jisata, uixi iú ka bhakula sata; ku tale iú ka xikina ku ta ituxi, uixi iú u ta ituxi; ku tale iú ka xikina kuloka uixi iú mukua kuloka. Kienhiki kiene o kima kia iibha ku ima ioso iene mu ku bhanga Kulu-dia-Mundu; kuila athu oso ima i a bhita kumoxi; kuila ue o muẋima ua anʼathu uezala ufusa; o ku muẋima uâ ni ku muenhu uâ kuala ngó kutulumba ni kubhanga kiaiibha, hádia hé aia kiua muʼalunga. Tala-phe, kuila o muthu kioso kia kala hanji muʼaxaxe ka athu a muenhu, sai-ku kia kudielela. Kuma, kota o ímbua iala ni muenhu, kuindi o hoji ia fu kiá. Kuma ió oso ala ni muenhu ejiia kuila a-nda kúfua, maji o ió afu kiá kʼejiia dingi kima kioso-kioso; né ue kisakidilu kia kima, ene kala nakiu dingi; kuma o dixinganekenu diâ, athu a di bhakuila ue kiá o kijimba. Katé ue ni henda iâ, ni kizembu kiâ, ni luimbi luâ, ima ioso ienhiʼii ia kexe na-iu ia jimbila ue kiá; o ku mivu iii ene kala-ku dingi ni mbandu iâ ku ima ioso i bhanga athu Kulu-dia-Mundu. Kala kiki-phe, ndé kà die o kúdia kué ni kusanguluka, o vinhu ié nuá-iu muene ni muẋima ua mbote, kuma ikalakalu ié Nzambi ia mu uabhela. O izuatu ié izele jinge mu thembu joso, o mu mútue ué nuka mu kamba maji ma dizumba di nuha kiambote. Kemba jinga ni muhatu ua kazola ké, mu izuua ioso ia muenhu ué, o izuua ia ku bhana Nzambi Kulu-dia-Mundu, o izuua ioso ia maukumbu mé; mukonda ienhiʼii iene o mbandu ié ia ku tokala ku muenhu iú, ni mu ikalakalu ié ioso i ua bhange Kulu-dia-Mundu. Kioso kia kuiza bhu maku phala ku ki bhanga, bhanga-kiu muene katé bhuoso bhua suku o nguzu ié, mukonda o mu mbila mu ua-nda kuia, kana-mu dingi kikalakalu, mba ufunu, mba uhete, mba kuijiia kuoso-kuoso. O ki nga lunguluka, nga mono ku mundu kuila o lusolo ki lua ió ngó a bhebhuluka, mba o mazonda ene ngoho a tolola o ita, né ue o kúdia ki phala ngoho oso ejiia, mba o jinjimu ene ngoho a mona o umvuama, mba oso a xitunuka mu thulu ene ngó a bonga o ujitu, maji o ibatu ni jithembu ja tokala ene oso mu uzediuilu ua muthu ni muthu. Ni kuila ue o muthu kʼejiia o thembu iê; mukua ni jimbiji kia ji tamba ni uanda ua usuéia, kala o jinjila ki ji fua bhu mubhetu, kiene ue ki fua o anʼathu mu jithembu ja bhônzo, kioso muʼanzanzʼumu ki ji a tukumuisa ku thandu diâ. Nga mono ue ku mundu kiuila, o kuijiia kima kia dikota. Kuma, kua kexile sanzala iòfele, mua kexile ue athu òfele ngó; anga kuiza sobha ia dikota mu kúlua na-iu, u i konda, u i xitila ni imbaka ia makota; O muenhomo-phe mua tungule o ngijiue ia ngadiama, ua bhulula o sanzala ni kuijiia kuê. Sumbala o mukuetu muenhó kana-bhu ngó muthu ua kexi mu ku mu xinganeka. Bhenhobho nga kiambe muene, ngixi: O unjimu kota o nguzu ndenge; sumbala o unjimu ua ngadiama ka u suuile, o maka mê ka mʼevua jinga. O maka ma jinjimu-ze a fuama kua evua ni kilunji kia batama, kana o mikolekole ia muthu uala mu kutumina o maiôua. Kuma o unjimu kota, o mata a ita ndenge; maji o mukua ituxi umoxi ngó u zanga ndumba dia jimbote. Mukuâ ni luhamue lua-fu, ki lu bhangesa o kutukumuka dizumba dia ibha, hé lu zanga unguendu ua mukua kuiudika ima ia mazumba ma mbote, kiene ue ki di bhanga o uôua uòfele ku muthu ua fumana ni unjimu. O muẋima ua njimu uene ku kadilu kê, maji o kiôua-phe muẋima uà mu kala ku kiasu. O kiôua katé ni kiʼaia mu njila, kilunji ka kala na-kiu, hé u di-dikiza muene ku athu oso kuila kiôua. O njinda ia nguvulu se ia ku lungulukila, eie-phe bhu kididi kié, ku tunde-bhu; mbata o kutululuka ni kudivisa, iene o milongo i batamesa ndumba dia ikuma. Sai ue dingi ni kima ki nga mono o ku ibha Kulu-dia-Mundu, o kutondala ku tunda kua nguvulu, hé o kióua a mu xikika kididi kia di leka, maji o jimvuama a a xikika kididi kia tunuka dingi bhoxi. Nga mono ue abhika a di nenge ku jikabalu, ni ilamba ia jingana a mu kuendela bhoxi kala ene abhika mu ngongo. Uoso u kanda dikungu, ua kinga kufua-mu muène; o uoso u bula o kimbaka, ua kinga ku mu numata ku nhoka. O uoso u tuta o matadi, matadi a-nda ku mu tutujula; o ió u bhasa o jihuinhi, uala ku di ta bhu kiluezu. O utadi kuila ua xibhi, anga a kamba o ku u zuika mu mazu, o mu kubatula na-u ki bhinga u ta-ku muene nguzu; maji o kuijiia kua uabha mu ku tuamenena o ima. O nhoka se i dianga ku numata, kuila kiluua a i bhuuika, mukua uanga né uedi u sota milongo, u lémbua-ku. O njimu, ku maka a tunda mu dikanu diê, kuala kubhanduluka, maji o kiôua mizumbu iê iene i mu dia. Kuma o kiôua ni maka ma dikanu diê, kioso kiandeka ngó o ku a zuela, a di monekena kuila uôua uene, o dikanu diê ku di zubhila di zuela kujuuala muene kua ibha kinéne. Né-mbe o kiôua u vudisa ndumba dia maka, muthu-phe kʼejiia kioso kia-nda ku mu bhita; nanhi ua kà mu tangela phala ku muʼijidisa o ima ioso ia-nda ku mu bhingana kuila muene ua bhiti kiá? O ukalakalelu ua maiôua u a bhuidisa, mbata ene kʼejiia ngó kioso kiʼaia mu mbonge. Kokolo dié! eie u ixi ua bhingi kuila o sobha ié monandenge, o ilamba ié a di menekena ngó kúdia mu kúdia. Ua lungu! eie u ixi ua bhingi o sobha ié monʼa jingana, o ilamba ié a dia bhu kithangana kia tokala, phala kusunga ngoho o nguzu, ka dila uhôlua, kana, Mukonda dia umonha uavulu o mukambu ua hongo ia ʼnzu u lundumuka, o maku se a bhuila kinéne, inzu i kala mu mbomba. Athu o kuolela ene mu dʼixanenaku; o vinhu i sanguluisa o muenhu; maji mu ima ioso o kitadi kiene ki zuela. O sobha ku mu xinge, kana ku mu zuela kiaiibha né kia ngó mu ixinganeku ié; mba uia ku hotʼèlele mu xilu dié mu ku xingila-mu o kilamba; mukonda o jinjila ji bhita bhulu ji kuambata o dízui, ió uala ni mabhabha ua kà tula o njimbu ia kizuelu kié. Takuila o kúdia kué ku menha, kuma hádia ki bhita o izuua u ku bongʼê dingi. Ioso i uala na-iu uana ni sambuadi, né hanji mu dinake dia muthu, uanenu, mukonda eie kuijiia se mu ngongo hádia ku pholo kua-nda kuiza hadi iahi. Kioso o matuta kiezala ni menha, a lundulula o mvula mu ngongo; kienhókio o muxi kuoso ku ua takukila, kixi ku Sulu mba ku Suku, bhu kididi bhuoso o muxi bhu ua di-bhalela bhene bhu ua kà xala. Uoso u landukila ku tala o kitembu ka tena ku kuna; o mukua kukengelela o matuta ka tena ku muna. Kala eie ki ua kambe kuijiia o njila ia kitembu, mba kioso ki di bhanga o ifuba mu vumu dia muhatu uala mu mikutu iiadi, kiene ue ki ua kambe eie kuijiia o ikalakalu ia Nzambi, Mubhangi a ima ioso. Kuna mbutu ié mu kimene, o ku kiemba ue, ʼkuaku lué kí lu nhohe, mukonda eie kuijiia se mbutu iebhi ku ua-nda kuzediuila; hé iii, mba ioio, mba mbutu joso hádia ji iukila bhua moxi. Kidi kiene, o mukengeji ua uabha, ni ue, kia di uabhela muene ku mesu o kutala dikumbi. Maji se o muthu u kola muenhu, anga u laia mu ndumba dia mivu, o mu mivu ioso anga u kala ni kusanguluka, ua fuama ue kulembalala o izuua ia uíndua, kuma ia-nda ku kala ia nzungule. Mbata o ima ioso ku munduʼuku, i bhita, kuma ima ioso mu ngongo kingoho. Eie, munzangala, di kenhe! Sanguluka mu unzangala ué, o muẋima ué u tulumbe mu izuua ia unzangala ué! O njila ja solo o muẋima ué, enda-ju muene, ni jojo ja ku uabhela ku mesu mé; maji ijiia-kiu-phe, kuila mu ima ioso ienhiʼii, muene hinu Nzambi muanda kua kà ku fundisila. Kala kiki-phe, o njinda sondololaiu ku mu muẋima ué, o xitu ié ku iehele mu kubhanga kiaiibha, mukonda o undenge ni unzangala ue, kingoho kiene. Mu izuua ia unzangala ué, lembalala Ió uoso ua ku bhanga, kiosuʼiki o izuua iaiibha kiluua i bhixila, anga kuiza o mivu ia ku bhingi kuila, uixi: Mu mivu iii ki ngala-mu dingi ni kusanguluka. Kioso o dikumbi, ni muanha, ni mbeji ni jithéthembua, ki ji vundu luua, anga kuiza dingi matuta kuila mvula iabhu kiá. Mu kizuua ki mateka ku teketa o alangi a dibhata dié, o mala a mazonda anga a kotama kiá, o akua kuzuka anga a zumbuka, mukonda a tolo kiá, o akua kuiaiela bhu jinjanena mua eza kiá kavunda, anga o mabhitu aiadi a mbandu ia nzunga a di jika kiá, mukonda dia muxindu ua kuzuka ua sosoloka kiá, hé o mbimbi ia jinjila i zangumuka, o mázui oso a kuimbila anga a xalela bhoxi. Kala ue ki u kuata kiá uoma kiókio ki ala bhulu, o mu njila anga mu kala kiá isunji, O (mu mútue hé mu zela mukua ni) muxi ua mumendouela ua temuna itulu, o dihoho di kituka kimbamba, o hânji ia kúdia ki iala-ku dingi; mukonda o muthu ua-nda kuia kiá mʼonzo iê inangenena, o akua kudila ni kuta jingololo anga a kuata kuimajana mu nzunga. Kioso o lubhambu lua phalata ki lu batuka luua, kopho ia ulu kiluua i budijika, o disanga anga di sasukila bhu mbanduʼa fixi, o dilola hé di bukujukila bhu mbanduʼa kixima. O fufuta ni i vutukila ku mavu kala ki ia kexile, o nzumbi anga i vutukila kua Nzambi ua i bhele. Ukumbu mu ukumbu, ioso muene ukumbu ngó!—Kiene kia tange Mulongixi. O ndongixi iú, mu kuijiia kinéne, ua longesa ue kuijiia kua vulu dingi ku athu; ua talesa iú ua tongolola, iú ua soneka jisabhu ja vulu. O Ndongixi iú ua sota jinga maka ambote, iú ua soneka ni kuiuka o maka a kidi. O maka ma jinjimu ela kala jisongo, mukua ni jiphèleku jʼòbatele kiambote kuala o jimesene ja tu bhana kuala Ió uene o Kabhila ketu kamoxièlele. Kala kiki, eie monʼami, tongolola: O kubhanga madivulu ki kuala ni mbambe iê; o ku di longa ue kinène, ku bhuidisa ngoho o mukutu. Ku ioso i uene mu kuívua, zubhilu diê dienhidi: Xila Nzambi, u aluke o ijila iê, mukonda kiene kia fuama athu oso ku ki bhanga. Mbata Nzambi hádia o ikalakalu ioso ua kà i bheka bhu kibhuna kia kufundisa, katé ni ioio iòsueke, kixi ia uabha mba ia iibha. Mukumbi ua mimbu ia Solomá. Ngi bhane nzóbole ku ditama ni jibeju ja dikanu dié; mukonda o henda ié kota o vinhu ndenge. Mu ku nuha kiambote, o maji mé ala kota mu ku uabha; o dijina dié, mukuá ni maji ma dizumba mala ku lunduluka; anʼa ilumba kiene kia ku zolela. Ngʼambate, tuie lusolo, kokué. Sobha ua ngi bokuesa mu xilu diê. Tua kà sanguluka, tua kènda ni kutanena momué; O henda ié tua kà beta ku i xinganeka o vinhu ndenge; kiene kia ku zolela oso a iuka o miẋima. Eme ngi muzedi, maji nga uabha, enu akuetu mu anʼa ilumba mu Jeluzaleme, tata, nga di fu mukuá ni jibalaka ja Kedale, ngedi kala o jikolotina ja Solomá. Ki mu ngi tonginine o ku kusuka ku ngala na-ku, kuma ku kusuka kuami kua ngi tundu ku muanha ua ngi tuila iu ua ngʼaúla. Anʼa mamʼetu a ngi thathamena, ia a ngi te mú kuinga mábhia ma mivide; maji o díbhia diami-phe dia ngi tokala ki nga dʼingi. Ngi tangele-phe hanji, eie kaiala a kuzola kuala o muenhu uami: Kuebhi kua mu dila o kilunga kié? O mu kaẋi ka muanha uatu, o kilunga kié ki nhohena kuebhi? Phala ki ngi kale mu kunhunganena ngó bhu mbandu, a ilunga ia akuenu. Se ua kambe kuijiia-ku, eie ua beta kota mu kuuabha mu ahatuoso, kaiela-phe mu manhanhu ma jimbudi katé ki u bhixila, nda uinge tuhombo tué ku maxilu ma jifundu ja abidi. Eie ua soko ni ji ékua ja makalu ma Falaó, kazola kami. Tu matama tué kuúabha kuahi, mu makembu mé. O xingu ié u sanga iaiuka ki i kala mu makoladi. Makembu ma ulu u tuanda ku ku iudikila, tu phaphela-ku muene jifuma ja phalata. Kioso sobha kia xikama ku meza mê, o dizumba dia maji mami diia ni ku mu tukumukina. Kazola kami, phala eme, uêla kala ka kisasa ka uasu ua dizumba; muene ua kà tunga bhu kaii ka Jithulu jami. Mukuá ni kisakixi kiezala itulu, mu mivide ia Njedi, kiene kia di fu kazola kami, phalʼeme. Eie ua uabha, tata! Kamba diami! Eie ua uabha, tata! Mesu mé medi kala ma jiphomba. Eie ue u ditoko, tata! Kazola kami, u bheka ngalasa, kazola kami, tata! Hama ietu iezala muenhu; o mikambu iaʼnzu ietu ia muxi ua sédulu, o maleka mê ma mbalanda muxi ua sipreste. Eme ngi diloza dia Salone, ngi kitulu kia jihonga. Mukuâ ni kitulu kia jihonga mu kaẋi ka minha, Kiene ue kazola kami mu kaẋi ka ilumba. Mukuá ni muxi ua masá mu kaẋi ka mixi ia ditutu, kiene ue kazola kami mu kaẋi ka minzangala ia mala; kizúzumbia kié ngi kinda kiavulu, mu kilembeketa kié muene mu ngi xikama; o kibundu kié mu kanu diami ku ngi toualela kuahi! Muene ua ngi bheka mʼonzo ia kizokola, o jihenda jé ja di bhange diene o dibandola ku thandu diami. Ngi bhanienu kúdia jipasa, ngi kuatekesienu ni jimasá, mukonda jihenda jê ja ngi kodiuisa, nga benguka na-ju. Lukuaku lué, lua kiasu, lu nhohene kuthandu dia mútue uami; o lué, lua dilu, lu ngi kondoloke. Nga mi lokela muene, enu mu anʼa ilumba mu Jeluzaleme, ni ku jingulungu ni ku jimbambi ja kitumba, kuila jihenda jami kana ku mu tonesa, mba mu mu fundumuna, katé muene kioso kiandala. Dízui didi, diene o dízui dia kazola kami; muenʼió ua mu kuiza kiá ni kubanda ku milundu ni kutuka-tuka tu milundu tuofele. Kazola kami ua di bhanga hoha, mukuá ni monʼa ngulungu; tala-ze iú kuema diaʼnzu, ua mu tala bhu njanena; u zongojuela mu mazungu. Kazola kami u zuela nʼa ngambela, kuila: Balumuka, kazola kami, kiuabhe kiami, izá! Mukonda, tala-phe kuma thembu ia mbàmbi ia bhiti kiá, o mvula ia batuka, iaii. Mʼoxi ietu muezala kiá itulu; o jinjila mungongo thembu ia bhixila ia kuimba; Diembe a dʼivua kiá kudila moxi ietu. O mufiku u mateka kiá kusabhuluka phala kuima ibundu iê; o mivide ia temuna, itulu iê ila ni iene dizumba tunhá! Kazola kami, kiuabhe kiami, balumuka, iźa kunu! Izá, phomba iami, tata, eie ua tunga mu jingenda ku jindanji ni mu ididi ia di sueka ku matadi a di leka, ngidikize pholo ié, bhangesa kuila dízui dié ngi dʼivua, kuma o mbimbi ié ia touala, o pholo ié i bhekela kizola! Ngi kuatedienu mikenge ni tu mikenge tua mu zubha mábhia a ji-uva, kuma mábhia metu ma ji-uva mala kiá ku itulu. O kazola kami, uami; eme ue, ngi uê (nga mu tokala muene). O kilunga kiê u ki disila mu kaẋi ka itulu ia jihonga. Kioso utalalu ua ngoloxi ki uiza luua, anga ilembeketa ioso i jimuka, vutuka kazola kami; di bhange kala hoha, uila kala monʼa ngulungu ku thanduʼa milundu ia Betele, iezala matadi. Mu usuku, bhu hama iami bhu nga zeka, kazola ka muenhu uami nga mu sota; nga mu sota muene, maji ki ngi mu mono. Nga balumuka-phe, anga ngi kuata kunhunga mu mbonge; ni mu nzunga ni bhu itanda, nga kuata kusota ió uoso a mu zola kuala o muenhu uami; nga mu sota muene, maji ki ngi mu mono. Kienhokio alangidi a kexi mu langa mbonge, a ngi sange; eme hé nga ebhula, ngixi; O ió a mu zola kuala o muenhu uami, enu mua mu mono? O ki nga a xi ngó bhuòfele, kazola ka muenhu uami nga mu sange. Nga mu naminina, ki ngi mu ehela dingi, katé ki nga mu bokuesa mʼonzo ia mamʼetu, ndú mu xilu da ió ua ngi vuala. Nga mi lokela muene, enu mu anʼa ilumba mu Jeluzaleme, ni ku jingulungu ni ku jimbambi ja kitumba, kuila, jihenda jami kana ku mu tonesa mba mu mu fundumuna, katé kioso muene kia mesena. Kiki kima kiahʼiki, ki tundila mu kikangalakata kala mufundangala ua dixi, diezala ni uasu ua dizumba, ni ua sumuna ni ua libana ni fufuta ioso i bhana dizumba dia mbote iene mu funa o jingenji? Kiki kiene o kixakata kia Solomá; mu jimbandu jê muala makuinhi a samanu a mazonda, mazonda ma Izalaiele, ene oso a bhakata jixibhata, jimbâmba ja kúlua mu ita; edi muthu ni xibhata iê mu mbunda, muthu ni xibhata iê mu mbunda, mukonda dia ima i kuatesa uoma mu usuku. Sobha Solomá ua di iudikila kixakata kia mixi ía muxitu ua Libanu. Ua ki iudikila mikambu ia phalata; o tudilu dia inama iê dia ulu; o dixikamenu diê dia thanga i kusuka; o moxi diê a kembesa-mu ni kubolodala-mu ni henda kuala anʼa ilumba mu Jeluzaleme. Tundenu, enu mu anʼa ilumba mu Ziione, mu tale Sobha Solomá ni kitundu kia mu tula ku mútue kuala mamʼâ, mu kizuua kia bhenga o dibhànga diê, mu kizuua kia kusanguluka kua muẋima uê. Eie tata, ku uabha kuahi, kazola kami, kuuabha kuahi, ku uala na-ku! O mesu mé medi kala mesu a jiphomba bhu kaẋi ka jingindu jé. O kindemba kié mukuá ni kilunga kia jihombo ja mu tuluka ni kúdia ku mulundu ua Ngiliiade. O mazu mé, mukuá ni kilunga kia jimbudi jʼobhute kindala, ji ja mu banda mu kutunda bhu disukuilu diâ; ja bhingi kuila jene joso ji vuala jindumba, o momuʼâ ku sange-mu imoxi ngó i kamba o kuvuala. O mizumbu ié iedi kala mukuâ ni kangoji ka kusuka ka pulupula; o uzuelelu ué u touala ni uene nzué! o tu matama tué mukuâ ni kibhasu kia lomá, bhu kaẋi ka jingindu jé. O xingu ié kudiengeta, mukuâ ni inzu ia Davidi, ia matala, ia tungu phala kubhaka-mu ibhakatu iê; kʼonzo kuònhenge midi ia jingubu, ngubu joso ja indanda. O tumele tué tuiadi bhu thulu, tuedi kala tuana tu-iadi tua ngulungu tuòvuale jindumba, tua mu dila mu itulu ia jihonga. Kioso utalalu ua kumbi dia ngoloxi ki uiza luua, o ilembeketa ioso ni i jimbidila kiá, nga-nda kuia ku mulundu ua uasu ua dizumba ua sumuna ni ku ka mulundu kòfele ka uasu ua zumba ua Libanu. Tata! Eie muene uoso ua uabha, kazola kami! O ku mukutu ué ki ku moneka dithonha. Zá ni eme ku muxitu ua Libanu, dibhànga diami, zá ni eme ku muxitu ua Libanu. Tonginina tundé bhu zoko-zoko dia mulundu ua Hamane ni bhu thala ia mulundu ua Ximidi ni ua Helemone ni ku mabànda ma jihoji ni ku milundu ia jingu. Ua ngi katula o muẋima moxi, phangʼiami ia muhatu, tata! bhànga diami! Miẋima moxi ia ngi bhu-mu, kiene ki ua ngi iale ngó lumoxi, miẋima moxi ia ngi halumuka-mu, ni dikoladi dimoxi ngó dia xingu ié! Jihenda jé kuuabha kuahi, phangʼiami ia muhatu, tâta! Jihenda jé kuuabha kuabhi, muhatuʼami, tata! Lukuẋi luosuʼulu o henda ié ia beta kota mu kuuabha o vinhu ndenge! O maji mé ma nuha kiengi, ima ioso ia dizumba ndenge! Ku mizumbu ié ku tunda ixila izunzumuka uiki, muhetuʼami! Koxiʼa dimi dié, kuezala uiki ni lete; o dizumba dia izuatu ié mukuá ni dizumba dia uasu ua muxitu ua Libanu! Ua di bhanga kala kadíbhia ka itulu kʼoxitile, phangʼiami, tâta, bhànga diami! Ua di bhanga kala otho ia menha iòjike, uedi kala fiẋi iote kidimbu ia kambe ku i jikula. Tu thangu tué, tua di bhange díbhia dia mixi ia jilomá iala ni ibundu ia iuka kiambote; ni hena, ni nardu. Ni nardu, ni hasafalangu, ni kálamu ni kanela ni mixi ioso kiá ia Libana ni ia sumuna ni aloué ni ima ioso ia dizumba ia beta ku ta kiavulu. Eie, eie-muène ua di bhange kala u fiẋi ia kafuku-fuku mu tu mábhia, u ndùnga ia menha ma kunguluka, ma kunguluka mu muxitu ua Libanu! Kithembue kia thunda, balumuka; zá eie u kithembue kia luiji; bhuselelenu mu kadíbhia kami phala dizumba diê, di-ie ni ku tukumuka, dile muene tungatatá! Ai ué! Izá, kazola kami, bokona mu kadíbhia ké, u die ibundu ié ia iuka kimabote! Nga bokona kiá mu kadíbhia kami, phangʼiami ia muhatu, bhànga diami! Nga munu uasu uami ua sumuna ni ima iami ia mazumba; nga katula kixila kiami, eme nga ki di ni uiki; o vinhu iami nga i nu ni lete. Dienu, nuenu, enu mu makamba mami! Enu nga mi zola kiavulu, nuenu muene kioso ki mua tena! Eme ngele ku kilu maji muẋima uami moxi ua tonoʼê. Ngividila dízui dia kazola kami ua mu ṗhuṗha, uixi: Ngi jikuile, ngi jikuile phangʼiami ia muhatu, ngi jikuile kazola kami! Phomba iami! Nzela diami! Mukonda mútue ua ngʼizala ni dimume, jindemba ja ngʼizala ni mabêbe a mbundu ia usuku. Nga zula kiá izuatu iami; ngi i zuata dingi lua mukuá? Inama iami nga i sukula kiá; manhi ngi i xidisa dingi? Kazola kami ua te lukuaku luê bhu dizungu dia dibhitu, mukutu uami ua zambe, o mu muẋima mua ngi lunguluka, henda ja ngi kuata. Anga ngi balumuka mu ku jikuila kazola kami; kienhokio maku mami ma kala mu zunzumuka uasu ua sumuna, o milembu iami iezalesa uasu uambote ua sumuna ku jisabhi ja dibhitu. Kazola kami nga mu jikuila dibhitu, maji muene kala-bhu dingi, uaié kiá mu ku mu ivua ngó mbimbi iê muẋima moxi ua ngi sengumuka, kioso muene kia kexi mu ku zuela. Nga mu soto hanji, maji ki ngi mu mono dingi, lémbua; nga muʼixana muene, maji ka ngiʼtaia dingi. Alangidi a kexile mu kulanga o mbonge, a ngi sange, a ngi beta, a ngi kuama. O thanga iami, akua kulanga imbaka, a ngi katula-iu. Nga mi lokela enu mu anʼa ilumba ia Jeluzaleme, kuila: Se kazola kami mua mu sange, mu tangedienu muexi: Eme nga kate ni jihenda! Kazola ké uala nʼihi ia tundu, akuá oso nʼa kala ndenge eie kahetu ka kime, ua beta kota mu kuuabha muʼaxaxi ka ahatu ni akuenu? Kazola ké uala nʼihi ia tundu, akuá oso nʼa kala ndenge, eie kahetu ua mu tu lokela kiki? Mukonda o kazola kami uedi ni kuzela ni kukusuka; muene ua beta ku di tungula mu makuinhi a jimidi. Mútue uê mukua ni ulu uôzunze kiambote; jindemba jê kala isaka ia ndende, ja xikelela loii kala kilombe-lombe. O mesu mê edi kala mesu a jiphomba jala bhu mbandu ia menha ma mu kunguluka; u fika kala a a sukula ni lete, ia a a sokeka kuala mesene ia ufunu, nʼa kale mu kunhohena bhu mbanduʼa honga. Tu matama tuê kala kakisengu ka balasamu ia dizumba, mua mu sabhuka tu isasa tua iangu ia dizumba. O mizumbu iê ia di bhange kala itulu ia jihonga! izunzumuka uasu ua sumuna ia beta kuta kiavulu. O maku mê medi kala malenge ma ulu, a a sokeka ni ditadi dia jasindu. O mala mê ni thulu iê a zele kala mazu ma nzamba ezala ni matadi a jisafídia. O tuluingi tuê kala jiphiladi ja ditadi dia mamole, a tu xikika ku ibaka ia ulu ua kenzuluka kiambote. O muene uoso ki u mu tala, uila kala muxitu ua Libanu, ua tolomoka kala kiene o mixi ia sédulu mu muxitu. O uzuelelu uê u touala, ni uene nzué! Amah! Kidi muene! Nanhi u kamba ku muʼinda, ua uabha kiki! Kienʼiki kiala kazola kami, kienʼiki kia kala muadi uami, tata! enu anʼa ilumba mu Jeluzaleme! Kazola ké uaii kuebhi, eie kahetu ka kime, tata, ua beta kuuabha mu kaẋi ka ahatu nʼakuenu? Kazola ké ua di tela kuebhi, tua kà mu sote nʼeie? Kazola kami ua kulumuka mu kadíbhia kê, mu mabakala mê ma balsamo ia uasu ua dizumba, mu kunhunga muʼaxaxi ka itulu ni ku kanza itulu iê ia jihonga. O kazola kami, uami, ua ngi tokala, eme ue ngi uê nga mu tokala; muene u dila mu kaẋi ka itulu ia jihonga. Eie ua uabha, tata, kamba diami, eie ua uabha! ua di bhange mukuá ni mbonge ia Tídiza, ua di muika kala o mbanza ia Jeluzaleme, eie u kôla kala kifuxi kia masoladi ambata mabandela. Mesu mé katula-u kokuami u talele kuengi, kuma ki u ngi tala, mukutu uami u zamba ngi teketa. O jindemba jé jedi kala kilunga kia jihombo ja mu dila ku mulundu ua Ngiliiade. O mazu mé mukua ni kilunga kia jimbudi ja mu banda mu ku tunda bhu dizoueselu diâ, ja bhingi mu kuvuala, ji vuala jindumba joso; mu kaẋi kâ ki mu moneka mbudi ia kisula, i kamba mona. Mukuá ni ibhasu iiadi ia jilomá, kiene kia di fu o tu matama tué ki tu benha mu kaẋi ka jingindu jé. Ahetu a sobha, makuinhi a samanu, ahetu bhu mbandu makuinhi-nake, o ilumba ia mizeletete ku tena ku a tanga. Maji diembe diami, o phomba iami umoxi ngó; nzela diami umoxi ngó; mona umoxi a mu vuala ubhekèlele uê mu vumu dia mamʼâ, muene ngô a mu zola kiavulu kuala ió uoso ua mu vuala. Anʼa ilumba kia mu mona, a mu ila kuma ua zediua; ahetu a sobha ni ahetu bhu mbandu, kia mu mona, a mu ximana. Nanhi muenʼiú ua mu tukuluka ni ku di muika kala ukielu ua kimene, ua uabha kala mbeji, ua di muika kala dikumbi, ukôla mukua ni kifuxi kia masoladi ambata mabandela phala kúlua ita? Nga kulumuka mu kadíbhia kami ka miẋi ia Minongela, phala kutala isasa ia indémvuna mu dikôlo, ni kumona mba o mixi ia mivide ia mu sabhuluka kiá, o miẋi ia jilomá se iala kiá ku itulu, ia mu sabhuluka. Ki kia bhiti-phe, ki nga kʼijiia, maji nga tukumuka a ngʼambata mu dikalu dia kifuxi kiami ki kôla. Vutuka, vutuka eie Sulamita! Vutuka, vutuka phala etu tu ku tale. Sulamita mu mu talelaʼhi kala kia tonginina o mikalatata ia ifuẋi iiadi ia masoladi. O inama ié ku uabha kuahi, ki uenda mu jisabhatu jé, eie monʼa kilumba, tata! Kioso ki uenda o kubunguta kua mbunda ié, mukuá ni makoladi a iudika kuala makuʼa mesene ia ufunu. O thumbu ié mukuá ni kopho ia kikondoluesa, ki i kamba dingi kia kúnua; o mala mé kala mvumbu ia tiliku iòkondoloke kuala itulu ia jihonga. O tumele tué tuiadi, mukua ni tuana tuiadi tua ngulungu, a tu vuala jindumba. O xingu ié kudiengeta kala inzu ia matala iòtunge ni mazu a nzamba. O mesu mé kala jindombe mu honga ia Hezebone, bhua zukama ni dibhitu dia Bate-Labini. O dizulu dié kuila tononô kala inzu ia matala mu Libanu ia talela ku mbandu ja Damasku. O mútue ué ua di leka kala mulundu ua Kalamelu; o jindemba ja mútue ué mukuá ni thanga ia pulúpula ia kusuka kiambote; sobha ua di kutu mu jingindu jé. Eie ua uabha, tata, eie ua uabha! Eie u sèndula kinéne, eiʼ na Jihenda ja makembu! O ku tolomoka kué kua di fuangana kala diaie; o mele mé iene o isaka iê ia jindende. Eme ngambele, ngixi: Ngi banda ngi sambela ku diaie ni nga kà kuata ikèlekele iê; bhenʼiobho o mele mé ma kèla kala isakixi ia ji-úva ku muvide; o dizumba dia kubhuima kué, mukuá ni dia ibundu ia jimasá jabhi kiambote. O kutouala kua jibeju mukuá ni vinhu ia uabha kiambote. Xi, mukua ni vinhu ia di kenze kiambote phala kazola kami, a inua ni kulembakata kuoso, vinhu i bhangesa kuila o mizumbu ia athu aii ku kilu ienda ni ku zuela. Eme ngi uangene ua kazola kami; o muene ue ua mu dʼivua kala ngala ku mu sunga. Izá, kazola kami, izá tu tunde, tuietu mu mikáu, tua kà zekela mausuku mu tusanzala ku matutu. Tua kà di meneka jinga mu kimenemene ngó, tu balumuka phala kuia ku mábhia a mivide; tu talesa se mivide iandeka kiá kusabhuluka, anga tu kengelela se itulu iê ia temuka kiá, tu sota kumona mba o miẋi ia jilomá ia sabhuluka iii ia te kiá itulu muenʼiomo muene mu nga kà ku bhela o henda jami ja vulu kinéne. Miẋi ia mandalákula i bhana dizumba diê diambote; o bhu muelu ua dibhitu dietu, ibundu ioso iambote bhene bhu iala, ni ia ubhe ni iòkulu, iene ioso nga ku bhakela-iu muene phala eie u kazola kami! Aiué! Tamanu eie ua kexile u phangʼiami ia diiala, anga uámua ku mele a manʼetu ua ngi vuala! Mukonda o ki ngeje ku ku sanga mu nzunga, anga ngi ku bhana beju, ki bhueju kala dingi muthu u tena ku ngʼâmba. Ngeji ku kuambata hé ngi ku bokuesa mʼonzo ia mamʼetu, eie hé uia ni ku ngi longa; ngeji ku ku bhana kúnua vinhu, vinhu ia dizumba dia mbote ni uálua ua jilomá jami. O lukuaku lué lua kiasu lueje ku kala koxʼa mútue uami, o lué lua kúdia lueje ku ngi kondoloka mu ku ngi bhubhala. Nga mi lokela, enu muʼanʼa ilumba mu Jeluzaleme, kuila kazola kami ki mu mu tonese, ki mu mu balumune, katé muene kiandala. Nanhi muenʼiú, muhatu u tunda mu kikangalakata, ua xamenena kua kazola kê? Mu kilembeketa kia muxi ua masá, muene mu nga ku tonesena, mukonda mamʼenu muene mua mu kuatelele misusu ia ku ku vuala; mu kilembeketa kia muxi ua masá muene mua mu kuatelele o misusu ió uoso ua ku tubhula kulu dia mundu. Ngi te ku muẋima ué kala kidimbu, ngi te ku lukuaku lué kala kimaku mukonda o henda iala ni nguzu kala kalunga; o difuba mu ku di kaka dia soko ni mbila; o makala mê makala ma túbhia; diene di di fuangana mukuâ ni milengo ia túbhia. Menha né-mbe a vula, ka tena kujimuna o henda iii, né-mbe jingiji ja menha ji kunguluka, ka tena ku i bobesa. Né-mbe bhu kala muthu u bhana jimbongo jê joso jala na-ju monzo mu henda iii, nga fika, u lémbua muene toko-toko! Tuala ni kaphange ketu ka muhatu kòfele, ua kambe hanji o mele; Phangʼietu muenʼiú tu mu bhanga kiebhi, kizuua kia-nda ku mu ta maka a kusakana? Muene se u kala kimbaka, ku thandu diê tua kà tunga-ku sabhalalu ia phalata; o muene se uala dibhitu, tua kà mu kondoluesa mabaia ma muxi ua musédulu. Xi, eme ngi kimbaka muene; o mele ami ene jisabhalalu ja matala ku kimbaka; mu kienʼiki, ku mesu ma kazola kami, ngedi kala o muthu ió ua bongo o kutululuka. Solomá ua kexi ni díbhia dia mivide mu Bale-Hamone; díbhia dienʼidi anga u bhana athu ku di langa; eneʼá-phe aia ni kuila, mu kibundu kimoxi a mu bhekela midi ia itadi ia phalata. O díbhia diami dia mivide dia ngi tokala, diala muene kumoxi ni eme; eie-phe Solomá ua tokala midi ia itadi ia phalata, o ió a mu di langa ibundu a tambula hama jiiadi ja itadi ia phalata. Eie, tata, ua tunga mu tu mábhia tua itulu, akuenu ia ku kinga, andala kuivua o mbimbi ié; eme uami ue ngʼivise-iu, tata! Izá lusolo, kazola kami, u di bhange kala hoha, uila kala monʼa ngulungu ku milundu ia mixi ia mazumba ma nuha kia mbote. Kisuma kia muene Izaia, monʼa Amoji, kia tokala Juda ni Jeluzaleme, mu izuua ia Uziia, ni Jotamu, ni Akaze, ni Ezekiia, jisobha ja Juda. Ivenu, enu mu maúlu, eie ue u ixi, bhana mátui; mbata Jihova muene ua mu zuela: Nga bhange ana, nga a bhana kijingo; maji ene a ngi balukila. O ngombe iejiia ngana iê, o bulu ue iejiia mu kidilu kia mu tela ngana iê; maji Izalaiele dia mundu uami ua xiti mu thulu, kifuxi kiami kʼejiia kima. Kifuxi kiki lamba diâ, mukonda kiezala ni ituxi, mundu ua kubhuma, muiji ua isuéia, mbutu iaiibha i sambukisa kubola; Jihova a mu te dikunda. Delemba dia Izalaiele a mu tembula, ia a vutuka kuema! Ngi mi betelaʼhi dingi, se hanji mua-nda kuẋinukenunu? Mítue ienu ioso iezala uhaxi; o miẋima ienu ioso ia botomoka. Tundé ku makànda a inama katé ku mútue ki kuala kima kia disanze; kuala ngó jifidila, ni ijimbu, ni ilonda ia sotama, ki iótumbe, ki iókute, mba bhu kala ngó kilonda kimoxi kiózaze tumaji. Ixi ienu ia xala ngùndu, madiembu menu ma jikata mu túbhia; o mikáu ienu enda ni ku mi dia-iu kuala athu engi, akua jixi ja makanga, enu mu ki mona mesu; kibuika-phe kia athu engi kia mi vubuka. Monʼa kilumba mu Ziione, ua xalela mukuâ ni fundu mu mábhia a mivide, kala muionga mu mulenga ua manhungu, uedi kala ki kala o mbanza iòkondoloke ku jinguma. Se o Jihova dia Ilombo Ieta ua kambele ku tu xila tumbalu-mbalu, eji ku tu buikisa kala Sodoma, tueji ku di fuangana ni Ngomola. Enu muedi kala o ilôlo mu Sodoma, ivenu kizuelu kia Jihova; bhanenu mátui ku kitumu kia Nzambi ietu, enu muala kala o mundu ua Ngomola, tata! Eme Jihova, uambe, o ilunga ienu ia jisata i ngi bhandululaʼhi? Ngedi ni mibhaku ienu ia jimbudi ja kuoha, ni ia matheka ma ibhaku ia jisevadu, ia ngi kumu, manhinga ma jingalote, ni ma jiseseme ja jimbudi, ni ma isutu ia jihombo, mene moso ki mala ku ngi uabhela dingi. O ki mua mu kuiza mu kuongama bhu pholo iami, nanhi ua mi bhingi-kiu bhu makuʼenu? Kana dingi kuiza mu titidila mu malumbu mami; kana dingi ku ngi bhekela maujitu ma kingoho; o fumasa ienu, phalʼeme, nga i kiti ufusa: ni jimbeje jathethama, ni jisabhalu ja kunhoha, ni kubhongolola o ionge; ki ngi tena kuxididikila jifesa ja ituxi, né kiá o ionge ienu ia ujitu. O jimbeji jenu jathjethama, ni ionge ienu ia ujitu, muenhu uami ua di kumu-naju; ja ngi nemena kiá; ja ngi kumu kiá o ku ji xididikila. Uila kiki, kioso ki mú sunununa o maku menu mu kusamba, mesu mami, kokuenu, ngi ma sueka; xi, kioso ki mu vudisa o misambu ienu eme ki ngi ivu, mukonda o makuʼenu ezala manhinga. Di sukudienu, mu dizelese, phulu ioso ia ibhangelu ienu katulenu-iu, i tunde ku mesu mami, ehenu o kubhanga kiaiibha. Dilongienu kubhanga o mbote; bhangenu ioso iaiuka; kudilenu uoso a mu tatesa; batuilenu monʼa difundu kioso kia iuka; atudi a bhangedienu. Izenu-phe kiá, mu ngi sambulule, eme Jihova. Né-mbé ituxi ienu ia kusuka kala husu, ia-ndu zela mukuâ ni neve (o kikulakaji); né-mbé iedi nguí kala hundu, iila muene phalatatá mukuâ ni kindemba kia mbudi izela. Se muandala, anga mu ngiʼvua, o mbote-phe iaʼxi iii mua-nda ku i dia muene. O ki mu dituna-phe, anga mu ẋinuka, muanda kudiua ku xibhata; kuma dikanu dia Jihova dia ki tange. Mbonge iami ia kexe fiiele, ia biluka kiebhi kidianzunga, tata! O ki ia kexe, kuiuka kuvula! O kufundisa mu kidi kua tungile moxi diê, maji leluʼidi mueza ijibhanganga. Phalata ié ia biluka makololo, vinhu ié ia di lungu kiá ni menha. Makota mé ma mbonge a bhukumuka, a di bundu kumoxi ni miii; kala muthu mudiâ, ki ua a monuʼokio, a uabhela kitadi kia kudiodia milonga, bhua mona o nganhu usanga aia lusolo; hukunhu, o ku mu batuila milonga, u a lémbua; kene kusuua dimanda dia atudi. Uila kiki, Jihova, Nzambi ia Ilômbo Ieta, o Dizonda dia Izalaiele, uixi: Sembele nga di-bhângela bhu pholo ia jinguma jami, ku muẋima ni ku ngi zele, o athu a ngi zembe anga ngʼa vutuila phonzo. Anga lukuaku luami lu ku bilukila, hé ngi ku ixika makololo mé moso, ni ngi katula o dixidilu dioso. Hé ngi ku vutuila dingi afundixiʼé, kala kia kexe mʼukulu; ngi ku vutuila dingi jindongixi jé, kala mu xahulu; kiene kia kà ku luka exi: Diembu dia Uiukilu, mbanza ia fiiele. Ziione ngà ka mu kula mu kidi, osoʼalukila kua muene mu kidi, a lunga. Maji atondadi, ni akua-ituxi-phe, a kà a buikisa kumoxi; ni ió oso a xisa Jihova, a kà jima mbutu. Kuma sonhi ja kà mi kuata, mukonda dia luimbi luenu lua mixi ia mikaluvadiu i mua kôlesa, pholo ia kà mi sonoka mukonda dia mábhia a itulu u mua solo phala kubhezela. Mbata mua kà soka ni muxi ua mukaluvadiu uia ni ku lalumuka o mafe, makuâ ni ditutu dia kambe o menha. Anga o dizonda ua kà biluka kibhiaẋi, o kikalakalu kiê mukua ni soso ia túbhia, anga kiiadi kiâ a kà uamena bhuamoxi, u a jimina ka moneka. Kisuma kia muene Izaia, monʼa Amoji, kia tokala Juda ni Jeluzaleme. Anga kia kà bhita-phe kuila: Mu izuua ia kà sukidila-ku, o mulundu kua tungu o inzu ia Jihova, ua kà beta kuzangalala o milundu ioso ni tumilundu tuofele, ndenge; o ifuẋi ia jixi joso ia kà lengela kué muene. Miji iavulu, ia kèza anga ia kà zuela: Zenu tu bande ku mulundu ua Jihova, kuʼbhata dia Nzambi ia Jakobo, phala a tu longese kioso kiene o jinjila jê, nda tuendele mu jihoka jê; mbata kitumu kia kà tunda mu Ziione, maka ma Jihova ma kèjiia mu Jeluzaleme. Muene ua kà tetuluila akua-jixi, ua kà bazela miji ia nzungule; enhá, kuila a xikina kia a bazelʼiki, jixibhata jâ a kà ji kitula matemu, jisosa jâ a kà ji kitula jimvo; ki bhua kà kala dingi ku-di-zengela jixibhata kifuxi ni kifuxi, né ku di-longa dingi kúlua ita. Enu mu dibhata dia Jakobo, zenu; tuendedienu mu mukengeji ua Jihova. Maji eie uehelela o mundu ué, o diembu dia Jakobo mukonda a dʼizalesa ni ífua ia akua thunda; ala azambuidi kala akua Fidíxia; ia a di-fungisa kumoxi ni akua jixi jengi. Oxi iâ, iezala ni phalata ni ulu, jimbongo jâ ki jene mbambe; oxi iâ ue iedi ni jikabalu jinzungule, o makalu mâ kuvula kuahi. Oxi iâ ue iezala ni iteka; a fukamena ima ia kalakala o maku mâ; bhu pholo ia kima kieneʼokio kia bhange o milembu iâ-ene. Bheneʼobho bhene bhu sebukila o mundu, bhene ue bhu di-tunuina o makota a jinganga; kala kiki, eie, Ngana, kua ká a loloka. Ndé, u bokone mu mabanda, ku matadi, nda u suame mu fufuta, phala ulenge o pholo ia Jihova ia madiuanu, ni kujinga kua unéne uê. O mesu ma bhumu, ma athu, a kà a tululula; o kuzangalala kua makuenze kua kà tunuka; bhu kumbiʼodio Jihova muene ngó a kà mu zangeleka. Mukonda o kizuua kia Jihova dia Ilômbo Ieta, kuila kieza-bhu, ni mukua ukumbu, ni mukua katènda, ni ió uoso mukua izala, ene-oso a kà a tululula muene. Ni mixi ia sédulu ia Libano, ia lebha í ia di-zandelʼoio, ni mikaluvadiu ia Baxane; ni milundu ioso ialebha, ni malundu mʼònene; jinzu ja matala, ja di-leka ni imbaka iakolo, iia muene bhoxi. O jinaviiu joso ja Talxixi, ni jifikula ja fumana, jiia bhoxi. O kungangamana, ni kuolama kua muthu, a kà ku tununa; ni ku di zangeleka kua makuenze, a kà ku tululula té bhoxi mu mavu; bhu kumbi diodio Jihova muene ngó, ua kà zangalala. Ni mahamba oso a kà jikinina muene, nzaká! Kieneʼokio athu a kà bokona mu mabanda a matadi ni mu makungu bhoxi, mukonda dia kutukuluka kua Jihova kukola, ni mukonda dia fuma ia unéne uê, kioso muene kia kà balumuka phala kudiuanesa oxi. Mu kizuua kieneʼokio, o muthu ua kà takuila ku jiphukulu ni ku madima o iteka iê ia phalata ni iteka iê ia ulu, ia bhangele phala ene ku i diundila. Anga a kà di-suetesa ni ku di xinjika mu misula ia matadi, ni mu mitanji ia matadi a makota, mukonda dia kutukuluka kua Jihova kukola, ni mukonda dia fuma ia unéne uê, kioso muene kia kà balumuka phala kudiuanesa oxi. Kala kiki-phe, o muthu uala ngoho ni mulenge ua kubhuimina mu dizulu diê, mu sondolokienu. Mukonda muene ue a mu ximana ni kima kiahi? Talesa-ze, kuma Jihova, Nzambi ia Ilômbo Ieta, o mbangala ni dikoue mu Jeluzaleme ni mu Juda ua-nda kua kà i katula-mu, ni huta ioso ia kúdia, ni kixima kioso kia menha a kúnua. U katula-mu ue o dizonda, ni disoladi, ni mufundixi, ni polofeta, ni muzambuidi, ni kikulakaji ua kuka kiá, ni kabhitangu ka makuinhi atanu, ni muthu ua kijingo, ni ndongixi, ni hete muʼaxaxi ka akua ma-unfunu, ni ngânji ia maka, anga ngʼa bhana minzangala bhu kididi kia ilamba, o tuana tua ndenge tuene tua kà a tumina. Mundu phe a kà u bhondeleka; bhua kà kala ku dikuata jimvunda, kala muthu ua kà lungulukila mukuâ; Mona ndenge, ukitukila muadi-akime; o sébhue, u balukila mona-ngana bhu kididi. O ki bhu kala muthu uia mu ku di kunda ni phangʼiê, ua tokala mʼonzo ia tatʼâ, uixi; Eʼeie uala ni kizuatu, kala u kilamba kietu, nda u mone ki u bhanga, mukonda dia kusenguluka kuku. Mu kizuuʼokio muenhó ua kà di kola, uixi; Ki ngi tena kukala kimbanda kia kusaka; ki ngi moneka mbolo mʼonzo iami, mba ngó kizuatu kioso-kioso; ki mu ngi hingise ukota ua kutumina o mundu. Mbata Jeluzaleme ua di-bhukana, o Juda ua di-bhale; mukonda o uzuelelu uâ ni ibhangelu iâ, ia kubalukila Jihova; mbé o kubheka njinda ku mesu a Jihova ni fuma iê. O ki u tala jipholo jâ, usuéia uâ ua di monekena; ituxi iâ a i kola muene, kala mu Sodoma; ka i sueka, kana; kokôlo dia muenhu uâ! mukonda ene muene a di bhange o phulu! Athu a iuka a tangedienu, kuma alunguʼâ; mbata ku ibundu ia ikalakalu iâ, a-nda kua kà dia-ku. Mukua phulu-phe, lamba diê, ua-nda kutala hadi; mbata a-nda ku mu vutuila kioso kia tokala mu ikalakala ia muku mê. Akua kubhondeleka o mundu uami ana-ndenge, o ala ku pholo ia utuminu uê, ahatu; Uaué, mundu uami, tata! akua ku ku songuela ala ku ku tobhesa; o njila ia fuama kuenda, a ku zangela-iu. O kiki, Jihova u balumuka mu kuzokela, anga u tunda mu kufundisa o miji. Jihova iú uiza phala kufundisa o ikulakaji ia mundu uê ni ilamba iâ; mukonda enu muene mua jikinisa o dibhia didi dia mivide; o ima i mua nhana ku jingadiama, iii mu jinzo jenu. Jihova, Nzambi ia Ifuẋi, uixi; Ihi ia mi kuata, enu mua mu kuenda ni kutatesa o mundu uami, ni kututujula o pholo ia jingadiama? Jihova phe uambe dingi, uixi: O kiedi ana-ilumba mu Ziione a di zangeleka, mu kuenda jixingu a jʼimanesa, ala ni utalelu ua ufusa, o kienda, ela kala a mu kina, inama aia ni ku i sesembesa bhoxi. Kala kiki, Jihova, anailumba mu Ziione ua-nda ku a ta ingûmba mu mítue, Jihova ua-nda ku a zula, a kala tuẋi-a-thâkala muene. Bhu kizuua kieneʼokio, Jihova uanda ku a zula makembu a malenge, ni ivunga-mítue ia ma-uandanda, ni makembu ma kidífua kia mbeji ia thethama. Ni jinzenzela, ni malenge a maku: ni izuatu ibenha, ni itundu, ni makembu a maku, ni misanga ia malubhambu ni tungonga tua maji ma dizumba, ni jibixa, ni jinela, ni malenge a kunhenga mu mazulu, ni izuatu ia kizokola, ni jithanga ja ndômbe, ni kukembesa jindemba, ni jifunete, ni malumuenu, ni tu-mavunga tua linho ia makembu, ni matoka, ni jimvéu, ima ioso iii ibhuaku. Kieneʼokio, o bhua kexe dizumba dia uabha, bhua kà bhingana kibuzu; bhu kididi kia phonda, mukolo kiá; bhu kididi kia kuinda kindemba, kuiza kiá dibhala; bhu kididi kia kizuatu kia dixala, bhu kala kiá ku di-suikika kidinhaji; bhu kididi kia kuuabha o pholo, a kà kituluka kala a jokota mu túbhia. Makuenze mê a kà buika ku xibhata, o mazonda mê ku ita. Ziione mielu ié ia kà kema, ia kà ta jingololo; o muene, ua kà xikama bhoxi mu mavu ni ku di kota. Bhu kizuuʼokio, sambuadi dia muhatu dia kà jijila diiala dimoxi, exi: Etu o kúdia, tudia jinga mu konda ietu, kuzuata tu di-zuika jinga etu-ene; hé kima, eie tu xikine ngó, a tu ijiie kuamba tu akajiʼé; katula ngó dilebhu dietu. Bhu kizuua kiná o Ndombo ia Jihova ia kà kala ditunda, ni kijingo; oso a subhuka mu Izalaiele a kà mona uuabelu ua kibundu kiaʼxi, kuma kima kia ujitu. Bheneʼobho-phe, uoso u subhuka mu Ziione, ni ió uoso u nangenena mu Jeluzaleme, a kà mu luka Sandu; uoso kiá muʼaxaxi ka athu a muenhu, a kà mu soneka mu Jeluzaleme; kioso o Jihova kia kà sukula ufusa uoso ua ana-ilumba mu Ziione, anga uzelesa Jeluzaleme ku kikuma kia manhinga muʼaxaxi kê ni nzumbi ia kuiuka ni nzumbi ia huii. Jihova ua kà bhanga ku thanduʼa mabhata moso ma mulundu ua Ziione ni ku thanduʼa mabhongolokelu mâ moso, dituta mu muanha, ni dixi ni mulengu ua túbhia mʼusuku, mukonda ku thandu dia kizunda kioso kua kà kala kukondama. Anga bhua kà kala balaka, phala kilembeketa, mbé muzukuta ua muanha; ikala ue dilengelu ni disuamenu mbé kʼiza o kibhungu, ni mvula. Kiki kiá ngʼimbila kazola kami, o mukumbi ua hate iami, bhu kaẋi ni díbhia dia muvide uê. Kazola kami uene ni díbhia dia muvide uê, bhu kalundu ka mavu a bhana idima. Ua di kondoluesa kikanzo, matadi ua ma sengulula-mu, iú ua phaphe-mu mivide ia mbutu iambote; o muʼaxaxi ka díbhia dia muvide ua tungu-mu inzu ia matala, iú ua iudika-mu ue ditangi dia kuketela vinhu; iú uene kudielela kuila muvide uima ji-uva jauabha, maji uene ua bhana ikola-kola. Kiki-phe enu akua-bhata mu Jeluzaleme, nʼenu mu akua Juda, nga mi diondo, tu fundisienu hanji nʼeme ni díbhia diami dia muvide. Ihi dingi i nga tokalele kubhanga mu díbhia diami dia mivide, iii nga kambe ku i bhanga? Kia bhiti-phe kiebhi, nga dielelele kuila uima ji-úva jauabha, ni kuà keza mu bhana ikola-kola? Ngi mʼijidise-phe kindala kioso ki nga kane kubhanga o díbhia diami dia muvide: Kikanzo kiê ngi ki muanga, nda di kale kiá dikêla dia ibhaku; o kipena kiê ngi ki lundumuna, nda a ki titidile. Ngi di bilula kikangalakata; ki bhua-nda kukala dingi ku di sola jithangu; ku di tela ue mavu bhu ixina, kana dingi; inda mu sabhuke kiá isasa ni misonge ia minha; ngʼa mbela ue matuta, phala ka noke dingi mvula ku thandu diê. Mbata o díbhia dia muvide ua Jihova dia Ilombo Ieta phe, o dibhata dia Izalaiele; o athu êne mu Juda, ene o phaphu iambote ia phaphe-mu; Jihova phe ua dielelele kuila ende ni kubhanga ima ia kuiuka, maji talesa hanji o ungumba uâ! Bhua kingile o kidi, o kuiuka, bheza ngó jingololo! Lamba diâ oso a bandekeza jinzu ku thandu dia jinzu ku mukombo, mábhia ku thandu dia mábhia, katé ididi ioso a i tambula, nʼa kale ene ngó a tungu mu ixi. Nga kʼivu ni mátui mami, kia ki zuela Jihova dia Ilombo Ieta, uixi: Kutanga o kidi, nga-nda ku sengulula muene jinzu janzungule, katé ni mazemba mʼònene ma-ndu xala jingundu. Kuinhi dia kibelebele dia mivide, dia kà bhané ngó kizongelu kimoxi kia batu; o ua kunu homele ia mbutu, u munʼé ngó efa imoxi, toka! Lamba dia ió oso akua ku dimeneka mu kusota uhólua; anga a nangenena kueneʼoko katé mʼusuku, katé kia zezuka ni vinhu! Mu izokola iâ usanga ni tukóxi, ni tumbânza, ni tungoma, ni jingaieta ni vinhu; kene kusuua kikalakalu kia Jihova, mba ku tongolola ufunu ua ikalakalu ia maku mê. Kala kiki, mundu uami a kà uambata muene ku ubhika, mukonda kala ni kilunji! Ilâmba iâ a kà di-huha hanji ni nzala, kifuxi kiâ kia kà kala muene ni kikaku kia menha. Kiene kia bhangesa o mbila kuvudisa o hánji iê, ni kujikula dikanu diê sé mbambe; ni kijingo kiâ ni kifuxi kiâ uâ, ni makembu mâ, ni oso a kexe mu kutana muʼaxaxi kâ, a kulumuka mu bòmbo dia kalunga. Bheneʼobho o muthu ua kà tunuka, o kilamba ua kà sebuluka, o mesu ma akua izala a ka a tululula. Maji o Jihova dia Ilômbo Ieta, mu kufundisa kuê, muene u tambula fuma; Nzambi, Ukôla, ua-nda ku di-tungula muene mu kulunga kuê. Kieneʼokio-phe o ana a jimbudi, kúdia kuâ kua kalé, mukua ni mu makèla mâ; akua makanga a kèza mu dia ima ia xie mua titidila o mazonda. Lamba dia ió, oso o kubhuma a kusunga ni mikolo ia izala, o ituxi a i sunga ni mikolo kala makalu. Exi; A lenguluke, a zubhe kikalakalu kiê, nda tu ki mone; o phangu ia Dilemba dia Izalaiele, ize, idi-tukulule, nda tuʼijiie. Lamba dia ió oso o kuzanga a ku ixana mbote, o mbote aʼixana kuzanga; o kitombe a ki kita mukengeji o mukengeji a u kita kitombe; o kialulu exi, kiatouala, o kiatouala exi kialulu! Lamba dia ió oso a di mona kuijiia ku mesu mâ ene, a di fika kudimuka ku mesu mâ-ene muene. Lamba dia ió oso a di bhanga indanda mu kúnua o vinhu, o bhuala o kuketa makiákia, usanga a handamana, ni ió oso a lungisa mukua phulu, kabasa ua a bhana diminhinu; o ua lungu anga a muʼelesa! Kienhiki-phe, kala ki kuata o dimi dia mulengu ku ibhiaẋi, kala ki uama iangu ku mulengu, kiene ue kianda ku lukuta o lundanji luâ, mukuâ ni kubola; kuuabha kuâ, mbambe ni kitulu, kua kà jimuka kala fufutila: mbata o ngonge ia Jihova dia Ilômbo Ieta a i tènde, o kizuelu kia Dilemba dia Izalaiele a ki sebulula. Ki kia bhangesa o njinda ia Jihova ku uama ku thandu dia mundu uê, iú ua sunununa lukuaku luê, iú ua a bhana kaxitiku, katé ni milundu ia teketa; o imbi iâ iedile kala maxita muʼaxaxi ka nzunga; ku thandu dia iosuʼiii, njinda iê ki ia suku, maji lukuaku luê hanji ua luʼoleka. Muene ua kà leka Dibandela diê muʼaxaxi ka miji ia makanga, hé u a kà exana ni muixi, tundé ku maẋokololo maʼxi; anga a kèza ni malusolo. Muʼaxaxi kâ, ki muà kala muthu ua bhuila mba u tenguna; ki muà koxila muthu, mba uia ku kilu; ka kà mu jituna phonda mu mbunda, o mbâla ja haii jâ, ki ja kà batuka. O matoma ma mifula iâ, ma kà songoloka, ni mifula iâ ioso, muene, iolama; o ikoto ia jikabalu jâ, ufika kala ʼtadi dia holototo, o malola ma makalu mâ malenga mukua ni ngumba ia kitumba. O mutendu uâ kala ua hoji, a kà koma muene kala anʼa hoji, xi, a koma anga mbole aia na-iu, o u i kudila ka moneka. A kà a tela nzôngo bhu kizuua kieneʼokio, kala kinuminu kia menha a kalunga, se bhu kala muthu u tala mu kanga, ua kà mona ngó kuvunda, ni mukondo; o mukengeji ua kà biluka kitombe mu jingundu jâ. Muvu uafu sobha Uziia, nga mono Jihova ua xikama bhu kiandu kia lebha, kia di-leka; o kilômbo kia makuenze mê, anga kizalesa o Tembulu. O Jiselafí ji mu zenzamena ku thandu; kala selafí ia kexi ni mabhabha masamanu; Maiadi ma futile-nâ o jipholo jâ, maiadi ma futile-nâ o inama, maiadi mamukuá ma kutukila. Anga jikuata ku di tambuijila, kuila: Ukôla, Ukôla, Jihova dia Ilômbo Ieta! Oxi ioso iezala ni fuma ié! Mukonda-phe dia dízui dia ió a te o nzongo, o mielu ia tunguta, anga inzu izala ni dixi. Bheneʼobho ngixi-phe: Kokolo diami! Eme ngafu-ó! Mukonda ngi muthu nga xidi mu kanu, eme nga tunga muʼaxaxi ka mundu ua kasana o dikanu, o mesu mami ia a mono Muenexi, Jihova dia Ilômbo Ieta! Maji selafí imoxi, ia tuka i ieza kokuami, o bhu maku iambata dikala dia uama, ua di nomona ni tanaji bhu kalatódio. Anga u ngi tuta na-diu ku dikanu, uixi: Talesa, dikala didi dia ku tuta ku mizumbu; kikuma kié kiabhu, o kituxi kié kióloloke. Kia bhiti kiki, ngevu dízui dia Jihova, uixi: Mukuahi ngi mu tuma, nanhi u tu endela bhu kididi? Eme-phe, ngixi: Emeʼami-ú, Ngana, ngi tume eme. Bheneʼobho muene uixi: Ndé muene, uambela mundu iú, o kuívua muivenunu, anga mu tokoka o kuijiia; o kumona mu monenunu muene, anga mu tokoka o kutongolola. Mbata o muẋima ua mundu iú, uakolokota, mátui mâ, ma kokoloka kuívua; mesu mâ a ma jika; kuiengesa o kumona ni mesu, kuívua ni mátui, kuijiia ni muẋima, nʼalunguluke dingi, Eme ni ngʼa sake. Eme-phe, ngixi: Ngana Katé bhebhi? Muene ua kumbulula: Katé ki buika o madiembu, sé muthu u tungamu, né ngó muthu umoxi mu jinzu, oxi iene ioso kilômbo ngundu. Jihova kʼehele-mu dingi athu, o muʼaxaxi ka ixi mu kale muene kusekala kuònene. Maji se mbandu ia kakuinhi i subhuka-mu, a kà i buikisʼé dingi; mukuá ni mukaluvádiu, mba muzinhela, kioso ki i lalumuka mafe, hanji uemanʼé; kiene ue, o mbutu ikôla. Anga ki bhita-phe kuila, mu izuua ia Akaze, monʼa Jotamu, monʼa Uziia, sobha ia Juda, o Lejime, sobha ia Sídia, ni Pheka, monʼa Lemadiia, sobha ia Izalaiele, a bandele mu Jeluzalema phala kúlua-nê ita, edile a teza-ku, a mu lémbua. Anga a dimuna dibhata dia Davide, exi: O Sídia ua te kikutu ni Ifalaími. Bheneʼobho muẋima uê u di-vunza kumoxi ni muẋima ua mundu uê, kala ki di bhuka o mixi mu tutu, kʼiza o kitembu. Jihova phe uambela Izaia, uixi: Kindala nʼeie ni monʼé ua diiala Selejasube, tundenu mu takane ni Akaze kua suku o mulombo, bhu dijiia dia thunda, ku njila ia mukáu ua musukuidi. U mu ambela kuila: Aiuka, u ximbakate, ku kale ni uoma, ku bhuile muẋima ki u mona o tu-iẋinji tuiadi tua ibunji ia mu xongota, mukonda dia kutemanana kua njinda ia Lejime sobha ia Sídia, ni ia monʼa Lemadiia. Mbata o Sídia ua ku tele kikutu kia ufue, kumoxi ni Ifalaími, ni monʼa Lemadiia, exi: Tuienu tu lue ni Juda tu mu talese hádi, tu di uanenenê, phala o muʼaxaxi-kê tu hingise-mu monʼa Tabiiala ku usobha. Jihova Nzambi uambe, kiki: Kikutu kiki ngi ki selula, ki ambe eneʼokio ki ki tena kubhita, né ngó. Inda o Damasku muene ua kala mútue ua Sídia. O muadiakimi mu Damasku, Lejime; Ifalaími-phe, katé bhu bhuila makuinhi asamanu a mivu nʼitanu ngi mu tolojola, ka kala dingi kifuxi. Hé kima, o Dikota mu Ifalaími ua ká kala Samádia, o muadiakimi mu Samádia o monʼa Lemadiia; O kienhiki, se mu kamba ku ki xikana, ki mu tena dingi kunangenena. Jihova anga ukuata dingi kuzuelesa Akaze, uixi: Bhinga-phe kijimbuete kua Jihova, Nzambi ié; hé u ki bhinga kuila kʼijiie muʼalunga mua zongo, mba mu dinga ni dinga. Kuala-phe Akaze, uixi: Eme ki nga-nda kubhinga kijimbuete; Jihova ki ngi tena ku mu lola. Muene-phe, uixi: Kindala ivuenu, enu mu dibhata dia Davidi: O ki mua mu tatesa athu ki kia mi soko, hanji mu tatesa dingi Nzambi iami? Uila kikiphe, Jihova muene, ua-nda ku mi bhana kijimbuete: Talesa, kua kà kala monʼa kilumba, uimita, nʼa vuale monʼa diiala, o dijina diê a kà mu luka Imanuele. Ua kâ dia matheka ni uiki, katé kia kʼejiia ku dituna kiaiibha, nʼa sole kia uabha. Kia kidi kiene, kioso mona iú kiluua eza mu kitala kia kuijiia ku di tuna kia iibha ni kusola kia uabha, jixi ja jisobha jiiadi jiji, ja ku kuatesa uoma, ja kà buika. Maji nʼeie, ni mundu ué, ni dibhata dia tatenu, Jihova ua-nda ku mi bhekela izuua ia iibha, ijila kua sobha ia Asídia; o ienhiʼiii kiluua mu i mona, tundé bhu kizuua kia batuka Ifalaími kua Juda. Mbata kià kala kiki: Jihova, mu kizuua kiókio, ua kà xika muixi mu kuixana o jihamue, jène kua suku o jihonga ja Ijitu kumoxi ni jinhuki jène mʼoxi ia Asídia. Anga jiza, jibutama mu makôlo a iphenza, ni mu mitanji ia matadi, ni mu minha ni mu matutu oso. Bhu kizuua kieneʼokio Jihova ua kà sobha phoko ia bhutu, iene ku sámbua dia ngiji, muene sobha ia Asídia, anga u konga na-iu o mútue ni kindemba kioso kia inama; katé ni muezu uoso muene u u konga. Bhua kà kala-phe kuila, muthu mu kizuua kieneʼokio ua kà sasa ngó mama imoxi ia ngombe, ni mama jiiadi ja mbudi. Maji, kia kà bhita-phe kuila: Mukonda dia lete iavulu ia kà bhana o ibhaku ienhiʼii, ua kà dia matheka; o uoso u subhuka mu kaẋi ka ixi, ua kà dia ue matheka ni uiki. O luamukuá ue, bhu kizuua kieneʼokio, kia kà bhita kuila ididi ioso, bhuoso bhu kala midi ia mivide, mu suilu ia midi ia itadi ia phalata, ia kà kalé ngoho isasa ia hatu ni misonge. O kubokona-mu ki kale u kuata mifula ni matoma, kuma oxi ioso ia-nda kuizala isasa ni misonge. O mu milundu ioso ue, muene mu dima ni matemu, ka kà ia-mu dingi, mukonda dia uoma ua mazalakata ni misonge, ki kale muia jingombe ni jimbudi ku titidila-mu. Jihova ua ngʼambela dingi, uixi: Kuata dibaia dionéne, u di soneke ni usonekenu ua lomboloka: A lengela ku madibhundila, a lengulukila ku mbole. Ngexana-phe jimbangi ja fiiele, nganga Udiia, ni Zakadiia, monʼa Jebelekiia. Anga ngiia mu ku di mona ni polofeta ia muhatu, muene iú uemita, anga uvuala mona-diiala; Jihova u ngʼambela uixi: Dijina diê, mu luke Mahele-xalalaxe-baze. Mbata mona muenhú kioso kiluua ejiia kuila, tatʼetu, mba memʼetu, o jimbongo ja Damasku a kà ji bhunda, ni madibhundila ma Samádia a kà ma ambata bhu pholo ia sobha ia Asídia. Jihova anga ukuata dingi ku ngi zuelesa, uixi: Kiedi mundu iú, menha ma Siloua mene ku kunguluka kilendu, a ditunu-u, ia a tana ni Lejime ni monʼa Lemadiia; mukonda dia kiki, Jihova ua-nda kubheka ku thandu diâ menha ma ngiji, ma kunguluka ni kusuina; muene sobha ia Asídia ni kijingu kiê kioso; menhʼama ma-nda ku banda anga mʼezalesa mu mijinga iâ ioso, ma ẋamukina ku ibumu iâ, iene ioso. Ma-nda kubhita mu Juda, Juda ioso i boba mu menha, anga ma kuata ku ditutila-mu katé ma a bhixila mu xingu; o mabhabha mâ mu kuzanza, ma kà soka ni kuzanza kua oxi iê ioso, eie u Imanuuele. Divunzienu, enu mu mundu, a kà mi tolole; bhanenu mátui enu mu akua-jixi ja makanga, bhakatenu, a kà mi batujule ku iẋimbu; ndokuenu, bhakatenu, a kà mi batukule ki iẋimbu. Né muedi mu di-phopha bhuamoxi ku kaiula ki ka kà tunda kiambote; né mua te maka, ki ma kuata, lémbue; mbata etu Nzambi tuala-nê. Kuma Jihova ua ngʼambela-kiu muene ni lukuaku lua suina, iu ua ngi longesa kuma ki ngendele mu njila ia mundu iú, uixi: Kima kʼila mundu iú exi, kubangana, ki mu kʼixane kubangana; ki mu kale ni hele ia uoma uâ, né ngó bhuòfele ki mu bhuuame. Kôlesenu Jihova dia Ilombo Ieta; muene mu mu kuatela uoma, mu bhuuame mukonda dia muene. Bheneʼobho-phe muene ua-nda ku di-bhanga dibhezelu dienu di kôla; maji ua kà di bhanga ditadi dia kidibhukanu, ndanji ia iẋanju ku mabhata maiadi ma Izalaiele; ua kà kituka mubhetu ni múkala phala iá a tungu mu Jeluzaleme. Muʼaxaxi ka mundu, avulu muene a-nda ku di-bhukana, a-nda ku di-bhala anga a bukujuka, afua mu uanda, a-nda ku a loua ni mikolo anga a a kuika. Divulu didi dia umbangi a kaiese na-diu momuʼa, o kitumu xina-kiu kidimbu muʼaxaxi ka jixibulu jami. Eme ngi dielela kua Jihova, muene ngi mu xikamena, sumbala o dibhata dia Jakobo ua a suekela o pholo. Emeʼami-ú, Ngana, ni ana a ngi bhana Jihova; enhá, ijimbuete, madiuanu mua Izalaiele, ma tundu kua Jihova dia Ilômbo Ieta, ua tungu ku mulundu ua Ziione. Kioso ki a mi ambela: Tenu mizambu, ibhulenu akua kuxingila, ni imbanda, akua kuzuelela ku mazu ni ku di-ngunguina, o mundu mbé ki uibhula kua Nzambi iâ? Manhi kibhidi kia kuata athu a muenhu, mu kʼibhula kua iá a fu kiá? Inda tuila: Ku Kitumu ni ku Umbangi; ene se nguauá kuzuela kala kiambe o kizuelu kiki, o mukengeji ua kimene ka kà u mona. Mu ngongo a kà bhita-mu ni hadi ia vulu ia ku a tatesa, ni nzala; o kia-nda ku a bhondeleka o nzala, njinda ia a kuata, o kia tala bhulu, a kà lebhula sobha iâ ni Nzambi iâ. O kia tala mu ngongo, a mona-mu mukondo ni kitombe kila muene buí, o mu thulu mua kà a xita ni kikote, anga aia ni ku a lundujuila mua vundu, muedi buí. Maji oxi ia bhondelekele ki ia kà xalela mua vundu, kana; kuma iene ia sekalele kiá mʼukulu, oxi ia Nzebulone, ni oxi ia Nafitali; maji o ku iezʼuku, oxi a i zangeleka bhu mbanduʼa njila ia musanza ua Kalunga; ku sámbua dia Njolodá, ku Ngalileia ia matumbu! O mundu a xikamene mu kitombe a mono mukengeji uònene; o athu a kexi mu kuendela mu kididi kia kizenji kia Kalunga, kuaki mukengeji uâ. Eie ua sokolola o mundu iú, ua a bandekeza ue o kusanguluka; ene oso a-nda kusanguluka bhu pholo ié, kala ki sanguluka athu bhu thembu ia kumuna, mukuâ ni kiene kutana athu mu kuuana o madibhundila. Mbata o jungu ia a xinine, eie ua i bukujula, ni mbangala ia kexi mu ku a batujula na-iu o dikunda, katé ni mbasá ia mubhikixi uâ, kala mu izuua ia akua Midiiane kia a tolola. Mukonda o ibhakatu iene ioso ia ió a kexi mu kúlua ni kilungutu, ni izuatu ia dimbujukile mu manhinga, a kà ioha, ia kà kituka luandu lua túbhia. Kuma a tu vualela mona, a tu bhana mona ua diiala; o kutumina a mu tuika-ku bhu isuxi iê, o dijina diê a kà mu luka: Kidiuanau, Ndongixi, Nzambi ia Nguzu, Tata Inangenena, Kilamba kia Paze. O kukula kua ulamba uenhú, ki kuene mbambe; o kutululuka kuê ki kuene kúbhua; ua tulama bhu kiandu kia Davidi ni ku usobha uê, phala ku u kuatesa bhu kididi, ni ku u fikidila mu kutetuluka ni mu uiukilu, tunde kiki katé ku hádia ni hádia; o muanu ua Jihova dia Ilômbo Ieta uene ua-nda ku bhanga kienhiki. Jihova ua tumikisa njimbu kua Jakobo, iene ia buila mu Izalaiele. Ni mundu uoso uenhú ua kà kʼijiia muene, mukonda akua Ifalaimi ni iá a tungu mu Samádia, ala kuzuela ukumbu ni ku di zangeleka kua muẋima, exi: Matijolo a di lundumukina kiua, maji tu tunga-bhu kiá jinzu ja matadi ma songa jihete; mikuzu a i batujula, maji tu bhinganesa-bhu misédulu. Kala kiki, o Jihova ua-nda ku mu fundumuina jinguma ja Lejime, o nguma jê ue muene ua-nda ku ji funhisa. A-nda ku dianga o kuiza, akua Sídia; o kuema kua-naa kukaiela akua Fidíxia; anga a bhana mu kanu, Izalaiele hé a mu minha; ku thandu dia ima iosuʼiii o njinda iê ki i bhu, maji hanji kia sunununa lukuaku luê. Hanji-phe, o mundu iú ki u xikina kutolokela uoso ua mu beta, mba a sota Jihova dia Ilômbo Ieta. Kienhiki Jihova ua-nda kubatula Izalaiele o mútue ni mbunda, ni luthangu ni lumbamba, mu kizuua kimoxi kiene. O kikulakaji (ua kuka) ni mukuakijingo ene o mútue; o musesedi u longa o makutu, muene o mbunda. Mbata asonguedi a mundu iú akua-mangonha, oso ala ku a kaiela, a kà buila. Kala kiki o Jihova ka tena ku kala ku ngalasa ni minzangala iâ, o jihukunhi jâ ni atudiʼâ, Jihova ka xikina ku a kuatela henda, mbata ene-oso akua-mangonha, akua-phulu, makanu mâ mazuela ulaji uoso. Ku ima iosuʼiii-phe, njinda iê ki bhene bhu ia suku; maji hanji kia sunununa lukuaku luê. Kuma o phulu ioso-lolo i uama kala túbhia, iximika katé ni ivunda ni misonge. Kiene muene, i bambula katé ni mixi ioso ia di-bhidijika ku muxitu, anga dixi diê di bhana matuta a xiketela bhulu. Mukonda dia njinda ia Jihova dia Ilômbo Ieta, oxi, ia kà vunda, o mundu ua kà kituka kala iangu ia kuoha; ki bhuá kala muthu u kondeka phangʼiê. O kia sutunuina ku mbandu ia dilu, nzala ki i bhu, o kia dila ku kiasu, kekuta luua: Kala muthu ua kà dia xitu ia lukuaku luê. Manasa ni Ifalaimi, Ifalaimi ni Manasa, kiiadi kiâ a balukila Juda; ku ima iosuʼiii-phe, njinda iê ki bhene bhu ia suku, maji hanji kia sunununa o lukuaku luê. Lamba dia ió oso a bhana jingonge ja mangonha! Lamba dia asoneki akua kusoneka jingonge ja ku talesa athu hadi! Mbé kubhanga o phulu mu ku fundisa o jingadiama ni kukatula o kulunga ku jiphulungu ja mundu uami; phala o kubhûnda atudi, ni kunhana o jihukunhu. O kiki-phe enu mua-nda kubhanga kiebhi, mu kizuua ki nga-nda ku mi endela, anga kuiza o kibuika ki tunda makanga? Mua kà lengela kua nanhi mu sota o disuamenu? O kijingo kienu ue muanda kuá ki tula bhebhi? Ni mu kambe ku di buila-buila muʼaxaxi ka jihutile ni kubuila ngambo muʼaxaxi ka iimbi? Ku ima ioso iii, njinda iê ki bhene bhu ia suku, maji hanji kia sunununa o lukuaku luê. Asídia, lamba diê! Ua di bhanga mbasá ia njinda iami: Kuma o njinda iami mukua ni mbangala bhu maku mê. Nga-nda ku mu tuma ku balukila muiji ua akua-mangonha, ngi mu tuma kuzoka ni mundu uami a bholomona o njinda iami, phala ku a bhûnda ioso ia tundu mu unhanga ni ku a tambula o madibhundila, ni ku a ta bhoxi pahala ku a diata-diata, mukua ni mathatha mu nzunga. Sumbala muene Asídia ka ki fika, mba o mu muẋima uê ka ki xinganeka; mukonda muene mu muẋima uê ukana kubuikisa ni kusengulula ifuẋi ia ndumba dia miji, kuma, uamba uixi: Abha, ilamba iami ioso ki jisobha? O Kanó ka sokué ni Kalekemixi? O Hamate ka sokué ngó ni Alapade? Samádia ka sokué ngó ni Damasku? Kuma-phe lukuaku luami lua kuata jimbanza ja akua-mahamba, sumbala iteka iâ ia kusonga ia betele kota o ia Jeluzaleme ni ia Samádia, ndenge. Mbé kioso ki nga bhange kua Samádia ni mahamba mê, ki nga soko-bhu ku ki bhanga ue kua Jeluzaleme ni mahamba mê? Mukonda dia kienhiki, kia kà bhita-phe kuila: Kioso Jihova kia kà zubha o kikalakalu kiê kioso ku mulundu ua Ziione, ni mu Jeluzaleme, kiene ki nga kà futa o kibundu kia muẋima ua di-zangeleka ua sobha ia Asídia, ni ku di mona o kukula kinène ku mesu mê muene-muène. Mukonda uambe, uixi: O kiki nga ki bhange ni nguzu ia lukuaku luami, ni mu kuijiia kuami, kuma ngi muthu nga tongoloka; eme nga sondolola o jimbambe ja ifuẋi, o jimbongo jâ nga a nhana-ju, ni uzonda uami nga buikisa a xikamene ku iandu ia ungana. O lukuaku luamiʼlú lua bongo o umonhi ua ifuẋi mukua ni kikalanga, kala kiene mu kubhongolola o maiaki ma uʼehelele, kiene ue eme ki ngʼongeka o ixi ioso. Ki bhua moneka uoso u zenga dibhabha, mba u bhana mu kanu, mba u longolola. Kifua dikuua di ta nzabala kua ió ua di kuata bhu maku mu koka muxi? Inga o sela i di thatha kua ió u batula na-iu? Mbé o mbangala i nhikisa oso a i kuata, inga o mbasá i balumunʼé o lukuaku lua ió uala na-iu? Kala kiki, O Ngana, Jihova dia Ilômbo Ieta, ua kà bheka dibhèlu kua oso a nete muʼaxaxi kâ, o bhoxi dia kizunda kiâ ua kà uikabhu túbhia kala kitumba kia uama. Mbata mukengeji ua Izalaiele ua kà di bhanga kala túbhia, Dilemba diâ, ukituka mulengo, uene uximika hé u jikinisa o misonge iê ni ivunda iê mu kumbi dimoxi. Ua-nda kujikinisa ue o fuma ia muxitu uê ni mukáu u bhana idima, uandekela ku muenhu anga uzubhila ku mukutu; anga kila kala kiene kuambuka mukua kuambata o mvela. Anga o mixi ia muxitu uê, ioso ia subhuka-ku, ikala ngó iofele, ni kamona ka ndenge uasoko-bho ku i alula. Hé kia kà bhita bhu kumbiʼodio kuila, oso a subhuka mu Izalaiele, ni ió oso a bhulaka mu dibhata dia Jakobo, ka kà dielela dingi enhó a a tolola, kana; inda o kudielela kuâ kuà kala ngó mua Jihova, Dilemba dia Izalaiele mu kidi. O masúbhu ma kà biluka; kiene muene, o masúbhu ma Jakobo ma kà biluka kua Nzambi ia Nguzu. Mbata, eie Izalaiele, o mundu ué né-mbe u vula kala kisekele kia kalunga, tumbalumbalu ngó tua kà biluka mu kudiela, kuma kibuika a ki xindi kiá, kiezala, kia ẋamuka ni kubatula mu kidi. Kuma o kibuika kia xindi kiá, o Ngana, Jihova dia Ilômbo Ieta, ua kà ki bhitisa muene muʼaxaxi ka oxi ioso ienhiʼii. Kala kiki, o Ngana, Jihova dia Ilômbo Ieta, uambe kiki: Eie u mundu uami, ua tunga mu Ziione, ku kale ni uoma ua Asídia, kioso kia ku beta ni mbangala, kioso kia kuzengela ditombe kala kia kexe mu bhanga akua-Ijitu mʼukulu. Mbata kua kambe ngó kathangana kófele, o kutema kuami ni njinda iami ia-nda ku di bhanga phala ku a jimisa o mbutu. Kuma Jihova dia Ilômbo Ieta ua kà mu fundumuina mabhebhu a soka ni kijibha kia bhitile mu Midiiane, bhua zukama ni ndanji ia Olebe; mukuâ ni mbangala ié ku thandu dia Kalunga Kakusuka; kiene kia kà bhanga Asídia kala kia bhangele akua-Ijitu. Anga kia kà bhita mu kizuua kieneʼokio, kuila kimbamba kia ku xinine Asídia bhu kisuxi, a kà ku tulula-kiu, ni kànga ioso ia ku kuzuikile muene mu xingu. O kànga a kà i sasujula mukonda dia athu ami nga undu ni maji. Iu uiza, uazukama kiá mu Aiate, iu bhita kiá mu Mingolone, o imbamba iê ua i bhiẋika kiá mu Mikimaxi. Ia a bhita kiá, a te kibangu mu Jeba: Lama iù teketa kiá; Jibeia ia Saulu iu uia ni lusolo. Monʼa Ngalimi ua kilumba, ta nzôngo, dikole muene! Laiji eie uivuʼó! Nʼeie kalénge, Anatote! Madimena-ze uaié kiá; o iá a tunga bhu Jebime, ia lenga kiá, ku ibuka-ibuka. Mu kizuua kieneʼokio Asídia ua kà sukila mu Nobe; o mulundu ua mona-kilumba Ziione, ua kà u zengela lukuaku, o kathuthu-lundu ka Jeluzaleme. Maji talesa, Muadi Jihova dia Ilômbo Ieta, ua-nda ku mu kumbula o jithangu, ni njinda, o thangu ja lebhelelʼojo a kà ji saúna, joso ja dizangeleka ja-nda kuia bhoxi. O muxitu ua vundu kinène a kà u koka ni njangu, o Libano ua kà buila bhu lukuaku lua kindanda kimoxi. Mbata ku kixina kia Jese kuanda kusabhuka Luthangu, o ku jindanji jê kua-nda kufuafua ngolongo ia-nda kuima. Anga o nzumbi ia Jihova ia kà mu tula ku thandu diê, iene o nzumbi ia unjimu ni kutetuluka, nzumbi ia phangu ni ndongo, ifikidila muthu, iene nzumbi i bhekela muthu o kuijiia ni kukala ni uoma ua Jihova. Mu uoma ua Jihova muene mu mu kala kusanguluka kuê; ka xikina kufundisa mulonga kala kia u mono ku mesu mê, ka xikina ue kubazela kima kievu ngó ku mátui mê. Maji ua kà fundisa jingadiama ni kidi kioso; oso a belesela bhoxiʼabha ua kà a bazela sé ngó katungu. Maji oxi ua kà i nemeka ni mbangala ia dikanu diê, mukua-phulu ua kà mu jibha ni muha ua dikanu diê. O kubatula kua iuka kuene kua kà di bhanga o phonda ia mbunda iê, o kidi kiene kia kà kala phonda ia kinhonga kiê. O kimbungu ni kambudi a kà tunga bhuamoxi, ongo uà zekela bhuamoxi ni kakisutu ka hombo, o monʼa ngombe ni monʼa hoji, ni mbudi ia nete, a kà nhungana bhuamoxi, anga kamona ka ndenge muene ua kʼaia ni kua endesa jinga. O mama ia ngombe ni mama ia kitôto a kà dila bhuamoxi, o tuana tuâ tua kà butamena jinga bhuamoxi; o hoji ia kà dia iangu kala ngombe. O mona uala ku mele a mamʼâ, ua kà tonokena ku ngenda ia diuta; o mona ua sumuka kiá ua kà ta lukuaku luê mu ngenda ia dizuua-mbinga. Ka kà bhanga-mu kiaiibha mba phulu ioso-ioso, mu mulundu uami uoso, u nga kôlesa; mukonda oxi ioso ia kèzala ni kuijiia Nzambi, kala o menha kiezalesa kalunga. Kia kà kala-phe kiki, kuila, mu kizuuʼomo akua jixi a kà di ta mu kusota Lundanji lua Jese, a lu te mu ku kala mvela ia ifuẋi; o kididi kia dinhohenu diâ kia kʼèzala fuma ia tenena. Mbata kia kà bhita kuila, Jihova mu kizuua kieneʼokio ua kà vutukila kuta lukuaku luê mu kuondolola dingi o masubhu a mundu uê, a subhuka ku Asídia, ni ku Ijitu, ni ku Pátulu, ni Itiiópia, ni ku Elame, ni ku Xiniiale, ni ku Hamate, ni ku ikolo ia kalunga. Ua kà leka o mvela muʼaxaxi ka akua jixi; akua Izalaiele a a balakalele ua kà a ongeka, u bhongolola ue akua-Juda a di-muangene tunde ku hota jiuana jaʼxi. Ifalaími dixinga dia-nda ku mu bhua muene, loló; o jinguma ja Juda a kà ji buikisa; Ifalaími ká ka a kuatela dingi dixinga, mba luimbi. Juda ue ka kà bhondeleka dingi Ifalaimi. Inda ene a kà tuka-tuka ni kusambela bhu isuxi ia akua Fidíxia ku uômbe; endela bhuamoxi mu kutambula madibhundila ku akua-thunda; a kà ta maku mua Idomo ni mua Mouabhe, anʼa Amone ue a kà a tolokela muene. O Jihova ua kà jikinisa lalá o kisanga kia musanza ua Ijitu, ua kà zambesa lukuaku luê mu kubilukila o Ngiji, ni nguzu ia kibhungu kiê; o kia-nda kuila ua i kuama, u i uana mu lusambuadi; sambuadi diê dioso dia mijinga, u i kukutisa katé athu enda ni kubhitila-mu ni jisabhatu ku inama. Anga ua kà jikula-mu kikoka kia sokelela, phala tumbalumbalu tua mundu uê tua kà subhuka kua Asídia, kala kia bhitile kua Izalaiele kioso kia tundile mʼoxi ia Ijitu. Mu kizuua kiná, eie ua kà kumbulula, kuamba: Jihova, nga ku sakidila, tata, mukonda, sumbala ua ngi kuatelele njinda, leluʼidi njinda ié iabhu, uala kiá ku ngi konda malamba. Talesa-ze, Nzambi muene ubhulukilu uami; eme, muene ngi mu dielela, ki ngi kalʼami ni uoma; mukonda o Ngana Nzambi, muene nguzu iami, muene mukumbi uami, iu lelu ua di-bhange kibha-muenhu kiami. O enu-phe, ni kusanguluka kuoso, mua-nda kua kà teka menha mu jifiẋi ja kubhuluka. Bhu kizuua kieneʼokio, mua kèla: Sakidilenu Jihova, diondenu mu dijina diê, tangenu muʼaxaxi ka mundu ikalakalu ia maku mê, tangenu-kiu muene kuma dijina diê kujinga kuahi! Imbilenu Jihova, mbata ima ia bhange, ia matunda! Oxi ioso i tume ku kʼijiia. Eie ua tunga mu Ziione, imba ni kutana, sanguluka, mbata Dilemba dia Izalaiele, uene momuè, Ukôla. Kisuma kia Babilonha, kia diuana Izaia, monʼa Amoji. Tudikenu mvela ku mulundu uoso ua di-leka, a handekedienu; lekenu lukuaku mu a bhalule, phala a bokuene bhu mielu ia Ilamba. Nga uanena kiá jingonge ku mundu uami uòsole; kiene muene, o mazonda mami ue, ngʼa exana kiá, ene ku ngi banda kioso ki ngi kuata njinda, ió ene mu sanguluka mukonda dia ungana uami. Milôlo ia kifuxi ia dʼivisa kiá ku milundu, kala kibulukutu kia mundu uavulu; diene o dízui dia minumango ia jimbanza ni ifuẋi ia di-phopho kiá. Jihova dia Ilômbo Ieta iú bhita ni kukindana o ilômbo ia ita. Iú uiza kiá ku ixi ia dikanga ni kuxindumuka tunde kua suku o diulu, muene Jihova ni falamenda ia njinda iê uiza na-iu, phala kusengulula oxi ioso ieneʼoio. Endenu kiá ni kukumba, mbata kizuua kia Jihova kia zukama; ki kiza kua Muteni-a-ioso kala kibuika. Kieneʼokio-phe o maku oso a kà botomoka, ni muẋima ua athu oso ua kà zonda. Bhuà kala kubhondalala, misusu ni malamba, kikote, mukua ni muhatu uala ku mika ia kuvuala; kala muthu kià mona mukuâ ua kà sasumuka; jipholo jâ, ja kà lekujuka. Talesa-ze kizuua kia Jihova kí kiza, kikôla, ki kuata uoma! Kizuua kia njinda iatemanana, mbé o kusengulula oxi, ni kubuikisa-mu akua-ituxi oso. Mbata o jithéthembua ja diulu ni ibalaʼkumbi iê, ia kà lémbua kumuika ni mukengeji uâ; dikumbi dila di mateka kutunda, dia vunduʼé kiá, o mbeji ue ki ia kà bhana dingi mueji. Kuma nga kèza kufuta o phulu ia mundu, akuaphulu nga kà a futa kikuma kiâ; akua kudikaka nga kà a bhuisa o izala; o ingulungumba ukumbu uâ ua kà bhua. Nga kà bhangesa kuila, o diiala dimoxi di beta kuta o ulu uòzunze ndenge; u beta kota muene, o ulu ua Ofidi ndengiʼèlele. Kienhiki, maúlu nga kà a tungutisa; o ixi ia kà sondoloka bhu kididi kiê, mukonda dia njinda ia Jihova dia Ilombo Ieta, ni mukonda dia kizuua kia njinda iê ia muzukuta. Kala muthu-phe, ua kèla kala mbámbi ia mu lenga, mukuâ ni mama ia mbudi ia kambe uoso u i bokuesa; kala muthu ua kʼalukila kokuâ, muthu ni muthu ua kà lengela kʼoxi iê. Uoso-uoso a mu sanga mu jila, a kà mu asa; o uoso a mu kuata, ua kàbua ku xibhata. Tuana tuâ a ka tu sasujula ku mesu mâ ma kumona; mabhata mâ a kà ma bhûnda, o akajiʼâ a ka a bhanga ufusa. Talesa, nga kà a vulumuina akua Mediia, ene-phe ka kà suua phalata, o ulu ue, né ngó bhuôfele, ka kà u bhindamena. O mifula iâ iene ia kà sasujula o minzangala; ni mona uala mu mala ka kà mu kuatela henda; o mesu mâ ki ma kà kala ni henda ia anandenge. Babilonha, o makembu ma akua jixi, muene o fuma ni izala ia akua Kaldeia, ua kèza bhua Sodoma ni Ngomola, kioso Nzambi kia a sengulula. Ki mua kà kala dingi muthu u tunga-mu, ki mua kà kala u bhanga-mu dingi dibhata ku tunda muiji kuiza muiji; né mukua Alábia ka kà phapha-mu o balaka iê, mba ue kiá ngó abidi kuzekesa-mu o ilunga iâ. Maji o iama ia mikáu ia kukuta, muene mu ia kà bhanga kibuta kiâ kia kunhohena; o jinzu jâ ja kèzala ni iama ia temanana; mueneʼomo o iminzoue ionéne, muene mu ia kà tunga; ni imbiámbidi ia kà tuka-tuka jinga mueneʼomo. O iama ia makanda, idila kala imbùngu, ia kènda ni ku di-handekela nʼakuá mu mazemba mâ ma xiala ngó jingundu, o mabheku ue ma kà nanga jinga mu mazemba ma matonokenu mâ; kuma-phe o kithangana kiâ kia zukama kiá ni izuua iâ ue ki ia kà vula dingi. Mbata Jihova ua kà kuatela Jakobo henda, u tona dingi kusola Izalaiele anga u a bheka mʼoxi iâ; jinzuángiza ue ja kà di bunda kumoxi ni ene, anga a kà di banda mu diembu dia Jakobo. O ifuẋi ia kà a sangesa, anga aia-nâ mu ididi iâ; anga o dibhata dia Izalaiele dia kà a vua, a kala abhika â a mala ni a ahatu, mʼoxi ia Jihova; anga a kà vua oso a a vile ene, a kà tumina o isuéia ia a talesele o hadi. Anga kia kà bhita-phe kuila, kizuua kia kèza Nzambi ku ku zumbula ku midimu ié, ni ku ku-ila ximbakata, anga u ku sukununa ubhika ua kabhikolo u a ku talesa na-u o hadi. Kieneʼokio o mukumbi iú ua kà uimba muene mu kuâmba sobha ia Babilonha, uixi; Mbé o kingumba lelu ki zumbukʼâ! Lelu o ungumba uabhu, o mbanza ia kembele ni ulu lelu ia budikʼâ! Mbangala ia akua-phulu Muadi Jihova lelu ua i bukula, o mbasá ia atumini-a-jixi ue kiómuene. Ió ua kuama jinga o mundu ni ngánji, ni mabhebhu kiene kia kuata kunemeka athuʼiki uakuata, uedile o ifuẋi ua i tumina jinga ni njinda, muene lelu ue a mu tungika, ki bhuala u ki fudisa. Iá nhoha kiá, oxi ioso ia ximbakata; ene oso ia a kola ikóue ia ngalasa. Katé ni mixi ia faia, ni misédulu ia Libano, ia kʼolela ue, exi: Tunde ki uaii bhoxi, ki bhuala dingi muthu u banda kunu ni usuéia ua ku tu koka. Bòmbo dia Kalunga katé ku hole iê, dia titila kioso ki dia ku ivu, phala kuiza ku ku kauidila ku uijilʼoko; madifundu a balumuka kingumba eie; ni ilamba ioso, ia oxi, ua i balumuna; o jinzumbi ja ifuẋi eie ua ji balumukisa ku iandu. Ene oso-á a kà tambuijila, anga a kuʼambela, exi: Eie ue ua zondo kiá kala etu, a ku sokesa kiá nʼetu. Ulolo ué a u kundumuina kiá muʼalunga, kumoxi ni mbinbi ia tukoxi tué, maminhu a kà biluka izalelu bhoxi dié, o ibamba ia-ndu ku ku vunga. Ná théthembua ia kimene, tata, mona-kilumba ua tomboka muʼamene-mene, ua laúka kiebhi ku diulu? Eie ua kexe ku bulukutisa akua jixi, mbé lelu a ku lundumuina bhoxi?! Eie uambele mu muẋima ué, uixi: Nga-nda kubanda katé mu diulu, kiandu kiami ngi ki tudika kulu dia jithéthembua ja Nzambi, nga kà xikama muene ku mulundu ua kionge, ngi kexila ku mbandu ia suku. Nga kà banda muene katé ku thandu dia matuta ma suku-ku, nga kà di fuangana ni Suke-ku. Né kieneʼokio, kia kuié ngó, a kà ku lundumuina muene mu ifélunu bhu holièlele ia mukiukuluku. Oso a kà ku mona, a ku ila muene suí, a ku tongolola anga a ku ambela, exi: Muenhú na iala ua kexe kuteketesa oxi, ni ku titidisa jimbanza, kuambe? Ua kitula jinga oxi kala kikangalakata, o jimbanza jê iú ua ji sengulula jinga? O jihutile jaʼxi muene ka ji ehela jinga kuiá ku mabhata mâ. Jisobha joso ja ifuẋi, xi, jene joso muene, ja zeka ni ujitu, sobha ni sobha mu sanzala iê. Eie-phe mbila ié ia ku lusu kala thangu ia bolo, mukuâ ni kizuatu kia iimbi iafu ku xibhata; uedi kala athu a seiela mu phudi ia matadi, ua di-fuangana mukutu ua muthu uafu ia a mu u diota-diota. Enhá ka-nda ku ku fundila-nâ kumoxi mu kina kia kalunga; mbata eie ua jikinisa oxi ié, o mundu ué èʼmuene, ua u jibha-jibha; o mbutu iʼakua ikuma ʼjina diâ dibhua-ku muene nzaká. Monenu phangu ia kijibha kia anʼâ, mukonda dia ikuma ia adiʼâ, phale ka bhetuke nʼeza muvua oxi, ngongo nʼa izalese ni jisanzala. Kuma eme, ngi Jihova dia Ilômbo Ieta, nga kà a balumukina, anga ngʼa mona bhu-aia; o ki ngi tula mu Babilonha, nga kèla, dijina dia Babilonha nga di tukula bhoxi, ni masubhu, ni mona, ni mulaula, buíi, eme Jihova nga kiʼambe. Muene nga kà mu kitula undundu ua tuhombo ni inzunzu, u di bhanga izanga ia menha; anga ngi kuata kiezu kia dibuikilu ngʼa kombela mu dibuikilu, eme Jihova dia Ilômbo. Jihova dia Ilômbo Ieta ua loka, uedi: Kioso ki nga banze, kiene kia kia-nda kubhita; o ki nga xindi, kiene kia kà di-bhanga muene. Asídia nga kà mu huhila moxi iami muene, nga kà mu titidila ku milundu iami, phala o kànga iê ia tula mundu uami ngʼa sondolola-iu, o kimbamba kiê ki tunde bhu isuxi iâ. ʼKâ kene o kaiula kòxinde phala oxi ioso ienhoio, o lulu luene lukuaku luami nga lu sunununa ku thandu dia ifuẋi ioso. Kuma Jihova dia Ilômbo Ieta ua ki xindi, u ki selula mukuahi? Lukuaku luê ua lu sunununa kiá, mukuahí-phe u lu vutula kuema? Mu muvu uafu sobha Akaze, kueza kinemenu kala kiki: Eie Fidíxia ku sanguluke, kuile uixi, mbangala ia kexe ku ku kuama lelu ia bukujuka; kuma bhu kixina bhua tundu o nhoka, bhua kà tunda dizuua-mbinga, o kibundu kiê-phe, njiiu i tukila kuása. Jiphandekumbi ja jiphulungu a-nda kukala ni abidi, o akua-hadi azeka kilu kiambote; maji muiji ué, Fidíxia, nga kà u fuisa ni nzala, o masubhu mâ a kà ma jikinisa muene. Eie u dibhitu, dila kala kimbùngu; eie u diembu, dikole; kiene ki ualʼokio, eie Fidíxia, ua sengumuka muene; mbata ku suku kua-nda kutunda dixi, ki bhua-nda ku kala muthu ubhulaka. O jiphunga ja tundu ku mundu-phe, tu a vutuila kiebhi? A vutuile kiki: Jihova ua tunga Ziione, nda o jihukunhi ku athuʼê, muene mua sanga o dilengelu. Kimbamba kia Mouabhe, kutanga kidi, Ale dia Mouabhe a mu buikisa mu usuku umoxi, ia a mu sengulula; kutanga o kidi, Kidi dia Mouabhe a mu buikisa mu usuku umoxi, iá a mu sengulula uê. Iu banda ku Baiite, ni ku Dibone, ku thala kuná ni kudila; Mouabhe ua-nda kuta jingololo mukonda dia Nebo ni Medeba; mítue ioso ia kà biluka mabhaia ni dilamba, o miezu ioso ue a-nda ku i bhuta. A zuata idinhaji mu jinzunga jâ; ia kumbila ku matala, ia kumbila bhu itanda, ia dila-dila ni lujiji. Kienhiki ni Hexebone ni Eleiale, ia ku jingololo; dízui diâ u dʼivila ku Jahaze; kia bhangesa kuila, makuenze a maneka mu Mouabhe a di kola, a kala ni kikote kia dikota, muenhu uâ ua kenana. Muẋima uami u ta jingololo mbé Mouabhe; ilamba ié ia lengela ku Zouale, mukuâ ni seseme ia ngombe ia mivu itatu; kuma ia aia ni kubandela ku Luhite ni kudila, mbata mu njila, mu njila ia Holonaime, akuata-mu mukumbi ua kikote, ala ku dikola mukonda dia kibuika. Kuma o kukamba menha ma Nidime kua dibhange ue kíbhidi; mbata iangu iakukuta kiá, mafe ma lalumuka, kana-ku ngó kathumbi ka buingita. Kienhiki nzungule ioso ia bhongoluele, ni ia lundile, ioso iii a kà iambata mu kahonga ka misalakelu. Kuma ngololo ianda kukondoloka mu jimbambe ja Mouabhe; ku kumba kuâ kua-nda kubhiẋila ku Englaíme, o jingololo ue katé mu Belelime. Kuma menha ma Dimone mezala manhinga, mbata oso a subhukile ngʼa kuuila dingi kua Dimone; ngambe ngixi, oso a bhulaka mua Mouabhe, ngá seiela jihoji, kiene ue ki bhita na-kiu ió oso a subhuka mʼoxiʼomo. Tumikisenu jimbudi kua muenexi ua tumina oxi, tunde ku Sela, mu kiphenza, jiie katé ku mulundu ua mona-kilumba mu Ziione. He ki mua ki bhange, ana-ilumba mu Mouabhe mu a sanga a sukemena bhu matabhu a Anone, a-nda kuila kala njila iala mu zungana, a i muange bhu kikalanga kiê. Sota kaiula, bhanga ima ia tetuluka, iudika kilembeketa, mbé kitua muanha ua mediia, kile muene kala mu usuku; kondeka oso a a balakala, oso ala kusota bhuoso bhua nhohena, eie kana ku a tungununa. Oso atungani ami, a a balakala, enzela-u a tunge muʼaxaxi kaʼxi ié; akua Mouabhe kioso ki a oseka kuala abhundi, eie-phe kala kiá u dilengelu diâ; mbata kiluami ua-nda ku kala ni sukilu diê; o dibuikilu di sasuka hé di bhua, abhondeleki a jima mbutu kulu dia mundu. Mbata kua-nda kukala kiandu kia henda kia difikidila, o ku thandu diê, mu balaka ia Davidi, kuene kua kà xikama muthu ufundisa mu kidi, u sota o mulonga kiambote, anga u sakalala mu ku lungisa. Ukumbu ua Mouabhe tua u ivu fuma, exi, disese divula kua Mouabhe; tuevu katènda kê, tuevu ukumbu uê, tuevu ngânji iê; ku di-kudisa kuê-phe kingoho. Kala kiki, Mouabhe ua-nda kukumbila Mouabhe; ene oso muene a-nda kukumba; mua-nda kukema kioso ki sekala madisesa ma Kidi-halesete, kuma a ma bulu kiá. Kuma o mábhia ma Hexebone ma xala ivuza; muvide ua Sibama ki uala kuima dingi; jingana ja ifuẋi jala mu titidila kiá o milenga iê iabetele kuuabha; phaphu iê ia bhixila mu Jazele; ene ala kunhungana ngó mu kikangalakata; o jithangu jê ja sambuka kiá, jiʼja zaúka mu sámbua dia kizanga kia kalunga. Kienhiki ngi dila kiá ni udidilu ua Jazele, mukonda dia muvide ua Sibama; nʼeie Hexebone, nʼeie Eleiale, ngi mi tekele kiá ni masoxi mami, mbata o kusangulukila ibundu ié ia kudinji, ni kumuna kué, kuabhu-ku kiá. O kutana ni kusangulukila o mulenga uima idima iavulu, kuabhu-ku; o kiki kiá mu mivide kala kuimbila-mu dingi, ki kuala dingi kutana kua kima, mukėti-a-vinhu mu matangi, ka-nda kuketela-mu dingi. Eme o kutana nga ku bhuisa-ku. Kienhiki mu mala mua ngi lunguta, kala a mu xika-mu kakoxi, mukonda dia Mouabhe; moxi diami kiene ki muala mukonda dia Kidi-helese. Kioso Mouabhe kia-nda kuila bhu thala ia milundu bhua mu kumu kiá, anga ubokona mu tembulu iê mu samba, ka-nda kubonga-mu kima. Kiki kiene kizuelu kia tanga Jihova mu kanena Mouabhe, tundiê mʼokulu. Maji kiki-phe Jihova uambe, uixi: Mu mivu itatu, kala mivu ia jingunza, kijingo kia Mouabhe bhene bhu kia kà sekalela, ni kifuxi kiê kioso kia dikotʼokio; o tu-masubhu tuoso tua-nda ku mu xala-bhu, kadikumba ngó, sè nguzu. Kinemenu kia Damasku. Talesa, Damasku a kà mu katula, phala ka kale dingi mbanza, maji ubiluka dixita dia utôkua. Jimbanza ja Alouele ja kà xala ngùndu; ja kà xalela kiá makêla ma ilunga ia ibhaku, diene dinangu diâ, ki bhu kala muthu u i kaiesamu. O mbonge ia Ifalaíme ia kà suka bhenhobho, ni mbanza ia Damasku, ni masubhu ma Sídia; a kà kala mukuâ ni kijingo kia anʼa Izalaiele, kiene kiambe Jihova dia Ilômbo Ieta. Bhu thembu bhenhobho kijingo kia Jakobo kia kà tunuka, o kuneta kua jixitu jê kua kà mu-bhua. Mukonda kia kà bhita kala mumuni u muna idima mʼóbhia, u bukula mítue ia masa ni lukuaku luê; mukuâ ni muthu uoso u bhongolola masa mu dikôlo dia Lefaíme. Maji hanji mua kà subhuka tumasa tua jinjonjombolo, tu tokala o kubonga, mukuâ ni kia nhikisa ibundu ku muvide, anga njotona jiiadi mba jitatu jinamininé hanji ku jithangu ja suku-ku bhuluʼobho, ni njotona jiuana mba jitanu jixalela mu jithangu joso ja bhoxi jemine kia soko, Jihova, Nzambi ia Izalaiele, ua ki zuela. Bhu kizuua kieneʼokio, muthu ua kà ta muẋima kua Mubhangi uê, mesu mê ma kà talela kua Dilemba dia Izalaiele. Ka kà suua dingi jikalatódio, ja kikalakalu kia maku mê; ka kà landukila dingi ue ima ia kalakala o milembu iê, né ku mixitu, né ku iteka ia lumbila dikumbi. Mu kizuua kieneʼokio o jimbonge já ja nguzu ja kà kala uila ididi ia xala jingùndu mu ditutu mba bhu mazokozoko a milundu, makuâ ni ididi mua tungile o Mamodi ni Mahivi ia xala ngó kiene-okio, kia mono anʼa Izalaiele ala kubhiẋila; anga kua kà kala kibuika. Mukonda o Nzambi ié ia Kibhamuenhu ua mu jimbi, kua te dingi muẋima ku Ditadi dié diene ku ku xitila. Kienhiki né uedi u phapha mixi ia uabha kiambote, hé u i tela kikanzo kia kathathala, o mu kizuua ki ua kà i phapha, u i bhangesa kusabhuka ni kukula, o ki kúkia mu kemene hé ua ká bhangesa kuila mbutu iê ime; hanji, o idima iòbhongolole ia kà di bota mu kizuua kia malamba ni misusu ia vulu ki i xikina ku i saka. O ilunga ionéne ia mundu, lamba diâ! mukonda a numina kala kiene kunuma mabhuku ma kalunga; o akua jixi uê, lamba diâ! mukonda dia kuzuma kua miji kala menha ma suína ma dibhubha mala kunumina! Akua jixi a kà numina kala kiene kunumina dibhubha dia menha, maji Nzambi ua kà a bazela, anga a kà lengela dikanga; ene a kà a kaia kala ibhiate ku mulundu, kia i bhitula kuala o kitembu, mukuâ ni fufutila ia mavu, kia i nhangumuna kuala o kitembu kia nguzu. Ku ola ia ngoloxi, ki kua-nda kulèmba, talesa kimbuua kia bokona kua akua jixi, maji kuma kuandeka ngó kúkia, ene ka kà moneka dingi. Didi diene o dikânda dia futu ia tokala ió ene ku tu bhûnda, ni uíndua ua fuama ió oso ene ku tu nhana. Lamba dia oxi ia te dizumbila dia jimvela jê kala mabhabha, ku masâmbua ma jihonga ja jingiji ja Itiiópia. U tuma ilôlo iendela ku musanza, mu jinaviio ja jixiia, kulu dia menha, uixi: Ndenu, enu jiphunga ja sakalala, di-tedienu ku kifuxi kia athu a lebha, ala ni kikonda ki lujela, ku athu aẋinuka tunde ukulu, ene mu ku a kala ni uoma bhua butu ni ku makanga, kifuxi kia bhindamena kutumina, kifuxi ki talesa hadi, ene mʼoxi iouane ku jingiji. Enu oso mua tunga kulu dia mundu, nʼenu mu akua-bhata mu ngongo, kumbi di bhekela o bandela ku milundu, mu ki monenunu; o kia kà xika ue o mbungu, mu kʼivenunu. Mbata Jihova ua ngʼambela kiki: Eme nga-nda kudixibhidila bhu bhata diami ni kutala mu kanga, mukuâ ni ki tua muanha ua mediia, o dikumbi anga di kuata kumuika, kala dituta dia mbundu, kibhita dizuza bhu thembu ia kumuna. Mbata kuila o thembu ia kumuna ki ieza-bhu luua, kuila ibundu moxiʼa itulu ia di bhange kiá, ji-uva jemi, jeza mù kusuka, euá, jithangu a kà ji solala ku kixina ni imvu, o jithangu ja lebhelela a ka ji batula. Jene a kà ji bunda bhuamoxi anga a ji buangidika phala jinjila ku mulundu, phala iama ku mukáu; o jinjila ji zokonona ja kà bhitila o ithangana ia thembu ia mvula kulu diâ; iama ioso ia mukáu i bhitila o ithangana ia mbambi ku thandu diâ. O Kifuẋi-phe kia athu a lebha, ala ni kikonda ki lujela, o mundu ua ẋinuka tundé ukulu, katé ku pholo; kifuxi kia kubhunda, a bhindamena kutumina, kifuxi ki talesa hadi, ene mʼoxi iouane ku jingiji, mu thembu ienhoio a kà bheka ujitu kua Jihova diua Ilômbo Ieta, bhu kibúta kia dijina dia Jihova dia Ilômbo Ieta, ku mulundu ua Ziione. Muzambu ua Ijitu. Talesa koko, Jihova iu uiza, ua di-longo mu dituta dia ngelephephe, ua-nda ku tula mu Ijitu; mahamba ma Ijitu a kà ma tungutisa bhu pholo iê, anga muẋima ua akua-Ijitu ua kà botomoka mʼoxi diâ. Kuma akua-Ijitu nga kà a zokesa ni akua-Ijitu; kala muthu ua kà bhânga ni phangʼiê, kala muthu u di-balukila ni mukuá, o mbanza ibalukila mbanza ia mukuá, o utuminu iú ubalukila utuminu ió. Muenhu ua akua-Ijitu ua kà bhuamu moxi diâ; o ki ata phangu, eme ngi i sengulula; bhenhobho a-nda kuia kuibhula phangu ku mahamba mâ, ni ku imbanda, ni kutaha jingômbo, ni akuauanga. Eme-phe nga kà bhakula akua Ijitu bhu maku ma ngana iatemanana; sobha i kala ndaxi, muene ua kà a tumina; kiene kiambe Ngana, Jihova dia Ilômbo Ieta. O menha ma kizanga kia kalunga a kà bhuinhina, o ngiji ia Nilu ià kamba menha, ia kà kukuta. Jingiji ue ja kà bola anga ji bhuinina; o mixinji ia ngiji ia Ijitu ia kà kukuta; ni madianga ni jimbamba ja kà xoueta hé ji xoxouela. O iẋoka ku mbanduʼa ngiji ia Nilu, ni ku ibumu iê, ni ioso i a kuna-ku, ia kà kukuta, a ka i vuza, a i texe dikanga, anga iendelela. O atona a jimbiji a kà kema, oso ene kuta jinzolo aia ngó ni ku di-kumana, akua kuzaia ni kuta manda a kà bhuila. Oso a bhotele jinge linho ia fina a kà kakuka, kumoxi ni ió akua kuleka thanga ja nzela. Oso a kexe kufutila athu phala ku a kalakela, a kà a bhuidisa; o ió oso a kexi ku a kalakalela, a kà kala ni lamba dia muẋima. Mu kidi, makota mu Zouane ioua muene; a kituka malaji a hatu, ni kaiula ka jingànji ja tetuluka ja Falaó, lelu, ka zuzuma; Falaó-phe mua ka mu ambela kiebhi, muexi; Eme ngi mona ku jinjimu, a ngi vuala kuala jisobha ja xiahulu? Kindala-phe o jinjimu jé, iá kuebhi? A ku jimbuile kiá, mba-phe a ku tetuluile kioso kia kane Jihova dia Ilômbo ia ita mu balukila Ijitu. Kiene ki ngambe, ngixi: O makota mu Zouane a kituka ioua, o ilamba ue mu Nofe a di-nganala; enhá a kà tondalesa Ijitu; ene a a kitile ditadi dia thungi dia fikidila ibuka iâ, ia miji. Jihova ua a lunduluila kiá nzumbi ia mudiangu, ene ia a bhangesa Ijitu kutondala mu ibhangelu iê, mukuâ ni hôlua kioso ki i di-kundumuina mu induxila iê ia lusu. Ijitu ka kà tena kukatula-ku kima ku kikalakalu kià bhanga mútue, mba mukila, mba luthangu, mba lumbamba. Mu thembu iná akua-Ijitu à kala mukuâ ni ahatu, a kà ueua, a kà teketa mukonda dia lukuaku lua Jihova dia Ilômbo Ieta, mu ku a huha ene. O ixi ia Juda ia kà kala kidiuanu kua akua-Ijitu, uoso ngó u kiʼvua ki mu bhekela kubhuuama, mukonda dia kikanenu kia Jihova dia Ilombo Ieta, kia xindi phala ku a balukila ene. Mu thembu muná kua kà kala mbonge jitanu mʼoxi ia Ijitu, a kà zuela dimi dia Kanana; a kà ta hasa kua Jihova dia Ilombo Ieta; mbonge imoxi a kà ixana: Buidila-mundu. O mu thembuʼomo, Jihova u kala ni kalatódio kê mu kaẋi ka oxi ia Ijitu; anga Jihova a muʼimikina kimaku ki nangenena mu mbambe iê. Kiene ki kala kijimbuete ki bhana umbangi kua Jihova dia Ilômbo Ieta, mʼoxi ia Ijitu; kuma kioso kia kèza kingumba, ene a kà dikola kua Jihova, o muene ua kà a tumikisa Mukudi, ni Mubhangedi, ua kà a kudila. Jihova muene ua kà didikiza ku akua-Ijitu, o akua-Ijitu mu kizuʼokio, a kèjiia Jihova; kiene muene, nʼa kuata ku mu bheza ni jisata ni mibhaku; a ta jihasa kua Jihova anga a ji kumbidila. Jihova anga ua kà kuama akua-Ijitu, hé u a saka ue; anga ene a kà bhiluka kua Jihova, o muene ki evua misambu iâ, henda i mu kuata, hé u a bhana o kudisanza. Bhu kizuuʼokio kuà kala kikoka ki tunda ku Ijitu kiia ku Asídia; akua Asídia eza ku Ijitu, o akua Ijitu aia ku Asídia; anga akua-Ijitu a kà bheza Jihova kala kia mu bhanga akua Asídia. Mu thembu ieneʼoio Izalaiele muene ua kà kala tatu ku konda ia Ijitu ni Asídia, mu ku kala dibesá mu tumbu ni ngongo. Mbata Jihova dia Ilombo Ieta, ua-nda kua kà a Zediuisa, uixi: Mundu uami ua Ijitu, a tunge a some, Asídia kikalakalu kia maku mami, a tunge a some, Izalaiele undundu uami, a tunge a some. Muvu uejile Talatana ku Ajindode, kia mu tumine Salangone, sobha ia Asídia, anga úlua Ajindode u mu tambula; Bhu thembuʼoio Jihova ua tangela polofeta Izaia, monʼa Amoji, uixi: Ndé ka Zule kidinhaji ki ua di-kutu mu mbundʼokio, ni jisabhatu ku inama zula-ju. Muene anga u ki bhanga, anga uenda tuẋi, inama bhoxi dia hatu. Bhenhobho Jihova u zuela, uixi: Selevende iami Izaia, o kuenda kiki ni tuẋi, ni inama bhoxi mu mivu itatu, kia di bhange kijimbuete ni kidiuanu phala Ijitu ni Itiiópia. Kiene ue o sobha ia Asídia kia kʼàmbata o jihutile mu Ijitu, ni iá a a balakala a tundu mu Itiiópia, ni minzangala ni adiakimi, nʼa ambata tuẋi-a-thakala, ni inama bhoxi, mataku mu kanga, phala Ijitu sonhi ji mu kuate. A kà bhuuama, sonhi ja kà a kuata, mukonda dia akua-Itiiópia, kidielelu kiâ, ni akua-Ijitu, a di bhange ene o thathe iâ. Akua-bhata mu ixiʼoio, mu kizuua kiná, a kèla: Enu mala tua mudielelele, bhuezʼobho, ki tualʼiki tua-nda ku di tela dingi kua nanhi, u tu banda, phala ku tu kudila kua sobha ia Asídia? Ki tualʼiki tua kà bhulaka kiebhi? Muzambu ua tokala kiphenza kia kizanga kia kalunga. Kala o ibhungu ia kitembu kia sulu ki kungulula ioso, kiene ue kia kà tunda muene ku kikangalakata, ku mukáu u kuatesa uoma. Kisunji kiaiibha kia ngi londekeza; mukua-ufe u bhanga o ufe uene, o mubuikixi uenda ni ku buikisa; banda, eie Elame, konda kuene kuoso, eie Mediia, kuma mikemu iê nga i bhuisaku kiá. Kienhiki miongo ia ngi kate kiavulu muene; kua ngʼiza misusu kala misusu ia ió uala ku isenda; lamba dia ngi kondo ni kuívua nga lémbua; nga iokojoka katé nga lémbua kumona. O miẋima iala ku ngi titila kiavulu, kua ngiza kubhuuama ni kuteketa; ngendile kuma kuvunda, o ki kua mateka ngó o ku fefetela, uoma ua ngʼiza. Ene ia a zala meza, ia a langidila, ia a dia, ia a nua. Balumukenu mu jingana, uaienu maji ku jingubu. Mbata Jihova ua ngʼambela kiki: Ndé, ta mulangidi; o kioso kia mona, a ki tange. O kioso ki a mona kibuka kia masoladi a mondala jikabalu, kiiadi-kiiadi, kibuka kia jibulu, mba kibuka kia jikamelu, muene evidile muene kiambote ni masunga. Muene iu ua di kola kala hoji: Ngana! Ngedi o mu muanha ngemana bhu ditala dia kilangidilu ni kutala, ngi langa ngi tona, o mausuku oso ngala ku a zubhila mu kulangidila. Talenu! Kindala kù kuiza kifuxi kia mala, ni iá a mondala, ala kuiza ku kiiadi-kiiadi. Muene-phe ua kumbulula, uixi: Babilonha ia jimi, ia senguluka muene! Ni iteka ioso ia kusonga, ia jinzambi jê, ia di-vundu bhoxi ii ia bukujuka. Uaué, tata, kibetelu kiami; Uaué taté! Tiliku ia kibhâmba kiami kia kuvundila! Nga mi tudila kioso ki ngevu kua Jihova dia Ilombo Ieta, muene Nzambi ia Izalaiele. Muzambu kua Nduma. Nzôngo ia ngi bhixila ia tundu ku Seíle, exi: Mulangi, ola iahi kiá i tuala mʼusuku iú? Mulangi, kua bhiti kima kiahi mʼusuku? Eme mulangi: O kimene kí kiza, o usuku ue iu uiza; se muandala kuibhula ebhulenu; Vutukenu, zenu. Muzambu ua Alábia, a mu kanena. Mu matutu ma Alábia muene mu mua kà zekela usuku, enu mu jingenji ja Dedanime. Tundenu ni menha mu kauidile akua-dinhota; akua-bhata kʼoxi ia Tema tundenu ni jimbolo mu kauidila o jingòmbo oso a lenge. Kuma a mu lenga jixibhata, a mu lenga xibhata iôfomone, ni mufula uʼo oleke, ita ni kuene xiki-xiki. Mbata Jihova ua ngʼambela, uixi: Mu muvu umoxi, midila ia muvu ua mukua-nganhu, kijingo kioso kia Kedale kia kà jikinina. O a subhuka ku mundu ua iá a kuatele mifula, o ilôlo ia anʼa Kedale, a-nda kutunuka muene, kuma kiene kia kiambe Jihova, Nzambi ia Izalaiele. Muzambu ua dikôlo dia kisuma. Eie kindala ihi i uala na-iu, kia bhingi o mundu ué uoso a mu lengela bhu jihôngo ja jinzo. Mbanza iezala mikolekole, diembu diedi ni díene bulukutu, diembu di tumbujuka ni jingalasa? O imbi ié ioso ki iene kufua ku xibhata, mba ifua mu ita. O ilamba ié ene-oso a di tele ku ndenda, o makuenze a matoma ia a a kuatele anga a a ta bhu mikolo, ió oso a xalele momué, a a kutidile ue bhuamoxi kuma a lémbua kulengela makanga. Kala kiki, ngixi: Lungenu o pholo kuengi, eme nga-nda kuẋikujuka ni kudila, ki mu tale hadi ia ku ngi dixibhisa, nga bhondalala mukonda dia kibuika kia mona-kilumba, dia mundu uami. Kuma o kiki kizuua kia kibulukutu, kia ku di-lebhula, kia kavanza ka tundu kia Jihova dia Ilombo Ieta, keza, ka tula mu dikôlo dia kisuma; kizuua kia kulundumuna imbaka ni kuia ku milundu ni kudikola-kola. Mbata Elame ua nomona kizu kia misongo, mala iá mu makalu, sai ue amondadi; o Kile ua tukulula jingubu. Kia-nda kubhita muene kuila, o makôlo mê moso mauabha, ma-nda kuizala ni makalu, o amondadi a kà di-zeleka bhu mielu. O divunga dia Juda a kà di katula, mu kizuuʼokio eie ua kà talela ku inzu ia muxitu muala o ikuamu. Mua kà mona o misula ia mbanza ia Davidi, mukonda dia kuvula kuê, anga mua kà bhongolola o menha ma dijiia dia luiji. Mua kʼàlula ue o jinzo ja Jeluzaleme, hé mua kà lundumuna jinzo phala kukolesa o imbaka. Mua kà bhanga ue ditangi bhuʼaxaxi ka imbaka iiadi, phala kubhaka o menha ma dijiia diòkuluʼodio, maji mua tokoka o kutala bhulu, kua ió ua bhange kiki, né ngó kusuua uoso ua iudika o ima iii tundé ku xiahulu. O Jihova phe, Jihova dia Ilômbo Ieta, mu kizuua kiná ua kà mʼixanena kudila, ni kuta jingololo, ni dikongelu dia mítue, ni kuzuata jisaku. Maji o kiki-phe, uamono, muala ku kemba ni kusanguluka, mu jibha jingombe, mu jibha jimbudi, mu-dia xitu, mu-nua vinhu, mu amba muixi: Tu dienutu, tu nuenutu, mungu tu kane o kúfua! Maji Jihova dia Ilômbo Ieta ua ngʼivisa-kiu mu mátui, uixi: Kikuma kiki, kana, ki nga-nda ku mi loloka-kiu, katé ki ki mi-dia muene o muenhu, eme Ngana, Jihova dia Ilombo Ieta, nga ki tange. O Ngana, Jihova dia Ilômbo Ieta, uambe kiki: Ndé, uie, uzuele ni lundambongo iú, ni Sebena, o kimbadi, u mu ambela, uixi: Eie uala kubhangaʼhi bhabha? Mukuahi muene uala-nê, ki uala ku kanda o mbila bhabha? ua mu kanda o mbila iê bhu kididi kia di-leka, eie ua mu di sokuela mu ndanji dibhata dia kukala? Talesa, Jihova ua-nda ku ku takula ni lukuaku lua suina, mukua ni iala dia kindanda anga u ku làmba. Kia kidi kiene, Jihova ua kà ku nhungisa muene nzé-nzé, kala kia nhungisa o bola bhu kididi kia zanze kia dixala; kuene ku ua kà fuilʼoko, makalu mu ua di-kudisa-nâ a kà buidila kuenhoko, kuma eie ua nuhisa dise mu dibhata dia Ngana iê. Ku kikalakalu kiê ku uala, nga-nda ku ku kaiesa-ku, anga bhu kibhuna kié a ku langumuna-bhu. Anga bhu kumbi dieneʼodio nga kèxana Selevende iami Eliiakime dia monʼa Hilikiia. Hé ngi mu zuika o divunga dié-eie, ngi mu kuatesa ni phonda ié-eie, o utuminu ué ngi mu tula-u bhu maku mê-muene, anga ua kà kala tata ia iá oso a tungu mu Jeluzaleme, u kala ue tata ia dibhata dia Juda. O sabhi ia dibhata dia Davidi, nga kà i tula bhu kisuxi kié; muene kia kà jikula, kana muthu u tena kujika, muene kia kà jika, kana muthu u tena ku jikula. Ngi mu phapha kala pheleko a i phaphela bhu kididi kia kolo, muene ua kà kala mukua ni kiandu kia ujitu, phala dibhata dia tatʼâ. Kijingo kioso kia dibhata dia tatʼâ, a-nda ku ki tudika kua muene, ni kijingo kia ana ni kia alaúla, ni ingolongondo ioso iòfele, tundé ku jikopho katé ku jingalafua. Mu kizuuʼokio-phe, eme Jihova dia Ilombo Ieta, o pheleko ia phaphele bhu kididi kia kôlo a kà i katula: anga a i vuza, i laúka; o kimbamba kioso kia nhengene-ku kia kà sutunuka, kabasa Jihova ua ki ambe. Muzambu ua Tilu. Enu mu jinaviio ja Talxixi, kumbenu, kuma muene a mu buikisa kiá, katé ki mu mu subhuka dingi inzo, momué ki mu bokona dingi muthu; kienhiki a a londekeza na-kiu tundé mʼoxi ia Kitimi. Dixibhienu, enu mua tunga mu kikolo, enu a mʼizalesa kuala jingenji-ja-kufuna ja Sidone, ene kutabhula mu musanza ua kalunga, ni kubhandulukila ku mbutu ia Sidolo ienda ni kuijiia ku hungulule ionéne ia Nilo, bhu thembu ia kumuna jindombe jê, muene Tilu iú ua di bhangele kitanda kia akua jʼixi. Sonhi jé, Sidone, tata! Kuma o mbonge ia musanza ua kalunga, iambe muene, ixi: Eme ku isenda ki ngèle-ku, kuila ngi vuala mona, ki ngi sase ue minzangala ia mala, mba ngi bhana kikombo kua ana-ilumba. Kioso kianda kuiza njinbu ia Tilu, bhua-ndu kala misusu kala kiejile jinjimbu ja divuua dia Ijitu. Bhitenu mu Talxixi; kumbenu, enu muà tunga mu kikôlo. Didi diene o diembu dienu, dia kexe ku tumbujuka ni ngalasa? Diene diembu dia tunda xiahuluʼidi? A-nda ku diambata, di-endela ku inama iê muene katé ku makanga, kuene kuà kala mu tunganena. Mukuahi muene ua funha kima kala kiki, phala ku balukila Tilu, o mbanza iòzuike kitundu? Ua bhingi jingenji jê ngó ilamba, anga akuakufuna a kala makota ku ungana uaʼxi? O Jihova dia Ilombo Ieta, muene ua ki bhange, phala kutununa o izala ia makembu osuʼó, ni kusebukisa oso a beta ulamba bhoxiʼabha. Bhita kala o ngiji ia Nilu mu ixi ié, eie monʼakilumba kia Talxixi, kuma kana-ku dingi kima ki ku phopheka. Muene ua senununa lukuaku luê ku musanza ua kalunga, mautuminu ua ma titidisa; Jihova ua bhana ngonge ia kúlua Kanana, phala o jimbonge jê jiie bhoxi. Iu uambe, uixi: Eie kilumba, monʼa Sidone, a ku bhondeleka, ki mungu dingi ua kà tumbujuka ni ngalasa; balumuka-bhu, somboka, uie ku Kitimi, o kuenhoko ue kua kà mona-ku dinhohenu. Talenu o ixi ia Kaldeia; o mundu iú ki u di bhangele luua mundu; Asídia ua i andekela phala oso a tungile mu kikangalakata; a iudika jimbonge jê, ia a tungu o mazemba mê; maji kindalʼiki-phe ioso muene ia budika kiá. Dilenu mukua ni imbungu, enu mu jinaviio ja Talxixi, mbata uzonda uenu a u sengulula. Bhu kizuuʼokio-phe, kia kà bhita kuila Tilu a kà mu landuka mu makuinhi-sambuadi a mivu, kala kiene o izuua ia sobha, maji, kioso kia kà bhua makuinhi-sambuadi a mivu, Tilu ua kà kala mukua ni muimbu ua kidianzunga. Zangula kakoxi, u kondoloke o mbonge, eie u kidianzunga, a ku jimbi kiá; xika uhete, u tambuijile kiambote; vudisa o mimbu, nda aie ni ku ku xinganeka, a ku lembalale dingi. Kuma Jihova, kíbhua makuinhi-sambuadi a mivu, ua kà zungila dingi Tilu, o muene-phe uà kʼalukilʼé dingi nganhu iê ia udianzunga, o mautuminu oso ene kulu-dia-mundu ua kà bhanganâ undumbu. Anga o uenji uê ni futu iê ia undumbu a kà i bhakula kua Jihova; ku i lunda kana, ku i bhaka ue kana; maji uenji uê ua kà tokala ió oso ene ku nanga bhu pholo ia Jihova, phala adie katé ki ekuta, a kale ni kizuatu kia kolo, kinanga, kia makembu. Talesa, Jihova, ua kà kukumuna oxi anga i xala ngoho, ua kà i bhanga ngundu, o ku thundu diê u tandanganhesa-ku, u i bonguesa, oso a tunga-mu ua kà a muanga. Kioso kianda kubhita na-kiu o mundu, kiene ue kia kà bhita na-kiu o nganga; kikala o selevende, kiene ue kià kala ngana iê; kikala o kahatu, kiene kià kala ngana iê ia muhatu; kikala o musumbi, kiene ue kià kala o musumbixi; kikala o musobhexi, kiene ue kià kala o musobhi; kikala u bhana dikongo ni kuvualesa, kiene ue kià kala uoso u futa dikongo ni kuvualesa. Oxi ia kà kukumuka muene, ki mu xala kama, a kà i bhûnda, mbata Jihova ua tange kizuelu kiki. Oxi ia-nda kuta jingololo, anga i xoueta; ngongo isekala, hé i xoueta; ilamba ioso iònene mu ixi, ia kà iokojoka. Kuma kia kidi kiene oxi ia kasana, mukonda dia iá oso a tungumu; mbata o ijila ka mu i aiuka, o jingonge a ji lungulula, o kikutu kinangenena a ki bulu. O kienhiki, kiene kia bhekela o mázui kusekalesa oxi; o ió oso a tungu-mu a-nda ku di-kota; mukonda dia kiki, a-tungi-a-xi a-nda kua oha, mua kà subhuka ngó athu òfele. Maluvu ia dila, muvide iù lela; oso a tanene miẋima, kiki ia a di tula mienhu. Kuxika o jingoma kua suku, mixindu ia akua-kutumbujuka ni ngalasa iabhu-ku, o kusanguluka kuijiia ku kakoxi ue kua nhoha. Kʼanda kúnua dingi vinhu ni kuimba; o uhôlua u kodiuisa kinéne oso a u nua ua kà a ludila. Mbanza ia xala ngundu, kiki ió bula-bule, jinzo joso muene ja ku jika, ki bhuala dingi u tena kubokona. Hanji kiabhu o vinhu, tuala kuívua mutendu uaʼlamba mu jinzunga; o kutana kuoso kua himbi, o ngalasa moxi iòsondolole-mu. Mu mbanza mua xala ngoho ngunzu mu ngunzu; o mabhitu a budijika ni kubanza. Mbata oxi kiene kia ia-nda ku kala, ni ku matutu, ni muʼaxaxi ka mundu iú, mukua ni muvide kia u lalumuna ibundu, mukua ni jisuênge, kʼibhua o kumuna jiuva. Iá a-nda kuzangula dízui diâ, anga emba ni ngalasa; a-nda kuta nzôngo, tunde ku musanza, mukonda dia fuma ia Jihova. Kala kiki, jingisenu dijina dia Jihova, ni mu ibôlo ni mu isanga ia kalunga, jingisenu dijina dia Jihova, Nzambi ia Izalaiele. Ku maẋokololo maʼxi tuevu-ku ià emba mikumbi ia kufumanesa Muthu Uaiuka; maji eme ngedi: Uaué, enu malʼé! Nga bhele, nga tunuka! Akua-mangonha a bhange ufe! kiene muene, akua-mangonha a bhange muene ufe ua nzungule! Eie, ua tunga mu ngongo, kuala ku ku kana kibulukutu, ni diela ni mùkala. Kienhokio-phe, uoso ua kèla, iza ngi lenge kibulukutu, ua kà laúka mu diela, o kiela ngi tunda mu diela, utudila mu mùkala, ua naminina; mukonda bhulu jinjanena a ji jikula, bhoxi, madisesa ma tunguta. Oxi ioso ia kà budika, ia kà sekala kuene kuoso; i setuka muene, bhu kididi kiê ki i kalabhu. Oxi ia kà bhendujuka muene kala hôlua, itunguta, itona, kala kitelembe a ki nhikisa mʼusuku; mulonga uê a kà u xina ku thandu diê; anga idibhala; o ki iia kiá bhoxi, ki ia kà bhetuka dingi. Anga kia kà bhita mu kizuua kieneʼokio kuila: Jihova ue ua kà zungila o ilômbo ia bhulu, mu dinga ni dinga, ni ku jisobha jaʼxi kulu dia mundu. Anga ene-oso a kà a lunjika mu ngenda kala jipelezo, à kala ku upelezo mu katutu; o ki bhita dingi nzungule ia izuua, a kà a zungila luamukuá. O mbeje ia kà sonoka pholo, dikumbi dia kà kakuka, kioso Jihova dia Ilombo Ieta kia kà hinga o ungana ku mulundu ua Ziione, ni mu Jeluzaleme; kienhokio bhu pholo ia ikulakaji iê bhua kà kala fuma. Jihova, Tata, eie muene u Nzambi iami; ngi ku zangeleka muene, o dijina dié ngi di ximana jinga, mukonda ua bhange madiuanu; ima i ua tanga, mʼukulu kidi, iakuata, iakolo. Kuma mbanza ua i kitula ndunji ia matadi, o mbanza ia di-fikidila ni kimbaka ua i bhange ngundu-élele; o kilômbo kia jinzuangiza phala ki ki kale dingi mbanza, ka kà tona dingi ku ku tunga. O kiki kia kà ku fumanesa katé ni ku mundu ua mazonda, o mbanza ia miji ia a-kutênde ia kà ku kuatela uoma. Mbata ua di bhange u kimbaka phala ngadiama ni ió ua tate mu lamba diê; u Dilengelu kiza o kibhungu; u Kilembeketa bhu thembu ia kizuza; kuma o muha ua isueia mukuâ ni kibhungu, ki ki di zubila ku kimbaka. Eie ua kà tolola o undanda ua athu engi mukua ni munza bhu kididi kia kukuta; mukua ni kambèlembele ka kidituta ki talalesa o muzukuta, kiene ue kia kà sebuluka o muimbu ua isuéia. O Jihova dia Ilombo, mundu uoso ua-nda ku u bhangela kizokola ku mulundu kuenhuku, ni iama ia nete; kizokola kia vinhu ia kenzuluka, ni malonga a uôngo ua ifuba, ni vinhu ia iuka ia kenzuluka kiambote. O kivunga kia pholo muene ua kà ki bhuisa-ku ku mulundu uenhú, iú, kioso ki ene ku di vunga na-kiu ifuẋi ioso, ni kivunga-mútue mua mu suamena akua jixi. O kalunga ua ka kà bhuisa-ku muene nzaká, kienhiki Jihova ua kà kondona o masoxi mu pholo joso, inga mu ixi ioso u katula-mu o kusebuluka kua mundu uê, kuma Jihova muene ua ki tange. Mu kizuua kiókio, a kèla: Muenhú muene Ngana, tua mu kingile; ni kutana ni kusanguluka tua kà ku muena mu ubhulukilu uê. Mukonda lukuaku lua Jihova luanda ku tula ku mulundu uenhú; maji Mouabhe a-nda ku mu bhiatela muene bhu kididi kiê, kala kiene kubhiatela o ibhiáxi bhu dixita. Anga ua kà zanza maku muʼaxaxi kâ, kala kiene ku ma sanzumuna o muzoui phala kuzôua; kuma muene-phe ua-nda ku a katula o ku di-tudika kuâ, ni kusakalala kua maku mâ. Jimbonge ja di-leka ku imbaka iê, muene ua-nda ku ji tulula, anga u ji tununa, u ji lundumuina muene bhoxi, katé ki ji kituka fufutila. Mu kizuuʼokio mʼoxi ia Juda à kala mu kuimba mukumbi iú exi: Tuala ni mbanza ia di-fikidila! Nzambi ua i bhana ubhulukilu, ua di bhange malumbu ni imbaka! Jikulenu mabhitu, phala mu bokone kifuxi kia athu a iuka, kiene ku kuata o kidi. Eie, Jihova, uoso ua te muẋima ua tenena kokué, eie ua kà mu bhaka ni kutululuka kua kidi, mukonda muene ua ku dielela eie. Dielelenu Jihova mu thembu joso; mbata Jihova, Nzambi, ndanji i nangenena. Kuma athu a tungu ku ididi ia di-leka, muene u a tulula; o mbanza ioso ia di-zangeleka, ua kà i tululula katé bhoxi, anga u i lundumuna katé ki i kituka fufuta. A kà i titidila kuala dikànda dia kinama. A kà i titidila kuala makànda ma jiphulungu, ni makànda ma jingadiama. O njila ia muthu uaiuka, iene ioso i sokelela kiambote. Eie, o uendelu ua muthu uaiuka, uene ku u zonga ni kuiuka kuoso. Eie Jihova, tuala ku ku kingila katé ni mu jinjila ja matetuluilu mê; o ku ku tumbula dijina ni ku ku-inda, iene o vondadi ia miẋima ietu. Mʼusuku uenhú, nga ku-indi mu muenhu uami; ni nzumbi ia ngi kala moxi, nga-nda ku dimeneka ku ku sota; kuma matetuluilu mé nʼa kala mu ngongo, akua-xi kulu dia mundu a di-longa o kidi. O mukua-phulu né ua mu bhange mbote, ki kiene ki mu bhangesa o ku dilonga o kidi; katé ni mu ixi ia kuiuka, muene hanji a jijila o kubhanga ufusa, ka xikina kusuua o unéne ua Jihova. Jihova, tata! Sumbala lukuaku lué lua zangalala muene, maji ene hanji a tokoka ku lu mona! Maji-phe, a kà lu mona anga adiuana, mukonda dia muanu u ua kuatela o mundu ué; o túbhia-phe hádia tua kà buikisa o jinguma jé. Jihova, tata! Eie ua kà tu bhana o kutululuka, kuma éʼmuene ua kalakala moxi dietu o ibhangelu ietu ioso. Jihova, Nzambi ietu, tata! Kia dikalela kiua jingana jengi kiá, ja mu tu tumina, maji hanji, mukonda dia Eie ngó, dijina dié ki tua di landuka. Ene, o kia fua, ka kà vutuka dingi ku muenhu; o kia kituka madifundu, ka-nda kufukunuka dingi; mukonda dia kienhiki, eie ua a kane, eie ua a jimi o mbutu, o fuma iâ ioso ua i làmbe muene. Eie Jihova, mundu iú ua a sokolola, ua u vudisa muene: Nʼeie ua jingi dingi kiengi; maji o ki uiza-ku-phe, ua a tande dikanga, katé ua a uanena ku maẋiokololo moso maʼxi. Maji, tata, kioso kia a kondo o ngongo, ejiie ku ku sota; kioso ue ki ua a bazela, ene-phe a mbolojoka ni kusamba mu kasuèkele. Kiadifu ni muhatu uala mu mikutu iiadi, o kieza ku isenda, misusu ia ku vuala i mu kuata, anga u dikola-kola mu jindolo jê, kiene ue ki tua kexe etu, Jihova, bhu pholo ié! Tuemitʼetu muene, o misusu ia kuvuala tua bhiti na-iu, maji tua vuala ngó kitembue; maji o ubhulukilu ku mundu ki tu u bheka-ku, o a tunga mu ngongo ue ka tembujuka. O athuʼé, àfua, a kʼèza dingi ku muenhu; o athuʼé àia kalunga-ka-mbala-maminhu, a kà fukunuka. Phaphumukenu, mu tane ni kusanguluka enu muà tunga mu fufutila; Kuma o dimume dié dila kala mume dia isasa ia uisu; ni oxi iene ia kà lukula madifundu ma bhakele. Uila kiki, enu mu mundu uami, ndenu, mu bokone mu jinzu jenu, mu di jikile momo, mu suame ngó kathangana, katé ki somboka o njinda. Mbata, tala-ze, Jihova ua kà tunda bhu kididi kiê, nda uiza kubhana o njumbu ku iá a tunga mu ngongo, mukonda dia ikuma iâ; o ixi ia kà tukulula manhinga mâ, ki ia kà sueka dingi ió oso a a jibha. Mu kizuua kienhókio, Jihova ua kà sunga xibhata iê ia kolo, iónene, ia nguzu, iene ia kà bhana na-iu o njumbu kua Leviatane, o kinhoka ki lenga lusolo, ni kua Leviatane, muene kinhoka kia di jinga lukata, anga o mudikixi uene muʼalunga ue, nʼa u jibhe. Mu kizuuʼokio, bhua-ndu kala díbhia dia mivide ia vinhu ila nguí; anga a kèla, exi: Enu, muʼimbidienu! O díbhia didi, eme muene ngi Jihova nga mu di langa. Ngi di tekela mu ithangana, ngiia ni ku dʼinga usuku ni muanha, phala ki bhu kale muthu u di bhanga phulu. O kuthathamana, momuʼami, ki kuala-mu dingi. Mukuaʼhi muene u ngi xitila isakelu ni minha ku pholo iami mu ita? Eme ngeji ku dilukula ku thandu diâ, anga ngʼa jikatesela bhuamoxi. Mba bhu kala uoso u ngi-bua o jinguzu, u bhanga paze nʼeme; kiene muene, ió muene u di tambulula nʼeme. Bhua kèza izuua ia kuila Jakobo u ta jindanji, o Izalaiele ua kà sabhuluka u fuafua anga u bhana itulu ni ibundu; enhá anga a kèzalesa oxi ioso ni ibundu, kulu dia mundu. Manhi muene a mu kuama kuala Nzambi, kala kia kuama ió a mu kuamene muene? inga Jihova ua mu jibha kala kia jibha ió oso a a jibha kuala muene? Kana bá! Inda eie, mu kuzoka-nê, ua mu fikixila; kioso ki ua mu ẋimbuka, ua mu sondolola ni kitembu kiasuina, kia bhixila o kitembu kia thunda. Kienhiki-phe, o kikuma kioso kia Jakobo, a kà ki bhuisa-ku ni kiamenga; o kiki kia kà kala kiene o kibundu kia kukatula o kituxi kiê kioso, kioso. O Jihova muene kia-nda kubhanga o matadi oso a kalatódio kala matadi ma hala a ma bula-bula; kieneʼokio ue, o mixitu ni iteka ia lumbidile o dikumbi, ki ia kà tena dingi kuimana. Kuma o mbanza ia di-fikidilʼoio, ia xala ubheka, ia kituka dibhata dia uʼehèlele, a i ambudisa mukuà ni kikangalakata; o tuana tua jingombe tua kà dila mueneʼomo, tua kà zeka mueneʼomo, anga tua kà butulula muene o jithangu jê. O kioso jithangu jê joso ki ja-nda ku kukuta, a kà ji bukujula; o kiza ahatu, a ji ta mu túbhia; mukonda o mundu iú ki mundu ua kilunji; kienhiki-phe, ió uoso ua u bhanga ka kà u kuatela henda, ió uoso ua umbu ka tena ku uidika ujitu ua kima. Anga kia kà kala-phe kiki, kuila: Mu kizuua kiná, Jihova kia kà bhiata o idima iê, tunde ku mixinji ia ngiji, katé ku honga ia Ijitu, enu uenu, mu anʼa Izalaiele, a kà mi nona mu umoxi-umoxi. Mu kizuua kieneʼokio, kia-nda kua kà kala-phe kiki: A kà xika-mu koloneta ionéne, o ió oso-phe a texikile ni kubunganena mʼoxi ia Asídia, ni oso a a balakalele kʼoxi ia Ijitu, a kà vutuka dingi anga a kà bheza Jihova ku mulundu uê uangene, mu Jeluzaleme. Lamba dia kitundu kia ukumbu ua jihólua mu Ifalaíme! a bhingi o makembu mâ, ma matunda, mukua ni kitulu ki lalumuka, kiala ku sungu ia dikôlo dia kimise dia iá a a tolola kiá kuala o vinhu. Talesa, Jihova ua kà tuma dizonda diê, kusuina kuvula; mukuâ ni ki sonoka mvula ia matadi, mvula ia kibuika, mukuâ ni imenha i bhanga jihungulule ji kungulukila mu jimbandu, muene ue kitundu kiâ ua kà ki zubila ni nguzu ioso bhoxi. O kitundu kia ukumbu ua jihólua ja Ifalaimi a-nda kuà ki titidila muene bhoxi ni inama. O kitulu kia lalumuka ku makembu mâ ma fuma, kiala ku sungu ia dikôlo di bhana idima, kia kà kala mukuâ ni kibundu kia mufiku, kia mutômo, kioso o kixibhu kiluua ngó ki bhixila, uoso u ki mona, uila u ki kuata ngó bhu lukuaku, u ki minha lusolo. Mu kizuuʼokio, Jihova dia Ilômbo leta, u di bhanga kitundu kia fuma ni dilènga dia iuka di kembesa o masubhu ma mundu uê; Jihova u kala ue muene unjimu ua uoso u xikama bhu kibhuna kia kufundisa milonga; muene o kimbaka kia oso a sota kuvutula jinguma katé bhu muelu ua sanzala. Maji ni athu enhá ue, a tondala mukonda dia vinhu; a lueza o njila mukonda dia uhôlua ua lulu kinéne, enda ni ku bhendujuka; katé o nganga ni musesedi a tondala ue, mukonda dia uhôlua ua lulu kinéne; o vinhu ia a jikinisa; a jimbila o njila, kingumba o kúnua uhôlua ua lulu; a tondala mu ixinganeku, a di bhukajana mu kilunji. Mukonda ni meza mâ moso mezala induxila, a nuha ni dise; kana-bhu ngó kididi kia subhuka ni kuzela. O kiki-phe unjimu a u longa nanhi? Kima kia dʼivisa kiá, kia tokala ku kʼijidisa dingi mukuahi? Ió uoso uasumuka kiá ku lete, inga uoso a mu thathumuna ku mele a mamʼâ? Kuma ngonge ku ngonge, ngonge ku thandu dia ngonge; phangu ku phangu, phangu ku thandu dia phangu; kama bhabha, kama bhobho! Mukonda dia kiki, o mundu iú muene ua-nda ku u tela maka ma tunda ku mizumbu ia athu engi, ni ku akua madimi engi. Athu enhá ua ambela: Didi diene o dinhohenu, bhanenu-diu uoso ua bhuila; o kuku kuene o kutululuka; ene-phe nguâ kuívua. Uila kikiphe, o kizuelu kia Jihova kua ene, kia kà kala ngonge mu ngonge, ngonge ku thandu dia ngonge; phangu ku phangu, phangu ku thandu dia phangu; kama bhabha, kama bhaná; nda aie, a dibhale ni dima, o kia-nda kuila a zoza, a fue bhu mubhetu, nda a a bhange jipelezo. Kala kiki-phe, ivuenu kizuelu kia Jihova, enu mu akua kubhanga kasekelelu, mu jinganga ja kutumina o mundu iú uene mu Jeluzaleme. Enu, kuma muambe, muixi: Kalungʼangombe tua bangana-nê, o inferno tuate na-iu kikutu kia ukamba; kioso kia-nda kuiza divuua dia kibeto kala mvula ia dilúvio, etu ki kia-nda ku tu bhixila, kana; kuma dilengelu dietu o makutu, disuamenu dietu o kudinga o kidi. Kala kiki, Jihova dia Ilômbo Ieta uambe, kuma: Talesa, nga xikika ditadi mu Ziione, ditadi di zubha o phata, ditadi diate kiavulu, diene di kuatesa bhu thungi, nga di xikika dia kuata dia kolo; uoso u xikana ka kale ni kisuka. Ubatuilu ngi u ta mu dinha, o kulûnga ngi ku zonga ni pulumu, anga bhuà kala mvula ia matadi ia kà kungulula o dilengelu dia makutu, o menha anga a kà bobesa o disuamenu diâ. O kubangana kuenu ni kalungʼangombe, a kà ku selula; o kikutu ki mua te ni inferno ki kia kà nangenena; o kioso ki bhita o kibetu kala mvula ia dilúvio, kia kà mi tatesa muene. Dilúvio dia-nda ku mi bhituila bhu dimatekenu bhene, kuma dilúvio diodio di bhita jinga imene ioso, muanha ni usuku; mu kuívua ngó o fuma iê, ki bheka kubhondalala kua dikota. Mbata o hama ia kuzeka ia kà buta, kana muthu ua kà tena kutandelela-ku; o divunga dia kà tola o lubongo, kana muthu ua kà tena ku difuta-na-diu. Mbata Jihova ua kà balumuka kala ku mulundu ua Pelazime, anga ua kà thathamana kala kia bhangele mu dikôlo dia Ngibiione, phala kubhanga kikalakalu kiê, kia di tungula kene kuvudila ku ki bhanga, phala kuzubha o kibhangelu kiê kiokio kene ku vudila ku ki bhanga. Kala kiki-phe, ki mu bhange dingi kasekelu, sumba mikolo ienu a beta dingi ku i kolesa; mukonda eme ngʼevu Jihova dia Ilômbo Ieta uala ku kanena kiá ku bheka-ku kibuika, o kienhiki ua ki xindi kiá, ki tuluka ku thandu diaʼxi ioso. Bhetekenu mátui, mu ivue dízui diami; batekelenu kiambote, mu ivue kioso ki ngi mi jimbuila. Mbé o kidimakaji u dima mavu mu kumbi dioso dia kambàmba, nʼeza kiua mu kuna? Inga o mavu mê u ma kanda kizuua kioso, nʼa ma bula-bula ngó? Manhi ka bhangiê kiki: Kia zubha kiá o kubula mavu ni ku ma sokelesa, u kuua-mu ji-eleviiaka, u kuna jikominhu; mba u kuua-mu tiliku ioso ia beta o kuuabha, mba sevada, mba senteio, ia nona kiamboteʼoio, kala mbutu ni kididi kiê? Nzambi iê u mu longa, u mu tetuluila kioso kia tokala kubhanga. Kuma ji-eleviiaka kene ku ji beta ni muxi ua kuvundila; o kominhu ue kene ku i bhitisa malola ma dikalu ku thandu diê; hé kima, ji-eleviiaka u ji vunda ni mbangala, o kominhu-phe u i beta ni kamuẋi ngó. O tiliku ene ku i zuka, maji ka i zuku luavulu, kana; kene ue ku i zuka ni malola ma dikalu diê, mba ku i tutula ni jikabalu jê. Ima ioso iii muene, i tunda kua Jihova dia Ilômbo Ieta; kuma kulongesa kuê-muène kua madiuanu, o kikalakalu kiê u ki bhanga ni kuijiia kuavulu. Adiiele, lamba diê! Adiiele, mua kexile kilômbo kia makuenze a Davidi! Bandekezenu-ku, muvu ni muvu, o izokola iâ iiie ni ku di-bhingajana. Hanji-phe, Adiiele nga-nda ku mu ta bhu kíbhidi, bhuà kala ngololo, bhuà kala mukondo; diembuʼidi dia-nda ku ngi kala kiua Adiiele ia kidi! Mbata nga-nda ku ku kondela ni kilômbo kiami, ngi ku kondoloka ni imbaka, ngi ku kandeia jimbonge. Bhenhobho a kà ku lundumuna, u kuata kuzuelela koxi a mavu, uzuelelu ué utunda ku mavu ni kuloxalala; dízui dié diene dia-nda kuila kala dia mukua-uanga, dia mu tokomoka mu fufuta. O jinguma jé ja-nda kukala nzungule kala fufuta, o isuéia ia-nda ku ku vula kala mvindu ia ibhiate isomboka, kindala u tukumuka kia ku iza. Jihova dia Ilômbo Ieta ua-nda ku ku kana ni inuminu, ni kitungutisu kia mavu, ni kixindu, ni kibhungu kia suína, ni kalemba, ni mulengo ua túbhia, hé i ku buikisa. Ndumba dia ifuẋi ia-nda kúlua Adiiele, a mu vubuka mukuâ ni nzoji ia kisuma kia usuku, kiene muene kia-nda kukala oso a-nda ku mu lua, kia mu bula imbaka, anga a mu phopheka, a mu bhaka bhu kíbhidi. U di fuangana ni mukua nzala, uanjiua kala ua mu dia, o kia balumuka ku kilu, nzala iê iii-ié; mba u di fuangana ni mukua dinhota, uanjiua kala iú unua, o kia balumuka ku kilu, dinhota di dié, o muenhu uê hanji ua botomoka ni dinhota; kiene kia-nda kukala ifuẋi ioso, a-nda kúlua mulundu ua Ziione. Kokolokenu, mu diuane! Sangulukenu, mu dikole! A kodiua, maji ki vinhu ia a kodiuisa! A bhendujuka muene, maji ki ualende ua ki bheka. Mbata Jihova ua mu lunduluila nzumbi ia kilu kia muioko-ioko; o jipolofeta ja di bhange ene o mesu menu, a a jika; ni ilôlo ienu, akua-lumono, kiòmuene. Kienhiki kisuma kioso muene kiolambe mukuâ ni ndunda ia divulu diòjike kidimbu, anga a di tambuisa uoso uejiia kutanga, exi: Tanga-diu, muene uà kela: Ki ngi tena, mukonda diòjike. Mba a di tambuisa ió kejiia kutanga, exi: Tanga-diu-ze, muene uà kela: eme ki ngejiia kutanga. Mbata Jihova uambe, uixi: Manhi o mundu iú a ngi zukama, ala ku ngi xila ngó ni dikanu diâ, ni mizumbu iá, maji o muẋima uâ ua di sandula dikanga kokuami, o uoma uâ ua ngi kuatela uala ngó mu ijila ia athu, iejiia mu kilunji. Uila kiki, eme hanji ngi kolokota ni kukalakala kima kia madiuanu muʼaxaxi ka mundu iú; ngi bhanga kisunji nda adiuane, kuma o unjimu ua jinjimu jâ, ua kà jikinina, o kuijiia kua jingânji jâ kua kà suama. Lamba dia ió oso a sota kusueka ima iâ ku mesu ma Jihova, nʼende ni kubhangela ima iâ mu kitombe, exi: Mukuahi u tu mona? Mukuahi u tu ijiia? Enu ima ioso mua i tumbulula! Kala o mumbi ua sokela ni utuma, mba o kima kiòʼbhange kiamba o hete kuma: Kʼa ngi bhange; o kitutu kiamba ngumbi iê kuila: Ió kiximba. Kʼejiia kima. Kifua nga mono muxitu ua Libano ku u kitula mavu ma idima, muʼanzanzuʼmu, unanga? Inga o mukáu ua kudima, o ku u kitula muxitu, ubhonza? Mu kizuua kiná-phe o mixilu ia kʼèvua maka mu divulu, o ifofo ia kà ma muena mua vundu ni mu kitombe. Oso a belesela a kà kala ni ngalasa, kutunda ngalasa, kuiza ngalasa, o ngalasa mua Jihova; jiphulungu ku mundu, a kà tanena kua Dilemba dia Izalaiele. Kuma o kisuéia sai sukilu diê, o semenhi ua kà jikinina, oso a di bhakula mu kubhanga ituxi a kà jima o mbutu; ni oso a uabhela kutuika mulonga ku muthu mu diba dimoxi ngó, a sota o ndunge ia kukuata oso a a bazela bhu muelu; o muthu uaiuka a sota kioso kia mu uanuna mu dianda diâ, sè kikuma. Kala kiki, Jihova, muthu ua kula Mbalahamu, uambe kiki bhu kaẋi ni dibhata dia Jakobo, uixi: Kiki kiá Jakobo sonhi ki ja-nda ku mu kuata dingi, ka-nda kusonoka dingi pholo. Kioso kia kà mona muiji uê, kikalakalu kia maku mami muʼaxaxi kâ, euá, dijina diami a kà di kôlesa; Dilemba dia Jakobo a kà mu xila; Nzambi ia Izalaiele a kà mu kala ni uoma. O oso a tondala mu nzumbi, ia ela kuengi, a kà tambula kilunji; o akua kulongolola, a kèjiia ulongelu, kuma a kà xikina kiá ku a longa. Jihova uambe, uixi: Kokolo dia ana oso a bhukumuka, a mu tambula phangu kuengi, o kokuami kana; ia a di futu ni divunga diengi, ki diene dia tundu kua Nzumbi iami; mbé o ku bandekeza kituxi ku thanduʼa kituxi. Hé a kulumuka mu Ijitu, kene ku ngʼibhula dingi kioso ki tunda mu kanu diami; a bhangela ku di-fikidila ni undanda ua Falaó, phala kudielela o kilembeketa kia Ijitu. Maji o undanda ua Falaó ua kà mi sonoesa o pholo, kia-nda ku di bhanga sonhi jenu kudielela mu kilembeketa kia Ijitu. Mukonda o ilamba iê iala mu Zouane, o ilôlo iê ia bhixila mu Hane. Ene oso-phe sonhi ja kà a kuata muene, mu dielela athu ka bhandulula ni kima, dikuatekesu lémbue, dibhandulukilu lémbue, ki bheka ngó sonhi ni mondo. Muzambu ua iama ku sulu: ku ixi ia mukondo ni jingongo a kàmbata jimbongo jâ a ji tuika ku makunda a tujumenda, umvama uâ a kà u ambatela ku milumba ia jikamelu, aia kubheka ima ioso iii ku athu ka tena ku a bhandulula ni kima, muene Ijitu. Kuma Ijitu ua-nda ku a banda ngó makutu; ka a bhandulula kima; o kienhiki nga ki kola kiá, ngixi: Inda mu ku di xibha, muene muala o nguzu ienu. Ndé-phe kiá kindala, u ki soneke ku dibaia, ki kale ku mesu mâ, u ki notala ue mu divulu; phala ki kale kiosoneke, ki xalele kienhiki katé mu thembu ia kéza-ku, ku hadia ni hadia, ki nangenene muene. Mukonda athu iâ kuhuka kuvula, ni makutu ana iá, ana a di tunu kuívua o ngonge ia Jihova. A tangela akua lumono, kuila: ki mu mone; o jipolofeta a ji ambela, exi; Etu kana ku tu zambuila ima ia iuka; tu tangedienu ngó ima i tu uabhela; tu kengedienu ima ioso ia ku tu hanza, sumbala ia mangonha. Njila xenu-iu bhu mbandu, abhukenu mu kikoka: bhangesenu-kiu muene kuila o Dilemba dia Izalaiele ka kale dingi bhu mesuʼetu. Mukonda dia kienhiki Dilemba dia Izalaiele uambe kiki: O ki muedi kizuelu kiki mua di tunu-kiu, enu mua dielela o ungumba ni phulu, enu kuenhuku kuene kiá ngó ku mua xamenena. Kala kiki, o phulu ia kà mi zenzamena mukuâ ni kipena kia lumbu kia zendalala, kia bhana kiá mulumba, o mu ku lundumuka kia kà mi tukumuisa. Jihova ua kà a sasula kala ombia ia mavu, kioso kia a bula a sasaka muene; ki bhuà kala dingi kavumbi; o mu ienga iê ki mua kà kala ngó kimoxi ki uabha kunomuena túbhia bhu jiku mba kuvuotela menha bhu fiẋi. Kuma kiene kiambe Muadi Jihova, ʼLemba dia Izalaiele, uixi: Se muedile mu vutuka anga mu ximbakata, mueje ku bhuluka; mu kudielela ni mu kuximbakata, kieji ku mi bhekela uzonda, enu-phe nguenu. Mukonda enu-phe muambe, muexi: Lémbue! Sembele tua di te ku jikabalu ni tu lenge; kiene kia-nda ku mi lengesʼokio; muexi, tu mondala kiá jingelenge; kiene-phe kianda kusakalela ue o jinguma jenu mu ku mi bhesa o lusolo. Midi ia mala a kà lenga muténdu ua muthu umoxi, ku mutendu ua kitanu, enu-oso-lolo mua kà lenga, katé ki muà xalela mua batukila, kala muxi ua mvela bhu thala ia mulundu, mukua ni mvela ia xala bhu kalundu. Kiene-phe kia-nda ku kingila Jihova ku mi kuatela henda; kiene kianda ku mi zangumuina phala ku mi lendukila, mukonda Jihova uene Nzambi ia kutetuluka; azediua oso a kinga kua Muene. Mbata athu a kà tunga muene mu Ziione, mu Jeluzaleme; kua kà dila dingi, kana; kidi kiene, Muene ua kà ku kuatela henda, kabasa eie udikola, o muene kia ku ivua dízui, uà kuitaia. Sumbala Jihova ua kà mi bhana, ni kidi, mbolo ia kikote, ni menha ma kubhondalala, maji o jindongixi jenu ki ja kà mi xa dingi, kala ja tuka ni mabhabha; inda mesu menu ma kà mona jinga jimesene jenu joso. O mátui mé, mà kévua dízui ku dima dié, di ku fuetela kuila: Iii iene o njila, endelenu muenhumu; kana kuabhukila ku lukuaku lua kúdia mba lua kiasu. Divunga dia iteka ié ia phalata, dianda ku ku iibhila kiá, o divunga dia iteka ié ia ulu ua kuzunza, eie ua-nda ku di kita dixidilu; ua-nda ku di texe kala ditele, ua-nda ku i tangela mu kimoxi-kimoxi, kuila: Tu-nda bhabha. Kienhokio-phe Jihova ua-nda ku ku bhana o mvula ku mbutu ié i u kuna bhoxi, u ku bhana ue mbolo, o phèmbele jaʼxi; mavu iá a-nda kuima muene kiasoko; mu kizuuʼokio ibhaku ié ia kà dila jinga mu mâkela madixala. Ni jingombe ni jiseseme ja jibulu, joso ji dima mavu, ja kà dia jinga jimbundu ja di sanze kiambote, jòsuange, jabhiti bhu mbangu. O ku milundu ioso ia di-leka ni ku tu-thuthulûndu tuoso tua zanguka, kua kà fuáfua jihonga ni jihungulule ja menha, bhu kizuua kia kihaxi kionéne, kioso kia-nda kulundumuka jimbonge ja matala. O mueji ua mbeje ua kà soka ni muanha, o muanha uene ua kà di bandekeza lusambuadi mu kútua, mukuâ ni muanha ua sambuadi dia izuua ua di lunjika kumoxi; kiki ki bhita bhu kizuua kia Jihova, kia-nda ku sokejeka o mundu uê ua budijika, ni kia tumba o kilônda kiâ. Talesa, dijina dia Jihova ditunda dikanga, ni kuuama ni njinda iê mu kaẋi ka ifuke iedi muene xikixiki; mizumbu iê ia teme kinéne, o dimi diê mukua ni tubhia tua muzukuta. O muha ua kubhuima kuê kala ngiji ia xamujuka ni menha, a bhixila katé mu xingu, phala kusàla o miji ni musalu ua kibuika; o ngoji ia ku a tondalesa, u i kuikila mu jingandelu ja ifuẋi ia mundu. Muʼaxaxi kenu-phe mua-nda ku kala muimbu kala mu usuku ua kutulula o kizokola kikôla; muẋima ua-nda ku mi sanguluka kala muthu u xika ngaieta mu kuiza ku mulundu ua Jihova, kua Ndanji ia Izalaiele. Jihova ua kʼèvisa o fuma ia dízui diê, anga ua kà bhangesa kutala kia tulula o lukuaku luê ni kutemanana ni njinda, ni mulengo ua túbhia tuê tu buikisa, ni jinzaji ni dilúviu ni matadi ma mvula. Mbata o dízui dia Jihova diene dia kà bhanga isasake kua Asídia, kioso kia kà mu beta ni mbangala. Bhua kà kala jingoma ni jimbanza, bhu kuditenda kua dibambu dia mabatuilu a kà bhana Nzambi; nʼa ka bhânga muene mvunda ia temanana mu kúlua-nâ. Kuma Tofete a i iudika kiá, tunde mazá; xi, a i iudikila sobha; a i zongolola, a i kudisa; o sáma iê túbhia mu túbhia, o jihunhi jivula jala-mu; o muha ua Jihova ua kà uama kala muxónge ua xofidi. Kokolo dia ió oso a kulumuka ku Ijitu mu ku sota-ku dikuatekesu, anga a ta o muẋima ku jikabalu; a dielela o makalu mukonda a di-xala, ni a-mondadi ala i-mazonda ionéne; maji ka xikina kusuua Dilemba dia Izalaiele; ka xikina ku sota Jihova. Hanji-phe, muene njimu, o kiaiibha ua kà kʼixana muene, kioso kia zuela kà ki sondolola, kana; ua kà fundumuka phala kubalukila dibhata dia imbokoto, ni kubalukila dikuatekesu dia akua kubhanga ima kubhuma. Kuma akua-Ijitu, ki Nzambi, kana, athu ngó; o jikabalu jâ, xitu ngó, ki nzumbi kana; o kioso Jihova kia kà sunununa lukuaku luê, ku tale o mukuatekexi uixi iú a mu mu kuatekesa, ene oso a kà di bhala bhoxi anga a kà buikila kumoxi. Mbata Jihova kiene kia ngʼambelʼiki, uixi: Kala hoji ni monʼa hoji kia zulumina kulu dia mbole iê ia kuata, né-phe kiá a mu bhongolokela kuala kilunga kia abidi, mázui mâ ki ma mu titidisa ni kima; o kuvula kuâ ki ku mu kuata uoma: Kiene ue Jihova dia Ilombo Ieta ua kà tuluka mu zokela mulundu ua Ziione, ni kathuthu-lundu kê. Jihova dia Ilômbo Ieta u zenzama mu ku kondeka Jeluzaleme mukuâ ni ki zenzama jinjila bhulu; u mu bhângela, u mu kudila, u mu kondeka, u mu bhulula. Bilukenu-phe kua ió a mu bhukumukina kinéne kuala anʼa Izalaiele. Kuma mu kizuua kiókio kala muthu ua kà texe mahamba mê ma phalata, ni mahamba mê ma ulu, ma mi iudikila o maku menu phala muende ni kuta ituxi. O Asídia ua kà laúka ku xibhata, ki ia dikuenze-phe, kana; xibhata ia kà a jikinisa, maji ki xibhata ia muthu, kana; o xibhata iene, muene ua kà i lenga; o makuenze-mê anga a ka a tolola hé a kala mu ku a bhikisa. Muene ua kà di-texila ku ndanji iê ia dilengelu, maji iene ka kà i mona mukonda dia uoma; o ilamba iê ia kà bhondalala ni uoma, kia kà mona mvela: Kiene kiʼambe Jihova, mukua túbhia tuene mu Ziione, ni dijiku diê mu Jeluzaleme. Talesenu, kua-nda kukala sobha ua kà hinga unganga ua kuiuka, o ilamba iê ia kà tumina mu kidi ni kutetuluka. Dikuenze muenhó ua kà kala disuamenu kiza o kitembu, dilengelu kiza o kalêmba, mukua ni jingiji ja menha mu mikáu ia kukuta, uila ue kala kilembeketa kia ditadi dionéne mu ixi ia kikáku, mua kambe o menha. O mesu a iá, oso a mona, ka kà tala kudima, o mátui a iá oso evua, a kʼevidila muene. Muẋima-phe ua iá a tobho, ua kà tongolola o unjimu; o dimi dia akua kukukuma dia kà zuela muene kiambote. O seletete ka-nda ku mu ixana dingi mujitu; o kinjenje ka kà mu ila dingi mubhani, mubhangiʼambote. Mbata o seletete uzuela useletete uoso, o muẋima ue u bhanga ima ia kubhuma, ndunge iê o kubhanga mangonha, katé ni Jihova u mu tanga ibhengèle, ukakula mukua-nzala, o mukua-dinhota u mu kambesa o menha. O jindunge joso ja kinjenje, jaiibha; o muene u funha isunji, mbé o kujikinisa oso a lenduka ni maka ma mangonha, né kiá o phulungu ua zuelʼé ima ia kuiuka. Maji muthu a mu edi mujitu, u kana ujitu uene; mukonda dia ujitu uê, uimana kididi, utunga, usoma. Enu ahatu, oso mua akua usudi, balumukenu mu ivue dízui diami: enu ana-ilumba, mua di fiiala kinéne, bhanenu mátui ku maka mami. Kuma mu muvu ni izuua, a kà mi titidisa muene, enu ana-ilumba mua di fiiala kinéne, mukonda o kumuna kuà kʼabhua, o ki mua bhongolola-ku ki kia moneka. Teketenu, enu mu ahatu mua di landuka, mu akua usudi; salumukenu, enu mu ana-ilumba, mua tunga mua soma; zulenu mu ende tuẋi-a-thakala, di-ẋiẋikienu kidinhaji mu inhonga. Bhua-nda kukala ku di-bunda bhu jithulu, mbé o milenga iâ, mbé o midiva iâ iemi. Kua-nda kuiza minha ni isasa kulu diaʼxi ia mundu uami; kiene kimoxi ni ku thanduʼa jinzo ja kutana, mu diembu dia kata o ku tumbujuka ni ngalasa. Mbata dizemba dia kà xala ngundu, muxindu ua diembu ua-nda kubhua-ku; Ofele, ni tuthondo tua tungudita tua alangi, tua kà xala jingenda katé ku hádia, tu kala phala matonokenu ma mikete ku mukáu, ni makêla phala ibhaku, katé o Nzumbi i tunda bhulu kia kà di-lundulula ku thandu dietu; mu kizuuʼokio, oxi ia kisèkele ia-nda kubiluka mavu a idima, o mukáu uene mu kubhana o idima a kà u kita ditutu. O kutetuluka kua kà kala mu kikangalakata, o ubatuilu ua iuka ua kà kala mu mavu a idima. O ibundu ia kuiuka ia kà kala kutululuka; o ukalakelu ua kuiuka o kunhoha ni ku kondama mu thembu joso. O athu ami anga a kà tunga mu diembu dia batama, ni mu madiembu a kondama, ni mu ididi ia tululuka ia kunhoha. Maji né hanji ki u kulumuka mu muxitu kua kà noka mvula ia matadi, anga diembuʼodio di senguluka katé dia buila. Mua zediua enu oso mu akua ku kuua-kuua ku mbanduʼa menha moso; anga mu bhitisa-ku o kinama kia ngombe ni kia bulu. Kokolo diê u mubhundi, sumbala ene ka ku bhundu, athu ka ku bhange ufe, eie u a bhanga ufe! Kioso-phe ki u zubha kubhunda akuenu, eie ue a-nda ku ku bhunda; kioso ki u zubha kubhanga ufe ku akuenu, eie ue bhu kala o ku ku bhanga ufe uene. Jihova, tu kuatele henda, tuene ku ku dielela, éʼmuene; dibhange éʼmuene u lukuaku luetu mu imenemene, u kale ue u ubhulukilu uetu bhu kithangana ki tu konda o ngongo. Mundu ua-nda kulenga, kioso kievua ngó o muxindu ua kibulukutu; O kioso ki ua-nda ku zangumuka, ifuẋi ia-nda ku muangana. Kiene kiua kia-nda kua kà bhongolola o madibhundila u mua xi bhoxi, mukuâ ni kia bhongolola o kabótua; kala ki tuka-tuka o mahoho, kiene ue kia kà tuka-tuka athu bhenhobho. Jihova ua zangalala, kuma muene ua tunga ku matala; uezalesa Ziione ni kuiuka, ni kidi. Mu ithangana ié, Ziione, ki kuà kala kima ki ku bhanga kiaiibha; ni kubhuluka, ni unjimu ni kuijiia, kua kà vula muene; anga o kuxila Jihova kua kà kala jene o jimbongo jé. Talesa-ze, o ilôlo ié iemana ku kanga ni kudikola; o akunji a tokala ku ku bhekela kutululuka iá a ẋikujuka ni kudila. Ikoka iabolo, o jingenji ja kuenda, mu njila a batuka-mu; nguma o kikutu ua ki bulu, o madiembu ua mʼehelela, ka mu suua dingi muthu. Oxi ikema, ia zoza, i i ta ngololo; Libano u kala ni sonhi, hé uia ni kuxoueta; Salone ua biluka kikangalakata; Baxane ni Kalamelu mafe mâ ma lalumuka. Kiki-phe kiá ngi balumuka, eme Jihova; kiki ngi balumuka eme-muène, anga a kà ngi jingisa. Enu muemita ixaxi, mua-nda kuvuala ibhiate; o muha uenu u mua bhusu, ua-nda ku mi hábula kala túbhia. O ifuẋi ku mundu, ia-nda kukala mukuâ ni hâla ia bambuka túbhia; a kà bhia mu túbhia kala minha ió-batujule. Enu muène ku makanga, ivenu kioso ki ngene kubhanga; enu-phe muène bhua zukama, ijiienu o kutena kuami. Akua-ituxi mu Ziione uoma ua a kuata, akua-mangonha kua a tula kiteketela. Mukuahi mudietu u tena kutunga bhuamoxi ni mulengu ki uene kujima? Kikale uoso uenda ni kuiuka, ni ió u zuela ima iafuama o kidi; uoso u texi dikanga o nganhu ijila mu ku bhûnda, uoso ka xikina kitadi kioso-kioso kia diminhinu bhu maku mê; uoso u xita o mátui mê phala kʼevue maka ma kubhubhisa manhinga, anga u jika o mesu mê phala ka mone ima ia-ibha, O muthu iú ua kà tunga kididi kia di-leka; disuamenu diê, o jimbongo jótunge ku matadi; a mu bhana jinga kúdia kuê, o menha mê ma kalé. Eie o mesuʼé a kà mona Muenexi mu uuabhelu uê, a kà kengelela ue oxi ia di zale ku makanga. O muẋima ué ua-nda kuxinganeka mu kulembalala kioso ki kala kimbuua, uixi: O kiki-phe musoneki iú kuebhi? O mukua kutambula lubhaku iú kuebhi? mukua kualula tuthôndo iú kuebhi? Athu ió, a kuatesa uoma, kua kà a mona dingi, akua kudingula, a bhingi kia zuela ki ki jimbuluka, akua mbimbi iengi, i bhinga ku ivua ki i xikina. Talesa-ze ku Ziione, diembu dietu dia ionge ikôla; o mesu mé ma kà mona Jeluzaleme, dibhata dia ximbakata; iene o balaka i xalela-ku, jiphapha jê kene ku ji vuza, o mikolo iê ki iene kubatuka. O muenhomo Jihova ua-nda ku tu kala ditunda, ua kà bhanga kididi kia jingiji ni jihungulule ja dixala; ki mu bhite ulungu uendela ku malemu, ki muendela ue naviiu iadikota, lémbue. Mbata Jihova muene Mufundixi uetu; Jihova muene Mubhani-a-ngonge ietu; Jihova muene Muenexʼetu, muene ua kà tu bhulula. Kindala eie o mikolo ié iazoza; ialémbua kufikidila o muxi ua mvela, ni mvela iene ka i futununa-ku; bhenhobho o mbole ia madibhundila i kala ia nzungule, anga a di uanena-iu; katé ni inema ia inama, a kà suta ue ku unhanga uenhú. Ki bhua kà kala mukuabhata mu Jeluzaleme uila: Nga kata, lémbua, mukonda o mundu ua kà tunga-mu, ki ua kà kala dingi ni kikuma, mbata o ituxi iâ ioso a kà a loloka-iu. Bhiẋilenu kunu, mu ifuẋi, phala kuívua, enu ue mu mundu, ividilenu: Ivua eie u ixi ni ima ioso iene-mu, eie u mundu ni ima ioso-lolo idivualamu. Kuma njinda ia Jihova ia zenzama ku thandu a ifuẋi ioso-lolo, o ngânji iê iazenzamena ilombo iâ ioso muene; mbata muene-phe ua a buikisa muene, iú ua a bhakula ku kijibha. O imbi iâ ibhinga ku i texe-texe ngó mu kanga, anga o mikutu iâ ikuata kunuha kibuzu; o milundu ià kʼèzala ni manhinga mâ. O ilômbo ioso iene bhulu ia kà buika, o maulu má kà di-futa-futa kala ndunda ia divulu; kilômbo kiê kioso anga ki laùka kala ki laúka dife ku muvide, mukua ni ki sonoka o kibundu ku mufiku. Kuma o xibhata iami ia kodiuila mu diulu; talesa-phe ia kà tuluka mu Idomo phala kua fundisa, itula ku thandu dia mundu u nga bhubhidila phala ku a buikisa. Xibhata ia Jihova iezala ni manhinga, u sanga ia beketa ni banha ia manhinga ma tumbudi ni isutu, ni banha ia ana-sonhi a ilumbe; kuma Jihova uala ni sata mu Buzola, uala ni kijibha mʼoxi ia Idomo. O tuluimba tua kà tuluka-nâ kumoxi, ni tuana tua jingombe ni jituelu; oxi iâ ia kà nua manhinga katé iezala, o fufuta iâ ia kà beketa ni maji. Kuma-phe kiene o kizuua kia phonzo ia Jihova, uene o muvu ua kufuta o jinguma joso jene mu kuzoka ni Ziione. O jingiji ja Idomo ja kà biluka uasu, o fufuta iâ, mukuâ ni xofidi, oxi iâ i kala kala ngulele iauama. Ni mu muanha ni mʼusuku ki ia kà jima; o dixi diê di banda jinga katé ku hádia ni hádia; ku tunda muiji kuiza muiji ni ku i buikisa; ku tunda mivu kuiza mivu nuka mua kà bhita dingi muthu. Maji ni kikulungu ni káhombo a ʼivua, ni kinzunzu ni kilombe-lombe muene mua kà tunga: Kuma Nzambi ua kà ta-mu ngoji ia kavuanza ku thandu diê, ni nívele ia kingoho ni kusenguluka. O midikixi muene mu ia kà bhanga dibhata diâ; ungana a kà uʼiẋanena anʼa jingana, maji ki bha ka moneka né umoxi ngó a mu bhanga sobha; o ilamba iê ioso ki ia kà kala kima. O mu mazêmba mê mua kà sabhuka minha, ni kasausau ni kisoma u i sanga mu jimbonge jê; ia kà kala ibuta ia mabheku, dinangenu dia anʼa kihendembumba. O jimbulu ni jingato ja isangu, muenhumu ja kà takana bhuamoxi; o madimonho à kʼenda ni ku di handekela; o ima ienda usuku ia kenda ni kubutama muenhomo, a sanga-mu kibuta kia ku nhohena. O kangimbi muene mua kà tela kikalanga kiê, uta maiaki, u ma totola, uenda ni kuphopha tuana mu kilembeketa kiê; ni inhungu muene mu ia kà di-bhongoluela kumoxi ni akuâ anga i kala kumoxi. Sotenu mu divulu dia Jihova, mu tange ima ioso iii ki bhuala ki kamba kukumbidila, iene ioso muene ia-nda kubhita; kuma dikanu dia Jihova dia ki tange, o Nzumbi iê iene ia kà i bhongolola. Kuma muene ua i tela jisorte ja ku i uanena oxi, o lukuaku luê luene lua kuata mukolo mu ku a zongela-iu; a kà i vuila-ku kiá muene; a tunga muenhomo, kutunda muiji, kuiza muiji. Ni kikangalakata ni ididi ia kukuta ia kà sangulukila kienhiki; dinhana dia kà tana, anga ditulula kala diloza. Dia kà tulula muene kiavulu, di sanguluka ni kutana kuonéne, dia kà tumbujuka ni ngalasa; a mu bhe kijingo kia Libano, ni makembu ma Kalamelu ni Salone; ene a kà mona o fuma ia Jihova, kioso kiene o unéne ni kujinga kua Nzambi ietu. Suinisenu o maku ma bhuila, kulokotesenu o jiphuna ja teketa. Ambelenu a botomoka o miẋima: suinenu, ki mu kale ni uoma; talesenu, o Nzambi ienu iu uiza mu vutula o phonzo, ni futu ia Nzambi uiza na-iu; muene ua kʼèza hé u mi bhulula. Bhenhobho-phe o mesu a ifofo a kà jikuka, ni mátui a maxilu a kà xitunuka. Kizuuʼokio-phe, inema ia kà tuka-tuka, kala jimbambi; o dimi dia mabubu dia kʼemba; mbata mu kikangalakata mua kà fuafua menha, o mu dinhana mua kà fuafua jingiji. O ixi ia kukuta ia kà di-bhanga izanga ia menha, o mikáu ia thothuena muiza majiia a fuáfua menha; o mu ididi muoso mua tungile o mabheku, mua kà sabhuka iangu ni madianga, ni jimbamba. Anga mua kà jikuka o kikoka ni njila, a kà ʼixana Njila Ikôla kifusa ka kà tena ku bhita-mu, maji ia kà kala ngó phala o mundu uê; o jingenji né-mbé kiá ioua, se a i tondala, vondadi iâ. Muenhomo ki mua kà batuila hoji, né kiama kia makandaʼ ngu ki ki kutuka-mu, o kiene ue ku ki sange-mu; maji ió ngó oso a a kula ene à kendela-mu. O jihule ja Jihova a kà vutuka, hé a kèza mu Ziione ni kuimba mimbu ia kutana; o kusanguluka, ki kuene kúbhua kua kà kala ku mítue iâ, a kʼèzala ni kutana ni kusanguluka, o dilamba ni mikemu ia kà a lenga kiá! Anga ki bhita mu muvu ua kuinhi ni uana ua sobha Ezekiia kuma Senakedibe, sobha ia Asídia, u banda kúlua madiembu moso ma jimbonge ja Juda, iu ua ji tambula. Sobha-phe ia Asídia ua tumukisine Labesaki, u mu katula ku Lakiji aie mu Jeluzaleme, kua sobha Ezekiia, ni kilômbo kionéne kia makuenze; anga u tula bhu mulombo ua menha ma dijiia dia thunda, bhu mbanduʼa njila i bhita mu mukáu ua musukudi. Bhenhobho-phe Eliiakime, monʼa Hilikiia, dia kimbadi, u tunda phala ku mu kunda, ni Sebena dia musoneki ni Joá, monʼa Azafe, ngolambole. Labesaki iú ua a ambela, uixi; Tangelenu Ezekiia, kuma sobha ia dikota, sobha ia Asídia, uambe kiki: O kudielela kuahi kuosuʼoko, ku ua mu londekeza? Eme-phe ngi kuambela, kuila: O phangu ni ndongo i ua mono phala kúlua o ita, ia di bhange maka ma kingoho; eie-phe uadielela nanhi, ki ua ngi bhukumukina kiókio? Kifua nga mono kuma ua di-fiiala mbangala ia dianga dia tandukʼodio, Ijitu, uedi, se muthu uxamenena-ku kisuelele ki mu bokona bhu lukuaku anga ki tundidila; kiene kia soko ni Falaó, sobha ia Ijitu, kua ene oso a dielela kua muene. O ki u ngʼambela, uixi: tua dielela Jihova Nzambi ietu; abha-phe, ki muene ua tokala ni matala ni jikalatódio ja katula Ezekiia, iú uambela Juda ni Jeluzaleme, uixi: Mu sambela jinga ngó ku pholo ia Kalatódio koka? Hé kima-phe, bhana ilôlo kua muadiami, i kale ku ungunji, kua sobha ia Asídia, eme-phe ngi ku bhana midi jiiadi ja jikabalu, se eie utena kusanga makuenze a ji mondala joso. Utena-phe, kiebhi, se ua lémbua kukaia kilolo kimoxi ku ilôlo iôfele ia muadiami, ni u dielela Ijitu mukonda dia makalu mê ni amondadi a jikabalu? O ki ngezʼeki mu lua oxi iii ni ku i buikisa, mbé ngeza ngó, sè Jihova ku ngi tuma? Jihova muene ua ngʼambela, uixi: Banda, ulue oxi iii, u i buikise. Eliiakime-phe ni Sebena, ni Joá, ambela Labesaki, exi: Tua ku bhingi kuma, abhikʼé, a zuelese mu dimi dia sidiiaku, kuma tua dʼijiia kiambote, ku tu zuelele mu dimi dia Judeia, ku mátui ma mundu iú uemena ku thanduʼa kimbaka. Kuala-phe Labesaki: Manhi muadiami ua ngi tumu ngó kua ngana ié ni kokué, mu ku zuela maka iá? Inga ni ku athu ió ue a xikama ku thandu dia kimbaka, phala mu die-nâ tuji tuâ, mu nue-nâ o masu mâ? Labesaki bhenhobho uimana, anga u dikola ni dízui dia suina mu mbimbi ia Juda, uixi: Ivenu maka ma muenexi ua dikota, sobha ia Asídia. Sobha uambe kiki: Ezekiia ka mi tobhese, mbata ka-nda kutena ku mi kudila. Kana ue ku mi longesa kuala Ezekiia kudielela kua Jihova, kuamba: Ki bhuala phata, Jihova ua-nda ku tu kudila muene, o diembu-phe didi ka-nda ku di bhakula bhu maku ma sobha ia Asídia. Ezekiia ki mu mu bhane mátui; kuma sobha ia Asídia uambe kiki: Bhangenu paze ni eme, mu ngi bhekele mibhaku, mu ize kokuami, nda mu tene kúdia, kala muthu, ku muvide uê, ni ku mufiku uê, mu tene kúnua ue kala muthu ku kixima kiê. Katé ki nga kèza anga ngi miʼambata mʼoxi iedi kala oxi ienu; oxi ia masa, ni maluvu, oxi ia mbolo ni mivide. Ezekiia ka mi tobhese, ni kuila: Jihova ua-nda ku tu bhulula. Manhi o jinzambi ja ifuẋi ja bhuluile kiá oxi imoxi ku maku ma sobha ia Asídia? Jinzambi ja Hamate ni ja Alapade, jiʼkuebhi? Jinzambi ja Sefalavaíme ja suku bhebhi? Mbé ja bhulula Samádia bhu lukuaku luami? Mu jinzambi joso ja jixi jiji, jinzambi kuii ja kudila kiá oxi iâ bhu lukuaku luami, phala kuila o Jihova ue ukudila Jeluzaleme bhu maku mami? Maji ene-oso a dixibha, ka mu kumbulula né ngó diba dimoxi; mbata kiene kia tumu muenexi, kuila: Kana ku mu vutuila kima. Eliiakime-phe, monʼa Hilikiia, dia kimbadi, ni Sebena, dia musoneki, ni Joá, monʼa Azafe, ngolambole, eza kua Ezekiia, ni izuatu ia tandujula, anga a mu jimbuila maka ma Labesaki. Anga ki bhita kuma, sobha Ezekiia kia zubha kuívua kiki, utandula o izuatu iê, hé u di vunga kidinhaji, iu ua bokona mʼonzo ia Jihova. U katula Eliiakime dia kimbadi kiê, ni Sebena, musoneki, ni ikulakaji ku jinganga, a di vungu idinhaji, u a tuma kua Izaia, monʼa Amoze, o musesedi. Ene anga a mu tudila, exi: Ezekiia uambe kiki: Kizuua kiki kizuua kia jingongo, kia malebhu, kia jindaka; kuma ana a bhixila ku isènda, maji o nguzu ia ku a vuala ki tuala na-iu. Manhi, o Jihova Nzambi ié, maka ma Labesaki ua mʼèvué, muthu a mu tumikisa kuala ngana iê, sobha ia Asídia, phala ku xinga Nzambi ia muenhu, ni ku mu lebhula ni maka ma dʼivila Jihova Nzambi ié. Sambela-phe tumasubhu tua xala-bhu. Jiselevende ja Ezekiia anga eza kua Izaia. Izaia iu ua ambela, uixi: Ngana ienu kà mu jimbuidienu kiki: Eme Jihova uambe: Ku kale ni uoma ua maka mu uevu, ma ngi lebhula na-u abhika a sobha ia Asídia. Talesa, nganda ku bokuesa nzumbi momuê-muène, muene ua kʼevua kinuminu anga u alukila kʼoxi iê; eme-phe nga-nda ku mu jibhixila mʼoxi iê-muene ku xibhata. Kia vutuka Labesaki, ua sange sobha ia Asídia iu u lua ita ni Libina; kuma muene ua kʼivile kuamba ku Lakiji ua tundu-ku kiá. O kievu kuma Tilaka, sobha ia Itiiópia, uala kuiza ku mu lua muene, uedi ngó u kʼivua, ua katula dingi jiphunga u ji tuma kua Ezekiia, uixi: Ezekiia, sobha ia Juda, mua kà mu ambela kiki: Nzambi iê ka ku tobhese, ki ua mu dielelʼokio, kuila: Jeluzaleme ka tena ku mu bhakula bhu lukuaku lua sobha ia Asídia. Talesa, eie ua kʼivua kiá kioso kia bhange jisobha ja Asídia mu jixi joso, kioso kia ji buikisa, taka-taká! Mbé eie u bhulaka? Manhi, jinzambi ja ifuẋi iná, ja bhulula jixi joso jʼòtolole kuala adiami, Ngozane, Halane, Lezefe, ni ana a Edene oso a kexe mu Telasale? Sobha ia Hamate, iú kuebhi? Ni sobha ia Alapade, ni sobha ia diembu dia Sefalavaime, ni Hena ni Iva, iá kuebhi? Ezekiia-phe, kia tambula mikanda iii ku maku ma jiphunga, o kia zubha ku i tanga, u banda na-iu mʼonzo ia Jihova, u i futunuina bhu pholo ia Nzambi. Anga Ezekiia u sambela Jihova, uixi: Jihova dia Ilômbo Ieta, u Nzambi ia Izalaiele, ua tunga muʼaxaxi ka jixelubí, eie-muène ngó u Nzambi, Eiemuène ngó ubheka ué, uavu mautuminu moso mu ngongo; eie ua bhanga o diulu nʼoxi. Jihova, tata, bhana dítui dié kunu, uive; tona mesu, Ngana, utale; ivua jindumu joso ja Senakedibe, ni mondo ua ku te eie, u Nzambi ia muenhu. Kia kidi kiene, eie Jihova, o jisobha ja Asídia ja bhiti ni kubuikisa ifuẋi ia nzungule, ni jixi jâ, jinzambi jâ ja iteka a ji oha mu túbhia; mukonda ki jinzambi, kana; ikalakalu ia ufunu ua maku ma athu, mixi ni matadi; kiene-phe kia ji jikinisina. Ki tualʼiki-phe, eie u Jihova, Nzambi ietu, tata, tu kudile ni lukuaku luê; phala mautuminu moso mu ngongo a kʼijiie kuma eiemuene ngó u Ngana. Bhenhobho Izaia, monʼa Amoji, ua tumu kuambela Ezekiia, kuila; Jihova Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: O ki ua ngi bhingi bhu kaẋi ni Senakedibe, sobha ia Asídia, kizuelu kiambe Jihova phe ku mbandu ia muenʼió, kiki: Kilumba mona Ziione, ka ku suu, iu ua mu ku bhanga kusekelu; mona-kilumba kia Jeluzaleme u ku kubuakesela o mútue kuema dié. Eie mukuahi ua mu lebhula, ua xingi nanhi? Ua mu mu handekela kiókio ni mesu bhulu, nanhi muene? Muenhó, Lemba dia Izalaiele. Eie ua tumu o jiselevende jé kule-bhula Jihova, uixi: Ni nzungule ia makalu mami, nga bande bhu thalʼa milundu katé mu jihotʼèlele ja Libano; nga kà batula misédro iê ioso ialebha-mu ni mifaia ioso ia uabha-mu, anga ngi bokona muene katé bhu thalʼélele, bhu muxitu ua vundu bhuene o mavu a idima. Eme nga kande, eme ngʼanu menha; eme nga kukutisa menha mu jihonga joso ja Ijitu ni makànda a inama iami. Nzambi phe, uixi: Manhi kua kʼivu kuila nga bhange kiki mʼukulu hanji uila kiluua kʼiza-bhu, tunde mu izuua ia xahulu eme nga ki xinda kiá? Kiki-phe, nga ki kumbidila, phala eie u buikise jimbonge ja di-fikidila, nda u ji bhange maxita. Kiene-phe kia bhangesa akua bhata diê kuenda ni maku ma botomoka, ezala ni uoma ni jisonhi; edile kala mvunde ku mábhia, mukuâ ni iangu ia uisu, kala iangu i sabhukila bhu hongo, mukuâ ni masa maúka ia a seluka kuila ene kiluua ngó a kola. Eme-phe nga ku ijiia ni uxikamenu ué, ni utundilu ué, ni Ubokuenu ué, ni njinda ioso i ua ngi kuatela. Mukonda-phe dia njinda i ua ngi kuatela eme, mukonda ue o izala ié ia ngi bhixila ku mátui, tala-phe, nga-nda ku ku ta nzolo mu mazulu, anga ngi ku ta o freio iami mu kanu, hé ngi ku vutukisa mu njila mu uejiia. Eie-phe o kijimbuete kié, kiki: Muvu iú mudia hanji ioso i di sabhukila, o mu muvu uiza-mu mudia kioso kia sabhuka ku ngolongo; maji mu muvu ua katatu kunenu, mu mune, phaphenu mivide, nda mudie o ibundu iê. Mbata kioso kia bhulaka mu dibhata dia Juda, kí kia subhuka-mu, kianda kuta dingi jindanji bhoxi, anga ki bhana o ibundu bhulu. Kuma ku Jeluzaleme kua-nda kutunda masubhu, o ku mulundu ua Ziione kutunda oso a bhulaka; o muanu ua Jihova dia Ilômbo Ieta uene ua-nda kubhanga kienhiki. Kala kiki Jihova uambe, bhu kaii ni sobha ia Asídia, uixi: Mu mbanza mumu, ka-nda kubokona-mu, né ngó; ka-nda kuasa-mu ditoma dioso-dioso, né ngó kuila uzukama-ku ni ngubu, mba o mbanza iii u i kandeia mbonge. Uanda kuvutukila ku njila kuene kuejiia; maji mu mbanza mumu ka-nda kubokona-mu, Jihova ua ki tange. Mbata eme nga-nda kubhângela mbanza iii, phala ku i kudila, mukonda diami ememuène, ni mukonda ue dia selevende iami Davidi. Bhenhobho anju ia Jihova ua tundu, iu ua nemeka mu kilômbo kia Asídia, hama ni makuinhi-nake a jimidi ni midi jitanu ja makuenze; o kuila muene a balumuka mu kimenemene, talesa, iimbi mu iimbi kiá! Kia bhingi-phe Senakedibe, sobha ia Asídia, ua lenge iú uaii, ua vutuka, anga u kala mu Ninive. Anga ki bhita-phe kuma, kia bokona iu ua fukama mʼonzo ia Nijiloke, o nzambi iê, Adalameleke ni Salezele dia anʼê-muène, a mu jibha ni xibhata; ene-phe hé alengela kʼoxi ia Alalate, o Ezaladone monʼê, anga uhinga bhu kididi kiê. Mu izuua muenhomo, Ezekiia ukata uhaxi ua kúfua; Izaia, monʼa Amoji, o musesedi, anga uiza kua muene, iu ua mu ambela, uixi: Jihova ua-mbe kiki: Lekelela kiá dibhata dié, mbata mu kúfua mu uala, kua-nda kukola dingi muenhu. Ezekiia-phe ulunguluila pholo iê ku mutôto; anga u sambela Jihova, anga uila, uixi: Uà, Jihova, tata! lembalala, nga ku diondo, kuma eme ngʼende muene bhu pholo ié mu kidi, ni muẋima uatenena; nga bhange muene ioso ia fuama ku mesu mé. Ezekiia anga u ẋikujuka kiavulu ni kudila. Bhenhobho kizuelu kia Jihova kiza kua Izaia, uixi: Katuka, uambele Ezekiia: Eme Jihova, Nzambi ia Davidi dia tatenu, uambe kiki: Musambu ué nga u ivu, ni masoxi mé nga ma mono; talesa-phe, ku izuua ié ngi ku bandekeza-ku kuinhi dia mivu niʼtanu. Nganda ku ku kudila ue bhu maku ma sobha ia Asídia, nʼeie ni mbanza ienhii, mbanza ienhii ue eme ngi i bhângela. Kiki kiene kijimbuete ki ku bhana Jihova, kuila Jihova ua-nda ku kumbidila o kizuelu kiê kiambe muene. Talesa, o kilembeketa ku lelójio ia Akaze, iai kiá ku pholo, ngi ki vutula kuinhi dia matala ku dima. Kia vutuka-phe muene, kuma dikumbi dia vutuka ku dima, katé kua tunuka kuinhi dia matala. O mikanda ia Ezekiia, sobha ia Juda, iambe kioso kia mu iza o kukata ni kioso kieluka ku uhaxi uê, iambe kuila Ezekiia uembi, uixi: Eme ngambele, kia ngi-bhu o izuua, ngixi: Nga lungu bhu mielu ia mbila; o mivu ia ngi xedi-ku nga i lémbua kiá. Ngixi dingi: Jihova ki nga-nda ku mu muena dingi mʼoxi ia athu a muenhu. Ki nga-nda kumona dingi muthu kumoxi ni iá a tungu mu ngongo. O thembu iami ia kulaia ia ngi bhu, a ngi sondolola-iu muene mukuâ ni kia sondolola o muionga ua kafunga. O muenhu uami nga u batula kala mutungi-a-thanga kia batula o lungoji lua fio iê; muene u ngi batula mukuâ ni ua ngi batula ku mulongo ua thanga; uandekela mu kimene, o kutula mu ngoloxi ua ngi zubha. Eme-phe nga kinga ni muanu katé mu kalaji, maji o ifuba iami muene ua i bukujula mukuâ ni hoji; uandekela mu kimene, o kutula mu ngoloxi ua ngi zunzumuna. Kala ki kala o njila iexana grou mba phiáphia, kiene ki nga kexe mu kuẋenja, ngi kuata kukumba mukuâ ni diembe; nga bhetula jinga mesuʼami ni kutala bhulu, katé ala kiá ku ngi suka; Jihova, tata! Nga bhondalala! Kala-phe u ngunji iami! Ngi zuela dingi kiebhi? Kiene kia ngi polometela, kiene kia ngi bhange; O kiki-phe ngi bhita mivu iami ioso ni kubatama kua muẋima, mbé o kiminhu kia di minha o muenhu uami. Jihova, muthu uene kulaiela mu ima ienhiʼii; eme ue muẋima uami ua dielela ngó mu ima ienhiʼii, eie-phe, Ngana, ngi sake nda ngi kole muenhu. Tala-ze, phala kutululuka kuami, nga bhiti-phe ni mavuua a vulu; eie-phe, mu henda ié, ua bhulula o muenhu uami, kua u ehela kulaúka mu kina mua kala o kusekumuka; kuma o ituxi iami iene ioso, eie Ngana, ua i takula ku dima dié. Mukonda o mbila ki i tena ku ku ximana, o kalungʼa-ngombe ka tena ue ku ku fumanesa; Kuambe dingi athu a seiela mu ʼbòmbo dia kalunga kuila adielela kubhandulukila mu kidi kié. Kikale o athu ku muenhu, mukonda athu ku muenhu, ene ngó a ku ximana, kala eme ki ngala kubhanga leluʼiki. O tata, ua kʼejidisa o kidi kié-eie, u Nzambi, ku anʼê. Jihova ueza ku ngi bhulula; o kienhiki ngi xika jinga kakoxi kami, ni tuende ni ku mu imbila ku izuua ioso ia muenhu uetu, mʼonzo ia Jihova. Izaia iú uambele, uixi: Zangulenu kitabhu kia jifiku mu mu kute-kiu bhu fidila, muene ua-nda kuiluké kiá. Ezekiia ue iu uambele, uixi: Kijimbuete kié kiahi, kuila eme nga-nda kubanda dingi mʼonzo ia Jihova? Bhu thembuʼobho Melodake-Baladane, monʼa Baladane, sobha ia Babilonha, utumikisa mikanda ni ujitu phala Ezekiia, kuma muene uevile kuila Ezekiia ua katele iu ua disanze kiá. Ezekiia anga u sangulukanâ, hé u a edikiza onzo ia umvuama uê uoso, ni phalata, ni ulu, ni ima ioso ia mazumba ia tokala kutoua ni kulunga, nguendu ioso iaiuka, ni onzo iê ia ibhakatu ia ita, ni ima ioso ia kexe mu jikofidi jê; ki bhua xedi kima mʼonzo iê mba mu utuminu uê uoso, Ezekiia na kambe ku a edikiza-kiu. Bhenhobho-phe, polofeta Izaia uiza kua sobha Ezekiia, anga u mu ambela, uixi: Mala ianhá a ku ambela kima kiabhi? ene-phe a tundu kuebhi? Kuala Ezekiia: Enhó a tundu kʼoxi ia dikanga, ià eza kokuami, ku Babilonha ku a tundu. Muene-phe, uixi: Ihi ia mono mʼonzo ié? Eme Ezekiia: Ima ioso-lolo iene mʼonzo iami a i mono muene, ki bhua subhuka kima mu malundilu mami ki nga kambe ku a edikiza. Bhenhobho Izaia uambela Ezekiia, uixi: Ivua kizuelu kia Jihova dia Ilômbo Ieta: Talesa-ze, bhua kèza izuua ia kuila ioso iene mʼonzo ié, ni ioso ia lundile jitata jé, katé bhu kizuua kia lelu, a kà i ambata ku Babilonha. Ki bhua kà subhuka kima, Jihova ua ki tange. Katé ni ku anʼé, a tundu momué, ni oso u ua-nda kuvuala eie, a kà kuata-ku amoxi-mu, anga a a bhanga jingolambole mu dizemba dia sobha ia Babilonha. Bhenhobho-phe, Izekiia uambela Izaia, uixi: Kizuelu kia Jihova ki ua zuela, kia uabha muene. Kuma ua kexe mu banza, uixi: Mbata mu izuua iami mua kà kala kutululuka, ni kidi. Athu ami a kondienu malamba, a kondienu malamba, kiene kiambe Nzambi ienu. Jeluzaleme mu tedienu maka ma mu kuatekesa muẋima moxi; mu tangedienu kuamba dinhengena dié diabhu-ku, kikuma kiê kiololoke kiá; o ituxi iê ioso, ua i tambuila kiá luiadi ku lukuaku lua Jihova. Dízui dia ió u dikola mu ditutu: Iudikenu njila ia Jihova, iukisenu ikoka mu dinhana phala Nzambi ietu. Jihonga a kà ji lamba, milundu ionéne ni iòfele a kà i sengulula; Kioso kia bhengalala a kà ki iukisa, o kia kundamana a kà ki sokelesa. O fuma ia Jihova anga i tukuluka, o xitu ioso kumoxi ia kà ki mona, kuila Dikanu dia Jihova dia ki tange. Dizui-phe diambe: Dikole; muene-phe uixi: Ngi kola kima kiahi? Xitu ioso mukuâ ni iangu, o kuuabha kuê kuoso mukuâ ni itulu ia iangu mu mukáu. O iangu ilela, o itulu i lalumuka, kioso muha ua Jihova ki u bhuselela-ku. Kidi kiene, bá! O athu mukuâ ni iangu! Iangu Ilela, o itulu i lalumuka, maji o maka ma Nzambi ietu-phe, ma xalela-ku, kuma ene a kalé kiá, katé ku hadia ni hadia. Eie, tata u muboke-a-njimbu iambote kua Ziione, banda-phe, ku mulundu ua di leka. Eie, tata, u muboke-a-njimbu iambote kua Jeluzaleme zangumuna dízui dié ni nguzu ioso; zangula-diu muene, ku kale ni uoma, u tangele o madiembu ma Juda, uixi: Talesenu, Nzambi ienu iú bhabhʼú! Talesa, muadi Jihova ua-nda kuiza kala dizonda, o lukuaku luê-phe luene lua-nda kutumina. Tala-phe o futu iê uiza na-iu, o kisakidilu kiê ua ki tuamekesa ku pholo iê. O kilunga kiê, ua kà ki disa kala mubidi; O tumbudi ua kà tu ongeka bhu maku, hé u tu akata bhu jihata jê; o joso javuala, muene u ji endesa kilendu. Nanhi ua zongele menha bhu kànda dia lukuaku luê, anga o diulu u di zonga ni makànda a maku, iu ua bhake o fufuta mu kitutu kia kuzongela anga o milundu ni tu thuthulundu u i pezala? Mukuahi uendesa o Nzumbi ia Jihova? Ndongixi kuẋi, ua mu longesa? Ua xikamene ni nanhi ku kaiula, phala ku mu bhana o kheku, nʼa mu longe o jinjila ja unjimu ni kuijiia? Ku pholo iê, o ifuẋi ioso, mukuâ ni dibêbe di láuka ku mbi-nda ia menha; mba mukuâ ni mvindu ia di-kuua-kuua bhu longa dia pezo; talesa-phe, o ikolo u i kuua mu ididi iê, mukuâ ni fufutila iò takule. Talesa-ze, ditutu dioso dia Libano ki di soko phala túbhia, o iama iê ioso ue iene-mu, o ku i bhakula, ku jisata ja kuoha, iatolo. O ifuẋi ioso bhu pholo iê ki kima; o muene athu ua a kita kingoho. Enu-phe mukuahi mu mu di-fuanganesa ni Nzambi? Mba mu mu fikisa ni kima kiahi? O hete ia ufunu uzunza kiteka, o udivi anga u ki folala ni ulu, hé u ki zunzila malubhambu a phalata. O ngadiama ka tena kubhana kia soko, u sola muxi ua kithèndele; u sota ue uoso hete ia kusonga, anga u mu songela o kiteka kila hudí, ki kiene ku di-zambesa. Manhi ki mu kʼijiia? Manhi ki mu kʼivua? Inga tundé ku dimatekenu kienʼiki muene kiluua a mi tangela-kiu? Mbé madisesa ma oxi ki mu ma tongolola? Muene muène ua xikama kulu dia dikende dioso diaʼxi, o athu a tunga-mu ia edi kala mahoho ku mesu mê; muene muène uoleka maúlu kala thanga ia lona, iu ua ma futununa kala balaka, phala kutunga-mu. O ilamba u i kitula kingoho, o afundixi mu ngongo u a tumbulula, kindala ku a di-tela manhí. Kiene ngoho kia-nda kuila a zubha ku a phapha ni ku a kuua, o kixina kiâ anga kiandeka kuta jindanji ji kudila koxi a mavu, kindala a lela a kukuta kiá, kioso muene kia a bhusa anga kitembu kia suina kia a ambata kala ibhiaẋi. Mua-nda ku ngi sokesa-phe ni mukuahi, ngi tena ku di fuangana-nê? Kiene kiambe Nzambi Ukôla. Bhetulenu-phe o mesu menu bhulu, mu talese. Nanhi ua bhanga o ima ioso iii? Ió u tena kubhangesa kuila kifuxi kiê kutunda mu imʼiii hé u kiʼalula; Ió u tena kuixana o jithéthembua joso ku majina mukonda dia unéne ua nguzu iê, kuma-phe o mu kutena ni mu ku suina muene Ngungu-a-Nzumba, kana-bhu kima ki tena ku di nhunga. Eie-phe, Jakobo, u ki tangela-hi, nʼeie u Izalaiele, u ki zuelela-hi, ni kulongolola kuamba: Manhi bhu ngala kubhitʼabha, Jihova kejiia-bhu; o mulonga uami uala ku di bhitila, Nzambi iami ua lémbua ku uijiia? Manhi kua kʼijiia, kua kʼivua kuila o Nzambi ió uà kaiela-ku, muene Jihova, o Mubhangi a ixi ioso Katé ni jihota jê, kene kuzônda, kene kubhuila? O kilunji kiê ki bhuene muthu utena kuzubha ku ki ijiia? Muene ubhana huiii kua ió uazôndo, o ua kambe nguzu u mu bhana kusuína kuia ni ku di bandekeza. O minzalngala a zonda, a bhuila; o makuenze a mala ni kidi muene a di bala, a lémbua muene toko-toko. Maji oso a kinga kua Ngana-phe, a tambula nguzu iobhe, a di-leka ku mabhabha kala jiholokoko; alenga sé kuzônda, enda muene sé ngó kubhuila. Enu mu ikolo, dixibhienu bhu pholo iami, enu mu mundu endenu ni kusunga nguzu iobhe. Bhiẋilenu mu zuele: tu zukamienu kumoxi tu di-tetulule. Mukuahi ua takanene muthu uaiuka ku thunda, iu ua mu bheka bhu kinama kiê? Mukuahi ua tula o ifuẋi bhu pholo iê, iu ua mu mu bhangesa kutumina o jingana? O muene iu ua a bhakula ku xibhata iê kala fufuta, ua a seiela ku mufula uê mukuâ ni ibhiate ia di-ambatesa ni kitembu. Muene ua a zudidika, anga u bhitʼé kimuanu mu njila nuka a i bhitile. Mukuahi-phe ua bhange kiki, uexana o miji phala i kuate o kulaia tunde ku dimatekenu? Eme ngi Jihova; nga dianga, eme-muène ngala ue kumoxi ni iá a sukidila-ku; eme-muène, muene! O ikolo ia mu muene anga i kuata kuteketa; o jimbambe kua suku oxi ja teketa; athu a di phopho, a suetuka bhua zukama, ia eza. A di-suinisa mudiâ, kala muthu uambela mukuâ, uixi; Kolokota. O hete ia ufunu ua suinisa udivi; o mukua kusokelesa ni martelo ua suinisa musudi-a-thumba, kuamba: Kima ki ua sokeka kia uabha. Bhenhobho-phe o kiteka u ki kolesa ni jiphelèko phala ki ki zambe. Maji eie-phe, Izalaiele, u selevende iami, eie, u Jakobo, u muthu nga ku tungula, u mbutu ia Mbalahamu dia kamba diami, eie u muthu nga ku katula ku maẋokololo maʼxi, eme nga ku ixana bhuʼaxaxi ka ió a ku tundu, bhu ua kexile, ngexi-phe: Eʼmuene u selevende iami, eme nga ku sola muene, ki ngi ku ambudisa, kana. Kana kukala ni uoma, kuma eme ngala bhuamoxi nʼeie; kana kubhuuama, mbata eme ngala ngi Nzambi ié; eme ngi ku suinisa, hé ngi ku kuatekesa, anga ngi ku fikidila ni lukuaku luami lua kadilu, lua kuiuka kuami. Talesa, oso a ku kala ni luma, ala ku ku langata, sonhi ja-nda ku a kuata, a kakuka muene; a-nda kujimuka, oso a kuata kuzoka nʼeie, a kà jima mbutu. Né uedi u a kenga, kua-nda ku a sanga; kuma ió oso a bhânga mvunda nʼeie, a-nda kubatuka-ku; kala ue ió oso alua ita nʼeie, a di bhanga kingoho. Mbata eme, ngi Jihova Nzambi ié, ngi ku kuata mu lukuaku lué lua dilu; hé ngi ku ambela, ngixi: Ku kale ni uoma, eme ngi ku banda. Ku kale-phe ni uoma, eie u kabamba ka Jakobo, eie u kakifuẋi ka Izalaiele; eme Jihova, ngi ku banda, kuma Mukudi ué, muene Suke-ku, Dilemba dia Izalaiele. Talesa, nga ku bhange u kivundilu kióbhe kia songoloka o jisungu; ua kà sengulula o milundu, anga u i titila, o tu thuthulundu u tu bhanga kala isaxi. Eie ua kà a bhiata muene bhu mbango anga a phephuluka ni kitembu, o kibhungu-phe kia kà a muanga; maji eie-phe ua kà sangulukila mua Jihova, ua kà di-thathela kua Dilemba Dikola dia Izalaiele. O jiphulungu ni akua-hadi oso a sota menha, o menha-phe ka moneka, anga o dimi diâ di thothuena ni dinhota; maji eme, ngi Jihova, nga-nda ku a evua, eme ngi Nzambi ia Izalaiele, ki ngʼa ehelela, kana. Nga kà jikula jingiji mu ididi ia di-leka, ni jifiẋi mu makôlo; o kikangalakata nga kà ki bilula majiia ma menha, o ixi ia kukuta nga kà i bhanga jithu ja menha. Mu kikangalakata nga kà phapha-mu misédulu, ni muẋi ua musita, ni mumurta, ni mudiva; o mu dinhâna ue nga kà ta-mu mufaia, mu-ulumelu ni ma-álmu kumoxi; phala mundu uoso a mone, ejiie, a tongolole, ene-oso ki a tetulukile bhuamoxi kuila lukuaku lua Jihova luene lua bhange kiki, o Dilemba Dikola dia Izalaiele muene ua ki bhange. Jihova uedi, uixi: Ngi bhekedienu dimanda dienu kunu, ioso o mitue i mua nomona, muexi bhene bu tu lungila, tulenu-iu bhabha, eme sobha ia Jakobo. Ndokuenu, zenu mu tu kundile ima ioso ia-nda kuiza-ku; tu kundidienu ioso ima ia kexe-ku mu thembu jokulu, nda tu i tongolole, tu ʼijiie o disukelu diê; mba-phe tu ivisienu o ima ia hádia. Tu kundidienu ima ia xikamena hanji kuiza-ku, nda tuijiie kuila, mu jinzambi muene; mba-phe bhangenu kia uabha, mba bhangenu kiaiibha, nda tu diuane, tu ki mone ku mundu. Talesenu-phe, enu ki mualʼokio, ki mu kima, kana; o kikalakalu kienu, kingoho kialʼé kota; uoso u mi sola enu, u diuana kisunji. Ngi balumuna muthu ku suku, muthu muenhú hé uiza, ua tundu tundé bhu tundila o dikumbi, muene ua-nda kuhingila o dijina diami; muene ua-nda kutula ku thanduʼa jingana kala ku thanduʼa malôua, kala mumbi kia toxa o utuma, kiene kia-nda ku a diota-diota. O kienhiki mukua-hi ua ki tange tunde bhu dimatekenu, nda tu kʼijiie, mba mukua-hi ua ki jimbula, kioso kiluua kʼiza-bhu, nda tu muʼile: Ió muthu uaiuka? Maji lémbue, ki bhuala u ki jimbula, ki bhuala u ki tukulula, ki bhuala ngó muthu uivua maka menu. Eme, eme-muène ngi dianga kutangela Ziione kuila: Talesa, iá bhaná; O Jeluzaleme ngi mu bhana mubokiʼa jinjimbu jambote. Kioso eme ki ngʼedi suí, ki bhuala muthu nga mu mono; katé muene ni bhu jindongixi jenhiji, ki bhuala muthu ngi tena o ku mu ibhula, mba u ngi vutuila kizuelu. Kuma ene oso a di-bhange kingoho; o ikalakalu iâ, ki kima; o iteka iâ ia kuzunza mulenge uahatu, uene kima kia ngó. Talesenu, selevende iami iú, nga mu fikidila eme, muthu uami nga mu solo, ua ngi uabhela ku muẋima; Nzumbi iami nga i te ku thandu diê; muene ua kà fundisa mu kidi akua matumbu. Muene ka kà dikola, mba u di zangeleka, né o dízui diê ka dʼivua mu nzunga. Dithethele dia bukuka muene ka di sasujula, o muanga u xongota ka kà u jima; maji mu kidi, muene ua kèza ni ufundisilu ua iuka. O muene ka kà fula, ka kà mu tolojola katé kia bheka o uiukilu mu ngongo; o ikolo ia kà kingila o ulongelu uê. O Nzambi, Jihova uà bhanga maúlu, iu ua ma zala, ua futununa oxi ni ima ioso iene-mu; mukua ku bhana o kubhuima ku mundu uoso uala-mu, ua bhana o nzumbi kua ió a-lu nhungina-mu, uixi: Eme ngi Jihova, nga ku ixana mu kuiuka kuami, nga-nda ku ku kuata mu lukuaku, anga ngi ku bhaka, hé ngi ku bhana u kale u kikutu kia akua jixi joso ni u kale u mukengeji ua akua-matumbu. Phala u tonese o mesu a ifofo, ni ku jituna oso a a kuika, ni ku katula muʼaleia oso-a xikama mu kitombe. Eme ngi Jihova, didi diene o dijina diami; o fuma iami ki ngi i bhana muthu uengi, kana, mba o diximanu dia ngi tokala eme ngi di ehela ku iteka ia kusonga. Talesenu o ima iòtange mʼokulu ia bhiti; ngi mi tangela kiá ima ia ubhe, ngi mʼivise-iu kiá kiosuʼiki kiluua i tomboka ku mukengeji. Imbilenu Jihova mukumbi uobhe, o diximanu diê diende muene ni ku tokomoka tundé kua suku oxi; teketenu enu ue mua mu kuendela ku thanduʼa kalunga mu jinaviiu ni ima ioso iene-mu, nʼenu ue mu ikolo ni oso a tunga-mu. Iphenza ioso ni madiembu mê Zangulenu dízui, ni tusanzala tuoso tua Kedale; oso a tunga ku matadi ele muene bulukutu ni ngalasa; nzôngo iâ a i tele muene ku thala-a-milundu. A bhane fuma kua Jihova, o diximanu diê a di tange mu ikolo. Jihova ua-nda kutubhuka mukuâ ni kindanda; ua-nda ku di-ambatesa ni huii kala ki bhanga o dikuenze dieta; u kola, u ta kibulukutu kionéne, anga u tolola o jinguma jê. Muene, uixi: Nga dixibha kiá thembu ia vulu; ngʼedile hudí, nga di kondeka; maji kindala-phe ngi ta kiá mitendu kala ia muhatu uala ku isènda, ene-oso ngʼa buikisa hé ngʼa minhina kumoxi. Ni milundu ni tuthuthu-lundu ngʼi bilula oxi ia kisèkele, o isasa iê ioso ngi i kukutisa, o jingiji nga kà ji kitula ikolo, o mazanga ngi ma thothuenesa. Anga ngi batesa o ifofo mu njila kiluua a ijiia, nga kà a bhitisa mu njila ia musanu; o kitombe nga kà ki bilula mukengeji bhu pholo iâ, o njila jala matadi nga ji iukisa. O ima ienhiʼii iene i nga-nda ku a bhanga, ki mungu dingi nga ehelela. Oso-phe a dielela iteka ia kuseta, a-nda kuzuzuta ni jisonhi; ió ene mu ku ambela o iteka iozunze, exi: Enu mu jinzambi jetu. Mixilu, ivenu: enu ifofo tonenu, phala mu tene kumona. Kifofo nanhi, oko mueniʼé selevende iami; mba muxilu, kala o phunga iami; ngi mu tuma nanhi muene? Kifofo nanhi, kala ió a mu bhana o futu? O kifofo kala o selevende ia Jihova, nanhi? Eie u mona muene ima ia nzungule, maji ku i lundu; né-mbe u kala ni mátui a jikuka, kuivu kima. Jihova ua mu zolela ngó mukonda dia henda ia kuiuka kuê; ua mu jingisila ku kitumu, iú ua mu fumanesa. Maji o athu iá, athu ònhane, óbhunde; ene oso a a kutila mu jingenda, ia a a sueka mu jinzu ja makuikilu; a a bhange mbole, u a kudila ka moneka; ela kala imbamba ia kubhunda, ki bhuala uila: Vutula, nguetu! O kienhiki mudienu, mukuahi u xikina ku kʼivua? mukuahi u batekela nʼevue kioso kʼiza ku hádia? O Jakobo nanhi muene ua mu bhakula mu madibongela? Izalaiele mukuahi ua mu bhakula ku ingumba? Abha ki Jihova muene, ió a mu tele ene o ituxi, anga a dituna kuenda mu jinila jê, hé a di tuna kuívua o ngonge iê? Kiene kia bhangesa Jihova ku a lunduluila o kutema kua njinda iê, ni kusuina kua ita, iu ua a te mukonda ua milengo mu jimbandu; maji hanji-phe a ẋinukʼâ; iu ua a oha-phe, maji ene-phe ki kia a kuatela kima, a lémbua ku ki ta o muẋima. Kiki, kia zuela Jihova ua ku bhanga, eie Jakobo, tata, iu ua ku umbu, eie u Izalaiele, uexi: Ku kale ni uoma, mbata nga ku kula muene; nga ku tumbula muene mu dijina, eie u muthu uami. Kioso ki ua kà bhita mu menha mua zongo, tuà kala kiiadi; kioso ki uà bhita mu jingiji, kua-nda ku boba; ki uà kà bhita mu túbhia, kua-nda kujikata; o mulengo ki ua kà tena ku kuata kokué. Mbata eme-muene Jihova Nzambi ié, Dilemba Dikola dia Izalaiele, Mubhuludi uê; nga bhana Ijitu mu ku kukula, ni Itiiópia ni Seba, bhu kididi kiê. Kuma eie ua te kiavulu ku mesu mami, uala-phe ditala dia ujitu, eme nga ku zola; kiene ki nga bhela athu bhu kididi kiê, nga bhakula athu avulu mu kula muenhu ué. Ku kale ni uoma-phe, kuma eme ngala bhuamoxi nʼeie; nga-nda kuia ku thunda ku takana-ku o mbutu ié, anga ngi bhita ku luiji ni ku ku ongeka. Ngambela mbandu ia suku, ngixi: Bhana! Anga ngambela mbandu ia sulu ngixi: Kana ku a bhaka; ngi bhekedienu anʼami a mala ene dikanga; ni anʼami a ahatu ene kua suku oxi. Oso a exana mu dijina diami, ni oso nga a bhanga phala o diximanu diami, eme-muène ngʼa ombu, kidi muene, eme muene ngʼa iudika. Ngi bhekedienu o mundu ua ifofo, maji ala ni mesu; ngi bhekedienu o mixilu, maji ala ni mátui. Ifuẋi ioso iòngame bhuamoxi, jipovo ji di-phophe; mukuahi mudiâ u tena ku tu tangela kiki, nʼa tu ivisa ima ia xiahulu? a tuie-bhu jimbangi jê, phala mundu a kʼivue, nda a ki xikine kuila, kidi kiene. Enu-enu mu jimbangi jami, eme Jihova, ni selevende iami, nga mu solo bhene bhu mu kʼijidila, nda mu ki xikane, mu tongolole kuila, eme-muène Nzambi, ki kua kexidié Nzambi iengi ua ngi diangela iu ua di-iudika, o ku pholo ue ku tuia kana-ku nzambi iengi ua kà ngi bhingana eme. Eme, eme-muène ngi Ngana, kana-ku Mubhuludi uengi, kale eme ngó. Eme, nga kʼijidisa, eme nga kudila, eme nga kʼivisa, muʼaxaxi kenu ki mua kexile Nzambi iengi, enu-ene mu jimbangi jami, eme Jihova; Kuma eme ngi Nzambi. Mʼokulu, kioso kiluua ku kala ngó kizuua, eme ngeniami kiá; ki bhuala u tena kukatula muthu bhu lukuaku luami; o ki ngi bhanga eme, mukuahi u ki fudisa? Jihova, Mubhuludi ué, o Dilemba Dikola dia Izalaiele, uambe kiki: Mukonda dia enu, kisuéia nga ki tumikisa ku Babilonha, ene-oso anga nga kà kulumuisa kala jingômbo, kiene muene, o jingana ja Kaldeia nga a longesa mu jinaviiu mua kexe ku di hanzela. Eme ngi Jihova, Lemba dienu dia Vumu, Mubhangi a Izalaiele, ngi sobha ienu. Kiene kia zuela Jihova, ua iudika kikoka mu kalunga, o muʼaxaxi ka mabhuku ma temanana iu ua iudika-mu hoka ia kubhitila; Muene ua bhiẋika dikalu ni kabalu, ua bhiẋika o kifuxi kia ita ni ukuenze ua kúlua; uambe kiki: ene-oso a buila bhuamoxi, ki mungu dingi a kà balumuka; a a jimi muene; mukua ni muanga kiene ue kia a jimi. Ki mu banze o ima ia bhiti kiá, ki mu kuate mu ndonda ia ima ia xiahulu. Talesenu, nga-nda kubhanga kiá kima kiobhe, kia-nda ku di-monekena muene; mbe ki mua-nda ku kʼijiienunu? nga-nda kujikula njila mu kikangalakata, ngi ta jingiji mu dinhana. O iama ia mukáu ia-nda ku ngi bhikila jinga, ni jinhoka ni anʼa kihendembumba; kuma nga-nda kuta menha-mu-menha mʼoxi ia kisekele, ni jingiji ji kunguluka mu dinhana, phala kunuisa povo iami, o mundu uami u nga tungula. Povo ienhiʼii nga i solo phala ende ni ku ngi ximana. Maji-phe, Jakobo, eie kua ngi hingila, maji eie u Izalaiele ua ngi bhuidila. Hombo ni mbudi ia jisata jê, ku ngi bhekela-iu; ua lémbua ku ngi xila ni maujitu mé; eme-phe ki nga ku jijidika ku ngi satela, ki nga ku bhuidisa ni kututa uasu ua mazumba. Kua ngi sumbila lumbungu lua uasu ua dizumba mu kitadi, ku ngʼikutisa ue ni matheka ma jisata jé; maji ua ngi kumisa ngó ni ituxi ié, eie ua ngi bhuidisa ni ikuma ié. Eme, eme-muène ngi jimuna o itondalu ié mu henda iami; o ituxi ié ki ngi i banze dingi. Ngi lembalese-phe hanji; tu bokuene bhuamoxi mu kufunda; ngi tangele hanji o maba mé moso ma kubhekela o kulûnga. Tatʼenu ua diangele-ku uate kutuxi, o alombolodiʼê a ngi tondalela. Kienhiki ue o makota ma thembulu nga a sebulula; o Jakobo nga kà mu bhubhidila, o Izalaiele nga kà mu ta mondo. Maji-phe ívua koko, Jakobo tata, selevende iami, nʼeie Izalaiele, u muthu nga ku sola. Jihova, ua ku bhanga iu ua kʼumbu tundé mu mala iú ua xikamena o ku ku banda, uambe kiki: Ku kale ni uoma, Jakobo tata, selevende iami, nʼeie Jesulume u muthu nga ku sola. Mbata o uala ni dinhota nga-nda ku mu lunduluila menha, o mukáu uakukuta nga-nda ku u fuafuesa jingiji? nga-nda ku lundulula Nzumbi iami ku thanduʼa mbutu ié, luvualu lué ngi lu tuluila kubhanduluka. Anga a fuafuela mu isasa kala misalakelu ku mbanduʼa jihonga ja menha. Muenhú ua kèla: Eme nga tokala kua Jihova; mukuá ua kà di-luka dijina dia Jakobo; mukuá dingi uà di-soneka ni lukuaku luê, uixi: Eme ngi mukua-Jihova, muiji uami ua tambula o dijina dia Izalaiele. Jihova, sobha ia Izalaiele, Mukudi ué, Jihova dia Ifuẋi, uambe kiki: eme-muène nga dianga, eme-muène nga sukidila; bhu nga kambe eme ki bhu kala Nzambi. Mukuahi ua soko ni eme mu kuixana, ni ku dianga o ku lumbolola kiki, anga ima u i ta mu ididi iê, kioso ki ia tokala kubhita, bhu pholo iami, tundé ki nga bhange o muiji ua diangele-ku? Muenhó a tange ima ia hádia, ni ima ioso ia kéza-ku. Ki mu bhuuame, ki mu kale ni uoma; manhi tundé ku dimatekenu ki nga mʼivisa-kiu kiá, ki nga mi tangela-kiu? mbata enu muala mu jimbangi jami. Jihete joso ja kusonga iteka, makutu mâ; o ima iâ ioso ue ia a uabhela ni muẋima uoso, ki i bhandulula ni kima; ene muene ala jimbangi kuma o iteka iâ ienhiʼii kumona ki i tena, kuívua lémbue; phala ene a tandanganhe. Nanhi u bhanga Nzambi, nʼa zunza kiteka kia kuseta, ki ki bhandulula kima? Talesa-ze ene oso a dinhenga-nâ a-nda ku kakuka; mukonda jihete joso athu ngó mu athu, kuabhu; a di-phophe a balumuke maji ene-oso anda ku tungunuka anga sonhi jʼa kuata. Musudi-a-thumba u sula dikuua, ukalakela ku makala mauana, u di iudika ni jinzundu, u di bundulula ni nguzu ia lukuaku luê, ki bhua kúdia ki bhua kúnua, nguzu ia mʼubhu kindala iú teketa ni nzala, iu iokojoka ni dinhota. O musongi-a-mabaia uta lékoa, u xinda ni lápi ia njilu, u songa ni palana, u xinda ni kompaso anga u bhanga o nzambi ié mu kudifuanganu kia muthu, u i fikisa mu lubhe lua muthu, phala ni i kala mʼonzo. Kia batula misédulu, u katula muxipre mba mukaluvádiu, anga u suina muene ni kubatula o mixi mu muxitu; u phapha o ulumelu, o mvula anga i u kudisa. O mixi ienhiʼii, iene o muthu ia uika na-iu o túbhia mʼonzo, mbé o kuota ni kuoha O mbolo: u iudika-ku ue nzambi anga u i diundila, u songesa-ku ue kiteka kia kuseta, hé uenda ni ku ki fukamena. U katula-ku mbandu u i ta mu túbhia, o mbandu ia mukuá ulamba na-iu o xitu; uoha anga udia, uikuta; uota túbhia, u zumbuka, uixi: Euá, ngʼoto kiá, mbé ki kala o tubhiaʼiki. Bheneʼobho ku kiximbu kia subhuka-bhu u ki iudika kia nzambi, kiteka kia kuseta; u ki fukamena, u diunda bhoxi, u ki tela jihasa, uixi: Ngi kudile, mukonda eie muene u Nzambi iami. Kejiia kima, kene ku tongolola; kuma ua a xiti mesu, a lémbue kumona, ni miẋima iâ ue, a lémbue o kuijiia. Ki bhuala u ki ta ku muẋima, a lémbua kuijiia, a lémbua kilunji kia kuxinganeka, kuila: Mbandu nga i oha mu túbhia, ku makala mê kuene ku ngʼohela o mbolo, kuene ue ku ngohela o xitu, eme nga i di; abha-phe o luhuinhi lua subhuka-bhu mbé ngi lu bhanga kiá kima kia kisunji? Kifua o kima kia tundu ku muxi kiene muene ki ngi fukamena? Lémbue: ukuata ku di-dikila ni uthôkua; muẋima uê ua juuala uene ua mu luezesa; bhua telʼobho ka tena dingi kubhulula o muenhu uê, mba kuila: Mbé bhu lukuaku luami lua kúdia ki bhuala makutu? Eie Jakobo ni Izalaiele, lembalala ima ienhiʼii, mbata eie u selevende iami; eme-muène nga kʼumba, eie Izalaiele tata, u selevende iami; eme ki nga-nda ku ku jimba, kana. Ikuma ié ngi i jimuna kala mbundu, o ituxi ié ngi i bhuisa-ku kala dituta: Vutuka kokuami, mbata eme nga ku kula kiá. Enu, maúlu, imbenu ni ngalasa, mbata Jihova muene ua bhange kiki; tanenu-ku, enu mu ididi ia boloka, enu mu milundu te-nu nzongo ia kusanguluka; nʼenu ue mu mixitu, ni mixi ioso iene-mu; mbata Jihova ua kula Jakobo iú ua tambula fuma mu Izalaiele. Jihova dia Mukudi ué, ua ku bhange ki uala mu divumu, uambe kiki: Eme Jihova ngene kubhanga ioso, diulu eme-muène nga di olekele ubheka uami, oxi nga i zale se muthu ku ngi kuatekesa; Ngi mukua ku tungununa o iphata ia akua kuzambula o makutu, akua kusuma ngó a kituka maioua; jinjimu ngʼa vutula kuema, unjimu uâ ngi u kitula uôua-mu-uôua. Eme-muène ngi kuatesa o kizuelu kia selevende iami, ngi kumbidila ulongelu ua jiphunga jami; ngambela Jeluzaleme ngixi: Eie a kà ku tunga dingi; ngambela madiembu ma Juda, kuma: Enu a kà mi tunga lua mukua, eme ngi some dingi jingundu jâ. O musanza uazongo ngi u ila: Kukuta! Eme hé ngi kukutisa o jingiji jê; Anga ngi tanga Silu kuila: Muenhó kabhila kami, muene ua kà kumbidila o vondadi iami ioso ia ngi uabhela; ngambela ue Jeluzaleme ngixi: Tunga-soma; o Tembulu, ue, ngixi: Tunga dingi o madisesa mé! Jihova uambe kiki, kua muthu uê a mʼundu ni maji, muene Silu, muthu nga mu kuata mu lukuaku lua dilu, phala muene a ngi toluele o ifuẋi bhu pholo iê, anga jisobha ngi ji sokomona miongo, phala ku mu jikuila mabhitu; mabhitu a bhingi kuila ka kà ma jika dingi. Eme nga-nda ku ku tuamenena ku pholo, o jinjila jala ni jihonda ngi ji iukisa; o mabhitu ma ngôndo, nga kà ma bula, o jitiianga ja felu ngi ji bukujula. Anga ngi ku bhana ma-umvuama mala mua vundu koxi a mavu, ni jimbongo jósueke mu ididi iê, kiene ki ua-nda kuijiia kiua kuma eme-muène ngi Jihova, Nzambi ia Izalaiele, ua ku ixana mu dijina! Mukonda dia henda ia selevende iami Jakobo, ni Izalaiele dia thungule iami, eme nga ku ixana muene eie mu dijina, eme nga ku luku dijina dia muiji, sumbala eie kua ngʼijiia. Eme-muène Jihova, kana-ku uengi; bhu nga kambe eme, ki bhu kala dingi Nzambi; Kuma eme nga ku zuika ni nguzu, sumbala eie kua ngʼijiia. Nda a kʼijiie ni ku mutundila-kumbi, ni ku mutudila-kumbi, kuma bhu nga kambe eme, ki bhu kala dingi Nzambi; eme Jihova, ki kuene Nzambi iengi. O mukengeji eme nga u bhanga, o itombe eme ue nga i iudika; eme ngi bhanga o paze, eme ngi bhanga o kíbhidi; eme ngi Jihova, ngejiia kubhanga ima ioso iii. Mvula inoke, mbundu i sume, o kidi kize ni kusuka kala mbundu; oxi i jikuke, ubhulukilu uende ni kusabhuka kiá, kuiuka kuende ni kuima bhuamoxi ni ubhulukilu; eme ngi Jihova, nga a bhange. Lamba dia muthu uzoka ni uoso ua mu bhanga; o kienga mu kaxi ka ienga ia mavu! manhi utuma utena kuambela ngûmbi iê, uixi: Ua mu bhangaʼhi? mba kima ki ua bhange ki kuila: eie kuala ni maku? Lamba dia ió uoso uambela tatʼâ: Eie ua ngi vualelaʼhi? Lamba dia ió uambela mamʼâ: Eie ua ngi bhandulukila kima kiahi? Jihova, Lemba dia Vumu, Ngûmbi ia Izalaiele, uambe kiki: Ngʼibhulienu eme o ima ia hádia; ngi tokuesienu ku mbandu ia anʼami, ni ima ia tokala ku ikalakalu ia maku mami. Eme nga bhange oxi, eme nga iudikila-mu o muthu; eme nga mu bhange, o maku mami mene mʼoleka o maúlu, o ilombo iâ ioso nga i xindila jingonge. Silu eme nga mu balumuna phala ku kalakala-nê ima ia fuamena mu uiukilu, njila jê joso nga kà ji iukisa; muuene ua kà tunga mbanza iami, ua kà jituna jihutile jami, sé futu, sé mibhaku, kiene kia tange Jihova dia ifuẋi. Jihova uambe kiki: Ni midimu ia Ijitu, ni mauenji ma Itiiópia, ni jisabeu, o mala alebha kitala, a kà bhita ku konda ié, a kale é-eie; a kʼendela kuema dié, a kèjiia bhu jingidinhá, a kà ku diundila; a kà ku dionda muene, ni kuila: Kidi kiene, Nzambi uala momué, kana-ku dingi nzambi iengi. Kia kidi kiene, eie-muène u Nzambi, ua di sueka, u Nzambi ia Izalaiele, u Kibhamuenhu. Ene-oso sonhi ja kà a kuata, kua kà eza muene kutandanganha; oso a iudika iteka a kà dibhalela kumoxi mu dilebhu. Maji Izalaiele u bhulukila kua Jihova, ni ubhulukilu unangenena sé dizubhilu; o mu kienhiki katé ku hádia ni hádia sonhi ki ji tena ku mi kuata, ki mu tena kukakuka. Kuma kiene kiambe Jihova, ua bhanga o maúlu; Nzambi ua tenene kumba oxi, iú ua i iudika; ua i xikika, ka i ʼxia kiṗhulungunzu kia hatu, kana; ua i bhanga phala athu ku tunga-mu, uixi-phe: Eme-muène ngi Jihova, ki kuene uengi. Eme ki nga tela maka mu kasuekele, ki nga zuelela koxi a mavu kua vundu, kana; ki nga tangela mbutu ia Jakobo, ngixi: Ngi sotienunu mu kingoho; eme ngi Jihova ngi tanga o kidi, ngi boka ima iaiuka. Di-phophienu nda muize; ejilenu bhuamoxi enu oso mua bhulaka ku ifuẋi; kʼeji kima oso akua kuambata o iteka ia kuseta ia mixi, anga a samba ni kudionda ku nzambi ki i tena kubhulula muthu. Kundenu-kiu, Zukamenu, tenu kaiula mudienu, mukuahi ua tenene kuivisa kiki tundé mu xiahulu? Nanhi ua ki ambe tundé ku xiahulu? Abha ki eme-muène Jihova? Ki bhuala ue Nzambi iengi, eme-muène ngó; Nzambi u kala ni muanu ua ku kumbidila, u di-bhanga kibhamuenhu, ka moneka, kale eme ngó. Talenu kokuami, nda mu bhuluke, enu mu masukilu oso kua sukaʼxi; mbata eme-muène ngi Nzambi, ki kuene nzambi iengi. Nga di-lokela mu dijina diami eme-muène; kizuela kia kidi kia tundu mu kanu diami, kizuelu kiami ki ki vutuka kuema, kuma ki di kumbidila muene; uila kiki, ngedi: Phuna joso ja kà ngi fukamena muene, o madimi moso ma kà ngi fisala mu kuloka. A kà ngi zuela kuila: Mua Jihova ngó ubhèkelele uê, muene muala o kuiuka ni kutena; a kèza kua muene; ene oso a kà mu lungulukila, sonhi ja kà a kuata; a-nda kukakuka. Mbutu-phe ia Izalaiele ia kà lungila mua Jihova, ia kà bhandulukila kua muene. Bele uabhi-ku kiá, Nebo uatoloka, nga diuana! o mahamba mâ a ma tudika ku makunda ma ibhaku iâ; o imbamba ia makuba menu ia di-bhange kinemenu ngó phala o ibhaku ia bhuila kiá. A kotama, a lembuela bhuamoxi; a lémbua ku di katula o kimbamba kia ílumbua iâ, maji o muenhu uâ ua bokona mu ubhika. Ngʼivue kunu, diembu dia Jakobo, tata, nʼenu mu masubhu ma diembu dia Izalaiele; enu mu athu nga mi ambatela bhu maku tundé mu mala; eme nga mi lela tundé mu divumu. Ki tualʼiki katé ni ku jimvi; mukonda eme nga mi vuala, nga-nda ku mi sasa, nga kà mi ambata anga ngi mi langa. Mukuahi mu ngi di-fuanganesa-nê eme, mu ngi sokesa ni nanhi, mu ngi fikisa-nê, nda tu di-fuangane? A zanga o ulu mu ngonga, o phalata bhu pezo; a futila na udivi; muene anga u iudika-ku nzambi; hé a i diundila, a i bheza. A i ta bhu ixusi, hé a i ambata, na i tula bhu kibuta kiê; i kala bheneʼobho, ku sondoloka-bhu ia lémbua; o ki bhu kala muthu u i tela hasa, iene ki i tena kutambuijila, ki i tena kukudila muthu bhu jiphaxi jê. Kienhiki xinganekenu-kiu kiambote, mu sunge kilunji, lundenu-kiu ku muẋima, enu mu atondadi. Lembalalenu ima ia bhita tundé mu xiahulu; Kuma eme-muène ngi Nzambi, kana-ku Nzambi iengi, kana-ku ua soko nʼeme, ngi mukua kutanga o dizubhilu tundé kiá bhu dimatekenu, tundé mu xiahulu muná ngi tanga ima kiluua iiza-ku; ngixi: Phangu iami inangenena, ngenda ni kubhanga vondadi iami ioso; ngʼixana holokoko tundé mu thunda-mbulu, o muthu ngi ta-nê phangu iami, u tunda ku maẋokololo; mukonda kiene ki nga tange, kiene ki kia kà bhita; eme nga ki xindi, nga kà ki bhanga muene. Ngivienu, enu mua kola o muẋima, enu o kuiuka kua mi kala dikanga. Nga kà ku zukamesa o uiukilu uami; ki ua kà sanduka, kana, ni ubhuluilu uami ki ua kà kokoloka; nga kà xikika kubhuluka mu Ziione, ni kizunda kiami mua Izalaiele. Tuluka, xikama mu fufuta eie u muzeletete, mona-kilumba ua Babilonha; xikama bhoxi; kana-bhu dingi kiandu, mona-kilumba mu Kaldeia, kuma ki bhu kala dingi ku ku ixana muzeletete, mba mona bhu kinéne. Katula kinu u zuke o fuba; futumuna o mútue ué, katula jisabhatu ku inama, baka matabela u vuue jingiji. Eie ua-nda kuzuluka, anga dilebhu dié di di monekena; nga-nda kufuta phonzo, ki nga-nda kubhanga katungu ka muthu. Kiene kia tange ió uala ni Jina dia Kibhamuenhu kietu, Jihova dia Ilombo Ieta, Dilemba Dikola dia Izalaiele. Xikama-phe, uile hudí, nʼu kutuke mu kikote muedi bui, eie u mona-kilumba ua jikaldeu, kuma ki bhua kà kala dingi ku ku ixana, exi: Muene mvuale ia mautuminu a jixi. Nga thathamana kiavulu ni mundu uami, undundu uami nga u kasanesa, eme nga ku bhakuila-nâ bhu lukuaku lué; eie-phe ngué ku a kuatela jihenda, katé ni ikulakaji, akuka, ua a tuika kimbamba kia neme. U kuata kuzuela, uixi: Eme ngi kala jinga muene na mvuale katé ku hádia ni hádia; katé-phe bhu uezʼabha ima iii ki ia ku bokona mu muẋima, kuala kuxinganeka ue bhu ia kà suka. Kiki-phe, ivua-kiu, eie ua kodiua ni ima ia uabha, ua tunga ua soma, eie uene mu kuila mu muẋima ué, uixi: Eme-muène ngó, kana-ku ua soko ni eme; ki nga-nda ku kala ngi mutudi, ki nga-nda kuijiia ue dilamba dia kufunda ana. Maji o ima iiadi ienhiʼii-phe ia-nda kuiza ku thandu dié mu kathangana kamoxi, mu kizuua kimoxi ufunda ana, o utudi u ku iza ue; ima iii ia-nda kuiza muene ku thandu dié ni nguzu ioso, mukonda eie uanga ua u tundisa, mukonda dia maumbanda mé kuvula. Kuma uadielela o phulu ié, uixi: Ki bhuala u tena ku ngi mona; o unjimu ué ni ndunge jé ji ua di-longo, jene ja ku bhekela kujimbila, eie uambe ku muẋima ué, uixi: Eme-muène ngó, kana-ku muthu ni mukuetu nga soko-nê. Mukonda dia kienhiki, ua-nda kubhita ni uíndua, o ku u tunda kua-nda kuijiia-ku, kibuika kia-nda ku ku iza ku thandu, kua kà tena ku ki lenga; mukonda o kingùmba kia-nda ku ku tumikisa, ki ku xitisa mu thulu, kua-nda kutena ku kʼijiia. Kolokota muene ni maumbanda mé ni mauanga mé, mu uakulu-nâ tundé ku undenge; u tale se utena kubhandulukila-ku, mba u tena muene ku di-fikidila. Mu nzungule ia jindunge jé, muene mu ua bhuidila; kiki-phe ni akua kuzambuila ku ijimbuete ia maúlu, ni akua kutongolola jithéthembua, akua mizambu ia mbeji ia thethama, ene-oso a balumuke a ku kudile ku kibuika kia-nda ku ku tula ku thandu. Talesa-ze, eneʼó a-nda kuila kala ibhiate, a-nda kúbhia mu túbhia; ka kà tena ku kudila o muenhu uâ ku nguzu ia mulengo; o uene ki ua-nda kuila kala makala ma kuota mba dijiku dia kuila uxikama-bhu. Athu oso u ua kalakala jinga-nâ, kiene kia-nda ku ku kalʼiki; jingenji jé ji ua funa na-ju tundé undenge, a kà ku ehelela; kala muthu ua-nda ku di-texila ni njila iê; o u ku bhulula eie, ka kà moneka. Diembu dia Jakobo, ivenukiu, enu oso a mʼixana akua Izalaiele, enu mua tunda mbutu bhu otho ia Juda, muene kulokela mu dijina dia Jihova, muene kutumbula Nzambi ia Izalaiele, maji ki muene mu ki bhanga mu kidi ni mu uiukilu. A di-luka muene o dijina dia mbanza ikôla, anga a xamenena kua Nzambi ia Izalaiele; o dijina diê Jihova dia Ilombo Ieta. O ima ioso ia diangele-ku, tundé mu xiahulu, nga mi tudila-iu kiá; kiene muene, ia tundile mu kanu diami, eme nga mʼivisa-iu; nga lenguluka ni ku i bhanga ii ia bhiti. Mbata eme nga kʼijidile kuamba eie u ndaxi, ua thathamana o xingu kala muxibha ua felu, o dibhomo dié mukua ni dia ngôndo. Kiene ima iii ki nga ku tudila na-iu tundé mu thembuʼomo; kioso kiluua i bhita, eme-phe nga ku ivisa-iu kiá, phala ku ile, uixi: O dilemba diami diene dia bhange ima ienhiʼii, mba o kiteka ki nga songesa, mba mukixi (o mukôko) u nga zunza, uene ua i tumikisa. Ua kʼivua jinga kiá; tonginina ima ioso ienhiʼii kiambote; abha-phe, imʼei ki mua i kundila-hi? Tundé ue kindala, ngandeka-phe kiá ku ku ivisa, ima ii ki mu i kundila-hi? Tunde ue kindala, ngandeka-phe kiá ku ku ivisa. Iòbhange kindala, ki ia xiahulu kana, eie-phe lelu ngó ua ivu, phala ku ile uixi: Tala, eme nga i ijiia kiá okulu. Iene-phe eie kuaʼivua, kua ʼijiia, kana; né ngó o dítui dié ki dia jikukile luua, kuma nga kʼijiia kuila ueje kubhanga ufe, mukonda u muxibhaki, u mutondadi, tundié mu mala. Mukonda-phe dia dijina diami, o njinda iami nga-nda ku i kokolokesa, mukonda dia diximanu diami, nga-nda ku ku lendukila, phala ki ngize mu ku ku katula. Talesa, nga ku zelesa kiá, kana kala kia zunza o phalata; eie nga ku lolela mu muzukuta ua dilamba. Mukonda dia Dijina diami, mu Dijina diami, muene mu nga ki bhange, abha-phe ngʼehela kiebhi o dijina diami ku di-kasanesa? Kijingo kiami ki nga kà ki bhana ku muthu uengi. Ngi bhe mátui Jakobo, tata, nʼeie u Izalaiele, u muthu nga ku ixana; eme-muène umoxi-ú, eme nga dianga, eme ue nga sukidila. Lukuaku luami ue luene lua te o madisesa ma oxi, o kadilu kami kene ka zonga o maúlu ku makandʼa maku; kioso ki nga kà exana ene hé a kʼejiia bhuamoxi. Bhongolokenu enu-oso, mu ivue: Mukuahi mudiâ uene mu kunda o ima iii? Ió Jihova ua mu zola, muene ua-nda ku kumbidila o vondadi ia muene, bhu kaẋi ni Babilonha, lukuaku luê lu balukile akua Kaldeia. Eme, eme-muène nga kiambe; muene ue nga mu ixana kiá, nga-nda ku mu sunga nʼeza, o njila iê nga-nda ku i zediuisa. Ngi zukamienu, muivue kiki: Tundé mu dimatekenu ki ngi fueta, kana; maji tundé bhaná bhu kia di-bhangela, eme bhene bhu nga kexe; kindala-phe Muadi Jihova, ua ngi tumikisa o Nzumbi iê. Jihova, Mubhuludi ué, o Dilemba dia Izalaiele, uambe kiki: Eme Jihova Nzambi ié, u ku longa kioso kia uabha, hé u ku endesa mu njila i ua fuama kuenda mu ku di-tela. Uaué! Tamanu ua bhele mátui ku ijila iami! O paze ié ieje kuila kala ngiji, o kulunga kué kueje kuila kala mabhuku ma Musanza ua Kalunga. Katé ni mbutu ié ue, ieje kuila kala kisèkele; o oso a tunda mu vumu dié, ela kala jimbundu ja museke; o dijina diâ ki dieje ku batuka mba kujimuka ku mesu mami, lémbua. Tundenu mu Babilonha, muʼaxaxi ka akua Kaldeia lengenu-mu. Kolenu-kiu ni nzôngo ia kikóue; kiki ivisenu-kiu, mu ki ambate muene katé kua suku oxi, muexi: Jihova ua kula selevende iê Jakobo. Ene ka tatele ni dinhota, kioso kia endesa mu kikangalakata, ua a tubhuilile menha mu ndanji. Kioso muene kia budile o ndanji, anga o menha a buabumuka, a mu tunda muenhomo. Maji o athu abhumu, kala ni kutululuka; Jihova ua ki tange. Ngʼivienu, mu ikolo, enu mu athu muene ku makanga batekelenu: Jihova ua ngʼixana hanji kioso ki ngala mu mala, eme hanji mu divumu dia manhiʼetu, muene-phe ua tumbula kiá o dijina diami. Dikanu diami ua di kitula xibhata iatu, ua ngi vungina ni kivule kia lukuaku luê; ua ngi bhange ngi ditoma dia seke kiambote; iu ua ngi sueka mu kizu kiê. Iú ua ngʼambela: Eie u selevende iami; u Izalaiele, momué muene mu nga-nda kutambuila o fuma. Eme-phe, ngixi: Nga tale ngó hadi mu ku kalakala, nguzu iami nga i zange mu kingoho, i ia di-boto. Maji né kieneʼokio, kulûnga kuami kuala kua Jihova, o kisakidilu kiami kiala ni Nzambi. Kiki-phe, Jihova, ua ngʼumbile ki ngala hanji mu mala, phala kukala selevende iê, uixi: Ngi bhekele dingi Jakobo, uize-nê bhabha; maji o Izalaiele-phe ka diehela ku mu bhongolola; maji-phe bhu pholo ia Nzambi a kà ngi jingisa, Nzambi iami muene uà kala nguzu iami. Muene uambe dingi: O kukala ngó u selevende iami, phala kubhangulula ibuka ia Jakobo, ni ku ngi bhekela dingi o masubhu ma Izalaiele, ki kia soko; maji nga ku xikika, nʼu kale u Mukengeji ua akua-matumbu; ua a bhekela kubhuluka, katé ku maẋokololo aʼxi. Jihova, Mubhuludi ua Izalaiele, Dilemba diê Ukôla, uambela muthu uoso a mu buangidika, a mu zemba kuala o mundu, o mubhika ua atumini, uixi: Muenhó a-nda ku mu balumukina bhu iandu kuala o jisobha, kia mu mona, ni ilamba uê, anga a kà diunda bhu pholo iê, mukonda dia henda ia Jihova, mukua kitongola, Dilemba Dikola dia Izalaiele, muthu ua ku tungula (ua ku sola). Jihova ua zuela kiki: Sai thembu ia tokala i nga kuividila, sai kizuua kia kubhuluka ki nga ku kudila, nga-nda ku ku langa, nga-nda ku ku bhanga u kikutu kia mundu, phala u bhangulule oxi, maubhinganu ma buikisile u ma bheka dingi bhu maku ma athu oso ma a tokala. Phala uambele iá a a kutu, uixi: Jitukenu; oso ene mua vundu uixi: Tukulukenu mu jinjila ja kuenda; a kala ni huta ia ku di-dikila; o mu ididi ioso ia matala, aia ni kusanga-mu sabhèlela ia kúdia kuâ. Ka kala dingi ni nzala, kà kala dingi ni dinhota, né muzukuta né muanha ki ua kà a kuama dingi; kuma muenhó mukua ku a lendukila, ua kà endesa, anga ua kà a batesa kilendu katé ku jifiẋi ja menha. Anga milundu iami ioso ngi i bhanga njila; o ikoka iami a kà i zangumuna. Talesa, o iá a kà tunda makanga, o ianá a kà tunda ku suku ni ku mazanga, amukuá a kà tunda kʼoxi ia Sinime. Imbenu, mu maúlu, eie ue u ixi, sanguluka; enu mu milundu tenu nzôngo ia kutana, kuma Jihova lelu ua tululula o povo iê, jihukunhu jê ua ji lendukila. Maji Ziione, uixi: Jihova ua ngʼehelela kiá, Ngana iami ua ngi landuka. Manhi muhatu u tena kujimba monʼê ua mu vuala, katé kia suka muene bhu kuehelela, mona ua tundu mu mala diê? Né-mbe bhu kala mama u landuka monʼê, eme-phe kana, kuma eie ki nga kà ku jimba, lémbue! Talesa, nga ku soneka bhu mákanda a maku mami; o imbaka ié ia ngi kala ku mesu usuku ni muanha. Anʼê a-nda kuiza lusolo kokué, maji o isuéia ié ni iluami ia ku zemba, momuʼé a-nda kutunda-mu kiá. Bhetula-ze o mesu mé u kengelele mbandu ni mbandu, tala: ene-osoʼâ a bhongoloka a mu kuiza kokué; nga di-lokela muene, eme Jihova, kuila ene-osoʼâ ua-nda ku a zuata kala kizuatu kia makembu, anga u di-ẋiẋika-nâ kala u díbhanga. Kuma ni mu ikangalakata ié, ni mu manhana mé, ni mʼoxi ié ioso ia buika, muene muoso mua-nda kutunga athu a vulu, katé a di xina-xina, o ió a kexe ku ku kunha, a-nda kuendelela dikanga. Katé ni ana a uhukunhu ué a-nda ku ku ambela mu dítui, exi: Kididi kia phophama kiavulu, suetuka-ku dingi, ngi mone bhu ngi tunga. Eie-phe ua-nda kuila ni muẋima ué, uixi: O kiki, ana enhá mukuahi ua ngi vualela-u? eme nga kexile sé ana, uhukunhi uvula; ngele ku ubhika, eme nga tundu-ku; o iá-phe mukuahi ua ngi sasela-nâ? Talesa, ua kʼèla: eme nga subhukile ubheka; o iá-phe a kexe kuebhi? Jihova uambe kiki: Nga kà zangula lukuaku luami, ngi lu lungisa ku ifuẋi, ngi futununa mvela iami ku ifuẋi ioso; ene-phe a kà ku bhekela anʼé a mala bhu maku, o anʼé a ahatu ejiia bhu isuxi. O jisobha a kà ku sasela ana; ana ilumba a jisobha a kala iledi ié; a kà ku diundila jinga ni pholo bhoxi, a kà ku lesa jinga o fufuta ia inama ié, bhene bhu ua-nda kuijidila kuma eme-muène Jihova, oso a ngi dielela eme, ka tena kukakuka. Manhi dizonda a tena ku mu tambula o mbole iê ia unhanga? Anga ió a a kutu mu kikuma kia kidi, a tena kubhulaka? Maji, Jihova uambe kiki: Kidi kiene, ió a a kutu, a-nda kutunda muene bhu maku ma dizonda, o mbole ia kuata o kisuéia, ia-nda kubhulaka muene; mbata nga-nda kuzoka ni ió oso a zoka nʼeie, o anʼé nga-nda ku a kula. O ió a ku bhondeleka ngʼa dikila niʼxitu jâ-ene, a kà kodiua ni manhinga mâ kala maluvu; anga xitu ioso ia kejiia kuma eme ngi Jihova, ngi Mubhuludi ué, Ngi Mukudi ué, ngi Dizonda dia Jakobo. Jihova ua zuela kiki, uixi: Lubongo lua kusenga na-iu mamʼenu luala kuebhi, lu nga mu senga na-iu? mba mukuahi nga mu dia dikongo, o ki nga lémbua ku mu futa, eme nga mi sumbisa-ku? Talesa, ikuma ienu iene ia mi sumbisa, o itondalu ienu iene ia sengesa mamʼenu. Mukonda diahi, kioso ki ngeza, ki ku moneka muthu? ngʼexana, ki bhuala muthu uetaia? mbé lukuaku luami lua kotanana kiavulu, lú lua lémbua kukula muthu? Inga momuami kana-mu dingi nguzu ia kubhulula? tala-ze, eme se ngi bazela lumoxi ngó, Musanza ua kalunga u kukuta, jingiji jithothuena kala oxi ia kisèkele, anga jimbiji jê ji nuha kibuzu, kuma se ja lémbua menha ji di-fuila ni dinhota. Eme maúlu ngene ku a zuika kitombe bui, anga ngi ma vunga kidinhaji, kiene o divunga diê. Jihova Nzambi ua ngi bhana dimi dia uanji, phala uoso ua bhuila ngʼijiie ku mu tela tumaka tua mbote tu mu nhohesa bhu thembu ia tokala; muene mukua ku ngi phaphumuna imene ioso, uphaphumuna dítui diami ni dʼivue, kala ki kala a-di-longi. Jihova Nzambi ua ngi xitununa mátui, eme ki nga ẋinuka; ki ngi xikina kuvutuka ku dima. O dikunda diami ngi di bhakuila ió oso a ngi beta, oso a ngi vuza o muezu eme ngʼa ehela o matama; bhu kala o ku ngi tembula ni ku ngi thuthuina mathe, pholo iami ki ngi i sueka, kana. Kuma Jihova Nzambi muene u ngi banda, kienhiki-phe ki ngi kalʼami ni jisonhi; mukonda dia kiki, nga kolesa pholo iami kala ditadi dia holotôto, eme nga kʼijiia kuila ki nga kà kala ni jisonhi. Muene u ngi lungisa iú-ue bhua zukama; nanhi u ngi ta mulonga? Tu tukulukile bhuamoxi; nguma iami nanhi? a bhixile bhabha kokuami. Mua mono-ze, Jihova Nzambi, muene u ngi banda; o u ngʼelesa mukuahi? Tala-ze, ene-oso a kà kuka mukuâ ni kizuatu, a kà diua ku tubamba. Mukuahi mudienu uambe kuxila Jihova, ni kusuua dízui dia selevende iê? Muenhó se uala kubhita bhua vundu, anga bhu kamba ngó ni kamukengeji, a dielele mu dijina dia Jihova, a kuatenene kua Nzambi iê. Talesa, enu oso mua bambula túbhia, mua di-ẋiẋika jisoso ja túbhia tu mua uika, endelenu mu milengo ia túbhia tuenu, ni muʼaxaxi ka jisoso jenu ji mua bambula; bhu lukuaku luami bhene bhua tundu ima iosuʼiii, hé mua kà zeka mu kialala kia kalunga. Enu-oso mua ku ta muẋima ku ufundisilu ua kidi, ngʼivienu, nʼenu muala kusota Jihova, talenu ku ditadi kuoso ku a mi bamiune, talenu ku dikungu dia dibânda mu a mi kandele. Talenu Mbalahamu, dia tatʼenu, ni Sala, ua mi vuala; kuma kia kexi ubhekʼélele uê, eme nga mu ixana, nga mu zediuisa, eme nga mu sokolola. Mbata Jihova ua-nda kukonda malamba kua Ziione, o ididi iê ioso ia sekala muene ua-nda ku i konda malamba; ngûndu iê u i bhanga kala Edene, ngùnzu iê kala ki kala o díbhia dia Jihova; muenhomo mua-nda kukala kutana ni kusanguluka, kusakidila ni mbimbi ia kuimba. Athuʼami, ngʼivienunu muene, enu mu kifuxi kiami, ngi bhanienu mátui; mbata kokuami kuene kua-nda kutunda o kitumu, o uiukilu uami nga kà u xikika, ukala mukengeji ua ifuẋi ia athu. O uiukilu uami ua zukama; ubhulukilu uami iú tomboka kiá; maku mami mene ma-nda kutetuluila o mundu; ikolo ia-nda ku ngi xikamena ni kukinga, ene a-nda kudielela kubhandulukila ku lukuaku luami. Bhetulenu mesu menu ku maúlu, zongolenu mu ngongo bhoxi: kuma maúlu ma-nda kujimuka-ku kala dixi, oxi ue ia-nda kukuka mukuâ ni kizuatu; oso a tunga-mu a-nda ku di-fuila kiòmuene kala ki fua o jihamue; maji o ubhulukilu uami ua kà xalèla-ku, o uiukilu uami ki u xikina ku u buisa-ku. Enu, muejiia kioso ki kala o kuiuka, ngʼivienu, enu mu athu mua zalela o ngonge iami mu miẋima ienu; o kizembu kia mundu ki ki mi kuate uoma, o kia mi xinga, ki mu a suue. Kuma axikamena ku a kesa kala kabamba ki ka kesa o kizuatu, makèke ma-nda ku a dia kala kia dia o lã; maji o uiukilu uami ua kà xalèla katé ku hádia ni hádia; o ubhulukilu uami kutunda muiji kuiza muiji. Phaphumuka, phaphumuka, u maneke ukuenze, eie u lukuaku lua Jihova; phaphumuka muene kala mu thembu ia xahulu, kala ki ua bhanga jinga mu miji iòkulu. Abha, ki eie-muène ua batujula Lahabe, anga unemeka o mudikixi? Ki eie-muène ua kukutisa o menha mu musanza ua kalunga, o menha ma mukiukuluku uonéne, o mu nzongolo ia kalunga anga u bhitisa-mu njila phala o jihule muene mua bhitila? Kienhiki kiene kia kà vutuka oso a a kula kuala Jihova, anga a kʼèza mu Ziione ni nzôngo ia kutana, ngalasa inangenena ià kala ku thandu dia mítue iâ; a kà bonga kutana ni kusanguluka, o dilamba ni mikemu ia kà a lenga. Eme, eme-muène ngi muthu ua ku mi konda o malamba; eie-phe u muthu uami, u kala ni uoma ua muthu ni mukuenu, uà xikamena kufua? mba o monʼa muthu u lela kala iangu? Anga u jimba Jihova ua ku bhanga, uoleka o maúlu iu ua xikika oxi, anga kumbi dioso dia kambàmba uizalʼé ngó kimbuua kia mubuikixi, kia di iudika phala kubuikisa? o kiki-phe, o njinda ia ió uoso ua ku tatesele, ii kuebhi? O hutile uoso a mu balakala-phe ka nangʼiê kujituka, ka kà fuila mu kaleia, lémbua; o kúdia kuê ki kuà kamba. Mbata eme Jihova, Nzambi ié, ngene kutandula o musanza ua kalunga, anga o mabhuku mê ma dizumina. Dijina diê Jihova dia Ilombo Ieta. Eme-phe ngi ta maka mami mu kanu dié, hé ngi ku vungina ni kilembeketa kia lukuaku luami, phala kuxikika o diulu, phala ue kusoma oxi, ni kuambela ue Ziione kuma: eʼmuène u povo iami. Phaphumuka, phaphumuka, u balumuke, Jeluzaleme, tatʼeie! Uanu dikáu dia njinda ia Nzambi, dia tundu bhu luakuaku luê; dikáu dia kubhendujuka eie ua di zunzumuna muene, ni iẋiẋi iê ua i xibhi. Ku ana oso a vuala muene, ki bhuala u tena ku mu batesa kamuanu; o ku ana oso a sase, kana-bhu ua tena ku mu kuata mu lukuaku. Ima iiadi iii ua bhiti na-iu muene; mukuahi ua ku kuatela o henda? O kubuika ni kusekala, o nzala ni xibhata! Nanhi ua tena ku ku konda malamba? O anʼéambuka kiá, usanga a tandelela mu mabokuenu ma jinjila joso, edi kala jisoko jafu mu uanda; a bhondalala, ni kutema kua Jihova, ni kibazu kia a bazela Nzambi ié. Kienhiki-phe, ivua-ze koko, eie ua bhondalala, ua kodiua, maji ki kukodiua kua vinhu. Ngana ié, Jihova dia Nzambi ié, muthu ua-nda kufundila o povo iê, uambe kiki; Eme o dikáu dia kubhendujukʼodio ngi ku tambula-diu kiá, bhu lukuaku lué di tunda-bhu, ni iẋiẋi ia dikáu dia kutema kuami; eie ki mungu dingi u nua-ku. Inda nga kà di tula bhu maku ma ió a ku tatesele, ambelele o muenhu ué, xi: Bhetama, tua-nda kubhita ku kunda dié; anga eie u ta dikunda dié kala mavu ma kudiata, kifua mbambe ni njila phala jingenji. Phaphumuka, phaphumuka eie Ziione, u zakele uzonda ué; Jeluzaleme, u diembu diangene, zakela kuma momué nuka dingi mua ká bokona muthu kʼa mu saie mba kifusa. Dikukumune o fufuta, balumuka u xikame, Jeluzaleme, tata; mona-kilumba mu Ziione uene bhu lubhambu di-jitune o mukolo mu xingu. Mukonda Jihova Nzambi, uambe kiki: A mi sumbisa mu kingoho; a kà mi kula ue, sè kitadi. Mbata Jihova Nzambi, uambe kiki: Mu thembu jòkulu mundu uami ua kulumukine ku Ijitu, phala kunhunganena koko; o Asídia ue hé u kuata ku a tatesa sè kikuma. Kiki-phe ngi bhanga kiebhi, eme Jihova? Kuma o mundu uami a u bhundile sè kikuma; O oso a mu u tumina aia ni kuhunza, Jihova muene ua ki tange; o dijina diami a kuata ku di lebhula kumbi dioso dia kambàmba. Mukonda dia kiki, o mundu uami ua kʼèjiia dijina diami, mu kizuua kiná; kuma ememuène nga-nda kuila: Emeʼamiʼú. Inama iê kuuabha kuahi, ku milundu kuná, ia ió ueza kutula njimbu ia kubhanduluka, ni kuivisa kioso ki bhulukisa muthu; ueza kuambela Ziione kuila: Nzambi ié muene uala ku ungana! Ivua dízui dia alangidiʼé, iá kola, a mu tanena kumoxi; mbata a-nda ku ki mona mesu ni mesu, kioso Jihova kia kà vutuka dingi mu Ziione. Uenu bulukutu ni kuimba, tumbujukenu bhuamoxi, enu mu jingùndu ja Jeluzaleme; mbata Jihova ua kondo malamba ku povo iê; iu ua kula Jeluzaleme. Jihova ua funha lukuaku luê lu kôla bhu pholo ia ifuẋi ioso; o maẋokololo moso maʼxi ma-ndu mona ubhulukilu ua tundu kua Nzambi ietu. Tundenu-ku, tudenu-ku, sondolokenu-bhu, kana kubabata kima kia ufusa; tundenu muʼaxaxi kâ, di-zelesienu enu oso muambata ingolongondo ia Jihova. Kuma ki mua-nda kutunda ni lusolo, kana, ki mua-nda kuila kala mua lenge; mbata Jihova muene ua-nda ku mi tuamenena ku pholo, O Nzambi ia Izalaiele anga ua kà kala kuema dienu. Talesa, Selevende iami ua-nda ku kalakala ni unjimu; a-nda ku mu zangeleka anga u banda ditala dia kota dia kijingo. Kala kia sasumuka athu a vulu mu ku mu mona, kuma o pholo iê ia kitulukile kiavulu, kedi ngó kala kiene o athu nʼakuá, kidifua kiê ku ki fikisa ni kia anʼa athu mu ngongo. Mu kiki, muene uà kʼeẋika ifuẋi ia ndumba ku dibônzo, o jisobha a kà jika makanu mâ mukonda diê-muène; kuma kima ka a tangelele na-kiu a kà ki mona, kima ka kʼivile luua, kia kà a jimbulukila muene. Nanhi ua xikana o maka metu? Nanhi muene kua mu tukulukila o lukuaku lua Jihova? Kuma muene uaii ni ku kula bhu pholo ia Nzambi mukuâ ni luthangu lu fuafua, kala lundanji lua xoxouela mu mavu ma kukuta; o ku mu tala, ka kexi ni kidifua mba uuabhelu ua pholo; o ki tua mu idi sui, ki tua mu muene ni kuuabha kua kima, kuila tu mu inda. Kia kexi, a mu di tunu, muene o muthu a beta o ku mu tènda ni ku mu sebulula mu athu oso; mukua misusu; muthu uejidila o kutala hadi; uedi kala ió athu a mu bhana jinga dikunda ni ku mu suekela o pholo; kia kexile a mu ehelela, ki bhuala dingi muthu ua mu suu. Kidi kiene, muene ua tambula makukata metu, o misusu ietu ua i ambata ku thandu diê; etu-phe tua mu kitile mukua-mázui, a mu bhubhidila kuala Nzambi, mukua phaxi muene. Maji muene a mu kuama mukonda dia itondalu ietu, a mu tutujula mukonda dia ikuma ietu; O hadi i tu bhekela o kutululuka ni kubatama ia kexile ku thandu diê, o italakanha iê iene ia tu sake. Etu oso tua kexi mu kuenda kala jimbudi ja jimbidila; kala muthu u di-texila ni njila iê; maji-phe o mulonga ua tu tokala etu-oso, Jihova ua mu xina-u kiá muene ku thandu diê. O kia mu tatesele, ia a mu sebulula, muene ka jikula dikanu, kuma muene ka vutula kima; a mu sunga-sunga kala mbudi iia mu ku i jibha; uila mbudi kua ió u mu bhuta, idixibha, ni muene ue ka jikula ngó dikanu diê. Tembu ia mu tobhesa mu kufunda, a mu fudisa o kulunga. Mu phaxi ni milonga ki bhuala ua mu katula-mu; o izuua ia muenhu uê nanhi ua-nda ku tanga? Kuma muenhu uê a u batula mu ngongo; mukonda o kitondalu kia mundu uami kiene kia mu jibhisa. Mbila iê a i te bhuamoxi ni ingumba; ni mvuama bhu kufua kuê; mbata muene ka bhangele phulu, mu kanu diê ki mua kexile mangonha. Maji kiene-phe kia uabhelele Jihova, o ku mu tutujula ni ku mu katesa; kioso o muenhu uê kia u bhanga kiamenga kia kituxi, muene ua-nda kumona o mbutu iê, ua-nda kuvula izuua ia kulaia, o kioso kia uabhela Jihova, kia kà Zediuila bhu lukuaku luê. Kienhiki, muene ua-nda kumona kikalakalu kia lukuaku luê, anga u tana; Selevende iami, Muthu Uaiuka, mu kuijiia kuê kuene na-ku, ua-nda kulungisa athu a ndumba; mukonda muene ua-nda kuambata o ikuma iâ ku thandu diê. Mukonda dia kiki, nga-nda ku mu katuila dikânda diê ku athu a vulu, sumbala muene ua-nda kuuana o madibhundila kumoxi ni mazonda; mbata ua lundulula o muenhu uê muʼalunga, a mu bundile kumoxi ni ifumbe; maji muene ua di tuika o ituxi ia athu avulu; iú uala kudiondela akua-ituxi. Tana-ku eie u mbaku ua kambe kuvuala; imba, u dikole, u te nzôngo, eie kiluua uívua mika; kuma anʼa kisula kota mu kuvula, uala ni munumiʼê ndenge, kiene kia zuela Jihova. Balaka ié kudisa-iu, kididi ki di-xale, kia tokala o kutunga ni kusoma; ku i phopheke; lebhesa mikolo ié, jiphapha batela-ju kiambote. Mbata eie ua-nda kusokoloka ni ku kadilu ni ku kiasu; mbutu ié ia-nda kúvua akua-jixi, ilombo ia kexe jingùndu ene a-nda ku i tunga dingi. Ku kale ni uoma, mbata sonhi ki ja-nda ku ku kuata; ku kale ni jisonhi, mbata kua-nda kukakuka; inda sonhi ioso i ua bhiti na-iu ku undenge ué ua-nda ku i jimba, môndo ua utudi ué kua-nda ku u xinganeka dingi. Mbata Mubhangi ué muene munumiʼé, dijina diê Jihova dia Ilombo Ieta; o Dilemba Ukôla dia Izalaiele, muene Mukudi ué; muene a kà mu ixana exi, Nzambi, Langela-Ngongo. Mbata Jihova ua ku ixana kala muhatu a mu ambudisa, iu uene ni kikote ku muẋima; kala muhatu a tundu-nê undenge; ia a mu ehelela, kiene kia zuela Nzambi ié. Nga ku ehelela kathangana kòfele; maji nga-nda ku kuongeka ni jihenda ja nzungule; Mu kutema kuavulu nga ku suekela pholo iami mu kathangana kòfele; maji nga-nda ku ku lendukila ni henda ki iene kúbhua; kiene kia zuela Jihova, Mukudi ué. Mbata o kiki kia kà ngi kala mukuâ ni dilúvio dia Noué; kala ki nga lokele kuila o sulumbembe ia menha ma Noué ki ia kà bita dingi kulu dia mundu; kiene ki nga loka kuila eme nuka dingi nga kà ku kuatela njinda, mba ku ku bazela. Kuma milundu hádia isondoloka, tuthuthu-lûndu tua kà tunguta; maji o kulenduka kuami ki kua kà ku sondoloka; o kikutu kia kutululuka kuami ki kia kà lunguluka, kiene kia tange Jihova, mukua ku ku lendukila. Eie, mukua-hadi, u muthu ua takujuka ku mabhuku, mukua kikote! Talesa-ze, kuma o matadi mé ngi ma sokeka ni makembu moso, anga ngi ku xikika ku disesa dia matadi ma safídia. Nga-nda ku ku bhangela jinjanena ja kidistalo, o mabhitu mé ue ma matadi a phelu ia nzaji, o mbambe jê joso jà kala ja matadi a lekujuka. Anʼé oso a kala maxibulu a Jihova; o kutululuka kua anʼé kua kà di-xala. Nga kà ku xikika ku thanduʼa uiukilu; o kubhondalala kua kà ku kala dikanga, kuma eie kuà kala dingi ni kekenha ia kima; kimbuua ki ku bhue, kana-ku dingi kizuelu kia kà ku bhixila. Tala-ze, jinguma jê joso né a di bhongolola nʼa ku kitukila, ijiia-kiu kuma ka tundu kokuami; uoso u di ta ku kionge kia ku ku balukila, ua kà dibhala, mukonda nga ku zola. Talesa, eme-muène nga bhange musudi-a-thumba uene kuzukuta makala bhu mbèmbu, phala kuiudika ikumba iê ia ku bhangela midimu; eme-muène ue nga bhanga mubuikixi, phala ku buikisa. Falamenda ioso-ioso iòbhange phala ku ku kuama, ia-nda kulueza; o dimi dioso-dioso di ku tatela eie mulonga, mu kufunda, eie ua kà di belesa; o iú uene undundu ua jiselevende ja Nzambi, kuene ue kulûnga kuâ ku tunda kokuami, eme ngi Jihova. Enu, oso muala ni dinhota izenu ku menha, nʼenu oso mua lémbua kitadi, izenu, sumbenu, mu die; eué, zenu, mu sumbe mu ngoho sé kitadi, né suilu, vinhu ni lete. Kitadi kienu mua mu ki zangela-hi ku ima ia ngoho ki kúdia? O ima i tunda mu ikalakalu ia maku menu anga mu i zangela ngoho mu ioio ki i tena kuikutisa? Kuatenu kilunji mu ngʼivue, nda mu die kiauabha, o muenhu uenu u tane ni ima ianete. Bhetekenu o mátui menu, nda mu ize kokuami; ividilenu, muenhu uenu ubhuluke; kuma nga-nda kuta nʼenu kikutu kixalela-ku, hé ngi mi bhana jimbote ja Davidi ki jene kufula. Talesa, eme nga mu bhana a kale mbangi ku athuʼoso, a kale kilolo, a kale nguvulu ia mundu. Tala-ze, eie ua-nda kuixana kifuxi kua kʼijidile, ifuẋi ia kambele ku ku ijiia ia kèza malusolo kokué, mukonda dia henda ia Jihova Nzambi ié, ni ia Dilemba Dikola dia Izalaiele; kuma muene ua ku zangeleka. Sotenu Jihova, kiosuʼiki ki mu tena ku mu sanga, mu kodienu kiosuʼiki kiala bhua zukama; mukua-ituxi ehe o njila iê, o ua iibha muẋima a tule mabanzelu mê; a vutuke kua Ngana, u mu kuatela henda; nʼalukile kua Nzambi ietu, kuma muene mukua kuloloka kiavulu. Mbata mabanzelu mami ki mene o mabanzelu menu, o jinjila jenu ue ki jene o jinjila jami, kiene kiambe Jihova. Kala kia di-leka maúlu kuthandu diaʼxi, kiene kia di-leka jinjila jami, ji ja tundu o jinjila jenu, o mabanzelu mami ue ia a tundu o mabanzelu menu. Kala kisonoka o mvula bhoxi, ni neve kioso ki ia laúka ku diulu, ki i tena kuvutukila-ku dingi, kale itekela oxi, anga i bhekesa kuima, isabhukisa, hé i bhana o mbutu ku kidimakaji ua kunu, ni mbolo kua ió udia, kiene ue kià kala o kizuelu ki tunda mu kanu diami; kiene ki kia kà vutuka kia hatu kokuami, maji kia kà bhanga kioso kia ngi uabhela eme, kale kioso ki nga ki tumukixina kiene ki bhita. Mbata enu mua kà katuka ni kusanguluka, anga a kà mi endesa ni uembu; o milundu iònene ni iòfele ia kà dikola ni kutana bhu pholo ienu, o miẋi ioso ku mukáu ia kà bhabha jimbanda; bhu kididi kia musonge, bhua kà sabhuka mufaia; o bhu kididi kia musuna, bhua kà sabhuka mumurta; anga kia kà fumanesa dijina dia Jihova, kià kala kijimbuete kinangenena ki kia kà bua-ku dingi. Jihova, uambe kiki: Kuatenu kilunji, mu bhange ima ia iuka, mbata kubhuluka kuami kua zukama, kufundisa kuami kua-nda kutukuluka kiá. Uazediua o muthu uoso u bhanga kiki, ni monʼa muthu uoso u ki ta lukuaku; uoso u di langa phala ka fukuile o kizuua kia sabhalu, anga u langa o lukuaku luê phala kà bhange kima kiaiibha. Uoso monʼa nzuángiza, u di banda kua Jihova, ka ki tange kuamba: Jihova ua ngi batula muene ku povo iê; ki bhu kale ue ngolambole u kiamba kuila: Eme bhabha ngi muxi ua kukuta. Mbata Jihova uambe: Jingolambole joso, jene kualuka jisabhalu jami, anga a tungula ioso ia ngi uabhela eme, nʼa tambulula kikutu kiami ni vondadi. Eme ue mʼonzo iami ni mu malumbu mami nga kà a bhana-mu kididi, ni dijina dia tundu o dijina dia ana a mala ni anʼa ahatu; dijina dinanga, diene di ngʼa bhana kala muthu mudiâ; o dienhidi ki dia kà bhua-ku dingi. Oso ue ana a jinzuangiza, a di bandeka kua Jihova, phala ku mu bheza, ni kuzola dijina dia Jihova, kienhiki nʼa kala kiá jiselevende jê … osoʼaluka o sabhalu, sé ku i tondala, ni oso a tambula kikutu kiami ni vondadi. Eme ue nga kà ambata ku mulundu uami ukôla, anga nga kà a bhangela fesa mʼonzo iami ia kusambela; o mibhaku iâ ia kuoha ni jisata jâ, nga kà ji xikina muene bhu kalatódio kami; kuma onzo iami a kà i ixana onzo ia kusambela phala akua jixi joso. Jihova Nzambi, uene kubhongolola oso a muangana mu Izalaiele, uambe kiki: Hanji nga kà bhongolola dingi athu kumoxi ni iá u nga bhongolola kiá. Enu mu iama ioso ia mukáu, nʼenu mu iama ku muxitu, izenu mu die. Alangidiʼâ oso ala ifofo, kʼejiia kima; a di bhange jímbua ja mabubu, ja lémbua kubuza; jaii ku kilu, ja zeka, ja uabhèla kubôua. Ômbua jenhiji jala jingandixi, ki jene kuikuta; o ene ala abidi ka tongolola kima; ene-oso a vutukila jinjila jâ, kala muthu usuua nganhu iê, kala muthu ku mbandu iê. Ene kia di ambela, ela: Zenu, nga-nda kuiza ni vinhu, nda tu nue tu kodiue; lelu kiene mungu ue kiene, maji mungu tuxia muene fuma. Muthu uaiuka iu uia muʼalunga, kana-bhu muthu u ki xinganeka ku muẋima uê; athu a lenduka a ololabhu, kana-bhu-phe ulembalala kuila muthu uambote a dianga ku mu sondolola kioso o kuiibha kiluua kuiza. Nʼa bokona muene ku uembu; a-nda kunhohena bhu mianza iâ, oso enda ni kuiuka. Enu-phe bhiẋilenu bhabha, mu anʼa mama ia tambula uanga, mbutu ia kidianzunga ni ndumbu. Mukuahi muene mua mu nangena? Nanhi mua mu mu bhanena mu kanu, ni ku mu tundixila o dimi ku kanga kiokio? manhi kʼenu-enu mu anʼa ituxi, mu mbutu ia mangonha? Mua senduka ni mahamba bhu makota a miẋi ia uisu, ni ku satela tuana ku jingiji, ni mu mabânda a matadi? Dikânda dié diala ku matadi maẋanana mene mu jingiji; enhá ene o undundu ué; ku matadi kuenhuku eie ue kuene ku ua mu lunduluila o mubhaku ué ua maluvu anga u a bhana ima ia maujitu; ima iii mbé eme i ngi sangulukisa? Muanza ué kaxi ua u zale bhu thalʼa milundu ia di-leka; kuene ku uene kubanda mu bhana o jisata. Ujika ikolo ié kuema dia mabhitu ni ilúmbua mu kikumbi kia muelu; eme ua ngi baluka, eie ua sendukila engi, anga u banda, u kudisa hama, u sunga amoxi u ta-nâ kikutu; hama iâ ia ku uabhela bhuoso-bhuoso bhu u i sanga. Anga uia ku dihamba dia Mulôko ni maji, o ima ia mazumba u i vudisa; u tuma jiphunga ku makanga, anga u di-tununa katé muʼalunga. Ua huha ngó dikanga, ua bhuila ua suku; maji ngué kuila: Ngala kutala ngó hadi: Kuma o ki ua talela hadi ua ki sange, kiene kia ku kambesa o kubhuila. Mukuahi ua ku kuatele uôma mba hele? Kia ku bhekela ku-ta o makutu, nʼukambe ku ngi lembalala, né ngó ku ngi ta mu muẋima ué? O kudixibha kuami tundé okulu, kiene-ze ki ua kambela ku ngi xila, ki kiene? Eme nga-nda kutadika kuiuka kué, ni ikalakalu ié ia kingoho ki ia-nda ku ku bhandulula ni kima. O ki u dikola, ngiia: o akuenu u ua bhongolola ió, a ku kudile-ze; maji kitembu kia-nda ku a phephulula ene oso, o izala ia-nda ku a hungumuna; maji uoso ua ngi dielela eme, muene ua kà vua oxi, ulundula mulundu uami uangene. Anga à kela: Sengululenu, sengululenu kikoka, iudikenu o njila; katulenu iẋinji mu njila ia mundu uami. Kuma Munéne ua dileka, ua jinga kinéne, ua tunga kididi kinangenena, uene ni dijina dia kuila Ukôla, uambe kiki: Nga tunga bhulu, bhu kididi kikôla; nga tunga ue ni uoso mukua muẋima ua toloka, ua batama, phala kuphaphumuna muẋima ua oso a batama, ni kuphaphumuna muẋima ua oso a toloka. Kuma eme ki ngi jijilʼami kuzoka izuua ioso, ki ngi-di ue kiene ki nga teme kiene, kana; kuma nzumbi ia muthu ia vula kulémbua bhu i nhohena, ni mienhu i nga bhange. Njinda ia ngi kuatele mukonda dia usuéia ua unjenje uâ anga ngʼa beta; kuma kia ngi kuata o kutema, pholo nga i sueka; maji ene, hanji-phe, mu kubhukumuka kuâ, akaiela njila ia muẋima uâ. Eme ngala kumona o jinjila jâ, phala ni ngʼa sake, ngʼa batesa ue, hé ngʼa bhana dingi o kukondama ni ene ni mundu uâ ua di-kuata o mukondo ua kudila. Ibundu itunda ku mizumbu eme-muène ngi i iudika; ngi bhana paze kua ió ala ku makanga, ni kutululuka kua ene ala bhua zukama, eme Jihova, eme-muène nga kà a bhana o kudisanza. Maji athu abhumu mukuâ ni mabhuku ma musanza ma temanana, ki ma xikina ku ma batamesa, a bhingi kuila o menha mê ma lukula mathatha ni malôua. Nzambi iami, uixi: Athu abhumu ka moneka paze. Dikole ni dízui dia suina, ku dixibhe, zangumuna dízui dié kala koloneta, uidikize athu ami o kikuma kiâ, o dibhata dia Jakobo ue idika-diu o ituxi iâ. Sumbala kiene, maji kizuua ni kizuua ene ku ngi sota, kia a uabhela muene kudilonga mauendelu mami, edi kala povo iambote, ia di tumu ni Nzambi iâ; ala ku ngʼibhula kioso kienda o jiphangu ja ulungilu, a uabhela kuzuama kua Nzambi. Exi-phe: Tua jidilaʼhi ngoho eie-muène ku ki suu? Tua di-taleselaʼhi hadi, manhi eie ku kʼijiia? Talesenu, mu kizuua kia kujila muala kusota ngó kioso kia mi uabhela enu, muexi-phe a tu fute-kiu, o kikalakaluʼiki. Talesenu, kuma enu mua mu jidila jimvunda ni jiphata, hé mu di-bhana jihome sè ku di-kuatela henda … kana kujila dingi kala ki mua bhange leluʼiki, ni kusuinisa dízui phala ku mʼivua makanga. Mbé kuene o kujila ku nginda emeʼuku? ngixi muthu a di huhe muenhu uê kumbi dioso dia kambàmba? o kubheteka mútue kala mbamba, ni ku di-sukika mulàla ua kidinhaji ni ku di-kuua uthôkua, mua fika kuene o kujila, kuambe? o kidi eie u ki kita kujila, uixi kiene o kizuua ki tena kuuabhela Jihova? Abha o kujila ku nga solo eme, ki kuku? kuila u jituna jingoji joso ja kubhuma, ni mikolo ioso ia ubhika? Hé u bhana ufolo ku jihukunhi, o jungu ioso u i tolojola? Abha ku uane ue o mbolo ié ni uoso uala ni nzala? o jingadiama ja bhondalala, ja takuka ku makanga, u ji ongeka mʼonzo? o ki u mona mukua tuẋi anga u mu zuika, phala xitu ié, ku i suekele o pholo? Kienhokio-phe kiene kia kà di-muika mukengeji ué kala kuma kuákie, o kuiluka kué-phe kuà keza lusolo; o kuiuka kué kua-nda kutuamena ku pholo ié, o kuema dié hé ku kaiela o kizunda kia Jihova. Bhenhobho o ki u dikola, Jihova ua-nda ku kuitaia; o ki u ta nzôngo, muene ua-nda kuila: Emeʼú! Kala-phe, kuxina akuenu o kimbamba, muʼaxaxi ké kibhua-mu, ni ku toka mulembu kua mukuenu, ni kuzuela kua izala; se mukua nzala u mu jikuila muẋima, o muthu ua tate u mu dikila; kua-bhu-phe, mu kitombe muenhomo mua-nda ku ku kiela mukengeji, kuvunda kué ku bhiluka kala kumbi dia mediia. O Jihova u ku endesa izuua ioso, anga u dikila o muenhu ué mu ididi ia kukuta, hé u ku bhana o nguzu mu ifuba; eie-muene u kala mukuâ ni díbhia diotekele, kala fiẋi ia kunuina, menhʼé kene mu kamba. Oso a tokala ku mbutu ié, ene a kà tunga ididi ia budika mʼukulu; eie ua-nda kubhetula o madisesa ku muiji ni muiji; anga a kà ku luka exi, Mutungi-a-ibhela ia budika, kilolo kia ku jikula ikoka phala ixi ia kutunga ni kusoma. Se kinama kié u ki vutula ku sabhalu, ufula kubhanga o vondadi ié eʼmuène mu kizuua kiami kikôla, o sabhalu anga u ixana mbote kuma kizuua kiangene kiakolesa Jihova, kia ujitu, o kiene anga u ki xila, hé u fula kukaiela jinjila jé eʼmuène, kienhókio ua kà sangulukila mua Jihova, eme-phe ngi ku tudika ku ididi ia di-leka mu ngongo, hé ngi ku dikila ni undundu ua tatʼenu Jakobo; kuma dikanu dia Jihova dia ki tange. Tala-ze, lukuaku lua Jihova ki lua konana kuila lu lémbua kubhulula; dítui diê ue ki di xiluka, kuila u lémbua o kuívua. Maji o ikuma ienu iene ia di bhange kibatulu kia xiti bhu kaxi nʼenu ni Nzambi ienu; o ituxi ienu iene ia mu vungu pholo, phala a kambe ku miʼvua. Mbata maku menu ma kasana ni manhinga, o milembu ienu ia kasana ni ikuma; o mizumbu ienu i tanga makutu, o dimi dienu dizuela isunji. Ki bhuala muthu u dikola mu ku sota kulûnga, kana-bhu ue muthu u tukuluka mu kufunda phala kusota o kidi, a di-fiiala kingoho, o kuzuela kuâ o makutu; emita milonga, avuala ikuma. Alangela maiaki ma dizuua-mbinga, a bhota uandanda ua kabube; o udia ku maiaki mâ, ufua; o kia ma ẋatula, mu fuomoka diuta. Uandanda uâ ki u xikina ku u bhanga kizuatu, midimu iâ ka kà tena ku divunga-iu; midimu iâ midimu ia ituxi, o bhu maku mâ bhuezala ibhangelu ia usuéia. Inama iâ i lenga mu ku bhanga phulu, a sakalela mu kubhubhisa manhinga ma muthu ua kambe kikuma; o ilunji iâ i funha ikuma mu ikuma; kubuika ni kubhondalala kuenhé mu njila jâ. Njila ia kutululuka a lémbua ku ijiia, mu makànda mâ ku sange-mu kutetuluka; o njila jâ ja kubhengalala a di bhangela-ju ene-muène, uoso uendelamu ka tena kumona dinhohenu. Mukonda dia kienhiki, o kuiuka kua tu kala dikanga, o kulúnga ki ku tu bhixila; tuendile mukengeji, maji tala, kua tu iza ngó kitombe; tuendile kubenha, maji tua mu kuendela mua vundu. Tua mu babajalela ku iphapha kala tu ifofo, kidi muene, tua mu zuzuta kala athu a kambe o mesu; katé ni ku mediia tu dibhukajana kala kuala kitombe, tua batukila mua vundu kala tu madifundu. Etuʼenhoso tua mu dila kala itôto, o kukema kuetu kala membe, kua kalé kiá; tua kingile o kulúnga maji ki kua moneka; tua kingile kubhuluka, maji kua tu kala dikanga. Mukonda o kubhukumuka kuetu kuavulu bhu pholo ie, o ituxi ietu iene ia tu elesa; kuma itondalu ietu hanji ia tu nhenganana, o ikuma ietu tua ijiia muene kiambote. Tuedi ni kulueza, ni ku ta makutu mu ku bilukila Jihova, ni ku ta dikunda kua Nzambi ietu, tuexi ni kuzuela kua ungumba ni kubhukumuka, ni kuimita ni kulusa maka ma mangonha ku muẋima. Kienhiki o ufundisilu ua kidi ua vutuka kuema, o kuiuka kua di takula dikanga, mukonda o kidi mu nzunga kia muia ni ku-dibhukana, o ku sokelela ki ku xikina ku bokona. Kiene muene, o kidi a ki jimbi, uoso uila nguami kubhanga phulu, o ió, bhulubhulu dia ku mu bhunda. Jihova ua ki mono, ki kia mu iibhila ku mesu mê, kuila, o kubatula milonga mu kidi, ki kuala-ku. O kia mono kana-ku muthu mukua kilunji, ua diuana-kiu kuila ki bhuala muthu ua di-tambulula ulemba; kienhiki lukuaku luê-muène lua mu bhekela ubhulukilu, kuiuka kua-muene kuene kua mu imika. Kuma ua zakela kulúnga kala kivunga-thulu kia ita, o ku mútue ua zuata kapasete ka kubhuluka, iu ua zuata izuatu ia phonzo, ua di vungu o kuzokela kua difuba kala dibeka. Kioso kia tokala mu ikalakalu iâ, kiene kia kà a vutuila muene, … ulundulula ngânji kua iá a mu kuatela luma, u bhana futu ku jinguma jê; o ikolo ua kà i bhana ue o futu iâ. Kiene kia kà xila kiua dijina dia Jihova tundé ku mazanga, anga aẋila kijingo kiê tundé kutundila dikumbi. Kioso kiza nguma kala hungulule ia menha, Nzumbi ia Jihova u oleka mvela phala ku mu kaia. Anga kua kèza Mukudi mu Ziione, ni kua iá oso mua Jakobo a diela nʼaxie itondalu iâ, Jihova ua ki tange. Kienhiki, kiene kikutu kiami eme ki ngi ta-nâ, eme ngi Jihova: O Nzumbi iami ia ku tula ku thandu, ni maka mami, u nga-te mu kanu dié, ka kà tunda-mu né mu kanu dia mbutu ié, né mu kanu dia mbutu ia mbutu ié, a xalela muene tundé kiki katé ku hádia ni hádia, kiene kia tange Jihova. Phaphumuka, u muike; mbata mukengeji ué iu uiza kiá, o kubenha kua Jihova ku banda kiá ku thandu dié. Kuma uamono kitombe kia vungina oxi, kuvunda kua vungina o ifuẋi; maji eie Jihova ua kèza ni kumuika ku thandu dié, o kizûnda kiê a kà ki muena kokué. Ni akua-jixi joso a kèndela ku mukengeji ué, o jisobha ue ja kèndela mu kubenha kua ku muikina. Bhetula mesu mé ku mbandu joso u mone: ene-oso ia di bhongolola mu kuiza kokué, o anʼé a mala a-nda kutunda ku makanga, o anʼé ue a ahatu a-nda ku a sasela bhu mbandu ié. Eie-phe ua kà ki mona anga u benha ni kusanguluka, muẋima ué ua kà sasumuka, anga u sanzumuka; mbata jinzungule jene mu kizanga kia kalunga ja kà bilukila kokué, o maumvuama ma akua-jixi joso ma kà ku kana éiʼmuene. A-nda ku kuizalesa ni jikamelu; ni jikamelu ji tunda ku Midiiane ni ku Efa, bhuila bulukutu mvengete; ene oso a kà tunda ku Seba; a-nda kubheka ulu ni uasu ua mazumba; anga a fumanesa o diximanu dia Jihova. Ilunga ioso ia jimbudi ja Kedale ia kéza kokué, ilumbe ia Nebaiote ia kà ku tokala eie, i ku bhikila; a kà i xikina ni vondadi kuma sata ku kalatódio kami; eme hé nga kà fumanesa inzo ia kizunda kiami. Akuahi iá a mu kuijiia bhulu a diambatesa kala matuta, a mu kuiza ni kutuka bhulu kala membe aia bhu tunjanena tuâ? Ni kidi kiene, o ikolo ia kà ngi xikamena, jinaviio ja Talxixi jene ja kà tuama, phala kuiza kuxila dijina dia Jihova, Nzambi ié, ni kua Dilemba Dikola dia Izalaiele, mukonda muene ua ku jingisa. O anʼa jithungiembu ene a kà ku tungila o imbaka ié, o jisobha jâ ja ka ku bhikila; mbata nga ku betele kia ngi kuata o kutema, maji mu kulenduka kuami nga ku kuatela jihenda. Kala kiki, mabhitu mé ma kà jikuka muene mu thembu joso; né mu muanha mba mu usuku ka kà ma jika; nda mundu a ku bhekele maumvuama ma akua-jixi, kumoxi ni jisobha jâ. Mbata kifuxi mba utuminu, ukamba ku ku sedivila eie, uà kà jima o mbutu; xi, ifuẋi ienhoio a kà i buikisa muene, taka-taka. O kutunzama kuoso kua Libano kua kèza kokué, ni faia, ni pinho ni buxo bhuamoxi, phala kukembesa o kididi kiami kia dibhezelu; eme-phe o kididi kia kutula inama iami nga kà ki jingisa. Ni ana a ió oso a ku huhile eie, a kèza ni kudiunda kokué; oso a kexe ku ku lebhula a kà ku fukamena bhu inama ié; ene anga a kà kuixana exi: Diembu dia Jihova, Ziione dia Lemba Dikola dia Izalaiele. Bhu kididi kia ku kuehelela, ni ku ku buakulula bhua ku tula, kia bhingi ki bhu kexile u bhita momué, eme-phe nga kà ku bhangesa kukala ni kuzangalala ku nangenena, kutana muene, kutunda muiji kuiza muiji. Eie ua-nda kuámua o lete ia akua jixi, anga u di-dikila ni ima i tunda ku mele ma jisobha; anga u kʼijiia kiambote kuma eme ngi Jihova ngi Mubhuludi ué, Mukudi ué, muene Dizonda dia Jakobo. Bhu kididi kia kobidi nga kèza ni ulu, bhu kididi kia felu eme nga kà bheka phalata, bhu kididi kia mabaia a miẋi ngôndo, bhu kididi kia matadi felu; jifixiiadi jé ngi ji bhangesa kukala akua-uembu, o atuminiʼé ngʼa bhanga akua kidi. Mʼoxi ié ki mungu dingi evua-mu o kuhâma, o mu jimbambe jé ki muà kala jingùndu mba kibuika; maji o malumbu mé ua kà mʼexana Kubhuluka, o mielu ié Diximanu. Dikumbi ki diene dingi di ku muikina mu muanha, o mbeji ue ki iene ia kà ku muikina ni mueje uê; maji Jihova muene ua kà di bhanga mukengeji ué ua kalelà-ku, o Nzambi ié muene u kala o kizûnda kié. Dikumbi dié ki dia kà fua dingi; o mbeji ié ki i xikina kuia ku mujijima, kuma Jihova ua kà di-bhanga muene mukengeji ué uxalelà-ku; o izuua ié ia lutu bhenhobho ia suku. Ene oso ku mundu ué a kà kala athu aiuka; ene a kà lundula oxi katé ku hádia ni hádia; a kà kala thangu ja ubhe ji nga phaphe eme, kikalakalu kia maku mami, phala eme a ngi ximane. Kamona kandenge, ua kà di-bhanga midi; o ua beta kutola u biluka kifuxi kionéne: Eme, ngi Jihova, bhu kumbi diê nga ka ki bhanga sé kufula. Nzumbi ia Ngana Nzambi ua ngi tula ku thandu; mukonda o Ngana ua ngʼundu kutudila jingadiama njimbu ia mbote; ua ngi tumu kusaka oso ala ni kikote mu muẋima; ni kuxika ngonge ia ufolo ua abhika, ni kujikula o jikaleia phala kujituna oso a a kuika. Ni kukola o muvu ua Ngana ua kubhanduluka, ni kizuua kia phonza i tunda kua Nzambi ietu, ni kukonda o malamba kua enhoso a tate; ni kubhana ngonge kuamba akua-malamba mu Ziione a a zuike izuatu ia makembu bhu kididi kia utôkua, bhu kididi kia malamba a a uese majiʼa kutana; bhu kididi kia kikote kia muẋima a a zuike kizuatu kia diximanu; nda a a luke kuila miẋi ia uiukilu, iòphaphe kua Jihova, phala fuma iê. Ene a kà tunga jingùndu jòkulu, a kà bhetula dingi ididi ia diangele kusenguluka, madiembu a sekala a kà a bhangulula dingi, ni jingùndu jòkulu jòsengulule ku muiji ni muiji. Bua kà kala jinzuangiza, ene a disa o ilunga ienu; akua makanga ene a kala idimakaji ienu, ene a tambula konda ia mábhia menu, ma mivide. Maji enu-phe a kà mʼixana Jinganga ja Jihova, a kà mʼixana Akunji a Nzambi ietu; mua kà dia ku jinzungule ja akua jixi, o mu fuma ia ene enu muene mu mua kà fumanena. Mukonda dia sonhi i mua tambula mu luiadi ni malebhu, mua kà sangulukila ku dikânda dienu; kala kiki moxi ienu, o ima i mua kʼàvua ia kà di-budika mu luiadi, mua kà kala ni kusanguluka ku nangenena. Mbata eme ngi Jihova, kia ngi uabhela o kuiuka, kia ngi ibhila o kubhanga kiaiibha; eme nga kà a bhana futu iâ mu kidi; anga ngi ta-nâ kikutu kià xalelà-ku. O mbutu iâ a kà i mona, a kà ela ngó sui, exi: ienhiʼii o mbutu ia zediuisa kua Jihova. Nga kà sangulukila kiavulu mua Jihova, muẋima uami u tanena mua Nzambi iami; mukonda ua ngi zuika ni izuatu ia kubhuluka, ua ngi vungu dibeka dia kuiuka, mukuâ ni ngàiala ua kembela ubhanga, kala dibhanga dia di-zakela ni makembu mê. Mbata mukuâ ni kikala o mavu a sabhukisa o ngolôngo iê, kala ue o honga ki i fuafuesa ioso ia kuna-mu, kiene ue Ngana Nzambi kia-nda kusabhukisa o kuiuka ni diximanu phala o mbutu ioso ia athu. Mukonda dia henda ia Ziione ki nga-nda ku dixibha, mukonda dia henda ia Jeluzaleme ki ngi ximbakata luua; katé ki tomboka o kuiuka kuê kala kubenha, o ubhulukilu uê uiza kala sama ia túbhia ia uama. Akua-jixi a kà mona kuiuka kué, o jingana joso a mona kijingo kié, anga a kà ku ixana dijina diòbhe, dia kà ku luka kuala o dikanu dia Jihova. Ua-nda kukala-phe u kitundu kia ungana bhu lukuaku lua Jihova, u kala u kijinga kia uenexi bhu lukuaku lua Nzambi ié. Ki bhu kala dingi o ku ku luka exi: Na-Ubheka, ni oxi ié ka kà i luka dingi exi, Kibuila; inda a kà ku luka: Ngina-hate; oxi ié-phe exi, Sakani; mbata Jihova ua di-uabhela nʼeie, oxi ié ia kà sakana ni muene. Kala munzangala ua diiala kia sakana ni kilumba, kiene ue anʼé kia-nda kusakana nʼeie; kala ngaiàla kia sendukila o dibhanga, kiene ue Nzambi ié kia-nda ku ku sendukila eie. Jeluzaleme, tata, nga tula-ze alangidi ku thanduʼa imbaka ié, enhá muanha ni usuku ka tena kudixibha; enu mu akua kutumbula Jihova, momuenu ki mu kale ku dixibha; ki mu di-xibhe, katé kia xikika, kia bhanga Jeluzaleme kukala mbanza ia diximanu kulu dia mundu. Jihova ua loka ni lukuaku luê lua dilu, ni lukuaku lua undanda uê, kuila nuka dingi a kà bhana o tiliku ié kukala huta ku jinguma jé, o akuʼaxi iengi ue ka kà nua dingi o maluvu mé u ua talela o hadi. Maji oso amuni ene a i dia, anga a ximana Jihova; oso a kanze a ibundu iâ, ene ue a kà nuà-ku, mu malumbu ma dibhezelu diami. Bhitenu, bhitenu bhu mielu; iudikenu njila phala o mundu; sokelesenu, sokelesenu o kikoka, nonenu-mu o matadi; lekenu mvela phala o Huxi. Talesa, Jihova ua ki kola muene katé ku maẋokololo maʼxi, uixi: Kilumba monʼa Ziione mu ambelienu, muixi: Talesa, ubhulukilu ué iu uiza; tala, ni futu iê uiza na-iu, ni kikalakalu kiê kia mu tuamenena. A-nda ku a luka exi: Mundu Uangene, Jihule ja Jihova; eie-phe a-nda ku ku luka exi: Na Nginde, A-mu-sota; Na Mbanza-ka-mu-ehelela. Mukuahi-ú u tunda ku Idomo, ni izuatu iedi kiki nguí, ua tundu ku Bozola? Ua kembe kiki ni kizuatu, kia kijingo? Ua mu kuenda ni nguzu iê ioso: Eme-muène ngi zuela ni kuiuka, ngi dizonda mu ku bhulula. O kiki-phe izuatu ia ku kusukila-hi kiki? ni izuatu iedi kala ia ió ua mu kama mu ditangi dia vinhu? Ditangi nga di kame muene ubheka uami, ku akua jixi né ngó umoxi ua ngi bande; nga a diota ni njinda, nga a titidila mu kutema kuami; manhinga mâ ma manukina ku izuatu iami, izuatu iami iezala mabhaka. Mbata kizuua kia kuvutula phonzo kia ngi kexe kiá ku muẋima; o muvu ua jihule jami uezabhu. O ki nga tale ku mukonda, u ngi banda ki nga mu mono; eme nga diuana kuila ki bhuala u ngi fikidila, kienhiki lukuaku luami luene lua ngi bhekela kubhuluka, o ngânji iami iene ia ngi fikidila. Eme-phe nga titidila o ifuẋi ni njinda, eme ngʼa a kodiuisa ni kutema kuami; o kusuina kuâ nga ku lundumuina bhoxi. Ngi tumbula kulenduka kua Jihova, ngi tanga ue diximanu dia nzungule dia Jihova, dia soko ni ima ioso ia tu bhange Jihova; ni jimbote javulu joso jene kubhanga ku diembu dia Izalaiele, ja a bhange muene mu jihenda jê, kala kia soko o nzungule ja kulenduka kuê. Kuma muene uambele, kuila: Ene povo iami mu kidi, ana ka tange makutu, kiene kia di-bhangela Mubhuludi uâ. Mu lamba diâ dioso ni muene uevile dilamba, anga mukunji uene bhu pholo iê u a bhulula; mukonda dia henda iêmuène ni kulenduka kuê, muene ua a bhulula; iu ua a tambula, iu u a endesa jinga kienhiki mu izuua ioso ia xahúlu. Maji ene a baluka, a luualesa o Nzumbi iê Ikôla; kia mu bhangesa ku kituka nguma iâ, anga muene-muène u zoka-nâ. O ki eza-ku-phe, ua lembalala mu xáhúlu, kia kexe Mozé, ni mundu ué. Uixi-phe; O ki tualʼiki, iú kuebhi uoso ua zaukixile mu Kizanga kia Kalunga o mubidi ua kilunga kiê? O ua tele o Nzumbi iê Ikola muʼaxaxi kâ uala kuebhi? Ió ua bhangesa o kuaku luê lua ulamba kuendesa o lukuaku lua kadilu lua Mozé, uala kuebhi? Iuná ua budile o menha mu kaii bhu pholo iâ, phala kubhangesa o dijina diê kukala dijina di nangenena? Ki muenhó ua a batesele mu makôlo, mukuâ ni kabalu mu ixi ia kisèkele; anga a lémbua muene o ku di-bhukana? Anga o Nzumbi ia Jihova ua a bhana dinhohenu, mukuâ ni kiama kioso ki ki kulumuka mu dikôlo; kiene, Ngana, ki uendesa o athuʼé phala kujingisa o dijina dié. Ividila tundé ku maúluʼoko, u tale kunu tundé bhu kididi kié kiangene bhu ua tunga. Muanu ué Ngana uala kuebhi, ni ikalakalu ia uzonda ué? o kulenduka kua muẋima ué ni jihenda jé ji kale ni eme! Maji-phe, eiʼeie u Tatʼetu, né-mbe hanji o Mbalahamu ka tu ijiia, o Izalaiele ue ka tu suu; Eie-phe, Ngana, u Jihova, eie muene u Tatʼetu; u Mukudi uetu tundé xahúlu, diene o dijina dié. O kiki-phe, Jihova ua tu luezesa kiebhi o kuenda mu jinjila jé? o muẋima uala ku tu kolesa-u kiebhi, phala tu lémbue ku ku xila? Mu henda ia selevende jé, vutukisa o miji ia undundu ué. O povo ié iangene, o undundu ué a u vuile ngó kathangana kôfele; jinguma jetu a titidila kididi kia dibhezelu dié. Etu tu athuʼê, tuedi-phe kala athu eie kiluua u a tumina, kala athu tundé dia tunde mu dijina dié ka tokalamu. Ó Ngana! Tamanu ua budile maúlu anga u tuluka, o milundu anga i di keleka mukonda dia pholo ié! Mukuâ ni muzukuta, o mulengo ua túbhia ki tu kuata ku jihuinhi ja kukuta, anga tu fulujukisa o menha, phala kufumanesa o dijina dié ku jinguma jé, kiene ue ki teketa o ifuẋi ia akua jixi mu ku ku mona! Kala kiná ki ua kexe kubhanga madiuanu a bhingi kiluua tua a mona, ki tua a kingile, kioso ki ua tuluka jinga, milundu anga i di keleka mukonda dia pholo ié. Mbata tundé mʼokulu kiluua a kʼivua, kiluua ki tetuluka mu mátui, kiluua mesu ue a mona Nzambi iengi, kalʼeie ngó, u Nzambi uene kukalakela uoso u kinga kua muene. Eie ua-ia jinga kutakana ni muthu u sangulukila kubhanga kioso kia iuka, ni ió oso a ku xinganeka jinga mu mauendelu mé; talesa-ze, kindala eie ua thathamana mukonda etu tua te ituxi; mu mauendelu mé tua lueza-mu kithangana kia dikota, tu tena-phe kubhuluka? Kuma etu-oso tuedi kala kima kia sotama, mauiukilu metu moso medi kala dikoza diala mu nuha kibuzu; etu-oso tu lalumuka muene kala mafe ma kukuta, o ikuma ietu iala ku tu kungulula kala kitembu kia tu ambatesa. Ki bhuala dingi u hingila o dijina diê, mba u phaphumuka nʼa kuatenene kokué; mbata eie ua tu suekela o pholo, eie ua tu bhangesa ku botomoka mukonda dia ikuma ietu. Maji kindala-phe, Jihova eiʼeie u Tatʼetu; etu tu utuma, eiʼeie u ngumbi ietu; etu ene-oso tu kibhangelu kia maku mé. Ku thathamane kinéne, Jihova tata, mba u jijila kuxinganeka o itondalu ietu; o kiki, tala etu tua ku diondo, etu-enʼoso tu athuʼé. Madiembuʼé a ngene a biluka jingùndu; Ziione kilombo ngundu, Jeluzaleme a mu buikisa. Onzo ietu ikôla mua kexe o kijingu, mua ku bhezela jinga o jitata jetu, a i te mu túbhia; ima ietu ioso-lolo ia beta ku tu uabhela ia biluka dixita! Kifua, Jihova tata, mu ima iosuʼiii, hanji u di xibhʼé muene? Uilʼé muene hudí, anga u tu tatesa kiosuʼiki? A ngi sota kuala athu ka kexe mu ngʼibhula; a ngi sange kua ió ka kexi mu ngi sota; ku athu mu dijina diami ka tokalele-mu, nga a tambuijila, ngixi: eme bhabhʼú! Kumbi dioso dia kambàmba nga sunununa maku mami ku mundu ua xibhaka, akua kuendela mu njila ia kambe kuiuka, ni kukaiela mabanzelu mâ; athu a kuata ku ngi thathamesa kiki bhu pholo iami izuua ioso, a bhela jisata mu mábhia, ohela uasu ua dizumba ku matijolo; a xikama bhu jimbila, o mausuku a ma bhitila mu ididi ia tuhôio ni kúdia xitu ia ngulu, ni mizonge ia ima ia isunji ia kala na-iu mu jímbia jâ; aia ni ku di ambela mudiâ, exi-phe: Suetuka koko, ku ngi zukame, mukonda eme nga beta kuzela moxi eie ndenge. Enhá a di-bhange dixi mu mazulu mami, edi kala túbhia tua uama kumbi dioso dia kambàmba. Tala-ze, kienhiki kiosoneke bhu pholo iami; ki nga-nda ku di xibha; maji ene nga kà a futa, kidi muene nga kà a bhana o kisakidilu bhu homba iâ. Jihova uambe: O ikuma ienu, ni ikuma ia jitata jenu bhamoxi, a kexe mu kuoha o fumasa ku milundu, anga a ngi ẋonguena ku tuthuthulundu; kienhiki ngi vutukila ku a zongela o futu ia ikalakalu iâ iòkulu anga ngʼa lukuila-iu bhu homba iâ. Jihova uambe kiki: Mukuâ ni mu kisaka kia jiʼuva kia sanga-mu o vinhu iobhe, ene kuila, exi: Ku i zange, kuma muenhomo muala kubhanduluka; kiene ue ki nga-nda kubhanga mukonda dia henda ia jiselevende jami, phala ki ngʼa jikinise ene oso. Nga ká sokolola mbutu mua Jakobo, o mua Juda nga kà tungula-mu mulundudi, muene u tambula konda ia milundu iami; jithungunu jami a kà lundula oxi, jiselevende jami muene mu a kà tunga. Salone ua kà dí-bhanga kibhanga kia jimbudi, o dikôlo dia Akole dinangu dia ibhaku, phala athuʼami a ngi soto. Maji enu-phe, mua mu batuka kua Jihova, mua mu landuka o mulundu uami ukôla, enu mua kuata o kuzala o meza phala Kilundu-kia-jimbongo ni kulungisa maluvu phala Mamunu; eme ue nga-nda ku mi xinda kúfua ku xibhata, anga enuoso mua kà bhetamena bhu kijibha; mbata ngʼexana, enu nguenu kuitaia; nga zuela, enu nguenu kuívua; o kialabhu, mua bhange kiaiibha ku mesu mami, enu mua solo-bhu kioso ki nga di zemba na-kiu eme. Kala kiki, Jihova Nzambi, uixi: Talesa, jiselevende jami a kà kala mu kudia, enu-phe mua kà tala hadi ni nzala; talesa, jiselevende jami a kà nuá, maji enu-phe mua kà kala ni dinhota: talesa jiselevende jami ja kʼènda ni kutana, maji enu-phe sonhi ja kà mi kuata; Talesa, jiselevende jami ja kà kala mu kuimba mukonda o miẋima iâ ia sanguluka, maji enu-phe mua kà ta jingololo mbé o ngongo; muʼá kala ni kukumba mukonda dia kikote kia muẋima uenu. Mua kà xisa o majina menu kuma dilebhu kua athuʼami ósole; Jihova Nzambi phe ua-nda ku mi jibha, anga jiselevende jê u a luka kiá dijina diengi. Kienhiki uoso u sanga dibesá mu ngongo, u di sanga kiá mua Nzambi ia kidi-élele; o uoso u loka mu ngongo, u lokela kiá kua Nzambi ia kidi-élele; mbata malamba ma bhitile-nâ a ma jimbi kiá, o mene ue ku mesu mami ma jimuka-ku kiá. Talesa, kuma eme ngi iudika kiá maúlu mobhe ni oxi iobhe; o ima ia bhiti kiá ki bhu kala dingi ku i banza, né ngó kuiza mu kilunji, lémbua. Maji enu mua-nda kusangulukila kiá muene mu kima ki ngi iudika, enu muene mu mua-nda kutanena; kuma talenu kunu, Jeluzaleme ngi mu iudikila o kusanguluka; O athuʼ ê ngi a iudikila o kimuenhu. Anga ngʼenda ni kutanena mu Jeluzaleme ni kusangulukila mu athuʼami: muene kà kèvua-mu dingi mbimbi ia kudila, mba nzôngo ia ku di-kola. Ki muà kala dingi mona u laia ngó izuua iófele, mba muadiakimi u kamba kuzubha o izuua iê; mbata o munzangala ua kà fuila mu kitala kia hama ia mivu; maji o mukua-ituxi né u kala ni hamʼa mivu, a kà mu bhubhidila muene. Ene-phe a kà tunga jinzo, anga a kala-mu; a kà dima milenga ia mivide, anga a kà dia idima iê. Ene ka kà tunga phala akuâ engi kukala-mu; ka kà phapha phala athu engi ku i dia; mbata o izuua ia mundu uami ia kà soka ni izuua ia ukudilu ua muxi, ni athuʼami òsole a kà kemba ni ikalakalu ia maku mâ katé mu ukukilu. Ene ue ka kà kalakala mu kingoho, ka kà vualela kibuika, kuma ene o mbutu ia athu a a zediuisa kua Jihova, ni luvualu luâ kumoxi ni ene. Anga kia kà bhita, kuila ene kiluua a zubha kuixana, eme nga kʼètaia kiá; kuila ene kiluua ngó a zubha kuzuela, eme ngevuʼami kiá. Ni kimbungu ni seseme ia mbudi a kà dila dikèla dimoxi, o hoji ia kà dia iangu mukuâ ni ngombe; nhoka ua kà dia fufuta ia mavu, kuene kudia kuê. Ene, ka kà bhanga kiaiibha mba usuéia uoso-uoso mu mulundu uami uoso ukôla, kiene kia zuela Jihova. Jihova uambe kiki: O diulu kiandu kiami, oxi kibhuna kia inama iami; enu mu ngi tungila onzo ia kidifua kiahi? Kididi ki kuebhi ki ngi nhohena? Kuma lukuaku luami luene lua bhange imbamba iosuʼiii, imbamba iosuʼiii í iòbhange, kiene kiambe Jihova; maji, ivua uoso ngi mu tala: Eme ngi suua uoso ngadiama uala ni muẋima ua toloka, anga u kenanena kizuelu kiami, ió muene ngi mu suua. Uoso u jibha ngombe ia sata, mukuâ ni ua jibha muthu; uoso u satela kambudi, mukuâ ni ua batula ómbua xingu; uoso u bhana mubhaku ua musa, mukuâ ni ua bhakula manhinga ma ngulu; uoso u ximika fumasa ia dizumba, mukuâ ni ua benzela dihamba. Mbata eneʼâ ue ala kusola jinjila jâ-ene, muẋima uâ ua sendukila ku ima iâ ia ufusa. Eme uami nga kà a solela lusebu phala ene, ima ia a kuata uoma iene i nga kà a bhekela ku thandu diâ; mbata kioso ki ngʼexana, né-ku uetaia; o ki nga zuela, ki bhuala ua ngʼivu; inda, a bhange phulu ku mesu mami, a solo ima i nga di-zemba na-iu. Ivenu kizuelu kia Jihova, enu oso muala ni uoma ua kizuelu kiê; jiphange jenu, oso a mi zemba, ia ene ku mi takujula dikanga mukonda dia dijina diamiʼeme, exi: Jihova a mu fumanese; mbebhu tu mone o kusanguluka kuenu, maji eneʼô-phe sonhi ja-nda kua kà a kuata. Mu mbanza mumu mua-nda kutunda dízui dia kibulukutu, mu Tembulu mu di tunda, diene dízui dia Jihova, dia-nda ku bhana futu ku jinguma jê. Kioso kiluua eza ku isènda, ua vualʼé kiá; mika ki ia mu iza luua, ua vuala kiá monʼa diiala. Kienhiki mukuahi ua ki ivile kiá? nanhi ua muene ima i kala kiki? mua fika-phe oxi ia muvimba i tena ku di-vuala mu kizuua kimoxi? kifuxi kia muvimba, a tena ku ki vuala mu kithangana kimoxi? maji Ziione uedi ngó u túla ku isènda, ua bhanduluka kiá anʼê. Mbé ngi jikula divumu, anga di kamba kuvuala? eme ngi Jihova; Nzambi ié uambe kiki: manhi eme nga mu bhana o luvualu, ngi jika o divumu? Tanenu kumoxi ni Jeluzaleme, sangulukilenu-nê bhuamoxi, oso kiá mua mu zola; izalenu ni kusanguluka mukonda diê, enu-oso mua kexe kudila-nê o jingololo; phala muámue, mu ikute, ni kukondama kuanzungule, kutunda ku mele mê; nda mu xibhe, mu tane ni kubenha kua kizûnda kiê. Mbata Jihova uambe kiki: talesaze, nga-nda ku mu sanzumuina o kutululuka ku thandu diê mukuâ ni ngiji, ngi mu lunduluila ue o fuma ioso ia akua-jixi mukuâ ni honga ia ẋamujuka ni menha; kienhokio mua kʼámua kala kamona bhu jihata, a mi ambatela bhu maku, a mi lela bhu jihata. Kala mona kia mu bhombesa kuala mamʼâ, kiene ue ki nga kà mi bhomba enu; o mu Jeluzaleme muene mua kà mi kondela o malamba. Kiki mua-nda kubuingita kala mafe a kindemvuna; bhenhobho lukuaku lua Jihova luà fumanena ku jiselevende jê, muene ua kà thathamena o jinguma jê. Mbata, talesa-ze, Jihova ua-nda kuijiia mu túbhia; o makalu mê mu kuenda mukuâ ni kitembu kia kita-phe-phe nʼa kà bilula njinda iê anga i uama, o kibazu kiê milengo ia túbhia. Kuma Jihova ua-nda kuila o kuku u kuata túbhia, o kuku xibhata, anga ua kà funda ni mundu uoso; o imbi-phe ia-nda kúfua bhenhobho kua Jihova ia kà vula. Ene oso akua ku dilumba anga a di-bonzela mu mábhia, ki aia ni ku-dikaiejela mudiâ, a kuata lubhandu luâ, ni kúdia xitu ia jingulu, ni xitu iôkidike, ni mabengu; ene-oso-â a-ndu jikinina bhuamoxi, Jihova ua ki tange. Mbata o ima iâ ia bhanga nga ʼijiia, katé ni ixinganeku iâ! Thembu ii iza-bhu, nga-nda kubhongolola miji ioso ni madimi; a-nda kuiza, anga a mona kijingo kiami. Nga kà ta kijimbuete muʼaxaxi kâ, oso-phe a bhulaka-ku nganda ku a tumikisa ku ifuẋi, ku Talxixi ni ku Phulu, ni ku Ludi, akua kuoleka o mufula, ku Tubale ni ku Javane, katé ku ikolo ia makanga, kua oso fuma iami kiluua a ivua, kijingo kiami ue nuka a ki muene; kuenhoko a kà tanga-ku o fuma ia ungana uami muʼaxaxi ka akua jixi. Anga ene a kèza ni jiphange jenu, jene mu kaẋi ka ifuẋi ioso, mu ku a bhakuila Jihova; o iâ ejiia ku jikabalu, o iá mu makalu, ni mu maxila, ni ku jimula, ni ku jikamelu, anga eza kienhiki ku mulundu uami ukôla, ku Jeluzaleme, eme ngi Jihova; mukuâ ni kiene kuiza anʼa Izalaiele kubhakula maujitu mâ mu dibhata dia Jihova, a ʼambatela mu itutu iazele. O mua ene ue, nga kà tungula-mu amoxi-mu, phala ku a bhanga jinganga ni jilevita, Jihova ua ki tange. Kuma, mukuâ ni maúlu mobhe, ni oxi iobhe, i nga-nda kuiudika, a xalela bhu pholo iami, eme ngi Jihova, kiene ue kia kà xalela o mbutu ienu ni dijina dienu. Hé kima-phe, tundé kimoneka o mbeje katé kia kà moneka ia mukuá, tundé kia sabhalu katé sabhalu ia mukuá ni kuiza mu bheza bhu pholo iami, eme ngi Jihova. Ene-phe a kà tunda mu kutala, anga a kà mona imbi ia athu oso a bhangele ima ia ku ngi bhumina; mbata dibhuka diâ ki dia kà fua, o túbhia tuâ ki tua kà jima dingi; anga enhá a kà kala kisunji ki kuatesa uoma ku xitu ioso. Maka ma Jelemiia, monʼa Hilikiia ua tokala ku jinganga ja kexi mu Anathothe, moxi ia Bejamí. Kua muene kuene kuejile kizuelu kia Jihova, mu izuua ia Joziia, monʼa Amoni, sobha ia Juda mu muvu ua kakuinhi niʼtatu ua utuminu uê. Anga ki mu iza ue mu izuua ia Jehoiakimi, monʼa Joziia, sobha ia Juda, katé bhu bhuilu dia muvu ua kakuinhi ni umoxi ua Zedekiia, monʼa Joziia sobha ia Juda; katé Jeluzaleme kia mu ambata ku ubhika mu mbeji ia katanu. Kienhiki, kizuelu kia Jihova kia ngi sange, kixi: Kioso ngoho kiluua ngi kʼumba mu vumu dia mamʼenu, eme nga kuʼijiia kiá, kioso ue kiluua ngó u tunda mu vumu nga ku lumbu kiá; nga ku bhana ku akua jixi kukala u musesedi uâ. Eme bhenhobho ngixi: Èlé! Ngana Nzambi, tata! Talesa-ze, eme ki ngiʼjiia kuzuela; mbata ngala ngi mona-ndenge, maji Jihova ua ngambela, uixi: Kana kuila: eme ngi monʼa-ndenge: mbata kuoso eme ku ngi ku tuma, uia; o ioso i ngi ku tuma, ua kà i zuela. Ku kale ni uoma bhu phola iâ, mbata ememuène ngi kala ni eie phala ku ku kudila, Jihova ua ki tange. Jihova iú ua sunununa o lukuaku luê, anga u ngi tuta ku dikanu; anga Jihova u ngambela uixi: Tala, ngi ta maka mami mu kanu dié. Iala! lelu dienhidi, ngala ku ku imika ku thandu dia akua-jixi, ni ku thandu dia mautuminu, phala u thathumune, u lundumune, u buikise, ni u bhange jingundu; luamukuá ue, phala u tungise u kunise. Kua ngi tula dingi kizuelu kia Jihova, kixi: ua mono-hi, Jelemiia? Eme phe ngixi: ngalu mona luthangu lua mumendouela. Anga Jihova u ngambela uixi: Eie ua mono muene kiambote, mbata eme ngi langidila muene kizuelu kiami phala ku ki kumbidila. Kizuelu kia Jihova anga ki ngi tula lua kaiadi, kixi: Eie ua mono-hi? eme phe ngixi: ngalu mona ímbia ia mu fulujuka, iene-phe ia lungu dikanu ku mbandu ia suku. Jihova phe u ngambela uixi: Ku suku kuenhoko kuene kua-nda ku tunda kisunji hinu ki tula ku thandu dia athu oso a tunga mu ngongo. Kuma talesaze, eme ngi kasa madiembu ma jimbanza joso ku suku, eme jihova; ene a-nda kuiza mbanza ni mbanza i tula kiandu kiê bhu muelu ua mabhitu ma Jeluzaleme, o imbaka iê a i kondoloka muene, ni jimbonge joso ja Juda a ji bilukila. Eme-phe nga kà a zuelesa ni njinda mu kufundisa kuami; mukonda dia ufusa uâ; mbata ene a ngi xisa eme iá a ximika uasu ua dizumba ku jinzambi jengi, iá a kuata ku diundila ikalakalu ia maku mâ. Eie-phe ndoko u di kute phonda mu mbunda, nda u balumuke u a tangele ioso i ngi ku tuma: kana ngó ku kala ni kekenha bhu pholo iâ, kuma eme nga kà bhangesa kuila eie kukala ni uoma bhu pholo iâ. Mbata, talesaze, lelu ngala ku ku bhanga u mbonge ia difikidila, u ngunji ia felu u imbaka ia ngondo, ulue ni oxi iosololo, jisobha ja Juda u ji lue, makota mâ u ma lue, jinganga jê u ji lue, povo iaʼxi u i lue, Ene-phe a-nda ku bhangela ku ku lua, maji katena ku ku tolola eie; mbata eme ngala ni eie bhuamoxi, phala ku ku kudila, Eme ngi Jihova. Kizuelu kia Jihova anga ki ngi sanga, kixi: Nde, ua kà handekele mu mátui ma Jeluzaleme, uixi: Jihova uambe, kiki: Nga ku lembalala, ni mbote ja unzangala ué, ni jihenda jé ja ubhanga, ni kioso ki ua ngi kaiejela jinga mu kikangalakata, mu ixi ki i xikina ku i kuna. Bhenhobho-phe Izalaiele a mu lumbilile Jihova, kifua ibundu ia mutomo ia mabhia mê: oso a mu minha-minha jinga, a a kitile akua mulonga; kua a tulukila jinga divuua, Jihova ua ki tange. Ivenu kizuelu kia Jihova, enu dibhata dia Jakobo, nʼenu mu madiembu moso ma dibhata dia Izalaiele. Jihova uambe, kiki: Jitata jenu ja ngi muene ni mangonha ahi mu kufundisa, kia a bhekesa o ku ngi sondoloka kala kiokio, nʼa di te mu kaiela o lusebu katé kia kituka jisemenhi ja hatu? Alembua kuila: Jihova uala kuebhi, ua tu tundisa kʼoxi ia Ijitu? Iú ua tuʼendesa mu ixi ia kisekele, ixi ia manhana ni makungu, mu ixi ia kukuta ia kitombe kia kalunga, oxi kana muthu ua kexi kubhita-mu, mua bhingi monʼa muthu ka tena kutunga-mu? Emiʼeme nga mi bokuesa mu ixi ia idima nda mudie o kibundu kiê ni mbote iê: maji enu-phe ki mua zubha kubokona-mu, oxi iami mua i kasanesa, o undundu uami mua u bhange kima kia ufusa. O jinganga a lembua kuila: Jihova uala kuebhi? O jimesene ja kitumu a lembua ku ngʼijiia; o alongi a ngi tondalela ijila; o jipolofeta a zambuila Bahale ni ku landukila ima ki i bhandulula kima! Kala kiki nga-nda ku-zoka nʼenu, eme ngi Jihova; katé ni ana a anʼenu hadia ngi zoka-nâ. Kala kiki, bhitenu ku ikola ia Kitimi, mu tale; tumenu ue ku Kedale, mu tongolole kiambote, ni mu mone se kua bhitile kiá kia di-fu kala kiki. Kua kexi kiá kifuxi, ki tolokala jinzambi jê, kia di kalela kiua jene ki jinzambi? Maji-phe o mundu uami a tolokala o fuma iâ (o kimuenhu kiâ), iá a tambula kima ki ki bhandulula kima. Diuanienu-kiu kienhiki, enu mu madiulu, ki mi kale kisunji! di kuatienu mukondo ni kidi muene, Jihova ua ki tange. Mukonda mundu uami abhange ima iiadi iaiibha: edi eme a ngi-xi, ngi otho ia menha ma muenhu, ia a kande ixima, ixima iene ia budika, ia kuata o kubhubha ki ia tena kuxikika menha. Manhi Izalaiele mubhika? inga mamvala? a mu kutila-hi-phe kiki? (Kia bhingi) anʼa jihoji a zumina ku thandu diê, a ta muzonga; oxi iê a mu sekalesa-iu; o mabhata mê a mu jikatesa-u, utunga-mu ka moneka. Katé ni anʼa Nofe ni anʼa Tafane, a ku bulu katutu ka uongo. Mbé o kiki kʼeie muene ua di sotelè-kiu, o kuxa Jihova Nzambi ié, bhu kithangana kia muene ku kuendesa mu njila? O ki tualʼiki-phe njila ia Ijitu uala na-iu ni kima kia-hi, phala kunua menha ma Sihole? ni njila ia Asídia uala na-iu ni kima kia-hi, phala kunua menha ma ngiji? O usuéia ué ua-nda ku ku bhana njumbu, mauendelu mé ma kuselumuka ene a-nda ku ku bazela: tuma-phe ku kʼijiia u di muene-kiu kuila o kuxa Jihova Nzambi ié, kima kiaiibha, ki ludisa mu kanu, ni ku kamba eie o uoma uami-eme, kiene kiambe Jihova dia Ilombo Ieta. Mʼukulu munhá kioso eme ki nga kexile mu kubukujula ophi ié ni kubatujula o mikolo ié, eie uambele, uixi: Ki mungu dingi ngi tondala; sumbala kiene maji leluʼidi ku tuthuthulundu tuoso ni bhu ixina ioso ia mixi ia uisu, ua mu-ia ni ku kotajana mu kubhanga undumbu. Eme muène nga ku phaphele kala muvide ua mbutu ia uabha, mbutu ia mbote ia kitongola; ua kituka kiebhi-phe u mbutu ia seluka, kala muvide ua muxitu? O ki ualʼiki-phe né-mbe u di sukula ni Salitre, mba u vudisa nzabá, kikuma kié kia di bhange muxinda ku ndanji bhu pholo iami eme, Jihova Nzambi ua ki tange. Eie uala kuila kiebhi: Eme kana ki nga di kasanesa ki nga xingidisa mahamba a Bale? Talesa o njila ié mu dikolo muná, uijiie kioso ki ua bhange, tongolola-kiu kuma uala u kamelu ka sakalala, ni kuenda jihonda mu njila jê. Mukete ua mukaji uejidila mikáu ia kukuta ia ditutu, kuoso kua mu tumu o muẋima uê, ufuenha kitembu; bhu kumbi diê mukuahi u mu fudisa o ku di bonga ni jindumbe? joso ji mu sota muene, ki ji bhinga ku di huha; kabasa mbeji iê ieza-bhu a di bonga-nê. Inda ditune kuenda kinama kié mu kanga sé sabhatu, o dikelengu dié ki di kale ni dinhota: eie-phe uixi: ku dielele-ku; lémbue! eme ngedi o jinzuangiza nga di uabhela na-ju, ngiia-nâ muene o kajiki-jiki. Kala ki tandanganha o muiii kuila a mu kuata, kiene ue ki tandanganha akua bhata dia Izalaiele; ni ene ni jisobha jâ, ni ilamba iê; ni jinganga jâ ni jipolofeta jê. Athu ala kuila o muẋi exi; Eie-eie u tatʼetu; ambela ditadi, exi: Eie ua ngi vuala; mukonda a ngi te makunda, ka ngi bhana pholo: maji bhu kumbi dia ku toka kuâ a-nda kuila: Balumuka u tu kudile. O jinzambi jé-phe ji ua di iudikila jala kuebhi? ji balumuke se ji tena ku ku kudila bhu kithangana kia ku bhondalala kué: Mbata jinzambi jé, u Juda, ja soka ni ji sanzala jé mu kuvula. Mu luilʼahi phata nʼeme? Enu oso muene mua ngi tondalela, eme ngi Jihova. Anʼenu nga tale ngó hadi ia ku a beta; ene ka xikina ku a bazela: o xibhata ienu ia jikinisa jipolofeta jenu mukua ni hoji i sanujuna. Enu muiji ua kime! Suuenu maka ma Jihova: mbé ki ngalʼeki nga di bhange ngi kikangalakata kiahatu kua Izalaiele? inga nga di bhange ngi mukáu ua kitombe kiedi bui? Phalahi phe mundu uami, uila: Etu tua batuka kokué; kokué ki mungu dingi tuiza-ku? Manhi monʼa kilumba u jimba makembu mê, inga dibhanga u landuka izuatu iê ia ubhanga? Eme phe o mundu uami a ngi jimbi muene, mu ndumba dia izuua ki i xikina ku i tanga. Kifua kiene ki ukembesa o njila iéʼokio mu sota o henda? Ki kia bhingi katé-phe ni ahatu a idianzunga, eie ua a longo o jinjila jé. Katé ni ku mixiku ia izuatu ié kuala ue manhinga a mienhu ia athu a kambele kikuma, ni a bhindama: ki ngi bhingile-phe ku kanda phala ku i sanga, kuma kia di monekena muene ku ima ioso iii. Eie-phe hanji ua mu kuila: Nga di zele, kia kidi muene, o njinda ié ia ngi kungu. Talesa nga-nda kufunda nʼeie, kuma eie uambe: ki ngatʼiami kituxi. Eie ua tutumbilahi kiosuʼokio ni ku lungulula njila iê? Ni ku Ijitu kuenhoko a-nda kua ku kuatesa jisonhi, kala kia ku kuatesele-ju ku Asídia. Ni kua muenhó hinu eie u tunda-ku ni maku mu mútue; kuma o idielelu ié Jihova ua i tende, kua-nda kuzediua na-iu. Ala kuila zuele-zuele, exi: se bhu kala diiala di senga mukajiʼé, muene anga uia kuengi hé u sakana ni diiala diengi, kifua u mu vutukila dingi? Oxi ioso ioio ki ia-nda ku tambula lufuku? Eie-phe ua di kasanesa ni jisaii ja nzungule; né-mbe-phe kiene, vutukila dingi kokuami, Jihova ua ki tange. Bhetula mesu mé ku matala u mone: kuebhi ku bhangela-ku undumbu? O mu ikoka ua a xikamena jinga, kala mukua Alábia u batuila mʼoxi ia kisekele: mu kubhanga kiki ua kasanesa oxi ni undumbu ué ni usuéia ué. Kiene kia bhangesa ku katula-ku o mvula, kasamanu ki ka noko-ku dingi, maji eie-phe ua kununuka o pholo kala kidia-nzunga, ngué ku kala ni sonhi. Ki ualʼiki, ua lembua ngó katé bhu ueza-bha, o ku di tenda kokuami, kuamba: Tata iami! Eie u musonguedi uami, tua tunduʼdi undenge? Manhi njinda ié ua-nda ku ijijila katé ku hadia ni hadia? Inga ua-nda ku i bhaka izuua ioso? Talesa-ze eie uene kuzuela ni ku bhanga ima iaiibha, o mu ima iaiibha ienhiʼii muene-muène mu u xalela. Jihova uambe dingi mu izuua ia sobha Joziia, uixi: Eie ua mono kia bhange Izalaiele dia kuẋinuka? ua bhita-bhita ku milundu ioso ia di-leka ni bhu ikota ia mixi ioso ia uisu kuenhoko kuene kua bhangela jinga undumbu. Eme, o kia zubha kubhanga ima ioso iii, ngixi-phe: Vutuka kokuami; muene phe ka vutuka: o phèke-phèke-phe ia phangiʼé na Juda ua ki mono. Kioso-phe ki ngedi suí, mukonda dia ima ioso iii, Izalaiele dia kuẋinuka nga mu senge, kuma ua te jiphanda, eme nga mu bhana lubongo luê lua ku mu senga, maji ki lua kuatesa uoma kua phangiʼé ia muhatu na Juda, o phèke-phèke ioio; maji muene ue uaii, iú ua di te-mu ue ni kubhanga undumbu. Anga ki bhita kuma o kia sambuka fenge ia undumbu uê, oxi-phe ua i kasanesa; kuma ua te jiphanda ni matadi ni miẋi. Hanji-phe, o phèke-phèke ia phangiʼé na Juda, o muʼaxaxi ka ima ioso iii, ngué kuvutuka kokuami ni muẋima ua kidi, maji ua vutuka ngó makutu, Jihova ua ki tange. O Jihova iú ua ngambela, uixi: Izalaiele-phe dia kuẋinuka ua beta kia kuiukisa o muenhu uê, o phèke-phèke ia phangiʼé Juda, ndenge. Katuka-phe, nda u boke o makʼama ku mbandu ia kusuku, uixi: Eie Izalaiele, mbaluke iakime, vutuka! Jihova ua ki tange; o njinda iami ki nganda ku i lunduluila dingi ku thandu dienu; mbata eme ngi mukua Mbote, Jihova ua ki tange, o njinda iami ki nga-nda ku i jijila, katé ku hadia ni hadia, kana. Hé kima diẋikine ngó kikuma kié: ki ua tondalela Jihova Nzambi ié, eie ua lebhesa o jinjila jé katé kua akua jixi jengi, bhu makota a mixi ioso ia uisu; eie ua kambe ku bhana matui ku dizui diami, kiene kiambe Jihova. Bilukenu, enu mu ana a ẋinuka, Jihova ua ki tange; mbata eme nga-nda ku mi sakana, anga ngi mi katula iú ku mbonge iii, kiiadi ku muiji ua mukuá; hé nga kà mi ambata ku Ziione. Anga ngi mi bhana alangi kala kiendi o muẋima uami, a mʼinga ni kuijiia ni unjimu. Anga kia kà bhita, kioso ki mua-nda ku di sokolola, hé muʼima ibundu mu ngongo mu izuuʼomo, kiambe Jihova, ki mungu dingi akʼela: O Alaka ia kikutu kia Jihova, ku miẋima iâ ki ià kʼeza-ku dingi, iene ue ka kà i lembalala dingi, mba ngó ku i kana; kiki ka kà ki bhanga dingi. Mu thembuʼomo Jeluzaleme a kà mu luka Kiandu kia Jihova, ni miji ioso ia kà di bhongoluela kua muene, ku Dijina dia Jihova, mu Jeluzaleme; ki mungu dingi enda kala kioso kia tumu o muẋima uâ ua usuéia. Mu izuua momo dibhata dia Juda ni dibhata dia Izalaiele a-nda kuendela bhuamoxi; hadia a kʼèjila bhuamoxi mu tunda kuʼoxi ia kusuku nʼeza mu ixi i nga bhanene jitata jâ mu ubhinganu. Maji eme ngedile, ngixi: Eme nga-nda ku ku tula kiebhi muʼaxaxe ka ana, anga ngi ku bhana o ixi i tena ku ku uabhela, o ubhinganu ua beta ujitu, ua ifuẋi ia miji? Eme-phe, ngixi: U ngiia Tata, kana dingi ku ngi baluka. Mukuâ ni phèke-phèke ia muhatu u di-ambudisa ni munumʼiê, kiene ue ki ua di-bhange uphèke-phèke phalʼeme, eie u dibhata dia Izalaiele, Jihova ua ki tange. Mu ididi ia di-leka evu-mu dizui, evu-mu ngololo ni kudionda kua vulu kua anʼa Izalaiele; mukonda njila iâ a i lungulula, o Jihova Nzambi iâ a mu jimbi. Vutukenu, mbaluke ja ana, eme nga-nda ku mi saka o makuẋinuka menu. Etuʼetú, tueza kokué, mbata eʼmuène u Jihova Nzambi ietu. Kia kidi kiene, kingoho o kudielela o tuthuthulundu ni ku nzungule ia i-milundu; kuma o kubhuluka kua Izalaiele kuala mua Jihova Nzambi ietu. Mukonda o kutandanganha kuene kuadi o ikalakalu ia jitata jetu tundé mu undenge uetu: ni jimbudi jâ, ni jingombe jâ, ni anʼâ a mala, ni anʼâ ahatu. Tua xalela mu jisonhi jetu; a tu vungina kuala o kavuanza ketu, mbata Jihova Nzambi ietu tua mu te kituxi, nʼetu ni adietu, tundé mu undenge uetu katé mu kizuua kia lelu; etu tua fulu ku bhana matui ku dízui dia Jihova Nzambi ietu. Se uedi u vutuka, eie Izalaiele, vutukila-phe kokuami, eme ngi Jihova, o ki uila u sondolola isunji ié bhu pholo iami, kua-nda kuenda dingi ni kubungana. O ki u loka kuila: Ni Jihova muenhú! Jihova a kole muenhu! mu kidi, ni mu mabatuilu ni mu kuiuka; ni akua jixi jengi-phe a-nda ku di bhanduluila mua muene, mua muene muanda ku di thathela. Mbata Jihova uambela mala ma Juda ni Jeluzaleme, kiki: Dimenu mavu enu a maxinde, ki mu kune jimbutu jenu mu minha. Di saiesienu phala Jihova, humbulenu o mabôlo ku miẋima ienu, enu mu mala ma Juda, nʼenu mua tunga mu Jeluzaleme, mua lengesa kuila o njinda iami hinu ki i bambuke kala tubhia, ni tu kuata kulema anga a lembua ku tu jima, mukonda dia usuéia ua ikalakalu ienu. Bokenu mu Juda, ivisenu mu Jeluzaleme, muila muexi: Xikenu koloneta moxiʼumu! dikodienu ni dizui dia suina, muixi: Bhongolokenu tu bokone mu jimbonge ja nguzu! Lekenu mvela mua lungu ku Ziione, lengelenu muenhu uenu; ki mu sukamene; mbata eme nga-nda kuiza ni kisuéia ki tunda ku suku, ni kibuika kiònene. O hoje ia fomoka kiá ku muxitu uê, ii banda, ni mubuikixi ua ifuẋi; muene ua katuka kiá, iú ua tundu kiá bhu kididi kiê, phala kubhangesa oxi ié i biluke jingundu; phala ku ku buikisa o madiembu mé, ki bhu kala dingi muthu u tunga-mu. Kala kiki zuatenu idinhaji, dilenu dikokolo, endenu ni kukumba mbata o kutema kua njinda ia Jihova ki kua tu eha. Jihova uambe, uixi: Kia-nda kubhita muene mu thembu ienhoio kuila o muẋima ua sobha ni muẋima ua ilamba ubotomoka; jinganga ja-nda kubhuuama, jipolofeta ja-nda ku diuana. Eme bhenhobho ngixi: Èhé, Ngana Nzambi, tata! Kidi kiene o mundu iú ni Jeluzaleme ua a tobhesa kinéne, kuma eie ua ambelele, kuila: Mua-nda kukala ni kutululuka; o kikiphe xibhata i ia a toma katé ku muenhu. Mu kithangana kinhá a kʼàmbela mundu iú ni Jeluzaleme kuamba: kitembu kia thothuena kia tundu bhu thala ia kikangalakata, kieza mu njila ia monʼa muhatu ua mundu uami, kí kieza phala ku bhiata, kí kieza phala ku zelesa. Kitembu kia nguzu ia kibhungu kia-nda ku ngi kana muene: kiki eme ue nga-nda ku tubhula maka ma ku a fundisa milonga. Talesa, muene ua-nda kuiza ni kubanda mukua ni matuta, ni makalu mê mukua ni ngûngu; ʼkabalu jê mu sangama jiholokoko ndenge ku lusolo. Kokolo dietu, etu tua buikʼó! Sukula o muẋima ué ku usuéia, eie u Jeluzaleme, nda u tene kubhuluka; katé bhebhi u jijila momʼué o ixinganeku ié ia ibha? Mbata dízui dia dikola dia tokomoka tundé mu Dane, dʼivisa o divuua tundé ku mulundu ua Ifalaimi. O kiki kolenu-kiu ku akua jixi, ivisenu-kiu kuma Jeluzaleme a mu bilukila: o ku ixi ia makanga kuene kua-nda ku tunda ió oso a-nda ku mu kondoloka, hé a kà zangumuna o mbimbi iâ, mu kubilukila o jimbonge ja Juda. Jihova ua tange, uixi: A-nda ku mu kondoloka mbandu ni mbandu kala alangidi a díbhia; mukonda muene ua ngi balukila. O uendelu ué ni ikalakalu ié iene ia ku seiela ima ienhiʼii: o kiki kiene o kikuma kié, o kulula kue kuavulu ku ku bhixila katé ku muẋima. Uá! Vumu diami, vumu diami, tata! A ngi kuama ku muẋima uami! muẋima uami iú lunguta! ku di xibha nga lembua; mukonda o muenhu uami koloneta ua ivué ni milolo ia ita. Kutunda kibuika kuiza kibuika ni kubhana jingolokela, kuma oxi ioso ió buikise kiá; nga tukumuka ngó o jibalaka jami ni jikortina a ji jikinisa, muʼanzanzʼumu! O mvela i ngi kala ku mesu katé bhebhi? Katé bhebhi ni kuivua o mutendu ua koloneta? Ni kidi kiene o mundu uami a dianguka, ka ngijiia dingi; a di bhange mizunda ia ana, ka dimuka kana; ala ngó ni unjimu ua ku bhanga phulu, kejiiâ kubhanga mbote, lémbue. Nga kengelela oxi nga i mono iòbuikise i iezala jingundu; nga kengelela madiulu, ki mala ni mukengeji. Tala, nga kengelela milundu, nga i mono i teketa; o malundu me moso ma di nhika-nhika. O ki ngedi sûi, nga mono ki muala muthu, katé ni jinjila joso bhulu ja lenge-mu. Nga mono ue kuma oxi ia vudila kuima, ia xala kikangalakata, o jisanzala jê joso a ji bulabula bhu pholo ia Jihova, ni kutema kua njinda iê. (Mbata Jihova uambe, kiki: Oxi ioso ienhiʼii a-nda ku i buikisa; maji, kana, ki ngi i jikinisa xata-babá!) O kiki kia-nda ku didisa oxi, o madiulu bhulu a-nda kuvunda; kuma kiene ki nga zuela, kiene ki nga kane, ki nga tolola dingi o thulu (kudiela), ki nga-nda ku ki lungulula dingi. Ku mutendu ua akua jimonde ni ifanda ia mifula, jisanzala joso muene ja-nda kulenga; a-nda kuia mu mazalakata, ni ku kanduka ku matadi; jisanzala joso ja-nda ku xala jingundu, ki bhu kala dingi muthu u tunga-mu. O ki ualʼokio ua-nda kubhanga-phe kiebhi, eie a ku sengulula? Né-mbe, u zuata thanga jikusuka, né-mbe u di ta makembu ma ulu, né-mbe u di teka mu mesu ni antimonio, kua-nda kuuabha dingi, né ngó, jimbuẋila ja ku buakulula kiá, ka kuandala dingi, ia sota kiáʼ ku katula o muenhu. Mbata ngala kuivua kiá mbimbi mukua ni muhatu uala ku isenda, mika kala ia ió u vuala mona ua phande-kumbi; diene o dizue dia mona Ziione ua muhatu, uiza ni kuhaha, iú ua mu sunununa o maku, uixi: Uaué! Kindala kokolo diami: mukonda o muenhu uami uambuka bhu pholo ia ijibhanganga! Jingujukenu mu jinzunga ja Jeluzaleme, dimueninu kiá, mu tokuesa muene, bhitenu mu jisengu jonéne, mu mone mba mu sanga-mu muthu, mba muala ngó o muthu umoxi u kumbidila o kuiuka, mba u sota o kidi; eme inda ió ngi mu loloka. Né-mbe a zuela kuila: Jihova a kole muenhu, ni kidi kiene a loka ngó makutu. Jihova tata, mesu mé ma kamba kutonginina o kidi? O ki ua a betʼokio, ene ki kia a kate: eie ua a huha kiua, maji ene nguauâ kutoloka ni kutambula mulongi: jipholo jâ a ji kolesa muene ditadi ndenge, a ditunu kuvutuka. Eme-phe ngixi: Kia kidi kiene o iá ene o jingadiama ja jisemenhiʼiji: malaji ahatu, kuma kejiia njila ia Jihova, ni ubatuilu ua Nzambi iâ. Ngiia ku adiakimi, anga nga kà zuela-nâ; mbata ió o njila ia Jihova a i ijiia, ni ubatuilu ua Nzambi iâ: maji enhá ene-oso bhuamoxi, kanga a i bukujula, o mikolo a i thathumuna. Mukonda dia kiki hoje ia tundu mu kitumba ia-nda ku a buidisa, o kimbungu kia ixi ia kisekele kia-nda kua sengulula; ongo ia batamena o madiembu mâ: uoso-uoso u tunda mu jisazalʼomo a mu sasujula; mbata o itondalu iâ ia sokoloka, o umbaluke uâ ua di bandekeza. Eme-phe o ki ngi mona kiki, ngi ku loloka kiebhi? anʼé a ngiʼxa eme hé a lokela ku jinzambi ki jinzambi ngó, kioso eme ki nga zubha kua ekutisa, ai kiá kuta jiphanda jâ, a bokona monzo ja idianzunga, a di bhanga ibuka-ibuka. Edi kala jikabalu jadi jekuta, jifundumuka mu kimene anga ji kuata kuzulumina iú ku mukajiʼa mukuá, iú ku mukajiʼa mukuá. Manhi ima kala iii ngeji ku i talela ngó, sè ku i bhesa kaxtiku, eme ngi Jihova? inga muenhu uami u kamba kuzoka ni muiji u kala kiki? Sambelenu ku imbaka iâ, mu a buidise: jithangu jê saunenu-ju, mbata ki ja Jihova. Mbata dibhata dia Izalaiele ni dibhata dia Juda a ngi kitukila ni ufumbe uavulu, Jihova ua ki tange. Adituna Jihova, anga ela exi: Ió ki muene; exi dingi: Ki kua-nda ku tuiza kiluezu kia kima; ki tua-nda ku mona xibhata né nzala. Katé ni misesedi a ka di bhanga mbambe ni kitembu, mukonda o kizuelu ene kala-nakiu: ioso iala mu zuela o jipolofetʼoio, ene muène ia-nda ku a bhita. Kala kiki Jihova, o Nzambi ia Ilombo Ieta, uambe kiki: Kala kiki, o ki uazuela maka ió, talesa, maka mami mu kanu dié ngi ma kitula tubhia, o mundu iú ngi u kitula jihuinhi, ene-phe a-nda kubuika. Talesa-ze, eie u dibhata dia Izalaiele, nga-nda ku mi solomuena kifuxi ki tunda makanga, Jihova ua ki tange; kifuxi kia nguzu. Kifuxi kia xahulu, kifuxi kia bhingi eie o mbimbi iâ kuanda ku ijiia; kioso kia zuela eie kua-nda kutena ku kʼivua. O kizu kiâ ufika kala mbila ia jikuka: Ene oso mazonda mu mazonda. Ene hinu a kàdia o itula ié, ni mbolo ié ia tokalele anʼé a mala ni anʼè a ahatu; jimbudi jé ni jingombe a kà kudia-ju; a kà dia ue ni muvide ué ni mufiku ué; o jimbonge jé ja makota ji ua dielela a-nda ku ku senguluila-ju kuala o xibhata. Hanji-phe, mu izuua ienhoio, eme Jihova, ki nga-nda ku mi buidisa katé mua jimi, kana. Anga ki bhita kuila, kioso enu ki muila: Jihova Nzambi ietu ua tu bhangela-hi ima ioso iii? Eie-phe ua ambela: Kuma enu mua ngi xisa, enu mua bhikila jinzambi jengi mʼoxi ienu, kiene-phe ue ki mua-nda kubhikila jingana jengi, moxi ia athu engi. O kiki jimbulenu-kiu mu dibhata dia Jakobo, kundenu-kiu mua Juda, kuamba: Kindala ivenu-kiu-ze, enu mu mundu ua tekuka, mua kamba o muẋima, muedi mesu muala-nâ, maji mu tokoka o kumona, o matui mualanâ, maji mu tokoka o kuívua. Jihova uambe: Enu nguenu ku ngi xila, kuambienu? nguenu ku ngi kala ni uoma, eme nga te o mbambe ia kisèkele kia hatu mu xitila o kizanga kia kalunga, i ia xalela ngonge i nangenena ia bhingi o muene u lembua ku i matuka? Né-mbe u fundumuna mabhuku mê, ka tena kutolola; né-mbe mabhuku a zuma, mbambe ka kà i somboka. Maji o mundu iú uala ni muẋima ua ku baluka, ni kuẋinuka; a balukʼâ, ia aiiʼâ muene. Alembua kuila mu muẋima uâ, exi: O kiki tu xile kiá Jihova Nzambi ietu, mukua ku bhana o mvula, ni ia kudinji ni ia kasamanu, bhu kithanga kiê; mukua ku tu bhakela o jisemana joso ja tu xindila jinga kumuna o idima. O ikuma ienu iene iène ku fudisa o ima ienhiʼii, o ituxi ienu iene i mi sondolola o mbote. Mbata muʼaxaxi ka mundu uami muala ni akua-phulu: Muthu ni muthu uenda ni kubatamena, kala akua kuolekela mabhebhe a tunjila; oleka mibhetu iaiibha muenda ni kukuatela o athu. Jinzu jâ u sanga jezala mangonha mu mangonha, mukua ni ngaiola iezala tunjila; kiene kia di bhangela athu ònene ia a biluka jimvama. U a sanga a nete ni ene, aẋanana, o ku ungumba a somboka imbokoto; anʼa madifundu ka a fundila dimanda, exi avula kubhanduluka; mba ngó o jiphulungu ku a batuila milonga. Manhi ima iii ngeji ku i talela ngó, se ku i bhesa kaxtiku, Jihova ua ki tange; mbé o muenhu uami u kamba kuvutula phonzo muiji kala iú? Kima kiala kubhanga moxʼumu, kikola, ki kuata uoma. O Misesedi a tanga ima ia makutu, o jinganga a tumina ku maku mâ-ene; o mundu uami uene, kiene ue kia a uabhela; o ku kia kà suka mua-nda kubhanga kiebhi? Enu muʼana a Bejami, mu kaxi ka Jeluzaleme tundenu-mu, mu lengele o muenhu uenu; xikenu ue mbungu mu Tekoua, lekenu ue sama ia túbhia mu Beth-haselene; kuma ku mbandu ia kusuku ku kuijiia kibhidi ni kibuika kia dikota. Monʼa kilumba mu Ziione, mukua makembu, ngi mu sendumuna. Abidi a-nda ku mu kana ni ilunga iâ; hinu a kà mu phaphela jibalaka mu jimbandu joso mu ku mu bilukila, kala mubidi u disa kilunga kiê bhu kididi kiê. Mu kasedienu ita i mu buikise; balumukenu, tu bande mu kumbi dia mediia; kokolo dietuʼé! kumbi di diia kiá; o ilembeketa ia ngoloxi ilebhela kiá o kuiê. Balumukenu, tu bandienu ni usuku, tu lundumune o mazemba mâ. Mbata Jihova dia Ilombo Ieta, uambe kiki: Batulenu muxi, mu tunge imbaka mu ku bilukila Jeluzaleme; iii iene o mbonge ia-nda kutalesa hadi; usuéia mu usuéia ngó ua tungu muʼaxaxi kê. Kala o fixi ki i tubhula o menha mê, ni muene kiene kia kuata ku tubhula o phulu iê; momuê mua kalé kiá o undanda ni kuzanga; ni uhaxi, ni jifidila jenhé kiá bhu pholo iami. Diiukise, eie Jeluzaleme, phala muenhu uami ki u kuxie, hé ngi ku bhanga u ngundu, nʼu kituka ixi ia kamba dibhata. Jihova dia Ilombo Ieta, uambe kiki: O masubhu ma Izalaiele a-nda ku ma nona ni muanu uoso, mukua ni mu dibhia dia muvide mua munu kiá; lukuaku lué tá na-iu dingi mu iinda, kala ki bhanga o mukua kumuna jiúva. Enu mala, mukuahi ngi mu tela maka hé ngi mu bhela umbangi, nʼevue? Talesa, kuma ene ala ni mátui a musununu a lémbua kuivua; tala-phe, kuma o maka ma Jihova, phala ene, kima kia jisonhi; ka ma uabhela. Mu kiki ngezala ni njinda ia Jihova; nga bhuila kiá, ki nga tena dingi ku i fudisa: ngi i lunduluila mu nzunga, ku thandu dia tumbonga ni bhu mabhongolokelu a minzangala bhuamoxi; kuma katé ni diiala ni mukajiʼê a kà a kuta, ni ua kuka kumoxi ni ió uezala ndumba dia izuua. O jinzo jâ a kà ji xila athu engi, ni itaka iâ, ni akajiʼâ bhuamoxi; mbata nga-nda ku sunununa o lukuaku luami mu kuhuha o atungi-a-mabhata aʼxi iii, Jihova ua ki tange. Kuma tundé ku ndenge jâ, tulé ku dikota, ene oso muthu ni muthu a di bhakula ku luimbi lua kitadi; tundé ku polofeta katé ku nganga, a jijila midimu ia makutu. Hê a tumba o fidila ia mona kilumba kia mundu uami ni mangonha moso, exi: Kuatululuka, kuatululuka, mbé kuma kuene kana-ku kutululuka. Ene o kia bhanga o ufusa manhi a kala ni sonhi? lémbue! ene kene mu kala ni sonhi ia kima, né ngó bhuʼofele kuijiia kioso ki kuata o sonhi, kala kiki ene ue a-nda ku di bhala kumoxi ni iá a dibhale; a-nda ku di lukula bhoxi, bhu kithangana ki nga-nda ku a zungila, Jihova ua ki tange. Jihova uambe kiki: Kutukenu mu jinjila, mu tale nda mu ibhule ikoka ia xahulu, ioso o njila iauabha, muʼendele muenhomo; nda mu sange o dinhohenu dia jinzumbi jenu: Maji ene-phe exi: Nguetu kuenda. Nga mi tela ue alangidi, ngixi: Ividilenu dízui dia koloneta: ene-phe exi: Ki tua-nda kuividila. Kala kiki enu ifuẋi, ivenu-kiu; enu kionge tumenu ku kijiia kioso kiambe kubhanga muaʼxaxi kâ! Ivua kunu, eie u ixi! Talesa, o mundu iú nga-nda ku u bhekela kibhidi, kia tundu mu kibundu kia ixinganeku iâ-ene; mbata maka mami kala ku ma suua, o ngonge iami ue a di tunu-iu. Uasu ua dizumba-phe uahi uene, ua mu ngi tundila ku Seba kuná, ni lumbungu lua beta kuiuka lua ima ia mazumba lua tundu ku jixi ja makanga? mibhaku ienu ia kuoha ki ia ngi uabhela, o jisata jenu ue ki ja ngi kala ku vondadi. Kala kiki Jihova uambe uixi: Mundu iú nga-nda ku a tela idibhukanu ku pholo, a-nda ku di bhukana-ku o jitata ni ana bhuamoxi; ni dikamba ni mukuá a tungu-nê a kà buikila bhuamoxi. Jihova uambe kiki: Talesa kuala kuiza athu a tunda ku mbandu ia ku suku, ku jimbalelu ja ixi kua-nda kubalumuka kifuxi kionéne. A-nda kua kʼèza ni mufula ni dionga; ene isuéia-phe ka xikina kulenduka; kibulukutu kiâ ki zuma mukuâ ni mabhuku, endela ku jikabalu, a di zeleka kala makuenze ma ita phala ku ku balukila eie, monʼa kilumba mu Ziione. Etu tua evu fuma iâ; ni maku metu ma bulukuta kiâ; kua tuiza jingongo, mika kiá kala ia kivuadi ku isenda. Ki mu di tele ku mukáu, mba muendela mu njila; kuma o nguma uala ni xibhata, o ku jimbandu joso kuala uoma. Kilumba kia mundu uami, tata, dikute kidinhaji, u mbolomoke mu uthokua; tá muene ngololo kala ia kudila monʼumoxiʼèlele, ngololo ia malamba; mbata mubuikixi kua mu kambe ngó kofèle u tu sanga. Nga ku tula muʼaxaxi ka mundu uami, u mbonge ia kilangidilu, u kimbaka, nda u tene o kuijiia, u tongolole o njila iâ. Ene oso, ene a beta o kuẋinuka, anga a nanga ni ku longolola; a kolo kala ngondo ni felu: ene oso uendelu uâ ua ku di bolesa. O muanzu ua jikata kiá, o xumbu ia jila ni túbhia; muzunzi ua mu tala ngó hadi ia kuzunza ngó ni muanu, o isuéia hanji ia naminina, a lémbua ku vuza. A-nda kua kà exana phalata iò jine, mbata Jihova ua a tènde. Kizuelu, a ki jimbuila Jelemiia, kuala Jihova, uixi: Imana bhu muelu uaʼnzu ia Jihova, u boke o hundu iii, uila kiki: ivenu hundu ia Jihova, enʼuoso mu akua Juda, oso mua mu bokuena bhu mielu iii, mu kubheza Jihova. Jihova dia Ilombo Ieta, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Iukisenu o jinjila jenu ni ikalakalu ienu, nda ngi mi tungise mu kididi kiki. Ki mu dielele maka ma ngoho, muexi: Tembulu ia Jihova, Tembulu ia Jihova, Tembulu ia Jihova ienhiʼii. He kima, se mu iukisa jinjila jenu ni ikalakalu ienu mu kidi kiene, se mu fundisa mu kidi muthu ni mukuá. Se mu kamba ku talesa hadi ku nzuá-ngiza ni monʼa difundu ni mutudi, mba kuzunza manhinga ma muthu ua kambe kikuma, bhu kididi kiki, mba ku kaiela jinzambi jengi mu ku di bhanga enuʼenu phulu, Eme nga-nda ku mi tungisa mu kididi kiki, mu ixi i nga bhana kiá ku jitata jenu, ku mivu ni mivu. Nga mono kuma enu mua dielela maka ma difila, ki ma tena kubhandulula kima. Enu muila ni kunhana ni kujibha, ni kuta jiphanda, ni ku di lokela mu makutu, ni kuohela Bale uasu ua dizumba, ni ku kaiela jinzambi jengi, ji mua kambe ku jijiia. Anga muiza kiua, ni mu imane bhu pholo iami monzo mumu, ia luku dijina diami, anga muila: Tua di xala, tu tena kiá o kubhanga isunji iosuʼiii? Onzo iii-phe ia luka dijina diami, mbé i kala ngenda ia ingumba ku mesu menu? Talesa, kienhiki eme, eme-muène ngi Jihova nga di muena-kiu, Ngana ua kiambe. Maji kindala ndenu-phe ku kididi kiami, kia kexi mu Silu, mu nga xikikile o dijina diami ku dimatekenu, mu tale kioso ki nga mu bhange, mukonda dia unzangi ua mundu uami ua Izalaiele. Kindala-phe, kuma enu ima ioso iii, iene i mua mu bhanga, eme Jihova, o ki nga zuela, nga mi tela maka, enu o kuivua nguenu, o ki nga mʼixana, nguenu kuitaia. Onzo-phe iii, ia lukila mu dijina diami, i mua mu dielela, ni kididi kiki, ki nga mi bhana enu ni jitata jenu, nga-nda ku i bhanga kala ki nga bhange Silu. Hinu ngi mi texi koko, mu ngi bhue ku mesu, kala ki nga texi koko o jiphange jenu joso, o muiji uoso ua Ifalaíme. Eie bá, kana kusambela o mundu iú, kana ue ku a tela nzôngo mba musambu, mba u ngi zukutisa, mbata eme ki nga-nda ku kuivua. Eie kua mono kia kuata ku bhanga mu madiembu ma Juda, ni mu jinzunga ja Jeluzaleme? O ana a ẋanga jihuinhi, o jitata anga ji uika o túbhia, o ahatu-phe a toxa fuba ia tiliku phala kubhanga jimbolo ja kusatela mvuale ia diulu, ni kubhakula mubhaku ua makúnua ku jinzambi jengi, phala ku ngi lokalala o njinda. Jihova phe uambe uixi: Mbé eme a ngi lokalala o njinda kiokio, ki ene muene a di bhange-kiu phala o jisonhi ja pholo jâ? Kala kiki, Ngana Nzambi uambe uixi: Talesa, njinda iami ni ngânji iami nga-nda ku i lunduluila ku thandu dia kididi kiki, ni ku thandu dia athu ni ku thandu dia iama, ni ku thandu dia miẋi ia mikáu ni ku thandu dia ibundu iaʼxi; o ki iila léku, ki ia kà jima dingi. Jihova dia Ilombo Ieta, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Mibhaku ienu ia kuoha bhongololuenu-iu ku jisata jenu, nda mudie xitu. Mbata eme nuka ngʼambelele jitata jenu, bhu kizuua ki nga a katuile kʼoxi ia Ijitu, mbe ngʼa jimbuila kima kioso-kioso ku mbandu ia sata ja kuoha mba mibhaku. Maji eme nga a tendelele kiki, ngixi: Bhanenu mátui ku dízui diami, eme ngi kale ngi Nzambi ienu, enu mu kale mu mundu uami; endenu ni kuendela mu njila ioso i ngi mi tuma eme, nda mu bhanduluke. Maji ene-phe kʼevu, mba a bheteka o matui mâ nʼevue, inda a kaiela jiphangu ja ene, kima kia kane muẋima uâ ua kudianguka; anga enda ni kuvutuka kuema, o kusuluka ku pholo nguâ. Tundé mu kizuua kia tundile jitata jenu kʼoxi ia Ijitu, katé leluʼidi, nga kuata ku mi tumikisa jiselevende jami joso, o jipolofeta, izuua ioso kukia ngó, nga a katula, ngixi ndenu. Maji ene nguâ ku ngi bhana mátui, mba kubheteka o mátui, maji o jixingu jâ a ji hinanesa, ima ia bhange ia beta kuzangiua o ia bhangele jitata jâ ndenge. Ua-nda ku a tangela maka mosuʼama, maji ene-phe ka-nda ku ku bhana mátui; ua-nda kua exana muene, maji ene-phe ka-nda ku ku tambuijila. Eie ua kà ambela uixi: O kiki kiene o kifuxi kia lembua ku bhana o mátui ku dízui dia Jihova Nzambi iâ, ka xikina kuivua kibazu: Kidi kia jimbidila, mu kanu diâ kiòkatule-mu. Kolola jindemba ja mútue ué, u ji texi, u bhita-bhite ku matala ni kuta o nzôngo ia kudila; mbata Jihova ua ẋimbuka iú uehelela o muiji ua njinda iê. Mbata anʼa a Juda a bhange muene kia ibha ku mesu mami, eme ngi Jihova; isunji iâ a i tula muene mʼonzo iʼexanena mu dijina diami, phala ku i kasanesa. Ia a tungu matala ma Tofete, mala mu dikolo dia monʼa Hinome, phala muene mu ohela anʼâ a mala ni a ahatu mu túbhia; o kima nuka ngʼa tuma-kiu, mba ki ngi tunda ngó ku muẋima. Kala kiki, Jihova uambe, kua-nda kuiza izuua, ia kuila kididi kiokio ka kʼixana dingi Tofete, mba dikolo dia monʼa Hinome; maji a kʼixana dikolo dia Kijibha; hé o imbi a kènda ni ku i funda mu Tofete muene kuma kididi né-ku dingi. O imbi ia mundu iú ia kà di bhanga huta ia jinjila ja bhulu ni ia iama ia mukáu; u ji kaiesa ka moneka. Hé nga kà zumbula o dízui dia kutonoka ni dia kusanguluka mu madiembu ma Juda ni mu jinzunga ja Jeluzaleme, ni dízui dia ngaiala ni dia dibhanga: mbata oxi ia-nda kua kà di kuata mukondo. Mu kithanganʼomo, Jihova uixi: a kà vumbumuna ifuba ia jisobha ja Juda, ni ifuba ia ilamba iâ, ni ifuba ia jinganga, ni ifuba ia misesedi, ni ifuba ia jithunge ja Jelezaleme, hè a i bheka ku kanga dia jimbila jâ. Anga a i aneka ku muanha, ni ku mbeji ni ku ilombo ioso ia diulu, ia zolele ene, ia bhikila jinga, ia kaiela jinga, ia kexile mu kusota, ia a kexile ku i diundila: ka kà i ongeka, né ku i funda; ia kà xalela ngó mukua ni ditobe ku thanduʼa mavu. Oso-phe o masubhu a kà subhuka ku muiji iú ua iibha, enhó a kʼènda o kufua o muenhu ka-nda ku uinda, oso a-nda kusubhuka mu ididi muoso mu nga a takuila, Jihova dia Ilombo Ieta ua ki tange. A tangele dingi: Jihova uambe kiki: abha athu a di bhalelà-ku kiá, kene dingi ku balumuka? A bhambukilà-ku kiá, ka vutuka dingi? Mundu iú, ua Jeluzaleme, a bhambukilaʼhi ni ku balukilà-ku kiá, anga endelela? a jijila kunganala, o ku biluka nguâ. Eme ngʼevidila, eme ngevu: Kala kuzuela kia iuka; ki bhuala muthu u diela ku usuéia uê, uixi: Nga bhangʼehi? Kala muthu ni muthu u bhambuka mu njila iê, mukua ni kabalu ka di takula ni nguzu ku ita. Katé ni dibanda bhulu, uejiia ithangana iê ia mu xindila; o diembe ni munzoue ni phiaphia a tongolola kiambote o kithangana kiâ kia kuvutukila kua tundu; maji o mundu uami-phe, ua lémbua kuijiia ubatuilu ua Jihova. Muila kiebhi-phe: Etu tua dimuka, o ngonge ia Jihova tuala na-iu? Talesa-ze, o pena ia makutu ia asoneki iala ku tala ngó hadi mu ku kalakala. O jinjimu sonhi ja a kuata, a a tukumuisa ia a a kutu: Oko a tènde o kizuelu kia Jihova; unjimu uahi-phe ua kala na-u? Uila kiki, akajiʼâ nga-nda ku a bhana ku athu engi, o itaka iâ bhu kala ni iá a i bhingana: Mbata tundé ku jindenge tulé ni ku makota, a jijila midimu ia makutu. Hé a tumba o fidila ia monʼa kilumba kia mundu uami ni mangonha moso, exi; Kua batama, kua batama, manhi kuene kana-ku kubatama kua kima. Ene kia bhanga ufusa, manhi a kala ni sonhi? lémbue! ene kene mu kala ni sonhi ia kima, né ngó bhuofele kuijiia kioso ki kuata o sonhi; kala kiki ene ue a-nda kutenuka kumoxi ni iá a tenuka; bhu kithangana ki nga-nda ku azungila a-nda ku di lukula bhoxi, Jihova ua ki tange. Nga tange kidi, nga-nda ku a kuata, Eme Jihova. Ki kuala dingi jiúva ku muvide, mba jifiku ku mufiku, o mafe ma lalumuka; katé ni kiná muene ki nga a bhele kia-nda ku a xa. Tua xikamena-hi phe dingi? Diphophienu nda tu bokone mu jimbonge ja nguzu, tuile muenhomo hudí; kuma o Jihova Nzambi ietu ua tu di xibhisa kiá, iú ua tu bhana kunua menha a ndululu; mukonda tua te ituxi kua Jihova. Tua kinga o kutukuluka, maji kia uabha ki kia moneka; tua kinga o kithangana kia kuiluka, maji kua tuiza dinhengena! Tundé ku Dane ia evua kiá o dihemakata dia jikabalu jê: oxi ioso ii zamba mukonda dia kuívua o mázui ma jikabalu ja nguzu; ia eza muene, a habula oxi ni nzungule iê ia ima; ni mbonge, ni ió oso a tungu-mu. Kuma, talesa, nga-nda ku mi tumikisa jinhoka ni ita-sele muʼaxaxe kenu, o nhoka jiji né ku umbanda ki ji xikina, jene ja kà mi numata, Jihova ua ki tange. Uá! se eme nga tenene ku di konda dilamba diami, tata! muẋima uami iú jila moxi. Ivua o nzongo ia mona a kilumba kia mundu uami, ku ixi ia makanga! Jihova kifua mu Ziione kala-mu? Sobha iê kene-mu? Mukonda diahi-phe a ngi lokalala, njinda a i balumuna ni iteka iâ ia kuseta, ni ukumbu ua iteka ia akua jixi jengi? Kumuna kua bhiti o thembu ia mvula iabhu, etu-phe ki tua bhuluka. Nga budijika muene mukonda dia kitalakanha kia kilumba kia mundu uami: nga mu kuenda ni ndômbe; kua ngiza kubhuuama. Manhi mu Ngiliiade kana-mu unguendu? Inga ki muala kimbanda kia kusaka? Phalaʼhi-phe a kambe kusaka o monʼa kilumba kia mundu uami? Tamanu mútue uami ua bilukile menha, o mesu mami ma bilukile fiẋi ia masoxi! Kienhokio ngeju dila imbi ia kilumba kia mundu uami, muanha ni usuku. Tamanu mu kikangalakata mua kexile kisasamba kia jingenji-a-thumba! hinu ngeji kuxa o mundu uami, inga nga a sondoloka, mukonda ene oso ala ati a jiphanda, ala ue kilunga kia jiphèke-phèke mu jiphèke-phèke. Oleka o dimi diâ kala uene o mufula uâ, mu kuta o makutu; a di suinisa maji ki phala o kidi, kana: mukonda a muia dingi ku pholo ni kubhanga usuéia mu usuéia, eme a lémbua ku ngʼijiia, Jihova ua ki tange. Muthu ni muthu a di lange ku dikamba diê, kana ue kudielela phange ioso-ioso; kuma phange joso muene a mu bhanga ngó mangonha kuabhu; o makamba oso enda ni kutatela. Muthu ni muthu u bhanga mukuá kasekelu, ka zuela kidi, lémbue: dimi diâ a di longesa kuzuela o makutu; a di bhuidisa muene ni kubhanga ima ia iibha. Eie-phe ua tungu muʼaxaxi ka mangonha; o mu mangonha mâ a di tunuʼâ muene ku ngʼijiia, Jihova ua ki tange. Kala kiki, Jihova dia Ilombo Ieta uambe, uixi: Talesa-ze, eme nga-nda ku a zunza, anga nga a lola; mukonda-phe, o kilumba kia mundu uami ngeji ku bhanga-nê dingi kiebhi? O dimi diâ mukuá ni musongo a uasela kujibha; a zuela ni kádia; kia zuela ni mukuá dikanu diê di tanga ima ia uembu, maji o moxi dia muẋima uê-phe ua mu olekela mibhetu. Manhi mu ima íii ngeji ku i talela ngó sé ku i bhesa njumbu, Eme Jihova? inga muenhu uami u kamba kuvutula phonzo ku athu kala iá? Ku milundu ngi tela-ku nzongo ia ku dila, mu ididi i dila o ibhaku mu kikangalakata ngi tela-mu jingololo; kuma mua jikata kiá, u bhita-mu ka moneka dingi; ki muala dingi ku tunda kukoma kua ibhaku; tundé ku jinjila ja bhulu, tulé ku iama, edi o bunganʼéel … ia a lenge-mu! Jeluzaleme-phe nga-nda ku mu kitula jindunji ja matadi, dibhata dia midikixi, o madiembu ue mu Juda, ngi maxa jingundu, katé ki mu kala dingi muthu u tunga-mu. Nanhi muene o njimu a tongolole kiki? Mukuahi a mu tangela maka kuala dikanu dia Jihova, nda a tene ku ki kunda? oxi ia buikilaʼhi kala kiki, i i ia jokota mukuá ni kikangalakata, mu mua bhingi né ngó muthu u bhitamuʼé? Kuala Jihova uixi: Mukonda ngonge iami a i xi, i nga a tudila bhu pholo iâ, ia a kambe kubhana ue matui ku dízui diami, mba ngó kuendela-mu, nguâ. O Kiala-bhu a kaiela ngó kia a tumu o muẋima uâ, ni kukaiela o mahamba ma Bale, ma a longesa kuala o jitata jâ. Uila kiki, Jihova dia Ilombo Ieta, Nzambi ia Izalaiele, uambe uixi: talesa, mundu iú nga-nda ku u disa ima ia lulu; anga nga a bhana kunua menha ma ndululu. Hé nga a muangena muʼaxaxi ka ifuẋi ene ka ijidile ngó, né ene né o jitata jâ, anga ngi tuma xibhata ku a kaiela, katé ki ia kà a jimisa o mbutu. Jihova dia Ilombo Ieta, uambe kiki: Xinganekenu, muʼixane oso adidi-a-jithambi, nda eze; tumenu ue kusota ahatu a dilongo, nda eze uâ. Alenguluke-phe, a zangule ngololo iâ mukonda dietu; nda mesu metu ma koboke mu kisoxi, o ibhebhetulu ietu i di zunze menha. Kuma ku Ziione evu-ku dizui dia kudila: Etu tua sengulukʼó! Sonhi ja tu kuata kiavulu, mukonda ixi tua i xi, o ene mabhata metu iá a tu senguluila-nâ. Ivenu-ze, enu, mu ahatu, o kizuelu kia Jihova, o matui menu ma tambule kizuelu ki tunda mu kanu diê; nda mu longe anʼenu a ilumba o kudila, kala kilumba a longe mukuá o ku-ta jingololo. Kuma kalunga ka sambela bhu jinjanena jetu, ka ka bokona mu mazemba metu, phala ku buba tuana mu jinzunga ni minzangala bhu itanda. Zuela: Eme Jihova uambe kiki: Katé ni imbi ia athu, ia-nda kutakujuka kala ditobe mu mukáu ua dianeka, mukuá ni phunga ia kidima ia xala mua bhiti o mubhongolodi, o u i bhongolola ka moneka. Jihova uambe kiki: njimu ka di thathe mu unjimu uê, mba dizonda u di thatha mu uzonda uê; mvuama ka di thathe mu unvuama uê. Maji uoso uambe ku di thatha a di thathele mu kiki: Mu ku ngʼijiia eme ni kuijiia kuamba eme muene ngi Jihova, ngi mukua kulendukila muthu, ni kufundisa ni kubatula mu kidi mu ngongo; mbata ima ienhiʼii iene ia ngi uabhela, eme ngi Jihova. Talesa izuua ii iza, Jihova ua ki tange, uixi: nga-nda kubhana njumbu kua ia oso a a saie kumoxi ni oso a kambe ku a saia. Kua Ijitu ni Juda ni Idomo ni ana a Amone ni Mouabhe ni ianá a-kua ku batula thungi ia ndemba jâ, a tunga mu kikangalakata; mbata ifuẋi iosololo, eneʼâ ngó sé ku a saia, o dibhata dioso ue dia Izalaiele ka di saie o muẋima. Enu dibhata dia Izalaiele ivenu kizuelu ki mi ambela Jihova. Jihova uambe kiki: Ki mu di longe o njila ia akua matumbu mba o isuma ia diulu i mi sasumuisa: Kuma iene o ima ia mu kuatesa uoma ku akua jixi. Mbata o ífua ia mundu kingoho: ene a batula muẋi mu tutu, kikalakalu kia maku ma hete, ua u batula ni dikuua. A u kembesa ni phalata ni ulu, a u kuatesa ni jipheleku ni martelu, phala ki u zambe. Ela kala diaie, kikalakalu kia bhiti ku torno, maji o kuzuela-phe ka tena, ku bhinga muthu u a ambata, mukonda ene ka tena kuenda; ki mua a kuatele uoma mbata kialʼokio ka tena ku bhanga kia iibha, mba ue a kala ngó ni kutena kua ku bhanga mbote. Kana-ku u di fuangana nʼeie, u Jihova: Eie u munéne, o dijina dié ue di kola mu kuvula o nguzu. Eie u Muenexi uavu ifuẋi ioso, mukuahi muene u kamba ku ku kuatela o uoma? Kuma eie ngó ua fuama ku ku kuatela o uoma; mbata muʼaxaxi ka jinjimu joso ja akua jixi, ni mu mautuminu mâ, kana-mu ua di fuangana nʼeie. Maji ene oso a di bhange ima ia ngoho, a kituka maioua: Manhi, muxi, ulongelu ua kingoho. A takana phalata iósule ku Talxixi, ni ulu ua Ufaze; iteka ikalakalu ia bhange kuala o hete, ia bhiti bhu maku ma muzunzi, a i idikila izuatu ia azulu ni ia kusuka; iene ioso-phe midimu ia kalakala jinjimu. Maji Jihova, muene Nzambi ia kidi-èlele; muene-muène Nzambi ia muenhu, muene Sobha ua kalelà-ku; mukonda dia njinda iê oxi i tunguta, o ifuẋi-phe ilémbua kuximbakata ki mu kuata o kutema. A tangedienu kiki: O jinzambi joso ja kambele ku bhanga maúlu ni oxi, ja-nda ku jikinina kulu dia mundu, ni bhoxi dia diuluʼabha jijimuka-bhu. Jihova ua bhange oxi ni kutena kuê; muene ua xikika o ngongo mu kuijiia kuê, o diulu ua di zale ni kutongoloka kuê. O Muene kievisa dizui diê, mu diulu mu kala kilungutu kia menha, o ku a suku oxi ifuke iia ni kubanda: muene u bhanga itelu-tèlu ia nzaji phala o mvula, hé u tubhula o kitembu mu malundilu mê. Muthu uoso-lolo ua di bhange kingoho, kejiia kima; azunzi oso sonhi ja a kuata kia tala o kiteka kiâ kia kuzunza; kuma o iteka iê ia kuzunza makutu ngó, momuʼâ kana-mu muenhu moxi. Ia di bhange kingoho, midimu ia mangonha; o bhu kithangana kia ku a zungila, hinu a jima o mbutu. O dikanda dia Jakobo-phe, ki dia di fuangana ni iá; kuma muene-muène mubhangi a ima ioso, o Izalaiele muene mbangala ia undundu uê; Jihova dia Ilombo Ieta, diene o dijina diê. Eie ua tunga mu mbonge ia kolo, bhongolola o umonhi ué uoso moxʼumu. Mbata Jihova uambe kiki: Tala-ze, kiki kiá, akua bhata moxʼumu nga-nda ku a takula, kala a a takula ni funda, hé nga a bhondeleka, nda ki a xixime, ni kuila: Kokolo diami! Mukonda dia kusekala kuami! O fidila iami ialu ngi bhana misusu iavulu; eme ngambele ngixi: kia kidi kiene, kukata kuku nga-nda soka na-ku. Balaka iami a i sengulula, o mikolo iami ioso i batujuka; anʼami a ngi xi, aii, ka moneka dingi, ki bhuala dingi u ngolekela balaka iami, nʼa ngʼimikina o jikotina jami. Mbata abidi a kituka ima ia ngoho, nguâ kusota Jihova: kiene kia lembuela o kuzediua, o ibhaku iâ ioso i ia muangana. Tala, ku kuiza dízui dia fuma, kilungutu kia vulu ki tunda kʼoxi ia suku, phala kubhangesa kuila o mabhata ma Juda ma biluka jingundu, nʼa kituke tungilu dia mabheku. Jihova, tata, eme ngejiia kuila o njila ienda o muthu ki iene bhu lukuaku lua muthu-muène, mba muthu kienda, muene u tongesa o makanda mê-muène. Ngi bete, eie u Jihova, maji u ngi fikixila, kana kia fuama mu njinda ié, phala ku ngi jime o mbutu. Njinda iêʼoio lunduluila-iu ku ifuẋi ia kambe ku kuijiia ni miji ioso ia kambe ku tonda mu dijina dié; kuma a habula Jakobo, a mu habula, ia a mu jikinisa, o dibhata diê a mu senguluila-diu. O kizuelu kieza kua Jelemiia, kia tundu kua Jihova, kixi: Ivenu maka ma kikutu kiki, mu ambele athu akua Juda, ni akua bhata mu Jeluzaleme. A tangele-phe: Jihova, O Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Uoso u kamba kuívua o maka ma kikutu kiki, mukua mázui, kikutu ki nga tendelela o jitata jenu mu kizuua ki nga a katula mʼoxi ia Ijitu, mu kidijiku kia felu; ngixi: Bhanenu mátui ku dízui diami, muende ni kubhanga kioso ki ngi mi tuma; enu-phe mua-nda ku ngi kala mu mundu uami, eme ue nga-nda ku mi kala ngi Nzambi ienu: bhenhobho-phe nʼeme bhene bhu nga-nda ku di ẋikinina o ku kumbidila muloko u nga lokele, ku jitata jenu kuila hinu ngʼa bhana oxi i zunzumuka lete ni uiki, kala ki mua mu ki mona leluʼidi. Eme bhenhobho nga kumbulula, ngixi: Èué, Jihova tata! Jihova anga u ngambela: Boka maka mene mosʼuama mu madiembu ma Juda, ni mu jinzunga ja Jeluzaleme, uixi: Ivenu maka ma kikutu kiki, muende ni ku ma bhanga. Mbata nga lokele kinéne ku jitata jenu, mu kizuua ki nga a katuile mʼoxi ia Ijitu, katé mu kizuua kia lelu, nga kuata o ku di meneka ni ku loka, ngixi: Bhanenu matui ku dízui diami. Maji ene-phe kuívua kana, mba ngó kuila azendeleka matui mâ, maji a di texila muthu ni muthu kuoso kua mu tumu o muẋima uê ua kubhuma: Kienhiki-phe nga a bhekela ku thandu diâ o maka moso ma kikutu kienhiki, ki nga a tumu kualuka, maji ene-phe ka ki aiuka. Jihova ua ngambela luamukuá: Sai kikutu kia usuéia muʼaxaxi ka akua Juda, ni mu akua bhata mu Jeluzaleme. A vutukila ku uséia ua jitata jâ, athu a di tunine kuivua o maka mami; ia a kaiela o jinzambi jengi phala ku ji bhikila: Dibhata dia Izalaiele ni dibhata dia Juda, kikutu kiami a ki selula, ki nga tele ni jitata jâ. Uila kiki Jihova uambe, uixi: talesa, nga-nda ku a bhekela divuua ku thandu diâ, o dienhidi ka-nda kutena ku di bhulaka, a-nda ku dikola kokuami, eme-phe ki nga-nda kua evua. Bhenhobho ni madiembu ma Juda, ni akua bhata mu Jeluzaleme, a kà-ia mu ku di tenda ku jinzambi johela jinga o uasu ua dizumba; jene-phe ki ja-nda kutena, né ngó, o ku a kudila bhu kithangana kia divuua diâ. Mukonda kala kia soko o dialuilu dia jinzambi jé, eie Juda, kiene kia soko o jinzambi jé! O kia soko ue o dialuilu dia jinzunga joso ja Jeluzaleme, kiene ue ki ua tungila jikalatódio ku ima ia jisonhi, o jikalatódio ja kuohela uasu ua dizumba kua Bale. Eie-phe, mundu iú kana ku u sambela, kana ku a tela nzongo ia kudila mba musambu; mbata mu kithangana kia ku dikola kokuʼami ki nga kà evua mukonda dia kuiibha kuâ. Kima kiahi kazola kami, kiʼu bhanga mʼonzo iami, mukonda avulu ala ku tela-mu isunji ia makota, o jixitu jʼòkolese a ji bhitisila kuengi? Eie-phe ua mu kuila kioso ki u bhanga kiaiibha, uenda ni kutumbujuka dingi ni ngalasa. Jihova ua ku luku u mudiva ua uisu, ua uabha, mukua ku bhana ibundu iambote; o kiki-phe, ua tumu dízui diná dia kibulukutu kia dikota, dia mu uikila túbhia mu jimbandu, o jithangu jê ja bukujuka. Mbata Jihova dia Ilombo leta, ua ku phaphe, muene ua ku xindila divuua, mukonda dia usuéia ua bhange o dibhata dia Izalaiele ni ua dibhata dia Juda, dia di bhangela ene, a ngi lokalala o njinda iami, mu kuohela uasu ua dizumba kua Bale. Jihova ua ngi ijidisa-kiu, eme nga kijiia kiua; Eie-phe ua ngʼijidisa o ibhangelu iâ. Eme-phe ngedile kala kambudi ka belesela, kaia bhu dijibhilu; mbata ki nga kʼijidile kuamba ala ku ngi ta kikutu, exi: Tu jikinisienu o muxi ni ibundu iê; tu mu batudienu mʼoxi ia athu a muenhu, phala ki bhu kale dingi kulembalala o dijina diê. Maji Jihova dia Uombo Ieta, u Mufundixi Uaiuka, uene kutungula o ilunji ni miẋima, tamanu ngi mona o phonzo ié ku thandu diâ; nga ku bhakuila-phe o milonga iami. Uila kiki, Jihova uambe uixi: ku mbandu ia mala mu Anathothe ala ku sota ku ku jibha, exi: Kana ku kuata upolofeta mu dijina dia Jihova, phala kufuile bhu maku metu. Xi, Jihova dia Ilombo Ieta uambe, kiki: Talesa, eme nga-nda ku a bhana njumbu, o minzangala hinu a kà fua ku xibhata, anʼâ a mala ni a ahatu, hinu a kà diua ku nzala. Ki bhuanda kuxala masubhu, mukonda eme nga-nda ku bheka divuua ku athu akua Anathothe, bhu muvu ua kua ebhula o mulonga. Eie, U Jihova, u lungʼé, né-mbe ngedile ngi bokona nʼeie mu kufunda; hanji-phe u ngi zuelesa ku mabatuilu Phalahi isuéia a kala ni kubhanduluka mu njila iâ, anga a laia ni kutululuka, ió oso a bhanga kiaiibha ni usuangi? Eie ua a phaphe, ene ia a te jindanji; ia a suluka muene ku pholo, kuma a bhana ibundu; eie uala muene mu kanu diâ, maji uala dikanga ku miẋima iâ. Maji, Jihova eie ua ngʼijiia, uene ku ngi mona; o muẋima uami kioso ki ua di tumu nʼeie, eie ua ki tongolola: Landameka-u enhó kala jimbudi jiia bhu dijibhilu, a iudike phala bhu kizuua kia kijibha. Enu mala! mbambe bhebhi oxi i kuata ku dila kiki, o iangu ioso ku mukáu hé i kuata kuelela kiná? mukonda dia usuéia ua iá a tungu-mu ni iama ni jinjila ji kuata ku buika; mbata ene exi: Muene disukilu dietu ka-nda ku di mona. Abha-phe se ki uala ku lusolo ni iá akua kulenga ni iama bhoxi, eie ua zonduê kiá, o akua jikabalu-phe ua-nda kusoka-nâ kiebhi? Se mʼoxi ia paze mu ua dielela, kia ku bhonzo kiá ku tula muẋima, ua-nda kubhanga kiebhi kioso kizala Njolodá? Kuma-ze katé ni jiphange jê, ni dibhata dia tatʼenu ala ku ku kuata ngó kafua-ku-pholo; ene muène ala ku ku kolela kuema dié ni mázui ma suina: Kana-phe ku a dielela, né-mbe a kuambela muene ima iambote. Onzo iami nga i ehelela, undundu uami nga u ẋimbuka: kazola ka muenhu uami nga mu bhakula bhu lukuaku lua jinguma jê. Undundu uami ngi u kita hoji iala mu kitumba: o kia ngi zuminʼokio kiene ki nga mu zembela. Undundu uami ua di fu ni njila ia vulu mabaka; jinjila ja mu kondo mbandu ni mbandu: enu mu iama-phe, ia mukáu, izenu, diphophienu, zenu mu sana-sane. Abidi a nzungule a ngi senguluila o mulenga uami ua mivide, a diata-diata díbhia diami, o díbhia diami di ngʼene mu kuinda a di kitula kikangalakata kia hatu. A di bhange ngundu muene, o mu ku di suuata kuê di di kola kokuʼami; oxi ioso a i sengulula, mukonda ki muala muthu ua ki kexila ku pholo ni ku ki ta muene ku muẋima. Mu ididi ioso ia di leka ia kikangalakata mua tundu akua kubuikisa; mbata o xibhata ia Jihova i leleka tundé hota ia ixi katé hota ia mukuâ; ki bhuala xitu i kala ni kutululuka. A kuu tiliku, a munu minha; a di tutumbisa ngó, maji ka katula-ku kima; idima i mua bhongolola ia mi kuatesa jisonhi, mukonda dia kutema kua njinda ia Jihova. Jihova uambe kiki, ku mbandu ia nzukame jami joso ja ibha a mu bhunda o undundu uami, u nga lunduisa o mundu uami ua Izalaiele: Talesa, nganda ku a vuza moxi iâ, o dibhata dia Juda hadia ngi di vuza muʼaxaxi kâ. Anga kia kà bhita, kuila ki nga kà zubha ku a vuza kiá, ngi vutukila-ku anga nga a lendukila hé nga vutula dingi, muthu ni muthu ku ubhinganu uê, muthu ni muthu kʼoxi iê. Anga kia kà bhita kuila, se ene a kuata muanu ua ku di longa mauendelu ma mundu uami, ni kuloka mu dijina diami, kuamba: Ni Jihova muenhú! Kala kia longo o mundu uami o ku lokela Bale, kienhokio kiá mu kaxi ka mundu uami a tunga a soma. O ki ela-phe nguâ kuivua, muiji uenhó hinu nga kà u vuza hé u bhua-bhu anga nga a jimisa o mbutu, Jihova ua ki tange. Jihova ua ngʼambela kiki: Ndé, ka sumbe phonda ia linhu, u dikute-iu mu mbunda, maji kana ku i ta mu menha. Eme nga sumbu o phonda, kala kiambe o kizuelu kia Jihova, eme nga i zuata mu mbunda. Kizuelu-phe kia Jihova kia ngi tula lua kaiadi, kixi: Katula o phonda i ua sumbu u i zuate mu mbunda, zanguka: Ndé ku Ufalate u i sueke kuenhoko mu musula, ua ndanji. Eme ngaʼii, eme nga i sueka bhu mbandu ia Ufalate, kala kia ngi tumu Jihova. Kia bhiti-phe kuma, ki bhua zubha kubhita izuua ia vulu, Jihova ua ngambela uixi: Balumuka, ndé ku Ufalate u takane-ku o phonda i nga ku tumine kuila sueka-iu koko. Eme ngele ku Ufalate, anga ngi kanda, nga fukununa o phonda bhuoso bhu nga i suekele; talesa phe, phonda ia bolo ia suku, ki ia sedivila dingi kima. Kizuelu-phe kia Jihova kia ngi tula, kixi: Jihova uambe kiki: Kienhiki ue ki nga-nda kubolesa o izala ia Juda ni izala ia vulu ia Jeluzaleme. Mundu ua iibha iú, ua mu di tuna o kuívua maka mami, enda kioso kia a tumu muẋima uâ, anga a kuata ku kaiela jinzambi ja ngene, phala ku ji bhikila, ni ku ji diundila, a-nda ku di fuangana muene ni phonda ienhiʼii, ki i sedivila dingi kima. Kuma, kala ki kuatenena o phonda mu mbunda ia muthu, kiene ue ki nga kutila kokuami o dibhata dioso dia Izalaiele ni dibhata dioso dia Juda, eme Jihova, nda a ngi kale mundu uami, mu dijina, ni diximanu, ni mu fuma; maji kubhana mátui a ki tokoka. Uila kiki, a tangele maka iá: Jihova, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Isudi iosololo ia-nda kuizala ni vinhu; ene-phe a-nda ku kuambela: kífua etu ki tua kijiia kiambote kuila isudi ioso-lolo ia-nda kuizala ni vinhu? Eie-phe a tangele: Jihova uambe kiki: Talenu, athu osololo a tungu moxiʼumu, nga-nda ku a kodiuisa katé kia zezuka, ni jisobha ja tokala ku kixina kia Davidi, oso a xikama bhu kiandu kiê, ni jinganga ni jipolofeta ni oso kiá a tungu mu Jeluzaleme. Hé nga a sasujula ni ku a bekujula ku akuâ, jitata bhuamoxi ni anʼâ, Jihova ua ki tange, uixi: Ki nga-nda ku loloka, ki nga-nda ku kondejeka, mba ku a kuatela henda, kuila ngi kamba kua buikisa. Batekelenu, mu bhane mátui: ki mu di zangeleke; kuma Jihova ua zuela. Jingisenu Jihova, Nzambi ienu, kiosuʼiki kitombe ki kieza luua, kiosuʼ ʼiki ue o inama ienu kiluua i di bhukajana ku milundu ia vundu, ni usuku uila bui; mu kuila enu mua kingile mukengeji, muene hé u u bilula kizenji kia kalunga, anga u bheka-ku kitombe. O kiki se mu kamba ku kʼivua, muenhu uami ua kà didila mu jihota ja di sueka, mukonda dia ku di zangeleka kuenu, mesu mami ma kà dila lujiji, anga ma koboka mu kisoxi, mbata o kilunga kia Jihova a ki ambata ku ubhika. Tangela sobha ni na mvuale: Ditulululienu, mu xikame bhoxi; mbata o makembu oso a mítue ienu a sonoka kiá, o kitundu kia kizunda kienu. Madiembu ma sulu a ma jika, u ma jikula ka moneka; Juda ioso a i ambata ku ubhika; kiene muene, Juda ioso a i ambata ku ubhika. Bhetulenu mesu menu, mu mone ala kuijiia ku suku; Kilunga kia ku bhele kiala kuebhi, ni jimbudi jene ku ku muesa o fuma? Ua-nda kuzuela kiebhi, kia-nda ku ku tela o makamba mê enhó ku thandu dié phala ku ku tumina? Oko eʼmuene-muène ua a longo-kio kia ku ku bilukila? Abha o misusu ki ia-nda ku kuata kala muhatu uala ku mika ia kuvuala. Kioso-phe ki ua kèla mu muẋima ué: Mukonda diahi, ima ienhiʼii ia ngiza? Mukonda dia nzungule ia ikuma ié kiene kia bhangesa o ku ku zakula o izuatu ié ia moxi, ni tusende tué tu tuala kutala hadi iavulu. Mukua Itiiópia mbé utena kubilula o kikonda kiê? Inga ingo i tena kuxa madinga mê? Hé kiene-phe, enu uenu mueju tena kubhanga o mbote, mu athu a mi longo o ku bhanga o phulu. Uila kiki nga-nda ku a muanga-muanga kala iẋinji ia ixina ia tiliku, iẋinji i phephuluka ni kitembu kia ixi ia kisekele. Jihova uambe: Ioso nzongo i nga-nda ku ku zongela eme, diene o dikanda dié; oko ua ngi jimbi eme, eie ua dielela ku makutu. Eme-phe ue nga-nda ku ku zakula o izuatu ié ia moxi katé ki i kuiza mu mesu; hé u xala ua zula muene tuẋi-a-thakala. Isunji ié nga i mono, ni jiphanda jé, ni kuzuluma kué kala kabalu, ni undumbu ué ua vulu kinéne u ua bhangela ku milundu mu mukáu; Jeluzaleme, lamba dié! Abha ngué ku di zelesa? Ukala kienhokio ʼté bhebhi, tata? Kizuelu kia Jihova kieza kua Jelemiia kia tumbula hàmba ia dikota. Juda iú dila, o mabhitu mê ma zoza: ene a zakela ndombe katé bhoxi, nzongo-phe ia Jeluzaleme ii banda. Jingana jâ ja beta ukota, ja mu tuma o jindenge kuteka menha; ene eza ku ixima menha né-ku; a vutuka ni masanga ma hatu; sonhi jʼa kuata, mu thulu mua a xiti, ia a vunga milele mu mítue. Kuma mavu ma jikujuka, mukonda dia kukamba mvula mu ngongo, o idimakaji a kala ni sonhi, hé aia ni kuvunga milele mu mítue. Jimbambi ue ku tutu ji vuala hé ji takuila ana bhobho, mukonda kana-ku iangu ia kudia. Ni mikete ia mikáu i sambela ku ididi ia di leka, nʼa kuata ku fenha mulenge, mbambe ni mabheku; mesu mâ ma kengelela ma lembua, kuma iangu ki ia moneka. Kia di kalela kiua kuma o ikuma ietu iene ia tu kundula, Jihova tata, bhanga kima, mu henda ia dijina dié; kuma umbalu uetu ua di sokolola; Eie muene tua ku te muene kituxi. Eie u Kidielelu kia Izalaiele, eie u Mukudidi uê mu kithangana kia jiphaxi! u di bhangela-hi kala u nzuangiza moxiʼumu? mba u ngenji-a-thumba u bhambukila kuzekela usuku? Kima kiahi ki uidila kala muthu a mu tukumuisa, kala dizonda dia lembua ku kudila? Hanji-phe eie Jihova, o muʼaxaxi kʼetu muene mu uala, etu phe a tu ixanena mu dijina dié: kana ku tu ehelela. Jihova uambe kiki, ku mundu iú; kuma ene a uabhela kinéne o kubaluka, inama iâ ka i ximbakatesa dingi, kienhiki Jihova ua di kumu-nâ, maji o kindala ua-nda ku xinganeka dingi o kuiibha kuâ, anga u bhana njumbu ku ituxi iâ. Jihova ua ngambela dingi, uixi; Mundu iú ku a diondele mbote ia kima. Kioso kia jila, eme nzôngo iâ ki nganda ku ivua, o kia bhakula mubhaku ua kuoha, ni mubhaku ua kudia, eme ienhoio ki ia-nda ku ngi uabhela; o kiala-bhu eme nga-nda ku a jikinisa ku xibhata, ni ku nzala ni ku dibhebhu. Eme-phe ngixi; Uá! Jihova, Nzambi, tata! Talesa o jipolofeta jala ku a ambela kuma: Kana, ki mua-nda ku mona-ku xibhata, ki mua-nda kala ue ni nzala; o kiala-bhu nga-nda ku mi bhana kutululuka kua kidi bhu kididi kiki. Jihova ua ngambela: O Jipolofeta a zambula makutu mu dijina diami; nuka nga a tumine; né ngó kuila nga a bhana ngonge, mba ku a zuelesa; a zambula kisuma kia makutu, muzambu ua kusuma kua ngó, ni ukumbu, ni mangonha ma funha ngó mu muẋima uâ, iene ima iala ku mi zambuila ene. Uila kiki, o jipolofeta ja ku tanga ima mu dijina diami, sè eme ku a tuma, eme ngi Jihova, ngambe kiki, ene ala kuila exi: kana-ku xibhata, kana-ku nzala ianda kuiza moxiʼumu; jipolofeta jenhojo ja-nda kubuika ku xibhata ni ku nzala kuene. O mundu ua mu zambuila ene, a-nda ku a takuila mu jinzunga ja Jeluzaleme, mukonda dia nzala, ni dia xibhata; ki bhua-nda kumoneka muthu u tena kufunda akajiʼâ, ni anʼâ a mala ni a ahatu; ikuma iâ hinu nga a lunduluila-iu kienhiki ku thandu diâ. Uila kiki a tangele maka iâ: Muanha ni usuku mesu mami ma kuate kienhiki o ku lundulula kisoxi, ki ma zumbuke; mbata kilumba kia muzeletete, monʼa mundu uami, a mu kuama kiavulu, kilonda kiê kia xixima kinéne. O ki ngiia ngiie ku mukáu, talesa athu afu ku xibhata, iá; o ki ngiia ngi bokone mu mbonge, a benguka ni nzala, iá; katé-ze ni misesedi ni jinganga, a kondoloka ixi ni kubungana, ni kua di tela kejiia-ku. Kifua Juda ua mu dituninʼaku kiá muene? Inga muenhu ué ua di kumu kiá ni Ziione? Ua tu kuamena-hi, nʼukambe o ku tu saka? Tua kingile kutululuka, mbote-phe ki ia moneka; tuedile tuexi kithangana kia kuiluka kieza, kiki-phe kueza kavuanzá! Uaué, Jihova, tata! Tua di xikina usuéia uetu, ni kubhuma kua jitata jetu; kuma tua te ituxi kokué. Mukonda dia henda ia dijina dié, kana ku tu di tuna; o kiandu kia ulamba ué, kana ku ki diotela bhoxi; xinganeka, kana ku sangununa o kikutu ki ua ta nʼetu. Manhi ku ima ia kingoho ia jijila o matumbu, kuala ki tena kunokesa o mvula? inga maúlu ma tena ku di bhela mvula? Kʼeie muene ngó, u Jihova, Nzambi ietu? Kala kiki tua kinga kokué, mbata eie uene ku bhanga ima iosuʼiii. Jihova-phe ua ngambela, uixi: Né-mbe hanji Mozé ni Samuele emanene bhu pholo iami, o muenhu uami ki ueje ku di bunda ni mundu iú; a kaie, bhu pholo iami a tunde-bhu. Kienhokio-phe, ene kioso kia kuambela kuila: Tu di tela phe kuebhi? Eie u a tangela: Jihova uambe kiki: a tokala kufua, afue; o a tokala ku bhita ku xibhata, ku xibhata; a tokala ku nzala, ku nzala; a tokala kuia ku ubhika, ku ubhika. Kuma nga-nda ku a endela ni mavuua ma uana, eme ngi Jihova, ngiia ni xibhata phala ku jibha, ni jimbua phala ku a koka, ni jinjila ja bhulu ni iama ia bhoxi, phala ku a zokonona ni ku a jikinisa. Nga-nda ku a balakesa ku mautuminu moso ma ixi; mukonda dia Manasa, monʼa Ezekiia; sobha ia Juda, ku ima ioso ia bhange mu Jeluzaleme. Kuma mukuahi u ku kala ni henda, eie Jeluzaleme, tata! Nanhi u kala ni dilamba mukonda dié-eie? Mba mukuahi u xikina kubhambuka na kuile: Kiebhi-ze mukuetu? Uala kiambote? Jihova uambe, eie ua ngi-xi, ua vutuka ku dima; kiene ki nga-nda kusununuina o lukuaku luami ku thandu dié hé ngi ku jikinisa; o kudielesa ue kua ngi kumu kiá. Nga-nda ku a bhiata ni mbangu bhu mielu ia oxi; o mundu uami nga u buba, o ana nga a katula-nâ; maji ene o kuvutuka ku jinjila jâ ja iibha, nguâ. O atudiʼâ a ahatu a beta ku di vualulula o museke ua kizanga kia kalunga ndenge; ku mediia nga takana-ku mubuikixi phala kubuikisa mama ia minzangala: nga mu tumu ku mu tukumuisa, ni kuizalesa o mbonge ni kimbuua. Kivuadi ua vualele sambuadi, ua zondo; muenhu uê ua mu-bhu; kumbi diê dia mu fuila kiá, sumbala mu muanha hanji; muene ua tandanganha, sonhi ja mu kuata; oso anê a mu subhuka-bhu, nga-nda ku a bhakula ku xibhata, bhu pholo ia jinguma jâ, Jihova ua ki tange. Kokolo diami, mamʼetu, tata! ua ngi vualela-hi ku kala iala dia ngongo, ngi muthu ua jinzaia, ngi muthu nga xikamena jimvunda mu ngongo ioso? Eme nuka ngʼa sobhesa ni kuvualesa dikongo, ene ue nuka a ngi sobhesa ni kuvualesa dikongo, hanji-phe a kuata kala muthu ni muthu o ku ngi bhubhidila. Jihova uixi: nga tange kidi, kuma eme nga-nda ku ku suinisa phala ku ku bhanga mbote, anga ngi bhangesa kuila mu ithangana ia phaxi ni ngongo, o nguma i ku kana ni kudionda. O felu, o felu ia ku suku, mba o asu, bhuala muthu u tena ku i bukula? O jimbongo jé, ni mabhakelu mé, nga-nda ku a bhakula phala ku ku bhunda-u, mu ngoho; kia ki bheka-phe o ituxi ié ioso, ki bhita muene mu jimbambe jé joso. Anga ngi ku ambata ni jinguma jé, muie ku ixi ki muejiia-ku; mbata njinda iami ia uama, túbhia mukuá, enu-enu-phe ia-nda ku mi uamena. Eie-phe, u Jihova, ua kʼijiia; ngi lembalale Ngana, u ngi zungile, u ngi bhangele mvunda kua iá a ngi zuididika; mu ku xididika kué kana ku ngi bhitula; Eie ua kʼijiia kuila ngalu bonga malebhu mukonda dia ku ku zola eie. Maka mé kioso ki nga ma sange, nga ma di lusolo, kuma maka mé ma ngi kala kutana ni kusanguluka mu muẋima uami; kuma a ngi luku dijina dié, eie u Jihova, Nzambi ia Ilombo Ieta. Ki ngene ku xikama bhu nangu dia jisemenhi, né ngó kuila ngi tana-nâ; mukonda dia lukuaku lué, ngene ku di xikamena ubheka uami, kuma eie ua ngiʼzalesa ni njinda. O misusu iami i jijilaʼhi kiki, fidila iami iia ni kutuza, ki i xikina kuiluka? Kifua eie kokuami uila kala ka honga ka makutu ngó, mukua ni menha ma lémbua ku kunguluka? Uila kiki: Jihova uambe kuma: Sʼeie ua toloka, eme-phe ngi ku takana dingi, anga u kala jinga bhu pholo iami: eie se u tungula kima kia ujitu, o kia lusebu anga u ki texi, ua-nda ku kala-phe mukuâ ni dikanu diami; ndoko, eha-u ene a ku tolokele eie, eie ku ki sèse ku a tolokela ene. Nʼeme nganda ku ku bhanga kala kimbaka kia ngondo kia di jikidila, mu mvunda ni mundu iú; ene-phe a-nda ku bhânga nʼeie maji ka-nda ku ku tolola; mbata eme ngala bhuamoxi nʼeie phala ku ku langa, ni ku ku kudila kua ene, Jihova ua ki tange. Nga-nda ku ku nhangumuna bhu lukuaku lua isuéia, nganda—ku ku bhulula ue bhu lukuaku lua mazonda. O kizuelu kia Jihova anga ki ngi sanga, kixi: Eie kana ku sakana muhatu, né ana a mala mba anʼa ahatu, ku a vualela bhu kididi kiki. Mbata Jihova uambe kiki: Ku mbandu ia ana a mala ni anʼa ahatu oso a-nda ku a vualela bhu kididi kiki, ni ku mbandu ia jimama jâ a a bhanduluka, ni jitata jâ ja a vuala mu ixi iii. Kuma a-nda kúfua ni mahaxi ma xixima, ki bhuanda kuẋikina ku a dila mba ku a funda; a-nda ku kituka kala ditobe ku mukáu; a ka jikinina ku nzala ni ku xibhata, o imbi iâ ia kà kala kudia kua jinjila ja bhulu ni kua iama bhoxi. Mbata kienhiki kiambe Jihova, uixi: Kana ku bokona monzo ia thambi, né ngó kuila uia mu dila, mba u a kuatela henda; mbata o mundu iú, o kutululuka kuami ni kulenduka kuami ni henda nga kà a katula-iu, Jihova ua ki tange. Ni makota ni jindenge hinu à kʼafua, moxʼumu, o ku a funda ki kuanda ku xikina; ki bhua-nda kukala ku a dila thambi mba ku di sema ku mikutu, mba ku di kolola jindemba ku mútue. Né-mbe ku a bhana kima bhu lamba, kia ku a konda malamba bhua bhiti o kalunga: mba ngó ku a nuisa ku nganza ia ku bhuisa mukondo kua tata mba kua mama ia uoso-uoso. Eie ue kana kubokona monzo ia kizokola, mba ku xikama mu kudia-nâ ni kunua-nâ. Mbata Jihova dia Ilombo Ieta, uambe kiki: O Nzambi ia Izalaiele, uixi: Talenu mu izuua ienu muenhumu, nga-nda ku bhuisa-ku, bhu kididi bhabha, o dízue dia kutana ni dia kutonoka, ni dízui dia ngaiala ni dia dibhanga, ku mesu menu. Kia kà kala-phe kiki: O ki uà kèla ua zubha ku a jimbuila maka mosoʼ ama, ene anga a ku ibhula kuamba: Phalahi-phe Jihova u tu xindila divuua dionéne didi? Kikuma kietu kiahi ni kituxi ki tua te kiahi kua Jihova Nzambi ietu? Eie-phe ua kà a tangela uixi: Mukonda jitata jenu a ngi xisa, eme ngi Jihova, ia a kaiela jinzambi jengi, ia a ji bheza, ia a ji diundila, eme ia a ngixi, o kitumu kiami ku kiaiuka, nguâ. Enu-phe mua beta ku zanga, o jitata jenu ndenge; mbata, talesa hanji muthu ni muthu mudienu kia kuata ku kaiela kia mu tumu o muẋima uê ua kubhukumuka, mbé o kufula ku ngi bhana eme o mátui. Kala kiki-phe, nga-nda ku mi kaia moxʼumu, muia ku ixi ki mua ijiia nʼenu ni jitata jenu; o kuenhoko kuene ku mua kà bhikila o jinzambi jengi mu muanha ni mu usuku; kuma o koko ki nga-nda ku mi kuatela dingi henda. Uila kiki, Jihova uambe, talesa, kua-nda kuiza izuua, o kiki kà ki tanga dingi, kia kuila: Jihova u kola; Ua bandesa ana a Izalaiele koxi ia Ijitu. Maji ela: Jihova u kola! ua tombola ana a Izalaiele koxi ia kusuku ni ku jixi joso ku a a takuile; mbata eme nga-nda ku a vutula ku ixi iâ i nga bhele ku jitata jâ. Talesa nga-nda ku tuma atona a nzungule, eme Jihova, ene a-nda ku a tamba; anga ngi kasa kiua nzungule ia manhanga ene a-nda ku a tomba ku milundu ioso, ni ku tu-thuthulundu tuoso katé ni mu mabanda ku jindanji. Mbata mesu mami ma lungu muene ku jinjila jâ joso; ene ka suama bhu pholo iami, mba o ikuma iâ i di sueka ku mesu mami, lémbue! Kima kia dianga nga-nda kua bhana futu luiadi mu kuiibha kuâ ni kituxi kiâ, mukonda oxi iami a i kasanesa ni imbi ia ima iâ iaiibha kinéne i kuatesa fuokoso, ni undundu uami a uizalesa ni isunji iâ. Jihova tata, u kimbaka kiami, u nguzu iami, u disuamu diami mu kizuua kia phaxi! Matumbu-ze a-nda kuiza kokué, tundé ku maẋokololo ma ixi, anga ela: Mbé jitata jetu a lunduile ngó makutu, ni kingoho ki kuala kubhanduluka kua kima. Mbé o muthu u di iudikila muene o jinzambi jê, o jene sumbala ki jinzambi? Kala kiki, talesa-ze, nga-nda ku a ejidisa muene, kiki kiá nga-nda ku a ejidisa o lukuaku luami ni kutena kuami; anga à kejiia kuamba dijina diami eme Jihova. O kituxi kia Juda kiòʼsoneke ni songo ia felu, iala ni sungu ia diiamande, kiòʼsete ku dibaia dia muẋima uâ, ni ku jimbinga ja jithungi ja kalatódio jâ. Ni anʼâ ue kia banza o jikalatódio jâ, ni mixitu iâ ni miẋi ia uisu, iala bhu thala dia tulundu. Eʼ mulundu uami uene mu mukáu! o mvuama ué ni mabhakelu mé moso nganda ku a bhakula ku mbole, katé ni matala mé maia ue, mukonda dia kituxi, mu jimbambe jé joso. Eʼ muenhé-phe ua di bhange-kiu, eie ua-nda ku di kakula ubhinganu ué, u nga ku bhele, anga ngi ku bhangesa ku bhikila o jinguma jé, mu ixi kua ijiia; kuma o túbhia tu ua bambula ku njinda iami tuà uamena-ku muene katé ku hádia ni hádia. Jihova uambe kiki: Ua xixima o muthu u dielela ku muthu, hé o xitu iene mu kúfua u i kita luene o lukuaku luê, anga o muẋima uê u u katula kua Jihova. Kuma ua-nda kukala mukuâ ni muixi ua mutamálaka mu ixi ia kisekele, kiza o mbote ka kʼijiia; kale u tunga mu ididi ia kukuta ia kikangalakata, mu ixi ia môngua, mua bhingi kana muthu u tunga-mu. Muthu uoso-phe u dielela kua Jihova, muene ua zediua, uedi o kudielela kuê Jihova muene. Kuma muene ua kà kala mukuâ ni muixi uó-phaphe ku mbanduʼa ngiji, u tanda jindanji jê katé ku menha, kiza muzukuta ka kala ni hele ia munza, maji o dífue diê di buingita, o bhu muvu ua kiangala, ki u tate, mba u kamba kuima kibundu. O muẋima ua muthu u bhomba kinéne, ima ioso ndenge, ua bhukumuka kiavulu: mukuahi u tena ku uijiia? Eme ngi Jihova eme ngi solokota o muẋima, eme ngi tungula o ilunji; ngi ki bhangela-phe kumona o futu ia tokala kubhana kala muthu kia fuama ku mauendelu mê, ni kia fuama ku ibundu ia ibhangelu iê. Mukua ni nguadi uongeka maiaki, sè ku ma langela; kiene ue ki kala o muthu u bhongolola jimbongo, ja tambula ngó kioso-kioso; o kia bhixila mu kaxi ka izuua iê u ji xa, o ku dizubhilu diê u kituka kioua. O kiandu kia fuma, kiòtule ditala dia di leka kiambote tundé ku dimatekenu, kiene o kididi kietu kia dibhezelu. Jihova tata, kidielelu kia Izalaiele! Oso a kuxa eie, hinu sonhi ja kà a kuata; oso a ngi sondoloka eme, hinu a-nda ku a soneka o majina ku mavu bhoxi; mbata Jihova a mu xisa, muene Otho ia menha ma muenhu. Ngʼilule, Jihova, phala ngʼiluke: ngi bhulule, phala ngi bhuluke; mbata eie u diximanu diami. Talesa-ze ene ala ku ngʼila, exi: Kizuelu kia Jihova ki kuebhi? Kize-phe kindala. Maji eme ki nga lenguluka kukala ngi kafunga kuema dié; mba ngó kuila ue nginda kizuua kia hadi, eie-muène ua kʼijiia; kioso kia tundu ku mizumbu iamiʼuku kikié bhu pholo ié. Ku ngi diuanese; eie u dilengelu diami bhu kizuua kia divuua. Sonhi ji kuate oso ala ku ngi langata, ki ji ngi kuate-ku eme; a bhuuame ene, ki ngi bhuuameku eme; a bhekele kizuua kia divuua ku thandu diâ nda u a buikise ni kibuika kia luiadi. Jihova ua ngʼambela kiki, uixi: Katuka ua kèmane bhu muelu ua ana a mundu, bhuene kubokuena jisobha ja Juda, bhuene ue kutundila; ni bhu mielu ioso ia Jeluzaleme. U a tangela: Ivenu kizuelu kia Jihova, enu mu jingana mu Juda, nʼeie u Juda iosololo, ni enu oso mua tunga mu Jeluzaleme, oso muene ku bokuena bhu mielu iii. Jihova uambe kiki: Langenu o mienhu ienu, kana ku-ambata kimbamba mu kizuua kia Sabhalu, né ngó ku i bokuesa bhu mielu iii ia Jeluzaleme. Kana ue kutunda ni imbamba mu jinzu jenu mu kizuua kia Sabhalu, né kuila mu bhanga kima kioso-kioso: Hé kima kolesenu kizuua kia Sabhalu, kala eme ki nga lekelela o jitata jenu. Maji ene-phe nguâ kuivua, né ngó kutekela mátui; o kiala-bhu, a hinanesa o jixingu jâ, a lengesa o kuívua, mbé a lembue kutambula o mulongi ua ku a bazela. Jihova uambe uixi: Kia-nda kubhita-phe kiki, se mu ta-bhu makidikidi mu kubhangela ku ngʼivua eme, hé mu fula ku bokuesa imbamba mu mbonge, bhu mielu iii, mu kizuua kia Sabhalu, anga mu kolesa o kizuua kia Sabhalu, ni ku kamba kubhanga-mu kikalakalu kioso-kioso, Kuabhu-phe, bhu mielu iii ia mbonge, hinu bhu kala mu bokuena jisobha ni anʼa jingana, a tulama bhu kiandu kia Davidi, endela mu makalu ni ku jimonde, ni ene ni adiakimeʼâ, o mala a Juda ni akua bhata mu Jeluzaleme: O mbonge iii-phe, i tunga muene i soma mu thembu joso. Ku jimbonge-phe ja Juda, ni ku maxilu ma Jeluzaleme, ni kʼoxi ia Bejamí, ni ku manhana ni ku mitunda, ni ku Sulu, kua-nda ku tunda athu, a bheka mibhaku ia kuoha ni jisata, ni mibhaku ia makudia, ni uasu ua dizumba, ni kubheka ue, kiòmuene, o sata ia diximanu monzo ia Jihova. Maji o ki mu fula ku ngi bhana o mátui, phala ni mu kolesa o kizuua kia Sabhalu, mbé mu fule o kubheka kimbamba kioso-kioso, mu ku bokona bhu mielu ia Jeluzaleme mu kizuua kia Sabhalu, bhenhobho-phe eme nga-nda ku bambula túbhia ku mabhitu mê, anga tu buikisa mazemba ma Jeluzaleme, o tuenhutu ki tua kà jima dingi. O kizuelu kia Jihova, kieza kua Jelemiia kuila: Balumuka, u kulumuke kʼonzo ia ngumbi, o kuenhoko, kuene ku nga-nda ku kuivisila o maka mami. Eme nga kulumuka ku bhata dia ngumbi, nga mu sange iu iudika kikalakalu kiê ku thanduʼa malola. O kitutu-phe, muene ngumbi, kia kexi mu kumba ni utuma, kia mu budikila bhu lukuaku, hé u vutukila kiá ku ki umba kitutu kiengi, kala kioso muene kia mono kia mu uabhela ku mesu mê o kubhanga. Bhenhobho-phe, o kizuelu kia Jihova kia ngi sange, uixi: Mbé eme ue ki nga soko-bho o ku mi bhanga kala kia bhange o ngumbi iú, enu mu dibhata dia Izalaiele? Jihova ua ki tange. Talaze, mukua ni utuma bhu maku ma ngumbi, kiene ue ki muala enu bhu maku mami, enu mu dibhata dia Izalaiele. Bhu kithangana kioso ki ngi kanena o kifuxi mba utuminu, phala ku u vuza, ni ku u lundumuna, ni ku u buikisa. O ki kala o kifuẋiʼokio ki nga kanena, ki biluka kuxa o kuiibha kuâ, kua ngi bhekesa o ku a kanena, eme uami ngi tolola o thulu iami, divuua di nga banzele o ku a bhanga ene, ki ngi di bhange dingi. O bhu kithangana ue kioso ki ngi kanena muiji, mba utuminu, phala ku tunga ni ku soma; o ki kala ene a bhanga kima kiaiibha bhu pholo iami, hé a kamba kuivua o dízui diami, kuabhu-phe, eme ue ngi dielesa ku mbote i nga tangele ku a bhanga. Kala kikiphe, ka tangele akua Juda kindala, ni akua bhata mu Jeluzaleme, uila: Eme Jihova uambe kiki: Talenu, nga mu funha divuua phala enu, eme ngala ku mi ta kikutu kia ufe; bilukenu-ze, kindala, kala muthu a xe njila iê ia iibha, mu iukise o jinjila jenu ni ibhangelu ienu. Maji ene-phe exi: Ku tale hadi, mbata etu tu kana kuenda kia tu tumu o ixinganeku ietu; kala muthu ua-nda kubhanga kioso kia mu tumu o muẋima uê ua bhumu. Uila kiki, Jihova uambe; ibhulenu kindala muʼaxaxi ka matumbu mba mukuahi uevile kima kala kiki? monʼa kilumba mu Izalaiele-ze ua bhange kima ki kuatesa uoma! Manhi muthu u di fulʼé o neve ia Libanu anga u sola mukáu ua di zale ndanji? inga o menha ma talala ma tunda makanga ni ku kunguluka ene ku ma landuka? Kienhiki o mundu uami ene ku ngi jimba muene, hé a kuata kuohela uasu ua dizumba ku lusebu; ia a tu bhangesa ku di bhukana mu jinjila jâ ni mu ikoka ia xahulu, phala nʼendele mu ikoka iengi ki iòsengulule; phala kubhangesa kuila oxi iâ i biluke kima kia kisunji ki kuatesa uoma ni kasekelu ki kʼabhu dingi; uoso u bhita-mu u diuana anga u bhuka ku mútue! Eme nga-nda ku a muanga ni kitembu kia thunda bhu pholo ia nguma iâ; nga-nda kua edikiza dikunda, pholo kana, bhu kizuua kiâ kia kibuika. Bhenhobho ene exi; Izenu tu di kunde kioso ki tu bhanga mu kununguna Jelemiia; kuma-phe o ngonge ia nganga mba kaiula ka ngambi, mba kizuelu kia musesedi ki iene kufula: izenu tu mu kuame ni dimi, maka mê oso-oso, kana dingi kua evua. Ngi tale diesu Jihova, nda uívue o dízui dia iá ala ku zoka ni eme. Manhi mbote a i futa ni phulu? Oko a kande o diela phala o muenhu uami! Lembalala kuma eme ngemana bhu pholo ié-eie, phala ku a zuela mbote ia ene, phala njinda ié ki ia a tule, i ile kuengi. Kienhiki-phe, anʼâ a bhakule ku nzala, u a bhakule ue ku nguzu ia xibhata, akajʼâ a a nhane o tuana, ene uâ a xale atudi; a muadi uâ a bhituke ku phoko ia kalunga, o anʼâ a mala a a kuame ku xibhata mu kubhânga mvunda. Kioso eie ki ua-nda ku a tukumuisa ni kibuka kia masoladi, uívua nzongo ia kudikola i tunda mu jinzu jâ! Mbata a kande diela phala ku ngi kuata, o inama iami a i tela mabhebhe mu njila. Maji eie-phe, Jihova, tata, uejiia kikutu kiâ kioso kia ngi te phala ku ngi jibha; kikuma kiâ ku ki loloke, o kituxi kiâ ki xale muene bhu pholo ié, ku ki jimune, maji a di bhukane muene bhu pholo ié; u a bhanga kienhiki bhu thembu ia njinda ié. Jehova ua ngambela, kiki: Katuka, kà sumbe botija ia utuma kua ngumbi, bhitula ue adiakime ku mundu ni ikulakaji ku jinganga; u di tele ku dikolo dia monʼa Hinome, dia lungila ku muelu ua kumbi, u boke kuenhoko maka moso nga-nda ku kuambela. U zuele, uixi: Ivenu kizuelu kia Jihova, enu mu jisobha ja Juda, ni akua bhata mu Jeluzaleme: Jihova dia Ilombo Ieta, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Talenu, nga-nda kubheka hadi ia dikota bhu kididi kiki, o uoso-uoso uanda ku ivua, mu mátui mu-ia ni ku mu diʼtaiela. Mbata eme a ngi xi, o kididi kiki a ki kasanesa, muene muohela uasu ua dizumba phala jinzambi jengi, jene nuka a jiʼjidile, né ene, mba o jitata jâ, né o jisobha jene ja Juda; ia edi o kididi a kiʼzalesa ni manhinga ma athu a iuka. Mbata a tungu matala ma Bale, mbé o kuoha anʼâ mu túbhia, uene mubhaku ua kuohela Bale; kima eme nuka nga a lekelelè-kiu, mba ku ki tanga, mba ngi ki banza ngó mu kilunji kiami. Kienhiki Jihova ua tange uixi, talenu hinu kuiza izuua, kididi kiki ka kʼixana dingi Tofete, mba dikolo dia monʼa a Hinome, maji dikôlo dia kijibha. Kuma o kaiula ka Juda ni ka Jeluzaleme hinu ngi ka bhuisa-ku bhu kididi kiki; anga ngi a laukisa ku xibhata bhu pholo ia jinguma jâ, ni bhu lukuaku lua ió oso a mu sota ku a katula o mienhu iâ; anga iimbi iâ ngi i bhakuila jinjila ji bhita bhulu ni iama ienda bhoxi. Ni mbonge iii nga kà i bhanga kidiuanu, anga i xalela bhu ditala dia kusebhuluka; uoso u bhita-mu anga u di uana, hé u xika muphióphio, mukonda dia mabhebhu mê ma bhitimu. Nga-nda ku a disa ue o xitu ia anʼâ a mala ni a ahatu, hé muthu ni muthu udia xitu ia mukuá, kioso kia kà kala bhu kibhidi, ni kia kà a kondela kuala o jinguma jâ, ni iá oso a mu sota o ku a katula o mienhu iâ. Bhenhobho-phe ka bule botija; u i budila muene bhu pholo ia athu oso u uia-nâ. Anga u ambela: Uixi Jihova dia Ilombo Ieta uambe kiki: mundu iú nga-nda ku u bula kienhiki, ni mbonge ienhiʼii, kala kia bula o kitutu kia utuma, o ku ki banda ki ki xikina dingi, anga a kà a funda mu Tofete, mbata o kididi kiengi ki kia kà moneka phala ku a funda. Kididi kiki hinu ngi ki bhanga kienhiki, eme ngi Jihova, ni akua bhata ene-mu; kiene muene, phala mbonge iii ngi i bhange kala Tofete. Jinzu ja Jeluzaleme, ni jinzu ja jisobha mu Juda, ja-nda kukasana, kala o kididi kia Tofete: kiene kimoxi ue ni jinzu josololo, jedi o ku hongo iâ kuene kuohela o uasu ua dizumba phala ilombo ioso ia maúlu, ia a bhela-bhu mibhaku ia kúnua ku jinzambi jengi. Kuila Jelemiia ua tundu kiá ku Tofete, kuoso kua mu tumine Jihova mu kuzambula mu upolofeta, uimana mu lumbu lua Inzu ia Jihova, iú uambela o mundu uoso, uixi: Jihova dia Ilombo leta, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Tala-ze, mbanza iii ni jimbonge jê joso nga-nda ku a bhekela o hadi ioso muene i nga a kanenʼoio, kuma a hinanesa o jixingu jâ phala a lémbue kuívua o maka mami. Anga Paxulu monʼa Imele, o nganga, a mu tele ku pholo mu ku tambula konda iaʼnzo ia Jihova, uevu Jelemiia kuzambula ima iii. Anga Paxulu u beta polofeta Jelemiia, iu ua mu te bhu ditolongo diala bhu muelu ua dikota ua Bejamí moʼnzo ia Jihova. Anga ki bhita kuila o kuma ki kuakie Paxulu u jituna Jelemiia bhuʼtolongo. Jelemiia bhenhobho uixi: Jihova ka kuixana kuila eie Paxulu; maji Mangolomisabibi. Mbata Jihova uambe kiki: Talesa nga-nda ku ku bhanga u kikote phala eie muene ni makamba mê ene oso; ene a-nda ku laúka ku xibhata ia jinguma jâ, o mesu mé ma kà di muena-kiu: O Juda ioso nga-nda ku i bhakula bhu lukuaku lua sobha ia Babilonha; muene ua-nda ku a kuta anga uia-nâ ku Babilonha, hé ua kà a jibha ni xibhata. Luamukuá ue, o jimbongo joso ja mbonge iii, ni soua ioso, ni ima iâ ioso ia matunda; euá, maumvuama moso ma jingana mu Juda ngi ma bhakula muene bhu lukuaku lua jinguma jâ, ene a-nda ku a bhunda, a a tambula, anga aia-nâ ku Babilonha. Eie ue Paxulu, ni oso kiá a tunga mu dibhata dié, mua xikamena kuia ku ubhika; eie ua-nda kuiza ku Babilonha, kuene ku ua-nda ku fuila, kuene kua kà ku funda, nʼeie ni makamba é oso, oso u ua kexi ku zambuila mangonha. Jihova, tata, eie ua ngi tobhesa, eme nga xala ni kutobha; kuma eie ua beta o nguzu eme ndenge, eie ua tolola; o kienhiki-phe kumbi dioso dia kambamba ala ku ngi bhanga kasekélelu; kala muthu mudiâ u ngi tobhesa. Kuma ngala kuila o ki ngi zuela, ngi di kola; ngi ta nzongo: Usuéia ni kibuika; mbata maka ma Jihova, ma di bhange dilebhu phala eme, ala ku ngi tela-nâ muondo kumbi dioso dia kambamba. Bhenhobho-phe, eme ngixi: Kuabhu nga te maka, nguami dingi ku tanga kima mu dijina dié. Maji-phe o maka mé mu muẋima uami medi kala túbhia, tua uama, tuʼojikile mu ifuba iami; nga bhuila ni kutala hadi, nga lémbua kiá. Mukonda nga mu kuívua ki ala kulongolola o mundu, o ku mbandu joso ku kuata uoma, exi: Tu ambelienu-kiu etu tua kà mu tungunune; katé ni iá u nga di bhana-nâ ala ku kinga o kubhendujuka kuami, exi sumba u kala ni bhua tolokela; bhene-phe kiá bhu tua-nda ku mu kuatela, tu mu bhuile mabhukubhuku. Maji-phe o Jihova uala ni eme, mukua ni dizonda dia manekena ita; kienhiki, o ió a ngi langata, a-nda ku di bhukana, ka-nda kutena kutolola; sonhi ja-nda ku a kuata kinéne; mukonda ka bhange ima ia kubhanduluka, a xikamena jisonhi ji nagenena ki ji xikina ku ji jimba. Eie-phe, Jihova dia Ilombo Ieta, o muthu ua iuka uene ku mu lola, hé u mona o ilunji ni muẋima: tamanu ngi mona o phonzo ié, i ua-nda ku a vutuila, ku thandu diâ; nga ku bhakuila-phe o mulonga uami. Imbilenu Jihova, Jihova mu ximanienu; mukonda o muthu uala bhu kibhidi muene u mu bhulula o muenhu bhu lukuaku lua ingumba. Kokolo dia kizuua kia ngi vuala; o kizuua mamʼetu kia ngi vuala ki lémbue kuzediua! Muenhó mukua phekalu, o muthu uoso ua tudila tatʼetu o jinjimbu, uexi: A ku vualela mona ua diiala; iú ua mu sangulukisile kiosuʼokio! Muthu muenhó a kale mukua ni madiembu ianhá a buikisa kuala Jihova, sè ngó kuila ki mu kata ku muẋima; muenhó uila, o ku kimene uívua nzôngo, o ku mediia uívua kibulukutu. Nzambi, ka ngi jibhilaʼhi tundé mu vumu dia mamʼetu? mba-phe o vumu dia mamʼetu dia kambelaʼhi ku di bhanga iene o mbila iami? mba-phe kemitinaʼhi hebhu i bhinga ka tena ku i vuala? Phalaʼhi ngó nga tundu mu divumu, eme ngeza ngó ku tala hadi ni lamba, o izuua iami anga iia ngó ni kujidila mu lusebu? Kizuelu kia tundu kua Jihova kieza kua Jelemiia, kioso sobha Zedekiia kia mu tumikisa Paxulu monʼa Malekiia, ni Zefaniia monʼa Mahaseia, dia nganga, uixi: Nga ku diondo, tu zuelesele Jihova u mu ibhule kiambote, kuma Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha ua mu lua ita ni etu, sumba-phe, Jihova u tu fikidila, kala kia tokala ukalakelu uê ua madiuanu, nʼa tu sondoluele-nê. Bhenhobho Jelemiia ua ambela, uixi: Zedekiia mu ambedienu kiki: Jihova Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Talesenu, eme nga-nda ku lungulula ikumba ienu ia ita i mua kuata bhu maku menu phala ku di lua ni sobha ia Babilonha, ni akua Kaldeia, oso a mi jinguluka kuema dia imbaka, anga nga a bhongoluela muʼaxaxi ka mbonge ienhiʼii. Eme-muène ue nga-nda ku lua ita nʼenu ni lukuaku luami lua nguzu, nga lu oleka ni undanda ni njinda, ni nganji ni mualala ua dikota. Akua bhata mu mbongeʼumu anga ngʼa kuama, ni athu ni ibhaku, ene a-nda kufua ku dibhebhu dionéne. O ki ki zubha kubhita, eme Jihova, ngiia Zedekiia, sobha ia Juda, ni jiselevende jê, ni mundu, oso a subhuka mu mbongeʼumu ku dibhebhu, ni ku xibhata ni ku nzala, nga a bhakula bhu lukuaku lua Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha ni bhu lukuaku lua jinguma jâ, ni bhu lukuaku lua ió oso a mu sota o muenhu uâ; muene ua-nda ku a leleka ku mazu a xibhata; ka-nda ku a fikixila, né ngó ku a lendukila, mba kuila u a kuatela henda. Mundu iá-phe tangela-u: Jihova uambe kiki: Talenu eme nga mi tudila njila ia muenhu ni njila ia kúfua bhu pholo ienu. Uoso uambe kuxala mu mbongeʼumu, ua xikamena kúfua ku xibhata, mba ku nzala mba ku dibhebhu; maji uoso u katuka anga uia ku di bhakula ku akua Kaldeia, oso a mi te mukonda, u kala ni muenhu, o muenhu ue iene o mbole iê i a bongo. Mukonda Jihova, uixi: Mbata eme mbonge iii nga i futulukila muene, ki i mono mbote, a kà i bhakula bhu lukuaku lua sobha ia Babilonha, anga muene ua kà i ta mu tuia. O dibhata ue dia sobha ia Juda ambela-diu, uixi: Ivenu kizuelu kia Jihova: Eie u dibhata dia Davidi, Jihova uambe kiki: Mu imene endenu ni kubatula milonga mu kidi, nda uoso a mu bhundu mu mu sukunune bhu lukuaku lua kingumba; phala o njinda iami ki i tunde kala tuia, ni i uame hé i kamba uoso u i jima mukonda dia kuiibha kua ibhangelu ienu. Jihova uambe kiki: Talesa, eme nga ku futulukila eie, ua tunga mu dikolo, eie u ndanji mu dinhana, nga mi luualela enu muala kuila: Mukuahi u kulumuka kunu ku tu lua? Mba mukuahi u bokona mu mabhata metuʼô? Eme nga-nda ku mi zungila ni futu ia soko ni ibundu ia ibhangelu ienu, kiene kiambe Jihova; nga-nda ku bambula túbhia ku kitumba kiâ, tua-nda kujidisa ima ioso iala mu jimbandu jê. Jihova uambe kiki: kulumuka ku dizemba dia sobha ia Juda u kunde-ku kizuelu kiki: Uila uixi: Ívua kizuelu kia Jihova: Eie u sobha ia Juda ua di nenge bhu kiandu kia Davidi: nʼeie ni jiselevende jé, ni mundu ué, enu muene kubokuena bhu mielu iii. Jihova uambe kiki: Kumbidila ubatuilu ua mbote ni uiukilu, muende ni kusukununa uoso a mu bhundu kuala kingumba; o nzuángiza ki mu mu tatese, mba monʼa difundu, mba mutudi, ki mu mu bhange kusuína, ki mu bhubhise manhinga ma muthu ua bene, bhu kididiʼabha. Kuma se mu kidi kiene, mu tumaka kizuelu kiki, o jisobha ji tulama bhu kiandu kia Davidi a-nda ku bokuena jinga bhu mielu ia dizemba didi, mu makalu ni ku jikabalu, ni ene ni jiselevende jâ, ni mundu uâ. O ki mu fula ku bhana o mátui ku maka iá, nga di lokela muene eme ngi Jihova, dizemba didi di kituka ngundu. Mbata Jihova uambe kiki ku dizemba dia sobha ia Juda: Eie ua ngi kala u Ngiliiade, u mútue ua Libanu; maji kidi muene-ze hinu ngi ku bhanga u kikangalakata, u jimbanza ja biluka jingundu. Mbata nga-nda ku ku kasela abuikixi, kala mubuikixi ni mata mê: ene, o misedro ié ia di tungulʼoio, a-nda ku i kokela bhoxi, anga a i ta mu túbhia. Anga o ifuẋi ia ndumba ia kà ku bhita mu mbongeʼumu, hé kala muthu ua kʼambela mukuá uixi: O Jihova ua bhangelaʼhi kiki ku kimbonge kiosuʼiki? Bhenhobho a kà kumbulula, exi, mukonda ene o kikutu kia tele ni Jihova Nzambi iâ a ki xisa, ia a diundila jinzambi jengi, ni ku ji bhikila. O uafu ki mu mu dile, mba mu mu tenda: dilenu kiavulu ió ua mu-ia mbata ki mungu dingi a kà vutuka, né ngó kuila oxi mua mu vualela hádia u mona-mu dingi. Kuma kiene kiambe Jihova kua Salume, monʼa Joziia, Sobha ia Juda, ua hingi ungana bhu kididi kia tatʼâ Joziia, ua tundu bhu kididʼiki, kuma: Nuka dingi a kà vutukila-bhu. Maji ua-nda kuà fuila kuene kua mu-ia-nê ku ubhikʼoko, oxi iii ki mungu dingi a i mona. Lamba dia ió uoso u tunga dibhata diê, ni mangonha! uedi jinzu jê u ji tungila muʼngumba, ukalakesa mukuá se ngó ku mu futa, o ua kalakala kia mu-ié ngó. Anga uila: ngi di tungila kinzu kia dixala, ni maxilu ma zanze; anga u i ta ni jinjanena; u folala kidibhata kioso ni mabaia ma musédulu, hé u ki teka ni husu. U kala muene ku ungana, mukonda ua di jikila mʼonzo ia musédulu, kuambe? Mbe tatʼenu ka dile, ka nuine, ka kumbidile ubatuilu ua mbote ni uiukisilu? Bhene-phe bhua muena ujituʼobho. Kia kexi, o hukunhu ni phulungu u a zokela o mvunda; ua bongele-phe ujitu; abha ki kuene o ku ngijiiʼoko? Eme ngi Jihova. Maji o mesu mé-eie-phe ni muẋima ué, ua lungu ngó ku unjenje ué, ni ku manhinga ma muthu ua bene, phala ku ma bhubhisa, ni mu kubhondeleka, ni mu ku suina phala ku di bhanga. Kienhiki Jihova uambe kiki kua Nzuakí monʼa Joziia sobha ia Juda, uixi: Ka-nda ku mu dila, ni kuila: Uaué phange iami ia diialʼé! mba Uaué, phange iami ia muhatuʼé! Né-mbe bhu kala ngó Uaué muenexiʼé! Mba Uaué kutendiʼé! A-nda ku mu funda ufundilu ua bulu, a mu koka nʼa mu texi dikanga muene, kuema dia mielu ia Jeluzaleme. Banda ku Libanu, nda u dikole, suina dízui mu Basane, u handekele tundé mu Abadimi mbata o jimbuẋila jê ja iokojoka. Muʼaxaxi ka jimbonge jê eme nga kexi ku ku dimuna, eie-phe, uixi: Nguami kuivua. Kienhiki kiene o kifua kié tundiʼé mu undenge ué, kuene kuẋikina ku bhana mátui ku dízui diami. O abidiʼé a-nda kua enga kuala o kitembu, o jimbuẋila jê, ja-nda kuia ku ubhika. Nga tange kidi, kiene kiua kia-nda ku ku kuata o sonhi, anga pholo i ku sonoka, mukonda dia kuiibha kué. Eie ua tunga mu Libanu, eie ua-te kikalanga mu misédulu! O kia-nda ku ku kuata o mika, ni misusu kala ia muhatu uala ku isenda, ua-nda ku di uana! Kala ki ngala ku muenhu eme ngi Jihova, Jekoniia mona a Nzuakí, sobha ia Juda, né hanji se ua kexile kadimbu ka nela ia lukuaku luami lua dilu, ngeji ku ku thathumuna-ku muene. Hé ngi ku bhakula bhu lukuaku lua ió abhindamena o muenhu ué, ni bhu lukuaku lua ió a ku kuata o uoma, ngʼambe, bhu lukuaku lua Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, ni bhu lukuaku lua akua Kaldeia. Hé ngi mi takula nʼeie ni mamʼenu uà ku vuala, ku ixi iengi, ka ku vualela-ku, kuene ku mua kà fuilʼoko. Maji oxi ia mu kuinda eneʼoio phala kualukila-mu, ka-nda ku vutukilamu. Kifua Jekoniia iú muthu ua di bhange kitutu kia ufusa kia budika? inga kitutu kia ibhila athuʼoso? a a texila-he-phe kiki, ni muene ni muiji uê, ia a a tande ku ixi ene ka ijiia? Eie ngongo, ngongo ia kime, ngongo ia kime, tata! Ivua o kizuelu kia Jihova! Jihova uambe kiki: Sonekenu kuma muthu iú o anʼê a mu tambula-nâ, muthu u kala kiki, o mu izuua iê kubhanduluka ka ku mono; mba ku muiji uê ku tunda muthu ua bhanduluka, phala a tulame bhu kiandu kia Davidi anga u tumina dingi mu Juda. Jihova uixi: Kokolo dia abidi ala ku buikisa ni ku muanga o jimbudi ja dikela diami. Uila kiki, Jihova Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki ku abidi ala kuinga o mundu uami: Enu mua muanganesa jimbudi jami, enu mua ji kaie, o jene ki mua ji zungila; Jihova-phe uambe: Talesenu, o phekalu ienu iii nga-nda ku mi betela-iu. Anga eme-muène ngi bhongolola joso ja subhuka ku jimbudi jami, ngi ji takana ku jixi joso kua ji kaielele anga ngi ji vutula dingi mu ibhanga iê, hé ja kà di vuala anga ji sokoloka muene. Hé nga kà ji bhana abidi a tokala o ku jinga, o jene ki mungu dingi jà kala ni uoma, mba jiia ni kusasumuka, mba bhu kala ngó imoxi i kamba-ku, Jihova ua ki tange. Jihova uixi: Talesenu, kua-nda kuiza izuua, Davidi nga kà mu balumuina Mbutu ia Iuka; kuma muene sobha, ua kà tumina hé u bhanduluka kiavulu, anga u bhanga ima ia tokala ubatuilu ua kidi ni uiukilu mu ngongo O mu izuua iê Juda ua kà bhuluka, o Izalaiele uà kà tunga ni kukondama; didi-phe diene o dijina dia-nda ku mu luka: Jihova Dilungilu Dietu. Uila kiki, kua-nda kuiza izuua, eme Jihova, nuka dingi a kèla: Jihova a nangenene, ua katula anʼa Izalaiele mʼoxi ia Ijitu: maji: Jihova a nangenene, uedi muiji ua dibhata dia Izalaiele ua u takana kʼoxi ia kusuku ni ku jixi joso kua a tandele; anga a kà tunga kiá mʼoxi iâ. Muẋima ua ngi budika moxi, mukonda dia jipolofeta; ifuba iami iosololo ia diambatesa; ngedi kala muthu ua kodiua, mukua ni muthu a mu iokola kuala o vinhu, mukonda dia Jihova, ni mukonda ue dia ukolelu ua maka mê, Kuma oxi iezala akua jiphanda, oxi ue i idila mukonda ia tambula kiá mázui: o makela ku tutu ia kukuta; kaxi o uendelu uâ ua ibha, o kusuina kuâ ki kua uabha. Mbata kixi o polofeta, uixi o nganga, a di kasanesa; katé ni monzo iami phulu iâ muene mu nga i sange, eme ngi Jihova. Uila kiki njila iâ ia-nda ku a kala muene mukuâ ni ididi ia ẋanana mua vundu: a-nda ku a lundujula anga a di-bhalela muenhomo, mbata nga-nda kua bhekela divuua ku thandu diâ, mu muvu muene ua ku a zungila, kiene kiambe Jihova. Mu jipolofeta ja Samádia nga di uana-mu lusebu; a kuata ku zambuila kua Bahale ia a luezesa o mundu uami ua Izalaiele o njila. Maji mu jipolofeta ja Jeluzaleme nga di uana-mu kisunji kionéne: èhé, a kuata ku-ta o jiphanda, a di-ambatesa ni kádia, o maku ma ingumba ene dingi a ma suinisa, mbé a lémbue kudiela o ikuma iâ; o ki nga ela suí, edi kala Sodoma, akua-bhata momo, mukua ni Ngomola. Uila kiki Jihova dia Ilombo Ieta uambe kiki ku jipolofeta: Talesenu o jipolofeta jiji nga-nda ku ji disa lojina, anga nga a nuisa menha ma ndululu; Kuma lufuku lua jipolofeta ja Jeluzaleme lua sambukila oxi ioso. Jihova dia Ilombo Ieta uambe kiki: Maka ma jipolofeta ki mu ma bhane mátui, oso ala ku zambula muʼaxaxi kenu, ala ku mi longa makutu; ala ku tanga kisuma maji kia tundu ku muẋima uâ-ene, ki kia tunduʼé mu kanu dia Jihova. Thembu joso a kuata kuambela iá a ngi zembe eme, exi: Jihova uambe kiki: Kua mi xikamena paze; o uoso ua mu kuenda kioso kia mu tumu o muẋima uê a mu ambela, exi: Kʼilahize. Ki kuizé kima! Abha mukuahi-phe ua nange mu kikutu kia Jihova, iu ua mono, iu uevu kizuelu kiê? Mukuahi uevidila kizuelu kiê, iu ua kivu muene? Kiki-phe, kibhungu kia Jihova kia tundu ni kutema kuoso; ku mítue ia akua ituxi, kibhungu muene kia nguzu kia-ndu laukila-ku ni phulu ioso. Njinda ia Jihova ki ia kà somboka, katé muene ia kà bhanga ni ku kumbidila ioso ia mu tumu muẋima uê; ku izuua ia kà sukaku, ima iii ia kà mi lombolokela kiambote. Jipolofeta jiji kʼeme nga ji tumu, maji jene jaii ni lusolo; ki ene u nga zuelela, maji né kienhokio, ene a zambula muene mu konda iâ. Maji-phe, se a kexile mu kikutu kiami, hinu mundu uami eji ku uivisa maka mami, anga a u bhangesa ku bhana dikunda ku njila iâ ia ibha ni mu ku ibha kua ibhangelu iâ. Jihova ua kiʼambe, uixi: Manhi ngi Nzambi ngó bhua butu, ki ngi Nzambi ue ia dikanga? Jihova uixi: Saiku muthu u suama muene mu masuamenu, eme hé ngi lémbua ku mu mona? Manhi eme ki ngiʼzala mu diulu ni mu ngongo? Jihova ua ki tange. Ngène mu kuívua ima i zuela jipolofeta jojo, ni kuzambula makutu mu dijina diami, exi: Nganjiua, nganjiua. Kia kà suka bhebhi ni kubhita kienhiki ku miẋima ia jipolofeta ji zambula makutu, kuma ala ngó jipolofeta ja ku di nganala kua miẋima iâ ene? A fika kuila mundu uami a u jimbisa dijina diami mukonda dia jinzoji jâ jala mu kuia ni ku di tangela mudiâ, kala jitata jâ ki ja jimbi dijina diami mukonda dia Bahale. Uoso polofeta uala ni nzoji, a tange o nzoji iene. O ió uoso uala ni maka mami momué, a zuele maka mami ni kidi. Kuma Jihova uixi: Ibhiate iala ni kima kiahi ni tiliku? Jihova ua ki tange, uixi: O maka mami manhi kasoko ni túbhia, kʼedi kala malatelu i sasujula ditadi? Uila kiki-phe, eme Jihova, nga bilukila jipolofeta jenhiji ja muʼia ni ku di nhana izuelu iami mudiâ, iú u nhana mukuá, iú u nhana mukuá. Jihova uambe, uixi: Eme nga bilukila muene jipolofeta jenhiji ja mu kuila, a zuela ima iâ ene, exi: Muene uambe uixi. Jihova uambe, uixi: Eme nga bilukila muene a tanga uanji ua upolofeta mu nzoji ja makutu, anga a ji tanga, anga a bhangesa athu ami ku tondala ni makutu mâ ni udianzunga uâ; kuma eme ki nga a tumu mba ngʼa a bhana ngonge; ene ue o mundu iú ka u bhekela mbote ia kima, Jihova ua ki tange. Kioso-phe athu iá kia kuibhula, mba polofeta ioso-ioso, mba nganga, kuila: O kunema, kua Jihova, kuebhi? Eie-phe u mu vutuila, uexi: Kunema kuahi? Nga-nda ku miʼxa. Jihova ua ki tange. Se polofeta, mba nganga, mba kifuxi, kila: Kinemenu kia Jihova, eme muthu ió nga-nda ku mu talesa hadi ni dibhata diê. Kienhiki-phe, mua-nda kuila o iú uambela mukuá, o iú uambela phangʼiê, muexi: Jihova ua vutula kiebhi? Jihova muene ua zuela kiebhi? Maji nuka dingi mua-ndu xinganeka kunema kua Jihova; mukonda muthu ni muthu, kia-ndu mu nemena o kizuelu kié-muène-muene; mbata maka ma Nzambi ia muenhu muala ku a bhengeleka, ma Jihova dia Ifuẋi, o Nzambi ietu. Polofeta-phe, eie ua kà muambela kiki: Jihova ua ku vutuila kiebhi? Jihova ua zuela kiebhi? Maji enu-phe mua mu kiʼambelaʼhi muexi: kimbamba kia Jihova; Jihova phe uambe kiki: Mukonda enu mua mu zuela kizuelu kiki: Kimbamba kia Jihova, enuʼenu nga mi tendelela kiá, ngixi: Ki mu zuele muexi: Kimbamba kia Jihova; Kienhiki-phe, eme ue nga-nda ku mi jimba muene xatababá, ni enu ni mbanza i nga mi bhana enu ni jitata jenu, nga-nda ku mi katula bhu pholo iami. Ku thandu dienu nga-nda ku ta-ku ubhika uà kalelà-ku ni sonhi ki ibhu, ia bhingi ka tena dingi ku i jimba. Jihova anga u ngi bhangesa kutala; hé ngi mona inda i iadi ia jifiku, a i tula bhu kanga dia tembulu ia Jihova, kioso Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, kiʼambata Jekoniia, monʼa Nzuakí sobha ia Juda, ku uhutile, ni ilamba ia Juda, ni asongi-a-mabaia ni asudi-a-thumba mu Jeluzaleme anga uiza-nâ mu Babilonha. Kinda kimoxi, kia kexile ni jifiku ja uabha muene, kala jifiku ja kisonaxi; maji o kinda kia kamukuá kia kexile ni jifiku ja ibha kia vulu, ki ji xikina ku ji dia, mukonda dia ku ibha kuê ku ja ibha. Jihova anga u ngʼambela, uixi: Ihi i ua mu mona, Jelemiia? Eme-phe, ngixi: Jifiku. Jifiku ja uabha, ja uabha kiavulu, ni ja ibha, ja ibha ue kinéne, ki ji xikina ku ji dia, mukonda dia ku ibha kuê ku ja ibha. Kizuelu kia Jihova-phe anga kiza kokuami, kuila: Jihova, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Mukua ni jifiku jiji ja mbote, kiene ue ki nga-nda kuijiia akua Juda, a ambata ku uhutile, u nga katula eme-muène bhu kididi kiki, eme nga a bheka ku ixi ia akua Kaldeia, phala mbote iâ. Nga-nda ku ta mesu mami ku thandu diâ, phala mbote iâ, anga hadia ngʼa vutula dingi mu ixi mumu, hé ngʼa tungisa ki nga kà a muanga dingi; ngʼa kà a kuna ki nganda ku a vuza. Anga ngʼa bhana muẋima phala nʼa ngʼijiia, mbata eme ngi Jihova; ene a kà kala mundu uami, eme nga kà kala ngi Nzambi iâ; mbata a kà bilukila kokuami ni muẋima uâ uoso ua muvimba. Mukua ni kia ẋimbuka jifiku ja ibha, kuma, mukonda dia ku ibha kuê ki ji xikina ku ji dia, kiene ue ki nganda kubhakula Zedekiia, sobha ia Juda, ni ilamba iê, ni iá a subhuka mu Jeluzaleme, a xala ku iá a subhuka mʼoxi mumu, ni iá a tungu mʼoxi ia Ijitu. Anga ngʼa bhakula phala nʼa kituke kima ki kuatesa uoma, kuxixima kua mautuminu moso mu ngongo, lusebu ni Sabhu, môndo ni mázui mu ididi ioso mu nga-nda ku a takuila. Nga-nda ku a tumikisa mu kaxi kâ, xibhata, ni nzala, ni kipheku katé kia jima o mbutu mu ixi i nga a bhana ene ni jitata jâ. O kizuelu kieza kua Jelemiia ku mbandu ia kifuxi kioso kia Juda ku muvu ua kauana ua Nzuakí, monʼa Joziia, sobha ia Juda (uene-phe muvu ua dianga ua Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha). Jelemiia, polofeta, anga u ki tangela kifuxi kioso kia Juda ni kua ene oso a tungu mu Jeluzaleme, kuila: Tundé mu muvu ua katatu ua Joziia, monʼa Amone, sobha ia Juda katé mu kizuuʼiki kizuelu kia Jihova kieza kokuami, nga di meneka ni kuzuela eme nga mi tangela-kiu enu, maji enu mua ditunu kuívua. Jihova ue ua mi tumikisa abhikʼé oso, jipolofeta, u di meneka mu ku a tumikisa, (maji enu nguenu kuívua, ni ngó ku bheteka mátui menu phala kuívia). Kia tange, kuila: Dielenu, muthu ku njila iê ia ibha ni mu ku ibha kua ibhangelu iê, nda mu tunge mu ixi ia mi bhana Jihova, enu ni jitata jenu, tundé mʼukulu ni ku hádia ni hádia. Ki mu kaiele jinzambi ja ngene phala ku ji bhikila ni ku ji bheza, kana ue ku ngi thathamesa ni ikalakalu ia maku menu, phala ki ngi mi bhange kia ibha. Maji né kienhokio-phe, enu ki mua ngi bhana mátui, Jihova ua ki tange, inda mua ngi thathamesa muene ni ikalakalu ia maku menu phala ku mi bhanga ngoho kia ibha enuʼenu muene. Kala kiki, Jihova dia Ifuẋi uambe kiki: Kuma enu mua ditunu kuívua maka mami, nga-nda ku tuma kutakana miji ioso iala kusuku, eme Jihova, ni mubhikʼami Nabukodonozolo ue, sobha ia Babilonha, anga ngʼa bheka mu ixi ienhiʼii ni ku thandu dia oso a tungu-mu ni ku thandu dia miji ioso mu jimbandu, anga nga kà a jimisa mbutu muene xatababá; nga-nda ku a bilula a kituka kisunji; a di bhanga supiia, a kala jingundu ji nangenena. O nzongo ia kutonoka, ni nzongo ia kusanguluka ni nzongo ia mabhanga, ni kilungutu kia matadi a ku huhila ni mukengeji ua kandeia, nga-nda ku i fuisa-mu, mu kaxi kâ. O ixi ioso iii ia kà di bhanga kikangalakata i kituka kima ki bheka uoma; anga o miji iii ia kà bhikila sobha ia Babilonha mu makuinhi sambuadi a mivu. Kia kà bhita-phe kiki: kuila makuinhi sambuadi a mivu a tenena kiá, sobha ia Babilonha ni muiji uenhú, nga kà a zungila, Jihova ua ki tange, kikuma kiê ni kia ixi ia akua Kaldeia, ngi ki bhana kaxtiku, nga-nda kua kà a kitula jingundu ji xalelà-ku. Izuelu iami ioso i nga tange mu kuzoka nʼoxi iii nga kà i bheka ku thandu dia ixi ienhiʼii muene, ima iosololo iòsoneke mu divulu didi, ia zambula polofeta Jelemiia ku thandu dia miji ioso ienhiʼii. Mukonda ene uâ a-nda ku di uanena na-u kuala miji ia vulu ni sobha ja makota; kienhiki-phe nga-nda ku a vutuila kala ima iâ ia bhanga jinga ni kioso kiala ikalakalu ia maku mâ. Kuma Jihova, o Nzambi ia Izalaiele, ua ngi tangela kiki: Tambula nganza iii, ia vinhu ia njinda iami nda miji ioso, kuoso ku ngi ku tumukisa, u a bhane kunua-ku. Phala a nue, nʼa tekete, a saluke mukonda dia xibhata i nga-nda ku tumikisa mu kaxi kâ. Anga ngi tambula kopho bhu lukuaku lua Jihova, eme nga nuisa o miji ioso kua ngi tumikixine Jihova: Kua Jeluzaleme ni mabhata ma Juda, ni jisobha jâ ni ilamba iâ phala, ku a kitula jingundu, a di bhanga kisunji ki kuatesa uoma, ela kala muixi, a kituka kuxixima kala ki kia di monekena lelu; ni kua Falaó, sobha ia Ijitu, ni ku abhikʼê, ni ku ilamba iê, ni ku kifuxi kiê kioso; ni ku athu oso a di fungisa ngó kumoxi, ni ku jisobha joso ja ixi ia Uze, ni ku jisobha joso ja ixi ia akua Fidíxia, ni Axikilone, ni Ngaza, ni Ekolone, ni iá a subhuka ku Ajindode, ni kua Idomo, ni kua Mouabhe ni ku anʼa Amone; ni ku jisobha joso ja Tilu, ni ku jisobha joso ja Sidone ni ku jisobha ja ikolo ku sámbua dia musanza ua kalunga; ni ku Dedane, ni ku Tema, ni ku Buze ni kua ene oso kiá a tungu ku jihota ja suku-ku jaʼxi. Ni ku jisobha joso ja Alábia, ni ku jisobha joso ja mbutu joso ja athu ja di bundu kumoxi ja tunga mu kikangalakata; ni ku jisobha joso ja Nzidi, ni ku jisobha joso ja Elame, ni ku jisobha joso ja Mediia, ni ku jisobha joso ja ku Suku, ni kua iá ala bhua butu, ni kua iá ala dikanga, ku tunda iú kuiza iú, ni ku mautuminu oso ala mu ngongo Kulu-dia-mundu; o sobha ia Sezake muene kiá u sukidilaku mu kúnua. Mbata eie ua kà a tangela, kuila: Kienhiki kiambe Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele: Nuenu, mu kodiue, mu di lusile, mu dibhale bhoxi, mu lémbue ku balumuka-bhu, mukonda dia xibhata i nga-nda ku mi tumikisa eme. Kia kà kala-phe kiki: kuila se a di tunu kutambula o nganza bhu lukuaku lué phala kúnua, eie-phe ua kà a tangela, uixi: Jihova dia Ifuẋi uambe kiki: kala mu i nua muene. Talesenu hanji kuma mu mbonge ia luku dijina diami, muene mu ngʼandekela kubhana njumbu; kifua enu mu subhukenu? Kana, ki mu tena ku subhuka, mbata eme nga-nda kuixana xibhata ku thandu dia oso a tungu mu ngongo, Jihova dia Ifuẋi ua ki tange. Eie-phe ua kà a zambuila mu upolofeta maka mosoʼama, anga ua tangela, uixi: Tundé ku madimbinza, Jihova ua kà hunza, ua kà bhangesa kuila mbimbi iê a ivua tundé mu dibhata diê di kola; dibhata diê ua kà di hunzila mu kuzoka ni oso a tungu mu ngongo, kala kia ió a mu ta nzôngo ia kusanguluka mu kuvuka jiuva. Kinuminu kia kà bhixila katé kua sukuʼoxi, mukonda Jihova ua kuata mvunda ni akua jixi, xitu ioso ua kà funda na-iu; athu a ibha ua kà a bhakula ku xibhata, kiene kiambe Jihova. Jihova dia Ilombo Ieta iú uambe kiki: Tala, kuxixima kua-nda kutunda mu ixi ni ku bokona mu ixi ia mukuá, anga ku a kà fundumuka dilamba dia dikota ku maẋokololo ma jixi. Oso a kà a bhakula ku kalunga kuala Jihova kizuuʼokio, a kà dizala muene tundé kuʼandekela ixi katé ku ia suku; ka-nda ku a tela nzôngo ia kudila, mba ku a bhongolola, mba ku a funda; maji a kà di bhanga kala ditobe ku thanduʼa mavu mu ngongo. Enu mu tubhila, dilenu, mu te nzôngo, kundumukenu mu utôka, enu mua adiakime a kilunga, mbata izuua ienu ia tenena kiá ia ku mi jibha; eme-phe nga-nda ku mi botomona, enu anga mu dibhala kala kitutu kia makembu. Abidi kà ka kala ni dilengelu diâ, mba kubhuluka kua makota ma kilunga. Ívua ku dikola kua tubhila ni ku kumba kua makota ma kilunga! Kuma Jihova ua jikinisa o sabhelela ia kúdia kuâ. Mbata ilunga iâ ia uembu a-nda ku i sengulula mukonda dia kutema kua njinda ia Jihova; mu fundu iê ua tundu-mu kala monʼa hoji; kuma ixi iâ a i kitula jingundu mukonda dia njinda ia nguma, ni mukonda dia kusuina kua njinda ia Jihova. O ku dimatekenu dia utuminu ua Nzuakí, monʼa Joziia, sobha ia Juda, kueza kizuelu kiki kia Jihova, kuila: Jihova uambe kiki: Imana mu kimbaka kia inzu ia Jihova, u tangele mabhata oso a Juda a mu kuiza mu kubheza kʼonzo ia Jihova, maka oso u nga ku tumu ku a tangela; kujimbe-ku, né kizuelu kimoxi ngó. Bhu kala ni bhabha sumba a tena kuívua, nʼa bhane dikunda kala muthu ku njila iê ia ibha; nda eme ngi diele ku phulu i nga mu sota ku a bhanga mukonda dia ku ibha kua ibhangelu iâ. Tangela-u-phe, kuma: Jihova uambe kiki: Se mu kamba ku ngi bhana mátui, ni mu i ni kuenda mu ngonge iami, i nga mi tela ku pholo dienu, phala muende ni kuívua maka ma abhikʼami, jipolofeta, ji ngala ku mi tumikisa, mu ku ji tumikisa ngi di meneka muene, maji enu hanji nguenu kuívua; kuabhu-phe, nga-nda kubhangesa kuila inzu iii i kituka kala Silu, o mbonge iii i di bhanga ia mázui phala jixi joso mu ngongo. Ni jinganga, ni jipolofeta, ni mundu uoso evu kioso Jelemiia kia zuela maka mosoʼama mʼonzo ia Jihova. Anga ki bhita kuila kioso-phe Jelemiia kia zubha kuzuela ima ioso ia muʼambelele Jihova kuila tangela-iu mundu uoso, ni jinganga, ni jipolofeta ni mundu uoso, a mu kuata, exi: Ni kidi kiene eie u fua. Mukonda ua zambula mu dijina dia Jihova, uixi: Mukua ni Silu, kiene kia kà kituka inzu iii, o mbonge iii a kà i sengulula ia kà di bhanga ngundu, hé ia kà xala ngó ki ia kà mona muthu u tunga-mu. Ene oso mʼonzo ia Jihova anga a di bhongolola phala kuzoka ni Jelemiia. Adiakime-phe mua Juda, kioso kievu makʼama, a tunda mʼonzo ia sobha hé a banda kʼonzo ia Jihova hé a xikama bhu Muelu Uobhe ua inzu ia Jihova. Bhenhobho jinganga ni jipolofeta a tangela adiakime a Juda ni mundu uoso, exi: Muthu iú, muedi ua kúfua, mukonda enuʼenu mua dʼivila-kiu ni mátui menu kioso muene kia zambula o mbungula ku mbonge iii. Jelemiia hé u zuelela adiakime oso ni kifuxi kioso kuila: Jihova muene ua ngi tumu kuzambuila mbungula ku dibhata didi ni ku mbonge iii kala o izuelu ioso i muevu. Kindala-phe iukisenu njila jenu ni ibhangelu ienu, nda muivue dízui dia Jihova, Nzambi ienu, Jihova muene a diele ku phulu ia tange ku mi bhanga enu. O ku mbandu iami, eme-phe, ngala bhu makuʼenu, ioso i muʼambe ku ngi bhanga ia uabha, ia mi zelela ku miẋima, iene i mu ngi bhanga. Maji ijienu-kiu-phe ni kidi kioso, kuila se mu ngi jibha eme muanda ku di bhekela manhinga ma muthu ua iuka ku thandu dienu, ni ku thandu dia mbonge iii ni ku thandu dia oso a tungu-mu; mbata ni kidi kiene, Jihova muene ua ngi tumikisa kokuenu, phala ku ngʼivua ni mátui menu o maka mosoʼama. Bhenhobho-phe, adiakime, ni kifuxi kioso, ambela jinganga, ni jipolofeta, exi: Muthu iú ki muedi ua kalunga, kuma mu dijina dia Jihova, Nzambi ietu muene-muène mua tu zuelela. Mu kaxi kâ hé mu balumuka amoxi-mu ku ikulakaji mʼoxi ienhoio hé a zuelela kionge kioso kia athu, exi: Mikeia dia mukua Molaxita ua zambuile mu izuua ia Ezekiia, sobha ia Juda, anga u tangela mundu uoso ua Juda, uixi: Jihova dia Ifuẋi uambe kiki: Ziione a kà mu dima kala mukáu, Jeluzaleme ua kà kituka ndunji ja matadi, o ditala dia inzu iii dia kà di bhanga kala dilundu mu ditutu. Mbebhu, Ezekiia, sobha ia Juda, ni akua Juda oso, a mu jibha? Manhi ene uoma ki ua a kuatele ua Jihova, anga a dionda jihenda ja Jihova? Jihova anga u diela ku phulu ioso ia tange ku a bhanga ene? Etu manhi tu di bhekela ku ibha kua vulu kiosuʼiki ku mienhu ietu? Kua kexile ue muthu ua kexile mu ku zambula upolofeta mu dijina dia Jihova: Udiia, monʼa Semaia, mukua Kidiate-Jadimi, ua zambuile ue kia ibha ku mbonge ienhiʼii ni ku ixi iii kala maka moso ma zambula ue Jelemiia. Sobha Nzuakí, ni mazonda é oso, ni adiakimi oso, kioso kievu maka mê, sobha ua sota ku mu jibha; Udiia kievu kiki, uoma ua mu kuata hé u lenga, uia ku Ijitu. Maji sobha Nzuakí, ua tumikisine athu ku Ijitu, ene a Elenatane monʼa Akebolo ni athu a mukuá dingi ai-nê ku Ijitu; ene hé a katula Udiia ku Ijitu anga a mu bhekela sobha Nzuakí, muene hé u mu jibha ni xibhata, kimbi kiê hé a ki takuila mu jimbila ja athu ngó a kambe majina. Maji-phe kijingu kia Haikane monʼa Safane kia kuatekesa Jelemiia phala ka mu bhakule bhu maku a kifuxi phala ku mu jibha. Ku dimatekenu dia utuminu ua Nzuakí, monʼa Joziia, sobha ia Juda, kizuelu kiki kia tundu kua Jihova kuila: Jihova ua ngʼambela kiki: Iudika malubhambu ni jungu nda u ji te mu xingu ié. U ji tumikise kua sobha ia Idomo, ni kua sobha ia Mouabhe, ni kua sobha ia anʼa Amone, ni kua sobha ia Tilu, ni kua sobha ia Sidone, i ila bhu lukuaku lua jiphunga jala mu kuiza mu Jeluzaleme kua Zedekiia, sobha ia Juda. Ua-nda kua kà a tudila njimbu nʼa kà tangela jingana jâ, kuila: Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Jingana jenu mua kà a tangela kiki: Eme nga bhange oxi, ni muthu, ni iama iala ku thanduʼa mavu mu ngongo, ni kutena kuami eme-muène, ni lukuaku luami lua nguzu, hé ngi i bhana ue uoso ua ngi uabhela ku mesuʼami. Kiki-phe jixi joso jiji nga ji bhakula bhu makuʼa Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, mubhikʼami; katé ue ni iama ku mukáu nga mu bhe-iu phala iende ni ku mu bhikila. Jixi joso ja kà mu bhikila muene, ni monʼê, ni monʼa monʼê, katé ue kia kà bhixila kizuua kia ixi iê-muène-muene ku di uanena-iu kuala jixi ja vulu ni jisobha ja makota. Kia kà kala-phe kiki, se bhu kala ixi mba utuminu u kamba ku bhikila muene Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, anga a kamba ku ta xingu iâ moxʼia jungu ia sobha ia Babilonha, ixi ioio nga kà i zungila ni xibhata, ni nzala, ni kipheku, katé ki ngi i jikinisa muene ku lukuaku luê-muene, Jihova ua ki tange. Kana-phe ku bhana mátui ku jipolofeta jenu, ni akua iphata, kia mi zuelela, kuamba: ki mua-ndu bhikila sobha ia Babilonha. Mbata a mi zambuila makutu, phala ku mi balakala dikanga dia ixi ienu, nda eme ngi mi kaiese mʼoxi ienu, enu nda mu jime o mbutu. Maji o muiji uoso u ta xingu iê moxiʼa jungu ia sobha ia Babilonha, anga u mu bhikila, eme nga kà u xa mʼoxi iê, ua kà i dima, ua kà tunga muenhomo, Jihova ua ki tange. Anga ngi zuela ni Zedekiia, sobha ia Juda, kala kiambe o maka osoʼá, kuila: Jixingu jenu, te-nu-ju mu jungu ia sobha ia Babilonha, mu mu bhikile muene ni mundu uê nda mu laie. Eie-phe u fuilaʼhi nʼeie ni mundu ué, ku xibhata, ni ku nzala, ni ku kipheku, kala kiambe Jihova ku athu a kamba kubhikila sobha ia Babilonha? Ki mu bhane-ze mátui ku izuelu ia jipolofeta kia mi tangela, exi: Sobha ia Babilonha ki mua-nda ku mu bhikila. Ala-phe ku mi zambuila makutu. Mukonda kʼeme nga a tumikisa, anga aia ni kuzambula ngó makutu mu dijina diami, phala eme ngi mi kaiele kuengi; enu ni mu jime o mbutu ni enu ni jipolofeta jene ala ku mi zambuila makutu; Jihova ua ki tange. Jinganga ue nga a zuelela ni mundu uoso uenhú, ngixi: Jihova uambe kiki; Kana kubhana mátui ku izuelu ia jipolofeta jenu, kia mi zambuila, exi; Talenu, itutu ia inzu ia Jihova ia-nda kuvutuka kindala muene mu ku tunda ku Babilonha; maji makutu ngó ala ku mi zambuila. Kana ku a bhana mátui, inda bhikilenu sobha ia Babilonha nda mu kole muenhu; kuma phalaʼhi ki bhangesa mbonge iii i xala ngundu? Mbata se ene ala jipolofeta muene, se kizuelu kia Jihova kiʼala ni ene, a sambe-phe hanji kindala kua Jihova dia Ilombo Ieta, phala o itutu ia subhuka mʼonzo ia sobha ia Juda mu Jeluzaleme, ki íie dingi ku Babilonha. Mukonda Jihova dia Ifuẋi ua zuela ku mbandu ia jiphiladi, ni musanza, ni maxikikilu, ni itutu ia mukuá dingi ia subhuka mu mbonge, Ioio, Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, ka iʼambatele kioso kia balakala Jekoniia monʼa Nzuakí, sobha ia Juda, kumoxi ni ilamba ioso ia Juda ni ia Jeluzaleme, kia a katula mu Jeluzaleme iú ua a bheka ku Babilonha. Xi, kiene muenʼiki kia tange Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele, ku mbandu ia itutu ia subhuka mʼonzo ia Jihova ni mʼonzo ia sobha ia Juda mu Jeluzaleme, kuila: Hádia a kà iʼambata ku Babilonha hé ia kà kala kuenhoko katé bhu kizuua ki nga-nda ku i zungila dingi, kiene kia tange Jihova—Kienhokio-phe, nga kà i bandesa dingi hé nga kà tona dingi ku i bheka bhu kididi kiki. Anga ki bhita mu muvu uene umoxi, ku dimatekenu dia utuminu ua Zedekiia, sobha ia Juda, mu muvu ua kauana ku mbeji ia katanu, kuila Hananiia, monʼa Azule, polofeta mu Ngibiione, ua ngi zuelela mʼonzo ia Jihova bhu mesuʼa jinganga ni a kifuxi kioso, uixi: Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele ua zuela kiki, kuila: O jungu ia sobha ia Babilonha nga i bukujula. Kia-nda kutenena muene mivu i iadi, eme nga-nda ku tona dingi ku bheka itutu ioso ia inzu ia Jihova bhu kididi kiki, iene ioso iʼambatele Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha bhu kididi kiki, hé uia na-iu ku Babilonha. Jekoniia ue, monʼa Nzuakí, sobha ia Juda, ni enhoso jihutile mua Juda, ia a bokona mu Babilonha, eme nga-nda ku tona kuiza-nâ bhu kididi kiki, eme ngi Jihova, mukonda jungu ia sobha ia Babilonha nga i bukujula. Bhenhobho-phe, polofeta Jelemiia, u vutuila polofeta Hananiia, bhu mesuʼa jinganga ni bhu mesuʼa kifuxi kioso kia kexile mʼonzo ia Jihova. Jelemiia, polofeta, anga uʼamba kiki, uixi: Amén! Jihova a bhange kienhokio! Jihova a kuatese o maka mê u ua tange eie, mu upolofeta, a tone dingi kubheka itutu ioso ia inzu ia Jihova, ni jihutile joso jʼendele ku ubhika mu Babilonha, nʼeze dingi bhu kididi kiki: Maji kindala-phe, ívua hanji maka iá u nga-nda kuzuelela mu mátui mé ni mu mátui ma kifuxi kioso. Jipolofeta ja tu diangelelè-ku, ni eme ni eie, tundé mʼukulu-kulu a zambula jinga ima ia kukanena jixi ja vulu ni mautuminu a makota, ita ni mavuua ni kipheku. O polofeta uanda kuzambula o paze, anga kizuelu kia polofetʼoio ki di bhanga muene, polofetʼoio a kà muʼijiia kuila muenhó a mu tumu mu kidi kuala Jihova. Bhenhobho Hananiia, polofeta, u katula jungu mu xingu ia polofeta Jelemiia anga u i bukula. Hananiia anga u zuela bhu mesuʼa kifuxi kioso, uixi: Jihova uambe kiki: Kiene muenʼiki, ki nga-nda kubukula o jungu ia Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, ki bhuanda kubhita mivu i iadi ia muvimba, mu xingu ia akua jixi joso. Jelemiia-phe dia polofeta, uʼzanguka, uenda njila iê. Maji kioso Hananiia, polofeta, kia bukula jungu mu xingu ia polofeta Jelemiia kizuela kia Jihova kieza kua polofeta Jelemiia, kuamba: Ndé, u tangele Hananiia, kuila: Jihova uambe kiki: Eie ua bukula jungu ia muẋi, maji bhu kididi kiê, ua-nda kuiudika ia utadi ua felu. Mbata Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki, uixi: Bhu xingu ia akua jixi joso jiji nga te-bhu jungu ia felu, phala kubhikila Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha; a-nda ku mu bhikila muene; katé ni iama ku mukáu nga mu bhana na-iu. Jelemiia dia polofeta, anga uambela Hananiia dia polofeta, uexi: Kindala ívua, hanji, Hananiia: Jihova ki muene ua ku tumu, maji eie ua bhangesa kuila kifuxi kiki ki dielela ku makutu. Mukonda dia kienhiki, Jihova uambe, kiki: Tala, kulu-dia-mundu nganda ku ku katula-ku; ua-nda kúfua muvu uenhú, mukonda eie ua zuela ni kubhumina Jihova. Polofeta Hananiia-phe uafu muene mu muvu uenhó, ku mbeji ia kasambuadi. Enhá ene o maka a mukanda ua Jelemiia, polofeta, ua tundu mu Jeluzaleme iu ua u tumikisa ku iá a subhuka ku ikulakaji ku ubhika, ni ku jinganga ni ku jipolofeta ue ni ku kifuxi kioso kiá kia balakala Nabukodonozolo kia tundu mu Jeluzaleme ki kiai ku Babilonha. (Kioso kia tundu sobha Jekoniia ni mvuale diê mu Jeluzaleme, kumoxi ni jingolambole, ni ilamba ia Juda ni ia Jeluzaleme ni asongi-amabaia ni asudi-a-thumba). Mukanda anga u ila bhu lukuaku lua Elasa, monʼa Safane, ni Jemadiia, monʼa Hilikiia (kuma Zedekiia, sobha ia Juda ua a tumine kuia ku Babilonha, kua Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha), ni mukanda uambe, kiki: Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele ua tange kiki, kua ene oso a a balakala, u nga balakalesa eme-muène mu Jeluzaleme ia ai ku Babilonha: Tungenu jinzu mu kale momo; kunenu miẋi mu-die ku ibundu iê. Sakanenu ahatu mu vuale anʼa mala ni anʼa ahatu; bhengenu ahatu phala anʼenu a mala, o anʼenu a ahatu bhanenu-u ku maiala mbé a vuale anʼa mala ni anʼa ahatu; kuene ku mualʼoko, di sokolodienu, ki muʼie ni kutunuka. Sotenu kutululuka kua mbonge mu nga mi balakala, sambelenu-iu kua Jihova; mbata mu ku tululuka kuê, enu ue mu kala ni kutululuka. Mukonda Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: O jipolofeta jenu, ala mu kaxi kenu, ka mi tobhese, mba azambuidi enu, mba ue kubhana mátui ku jinzoji ji mua mu kuanjiua. Mukonda ene a mu mi zambuila makutu mu dijina diami—eme ngi Jihova, kʼeme nga a tumu. Mukonda Jihova uambe kiki: Ni kidi kiene, hádia ki mu zubha kutenesa makuinhi sambuadi a mivu mu Babilonha, nga-nda ku mi zungila, o kizuelu kiami kiambote kokuenu, nga-nda ku ki kumbidila muene, hé ngi tona ku mi bheka dingi bhu kididi kiki. Kuma ixinganeku ioso i ngala ku mi xinganeka na-iu, nga ijiia kiambote muene, eme ngi Jihova, ixinganeku ia uembu, ki ia phulu, kana, nda ngi mi bhane dizubhilu di muene ku kinga. Kienhokio mua-nda kuà di kola kokuami, anga muia, mu ngi sambela, eme ue ngà kà mʼivua. Mua-nda ku ngi sota, anga mu ngi sanga, kioso ki mu ngi sota ni muẋima uenu uoso ua muvimba. Enu-phe mua-nda kuà ngi bonga muene, Jihova ua ki tange, nga kà bhangesa kuila jihutile jenu ja kà vutuka, anga ngi mi bhongolola mu miji ioso ni mu ididi ioso mu nga mi takuile, eme ngi Jihova, anga ngi tona dingi ku mi bheka bhu kididi kioso bhu nga mi katuile mu ku mi bheka ku jixi jengi. Mbata enu mua mu kuila, muexi: Jihova ua tu balumuina jipolofeta ku Babilonha. Maji-phe Jihova ua tange kiki ku mbandu ia sobha ua xikama bhu kiandu kia Davidi ni kifuxi kioso kia tungu mu mbonge iii, jiphange jenu, a fulu kuia nʼenu ku ubhika ua uhutile; Jihova dia Ifuẋi-phe uambe, kiki: Tala, nga-nda ku tumikisa mu kaxi kâ xibhata, ni nzala, ni kipheku, hé ngʼa bhanga kala bhu jifiku ja bolo, ki ji xikina ku ji dia, mukonda dia kubola kuê. Nga-nda ku a zuididika ni xibhata, ni nzala, ni kipheku; nga-nda ku a bhakula nʼai ni kusengana, lelu kuku, mungu koko, mu kaxi ka jixi joso mu ngongo, nda a kale akua mázui, a di bhange kisunji, mukua ni muphióphio, kífua dilebhu mu kaxi ka miji ioso mu nga-nda ku a takuila. Mbata a lémbua ku bhana mátui ku maka mami eme ngi Jihova, kioso ki ngala ku a tumikisa abhikʼami, jipolofeta; ngi di meneka muene mu ku a tumikisa maji enu-phe mua tokoka o kuívua, kiene kia zuela Jihova. Enu-phe ivuenu kizuelu kia Jihova, enu mu jihutile muala ku ubhika nga mi katula mu Jeluzaleme, eme nga mi tumikisa ku Babilonha. Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki, ku mbandu ia Ahabe, monʼa Kolaia, ni Zedekiia, monʼa Mahaseia, ala ku mi zambuila upolofeta ua makutu mu dijina diami: Tala, nganda ku a bhakula bhu maku ma Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, phala muene nʼa a kuamena bhu mesuʼenu muene. Phala enhoso ai ku ubhika a tundu mua Juda iá ai ku Babilonha, a katuile-ku mázui, kiela: Jihova a ku bhange kala kia Zedekiia ni kia Ahabe a a zuzile ku túbhia kuala sobha ia Babilonha. Mukonda a bhange ulaji mua Izalaiele, iá a te jiphanda ni ahatu a akuâ, anga a tanga makutu mu dijina diami, maka eme ki nga a tumu ku a zuela. Eme-phe nga kʼijiia muene kiambote, kuma ngi mbangi ia ima ienhiʼii—eme ngi Jihova. O Semaia, Nehelamita, u mu tangela, uixi: Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Mukonda mu dijina dié ua tumikisa mikanda ku mundu, uoso uala mu Jeluzaleme ni kua Sofoniia, monʼa Mahaseia, o nganga, ni ku jinganga joso, uixi: Jihova ua ku lumbu unganga bhu kididi kia nganga Joiada, phala ni u kale u katúmua ka inzu ia Jihova ku muthu uoso u sota ku ki tundisa, ni ku di bhanga polofeta, eie u mu te muʼaleia ni bhu ditaka. O kiki-phe Jelemiia, ua tokala mu Anathothe, uala ku mi zambuila mu upolofeta, eie ku mu bazelelaʼhi? Mukonda kiene kia tumina ku tu tangela ku Babilonha kuila: Uhutile ua-nda kunakina muene kiavulu; tungenu jinzu mu kalemu; kunenu mábhia mu-die ku ibundu iê. Sofoniia, nganga, anga mukanda uenhú u u tangela mu mátui ma Jelemiia, polofeta. Kizuelu kia Jihova anga ki tula kua Jelemiia, kuila: Tuma kutangela enhoso ala ku ubhika, uexi: Jihova uambe kiki ku mbandu ia Semaia, nehelamita, kuila: Mukonda Semaia ua mi zambuila upolofeta, o eme ki ngi mu tumu, iú ua mi bhangesa kuila mudielela ku makutu, kala kiki. Jihova uambe kiki, uixi: Tala, Semaia, nehelamita, nga-nda ku mu zungila, ni muene ni muiji uê, muene ka kà kala ni muthu u tunga mu kaxi ka kifuxi kiki, o mbote i nga-nda kubhanga ku kifuxi kiami, muene ka kà i mona mesu, Jihova ua ki tange, mukonda muene ua zuela ni kubhumina Jihova. Kizuelu kia tundu kua Jihova kí kieza kua Jelemiia, kuila: Jihova, Nzambi ia Izalaiele, ua zuela kiki, uixi: Maka oso u ngene ku ku tangela, soneka-u mu divulu. Mukonda kua-nda kuiza izuua, eme ngi Jihova, nga-nda ku vutulula ubhika ua kifuxi kiami kia Izalaiele ni Juda, eme ngi Jihova, anga ngi tona dingi ku a bheka mu ixi i nga bhele ku jitata jâ, anga a ívua, i kala iâ. Enhá ene o maka a tange Jihova ku mbandu ia Izalaiele ni Juda. Mukonda Jihova uambe kiki: Tuevu mbimbi ia kuteketa, ia Uoma-phe, ki ia kutululuka, kana. Ibhulenu-phe, mu mone, se diiala u kala ni mika ia kuvuala. Phalaʼhi-phe nga lu mona mala oso a di kuata maku mu miongo kala muhatu ua-nda kutula mona bhoxi? Abha phalaʼhi, pholo joso ja kituluka ni ku di suuata? Ahi Mukonda kizuua kiókio kia kudilá-ku kinéne, katé ki kiala ni mukuá a soko-nê! Thembu iii ia mukondo phala Jakobo; maji-phe ku mukondo uenhó, muene ue a-nda ku mu bhululʼé. Kuma, Jihova dia Ifuẋi, uixi: Mu kizuua kienhokio, kiene ki nga-nda kua ká bukula o jungu ia ku kala ku thanduʼa xingu ié, ophi ié nga-nda kua kà i bukula; ki mungu dingi akuaʼxi iengi a kà bhanga abhika o kifuxi kiki, maji a kà bhikila Jihova, Nzambi iâ, ni Davidi, sobha iâ, nga-nda ku a balumuina-nê. Ku kale-phe ni uoma, eie mubhukʼami Jakobo, Jihova ua ki tange, eie ue Izalaiele, kana kusasumuka; kuma, tala, nga-nda ku ku bhulula ku jixi ja makanga, ni muiji ué ku ixi ia uhutile uê; anga Jakobo ua kà vutuka dingi, hé ua kà nhoha, ua kà kala muene bhua kondama; ki bhua kà kala u mu kuatesa uoma. Mbata eme ngala kumoxi nʼeie, phala ku ku bhulula, Jihova ua ki tange; mukonda miji ioso mu nga ku muangena, nga-nda ku a bhana o zubhilu diâ; maji eie-phe, ki nga-nda ku ku zubhidisa, suke nga-nda ku ku bhana ue kaxtiku ké mu kizongelu kia fuama, kuma eie muene ue, ki ngi ku mono ni kukala kidi u muthu ua bene. Mukonda Jihova uambe, uixi: Uhaxi ué, ki u xikina ku u saka; o fidila ié iia ni kuxixima. U ku zokelela ku mulonga ué, ka moneka, mbé nʼa ku kutu o jifidila; kuala ni milongo i tena ku ku saka. Ene oso u ua kexile-nâ ku usai, a ku jimbi kiá, ene ue eie ka mu ku kuibhula dingi; mukonda nga ku kuama ni kituezu kia nguma, nga ku bhana kaxtiku ka kisuéiea, mukonda dia unéne ua ku ibha kué, ni nzungule dia ituxi ié. U di kolelaʼhi mukonda dia kiioko-ioko kié? Misusu ié ia kalunga. Mukonda-phe dia ku ibha kué kua vulu kinéne ni jinzungule ja ituxi ié, kiene ki nga bhangela ima ienhiʼii. Maji oso-phe a kúdia eie, ene a-nda kua kà diua uâ; o jinguma jé joso a-nda kuia ku ubhika ene oso; oso a ku nhana eie ene a-nda ku a nhana ue; oso a ku bhunda eme ue nga-nda ku a bhakula mu kubhunda kuene. Mukonda o kudisanza kué nga-nda ku ku vutuila-ku anga ngi saka o itoto ié, eme ngi Jihova, kuma ala ku kuixana: Na kahukunhu, ni kuila exi: Na Ziione, mukonda ka moneka dingi muthu u muʼibhula. Jihova uambe, kiki, uixi: Tala, uhutile ua jibalaka ja Jakobo ngi u bhuisa-ku, anga mabhata mê ngi ma kuatela henda; o mbanza iê a kà i tunga dingi ku thanduʼa ibhela iê iòkulu, o dizemba dia sobha dia kà kala kala ki dia kexile jinge. Mu kaxi kâ mu tunda jinga diximanu ni mbimbi ia kusanguluka; nga-nda ku a sokolola muene, ka seluka kana, anga ngʼa zangeleka, ka kala ni mukondo. Hé tuana tuâ tua kèla kala mu jithembu ja xahulu, o kionge kiâ kia kà di fikidila muene bhu pholo iami, hé ngi bhana kaxtiku kua ene oso a muia ni ku a bhondeleka. Kota diâ dia ngana ua kà tunda momuʼâ, o uoso ua-nda ku a tumina, ua kà tunda mu kaxi kâ muene, nda eme ngi mu zukamesa; o muene nʼa kà bhixila kokuami; kuma muthu nanhi u sota mudiê ku ngi bhixila eme? Jihova uzuelʼó. Enu-phe mua kà kala mu mundu uami, eme nga kà kala ngi Nzambi ienu. Tala, kibhungu kia Jihova o njinda iê ia tundu, ia di bhange kibhungu kiia ni ku komba, ia kà sonoka ni usuéia ku thandu dia mútue ua oso a bhanga kiaiibha. Ki ia kà vutuluka kuema, o njinda ia kutema kua Jihova, katé ki ia kà zubha ku bhanga ni ku kumbidila ioso ia muʼindi muẋima uê; kienhiki, ku zubhilu dia izuua, kia-nda ku mi tombolokela kiambote. Jihova uixi: Mu izuuʼomo nganda ku kala eme ngi Nzambi ia miji ioso ia Izalaiele, ene a kà kala kifuxi kiami. Jihova uambe kiki: O kifuxi kia bhulaka ku xibhata, kia bongo kuzediua mʼoxi ia kisekele; muene Izalaiele, kioso eme ki nga-nda ku mu nhohesa. Kithangana kiá kia bhiti-bhu tundé kia ngi tukulukila Jihova, uixi: Tala, nga ku zolo ni henda ki i moneka dizubhilu, nga ku sungu ue ni jihenda ja kulenduka, kokuami. Hanji nga-nda ku ku tunga dingi, ua kà kala ua tungiua, eie u muzeletete ua Izalaiele! Hanji ua-nda ku kemba ni isaka ié, ua kà tunda kumoxi ni iá a mu kuimba ni kukina. Ku milundu ia Samádia hanji ua-nda kua kà kuna-ku o mivide; akua ku kuna a kà kuna hé a dia muene ku ibundu iê ni kusanguluka. Mbata hádia kua kà kala kizuua kia-nda kudikola akua kulanga ku thandu dia mulundu ua Ifalaimi. Balumukenu tu bande ku Ziione kua Jihova, Nzambi ietu. Mbata Jihova uixi: Imbenu ni ngalasa kua Jakobo; tanenu mukonda dia Kitoto kia ifuẋi; tenu nzongo, imbenu diximanu, zuelenu muexi: Bhulula, Jihova, o mundu ué iá, a subhuka kua Izalaiele. Tala, kuma ngʼiza-nâ tundé ku ixi ia ku suku, nga-nda kua bhongolola muene tundé kua suku oxi; ngʼiza-nâ kumoxi ni ifofo ni inema, ni ahatu emita, kumoxi ni iá a mu bhanduluka a kala kifuxi kia dikota, kia-nda kuvutuka bhabha. À keza ni kudila, nga kà ambata ni kudionda; ngà kʼendesa ku tungiji tua menha, ngiia-nâ mu njila ia iuka, mua bhingi, kà ka dibhukana dingi; kuma eme nga di bhange ngi tata phala Izalaiele, O Ifalaíme muene phande-kumbi iami. Ivuenu kizuelu kia Jihova, enu mu miji iʼathu, mu ki tangele ku ikolo ia takuka ku makanga, muexi: Ió ua tena kumuanga Izalaiele, ua-nda ku muʼongeka dingi hé u mu langa kala mubidi kia langa kilunga kiê kia jimbudi. Mukonda Jihova ua kula Jakobo, iú ua mu bhulula bhu lukuaku lua iú ua mu tundu mu kusuina. Kienhiki-phe, a kèza hé a kà sanguluka bhu ditala dia Ziione, a kà lengela ku mbote ia Jihova, ku tidiku ni ku makúnua, ni ku maji, ni ku tumbudi, ni tungombe; anga muenhu uâ ua kèla kala jindombe jʼòtekele, ki mungu dingi enda ni mukondo. Kuabhu-phe, muhetu ua muzeletete ua kà sanguluka mu ku kina, ni minzangala ia mala ue, ni iá a kuka kiá; o kudila kuâ nga kà ku bilula kusanguluka, hé nga kà a konda malamba, o dilamba diâ nga kà di bilula kutana Anga ngà kʼekutisa muenhu ua jinganga ni ima ia nete, o mundu uami, mbote jami ja-nda kua kà a kuma muene, Jihova ua ki tange. Jihova ua zuela kiki: Mu Lama, evu-mu mbimbi, jingololo ni kudila lujiji; Lakele ua mu dila tuana tuê, nguê ku mu di xibhisa ku tuana tuê, mukonda ki tua moneka dingi. Jihova-phe uambe kiki: Mbimbi ié ia kudila suikika na-iu, kumoxi ni masoxi ma mesu mé; kuma o kikalakalu kié kiala ni futu iê, Jihova ua ki tange, mukonda ku ixi ia nguma iâ ene a-nda kutunda-ku mu kuvutuka. Hanji sai kia kudielela ku disukilu dia xala-ku phala luvualu lué, Jihova ua ki zuela, kuma hádia anʼé a kà vutuka mu jimbambe jâ jʼokulu. Nga kʼivu muene kiambote kuila Ifalaíme ua kexi mu ku di tenda, uixi: Eie ua ngi bhe jingongo, eme nga mono ngongo, mukuâ ni kamona ka ngombe kiluua hanji kʼejidila; ngi bilule mu kudiela, phala eme ngi diele, mukonda eiʼeie u Ngana dia Nzambi iami. Mukonda, ni kidi kiene, kioso ki nga biluka, nga diela muene; o kioso ki nga zubha ku dʼijiia, nga beta ku ditabela diami; nga tandanganha muene; xi, sonhi ja ngi kuata, mukonda o lusebu lua unzangala uami nga luʼehela muene kiavulu. Manhi Ifalaíme ki monʼami ua hate? Kamona kami ka makembu? Mukonda kioso ki ngi zubha ku mu zuela ima ia ku mu bhanga kia ibha, hanji ngi mu xinganeka ni muẋima uoso; kienhiki miẋima moxi i ngi bhuá-mu mukonda dia muene, hanji nga-nda ku mu kuatela henda ia vulu, Jihova ua ki tange. Uixi: Eʼmuene di tele imaku, di kubile eʼmuene jiphiladi, u te muẋima ué mu hoka, mu njila mu uende; vutuka, eʼmuzeletete ua Izalaiele, vutuka mumu, mu jimbanza jé. Ua kà suka bhebhi ni kubungana, ki ua ẋinukʼokio, monʼa kilumba? Kuma Jihova ua bhange kima kia ubhe mu ngongo Muhatu umoxi ua-nda ku ta iala dimoxi mu lukumbi. Jihova dia ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Kizuelu kiki a-nda ku ki tanga hanji mʼoxi ia Juda ni mu mabhata mê, kioso ki nga-nda kuzubhaku o ubhika ua uhutile uê, kuila: Jihova a ku zediuise, eie dibhata dia kubatula o milonga mu kidi, eie u mulundu uê ukola! Mua muene, muene mua kà tunga Juda ni mabhata mê moso kumoxi; ni iá kiá ue oso idimakaji, ni akua kuenda ni ilunga. Mukonda o muenhu ua iokojoka nga uʼikutisa, o mienhu ioso iala ni malamba nga i disa í iekuta. Ku iene iosuʼiii-phe, ngi phaphumuka hé ngi tala; kakilu kami ngevu kedile muene: Nzué! Tala, izuua í iza, Jihova ua ki tange, ki nga-nda ku kuna dibhata dia Izalaiele ni dibhata dia Juda ni mbutu ia athu ni mbutu ia iama. Hé kia kà kala phe kiki: Mukua ni ki nga fulu kilu ku thandu diâ, phala kuvuza, phala kubula, ni kuvutula kuema, phala kumuanga, phala kutatesa, kiene ue ki nga-nda kufula o kilu ku thandu diâ, phala kutunga ni ku kuna, Jihova ua ki tange. Mu izuua muenhomo, ki mungu dingi a ki tanga, kuila: jitata a di jiúva ja uisu, o mazu ma tuana mʼezala uengenge. Maji muthu ua kà fuila kikuma kiê-muène; muthu uoso u dia jiúva ja uisu, muene u kala ni uengenge ku mazu. Kuma Jihova, uixi: Kua-nda kuiza izuua, i nga-nda ku ta kikutu kia ubhe ni dibhata dia Izalaiele, ni dibhata dia Juda, ki ki kala dingi kala o kikutu ki nga tele ni jitata jâ, mu kizuua ki nga a kuata mu lukuaku, phala ku a katula mʼoxi ia Ijitu; mbata o kikutu kiamiʼokio ki nga tele-nâ, ene a ki buakulula, kia tumbuluka muene, sumbale eme ngi Jihova hanji nga sakana-nâ, Jihova ua ki tange. Maji o kiki kiene o kikutu ki nga-nda kuta ni bhata dia Izalaiele, kia-nda kúbhua o izuuʼoio, Jihova ua ki tange: Nga kà ta o kitumu kiami mu thulu iâ, nga kà ki soneka muene ku muẋima uâ; eme nga kà kala ngi Nzambi iâ ene a kà kala mundu uami. Ki kua kà kala dingi muthu u longa mukuá, mba muthu uambela phangiʼé, kuila: Ijiia Jihova; mukonda ene oso a-nda kua kà ngʼijiia, tundé ku monʼa-ndenge mudiʼâ katé ku muadiakimi, Jihova ua ki tange. Mukonda nga-nda kuloloka o ikuma iâ, o ituxi iâ ki nga kà i xinganeka dingi. Kienhiki kia tange Jihova mukua kubhana o dikumbi phala mukengeji mu muanha, ni itumu ia mbeji ni jithéthembua phala mukengeji mu usuku, Io u jikula makungu mu kalunga anga u bhangesa mabhuku mê kuzuma; Jihova dia Ilombo Ieta diene o dijina diê. Se o itumu iii i nga xindi i tunda bhu pholo iami, eme ngi Jihova, o mbutu ia Izalaiele ue ki ia-nda ku kala dingi muiji bhu pholo iami katé ku hádia ni hádia. Maji Jihova uambe kiki: Se maúlu a tena ku ma zonga katé ku thandu, o maxikamenu maʼxi nʼa ma zongo katé bhoxʼèlele, eme ue mbutu ioso ia Izalaiele ngi di tuna na-iu mukonda dia ima iâ ioso ia bhange, Jihova ua ki tange. Jihova uixi: Tala, kua-nda kuiza izuua, o mbanza iii a kà i tunga dingi phala Jihova, tundé bhu inzu-ia-matala mu Hanamiiele katé bhu dibhitu dia thungi. Mukunga ua kuzongela a-nda ku u tandeleka ku pholo katé bhu kamulundu ka Ngalebe, anga u kondolokela mu ku lunga ku Ngoua. Dikolo dioso dia imbi ni uthôka, mikáu ioso katé ku honga ia Sedolone, katé bhu thungi ia dibhitu dia Jikabalu, kua lungila ku thunda, ioso a kà i lumbila Jihova; ka kà i vuza dingi, ka kà i bula dingi katé ku hádia ni hádia. O kizuelu kieza kua Jelemiia kia tundu kua Jihova, mu muvu ua kakuinhi ua Zedekiia, sobha ia Juda, iú uene o muvu ua kakuinhi ni nake ua Nabukodonozolo. Thembuʼoio-phe, ifuẋi ia masoladi ia tokala sobha ia Babilonha, ia kondoloka Jeluzaleme; o Jelemiia dia polofeta a mu kuikila mu lumbu lua kilangidilu, lua kexile kʼonzo ia sobha ia Juda; mbata Zedekiia, sobha ia Juda, ua mu kuikile, uexi; Mukonda eie ua mu zambuilaʼhi upolofeta, kuila: Jihova uambe, kiki: O mbanza iii, nga-nda ku i bhakula bhu maku a sobha ia Babilonha, muene ua-nda ku i tolola. O Zedekiia, sobha ia Juda, ka-nda kubhuluka bhu maku ma akua Kaldeia; maji a-nda ku mu bhakula muene ni kidi bhu maku ma sobha ia Babilonha, anga u zuela-nê muene ʼkanu ni kanu, o mesu mê a-nda kumona o mesu ma muene. O muene anga ua kʼàmbata Zedekiia, uia-nê ku Babilonha, hé ua kà kala koko, katé eme ki nga-nda ku mu zungila, Jihova ua ki tange; né-mbe hanji mu luâ ni akua Kaldeia, lémbue, ki mua-nda ku tolola? Jelemiia-phe, hé u zuela, uixi: Kizuelu kia Jihova kieza kokuami, kuila: Tala, Hanamiiele, monʼa Salume, sekuluʼé, ua-nda ku ku sanga, uixi: Mukáu uami uala mu Anathothe sumbʼé na-u, kuma eie ua fuama o ku u kula phala ku u sumba. Hanamiiele, monʼa sekuluʼami hé uiza muene kokuami kala kia tange kizuelu kia Jihova, mu lumbu lua kilangidilu hé u ngʼambela, uixi: Sumba kindala, mukáu uami uala mu Anathothe, mu ixi ia Bejamí; mukonda é-muene ua fuama o undundu, eie uala ni kidikulu; sumba-u u kale mukáu ué. Anga ngi tetuluka ngixi: kiki kizuelu kia Jihova. Mukáu anga ngi u sumba muene kua Hanamiiele, monʼa sekuluʼami, uala mu Anathothe, anga ngi mu pezalela kitadi, kuinhi dia xíkulu ia phalata ni sambuadi. Hé ngi soneka dijina diami ku mukanda ua uenji, anga ngi ta-ku o kidimbu mu ku u jika, hé bhu kala ni jimbangi; anga ngi mu pezalela o kitadi kiê ku pezu. Hé ngi katula o kisoneku kia uenji, kutale kia mukanda uʼojike ni kidimbu kala kia tumu o kitumu ni jingonge, uixi iú ua kambele kujika, anga kisoneku kia uenji ngi ki bhana kua Mbaluke, monʼa Nediia, monʼa Mahaseia, bhu mesuʼa Hanamiiele, monʼa sekuluʼami, ni bhu mesuʼa jimbangi a di te majinʼâ mu kisoneku kia uenji ni bhu mesuʼa jijudé joso a kexile mu ku xikama mu lumbu lua kilangidilu. Anga ngʼambela Mbaluke bhu mesuʼa eneʼoso, ngixi: Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Tambula mikanda iii, ni í kisoneku kiki kia uenji, kutale mukanda uʼojike ni kidimbu, uixi iú uʼojikule, u i te mu kitutu kia utuma, phala a tene ku i bhaka mu izuua ia vulu muene. Mukonda Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Hádia hanji anda kusumba jinzu, ni mikáu ni mábhia a mivide mu ixi mumu. O ki nga zubha kubhana o kisoneku kia uenji kua Mbaluke, monʼa Nediia, nga sambe kua Jihova, ngexi: Auá! Jihova, tata! Eie ua iudika o maúlu ni ixi, ni kutena kuoso kua nguzu ié, ni lukuaku lué lua sununuka; kanaku kima ki u mona kuila kisunji ku mesu mé. Eie jihenda jé uene muji kuatela jimidi ja vulu, anga u vutuila phonzo ia jitata bhu nzemba ia anʼâ anda ku a bhingana ene; Kutende! Nzambi ia kutena! Ua bhingi dijina diê muene Jihova dia Ilombo Ieta. Ukola mu kaiula, Munéne mu ima ia bhanga! mukonda o mesu mé ma jikuka ni ku kengelela ku thandu dia jinjila joso ja anʼathu, phala kubhana muthu ni muthu kala kia fuama o jinjila jê ni kioso kiala o ibundu ia ibhangelu iê. Eie ua ta ijimbuete ni isunji mu ixi ia Ijitu katé mu kizuua kia lelu, ku tale mua Izalaiele, uixi mu athu engi a mukuá, eie ua di iudikila dijina, diene-phe di uala na-diu ni mu leluʼmu. Eie ua katula mundu ué ua Izalaiele mʼoxi ia Ijitu ni kubhanga isunji ni madiuanu ni lukuaku lué lua nguzu, ni lukuaku lué lu ua tandeleka ni kimbuua kionéne. Eie ua a bhana o ixi iii, i ua lokela o jitata jâ kuila ua-nda ku a bhana-na-iu; ixi i kunguluka lete ni uemba. Iá a bokona-mu muene, í ia kituka iâ-ene, maji a kambe kutumaka dízui dié, iá a fulu kuenda mu kitumu kié; iene ioso i ua a tumu kubhanga, ene ka i bhange; kiene-phe ki ua tumina, phala kua eze divuua dioso dienhidi. Tala-ze, Ngana, o milombo! Eza kiá mu kúlua o mbonge phala ku i tambula, ni mbonge iene iʼòbhane kià bhu maku ma akua Kaldeia a mu i zokela ni xibhata, ni ku nzala, ni ku dibhebhu; o ki ua zuela kia di bhange muene, tala, kiene-ze kiá ki tua mu monʼiki. Sumbala kiene, maji-phe eie u Jihova Nzambi, ua ngi tangela kuma: Mukáu sumba-u mu kitadi phalʼeie, u kuate ue jimbangi ji ki mona, sumbale o mbonge iò-bhane kiá bhu lukuaku lua akua Kaldeia. Bheneʼobho-phe kizuelu kia Jihova kiza kua Jelemiia kuila; Tala-ze, eme Jihova, Nzambi ia Xitu ioso; mbé sai-ku kima kioso-kioso ki ngi bhekela ku diuana? Kala kiki, Jihova uambe kiki: Tala, mbonge iii eme ngi i bhakula bhu lukuaku lua akua Kaldeia ni bhu lukuaku lua Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, ua-nda ku i tambula muene. O akua Kaldeia, a mu bhângela kutolola o mbonge iii, a-nda kubokona muene moxi diê, anga mbonge a kà i ta túbhia, nʼa kʼoha jinzu jala ni matala a kuoha uasu ua dizumba kua Bahale ni ku bhana makúnua ku jinzambi jengi, mbé o ku ngi lokalala eme o njinda. Mukonda anʼa Izalaiele ni anʼa Juda ka bhange ngó kima kioso-kioso, kikale ngó o ku ibha mu ku ibha bhu mesu mami, tundé mu unzangala uâ. Mbata anʼa Izalaiele kene dingi mu ku bhanga kima kiengi, kikale o ku ngi lokalala o njinda iene ni ibhangelu ia maku mâ; Jihova ua ki tange. Mukonda o mbonge iii tundé kia i tunga, ienhé ngó phala njinda iami ni kutema kuami katé mu kizuua kia lelu, nda eme ngi i katulé-ku ku mesuʼ ʼami. Ku ima ioso ia ibha ia bhange anʼ Izalaiele ni anʼ Juda, phala ku ngi lokalala o kutema, ene ni jisobha jâ, ni ilamba iâ, ni jinganga jâ, ni jipolofeta jâ, kumoxi kiá ni athu oso mua Juda ni iá a tungu mu Jeluzaleme. Eme iá a ngi bhana dikunda, pholo kana; sumbala eme nga a longo hanji, o mu ku a longa ngi di meneka muene, ene-phe nguâ kubhana mátui, phala kuividila kioso ki ngala ku a longa. Inda o kia bhange ene, o ku-ta ima iâ ia isunji, ni ufusa mu inzu iexana mu dijina diami, phala ku i sebulula. Iá a tunga matala ma Bahale, ala mu honga ia monʼa Hinome, phala kubhangesa anʼâ a mala ni anʼâ a ahatu kubhita mu túbhia tua Muloko; o kima eme nuka nga ambelelè-kiu ku ki bhanga, mba ki ngi bhita ngó ku muẋima uami, kuila a bhange ufusa uenhó; phala ene a bhangese Juda kuta kituxi. Kiene-phe, kindala, kiambela Jihova, Nzambi ia Izalaiele, ku mbandu ia mbonge iii, i mua mu tanga, muexi: A i bhana kiá bhu lukuaku lua sobha ia Babilonha, ku xibhata, ni ku nzala ni ku dibhebhu. Tala-ze, eme nga-nda ku a bhongolola ku jixi joso ku nga a takuile mu njinda iami, ni mu kutema kuami, ni mu kuthathamana kuami kua vulu kinéne; nga-nda kutona dingi ku a bheka bhu kididi kienhiki anga ngi bhangesa kuila a tunga muenhomo, ni kudondama kuoso. Ene a kà kala athuʼami, eme ngi kala ngi Nzambi iâ. Anga ngʼa bhana ene oso muẋima umoxi, ni njila imoxi, nʼa ngi kuatela uoma izuua ioso, phala mbote iâ ene ni mbote ia anʼâ, a-nda ku a bhingana. Hé nga kà ta-nâ kikutu ki nangenena, ki kia kà a sondoloka dingi, mbé o ku a bhanga mbote, anga nga kà ta uoma uami ku muẋima uâ, phala eme ki mungu dingi a ngʼixa. Anga ngʼenda ni ku sanguluka muene mukonda dia ene, kioso ki ngiia ni ku a bhanga o mbote, hé ngʼa kuna muene mu ixi muenhumu, ku kidi kiene, ni muẋima uami uoso ni muenhu uami uoso. Mukonda Jihova uambe kiki: Kala eme ki nga bheka o ku ibha kuosʼuku ku thandu dia mundu uenhú, kiene ue ki nga-nda kubheka ku thandu diâ, o mbote ioso i ngene mu kana ku a bhanga. A-nda ku sumba muene mikáu mu ixi ienhiʼii, i muala ku tanga enu, muixi: Ia di bhange kikangalakata, ki mu moneka athu mba iama; a i bhakula kiá bhu lukuaku lua akua Kaldeia! Mikáu muene a-nda ku i sumba mu kitadi, ni ku di bhangela mikanda ia uenji, anga a i ta idimbu muene, hé a bhangesa jimbangi ku ki kalela ku pholo mu ixi ia Bejamí, ni mu ikanzu ia Jeluzaleme, ni mu jimbonge ja Juda, ni mu jimbonge ku milundu, ni mu jimbonge mu iphenza, ni mu jimbonge ku mbandu ia Sulu; mukonda eme hádia nga-nda kubhangesa kuila a vutuka dingi mu ixi mumu, a tunda ku uhutile uâ, kiene kia tange Jihova. Kizuelu kia Jihova anga kiza kua Jelemiia, lua kaiadi, kioso hanji muene kiala a mu jikila mu lumbu lua kilangidilu, kiexi: Jihova ua mu bhanga o ima iii, Jihova uala ku i iudika phala o ku i kuatesa, uambe kuila, Jihova diene o dijina diê. Dikole kokuami, nda eme ngi ku vutuile ni ngi ku tudile jimene ja ima ionéne, ia kuata ia kolo, i ua kambiʼeie kuijiia. Mukonda Jihova, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki, ku jinzu ja mbonge iii, ni ku jinzu ja sobha ia Juda ja bulu ni matalabuku ni ku xibhata Ene anga a di lukula mu kubhânga ni akua Kaldeia, maji-phe phala ngoho ku a ezalesa ni imbi ia athu, u nga kuama mu njinda iami ni mu kutema kuami; mbata mbonge iii nga i suekela o pholo iami mukonda dia ku ibha kuâ kuoso. Maji tala-ze, nganda ku bheka ku thandu diâ, kudisanza ni kuiluka anga ngʼa saka muene, anga ngʼa tukuluila jinzungule ja kutululuka ni ja kidi. Nga kà songolola uhutile ua Juda ni uhutile ua Izalaiele, anga nga kà a tunga dingi kala ku dimatekenu. Nga-nda kua kà a sukula o kuiibha kuâ kuoso, kua ta jinga na-ku ituxi kokuami; nga kà a loloka o ikuma iâ ioso ia ta jinga na-iu ituxi kokuami, ia a bhekesa o ku ngi tondalela. Mbonge iii ia kà kituka dijina diami dia kusanguluka, ni diximanu, ni fuma, mu kaxi ka miji ioso kulu-dia-mundu, oso evua mbote ioso ni kutululuka kuoso ku nganda ku mu bhana. Jihova uambe kiki, uixi: Bhu kididi kiki (ki muala kutanga muexi: Kia di bhange kikangalakata, ki bhu moneka athu mba iama) mu jimbonge ja Juda ni mu jinzunga ja Jeluzaleme, ja biluka jingundu, ki mu moneka athu, ki mu moneka akua bhata, ki mu moneka iama, Hanji a-nda kuívua-mu o mbimbi ia kukemba, ni mbimbi ia kusanguluka; mbimbi ia ngaiala, ni mbimbi ia dibhanga; ni mbimbi ia iá a mu tanga, exi: Ximanenu Jihova dia Ifuẋi, kuma Jihova mukua mbote, mukonda o kulenduka kuê ki kuene kúbhua; ni mbimbi ia iá a mu kuiza mu ku bheka diximanu monzo ia Jihova; mbata o kikexilu kia ixi nga-nda ku ki lungulula uila ku dimatekenu, kiene kia tange Jihova. Jihova-phe dia Ifuẋi uambe kiki: Hanji bhu kididi kiki, kia di bhange ngundu, bhua kambe athu, mba iama, ni mu jimbonge jê joso, hádia mua-nda kukala dibhata dia tubhila a nhohesa ibhaku iâ. Mu jimbonge jala ku milundu, ni mu jimbonge jala mu iphenza, ni mu jimbonge ja Sulu, ni mu ixi ia Bejamí, ni mu jimbandu ja Jeluzaleme ni mu jimbonge ja Juda, hanji mua-nda ku kala ibhaku i bhita bhu maku ma akua kualula, Jihova ua ki tange. Tala, izuua í iza, eme ngi Jihova, ki nga-nda kutenesa kizuelu kia iuka ki nga zuela ku mbandu ia dibhata dia Izalaiele ni dibhata dia Juda. Mu izuua ienhoio ni mu kithangana kienhokio ngi bhangesa kuila kua Davidi kusabhuka Luthangu lua Ubhe lua kulunga, muene anga ua kà fundisa mu kidi ni kuiuka mu ngongo. Mu izuuʼomo, Juda ua kà bhuluka, o Jeluzaleme u tunga u soma; o didi diene o dijina dia ká muʼixana: Jihova Muene Kulunga Kuetu. Mbata Jihova uambe kiki, uixi: Davidi ki mungu dingi ku mu kamba mona ua diiala u xikama bhu kiandu kia dibhata dia Izalaiele. Ni ku jinganga ue o jilevita, ki kuà kamba monʼa diiala uimana bhu pholo iami mu ku bhakula sata ia kuoha, nʼende ni kuoha mibhaku ia makúdia ni kubhakula ilumbu izuua ioso. Kizuelu kia Jihova anga kiza kua Jelemiia, kuila: Jihova ua tange kiki: Se mu tena kunumununa kikutu kiami kia muanha ni kikutu kiami kia usuku, katé ki mu tena muene o kubhuisa-ku muanha ni usuku bhu kithangana kiâ, kuabhu-phe, ni kikutu ki nga te ni Davidi, dia mubhikʼami mu tena ue ku ki tumbulula, phala ka kale ni mona ua diiala u tumina bhu kiandu kiê; kiene kimoxi ue ni jilevita, o jinganga, akunji ami. Kala kiene kulémbua o kutanga kifuxi kioso kia diulu, ni kisekele ku ndundu ia kalunga, a lémbua ku kizonga, kiene ue ki nga-nda kusokolola o luvualu lua Davidi mubhikʼami ni jilevita ala ni ukunji bhu pholo iami. Kizuelu kia Jihova anga kiza dingi kua Jelemiia kuila: Eie kuene mu mona kiene mu zuela mundu iú, exi: Miji i iadi ia solele Jihova, kiki ua iehelela? Anga a sebulula athuʼami kala nuka a kexile athu bhu pholo iâ. Jihova dia Ifuẋi phe, uambe kiki: Se kikutu kiami kia muanha ni usuku kia lémbua kunangenena, eme hé ngi lémbua kuta-ku jingonge ji tumina diulu ni ixi, kiene ue, eme nga-nda ku di tuna luvualu lua Jakobo, ni lua Davidi, mubhikʼami, mu kikexilu kia kuila o ku mbutu iâ, ki ngi katula-ku dingi uoso u tumina ku mbutu ia Mbalahamu, ni Izake, ni Jakobo; mukonda ubhika uâ nga-nda ku u bhuisa-ku muene anga ngʼa kuatela henda. Kizuelu kia tundu kua Jihova kí kia tula kua Jelemiia, kioso Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha ni masoladi mê moso, ni mautuminu moso mu ngongo, a kexile mu ku a tumina kuala muene, ni ifuẋi ioso kia mu lu ita ni Jeluzaleme ni jimbonge jê joso, kiexi: Jihova, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki; Ndé u tangele Zedekiia, sobha ia Juda, u muʼambele: Jihova uambe kiki: Talesa, mbonge iii nga-nda ku i bhana bhu lukuaku lua sobha ia Babilonha, o muene ua-nda ku ioha mu túbhia. Eie-phe, kua-nda kusubhuka bhu lukuaku lua muene; inda a-nda ku ku kuta muene anga a ku bhakula bhu lukuaku luê; o mesu mé a-nda kumona muene mesu ma sobha ia Babilonha, o muene ue ua-nda ku ku zuelela muene kanu ni kanu, hé ua kà bokona mu Babilonha. Né kieneʼokio, kizuelu-phe kia Jihova ivua-kiu eie Zedekiia, sobha ia Juda; Jihova-phe uambe kiki kokué, uexi: Kua-nda kúfua ku xibhata. Uanda kufuʼé muene ni kutululuka, kala kia bhanga jinga kiohele kia jitata jè, o jisobha ja ku diangelelè-ku, kiene ue kia kà kuʼoha eie, anga a kà ku dila muene, exi: Auá! Jihova, tata! Mukonda o kizuelu eme nga ki tange, eme ngi Jihova. Anga Jelemiia, dia polofeta, u tudila Zedekiia, sobha ia Juda, o maka mosoʼama, mu Jeluzaleme. Kioso masoladi ma sobha ia Babilonha kia mu lua ita ni Jeluzaleme, kumoxi ni jimbonge joso ja Juda ja subhuka-ku: O mbonge ia Lakiji ni ia Azeka; mukonda, ku jimbonge ja di fikidila ja Juda, jiji jene ngó ja subhuka-ku. Kizuelu kia Jihova kieza kua Jelemiia, kioso sobha Zedekiia kia te kikutu ni mundu uoso ua kexile mu Jeluzaleme, phala ku kola o ufolo. Kuila kala muthu ambuidise mubhikʼé ua diiala ni mubhikʼé ua muhatu, uoso hebeleu nʼa tambule ufolo; phala ki bhu kale muthu uenda ni ku a bhikisa, kuma ene uâ jijudé, phange jâ. Ilamba ioso anga a kʼivua, ni mundu uoso a bokona mu kikutu, kuila kala muthu ehe mubhikʼé ua diiala kala muthu ehe mubhikʼé ua muhatu, a kale jifolo nda ki bhu kale dingi muthu uia ni ku a bhikisa; ene oso a kʼivu-phe anga a eha muene. Maji-phe mu kubhanga kathangana a diela dingi, anga a vutula abhikʼâ a mala ni abhikʼâ a ahatu, ehele kiá anga a a ta dingi ku ubhika ua ku a tumina, mala ni ahetu. Kizuelu kia Jihova-phe anga kiza kua Jelemiia, ku mbandu ia Jihova, kuila: Jihova, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Eme nga ta kikutu ni jitata jenu, mu kizuua ki nga a katula mu ixi ia Ijitu, mʼonzo ia ubhika, ngixi: Kʼibhua sambuadi dia mivu, kala muthu a jitune uoso phangʼiê, hebeleu, a mu sumbisa kokué, iú ua ku bhikila kiá eie mu mivu isamanu, u mu ambudisa ni ufolo kokué; maji phe jitata jenu nguâ ku ngʼivua, mba ku ngi bhetekela mátui. Leluʼidi-phe enu mua diela, ku ima iambote i mua bhange bhu mesuʼami, mu ku kola o ufolo muthu ni mukuá; enuʼenu phe mua tele ue kikutu bhu pholo iami, mu dibhata diexana mu dijina diami. Mua biluka-phe, enu mua sebulula o dijina diami, enu mua bhangesa kuila muthu ni muthu u vutukila mubhikʼê ua diiala, o iú u vutukila mubhikʼê ua muhatu, u mua tambuixile kiá ufolo mu vondadi ienuʼanuenu muene; enu mua tona ku a ta dingi bhoxi dia ubhika ni a mi kale abhikʼenu a mala ni a ahatu. Uila kiki, Jihova uambe, uixi: Enu nguenu ku ngʼivua eme, phala kukola ufolo, muthu u kolela kua phangʼiê, muthu u kolela kua mukuá; kiki-phe, talenu, eme nga-nda ku mi kolela ufolo, Jihova ua kiambe, muia ku xibhata, muia ku dibhebhu, muia ku nzala, anga nga-nda ku mi bhana kala kima ki sasumukisa mautuminu moso mu ngongo. Athu a bulu kikutu kiami nga-nda ku a bhakula, ió a kambe ku kuatesa kizuelu kia kikutu kia te bhu pholo iami ni monʼa ngombe, a mu uane mu mbandu jiiadi ni ku mu sesa muene mu kaxi ni kaxi. O ilamba ia Juda, ni ilamba ia Jeluzaleme, ni jingolambole, ni jinganga, ni mundu uoso mu ixi, ua bhiti mu kaxi ka mbandu jiiadi ja monʼa ngombe; ngi ki tanga muene, kuila nga-nda ku a bhakula bhu maku ma jinguma, ni bhu maku ma iá a mu a sotela kalunga kâ, o imbi iâ ia kà kituka kúdia kua njila ja diulu ni iama ia mukáu. Katé ni sobha Zedekiia, sobha ia Juda, ni ilamba iê, nga-nda ku a bhakula bhu lukuaku lua nguma jâ ni bhu lukuaku lua iá a mu a sotela kalunga kâ; bhu lukuaku lua kifuxi kia masoladi ma sobha ia Babilonha, a mi lengele kiá enu. O kiki-phe nga-nda kutumina, eme ngi Jihova, anga ngi bhangesa kuila ene a vutukila dingi mu kúlua ni mbonge iii, a lua na-iu muene, hé a i tolola nʼa ioha mu túbhia; o jimbonge ja Juda nga-nda ku ji bhanga jingundu, katé ki ji mono dingi muthu u tungamu. O kizuelu kia Jihova kieza kua Jelemiia, mu izuua ia Jehoiakí, monʼa Joziia, sobha ia Juda, kiexi: Ndé ku bhata dia Jilekabita, nda u zuele-nâ, ua ambate kʼonzo ia Jihova, uie-nâ mu xilu dimoxi, nda u a nuise vinhu. Hé ngi kuata Jahazaniia, monʼa Jelemiia, monʼa Habaziniia, ni jiphange jê, ni anʼê oso, ni bhata dioso dia Jilekabita; anga ngiia-nâ mʼonzo ia Jihova, mu xilu dia anʼa Hanane, monʼa Jingidaliia, muthu ua Nzambi, ualèla bhu xilu dia ilamba, uala ku pholo dia dixilu dia Mahaseia, monʼa Salume, mulangia-dibokuenu. Anʼa akua bhata dia Jilekabita, anga ngʼa tudila jinganza jezala vinhu, ni jikopho, ngixi; Nuenu vinhu. Maji ene exi: Ki tua-nda kúnua vinhu; mukonda Jonadabe, monʼa Lekabe, tatʼetu, ua tuʼambela, uixi: Ki mungu dingi mu nua vinhu, kixi enu, kixi anʼenu. Ki mua kà tunga inzu, mba mu kuna mbutu, mba mu phapha miẋi, mba mu kala ni dibhia dioso-dioso dia mivide; maji izuua ienu ioso mua kâ tunga mu jifundu ja jibalaka, mbé mu kole muenhu mu ndumba dia izuua kulu-dia-mundu, ku muala kuenda ni kunhunganena. Tua tumaka-phe o dízui dia Jonadabe, monʼa Lekabe, tatʼetu, mu iene ioso ia tuʼambela; kí kia tu bhekela kuila mu izuua ietu ioso ki tu tena kúnua vinhu, kixi etu, kixi ahetuʼetu, kixi anʼetu a mala, kixi anʼetu a ahatu. Ki tua tena ue kutunga jinzu phala ni ji kale dibhata dietu; ki tu moneka ue díbhia dia mivide, mba mukáu, mba mbutu. Maji tuà tunga mu jifundu ja jibalaka, kienhiki-phe tuevu etu tua bhange kala kioso kia tu tendelela Jonadabe dia tatʼetu. O kioso-phe Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha kia bande mu ixi iii, etu tuambe, tuexi: Zenu, tuienu mu Jeluzaleme, mukonda dia ifuẋi, ia masoladi ma akua Kaldeia, ni mukonda dia ifuẋi ia masoladi ma akua Sídia; kuabhu-phe etu tua xalela kiá mu Jeluzaleme. Bheneʼobho-phe, kizuelu kia Jihova, anga kiza kua Jelemiia kuila: Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Ndé, ka tangele mala a Juda ni iá a tungu mu Jeluzaleme: Manhi ki mungu dingi mu xikina ku mi longa, phala ni muivue o maka mami? Jihova ua ki tange. Maka ma Jonadabe, monʼa Lekabe, a tendelela ku anʼê kuila ka nue vinhu, a a bhake, mbata kanu muene katé mu kizuuʼiki, kia a kala kota evu muene o kijila kia tatʼâ; eme-phe ngène mu mi zuelela enu, ngi di meneka mu ku mi zuelela, enu nguenu ku ngʼivua. Abhikʼami, jipolofeta, ene oso nga mi tumikisa-nâ, ngi di meneka ni ku a tumikisa, ngixi: Dielenu-phe kindala, muthu a biluke ku njila jé ja ibha, ibhangelu ienu mu i bhange ia iuka, ki mu kaiele jinzambi jengi phala ku ji bhikila; kienhokio mua-ndu kala mu ixi i nga mi bhana enu ni jitata jenu; maji enu nguenu ku ngi bhetekela dítui mba ku ngi tumaka eme. Mukonda dia kuila anʼa Jonadabe, monʼa Lekabe, a bhake kijila kia tatʼâ, muene kia a tendelela, maji athu iá ka ngi tumaka. Kienhiki-phe Jihova, Nzambi ia Ifuẋi, o Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Nga-nda ku bheka ku thandu dia Juda ni ku thandu dia oso kiá a tungu mu Jeluzaleme, ku ibha kuoso ku nga tange ku thandu diâ, mbata eme ngène mu zuela, ene nguâ kuivua; nga kolo kokuâ, ene ka ngʼitaia. O ku dibhata dia Jelekabita, Jelemiia uixi; Jihova dia Huxi, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Mukonda mua tumaka kijila kia Jonadabe, tatʼenu, enu mua bhake ijila iê ioso, enu mua bhange muene kala kia mi tendelesa muene, kala kiki, Jihova dia Huxi, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Kua Jonadabe, monʼa Lekabe, nuka kua kà kamba mona ua diiala, u ngʼimanena jinga bhu pholo iami mu ku ngi talela izuua ioso. Anga ki bhita kuila mu muvu ua kauana ua Jehoiakí, monʼa Joziia, sobha ia Juda, kiene kieza kizuelu kiki kia Jihova kua Jelemiia, kuila: Katula dilanda dia divulu nda u soneke muenhomo o maka oso u ngène ku ku zuelela, a tokala Izalaiele, ni a Juda, ni a jixi joso tunde mu kizuua ki nga kuzuelela eie, tundé mu izuua ia Joziia ndú mu lelu. Nga fika, kuila, akua dibhata dia Juda, a-nda kuivua ku ibha kuoso ku ngʼandala ku a bhanga, phala muthu ni muthu a diele ku njila jê ja ibha, eme nda ngi loloke kikuma kiâ ni kituxi kiâ. Kienhókio Jelemiia anga uixana Mbaluke, monʼa Nediia; Mbaluke anga u soneka maka moso ma Jihova ku dikanu dia Jelemiia, mu dilanda dia divulu, oso a mu tukulukilile na-u muene. Jelemiia anga u tendelela Mbaluke, uexi: Eme a ngi kuika; ki ngi tena kubokona mʼonzo ia Jihova. Bokona-phe eie, u tange mu dilanda di ua sonekena ku dikanu diami, o maka moso ma Jihova, mu mátui ma mundu, mʼonzo ia Jihova, mu kizuua kia ku jila kúdia; u a tangela ue mu mátui ma akua Juda oso a tunda mu jimbonge jâ, muene mu ua a tangela. Amoxi o kudionda kuâ ku sonokena bhu pholo ia Jihova, kala muthu a bhane dikunda ku njila jê ja ibha mukonda njinda ia Jihova ia dikota ni kutema kuê kuene mu ku di londekeza na-ku mu ku bilukila o athu iá. Mbaluke, monʼa Nediia, anga u bhanga muene kala kioso kia muʼambela Jelemiia, dia polofeta, anga u tanga mu divuluʼomo maka oso a Jihova, mʼonzo ia Jihova. Hé ki bhita, mu muvu ua katanu ua Jehoiakí, monʼa Joziia, sobha ia Juda, bhu mbeji ia kavua, kia kola o ku jila kúdia, bhu pholo ia Jihova, ku mundu uoso mu Jeluzaleme ni ku mundu uoso ua kexile mu ku tunda mu jimbanza joso ja Juda ni kuiza mu Jeluzaleme. Mbaluke-phe anga u tanga mu divuluʼomo maka oso a Jelemiia, mʼonzo ia Jihova, mu xilu dia Jemadiia, monʼa Safane, o musoneki, mu lumbu lua dikota, bhu muelu ua dibhitu dia inzu ia Jihova, mu mátui ma athu oso. Mikeia, monʼa Jemadiia, monʼa Safane, kioso kievu maka oso a Jihova mu divulu dieneʼodio, u kulumuka kʼonzo ia sobha, uia mu xilu dia musoneki; u sanga-mu adiakime oso a xikama mueneʼomo, ene a ngana Elixama, musoneki, ni Delaia, monʼa Semaia, ni Elenatane, monʼa Akebolo, ni Jemadiia, monʼa Safane, ni Zedekiia, monʼa Hananiia ni eneʼoso adiakime a kamukuá. Mikeia anga u a tudila maka oso evu kua Mbaluke ku a tanga mu divulu, mu mátui ma kifuxi kioso. Adiakime oso bheneʼobho, a tuma Jehudi, monʼa Netaniia, monʼa Selemiia, monʼa Kuzahi, ku tangela Mbaluke, kuila: O dilanda di ua tangela mu mátui a Kifuxi, kuata-diu bhu maku, uize kunu. Mbaluke, monʼa Nediia hé u katula o dilanda, u di kuata bhu maku, anga uiza kuala ene. Anga a mu ambela, exi: xikama, kindala, u di tangele mu mátui etu. Mbaluke anga u di tangela muene mu mátui ma ene. Anga ki bhita kuila, kia zubha kuivua maka oso enhó, uoma ua a kuata, anga a di lungulukila mudiâ ni ku di iala-iala, hé ambela Mbaluke exi: Ni kidi muene, maka oso iá, sobha tua-nda ku mu tangela-nâ. Anga ebhula Mbaluke, exi: Kindala tu tangele kioso ki ua soneka maka mosoʼama ku dikanu diêmuène. Mbaluke anga u a ambela, uixi: Ua ngi tangela muene maka osoʼá ni dikanu diê, eme-ème nga a soneka mu divulu ni tinda. Bheneʼobho adiakime a tangela Mbaluke, exi: Ndé, ka suame, nʼeie ni Jelemiia; ki bhu kale muthu uijiia bhuoso bhu muala. Ene anga aia mu kutangela sobha mu lumbu; maji o dilanda a di bhake mu xilu dia Elixama, o musoneki, sobha iá a mu tangela muene maka oso enhó mu mátui mê. Sobha anga u tuma Jehudi nʼa mu bhekele o dilanda, Jehudi anga u di katula mu xilu dia Elixama, o musoneki, anga u di tangela mu mátui a sobha ni mu mátui a ilamba ioso a kexile mu jimbandu ja sobha. (Kieneʼokio-phe, o sobha ua kexile mʼonzo iê ia mbambi, bhu mbeji ia kavua, ua xikama mu kuota bhu túbhia tua mu tudila ku pholo bhu kienga kiala ni makala a uama). Anga ki bhita kuila Jehudi kia tange-ku kiá mafe a tatu mba a uana a malanda, sobha u katula nivete ia musoneki anga u batula na-iu o dilanda anga u di vubula mu túbhia tuala bhu kienga kia makala katé ʼIanda dioso ki dia jokota mu túbhia tua kexile bhu kienga. O sobha ni abhikʼê oso evu maka enhó, uoma ki ua a kuatele ngó mba a tandula ue izuatu iâ. Sumbala Elenatane ni Delaia ni Jemadiia, a bhingi sobha kuila dilanda ka diohe mu túbhia, maji muene nguê ku a bha mátui. Kiala-bhu kota phala muene, o kutuma dingi Jelamiiele, monʼa Hameleke, ni Selaia, monʼa Azediiele, ni Selemiia, monʼa Abidele, kuila a kute Mbaluke, o musoneki, ni Jelemiia dia polofeta; maji-phe Jihova ua a suekʼâ. Bheneʼobho kizuelu kia Jihova kieza kua Jelemiia, kioso sobha kiʼoha o dila: nda kumoxi ni maka ma sonekena Mbaluke ku dikanu dia Jelemiia, kuila Katula dingi dilanda diengi, u sonekeku o maka oso a kexile ku diodio dia dianga, dioha Jehoiakí, sobha ia Juda. O Jehoiakí, sobha ia Juda, u muʼambela, uexi; Jihova uambe kiki: Eie uoha dilanda didi, uixi: Mukonda dia kuila eie ua soneka-ku mu kubhana jimene, uixi: Ni kidi kiene, sobha ia Babilonha ua-nda kuiza anga u muanga ixi iii nʼa bhangesa kuila ni athu ni iama i batuka-mu? Kala kiki, Jihova uambe kiki kua Jehoiakí, sobha ia Juda: Jehoiakí ka kà kala ni iú u xikama bhu kiandu kia Davidi, o kimbi kiê a kà ki takuila bhu muanha ua dikumbi ni ku mbambi ia kiaúla kia usuku. Kikuma kiê-muène ngi ki zungila ku thandu diê ni ku thandu dia mbutu iê ni ku thandu dia abhikʼê; nga-nda kubheka ku thandu diê-muène ni ku thandu dia iá a tungu mu Jeluzaleme ni ku thandu dia athu mu Juda, o ku ibha kuosuʼoko ku ngene mu ku a tangela, ene iá a di tunuʼâ ku ngʼivua. Jelemiia hé u katula dilanda diengi, u di bhana kua Mbaluke, monʼa Nediia, o musoneki, iú ua sonekena-ku, ku dikanu dia Jelemiia, maka oso a divulu dioha Nzuakí, sobha ia Juda, mu túbhia; o kuene hanji kua di tele dingi maka a mukuá a di fu ni enhó. Anga sobha Zedekiia, monʼa Joziia, u hinga ungana bhu kididi kia Jekoniia, monʼa Nzuakí, a mu tele ku usobha ua ixi ia Juda, kuala Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha. Maji-phe kutale muene, uixi abhikʼê, ni mundu uoso akuaʼxi, ki bhuala ua bhana mátui ku maka a Jihova, a zuelela ku ukunji ua polofeta Jelemiia. Sumbale kiene, maji sobha Zedekiia ua tumikisa Jukale, monʼa Selemiia, ni Sofoniia, monʼa Mahaseia, o nganga, kua polofeta Jelemiia, phala a muʼ ambele, kuila: A tu diondele kindala kua Jihova, Nzambi ietu. Kieneʼokio, Jelemiia ua kexi mu kuila u tunda u bokona mu kifuẋi kia mundu, mukonda ka mu jikilile luua mu Kaleia. O kifuẋi kia masoladi a Falaó, anga ki tunda mu Ijitu; o kioso akua Kaldeia a kondolokele Jeluzaleme ni ku mu xita mu jimbandu, kievu njimbu iii, a lenga hé Juluzaleme a mu xa. Bheneʼobho-phe, kizuelu kia Jihova kiza kua polofeta Jelemiia, kuamba: Jihova, Nzambi ia Izalaiele uambe kiki: Sobha ia Juda ua mi tumikisa kokuami, phala ku mu jimbuluila, mua kà mu tangela kiki, muexi: Tala, kifuẋi kia masoladi a Falaó, a tundu mu Ijitu phala kuiza ku mi banda, kia-nda ku vutukʼé mu ixi iâ mu Ijitu. Anga akua Kaldeia a kà vutuka mu kúlua ni mbonge iii, hé a i tambula nʼa kà ioha muene mu túbhia. Jihova phe uambe kiki: Ki mu tobhese mienhu ienu, ni kuila: Amá! Ki bhuala phata muene! Akua Kaldeia a-nda ku tu xa muene! Mbata ka-nda ku mi xa-phe. Mukonda, né kiá mu jibha o kifuẋi kioso kia masoladi ma akua Kaldeia, a mu lua ni enu, anga kokuâ ku subhuka ngó òkuame, hanji enhó kala muthu u balumuka mu balaka iê anga uoha o mbonge iii mu túbhia. Anga ki bhita kiki: Kioso kia mu bhanda o kifuẋi kia masoladi ma akua Kaldeia a mu tunda mu Jeluzaleme, mukonda dia kifuẋi kia masoladi ma Falaó, Jelemiia u tunda mu Jeluzaleme phala kuia mu ixi ia Bejamí, mu kutambula dikanda diê mu kaxi ka mundu uê. Kioso muene kiala bhu dibhitu dia Bejamí, bhua kexile ue kabhitangu ka kilangidilu, dijina diê a muʼixana Jediia, monʼa Selemiia, monʼa Hananiia; muenhú hé u kuta Jelemiia dia polofeta, uexi: Eie ua mu lengela ku akua Kaldeia. Jelemiia-phe, uixi: Makutu. Ki nga mu lengela ku akua Kaldeia. Maji muene phe nguê ku muʼivua; kienhiki Jediia u kuta Jelemiia, hé uia-nê ku adiakimi. O adiakimi anga a thathamena kiavulu Jelemiia, hé a mu beta; a mu ta mu kaleia, mʼonzo ia Jonatane, o musoneki; mbata a i bhangele kiá dikuikilu. Jelemiia kia bokona monzo ia dikuikilu, mu maxilu mê, Jelemiia ua bhange-mu muene ndumba dia izuua. Sobha Zedekiia anga u tuma ku mueha; sobha hé u muʼibhula, ku kasuekele, mʼonzo iê, uixi: Sai-ku kizuelu kia Jihova? Jelemiia, uixi: Sai. Hé u muʼambela dingi, uixi: Anda ku ku bhakula bhu lukuaku lua sobha ia Babilonha. Jelemiia hé uambela dingi soba Zedekiia, uixi: Nga te kituxi kiahi kokuʼé, ni ku abhikʼé, ni ku kifuẋi kiki, ki kia mi bhekesa ku ngi ta mu kaleia? O jipolofeta jenu, ji kuebhi, ja kexi mu ku mi zambuila, kuila: Sobha ia Babilonha ka-nda kuizaku mu kúlua nʼenu mba kúlua ni ixi iii? Kiki-phe eie sobha, ngana iami, ivua ngi kuʼambele: O kudionda kuami ku sonokene bhu mesuʼé ku ngʼehele ku vutukila mʼonzo ia Jonatane, o musoneki, phala ki ngʼize mu ku fuila momo. Sobha Zedekiia anga u tendelela kuila Jelemiia a mu tule mu lumbu lua kilangidilu; hé aia ni ku mu bhana mbolo imoxi ku kizuua, ku nzunga ia akua kubhanga jimbolo, katé kiabhu mbolo joso mu mbonge; kienhiki Jelemiia anga u kala jinga mu lumbu lua kilangidilu. Anga a kʼivua kua Sefatiia, monʼa Matane, ni Jedaliia, monʼa Paxulu, ni Jukale, monʼa Selemiia, ni Pazulu, monʼa Malkiia, o maka oso Jelemiia a kexi mu tangela mundu, uixi: Jihova uambe kiki: Uoso u xala mu mbonge mumu, ua-nda kufua ku xibhata, ni ku nzala ni ku kipheku; maji uoso uia ku akua Kaldeia ua-nda ku kola muenhu; mukonda o muenhu uê, uene kiá ua-nda ku kituka kibhundile kiê, hé u laia. Jihova uambe kiki: O mbonge iii ni kidi muene, a-nda ku i bhakula bhu lukuaku lua kifuẋi kia masoladi a sobha ia Babilonha, o muene anga u i tolola. Makota hé ambela sobha, exi: Muthu iú a fue, kuma muene mu ku bhanga kiki, uala kubhuidisa o maku ma athu a fuama kúlua ita a subhuka hanji mu mbonge mumu, ni maku ma kifuẋi kioso mu ku a zuelela maka a di fu kiki; mukonda o muthu iú kala mu sota kutululuka kua kifuẋi kiki, maji phulu ngó. Sobha Zedekiia-phe, uixi: Talenu, muene uelʼé kiá bhu makuʼenu; mukonda sobha ka tena kulenda kima kioso-kioso ki mi bhanga enu kia ibha. Bheneʼobho, Jelemiia a mu kuata, a mu takuila mu kiboiongo kia Malkiia, monʼa sobha, kia kexile mu lumbu lua kilangidilu; Jelemiia hé a mu zezesa ni mikolo; maji mu kiboiongo ki mua kexile menha, inda maloua ngó; Jelemiia hé u kuzuka mu malôua. Ebede-Meleke, mukua Itiiopia, o ngolambole, ua kexile mʼonzo ia sobha, anga u kʼivua kuila Jelemiia a mu te mu kiboiongo (kieneʼokio-phe sobha ua xikama bhu muelu ua Bejamí); kithanganʼokio, Ebede-Meleke u tunda mʼonzo ia sobha uia mu kutangela sobha, uixi: Sobha, tata! Ngana iami! Athu iá a bhange kia ibha muene ku ioso ia bhange kua Jelemiia dia polofeta, o ku mu ta mu kiboiongo; ku tanga o kidi, bhu kididi bhua mu teʼobho, ua-nda kufua ni nzala, mukonda mu mbonge kana-mu dingi jimbolo. Bheneʼobho-phe, sobha u tendelela Ebede-Meleke, mukua Itiiopia, uexi: Katula-ku makuinhi a tatu a muthu bhabha, nda u katule Jelemiia, dia polofeta, mu kiboiongo, kiosuʼiki kiluua a fua ni nzala. Anga Ebede-Meleke u katula athu, uia mʼonzo ia sobha, bhoxi dia dilundilu dia jimbongo ja sobha, anga u katula-mu itetele ia makoza, okulu kiá, a kuka, ni izuatu muene ia tandujuka, hé u i zezesa ni mikolo kua Jelemiia, uala mu kiboiongo. Ebede-Meleke, mukua Itiiopia, anga uambela Jelemiia, uixi: Ta kindala o makoza iá, a kuka, a tandujuka, a bolo kiá, mu jihábia ja maku mé, mikolo i bhite ku thandu dia makoza. Jelemiia kiene kia bhange. Jelemiia anga a mu sunga ni mikolo, a mu katula mu kiboiongo; hé u kala mu lumbu lua kilangidilu. Kieneʼokio sobha Zedekiia u tuma ku muʼixana, o Jelemiia, polofeta, anga uiza bhu pholo iê, bhu muelu ua katatu, ua kexile kʼonzo ia Jihova; o sobha anga uambela Jelemiia, uixi: Nga kuʼibhula kima kimoxi, kana ku ngi suekela kima. Jelemiia hé uambela Zedekiia, uixi: Eme ki ngi ku jimbuila-kiu, ni kidi kiene, eie kua-nda ku ngi jibha? O ki ngi ku bhana kaiula, eie uanda ku ngʼivua? Bheneʼobho, mu kasuekele, Zedekiia ua lokela muene Jelemiia, uixi: Ki kola! Jihova a nangenene, ua tu bhange o muenhu iú, kuila eme ki nga-nda ku ku jibha, kana, mba ngi ku bhakula ue bhu maku ma iá a mu kenga ku ku jibha. Jelemiia-phe uambela Zedekiia, uixi: Jihova, Nzambi ia Ilombo Ieta, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Se uia mu ku di bhakulʼé é-muene kiluelu ku ilamba ia sobha ia Babilonha, kuabhu-phe, eie ua-nda ku kola muenhu, o mbonge iii ka-nda ku ioha mu túbhia, enu mua-nda kulaia nʼeie ni dibhata dié. O ki uila nguami kuia ku makota a sobha ia Babilonha, kuabhu-phe, o mbonge iii a-nda ku i bhakula bhu lukuaku lua akua Kaldeia, ene anga a i oha mu túbhia, eie-phe kua-nda kusubhuka bhu makuʼâ. Sobha Zedekiia hé uambela Jelemiia, uixi: Ngala ni hele ia jijudé a lengela ku mbandu ia akua Kaldeia; a soko-bho ku ngi bhakula bhu maku mâ nʼa ngi bhange kasekelu. Jelemiia uixi: Ka-nda ku ku bhakula. Nga ku diondo, ivua dízui dia Jihova, kala ki ngala ku ku tangela na-diu; se u dʼivua, ua-nda ku kala kiambote, o muenhu ué ua-nda kulaia muene. Maji eie ki uila nguami ku tunda, kizuelu-phe kienhiki, kia ngi londekeza Jihova. Kuma ahetu oso a xala mʼonzo ia sobha ia Juda a-nda ku ambata ku makota ma sobha ia Babilonha; ene uâ, ahetu, a-nda ku ki tanga, exi: Athuʼé ene ku ku tululukisa a ku funhisa ia a ku lende; o kiki kia ku mono inama ia ku kuzuka kiá mu maloua, ene a vutuka kuema. Kienhiki ahetuʼé oso ni tuana tué a-nda ku ambata kuala Jikaldeu, eiemuène kua-nda kusubhuka bhu maku mâ, inda o lukuaku lua sobha ia Babilonha luene muene lua-nda ku ku kuta, o mbonge iii muene ua-nda ku ioha mu túbhia. Bheneʼobho Zedekiia uambela Jelemiia uixi: Maka iá ki bhu kale muthu u a ejiia, phala eie kufue. Kioso makota kia-nda ku kʼivua, kuila nga zuela ni eie, hé a kuendela, exi: Tu tangele ioso i uambela sobha, kana ku tu suekela-iu, phala etu ki tu ku jibhe; o sobha ua kuambela kima kiahi? Eie-phe u a tangela, uixi: Eme ngʼejile bhu pholo ia sobha mu ku mu dionda, phala ka ngi vutuile mʼonzo ia Jonatane, ni ngi fuile momo. O makota oso kioso kieza kua Jelemiia mu ku muʼibhula, muene ua a vutuila kala kia mu longesa sobha; ene iá a mu xi, mukonda o kikutu ki ki tungunuka. Jelemiia anga u kala mu lumbu lua kilangidilu katé bhu kizuua mbonge ia Jeluzaleme kia i tambuile, kia tambula o mbonge ia Jeluzaleme muene iú hanji mueneʼomo. Mu muvu ua kavua ua Zedekiia, sobha ia Juda, bhu mbeji ia kakuinhi, Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha anga uiza ni kifuẋi kiê mu kúlua ni Jeluzaleme, mbonge anga u i konda. Mu muvu ua kakuinhi ni umoxi, ua Zedekiia, bhu mbeji ia kauana, mu kizuua kia kávua ku mbeji, kiene kia bulu o lumbu lua mbonge. Anga makota oso a sobha ia Babilonha a bokona hé emana bhu muelu ua dikaẋi, enhá: a ngana Nenga-Sazele, Sanga-Nebu, Xasekime, Labe-Sadi, Nenga-Sazele, Labe-Make, ni akuá eneʼoso makota ma sobha ia Babilonha. Anga ki bhita kuila, Zedekiia-phe, sobha ia Juda, kioso kia a mono, kumoxi ni makuenze mê moso ma ita, a lenge, anga a tunda ni usuku mu mbonge, a di tela njila ia kadíbhia ka sobha, bhu dibhitu diala bhu kaxi ka malumbu ma iadi, anga u tunda u di ta mu njila ia kiphenza. Maji-phe o kifuẋi kia masoladi ma akua Kaldeia, ki a kaiela, anga Zedekiia a mu kuatela mu dinhana dia Jedikó, hé a mu kuta, anga a mu tumikisa kua Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, bhu Dibalah, mʼoxi ia Hamate, anga u mu fundixila mueneʼomo. Anga sobha ia Babilonha u jibha ana oso a Zedekiia, bhu Dibalah bheneʼobho, Zedekiia iú tala muene ni mesu; o ilamba ioso, makota mua Juda, sobha ia Babilonha ua a jibha ue ene oso. Hé u tufula mesu a Zedekiia, u mu kuta ni malubhambu aiadi a ngondo, phala kuia-nê ku Babilonha. Akua Kaldeia anga oha inzu ia sobha mu túbhia ni jinzu ja mundu uoso, o imbaka ioso ia Jeluzaleme hé a i bula. O tumbalu-mbalu tua subhuka mu mbonge ni iá kiá a tundile ku mbandu iâ ia a di bundile ku jinguma, kumoxi kiá ni iá a subhuka ku mundu, Nebuzaladane, kabhitangu ka kilangidilu, uainâ ku Babilonha. Maji oso ió jingadiama, mu athu, ka moneka kima, Nabuzaladane, kabhitangu ka kilangidilu, ua a xisa mʼoxi ia Juda; anga u a bhana mábhia ma mivide ni mikáu mu kizuua kieneʼokio. Maji o Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, ua tendelele Nabuzaladane, kabhitangu ka kilangidilu, ku mbandu ia Jelemiia, uixi: O mesu mé ta na-u kua muene, u mu katule, kana ku mu bhanga ku ibha kuoso-kuoso; inda uila kioso muene kia ku tangela, eie kiene ki u mu bhanga muene. Kienhiki kiene Nabuzaladane, kabhitangu ka akua kulanga, kia tumina, anga Nebuzahabane, ni Labe-Sadi, ni Nenga-Sazele, ni Labe-Make, ni makota oso a sobha ia Babilonha, a tuma ku katula Jelemiia mu lumbu lua kilangidilu, hé a mu bhana kua Jedaliia monʼa Haikane, monʼa Safane nda a muʼambate kʼonzo iê; muene hé u kala mu kaxi ka mundu uoso. Tala, kizuelu kia Jihova kiejile kua Jelemiia, kioso kia mu jika hanji mu lumbu lua kilangidilu, kiexi: Ndé, u tangele Ebede-Meleke, mukuá Itiiopia, uixi: Jihova dia Ilombo Ieta, Nzambi ia Izalaiele uambe kiki: Tala, eme nganda kubheka maka ami ku thandu dia mbonge iii, ki phala mbote, kana, maji phala kuiibha; anga kizuelu kiami kia kà tenena muene bhu mesu mé mu kizuuʼokio. Eie-phe, mu kizuuʼokio, nga-nda ku ku bhululʼé muene, eme ngi Jihova, bhu maku ma iá a ku kuata uoma ku a tala ngó pholo, ka-nda ku ku bhakula-bhu. Mukonda ni kidi kiene, nga-nda ku ku bhulula, o ku xibhata kua kà di bhala-ku; maji o muenhu ué uene ua-nda ku kala o mbole ié, mukonda ua dielela kokuami, eme ngi Jihova. O kizuelu kieza kua Jelemiia, kia tundu ku mbandu ia Jihova, kioso Nebuzaladane, kabhitangu ka kilangidilu, kiʼambudisa Jelemiia bhu Lama, kioso kia mu katula, kuila muene uala hanji ni malubhambu mê mu kaxi ka ene oso ai ku uhutile a tundu mu Jeluzaleme ni mua Juda, kua ió a ambata ku uhutile ia ai na-u ku Babilonha. Mbata o kabhitangu ka kilangidilu uambata Jelemiia iú ua muʼambela, uixi: Jihova, Nzambi ié ua tange divuua didi ku kididi kiki. Jihova phe ua di bheka muene iú ua bhange kala kiambele, mukonda mua te kituxi kua Jihova, nguenu kutumaka dízui diê, kú kua mʼiza ima ioso kala ienhiʼii. Kikiphe, tala, nga ku jituna lelu ku malubhambu ma kexile mu maku mé. Se kia ku uabhela kuiza nʼeme ku Babilonha, zá; eme muene nga-nda ku ku langa, maji se ki ki ku uabhela kuiza nʼeme ku Babilonha, kalʼé. Talesa-phe, oxi ioso iala ku mesu mé, bhuoso bhu ua mono bhua ku uabhela, bhua ku iukila ku mesu mé, ndé, u kaliʼé bhenhobho. Kuma-phe, muene ka vutukile luua, u muʼambela, uixi: Vutuka kua Jedaliia, monʼa Haikane, monʼa Safane, ió a mu te ku ukota ua jimbonge ja Juda kuala sobha ia Babilonha, phala u tunge-nê mu kaxi ka kifuẋi; o ki uila dingi sai kuma kuengi kua ku uabhela kuia, ndé. Kabhitangu ka kilangidilu hé u mu bhana ni huta ia ku dila mu njila ni mahitula anga u muʼambudisa phala kuié. Uenhú o uijilu ua Jelemiia kua Jedaliia, monʼa Haikane, bhu Mixpa, anga u tunga-nê mu kaxi ka kifuẋi kia athu a subhukile mu ixi ia Juda. Kioso o makota a ilombo ia masoladi, kumoxi ni mundu uâ, a kexile ku mukáu, kia kʼivu kuila sobha ia Babilonha ua te Jedaliia, monʼa Haikane, ku ukota ua kutumina ixi, ia a mu bhana ue kulangidila mala ni ahatu ni tuana tua ndenge ni jingadiama ja ngadiadia mu ixi, a kambele kuia-nâ ku uhutile mu Babilonha, anga eza ku di mona ni Jedaliia bhu Mixpa, a kexile: Ijimaiele, monʼa Netaniia, ni Nzuanana, ni Jonatane, anʼa Kadiiá, ni Selaia, monʼa Tanumete, ni anʼa Ifai, mukua Netofe, ni Jezaniia, monʼa muthu ua tokala bhu Mahaka, ni ene ni mundu uâ. Jedaliia, monʼa Haikane, monʼa Safane, anga u a lokela ene ni mundu uâ uixi: Ki mu kale ni uoma ua kubhikila akua Kaldeia; kalenu moxʼumu, bhikilenu sobha ia Babilonha, ima i miʼende kiambote. Eme-phe nga tungu bhenhabha bhu Mixpa, nda ngi di lunge ni akua Kaldeia oso eza kokuetu; enu-phe endenu ni kubhongolola o vinhu, ni ibundu ia musonoko ua mvula, ni maji, mu i te mu itabhu ienu, nda mu tunge mu jimbonge joso ji mua bhundu. Kiene kimoxi ue ni jijudé joso a kexile ku Mouabhe, ni mu kaxi ka anʼa Amone, ni ku Idomo, ni iá a kexile mu jixi joso jenhojo, kievu kuila sobha ia Babilonha ua xisa-ku o masubhu mua Juda, iú ua a tela-ku Jedaliia, monʼa Haikane, monʼa Safane, ku ungana ua kutumina, ene oso o jijudé a kexile mu ididi ioso mua a takuilile, a vutuka anga eza mʼoxi ia Juda, kua Jedaliia, bhu Mixpa; hé a bhongolola ndumba dia vinhu ni ibundu ia musonoko ua mvula ni kuvula kuoso. Nzuanana, monʼa Kadiiá ni makota oso a ilombo akexile ku mukáu, anga eza kua Jedaliia bhu Mixpa, anga a mu tangela, exi: Eie ua kʼijiia kiambote kuila Bahali, sobha ia anʼa Amone, ua tumikisa Ijimaiele, monʼa Netaniia phala ku ku katula o muenhu? Maji Jedaliia, monʼa Haikane ngué kuẋikina ia mu zuelela. Sumbala, Nzuanana, monʼa Kadiiá, ua tangela Jedaliia mu kasuekele, bhu Mixpa, uixi: Nga-nda kuia kindala ni nga kà jibha Ijimaiele, monʼa Netaniia, ki bhua-nda ku kala muthu u kʼijiia; mukonda diahi muene uandala ku ku katula eie o muenhu, o kibuka kioso kia Juda kia di bhongoluela kokué anga ki muangana, o a a subhuka kua Juda hé a jima o mbutu? Maji-phe Jedaliia, monʼa Haikane, uambela Nzuanana, monʼa Kadiiá, uexi: Kana kubhanga kiokio; mukonda eie ua mu tanga makutu, Ijimaiele ua mu mu tatelʼé ngó. Anga ki bhita-phe kuila mu mbeji ia kasambuadi, Ijimaiele, monʼa Netaniia, monʼa Elixama, ua tokala ku muiji ua jisobha, ueza kumoxi ni tubhitangu tua sobha, mu ku ejiia, kuinhi dia muthu dieza na-diu kua Jedaliia, monʼa Haikane, bhu Mixpa; ene anga a dia-nê mbolo kumoxi bheneʼobho bhu Mixpa. Anga Ijimaiele, monʼa Netaniia, u balumuka, kumoxi ni kuinhi diê dia muthu dia kexi na-diu, anga a kuama Jedaliia, monʼa Haikane, monʼa Safane, ni xibhata, kienhiki anga a jibha ió a mu tele ku ukota ua xi, kuala sobha ia Babilonha. Ijimaiele hé u jibha ue jijudé joso ja kexile kumoxi ni Jedaliia bhu Mixpa, kumoxi ni akua Kaldeia, mala a ita a kexile bheneʼobho. Mu kizuua kia kaiadi, anga ki bhita kiki, kuila muene ua jibha kiá Jedaliia, sé muthu ku kʼijiia, anga kuiza-phe athu a tundu ku Xikeme ni ku Silu ni ku Samádia; makuinhi nake a muthu, ni miezu iòkonge, ni izuatu ia tandujuka ni mikutu ia batujuka; o bhu maku a bheka maujitu mâ makudia ni uasu ua dizumba phala ku uʼambata mʼonzo ia Jihova. O Ijimaiele, monʼa Netaniia, kiʼai mu ku a kauidila, ua ile ni kudila tundé bhu Mixpa; o kia a sange, iú ua ambela uixi: Ndokuenu kua Jedaliia, monʼa Haikane. Anga ki bhita kuila, ene kiʼai ni kuenda, katé kia bhixila mu kaxi ka mbonge, Ijimaiele, monʼa Netaniia, ua a jibha, ni muene ni athuʼê a kexile-nâ kumoxi, iú ua a lunduluila mu fiẋi. Maji mu kaxi kâ mua kexile kuinhi dia muthu ambela Ijimaiele, kuila: Etu ku tu jibhe; mukonda tuala ni jimbongo ji tua sueka ku makáu, ni tiliku, ni sevada, ni maji ni uiki. Muene ue kiene kia ehela, ka a jibha kala kia jibha o jiphange jâ. O fiẋi, mua tele imbi ioso ia jibha Ijimaiele, mukonda dia Jedaliia, iene ia kandele sobha Aza mukonda dia Bahasa, sobha ia Izalaiele; ienhiʼii muene iezalesa Ijimaiele, monʼa Netaniia, ni imbi. Ijimaiele, anga uʼambata ku uhutile, athu oso a subhukile akexile bhu Mixpa; ku tale anʼa ahetu a sobha, uixi o kifuẋi kioso kia athu a subhukile bhu Mixpa, a bhele Nebuzaladane kabhitangu ka kilangidilu kua Jedaliia, monʼa Haikane; ene osuʼâ, Ijimaiele, monʼa Netaniia ua ambata ku ubhika anga uia-nâ phala ku di bunda ku anʼa Amone. Nzuanana, monʼa Kadiiá, kioso kievu, kumoxi ni makota oso a ilombo ia masoladi a kexi-nê kumoxi, o ku ibha kuosʼuku kua bhange Ijimaiele, monʼa Netaniia, a katula mala oso a kexile na-u, hé aia mu kulua ni Ijimaiele, monʼa Netaniia, anga a mu sanga bhu mbanduʼa menha a vulu a kala mu Ngibiione. Anga-phe ki bhita kiki kuila: Kifuẋi kioso kia kutile Ijimaiele, ki kia mono Nzuanana, monʼa Kadiiá, uala mu kuiza kumoxi ni adiakime oso a ilombo ia masoladi, a kuata kusanguluka. O kifuẋi kioso kia athu a kutile Ijimaiele bhu Mixpa, kia mu bhe dikunda, anga ki vutuka, kiia kua Nzuanana, monʼa Kadiiá. Maji Ijimaiele, monʼa Netaniia, kumoxi ni nake dia muthu a lenge, kia mono Nzuanana, anga aia ku anʼa Amone. Bheneʼobho, Nzuanana, monʼa Kadiiá, kumoxi ni makota ma ilombo ia masoladi, a kexile-nê kumoxi, anga a katula iá a subhuka ku kifuẋi kia tambula kua Ijimaiele, monʼa Netaniia, tunde bhu Mixpa kioso kia jibha Jedaliia, monʼa Haikane, ni mala, makuenze a ita ni ahatu, ni tuana tua ndenge, ni jingolambole a a tambuile bhu Ngibiione. Anga a katuka, aia mu kutunga bhu Jelute-Kimane bhua zukama ni Beleme, phala bhobho kiá kubokona mu Ijitu, mukonda dia akua Kaldeia; mbata a a kuatelele uoma, mukonda dia Ijimaiele, monʼa Netaniia ua jibha Jedaliia, monʼa Haikane, a mu tele ku ungana uaʼxi kuala sobha ia Babilonha. Bheneʼobho makota ma ilombo ia masoladi oso, o jikabhitangu, ni Nzuanana, monʼa Kadiiá, ni Jezaniia, monʼa Hozaia, ni mundu uoso tundé ku monʼa-ndenge tulé ku muadiakimi. Anga ambela polofeta Jelemiia, exi: Kudionda kuetu ku sonokene kindala bhu pholo ié, u tu diondele kua Jihova, Nzambi ié, ku ene osuʼá subhuka, mbata ku nzungule i tua kexile, tua subhuka tua tolo kiá, kala ki ua mu di muena éʼmuène ni mesu mé. Phala Jihova, Nzambi ié, a tu longese njila i tua fuama kuendela ni kioso ki tua fuama kubhanga. Polofeta Jelemiia anga u ambela, uixi: Eme nga mʼivu; tala, eme nga-nda kusamba kua Jihova, Nzambi ienu kala ki mua zuela; o kioso-kioso Jihova kia mi vutuila, eme nga-nda ku mi tangelakiu, ki nga-nda ku mi dingila kima. Ene hê a vutuila Jelemiia, exi: Jihova a tu kale mbangi ia kidi ni ufiiele, bhu kaxi ketu, se tu kamba kubhanga kioso kiambe o kizuelu kioso kia-nda ku ku tumikisa na-kiu Jihova, Nzambi ié, kókuetu. Kizuelu kiê, ki uabhiʼê mba ki ibhiʼê, dízui dia Jihova, Nzambi ietu, ku tua-nda ku ku tumikisa, diene di tua-nda kutumaka, phala tu muene-ku mbote, mu kutumaka dízui dia Jihova, Nzambi ietu. Anga ki bhita kuila, kia zubha kúbhua kuinhi dia izuua, kiene kieza kizuelu kia Jihova kua Jelemiia. Anga uixana Nzuanana, monʼa Kadiiá, ni makota oso a ilómbo ia masoladi, o tubhitangu, a kexile-nê kumoxi, ni mundu uoso, tundé ku mona-ndenge tulé ku muadiakimi. Hé uʼambela, uixi: Jihova, Nzambi ia Izalaiele, ku mua ngi tumikisa, phala ku bhiẋidisa o kudionda kuenu ku pholo iê, uambe kiki: Se mu kalenu muene mʼoxi muenhumu kiambote, kuabhu-phe, eme ue nga-nda ku mi tunga, ki nga-nda ku mi bula, kana; nga-nda ku mi kuna, ki nga-nda ku mi vuza; kuma o ku ibha kuoso ku ngène mu ku mi bhanga, kua ngi kuata ku muẋima. Ki mu kale ni uoma ua sobha ia Babilonha, mua mu kuatela o uoma; ki mu kale ni uoma, Jihova ua ki tange, mukonda eme ngala ni enu phala ku mi bhulula, ni ku mi bhangesa kubhulaka bhu lukuaku luê. Nga-nda ku mi bhanga jihenda, phala muene ue a mi kale ni jihenda, jenu, nda a mi vutule dingi mʼoxi ienu. Maji-phe, enu ki muila, muixi: Etu mʼoxi mumu ki tua-nda ku kalamu, hé mu kamba kutumaka o dízui dia Jihova, Nzambi ienu, muexi: Kana, kota o kuietu ku ixi ia Ijitu, koko ki tua-nda kumona-ku dingi ita, mba tuà kʼevua mbimbi ia koloneta, mba tua kà kala ni nzala ia kudia inda tua kà kala kuneʼoko. Kiókio-phe hé kiene, ivuenu kizuelu kia Jihova, enu mua subhuka kua Juda: Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Se enu mua jijila ku ta ngoho jipholo jenu phala kubokona mu Ijitu, anga mu bokona momo phala kunhunganena-mu, mua-nda kuila o xibhata ia mi kuatele uoma, o koko ia-nda ku à mi tula muene mʼoxi ia Ijitu, ni nzala i mua kuatela hele kunu, ia kà kala ni enu mu Ijitu, o kuenhoko kuene ku mua-nda kua kà fuila. Kienhiki kiene kia-nda kua kà bhita ni athu oso a ta jipholo jâ mu kubokona mu Ijitu phala kunhunganena-mu; a kà fua ku xibhata, ni ku nzala, ni ku dibhebhu; ku eneʼoso ió ki kua kà subhuka muthu mba ku bhulaka muthu, ku kibuika ki nga-nda kubheka ku thandu diâ. Mbata Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Kala kia lunduluka o njinda iami ni kutema kuami ku thandu dia iá a tungile mu Jeluzaleme, kiene kia-nda kulunduluka o kutema kuami ku thandu dienu, se mu bokona mu Ijitu; anga mua kà kituka mu akua mázui, mu kidiuanu, enhoso a mi zemba, mu kala mu akua lusebu, o kididi kiki, ki mungu dingi mu ki mona. Jihova ua zuela ku mbandu ienu, eie u masubhu a Juda! Kana kubokona mu Ijitu; ijiienu-kiu mu kidi, kuila lelu nga mi bhela umbangi u mi bhanga kia ibha. Mukonda enu o mienhu ienu mua i tobhesa, kuma mua ngi tumikisa kua Jihova, Nzambi ienu, muexi: Tu sambele kua Jihova, Nzambi ietu; o iene ioso muene i ku tangela Jihova Nzambi ietu, iene muene eie i u tu tangela, etu ni tu i bhange. Iene-phe iii i nga mi tangela lelu; maji mu ima ioso ia ngi tumu na-iu muene kòkuenu, enu mua tokoka ku bhana mátui ku dízui dia Jihova, Nzambi ienu. Kikiphe ijiienu-kiu mu kidi, kuila, ku xibhata, ni ku nzala, ni ku dibhebhu, kuene ku mua-nda kua kâ fuila, mu kididi kiene ki mua bhindamena ku bokona phala kunhunganena-mu. Anga ki bhita kuila kioso Jelemiia kia zubha kutangela mundu uoso o kizuelu kia Jihova, Nzambi iâ, kizuelu kia mu tumikisine na-kiu Jihova, Nzambi iâ, ene kiá o maka oso enhó muene a tange muene. Bheneʼobho phe Azadiia, monʼa Hozaia, ni Nzuanana, monʼa Kadiiá ni athu oso akua izala, a zuela, a tangela Jelemiia, exi: Eie ua mu tanga makutu; Jihova, Nzambi ietu ka ku tumu kutanga, kuila: Ka bokona mʼoxi ia Ijitu, phala kunhunganena momo. Mbaluke, monʼa Nediia, muene ua mu ku funhisa eie kokuetu, phala u tu bhakule bhu lukuaku lua akua Kaldeia ni a tu jibhe mba a tu tumikisa ku ixi ia Babilonha. Nzuanana-phe, monʼa Kadiiá, ka tumaka, mba umoxi ngó ku makota ma ilombo ia masoladi, mba o mundu uoso, o dízui dia Jihova, phala ku kala mʼoxi ia Juda. Inda kia di te-ku, Nzuanana, monʼa Kadiiá ni makota oso a ilombo ia masoladi a zangula iá o masubhu a Juda, a vutuka ku jixi joso kua a takuilile phala eze mu kunhunganena mʼoxi ia Juda, o mala, ni ahetu, ni tuana tua ndenge, ni anʼa ahetu a sobha, ni mienhu ioso kiá ia xile Nebuzaladane, kabhitangu ka kilangidilu, kua Jedaliia, monʼa Haikane, monʼa Safane, ni Jelemiia muene dia polofeta, ni Mbaluke monʼa Nediia. Anga a bokona-nâ mu Ijitu, mukonda nguâ kutumaka o dízui dia Jihova, anga eza katé bhu Tafane. Bheneʼobho kizuelu kia Jihova, anga kʼiza kua Jelemiia, bhu Tafane, kuila: Eie nomona ni maku mê, matadi a makota, u ma sueke koxiʼa mavu mu folono iala bhu muelu ua inzu ia Falaó iala mu Tafane, o kioso ki ua a sueka, o mala a akua Juda bhene muene bhua kala. Anga u a ambela, uixi: Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele uambe kiki: Talenu, nga-nda kutuma, hé ngi katula Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, mubhikʼami, hé ngi ta kiandu kiê kuthandu dia matadi iá u nga sueka, muene balaka iê ia ungana, uà kà iʼòlekela ku thandu dia matadi enhá. Hé ua kʼèza anga ua kà kuama o ixi ioso ia Ijitu: O uoso a muʼambe ku kalunga, ku kalunga; a muʼambe ku ubhika, ku ubhika; a muʼambe ku xibhata, ku xibhata; Nga-nda kua kà ta mu túbhia o jinzu joso ja jinzambi ja Ijitu; muene ua-nda kuà jiʼoha anga u jiʼambata ku uhutile; o ixi ia Ijitu anga i kemba kiua kala mubidi kia zuata o kizuatu kiê; muenhomo muene, ua kà tunda-mu ni kutululuka. O iteka ia Beteseme, iala mʼoxi ia Ijitu, ua-nda kua kà i bula-bula, o jinzu ja jinzambi ja Ijitu hádia ua ká jiʼoha mu túbhia. O Kizuelu kieza kua Jelemiia, ku mbandu ia jijudé joso, ja tungu mʼoxi ia Ijitu, a kexile bhu Mingidole, ni bhu Tafane, ni bhu Nofe, ni mʼoxi ia Patulu, kiexi; Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Enu mua di muena o kuiibha kuoso ku nga lauila ku thandu dia Izalaiele ni ku thandu dia jimbonge joso ja Juda; talenu, leluʼidi ja di bhange jingundu ki bhuala muthu u tunga-mu. Mukonda dia kuiibha kuâ kua bhanga jinga, phala ku ngi thathamesa, kioso kiʼàia jinga mu kuoha uasu ua dizumba ni kudiundila jinzambi jengi, ja bhingi ene ka jʼijidile ngó, né ene, mba enu, mba o jitata jenu. Eme-phe, abhikʼami oso, o jipolofeta, nga mi tumikisa-nâ, ngi di meneka mu ku a tumikisa ku mi tangela, kuila: Tatʼenu! Kana kubhanga kiki kia bolo ki nga ibhila eme. Maji ene nguâ kubhana mátui; mba a bheteka dítui diâ nʼa diele ima iâ ia ibha, nʼehe kuia ni kuoha uasu ua dizumba ku jinzambi jengi. Njinda iami-phe ni kutema kuami anga i di lundulula hé i uamena mu jimbonge ja Juda ni mu jinzunga ja Jeluzaleme; jene jí ja kituka ixi ia kisekele, ja biluka jingundu, kala ki kia di monekena mu lelu. Kiki-phe, Jihova, Nzambi dia Ilombo Ieta, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Enu muenhu uenu mu u bhangelaʼhi kuiibha kua soko kiki! Kia mi bhangesa o kuzangula o diiala ni muhatu, ni mona-ndenge ni iú uala hanji ku mele anga mu a katula mu kaxi ka Juda hé mu fula ku xa-mu ngó muthu uosouoso u subhuka. O ki mua-nda ku ngi thathamesa ni ikalakalu ia maku menu, kioso ki muʼoha uasu ua dizumba ku jinzambi jengi mʼoxi ia Ijitu, mu mua bokona, enu, phala kunhunganena-mu, mbebhu kʼenuʼenu mua-nda ku di jimisa o mbutu anga mu di bhanga mu akua mázui ni lusebu mu kaxi ka miji ioso mu ngongo? Kuiibha kua jitata jenu mua ku jimbi kiá, ni kuiibha kua jisobha ja Juda, ni kuiibha kua ahetuʼâ, ni kuiibha kuenu enuʼenu, ni kuiibha kua ahetuʼenu, kua bhangela jinga mʼoxi ia Juda ni mu jinzunga ja Jeluzaleme? Nguâ ku di tolesa katé mu kizuua kia lelu, mba a kala ni uoma, mba enda mu ngonge iami, mba mu itumu iami i nga te bhu pholo ienu ni bhu pholo ia jitata jenu. Kala kiki, Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Talenu, pholo iami nga-nda ku i talesa kokuenu phala ku mi bhanga kiaiibha, Juda dioso nga-nda ku mu vuza. Nga-nda ku katula o masubhu, a subhuka kua Juda, a te pholo iâ mu kubokona mʼoxi ia Ijitu phala kunhunganena momo, anga a buikila eneʼoso mʼoxi ia Ijitu; a kà di bhala ku xibhata, a kà fua ku nzala; a kà jikinina muene tundé ku mona-ndenge tulé ku muadiakime; ni ku xibhata ni ku nzala kuene kua kà fuila; a kà kituka mbolèle, a ka di bhanga kisunji, ni mázui ni lusebu. Mbata oso a tungu mu ixi ia Ijitu nga-nda kua kà a zungila ni xibhata, ni nzala ni dibhebhu, kala ki nga zungila Jeluzaleme. Katé ki mua kà moneka muthu u bhulaka hé u subhuka ku mbandu ia masubhu a Juda, a bokona mʼoxi ia Ijitu phala kunhunganena momo, hé u vutuka mʼoxi ia Juda, kala ki kia a kexile kinéne muene ku muẋima, o kuvutuka phala kutunga dingi mʼoxi ia Juda; maji kiki-phe ka kà vutuka, kikale kiá ngoho oso a kà bhulaka. Mala oso ejidile kuila ahetuʼâ a mu kuoha uasu ua dizumba ku jinzambi jengi, ni ahatu emanene bheneʼobho, kifuẋi muene kia dikota kumoxi ni mundu uoso ua tungile mu Ijitu, bhu Patulu, a vutuila Jelemiia, exi: Ku maka ió u ua tu tangela mu dijina dia Jihova, eie ki tua-nda ku ku tumaka: Kota-kota tua-nda kutumaka kizuelu kia tundu mu kanu dietuʼetuene, tuenda ni kuoha jinga o uasu ua dizumba kua sobha ia diulu ia muhatu, ni ku mu bhakuila makúnua, kala ki tuene mu kubhanga kiá etu, ni jitata jetu, ni jisobha jetu, ni ilamba ietu, mu jimbonge ja Juda ni mu jinzunga ja Jeluzaleme; etu tuene mu kala ni kúdia kua di xala ni kusanguluka, kana-ku ue kuiibha kuoso-kuoso ku tua mono. Maji tundé kiá ki tueha o kuoha uasu ua dizumba, kua sobha ia diulu ia muhatu, ni ku mu bhakuila o makúnua, ioso muene ia tu kambe, tua diua ku xibhata ni ku nzala. Etu-phe, kizuua kuẋi, ki tuoha uasu ua dizumba kua sobha ia diulu ia muhatu, etu tua mu bhakuila makúnua, mba ku mu bhangela jimbolo phala ku mu diundila ni ku mu bhanga ujitu ua makúnua, o mala etu anga a kamba ku kala-bhu? Bheneʼobho-phe, Jelemiia uambela kifuẋi kioso, o mala ni ahatu, ni mundu uoso a mu vutuilile kiki, uixi: Manhi enu mua fika kuila Jihova ua kambe ku kʼijiia, mba ku muẋima uê ki ki mu bhiti-ku, o uasu ua dizumba u muʼohela mu jimbonge ja Juda, ni mu jinzunga ja Jeluzaleme, enu ni jitata jenu, ni jisobha jenu, ni ilamba ienu, kumoxi ni mundu uoso uala mu ixi? Kí kia bhekela kuila Jihova ue ka tenene dingi kulendukila mu kithangana kia vulu o kuiibha kua ibhangelu ienu ni ima ia isunji i mua bhanga jinga, ixi ienu iú ua i bilula kikangalakata, ia di bhange kima ki kuatesa uoma, ia kituka ixi ia mázui, ki i moneka athu a tungamu, kala ki muala ku i mona leluʼidi. Mbata enu muʼoha uasu ua dizumba, kuma mua te kituxi kua Jihova, nguenu ku tumaka o dízui dia Jihova, mua fulu kuenda mu ngonge iê ni mu itumu iê, kiene kia mʼijiia kuiibha kuosʼuku kala ki kia di monekena mu kizuua kia lelu. Jelemiia anga uambela dingi mundu uoso ni ahetu oso, uixi: Ivenu kizuelu kia Jihova, enuʼoso mu akua Juda, mua tungu mʼoxi ia Ijitu. Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele, ua mu zuela kiki, uexi: Ni enu ni ahatuʼenu, ki mu ki zuela ngó ni dikanu dienu, maji mua ki bhange muene ni makuʼenu, muixi: Ni kidi kiene tua-nda ku kumbidila muene izuelu ietu i tua tange, ia kuoha o uasu ua dizumba kua sobha ia diulu ia muhatu ni mu mu bhanga ujitu ua makúnua; kiene-phe muene ki mua tona kutanga enu mua kumbidila muene kala ki mua zuela. Uila kiki, ivuenu o kizuelu kia Jihova, enuʼoso mu akua Juda mua tungu mʼoxi ia Ijitu: Talenu, eme ngi loka mu dijina diami dia dikota, eme ngi Jihova, kuila ki mungu dingi dijina diami a di tumbula kuala dikanu dia muthu ua tokala kua Juda mʼoxi ioso ia Ijitu, nʼedi: Ki kola! Jihova a nangenene! Kiki-phe nga-nda ku a langidila, ki phala mbote, maji phala kuiibha; athu oso mua Juda, ala mʼoxi ia Ijitu, a-nda kujikinina ku xibhata ni ku nzala, katé kiʼábhua-mu ene oso. O oso a-nda kua kà subhuka ku xibhata, a kà tunda mʼoxi ia Ijitu mu ku vutuka mʼoxi ia Juda, maji a kà kala ngó ofele mu ku alula. Phala o masubhu a subhuka kua Juda, ia a bokona mʼoxi ia Ijitu phala kunhunganena momo, a kà kʼijiie mba kizuelu kiebhi ki nangenena, mba o kiâ ene mba o kiamiʼeme. O kiki ki mi kala kiene o kijimbuete, eme ngi Jihova, kuila nga-nda ku mi betela bhu kididi kienhiki; enu nda mu kʼijiie kuila ni kidi kiene o maka mami ma nangenena ku thandu dienu phala ku mi bhanga kiaiibha. Jihova phe uambe kiki: Talenu, Falaó dia Hofala, sobha ia Ijitu, nga-nda ku mu bhakula bhu lukuaku lua jinguma jê ni bhu lukuaku lua iá a mu sota ku mu jibha; kala ki nga bhakula Zedekiia, sobha ia Juda, bhu lukuaku lua Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, nguma iê, ua kexile mu mu sota ku mu jibha. O maka a zuela Jelemiia, dia polofeta, kua Mbaluke, monʼa Nediia, kioso muene kia kexi mu kusoneka maka ió, mu divulu, ku dikanu dia Jelemiia, mu muvu ua kauana ua Nzuakí, monʼa Joziia, sobha ia Juda, uixi: O Jihova, Nzambi ia Izalaiele, ku mbandu ié eie, Mbaluke, ua tange, kuila: Eie, uambe, uixi: Kindala, kokolo diami, tatʼé! Kuma ku thandu dia hadi i ngala kumona, Jihova ua ngi ueza-ku dingi dilamba! Nga zondo ni kukema kuami, nhohenu nga di lémbua. Eie-phe u mu tangela kiki: Jihova uambe, uixi: Tala, kioso ki nga tungu, ngi ki bula; o kioso ki nga phaphe, ngi ki vuza; kienhiki muene mu ixi ioso muenhumu. Eie anga uia ni kusota maunéne? Kana ku a sota; Mukonda nga-nda kubheka kuiibha ku thandu dia xitu ioso, eme ngi Jihova, eie-phe o muenhu ué uene u nga-nda ku ku bhana kuma iene o mbole ié kuoso-kuoso ku u di texila. O kizuelu kia Jihova, kieza kua Jelemiia, dia polofeta, kia kuzoka ni akua jixi. Ku mbandu ia Ijitu, kia bilulukila kifuẋi kia Falaó dia Neku, sobha ia Ijitu, kifuẋi kiê kia kexile bhu mbandu ia honga ia Ufalate, bhu Kakemixi; kifuẋi kia jibhile Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, mu muvu ua kauana ua Nzuakí, monʼa Joziia, sobha ia Juda: Exi: Zakelenu o ngubu iòfele ni ia dikota muize ku ita. Tenu makomola ku jikabalu mu sambele, enu mu asambedi a jikabalu tukulukenu ni jikapasete ja kuxitila mítue, o matoma menu zelesenu-nâ, zuatenu ivunga-thulu. Mukonda diahi nga mu mona akua uoma kubhana-ku makunda? Mazonda mâ a ma tolola, o mu kulenga ka mu tala dingi kuema; kuma uoma uavulu ua a kuata ku mbandu joso— Jihova ua ki tange. Ua lenguluka ka lenge, o ió uala dizonda ka subhuke; ku mbandu ia kusuku, bhu ndundu ia honga ia Ufalate bhene bhua dibhukanena ia a-di-bhale. Nanhi muenhú, uiza ni kubanda kala honga ia Nilu, ua bhingi menha mê ma kunguluka kala ma jingiji? Ijitu muene ua mu kuiza ni kubanda kala Nilu, o menha mê ene ala mu ku kunguluka kala a jingiji; kuma muene uixi: Nga-nda kubanda, nga kà vungina ixi, nga kà jikinisa o mbonge ni oso a tungu momo. Enu jikabalu bandenu, enu mu makalu numinenu, mazonda ende ni kutunda; akua Itiiópia ni akua Pute ejiia kubhânga ni ngubu, ni akua Lida ejiia kubhânga ni kuoleka o mufula. Mbata o kizuua kiki kiene o kizuua kia Ngana, kia Jihova dia Ifuẋi, kizuua kia kuvutula phonzo phala nʼa vutule ditota ku jinguma jê; o xibhata ia kà dia, ia kʼekuta, ia kà kodiua ni manhinga mâ. Mbata Jihova dia Ifuẋi, o Ngana,— uala ni kilumbu mu ixi ia kusuku, bhu mbandu ia ngiji ia Ufalate. Banda ku Ngiliiade, ua kà tambule maji ma dizumba eie u muzeletete, u monʼa kilumba ua Ijitu; milongo né ua i vudisa, kingoho; eie o ku disanza ku ku mono dingi! Miji ioso dilebhu dié evu ku di zuela, o ngongo iezala ni mikole-kole ia kudikola kué; mukonda dizonda ua di bhukana ku dizonda, kiiadi kiâ ia a dibhalela kumoxi. Kizuelu kia tangele Jihova kua Jelemiia, polofeta, ku mbandu ia kuiza kua Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, phala kujimisa o ixi ia Ijitu. Exi: Tuienu mazelele mu Ijitu, kiki ivisenu-kiu bhu Mingidole, jimbulenu-kiu a kivue mu Nofe ni mu Tafane; tangenu, muexi: Di bhakule, u di lunge; mukonda o xibhata ia di kiá kioso kia ku kexile mu jimbandu jé. Kia bhiti kiebhi mazonda mé oso a a te bhoxi? A lémbua kuimana mukonda Jihova muene ua a tolojola. Ua sokolola ió a kexile mu ku di bhukana; ene uâ a di bhala-bhala iú ku thandu dia mukuá, iú ku thandu dia mukuá, ia a di zuelesa, exi: Balumuka, phala tu vutuke kuembu dietu, mʼoxi mua tu vualela, mukonda dia xibhata ia tu phopheka. Anga a di kola bheneʼobho, exi: Falaó, sobha ia Ijitu, ua di bhangiʼé ngó muxindu ua hatu; kuma kithangana kia xindile ua ki bhitisa. Sobha ua bhingi dijina diê muene Jihova dia Ifuẋi, uambe uixi: Eme ngi nangenena! Kuma ni kidi kiene, kala kiala o mulundu ua Tabolo bhu kaẋi ka milundu ni mulundu ua Kalamelu bhu mbandu ia kalunga, kiene kià kʼeza muene. Eie-phe di lunge, phala kuia ku ubhika, eie u thungi, u monʼa kilumba ua Ijitu; mukonda Nofe a-nda kuà mu sengulula, ua kà uama kala makala ma túbhia katé ki mua kà tena dingi kutunga muthu uoso-uoso. Kangombe ka mukaji ka uabha kinéne, eieʼmuène u Ijitu, maji, tala, kibuika kié kí kiza kiá, kia mu tundila ku suku. Katé ni masoladiʼé a ku futila, edi kala tungombe tua nete, tuʼòbhange mu kaxi ké; maji enhá ue a bhe-ku makunda ia a lengela kumoxi; a lémbua kuimana, kuma o kizuua kiâ kia kusenguluka kia bhiẋila kumoxi ni kithangana kiâ kia ku a zungila. O dízui diâ dia kèla kala mulokoso ua nhoka ia mu lenga; kuma nguma jê a kà di lukula ni kifuẋi kia masoladi, a-nda ku muʼendela ni makuua kala akua kuxanga jihuinhi. Ditutu diê dia xitile, ki di ẋkina ku di bokona, a di kokela-bhoxi Jihova ua ki tange, mukonda a beta o kudivualulula kihoho ndenge; ka ẋikina ku a tanga. O monʼa kilumba ua Ijitu, sonhi ja mu kuata; kuma a mu bhakula bhu lukuaku lua kifuẋi kia akua suku. Jihova dia Huxi, Nzambi ia Izalaiele, uixi: Talesa, Amoni dia Nó nganda ku mu zungila, ni Falaó, ni Ijitu ni jinzambi jâ, ni jisobha jâ; ni Falaó muene, ni oso a dielela kua muene. Anga ngà ka a bhakula bhu lukuaku lua iá a bhindamena ku a jibha, bhu lukuaku lua Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, ni bhu lukuaku lua abhikʼê; maji hádia u tunga dingi kala mu izuua iê ia ukulu, Jihova ua ki tange. Eie-phe Jakobo, dia mubhikʼami, ku kale ni uoma, mba u kala ni kimbuua eie Izalaiele; mukonda eme nga-nda ku ku bhuluila muene dikanga, o mbutu ié ngi i bhuluila muene ku ixi ia ubhika uâ; o Jakobo hádia u vutuka, anga ua kà nhoha, u tuluka muene, ki bhua kà kala muthu u mu kuatesa uoma. Eie ku kale ni uoma, mubhikʼami Jakobo, Jihova ua ki tange, uexi: mukonda eme ngala ni eie; mbata miji ioso mu nga ku takuila, nga-nda ku a jima o mbutu; maji eie phe, ki nga-nda ku ku jikinisa, inda nga-nda ku ku bhana kaxtiku ké mu kizongelu kia tokala, kuma ki nga-nda ku kuila ngixi mu mulonga eie ue uabhu-mu muene. O kizuelu kia Jihova, kieza kua polofeta Jelemiia, kia kuzoka ni akua Fidíxia, kioso hanji Falaó kiluua a jimisa o mbânza ia Ngaza. Jihova, uambe, kiki: Tala o menha a tunda kusuku a-ndo balumuka anga a di bhanga kihungulule ki subhajaka, anga a kʼèzalesa ixi ioso muene ni uvimba uê, ni mbonge ni oso a tungu momo; athu a kà di kola-kola, ene oso a tungu mu ngongo a kà dila jingololo. O mu kuívua o mixindu ia ikoto ia jikabalu jâ ja nguzu, ni jibuia ja makalu mâ, ni kunumina kua malola mâ; jitata a lembua kubhanga kioso kʼiandalele tuana tuâ mukonda dia (kubulukuta) kua maku mâ. Mukonda dia kizuua kia mu kuiza phala kubuikisa o akua Fidíxia oso, phala kubatuila ku Tilu, ni ku Sidone, mbebhu ki kuize athu mu ku a kudila; mbata Jihova ua-nda kujikinisa akua Fidíxia, ió oso a subhuka mu kikolo kia Kafitoli. Ngaza kua muʼiza kabhuetete, Axikilone a mu vuza kumoxi ni masubhu a dikolo diê; katé-phe bhebhi bhu u suka ni ku di tandujula? Éhʼê! Xibhata ia Jihova, tata! Eie ua-nda kunhoha katé bhebhi? Vutuka mu kizu kié, nhoha, tululuka muene! Eie-phe u nhoha kiebhi, se Jihova muene ua ku bhana ngonge ia kuzoka ni Axikilone, ni ndundu ja musanza ua kalunga? Bhobho-phe bhene bhua kuxindila. Mu kulungulukila Mouabhe, Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Nebu, kokolo diê, kuma a mu sengulula; Kidiataimi, sonhi ja mu kuata, kuma a mu tolola kiá; Miska sonhi ja mu kuata, ua bhuuama. Matunda a Mouabhe kala-ku dingi; mukonda mu Hexebone a mu xinganeka kiaiibha, exi: Zenu kunu, tu mu vuze muene phala ka kale dingi Kifuẋi kia kima; ni eie ue Madimene a-nda ku ku vuza; o xibhata ia-nda kuia ni ku ku kaiela. Dízui dia ku dikola kua Holonaime: Kua muʼiza kibuika ni kusenguluka kua dikota! Mouabhe a mu sengulula kiá; tuana tuê a tuivu nzongo ja kudikola. Kuma ene ia aiʼó ni kudila kua kiiokoioko bhu kalundu ka Luhiti; mbata bhu dikulumukinu dia Holonaime, o jinguma ja Mouabhe evila-bhu mikemu ni kudikola. Exi: Lengenu, bhululenu o muenhu uenu, muile kala muẋi ua mutamálaka mu ixi ia kisekele. Mbata, mukonda dia kudielela ku uala-na-ku ku ima ié i uene kubhanga ni jimbongo ji uala na-ju, eie ue a-nda ku ku tolola; o Kamu ua-nda kutu-nda, uia ku ubhika kumoxi ni jinganga jê ni ilamba iê. Mbata mukua kumuanga ua-nda kuiza ku mbonge joso ki bhu kala imoxi ngó i subhuka; o dikolo ue dia-nda kujimuka; o kiphenza kia-nda kusenguluka kuma Jihova ua ki tange. Mouabhe mu bhanienu mabhabha kuma kia tuka, ua-nda ku tundʼé, o jimbonge jê ja-nda kukituka jíngundu, ki mua-nda kumoneka muthu u tunga-mu dingi. Lamba dia ió uoso u bhanga o kikalakalu dia Jihova ni mangonha; lamba dia ió ue uoso u bhaka o xibhata iê ku manhinga. Mouabhe uene ni kunhoha kuê tundé mu undenge uê, o mavunze mê ma tula muene bhu hole; ka mu lunduluila kitabhu nʼeze kitabhu, mba uia ku ubhika; kiene kia mu bhangesa kuila o utoualelu uê uene hanji umoxi, uʼòlunde, ni dizumba diê ki di tumbuluka luua. Kala kiki, izuua i iza, Jihova ua ki tange, i nga-nda ku mu tumikisa alunduludi, a-nda ku mu tukisa mazalu, anga o ithabhu iê a i lundulula o isudi iê a i bula. Kieneʼokio-phe Mouabhe ua kà kala ni jisonhi ja Kamu, mukuá ni Izalaiele ki ala ni jisonhi ja Betele, ua mu mexile kidielelu kiê. Mua-nda ku kiʼamba kiebhi, muexi: Tu mazonda, tu malʼa nguzu mu ita? Mouabhe a mu sengulula kiá, ua tundu mu jimbonge jê ni kubanda, o minzangala iê ia mala ia solele, ia kulumuka mu kijibha, Sobha ua ki tange, o dijina diê Jihova dia Ilombo Ieta. Kujimbila kua Mouabhe kueza kiá, o hadi iê ia lenguluka kuiza; o hadi iê iza muene lusolo. Mu kuatedienu henda, enuʼenu oso mua mu kala mu jimbandu jê, enuʼenu oso mua muʼijiia o dijina; zuelenu-kiu, muexi: o mbangala ia kolo, dikoue dia iuka kinéne, dia bukuka kiebhi? Eie u muhatu ua tungu, u monʼa Dibone, ku fuma ié tuluka-ku, u xikame bhoxi dia kukuta; mukonda ió ua sengulula Mouabhe, ua bande, ueza kokué, imbaka, iéʼeie, ua i sengulula kiá. Di te-ze mu njila u zongole, éʼmonʼa muhetu ua tungu bhu Alouele; uoso ua muia ni lusolo, muʼibhule; o ió ua bhulaka, u muʼila: Kia bhiti kiebhi? Mouabhe sonhi ja mu kuata kuma a mu (tatesa) tohola; dikodienu mu dile kala imbungu; tulenu-kiu hundu mu Anone, muixi: Mouabhe a mu sengulula. O kiki difundisilu dieza ue ku ixi ia kiphenza, kua Holone, ni kua Jaza ni kua Mefate, ni kua Dibone, ni kua Nebu, ni kua Bete-Dibalataime, ni ku Kidiataimi, ni kua Bete-Kamulu, ni kua Bete-Meone, ni kua Kidiote, ni kua Bozola; katé ni ku jimbonge joso ja ixi ia Mouabhe, kixi jala makanga, uixi jala bhua butu. Nguzu ia Mouabhe iòbatule, lukuaku luê a lu batula, Jihova ua ki tange. Mu kodiuisienu, mukonda ua di zangeleka mu kuzoka ni Jihova; Mouabhe ua-nda kua kà di dimbula mu ima iê ia lusu muene; ua kà kituka kima kia kasekelu. Mukonda eie ue Izalaiele ku mu bhanga jinga kasekelu? Manhi a mu sange mu kaxi ka miii? Phalaʼhi-phe ua mu kuila ki uiza mu ku mu zuela uolela? Jimbonge xé-nu-ju mu tunge mu matadi, enu muà tunga bhu Mouabhe; muile kala diembe ki di tunga o kikalanga kiê ku nzènde ia dikenhe. Ku di zangeleka kua Mouabhe tuevu ku ku zuela, ni kidi kiene, muene ua di zangeleka kinéne muene; ni izala iê ni ukumbu uê, ni ku di tudika kuê ni bhu ditala bhuoso bhuala o muẋima uê. Jihova uixi: Eme ngʼejiia muene o kuthathamana kué, maji ki kimʼé luua; o makutu mê ka-nda kubhanga kima. Kienhiki nga-nda kukema mukonda dia Mouabhe; xi, ngi dikola muene mukonda dia Mouabhe dioso; mbata akua Kidi-Helese a kà dila jingololo. Eie-phe nga-nda ku ku dila ni udidilu ua Jahezale, eie u muẋi ua muvide mu Sibama; jithangu jé ja bhiti musanza ua kalunga jí ja bhixila katé ku musanza ua Jahezele; maji o mubuikixi ua laukila ku ibundu iê ia kudinji ni ku dibhongoluelu dié. Mu mukáu ua mbote ua uabha ku kuna idima ni mu ixi ia Mouabhe, o kutonoka ni kusanguluka a ku katula-mu kuma nga bhangesa vinhu kúbhua mu makamenu; jiúva ka-nda ku ji kama dingi ni kutana; o kutana ue kuene ki kua-ndu kala dingi kutana. O ku dikola kua Hexebone a kuʼivu katé ku Eleale ni ku Jahaze, tundé mu Zouale katé mu Holonaime mbimbi iê ia kudikola a ivu, iedi muene kala mona ua ngombe ua mivu itatu; mukonda katé ni menha ma Nidimi a kà kituka dibuikilu. Anga ngi bhangesa kuila mu Mouabhe, oso a bhakuila jinzambi jâ ni ku jiʼohela uasu ua dizumba bhu ididi ia dileka, a jimukamu, Jihova ua ki tange. Kienhiki ki bhangesa kuila o muẋima uami u dʼitaia kala mbèndu, mukonda dia akua Kidi-Helese; mbata nzungule ioso ia bhongoluele ia di boto. Mukonda mítue ioso ia kà kituka mabhaia, o miezu ioso ia kà bhueka; majuʼoso a kʼezala iẋenge, o bhu inhonga a kà di kumba jisaku. Bhu thala dia jinzu joso ja Mouabhe ni mu jinzunga mua kà kala kibulukutu kia dilamba kua ene oso; mukonda Mouabhe nga mu bulu kala kitutu kia kambe kuiuka, eme ngi Jihova. Ua budijika, tata! Ku kumba kuahi! Mouabhe ua lunguluka dikunda, sonhi jahi ngó ja mu kuata! Kienhiki Mouabhe ua-nda ku kituka kima kia lusebu ni kimbuua kua iò oso a mu kala mu jimbandu. Mukonda Jihova uambe kiki: Tala, Muene ua-nda kubhita bhulu kala holokoko, anga uʼoleka mabhabha mê ku thandu dia Mouabhe. Jimbânza a ji tambula, o jimbonge a ji bhundu, bhu kumbiʼ-ʼodio o muẋima ua mazonda ma Mouabhe, ua kà di bhanga kala o muẋima ua muhetu kia kala bhu mika ia kuvuala. Mouabhe-phe a-nda ku mu sengulula mbé ka kale dingi kifuẋi; mukonda ua di zangeleka mu kuzoka ni Jihova. Ni uoma, ni dikungu, ni dibhebhe, iá eza ku thandu dié eie ua tunga bhu Mouabhe, Jihova ua ki tange. Uoso u lenga ku uoma, ua kà di bhala mu dikungu; o ió u tunda mu dikungu, ua kà fua bhu dibhebhe; mukonda nga-nda kubheka ku thandu dié, ku thandu dia Mouabhe, o muvu uê ua ku mu zungila, Jihova ua ki tange. A kexile mu kulenga, nguzu jabhu ia a sukamena mu kilembeketa kia Hexebone; maji túbhia tua tundu mu Hexebone, ni mulengu mu kaxi ka Sihone, ua jikinisa thungi ja Mouabhe ni nguzu ia iiala ia bhumu. Eie Mouabhe, kokolo dié! Kifuẋi kia Kamu kia jimi! Mukonda anʼê a mala ala jihutile, anʼê a ahatu ala ku ubhika. Maji kua kà suka izuua, kikexilu kia Mouabhe nga kà ki lungulula, jihutile jê ja kà vutuka dingi, mu kizuua kia sukidila, Jihova ua ki tange katé bhabha bhene bhua suku o difundisilu dia Mouabhe. Ku mbandu ia anʼa Amone, Jihova uambe kiki; Manhi Izalaiele ua kambe anʼa mala, mba jindundu? Mukonda diahi-phe, Malkane muene ua lundula Ngade, o Kifuẋi kiê ia a tungu mu jimbanza jêʼmuene? Uila kiki, Jihova uixi: Talesa, izuua í iza, mu Labáh dia anʼa Amone, nganda kuivisa-mu kikoue kia ita, anga mu di bhanga ndunji ja maxita o ididi iê ia tumina jinga a ka ioha mu túbhia; anga Izalaiele ua kà lundula oso a mu lundula muene, Jihova ua ki tange. Dila kala kimbungu, eie Hexebone, kuma Hai a mu sengulula; di kodienu, enu mu anʼa Labáh, di kutienu idinhaji bhu kinhonga, tenu jingololo, muende ni kuimajana mu ikanzu; kuma Malkane ua-nda kuia ku ubhika kumoxi ni jinganga jé ni ilamba iê. Mukonda diahi u di ximanena jihonga, jihonga jé ja uabha kinéne, eie monʼa kilumba ua ẋinuka, eie ua dielela ku jimbongo jé, uixi: Nanhi muene uiza mu kuzoka nʼeme? Tala-ze; nga-nda kubheka kiteketela ku thandu dié, kia eneʼoso a ku kala mu jimbandu jé, kiene kiambe Ngana, Jihova dia Huxi; anga a kà mi takuila ku kanga, kala muthu a kà mu lunduila ku pholo, ki bhua ká kala uongeka uoso ua jimbidila. Maji ki a-nda kuzubha ku bhita iosuʼiii, jihutile, jʼanʼa Amone, nga-nda kua kà a vutula dingi, Jihova ua ki tange. Ku mbandu ia Idomo, Jihova dia Huxi, uambe kiki: Mbé mu Temane kana-mu dingi kuijiia? Mulongi iuná ua athu ejiia ki uala-mu dingi? O kuijiia kuâ kua tumbuluka kiá? Lengenu, Vutukenu, mu tunge mua zongo, enu mua tunga mu Dedane, mukonda eme nga bheka kibuika kia Izaú ku thandu diê mu kithangana ki nga mu zungila. Se akua kumuna ejiie kokué, kʼeje kuxisa manonena? Se miii, mʼusuku, kʼeje ku ku nhana ue kioso kia a soko? Maji eme Izaú nga mu zula, nga tukulula o masuamenu mê, ka-nda kutena dingi kusuama; muiji uê ua senguluka, kiene kimoxi ue ni jiphange jê ni jinzukame jê, o muene ue ka moneka dingi. Jihukunhi jé xisa naju, eme ngʼa bhaka ku muenhu; o atudiʼé a-nda ku ngi dielela eme. Mukonda Jihova uambe, kiki: Talesa, kuma iá ka a xindile kúnua kopho, a-nda ku i nua muene iene ioso, eie anga u subhukʼé muene? Kana, ka kambe ku ku belesa muene, eie ue uanda ku i nua. Mukonda nga di lokela eme-muene-muène, eme ngi Jihova, kuila Bozola ua kà di bhanga kima ki kakukisa, ni lusebu, ni dibuikilu, ni kisunji; o jimbnonge jê joso ja kà di bhanga jingundu ji nangenena. Ngʼevu fuenge ia tundu kua Jihova, kuila a tumikisa mukunji ku akua jixi, phala ku a tangela, kuila: Bhongolokenu muize mu kuzoka-nê, balumukenu mu lue ita. Kuma, talesa, nga ku bhange u ndenge muʼaxaxe ka Huxi, mu kizomba kia athu, eie a ku sebulula. O ku dizangeleka kué ni ku di temeneka kua muẋima ué kua ku nganala kiavulu. Eie ua tunga mu mabànda ku matadi, ua tulama bhu thala dia milundu, né-mbé kikalanga kié u ki ta bhua dileka kala holokoko, hanji, kuenhoko kuene ku nga-nda ku ku lundumuna, Jihova ua ki tange. Kienhiki, Idomo ua-nda ku kala kima kia kidiuanu; uoso-uoso u bhita bhu mbandu iê ua-nda kudiuana anga u xika muphióphio mukonda dia mabhebhu mê. Ua kèla kala bhu kibuika kia Sodoma ni Ngomola ni iá a zukamene na-u, kiene kia tange Jihova; ki bhua kà moneka uoso u tunga bhobho, monʼa muthu u tunga bhobho ka moneka. Kuma mukuá ni hoji ki i tunda ni kubanda ku Njolodá, iendela kubula dibhata dia dizonda; mbata mu kithangana kiofele ngó, bhua kexile ngi mu kaiesa-bhu, o ngi mu sola eme nanhi, ni ngi mu te ditala dia ku mu tumina? Mukonda, nanhi ua di fuangana nʼeme? Nanhi u ngi xindila kithangana? Mubidi nanhi u tena kuimana bhu pholo iami? Kala kiki, ivuenu kaiula ka Jihova, ka tange muene kua Idomo; ni ixinganeku ia thulu iê, mu kuzoka ni iá a tungu bhu Temane; mbata ni kidi kiene, o jindenge mu kilunga ja-nda kua kà a sunga-sunga; kuma ni kidi muene, mabhata mâ ua kà ma senguluila ku thandu diâ. O mu kulundumuka kuê, o kibazu kiê, ngongo ia tunguta; o mutendu uê katé ni ku Kalunga ka Kusuka a uivu o kinuminu. Tala-phe, ua kà banda kala holokoko, u tuka, uoleka mabhabha mê ku thandu dia Bozola; o muẋima ua mazonda ma Idomo, mu kizuuʼokio, ua kèla kala muẋima ua muhetu uala bhu mika ia kuvuala. Bhu kaxi ni Damasku. Ni Hamate ni Alapade sonhi ja a kuata; o kievu njimbu ja ibha, mueza kuambuka; ku musanza ua kalunga kuala phaxi; kutululuka ki ku moneka. Damasku ua iokojoka; ue te-ku dikunda phala kulenga, kiteketela kia mu kuata; kimbuua ni misusu ia mu tambula mukutu uoso kala muhatu ua mu vuala. Mbonge ia fumana, mbonge ia ditonokenu diami, kiki a i ehelela ku i ehelela kuahi ngó!? Kala kiki, minzangala iê ia mala ia kà tembujukila mu nzunga; o makuenze oso a ita mu kizuuʼokio a kà jikinina, kiene kia tange Jihova dia Ifuẋi Anga nga kà uika túbhia mu lumbu lua Damasku, tuene hé tua kà jikatesa mazemba oso a Bene-Hadade. Kialulukila Kedale ni kia bilukila mautuminu ma Hazole, a buikisa Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, Jihova uambe kiki: Balumukenu mu bande mu kuzoka ni Kedale; ana oso a tokala ku Thunda buikisenu na-u. Jibalaka jâ a ka a bhunda-ju ni ibhaku iâ, ni jikolotina jâ, ni ingolongondo iâ ioso, ni jikamelu jâ a kà jʼambata phala ene; hé a ká a kolela, exi: ku mbandu joso kuala uoma! Ndokuenu, lengenu, sandukenu dikanga, mu tunge mua zongo, enu mua tunga bhu Hazole, kiene kiambe Jihova, mukonda Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, ua mi te kikutu kia ufe, iú ua xinganeka ku mi bhanga phulu. Balumukenu mu bande mu kúlua ni muiji ua tululuka, ua tunga ua soma Jihova ua ki tange, muiji ki u moneka mabhitu mba makumba, kuma ene a tunguʼâ ngó. O jikamelu jâ ja-nda ku kala mbole, o ndumba ia ibhaku iâ, ia-nda ku kituka ngó ima ia kubhunda; anga ngi muangena ku itembu ioso, ió oso a a bhutu o jindemba bhu jihota jâ, o ku mbandu joso nga-nda ku a bhekela kibuika, Jihova ua ki tange. Bheneʼobho, Hazole ua-nda ku kituka tungilu dia midikixi, ngùndu i nangenena; ki bhua kà kala u tunga-mu mba monʼa muthu u bhanga-mu dibhata. O kizuelu kia Jihova, kieza kua Jelemiia, polofeta, ku mbandu ia Elame, mu dimatekenu dia utuminu ua Zedekiia, sobha ia Juda, kiexi: Jihova dia Ifuẋi uambe kiki: Tala, hádia mufula ua Elame nga-nda ku u bukula, o mufula ua nguzu iê kiá muene. Hé ngi bheka kua Elame o itembu i uana ia thungi ji uana ja diulu, ene anga ngʼa uanena kua tungu o itembu iuana ienhiʼii; ki bhua kà kala ixi mu kamba kuiza jingômbo ja lenge ku Elame. Hádia ngi bhangesa Elame ku kala ni uoma bhu pholo ia jinguma jê, ni bhu pholo ia oso a bhindamena ku mu jibha; nga-nda ku bheka hadi ku thandu diâ, ni kutema kua njinda iami, eme ngi Jihova, nganda kutumikisa xibhata iia ni ku a kaiela katé ki i zubha ku a jimisa o mbutu. Anga kiandu kiami ngi ki ta mu Elame; ni sobha ni ilamba iê ngʼa sengulula-mu, ka kala-mu dingi, Jihova ua ki tange. Kia kà kala phe kiki, kuila mu kizuua kia kà sukidila-ku, kiene ki nga kà bhangesa ku vutuka jihutile ja Elame, Jihova ua ki tange. O kizuelu kia zuela Jihova ku mbandu ia Babilonha ni ku mbandu ia ixi ia jikaldeu, mu kuzokanâ, kua Jelemiia polofeta, uixi: Tangenu-kiu mu kaxi ka akua jixi. Ambenu-kiu a kʼivue, lekenu muene o mvela ambenu-kiu a kʼivue, kana ku ki sueka, kuila: Babilonha a mu tolola kiá, Bele ua tandanganha, Melodake a mu bhiti ku thandu, o iteka iâ sonhi ja a kuata, jinzambi jâ ja dibhale bhoxi. Mukonda kua muʼendela muiji ua kusuku ueza mu kuzoka-nê, ua-nda kubhangesa kuila ixi iê i kituka ixi ia ngùnzu, ki i moneka uoso u tunga-mu; tundé ku muthu tulé ku iama ene oso a lenge, aii muene, lalá! Jihova uixi: Mu izuuʼomo ni kithanganʼokio, anʼa Izalaiele a kʼèza, ni ene ni anʼa Juda kumoxi; mu kuiza kuâ, a kʼèla ia enda ia dila, mu kusota Jihova Nzambi iâ. A kʼèbhula njila ia Ziione, kueneʼoko kuene kua talela jipholo jâ; hádia a kʼèza anga a kà di bunda kua Jihova mu kikutu ki nangenena kia bhingi ki mungu dingi a ki jimba. Kifuẋi kiami kia di bhangele kala mbudi ja jimbidila, tubhila tuâ ene muene a ji tondalesa, a jiʼehelela kutexika mu milundu; a tunda mulundu eza mulundu ni kuenda, a jimbi kididi kiâ kia kunhohena. Eneʼoso a kexi muʼia ni ku ji bonga, aia ni ku ji diʼâ; o jinguma jâ aia ni kutanga, exi: Ki tuandu kala-ku ni kikuma; mukonda ene a te kituxi kua Jihova, uene o Kibuta kia Kuiuka; xi, kua Jihova, o Kidielelesu kia jitata jâ. Mu kaxi ka Babilonha lengenu-mu, mu tunde mu ixi ia jikaldeu; muile kala ilumbe ia jimbudi bhu pholo ia kilunga. Mukonda, tala, eme nga-nda kufundumuna ni kutumikisa, kifuẋi kia miji iònene, akua ixi ia kusuku, a kà di iudika mu kuzoka ni Babilonha, bheneʼobho a ka mu tolola muene; o misongo ia mifula iâ ia kèla kala ia kiiala kia dizonda; né umoxi ngó ki u vutuka ua kambe kubhanga kima. O Kaldeia ua kà di bhanga mbole; ene oso a kà mu bhunda-bhunda hé ki a kuma, kiene kiambe Jihova. Mukonda mua sanguluka, mua tuka-tuka ni kutana, enu mua bhunda-bhunda o undundu uami! Anga mu di nanukisa kala kangombe ka nete, muia ni kuthúlula kala jikabalu ja nguzu. Kizuua mamʼenu ua-nda kutandanganha kiavulu! Ió ua mi vuala, hádia sonhi ji mu kuata! Tala, ua-ndu kala uene kiá o muiji ua suku kuema dia akuâ, u di bhanga kikangalakata, ixi ia kukuta, ia biluka ngùndu, muda huhúm! Mukonda dia njinda ia Jihova, ki mua kà kala muthu u tunga-mu, maji ia kà kituka ixi ia kibuika ngó, kuabhu; uoso u bhita mu Babilonha ua kà diuana, anga u xika muixi kia mona o mabhebhu mê moso. Anuʼenuʼoso muʼoleka o mufula, di iudikienu phala Babilonha mu mu kondoloke; mu muʼasa muene, misongo kana ku i mamena, mukonda ua te kituxi kua Jihova. Te-nu nzongo ia kuzoka-nê! Mu kondolokienu! Muene ue ua tolokʼê kiá! Madisesa mê ma lundumuka, o imbaka iê iòbule. Mukonda iii iene o phonzo ia Jihova; mu vutuidienu ditota; kioso kia bhange muene kiene ki mu mu bhanga ue. Uoso u kuna ni ió uoso uambata kibholola bhu thembu ia kumuna, mu Babilonha mu tukudienumu; mukonda dia xibhata ia bhinjika, kala muthu ua-nda ku vutukila ku kifuẋi kiê, o muthu ni muthu anga u lengela ku ixi iâ. Izalaiele ua soko ni mbudi ia jimbila; a mu kaiesa kuala jihoji; sobha ia Asídia muene ua dianga ku mu dia; o kua suku kunu, Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, muene ua mu bukula o ifuba. Kala kiki, Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele, uambe kiki: Tala, sobha ia Babilonha nga-nda ku mu zungila, ni muene ni ixi iê, kala ki nga zungila sobha ia Asídia. Anga Izalaiele ngi mu vutukisa mu kibuta kiê, hé ua kà di dikila ku mulundu ua Kalamelu ni ua Baxane; muenhu uê anga uikutila ku mulundu ua Ifalaimi ni ua Ngiliiade. Mu izuuʼomo ni mu kithanganʼokio, Jihova uixi, kuiibha kua Izalaiele a-nda kuà ku sota, maji ki kuanda kumoneka dingi; ni ituxi ia Juda ue, maji ki ia kà moneka; kuma eme nga-nda kuloloka oso u ngi xisa masubhu. Banda mu kuzoka ni Melataimi, banda u zoke-nê, ni iá ue a tungu bhu Pekode; jimisa muene o mbutu, sengulula ioso kuema diâ, Jihova ua ki tange, u bhange ioso kala ki nga ku tumu. Munumango ua ita uala mu ngongo ni kibuika kia dikota! Kiṗhuṗhilu kia ixi ioso a ki batula, a ki bukujula, tata! Babilonha ua kituka kiebhi kidiuanu mu kaxi ka miji! Nga ku tela mabhebhe, eie uafu-mu muene, Babilonha! Eie phe ku kʼijidile! A ku bongo, iá a ku kuata, mukonda eie ua di metena kuzoka ni Jihova. Jihova ua jikula mu dilundilu diê, iú ua katula-mu ingolongondo ia kutema kuê; mbata Jihova, Jihova dia Ilombo Ieta; uala ni kikalakalu kia kubhanga mu ixi ia akua Kaldeia. Zenu-phe mu lue-nê, tundenu muene ku maẋokololo aʼxi, jikulenu-phe inganja iê, ixi ioso titidilenu-iu mukuâ ni iangu, sengululenu-iu muene iene ioso: ki bhu kale kima ki mu subhuka. Tungombe tuê tuoso jibhenu-tu ni xibhata, kulumukenu bhu dijibhilu: kokolo diâ! Mukonda o kizuua kiâ kieza-bhu, ni kithangana kiâ kia ku a zungila! Dienhidi diene o dízui dia iá a lenge, ia a bhulaka mu ixi ia Babilonha, mbé nʼa di jimbule mu Ziione o phonzo ia Jihova, Nzambi ietu, o phonzo ia Tembulu iê. Babilonha mu bhongoluedienu oso akua kuasa ni misongo, oso ejiia kuoleka o mufula, a zoke-nê; mu tedienu ndala-mbuta mu jimbandu, phala ki bhu kale muthu u lenga-mu; mu futienu kala kia fuama o ikalakalu iê, kioso kia bhange muene, kiene ue ki mu mu bhanga; kuma ua di zangelekele mu kuzoka ni Jihova, mu kuzoka ni Ukola mua Izalaiele. Kala kiki minzangala iê ia mala a-nda ku fuila mu jinzunga; o makuenziʼê oso a ita bhu kizuuʼokio, a-nda ku a vuza, Jihova ua ki tange. Kiki-phe, tala, nga ku lungulukila, eie nʼa mama dia ukumbu! Jihova, Nzambi ia Ilombo Ieta ua ki tange: mukonda kizuua kié kieza-bhu, o kithangana kié ki nga-nda ku ku zungila. Kienhiki, nʼa kaukumbu, ua-nda ku di bhukana anga u di bhala, u mu balumuna ka-nda ku moneka; anga jimbanza jê ngi ji ta mu túbhia, tuene anga tuoha katé mu jimbandu jê joso. Jihova dia Ifuẋi uambe kiki: Anʼa Izalaiele ni anʼa Juda a a talesa o hadi kumoxi; o ió oso ambata anʼa Izalaiele ku ubhika, a a bhake muene, nguâ kua eha. Maji-phe o Mukudi uâ, Kindanda; Jihova dia Uombo Ieta; diene o dijina diê, ni kidi kiene o mvunda iâ ua-nda ku i bhânga, phala ixi nʼa i bhane o kunhoha, ni kuzukutisa iá a tungu mu Babilonha. O xibhata ia-nda kuiza ku thandu dia akua Kaldeia, Jihova ua ki tange, ni ku thandu dia ia a tungu mu Babilonha, ni ku makota mê ma jingana ni ku jingijiie jê. O xibhata ia-nda kuiza kua oso a tanga o makutu, anga a kà kituka ioua; xibhata ia-nda kuiza ku mazonda mê, anga a kàia ku kiambu. O xibhata ia-nda kuiza ku thandu dia jikabalu jâ ni ku thandu dia makalu mâ ni ku thandu dia kifuẋi kia athu a di bundu kumoxi mu kaxi kâ; ene-phe a kà di bhanga kala ahetu; xibhata ia-nda kuiza ku thandu dia jimbongo jâ, a kà ji bhunda-bhunda. Kikukute kia kà laukila ku thandu dia menha mâ, anga ma kukuta; mukonda iala ixi ia iteka ia kusonga, o ene phe ala ni kuthathamana mukonda dia iteka iâ. Kiene kia-ndo bhekesa kuila mu tunga ngó iama ia ixi ia kisekele ni iama ia mukáu mu ikolo; ni i minzoue muene ue mu ia kà tunga; ki mungu dingi mua kà kala athu, mba kutungamu, ku tunda muiji kuiza muiji. Mukuá ni Nzambi kia jikinisa Sodoma ni Ngomola ni jimbanza ja zukamene na-ju, kiene kimoxi ue momo ki mua kà kala u tunga-mu, mba monʼa muthu u tá-mu dibhata, Jihova ua ki tange. Tala, ku suku kua-ndo tunda kifuẋi kia muiji ua dikota; sobha ja nguzu ja-nda ku tunda muene ku maẋokololo mu jimbandu jaʼxi. A ka kuata mifula ni madionga bhu maku; athu a di kake, kʼejiia ku kuatela henda; dízui diâ dia kà numina kala musanza ua kalunga, a kʼendela ku jikabalu mukuá ni muthu u lengela kuia ku ita, mu kuzoka nʼeie, monʼa kilumba ua Babilonha. Sobha ia Babilonha uevu fuma iâ, o maku mê iá a botomoka; kimbuua kia mu kuata, kua muiza misusu, kala muhatu ua-nda ku vuala. Talesa, umoxi uila kala hoji, uanda kubanda ni hungulule ia Njolodá, uendela dibhata dia dizonda, maji muʼanzanzʼumu nga-nda ku mu kaiesa-bhu; uoso nga mu solo eme muene ngi mu ta-bhu mu kuzoka-nê; mbata nanhi ua di fu nʼEme? Nanhi muene u ngʼixana eme mu kufunda? Nanhi muene o mubidi u tena kuimana bhu pholo iami? Kala kiki, ivuenu kaiula ka Jihova ka te mu kuzoka ni Babilonha, ni ixinganeku iê ia kanena na-iu ixi ia akua Kaldeia, uixi, ni kidi muene, ka kilunga né kòfele, kʼaia muene ni ku a kuka, kuma dibhata diâ hádia di xala ngùndu kidi muene. Ixi ia teketa ku kinuminu kia Babilonha kioso kia mu tolola; o kudikola kuê a kuʼivu mu kaxi ka miji ioso. Jihova uambe kiki: Tala, hádia ngi fundumuna kitembu ki buikisa, mu kuzoka ni Babilonha, ni mu kuzoka ni ió a tungu mu kaxi ka iá ene ku ngi balukila eme. Hádia ngi tumikisa akua kubhiata, mu kuzoka ni Babilonha, anga a mu bhiata muene, o mavu mê anga a ma lundulula; kuma bhu kizuua kiê kia kubhondalala a kà mu konda ku mbandu joso. O muasi a misongo oleke mufula uê mu kuzoka ni iú uejiia ue kuoleka o mufula, ni mu kuzoka ni íú ua dielela o kivunga-thulu kiê; o minzangala iê ia mala kana ku i kuatela henda; o kifuẋi kiê kioso kia masoladi jikinisenu-kiu muene. Hádia a fuila mu ixi ia akua Kaldeia, a a tomena mu jinzunga. Mukonda Izalaiele ni Juda ka ehelela luua kuala Nzambi iâ, kua Jihova dia Ifuẋi, némbe hanji oxi iâ izala ni ikuma bhu pholo ia ió Ukola mua Izalaiele. Mu kaxi ka Babilonha lengenu-mu! O muthu ni muthu a bhulule muenhu uê. Ki mu di jikinise anuʼenu mu ku ibha kuêmuène; mukonda o kiki kiene o kithangana kia phonzo ia Jihova; Muene hádia u mu bhana kioso kia mu fuama. Babilonha ua di bhangele kala kopho ia ulu bhu lukuaku lua Jihova, ia kexe mu ku kodiuisa o ngongo ioso; ku vinhu iê kuene kuanu akua jixi; kiene kia bhangesa miji ioso kudianguka. Maji mu kithangana kimoxi, Babilonha ua di bhale iú ua senguluka; mu didienu, mu kuate maji ma dizumba mbé o misusu iê, sumba u di sanza. Kuma Babilonha tuandelele ku mu saka nʼa disanze maji muene ua lémbua kudisanza; muʼambudisienu, kala muthu aie ku ixi iê; mbata difundisilu diê dia bhixila ku diulu, dia di leka tulé ku matuta a suku-ku bhulu. O kulunga kuetu, Jihova ua ku bheka mu mukengeji; zenu, nda tu ki tange mu Ziione, o kikalakalu kia Jihova, Nzambi ietu. Zelesenu misongo, o ivunga-thulu iudikenu-iu muene kiambote; Jihova ua phaphumuna miẋima ia jisobha ja Mediia; mbata kia mu kala miẋima mu kuzoka ni Babilonha, o ku muanga kuene; mukonda iii iene o phonzo ia Jihova, o ditota dia Tembulu iê. Olekenu dibandela ku thandu dia imbaka ia Babilonha, kilangidilu ki kole, tenu alangidi, iudikenu mibhetu; mukonda Jihova ua xinganeka iú ua bhange kala kiambele ku mbandu ia iá a tungu mu Babilonha. Eie, tata! Ua tunga ku thandu dia menha ma ndumba, uezala ni jimbongo ja vulu! Zubhilu dié dia bhixila, kala o kizongelu kia unjenje ué! Jihova dia Ifuẋi ua di lokela muenemuène, uixi: Ni kidi kiene nga-nda ku kuizalesa ni athu kala uombe, ene à kʼemba ni kutana ku thandu dié-eie. Kuma muene ua bhange o ixi ni kutena kuê, o ngongo iú ua mu i tumina ni kuijiia kuê, iú ua zale o diulu mu unjimu uê. Muene kia di ta mutendu mu kuivisa dízui diê, diulu dioso dizala kilungutu kia menha, mbundu iia ni kutukumuka tundé kua suku oxi; Muene ua bhange o jinzaji mbé o mvula, anga u katula kitembu mu malundilu mê. Bheneʼobho-phe athu a tobha, kuijiia a ku lémbua; akua kusula iteka ia kuseta, ene oso sonhi ja a kuata; mukonda o iteka iâ ia utadi ua kuzunza iala makutu, kuma kana-bhu né kiteka kimoxi ngó kiala ni muenhu moxi diê. Kuma iteka kingoho, a i kalakela kutobhesa ngó athu; hádia bhu kithangana ki nga-nda ku i zungila, ioso i jikinina. Dikanda dia Jakobo-phe ki kiene ki dia di fu; mukonda Muene muene ua bhange o ima ioso; o Izalaiele uene o muiji ua undundu uê; Jihova dia Ilombo Ita, diene o dijina diê. Eie eie u kiṗhuṗhilu kiami, eie u mata mami ma ita, ngi sasujula miji ioso ni eie, sobha joso ngi ji sengulula nʼeie. Ni kabalu ni iú ua sambela-ku ngʼa sasujula nʼeie; ni dikalu ni uoso uia mu dikalu ngʼa sasujula nʼeie. Ni diiala ni múhetu ngʼa sasujula ni eie; ni munzangala ni ua kuka ngʼa sasujula nʼeie; ni munzangala ua diiala ni kilumba kia muzeletete ngʼa sasujula nʼeie. Mubidi ni kilunga kiê nga kà a sasujula ni eie; kidimakaji ni ngombe jê jiiadi nga kà a sasujula nʼeie; jikabhitangu ni atumini nga kà a sasujula nʼeie. Anga mua kà ki mona ku mesuʼenu, kioso Babilonha ni ene oso a tungu mu Kaldeia, ki nga-nda ku a futa o ufusa uâ uoso ua bhanga jinga mu Ziione, Jihova ua ki tange. Eme bhabhʼú, mu kuzoka nʼeie, eie u mulundu ua kimuanga u muanga ixi ioso, Jihova ua ki tange; lukuaku luami ngi lu sunununa mu kuzoka nʼeie, ngi kumbolomuena muene ku matadi, anga ngi ku bhanga mulundu ua túbhia. Momuʼè ka kà katula-mu ditadi dia thungi mba ditadi dia ku tela madisesa, mukonda eie ua kà kituka o ngùndu i nangenena; kiene kia tange Jihova. Lekenu o mvela mu ngongo, mbungu xikenu-iu mu kaxi ka akua jixi; akua jixi a di zelese phala kuzoka-nê; bhongololenu mautuminu ma Alalate, ni Mini, ni Xikena, mu kuzoka-nê; mu kuzoka-nê katulenu kilolo, o jikabalu ji muʼendele muene mukua ni uombe ua salumuna. Zelesenu akua jixi mu kuzoka-nê: ni jisobha ja Mediia ni tubhitangu tuê ni ilamba iê ioso ni ixi ioso ia utuminu uê. Kieneʼokio-phe o ixi ia kà teketa, mbata o ixinganeku ioso ia Jihova ia nguzu mu kuzoka ni Babilonha, phala kubhangesa kuila ixi ia Babilonha i kala ngùndu ki i mono athu a tunga-mu. O mazonda a Babilonha kubhânga a kuʼeha, a di jikila mu imbaka, nguzu iâ ia zondo, a biluka kala ahetu; o mabhata mâ a mʼoha mu túbhia, sabhi jâ a ji bukujula. Muambatiʼa mikanda ua kà lenga mu ku takana ni muambatiʼa mikanda ua kamukuá, o mukunji mu ku takana ni mukunji ni mukuá, phala ku ki tangela sobha ia Babilonha kuila o mbanza ié a i tambula kiá mu jimbandu joso. O matabhu a kuvuua a ma xitila, o iangu a iʼoha mu túbhia; o makuenze oso a ita, uoma ua a kuata. Mukonda Jihova dia Ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele, uambe uixi: O monʼa kilumba ua Babilonha uedi kala dizanzu (kienda) bhu kumbi dia kuvunda jimbutu; kua mu xala ngó kithangana kumbi dia kumuna di bhixila. Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha ua ngi di kihabula, ua ngi diota-diota, ua ngi bhange ngi kitutu kia hatu, ua ngi minha mukuá ni kimudikixi iú uezalesa vumu diê ni kikexilu kiami kia ujitu; iu ua ngi kaiela bhu kanga. O kusuina kua ngi bhange eme ni xitu iami, kuize ku thandu dia Babilonha, ua tunga mu Ziione a ki tange; o manhinga mami ma laúkile ku thandu dia iâ a tungu mu Kaldeia, Jeluzaleme a ki tange. Uila kiki Jihova uambe: Tala, mvunda ié nga-nda ku i bhânga, nganda kuvutula phonzo ku phonzo ia ku tate eie; o musanza uê ngi u kukutisa, o otho iê ngi i bhuisa-ku. O Babilonha anga u kituka maxita, u di bhanga tungilu dia jinhoka ja ibha, kisunji, mu ku mu mona athu a xika muphióphio, ni umoxi ngó u tunga-mu ka moneka. A kà kumuina kumoxi kala minzangala ia jihoji; a kà di zumina muene kala tuana tua jihoji. Ki a-nda kuila a salumuka eme ngʼa bhana kúnua kuâ, hé ngʼa kodiuisa phala nʼende ni kutuka-tuka; maji hádia a kà zeka kilu kia muiokoioko, ki mungu dingi a tona, Jihova ua ki tange. Nga-nda ku a kulumuisa kala jimbudi jiia bhu dijibhilu, mukua ni ilumbe ia jimbudi ni isutu ia jihombo. Sezake a mu tambula, tata! O matunda ma ixi ioso a ma kuata muene mu kitukumuise! Babilonha ua di bhange kisunji mu kaxi ka akua jixi, O musanza ua kalunga ua bande ku thandu dia Babilonha, ndumba ia mabhuku ma kalunga ia mu vungina. Jimbanza jê joso ja kituka bhoxi-mavu, ixi ia kukuta, ia di bhange kikangalakata, ixi ki i moneka uoso u tunga-mu, mba mu bhita ngó monʼa muthu. Hádia Bele mu Babilonha, nga-nda ku mu zungila, o ioso ia minha mu kanu diê nga-nda ku mu katula-iu, akua jixi ki mungu dingi aia ni kuia kokué; o kimbaka ue kia Babilonha kia di bhale. Enu mu mundu uami, mu kaxi ka Babilonha tundenu-mu, muthu ni muthu a bhulule o muenhu uê, mukonda dia kiaúla kia njinda ia Jihova. O miẋima ki i mi titile mba mu kala ni uoma ua kibulukutu ki muʼivua mu ngongo; mbata mua-nda kuila kuiza muvu ni kibulukutu kiê, o ki kuiza muvu ua mukuá ni kibulukutu kia mukuâ; mu ngongo mua kà kala usueia, mutumini u zoka ni mutumini ua mukuá. Uila kiki, izuua í iza, i nga-nda kuzungila o iteka ia kusonga ia Babilonha, o ixi iê ioso ia kà kala ni jisonhi; o ió oso a mu tokala a a tubujula, a kà di bhalela muene mu kaxi kê. Ni diulu ni ixi, ni ioso iala na-iu, ia kà tana mu ku mona Babilonha; mukonda ku suku kuene kua-nda ku muʼijila oso a-nda ku mu muangamuanga, Jihova ua ki tange. Kala Babilonha kia bhangesa ku dibhala jithomiue ja Izalaiele, kiene ue mu Babilonha kia kà dibhala jithomiue mu ixi ioso. Enu-phe mua subhuka ku xibhata ndénuʼenu, ki muʼimane; ku makanga kuenhoko lembalalenu Jihova, o Jeluzaleme aie ni kubanda ku miẋima ienu. Mua kà kiʼamba, kuila: Sonhi ja tu kuata muene mukonda tua sebuluka; pholo ia tuʼizala jisonhi, mbata kueza akua jixi jengi mu mabhezelu a kola a inzu ia Jihova. Uila kiki, Jihova uambe, uixi: Kua-nda kuiza izuua i nga kà zungila o iteka iâ ia kusonga; o ixi iê ioso ia kʼezala ni kukema kua ió oso a a kubula. Mukonda nê-mbe hanji o Babilonha u banda katé ku diulu mba u kolesa o kitala kia kimbaka kiê, kokuami muene hanji kuene ku tunda oso a mu tulukila phala ku mu muanga, Jihova ua kiʼambe. O nzôngo ia kudikola a ivu mu Babilonha, ni ia kibuika kia dikota mu ixi ia akua Kaldeia; mukonda Jihova ua jimisa Babilonha, ua-nda kubhangesa kuila momuê dízui dia dikota di jima-mu ue; anga o mabhuku mé ma kà zuma kala kilungutu kia menha ma vulu; o kinuminu kia dízui diê a-nda ku kʼivua muene. Mukonda o mubuikixi ua-nda ku muʼendela, ua-nda kuendela Babilonha, o mazonda mê ua kà ma kuta, o mifula iâ ua i bukujula kiá; mukonda Jihova, Nzambi uavu o futu, ua kà mu vutuila kioso kia fuama. Nga kà kodiuisa o ilamba iê, ni jinjimu jê, ni jikabhitangu jê, ni makota mê ma jinganga, ni mazonda mê; hé a ká zeka kilu ki nangenena, ki mungu dingi a tona; Sobha ua bhingi dijina diê Jihova dia Ilombo Ieta muene ua ki tange. Jihova phe, dia Ilombo Ieta, uambe kiki: O imbaka ia zanze ia Babilonha hádia a kà i bula muene iene ioso, o mabhitu mê ma lebha kiambote ma kà uama mu túbhia; anga ifuẋi ia kà kalakala mu kingoho, o miji ia kà xikamena ngó phala túbhia, hé ia kà iokojoka muene. O kizuelu kia tumikisa Jelemiia, o polofeta, kua Selaia, monʼa Nediia, monʼa Mahaseia, kioso kia luʼia ku Babilonha kumoxi ni Zedekiia, sobha ia Juda, mu muvu ua kauana ua utuminu uê, anga Selaia u kala kilamba kia tululuka. Jelemiia hé u soneka mu divulu dibhebhu dioso dia-nda kuiza ku thandu dia Babilonha; maka oso enhá òʼsoneke kiá ku mbandu ia Babilonha. Jelemiia hé uambela Selaia, uixi: Kioso eie ki ua kà bhixila ku Babilonha, ua kà tala hé u tanga maka oso enhá. Hé ua kà zuela, uixi: Jihova, tata! Eie ua zuela ku mbandu ia kididi kiki, kuila ua-nda ku ki jimisa muene, katé ki bhu xala uoso u tunga-bhu, tundé ku muthu katé ku iama, maji ki biluka muene ngùndu i nangenena. Anga kia kà kala-phe kiki: Kioso eie ki ua kà zubha kiá kutanga o divulu didi, ua kà di kutila ku ditadi hé u di takuila mu kaxi ka ngiji ia Ufalate, hé uà kʼèla uixi: Kienhiki ue kia kà njoboka Babilonha, o kubalumuka ua kà ku lémbua, mukonda dia usuéia u nga-nda ku mu bhekela ku thandu diê. Akua Babilonha a kà lémbua muene. Bheneʼabha bhua suku o maka a Jelemiia. Zedekiia kioso kia hingi ungana, ua kexile mu makuinhi aiadi a mivu ni umoxi, iú uandeka kutumina, hé u tumina kuinhi dia mivu ni kamoxi mu Jeluzaleme; o dijina dia manhʼâ, a muʼila jinga exi Hamtale, monʼa Jelemiia dia Libina. Anga u bhanga ioso ia ibha ku mesu ma Jihova, kala ioso kiá ia bhanga jinga Nzuakí. Mukonda dia kienhiki-phe, anga ki bhita kuila, mukonda dia njinda ia Jihova ia kuatela Jeluzaleme ni Juda, Jihova ua a kaie bhu pholo iê; anga Zedekiia u lungulukila sobha ia Babilonha mu kuzoka-nê. Mu ku bhiẋila-phe mu muvu ua kávua, ua utuminu uê, bhu mbeji ia kakuinhi, mu kizuua kia kakuinhi ku mbeji kiene kieza Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, mu kúlua ni Jeluzaleme, muene ni Kifuẋi kiê kioso kia masoladi anga a mu tela kibènge hé a mu kandeia jimbonge mu jimbandu joso. Mbonge anga a i konda kienhiki katé mu muvu ua kakuinhi ni umoxi ua utuminu ua sobha Zedekiia. Bhu mbeji ia kauana, ku kizuua kia kávua ku mbeji, kioso o nzala ki ia tundu kinéne mu mbonge, o Kifuẋi kia akuaʼxi kúdia a ku lémbua. Kiene kia jikula dizungu mu mbonge anga makuenze oso a mu lua ita hé a lenga, a tunda ni usuku, a di tela njila i lunga bhu dibhitu, bhu kaxi ka imbaka i iadi ia zukamene ni jindombe jà itulu ia sobha, anga a ila mu njila ia kuia ku kiphenza. Maji o Kifuẋi kia masoladi ma jikaldeu sobha a mu kaiela hé a mu kuatela mu kiphenza kia Jedikó, o Kifuẋi kiê kioso kia masoladi anga ki muangana makidikidi, a mu xa ubheka uê. O iá anga sobha a mu kuta, anga a mu bandesa kua sobha ia Babilonha, bhu Dibalah, mu ixi ia Hamate, bheneʼobho bhene muene bhua mu elesela. Anʼa Zedekiia anga a a batula mitue kuala sobha ia Babilonha, bhu mesuʼê muene; o ilamba ioso ia Juda anga u i batula ue mitue bhu Dibalah bhene. Anga u tufula o mesu a Zedekiia, u mu kuta ni malubhambu aiadi a ngondo; hé sobha ia Babilonha u mu ambata uia-nê ku Babilonha, anga u mu bhaka mu kiboiongo katé bhu kizuua kiê kia kufua. O bhu mbeji ia katanu, mu kizuua kia kakuinhi ku mbeji, (uenhu-phe uene o muvu ua kuinhi niʼvua, ua utuminu ua Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha) kiene kieza Nebuzaladane, mu Jeluzaleme, kabhitangu ka kilangidilu, ua kexile mu kunanga bhu pholo ia sobha ia Babilonha. Anga uoha inzu ia Jihova ni dizemba dia sobha, kumoxi ni jinzu joso mu Jeluzaleme; jinzu joso ja adiakime ua jiʼoha mu túbhia. O Kifuẋi kioso kia masoladi ma akua Kaldeia, kia kexile kumoxi ni kabhitangu ka kilangidilu, kia bulu imbaka ioso ia kondolokele Jeluzaleme. O jingadiama ja ngadiadia mu Kifuẋi, ni mbandu ia mundu ua xalele mu mbonge, ni iá a balukile ia a di tele kiá ku mbandu ia sobha ia Babilonha, ni iá a subhuka kua eneʼoso, Nebuzaladane kabhitangu ka kilangidilu, ua a kuika iú uai na-u. Maji ku jingadiama ja ngadiadia mu ixi, Nebuzaladane, kabhitangu ka kilangidilu, uaxi-ku amoxi-moxi-mu phala kudima ji-úva ni kukala idimakaji iaʼxi. Jikaldeu inga a bula dingi o jiphiladi ja ngondo ja kexile mʼonzo ia Jihova, ni maxikikilu, ni musanza ua kalunga ua ngondo ua kexile mʼonzo ia Jihova, inga ngondo ioso a i ambata, aia na-iu ku Babilonha. Ambata ue ni jímbia, ni jipá, ni jingalufu, malonga a menha a pholo, ni jingutu, ni itutu ioso ia ngondo ia kubhangela ukunji mʼonzo ia Jihova. Kabhitangu ka kilangidilu anga u zangula ue ni jikopho, ni ididi ia kuohela uasu ua dizumba, ni malonga a menha a pholo, ni jímbia, ni jikandiielu, ni jingutu, ni itutu ia kutela maji ni mvindangele; kutale ima ioso ia ulu mu ulu, uixi ia phalata mu phalata. Ni jiphiladi jiiadi ni musanza umoxiʼèlele ua kalunga, ni kuinhi dia ngombe ni kiiadi ja ngondo ja kexile bhu kididi kia ibaka, o maxikikilu a iudikile sobha Solomá phala inzu ia Jihova; ima iosuʼiii, o ngondo iê, ka i pezalele. O jiphiladi-phe, imoxi ngó o kitala kiê, i kala ni kuinhi dia kóvadu ni nake, hé a i kondoloka kuala nzenzela ia kuinhi dia kóvadu ni kiiadi; o mukomo uê ua milembu iuana, o moxi diê mu kubuka ndungulu. Ku mútue ua philadi kua kexile kapitele ka ngondo; o kitala kia kapitele, kia kóvadu jitanu, ni kitanda ni jilomá ja kondoloka o kapitele, ja ngondo joso; o philadi ia mukuá ue ni jilomá jê, ia di fuile kienhiki. Kala mbandu ku kala makuinhiʼ vua a jilomá ni kisamanu, kitanda kioso a ki kondoloka kuala hama ia jilomá. Kabhitangu ka kilangidilu, uambata ue ni Selaia, nganga ia dikota, ni Sofoniia, nganga ia kaiadi, ni alangi a mabhitu kitatu. O mu mbonge uambata-mu ue ngolambole imoxi ua kexi mu kutumina athu oso aia ku ita; ni sambuadi dia athu ngambi ja maka a kexile kumoxi ni sobha, a a sangele mu mbonge, kumoxi ni musoneki ua kangane, ua kexi mu kusoneka ene oso aia ku ita, ni makuinhi a samanu dingi a athu ku mundu, a a sangele mu kaxi ka mbonge. Kioso Nebuzaladane, kabhitangu ka kilangidilu, kia ambata, ua a bheka kua sobha ia Babilonha bhu Dibalah. O sobha ia Babilonha anga ua a beta u a jibhila bhu Dibalah, mʼoxi ia Hamate. Kienhiki kiambata Juda mʼoxi iê, phala ku mu bheka ku ubhika. O mundu uambata Nabukodonozolo ku ubhika mu muvu ua kasambuadi uenhú: Midi jitatu ni makuinhi aiadi ni kitatu kia jijudé. O mu muvu ua kuinhi ni nake dia utuminu ua Nabukodonozolo, muene uambata dingi mu Jeluzaleme, hamaʼnake ni makuinhi a tatu ni kiiadi kia mienhu, ku ubhika. O mu muvu ua makuinhi aiadi ni kitatu ua utuminu ua Nabukodonozolo, Nebuzaladane, kabhitangu ka kilangidilu, mu jijudé uambata-mu dingi, ku ubhika, hamaʼsambuadi ni makuinhi auana ni kitanu kia mienhu; anga mienhu ioso i kala midi jiuana ni hama jisamanu. Anga ki bhita kuila mu muvu ua makuinhi a tatu ni sambuadi ua uhutile ua Nzuakí, sobha ia Juda, mu mbeji ia kakuinhi ni kiiadi, bhu kizuua kia makuinhi aiadi ni kitanu ku mbeji, kia muvu ua dianga ua utuminu ua Evile-Melodake, sobha ia Babilonha, kiene sobha muenhú kia bhetula mútue ua Nzuakí, sobha ia Juda, iú ua mu katula mu inzu ia dikuikilu; Anga u mu zuelesa ni ujitu uoso, anga u tudika kiandu kiê ku thandu dia iandu ia jisobha joso ja kexile na-ju mu Babilonha. Anga u mu zula izuatu iê ioso ia kexile na-iu mu kiboiongo; hé uia ni kudia jinga kúdia bhu pholo ia sobha izuua iê ioso ia kexile ku muenhu. Anga aia muene ni ku mu bhanga kiambote kuala sobha ia Babilonha, ni kutambula dikanda diê dia mu tokala izuua ioso, katé bhu kizuua kiê kia kúfua, kienhiki muene izuua ioso ia muenhu uê. Kuahi ngó, o kudikotamena kua dikotamena ó mbonge iná; mʼokulu kutunga kuahi ngó! O kiki iedi kala mutudi ua muhatu, tata! O kia kexi, muʼaxaxi ka ifuẋi, muene kutènde, na mvuale muʼaxaxi ka jixi, ua biluka kiebhi vasalu ia kufuta lubhaku, enu mala! Usuku uoso ua kudila kinhenge; o masoxi mê a kuata kunguluka jinga ngó mu pholo; o muʼaxaxi ka makamba mê ki muala ngó u mu konda dilamba; o makamba mê moso-lolo ma mu bhange ndunge; a biluka muene jinguma jê. Juda uaii ku ubhika, kia mu iza o hadi, ua muangana muene mukonda dia ubhika ua mu vudila; uaxalela muʼaxaxi ka ifuẋi, o dinhohenu ua di lémbua. Ene oso a kexi ku mu landameka, a mu kuata kioso muene kia bhondalala mu jiphaxi jê. Ikoka ia Ziione í dila, mukonda ki bhuala dingi muthu ubhita-mu phala kuiza ku kionge kia fesa; mielu iê ioso ia di koto; o jinganga jê ji kala mu ku di kumuina! Ilumba iê ia mizeletete ia bhondalala, o muene-phe uala mu kiminhu kia kulula kua muxima. Jinguma jê ja mu iokola, oso a mu kuatela luma a sanguluka; mbata Jihova ua mu bhondeleka, mukonda dia nzungule ia itondalu iê; tuana tuê iá aia ku ubhika, hanji kia a tuamenesa o kisuéia. Kilumba kia Ziione kijingu kioso kia mu-bhu; ilamba iê ioso ia kituka mukuâ ni jisoko ja lémbua kubonga sabhelela; mu kuenda a kala mu kuimajana, mbé o kubhuila, kisuéia ua a tuamenesa. Mu makumbi a malamba-mê Jeluzaleme iú lembalala-ke ima iê ia ujitu ni malau, iakexi na-iu mu izuua ia xiahulu; u i lembalala kiua kia muiza o hadi ni ngongo! Jeluzaleme uate kituxi kiaiibha kiavulu, kiene ki a sebulukila; ene oso a mu bhele jinge ujitu, kiki a mu sebulula, mukonda a mu mono kuila uala tuẋi, uazuluka! Muene ue u kala mu kumba, iú u vutuka ni dima, sonhi ja mu kuata. Dixidilu diê dia mu kala ku izuatu iê, muene ka lembalele kuila o ku dizubhilu diê ua-nda kutala hadi; kiene-phe kia mu bhela o kibhalu kia kalunga kiki; ki bhuala u mu konda malamba. Eie, Jihova, ngi tale bhu nga tatela; mbata o nguma ua di te nzabala. Jeluzaleme ima iê ioso ia matunda ia kexe na-iu, kisuéia ua sunununa o lukuaku luê mu ku mu tambula-iu; uamono muene o matumbu kia bokona mu kididi kiê kiangene; ene-phe o matumbu u uambele eie, kuila ka bokone bhu kionge kié. Mundu uê uoso aia ni kukema mu kusota mbolo ia kúdia; a bhana muene ima iâ iabeta o ku ta kalu mu toloko ia kúdia, mbé kuximbakatesa o muenhu; Eie, Jihova, tongolola-kiu u ki mone, mukonda kusekala kua ngi tula-ze. Enu kifua ki kia mi kate, enu muala ku bhita mu kikoka? Ilenu hanji suii mu mone, mba sai-ku dilâmba kala o diami, dia ngʼiza ku handuʼidi; o dilâmbva dia ngi bhondeleka na-diu Jihova, bhu kizuua kia uamene o njinda iê. Ua tumikisa túbhia mu ifuba iami, tunde bhuluʼobho, ii iabambuka muene ni kuuama; inama iami ua i zalela uanda, ua ngi vutula ku dima; ua ngi sengulula muene, kumbi dioso dia kambamba nga tolamana. O kanga ia itondalu iami, a ngi kutila na-iu ku thandu kuala o lukuaku luê; o itondalu iami ioso iothangune muene, iá a ngi tudika-iu mu xingu; o muene iú ua ngi iokola, nguzu ioso ia ngi bhu; Jihova iu ua ngi bhakula ku iiala ia bhingi kuila bhu maku mâ, ki nga-nda kutena dingi kusutunuka-bhu. Jihova ua diatela bhoxi o mazonda mami moso ma ita, ma kexile nʼeme mu dibhata muene; ua ngʼixanena nzungule ia mundu, phala ku ngi sosomuena o nzangi ia minzangala iami ia mala; Jihova ua zangula kilumba, monʼa Juda, iú ua mu tuzala kala mu ditangi dia kukamena o vinhu. Mukonda dia ima ienhiʼii, kiene eme ki nga-lu didila; kala kiki mesu mami, o mesu mami muene, ma kungulula ndumba ia kisoxi; mbata o Mutululuixi, ua tokalele o ku ngi ximbakatesa o muenhu uami, ua ngi sondoloka bhu mbandu iami; anʼami mua eza kukakuka, mukonda dia nguma ua ngi tundu o thulu. Ziione u kala mu kuzanza o maku mê, u mu bhetula ngó muẋima ka moneka; Jihova ua tuminʼê muene, kuila Jakobo a mu kitukile kuala iá oso ala mu jimbandu jê; Jelezaleme a mu kitula muene kala muthu ua kasana. Jihova ualunguʼê muene; mbata éme-ku, eme nga balukila o ngonge iê; enu-phe, ivenu, mu miji ioso, talenu o kikote kia ngʼiza! Ni ilumba iami ia mizeletete, ni minzangala iami ia mala, ene oso aii-nâ ku ubhika. Makamba mami nga exana kiua, maji ene a ngi koloka; jinganga jami ni ikulakaji iami azunzumukina mu mbonge muenhumu; kioso ene kia di tele mu sota kia kúdia phala kuximbakatesa o muenhu uâ. Talesa, Jihova, o kutata kuosʼuku kua ngʼiza; mídia ia ngi dimbuluka moxi; muẋima moxi ua ngi sandanganha; kuma nga bhange umbalu uaiibha kiavulu; ngedi o bhu kanga xibhata iii i ngi jibha o tuana, o mʼoxi aʼnzu Kalunga-Ngombe iu u nhunga! Athu ia evua muene kioso ki ngala kukema, maji o u ngi konda malamba ka moneka; jinguma jami joso kievu o jiphaxi joso ji ngala kubhita na-ju, a tana-phe, mukonda kima kia ngi tundu kokué eie; maji, kioso kia kèza o kizuua ki ua tangeʼokio, ene ua bhu ngatelʼabha hiun eza-bhu. Tamanu o kubhuma kuâ kuoso ku di monekena bhu pholo ié eie; nda u a bhange kala ki ua ngi bhange emʼiki, mukonda dia itondalu iami ioso-lolo; mbata o kukema kuami kuavulu, o muẋima ua ngi sandujuka moxi. Kuahi ngó o kutema kua Jihova, kua bhingi mu njinda iê monʼa kilumba ua Zione ua mu vungina kiki mu ifuke! Kijingu kia Izalaiele, kia suile o mbambe ni diulu, kiki-phe Jihova ua ki zubila bhoxi; kizuua kia mu kuata o kutema, ka lembalala dingi o mbenza ia kutula o inama iâ. Mabhata moso-lolo ma Jakobo, Jihova ua ma jikinisa, sé ngó ku a lendukila; jimbonge ja kolo, ja monʼa kilumba kia Juda, kia vulumuka o njinda iê, joso ua ji lundumuina bhoxi; utuminu uoso ua u kasanesa, o ilamba iê ia sebuluka. Kioso kia uama o njinda iê, nguzu ioso ia Izalaiele ua i batula; nguma uedi usolomoka, muene-phe lukuaku luê lua kadilu ua lu kotekʼê; ua uamena Jakobo, mukua ni mulengu ua túbhia, iu ua buidisa ima ioso ku mbandu ni mbandu. Mufula uê ua uoleka kiá ni luma, kala ki bhanga ió ua tu zembe; o lukuaku luê lua kadilu, ua lu suinisa mukuâ ni nguma; ima ioso ia uabhele kiavulu ku mesu mu balaka ia kilumba kia Ziione, muene ua i jikinisa-mu. Ua lundulula-mu o njinda iê kala túbhia. Jihova ua di bhange kiá kala nguma; Izalaiele ua mu jikinisa; ua jikinisa o mazêmba mê moso; ua mu buikisila o jimbonge; o kilumba kia Juda iú ua mu sokoluela o kudila ni mukondo. Balaka iê ua mu budila-iu ni usuéia, kala fundu mu díbhia; ni ididi iê ia kionge ua mu senguluila-iu; Jihova, o jifesa jangene ni izuua ia sabha-lu mu Ziione ua i lâmbe-mu; njinda iê ki ia di vunza, ni sobha ni nganga ki ja mu kuatela dingi kima. Jihova kalatódio kê ua ka ẋimbuka, o dibhezelu diê dia mu kumu; imbaka ia fikidila mazêmba mê ua i bhakula bhu lukuaku lua isuéia; abhangela jibuia mʼonzo ia Jihova, kala kiene kubhita mu kizuua kia kionge kia fesa. Jihova ua kanene kusengulula o kimbaka kia monʼa kilumba kia Ziione; uatandeleka ngoji, lukuaku luê lua jijila muene o kusengulula; ni kimbaka ni lumbu ua a tungutisa, ia a sekalela bhuamoxi. Imabhitu iê ia lundumuka bhoxi, ii ia di lâmbela koxiʼa mavu ku ia lundumukina; o jisabhi jê muene ua ji bukujula ni jitalanga jê; ni sobha iê ni ilamba iê, iá nanga kiá muʼaxaxi ka ifuẋi iengi, mua bhingi ki muene dingi kitumu mba kubazela; o muenhomo jipolofeta jê, ki ji kala dingi ni lumono lua Jihova, lémbue. O ikulakaji ia monʼa kilumba Ziione a xikama ni ene mu mavu, exi ngó muene hudí; a di kuua fufuta ku mitue, a zuata idinhaji; o ilumba ia Jeluzaleme, azenzamena mítue bhoxi katé mu mavu. Mesu mami ma fefetela ni masoxi, enu mala! O mídia moxi ia ngi dimbuluka; miẋima iami ia di zunzila bhoxi mukonda dia kusenguluka kua senguluka o kilumba kia mundu uami! Abha kua bhingi ni tumbonga, enu mala, ni tuana ku mele ia ambukila mu jinzunga ja diembu! Tuana ebhula a mamʼâ, exi: O kiki-phe, kuebhi kuala o masa ni vinhu? Hé akala mu kuambukila mu jinzunga ja diembu; anga aia ni kuzubhila o muenhu bhu jihata ja a-mamʼâ, bhene! Ngi ku tela umbangi uahi? Eie kilumba, monʼa Jeluzaleme, ngi ku fikisa ni nanhi? Ngi kuila ngixi o ki ualʼiki kia bhitile kiá kua nanhi, ni ngi ku bhetuila-ku o muẋima, eie kilumba kia muzeletete, tata, mona Ziione? Mukonda o divuua dié dia vudilà-ku mukuâ ni kiakulu o kizanga kia kalunga, mukuahi u ku bhandulula? Misesedi ié, a ku zambuila makutu ni usemenhi; ka ku tukuluila o ufusa ué, phala ku ku dimuna; hinu ki kua kuiza kuia ku ubhika; maji ene a ku zambuila imbamba ia makutu ni usemenhi, iene ia bhangesa ku ku bheka ku ubhika. Athu oso a bhita mu kikoka, a bhânga ibhubhu; a xika miẋi; a bhuka ku mítue iâ, mu kudiuana o kilumba, monʼa Jeluzaleme, exi: Iene-ze o mbongʼii ia lukile exi: Suke-ku mu kuuabha, muene Ditunda di sanguluisa oxi ioso? Nguma jê joso-lolo muene, a bhane mu kanu mu ku ku tembula eie; a xika mixi, a di keketa ku mazu, exi: Né! tua mu minha muene! Ni kidi kiene muene, kiki kiene o kizuua, ki tua kinga jinga ukulu; lelu tua ki sange, tua ki mono. Jihova ua bhange kioso kia kanene, kizuelu ua ki tenesa, kia xindile tunde mu izuua ia xahulu; ua sengululʼê muene, kulenduka nguê; uenzela o nguma ku di thatha ku thandu dié eie; o kusuína kua isuéia kuene ku a bhanʼê o kidifikidilu kiasoko. O muẋima ua Jeluzaleme ua di kola kua Jihova; eie kimbaka kia kilumba, monʼa Ziione, tata! Masoxi mé ma kunguluke muene kala ngiji, ni mu usuku ni mu muanha! Ku nhohe! O anʼa mesuʼé ka zumbuke mu kudila. Balumuka, udikole muene mʼusuku, bhu diandekelu dia ilangidilu: Lundulula o muẋima ué kala menha bhu pholo ia Jihova Leka maku mé kua muene, u diondele o muenhu ua tuana tué; a kuata kuambukila ngó mu jiphambu-a-njila ja jinzunga joso, kingumba o nzala! Tala Jihova, u tongolole, muthu kuii ua mu bhange kiki! Abha-phe, ahatu mbé adia muene o kibundu kiâ eneʼâ muene, o tuana tuâ tuavuala, tua sase ene bhu jihata jâ? A jibha o nganga ni polofeta monzo ié iangene bhu dibhezelu dia Jihova? Ni ikulakaji ni tuana tua ndenge, azeka bhoxi mu maluua; ni ilumba iami ia mizeletete ni makuenze ami a mala, oso muene a lalumuka ku xibhata; eie ua a jibha bhu kizuua kia tukuluka o njinda ié; eie ua a batula o xingu, ni ku a kuatela ngó henda, lémbue. Eie ua bhiti ku mbandu joso ni ku kolomona ima ioso i ngi kuatesa uoma, kala bhu kizuua kiene kubhongolola mundu ku fesa. Mu kienhiki, bhu kizuua kia bhixila o njinda ia Jihova, né ngó muthu ka bhuluka-bhu, mba usubhuka, lémbue. Athu oso u nga sase, eme nga a dikila, nguma iami-phe ua a jimisa o mbutu. Eme nga di muena jingongo kia tuluka o mbangala ia njinda ié. Muene ua ngi zangula iú ua ngí batesa mu kitombe, ki mu mukengeji, kana. Kutanga o kidi, ua ngi balukila muene; kumbi dioso dia kambàmba lukuaku luê lua ngi te bhu kíbhidi. Ua ngi sekalesa o xitu iami ku mukutu, ni kikonda kiami; o ifuba iami ua i bulabula. Ua ngi tungila kixitu, iu ua ngʼoseka ni ndululu ni kututumba. Ua ngi xikika mu ididi mua vundu, kala athu à fua kiá okulu. Ua ngi kondela ku mbandu joso kala lumbu, bhua kutundila nga lémbua-bhu; malubhambu ma neme, ua ngi jika-u ni nguzu. Bhu suske dia ku dikola, hé ngi ta mutendu, maji muene musambu uami u ngi xitila-u dibhitu. Jinjila jami ua ji xiti ni matadi mòsonge; jihoka jami muene ua ji bhengeleka. Uixi kala kitôto mu ku ngi batamena; mukuâ ni hoji ia tela. Ua ngi tungamesa mu jinjila jami, o ki nga ila muengi, kuene kua ngi sasujuila ku idiandu; ua ngi xi nga senguluka. Uoleka mufula uê, iú ua ngi bhange, kífua eme ngi ditonokenu diê dia kupondala o misongo iê. Misongo ia tundu mu kizu kiê, ua ngʼase na-iu mu miongo. Nga biluka ngi diba dia kasekelelu ka mundu uami; eme ngi mukumbi uâ, kumbi dioso dia kambamba. Ua ngi kumisa ni ma-kulula, kiene ki ngalʼiki nga juuala ni muẋi ua abixindo ua ngi nuisa. Ua ngi disa mbuelekese ja kisèkele, ki kia ngi bulu o mazu; ua ngi vumbu mu utókua. O muenhu uami ua u katula ku paze, mbote ki nga i te dingi muẋima. Ngixi-phe: Kuabhu, bhu ngalʼabha nguzu ia ngi-bhu, ni kudielela kuami kuene mua Jihova kua ngi-bhu ue kiá. Lembalala, Ngana, o phaxi iami ni ngongo, xinganeka o abixindo ni ndululu, i ua ngi bhana. Ima ienhiʼii muenhu uami hanji uala ku i lembalala, anga u di kotamena moxi diami. Maji eme-phe, ngala kuila o ki ngi lembalala kima kiná, nguzu iza dingi. Kuma o jihenda ja Jihova jene-ze ja bhiti-bhu, etu tua kambe kujima o mbutu; mbata jihenda jê ki jene ni dizubhilu. Imene ioso kuila ngó kúkia, jatomboka jʼobhe; o ku kumbidila kuê, kuvula kuahi! Jihova muene kimanga kiami, kiene kiambe o muenhu uami; uila kiki ngiia ni ku mu dielela muene. Jihova muthu ua mbote phala ió oso a mu nhenganana muene, mbé o muthu uoso u mu bhindamena. Kima kiambote o ku kala ni kudielela, ni kuxibhidila sé jibuia o kubhuluka ku tunda kua Jihova. Kima kiambote phala muthu o kutala hadi ni kànga ia Jihova mu thembu ia undenge. Ni ku di xikamena kididi kia ubheka, ni kuila muene, hûdí; kuma Nzambi muene ua mu tuika-iu. Adiunde ni muzumbu bhoxi; sumba mu kubhanga kiókio bhu kala kubhanduluka! A bhane ditama diê kua uoso u mu bha jihuxi; adie muene jindaka, ekute. Mbata Jihova kene kuila uẋimbuka, nʼa ẋimbukilà-ku. Kuma, né kia beta muthu hé u mu bheka mu lamba, sai bhua-nda ku mu lendukila, kuma ukaiela kia soko o nzungule ia jihenda jê. Kuma muene o kubeta anʼathu ni ku a bhondeleka, ki kima kia kubhangela vondadi iê. Ku diata-diata bhoxi dia inama o jipelezo joso jaʼxi, Jihova ka ki monʼuê kuuabha; kuselula o kulûnga kua muthu bhu pholo ia Suke-ku, Jihova ka ki monʼê kuuabha; kúdia o mangonha kua mukuenu bhu dimanda diê, Jihova manhi kienhiki ka ki monʼuê? Mukuahi muene uzuela, kima anga ki bhita, se Jihova ka ki tumina? Mu kanu dia Ió ua Suka-ku, manhi ki muene mu tunda o divuua ni mbote? Muthu ua muenhu u kuatela-hi-phe ku ditata? Inda muthu ni muthu a di tate mukonda dia ituxi iê! Jinjila jetu tu ji tongolole kiambote, tu ji lole muene kioso ki jala, tu alukile kua Jihova. Tu lekienu o miẋima ietu ni maku kua Nzambi ku diulu, hé tuamba kuila: Tua tondala, tua bhange ima ia kubaluka; kiene ki ua kambela ku tu loloka. Ua tu vungu ni njinda ié, kala mu kitata mu ua tu te, eie ua tu zuididika: ua tu jibha muene, ngué ku tu kuatela henda. Ua di jikila mu matuta, ua lenge misambu ietu, phala ki i ku bhixile. Ua tu tula muʼaxaxi ka ifuẋi kala tu makololo, tu ixita iahatu. Nguma jetu joso ja bhâne makanu ni ku tu lebhula. Kua tuiza kingûmba ni diêla, kusenguluka ni kubuika. Mesu mami ma lundulula mikunguiji ia menha, mukonda dia kibuika kia tula kua monʼa kilumba kia povo iami. Mesuʼami, a dila a tona, mukonda bhu nhohena muthu ki bhua moneka. Ngi kuata kienhiki katé Jihova, ku diuluʼoko, kia ngʼivua hé u zongola kunu. Mesuʼami ala ku ngi vunza o muẋima moxi kuma kia ngi kate kiavulu mukonda dia anʼa ilumba a tokala mu mbonge iami. Nguma jami ja ngi zembe sè kikuma, a ngi kuata kala ngi njila bhu mubhetu. A takuila muenhu uami mu dikungu, iá a ngi lunduluila matadi ku thandu, phala kujikinisa o muenhu uami. Menha anga a ngi bhita bhu thala ia mútue; ngixi-phe: Eme nga fuʼó! Jihova, nga di kola mu dijina dié, koxi kuene ku nga kuzukʼoko. Eie dízui diami ua dʼivu; ku sueke o dítui, nʼu kambe kuívua o kuzuluma kuami, ni ku dikola kuami. Eie kizuua ki nga ku bhingile, bhenhobho eie ua ngi zukamene; uixi-phe: Ku kale ni uoma! Eie Jihova, ua fundu o dimanda dia-nda ku ngi dia o muenhu, eie ua kula o muenhu uami. Mangonha moso ma ngi bhange, eie Jihova ua a mono; fundisa, Ngana, o mulonga uami. Lûma luâ luoso eie ua lu mono, ni ilunji iâ ioso iala ku ngi funhina eme. Malebhu mâ, eie u Jihova ua evu o ixingeneku iâ ioso iala ku ngi funhina eme, eie ua i mono. O mizumbu ia oso a fundumukina o ku ngi lua, ni ilunji iâ iala ku ngi funhina eme ku kumbi dioso dia kambamba eie ua ijiia. Tongolola-u Ngana, kuma ni kia xikama, ni kia balumuka, eme muène ngi mukumbi uâ. Jihova, eie hinu u a bhana o futu, ia soko ni ikalakalu ia maku mâ. Eie u a bhana o ufuófuo ua muẋima, mázui mé nda ma tule ku tandu diâ. Zuididika-u, Ngana, o mu njinda ié a jime o mbutu phala a jimuke bhoxi dia diulu, diangene dia Jihova. Kuahi ngó o kuhimba kua himbi o ulu! O ulu ua fina ua uabhele kiambote, o kiki ua lunguluka ni uene, tata! O matadi ma dibhezelu dia ngene di kola a ma muangena mu jithungi ja jinzunga joso, enu mala! Anʼa Ziione, a kôla ku kijingu mukuâ ni ulu uafina, o kiki asokʼuâ kiá ni itutu ia utuma, a di bhange kala kikalakalu kia mumbi-a-jímbia, tata! Katé ni mabheku ku mukáu a bheteka o thulu, anga amuisa anʼâ; maji o kilumba kia mundu uami, ua biluka kisuéia kala kihendembumba mu kikangalakata. O dimi dia mona bhu maku, dia kokotela mu kanu mbebhu o dinhota; Tumbonga kia bhinga o kúdia, ki bhuala u a bhana-ku. Oso a dile jinge o ima ia ximbuka kiambote, kiki ia a botomokena mu jinzunga; oso a a sasela mu izuatu ikusuka, kiki ia a nanga mu ditobe. Mukonda o kituxi kia monʼa kilumba kia mundu uami, kia beta kota o kia Sodoma ndenge, a mu vumbile mu uthôkua muʼanzanzʼumu, sé ngó kuila bhu kala lukuaku lua muthu lu ki bhanga. O ilamba iê ki ia kexi, mu kulekujuka neve ndenge; o mu kuzela ue kota o lete ndenge; o mu kusuka mikutu, ene kota o makoladi ndenge; aẋanana kiambote, katé mu kulujela a somboka o jisafídia! Maji o kiki a xikelela ni ene dikala ndenge; o kia bhita mu nzunga ka ejiia dingi. Kikonda kiâ kia naminina ni kiene ku ifuba, kia kukuta muene, kia biluka ni kiene kala luhuinhi! Afu ku xibhata a beta ujitu, dikue ió afu ku nzala, tata! Mbata iá a fu ku nzala, a tuama o kuhoha ni ku di xibha kala a a kubula, mukonda dia kukamba o ima ia kúdia i tunda ku mábhia. Maku ma ahatu, a zola Nzambi, ene muene a lambe o tuana tuâ-ene! O xitu iâ iene o huta ia kúdia kuâ, bhu thembu iabhiẋila o kusenguluka kua monʼa kilumba kia mundu uami, enu mala! Jihova ua kumbidila o njinda iê, ku muẋima kua mu zele kiua; uaiukula o mualala ua njinda iê ia uamesa túbhia mu Ziione katé ni ku madisesa bhoxi. O jisobha mu ngongo, ni athu a tunga ku mundʼuku, kana, ka ki fikile, kuila o kisuéia ni nguma a bokuena muene bhu mielu ia Jeluzaleme bhobho. Kima kiki kieza mukonda dia ituxi ia misesedi, ni phulu ia jinganga, a ẋiamuine o manhinga ma athu aiuka, a ma ẋiamuina muene mu kaxi ka Jeluzaleme. A babajala mu kuenda kala ifofo mu jinzunga, a di kasanesa ni manhinga; Ki bhinga-phe muthu ka tena kubabata ku izuatu iâ. Kia kexi hanji, aia ni ku di kola, exi: Abhukenu, tua xidi! Abhukenu, abhukenu! ki mu babate! O kia kala kiá mu takujuka ku matumbu, mu ifuẋi ia athu engi, exi: Mumu ka tunge-mu. Kuma o njinda ia Jihova, ia a muanga-muanga; muene nuka dingi ua-nda ku a suua; kuma ka xila jinga o pholo ia jinganga, ka ẋikinine ue kukuatela henda ia athu a kuka kiá. Etu-phe mesu a sukile ni kutalela kuoso ku tu tunda o dikuatekesu, manhi tua di nganala mu ku kinga; o kudielela kuetu kua kingoho. Anga tu kuata kuzonguela bhu matala ni kutalela ku kifuẋi ki ki tena kukudila muthu. O ki tua zangula jinga díkanda dia kuenda, akala mu ku tu tola, o kuenda mu jiluua jetu-phe kia tu bhonzele: Tuexi-phe: Lamba dietu dia tuiza, izuua ietu ieza-bhu; xi, kuma disukilu dietu dia bhixila. Akua ku tu bhesa lusolo, a betele kusangama o jinjila ji bhita bhulu ndenge. Mu ku tu landameka kuâ, o ki tuila tuia ku milundu, tuala-nâ; o ki tuia mu kikangalakata, míkala iâ tua i sange. O na tudilu dia kubhuima kuetu a tu ûndila-nê kua Jihova, a mu kuatela mu madiela mâ; o muene-phe, muene tua mu edile, tuixi; né kiá ki tu bhinga ku xalela muʼaxaxe ka akua jixi, tua kà kala mu kilembeketa kia muene. Eie-phe, monʼa kilumba kia Edomo, ua tungu mʼoxi ia Uze, tana-ku, u sanguluke! Dikáu-ze hádia dia-nda kubhiẋila ue kokué, hinu-phe ukodiua na-diu anga u di vungununʼê eʼmuene-muène hé u xala tuẋi. O kaxtiku ka kikuma kié, eie monʼa kilumba kia Ziione, mu bhua mu kala, kuma ka tenena kiá; Nzambi muene nuka dingi a kà tona ku ku balakala ku ubhika. Kala kiki, muene hinu uiza kuibhula o ikuma ié, eie u kilumba kia Edomo; muene ua-nda ku ku tungununa o ituxi ié ioso. Lembalala, Jihova, kia tu izʼiki! Tongolola hanji, utale o mondo ua tu tula! Undundu ua muiji uetu uai ku athu engi; jinzo jetu akua makanga a ji tambula. Tuaxalela tu jihukunhu, ki tu moneka tata; o jimama jetu a di bhange kala atudi. Menha etu a kúnua, tua mu a sumba mu kitadi; o jihuinhi ja kutelekela, tuala ku ji tambuila mu suilu iatokala. A tu langata, hanji a tu nhenganana bhu jixingu; kubhuila kua tu kuata, maji o dinhohenu tua di lémbua. Tua leka o maku etu ku akua Ijito ni ku akua Asídia, phala a tu ikutise ni kúdia. Jitata jetu a zangele, kuma a tele kituxi, ia afuá-phe kiá. Etu-ku, leluʼidi etu tuahula o mulonga uâ-ène. Abhika ene ala ku tu tumina, ki bhuala muthu u tena ku tu tambula bhu lukuaku luâ. O kutakana ngó kúdia kuetu kututu, ki bhinga tu kala bhu bhulubhulu dia kúfua, kingûmba o xibhata ia tu imanena mu mikáu. Kikonda kia tu hîmbi-ni-kiene kala forno, mukonda dia hadi ia nzala. Ahatu mu Ziione a a bhange undumbu, o ilumba mu madiembu ma Juda kiomuène. Jingana a ji nhenga muene ni maku mâ, o jipholo ja adiakimi né ngó ku ji xila, lémbua! Minzangala a i jijidika exi, kale mu huhila bhu ditadi; o anʼa-ndenge bhendu-bhendu ni ita ia jihuinhi. Adiakimi ka mu xikama dingi bhuʼnangu dia mundu bhu muelu, o minzangala ue ka mu kuimba dingi. Kukembela o muenhu kua tu-bhu, o kukina a tu katula-ku, kua tu iza kiá jingololo. Kitundu ku mútue kia tu laúka. Kokolo dietu, tata, kuma tua te ituxi! Kiene kia tu bhekela kuambuka katé ni muẋima moxi, kiene ue kia tu bhekela mesu ku tu kala ni kavunda. Hanji kia senguluka o mulundu ua Ziione, mikenge kifua kuene ku nangu diâ dia kuendela. Eie-phe, u Jihova, hanji ki ua di fikidila, mukonda eie unagenena muene katé ku hádia ni hádia; o kiându kié kia kuata muene, ku tunda miji kuiza miji. Eie-phe u tu landuka kièbhi, ni tuie muene nzaká? Ua tu ehelelaʼhi kiki, mu thembu ioso iii? Tu vutule dingi kokué, u Jihova, nda etu tu tene o ku ku vutukila; tu tombuele dingi o izuatu ietu ku ubhe, kala ki tua kexe mu xiahulu. Phala-hi, eie Ngana, u tu ximbuka ni ku tu dila hunji kiki? Phala-hi iene u tu balukila ni ku tu kuatela njinda iadikota kala iii? Ku muvu ua makuinhi a tatu, mu kizuua kia katanu ku mbeji ia kauana, anga ki bhita kuila, kioso ki ngala mu kaxi ka jihutile, bhu ndundu ia ngiji ia Kebale, maúlu a jikuka eme hé ngi mona isunji ia Nzambi. Mu kizuua kia katanu ku mbeji (mu muvu ua katanu ua uhutile ua sobha Nzuakí). O kizuelu kia Jihova anga kiza muene kua Izekiiele, monʼa Buzi, o nganga, mʼoxi ia akua Kaldeia, bhu kibumu kia ngiji ia Kebale, bhenhobho bhene muene bhua mu tudila o lukuaku lua Jihova ku thandu diê. Mu kutala, nga mono kitémbue kia nguzu kiala mu kuijiia ku mbandu ia suku, ni dituta dia dikota ni túbhia tuedi kala kitumba kia mu uama; o mu jimbandu jê anga mu di-muika, o mu kaxi kê mu kala kima kia kidifua kia kìphembe, ki kala mu tunda mu túbhia. O mu kaxi kê anga mu kala mu kutunda kídifua kia iama i uana; o kídifua kiá kienhiki: a kala ni kídifua kala kia muthu. Ene anga a kala ni jipholo jiuana-jiuana, ni mabhabha auana-auana. O inama iâ ia tandelela; o makanda mâ ma inama medi kala ki kala o kidiatelu kia monʼa ngombe, anga iia ni kubenha kala utadi ua kobidi uabhu o dixidilu. Anga a kala ni maku a muthu mʼoxi dia mabhabha mâ, ku mbandu jene kiuana kiâ; kienhiki anga enʼoso kiuana kiâ a kala ni pholo jâ ni mabhabha mâ. O mabhabha eneʼâ aia ni kudibudika kiiadi kiâ; ka lunguluka kioso kia kala mu kuenda; muthu uendela kuoso kua lungila o pholo iê. O pholo jâ ji kala ni kídifua kia pholo ia muthu; ku mbandu ia lukuaku lua kiasu, enʼoso kiuana kiâ a kexile ni pholo ia ngombe; ni pholo ue ia holokoko kiuana kiâ. O jipholo jâ ni mabhabha mâ, ku thandu, ja di kexidila; kala xelubini o mabhabha mê a di-kexidila kiiadi-kiiadi kumoxi, o aiadi a mukuá ene a di vungu na-u o mikutu iâ. Kala muthu kuoso kua talela o pholo kuene kuʼaia; kuoso o nzumbi ku ia bhingi o kuia, aia; o kia kala mu kuenda, kʼaii ni kulungujuka. O ku tala o iama ienhiʼii, o kidifua kiâ ela kala makala a túbhia a uama, a di fuangana makongolo a túbhia; o túbhia tuia ni kubhilajaka mu kaxi ka iama, anga o túbhia tuia ni kubenha, o mu túbhia mu tunda jinzaji. O iama iia anga iza ni kulenga, ita tuhonda mukua ni ki teleka jinzaji. O ki nga kuata kutala o iama iii, ngi mona bhuala malola mu mavu bhu mbanduʼa iama, pholo jiuana dilola, pholo jiuana dilola. O ku tala o malola, ni ukalakalelu uê, o kidfua kiâ kiene kimoxi; o ku a tala ni ukalakalelu uê, u fika kala o dilola diala mu kaxi ka mukuá, o dilola diala mu kaxi ka mukuá. O kiela kuenda, endela ku mbandu jâ joso jiuana; ka xikina kulunguluka kioso kiʼaia ni kuenda. O malola eneʼâ kitala kiê kulebha kuahi, a kuata uoma; o jikamba ja malola eneʼâ kiuana kiâ, jʼezala mesu mu jimbandu. O kioso o iama ki i kuata o kuenda, o malola eneʼâ aia ni kuendela bhu mbandu iâ; kioso ki zangumuka o iama bhulu, o malola a zangumuka ue bhulu. O kuoso kua solo o nzumbi kuia, aia; kuoso-kuoso muene kua bhingi o nzumbi kuia, o malola a zangumuka ku pholo iâ, mukonda o nzumbi ia muthu ua muenhu ia kexile mu malola. Ene kiela kuenda, ene ue enda; ene ki ela kuimana, ene ue emana; kiela ene a zangumuka bhulu ku thandu dia mavu, o malola ue a zangumuka ku pholo diâ; mukonda o nzumbi ia iama iala mu malola eneʼô. O ku mítue ia iama anga ku kala kidifua kia muthandu ua diulu, o ku u tala kuzela kuê ku kuata uoma, kuma uedi kala kidistalu kiazele kiavulu, kia di-zale bhulu dia mítue iâ. O bhoxi dia muthandu, bhene bhua kexi o mabhabha mâ ma kadilu, dimoxi di lulama ni dia mukuá; xelubini joso a kala ni mabhabha aiadi a vungina o mukutu ku mbandu kuku; ni amukuá aiadi a vungina o mukutu ku mbandu ia mukuá. O ene kiʼaia ni kuenda, ngʼevu kinuminu kia mabhabha mâ kala kinuminu kia dibhubha dia menha a vulu, mukuâ ni dízui dia Ió ua Tena-Ioso, dízui dia mutendu ua dikota, kala muxindu ua masoladi a mondala jikabalu; kioso kiemana, o mabhabha mâ mʼòlekele a ma tulula. Ku thandu dia muthandu ua kexile bhulu dia mítue iâ evu-ku dizui. O ene kioso kiemana, o mabhabha olekele a a tulula. O kuthandu dia muthandu ua kexile kulu dia mítue iâ, kua kexile kima kia di-fuangana kala kiandu, kiedi kala tadi dia safídia; o kuthandu dia kiandu kua kexile kala kidifua kia muthu, ua di-nenge kuthandu diê. Eme nga mono kidifua kia kìphembe ni ukalelu kala túbhia mʼoxi diê, tunde mua di-fu o malombo mê katé bhulu; o tundé mua di-fu o malombo mê, katé bhoxi, nga mono kidifua kia túbhia ni kubenha kua di muika mu jimbandu. Mukuâ ni ki kala o hongolo ku diulu, ki i moneka ku matuta bhu kumbi dia mvula, kiene ue kia di-fuile o mukengeji uenhú ua kondoloka mu jimbandu; kienhiki kia di-fuile o kubenha kua unéne ua Jihova; o kienhiki kioso ki nga ki mono, nga dibhale o pholo bhoxi, eme ngevu o dízui dia ió ua kexile mu zuela. Anga u ngʼambela, uixi: Eie monʼ muthu, balumuka uimane, nga-nda ku ku zuelesa. Bhenhobho kioso muene kia mu zuela ni eme, nzumbi ia Ngana ia bokona momuʼami ii ia ngʼimanesa, eme ngevu ió ua kexi ku ngi zuelesa. Muene ua ngʼambela, uixi: Eie monʼa muthu, eme nga mu ku tuma ku anʼa Izalaiele, ku miji ia ẋinuka, a ngi ẋinukina eme; ni ene ni jitata jâ a ngi tondalela, katé ni mu lelu muenhumu. O anʼâ a thathamana jipholo, ia a huku miẋima; eme-phe ngi ku tuma kua ene, ua ambela kiki: O Jihova, Nzambi, uambe kiki: O ene-phe, kixi evua mba a kamba kuívua, (mbata ene ala dibhata dia ẋinuka) a-nda kuijiia-phe kuila mu kaxi kâ muejile musesedi. Eie-phe, u monʼa muthu, kana ku a kuatela uôma, mba u kala ni uôma ua ioso ia zuela; né-mbe hanji o izuelu iâ i di-bhanga muxitu ua minha ni jisongo phala eie, eie anga u tunga ni jimvuanga, kana kukala ni uôma ua izuelu iâ, mba u teketa ki u mona o jipholo jâ, kuma ene ala dibhata dia ẋinuka. Maji eie-phe, ua kà a tangela o maka ami, kixi evua kixi a kamba kuívua, kuma ene ala dibhata dia ẋinuka. Maji eie-phe, u monʼa muthu, ívua kioso ki ngala ku ku tangela, ku kale ni kuẋinuka uila ki ala o dibhata dia ẋinuka; eie jikula mu kanu dié, u die kioso ki ngala ku ku bhana. O ki nga tale, nga mono lukuaku lua mu kuiza ni kusununuka kokuami, o bhu lukuaku bhuala dilanda dia divulu. Anga u di zala bhu pholo iami, diene diòsoneke ni moxi ni ku kanga; o ku dilanda a soneka-ku mitendu ni ku di tula mienhu, ni lamba! Bhenhobho u ngʼambela, uixi: Monʼa muthu, diá ioso i ua mono. Dilanda didi diá-diu, nda uie, u zuelele o dibhata dia Izalaiele. Kienhókio hé ngi jikula o dikanu diami, muene hé u ngi bhana kúdia o dilanda, anga u ngʼambela, uixi: Monʼa muthu, vumu dié bhana-diu kia kúdia, nda uizalese o mídia ié ni dilanda didi di ngala ku ku bhana. Bhenhobho, ngadi anga ngʼivua dia touala mu kanu diami kala uiki. Anga u ngʼambela, uixi: Monʼa muthu, ndé, u bokone mu dibhata dia Izalaiele, u mu tangele o maka mami, Mukonda eie ka ku tumikisa ku muiji u zuela mbimbi iengi, mba muiji u zuela mbimbi i bhonza ku ívua, maji ku dibhata dia Izalaiele. Mba ku ndumba dia miji i dingula, ala ni mbimbi ia bhonzo, a bhingi kia zuela ku tena kua evua; eme-phe se nga ku tumikisiniʼé kua enhó, ni kidi muene, eji ku ku bhana mátui. Maji o dibhata dia Izalaiele, ki dia-nda kuinda ku ku bhana mátui, mukonda ene ngua-uâ ku bhana matui kokuamiʼeme; mbata o dibhata dioso dia Izalaiele diène ni pholo ia huku ni muẋima ua kolokota. Talaphe, kiene ki nga bhangela kuila o pholo ié ia kolokota mu kutala o jipholo jâ ene ja kolokota, ni dibhomo dié-eie dia suina mu kutala o dibhomo dia ene. O dibhomo dié nga di bhange kala utadi ua diiamande mu kukola, diene dia beta kukola o ditadi dia fijilu ndenge; uila kiki-phe, kana ku a kala ni uôma, mba u teketa ki u mona o jipholo jâ, mbata ene ala dibhata dia bhukumuka. Iú ua ngʼambela dingi, uixi: Eie monʼa muthu, tá mu thulu ié o maka mami oso u nga-nda ku ku tangela, ívua na-u muene ni mátui mé. Zangula-phe, uie ku jihutile, ku ana muiji ué, kixi evua, kixi a kamba kuívua, ua kà a zuelele ni ku a tangela, kuamba: O Jihova, Nzambi, uambe kiki: Anga o Nzumbi ia Nzambi u ngi balumuna, hé ngivua, ku dima diami, dízui dia mutendu ua dikota, dia tokomoka tundé bhu kididi kiê, diexi: O unéne ua Jihova u tane-ku! Anga ngʼivua o kinuminu kia mabhabha a iama a muia ni ku di-beta-beta kumoxi ni kinuminu kia malola ku pholo diâ, ni mutendu ua kibazu kionéne. Bhenhobho, Nzumbi ia Nzambi ia ngi zangumuna, ii ia ngʼambata; eme anga ngiia ni dilamba dia vulu mu kikenene kia! muenhu uami; maji o lukuaku lua Jihova lua kexile ni nguzu iavulu ku thandu diami. Anga ngiza ku iá a a kutu, bhu Tele-Abibe bhua tungile ene ku mbandu ia ngiji ia Kebale, eme ue ha ngi tunga bhuoso bhua tungile ene; anga ngi kala bhenhobho sambuadi dia kizuua, nga bhuuama mu kaxi kâ-ene. Anga ki bhita kuila, o kiabhu o sambuadi dia izuua, kizuelu kia Jihova kieza kokuami, kuila: Eié monʼa muthu: Eme nga ku bhana u kale u mulangidi ua dibhata dia Izalaiele; eie uenda ni kuívua o maka a tunda mu dikanu diami, anga ku mbandu iami uenda ni ku a dimuna. Kioso eme ki ngiia o muthu ua iibha, ngixi: Ua-nda kúfua, ni kidi kiene, eie anga u kamba ku mu dimuna, u fula o kuzuela phala kudimuna o muthu uaiibha ku njila iê ia iibha, phala kubhulula o muenhu uê, muthu ió uaiibha ua kà fua mu kikuma kiê, maji o manhinga mê nga kà mʼèbhula bhu lukauku lué-eie. Maji, se o muthu uaiibha eie u mu dimuna, o muene hé u kamba kubiluka nʼa diela ku ikuma iê ni ku njila jê ja ibha, muene ua kà fua mu kikuma kiê, maji eie o muenhu ué ua u bhulula. Kiene ue kimoxi ni muthu ua iuka ki eha o kuiuka kuê anga u di-tela muengi, hé u bhanga kia iibha, anga eme ngi-ta ku pholo ie-muène kidibhukanu, muene ua kà fua muene; mukonda, o ki ua kambe eie o ku mu dimuna, muene ua kà fua mu kituxi kiê, o ima ioso ia kuiuka ia bhanga jinga ka kà i xinganeka dingi, maji o manhinga mê nga kà ebhula bhu lukuaku lué-eie. Maji, eie-phe, ki u dimuna o muthu ua iuka phala ka-te kituxi, o muene anga u fula o kuta kituxi, ni kidi muene u kola muenhu, mukonda a mu dimuna; eie-phe ua bhulula o muenhu ué. O lukuaku lua Ngana, bhenhobho, lua kexile ku thandu diami, iú ua ngʼambela, uixi: Balumuka uie mu í honga, o muenhomo muene mu nga kà zuela ni eie. Anga ngi balumuka, hé ngi tunda nga-lu-ia mu dikôlo, mu ku bhixila-mu, tala, o unéne ua Ngana iú momo uila ki nga u muene bhu mbanduʼa ngiji ia Kebale; anga ngi di-bhala ni pholo iami bhoxi. Bhenhobho, Nzumbi ia Nzambi ia bokona momuʼami, ii ia ngʼimika, iú ua zuela ni eme uixi: Ndé, u di jikile mʼonzo ié. Mukonda, eie monʼa muthu, tala, a-nda ku tula mikolo ku thandu dié anga a ku kuta na-iu. O mu kaxi kâ kua-nda kutena ku tunda-mu-phe. Eme ue nga-nda kubhangesa kuila o dimi dié di naminina mu kanu, ua-nda ku kituka dibubu, kua-nda kukala u ala di tena ku a bazela; mbata ene ala bhata dia kubhukumuka enhó. Maji kioso ki nga-nda kuila nga zuela nʼeie, nga-nda kujikula o dikanu dié, eie nʼua kà a tangela, kuila: Jihova uambe kiki: Uoso uedi uívua, evue; o uoso ngué kuívua, a kale; mukonda enhó ala dibhata dia ẋinuka. Eie-phe, u monʼa muthu, zangula ditijolo, u di tule bhu pholo iéeʼmuene, u Sete ku ditijolo kuenhoko o mbanza ioso ia Jeluzaleme. O iene ta na-iu mu mukonda u i tungile kimbaka, u i kandele mbonge mu jimbandu, u i tele ilômbo mu jimbandu, ni a bulaimbaka mu jimbandu. Eie-phe uzangula kienga kia felu, hé u ki-ta ki kale kimbaka kia felu bhu kaxi ni eie ni mbonge; o pholo ié i talela kuenhoko, mu kiki i kala mbonge iòkonde, eie ua i kondela; phala kienhʼiki ki kale kijimbuete ku dibhata dia Izalaiele. Uzeka ue kimbanji ku mbandu ia lukuaku lué lua kiasu, o kikuma kia dibhata dia Izalaiele, u ki tule ku thandu diê. Kioso kiá kia kà soka o dialuilu dia izuua ioso i u zekela-ku, kiene ue ki ua-nda kuambata o ikuma iâ. Mukonda eme nga ku xindila o mivu ia kuiibha kuâ kia soko o dialuilu dia izuua, hama jitatu ni makuinhiʼvua dia izuua; kiene ki ua kʼambata o kikuma kia dibhata dia Izalaiele. O ki ua-nda kuila ua zubha o kutenesa izuua iii, ua kà lunguluka-phe, hé ua kà zekela kiá ku mbandu ié ia lukuaku lua kúdia, hé ua kʼàmbata o kikuma kia dibhata dia Juda mu makuinhi auana a izuua; nga ku bhana kala kizuua muvu, kizuua muvu. O pholo ié i talela jinga koko kua Jeluzaleme a mu kondo, o lukuaku luéeie ki lu kale lua zuata, u tange ima iaiibha ia-nda kubhita ni Jeluzaleme. Eie-phe nga-nda ku ku kuta ni mikolo, mu kubhanga kiki eie kua-nda kutena kulungulukila ku mbandu kuku mba ku mbandu koko, katé ki u zubha o kukumbidila o izuua ia mukondo ué. Eie-phe u zangula o tiliku, ni sevada, ni mufaba, ni jihâsa, ni masa, ni aveia, u i bunda mu kututu, iene i u bhanga na-iu o mbolo: Kala kiabhu kia soko o dialuilu dia izuua ié ioso i u zekela bhu mbandu, ienʼiii iene i u dia, mu hama jitatu ja kizuua ni makuinhiʼvua. O kúdia kué ku u dia, o kunema kuê ku kala kua makuinhi aiadi a xikulu mu kizuua; uila u nanga-ku, u dia-ku; u nanga-ku, u dia-ku. O menha mé a kúnua ua kà a zonga ue, mbandu ia kasamanu ia hine, kuabhu! Uila u nanga-ku, u nua-ku; u nanga-ku, u nua-ku. O ioso i u dia ila kala mbolo ja sevada, anga u i lambela ku thandu dia ditobe di tunda mu muthu, bhu pholo ia enhoso muene. Jihova anga uila, uixi: Kienhiki ue anʼa Izalaiele kia-nda kúdia o mbolo iâ ia kasana, mu kaxi ka miji iengi muanda ku a takuila. Eme bhenhobho, anga ngʼila: Àhá! Jihova, Jihova, tata! Tala, muenhu uami ki u di kasanesa, mukonda nuka ngi dia kima kia di-fuila mba a ki kuata ku iama, tundeʼami undenge ʼté kindala; mba ngó xitu ia ibha i bokona mu kanu diami! Kikola! Anga u ngʼambela, uixi: Tala, nga ku bhana kiá ʼtobe dia ngombe bhu kididi kia ditobe dia muthu; diene kiá di ua kà lambela o kudia kué. Bhenhobho iú ua ngi tangela, uixi: Eie monʼa muthu, tala: O huta ia mbolo, mu Jeluzaleme, nga-nda ku i bhanga kuila iia ni kulungujuka, ki i kala ukalelu umoxi, anga o mbolo ia kúdia i bhinga ku i pezala, maji ni dilamba, o menha a kúnua a kà a zonga ue mu nzôngo, maji ni kukakuka. Phala o kúdia ni kúnua ku a kambe, nda aie ni ku di kakukisa ene mudiâ, ende ni ku di jikinisa mu ikuma iâ. Eie-phe, monʼa muthu, zangula phoko iatu kiambote kala phoko ia bhutu, iene i u zangula nʼu i bhitisa bhu thalʼa mútue ué ni ku muezu ué; anga u zangula o pezu nʼu uane o jindemba jé mu lutatu. Mbandu ia katatu, kioso ki ua-nda kuila o izuua ia mukondo ua Jeluzaleme ia zubha kiá o kutenena, u i oha mu túbhia mu kaxi ka mbonge muene; anga u zangula dingi o mbandu ia mukuá hé u kondoloka na-iu o mbonge nʼu i kuama ni xibhata; o mbandu ia mukuá ua kà i muangena ku kitembue; mbata o xibhata iami ia kutalesa hadi nga-nda ku i fomona mu kizu ni ii ni ku a kaiela. U katula-ku ue tuma tuofele u tu kuta ku mizumbu ia kizuatu kié. O ku tuenhutu, u katulaku dingi tua mukuá anga u tu takuila mu kaxi ka túbhia, nʼu tuoha mu túbhia; kuenhoko kuene kua kà tunda o túbhia tuoha o muiji uoso ua Izalaiele. O Jihova Nzambi uambe kiki: Iú kiá muene Jeluzaleme! Nga mu te mu kaxi ka miji ni ka jixi ja mu kala mu jimbandu. Maji muene-phe o mabatuilu mami ua ma lungulula mu ufusa, miji ioso ndenge, ni jingonge jami ue ua beta ku ji lungulula o jixi ja mu kala mu jimbandu ndenge; mukonda a tènde mabatuilu mami, nguâ kuenda mu ijila iami. Kala kiki, o Jihova Nzambi uambe kiki: Mukonda enu mua beta o kuvudisa o ikuma ienu, o miji ioso ia mi kala mu jimbandu jenu iala ndenge, mua fulu kuenda mu jingonge jami, nguenu kubhanga o mabatuilu mami, né kiá ngoho o kubhanga kia tumu o mabatuilu ma miji iengi iala mu jimbandu jenuʼenu, lémbue! Mukonda-phe dia kiki, o Jihova Nzambi, uixi: Tala kuma eme, xi, eme-muène, nga ku lungulukila; nga-nda kubhanga isunji mu kaxi ké, ku mesu ma akua jixi jengi. Momuʼé nga-nda kubhanga-mu kima kiluua ngi ki bhanga, mukonda dia maufusa é oso. Kala kiki, Jitata, mu kaxi ké, ja-nda kúdia o tuana tuâ, o tuana tua-nda kúdia o jitata jâ; anga mabatuilu mami ngi ma bhanga momuʼé; o oso a subhuka-ku ngʼa muangena ku itembue ioso. Uala kiki, kia kidi muene, kala eme ki ngala kulaia, Jihova Nzambi ua ki tange, uixi: Mbata eie o kididi kiami kikôla ua ki sebulula ni ima ié ioso iaiibha kiavulu, ni maufusa é oso, eme ue nga-nda ku ku sengulula, o diesu diami ki dia-nda ku ku loloka mba ngi ku kuatela ue henda. Mbandu ié ia katatu ia-nda kúfua ku dibhebhu, anga momuʼé aia ni kujikinina ku nzala; o mbandu ia mukuá ia-nda kuia ni kúfua ku xibhata mu jimbandu jé; o mbandu ia mukuá nga-nda ku i muangena mu itembue ioso anga ngi fomona o xibhata mu kizu ni ii ni ku a kaiela kuema diâ. O njinda iami hé i di kumbidila momuʼé kienhiki, o kuthathamana kuami anga ngi ku zubha kienhiki o vondadi, ku muẋima ni ku ngi zele; nda a kʼijiie kuila eme ngi Ngana nga ki zuela mu muanu uami, kioso ki a-nda kumona o njinda iami ia di kumbidila momuʼâ. Hé ngi ku tula mu mukondo; ua sebuluka mu kaxi ka miji ia ku kala mu jimbandu jé; ene oso a bhita a ki mona mesu. O kusebuluka kué ni fuma iaiibha i ua-nda kukala na-iu, i di-bhanga disá ni kisuma ki bhekela kukakuka ku miji iengi iala mu jimbandu jé, kioso eme ki nga-nda kubhitisa o mabatuilu mami ni njinda, ni kutema ni jikaxitiku ja nguzu. Eme-muène, Jihova nga zuela. Kioso eme ki nga-nda ku a asa o misongo ia nzala i kuatesa uôma, phala o dibuikilu diâ, o misongo i nga-nda ku mi asa muene phala ku mi jima o mbutu, anga o nzala ngi i vudisa ku thandu dienu, o huta ia mbolo hé ngi i bhanga kabilu-bilu. Anga ku thandu dienu ngi tumikisa-ku nzala, ni iama iaiibha, ienda ni ku ku zubha o tuana; anga o kipheku, ni kihaxi, kia kà bhita momuʼé; o kuthandu diê, nga kà bhekaku xibhata. Eme ngi Ngana nga ki zuela. Kizuelu kia Jihova anga ki tulukila kokuʼami, kuila: Eie monʼa muthu, talela o pholo ié ku milundu ia Izalaiele, nda u i zambuile o kibuika kiâ. Ua kà tanga kiki: Enu mu milundu ia Izalaiele, ivuenu o maka ma Jihova Nzambi: O Jihova Nzambi uambe kiki, ku milundu ia Izalaiele, ni ku tumilundu tuofele, ni ku jihonga ni ku makôlo, uixi: Tala, kuma eme, èué eme-mueène, nga-ndu bheka xibhata ku thandu dienu anga ngi sengulula o ididi ienu ia dileka matala. O Jikalatódio jenu joso ja kà xala bhoxi-mavu, o iteka ienu ioso ia dikumbi a ka i bula-bula, anga iò oso a mi tokala, a a kubujula, nga kà a buisa ngàmbu bhu pholo ia iteka ienu muene. Anga o imbi ia anʼa Izalaiele nga kà i zeleka bhu mesuʼa iteka iâ bhene; o ifuba ienu hé ngi i muangena mu jimbandu ja jikalatódio jenu ue. Mu ididi ienu ioso ia kutunga, o jimbonge a mi muangena-ju, o ididi ienu ia di-leka matala i xala bhoxi-mavu; mbebhu o jikalatódio jenu a ji sengulule ji xale bhoxi-mavu, o iteka ienu i budijike, ibhue-ku, o iteka ia idifua ia makumbi a i batujule phala o ikalakalu ienu i kituke kingoho. O ió oso a a tubujula, aia ni ku di bhalela ngàmbu mu kaxi kenu muene; phala enu mu kʼijiie kuila eme ngi Jihova. Maji-phe nga-ndu xisa-ku masubhu, mbé ku kale amoxi-mu a bhulaka ku xibhata muʼaxaxe ka akua jixi, kioso ki a-nda ku mi muangena mu tumbu ni ngongo. Kienhokio-phe, amoxi-mu mudienu a-nda kua kà ngi lembalala dingi oso a kà bhulaka mu miji iengi ia makanga, kuene kua ambata ku ubhikʼoko; kuma eme nga luuala mukonda dia kubola kua muẋima uâ, ua ngi xisa eme, ni mukonda dia mesu mâ ma landukila undumbu ua iteka iâ. Hádia-phe a-nda ku di kala ni fuokoso eneʼâmuène, mukonda dia kuiibha kuavulu kua bhange mu maufusa mâ moso. Ene nda à kʼijiia ku hádia, kuila eme, ngi Jihova ki ngi ki ambe mu ngoho, kioso ki nga tange ku a bhanga o kuiibha kuosʼuku. O Jihova, Nzambi uambe kiki: Beta ku maku, u bete ni kinama, uile: Ahá! ku isunji ioso ia maufusa ma dibhata dia Izalaiele! Mukonda a-nda kúbua ku xibhata, ku nzala, ni ku dibhebhu.— Uoso uala dikanga, uanda kúfua ku dibhebhu, ió uala bhua butu, ua kà tèmbuka ku xibhata; o uoso u xalela masubhu, kia mu kondoloka ua kà fua ni nzala; nga-nda kumbidila muene o njinda iami ku thandu diâ. Kieneʼokio, kiene ki mua kà kʼijiia kuila eme ngi Ngana, kioso ki mu mona o imbi ia iá a a tubula ni xibhata ia zeka muʼaxaxe ka iteka iâ, ni mu jimbandu ja jikalatódio jâ, ni mu tu milundu tua di-leka, ni ku milundu ia makota bhu thala iê, ni moxiʼa miẋi ioso ia uisu, ni moxi dia mikuzu ia di-zandela, mu ididi mua kexi mu ku bhela jisata ja uabha dizumba ku iteka iâ ioso. Nganda kusunununa o lukuaku luami ku thandu diâ mu kuzoka-nâ, o ixi anga ngi bhangesa kusenguluka, i beta kusenguluka o kikangalakata kia mbandu ia Dibalata ndenge, mu mabhata mâ moso; nda a kʼijiie kuila eme muene ngi Ngana. Kieneʼokio o kizuelu kia Jihova kieza kokuami, kuamba: Eie-phe, u monʼa muthu, zuela, uixi: O Jihova Nzambi ua tenge kiki ku ixi ia Izalaiele: O dizúbhilu dí-diza, dí-diza o dizubhilu ku thûngi jiuana jaʼxi. Kindala-phe o dizubhilu dí-diza kokué, mukonda nga-ndu tumikisa o njinda iami ku thandu dié, anga ngi ku fundisa kala kia fuama o njila jé, o ku thandu dié anga ngi bheka-ku o maufusa mé moso. O diesu diami ki dia kà ku kondeka, mba ngi ku kuatela henda, maji o jinjila jé joso nga-ndu ku tula na-ju ku thandu dié, o maufusa mé ma kala muene mu kaxi ké, anga mu kʼijiia kuila eme-muène ngi Ngana. Kienhiki ki ambe Jihova Nzambi, uedi: O kuiibha, talesa-ze kuiibha ku moxiʼèlele ngoho, kua-nda kuiza. O dizubhilu dí-diza, dí-diza o dizubhilu, dia ku balumukina eie muene, tala, dídiza. Kuêla kué kua bhixila, eie ua tunga mu ngongo. Eie ua tunga mu ngongo, iá eza mu ku ku belesa, kithangana ki kiza; o ku milundu, kizuua kia hadi kia bhixila, ki kia kusanguluka, kana. Ni lusolo luoso nga-ndu lundulula o njinda iami ku thnadu dié kindala, anga o kutema kuami ngi ku londekeza muene kokué, hé ngi ku fundisa kala kia tokala mu jinjila jé, o maufusa mé moso anga ngi ku tudika na-u ku thandu. O diesu diami ki dia kà ku kondeka, mba ngi ku kuatela henda; kala kioso kia soko o jinjila jê, kiene ue ki nga-ndu ku ku xinjika dingi ku thandu, o maufusa mé moso a kà kala muʼaxaxe ké muene; nda mu kʼijiie kuila eme ngi Ngana, ngi bhana kaxitiku. Talenu, o kizuua kiki kiabhuʼiki, talenu ki kiza, uíndua ué ua bhixila; o kubhanga ufusa kua sabhuka, o izala ié ia buingita. O kusuina kua kulu kiá ku kuate itulu, phala ku kituke mbangala ia ufusa; kala kiki, kokuʼâ ene ki kua-nda kusubhuka kima, mba ku kifuẋi kiâ, mba ku kilungutu kiâ, mba bhu kala ngó ku a dila. Kithangana ki kiza, o kizuua kié kia bhixila; uoso u sumba ka sanguluke, o ió u sumbisa ka luuale; mukonda o njinda i uama iala ku thandu dia kifuẋu kiâ kioso. Mbata o uoso u sumbisa, kima kia sumbisa kiá, ka kà kala na-kiu dingi; né-mbe u kalʼé muene kumoxi ni athu a muenhu; mukonda o kisunji kia mono kiá, ki kia-nda kuvutuka dingi kuema, ku thandu dia mundu uâ uoso; ki bhuala ue muthu u kuatesa o muenhu uê mu kubhanga kia ibha. O koloneta a i xiki kiá, ima ioso ió iudike kiá, maji ki bhuala uia ku ita, mukonda ku thandu dia mundu uâ uoso, kuala o kuuama kua njinda iami. Ku kanga kuala xibhata, o moxi muala dibhebhu ni nzala; uala ku mukáu ua ká-fua ku xibhata, o uala mu mbonge ni nzala ni dibhebhu ene a-nda kua kà mu dia. Kua kà subhuka ngó oso a kà subhuka momuʼâ, maji a kà di uanena ku milundu uila membe a jihonga, ene oso a kuata o kukema muthu ni muthu, mukonda dia kuiibha kuá. O maku moso ma kà botomoka, o jiphuna joso ja kà zunzumuka menha. Anga a ka di-kuta jisaku, o kiteketela kia kà a vungina; o ku jipholo joso kua kà kala jisonhi, o mu mítue ioso mabhaia. O phalata iâ a kà i takuila ngó mu jinzunga, o ulu uâ ua kà kituka ditobe; ní, o phalata iâ, mba o ulu uâ, ki ua kà tena ku a bhulula bhu kizuua kia njinda ia Jihova; iene ki ia kà tena kuizalesa o mienhu iâ mba i tena kuikutisa o mavumu mâ, kuma iii ia kexile iene o kifudisu kia kuiibha kuâ. O matunda ma makembu mâ, muene ua ma tula ku unéne; maji ene a bhangemu iteka ia maufusa mâ ni isunji ki i xikina ku i tanga; kiene ue eme ki nga a lunguluila kala kima kia bolo phala ene. O matunda enʼiá a kà a bhakula bhu maku ma athu engi nʼa kale mbole iâ, ni bhu maku a ingumba nʼa kituka manonena mâ; anga a kuata ku ma sebulula kiá. Hé ngʼa a suekela o pholo iami, ene anga a sebulula ni kididi kiami kia kasuèkele; kuma abhundi a kà bokona muenhomo, anga a ki sebulula. Eie bhanga lubhambu, mukonda o ngongo iezala ituxi ni manhinga, o mu mbonge muezala kusuína. Anga ngʼixana athu a beta kota mu kuiibha, ene mu kaxi ka miiji ku mundu, ene a kà tunga mu jinzu jâ; anga ngi buisa-ku o kuzangalala kua mazonda, o ididi iâ ikôla ia kà sebuluka. O kibuika kí kiza; ene a kà sota o kutululuka, maji o kutululuka ka ku mono, lémbua. Kua kʼèza uíndua mu uíndua, anga kua kà balumuka kilungutu mu kilungutu; kienhokio-phe a kà sota polofeta phala ku a tangela kisukila, maji o nganga katé ni kitumu kia kà mu jimba muene lalá, o adiakime a lémbua o kaiula. Sobha ua kà di-kuata mukondo, o Kilamba kia kà zuata kubhindama, o maku ma athu mu ixi a kà di-kuata kimbula-mbula; kioso kiala o jinjila jâ eme ue kiene ki nga kà a bhanga, o mu mabatuilu mâ muene ue mu nga kà a batuila ene; hé a kà kʼijiia kuila eme ngi Ngana. Anga ki bhita kuila, mu muvu ua kasamanu, bhu mbeji ia kasamanu, mu kizuua kia katanu ku mbeji, kioso eme ki nga xikama mʼonzo iami, o adiakime a Juda a xikama ue bhu pholo iami, kiene kia ngi tulukila o lukuaku lua Ngana Nzambi bheneʼobho ku thandu diami. O ki nga tale, nga mono kídifua kala túbhia; tundé mu miongo katé bhʼoxi túbhia tuene; tundé mu miongo katé bhulu, kubenha kua kídifua kia utadi u luendela ua phenzuluka. Anga u sunununa bheneʼobho kima kiedi kala lukuaku, ki ngi kuatela mu jindemba ja mútue; O Nzumbi ia Nzambi anga u ngi zangumuna mu dingani-dinga, hé u ngi bheka mu Jeluzaleme katé bhu muelu ua dibhitu dia lumbu lua mʼoxi, ua talela ku mbandu ia kusuku, bheneʼobho bhua tudila o kiteka kia difuba, ki bhangesa muthu ku kala ni difuba. O ki ngi tala, ngi mona kuma o unéne ua Nzambi ia Izalaiele iú bheneʼobho, mukuâ ni kídifua ki nga muene mu honga. Anga u ngʼambela, uixi: Eie monʼa muthu, zambula o mesu mê kindala, ku njila ia mbandu ia kusuku. Eme hé ngi zambula o mesuʼami ku njila ia kusuku, anga ngi mona ku mbandu ia kusuku, bhu muelu ua Kalatódio, bhuala kiteka kia difuba, bhu muelu bhene. Anga u ngʼambela, uixi: Monʼa muthu, eie u monʼô, kia mu kuenda iá ni kubhanga? O maufusa a isunji ia makota ala mu kuenda ni kubhanga o dibhata dia Izalaiele bhabha, phala eme ngi sanduke ku dibhezelu diami dikola? Maji ua-nda kumona hanji maufusa ma tundu! Anga u ngi bheka bhu dibhitu dia kimbaka: Bheneʼobho nga tale, hé ngi mona bhuala ngenda mu mutôto. Uixi: Ndoko-phe, monʼa muthu, kanda kindala mu mutôto mueneʼomo. O ki nga kande mu mutôto, tala, muala dibhitu. Bheneʼobho, uixi-phe: Bokona, u tale o imbamba ia isunji iaiibha ia mu bhanga ene mumu. Anga ngi bokona. O ki ngʼedi suí, mu mbandu joso ku phalelu a seta-ku idifua ioso ia jinhoka ni midikixi ni ia iama ioso iaiibha kinéne, ni ia mahamba moso ma dibhata dia Izalaiele. Nga mono ue ni makuinhi sambuadi a muthu, ku ikulakaji ia dibhata dia Izalaiele, ala kumoxi ni Jahazaniia, monʼa Safane, ua kexi mu kaxi kâ, ia emana bhu pholo ia ima ienʼiii iòsete ku mutôto, o bhu maku mâ, muthu ni muthu ua kuata kienga kia ku uikila uasu ua dizumba; anga o kidixi kia uasu ua dizumba kiia ni kutukumuka kala dituta dia nguzu. Kieneʼokio anga u ngʼambela, uixi: Eie monʼa muthu, ua mono adiakime, o ikulakaji ia dibhata dia Izalaiele, kia muia ni kubhangela mua vundu, muthu ni muthu mu xilu diê muʼòsete ni iteka? Mbata ene amba, exi: Ngana ka tu mono. O Ngana muene ue ixi ua i ehelela! Anga u ngʼambela dingi, uixi: Uandu mona dingi isunji ia makota iaiibha, o ia mu bhanga iá i kala ndenge. Hé u ngi bheka bhu muelu ua dibhitu dia inzu ia Ngana, dia kexile ku mbandu ia kusuku, o ki ngi tala, bhuala ahetu a xikama ni kudila Tamuju. Uixi: Monʼa muthu, eie u talʼô? Ua-nda kumona hanji isunji ia beta kuiibha, iii ndenge. Anga u ngi bheka dingi mu kimbaka kia moxi kia inzu ia Ngana, mu ku tula-mu nga sange bhu muelu ua Tembulu ia Jihova, bhu kaxi ka lumbu luònene ni Kalatódio, bhuala athu atena makuinhi aiadi ni kitanu, o makunda mâ a ma bhela ku Tembulu ia Jihova, o jipholo a ji lungisa ku mutundila-kumbi; kienʼiki a kala mu kubheza o dikumbi, a telela o jipholo mu thunda. Bhenhobho u ngʼambela, uixi: Ua mono, eie monʼa muthu? Manhi kuala dingi kima kia mukuá kia beta ku uôua mu dibhata dia Juda, o isunji iii iaiibha ia mu bhanga bhabha hé i kala ndenge? Kia zubha kuizalesa o ngongo ni kusuina, hanji a kuata ku ngi lokalala? Tala, iá bhiẋidisa muene o luthangu ku dizulu diâ. Kala kiki, eme ue nga-nda ku a vutuila ni njinda ioso; o diesu diami ue ki dia-nda kukondeka mba ngi kala ni henda; né-mbe hanji a ngi kolela mu mátui ni nguzu, eme ki nga-nda kua evua. Bhenbhobho hé u ngi kolela mu mátui ni dízui dia suina, uixi: Oso o makaisongo a mu tumina o mbonge a bhiẋidisienu kunu, kala muthu mata mê ma kubuikisa na-u, eze na-mu bhu maku. Ngi tala, kuala kuiza athu kisamanu a lungu bhu dibhitu dia di-leka, dia talela ku mbandu ia kusuku, o muthu ni muthu ni mata mê ma kubuikisa bhu maku; o mu kaxi kâ muala muthu ua zuata kizuatu kia linhu ni tindelu ia musoneki ia kutila mu phonda iê; anga a bokona, emana bhu mbanduʼa Kalatódio ka ngôndo. O kubenha kua Nzambi ia Izalaiele, kua zangumuka ku thandu dia xelubini ku kua kexile, katé bhu muelu uaʼnzo; anga u kolela o diiala dia zuata o linhu, ua kexile ni tindelu ia musoneki mu mbunda iê. Ngana hé u mu ambela, uixi: Bhita mu kaxi ka mbonge, muʼaxaxe ka Jeluzaleme, u te kidimbu bhu mabhômo ma athu oso a mu di tula muenhu ni kukema, mukonda dia isunji ioso iaiibha ialuʼia ni kubhanga athu mu kaxi ka mbonge mumu. Akuá hé u ambela, emiʼeme ngʼivua muene, uixi: Bhite-nu mu mbonge ni ku mu kaiela, mu jibhe; diesu dienu ki di kondeke muthu, mba ku kuatela muthu henda. A kuka jibhenu, minzangala jibhenu, ilumba ia mizeletete jibhenu, tuana tua ndenge jibhenu, ni ahetu jibhenu, katé ki mu a jimisa o mbutu; maji muthu uoso mu mu sanga ni kidimbu, ió ki mu mu bhixile; andekelenu mu dibhezelu diami muene. Anga a matekena ku adiakime ene a kexile ku pholo ia inzu ia Jihova. Uixi: Inzu kasanesenu-iu muizalese o malumbu mê ni imbi, mu tunde. Anga a tunda a kuata kujibha mu mbonge. Anga ki bhita-phe, kuma, kioso ene kia zubha kujibha o mbonge ioso, hé ngi subhuka ngó eme, nga di ṗhudika o pholo hé ngi di kola, ngixi: Auá! Ngana Nzambi, tata! Mbé ki bhita kuila o masubhu oso a Izalaiele u a jikinisa ni kulundulula kiki o njinda ié ku thandu dia Jeluzaleme? Muene-phe uixi: O kuiibha kua dibhata dia Izalaiele ni dibhata dia Juda kua vulu kinene, o ixi i iezala manhinga, o mbonge iezala mangonha; ene amba, exi: O Ngana ixi ua i ambula. Kiene Ngana kia mu kambela kumona. Kala kiki, eme uami ue, diesu diami ki dia-nda kukondeka muthu mba ngi kuatela henda; nga-nda kulunduluila o njila iâ ku thandu dia mítue iâ. Bhenhobho ngi mona muthu ua zuata o linhu, ió mu mbunda iê mua mu kexile o tindelu, ua bhixila ni mvutu, uixi: Nga bhange kala ki ua ki tumu. Kienhokio-phe ki nga tale nga mono kuila ku diulu dia kexile ku thandu dia mítue ia jixelube kua tukuluka ku thandu diâ, kima kala ditadi dia Safídia, kia moneka kala kídifua kia kiandu. Iu ua zuelesa o muthu ua zuata o linhu, uixi: Di-tele mu malola, katé mʼoxiʼa xelubini, u vuote makala a túbhia mu kaxi ka jixelubini, o maku ezala muene, u a muangene ku thandu dia mbonge ioso. Muene hé u bokona muene mu malola, ku mesuʼami a kutala. Bhenhobho jixelube ja kexilile ku mbandu ia ʼkuaku lua kúdia lua inzu, kioso kia bokona o muthu; mu lumbu lua moxi anga muizala dituta. Kienhokio o unéne ua Jihova anga u tunda ku thandu dia xelubini iala bhu muelu ua kubokuena mʼonzo; o mʼonzo anga muizala dituta, o mu lumbu muizala ni kubenha kua unéne ua Jihova. O kinuminu kia mabhabha a jixelubini, a kʼivu katé ni mu lumbu lua kanga, mukuâ ni dízui dia Nzambi Uatena Ioso, kioso kia kala mu zuela. Kioso-phe muene kia ambela o diiala ua zuata linhu, uixi: Zangula o túbhia bhuʼaxaxe ka malola, bhu kaxi ka jixelubini, muene ua bokona hé uimana bhu mbanduʼa malola. Bhenhobho xelubini imoxi u sunununa lukuaku luê muʼaxaxe ka jixelubini katé ku túbhia tua kexile mu kaxi ka jixelubini; hé u tu zangula, u tu tula bhu maku a iú ua zuata o linhu; o muene u tu tambula hé u tunda. Ku jixelubini hé ku tukuluka kídifua kia lukuaku lua muthu moxiʼa mabhabha mâ. Kienhokio-phe nga tale, kua moneka malola auana bhu mbanduʼa jixelubini, bhu mbanduʼa xelubini dilola, o bhu mbanduʼa xelubini iamukuá dilola; o malola ku a tala, o kidifua kiê edi kala ditadi dia tulukeza. Mu kuibhula o kidifua kiê, malola oso kiuana kiâ a kala ni kidifua kimoxi; ela kala o dilola didi diala mu kaxi ka dilola diamukuá. Ene ki aia ni kuenda, ene ue ia enda ku mbandu jâ jene jiuana; ka kexi mu lunguluka kioso kiʼaia ni kuenda, maji ku kididi kuoso kua lungila o mútue, kuene kuʼaia; ka lunguluka jinga kioso kiʼaia ni kuenda. O mukutu uâ uene uoso, ni makunda mâ, ni maku mâ, ni mabhabha mâ kumoxi ni malola a kexile na-u kiuana kiâ, ezalele mesu mu mesu mbandu joso. O malola nga evu a exana muene, exi: Ngalengale. Mu ku ki lombolola, ambe exi: Ikundumuke. Kala xelubini ia kexile ni pholo jiuana: pholo ia dianga ia kexile pholo ia xelubini; o pholo ia kaiadi, pholo ia muthu; o ia katatu pholo ia hoji, o ia kauana pholo ia holokoko. O jixelubini anga a zangumuka bhulu; iii iene o iama i nga muene bhu mbanduʼa ngiji ia Kebale. O jixelubini ki jiia ni kuenda, o malola aia ni kuendela-nâ kumoxi; o jixelubini kioso ki ji oleka o mabhabha mâ phala kuzangumuka bhulu, ni malola ue kà di muangununanâ. Ene kioso ki emana, ene ue emana; ene kioso ki a di leka, ene ue a di leka, mukonda o nzumbi ia muenhu iala mua ene. Bheneʼobho o unéne ua Jihova anga u tunda bhu muelu ua inzu iê, hé uiza uimana ku thandu dia jixelube. Jixelubini bhenhobho anga jʼoleka mabhabha mâ, hé ji di leka bhulu, ku mesuʼami muene a kutala, kioso ki jaii; o malola ue a di nhenge-nâ; anga jʼimana bhu muelu ua mutundila-kumbi ua inzu ia Jihova; o unéne ua Nzambi ia Izalaiele ua di leka bhulu ku thandu diâ. Ene-â, ene o iama i nga muene bhoxi dia Nzambi ia Izalaiele, bhu mbanduʼa ngiji ia Kebale, hé ngʼijiia kuila jixelubini. Ene oso a kala ni pholo jiuana ni mabhabha auana kala muthu, o kidifua kia lukuaku lua muthu ki kala moxiʼa mabhabha mâ. O kidifua kia pholo jâ, kiene kia jipholo ji nga muene bhu mbanduʼa ngiji ia Kebale, ni kidifua kiâ ni ene muene; aia jinga ni kuenda kala muthu kuoso kua lungu o pholo iê. Bheneʼobho Nzumbi ua ngi fundumuna iú ua ngi bheka bhu dibhitu dia mbandu ia thunda ia inzu ia Jihova, dia talela ku mutundila-kumbi; tala, bhu muelu ua dibhitu bhua kexile makuinhi aiadi a muthu ni kitanu; o muʼaxaxe-kâ nga mono-mo Jahazaniia, monʼa Azule, ni Pelatiia, monʼa Benaia, o kilamba kia kifuxi. Anga u ngʼambela uixi; Monʼa muthu, iá ene athu a mu xinganeka iaiibha, anga aia ni kubhana kaiula ka iibha mu mbanza mumu. Ene akua kuila exi: O kithangana kia kutunga o jinzu, kiluua ki bhixila; o mbanza iii iene o ímbia, etuʼetu tu xitu. Uila kiki: Zambuila-nâ ima ia ku a bilukila; zambula, monʼa muthu, zambula. O Nzumbi phe ia Jihova anga i tula kokuʼami, i ngʼambela, iexi: Zuela; Jihova uambe kiki, uixi: Kienhiki ki mua zuela enu mu muiji ua Izalaiele; mukonda o ima ia muia ni kuthuthuka ku muenhu uenu, eme nga ijiia. Imbi ienu mua i vudisa mu mbanzʼumu, mu jiluua jê muezala imbi. Kala kiki-phe Ngana dia Jihova uambe, kiki: O jifile jenu ji mua texile o imbi iê mu kaxi ka mbanza iii, iene o xitu, o mbanza iii, iene o ímbia; enu-phe, muʼaxaxe kê nga-nda ku mi katulamu. Muala ni uoma ua xibhata, xibhata-phe nga-nda ku mi bhekela naiu ku thandu dienu, Jihova Nzambi ua ki tange. Anga muʼaxaxe-kê nga kà mi tundisa-mu, hé ngi mi bhakula bhu maku ma athu engi, anga ngi bhanga o mabatuilu mami muʼaxaxe kenu. Mua kà tenuka ku xibhata; Ku maẋokololo a Izalaiele kuene ku nga kà mi fundisila; phala muʼa kʼèjiie kuila eme ngi Ngana. O mbanza iii ki ia-nda kuẋikina ku mi kala ímbia, mba enu mu di bhanga xitu mʼoxi diê; kuma kua suku Izalaieleʼoko, kuene ku nga-nda ku mi fundixila. Hé mua kà kʼijiia kuila eme ngi Ngana, mukonda ki muende mu jingonge jami, mba kubhanga o mabatuilu mami, inda mua bhange kala kiala o mabatuilu ma miji ia mi kala mu jimbandu jenu. Anga ki bhita kuila kioso ki nga mu zambuila mu uanji ua upolofeta, Pelatiia, monʼa Bebaia, uafu. Kienhokio hé ngi di ṗhudikila o pholo bhoxi, anga ngi di kola ni dízui dia suína, ngixi: Ahá! Jihova, Ngana, tata! o masubhu a Izalaiele mbé ua-nda ku a zubhidisa dingi? Bhenheʼobho o kizuelu kia Jihova kieza kokuʼami, kiexi: Monʼa muthu, o jiphange jé, o jiphange jʼèlele muene, o athu ku undandu ué, ni dibhata dioso dia Izalaiele, ene oso eneʼô a a ambela kuala ia a tunga mu Jeluzaleme, kuila: Jihova mu sondolokienu dikanga; ixi iii ua tu bhana-iu kiá, ni i kala ietu. Uila kiki, zuela: Jihova, o Ngana, uambe kiki: Sumbale nga a takuila makanga mu ifuẋi; sumbala nga a muangena mu jixi, maji né kienhókio, hanji nga-nda ku di-bhanga ngi dibhezelu diâ, mu kakithangana kòfele ku jixi kuoso kua di tela. Kala kiki, ila: O Ngana dia Jihova ua tange kiki: Nga-nda ku mi ongeka mu kaxi ka ifuẋi, anga ngi mi takana ku jixi kua mi takuile, nda ngi mi bhana oxi ia Izalaiele. Anga a kʼèza mueneʼomo, hé a katula-mu o ima ié ioso iaiibha ni ima ié ioso ia isunji. Hé nga kà a bhana muẋima uâ umoxi, o moxi diâ anga ngi ta-mu nzumbi ia ubhe; o muẋima ua ditadi uala mu xitu iâ nga kà u katula-mu, hé ngi bhinganesa-mu muẋima ua jixitu. Mbhebhu aie ni kuenda mu jingonge jami, ni alunde o mabatuilu mami, nʼende ni ku a bhanga; ene hé a kà kala kiá mundu uami, eme ngi kala ngi Nzambi iâ. Maji o ió ala ni muẋima ua kuenda kala kia xindi o muẋima ua ima iâ iaiibha, ni ima iâ ia isunji, eme nganda kua kà bhangesa kuila o njila jâ ji buila ku thandu dia mítue iâ, Ngana dia Jihova ua ki tange. Kienhókio o jixelubini ji leka o mabhabha mâ, o malola a ila-nâ bhuamoxi; o unéne ua Nzambi ia Izalaiele, u kala bhulu ku thandu diâ. O unéne ua Jihova anga u zangumuka tundé mu kaxi ka mbonge, anga u tula ku thandu dia mulundu ua kexile ku mbandu ia thandu ia mbonge. Kia zubha kubhita imʼiii, Nzumbi ia Nzambi ua ngi zangula iú ua ngʼambata mu kisuma katé ku Kaldeia, kua iá ala ku ubhika, ua ngʼambata mu Nzumbi ia Nzambi; anga o kisuma ki nga muene ki bhita. O ala ku ubhika hé ngʼa tangela ima ioso ia ngi londekesele Ngana. Anga kizuelu kia Jihova kiza kokuami, kiexi: Monʼa muthu, eie ua tungu mu kaxi ka dibhata dia ximika, diala ni mesu a kumona maji kumona lémbue, diala ni mátui a kuívua maji kuívua lémbue; mukonda diala dibhata dia xinuka. Eie-phe tata, monʼa muthu, iudika imbamba ié phala u bule dibhata uie ku ixi iengi, o kioso ki u katuka, ene oso a ki mona mu muanha uatu; o bhu kididi kié bhu uala, u sondoloka-bhu nʼuii bhengi ku mesuʼâ a kumona; sumba kienhiki a ki tongolola, sumbala ene ala dibhata dia ẋinuka. U katuila imbamba ié bhu kanga mu muanha uatu, ku mesuʼâ muene a kutala kala ua mu taúla; eie-phe ua kà tunda mu ngoloxi, ku mesuʼâ muene a kutala, kala ki bhanga muthu ua bulu iu ua muia kididi kiengi. U iudika ndungulu mu mutôto hé u katuila-bhu o imbamba nʼu i bheka ku kanga ene ia a tala. Ua kà i ambata bhu isuxi, ene ia a tala muene; kioso ki kua kà vunda, kiene ki u i katula; o pholo ié u i vunga, mbebhu o ixi kua kà i mone; mukonda nga ku te u kale u kijimbuete ki di uanesa mu dibhata dia Izalaiele. Eme nga bhange kienhiki, kala kia ngi tangela; imbamba iami nga i bheka bhu kanga mu muanha uatu kala muthu ua mu taúla; o ku tula mu ngoloxi, nga kande mu mutôto ni lukuaku; o ki kua vundu, imbamba nga i katuila bhu kanga, eme nga i ambata bhu isuxi, ene oso muene iá a tala. O ki kuákie, kizuelu kia Jihova kiza kokuami, kuila: Monʼa diiala o dibhata diodio, Izalaiele, dibhata dia ẋinuka ki di kuibhula, kuila: Eie-phe ua mu bhangaʼhi? Tangela-u, uixi: O Jihova Nzambi uambe kiki: O kimbamba kiki kia lungu kua muenexi ua Jeluzaleme, ni dibhata dioso dia Izalaiele diala muʼaxaxe kê. Amba-kiu, kuma: Nga di-bhange ngi kijimbuete kienu ki di uanesa; kuma kala ki nga bhange emʼiki, ene uâ kiene kia-nda ku a bhanga, a-nda kuia ku ixi iengi ku ubhika. O muenexi uala muʼaxaxi-kâ uà kʼambata ue o imbamba iê bhu isuxi mu usuku, kua vundu, hé u tunda; a kà kanda mu mutôto, muene mua katuila o imbamba bhu ndungulu iê; ua kà divunga mbebhu o ixi ka i mone ni mesu mê. O uanda uami ue nga kà u tandeleka ku thandu diê hé a mu kuata mu dibhebhe diami; anga nga kà mu bheka ku Babilonha, o ixi ia akua Kaldeia, maji ka kà i mona mesu, sumbala ua kà fuila momo. O ió oso a kà kala mu mbandu jê phala ku mu banda, kumoxi ni masoladi mê moso, nga kà a muangena mu itembu ioso, hé ngi fomona o xibhata iia ni ku a kaiela kuema diâ. Kioso ki ngʼa muangenesena mu miji ni ku a uanena mu jixi, kiene kiua ki-anda ku kʼijiia kuila eme-muene ngi Ngana. Maji momuʼâ nga-nda kuxamu, amoxi-mu, Ofèle, a bhulaka ku xibhata, ni ku nzala, ni ku dibhebhu, phala ende ni kutanga o maufusa mâ mu kaxi ka miji muoso mua-nda ku di tela; anga a kʼèjiia kuila eme ngi Ngana. Kienhokio-phe o kizuelu kia Jihova kieza kokuami, kuila: Monʼa muthu, o kúdia kué ua kà kúdia ni kiteketela, o menha mé ua kà a nua ni kimbulambula ni hele. Akuaʼxi ua kà ambela, uixi: O Jihova Nzambi ua tange kiki ku mbandu ia iá a tungu mu Jeluzaleme, mu ixi ia Juda, kuila: O kúdia kuâ a kà kudia ni hele, o menha mâ a kà a nua ni kimbuua, mbata oxi iâ a-nda kua kà i bhunda, o ima ioso ia di-buenge izuluka-mu, mukonda dia kuhama kua ene oso a tunga momo. O jimbanza ja tungile, ji xala jingùndu, o ixi ia kà di-bhanga kibuika; hé mua kà kʼijiia kuila eme ngi Ngana. O kizuelu kia Jihova anga kʼiza dingi kokuami, kuila: Monʼa muthu, Sabhu iahʼii, i muala na-iu enu mʼoxi ia Izalaiele, muexi: O izuua ia-nda kuvula, o isuma ioso ki ià kala-ku dingi? Eie-phe ambela-u kiki: O Jihova Nzambi uambe kiki: O iseièngele iii nga-nda ku i bhuisa-ku, ki i kala dingi Sabhu mua Izalaiele; inda ambela-u kuma: O izuua ia bhixila kumoxi ni izuelu ia isukila ioso. Mukonda ki kua-nda kukala dingi kisukila kia ngoho, mba muzambu ua ku tobhesa athu, muʼaxaxe ka dibhata dia Izalaiele. Mbata eme, ngi Ngana, nga kà zuela, o kizuelu ki ngi zuela eme kia kà di-bhanga muene; ki kia kà kokoloka dingi; kuma mu izuua ienu muene, enu mu dibhata dia xinuka, muene mu nga kà zuela o kima, anga ngi ki kumbidila muene, Ngana dia Jihova ua ki tange. Kizuelu kia Jihova kieza dingi kokuʼami, kiexi: Monʼa muthu, talaze, akua dibhata dia Izalaiele a mu zuela, exi: O iú o isukila iê i a mona, ia izuua ia vulu, o muene u zambuila ithangana iala hanji kua lebha. Kala kiki, ambela-u: O Ngana dia Jihova uambe kiki: O izuelu iami ni kimoxi ngó ki kia-nda kukokoloka dingi. O kizuelu ki nga zuela kia-nda ku di-bhanga muene—kiene kia tange Ngana dia Jihova. Anga o kizuelu kia Jihova kʼiza dingi kokuʼami, kuila: Monʼa iala, zambula ima ia ku kanena o jipolofeta ja Izalaiele akua kuzambula, u tangele ió a mu zambula ngó kioso ki mona o muẋima uâ, uixi: Ivuenu o kizuelu kia Jihova. O Jihova Nzambi uambe kiki: Kokolo dia misesedi ia maioua, a mu kaiejela ngoho o muẋima uâ ni ima ka i mono! Eie Izalaiele, o misesedi ié edi kala mikenge mu jingùndu. Mu misula ki mu bande-mu, mba mu xita muoso mua budika ku dibhata dia Izalaiele phala ni mu tena kuimana ku mvunda bhu kizuua kia Jihova. Ala mu kumona kingoho ni kuzambula makutu, oso a mu zuela, kuila: Ngana uixi: mbebhu Ngana ki muene ua a tumikisa; anga a bhangesa athu ku kinga kuila o kizuelu kia tange ki bhite. Enu ki mua mu mona isukila ia kingoho, ni kuzuela muzambu ua makutu, kioso ki mua mu kuila: Ngana uixi, sumbala eme-muène ki ngi ki zuela? Kala kiki, o Jihova Nzambi, uixi: Kuma mua mu zambula upolofeta ua kingoho, ni kumona isukila ia makutu, uila kiki eme ue nga mi bilukila, Ngana dia Jihova ua ki tange. O lukuaku luami lua-nda kubilukila o misesedi a mona kingoho ni kuzambula makutu; o mu kionge kia mundu uami ene ka kà kala-mu, mba ku a soneka mu jindunda ja muiji ua Izalaiele, né ue ngó kubokona mʼoxi ia Izalaiele; nda mu kʼijiie kuila eme-muène ngi Ngana dia Jihova. Mukonda-phe, èué, mukonda a mu kuenda ni kutobhesa o mundu uami, ni kuila, exi: Kuatululuka, kuatululuka, manhi o kutululuka kuene ki kuala-ku; mundu uami a tunga o kipena kia malôua, o misesedi a uesa-ku o hála ki iòtoue. Tangela ió a mu kunga-ku o hàla ki iôlunge, kuila o kipena kia-nda ku di bhala; kuma kua-nda kusonoka mvula ia kibhungu, eie u matadi a mvula ni eie u kitembu kia kibhungu, mua kà ki bula. Tala-ze, o kipena ki kia-nda kúbua, ka-nda ku mʼila: O mavu a mutôto, u mua bundu ni hàla enu mua beba na-u, iá kuebhi? Kala kiki, Jihova Nzambi, uixi: Mu kutema kuami, kitembu kia nguzu kia-nda ku ki bula, mu njinda iami, kua-nda kukala kivundu kia mvula ionéne, ni matadi a makota a mvula mu kutema kuami, phala ku ki jimisa. Anga o kipena ki mua kunga o hàla ia kambe kulungisa ngi ki bula, nga kà ki lunduluila muene bhoxi, hé o madisesa mê a moneka ni a tukuluke, hé ki di-bhala kienhókio; enu-phe mua kʼaia muene nzaká mu kaxi kê, hé mua kà kʼijiia kuila eme ngi Ngana. Kienhiki ki nga-nda kua kâ kumbidila o njinda iami ku kipena kiokio ni kua iá oso a ki kunga o hàla ki iòlunge; anga nga kà miʼambela, ngixi: O kipena ki kiala-bhu dingi, ni ió a ki kunga o hàla. O jipolofeta ja Izalaiele, a zambuila jinga mu Jeluzaleme, anga o Jeluzaleme aia ni ku mu muena isukila ia kutululuka, mbé o kutululuka kuene ki kuala-ku dingi; Jihova Nzambi ua ki tange. Eie-phe, monʼa muthu lungulula o pholo ié u bilukile o anʼa ilumba a povo ié, ala kuzambula mu upolofeta ua muẋima uâ-ene, u a zambuile ima ia ku a bilukila. Phala u a tangele, uixi: Jihova Nzambi uambe kiki: Kokolo dia ahatu ió ene mu kuila o jihâbia joso a ji tungila tuphetu, o mítue ioso ia iteka a i bhangela jiphetu ja makota, mbé o kutomba o mala! Manhi muenda ni kutomba o mala a mundu uami? Anga o jinzumbi mu ji bhaka ni muenhu phalʼenu? Mu kaxi ka athuʼami, enu mua ngi fukuila, mukonda dia makûmba ma sevada, ni ibhasu ia jimbolo, mbé o kujibha o mienhu ki ieji kufua, mbé mu bhake ni muenhu o mienhu ioio ki ieji kulaia dingi, kioso enu ki mu tanga o makutu ku mundu uami a mu kuívua o makutu. Kala kiki, o Jihova Nzambi, uambe kiki. Talesenu-ze, eme ngizʼô mu kúlua ni jiphetu jenu jenhojo, ji mua mu-ta na-ju o unhanga ua mala mukuâ ni tunjila, anga ngi mi halumuna-ju bhu maku enu; o mala u mua mu ta o mbole kala tunjila, nga kà a jituna. Hé o matoka menu nga kà a tandula, ni ngi kula o mundu uami bhu makuʼenu, ki mungu dingi ene a kala bhu makuʼenu phala ku a ta mbole; nda mu kʼijiie kuila eme ngi Ngana. Mbata enu o muẋima ua muthu ua iuka mua u bhekesa dilamba ni mangonha menu, o muene eme ki ngi mu tatesa; enu mua suinisa o maku a mukua phulu, phala mu njila iê iaiibha ka tundu-mu, nʼa kole muenhu; kala kiki, ki mua-nda kumona dingi ima ia ukumbu, mba mua kʼènda dingi ni kuzambula; maji o mundu uami nganda ku u kudila bhu maku menu, hé muà kʼijjia kuila eme-muène ngi Ngana. Anga ku ngi sanga athu a tokala ku ikulakaji ia Izalaiele hé a xikama bhu pholo iami. Bhenhobho o kizuelu kia Jihova kiza kokuʼami, kuila: Monʼa iala, athu iâ emika o iteka iâ mu miẋima iâ, o kidibhukanu kia kuiibha kuâ a ki tula muene bhu pholo iâ; o ki ngalʼiki mbé nga tokala ku ngʼibhula kuala ene? Kala kiki, zuela-nâ ua ambela, kuila: Jihova Nzambi uambe, kiki: Muthu uoso-uoso mu dibhata dia Izalaiele, uimika o iteka iê mu muẋima uê, anga o kidibhukanu kia kuiibha kuê hé u ki tula bhu pholo iê, nʼeze ku musesedi, eme, ngi Jihova, hé ngi mu mona, Ememuène nga-nda ku mu vutuila kala kia soko o ndumba dia iteka iê. Phala ni ngi tena o kukuatela dibhata dia Izalaiele mu muẋima uê, mukonda ene oso a ngixiʼeme phala kukaiela o iteka iâ. Kala kiki, o dibhata dia Izalaiele tangela-diu, uixi: Jihova Nzambi uambe kiki: Dielenu, o mahamba menu xé-nuu; jipholo jenu katulenu-ju ku ima ienu ioso ia ufusa. Kuma muthu uoso-uoso ua tokala mu dibhata dia Izalaiele mba ku jinzuángiza ala kunhunganena mua Izalaiele, nʼa di-katula kokuʼami hé uimika o iteka iê mu muẋima uê, nʼa tula o kidibhukanu kia kuiibha kuê bhu pholo iêmuène, anga uiza kua polofeta mu ku ngʼibhuila kua muene, o ió-phe ememuène ngi Jihova, nga-nda ku mu vutuila mudiami. O pholo iami nga kà i ta mu kulungulukila o muthu muenhó, anga ngi mu bhanga kidiuanu, u kala muene kijimbuete ni Sabhu, o muʼaxaxe ka athuʼami ngi mu vuza-mu; nda mu kʼijiie kuila eme ngi Ngana. Se o musesedi a mu tobhesa, anga u zuela kima kioso-kioso, eme ngi Jihova, eme-muène ngà fundisa o musesedi muenhó; anga nga kà sunununa o lukuaku luami kua muene, hé ngi mu jimisa o mbutu muʼaxaxe ka mundu uami ua Izalaiele; O kikuma kiâ a kà kiʼambata ene ku thandu diâ; o kikala o kikuma kia iu uibhula, kiene ue ki kala o kikuma kia musesedi. Phala o dibhata dia Izalaiele ki di ngʼixe dingi eme, mba di di kasanesa dingi ni itondalu iâ iosoʼlolo; kienhókio ene a kà kala mundu uami, eme ngó nga kà kala ngi Nzambi iâ, Jihova Nzambi ua ki tange. Kizuelu kia Jihova kieza dingi kokuami, kixi: Monʼa muthu, kioso o ixi ki i ta kituxi kokuami, anga i ngi ẋinukina muene kiavulu, kuabhu-phe, eme ue nga-nda kusunununa lukuaku luami mu ku i bilukila, o huta ia kúdia nga-nda ku i bhanga kabilu-bilu hé o ixʼoio ngi i tumikisa o nzala, nda ngi vuza-mu o athu ni iama. Né-mbe hanji mu kaxi kâ mu kala kitatu kiki: Noué, Daniiele ni Jobe, ene ngoho mu kuiuka kuâ eji kubhulula o mienhu iâ—Jihova Nzambi ua ki tange. Se mu ixi eme ngi bhitisa-mu iama i bhanga usuéia, o iene hé a i sengulula katé ki i senguluka, athuʼoso hé a lémbua kubhita-mu mukonda dia iama; né-mbe hanji o mala atatu iá a kala muʼaxaxe ka ixiʼoio, ni kidi muene kala eme ki nga mu laia, Jihova Nzambi ua kiambe, kuila ene kʼeju tena kubhulula anʼâ a mala mba anʼâ ahatu; kale ene ngó eju bhuluka, o ixi ieji kusenguluka muene. Mba, se eme ngi bheka xibhata mu ixi ioso, anga ngiia: xibhata, bhita mu ixi, o muene hé ngi vuza-mu o athu ni iama; né-mbe hanji o mala kitatu ió a kexe muenhomo, nga di lokela muene, eme ngi Jihova Nzambi, kuila kʼeju tena kubhulula anʼâ a mala mba anʼâ a ahatu, maji ene ngoho eji kubhuluka, kuabhu. Mba-phe sʼeme ngi tumikisa kipheku ku ixi ieneʼoio o njinda iami anga ngi i lunduluila ku thandu diê ni manhinga phala kuvuza-mu o athu ni iama, né-mbe kiá Noué, ni Daniiele, ni Jobe, a kexe muʼaxaxe kê, nga di lokela muene, eme Jihova Nzambi, kuila né mona ua diiala mba mona ua muhatu keji kutena ku mu bhulula, mukonda dia kuiuka kuâ, eji kubhulula ngoho o mienhu ià ene-muène, toka. Mukonda Jihova uambe kiki: Kuambe dingi se Jeluzaleme eme ngi mu tumikisa o afundixʼami aiibha ió kiuana, o xibhata ni nzala, ni iami i kuama, ni dibhebhu, phala kuvuza-mu o athu ni iama! Maji, tala-ze, amoximu a-nda kusubhuka muene muenhomo, hé a kâ ambata ku kanga, kixi anʼa mala mba anʼa ahatu; talesa-ze ene a kʼeza kokuʼenu, enu hé mua kà mona o njila iá ni ibhangelu iâ; anga kia kà mi konda malamba a kuiibha kuoso ku nga bheka ku thandu dia Jeluzaleme, ni ima ioso kiá i nga bheka ku thandu diê. Anga malamba oso a kà mʼibhua, kioso ki mua kà mona o njila iâ ni ibhangelu iâ; anga mua kà kʼijiia kiua, kuila ku ioso i nga bhange, ki ngi didi ngó ku i bhanga, maji nga lunguʼami kioso ki nga i bhange momué;—Jihova Nzambi ua ki tange. Anga o kizuelu kia Jihova kiza kokuami, kuila: Monʼa diiala, o muẋi ua muvide ua betaʼhi dingi, o muẋi uengi uoso-uoso ni u kale ndenge, mba o luthangu luala muʼaxaxe ka miẋi ia ditutu? Manhi a katula-ku muẋi ua kubhanga kima kioso-kioso? Inga a katula-ku phapha ioso-ioso ia kunhenga ingolongondo? Tala-ze, a i oha ngó mu túbhia, muene mu i buidila; túbhia tu dia o sungu jâ jiiadi ni dikaẋi di jokota ue; uenhú mbé u fuama ku u bhanga dingi kima? Abha, sumbala ki ua kexile uatenena, ki u xikina ku u bhanga kima, kuambe dingi se uabhi kiá mu túbhia iu ua xala kibunji, kuambe dingi kuila a u oha kiá iu ua xala kixinji, a u bhanga dingi kima kioso-kioso? Kala kiki, Jihova Nzambi uambe kiki: Mukuâ ni muvide muʼaxaxe ka miẋi ia ditutu, u ngene mu kubhakula ku túbhia phala a u jikinise, kiene ue ki nga kà bhakula oso a tunga mu Jeluzaleme. Hé nga kà lungisa o pholo iami kokuâ mu ku zoka-nâ; ene a-nda kua kà fomoka mu túbhia, maji o túbhia tuanda kua kà a jikinisa; anga mua kà kʼijiia kuila eme muene ngi Ngana, kioso ki nga kà lungisa o pholo iami kokuʼâ mu kuzoka-nâ. O ixi anga nga kà i kitula jingùndu, mukonda ene a tondala kiavulu muene—Jihova Nzambi ua ki zuela. Anga o kizuelu kia Jihova kiza kokuami, kiexi: Monʼa diiala, Jeluzaleme mu ijidise o maufusa mê, zuela, uixi: O Jihova Nzambi ua tange kiki kua Jeluzaleme, uixi: o dimatekenu dié ni vualelu dié diandekela moxi ia akua Kanana; tatʼenu ua kexi mamodi, o mamʼenu dihivi. Eie-phe, o vualelu dié, mu kizuua kia ku ku vuala, o hôua ka ku batuile-na-iu, mba ngó a ku sukula ni menha, mbé o ku ku zelesa, lémbue; kuambe dingi ngó bhuòfele kuila a ku kunga môngua mba a ku futa milele, kana. Ki bhuala diesu dioso-dioso dia ku kuatelele henda, kuila di ku bhanga ngó kima kioso-kioso ku ima ioso iii, mukonda dia ku ku kuatela o henda; inda a ku takuidié ngó mu kanga dia hatu, mukonda dia muenhu ué ua kuatesa fokoso, mu kizuua kia ku vuala. Eme-phe, mu kubhita bhu mbandu ié, nga ku mono ua dimbujuka mù sangi ié, emiʼeme nga kuambela, ngixi: Sumbale hanji uala mu sangi ié, maji u laia muene; xi, nga kuambela, ngixi: Né-mbe hanji ua dimbujuka mu sangi ié, maji u laia muene. Eme nga ku bhangesa ku di vualulula kala luthangu lua ubhe ku muxitu, eie ua kulu, ua jingi, kuuabha kué kua tomboka dingi kiavulu; mele a nanuka a suku, o jindemba ku mútue ja kulu; maji ua kexidiʼé ngó tuẋi-a-thakala, ka ku zuika. Eme-phe, mu kubhita bhu mbandu ié, nga ku mono, tala, o ki nga kuidi suí, nga ku mono kuila ua bhixila mu kithangana kia ku ku ta iambu; anga ngʼoleka o muxiku ua thanga iami ku thandu dié, hé ngi vunga o tuẋi ié; kienhókio nga ku lokela, eme nga bokona mu kikutu ni eie, kiene kiambe Jihova Nzambi; eie kiá ua kituka u uami. Eme nga ku sukula ni menha, nga ku kondona ku manhinga mé, eme nga ku uaie ni maji. Eme nga ku zuika ni ima ia matunda, nga ku zuika jisabhatu ja kibha kia njimbu, nga ku kutu phonda ia linhu ia nzeta, mu mbunda, nga ku vungina muene ni seda. Nga ku kembesa ni makembu ma soko, eme nga ku te malenge mu maku, ni musanga ua makoladi mu xingu. Bhu dibhomo nga ku te phelu ia nzaji, ni jibixa ji zenzela mu mátui ni kitundu kia fuma ku mútue. Kienhiki, nga ku kembesa ni ulu ni phalata, o izuatu ié, i nga ku zuika, ia linhu ia nzeta ni seda, ni ima ia kubordala. Ua di dikila ni fuba ia iuka, ni uiki ni maji; o kuuabha kué kù kua tomboka kinéne-nene, eie ue ua zediua katé ki ua bhixila bhu ditala dia kukala u sobha. Ua kituka eie Na Mvuale! O fuma ié iaii ku miji ioso, mukonda dia kuuabha kué, kuma ua tenena kiambote, mukonda dia kizunda kiami ki nga tudile kokué, kiene kia tange Jihova Nzambi. Maji eie ua dielela ngó o kuuabha kué, eie ua di-kasananesa mukonda dia fuma ié; ua bhanga jinga undumbu ni ene oso a bhita, phala nʼu kala u uâène. Eie ua katula jinga muene ku izuatu ié, eie ua bhanga jinga ididi ia di-leka ni ku i kembesa ni milele ia idifua-idifua, eie ua bhita jinga ni ku bhangela o undumbu kuenhoko; o ima iii, mʼukulu ki i bhita jinga, ki mungu ue dingi ia-nda bhita. Eie ua zangula o makembu mé ma ku di-zakela, u nga ku bhana eme, ku ulu uami ni ku phalata iami, eie ua bhange iteka i ua ta jinga na-iu o jiphanda. Eie ua zangula O izuatu ié ia kubordala, iene i ua a vungina jinga na-iu; o maji ami ni ima ia dizumba iene i ua-te bhu pholo iâ. Ni mbolo iami, i nga ku bhana, ni fuba ia iuka, ni maji, ni uiki, u nga kexi mu ku ku dikila na-u, ima iosuʼiii ue ua i tula bhu pholo iâ mu ku bhanga zumba dia mbote, kiene muene ki kia bhiti, Jihova Nzambi ua ki tange. Sumbala ua bhange iii, maji uate-ku dingi o kukatula anʼé a mala ni anʼé a ahetu u ua vuala nʼeme, eie ua a satela iteka iènhʼoio, phala ku a jikinisa; manhi o undumbu ué iú, ua tolo? Eie ua jibha anʼami, eie ua bhakula kua ene, phala ku a bhitisa mu túbhia. O mu maufusa é oso, ni mu maundumbu mé, ua lémbua kuxinganeka o izuua ia unzangala ué, kioso ki ua kexile tuẋi-a-thakala, ua zula, ua di dimbula mu sangi ié. ʼKí kiedi-phe, o ki ua zubha o kubhanga kuiibha kué kuosʼuku (uaué! Uaué! Kokolo dié, tata! Jihova Nzambi ua ki tange). Ua tungu inzu ia undumbu, eie ua bhange matala ma di-leka mu nzunga joso. Mu thungi joso ja jinjila ua tunga jinga-mu ididi ia dileka, eie ua kasanesa o kuuabha kué, inama ié ua i bhanuina jinga oso a bhita; eie ua sokolola jinga o maundumbu mé. Ua bhange ue undumbu ni anʼa akua Ijitu, jinzukame jé u ua zukama-nâ, akua xitu jònene, eie ua vudisa o undumbu ué phala ku ngi lokalala. Kala kiki, tala-ze, kiene ki nga sununuina o lukuaku luami ku thandu dié, eme nga sosolola o dikânda dié; eme nga ku bhakula ku vondadi ia iá oso a ku zembe, ana a ilumba mu Fidíxia, ió a kexi mu kala ni jisonhi ja njila ié-eie ia ufusa. Ua bhange ue undumbu ni ana a akua Asídia, mbata eie ki ua kexi, ua kexi u kiuaia kionéne, o u ku zubha o hânji ka moneka; o ki uata jinga-nâ jiphanda, hanji, né kienhókio, ki ki ku soko. Inda o jiphanda jé ua ji sokolola dingi mʼoxi ia Kanana katé ni mu Kaldeia, maji hanji, né kienhókio ue, ki ki ku kumu luua. Jihova Nzambi phe, uixi: Muẋima ua ku bhuila kinéne, tata! eie ua mu kuenda ni kubhanga ima kala iii, ia tokala ngó muhatu uala kiuaia kia kukamba o sonhi! O ki ua tunga jinga o jinzu jé, ja uuaia, mu jiphambu joso ja jinjila, eie ua bhanga jinga ididi ia di-leka mu jinzunga joso, né kiá ngó ue kuila kala u Kidianzunga, lémbua, kuma ni futu eie ku i andalele lémbue. Uediʼé ngó kala u muhetu ua mukua jiphanda, ua bhingi, bhu kididi kia muadi uê, uia ni kutambulula athu engi. Idianzunga ioso ene mu ku a futa, maji eie, èie dingi uia ni kubhana o maujitu ku jisaii jé joso; anga uia ni ku a bhana o maujitu, mbé a tunde ku mbandu joso mu kuiza kokué, mukonda dia maundumbu mé. Kala kiki, o ima i bhanga o ahetu ni akuenu mu maundumbu mâ, eie ua i lungulula, mukonda oso ió a kuʼidi fita-fita, ka mu ku kaiela dingi o undumbu ué. Kuma eie ki ua mu a futʼokio, o ene ka ku futu kima, ima-phe ua i lungulula. Kala kiki, eie u Kidianzunga, ívua o kizuelu kia Jihova. Jihova Nzambi, uambe kiki: Mbata o jimbongo jé ua ji zange, ia a ku zula mu maundumbu mé mu ua bhanga jinga ni jisaii jé, kala ue ki ua bhanga jinga ni iteka ia maufusa mé, ni mu manhinga ma anʼé u ua satela jinga o iteka. Tala, o jisaii jé joso, ji ua sungila jinga na-ju, nga-nda ku a bhongolola, kumoxi ni iá u ua zolo, ni iá u ua zembe, nga-nda ku a bhongolola ku jimbandu joso nʼa ku kondoloka mu ku ku bilukila, hé ngi ku zula tuẋi-a-thakala bhu pholo iâ, ene nʼa ku mono muene kioso ki ua kala. Anga ngi ku fundisa muene kala kiene kufundisa ahetu a ta jiphanda, ni iá a bhubhisa o manhinga; anga ngi ku bhakula ku kibhubhe kia manhinga ma njinda ni ma difuba. Anga ngi ku bhakula bhu maku mâ, inzu ié ia undumbu a kà i lundumuina bhoxi, o ididi ié ia di-leka a kà i sengulula, hé a ku zula o izuatu ié, o makembu mé ma ku kemba-nâ a kà ku tambula-u, hé a kà ku xa tuẋi-a-thakala, ua zuluka muene, ua xala ngó. Kienhókio a kà bandesa kibuka ki ku kitukila, hé a ku bûba ni matadi, anga a ku kubujula ni jixibhata jâ. O jinzu jé a kà ji oha mu túbhia, mu ku ku belesa a kà ku bhanga ima ia vulu bhu pholo ia ahetu andumba muene; anga ngi ku zumbula mu ku kala u kiuaia, o futu ue kua kà i bhana dingi. Kienhiki, o njinda iami kokué ia kà tululuka kiá, o difuba diami ue kokué ngi di katula-ku, o ki nga-nda kuzubha ku ku bhanga iosuʼiii, anga ngi dixibhaʼmi kiá, ki mungu dingi nga-nda kuthathamana. Mbata-phe eie kua xinganeka o izuua ia unzangala ué, eie ua ngi lokalala o njinda ni ima iosuʼiii; tala-ze, eme ue o njila ié nga-nda ku ku lauila-iu ku thandu dia mútue ué—Jihova Nzambi ua ki tange,—o ku thanduʼa maufusa mé moso kua-nda kutaku dingi o kuximika kué kuosʼuku. Talesa-ze, oso akua ku-ta jisabhu, a-nda ku ku tela o Sabhu iii, kuamba: Ki kala o mama, ki kala ue monʼê ua muhatu. Eie-phe, eie-muène u monʼa mamʼenu, ua kexile ni fokoso ia munumiʼê ni ia anʼê; eie, eie-muène u phangeʼa phange jé a kexile ni fokoso ia a muadi uâ ni ia anʼâ; kuma mamʼenu ua kexi dibhiti o tatʼenu mamodi. O kota dié dia muhetu, muene Samádia, ua tunga ku mbandu ié ia kiasu ni anʼê a ahatu; o ndengʼié ia muhatu, ua tunga mbandu ié ia kúdia muene Sodoma ni anʼê a ahatu. Sumbala kiene, maji eie mu njila jâ ua lémbua kuenda-mu, né ngó kubhanga maufusa kala mâ-ene; maji mukuâ ni kuila kala o ia bhange ene iii, ia tolo, eie mu njila jé joso ua beta dingi o ku di iibhisa ene ndenge: Jihova uambe-phe kiki: Nga loka muene, kala eme ki nga mu laia, o Sodoma dia phangiʼé, ni muene ni anʼê a ahatu, ka bhange kala i ua bhange eie kumoxi ni anʼé a ahatu. Tala-ze o kituxi kia Sodoma dia phangiʼé: Izala, ndumba dia makudia, ni umonha uavulu ua kexi na-u ni muene ni anʼê a ahatu; maji ue o ngadiama ni phulungu ua tate, kuila u a kuatela ngó henda, lémbue. A di zangeleka ia a bhange ufusa bhu pholo iami; kala kiki, eme ue, mukonda nga ki mono, nga a katulabhu. O phangiʼé Samádia ue, ituxi iê ia-te, ki i tena kusoka ni kaxaxe ka ituxi ié-eie; mukonda eie ituxi ié ua beta dingi o ku i vudisa ene ndenge, mu kubhanga kiki o jiphange jé ua ji bhana kulûnga, ni mu ima ioso ia ufusa i ua bhange eie. Eie u tala hadi ni sonhi jé, eie ua bhana o kulûnga ku jiphange jé mukonda dia ituxi ié i ua ta jinga ia beta o kuiibha o ia ene ndenge; ene-phe a beta o kuiuka eie ndenge; sonhi-phe ji ku kuate ue muene; sonhi jé ji ku talese hadi, mbata ua lungisa o jiphange jé. Eme-phe o jihutile jâ nga-nda ku ji vutûla; o jihutile ja Sodoma ni ja anʼê a ahétu, ni jihutile ja Samádia ni ja anʼê a ahatu, kumoxi ni jihutile ja uhutile ué-eie mu kaxi kâ; phala o lebhu dié uie ni kuenda na-diu, mbé u kale ni jisonhi ja ima ioso i ua bhange, uende ni ku a ximbakatesa. Kioso jiphange jé, Sodoma ni anʼê a ahatu, kia vutuka bhu ditala diâ diòkulu, o Samádia ni anʼê a ahetu a vutuka ue bhu ditala diâ diʼokulu, eie ue ni anʼê a ahetu mua-nda kuvutuka bhu ditala dienu diòkulu. Eie-phe, né ngó Sodoma dia phangiʼé ku mu tumbula mu kanu dié, bhu kizuua kié kia izala, kioso o maufusa mé kiluua a tukuluka. Kiki ua dibhange kala muene; ua kituka u kima kia malebhu ku anʼa ahetu a tokala ku Sídia, ni kua iá oso a mu kala mu jimbandu jê, o anʼa ilumba ia Fidíxia ala ku ku sebulula. Eie o uama ué ni maufusa mé, hádia ua kʼàia na-u—kiene kia tange Jihova. Mukonda o Jihova Nzambi uambe, kiki: Kioso ki ua bhange, eme ue hádia kiene ki nga-nda ku ku bhanga, mbata o mulôko u ua-te ua u lokola, eie ua bulu o kikutu. Maji-phe né kienhókio, eme o kikutu kiami ki nga-ta ni eie mu izuua ia unzangala ué, hanji nga-nda kua kà ki banza muene, hé nga kà ta dingi ni eie kikutu ki nangenena. Bhenhobho o jinjila jé uanda kua kà ji lembalala, hé sonhi ja kà ku kuata kioso ki ua kà tambula o jiphange jé ja ahatu ja makota a ku tundu, kumoxi ni jiphange jé ja ndenge ja ahetu a ku tundu ku undenge, mbata ene osoʼâ nga kà ku bhana-nâ, a kà kituka anʼê, maji ki mu kikutu kié-eie dingi. Mukonda eme nga-nda kua kà ta o kikutu kiami ni eie, hé ua kà kʼijiia kuila eme muene ngi Ngana; mbé uie ni ku ki lembala, sonhi jende ni ku ku kuata, mu ima ioso i ua bhange, phala kioso ki ngi diʼondolola nʼeie, ki mungu dingi u jikula dikanu mukonda dia jisonhi—kiene kia tange Jihova Nzambi. Anga kizuelu kia Jihova kiza kokuami, kuila: Monʼa diiala, ndoko tá kifika, u zuelele o dibhata dia Izalaiele mu kitùta. Uixi: Jihova Nzambi uambe kiki: Kiholokoko kimoxi, kia imabhabha ia makota, kiezala jisàla, kiezala ni minha ia vulu idifua, kieza mu Libanu kì kiambata-mu o luthangu lua beta kulebha lua musédulu. Anga ki katula muene o sungu ia beta kulebha ia jithangu jê, iu ueza na-iu mu ixi ia kutela uenji; ua i tula mu mbonge ia akua kufuna mauenji. Ua zangula ue ku mbutu iaʼxi, iu ua i kuu mu díbhia dia jimbutu. O kia i zangula, ua i te ni masunga oso bhu mbanduʼa menha a vulu. Iiʼia sabhuka, iiʼia kituka muvide ua di-zandela muene kiavulu, ki u lebha kiavulu, o jithangu jê anga ji lunga kua muene, mukonda o jindanji jê ja kexi bhoxi diê-muene; ii ia kituka muene muvide, uia ni kubhakula jithangu, ni kusabhuka jimbadikinha. Anga ku kala dingi kiholokoko kia mukuá, kiala ni imabhabha ia makota, kiezala jisàla; tala-phe, o muvide uenhú anga u sununuina o jindanji jê kua muene, uoleka ue jithangu jê kua muene, tundé bhu dibakala diê bhua u kunu, phala muene ende ni ku u tekela. Muvide iú a u kunine mu mavuʼa mbote, bhu mbanduʼa nzungule ia menha, phala uende ni kubhana jithangu, ni kuima ibundu, phala u kale muene muvide uambote. Zuela-kiu kuila: Jihova Nzambi uambe kiki: Mbé muvide uenhó u kala ni kuzediua? Muene ka-nda kua kà u vuza o jindanji, anga ua kà u batula o ibundu iê, phala u kukute? ua kà kukuta muene ni mafuakasa oso a jithangu jê; ki kia kà bhinga-phe lukuaku lua dikota, mba ndumba dia athu, a kà u vuza ni jindanji jê. Manhi se uòphaphe, u tena kuzediua? Manhi se o kitembu kia thunda ki mu tula, uene uoso ki ua-nda kukukuta? u kukuta muene tundé bhu dibakala diê bhua u kunu. Kienhokio-phe o kizuelu kia Jihova kiza kokuaʼmi kuila: Uila kiki, o dibhatʼodio dia jimbaluke tangela-diu, uixi: O ima iii ki mua ijiia kioso ki ia lombolola? Zuela uixi: Tala-ze, o sobha ia Babilonha ueza mu Jeluzaleme, iu uambata-mu o sobha iê ni ilamba iê, iu uaii-nâ ku Babilonha: Iu ua zangulabhu umoxi ku mbutu ia sobha, iu ua te-nê kikutu, o kia mu lokêsa, iu uezanê; jingana jaʼxi ua ji katula-mu. Phala o utuminu uenhó u toloke, ki u balumuke; mbebhu o ió ki aiuka o mulôko uê, o uene u tene kukuata. Maji muene-phe ua mu bhukumukinʼé, iu ua tumikisa jiphunga ku Ijitu, mbé a mu tumikise jikabalu ni mundu uavulu; muenhó u bhanga ima iii, mbé u zediua hé u subhukʼé muene? Inga u bula o kikutu, u tena kusubhuka? Jihova Nzambi ua tange, uixi: Ni kidi kioso kala eme ki nga mu laia, bhu kididi bhuoso bhua tungu o sobha ua mu hingisa, ua vu o mulôko uê ua lutu, o kikutu kiê iu ua ki bulu, xi, bhu mbandu iê muene, mu kaxi ka Babilonha, bhene muene bhua mu jibhila. O Falaó, né kiá ni kifuẋi kia dikota, mba ndumba ia masoloadi, ka-nda kutena kubhanga kima kioso-kioso ku ita ni muene, né u kanda jimbonge mba u tunga imbaka, phala kubuikisa mienhu iavulu. Mbata o mulôko ua di tunu-u, o kikutu ua ki bulu, lukuaku luê iu ua lu bhana; kia bhange o ima iosuʼii ka tena kusubhuka. Kala kiki, o Jihova Nzambi uambe kiki: Ni kidi kiene, kala eme ki nga mu laia, o mulôko uami iú u ua sebulula, ni kikutu kiami ki ua bulu, eme ue ima iosuʼiii nga-nda ku i lunduluila ku thandu dia mútue ué. Anga nga kà zeleka o uanda uami ku thandu diê, hé ua kà fua mu dibhebhe diami; hé nga mu ambata ku Babilonha, o kuenhoko kuene ku nga fundila-nê o milonga, mukonda dia kubaluka kuê kua ngi balukila na-ku eme. O jingômbo jê joso ni masoladi ê oso, a kà-bua ngàmbu ku xibhata, o ió oso a kà subhukabhu a kà a muangena mu jimbandu joso; kiene ki mua kà kʼijiia kuila eme ngi Jihova nga ki tange. O Jihova Nzambi uambe kiki: Eme ue nga-nda kukatula ku dizoko-zoko dia musédulu anga ngi u phapha; ku ndômbo-ndômbo iê ia tundu akuâ kuene ku nga-nda kubatula o kindemvuna hé nga kà ki phapha ku mulundu ua dileka uedi kunzangalá. Ku mulundu ua di-leka ua Izalaiele kuene ku nga kà u kuna, hé ua kà sabhuka jithangu, u bhana ibundu anga u di-bhanga musédulu ua matunda; o jinjila, ja idifua ioso ia mabhabha, ja kà tunga moxi diê, mu kilembeketa kia jithangu jê muene mu ja kà tunga. Kienhokio-phe o miẋi ioso ia tutu ia kà kʼijiia kuila, eme, ngi Jihova, o muẋi ua di-leka nga u buisa bhoxi, eme nga zangumuna o muẋi ua butu o kitala, o muẋi ua uisu nga u kukutisa eme nga buingitisa o muẋi ua kukuta, eme, ngi Jihova, nga ki tange, nga-nda ku ki bhanga muene. Anga o kizuelu kia Jihova kʼiza kokuami, kixi: Enu ihi ia mi kuata, enu mua mu zuela o Sabhu iii ku ixi ia Izalaiele, muexi: O jitata ja-di uva ja uisu, o mazu a anʼâ ezala uèngenge? Jihova Nzambi ua tange, uixi: Nga di lokela muene, o Sabhu iii mu Iza laiele ki mungu dingi mu i zuela. Talesenu, o mienhu ioso iami eme-muène; kala o muenhu ua tata, ni muenhu ua mona uami-eme; muenhu uoso u ta o kituxi, uene u fua. Kuma o muthu se ua iuka, nʼende ni kubhanga ima ia kilunji ni kufundisa mu kidi, u fula kudila jisata ja iteka ku milundu, mba kubhetula mesu mê ku mahamba ma dibhata dia Izalaiele, ka xikina kukasanesa muhatuʼa mukuá, mba ku di takanesa ni muhatu uala mu ijila ié; ka xikina kubhondeleka muthu uoso-uoso, o kiximbi kia mu ximbikila mukua dikongo u mu vutuila-kiu, ka xikina kunhana, o uala ni nzala u mu bhana kudia, hé u zuika kizuatu kua ió uala ni tuẋi. O kitadi kiê ka xikina ku ki bhana ni kuvualesa, mba u tambula kia vulu, uebhesa lukuaku luê mu kudia mangonha, hé o muthu ni muthu u a fundisa kiambote; u kuata kuenda kiambote mu jingonge jami ni kualuka mabatuilu mami, phala kubhanga kia fuama o kidi, o muthu ió ua iuka, ni kidi kiene, u laia, kiene kia tange Jihova Nzambi. O muene-phe kia vuala mona uala muii, kijibhanganga, o ku ima iii hé u bhanga-ku kimoxi kua phangʼiê, hé u tokoka o kualuka o ijila ioso ioio, o ki mu kala kota o kudila ku milundu, ni kukasanesa o muhatu uangene ua mukuá, ni kubhondeleka o phulungu ua tate, ni kunhana, o kia mu ximbikila ku dikongo ka xikina ku ki vutula, uenda ni kuzambula mesu mê ku mahamba, ni kubhanga ima ia isunji; Kitadi u ki sobhesa ni kuvualesa, o mu kutambula kikale ku di ta, manhi muenhó u laia? Lémbue, ka tena kukola muenhu; muthu ua bhange isunji ioso iii, ni kidi kiene, u fua muene; o manhinga mê ma kà kala ku thandu diê-muène. Kia kà kala-phe, kuila, se o muenhú u vuala mona, u tongolola o ituxi ioso ia bhange tatʼâ, o kia i mona, hé u kamba o kubhanga ima ia difu ni ienhoio, u fula kudila o jisata ja mahamba ku milundu, ka xikina kubhetula mesuʼê ku iteka ia dibhata dia Izalaiele, nguê kukasanesa muhatu ua ngene ua mukuá; ka xikina kubhondeleka muthu, mba u kuatela o kima kia j mu bhana ku ungunji, ka xikina kunhana, o uoso uala ni nzala muene u katula ku kúdia kuê nʼa mu bhana, o ió uala ni tuẋi muene u mu zuika. Uebhesa o lukuaku luê kua phulungu ua tate, ka bhana dikongo dia kuvualesa kitadi, mba mu kutambula a mu telaku, nʼende ni kubhanga mabatuilu mami ni kuenda mu jingonge jami, muthu ió ka fu mu kikuma kia tatʼâ, ni kidi muene u kola muenhu. O tatʼâ kuma ua bhange ungulungumba, ua nhana jimbongo ja mukuá, iú ua bhange kiókio ki ki fuama ku ki bhanga mu kaxi ka mundu ue-muène, muene-ku ufua mu kikuma kiê. Maji enu muexi: Mukonda diahi o mona kʼambata o ikuma ia tatʼâ? Mukonda o mona ua bhange iaiuka, uejiia o kubatula kidi, iu uaiuka o jingonge jami ni ku ji bhanga, kala kiki u laia muene. O muenhu uoso u ta o kituxi, uene ufua; o mona kʼambata ikuma ia tatʼâ, mba o tata ua kʼambata ikuma ia monʼê; o kuiuka kua muthu ua iuka, kua kà kala ku thandu diê-muene, o phulu ia mukua phulu, ià kà mu lundumukina ue muène. Maji o mukua phulu-phe, se u diela o ituxi iê ioso ia-te, hé uaiuka o jingonge jami ni kubhanga iaiuka ni kubatula o kidi, o muthu ió ni kidi muene u laia, ka tena kúfua. O ikuma iê iosololo ia bhanga jinga ka kà i xinganeka dingi ni ku mu bhanga phulu; mukonda dia kuiuka kua bhangiʼuku, u kola muenhu. Jihova uixi; Mbebhu eme ngène mu kuinda kiá ngoho o kalunga ka mukua phulu? Manhi ki ngʼanadala, kuila u diela ku jinjila jê ja phulu mbé a kole muenhu? Maji, o muthu ua iuka se u bhambuka mu kuiuka kuê, hé u ta ituxi, ni kubhanga isunji ioso kala ki bhanga mukua phulu, muthu ió mbe u kola muenhu? Makuiuka ê oso muene a bhanga jinga ki bhuà kala ku a xinganeka dingi; mu kutondala kuê kua tondala na-ku, ni mu kituxi kiê kia-te, muène mua kà fuila. Enu-phe muexi; O njila ia Jihova ki ia iuka kiambote ditônono. Kindala-phe, ivuenu enu mu dibhata dia Izalaiele: Manhi o njila iami ki iala ditônono? Mbé o njila jenu ki jene ja bhengajala? O muthu ua iuka, kia tunda mu kuiuka kuê, hé u ta kituxi, ufua ku kituxi kiê; o mu kituxi kiê kia te, muene mua fuila. Maji o mukua phulu kia diela ku phulu iê ia bhange, hé u bhanga ima ia kuiuka ni kubatula mu kidi, ió o muenhu uê ua sakuka. Mbata muene ua xinganeka iu ua diela ku itondalu iê ioso ia bhange, ni kidi kiene ia kà kola muenhu, ka kà fua, kana. Maji-phe, hanji o dibhata dia Izalaiele ela, exi: O njila ia Jihova ki i iuka kiambote ditônono. Manhi, enu mu dibhata dia Izalaiele, o njila jami ki ja iuka? Manhi kʼo njila jenuʼenu ja bhengajala? Kala kiki, Jihova Nzambi ua tange, uixi: Enuʼenuʼoso, nga-nda ku mi fundisa kala muthu kioso kia fuama mu njila jê, enu mu dibhata dia Izalaiele; zenu-phe mu diele ku itondalu ienu ioso, o ikuma ienu ki i mi kale kidibhukanu. Zulenu itondalu ienu ioso i mua tondala na-iu, mʼoxi dienu mu bhangemu muẋima ua ubhe ni nzumbi ia ubhe; mbata mua-nda fuilaʼhi ngoho, enu mu dibhata dia Izalaiele, tata? Mukonda eme ki ngene ku uabhela kalunga ka muthu uoso u fua; dielenu-phe, nda mu kale ni muenhu, Jihova ua ki tange. Eie-phe o ilamba ia Izalaiele zangumuina-iu nzongo ia kudila, Uile, uixi: Nanhi muene ua kexi mamʼenu? Mama ia hoji ia zeka mu ndumba ja jihoji, ia sase tuana tuê mu kaxi ka tuana tua jihoji. Anga u sasa-bhu kamona kamoxi, hé ka kula, anga ka kituka kahoji ka di longo kukuata o mbole; anga kʼaia ni kúdia athu. O miji ku mundu kioso kia kʼevu ku ka ta o maka, a ka kuatela mu ngenda iê anga eza-na-ku ni jingouele mʼoxi ia Ijitu. O mama ki iedi kiá o talʼé, o muẋima iu ua mu tundu-ku, ua zangula-bhu dingi kamona kengi bhu tuana tuê iu ua ka bhange kahoji. O kenhaka ki ka kuata izuua ioso kuenda kumoxi ni jihoji, ka di bhange kahoji muene iu ua di longo kukuata o mbole ni kúdia athu. Anga kejiia mu mazemba mâ, hé ka muanga-muanga o jimbanza jâ; o ixi ioso anga i muangana ni jinzungule jê joso ja athu, mu kuívua o kukoma kuê. Kienhokio-phe athuʼoso ala mu jixi jala mu jimbandu joso, anga a dikasa, o hoji a i tela uanda, hé a i kuatela bhu ngenda iê. A i ta ni jingouele mu kikilo-kolo, hé a i ambata kua sobha ia Babilonha; anga a i bokuesa mu ididi ia kolo kiambote, mbé o mbimbi iê ka ivue dingi ku milundu ia Izalaiele. Mamʼenu, mu ku di xibha kuê, uedile kala muẋi ua muvide, uòphaphe ku mbanduʼa ngiji; uene uima ibundu hé uizala jithangu mukonda dia imenha ia vulu. Anga u kala ni jithangu ja kolo kiambote, phala o jimbasá ja atumini; uene hé u di-leka mu kitala kiê, mu kaxi ka jithangu jʼezala isasa; anga mu kitala kiê, u di monekena ni ndumba iê ia jithangu. Maji a u vuza ni njinda, hé a u takuila bhoxi, o kitembu kia thunda anga ki kukutisa o ibundu iê; ojithangu jê ja nguzu ja bukujuka, ja kukuta anga o túbhia tu ji jikinisa. O kiki a u kunu mu kikangalakata, mu ixi ia kukuta, ia dinhota ni kikaku kia menha. O ku luthangu luê lumoxi kua tundu túbhia tuoha o ibundu iê, katé ki kuala dingi luthangu ngó lumoxi lua kolo lu tokala kukala mbasá ia kutumina na-iu. Kuku kuene o ku di tenda kua kà xalela-ku. Anga ki bhita kuila, mu muvu ua kasambuadi, bhu mbeji ia katanu, mu kizuua kia kakuinhi ku mbeji, kiene kieza kokuami o ikulakaji ia Izalaiele, phala kuibhula Jihova: anga a xikama bhu pholo iami. Kienhokio-phe o kizuelu kia Jihova kʼiza kokuami, kuila: O Jihova Nzambi uambe kiki: Eʼ monʼa muthu, zuelela adiakime a Izalaiele, u a tangele, kuma: O Jihova Nzambi ua zuela, uixi: Enu mueza ku ngʼibhula eme? Nga di lokela muene, kuma enu ki mua-nda ku ngʼibhula, lémbue. Eie monʼa muthu, tata, o iá ua-nda ku a fundisa, u a fundisa muene? ijidisa-u-phe o maufusa a jitata jâ; ua ambela kuma: O Jihova Nzambi uambe kiki: Mu kizuua ki nga solele Izalaiele, nga zanguile o lukuaku luami ku luvualu lua Jakobo, eme nga di-tukuluila kua ene mu ixi ia Ijitu, hé ngi leka o lukuaku luami kua ene, ngixi: Eme Jihova Nzambi ienu. Mu kizuua kienhokio, nga a zanguila o lukuaku luami, hé nga a lokela ngixi: nga-nda ku mi katula mʼoxi ia Ijitu ni ngi mi bheka mu ixi i nga dianga ku mi muena, ixi i zunzumuka lete ni uiki, i ia di-bhange iene o makembu a jixi joso. Kienhokio-phe eme nga ambelele, ngixi: Muthu ni muthu a texi o maufusa ê oso a mu uabhela ku mesu-mê; ki mu di kasanese ni iteka ia Ijitu; Emiʼeme ngi Jihova Nzambi ienu. Maji ene a ngi ẋinukina, nguâ ku ngʼivua; o maufusa oso a a uabhelele ku mesuʼâ ki bhu kexile ngó muthu uandalele ku a texi, mba kuxia o iteka ia Ijitu; bhenhobho-phe ngixi o njinda iami ngi i lundulula ku thandu diâ-ene, phala o kutema kuami ni kutenene kua ene mu kaxi ka oxi ia Ijitu. O ki nga bhange-phe kiá, nga ki bhangela ngoho o henda i nga kuatela o dijina diami, mbé ka di kasanese bhu mesuʼa akua jixi, mua kexile ene, mu kaxi kâ, a mono kioso ki nga di tukulula kua ene, phala ku a katula mʼoxi ia Ijitu. Eme nga a katula muene mʼoxi ia Ijitu, eme ngaii-nâ mu kikangalakata. Eme nga a bhana o jingonge jami ni ku a londekeza o mabatuilu ami, a bhingi kuila se o muthu u mʼaluka, muene mua muena o muenhu. Nga a bhana ue o jisabhalu jami, mbé ji kale kijimbuete bhu kaxi kami ni ene; phala a tene kuijiia kuila emiʼeme ngi Jihova ngi tena ku a zelesa. Maji-phe o dibhata dia Izalaiele a ngi ẋinukina mu kikangalakata, hé a di tuna o kuenda mu jingonge jami, o mabatuilu mami a ma tènde, a bhingi se o muthu u aiuka, muene mua muena o muenhu; o jisabhalu jami a ji sebulula kinéne; anga ngiia ngixi: nga-nda ku lundulula o njinda iami ku thandu diâ mu kikangalakatʼumu, phala ku a jikinisa. O ki nga bhange-phe, nga ki bhangela ngoho o henda i nga kuatela o dijina diami, phala ka di sebulule ku mesu a miji ioso a mono kioso eme ki nga a tundisa mu Ijitu. Sumbala kiene, maji eme nga leka lukuaku luami kua ene mu kikangalakata, phala o ku a fudisa kubokona mu ixi i nga a bhele, ioio i kunguluka o lete ni uemba, ia di bhange iene o makembu a jixi joso; kuma o mabatuiluʼami a a tènde, ia a fulu kuenda mu jingonge jami, o jisabhalu jami a ji sebulula; mukonda o muẋima uâ ua kexile mu kaiela o iteka iâ. Né hanji-phe kienhokio, o diesu diami dia a loloka muene, phala ki ngʼa jimise o mbutu, mba ngʼa jikinisina mu ixi ia kisèkele. Maji, o anʼâ, eme nga a tangelele mu ixi ia kisèkele, ngixi: Kana kuenda mu jingonge ja jitata jenu, mba muʼaluka o mabatuilu mâ, mba mu di kasanesa ni iteka iâ. Kuma eme ngi Jihova Nzambi ienu; endelenu mu jingonge jami, muende ni kualuka o mabatuiluʼami, muie ni ku a bhanga. Endenu ni kukolesa o jisabhalu jami, mbé ji kale kijimbuete bhu kaxi kʼenu nʼEme, phala mu kʼijiie kuila Eme ngi Jihova, Nzambi ienu. Maji, o ana ue, a ngi balukila, a fulu kuenda mu jingonge jami, a di tunu kualuka o mabatuilu mami, a bhingi kuila se o muthu u aiuka ni ku a tumaka, muene mua muena o muenhu; ene-phe o jisabhalu jami a ji sebulula; kiene-phe ki ngʼedila ngixi: o kutema kuami nga-nda ku ku lunduluila ku thandu diâ, phala o njinda iami i di kumbidile kokuʼê mu kikangalakata. Maji nga sukamesa o lukuaku luami, nga ki bhangela o henda ia dijina diami, phala ki di bonge malebhu bhu mesuʼa akua jixi, a muene kioso ki nga a tundisa. O mu ixi ia kisèkele ue, nga a zengelele kiá o lukuaku luami phala ku a muangena mu kaxi ka miji iengi ni ku a sukumuina mu jixi; mbata o mabatuilu mami ka ma bhange, o ngonge jami a ji tènde, ia a sebulula o jisabhalu jami, o mesu mâ a ma lungisa mu ku kaiela o iteka ia mahamba ma jitata jâ. Kiene ue kia ngi bhekesa o ku a bhana o jingonge ki ja uabha, ni mabatuilu a bhingi kuila ene uâ ka tena ku-laiela-mu; eme nga a kasanesa mu maujitu ma ene-muène, ma kexile mu ku bhitisila mu túbhia ima ioso i jikula o divumu; phala o ku a jikinisa, mbé ejiie kuila eme ngi Jihova. Kala kiki, eie monʼa muthu, ambela o dibhata dia Izalaiele u a tangele, kuila: Kienhiki kiambe Jihova Nzambi, uixi: Hanji, mu imʼiii, jitata jenu a ngi lebhula, ia a ngi tondalela. Mukonda, kioso ki nga zubha o ku a bokuesa mu ixi i nga a lekelele o lukuaku luami, phala ku a bhana-iu, ene-phe bhenhobho a kengelela ku tumilundu tuoso tua di leka, ni ku miẋi ioso ia-di-zandela, ia a satela o jisata jâ ja mahamba kuenhoko, ia a lenguluisa o ku ngi lokalala o njinda iami ni kubhana o maujitu mâ kuenhoko, ni mazumba mâ ma mbote a ma tula ue kuenhoko, ni makunua mâ kuenhoko ue kua ma lunduluila. Emiʼeme nga a tangela, ngixi: Tala dia kidifua kiahi, kuene ku mua muiʼoko? O dijina diê muene Bamahe, té mu kizuua kia lelu. Kala kiki, o dibhata dia Izalaiele ambela-diu, uixi: O Jihova Nzambi uambe kiki: Mua muia ni ku di kasanesa enuʼenu, kala kia jitata jenu? Enu mua mu di bhanga mu jindumbu ni isunji iâ ene? O kioso enu ki mua mu bhakula o maujitu menu, anga mu bhitisa anʼenu mu túbhia, ki kidi kiene kuila enu ue mua di kasanesa ni iteka ienu ioso, katé mu kizuua kia lelu? Enu tata, mu dibhata dia Izalaiele, hádia mu ngʼibhula? Jihova Nzambi uixi: Kikola! Enu hádia ki mua-nda ku ngʼibhula dingi. O kia mʼiza ku muẋima uenu, ki mungu kia-nda kubhita, ki mua mu kuila muexi: Tua mesena kukala mukuâ ni akua jixi jengi, kala o miji mu ngongo, a mu bhikila o miẋi ni matadi. Kikola! Eme ngi Jihova Nzambi! Kuma ni lukuaku lua nguzu, ni lukuaku luòlama, ni ku mi lunduluila o njinda, nga-nda ku mi tumina muene. Anga nga kà mi katula mu kaxi ka ifuẋi, hé ku jixi joso ku mua di muangena ngi mi bhongolola-ku ni lukuaku lua nguzu, ni ʼkuaku luòlama ni ku mi lunduluila o njinda. Hé nga kà mi bheka mu kikangalakata kia akua jixi; muenhomo muene mu nga-nda kua kà funda ni enu, pholo ni pholo. Jihova Nzambi uixi; Kala ki nga di tele mu kufunda ni jitata jenu, mu kikangalakata kia ixi ia Ijitu, kiene ue hádia ki ngi di ta mu kufunda nʼenu. Hé ngi mi bhitisa ku makoue phala ni ngi mi bokuese kiua mu muxinda ua kikutu kiami. Maji o ió a ngi bhukumukina, ni iá a ngi tondalela, mu kaxi kenu nga kà a muangununa-mu; nga kà a katula muene mu ixi mua nhunganena, maji o mu ixi ia Izalaiele ka kà vutuka-mu dingi; phala ki mʼindukile kuila Eme-muène ngi Jihova. Enu-phe, tata, mu dibhata dia Izalaiele, eme ngi Jihova, ngʼambe: Ndé-nu, muthu ni muthu a kà bhikile o iteka iê, mukonda, eme, nguenu ku ngʼivua; maji-phe o dijina diami di kôla ki mu di sebulule ni maujitu enu ni iteka ienu. Mbata, o ku mulundu uami ukôla, ku mulundu ua di leka ua Izalaiele, kuenhoko kuene hádia kua-nda ku ngi bhikila o dibhata dioso dia Izalaiele, bhata diosòlolo muene mu ixi muenhomo; kuenhoko kuene ku nga kà sangulukila momuʼâ, hé kuenhoko ngi mi bhinga o mibhaku ienu ia vondadi, ni maujituʼenu a ibundu ia mutômo, kumoxi kiá ni ima ienu ioso ikôla, Jihova ua ki tange. Nga kà sangulukila momuʼenu ni dizumba dia mbote, kioso eme ki nga kà mi katula mu kaxi ka ifuẋi ni ku mi bhongolola ku jixi joso kua mi muangena; hé nga kà kala ngi muthu Ukôla momuʼenu bhu mesu ma akua ixi. Anga mua kà kʼijiia, kuila: Emiʼeme ngi Jihova, kioso ki nga kà mi bhangesa o kuvutuka dingi mʼoxi ia Izalaiele, o ixi i nga lekela o lukuaku luami phala ku i bhana o jitata jenu. Muenhomo, hé mua kà xinganeka kiua o jinjila jenu, ni ibhangelu ienu ioso i mua di kasanesa na-iu, hé mua kà di kuatela fuokoso enuʼenu muene, mukonda dia kuiibha kuenu kuoso ku mua bhanga jinga. Hé kia kà mʼindukila kiua, kuila emiʼeme ngi Jihova, kioso ki ngi mi tekujula ni henda mukonda dia dijina diami, anga ngi fula o ku mi bhanga kala kia fuama mu jinjila jenu jaiibha, ni ibhangelu ienu ia phulu, eie u dibhata dia Izalaiele, tata! Jihova ua ki tange. Anga o kizuelu kia Jihova kiza kokumai, kuila: Eie monʼa muthu, o pholo ié talela na-iu ku njila iia ku sulu, o maka mé lunduluila-u mu kuzoka ni sulu, u zambule mu ku bilukila o ditutu dia mukáu ua Sulu. Uambele o ditutu dia Sulu kuila: Ivua o maka ma Jihova: Jihova Nzambi uambe kiki: Tala, o momuʼé nga-nda ku bambula-mu túbhia tua ka jikatesa o miẋi ioso ia uisu ni miẋi ioso ia kukuta; o mulengu uia ni kulekujuka ki ua kà jima dingi, inda o pholo joso ja kà jokota ni mulengu uenhó tundé ku sulu katé ku suku. Anga o xitu ioso ia kà ki mona kuila eme, ngi Jihova, nga tu uika; ki tua kà jima dingi. Eme-phe, bhenhobho ngixi: Auá! Jihova Nzambi, tata! Ene ka-nda ku ngʼila exi: Iú mutangiʼa ifika? O kizuelu kia Jihova anga kʼiza kokuʼami, kixi: Eie monʼa muthu, lungulula o pholo ié mu ku bilukila Jeluzaleme, o maka mé lundulula-u mu kubilukila o ma dibhezelu, u te muzambu ua kuxoka ni ixi ia Izalaiele, o ixi ia Izalaiele u i tangele kuma: O Jihova uambe kiki, uixi: Tala, eme nga ku bilukila, o xibhata iami nga-nda ku i fuomona mu kizu, hé ngi jibha mu kaxi ké o muthu ua iuka ni mukua phulu. Kienhiki-phe, nga-nda kujibha mu kaxi ké o muthu ua iuka ni mukua phulu, o xibhata iami ia kà fuomoka mu kizu mu kuzoka ni xitu ioso, tundé ku Sulu katé ku Suku. O xitu ioso hé ia kà kʼijiia muene kuila eme ngi Jihova, o xibhata iami nga i fuomona mu kizu; o muene ki mungu dingi ia-nda kuvutukila-mu. Eie-phe, tata, monʼa diiala, di-tule muenhu; di-tule muene o muenhu bhu mesuʼâ ni mukondo uoso ua muẋima ni kikote. Anga kia kà bhita-phe kuila, kioso ene kia kuibhula, exi: Eie-phe ua mu di tudilaʼhi mienhu? Eie-phe ua ambela, kiki: Mukonda dia njimbu, mbata ia-nda kuiza muene; o miẋima ioso ia-nda kuambuka, o maku oso a kà bokotomoka, o mienhu ioso ia kʼèzala kikote, o phuma joso ja kà kituka menha; tala, imʼiii ia-nda kuiza hé ia kà bhita muene, Jihova ua ki tange. O kizuelu kia Jihova kieza kokuʼami, kuila: Monʼa diiala, zambula u zuele, uixi: Jihova uambe: Zuela: O xibhata, o xibhata iòzuike, ia a i seke kiá. A i zuika phala kujibha, a i seke phala i benhe; o ki tualʼiki mbé tu sanguluka? O mbasá ia monʼami ki i xikina muẋi uoso-uoso. A i bhana o ku i seka phala kubhânga na-iu; o xibhata iii a i zuika, a i seke phala ku i tula bhu lukuaku lua kijibhanganga. Dikole, u kumbe, eie u monʼa muthu, mbata o xibhata iòlunge mu kuzoka ni mundu uami, ni mu kuzoka ni ilamba iene ioso ia Izalaiele, ió a a bhakula ku xibhata kumoxi ni mundu uami; eie-phe di bete ku ditabela. Mbata ene a-nda ku a lola hanji; kieji kukala kiebhi-phe se o mbangala ioio ki i xikina muẋi uoso-uoso ki i kexile-bhu? Jihova ua ki tange. Eie-phe, monʼa muthu, zambula, u bete ku maku, lulu ni lua mukuá; mbata o xibhata, mu tula lua katatu, ia-nda kunhongonoka; o xibhata phala iá oso a a toma, a a kuamena o kúfua, ia kà bokona mua ene katé moxiʼèlele. Phala o muẋima uambuke, o idibhukanu iie ni kusokoloka, o ku mabhitu mâ moso nga te-ku xibhata ia talela o sungu kuenhoko, iòiudike, kala nzaji, ia xikamena kujibha! Eie xibhata, tata, di budike, u lungulukile ku kadilu; di iudike ualulukile ku kiasu ni kuoso-kuoso kiá kua-nda ku lungulukila o pholo ié. Eme ue nga-nda kubeta ku makuʼami, lumoxi ku lukuaku lua mukuá, anga o njinda iami ngi i bhangesa kunhoha; eme ngi Jihova, ememuène nga zuela. O kizuelu kia Jihova anga kiza kokuʼami, kuila: Eie-phe monʼa muthu, tá njila jiiadi mua-nda kuijiia o xibhata ia sobha ia Babilonha; jene kiiadi kiâ ja-nda kutunda ixi iâ imoxi; eie hé u sola kididi, o bhu thala ia njila ia mbonge bhene bhu u ki solela. Uidika o njila mua-nda kuijiia o xibhata kua Labah dia anʼa Amone, ni kua Juda, ni kua Jeluzaleme, uene mu imbaka ia kolo. Mukonda o sobha ia Babilonha, kia-nda ku tula bhu jiphambu, ua kʼèmana bhu thala dia njila jiiadi jojo, mu kuzambula: O misongo iê ua kà i zuikila bhenhobho, uibhula ku iteka ia bhata diê, hé uia ni kuividila mu mala. O ku mbandu iê ia kadilu kuene kuà kala o muzambu ua Jeluzaleme, mbe-bhu o kuambela o jiadiiete phala o kijibha a ki jikule mu kanu, mbé o kuzangumuna o mbimbi ia kutana phala o ibula mabitu ki i tula bhu mielu ia kuzangumuna o imbaka phala kutunga o jimbonge. O kienhiki-phe kianda kuila ku mesuʼâ kala kuzambula kua hatu, mukuâ ni kusuma ngó, mukonda a a lokela ni milôko muʼaxaxe kâ; maji o Nzambi phe ua-nda kuxinganeka o kikuma kiâ phala nʼa a kuata. Kala kiki, O Jihova Nzambi uambe kiki: Kuma enu mua mu ngi tukumuna o kikuma kienu, kioso ki mua muia ni kutukulula o itondalu ienu, o ituxi ienu ii ia muia ni kumoneka mu ibhangelu ienu ioso; o kiki-phe kuma mueza mu ixinganeku, a-nda ku mi kuata mu maku. Eie-phe, kilamba kia Izalaiele, u mukua phulu ku moneka Nzambi, ua bhingi hádia kumbi dié di ku sanga bhu kithangana kia phulu ia dikota. Jihova Nzambi uambe kiki, uixi: O dilénga katula-diu, o kitundu sondolola-kiu; o kiki ki kiene dingi kia-nda kuà kala-ku; uoso ua di tolesa, eie u mu zangeleka; o uoso ua di zangeleka, eie mu tululule. Mu senguludienu! Mu senguludienu! Nga-nda ku mu sengulula hé ngi mu kambesa-bhu muene, katé kia kʼèza ió ua mu tokala mu kidi kiene, o kokué kuene ku nga kà mu bhana. Eie-phe monʼa muthu, zambula u zuele, kuma: O Jihova Nzambi ua tange kiki ku mbandu ia anʼa Amone ni ku mbandu ia usudi uâ, uedi: Amba-kiu-phe: O xibhata, o xibhata iòktule mu kizu, a i seke phala kijibha, ni kujikinisa, ni kuila banhi-banhi; Sumbala, a ku muena kingoho, a ku zambuila makutu, phala nʼa ku tudike bhu xingu ia akua phulu a a kuamena o kúfua, a bhingi o kumbi diâ dia kʼèza bhu kithangana kia phulu ia dikota. Fomeka o xibhata ié mu kizu; mukonda bhu kididi bhua ku sasela ni mu ixi ié mua ku vualela muene mu nga-nda ku ku fundisila. Hé nga kà lundulula o njinda iami ku thandu dié, o mu kuzoka nʼeie nga kà bhusila o túbhia tua kutema kuami kokué, anga ngi ku bhakula bhu maku a iiala ia handamana, athu ejidila kujibha, akua kufunha kibuika. Ua kà di bhanga kúdia kua túbhia; o manhinga mé a kà kala muʼaxaxe ka ixi; ki mungu dingi a kà ku banza, mbata eme ngi Jihova nga ki zuela. Anga o kizuelu kia Jihova kiza kokuami, kuamba: Eie-phe, monʼa diiala, ua kà fundisa, ua kà fundisa o mbanza ia kijibhanganga? O maufusa mê moso-phe, muʼijidise na-u muene. U zuele, uixi: Jihova Nzambi uambe kiki: Lamba dia mbanza ioso iia ni kulunduluila o manhinga muʼaxaxe kê-muène, phala o kithangana kiê ni kiza-bhu! Uia ni ku di bhangela o iteka i mu bhanga, i mu bhanga o phulu, phala ku di kasanesa! Mu manhinga mé, mu ua lundulula, ua di bhange u mukua mulonga; o mu iteka ié i ua di songela, ua di kasanesa; eie ua bhekesa o izuua ié ku bhixila, ueza-phe kiá bhu dizubhilu dia mivu ié; kiene-phe ue ki nga ku bhangela u dilebhu dia ifuẋi, a ku ta muôndo mu jixi joso. O miji ioso ia ku kala bhua butu, ni ia ku kala dikanga, ia kʼènda ni ku ku ta muôndo, eie uene ni fuma ia ibha, uezala ni kikenene. Tala-ze, o ilamba ioso ia Izalaiele, kala muthu kia mu soko o nguzu iê, a ku tumina jinga, mbé o kuẋamuna o manhinga. Ni tata ni mama a di tunina jinga na-u momué; o ngenji a mu bhondelekela jinga momué; o hukunhu ni mutudi momué a a talesela-mu hadi. O imbamba iami ikôla ua i buakulula, o jisabhalu jami ua ji sebulula. O iiala ia hame ue ia kexile momué, phala kuzunza manhinga; momué muene mua dila jinga ku milundu; muʼaxaxi kê muene mua bhangela jinga o phulu. Tata a i zudila momué (Katé o jisonhi jê kia ji mono ku tuana); o muhatu uala mu ijila a mu tela jiphanda momué. Iú ua bhange ufusa ni muhatuʼa mukuá momué; o ió ua kasanesa kiá muene mukaji a monʼê; o mukuá dingi ua te jiphanda, muʼaxaxi kê-eie, ni phangiʼê ia muhatu, monʼa tatʼâ. Mu kaxi kê eie a tambuila-mu ue ni nduta ia kuzunza o manhinga; dikongo ua di vualesa ni kuvudisa o kitadi ku uenji, iene o ima i ua tambula, eie uemina mukuenu ni ku mu tatesa; maji eme ua ngi jimbi, eme ngi Jihova. Eme nga beta ku maku mami mu ku zoka ni unjenje ué, u ua bhange, ni mukonda dia kihaxi kia manhinga kia bhiti momué. Mbé o muẋima ué uanda kua kà di fikidila muene? Manhi o makuʼé a-nda kua kà kala muene ni nguzu mu makumbi u nga-nda kua kà ta o maka ni eie? Eme ngi Jihova nga ki tange, nga-nda kua kà ki bhanga muene. Nga-nda ku ku muangena mu ifuẋi, nga-nda ku ku muangena mu jixi, anga o ufusa ué ngi u bhuisa-ku. Momué eʼmuene, muene-muène mua kà ku sebuluila bhu mesu a ifuẋi ia mundu, anga ua kà kʼijiia kuila eme ngi Jihova. Anga o kizuelu kia Jihova kʼiza kokumai, kuila: Monʼa diiala, tata, o muiji ua Izalaiele, phalʼeme, ua di bhange dixidilu; ene oso a di bhange ngòndo, edi kala utenda-utadi ni ximbu iala mu kaxi ka dijiku; a kituka kiá ngoho tuji tua zunzumuka ku phalata. Kala kiki, o Jihova Nzambi uambe, uixi: O kiki-phe enuʼoso mua di bhange mu makololo, talenu eme nga-nda ku mi bhongoluela mu kaxi ka Jeluzaleme. Mukua ni kia bhongoluela o phalata, ni ngòndo, ni felu, ni ximbu, ni xitanhu, bhu kaxi ka dijiku, phala ku i zukutila katé ki i di zunza kumoxi, kiene ue ki nga-nda ku mi bhongolola mu njinda iami ni kutema kuami, anga ngi mi xá bhenhobho hé ngi mi zunza. Nga-nda ku mi bhongolola, hé ngi bhuselela ku thandu dienu o túbhia tua njinda iami; anga tu mi zunza mu kaẋí kê. Kala kia zunza o phalata mu kaxi ka dijiku dia túbhia, kiene ue kiá-nda ku mi zunza enu mu kaxi kê; anga mua kà kʼijiia, kuila, eme ngi Jihova, kioso ki j nga kà lundulula o njinda iami ku thandu dienu. O kizuelu kia Jihova, anga kʼiza kokuami, kuila: Eie monʼa diiala, mu tangele, kuila: Eie u ixi ia xidi, ia kambe o mvula, bhu kizuua kia njinda. O kikutu kia ufe, kia jipolofeta jê, kiala mu kaxi kê; mukua ni hoji ia mu zuma, ia lundama o mbole; ene uâ a dia o mienhu; o jimbongo ni ima iate kiavulu a i ambata, a vudisa nzungule ia atudi mu kaxi kê. O jinganga jâ, aia ni kutondala o kitumu kiami, o imbamba iami ikôla, a i kasanesa; o muthu ua iuka ni mukua phulu ene ka mu tungula, mba a tongolola iú ua xidi ni iú ua zele; o jisabhalu jami, ka xikina ku ji tala mesu, kienhiki ia a ngi sebulula mu kaxi kâ. O adiakime, mu kaxi kâ, edi kala imbùngu ia xikamena ku kuata mbole, mbé kuzunzumuna o manhinga, phala kusengulula mienhu, ni kukaiejela o unjenge. O misesedi iâ, ene mu ku a bebela ni hâla ki iòtoue, aia ni kumona kingoho, a zumbula makutu, exi: O Jihova Nzambi ua zuela kiki; manhi o Jihova muene ka zuela kima. A bhondeleka muene kiavulu o mundu uala mu ixi, enda ni kunhana, a bhanga kusuina ku phulungu ni iú ua tate, o ua tundu dikanga a mu bhondeleka muene, sè kikuma. Eme nga sota muthu mu kaxi kâ u tena o kuxita o kimbaka nʼa kale bhu kaxi kami ni dizungu dia budika ku kimbaka mu ixi iii, phala eme ki ngi i jikinise; maji nga mu lémbua. Kiene-phe ki nga lunduluila o njinda iami ku thandu diâ; eme nga a jimi o mbutu ni túbhia tua kutema kuami; o jinjila jâ eme nga ji bhangesa muene kusonokena ku thandu dia mítue iâ, Jihova Nzambi ua ki tange. O kizuelu kia Jihova anga kiza dingi kokuami, kixi: Monʼa iala, tata, kua kexile ahatu kiiadi, anʼa kamama. Enhá anga a di bhanga iuaia mu Ijitu; a kituka idianzunga mu undenge uâ; mu Ijitu muene mua a bubatela o Jithulu jâ, muenhomo muene mua a xaxatela ku mele, kiala hanji mizeletete, ni ku a xaxata o mele a uzeletete uâ. O majina mâ enhá: Ohola, o dikota, ni Oholiba, dia ndenge; ene-phe a kexile ami, anga a vuala anʼa mala ni anʼa ahetu; o mu kulombolola o majina mâ, Samádia muene Ohola, o Jeluzaleme Oholiba. Ohola hé u di bhanga kidianzunga kioso kiala hanji uami; anga u di uabhela ni jisaii jê, o akua Asídia, a zukamene na-u. A zuata jinga izuatu ia azulu, a tolomoka kiambote, jinguvulu, minzangala i kuata luimbi, makuenze a sambela ku jikabalu. Kienhiki, muene, ene a bhange na-u o undumbu, mukonda a di bhangele ene kiá a suku-ku ku ungana ni kuiuka mu ana oso a akua Asídia, o muene ue enhó ene a mu uabhelele o ku kuata-nâ o usaii; o iteka iâ ioso hé u di kasanesa na-iu. O ufusa uê-phe, ua tundu na-u ku Ijitu, nguê ku ueha; mukonda ene a mu zeka jinga tundé mu undenge uê, ia a mu xaxata ni ku mu kuata-kuata o jithulu ja uzeletete uê, ia a mu lunduluila jinga o ima iâ ia bolo. Kala kiki, eme ue nga mu bhakula kiá bhu lukuaku lua jisaii jê, bhu lukuaku lua anʼa akua Asídia, muene a uabhelele o ku kuatanâ usai. O ene ia a mu zula tuxi-a-athakala, o anʼê a mala ni a ahatu a mu ambata-nâ, maji o muene a mu jibha ni xibhata; iú ua fumana muʼaxaxe ka ahetu hi akuâ, iá a mu te mu mimbu. O ndengʼiê Oholiba kia ki mono, ua beta dingi o kuvudisa o huiii ia uhabhu uê, o kota diê ndenge, o uuaia uê anga u beta o kuvula ua phangʼiê ndenge. Anga u di uabhela kinéne ni anʼa akua Asídia, o ilamba, ni atumini, ni iá a zukamene na-u a kexi mu zuata ni utoko uoso, o makuenze akua kusambela ku jikabalu, ene oso minzangala i bheka luimbi. Anga ngi mona kuila ua di kasanesa muene; ene kiiadi kiâ o njila iâ iene imoxi. Hé o maufusa mê u ma vudisa dingi, mukonda ua mono ifikula ia mala, iòsete ku mutôto uaʼnzu, ifikula ia mala ma akua Kaldeia a i teka ni husu; a di kutu jiphonda bhu inhonga ni imazamba ia makota ku mítue, ene oso a di-fu jikabhitango, edi kala anʼa Babilonha, ala mu Kaldeia, mu ixi iâ mua a vualela. O muene kia edi suií, a mu touo mu mesu, anga u tuma jiphunga ku Kaldeia mu kuʼexana. Bhenhobho, ana mu Babilonha, hé eza kua muene, bhu hama iê ia jihenda ja usai, anga a mu kasanesa ni maufusa mâ; o muene ue hé u di kasanesa-nâ; o kia zubha ku di kasanesa-nâ, muene ue fokoso ia mu kuata anga u a xa. Mu kubhanga kiki, ua tukulula o maundumbu mê moso, ua di zula tuxi-a-thakala, bhenhobho, ki nga ki mono muẋima uami kokuê ua tundu-ku, kala ue ki ua tundu kiá kua kota diê. O muene-phe ua vudisa dingi o mauhabhu mê, kiʼaia ni kuxinganeka o izuua ia unzangala uê, kioso kia kituka kiuaia mʼoxi ia Ijitu. Hé u di uabhela ni jisai jê, edi o jixitu kala jixitu ja jibulu, aia ni kubhubha o ima kala ioio i bhubha ku jikabalu. Mu kubhanga kienhiki, eie ua bhekesa dingi o kubanza o kusaluka kua unzangala ué, kioso akua Ijitu kia kexi mu ku kuxaxata o mele mé ni kukuata-kuata o jithulu ja unzangala ué. Kala kiki, eie Oholiba, Jihova Nzambi uambe, kuma: Tala, hádia nganda kufunhisa o jisai jé, ji ua kuatelele o fokoso eie ua di kumu-nâ, anga ene oso ngʼa bhongolola nʼa kuendela ku mbandu joso mu kuzoka nʼeie. Ene ana a akua Babilonha, ni akua Kaldeia oso, a tokala mu Pekode, ni mu Soua, ni mu Koua, ni ana oso a Asídia ejila-nâ kumoxi, o minzangala i bheka luimbi, o ilamba ni atumini oso, ni tubhitango ni athu a fuma, ene oso a sambela ku tubalu. Anga a kʼèza mu ku kúlua ni makalu, ni matènda ni malola ni ndumba dia mundu; hé a di zeleka mu jimbandu, mu ku kúlua, a zakela jingubu ni kadiakonda ni jikapasete; hé nga kà a bhana o kutena kua kufundisa, ene anga a kà ku fundisa mu ufundixilu ua jingonge jâ ene. Mu kuzoka nʼeie nga kà ku kuatela difuba, ene anga a kà ku fundisa ni njinda; a kà ku kumbuna o dizulu ni mátui, o kioso kia kà ku subhuka-bhu kia kà di bhala ku xibhata; o anʼé a mala ni anʼé a ahetu, a kà ku tambula na-u, o uoso hanji ua kà ku subhuka-ku à ka muoha mu túbhia. Eie ue o izuatu ié a kà ku zula-iu, o ima ié ia makembu a kà ku tambula-na-iu. Hé nga kà zumbula kienhiki o phulu ioso momué, ni maufusa é oso, u ua tundu-nâ mʼoxi ia Ijitu; o mesu mé ku ma zambula dingi kua ene, mba ua kà xinganeka dingi ku Ijitu. Mbata Jihova Nzambi uambe, kiki: Tala-phe, eme nga-nda ku ku bhakula bhu maku ma ió oso a ku ibhila eie, bhu maku ma ió oso u ua xile, kia ku kuatele o fokoso. Ene-phe a-nda ku ku vutuila ni luma, hé kikalakalu kié kioso a kà ki ambata, eie a ku xá tuxi-a-thakala, ua zuluka muene; anga o jisonhi ja undumbu ué ji tukuluka, ni maufusa mé ni uhabhu ué. O ima ienhiʼii iene muene ia-nda kuà ku bhanga, mukonda eie ua bhange undumbu mu ku kaiela o matumbu, eie ua di kasanesa ni mahamba mâ. Uendela jinga mu njila ia kota dié; kala kiki o kopho iê-muène eie ue nga-nda ku ku bhana-iu bhu kuaku lué. Mukonda o Jihova Nzambi, uambe kiki: O nganza ia kota dié, ia zongo i ia zanze, eie ue ua-nda ku i nua muene; ua kà kituka jingolela ni muôndo; o iene, mu ku i zonga, iambata nzungule. Ua-nda kuizala uhôlua ni misusu; o nganza ia phangʼié Samádia ia kimbuua ni kibuika. Eie-phe uanda ku i nua muene anga u i zunzumuna, katé ni ituetu iê ua-nda kua kà i kunha, o mele mé ua-nda ku ma vuza; mukonda eme Jihova Nzambi nga ki zuela. Kala kiki, O Jihova Nzambi uambe, kuma: Mukonda eie ua ngi jimbi, eie ua ngi takuila kuema dié, kuabhu-phe, ua-nda kuambata ue ni phulu ié ni maundumbu mé. O Jihova anga u ngambela, uixi: Eie monʼa diiala ua-nda kufundisa muene Ohola ni Oholiba? A londekese-phe o maufusa mâ. Kuma a te jiphanda, ala ni manhinga ku maku mâ; a te muene jiphanda ni iteka iâ, katé ni anʼâ a vuala nʼeme, a a bhitisa muene mu túbhia, phala ku a buikisa. Iá a te-ku dingi o ku ngi bhanga kiki: O kididi kiami kia dibhezelu a ki kasanesa mu kizuua kiene kimoxi, o jisabhalu jami a ji sebulula. Mbata o anʼâ kioso kia a satela jinga ku iteka iâ, mu kizuua kienhokio muene, eza jinga ue dingi mu dibhezelu diami phala ku di kasanesa; tala, kienhiki muene kia bhange muʼaxaxe ka dibhata diami. O kia di té-ku dingi, o mala a a tuma jinga ku a takana muene ku makanga; a a tumikisa muene phunga, o kiki ene a bhixila kiá; o ki ua a mono, henda ja kuiza kiá, eie ua zouo, ua di uaie mu mesu, eie ua zakela makembu. Eie ua xikama ku hama, ia iuka kiambote, ia kijingu, ia kexile bhua lulama ni meza òzale; o ku thandu dia mesa eie ua tula-ku o uasu uami ua dizumba ni majiʼami. O muene ua kexile kumoxi ni dízui dia kilungutu kia mundu ua tana, mu athu a kambe o majina muejila ue ni jihôlua ja kikangalakata; ia a te ue o malenge mu maku mâ ni itundu ia ungana ku mítue iâ. Bhenhobho nga zuela kua iú ua kukila kiá mu jiphanda, ngixi: Kindala a-nda ku di kasanesa kiavulu ni muene, o muene ue ua-nda ku di kasanesa-nâ kiavulu. Ene anga a mu bokona, kala muthu ua mu bokona ku kidianzunga; Kienhiki muene kia bokona jinga kua Ohola ni kua Oholiba, o ahetu a sembama ni uuaia! Kala kiki, a kà a fundisa kuala athu aiuka, a kà a fundisa muene kala kia fundisa ahatu a ta o jiphanda, mukua ni kia fundisa o ijibhanganga; mukonda ene ala ati-a-jiphanda, o ku maku mâ kuala manhinga. Mukonda o Jihova Nzambi, uambe kiki: Nga-nda kubhangesa kuila kifuẋi kia dikota ki banda mu kuzokanâ, hé ngʼa bhakula mu ku a bhanga ufe ni ku a bhûnda. O kifuẋi anga kia kà a bûba ni matadi, a kà a toma-toma ni xibhata jâ; o anʼâ a mala ni anʼâ a ahetu a kà a jibhila-nâ, o jinzu jâ a kà ji ta mu túbhia. Mu kubhanga kiki, nga kà zumbula o kusembama kua ʼxi, mbé ahatu oso a a sake nʼa tambule-ku phangu, phala ka bhange dingi kala ki mua sembama enu ni uuaiʼiki. Anga o kusembama kuenu mua kʼenda na-ku ku thandu dienu, o ituxi ia iteka ienu mua kʼaia na-iu; kiene ki mua-nda ku kʼijiia kuila eme ngi Jihova Nzambi. O kizuelu kia Jihova anga kiza kokuami, mu muvu ua kávua, ku mbeji iakakuinhi, mu kizuua kia kakuinhi, kiexi: Monʼa iala soneka o dijina dia kizuuʼiki, o kizuua kienhiki muene; mukonda o sobha ia Babilonha iú zukama ku Jeluzaleme, mu kizuua kienhiki muene. O dibhata didi dia kuẋinuka, tela-diu kifika, u di ambele, kuma: O Jihova Nzambi uambe, kiki: Ta ímbia bhu jiku, o ki u i ta, u ta-mu menha. U bhongoluela-mu iẋinhi iambote, o iẋinhi ioso muene iambote, ni matabela ni iphenza; u izalesa ue ni ifuba iòtungule. Kuata ue o kibhaku kia beta kota mu kilunga, o ifuba iê u i bhange jihuinhi bhoxi dia ímbia; u i bhangese kufuluka kiambote nda o ifuba iala moxi diê i tene kúbhia. Kala kiki, o Jihova Nzambi uambe kiki, uixi: Kokolo dia mbonge i kala kijibhanganga ni ímbia i fuáfua kifulu, o kifulu kiene ki ki tundu momuʼê! u zanze mʼombia kiẋimbuʼé-kiẋimbu, o muene kana ku mu xinda dikanda; mukonda o manhinga mê ala muʼaxaxe kê, ua ma tula ku thanduʼa ditadi dia kabhuetete; ka ma zunzila bhoxi, kana, phala ka a vungine ni mavu. O manhinga mê anga ma tula bhu ditadi diedi bhuetete, phala ka ma vungine, mbé o kuzangumuna o njinda, ni kuvutula o phonzo. Uila kiki, o Jihova Nzambi uambe, uixi: Lamba dia mbanza i kala kijibhanganga! Eme uami nga-nda ku uika dijiku dia dikota. Bhongolola jihuinhi ja ndumba! Uika túbhia; lamba o xitu, ximbula o muzonge, tôua na-iu ni ima ia mazumba, o ifuba iende ni kuuama. Kienhokio-phe, o ímbia ua kà i tula hanji ia hatu ku makala a uama túbhia, phala i teme, o ngulele iê ioso i jokote, o ima ioso ia ufusa moxi diê i sangumuke, o kifulu kiê ki bhue-mu. Ua bhuila, o ukumbu ua mu-bhu; maji o ifulu iê ia vulu ki i tundu luua momué; o ku túbhia-phe o ifulu ienʼii ia kà tunda. O mu ufusa ué ua ndumba, muene muala o kusembama kué, kuma eme nga mesenene ku ku zelesa, eie-phe ngué ku di zelesa; ki mungu dingi a kà ku sukula ku dixidilu dié, katé eme ki ngi bhanga kunhohesa o njinda iami ku thandu dié. Eme, Jihova, nga ki tange: Kiene muene ki kia-nda kukala; nga-nda ku ki bhanga muene; ki nganda kuvutuka dingi kuema; ki nga-nda kukondeka ue mba ngó nga kà dielesa; kala kia di fu o jinjila jé ni ibhangelu ié, kiene ue kia kà ku fundisa; Jihova Nzambi ua ki tange. Anga o kizuelu kia Jihova kiza kokuami, kuila: Eie monʼa diiala, tala, kiókio kiene mu kuinda o mesuʼé nga-nda ku ku katula-kiu mu lumoxi ngó; maji kua-nda ku di tata, mba u dila, mba mu mesu mé mu tunda kisoxi. Mikemu ié suikika-iu; o athu a fu ku a zuatele ndombe; kutila o dizamba dié ku mútue, o inama ié tá na-iu mu jisabhatu; o pholo ié kana ku i sueka, kua kà die ue o mbolo i ku tumikisa o athu. Kienhiki anga athu ngʼa tangelakiu mu kimene, o kutula ku kiemba muhatuʼami uafu; mu ku bhixila mu kimene nga bhange muene kala kia ngi tendelesa. O athu hé a ngʼambela, exi: Manhi ku tu ijidisa kioso kia lombolola o ima i ua mu bhangʼiii? Eme-phe nga ambela, ngixi: O kizuelu kia Jihova kieza kokuami, kuila: Tangela o diembu dia Izalaiele, uixi: O Jihova Nzambi uambe kiki: Talenduze, kuma eme o dibhezelu diami nganda ku di buakulula ene o matunda a mbonge ienu, o kima kiene mu kuinda o mesu menu, o disangulukilu dia miẋima ienu; o anʼenu a mala ni anʼenu a ahetu, u mua xisa, a kà tenuka ku xibhata. Anga mua kà bhanga uila ki nga bhange eme: Ki mua kà di vunga jipholo mba mua kà dia mbolo i mi tumikisa athu. Hé mua kà kala ni mazamba menu ku mítue, o jisabhatu jenu ja kà kala ue ku inama ienu; ki mua-nda kua kà di tata mba mua kà dila, maji mua kà hohela mu ikuma ienu hé mua kʼàia ni kukema mudienu, iá kuku, iá koko. Kienhiki-phe o Izekiiele ua kà mi kala muene o kijimbuete; kala kiá ioso ia bhange muene, enu uenu kiene ki mua kà bhanga; kioso o imʼiii ki ia kà mi bhita, kiene ki mua kà kʼijiia kuila eme-muène ngi Jihova Nzambi. O ku mbandu ié-phe, eie monʼa diiala, kia-nda kua kà bhita, kuila, mu kizuua eme ki nga-nda ku a katula o mbonge iâ, o matunda a makembu mâ, kiene mu kuinda o mesu mâ, kia didila o miẋima iâ, o anʼâ a mala ni anʼâ a ahetu, mu kizuua kienhokio ki kuanda kua kʼèza muthu ua subhuka-ku phala ku kuivisa na-kiu mu mátui mé? Mu kizuua kienhokio-phe, kiene kiua kia-nda kua ku jikula o dikanu dié, mu kuambela ió ua subhuka-ku; anga ua kà kuata kuzuela, kua-nda kua kà kala dingi u dibubu mu kithangana kia dikota; kienhokio eie ua kà di bhanga u kijimbuete kia isunji ni madiuanu phala ene, nda a kà tene ku kʼijiia kuila ememuène ngi Jihova. O kizuelu kia Jihova anga kiza kokuami, kuila: Eie monʼa diiala, talela o pholo ié mu kubilukila anʼa Amone, u a tele Ó muzambu ua kuzoka ni ene. Nda uambele anʼa Amone, uixi: Ivuenu o kizuelu kia Jihova Nzambi: Kuma o Jihova Nzambi uambe, kiki: Mbata eie uedi: Há! há! ku mbandu ia dibhezelu diami kioso kia di kasanesa; ni ku mbandu ia oxi ia Izalaiele kioso kia mu i kitula jingùndu; ni ku mbandu ia dibhata dia Juda kioso kiaii ku ubhika; tala-ze, eie ue nga-nda ku ku bhakula bhu maku ma akua thunda, hé u tokala kua ene, o ene hé a ta momué o malombe mâ, momué muene mua kà tunga o mabhata mâ; ene hé a kà dia ku ibundu ié, a kà nua o lete ié. O Lahabe nga kà mu bhanga kidilu kia jikamelu, o anʼa Amone kibhanga kia jimbudi; kiene ki muà ka kʼijiiia kuila eme ngi Jihova. Mukonda o Jihova Nzambi, uambe kiki: Kala ki ua beta o jimbanda ku maku eie ua titila ni inama bhoxi, o mu muẋima eie ua sanguluka mu kuiibha kué kuoso, mu kuzemba oxi ia Izalaiele, tala-phe, eme uami ue nga-nda kusunununa o lukuaku luami mu kuzoka nʼeie, hé ngi ku bhana ku akua jixi mu kukala u madibhundila mâ, ni nga kà ku katula muʼaxaxe ka ifuẋi, hé nga kà ku jimuna muʼaxaxe ka jixi, anga eʼmuène uoso ngi ku zubha-ku; phala ua kà kʼijiie kuila eme-muène ngi Jihova. O Jihova Nzambi uambe kiki: Mukonda kiedi kala kia mu tanga Mouabhe ni Seíle, exi: Tala, o dibhata dia Juda diedi kala o miji ia mukuá; kala kiki eme o Mouabhe nga-nda ku mu jikula mbandu, tundé ku jimbanza, tundé muene ku jimbanza jê jala kuema dia jimbambe jê, ja di bhange ene o makembu aʼxi, ni Bete-Jesimote, ni Bahale-Miione katé ku Kidiataime, katé ku anʼa thunda, ku ixi muene ia anʼa Amone, ioio i nga bhana kiá ni i kale iâ, mbebhu anʼa Amone ki bhu kale dingi o ku a xinganeka ni ku a lembalala mu kaxi ka akua jixi. Mua Mouabhe ue nga-nda kua kà bhangamu difundixilu, phala a kà kʼijiie kuila eme ngi Jihova. O Jihova Nzambi uambe, kiki: Kuma Idomo ua vutula o phonzo ku dibhata dia Juda, ia a kituka akua mulonga ua dikota kioso kia a tate o phonzo. Kala kiki, o Jihova Nzambi, uambe kiki: Eme uami o lukuaku luami nga-nda ku lu sunununa mu kuzoka ni Idomo, katé ki ngi halumuna-mu athu ni ibhaku; anga ngi mu kitula kikangalakata; tundé mu Temane katé mu Dedane, a kà tenuka ku xibhata. Anga Idomo nga kà mu vutuila kiua o phonzo ku lukuaku lua mundu uami ua Izalaiele; mu Idomo hé a kà bhanga-mu kala bhua tela o njinda iami ni kuthathamana kuami; phala nʼa kʼejiia kioso ki kala o phonzo iami, Jihova Nzambi ua ki tange. O Jihova Nzambi, uambe kiki: Mukonda o ma Fidíxia a bhange ima ia phonzo, mu kuvutula o phonzo ni muẋima uaiibha, mbé o kuzanga ni kizembu kiâ ki kiene kúbhua, kala kiki, o Jihova Nzambi uambe, uixi: Talenu, lukuaku luami ue nga-nda ku lu zengela o ma Fidíxia, o ijibhanganga nga kà i vuza hé nga kà jikinisa iá a subhuka ku mbanduʼa musanza ua kalunga. Hé nga kà a vutuila phonzo ia dikota, ni ku a talesa hadi ni njinda, kiene kia kà kʼijiia kuila eme-muène ngi Jihova, kioso ki nga kà zubha o ku a vutuila o phonzo iami ku thandu diâ. Anga ki bhita ku muvu ua kakuinhi ni umoxi, bhu kizuua kia dianga ku mbeji, kizuelu kia Jihova kieza kokuʼami, kiexi: Monʼa diiala, mukonda kuma, o Tilu, ku mbandu ia Jeluzaleme uedi, uixi: Ua di bhé-kiu! O dibhitu dia ifuẋi dia budika! Kia ngi budikila kiá eme! eme nga-nda kuizala kioso muene kia muia kiá ni kubudikʼiki! Kala kiki, o Jihova Nzambi, uambe kiki: Tala-ze, eme uami nga ku lungulukila, eie Tilu, nga-nda kubhangesa kuila miji iavulu a banda mu kuiza kuzoka nʼeie, mukuâ ni musanza ua kalunga ki u bandesa mabhuku mê. Miji ienhoio ia-nda kua kà bula o imbaka ia Tilu, o tuthôndo tuê a kà tu lundumuina muene bhoxi; eme anga nga kà xixila o fufutila iê, hé nga kà i bhanga kiditadi kia dikota kila muene bhueteté! Ki kala mu kaxi ka musanza ua kalunga, hé ki kituka dianekenu dia manda; mbata eme nga dianga o ku ki tula o njimbu, eme ngi Jihova; muene hé ua kà di bhanga mbole ia akua jixi. O anʼê ahatu, ala ku mukáu, a kà a jibha ni xibhata; nda a kà kʼijiia kuila eme ngi Ngana. Mukonda, o Jihova Nzambi uambe, kiki: Talenu, eme mu kuzoka ni Tilu, nga-nda ku mu bhekela Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, tundé kusuku, sobha ia jisobha u mu endela ni jikabalu, ni makalu, ni akua kusambela tubalu, ni masoladi, ni kifuẋi kia mundu uavulu. O anʼê a ahatu, ala ku mukáu, muene ua kà a jibha ni xibhata, o mu kuzoka nʼeie ua kà ku kandeia jimbonge, u ku tungila imbaka, hè ua kà ku zengela o Kadia-konda. O mu kuzoka nʼeie, a kitakula-matadi ua kà ku tudilanâ ku pholo ié, ni kupholo dia imbaka ié, o tuthôndo tué a kà tu bula ni makuua mâ. O mukonda dia tubalu tuâ o kuvula, o mvindu iâ ia kà ku vungina, o imbaka ié ia-nda kua kà teketa ni kinuminu kia iá a mondala ku jikabalu, ni kia malola, ni kia makalu, kioso o muene kia-nda kua kà bokuena bhu mielu ié, kala kiene mu bokuena bhu mabokuenu ma mbonge iòbule kididi. Muene ua kà diota mu jinzunga jé joso ni ikoto ia tubalu tuê; o mundu ué muene ua kà u jibha ni xibhata, o jiphiladi ja mbonge ié, ja kà lundumukina bhoxi. Ene hé a kà nhana o umonhi ué, o ima ié ia uenji a kà i bhûnda, o imbaka ié a kà i lundumuina bhoxi, o jinzu jé ja iuka kinéne a kà ji sengulula; anga o matadi mé ni miẋi ié ni fufutila ié, a kà i lunduluila mu kaxi ka menha. Hé nga kà zubhaku o kilungutu kia mimbu ié, o dízui dia tukoxi tué, ka kà dʼivua-ku dingi. Eie-muène hé ngi ku kitula u ditadi dia kabhuetete; hé ua kà di bhanga u dianekenu dia manda ma atona, ki mungu dingi a kà ku tunga; mbata eme ngi Jihova nga ki zuela, Jihova muene ua ki tange. O Jihova Nzambi ua tange kiki, kua Tilu; O ikolo ki ia-nda kua kà teketa ni muxindu ua kinuminu kia kibhalu kié, kioso athu a mu a toma ki aia ni kukumba, mu kuila a mu bhanga kijibha ki kuatesa uoma muʼaxaxe ké? Ilamba ioso ku musanza a kà tuluka ku iandu iâ, hé a kà di vulumuna o mavunga mâ, o izuatu iâ ia kubolodala a kà i zula; a kà zuata kimbulambula a kà xikama mu mavu hé aia ni kuteketa ithangana ioso; anga a kà kakuka mukonda dié-eie. Hé a kà ta mbùndu ia ku ku dila, ni kuila: Kia bhiti kiebhi o kujikinisa, eie, tata, ua tungile kiambote, u mbanza ia fumana, ua kexile u kindanda mu musanza ua kalunga; eie ni athuʼoso a tungile momué, mua kuatesa jinga uôma ku oso eza ku mi hindula a tunda o makanga! O kiki-phe, o ikolo ia kà teketa, mu kizuua kia kibhalu kié; o ikolo (tuzanga) iala mu musanza ua kalunga ia kà teketa, ki ia kà mona o utundilu ué. Mukonda o Jihova Nzambi uambe kiki, uixi: Kioso eme ki nga-nda ku ku bhanga ngùndu hé u kala u mbanza iòsengulule mukuá ni jimbanza ki ji xikina dingi ku tunga-mu, kioso ki nganda kubhanga kidikungu ku thandu dié, anga o ndumba ia menha i ku vungina, kuabhu-phe kienhókio nga-nda kuà ku tuluila kiá kumoxi ni iá a tuluka mu kina, ku makulu ni makombe, hé nga kà ku zekesa muene mu ididi ia seiela kinéne bhoxi mu ngongo, mu ididi iòkulu ia ikangalakata, kumoxi ni iá a tuluka mu kina, mbebhu ka ku tunge dingi; anga nga kà ta o matunda mu ngongo ia athu a muenhu. Eie-phe nga-nda kuà ku bhanga kima ki di uanesa kinéne, mukonda kua kà moneka dingi, katé kiá ku hádia ni hádia, né a ku sota, kua kà moneka dingi, Jihova Nzambi ua ki tange. Anga o kizuelu kia Jihova kiza kokuami, kuila: Eie-phe monʼa diiala, tata! O Tilu mu tele jingololo. U tangele Tilu, ua tunga mu ikoka ia musanza ua kalunga, iú uene mu ku ta o uenji ni ifuẋi mu ikolo ia vulu, uixi; Jihova Nzambi uambe kiki: Eie Tilu, tata! uene mu kuila, uixi: Eme, mu kuuabha, nga tenena kiambote. O mu kaxi ka musanza ua kalunga muene muala o mbambe jé; o ió oso a ku tungu, o kuuabha kué a ku fuamesa dingi kiengi. Mukuâ ni naviiu, bhoxi dié-eie a iudika-bhu ue ni mabaia ma miẋi ia mufaia ua Senili, o mu ku ku bhangela o jimvela, a bheka misedulu ia muxitu ua Libano. O mikaluvádiu ia Basane iene ia bhange na-iu o ihandu phala eie; o dianda dia akua Sídia, a ku bhangela o ibaka ia mazu ma nzamba, ma ikolo ia akua Kitimi. Linhu ia fina ia Ijitu, ia kubolodala, iene ia kexile o jikolotina jé, ni i kale iene o jimvela jé; o thanga ja ikolo ia Uiza, ni jikusuka ni ja azulu, jene ja kexile o divunga dié. O ia a tunga mu Sidone ni mu Alavade ene a kexile o atabhuidiʼé; o jinjimu jé, eie Tilu, ió a kexile momuʼé, ene-phe a kexile o atabuidiʼé. O adiakime mu Jebale kumoxi ni jinjimu jâ, ene-phe momuʼé a kexi mu ku ku xita o mazungu mé; o jinaviiu joso ku musanza ua kalunga ni athu oso akua kuendela mu musanza ua kalunga, a a sanga jinga momuʼé, mbé o ku ta ma-uenji nʼeie. O Jipelesa, ni akua Lídia ni akua Pute ene a kexile o masoladi é a ita mu ilômbo ié; ni jingubu ni jikapasete, a ji nhenga jinga momuʼé; ene a di bhangele o makembu mé. O ana a Alavade ni kifuẋi kié kia masoladi, ene a kexile ku thandu dia lumbu lué mu jimbandu, o jingamadita ene a kexile mu tuthôndo tuê; a nhenga jinga o jingubu jâ ku malumbu mé mu jimbandu; ene a kembesa jinga dingi o kuuabha kué. Talxixi ua-ta jinga uenji nʼeie, mukonda dia kuvula kua ndumba ia jimbongo jé; o bhu itanda ié a tela jinga-bhu uenji ua utadi ua phalata, ni ua felu, ni ua xitanhu ni ximbu. Ni Javane ni Tubale ni Meseke, ene o ngenji jé; ni mienhu ia athu ni itutu ia ngòndo, uene o uenjʼú ua-ta jinga nʼeie. O ku mabhata ma Tongalama a bheka jinga bhu itanda ié o jikabalu ni iá akua kusambela ku jikabalu, ni jimula ja ndumbe. O anʼa Dedane ene a kexile asumbixi é; ikolo ia vulu ia di bhangele sumbixilu dia lukauku lué; o mazu a nzamba ni miẋi ia kaxiki a ku bhana jinga na-iu mu kingoho ku maujitu. O Sídia ua-ta jinga o uenji nʼeie, mukonda dia ndumba ia ibhangelu ié; eza jinga bhu itanda ié ni matadi-a-kiangu-kia-uisu, ni thanga jikusuka, ni ima ia kubolodala, ni seda, ni makoladi, ni matadi azele. Ni Juda ni ixi ia Izalaiele, a kexile ene kiabhu akua ku ku tela o uenji; o ene uâ o uenji ua-ta jinga nʼeie uenhú: Ni tiliku ia Minite, ni panaji, ni uiki, ni maji a kulunga, ni maji a dizumba. Damasku ue ua-ta jinga uenji nʼeie, mukonda dia ndumba ia ikalakalu ié ni mukonda ue dia nzungule ia kuvula kua jimbongo jé, ni vinhu ia Xelebone ni lâ ia kindemba kia jimbudi jizela. O Dane ue, ni Javane, o ngenji-ia-thumba, a tá jinga o uenji bhu itanda ié; ni felu iòiudike kiambote, ni ibatubatu, ni mienge ia dizumba, iene iosuʼiii ia bokona jinga mu uenji ué. O Dedane ua-ta jinga uenji nʼeie, ua milele ia-te kiavulu phala makalu. O Alábia ni ilamba ioso ia Kedale, ene kiá a kexile ngenji ja ku ku tela o uenji ua tumbudi ni ilumbe ni isutu; uenhú uene o uenji ua-ta jinga nʼeie. O jingenji ja Seba ni Lahama, ene kiá a kexile mu ku ku tela o uenji ku ima ioso ia beta o kuuabha dizumba, ni ku matadi oso a phelu ia nzaji, ni ulu, uene o uenji ua tela jinga bhu itanda ié. Ni Halane, ni Kane, ni Edene, o ngenji ja Seba, ni Asule ni Kilimada, a ta jinga o uenji nʼeie. O iá kiá a kexile ene afuni é mu ima ioso ia kufuna, ku makuba a jasindu ni ku makuba a ima ia kubolodala, ni jikofidi ja kulundila izuatu ia matunda, jʼòkute ni mikolo, jʼò iudike ni mabaia a miẋi ua musédulu. O jinaviiu ja Talxixi, ja kexile iene o ibuka ié, mukonda dia uenji ué; eie ua diʼzalesa, eie ua di kudisa kinéne mu kaxi ka musanza ua kalunga. Athabhuidiʼé a ku bheka mua zongo o menha; o kitembue kia thunda kia kubhondelekela muʼaxaxi ka musanza. O jimbongo jé, ni itanda ié, ni uenji ué, ni athuʼé endela ku musanza, ni atabhuidiʼé ni oso a kexile mu kuxita o mazunguʼé ni oso a kexile mu ku ku tela o uenji, ni masoladi é oso ala momuʼé, kumoxi muene kiá ni kionge kié kioso, kiala muʼaxaxe ké, a kà njoboka mu kaxi ka musanza ua kalunga mu kizuua kié kia kúbua. O ku kinuminu kia mutendu ua atabhuidiʼé oxi ja ku kala mu jimbandu jê ja kà teketa. O ió a tena kukuata o kihandu, akua kuendela ku musanza, ni ene oso akua kutabhula mu musanza ua kalunga, a kà tuluka mu jinaviiu jâ hé a kʼèmanena mu kanga ku kibumu. Hé o dízui diâ a kà dʼivua muene, mu ku ku dila eie ni dijikijiki; anga a kà di takela fufuta mu mítue iâ, a kà di mbolomuena muene mu uthôka. Hé a kà di ta mabhaia mu mítue mukonda dié-eie, anga a kà di kuta idinhaji bhu inhonga, a kà ku dila muene eie ni lamba dia muenhu uâ, a kà dila muene lujiji. Mu lamba diâ, a kà ku zangumuina kibulukutu kia kudila, a kà ku tela muene jingololo, exi: Nanhi uedile kala Tilu, mukuâ ni iú ua jikinina mu dikuluma muʼaxaxe ka musanza ua kalunga? Kioso o mauenji mé kia kexile ku ma tuta ku musanza ua kalunga, eie uekutisa ifuẋi ia ndumba, ni jinzungule ja jimbongo jé ni mauenjiʼé ua bhana umoni ku jisobha mu ngongo. Bhu thembu ia ku bhondeleka ku misanza ia kalunga, o mauenji mé a njoboka muene koxiʼèlele dia menha, ni kionge kié kioso muʼaxaxe kê. Ene oso a tunga mu ikolo a kakuka mukonda dié-eie; o jisobha jâ a teketa kinéne, katé uoma ua di monekena ku jipholo jâ. O jingenji mu kifuẋi aku tela jisupiia; eie ua di bhange u kima ki kakukisa; ki mungu dingi u kala-ku katé ku hádia ni hádia. O Kizuelu kia Jihova anga kiza kokuami, kuila: Eie monʼa iala, o kilamba kia Tilu mu tangele, uixi: O Jihova Nzambi uambe kiki: Mbata kuma o muẋima ué ua di zangeleka ni kuila, uixi: Eme ngi Nzambi, ngi xikama muene ku kialu kia Nzambi mu kaxiʼèlele ka musanza ua kalunga, hé o muẋima ué u u sokesa muene kala uene o muẋima ua Nzambi; tala-phe, eie ua beta kuijiia o Daniiele ndenge; kuma eie kana-ku kima kia kasuèkele ki tena o ku ku suamena. O mu kuijiia kuè ni kutongoloka kué, muene mu ua bongela o kutena kué, eie ua mono ulu ni phalata mu malundilu a jimbongo jé. O mu kuijiia kué, kua di zale kinéne mu mauenji mé, ua vudisa dingi o kutena kué; o muẋima ué iú ua mu zangalala mukonda dia kutena kué; Uila kiki, o Jihova Nzambi uambe, kuma: Mukonda-phe eie ua mu zangeleka o muẋima ué kala uene o muẋima ua Nzambi, tala-ze, kuma eme nganda ku ku bhekela athu engi ku thandu dié, ió muene a beta o usuéia mu ifuẋi ioso, ene-phe a-nda ku fomona o jixibhata jâ, mu kuzoka ni kuuabha kua uijidilu ué-eie, anga o kubenha kué-eie a ku kasanesa. Ene a kà ku bhangesa kutuluka mu kina, hé ua kà fua kalunga ka iá a a kubuila muʼaxaxe ka musanza ua kalunga. Bhu mesuʼa iú uoso ua mu ku jibha, eie ua kʼèla hanji, uixi: Manhi eme ngi Nzambi? Maji eie u muthu ngó muene, ku Nzambi, kana, bhu lukuaku lua ió uoso u ku toma. Ua kà fua kalunga ka akua mabôlo, bhu lukuaku lua iiala iengi; mbata eme nga ki zuela, kiene kiambe Jihova Nzambi. O kizuelu kia Jihova kieza dingi kokuami, kuamba: Eie monʼa diiala, ta dingi mbùndu ia kudila, kua sobha ia Tilu, nda u mu ambele, uixi: O Jihova Nzambi uambe, kiki: Eie, é-muene kiá uejiia o kusokelesa o dizongelu, uezala ni kuijiia, eie ua tenena mu kuuabha. Ua kexile mu Edene; mu kadíbhia ka Nzambi; o matadi oso a phelu ia nzaji ene a kexile o divunga dié, ni saladonha, ni topáziu, ni diiamande, ni tulukeza, ni onixe, ni jaxpe, ni safídia, ni kalubúngulu, ni jimelada, ni ulu; o kikalakalu kia ngoma jé, ni mbendu jé, kia kexi momuʼé-muène; bhu kumbi dia ku bhangele, kiene ue kia ji iudikile. Eie-phe ua kexi u xelube ia kilangidilu ia unde ni maji phala kukuatekesa, eme nga ku xikika bhu kididi, ku mulundu ukôla ua Jihova ku ua kexile, uendela jinga mu kaxi ka matadi a lekujuka. Ua kexile ua tenena mu njila jé joso, tundé bhu kizuua kia ku bhanga, katé bhua ku sangela ni kituxi moxi dié. Mukonda dia kusokoloka kua mauenji mé, moxi dié mua kuizala ni kusuina, eie ua te o kituxi; mukonda dia kiki, ua di jingununa, ku mulundu ua Nzambi nga-nda ku ku lundumuna-ku, o mu matadi a lekujuka nga-nda ku ku jimisa-mu, eie u xelube ia mubhangedi. Muẋima ué ua zangalala mukonda dia kuila eie ua uabha kiavulu, o kuijiia kué ua ku zange mukonda dia matunda mé; nga ku lundumuina bhoxi, eme nga ku tula bhu pholo ia josobha, mbé aie ni kutala kokué. Mukonda dia nzungule ia ikuma ié, ni ungulungumba ua mauenji mé, ua kasanesa o ididi ié ikôla; eme-phe ue nga bhangesa kuila momuʼé mua tundu túbhia, tua ku jikatesa, katé ki nga ku bhange uthôkua kulu dia mundu, ku mesu a ió oso ala ku ku mona. Muʼaxaxe ka ifuẋi, ene oso a kuijiia, a kakuka mukonda dié-eie; ua di bhange u kima ki kakukisa kiavulu, ki mungu dingi u kala-ku, katé ku hádia ni hádia. O kizuelu kia Jihova anga kʼiza kokuami, kiexi: Monʼa diiala, o pholo ié talela-iu mu kuzoka ni Sidone, u zambule ima ia ku mu bilukila, u zuele, kuma: O Jihova, Nzambi, uambe kiki: Emʼiú mu kuzoka nʼeie, éʼSidone, a-nda ku ngi zangeleka muʼaxaxe ké; inga a kà kʼijiia kuila eme ngi Jihova, kioso momuʼé ki nga kà fundisa-mu ni mabhatuilu ma kidi, hé ngi kala ni kukola momuʼé. Mukonda nga-nda kutumikisa kipheku, ki mu lungulukila, ni manhinga mu jinzunga jê, o ió oso a a toma aia ni kunengukina muʼaxaxi kê, kioso kiela o xibhata ia mu zoka na-iu hanji ia mu xikamena mu jimbandu; hé à kʼijiia kuila eme ngi Jihova. Phala o muiji ua Izalaiele, ki mungu dingi u kala ni muinha uia ni ku mu ẋuka, mba muinha uia ni ku mu bhana misusu, ia uoso-uoso uia ni ku a nhana mu jimbandu jâ; hé a kà kʼijiia kuila emʼeme ngi Jihova Nzambi. O Jihova Nzambi, uambe kiki: kioso eme ki nga-nda kubhongolola o dibhata dia Izalaiele, mu kaxi ka ifuẋi mua di muangena, eme anga ngi di kôlesa muʼaxaxe kâ, bhu pholo ia akua jixi, kuabhu-phe, kienhókio a-nda kua kà tunga mu ixi iâ i nga bhana kua mubhikʼami Jakobo. A kà tunga momo ni kukondama, a tunga a soma, anga a kà bhanga mabhata, a kà kuna mivide; kiene muene, a kà tunga ni kukondama, kioso eme ki nga-nda kufundisa ene oso a muia ni kunhana mu jimbandu jâ; hé a kà kʼijiia kuila eme ngi Jihova, ngi Nzambi iâ. Mu muvu ua kakuinhi, bhu mbeji ia kakuinhi, mu kizuua kia kakuinhi ni kiiadi, kizuelu kia Jihova kieza kokuʼami, kuila: Eie monʼa diiala o pholo ié talela-iu mu kuzoka ni Falaó, sobha ia Ijitu, u mu tele muzambu, ua ku mu bhanga muene kia iibha ni Ijitu ioso. Zuela, kuamba: O Jihova Nzambi uambe kiki: Emʼiú, mu kuzoka nʼeie Falaó, sobha ia Ijitu, u kimudikixi kionéne, ua butama muʼaxaxe ka jingiji jé, eie ua mu kuila, uixi: O ngiji iami, iami eme-muène, kuma eme nga i bhange phala eme. Maji eme-phe nga-nda ku ta jinzolo mu jinganzuánzua jé, o mbiji joso jala mu jingiji jé nga-nda ku ji kuikila ku ibhialabhiábhia ié-eie; anga o mbiji joso ja jingiji jé, ja kà naminina ku ibheletete ié. Hé nga kà ku xisa mu kikangalakata, nʼeie ni jimbiji joso ja jingiji jé; ua kà sonokena ku mukáu; ki bhuà kala u ku bokuesa mba u ku bhongolola; ngà ku bhana ku iama iaʼxi ni ku jinjila ja diulu, u kale u luandu luâ. Anga ene oso a tunga mu Ijitu a kà kʼijiia kuila emeʼeme ngi Jihova, mukonda ene a di bhange mbangala ia dibubulu phala o muiji ua Izalaiele. Ene kioso kia ku kuata bhu lukuaku, eie ua budika, eie ua a ẋuua o kisuxi kioso, o ene, kiedi, zá tu xamenene kokuʼé, ua bukuka, eie ua bhangesa kuila o miongo iâ ioso ia lémbua o ku di zambesa. Kala kiki, o Jihova Nzambi uambe, uixi: Tala, eme nga-nda kubheka xibhata ku thandu dié, anga momuʼé ngi muangununa-mu o muthu ni kiama. O ixi ia Ijitu hé ia kà kituka ixi ia kikangalakata ni jingùndu; mbé nʼa kà kʼijiia kuila emeʼeme ngi Jihova, kuma eie uambe, uixi: O ngiji iamiʼeme, eme nga i bhange. Kala kiki, tala-ze, eme nga ku lungulukila nʼeie ni jingiji jé; o ixi ia Ijitu hádia nga-nda ku i kitula ikangalakata ni jingùndu ja hatu, tundé bhu katôndo ka Sevene ndú ku maẋokololo a Itiiópia. Ki mua kà bhita kinama kia muthu mba kinama kia kiama, ki mua kà tunga ue muthu mu makuinhi-auana a mivu. Mbata o ixi ia Ijitu nga-nda ku i kitula ngùndu muʼaxaxe ka jixi ja xala o jingùndu; o jisanzala jê muʼaxaxe ka jisanzaa ja budika, ja kà kituka jingùndu mu makuinhi-a-uana a mivu; anga o akua Ijitu nga kà a muangena muʼaxaxe ka ifuẋi, hé nga kà a sendumuina mu jixi. Maji-phe o Jihova Nzambi uambe kiki: Kioso kia-nda kúbhua o makuinhia-uana a mivu, akua Ijitu nga-nda ku a bhongolola dingi, ngʼa katula muʼaxaxe ka ifuẋi mua a muangena. Hé nga kà bhuisa-ku o ubhika ua akua Ijitu, anga nga kà a bhangesa kuvutuka ku ixi ia Pátulu, o ixi ia mauenji-mâ; anga a kà di bhanga muenhomo utuminu ua kambe kijingu. Ene a kà kala dingi bhoxiʼèlele o mautuminu oso ndenge, ki mungu dingi a di zangeleka ku thandu dia akua jixi; mukonda eme nga-nda kua kà a tununa, ka tene dingi o kutumina akua jixi. O kudielela kua a dielela jinga o muiji ua Izalaiele ka-nda kukala na-ku dingi, mbebhu ka a bhekele o kuxinganeka o kikuma kiâ, kioso kia tala kuema diê; kota-phe, à kʼijiia, kuila emeʼeme ngi Jihova Nzambi iâ. Anga ki bhita-phe, kuila, mu muvu ua makuinhi-aiadi-ni-sambuadi, ku mbeji ia dianga, bhu kizuua kia dianga ku mbeji, o kizuelu kia Jihova kieza kokuami, kuila: Eie monʼa diiala, o Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, ua bhangesa kuila o kifuẋi kiê kia bhange kikalakalu kia dikota mu kuzoka ni Tilu; o mítue ioso ia kituka mabhaia, o isuxi ioso ia bhomoka; o kia mu futu Tilu ki kia moneka, mba ngó o kifuẋi kiê, ku kikalakalu kia bhange mu kuzoka-nê. Kala kiki, o Jihova Nzambi uambe, uixi; Tala-ze, o Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha, nga-nda ku mu bhana o ixi ia Ijitu; o mundu uoso ua Ijitu ua kà u ambata, o madibhundilʼ ê oso ua kʼàia-nâ, o mbole iê ua kà i nhana, o ienhiʼii iene ia kà kala o futu ia masoladi mê. Ku futu ia kikalakalu kiê, kia bhange mu kuzoka-nê, nga mu bhana o ixi ia Ijitu, kuma ene a ngi kalakalela eme, Jihova, ua ki tange. Mu kizuuʼokio nga kà bhangesa kuila o kutena kua muiji ua Izalaiele kua kà sabhuka dingi, hé nga kà ku bhana o kujikula dikanu, anga ua kà zuela muene kioso ki ua tena muʼaxaxe kâ; ene hé a kà kʼijiia kuila emeʼeme ngi Jihova. Anga o kizuelu kia Jihova kiza kokuami, kiexi: Monʼa diiala, zambula, u zuele kuma; O Jihova Nzambi uambe kiki: Kemenu, muexi: Uá! O kizuuʼokio! Mukonda o kizuua kia zukama, xi, kia zukama o kizuua kia Jihova, kia mufumbeji kiʼanda kukala kiene o kithangana kia akua matumbu. O Ijitu a-nda ku mu endela kuala o xibhata, hé kua kà kala misusu ia vulu mu Itiiópia, kioso kia-nda kutenuka oso a a tubujula mu Ijitu; o mundu uê hé a kà u ambata ku ubhika, o maxikikilu ê a kà bukujuka. Ni Itiiópia, ni Pute ni Ludi, ni difungisa dia athu oso kiá, ni Kube, ni ana a jixi ja te kikutu ni Ijitu, a kà tenuka ku xibhata kumoxi ni ene. O Jihova uambe kiki: Oso a a fikidila ue kuala Ijitu, a-nda kua kà di bhala, o ku di zangeleka kua kutena kuê kua-nda kua kà tunuka; tundé kiá bhu Mingidole katé bhu katôndo ka Sevene, bhene bhua-nda kua kà fila ku xibhata, Jihova ua ki tange. Ijitu hé ua kà di bhanga ngùndu muʼaxaxe ka jixi jala jingùndu; o jisanzala jê ja kà kala sanzala ja budika ja kambe athu muʼaxaxe ka jisanzala ja kambe athu. Anga a kà kʼijiia kuila emeʼeme ngi Jihova, kioso o Ijitu ki nga-nda ku mu ta o túbhia, anga a kà jikinina ene oso a kexile mu ku mu kuatekesa. Mu kizuuʼomo o jiphunga a kʼèndela mu jinaviiu, a mu tunda bhu pholo iami phala kuia mu kusasumuisa na Itiiópia ua di jimbi, anga momuʼâ mua kà kala misusu ia dikota kala bhu kumbi dia Ijitu; kuma, tala-ze, ki kʼiza kiá. O Jihova Nzambi phe uambe kiki, uixi: Eme, mundu ua Ijitu, nganda ku u buikixila ku lukuaku lua Nabukodonozolo, sobha ia Babilonha. Ni muene ni mundu uê kumoxi, ió kene ni kiáxi mu akua jixi, ene a-nda ku ambata, phala nʼa kà sengulula o ixi; hé a kà fomona o jixibhata jâ mu kuzoka ni Ijitu, anga o ixi a kà izalesa ni athu òʼkubule. O jingiji nga kà ji kukutisa, anga ixi nga kà i sumbisa, ni ku i bhana bhu maku ma athu a bhukumuka, hé o ixi ni kuizala kuê kuoso nga kà i buikisila ku lukuaku lua athu engi; eme, ngi Jihova, nga ki tange. O Jihova Nzambi uambe, kiki: O mahamba ue nga-nda kua kà a muanga-muanga, anga ngi zubha-ku o iteka ia Nofe; ki kua kà moneka dingi kilamba ua tokala mu ixi ia Ijitu; hé mʼoxi ia Ijitu nga kà tà-mu uôma. Anga Pátulu nga kà mu sengulula, o Zouane nga kà mu ta túbhia, o mu Nôno muene mu nga kà bhangela o mabatuilu mami. Anga o njinda iami nga kà i lunduluila mu Sine, ua di bhanga muene o nguzu ia Ijitu, o mundu uoso ua Nôno nga kà u buikisa. Mu Ijitu nga kà uika-mu milengu ia túbhia; o Sine ua kà kala ni misusu ia ndumba, o Nôno ua kà baza, o Nofe ua kà kala ni dinhengena mu izuua ioso. O minzangala ia mala mu Avene ni mu Pibezete ia kʼábua ku xibhata, hé o jimbanza jenhiji ja kà vubuka mu ubhika. O mu Tafene kuma kua kà vunda, kioso eme ki nga kà bukula momo o jungu ia Ijitu, hé o ku di zangeleka kua nguzu iê kubhua-mu; dituta dia kà mu vungina, o anʼê a ahetu a kà kuzuka mu ubhika. Kienhiki ki nga kà bhanga o mabatuilu mami mu Ijitu, hé a kà kʼijiia kuila emeʼeme ngi Jihova. Anga ki bhita kuila, ku muvu ua kakuinhi ni umoxi, bhu mbeji ia dianga, mu kizuua kia kasambuadi ku mbeji, o kizuelu kia Jihova kieza kokuami, kuamba: Eʼmonʼa diiala, eme nga bukula o lukuaku lua Falaó, sobha ia Ijitu, maji, tala-ze, ka-nda ku lu ta milongo, mba a ku kuta bhu kitanda, mbé o ku lu suinisa, phala nʼa tene kukuata dingi xibhata. Uila kiki, o Jihova Nzambi uambe, uixi: Tala-ze, eme o Falaó, sobha ia Ijitu, nga mu lungulukila muene, o maku mê nga-nda ku mu bukula-nâ, kutale lulu lua di sanze uixi loio lua bukuka kiá, anga ngi mu bhangesa o xibhata iê ku mu sonoka bhu maku. Anga, o akua Ijitu, nga kà a muangena mu ifuẋi, hé nga uanena mu jixi. O maku a sobha ia Babilonha nga kà a suinisa dingi, anga nga kà ta o xibhata iami bhu lukuaku luê; maji-phe, o Falaó nga kà mu bukujula o maku, hé ua kà kala mu ku kumba bhu pholo ia sobha ia Babilónha kala kiia ni ku kumba o muthu a mu tubula. Eme-phe, nga kà zangumuna o maku a sobha ia Babilonha, maji o maku a Falaó a kà laúka; hé a kà kʼijiia kuila eme ngi Ngana, kioso eme ki nga-nda kuta o xibhata iami bhu lukuaku lua sobha ia Babilonha, o muene hé ua kà i zengela ku thandu dia ixi ia Ijitu. Anga o akua Ijitu nga kà a muangena mu ifuẋi, hé nga kà a uanena mu jixi; o kiókio kiabhu kiene kia kà kʼijiia kuila ememuène ngi Jihova. Anga ki bita mu muvu ua kakuinhi ni umoxi, bhu mbeji ia katatu, mu kizuua kia dianga ku mbeji, kiene kieza o kizuelu kia Jihova kokuami, kuila: Eʼmonʼa diiala, tangela Falaó, sobha ia Ijitu, ni mundu uê, uixi: Eie ua soko ni nanhi mu unéne ué? Tala-ze, kuila Asídia ua kexile musédulu mu Libano, uala ni jithangu ja iuka, ua di zandela kinéne iú ua lebha kiavulu, o zoko-zoko diê dia kexile ku jithangu ja di zandela kiavulu. O menha ene a mu bhangesa o kukula, o kidikungu kiene kia mu zangeleka; o hungulule jê ja kexile mu ku kunguluka mu jimbandu ja ixina iê, o muene iú ua tumikisa jinga o tungiji ku miẋi ioso ia mukáu. Kiene-phe kia mu bhangesa kuila o kitala kiê kia beta kota mu kelebha, o miẋi ioso ia ditutu iala ndenge, o jithangu jê ji ja di sokolola, o miẋi iê ii ia lebhelela, mukonda dia nzungule ia menha ia kexile mu ku mu tumikisa. O jinjila joso ja diulu, ja ta jinga o ikalanga iâ mu jithangu jê; o iama ioso ia mukáu ia vualela jinga moxi dia isasa iê, o miji ioso ia makota ia xikama jinga mu kilembeketa kiê-muène. Mu kienhiki muene ua uabhele kiavulu mu unéne uê, ni mu kuzanza kua jithangu jê, mukonda o lundanji luê lua kexile bhu mbanduʼa menha a vulu. O misédulu, mu díbhia dia Nzambi, ki i tenene ku mu vungina; o mifaia ki itenene kusoka ni jithangu jê; o mikaxtanhelu ki idile kala o indemvuna iê; o mu díbhia dia Nzambi ki mu kexile muẋi ua di fuanganene ni muene mu kuuabha kuê. Ki nga mu bhange, ua uabha muene ni ndumba dia jithangu jê; o miẋi ioso ia Edene, ia kexile mu díbhia dia Nzambi, ia mu kexile ni luimbi. Kala kiki, o Ngana Nzambi uambe, uixi: Mukonda eie ua di zangula mu kitala kié, o dizoko-zoko dié di dia zangumuka mu, axaxe ka jithangu jé ja di zandela, mukonda dia kitala kié, muẋima ué iú ua di zangeleka. Eme ue nga-nda ku ku bhakula bhu lukuaku lua muiji ua beta o kusuína o miji ioso ndenge, muene ua kà ku bhana kioso kia fuama o ku ku bhanga; mukonda dia ikuma iê nga-nda ku mu texi bhu kanga. O iiala ia tundu kuengi, ió muene a kuata o uoma muʼaxaxe ka akua jixi, ene a mu batula iá a mu xisa; o jithangu jê ji ja sonokena ku milundu ni mu makôlo, o jisuásua jê jòbukujule kuala o jihungulule joso ja ngongo; o ifuẋi ioso mu ngongo, mu kilembeketa kiê ia tundu-mu, iá a mu xisa. O jinjila joso ja diulu jeza mu kutunga mu ngùndu iê, o iama ioso ia mukáu ia diʼongoluela mʼoxiʼa jithangu jê; mbebhu o miẋi ioso bhu mbanduʼa menha ki i zangalale mukonda dia kitala kiâ, mba i zangula o dizoko-zoko diâ muʼaxaxe ka jithangu ja vundu, mba o ioio ia mu nuâ o menha i di dielela kiá ngoho iene, mukonda dia kitala kiâ; kuma iene ioso a i bhakula muene ku kalunga-ngombe, katé ni ixi ia beta o kutunuka, muʼaxaxe ka anʼa athu a i bhakula ue kumoxi ni afi oso ió a tuluka mu kina. O Jihova Nzambi uambe kiki, uixi: O kizuua kia tuluka muene mu ifélunu, nga bhangesa kuila ku kale lutu; nga bhangesa kuila o mukiukuluku a u vungina mukonda diê-muene, eme nga kondela o jihungulule jê, o jene ji jemana; o muxitu ua Libano nga u vungu ndombe mukonda diê-muene, o miẋi ioso ia ditutu ia lela mukonda diê-muene. O miji ioso nga i teketesa ni muxindu ua kibhalu kiê, kioso ki nga mu tuluila mu ifélunu kumoxi ni ió a tuluka mu kina; o miẋi ioso ia Edene, o itulu ni kioso kia beta o kuuabha mu muxitu ua Libano, ni miẋi ioso i nua o menha, ia kexile mu ku di kondela-na-iu o malamba mu ixi ia beta o kuboloka. Enhá ue a kà tuluka muene muʼalunga mu ku di bunda kumoxi ni iá a a tubula ku xibhata; xi, kua ió a mu kexile ene o lukuaku luê, a xikamene mu kilembeketa muʼaxaxi ka akua jixi. O ku miẋi ia Edene, nanhi-phe ua di fu-nê ku matunda ni kijingo? Sumbale kiene, maji-phe ua-nda kuselumuka kumoxi ni miẋi ia Edene mu ixi ia beta o kuboloka; ua-nda kuila suualá mu kaxi ka akua mabôlo kumoxi ni iá a a kubujula ni xibhata; muenhú-phe muene Falaó ni mundu uê uoso, Ngana Nzambi ua ki zuela. Anga ki bhita kuila, mu muvu ua kuinhi ni kiiadi, bhu mbeji ia kuinhi ni kiiadi, mu kizuua kia dianga, o kizuelu kia Jihova kieza kokuami, kuila: Eʼmonʼa diiala, tá nzongo ia kudila Falaó, sobha ia Ijitu, u muʼambele, uixi: Eie ua di bhangele mukuâ ni kamona ka hoji, muʼaxaxe ka ifuẋi, eie uedile kala u kimudikixi muʼalunga, ua nemeka jinga o jingiji jé, o menha ua a vunza-vunza jinga ni inama ié, o jingiji jé ua jʼizalesa jinga divunze. O Jihova Nzambi uambe kiki, uixi: Kala kiki, o ku thandu dié nga-nda kuzala-ku uanda ni dibhongolokelu dia mundu uavulu, hé a kà ku bandesa mu uanda uami. Kienhokio-phe, hé nga kà kuxa ku mavu a kukuta; nga kà ku texila muene ku mukáu ua hatu, anga nga kà bhangesa kuila o jinjila joso ja diulu ji tunga ku thandu dié; o iama ioso mu ngongo ia kà dia kokué anga ikula. O jixitu jié hé nga kà ji tula ku thanduʼa milundu, o makôlo nga kà ezalesa ni kulebha kua kitala kié. O ixi i ua mu kuenda ni kuzouela nga-nda ku i betesa ni mahaxi mé, katé ni ku milundu; o jihungulule anga ja kʼezala ni manhinga mé-èie. Kioso eme ki nga-nda ku ku jimuna, o diulu nga kà di vungina, o jithéthembua jê nga kà ji vungina ni dituta, o mbeji ki ia kʼèhela mukengeji uê ku muika. Nga kà bhangesa kuila o mikengeji ioso ibenha ku diulu diakadiaka, ia kà ku vundila, anga o ku thandu dia ixi ié nga kà bheka-ku kitombe, Ngana Nzambi ua ki tange. O muẋima ua mundu uavulu nganda kua kà u tatesa, kioso eme ki nganda kubheka o kibuika kié-eie muʼaxaxe ka miji, ku jixi eie ku jʼijiia. Uila kiki, eie-phe, monʼa muthu, o muiji ua Izalaiele ambela-na-u, uixi: Enu mua mu zuela kiki, muexi: Abha-phe, se o itondalu ietu ni ituxi ietu ia tu sambela kiá ku thandu, etuʼetu tua bulukutila kiá muenhomo, tua-nda kukola-phe dingi kiebhi o muenhu? Mukonda, o Ngana Nzambi uambe, uixi: O xibhata ia sobha ia Babilónha ii iza kokué. O mundu ué uoso nga-nda ku u buisa ni xibhata ja mazonda, ene kiá a beta o uluami muʼaxaxe ka athu; ene a-nda kujikinisa o izala ia Ijitu, o mundu uê uoso ua-nda kua kà di bota. O iama iê ioso ku thandu dia menha avulu nga-nda ku i jima o mbutu, o menha ka kà a vunzulula dingi kuala kinama kia muthu mba ikoto ia iama. Kienhokio-phe o menha mê nga-nda kua kà a xikika, o jingiji jê nga kà ji bhangesa ku kunguluka kala maji, Ngana Nzambi ua ki tange. Kioso eme o ixi ia Ijitu ki nga-nda ku i bilula jingùndu, anga o ixi iosololo mu kutenena kuê kuoso i kituka jingûndu, o kioso ki nga-nda kunemeka ene oso a tungu-mu, kuabhu-phe, kiene kiua kia í kà kʼijiia kuila emiʼeme ngi Ngana. O iá ene o madidilu a-nda kua kà dila-nâ; anʼa ahatu mu jixi a kà mu dila; kienhiki muene kiá-nda kua kà dila Ijitu ni mundu uê uoso, Ngana Nzambi muene ua ki zuela. Anga ki bhita, ku muvu ua kuinhi ni kiiadi, mu kizuua kia kuinhi ni kitanu ku mbeji, o kizuelu kia Jihova kieza kokuami, kuamba: ʼE monʼa diiala, o mundu ua Ijitu tela-u jingololo, u u bhangese o kutuluka, ni uene ni anʼa ilumba ia akua jixi ja makembu, aie mu ixi iala bhoxi kinéne, kua ió ene mu kutuluka mu kina. Eie, o ua mu tundu mu kuuabha, nanhi? Tuluka, nda u zeke kumoxi ni akua mabôlo. O ió, imazonda ia beta o nguzu, ia-nda ku mu zuelela tundé mu kaxi diʼalunga, kumoxi ni ió ala mu ku mu banda; a tuluka, iá ala muʼaxaxe ka akua mabôlo a a tubujula ni xibhata. O iá, imazonda ia beta o nguzu, ianda ku mu zuelela tundé mu kaxi diʼalunga, kumoxi ni ió ala mu ku mu banda; a tuluka, iá ala muʼaxaxe ka akua mabôlo a a tubujula ni xibhata. Muenhomo muene muala Asule ni mundu uê uoso; o jimbila jâ ene ja mu kondoloka; ene oso muene a a kubujula ia a di bhale ku xibhata. O jimbila jâ a ji te dingi ku holiʼèlele ia dikungu, o mundu uê ia a kondoloka o mbila iê; ene oso a a kubujula ia a tenuka ku xibhata, enhó muene a di uanesa jinga kulu dia mundu kua tunga o athu a muenhu. Muenhomo muene muala Elame ni mundu uê uoso ala mu jimbandu ja mbila iê; ene oso a a kubujula ia a di bhale ku xibhata; ene-phe a seiela ni inhunga iâ mu ididi ia beta o kuzonga bhoxi dia mavu; a kuatesa jinga uôma kulu dia mundu kua tunga athu a muenhu, o sonhi jâ ia aii na-ju kumoxi ni iá a tuluka mu kina. O mu kaxi kà ia a a kubujula, muene mua mu tudila o muanza uê, muʼaxaxe ka mundu uê uoso; o mu jimbandu jê, muene muala o jimbila jâ; ene oso muene akua inhunga a a kubujula ku xibhata; mbata a kuatesa jinga uôma mu ngongo ia athu a muenhu, o jisonhi jâ ia aii na-ju kumoxi ni iá a seiela mu kina; a mu tula mu kaxi ka ia a a kubujula. Muenhomo muene muala Meseke ni Tubale ni mundu uâ uoso; o mu jimbandu jâ muene muala o jimbila ja ene; ene oso muene akua mabôlo a a kubujula ku xibhata, kuma a bhanga jinga ima i kuatesa uôma mu ngongo ia athu a muenhu. Ene ka kà a sanga kumoxi ni mazonda ió a tenuka kua akua mabôlo, ia a tuluka mu mbila ni mata mâ ma ita, ia a bhetuila o jixibhata jâ; o ikuma iâ i iala ku thandu dia ifuba iâ, mukonda a a kuata jinga uôma kuala o mazonda mu ngongo ia athu a muenhu. O eie ue a-nda ku ku bukuila muʼaxaxe ka akua mabôlo, hé ua kà tandelela kumoxi ni ia a a kubujula ku xibhata. Muenhomo muene muala Idomo, ni josobha jê ni ilamba iê ioso, ió mu kutena kuê a a te kumoxi ni iá a a kubujula ku xibhata; enhá ue a tandelela kumoxi ni akua jinzevu ni kumoxi ni iá a seiela mu kina. Muenhomo muene muala o ilamba ia kusuku, iene ioso muene, ni akua Sidone oso, a seiela kumoxi ni iá a a tubujula, sonhi ja a kuata mukonda dia uôma ua kuatesa jinga mu kusuína ni kutena kuâ; ia a tandelela ni mabôlo mâ kumoxi ni iá a a kubujula ku xibhata, o jisonhi jâ a ji ambata kumoxi ni iá a kulumuka mu kina. Falaó ua kà a mona, hé ua kà di konda o malamba kumoxi ni mundu uê uoso; xi, Falaó mueniʼèlele, ni kilômbo kiê kioso, a a kubujula ku xibhata, Ngana Nzambi muene ua ki tange. Mukonda eme ue nga te o kidiuanu kiami, kulu dia mundu kuala o athu a muenhu; kala kiki, o Falaó ni mundu uê uoso, ua kà zendalela muʼaxaxe ka akua mabôlo, kumoxi ni iá a a tubujula ku xibhata, Jihova Nzambi ua ki tange. Anga o kizuelu kia Jihova kiza kokuami, kuila: Monʼa diiala, o anʼa mundu ué zuelela-u, u a tangele, kuila: Kioso eme ki ngi bheka o xibhata mu ngongo, o mundu ua ngongo hé a zangula muthu mu jimbambe jâ, anga a mu bhanga mulangidi uâ, o muene-phe kia mona o xibhata ia mu kuiza mu ngongo, hé u xika o koloneta nʼa dimune o mundu; se o ió uívua o dízui di koloneta, nguê kudimuka, o xibhata anga iza hé i mu jibha, o manhinga mê ma kala ku thandu dia mutue uémuène. Muene o dízui dia koloneta ua dʼivu, o kudimuka nguê, kuabhu-phe, o manhinga mê ma kala ku thandu diêmuène; maji o uoso u dimuka, ua kà bhulula o muenhu uê. Maji-phe, hé o mulangidi u mona o xibhata ia mu kuiza, anga u kamba o kuxika o koloneta, mbé o mundu nʼa dimuke; se o xibhata iza anga iambata muenhu umoxi muʼaxaxe kâ, muthu ió a muʼambata mu ituxi iê, maji o manhinga mê nga kà mʼèbhula bhu lukuaku lua mulangi. Eie-phe, monʼa diiala, tata, nga ku bhange u mulangidi ua dibhata dia Izalaiele; eie ua-nda kuívua jinga o kizuelu kia dikanu diami, anga ku mbandu iami ua kà a dimuna. Eme kioso ki ngiia o mukua phulu: Eʼmukua phulu, ua-ndo-fua, ni kidi muene; eie hé u kamba kuzuela, phala kuvutula o mukua phulu ku njila iê, mukua phulu iú ua kà fua muene mu kikuma kiê, maji o manhinga mê, eme nga kà mʼèbhula bhu lukauku luè-eie. Maji-phe, kioso ki ua-nda kuila eie ua zuela phala kuvutula o mukua phulu ku njila iê, mbé a diele o njilʼoio, o muene hé u tokoka o kudiela ku njila iê, muene-phe ua-nda kúfua mu kikuma kié, maji eie ua bhulula o muenhu ué. Uila kiki, eie-phe, monʼa muthu, o muiji ua Izalaiele ambela-na-u, uixi: Enu mua mu zuela kiki, muexi: Abha-phe, se o itondalu ietu ni ituxi ietu ia tu sambela kiá ku thandu, etuʼetu tua bulukutila kiá muenhomo, tua-nda kukola-phe dingi kiebhi o muenhu? Ambela-u, uixi: Kikola! Eme ngi Jihova Nzambi! Kuma eme ki ngène mu kuuabhela kalunga ka mukua phulu, maji ki ngi uabhela o mukua phulu kudiela ku njila iê ia ibha nʼa kole muenhu; dielenu-phe, dielenu ku jinjila jenu ja ufusa; abha-phe, mukonda diahi mua-ndo fuenu ngoho, enu mu muiji ua Izalaiele, tata! Eie-phe, monʼa iala, o anʼa kifuẋi kié a tangele, kuma: O kuiuka kua muthu uaiuka, ki kua-nda ku mu bhulula bhu kizuua kiê kia kutondala; o phulu ia mukua phulu, ki ia-nda kutena ku mu dia mu kizuua kiê kioso kia-nda kudiela o phulu iê; mba o muthu ua iuka mu kuiuka kuê ua kà tena kukola muenhu mu kizuua kia-nda kuta o kituxi. Kioso eme ki nga-nda kuila o muthu ua iuka, ngixi, ni kidi muene eie u kola o muenhu, o muene, mu kudielela kiabhu o kuiuka kuê, anga u ta kituxi, o makuiuka mê moso ma bhanga jinga, ki bhua-nda kukala dingi ku ma banza, maji mu kikuma kiê, kia bhange lelu, muene mua-nda kufuila. Kioso eme ue ki ngiia o mukua phulu, ngixi: Ni kidi kiene ua-nda kufua; o muene hé u diela o kituxi kiê, anga u bhanga mabatuilu a kidi ni kuiuka, mukua-phulu muenhú hé u vutula o kiximbi kia mu bhele, nʼa futu kioso kia nhanene, hé uendela mu jingonge ja muenhu, u fula kubhanga o phulu, ni kidi muene ua kà kola muenhu, ka kà fua, kana. Ku ituxi iê iosololo ia bhanga jinga, ki kua kà kala ku mu xinganekena-ku ima ia ibha ia ku mu bhanga phulu; kuma kindala ua bhange ia iuka iú ua batula kiambote, ni kidi muene ua kà laia. Sumbala kiene, maji o an, a mundu ué a zuela, exi: O njila ia Jihova ki iala ditônono; maji o njila ia ene muene, iene-ku ki i sokelela. O muthu ua iuka kioso kia tunda mu kuiuka kuê hé u bhanga kikuma, mu kikuma kiê muene mu a fua. O mukua phulu, kia diela ku phulu iê, hé u fundisa kiambote ni kubhanga ia iuka, mu ienhiʼii ia bhange muene mua kà kolela o muenhu uê. Sumbala kiene, maji-phe enu muexi: O njila ia Jihova ki i iuka ditônono; maji, enu-phe, muiji ua Izalaiele, tata, nga-nda ku mi fundisa muthu ni muthu kala kia fuama mu njila jê. Anga ki bhita kuila, o mu muvu ua kakuinhi ni kiiadi, ua uhutile uetu, bhu mbeji ia kakuinhi, mu kizuua kia katanu ku mbeji, kua ngi sange umoxi ua subhuka ku Jeluzaleme, uixi: O mbanza iònemeke. Kienhókio o lukuaku lua Jihova lua kexile nʼeme ku kiemba, kioso hanji ió ua subhuka kʼeza luua; lua ngi jikula o dikanu katé ió kia ngʼendela mu kimenemene; o dikanu diami dia jikuka, eme ue ki ngi di xibha dingi. Kienhokio-phe, o kizuelu kia Jihova kieza kokuami, kiexi: Monʼa diiala, enhá a tungu mu ididi iii iala o jingùndu mua Izaliele, a mu zuela, exi: Mbalahamu ua kexidiê ngó muthu umoxi, o ixi iosuʼiii ia mu tokalele muene, maji-phe etu tua vulu; o ixi ienhiʼii ia a tu bhié-iu kiá ku i vua. Kala kiki-phe, eie tangela-u, uixi: O Jihova Nzambi uambe, uixi: Mu kudia, mu dia ni manhinga, hé mu leka o mesu ku iteka ienu, anga mu bhubhisa manhinga! manhi o ixi iii ia-nda kukala ienu? Enu mua dielela kiá ngoho o xibhata ienu, mu bhanga isunji, kala muthu u kasanesa muhatuʼa mukuá! anga o ixi iii i kala ienu? Eie-phe ua kà a tangela kiki, uixi: O Jihova Nzambi uambe kiki: Lémbua! Nga di lokela muene kala Eme ki ngala kulaia, kuma oso a kà kala mu ididi ia kukuta a kà di bhala ku xibhata, o uoso u kala mu mukáu nga kà mu bhakula j ku kiama ni ki mu di, o oso ala mu ididi ia kondama ni mu mabànda, a kà fua ku dibhebhu. O ixi anga nga kà i kitula ia jingùndu ni kimbuua, anga o izala ia nguzu iê ia kà bhua-ku; o milundu ia Izalaiele ia kà xalèla jingùndu ji bhinga kana muthu ua kà bhita-mu. Kiene kia kà kʼijiia kuila emeʼeme ngi Jihova, kioso o ixi ki nga kà i kitula jingùndu ni kimbuua mukonda dia maufusa mâ ma bhanga jinga. O eie-phe, monʼa diiala, o ana ku mundu ué a muia ni ku ku longolola bhu mbanduʼa mitôto ni bhu mielu ia jinzu; anga aia ni ku di ambela mudiâ, kala muthu ni phangʼiê, exi: Nga mi diondo, zenu, muivue se kizuelu kiahi ki tunda kua Jihova. Ene anga eza kokué, kala o mundu ki uejidila kiá o kuiza, hé a xikama bhu pholo ié-eie, kala mundu uami, anga evua muene o maka oso u uà tela, maji ka xikina kuia ni ku a bhanga; mukonda a bhomba ni dikanu diâ, maji o muẋima uâ uala ku kaiela o unjenje uâ. Eie-phe kiá ua di bhange u kamuimbu kâ ka jihenda, kamuimbu ka ió uoso uala ni mbimbi ia tululuka, uejiia ue o kuxika kiambote; mukonda o maka mé a evua muene, maji ka xikina ku a bhanga. Maji, o hádia kioso kiza kiki, kienhokio-phe a kà kʼijiia muene kuila o mu kaxi kâ mua kexile ni polofeta. Anga o kizuelu kia Jihova kiza kokuami, kiexi: Eʼ monʼa muthu, tá muzambu ua kuzoka ni abidi a Izalaiele; zambula, u tangele abidi, uixi: O Jihova Nzambi, uambe kiki: Lamba dia abidi a Izalaiele a mu dʼingâ ngoho ene! Manhi o abidi kène mu kuinga o jimbudi? O maji a jimbudi mu dia, o kindemba kiê mu zuata; o iòbhange mu i batula o xingu; maji mua tokoka o kuinga jimbudi. Ia buila ki mu i suinisa, o ia kate ki mu i tumbu, ia bukuka mua lémbua ku i ta mu kitanda, o ia bhambuka mu akuá ki mu tona ku i bheka mu kilunga, o ia jimbila né ngó ku i sota; maji mu jiza mu ku ji tumina ni kutema ni nguzu. Kienhiki ji ja muangana, mukonda dia kukamba o kabhila, ji ja xalèla kiá kudia kua ngene kua iama ioso ia mukáu, kuma ja di muange kiá. O mbudi jami jì ja mu bunganena ngó mu milundu ioso, ni mu tuthuthulundu tuoso tua di leka; xi, kiene muene! O mbudi jami joso ja muanganena ngoho mu tumbu ni ngongo, ki ji moneka uoso u ji sota, mba uoso u ji takana (ku ja di texiʼoko). Kala kiki, enu tufunga, tata, ivenu o kizuelu kia Jihova: Jihova Nzambi uixi: Eme ngi laia! Ki kiedi kuma o jimbudi jami a ji bhakula ku uiii, o jimbudi jami jì ja di-bhange kúdia kua iama ioso ia mukáu, mukonda dia kukamba o kabhila, o tubhila tuami nguâ-uâ kusota o jimbudi jami, mbata a mu dʼingâ kiâ ngó ene-muène, iá a tokoka o kuinga o jimbudi jami; kala kiki, enu mu abidi, tata, ivuenu o kizuelu kia Jihova: O Jihova Nzambi, uambe kiki: Talesa-ze, eme ngi zoka ni abidi, o jimbudi jami nga-nda ku jʼibhudisa bhu lukuaku luâ, ene uâ hé eha kiá o kuinga o jimbudi, ka-nda kutena ue dingi ku dʼinga eneʼâ; anga o jimbudi jami nga kà ji bhulula mu kanu diâ, ki ja-nda kua kà kituka dingi huta iâ. Mukonda o Jihova Nzambi uambe kiki, uixi: Tala-ze, kuma eme, ememuène muene, nga-nda kusota o mbudi jami, inga ngi ji takana. Mukuâ ni mubidi kia kenga o kilunga kiê, bhu kizuua muene kia kala muʼaxaxi ka jimbudi jê ja di muange, kiene ue eme ki nga-nda kukenga o jimbudi jami; anga ngi ji takana mu ididi ioso mu ja di muangena, bhu kizuua kia dituta ni kia kitombe. O mu ifuẋi anga ngi ji katula-mu, anga ngi ji tundisa mu jixi ja vula matelu, anga ngiza na-ju mu ixi iâ, hé nga kà jʼingila mu milundu ia Izalaiele, bhu mbanduʼa jibungulule ja menha, ni mu mabhata oso aʼxi. Mu sabhelela ia mbote, muene mu nga-nda ku ji disila, o mu milundu ia di leka ia Izalaiele muene mu kala o kibhanga kiâ; muenhomo ja kà zeka mu kibhanga kia mbote, hé ja kʼènda ni kudila mu makèla a nete, mu milundu ia Izalaiele. Eme-muène-muene, nga kà disa o jimbudi jami, anga nga kà ji nhohesa, kiene kiambe Jihova Nzambi. Ioso ia jimbila ngi i kenga, o ia di texi ngiza na-iu dingi, o ia bukula kinama ngi i tá mu kitanda, o ia kate ngi i tumba; maji o ia nete, ni iii ia vulu o nguzu ngi i jimisa o mbutu; kuma nga-nda ku jʼinga ni kilunji. Ku mbandu ienuʼenu, mu jimbudi jami, o Jihova Nzambi phe uambe kiki: Talesenu kuma eme nga-nda kufundisa o ibhaku iòfele bhu kaxi ni ibhaku iòfele, o ilumbe ia jimbudi bhu kaxi ni isutu ia jihombo. Manhi ki ki mi soko o kudia sabhelela iambote, mbé mu táku dingi o kudiota-diotela bhoxi o sabhelela ienu ia mi subhuka-ku ni ikoto ienu? Ni kunua ue o menha a zele kiambote, manhi a mi subhuka-ku mu a vunza-vunza dingi ni mikônzo ienu? Ki kia bhingi kuila o jimbudi jami jidia o sabhelela i mua titidila ni ikoto ienu, hé ji-nua o mavunze u mua vunzulula ni mikônzo ienu. Kiene kia bhekesa Jihova Nzambi ku a ambela, uixi: Talesenu, kuma eme, eme-muène-muene, nga kà fundisa bhu kaxi ni ibhaku ia nete ni ibhaku ia bhele. Mukonda enu, mua muia ni ku lundujula ni isuxi ienu ni mbanji jenu, o jimbinga jenu jene ji mulua-na-ju o jimbudi joso ja kambe o nguzu, katé ki mu ji muangena ku kanga. Eme-phe o jimbudi jami nga-nda ku ji bhulula, mbé ki ji kale dingi ja kuenda ni kunhanʼé ngoho, hé nga kà fundisa o tuibhaku tuofele bhu kaxi ni tuibhaku tuofele. Anga nga kà jʼimikina mubidi umoxi ngó u kala ku thandu diâ, muene hé ua kà jʼinga; o mubhikʼami Davidi muene ua-nda kua kà jʼinga; muene ua-nda kukituka kafunga kâ. O eme-phe, ngi Jihova, nga kà kala ngi Nzambi iâ, o mubhikʼami Davidi muene ua kà kala o kilamba muʼaxaxe kâ; kuma eme ngi Jihova nga ki tange. Hé nga kà ta na-ju kikutu kia paze, o iama iaiibha mu ngongo nga kà i zubha-mu, o jene hé ja kà tunga ni kukondama mu kikangalakata, hé ja kà zekʼé muene mu matutu. O jene nga kà ji kitula dibesá kumoxi ni ididi ia mulundu uami ukôla; o mvula hé nga kà i tuma kusonoka bhu thembu iê; ia kà kala mvula ia kizediuise. O miẋi ia mukáu ia kà lukula o ibundu iê, mavu a-nda kubhana o idima iâ, anga ja kà kala ni kukondama mu ixi iâ; hé a kà kʼijiia kuila eme ngi Jihova, kioso eme ki nga-nda kubukula o jimbangala ja a bhikisa jinga na-ju, anga ngi ji bhulula bhu lukuaku lua iá a kexile mu ku a bhikisa. Ki ja-nda kukituka dingi mbole ia uiii ua akua matumbu, mba ji diua dingi ku iama ia ngongo; hé ja kà tunga ni kutululuka kua soko, ki bhu kala dingi muthu u ji sasumuisa. Anga nga kà ji kunina kidima kia dijina, ki mungu dingi ja kà fua ku nzala mu tumbu ni ngongo, mba ue ja kà kala dingi ni môndo ua akua matumbu ku thandu diâ. Mukonda-phe, ene a kʼejiia kuila, eme ngi Jihova Nzambi iâ, ngala-nâ kumoxi, ni kuila, o jene, ene o mundu uami o dibhata dia Izalaiele, Jihova ua ki tange. Enu-phe, tata, mu jimbudi jami, jimbudi ja dikèla diami, muala ngó mu athu, maji emeʼeme ngi Nzambi ienu, kiene kia tange Jihova. Anga o kizuelu kia Jihova kiza kokuami, kuamba; Eie monʼa muthu, o pholo ié lunga-na-iu ku mulundu ua Seíle, u te o muzambu ua kuzoka-nê. Nda u mu tangele, kuila: O Jihova Nzambi uambe kiki, uixi: Tala-ze, eme nga ku lungulukila eie u mulundu ua Seíle, o lukuaku luami-phe nga-nda ku lu zenga mu kuzoka nʼeie, hé ngi ku tula bhu ditala dia kibuika ni kimbuua. Jimbanza jé nga-nda ku ji bilula jingùndu, eie-muène ue ua-nda ku kituka bhoxi-mavu; anga u kʼijiia kuila emiʼeme ngi Jihova. Kuma eie o unguma ué ki uene mbambe, o anʼa Izalaiele ua ehelela ku njinda ia xibhata mu thembu ia kituxi kia dikota, kala kiki, eme ngi laia, kiambe Jihova Nzambi, kuma eie nga ku lungu phala manhinga, o manhinga ene a-nda kuia ni ku ku landameka; mukonda eie o manhinga ka ku ibhila, o manhinga-phe a-nda kuia ni ku ku zuididika. Anga o mulundu ua Seíle nga kà u bhanga dibuikilu diònene, o ioso i bhita ku thandu diê nga kà i jimisa o mbutu, ni kioso ki sota ku vutukila dingi kokuê. O milundu iê ioso nga kà izalesa ni athuʼê òkubujule; o ió oso a a kubujula ku xibhata, a kà di bhalela ku tumilundu tuê, ni mu makôloʼê ni mu jingiji jê joso. Nga-nda ku ku bhanga u dibuikilu di nangenena, o mu jimbanza jé ki mungu dingi mua kà tunga muthu; kienhiki kiene ki mua kà kʼijiia kuila emeʼeme ngi Jihova. Mbata enu mua mu zuela, muexi: O miji iiadi ni jixi jiiadi ja-nda kukala jamiʼeme-muène, hé tua kà ji-vua, o muene, muene mua kexile Jihova. Kala kiki, o Jihova Nzambi uedi: Kuma eme nga laia, eme nga-nda ku ku bhanga kia fuama o njinda ié, ni kioso kia fuama o difutu dié dioso di ua bhange, kioso ki ua di zembe ni ene; ene-phe a-nda ku ngʼijidila kioso ki nga-nda ku ku fundisa eie. Anga eie ue ua kà kʼijiia kuila eme ngi Jihova, ngʼevu o jindaka jé joso ji ua xingi ku milundu ia Izalaiele, uixi: A i sengulula kiá, ia a tu bhana-na-iu etuʼene phala kúdia kuetu. Enu-phe mua ngi di-zangelekela eme ni dikanu, enu mua vudisa o maka menu mu ku ngi balukila eme; ememuène nga dʼivila-kiu. Kala kiki o Jihova Nzambi uambe, uixi: Kioso o ixi ioso ki i kala ni kusanguluka, eie nga-nda ku ku kitula u ngùndu. Kala eie kioso ki ua sangulukila o undundu ua dibhata dia Izalaiele, kuma a mu sengulula, kiene ue ki nganda ku ku bhanga eie; ua-nda kusenguluka, eie u mulundu ua Seíle, kumoxi ni Idomo dioso, xi, Idomo dioso muene; anga a kà kʼijiia kuila emeʼeme ngi Jihova. Eie-phe monʼa diiala, zambuila o milundu ia Izalaiele, uixi: Enu milundu ia Izalaiele, ivuenu o kizuelu kia Jihova. O Jihova Nzambi uambe kiki, uixi: O kiki-phe o nguma ienu ua mu zuela kiebhi kokuenu? uedi: Há-háhá! Katé ni ididi i nangenena ia di leka, ia-nda kukala undundu uetu. Kala kiki, eie zambula u tange, kuila: O Jihova Nzambi uambe kiki, uixi: Mukonda muedi a mi buikisa, o mu jimbandu joso a mi sanujuna, mbé mu xalele mu undundu ua masubhu a miji, ia a muia ni ku mi koka-koka kuala o mizumbu ia akua jimbuembue, ni ku mi sebulula kuala o mundu, kala kiki, enu mu milundu ia Izalaiele, ivuenu o maka ma Jihova Nzambi: O Jihova Nzambi ua tange kiki ku milundu ni ku tuthuthulundu, ku jingiji ni ku jihonga, ku ididi iòbilule jingùndu ni mu ididi ia xala ngoho, ni ku jimbanza ja uehelèle, ji ja kituka dibhundilu ni môndo ua akua jixi a subhuka iá a tungu mu jimbandu jâ; kala kiki, o Jihova Nzambi uambe kiki, uixi: Ni kidi kiene, mu túbhia tua muanu uami, muene mu nga zuelela mu kuzoka ni masubhu a akua jixi ni Idomo ioso kiá, ala kubhûnda o ixi iami, ni kusanguluka kua muẋima uâ uoso, ni kukamba kusuua o muenhu, mbé ku u takuila ku uiii. Kala kiki, o ixi ia Izalaiele zambuila-iu, u tangele o milundu ni tuthuthulundu, ni jingiji ni jihonga, uixi: O Jihova Nzambi uambe kiki, uixi: Talesa-ze, kuila eme nga zuela mu muanu uami ni mu njinda iami, mbata enu muʼambata ku thandu dienu o môndo ua akua matumbu. Kala kiki, o Jihova uambe kiki, uixi: Eme nga leka o lukuaku luami, mbé o akua matumbu ala mu jimbandu jenu, ambate o lusebu luâ ku thandu diâ ene muène. Maji-phe, enu mu milundu ia Izalaiele, muanda kulukula o jithangu jenu, anga muʼima o ibundu ineu, phala o mundu uami ua Izalaiele; mukonda kua a kambe ngó kathangana phala kuiza. Talesenu, kuma eme ngala ni enu; eme nga-nda kulungulukila kokuenu, enu anga a kà mi dima ni a mi kune. Hé nga kà sokolola ndumba dia athu ku thandu dienu, mu dibhata dioso dia Izalaiele, diene dioso muene; o jimbanza joso a kà ji tunga dingi kuala athu, o ididi ioso ia kexile jingùndu a kà i tunga mabhata. Hé nga kà sokolola athu ni ibhaku ku thandu dienu, ene hé a ka di sokolola ni ku di vualulula; anga ngi mi tungisa kala mʼukulu, anga ngi bhangesa dingi kuila o kikexilu kienu ki beta dingi o kukala kiambote, ku dimatekenu dienu ndenge; anga mu kʼijiia kuila eme-ʼeme ngi Jihova. Anga nga kà bhangesa kuila ku thandu dienuʼenu mu athu, kuene kuendela o mundu uami ua Izalaiele; ene a-nda ku kúvua, hé u kituka u undundu uâ, eie ue ki mungu dingi u mu zubha o tuana. Kuma o Jihova Nzambi uambe kiki, uixi; Mukonda eie a mu ku tanga, exi: Eie u ixi i-dia o athu, eie u ixi i zubha o tuana tua mundu ué; kala kiki, eie kua-nda kúdia dingi athu, o mundu ué kua-nda ku a zubha dingi o tuana, Jihova Nzambi ua ki tange. Anga ngi bhangesa kuila momuʼé ki mungu dingi evua-mu akua matumbu kuta muôndo; o malebhu a ifuẋi kuanda ku ambata dingi ku thandu dié, mba ue u zubha dingi o tuana tua akua muiji ué-emuène, Jihova Nzambi ua ki tange. O kizuelu kia Jihova anga kiza kokuami, kiexi: Monʼa diiala, kioso o muiji ua Izalaiele ki ua tungile mʼoxi iâ, o ixi a i kasanesa ni jinjila jâ ni ibhangelu iâ; mukuâ ni dixidilu di tunda mu muhatu kia kala mu ijila iê, kiene kia kexile o njila iâ bhu mesuʼami. Njinda iami nga i lundulula ku thandu diâ, mukonda dia manhinga a lunduluila ene ku thandu dia mavu, ni mukonda dia iteka iâ, ia kasanesa-na-iu o ixi. Eme nga a muangena mu kaxi ka ifuẋi, iá a a muangena mu jixi; kala kiala o jinjila jâ, kala ue kiala o ibhangelu iâ, kiene ue muene eme ki nga a fundisa. O kia zubha kubhiẋila ku miji kua di texila, o dijina diami di kôla a di kasanesa, mbata a kexi mu ku a zuela, exi: O iá ene o mundu ua Jihova, o mu ixi iâ a tundu-mu. Maji-phe eme nga a fikisila, mukonda dia henda i nga kuatela o dijina diami di kôla, dia kasanesa o dibhata dia Izalaiele, mu kaxi ka akua jixi mua di texila. Kala kiki-phe, o dibhata dia Izalaiele tangela-diu, uixi: O Jihova Nzambi uambe kiki: Ki mukonda dienuʼenu, ki nga mu bhangela kiki, enu mu muiji ua Izalaiele, tata, maji mukonda dia dijina diami di kôla, di mua sembamesa mu kaxi ka akua jixi, mu mua di tela enu. Eme-phe nga-nda kukolesa o dijina diami dionéne, diʼôsebulule muʼaxaxe ka akua jixi, diene di mua sembamesa enu muʼaxaxe-kâ; anga o jixi ja kà kʼijiia kuila eme ngi Jihova, kioso kianda ku ngi kôlesa ku mesuʼâ muene a kutala, Jihova Nzambi ua ki tange. Hé nga kà mi katula muʼaxaxe ka akua jixi, ni ngi mi bhongolola ku jixi joso, anga ngi mi bheka dingi mʼoxi ienu. Kienhókio nga kà mi pusuila menha a zele ku thandu dienu, anga mu-bhua o dixidilu dioso; nga kà mi zelesa muene ku maufusa menu moso, ni ku mahamba menu moso. Anga nga kà mi bhana muẋima ua ubhe, ni nzumbi ia ubhe, i ngi ta moxi dienu; o muẋima ua xitu ienu, ua ditadi, nga kà u katula-mu, anga ngi mi bhana muẋima ua misuínhi. Anga mʼoxi dienu nga kà tula-mu o nzumbi iami, ni ngi mi bhangese kuenda mu jingonge jami, ni kubhaka o mabatuilu mami, ni muende ni ku a bhanga. Hé mua kà tunga mu ixi i nga bhana ku jitata jenu, enu anga mu ngi kala mu mundu uami, eme ngi kala ngi Nzambi ienu. Kienhókio nga kà mi kula ku maufusa menu moso; hé nga kʼèxana o kúdia ni ngi ku sokolola, ki mungu dingi mu kala ni nzala ku thandu dienu. O ibundu ia miẋi ue nga kà i sokolola, ni idima i tunda mu mábhia ku mikáu, phala ki mungu dingi mu bonga malebhu a nzala muʼaxaxe ka akua jixi. Kinhókio-phe kiene kiua ki mua kà banza o njila jenu ja ibha, ni ibhangelu ienu, muexi ki i iukile? Anga mua kà di kala ni fokoso enuʼenu-muène, mukonda dia makuiibha menu ni maufusa menu. Jihova Nzambi ua ki tange, uixi: Ijiienu-na-kiu muene kiambote, kuila o kiki ki nga mu ki bhangela mukonda dia henda ienuʼenu, kana! Sonhi ji mi kuate muene, mu tandanganhe mukonda dia jinjila jenu, enu mu muiji ua Izalaiele, tata! Kuma o Jihova Nzambi uambe, kiki: Bhu kumbi di nga-nda ku mi sukula ku ikuma ienu ioso, kienhókio nga kà bhangesa kuila o jimbanza joso ja kà kala athu, o ididi ioso ia bhiti ni kibuika a kà i tunga jinzo. Anga o ixi iaʼbhiti o kibuika a kà i dima, mbé ki i kale ia buikila-ku, ku mesu ma ene oso a bhita-mu. A kʼènda ni kuila, exi: Ixi iii ia kibuika, kiki ia di bhange mukuâ ni kadíbhia ka Edene! O jimbanza ja kexile ngoho, ja di bhangele jingûndu, a ji bulu, o kiki ja kuata ja kolo, ʼji ja tungiua. Kuabhu-phe. Kienhókio o miji ia subhuka-ku mu jimbandu jenu, a kà kʼijiia kuila eme, ngi Jihova, ngene mu kutunga dingi lua mukuá o mabhata a budijika, ni ku kuna dingi kioso kiʼòsengulule; eme-muène ngi Jihova-nga ki tange, nga-nda ku ki bhanga muene. O Jihova Nzambi ua tange kiki, uixi: Mu kienhiki hanji o muiji ua Izalaiele a-nda ku ngi bhinga-kiu; kuila nga kà a sokoluela athu kala kilunga kia ibhaku. Mukuâ ni kilunga kiʼòkôlese, kala o kilunga kia Jeluzaleme mu ionge iâ ikôla, kiene ue o jimbanza ja budijika ki ja kʼèzala ni ilunga ia athu; hé a kà kʼijiia kuila emeʼeme ngi Jihova. O lukuaku lua Jihova lueza ku thandu diami, o Jihova hé u ngʼambata mu nzumbi, hé u ngi tula mu kaxi ka dikôlo diezala ni ifuba. Iu ua ngi nhungisa muʼaxaxe kâ; tala-ze, o ifuba ia kexile ia ndumba muene, ia di zale mu dikôlo, ia kukuta ni iene uokón! Anga u ngʼambela, uexi: Eie, monʼa diiala, tata, o ifuba iii, o kuila i kalʼé dingi ni muenhu? Eme nga mu ambela, ngixi: Jihova, Nzambi, eie kiá ua kʼijiia. Bhenhobho-phe ua ngʼambela, uixi: Zambuila o ifuba iii, u i ambele, kuma: Enu mu ifuba ia kukuta, ivuenu o kizuelu kia Jihova. O Jihova Nzambi ua tange kiki ku ifuba iii, uixi: Talesenu, nga-nda ku bokuesa o nzumbi momuenu, anga muiza dingi ku muenhu. Nga kà ta dingi o mixibha ku thandu dienu, hé ngi bhangesa kuila o xitu i sabhuka dingi ku thandu dienu, anga o ku thandu dienu nga kà zala-ku dingi o kikonda, hé ngi tá o nzumbi mʼoxi dienu, anga mua kʼèza dingi ku muenhu, nda mu kʼijiie kuila emeʼeme ngi Jihova. Kienhokio, anga ngi zambula kala kia ngi tumu; hé ku kala kilungutu, kioso eme ki ngala kuzambula; talesaze! hé bhu kala o ku di-ṗhuṗha-ṗhuṗha, o ifuba ioso ia di-ambatesa ni ku di sokejeka, kala kifuba ku kifuba kiê. O ki nga talesa, ngʼexi sui, nga mono kueza mixibha ku thandu diâ, anga o misuínhi i sabhuka, o kikonda kia-dizale muene ku thandu diâ; maji o mʼoxi diâ o muenhu, lémbhue. O muene anga u ngʼambela, uixi; Zambula ku nzumbi, zambula eie monʼa diiala, tata, u tangele o nzumbi, uexi: O Jihova Nzambi uambe kiki: Eie u nzumbi, tundila mu itembu i uana iaʼxi, nda u bhuselele ku thandu dia imbi iii, phala eze dingi ku muenhu. Eme anga ngi zambula kala kia ngi tumu muene; kienhokio o nzumbi i bokona mʼoxi diâ hé eza ku muenhu, anga a balumuka, emana nzanza, hé a di bhanga kifuẋi kia dikota kinéne. Bhenhobho-phe u ngʼambela, uixi: Eʼ monʼa diiala, o ifuba iii, uene o muiji uoso ua Izalaiele; kuma ene a mu kuila, exi: O ifuba ietu ia kukuta, o kudielela kuetu kua di boto; o etu ia a tu batula kiá. Kala kiki, zambula u a tangele, kuma: O Jihova Nzambi uambe kiki, uixi: Talesenu, kuma eme hádia nga kà jikula o jimbila jenu, anga ngi mi bhangesa kutunda mu ina ienu, enu mundu uami, tata, hé nga kà mi bheka dingi mu ixi ia Izalaiele. Kiene ki mua kà kʼijiia kuila emeʼeme ngi Jihova, kioso ki nga kâ jikula o jimbila jenu, anga enu mu mundu uami, ngi mi tundisa mu ina ienu. Anga nga kà ta o nzumbi iami mʼoxi dienu, enu hé mua kà kola o muenhu, eme anga nga kà mi tula dingi mʼoxi ienu hé mua kà kʼijiia kuila eme ngi Jihova, eme ngʼambe kienhiki, emeʼ-muène ue nga ki bhange, kiene kia tange Jihova. O kizuelu kia Jihova kieza kokuami, kuila: Eie-phe, u monʼa muthu, zangula kiẋimbu kia muẋi, ú soneke-ku, kiki: Kua Juda ni ku anʼa Izalaiele, ene o akuâ. Hé u zangula dingi kiẋimbu kia mukuá kia muẋi, anga u soneka-ku, kiki: Kua Zuze, muene o mbangala ia Ifalaíme, ni ku dibhata dioso dia Izalaiele, ene o akuâ. Anga u i bunjika kumoxi, ni i di bunjike muene i kale iene imoxi ngó bhu lukuaku lué. O ki kala o anʼa mundu ué a ku zuelesa, exi: Abha, o kia lombolola o ima iii ku tu tangelaʼkiu? Eie-phe u a ambela, uixi: Jihova Nzambi uambe kiki, uexi: Talesenu, kuma eme nga-nda kuzangula o mbangala ia Zuze, ia kexile bhu lukuaku lua Ifalaíme, ni ja miji ia Izalaiele, o akuâ, anga nga kà ji bunda ku mbangala ia Juda, jene hé nga kà ji bhanga mbangala imoxi ngó, o jene hé ja kà kituka mbangala imoxi ngó bhu lukuaku luami. Anga o iẋimbu ia miẋi ku ua soneka ua kà kala-na-iu bhu maku mé, bhu mesuʼâ muene a ku tala. Hé u a ambela-phe, kuma: O Jihova Nzambi uambe kiki, uixi: Talenu, kuma o anʼa Izalaiele nga-nda ku a katula muʼaxaxe ka miji mua di takuila, hé ku jimbandu joso ngʼa bhongolola-ku, ni nga a bheka mʼoxi iâ. Ni ngʼà bhange muiji umoxi ngó mu ngongo, mu milundu ia Izalaiele, o sobha i kala mu ku a tumina ene oso i kala imoxi iene ngó; ki mungu dingi a kala ifuẋi iiadi; tunde kiá bhobho ndú ku hádia ni hádia, ki mungu dingi a kala mautuminu aiadi. Ene ue ki mungu a di kasanesa dingi ni mahamba mâ, mba ni maufusa mâ, mba o makutondala mâ, hé nga kà a kudila mu ididi ioso ia mautungilu mâ, usatela jinga o ituxi, hé nga kà a zelesa; kiokio kiá ene a kà kala mundu uami, o eme ngi kala ngi Nzambi iâ. Anga o mubhikʼami Davidi muene ua kà kala sobha iâ, ene oso hé a kà kala ni mubidi umoxi ngó; anga a kʼèndela mu mabatuilu mami, enda ni kualuka o jingonge jami ni ku ji bhanga. Hé a kà tunga mu ixi i nga bhana kua mubhikʼami Jakobo, mu ixi mua tungile o jitata jenu; hé a kà tunga muenhomo, ni ene ni anʼâ, ni ana a anʼâ, katé ku hádia ni hádia; o Davidi, dia mubhikʼami, muene u kala-mu o muadiakimi, katé ku mivu ni mivu ki iene kúbhua. Anga nga kà ta-nâ kikutu kia uembu; kiene ue kia kà kala kikutu ki nangenena; nga kà a phapha muene, nga kà a sokolola, o kididi kia dibhezelu diami hé nga kà ki tula muʼaxaxe kâ katé ku hádia ni hádia. O balaka iami ia kà kala ni ene, emeʼeme ngi kala ngi Nzambi iâ, o ene a kà kala ene o mundu uami. Anga akua jixi a kà kʼijiia kuila eme-muène Jihova, ngene kuzelesa Izalaiele kioso kia-nda kukala o dibhezelu diami muʼaxaxe kâ, katé ku hádia ni hádia. O kizuelu kia Jihova kieza dingi kokuami, kuamba: Monʼa diiala, o pholo ié talela-iu mu kuzoka ni Ngongo, o ixi ia Mangongo, o muadiakime ua mu tumina mu Meseke ni mu Tubale, u te muzambu ua kuzoka-nê. Uamba kiki: O Jihova Nzambi uambe kiki, uixi: Eme nga ku lungulukila, eie u Ngongo, u kilamba ua mu tumina mu Meseke ni mu Tubale; nga-nda ku ku bhangesa kuvutuka, kuma nga-nda ku ku ta jinzolo mu jinganzuánzua anga ngi ku ambata ni eie ni kifuẋi kié kioso kia masoladi, ni tubalu ni iá a mondala tubalu, a di zakela kiambote, kifuẋi kia dikota, edi ni ngubu ni kadiakonda, o ene oso ejiia kukuata o xibhata. Akua Pelesa, akua Itiiópia, ni akua Pute aianâ kumoxi, edi enhʼoso ni ngubu ni kapasete; ni Ngomele ni masoladiʼê oso; ni dibhata dia Tokalma, ku mbandu ia kusuku, ni masoladiʼ oso kumoxi, a di bhange ndumba dia mundu ala nʼeie. Di iudike-phe, xi, u di lunge ni eie ni mundu ué uoso ua di-bande kokué, eie nda u di bhange u kilangidilu kiâ. Mbata kia-nda kubhita izuua ia vulu, a-nda ku ku zungila; o ku zubhilu dia mivu ua kʼèza mu ixi iôtambule ku xibhata, i ia tundu muʼaxaxe ka ifuẋi iavulu mu ku di bhongoluela ku milundu ia Izalaiele ia xalele jinge jingùndu; maji-phe o ixi ioio a i katula muene muʼaxaxe ka ifuẋi, o kiki-phe ene oso a-nda kutunga ni kukondama. Kienhokio-phe, ua kà banda, hé ua kʼèza kala kibhungu, anga ua kà di bhanga kala dituta phala kuvungina o ngongo, ni eie ni masoladiʼé oso, ni ifuẋi ia vulu ia ku bande. O Jihova Nzambi uambe kiki: O mu kizuuʼomo kia kà bhita kuila o ku muẋima ué ua kà kala ni ixinganeku, hé ua kà funha kima kia ibha. Ua kʼàmba, uixi: Nga-nda kubanda mu kúlua ni jisanzala ja kambe o imbaka, nga kʼèza mu kúlua ni iá a nhoha kiambote, a tunga a soma; ene oso mu kutunga kuâ ka moneka kimbaka, ka moneka ue dikûmba mba mabhitu. Mbebhu o kutambula o madibhundila ni kuzangumuna o mbole, anga o lukuaku lué lulungulukila mu kúlua ni jixi ja kambe o athu ji ja mu tungaʼke kindala, ni mu kúlua ni mundu ua di ongeka muʼaxaxe ka akua jixi, uene o mundu uala ni ibhaku ni maundundu, iá a tungu mu kaxi kaʼxi. O Seba ni Dedane ni iá a tungu mu Talxixi kumoxi ni tuhoji tuâ tuoso, a kà kuʼambela, exi; Eie ua mu kuiza mu ku tambula o mabhundile? O kibuka kié ua ki phopho phala kunhangumuna o mbole? Phala kuambata o phalata ni ulu, phala kutambula o ibhaku ni maundundu, mbé o kubhunda ibhundile ia nzungule. Kala kiki eie monʼa diiala zambula uambele, Ngongo, uexi: O Jihova Nzambi uambe kiki: Mbé kuanda ku kʼijiia kioso bhu kumbiʼodio o mundu uami ua Izalaiele ki uà ka tunga ni kukondama? Eie-phe ua kà tunda bhu kididi kié ku jimbandu ja kusuku, hé ua kʼèza nʼeie ni ifuẋi ia vulu kumoxi, ene oso a sambela ku jikabalu, kionge kia dikota, kifuẋi ki bhonza o ku ki tanga. Anga eie ua kà banda mu kúlua ni mundu uami ua Izalaiele, mukuâ ni dituta phala kuvungina o ixi iami iene, mbé o akua jixi a tene ku ngʼijiia eme, kioso eme ki nga-nda ku di kolêsa, bhu mesu mâ, eie u Ngongo, tata! O Jihova Nzambi, uambe kiki: Eie kʼeie-muène ió nga mu tange mu izuua iókulu, ku ukunji ua abhikʼami, o jipolofeta ja Izalaiele, ió a tange o upolofeta mu ndumba dia mivu mu izuuʼomo, ngixi, nga-nda ku ku bheka mu kuzoka-nâ? Jihova Nzambi uixi: Kia-nda kua kà bhita-phe, bhu kumbiʼodio, mu j kizuua kia-nda kua kʼèza Ngongo mu kúlua ni ixi ia Izalaiele, kuila eme o njinda iami ia kà ngi banda mu mazulu. Mbata o mu muanu uami nga kiambe, ni mu kutema kua túbhia tua njinda iami, kuila o mu kizuuʼokio kua nda kukala kiteketela kia dikota mu ixi ia Izalaiele; kia kà bhinga katé ni jimbiji muʼalunga ja kà teketa bhu pholo iami, ni jinjila ja diulu, ni iama ia mikáu, ni ibamba ioso i zanzala bhoxi, ni athu oso kiabhu ala ku thandu dia mavu a ngongo; o milundu ia kà butumuka, o makôlo a kà sengumuka, o imbaka ioso ia kà di bhala bhoxi. Mukonda nga kà muʼ ixanena o xibhata ku thandu dia milundu iami ioso, kiene kiambe Jihova Nzambi; o xibhata ia muthu ia kà lungulukila muene phangʼiê. Anga mu ku zoka-nê nga kà mu bilukila ni dibhebhu ni manhinga; ni mvula ia kungulula-musoke, ni imatadi ia makota ia mvula, nga kà lauila túbhia ni xofidi ku thandu diê, ni ku thandu dia masoladi ê, ni ku thandu dia miji ia vulu ioso i kala kumoxi ni muene. Mu kienhiki eme nga-nda ku di kudisa anga ngi di kolêsa, anga ngi bhangesa kuila a ngʼijiia bhu mesu a miji ia vulu; hé a kà kʼijiia kuila eme-muène ngi Ngana. Eie-phe monʼa diiala, zambula hanji mu ku bilukila Ngongo, u tange kuila: O Jihova Nzambi uambe kiki: Tala-ze, kuma eme nga ku bilukila, eie Ngongo, eie u kilamba uene mu tumina bhu Meseke ni bhu Tubale. Eme nga-nda ku ku tesa jihinji, hé ngi ku-ta nzolo jisamanu, hé ngi ku bandesa ku jimbandu ja kusuku, ni ngi ku bheka ku milundu ia Izalaiele, anga o mufula ué ua ku kala bhu lukuaku lua kiasu ngi ku katula-na-u, o misongo ia ku kala bhu lukuaku lua kadilu ngi ku laúla-naiu. Eie-muène ua kà tenukina ku milundu ia Izalaiele, nʼeie ni masoladi ê oso, kumoxi ni miji ioso iala nʼeie; eie-muène hé nga kà ku bhana, ua kà kituka huta ia jinjila ji dia xitu, ni jinjila joso ja mabhabha, ni iama ia mukáu. Jihova Nzambi uambe kuma: Ua kà buila ngambu mu mukáu ua hatu, mukonda eme nga zuela. O Mangongo nga kà mu tumikisa túbhia, ni muʼaxaxe ka ió a tungu a somo mu ikolo; anga a kʼijiia kuila eme ngi Ngana. Anga nga kʼèjidisa o dijina diami dikola muʼaxaxe ka mundu uami ua Izalaiele, eme ue ki mungu dingi ngʼehelèla o kukasanesa o dijina diami dikola, phala akua jixi nʼa kʼijiie kuila eme ngi Jihova, iuná Ukôla mua Izalaiele. Tala-ze, kieza-bhu, kia-nda ku di kumbidila muene, Jihova Nzambi ua ki tange: Uixi o kiki kiene o kizuua ki ngene mu zuelʼiki. Kienhokio-phe o ene oso a tungu mu jisanzala ja Izalaiele a kà tunda, hé à kʼoha o mata mâ, osololo muene, ni jingubu, ni jikadiakonda, ni mifula, ni misongo ia mifula, ni jimbangala ja maku, ni madionga; o iene iosuʼiii a kà i uikila túbhia mu sambuadi dia mivu. Kà kʼeza dingi ni jihuinhi mu ditutu, mba a kà ẋanga mu mixitu, maji o mata ene kiá a kà uika-na-u o túbhia; hé a kʼènda ni kunhana kua ió oso a a nhana jinga ène, anga a kà bhûnda ue kua ió oso a a bhûnda jinga ène, kuma Jihova Nzambi ua ki tange. Anga kia kà bhita-phe kuila, mu kizuua kienhókio, Ngongo nga kà mu bhana kidindu mua Izalaiele, o Dikôlo dia Ngenjiʼa-Thumba dia kexila ku thunda dia musanza ua kalunga; anga oso muene a bhita-mu enda ni kusasumuka; muenhomo muene mua kà funda Ngongo ni mundu ué uosololo, anga a kà dʼixana kiá exi: Dikôlo dia Mundu ua Ngongo. O muiji ua Izalaiele uene ua kʼènda ni ku a funda mu sambuadi dia mbeji, mbé kuzelesa o ixi. Kiene muene, o mundu uoso mu ixi, ene a kʼènda ni ku a funda; anga ene a kà kʼi-ta ku mukumbi, o kizuua kia-nda ku ngi fumanesa, ene Jihova Nzambi ua ki tange. Hé a kà tungula-ku athu enda ni kunhunga mu ixi mbé nʼai ni kufunda ió oso a tenukina mu kanga dia hatu, phala kuzelesa o ixi; kikalakalu kienhiki kia kà nakina mu sambuadi dia mbeji. O akua kunhunga mu ixi, a kà i tandulula muene mu kaxi ni kaxi; o uoso kiá u mona kifuba kia muthu, u kʼimikina kijimbuete bhu mbandu iê, katé o akua kufunda kia ki funda mu Dikôlo dia Mundu ua Ngongo. O dijina ue dia mbonge a kà ixana kiá, exi: Jamonah kienhiki muene kia kà zelesa o ixi. Eie-phe monʼa diiala, tata, o Jihova Nzambi uambe kiki, uixi: Tangela o jinjila ja ifua iosololo ni iama ioso muene ku mukáu, uixi: Di kasienu nda muize, ku jimbandu joso, izenu ku sata iami, i nga sate mukonda dienu, sata ia dikota mu milundu ia Izalaiele, nda mu-die xitu ni mu-nue manhinga. Mua-nda kúdia o xitu ia iiala ia nguzu, ni mu-nu o manhinga a ilamba mu ngongo; ni ia ilumbe ia jimbudi, ni ia tumbudi tuofele, ni ia isutu ia jihombo, ni ia tungombe, ibhaku ioso iònetesene mu Basane. Anga mua kà dia o maji hé a mi kuma, mua kà nuá o manhinga katé ki mu kodiua, ene o maji ni manhinga a sata iami i nga sate mukonda dienuʼenu. Anga o ku meza mami, mua kʼèkuta ni jikabalu, ni makalu, ni mazonda, ni athu oso akua kúlua o ita, kiene kia tange Jihova Nzambi. Eme anga nga kà ta o matunda mami muʼaxaxe ka akua jixi, o mautuminu oso a kà mona o ufundisilu uami, u nga-da kua kà bhanga, ni lukuaku luami, lu nga-nda kua kà bekula ku thandu diâ. Hé o muiji ua Izalaiele a kà kʼijiia kuila eme ngi Jihova Nzambi iâ, tundé kiá mu kizuua kienhókio katé ku pholo ku a di tela. O akua jixi hé a kà kʼijiia, kuila o akua muiji ua Izalaiele, mukonda dia kikuma kiâ, a ambata ku ubhika, mukonda a ngi bhukumukina eme, emeʼeme nga a suekela ue o pholo iami, eme nga a bhakula bhu maku a jinguma jâ, ene oso ia a takuka ku xibhata. Kala kiala o maufusa mâ ni kioso kiala o makutondala mâ, kiene ue ki nga a bhange ene, o pholo iami eme nga a suekela na-iu. Kala kiki, o Jihova Nzambi uambe kiki, uixi: O ki-ndalʼiki, o jihutile ja Jakobo nga-nda kuiza-na-ju dingi, anga ngi kuatela henda o muiji uoso ua Izalaiele; o dijina diami dikola nga kà di kuatela muanu; anga o jisonhi jâ, à kʼàia-na-ju ku thandu diâ, kumoxi ni kubhukumuka kuâ, kua ngi bhukumukina na-ku eme, kioso ene kia tungu ia a somo mʼoxi iâ, kuila kana-ku ngó uoso u a sasumuisa. Kioso eme ki nga-nda ku a bheka dingi, ngà tunda-na-u muʼaxaxe ka madiembu, anga ngʼa bhongolola, o ku jixi ja jinguma jâ à tunda-ku, anga a ngi kolêsa momuʼâ, ku mesu a mautuminu a ndumba. Kienhokio-phe a kà kʼijiia kuila, eme ngi Jihova Nzambi iâ, kioso kià mona kuila eme nga a bheka ku uhutile muʼaxaxe ka akua jixi, eme nga tona o ku a phopha dingi, mbé ene oso nʼa vutuke mʼoxi iâ; ki bhuala ngó muthu nga mu tungula-ku nʼa xalele koko. Eme ue ki mungu dingi ngi sueka o pholo iami koku ʼâ, kioso ki nga-nda kulundulula o Nzumbi iami ku thanduʼa muiji ua Izalaiele, Jihova Nzambi ua ki tange. Mu muvu ua makuinhi aiadi ni kitanu a uhutuile uetu, ku muandeku ua muvu, mu kizuua kia kakuinhi ku mbeji, kuila bhua bhiti kiá kuinhi dia muvu ni kiuana, hanji kia kuama o mbonge, mu kienhókio muene o lukuaku lua Jihova ki lueza kokuami, lú lua ngʼambata ʼte kuenhoko, mu isuma ia Nzambi, lua ngʼambata katé mu ixi ia Izalaiele, lú lua ngi tula ku mulundu ua di leka kinéne, o kuenhoko kua kexile kima kiedi kala mbanza iòtunge, ku mbandu ia Sulu. O kia ngi bheka muenhomo, tala, nga mono muthu o kidifua kiê ua di fu ni Kobidi, ua kuata ka mukolo ka linhu bhu maku ni lumbungu lua kuzongela, iú uemana bhu muelu. O muthu muenhú hé u ngʼambela, uixi: Eie monʼa diiala, tala ni mesu mé, uívue ni mátui mé, o ioso i ngi ku muesa ta-iu muene ku muẋima ué; mukonda kiene kia ku bhekela bhabha, mbé o ku ku londekeza; o ioso-phe i u mona, tangela-iu o muiji ua Izalaiele. Anga ku kala kimbaka ku kanga, kia kondoloka o inzu; o bhu lukuaku lua iala muenhú, ua kuata lumbungu lua kuzongela, lua kóvadu jisamanu, jedi ue kala kóvadu imoxi iala ni kóvadu ni kànda dia lukuaku, anga u zonga o kuzanza kua inzu, mbungu lumoxi, o kitala kia inzu ue mbungu lumoxi. Kienhókio, hé uiza bhu dibhitu dia talela ku njila ia mutundila-kumbi, u bandela ku masumbatu mé; anga u zonga o mulambu ua dibhitu, lumbungu lua muvimba mu kuzanza, hé u zonga o mulambu ua mukuá, lumbungu lua muvimba mu kuzanza. Kala xilu dimoxi dia kexile ni lumbungu bhu mulebhelela, lumoxi bhu kuzanza, o bhu kaxi ka dixilu ni dixilu bhua kexile ni kóvadu jitanu; o mukangalu ua dibhitu, bhu mbanduʼa mbalanda ia muelu, moxi diê, ua kexile lumbungu lua muvimba. Anga u zonga ue o mbalanda ia muelu, moxi diê, ia tena lumbungu lua muvimba. Anga-phe u zonga kiá o kitélembe kia mukuá kia muelu, kia kexile ni nake dia kóvadu, ni jiphiladi jê, kóvadu jiiadi, ni mbalanda ia muelu moxi, ia talela ku kanga. O muelu ua talela ku mutundila-kumbi, uedile ku mbandʼuku maxilu a tatu, o ku mbandʼuku maxilu a tatu, o mu ku a zonga, a sokelela oso kumoxi; o jiphiladi ue ja mbandu iii ni ja mbandu ia mukuá, ja sokelela kumoxi mu ku ji zonga. Hé u zonga dingi o kuzanza kua muelu, bhu dibhitu, kua kexile ni kuinhi dia kóvadu; o dibhitu kulebha kuê kuinhi dia kóvadu ni kitatu. O bhu kanga dia dixilu, ku pholo, kuzanza kuê kua kóvadu imoxi, o ku dima diê, ku mbandu ia mukuá, o kuzanza kuê ue kua kóvadu imoxi; kala dixilu dia kexile ni kóvadu jisamanu ku mbandʼuku, ni kóvadu jisamanu ku mbandu ia mukuá. Kienhókio anga uzonga o dibhitu tundé bhu hongo ia ʼxilu didi katé bhu hongo ia ʼxilu dia mukuá, bhua tena makuinhi aiadi a kóvadu ni kitanu o kuzanza kuê, bhu kaxi ka dibhitu ni dibhitu dia mukuá. Anga u zonga ue o dikanga katé ku jiphiladi, makuinhi a samanu a kóvadu, o lumbu hé lu di tandeleka katé ku jiphiladi ja kondoloka o muelu. Tundé kiabhu ku pholo ia muelu ua dibokuenu, katé ku pholo ia mbalanda ia muelu ua moxi, bhua kexile makuinhi a tanu a kóvadu. Ku maxilu ua bhange-ku ue jinjanena ja kujika-jika, ni ku jiphiladi jê, moxiʼa mabhitu mu jimbandu, kiene ue kimoxi ni mu jimbalanda; o jinjanena hé ji kondoloka o mbandu ia moxi, o ku jiphiladi a seta-ku máie. Muene anga u ngi bheka mu lumbu lua kanga; ki nga tale, muala maxilu, o dikanga mu lumbu diòludike kiambote ku mbandu joso; o dikanga didi a di kondoloka kuala makuinhi a tatu a maxilu osuʼâ. O dikanga dia kexile ku mbandu ia mielu, dia sokele kumoxi ni mulebhelela ua mabhitu; maji o dikanga dia kexile dingi bhoxi. Anga u zonga o kuzanza kua dikanga diala ku pholo dia lumbu lua moxi, ku kanga diê, dia tena hama ia kóvadu, tunde ku mbandu ia mutundila-kumbi ʻté kusuku. O kuiza ku muelu ua talela ku njila ia Kusuku mu lumbu lua kanga, muene ue ua zongo-mo o kulebha kuê ni kuzanza kuê. Ni maxiluʼê, edi ku mbandʼuku a tatu, ku mbandʼuku a tatu, ni jiphiladi jê, ni jimbalanda jê, mu ku ji zonga ja sokelela ni ja muelu ua dianga; makuinhi a tanu a kóvadu, kuene o kulebha kuê, o kuzanza kuê makuinhi a iadi a kóvadu ni kitanu. O jinjanena jâ, ni jimbalanda jê, ni máie mê, o midila iê iene imoxi ni ia muelu ua talela ku njila ia mutundila-kumbi; o kuia bhu muelu, a sambelela jinga ku disumbatu dia sambuadi dia matala, o mbalanda iê ia kexilile ku pholo. O muelu ua lumbu lua moxi ua di lulamene ni muelu ua kusuku ni ua Mutundila-kumbi; o kia zongo bhu muelu ni muelu ua mukuá, bhua tena hamʼa kóvadu. O ku tunda bhobho, u ngʼambata ku njila ia Sulu, tala, kua kexile ue muelu ua lungila ku njila ia Sulu, hé u zonga o jiphiladi jê ni jimbalanda jê, kala kiabhu o nzôngo jenhiji. O mu jimbandu ja jimbalanda mua kondoloka ue jinjanena, kala o jinjanena ja mukuá; makuinhi a tanu a kóvadu bhu mulebhelela ni makuinhi aiadi a kóvadu ni kitanu bhu kuzanza. O masumbatuʼê a kexile ni sambuadi dia matala, o jimbalanda jê ja kexile ku pholo; kua kexile ue ni máie ku jiphiladi, dimoxi ku mbandu kuku, o dia mukuá ku mbandu ia mukuá. Kua kexile ue muelu ku lumbu lua moxi, ua talela ku Sulu; anga u zonga bhu muelu ni muelu ua kamukuá, ia talela ku Sulu, bhua uanunuka hamʼa kóvadu. Kinhókio anga u ngi bokuesa mu lumbu lua moxi bhu muelu ua Sulu; anga u zonga ue o muelu ua Sulu, mu izongelu ienhiʼii kiá. Ni maxiluʼê, ni jiphiladi jê, ni jimbalanda jê, ja sokelela mu midila ienhiʼii; o jimbalanda jê ja kexile ue ni jinjanena ja kondoloka mu jimbandu; o mulebhelela ua kexile ua makuinhi a tanu a kóvadu, o kuzanza kuê kua makuinhi aiadi a kóvadu ni kitanu. Anga kukala ue jimbalanda ja kondoloka mu jimbandu; o kulebha kuê kua makuinhi aiadi a kóvadu ni kitanu, o kuzanza kuê kua kóvadu jitanu. O jimbalanda jê ja lungila ni lumbu lua kanga, o ku jiphiladi jê kua kexile máie; o masambelelu mê a kexile ni nake dia ditala. Anga u ngi bheka dingi mu lumbu lua moxi, ku mbandu ia mutundila-kumbi, anga u zonga ue o muelu kala kia mu bhanga mu izongelu ienhiʼii. Ua zongo ue o maxilu mê, ni jiphiladi jê, ni jimbalanda jê, o nzòngo jê jene jimoxi jenhʼiji; kua kexile ue o jinjanena ja kondoloka o jimbalanda mu jimbandu; o muelu kulebha kuê kua makuinhi a tanu a kóvadu, o kuzanza kuê kua makuinhi aiadi ni kitanu. O jimbalanda jê ja kexile ku lumbu lua kanga; kua kexile ue máie ku jiphiladi jê, ku tale ku mbandu iii uixi ku mbandu ia mukuá; o masambelelu ê a kexile ni nake dia ditala. Kienhókio anga u ngi bheka-phe dingi ku muelu ua Kusuku, hé u zonga dingi kala kiá o nzôngo jene jimoxi jenhiji. Ni maxilu ê, ni jiphiladi jê, ni jimbalanda jê; kua kexile ue ni jinjanena mu jimbandu; o mulebhelela uê ua kexile ua makuinhi a tanu a kóvadu, o kuzanza kuê kua makuinhi aiadi ni kitanu kia kóvadu. O jiphiladi jê ja kexile mu lumbu lua kanga; o ku jiphiladi jê kua kexile ue ni máie, ku mbandʼuku ni ku mbandu ia mukuá; o masambelelu mê ma nake dia ditala. O xilu diê ni muelu uê, ua kexilile bhu mbanduʼa jiphiladi ja mielu ia kexile mu ku sukuila o sata ia kuoha. O mu mbalanda ia muelu, muedile ku mbandʼuku meza aiadi, ku mbandʼuku meza aiadi, phala kuenda ni kubatuila-ku o xingu ia kibhaku kia sata ia kuoha, ni sata ia kituxi, ni ia kuêla. O ku mbandu ia kanga ue, bhu disambelelu dia kubokuena bhu muelu ua talela Kusuku, bhua kexile meza aiadi; o ku mbandu ia mukuá ue mu mbalanda ia muelu, mua kexile meza aiadi. Meza a uana ku mbandʼuku, meza a uana ku mbandu ia mukuá; mu jimbandu ja muelu mua kexile nake dia meza, o ku thandu diê kuene kua kexi mu kujibhila o ibhaku. O meza a uana phala o sata ia kuoha, a kexile a matadi a kuseta; o kulebha kuê kua kóvadu imoxi ni kaxaxe; o ku thandu diê kuene kua tula jinga o iselengenhe ia kubatula-na-iu o xingu ia ibhaku ia sata ia kuoha ni sata ia ujitu kua Nzambi. O jingouele jê, kulebha kuê kua ʼkanda dia lukuaku, jʼokondoluese mʼonzo ioso, o ku thandu dia jimeza kua kexile xitu ia sata. O ku kanga dia muelu ua moxi, kuene kua kexile o maxilu a jingimba, mu lumbu lua moxi, lua kexile ku mbandu ia muelu ua Kusuku, lú lua talela ku njila ia uombe; xilu dia mukuá dia kexile ku mbandu ia muelu ua thunda, di dia talela ku njila ia Kusuku. O muene hé u ngʼambela, uixi: O xilu didi, dia talela ku njila ia uombe, dia jinganga ala ni kilangidilu kia Tembulu. Maji o xilu dia talela ku njila ia Kusuku, dia jinganga jala ni kilangidilu kia Kalatódio; iá-phe ene anʼa Zadoko, mu kilunga kia anʼa Levi, a mu bhixila kua Jihova, phala ku mu bhikila. Anga u zonga o lumbu; luene luala mu jikuádulu, kuma o kulebha kuê hamʼa kóvadu, o kuzanza kuê hamʼa kóvadu; o Kalatódio ka kexile ku pholo ia Tembulu. Kienhokio-phe anga u ngi bheka mu lumbu lua Tembulu, anga u zonga o jiphiladi ja mbalanda, mu imoxi-imoxi, kóvuadu jitanu ku mbandʼuku, kóvadu jitanu ku mbandu ia mukuá; o kuzanza kua muelu, kua kóvadu jitatu ku mbandʼuku, kóvadu jitatu ku mbandu ia kamukuá. O kulebha kua mbalanda kua kexile kua makuinhi aiadi a kóvadu, o kuzanza kuê kua kuinhi dia kóvadu ni kamoxi, o kubanda a bandela jinga ku matala; anga ku kala ngunji ja makota bhu mbandu ia jiphiladi, imoxi ku mbandu kuku o ia mukuá ku mbandu ia kamukuá. Ku tunda bhenhobho u ngʼambata mu Tembulu, anga u zonga o jiphiladi, kóvadu jisamanu ja kuzanza ku mbandʼuku, kóvadu jisamanu ja kuzanza ku mbandu ia mukuá, kuene o kuzanza kua balaka. Anga o kuzanza kua dobokuenu diê ku kala ni kuinhi dia kóvadu; o mu jimbandu ja dibokuenu u zonga-mu kóvadu jitanu ku mbandu iii, kóvadu jitanu ku mbandu ia kamukuá; anga u zonga ue o mulebhelela uê, ua makuinhi a uana a kóvadu, o kuzanza kuê kua makuinhi aiadi. Anga u bokona mʼoxi diê, hé u zonga o philadi iala bhu dibokuenu, kóvadu jiiadi, o dibokuenu, kóvadu jisamanu, o kuzanza kua dibokuenu, sambuadi dia kóvadu. Anga u zonga ue o mulebhelela uê, makuinhi aiadi a kóvadu, o kuzanza kuê kua makuinhi aiadi a kóvadu ue, ku pholo ia tembulu; anga u ngʼambela uixi; O kiki kiene o Kididi Kikôla Kinéne. O phalelu ia Tembulu anga u i zonga kóvadu jisamanu, o kuzanza kua maxilu ala mu jimbandu, kóvadu jiuana, a kondoloka o Tembulu ioso. O maxilu mu jimbandu a kexile ku matala a tatu, xilu ku thanduʼa dixilu dia mukuá, ditala dimoxi makuinhi a tatu; o ku mutôto ua Tembulu anga ku kala o makungu, mbé o maxilu a kondoloka mu jimbandu, phala o mikambu i kuata muenhomo, ka i kuzule mu mutôto ua Tembulu. O ku kula kua kuzanza kua maxilu mu jimbandu kuʼaia jinga ni kuvula dingi ku ditala ni ditala, mbé o kusokesa ni ididi ia di kande ku Tembulu ku matala-matala mu jimbandu; kienhókio kia bhangesele o Tembulu o kubeta dingi o kukala ni kuzanza kuavulu bhulu. Mu kienhokio ela jinga, o kutunda bhoxi phala kubanda bhu ditala dia bhulu, a bokuena jinga bhu ditala diala muʼaxaxe. Eme nga mono o mbalanda ia di leka ia kondoloka o Tembulu; o madisesa a maxilu ala mu jimbandu a kexile ni kitala kia mbangala ia muvimba, kuma o ku a zonga a kala ni kóvadu jisamanu josuʼiji. O kukoma kua mutôto ua maxiluʼa kanga mu jimbandu, kua kexi kua kóvadu jitanu; o kididi kia xisa jinga ngoho, kiene o kididi kia maxiluʼa tokala mu jimbandu, a zukamene ku Tembulu. O bhu kaxi ka dixilu ni xilu dia mukuá, bhua kexile jinge kuzanza kua makuinhi aiadi a kóvadu, mu jimbandu joso ja Tembulu. O mielu ia maxilu mu jimbandu ia talela jinga ku ididi ia xala ngoho; muelu umoxi ku mbandu ia mutundila-kumbi, o ua kamukuá ku mbandu ia uombe; o kuzanza kua kididi kia xala ngoho kukala kua kóvadu jitanu mu jimbandu. O inzu ue ia kexile ku pholo ia kididi kia di kexidila, bhu thungi ia mbandu ia mutundila-kumbi, kuzanza kuê kua makuinhi sambuadi a kóvadu; o inzu ioso ue, mu jimbandu, o mutôto uê ua kóvadu jitanu mu kuzanza; o mulebhelela uê ua makuinhʼivua a kóvadu. Anga u zonga o Tembulu, iala ni kulebha kua hamʼa kóvadu, u zonga ue ni kididi kia di kexidila, ni inzu, ni mitôto iê, hamʼa kóvadu o kulebha kuê. Ni kuzanza kua mbandu ia kupholo dia Tembulu, ni kutunda bhu kididi kia di kexidila ku talela ku mutundila-kumbi, ni kuku ni ku mbandu ia kamukuá, hama ia kóvadu. Anga u zonga ue o mulebhelela ua inzu, ku pholo dia kididi kia di kalela, kia kexile ku dima, ni itelembe iê ku mbandʼuku ni ku mbandu ia mukuá, ia tena hamʼa kóvadu, kumoxi ni Tembulu ia mʼoxi ni jimbalanda ja lumbu. O jinjanena jala ni tumabaia tua di kuatenena ku thandu dia akuâ, ja kexile mu mbandu joso ku ididi iene kitatu kiâ. O miẋi, ku mutôto, a folala-ku mabaia mu jimbandu, kienhiki tundé bhoxi ndú ku jinjanena ja vunginine bhulu. O ku dizanzu bhu thanduʼa muelu, katé mu Tembulu mʼoxi ni ku kanga, mua kexile ima ia kuseta, ni ku mutôto uoso mu jimbandu, kutale mʼoxi uixi ku kanga. Anga o kisetelu kiê a ki bhanga kia jixelube ni máie, hé kʼila muene kuku xelube kuku xelube o díie di kala bhu kaxi, o xelube i kala ni pholo jiiadi, pholo ia muthu i talela ku diáie diala ku mbandu iii, o pholo ia kamona ka hoji i talela ku diáie dia mbandu ia mukuá; kienhiki muene kia kondoluesa ni kubhanga o inzu ioso mu jimbandu. Tundé bhʼoxi katé bhulu dia muelu, ezalesa-ku ni kubhanga-ku o jixelube ni máie, kiene kimoxi ue ku mutôto ua Tembulu. O milambu ia mielu ia sokelela mu jikuadro; o ku tula ku muelu ua kubokuena mu kididi kikôla kinéne, o kidifua kiê kia kexile kiene kimoxi ni kia mukuá. O Kalatódio ka mabaia ka kexile ka kóvadu jitatu mu kitala, o mulebhelela uê ua kóvadu jiiadi, hé ka kala ni jithungi jê; o maxikikilu mê ni mutôto uê, ua kexile ua mabaia; anga u ngʼambela, uixi: O iá ene o meza ala bhu pholo ia Jihova. O Tembulu ni dibhezelu, kiiadi kiâ, a kexile ni mielu iiadi. Anga kukala o batende jiiadi, mbé o mabhitu; batende jiiadi jiia ni ku-di-zambesa; jiiadi phala o dibhitu didi, jiiadi phala o dibhitu dia mukuá. Anga a seta-ku, ku mabhitu, jixelube ni máie, kala kia ji bhange ku mitôto, hé kukala o kibhuna kiamuẋi kia dikota, mu mbalanda ku pholo, bhu kanga. Hé kukala jinjanena jala ni tumabaia tua di kuatenena ku thandu dia akuâ, ni máie ku mbandu kuku ni ku mbandu ia mukuá ia mbalanda, kala ue mu maxilu ala mu jimbandu ja tembulu ni ku ibhuna ia makota ia miẋi. O kia zubha kubhita imʼiii, ua ngi tundisa ku kanga dia lumbu lua kanga ku mbandu ia mutundila-kumbi; iú ua ngi bheka ku maxilu a lulamene ni kididi kia di kalela, ia a kexile ku pholo dia inzo ia talela ku Suku. O hamʼa kóvadu uene o mulebhelela ua kexile na-u o muelu ua thunda; o kuzanza kuê kua makuinhi a tanu a kóvadu. Ku pholo ia makuinhi aiadi a kóvadu, a tokalele ku lumbu lua moxi, kua lulama ni dikanga dia lumbu lua kanga, kua kexile inzu ia matala a tatu. O kupholo dia maxilu kua kexile dibèla dia kuinhi dia kóvadu mu kuzanza, ku mbandu ia mʼoxi, ni njila ia kóvadu imoxi; o mabokuenu mê a kexidile ku mbandu ia kusuku. O maxilu a bhu thanduʼa sabhalalu a betele dingi o kutola; mukonda o itélembe ia bhulu ia betele dingi o ku tambula o kididi, o ia bhoxi ndenge mba ia bhu kaxi ka inzo. Mukonda iene ue ia kexile ia matala a tatu, maji ki i kexile ni jingunji kala o jingunji ja malumbu; mu kienhiki o bhulu i ia kexile kiá mu-ia ni kutola tundé bhoxi, anga bhoxi i kala kota o bhulu ni bhu kaxi, ndenge. O kimbaka kia kexile ku kanga, ku pholo dia maxilu, mu njila iia ku lumbu lua kanga, lua lulama ni maxilu, kia kexile ni makuinhi a tanu a kóvadu mu kulebha. Mukonda ue o mulebhelela ua maxilu, a kexile mu lumbu lua kanga, ua kexile ua makuinhi a tanu a kóvadu; o ku talesa ku pholo ia Tembulu, kua kexile hamʼa kóvadu. O ku mbandu ia bhoxi maxilu enhá, kuene kua kexile o muelu ua mbandu ia mutundila-kumbi, kioso ki uila ku bokona mu maxilu enhá ku lumbu lua kanga. O bhu kusanzumuka kua kimbaka kia lumbu, ku njila ia mutundila-kumbi, lua lulama ni kididi kia di kalela, ku pholo dia inzo, kua kexile ue maxilu. O njila ku pholo dia maxilu ia di file ni maxilu ene, ia talela ue ku mutundila-kumbi; kia soko o mulebhelela uê, kia soko o kusanzumuka kuê; o matundilu ê oso, a di file ue ngó, kala kia di fu o mabokuenu ê. Ni kia di-fu ue o mabokuenu a maxilu a talela ku njila ia uombe, kua kexile ue dibokuenu dimoxi bhu hota ia njila, o njila ia bhiti ku pholo ia kimbaka kia kadilu, ku mbandu ia thunda, kioso ki u bokuena mu maxilu. Anga u ngʼambela, uixi: O maxilu a kexile ku mutunmdila-kumbi ni maxilu a kexila ku uombe, ala ku pholo ia kididi kia di kalela, ió maxilu a kôla, mua bhingi kuila o jinganga, ja mu bhixila kua Jihova, muene mua dila o ima ikôla kinéne; o ima ikôla kinéne, muenhomo mua i tula, ni maujitu a makúdia, ni sata ia kituxi ni sata ia kuêla; mbata kididi kiókio kikôla. O kioso o jinganga kia bokona jinga, ka kà tunda mu kididi kikôla nʼaii mu lumbu lua kanga, maji o izuatu iâ, ia bhange na-iu o unganga, a kà i ta muenhomo, mukonda o iene ue ikôla; a kà zuata-phe kiá izuatu iengi, kienhókio kiene kia kà zukama kiua kididi kia fuama o mundu. O kioso muene kia zubha o kuzonga o Tembulu mʼoxi diê, muene ua ngi tundisila ku mbandu ia muelu ua talela ku thunda; anga u kondoloka ni kuzonga mu jimbandu. Ua zonga o mbandu ia mutundila-kumbi ni lumbungu lua kuzonga-na-lu, lua bhana hama jitanu ja lumbungu, o lumbungu lua kuzonga-na-lu mu jimbandu. Ua zonga o mbandu ia kusuku, ia bhana hama jitanu ja lumbungu, o lumbungu lua kuzonga-na-lu mu jimbandu. O mbandu ia uombe ua i zonga ue, ni lumbungu lua kuzonga-na-lu, ia bhana hama jitanu ja lumbungu. Anga u ta o mbelenge, u bhita ku mbandu ia mufuila-kumbi, hé u zonga hama jitanu ja lumbungu, ni lumbungu lua kuzonga-na-lu. Ua zonga muene ku mbandu jene kiuana kiâ; anga kukala o kimbaka kia kondoloka mu jimbandu, kia kexile ni hama jitanu ja lumbungu bhu kutandelela ni hama jitanu ja lumbungu bhu kukula mbé o ku tungula o muthu ua iuka ni mukua ituxi. Kutunda bhobho, u ngi bheka bhu dibhitu, o dibhitu dia talela ku njila ia thunda. Tala-ze, ngi mona kizunda kia Nzambi ia Izalaiele ki kʼijiia ku njila ia thunda; o kunumina kuê kala kunumina kua menha a vulu, o ixi anga i di muika mukonda dia kizunda kiê. O kidifua kia kisunji ki nga mono, kiedi kala o kisunji ki nga muene kioso ki ngʼeza mu kusengulula o mbonge; anga o isukila iê i di fuangana kala i nga muene bhu mbanduʼa ngiji ia Kebale; hé ngi di ṗhudikila o pholo bhoxi. O kizunda kia Jihova anga ki bokona mu Tembulu, ku muelu ua bhela o pholo ku thunda. O Nzumbi anga i ngi zangumuna, i ngi bheka mu lumbu lua moxi; o ku tala, kizunda kia Jihova kiezalesa o Tembulu. Anga ngʼivua dízui dia ngi zuelesa dia tundu mu Tembulu, o muthu uiza hé uimana bhu mbandu iami. Anga u ngʼambela, uixi; Eʼ monʼa diiala, o kiki kiene o kididi kia kiandu kiami, o kididi kia makànda a inama iami, bhu nga-nda kukala muʼaxaxe ka anʼa Izalaiele, katé ku hádia ni hádia; o akua muiji ua Izalaiele ue kanda kukasanesa dingi o dijina diami dikôla, ni maundumbu mâ ni imbi ia jisobha jâ, bhu ididi iâ ia di leka, kutale ene uixi o jisobha jâ, ki a ta o muelu uâ bhu mbanduʼa muelu uami, ni mikangalu ia mabhitu mâ bhua lulama ni mikangalu ia mabhitu mami, hé bhu kala mutôto bhu kaxi kami ni ene; o ene a kasanesa o dijina diami dikola ni maufusa mâ ma bhanga jinga; kiene ki nga a jimina o mbutu mu njinda iami. Kindala-phe ene a fuama kutexi dikanga diamiʼeme o maundumbu mâ, kumoxi ni imbi ia jisobha jâ, eme ni ngi tungu mu kaxi kâ katé ku hádia ni hádia. Eie-phe, tata, monʼa diiala, o inzu londekeza na-iu o muiji ua Izalaiele, phala a kale ni sonhi ja ima iâ iaiibha; a katule phangu ku inzu ienʼiii. O ene kia kala ni jisonhi ja ima ioso ia bhange, eie-phe ijidisa-nâ o ulungu ua inzu iii, ni kidifua kiê, ni matundilu mê, ni mabokuenu mê, ni ukalelu ue uoso, ni jingonge jê joso, ni ikexilu iê ioso, ni itumu iê ioso; o ima iii soneka-na-iu muene ku mesu mâ, phala aluke o kikexilu kiê kioso. O kitumu kia inzu-phe, kienhiki: O bhu dizôko-zôko dia mulundu, mu jimbandu jê joso mu dia suku, kiene kia kà kala o kididi kikôla; talaze, kuma, o kiki kiene o kitumu kia inzu. O jiji jene o jinzòngo ja kalatódio, kia zonga ku jikóvadu, o kóvadu i kala kóvadu ni dikànda dia lukuaku; o mbandu iê ia bhoxi, i kala ia kitala kia kóvadu, o kuzanza kuê kua kóvadu, o ku mizumbu iê kikondoluesa kiê kioso, ki kala kia kànda dia lukuaku; iii-phe iene o mbunda ia Kalatódio. O bhu hôle, tundé ku mavu katé ku muxinda ua bhoxi, kóvadu jiiadi, o kuzanza kuê kóvadu imoxi; tundé mu muxinda uòfele katé mu muxinda ua dikota, kóvadu jiuana, o kuzanza kuê kóvadu imoxi. O Halèle i kala ia kóvadu jiuana; o ku tunda mu Adiiele katé bhulu, muene mua kà sabhuka jimbinga jiuana, ji di leka bhulu. O Adiiele ia kà kala ni kuinhi dia kóvadu ni kiiadi mu kulebha, ni kuinhi dia kóvadu ni kiiadi mu kukula, kifua i kala kisokèlele, i sokelela mu jimbandu jene kiuana kiâ. O muxinda, u kala ni kuinhi dia kóvadu ni kiuana bhu mulebhelela ni kuinhi dia kóvadu ni kiuana bhu kuzanza, ku mbandu jê jene kiuana kiâ; o muhuhu, u kondoloka mu jimbandu jê, u kala ua kaxaxe ka kóvadu, o hôle iê i kala ni kóvadu mu jimbandu; anga o matala a masumbatu mê ma talela ku tundila o dikumbi. Hé u ngʼambela, uixi: Èʼmonʼa diiala, o Jihova Nzambi uambe kiki: O jiji jene o jingonge ja Kalatódio, bhu kumbi dioso dia-nda ku ka bhanga, phala kubhakuila ku thandu diê o sata ja kuoha, ni kusangela-ku o manhinga. O jinganga ja Levi, a tokala ku mbutu ia Zadoko, ala mu kubhiẋila jinga kokuami, phala ku ngi bhikila, eie ua-nda ku a bhana kamona ka ngombe, mbé o sata ia kituxi. Eie-phe anga ua kà tambula ku manhinga mê, hé ua kà a ta ku thungi jê jiuana, ni bhu thungi jiuana ja muxinda, ni ku mizumbu mu jimbandu; kienhiki ki ua kà bhanga jinga o dibônzo ni kilumbu. Kienhókio ua kà zangula o kangombe ka ndumbe ka kilumbu kia kituxi, o kene hé a kʼòhela mʼonzo bhu kididi kioso kia xindila ima ienhiʼii, ku kanga dia kididi kikôla. O mu kizuua kia kaiadi ua kà satela kisutu, kia kambe o dibaka, mbé o sata ia kituxi; maji o Kalatódio-phe mu tuama o ku ka bonza kala ki mua ka bonza ku kangombe ka ndumbe. O Kalatódio ki uila ua zubha kiá o ku ka zelesa ku dibônzo, ua kà bhakuila-ku kangombe ka ndumbe ka kambe o dibaka, ni kilumbe kia mbudi, mu kilunga, ki ki moneka ue dibaka. Anga ua kà i bhakula bhu pholo ia Jihova; o jinganga ene a kà i toua môngua ku thandu diê, hé a kà i bhakuila ni túbhia kua Jihova. Mu kithangana kia sambuadi dia izuua, u iudika jinga kizuua ni kizuua kisutu, mbé o sata ia kituxi; u iudika jinga ue o kangombe ka ndumbe ni kilumbe kimoxi kia mbudi ia kilunga, ia kambe o dibaka. O kilumbu kia Kalatódio ue a kà ki bhanga mu sambuadi dia kizuua, anga kia kà zubha o kuzela, mu kienhiki a ki kôlesa kiá. O kioso ene kia zubha kualuka o izuuʼiii, kia kà kala-phe kuila, mu kizuua kia kanake, tunde kiá bhu kumbi diê ʼte ku pholo, o jinganga ene kiá a kà iudika jinga, ku thandu dia Kalatódio o jisata jenu joso ja kubhakula ni túbhia ni jisata jenu ja paze; eme-phe kiá nga kà di kenha momuʼenu, Jihova ua ki tange. Kienhókio anga u ngi bhangesa kuvutukila mu njila ia muelu ua dibhezelu dia kanga, ua talela ku mbandu ia thunda, o uene kienhókio a u jika. O Jihova anga u ngʼambela uixi: O muelu iú a kà u jika jinga, ka kà u jikila; ki bha kà kala ue muthu u bokuena-bhu, mukonda o Jihova Nzambi ia Izalaiele bhene bhua bokuena; mukonda dia kenhiki, ua kà jikama. O ku kilamba-phe, o ió uala kilamba ua kà xikama muenhomo kuma kilamba, nʼende ni kúdia o mbolo bhu pholo ia Jihova; u bokuena jinga bhu njila ia muelu ua mbalanda ia dibhitu, o mu njila ienhiʼii muene ue mua tundila jinga. Kia zubha kiki, ua ngʼambata ku njila ia muelu ua kexila Kusuku, ku pholo ia inzu; o ki nga tale, nga mono o kizunda kia Jihova kiezalesa o inzu ioso ia Jihova; kienhókio anga ngi di ṗhudika O pholo bhoxi. O Jihova anga u ngʼambela, uixi: Monʼa diiala, tongolola ku muẋima ué, nda u tale ni mesuʼé, uívue ni mátui é, ine ioso eme i nga-nda ku ku tangela ku jingonge joso ja dibhata dia Jihova, ni itumu iê ioso; u tongolole ku muẋima ué o dibokuenu dia inzu, ni matundilu oso a dibhezelu. Nda uambele o jimbaluke, o muiji ua Izalaiele, uixi: O Jihova Nzambi uambe kiki: Kuabhu kiá, o maufusa enu oso, eie u muiji ua Izalaiele, tata! Mukonda muexana athu engi, a kambe o ku a saia ku muẋima ni ku xitu, nʼa kale mu dibhezelu diami, nʼende ni ku di kasanesa mʼonzo iami, kioso enu ki muenda ni kubhakula o mbolo iami, ni maji, ni manhinga; o ene ia a numununa o kikutu kiami, mukonda dia maufusa enu oso. Ki muʼaluka ue o kilèkelelu kia imbamba iami ikôla; o kia di te-ku dingi, anueniʼenu kiá mua di kitula mu alangidi a mutendelelu uami mu dibhezelu diami. O Jihova Nzambi phe uambe kiki: Ki bhu kale muthu uengi uoso-uoso, ku jinzuàngiza jala muʼaxaxe ka anʼa Izalaiele uala ni dibôlo dia muẋima mba dibôlo dia xitu, nʼa bokone jinge mu dibhezelu diami. Maji o jilevita, a ngʼixi eme iá a di takuila dikanga, kioso kienda jinga Izalaiele mu kutondala, kioso ene kia xile ima ia a fuama o kubhanga hé a kuata o kubungana ngó, anga a ngi sanduka mbé o kukaiela o mahamba mâ, enhó-phe hinu a kʼàmbata muene o kikuma kiâ ku thandu diâ. Né kienhókio, hanji-phe a kà kala akunji a dibhezelu diami, ni kulangidila bhu mielu iaʼnzu, a kà bhikila o dibhata diami; o ibhaku ia sata ia kuoha ene a kà i batula o xingo, ni sata ia ituxi, a kà kala bhu pholo ia mundu, phala o ku u bhikila. Mbata ene a a kexidile akunji bhu pholo ia mahamba mâ, a kitukile kidibhukanu kia Izalaiele mu kubhanga kiaiibha; kiene ue eme ki nga zengela o lukuaku luami ku thandu diâ, o ene-phe ue ia a-nda kuambata o kikuma kiâ ku thandu diâ, Jihova Nzambi ua ki tange. Ene-phe a kà bhixila kokuami, manhi o ku ngi bhikila ku unganga, mba ue kubhiẋila ku kima kioso-kioso ku ima iami ioso ikôla mu kididi kikôla kinéne, maji o sonhi jâ a kʼènda na-ju ni maufusa mâ moso ma bhanga jinga. Maji-phe hanji, eme nga-nda ku a bhanga alangidi a dibhata diami, ni mu ikalakalu iê ioso, ni mu ioso muene ia tokala dingi kubhanga muenhomo. Maji o jinganga, akua muiji ua Levi, o anʼa Zadoko, aiuka o kilèkelelu kia dibhezelu diami, kioso anʼa Izalaiele kia ngi balukila, ene enda ni kubhiẋila kokuami, phala ku ngi bhikila, enda ni ku kala bhu pholo iami, phala o ku ngi bhakuila o maji ni manhinga, Jihova Nzambi ua ki tange. Ene a kà bokona jinga mu dibhezelu diami, hé a bhikila muene ku meza mami, mbé o ku ngi bhikila, nʼende ni kubhaka o kitendelelu kiami. Anga kia kà kala-phe kiki, kuila kioso ene kia bokuena bhu mielu ia lumbu lua moxi, a kà zuata izuatu ia linhu; o lá ka kà i ta ku mikutu iâ, kioso ene kia kà kala mu kubhikila bhu mielu ia lumbu lua moxi, mʼoxiʼaʼnzu. O ku mítue iâ kua kà kala matoka a linhu ni jixilola ja linhu ja zuata mu matabela; o mu ku zuata a di kuta kiambote phala ki kua eze suualu. O ene, ki eza ku lumbu lua kanga, kuala o mundu, mu lumbu lua kanga, o izuatu ia bhange na-iu o ukunji a kà i zula, hé a i tula mu maxilu ma kôla, anga a kà zuata imbamba iengi, mbebhu o mundu ka kà u kôlese mukonda dia kukala ni izuatu iâ. O mítue iâ ka kà i konga, mba ehelela o kindemba kiâ kukula; maji-phe kioso ngó kia fuama, kiene kia bhuta o mítue iâ. Ki bhu kale né ngó nganga imoxi u nua vinhu, kioso kia bokona mu lumbu lua moxi. Ene ka kà sakana ni mutudi mba muhatu a mu senge, maji a katula mizeletete ia tokala mu muiji ua dibhata dia Izalaiele; mba mutudi, ió ua kexile kiá muhatuʼa nganga. Anga o mundu uami a kà u longa o kutungula bhu kaxi ka muthu ua iuka ni mukua phulu, nʼa u bhangese o kutongolola kioso kia xidi ni kia zele. O kioso ki bhu kala mvunda, ene ue bhene bha kala muene, mbé o ku i fundisa; a i fundixila mu mabatuilu mami; o itumu iami ni jingonge jami, mu ionge ioso i kôla, a kà i aiuka muene, o jisabhalu jami a kà ji kôlesa. O ene ka kà zukama ku kimbi kioso-kioso kia muthu uafu, mbata mu kubhanga kiókio a kà di kasanesa; ki kale ngó kua tatʼâ, mba kua mamʼâ, mba monʼê ua diiala, mba ua muhatu, mba kua phangʼiê diiala, mba phange iê ia muhatu ua kambe o diiala, kuene kua tena o ku di kasanesena. O kioso kia zubha o ku di bonza, a mu xindila sambuadi dia kizuua. O mu kizuua kioso kia bokona mu kididi kikôla, mu lumbu lua moxi, phala kubhanga o unganga bhu kididi kikôla, ua kà bhakula-phe o kilumbu kiê kia kituxi, kiene kia tange Jihova Nzambi. O jinganga a kà kala ni undundu uâ umoxi; Eme-muène nga kà kala ngi undundu uâ; enu-phe kana dingi ku a bhana dikânda mua Izalaiele; kuma emiʼeme ngi dikânda diâ. O mubhaku ua makúdia, ni sata ia kituxi, ni sata ia kuêla, iene ene ia dia jinga; o ima ioso kiá iòlumbile Nzambi mua Izalaiele ia kà kala iâ. Ni ibundu ioso kiá ia mutômo, ku ibundu ienu ioso ia dianga ku mbutu joso, ni maujitu oso ku maujituʼenu, a kala a ngene a jinganga; kumoxi ue ni makènde enu a dianga, mu bhana-ku jinganga; mbé a bhangese o kizediuise kubutama ku thandu dia dibhata dié. Kana kima kioso-kioso kia di fuila, mba a ki kuata ku injila, mba ku iama, o jinganga nʼa kà ki dia. O kioso-phe ki mua-nda kuuana o ixi ku ibatu, mu ubhinganu, o Jihova mu mu bhana-ku ue ujitu, u kala kididi kikôla mu ixi; o mulebhelela uê u kala ua makuinhi a iadi ni kitanu kia midi ia jimbungu, o kuzanza kuê kua kuinhi dia midi; o kididi kiki kia kà kala kia ngene, kikôla muene muoso mu kia suku. O dibhezelu dia kà kala dia hama jitanu ja kóvadu bhu hama jitanu, ja kóvadu mbandu joso, anga dia kà kala ni dikanga dia makuinhi ʼa tanu a kóvadu mu jimbandu. O nzòngo ienhiʼii i mu zonga, o mulebhelela uê u kala ua makuinhi aiadi ni kitanu kia midi ia jikóvadu, o kuzanza kua dikuinhi dia midi; muenhomo muene mu kala o dibhezelu, ni kididi kikôla kinéne. Mu nzòngo ioso, o kienhiki kiene o kididi ki kôla; kiene kia kà kala ngó phala o jinganga, o akunji a dibhezelu, enda ni ku ki zukama phala kubhikila Jihova; kia kà di bhanga kiene o kididi kia jinzu jâ, ni kididi kikôla kia dibhezelu. Kienhiki o jilevita, akunji a dibhata dia Jihova, a kà kala ni makuinhi aiadi ni kitanu kia midi ia kóvadu bhu mulebhelela, ni kuinhi dia midi bhu kuzanza, kiene o dikânda diâ, phala makuinhi aiadi a maxilu. Phala o dikânda ku mbonge, bhu kuzanza mu bhana hulukaji jitanu ja kóvadu, o mu kulebheleja makuinhi aiadi ni kitanu kia jihulukaji; ki di lulama ku pholo ni dikanda dikola, kia kà kala phala o dibhata dioso dia Izalaiele. O kilamba-phe, u kala ni mbandu iê kuku ni ku mbandu ia mukuá ia dikânda dikola, ni ku mbandu ia mbonge, ku pholo ia ujitu ukôla ni ku pholo ia dikânda dia mbonge, bhu thungi ia luiji ku mutudila-kumbi ni bhu thungi ia thunda ku mutundila-kumbi; o mulebhelela uê u kala ku mbandu imoxi, tunde bhu ia suku ku luiji, katé bhu ia suku ku thunda. Anga o mavu enhá a kala ene o dikânda diê mua Izalaiele; anga o ilamba iami ki mungu dingi a bhondeleka o mundu uami, inda, kiala-bhu, a kà uanena o ixi ku muiji ua Izalaiele, kala kioso kiala mu miji iâ. O Jihova Nzambi uambe kiki: Kuabhu kiá, tata, enu mu ilamba ia Izalaiele! O kubhanga nguzu ni kubhondeleka, ehenu-ku! muende ni kufundisa, ni kubatula mu kidi; ehenu o kífua kienu kia kuenda ni kubhunda-bhunda o mundu uami, Jihova Nzambi ua ki tange. Mu kala ni dipezalelu dia kidi, ni efa ia kidi, ni batu ia kidi. O efa ni batu i kala kizongelu kimoxi, katé kiela o batu mu ku i zonga i tena kakuinhi ka homele; o efa ue i tena kakuinhi ka homele; kioso kia soko o homele kiene ki kala o nzòngo iê. O xikulu i kala ia makuinhi aiadi a jela; ni makuinhi aiadi a xikulu, ni makuinhi aiadi a xikulu ni kitanu, ni kuinhi dia xikulu ni kitanu, i mi kala kiene o kizongelu kia alatele imoxi. O Ujitu-phe u mu bhanga jinga uenhú: ku tidiku, mu bhana o mbandu ia kasamanu ia efa ku muhamba umoxi; o ku sevada, mu bhana ue o mbandu ia kasamanu ia efa, ku muhamba-muhamba. O ku kijila kia maji, ujitu uenu mu bhana jinga o mbandu ia kakuinhi ia batu i mua katula ku Kolo; kuma o Kolo ia sokela ni homele i tena kuinhi dia batu; mbata o kuinhi dia batu mu ku di zonga di tena homele imoxi. O ku kilunga kia hama jiiadi ja mbudi, mu katula jinga-ku kambudi kamoxi ku jojo ja nete kiambote mu makela a Izalaiele, mbé o ujitu ua mákudia, ni sata ia kubhakula ni túbhia kua Jihova, ni sata ia kutululuka; phala o mundu ende ni ku u bhangela o kiamenga, kiene kia tange Jihova Nzambi. O mundu uoso mu ixi enda ni kubhana o mubhaku phala o ujitu uenhú kua kilamba kia Izalaiele. O kilamba muene ua kà lunda o mibhaku ioso ia jisata ja kubhakula ni túbhia kua Jihova, ni mibhaku ia mákudia, ni ia mákunua, ni izokola ioso mu jimbeji ja thethama, ni mu jisabhalu, ni mu ionge ioso ia ujitu mu muiji ua Izalaiele; muene, muene u bhanga o kiamenga kia ituxi, ni kubhakula o ujitu ua mákudia, ni sata ia kubhakula ni túbhia kua Jihova, ni jisata ja uembu, mbé o kubhanga o kiamenga phala o dibhata dia Izalaiele. O Jihova Nzambi uambe kiki: Ku mbeji ia dianga, bhu kizuua kia dianga ku mbeji, u katula kangombe ka ndumbe, ka kambe o dixaka, hé u zelesa o dibhezelu. O ku manhinga mê ma kiamenga, nganga u katula-ku hé u tá ku jiphidika ja muelu uaʼnzu ni bhu thungi jiuana ja mukalatata ua Kalatódio, ni ku jiphidika ja muelu ua lumbu lua moxi. Kiene ue ki ua kà bhanga dingi mu kizuua kia kasambuadi ku mbeji, mukonda dia iá ala mu ku ta o ituxi mu kukamba ku kʼijiia, ni mukonda dia maumbanda; o kiókio-phe mua zelesa o Tembulu. Ku mbeji ia dianga, bhu kizuua kia kuinhi ni kiuana, mu kala jinga ni Phasu; o kizokola kiê kia sambuadi dia izuua; mu dia jimbolo jʼosusu. Mu kizuua kienhókio, o kilamba kia Izalaiele, u kuata kangombe ka ndumbe phala sata ia kituxi, mbé o kiamenga phala muene-muène ni mundu uoso mu ixi. O mu sambuadi dioso dia izuua ia fesa, u kuata o sata ia kubhakula ni túbhia kua Jihova, ia sambuadi dia tungombe tua ndumbe ni sambuadi dia ilumbe ia jimbudi ia kambe o kisemu, kizuua ni kizuua, mu sambuadi diê dioso dia kizuua; ni sata ia kituxi ia kisutu kia hombo, izuua ioso. U kuata ue ni ujitu ua makúdia: Kala kangombe efa imoxi, ni efa imoxi kilumbe ni kilumbe, ni hine imoxi ia maji kala efa. Ku mbeji ia kasambuadi, bhu kizuua kia kuinhi ni kitanu, mu fesa, u bhanga dingi kiòmuene mu sambuadi dioso dia kizuua: Kutale o sata ia kituxi, uixi o ujitu ua kubhakula ni túbhia kua Jihova, kixi o ujitu ua makúdia, kixi o maji, nzòngo jê jene kiá jimoxʼiji. O Jihova Nzambi uambe kiki: O dibhitu dia lumbu lua moxi, dia talela ku mutundila-kumbi, mu di jika mu izuua isamanu, iene o izuua ia kukalakala; maji mu kizuua kia sabhalu a di jikula; o mu kizuua ue kia mbeji ia thethama a di jikula. O Kilamba kia Izalaiele, mu kutunda bhu kanga, u bokuena jinga bhu mbalanda ia muelu, hé u kala bhu mueluèlele, bhu mikangala ia dibhitu; o jinganga anga a iudika o sata iê ia kubhakula ni túbhia kua Jihova, ni jisata jê joso ja kutululuka, o muene bhu muelu bhenhobho bhene bhua diundila, hé u tunda; maji o dibhitu ka di jika, katé mu ngoloxi. O kifuẋi kia akuaʼxi a kà bhezela jinga bhu muelu ua dibhitu dienhódio bhu pholo ia Jihova, mu jisabhalu ni bhu jimbeji ja thethama. O ujitu ua kubhakula ni túbhia kua Jihova, u bhana jinga o kilamba kua Jihova, mu jisabhalu, u kala ua tumbudi tusamanu tua kambe o dibaka ni kilumbe kimoxi kia kambe o dibaka. O ujitu ua mákudia u kala efa imoxi mu kilumbe kia mbudi; o ku tumbudi tuofele, mubhaku ua mákudia uoso kiá ua tena o kubhana mu kambudi kamoxi; o ku maji u bhana hine mu efa imoxi. Maji o mu kizuua kia mbeji ia thethama, ua kà bhana kangombe ka ndumbe, ka kambe o dibaka, ni tumbudi tusamanu ni kilumbe kimoxi; ene oso ka kala ni mabaka. Ua kà iudika ue o ujitu ua mákudia, efa imoxi phala o kangombe ni efa imoxi phala o kilumbe, maji ku tumbudi tuofele u bhana kioso kia tena kukuata o lukuaku luê; ni hine imoxi ia maji ku efa. O kioso ki bokona o kilamba, u bokuena ku njila ia mbalanda ia muelu, o ku njila kuenhoko kuene dingi kua tundila. Maji o kifuẋi mu ixi, kioso kieza jinga bhu pholo ia Jihova, mu ionge ia ujitu, uoso u bokuena ku muelu ua Kusuku, phala kubheza, u tundila kiá ku muelu ua ku uombe; o ua bokuena ku muelu ua ku uombe, u tundila kiá ku muelu ua Kusuku; muthu ka vutukila ku njila ia muelu kua bokuena, maji u tundila kiá ku muelu ua mu kala ku pholo. Kioso ene kia bokona, o kilamba ue u bokuena muʼaxaxe-kâ; o kioso ene kia tunda, muene u tunda ue. O bhu jifesa, ni bhu ionge ia ujitu, o ujitu ua mákudia ua kà kala efa imoxi ku kangombe ni efa imoxi ku kilumbe kia mbudi, maji ku tumbudi tuofele muthu u bhana kioso kia tena; o ku maji, hine imoxi phala efa imoxi. O kilamba kia Izalaiele se uamba kubhana ujitu ua ku di fikixila kua Jihova, kixi ua kubhakula ni túbhia kua Jihova, mba jisata ja mutululuku, a mu jikuila-phe o dibhitu dia talela ku mutundila-kumbi; o muene anga u bhana o sata iê ia kubhakula ni túbhia kua j Jihova, ni jisata jê ja kutululuka, kala kiene mu kubhanga mu izuua ia sabhalu; anga u tunda kiua, o dibhitu anga mu di jika kuila muene ua tundu kiá. Eie-phe, u kuata jinga kambudi ka muvu umoxi, ka kambe o dibaka, uene ujitu ua kubhakula ni túbhia kua Jihova, izuua ioso; kimenʼiê-kimene, ujitu iú ua kà u iudika jinga muene. O ki u iudika jinga ujitu ió imene ioso, u iudika jinga ue kumoxi ujitu ua mákudia phala Jihova, uene ua mbandu ia kasamanu ia efa, ni maji a tena mbandu ia katatu ia hine, mbé o kubunda kumoxi ni fuba ia kinzena. O kiki kijila kia miáka, ki kalelà-ku izuua ioso. Kienhiki kiene kia iudika jinga o kambudi, ni ujitu ua mákudia, ni maji, imene ioso, mu kubhana o sata ia izuua ioso ia kubhakula ni túbhia kua Jihova. O Jihova Nzambi uambe kiki: Kioso o kilamba kia bhana ujitu ua kima ku monʼê uoso-uoso, ió undundu uê, kima kiokio ki tokala kiá ku ana; kia kà kala kiâ, kia a tokala mu undundu uâ. Maji, se u bhana kima kia undundu uê, ku mubhikʼê uoso-uoso, ki tokala-phe mubhikʼô katé mu muvu ua ufuolo, kuabhu; hé ki vutukila dingi kua kilamba, mbata kia undundu uê; anʼê ene ngó a ki lundula. O kilamba-phe ka kà tambula kima ku undundu ua kifuẋi; ka kà a bhûnde kima kiâ kia muambiʼa kidi; o ku kiê-muene-muène, kia muambe-a-kidi, kuene kua kà xa o undundu phala o anʼê, mbebhu o mundu uami kʼaie ni ku u katula, kala muthu, ku kiê kia mu tokala. O kia bhiti imʼiii, ua ngi bheka mu maxilu a kôla a jinganga a talela ku Suku, bhu dibokuenu diala bhu mbanduʼa muelu; o ki nga tale, nga mono kuala kididi ku mbandu jene kiiadi kiá, ja talela ku mu fuila-kumbi. Muene hé u ngambela, uixi: O kiki kiene o kididi jinganga bhua lambela jinga o sata ia kuêla ni sata ia kituxi, bhene ue bhua lambela jinga o ujitu ua mákudia, mbé kʼeze na-u mu lumbu lua kanga, ihi o ku kolêsa o mundu. Ku tunda bhobho, u ngi bheka bhu kanga, mu lumbu lua kanga, anga u ngi bhitisa bhu thungi jiuana ja lumbu; tala-phe, bhu thungi ni thungi ia lumbu, bhuala ue lumbu lua kamukuá. Bhu thungi jiuana ja lumbu bhuala ue tumalumbu tuuana tuofele, tua makuinhi auana a kóvadu bhu kulebha ni makuinhi atatu bhu kusanzumuka; o thungi jiuana jiji mu ku ji zonga, ja sokelela kumoxi o nzôngo iê. Anga kukala o kimbaka kia kondoloka o tumalumbu tuene kiuana kiâ mu jimbandu; o mu jimbandu joso ja tumalumbu, a tungu-mu ididi ia kutelekela. Anga u ngi kumuna, uixi: Iá ene o matelekelu, mua-nda kulambela jinga akunji a tembulu o sata ia mundu. Kia bhiti imʼiii, ua ngi vutukisa bhu muelu ua Tembulu, mu kutala nga mono menha ala kutunda bhu kikota kia muelu ua Tembulu, a kungulukila ku tundila o dikumbi; mukonda o inzu iene ue ia lungila ku thunda, o menha a kexile mu kufuáfua koxi, ku mbandu ia kadilu iaʼnzu, o mbandu ia uombe ia Kalatódio. Muene hé u ngi bheka ku muelu ua kexile ku mbandu ia Kusuku, anga u ngi kondoluesa bhu kanga, katé ku dibhitu dia kanga, dia talela ku mutundila-kumbi; ngi tala menha ia a kunguluka ku mbandu ia kadilu. O muthu muenhó u tunda, ua lungu ku mutundila-kumbi, o bhu maku ua kuata lungoji lua kuzongela; anga u zonga hulukaji ia jikóvadu, anga u ngi bhangesa kuvuua mu menha, menha a ngi suku mu zuatelu dia musanga. Hé u zonga dingi hulukaji ia kamukuá, anga u ngi bhangesa kuvuua mu menha, menha a ngi suku mu jiphuna; inga u zonga dingi hulukaji, hé u ngi vuuisa mu menha a ngi sukila mu miongo. O kia zonga dingi midi, mueza kiá ngiji i nga lémbua o ikuzáuka, mukonda o menha mê ma zongo kiá, a fuama kiá ngoho ku a zauka ni kuzoua, kuma ngiji kiá ki i xikina dingi ku i bhita. Anga u ngʼila, uixi: Eie, monʼa diiala, ua mono? Bhenhobho ua ngʼambata, hé u ngi bheka dingi ku kibumu kia ngiji. O ki nga vutuka, nga mono ku kibumu, sámbua ni sámbua, kuezala ndumba dia miẋi ia lebha. Bhenhobho-phe u ngʼambela, uixi: O menha iá a mu kungulukila ku mbandu ia thunda, hé a kulumuka mu musanza ua Kalunga ka di Fuila; o kia zubha o kubhiẋila momo, menha ma kalunga ma iuka kiá. Hé ki kala-phe kuma, kima kioso-kioso kiá kia di bhange ni muenhu, kienda dízula, kia kà kola muenhu kuoso-kuoso kiá ku bhita o ngiji iii, anga kua kà kala nzungule ia jimbiji; o kuoso ku di texila o menha iá a kà toualesa o menha a kalunga; o muoso kiá mu bhita o ngiji iii, ima ioso i kola o muenhu. O mu jimbandu jê mua ká kala atona; tundé bhu Engedi katé Enenglaíme, bhua kà kala ni kididi kia kuanekena o manda; o mbiji iê, ku idifua-idifua, ni mu kuvula kinéne, ia kʼèla kala ia musanza ua Kalunga ka Dikota. Maji o izanga iê, ia malôua ni izakazaka iê, ki ia kà di sanza, kana; a kà i xisa kienhókio, mbé o môngua. O ku mbanduʼa honga, ku kibumu kiê, ku sámbua ni sámbua, ku sabhuka ídifua ioso ia miẋi i bhana o ibundu ia kúdia; o dífue diê ki di lela, o kibundu kiê ki kiene dingi mu ku kamba; o bhu jimbeji ja tokala, i lukula jinga ibundu ia ubhe, mukonda o menha mê a mu tunda muene bhu dibhezelu; o ibundu iê ia kà uabhela ku i dia, o mafe mê milôngo. O Jihova Nzambi uambe kiki: O iii iene o mbambe mu mi uanena o ixi mu ulundudi uenu, kala kioso kiá kiala o kuinhi dia miji ni kiiadi ia Izalaiele. O Zuze u kala ni makânda aiadi. Mu i uana ni kusokelela kuoso mu maundundu bhu kaxi ka muiji ni ua mukuá; mbata o ku thandu diaʼxi iii, nga zanguila-ku o lukuaku luami, eme nga loka, ngixi, ngii bhana ku jitata jenu; kala kiki o ixi ienhiʼii, ia-nda ku kituka ienu, ia undundu. O mbambe iaʼxi, ku mbandu ia Kusuku, ienhiʼii: tundé ku musanza ua Kalunga ka Dikota, ku njila ia Hetelone katé bhu dibokuenu dia Zedade. Ni Hamate, ni Belota, ni Xibalaíme, ala bhuʼaxaxe ni mbambe ia Damasku, ni ia Hamate, katé Hazele-Hatikome, ua zukamena ku mbambe ia Haulane. Kala kiki o mbambe i kala tundé ku musanza ua kalunga katé Hazale-Inono, mu mbambe ia Damasku, o ki u lunga Kusuku kuene kuala o mbambe ia Hamate; iii-phe iene o mbambe ia mbandu ia Kusuku. O mbambe ia mutundila-kumbi, bhu kaxi ni Haulane, ni Damasku ni Ngiliade, mʼoxi ia Izalaiele, i kala kiá o ngiji ia Njolodá iene; tundé kiá bhua sukila o mbambe ku mutundila-kumbi. O mbandu ia uombe mbambe iê i kala tundé bhu Tamale katé bhu menha a jimvunda bhu Kadexi, bhua zukama ni Honga ia Ijitu katé ku musanza ua Kalunga ka Dikota; iii i kala iene o mbambe ku mbandu ia uombe. O ku mbandu-phe ia mufuilakumbi, o Kalunga ka Dikota kene kiá o mbambe iê, tundé bhua suku o mbambe ia Sulu katé bhu dibokuenu dia Hamate; iii-phe i kala iene o mbambe ia luiji ku mufuila-kumbi. O ixi-phe, mua kà i uana mudienu, kala kioso kiá kiala o miji ia Izalaiele. Kia kà kala-phe kuila, mu ku i lundula, mu i tela muondona, phala ene ni athu engi a mu nhunganena muʼaxaxe kenu, hé a vualela ana mu kaxi kene; ene ue a kà mi kala kala athu òvuale ku anʼa Izalaiele; a kà bokuena kumoxi ni enu mu undundu, muʼaxaxe ka miji ia Izalaiele. Anga-phe mua kʼèla, o muthu uengi, muoso kiá mu muiji muala kunhunganena, muene mua kà mu bhana o dikànda dia undundu uê, Jihova Nzambi ua ki tange. O iá-phe ene o majina a miji: tundé ku mbandu ia suku-ku ku suku, ku mbandu ia njila ia Hetelone, mu kuiza ku Hamate, ni Hazele-Inono, mu mbambe ia Damasku, mu kulungila ku suku, bhua lulama ni Hamate, tundé kiá ku mbandu ioso ia mutundila-kumbi tulé ku mbandu ia mufuila-kumbi; Dane muene mukua ʼkânda diê. O ku tunda mu mbambe ia Dane, tundé ku mbandu ia mutundila-kumbi ndú ku mbandu ia mufuila-kumbi, Asele muene mukua dikânda diê. O ku tunda mu mbambe ia Asele, tundé ku mbandu ia mutundila-kumbi ndú ku mbandu ia mufuilakumbi, Nafitali muene mukua dikânda diê. O ku tunda mu mbambe ia Nafitali, tundé ku mbandu ia mutundila-kumbi ndú ku mbandu ia mufuilakumbi, Manasa muene mukua dikânda diê. O ku tunda mu mbambe ia Manasa, tundé ku mbandu ia mutundila-kumbi ndú ku mbandu ia mufuilakumbi, Ifalaíme muene mukua dikânda diê. O ku tunda mu mbambe ia Ifalaími, tundé ku mbandu ia mutundila-kumbi ndú ku mbandu ia mufuilakumbi, Lubene muene mukua dikânda diê. O ku tunda ku mbambe ia Lubene, tundé ku mbandu ia mutundila-kumbi, ndú ku mbandu ia mufuila-kumbi, Juda muene mukua dikânda diê. O kutunda mu mbambe ia Juda, tundé ku mbandu ia mutundila-kumbi ndú ku mbandu ia mutudila-kumbi, uene o ujitu ua mavu a kôla u mua-nda kubhanma, ua makuinhi aiadi ni kitanu kia midi ia kóvadu bhu kuzanza ni bhu kulebha, kala o makânda a mukuâ, tundé ku mutundila-kumbi ndú ku mutudila-kumbi; o dibhezelu dia kà kala muʼaxaxe kê. O ujitu-phe u mua-nda kukatuila-ku Jihova, u kala ua makuinhi aiadi ni kitanu kia midi ia jikóvadu bhu mulebhelela ni kuzanza kua kuinhi dia midi. O ujitu ukôla iú, u kala uangene ua jinganga; ku mbandu ia Kusuku makuinhi aiadi ni kitanu kia midi ia jikóvadu, uene o mulebhelela, ku mbandu ia mutundila-kumbi kuinhi dia midi ia kóvadu o kuzanza kuê, o ku mbandu ia uombe makuinhi aiadi ni kitanu kia midi ia jikóvadu kuma uene o mulebhelela; o dibhezelu dia Jihova dia kà kala muʼaxaxe kê. O kibatu kiki kia kà kala kia jinganga, anʼa Zadoko, oso a di zelesa mudiâ, aiuka mutendelelu uami, ia a kambe o kutondala mu uendelu uâ, kioso anʼa Izalaiele kia dianguka, kala kia dianguka o jilevita ja mukuâ. O kibatu kiki ki kala kibatu kia di tungula muʼaxaxe ka kibatu kikôla, kikala kididi kikôla kinéne, anga ki-sua mbambe ni jilevita. O jilevita, kala kiá kioso ki kala o mbambe ia jinganga, a kà kala ni makuinhi aiadi ni kitanu kia midi ia jikóvadu bhu mulebhelela, o kuzanza kuê kua kuinhi dia midi; o mulebhelela uoso u kala ua makuinhi aiadi ni kitanu kia midi, o kuzanzumuka kua dikuinhi dia midi. O kuenhuku ka kà sumbisa-ku kama ngó koso-koso mba kubhanga jitoloko, mba o ibundu iê ia mutômo a i bhana hanji ku muthu uengi, mbata i kôla kua Jihova. Maji o midi jitanu ja kóvadu, ja subhuka-ku bhu kuzanza kua makuinhi aiadi ni kitanu kia midi, ji xalela kiabhu o mbonge ni ikanzu iê, phala kutunga; o mbanza i kala muene bhuʼaxaxe. O iene mu i zonga kiki: ku mbandu ia Kusuku, midi jiuana ni hama jitanu, o ku mbandu ia uombe midi jiuana ni hama jitanu, o ku mbandu ia thunda midi jiuana ni hama jitanu, o ku mbandu ia luiji midi jiuana ni hama jitanu. O ikanzu ia mbonge i kala, o Kusuku hama jiiadi ni makuinhi atanu a kóvadu, o ku Sulu hama jiiadi ni makuinhi atanu, ku Thunda hama jiiadi ni makuinhi a tanu, o ku Luiji hama jiiadi ni makuinhi a tanu. O ku mavu ió a subhuka bhu mulebhelela, a di kungu ni a kididi kikôla, a kʼèla kuinhi dia midi ku thunda, kuinhi dia midi ku luiji; ki di fuangana kididi kikôla; o idima iê ia kà sedivila phala huta ia oso a mu kalakela o mbonge. Ene oso a tunda mu miji ioso ia Izalaiele, phala kubhikila o mbonge, ene enda ni kudimina muenhomo. O ujitu ua mavu ia u mua-nda kubhana ku mbonge ni ku kididi kikôla, u kala kisokèlele mu jimbandu jê, ku jimbandu joso u kala ni makuinhi aiadi ni kitanu kia midi ja jikóvadu, kuma uene o ujitu ukôla ni dikânda dia mbonge. O kioso dingi ki subhuka-ku, kia kà kala kiangene kia kilamba kia Izalaiele; kutale ku mbandu kuku uixi ku mbandu ia mukuá ia ujitu ukôla, ni ku dikânda dia mbonge. Uila kiki, o kiókio kiá, kia di zale ku makuinhi aiadi ni kitanu kia midi ia kóvadu, kia lungila ku mbandu ia thunda, kumoxi ni kiókio ku makuinhi aiadi a midi ia kóvadu ni kitanu kia di zale ku mbandu ia luiji, ki kia kunga kumoxi ni makânda a mukuá, ki kala kiene o dikânda dia kilamba; o ujitu ukòla ni dibhezelu dia tembulu dia kâ kala muʼaxaxe kê. Kukatula-ku kiki kia tokala ku jilevita ni mbonge iala muʼaxaxe ka kiókio kia tokala o kilamba, bhu kaxi ni mbambe ia Juda ni mbambe ia Bejamí kiene kiosuʼokio kia kà kala kiangene kia kilamba. O ku tula ku miji ia kamukuá ia subhuka-ku, tundé ku mbandu ia mutundila-kumbi katé ku mbandu ia mufuila-kumbi, Bejamí muene mukuá dikânda diê. O kutunda mu mbambe ia Bejamí, tundé, ku mbandu ia mutundila-kumbi, ndú ku mbandu ia mutudila-kumbi, Ximinhá muene mukua dikânda diê. O kutunda mu mbambe ia Ximinhá, tundé ku mbandu ia mutundila-kumbi ndú ku mbandu ia mutudila-kumbi, Isakale muene mukua dikânda diê. O kutunda mu mbambe ia Isakale, tundé ku mbandu ia mutundila-kumbi ndú ku mbandu ia mutudila-kumbi, Nzebulone muene mukua dikânda diê. O kutunda mu mbambe ia Nzebulone, tundé ku mbandu ia mutundila-kumbi ndú ku mbandu ia mutudila-kumbi, Ngade muene mukua dikânda diê. O kutunda mu mbambe ia Ngade, ku mbandu ia Sulu, o mbambe i kala tundé bhu Tamale katé ku menha a jimvunda a Kadexi, hé u kulumuka ni Honga ia Ngiji ia Ijitu katé ku musanza ua Kalunga ka Dikota. Ienhiʼii iene o ixi i mua-nda kubhana mu jisorte mu undundu ua miji ia Izalaiele; o iá ene o makânda mâ, kiene kia tange Jihova Nzambi. O matundilu a mbonge enhá: o ku mbandu ia Kusuku kuʼòzonge midi jiuana ni hama jitanu ja jikóvadu, hé ku kala mielu itatu: O muelu ua Lubene, o muelu ua Juda, ni ua Levi, kuma o mielu ia mbonge i tambula o majina ma miji ia Izalaiele. O ku mbandu ia mutundila-kumbi, midi jiuana ni hama jitanu ja kóvadu, ni mielu iê itatu: O muelu ua Zuze, moxi, o muelu ua Bejamí, iadi, ni muelu ua Dane, tatu. O ku mbandu ia Sulu, midi jiuana ni hama jitanu ja jikóvadu, ni mielu iê itatu: O muelu ua Ximinhá, moxi, o muelu ua Isakale, iadi, ni muelu ua Nzebulone, tatu. O ku mbandu ia mutundila-kumbi, midi jiuana ni hama jitanu ja jikóvadu, ni mielu iê itatu: O muelu ua Ngade, moxi, o muelu ua Asele, iadi, ni muelu ua Nafitali, tatu. Kuinhi dia midi ni nake dia jikóvadu mu jimbandu; o dijina dia mbonge, tundé kiá mu kizuua kienhókio, a kà i luka, exi: Jihova bhene bhuala, mba, Jihova iu bhabha. Mu muvu ua katatu ua utuminu ua Juakí, sobha ia Juda, kiene kieza Nabukodonozolo, sobha ia Babilónia, hé u tula mu Jeluzaleme, anga mbanza ioso a i konda mbandu ni mbandu. Jihova-phe u bhakula Juakí, sobha ia Juda, bhu lukuaku luê, ni mbandu ia itutu ia ulu ni phalata ia dibhata dia Nzambi, anga uia na-iu kʼoxi iê ku Xinale, anga u i tula mʼonzo ia dihamba diê, hé u i lunga kumoxi ni itutu iala monzo ia dihamba diê. Soba anga uambela Aspenaze, kota dia jingolambole jê, uixi: Bekenu-bhu amoxi ku anʼa Izalaiele, mu tungula anʼa jingana, ni ku ilamba, oso minzangala a disanze kiambote, a kambe kisému, edi ni kuuabha pholo ni kuijiia, oso òlonge mu unjimu uoso, oso ejiia uhete, a tetuluka kiambote mu tongolola o ima, se mua a mono ni kusakalala kua kuila atena kusedivila mu dizêmba dia muenexi, mbé mu a longe usonekenu ni uzuelelu ua akua Kaldeia. Sobha hé utuma ku a bhesa kúdia, ku tunda bhuoso bhua mu dia muene kizuua ni kizuua, ni vinhu ia kexe mu nua muene mbé ende ni ku a sasa kienhiki katé mu mivu itatu, o ki i bhita, enhá abhite ku kikalakalu kia kubanda sobha. O muʼaxaxe kâ kia a tungula kiá mu anʼa Juda, a katula-mu Daniiele, ni Hananiia, ni Mizaiele ni Azadiia. O kota dia jingolambole iu ua a bhana majina engi: Daniiele ua mu luku Beltexazale; Hananiia ua mu luku Sadalake; Mizaiele ua mu luku Mizake, o Azadiia ua mu luku Abede-neko. Daniiele anga u ta kikutu ni miẋima uê, uixi: Nguami ku di kasanesa ni makudia ma sobha, mba ni vinho iê iene mu kúnua; iu ua bhingi kua kota dia jingolambole phala a mu ehele kukamba o ku di kasanesa. Kienhiki Ngana Nzambi ua bongesa Daniiele kiadi ni henda bhu pholo ia kota dia jingolambole. O kota dia jingolambole iu ua vutuila Daniiele, uixi: Eme ngala ni uoma ua muadiʼami, sobha, muthu ua mi xindila bhu tunda kúdia kuenu, ni kúnua kuenu; ki bhita-phe kiebhi kia mi mona jipholo jenu ja di suuata, o akuenu mua sokela-nâ kumoxi anga aẋanana? Bhenhobho-phe mua nda ku ngi ta bhu kíbhidi kia ku ngi batuisa mútue kua sobha. Daniiele-phe hé u tangela a mu nomeiala kuala kota dia jingolambole ku uana makudia ni kutambula konda ia Daniiele, ni Hananiia, ni Mizaiele ni Azadiia, uixi: Nga ku diondo, tu fikise hanji mu kuinhi dia izuua, etu tu jeselevende jê, ende ngó ni ku tu bhana makudia ma mábhia, o kúnua kuetu ku kale ngó o menha. Eie-phe u tu tonginine kiá kioso ki tu kala etu, u tonginine ue kioso ki kala o minzangala ene mu kudia ioso i tunda kua sobha; o kioso ki u mona, eie-phe kiene ki u tu bhanga kiá. Muene uaẋikina kienhiki, iú ua a fikisa mu kuinhi dia izuua. O kia zubha kubhita kuinhi dia izuua, enhá abeta kuuabha ni kuneta, o minzangala ioso-lolo ia kexe kúdia ku ima ioso ia meza a sobha, ndenge. Mukonda dia kiki, mukua kuuana makudia, uenda ni ku a sondolola o kudia kuâ kua a fuamene, ni vinhu ia a tokalele kúnua, anga u kuata ku a bhana ngó makudia a mábhia. O minzangala iuana ienhiʼii, Nzambi anga ua a bhana kuijiia ni kutongoloka mu mixinda ioso ia kusoneka ni mu unjimu; maji o Daniiele ua mu tela-ku o kilunji kia kutetulula isuma ni jinzoji. Kia bhu o izuua iaxindile sobha, kota dia jingolambole ua a bheka bhu pholo ia Nabukodonozolo. Sobha anga uzuela-nâ; o muʼaxaxe-kâ-phe ka sangemu athu a sokela ni Daniiele, ni Hananiia, ni Mizaiele, ni Azadiia; kienhiki anga a bokona ku mbanza mu ku kalakala ni sobha. O mu maba moso-phe ma unjimu, ni kutongoloka, ma ebhula jinga sobha kia kala ni maka a mu bhonzo, o iá ua a mono kuila a bande kuinhi dia matala mu kuijiia o jinganga, ni jimesene ja jithéthembua jene mu utuminu uê uoso, ndenge. Kienhiki Daniiele anga unakina muenʼomo katé mu muvu uadianga ua sobha Silo. Mu muvu ua kaiadi ua kutumina kua Nabukodonozolo, Nabukodonozolo uanjiua jinzoji; anga ku mu iza-phe kutandanganha kuavulu mu muẋima, hé u fula kilu. Sobha anga u tuma kuixana jingânga, ni jimesene ja iphata, ni imbanda, ni akua Kaldeia, phala a mu jimbuile jinzoji jê; ene anga eza hé a bhixila bhu pholo ia sobha. Sobha anga uzuela, uixi: Nganjiua nzoji; maji kua ngʼiza-phe kutandanganha mu muenhu, kua kuijiia o dilomboluelu diê. Akua Kaldeia-phe hé ambela sobha, mu dimi dia akua Sídia, exi: Muenexi, tunga, soma! O nzoji tanga-iu ku abhikʼé, nda etu tu mone-bhu o dijimbuluilu diê. Sobha u kumbulula akua Kaldeia, uixi: Nzoji ia ngi lenge (ia ngi jimbi); enu-phe se mu kamba ku ngi lembalesaiu, anga mu i tanga dijimbuluilu diê, nga-nda ku mi sasujula, o mabhata menu ngi ma bhanga maxita. Maji, hé mua ngi lembalesa-iu, anga mu i jimbulula, mua-nda kutambula kijingo kokuami, ni maujitu, ni kuzangalala kuonéne; kala kiki ngi lembalesienu nzoji, ni dijimbuluilu diê. Ene a mu vutuila lua kaiadi, exi: Sobha, tangela jiselevende jé o nzoji, etu dijimbuluilu diê tu di bhana muene. Sobha ukumbulula, uixi: Nga mono kuma mua mesena ku ngi landukisa; mukonda mua kʼijiia kuma nzoji ia ngi jimbi. Hé kiene-phe, se mua lémbua ku ngi ijidisa o nzoji, kima kimoxi ngó kia mi kinga: kuma-phe mua funha maka ma makutu, phala ku ngi sabhuila-u bhabha, katé ki somboka o thembu; lémbue-phe, ngi tangedienu o nzoji, nda ngi ki mone kuila, kidi, dijimbuluilu mua soko-bhu ku di bhana. Akua Kaldeia anga a vutuila sobha, bhu pholo iê, exi: Diba didi, mu ngongo iosʼumu, kana-mu muthu u tena ku ku ambela-diu, sobha; ki kuala ue sobha, né uakudila kuebhiʼoko, nʼa jijila kima kala kiki ku jinganga, mba ku jimesene ja iphata, mba ku akua Kaldeia. Kala kiki, eie sobha uajijila kima kiabhonzo; u ku lomboluela-kiu sobha, ka moneka; kikale ngó jinzambi, jinzambi-phe ki ji tunga mu xitu mumu kumoxi ni athu. Kienhiki sobha kia kʼivu, uatemanana, njinda ia mu kuata kiavulu; anga u tanga, uixi: Jinjimu joso mu Babilónia a ji jibhe-mu! Ngonge-phe iatundu ia kujibha jinjimu joso; anga a sota ue Daniiele ni akua dianda diê phala ku a jibha. Daniiele anga u di tongesa kiambote ni Adiioke, kabhitango ka alangidi a sobha, uatundile ni ngonge mu jibha o jinjimu mu Babilónia. Daniiele u kumbulula anga uambela Adiioke, vunda dia muenexi, uixi: Ngonge ia sobha isakalela-hi kiki, enu malʼenu? Adiioke iu ua jimbuila Daniiele o kikuma kioso kia bhangesa kiki. Daniiele-phe anga uia mu zuela ni sobha; ubokona, hé ubhinga sobha, uixi: Ngi bhane kathangana, nda ngi ku jimbuile nzoji iê. Anga Daniiele uia ku bhata diê, u ki jimbuila ue Hananiia, ni Mizaiele ni Azadiia, akua dianda diê; phala a dionde o henda ia Nzambi ia diulu, bhu kaxi ni kijinganu kiki, phala o Daniiele ni akua dianda diê ka fuile kumoxi ni jinjimu joso jene mu Babilónia. Bhenhobho Daniiele a mu tukuluila o kijinganuʼiki mu kisuma kia usuku; Daniiele bhenhobho u kala mu ximana Nzambi ia diulu! Daniiele anga uzuela, uixi: Dijina dia Nzambi a di ximane tunde ku mivu katé ku mivu ia hádia ni hádia, kuma ni unjimu ni nguzu ima iê-muène ngó. Muene u sondolola o jithembu ni ithangana; muene mukua kutulula o jisobha ku ungana mba u a tudika-ku; muene mukua kuila jinjimu u a bhana unjimu, akua kilunji u a bhana o kuijiia ni uhete. Kima kia jingana, kia kasuèkele, muene u ki aneka; kioso kiala mu kitombe muene u kʼijiie, kuma muene ua tunga ni mukengeji. Uixi-phe: Eie, Nzambi ia jitata jami, Tana-ku, eme ngi ku tumbula fuma! Kuma eie ua ngi bhe unjimu ni nguzu; mukonda o ki tua ku bhingi, eie ua ngʼijidisa-kiu, mbata ua tu lomboluela kioso kia katela sobha ku thulu iê. Mukonda dia kienhiki-phe, Daniiele uai anga ubokona mʼonzo ia Adiioke mu zuela-nê, ió a mu katuile sobha phala kujibha jinjimu joso mu Babilónia; o kia bokona, ua mu ambela kiki: Jinjimu mu Babilónia ku ji jibhe luua; ngi bokuese kua sobha, eme nga-nda ku mu jimbuila o dilomboluelu diê. Adiioke-phe, ni lusolo, u bokuesa Daniiele bhu pholo ia sobha, anga u mu ambela kiki: Nga bongo muthu, muʼaxaxi ka ana a a kuika mua Juda, muene ua-nda ku ku tetuluila o kijinganuʼiki, eie u sobha. Sobha hé uambela Daniiele (a mu edi Beltexazale), uixi: Eie mbé ua soko-bhu o ku ngʼijidisa o nzoji i nganjiua, ni ku i lombolola? Daniiele hé u kumbulula bhu pholo ia sobha, uixi: O kijinganu ki uajijidila eie, sobha, né jinjimu, mé jimesene ja kutalela ku jithéthembua, né jinganga ja isuma ni iphata, né akua kuzambula, ka ki tena ku ku tetuluila-kiu, sobha. Sai-ku Nzambi ku diulu, muene mukua kujingununa ijinganu ioso; muene-phe ua-tumu kuijidisa sobha Nabukodonozolo kioso kia-nda kuiza-ku mu izuua ia sukidila-ku; o nzoji ié ni isuma i ua diuana ki uele ku kilu bhu hama ié, ienhiʼii: Kioso, eie sobha, ki uala bhu hama ié, kua kuiza ixinganeku kioso kia-nda kuiza-ku ku pholo ku ua lungu. Uoso-phe mukua kujingununa o ijinganu ioso, iu ua ku ijidisa kioso kia kʼèza-ku. Eme-phe, o ku ngi tukuluila o kijinganu kala kiki, ni ki ngi tetulukila, ka ki bhangela kuila eme nga beta o kuijiia athu oso mu ngongo ndenge, maji ua ki bhangela mu ku ku ijidisa o dilomboluelu, eie u sobha, phala ku ku tetuluila o ixinganeku ia muẋima ué ni i ku jimbuilukile kiambote. Sobha, eie uakexe kutala, o mu kutala uamono kiteka kionéne; kiteka kiki kukula kuahi ngó, o kubenha ngó, o kubenha kuê, kʼila léko-léko, hanji kiemana bhu pholo ié; o ku ki tala mesu ki kuatesa uoma! O mútue ua kiteka kienhokio ua ulu uafina; o thulu ni maku phalata ioso; o dilembe ni matabela ngòndo: o mu tuluingi ianama iê ia utadi ua felu; o mákanda a inama edi o kuku felu, o kuku utuma. Eie-phe ki uakuata kukengelela kienhiki, uatukumuka ditadi dia bamuka ku mulundu, sé lukuaku lua di bamuna, di dieza mu di bekula ku inama ia kiteka ia felu ni utuma, o mákanda oso a inama ia a di sasujula. Bhenhobho-phe kiá, ni felu ni utuma, ni ngòndo ni phalata kumoxi kiá ni ulu, iene ioso sasu-sasu, anga ikituka kala ibhiate i ala kubhiata bhu mbango, kitembu kia i ambatesa, katé iendelela ni kididi bhu ia kexile ki bhu moneka dingi; maji o ditadi-phe dia nemeka o kiteka, dia di bhange mulundu uonéne, anga uizalesa oxi ioso. Iii iene o nzoji i uanjiua; maji ue o dilomboluelu diê, sobha, tua-nda ku ku tangela-diu kiá. Eie, muenexi, u ngana ia jingana muene; kuma o Nzambi ia diulu ua ku bhana utuminu ni ukuenze, ni undanda, ni ulâmba. Iú uedi kuene kuoso kua tungu anʼa athu, ni iama ku mukáu, ni jinjila bhulu, ua ku bhakuila-iu bhu maku mé; iú ua ku bhana u o kutena kua ku i tumina; é-muene-phe u mútue ua ulu. Kioso-phe ki u tunda-ku eie, kua kà ku bhingana utuminu uamukuá, uala ndenge, o ué-eie kota; anga kua kʼèza kiua utuminu ua katatu, ua utadi ua ngôndo, uene hé ua kà tumina oxi ioso. O ua kauana utuminu ua nguzu mukuâ ni felu; kiene ki tuzala o felu anga ibukula ima ioso, kikala o felu isasujula o ima ioso, uene ue kiene ki ua kà bukujula anga usesumuna o mautuminu oso a mukuá. O ki uamono-phe kuila o makànda a inama ni milembu iedi o kuku ia utuma ua ngûmbi, o kuku ia felu, kifua-phe o utuminu ió ua kà di uanununa; hanji-phe kakusuina ka felu iu na-ku; kiene ki uamuena kuila o felu ia di-lungu ni utuma ua diloua. O milembu iê ia inama, o ki iedi kuku ia felu, kuku ia utuma, kia jimbulula kuma o utuminu ió, ua kèla o ku mbandu kuku uasuina, o ku mbandu kuku uabhuila, uabotomoka muene. O ki uamono kuamba o felu ia di-lungu ni utuma ua diloua, utuminu ió ua kà di fungisa ni mbutu ia athu ku miẋima-miẋima mu makusakana mâ, ka tena-phe ku dʼivisa kiambote mudiâ, kala o felu ue ki i tenê ku di lunga kumoxi ni mavu. Maji, mu izuua ia jisobha jenhiji, o Nzambi ia diulu ua kà bhekaku o utuminu ki u xikina dingi ku u jikinisa; o utuminu iú kà u ehela ku bhita dingi bhu maku ma miji iengi; uene kiá ua kà sasujula o mautuminu mosoʼama anga a-bhua-ku, maji o uene ua kà xalela ni kutumina mu thembu joso katé ku hádia ni hádia. Kiene ki ua muena kuila ku mulundu kua bamuka ditadi, maji ki maku ma di bamuna, dieneʼdi dia sasujula o felu, ni ngôndo, ni utuma, ni phalata, ni ulu, Nzambi, Kutende uadimuna sobha, phala ku kuijidisa ima ioso hádia ia-nda kuiza ku pholo ki zubha kubhita iosuʼiii; o nzoji ia kidi, o dijimbuluilu diê dia kidi. Bhenhobho sobha Nabukodonozolo u di takula hé u di-ṗhudika pholo bhoxi, anga u bheza Daniiele, u tuma ku mu satela mubhaku ua musa ni maji a mazumba. Sobha anga ukumbulula Daniiele, uixi: Kia kidi kiene, Nzambi ienu muene Nzambi ia jinzambi, muene Ngana ia jisobha; muene ue o mukua kutukulula ni kujingununa o ijinganu; mukonda o kijinganuʼiki eie ua ki lende muene o ku ki tetulula. Anga sobha uzangeleka Daniiele ni kijingo kiavulu, u mu bhana ndumba ia jimbote jamakota, hé u mu bhanga nguvulu ia sengo ioso ia Babilónia, anga a mu tudika ue ku thandu dia jinjimu joso jala ni kuijiia mu Babilónia. Maji Daniiele ua bhingi kua sobha, iú ualumbu Sadalake, ni Mizake ni Abedeneko mu kuendesa o ikalakalu ioso ia sengo ia Babilónia; o Daniiele muene u kala mu xikama jinga ku mbanza bhu muelu ua sobha. Sobha Nabukodonozolo, anga u iudika kiteka kia ulu, o kitala kiê makuinhi asamanu a kóvado, o kubumba kuê kua kóvado jisamanu; ua kʼimika mu dinhana dia Dula, mu sengo ia Babilónia. Anga sobha Nabukodonozolo u tuma kubhongolola anʼa jingana ni jinguvulu jaʼxi, ni tubhitangu, ni afundixi, ni a-lunda-mbongo, ni jindongixi, ni jifixiiadi, ni jinguvulu joso ja jisengo, phala eze ku lubhandu lua kulumbila kiteka kiemika sobha Nabukodonozolo. Kienhokio ni anʼa jingana, ni jinguvulu jaʼxi, ni tubhitangu, ni afundixi, ni a-lunda-mbongo, ni jindongixi, ni jifixiiadi, ni jinguvulu joso ja jisengo, a bhongoloka ku lubhandu lua kulumbila o kiteka kiemika kuala sobha Nabukodonozolo, enhoso eza anga emana bhu pholo ia kiteka kiemika kuala sobha Nabukodonozolo. Bhenhobho katúmua u xika ngonge, u kola ni dízui dia suína, uixi: Enu mu jipovo, ni ifuẋi, ni madimi, a mi tumu, exi: Kioso ki mu ívua o mbimbi ia buzina, ni ia mbèndu, ni ia kakoxi, ni ia mbânza, ni ia kisanji, ni ia ngaieta ia jiphukila, kumoxi ni maxikile moso ma mimbu, diundenu-phe, mu bheze o kiteka kia ulu kiemika kuala sobha Nabukodonozolo. Uoso u kamba kufukama ni ku ki bheza, mu uola ienhoio a-nda ku mu takuila mu kijiku kia uama túbhia tua muzukuta. Kala kikiphe muʼanzanza muenhomo, kioso jipovo joso ki jʼevu o mbimbi ia buzina ni ia mbèndu, ni ia kakoxi, ni ia mbânza, ni ia kisanji, ni ia maxikile moso ma mimbu, ene-oso a fukama ia adiunda muene, ni jipovo, ni ifuẋi, ni madimi, iá a bheza kiteka kia ulu kiemika kuala sobha Nabokodonozolo. Anga mu kithangana kienhokio kutukuluka mala amoxi-mu, akua Kaldeia, anga a xitala o jijudé. Hé azuela, a jimbuila sobha Nabukodonozolo, exi: Muenexi, tunga soma! Eie, sobha, Uabhana ngonge, ia kuila muthu uoso kiá uívua o mbimbi ia buzina, ni ia mbèndu, ni ia kakoxi, ni ia mbânza, ni ia kisanji, ni ia ngaieta ia jiphukila, ni maxikile oso a kuxika, kuambe adiunde mu bheza kiteka kiki kia ulu. O uoso u kamba kudiunda, ni ku ki bheza, a mu takule mu kijiku kia túbhia tua muzukuta. Bhuala-phe mala, jijudé, u ua lumbu éʼmuène kutambula konda ia ikalakalu ia sengo ia Babilónia, ene a-Sadalake, Mizake ni Abede-neko; mala enhá, sobha, kʼala ku ku suua ngó; o jinzambi jé nguâ ku ji xila, katé ni kiteka kia ulu ki uemika, a ditunu ku ki bheza. Bhenhobho, Nabukodonozolo, kia uama kiá o njinda iê, uixi: Ngi bhekedienu Sadalake, ni Mizake ni Abedeneko. Iá abheka mala enhá bhu pholo ia sobha. Nabukodonozolo-phe uzuela, hé u a ambela, uixi: O kuila Sadalake, ni Mizake, ni Abede-neko, mua ki bhange muene kiluelu, kuila jinzambi jami nguenu ku ji bheza, katé ni kiteka kia uluʼiki ki ngemika, nguenu ku ki fukamena? Kiki-phe, hé kia mi tetulukila kiá, enu muala kiá polondo, kioso ki mu ívua mbimbi ia buzina, ni ia mbèndu, ni ia kakoxi, ni ia mbànza, ni ia kisanji, ni ia ngaieta ia jiphukila, ni maxikile oso a kuxika, anga mu diunda hé mu bheza o kiteka ki nga iudika, kiauabha! O ki muila, nguenu ku ki bheza, mu kithangana kienhokio muene, a-nda ku mi takuila mu kijiku kia túbhia tua muzukuta; Nzambi kuxi-phe ua-nda kutena o ku mi kudila bhu lukuaku luami? Ni Sadalake, ni Mizake, ni Abede-neko, a kumbulula anga a tangela sobha Nabukodonozolo, exi: Etu, ku maka iá ki tua bhingi ngó ku ku vutuila-ku kima. Talesa-ze, kuma Nzambi ietu, uoso tuene ku mu bhikila, muéne utena ku tu kudila; o ki tualʼiki muene ua-nda ku tu kudila ku kijiku kia túbhia tuê tua muzukuta, anga u tu tambula ue bhu lukuaku lué, eie u sobha. Né-mbé ka ki bhange, tuma ku kʼijiia, sobha, kuma etu nguetu kubheza o jinzambi jé, nguetu kufukamena o kiteka kié kia ulu ki uemika eie. Nabukodonozolo bhenhobho anga uizala ni njinda, pholo i mu kituluka mbebhu a-Sadalake, ni Mizake, ni Abede-neko; anga u kumbulula, u tuma kutemesa o kidijiku kia túbhia lusambuadi, phala o kiene ku i temesa, ki kala ndenge. Anga u tuma mala a mazonda ene mu kilômbo kiê, uixi: Ni Sakalake, ni Mizake, ni Abede-neko, akutienu mu a takule mu kijiku kia túbhia tua muzukuta. Mala enhá anga a a kutila bhenhobho ni jikapa jâ, ni jikalasá jâ, ni jithanga jâ ni ji xapé jâ anga a a takula mu kijiku kia uama túbhia tua muzukuta. Kuma-phe o kizuelu kia sobha kia thathamana, o kidijiku kia túbhia kiedi ni kiene ngangû, mulengo-phe uajibha mala ió oso a kuatele a-Sadalake, ni Mizake, ni Abede-neko. O mala atatu iá-phe, ni Sadalake, ni Mizake, ni Abede-neko, a dibhalela ni mikolo iâ mu túbhia tua muzukuta. Kienhiki sobha Nabukodonozolo ua diuana, anga ufundumuka lusolo; hé uambela tubhitangu tuê, uixi: Abha ki mala atatu u tua takula mu túbhia, òkute ni mikolo? Ene a mu vutuila, exi: Kia kidi muene, sobha. Muene-phe u kumbulula, uixi: Talesa, nga mono mala auana ajituka iá ala kunhunga ni kuimajana mu kaxi ka túbhia, né ngó kujokota mba muáu ku mikutu iâ. O kidífua kia muthu ua kauana, u ki fika mukuá ni kia monʼa jinzambi. Nabukodonozolo bhenhobho, ubhiẋila bhu muelu ua kijiku kia túbhia tua muzukuta, anga u handekela, uzuela, uixi: Enu Sadalake, ni Mizake ni Abede-neko, jingunza ja Nzambi. Suke-ku, tundenu ku kanga, muize bhabha! Bhenhobho, ni Sadalke, ni Mizake, ni Abede-neko anga atunda mu kaxi ka túbhia. Anga anʼa jingana, ni jinguvulu jaʼxi ni tata ja kifuandu kia muenexi, ni tubhitangu, a bhongoloka kutonginina mala iá, hé a sanga kuila túbhia tua lémbua nguzu ia kuoha mikutu iâ; né ngó lundemba luâ lumoxi kuaúka mu mútue, né ngó izuatu iâ kuila i kotanana mba ngó dizumba dia muáu kuila di bhita ku thandu diâ. Nabukodonozolo bhenhobho uzuela, uixi: A tane-ku Nzambi ia Sadalake, ni Mizake, ni Abede-neko, ua tumu anjo iê iú uakudila jiselevende jê, a mu dielela, mbata o ngonge ia sobha a i bulu muene, iá a bhakula o mikutu iâ, mu kuiengesa kubheza jinzambi jengi, kikale ngó o Nzambi iâ. Eme-phe ngi xikisa kiá ngonge, kuila, ku miji ioso-lolo, ni ifuẋi ni madimi, uoso u ẋongùena Nzambi ia Sadalake, ni Mizake, ni Abede-neko, a mu batujule ku iẋimbu-iẋimbu, o diembu diê a di bhange dixita dia uthôkua; mbata kana-ku Nzambi iengi u tena kukudila kala Iú. Sobha anga u beta dingi kuzediuisa Sadalake, ni Mizake, ni Abedeneko, mu sengo ia Babilónia. Eme Nabukodonozolo ngi sobha: Nga sonekena miji ioso ni ifuẋi, ni madimi moso a tunga mʼoxi ioso: A mi vudixile paze ni kuzediua. Nga ki mono kuila kia ngi fuama muene o kufumanesa ijimbuete ni madiuanu oso a ngi kalakela Nzambi, Suke-ku. Ijimbuete iê kukula kuahi, o madiuanu mê undanda uvula! Utuminu uê kima ki nangenena mu thembu joso, u ungana uê kutunda muiji kuiza muiji. Eme Nabukodonozolo, ngedile muene kiambote talala-zâi mʼonzo iami, ngi kala mu buingita mu dizêmba diami. Nganjiua-phe nzoji, anga i ngi juualesa; o ki nga kuata kubanza kioso kiende isuma ienhiʼii, ni ilunji ia ngi muangana, bhu hama iami bhu ngala anga ngi tandanganha kiavulu! Eme-phe nga xikisa ngonge, ngixi: A ngi bhekele bhabha o jinjimu joso ja Babilónia, nda a ngʼijidise kia lombolola o nzoji. Ni jinganga, ni jimesene ja iphata ia kutalela ku jithéthembua, ni makaledeia, ni imbanda akua kuzambula, anga eza, eme anga ngʼa tangela o nzoji kioso ki nga i anjiua; maji ene-phe dilomboluelu diê a di lémbua ku ngi tangela-diu. Maji ku nga sukila kunu, kiene kiua kia bhixila Daniiele bhu pholo iami, a mu edi Beltexazale, dijina dia tokala ku dihamba diami, muenhú uene ni nzumbi ia jinzambi jikôla; anga ngi mu kundila o nzoji, ngixi: Baltexazale, tata, u kilolo kia jinganga joso, eme ngʼejiia kuma momué muala muene nzumbi ia jinzambi jikôla, kana-ku-phe kikutu ki ku jinganena eie; ngi tangele isuma ia nzoji i nganjiua, u ngi bhe dilomboluelu diê. O ki nga zekele bhu hama, kua ngi bhiti isuma iii: Nga kexe kukengelela, anga ngi talesa, bhu kala muẋi muʼaxaxi ka ngongo, ua di-leka kiavulu. Muẋi iú hé ukuata kukula ni ku dizandela kiavulu, katé ki uatuta ku diulu; anga, katé kua suku oxi, athu oso aia ni ku u mona. Mafe mê makemba kiambote, o ibundu iê ianzungule, usanga ene oso huta iâ itunda kuenhuku; iama ia mukáu iasange kididi mu kilembeketa kiê, jinjila ji bhita bhulu jitunga mabhata mâ mu jithango jê, xitu ioso hé ienda ni ku di-dikila ku muẋi uenhú. Eme ku kilu kuenhoko, nga kuata kukengelela muene, bhu hama bhu ngala; talesa-ze ku iza mulangi, muthu ukôla uala kutuluka ku diulu. U kuata ku dikola ni nguzu ioso, uixi: Muẋiʼú batulenu-u, solalenu-u o jithangu jê, o mafe mê mu ma lalumuna-ku, ibundu iê muangenenu-iu mu kanga; o iama ioso iene kubutama bhu kixina kiê, kaienu-iu, kumoxi ni jinjila jene mu jithangu jê. Maji o kixinji kia kixina kiê ki xale ni jindanji jê mu mavu, kiene mu ki kuikile ku isasa ia mukáu bhu lubhambu lua felu ni ngondo; kiende ni kusumina mbundu i tunda ku diulu, kúdia kuê o iangu ia mvunde ia bhoxi kumoxi ni iama. O muẋima uê a mu lungulule-u, ki u kale dingi ua muthu, a mu bhane kiá muẋima ua kiama; nda akale kienhiki katé mu sambuadi dia jithembu. Sendesa iii iatundu ku Alangidi, o ngonge iii iangene ia athu akôla; phala ki bhekele athu ku tongolola kuma, mbé Suke-ku muene utumina o ma-usobha ma athu; u ma bhana uoso a mu andala, katé-ze ni sébhue u mu zangeleka muene ku thandu dia athu. Kiene ki nganjiua ku nzojʼiki, eme, sobha Nabukodonozolo. Eie-phe, Beltexazale, jimbulula o dijingunuinu diê; kuma jinjimu joso mu utuminu uami a di lémbua, ka tena ku ngʼijidisa o dijingunuinu dia dilomboluelu diê; maji eie uasoko-bhu; mbata momué muala nzumbi ia jinzambi jikôla. Bhenhobho Daniiele, a mu edi Beltexazale, u kumbikinha hanji kithangana katé mu uola iamvimba, ilunji ia mu tandanganha. Sobha-phe ukumbulula, uixi: Beltexazale, nzoji iii ki i ku juualese, mba u tandanganha mukonda dia dijimbuluilu diê. Beltexazale utambuijila, uixi: Ngana iami, o nzoji i lungile kua ió oso a ku kuatela luma, o dijimbuluilu diê di nongone muene oso jinguma jé! O muẋi u uamono uakulu, iú ua dizandela, o mu kitala uatuta ku diulu, anga a u mona katé kua suku oxi ioso, ni kuila mafe mê makembe, o ibundu nzungule, ua bhingi ene oso a tuta huta iâ ia kúdia kuenhuku, o iama ia mukáu anga i tunga mu kilembeketa kiê, o jinjila jibhita bhulu anga ji tunga mu jithangu jê. Muẋi iú éʼmuene, u sobha, uakulu uazande, o kijingo kié kiakulu kia tuta ku diulu, o ungana ué uabhixila muene katé kua suku oxi. O ki ua monuʼokio-phe sobha, kuila mulangi, muthu uangene ukôla, ua-lu tuluka mu diulu, uixi: Muẋiʼú batulenu-u, mu u kokojole jithangu, maji o kixinji kiê ni jindanji jê ki xiale ku mavu, mu ki kuikile ku isasa ia mukáú bhu lubhambu lua felu ni ngôndo; kiende ni kusumina mbundu i tunda bhulu ku diulu, o dikanda dia kúdia kuê, iangu ia mvunde ia bhoxi kumoxi ni iama ku mukáu, nda a kale kienhiki katé mu sambuadi dia jithembu. Didi diene o dijimbuluilu dia nzoji, eie sobha; iii iene ngonge iatundu kua Suke-ku, kioso kia-nda kuiza ku thandu dia sobha, ngana iami. Kala kiki, muʼaxaxi ka athu, a-nda ku ku tubhula-mu anga utunga ni jixitu ku mukáu, a-nda ku ku disa iangu mukuâ ni ngombe, mbundu ia bhulu ia-nda ku ku sukila anga i ku betesa muene; anga unakina sambuadi dia jithembu ji bhita kuthandu dié kienhiki; katé ki u kʼijiia kuamba mbé Suke-ku muene u tumina ma-usobha ma athu, muene u ma bhana uoso ua mu andala. O kiambe-phe exi, kixinji kia muẋi ni jindanji jê ki xiala, kifua-phe o utuminu ué ua-nda kuxialela na-u dingi, kioso ki uzubha ku kʼijiia kuma ku Diulu sai-ku ua tumina ioso. Kala kiki, sobha, tata, xikina kaiula kamiʼaka, sota kubhanga kia iuka, u di bhuise ituxi, bhanga henda ku jingadiama, u di bhuise o phulu, kifua o kiki nga ki ambe sumba hanji kua ku xiala thembu ia ku di-bhola hanji ku mátui. Ima ioso iii-phe sobha Nabukodonozolo ia mu ijiie muene. Mbata kua bhitile ngó kuinhi dia mbeje ni jiiadi, o kia kuata kuimajana kiki, ku thandu dia palaxu ia muenexi mu Babilónia, Sobha-phe u kumuna, uixi: Abha iii ki iene mbanza iadikota ia Babilónia i nga tunga eme, ngixi diene o dibhata dia ungana, dia tundu ku undanda uami, phala kijingo kiami kiie ni kufumana? Kiluua a zubha ku ki zuela-phe, sobha, kua mu laukila dízui dia tundu mu diulu, diexi; Sobha Nabukodonozolo a ku ambela kiki: Ungana ua ku bhu! A-nda ku ku kaia, o muʼaxaxi kʼathu u tunda-mu, inda utunga kiá ni iama ku mukáu; a-nda ku ku disa iangu kala ngombe, anga ukala kienhiki katé kua ku bhiti sambuadi dia jithembu, anga ki ku tetulukila kuamba, o Suke-ku mbé muene uene kutumina ma-ungana ma athu, uoso ua mu andala muene, muène a mu bhana-u. Bhu kumbi dienhodio, mu anzanzʼumu, sobha Nabukodonozolo kiene kia mu tangela kia mu iza muene, muʼaxaxi ka athu ua muangana-mu, iú uakexe kudia iangu mukuâ ni ngombe, mbudu i tunda bhulu ia mu sukila muene ku mukutu, anga ku mu sabhuka kingonha kala minha ia holokoko, o iala hé i mu lebhelela kala iala ia jinjila. Maji, kia zubha kúbhua izuua ienhoio, eme Nabukodonozolo, nga bhetula mesu ku diulu, anga ku ngʼiza dingi kilunji, eme nga tanesa Suke-ku, Ió kene mbambe nga mu ximana, nga mu kola fuma, mbé utuminu uê utuminu ua kunangenena, o usobha uê, kutunda muiji kuiza muiji. Kua muene athu oso atungu mu ngongo kingoho, kioso kia mu kala mu vondadi iê kiene kia bhanga ni ku ilômbo ioso ia diulu ni ku jithungiembu joso bhoxiʼabha; kana-ku muthu utena kufudisa lukuaku luê, ni kuila: Ua-nda bhanga kiebhi? Bhenhobho kilunji kia ngʼiza kiua muʼanzanza muenhomo; o kia ngi tudika kiá dingi ku utuminu uami, ulàmba uami ua ngi tula dingi, o kubenha kuami kua ngiza dingi luamukuá. O makota mami ma jingana ni jindongixi jami eza ku ngi takana dingi; iá a ngi xikika luambukuá ku usobha uami, anga kijingo kiami ki di-bandekeza dingi, o kiòkulu ndenge. Kiki-phe, eme, Nabukodonozolo, ngedi: Muenexiʼa diulu atane-ku! A kule, ajinge! Ngi mu zangeleka ni ku mu ximana jinga, mbata ikalakalu iê ioso kidi mu kidi, uendelu uê kutetuluka kuoso, oso ambe ku di zangeleka, muene u a toza anga a sebuluka muene. Sobha Belxazale u bhanga fesa phala midi ia ilâmba iê, muene anga unua vinhu bhu pholo ia ilâmbe iê ienhiʼii. Kioso kia kodiua kiá ni vinhu, Belxazale utuma kutakana itutu ioso ia ulu ni ia phalata, iabhundile tatʼâ Nabukodonozolo mu tembulu ku Jeluzaleme, phala sobha, ni ilâmba iê, ni akajiʼê, ni akamʼê, muene mu a nuina. Anga a bheka o itutu ia ulu ia nhanene mu tembulu iaʼnzo ia Nzambi ia kexe mu Jeluzaleme; sobha, ni ilâmba iê, ni akaji ê, ni akamʼê, muene-muène mu a nuina. Ene edi anua o vinhu, a di te mu fumanesa mahamba ma ulu, ni ma phalata, ni ma ngòndo, ni ma jifelu, ni ma miẋi ni ma matadi. Kithangana kienhókio kua tukuluka milembu ia lukuaku lua muthu, lú kala mu soneka ku mbanduʼa kandeia, ku phalelu iòkaiale ia dizemba dia muenexi; sobha bhenhobho milembu ia kexi mu kusoneka ua i mono. Anga kienhokio pholo ia sobha ikituluka, ilunji ia mu tandanganha katé ni miongo ia mu botomoka, jiphuna jiteketa, ji di-ṗhuṗha-ṗhuṗha bhuamoxi. Sobha hé uta nzongo, uixi: Ngi bhekedienu bhabha oso jimesene ja iphata, ni akua Kaldeia, ni azambudi oso. Sobha anga uzuela, u ambela jinjimu ja Babilónia uixi: Uoso u tena kutanga mixinda iosoneke iii, na ngi jingunuina o dijimbuluilu dié, a-nda ku mu zuika thanga ikusuka, hé a mu zuika lubhambu lua ulu mu xingu, o mu utuminu uaʼxi a mu bhana-mu kididi kia katatu. Bhenhobho Jinjimu joso ja sobha-phe anga ji bokona. Maji a lémbua kutanga o mixinda ioso iòsoneke, mba ku jingunuina sobha o dijimbuluilu diê. Bhenhobho sobha Belxazale u juuala kiavulu, pholo ia mu kituka, o ilâmba iê ioso iabhuuama. Na mvale dia mama-phe, kioso kievu o izuelu ia sobha ni ilâmba iê, u bokona mʼonzo ia fesa; na mvale anga uzuela, uixi: Muenexi, tunga soma ku izuua ioso! Ilunji ié ki i ku juuale kiókio, kana ue kudiangamana pholo. Sai diiala uala mu utuminu ué, muene uala ni nzumbi ia jinzambi jikôla; o mu izuua ia tatʼenu, a mu sange ni mukengeji, ni kutetuluka, ni unjimu, mukuâ ni unjimu ua jinzambi; sobha Nabukodonozolo dia tatʼenu, euá, muenexi dia tatʼenu eie, sobha, ua mu bhangele dikota dia jinganga, ni dia jimesene ja jithéthembua, ni akua Kaldeia ni azambuidi; muenhú uene ni muẋima uabeta ujitu, ni kuijiia, ni unjimu, ujingununa jinzoji, utetulula dioso diba dia jinganana, ubhuisa jiphata, ima ioso iii a i sange kua muthu umoxiʼú, Daniiele, a mu luka kuala muenexi uixi: Beltexazale. Tumenu-phe Daniiele, muene uanda kubhana o dijimbuluilu dia kisoneku kiki. Anga a bokuesa-phe Daniiele bhu pholo ia muenexi. Muenexi anga u zuelesa Daniiele, uixi: Eʼmuene Daniiele iuná ua tokala ni anʼa kikuka kia tundile ku Juda, ejiie ni muenexi dia tatʼetu, ua a kukile ku Judeia? Nga kʼivu kia ku tumbula, exi o nzumbi ia jinzambi iene momué, ni mukengeji, ni kuijiia, ni unjimu uabeta ujitu. Kiki a ngi bhekela o jinjimu ja kuijiia, ni jimesene ja jithéthembua, bhu pholo iami, mbe o ku ngi tangela o kisoneku kiki, ni ku ngʼijidisa o dijimbuluilu diê; maji ene-phe a lémbua-ku o ku ngi tangela dijimbuluilu dia izuelu iii. Eie-phe nga ku ivu fuma kuma eie u mesene ia kubhana majimbuluilu, ni kutetulula jiphata. Kiki-phe, se uatena kutanga o kisoneku kiki, ni ku ngʼijidisa dijimbuluilu diê, a-nda ku ku zuika thanga ikusuka, o mu xingu a-nda ku ku zuika lubhambu lua ulu, nʼa ku bhane kididi kia katatu mu utuminu uaʼxi. Daniiele-phe u kumbulula bhu pholo ia sobha, uixi: Maujitu méʼomo ma kale phala eie, hé uedi ufuta, futa muthu uengi! Maji o mixinda ia kisoneku ku i tanga ngi ku tangela-iu, anga ngi ku bhana o dijimbuluilu diê. Kaxi eie, u sobha, Nzambi Sukeku, uabhele tatʼenu Nabukodonozolo o utuminu, ni ulâmba, hi kijingo ni kizunda. Mukonda-phe dia unéne ua mu bhele, miji ioso ni ifuẋi, ni athu a madimi moso, edile ni kiteketela ni uoma bhu pholo iê-muène. Uoso ua mu idi ngi mu jibha, u mu jibha muene; uoso ua mu edi akole muenhu, u mu bhaka ni muenhu; o ki ela muthu iú ngi mu zangeleka, u mu zangeleka muene; o ki ela muthu iú ngi mu tununa, u mu tununa muene. Maji kioso kia mu nanuka muẋima uê, kilunji anga ki mu xixila ni ukumbu, a mu lundumuna bhu kiandu kia ungana uê, kijingo iá a mu tambula-kiu. Anga a mu kaia muʼaxaxi ka anʼa athu, o muẋima anga a mu lungulula-u u kituka kala ua kiama, anga u tunga kumoxi ni mikete ku mukáu, a mu bhangesa kúdia iangu kala ngombe; mbundu i kuata ku mu sukila ku mukutu, anga ukala kienhiki katé ki kia mu tetulukila kuma Nzambi Suke-ku, muene uene kutumina o maungana ma athu, o uoso a mu andala u mu hingisa ku thandu dia akuâ. Eie-phe, tata, Belxazale, u monʼê, ua lémbua kubatamesa muẋima ué, sumbala ima ioso iii ua ijiia muene kiambote. Eie ua di zangeleka, kua xila Ngana ia diulu, o itutu iaʼnzo iê a ku bhekela-iu eie; eie-phe, ni ilâmba ié, ni akajiʼé, ni akamʼé, muene mu mua kuata kunuina o vinhu. Eie ua te-ku dingi o kuximana jinzambi ja phalata, ni ja ulu, ni ja ngòndo, ni ja jifelu, ni ja miẋi, ni ja matadi, o jene ki ji tena kumona, ki ji tena kuívua, ki jʼejiia kima, jedi ngó ni jene hudí; maji o Nzambi, uoso ua ku kuata o muenhu ué ni jinjila jé joso, ji uenda, muenhú kua xikina ku mu jingisa. Kua muene-phe, kuene kua tundu o kaxaxi ka lukuakuʼolo, ia a ku sonekena o maka iá. Maka-phe mʼosoneke menhama: Mene, mene, thekel, upharsin. O dijimbuluilu diê diambe kiki: MENE: Nzambi ua kondala o utuminu ué, iú ua u zubha. THEKEL: Eie a ku pezala ku pezu, a ku sange kua tenena. PERES: Utuminu ué a u uanena akua Mediia ni akua Pelesa. Belxazale bhenhobho ubhana ngonge, anga Daniiele a mu zuika kizuatu kia kusuka, a mu zuika nzenzela ia ulu mu xingu, iá a mu xikila ngonge, muene u kala kilâmba kia katatu mu utuminu. Usuku uenhó-phe, Belxazale, muenexi ua Kaldeia, anga a mu jibha. O Ndala, mukua Mediia, ua mu bhingana, kioso kiala mu makuinhi a samanu a mivu ni iiadi. Anga ki uabhela Ndala ku tungula hama ni makuinhi aiadi a mavunda phala a tambule konda ia utuminu uoso. O ku thandu dia enhá iú uatudika-ku ilâmba itatu, umoxi-ku Daniiele, phala mavunda oso enda ni kubhana jikonda kua enhá, phale sobha ka mu nganale. Daniiele anga u di tungula, mu axaxi ka mavunda ni ilâmba; mukonda mua muene mua kexe muẋima uabeta ujitu; Sobha-phe hé ukala mu kuxinganeka ku mu xikika ku thandu dia utuminu uoso. Kienhiki ni mavunda ni ilamba akuata ku sota kithangana kia kukuata Daniiele ni kikuma ku utuminu uenhó, phala a mu kundûle; maji kikuma ni mulonga a ki tokoka; mbata muene uakexe fiiele, uendelu uê ki u moneka kisému, mba mulonga. Exi: Daniiele iú kana, ki tua-nda kutena ku mu kuata ni kikuma kia kima, kikale tu mu kuatela ku kitumu kia Nzambi iê. Bhenhobho ni mavunda ni ilâmba aia kua sobha, anga a mu ambela kiki: Muenexi Ndala, kola muenhu, ki uabhe! Ilâmba ioso ia utuminu ué, ni jinguvulu jaʼxi, ni mavunda, ni ilôlo, ni makota, a di-kundu bhuamoxi phala ku sonekesa ngonge ia nganʼetu muenexi, anga i di-bhanga kijila kia kôlo; kuma mu makuinhi atatu a izuua, muthu uoso u bhinga kima kua Nzambi ioso-ioso mba ku muthu uengi ko kué, muenexi, kana, a mu takule mu ngenda ia jihoje. Kiki-phe, muenexi xikisa ngonge, u te dijina dié ku mukanda ua ngonge, phala ki bhu kala dingi ku i lungulula, kala kioso kia kôlo o kitumu kia Mediia ni kia Pélesa, ki ki xikina ku ki lungulula. Sobha Ndala-phe, mukonda dia kienhiki ua di-sinala o mukanda ua ngonge ni editale. Daniiele-phe kievu kuila sobha ua di-sinala o mukanda, ua bokona mʼonzo iê, hé uia mu xilu muala jinjanela jaʼnzo iê ja jikuka ja lungu ku Jeluzaleme; a-nga ufukama ku jiphuna jê lutatu ku kizuua, usamba, usakidila bhu pholo ia Nzambi iê, kala kiene o kifua kiê tunde ukulu. Athu a bhongoloka anga aia kumoxi, a sanga Daniiele, iú samba, uala kudionda bhu pholo ia Nzambi iê. A katuka, a tudila sobha, exi: Abha eie kua di-sinala editale iná mu kuamba, athu oso kikale a bhingila ngó bhu pholo ié-eie, mu makuinhi atatu a izuua oso-á, o ki bhu kala muthu uoso usambela Nzambi iengi, mba muthu uengi, kikale a mu takula mu ngenda ia jihoje? Sobha-phe ukumbulula, uixi: O ngonge ia kidi muene, kioso kia kôlo o kitumu kia Mediia ni kia Pélesa kiene kimoxi, o ku i lungulula ki i ẋikina, lémbue. Ene-phe a kumbulula, ambela sobha, exi: O Daniiele-phe ua tokala ku kikuka kia tundile ku Juda, ka ku suu sobha, tata, ni ngonge i ua di-soneka eie, muene nguê na-iu, u mu sanga u samba lutatu ku kizuua. Sobha-phe kia zubha kuívua maka iá, kia mu bhana dilamba, anga, ku muẋima uê, ukana kukudila Daniiele; iu ua tutumba muene katé bhua fuila dikumbi, mbé kubhângela Daniiele phala ku mu bhulula. Athu ió-phe anga aia dingi kumoxi kua Muenexi hé a mu ambela, exi: Eie muenexi, uejiia kiambote kuma mu kitumu kia Mediia ni Pelélesa, editale mba ngonge ia muenexi, ka tena ku i lungulula. Sobha anga u tuma kutakana Daniiele, iá a mu takula mu ngenda ia jihoje. Sobha kia kuata kuzuela, uambela Daniiele, uixi: Nzambi ié, ió uoso uene mu ku mu bheza mu ithangana ioso, muene ua-nda ku ku kudila. Anga a bheka-bhu ditadi, hé a di kundumuina ku muelu ua ngenda, a jika-ku; o sobha hé u di jika kidimbu kia nela iê, ni kia nela ia jitata jê, phala Sendesa ia Daniiele ki bhu kale muthu u i lungulula. Sobha ua bokona mu dizêmba diê, anga usuku uoso u u bhita sé ngó kúdia kima, kʼehela ku mu xikila jimujika bhu pholo iê; o kilu mu mesu kia mu lenge. Mu kimene-mene kia kalaji muná, sobha ubalumuka, uia lusolo ku muelu ua ngenda ia jihoje. O kia bhixila bhu ngenda, uixana Daniiele ni dízui dia dilamba, sobha hé uzuelesa Daniiele, uixi: Daniiele, selevende ia Nzambi ia muenhu! O kuila Nzambi ié, ua mu bhikila jinga mu ithangana ioso, ua tena ku ku kudila ku jihoje? Daniiele-phe uambela sobha, uixi: Eué, sobha, kola muenhu ki uabhe! Nzambi iami uatumina anjo iê, iú uajika o makanu ma jihoje, phala ki ji ngi kuame mukonda bhu pholo iê ka ngi sange ni kikuma; né-mbe ko kuê, sobha, eme ki nga ku te kituxi kia kima. Bhenhobho sobha anga u tana kiavulu ni muẋima uê, iú ua tumu kuila a zaúle Daniiele, mu ngenda; kana-phe kiẋenge kia kima kia mu sange na-kiu, mukonda uaxikanene kua Nzambi iê. Sobha-phe u tuma ue kutakana mala ió oso a kunduile Daniiele, anga eza na-u, hé a a takula ue mu ngenda ia jihoje, ni ene, ni anʼâ, ni akajiʼâ. Mu ngenda-phe ka tula-mu luua bhoxi, jihoje ja a kambuila kiá bhulu bhene, anga ji a sasala ifuba. Kienhiki sobha Ndala u sonekena miji ioso, ni ifuẋi ni athu akua madimi moso ma tunga kulu dia mundu kuila: O paze i mi vudile. Eme nga bhana ngonge, kuila, oso a tokala mu jixi ja usobha uami, ende ni kuteketa ni kuxila o Nzambi ia Daniiele; mbata muene o Nzambi ia muenhu u xialelà-ku, o utuminu uê kene ku u jima, o ungana uê ua kalʼê katé ku dizubhilu. Muene ukudila, u bhulula! u bhanga isunji ni madiuanu ni bhulu ni bhoxi! Muene ngó, ua kudila Daniiele ku uhamenu ua nguzu ia jihoje. Daniiele-phe muenhú ua nakina muene ni kubhanduluka, mu utuminu ua Ndala ni mu utuminu ua Silo, mukua Pélesa. Mu muvu ua dianga ua utuminu ua Belxazale, sobha ia Babilónia, Daniiele ua diuanene isuma ku nzoji, kia zeka kiki bhu hama iê, anga u soneka nzoji ienhi ii; muʼanzanza muénhomo, u tanga ima ioso ia mono. Daniiele uambe, uixi: Mu kisuma kia usuku nga muene, itembu iuana ia diulu iakexe kúlua ita ku musanza uonene. Mu musanza anga mu tomboka iama i uana iònene, kala kiama ni kidifua kiê, sé ngó ku di-fangana ni iama ia mukuâ. Kiama kia dianga mukuâ ni hoje, anga kikala ni mabhabha ma holokoko; eme-phe ngi kuata kukengelela, katé kia ki tukula o mabhabha, anga a ki bhana o kubhetuka ku mavu, ni kuimana nzànza kala muthu, anga a ki bhana muẋima ua muthu. Ngi kuata kutala, talesa, kumoneka kiama kia kaiadi, kia di-fu ni ursu, kia bhetuka mbandu imoxi, o ku maju kiazenzeka jimbanji jitatu, iá a ki ambela, exi: Balumuka, kokota xitu ia nzungule. O ki kiabhiti, ngi kuata dingi kukengelela, talesa, kua moneka kiama kiamukuâ kia di-fu ingo, o ku kunda diê kuala mabhabha mauana ma kinjila; o kiama kienhiki kia kexe ni mítue iuana, anga a ki bhana kutumina. O kia bhiti kiki, ngi kuata kukengelela, mu isuma ia usuku, kua moneka dingi kiama kia kauana, kikôla, ki kuatesa uôma, o kusuína kuvula, ki kala ni imaju ia felu, o mu kúdia kisukununa, o ku mvunda kisasujula jinga ngó, kioso kima kia subhuka u ki titidila bhoxi ni inama iê; o ku iama ia dianga ioio, kiene kia di-tungula-ku muene, kiala ni kuinhi dia lumbinga. O ki nga kuata kutongolola jimbinga, talesa, kua fuafue dingi kalumbinga kòfele muʼaxaxi ka jimbingʼeji; o ku jimbinga ja dianga kua vuzuka jitatu phala kuehela kididi mbé o kalumbinga koka. Talesa o kalumbinga kenhaka kakexe ni mesu kala mesu a muthu, ni dikanu, di kuata kuzuela ni izala ioso! Eme nga kexe-phe mu kukengelela, katé kia bheka iandu, a i tula, anga Mukulu-ua-Ndamba uxikama. O kizuatu kiê kizela kala neve, o kindemba ku mútue uê kala lâ iazele kiambote; kiandu kiê milengo ia túbhia, o malola mê túbhia tua muzukuta. Bhu pholo iê bhu kunguluka ngiji ia túbhia. Jimidi ja jimidi ja kuata ku mu xibhidila, jifuku ni jifuku jemana bhu pholo iê. Kufundisa kueza-bhu, madivulu a ma jikula. Mukonda-phe dia izuelu ia izala ia kuata kuzuela o kalumbingʼaka, eme nga kexe ku kengelela; mu kutala ni kutala ngi mona kiama a ki jibha, o kimbi kiê a ki sasala, iá a ki bhana phala ku ki oha mu túbhia. O iama iamukua ioio, a i tambula ungana; hanji-phe, a i bhana kulaia katé bhu thembu ioso iatokala. Talesa, eme-phe ki nga kuata muene kutala, mu isuma iami ia usuku, nga mono ku matuta ma diulu kua-lu tuluka kala Monʼa muthu ua mu kuiza; iú ua bhiẋi la kua Mukula-ua-Ndamba, anga a mu bhiẋidisa bhu pholo iê. Anga a mu bhana o kutumina, ni kijingo, ni ungana, phala miji ioso, ni ifuẋi, ni madimi moso ende ni ku mu bhikila muene. O kutumina kuê kua miaka, ku kuene dizubhilu, o ungana uê uene ngó, ka tena ku u bhuisa-ku. Eme-phe, ngi Daniiele, muenhu uami moxi a mukutu ua ngi iokojoka, nga bhuuama ni isuma ia ngi bhiti mu kilunji, kuma ia ngi diuanesa. Anga ngi zukama ku umoxi kua iá emana-bhu, mbé a ngi tetuluile o kidi kioso ku imʼiii. Muene iú ua ngi tangela-iu, iu uangʼijidisa o dijimbuluilu dia ima ioso ienhiʼii, uixi: O iama ia makota iii, ki iedi iala iuana, kífua jisobha jiuana ja kà balumuka kulu dia mundu. Maji o athuʼê angene a Suke-ku, ene a kà tambula ungana, anga a u vua kiá muene katé ku hádia ni hádia. Bhenhobho eme nginda kuijiia kidi bhu kaxi ni kiama kia kauana kia di tungula mu akuá oso, kiamangongo ki kuatesa uôma, kiedi ni imaju ia felu ni iala ia utadi; kienda ni kuhabujula ni kusasajala anga ki titidila ni inama iê o ima ioso ia subhuka. Kua di-te dingi o kuinhi dia lumbinga ja mu kala mu mútue, ni kalumbinga kamukuâ ka fuafue, anga bhu pholo iê bhu vumbuka mbinga jitatu, o kene anga kakala ni mesu, hé kakala ni dikanu di tanga ima ia izala, kifua muene ua tundu akuâ. O ki nga kuata kukengelela, ngi mona-phe kuma kalumbinga kenhaka ka kuata kúlua ita ni athuʼê angene akôla a Nzambi, hé uia ni ku a tolola. Katé kia bhixila Mukulu-ua-Ndamba, anga o kufundisa a ku bhana bhu maku ma athuʼê angene a Suke-ku; anga Kithangana kiza-bhu kia athuʼê angene kutambula utuminu. Muene anga uamba kiki: Kiama kia kauana kiokio uene o utuminu ua kauana ua-nda kukala mu ngongo, uanda ku di-tungula ku ma-utuminu mamukuâ; uene ua kà minha oxi ioso, oxi ioso ua kâ i titidila muene ni inama iê, anga u i bhanga isasu-isasu. O kuinhi dia lumbinga-phe diodio, kifua mu utuminu umoxi uenhó mua ka balumuka kuinhi dia jisobha; maji o kia kà zubha kubalumuka, kua kà balumuka dingi mukuâ; o muenhú ua kà di tungula mu akuâ oso a diangele, o muene ua kà tolola-bhu jisobha jitatu. Muene-phe ua kà tanga isunji, mu kulebhula Suke-ku, ua kà buikisa athuʼê angene akôla a Suke-ku, mu kubhindamena kulungulula o jithembu ni kitumu; o athuʼê angene a Jihova a kà a bhakula bhu lukualu luê katé ki tenena o thembu, ni jithembu, ni kaxaxi ka thembu. Maji o kufundisa-phe bhene bhu ku kala, anga ene a mu tambula o ungana uenhó phala ku u jikinisa ni ku u jima o mbutu katé bhu disukilu. O utuminu-phe ni ungana, ni ulâmba ua ma-usobha moso, mene bhoxi dia diuluʼabha, a kà u bhakuila o athuʼê angene a Ió ua Suka-ku ku Ukota; o utuminu uâ ene-phe ua kà nangenena, ma-utuminu moso ma kà a bhikila ene, ni ku a beleselela. Bhua suku o kisumaʼabha. Maji eme, ngi Daniiele, ilunji iami ia ngi juualele, katé ni pholo ia ngi kitukile muene; inda ima ioso iii nga i lundu muene ku muẋima uami. Mu muvu ua katatu ua utuminu ua sobha Belxazale, nga diuana kisuma, eme ngi Daniiele, kioso ki nga zubha kubhita ni kia diangele kiokio. Mu kisuma nga muene (kuná kala ngala mu mbonge ia Suzane, mu sengo ia Elame) nga muene, mu kisuma, kala ngala ku ndundu ia honga ia Ulai. Ngedi ngi bhetula mesu, nga mono kilumbe kia mbudi kiemana ku kibumu kia ngiji, kiala ni jimbinga jiiadi; jimbinga jalebha muene, maji bhu kala-phe lumoxi lu tunda mukuâ mu kulebha; o lua beta kulebha-phe luene lua suikidila-ku mu kusabhuka. Nga mono kuila o kilumbe kia kuata kúlua mítue, ki ṗhuṗha mútue ku luiji, o bhabha ki ṗhuṗha mútue ku suku, o bhabha ki ṗhuṗha mútue ku sulu; iama ioso ia lémbua kuimana bhu pholo iê, ki bhuala ue ua tena ku di bhângela ku nguzu iê. O kiene hé kienda ni kubhanga ioso ia mu tumu o muẋima uê, kiia dingi ni ku di-bandekeza mʼunéne uê. O ki nga kuata kubanza imʼiii, talesa, kua solomoka kisutu kia hombo kiejila ku luiji, kia di-ambatesa mʼoxi ioso, o bhoxi ki kia mu diata-bhu; kisutu kienhokio ki kala ni lumbinga lua kidiuanu, lua mu kexila bhu kiuanu kia mesu aiadi. Anga ki lunga ku kilumbe kia kexile ni jimbinga jiiadi, ki nga muene ku ngiji; anga ki di-ambatesa ni huiii ia nguzu iê ioso mu kúlua o kilumbe. Ngi mona kia bhixila bhuala o kilumbe, anga ki kuama kilumbe anga u ki bukula o jimbinga jene jiiadi, kuma kilumbe kia lémbua nguzu ia ku bhânga-nê; kiaii-phe bhoxi, iu ua ki titidila ni inama iê; o u bhângela kilumbe nʼa ki tambhula bhu maku mê, ka moneka. Anga kisutu ki di-bhanga munéne uahi ngó, kia kulu kia kômo! Maji kiedi ki bhixila mu kivula-nguzu, a mu bukula lumbinga lua kudile kiokio; anga bhu kididi kiê bhu sabhuka kiá jimbinga jiuana ja madiuanu, ji lunga ku itembu iuana ia diulu. Lumoxi-bhu lu bhana kalumbinga kòfele anga ka lebhelela kiavulu, ka lunga ku sulu ni ku thunda ni kʼoxi ia diuabhela. Anga lu dikudisa muene katé ni ku kilômbo kia diulu; u kuata amoxi-mu ku kilômbo kienhókio ni ku jithéthembua, u ji lauila bhoxi, hé u ji titidila. Anga lu di kudisa muene katé ki lua kitukila kota dia Ngana uavu kilombo kiê; o jisata jê ja izuua ioso muene ua ji bhuisa-ku, o kididi kia dibhezelu diê muene ua ki lundumuina bhoxi. O kilômbo a mu bhakuila-kiu muene, mukonda dia kutondala, bhuamoxi ni jisata ja izuua ioso; o kidi ua ki takuila bhoxi; o mu kubhanga kienhiki, kalumbinga kòfele muene mu ka muena kubhanduluka. Kia bhiti kiki, anga ngivua-ku muthu uangene uazele iu ua zuela; o muthu uangene uaiuka ua mukuá, uambela ió uakexe kuzuela, uixi: O kisuma kia jisata ja izuua ioso, kiia katé bhebhi, ni kia kutondala ku buikisa, phala kubhakula o kididi kiangene, ni mundu uê, na u titidila? Muene-phe ua ngʼambela, uixi: Kiia katé mu midi jiiadi ni hama jitatu ja jingoloxi ni imene; kuabhu, kididi kiangene kiabhu lufuku, kiazele. Kia bhiti kuila, kioso ki nga mono kisuma kiki, eme ngi Daniiele, nga sota ku ki tongolola ni ngi tetuluka; talesa, kua ngi tukulukila kima kala kídifua kia muthu. O ku kibumu kia ngiji ia Utai, ngevu-ku dízui dia muthu, dia dikola, diexi: Ngabidiiele, o iú mu ijidise kioso kia jimbula o kisuma! Muene ueza bhua zukama ni bhu ngala eme; o kia mu kuiza muene kiki, uôma ua ngi kuata, nga di-ṗhudika pholo bhoxi. Muene-phe ua ngʼambela, uexi: Tongoloka, monʼa muthu, kuma kisuma kiki kia kà di kumbidila ku dizubhilu dia thembu. O muene kia kexe ku ngi zuelesa kiki, nga dibhale ni pholo bhoxi, eme ngʼambuka. Maji o muene-phe ua ngi babata, iú ua ngi imika nzànza bhene bhua ngi sangeʼabha. Uixi-phe: Talesa, ngi ku idikiza kioso kia ká bhita bhu thembu ia sukidila-ku ia njinda. Mbata o dizubhilu, sai thembu iê ia tokala, bhua di xindila. Kilumbe kia mbudi ki ua mueneʼokio, ni mbinga jê jiiadi, ene o jisobha ja Mediia ni ja Pélesa. Maji o kisutu kia kindemba kiokio, muene sobha ia Ngeléxia; o lumbinga luonéne lua mu kexe bhu kiuanu kia mesu, muene o sobha iê iadinga. O ki lua bukuka-phe anga bhu kididi kiê bhu sabhuka mbinga jiuana, kia jimbulula kuma kua kà balumuka ma-utuminu mauana mu kifuẋi kiene kimoxʼiki, maji-phe o nguzu ia ió ua diangele-ku, ki iene dingi. Maji, mu izuua ia sukidila-ku ia ma-utuminu mâ, kia-nda kuila akua kutondala a sekala a zubha, kua kà balumuka sobha u kala ni pholo ia kisuéia, mesene ia kuzambula. Ua kà kala muene ni kutena kuavulu, maji ki mu nguzu iê-muène; ua kà bhanga isunji ni kujibha o mundu; ua kà zediua, mu ima ioso ka lémbua kima, kioso kiandala o muẋima uê kiene kia bhanga; mazonda ua kà a bûba, o povo ia akua-Ngana ua kà i buikisa. Mukonda-phe dia kudimuka kuê, ua kà bhangesa kuila o mangonha bhu lukuaku luê ma bheka kubhanduluka; hé ku muẋima uê ua kà di kudisa; o mukonda dia kutululuka kuê kuala na-ku, ka mono kima ki mu zukutisa, ua kà jibha athu avulu a di tunu ku di bhakula kokuê; ua kà balukila ue Ngana ia Jingana, maji a kà mu sasujula sé lukuaku lua muthu. O kisuma-phe kia ngoloxi ni kia kimene, kia tange, kia kidi muene; maji eie-phe jika-kiu, kuma kima kia izuua ia hádia. Eme-phe, ngi Daniiele, ngʼambuka, nga kexe muene izuua bhu hama ni kukata. Anga ngi balumuka-bhu mu kukuata midimu ia muenexi. Ngi kuata kusasumuka ki ngi banza o kisuma kiki, kana-bhu-phe muthu kia mu tetulukila. Mu muvu uadianga ua Ndala monʼa Asuuelo, ku muiji ua akua Mediia, a mu hingixile ku utuminu ua akua Kaldeia. Mu muvu uene uadiangʼó ua utuminu uê, eme ngi Daniiele, mu kutongolola mu madivulu, nga sange kuma mivu ia tanga Jihova, kua polofeta Jelemiia, kuma iene mivu ia tokala kukumbidila o kibuika kia Jeluzaleme; ua i xinda makuinhi sambuadi. Anga ngi lungulukila pholo iami kua Ngana Nzambi, mu ku mu sota ni musambu ni ku mu dionda, bhenhobho nga jidi, ngi di ta kidinhaji, ngi di kuua utókua. Anga ngi dionda Jihova Nzambi iami, nga di fisala, ngixi: U Nzambi ionéne, u kuatesa uoma! Eie uene mu kukumbidila o kikutu, u mukua ku kuatela henda kua ió oso a ku zola, hé aiuka o ijila ié; etu tuate ituxi, tua bhalumuna mulonga, tua bhange kubhukumuka, tua ku balukila, o mu ijila ié tua tundumu ni mu itumu ia mabatuilu mé; tuedi ni jipolofeta jé, o jiselevende jé, ene ku tu tudila kioso ki ua-mbe eie, ki tuala ku a bhana dingi mátui kia tangela jisobha jetu mu dijina dié, ni ilamba ietu, ni adiʼetu, ni mundu uoso mʼoxi. Eie, Jihova, ualungu muene, etu-phe sonhi ja tu fuama té mu leluʼidi, ni mala mu Juda, ni akua Jeluzaleme, ni Izalaiele ioso-lolo; kixi ia a zukama, kixi ió oso ala ku makanga, ku jixi kuoso ku ua a tande, mukonda dia kutondala kuâ ku a ku tondalela na-ku eie. Jihova, tata, pholo ia tu sonoka ni jisonhi, maji kia tu fuama, nʼetu ni jisobha jetu, ni ilamba ietu, ni jitata jetu, mukonda tua ku te kituxi. Maji eie Jihova, Nzambi ietu, momué muene ku kuatela henda ni kuloloka; oko etu tua mu kitukila muene! O dízui dia Jihova, Nzambi ietu, ki tua di tumaka, phala ni tuendele mu jingonge jê, ja tu tambuisa bhu lukuaku lua jiselevende jê, o jipolofeta. Xi, Izalaiele ioso-lolo kitumu kié a ki lueza, abhuka mu njila, mbé o dízui dié a fule ku di tumaka. Mukonda dia kienhiki, ni mázui, ni mulôko uoso uòsoneke mu kitumu kia Mozé, ngunza ia Nzambi, ioso muene ia di lunduluila ku thandu dietu; mukonda Jihova tua mu te kituxi. Muene iu ua kumbidila o kizuelu kiê kia tu kanena na-kiu etu, kumoxi ni afundixi etu, a tu tetuluila jinga o milonga, iu ua bheka o jingongo ja vula kiki ku thandu dietu, ja bhingi kuila o kiki kia bhiti mu Jeluzaleme nuka kiʼa bhitile kuoso-kuoso bhoxi dia diuluʼabha. Uíndua uoso uòsoneke mu ngonge ia Mozé ua tu tula muene! Maji-phe hanji tua tokoka kumbolomoka bhu pholo ia Jihova Nzambi ietu, phala ni tu biluka hé tu bhana dikunda ku ikuma ietu, anga tu kuata kudielela ku kidi kiê. Kiene kia bhangesa Jihova kukala ni muanu ua kuiibha kuosʼuku, iu ua ku tuluila kuthandu dietu. Mukonda Jihova Nzambi ietu, ualungu muene mu ioso ia tu bhange, muene u fundisa mu kidi kiê, mbata etu-ku tua bhukumukina o diízui diê kuma tua fulu ku dívua. Ni kidi kiene, Jihova, Nzambi ietu, eie muene ua katula o mundu ué kʼoxi ia Ejito, ni lukuaku lua undanda, dijina dié diʼdia fumana, katé mu kizuua kia lelu; tua te kituxi, tu akua ikuma ia phekalu! Jihova tata, mukonda dia jihenda jé ja vulu kinéne, sondolola njinda ié ni kutemanana kuosʼuku ku ua tula ku thandu dia dibhata dié dikôla Jeluzaleme, uene ku mulundu ué uangene; mukonda o ki tualʼiki ituxi ietu, ni ikuma ia jitata jetu, iabheka môndo kua Jeluzaleme ni ku mundu ué, ala ku tu ta-u muene kuala athu oso u tua tunga-nâ a tu kondoloka mu jimbandu. Kiki-phe, Nzambi ietu, batekela o musambu ua selevende ié, ni kudionda kuamiʼuku, o dibhezelu dié dia kituka ngùndu, muikina-diu dingi ni kubenha kua pholo ié, mukonda dia dijina dié. Nzambi iami, bheteka mátui kunu, uívue; tona mesu, u mone kubhondalala kuetu, u tonginine ue o mbanza iatokala mu dijina dié. Mbata o ki tuala kusamba kiki bhu pholo ié, ki tua dielela o kulunga kuetu, maji tua dielela mu kulenduluka kué eie ku uene na-ku kua nzungule. Eie Jihova, tata, ivua! Eie Jihova, tata, loloka! Eie Jihova, tata, tu suue, u sakalale mu kalakala, kana kukokoloka! Nga ku bhingi mu dijina dié eʼmuene Nzambi iami, tata; kuma diembu dié ni mundu ué afumana kuma a kutokala. O ki nga kuata kuzuela kiki, ni kusamba, ni kufisala kituxi kiami, ni kituxi kia mundu uami ua Izalaiele, ni ku lundulula o musambu uami ua kutoloka bhu pholo ia Jihova, Nzambi iami, nga-lu diondela o mulundu uangene ua Nzambi iami. O ki nga kuata o kuzuela kiki ni kusamba, o dikuenze Ngabidiiele, nga mu muene mu kisuma kiami kia kuandekela, ueza ni kutuka malusolo, bhu kumbi dia sata ia ngoloxi, ua bhiẋila, u ngi kuata lukuaku. Anga u ngi longesa, u zuela nʼeme uixi: Daniiele, ngeza kindalʼiki phala ku ku ijidisa o diba. Kioso ngó ki uandeka o kudionda, kiene kia ngi bhana o ngonge, eme ngeza phala ku ku jimbuila-iu, mukonda eie u muthu a ku zola kinéne. Uívua-phe kiambote o maka iá, kisuma kiki ki ku tetulukile. Mundu ué ni diembu dié diangene a a xindila makuinhi sambuadi a jisemana, mbé o kujima kitondalu, ni kuzubha-ku o ituxi, ni kuta o kiamenga kia kulamba o kikuma, anga a mi bhekela kiua o kulunga kuxialelà-ku, o isuma ni upolofeta anga a i jika kiá ni idimbu, anga a unda kiá o Dilemba dia anangene, uene ni kuzela kua tundu athu oso. Eie tuma-phe ku kʼijiia: tunde bhu tubhukila o ngonge phala kubhetula dingi Jeluzaleme ni ku mu tunga, katé bhua kéjiia Mexiia, o Mʼona Ngana, bhuala sambuadi dia semana, ni makuinhi asamanu ni kiiadi kia jisemana; a kà tunga dingi o jinzunga ni imbaka, maji a kà ji tungila mu thembu ia hadi ni mbùnda. O kia kà bhua o makuinhi asamanu a jisemana ni semana jiiadi, Mexiia a kà mu katula-ku, kà mu mona dingi; o mundu ua kilamba kia kèza-ku, ua kà buikisa o diembu diosuʼodio ni Tembulu, o dizubhilu diâ dia kà a bhitula mukuâ ni menha a disenza; kuà kala-phe ita mu ita katé bhu dizubhilu, oko a xindi-bhu ibuika. Muenephe ua kà ta kikutu ni athu a ndumba mu semana imoxi; semana-phe iiza ngó mu kaxi, jisata u ji bhuisa-ku ni mibhaku ia musa; o ua kà bhanga isunji ioso iii-phe, muene ue kua kà mu iza mubuikixi, anga a mu lalumuna kienhiki katé kiá bhu dizubhilu; o kioso kiòxinde anga à ki lundulula ue ku thanduʼa mubuikixi muene. Mu muvu ua katatu ua Silo, sobha ia Pélesa, Daniiele, a mu edi Belxazale, a mu jingunuina maka; o maka-phe ma kidi, maka ma ita ia dikota ia xikamena kubhanga mu thembu iza-ku. Daniiele muene, maka ua mʼevu kiambote, o kisuma kia mu tetulukila. Mu izuua ienhoio, eme ngi Daniiele, nga kexe ni mukondo, mu semana jitatu ja muvimba. Ki nga kexe kúdia makudia ma ngi tula ku muẋima, ni xitu ni vinhu ue mu kanu diami ki ia bokona-mu, né ngó ku di uaia ni maji. Anga ngi kala kienhiki katé ki nga tenesa jisemana jitatu. O mu kizuua kia makuinhi aiadi ni kiuana ku mbeji iadianga, eme nga kexe kiki ku kibumu kia ngiji ionéne ia Hidekele (muene Tigre); nga bhetula mesu anga ngi tala, nga mono-phe muthu uazuata kizuatu kia linho, o mu kinhonga ua di kutu phonda ia ulu ua fina ua Ufaze; o mukutu uê uila kala turkeza, o pholo iê kala nzaji ki i telaka, mesu mê ma lekujuka kala jisama ja túbhia, o maku mê ni inama iê kala kidifua kia ngondo iolunge ni xitanho, ia a i seke, o dízui dia kuzuela kuê, mukuâ ni kilungutu kia mundu ua vulu. Eme-muène-phe ngó ngi Daniiele nga mono kisuma kiókio; athu nga kexe-nâ kumoxi ka ki mono; sumbala kiene, maji kua eza kimbuua, anga alenga ni uoma hé a suama. Eme anga ngi xiala-phe ubheka uami, anga ngi kala mu diuana o kisuma kiókio kionéne, bhenhobho ni nguzu mu mukutu ia ngi bhu-mu, pholo ia ngi kituluka ni uôma, anga ngiia ku kiambu, né ngó kanguzu kòfele ki nga kexe na-ku. Hanji-phe, dízui diê nga dʼivu ki dia kexe kuzuela, o ki ngevu dízui dia maka mê, nga di bateka o pholo bhoxi, anga ngʼambuka. Talesa-phe, bhu kala lukuaku lua ngi tuta, anga lu ngi bhetula, anga ngi kala ku jiphuna ni mâkanda a maku. Muene iú ua ngʼambela, uixi: Daniiele, u muthu a ku zola kinéne, batekela maka moso nga-nda ku ku ambela, ene ue bhetuka nda u imane, mbata eme a ngi tumu kokué. O kia kuata kuzuela kienhiki, eme ngi kala mu teketa. Hé u ngʼambela-phe, uixi: Ku kale ni uoma, Daniiele, mbata tunde mu kizuua kia dianga ki uate muẋima ué mu ku dʼivua kiambote ni Nzambi ié, ni ku di tolesa bhu pholo ia muene, maka mé ala muene ku mʼevua, eme kiene kia ngi bheka. Maji o kilolo kia utuminu ua Pélesa, ua ngi batuile ku pholo mu makuinhi aiadi a izuua ni kuzuua kimoxi; eué kiá Mingedi, ua tokala ku ilôlo ia dianga, muene uejile iú ua ngi bande, éme nga dʼimikine ni jisobha ja Pélesa. O kiki ngeza ku ku ijidisa kioso kia-nda kubhita na-kiu o mundu ué, mu izuua i sukidila-ku; mbata kisuma kiki, kia mu tanga ima ia kʼèza ku hádia. O kia kuata ku ngi zuelesa maka enhá, nga bheteka pholo iami bhoxi eme nga dixibha, mua ngʼiza ububu. Talesa-phe, kua tukuluka muthu, ua di-fuangana ni anʼathu, iu ua ngi tuta ku mizumbu; dikanu-phe dia ngi jikuka kiua, anga ngi zuela, hé ngʼambela ió ua ngʼimanena ku pholo ngixi: Muadiʼami, tata, kisuma kieniki kia ngi bhekela misusu, ki ngala ni nguzu mu mukutu. Selevende ié-phe, Nganʼami, tata, ki ngalʼiki, ngi tena kiebhi kuzuela ni Ngana iami ió? Mukonda nga bulukuta, nguzu ki ngala na-iu dingi, o muha ngó ua kubhuima iú u ngi-bhua kiá moxi. Ió mukua kidifua kia muthu-phe, ua ngi babata dingi luamukuá, iú ua ngi bhangesa kukala dingi ni nguzu iengi. Uixi-phe: Ku kale ni uôma, eie u muthu a ku zola kiavulu! Tululuka; kala u kindanda! Kala muene u kindanda! Kiala ku ngi zuelesa kiki, eme ue nga di tutu kiòmuene, ngixi-phe: Zuela, Muadiʼami, mbata eie ua ngi suinisa. Muene-phe uixi: Eie uejiia kioso kia ngi bheka kokué? Kindala nga-nda kuvutuka dingi kuzoka ni kilolo kia akua-Pélesa; o ki ngi tunda-ku, talesa, o kilolo kia Ngeléxia ua-nda kuiza. Maji eme nga ku jimbuila kioso kiosoneke mu mikanda i tanga o kidi. O mu kúlua ni jinguma, kana-bhu u tena ku ngi banda, kale ngó Mingedi, o kilolo kienu. Eme-phe mu muvu uadianga ua Ndala, mukua Mediia, nga balumuka phala ku mu suinisa ni ku mu kuatekesa. Kiki-phe nga-nda ku ku jimbuila o kidi. Talesa, ku Pélesa hanji kua-nda ku di-bhinganesa jisobha jitatu, o ua kauana ua-nda kúvua ma-umvuama mʼònene, akuâ osoʼá ndenge. Mukonda dia jimbongo javulu ua kà funhisa akuâ oso, phala kubalukila utuminu ua Ngeléxia. Kua kà balumuka kiua sobha, dizonda, ua-nda kutumina ni unéne uoso, o ioso ia sola iene ia bhanga. Maji, o kia kà bhiẋila bhu ditala dia kijingo kionéne, u tukumuka utuminu a mu muangena-u, anga a u uanena ku thungi jiuana ja diulu. Maji o mbutu iê-muène ka kà tambula-ku kima, né ngó kuila kala muene ua u hingile, mbata o utuminu uê a-nda ku mu Tambula-u, anga a u bhitisa ku athu engi, maji o muiji uê-muène kana. Sobha ia ku sulu-phe, muthu umoxi ku ilôlo iê-muène, ua kà suina, muene ua kà hinga ungana, o utuminu uê uanda kukula hé ukala ua dikota. Maji o ki bhua kà bhita tu mivu, kiiadi kiâ a kà di ta mu kikutu; o monʼa-kilumba ua sobha ia ku sulu ua kʼèza kua sobha ia kusuku, mu ta-nê kikutu kia ukamba, maji ka-nda kukala ni muẋima uasoko; o ió ue katena kunanga, né ngó o muiji uê, mbata muhatu iú a ka mu bhakula, ni muene, ni ió oso ejiie ku mu bheka, ni tatʼâ, ni uoso uakexe ku mu suinisa mu jithembu jenhojo. Maji o bhu kixina kia jindanji jê, bhu kala kisabhukila, kuene kua kà balumuka muthu uiza bhu kididi kiê-muène, anga ua kʼèza ni kilômbo kia masoladi, hé u bokona mu jimbonge ja sobha ia kusuku, anga u a bhondeleka, u a tolola. Ni mahamba mâ kumoxi ni nzungule ia iteka iâ ia kuzunza, ni itutu iâ ia phalata ni ia ulu, ua kà i ambata kala jihutile katé mu Ijito; anga muene ubhanga tumivu ni kukamba ku di kuata ni sobha ia kusuku. Muene ua kʼàia mu kúlua hanji ni sobha ia sulu maji ua kà vutukila kiua kʼoxi iâ. Maji anʼê a kà di ta mu kúlua ita, a ka phopha ndumba dia ilômbo ia makuenze; umoxi mudiâ anga ua kʼèza ni lusolo, u koka o mundu uoso anga u somboka, u vutukila dingi ku di-ta mu ita, hé uia ni kúlua katé ku mbonge ia sulu. Bhenhobho-phe, o sobha ia ku sulu ua kà di-vunza, anga u tunda mu kúlua-nê, mu kúlua ni sobha ia iú ue ua-nda kutubhula mu kanga kifuẋi kionéne kia makuenze, maji kifuẋi kioso kia tokala ku mbandu ia jinguma jê a kà ki seiela bhu lukuaku luê. Mu kuila kifuẋi kiokio ua ki jimisa o mbutu, mu muẋima uê mua kʼèza izala; maji né ua jibha makuinhi a jimidi, o kutolola ka-nda kutena. Mukonda o sobha ia ku suku uanda kuvutukila-ku anga u tula dingi kifuẋi kionéne mu kanga, o kia diangediʼokio ndenge, o ku dizubhilu dia jithembu, mivu muene, ua kʼèza lusolo ni kilômbo kia dikota ni nzungule ia umvuama. Mu jithembu jiná ue avulu a-nda kubalukila sobha ia ku sulu; o anʼa ihuende, o ibalukutu ié, a kà balumuka ue phala kutenesa kioso kiambe o kisuma kienhiki, maji a kà lauka-phe bhoxi. O sobha ia ku suku-phe anga uiza uimika imbaka, anga o mbanza ia nguzu ua kà i tambula; o ilôlo-phe ia akua Sulu kusenduka kuâ kua a tula, o ifuẋi ié iòsole ue kusenduka kuâ, nguzu ia ku di fikidila ka-nda ku i mona. O nguma uoso ua-nda kuiza ku mu lua, ua-nda kubhanga muene kioso kia mu tumu o muẋima uê, ki bhua-nda kumoneka muthu utena ku di fikidila bhu pholo iê. Ua kà kala mʼoxi ia uabha kinéne, ia di bhange iene o matunda ma miji ioso, o ima ioso ia kà kala bhu lukuaku luê, katé ni kibuika ki bhobho. Ua kà lunga pholo iê mu kuiza ni ukuenze uoso ua utuminu uê, athu aiukʼó ukala-nâ kumoxi, anga u bhanga muene kia mu solo o muẋima uê mu bhana monʼa kilumba phala kusakananê, mbé utuminu uê a u sengulule; maji kienhiki ue ki kia kà bhanga kima, mukonda monʼa muhatu ka kà tena-ku. O ki kia kà bhita, ua-nda ku lunga kiá pholo ku ikolo ia musanza ua kalunga, anga u tolola-ku ikolo iavulu, maji bhu kala-phe kilamba kimoxi, o muenhú ua-nda ku mu tolola, kifua ua mu bhuisa ukumbu anga u mu bhangesa kuila o izala ia ukumbu uê i laukila ku thandu diê muene. Anga ua kà lunga kiá pholo ku jimbonge ja oxi iê-muène, bhuene bhua kà di-bhukanena, anga u di bhana kibhalu, muthu hé uendelela muene, nuka dingi a moneka. Bhu kididi kiê bhua kà balumuka muthu u bhongoluesa malubhaku katé mu kididi kiangene kia ungana; maji mu izuua iòfele ngó, a-nda ku mu sengulula sè ku mu kuatela njinda mba kuzokanê mvunda. Anga bhu kididi kiê kua ka balumuka muthu uengi uaiibha, u kala semenhi, o iú athu ka-nda kuxikana ku mu bhana kijingo kia tokala utuminu, maji muene-ku ua-nda kuiza ni kuzomba, anga utuminu u u tambula ni jimvunda. O ilômbo ia tokalele ku mu tolola muene, muene ua kà i tolola hé u i muanga-muanga katé kiá ni kilamba kia tuamenena jinga ku kikutu. Muenhú suke u zubha kuta kikutu kia ukamba ni akuâ, maji muene anga u bhita bhu mbandu, hé u a tolola, ni kibuka kia makuenze mʼòfele ngó. Ua kʼèza ue ni kuzomba, mu ididi ioso ia ixi, muala o jimboteʼ omo, anga u bhanga ima adiʼê kiluua a i bhanga, né ue o jikuku jê nuka a i bhangele. Ima ia bhûndu, u bhita ni ku i uanena ku athuʼê ni mbole ni jimbongo, ubhanga jindunge joso ja kulúa o jimbonge, maji mu kakithangana ngó ka tokala. O kia-nda ku di ta ku pholo ia kilômbo kia dikota kia masoladi mê, ni huii iê ua-nda kubalukila sobha ia ku sulu ni kilômbo kionéne. O sobha ia ku sulu ue ua kà di kasela nzungule ia athu, phala kuia mu ita ienhiʼii ni kilômbo kionéne, o kia-nda ku di ta-mu, kusuína kuahi ngó, maji ka-nda kunanga mukonda a-nda ku mu muena ndunge ia ku mu tolola. Ene a-nda kudianê ima iambote ku meza mê, ene-â muene a-nda ku mu nenguna; o kilômbo kiê kia masoladi kia kèla muangatatʼá, avulu-phe a-nda kulauka ku sosa hé a fila bhobho. O jingana ue jiiadi jenhiji, a-nda kuta muẋima mu kubhanga phulu, o ku meza ku a xikama a di tangela makutu mu kusota ku di nganala muthu ni mukuá. Maji o kubhanduluka kà ku mona, kuma o ki a bhindamena ene kiòxindile ni thembu iê ia tokala. Ua ka vutukila kʼoxi iê ni umvuama uonéne, o ku muẋima uê iu kanena o kikutu kikôla ku ki sengumuna; u bhanga kioso kia mu solo o muẋima uê anga uia kiua ku ixi iê. Bhu thembu iatokala ua kà lunga dingi mu kúlua ku sulu; maji kiki kiá veji iasukidila-ku iii ki ia-nda ku bhita kala o veji iadianga. Mukonda a-nda ku mu endela ni jinaviiu ji tunda ku Xitime, jene ja-nda ku mu bhekela mukondo, hé ualuluka, uia mu kulungulukila o kikutu kikôla; kiene kia-nda kubhanga kuma ua kà lunguluka anga u di ta kumoxi ni ió oso a zembe o kikutu kikôla. Anga kuakèza makuenze ku mu banda, anga kididi kiangene kikôla, kia nguzu, a ki kasanesa; jisata ja izuua ioso a ka ji bhuisa-ku, anga a kà bhinganesa-bhu kisunji ki buidisa mundu. Akua kutondala kikutu ua kà a bhomba ni jindunge phala ende mu mangonha, ene anga a kà ki bhanga muene; maji o kifuẋi kia athu a dʼijiia kiá ni Nzambi, ka kà xikina; ene a kà bhânga, hé a ka tolola. Oso akua kilunji, muʼaxaxi ka kifuẋi a kà longa muene mundu; hanji-phe, a kà laúka ku xibhata, ni ku milengo ia túbhia, ni amoxi a kʼàia ku ubhika, o iá a kà a bhûnda; maji kienhiki kia kà bhita mu kithangana kia tokala. O kia kà laúka kienhiki, bhua-ndu kala o ku a bhetula ni kadikuatekesu kòfele ngó; athu àvula a kà zuama ku mbandu iâ, maji enhá a kʼèza ni miẋima iiadi. Amoxi ku athu a tetuluka kilunji a kà dibhala, mbé o ku a lola kujiza kuâ phala ku a eẋika ni ku a zelesa-phe, katé bhua kà bhuila o kithangana, mukonda o thembu ia dizubhilu ki iza, katé bhu kithangana kiê kioso kia tokala kia i xindi. O sobha-phe ienhiʼii ua kà bhanga kioso ki mu tuma o vondadi iê; ua kà balumuka, anga u di kudisa ku thanduʼa nzambi joso; o Nzambi ia jinzambi joso ua kà âmba muene ue ima ia isunji ni madiuanu, ki kuiza kima! Inda muene-ku uia ni kubhanduluka dingi, katé kia kʼèla njinda ia Nzambi ia tenena ia suku; kuma, kioso kia tanga Nzambi, ki bhita muene. Sobha muenhú ka-nda ku à xila o Nzambi ia jitata jê, ka xikina kubhana ujitu ku jihenda ja amama o muene ue kà ki suu, kana! Ki bhu kala nzambi ia suua, mukonda muene ua-nda ku-di-zangeleka ku thandu dia ima ioso. Inda ua-nda kusuua ngó o dihamba dia ukuenze ua ita, dihamba diene o jitata jê ka dʼijidile, diene dia-nda kubheza ni kubhakuila ulu, ni phalata, ni matadi a madiiamande, ni ima ia matunda. Ua kà sota kúlua o imbaka ia jinzo ja ukuenze ua mbonge ni dikuatekesu dia nzambi iengi; oso a dʼivua-nê ua kà a vudixila o kijingo; u a bhana kutumina ilunga ia athu avulu, u a uanena oxi ni ku a bhana-iu ku maluvu-a-kitanda. O kia kà bhua o jithembu-phe, sobha ia ku sulu ua kà lua-nê, o sobha ia ku suku ue ua kà di lukula mukuâ ni kibhungu mu kúlua-nê ni makalu, ni akua jimonde, ni jinaviiu jandumba. Muenhú u bokona mu jixi u di-zanza momo mukua ni ngiji iezala, anga u somboka. Anga ua kà bokona ue mʼoxi ia ulamba uangene, ua kà lundumuna jixi ni jixi, a kà bhulaka ngó bhu lukuaku luê, enhá: Idomo, Mouabhe, ni jisamba-tende ja anʼa Amone. Ua kà ta lukuaku luê mu jixi javulu, o Ijito ue ka-nda kusubhuka. Jimbongo ja ulu ni phalata ua kà ji tambula, ni ima ioso ia matunda mu Ejito; akua Líbia ni Etiiópia a kà mu kaiela. Maji-phe, mu kuívua kibulukutu kia jinjimbu ji tunda ku thunda, ni ku suku, ua kà juuala; anga ua kà tunda phala kuia ni ngânji iavulu mu kujibha ni kujimisa mundu uavulu. Ua ka phapha jibalaka ja kilômbo kia mbanza iê bhu kaxi ka musanza ua kalunga ka dikota ni Mulundu ua ulamba; maji hádia o dizubhilu diê ki dʼiza, u mu banda ka moneka. Mu thembu munhá Mingedi, kilolo kiadikota, ua kà balumuka, ni kuimanena ku bhângela anʼa kifuẋi kié, bhua kà kala-phe thembu ia phaxi, tunde kia bhanga o muiji ua athu, kiluua i kala-ku, katé kiki; maji mu thembu ienhoio, o kifuẋi kié kia kà bhuluka, uoso a mu sanga dijina mu Divulu. Ndumba ia athu ió aia ku kilu mu fufuta ia mavu ma ʼxi, a kà fukunuka, amoxi a kʼàia ku muenhu ki uàbhua, amukuá a kʼàia ku kididi kia phaxi, kuà kala o sonhi ni lusebu lu nangenena. Oso a dimukine mu kuenda kuâ, a kà lekujuka kala ki benha o muanha ua diulu, oso a longa jinga o mundu ku sota ni kukaiela o kulunga, à kà benha mukuâ ni jithéthembua katé ku hádia ni hádia. Eie ue, Daniiele, maka ià jika-u a suke bhenhabha; jika ue idimbu ku divulu didi, katé bhua kà suka o thembu; avulu a kʼèza-ku, a kà tutumba ku mbandu ni mbandu mu jixi joso, o kuijiia-phe kua kʼàia ni ku dibandekeza. Eme ngi Daniiele, o ki nga tale, nga mono kiiadi emana, o iú ku mbanduʼa ngiji ku sámbua kunu, o mukuá ku mbanduʼa ngiji ku sámbua kuná. Umoxi iu uebhula diiala ua zuata kizuatu kia linho, ua kexe kulu dia hungulule ia menha a ngiji, uixi: O kiki, madiuanuʼama, ma kà bhita thembu kuẋi? Anga ngʼivua o muthu ua zuatele kizuatu kia linho, iu uakexe kulu dia hungulule ia menha a ngiji, ua zangula lukuaku luê lua dilu ni lukuaku luê lua kiasu ku diulu, iu ua di-lokela kua Iuná uene ku muenhu ki u moneka dizubhilu, uixi: Bhua kà bhita thembu iòxinde, ni jithembu jòxinde, ni kaxaxi ka thembu, o kia kà zubha kubhuisa o kutena kua povo iangene, kiene kiua kia kà bhita o ima ioso iii. Eme-phe kia zuelʼiki nga kʼivu maji ki kia ngi jimbulukila; ngixi-phe: Muadiʼami, tata, imʼii ia kà suka bhebhi? Kuala muene: Katuka, Daniiele, mbata makʼama a ma jika, ia ate-ku kidimbu katé kia kʼèza o thembu ia kà sukidilá-ku. Athu avulu a kà a bhuisa o dixidilu dioso, a kà a zelesa, ni ku a teza; maji akua phulu a kà jijila kubhanga dingi phulu mu phulu iene, kuma akua phulu né ngó umoxi ka kà tena kutetuluka; maji oso ala jinjimu, kia kà a tetulukila muene. Mu kutunda bhu kumbi dia kubhuisa-ku o sata ia izuua ioso nʼa ta-ku o kisunji ki buidisa o mundu, bhua kà bhita midi, ni hama jiiadi ni makuinhiʼvua a izuua. Ua zediua ió uoso u kingila-ku dingi nʼa bhiẋila bhu midi, ni hama jitatu ni makuinhi atatu a izuua ni itanu. Eie-phe, suluka kienhiki katé ku mbambe; mbata ua-ndu nhoha-ku, maji o mu kizuua kia kà suka-ku, ua kà fundumuka anga u tambula o undundu ué ua ku xikamena. Maka ma Jihova, u ma tudila Hozeia, monʼa Bedi, mu izuua ia Uziia, ni Jotamu, Akaji, ni Ezekiia, jisobha ja Juda, ni mu izuua ia Jelobouamu, monʼa Jouaze, sobha ia Izalaiele. Ku dimatekenu dia kizuelu kia Jihova kua Hozeia, Jihova uambela Hozeia, uixi: Ndé, sakana muhatu, uoso uejidila undumbu, u vuale-nê ana a undumbu; mbata oxi ia di te mu undumbu ua dikota, o kua Jihova a batukaku. Muene anga u katuka, u sakana ni Ngomele, monʼa Dibalaimi; muene anga u imita, u mu vualela monʼa diiala. Ngana anga u mu ambela, uixi: Mu luke dijina dia Jezelele; mbata bhuanda kubhita ngó kathangana kòfele, manhinga ma Jezelele nga kà mʼebhula ku thanduʼ ʼa diembu dia Jehú, anga o utuminu ua Izalaiele ngi u bhuisa-ku kiá. Anga ki bhita kuila, mu kizuuʼokio-phe, o uta ua mufula ua Izalaiele, nga-nda ku u bukuila mu dikôlo dia Jezelele. Anga muhatu u imita luamukuá, hé u bhanduluka monʼa muhatu. Nzambi anga u ambela Hozeia, uixi: Mu luke dijina dia Lo-Luhama; kuma o diembu dia Izalaiele ki ngi tona dingi ku di kuatela henda, ni kukuata kuia ni ku a loloka; maji iene ioso nga kà a katula na-iu. Inda dibhata dia Juda nga-nda ku mu lendukila, nga-nda ku a bhuluila ku lukuaku lua Jihova Nzambi iâ; kuma ki nga-nda ku a bhulula mu ku a bhángela ni uta ua mufula, ku xibhata ue ki kuene, ku ita ki kuene, ku jikabalu kana, ku akua jimonde ue kana. O kia zubha kusumuna Lo-Luhama, u imita dingi, anga u bhanduluka monʼa diiala. Nzambi anga u ambela Hozeia, uixi: Mu luke dijina dia Lo-Amí; mbata enu ki muala mu mundu uami, eme uami ki ngi kala dingi ngi Nzambi ienu. Hanji-phe, né kienhokio, o nzungule ia anʼa Izalaiele ia-nda kuvula muene mukuâ ni kisékele kia kalunga, ki ki xikina ku ki zonga mba ku ki kondala; o ku pholo ku aia, anga kia ká bhita kuila, bhuoso bhu a ambela, exi; Enu ki mu mundu uami, kana, bhenhobho bhene bhu a kà exana, exi: Enu mu anʼa Nzambi ia muenhu. O anʼa Juda-phe ni anʼa Izalaiele a kà di phopha bhuamoxi, anga à kala kiá ni dikota dimoxi; anga a ka tomboka kʼoxi, hé a banda mu jixi; mbata o kizuua kia Jezelele kia-ndu kala kiónene. Phange ienu ia diiala, mu lukiʼenu Ami (Mundu-Uami); ni phange ienu ia muhatu, mu lukiʼenu Luhama (A-tu-kuatela-henda). Mamʼenu mu bazedienu, mu bazedienu, mbata muene ki muhatuʼami dingi kana, eme ue ki ngala dingi ngi munumiʼê; maundumbu mê a ma tule, phala a mu bhue ku mesu, ka jijile dingi jiphànda bhu jitulu jê. Mbé eme ki ngi-ze ku mu zula, ni ngi mu tadike kala bhu kizuua kia mu vualele, hé ngi mu bhanga kala kikangalakata, ngi mu kitulula kala oxi ia kukuta, anga ngi mu fuisa ni dinhota. Mbata katé-phe ni anʼê ngi dituna kiá o ku a lendukila; mukonda ana a tundu mu undumbu. Kuma mamʼâ ua te jiphànda; ió uoso ua emitine ua bhange isunji; o ujitu uoso ua di katula-u; mukonda muene uambe, uixi: Eme nga-nda kulandula o jisaii jami, ene mu ngi bhana o mbolo iami, ni menha ami, a ngi bhana o lâ ni linhu iami, a ngi bhana o majiʼami ni maluvu a kúnua. Kala kiki, njila iê nga-nda ku i sakela ni minha, anga ngi bhitisa-ku lumbu, anga u lémbua kumona dingi o jihoka jê muene mu ku di tela. Phala o muene kia kèla ngi kaiela o jisaii jami, ka tena dingi ku di bonga-nâ; uila u a sota, maji utokoka ku a sanga; bhenhobho-phe anga uila uixi: Ngi vutuka, nga kʼàia kua munumeʼami ua diangele; mukonda, o mʼokulu, nga betele kuzediua ni muene, o kiki kana. Mbata muene, ki kia mu tetulukila kuma eme nga mu bhele o masa, ni maluvu a kúnua, ni maji; eme nga mu vudixile o phalata ni ulu, ia zangela kua Baale. Kala kiki, eme ngiʼzó, phala bhu thembu ia tokala, ngi mu tambula o masa mami, bhu thembu ia tokala o kubela kuê; ngi mu tambula o maluvu ami a kúmua; nga-nda kuolola ue o lâ iami, ni linhu iami, ia kexi kudivungila O tuẋi iê. O kiki lusebu luê ngi lu tadika muene ku mesu ma jisaii jê; kana muthu u tena ku mu kudila bhu lukuaku luami. O kusanguluka kuê kuoso nganda ku ku bhuisa-ku, ni jifesa jê, ni mbeji jê ja thethama, ni jisabalu jê, ni mabhongolokelu mê moso ma izuua ia jifesa. O mivide iê ni mifiku iê nga ka i buikisa, ioio iambe muene, uixi: lene o futu iami ia ngi bhana kuala o jisaii jami. Eme-phe nga-nda ku i kitula mixitu, anga iama ia mukáu ia kà i dia. O izuua ia bheza jinga Baale, nganda ku mu bhela-iu muene o kastiku kê, kia kexe ku mu bhangela o dixi dia dizumba, ni ku mu kembela ni jibixa ni malenge moso, hé uia ni kukaiela o jisaii jê, iu ua ngi landuka jinga, eme ngi Jihova. Talesa, eme-phe nga-nda ku mu sunga, anga ngiia-nê ku mukáu mu kikangalakata, o kuenhoko anga ngi mu tela maka ma mu sungisa kilunji, a mu tula mu muẋima. Bhene-phe bhu nganda ku mu bhela dingi o mábhia mê, ni dikôlo dia Akole ngi mu bhana-diu, di kala muelu ua ku mu dielelesa. Bhenhobho ua kà kala mù kuimba, mukuâ ni mu izuua iê ia unzangala, uila kala bhu kizuua kia bandele mu kutunda ku Ijito. Anga kia kà bhita mu kizuua kiókio, kiambe Ngana, eie ua kà ngʼila kiá: “Muadi uami”, kua kà ngiʼxana dingi: “Baale diami”. O majina ma mahamba mê, mu kanu diê nga-nda ku ma katula-mu, majina ma iteka ioio ka kà muiza dingi mu kilunji kiê. Mu kizuua kiná o mahamba mê nga-nda ku a tesela kikutu ni iama ia mukáu, ni jinjila ja bhulu, ni iama i huhutila bhoxi ku mavu; o mufula ni xibhata ni ita nga kà i buikisa-ku mu ngongo ioso. Anga ene nga kà a zekesa muene ni kukondama kuoso sé muthu ku a kuatesa uoma. Anga eme ngi ku sakanena-ku kiá muene, nʼeie nʼeme tu sakanaʼté ku hádia ni hádia; o kusakana kuetu nʼeie nʼeme anga kuenda kiá ni kidi ni kutetuluka, kuexi ni kudituma kiambote ni jihenda. Nga-nda kusakana nʼeie ni kuila eie u kala kiá u fiiele kokuami, eie anga uijiia kiá Jihova. Kia kà bhita-phe mu kizuuʼokio, kuma eme nga kʼevua, eme ngi Jihova, nga kʼevua o maúlu anga ngʼa vutuila, ene ue a kʼevua kioso kiendi o ixi. Oxi ue ia kʼevua hé ia kà bhana o masa ni maluvu ni maji; o iá ue a kʼevua nʼa ka bhakuila Jezelele. Izalaiele nga kà mu phapha mu ngongo phala eme; Lo-Luhama nga kà mu kuatela henda, ió ka mu kuatelele henda ia kima; Lo-Ammí, ió ka kexile povo iami, nga kʼèla kiá: Eie u povo iami; o muene ue ua kʼèla: Eie u Nzambi iami. Anga Jihova u ngʼambela, uixi: Ndé dingi luamukuá, u zole muhatu, a mu zola kuala kamba dié, suke muene-phe kiuaia, (uene mu ta jiphanda), mukua ni Jihova kia zola anʼa Izalaiele, Sumbala-phe ene a landukila kutala ku jinzambi jengi, a uabhela jimbolo jabhange ni ji-uva. Anga muhatu ngi mu sumba muene mu kuinhi ni itanu dia xikulu ia itadi ia phalata, ni homele imoxi ia sevada ni kaxaxi. Eme nga mu ambela, ngixi: Eie ua-nda kukala nʼeme izuua ia nzungule; kana kuta dingi jiphanda nʼu di bhange dingi u kiuaia; kua-ndu kala dingi u muhatu ua diiala diengi; kiene ue eme ki nga-nda kukala phalʼeie. Mbata anʼa Izalaiele a-nda kukala ue muene izuua ia nzungule ka moneka sobha, ka moneka dikota, kene ni sata, kene ni kiteka mu dibhata, mba ngó efodi. O ku hádia-phe anʼa Izalaiele hinu a kà vutuka dingi, anga a kà sota Jihova Nzambi iâ, ni Davidi, sobha iâ; anga ni kuteketa a kà sota ku xila jinga Jihova ni mbote iê, mu izuua i sukidilaku. Ivuenu kizuelu kia Jihova, enu mu anʼa Izalaiele, mbata Jihova ua kuata mvunda ni jitungi ja tunga ku mundu, mukonda mu ngongo ki muala kidi, ki muala henda, ki muala kuijiia Nzambi. Maji kiala-mu ngoho o kuloka mu kingoho ni kutanga makutu, ni kujibha, ni kunhana, a ta jiphanda, kutunda ufumbe, kubhingana ufumbe ni ku di jibha. Kienhiki oxi ia-nda kuditenda, ió uoso u tunga-mu u botomoka; katé ni iama ku mukáu, ni jinjila ja bhulu, ni jimbiji ue ja kalunga a kà ji katula-mu. Ki bhuala muthu-phe u zoka, ki bhuala u bazela mukuá; mukonda o mundu ué a sokoʼâ ngó mukuâ ni ió a zoka ni nganga. Mukonda dia kiki, eie u nganga ua-nda kudibhala mu muanha uatu, o polofeta ua kà dibhala kumoxi ni eie mʼusuku; o mamʼenu ngi mu buikisa ue. Mundu uami a a buikisa mukonda dia kukamba kuijiia. Mukonda eie-phe ua ditunu o kuijiia, eme ue nga-nda ku ku dituna, phala ku kale dingi u nganga bhu pholo iami; kala kiki, kuma o kitumu kia Nzambi ié eie ua ki jimbi, eme uami ue ané nga-nda ku a jimba. Kala ene kioso kia di sokolola, kiene ue kia te o ituxi iavulu ko kuami; eme-phe nga-nda ku a lungulula o kijingu kiâ, hé a ka bonga malebhu ni jisonhi. A di dikila ituxi ia mundu uami, miẋima iâ iezala kaluaki-luaki, kuma a bhindamena kumona akua mundu uami kubhanga kiaiibha. Kienhiki-phe kioso kikala o mundu, kikala ue o nganga; eme nga kà mu bhana kaxtiku mukonda dia mauendelu mê, nga kà mu bhana o futu ia tokala ikalakalu iê. O mundu kudia, a dia, maji a kà lémbua kuikuta; a kà di bhakula muene mu kubhanga undumbu, maji ka tena kusokoloka; mukonda a ditunu kusuua Jihova, ni ku mu bheza. O uhabhu, ni vinhu ni maluvu, a katula kilunji. Mundu uami a zambuila ku kiximbu kia muẋi, o mbangala iâ anga ienda ni ku a lomboluela; mukonda o nzumbi ia uhabhu iala kuia ni ku a nganala, ene anga aia ni ku di kasanesa, o Nzambi iâ a mu xisa dikanga. A bhana jisata ku thandu dia milundu, a bhanga dixi dia uasu ua dizumba ku malundu onéne, ni bhu ixina ia miẋi ia di zandela ia mikaluvádiu, ni jixopo, ni jitelebindo, mbata o kilembeketa kia di xala-bhu; kiene ki bhekela anʼenu a ahatu ku kituka jihabhu, ni akaji a anʼenu kuta jiphànda. Eme, anʼenu a ahatu kia bhanga uuaia, ni akaji a anʼenu ki a ta jiphànda, ki nga-nda ku a kaxtikala-ku; mbata o malʼâ ene, ni jitata jâ, a di texi ni idianzunga, o mu kubhana jisata aia kumoxi ni iuaia; mukonda o mundu ua kambe kilunji ua kʼaia mu dibuikilu. Eie-phe, Izalaiele, se ua solo o kudikasanesa, Juda-phe kana ku mu ta mu kituxi kié; kana kuiza bhu Jidingale, ki mu bande ue ku Bete-Avene, ki mu loke kuamba: Ni Jihova muenhú! Mukonda Izalaiele ua baluka kala ki baluka o mamʼa ngombe; o kiki-phe Jihova ua-nda ku a enga kala kambudi mu kikála kia zanze. Ifalaíme ua di bhakula kiá ku mahamba; mu ehienu! A mu kuila kia zubha o kúnua, a di bhakula kiá ku undumbu; o itatakaji iâ u uabhela o lusebhu, kene mu kuinda o kuuabha kua Jihova. Kitembu kia kibhungu kia a ambatela mu mabhabha mê; jisonhi hádia ja-nda ku a kuata mukonda dia jisata jâ. Ivuenu-kiu, enu mu jinganga; batekelenu, enu mu dibhata dia Izalaiele; enu ue, mu mbèle ia muenexi, bhanenu mátui, kuma mulonga iú ua mi tokala enu; mbata enu mua di bhange mu dibhèbhe mu Mixipa, muedi kala uanda ua di zale ku thala ia mulundu ua Tabole. Akua kubhanga iaiibha a selumuka muene katé mua zongo, mu kijibha; maji-phe eme nga-nda a bazela ene oso. Eme Ifalaíme nga mu ijiia kiambote, o Izalaiele ue ua di kasanesa. Ngua-uâ kuiukisa o ikalakalu iâ phala nʼa vutukile kua Nzambi iâ; mbata o nzumbi ia undumbu iene iala muaxaxi kâ, o Jihova a tokoka ku mu ijiia. Izalaiele o ízala iê ia-nda ku di jimbulukila mu pholo iê muene; ni Izalaiele ni Ifalaíme a kà dibhala-phe mu ituxi iâ; o Juda ue ua kà dibhala-nâ kumoxi. Eneʼá à kʼ aia ni Jimbudi jâ ni jingombe jâ mu kusota Jihova; maji a kà tokoka ku di mona-nê; mukonda Jihova ua a tundu kiá bhu mbandu iâ. Kuma Jihova a mu bhange mangonha, mbata a vuala anʼa jiphànda; mu kindalʼu-mu, ki moneka mbeji, a kà buika ni ima ioso iala na-iu. Xikenu mbungu mu Jibeia, koloneta i tende mu Lama! Kolenu nzongo mu Bet-avene! Aluka-phe eie Bejamí, kia ku iza-ze! Ifalaíme ua-nda kubhondalala, bhu kumbi dia ku mu bazela, kuma ua kà xala ngùndu; kienhiki-phe nga ki tende muʼaxaxe ka ibuka ia Izalaiele, kuila kia-nda kubhita muene. O ilamba mua Juda a soko ni akua kusondolola o jimbambe; kala kiki o kutema kuami nga-nda ku ku lundulula kala menha ku thandu diâ. Ifalaíme a mu xina katé kia mu bueta mu kufundisa; mukonda kima kia vondadi iê muene, kia kaiela, o kubheza mahamba. Uila kiki, Ifalaíme nga-nda ku mu kesa, kala ki kesa o kabamba; o Juda nga-da ku mu lutula kala ki lutuka o kima kia bolo. Kioso Ifalaíme kia mono o uhaxi uê, ni Juda kia mono dibhebhu diê, Ifalaíme ua bande kusota Asídia, ua tumu muene jiphunga kua sobha Jalebe, phala nʼa tene ku a kudila; maji muenephe ka tena ku mi saka, né ngó ku miʼlula o dibhebhu dienu. Mbata eme nga-nda kubalukila Ifalaíme mukuâ ni hoji, anga dibhata dia Juda ngi di hamena kala ngi munzangala ua hoji; Eme, eme-muène nga-nda ku a sasujula muene, anga ngiiʼami kiá; Eme nga-nda ku a sumbununa kala kiama kia ambatela ku mazu, u a kudila ka-nda kumoneka. Anga ngi katuka, hé ngi vutuka ku bhata diami, katé kia-nda kumona kuila a zange, anga a sota o pholo iami; mu kuila a bhondalala kiá, a-nda kudimeneka ku ngi sota. A kèla: Izenu, tu alukile kua Jihova, mukonda muene ua tu sasujula, muene ue ua-nda ku tu ilula; kia tu kuamʼiki, kiene ue kia tumba o fidila ietu. Bhu bhita izuua iiadi, o ki i bhua u tu bhana dingi muenhu; mu kizuua kia katatu u tu fukununa, anga tu kala jinga kiá bhu pholo iê-muène. Jihova-phe tu mu ijiie, tuende ni kujijila jinga ku mu ijiia; mukonda iú uiza, o kuxindumuka kuê mukuâ ni ukielu ua kizuua; ua-nda ku tu zungila mukuâ ni mvula, kala mvula ia isanga i kaiela ku mvula ia kudinji, ienda ni kutekela oxi. Eie Ifalaíme, tata, Eme ngi ku bhanga kiebhi? Eie, Juda-phe, Eme ngi ku ila kiebhi? Mukonda o henda ienu iedi kala dituta dia kimene, kala dimume dia kimene-mene, di bhita lusolo. Kiene-phe ki nga a tozela ni nguzu iavulu mu kanu dia jipolofeta, eme nga a jibha muene ni hundu ia tundu mu kanu diami; o mabatuilu mami kokué, a-nda kutunda muene mukuâ ni mukengeji. Kuma Eme nginda o kukuatela henda, ki ngindi sata; o kuijiia Nzambi ue kota, o kuoha ibhaku ia jisata, ndenge. Maji ene o kikutu a ki matuka, kala kia bhange Adá; ia a ngi balukila, ni ku ngi bhanga phulu. Jiliiade iene o sanzala ia akua kubhanga o phulu, usanga ia sotama ni manhinga. Kala kilômbo kia ingumba kia batamena muthu, kiene ue kiala o kilunga kia jinganga, ji kuata kujibha athu mu kikoka kia Xikeme; xi, kuma ala kubhanga usuéia. Mu dibhata dia Izalaiele nga diuanamu kima kia kisunji; mukonda u sangamu o undumbu ua Ifalaíme, o Izalaiele ua di kasanesa. Eie ue, Juda, kua ku xikamena o ku ku muna, kioso ki ngi bhuisa-ku o ubhika ua mundu uami. O ki ngedi-ze ngʼilule Izalaiele, kua tukuluka o phulu ia Ifalaíme; kua tukuluka ue o ikuma ia Samádia; mukonda ene a bhange mangonha; mbata o muii u bokona mʼonzo, o kilômbo kia ingumba ki bhûndila kunu ku kanga. Mu muẋima uâ a lémbua kutongolola kuma ngi lembalala o ituxi iâ ioso; o ki tualʼiki-phe ikalakalu iâ ia a kondoloka, ia lulama muene bhu pholo iami. Muenexi a mu sangulukisa ni usuéia uâ, o ilamba iâ a i sangulukisa ni makutu mâ. Ene oso muene ala ati a jiphànda; a difangana ni forno iouike kuala mubhangi-a-jimbolo, hé u zumbuka kiá kuphopha túbhia, nʼa kinge o dikende dia masana ni felemendu katé ki di nana. O bhu kizuua kia fesa ia sobha ietu, jingana ja di katesa ni vinhu, ià nuina enhoso kumoxi mu kilunga kia jisemenhi. Kuma muẋima uâ a u uamesa kala forno, enda ni ku batamena akuá; o mumbi a jimbolo usuku uoso u zeka kilu kiê; o mu kimene forno ia uama kala mulengu ua túbhia. Ene oso a tema kala forno, a jikinisa afundixiʼâ; jisobha jâ joso ja bhuku; muaxaxi kâ ki mua moneka dingi ngó muthu umoxi u di tenda koʼkuami. Ifalaíme ua di fungisa kiá ni athu engi; Ifalaíme ua di bhange kala mbolo iabhi ngó mbandu imoxi, kuma ka i bilula. Akuaʼxi jengi a mu di jinguzu jê, o muene-phe ka kiʼjiia; muene ue uedi kiá kukululu ni jimvi, maji muenephe ua lémbua ku ki ijiia ngó. O Izalaiele, izala iê ia-nda ku mu jimbulukila muene ku mesu mê; maji mu ioso iii ene ka-nda kualukila kua Jihova Nzambi iâ, né ngo ku mu sota. Ifalaíme ue uedi kala diembe dia kilalu, kilunji kala na-kiu; a di tenda kua Ijito, aia ni ku di texila kua Asídia. Kioso ki aia, nga-nda kuzala o uanda uami ku thandu diâ, anga ngʼa tulula mukuâ ni jinjila ja bhulu; nga-nda ku a bhana kaxtiku, kala ene kiene mu kuívua jinga mu ionge iâ. Lamba diâ! kia ngi balukʼokio! Kibuika kia a tula muene! mbata a ngi bhukumukina; Eme nga a kula, maji ene a ngi tatela ima ia makutu. Ene ka mu dikola ko kuami ni muẋima uâ uoso; o kiala-bhu, mikemu ia bhela bhu jihama jâ, mukonda ene a bhongolokela ngó masa ni vinhu, eme a ngi bhukumukina. Eme ngedi ni ku a longa, ni kukolesa ni kusuinisa o maku mâ; maji ene aia ni ku ngi xinganeka kiaiibha, a ngi kiti ngi kisuéia. Ene, o kia vutuka, kana, ka vutuka kua Suke-ku; a di bhange kala uta ua mufula ua ngangamana, u landukisa ngó; o ilolo iâ ia kà laúka ku xibhata, mukonda dia isuéia uâ ua a kala bhu dimi; o kienhiki hinu a-nda ku a tela-kiu kabáxia mʼoxi ia Ijitu. Tá mbungu ku dikanu dié. Muene iu uiza kala holokoko phala kuvubuka mu dibhata dia Jihova, mukonda ene a matuka o kikutu kiami, o kitumu kiami a ki bhukumukina. Hádia a-nda kudikola ko kuami, exi: Nzambi iamiʼé! etu tu akua Izalaiele tua ku ijiia. Izalaiele o mbote ua i jini; nguma-phe ianda ku mu zudidika. Ene-phe a hingisa jisobha, kana ni eme, kuma ki eme nga ji solo: a di tela ilolo, eme sè ku kiʼjiia; a katula ku phalata iâ ni ku ulu uâ, ia a di iudikila iteka, phala ku di buikisa. Eie Samádia kangombe ké a ditunu-ku; o njinda iami ia a uamena muene! Katé bhebhi bhua kà suka ene ni kukamba ku di zelesa? O kiki ue kia tundu kua Izalaiele; hete ia ufunu ua Já iudika. Iene ki Nzambi, kana. A-nda ku ki sasujula-phe anga kibhua-bhu kia kangombe ka Samádia. Kuma a kunu kitembue, ia a-nda kumuna kibhungu; ki bhuala díbhia dia kumuna; o iangu ia hatu ki i tena kutunda fuba, lémbua; né i bhana fuba, a kà i dia kuala athu akua jixi jengi. Izalaiele ua diua; o kiki mu axaxe ka jixi jengi ua kà di bhanga kala kitutu kia hatu kia bhingi kana muthu u ki andala, mukuá ni kienga kiòbuangidike. Mbata a bandele ku Asídia mu kukuata-nê ukamba; ua di bhange mukua ni mukete ku milundu ubheka uê mu ku dʼimanena; maji Ifalaíme uala kuta uenji ua jisaii. Né-mbe-phe ene a ta mauenji muʼaxaxe ka akua jixi phala kuia ni ku a kuatekesa, eme nganda ku a bhongolola; kuma andeka-ku kiá o kubhondalala ni kutunuka mukonda dia sobha ni ilamba ala ku a phopheka. Mukonda Ifalaíme ua vudisile jikalatódio, jikalatódio ngó ja kutela ituxi. Sumbala nga a sonekena o madiuanu a ngonge iami, ene-phe a ma kiti kima kia ngoho mukuâ ni ngonge ia akua matumbu. Mu kubhana jisata ja ilumbu a jibha ibhaku ia sata hé a i dia o xitu, maji Jihova muene ka i xikina; kuma Jihova u lembalala o mangonha mâ, o ituxi iâ ua bhela-iu kastiku; mukonda hádia a vutukila ku Ijitu. Mbata o Izalaiele ua jimbi Mubhangi uê, uoso ua mu bhanga, iú uala kuia ni ku di tungila mazemba; Juda ue ua di tungila jimbonge ja kolo; maji eme o jimbânza jâ nga-nda ku ji ta túbhia, o túbhia tu bhuikisa o mazemba mâ. Kana-phe kutumbujuka ni ngalasa, eie Izalaiele! Kana kukala mu kutana kala o miji ia mukuá kʼejiia Nzambi! Mbata eie Nzambi ié ua mu baluka kala muhatu ua kidianzunga; o futu ia kidianzunga iene i u a fulamena bhu mazanzu oso a kuanekena o tiliku. Maji ni dizanzu dia kuanekena o tiliku ni ditangi dia kukamena vinhu ki dia kà bhana huta i dikila muthu, o maluvu a ka mi kamba. Mʼoxi ia Jihova ka kà nanga-mu; kuma Ifalaíme ua-nda kualukila ku Ijitu, o mu ixi ia Asídia a kà dia-mu makudia a kasana. Jihova kanda kuenda dingi ni ku mu bhangela ilumbu ia vinhu, o jisata jâ ki ja-nda ku mu uabhela dingi; o mbolo iâ ia kèla kala mbolo ia thambi, oso a dia-ku a di kasanesa, mbata o mbolo iii ia kà soka ngó phala kudia kuâ, o mʼonzo ia Jihova ki ia kà bokona-mu. Enu-phe mua-nda kuila kiebhi bhu kizuua kia matunda, ni bhu kizuua kia fesa ia Jihova. Mukonda nga mono kuila ene ai mbé o kulenga kibuika, maji o Ijitu-phe ua-nda ku a tambulula, o Mefize ua-nda ku a funda mu kina; o phalata ia solele miẋima iâ, ia kà kituka undundu ua ngene ua kasau-sau, o mu jinzo jâ mua kà sabhuka minha. Kuma izuua ia ku a zungila ia bhiẋila, izuua ia kuvutula phonzo ieza-bhu; o Izalaiele ua-nda ku di muena-kiu hé u kʼijiia, kuila o polofeta iê ua di bhange kiôua, o mukua kuzambula u xingila makutu; mukonda ua di vudisila o ikuma iê, kiene uê kia kà mu vudixila o luma. O polofeta, ku mbandu ia Nzambi iami ua di bhange mulangidi ua kubilukila Ifalaíme, mukua ni mubhetu ua dinhanga dia jinjila, mu uendelu uê uoso, kifua kisuéia mʼonzo ia Nzambi iê. A di bolesa kinéne kala mu izuua ia Jibeia; Jihova-phe ua-nda kulembalala o mangonha mâ, anga u a bhana o kaxtiku kala kia fuama o ituxi iâ. Izalaiele nga mu tuuama kala isaka ia ji-uva mu mikáu ia kukuta, o jitata jenu ki nga a muene, edile kala ibundu ia sambatende ku mufiku ua kindala; maji ene-phe a lengela kua Baale-piiole, ia a di kasanesa ni mahamba a kuatesa jisonhi javulu, ene uâ ia a kasana kiá kala o dihamba diene dia a uabhelele ene. O Ifalaíme-phe kijingo kiê kia-nda kutuka mukuâ ni njila; ki bhua-nda kukala luvualu, ki bhua-nda kukala mona, ki bhua-nda kukala kuimita mba ngó kusangita, lémbua. Némbe-phe a sasa ana, eme nga-nda ku a katula-nâ, phala ki bhu subhuke diiala. Ni kidi muene, kokolo diâ! Kioso eme ki nga-nda ku a tunda bhu mbandu iâ. Kala ki nga ki mono, Ifalaíme ua di bhange kala Tilu, kuma a mu phaphe bhu kididi kia matunda; maji o Ifalaíme-phe anʼê ua-nda kuia ni ku a tutila kua mubuikixi uenda ni ku a katula o muenhu bhu xingo. Jihova, Ngana, a a bhane; maji ihi-phe i uanda ku a bhana? A a bhane, Ngana, divumu di kamba kuvuala ni mele a kukuta muene uokón! Phulu iâ ioso u i sanga mu Jidingale, muenhomo muene mu nga di kumina-nâ; o mukonda dia usuéia ua ibhangelu iâ, nga-nda ku a kaia mʼonzo iami; ki nga-nda ku a zola dingi, kana! Mukonda o ilamba iâ ioso, ala ngó athu a bhukumuka. Ifalaíme a mú kuama, O jindanji jê joso ja kukuta; muene ka kà bhana dingi ibundu; xi, né-mbe hanji a vuala ana, Eme ana oso a matunda a tunda mu vumu diê, nga-nda ku mu jibhila-u. Nzambi iami ua-nda ku a ta kiá dikunda, mukonda ene ka mu xikina ku mu ivua kia zuela. A kʼenda ni kutakujuka ngó muʼaxaxe ka akua jixi jengi. Izalaiele ua di bhange muvide ua di zandela, uala kuima ngó ibundu phala muene; kia vulu ibundu iê, kiene ue kia di vudixila jikalatódio jê; kala kia uabha oxi iâ, kiene ue kia di iudikila o iteka iâ ia matunda. Muẋima uâ ua a kala luiadi, kiene kia kexila ni kuêla; Jihova phe ua kà bula-bula jikalatódio jâ, o iteka iâ u i lunduluila muene bhoxi. Mu kienhiki-phe, ene kindala anda kuzuela, kuamba: Etu ki tuala ni sobha, mukonda etu Jihova ki tuala ku mu xila; o bhu tualʼabha-phe Sobha i tu bhangela dingi kima kiahi? O mu kuta ikutu ni akuâ, a vudisa maka ma kingoho ni kuloka ngó makutu; bhuanda ku a tula-phe kaxtiku ka a sabhukila kala ki buingita o kisasa kia ikolakola mu mbondongolo ja mibhanga, ku mábhia. Akua bhata mu Samádia a-nda kuteketa mukonda dia kiteka kiâ kia kangombe ka Bete-Avene; o mundu uê ua kà ta jingololo mukonda diê, o kibuka kia jinganga ja iteka iâ a kà teketa mukonda dia matunda mâ ma di boto. Asídia ue a kà mu bhakula kala ujitu kua sobha Jalebe. Ifalaíme ua-nda kubonga malebhu, o Izalaiele sonhi janda ku mu kuata mukonda dia mahamba mê. Samádia a mu buikisa, o sobha iê a-nda ku mu jikinisa kala kifulufulu ku thandu dia menha. O matala ma Avene, a-nda ku a sengulula mukonda kiene o kituxi kia Izalaiele; o ku thandu dia jikalatódio jê kua-nda kusabhuka minha ni hokokoso; ene à kʼambela o milundu, exi: Tu vunginienu! O tumilundu tuofele a kà tu ambela, exi: Lundumukinenu kuthandu dietu! Tunde mu izuua ia Ngibeia ni kuta ituxi, eie Izalaiele, tata! Eie ua xikamʼé kienhokio. Manhi o mvunda ia anʼa isuéia, eie ki ia-nda ku ku kuatela mu Ngibeia? Eme o mundu nga-nda ku a bhana kaxtiku katé ku muẋima uami kua zele; akua jixi a-nda ku a bhongolokela mu kúlua-nâ mvunda, kioso eme ki nga-nda ku a bhana kaxtika mukonda dia kutondala kuâ mu luiadi. Mbata Ifalaíme ua di bhange mukua ni kangombe kʼolonge, kʼejidila kiá kutitidila masa ni tiliku bhu dizanzu; maji mu xingu iê muene mua uabhʼomo, muene mu nga-nda kutula o kanga iami; Ifalaíme nga-nda ku mu kutila ku dikalu kala kabalu; o Juda ua-nda kudima, jakobo anga u kaiela ni kubula makende. Kunenu jimbutu jenu ja kuiuka phala mu bhongolole ja henda; bakenu mavu enu a maxinde, kuma thembu iii ia kusota Ngana, katé muene kieza, nʼa mi nokene ima ia kuiuka kala mvula. Mua dimi phulu, enu mua bhongolola ituxi; ibundu i muá-di, ia tundu ku makutu; mbata mua dielela ku ima i mu funha mu ilunji ienu, ni ku ndumba ia makuenze a ita a mi vudila. Kala kiki, mu jimbanza jenu mua-nda kubalumuka kibulukutu kia ita, o jimbonge jenu a-nda ku mi muangena-ju, mukuâ ni Xalumane kia muanga-muanga Bete-Halubele mu kizuua kia ita; bhu kumbi dienhódio bhene bhua sasujuila o mama ni tuana tuê. Betele kiene ue kia-nda ku mi bhanga, enu mu akua bhata dia Izalaiele, mukonda dia kuiibha kua ituxi ienu; o kibuika kia sobha ia Izalaiele kia kà di meneka muene mu kimene-mene munhá. Izalaiele kioso kiala hanji kamona ka ndenge, Eme nga mu zolo kiá; o mu Ijitu muene mu ngexanena monʼami. Uila Eme ki nga jiji ni ku a exana, ene uâ kiene kia kuata kuendelela dingi ni kusondoloka bhu mbandu iami; a bhakula jisata ku jibaale, oha uasu ua dizumba ku iteka ia kusonga. Sumbala kiene, maji Eme Ifalaíme nga mu longo kuenda; nga a lela bhu maku mami, maji ene a lémbua ku kʼijiia kuila eme ngala mu ku a sasa. Mu ku a kuata, nga a kuata jinga ni uthu, nga a tekula ni henda, mu ku a babata nga di bhange kala kifulu ki tula ni kulembakata, mu pholo iâ; nga a disa jinga. O mu Ijitu ka-nda kuvutukila-mu dingi, maji mukua Asídia muene u kala sobha iâ; mukonda a di tunu kudiela. Xibhata ia-nda ku di ta mu jisanzala jâ, hé ia kà bula jisabhi ku mabhitu mâ, anga ia kà a jikinisa, mukonda dia jiphangu jala kuia ni ku di longesa mudiâ. Mbata o mundu uami uejidila ku ngi baluka; o kia exana kuiza kua Suke-ku, ki bhuala muthu u xikina ku ki bhanga. O kiki-phe eie Ifalaíme, ngi kuehelela kiebhi? Ngi ku bhakula kiebhi, eie Izalaiele, tata! Ngi ku bhanga kiebhi kala kia bhiti kua Adama, mba ngi ku kitula kiebhi kala Nzeboíme? Muẋima uami moxi ki u xikina, o henda jami ja bambuka kala túbhia. Ki nga-nda kubhanga kia tumu o njinda iami; Ifalaíme ki nga-nda ku mu sengulula; mbata eme ngi Nzambi, ki ngi muthu, kana; kuma eme ngi Kôla muʼ ʼaxaxe kenu, ki ngene kuuabhela kuia ni kubuikisa. Ene a kʼenda ni kukaiela jinga Jihova; muene ua-nda kukoma kala hoji; o kia koma, tuana tuoso tuene ku mufuila-kumbi a kʼèza ni kuteketa. Akua Ijito a kʼèza ni kuteketa kala tunjila, o akua ixi ia Asídia a kʼèza ue mukuâ ni diembe, anga eme ngi a bhangesa kutunga mu jinzo jâ ene,—kiene kia tange Jihova. Ifalaíme ua ngi kondoloka ni makutu, o Izalaiele uezala ni mangonha; maji Juda hanji ala kutumina ni Nzambi, muene uala fiiele kua Ió Ukôla. Ifalaíme uala ku di dikila ni kitembu, kumbi dioso dia kambamba u kaiela kitembu kia thunda; u nangena ku vudisa makutu ni kibuika izuua ioso; o kikutu u ki ta ni Asídia, maji mê uia mu ku mabheka ku Ijito, kuma diene o dibhôko dia mu bhana. Jihova hádia uiza mu kufundisa ioso iene mu kubhanga Juda; o Jakobo a kà mu bhana kaxtiku kala kia fuama o uendelu uê; a kà mu futa muene kala kia fuama o ibhangelu iê. O kia kexi hanji mu divumu ua naminine mu kasènde ka phangʼiê, o kia bhixila kiá mu ukota, mu kuvula nguzu ua bhânge ni Nzambi. Ua di bhange kilolo mu kubhânga ni anju katè kia i tolola; ua didi, iú ua dionda ku mu kuatela henda. O bhu Betele bhene bhua di bongela ni Nzambi, o bhenhobho Nzambi bhene bhua tu zuelesela. Kidi-ze, Ió, Jihova, Nzambi ia Ilombo Ieta, dijina diê Jihova ngó, diene di kalelà-ku. Eie-phe vutukila kua Nzambi ié, jijila kubhanga mbote ni kubatula milonga mu kidi, kuata-phe kuxibhidila jinga Nzambi ié ni kukinga kua muene mu thembu joso. Ifalaime ua di banga ngenji ia kufuna mauenji, o pezo ia kufumba naiu athu iene ia mu kala bhu maku mê; ua uabhela kudia mangonha. Anga u kala mu ku di thatha, uixi: Ni kidi nga kituka ngi mvuama, nga funu jimbongo ja nzungule; maji mu ikalakalu iami ioso ienhiʼii, ki bhuala uà tena ku ngi kuata ni ungulungumba ua kuila kituxi ki nga te, lémbua. Maji eme-phe, tunde mʼoxi ia Ijito, eme ngi Jihova Nzambi ié; hanji eme nga-nda ku ku bhangesa kuzekela mu jifundu kala bhu izuua ia jifesa. Hé o jipolofeta nga kà a tela maka, ngi vudisa o ijimbuete ni isuma; o ku ukunji ua jipolofeta kuene ku nga kà tela ifika. Ngiliiade manhi ua kambe ikuma? A di bhange-phe lusebu ngó kuabhu. Mu Jidingale ala kusatela jingombe, maji jikalatódio jâ ja di bhange kala jindunji ja matadi a hatu, mu jimbondongolo ja mibhanga ku mábhia. Jakobo ua lengela mu mukáu ua Sídia; Izalaiele ua bhikila ku ungamba mu kukalakela ku mu bhana muhatu, o mu kukalakela muhatu, a mu bhele kuinga ibhaku. Maji Jihova-phe ua tumine o polofeta iú ua tombola Izalaiele ku Ijitu, o ku lukuaku lua polofeta kuene kua kondekela jinga o mundu uê. Ifalaíme ua lokalala kiavulu muene o njinda ia Jihova, maji o manhinga mê ma bhubhisa a-nda ku mu lunduluila-u ku thandu dia mútue uê, o Ngana iê ua-nda ku mu bhana o futu ia fuama o maufusa mê. Mʼokulu kioso Ifalaíme kia zuela jinga, athu a teketa; anga u kala muene ni ditala dia kijingo mua Izalaiele; maji muene-phe ua di bhale mu kuêla kua kubheza Baale anga ufua. O kiki-phe ituxi ia mu di vuala dingi, a nomona ku phalata iâ anga a di bhangela kiteka kia kuzunza, a di bhangela muene iteka ia solo ku miẋima iâ, iene ioso-phe ima iòkalakale ku maku ma jihete ja ufunu, anga aia ni kuila: Enu mu athu satelenu ku jinzambi jiji, bhanenu jibeju ku tungombe tutu. Kienhiki ene a-nda kukala mukua ni dituta dia kimene, kala dimume dia kamene-mene, ki diene mu kunanga kubhita; ela kala ibhiate bhu dizanzu dia kubetela, a i ambata kuala o kitembu kia suina; a di bhanga kala dixi dia mu tunda mu xaminé. Sumbala kiene, hanji tunde koxi ia Ijito, eme Jihova Nzambi ié; kala kiki, kana ku di tambulula dingi ni nzambi iengi nʼu ngi xi eme, mbata ki kuene dingi Mubhuludi uengi, kale eme-muène ngó. Eme nga kuijidila kioso hanji ki uala mu kikangalakata, mʼoxi ia kukuta. O kiala mu nzungule ia sabhelela, a di, ekuta; o kia zubha kudia ni kuikuta, muẋima uâ ua zangalala, kiene kia a bhekesa o ku ngi jimba eme. O kikiphe nga-nda ku a kitukila kala hoji; ngenda ni ku a batamena mu njila kala ingo. Ngi di takuila kua ene kala mama ia kitôto a mu nhana tuana tuê, ngʼa sana-sana o jingoji ja phumbulu; ngʼa dila bhenhobho mukuâ ni hoji, ngʼa sasujula muene kala ki bhanga o iama ia mukáu. Ua di bhange-kiu-ze, eie Izalaiele, ki ua ngi kitukila emeʼokio, eie ua ngi balukila eme ngi Mukuatekexi ué. Kindala-phe o sobha ié iú kuebhi, phala mu jimbonge jé joso nʼende ni ku ku langa? O afundixi é ala kuebhi, u ua bhingile, uixi: Ngibhienu sobha ni ilamba? Mu njinda iami nga ku bhele sobha, o kia ngi kuata kutema nga ku katula-iu. Ikuma ia Ifalaíme iokute dibunda, o kituxi kiê kiʼólunde kididi. Hinu ku mu tulukila misusu kala mika ia muhatu uala ku isénda, o mu kuvuala-phe u vuala kilalu kia mona, kuma ka bhiẋila luua bhu kithangana kia ku mu vuala nʼa tunde ku kanga. Hinu eme ngʼa kula ku uzonda ua mbila, hádia eme ngʼa tambula dingi kua kalunga-a-ngombe. Eie kalunga, o hadi i ua talesa jinga athu iii kuebhi? Eie mbila, o kusengulula kué kuebhi? O kudiela kua-nda kusuama, ki kua kà moneka dingi ku mesuʼami. Ifalaíme né-mbe u zanda anga u bhana ibundu muʼaxaxe ka jiphange jê, hanji-phe, kua keza kitembu kia thunda, kitembu ki tunda kua Jihova, ki balumuka mu kikangalakata anga kiza ni kubanda; kiene kia kà kukutisa otho iê, o dijiia diê di thothuena; o ima ioso ia matunda iala naiu a kà mu bhunda-iu. O Samádia kuêla kua kikuma kiê ua kʼenda na-ku, kuma ua kà senguluka, mukonda ua kitukila Nzambi iê; anʼê a ka a sasujula mbata a kà di bhala ku xibhata, o mavumu ma akajiʼâ oso emita, hinu a kà a tandula muene muaʼaxaxe. Eie Izalaiele vutuka kua Jihova Nzambi ié, mukonda o ituxi ié iene ia ku bhalesa. Endenu ni ku di tela mudienu maka a kudiela, phala mu vutuke kua Jihova. Ngana mu tangedienu, kuila: Tu loloke o ikuma ietu ioso, u tu tambulule; bhu kididi kia ku ku satela tungombe, xikina, Ngana, o sata ia ujitu i tunda ku mizumbu ietu, kuma diene dibhôko di tua ku tela. Asídia ki muene ua-nda ku tu bhulula; o ku jikabalu ue ki tua-nda kumondala-ku dingi; o kima kia bhange kuala makuʼetu, ki tua-nda ku ki tangela dingi, kuamba: Eie, eie kiá u Nzambi ietu; mukonda o monʼa kitungu, ua kambe tata ni mama, kiadi u ki bongela momué. Eme nga-nda kuilula o kuxibhaka kuâ ni kudianguka kuâ, anga ngʼa zola muene ni muẋima uoso, mukonda njinda iami ku thandu diâ ki iala-ku dingi. Eme Izalaiele nga kà mu tekela kala dimume dîa kimene, o muene ua kà buingita kala kitulu mu honga, o jindanji jê ja kʼàia makanga kala musédulu ua muxitu ua Libano. Ua-nda kutandeleka o jithangu jê, anga u di zandela muene kala muẋi ua mudiva, uenda ni kutubhula dizumba diambote kala dia muxitu ua Libano. Oso a tungile kiá mu kilembeketa kiê a-nda kuvutukila-mu dingi; ene-phe a-nda kutambula dingi muenhu mukuâ ni kiene kufuáfua o tiliku, anga ema ni kubhana itulu kala muvide; o kufumana kuâ a kʼèla kala kia fumana o vinhu ia Libano. Ifalaíme ua kʼèla, uixi: Eme bhu ngalʼabha o iteka nga kuata na-iu kima kiahi? Eme-phe ngi mu suua, o kia zulʼokio ngi ki ivua muene. Mbata eme nga di bhange kala ngi mufuáia ua buingita mu thembu joso, o ibundu ié u i sanga jinga momuami. Mukuaʼhi uala ni kuijiia, nʼa tongolola ima iii? Nanhi muene uala njimu, ima iii na tena ku i ijiia? Mbata o jinjila ja Jihova ja iuka, athu ambote muene mua kala mu kuendela, maji akua kutondala-phe muenhumu a sanga-mu ibhalu. Kizuelu kia Jihova kiótumikise kua Jouele monʼa Petuuele. O kiki ivuenu-kiu enuʼoso mua kuka kiá! Ividilenu enuʼoso mua tungu mu ngongo! Kiki kia bhiti mu izuua ienu? inga ni mu izuua ia jitata jenu ue? O kienhiki tangelenu-kiu anʼenu; o anʼenu a ki tangele ue anʼâ, o iá ua ku muiji ua mukuá! O kia subhuka ku jithothola, kia diua ku kihoho, kia subhuka ku kihoho kia diua ku kabôtua, kia subhuka ku kabôtua kia diua ku kajeja. Tonenu, enu mu jihôlua, mu dile; kemenu, enuʼoso mu akua kúnua vinhu, mukonda dia vinhu ia uisu; kuma vinhu mu kanu dienu a i katula-mu. Mbata mʼoxi ietu mua tomboloka muiji uengi, ua nguzu, o kuvula kuê ki u xikina ku u tanga; u kala ni mazu kala mazu a hoji, o jinganzuánzua jala na-ju mukuâ ni hoji ia ndumbe ia kuka. Mivide iami a i sengulula, miẋi iami ia jifiku ka i xi ni ibalabala; ioso muene a i zula ia a i takuila bhoxi; thangu ja indemvuna ja phenzuluka. Iú dila mukuâ ni kilumba kia muzeletete kia di kutu ni kidinhaji, mukonda dia diiala diê dia unzangala. Mʼonzo ia Jihova o jisata ja makudia ni makunua ja batuka-mu; akuetu jinganga, o jingunza ja Jihova, lamba dia a kuata. Mikáu iòsengulule, oxi ia di suuata; kuma tiliku ia buika, mivide ia kukuta, o maji a kambe. Ni idimakaji sonhi ja a kuata, akua mivide a di kumuna, kingumba tiliku ni sevada; mbata ima ioso ia kingile ku muna mu mábhia, ia di boto. Mivide ia kukuta, mifiku ia lela, iaxoueta; mulomela ue kiene, kumoxi ni diie ni masiiela; miẋi ioso mu míkáu ia kukuta, ni muʼaxaxe kʼanʼathu ue kusanguluka kua kukuta-mu, kua lengela dikanga. Enu mu jinganga di kutienu bhu inhonga, mu te jingololo; di kumunienu, enu mu akunji a kalatódio, bokonenu, bhitenu enu mu akunji a Nzambi iami, o usuku uoso mu zuata kidinhaji; kuma o mibhaku ia makúdia ni ia makúnua a i batula mʼonzo ia Jihova Nzambi ienu. Bhu kale kujila ku kôla, bhu kale ku kola kizuua kia kionge, bhongololenu ikulakaji ni oso a tungu mu ngongo, eze mʼonzo ia Jihova Nzambi ienu, mu di kole kua Jihova. Uaué! Kizuuʼokio, tata! Kuma kizuua kia Jihova kia zukama! Kiene kia kèza mukuâ ni disengulukilu di tunda kua Muteni-a-Ioso. Makúdia, bhu mesuʼetu manhi ka batuka-bhu? Ni kusanguluka ni kutana ue mʼonzo ia Nzambi ietu ki ku batuka-mu? Jimbutu ja bolela koxi dia mavu, inganja ia xala itutu ia hatu, itula iòmuange, mukonda tiliku ia kukuta. Uívua ibhaku ki idikola! Ibhanga ia jingombe ia tandanganha kuma ki ia mono sabhelela ia kúdia; katé ni ilunga ia jimbudi ue ia jimi mbutu! Jihova, ngi dikola kokué, kuma sabhelela mu ixi ia kisekele o túbhia tua i lese-mu, o milengu ia jikinisa miẋi ioso mu mikáu. Iama ioso ue mu mikáu i dikola kokué, kuma jingiji ja kukuta; o túbhia tua zubha o sabhelela ioso mu ixi ia kisekele. Mu Ziione xikenu-mu mbungu, dikodienu ni dízui dia suína mu mulundu uê ukôla. Ene oso a tunga mu ngongo a tekete, kuma kizuua kia Jihova kì kiza, kiene kia zukama kiá. Kizuua kia kuvunda, kizuua kia dilamba; kizuua kia ifuke ni kitombe kiedi ni kiene bui, mukuâ ni mukengeji ua kimene ki u di muangena ku milundu, kiene ue ki di sanha o kifuẋi kia mundu ua dikota kia nguzu, kia bhingi kuila tundé ku xahulu kiluua ki kala-ku, o ku pholo ue, ku mivu ia-nda kuiza-ku, ki kià kala-ku dingi, kutunda muiji kuiza muiji. Ku pholo iê ku dianga túbhia tuamuzukuta, o kuema diê milengu iia ni Kiaula; o ixi bhu pholo iê mukuâ ni Díbhia dia Edene, maji o kuema diê-phe i di bhanga kikangalakata kiósengulule; kiene muene, kuma kana kama ka kà mu somboka. O kidifua kiê mukuâ ni kidifua kia jikabalu; o ulengelu uê mukuâ ni athu a sambela ku jikabalu. Kinuminu kiê mukuâ ni makalu a muia ni kutuka-tuka ni lusolo bhu thala ia milundu; kia kà di fuangana mukuâ ni kinuminu kia milengu ia túbhia tua mu jikinisa ibhiate, kala kifuẋi kia nguzu, a ki tumina ku bokona mu ita. Bhu pholo iâ, ifuẋi ioso ia kà kala ni uôma; pholo joso ja kà kituluka kala njilu ia ímbia. Kia kà lenga, a kà lenga ni uzonda uoso, mu ku sambela ku imbaka ela kala iiala ia manekena kuia ku ita! Mu kuenda, muthu ni njila iê, muthu ni njila iê, maji ku muxinda kuala ka kà tunda-ku. U phopheka phangʼiê ku mu mono; muthu ni muthu mu kanjila kê; a kà di takuila ku xibhata imoxi hé a kà bula njila mu kaxi ka ita maji ku di kuama lémbue. A kà bokona mu mbonge, a kà lenga-lenga ku thandu dia imbaka, jinzu a kà ji kanduka ni ku bokuena bhu jinjanena kala ki bhanga o muii. Mu ku a mona ixi ia kà teketa, maúlu a kà di tungutisa, a kà zamba; ni dikumbi ni mbeji a kà di teka hé a kà xiketela, jithéthembua kubenha kuâ a kà ku katula-ku. Jihova-phe ua tuamenena bhu pholo ia kifuẋi kiê, u zangumuna mbimbi iê kuma o ilômbo iê kuvula kuahi! Mukonda muene Dizonda mu kubhanga kioso kia zuela! Mbata kizuua kia Jihova kionéne, ki bheka uôma! Nanhi ua kà tena kuimana-bhu? Né mu kindala kienhiki muene, Jihova uixi; Ni muẋima uenu uoso, Vutukenu kokuami; bhangenu-kiu muene ni kujila, ni kudila, ni mukondo. Bhu kididi kia kutandula o izuatu ienu, tandulenu muẋima uenu, mu vutuke ku Jihova, Nzambi ienu; mukonda muene mukua henda, ua lenduka, ka thathamana lusolo, ukôla mu kubhanga o mbote, anga u diela se u bhanga kia iibha mu kubazela kuê. Nanhi ua kijiia kuila muene ualulukê nʼa diela, phala kuema diê nʼa kʼàxa-ku kizediuise mu mibhaku ia makúdia ni makúnua phala Jihova Nzambi ienu? Xikenu mbungu mu Ziione, jilenu ni kujila ku kôla; kolenu kizuua kia kufula ioso ni ku di fudisa. Kifuẋi bhongololenu-kiu kionge zelesenu-kiu, ikulakaji ia kuka a i bhongolole, bhongololenu ue tuana tua ndenge kumoxi ni ia a mu kuámua ku mele; ngaiala a tunde mu xilu diê, o díbhanga di tomboloke mʼonzo ia ubhanga. Dilenu, enu mu jinganga, mu akunji a Jihova, didilenu bhu kaxi ka kitelembe ni kalatódio, muile: Kondeka athuʼé; eie u Jihova undundu ué kana ku u bhakula mu lusebu, mbebhu miji ki i tu te môndo; kuma mu kaxi ka ifuẋi a kiʼambela-hi kuila: Nzambi iâ iú kuebhi? Bheneʼobho Jihova ua kà kala ni muanu uaʼxi iê, kifuẋi kiê ua kà ki kuatela henda. Jihova ua kà tangela mundu uê, ua kà kumbulula, uixi: Talesa-ze, ngi mi tumikisa tiliku, ni vinhu ia ubhe ni maji, ima iosuʼiii ia kà mi kuma; ki ngà mi bhana dingi ku lusebhu mu kaxi ka akua jixi. Ió ua tokala ku suku ngi mu bhangesa kuia dikanga nʼa mi xisa; ngi mu takuila dikanga ku ixi ia kukuta ia kikangalakata; u di lulama ni musanza ua kalunga ku mutundila kumbi, ku dima diê kuene ku kala musanza ua kalunga ka mufuila kumbi; dizumba diê dia bolo diʼà kala muʼtukumuka, o kibuzu kiê kia kàla mu banda bhulu, kuma Jihova ua bhange ima ia makota! Eie-phe, u ixi, kana ku kala ni uoma; tana u sanguluke muene, kuma Jihova ua bhange ima ionéne! Enu ue mu iama ia mukáu ki mu kale ni uoma, kuma sabhelela mu ixi ia kisekele ia-nda kubuingita dingi, mbata miẋi ia kà bhana dingi ibundu iê, ni muvide ni mufiku ia kà bhakula muene kia nzungule. Enu-phe mu anʼa Ziione, tanenu-ku mu sanguluke mua Jihova Nzambi ienu, mbata muene ua kà mi bhana ió u mi longa mabatuilu ma kidi, ua kà mi tuluila mvula ia kudinji ni ia kasamanu bhu mbeji ia dianga, kala ku dimatekenu. Bhu mavundilu bhuà kezala ni tiliku, matangi a ku kamena vinhu ia uisu ni maji a kà subhajaka. Mivu ioso ia mi jikinisa kihoho, ni kabôtua, ni kajeja ni thothola, kifuẋi kiami kia dikota ki nga mi tumikisine mu ku mi lua enu, eme ngi mi vutuila-iu. Hé mua kà dia ima ia ndumba anga muikuta, ni mu kale mù ximana dijina dia Jihova Nzambi ienu, ua mi bhangela ima ia madiuanu kala iii; kieneʼokio mundu uami ka kà kala dingi ni sonhi. Enu anga mu kiʼijiia, kuila, eme ngala muʼaxaxe ka Izalaiele, ni kuila ue eneʼmuène ngó Jihova Nzambi ienu, kana-ku dingi uengi ua di te-ku. O mundu uami-phe ka kà u kuatesa dingi jisonhi katé ku hádia ni hádia. Kieneʼokio-phe anga kia kà bhita kuila, nga kà lunduluila o Nzumbi iami ku thandu dia xitu ioso, anʼenu a mala ni anʼenu a ahatu a kà zambula; o ikulakaji ienu a kànjiua jinzoji, minzangala ienu a kà mona isuma. Ngà kà lunduluila ue Nzumbi iami ku abhika a mala ni ku abhika a ahatu mu izuua mueneʼomo. Nga kʼèdikiza isuma mu dimbinza ku diulu ni mu ngongo bhoxi, túbhia ni manhinga ni mifundangaia ia matuta ma dixi. Dikumbi dia kà kituka kitombe kia usuku, o mbeji i di bhanga manhinga, kioso hanji ngó kizuua kia dikota kia Jihova, ki kuata uoma, kiluua ki bhiẋila. Kieneʼokio-phe, uoso ua kà hingila dijina dia Jihova ua kà bhuluka. Kuma ku mulundu ua Ziione, ni mu Jeluzaleme, muà kala dibhandulukilu kala kiene mu ki tanga kuala Jihova, ni kua iá oso a subhuka a kà exana kuala Jihova. Mukonda-phe mu izuua mueneʼomo, mu kithangana kieneʼokio, ki nga-nda kua kà katula o ubhika ua Juda ni ua Jeluzaleme. Miji ioso nga kà i bhongolola, hé nga kà i bhangesa ku kulumuka mu dikôlo dia Jozafate; mueneʼomo-phe kiá, nga kà funda-nâ mukonda dia kifuxu kiami, ni undûndu uami, Izalaiele, a mu muanga-muangena mu jixi kuala ene, ixi iami iá a di uanena-iu. Kifuẋi kiami a ki tela muondona, a bhana kamona ka diiala mu ku tambula muhatu ua ndumbu, kamona ka muhatu a mu sumbisa mu vinhu, mbé o kúnua. Enu ue mua kuataʼhi nʼeme, enu Tilu ni Sidone, ni enu mu jimbambe joso ja ixi ia Fidíxia? Mbebhu enu muandala ku ngi tata phonzo? Kuabhu-phe, hé kiene ki mu ngi futʼokio, eme ue muʼanzanzaʼumu ngi lenguluka mu ku sonuena futu ienu bhu thala dia mítue ienu. Mukonda enu mua nhana phalata iami ni ulu uami, muʼ ambata ima iami ia makembu ia ngi uabhela kiambote, enu mua i te mu jitembulu jenu. Anʼa Juda ni anʼa Jeluzaleme mua a sumbisa ku ana a akua Ngeléxia, phala a ambate mbebhu ku a xinjikila dikanga mu jimbambe ja ixi iâ. Tala-phe eme ngʼa sendumuna bhu kididi ku mua a sumbisa, enu hé ngi mi lunduluila o futu ienu ku thandu dia mítue ienu muene. O anʼenu a mala ni anʼenu a ahetu nga-nda ku a sumbisa bhu lukuaku lua anʼa Juda; o ene uâ anga a sumbisa dingi anʼenu ku muiji ua masabeu, muiji ua di takula dikanga, kuma Jihova ua ki tange. Kienhiki kolenu-kiu mu miji ioso, ita i mi kale kima ki kôla! Ixanenu mazonda a bhixile, mala oso a ita a bande! Matemuʼenu a a Sule jixibhata, o jimvu jenu a ji Sule misongo ia mifula, ua kambe nguzu a zuele, uixi: Eme ngi kindanda kia ita! Di bhongolodienu muize lusolo! Enu mu ifuẋi ioso mu jimbandu, dibhongolodienu! Jihova, tata! bhangesa makuenze é ku kulumuka bheneʼobho! Miji ioso i sendumuke, a bande mu kuia ku dikôlo dia Jozafate! Kuma nga kà xikama mueneʼomo phala kufundisa o miji ioso mu jimbandu. Tenu-mu kibholola, kuma díbhia dioso diabhi kiá; zenu mu kuvuka ji-uva, kutukenu kuma ditangi diezala, itutu ioso ia matangi iala mu subhajaka; mbata ufusa uê uonéne. Ifuẋi ni ifuẋi mu dikolo dia kufundisa! Mukonda kizuua kia Jihova kia zukama mu dikôlo dia kufundisa. Ni dikumbi ni mbeji a kà xiketela, jithéthembua ja kà lémbua o kubenha. Bheneʼobho Jihova ua kà hunza mu Ziione, ua kà bhana mbimbi iê mu Jeluzaleme, ni diulu, ni ixi ia kà teketa. Kieneʼokio Jihova phe ua kà kala lengelu dia mundu uê, muene kimbaka kia anʼa Izalaiele. Enu-phe mua kèjiia kuma eme ngi Ngana dia Nzambi ienu, nga tunga mu Ziione, ku mulundu uami ukôla; Jeluzaleme ua kà kituka mbonge ikôla; athu engi ka kà tena dingi kubhita-mu. Kieneʼokio-phe milundu ia kà zunzumuka vinhu ia ubhe, tu thuthulundu tua kà bhubha lete, jingiji joso mua Juda ja kèzala menha, mʼonzo ia Jihova mua kà di bhanga otho ia menha, a kungulukila mu dikôlo dia Xitime. Ijitu ua kà kituka disengulukilu, Idomo ua kà di bhanga kikangalakata ki bhekela ngùnzu, mukonda dia usuéia ua bhange ku anʼa Juda, kua bhingi ni mʼoxi iâ muene mua zunzumuina o manhinga a iú ka bhange kima kioso-kioso. Maji mu Juda-phe muà kala ni iá a tunga-mu ku mivu ni mivu, Jeluzaleme ue ua kà tungiua kutunda muiji kuiza muiji. Nga kà zelesa o manhinga ma ió oso ki nga a zelesele luua. Mbata Jihova ua kà tunga mu Ziione. Maka ma Amoji ua kexile mu kaxi ka tubhila tua tokala mu Tekoua, kia mono muene ku mbandu ia Izalaiele, mu izuua ia Uziia, sobha ia Juda, ni izuua ia Jelobouamu, monʼa Jouaji, sobha ia Izalaiele, kuila kua kambe ngó mivu iiadi kitungutisu kiaʼxi ki bhita. Hé uzuela, uixi: Jihova ua kà hunza mu Ziione, ua kà bhela mbimbi iê mu Jeluzaleme; mu kikála mua tungile jinge o tubhila muà kala mukondo, o bhu thala ia mulundu ua Kalumelu bhua kà kukuta. Jihova uambe kiki: Damasku kia tondala lutatu mba luuana kibetu kiê ki ngi mu katula-kiu; kuma Ngiliiade a mu bhange mixinga-mixinga ni jifelu. Kiene ki bhangesa kuila inzu ia Hazaile nga kà i ta túbhia, anga tu dia ni jinzu ja matala jala mu Bene-Hadade. Sabhi ia dikûmba ku Damasku nga kà i bula-ku, o ió a tungu mu Bikiate-Avene nga kà a jima o mbutu ni uoso uala ni mbasá ia Bete-Edene bhu lukuaku; kifuẋi kia akua Sídia a kà ki bheka ku ubhika mu Kile, kuma kiene kiambe Jihova. Jihova uambe kiki: Ngaza kia tondala mu lutatu mba luuana, kibetu kiê ki nga mu xindi ki ngi ki katula; mukonda nzungule jihutile jʼambata mu ubhika ua ji ambatela ku ji bhakuila Idomo. Kiene ki ngi bhangesa kuila kimbaka kia Ngaza nga kà ki ta mu túbhia anga tu jikinisa jinzu joso ja matala jala mu Ngaza. O jithungi a tungu mu Ajidode nga kà a jikinisa kumoxi ni iú uala ni mbasá ia Axikilone bhu lukuaku, anga lukuaku luami nga kà lu vutulula phala kúlua ni Ekolone; o ió a subhuka ku ixi ia Fidíxia a kà a jikinisa, kiene kia tange Jihova. Jihova uambe kiki: Tilu kia tondala lutatu ni luuana, kibetu kiê ki nga mu xindi ki ngi ki katula; mukonda o nzungule ia jihutile joso a ji bhakula kua Idomo, o kikutu kia jiphange jâ ka ki xinganeka dingi. Mukonda dia kiki, kimbaka kia Tilu nga kà ki ta mu túbhia, tuene ni tu jikinisa jinzu jâ ja matala. Jihova uambe kiki: Idomo kia tondala lutatu ni luuana, kibetu kiê ki ngi mu katula na-kiu; mbata phangʼiê ua mu zuididika ni xibhata, henda ioso ia undandu ngué na-iu; njinda iê i jiza ni ku sanujuna ku mivu ni mivu, o kuluuala kuê ki kuene mbambe. Mukonda dia kienʼiki Temane ngi mu ta mu túbhia ni tua kà jikinisa jinzu ja matala-matala mu Bozola. Jihova uambe kiki: Anʼa Amone kia tondala lutatu ni luuana kibetu kiâ ki ngi ki katula; mukonda, mu ku sota ku zanzesa o jimbambe jâ, a tandula ahetu ala ni mavumu mu Ngiliiade. Mukonda dia kiki, kimbaka kia Labá nga kà ki ta mu túbhia, tuene ni tu jimisa jinzu jâ ja matala-matala, ni ku di kola mu kizuua kia ita, ni kibhungu mu kizuua kia kubhondalala. Sobha iâ ni ilamba iâ kumoxi, a kàia ku ubhika, kuma Jihova ua ki tange. O Ngana uambe kiki: Mouabhe kia tondala lutatu mba luuana, kibetu kiê ki ngi ki katula; mukonda ifuba ia sobha ia Idomo ua ioha katé ki ia kituka hála. Mukonda dia kiki, Mouabhe ngi mu ta mu túbhia, tuene ni tu jikinisa jinzu ja matala mu Kidiote; o Mouabhe ua kà fila mu kilungutu kionéne, ni mutendu ua ita, ni kuxika koloneta. Mufundixi mu kaxi kà ngi mu katula-mu, o ilamba iê ioso a fuila kumoxi ni muene, kiene kia tange Jihova. Jihova uambe kiki: Juda kia tondala lutatu mba luuana, kibetu kiê ki ngi mu katula-kiu, mukonda o ngonge ia Ngana a i tènde, o itumu iê a tokoka o ku i bhaka, kia a kala kota o ku diehelela ku makutu ma jinzambi jâ ene-muène, kala kienda jinga o jitata jâ. Mu kienʼiki Juda ngi mu ta túbhia, phala tuene tu jikinise o jinzu ja matala-matala mu Jeluzaleme. Jihova uambe kiki: Izalaiele kia tondala lutatu ni luuana, kibetu kiê ki ngi mu katula-kiu; mukonda muene muthu uambote u mu sumbisa mu mulambôngo; o ngadiama ua bhindama, u mu sumbisa mu phadi ia jisabhatu. Ngadiama, ua tate, ene a mu fufujula o mútue mu mavu; o njila ia athu a lenduka a i bhengeleka; anga ela ni tata ni mona a bokona kilumba kiâ kimoxi, mbebhu kuxingisa o dijina diami di kôla. U sanga a zeka kumoxi bhu mbanduʼa kalatódio koso-koso, ku thandu dia izuatu ia a ximbikila; o monzo ia jinzambi jâ muene mua nuina o vinhu ia kubhûnda. Sumbala kiene, eme o mamodi nga a jikinisa bhu pholo iâ ene, athu a bhingile o kulebha mukuâ ni muẋi ua musédulu ua Libano, o ku nguzu mukuâ ni mukaluvádiu; maji-phe, o ibundu iê ku thandu nga i jimisa, ni jindanji jê bhoxi. Moxi ia Ijitu ue Eme-muène nga mi katula-mu; makuinhi a uana a mivu u nga mi endesa mu kikangalakata, phala o ixi ia mamodi ni ngi mi bhane-iu i mi kale ixi ienu. Mu kaxi ka anʼenu nga zangumuna-mu amoximu phala kukala jipolofeta, o mu minzangala ienu mua tundu jinaziléu. Jihova uixi: Abha, enu mu anʼa Izalaiele, manhi ki kiene ki kia bhiti? Maji enu-phe o jinaziléu mua a bhana kúnua vinhu, o jiplofeta mua a fudisa kuila: Ki mu zambule. Kuabhu-phe! Mu kienʼiki ue, eme nga-nda ku mi phopheka bhu kididi bhuoso bhu muala, kala kiene mu ku kuta o kita kia iangu mu dikalu diezala, hé diia ni ku di jeketa. Kienhiki-phe muthu hé uedi u bhebhuluka inama, kulenga kuê ki kuanda kutena ku mu kudila; o mukua nguzu, undanda uê ki ua kà mu bhana kima; dizonda ue ua kà tokoka ku bhângela muenhu uê. Uambata mufula ka di fike kuila uà kèmana; ua lenguluka inama ue ka kà tena ku di kudila phala nʼa bhulaka, mba ngó bhuòfele-fele uoso ua sambela ku kabalu kuila ua kà bhulula muenhu uê, lémbue! Katé ni ió ua suina kinéne muʼaxaxe ka mazonda ni akuâ, kizuuʼokio ua kà lenga tuxi-a-thakala! Kiene kiambe Ngana. Ivenu kizuelu kia Jihova, uala kuzuela mu kuzoka ni enu, mu anʼa Izalaiele, enuʼoso mu muiji nga mi tombola mu ixi ia Ijitu, kuamba: Ku miji ioso mu ngongo enu ngó nga mʼijiia; mukonda dia kienʼiki imbamba ienu ia kutondala kuoso ku mu tondala, nga-nda ku i vutuila phonzo ku thandu dienu. Mala kiiadi a tena kuendela kumoxi, se kala kudivua? Hoji i dilʼé ngó mu ditutu, se ki ia mono mbole? Kamona ka hoji kala mu ngenda, hé ua kevu kà dila, ki ka kuata kima? Njila i fué ngó bhu mubhetu mu mavu ahatu, se o mubhetu ka u olekela? O mubhetu uzabuké ngó mu mavu, bhene ki bhua fu kima? Manhi mbungu ki i xika mu sanzala, athu a kamba kusasumuka? Kima iaiibha mbé ki bhité ngó mu sanzala, ki Jihova ua ki tumu? Mukonda Jihova kana-ku kima kia bhanga hé u kamba kuijidisa kikutu kiê ku abhikʼé, o jipolofeta. Hoji se ia didi, nanhi u kamba ku kala ni uoma? O Jihova, Nzambi, se ua zuela, nanhi u kamba kuzambula ni upolofeta? Ima iii ivisenu-iu mu mazemba ma Ajidode, ni mu jinzu ja matala-matala mʼoxi ia Ijitu. Tangenu-kiu, kuamba: Bhongolokelenu ku mulundu ua Samádia, mu tale o ku di vunza kuónene kuala mu mbonge mumu ni usuéia kua ió a a phopheka muʼaxaxe kê. Mukonda ku bhanga kia iuka a ki tokoka kala kiambe Jihova, o mu mazemba mâ a sueka-mu kusuína ni kusenguluka. Mukonda dia kienʼiki, Jihova uambe, uixi: sai ni nguma ia-nda ku ku tukulukila anga u konda ixi ié; imbaka ié ia nguzu u i bula, jinzu jé ja matala ua kà ji bhûnda. Jihova uambe kiki: Mukua ni mubidi ki a tambula inama iiadi ia kibhaku mu kanu dia hoji mba kathumba ka dítui, kiene ue Jihova kia kà bhulula anʼa Izalaiele a tungu mu Samádia; u a tambuila muene ku mizumbu ia muanza mba ku mikambu ia hama. Ivenu-kiu, mu te nzongo mu kuzoka ni dibhata dia Jakobo, kiene kia tange Jihova, Nzambi ia Ilômbo Ieta: Kizuua ki nga kà tata phonzo ia kutondala kua Izalaiele ku thandu diê, nga kà vutula ue phonzo ia jikalatódio mu Betele; jimbinga ja kalatódio a kà ji batula, ja kà sonoka bhoxi. Inzu ia tungila mbambi ni iii ia tungila mvula, nga kà ji bula; jinzu ja mazu a nzamba ja ka senguluka, ni jinzu ja makota, ja kà kala ni dizubhilu diê, kiene kiambe Ngana. Kizueluʼiki ivenu-kiu, enu mu jingombe ja akaji mu Basane, muala ku mulundu ua Samádia, enu mua mu bhinjika o jingadiama, mu bhondeleka o jiphulungu a tate, anga mu kala mu kuambela anumiʼenu muixi: Beke-nu kunu, tu nue! Jihova Nzambi ua loka mu kuzela kuê ku kôla, kuila: Izuua ienu i iza, ki a-nda ku mi ambata ni jinzolo, kumoxi ni luvualu luenu ku jinzolo ja kulôua jimbiji. Mua kà tundila mu mazungu, muthu ni muthu ua kà tubhukila mu dizungu dia mu kala ku pholo iê, anga mua kà di takuila ku mulundu ua Helemone, kuma Jihova ua ki tange. Ndenu ku Betele mu bhange ima ia kutondala; ni ku Jidingale mu vudise o ikuma! Imene ioso bhekenu maujitu menu, o ku makumbi a tatu-atatu, zenu ni madijimu menu. Bhanenu sata ia diximanu ia jimbolo jala ni kifulufulu kia kinanesa; Kolenu muene o mibhaku ia vondadi, tangenu-kiu ku mundu! Mukonda enu ue mu anʼa Izalaiele kiene kia mi uabhela, Jihova Nzambi kiene kia tange. Kiene ki nga bhela mazu ala ni uengenge mu jisanzala jenu joso, o mu ididi ienu ioso ki muala mbolo ia kúdia; sumbala kiene, maji enu-phe nguenu kudiela ni muize kokuami, Jihova ua ki tange. Ku thandu dia kiókio, mvula nga mi katula na-iu ki kua kambe ngó mbeji jitatu phala ku muna idima; nga nokesa mvula mu sanzala iii maji mu sanzala ja mukuá, lémbue! Ngedi díbhia didi dia nokena, o díbhia dia mukuá ki di nokena, idima ia kukuta! Ngendesa sanzala jiiadi mba jitatu ni kunhungina sanzala ia mukuá mbé kúnua menha, maji dinhota kúfua lémbua. Né kieneʼokio, ku biluluka kokuami mua lémbua, Jihova ua ki zuela. Nga mi kuama ni kiaúla ni fuluja; o ndumba ni ndumba dia jindombe jenu ni mivide ienu, mifiku ienu ni midivua ienu a i di ku kihoho; maji Jihova uixi: Né kieneʼokio-phe, enu nguenu kudiela ni mu bhiluke kokuami! Nga mi tumikisa dibhebhu dia kipheku mukuâ ni mu Ijitu; minzangala ienu ia mala nga a jibha ku mazu a xibhata; o jikabalu jenu nga jʼehela o ku ji kuta ni ku ji bhûnda ia aii na-ju; o dizumba dia kibuzu kia ifuẋi ienu nga di tukumuna muene ni ku mazulu enu tute; maji Jihova uixi: Né kieneʼokio ue, enu mua lémbua kudiela ni mu bhiluke kokuami. Amoxi mu kaxi kenu nga a lungulula o miẋima mukuâ ni Nzambi kia lunguluile Sodoma ni Ngomola; enu-phe, enu mua di bhange kala kixinji kia luhuinhi luókatule bhu jiku! Sumbala kiene, maji hanji-phe mua lémbua kudiela ni mu bhiluke kokuami, Jihova ua ki tange. Kala kiki, Eme-phe nga-nda ku ku bhanga kiki, eie Izalaiele ia kime! Muko-nda nga-nda ku ku bhanga kiki, di lunge-phe, Izalaiele, mu ku takana ni Nzambi ié! Kuma Muene, muene uombu o milundu iu ua iudika ue o kitémbue, u tanga ixinganeku ia muthu, kimene u ki bhilula usuku, mavu u a bhita bhu thalʼèlele; dijina diê Jihova, Nzambi ia Ilômbo Ieta. Ivenu maka iá, mbimbi iami ngi i zangumuna mu ku mi dila enu, mu dibhata dia Izalaiele. Kilumba kia muzeletete mu Izalaiele ua di bhale, ka-nda kutena dingi ku balumuka! Ua zeka muene ku thandu a mavu, a mu ehelela, ki bhuala muthu u mu balumuna! Kuma Jihova Nzambi uambe kiki: Mu sanzala muoso mua tunda jinga midi ia makuenze a ita, Muene ua kà xisa-mu ngó hama; o mu ioio mua tunda jinga o hama, ua kà xisa-mu dikuinhi ngó dia akua bhata dia Izalaiele, toka! Mbata, Jihova, dibhata dia Izalaiele ua di tangela, kuila: Ngi sotienu, nda mu kale ni muenhu! Maji ki mu sote ku Betele, mba muiza bhu Jidingale, ki muie ue ku Beleseba, mukonda, o ku tanga kidi, Jidingale a-nda ku mu ambata ku ubhika, o Betele a-nda ku mu sengulula u xala kilombo ngundu. Sotenu-phe Jihova, nda mu laie; Phala muene ue ka di takuile mu bhata dia Zuze kala túbhia, ni tu mu jikinisa, bhu Betele-phe ki bhua-nda ku moneka muthu u tena ku tu jima. Mbata enu ufundisilu ua iuka mua u lungulula kibaka kia kulula, kubatula o milonga mu kidi mua ki takuila bhoxi. Sotenu-phe ió ua bhanga o jithéthembua ja Ndumbe ia Ngombe, ni jithéthembua ja Mbuá ni Mbuiji ni Muthu; Ió ua bhingi o kuvunda kua usuku u ku lungulula kimene, o muanha u u lungulula usuku; uixana menha a musanza ua kalunga anga u a lunduluila ku thanduʼa mavu a kukuta. Jihova, diene o dijina diê. Muene u bhangesa kuila né dizonda u tukumuka kibuika kia mu bhiẋila; mbonge né-mbe ia imbaka i senguluka muene. Enhó kia mona bhu muelu muthu u a bazela, ki a ibhila; uoso u tanga kidi ene a mu zemba. Kala kiki, mukonda dia kuila ngadiama mu mu diota kinama, anga mu mu jijidika ku futa lubhaku lua tiliku, mua kà tunga jinzu ja matadi osete maji ki mua kà kalamu; mua kà phapha mábhia ambote a mivide, maji vinhu iê ki mua kà i nua. Mukonda eme nga kʼijiia muene kuila itondalu ienu ia ndumba, ituxi ia mi kala jinzungule; muthu ua iuka, enu mu mu tatesa; ku milonga, mu tambula nduta; a bhindama kia kuendela, eie ua a jikila dibhitu mu pholo. Kala kiki, uoso njimu ua kà di xibha ki bhiẋila kithanganʼokio, kuma izuua iii ia ibha. Sotenu-phe o mbote, kana kusota ima ia ibha phala mu laie; o mu kienhiki, Jihova Nzambi ia Ilômbo Ieta, u kala ni enu kala ki mua mu ki tanga enuʼenu. Kubhanga kia ibha ku mi ibhile, mu uabhele-ku kubhanga mbote; o kufundisa kia iuka ku mi kale muene bhu dibhitu. Sumba Jihova Nzambi ia Ilômbo Ieta u kuatela henda ku tumbalumbalu tua subhuka mua Zuze! Uila kiki, Jihova, Nzambi ia Ilômbo Ieta, o Ngana, uambe kiki: Mu jinzunga joso mua kà kala jingololo, ni mu jisengu joso a kèla Aiué, tatʼé! Aiué, tatʼé! Ni kidimakaji a kà mu ixana ue phala kudila jingololo! Akua kudila lujiji, ejiia kusânga, a kà exana mu kudila. Mu mábhia oso a mivide mua kà kala kudila ni ku di suuata, mukonda dia kuila eme ngi bhita muʼaxaxi kenu, Eme ngi Jihova. Kokolo dia ió oso a mu kuinda kumona o kizuua kia Jihova! Kizuua kiki kia Jihova, enu mua ki mesenenaʼhi? Mukonda kia kà kala kizuua kia kitombe, ki kia mukengeji, kana. Kia kʼèla mukuâ ni muthu kia lenga hoji, hé u takana ni kitôto; mba-phe kia di fu ni muthu ualengela mʼonzo, o mu ku tula lukuaku ku mutôto, nhoka anga i mu numata. Kizuua kia Jihova manhi ki kia kà kala ngó kitombe, o mukengeji lémbue? O kuvunda kuê ki kuene kua kuila muene bui, o kuzela lémbue? O izokola ienu eme ia ngʼibhilaʼmi, o iene ue ki ngi indi; o makubho-ngoloka menu mu jikultu, ki ma ngi kuatela vondadi. Né-mbe mu ngi bhakuila jisata jenu ja kuoha, ni mibhaku ia makudia, ki ngi tena ku i tanena; o ku jisata jenu ja uembu, ja ibhaku ia nete, ki ngi suu-ku, mba ngi tala-ku diesu. Mitendu ia kuimba kuenu, ndénu na-iu dikanga; kuma o ima ienu ia kuxika, ki ngandala ku ivua ngó o mbimbi iê. Inda, o kufundisa kua kidi-phe, ku kunguluke kala menha; o ku batula milonga mu kidi, kuile kala kangiji ka mabhubha, ki kene dingi kukukuta. Enu dibhata dia Izalaiele, manhi mua ngi bhakuila jisata ni ilumbu, mu makuinhi a uana a mivu mu kikangalakata? Kia mi uabhelele-phe o kuambata balaka ia dihamba dienu Muloko, ni kalatódio ka iteka ienu, o théthembua ia nzambi ienu, i mua di bhangela enuʼenu. Uila kiki, eme ue ngi mi tumikisa ku ubhika, o ku muia Damasku u xala dingi kunu, kuma Jihova ua ki tange, Ió ua bhingi dijina diê a muila Nzambi ia Ilômbo Ieta. Oso ala kiá ni kunhoha mu Ziione, kokolo diâ! Ni oso a di mono ku kondama ku mulundu ua Samádia, lamba diâ! Kokolo dia ilamba ku miji ia dianga mu ngongo, edi o kokuâ kuene kua mu lengela o dibhata dia Izalaiele. Bhitenu mu Kalene, mu tale; o ki mu tunda bhobho, mu-ie ue mu Hamate, o munéne; tulukilenu-phe kiá ku Ngate ia akua Fidíxia; mbebhu ene a beta kota, maungana iá ndenge? Inga mbambe jâ ene kota mu kuzanza, o jenuʼenu ndenge? Enu mua fika kizuua kia ibha kiala hanji dikanga, enu mua mu di bunda bhu kididi kia usuéia. Mu zeka bhu jihama ja mazu a nzamba, anga mu tandelela muene bhu hama jenu; tumbudi tua beta kuiuka mu kilunga, tuene tu mu dia kumoxi ni tuana tua jingombe tua uabha mu kaxi ka kibhanga. Mu kala mu kukina, o kia xika kakoxi enu muimba; mu di iudikila ima ia kuxikila mimbu kala Davidi; O vinhu mu i nuina mu jikopho ja makota; o mu ku di uaia kuenu ki kale ngó ni maji a te kitadi kiavulu; maji mua lémbua ku kala ni dilamba dia kusenguluka kua Zuze! Kiene-phe ki nga-nda ku mi tumikisina ku ubhika; o mu kibuka ki dianga kuia ku ubhika, muene mu-nga-nda ku mi ta enu; mbé o izokola ienu ia ku di fembesa iende ni kúbhua; kiene kia tange Jihova Nzambi ia Ifuẋi. O Jihova, Nzambi, ua di lokela muene ku muenhu uê, o Ngana, Nzambi ia Ilômbo Ieta, uambe kuila: Kudizangeleka kua Jakobo kua ngi kala kima kia kisunji, o mazemba ma jinzu jâ ja matala, nga di zemba na-ju muene; kienhiki, ni mbonge ni ioso ialamu, nga-nda ku i bhakula muene. Anga kia kà bhita kuila, ni dikuinhi dia muthu a subhuka kiá mʼonzo imoxi, a kà fua dingi enʼoso. Se bhua kà kala muthu u zangula sekuluʼê, mba uoso u mesena ku muʼoha mbé o kutubhula ifuba bhu kanga diaʼnzu, anga uambela ió uala bhu hota jaʼnzu, uixi: Kuala dingi muthu, uala neie? Muene ua kà vutula uixi: Kana-ku muthu. Iú-phe ua kà zuela, uixi: Dixibhe! Kuma bhu tualʼabha dijina dia Jihova ki tu tena dingi ku di tumbula. Mbata o Ngana se u tumina, inzu ia dikota i di tolojola, o inzu iòfele ijikuka misula. O tubalu tu tena kulenga mu kaxi ka matadi? Inga ku matadi a tena ku dima-ku ni jingombe? Enu-phe o kubatula milonga mua ku kitula kima kia lulu. Ibundu ia kuiuka ni kufundisa mu kidi, mua i kitula ibundu ia kingululu. Enu-phe mua akua kusangulukila kingoho, muamba muexi: Etu manhi kia tu jingisa kʼo nguzu ietu? Kinga-phe! Nganda ku mi balumuina kifuẋi ki mi phopheka tundé bhu mabokuenu ma Hamate tulé ku kangiji kala mu dinhana, eie u dibhata dia Izalaiele, kiene kiambe Jihova, Nzambi ia Ilômbo Ieta. Jihova Nzambi ua ngi londekeza kiki: Ku iangu ia nginginina, iandeka ku sabhuka-ke, ngi mona ku kala mu di bhanga kihoho. Iangu iii ia nginginina ia moneka kioso sobha kia zubha kumuna. O ki nga mono kuila o iangu ioso a zubha muene ku i dia ku mavu, eme-phe ngambe kiki, ngixi: Jihova, Nzambi, tata, loloka! Kuma o Jakobo ua-nda kubalumuka kiebhi, o muene ua tolo nguzu! Bheneʼobho Jihova u diela anga uamba, uixi: Ki kia-nda kubhita. Jihova Nzambi anga u ngi londekeza dingi kiki: Talesa, ngi mona Jihova Nzambi iú handekela, uala kuixana túbhia phala ni tu mu batuila milonga ioso; tuene anga tu jikinisa o kidikungu kia dikota, anga tu sota kujikinisa ue o mikáu ia undundu uangene ua Jihova. Bheneʼobho-phe eme nga muʼambela, ngixi: Ngana Nzambi, tata, eha hanji! Kuma o Jakobo ua kà balumuka kiebhi, se muene ua tolo, ka moneka nguzu? Jihova anga u ki diela ue kienhiki. Jihova Nzambi anga u zuela uixi: Kiki ue ki kia-nda kubhita. Jihova ue ua ngʼidikiza dingi kiki: Talesa, Jihova ua kexile ku thanduʼa kimbaka kiemana nzanza, a kimika ni mukolo ua mutungi-a-nzu, uexana pulumu; o muene ue ua kuata pulumu bhu lukuaku luê. Jihova anga u ngʼibhula, uixi: Eie, Amoji, ihi i uala ku mona? Eme ngixi: Pulumu. Jihova phe uixi: Mu kaxi ka kifuẋi kiami kia Izalaiele nga-nda ku-ta-mu pulumu, kuma ki ngi bhiti-mu dingi, lémbue. O matala-phe a Izake a kà a sengulula, ni ididi ikôla mua Izalaiele a kà i sengulula-mu; anga nga kà zangumuka ni xibhata mu ku zoka ni dibhata dia Jelubouamu. Bheneʼobho Amaziia, nganga bhu Betele, u tuma kutangela Jelubouamu sobha ia Izalaiele, uixi: Mu kaxi ka dibhata dia Izalaiele, Amoji ua mu ku ta kikutu kia ufe; ixi ki i tena ku kuívua o maka mé oso. Mukonda Amoji uambe kiki: Jelubouamu ua-nda kúfua ku xibhata; ni kidi muene, Izalaiele anda ku mu tubhula mʼoxi iê phala ku mu bheka ku ubhika. Amaziia bheneʼobho uambela Amoji, uixi: Mukua lumono lua kumona, ndaié kiá! Lengela ku ixi ia Juda, kueneʼoko ku ua ká dila o mbolo ié, kuenhoko uê ku ua kà zambuila mu upolofeta. Maji-phe, tundé lelu ni ku pholo dia kuia, mu Betele kuzambuile-mu dingi ni upolofeta, mbata kiene o kididi kikôla kia sobha, diene o dibhata dia ungana ua usobha. Amoji hé u vutuila Amaziia, uixi: Eme ki ngi polofeta, kana! mba monʼa polofeta, maji ngi muingi a jingombe, ngi mudimi a jisikómolo. Maji-phe Jihova ua ngi katula mu kuinga ibhaku, iú ua ngi tangela, uixi: Ndé ua kà zambuile kifuẋi kiami kia Izalaiele mu upolofeta. Kiki-phe, ivua kizuelu kia Jihova: Eie uixi: Izalaiele kana ku mu zambuila kiaiibha, kana ue kubazela o dibhata dia Izake. Mukonda dia kienhiki Jihova uambe kiki: Muhatuʼé ua kà kituka kidianzunga mu mbonge; anʼé a mala ni anʼé a ahetu, a kà di bhala ku xibhata; o ixi ié a kà i uana-uana ni mukolo, eie-muène ua kà fuila mʼoxi ia kasana, ia xidi; o Izalaiele, ni kidi muene, a kà muʼambata koxi iengi ia dikanga mu ubhika. Jihova, Nzambi, ua ngi muesa kiki: Nga mono kinda kia ibundu iabhi ia kixibhu. Uixi-phe: Eie, Amoji, ihi i ua-lu mona? Eme ngixi: Kinda kia ibundu iabhi ia kixibhu. Bheneʼobho Jihova ua ngʼambela, uixi: Dizubhilu-phe dia Kifuẋi kiami kia Izalaiele, dia bhiẋila! Tundé kiá lelu ni ku pholo dia kuia, ki nga-nda ku a kuatela dingi henda mu kithangana kia dikota. Maji-phe o mimbu ia Tembulu mu kizuʼokio ia kà di bhanga jingololo. Jihova Nzambi ua ki tange; o imbi ia kà vula; ku jimbandu mu ididi ioso a kà texila-mu imbi ia athu mu kasuèkele. Anga mʼoxi ioso muila ni muene hudí! Kienhiki ivenu-kiu enu muala kuinda kujikinisa o phulungu, o jingadiama mu ngongo enu mu sota ku a bhanga phulu. Anga muamba, muixi: O mbeji ia thethama ia kà bhita kizuua kuẋi ni tu sumbise o jimbundu jetu ja tiliku? O sabhalu ue iza kithangana kiebhi, mbé tu jikule o inganja ietu ia tiliku, ni kutununa o kizongelu kia efa, tu vudise ku xikulu, tu bhange ungulungumba ni jipezu ja mangonha ja kufumba na-ju athu. Mbé jingadiama tu a sumbe mu kitadi, o jiphindàme, tu a sumbe ngó mu phadi ia jisandádia. O tiliku ietu ue tu i sumbisa muene katé ni ibhiaẋi iê. Jihova phe anga u lokela muene ku unéne ua Jakobo, uixi: Eme ki ngi tena kujimba o ikalakalu iâ ioso katé ku mivu ni mivu. Mukonda dia kienhiki, ixi i kamba kuteketa? Oso a tungu momo a kamba kudila? Mavu oso a kà zangumuka muene kala kingiji kiónene; a kà di takula kala ngiji ia di bhange masenza, anga hungulule iê i bhubhuluka dingi mukua ni ngiji ia Ijitu. Jihova ua zuela, uixi: Ki a kàia-phe kuma, mu izuua mueneʼomo nga kà bhangesa kuila o dikumbi dia kà tula mu muanha ua mediia, o ngongo ia kà vunda ni kitombe mu kumbi hanji dia muanha uatu. O jifesa jenu nga kà ji kitula jithambi ja kuteka ndômbe; o mimbu ienu ioso ia kà kituka jingololo. Bhua kàla ku di kuta jisaku bhu inhonga ioso, o mu mítue ioso mua kàla mabhaia kala mua bhiti phoko ia bhutu. Nga kà bhangesa kuila ima iii lamba diê dila kala thambi ia mona umoxièlele a mu vuala ngûmba; zubhilu diê mukua ni kizuua kia kubhondalala. Jihova Nzambi ua tange, uixi: Tala-ze, izuua i iza, nga-nda ku mi tumikisa nzala mu ngongo; ki nzala ia kudia kúdia, mba dinhota dia kunua menha, maji nzala ia kuívua maka ma Jihova. A kà tunda ku musanza iú a kà nhungana katé ku musanza ua mukuá, a kʼàia muene tunde kusuku katé ku thundèlele ku mutundila-kumbi; a kà lengela ku mbandu joso ni kusota o maka ma Jihova, maji a kà tokoka ku a mona. Mu kizuua kienhokio-phe, o ilumba ia uabha kiambote, kiluua ejiia mala, ni minzangala ia mala, a kà botomoka mukonda dia dinhota. Oso akua kulokela ku Dihamba dia Samádia, ni kuila: Kidi muene, mukua ni kiene kulaia o nzambi ié, eie Dane! mba ela: Kidi muene-ze, mukua ni kiene kulaiela kua ió uene ku ku kondeka, eie Bele-Seba. A kala kiki, a kà dibhala anga a xalela, ka kà tena dingi kubalumuka. Jihova nga mu mono, uemana ku thanduʼa Kalatódio, iu ua ngi tangela, uixi: Mútue ua philadi bukulau, ifikidilu ia mabhitu i tekete, phala ima ioso bhulu diaʼnzu i lundumukine bhu thala ia mítue iâ ene oso! Oso a subhuka-ku Eme ue nga-nda ku a jibha ni xibhata katé ku kasule kâ. Mu kaxi kâ se mu kala muthu ulenga, ka kà subhuka, né mu kala iú u subhuka, ka kà tena kubhuluka. Né-mbe kiá a di kandeia hé a tuluka katé muʼalunga mua tunga o madifundu, hanji lukuaku luami lua kà a takana mueneʼomo; o kia kà banda katé ku diulu, eme kuene muene ku ngà a langumuna. O ki áia mu di sueka bhu zoko-zoko dia mulundu ua Kalumelu, nga kà a sota muene, anga kueneʼoko muene ngʼa katula-ku; o kiela exi ki ngʼa mone mesu, anga a di sueka koxiʼa menha mu musanza ua kalunga, kueneʼoko ue nga kà tendelela kinhoka nʼende ni ku a numata. O ki aia ku ubhika ua uhutile ku mesu a jinguma jâ, kueneʼoko nga kà tendelela xibhata, ni i kala mu ku a jibha. Nga kà ta mesuʼami ku thandu diâ ni ku a kengelela mu ku a bhanga phulu, ki ku a bhanga mbote, kana! Kuma Jihova, Jihova dia Ilômbo Ieta, Muene ngó ua bhingi kuila se oxi u i tuta ngó, iene i sengumuka, o ene oso a tungu-mu a dila jingololo ja kalunga! O ixi iene-phe ienda ni kubanda kala kihonga kionéne kia mu di bhanga masenza, hé ia kà jikinina mukua ni ngiji ia Ijitu. Nzambi ua tunga jinzu jê ku maúlu, o kioleku kiê ki tula mu ngongo; Muene muenhó u tena kuixana o menha a kalunga, anga u a lunduluila kuthandu dia ngongo ioso; Jihova, diene o dijina diê. Jihova uixi: Enu mu anʼa Izalaiele, manhi kokuami ki mu sokela ni anʼa akua Itiiopia? Manhi ki eme muene nga bandesa Izalaiele mu kutunda mʼoxi ia Ijitu, kala kia tundu akua Fidíxia ku Kafitole ni akua Sídia ku Kile? Uila kiki-phe, mesu a Jihova Nzambi a lungu mu kuzoka ni utuminu uoso uenda ni kubhanga ituxi, katé muene ki a u sengulula kulu dia mundu; inda mu dibhata dia Jakobo, Jihova uixi: Ene oso ki nga kà a buikisa-mu, kana. Mukonda nga kà xika ngonge, o dibhata dia Izalaiele nga kà di kukumuna mu miji ioso, mukua ni kiene mu kùsesa jimbundu bhu mbàngu, ni lumbundu lumoxi ngó ki lu sonoka bhoxi. Mu kifuẋi kia mundu uami ene oso akua ku ta ituxi a-nda kua kà fua ku xibhata, oso ene mu ku amba, exi: Ki tua-nda kutakana ni kibuika kia kima, mba ngó kima kiaiibha ku tu zukama. Mu kizuua kieneʼokio-phe, balaka ia Davidi ia dibhalele, nga kà imika dingi, mazungu mê nga kà a xita, jingundu jê nga kà ji balumuna dingi, nga kà i tunga kala mu izuua ia xahulu. Mbebhu ende ni kúvua o jimbalu-mbalu ja subhuka kua Idomo, ni miji ioso iexanena mu dijina diami, kuma Jihova ua ki tange uixi: Ima ioso ienhiʼii ia kà bhita muene. Talesa-phe izuua i iza, Jihova ua ki tange, ia bhingi kuila mukua kudima u sokela ni mukua kumuna, o mukua ku kama ji-úva u sokela ni ió u kuua jimbutu; kieneʼokio milundu ia kà zunzumuka vinhu ia uisu, tuthuthulundu tuene tuoso tua kà sengumuka. Nga kà katula ubhika ua uhutile ku kifuẋi kia mundu uami ua Izalaiele, jimbonge joso ja bilukile jingundu, ene a kà ji tunga dingi, muene mua kà kala; kia kà dima mivide, vinhu iê a kà i nua muene, kia kà bhanga imbu, ibundu i tunda mu imbu iâ a kà i dia muene. Jihova, Nzambi ié ua ki tange, uixi: Nga kà a phapha mu ixi iâ, ki bhua kàla dingi u tena ku a vuza mu ixi i nga a bhana. Kisuma kia Obadiia. Kienhiki kia tange Ngana dia Jihova kua Idomo: Tuene mu kuívua o ulongelu ua Ngana; ku jixi joso a tumukisa-ku mukunji, kuila: Balumukenu, tu imane, tuie mu kúlua ita ni Idomo. Talesa, eie nga ku tolesa muʼaxaxi ka akua jixi; ua beta kusebuluka mu akuenu. Ukumbu ua muẋima ué ua ku nganala, mukua ni ió uoso u tunga mu mabanda a matadi; kifua ua tungu ua somo, hé u tanga ku muẋima uê kuma nanhi ua kà ngi muanga kulu dia mundu? Né u di leka kala holokoko, ni u te kikalanga kié mu jithéthembua, kuenhoko nga kà ku lundumuna-ku, kiene kiambe Ngana. Se kua ku ijiie eii, mba akua kubula ni usuku, (tala kioso ngó kia ku muange!) manhi keje kunhana katé kia lémbua? Se akua kubhongolola jiuva ejiie ko kué, manhi keje kuxisa tuílende tua ijimbuete? Tala kia bhongolola imbamba ia Ezaú! Tala kia di bongo ni kusolokota o masuamenu mê! Makamba mé ma akua jixi jengi ma ku xinjikila ni ku ku bheka ku kanga katé kia ku tubhula mu mbambe; oso a dielela o kutululuka kué a ku nganala katé kia ku lende; o ene kúdia ku mbolo ié, lelu a ku tela mubhetu mu inama; eie-phe ua lémbua ku kʼijiia. Manhi ki kia-nda kubhita kizuuʼokio, eme ngi Ngana, ki nga-nda kutatesa o jinjimu joso ja Idomo anga ngi ji jima o mbutu, kumoxi ni maunjimu moso ma mulundu ua Ezaú? O mazonda mé, eie Temane, a-nda kukala ni uoma, phala athu oso a buike ku kijibha, mu mulundu ua Ezaú. Mukonda dia kukakela phangʼié Jakobo, kua kèza kavanza ku thandu dié, katé ki u jima mbutu ku hádia ni hádia, nzaká. Mu kizuua ki ua mu mono pholo, kioso akuʼaxi iengi ki ambata o ilômbo iê ku ubhika, o athu engi hé a bokona bhu mabhitu ma Jeluzaleme, anga a mu tela jisorte, eie-phe ue ua di tele-nâ kumoxi, kuma eie ue bhene bhu ua kexi. Eie kua tokalele kusangulukila kizuua kia phangʼiê, o kizuua kia kubhondalala kuê, kia mu bheka mu ubhika; né o kizuua kia kubuika kua anʼa Juda eie u ki tanena, mba kanu dié u di zambesa ni kuzuela mu kizuua kia kubhondalala kuâ. Né ngó kubhita bhu muelu ua povo iami mu kizuua kia lamba diâ, xi, mukonda eie ku fuamena kutala o hadi iâ ni mesu mé, hé u ki sangulukila, mba kuzangula maku mé ku thandu dia ilômbo iâ mu kizuua kia divuua diâ. Né ngó ku a batuila bhu jiphambu phala kubuidisa oso ala kulenga, mba kuthelekala iá a subhuka-ku mu kizuua kia lamba diâ. Mbata o kizuua kia Ngana kia zukama ku thandu dia mundu uoso ua akua jixi jengi; kioso ue ki ua bhanga eie, kiene muene ue kia kà ku vutuila. O futu ia kuiibha kué ku ua bhange, iene ia kà ku vutukila ku thandu dia mútue ué muene. Kuma, kala enu kioso ki mua nuina ku mulundu uami ukôla, akua jixi jengi ue a ka tana thembu joso mu kúnua kala enu, a kà nua, a kà zuuela muene hé a kà minha, anga a kèla kala nuka a ki kexile. Maji-phe ku mulundu ua Ziione kua kala kubhanduluka; kuá kala kuiuka kuma mulundu ua kà kala mulundu ukôla; anʼa Jakobo a kà lundula mabhata mâ. Dibhata dia Jakobo dia kà kituka túbhia, o dia Zuze mulengu, maji o dia Ezau di di bhanga mafe a kukuta, a kuuika túbhia tu tunda kua ió katé muene kia buila; phala ki bhu xale dingi muthu mu dibhata dia Ezau; mukonda dikanu dia Jihova dia ki tange. O akua sulu ene a kà lundula mulundu ua Ezau; o akua mikáu mu kiphenza, ene a kà lundula ixi ia akua Fidíxia; a kà lundula ue mikáu ia Ifalaíme, ni mikáu ia Samádia; o Bejamí ua kà tambula Ngiliiade. O abhika a jihutile ja kilômbo kiki, kia anʼa Izalaiele oso a a balakala, ala mu kaxi ka akua Kanana, a kà lundula ixi ia akua Kanana katé mu Zalefate; o iá aii ku ubhika a a kutile mu Jeluzaleme ia ala mu Sefalade, a kà lundula jimbonge joso ja sulu. O ku mulundu ua Ziione kua kà banda abhuludi phala kufundisa o mulundu ua Ezaú; o utuminu-phe ua kà kala ua ngene ua Jihova. Dízui dia Ngana dieza kua Jona, Monʼa Amitai kuila: Balumuka, u-ie mu mbanza ia dikota ia Ninive, u kole njimbu ia kibuika kiê, mukonda ituxi iê ia bande kunu, ia ngi bhiẋila. Jona anga u balumuka phala kulengela ku Talxixi, mukonda dia Ngana; kia kulumuka ku Jope, u sanga-ku naviiu iala kuia ku Talxixi, u futa muômbo uê, anga u di longa momo phala kuia ku Talxixi mukonda dia kulenga pholo ia Ngana. Maji o Ngana u tuma kitembu kia dikota kubhuka mu kalunga, hé mu dibhanga kibhungu kionéne, naviiu anga inda i budika. Kienʼokio atabhuidi ezala ni uoma uavulu, anga a samba kala muthu kua nzambi iê, kala muthu kua nzambi ié, imbamba ioso iala mu naviiu anga a i takula mu kalunga, phala kusosolola o kinemenu mu naviiu. Jona-phe ua di kuzula mu kaẋi ka naviiu ku hole iê, iu ua zeka; hé u di ta ku kilu muene kia muioko-ioko. Ua mu tumina o naviiu-phe, u bhiẋila bhu mbandu iê, hé u mu ambela uixi: Na Kakilu, ihi ia ku kuata? Ua zekela-hi kiki? Balumuka, u sambele Nzambi ié, sumba Nzambi u tu lembalala phala ki tu di bote muʼalunga. Anga a di ambela kala muthu mu diâ exi: Zenu, tu tienu jisorte, phala tu ijiie se mukuaʼhi ua tu bhekela uíndua uosʼú. Hé a ta jisorte, o Sorte ia buila kua Jona. Kienʼokio a mu ambela exi: Eie tu tangele kindala se uíndua iú ua tu ijila bhebhi. Ufunu ué, uahi? Ua tundu ue kuebhi? Ixi ié iahi? Eiʼmuene u mukʼuahi? Muiji uenu kuebhi ku ua tokala? O muene u a tangela uixi: Eme ngi Hebeleu, ngene mu kubheza Jihova, o Nzambi ia diulu, ua bhanga musanza ua kalunga nʼoxi ia kukuta. Kienhokio mala iá a kala ni uôma uavulu, hé a mu ambela, exi: Eie phala-hi ua bhange kiki? Mbata a kʼijiia kuma muene uala kulenga Ngana, kuma muene ua a lomboluela-kiu. Anga a mu ambela exi: Tu ku bhanga-phe kiê, phala o kalunga ka tululuke, mukonda ka teme, menha ala kuditudijika dingi kiavulu. Muene anga ua ambela uixi: Ngi zangudienu; mu ngi takule mu kalunga, kalunga ka-nda kutululukʼê; mbata eme ngejiia kuma mukonda diami, kiene ki kua miʼijila kibhungu kia dikota kiki. Suke-phe mala a kuata kutabhula ni nguzu, a di suinisa muene kutala se a zaúka ku sámbua, maji ka tena; mukonda kalunga ka di vunzulula, ka a tatesa kiavulu. Anga a samba kua Ngana, exi: U Jihova, etu tua ku diondo, ki tu di bote mukonda dia muenhu ua diiala didi, o manhinga mê ka kale kikuma kiza ku thandu dietu, kuma eie Jihova ua bhange kioso kia ku uabhela ki ua solo kubhanga. Hé a zangula Jona, a mu mvunduna mu kalunga, njinda ia kalunga anga i sosoloka. Mala enhá-phe a kala ni uoma ua Ngana, uoma uavulu muene; anga a bhana jisata kua Jihova, hé a mu tela jihâsa. Jihova-phe ua iudika kiá kuila bhu kale mbiji iadikota phala kuminha Jona; anga Jona u bhanga makumbi atatu ni mausuku atatu mu mala dia mbiji. Jona anga u samba kua Jihova Nzambi iê, mu mala dia mbiji, uixi: Mu dilamba diami nga dikola kua Ngana, muene ua ngʼitaia; mu mala dia mukiukuluku nga dikola, eie ua ngi-vu dízui diami. Mukonda eie ua ngi takula mua zongo Bhu holiʼélele ia kalunga, o hungulule ia ngi kondoloka, o mafuta mé moso ni mabhuku mé a ngi bhiti muene ku thandu. Eme-phe ngʼambele kiá, ngixi: A ngi texi kiá ku mesu mé; manhi hanji nga kà mona dingi o Tembulu ié ikôla? O menha ma ngi kondoloka katé ku muenhu moxi; nga kuzuka mu kidikungu kia zongo, kia ngi kondoloka ku mbandu joso; ithumba-mbole i sabhuka mu menha, ia dikuta-kuta ku mútue uami. Eme nga kulumuka katé koxi, kuene mu kusabhuka o milundu; nga kuzuka mu bòmbo diaʼxi o jitalanga jaʼxi ja ngi jikila-ku ni kuene puetu, katé kiá ku hádia ni hádia! Maji eie ua ngi vutuila, muenhu uami ku u ehela kuxalela mu kina, Ngana Nzambi iami tata! Kioso muenhu uami moxi ki ua botomoka, eme nga lembalala dingi Jihova; o musambu ua kudikola kuami ua bhiẋila kó kué mu Tembulu ié ikôla. Oso a kaiela ukumbu ua kubheza iteka, ió a lueza, kuma a sanduka bhuʼotho ia henda ié ia kidi. Maji eme-phe ngi ku satela, ni kuimba ni mbimbi ia kusakidila; ngi futa ioso i nga di hambelela kua Jihova; o kubhuluka kuami ku tunda kua Jihova. Kienhokio-phe Ngana u zuelela o mbiji, iene hé iia i lusila Jona ku ndundu ia kalunga ku kanga. Anga dízui dia Ngana diza lua kaiadi kua Jona, uixi: Balumuka, uie mu mbanza iadikota ia Ninive, u boke njimbu ioso i ngi ku tuma. Jona anga u balumuka, hé uia mu Ninive, kala kia zuela Jihova; Ninve-phe ia kexi mbanza iadikota, ku i enda kanga diê dia izuua itatu. Jona anga u mateka kubokona mu mbanza, uende hanji ngó dikanga dia kizuua kimoxi, hé u boka, uixi: Kua kambe ngó makuinhi a uana a kizuua, Ninive a-nda ku mu sengulula, u jima mbutu. Akua Ninive anga a xikana Nzambi; anga a kola ngonge ia kujila, hé a zuata jisaku ja kidinhaji, tunde ku dikota katé ku ndenge. Njimbu iii ia bhiẋila kua sobha ia Ninive, muene hé u balumuka ku kiandu kiê kia ungana, u zula izuatu iê ku mukutu, u zuata saku, anga u xikama mu utôkua. Anga u tubhula ngonge, anga a bhana jingolokela mu Ninive, kia tumu sobha ni makota mê, kuila: Né athu, né ibhaku, né jingombe, né jimbudi ka lole kima, ibhaku, ka i bhane iangu, né ngó kúnua menha. Maji o athu ni ibhaku a di kuta jisaku; hé a dikola ni nguzu kua Ngana Nzambi, a diele, kala muthu ku njila iê ia bhengalala, ni ku ikuma ia maku mê. Nanhi ua kʼijiia, se Nzambi u lunguluka, hé u diela ku ioso ia mesena ku tu bhanga, anga u sondolola kutema kua njinda iê, phala ki tu jime mbutu? Kienhókio Ngana Nzambi anga u mona ikalakalu iâ, ni kioso kia diela ku jinjila jâ ja ku bhengalala. Ngana Nzambi anga u lunguluka, u bhomba muẋima uê, o kiaiibha kia tangele ku a bhanga ka a bhange-kiu dingi. Maji kienhiki Jona kia mu iibhila kiavulu, anga u kala ni njinda. Hé u sambela Ngana, uixi: U Jihova, ki kiene ki nga tangelʼiki, kioso ki ngala hanji kʼoxi iami? Kiene kia ngi bhekelele kulengela ku Talxixi, kuma ngejiia muene kuila eie u Nzambi ia henda ni kulenduka, ua vula o mbote ni muanu, u kokoloka kubeta, u lenguluka kukuatela henda, anga u lenguluka ue kudiela, ki uandala kubhana muthu kaxtiku. Nga ku diondo-phe, u Jihova, ngi batule muenhu uami, mbata kota ngafu kulaia kiki, kana. Ngana anga u mu kumbulula, uixi: Kifua eie uà lungu, kukala ni njinda? Bhenhobho Jona anga u tunda mu mbanza, anga u xikamena ku thunda ia mbanza ku mutudila-kumbi; kuenhoko u tunga-ku fundu, anga u xikama muenhomo mu kilembeketa kiê, ni kukinga phala kumona kioso kia-nda kubhita mu mbanza. Ngana Nzambi anga u sabhukisa músala ua dinhángua, uene u banda ku thandu dia fundu, phala kubhekela Jona kilembeketa ku mútue uê, ni kusosolola malamba mê. Jona anga u sanguluka kiavulu mukonda dia músala ua dinhángua. Maji mu kúkia mu kimene, Ngana Nzambi u tumikisa kibamba, anga ki kesa o músala ua dinhángua, uene hé u lela, anga u kukuta. Anga ki bhita-phe kuila, kiatu muanha, Ngana Nzambi u tumikisa kitembu kionéne kia tema kia thunda, o misongo-songo ia muanha ua dikumbi anga i tula mu mútue ua Jona. Muene anga u ambuka ni kizuza kia muanha, hé uinda kúfua ni muẋima uê uoso, uixi: Kota ngafuʼami kiá, kukola muenhu kiki, kana. Bhenhobho Ngana Nzambi u tangela Jona, uixi: Kifua ua fika kuma eie ua lunguʼé kukala ni njinda mukonda dia músala ua dinhángua? Jona uitaia, uixi: Xi! Nga lunguʼami muene, o kukala ni njinda ni kuinda kúfua. Jihova anga u mu vutuila dingi, uixi: Uala ni henda ia músala ua dinhángua, kima ku ki kalakela, kua ki dimi; kiedi kia sabhuka usuku umoxi, anga ki di bota ue usuku umoxi. Kífua eme ki nga tokala kukala ni henda ia mbanza iadikota ia Ninive, muala hama ni makuinhi a iadi a midi ia muthu ndenge, athu kejiia lukuaku luâ lua kadilu ni lukuaku luâ lua kiasu, ni ibhaku iavulu? Kizuelu kia Ngana kiejile kua Mikeia, mukua Mola, mu izuua ia Jotamu, ni Akaji ni Ezekiia jisobha ja Juda; mu kisunji kia muene ku thandu dia Samádia ni Jeluzaleme. Ivuenu enu oso mu ifuẋi, bhana mátui eie u ixi ni ima iê ioso iala-mu mu kuzanza kuê kuoso, o Jihova Nzambi a mi kalele mbangi ia ku mi bhanga kiaiibha tunde bhu kididi kiê kia ku mu bhezela ki kôla. Talesa kuma o Jihova u tunda bhu kididi kiê, ua kà tuluka anga ua kèndela ku ididi ia dileka iaʼxi mu ngongo. O milundu bhoxi dia inama iê ia kà sengumuka, ni jihonga ja kà dibula misula mukuâ ni kixila kia uiki kia zukama ku túbhia, mukuâ ni menha ki ma lundumukina mu dikenhe. Ioso iii ia kà bhita mukonda dia kubaluka kua Jakobo, ni ituxi ia dibhata dia Izalaiele. Jakobo-phe kutondala kuê kuahi? Ki muene Samádia? O Juda ididi iê ia dileka iebhi? Ki muene Jeluzaleme? Kienhiki-phe hádia Samádia nga kà mu bhanga ndunji ia matadi ma mukau, o mu ixi phala ku phapha-mu mivide, matadi mê nga kà ma mbolomuena mu honga, ididi iê ia di sueka anga nga kà i vulumuna. Iteka iê ioso iobhange ni maku a ka i bukujula, ni itadi ioso i a mu futu ku maufusa mê a kà ioha mu túbhia, mahamba mê moso nga kà ma bhuisa-ku mukonda ua a sumbu ni kitadi kia undumbu ué, mʼa kà biluka mukuâ ni futu ia muhetu ua kidianzunga. Mukonda dia kiki nga kà di ta mutendu, nga kà buza, nga kʼenda kala muthu a mu bhûndu, ua xala tuẋi; nga kà di ta mutendu kala ki bhanga o jimbulu, nga kà dikola kala kihendembumba. Mukonda o kitalakanha kiê, né a ki tumbu ki iluka dingi, kuma kia bhiẋila ni mu Juda. Kia di zale katé bhu muelu ua akua muiji uami, katé mu Jeluzaleme. Kana ku ki tangela mu Ngate, ki mu dile ue kiavulu; bokona monzo ia Bete-Afa, u mbolomoke mu fufuta. Bhita ni tuẋi i kuatesa jisonhi, eie u monʼa muhatu ua tunga bhu Safídia; muhatu ua mukua Zanane iú-ué ku bhata mukonda ka tena ku tunda; o jingololo ji tunda bhu Betesele, bhobhuenu bhene bhu ji suka. Mukonda monʼa muhatu ua tunga bhu Malote, uene mu kuinda o mbote; mbata o divuua dia tundu kua Jihova, dia bhiẋila katé bhu muelu ua Jeluzaleme. Eie muhatu ua tunga bhu Lakiji, ku dikalu kutila-ku mikete i lenga kiambote; mbata bhobhué eie, bhene bhua tundu o kulueza kua monʼa Ziione ua muhatu; mukonda o kutondala kua Izalaiele kuene kumoxi ni kua sange momué. Mukonda dia kiki, o Mosekate ua ka mu bhana maujitu mu ku di ambula-nê, o jisobha ja Izalaiele ja kà bhindamena o kumona o jinzu ja Kezibe, maji kia kà kala kingoho kuma a kà tokoka-phe ku ji sanga. Eie u kahetu ua tunga bhu Malesa, hanji nga-nda ku kubhekela ngana imoxi, ua kà ku tambula mu ubhinganu. O fuma ia Izalaiele ia kà bhiẋila katé mu Adulame. Kolola o kindemba kié, bhuta o mútue ué u xale ngó ni dibhala, mukonda dia anʼé u uazola kinéne; dibhala diê u di zanzesa muene mukuâ ni dia holokoko, mukonda anʼé oso a kuambata-nâ ku ubhika. Kokolo dia ió oso a sota kuta ituxi ni kufunha kubhanga kiaiibha bhu jihama jâ bhu a zeka; anga aia ni ku ki bhangela muene mu muanha uatu, mukonda o kutena kuala bhu lukuaku luâ. Mikáu iangene ia a kuata luimbi, a i bhûnda muene ku jingana jê, ni jinzu anga a ji tambula muene phala ene; anga ela o diiala a mu bhanga kusuína ku inzu ié ia muambeʼa kidi, o muthu a mu bhanga usuéia ku undundu uê. Ngana kiene kia ki tangela, uixi: Muiji iú nga u kanena ku u bhanga phulu, hádia ia a kuata bhu xingu, ni ku di sukununa-bhu, a lémbua; ki mua kà tena kuenda dingi ni ku di zangeleka, mukonda kia kà kala kithangana kiaiibha. Mu kizuuʼokio a ka mi tela kixanga ni ngololo ia kudila, exi: Tua kakuka, tua suku! Ua mono ni mbandu ia tokala akua muiji uami, muene iú u i lungulula! Tala kia ngi bomona! mikáu ietu ua tu tambula-iu, iu uala ku i uanena athu engi! Uila kiki, mu kionge kia Jihova ki mua kà kala muthu ua kà kuata mukolo, nʼa kà ku uanena o undundu ué ua kutokala. Ki mu tange maka ma upolofeta; akua kutanga maka mu upolofeta kà ka ki zuele dingi kuila jisonhi ki ja-nda ku tu bhua. Kifua enu mua tokala ku mʼixana exi: Mu dibhata dia Jakobo, o Nzumbi ia Ngana, manhi ki muala naiu dingi? Manhi ima i muala kubhanga, iene ia fuama? Mbé ki kienhiki ki bhangesa kuila ió uoso uenda ni kuiuka maka mami ma mu bhanga mbote? Kindalʼiki akua muiji uami a balumuka mu ku lunguluka mukuâ ni nguma; iú ua kexile mu kubhita njila ié o thanga a mu bhûndu-iu, edi kala mala ala kutunda ku ita. Ahatu a akua muiji uami, enu mu a kaiesa mu jinzu jâ ja zolele kiavulu, mua kexi mu kusangulukila jinga; o diximanu di nga kexile kutambula-phe ku tuana tuâ, enu mua di katula-ku. Katukenu nda muende, mbata bhabha ki bhene bhu kididi kienu bhu mua-nda kunhohena; mukonda dia ituxi i zangiuisa, i zangiuisa muene kiavulu. Se bhu kala muthu u kaiela o nzumbi iê i bhomba, i tanga o makutu, uixi: Eme ngi ku tangela maka ma upolofeta, kuma ni vinhu ni uhólua u kodiuisa, ia fuama muene ku i nua; muenhó-phe muene kiá u kala polofeta ia akua muiji uenhú. Ni kidi kiene, hádia ngi ku bhongolola ni kivimba kioso, eie Jakobo; ni kidi muene, hádia ngi bhongolola o mbandu ia Izalaiele ia xala-bhu; ene oso nga a bhongolola anga nga ongeka bhu kididi kimoxi kala jimbudi ja Bozola; ela kala kilunga kiala muaxaxi ka kibhanga kiâ; ki nga a bhongolola a kà lunguta ni kuta jibuia javulu mukonda dia mundu kuvula. Mukua kubula mazungu ua kà a diangela ku pholo: ene a kà mu kaiela a kà bokuena anga a kà tundila bhu muelu; sobha ià ua kà a tuamenena, Jihova muene ua kà a kala ku pholo. Eme anga ngi zuela dingi, ngixi: Ivenu kindala, enu mu atumini a Jakobo, ni enu mu jingana ja dibhata dia Izalaiele: Ki kia mi fuama enu, kuijiia kioso kiaiuka? Enu mua dizemba ni kubhanga o mbote anga mu dizola ni kubhanga kiaiibha, akua muiji uami mu a kalumuna o kikonda ku kanga ni xitu mʼoxi ku thandu dia ifuba iâ. Anga o xitu iâ mu i dia, kikonda kiâ mu ki kalumuna, ifuba iâ mu i bula mu ibhasu-ibhasu, anga mu a uanauana ku jithumba-jithumba, kala kia bhanga xitu ia kulamba mu ímbia ia dikota. Ene a kà di kola kua Jihova, maji muene-phe kʼanda kua evua; kumbi dienhódio ua kà a suekela o pholo iê, mukonda ikalakalu iâ ia bhange a i ibhisa kiavulu. Kia bhekela Jihova ku ki tanga, mukonda dia jipolofeta jene kutondalesa akua mundu uami, jene kunumata ni mazu mâ, anga a dikola, exi: Paze! Mukonda ala ni kia kúdia, maji o ió-phe mu kanu diâ ka mu a tela-mu kima, a mu kanena kúlua-nê ita. Uila kiki, hádia ku mʼiza usuku, phala upolofeta ubhue-ku, kuiza kuvunda phala ni kuzambula ki kua kà kala-ku dingi; jipolofeta jiji dikumbi dia kà a vundila, o muanha ua kà biluka kitombe kiedi muene buí. Akua lumono lua kumona ima kiluua imoneka, sonhi ja kà a kuata; o akua kuzambula a kà tandanganha; xi, ene oso muene a kà jika ku makanu, mukonda kua Jihova Nzambi ki ku tundu njimbu ioso-ioso. Maji eme-phe, ni kidi kiene, ngi kala mu kuizala ni nguzu ia Nzumbi ia Ngana; ngezala ni kutetuluka mu kubatula milonga, ngezala ni kusuína kua kutangela Jakobo o kutondala kuê, ni Izalaiele o kituxi kiê. Ivenu-kiu-phe kindala enu atumini a dibhata dia Jakobo, ni enu mu makota ma dibhata dia Izalaiele, mua dizemba ni kubatula kua iuka, anga muila o ioso ia iuka enu mu i lunguluila muengi. Ziione anga mu mu tunga ni manhinga, o Jeluzaleme ni kubatula kua mangonha. O atumini-â, milonga a i batula ni kutambula maujitu, o jinganga jâ mu kulonga a longa ni kukinga ku a futa, o jipolofeta jâ kiela kuzambula, azambula phala kutambula kitadi; anga a tatela Ngana, exi: O Ngana muene, mbé ki iú-ue-iú muʼaxaxi ketu? Ki bhuala kia ibha ki tu bhiẋila. Uila kiki, mukonda dienu, Ziione hádia a mu dima kala mukáu ua hatu, Jeluzaleme ua kà kituka jindunji ja matadi, o mulundu bhuala o inzu ienhiʼii, bhua kèla kala muxitu bhu thala ia milundu. Mu izuua-phe ia kà sukidila-ku, kia kà bhita kuma, o mulundu ua inzu ia Jihova a kà u tula bhu zoko-zoko bhua suku o milundu ioso, o tumilundu tuoso ua kà tu somboka, tu xala muene bhoxi, o ifuẋi ioso anga ia kà bhongolokela kueneʼoko. Kua kʼàia muene miji iavulu, exi: Izenu, tu bandienu ku mulundu ua Jihova, ku dibhata dia Nzambi ia Jakobo. Muene nda a kà tu longe o jinjila jê, etu phala tuendele mu jihoka jê. Mukonda o kitumu hádia ki tunda mu Ziione, o maka ma Ngana ma kà tunda mu Jeluzaleme. Muene anga ua kà fundisa ni mabatuilu mê muʼaxaxe ka ifuẋi iavulu; ua kà bhana kaxtiku ku miji iala ni kutena, katé ni iii iala ku makanga, enhó anga jixibhata jâ a kà ji sula kiá matemu phala kudima, o mifula iâ a kà i bhanga jimvo; muiji umoxi ki ua kà leka dingi xibhata mu kubhânga jimvunda ni muiji ua mukuá, ka kà di longa dingi kúlua ita. Maji a kʼèla kiá, muthu uxikama bhoxi dia muvide uê, muthu uxikama bhoxi dia mufiku uê, o u a kuatesa uôma ka moneka, mukonda dikanu dia Jihova dia Ifuẋi diene dia ki tange. Mukonda o kiki ifuẋi ioso a mu kuendela, muthu mu dijina dia nzambi iê, muthu mu dijina dia nzambi iê; etu-phe tua kʼèndela mu dijina dia Jihova Nzambi ietu, ku izuua ni izuua ki iene ni dizubhilu. Ngana uixi: Mu kizuuʼokio, o ió oso a kexile jinge mu ku tenguna, nga ka a bhongolola kididi kimoxi; o iá u nga kaiele ni iá u nga di tunine, nga kà a bheka dingi mu kibhanga. Anga, o kia tenguine nga kà ki bhanga kiengi, kuma iene o mbandu ia xala-bhu; o ki nga texile dikanga nga kà ki bhanga muiji ua nguzu ni kutena, o Jihova anga ua kà kala jinga mu ku a tumina ku mulundu ua Ziione, tunde kindala, katé ku hádia ni hádia. Eie-phe, eie u ditala dia dileka dia kilunga, eie u mulundu ua monʼa Ziione ua muhatu, ko-kué eie muene, kuene kuà kʼeza o kutumina kua xahulu, o utuminu ió ua monʼa kilumba, Jeluzaleme. O ki ualʼiki-phe, u telaʼhi ngó ngololo ioso iii ia kudila? Mo-mué mua kambe Sobha? Ndongixi ié, i ku bhana kaiula, ki i moneka dingi? Misusu ia ku kuata, kala ió uala ni mika ia kuvuala? Eie tala hanji hadi ni misusu ni ikalakalu, eie u monʼa Ziione ua muhatu, ni phaxi ni lamba kala ià ió uala ni mika ia kuvuala; mukonda kindala mu sanzala ua-nda kutunda-mu, ua kà tunga ku mukáu anga ua kʼèza katé ku Babilonha. Kueneʼoko-phe kuene ku ua kà bhandulukila; kueneʼoko kuene kua kà ku kudila Ngana, bhu maku ma jinguma jé. Kindala, miji iavulu a ku bhongolokela, a di te mu kuzoka nʼeie, iá ala kuila, exi: A mu sebulule muene, mesu etu a ki mone, nda a tane kala kia kiandalele mu kumona bhu suka Ziione. Maji enhó, o mabanzelu ma Ngana-phe, ene kʼa mʼejila, o ikanenu iê ue ki ia a lombolokela; mukonda muene ua ongeka kala jihuinhi bhu kienda kia kuvundila jimbutu. Balumuka, u vunde, eie monʼa kilumba mu Ziione! Mukonda mbinga ié nga kà i bhanga ia felu, o iala ié ia ngòndo; ua kà sanujuna ndumba dia ifuẋi ia miji, futu iâ anga ua kà i bhakuila Jihova, ni umoni uâ kua Ngana, uavu o ixi ioso. Kindala bhongolola o masoladi mé ku ibuka-ibuka, eie monʼa kilumba, a ku vuala kuala ilolo ia ita! Kuma a-nda ku tu kondela bhu kaxi; o mufundixi ua Izalaiele a-nda ku mu kuama ni mbangala ku jinganzuánzua. Eie Beleme dia Efrata, sumbala uala u kambonga muʼaxaxi ka jimidi ja Juda, maji mo-mué muene mua kà tunda u ngi kalela Ngana mu Izalaiele, uavu o matundilu mê ma kalelà-ku tunde mu xahulu, mu izuua ia kalelàku. Kala kiki, Nzambi ua-nda kuehelela o mundu uê, katé bhu thembu ia kuila, o ió ua mu sènda ni mika ia kuvuala ua vuala kiá, o muene ue kiene kiua kia kà a bhana. Kieneʼokio o mbandu ia jiphange jê iaxala-ku ia kà vutuka kumoxi ni ana a Izalaiele. Muene anga ua kà nangenena, ifuẋi anga ua kà inga mu nguzu ia Jihova ni mu ungana ua dijina dia Jihova Nzambi iê! Ene uâ a kà kala bhua kondama, mukonda kindala muene ue a kà mu zangeleka katé ku aẋokololo kua suku oxi. Muenhú anga uà kà kala muene paze ietu. Kioso o Asídia kia kʼèza mu ixi ietu mu ku i lua, nʼa bhite ni kudiota ku thandu dia jinzu jetu ja matala, etu tua kà mu ixanena sambuadi dia abidi, ni dinake dia mona-ngana muaxaxi ka athu, ni a tu kudila. Ene anga a kà buidisa oxi ia Asídia ni xibhata, kumoxi ni ixi ia Nimilode katé ni bhu mabokuenu mê. Bheneʼobho anga muene ua kà tu kudila bhu maku ma Asídia, kioso kia kʼèza mu ixi ietu mu ku i lua, ni ku diota mu jimbambe jetu. O mbandu ia subhuka-bhu ia Jakobo anga ia kà di funga mu akua miji iandumba, a kà di bhanga kala o dimume dia tundu kua Jihova, a kʼèla kala mvula ia kizeke ki i sukila ku thandu dia sabhelela, ia bhingi ki i kinga kima ku muthu, mba idielela kima kioso-kioso ku anʼathu mu kunoka kuê. O mbandu-phe ia subhuka-bhu, ia Jakobo, anga ia kà kala mu kaxi ka miji ioso, muʼaxaxe ka ifuẋi ia ndumba, mukuâ ni hoji muʼaxaxi ka iama ia mukáu mu muxitu, kala kamunzangala ka hoji muʼaxaxi ka ilunga ia jimbudi; kuma iene ki i bhita, ua kàia ni kujikuata ni ku ji jibha, anga ji di bhanga mbole iê, o u ji kudila ka moneka. Eie Jakobo lukuaku lué lua kà zangalala ku thandu dia ió oso a ku zembe; o jinguma jé joso, a kà jikinina. Anga kia kà bhita mu kizuuʼokio, kuma eme ngi Jihova, o jikabalu jé joso ji uala na-ju, nga kà ji buidisa, ni makalu moso nga kà a bukujula. Anga o jisanzala joso mu ixi ié nga kà ji muanga-muanga, ni jimbonge jê joso ja masuamenu nga kà ji lundumuna. Hé nga kà ku katula o mauanga mu uala na-u bhu maku mé; kua kà kala dingi ni akua kuzambula. O iteka ié iòbhange ni maku iala muʼaxaxi ké, nga kà i katula-mu kumoxi ni jipholela jê! O eie-muène, kua kà fukama dingi bhu pholo ia ikalakalu ia maku mé. O mixitu ikôla iala muʼaxaxi ké, nga kà i vuza; o jisanzala jé nga kâ ji muangamuanga. O miji ioso iaditunu o kuívua, eme nga kà i vutuila phonzo, kuma nga kà i beta ni njinda ni kutema. Kindala kiki-phe ivenu kia zuela Jihova; Balumuka u zoke ni milundu, tu milundu tuòfele tuivue o dízui dié. Enu mu milundu ivuenu, ni enu madisesa ma ixi ma kuata kiambote, kuma Ngana ua kuata mvunda ni Kifuẋu kiê, iu ua-nda kufunda ni Izalaiele. Eie u Kifuẋi kiami! mulonga uahi u nga ku tela? nga ku lokalala ni kima kiahi? ndoko ngi tangele hanji, nda u ki bhele umbangi. Eme, ni kidi kiene, nga ku tombola mu ixi ia Ijitu; mu inzu ia ubhika mu ua kexile, nga ku kulamu; Eme nga katula Mozé, ni Alá, ni Midiiana, ià u nga tumine ku ku tuamenena o njila. Banza-kiu hanji, muiji uami, tata! kia ku kanena Balaki sobha ia Mouabhe, ni kioso kia mu vutuila Balamu monʼa Beola; banza hanji o ima ioso i ua bhiti na-iu tunde bhu Sitimi katé bhu Jidingale, nda uijiie o kuiuka kua Jihova ni mabatuilu mê. Kima kiahi ki ngiia na-kiu bhu pholo ia Jihova ni nga kà fukame na-kiu bhu pholo ia Nzambi ua suka ku ukota? Ngiza bhu pholo iê ni maujitu ma kuoha? Ngi mu bhekela tungombe tua muvu umoxi? Nzambi u xikina ku mu bhomba ni jimidi ja jimbudi? Inga ngi mu bhomba ni kuinhi dià midi ia tungiji tua maji? Ngi mu bhana monʼami ua diiala ua phande-kumbi, mu mulonga uami? Mba o mbutu ia tundu mu mala diami, mu kituxi kia muenhu uami? Muene ka kuambela kiá, eie u muthu ua-kimi, kioso kia uabha, kia fuama, kia solo Ngana kuma kiene ki u bhanga, kuila ubhanga jinga kuiuka ni kubatula mu kidi, uzola kubhanga o mbote, ukala jinga mu kuenda bhu pholo ia Nzambi ié ni ku di tululula? Dízui dia Jihova dì diʼixana o sanzala, o uoso njimu, u kala ni uôma ua dijina diê. Ivenu enu mu akua sanzala, ni ió uoso ua mu i tumina. Kifua mu inzu ia mukua ituxi, muala hanji ni jimbongo ja mangonha? Ni efa ienu ki ia fuama, i mua tolesa phala kuia ni kuzonga na-iu o uenji? Mu tena ku di zelesa ku athu, ni izongelu ia jipezu jenu ki ja kidi? mba mu iuka kiebhi ni nzeke ia ufumbe iezala jipezu ja mangonha? Kuma o jimvuama jenu jezala kusuína, o akua diʼembu diê a zuela makutu, o dimi mu kanu diâ diejidila o kulunguluka ni kunganala athu. Kienhiki-phe ni eme uami nguzu nga-nda ku ku bua-iu ni ngi ku kuame, ni ngi ku sengulule mukonda dia ituxi ié. Ua kà dia, maji ua kà lémbua kuikuta, o nzala ia kà ta kibuta mʼonzo ié, (moxi dié mua ká kuizala ni sonhi); ku jimbote ji u mona, ua kà kala ngó u muzangi, kubhake kana; o ioso i ua kà bhaka, eme nga kà i bhakula ku xibhata. Ku mábhia ua kà kuna muene, maji kua kà muna-ku kima; ua kà vuka maji, maji o a kudiuaia-phe kua kà a mona; ua kà kâma vinhu, maji ua kà lémbua-phe o vinhu ia kúnua. Kuma kia mi beta kota o ku dituma ni itumu ia Omedi, ni kubhanga o ima kala ia bhanga jinga akua bhata dia Akabe, enu muala mu kuendela mu jingonge jala ku mi longa ene, phala eme ni ngi ku jime o mbutu, o ió a tungu mu diembu dié, ni ua a tumbula dingi ka moneka; endelela muene kala muphióphio; o kusekala kua mundu uami anga mu ku bheka ku thandu dienu. Kokolo diami! Kuma ngedi kala kiene mu kukanza o ibundu bhu thembu ia ku muna, ngedi kala ibundu bhu kixibhu iaxala mu a kanze kiá! Ni kisaka kia ji-uva ngó phala kúdia ki ki moneka dingi, mba tufiku ngó tua xalela, tuene kuinda o muenhu uami. Athu akua kubhanga o mbote mu ngongo a jimuka-mu, o ua iuka muʼaxaxe ka athu ka moneka dingi; enhoso aia ni kubatamena phala kubhubhisa manhinga, muthu uia ni kutomba phangʼié ni uanda. Maku mâ a beta kuijiia kubhanga ni uhete o ima iaiibha; ni monʼa ngana u jiza ni ku tokuesa; o mufundixi u lengulukila kubatuila kuoso kua tena kutambula futu; o kota-dia-ngana mu kuzuela, o luimbi lua mu kala moxi diê ka lu sueka dingi; kienhiki ene oso anga a kala ngó akua kubhanga kavuanza. O uala kota mu kuiuka mudiâ, uadifuʼê ngó ni muinha; o ua beta ku uabha o muẋima muʼaxaxe kâ, kota mu kuiibha o muxitu ua misonge ndenge; maji o kizuua kia ku ku ta diesu ni kia ku ku vutuila o phonzo kia bhiẋila; kindala hadi ia ku tula. Kana kuẋikina ki ku tangela o dikamba, o kazola ké kana ku mu dielela; katé ni mabhitu a dikanu dié ku a jikuile o muhatu ua zeka bhu jihata jé. Mukonda o mona ua diiala u nongena tatʼâ, o mona ua muhatu u balukila mamʼâ, o mbalakaji u zoka ni ukoue ua muhatu, anga o jinguma ja muthu a kala ene-muène a tokala mu dibhata diê. Eme-phe o Jihova muene-muène nga kà mu kinga, nga ka kinga kua Nzambi ia ubhulukilu uami; Nzambi iami ua kà ngʼivua. Eie kana kusanguluka, nguma iami, ki u mona nga di-bhale, kuma né nga di bhale, hádia ngi balumuka dingi. O kioso ki ngiza kitombe, Ngana ua kà kala mukengeji uami. Kia kà ngi bazela Ngana, nga kà dixibha muene, mukonda nga te kituxi kua muene. Mulonga uami kuila ua u fundisa kiá, muene nʼangi xindila kioso kia ngi tokala, ua kà ngi bheka kua zele, eme anga nga kà mona o kufundisa kuê kua kidi. O kienhiki nguma iami ia muhatu anga ua kà ki mona, jisonhi anga ja kà mu kuata muene. Kuma uene mu ku ngʼibhula, uixi: O Jihova, Nzambi ié, uala kuebhi? Mesu mami-phe ma kà mu mona ia a mu diota-diota kala malôua mu nzunga. Dikumbi di dʼiza di nga kà tona kutunga dingi o imbaka iê, mu kizuuʼokio o ngonge ia kà kala hanji dikanga. Mu kizuuʼokio a kʼèza ko kué tunde ku Asídia katé ni ku jisanzala ja Ijitu, a kà tunda ku jimbonge ja Ijitu katé ku ngiji ia Ufalate, tunde ku musanza ua kalunga katé ku musanza ua mukuá ua kalunga, tunde ku mulundu iú katé ku mulundu iuná. Sumbala kiene, maji oxi ienhiʼii-phe a kà i xa ngùndu, mukonda dia athuʼê a tunga-mu, ni mukonda dia kikexilu kia ibundu ia ima iâ iene mu kubhanga. Ni dikoue dié, enda ni kuinga o muiji ué, mukonda kiene o kilunga kia undu-ndu ué, kia tunga kì kia kalé ngó ubheka uê mu ditutu, mu kaxi ka ixi ibhakula kiambote o idima; ua engila mu Basane ni mu Ngiliiade, phala a kà dile mueneʼomo kala mu izuua ia xahulu. Eme nga kà edikiza madiuanu, kala u nga kuidikisile mu izuua i ua tundu mu Ijitu. O miji iengi a kà ki mona, mesu, jisonhi anga ja kà a kuata, kia kà mona o kutena kué eie; ene, mu ku di uana, maku mâ a kà ma xita ku makanu mâ, anga kua kà eza uxilu mu mátui. A kà lesa fufutila ia mavu kala jinhoka, hé a kâ tunda ni kuteketa mu jingenda jâ kala ibamba iaʼxi ia mu huhutila bhoxi, a kʼèza kua Jihova Nzambi ietu ni kimbuua, eie muene a kà ku kuatela uôma. Nzambi, nanhi muene u soka nʼeie, eie u loloka o ituxi anga o kubhukumuka kua mbandu ia iá a subhuka ku undundu ué u ku jimba kiá? Ngana kene kuila o njinda iê u i bhaka katé ku hádia ni hádia, mukonda muene kia mu uabhela kiavulu, o ku kuatela henda. Muene ua kà tona dingi o ku tu kuatela henda; milonga ietu ua kà i titidila muene bhoxi dia inama iê anga u i jimba kiá, o ituxi ietu ioso anga ua kà i texi muʼalunga mua zongo! Mu kienhiki, Nzambi ua kà londekeza o ufiiele uê kua Jakobo, ni henda iê ia kuatela Mbalahamu, kala kia lokelele o jitata jetu tunde mu izuua ia xahúlu. Kinemenu kia Ninive. Divulu dia kisúmua kia Nahumu, mukua Eleko. O Ngana, uene Nzambi ia difuba, mukua kuvutula phonzo; o Ngana u kaxtikala, uezala ni njinda; O Ngana u vutula phonzo ku oso a mu kuatela luma; o jinguma jê u a bhakela njinda ka a kuatela henda. O Ngana ua kokoloka kutema, maji o nguzu iê iavulu; ka xikina o muêdi ku mu lungisa; O Ngana njila iê ia kuendela i bhita mu kibhungu ni kitembu kia kita-phephe; o matuta ene o fufutila ia inama iê. Muene u bateka musanza ua kalunga, hé u u kukutisa; o jingiji joso jithothuena; Baxane ni Karmelu, a botomoka, o fololo ia Libano i xoueta. Bhu pholo iê milundu ia makota itunguta, o milundu iofele isengumuka; oxi ia kà di nhikisa bhu pholo iê, ni ngongo, ni oso a tungu-mu. Nanhi ua kèmana bhu pholo ia njinda iê? Nanhi ua kà kolokota mu kutema kua njinda iê? Kutema kuê kala túbhia tua muzukuta, o matadi moso muene u a lundumuna. Ngana uaiuka, muene dilengelu dietu mu thembu ia phaxi; Jihova uejiia oso a mu dielela muene. Muene ua kà bobesa kididi kiki ni kibuika, mukua ni dilúviu dia menha; ua kà kaiesa jinguma jê katé ua a jikinisa mu kitombe. Enu mua bhukumukina Jihova, mua fika kiebhi? Muene-phe hinu u mi jikinisa enu oso; o phaxi iii ki ia kà tena kuiza luiadi. Mukonda né hanji ene a di lunga-lunga kala minha, anga ezala ni vinhu kala jihólua, a kà jimuka ene oso muene kala iangu iakukuta. Momué mua tundu muthu ua banze kubhanga Nzambi usuéia. Muthu mukua Kadiaphemba ubhana kaiula kaiibha. Muene Ngana ua zuela ku jinguma jê uixi: Né hanji ela kala a kondama kinéne, né hanji a kala ifuẋi iavulu, kiene kimoxi a kà a jikinisa, a-nga a kʼàia muene nzaká! Eme né hanji nga ku tatesa, ku pholo ki nga kà ku tatesa dingi. Maji kindala ngi bukula ophi ia kute ku thandu dié, malubhambu mê nga kà a batujula. Eme Jihova nga bhana kijila kokué Asídia, kuma ki kuà kala dingi mbutu ia muthu ni dijina dié, o mʼonzo ia mahamba mé, eme-muène nga kà bula-mu o iteka iòsonge ni ia kuzunza. Eme nga kà ku kandeia o mbila ié muenhomo mukonda eie u sébhue. Talesenu kiá ku milundu, o inama ia ió ua mu bheka o jingolokela ja njimbu iambote, o inama ia ió ukola o kutululuka. Eie Juda, bhanga kiá o fesa jé, kumbidilenu o jihasa jenu kua Nzambi, mukonda abhumu kà ka tona kubhita dingi moxi ienu. Ngà a bhuikisa-ku kiá. O Mubuikixi ua ku kala kiá ku pholo ié; eie-phe langa o mbonge, ta alangidi mu njila, suína u di kute bhu kinhonga, handamana muene kioso ki ua tena. Mukonda Jihova ua kʼeza dingi ni unéne ua Jakobo, kala o unéne ua Izalaiele, sumbale abhûndi a bhûnda muene, o mivide ioso anga a i buidisa O jingubu ja makuenze mê ja kà kusuka, o mala a mazonda ima ia zuata ia kà kusuka muene nguiin! o makalu ma kèla kala túbhia tua muzukuta, mu kizuua kia ku di iudika kuâ; o jingumba jâ ja kà lekujuka ni kikexilu ki kukuatesa uoma. O makalu mu nzunga a kà thathamana, mu uendelu uâ a kʼàia ni ku di ṗhuṗha-ṗhuṗha mu jiluua, a difua ni makongolo, a kà lenga lusolo kala kiene mu telajaka o jinzaji. O iú-phe ua kà xinganeka o makuenze mê ma ita, maji ene-phe a kà di bhukajana mu kuenda kuâ. A kà lengela ku kimbaka, kioso kia kà mona disuamu dióiudike kiá. O mabhitu a ngiji a ma jikula; o palaxu ia botomoka ii i di bhala. Na mvuale a mu zula, a mu ambata ku ubhika, o tuhatu tuê, a mu nhenganana ni kukema kala kiene mu dila o membe, ia aia ni ku di bunda bhu jithulu jâ. Ninive tunde okulu uela kala kizanga kia menha; maji ene-phe menha enhá muanzanzʼumu ià lenga. A kà a kingisa ni ku a handekela, exi: Imanenu! Imanenu! maji kana-ku ua kà sakuka mu tala ku dima. Bhundenu o phalata, bhundenu o ulu mukonda o jimbongoʼiji ki ji moneka mbambe, o mbonge iezala ni ima iavulu ia Seme o muẋima. Ninive ia xala ngó, loló! A i bhûndu, a i nhana, a i muanga-muanga, la di bhange ngundu muene! Muẋima ua botomoka, o jiphuna ji ji di beta-beta, mu miongo ioso muezala misusu, o jipholo jene joso ja kakuka, ja lombo. O ngenda ia jihoji kindala ii kuebhi? O madilu ma tuana tua jihoji iá kuebhi? Kuebhi kua kexi mu nhungina hoji ia ndumbe ni ia mukaji ni anʼâ sé kumona muthu ua a sasumukisa? Hoji i kuata jinga mbole ioso ia soko tuana tuê, ia jibha jinga ue xitu phala jihoji ja akaji kúdia, jingenda jê u ji izalesa jixitu, o mu mabànda mê muizala isasu. Jihova dia Ifuẋi, uixi: Talesa, Eme ngala ku thandu dié; o makalu mé nga kà oha, a kituka dixi; o minzangala ié ia jihoji ia kà buika ku xibhata; o mu ixi mbole ié nga kà i katula-mu kiá muene, loló! o dízui dia akunjiʼé mu ngongo ka kà dʼívua dingi. Lamba dié, eie u mbonge ia manhinga! Iezala ni iene ni makutu ni kubhûnda! Mukonda o uiii ka u eha. Kibulukutu kia kibetu kiala-mu, ni kutitila kua mixindu ia malola; o jikabalu jala kuia ni kutitila, o makalu aia ni kutuka-tuka. O ió a mondala ku jikabalu a fuomona xibhata jâ jilekujuka kala túbhia, ni ngumba jâ ji kala mu kuila banhi-banhi; kua kà kala muene athu avulu òkuame ni mundu uavulu a fuila bhobho, o imbi ki i xikina ku i tanga o konda iâ, athu anga a kà kala mu di bhukajana ku imbi iâ. Ima iosuʼiii mukonda dia kuvula kua ituxi ia Kidianzunga kia uabha o pholo, ua di bhanga mesene ia uloji, ua nganala jinga mundu ni undumbu uê, iu ua tobhesa jinga o miji ni uanga uê. Jihova dia Ifuẋi, uixi: Eme ngala kuthandu dié, o mu kuzoka ni eie nga kà ku zula muene o izuatu ié katé mu pholo, hé o tuẋi ié nga kà i londekeza ku miji ioso mu ngongo, nga kà edika o sonhi ié, ku ma-utuminu moso, ki ua zulʼiki. Nga kà lundulula ku thandu dié dixidilu ni malebhu, phala ni ngà ku kuatesa jisonhi, ua kà di bhanga u kima kia lusebu. Anga kia kà bhita kuila oso a kà ku mona, a kà ku lenga ni ku di kola-kola, exi: Ninive a mu sengulula! Nanhi dingi ua-nda ku mu lendukila? Eie Ninive, kuebhi ku nga kà takana atululudi phala eie? Manhi ki ualʼiki, kifua eie kota, No-Amone ndenge? Sumbala a mu tungu bhu kaxi ka jingiji jezala ni menha, o kalunga ka di zanze ku pholo; iu uedi dingi ni kalunga kene, ka di bhange kiene o kimbaka kiê? Etiiópia ni Ijito a kexi ene o nguzu iê mukonda dia mundu uâ uavulu sé mbambe; ni Pute ni Líbia a kexi diene o dikuatekesu dié, kuma ua kuatele-nâ ukamba. Sumbala kiene, maji muene ue a mu ambata aii-nê, ku ubhika; katé ni tuana tuê a tu sana-sanena mu jihota joso ja jinzunga; o ilamba iê ioso anga a i tela jisorte; ni makota mê moso a a kuika ku malubhambu. Eie-muène ue Ninive, mu uhólua ué, ua kà kodiua hé ua kà botomoka; anga ua kà sota ue dilengelu mukonda dia nguma iê. Jimbonge jé joso ja imbaka phala dilengelu, ja kèla kala mifiku iala ni ibundu ia jifiku ja dianga kúbhia, bhu thembu ki ia tokala jisambatende; se a ji nhikisa ji lalumukina kiá mu kanu dia ió ua-nda ku ji dia. Talesa-ze, o mundu ua masoladi mé ma ita, edi ngó kala ahatu oso muʼaxaxi ké; o matundilu oso a ixi ié, a ma jikuila muene o jinguma jé ku mbandu ni mbandu; o jiphapha jé ja felu ja kujika na-ju mabhitu mé, ja kà bhia mu túbhia. Teka menha phala u a bhake, mbé kia-nda ku ku konda o jinguma. Kolesa dingi o jimbonge ja malengelu mé; u tophele mavu, boxa utuma, u iudike o forno phala kuoha o matijolo. O kuenhoko kuene o túbhia ku tua kà ku jikinisina, o xibhata ia kà ku buikisa; a kà ku jimuna muene kala ki dia o kabótua, né-mbé hanji mu kuvula mu sokoloka dingi kala mahoho, mba mu di vualulula dingi kala kihoho. Eie né ua vudisa dingi akua mauenji mé, jithéthembua ja diulu ndenge, hanji-phe, o kihoho kia kà zanga muene, anga kia kà oleka o mabhabha mê hé ki tuka. O ilamba ié a di fu mukuâ ni kihoho, o atuminiʼé mukuâ ni mahoho a makota a tula ku iangu mu izuua ia mbambi, ki tua o muanha-phe anga a tuka, ni bhu kididi bhua kexe kejiia-bhu dingi. Kuma o tubhila tué eie sobha ia Asídia aii ku kilu, o ilamba ié ala mù koxila; o mundu ué ua di muangena mu milundu sé ngó kumona muthu utena ku a phopha ni ku a bhongolola. Ki bhuala milongo i tena kusaka o fidila ié; o kítoto kié ki xixima kala fidila ia mukongo; oso kiá a kʼevua o fuma ié, a kà sanguluka ni kubeta jimbanda ku maku; mbata nanhi ua kambe kutala hadi mukonda dia kuzukutisa kua phulu ié. O kinemenu kia mono Polofeta Habakuke mu kisunji kia Diulu. Ngi dikola katé bhebhi, Ngana, eie ki ua mu fula ku ngivua? Ngi ta mutendu, ngixi: Usuéʼiê: Eie-phe u kamba ku bhulula? Phalahi u ngi muesa o ufusa ni lusebu, anga u ngi bhangesa kutala ungulungumba? Kuma ku pholo kua ngi xikamena kibuika ni kubhondalala; sai ue a vulumuna jimvunda ni ku kuata kuzoka. Mukonda dia ima ienhiʼii kitumu kia zondo, o kubatula mu kidi ki kua moneka. Kuma mukua ituxi u bhondeleka uaiuka, o kutetulula mu kidi anga a ku lémbua. Kengelelenu mu kaxi ka miji, talenu mu diuane hanji; kuma nga-nda ku bhanga kikalakalu mu izuua ienu muenhumu, kia bhingi mu lémbua ku ki xikana se a mi jimbuila-kiu. Mukonda ngi balumuna o muiji ua jikaldeu, muiji ua temanana, uazanzuka, o ixi u i endela bhu kuzanza kuê, anga uia mu ku bhingana mabhata ki ma mu tokala. Muiji uenhú kutema kuahi, u kuata uoma; uene kiá u di bhangela o itumu iê ni mabatuilu ma unêne uê. O jikabalu jâ, mu ku bhebhuluka ni ku sangama, jingu ndenge; mu ku dimuka ue kota, o itôto mu ngoloxi ndenge; o a mondala-ku enda ni ku di muangena kuene kuoso; kiene muene, amondadiʼê a kà tunda makanga, a di leka lusolo mu kubhita bhulu mukua ni jiholokoko ki jilengela ku mbole mu kúdia. Ene oso a kà di lukula ni nguzu; pholo jâ ja kà kala mu sota ku tundila o dikumbi, anga a bhongolola jipelezu kala museke. Muiji uenhú jisobha joso a ji tobhesa, a bhanga kasekelu ku anʼa jimbanza, o kia talesa o jimbonge jâ, a jiʼolela, kuma mu ku ji tutila nzungule ia mavu, a kà ji tolola hé a ji tambula. Hé a bhita mukuâ ni kitembu kia kibhungu, anga endelela muene nzaká; enhá-phe à kala mu kuêla muene, kuma a fika a ki bhange ni nguzu ia tundu kua nzambi iâ. Tunde mʼokulu Eie kʼemuene u Jihova, Nzambi iami, Ukôla? Ki tualʼiki, Ngana, ki tua-nda kufuila-bhu; kuma Eie Ngana, o muiji iú ua u te phala kufundisa ni kubatula, kiene ki ua ki bhangela, Eie u ndanji ia kidi, kuma muiji iú ua u xindi kienhiki phala kulonga. Kuzela kuene, Ngana, ku mesu mé, kuma Eie kutené kuiala ima iaiibha mba kutonginina kioso athu kiala kutatesa akuá; abha-phe, Ngana, u lendukila kiebhi athu a bhanga kiaiibha, anga u dixibha muene kioso mukua ituxi kia minha ió ua beta kuiuka kiambote, o muene ndenge? Pbhala-hi, Ngana, athu a a kita mukuâ ni jimbiji ja kalunga, mba mukuâ ni ibamba ia kambe u i tumina? Ene oso muene nguma u a zangumuna ni nzolo iê, u a komba ni uanda uê anga u a kuata muene; mu kienhiki muene uàkala mu kutana ni kusanguluka kiavulu. Anga, mukonda dia kiki, uanda uê u u satela, o kibhongoluelu kiê u ki ohela ima ia mazumba, kuma ni imʼiii mbandu iê ia jingi kiengi, o kúdia kuê kua vulu dingi. Manhi uenda jinga kienhiki ni kusukumuna o uanda uê, anga u kamba kuzumbuka mu kujibha mundu ni lujiji sé ngó ku a kuatela henda? Nga-nda kukala bhu kathôndo kami ka kikangidilu, ngi kala muene kuthanduʼa mbonge, anga ngi kala mu ku langidila, phala kumona uoso u ngi zuelesa, ni kiki ki nga kâ vutuila uoso u ngi ibhula. Bhenhobho-phe, Ngana ua ngʼitaia, uixi: Kisunji ki ua mono, soneka na-kiu; u ki seta muene ki lomboloke kiambote ku mabaia, phala a tene ku ki tanga, né hanji ku muthu ua mu lenga lusolo. Mukonda kisunji kiki kia-nda kubhita bhu thembu ia tokala, ni kidi muene kuma bhu thembu iaxindi kia kà bhita muene, ki ki fulu, kana; se ua mono kia laleka mu kuiza, eie-phe kinga na-kiu, kuma ni kidi muene kia kà bhita, ki kia-nda ku kokoloka, kana. Talesa muthu ua di zangeleka! O muẋima uê u nanuka ni ukumbu, kuma ki ua iukila kua muene; muthu uaiuka-phe u laiela mu kuxikana kuê. Kala kiki, muene mu ku di uabhela kiavulu ni vinhu, ua kituka mukua mangonha; uala muthu uezala ni ukumbu; vondadi iê iia ni kuvula dingi mukuâ ni mbila iajikuka; uasoko ni kalunga-a-ngombe, kana-ku kima ki mu kuma, miji ioso u i bhongoluela kokuê, o ifuẋi ioso ku mundu u di kongela na-iu muene. Ene osoʼá ka ka mu balumukina ni a mu tele o Sabhu ni kizuelu kiasuina mu ku muila, exi: Kokolo dia ió uoso u di sokoluela o mbote ni ima iangene ki ia mu tokala! Katé bhebhi, tata! Xi, lamba dia ió uoso u di vudixila o makongo! Mbé athu ió ku uadi o makongo, ka kʼèza lusolo kokué? A ku talesa hadi, kua kà a tukumuka a bhiẋila? Eie-ze ua kà kituka u mbole iâ. Kala ki ua bhûnda jinga ku miji iavulu, enʼoso ku mundu a kà ku bhûnda ue eie; mukonda dia manhinga ma athu mu ua bhubhisa, ni kutatesa ku ua tatesa jinga na-ku o jixi, ni mabhata, ni oso kiá a tungu momo. Lamba dia muthu uoso u izalesa mʼonzo iê ni jimbote ja tundu mu nganhu ia kubhanga kiaiibha, phala nʼa tena kuta o kikalanga kiê bhua di leka kinéne, phala ngó nʼa tena ku di sukununa bhu lukuaku lua kubhindama ki mu tundila o hadi iene ku mundu! O ki ua bhangʼiki, inzu ié ua i bhekela jisonhi; eʼmuene mu kubuikisa o mundu ua nzungule iú, ua te kituxi ku muenhu ué. Mukonda ni ditadi diòsokeke ku phalelu dia kà di kola, o muẋi ua dilèka bhu hongo iaʼnzu anga ua kʼètaiela. Kokolo dia uoso u tunga o mbonge ni manhinga, ua bhingi mu kumateka kutunga o dibhata u di mateka ni phulu! Abha, ki kiejila kua Jihova dia Ifuẋi, kia kuila o mundu ukalakala ngó phala túbhia, o ifuẋi iʼathu na iokojoke mu kingoho? Mukonda o ixi ia kʼèzala ni kuijiia kua fuma ia Nzambi, mukuâ ni menha ki ezalesa o musanza ua kalunga. Lamba dia ió uoso u bhana mukuá kunua uhólua! Eie uala ku mu zukamesa o kisudi kié, anga u mu kodiuisa, phala kioso kia zula ni u mu tale tuẋi iê. Bhu kididi kia kijingu, ua kà sebuluka katé ki ki ku kuma; nuá-ku ue, u kale kala u mukua dibôlo a kambe ku mu saia; o dikáu diene bhuʼkuaku lua dilu lua Nzambi dia kà ku bilukila, o fuma ié ia kà laukila lusebu mukua ni ima iòluse anga i zangiua. Mukonda o usuéia ua bhange kua Libanu ua kà ku vungina eie, o kia buidisa o iama ia misalanganda kia kà ku bhekela uoma; mukonda dia manhinga ma bhubhisa ma athu ni usuéia uavulu ua bhange kulu dia mundu, ni mu jimbanza, ni ku athu oso kiá atungu-mu. O kiteka-phe kiósonge kualʼo hete ia kusonga, kia sedivilaʼhi? O kiteka kia kuzunza ue, ki longa o makutu, kia sedivilaʼhi phala o ua ki bhange a dielele o kikakalalu kiê, na kuate kubhanga ima ki itena kuzuela? Kokolo dia ió uambela o muẋi, uixi: Balumuka! o ditadi dia kambe o dikanu dia kuzuela anga u di ambela, uixi: Phaphumuka! Manhi kiteka ki tena kulonga? Sumbala a ki bhange kiua ni ulu ni phalata, maji moxi diê ki muala nzumbi, lémbua. Jihova-phe uenʼiê mu Tembulu iê ikôla; ixi ioso i dixibhe bhu pholo iê. Musambu ua polofeta Habakuke, uila kala ua-lu kuimba, uixi: Jihova ngevu, maka mé mu uazuela, o uoma iu ua ngi kuata! Kikalakalu kié u Jihova, bhana-kiu dingi muenhu ku mivu ioso, o i uazuela enda ni ku i ijidisa dingi ku mivu ni mivu; kioso ki u thathamana jinga lembalala, Ngana, o kulenduka kué! Nzambi uijiia ku Tamane, ió Ukôla uijiia ku mulundu ua Palane. Fuma iê iezalesa o diulu, o ixi ue iezala ni diximanu diê. O kubenha kuê kuèla kala mukengeji, jinzanji jikala mu tunda bhu lukuaku luê; bhenhobho bhene bhua suama o kutena kua nguzu iê. Dibhebhu dia kipheku dia mu tuamenena ku pholo, ni imuiku ia túbhia bhoxi dia inama iê. Uemana, anga u kala mu kuzonga ixi; ua tale, iu ua uanununa o miji; o milundu iòkulu i sekumuka anga i kituka fufuta, o tu-thuthulundu tua makulu ni makombe, tu senguluka, anga tu jikinina, maji o jinjila ja Nzambi ja kaiela-ku. Nga mono jibalaka ja Kuzane ja disuuata ni malamba; o ibènge ia ixi ia Midiiana i kala mu teketa. O kuila, eie Ngana, ua thathamena o jingiji? Mba o jihonga jʼòfele ji ua thathamena, inga o musanza ua kalunga u ua temena, phala eie uendele kiki ku thanduʼa jikabalu jé ku ua mondala ni kuthanduʼa makalu mé ma kutoluela ita. Mufula ué ua u tukulula katé ki ua di monekena uene uoso; o kuloka kua miloko i ua lokela o ifuẋi, ia di bhange iene o misongo iezala mu kizu kié. Eie ixi ua i bulu ì ia di bhange jingiji. O milundu ia ku mono, ì ia teketa; kua bhiti kihungulule kia menha; o dikungu dia mukiukuluku, ki di moneka hole, a dʼivu dízui diê ni kuleka muene o maku mê bhulu. Ni dikumbi ni mbeji, emana muene mu mazekelu mâ; anga a kala mu ku tala o mifula ia Ngana ia uama túbhia, o ni itelu-telu ia jinzaji ja dionga diê. Jihova ixi ua iendela ni njinda, o miji ua i titidila ni kutema kuê. Eie ueza phala ubhulukilu ua povo ié, Eie ueza phala ubhulukilu ua ió ua mʼundu ni maji; o inzu ia mukua phulu, eie ua i bukula o mukambu ua hongo, eie ua i vulumuna o madisesa mê katé koxi. Mazonda mê ma ita, eie ua a ṗhuangununa o mútue ni makoue ma ene muene; ene a di lukuila kokuami mukuâ ni kitembu kia vulu phala ku ngi muanga; a sangulukile mudiâ kala ala mu sota kuminha o ngadiama, mu kasuekele. Eie-phe, ni tubalu tué, uendela ku thanduʼa kalunga ka musanza ua imenha iavulu kinéne! Eme mu ku kʼivua, mu mala mua ngi bunguluka, mizumbu iami ia nguenguena mu kuívua o kilungutu kia dízui diâ; kilukutu kia kubola kia ngi bokona mu ifuba iami, anga moxiʼomo ngi kala mù teketa mudiʼami; nga-nda kunhoha anga ngʼila muene hudí mu kukinga o kizuua kia malamba mâ, Ngana kià kʼèjila o povo iene kusot, o ku tu jikinisa. Kuma né-mbe hanji o mufiku ki u tulula, mba ku kala ibundu ku muvide; o ibundu ia mudiva i kala makutu, o mábhia ue a kamba kubhana idima; o jimbudi joso ja kilunga a jʼambata, anga mu ibhanga ioso mu xalʼé ngó sé jingombe; né kienhókio, eme hanji nga kà sangulukila mua Jihova; nga kà tumbujuka ni ngalasa mua Nzambi ia ubhulukilu uami. Jihova, Nzambi, muene nguzu iami, muene ua kà suinisa inama iami ni i sokela ni ia jihoha ku milundu, ua kà ngendesa mu ididi ia di leka! Kizuelu kia Jihova kieza kua Sofoniia, monʼa Kuxi, monʼa Jedaliia, monʼa Amadiia, monʼa Hezekiia, mu izuua ia Joziia, monʼa Amone, Sobha ia Juda. Jihova, uixi: Nga-nda kua kà jima ioso iala mu ngongo ku thandu dia ixi. Nga kà jikinisa muene ni athu ni iama, nga kà jima jinjila ji bhita bhulu ni jimbiji mu kalunga, nga kà jimunaku o idibhukanu ioso kumoxi ni iá abhukumuka; Jihova uixi: Nga kà muanga athu oso, kulu dia mundu anga abhua-ku. Nga kà sunununa lukuaku luami kua Juda mu kuzoka-nê, ni kua ene-oso a tungu mu Jeluzaleme, anga ngi zubha kujikinisa mu kididi kiki ió oso a subhuka kua Baale, ni dijina dia akua kubhakuila iteka ni jinganga jâ; ni iá a mu sambela mù bheza ifuẋi ia diulu ku thandu dia jinzu jâ; ni iá a fukama mu kubheza Nzambi, anga a lokela kua Ngana ni kua Mala-kane; ni iá a xisa kuendela mu njila ia Nzambi, ni iá aditunu kusota Nzambi mba kuibhula dingi kua muene. Eie-phe ximbakata bhu pholo ia Jihova Nzambi ié, kuma kizuua kia Jihova kia zukama. Mukonda Jihova ua iudika kiá o sata iê, iú ua zelesa asonhi oso a exana kuala muene. Kia kà kala-phe kiki: Mu kizuua kia sata ia Jihova, nga kà bhana kastiku ku makota ni ku anʼa sobha, ni ene-oso kiá ene mù zuata o izuatu ki ia a tokala. Mu kizuʼokio nga kà beta ue ene oso ió a bokuena bhulu dia muelu, anga ezalesa jinzo ja jingana jâ ni kusuina ni usuéia. Mu kizuʼokio, Eme ngi Jihova, a kèva dízui dia mitendu ni kudila, tunde bhu Muelu ua Mbiji, ni mikemu ku mbandu ia Mbanza Iaubhe, o ku milundu ue malamba mʼonéne. Dilenu enu mua tungu Makatexi kuma mundu uoso ua Kanana ua jimi, akua kuambata itadi ia phalata ene-oso a buila. Anga kià kala-phe kiki: Mu izuuʼomo nga kà solokota Jeluzaleme ni tundeia, nga kà bhana kastiku ku athu a xikama ku mavunze a vinhu, anga a zuela ku miẋima iâ, exi: Kua Ngana ki kuizé kima. Kuma Jihova imʼii kene ku i suua, kuila ubhanga kiambote mba ubhanga kiaiibha. Mukonda dia kiki, mabhata ma enhó a kà ma bhûnda, o jinzu jâ ja kâ muangana. A kà tunga jinzu, maji ka kà zeka-mu; a kà dima mábhia ma mivide, maji hadi ia ngó, vinhu iê ka kà inua. Kuma kizuua kionéne kia Jihova kia zukama; ku kizuelu kiê, kia-nda kuiza muene lusolo, ki ki kokoloka; bhu kizuua kia Jihova katé ni mazonda a kà di bhana mitendu mukonda dia uoma. Mbata kizuuʼokio kizuua kia njinda, kizuua kia malamba ni phaxi, kizuua kia kavuanza ni mukondo, kizuua kia mujijima uadikota ni kuvunda kuonéne, kizuua kia matuta mavulu ni mbundu iavundu, kizuua kia kitombe kiedi muene buí! Kizuua kia kuxika koloneta ni mitendu ia kumuanga jimbonge jʼonéne ni tuthôndo tua dileka. Athu nga kà a tatesa anga mu kuenda kuâ a biluka kala ifuófuo, mukonda a te ituxi kua Jihova; o manhinga mâ ma kà di muangena bhoxi kala fufuta, o mikutu iâ ia kà kituka mukuâ ni ditobe. O phalata iâ ni ulu uâ ki itena ku a kudila mu kizuua kia njinda ia Jihova; maji ku túbhia tua njinda iê ixi ioso iii ia kà jikata; mukonda, ni kidi kiene, Muene athu oso a tunga mu ngongo ua-nda ku a buikisa muʼanzanzʼumu né ngó muthu ka kà subhuka-ku. Dibhongolole, luamukuá dingi, dibhongolole u di tongolole kia mbote eie u muiji kuene ni sonhi! Kioso ngongo kiluua itunda, kizuua kiluua kiza kia kubhita kala ibhiate ia-lu phephuluka ni kitembu, kioso njinda ia Ngana kiluua iza, kuthandu dienu, xi, kioso kizuua kia njinda iê ku thadu dienu kiluua kiza. Sotenu Jihova enu oso mua batama miẋima, muala mu ngongo, muene mu ku kaiela o mabatuilu mê; Sotenu kubhanga o mbote, Sotenu o kulenduka ni kubatama, sumba bhu kizuua kia njinda iê, Jihova u mi sueka. Ngaza ua kà bhindama kuma ua kà xala ngoho; Axikilone ua kà muangana hé uxala ngundu; Ajindode a kà mu kaia-kaia ni ku mu bhunda, mu kumbi dia mediia, ua kà jimuka; o Ekolone a kà mu vuza, uendelela muene, nzaká. Lamba dia ió oso a tungu ku ndundu ia kalunga, kokolo dia mundu ua ifuẋi ia akua Keleta! Kizuelu kia Jihova kia kà tula kokuenu enu mu akua Kanana, mua tunga mu ixi ia akua Fidíxia; nga kà mi muanga katé ni umoxi ngó kaxala-ku, u tunga momué. O ndundu ia kalunga ia kà kala dikela ni ikunha mu dila ibhaku, ni jifundu phala abidi, ni ibhanga phala o ilunga. Ndundu ia kalunga ia kà kala iangene phala oso a subhuka ku muiji ua Juda, nʼaxalela momo; muene mua kà disila o ilunga iâ ia ibhaku; o mu ngoloxi a kà zekela mu jinzu ja Axikilone, mukonda o Jihova Nzambi iâ ua kà a zungila, o uíndua uâ ua kà u lungulula kuzediua anga u a tula dingi bhu kididi kiâ; o jihutile jâ ua ka ji vutula dingi kʼoxi iâ. Eme ngevu o môndo uene mu kuta Mouabhe ni kuxinga kua anʼa Amone, kia mu kuata kutobhesa ni kubhana malebhu ku mundu uami anga ene a di zangeleka ni ixi iâ. Kala kiki, mu kidi kiene, Eme Jihova dia ifuẋi, Nzambi ia Izalaiele, nga lokela muenhu uami kuma Mouabhe ubuika kala Sodoma, anʼa Amone a di bhanga kala Ngomola; o ixi iâ i di bhanga kangu dia môngua, mu sabhuka isása i xixima, i biluka ngundu i nangenena, kuma ene aia muene nzaká, kà moneka dingi. O ió oso a subhuka ku mundu uami, a kà kituka ene tubhinganu tuâ, a subhuka ku athu ami a kʼèza hé a a kuata anga a avua. Kuma kene o kazabu ka izala iâ, mukonda a di zangeleka, ni kutobhesa o mundu uangene ua Jihova dia Ifuẋi. Jihova ua kà a lungulukila, o jinzambi joso ja mu ngongo anga u ji jikinisa; akua jixi ene oso a kʼèza kua Muene ku mu bheza, tunde mu ididi iâ ni miji ioso mu ikolo. Enu ue mu akua Etiiópia ki mu subhuka ku xibhata iami. Lukuaku luê lu bhiẋila ue ku suku, ni Asídia u jima, o Ninive uxala ngundu, u kituka ixi ia kukuta mukuâ ni kikangalakata. Mu kaxi kâ mua kà di bhanga dikèla dia kunhohena jimbudi ni ibhaku ioso ia athu; o iama ia mukáu ue, muene mu nangu diâ; o isaka ni minzoue ia kà tunga mu jinzo ja thandu, dízui dia kuimba kuâ a divila mu jinjanela, o bhu mielu bhua kà di bhanga maxita, mukonda o maleka ni huua ia sédulu kʼonzo a i katula-ku kiá. Iii-phe iene o mbanza, o mbonge iadijimbi iala kutumbujuka ni ngalasa, ni ku di dielela iene, hé uia ni kuzuela mu muẋima uê, uixi: Eme ngó kuabhu, ki bhuala dingi nga soko-nê! Kiki-phe ueza ngúndu, ua biluka dinangu dia iama! Muthu uoso ubhita-mu, u diuuana! Uxika muphióphio, hé u bhabha ibhubhu! Kokolo dia mbonge ia xinuka, o mbongeʼoio ia dizange, iezala ni kubhondeleka ni usuéia! Kʼevu ki zuela muthu, ka xikina ku mu longa mba ku mu beta; ka dielela kua Jihova, mba u xikina kuzuama kua Nzambi iê. Adiakimi a mu kala ku pholo, jihoji ja bhane mu kanu ni kuhunza muʼaxaxi kʼê; o afundixiʼê ala imbungu ia ngoloxi, ki i xisa ifuba phala mungu. O jiplofeta jê ala phuku-phuku ja hatu, ka moneka kilunji; jinganga jê axidisa kididi kikôla, kijila kia Ngana a ki bhengeleka. Jihova-phe muene ngó o kidi ni kuiuka muʼaxaxi kê, ka moneka kikuma; kimene ni kimene ubheka kufundisa kua kidi ku mukengeji, nuka a lueza; maji o semenhi-phe ka moneka ngó sonhi mukonda kejiia ki kala o sonhi. Jihova uixi: Miji ioso nga i bûba, o tuthôndo tuâ tua di leka a tu lundumuina bhoxi, mabhata mâ mua tela jinga o mauenji, ma xala ngùndu, ubhita-bhu ngó ka moneka; o jisanzala jâ jʼòmuange, ni muthu ua subhuka-mu ngó mba utunga-mu dingi ku mu mono. Eme-phe, ngixi: Ukala kiá ni uoma uami, uẋikina kiá o ku ku bazela, phala u tunge u some, o kididi kié ki xalele ka ki sengulule kala ki ngambele kubhanga mukonda dia ikuma ié, maji anʼé a di meneka muene mu ku beta kuxidisa dingi o ikalakalu iâ ioso. Maji o kiki-phe, mu kizuua ki nganda kubalumuka phala kunhangumuna o mbole ia madibhundila, enu-phe ngi kingienu eme, Eme ngi Jihova, mukonda eme nga te kiá nguidi ia kuongeka o miji ioso ni kubhongolola mautuminu moso anga ngi a lunduluila mázui ni kutema kua njinda iami ku thandu diâ; mbata ixi ioso ia kà uama ku túbhia tua muanu uami u ngene na-u. Kuma kienhokio-phe ifuẋi ioso nga kà i bhana mizumbu ia zele, phala ene oso a tene ku hingila o dijina dia Jihova, phala ene oso a mu bhikile ni muẋima umoxi. Katé ni ku sámbua diná dia Jihonga ja Etiiopia, ku kala abhezi ami a kidi, anʼami a ilalu a di muangene, a kèza ni ujitu mu ku ngi bhekela jisata. Mu kizuua kienhokio kua kà kala dingi ni jisonhi ja ima iaiibha i ua bhangele kokuami, katé ki ua ngi ẋinukina jinga eme, kuma eme nga ka katula momué ió oso a di zangeleka, eie-phe nuka dingi u a kala ni izala ku mulundu uami ukôla. Nga ka xisa muʼaxaxi kê ió oso a di tululula, ka moneka izala mba ukumbu, o jingadiama; ene a kà kala jinga thembu joso mu dielela o dijina dia Jihova. Ió oso a subhuka kua Izalaiele kà kenda dingi ni ituxi mba a kuata kuzuela makutu, mukanu diâ ki mu kala dimi dia mangonha, kuma a kà endesa ni ku a batesa kiambote, a a nhohesa muene kiambote ki bhu kala kima ki a kuatesa uoma. Sanguluka ni kuimba, eie monʼa Ziione, tumbujuka ni ngalasa eie Izalaiele, tana-ku u ximane ni muẋima uoso eie u monʼa kilumba mu Jeluzaleme. Jihova ua sondolola o kufundisa kué ni ioso ia xindile ku ku bhanga; o nguma jé ua ku takuilá-ju dikanga; Jihova, Sobha ia Izalaiele, uala muʼaxaxi ké, kana-ku dingi kiaiibha ki ku kana. Mu kizuuʼomo Jeluzaleme a kà muambela exi; Ku kale ni uoma, eie Ziione, maku mé ki ma zonde. O Jihova, Nzambi ié, uala muʼaxaxi ké, u ku bhulula ni kutena kuê, Muene ue u kala jinga mu sangulukila momué-eie; u batama jinga mu henda iê ia ku kuatela kizuua ni kizuua, u tana jinga momué ni ngalasa iavulu, kala mu izuua ia fesa. Ió oso a luuala ni malamba momué, mukonda ku dibhongolokelu dia ujitu a a katula-ku, eme nga kà a bhongolola dingi; ió oso a ku tokala eie ene ku a bondeleka. Tala-ze, kuma, mu kizuuʼokio, nga kà a vutuila phulu kua iá ene oso a ku tatesa jinga; nga kà bhulula o inema ioso ala kutenguna; ió oso a a kaie, ene oso nga kà a bhongolola, anga nga kà a kitula diximanu, hé a kà fumana dijina mu ixi ioso mua a bhela jinga o dilebhu ni ku a kuatesa o jisonhi. Mu izuua ienhoio nga kà mi vutula dingi, anga ngi mi bhongolola; ni kidi muene, eme nga ka mi bhana dijina ni diximanu muʼaxaxi ka mundu uoso mu ngongo, kioso ki nga-nda kuendesa mu kuvutula dingi o mundu uenu a kexi ku ubhika, bhu pholo ienu muene, Eme ngi Jihova nga ki ambe. Ku muvu ua kaiadi ua sobha Dário, bhu mbeji ia kasamanu, mu kizuua kia dianga ku mbeji, kueza dízui dia Ngana, mu ukunji ua polofeta Ajeu, kua Zolobabele, monʼa Selatiiele, nguvulu ia Judá, ni kua Josuué monʼa Jozadake, o nganga ia dikota, uixi: Kienhiki kia zuela Jihova dia Ifuẋi, uixi: Mundu iú a mu kuila exi: Thembu kiluua abhiẋila, o thembu ia tokala kutunga dingi o inzu ia Jihova. Kizuelu kia Ngana anga kʼiza mu ukunji ua polofeta Ajeu, kuila: Kifua thembu iii phala enu kukala mu jinzu jauabha, o inzu iii ni ixale ngundu? Kiki-phe Jihova dia Ifuẋi uambe: Mixima ienu i tongolole hanji kiambote o uendelu uenu. Mu kuna nzungule, mu bhongolola idima iòfele; mu dia muene, maji mu lémbua kuikuta; mu nuenu muene, maji dinhota dienu ki di bhu; o kuzuata mu zuatenunu muene, maji mbambi ienu ki ibhu, kuma ki mu tema; ni ió u kalakala, kia tambula o futu iê ku kizuua, u i tambuila mu saku ia kubuka. Kiene kiambe Jihova dia Ifuẋi, uixi: Mikima ienu i tongolole hanji kiambote o uendelu uenu. Bandenu ku mulundu, muize-ku ni thungu, phala mu tunge dingi inzu iami; o ki mu i tunga ia-nda ku ngi uabhela, mukonda muenhomo muene mua ku ngi jingisa eme, Jihova ua ki tange. Muendi ima iavulu, maji mua kuata ngoho ia tolo; o ia tolo iii-phe, kioso ki mueza na-iu mʼonzo, eme ue nga i bhusué. Mukonda diahi? Jihova dia Ifuẋi, uixi: Mukonda dia inzu iami i mudielela, enu-phe mudienu kala muthu u lengela mu kulanga kiambote onzo iê. Kiene kia bhekela kuila o diulu ki diehela o mbundu iê kusuma, ni mavu ue kukamba kubhana idima iê. Eme nga bheka hâmba ku thandu a ixi, ni ku milundu, ni ku tiliku ni ku vinhu ia ubhe, ni ku maji, ni ku idima ioso ima ku mavu, ni ku thandu dia athu, ni ku thandu dia iama, ni ku thandu dia ikalakalu ioso ibhanga athu ni maku mâ. Bhenhobho Zolobabele, monʼa Selatiiele, ni Josuué monʼa Jozadake, nganga ia dikota, ni mundu uoso evua anga a xikina o dízui dia Jihova Nzambi iâ, ni maka ma polofeta Ajeu, kala Jihova Nzambi iê kia mu tumu ku a tangela; o mundu-phe a kala ni uôma bhu pholo ia Ngana. Bhenhobho-phe Ajeu, o mbangi ia Ngana, anga u zuelela mundu o maka moso a mu tangela Ngana, kuila: Eme ngi Jihova ngi kala jinga ni enu. Jihova anga u phaphumuna o muẋima ua Zolobabele monʼa Selatiiele, nguvulu ia Juda, ni muẋima ua Josuué, monʼa Jozadake, nganga ia dikota, ni muẋima ua mundu uoso, anga eza a kalakala ku inzu ia Jihova dia Ifuẋi, Nzambi iâ. Mu kizuua kia makuinhi a iadi ni iuana ku mbeji ia kasamanu, ku muvu ua kaiadi ua sobha Dário. Mu mbeji ia kasambuadi, mu kizuua kia makuinhi aiadi ni kamoxi kizuelu kia Ngana kʼijiia ku dikanu dia polofeta Ajeu, uixi: Tangela Zolobabele, monʼa Selatiiele, nguvulu ia Juda, ni Josuué, monʼa Jozadake, nganga ia dikota, ni mundu uoso, kuila: Nanhi muene mudienu, ua xala-ku, ua lembalala inzu ia dianga ni kijingu kiê? o kiki muala ku i mona kiebhi? Mu ku i sokesa ni ioio, iii mua i mono iedi kala ki kima ku mesu menu. Kiki-phe, eie Zolobabele, suina, kiene kiambe Jihova, eie ue Josuué monʼa Jozadake, nganga ia dikota, suina, enu uenu mu mundu uaʼxi, suinenu mu kalakale; mukonda eme ngi kala jinga ni enu, kiene kia zuela Jihova dia Ifuẋi. Mu kukumbidila kikutu kiami ki nga ta ni enu, kioso ki mua tundu ku Ijito. O Nzumbi iami u tunga muʼaxaxi kenu; ki mu kale ni uoma. Mukonda kiene kiambe Ngana Jihova dia Ifuẋi, uixi: Kua kambe ngó bhuòfele hinu ngi tungutisa dingi oxi ni diulu, ni menha ma kalunga, ni oxi ioso ia kukuta. Nga kà tungutisa ue miji ioso, anga kua kà tukuluka ió a muinda ku miji ioso, anga inzu iii nga kà izelesa ni fuma, kiene kia zuela Jihova dia Ifuẋi. Ni ulu uoso, ni phalata ioso, ia ngi tokala eme, kiene kiambe Jihova dia Ifuẋi. O kijingu kia inzu iii ia sukidilaku, kia kà kala kota, o ia dianga ndenge, kiene kiambe Jihova dia Ifuẋi, o bhu kididi bhabha anga nga kà bhanabhu paze. Mu kizuua kia makuinhi aiadi ni uana, ku muvu ua kaiadi ua sobha Dário, kizuelu kia Ngana kʼijiia ku dikanu dia polofeta Ajeu, uixi: Jihova dia Ifuẋi uambe kiki: Ibhudisa hanji kindala ku jinganga, o kitumu, kuila; se muthu uambata xitu iokolese ku sungu ia kizuatu kiê, o sungu ia kizuatu kiê anga i tuta ku mbolo, mba ku kúdia, mba ku vinhu, mba ku maji, mba ku kima kioso-kioso, kífua xitu ioio i kolesa o kimbambʼokio? O jinganga anga a vutula exi: Kana. Ajeu-phe, uixi: Se muthu ua kexile ni kuxila kuê, mukonda dia kubabata ku kimbi, muene anga u kuata ku ima iii, ima iii i kala ia xidi? O jinganga a vutula exi: Ia xidi muene. Bhenhobho Ajeu u a vutuila, uixi: Ngana uambe kuila: Kiene ue kiala o mundu uenhú, ni muiji uenhú ku mesu mami; ikalakalu ioso ia maku mâ, ni sata ioso ia ngi bhakuila eme, ia xidi muene. Kala kiki o miẋima ienu tenu-iu ku ima ienhiʼii, tunde kizuua kia lelu katé ku pholo, kiosuʼiki kiluua mu ta ditadi kuthandu dia ditadi ku Tembulu ia Ngana. Kiabhiti thembu ienhoio, kuiza muthu bhu kididi kia idima, mu ku sanga-bhu makuinhi aiadi a nzongo, u sange-bhu ngó dikuinhi; o kia tula bhu kididi kia kukamena vinhu phala kukatula-bhu makuinhi a tanu, u sange-bhu ngó makuinhi a iadi. Eme nga mi kuama mu ikalakalu ioso ia maku menu ni hâmba ni muanha, ni fuluju, ni mvula ia matadi, maji né ngó muthu umoxi muʼaxaxi kenu ua vutuka kokuami, Eme ngi Jihova. Lundenukiu ku miẋima ienu, nga mi diondo, tunde mu lelu katé ku pholo, tunde mu kizuua kia makuinhi aiadi ni uana, ku mbeji ia kʼavua, tunde mu kizuua ki mua mateka o Tembulu ia Ngana, tenu miẋima ienu mu kubanza ima ienhʼii. Phala mu mone mba mu kitula hanji mu kamba jimbutu, mba muvide, ni mufiku, ni mulomela, ni mudiva, iene ioso i kamba kubhana dingi ibundu iê; maji tunde lelu katé ku pholo nga kà mi zudiuisa muene kia nzungule. Anga kizuelu kia Ngana kiza lua kaiadi kua Ajeu, mu kizuua kia makuinhi aiadi ni kiuana ku mbeji, kuila: Ambela Zolobabele, nguvulu ia Judá kuila: Nga kà tungutisa diulu ni oxi, anga nga kà lundumuna o kiandu kia ma-unganga moso, anga nga kà bhuisaku o kutena kua ma-utuminu ma jixi joso; anga nga kà sokomona o dikalu ni oso a xikama-mu; ni jikabalu ni iá oso a ji mondala, a kà dibhala ku xibhata, mu ku di lungulukila mudiâ. Nzambi ia Ifuẋi uixi: Mu kizuuʼokio nga kà ku tambula eie Zolobabele, monʼa Selatiiele, selevende iami, hé nga kà ku bhanga mukuâ ni nela ia kutela idimbu, mukonda nga ku solo, eme ngi Jihova dia Ifuẋi. Bhu mbeji ia kanake, ku muvu ua kaiadi ua sobha Ndala, kizuelu kia Jihova kieza kua plofeta Zakadiia, monʼa Balakiia, monʼa Idu, kuila: O Jihova ua luuala kinéne ni jitata jenu! Kala kiki, u a tangela kuila: Jihova dia Ilombo uambe kiki: Eme Jihova dia Ilombo Ieta, uedi: Vutukilenu kokuami, nda eme ue ngi mi vutukile enu, kiene kia tange Jihova dia Uombo Ieta. Ki mu kale kala o jitata jenu, a a bokelele jinge kuala o jipolofeta ja diangelè-ku kuila: Jihova dia Ilombo, uambe kiki: Dielenu kindala mukonda dia ikalakalu ienu ia bolo ni jinjila jenu ja iibha; maji-phe, ene a di tunine o kuívua, mba ngó ku ngi bhana mátui, kiene kia tange Jihova. O kiki-phe, jitata jenu iá kuebhi? O jipolofeta ue o kuila muenhu uâ u kolelà-ku ki ubhu dingi? Né kienhókio, mbebhu o Maka mami ni itumu iami i nga tumikisa jinga eme ku abhikʼami, o jipolofeta, o jitata jenu ki ia a bhixila? Ene iá a vutula, exi: Kioso Jihova dia Ilombo kia xinganeka ku tu bhanga, kala kia tokala mu jinjila jetu, ni kia fuama o ibhangelu ietu, kiene muene kia tu bhange kiá. Mu kizuua kia makuinhi aiadi ni i uana, bhu mbeji ia kakuinhi ni umoxi, ku muvu ua kaiadi ua sobha Ndala, kizuelu kia Jihova kieza kua polofeta Zakadiia, monʼa Balakiia, monʼa Idu, kuila: Mu usuku nga tale, eme nga mono diiala ua sambela ku kabalu ka kusuka, anga uia ni kuimajana mu tu isasa tuala mua zongo. O kuema diê kuala tubalu tu kusuka ni tua zeluluka ni tua zele. Eme anga ngi zuela, ngixi: Ngana iami tata, o iá akuahiʼá? O anju ua kexi mu kuzuela ni eme anga u ngʼambela, uixi: Eme nga-nda ku ku londekeza se iá akuahi. Bheneʼobho, o diiala ua kexi mu kaxi ka tu isasa u vutula, uixi: O iá ene Jihova ene mu ku tuma phala a nhunge mu ngongo. Ene anga a vutuila anju ia Jihova uala mu kaxi ka tu isasa, exi: Etu tua nhungu kiá mu ngongo, o ixi ioso-phe tua i mono iala ni kutululuka ni kunhoha. Bheneʼobho, o anju ia Jihova u vutula, uixi: Eie Jihova dia Ifuẋi, tata, katé bhebhi uà kamba ku kuatela henda ia Jeluzaleme ni jimbonge ja Juda, ji ua lungulukila ni kuthathamana Eie ua ji luualela mu makuinhi sambuadi a mivu osoʼâ? Anju ia kexi mu zuela ni eme, Jihova anga u mu vutuila maka a mbote, maka a tululuisa muẋima. O anju ia kexi mu kuzuela ni eme anga u ngambela, uixi: Tá nzongo kuila: Jihova dia Ilombo uambe kiki: Ni muanu ua vulu, ngene mu ku langa Jeluzaleme ni Ziione. Maji ni njinda ia vulu-phe, nga thathamena miji iene mu ku di dielela ienʼiê, kuma kioso eme ki nga thathamena Izalaiele bhuofèle ngó, ene a suina dingi mu kubhanga kiaiibha. Kala kiki, Jihova uambe, uixi: Jeluzaleme nga mu lungulukila dingi ni jihenda; o inzu iami a kà i tunga dingi muenhomo, o kuthandu dia Jeluzaleme à ka zeleka-ku kamukolo, kiene kia tange Jihova dia Ilombo Ieta. Tá dingi nzôngo lua mukuá, uixi: Jihova dia Ilombo Ieta uambe kiki: O jimbonge jami hanji ja-nda kua kà di bandekeza, ja-nda kua kà zediua muene; kuma Jihova hanji a-nda kua kà konda dilamba kua Ziione, hanji a-nda kua kà sola Jeluzaleme. Anga ngi zambula mesuʼami. O ki nga tale, nga mono jimbinga jiuana. Anga ngambela anju ua kexi mu kuzuela nʼeme, ngixi: O kiki, kima kiahi? Muene u ngambela, uixi: Jiji jene o jimbinga ja muanganesa Juda ni Izalaiele ni Jeluzaleme. O Jihova anga u ngi londekeza asudi-a-thumba kiuana. Bheneʼobho-phe, eme ngixi: O iá eza mu ku bhangaʼhi? Muene anga uzuela, uixi: Jiji jene o jimbinga ja muanganesa Juda, katé ki bhuala dingi muthu ua tena kubhetula o mútue uê; o asudi-a-thumba iá-phe, ia eza phala ku ji bula-bula ni kulundumuna o jimbinga joso ja akua jixi, jʼoleka mu ku lungulukila oxi ia Juda phala kumuanganesa oso a tungumu. Anga ngi tona kuzambula mesu. O ki nga tale, nga mono diiala, o bhu lukuaku luê bhuala longoji lua kuzongela. Eme-phe, ngixi: Eie ua mu-ia kuebhi? Muene anga u ngambela, uixi: Mu kuzonga Jeluzaleme, phala o kutala kia soko o kuzanza kuê ni kia soko o kulebhelela kuê. Bhenhobho-phe, o anju ia kexi mu zuela nʼeme i sondoloka, anga anju ia mukuá i tunda mu ku mu kauidila. Anga i mu tangela, iexi: Lenga, tangela munzangala iú, kuamba: O Jeluzaleme hádia ua kà tungiua dingi kala kia jisanzala ja kambe imbaka, mukonda dia kifuẋi momué, kia athu ni kia ibhaku. O Eme-phe, nga kà mu kala ngi kimbaka kia túbhia mu jimbandu; o fuma iê, Eme-muène-muene nga kà kala mu kaxi kê, kiene kia tange Jihova. Jihova, uixi: Enu, tata! Ku ixi ia suku kindala lengenu-ku; mukonda nga mi muange mukua ni itembu i uana ia diulu; Jihova muene ua ki tange. Tatʼeie! Ziione! Dibhulule eie ua tunga kumoxi ni monʼa kilumba ua Babilónha. Mukonda o Jihova dia Ifuẋi, uambe kiki: Phala muene a tambule o fuma, ua ngi tumikisa kua akua jixi a mi bhundu imbamba ienu; mukonda uoso u mi kuata enu, ua kuata mu mona uê-muène ua diesu. Mukonda, talenu-phe kiá: Nga kà zenga lukuaku luami ku thandu diâ ene, ene anga a kà kituka mbole ia enhó a kèxile mu ku a bhikila. Kienhókio kiene enu ki mua kà kʼijiia kuila Jihova dia Ilombo muene ua ngi tumu. Imba! Sanguluka, eie u monʼa kilumba kià Ziione! Kuma, tala, eme ngiza, nga-nda kutunga mu kaxi kê, kiene kiambe Jihova. Bhu kizuuʼokio miji ia ndumba ia-nda kua kà bhongolokela kua Jihova, anga a kà kala kifuẋi kiami; hé nga kà tunga muʼaxaxi kè-eie, anga ua kà kʼijiia kuila Jihova dia Ilombo muène-muene ua ngi tumikisa kokué. Kienhokio-phe o Juda ua kà kituka undundu uangene ua Jihova, kuma diene dikânda diê mu ixi iê ia ngene; o Jeluzaleme a kà mu sola dingi lua mukuá. Xitu ioso i di xibhe bhu pholo ia Jihova, kuma muene ua balumuka mu kibuta kiê kikôla. Anga Nzambi u ngi londekeza o nganga ia dikota, Josuué, ua kexile bhu pholo ia Anju ia Jihova, ni Satana uaia ku lukuaku luê lua dilu phala kuenda ni ku mu tatela. Maji o Ngana anga uambela Satana, uixi; Jihova a ku bazele, eie Satana; kiene muene, O Jihova, ua solo Jeluzaleme, a ku bazele. Ki muenhú kixinji kia túbhia kiʼo katule bhu jiku? O Josuué-phe, ua zuata izuatu ia xidi, uemana bhu pholo ia anju. Bheneʼobho mu kuzuela anju uambela iá a kexi bhu pholo iê, uixi: Mu katudienu izuatu iii ia xidi. O muene ue ua mu tangela, uixi: Tala, nga bhangesa kuila o ikuma ié i ku somboka, nga-nda ku ku zuika izuatu ia ubhe ia makembu. Eme-phe, ngixi: Ku mútue mu zuikienu-ku mítala ia zele kiambote. Anga a mu ta mítala ia zele kiambote kú mutue, hé a mu zuika izuatu ia tokala; O anju ia Jihova bhene bhu ia kexile. O anju ia Jihova anga u lokela Josuué, uixi: Jihova dia Ifuẋi uambe kiki: Se uenda mu jinjila jami, anga uaiuka kiambote o ima i nga kuambela, eie ue ua kà findisa dibhata diami, ua kà kala ue u mulangidi ua imbaka iami, nga kà ku bhana kididi, ua kà nhungʼé muene muʼaxaxe ka iá ala bhabha. Ivua-phe, Josuué, u nganga ia dikota, eie ni akuenu a mu xikama bhu pholo ié, kuma mu ala mu azambuidi; eme-phe nga kà bhangesa kuila mubhikʼami uà kèza, Luthangu lua Ubhe. Mukonda, talesa-ze, ditadi didi di nga tula bhu pholo ia Josuué. Ku ditadi didi, dimoxʼèlele, kuala sambuadi dia mesu; Eme-phe nga-nda kuseta-ku o kisetelu kiê, anga kikuma kia ixi iii ngi ki katula mu kizuua kimoxi, kiene kiambe Jihova dia Ifuẋi. Mu kizuuʼokio, mua-nda kua kèla, o iú uixanena mukuá mu kilembeketa kia muvide, o iú ixanena mukuá moxiʼa a mufiku, Jihova dia Ilombo muene ua ki tange. Anju ua kexi mù zuela nʼeme u vutula hé u ngi phaphumuna kala muthu kia mu balumuna ku kilu kiê. Anga u ngʼibhula, uixi: Ua mu monʼhi? Eme-phe nga mu vutuila, ngixi: Nga mu tala, eme nga mono Tudilu dia tundeia, dia ulu uoso, ni thenda ia maji bhu thandu diê, ni sambuadi diê dia tundeia. Kandeia ni Kandeia ka tudika ku thandu diê, kala ni sambuadi dia jimbungu. O ku thandu diê, bhulu kiki, a tudika-bhu isasa ia mudiva, ku mbandu ia dilu ia thenda ia maji kisasa kimoxi, ku mbandu ia kiasu ue, kimoxi. Anga ngi zuela, ngambela anju ua kexi mu ku ngi zuelesa, ngixi: Ngana imai, o kienhiki kima kiahi? Bhenhobho anju ia kexi mu zuela nʼeme, mu kuvutula u ngi tangela, uixi: Manhi eie o kiki ku kijiia mba kima kiahi? Eme ngixi: kana Ngana iami, tata! Muene anga u kuata kuzuela, uixi: O kiki, kiene o kizuelu kia Jihova kua Zolobabele, kuila: Ki mu nguzu mba mu undanda, maji mu Nzumbi Iami, kiene kia tange Jihova dia Ilombo Ieta. Eie nanhi, mulundu ua dikota? Bhu pholo ia Zolobabele ua kà kituka-phe u kiphenza. Kuma muene ua kèza ni di tadi dia sukidila-ku dia thunge, ni ku mu tela o kikoue, kuila: Èue! Èue, tadi dienhʼidi! O Kizuelu kia Jihova anga kiza luamukuá kokuami, kixi: O maku a Zolobabele ene a te disesa dia inzu iii, makuʼê ene ue a-nda ku i zubhidisa, phala enu mu kʼijiie kuila Jihova dia Ilombo Ieta muêne-muene ua ngi tumu kokuenu. Mukonda, nahi muene u sebulula o kizuua kia dimatekenu dia tuma tua tolo. Mbata enʼió a kà sanguluka mu ku mona o pulumu bhu lukuaku lua Zolobabele; o sambuadi dia mesu diodio, diene o sambuadi dia mesu a Jihova ene mu ku tonginina mu ngongo ioso. Eme nga zuela dingi, ngixi: o midiva i iadi iii, iú ku dilu, iú ku kiasu kia Tudilu dia tundeia, ia lombolola kima kiahi? O ki nga tona mu zuelesa dingi, ngʼebhula, ngixi: O tu thangu tu iadi tua midiva, toto, tua zukama ni mbungu jiiadi ja ulu ja mu zunzumuka maji a ulu, tua lombolola kiebhi? Muene anga u ngi vutuila, uixi: O iii eie ku ijiia se kima kiahi? Eme-phe ngixi: Lémbua, Ngana iami, tata! Bheneʼobho muene uixi: Ene o kiiadi, kiondu ni maji, ene bhu pholo ia Jihova uavu ixi ioso. Eme nga tona dingi kuzambula mesuʼami, o ki nga talesa, nga mono hata ia dilânda dia uinge ia mu bhita bhulu. Anju anga u ngʼibhula, uixi: Ua mu talaʼhi? Eme ngixi: Nga mu tala hata ia mu bhita bhulu, iala ni makuinhi a iadi a kóvadu mu kulebha ni kuinhi dia kóvadu mu kuzanza. Bhenobho u ngambela, uixi: Iá ene o mázui a-nda kua kà di ta ku thandu dia ngongo ioso; Mukonda uoso-uoso u nhana a kà mu jikinisa ku mbandu kuku, ku mázui enhá; o uoso-uoso u loka ngó makutu, a kà mu jikinisa ue ku mbandu ia mukuá ku mázui ene amoxi. Mázui eme nga kèza na-u, anga ngi bhangesa kuila a bokona mʼonzo ia muii ni mʼonzo ia iú u loka ngó makutu mu dijina diami; anga a kà bhita usuku ua muvinba muenhomo mu kaxi ka inzu iê, anga inzuʼoio a kà i jikinisa ni miẋi iê ni matadi mê, kumoxi, Jihova dia Ilombo Ieta ua ki tange. Anju ia kexi mu kuzuela ni eme, anga i ngambela, iexi: Zambula mesu mé kindala u tale mba kima kiahi kiki kia mu tunda. Eme, ngixi: Kima kiahi kienʼiki? Kuala muene uixi: Iii efa iala mu ku tunda. Uixi dingi: Kiki kiene o kidifua kiâ, mu ngongo ioso. Anga a zangumuna o talendu ia ximbu ia futu ku thandu dia efa, anga ngi mona mu kaxi ka efa, moxi diê, mua xikama muhatu. Anju anga u zuela uixi: Muhatu muenhú muene na kituxi. Anga u mu takuila bhu hole ia efa; o ku thandu diê anga u vunga-ku o talendu ia ximbu. Anga ngi zambula mesu mami, ngi mona kua tundu ahatu kiiadi, ala mu ku bhuka-bhuka o kitembu ni mabhabha mâ, kuma a kexile ni mabhabha a di fu kala mabhabha a kinzuá; ene anga a zangula efa a tuka na-iu, aia na-iu mu dinga ni dinga, mu muxinda ua ixi ni diulu. Eme bhenhobho, ngambela anju ua kexi mu zuela nʼeme, ngixi: O iá, efa aia na-iu kuebhi? Muene iú ua ngʼambela, uixi: Anda kuà i tungila inzu mu ixi ia Xinale. O inzo kioso ki ia kà bhua, o iene a-nda kua kà i ta muenhomo, bhu kididi kiê bhu ia tokala. Lua mukuá dingi, ngi zangula mesuʼami mu kutala, ngi mona makalu a uana, a tundu bhu kaxi ka milundu i iadi; o milundu ienʼiii, milundu ia utadi ua ngòndo. Ku dikalu dia dianga kuala jikabalu ja kusuka; o ku dia kaiadi kuala jikabalu ja xiketela. Ku dia katatu jikabalu ji zela; o ku dikalu dia kauana jikabalu ja kiphembe; tubalu tuoso tua nguzu muene. Bhenhobho ngʼibhula anju ua kexi mu ku zuela ni eme, ngixi: Kima kiahi kienhiki, Ngana iami? Anju anga u ngi vutuila, uixi: Iá, iene itembu i uana ia diulu, iala mu ku tunda ku ia kexile bhu pholo ia Jihova uavu ixi ioso. Dikalu kuala tubalu tu xiketela dia mu tunda ku ixi ia thunda; o dia tubalu tu zela dia mu kaiela kuema diá; o dia tubalu tua kiphembe dia mu tunda ku ixi ia Sulu. O tubalu tua nguzu, mu kutunda, tu di sunga ku pholo mu kusota kunhunga mu ngongo. Muene anga u zuela uixi: Ndé-nu, ndé-nu mu nhunge mu ngongo. Anga a kuata kunhunga mu ngongo. Anga u ngʼixana u ngi tangela, uixi: Talesa, o ió aii ku ixi ia thunda, a bhangesa kuila o Nzumbi iami ia nhoha mu ixi ia thunda. O kizuelu kia Jihova anga kʼiza kokuami, kuila: O kua iá a ambata ku ubhika tambula-ku ujitu; Ni kua Heledai ni kua Tobiia ni kua Jedaia, (mu kizuua kieneʼokio uize u bokone mʼonzo ia Joziia monʼa Sofoniia) ió a tundu ku Babilónha. Nga kiambe muene, tambula-ku phalata ni ulu, u bhange itundu u i te ku mútue ua Josuué, monʼa Jozadake, nganga ia dikota. Hé u mu tangela, uixi: Jihova dia Ilombo Ieta, mu kuzuela, uambe kiki: Talesa-ze, muthu iú ua bhingi kuila jina diê, Thangu Luobhe; muene ua kà sabhuka bhu kididi kiê, anga ua kà tunga o Tembulu ia Jihova. Muene-muène ua kà tunga o Tembulu ia Jihova, a kà muizalesa ni fuma ni unène; anga ua kà xikama bhu kiandu kiê, nʼa kala mu ku tumina anga ua kà kala nganga bhu kiandu kiê; o ima i iadi iii anga ia kà divisa muene kiambote ni kutululuka kuoso. O itundu iii ia kà kala ia Heleme, ni Tobiia, ni Jedaia, ni Heme monʼa Sofoniia, ia kà di bhanga dilembalesu diê mu Tembulu ia Jihova. O ió oso ala ku makanga, a kèza mu ku kuatekesa kutunga Tembulu ia Jihova, enu anga mu kʼijiia kuila Jihova dia Ilombo leta, muene ua ngi tumu kokuenu. Kienhiki kia kà bhita, se enu muividila muene kiambote o dízui dia Nzambi ienu. Anga ki bhita-phe, kuila, ku muvu ua kauana ua sobha Ndala, kizuelu kia Jihova kieza kua Zakadiia mu kizuua kia kauana ku mbeji ia kàvua, iene o mbeji ia Kijileu. Kioso bhu Betele, o dibhata dia Izalaiele ki dia tumikisa Sazele ni Lejemeleke kumoxi ni athuʼâ, phala kuia mu kudionda kiadi kia Jihova. Iá ebhula ku jinganga ja kexile mʼonzo ia Jihova dia Ifuẋi ni ku jipolofeta, exi: Manhi, tu dila jinga kienhiki, ni kujila, bhu mbeji ia katatu kala ki tuene kiá ku ki bhanga mu mivu iavulu? Bheneʼobho-phe kizuelu kia Jihova dia Ifuẋi kieza kokuami, kuila: Tangela athu oso mu ixi mumu, ni ku jinganga, uixi: Kioso ki mua jila jinga ni ku disuuata bhu mbeji ia katanu ni ia kasambuadi mu makuinhi sambuadi a mivu osoʼá, ni kidi kiene eme, eme muene mua ngi jidila? O kioso ki mua dia jinga ni ki mua nuá jinga, ki enuʼenu mua di dila jinga, mua di nuina jinga? Ki muevu kizuelu kia Jihova kia miʼambelele ku ukunji ua jipolofeta jê ja mi diangelelè-ku, kioso Jeluzaleme kia kexi hanji ua tungu ua somo, ua tululuka, ni jimbanza jê joso ja mu kexile mu jimbandu; o ku Sulu ni mu kiphenza mua tungu athu? O kizuelu kia Jihova anga kiza kua Zakadiia, kuila: Jihova dia Ilombo Ieta uambe kiki: Fundisenu mu kidi, londekesenu kiadi ni henda muthu ni muthu kua phangʼiê; Kana kubhondeleka mutudi; mba mu bhondeleka hukunhu, mba muthu ua tunda dikanga, mba ngadiama, mba bhu kala muthu u xinganeka ku muẋima uê kubhanga phulu kua mukuá. Ene-phe anga a ditunʼâ kuívua, mu kubhukumuka kuâ a ngi bhana dikunda, mátui mâ a ma jika phala a lémbue kuívua. Kiene muene, a bhangesa miẋima iâ ku kola kala utadi ua diiamande, phala a lémbue kuívua o kitumu, mba o maka a tumikisa Jihova dia Ilombo Ieta ku Nzumbi iê ku jipolofeta ja tu diangelelè-ku; bhenhobho bhene bhua tundu o njinda ia dikota ia Jihova dia Ilombo Ieta. Ki kiedi kuma eme ki nga a kolela, ene ka ngʼivu; ene uâ hádia a kà dikola kokuami, eme ue ngi kamba kua evua; kiene kia tange Jihova dia Ilombo Ieta. Nga-nda kua kà a muangena ni kitembu kia kibhungu mu kaxi ka miji ioso ia kambe ene kuijiia, o ixi ku dima diâ, ia kà xala ia hatu, ià kala ia ngoho kala ia zuluka ku kibhungu kia dikota. O kienhiki kia kà bhangesa kuila ki bhu kala muthu u bhita-mu, mba u vutukila-mu; kuma ia kexile ixi iambote, o kiki a i kitula jingundu. Bheneʼobho, o kizuelu kia Jihova dia Ilombo Ieta kiza dingi kokuami, kuila: Jihova dia Ilombo Ieta uambe kiki: Ziione nga mu lange ni muanu uoso; ni difuba dia vulu Ziione nga mu lange muene. Jihova dia Ifuẋi uambe kiki, uixi: Ziione nga kà mu vutukila. Nga kà tunga mu kaxi ka Jeluzaleme. Jeluzaleme a kà mu ixana exi: Mbanza ia ujitu, mulundu uangene ua Jihova dia Ilombo Ieta, mulundu uê ukôla. Jihova dia Ilombo Ieta uambe, kiki: Bhu itanda ia Jeluzaleme hanji bhua-nda kua kà tunga ikulakaji ia mala ni tukulakaji tua ahatu; ene oso a kʼàmbata jimbangala jâ bhu maku, mukonda dia kukuka kià kiavulu muene. O mu jinzunga joso ja mbonge mua kèza tuana tua mala ni tuana tua ahatu, a kà tonokena mueneʼomo. Jihova dia Ilombo Ieta uambe, kiki: Se o kiki kia kà kala kisunji ku mesu ma iá a subhuka ku muiji uenhú, mu izuua ienhoio, kia kà kala ue kisunji ku mesu mami? Kiene kia tange Jihova dia Ilombo Ieta. Jihova dia Ilombo Ieta uambe: Tala-ze, nga kà bhulula mundu uami ku ixi i kala ku tundila o dikumbi ni ku ixi i kala ku tudila o dikumbi. Nga kèza-nâ; a kà tunga muʼaxaxi ka Jeluzaleme. Ene a kà kala mundu uami, eme nga kà kala ngi Nzambi iâ, mu kidi ni mu kufundisa kua iuka. Jihova dia Ilombo Ieta uambe, kiki: Kolesenu o maku enu, enu oso mu izuua mumu muevu makʼama mu kanu dia jipolofeta ja kexile-bhu, kizuua kia tele o disesa dia Inzu ia Jihova dia Ilombo Ieta, phala kutunga o Tembulu. Kuma kioso izuuʼoio kiluua i bhixila, ki ku kexile futu ia athu mba o iama; ki ku kexile ue kutululuka phala uoso u tunda mba uoso u bokona, mukonda dia nguma. Kuma athu oso nga a vunzile muẋima eme nga a bhangesele kuila muthu u lungulukila mukuá muthu u lungulukila mukuá. Maji Kindalʼiki-phe, o mundu iú ua subhuka-ku ki nganda ku a bhanga dingi kala mu izuua ia dianga, kiene kiambe Jihova dia Ilombo Ieta. Mukonda eme nga-nda ku kuua o kutululuka o mbutu ia kà kala ni kuzediua. Muvide ua kà lukula ibundu iê, o ixi ia kà bhana idima, o diulu dia kà bhana dimume diê mu kimene; anga ngi bhangesa kuila, o ima ioso iii ia kà biluka undundu ua ngene ua iá a subhuka ku muiji uenhú. Anga kia kà bhita-phe kiki, eie bhata dia Juda ni eie bhata dia Izalaiele, kuila, kala kioso ki mua kexile mu akua mázui muʼaxaxe ka miji iengi, kiene ue ki nga kà mi bhulula anga mua kà kituka dibesá muʼaxaxe kâ. Ki mu kale-phe ni uoma, maku enu a suine muene. Mbata o Jihova dia Ilombo leta uambe kiki: Mukua ni kiki ki nga xinganeka ku mi bhanga kiaiibha, kioso jitata jenu kia ngi lokalala ni ku ngi thathamesa, eme ki ngi dielesa dingi, Jihova dia Ilombo ua kiambe, kiene ue ki nga xinganeka lua mukuâ o kubhanga mbote kua Jeluzaleme ni ku dibhata dia Juda mu izuua muenhumu. Ki mu kale-phe ni uoma. Ima i mua tokala kubhanga ienʼiii: Mu ku zuela ditangedienu o kidi muthu ni mukuâ; fundisenu mu kidi ni mu kutululuka bhu mabhitu menu. Ki bhu kale muthu mudienu u xinganeka mu muẋima uê kima kia phulu kua mukuâ, mba bhu kala muthu u uabhela kuloka mu makutu; kuma ima ioso iii ia ngi ibhila, Jihova ua ki tange. Kizuelu kia Jihova dia Ilombo Ieta anga kiza kokuami, kuamba: Jihova dia Ifuẋi uambe kiki: O kujila kua mbeji ia kauana, ni kujila kua mbeji ia katanu, ni kua mbeji ia kasambuadi, ni kua mbeji ia kakuinhi, kua kà kituka kutana ni kusanguluka kua dibhata dia Juda, kuma ji kala Tesa jê ja makembu. Zolenu-phe ngoho o kutanga kidi ni kutululuka. Jihova dia Ifuẋi uambe kiki: Hádia hanji kia-nda kua kà bhita kuma, kua kèza miji ni athu a tungu mu jimbonge ja vulu, anga akua mbonge ii a kàia mu mbonge ia mukuá exi: Tuienu lusolo mu kudionda o kiadi kia Jihova, ni kusota Jihova dia Ilombo Ieta; eme uami nga-nda kuia! Kienhókio miji ia vulu ni ifuẋi ia mazonda ia kèza mu Jeluzaleme mu kusota Jihova dia Ilombo Ieta ni kudionda o kiadi kia Ngana. Jihova dia Ilombo Ieta uambe, kiki: Bhu kizuuʼokio kia kà bhita-phe kuma kuinhi dia muthu a tokala ku madimi mʼengi ma miji ioso mu ngongo, a kà naminina, ni kidi-ze muene, a kà naminina ku muxiku ua kizuatu kia Judé imoxi, anga a muambela, exi: Tuanda kuia ni enu, mukonda tuene mu kuívua kuila o Nzambi uala ni enu. Ubatuilu ua Jihova ua lungulukila ixi ia Hadalake ni ixi ia Damasku, o kibuta kiê, kuma Jihova mesu mê uene ku ma ta kuthandu dia athu ni kuthandu dia miji ioso ia Izalaiele. Ua tula ue ku thandu dia Hamate, ua su-nê mbambe, ni ku thandu dia Tilu ni Sidone, sumbala a di fika kuijiia kinéne. O Tilu ua di tungila jimbonge ja imbaka, iú ua di bhongoluela phalata kala fufutila ni ulu ua fina kala malôua mu nzunga. Tala-phe, Jihova hinu ua kà mu zula. Imbaka iê ua kà i lundumuina mu alunga, o muene a kà mu jikinisa kuala o túbhia. Axikilone ua kà ki mona hé u kala ni uoma; Ngaza ue uà ki mona anga u kala ni misusu ia uoma ua vulu; Ekolone ue kiene kimoxi, kuma kudielela kuê kua kà kituka kingoho; Sobha ia Ngaza ua kà jikinina, o mu Axikelone ki mua kà tunga muthu. Muiji ua katumba uene ua kà tunga mu Ajidode, anga ngi jimisa o izala ia akua Fidíxia. O manhinga ma jisata ja iteka nga kà a katula mu kanu dia enhâ, ni kubhanga isunji iaíibha ngi ku katula ku mazu mâ; bheneʼobho muene ue ua kà xala kala kisubhuke, kia subhuka phala Nzambi ietu; ua kà di bhanga kiá mukua dijiku dia Juda, o Ekolone uà kela kiá kala Jebuzeu. Anga inzu iami nga kà i xitila mu jimbandu ku ifuẋi ia ita phala ki bhu bhite muthu mba u vutuka; phala o nguma mukua ku a bhondeleka, ka a bhite dingi ku thandu; mukonda o kiki nga di muena-kiu ni mesu mami. Sanguluka kiavulu, eie monʼa kilumba mu Ziione; Tumbujuka ni ngalasa eie u monʼa kilumba mu Jeluzaleme; tala, sobha ié iú uiza kokué, u fundisa mu kidi, Mubuludi, ngadiama, ua sambela ku thandu dia bulu, ku thandu dia kaseseme ka bulu, kamona ka bulu ia mukaji. Muene ua kà jikinisa o makalu ma ita mʼoxi ia Ifalaíme, ni jikabalu ja Jeluzaleme; ni mufula ua ita ua kà u bukula ue; Muene nʼa kà tula jingolokela ja paze ni kutululuka ku akua jixi; o utuminu uê ua kà di zala tunde ku musanza katé ku musanza ua mukuá; tunde ku honga ia Ufalate katé kua suku oxi. O kokué-phe, eie u Ziione, mukonda dia manhinga ma kikutu kié, jihutile jê ngà ji katula mu dikungu dia kambe menha, mua a tele. Anga ngʼambela, ngixi: Vutukenu mu kimbaka, enu sumbala a mi kutu maji hanji muala ni kudielela; lelu dienhidi ngi mi tangela kuila imbamba ienu ioso nga-nda ku mi vutuila-iu mu luiadi. Mbata Juda nga mu bhetekela kokuaʼmi kala mufula, eme ngezalesa Ifalaíme ni nguzu kala misongo ia mufula; eie Ziione anʼé nga kà a funhisa, anga a kà lua ni anʼé eie, u Ngelexa! Nga-nda kuà ku tula, eie u Ziione, kala xibhata ia kiiala kia nguzu. Jihova a kà mu muena ku thandu dia anʼa Ziione; o misongo iê ia kà tunda kala jinzaji ja mvula iala mu telaka; Jihova Nzambi ua kà xikisa koloneta anga ua kʼàia ni ibhungu ia kitembu kia Sulu. Jihova dia Ilombo Ieta muene ua-nda ku a xitila; akua kubhânga ni jimbalafunda a-nda kua kà a jikinisa anga a a titidila muene bhoxi; o manhinga mâ a kà ma nua kala vinhu; a-nda kua kèzala kala jímbia ja sata, a kèla muene kiololo kala bhu jithungi ja Kalatódio. Bhu kizuuʼokio Jihova Nzambi iâ ua-nda kubhulula o mundu uê, mukua ni kilunga kia jimbudi jê; mbata ene mu ngongo a kà benha kala matadi a kitundu ala ku lekujuka mu ixi iê. Mukonda muene o jihenda jê jivula! O kuiuka kuê kuahi ngó! Minzangala ia mala ia ka tambula nguzu mukonda dia tiluku, o anʼa ilumba mukonda dia vinhu ia uisu. Nga bhingi mvula kua Jihova bhu makumbi a mubatuku ua mvula, mukonda Jihova muene ua bhanga matuta ma mvula, athu u a bhana mvula ia nzungule, kala muthu u mu bhana ni iangu iê ku mábhia. Kuma o iteka mʼonzo izuela kingoho; akua kutaha ngombo a zambula makutu ni kutanga jinzoji ja ku tobhesa na-ju akuâ; o kiela ku konda malamba, kingoho kiene; kienhiki kiene kia bhekesa kuila athu aia ni kuenda ngó kala jimbudi, ezala ni dilamba, mukonda a kambe kabhila. O njinda iami anga i uama ku thandu dia tubhila, o ilumbe iene mu ku tuamenena ngi i bhana kaxtiku; maji o Jihova dia Ilombo Ieta ua-nda kuzungila dingi o jimbudi jê; o dibhata dia Juda, anga ua kà di bhanga kabalu ka ku toluela mu ita. Mua Juda muene hádia mua kà tunda o ditadi dia thungi; muene mua kà tunda o phapha ja balaka, mua kà tunda o mufula ua ita, ni ilôlo ioso ia kà tuamenena ia kà tunda mueneʼomo kumoxi. Ene oso a kà di bhanga jingunza ja ita ji titidila jinguma jâ bhoxi, mu malôua a jinzunga; a kà bhanga undanda kuma ala ni Jihova; a kà tolola muene iá a mondala ku jikabalu. Nga kà suinisa o dibhata dia Juda; nga kà bhulula o dibhata dia Zuze; anga nga kà bhangesa kuila a vutuka dingi mbata nga kà a kuatela henda; anga a kèla kala eme ki ngi di tunine-nâ, mbata eme ngi Jihova Nzambi iâ, nga kà evua muene. Anga akua Ifalaíme a kà di bhanga iiala ia mazonda; o muẋima uâ ua kà sanguluka muene kala muthu Uanu vinhu; o mu ku ki mona, anʼâ a kà sanguluka; o muẋima ua kà kala ni kutana mua Jihova. Eme nga kà exana ni supiia, nga kà a bhongolola kuma eme nga a kula kiá; anga a kà di sokolola dingi kala kia di sokoluele mu ukulu. Eme nga kà a muangena muaxaxe ka akua jixi, o kuenhoko, ku makanga kuaii, hanji a kà ngi banza; a kà laia ni kulonga tuana tuâ hé a kèza dingi. Mukonda eme nga-nda ku bhangesa kuila a kà vutuka mu ku tunda ku Ijito, nga kà a bhongolola muene mu ku tunda ku Asídia, hé nga kèza-nâ mʼoxi ia Ngiliiade ni mu Libanu, ki kua-nda kuà kala kididi ki soka phala ene. Kalunga ka musanza ua Ijito a kà mu bhita ni dilamba, o mabhuku ma musanza Jihova ua kà ma batamesa, honga joso ja Nilo ja kà kukuta katé bhu hôle; kienhókio Asídia izala ia kà mu bhua, o Ijito mbasá ia ungana ia kà mu katuka. Eme anga nga kà a suinisina mua Jihova, a kèndela jinga mu dijina diê, Jihova muene ua ki tange. Eie Libanu jikula mabhitu mê phala o túbhia tu jikatese misedulu iê: Eie u muẋi ua faia enda ni kukema mukonda o misedulu iai bhoxi, kuma o miẋi ia matunda a i jikinisa; enu mu miẋi ia mikalavádiu ia Basane kuatenu mikemu mukonda ditutu dia xitile kiambote a di kokela bhoxi. Ivuenu o kudikola kua abidi, kuma o fuma iâ ia muangana! Ivuenu o kudila kua anʼa jihoji mukonda izala ia Njolodá ki iala-ku dingi. Jihova, Nzambi iami uambe kiki: Enga jimbudi jiji ja xikamena o ku ji jibha Mbata oso ene ku ji sumba, aia ni ku ji jibha; ki bhuala muthu u a ebhula kuma oso ala mu ku ji sumbisa a mu kuila exi: Nzambi a tane-ku, mukonda eme nga kituka kiá ngi mvuama! o abidi ue kene ngó ku ji kuatela henda. Jihova iu uambe kiki: A tungu mu ixi mumu eme ue, ni kidi kiene, ki nganda ku a kuatela dingi henda; nga-nda kuila muthu ngi mu bhakula bhu maku ma mukuá ni bhu maku ma sobha iê, ixi ioso ene anga a i kuama, eme ue ki nga-nda ku a bhulula bhu maku mâ. Eme-phe kiá anga ngi langa o jimbudi ja muia ni ku jibha, o tumbudi tua kilunga, akuetu! Anga ngi katula mbangala jiiadi phala eme: Imoxi nga i luku “Kiadi” o ia mukuá ngixi, “Kuongama”, anga ngi langa na-ju o tumbudi. Anga ngi jimisa o abidi ene oso kitatu mu mbeji imoxi, kuma o muenhu uami ua bhondalala mukonda dia ene, o ene uâ eme a ngi kumine kiá ku mienhu iâ. Anga ngiia ngixi: Eme ki nga-nda ku mi inga dingi; uoso u fua a fue, uoso a mu sendumuna a sendumuke; o joso ja subhuka-ku, kala mbudi i die xitu ia mukuá. Anga ngi zangula mbangala iami “Kiadi” anga ngi i bukulʼé phala kusendumuna o kikutu kiami ki nga tele ni miji ioso ienhiʼii. Kikutu nga ki sendumuna muene ku kizuua kieneʼokio; o akuetu tumbudi tua subhuka-ku, a ngi dielelele, anga a kijiia kuila kiki kizuelu kia Jihova muene. Eme anga ngʼa tangela, ngixi: Se mua ki mono kuuabha, ngi bhanienu futu ioso ia ngi tokala; o ki muila kana, kuabhuʼé. Anga a pezala o futu iami, hé a ngi futa makuinhi a tatu a itadi ia phalata. Bheneʼobho, Ngana ua ngʼambela, uixi: O suilu iii, ia ngi fika ene kuila iene i nga te, takuila-iu kua mumbi-a-jímbia. Anga ngi zangula makuinhi a tatu a itadi ia phalata, ngi i takuila kua mumbi-a-jímbia, monzo ia Jihova. Anga ngi bukula mbangala iami ia kaiadi “Kuongama” phala kumuanga uphange bhu kaxi ka Juda ni Izalaiele. Jihova anga u ngambela, uixi: Tambula hanji ingolongondo ia mubidi ua kiôua. Mukonda ku mundu nganda kubalumuina-ku mubidi u bhinga kuila ka lange mbudi ja mu fua, o ia jimbidila muene kaii mu ku i sota, o ia kate muene u iehelela kienhókio, o mbudi ia disanze ue muene kà xikina ku inga; maji o xitu ia nete muene u dia, katé ni ikoto u i ẋomona. Lamba dié! mubidi ua kilalu, ua bhingi jimbudi u ji ehelela! xibhata ia kà ku tula ku lukuaku ni ku diesu dié dia kadilu! Lukuaku lué lua kadilu lua kà kukuta muene luene luoso, o diesu diê dia kèla muene babadi! O mabatuilu ma Jihova ma bilukila Izalaiele. Jihova ua zala o diulu, iú ua te o madisesa ma ixi anga u bhanga o nzumbi ia muthu moxi diê, ua zuela, uixi: Talesa, eme Jeluzaleme nga-nda ku mu bhanga mukua ni kopho i bhekesa uoma oso ala mu jimbandu, ni Juda ue u kala ni uoma kia-nda kumona Jeluzaleme a mu kondoloka. Kizuuʼokio Jeluzaleme nga kà mu bhanga ditadi dia neme phala miji ioso; oso a kà di zangula, dia kà sasujula; miji ioso mu ngongo ia kà di bhongolola mu ku mu bilukila. Jihova uixi: Bhu kumbiʼodio o jikabalu joso nga kà ji kuama ni kisasumuke, o ió oso a ji mondala a ká saluka malaji; mesu mami ma kà tona kʼonzo ia Juda o jikabalu joso ja akua jixi nga kà ji kuama ni ufofo. Kienhôkio o ilamba mua Juda a kèla ku miẋima iâ, exi: O nguzu ia iá a tungu mu Jeluzaleme, iala kua Jihova dia Ifuẋi, Nzambi iâ. Bhu kumbi dieneʼodio o ilamba mua Juda nga kà a kitula kala dikala dia túbhia koxi dia jihuinhi; a kà di bhanga kala kixinji kia túbhia mu ita ia iangu; ni ku dilu ni ku kiasu a kà jikinisa ifuẋi ioso mu jimbandu, anga mu Jeluzaleme mua ka tunga dingi athu lua mukuá bhu kididi kiê, mu Jeluzaleme muene. Jihova ua kà dianga kubhulula o jibalaka ja Juda phala o fuma ia dibhata dia Davidi, ni fuma ia iá a tungu mu Jeluzaleme, ki ia ka zangalale ku thandu dia Juda. Bhu kumbiʼodio Jihova ua kà ongeka iá a tunga mu Jeluzaleme; o uoso ua tolo nguzu mu kaxi kâ, bhu kumbi dieneʼodio ua kà kala mukua ni Davidi; o dibhata dia Davidi dia kèla kala Nzambi, mukuá ni anju ia Jihova bhu pholo iâ. Anga kia kà bhita kiki bhu kizuuʼokio, kuila, nga kà sota kujimisa miji ioso ia kèza mu ku zoka ni Jeluzaleme. O ku dibhata dia Davidi, ni ku thandu dia iá a tungu mu Jeluzaleme, nga kà lunduluila-ku Nzumbi ia Kiadi ni ia kudionda anga ene à kenda ni kutala kokuami. O ió uoso a mu kubula, ene a kà mu tela jingololo kala mona umoxiʼèlele, a kà mu dila muene ni kajikijiki kala kia dila mona ua phandekumbi. Bhu kumbiʼodio, mu Jeluzaleme mua kà kala ngololo ia dikota, kala kudila kua Hadademono mu dikôlo dia Mejidu. O ixi ia kà dila, dibhata ni mbandu iê, dibhata ni mbandu iê; muiji ua dibhata dia Davidi ni mbandu iâ, o ahetuʼâ ue ni mbandu iâ; muiji ua dibhata dia Netane ni mbandu iâ, o ahatuʼâ ue ni mbandu iâ; Muiji ua dibhata dia Levi ni mbandu iâ, o ahetuʼâ ue ni mbandu iâ; o muiji ua dibhata dia Simeii ni mbandu iâ, o ahetuʼâ ni mbandu iâ; Miji ioso ia mukuá dingi, muiji ni mbandu iê, muiji ni mbandu iê, o ahatuʼâ ue ni mbandu iâ. Bhu kumbiʼodio kua kà kala fiẋi ia jikuka phala o dibhata dia Davidi, ni iá a tungu mu Jeluzaleme, phala ku dizelesa ku ituxi ni ufusa. Bhu kizuuʼokio-phe, kia kà kala kiki: Kuma majina ma iteka mu ngongo nga kà ma bhuisa-mu; o iteka ki bhuà kala dingi uoso u i xinganeka, Jihova dia Ilombo Ieta ua ki tange. Ni jipolofeta ja makutu mu ngongo nga kà ji kaiesa-mu, ki ja kà kala-mu dingi; ni nzumbi ioso ia ufusa ue ia kà tunda. Se bhu kala muthu u di metena ku zuela uanji ua upolofeta, tatʼâ ni mamʼâmuene, a mu vuala, a kà mu ambela, kiki, exi: Eie kua-nda kukola muenhu, mukonda eie ua zuela makutu mu dijina dia Jihova. O muene se ukuata kuzuela uanji ua upolofeta, o tatʼâ ni mamʼâ a mu vuala, ene muene a mu jibha. Mu kizuuʼomo-phe jipolofeta ja kà kala ni sonhi ia kutanga kisukila kioso kia mono mu uanji ua upolofeta; ene uâ ka kà zuata dingi mandu ia kindemba, phala nʼa kuata kutanga makutu. Maji kala muthu mudiâ uà kʼamba kiki: Eme ki ngi polofeta; ngi kidimakaji ma-iê! Mbata eme ngʼeneʼami ngi mubhika. A ngi sumba tundeʼami mu undenge. Se bhu kala muthu u muʼila: I iii, italakanha iahi ia ku kala ku makuʼiii? Muene ua kàmba, kuma: Italakanha iii, ku ngi kuama kua ngi kuama mʼonzo ia makamba mami. Eie xibhata, balumuka u bilukile o Mubidi uami, ni muthu ió ngene-nê kumoxi, mukua kisoko kiami, Jihova dia Ifuẋi ua-lu zuela, uixi: Mubidi mu kuame, nda o jimbudi ji muangane; maji lukuaku luami lua kà lungulukila katé ni ku jindenge. Jihova uambe, kuma: Mu ngongo ioso, ku mbandu jitatu ja ngongo, mbandu jiiadi ja kà jikinina muene, nzaká! A kà fua muene. Maji o mbandu ia katatu iene ia kà subhuka momo. Anga mbandu ia katatu iii nga kà i bhitisa mu túbhia, nga kà i zelesa mukua ni kiene kuzunza o utadi ua phalata, hé nga kà i lola kala kiene ku lola o ulu. Iene ki ia kà diundila dijina diami, eme ue nga kà ivua muene. Eme nga kà i ambela, ngixi: Iú uene o mundu uami; o iene ue ia kèla iexi: Jihova muene o Nzambi iami. Tala, kizuua kia Jihova ki kiza, kia kuila ni ioso i uala na-iu ia kà kituka mbole ia ku uana-uana momuʼé. Mukonda eme miji ioso nganda ku i bhongolola mu kubhânga, a lua ita ni Jeluzaleme; mbonge a kà i tambula o jinzu a kà ji bula ni ku ji bhûnda; ahetu a kà a ta jiphanda; mbandu muene ia mbonge ia kà-ia ku ubhika, maji o tumbalu-mbalu tua subhuka, mu mbonge ka kà tu kaia-mu. Jihova phe ua kà tunda mu kuzoka ni miji ienhiʼii, muene ua kà lua kala kiene kuzoka mu kumbi dia ita. Mu kizuuʼokio-phe, inama iê ia kà tula ku mulundu ua Midiva, ua lulama ni Jeluzaleme ku mbandu ia Mutundila-Kumbi; o mulundu ua Midiva a kà u jikula muʼaxaxe, mbandu iii kuthunda, o mbandu ia mukuá ku luiji; kienhókio bhua kà kala dikôlo dia dikota kinéne bhuʼaxaxe; anga mbandu ia muvimba ia mulundu ia kà uanunukina ku Suku o ia mukuá ku Sulu. Enu-phe mua kà lengela mu dikôlo dia milundu iami, kuma o dikôlo dia milundu dia kàia katé ku Kazela; kidi-ze muene, enu mua kà lenga kala ki mua lengele o kitungutisu kiaʼxi mu izuua ia Uziiia, sobha ia Juda; kienhokio-phe Jihova Nzambi iami ua kèza, ni athuʼê a ngene oso a di zelesa, Jisandu a kèza kumoxi ni eie, Ngana. Anga kia kà bhita-phe kuila, bhu kizuuʼokio, ki kuá kala dingi mukengeji, maji mbàmbi ngó ni menha a di kuata matadi. Kia kà kala kizuua kia ngene kia Jihova ngó, kia di tungula; o ukalelu uê kuà kalʼé ngó muanha kana, o usuku kana; kuma ni mu usuku, hanji kuzela kukuê. Mu kizuuʼomo-phe, kia kà bhita kuila mu Jeluzaleme mua kà fuáfua ngiji ia menha ma di sanze, ma kà kungulukila mbandu ku musanza ua kalunga ku mutundila kumbi, o mbandu ia mukuá i kungulukila ku musanza ua kalunga ku mutudila-kumbi; O kienhiki kiene ki kia kà kala, ni bhu mvula ni bhu kixibhu a kunguluka jinga. Jihova muene ua kà kala Sobha mu ngongo ioso. Bhu kizuuʼokio-phe, Ngana ia kà kala imoxi ngó ni dijina diê dimoxi ngó. O ixi ioso ia kà kituka mukua ni kiphenza kia tundu mu Jeba katé ku Dimone ku mbandu ia Sulu ia Jeluzaleme; Jeluzaleme muene a kà mu zangeleka; ua kà tunga ua kà soma tunde bhu kididi kia dibhitu dia dianga katé bhu thungi; tundé bhu inzu ia matala ia Hananiiele katé ku makamenu-ma-vinhu ma sobha. A kà tunga muenhomo, ki kuà kala dingi muthu a mu ta mázui, mukonda Jeluzaleme ua kà tunga ua kà soma. O dibhebhu, Jihova dia-nda kuà kà jikinisa na-diu akua jixi oso alu ita ni Jeluzaleme, dienhidi: Xitu iâ ia kà sekumuka ku mukutu kuila ene hanji emana; mesuʼâ a kà bolela mu mútue; o dimi diâ, mu kanu, dia kà lutuka. Mu kumbi dienhódio, Jihova ua kà kuua uoma ua vulu mu kaxi kâ; mukonda kala muthu ua-nda kua kà kuata mukuá mu lukuaku ẋaba! Muthu ua kà zengela mukuá lukuaku phala ku mu banga kiaiibha. Ni Juda ue ua kà bhânga mvunda mu Jeluzaleme; o umvuama uoso ua akua jixi jala mu jimbandu, a kà u bhongolola ndumba muene; Ni ulu, ni phalata, ni izuatu ia kà kala nzungule. O dibhebhu ku jikabalu, ni ku jimula, ni ku jikamelu ni ku jibulu ni iama ioso ia kà kala mu mukáu mu ilombo ienhoio, dia kà soka ni dibhebhu diâ ene. Kieneʼokio, ene oso a subhuka ku miji ioso iejile mù-lua ni Jeluzaleme, a kà banda muvu ni muvu phala kubheza Jihova dia Ifuẋi, o sobha, ni kubhanga ue o fesa ia jifundu. Se mu jifamília ja athu mu ngongo mu kala imoxi i kamba kubanda mu Jeluzaleme, mu kubheza Jihova dia Ifuẋi, o sobha, ku thandu diê ki kua kèza mvula. Se o mbutu ia jifamília ja akua Ijitu nguauá kubanda, nguá kuiza, o mvula ki ia kà noka kokuâ, maji ku thandu diâ kua kèza dibhebhu, Jihova dia-nda ku kuama na-diu akua jixi, a kambe kubanda mu kubhanga o fesa ia fundu. Kenhaka kene o kaxtiku ka akua Ijito ni akua jixi oso a kamba kubanda mu kubhanga fesa ia jifundu. Mu kizuuʼokio, ku manzuela a jikabalu a kà seta-ku kiki: Kio lumbile Jihova mba Kiangene kia Jihova; o jímbia mʼonzo ia Ngana ja kèla kala malonga a menha a pholo a lulama ni Kalatódio. Kiene muene, jímbia joso mu Jeluzaleme ni mu Juda a kà ji lumbila Jihova dia Ifuẋi; ene oso a kèza mu ku bhakula jisata, a kà katula jímbia jenhojo, muene mua kà lamba xitu ia Sata. Ki kuà kala dingi muthu uengi mʼonzo ia Jihova dia Ilombo Ieta, kizuua kienhókio. Kinemenu kia maka ma Ngana kua Izalaiele, mu ukunji ua Malakiia. Jihova uambe: Eme nga mi zola; maji enu-phe, muixi: Eie ua tu zola mu ima iahi? Abha, Izaú ki muene kota dia Jakobo? Maji-phe eme ngi Jihova ngazola Jakobo. O Izaú nga mu zemba; milundu iê nga i bhange jingùndu, o undundu uê nga u bhana ku mabheku mu kikàla. Né hanji Edomo uala kubanza, kuila: Sumbala a tu sengulula kiua, maji hanji, jingùndu tua kà tona dingi ku ji tunga lua mukuá. Maji-phe, Jihova dia Ifuẋi uambe kiki: Ene némbé a tunga, eme nga-nda ku a sengulula muene; a kà a luka, exi: Ixi ia isuéia; athu a di zemba ni Nzambi, katé njinda iê ia a uamena ku thandu diâ mu thembu joso. Mesu menu ma-nda ku di muena-kiu, anga muila, muexi; Jihova a mu jingise tunde mu jimbambe joso ja Izalaiele. Mona u xila tatʼâ, o mubhika u xila nganga iê; Eme-phe, se ngi Tata, o ujitu ua ngi fuama, iú kuebhi? Se Eme ngi ngana ienu, o uoma ua ngi tokala, iú kuebhi? Eme ngi Jihova dia Ifuẋi, ngambela enu mu jinganga mua-lu dituna kuxila Dijina diami. Enu-phe muexi: Mu kima kiahi etu mu tua ditunu o kuxila Dijina dié? Mua bhakula ku kalatódio kami mbolo ia kasana; enu-phe mua vutula, muexi: Tua ku sebulula mu kima kiahi? Ki muambe, muexi: Meza ma Jihova ma sebuluka. Mukonda kioso ki mu satela kibhaku kiafu mesu, muexi ki ki di kima, manhi ki kima kiaiibha? Se mu satela kibhaku kiala mú tenguna ni unema, mba kiala ni uhaxi, muexi ki ki di kima, manhi ki kima kiaiibha? Bhakula hanji o ujitu kala iú, kua muenexi uenu; muene uanda ku ku sakidila, inga muene ua-nda ku ku tambulula? kiene kiambe Jihova dia Ifuxiʼiki. Kiki-phe, nga mi diondo, bhingenu kiadi kia Nzambi, kuma muene u kuatela henda; Jihova dia Ifuẋi, uixi: Enu ima ienhiʼii iene i mua bhange ni maku menu, mbé Nzambi u xikina ku mi tambulula? Tamano mudienu mua kexile muthu u jika mabhitu phala ki mu uike túbhia tua kalatódio kami mu kingoho. Kuma Jihova dia Ifuẋi uixi kiki: Enu ki mua ngi uabhela dingi; ki ngi xikina kutambula jisata ji tunda bhu maku menu. Kuma tunde bhu tundila dikumbi katé bhu di fuila, o Dijina diami dia kà kala kima kionéne ku miji ioso. Mu ididi ioso Dijina diami a kà di ohela uasu ua dizumba ni ku di bhela jisata ni maujitu mazele kiambote. Mukonda Dijina diami dionéne mu miji ioso. Kiene kia tange Jihova dia Ifuẋi. Enu-phe, mua di kiti kingoho, kioso ki mua mu kuila, muixi: O meza ma Jihova ma sebuluka, ni kúdia kuê kua mu ta-ku ki ku uabha. Muixi: Màmá, kubhuila kuahi ngó! Anga mu kuata kunjona, ni ku ngi sebulula; kiene kiambe Jihova dia Ifuẋi. Mua ngi satela kibhaku ki mua nhana, mba kia sasajaka ku iama, ni kibhaku kianemana, ni kiakate; uene ujitu u mua bheka. Jihova dia Ifuẋi, uambe: Ima ikala kiki, kifua ngi xikina ku i tambula muene bhu maku menu? Lamba dia muthu ió mukua mangonha, uoso uila o kibhaku kia ndumbe sé kisemu, iú na-kiu mu kibhanga kiê, maji o kia tanga kubhana kima kua Jihova, mu ku kumbidila polomesa iê ubhana kima ki kiauabha ki kuata ukoxina. Jihova dia Ifuẋi phe, uixi: Ki kiene, kana! Mukonda eme ngi Sobha ionéne; dijina diami a kà di kuatela uoma mu ngongo ioso. Kiki-phe, enu mu jinganga, kijila kiki kia mi tokala enu. Se mu kamba ku ngʼivua, se mu fula ku ki ta ku miẋima ienu, o kubhana ujitu ku Dijina diami, eme ngi Jihova dia Ilômbo Ieta, nga-nda ku mi tumikisa uíndua, o madibesá menu moso ngi ma bilula kuxixima, xi, ene ue nga te kiá mázui ku mabesá menu moso, mukonda enu ki mua ki te ku miẋima ienu. Mu kienhiki, mbutu ienu ioso nga-nda ku mi dianguila-iu, anga ngi mi uesa jipholo jenu ni ditobe, o ditobe dia izokola ienu anga a kà mi texila kumoxi ni dixidilu dienhódio. Kiene ki muá kʼijiia, kuma, Eme nga mi tumikisa o kijila kiami kiki, phala o kikutu kiami ki nga ta ni Levi ni ki nangenena. Kienʼiki kia zuela Jihova dia Ilombo Ieta. Kikutu kiami ni muene, kikutu kia muenhu ni kutululuka; ima iiadi iii nga mu bhana-iu phala a ngi kuatele uoma, iu ua ngi kuatela-u muene, ukala mu teketa mukonda dia Dijina diami. O ngonge ia kidi ia kexile mu kanu diê; ku mizumbu iê ki kua mu kexile phulu ia kima; uenda jinga ni eme mu paze ni kuiuka, iu ua longo avulu kulenga o kubhuma. Mbata o mizumbu ia jinganga iene i bhaka o unjimu, o ngonge ia kidi athu a i sotela mu kanu diê; mukonda o nganga muene o mukunji ua Jihova dia Ilombo Ieta. Maji enu-phe, mu njila ia kuiuka mua bhambuka-mu, avulu u mua tondalesa o ijila iaiuka; kikutu kia Levi mua ki bulu; kienʼiki kia zuela Jihova dia Ifuẋi. Kiene-phe uami kia ngi bhangesa ku mi sebulula ni ku mi sekalesa bhu pholo ia mundu uoso, mukonda jinjila jami mua ditunu ku jʼenda, maji, mu kukumbidila o kitumu, mua bhange katungu kʼathu. Manhi ki tuala tu akua tatʼimoxi, etuʼene oso? Ki Nzambi imoxi muene ua tu bhanga? Phalahi-phe tuia ni ku di bhanga ufe mudietu? Phalahi akuetu tuenda-nâ ni mangonha, anga tu fukuila o kikutu kia jitata jetu? Juda, mu kukamba kukala fiiele, ua bhekela kubhanga ufusa mu Izalaiele ni mu Jeluzaleme; mbata Juda, muthu ua zola Nzambi, kukola kua Nzambi ua ku sekalesa mu kusakana ni muhatu, mona ua mu bheza nzambi iengi. Mu jibalaka ja Jakobo, Ngana ua kà buidisamu ene oso a bhanga ima kala iii, kikale mesene kikale xibulu, né ió uoso u bhana maujitu kua Jihova dia Ifuẋi. Enu-phe mua te-ku dingi kiki: Mu izalesa ni masoxi o kalatódio ka Jihova, ni kukuata kudila ni kukema; ijiienukiu-phe, kuma muene ka kà xikina dingi kutala ku ujitu uenu, mba ujitu uenu uẋikina ku u tambula ni kusanguluka bhu maku menu. Enu-phe muixi: Phalahi? Mukonda Jihova uala mbangi bhu kaxi ké ni muhatuʼé ua dianga, ua sakana-nê mu unzangala, eie ua kambe kuenda-nê ni ufiiele, anga ubula kikutu ki uate-nê; o muene-phe muene uala mukuenu, o muhatu ué ua àta-nê kikutu. Nzambi muene ka bhange dikaza dimoxi ngó? Nzambi ki muene uala ni nzumbi ia di xala? Mukonda diahi ua bhange dikaza dimoxi ngó? Ua kexi mu sota mbutu i mu xila. Kala kiki, alukenu mu miẋima ienu; ki bhu kale muthu uxa muhatuʼê ua unzangala nʼaii mu kusota muhatu uengi. Mukonda Jihova, Nzambi ia Izalaiele uambe, uixi: Eme, o ku senga nga di zemba na-ku, ni ió u sueka ituxi ni izuatu iê; kiene kia zuela Jihova dia Ifuẋiʼiki. Kala kiki, di langienu mu nzumbi jenu moxi, kana kukala mu akua kusenga ni kukamba kukala fiiele ku ahatuʼenu. Ngana, mua mu kumisa ni uzuelelu uenu; anga mu ila, muixi: Tua mu kumisa mu kima kiahi? Ki muala kuzuela, muexi: Uoso u bhanga kiaiibha, u lunga; ku mesu ma Ngana, ki kima; athu kala kiki ene a mu uabhela muene; Nzambi ia ku fundisa-phe, iú kuebhi? Talesa-ze, ngi tumikisa o mukunji uami ku ngi iudikila o njila bhu pholo iami; anga mu tukumuka Ngana ua tula mu Tembulu iê; ió, enu muala ku mu sota, o mukunji ua kikutu muene ku mu inda. Tala-ze, Muene iù uiza kiá, kiene kiambe Jihova dia Ifuẋi. Maji nanhi ua kà kolokota bhu kizuua kia kuiza kuê? Mba nanhi ua kʼèmana-bhu kioso muene kia kà tukuluka? Mukonda muene ua kà kala mukuâ ni túbhia tua musudi-a-thumba; ua kà di fuangana kala nzabá ia musukudi. Muene ua kà xikama mu kuzunza ni kuzelesa o phalata; anga ua kà zelesa o muiji ua Levi, hé ua kà u bhuisa dixilu mukuâ ni kia zunza o ulu mba phalata; mu kienhókio a kà bheka kua Jihova maujitu ma kuiuka ni kidi. O ujitu ua Juda ni ua Jeluzaleme, Jihova ua kà mu uabhela kiá, kala mu izuua ia bhiti, ni mu mivu ia diangelèku. Bhenhobho, Jihova, uixi: Kienhókio nga kà mi zukama kiá, milonga ienu nga kʼèza mu ku i fundisa anga ngi kala ngi mbangi ia kubatula lusolo mu kubelesa aloji, ni akua ku ta jiphanda, ni iá a loka mu makutu, ni iá a kamba kufuta kitadi kia jingunza ja a a kalakalela, ni ió a bhingi kuila o mutudi, ni monʼa difundu, a a bhondeleka muene, ka xikina kubatula ni kuiuka o mulonga ua ngenji-a-thumba ua tundu dikanga, a lémbua ku ngi kuatela uôma, eme ngi Jihova dia Ilombo Ieta. Mbata eme, eme Jihova, ki ngaʼaluluka; mukonda dia kienhiki, enu mu anʼa Jakobo, ki muà ka buika enuʼoso, kana. Tunde mu izuua ia jitata jenu, jingonge jami mua ji te dikunda, ki mua ji aiuka; ngi vutukidienu eme, phala eme ue ngi mi vutukile enu, eme ngi Jihova dia Ifuẋi; enu-phe muixi: Mu ima iahi mu tu vutukila kua Jihova? Manhi muthu u tena kunhanʼê Nzambi? Enu-phe muala ku ngi nhana; maji-phe, muixi: Etu tua ku nhana ku ima iahi? Mua ngi nhana ku madijimu mami, ma tokala ku ngi bhakuila, ni ku maujitu ma ku di bhela enuʼenu mu vondadi ienu. Kala kiki, nga mi te mázui ni ku mi bhubhidila, muiji uenu uoso muene, mbata enu muala ku ngi nhana eme. Bhekenu madijimu moso mʼonzo iami ia dilundilu, mʼonzo iami mu kale mákudia; o ki mu zubha ku ki bhanga, ngi lodienu kiá, eme ngi Jihova dia Ilombo Ieta, se ngi kamba ku mi jikuila jinjanena ja diulu, ni ku mi lunduluila dibesá, di mi soka anga di subhuka, di bhinga ki di kala ni nzôngo iê mu ku mi bhekela jimbote. Mukonda dienu, ngi bazela kabamba uene mu kujeja, phala ki ka mi dile idima iaʼxi ienu; o muvide uenu mu mábhia ki u seluka ni ukambe kuima; Jihova dia Ifuẋi ua ki tange. Bhenhobho akua jixi joso, a kà mʼixana kuma mua zediua; mbata enu mua-nda kala ixi ia kubhanduluka eme ngi Jihova dia Ifuẋi. Jihova, uixi: Mua ngi zuela ima iaiibha ni kunonga; maji enu-phe, muexi: Ihi i tua ku zuela ia ku iibhila eie u Jihova? Enu muambe, muexi: Ku bhikila Nzambi hadi ia hatu; o kualuka ijila ia Ngana, ni kuenda bhu pholo ia Jihova dia Ifuẋi ni mukondo, tua nganhala-ku mbote iahi? O kiki-phe tua mono kuma akua izala a beta kuzediua; ni ió abhukumuka, a beta kutunga ni kumona; xi, ene ela a lokalala Jihova, a laia muene, ki kuizé kima. Maji kienhiki-phe akua kuxila Jihova enda ni ku di kunda-kiu mudiâ muthu ni mukuá; Jihova anga ua a suua; ua evua; anga u ki soneka mu divulu kuma dilembalelu bhu pholo iê, kua iá akua uoma uê; iá ene mu kuxila Dijina diê. Jihova dia Ifuẋi, uixi: Ene a kà kala athu ami, mu kizuua kiná ki nga kà bhanga, ene a kà kala makembu mami ma kasuékele; Nga kà a kondeka ni ku a kuatela henda, kala tata kia kondeka monʼê uene ku mu tumaka jinga kiambote. Bhenhobho bhene bhu mua kà mona dingi o katungu ka muthu uaiuka, ni mukua ituxi ua bhukumuka; ni bhu kaxi ka ió ubheza Nzambi, ni iú ua ditunu ku mu bheza. Talesenu mukonda, kizuua kiókio kia-nda kua kèza, kiza ni kuuama kala kidijiku kia túbhia tua muzukuta, ene oso a di zangeleka, akua izala, ni iá oso a bhanga ima ia ufusa, a kèla kala iangu ia mbúdila; mu kizuua kiókio kiala kuiza-ku, a kà uama muene katé abhu-bhu, kiene kia tanga Jihova dia Ifuẋi; ki bhua kà a xala lundanji né luthangu. Maji, phala enu-phe, oso muene mu kuxila Dijina Diami, kua kà mi kiela Dikumbi dia Kuiuka, diene dia kà mi bhekela ubhulukilu, uijiia na-u moxʼa mabhabha mê; enu-phe mua kà tunda, mua kà tuka-tuka mukuâ ni tuana tua ngombe kioso ki tu tunda mu kibhanga kiâ. Akua ituxi mua kà a diota-diota, mbata a kà di bhanga kala utôkua koxi dia inama ienu, mu kizuua kienhókio ki nga-nda kua kà bhanga; eme ngi Jihova dia Ilombo Ieta. Lembalala jinge-nu o ngonge ia Mozé selevende iami, i nga mu tendelela bhu Holebe phala akua Izalaiele oso, kuma iene o itumu ni mabatuilu. Talesenu, kuma eme ngi mi tumikisa polofeta Elija, kiosuʼiki kiluua kiza kizuua kiókio kia Dikota, kia Ngana, kizuua ki bheka uôma. Muene Ua kà bhangesa kuila o miẋima ia jitata i biluka ku anʼâ, o miẋima ia ana i biluka ku jitata jâ; Phala ki ki bhite, kuila ngʼiza ni ngi buidisa oxi ni mázui. Divulu dia Uvadiue ua Jezú Kristu, monʼa Davidi, monʼa Mbalahamu. Mbalahamu u vuala Izake, Izake u vuala Jakobo, Jakobo u vuala Juda ni jiphange-jê. Juda u vuala Peleji ni Zala kua Tamale; Peleji u vuala Hezelone, Hezelone u vuala Alá; Alá u vuala Aminadabe, Aminadabe u vuala Nasono, Nasono u vuala Salumono; Salumono u vuala Bouaji kua Lahaba; Bouaji u vuala Obede kua Lute; Obede u vuala Jese; Jese u vuala sobha Davidi. Davidi u vuala Solomá kua ió ua diangele kukala mukaji a Udiia; Solomá u vuala Lebouamu, Lebouamu u vuala Abiia, Abiia u vuala Aza. Aza u vuala Jozafate, Jozafate u vuala Jolamu, Jolamu u vuala Uziia. Uziia u vuala Jotamu; Jotamu u vuala Akaji; Akaji u vuala Hezekiia. Hezekiia u vuala Manasa; Manasa u vuala Amone; Amone u vuala Joziia, Joziia u vuala Jekoniia ni jiphange jê bhu thembu ia kumuangana ku Babilonha. Kutunda bhu kumuangana ku Babilonha, Jekoniia u vuala Salatiiele; Salatiiele u vuala Zolobabele. Zolobabele u vuala Abihude; Abihude u vuala Eliiakimi; Eliiakimi u vuala Azola. Azola u vuala Zadoko; Zadoko u vuala Akimi; Akimi u vuala Elihude. Elihude u vuala Eliiezale; Eliiezale u vuala Matana; Matana u vuala Jakobo. Jakobo u vuala Zuze munumeʼa Madiia u vuala Jezú, a mu ixana Kristu. Kienhiki o muiji, tunde kua Mba lahamu, katé kua Davidi, iala kuinhi dia muiji ni kiuana; o kutunda kua Davidi, katé bhu kumuangana kua uhutile ua Babilonha, kuinhi dia muiji ni kiuana; o kutunda bhu kumuangana kua uhutile ua Babilonha, katé kua Kristu, kuinhi dia muiji ni kiuana. O Uvadiue ua Jezú Kristu-phe, kienhiki: Mama Madiia kia kexile ua xikana kiá kukala mukaji a Zuze, kiluua-phe a di takanesa, a mu sange ni divumu dia Nzumbi Ikôla. O munumiʼê Zuze, kuma muthu uaiuka, ka mesenene ku mu ta muôndo bhu pholo ia athu, maji ua fikile kuila u mu bhana mukanda ua kusenga, ni ku mu suekesa. Kia kexile hanji mu kubanza imʼiíi-phe, mukunji ua Ngana ua mu tukulukila ku nzoji, uixi: Zuze, monʼa Davidi, kukale ni uôma ua kutambula mukajiʼê Madiia. Mbata o mona a mu imita moxi diê, mona ua Nzumbi Ikôla. Muène uanda kuvuala mona ua diiala, eie u mu luka dijina dia Jezú, mbata muène ua kà bhulula athuʼê ku ituxi iâ. Kiene kiosuʼiki kiabhiti, o maka ma Ngana ni matenene, ma tangele kua polofeta, uixi: Talesenu! Ku kala muhatu ua mon-ndenge uimita hé u vuala mona; O dijina diê, a kà mu luka Imanuuele. Dienhidi, ku di jimbulula, edi: Nzambi tuala-nê. Zuze, kia fundumuka ku kilu, u bhanga ki a mu tumu o mukunji ua Ngana, anga u tambula mukajiʼê. Muène-phe ka mu ijididiê luua, katé kia zubhile kuvuala mona. Anga u mu luka o dijina dia Jezú. Kiki kuila Jezú a mu vuala kiá mu Beleme ia Judeia, mu izuua ia sobha Helode, jinganga ku Thunda jiza mu Jeluzaleme, exi: A mu vuala, Sobha ia Jijudé, iu kuebhi? Mukonda théthembua iê tua i mono ku Thunda, etu tueza ku mu sambela. Helode-phe, ki evu kiki, u tangalala, kia mu bhonzo ni Jeluzaleme ioso kiá. O kia zubha kubhongolola jinganga joso ja makota ni jimesene ja kitumu, ua ebhudisa o Kristu mba u tokala ku mu vuala kuebhi. Ene a mu ambela, exi: Mu Beleme ia Judeia. Mbata kiene kia soneka o polofeta, uixi: Eie Beleme, mʼoxi ia Juda, kualʼé ngó u ndenge mu makota a Juda; mbata mó mué muene mua kà tunda o Dikota ua kà kala mubidi ua athu ami a Izalaiele. Helode anga uixanena bhu mbandu o jinganga ja akua Thunda, anga ua a ebhudisa kiambote o thembu ioso ia moneka o théthembuʼiíi. Anga u a tuma ku Beleme, uixi: Ndenu, kamona mua kà sote kiambote; ki mua kà sanga, muiza ku ngi tudila, eme uami ni ngiie ku mu sambela. Ene, kia zubha kuívua sobha, a katuka. Talesa-phe o théthembua, iene ia muene ku Thunda, ia a tuamenena njila, anga iza, izenzamena bhuoso bhuala kamona. Ki a mono o théthembua, ene a sanguluka ni ngalasa iavulu. Anga a bokona mʼonzo, hé a sanga kamona ni Madiia mamʼâ; anga adibhala, hé a mu sambela. O kuila a jikula mu imbamba iâ, a mu bhanga ujitu, ni ulu, ni uasu ua dizumba ua libana, ni uamukuá ua sumuna; a mu bhana. Mukonda Nzambi ua a dimuna ku nzoji, kuila kua Helode kaii-ku dingi, ela njila iengi, anga a vutuka kʼoxi iâ. O Jinganga kia zubhile kuia, talesa, mukunji ua Ngana utukulukila kua Zuze, ku nzoji, uixi: Balumuka, u katule kamona ni mamʼâ, u lengele ku Ejitu; ua kale koko katé bhuoso bhu ngi ku ixanena. Mukonda Helode ua-ndu sota o Kamona, phala ku ka jibha. Muène anga u balumuka, Ukatula o Kamona ni mamʼâ mu usuku, anga uia mu Ejitu. Kuene kiá kua kexile katé bhu ufuilu ua Helode. Kiki kia bhiti, phala ni ki tenene, kia tangele Ngana kua polofeta, uixi: Mu Ejitu muene mu ngexana monʼami. Kiki Helode, kia mono kuila jinganga ja mu tobhesa, njinda i mu vula kinéne, anga u katula, u tuma kujibhisa mu Beleme ni mabhata mê moso, o tuana tuoso tua mala tua kuata kiá mivu iiadi, ni ndenge jâ. Kífua ua fikisa mu thembu ia diangele kuibhudisa kiambote o jinganga. Kienhókio anga ki tenena kia tangele Jelemiia o polofeta, uixi: Mu Lama evu-mu dízui, dia kibulukutu kia jingololo ni kudila kinéne, Lakele iu dila o tuana tuê; ku mu dixibhisa, nguê, mukonda tua jimi. Kuila Helode uafu-phe kiá, mukunji ua Ngana u tukulukila kua Zuze ku nzoji mu Ejitu, uixi: Balumuka, u katule Kamona ni mamʼâ, uie mʼoxi ia Izalaiele; mbata ió a bhindamenene kujibha o Kamona, afu kiá. Muène anga u balumuka, u katula Kamona ni mamʼâ, anga uiza mʼoxi ia Izalaiele. Kia kʼivu-phe kuila Alakelau ua hingi ungana ua Judeia bhu kididi kia tatʼâ Helode, uôma u mu kuata ua kuiaku. Kuma a mu dimuna ku nzoji, uela njila iengi katé mʼoxi ia Ngalileia. Hé uiza, u tunga mu sanzala a ʼixana Nazalé phala ki bhite kia tangele polofeta, kuila a ka mu ixana kuma mukua Nazalé. Mu izuuʼ omo Nzuá dia Batizu uiza mu ditutu dia Judeia ni kukolela mundu, uixi: Dielenu! muehe o ituxi ienu, kuma utuminu ua diulu ua zukama. Muenhú muthu a mu tanga kuala Izaia, o polofeta, uixi: Dízui dia ió u dikola mu ditutu, iudikenu njila ia Ngana, iukisenu o ikoka iê. Nzuá muenhú u kala mu zuata thanga ia ndemba ja kamelu, u di kuta phonda ia kibha mu mbunda; o kúdia kuê mahoho, ni uiki ua ditutu. Bhenhobho akua Jeluzaleme, ni akua Judeia ioso, ni ku másambua moso ma Njolodá, a mu kana mu ditutu. Muène anga u kala mu ku a batizala mu honga ia Njolodá, ni kufisala o ituxi iâ. Nzuá muène-phe kia mono ku jifalizeu ni ku jisaduseu kueza athu ku batizu iê, uixi: Enu mu ana a madiuta, nanhi ua mi dimuna kulenga o njinda ia-nda kuiza-ku, itunda kua Nzambi? Imenu-phe ibundu ia fuama o kudiela. Kana kukala mu kuila moxi dienu, muixi: Etu tuavu tatʼ etu Mbalahamu. Kuma ngi mi tangela-kiu kuila Nzambi ua soko-bhu kubhanga matadiʼ ama ni ma kituka ana Mbalahamu. Kumbʼ idi dikuua a di tula kiá bhu kixina kia miẋi. Muẋi uoso u kamba kuima ibundu iambote, a u koka, hé a u ta mu túbhia. Eme ni kidi, nga mi batizala ni menha mu kudiela; uoso-phe ua ngi kaiela ku dima ua ngi tundu, eme ki nga tokala ngó ku mu ambatela o jihaii jê. Muène ua kà mi batizala ni Nzumbi Ikôla ni túbhia. O mbangu iê ia kubhiatela uiza na-iu bhu maku, o kididi kiê kia kuvundila ua-nda ku ki zelesa katé kia zubha. O jimbutu jê u ji bhongolola hé u ji bheka mu kitula; o ibhiate-phe u ioha mu túbhia ki tuene dingi kujima. Kiki Jezú u tunda mu Ngalileia, anga uiza ku Njolodá kua Nzuá, phala Nzuá a mu batizale. Nzuá-phe u sota ku mu fudisa, uixi: Eme-muène nga tokala ku ngi batizala kualʼ eie, kífua eie uiza dingi ko kuami? Jezú-phe u mu vutuila, uixi: Ngehele hanji kiosuʼiki; kuma kiene kia tu fuama kubhanga, mu ku kumbidila ioso iaiuka. Bhenhobho Nzuá ua mu ehela. Jezú-phe kia zubha ku mu batizala, u kala mu zaúka kindala ku menha; talesa-phe, maúlu ma jikuka ku thandu diê, anga u mona Nzumbi ia Nzambi uala mu tuluka kala diêmbe, ni ku mu tula muène ku thandu. Tala, bhenhobho ni dízui di tunda mu diulu, dixi: Muenhú Monʼ ami a kazola, ua ngi uabhela kiambote. Kutunda bhobho, Jezú a mu bheka kuala Nzumbi ia Nzambi ku mikáu iakukuta, phala Diabhu ku mu funhisa. O kia zubha kujila mu makuinhi auana a izuua ni makuinhi auana a usuku, u kala kiua ni nzala. Diabhu, anga uiza, u mu ambela, uixi: Eie se u Monʼ a Nzambi, tuma matadiʼ ama ma kituke jimbolo. Muène-phe u vutula, uixi: Kiosoneke kuma: O muthu ki ku mbolo ngó kua muena o muenhu, maji ku maka moso ma tunda ku dikanu dia Nzambi. Diabhu anga u mu bheka ku mbanza iangene ia Jeluzaleme, hé u mu imanesa ku ditala-èlele dia Tembulu Anga u mu ambela, uixi: Se u Monʼ a Nzambi, laúka bhabha; mbata kiosoneke kuma: Nzambi muene u tuma o ji-anju jê ku ku inga, a kà ku zenza bhu maku, phala ku di bhukane kinama kié ku ditadi. Kuala Jezú: Kiosoneke dingi kuma: Kana kubhumina Ngana, muene Nzambi ié. Luamukuá dingi, Diabhu u mu bheka ku thala ia mulundu ua di leka kinéne, anga u mu idikiza maungana moso mu ngongo ni kufumana kuâ. Anga u mu ambela, uixi: Ima ioso iii, ngi ku bhane-iu, se u ngi fukamena eme, ni ku ngi bheza. Jezú u mu vutuila, uixi: Tunda bhabha Satana! Mukonda kiosoneke kuma: Mu kubheza kikale u bheza Jihova, Nzambi ié, mune ngó u mu tumaka. Bhenhobho Diabhu ua mu ambudisa; o ji-anju anga jiza, ji kala ku mu xibhidila. Kiki Jezú kia kʼivu kuila Nzuá a mu te mu ʼaleia, u katuka, anga uia ku Ngalileia. Anga uxa mu Nazalé, uiza u tunga mu Kafanau, bhu mbandu ia kizanga, bhu mbambe ia Nzebulone ni Nafitali; Mbé ki bhite kia zuela Izaia polofeta, uixi: Oxi ia Nzebulone, oxi ia Nafitali, bhu mbandu ia kizanga, ku sámbua dia Njolodá, o Ngalileia ia matumbu. Athu a xikamene mu kitombe a mono mukengeji uonéne! A xikamene kididi kia kizenji kia kalunga, kuaki mukengeji uâ! Tunde mu thembuʼ omo, Jezú u kuata kiá kulonga mundu, ni kuta maka uixi: Dielenu! Kuma utuminu ua diulu, ua zukama! O kia kala mu kuenda bhu mbandu ia kizanga kia Ngalileia, u mona jiphange jiiadi, Ximá, a mu ixana Phetele, ni ndenge iê Mandele, ala mu takula uanda mu menha, kuma atona a jimbiji. Muène anga u ambela, uixi: Ngi kaiedienu, ngi mi bhange kukala mu atona a athu. Anga a xa mandamâ bhenhobho, hé a mu kaiela. Ki ende-ku dingi ka dikanga, u sanga jiphange jiiadi jamukuá, Tiiaku dia Zebedeu, ni ndenge iê Nzuá, ala mu bote ni tatʼ â Zebedeu, ala mu banda o manda mâ; muène anga u a exana. Ene kithanganʼ okio a xa bote ni tatʼâ, hé a mu kaiela. Jezu anga u nhunga Ngalileia ioso ni kulonga mu malombe mâ, ni kuta Maka ma utuminu ua Nzambi, ni ku saka jihaxi ni inema muʼ axaxi ka mundu. Fuma iê anga i sambuka mu Sídia ioso. Hé a kala ku mu bhekela jihaxi joso, a vulu makukata, ni iá a saluka ni madimonho, ni iá a kate kikonha, ni iá a kate kila; ene oso anga u a saka. Ifuẋi ia makota anga i mu nhenganana, a tundu mu Ngalileia, ni mu Dekapolo, ni mu Jeluzaleme, ni ku sámbua dia Njolodá. Kia mono o ifuẋi, u banda ku mulundu. O kia zubha kuxikama, jixibulu jê ji mu sanga. Muène anga u jikula mu kanu diê, u kuata ku a longa, uixi: A zediua jingadiama ja muẋima, mukonda o Utuminu ua Diulu uâ ene. A zediua adila, mbata Nzambi ua kà a tululula. A zediua alenduka, ene a lundula ixi. A zediua ió, o kubhanga ima ia iuka a ku kuatela nzala ni dinhota, mbata hádia ekuta. A zediua akua henda, ene ue Nzambi u a kuatela henda. Azediua a zela o muẋima, ene à mona Nzambi. A zediua akua ku luulula, a buisa jimvunda, ene a exana anʼ a Nzambi. A zediua oso a a talesa hadi mukonda dia kubhanga ima ia kuiuka, o Utuminu ua Diulu uâ ene. Mua zediua enu, kia mi xinga, kia mi zukutisa, kia mi âmba ima iaibha iavulu ia makutu, mukonda diami eme. Tanenu-ku mu sanguluke! Kuma kisakidilu kienu hádia ki kala kia dikota mu diulu; mbata ni jipolofeta ja mi diangelele-ku kiene ue kia ji bhangele. Enu muala mu môngua uaʼ xi. O môngua-phe ki u-bhua o kutouala kuê, uene au toua-hi? Ki u tena dingi kubhandulula kima, kikale a u texi, hé a u diota-diota kualʼ athu. Enu mu mukengeji ua mundu. Mbonge iòtunge ku thala ia mulundu, ki i xikina ku i sueka. Athu ue kene kuila a uika kandeia, nʼ a ka fute kitutu. Kikale a ka bhaka ku thandu a meza, ni ka muikine oso ala mʼonzo. Kiene ue, o mukengeji uenu u muikine bhu pholo ia athu, ene a mone ima iambote i mu bhanga, ni a ximane Tata ienu uene mu diulu. Ki mu fike kuma eme ngeza mu bhuisa-ku o Kitumu kia Mozé mba o ulongelu ua misèsedi. Eme ki ngeza mu i bhuisa, maji ngeza mu ku i tenesa. Mbata ngi mi tangela o kidi, katé bhua ka jimukina o diulu ni ixi, kana ngó kujimuka kapondo mba kama kosokoso kòfele ku Kitumu, katé bhua ka tenena o ima ioso. Kienhiki, uoso ku Kitumu u tondala-ku kijila kimoxi kia ndenge, anga u longa athu ku ki tondala, muène a mu ixana ndenge mu Utuminu ua Diulu. Uoso-phe u tumaka o Kitumu ni ku ki bhanga, hé u longa ue akuá o ku ki bhanga, muène a mu ixana dikota mu Utuminu ua Diulu. Mbata eme ngi mi ambela na-kiu, se kuiuka kuenu ku kamba kutunda o kuiuka kua jimesene ja kulonga o Kitumu ni jifalizeu, muà lémbua kubokona mu Utuminu ua Diulu. Enu muevu kuma akua xiahulu a ambelele, exi: Kana kujibha mukuenu. Uoso-phe u jibha mukuá u kala muêdi ua ku mu fundisa ku afundixi. Eme-phe ngi mi ambela kuma, uoso u kuatela ngó mukuá njinda, u kala muêdi ua ku mu fundisa kuala afundixi. O uoso uâmba mukuá, uixi: U semenhi, u kala muêdi ku kionge kia jitata. Uoso-phe uila: U kiôua kia ngoho, u kala muêdi ua túbhia tua ifernu. Kienhiki, se u kala mu bhana ujitu ué bhu kalatódio kua Nzambi, anga u tukumuka bhenhobho kuma mukuenu ua ku luualela, Ujitu ué xe-u bhu kalatódio, uie hanji u di luulule ni mukuenu, uize kiua u bhane o ujitu ué kua Nzambi. Lenguluka ku di tambulula ni nguma ié, kiosuʼ iki uala-nê mu njila. Mukonda ki uila kana, imoxi u ku bheka kua mufundixi, o mufundixi u ku bhana ku disoladi, eie nʼa ku te mu ʼaleia. Ngi ku ambela kidi kuila, o muenhomo kua kà tena kutunda-mu katé bhu ua kà zubhila kufuta o kakitadi koso ka sukidila-ku ku konda. Enu muevu kuma a ki zuela, exi: Kana kuta phànda. Eme-phe ngi mi ambela kuma: Uoso ngó u tonginina muhatu ni ku mu kuatela luimbi, uatenê kiá phànda ku muẋima uê. Kienhiki, o diesu dié dia kúdia, se diene diala ku ku bhalesa, lokola-diu u di texi dikanga. Mbata ujitu uê kota kutexi kidiandu kimoxi, ki ki soko ni kutexika mukutu uoso mu ifernu. Mba o lúkuaku lué lua kúdia, se luene luala ku ku bhalesa, batula-lu u lu texi dikanga. Mukonda ujitu uê kota kutexi kidiandu kimoxi, ki ki soko ni kuia mukutu uoso mu ifernu. A ki zuela, exi: Uoso uandala u senga mukajiʼê, a mu bhane mukanda ua kusenga. Eme-phe ngi mi ambela kuma: Uoso u senga mukajiʼê, mukonda dia kikuma kiengi, o kia undumbu ki kiene, ua mu bhangesa kukala mukua phànda. Ni diiala u mu sakana, kia zubha ku mu senga, mukua phànda. Luamukuá dingi, muevu kuma akua xiahulu a ambelele, exi: Kana kulôka, kioso-phe ki ua loka kikale u ki kumbidila kua Ngana. Eme-phe ngi mi ambela: Kana kulôka; kana kulokela diulu, mbata kialu kia Nzambi kia ungana. Kana kulokela oxi, mbata bangu iê ia inama; kana kulokela Jeluzaleme, mbata mbanza ia muenexi ua dikota. Kana kulokêla mútue ué eʼ muène, mbata kutené kubhangesa lundemba lumoxi luzela mba luxikelela. O kudikunda kuenu-phe ku kale kua kuila: Kiene, kiene; kana, kana; kioso ki di bandekeza kuku, kima kia tundu ku Dimonho. Enu muevu kuma a ki zuela, exi: Diesu mu diesu; dizu mu dizu. Eme-phe ngi mi ambela kuila: O dilebhu kana kubhânga na-diu. Uoso-phe u ku bhana huxi ku ditama dia kúdia, mu lunguluile ni diamukuá. Se muthu u ku xitala ni a ku-bue kazaku ké, mu ehele ue ni kapote ké. Uoso ue u ku bhinjika kuenda-nê lékua, eie enda-nê lékua jiiadi. Ua ku bhingi, mu bhane; ua-lu sota kusobha, ku mu bhane dikunda. Enu muevu kuma a ki zuela, exi: Mukuenu u mu zola, o nguma ié u mu zemba. Eme-phe ngi mi ambela: Zolenu nguma jenu; a sambedienu kua Nzambi, oso a mi tatesa; benzelenu a mi bhubhidila, bhangenu mbote oso a mi zembe. Nda mu kale mu anʼa Tata ienu uene mu diulu. Kuma muène mukua kubhangesa dikumbi diê di bandela athu abhukumuka ni athu ambote, u tumikisa mvula ni kua ia aiuka ni ku ísueia. Abha se mu zola ngó a mi zolo enu, mu kala ni kisakidilu kiahi? Manhi ni akua kutambula lubhaku ki kiene kia bhanga? Se mu menekena ngó o jindandu jenu, muila muexi tua bhange-hi? Manhi ni akua matumbu, kejiia Nzambi, kene ue ku ki bhanga? Kikale-phe mu zubha kutenena kala kia tenena Tata ienu uenu mu diulu. Alukenu, ki mu bhange jimbote jenu bhu pholo ia athu, phala ene ku mi mona. Mbata se kiene ki mua ki bhangela, kana-ku kisakidilu kua Tata ienu uene mu diulu. Ki uila u bhanga o mbote-phe, kua iu ua bhindama, kana kutuamekesa koloneta ku pholo, uila ki bhanga akua mangonha, mu malombe ni mu jinzunga, ihi o kukala ni fuma ia athu. Ngi mi ambela kidi: ene a tambula kiá kisakidilu kiâ. Eie-phe ki u bhanga o mbote, kuehele lúkuaku lué lua kiasu ni luijiie kioso ki bhanga lua kúdia. Mbé jimbote jê ni ji kale jòsueke. Tatʼ enu u mona iòsueke anga u ku sakidila bhu phelo ia ene oso. O ki mu samba, kana kukala uila akua mangonha. Kuma ene a uabhela kuimana ni kusamba mu malombe, ni mu jiphambu mu nzunga, phala athu ku a mona. Ngi mi ambela kidi, ene a tambula kiá kisakidilu kiâ. Eie-phe ki u samba, bokona mu ʼxilu dié, o ki u zubha kujika o dibhitu, sambela Tata ienu uene ku ubheka; Tatʼ enu-phe u mona ku ubheka, muéne u ku sakidila. Mu kusamba ue kana kubuabuala ngó, uila ki bhanga o matumbu; mbata ene a fika kuma o kuzuela kuâ kuavulu kuene kubhangesa ku a evua. Enu-phe kana kufikisa enhó. Mbata Tatʼ enu uejiia kiá ima ioso i mua bhindamena, kioso enu kiluua ngó mu mu bhinga. Kienhiki, mu kusamba kuenu, muila kala kiki: Tata ietu uene mu diulu, dijina dié a dixile. Utuminu ué uize. Vondadi ié a i bhange bhoxi, kala kiala ku i bhanga ku diulu. Kúdia kuetu kua nzala ia kizuua ni kizuua, tu bhane-ku lelu. Tu loloke o makongo metu, uila etu ki tu loloka oso a tu dia makongo. Ku tu ehele kudibhala mu kudianguka, maji tu kudile ku Dimonho; mbata ungana ué Eʼ muène, ni nguzu, ni fuma sè dizubhilu. Amén. Kuma enu o athu se mu a loloka ikuma iâ ia mi bhanga, Tatʼ enu ia diulu u mi loloka uenu. Se mu kamba-phe kuloloka athu ikuma iâ, ni Tatʼenu uene ku diulu ka mi loloka ue ikuma ienu. Luamukuá dingi, se muedi mu jila, kana di suuata, kala kua mangonha. Mukonda ene a di iibhisa jipholo jâ, athu ni a a mone kuila ajidi. Ngi mi ambela kidi, ene a tambula kiá kisakidilu kiâ. Eie-phe ki u jila, di uese mútue, u di sukule mu pholo, phala athu ka mu mone kuila uajidi. Maji Tatʼ enu uene ku ubheka a ku mone; Tatʼ enu uene mu mona ioso i u bhanga ku ubheka, anga u ku sakidila. Kana ku di lundila jimbongo mu ngongo, mua bhingi tubamba ni fuluja i jikinisa, o miii i kanda, i nhana. Lundenu-phe jimbongo mu diulu, ki mu moneka tubamba ni fuluja i jikinisa, mba miii i kanda, i nhana. Mbata kuoso kua ku kala jimbongo, kuene ku ku kala o muẋima. Kandeia ka mukutu, o diesu. Kienhiki se diesu dié di kala dia iuka, mukutu ué uoso u kala muazele. O diesu-phe se dia ku iibha, mukutu ué uoso u kala muavundu. Kienhiki mukengeji ua ku kala moxi se uala kitombe, kuvunda kuenhoko kuahi ngó! Kana muthu u tena kubhikila ngana jiiadi. Mukonda bhu kala ni iú u mu zemba, o iú u mu zola; mba iú a di tuma, o iú a di bhonza. Enu ue ki mu tena kubhikila Nzambi ni Mamunu (kilundu kia jimbongo). Kala kiki, ngi mi ambela: Kana kuvula hele ia muenhu uenu, mba mu dia-hi, mba mu nua-hi; né hanji o mukutu uenu mba mu zuata-hi. Kífua ni muenhu ni kúdia, muenhu ki kota? Ni mukutu ni izuatu, manhi mukutu ki kota? Talesenu jinjila ji bhita bhulu, kuma ki jene ku kuua, ki jene kumuna, ki jene kubhongolola mu itula; Tatʼ enu ia diulu-phe u ji disa! Ni enu-phe ni jinjila, kífua enu ki mu kotʼ èlele? Mukua-hi mudienu kia kuata hele, u tena kuta-ku dikanda ku kitala kiê? Mu kuatela-hi hele ue ia kuzuata? Xinganeka itulu ku mukáu, kioso ki i kula; ki i kalakala, ki i bhoto. Eme-phe ngi mi ambela kuma, né Solomá ni kijingu kiê kioso, ka kembele kala kia kembe kakitulu kamoxi-ku. Ngana Nzambi phe kia zuika kiki o iangu ku mukáu, iene mu kuila i nanga lelu, mungu a i ta kiá mu túbhia, kífua ki ki mu kala kotʼ èlele o ku mi zuika enu, enu mua tolo o kuxikana? Kienhiki kana kukala ni hele, muexi: Tu dia-hi? Mba tu nua-hi? Mba tu zuata-hi? Mbata ima ioso iii iene ia-lu sota o matumbu, athu kejiia Nzambi. Maji enu o Tata ienu ia diulu ua kijiié kuma imʼ iii mua i bhindamena. Diangenu-phe kusota o Utuminu ua Nzambi ni uiukilu uê, nda ima ioso iii a mi kuiila-iu. Uila kiki, ni kizuua kia mungu, kana ku ki kuatela hele. Mukonda o kizuua kia mungu kia di kalela ni hele íê. O hadi ia lelu ia soko ni kizuua kiê. Ki mu fike, enu uenu phala ka mi fike. Mbata, o kubatula kuoso ku mu batuila na-ku akuenu, enu uenu kiene Nzambi kia kà mi batuila; ni nzôngo ioso i mu zongela na-iu akuenu, enu uenu a ka mi zongela-iu dingi. Mukonda dia-hi u tala o kakisoso kala mu diesu dia mukuenu, maji ku xinganeké o kimuẋi kia ku kala mu diesu dié eʼ muène? Mba mukuenu u mu ila kiebhi: Izá ngi ku katule o kakisoso ka ku kala mu diesu, manhi mu diesu dié êʼ muène mua ku kala kimuẋi? Kamangonha! Dianga hanji kukatula o kimuẋi mu diesu dié eʼ muène, nda u mone kiua kukatula o kakisoso mu diesu dia mukuenu. Ima ia Nzambi kana ku i tela jímbua, o jiphelula jenu kana ku ji texila jingulu, kuma jene ji ji diotela bhoxi, anga ji lunguluka ji ku ẋuua. Bhinga, nda a ku bhane; sota, nda u sange; ṗhuṗha, nda a ku jikuile. Mbata uoso u bhinga, a mu bhana; uoso u sota, u sanga; o uoso u ṗhuṗha, a mu jikuila. Mba muthu uebhi mudienu, muène se monʼ ê ua mu bhingi mbolo, u mu bhana ditadi? Mba ua mu bhingi mbiji, u mu bhana nhoka? Sumbala enu muaiibha, muejiia kubhana anʼ enu maujitu mambote, kuambe dingi Tata ienu uene mu Diulu, u fula kiebhi kukala kota mu kubhana ima iambote oso a mu bhinga? Kala kiki, ima ioso-phe i mua mesena kuila athu a mi bhanga-iu enu, iene ue muene i mua bhanga ene; mbata kiene kia jimbulula o Kitumu kia Mozé ni milongi ioso ia jipolofeta. Bokuenenu bhu dibhitu dia tolo, mbata o dibhitu dia kulu ni njila iazanze iia ku ʼalunga; o athu a di bokona avulu. O kadibhitu-phe katolo, ni kanjila kòfele, kaia ku muenhu; athu kʼa kidi a ka sanga. Dimukinenu o jipolofeta ja makutu, a mi kana mu izuatu ia jimbudi, maji moxi diâ-phe ala jimbinji jahame. Mu ejidila ku ibundu iâ. Manhi athu a kanza ji-uva ku minha, mba jifiku ku musonge? Kiene ue, muẋi uoso uambote uima ibundu iambote; o muẋi uabolo-phe, uima ibundu iaiibha. Muẋi uambote ki u tena kuima ibundu iaiibha, o muẋi uabolo, ki u tena ue kuima ibundu iauabha. Muẋi uoso u kamba kuima ibundu iambote, a u kokela bhoxi, hé a u texi mu túbhia. Uila kiki, mu a ejidila ku ibundu iâ. Ki ene oso a ngʼila Ngana, Ngana, a kà bokona mu mbanza ia diulu; kikale ngó ió u bhanga o vondadi ia Tata iami uene mu diulu. Sai avulu a kà ngʼ ambelà mu kizuʼ okio kuila: Ngana, kífua etu ki tua tele maka mu dijina dié, o mu dijina dié, anga tu kaia madimonho, mu dijina dié anga tu bhanga madiuanu mavulu! Benhobho eme nga kà a tangela, ngixi: Eme ki nga mʼ ijidile. Tundenu bhu mbandu iami, enu mu ati a ituxi. Uoso-phe uívua o maka mamiʼ ama, anga u ma bhanga, muène u difangana ni njimu ia tungile o inzu iê bhu ndànji. Mvula anga i sonoka, hé bhu di bhanga masenza, ni kitembu ki bhuka, ki di vunda ku inzuʼ oio. Iene-phe ki ia lundumuka, mbata iòtunge bhu ndànji. Uoso dingi uívua maka mamiʼ ama, anga u kamba ku ma bhanga, muène u difangana kiôua kia tungile inzu iê bhu kisékele. Mvula anga i sonoka, bhu di bhanga masenza, o kitembu ki bhuka ki di vunda ku inzuʼ oio; anga i lundumuka. O kuzangiua kuaʼ nzu ioio, kuavulu. Bhenhobho ki bhita kuila, kia zubha Jezú kuta makʼ ama, ifuẋi ia diuana o ulongelu ué. Mukonda muène ua a longo ni kijingu kia Ngana, ki kiene kiene kulonga jimesene jâ, jene ku a longa o Kitumu. Kiki muène kia zubha kukulumuka mu mulundu, ifuẋi iavulu i mu nhenganana. Anga bhu kala ni haxi ia dibhute, u iza u mu sambela, uixi: Ngana, eie se ua mesena, ua ki soko o ku ngi bhana kudisanza. Muène anga u sunununa lúkuaku luê, u mu babata, uixi: Nga mesena muene; disanze. Muène anga u disanza muʼ anzanza muenhomo. Jezú anga u mu ambela, uixi: Aiuka, kana ku ki tangela muthu. Ndeie-phe, ua kà di tukuluile kua nganga, mbé ua kà bhane ujitu ua tumu Mozé, phala a ki tambule umbangi kuila eie ua disanze. O kia zubha kutula mu Kafanau, kabhitangu u mu sanga ni ku mu dionda, uixi: Ngana, selevende iami iú ua zeka monzo, ua kate uhaxi ua kila, ua tate kiavulu. Muène ua mu ambela, uixi: Eme ngizʼó, ngi mu sake. Kuala kabhitangu: Kana Ngana! Eme ki ngi tokala eie ni u bokone mʼ onzo iami. Kabasa eie u bhana kizuelu kimoxi, selevende iami u iluka. Mbata eme uami ngi muthu a ngi tumina; o masoladi ami u ngala-nâ nga a tumina. Muthu nga mu katula ngixi: Ndeie, uia. Mukua nga mu ixana, ngixi: Zá, uiza. Selevende iami nga mu ambela: Bhanga kiki, u ki bhanga. Jezú kia zubha ku kʼ ivua, ua diuana, anga u ambela iá oso a mu kaiela, uixi: Kidi kiene, kuxikana kala kiki, ki nga ku sange luua, né mu Izalaiele! Ngi mi tangela-kiu kuma, ku thunda ni ku luiji, kua kà tunda athu avulu a kà xikama mu mbanza ia diulu kumoxi ni Mbalahamu ni Izake ni Jakobo. Maji ana ene avu o ungana uâ-phe, a kà a kaiela ku usuku ua kanga, kuenhoko kuene kuà kala o kudila ni ku di kokota ku mazu. Jezú anga u umbela kabhitangu, uixi: Ndeie kiá! Ki ua xikana kiókio, ki di bhange kioso ki ua bhingi. Selevende iê anga uiluka kumbi dienhódio. Kia bokona Jezú mʼ onzo ia Phetele, u mona ukouʼ ê ua zeka, ua-lu kata febele. Muène anga u mu kuata mu lúkuaku, febele anga i mu eha. Anga u balumuka, u kuata ku mu sedivila. Kutula mu ngoloxi, a mu bhekela athu avulu a saluka ni madimonho, muène anga uia ni kukaia o madimonho ni kizuelu kimoxi ngó; o jihaxi joso u ji saka. Jezú ua bhange kiki, phala ki bhite kia tangele Izaia, polofeta, kuila: Muène ua tambula kukata kuetu, uambata mahaxi metu. Kiki Jezú kia mono ifuẋi ia mu kondoloka, u tuma jixibulu jé kuzáuka ku sámbua. Anga kuiza musoneki umoxi, uixi: Mesene, eme ngi ku kaiela kuoso-kuoso ku uia. Kuala Jezú: O makombe mene ni jingenda jâ, o jinjila ue ji bhita bhulu, sai ikalanga iâ; maji o Monʼ a Muthu-phe kala ni kididi bhua zekesa o mútue uê. Xibulu iê ia mukuá anga u mu ambela, uixi: Ngana, ngʼ ehele hanji, ngi diange kuia mu kufúnda tatʼ etu. Kuala Jezú: Ngi kaiele eme; eie ehela afi mu afi a fûnde akuâ. Kia zubha muène ku di longa mu bote, jixibulu jê ji mu kaiela. Talesa-phe, ku balumuka kitembu kiavulu mu kizanga, katé mabhuku eza ku thanduʼ a bote. Muène-phe uaiê ku kilu. Maxibulu anga eza kua muène, a mu tonesa, exi: Ngana, tu bhulule, tu fua! Muène-phe ua ambela, uixi: Mualela-hi ni uôma, enu mua tolo o kuxikana? Anga u fundumuka, u bazela o kitembu ni menha ma kizanga; kuma anga ku tululuka, ku di xibha kiambote. Mala enhá anga a diuana, exi: Muenhú muthu ua kídifua kiahi, ua bhingi kuila ni kitembu kiá ni menha ma kizanga ma mu belesela? Kia zubha kukuaka ku sámbua, kʼ oxi ia akua Ngandala, u takanesa ni mala kiiadi, ala ni madimonho. A mu tunda mu jimbila mua balukila. A saluka kinéne, kua bhingi kana muthu ua tena kubhita-bhu, bhua batukila ene. Talesa-phe, ene a di kola, exi: Eie tua kukala nʼ ihi, u Monʼ a Nzambi? Kífua ueza kunu mu ku tu talesa hadi, o thembu kiluua ngó i bhiẋila? Tunde bhobho, ka dikanga, anga bhu kala kilunga kia jingulu javulu jala mu kúdia. Madimonho anga ma mu dionda, exi: Se uambe ku tu kaia, tu tume ni tu bokone mu kilunga kia jingulu. Kuala muène: Ndenu! Ene anga a tunda, a bokona mu jingulu. Talesa-phe, kilunga kioso ki lundumukina mu dikenhe hé ki di vubula mu kizanga, anga ki fuila mu menha. Athu a kexile ku jinga, anga a lenga, aia mu mbonge, hé iene ioso a i jimbula, ni kioso kia bhiti na-kiu athu a salukile ni madimonho. Bhenhobho mbonge ioso i tunda ku takanesa ni Jezú; o ki a mu mono, a mu dionda kutunda mu jixi jâ. Muène ua di longo mu bote, anga u zaúka ku sámbua, u tula mu mbonge iê-muène. Talesa-phe, a mu bhekela diiala dia kate kila, dia zeka bhu hama. Jezú, kia mono kuxikana kuâ, u ambela haxi, uixi: Mona, kuata muanu; ituxi ié iòloloke! Bhenhobho asoneki amoxi, a kuata kudiodia, exi: Ialʼ ú, uala mu tanga isunji kua Nzambi! Jezú kuma uejiia mabanzelu mâ, uixi: Phala-hi muala mu xinganeka kiaiibha mu miẋima ienu? Kiauabha-bhu ku ki bhanga kiebhi, o kuila: Ituxi ié iòloloke, inga kuila: Balumuka, uende? Phala enu-phe mu kʼ ijiie kuma monʼ a Muthu uala ni nguzu mu ngongo ia kuloloka ituxi, u ambela o haxi ia kila, uixi: Balumuka, zangula hama ié, uie ku bhata. Muène anga u balumuka, uia ku bhata diê. O mundu-phe, kia ki mono, uôma u a kuata, anga a ximana Nzambi ua bhana athu o nguzu kala kiki. Kutunda bhobho, mu kubhita, Jezú u mona muthu a mu ixana Matesu, ua xikama bhu kididi kia kutambuila lubhaku. Anga u mu ambela, uixi: Ngi kaiele. O muène anga u balumuka, u mu kaiela. O kia xikama mu kúdia mʼ onzo, talesa akua kukobhalala lubhaku avulu ni akua ituxi, eza, hé a xikama ku meza, kumoxi ni jixibulu jê, mʼ onzo ia Matesu. Jifalizeu kia ki mono, ambela jixibulu jê, exi: Phala-hi mesene ienu uala kudila kumoxi ni akua kutambula lubhaku ni akua ituxi? Muène-phe kia kʼ ivu, uixi: Oso a di sanze ka bhindamena kimbanda, kikale iá a kate. Ndenu-phe mu di longe kioso ki kia jimbulula, kuila: Nginda o ku kuatela mukuenu henda, ki ngindi sata; kuma eme ki ngeza mu kuixana athu aiuka, maji akua ituxi. Jixibulu ja Nzuá anga jiza kua muène, exi: Phala-hi etu ni jifalizeu tuene mu jila luavulu, o jixibulu jé-phe, kene kujila? Jezú anga u ambela, uixi: Kífua anʼ a sala ia ubhanga a tena kukala ni mukondo kiosuʼ iki ki ala ni nga-iala? Izuua iiʼ iiza-phe, nga-iala a-nda ku a tambula-nê; kiene kiua ki ejiia kujila. Kana muthu u banda ni kithethele kia ubhe ku kizuatu kiokulu. Mbata o kithethele kia ubhe kia tokala kubanda, ki nomona dingi ku kizuatu kiòkulu, o kutanduka hé kuvula dingi kiengi. Athu ue kene kuila a ta vinhu ióbhe mu isudi iòkulu, mbebhu o ibha kubaza, o vinhu anga i texika, ni isudi iene i fua. Vinhu iòbhe-phe a i ta mu isudi iòbhe, iene ioso anga i di bhaka kiambote. Kia kexile hanji mu ku a zuelela imʼ iii, bhenhobho bhu tula kota dia muthu, u mu sambela, uixi: Monʼ ami ua muhatu ua-fu muene kindalʼ iki! Izá-phe u mu tule lúkuaku, a kale dingi ni muenhu. Jezú anga u balumuka, hé u mu kaiela ni jixibulu jê. Bhu kala-phe muhatu, ua kate kibhubhe kia manhinga, ua kuata nakiu kiá kuinhi dia mivu niʼ iadi. Anga uiza ku dima diê, hé u babata ku muxiku ua kizuatu kiê. Kuma muène ua xinganeka, uixi: Se nga babata ngó ku muxiku ua kizuatu kiê, ngʼ iluka. Jezú-phe u sakuka, hé u mu mona, uixi: Mona, tululuka! Kuxikana kué kua kubhana muenhu. Muhatu anga uiluka tunde kumbi dienhódio. Kia zubha jezú kubhixila mʼonzo ia kilamba, u sanga akua kuxika jimbendu, ni mundu uoso ala mu bhaka jibuia, uixi: Ngenzelienu! Mona kilumba ka-fu, uaii ngó ku kilu! Ene a kuata ku muʼ olela uôua. Kia zubha-phe kutubhula mundu bhu kanga, muène u bokona, anga u mu kuata mu lúkuaku, mona-kilumba anga u balumuka. O fuma iê ienhiʼii anga i sambuka mʼ oxi iosuʼ oio. Kutunda bhobho, Jezú u kala mu bhita, ifofo iiadi anga i mu kaiela ni ku di kola, exi: Tu kuatele henda, u monʼ a Davidi! Kia zubha kutula mʼ onzo, ifofo i bhikila. Jezú u ambela, uixi: Enu mua xikana kuma eme ngi tena ku mi saka? Kuala ene: Eué, Ngana! Muène anga u babata ku mesu mâ, uixi: Kuabhu-phe! Ki di bhange kala kia soko o kuxikana kuenu kuoso ku muala na-ku! O mesu mâ anga ma jikuka. Jezú anga u a tendelela, uixi: Alukenu, ki mu kʼijidise muthu. Ene-phe ki a tubhuka, a kuata ku mu fumanesa mʼoxi iosuʼoio. Enhá kia zubha ku tunda, a mu bhekela dibubu dia saluka ni dimonho. O kia zubha kukaia dimonho, dibubu di zuela. Mundu anga a diuana, exi: Kiki kiluua a ki mona mu Izalaiele! Maji o jifalizeu-phe, exi: Madimonho uala ku ma kaia, mukonda o kutena a mu bhana-ku kuala kota dia madimonho. Jezú anga u nhunga mu jimbonge joso ni mu jisanzala, ni kulonga mu malombe, ni kuta Maka ma Utuminu uê, ni kusaka jihaxi joso ku makukata mâ ni ku mauhaxi mâ moso. Kia mono ifuxi-phe, u a kuatela henda, mukonda atate, a di mauange kala jimbudi ja kambe mubidi. Muène anga u ambela jixibulu jé, uixi: O mábhia ma nzungule muene, akalakadi-phe a tolo. Ngana uavu mábhia mê mu sambedienu, a tume akalakadi mu mábhia mê. Muène anga u ixana kuinhi dia xibulu ni kiiadi, anga u a bhana nguzu ia kutumina jinzumbi jaiibha, ku ji kaia, ni kusaka mahaxi moso ni makukata moso. O majina mâ kuinhi dia poxolo ni kiiadi menhama: Ua dianga Ximá, a mu ixana Phetele, ni phangʼ iê Mandele; Tiiaku, monʼ a Zebedeu, ni phangʼ iê Nzuá; Felipe ni Matulu; Tomé, ni Matesu dia mukua kutambula lubhaku; Tiiaku, monʼ a Lufeu, ni Tadeu. Ximá, mukua Kanana, ni Juda, mukua Kadiota, uanda ku mu tunda ufe. Kuinhi dienhidi ni kiiadi, Jezú ua katula ni ku a tendelela, uixi: Kana kuia mu njila ia akua jixi jengi, kana kubokona mu mbonge ia akua Samádia. Kikale-phe muia ku jimbudi ja jimbidila ja dibhata dia Izalaiele. O ki muia, muenda ni kuta Maka, kuila: Utuminu ua Diulu ua zukama. Sakenu jihaxi, fukununenu madifundu, disanzesienu akua dibhute, kaienu madimonho. Mua tambula ngoho, bhanenu ngoho. Kana kuambata ulu, mba phalata, mba ngòndo mu jiphonda jenu. Kana kuambata ue muxila, phala mu njila, mbinza ki ji kale jiiadi, jisabhatu kana, mbangala kana; mbata mukalakadi kene ku mu imina o kúdia kuê. Mbonge ioso mba sanzala i mu tula, mu sota uoso mukua ujitu ua tungu-mu; muène mu kala-nê katé ki mu katuka. Ki mu bokona dibhata, mu di menekena, muexi: O paze i tunge mu bhatʼumu. O dibhata se di kala dia athu a ujitu, o paze ienu iiza ku thandu diê; se di kala dia athu a kambe ujitu, paze ienu i mi vutukila. Uoso ka mi tambulula, mba u kamba kuívua maka menu, ki mu tunda mu inzuʼ oio mba mu mbongeʼ omo, mu a kukumuina fufuta ia inama ienu. Kidi kiene ngi mi ambela, inda oxi ia Sodoma ni ia Ngomola a kà i lendukila mu kizuua kia kufundisa, mbongeʼ oio, kana! Talenu, nga mi tundisa kala mu jimbudi mua di lungu ni jimbinji. Muila-phe ni kudimuka kala mu jinhoka, ni kutobha kala mu mêmbe. Athu-phe mu enda-nâ ni muanu. Mbata ene a kà mi thelekala bhu kionge, a kà mi beta mu malombe-mâ. Katé muene ni bhu pholo ia jinguvulu ni enexi a kà mi bheka-bhu mukonda diami, mu ku a bhana o umbangi ua Njimbu Iambote, ni ene ni akua jixi jengi. Enu-phe, kuila a mi kutu, ki mu kale ni hele kioso ki mu zuela, mba hundu ioso i mu kuata, mukonda bhu kumbi dienhódio, Nzambi kiene kia kà mi bhana kioso ki mu zuela. Mbata ki enu dingi mu zuela, maji o Nzumbi ia Tatʼ enu, muène u zuelela moxi dienu. Muthu ua kà bhana phangʼ iê mu ku mu jibha, o tata ua kà bhana mona, o ana a kà kitukila tatʼ â ni mamʼâ, nʼa a jibhisa. Enu a kà mi zemba kuala athu oso mukonda dia dijina diami. Uoso-phe u kolokota katè bhu dizubhilu, muène uà bhuluka. Ki a mi kaiesa mubhakabhaka mu mbonge imoxi-phe, enu lengelenu ku mbonge ia mukuá. Ngi mi tangela kidi, kuila: Jimbonge ja Izalaiele ki mua kà zubha luua ku ji enda, bhuà kejiia Monʼ a Muthu. Xibulu ki i kala kota dia mesene iê, o mubhika ki u kala kota dia ngana iê. Kienhiki, o xibulu kabasa i sokela ni mesene iê, o mubhika kabasa u sokela ni ngana iê. Kia lembela muène mukua dibhata diê, a mu ixana, exi: Belezebubu, akua mbèle iê, a kà exana kiebhi? Uila kiki, athu ki mu a kuatele-phe uôma. Mbata kana-ku kima kiófute hinu ki kamba kutukuluka, kana-ku kiósueke hinu ki kamba ku kijiia. Ioso i nga mi tangela muʼ avundu, enu tangenu-iu mu muanha uatu; ioso i muʼ evidila ni ku mi fetela mu dítui, dikolienu-iu ku thanduʼ a jinzu. Ki mu kale ni uôma ua iá a jibha ngó o mukutu, maji o muenhu ka u tena ku u tambula. Inda Nzambi mu kuatedienu uôma, kuma ió uasoko-bho kubuikisa ni muenhu ni mukutu mu ifernu. Manhi, tudièdie tuiadi, kala ku tu sumbisa mu mulambongo? Ni kamoxi-ku-phe ngó ki ka laúka bhoxi sé Tatʼ enu ku ki andala. Kuambe dingi enu-phe katé ni jindemba ku mítue ienu a jiʼ aleka. Uila kiki, ki mu kale ni uôma. Tudièdie né tua ndumba, enu mua beta ukota. Kienhiki uoso u ngi fisala eme bhu pholo ia athu, eme uami ngi mu fisala muène bhu pholo ia Tata iami uene mu diulu. Uoso-phe u ngi dituna bhu pholo ia athu, eme uami ngi mu dituna bhu pholo ia Tata iami uene mu diulu. Ki mu fikienu kuma ngeza mu bheka paze mu ngongo. Eme ki ngeza mu bheka paze, kana; ngeza mu bheka xibhata. Mbata eme ngeza mu ku bhangesa kuila diiala di di kuata ni tatâ, o mona muhatu u di kuata ni mamʼâ, mukaji-a-mona u di kuata ni ukouʼ ê. Kienhiki muthu, akua dibhala diê, ene a mu kala jinguma jê. Uoso u zola tatʼâ mba mamʼâ, eme ni ngi mu kale ndenge, ió ka ngi tokala eme. Uoso u zola monʼ ê ua diiala mba ua muhatu, eme ni ngi mu kale ndenge, ka ngi tokala eme. Uoso ue u kamba kuzangula dikulusu diê, ni ku ngi kaiela mu ngala ku ila, ió ka ngi tokala eme. Uoso, o muenhu uê ua u bhake, ua-nda ku u jimbidisa; uoso o muenhu uê ua u texi mukonda diami, ua-nda ku u bonga. Uoso u mi tambululʼ enu, ua ngi tambulula eme; uoso-phe u ngi tambululʼ eme, ua tambulula ió ua ngi tumu. Uoso u tambulula polofeta mu dijina dia polofeta, ua kà mona kisakidilu kia polofeta; ni ió u tambulula muthu uaiuka mu dijina dia muthu uaiuka, ua kà mona kisakidilu kia muthu uaiuka. Uoso ue u bhana-ku muthu ku jindengʼ iji, kopho ngó ia menha ma talala ma kunua, mukonda dia kukala xibulu iami, ngi mi tangela kidi, o kisakidilu kiê ki kià kamba. Anga ki bhita, kia zubha Jezú kutuma kuinhi dia xibulu jê ni kiiadi, u katuka bhua kexile, hé uia mu kulonga ni kuta maka ku mabhata-mâ. Kiki kievu Nzuá mu ʼaleia ikalakalu ia Kristu, u tuma jixibulu jê ku mu ibhula, uixi: Eie-muène ió tuene ku mu kinga, inga tu tala dingi uengi? Jezú anga u a vutuila, uixi: Ndenu mua kà tangele Nzuá o ima i muívua, i mu mona: O ifofo ií tona mesu, inema ií ienda, jihaxi ja dibhute jí jiluka, mixilu ií ívua, madifundu iá a fukunuka, o jingadiama a ji tangela o maka ma Njimbu Iambote. Uazediua ió uoso ka di bhukana mukonda dia kima kia mono ko-kuami! O maxibulu ma Nzuá kia zubha ku muangana, Jezú u kuata mu kuambela kifuẋi mukonda dia Nzuá, uixi: Ku ditutu muele kulonda-ku ihi? Dithethele di diieba ni kitembu? Ihi-phe i muele kulonda? Diiala dia zuata izuatu ia matunda? Talesa, a zuata izuatu ia matunda a kala mu jimbanza ja jisobha. Ihi-phe ia mi bhekele-ku? Ku talesa polofeta? Eué! Eme ngi mi ambela hanji, kuila polofeta ndengiʼ èlele. Muenhú a mu soneka, exi: Talesa, ngi tuma mukunji uami ku pholo ié, u ku tuamenena mu ku kuiudikila o njila. Ngi mi ambela kidi, kuma mu athu oso a a vuala ku ahatu, kiluua ku zangalala muthu ua tundu Nzuá dia Batizu. Uoso-phe uala-mu ndenge mu Utuminu ua Diulu, muenhó uala kota diê. Tunde mu izuua ia Nzuá dia Batizu, o Utuminu ua Diulu a u balukila, akua nguzu a u bokona ni kusuina. Mbata o jipolofeta joso ni Kitumu kia Mozé a longele Utuminu ua Nzambi katé bhua Nzuá. Se mu ki xikana, Nzuá muene Elija a mu kingile kuiza. Uoso uala ni mátui ma kuivila, évue. O muiji iú-phe lelu ngʼ ila ua difangana kiebhi? Ua difangana ni anʼ andenge a nanga bhu itanda, âmba akuá, exi: Tua mi xikila mimbu ia ubhanga, enu nguenu kukina! Tua mʼ imbila mimbu ia thambi, nguenu ku dila! Kuma Nzuá uejile sé kúdia ni kúnua, athu anga amba, exi: Uala ni dimonho. Monʼa Muthu-phe ueza ni kúdia ni kúnua anga amba, exi: Talenu kidiakhaji, hôlua, kamba dia akua kutambula lubhaku ni akua ituxi. Maji o Unjimu-phe a u tongolola kuala anʼ a Nzambi. Jezú muene anga u kuata kulongolola jimbonge mua bhangele o ikalakalu iê iavulu ia nguzu, mukonda dia ene kufula kudiela, uixi: Eie Kolazine, lamba dié! Eie Betesaida, lamba dié! Mukonda o isuma ia di bhange momué, se a i bhangele mu Tilu ni mu Sidónia, hinu a dielediâ ukulu, anga eha o ituxi iâ. O mu ku londekeza kuila a diela, eji kuzuata jisaku ni ku di kuua uthôkua mu mítue! Ngi mi ambela-phe kuma, inda Tilu ni Sidónia, Nzambi ua kà a lendukila mu kizuua kia kufundisa, enu kana! Eie u Kafanau kífua ua zangalala katé ku diulu? A kà ku tulula katé muʼ alunga! Mukonda o isuma ia di bhange mo-mué, se a i bhangele mu Sodoma, hinu ia nange katé ni lelu. Ngi mi ambela-phe, inda o mbanza ia Sodoma, Nzambi ua kà beta ku i lendukila mu kizuua kia kufundisa, eie kana! Kumbi dienhódio Jezú anga u kumbulula, uixi: Nga ku ximana Tata, Ngana ia diulu ni oxi, mukonda imʼ iii ua i sueka, jinjimu ni adimuka ka i mono, maji ua idikiza anandenge. Kiene bá Tata, kuma kiene kia ku uabhela kubhanga! Ima ioso a ngi bhana-iu kuala Tata iami. O Mona kana muthu ua mu ijiia, inda Tata ngó ua mu ijiia; Tata ue kana muthu ua mu ijiia, inda o Mona ngó ua mu ijiia, ni ió uoso Mona u sola ku mu idikiza-nê. Zenu kokuami enu oso mua bhuila, enu mua tate ni imbamba ia mi nemena, eme nda ngi mi nhohese. Di tuikienu jungu iami, mu di longe ko kuami; mbata eme nga belesela, nga batama muẋima, nda mu mone kutululuka kua jinzumbi jenu. Mbata o ima iami ioso i ngi mʼ inda na-iu, ki i bhonzo; o kimbamba kiami ki ngi mi tuika, kia bhebhuluka. Bhu thembuʼ obho, kizuua kia sábhalu, Jezú u kala mù bhita mu mábhia ma masa. Jixibulu jê, kuma nzala ia a kuata, a kuata kubukula masa ni ku a dia. Jifalizeu-phe kia ki mono, a mu ambela, exi: Talesa, jixibulu jé jí bhanga kimbamba kikôla mu Kitumu ku ki bhanga kia sábhalu! Kuala muène: Enu kiluua mu tanga kia bhangele Davidi, muène ni akuá a kexile-nê, kia a kuatele nzala? U bokona ni akuá mʼ onzo ia Nzambi, anga u dia jimbolo ja sata, jene ki ji mu tokala ku ji dia, mba akuá, mbata jangene ja jinganga? Inga mu Kitumu kia Mozé kiluua mu tanga-mu kuila jinganga mu tembulu ji fula o kunhoha mu kizuua kia sábhalu, maji ki ji kala ni kituxi? Ngi mi ambela-phe, kuila bhenhabha sai-bhu ua tundu o Tembulu. Enu se mua kʼijidile kioso ki kia jimbulula mu Mikanda Ikôla, kuila: Nginda o kukuatela mukuenu henda, ki ngindi sata, hinu ki mua tena kulongolola athu a kambe kikuma. Mbata Monʼ a Muthu ngana ue ia kizuua kia sábhalu. Bhenhobho anga u tunda-bhu, uiza mu dilombe diâ. Talesa, muenhomo mu kala diiala dia kukuta o lúkuaku. Anga a mu ibhula, exi: O kusaka muthu mu kizuua kia sábhalu ki kôla mu Kitumu kietu, inga kana? Ienhiʼ ii ndunge iâ ia ku mu tatela. Kuala muène: Muthu uebhi mudienu, u kala ni mbudi, anga i di bhala mu dikungu kia sábhalu, muène nʼ a kambe ku i zaúla? Ni muthu-phe ni mbudi, kífua muthu kala kotʼ èlele? Uila kiki, o kubhanga mbote mu kizuua kia sábhalu, kʼeie kuma ua tondala Kitumu, kana! Anga u ambela o diiala, uixi: Sunununa o lúkuaku lué. Muène anga u lu sunununa, hé lu di sanza kala o lúkuaku luê luamukuâ. Jifalizeu anga ji katuka, aia ku mu tela kionge kia kioso kianda ku mu jibha. Jezú-phe, kuma ua kʼijiia, u tunda bhenhobho. O mundu uavulu anga u mu kaiela, muène anga u a saka ene oso. U kala-phe mu ku a tendelela kuila ka mu fumanese; phala ni ki tenene kia tangele polofeta Izaia, uixi: Talesa selevende iami nga mu solo; mukua henda iami ua ngi uabhela muẋima; ngi ta Nzumbi iami ku thandu diê, a kà bheke kufundisa kua kidi ku matumbu. Ka kale mukua jimvunda, mba mukua kudikola, dizui diê kà dʼivua mu nzunga. Dithethele dióxine muène ka di tolola, muanga u xongota kà u jima, katé kià tubhula kufundisa kua kidi, nʼa lende kíkoue. Matumbu a kà dielela mu dijina diê. Kienhiki a mu bhekela muthu uala ni dimonho, uala kifofo, uala dibubu, Muène anga u mu saka, o ua kexile kifofo, dibubu, u kala mu zuela, u kala mu mona. Athu oso anga a diuana, exi: Kífua, ki muenhú Monʼa Davidi? Jifalizeu-phe kia kʼivu, exi: Ialʼó kukaia o madimonho, mukonda ua tokala ni Belezububu, dikota dia madimonho. Jezú-phe kuma uejiia ioso iala kubanza, uixi: Kilômbo kioso kia sobha se kia di balukila ene mudiâ, kindala ki muangana; mba sanzala ioso, mba dibhata, se a di balukila ene mudiâ, dibhata diodio ki di tungu. Satana se uala ku di kaia muene Satana, iú ua di balukila muène, kilômbo kiê ki tunga kiebhi? O ki kala eme ngi kaia madimonho mu nguzu ia Belezebubu, anʼenu ene ku ma kaia mu nguzu ia nanhi? Benhobho ene a mi tetuluile. O ki kala-phe ngi kaia madimonho mu nguzu ia Nzumbi ia Nzambi, ijiienu-kiu-phe kuma Utuminu ua Nzambi ua mi tukulukila. Inga muthu u bokona kiebhi mʼonzo ia dizonda, mu ku mu bhûnda imbamba iê, se ka dianga kukuta hanji o dizonda, nʼa bhûnde kiua o dibhata diê? Uoso ka ngi bande, ua ngi zembe; o uoso ka bhongolola ni eme, u muanga. Uila kiki, ngi mi tangela: Kituxi kioso mba kuxinga kua xinga Nzambi, athu a kà a loloka. Maji o kuẋonguena Nzumbi Ikôla-phe athu ka kà a loloka-kiu. Uoso u xinga Monʼa Muthu, a kà mu loloka-kiu. Maji uoso-phe u xinga o Nzumbi Ikôla, ka kà mu loloka-kiu, né ku muenhu iú, né ku muenhu ua hádia. Kikale o muẋi mu u mona kuuabha, ni ibundu iê iauabha; mba mu mona o muẋi kuiibha, ni ibundu iê iaiibha; mbata muẋi a u ijidila ku ibundu iê. Enu mu muiji ua madiuta! Mu tena kiebhi, ki mua iibhʼiki, o kuzuela ima iambote? Mbata kioso kiezala mu muẋima, kiene ki zuela o dikanu. Muthu uambote, ku dilundilu diê diambote, u tubhula ima iambote. Muthu uaiibha, ku dilundilu diê diaiibha, u tubhula ima iaiibha. Ngi mi ambela-phe kuma, maka moso ma ulalu ma tanga athu, a kà ma bhela konda mu kizuua kia kufundisa. Mbata mu maka mé hádia muene mu ua kà lungila, mba mu maka mé muene mu uʼêlele. Amoxi-moxi ku asoneki ene mu longa o Kitumu, ni ku jifalizeu, anga a mu kumbulula, exi: Mesene tua mesena tu mona kisumua ki u bhanga. Muène-phe u a vutuila, uixi: Muiji ua akua-phulu, ua akua jiphànda, ua bhindamena kisumua! O kisumua-phe ka a bhana-kiu, kikale ngó o kisumua kia polofeta Jona, kuabhu! Mbata mukuâ ni kia kexile Jona makumbi ma tatu ni mausuku ma tatu mu mala a kimbiji, ni Monʼa Muthu ue ua kà bhanga makumbi ma tatu ni mausuku ma tatu koxi a mavu. Mu kizuua kia kufundisa, akua Ninive a kà funda ni muiji uenhú, nʼa u belesa; mbata kiene kievile ngó o maka ma Jona, ituxi iâ a i diela. Bhenhabha-phe sai-bhu ni Iú ua tundu Jona! Sobha ia Sulu ia muhatu mu kizuua kia kufundisa ua kà balumuka mu ku funda ni muiji uenhú, nʼa u belesa; mbata muène ua tundile kua suku oxi, hé uiza mù kuivua o unjimu ua Solomá. Bhenhabha-phe sai-bhu ni iú ua tundu Solomá! O nzumbi iabôlo-phe ki i tunda moxi dia muthu, i bhita mu ididi iakukuta ni kusota dinhohenu, maji ka di mono. Uixi-phe: Ngi vutuka, ngiia mʼonzo iami mu nga tundile. O kia zubha kuvutuka, u sanga ki muala muthu, maji muòkombe, muòiudike. Bhenhobho uia, u sota dingi sambuadi dia nzumbi, a mu tundu muène mu kuiibha, anga a bokona, a tunga momo. O kikexilu kia sukidila kia muthu ió kia beta dingi o kuiibha, kikexilu kiadianga ndenge! Kienhiki kiene hinu ki bhita ni muiji uenhú. Kiosuʼiki kia kexile kuzuela hanji ni mundu, talesa mamʼâ ni jiphange jê a tula bhu kanga, a mesena kuzuela-nê. Anga bhu kala muthu u mu ambela, uixi: Tala, mamʼenu ni jiphange jé iá bhu kanga, a mesena ku ku zuelesa. Muène-phe u vutuila uoso ua mu ambela, uixi: Mamʼetu nanhi, phange jami akua-hi? Anga u sunununa lúkuaku luê kuala o jixibulu jê, uixi: Talenu mamʼetu ni jiphange jami. Mbata uoso u bhanga o vondadi ia Tata iami uene mu diulu, muène phange iami ia diiala, muène phange iami ia muhatu, muène mamʼetu. Kizuua kiókio Jezú u tunda mʼonzo, hé u xikama bhu mbanduʼ a kizanga kia Ngalileia, anga u kuata kulonga athu. Mundu uavulu, hé u mu bhongolokela, katé kia di longo mu bote, hé u xikama momo. O mundu uoso-phe uemana ku ndùndu. Muène anga ua tangela ima iavulu mu ifika, uixi: Talesenu, ku kala mukuni a jimbutu u tunda mu ku kuua. O kia kala mu ku kuua, jimbutu jamukuá ja sonokena bhu mbanduʼa njila, o jinjila anga jiza ji ji moma. O jamukuá ja sonokena bhu ididi iala ndànji, bhuala mavu mòfele ngó. Anga ji sabhuka kindala, mukonda mavu mala ngó ku thandu. Kiatu o muanha-phe, ja lela, o mukonda dia kukamba jindànji, ki ja nange kukukuta. Jamukuá ja sonokena mu minha, o minha anga i kula i bhaka o jimbutu mua vundu. Jamukuá ja sonokena mu mavu mambote, anga jʼima ibundu. Bhuala lumbundu lu bhana hama ia lumbundu, bhuala lulu lu bhana makuinhi a samanu, bhuala lu bhana makuinhi atatu. Uoso uala ni mátui, évue. Jixibulu anga jiza, ji mu ibhula, exi: Mukonda diahi, Ngana, uala ku a zuelesa mu ifika? Muène u a vutuila, uixi: Enu Nzambi ua mi bhana-kiu, o kuijiia ikutu ia Utuminu ua Diulu, ene-phe ka a bhana-kiu. Kuma uoso uala, muène a mu bhana, mbé a kale ni kiavulu. O uoso-phe kala, ni kiki kiala na-kiu a mu tambula-kiu. Kiene ki ngala ku a zuelesela mu ifika; mukonda kia tala, ka mono, o kievua, ka kʼivu, ka kʼijiia. Kua ene kua tenena kia zambula Izaia, o musèsedi, uixi: O kuívua, mu ivenunu, anga mu tokoka o kuijiia. O kutala, mu talenunu, anga mu tokoka kumona. Mbata o muẋima ua mundu iú ua kolokota, Mátui mâ ma kokoloka kuívua, mesu mâ a ma jika; ku lengesa o kumona ni mesu, kuívua ni mátui, kuijiia ni muẋima, nʼa lunguluke dingi, eme ni ngʼa sake. Enu-phe ma zediua o mesu menu, mbata ma mono; ni mátui menu, mbata mevu. Kuma ngi mi tangela kidi, jipolofeta javulu ni athu aiuka endile kumona o ima o mua-lu monʼenu, maji ka i muene; ni kuívua ima i muala kuivʼenu, maji ka ivile. Ivenu-phe, muijiie kia lombolola o kifika kia mukuni a jimbutu, kʼivua muthu uoso o maka ma Utuminu ua Nzambi, anga u tokoka ku a ejiia, bhenhobho Dimonho diza di sumbununa ioso ia kuuile mu muẋima uê. Muenhú a mu kuua bhu mbanduʼ a njila. A mu kuua ididi bhu ndànji, muenhú uívua maka, anga u ma tambulula kindala ni ngalasa. Maji moxi diê-phe ua kambe lundanji, u nanga ngó kithangana. O ki moneka phaxi, mba ku kala ku mu zukutisa mukonda dia maka, kindala ua di bhale. A mu kuua mu minha, muenhú uívua maka, maji o luímbi lua mu ngongo-phe ni kusênduka kua jimbongo, kubhaka o maka mu a vundu, anga u tokoka kuima ibundu. A mu kuua mu mavu ma mbote-phe, muenhú uívua o maka, anga u mejiia; ió uima kidi ibundu, bhu kala ni iú umoxi u bhana hâma, iú makuinhi a samanu, o iú makuinhi a tatu. Jezú anga u a tela kifika kiamukuá, uixi: Utuminu ua Diulu ua dufangana ni muthu u kuua jimbutu jambote mu díbhia diê. Kioso-phe kiai athu ku kilu, nguma iê uiza, mu jimbutu jambote anga u kuua-mu jimbundu ja iangu, iu uaiê. O kia sabhuka jimbutu, hé ji mateka kuima, ku moneka dingi ni jimbundu ja iangu. Jiselevende ja mukua dibhata anga jiza, ji mu ibhula, exi: Ngana, eie mu dibhia dié kua kuuile-mu jimbutu ja mbote? Muala-phe kiebhi ni jimbundu ja iangu? Muene u ambela, uixi: Sai-ku nguma ia ngi bhange kienhiki. Kuala jiselevende: O kiki, ua mesena ni tuie ku ji nona-mu? Muène-phe, uixi: Kana! Sumba ki muia kunona-mu jimbundu ja iangu, mu ji vuzila kumoxi ni jimbutu ja mbote. Ehelenu-ju, jene joso ji kudile bhuamoxi katé kia kà bhia o idima. O bhu thembu ia kubhongolola kiene ki ngà kʼambela abhongolodi, kuila: Diangenu kubhongolola o jimbundu ja iangu, mu ji kute ita, phala ku ji oha. Maji o jimbutu jambote-phe mu ji bhongoluela mu kitula kiami. Anga u a tela kifika kia mukuá, uixi: Utuminu ua Diulu ua Difangana ni lumbundu lua mbutu ia mustarda, muthu ua lu katula, anga u lu kuna mu díbhia diê. O luene kidi kiene, lua suku-ku mu kutola ku jimbutu joso; ki lua-nda kukula-phe, idima ioso i kala ndenge, muiza muẋi ua kuila jinjila ji bhita bhulu jenda ni kutula mu jithangu jê. Anga u ambela kifika kia mukuá, uixi: Utuminu ua Diulu ua difangana ni kithûthume, a ki katula kuala muhatu, anga u ki sueka mu izongelu itatu ia fuba, katé iene ioso ia futunuka. Ima ioso iíi Jezú ua i tangela ifuẋi mu ifika. Sé kifika, ka a tangelediʼê kima; phala ni ki bhite kia tangele polofeta, uixi: Dikanu diami ngi di jikuila mu ifika, ngi tanga ima iósueke tunde ku dimatekenu dia ixi. Bhenhobho o mundu ua u xisa, uia mʼonzo. Jixibulu anga ji mu sanga, exi: Tu jimbuile kifika kia jimbundu ja iangu mu díbhia. Muène u kumbulula, uixi: U kuua jimbutu jambote, o Monʼa Muthu. O díbhia mu ngongo ioso; jimbutu jambote, o anʼa Utuminu ua Nzambi; jimbundu ja iangu, o anʼa Dimonho. O nguma uoso ua ji kuua, muene Diabhu; o thembu ia kubhongolola, o dizubhilu dia mundu; abhongolodi, o jianju. Kala-phe kia bhongolola o jimbundu ja iangu, a ji oha mu túbhia, kiene ue kia kà bhita ku dizubhilu dia mundu. Monʼa Muthu ua kà katula ji-anju jê, ni ja kà bhongolola mu Utuminu uê o ima ioso i bhangesa kudibhala, ni oso a bhanga úsueia, hé a kà a texi mu kitúbhia kia dikota. Muenhomo muene muà kala o kudila ni ku di kokota ku mazu! Kienhókio athu aiuka a kà di muika kala dikumbi ku mbanza ia Tata iâ. Uoso uala ni mátui, évue. Utuminu ua Diulu ua difangana ni kitadi kiósueke ku mukáu; anga bhu kala muthu u ki bonga, hè u ki dinga. Mu kutana kuê anga uia, u sumbisa ioso iala na-iu, anga u sumba o mukáu uenhó. Luamukuá dingi, Utuminu ua Diulu ua difangana ni ngenji u kala mu kufuna jiphélula jambote. O kia-ndu bonga phélula imoxi iate kiavulu, uia, u sumbisa ioso iala na-iu, anga u i sumba. Luamukuá dingi, Utuminu ua Diulu ua difangana ni uanda, a u takula mu menha, anga u kuata jimbiji ngó joso-joso. O ki uizala, atona a u sungila ku kanga, anga a xikama, o mbiji joso ja uabha a kuata ku ji nonena mu itutu, o jaiibha a ji texi. Ni ku dizubhilu dia mundu, kiene ue kia kà bhita. O ji-anju ja kà tunda mu ku tungula athu aiibha, mua iá aiuka. O aiibha há a kà a texi mu kítubhia kia dikota. Kuene kuà kala o kudila ni ku di kokota ku mazu. Ima ioso iíi mua ivuenunu kiambote? Exi, Xi! Kuala muène: Uila kiki, mesene ioso u longa o Kitumu, hé u di bhanga xibulu ia Utuminu ua Diulu, u difangana ni tata ua tambula konda ia dibhata, u katula mu dilundilu diê ima ióbhe ni iókulu. Anga ki bhita, kuila kia zubha Jezú ifik ʼii, bhenhobho u tunda-bhu. O ki eza mʼoxi iê-muène, u kuata ku a longa mu dilombe diâ; ene iá a diuana, exi: Kuebhi kuene kua mono muthu muenhú o unjimu uosʼú, ni isum ʼiíi ia-lu bhanga? Iú ki muène monʼa kalupindelu? Mamʼâ ka mu ixana exi: Madiia? O jiphange jê ki ene a Tiiaku, ni Zuze, ni Ximá ni Juda? Ni jiphange jê ja ahatu, ene oso ki etu-nâ? Muthu iú ima ioso iii, ua i sange kuebhi? Anga a mu longolola. Nguauâ ku mu suua. Jezú-phe u ambela, uixi: Polofeta, bhu mu kamba ngó ujitu, kikale mʼoxi iê-muène, ni bhu bhata diê. Muène bhenhobho ka tenene kukalakala-bhu isumua iavulu, mukonda dia ene kukamba o kuxikana. Bhu thembuʼobho, Helode dia tetalaku, muenexi a Ngalileia, anga uívua o fuma ia Jezú. Hé u ambela jiselevende jê, uixi: nuka mu ʼalunga; kiene kia mu kaiesa, ni jinguzuʼiji ja kubhanga isuma iosuʼ iii. Kuma Helode ua kuatele Nzuá, iu ua mu kutu, ua mu tesa mu ʼaleia, mukonda dia Helodiia, mukaji a phangʼié Felipe. Mukonda o Nzuá dia Batizu ua mu ambelele, uixi: Eie ku tokala kusakana ni muhatuʼa phangʼiê! O kiejile ku mu jibha, ua kexile ni uôma ua mundu, mukonda o Jijundé a mu xikana kuma polofeta. Kutula-phe bhu kizuua kia Helode, kia kutenesa mivu, monʼa Helodiia ua muhatu u kala mu kina mu ʼaxaxi-kâ, Helode anga ki mu uabhela. Bhenhobho anga u mu ambela ni kulôka, kuma ioso ia mu bhinga u mu bhana-iu. O muène kuma a mu longesa kiá kuala manhâ, uixi: Ngi bhane kindala bhenhabha, bhu dilonga, o mútue ua Nzuá dia Batizu! Muenexi anga u kenanana. Maji mukonda-phe dia kulôka kuê, mukonda ue dia iá a xikama-nê ku meza, u tuma ku mu bhana-u. Anga u katula muthu kuia ku batula mútue ua Nzuá dia Btizu mu ʼaleia. Mútue uê anga a u bheka bhu dilonga, hé a u bhana monʼa kilumba, muène anga u u bheka kua mamʼâ. Jixibulu jê anga jiza, ji zangula o kimbi, ji mu funda; anga aia ku ki tangela Jezú. Kienhókio Jezú kia kʼivu, u katuka mu ixi ioio, u endela mu bote, anga uia ku matutu, ku kididi kia ubheka. Kifuẋi-phe kia kʼivu, a mu kaiela bhoxi, a tundu mu jimbonge joso. Jezú anga u tomboloka, u sanga kifuẋi kia dikota, anga u a kuatela henda, hé u saka o jihaxi jâ. Kutula mu ngoloxi, jixibulu jiza kua muène, exi: Kunu mu iangu mu tuala, o dikumbi diaii. Sulula o ifuẋi ni aie ku jisanzala, mbé a sumbe mákudia. Kuala Jezú: Ene ka bhingi ngó kuia; enuenu a bhanienu kúdia. Exi: O bhabha tuala-bhu ngó ni mbolo jitanu ni mbiji jiiadi. Kuala muéne: Ngi bhekelienu naju! Muène anga u tuma mundu kuxikama bhu iangu. Hé u katula o mbolo jitanu, ni mbiji jiiadi, u tala ku diulu, u sakidila Nzambi, anga u kuata kubhasujula o jimbolo ni ku ji bhana jixibulu, ene hé a kala mu ji uanena o mundu. Ene oso anga a dia, ekuta. Ku ibhasu ia subhujuka, maxibulu anga a nona-ku kuinhi dia ngalu ni jiiadi jezala. Enhá adi, a tena midi jitanu ja mala; o ahatu ni anandenge engi. Kithangana kienhókio Jezú anga u bhinjika jixibulu jê ku di longa mu bote, ni ku mu tuamenena ku sámbua, kioso muène kia xala mu sulula ifuẋi. Kia zubha ku sulula o ifuẋi, uia ku mulundu, ku ubheka, mu kusamba. Mu ngoloxi, kuma kua fulamana kiá, anga u kala kuenhoko ubheka uê. Kiosuʼiki-phe o bote ieza kiá mu ʼaxaxi ka kizanga, a tate ni mafuta, mukonda ala mu bhânga ni kitembu. Mu kilangidilu kia kauana kia usuku, kuila kizuua kia di te kiá bhoxi, muène anga u a sanga, uala mu kuendele ku thanduʼ a menha. Jixibulu kia mu mono, uala mú kuendele ku thanduʼa menha, miẋima ia a titila, exi: Kiki kilulu; anga a di kola ni uôma! Kienhokio-phe Jezú u a zuelesa, uixi: Tululukenu, eme! Ki mu kale ni uôma! Phetele anga a mu kumbulula, uixi: Ngana, ki ki kala eie-muène, ngi tume ngi ku sange koko, ku thanduʼa menha. Kuala muène: Izá! Phetele anga u tuluka mu bote, u kala mu kuenda ku thanduʼa menha, uala kuia kua Jezú. Maji kia mono o kitembu kia nguzu-phe, uôma ua mu kuata. O ki andeka kuboba, u di kola uixi: Ngana, ngi kudile! Kindala kienhókio Jezú u sunununa lúkuaku luê, u mu kuata, anga u mu ambela, uixi: Eie ua tolo o kuxikana, phata ia ku kuatela-hi? Kia zubha kiiadi kiâ ku di longa mu bote, kitembu ki di xibha. Maxibulu oso ala mu bote anga a mu bheza, exi: Kidi kiene, eie u Monʼa Nzambi. Kutula ku sámbua kunhá, a kuaka bhu oxi ia Jenezalé. Akua-xi koko, kia zubha ku mu ijiia, a bhana jingolokela kʼoxi ioso, anga a mu bhekela jihaxi joso. Ánga a mu dionda phala a mu kuate ngó ku muxiku ua thanga iê. Oso-phe a mu kuata, anga eluka. Kienhokio kua Jezú kuiza jifalizeu ni jisaduzeu ja tundu ku Jeluzaleme phala kuzuela-nê anga a mu ibhula, exi: Phala-hi jixibulu jê ji tondala o kífua kia lekelela adiakimi okulu? Kuma ene kia dia ka sukula maku, kala kiene o kijila kietu kia tu xila akulu-a-ndamba. Muène-phe u a vutuila, uixi: Enu uenu, phala-hi mu tondala o kijila kia Nzambi, mukonda dia kífua kienu? Mbata Nzambi uambe, kuma: Bhana tatʼ ʼenu ni mamʼenu ujitu. O uoso u xinga tatʼâ, mba mamʼâ, muthu ua ku mu jibha. Enu-phe muixi: Uoso u ambela tatʼâ mba mamʼâ, uixi: Ioso i ueji kubhandulukila ko-kuami, nga i lumbila Nzambi, kuabhu, o tatʼâ ka mu bhanʼê dingi ujitu. Mu kubhanga kiki, o maka ma Nzambi mua ma tumbulula mukonda dia kífua kienu. Muala ni kàdia. Kidi kia Izaia, kia mi tange, uixi: Nzambi uambe: Athu iá a ngi xila ni mizumbu iâ; miẋima iâ-phe ia ngi kala kualebha. A ngi bheza-phe ngó makutu, ni kulonga ijila ia tumu ngó athu, kala Nzambi muène ua i tumu. Muène anga uixana kifuẋi, uixi: Ivenu, mu ijiie: Kima ki bokona mu kanu, ki kiene ki xidisa muthu; inda ki tunda mu kanu, kiene ki xidisa o muthu. Jixibulu anga jiza, ji mu ambela, exi: Eie ua kijiia kuma jifalizeu ja fatuluka mú kuívua o makʼ ama? Jezú-phe ua vutuila, uixi: Kidima kioso kia bhingi Tata iami mu diulu ki muène ua ki phaphe, ki bhinga ku ki vuza. A ehiʼenu! Ala atuameneni a ifôfo. Kifôfo-phe, se ki tuamenena kifofo ni mukuá, kiiadi kiâ a-nda kudibhala mu dikungu. Phetele u kumbulula, uixi: Tu jimbuile kifikʼ okio. Jezú-phe, uixi: Ni enu uenu, kífua hanji mua kambe ku kʼijiia? Kífua ki mu mono kuma kioso ki bokona mu kanu, ki bhita mu mala, anga ki tundila bhoxi? Ima-phe i tunda mu kanu, ia tundu ku muẋima, iene i xidisa muthu. Mbata mu muẋima muene mu tunda ixinganeku iaiibha; makujibha, jiphànda, maundumbu, mauii, maumbangi ma makutu, makuxinga. Ima ienhiʼii iene ima i xidisa o muthu; o kúdia-phe ni maku ki mósukule, ki ku xidisa muthu. Jezú anga u tunda kuenhoko, uia mu jixi ja Tilu ni Sidónia. Talesa-phe muhatu a mukua Kanana u tunda mu jimbanduʼ omo, anga u di kola, uixi: Ngi kuatele henda, Ngana, u monʼ a Davidi! Monʼami ua muhatu, Diabhu dia mu salula kiaiibha. Maji Jezú-phe ka mu kumbulula kima. Jixibulu anga jiza, ji mu dionda, exi: Mu kaie, aiê; kuma ua tu nhenganana ni kudikola. Muène-phe u kumbulula, uixi: Eme a ngi tumu ngó ku jimbudi ja jimbidila ja dibhata dia Izalaiele. O muhatu-phe uiza, u mu sambela, uixi: Ngana, ngi kudile! Muène u kumbulula, uixi: O mbolo ia ana, ki i tokala ku i texila tuana tua jímbua. Muhatu-phe, uixi: Kiene, Ngana! Maji o tuana tua jímbua-phe, tu dia ku ixete i lalumuka ku meza a ngana jâ. Jezú bhenhobho u mu vutuila, uixi: Muhatu ua kime, o kuxikana kué kua-vulu! Ki di bhange, kioso ki ua mesena. Monʼê anga u iluka, tunde mu kumbi dienhódio. Jezú anga u tunda kuenhoko, hé uiza bhua zukama ni bhu kizanga kia Ngalileia. Anga u banda ku mulundu, u xikama koko. Anga a mu sanga ifuẋi iavulu, kumoxi ni atenguna, ifôfo, ni mabubu, ni inema, ni amukuá dingi avulu, anga a mu tudila-nâ bhu inama iê. Muène-phe, ene oso anga u a saka. Katé kifuẋi kia diuana, kia mono mabubu ia zuela, inema íi di sanza, atenguine ia enda kiambote, ifôfo íi mona. Anga a kala mu bhana fuma kua Nzambi ia Izalaiele. Jezú anga uixana jixibulu jê, uixi: O mundu nga a kuatela henda, mukonda nga nange-nâ izuua itatu kiá, kala dingi ni kúdia. Ki nga mesena ku a sulula ni nzala, sumba a sendukila mu njila. Kuala jixibulu: Kuebhi-phe ku tu mona, mu iangʼumu, jimbolo ji soka, o kifuẋi kiosuʼiki ni kʼikuta? Eme Jezú: Mbolo jikuẋi ji muala na-ju? Exi: Sambuadi, ni tumbiji tuòfele. Muène anga u tuma kifuẋi kuxikama bhoxi. Anga u zangula sambuadi dia mbolo, ni tumbiji, hé u sakidila Nzambi, u ji bhasujula, anga u ji bhana ku jixibulu, o jixibulu anga ji bhana o kifuẋi. Ene oso anga a dia, hé ekuta. Ku ibhasu ia subhujuka anga a nona-ku sambuadi dia inda iezala. Ene adi-ku a tena midi jiuana ja mala; ahatu ni anandenge engi. Muène anga u sulula o ifuẋi, u di longa mu bote, anga uiza mu jimbambe ja Mangadana. Jifalizeu ni jisaduseu anga eza ku mu londa, a mu bhinga ku a edikiza kijimbuete ku diulu. Muène-phe u a vutuila, uiixi. Enu, mu ngoloxi, muixi: Kuma kuanda kúkia kiambote, kuma diulu dia kusuka. Mu kimemene, muexi: Lelu mvula! Kuma ku diulu kua kusuka, kualômbo. Akua mangonha! Muejiia kutungula o pholo ia diulu, maji mu lémbua kutungula o ijimbuete ia jithembu! Muiji uaiibha, ua akua jiphànda, u sota kijimbuete! Kijimbuete-phe ka a bhana-kiu, kikale ngó o kijimbuete kia Jona, kuabhu! Anga u a-xa bhobho, uia kuengi. Jixibulu anga a zaúka ku sámbua, anga a jimba kuambata jimbolo. Jezú anga ua ambela, uixi: Alukenu, mu dimukine o kithûthume kia jifalizeu ni jisaduzeu. Ene anga a fueta mudiâ, exi: Muène ua ki zuelela o jimboluʼ ojo, ji tua kambe kuambata. Jezú kia ki mono, uixi: Enu tata, mua tolo o kuxikana, muala ku difuetela-hi mudienu, mukonda dia kukamba kuambata o jimbolo? Kífua kiluua mu mona, ki mu lembalala o mbolo jitanu ku midi jitanu ja mala ni jingalu ji mua nonene-ku? Ni sambuadi dia jimbolo ku midi jiuana, ni inda ioso i mua nonene-ku? Ki mu kʼivu kiebhi kuila o jimbolo ki jene ji nga tange? Dimukinenu-phe o kithûthume kia jifalizeu ni jisaduzeu. Ene iá a kʼivu kiua kuma o kithûthume ki nanukisa o jimbolo ki kiene kia tange o ku ki dimukina, maji o ulongelu ua jifalizeu ni jisaduzeu. Kiki kieza Jezú mu jimbandu ja Sezaleia ia Felipe, uibhula jixibulu jê, uixi: Eme, Monʼa Muthu, athu ala ku ngʼila kuma eme nanhi? Kuala ene: Amoxi exi: Nzuá dia Batizu; amoxi, exi: Elija; amukuá exi: Jelemiia, mba muthu ku jipolofeta. Muène anga ua ambela, uixi: Enu-phe, muixi eme nanhi. Kuala Ximá Phetele: Eie u Kristu, Monʼa Nzambi ia muenhu. Jezú u kumbulula, uixi: Eie ua zediua, Ximá dia Jona! Mukonda o kidi kienhiki eie kua kʼijidila ku xitu ni manhinga, maji a ku bhana-kiu kuala Tata iami uene mu diulu. Kala kiki, ngi ku ambela dingi, kuma eie Phetele, o bhu ndànji iíi, bhene bhu ngi tunga o Ngeleja iami, o mielu ia Kalunga ki ia kà tena ku i lundumuna. Eme ngi ku bhana o jisabhi ja Utuminu ua Diulu; kioso ki u kuta eie mu ngongo, ni mu diulu ki kala kiókute; kioso ki u jituna eie mu ngongo, ni mu diulu ki jituka. Behnhobho Jezú anga u tendelela jixibulu kuila ki ji tangele muthu kuamba Jezú muene Kristu. Tunde bhu thembu ioio Jezú u kuata kuidikiza jixibulu jê kuma muène u bhinga kuia mu Jeluzaleme, kumona jiphaxi javulu ku adiakimi, ni ku jinganga ja makota ni asoneki, ni ku mu jibha, ni kufunuka mu kizuua kia katatu. Phetele anga u kuata ku mu funhisa, uixi: Lu ku suke, Ngana! Kienhiki ki ki ku bhite. Bhenhobho Jezú-phe u sakuka, u ambela Phetele, uixi: Bhita ku dima diami Satana! Eie ua di bhange u ditadi dia kidibhukanu, ua-lu sota ku ngi bhalesa mu njila iami! Kuma o ima ia Nzambi ki iene i ua bhake muẋima, ni ku i xinganeka, maji o ima ia athu! Kienhókio Jezú u ambela jixibulu jê, uixi: Se muthu ua mesena ku ngi kaiela eme, a di fule o kudibanza muène-muene, a zangule dikulusu diê, a ngi kaiele. Mukonda uoso ua mesena kubhulula muenhu uê, ua-nda ku u texi; o uoso u texi muenhu uê mukonda diami, ua-nda ku u bonga. Muthu u bhanduluka-hi, se ua nganhala ngongo ioso, nʼa te-mu o muenhu uê? Inga muthu u bhanahi mu ta uenji ua muenhu uê? Mbata Monʼa Muthu ua kèza mu kijingu kia Tata iê, kumoxi ni ji-anju jê; Thembuʼoio, kala muthu, ua kà mu vutuila kioso kia tokala mu ikalakalu iê. Ngi mi ambela kidi, emana bhabha, sai-bhu ni iá ka kà lola kalunga, katé kia kà mona o Monʼa Muthu uala kuiza mu ungana uê. Kubhita izuua isamanu, Jezú u katula Phetele, ni Tiiaku, ni phangʼiê Nzuá, hé u a bheka ku thala ia mulundu ualebha, kʼubheka uâ. Kuenhoko muène anga u kituluka bhu pholo iâ. O pholo iê i di muika kala dikumbi, izuatu iê i zela kala muanha, Talesa-phe, kua a tukulukila Mozé ni Elija, a kala mu kuzuela ni Jezú. Phetele anga u kumbulula, u ambela Jezú, uixi: Ngana, kiauabha se tu kala bhabha. Eie Ngana, se ua mesena, ngi tunge-bhu fundu jitatu: íi o ié, íi ia Mozé, íi ia Elija. Kioso Phetele kia kexile hanji mú zuela, talesa, dituta di luendela dia a vungina; o mu dituta anga mu tunda dízui, dixi: Muenhú Monʼami uózole, uene mu ngi sangulukisa. Ioso ia zuela, mu ivienunu muene! Jixibulu kia kʼivu, a di bhala jipholo bhoxi, uôma uavulu ua a kuata. Jezú anga uiza, hé u a tungutisa, uixi: Balumukenu, ki mu kale ni uôma! Ene kia zubha kuzambula mesu, ka mono dingi muthu, Jezú ngó a xala-nê. Kia kala mú kulumuka mu mulundu, Jezú u a tuma, uixi: Kisuma kiki ki mu ki tangele muthu, katé kia kà fukunuka Monʼa Muthu ku madifundu. Jixibulu anga a mu ibhula, exi: O jimesene ene mu longa o Kitumu, ala mú zuela kiebhi kuma kikale Elija u dianga kuiza? Muène u a vutuila, uixi: Kidi kiene, Elija uiza, o ima ioso hé u i bheka mu uiukilu uê. Eme-phe ngi mi ambela kuma Elija uejile kiá; ene-phe ka mu ijiia, maji a mu bhange ioso ia mesena. Kiene ue, Monʼa Muthu ua kà tala hadi kua ene. Jixibulu bhenhobho a kʼivu kuma Ngana ua tange Nzuá dia Batizu. Kia bhixila bhuala kifuẋi, kuiza muthu u mu fukamena, uixi: Ngana, monʼami mu kuatele henda! Kuma muène uene ni kikonha, ua kate kiaiibha, kua bhingi ua di bhale kiá luavulu mu túbhia, ua di bhale ue kiá luavulu mu menha. Nga mu bheka ku jixibulu jé, maji ene-phe ka tena ku mu saka. Jezú anga u kumbulula, uixi: Muiji ua kambe o kuxikana, ua thathamana! Ngi kala ni enu katé bhebhi? Katé bhebhi ngi kala ni ku mi xididikila? Monʼé ngi bhekele-nê bhabha! Jezú anga u bazela o dimónho, dimónho anga di tunda mu mukutu uê. Mona anga u disanza tunde mu kumbi dienhódio. Jixibulu anga jiza kua Jezú ku ubheka, exi: Etu dimónho diodio, tua lembuela-hi ku di kaia? Muène ua ambela, uixi: Mukonda o kuxikana kuenu kua tolo. Kuma ngi mi ambela kidi, se mu kala ni kuxikana né kua sokoʼé ngó ni lumbundu lua mbutu ia mustarda, mua kʼàmbela mulundu iú, muixi: Sondoloka bhabha, uie bhaná! Uene ua kà sondoloka. Enu mu kala ni kutena, kana kima ki mu lémbua. [ Maji o mbutu iíi-phe ia dimónho, ku di kaia kuê, kikale mu kusamba ni kujila.] Kioso maxibulu kia kala mu bhanga izuua ku Ngalileia, Jezú, ua ambela, uixi: Monʼa Muthu hinu a kà mu bhakula bhu maku ma athu. Ene a kà mu jibha, maji ua kà fukunuka mu kizuua kia katatu. Ene anga a kala ni malamba mavulu. Kia bhiẋila Jezú ni maxibulu mê mu Kafanau, akua kutambula kitadi kia lubhaku lua tembulu eza kua Phetele, exi: O Mesene ienu kitadi kia tembulu ka mu ki bhana? Muène uixi: Xi! Kia zubha kutula mʼonzo-phe, Jezú u dianga ku mu ambela muène, uixi: Ximá eie ua fika kiebhi? O jisobha mu ngongo ji tambula madijimu ni lubhaku kua nanhi? A tambula ku anʼa akuaʼ xi, inga ku athu engi? Phetele kia vutula, uixi: Ku athu engi, Jezú uixi: Hé kiene, ana ka tokala dingi kubhana. Phala-phe ka kale ni diba dia ku tu longolola-na-diu, ndeie ku kizanga, ua kà te nzolo mu menha, u kuate mbiji ioso i dianga kubanda. O ki u i jikula mu kanu diê, ua ká sanga-mu kitadi ki soka kufuta o mibhaku ietu. Tambula-kiu, ua kà a bhane phala eme ni eie. Kumbiʼodio jixibulu jiza kua Jezú, exi: Nanhi-phe uà kala kota mu Utuminu ua Diulu? Muène anga u ixana kamona, u ka xikamesa muʼ axaxi-kâ, uixi: Ngi mi ambela kidi, muenhu uenu se u kamba kubiluka, ni mu kale uila mu anandenge, ku mua kà mona kididi mu Utuminu ua Diulu. Uoso-phe u di tolesa kala o kamonʼ aka, muène kota mu Utuminu ua Diulu. Uoso u tambulula, kamona mukuâ ni kaka, mu dijina diami, ua ngi tambulula eme. Uoso-phe ku tuana tutu, tua ngi xikana, u fudisa-ku kamona kamoxi ku ngi kaiela Eme, kia mu tokala o ku mu nhenga kiditadi mu xingu, ni ku mu bobesa muʼalunga mua zongo. Lamba dia mundu mukonda dia ifudisu i bhekela athu ku ngi xisa Eme! Ima iíi kia bhingi i bhita muene, maji uoso-phe u i bheka, lamba diê! Lúkuaku lué, mba kinama kié, se kia ku fudisa, batula-kiu; u ki texi! Mukonda ujitu uê kota o kubokona ku muenhu u kinema, mba ua kambe kidiandu, kana o kukala ni maku maiadi mba inama iiadi, nʼ a ku takula mu túbhia ki tuà jima dingi. Ni diesu dié, se di ku fudisa, lokola-diu, u di texi! Mbata ujitu uê kota o kubokona ku muenhu u mukua diesu dimoxi, kana o kukala ni mesu maiadi, nʼ a ku takula mu ifernu ia túbhia. Alukenu, ki mu tènde kamona ku tuana tutu. Mbata ngi mi ambela kuma, o ji-anju jâ mu diulu jene mù mona o pholo ia Tata iami uene mu diulu. [ Kuma Monʼ a Muthu ueza mu sota uoso ua jimbidila.] Enu mua fika kiebhi? Diiala se di kala ni hâma ia mbudi, anga bhu mu jimbila imoxi, muenhó u bhanga kiebhi? Manhi ka-nda kuxa o makuinhiʼ ivua nʼivua ala mù kúdia ku mulundu, nʼ aie mu sota iíi ia jimbidila? O kia-nda ku i bonga, ngi mi ambela kidi, kuila u beta ku i sangulukila ioio, dikué o makuinhʼ ivua nʼ ivua ja kambele kujimbila. Kiene kimoxi, ki kiala mu vondadi ia Tatʼenu uene mu diulu; kʼ andala kuila ku tuana tutu bhu texika kamoxi. Mukuenu se ua ku te kituxi, ndeie u mu idikize kikuma kiê, maji ni eie ni muène ngó ku ubheka uenu. O kia kuívua, mukuenu ua mu nganhala. Kia kamba-phe ku kuívua, katula dingi kiiadi mba kitatu, phale u bhange kala kia tange o Mikanda ia Ngana, kuila: Kutetulula maka moso, kikale ma tetulukila mu kanu dia mbangi jiiadi mba jitatu. Kia di tuna kua evua ene, ka ki tangele ngeleja; o ngeleja ue se ua di tunu ku ívua, a ku kale mukuâ ni mukua matumbu, mba mukua kutambula lubhaku. Ngi mi ambela kidi, kuma ima ioso i mu kutʼenu mu ngongo, ni mu diulu i kala iòkute; ima ioso i mu jituna mu ngongo, ni mu diulu i jituka. Lua mukuá dingi ngi mi ambela: Se mudienu mu kala kiiadi, a di xikina mu ngongo kima kioso kia bhinga, mu kusamba, kienhókio a ki bhanga kuala Tata iami uene mu diulu. Mbata bhuoso bhu bhongoloka kiiadi mba kitatu mu dijina diami, eme bhene bhu ngi kala muʼ axaxi-kâ. Phetele anga uiza, u mu ambela, uixi: Mukuetu u ngi ta kituxi lukuxi, ni ngi mu loloka? Ngi mu loloka lusambuadi? Kuala Jezú: Eme ki ngi ku ambela lusambuadi; maji katé lumakuinhi sambuadi a masambuadi. Kienhiki Utuminu ua Diulu ua difangana ni muthu, muenexi, ua mesena kubhanga jikonda ni jiselevende jê. Kia kuata ku jikonda, a mu bhekela muthu uadi dikongo dia kuinhi dia midi dia talendu. Kuma kia kufuta ka ki mono, ngana iê u tuma ku mu sumbisa, ni muhatuʼê, ni anʼê, ni ima ioso iala na-iu, phala dikongo ku di futisa. Selevendeʼ oio anga u di bhala, u mbolomoka, uixi: Ngana, ngi kuatele henda, hinu ioso ngi ku fute-iu! Ngana ia selevende ienhoio, kuma henda ia mu kuata, u mu jituna, u mu loloka o dikongo. Selevendeʼ oio-phe u tubhuka, u sanga selevende ni mukuâ ua mu di dikongo dia hâmʼ a denádia. Anga u mu kuata, u mu xina bhu xingu, uixi: Dikongo diami futa-diu! Selevende ni mukuá anga u di bhala, u mu dionda, uixi: Ngi kuatele henda, hinu ioso ngi ku fute-iu! Muène-phe nguê! Hé uianê u mu tesa mu ʼaleia, katé a mu futu dikongo diadi. Akuá-phe kia zubha ku ki mona, kia bhangʼ iki, kia a iibhila kiavulu. Anga eza kua ngana iâ, a mu tangela kioso kia bhiti. Ngana iê anga u mu ixana, uixi: Eie selevende ia kimi, u kísueia! Eme nga ku ehela dikongo diosuʼ odio, mukonda ua ngi dionda; manhi eie kífua ki kia ku tokalele ku kuatela mukuenu henda, uila eme ki nga ku kuatela eie o henda? Ngana iê njinda i mu kuata, anga u mu bhana akua kaleia, katé bhuoso bhua kà futila dikongo dioso diadi. Ni Tata iami mu diulu, kiene kia kà mi bhanga enu, se ku miẋima ienu mu kamba kuloloka mu kidi mukuenu uoso-uoso u mi bhanga kima kiaiibha. Kia zubha Jezú kuta makʼ ama, u tunda mu Ngalileia, anga uiza mu kiuanu kia Judeia, ku sámbua dia Njolodá. Ifuẋi iavulu anga i mu kaiela, muène anga u a saka. Jifalizeu anga jiza kua muène, phala ku mu londa, exi: Manhi mu Kitumu kietu ki kôla diiala kusenga muhatuʼê mukonda dia kikuma kiosokioso? Muène anga ua a vutuila, uixi: Manhi kiluua mu tanga kuma Ió uoso ua a bhanga mu dimatekenu, ua a bhanga diiala ni muhatu? Iú uambe, uixi: Mukonda dia kiki, diiala dixa tatʼâ ni mamʼâ, hé u di kuatenena kua muhatuʼê. Ene kiiadi kiâ anga a kala xitu imoxi. Kienhiki ene kala dingi kiiadi, maji xitu imoxi kiá. Ioso-phe ia bandeka Nzambi, ki bhu kale muthu u i uanununa. Kuala ene: Mozé-phe ua tu tumina-hi ku mu bhana mukanda ua kusenga, ni ku mu ambudisa? Eme Jezú: Mozé ua mi ehela kusenga ahatu enu mukonda dia kukola kua miẋima ienu. Tunde-phe ku dimatekenu ki kiene kia kexile-ku. Eme-phe ngi mi ambela, kuma muthu uoso u senga muhatuʼê ua fiiele mukonda dia kikuma kiengi, o kia phànda ki kiene, anga u sakana muhatu uengi, muenhú ua te phànda. Jixibulu anga ji mu ambela, exi: Kikexilu kia diiala ni muhatuʼê se kiene ki kiala, kota o kufula kusakana. Muène-phe ua ambela, uixi: Athu oso ka tena kutambulula makʼama, kikale ene ngó a bhana-kiu kuala Nzambi. Mukonda ima i fudisa kusakana iavulu, kuma sai-ku makudi kiene kiá ki eniâ, tunde mu ku a vuala kuâ; sai-ku iá a a bhangesa ku kala makudi kuala athu; sai-ku iá ene kiá a di bhangesa makudi, mukonda dia Utuminu ua Diulu. Uoso ua tena ku ki tambulula, a ki tambulule. Anga a mu bhekela tuana tua ndenge, phala muène a te maku mê ku thandu diâ, ni kusamba. Jixibulu anga a a bazela. Jezú-phe, uixi: Ehelenu tuana, kana ku tu fudisa ku ngi bhiẋila; Mukonda o Utuminu ua Diulu ua ngene ua oso akuâ ni iá. Muène anga u tula maku mê ku thandu diâ, anga u tunda-bhu. Talesa, ku mu tukulukila muthu, uixi: Mesene ia mbote, eme ngi bhanga mbote iahi, phala ngi mone o muenhu ki uabhua? Muène anga u mu ambela, uixi: Eie uala ku ngiia kiebhi iambote? Saiku umoxi ngó uambote, muene Nzambi. Ki uinda-phe u bokona ku muenhu, aiuka ijila. Kuala muène: Ijila kuxi? Eme Jezú: Ienhiʼii: Kujibhe mukuenu; ku te phànda, ku nhane; ku bhane umbangi ua makutu; Tatʼenu ni mamʼenu a bhane ujitu; Mukuenu mu zole kala ki ua di zola eie-muène. Kuala munzangala: Iene ioso iíi nga iaiuka. Kua ngi kambe ihi dingi? Jezú ua mu ambela, uixi: Eie se ua mesena kutenena, ndé, kà sumbise ioso i uala na-iu, o jimbongo jê u ji uanene jingadiama, phala u kale ni jimbongo mu Diulu, nda uize kiua u ngi kaiele eme. Munzangala-phe ki evu makʼama, uai ni mukondo, kuma mukua jimbongo javulu. Jezú anga u ambela jixibulu jê, uixi: Ngi mi ambela kidi, mukua itadi ki mu bhonza, o kubokona mu Utuminu ua Diulu. Lua mukuá dingi ngi mi ambela, inda o kamelu kubhita bhu dizungu dia nguia, ki ki bhonzo kala kia mukua itadi kubokona mu Utuminu ua Nzambi. Jixibulu kia zubha kuívua kiki, a diuana kiavulu, exi: Nanhi-phe u tena kubhuluka? Jezú ua exi suí, anga u zuela, uixi: Ku athu ki ki xikina; kua Nzambi-phe iene ioso i xikina. Phetele anga u mu kumbulula, uixi: Talesa, etu, iene ioso tua i xi, etu tua ku kaiela; diláu dietu di kala dia-hi? Jezú anga u mu ambela, uixi: Kidi kiene ngi mi ambela, mu kikexilu kióbhe. Monʼa Muthu kia kà xikama ku kialu kia ungana uê, enu uenu mua ngi kaiela, mua kà xikama ku kuinhi dia ialu niʼiadi, mu fundisa kuinhi dia miji niʼiadi ia Izalaiele. Uoso ue u-xa jinzu, mba jiphange ja mala, mba jiphange ja ahatu, mba tata, mba mama, mba muhatu, mba ana, mba jixi, mu henda ia dijina diami, ioso ia-xi i mu vutukila luhâma, hé ua kà lundula ue ni muenhu ki uàbhua. Sai-phe avulu a sukidila lelu, hádia a kà dianga; ni iá a dianga lelu, hádia a kà sukidila. Kuma Utuminu ua diulu ua difangana ni muthu, mukua dibhata, u tunda mu kimene mu kukasa jingunza aia ku mulenga uê. Amukuá, kia di xikana-nâ mu kizuua denádia, kizuua denádia, kala kiene o kífua kiâ, u a tuma ku mulenga uê. Ku ola ia katatu anga u tunda dingi, u sanga amukuá ala ku di nanga bhu kitanda; Anga ua ambela, uixi: Ndenu uenu ku mulenga, kioso kia tokala kiene ki ngi mi futa. Ene anga aia. Ku ola ia kasamanu anga u tunda dingi luamukuá, ni ku ola ia kávua, anga u bhanga dingi kienhiki. Ku ola ia kakuinhi ni imoxi u tunda, anga u sanga amukuá emana. Anga u a mbela, uixi: Mua di nangenʼahi kumbi diosuʼidi, né ngó kubhanga kima? Exi: Mukonda kana-ku muthu ua tu kase. Kuala muène: Ndenu uenu ku mulenga uami. Kutula mu ngoloxi, mukua mulenga uambela kaxelu kê, uixi: Ixana o jingunza, u a bhane o futu iâ. U matekena kua ió a sukidila kubokona, o ió a diangele kubokona a kaiele kuema. A bokuene ku ola ia kakuinhi ni kamoxi, anga a a bhana kala muthu denádia. O ió a diangele kuiza a fika, exi: Etu ua-nda ku tu tela-ku dingi; maji ni ene uâ, muthu o denádia diê, muthu o denádia diê. Kia zubha ku di tambula, mukua ʼnzo a mu longolola, exi: Iá a sukidila, a kalakala ola imoxi, eie-phe ua a sokelesa ni etu, tua huha dikumbi dioso ni muanha uatu. Muène anga u vutuila-bhu muthu mudiâ, uixi: Kamba, eie ki bhuala bhu nga ku fumbila. Eie kua ngi xikanene mu kizuua denádia? Katula o kiê, uende ni kuié. Nga mesena kioso ki nga mi bhana enu, ni iá a sukidila ue kiene. Kífua o kiami eme-muène, ki ngi bhangeʼami na-kiu kioso ki nga mesena? Eie o diesu diê di kala ni dixinga, mukonda diami eme nga bhange o mbote? Jezú anga uila kiki, uixi: A sukidila, a kà ʼdianga; o a dianga, a kà sukidila. Jezú, kia kala mu banda ku Jeluzaleme, u ixanena kuinhi dia xibulu ni kiiadi bhu mbandu, anga u a mbela mu njila, uixi: Talesenu, tuala mu banda ku Jeluzaleme; Monʼa Muthu a kà mu bhakula ku jinganga ni ku jimesene ja kulonga Kitumu. Ene a kà mu êlesa phala ku mu jibha; a kà mu bhana ku matumbu ku mu bhanga kasekelu, ni ku mu bunda ni kibetu, ni ku mu phaphela ku dikulusu. Maji mu kizuua kia katatu-phe ua kà fukunuka. Kienhókio, mamʼa anʼa Zebedeu uiza ni anʼê, anga a mu fukamena, ni ku mu bhinga kima. Muène uixi: Kima kiahi ki ua mesena? Uixi: Bhana ngonge kuma hádia ki u kala u sobha, ku ungana uê, anʼami aiadi iá a xikame, iú ku mbandu ié ia kadilu, iú ku mbandu ié ia kiasu. Jezú-phe u vutuila, ana kiiadi a muhatu, uixi: Ki mua kʼijiia kioso ki mua bhingi. Enu mu tena kúnua dikáu di nganda kúnua Eme? Ni ku mi batizala batizu ia ngi batizala na-iu Eme? Exi: Tua soko-bhu. Kuala muène: Kia uabha! Dikáu diami mua kà di nua muene, a kà mi batizala ni batizu ia ngi batizala eme. Maji o ku Xikama-phe ku madilu mami, ni ku kiasu kiami, ki kiami eme ku ki bhana, kuma kiangene-phe kia ió oso a a iudikila ididi iíi kuala Tata iami. O dikuinhi, kia kʼiivu, a futulukila jiphange jiiadi. Jezú anga ua exana ene oso, uixi: Enu muejiia kuma o jingana ku matumbu ji bhikisa o ifuẋi iâ, o makota mʼathu mudiâ ene a kala mu tumina. Mudienu-phe ki ki kale kiki; uoso-phe mudienu ua mesena ukota, a kale ngàmba ienu. O iú ua mesena kukala ku pholo, a di bhange mubhikʼ enu. Mukonda uila ki eza Monʼa Muthu, kana kukala ni athu a mu bhikila muène, maji muène-ku kubhika, ni kubhana o muenhu uê mu kukula mundu. Kia katuka ku Jedikó mundu uavulu u mu nhenganana. Bhu kala-phe ifôfo iiadi ia xikama mu ikoka, kia kʼivu kuila Jezú uala mu bhita, a dikola, exi: Tu Kuatele henda, Ngana, u Monʼa Davidi! O mundu anga a a bazela, phala a dixibhe. Ene-phe a suina dingi kinéne o mázui, exi: Tu kuatele henda, Ngana, u Monʼa Davidi! Jezú anga uimana, ua exana, uixi: Mua mesena ngi mi bhanga kiebhi? Ene a mu ambela, exi: Ngana, o mesu metu, ku tu tonesa-nâ! Bhenhobho Jezú kuma henda ia mu kuata, u babata mesu mâ; kindala anga a kala mu mona, anga a mu kaiela. Kia zukama mu Jeluzaleme, a tula bhu sanzala ia Betefaje, ku mulundu ua Midiva; Jezú anga u tuma xibulu jê jiiadi, uixi: Ndenu ku sanzala ku sámbua koko, kindala mua kà sanga bûlu iókuike, ni monʼê uemana-nê; kà mu jitunienu. Mu ngi bhekele-nâ kunu. Se bhu kala muthu u mi zuelesa, muà kela: Mesene ua a bhindamena. Kienhókio muène ua eha kindala, enu mu ngi bhekele-nâ. Kiki-phe kia di bhange phala kubhitisa kia soneka o polofeta, uixi: Monʼa Ziione, mu tangele, Sobha ié iu uiza, kindala u ku sanga; Ua belesela, uendela ku búlu, Monde iê seseme ia bûlu. Jixibulu anga jiia, ji bhanga kala kia a tumu Jezú. Bûlu anga eza na-iu ni monʼê; ene a ta milele iâ ku thandu diâ, Jezú anga u mondala. Mundu uavulu ku kifuẋi anga a zala milele iâ mu njila; amukuá a batula isalala ia maie, hé a i zala ue mu njila. O mundu iú ua tuamenena, ni iú ua mu kaiela, anga a dikola, exi: Hozana Monʼa Davidi! A tane-ku ueza mu dijina dia Ngana! Hozana ku Diulu! Kia zubha kutula mu Jeluzaleme, mbonge ioso i salumuka, exi: Nanhi muenhú? Kuala mundu, exi: Muène polofeta, Jezú mukua Nazalé ku Ngalileia. Jezú anga u bokona mu Tembulu ia Nzambi, u kaia-mu oso ala kutelamu mauenji, u lundula meza ma akua kutolokala kitadi, ni ibhuna ia akua kusumbisa mêmbe. Anga ua ambela, uixi: Kiosoneke kuma: Inzu iami a kà ixana inzu ia kusamba. Enu-phe mua i bhange ngenda ia kusuamena miíi! O ifuôfo ni inema anga i mu sanga mu Tembulu, muène anga ua a saka. Jinganga ja makota-phe ni jimesene ja kulonga o Kitumu, kia mono o madiuanu mala mu bhanga Jezú, ni anandenge ala kudikola mu Tembulu, exi: Hozana Monʼa Davidi! Njinda ia a kuata. Anga a mu ambela, exi: Ua kʼivu kiala mu zuela iá? Jezú uixi: Xi! Enu kiluua mu tanga mu Mikanda kuila: Diximanu diê dia fuama kiengi mu kanu dia anʼandenge ni tuana bhu maku? Muène anga ua-xa bhobho, u tunda mu mbonge, uia ku Betaniia, anga u zekela koko. Kúkia ni kimene, mu kuvutukisa ku mbonge, nzala i mu kuata. Kia mono mufiku bhu mbanduʼa njila, u bhiẋila-bhu. U sanga-phe kana-ku kima, máfue ngó mala-ku. Muène anga u uambela, uixi: Ko kué ki kuà kale dingi kibundu! Muẋi anga u lela kindala. Jixibulu kia ki mono, a diuana, exi: Mufiku ua lela kiebhi kindalʼiki? Jezú u a vutuila, uixi: Kidi kiene ngi mi ambela: Se mu kala ni kuxikana, sé phata, kia di bhange ku mufiku, ki kiene ngó ki mu bhanga, maji né mbe muà kela mulundu iú: Zangumuka bhobho, ua kà di kuzule mu ʼalunga, kiene ki di bhanga! Ni ima ioso kiá i mu bhinga mu kusamba, ni kuxikana, mu i tambula. Kia zubha kubhixila mu Tembulu, jinganga ja makota ni adiakimi ku mundu eza, a mu sanga iu longa, exi: Eie ungana uahi u uala na-u phala kubhanga imbambʼiii? Ungana iú nanhi ua ku bhana-u? Jezú u a kumbulula, uixi: Eme uami ngi mʼibhula kima kimoxi, o ki mu ngi tangela-kiu, ngʼijiie kiua ku mi tangela ungana uoso u ngala na-u phala kubhanga imbambʼiíi. O kubatizala kua Nzuá ungana uê ua tundile kuebhi? Ku diulu kua Nzambi, inga ku athu? Ngi vutuidienu! Ene a xinganeka moxi diâ, exi: O ki tuila, tuexi: Ku diulu, kua Nzambi, muène uanda kuila: Enu-phe Nzuá mua kambelahi ku mu xikana? O ki tuila, tuexi: Ku athu, tuala ni uôma ua mundu, mukonda ene oso a tambulula Nzuá kuma polofeta. Anga a vutuila Jezú, exi: Ki tu kijiia. Kuala muène: Ni eme-phe nga ditunu ku mi tangela ungana uoso u ngala na-u phala kubhanga imbambʼiii. Jezú anga u tona ku a kumbulula, uixi: O kiki mua fika-phe kiebhi? Diiala dia kexile ni ana kiiadi. Anga uiza ku dikota, uixi: Mona, ndeie lelu ku kalakala ku mábhia metu. Mona uixi: Nguami! Kubhanga kithangana-phe u diela, anga uia. Uiza ku ndenge, u mu ambela kiene kimoxi. Ndenge uixi: Ngiia Ngana! O kuene kaii-ku. Ku kiiadʼiki uebhi ua bhange o vondadi ia tatʼâ? Kuala ene: O dikota. Jezú uixi: Ni kidi kiene, ngi mi ambela, kuma akua kutambula lubhaku ni idianzunga ala ku mi tuamenena kubokona mu Utuminu ua Nzambi. Mbata Nzuá ua mi sangele, uejiia kulondekeza athu mu njila ia kuiuka, enu-phe ki mua mu xikana. Akua kutambula lubhaku-phe, ni idianzunga, a mu xikana. O ki mua zubha ku ki mona, kusunga kiá kilunji kia kudiela, ni ku mu xikana, mua ki tokoka. Ivenu kifika kiamukuá: Kua kexile mukua dibhata, u dimisa mulenga, u u xita kikonzo, u kanda-mu ditangi dia kukamena vinhu, hé u tunga-mu inzu ia matala ia kulangidila, anga u u lukalesa ku idimakaji, anga uia ixi iengi. Kuila thembu ia idima ia zukama kiá, u tuma jiselevende jê ku idimakaji kutambula idima iê. Idimakaji anga i katula jiselevende jê, o iú a mu bhana kibetu, o iú a mu jibha, o iú a mu bûba ni matadi. Muène anga u tuma jiselevende ja mukuá, ja lundu ió a diangele kuia, anga a ji bhanga dingi kîomuene. Muène anga u katula kiua monʼê, uixi: Nga ki xikana muene kuila Monʼami a mu xila. Idimakaji-phe kia mono o mona, a di ambela mudiâ, exi: lú muène kabhinganu! Ndoko, tu mu jibhienu, o undundu uê nda tu mu buê-u! Anga a mu kuata, a mu tubhula mu mulenga, hé a mu jibha. Kiki-phe, mukua mulenga uê kià keza, o idimakaji ienhiʼii ua-nda ku i bhanga kiebhi? Kuala ene: Ísueia ienhoio ua-nda ku i fuisa kalunga ka hadi, o mulenga nʼa u lukalesa idimakaji iengi, i mu bhakuila idima bhu jithembu jê. Kuala Jezú: Enu mbebhu mu Madivulu ma kôla kiluua mu tanga-mu kuila: O ditadi dia ditunu jimesene, diene dia kuatesa bhu thungi, kienhiki kia tundu kua Nzambi, ku mesu metu kisúma? Uila kiki, ngi mi tangela na-kiu kuila, o Utuminu ua Nzambi a-nda ku mi tambula na-u, nʼa u bhane athu engi a bhana idima iê. [ Ku ditadi didi, uoso u dibhala-ku u bukujuka; uoso-phe di mu lundumukina muène, u kituka fufuta.] Jinganga ja makota, ni jifalizeu, ki evu ifika iê, a mono kuma uala ku a tanga ene. Anga a sota ku mu kuata, maji a lengesa o ifuẋi, kuma mundu ua mu tambulula kuila Jezú polofeta. Jezú anga u kuata ku a tela dingi ifika, uixi: Utuminu ua diulu ua difangana ni sobha ia bhangele fesa ia ukaza ua monʼê. Anga u tuma jiselevende jê kuixana asonhi a fesa ia ukaza, ene-phe nguauâ kuiza. Muène anga u tuma jiphunga jamukuá, uixi: Asonhi a fesa a tangedienu kuma, Seialu iami iíi, nga i iudika kiá. Jingombe jami ni ibhaku iami ianete iójibhe, imbamba ioso ióiudike kiá. Zenu ku fesa ia ukaza! Ene-phe a exanene ka ki suu; a di tela njila jâ; iú ku díbhia diê, iú ku uenji uê. Axala-ku anga a kuata jiphunga jê, a ji bhanga ufusa, a ji jibha. Sobha anga njinda i mu kuata; u katula ita iê, ijibhangangʼoio anga u i buikisa, mabhata mâ u ma ta mu túbhia. Muène anga u ambela jiselevende jê, uixi: Ukaza uala polondo, asonhi-phe tua exanene, ka fuamene ku a bhanga-kiu. Ndenu-phe mu ikoka bhu jiphambu, oso-oso mu a mona, a exanienu ku fesa ia ukaza. Jiselevendeʼojo anga ji tunda mu ikoka, ji bhongolola athu oso-oso a a mono, aiibha ni auabha. O ku inzu ia ukaza anga kuizala asonhi. Sobha-phe kia bokona mu ku di mona ni asonhi, u sanga-mu muthu ka zuata kizuatu kia ukaza. Anga u mu ambela, uixi: Kamba, eie ueza kiebhi mumu ua kambe o kizuatu kia ukaza? Muène-phe kia zuela ka ki mono. Sobha anga uambela jiselevende jê, uixi: Mu kutienu o maku ni inama, mu mu texi ku kanga, kua vunduʼoko; kuene kuà kala o kudila ni ku di kokota ku mazu. Mbata avulu a exana; atolo a a tungula. Jifalizeu anga jiia, ji di longesa kioso kia mu kuatela mu kuzuela kuê. Anga a tumikisa kua muène jixibulu jâ, ni akua Helode, exi: Mesene, etu tuejiia kuma Eie u mukua kidi, u longa njila ia Nzambi sé makutu, sé uôma; ku tena kulenga pholo ia muthu. Uila kiki, tu tangele: Eie ua fika kiebhi? O lubhaku lua Sézalu lua tokala ku lu bhana, inga kana? Jezú-phe, kuma uejiia unguma uâ, uixi: Mu ngi bhombela-hi, mu akua mangonha? Kitadi kiene kia lubhaku, ngʼidikienu na-kiu. Anga a mu tambuisa denádia. Muène anga u ambela, uixi: O kídifua kiki, ni kidimbu kiki, kia nanhi? Exi: Kia Sézalu. Muène anga u a ambela, uixi: Bhakuilenu-phe kua Sézalu, ima iangene ia Sézalu; kua Nzambi, o ima iangene ia Nzambi. Ene kia zubha ku kʼivua, a diuana, anga a mu xa, a muangana. Kizuua kienhókio anga kuiza jisaduzeu, ene mu kuila kana-ku difukunukinu. Anga a mu ibhula, exi: Mesene, Mozé uambele kuma: Diiala se dí fua, hé u xisa muhatu, sé kuxa mona, phangʼiê a sakane muhatuʼê, o mutudi a mu xisʼó, nda a vuale ana, a sokolole o mbutu ia phangʼiê uafu. Etu-phe tua kexile ni sambuadi dia mala, anʼa kamama. Dikota anga u sakana, u fua; kuma ka xiê mbutu, muhatuʼê ua mu xila kiubha kiê. Kiubha kia kaiadi, ni kia katatu, kiene kimoxi, katé sambuadi dioso diabhu-ku. Ene oso kia zubha kúfua, o muhatu uê uafu. O kiki-phe, ku difukunukinu, ku sambuadʼidi, muhatu ua kà kala muhatu a nanhi? Kuma ene oso a mu sakanene! Jezú-phe ua a vutuila, uixi: Enu mua tondala, mukonda Madivulu Makôla ki mua mejiia, ni kutena kua Nzambi ki mua kuijiia. Kuma ku difukunukinu athu kà sakana, kà bhana mu kusakana, a kala-phe mukuâ ni jianju mu diulu. O phata ia madifundu kufukunuka, kífua kiluua mu tanga kia mi ambela Nzambi, uixi: Eme ngi Nzambi ia Mbalahamu, Nzambi ia Izake, Nzambi ia Jakobo? Nzambi ki Nzambi ia madifundu, maji ia athu a muenhu. O mundu kia zubha ku kʼivua, a diuana ulongelu uê. Jifalizeu-phe, kia kʼivu kuila jisaduzeu ua ji belêsa, a di bhongolola kumoxi. Muthu umoxi-ku, ndongixi, anga u mu ibhula phala ku mu londa, uixi: Mesene, kiebhi o kijila kia dikota mu Kitumu? Jezú ua mu vutuila, uixi: Zola Ngana, Nzambi iê, ni muẋima ué uoso, ni muenhu ué uoso, ni kilunji kié kioso. Kiene kijila kia dianga kia dikota. Kia kaiadi kia difuê ngó ni kia dianga, kiki: Zola mukuenu kala ki ua di zola eie-muène. Ku ijila iiadi ienhiʼii, kuene kua nhenganana o Kitumu kioso ni jipolofeta. Kiosuʼiki kia bhongoloka o jifalizeu kumoxi, Jezú ua ebhula, uixi: Kristu, enu mua mu fika kiebhi? Muène monʼa nanhi? Exi: Monʼa Davidi. Kuala muène: Davidi-phe mu Nzumbi ua mu edi kiebhi, Ngana, kuma uixi: Ngana uambela Ngana iami, ngi xikamene ku madilu mami, katé ki ngi ku bhakela o jinguma bhoxi dia inama ié. Davidi se ua mu edi Ngana, u kala kiebhi monʼê? Bhenhobho kana muthu ua tena ku mu vutuila dízui dimoxi. Tunde mu kizuua kienhókio ue, kana muthu ua bhumina dingi kufunda-nê phata. Jezú anga u kuata kuambela ifuẋi ni jixibulu jê, uxi: O jimesene ja Kitumu ni jifalizeu a xikama bhu kibhuna kia kulombolola o Kitumu kia Mozé. Mukonda dia kiki, ima ioso ia mi ambela kubhanga, bhangenu-iu, alukenu-iu. Maji o ikalakalu iâ-phe, kana ku i kaiela, kuma a zuela, maji kene ku ki bhanga. Akuta imbamba ia neme, ia bhonzo ku i ambata, anga a i tuika athu bhu isuxi, ene-phe ni ku i setula ngó ni mulembu, nguâ. Ikalakalu iâ ioso-phe, a i bhangela ngó phala athu ku a mona: Talenu o iẋimbu ia zanze ia Maka ma Nzambi, ia soneka phala ku ita bhu mabhômo ni ku maku! Kengelelenu kioso kia kulu o mixiku ia izuatu iâ! A zola ididi ioso ia beta kuiuka mu jifesa, ni ibhuna ia ukota mu jinzu ja kusambela Nzambi. A uabhela ue ku a menekena ni ujitu bhu itanda kuala athu, ni ku a ela Mesene. Enu-phe kana ku mʼila Mesene. Kuma sai Mesene ienu imoxi, enu oso mu jiphange. Ki mu ile muthu mu ngongo, Tata, kuma sai Tata ienu imoxi, uene mu diulu. Kana ku mʼila ue Jingana, kuma sai Ngana ienu imoxi, muène Kristu. Uoso-phe dikota mudienu, a kale ngàmba ienu. Uoso u di zangeleka, a kà mu tululula; ni ió uoso u di tolesa, a kà mu zangeleka. Enu-phe lamba dienu, mu akua kulonga kitumu ni enu mu jifalizeu, mu akua mangonha! Mukonda ku Utuminu ua diulu mua jika-ku ku pholo ia athu, enʼ uenu kubokona nguenu; ni iá andekene kubokona, ki mu a ehela. [ Lamba dienu, mu jimesene ja kulonga Kitumu ni enu mu jifalizeu, mu akua mangonha! Kuma atudi mu a bhanga ufe, hé mu dia o mabhata mâ, uii uenu anga mu u suekela mu kubhana misambu ialebha! Kiene ki mua kaú tambuila kaxtiku ka beta ukota!] Lamba dienu, mu jimesene ja Kitumu ni enu mu jifalizeu, mu akua mangona! Kuma mu nhungana kalunga ni oxi mu kusota kubhanga ngó xibulu imoxi; o muthu kia kala kiá xibulu ienu, mu mu bhangesa ku mi tunda luiadi mu kukala monʼa ifernu, enu ndenge. Lamba dienu, mu asonguedi a ifôfo! Muala kulonga kuila: Uoso u lokela Tembulu, ki kima; uoso-phe u lokela ulu ua Tembulu, ió ua di kutu. Mu ioua, mu ifôfo! Ki kala kota kiebhi, o ulu, inga o Tembulu i kôlesa o ulu? Muixi dingi: Uoso u lokela kalatódio, ki kima; uoso-phe u lokela ujitu ku thandu a kalatódio, ió ua di kutu. Mu ifôfo! Ki kala kota kiebhi, o ujitu, inga o kalatódio ka kôlesa ujitu? Kienhîki uoso u lokela kalatódio, ua lokela kalatódio ni ima ioso ia tula ku thandu diê. Uoso u lokela Tembulu, ua lokela Tembulu iene ni Nzambi ua tunga momo. Uoso ue u lokela diulu, ua lokela kialu kia Nzambi kia ungana, ni muène ua xikama-ku. Lamba dienu mu jimesene ja kulonga o Kitumu ni enu mu jifalizeu, mu akua mangonha! Kuma mu bhana kua Nzambi o dijimu katé ni dia olatelá, ni tu máfue dingi tua kutoua ni tua kominhu; maji ima-phe ia kidi, ia kate, ku Kitumu, o kufundisa mu kidi, o kukuatela henda, o kukumbidila, mu kamba ku i bhanga; hinu o iíi mua i bhange, o ioio ue ki i kambe. Mu asonguedi a ifôfo! Mua bhingi kaluhamue katé mua ka kenze, o kamelu-phe mu ka minha! Lambadienu, mu jimesene ja Kitumu ni enu mu jifalizeu, mu akua mangonha! Kuma mu zelesa ku kanga dia kopho ni dilonga, moxi-phe muezala uíi, ni ufumbe, ni uhôlua. U falizeu ia kifofo! Dianga hanji kuzelesa moxʼa kopho ni dilonga, phala o ku kanga ue ku zediê kiua! Lamba dienu, mu alongi a Kitumu ni enu mu jifalizeu, mu akua mangonha! Kuma mua difangana jimbila jókunge hàla jí jazele. Ku kanga mu ji mona jauabha, moxi manhi muezala ifuba ia athu áfua, ni dixidilu dioso. Enu uenu kiene ki muala! Ku kanga athu a mi mona kuma mua iuka, moxi-phe muezala mangonha ni úsueia, ni ituxi ioso. Lamba dienu, enu muene mu longa o Kitumu ni enu mu jifalizeu, mu akua mangonha! Kuma mu tunga ni kuiuka kuoso o jimbila ja jipolofeta, mu kembesa ku iina ia athu aiuka, muixi: Se tua kexile-ku, mu izuua ia jitata jetu, hinu ki tuejile ku di bhaka-nâ kumoxi mu kuzunza o manhinga ma misèsedi. Kienhiki muala mu jimbangi, kuma mu anʼa enhó a jibhile o jipolofeta. Izalesenu o nzôngo ia jitata jenu! Mu jinhoka, mu anʼa madiuta! Mua-nda kulenga kiebhi o kaxtiku ka ifernu? Kienhiki, talesenu, ngi mi tumikisa jipolofeta ni jinjimu ni jimesene ja kulonga. Enu-phe amoxi-mu mua-nda ku a jibha, amukuá mua-nda ku a phaphela ku makulusu, amoxi mua-nda ku a beta mu malombe menu, ni ku a kaia ku mabhata-mabhata. Phala o manhinga moso ma athu aiuka ma dizunza mu ngongo ni ma kèza ku thandu dienu, tunde ku manhinga ma Abele, o muthu uaiuka, katé ku manhinga ma Zakadiia, monʼa Balakiia, mua mu jibhila bhu kaxi dia kididi kikôla ni kalatódio. Kidi kiene ngi mi ambela: Ima ioso iíi ià keza ku thandu dia muiji uenhú. Uaué! Jeluzaleme, Jeluzaleme tata! Ua bhingi jipolofeta u ji jibha, akunji a tuma Nzambi ko-kué, éʼ u a bûba ni matadi! Lukuxi luosʼulu lu ngandalele kubhongolola anʼé kumoxi, kala sanji ki i bhongolola tuana tuê moxi a mabhabha, enu-phe nguenu! Talesa, kilômbo kié kià xala ngundu. Kuma ngi mi ambela: Tunde kiki, ki mu ngi mono dingi, katé bhuoso bhu mua kèla: A tane-ku uoso uiza mu dijina dia Ngana. Jezú anga u tunda mu Tembulu, u kala mu kuia njila iê; jixibulu anga ji mu zukama, phala ku mu idikiza jinzu ja Tembulu. Muène-phe u a kumbulula, uixi: Ima ioso iíi mua i mono, kuambe? Kidi kiene ngi mi ambela, bhenhabha ni ditadi dimoxi ngó hinu ki di xala-bhu ku thandu dia mukuá, dià kamba ku di lundumuna. O kia xikama ku mulundu ua Midiva, jixibulu jiza kua muène ubheka uâ, exi: Tu tangele, ima iíi mba ia kà bhita thembu kuxi? Kijimbuete kiê kiahi, kia kutukuluka kué, ni kia dizubhilu dia mundu? Jezú anga u a vutuila, uixi: Alukenu, kana muthu a mi jimbidise. Kuma avulu à keza mu dijina diami ni kuila: Eme ngi Kristu! A kà jimbidisa athu avulu. Muà kèvua ita, ni jingolokela ja ita; talenu, miẋima ki i mi titile. Mbata ima iíi ia bhingi i dianga kubhita, maji ki diene luua o dizubhilu. Mbata akua ʼxi imoxi a kà di kuata ni akua ʼxi iamukuá; kilômbo kia kà balukila kilômbo kiamukuá; kua kà kala nzala, ni oxi kutunguta mu ididi iavulu. Ima ioso iii-phe dimatekenu ngó dia malamba, kala misusu ia muhatu ua-nda kuvuala. Kienhókio, a kà mi bhakula mu ku mi talesa hadi, ni ku mi èlesa, ni ku mi jibha. A kà mi zemba kuala akua jixi joso mukonda dia dijina diami. Kienhókio, avulu à keha kuxikana, hé a kà di bhala. A kà di bhanga ufe, a kà di zemba mudiâ. Bhua kà tukuluka jipolofeta javulu ja makutu, ji kala mu jimbidisa mundu uavulu. Mukonda dia úsueia kuvula, ku kala athu avulu, oʼhenda iâ i zonda. Maji uoso-phe u kolokota katé bhu dizubhilu, muène uà bhuluka. O Njimbu iíi Iambote ia Utuminu ua Nzambi, ia bhingi ku i tula mu ngongo ioso, mu kubhana umbangi ku akua jixi joso; kiene kiua kia kèza dizubhilu. Hinu-phe ki mu mona o Kisunji ki buidisa mundu, kia tangele polofata Daniiele, kiemana bhu kididi kikôla, uoso u tanga a tongolole. Kienhókio oso ala mu Judeia a kà lengele ku milundu. Uoso uala ku thandu dia ʼnzo iê a lengele kuengi ni lusolo, ka tuluke hanji mu katula o imbamba iê mʼonzo. Uoso uala ku mukáu kʼaluke dingi kubhata mu kutakana kizuatu kiê. Lamba dia ahatu ió oso a kà kala ni mavumu, a ka kala mu kuamuisa, mu izuua ienhoio! Sambenu-phe kua Ngana Nzambi, phala o kulenga kuenu, ki ku bhite bhu thembu ia mbambi, mba mu kizuua kia sábhalu! Kuma thembu ioio o phaxi iê, kiluua ngó i kala-ku, tunde ku dimatekenu diaʼxi katé ni kiki; o ku hádia ue ki ia kà kala-ku dingi. Maji o Ngana Nzambi, izuua ienhoio ia phaxi, ua i tolesa. Mbata o izuua ienhoio, se a kamba ku i tolesa, kana xitu i bhuluka. Maji mukonda-phe dia akua Nzambi ósole, izuʼuoio a kà i fikisa. Kienhókio se kukala muthu u ku ambela: Talesa! Kristu iú kuku, mba iú kuku, mba iú koko, kua kà xikane. Mbata kua ká tukuluka Jikristu javulu ja makutu, ni jipolofeta ja makutu. Ene à kedikiza isuma ni madiuanu mavulu, katé se kuila ki xikina, ni athu a Nzambi ene ósole, eji ku a jimbidisa. Talenu, eme nga kalanga ku mi dimuna. Uila kiki, kia kuila: Muene iú ku ditutu! kalé, kuie-ku. Iú mu xilu mumu, kà ditune, ku xikine. Mbata mukuâ ni kioso ki teleka nzaji hé i di monekena tunde ku thunda katé ku luiji, kiene ue kia kà kala o kutukuluka kua Monʼa Muthu. Bhuoso bhu kala o kisasu bhene bhu bhongoloka o jiholokoko. Jezú uixi dingi: Kutunda ku phaxi ia izuuʼ oio, dikumbi di vunda, o mbeji i kamba kumuika, o jithethembua ji laúka ku diulu, jinguzu ja maúlu ji tunguta. Kiene kiua kia kà tukuluka o kijimbuete kia Monʼa Muthu ku diulu. Miji ioso mu ngongo anga i kala mu dila, kia kà mona Monʼa Muthu iú uiza ku matuta ma diulu, ni nguzu ni fuma iavulu. Muène ua kà tuma o ji-anju jê ni dízui dia koloneta, anga ji bhongolola athuʼê ósole ku itembu iuana, tunde kua tundu o diulu katé ku dia suku. Ku mufiku-phe di longienu-ku kifika kiê. Luthangu luê ki u lu mona luauisu kiá, luandeka kubuingita, mu kʼijiia kuma mvula ia zukama. Kienhiki enu uenu, ki mua kà mona ima ioso iíi, ijiienu-kiu kuma muène ua zukama, uala kiá bhu muelu. Kidi kiene ngi mi ambela, kuma muiji iú ki ua kà buila, katé ki bhua kà bhita ima ioso iíi. Oxi ia kà jimuka, ni diulu, o Maka mami-phe, ki mà jimuka. Kizuuʼ okio-phe ni kithangana kiê, kana kuthu ua kʼijiia, né ji-anju mu diulu, né o Mona, kikale Tata muène ngó. Uila kia kexile mu izuua ia Noué, ni kia kà tukuluka Monʼa Muthu ue kiene. Mbata kia kexile mu izuuʼomo, kioso dilúviu kiluua diza, a kala mu kúdia, a kala mu kúnua, ahatu ni mala a kala mu sakana, a bhana mu sakana, katé kizuua kia bokona Noué mu álaka. Kejidile kima katé dilúviu dia menha ki dia tula dí dia a kungulula ene oso. Ni kia kà tukuluka Monʼa Muthu ue kiene. Kienhókio mala kiiadi a kà kala mù bhanga kikalakalu ku mukáu, iú a mu ambata, mukuá a mu xa. Ahatu kiiadi a kà kala mu huha bhu ditadi, iú a mu ambata, mukuá a muxa. Langidilenu-phe! Mbata kizuua kià keza Ngana ienu ki mua kʼijiia. Ijiienu-kiu, se mukua ʼnzo uejidile kithangana kioso kia-nda kuiza muíi, ueji kulangidila, keji kuehela inzo iê ku i kanda. Kienhiki, enu uenu kalenu polondo. Mbata kithangana ki mua ki fikile, kiene kia kà tukuluka o Monʼa Muthu. Nanhi-phe selevendeʼoio ia fiiele, ia dimuka, ngana iê ua mu lekela kutambula konda ia dibhata diê, ku a uanena kúdia kuâ mu ola joso ja tokala? Selevendeʼoio i zediua, kʼiza ngana iê ni a mu sange kiene kiala mu bhanga! Kidi kiene ngi mi ambela, kuma u mu bhana kutambula konda ia ima ioso iala na-iu. Selevendeʼoio iaiibha-phe, kià kela ku muẋima uê, uixi: Ngana iami, ki lelu eza! Anga u kuata kubeta jiselevende ni akuá, ni kúdia ni kúnua kumoxi ni jihôlua; mukua selende iê ienhoio ua kà tukuluka kizuua muène ka ki fikile, ni kithangana muène ka kʼijidile. Anga u mu bhana kibetu kiavulu, u mu bhana kididi ni akua mangonha. Kuene kuà kala o kudila ni ku di kokota ku mazu. Kienhokio Utuminu ua Diulu ua kà di fangana ni kuinhi dia ilumba, ia katula tundeia tuâ, anga i tunda mu kauidila ngà-iala. Kitanuʼiki kia tobho, kitanuʼiki kia dimuka. Mbata ilumba ia tobho kia katula tundeia tuâ, kambata dingi ni maji. Iá-phe a dimuka, ambata ni maji mu jithenda, kumoxi ni tundeia tuâ. Kiosuʼiki-phe ngà-iala ua kokoloka, ene oso a koxila, aia ku kilu. Mu kaxi ka usuku-phe evu-ku nzôngo, exi: Ngà-iala iú uizʼó! Tundenu mu mu kauidile. Ilumba ioso anga i fundumuka, i iudika tundeia tuâ. O ilumba ia tobho anga i ambela akuá a dimuka, exi: Ku maji menu, tu bhanienu-ku tuófele; kuma tundeia tuetu tu jima. Kuala ilumba ia dimuka: Ki ki xikina. Imoxi ki tu soko, ni etu ni enu. Inda ndenu ku abadi, enu uenu mu sumbe. Kioso-phe ki aii mu kusumba, ngá-iala u tula. Oso a di iudika, anga a bokona-nê ku fesa ia ubhanga, dibhitu, ia a di jika. Kathangana, ilumba iamukuá i tula, exi: Ngana, Ngana, tu jikuile! Muene-phe u a vutuila, uixi: Kidi kiene ngi mi ambela, ki nga mʼ ijiia! Enu uenu langidilenu-phe, kuma kizuua ki mua kʼijiia, kithangana ki mua kʼijiia. Mbata Utuminu ua Diulu ua di fangana ni muthu ua-nda kuia oxi iengi. U ixana jiselevende jê, anga u ji bhana kutambula konda ia jimbongo jê. Iú anga u mu bhana talendu jitanu ja kitadi; o iú jiiadi, o iú imoxi; kala muthu kioso kia soko na-kiu; anga u katuka njila iê. Kindalʼokio, a mu bhana talendu jitanu, uia u ji ta uenji, anga u nganhala-ku jitanu jamukuá. A mu bhana jiiadi, kiene kimoxi, u nganhala-ku jiiadi jamukuá. Iú-phe ua tambula imoxi, uia, u kanda bhoxi, kitadi kia ngana iê anga u ki sueka. Kuila thembu ia lebha kiá, mukua jiselevendeʼojo uiza, anga u bhanga-nâ jikonda. Ua tambuile talendu jitanu anga uiza, u bheka jitanu jamukuá, uixi: Ngana eie ua ngi bhele talendu jitanu. Tala, nga nganhala-ku dingi jitanu jamukuá. Kuala ngana iê: Kiauabha! Diebhe-ku selevende iambote, ia fiiele. Eie ua kexi fiiele mu imbamba iófele, ngi ku zangeleka ku imbamba iavulu. Bokona mu ngalasa ía ngana ié. Mukuá, ua tambuile talendu jiiadi, anga uiza, uixi: Ngana, eie ua ngi bhele talendu jiiadi. Tala, nga nganhala-ku dingi jiiadi jamukuá. Kuala ngana iê; Kiauabha! Selevende iambote ia fiiele. Eie ua kexi fiiele mu imbamba iófele, ngi ku zangeleka ku imbamba iavulu. Bokona mu ngalasa ia ngana ié! Mukuá ue, ua tambuile talendu imoxi, uiza, uixi: Ngana, eme nga kuʼijiia u muthu ua bhonzo! Bhuma kua kuu-bhu, bhene bhu u muna; o bhuma kua phaphe-bhu, bhene bhu u bhongolola. Uôma iú ua ngi kuata, eme ngele, talendu ié nga i suekele bhoxi. Tala, o kié ki-kiêʼiki. Kuala ngana iê-phe: Eie ua bhukumuka, u kilalu kia selevende! Eie ua ngʼijila kuila, bhuma ki nga kuu-bhu, bhene bhu ngi muna, bhuma ki nga phaphe-bhu, bhene bhu ngi bhongolola. Hinu-phe kitadi kiami ua ki bhana ku akua kubilula, o kingezʼiki o kiami ngeji ku ki tambula ni avasu iê. Talendu iê tambulenu-iu, mu i bhane ió mukua dikuinhi. Mbata uoso uala kiá, a mu bhana nʼa kale ni kiavulu. Uoso-phe kala, katé ni kiki kiofele kiala na-kiu, a mu tambula-kiu. O selevende íii kuma ki ia sedivila kima, mu texienu ku kanga kua vundu. Kuenhoko kuene kuà kala o ku dila ni ku di kokota ku mazu. Mu kuzubha maka Jezú uixi: Kià keza Monʼa Muthu-phe, ni ungana uê, kumoxi ni ji-anju joso, ua kà xikama ku kialu kiê kia ungana. Bhu pholo iê bhenhobho bhua kà bhongoloka akuajixi joso, muène anga u a tungula, kala mubidi u tungula jimbudi mu jihombo. Jimbudi ua kà ji bhaka ku lúkuaku luê lua dilu; o jihombo-phe ku kiasu. Muenexi anga uà kʼambela iá ala ku dilu diê, uixi: Zenu a mi zediuisa kuala Tata iami! Zenu mu lundule o Ungana, a mi iudikila na-u kuala Tata iami tunde ku dimatekenu dia ʼxi. Kuma eme nga kexile ni nzala, enu mua ngi bhana kúdia; nga kexile ni dinhota, enu mua ngi bhana kúnua; nga kexile ngi mosonhi, enu mua ngi langeka mu mabhata menu. Nga kexile ni tuẋi, enu mua ngi zuika; nga kexile mu kata, enu mua ngi tambula konda; nga kexile mu ʼaleia, enu mueza ku ngi hindula. Enhá athu aiuka, a kà kumbulula, exi: Ngana, kizuua kiebhi ki tua ku muene ni nzala, anga tu ku bhana kúdia? Mba ni dinhota, anga tu ku bhana kúnua? Kizuua kiebhi ki tua ku muene u musonhi, anga tu ku langeka mu jinzu jetu? Mba ni tuẋi, anga tu ku zuika? Kizuua kiebhi ki tua ku muene ni kukata, mba mu ʼaleia, anga tu ku kudila? Muenexi ua kà kumbulula, uixi: Kidi kiene ngi mi ambela kuila: Kioso ki mua bhange jiphange jamiʼji ja ndenge, eme-muène mua ngi bhange-kiu. Muène anga ua kʼàmbela iá ala ku kiasu: Tundenu bhu mbandu iami, enu a mi bhubhidila kuala Nzambi! Ndenu mu túbhia ki tuà jima, a tu iudikila Diabhu ni ji-anju jê! Kuma eme nga kexile ni nzala, enu ki mua ngi bhana kúdia; nga kexile ni dinhota, enu ki mua ngi bhana kúnua. Nga kexile ngi musonhi, enu ki mua ngi tambulula mʼonzo jenu; nga kexile ni tuẋi, enu ki mua ngi zuika. Nga kexile mu kata, ni mu ʼaleia, enu ki mua ngi kudila. Ene a kà kumbulula, exi: Ngana, kizuua kiebhi ki tua ku muene ni nzala, mba dinhota, mba u musonhi, mba ni tuẋi, mba mu kukata, mba mu ʼaleia, anga tu kamba ku ku bhindumuna? Muène ua kà kumbulula: Kidi kiene ngi mi ambela: kioso ki mua kamba kubhanga ku jiphange jamiʼ ji ja ndenge, Eme-muème mua kamba ku ngi bhanga-kiu. Iá-phe a kàia ku phaxi ki iabhua, o iá aiuka, ku kuenhu ki uàbhua. Kia zubha Jezú ku longa maka mosoʼama, u ambela jixibulu jê, uixi: Enu mua kʼijiia kuila kua kambe ngó izuua iiadi, kuanda kuiza Fesa ia Phasu, o Monʼa Muthu-phe a-nda ku mu thelekala phala ku mu phaphela ku dikulusu. Kienhókio jinganga ja makota, ni adiakimi ku mundu, a bhongoloka ku lumbu lua Nganga ia dikota, a mu ixana Kaiafa; anga a kala mu di longesa kioso kia kuata Jezú mu ndunge, phala ku mu jibha. Exi-phe: Mu thembu ia fesa kana; imoxi ki bheka mvunda ku mundu. Kiki Jezú kia kala mu Betaniia, mʼonzo ia Ximá, mukua dibhute, kuiza muhatu uambata thenda ia alabasa ia maji ma dizumba, ma te itadi iavulu. Anga u ma lundulula ku mútue ua Jezú, kioso kia xikama ku meza mu kúdia. Jixibulu-phe, kia ki mono, a longolola muhatu, exi: O kutexi kuosʼuku, mukonda diahi? Hinu ua ma sumbisa mu itadi iavulu, ni a i bhane ku jingadiama! Jezú-phe kuma ua kʼijiia, ua ambela, uixi: Muhatu mu mu tateselahi? Muène ua ngi bhange kima kiambote. Mukonda jingadiama mua xalela na-ju; eme-phe ki ngi xalela, kana! Muène kia ngi lunduluila majiʼama ku mukutu, ua ki bhangela o ku ngi iudika phala ku ngi funda. Kidi kiene ngi mi ambela: Kuosokuoso kua kà tula Njimbu iíi Iambote mu ngongo ioso, ni kiki kia ngi bhange o muhatu iú a kà ki tanga phala dilembalelu diê. Kienhókio umoxi ku kuinhi ni kiiadi, a mu ixana Juda, mukua Kadiota, uia ku jinganga ja makota, uixi: Mu ngi bhana-hi se Jezú ngi mi thelekalanê? Ene anga a mu pezalela makuinhi atatu a itadi ia phalata, hé a mu bhana. Tunde bhobho, Juda muène u kala mu sota o kithangana kiambote kia ku mu thelekala. Mu kizuua kia dianga kia Fesa ia Jimbolo ji Kamba Kithûthume, jixibulu jiza kua Jezú, exi: Tu ku iudikila kuebhi, Ngana, ku ua mesena kudila o Phasu? Kuala muène: Ndenu mu mbonge, kua nganji, mua kà mu ambele, muixi: Mesene uixi kiki: Thembu iami ia ngi bhiẋilu. O Phasu ngi i bhitisila mʼonzo ié ni jixibulu jami. Jixibulu anga ji bhanga kala ki a tumu Jezú; anga a iudika o Phasu. Kutula mu ngoloxi, muène u xikama ku meza ni kuinhi dia xibulu ni kiiadi phala kúdia. O kia kala mu kúdia, Jezú, uixi: Kidi kiene ngi mi ambela, mudienu sai-mu muthu ua-nda ku ngi thelekala. Ene anga a kenanana kiavulu! A kuata ku mu ambela ene oso: O kuila eme, Ngana? Kuala muène: Uoso ngala kumama-nê mbolo bhu dilonga, muène uanda ku ngi thelekala. Monʼa Muthu iú uia mu kúfua, kala kia mu soneka mu Mikanda Ikôla. Muthu ió-phe kokolo diê, ua-nda kuthelekala Monʼa Muthu! Kimuua, muenhó se ka mu vualele! Muène Juda, u mu thelekala, uixi: O kuila eme, Mesene? Jezú ua mu ambela, uixi: Eie-muène ua ki tange. O kia kala mù kúdia, Jezú u katula mbolo, u sakidila Nzambi, hé u i bukujula, anga u i uanena jixibulu, uixi: Amenu, mu die. Uene o mukutu uami. Anga u katula kopho, u sakidila Nzambi, anga u a bhana, uixi: Nuenuku enuenu oso. Kuma iá ene o manhinga mami, ma di zunza mukonda dia mundu phala kuloloka o ituxi. Mene o manhinga ma kuatesa o Kikutu Kióbhe bhu kaxi ka athu ni Nzambi. Ngi mi ambela-phe: Tunde kiki, ku sumu ia muvide ki ngà ka nua-ku dingi, katé ki nga kà i nua ia ubhe, ni enu kiá kumoxi, ku mbanza ia Tata iami. Kia zubha kuimba muimbu, a tunda, anga aia ku mulundu ua Midiva. Jezú anga u ambela, uixi: Usuku uenhú, enu oso muanda kulenga hé mu ngi xa, kuma mua-nda kujuuala mukonda diami. Mbata a soneka, mu Mikanda ia Ngana, exi: O mubidi ngi mu jibha, jimbudi ja kilunga ji di muanga. Maji ki nga kà fukunuka-phe, nga kà mi tuamenena ku Ngalileia. Phetele anga u kumbulula, uixi: Né-mbé ene oso a juuala mukonda dié, hé a ku-xa, eme ki ngi ku xisa, lémbua! Kuala Jezú: Kidi kiene ngi ku ambela, kuma usuku uenhú, kioso o dikolombolo kiluua di kokola, eie uanda ku ngi di tuna luatu kuila ku ngʼijiia. Kuala Phetele: Né-mbé kia bhingi tu fuetu ngó, eme ki ngi ku di tunu kuila ki nga kuijiia. Jixibulu joso ue kiene ki ambe. Jezú anga uiza mu kadibhia, a kexana Ngetesemane, anga u ambela jixibulu jê, uixi: Xikamenu bhabha, eme ngiie bhaná ku pholo mu kusamba. Anga u ambata-nê Phetele, ni ana kiiadi a Zebedeu. Muène anga u kala mu kenanana, ua tate kiavulu. Anga ua ambela ene, uixi: Muẋima ua ngi kala kiavulu ni malamba, bhulu-bhulu dia kùfua. Xalenu bhabha, mu ngi langidise. Anga u sondoloka-bhu kòfele, u fukama, u ta pholo bhoxi, hé u samba, uixi: Tata iami, se ki xikina, dikáu dienhidi dia phaxi iíi, ngi katule-diu. Maji-phe ki ngi sola eme, kana, inda ki u sola eie. Anga uiza ku jixibulu, u sanga aii ku kilu; anga u ambela Phetele, uixi: Kífua ni ku ngi langidisa ola imoxi, ku tena? Langidilenu, mu sambe, phala ki mu di bhale mu mubhetu ua Nguma. Nzumbi ia xikina kidi o kùlua ni jitendasá, maji o xitu-phe ia bhuila. Anga lua kaiadi dingi uia, u samba, uixi: Tata iami, se kia bhingi kuila dikáu dia phaxi didi ki di tena ku ngi somboka, katé ki ngi di nua, kioso ki ua solo Eie ki bhite. Anga uiza dingi, u sanga áii ku kilu, mukonda mesu mâ ma neme ni kilu. Anga ua xa dingi, uia u samba lua katatu, o mambu ene amoxi. Anga uiza ku jixibulu, u ambela, uixi: Enu hanji mua zeka? Muàii muene ku kilu? Talenu, ola ieza kiá, Monʼa Muthu ia a mu thelekala kiá bhu maku ma akua ituxi. Fundumukenu, tuienu-tu, kuma muène ua ngi thelekala, iú uizʼú kiá. Kioso Jezú kiala hanji mu zuela, talesa, Juda, umoxi ku kuinhi ni kiiadi u tula. Muene ueza ni mundu uavulu kumoxi, ambata jixibhata ni jimbangala, a a tumu kuala o jinganga ja makota ni adiakimi. Muène ua mu thelekala-phe ua a bhele kijimbuete, uixi: Uoso ngi mu bhana nzóbole, muenhó; mu kutienu! Juda bhenhobho anga u bhiẋila kua Jezú, uixi: Mesene, nga ku menekena! Anga u mu bhana nzobole. Jezú-phe u mu ambela, uixi: Kamba bhanga kioso kia ku bheka! Ene anga a bhiẋila, Jezú a mu kuata, hé a mu kuta. Muthu umoxi-phe, kua iá ala ni Jezú, u zangula lúkuaku, u fomona xibhata iê, hé u i vunda ku mubhika ua nganga ia dikota, anga u mu batula dítui. Jezú anga u mu ambela, uixi: Fomeka dingi o xibhata ié mu kizu. Kuma oso a katula xibhata, a kà fua ku xibhata. Inga mua fika ki ngi tena kubhinga Tata iami, muène nʼa ngi bhana kindala kienhiki kuinhi dia ibuka ni ʼiadi ia ji-anju? Maka mòsoneke mu Madivulu-phe ma Ngana, meji kubhita kiebhi, mambe kuma kia bhingi kubhita kienhiki? Kithanganʼokio Jezú anga u ambela o mundu eza mu ku mu kuta, uixi: Kífua enu mua tundu ni jixibhata ni jimbangala mu ku ngi kuata, kala ngi kifumbe? Nga xikamene izuua ioso mu Tembulu ni kulonga, maji ki mua ngi kuata. Kiene kiosuʼiki-phe kia bhiti, phala kubhitisa o Maka mòsoneke mu Madivulu ma misèsedi. Bhenhobho jixibulu joso ji mu-xa, ji lenga. Iá a kuata Jezú, anga aia-nê ku inzo ia Kaiafa, nganga ia dikota, kua bhongoloka o jimesene ja kulonga o Kitumu, ni adiakimi a Jijudé. Phetele-phe u mu kaiela dikanga ku dima, katé ku lumbu lua nganga ia dikota, anga u bokona, hé u xikama bhuamoxi ni akua mbèle, phala kutalesa kioso kianda kubhita. Kiki jinganga ja makota, ni ene oso kiá bhu kionge, a sota umbangi ua makutu ua kuêlesa Jezú ni a mu jibhe, maji a u lémbua, sumbala jimbangi ja makutu jeza-ku javulu. Anga kuiza kiua kiiadi, exi: Ialʼú ua tangele, uixi: Tembulu ia Nzambi nga soko-bho ku i bula, ni ngi i tunge mu izuua itatu. Nganga ia dikota anga u imana, u ambela Jezú uixi: Eie ku fundu? O kia ku tatela enhá, kiedi kiebhi? Jezú-phe ua di xibhê. Nganga ia dikota anga u mu ambela, uixi: Nga ku lokesa mu dijina dia Nzambi ia muenhu, tu tangele mba eie u Kristu, Monʼa Nzambi. Jezú u mu ambela uixi: Eiemuène ua ki tange, kiene muene. Ngi mi ambela dingi-phe: Hinu mua kà mona Monʼa Muthu ua xikama ku madilu ma Nzambi ua Tena-ioso, iú tuluka mu kuiza ku matuta ma diulu! Nganga ia dikota anga u tandujula izuatu iê, uixi: Muène ua ẋonguena Nzambi! Umbangi uahi dingi ngó u tua bhindamena? Talesenu, dixongo diê enuʼenu mua dʼivu bhenhabha! Enu-phe mua fika kiebhi? Ene a vutula, exi: Muène ua tokala kúfua! Anga a mu ṗhamena mathe mu pholo, a mu bhana jihome. Amoxi a mu bhana jihuxi, exi: Zambula, eie u Kristu: Mukua-hi ua ku beta? Phetele-phe hanji kia xikama bhu kanga mu lumbu. Monʼa kilumba, uene mu xibhidila o nganga ia dikota anga uiza-bhu, uixi: Eie ue ua kexile ni Jezú dia Ngalileia. Muène-phe udituna bhu pholo ia ene oso, uixi: Ki uala kuzuela, eme ki nga kʼijiia. Kia tubhuka ku mbalanda-phe, kilumba kia mukuá u mu tongolola, anga u ambela athu ala-bhu, uixi: Ialʼú ue ua kexile ni Jezú dia Nazalé. Muène anga udituna dingi ni kulôka, uixi: Xinge phaietu muène! Iala muenhó ki nga muʼijiia ngó! Kubhanga kithangana, athu emana bhenhobho eza kua Phetele, exi: Kidi kiene, eie ua tokala-nâ, kuma o mbimbi iê ia ku tukulula! Muène anga u kuata kuxinga ni kulôka, uixi: Nzambi a ngi bhane kaxtiku, se o diiala dienhidi eme nga mu ijiia ngó! Kindala kienhókio dikolombolo anga di kokola. Phetele anga u tukumuka o maka ma tangele Jezú, kuila: Kioso o dikolombolo kiluua di kokola, eie ua-nda ku ngi dituna lutatu. Anga u tubhuka, u dila kisoxi kiavulu. Kukia ni kimene, jinganga ja makota joso ni adiakimi a Jijudé a bhongoloka mu tetulula kioso kia jibha Jezú. Anga a mu kuta, aia-nê kua nguvulu Pilatu. Juda-phe, ua mu thelekalele, kia mono kuma Jezú a mu êlesa phala ku mu jibha, u diela ioso ia bhange, anga u bheka dingi makuinhi atatu a itadi ia phalata ku jinganga ja makota ni adiakime a Jijudé, uixi: Nga te kituxi mu thelekala o manhinga ma muthu uaiuka! Kuala ene-phe: Etu kia tu kuatelahi? Maka mé eie. Eie-muène soka na-kiu! Juda muène bhenhobho, u zangula itadi ia phalata, hé u i takula bhoxi mu Tembulu, anga a tuda-bhu, uia u di nhenga. Jinganga ja makota anga ji katula itadi ia phalata, exi: Mu Kitumu kietu, ku ki ta mu kofidi ki kôla, kuma kia sumbu manhinga. Kia zubha ku di longesa mudiâ, a sumba na-kiu kididi kia Mumbiʼa Jímbia, phale kufúnda jinga-bhu athu a tunda ku makanga. Kididi kiókio kiene kia kʼixanena, Kididi kia Manhinga, katé mu kizuua kia lelu. Bhenhobho bhua bhiti dingi kima kia soneka Jelemiia, polofeta, uixi: A tambula makuinhi atatu a itadi ia phalata, kuma iene o suilu ia muthu a mu te uenji kuala amoxi-moxi-mu ku anʼa Izalaiele; anga a i bhana mu kididi kia mumbiʼa jímbia, kala kia ngi tumu kubhanga kuala Ngana. Kiki Jezú uemana bhu pholo ia nguvulu, o nguvulu anga u mu ibhula, uixi: Eie u sobha ia Jijudé? Jezú ua mu kumbulula, uixi: Kiene muene. Eie ua kiambe. Kia mu tatela o jinganga ja makota ni adiakimi ku Jijudé-phe, muène ka zuela kima. Pilatu anga a mu ambela, uixi: Kuala kuívua o ima iala ku ku tatela o jimbangi? Muène-phe ka kumbulula, ni dízui dimoxi ngó; nguvulu anga u diuana kiavulu. Bhu Fesa ia Phasu-phe, nguvulu mukua kuila u jituna pelezu imoxi, uoso a mu bhinga-nê kuala o mundu. Thembu íii anga a kala ni pelezu imoxi ia fumana, a mu ixana Jezú dia Balaba. Kioso-phe mundu kia bhongolokʼiki, Pilatu ua ambela, uixi: Nanhi mua mu solo ngi mi jituina-nê? Jezú dia Balaba, inga Jezú a mu ixana Kristu? Mbata Pilatu muene ua kʼijiia kuila o Jezú a mu thelekala ngoho mukonda dia dixinga dia mu kuatelele ene. Kioso ue kia xikama Pilatu bhu kibhuna kia kufundisila, mukajiʼê u mu tumikisa njimbu, uixi: Muthu ió kala ni kituxi, eie kana ku di ta mu mulonga uê; kuma ku nzoji lelu nga mono phaxi iavulu mukonda diê-muène. Jinganga ja makota-phe, ni adiakimi a Jijudé, a kala mu bhomba o mundu, phala a bhinge Balaba, o Jezú a mu jibhe. Nguvulu anga u kumuna, uixi: Ku kiiadʼiki, uebhi ngi mi jituinanê? Exi: Balaba. Kuala Pilatu: O Jezú-phe, a mu ixana Kristu, ngi mu bhanga kiebhi? Ene oso exi: A mu phaphele ku dikulusu! Kuala muène: Phala-hi? Muène ua te kituxi kiahi? Ene-phe a di kola dingi kiavulu, exi: A mu phaphele ku dikulusu! Pilatu-phe kia mono kuma ka lende kima, maji bhuanda kusalumuka mvunda, u tuma kutakana menha, anga u sukula o maku bhu pholo ia mundu, uixi: Ki ki kale kituxi kiami, kia manhinga ma muthu iú uaiuka; enuʼenu sokenu-na-kiu. Mundu uoso anga u kumbulula, exi: Manhinga mê ma kale ku thandu dietu, ni ku thandu dia anʼetu. Muène anga u a jituina Balaba; o Jezú-phe u mu bhesa jixikote, anga u mu thelekala phala ku mu jibha. Masoladi a nguvulu Pilatu, anga ambata Jezú ku lumbu lua dizemba; anga a bhongolola o kibuka kiâ kioso. Anga a mu zula, a mu zuika kithanga kia kusuka. Anga enda kitundu kia jithangu ja minha, a mu zuika-kiu ku mútue, hé a mu kuatesa dianga bhu lúkuaku luê lua dilu. Anga a mu fukamena bhu pholo iê, a mu bhanga kasèkelu, exi: Tana-ku, u sobha ia Jijudé. Anga a mu ṗhamena mathe, a mu tambula dianga, a mu beta na-diu mu mútue. Kia zubha ku mu bhanga kasèkelu, a mu zula kithanga kia kusuka, hé a mu zuika o izuatu iêmuene, anga aia-nê ku mu phaphela ku dikulusu. Kia kala mu tunda, a takana ni muthu, mukua Silene, dijina diê Ximá. Muenhú anga a mu bhinjika kuia-nâ, ni ambate dikulusu dia Jezú. Kia bhiẋila bhu kididi a kʼixana Ngolongota, (ku ki jimbulula: Kididi kia Kiholongonho). A mu bhana vinhu iòlunge ni ndululu. Muène-phe kia i lola, nguaiê ku i nua. Kia zubha ku mu phaphela ku dikulusu, a uana izuatu iê ni ku i tela jisorte, phala kubhitisa o maka ma soneka polofeta, uixi: A uana mudiá o izuatu iami, divunga diami a di tela jisorte. Anga a xikama, a kala ku mu langidila bhenhobho. Ku mutuelu uê anga a ta-ku ka dibaia kòsoneke, kala ku mu xitala, exi: Muenhú Jezú, Sobha ia Jijudé. Kienhókio ni ifumbe iiadi a i phaphela-nê kumoxi ku makulusu, iú ku mbandu ia dilu, o iú ku kiasu. Oso ala kubhita-bhu anga a mu xinga, ni kubhuka ku mítue, exi: Eieʼó, tata! U bula o Tembulu, anga u i tunga mu izuua itatu! Di bhulule-ze! O ki kala-phe u Monʼa Nzambi, tuluka ku dikulusu! Ni jinganga ja makota ni jimesene ja kulonga o Kitumu, ni adiakimi a Jijudé, kiene ue kia mu sebulula, exi: Ua bhulula athu engi, o ku di bhulula muène ka tena! Abha ki muene Sobha ia Izalaiele? Kiki-phe a tuluke ku dikulusu, etu ni tu mu xikane! Ua kexi mu kudielela Nzambi, kiki a mu kudile, se ua mu mesena; kuma uambe uixi: Ngi Monʼa Nzambi! Ni ifumbe ue, a a phaphela-nê kumoxi ku makulusu, a muʼondolola kienhʼiki. Kiki tunde ku mediia mu ola ia kasamanu, kʼoxi ioso ku kala usuku mu ola jitatu, katé mu ola ia kàvua. Ku bhixila mu ola ia kàvua, Jezú u di kola ni dízui dia suina, uixi: Eli, Eli, lama sabachthani? Ku ki jimbulula, uedi: Nzambi iami, Nzambi iami, ua ngʼ ehelela-hiʼá? Amoxi emana-bhu, kia kʼivu, exi: Uexana Elija. Mukuá anga u lenga kindala, u zangula jiponja, u ji bonda mu vindangele, u ji suikika ku kamuẋi, u mu nuisa. Akuá-phe exi: Ambula, tu mu mone mba Elija uiza ku mu kudila! Jezú anga u di kola dingi luamukuá ni dízui dia suina, anga u zubha muenhu uê. Kibatulu kia Tembulu anga ki tanduka mu ʼaxaxe, tunde ku thandu katé bhoxi. Oxi anga i tunguta, matadi ma baza; jimbila anga ji jikuka; mikutu iamukuá ia akua Ngana aia okulu ku kilu, anga i fukunuka; Jezú muène ue kia zubha kufukunuka, ene a tunda mu jimbila, hé a bokona mu Mbonge Iangene, anga a tukulukila athu avulu. Bhenhobho kabhitangu ni masoladi iá oso aia-nê mu langidila Jezú, kia mono oxi ia tunguta, ni ima ioso ia bhiti, a kala kiavulu ni uôma, exi: Kia kidi kiene, muenhú monʼa Nzambi! Ni ahatu avulu iá bhobho, emana mu kanga ni ku mu tala, a kaiela Jezú tunde mu Ngalileia, ni ku mu sedivila. Mudiâ mu kala ni Madiia dia Manda, ni Madiia mamʼ a Tiiaku ni Zuze, ni mamʼ a anʼ a Zebedeu. Kutula mu ngoloxi, kuila kuma kua fulamana kiá, kuiza muthu, mukua itadi, u tunda ku Limateia, dijina diê Zuze, muène ue xibulu ia Jezú. Zuze muenhú anga uia kua Pilatu, u bhinga o mukutu ua Jezú. Pilatu anga u tuma ku mu bhana-u. Zuze anga u katula kimbi, u ki futa mu dilasola diazele dia linhu ia fina. Anga u ki tula mu mbila iê-muène ia ubhe ia jikuile mu ndànji. Anga u kundumuna kiditadi kiònene bhu muelu ua mbila, anga uiê. Madiia dia Manda iú bhobho, ni Madiia dia mukuá axikama bhu mbanduʼa mbila. Mu kimene, kizuua kia kaiela ku Kiiudikilu, kuila kizuua kia Sesa kia bhiti kiá, jinganga ja makota ni jifalizeu a bhongoloka kua Pilatu, exi: Ngana, etu tua lembalala kuma mukua makutuʼó, kia kexile hanji ku muenhu, ua tangele, uixi: Izuua itatu ki i bhita, nga kà fukunuka. Kiki-phe tuma kulanga o mbilʼoio ni muanu uoso, katé kizuua kia katatu; phala ki ki bhite kuila jixibulu jê jiia mu usuku hé ji mu nhana, nʼa kà tangele o mundu, exi: Ua fukunuka ku ʼalunga, o makutu à keza-ku ni a kale kota, a diangele-ku ni a kale ndenge. Pilatu anga ua ambela, uixi: Masoladi a langa, enu-nâ; ndenu, kà langienu o mbila kioso ki muejiia. Ene anga aia, o mbila a i kolesa ni ditadi, ni ku di jika idimbu, anga a ta-ku masoladi ku kilangidilu. Kiki kuila kizuua kia sábhalu kia bhiti, kuma ki ku mateka kúkia, mu lumingu, o kizuua kia dianga kia semana, Madiia dia Manda, ni Madiia dia mukuá, eza bhu mbila kutalesa-bhu. Talesa-phe, oxi ia tungutile kiavulu. Mukonda anju ia Ngana ia tulukile ku diulu, iu ueza, ua kundumuna o ditadi, hé u xikama-ku. O kídifua kiê kala nzaji, ni izuatu iê kuzela mukuâ ni neve. Mukonda dia uôma uê, o masoladi ala ku kilangidilu a teketa, a kituka kala afu. Anju-phe i zuelesa ahatu, uixi: Ki mu kale ni uôma! Kuma nga mʼijiia, mua-lu sota Jezú a mu phaphele ku dikulusu. Muène bhabha kala-bhu; ua fukunuka, uila kia mi ambelele muène. Zenu, mu tale kididi bhua zekele Ngana. Endelenu-ku, mua kà tangele jixibulu jê: Muene ua fukunuka ku ʼalunga. Talesenu, Muène ua mi tuamenena ku Ngalileia; kuene ku mua kà di mona-nê. Eme nga mi jimbuilʼó. Ene anga a katuka lusolo bhu mbila, ni uôma ni ngalasa iavulu, anga a lenga mu tudila jixibulu jê. Talesa-phe, Jezú muène u takananâ, uixi: Nga mi menekena! Anga eza, a mu kuata mu inama, a mu sambela. Jezú anga ua ambela, uixi: Ki mu kale ni uôma. Ndenu kà tangedienu phange jami, a katuke, a kàie ku Ngalileia, kuene kua kà ngi mona. Kioso-phe Ahetu kiala hanji mu kuia, amoxi kua iá a kexile ku kilangidilu eza mu mbonge, hé a tangela jinganga ja makota o ima ioso ia bhiti. Ene-phe kia di bhongolola ni adiakimi ku Jijudé, a di longesa mudiâ, anga a bhana masoladi kitadi kia ndumba, exi: Enu muá kela, muexi: Jixibulu jé jejile, a mu nhana mu usuku, kioso etu ki tuaii ku kilu. Se nguvulu u kʼivua, tu mu bhomba, enu ki mu kale ngó ni hele. Ene anga a tambula kitadi, hé a bhanga kioso kia a longesa o jinganga ja makota. O hundu iíi anga i sambuka mu Jijudé joso, ni kiki hanji a jijila ku ki zuela, katé mu kizuua kia lelu. Kuinhi dia xibulu nʼimoxi-phe, hé aia ku Ngalileia, ku mulundu kua a londekesa Jezú. O kia mu mono, a mu sambela; amoxi-phe a kala ni jiphata. Jezú anga uiza, u a ambela, uixi: O kutena kuoso a ngi bhana-ku eme, ni mu diulu, ni mu ngongo. Enu-phe ndenu, mua ka longe jixibulu ku akua jixi joso, ni ku a batizala mu dijina dia Tata, ni dia Mona, ni dia Nzumbi Ikôla; ni ku a longa kualuka ima ioso kiá i nga mi tumu eme. Talenu, eme-muene ngá kala ni enu izuua ioso, katé ku dizubhilu dia mundu. O njimbu iambote ia Jezú Kristu, monʼa Nzambi, ia mateka. Kala kia ki soneka mua polofeta Izaia, exi: Nzambi uambe: Talesa, ngi tuma mukunji uami ku pholo ié, u ku iudikila o njila; u kala dízui di di kola mu ditutu, kuila: Iudikenu njila ia Ngana, iukisenu o ikoka ié ia ku bhitila. Kienhiki Nzuá dia Batizu kia tukuluka mu ditutu, hé u kala mu batizala o mundu ni kukola o batizu ia kudiela kubhekela o muloloko ua ituxi, uixi: Ambulenu o ituxi ienu, nda a mi batizale, o Nzambi ni a mi loloke. O athu a tungu mu ixi ioso ia Judeia anga a tunda ku mu sanga, ni akua Jeluzaleme, muéne anga u a batizala mu ngiji ia Njolodá, kioso ene ki aia ni kufisala o ituxi iá. O Nzuá muéne ua zuata ndemba ja kamelu, ua di kutu phonda ia kibha mu mbunda, u dia mahoho ni uiki ua ditutu. Anga u kala mu tangela o mundu, uixi: Ku dima diami, ku kuiza muthu ua ngi tundu. Eme ku mu bhetamena ngó ni ngi mu jituina o mbaia ia haii jé ki kia ngi fuama. Eme nga mi batizala ni menha, muéne-phe ua ká mi batizala ni Nzumbi Ikóla. Anga ki bhita mu izuʼomo kuma Jezú u tunda ku Nazalé, ku Ngalileia, anga a mu batizala kuala Nzuá mu ngiji ia Njoloda. Kithangana kia kala mu zauka ku menha, Jezú ua mono ku diulu kua jikuka, ni Nzumbi iedi kala diembe, iala mu tuluka ku thandu die. Anga dízui di tunda ku diulu, dixi: Eie-muene u Monʼami nga ku zola, ua ngi uabhela kiambote. Kithangana o Nzumbi i mu takula ku ditutu. Anga u kala kuenhoko, ku ditutu, makuinhi auana a izuua, ni ku mu thendala kuala Satana. He u kala kumoxi mi iama, maji o ji-anju ji kala mu ku mu langidila. Kia zubha Nzuá ku mu ta mu ʼaleia, Jezú uiza ku Ngalileia ni kutanga o maka ma Njimbu Iambote ia tundu kua Nzambi, uixi: O thembu ia tenena kia, Utuminu ua Nzambi ua zukama. Dielenu o ituxi ienu, mu xikane o Njimbu Iambote i mi bhana o kubhuluka. O kia kexi kubhita bhu mbandu ia kizanga kia Ngalileia, u mona Ximá, ni Mandele, phange ia Ximá, ala mu ta uanda mu menha, kuma atona a jimbiji. Jezú ua ambela, uixi: Ngi kaiedienu eme, ngi mi bhange mu kala mu atona a athu. Ene kithanganʼokio a xa o manda, anga a mu kaiela. Kuenda-ku dingi kadikanga, u mona Tiiaku monʼa Zebedeu, ni phangʼiê Nzuá, ala ue mu bote mu banda o manda. Kithanganʼokio Jezú kiiadi kia u a exana. Ene anga a xa tatʼâ Zebedeu mu bote, ni jingunza ja sedivisu, anga a mu kaiela. Anga aia ku Kafanau. Kithanganʼokio, kuma kia sabhalu, Jezú u bokona mʼonzo ia dibhezelu dia Nzambi, anga u kala mu longa. Athu anga a diuana ulongelu ue. Kuma ua a longo ni ungana, o ulongelu ua asoneki uengi. Kithanganʼokio mu dilombe dia mu kala diiala uala ni nzumbi iaxidi. Muene iu ua di kola, uixi: Etu tua kuata-hi ni eie Ngana, u Jezú dia Nzalae? Kífua eie ueza ku tu muanga? Eme nga ku ijiia muene kiambote! Eie u Muthu Ukola a ku tumikisa kuala Nzambi. Jezú anga u mu bazela, uixi: Dixibhe, u tunde mu mukutu ue! O nzumbi iaxidi anga i mu vunda bhoxi, i mu sanhesa, anga i di kola ni dízui dia suina, he i tunda mu mukutu ue. Ene oso anga a diuana, a kuata ku dibhudisa mudia, exi: Kueza-hi? Ulongelu uengi, kuambe! Muene u tumina ni ungana, kate ni jinzumbi jaxidi ji mu tumaka. O fuma ia Jezú kithanganʼokio anga i sambuka mikau ioso mʼoxi ioio ia Ngalileia. Kithanganʼokio, Jezú ni maxibulu mê kia zubha kutunda mu dilombe dia ku sambela Nzambi, a bokona mʼonzo ia Ximá ni Mandele, kumoxi ni Tiiaku ni Nzuá. Ukouʼa Ximá ua muhatu ua kexi kukata febele. O kia bhixila Jezú, kithanganʼokio, a mu tangela-kiu. Muene anga uiza, u mu kuata lukuaku, u mu bhetula; o febele anga i mu xa, he u kala mu ku a sedivila. Mu ngoloxi, kia tula o dikumbi, a mu bhekela jihaxi joso jala kukata, ni ia a saluka ni madimonho. O mbonge ioso anga i bhongoloka bhu kanga dia ʼnzo mua kexi Jezú. Muene anga u saka avulu a kate mahaxi moso-moso, u tundisa madimonho mavulu. O madimonho-phe Jezú ka ehela kuzuela, mukonda a mu ijiia. Mu kimene-phe, kuila kuma hanji kua vundu, ua di meneka mu iangu mu kusamba. Ni Ximá ni akua anga a kala ku mu sota ku mbandu joso. O kia mu sange, exi: Ene oso Ngana, iá a ku sota. Muene-phe ua ambela, uixi: Tuienu kuengi, ku jisanzala jamukuá, nga ká tange-ku maka; kuma kiene kia ngi bheka. Anga uia ku Ngalileia ioso ni kutanga maka ma Njimbu Iambote mu malombe má, ni kutundisa o madimonho. Anga kuiza mukua dibhute ni kudionda, ni ku mu fukamena, uixi: Se eie Ngana, uambe ku ki bhanga, ua ki soko, o ku ngi bhana kudisanza. Jezú-phe, kuma henda ia mu kuata, ua sunununa lúkuaku lué, hé u mu babata, uixi: Nga mesena! Ngi ki bhanga muene; disanze! Kithanganʼokio o dibhute di mu xa, anga u disanza. Muéne anga u mu kusa, kithanganʼokio, u mu tundisa, uixi: Aiuka, ku ki zuele ni muthu uoso-uoso; ndeie-phe kua nganga, ua ká dʼidikize, o muéne a ku kengelele mukutu ué. Kienhókio ka ká bhakule mu kudisanza kué o sata ioso ia tumine Mozé, phala ene a ki tambule umbangi, kuila eie uadisanze. Maji muéne-phe kia zubha kutunda-bhu, u kuata ku ki fumanesa, ni ku ki bhela jingolokela kuene kuoso; kia bhangesa kuila Jezú ka tenene kubokona dingi mu mbonge ioso-ioso, maji u kala mu tula ku kanga ku mikáu. Athu anga aia ni kutunda ku mbandu joso, a mu sanga koko. Kia bhiti tuʼizuua, Jezú ua bokona dingi mu Kafanau anga ki fumana kuma iú monzo. Mundu anga u bhongoloka katé mʼonzo muezala ni bhu kanga, ka mono dingi kididi. Muéne kia kala mu longa maka, a mu bhekela haxi ia kila, a mu ambata kuala kiuana. O ki a sange kuila ka tena ku mu bhixila mukonda dia mundu, a muanga onzo kuthandu bhuoso bhuemana Muéne; o ki a zubha kubhanga dizungu, muanza bhuala mu katela o haxi ia kila, a u zoza ni mikolo. Jezú kia mono o kuxikana kuá, u ambela o haxi ia kila, uixi: Mona, ituxi ié ióloloke. Bhu kala-phe amoxi ku jimesene ja kulonga Kitumu, a xikama bhenhobho, a kuata ku longolola ku muẋima, exi: Ialʼú uala ku tangela-hi kisunji kiki? Muthu iú ua mu ẋonguena Nzambi! Ua tena ku loloka ituxi, mukua-hi? Ki Nzambi ngó! Kithanganʼokio Jezú kuma uevu ku muẋima ué ioso iala mu banza ene, uixi: Enu mu xinganekena-hi kienhókio? Kiebhi kia uabha-bhu ku ki bhanga? O kuambela haxi ia kila kuila, ituxi ié ióloloke? Inga kuila: zangula muanza ué, uie ni kuenda? Phala-phe mu kʼijjie kuma Eme ngi Monʼa Muthu ngala ni ungana mu ngongo ua kuloloka ituxi, eie u haxi ia kila: Nga ku tumu kubalumuka, u zangule muanza ué, uie ku bhata. Muéne anga u balumuka, kithanganʼokio, u zangula muanza, anga u tubhuka bhu pholo ia ene oso. Ene oso anga a diuana, hé a ximana Nzambi, exi: Kienhiki kiluua tu ki mona. Muéne anga u tunda lua mukuá, hé uia bhu mbandu ia kizanga kia Ngalileia. O mundu uoso anga u mu bhongolokela koko, hé u a longa enhoso. O kia kala mu kubhita, u mona Levi, monʼa Lufeu, ua xikama bhu kididi kia kutambuila o lubhaku, anga u mu ambela, uixi: Ngi kaiele eme. Muéne anga u balumuka, u mu kaiela. Anga ki bhita kuma Jezú ni maxibulu mé kia xikama ku meza mu kúdia mʼonzo ia Levi, bhu kala akua kutambula lubhaku avulu, ni akua ituxi, a xikama kumoxi ni Jezú ni jixibulu jé. Kuma mundu uavulu a mu nhenganana. Asoneki-phe ni jifalizeu, kia mu mono kúdia kumoxi ni akua ituxi ni akua kutambula lubhaku, ambela jixibulu jé, exi: Muéne u tena kiebhi kúdia ni kúnua kumoxi ni akua kutambula lubhaku ni akua ituxi? Jezú kia zubha ku kʼivua, uixi: Athu a disanze ki ene a bhindamena o kimbanda; kikale o jihaxi. Athu ue aiuka, ki ene u ngeza mu ku a exana kudiela, maji akua ituxi. O jixibulu ja Nzuá ni jifalizeu anga a kala mu jila. Athu amukuá anga eza kua Jezú, exi: Phala-hi jixibulu ja Nzuá ni jixibulu ja jifaliezu ji jila, eie-phe jixibulu je ki jene kujila? Jezú anga ua ambela, uixi: Kífua enu mua fika kuila anʼa sala ia ukaza, a jila kioso ki ala hanji ni ʼNa iala? Kithangana ki ala hanji ni ʼNa iala, ki ki xikina kujila. Izuua ií iiza-phe, ʼNa iala, a ka a tambula-nê, kizuuʼokio kiene kia jila. Kana muthu u banda kitetele kiòbhe ku dikoza diokulu. Se u ki bhanga, o kitetele kiôbhe kiambe kuxita dizungu, ki kianda ku di xibha; kiene ki nomona ku dikoza, anga di tanduka dingi kiaiibha. Kana muthu ue u ta vinhu ia uisu mu isudi iokulu; se u ki bhanga, o ibha iokulu i baza, o vinhu anga i texika, ni isudi iene izangiua. Kiene kia bhekesa kuila o vinhu ia uisu-phe a i ta mu isudi iobhe. Anga ki bhita kuma, Jezú ni maxibulu mê a kala mu bhita mu mábhia ma masa mu kizuua kia sabhalu. Jixibulu anga ji kuata kubukula tu masa. Kuala jifalizeu: Talesa, phalahi maxibulu mê a bhanga kimbamba kia kutondala o Kitumu, ku ki bhanga mu sabhalu? Muene ua ambela, uixi: Kífua kiluua enu mu tanga kia bhangele Davidi, kia tatele ni nzala, ni muene ni akua a di nhengene-nê? Mukonda muene ua bokuene mʼonzo ia Nzambi, mu izuua ia Abiiatale, nganga ia dikota, anga u dia o jimbolo ja bhakela Nzambi, ki ji mu tokala muene ku ji dia, jangene ja jinganga, akua ue a di nhengene-nê anga u a bhana-ku? Anga Jezú ua ambela, uixi: O sabhalu a i bhangela o muthu; muthu ka mu bhangela o sabhalu. Uila kiki, o Monʼa Muthu uala ue Ngana kate ni ia sabhalu. Muene anga u bokona dingi mu dilombe dia kusambela Nzambi, anga mu kala muthu ua kukuta o lukuaku. Ene anga a kala ku mu tonginina mba u mu saka kia sabhalu, phala a mu tatele. Anga u ambela o muthu ua kukuta lukuaku uixi: Imana bhu ʼaxaxiʼabha. Anga ua ambela, uixi: O sabhalu a i tange kiebhi mu Kitumu kietu? Kia kidi o kubhanga mbote kia sabhalu, inga kidi o kubhanga phulu? O kubhulula muenhu, inga o kujibha. Ene-phe a di xibha. Ki bhuala muthu ua vutula kima. Muene ua exi suí, ene oso, ni dilamba ni njinda, mukonda kia mu iibhila o kukola kua kua muẋima, mbata nguâ-uâ ku tongolola, nʼejiie. Anga u ambela o diiala: Sunununa lukuaku. Muene kia lu sunununa, lukuaku lue lua disanze kala lua mukua. Jifalizeu anga a tunda, kithanganʼ okio a mu tela kionge kumoxi ni akua Helode, mbe kumona kioso kia bhanga phala ku mu jibha. Jezú-phe u tunda bhenhobho ni jixibulu je, he uia ku kizanga kia Ngalileia. He kifuẋi kiavulu kia akua Ngalileia a mu kaiela, ni ku Judeia, ni ku Jeluzaleme, ni ku Idumeia, ni ku sambua dia Njoloda, ni ku akua Tilu ni Sidonia. Kifuẋi kia dikota, ki evu imbamba iala kubhanga Jezú, eza he a mu sanga. Muene anga u ambela jixibulu je ku mu sotela bote mu a di longa jinga, mukonda dia kifuẋi ku mu bhaka bhu ʼaxaxi. Kuma ua sakula mundu uavulu, kia bhangesa athu ku mu phopheka, mukonda oso ala ni mabhebhu a-lu sota ku mu kuata. Ni oso ala ni jinzumbi ja xidi, kia mu mona, a di bhala bhu pholo ie ni kudikola, exi: Eie, Ngana, u Monʼa Nzambi! Jezú muene anga nzumbi ja xidi u ji kidika kiavulu phala ka mu tange. Anga Jezú u banda ku mulundu, he u tuma kuixana oso a mesena muene; anga a mu sanga. Anga u sola kuinhi ni kiiadi oso a-ndu kala-nâ, ni ku a tuma mu kuboka o Njimbu ia Ubhulukilu. Anga o kuinhi ni kiiadi dienhidi u a luka uixi: Jipoxolo. He ua a bhana o kusaka mahaxi ni kutundisa o madimonho. O kuinhi ni kiiadi enhá: Ximá, a mu luku dingi dijina dia Phetele; Ni Tiiaku, monʼa Zebedeu, ni Nzuá pange Tiiaku; enhá ua a luka dingi dijina dia Beneleje, dijina dia kuila: Anʼa Kinuminu kia Nzaji; ni Mandele, ni Felipe, ni Matulu, ni Matesu, ni Tomé, ni Tiiaku dia Lufeu, ni Tadeu ni Ximá mukua Kanana ni Juda mukua Kadiota, u mu thelekala. Anga u bokona mʼonzo, o kifuxi anga ki bhongoloka katé ni muéne ni maxibulu mé ka tenene ngó kúdia. O jindandu jé kia zubha ku kʼivua, aia ku mu kuata, mukonda, exi: Ua tekuka. O jimesene ja kulonga Kitumuphe, a tundu mu Jeluzaleme, exi: Uala ni Belezebubu, kota dia madimonho. O kota dia madimonho muéne ua mu bhana nguzu ia mu lendesa kutundisa o madimonho. Muéne anga ua exana, hé ua tela ifika, uixi: Kífua Satana u di kaia muéne Satana? Kilombo kia sobha se kia di lungulukila ene mudiá, kilombo kiókio ki ki nange ku di muanga. Ni akua bhata se a di lungulukila ene mudiá, dibhata diodio ki di tena kutunga. O ki kala Satana ua di kitukila muéne, iu ua muangana, ka tena kunanga, sai kiá bhua suka. Muthu-phe kubokona mʼonzo ia dizonda, ni ku mu bhunda o dibhata, kikale u dianga kukuta o dizonda, nʼa bhûnde kiua o dibhata. Ngi mi ambela kidi, anʼathu ituxi iá ioso a a loloka-iu, ni maxongo moso ma ẋongona na-u. Uoso-phe u ẋonguena o Nzumbi Ikóla, ki kuene dingi ku mu loloka, maji kituxi kié ki xalela. Mukonda ene a mu ambe exi: Muéne uala ni nzumbi iaxidi. Mamʼá ni jiphange jé anga eza, emana bhu kanga, hé a tuma ku mu ixana. O kifuẋi kia xikama kia mu bhake bhuʼaxaxi, anga a mu ambela, exi: Talesa, mamʼenu ni jiphange jé iá bhu kanga, ala ku ku sota. Kuala muéne: Mamʼetu nanhi? O pange jami akua-hi? Muéne bhenhobho ua tonginina oso a mu kondoloka ni kuxikama, uixi: Talesenu mamʼetu ni jiphange jami! Kuma uoso u bhanga vondadi ia Nzambi, muéne phange iami ia diiala, muéne phange iami ia muhatu, muéne mamʼetu. Muéne anga u kuata dingi kulonga bhu mbandu ia kizanga kia Ngalileia. Anga bhu bhongoloka kifuxi kia dikota, katé muéne ua di longo mu bote, ua xikama ku menha, o kifuxi, kioso kiemana ku ngonguenha. Anga u a longa ima iavulu mu ifika; mu kulonga kué iu ua ambela, uixi: Ivenu! Muthu umoxi, mukuni a jimbutu anga utunda, uia mu kukuua. O kia kala mu ku kuua, jimoxi-mu ja sonokena bhu mbandu ia njila, o tunjila anga tuiza tu ji moma. Jamukuá ja sonokena bhu ndánji, bhuala tumavu tuófele ngó. Kithangana anga ji sabhuka, mukonda mavu ma tolo-bho. Kiatu o muanha-phe, ja lela, mukonda dia ku kamba jindanji, ja kukuta. Jamukuá ja sonokena mu minha, o minha anga i kula, i bhaka o jimbutu mua vundu, anga ji tokoka kuima. Jamukuá ja sonokena mu mavu mambote, anga jima ibundu, ji kula, ji sokoloka, jimoxi ji bhana makuinhi atatu, jimoxi makuinhi a samanu, jimoxi háma. Anga ua ambela, uixi: Uoso uala ni mátui ma kuivila, évue. O kia kala ku ubheka, oso a di nhenge-né, kumoxi ni kuinhi ni kiiadi, a mu ibhula o ifika, exi: O kifikʼiki kiambe kiebhi? Muéne anga ua ambela, uixi: Enu Nzambi ua mi bhana o kuijiia ikutu ia Utuminu ué. Ió-phe, oso ala ku kanga, ima ioso a a tela-iu mu ifika. Phala kia tala a tale, maji a kambe kumona; ki evua, evue, maji a xite mu thulu; a fule kubiluluka kua Nzambi, o kituxi kiá nʼa ki loloke. Anga ua ambela, uixi: Kífua o kifikʼiki, ki kia mi jimbulukila? Muanda kuijiia kiebhi o ifika ioso? Mukuni a jimbutu, ió u kuua o maka ma Nzambi. Oso-phe a a kuua bhu mbanduʼa njila, enhá, kia zubha kuívua maka, kithanganʼokio Satana uiza, u katula o maka oso a kuuile ku miẋima ia. Oso a a kuua bhu ndanji ue, kiene; enhá ki evua maka, kithanganʼokio a ma tambulula ni ngalasa. Kuma ka moneka jindanji-phe, a nanga ngo kathangana. O kʼiza o phaxi ni kuzukutisa mukonda dia maka, kindala a di bhale. Sai amukuá a a kuu mu minha, enhá ki evua maka, o jihele ja mundu iu, ni músendu ua jimbongo ni maluimbi ma ima iengi, ma bokona, anga ma bhaka o maka mua vundu, he ma tokoka kuima ibundu. Oso-phe a a kuu mu mavu ma mbote, enhá, ki evua maka, a ma tambulula kiambote, anga a bhana ibundu; bhu kala lumbundu lu bhana makuinhi atatu a jimbundu, lulu makuinhi-a-samanu, lulu hama. Jezú anga ua ambela dingi, uixi: Kífua kandeia ene ku ka uika ni ku ka vungina kitutu, mba a ka bhaka moxi a hama? Nga fika kana! Inda a ka tudika ku meza ni ka muikina kiambote mʼonzo. Kuma kima kioso kiòfute, a ki futila o kuvulumuka; kima kiòsueke, a ki suekela o kutukuluka, Se bhuala muthu uala ni matui ma kuivila, evue. Anga ua ambela dingi, uixi: Alukenu kioso ki muívua: kuma o nzongo ioso i mu zonga na-iu phala akuenu, enu uenu iene Nzambi ia mi zongela; anga a mi tela-ku dingi. Kuma uoso uala, muene a mu bhana dingi; uoso-phe kala, ni kofele kaka kala na-ku a mu tambula-ku. Ngana Jezú uixi: Kienhiki o Utuminu ua Nzambi uedi kala muthu u ta mbutu mu mavu. Anga u zeka, u balumuka, ngoloxi ni kimene, o mbutu-phe kioso ki i sabhuka, ki i kula, muene ka kʼijiia. O mavu a di imina ene, ku dianga o kixina, kuiza o disa, he ku kaiela o jimbundu jadisanze ku disa. O kibundu-phe ki kia-nda kúbhia, kithanganʼokio u sunga kibhôlola, kuma thembu ia bhixila ia tokala o kumuna. Uixi: O Utuminu ua Nzambi tu u fika kiebhi? Tu u lombolola ni kixanga kiahi? Ua di fangana ni lumbundu lua mbutu ia mustarda, kia lu kuua mu mavu, sumbala luala ndengiʼèlele ku jimbutu joso mu ngongo. O kia lu kuua, lu sabhuka, anga lu kala kota mu ku kula, idima ioso ndenge. Lu bhana jithangu, o jinjila ji bhita bhulu anga ji tula mu jithangu je, anga jibhanga ikalanga mu kilembeketa kie. Anga u a tela maka mu ifika iavulu kala iíi, kioso kia tena ene kuívua. Ka a tangela kima se kifika. Maji ku ubheka, jixibulu je u a lomboluela jinga ima ioso. Kizuua kienhókio, kutula mu ngoloxi, Jezú ua ambela, uixi: Tu zaukienu ku sambua dia kizanga. Ene anga a sulula o mundu, a xa o kifuẋi, he a di longa mu bote muala Jezú, anga aia-nê. Ni jibote jamukua jala-bhu, ji ila-nâ kumoxi. Ku musanza anga ku balumuka kitembu kia suina, mabhuku ma kala mu ku di lukula mu bote, o iene i sota kuizala ni menha. Muene-phe, ku dizulu dia bote, ua zeka ku phetu, uaii ku kilu. Anga eza ku mu tonesa, exi: Mesene, kífua ki ki ku kuatela kima? Tuanda kufua! Muene anga u tona, u kidika o kitembu, he u ambela o menha, uixi: Batamenu mu dixibhe! Kitembu anga ki batama, kuma ku kala kutululuka kua nzungule. Anga ua ambela, uixi: Mualela-hi ni uoma kiki? Kífua kiluua mu xikana? Uôma anga u a kuata kiavulu, a di ambela mudia, exi: Mukua-hi muene u kala kiki, u bhinga ni kitembu ni mabhuku ma mu belesela? Jezú ni maxibulu mê anga a kuáka ku sambua dia kizanga kia Ngalileia, kʼoxi ia akua Ngelengesa. O kia zubha kutomboka mu bote, kithanganʼokio u takana ni muthu ua tundu mu jimbila, uala ni nzumbi iaxidi. O mu jimbila, muene kia mua tungu. Muenhu kana muthu ua tena ku mu kuta, ne ku malubhambu. Kuma a mu kuta jinga kia luavulu, o inama ni maku ni jingidinhá ni malubhambu; maji o malubhambu-phe u ma bula, o jingidinhá u ji bukujula! Kana muthu uala ni nguzu ia ku mu lenda ni ku mu tolola. Ni mu muanha ni mu usuku, u nanga jinga ku jimbila ni ku milundu, mu kudikola-kola ni ku di kuama ni matadi. O kia mono Jezú mu ikanga, ueza ni kulenga, he u fukama, u mu bheza; anga u di kola ni dízui dia suina, uixi: Eme nga kuata-hi ni eie, u Jezú, u Monʼa Nzambi, ua suka ku ukota? Nga ku bhingi mu dijina dia Nzambi, kana ku ngi talesa hadi. Muene ua zuela kiki, mukonda o Jezú ua dianga ku mu ambela, uixi: Tunda mu mukutu ua muthu, eie u nzumbi iaxidi. Jezú ua mu ibhula, uixi: Dijina diê, eie nanhi? Kuala muene: Dijina diami Kifuẋi, mukonda tua vulu. Anga u kala mu diondolola Jezú kuila o nzumbi jaxidi, kana ku ji kaia mʼoxi ienhoio. Bhenhobho-phe mu mulundu mu kala kilunga kia dikota kia jingulu jala mu mudia bhua butu. Anga o jinzumbi jene a mu dionda, exi: Tu tume koko, nda tu bokone mu jingulu! Jezú anga ua ehela. O jinzumbi jaxidi anga ji tunda, ji bokona mu jingulu. Kilunga kioso anga ki kulumuka o muzeii ni lusolo, kate mu kizanga, midi jiiadi ja jingulu anga ji fundala mu menha. Oso a kexile ku jʼinga-phe, a lenga, a ki tanga ku mbonge ni ku tutu. Anga athu avulu eza ku sanga kioso kia bhiti. A bhixila kua Jezú, he a talesa o muthu ua salukile ni madimonho, ma kexile kifuẋi, ua zuata, ua tambula kilunji. Anga a kala ni uoma! Io oso a ki mono, anga a a jimbuila kioso kia bhiti na-kiu iu ua salukile ni madimonho, ni kia bhange o jingulu. Anga a kuata ku mu dionda kutunda mu mikau ia. O kia kala mu ku di longa mu bote, iu ua salukile ni madimonho u mu dionda, phala ku mu ehela ku kala-nê. Jezú-phe ka mu ehela, uixi: Ndeie ku bhata, ku jindandu je, ua ka a tangele ima ia ku bhange Ngana Nzambi, ni kia ku kuatela henda. Muene anga u katuka, u kuata ku ki fumanenesa mu Dekapolo ima ioso ia mu bhange Jezú. Athu oso anga a diuana. Kia zubha Jezú kuzauka dingi ku sambua, o mundu ua mu bhongolokela, anga u kala bhu mbandu ia kizanga. Anga ku mu sanga muthu ua tokala ku makota ma dilombe dijina diê Jailu, o kia mu mono, iu ua di bhale bhu inama ie. Anga u mu dionda kiavulu, uixi: Kamona kami, ka muhatu, ua kumbama! Ize, u Ngana, u mu tule maku mê ku thandu, mbe u mu sake, a bhuluke! Anga u katuka-nê, o mundu uavulu ua mu kaiela, edi muene bhiki-bhiki. Anga bhu kala muhatu ua kate kibhubhe kia manhinga, ua bhange nakiu kia kuinhi dia muvu ní iadi, Jimbongo je joso ja kexile na-ju, ua ji texile ku imbanda. Maji o imbanda, bhu kididi kia ku mu kuatekesa, a mu tatesa dingi kiavulu, ne ngo kuiluka; maji o uhaxi ue uavulu dingi. Kuma uevu o fuma ia Jezú, ua mu zukama ku dima mu kaxi ka mundu, iu ua mu babata ku kizuatu kie. Mukonda uixi: Se nga mu babata ngo ku kizuatu kie, ngi di sanza. Kithanganʼokio o kibhubhe kie kia manhinga kia batuka, anga u ívua mu mukutu ue kuma uhaxi ue ueluka. Jezú-phe kithanganʼokio kuma uevu kuila mu mukutu ue mua tundu umbanda, ua sakukila o mundu, uixi: Mukuahi ua ngi babata o kizuatu? Kuala jixibulu je: O mundu ua u mono a ku xina, uixi: Mukua-hi ua ngi babata? Muene-phe u kuata kukengelela mu mundu, ua bhindamena kumona-bhu uoso ua bhange kienhiki. O muhatu-phe ni kuteketa ni uoma, kuma uejiia kioso kia mu bhiti, ueza, ua di bhale bhu pholo ie, iu ua mu tangela o kidi kioso. Muene iu ua mu ambela, uixi: Mona, o kuxikana kue, kua ku bhulula. Ndeie ni kutululuka, u di sanze ku uhaxi ue. Kioso-phe Jezú kia kexile hanji mu zuela, ku dibhata dia dikota dia dilombe ku tunda athu, exi: Na Jailu, monʼê uafu kia. O mesene u mu talesela-hi ngo hadi? Jezú-phe ka a suu kia zuela, u ambela dikota dia dilombe, uixi: Ku kale ni hele! Xikana ngo. Muene kʼehela dingi muthu ku mu kaiela, kikale ngo Phetele, ni Tiiaku, ni Nzuá phange ia Tiiaku. Anga a bhixila kʼonzo ia dikota dia dilombe, u sanga o mundu edi ngo bulukutu ni kudila ni kubhana jingololo. O Muene kia zubha kubokona, uixi: Muedila-hi bulukutu, ni kudila? Mona kʼafu, uaii ngo ku kilu. Anga a mu olela uoua. Muene-phe u a tubhula bhu kanga ene oso, u katula ngo tata ni mama avu kamona ka, ni io oso ueza-nâ, anga u bokona muala o mona. Anga u kuata o mona mu lukuaku, u mu ambela, uixi: Talita, kumi! Uambe, mu ku ki jimbulula: Kilumba, nga ku tumu kubalumuka! Kithanganʼokio o kilumba u balumuka, he u enda, kuma uala kia mu kuinhi dia muvu niʼiadi. Enhoso kithanganʼokio anga a diuana kisuma kia dikota. Bhenhobho Jezú muene u a kidika kiavulu, uixi: Kana ku ki tanga anga u tuma ku mu bhana kudia. Muene anga u tunda bhenhobho, u vutuka kʼoxi ie, mu sanzala ia Nazalé, mua tungile, muene ni jixibulu je jeza-nê kumoxi. Kutula kia sabhalu, u kuata kulonga mu dilombe. Anga athu ki a mu ivu, a diuana, exi: Muenhu ima ioso iíi, ua di longela na-iu kuebhi? Kuebhi kua mu bhana o kuijiia kuosʼuku? Ni isuma ioso iíi, ia mu di bhanga kiebhi bhu maku mê? Manhi ki muene musongi a mabaiʼu, monʼa Madiia, phange ia Tiiaku ni Zuze ni Juda, ni Ximá? Ni jiphange je ja ahatu, ki etu-nâ mu ʼaxaxe kʼetu? Anga a mu lebhula. Jezú-phe uixi: O polofeta kana bhama bhu mu kamba ujitu, kikale ngo kʼoxi ie, ni ku jindandu je, ni ku bhata diê. Muene mueneʼomo mu Nazalé ka tenene dingi kubhanga-mu kisumua; kima ngo kia bhange, ua tula maku mê ku thanduʼa jihaxi jimoxi-moxi-mu, iu ua ji sake. Anga u diuana mukonda dia kuxibhaka kua. Jezú anga u nhunga kia ngo mu jisanzala ni kulonga. Anga u ixana o kuinhi dia xibulu ni kiiadi, u kuata ku a tuma ku ukunji mu kiiadi-kiiadi, ni ku a bhana o kutena kua ku kaia ni kutumina jinzumbi jaxidi. Anga u a tendelela kuma: Ki mu ambate huta ia njila, kabasa mbangala; kana mbolo, kana muxila, kana kitadi mu phonda; maji mu zuata jihaii, uixi-phe o madivunga ki mu zuate maiadi. Uixi dingi: Dioso dibhata di mua tula, inzo ioso i mu bokona, muene mu mu kala, kate ki mu katuka. Bhuoso-phe bhua kamba ku mi tambulula, ni ku mʼívua, ki mu tunda-bhu mu a kukumuina fufuta ia mi naminina ku inama, mu ku a bhana umbangi ua kuela kua. Kidi kiene ngi mi ambela, kuma akua Sodoma ni Ngomola a ka beta ku a lendukila mu kizuua kia kufundisa, akua kididi kiokio kana. O maxibulu anga a muangana, he a longa maka kuma athu a tokala kudiela ni kueha o ituxi ia. A tundisa madimonho, o jihaxi, a ji uaia maji, he a ji saka. Sobha Helode anga u kʼivua, kuma o dijina dia Jezú dia fumana kuene kuoso. Amoxi exi: Nzuá dia Batizu ua fukunuka ku ʼalunga! Kiene kia vudila o kutena kua kubhanga isuma kiki. Amukuá-phe exi: Elija. Amukuá exi: Polofeta, mukua ni jipolofeta jòkulu. Helode-phe kia kʼivu, uixi: Nzuá dia Batizu nga mu batuile o mutue, muene ua fukununa! Kuma Helode muene ua tumine kukuata Nzuá, anga u mu kuikila mu ʼaleia, mukonda dia Helodiia mukaji a phangʼiê Felipe, kuma ua mu sakana. Mukonda Nzuá uambelele Helode, uixi: Ki kola, eie kukala ni mukaji a phangʼié! Helodiia anga u mu kuatela luma, u mesena ku mu jibha, maji ka tenene ku ki bhanga. Mukonda Helode muene ua kexile ni uoma ua Nzuá, mbata ua mu ijiia kuma muthu ua iuka, muthu ua ngene ukola, iu ua mu bhake bhua kondama. O ki a mu ivua jinga kuzuela, u tandanganha, ni kia kubhanga ka ki mono. Suke kiene, maji u kala ni vondadi ia ku mu ivua. Ku bhiẋila-phe bhu kizuua kia tokala kia Helode kutenesa mivu, u bhangesa kizokola kia jitata je, ni jikabhitangu, ni adiakimi a Ngalileia. O kieza monʼa Helodiia muene, anga u kina, Helode kia mu uabhela, ni io oso a xikama-nê ku meza. O sobha anga uambela monʼa kilumba, uixi: Bhinga kioso ki ua mesena, ngi ku bhane-kiu. Anga u mu lokela, uixi: Kioso ki u bhinga, ngi ku bhane-kiu! Kate ni usobha uami, se eie u u bhinga mbandu, tu u uane mu kaxi! Muene anga u tunda, uia kua mamʼa, uixi: Ngi bhinga-hi? Uixi: Bhinga o mutue ua Nzuá dia Batizu. Kithangana kienhókio monʼa kilumba u bokona muala sobha ni lusolo, he u bhinga, uixi: Nga solo kuila u ngi bhana kindalʼiki, bhu dilonga, o mutue ua Nzuá dia Batizu. Sobha anga Ukenana kiavulu, lamba dia mu kuata. Maji mukonda-phe dia kuloka kue, ni dia ia a xikama-nê ku meza, nguaiê ku mu di tuna. Kithanganʼokio sobha u katula disoladi ku alangidiʼê, u tuma mutue ua Nzuá dia Batizu. Muene anga uia mu ʼaleia, u batula mutue ua Nzuá. Anga u bheka mutue bhu dilonga, u u bhana monʼa kilumba; o monʼa kilumba anga u u bhana mamʼa. Jixibulu ja Nzuá ki a zubha ku kʼivua, eza, a zangula kimbi kie, anga a mu funda. Jipoxolo anga ji bhongoloka kua Jezú, a mu jimbuila ima ioso ia bhange ene, ni ioso ia longo. Muene iu ua ambela, uixi: Zenu: Tuienu kʼubheka uetu ku mukau, tu nhohe-ku bhuofele. Kuma athu avulu a kexi mu kuia ni kuiza, kate Jezú ni maxibulu mê ni kithangana ngo kia kudia ka ki mono. Anga aia mu bote ku kididi kia ubheka ku mukau. Mundu uavulu-phe a a mono kuia, ndumba a ejiia kuila ene. Anga a lengela bhoxi kate bhenhobho, a tundu mu jimbonge joso, anga a dianga kubhiẋila. Muene kia zubha kutomboka, u sanga kifuẋi kia dikota, anga u a kuatela henda, kuma edi kala jimbudi ja kambe mubidi. Anga u kuata ku a longa ima iavulu. O kia lembe o dikumbi, jixibulu je jiza kua Muene, exi: Kunu mu iangu mu tuala, o kumbi dia lembe kia. A muanganese, mbe a bhite ku jisanzala, a sumbe kudia. Muene-phe ua a vutuila, uixi: Enuenu a bhanienu kudia. Kuala ene: Kífua tuia ku a sumbila jimbolo ji ta hama jiiadi ja madenádia, anga tu a bhana-ju?! Kuala muene: Muala ni mbolo jikuẋi? Ka talesienu. O kia zubha ku talesa exi: Jitanu, ni mbiji jiiadi. Jezú bhenhobho iu ua a tumu kuxikama ku iangu ia uisu, mu ibuka-ibuka. Ene he a xikama ku misambu, kala kibuka hama, kala kibuka makuinhi atanu. Muene anga u tambula o mbolo jitanu ni mbiji jiiadi, u bhetula mesu ku diulu, he u sakidila Nzambi. U bhasujula o jimbolo, anga u ji bhana jixibulu phala ku a uanena. Ni jimbiji ua a uanena-ju ene oso. Ene oso anga a dia, he ekuta. O ku ibhasu ia jimbolo ni ia jimbiji ia subhuka-ku, a i nona kuinhi dia ngalu ni jiiadi jezala. Ene-phe adi ku jimbolo, a tena midi jitanu ja muthu. Kithanganʼokio Jezú u tuma jixibulu je ku di lônga mu bote, ni ku mu tuamenena ku sambua ku Betesáida, kioso kia xala muene ni kumuanganesa o kifuẋi. O kia zubha ku di lekela-nê, iu ua bande ku mulundu mu kusamba. Kutula mu ngoloxi, o kuma ki kua vundu, o bote ia kala kia mu kaxi ka musanza, o muene ua xala hanji ku kanga ubheka ue. O kia mono a tate ni kuzaula, ala kubhanga ni kitembu, mu kilangidilu kia kauana kia usuku, kuila kuma ku kuandeka kia kukia, muene uiza ni kuendela ku thanduʼa menha, kate bhuala ene, he uila kala ua-nda ku a somboka. Ene-phe kia mono Jezú uala kuendela ku thanduʼa menha, a fika exi kilulu, anga a di kola. Kuma ene oso a mu mono, a tukumuka. Muene-phe kithanganʼokio u a zuelesa, uixi: Tululukenu, eme-muene! Ki mu kale ni uoma! Anga u bhixila ku bote, u di longa momo. Kitembu anga ki batuka! Ene ku miẋima ia anga a diuana kiavulu, a kala mu teketa. Kuma ni kisúmua kia jimbolo ki kia a tetulukila luua, inda o miẋima ia-phe hanji ia kolo. O kia zubha kuzauka, Jezú ni maxibulu mê a kuaka kʼoxi ia Jenezalé, o bote a i kuikila ku ngonguenha. O kia zubha kutomboka, athu kindala Jezú a mu ijiia. A lengela ku mbandu joso, a kuata ku mu tutila o jihaxi joso ja zeka bhu mianza ia, bhuoso Jezú bhua mu ivu bhuala. Muene bhuoso bhua tula jinga, mu jimbonge ni mu jisanzala, ni ku matutu, jihaxi a ji bheka mu jinzunga, anga a mu dionda kuila a mu kuate ngo ku muxiku ua kizuatu kiê. O oso a mu kuata, anga eluka. Kua mu bhongolokela jifalizeu ni amoxi-moxi ku jimesene ja Kitumu a tundile ku Jeluzaleme. Ene a mono jixibulu je jimoxi-mu jí jidia mbolo ni maku maxidi, kuma ki mòsukule, kala kiene mu tuma o jifalizeu mundu kubhanga. Mbata jifalizeu ni Jijudé joso kene kudia se kusukujula kiavulu o maku, mukonda a kuata kijila kia akulu-a-ndamba. Kia tunda ue bhu kitanda, kikale a dianga kusukula o ima ioso ia tundu na-iu bhu kitanda ni ku dʼiẋika, nʼa die kiua. Sai ue dingi ni ijila iamukua iavulu ia kuata, kala kusukujula jixikala, ni jímbia, ni malongʼa ngondo. Jifalizeu ni jimesene ene mu longa o Kitumu, anga eza kua Jezú, a mu ibhula, exi: Phala-hi jixibulu je ji kamba kukuata kijila kia akulu-a-ndamba, adia ni maku maxidi? Muene ua ambela, uixi: Mu akua mangonha! Izaia kidi kiê kia mi soneka enu, uixi: Nzambi uambe kuma: Athu ia a ngi xila ngo ni mizumbu ia, maji o miẋima ia-phe ia ngi kala kua lebha. A ngi bheza-phe ngo makutu ni kulonga ijila ia tumu ngo athu, kala Nzambi muene ua i tumu. Enu mu-xa kitumu kia Nzambi, mu kuata kijila kia athu, kala mu kusukula jímbia ni jikopho. Sai ue ima iamukua dingi iavulu i mu bhanga. Uixi dingi: Kidi kiene, kuma enu izuua ioso muene mu mona ndunge ia kuxa bhu mbandu o Kitumu kia Nzambi, phala mu kuate ngo o kífua kienu. Kuma Mozé, uixi: Tatʼenu ni mamʼenu a bhane ujitu. Uixi dingi: Uoso u xinga tatʼâ mba mamʼa, muthu ua ku mu jibha. Enu-phe mu longa, muixi: Se muthu u tena kubhandulula tatʼâ mba mamʼa, maji u ambela tatʼâ mba mamʼa kuila: Kioso ki mueji kudia ko kuami, nga ki lumbila Nzambi: Muthu io ka bhingi dingi kuila tatʼâ ni mamʼa ua a bhanga ujitu. Kienhiki, o Maka ma Nzambi mua ma selula ni kífua kienu ki mua tambula ku jitata jenu, ni ku ki sambukisa ku alulu ni ku alaula. Sai ue dingi ima iavulu i mu bhanga, ia difu kiki. Jezú anga u ixana dingi o kifuẋi, he ua ambela, uixi: Ivenu enu oso kioso ki nga-nda kuzuela nda mu ijiie: Kana kima ku kanga dia muthu ki tena ku mu bokona ni ki mu kasanesa; maji o ima-phe i tunda moxi dia muthu, iene i kasanesa o muthu. [ Uoso uala ni matui ma kuívua, evue.] O kia zubha kubokona mʼonzo, kifuẋi ua ki xi, jixibulu je ji mu ibhula o kixanga. Muene, uixi: Enu mua soko ni akuenu! Kífua ki mualʼiki, enu uenu, mua kambe kuijiia? Ki mu kʼivu, kuma kioso ku kanga ki bokona mu muthu ki ki tena ku mu kasanesa? mukonda ki ki bokona mu muẋima, maji ki bokona mu mala, anga ki tundila bhoxi? Mu kuzuela kiki, Jezú uambe kuila makudia oso muthu u tenʼê ku a dia. Uixi: Kioso ki tunda moxiʼ a muthu, kiene ki kasanesa o muthu. Kuma moxi, ku miẋima ia athu, kuene ku tunda ilunji iaiibha: Maundu-mbu, mauíii, ijibha, jiphanda, unjènje, makutu, Maluimbi, úsueia, ufumbe, ufusa, dixinga, jindaka, kutatela, ukumbu, uoua. Ima ioso iíi iaiibha i tunda moxi, iene i kasanesa o muthu. Jezú anga u balumuka, uia ku jimbandu ja Tilu ni Sidonia. Kuenhoko hé u bokona mʼonzo, mukonda ka mesenene kuila athu a kʼijiia kuma Muene iu bhobho. Maji o kusuama-phe ki kua xikina. Kithanganʼokio-phe muhatu uavu kamona-kê ka muhatu, kala ni nzumbi ia xidi, uevu athu ala kuzuela Jezú. Muene anga uiza u di bhala bhu inama iê. Muhatu iú-phe ngelèku, mukua muiji ua Silofenixa. Anga u mu dionda kuila a tundise o dimonho mu mukutu ua monʼe. Muene-phe, uixi: Ehela phala o tuana a diange kuikuta. Mukonda ki ki tokala kukatula o kudia kua tuana, nʼa ku tela o jímbua. Muhatu ua mu vutuila, uixi: Kidi, Ngana! Maji o jímbua-phe, moxiʼ a meza, jídia ku jisesekenha ja lalumuna o tuana. Kuala muene: Mukonda dia kuvutula kue kua mbote, kiene ki ua ki zuelʼokio, ki di bhange; ndeie kia ku bhata. O dimonho dia tundu kia mu mukutu ua monʼe. O muhatu anga uia kuʼonzo iê, u sanga o mona ua zeka bhu hama, o dimonho dia tundu kiá mómuʼê. Kutunda dingi mu jimbandu ja Tilu, Jezú u bhita mu Sidonha, he uiza ku kizanga kia Ngalileia, bhu jimbandu ja Dekapolo. Anga bhu kala athu a mu bhekela muxilu, mukua kukukuma mu kuzuela, he a mu dionda phala a mu tule maku mê. Muene anga u mu katula mu kifuẋi, u sondoloka-nê, u mu ta milembu mu matui, u ta mathe, anga ni mathe enhó u mu babata bhu dimi. Bhenhobho anga u talesa ku diulu, u di tula muenhu, uixi: Efata, kífua uambe, uixi: Xitunuka! Mátui-mê anga ma xitunuka, o dimi die di zoza mu kithangana kienhókio, anga u zuela, u batula kiambote. Muene anga u a tendelela kuma ka ki tangele muthu; ene-phe a suina ni ku ki fumanesa. Anga a diuana dingi kiavulu, exi: Muene o ima ioso u i bhanga kiambote! U bhangesa kuila o mixilu evua, o mabubu a zuela! Mu izuua muenhomo, kukala dingi kifuẋi kia dikota, anga a kamba kudia. Muene anga u ixana jixibulu je ua ambela, uixi: O mundu nga a kuatela henda, mukonda nga bhange-nê kia izuua itatu, kala dingi ni kudia. Se nga a muanganesa ni nzala, kuia ku mabhata ma, a-nda kusendukila mu njila, mukonda amoxi-mu a tundu dikanga. Kuala jixibulu: Kúdia-phe tu ku sanga kuebhi mu iangʼumu, kua kuila athu osoʼá ekuta? Uixi: Muala ni mbolo jikuẋi? Exi sambuadi. Muene anga u tuma o kifuẋi kuxikama bhoxi. U katula sambuadi dia mbolo, o kia zubha kusakidila Nzambi u ji bhasujula, u ji bhana ku jixibulu je ku a tudila; ene anga a tudila o mundu. A kala ue ni tumbiji. Muene anga u tu benzela, u tuma ku a tudila ue tumbiji. Anga enhoso a dia, ekuta. Ku ibhasu ia subhujuka anga a nona-ku sambuadi dia kinda. Ene oso a di kua kambele ngo mu tenesa midi jiuana. Muene anga u a muanganesa. Kithanganʼokio Jezú u di longa mu bote ni jixibulu je, anga u bhixila ku ixi ia Ndalamanuta. Jifalizeu anga eza a kuata-nê jiphata. A bhindamena kuila u idikiza kisuma phala kulondekesa kuila o kutena kue kua tundu muene ku diulu, kua Nzambi. Muene anga u di tula muenhu ni mukondo ua muẋima, uixi; Phala-hi o muiji uenhú ua bhindamena kisuma? Ngi tanga o kidi, kana-ku kisuma kia bhana ku muiji uenhú. Anga u a xa, u di longa dingi mu bote, u zauka ku sambua. Jixibulu a jimbi-ku o kuambata jimbolo; mu bote anga mu kala ngo imoxi. Muene anga u kala mu ku a tendelela, uixi: Alukenu, mu dimukine o kithûthume kia jifalizeu ni kithûthume kia Helode. Ene anga a kuata ku di fetela, exi: Muene ua mu zuela kiki, mukonda o jimbolo ki tuala na-ju. Jezú kia kʼivu, uixi: Muala ku di fetela-hi, mukonda mua kambe jimbolo? Kífua kiluua muíʼvua? Kiluua muʼijiia? Hanji mua xiti mu thulu? Imʼiíi ki ia mi tetulukila luua? Mesu sai, ki mu mono? Matui sai, ki muʼivu? Ki mu lembalala? Ki nga uanena o mbolo jitanu, ku midi jitanu, ibhasu mua i nona ngalu jikuẋi? Exi: Kuinhi dia ngalu ni kiiadi. O ki nga uanena sambuadi dia mbolo, ku midi jiuana, ibhasu mua i nona inda ikuẋi? Exi: Sambuadi. Kuala Muene: Kífua mua tokoka ku kʼijiia? Muene anga u bhixila ku Betesáida. Anga a mu bhekela kifuôfo, he a mu dionda ku mu kuata. Muene u mu kuata mu lukuaku u mu endesa kate kia tundu mu sanzala. O kia mu ṗhamena tumathe mu mesu, u mu tula maku ku thandu, uixi: Ua mono kima? Muene ua kengelela, uixi: Nga mono athu, maji edi kala mixi iala mu kuenda. Jezú anga u mu tula dingi o maku luamukuá ku thanduʼa mesu. O kifuôfo kia tonginina dingi, ueluka! Ima ioso ua mu i mona kia kiambote. Anga u mu tuma kuia ku bhata dia, uixi: Kana kubokona dingi mu sanzala. Kienhokio Jezú anga uenda ni jixibulu je kate ku jizanzala ja Sezaleia ia Filipe. Mu njila anga u ibhula jixibulu, uixi: Athu ala ku ngʼila kuma: Eme nanhi? Maxibulu a mu tangela, exi: Amoxi-mu a mu kuila exi Eie Nzuá dia Batizu; amoxi, Elija; amoxi exi, Muthu ku jipolofeta. Muene ua ebhula: Enu-phe muixi, eme nanhi? Phetele uetaia, uixi: Eie Ngana, eie u Kristu! Muene anga u a tendelela kuma ka ki tange ku athu. Anga u kuata ku a longa kuma o Monʼa Muthu u bhinga u bhita ku jiphaxi javulu; ni ku mu di tuna kuala adiakime a Jijudé, ni makota ma jinganga ni jimesene jene mu longa o Kitumu kia Nzambi. A-nda ku mu jibha, nʼa fukunuke mu kizuua kia katatu. Jezú mu kuzuela, o hundu iíi, ua i lombolola muene kiambote. Phetele anga a mu ambata bhu mbandu, he u kuata ku mu bazela. Muene-phe kia sakuka, u tala ku jixibulu, he u bazela Phatele, uixi: Ndé kunha, Satana! Mukonda eie kua suu ima ia Nzambi, ua suu ngo ima ia athu. Bhenhobho Jezú anga u ixana o mundu, u a ambela kumoxi ni jixibulu je, uixi: Se muthu uambe kuiza ku dima diami, kikale u jimba ku di xinganeka muene, a zangule dikulusu die, nʼa ngi kaiele. Kuma uoso uambe kubhulula o muenhu ue, ua-nda ku u texi. Maji uoso u texi o muenhu ue, mukonda diami eme ni dia Njimbu Iambote, uanda ku u bhulula. O muthu u bhanduluka-hi, se ua nganhala oxi ioso, nʼa i texila o muenhu ue? Mba muthu u bhana muenhu ue mu kima kiahi? Uoso u kala ni jisonhi jami eme ni ja maka mami ku muiji iu ua jiphanda ni ituxi, o Monʼa Muthu ue ua ka kala ni jisonhi ja muene kia keza ni ungana ua Tatʼâ ni ji-anju je jangene. Anga ua ambela, uixi: Ngi mi ambela kidi, bhenhabha sai-bhu athu emana-bhu, ka ka lola kalunga kate kia ka mona o Utuminu ua Nzambi iu uiza ni kusina. Kia bhiti izuua isamanu, Jezú u katula Phatele ni Tiiaku ni Nzuá, anga uia-nâ ku mulundu ua di leka, ubheka ua. Muene anga u kituluka bhu pholo ia. O izuatu iê i benha ni kuzela kuavulu, kana musukudi mu ngongo u tena kuzelesa kiokio. Maxibulu kitatuʼ iki a mono kua a tukulukila ni Elija ni Mozé, he a kala mu zuela ni Jezú. Phetele anga u kumbulula, u ambela Jezú, uixi: Mesene kia uabha muene etu kukala kunu! Tu tunge-bhu fundu jitatu: Imoxi o iê, imoxi ia Mozé, imoxi ia Elija. Kuma Phetele kʼejiia dingi kia zuela, mbata maxibulu ene oso a bhuuama ni uoma. Anga kuiza dituta, dia a vungina ene oso; mu dituta anga mu tunda dízui, dʼixi: Muenhu Monʼami nga mu zola! Muene mu mu ívua. Muʼanzanzʼomo, kia talesa, kana-bhu dingi muthu, Jezú ngo axala-nê. O kia kala mu tuluka ku mulundu, muene ua a tendelela kuma ima ioso ia mono, ka i tangele muthu, kate muene kia ka fukunuka ku ʼalunga. Ene, kizuelu kienhiki anga a ki lunda, ni kudibhudisa mudia mba kufukunuka ku ʼalunga kua lombolola kiebhi? Anga a mu ibhula, exi: O asoneki, ala kuila kiebhi kuma ki bhinga Elija u dianga kuiza? Kuala muene: Kidi kiene, Elija u dianga kuiza, he u bheka ima ioso mu uiukilu ue. Maji a ki soneka-phe kiebhi mu Mikanda ia Nzambi kuma Monʼa Muthu u tokala u bhita mu jiphaxi javulu, ni ku mu tobhesa? Nga mi ambela-phe kuma Elija uejile kia; maji ene a mu bhange ioso ia mesena, kala kia mu soneka mu Mikanda ia Nzambi. O kieza bhua xedi o jixibulu, a sange kifuẋi kia dikota kia a bhongolokela, ni jimesene ja kulonga o Kitumu, a kuata-nâ jiphata. Kithanganʼ okio kifuẋi kioso, kia mono Jezú, a sasumuka, anga a lenga ku mu menekena. Muene ua ebhula, uixi: Mua kuata-nâ jiphata jahi? Kuala muthu mu kifuẋi, uixi: Mesene, nga ku bhekela monʼami, u mu tale. Uala ni nzumbi ia dibubu, ka tena kuzuela. Bhuoso-phe bhu i mu kuatela i mu vunda bhoxi, u thuthuma kifulu, u kokota ku mazu; muthu iu bhele ngohʼú! Jixibulu je nga zuela-nâ kuila a i tundise, ene-phe ka tena. Muene u a kumbulula, uixi: Enu tata! Muiji ua kambe o kuxikana, tu kalaʼdi kate bhebhi? Kate bhebhi, ki ngi mi lendukila? Ngi bhekele-nê kunu. Anga eza-nê. O nzumbi iaiibha ki ia zubha kumona Jezú, kithanganʼokio i mu sakesa kiaiibha, u di vunda bhoxi, he u mbolomoka ni kuthuthuma kifulu. Anga u ibhula tata, uixi: Hanji monʼe ki kia mu mu bhita kiki, thembu ia vulu kia? Uixi: Tunde undenge. Sai luavulu i mu vubula mu tubhia, mba mu menha, phala ku mu jibha. Eie-phe, Ngana, se u tena kubhanga kima, tu kuatele henda, u tu kudile. Kuala Jezú: Eie se u tena kuxikana! Kuma ima ioso i xikina kua io ua xikana. Kithanganʼokio, o tata uavu monʼe u di kola, uixi: Nga xikana, Ngana! Ngi kuatekese mu kukamba kuxikana kuami! Jezú kia mono bhuala ku di bhongolola mundu, u kidika o nzumbi iabolo, uixi: Eie u nzumbi ia dibubu, ni uxilu, nga ku tumu: Tunda mu mukutu ua mona iu, nuka dingi u mu bokona! O ki ia zubha ku di kola, ni ku mu sanhesa kiavulu, ia tundu. O monʼa diiala anga uila kala uafu; kate athu avulu ambele, exi: Uafu. Jezú-phe u mu kuata mu lukuaku, u mu balumuna; o mona anga uimana. O kia zubha kubokona mʼonzo, jixibulu ji mu ibhula bhu mbandu, exi: Etu-phe tua lembuela-hi ku i tundisa? Kuala muene: Mbutu iíi ia nzumbi, kana dingi ki i tundisa, kikale ngo mu kusamba ni kujila. Kutunda bhenhobho Jezú ni maxibulu mê a bhita mu Ngalileia. Muene ka mesenene bhu kala muthu u kʼijiia kuila muene ueza. Kuma u kala mu longa jixibulu je, uixi: Monʼa Muthu a-nda ku mu bhakula bhu maku ma athu, o ene a-nda ku mu jibha; o kia zubha ku mu jibha, kizuua kia katatu u fukunuka. Ene-phe, hundu iíi ia a jinganena, o ku mu ibhula-iu ala ni uoma. Jezú ni maxibulu mê anga a bhixila ku Kafanau. O kia zubha kubokona mʼonzo, muene uebhula o kuinhi dia xibulu ni kiiadi, uixi: Phata iahi i mua kuatele mu njila? Ene-phe a dixibha. Kuma ene mu njila a kuatele phata ia uoso u kala o dikota. Jezú anga u xikama, u ixana o kuinhi ni kiiadi, uixi: Se muthu uandala u kala ku pholo, ki bhinga u sukidila ku dima, u kala ngamba ia akua. Anga u katula kamona, u ka bheka bhu ʼaxaxe ka, anga u mu kuata mu maku, uixi: Uoso u tambulula kamona mukua ni kaka mu dijina diami, eme-muene ua ngi tambulula. O uoso-phe u ngi tambulula eme, ki eme ngo a ngi tambulula, maji ni Io ua ngi tumu. Nzuá anga u mu ambela, uixi: Mesene, etu tua sangele muthu uala mu tundisa madimonho mu dijina die, etu anga tu mu kidika, mukonda ka tokala mu dianda dietu. Kuala Jezú-phe: Kana ku mu kidika! Mukonda kana muthu u tena kubhanga kisuma mu dijina diami, kindala nʼa ngi lungulukila. Kuma uoso ka tu zembe, ua tu bande. Kuma uoso u mi bhana kunua kopho ia menha mukonda mua tokala Kristu, ngi mi ambela kidi, muenho ka kamba kisakidilu kiê. Uoso ue ku tuana tutu tua ngi xikana, u bhangesa kamona kamoxi ku di bhala, ni ku ngi xisa eme, muthu io kia mu tokala o ku mu nhenga kiditadi kia kuhuhila mu xingu, ni ku mu bobesa mu ʼalunga. Ni lukuaku lue, se lu ku bhangesa ku di bhala, batula-lu! Mbata kota o kubokona ku muenhu ki uábua u kinema, kana o kukala ni maku maiadi anga uia-nâ mu ifernu, mu tubhia ki tuene dingi kujima. [ Mua bhingi dibhuka die ki di fu, o tubhia tuê ki tu xikina kujima.] Ni kinama kiê se kia ku bhangesa ku di bhala, batula-kiu! Kuma ujitu ue kota o kubokona ku muenhu ki uábhua u kinema, kana o kukala ni inama iiadi anga uia-na-iu mu ifernu; [ Mua bhingi o dibhuka die ki di fu, o tubhia tuê ki tu xikina kujima.] Ni diesu die se di ku bhangesa ku di bhala, lokola-diu! Mukonda ujitu ue kota o kubokona mu Utminu ua Nzambi u mukua diesu dimoxi, kana o kukala ni mesu maiadi, kuia-nâ mu ifernu. Mua bhingi dibhuka die ki di fu, o tubhia tuê ki tu xikina kujima. Mukonda muthu uoso a ka mu tôua ni tubhia. Môngua ua di uabhela kiua! Môngua-phe se uabhu o kutouala kue, uene a u toua-hi? Kalenu ni môngua moxi dienu, mu kale ku paze ni ku di tuma mudienu. Kubalumuka bhenhobho, Jezú uiza bhu mbambe ia Judeia, ku sambua dia Njoloda; ifuẋi anga i mu bhongolokela dingi; muene anga u kala mu longa kala ki ene o kífua kiê. Anga kuiza Jifalizeu, ji mu ibhula phala ku mu londa, exi: Diiala se u senga muhatuʼê, kala kiala mu Kitumu kietu, u lunga? Muene ua a kumbulula uixi: Mozé ua mi tumu kiebhi? Exi: Mozé uehela o ku mu bhangela mukanda ua lubongo, ni ku mu senga. Kuala Jezú-phe: Mukonda dia kukola kua miẋima ienu, kiene Mozé kia mi sonekena o kijilʼiki. Tunde-phe ku dimatekenu dia kubhanga ima ioso, a ki zuela kuila: Nzambi ua a bhange ndumbe ni mukaji. Kienhiki ki bhangesa diiala di xa tatʼâ ni mamʼa, he u di kuatenena kua mukajiʼê, ene kiiadi kia anga a kala xitu imoxi ngo. Uila kiki, kala dingi kiiadi, maji xitu imoxi kia. Kioso-phe kia bandeka Nzambi, ki bhu kale muthu u ki uanununa. Kutula mʼonzo jixibubulu ji mu kumuna dingi o makʼama. Muene iu ua ambela, uixi: Diiala uoso u senga mukajiʼê nʼa sakana uengi, ua te phanda. O muhatu ue, se u senga munumiʼê, nʼa sakana uengi, ua te phanda. Anga amoxi-mu a kala ku mu bhekela tuana tua ndenge, phala a tu tule maku mê ku thandu; maji jixibulu je anga a bazela oso eza na-tu, a a fudisa. Jezú-phe kia ki mono, kia mu iibhila kiavulu, uixi: Ehelenu o tuana ku ngi bhixila! Kana ku tu kaia, kuma o Utuminu ua Nzambi ua tokala oso a soko ni tuana enhá. Kidi kiene ngi mi ambela: Uoso u kamba kutambulula o Utuminu ua Nzambi kala kamona ka ndenge, uene ka ka u bokona. Anga u tu tambula bhu jihata je, u ta maku mê ku thandu dia, he u tu benzela. Mu kutunda bhenhobho, kutula mu njila, kuiza muthu ni kulenga u mu fukamena, he u mu ibhula, uixi: Mesene ia mbote, eme ngi bhanga kiebhi, phala ngi lundule o muenhu ki uàbhua? Jezú ua mu ambela, uixi: Eie u ngʼila kiebhi iambote? Sai ngo umoxi uala mbote, muene Nzambi. O ijila ua ijiia? Kana kujibha, Kana ku ta phànda; Kana kunhana, Kana kubhana umbangi ua makutu. Kana kufumba, Tatʼenu ni mamʼenu a bhane ujitu. Kuala munzangala: Mesene, ima ioso iíi, nga i kumbidila tunde undenge. Jezú ua muʼixi sui, ua mu zolo. Anga u mu ambela, uixi: Eie kima kimoxi ngo kia ku kambe-ku: Ndé, ka sumbise ioso i uavu, o kitadi u ki uanene jingadiama, mbe u kale ni jimbongo ku diulu; nda uize kiua, u ngi kaiele. O munzangala anga u sonoka pholo ki evu o hundu iíi, anga u tunda-bhu ni mukondo, kuma mukua jimbongo javulu. Jezú-phe, sui dingi ku jixibulu je ja mu kondoloka, uixi: Kubhonza kuahi, akua itadi o kubokona mu Utuminu na Nzambi! Jixibulu anga a diuana o maka mê. Jezú-phe ua kumuna dingi, uixi: Ana, kubhonza kuahi, oso a di fiiala jimbongo, o kubokona mu Utuminu ua Nzambi! Inda o kamelu kubhita bhu dizungu dia nguia, ki ki bhonzo kala kia mukua itadi kubokona mu Utuminu ua Nzambi. Ene anga a sasumuka kiavulu, a kala mu dʼibhudisa mudia, exi: Uebhi-phe u bhuluka? Sui kuala Jezú, uixi: Ku athu ki kamba ku xikina, kua Nzambi phe kana. Kuma kua Nzambi iene ioso i xikina. Phetele anga u kuata kuzuela, uixi: Talesa! Etu tua xisa ioso etu tua ku kaiela. Kuala Jezú: Kidi kiene ngi mi ambela: Kana muthu u xa dibhata, mba jiphange, ja mala ni ja ahatu, mba mama, mba tata, mba ana, mba jixi, mukonda diami eme ni dia Njimbu Iambote, he u kamba kutambula luhama ku muenhu iu, mabhata, jiphange, ja mala ni ja ahatu, jimama, ana, jixi, kumoxi ni jiphaxi ja ku mu zuididika. Maji o ku mundu ua keza-ku, muenhu ki uábhua. Sai-phe kindala a dianga, a ka sukidila; sai a sukidila kindala, a ka dianga. Anga a kala mu njila mu kubanda ku Jeluzaleme. Jezú anga u tuamenena, o maxibulu ia a kaiela ku dima. Maxibulu anga a diuana, o ene oso a mu nhenganana a kala ni uoma. Muene anga u di bunda dingi ni kuinhi ni kiiadi, u kuata ku a tangela ima ia-nda ku mu bhita, uixi: Talesenu, etu tu bandʼú ku Jeluzaleme, o kuenhoko, Monʼa Muthu a-nda ku mu bhakula ku makota ma jinganga ni ku jimesene ja Kitumu. Ene a-nda ku mu elesa phala ku mu jibha, anda ku mu bhakuila akua matumbu. Ene a mu bhanga kasekelu, a mu ta mathe, a mu beta ni jixikote, he a mu jibha. Maji ki bhita izuua itatu-phe, ua ka fukunuka. Kienhokio Tiiaku ni Nzuá, anʼa Zebedeu, anga a mu zukama, exi: Mesene, tua mesena u tu bhanga kioso ki tu ku bhinga. Kuala Jezú: Mua mesena ngi mi bhanga kiebhi? Exi: U tu bhesa kuma iú u xikama ku mbandu iê ia kadilu, o iu ku kiasu, kioso hinu ki u xikama ku Kiandu kia Ungana ue. Kuala Jezú: Enu ki mua kʼijiia ngo kioso ki mua bhingi. Kífua mu tena kunua dikáu di ngi nua eme? Ni kutambula o batizu ia ngi batizala na-iu Eme? Exi: Tua soko-bho. Kuala Jezú: Kidi! Dikáu di ngi nua eme, mu di nua muene; a mi bhitisa ue o batizu ia ngi batizala eme. Maji o kuxikama ku madilu mami-phe, ni ku kiasu, ki kiami eme o ku ki bhana, maji kiangene kia Nzambi, kua io oso a a lekelelà-kiu. O dikuinhi kia zubha ku kʼívua, a sota kufutulukila Tiiaku ni Nzuá. Jezú anga ua exana ene oso, uixi: Enu mua kʼijiia kuma a di fika ungana mu akuajixi a bhikisa o mundu; o makota ma a tumina. Mudienu-phe, ki ki kale kiki. Uoso-phe mudienu uendi ukota, a kale ngamba ienu; O uoso uendi o ku kala ku pholo, a kale mubhika ua ene oso. Kuma ni Monʼa Muthu ue, keza kukala ni athu a mu bhikila, maji muene-ku kubhikila ni kubhana o muenhu ue mu ku kula mundu. Jezú ni maxibulu mê he a bhixila mu sanzala ia Jelikó. O mu kutunda mu Jelikó, ni muene, ni jixibulu je, ni kifuẋi kia dikota, bhu kala kifofo Bartimeu, monʼa Timeu ua xikama bhu mbanduʼa ikoka mu bhinga jimola. O ki evu kuila muene Jezú dia Nzalé ua-lu bhita, u kuata ku di kola, uixi: Jezú, u Monʼa Davidi, ngi kuatele henda! Mundu anga a mu bazela, phala a di xibhe. Muene-phe u suína dingi kiavulu ni ku di kola, uixi: U Monʼa Davidi, ngi kuatele henda! Jezú anga uimana, uixi: Mu ixanienu. Anga exana o kifofo, exi: Ua lungu-é! Balumuka, iu ku ixana! Muene kia takula o kizuatu kiê ku dima, uixi: Petéka! Uiza kua Jezú. Jezú iu ua mu kumbulula, uixi: Ua mesena ngi ku bhanga kiebhi? Kuala o kifofo: Mesene, ngi bhane dingi o kumona. Jezú anga u mu ambela, uixi: Nda-ié! O kuxikana kue kua ku bhana kuiluka. Kithanganʼokio Bartimeu anga u iluka o mesu, he mona dingi, anga u kaiela Jezú mu njila. Jezú ni maxibuluʼê kia zukama ku Jeluzaleme, a bhixila ku Mulundu ua Midiva, bha lulama ni jisanzala ja Betefaje ni Betanha. Bhenhobho muene u tuma jixibulu jiiadi, uixi: Ndenu ku sanzala ia mi lulama bhabha. Kithangana ki mua tula, mua ka sanga monʼa bulu, iòkuike, kiluua muthu u i mondala; mu i jituna, mu ize na-iu bhabha. He bhu kala muthu u mʼila kuila: Mua-lu bhanga-hi? Mua kela: Ngana ua i bhindamena. Muene kindala u i tumikisé. Anga aia, a sanga o kabulu a ka kuikila bhu mbanduʼ a muelu bhu kanga; anga a ka jituna. Ku athu emana-bhu, amoxi, exi: Muala kubhanga-hi? Mu jituina-hi o kabulu? Anga a kumbulula kala kia a longesa Jezú, ene anga a ehela. O kabulu anga eza na-ku kua Jezú, a ka zuika izuatu ia, muene anga u ka mondala. Bhu kala athu avulu a mu zalela izuatu ia mu njila; amukuá a zala isasa ia su mu mukau. Ni ia a mu tuamenena, ni ia a mu kaiela, a di kola, exi: Hozana kua Nzambi! Tana-ku, ueza mu dijina dia Ngana! Tanesenu o usobha ueza-ku, usobha ua tatʼ etu Davidi! Hozana kua Nzambi ku maúlu! Jezú anga u bokona mu Jeluzaleme, kate mu Tembulu; o kia zubha ku talesa-mu ima ioso, kuma ngoloxi kia, u tunda ni kuinhi ni kiiadi, uia ku Betanha. Kukia ni kimene, mu kutunda ku Betanha, nzala i mu kuata. O kia mono mufiku mu kanga, uala ni ifuakasa, u bhixila, sumba u bonga-ku tufiku. Kia u bhiẋila-phe, u sanga ifuakasa ngo iala-ku, kuma ki iene o thembu ia jifiku. Muene anga uambela o muxi, uixi: Ki bhuà kale dingi muthu udia kubundu ko kue. Jixibulu anga a kʼívua. Kioso Jezú ni maxibuluʼê kia bhixila mu Jeluzaleme, muene u bokona mu Tembulu, he u kuata kukaiese-mu oso a sumba mba a sumbisa mu Tembulu, anga u lundula o meza ma akua kutolokala kitadi, ni ibhuna ia abadi a tadika membe. Kehela muthu kubhita mu Tembulu ni kitutu kiosokioso. Muene anga u kala mu kulonga enhoso, uixi: Ka ki soneka mu Mikanda Ikola kia tange Nzambi kuma: Inzo, iami, a ixana inzo ia kusambela, ia akua jixi joso? Enu-phe mua i kitula ngenda ia kusuamena míii! O makota ma jinganga ni jimesene ja kulonga o Kitumu a kʼívua, anga a kala mu ku mu kanena kioso kia mu jibha, mukonda a mu kuatela uoma, mbata o mundu uoso a mu diuana ulongelu ue. Kutula mu ngoloxi, Jezú ni maxibuluʼê a tunda mu mbonge. O ki kuakie kia kala mu kubhita mu kimene, a mona mufiku ua lela kate ku jindanji. Phetele kia ki tukumuka, uixi: Mesene, talesa o mufiku u ua te mázui, ua lela. Jezú ua a kumbulula, uixi: Xikanenu Nzambi. Kidi kiene ngi mi ambela: Uoso ua kela mulundu iu: Zangumuka bhabha, ua ka di vike mu ʼalunga, o ku muẋima ka te-ku phata, maji u xikana kuma kioso kia tange ki bhata, ki mu bhita muene. Uila kiki ngi mi ambela: Ioso ima i mu bhinga mu kusamba, xikanenu kuma mu i tambula, anga mu i tambula muene. O ki mu kala mu kuimana ni kusamba, se kuala muthu mua mu kala ni phonzo, mu lolokiene, phala o Tatʼenu uala mu diulu a mi loloke ue ikuma ienu. [ Kuma se mu kamba kuloloka akuenu, Tatʼenu uala mu diulu u kamba ue ku mi loloka o ikuma ienu.] Anga a bhixila dingi mu Jeluza leme. O muene kia kala mu jeta mu Tembulu, makota ma jinganga ni asoneki ni adiakime ku Jijude eza kua Jezú; anga a mu ambela, exi: Ungana uahi u uala na-u, phala kubhanga ima iíi? Ungana iú nanhi ua ku bhana-u ua kubhanga imʼii? Kuala Jezú: Eme uami ngi mʼibhula ue kima kimoxi, mu ngi vutuile, anga ngi mi tangela kiua uoso ungana u ngala na-u phala kubhanga imʼiíi. O batizu ia Nzuá ia tundile ku diulu kua Nzambi, inga ku athu? Ngi vutuidienu. Ene a banza ni muẋima, exi: O ki tuila: Ku diulu kua Nzambi; muene ua-nda kuila: ene-phe Nzuá mua kambela-hi ku mu xikana? O ki tuila: Ku athu, (o mundu a-nda ku tu lungulukila kuma ene oso a xikana kidi kuila o Nzuá polofeta, o batizu iê ki i tena kutunda ku athu). Anga a vutuila Jezú, exi: Manhí kiá! Ki tua kʼijiia. Kuala Jezú: Eme uami, ki ngi mi tangela uoso ungana u ngala na-u, phala kubhanga imʼiíi. Anga Jezú u kuata ku a tela ifika, uixi: Kukala muthu u dimisa mulenga ue ua mivide, u u xita kikonzo, u kanda ditangi dia ku kamena vinhu, he u tunga kithungu kia di leka phala dikengelelu dia ku talesa ioso mu dibhia, anga u u lukalesa ku jingunza, muene uia kuengi mu uenji. Ku tula bhu thembu ia tokala kubhongolola idima, u tuma mubhika ku jingunza, phala kutambula-ku ibundu ia mulenga. Jingunza anga ji mu kuata, ji mu beta, he ji mu kaia maku ma hatu. Anga u tuma-ku mubhika uamukuá. Muene ue anga a mu kuama mu mutue, a mu bhanga ufusa, a mu lebhula. Anga u tuma dingi mukua. Maji o muenhu idimakaji ia mu jibha. Ni akua dingi avulu: Iá, a a beta, ia a a jibha. O mukua mulenga-phe kua mu xala kia ngoho monʼe a mu zola. Ne kienhókio, ku pholo kunu, anga u mu tuma muene, uixi: Nga ki xikana, kuila Monʼami a mu xila. Maji o jingunza jenhiji-phe ji di longesa, exi: Iú muène kabhingano! Ndokuenu, tu mu jibhe, undundu ue tu mu buê-u! Anga a mu kuata, a mu jibha, a mu tubhula mu kikonzo, a mu texi. Ngana, uavu o mulenga ue, ua-nda kubhanga kiebhi? Hinu uiza, u jibha o jingunzʼojo, o mulenga he u u lukalesa athu engi. Enu kiluua mu tanga makʼama, mòsoneke mu Mikanda Ikola, kuila: O ditadi dia di tunu jimesene, diene dia kuatesa bhu thungi; dienhidi dia tundu kua Ngana, ku mesu metu-phe dia di bhange kisuma! Ene anga a sota ku mu kuata, maji a kala ni uoma ua mundu; kuma a mono o kifikʼiki ua a tela-kiu ene; anga a mu xa, a tunda-bhu. Ene anga a katula athu ku jifalizeu ni ku akua Helode, phala ku mu kuata ku maka. O kia zubha kutula, exi: Mesene, etu tua kuijiia kuila u mukua kidi, ku lenge muthu uoso-uoso. Mukonda eie ku suu jipholo ja athu, u longa kidi o njila ia Nzambi. O kiki tu tangele hanji: Tua tokala kubhana lubhaku lua Sézalu, inga kana? Tu lu bhana, inga ki tu lu bhana? Muène-phe kuma uejiia o makutuʼa, uixi: Mu ngi bhombela-hi, phala ku ngi kuata mu kizuelu kiami eme-muène? Ngi tambuisienu denádia, ngi di mone. Anga a mu tambuisa-diu. Ua ambela, uixi: O kídifua kiki, ni kidimbu kiê, kia nanhi? Exi: Kia Sézalu. Bhenhobho Jezú ua ambela: Bhanenu-phe Sézalu, kia tokala Sézalu; Nzambi, kia tokala Nzambi. Anga a diuana kiavulu uvutuilu ue. Kua mu kane dingi o jisaduseu, akua kuila ki kuene kufukunuka; a mu ibhula, exi: Mesene, Mozé ua tu sonekena kijila kuma, diiala se di kala ni phangʼiê uafu, iu uaxi muhatuʼê, maji kaxi mona, phangʼiê ia diiala a sakane muhatuʼê, mbe a sokolole o mbutu ia kota die. Kua kexile-phe sambuadi dia mala, anʼa kamama. O dikota anga u sakana muhatuʼê, o ki a fu, ka xi mona. Kiubha kiê anga u mu lundula, ufua, ka xi mona; o kiubhata ue kiòmuene. Sambuadi dioso dia sakana-nê, maji kana muthu ua-xê mona. Ene oso kia zubha kufua, o muhatu ue uafu. Ku difukunukinu-phe muenhu ua kala mukajiʼa nanhi? Kuma sambuadi dioso dia mu sakana! Jezú ua ambela, uixi: Mua tondala kiavulu! Kia mi tondalesa ki kienhiki? Muedi o Madivulu Akôla òsoneke ki mua ejiia, ni kutena kua Nzambi ki mua kuijiia. Mukonda kioso kia ka fukunuka o madifundu, ki kua kala dingi kusakana, mba kusakanesa. Athu a kala-phe mukua ni ji-anju mu diulu. O kia madifundu-phe mba a fukunuka, enu kiluua mu tanga mu divulu dia Mozé? Sai bhuala o maka ma Kisasa, kia mu ambela Nzambi, uixi: Eme ngi Nzambi ia Mbalahamu, Nzambi ia Izake, Nzambi ia Jakobo. Mu kuzuela kiki-phe, muene uambe kuila ki Nzambi ia madifundu, maji ia athu a muenhu. Enu mua tondala muene kiavulu! Mesene imoxi ia Kitumu ua zuka-mene-bhu, kia zubha kuívua jiphata ja kuatele, ni kia mono kuma muene ua a vutuila kiambote, ua mu ibhula, uixi: Ku ijila ioso, kiebhi o kijila kia dianga? Jezú ua vutula, uixi: Kijila kia dianga kiki: Ivua, u Izalaiele! Ngana Nzambi ietu, muene Ngana imoxi ngo. Ngana-phe, Nzambi iê, u mu zola ni muẋima ue uoso, ni muenhu ue uoso, ni kilunji kiê kioso, ni nguzu iê ioso. Okia kaiadi kiki: Mukuenu u mu zola, kala ki ua di zola eie-muene. Kana-ku dingi kijila kia tundu iiadíʼ ii. Kuala o mesene ia Kitumu, kidi kiene, Mesene! Eie ua tange kiambote kuila Nzambi iala ngo imoxi, ki kuene dingi mukua. O ku mu zola ni muẋima uoso, ni kilunji kioso, ni nguzu ioso, ni kuzola mukuetu kala ki tua di zolo etuʼene, kotʼelele, o jisata joso ja ibhaku ia kuoha ni maujitu engi a kubhakuila Nzambi, ndenge. Jezú kia mono kuma o mesene ia Kitumu ua kumbulula ni kilunji, uixi: Eie o Utuminu ua Diulu ki ua ku kala dikanga. Tunde kienhiki, kana dingi muthu ua bhumine kukuata-nê phata. Jezú anga u kumbulula kia kala mu longa mu Tembulu, uixi: O jimesene ja Kitumu ene mu longa kiebhi kuma Kristu monʼa Davidi? Se o Davidi muene, kia mu funhisa o Nzumbi Ikola, ua soneka uixi: Ngana u ambela Ngana iami; Xikama ku madilu mami, kate ki ngi ku bhanga o jinguma ji kala bangu iê ia inama. Davidi muene se ua mu edi Ngana, u kala-phe kiebhi monʼe? O mundu ua dikota anga a mu ivua ni ngalasa, o ima ioso ia kexi mu longa. Mu kulonga kue, uixi: Dimukinenu o jimesene ja kulonga Kitumu, endi o kukembela mu izuatu ia lebha ni kutambula maumenekenu bhu itanda mu nzunga, Ni kusola o ibhuna ia jingana mu malombe, ni ididi ia ukota ku jifesa. Ene a dia mabhata ma ngene ma atudi, anga a sueka o mangonha ma mu kusamba kuavulu. Enhá, o kaxtiku ka ka kala ka dikota. Jezú anga u xikama bha lulama ni bhu dizaku. He u kala mu talesa o mundu ki ala kuta kitadi mu dizaku. Anga kukala ni jimvuama javulu, atamu ndumba dia kitadi. Anga kuiza mutudi uala ngadiama, u ta-mu tumila-mbongo tuiadi tu bhanga ngo kíphaka. Muene anga uixana jixibulu je, uixi: Kidi kiene ngi mi ambela: Kota kia te-mu o muhatu iu, mutudi ua ngadiama, ene oso ndenge, a te kitadi mu dizaku. Kuma ene oso a katula ngo ku kiki kia subhuka ku nzungule; muene-phe, mu uadiama ue, ka mono dingi bhua nomona, iu ua te-mu o huta iê ioso. Jezú kia kala mu kutunda mu Tembulu, xibulu iê imoxi i mu ambela, uixi: Mesene, talesa o matadi kia ma kalakala, ni jinzu ki jala! Kutunga kuahi ngo! Jezú ua mu ambela, uixi: Jinzo ua ji mono ja makota, kuambe? Bhenhabha-phe kana ditadi hinu dia ka xala-bhu, dia di lundama hanji kua mukua, ni di a kamba ku di lundumuna! O kia xikama ku Mulundu ua Midiva bhua lulama ni bhu Tembulu, Jezú u kala mu kengelela o Tembulu. Phetele ni Tiiaku ni Nzuá ni Mandele, a mu ibhula bhu mbandu, exi: Tu tangele o thembu kia ka bhita imʼiíi. O Kijimbuete kiê kiahi, kuila ima ioso iíi a-nda ku i kumbidila kia? Jezú anga u kuata ku a zuelela, uixi: Alukenu, kana muthu a mi jimbidise. Sai athu avulu, a keza mu dijina diami, exi: Emʼiú ngi Kristu! A ka bhomba athu avulu. O ki mu ívua ita ni minumango ia ita, ki mu ki tukumuke, mukonda imʼiíi i bhinga i dianga kubhita, o dizubhilu-phe kiluua. Kuma kifuẋʼiki, kia ka lua ni kifuẋi kia mukua; kilômboʼiki kia ka lua ni kilombo kia mukua. Ku kala kinuminu kia bhoxi ki tungutisa mikau iavulu; kukala ue jinzala mu jixi. Imʼiíi-phe diandekelu ngo dia misusu, kala ia iu uala ku isènda. Enu-phe di langienu! Kuma a ka mi kuta ni ku mi thelekala bhu kionge phala ku mi fundisa, a ka mi beta mu malombe. Mukonda diami a ka mi bheka bhu pholo ia jinguvulu ni enexi, enu he mua ka a tudila o Njimbu Iambote, mu ku a bhana umbangi. Mukonda ki bhinga o Njimbu Iambote a dianga ku i boka ni ku i sanhalesa ku akua jixi joso. O kia mi kuta he a kala ku mi bheka mu ku mi bhakula, ki mu kale ni hele kioso ki mua-nda kuzuela; kioso Nzambi kia ka mi bhana kithangana kienhókio, kiene ki mu zuela; kuma ki enu dingi mu zuela, maji o Nzumbi Ikola. Muthu ua ka bhakula phangʼiê, phala ku mu jibha; o tata u bhakula mona; o ana a ka kitukila adiʼâ nʼa jibhisa. A ka mi zemba kuala athu oso, mukonda dia dijina diami. Maji uoso-phe u kolokota kate bhu dizubhilu, muene u bhuluka. Jezú anga u zuela dingi, uixi: Ki mu mona-phe o kisunji ki buikisa mundu kiemana bhuma ki kia tokala kukala-bhu, (uoso mutangi u tanga, a tongolole). Kienhókio, oso a kala mu Judeia, a ka lengele ku milundu. O uoso uala ku thandu dia ʼnzo iê, a lenge lusolo, ka tulukile dingi o kubokona mʼonzo nʼa katule-mu kimbamba. O uala kia ku mukau, kʼalukile dingi ku bhata mu kutakana o izuatu iê. Lamba dia ahatu ió-phe oso a ka kala ni mavumu, mba a kala mu kuamuisa mu izuuʼomo! Sambenu kua Nzambi, phala ki ki bhite bhu thembu ia mbambi. Kuma izuuʼoio kua kala divuua dia dikota, kiluua ngo di kala-ku tunde ku dimatekenu dia Nzambi kukalakala ima ioso kate lelu; ne ku hadia ki di moneka luiadi! Ngana se ua kambele kufikisa izuuʼ oio, kana xitu ieji kubhuluka. Maji mukonda-phe dia athuʼê angene a Nzambi, a solo muene phala ku a bhulula, izuua ienhoio a i fikisa kia. Kienhókio se ku kala muthu u ku ambela, uixi: Talesa, Kristu iú kunu! Mba: Tala, Kristu iú koko! Ku ki xikane. Mukonda kua ka tukuluka ji-Kristu ja makutu, ni jipolofeta ja makutu, a kèdikiza isuma ni madiuanu, phala a tàmbe kate ni anʼ angene a solo Nzambi, se ki xikina ku ki bhanga. Enu-phe di langienu! Talesenu, Eme nga kalanga ku mi tangela ima ioso, kiosuʼiki kiluua i bhita. Mu izuuʼomo-phe, kutunda ku divuuʼodio, dikumbi dia ka fulamana, o mbeji ia ka kamba kumuika. O jithéthembua ja ka lauka ku diulu, o jinguzu jala ku maúlu a ka ji tungutisa. Kienhókio kiene kia ka mona o Monʼa Muthu iu uiza ku matuta ni kutena kuavulu ni ungana. Muene ua ka tuma ji-anju je ni ji bhongolole athuʼê angene ku mbandu jiuana ku tunda o kitembu, tunde kua suku oʼxi kate kua suku o diulu. Ku mufiku-phe di longienu-ku kifika kiê: Luthangu lue ki lu di bhanga kia kindemvuna he lu buingita isasa, mua kʼijiia kuma mvula ia zukama. Kiene ue enu, ki mua ka mona imʼiíi íi bhita, ijiienu-kiu kuma muene ua zukama, uala kia bhu muelu. Kidi kiene ngi mi ambela: Muiji iú ki u buila, kate kia ka bhita ima ioso iíi. O diulu ni oxi hinu i buila; o maka mami-phe ki ma ka buila. Jezú anga u lombolola dingi, uixi: Kizuuʼokio-phe ni kithangana kiê, kana muthu ua kʼijiia, ne ji-anju mu diulu, ne o Mona, ki kale Tata muene ngo. Alukenu-phe, mu langidile, mu sambe; kuma o thembu ki mua ijiia. Kia kela mukua ni muthu uaii mu uenji, kʼoxi iengi, u xa dibhata die, u lekela akua mbele, he u a uanena kala muthu ni kikalakalu kiê, o mukua muelu he u mu tuma o kulangidila. Langidilenu-phe! Kuma kithangana kioso hinu kʼiza ngana ia dibhata, ki mua kijiia, mba ku kièmba mba mukaẋi ka usuku, mba mu makolombolo, mba mu kimene; phala ki ki bhite kuila sumba uiza ku mbulu nʼa mi sange muaienu ku kilu! Kioso ki nga mi tangela enu, ene oso nga a tangelakiu: Di langienu! Kiki kuila kua kambe izuua iiadi mu fesa ia Phasu, o Fesa ia Jimbolo ji Kamba Kithûthume, jinganga ja makota ni asoneki anga a mu kanena kioso kia mu kuata ni ndunge phala ku mu jibha. Exi-phe, mu Fesa kana, sumba ki bhangesa mvunda, mundu he a tu lungulukila. O kia kala mu Betanha mʼonzo ia Ximá mukua dibhute, ua xikama mu kudia, kuiza muhatu uala ni thenda ia alabasa, ia maji ma dizumba, ma nardo ia kidi, ma te kitadi kiavulu. Anga u zukula o thenda, o maji u ma lunduluila ku mutue ua Jezú. Bhu kala athu bhenhobho, a kuata kulongolola mudia, exi: Phala-hi o maji a ma texi ngo kienhiki? Hinu maji a ma sumbisa mu hama jitatu ja madenádia, anga o kitadi a ki uanena jingadiama. Anga a kuata kuzukutisa o muhatu. Jezú-phe, uixi: Mu ehienu! Muhatu mu mu tatesela-hi? Ua ngi bhange kima kiambote. Mbata jingadiama mua xalela-na-ju; kithangana kioso ki mua mesena ku a bhanga jimbote, mu ki bhanga. Eme-phe ki ngi xalela ni enu ithangana ioso. Muhatu iú ua bhange kioso kia tena. Mukonda muene, kiosuʼiki kiluua ngi fua, ua kalanga ku ngi uaia ku mukutu maji ma ku ngi funda. Kidi kiene-phe, ngi mi ambela: Kuoso-kuoso kua ka tula o Njimbu Iambote, mu ngongo ioso, ni kiki ue kia ngi bhange o muhatu iú, a ka ki tanga phala dilembalelu die. Juda mukua Kadiota, muthu ua tokala ku kuinhi ni kiiadi, anga uia ku jinganga ja makota phala kuta-nâ o kikutu kia ku a thelekala Jezú. Ene kia zubha ku kʼívua, a kala ni ngalasa iavulu, he a dia nguidi ia ku mu bhana kitadi. Juda muene anga u kala mu langa o thembu ioso iauabha ia ku mu bhakula. Kutula mu kizuua kia dianga kia Fesa ia Jimbolo ji Kamba kithûthume, thembu o Jijudé iene kujibha o jimbudi phala kusata o Phasu, jixibulu je, exi: Kuebhi, Ngana, ku ua mesena ku tuia mu ku zalela, ku u dila o Phasu? Muene anga u tuma jixibulu jiiadi, uixi: Ndenu mu mbonge. O muenhomo mua ka takana ni muthu uambata disanga dia menha. Mu kaiedienu muene, o mʼonzo muoso mua bokona, mua kʼambela mukua dibhata, muixi: Eme Mesene, uixi kiki: Sala iami iebhi, mu ngi dila o Phasu ni jixibulu jami? Muene-phe, ua ka mʼidikiza inzo ia thandu, iòzale kia. Enu mu tu iudikila ima ioso muenhomo. O jixibulu jiiadiʼojo anga jiia, a bhixila mu mbonge, he a sanga ioso ia ambela muene. Ene anga a iudika o Phasu. Kutula mu ngoloxi, Jezú muene ueza ni kuinhi ni kiiadi. O kia xikama ku meza, a kala mu kudia, Jezú uixi: Kidi kiene ngi mi ambela, sai muthu mudienu, ngala kudia-nê, ua-nda ku ngi thelekala. Anga a kala ni mukondo, a kuata kuila, mu umoxi-umoxi: O kuila eme, Ngana? Jezú muene-phe ua vutula, uixi: Muene muthu ku kuinhi ni kiiadi, ngala kumata-nê bhu dilonga. Kuma Monʼa Muthu ua-nda kufua kala kia muambe o Mikanda Ikola. Maji o muthu ió-phe, lamba die uoso u mu thelekala! Muthu muenho kimuua se ka mu vualele! O kia kala mu kudia, Jezú u katula mbolo, o kia zubha kusakidila Nzambi, u i bhasujula, anga u a uanena, uixi: Dienu! Iú uene mukutu uami. Anga u katula o kopho, ki a zubha kusakidila Nzambi, u a bhana, ene oso ia anu-ku. Uixi: Ia, ene o manhinga mami, a lunduluka mu mulonga ua athu avulu. Ene o manhinga a kuatesa o Kikutu Kiòbhe bhu kaẋi ka Nzambi ni athu. Ngi mi ambela kidi, kuma eme, ku sumu ia muvide, ki ngi nu-ku dingi, kate kizuua ki nga ka i nua ia ubhe, mu Utuminu ua Nzambi. O ki a zubha kuimba o muimbu, a tunda, aia ku Mulundu ua Midiva. Jezú anga u ambela maxibulu mê, uixi: Enuʼenu oso mua-nda kulenga he mu ngi xa; kuma a ki soneka mu Mikanda Ikola, exi: O mubidi ngi mu jibha, o jimbudi ji muangana. Hinu-phe ki ngi fukunuka, nga ka mi tuamenena ku Ngalileia. Kuala Phetele-phe: Né-mbé ene oso a lenga nʼa ku xisa, eme kana! Jezú u vutuila Phetele, uixi: Kidi kiene ngi ku ambela kuila, eie-muene lelu, mu usuku uenhú, dikolombolo bhu di kokuela luiadi, eie ua ngi di tunu kia lutatu, ni kuila kuma eie ku ngʼ ijiia. Phetele-phe u ki suinina kiavulu ni ku ki zuela, uixi: Ne kia ngi bhingi ngi fua kumoxi ni eie, Ngana, ki ngi ku ditunu kuila ki nga kuijiia. Maxibulu oso anga a tanga ua kienhiki. Jezú ni maxibulu-mê anga a bhixila kididi kiòxite kikonzo, a kʼixana Ngetesemane. Jezú anga u ambela jixibulu je, uixi: Xikamenu bhenhabha, ngiie mu sambe. Anga u katula Phetele, ni Tiiaku, ni Nzuá, phala a kale-nê bhenhobho. Kithangana kienhokio Jezú anga u kala ni mukondo, u tata kiavulu. Anga ua ambela ene, uixi: Muẋima ua ngi kenanana kinene, bhulu-bhulu dia kufua! Xalenu bhenhabha, mu lange. Anga muene u sondoloka-ku kofele u di bhala bhoxi, he u samba kuila se ki xikina, kithangana kiokio ki mu bhite. Anga u kala mu samba, uixi: Abha Tata! Eie ima ioso ua i tena. Dikáu didi dia phaxi, ngi katule-diu. Maji-phe ki ngʼinda eme kana, inda ki uinda eie. Anga uiza, u sanga o maxibulu kitatu kia aiʼâ ku kilu, anga u ambela Phetele, uixi: Ximá, kífua uie ku kilu? O kulangidila ola ngo imoxi, ua ki tokoka? Langenu, mu sambe, phala ki mu di bhale mu mubhetu. O nzumbi ietaia kidi kulua ni tendasá, o xitu-phe iabhuila. Anga uia dingi u samba, mambu ene amoxi. Anga uiza luamukuá, u a sanga aii ku kilu, kuma mu mesu mua a neme kiavulu; kioso kia mu vutuila ka kʼijiia. Anga uiza lua katatu, u a mbela, uixi: Hanji mua zeka, muia kilu kienu? Kuabhu kia! Ola ieza-bhu! Talesenu, Monʼa Muthu a mu thelekala bhu maku ma akua ituxi. Fundumukenu, tuienutu. Talesenu, io ua ngi thelekala ua tula. Kithanganʼokio Jezú kioso kia kexile hanji mu zuela, Juda ua tokala ku kuinhi ni kiiadi, u tula! Ni mundu eza-nê, ambata ni jixibhata, ni jimbangala, a tundu ku jinganga ja makota, ni ku jimesene jene mu longa o Kitumu kia Nzambi, ni ku adiakime a Jijudé. O Juda, io ua mu thelekala, ua a bhele kijimbuete, uixi: Uoso ngi mu bhana beju, muenho; mu kuatienu, muie-nê, ka mi xe. O kia zubha kutula bhuala Jezú kithanganʼokio Juda u mu bhixila, uixi: Mesene! Anga u mu bhana jibeju. Kienhokio anga Jezú a mu tula maku, a mu kuata. Kua ia emana-bhu-phe, ku kala muthu, u fomona xibhata ie, he u kuama o mubhika ua nganga ia dikota, u mu batula o dítui. Jezú anga u a kumbulula, uixi: Kífua mueza ku ngi kuata ni jixibhata, ni jimbangala, kala ngi kifumbe? Nga nange izuua ioso ni enu mu tembulu ni kulonga, maji ki mua ngi kuata, lembua! O kiki-phe kia bhiti, mu kukumbidila o Madivulu Makota mòsoneke. Anga maxibulu a mu xa, ene oso, a lengʼâ. Bhu kala-phe munzangala ua diiala, ua kexi mu kaiela Jezú, ka zuata kima, ua di futu ngo dilasola dia linhu. Anga a mu kuata; Muene-phe ua a xangumuka, he u a xila o dilasola bhu maku, u lenga ni thuẋiʼa thakala. Jezú anga aia-nâ, he a mu bheka kua nganga ia dikota. Kuenhoko anga a bhongoloka-nê jinganga ja makota joso, ni adiakimeʼa Jijudé ni asoneki. Phetele-phe ua mu kaiela Jezú dikanga ku dima, kate mu lumbu lua nganga ia dikota. Anga u bokona, he u xikama ni jifixiiadi mu kuota tubhia. Bhenhobho, jinganga ja makota ni Kionge kioso kia Jitata, a sota umbangi ua kuêlesa Jezú ni ku mu jibha, anga a u lembua. Sumbala jimbangi javulu ja makutu ja mu tatela, iú u zuela kiengi, o iú u zuela kiengi. Bhu kala ni ia emana, he a bhana umbangi ua makutu, exi: Etu tua mu ivu kuzuela, uixi: Ngi bula o tembulu iíi, iòtunge ni maku, anga ngi tunga iengi ki iòtunge ni maku. Kate ni enhá a tokoka kuzuela kima kimoxi. Nganga ia dikota anga u imana bhu ʼaxaxi, u ibhula Jezú, uixi: Eie kífua, ku fundu? Kia ku tatela enhá kiedi kiebhi? Muene-phe ua di xibhe, nguê kukumbulula. Nganga ia dikota anga u mu kumuna dingi, uixi: Kífua eiemuene u Kristu, Monʼa Ngana Nzambi ukola? Jezú uixi: Eme-muene. Enuʼenu oso hadia mua ka mona Monʼa Muthu ua xikama ku madilu ma Nzambi Uatena Ioso, ni kia kejiia ni kutuluka ku matuta ma diulu! Nganga ia dikota, bhenhobho u tandujula izuatu ie, uixi: Jimbangi jahi dingi ngo ji tua bhindamena? Enuʼenu muevu o diẋongo dia ẋonguena Nzambi bhenhabha! O kiki mua fika kiebhi? Ene oso kuma a mu kitukila, anga a batula, exi: Muthu ua ku mu jibha. Amoxi-mu anga a kuata ku mu ṗhamena mathe. A mu futa o pholo, anga a mu bhana jihome, exi: Zambulaze uoso ua ku beta! Jifixiiadi anga ji mu tambulula ni jihuxi. Phetele kia xikama ku lumbu bhoxi, kueza monʼa kilumba ua tokala kua nganga ia dikota. O kia mono Phetele, uala mu kuota, ua mu ixi sui, uixi: Eie ue ua kexi ni Jezú dia Nazilé. Muene-phe ua di tunu uixi: Muenho eme ki ngi mu ijiia. Ki nga kʼijiia ue ngo kioso eie ki uala kuzuela. Anga u tubhuka ku mbalanda; kienhokio dikolombolo anga di kokola. Monʼa kilumba anga u mu mona, u kuata kuambela athu ala-bhu, uixi: Muenhu ue ua tokala-nâ. Muene iú ua ditunu luamukuá. Kubhanga kathangana ene ue emana-bhu, ambela Phetele, exi: Kidi kiene-ze, eie ue ua tokala-nâ, mukonda u mukua Ngalileia. Phetele muene-phe u kuata kuxinga ni kuloka, uixi: Xinge phaietu muene! Muthu mua mu tangeʼó, ki nga muʼijiia! Se nga tange makutu, Nzambi a ngi bhane kaxtiku. Kithanganʼokio dikolombolo di kokola lua kaiiadi. Phetele anga u tukumuka o maka a mu ambela Jezú kuila: Dikolombolo bhu dia ka kokuela luiadi, eie ua ngi di tuna lutatu. O kia zubha ku ki banza, kia mu kuata ku muẋima anga u dila. Kithangana, ki kuakie mu kimene, jinganga ja makota, ni adiakimi a Jijudé, ni jimesene ja kulonga o Kitumu, ni Kionge kioso kia Jitata, ki bhongoloka ku maka, anga a kutisa Jezú, aia-nê mu ku mu thelekala kua Pilatu. Pilatu anga u mu ibhula, uixi: Kífua, eie u sobha ia Jijudé? Muene uetaia, uixi: Eie-muene ua ki tange. Jinganga ja makota anga a mu tatela ima iavulu. Pilatu anga u mu ibhula dingi, uixi: Eie, ku fundu? Talesa o ima ioso iala ku ku tatela! Jezú-phe nguê dingi kukumbulula kima, Pilatu anga u diuana. Mu Fesa-phe ia Phasu, Pilatu uene mu ku a jituina pelezo imoxi uoso a mu bhinga kuala o mundu. Kienhokio anga kukala pelezo, dijina die Balaba, a mu kuika kumoxi ni akua a balukile-nâ, o mu kubaluka kua, a te kijibha. O mundu anga a bhixila kua Pilatu a kuata ku mu bhinga kubhanga kioso kiene ku a bhanga jinga kia. Pilatu ua kumbulula, uixi: Mua mesena ngi mi jituina sobha ia Jijudé? Kuma muene ua mono kuila, o jinganga ja makota, Jezú a mu thelekala kokue mukonda ngo dia ku mu kuatela luma. Jinganga ja makota-phe ji kala mu funhisa o mundu, phala a bhinge ku a jituina Balaba. Pilatu anga u kumuna dingi, uixi: O iú-phe mua mu ixana sobha ia Jijudé, ngi mu bhanga kiebhi? Ene a di kola dingi, exi: Mu te ku dikulusu! Kuala Pilatu: Phala-hi? O kituxi kie kia te, kiahi? Ene-phe a suina dingi ni ku di kola, exi: Mu te ku dikulusu! Mu te ku dikulusu! Anga, Pilatu, kuma ua mesena kubhomba o mundu, u jituisa Balaba. O Jezú kia zubha ku mu bhesa jixikote, u mu thelekala phala ku mu jiibha ku dikulusu. O masoladi anga aia-nê ku lumbu lua palasu,—o Palasu ia Nguvulu,—hé a bhongolola o kompaniia ioso. Anga a mu zuika kapote kakusuka, enda kitundu kia minha, a mu ta-kiu ku mutue. Anga a kuata ku mu menekena exi: Tana-ku! Eie u sobha ia Jijudé! Anga a mu beta ni muxi mu mutue, a mu ṗhamena mathe, anga a fukama, he ela kala a mu mu bheza. O kia zubha ku mu sebulula, a mu zula o kapote kakusuka, a mu zuika o izuatu iê-muène. Anga a tubhuka mu lumbu, aia-nê ku kanga phala ku mu ta ku dikulusu. Anga a kuata muthu uala mu bhita njila ie, ua tundu ku matutu. Muthu muenhu Ximá mukua Silene, muene uavu anʼê Xandele ni Lufu. Masoladi anga a mu bhinjika kuambata dikulusu die. Anga Jezú eza-nê bhu Ngolongota, kífua dijina dia lombolola kuila: Kididi kia Kiholongonho. Anga a mesena ku mu bhana vinhu iolunge ni milongo i sosolola o misusu, i exana mirra. Maji muene-phe, ngua-iê ku i tambula. Anga a mu batela ku dikulusu, a uana izuatu ie ni ku i tela jisorte, kala muthu nʼa mone kioso kia tambula-bhu. Mu ola ia katatu, kia mu te ku dikulusu. Anga a soneka ku thandu o xitasá ie: Sobha ia Jijudé. Anga a mu-ta kumoxi ku makulusu ni ifumbe iiadi. O iú ku madilu, o iu ku kiasu. [ Anga ki bhita kala kiosoneke mu Madivulu a Nzambi, exi: Muene a mu bundu kumoxi ni ingumba.] Athu oso ala kubhita bhobho anga a mu nanzesa, ni kuteketesa o mítue, exi: Eiʼó, tata! U bula o tembulu he u i tinga mu izuua itatu! Di kudile-phe eʼ muene, u tuluke ku dikulusu! Ni jinganga ja makota kiòmuene ni alongi a Kitumu, a mu ondolola mudia, exi: Ua kudidile athu engi, o ku di kudila muene ua lembua! Kristu, Sobha ia Izalaiele, a tuluke kia ku dikulusu, tu ki mone, tu xikane! Ni enhó, o miíi a a batela-nê kumoxi ku makulusu, a muʼondolola ue. Ku bhixila mu ola ia mediia, kua bhiti usuku ku thandu dia oxi ioso kate mu ola ia kavua. Mu ola ia kavua. Jezú anga u di kola ni dízui dia suina: Eloi, Eloi, lama sabachthani! Uambe, mu ku ki lombolola: Nzambi iami, Nambi iami, ua ngʼehelela-hi-á? Amoxi emana-bhu, kia kʼivu, exi: Ivenu! Ua hendekela Elija! Anga bhu kala muthu, u lenga he u bonda jiponja mu mvindangele, u ji sukika ku kamuẋi, u mu bhana o kuxibha, uixi: Ambulenu! Tu mone mba Elija uiza ku mu tulula ku dikulusu! O Jezú-phe anga u di kola, u ta mutendu uonène, he u zubha o muenhu ue. O kibatulu kia Tembulu, anga ki tanduka mu ʼaxaxi, anga ki di bula mu mbandu jiiadi, tunde ku thandu kate bhoxi. Kienhokio, o kabhitangu uemana bhua zukama ni bhuala muene, kia mu mono kioso Jezú kia di kola iú ua zubhidisa, uixi: Muthu iu ua kexi monʼa Nzambi kidi! Sai ni ahatu emana mu kanga mu kutalesa. Mudia mu kala ni Madiia dia Manda, ni Madiia dia mamʼa Zuze ni Tiiaku dia ndenge, ni Salomé. Ahatu enhá, kia kexile muene ku Ngalileia, a mu kaiela jinga he a kala mu ku mu dikila. Bhu kala ue ni ahatu amukuá avulu, a bande-nê ku Jeluzaleme. Kubhiẋila mu ngoloxi, kuila kuma kua fulamana kia, mukonda kizuua kia ku di iudika, o mungu kia sabhalu, kuiza Zuze mukua Limateia. Muenhu muadiakime ua tokala ku Kionge kia Jitata. Muene ue muthu ua kexi mu kinga o Utuminu ua Nzambi. Anga u-bhua uoma, u bokona kua Pilatu, u bhinga o kimbi kia Jezú. Pilatu anga u kala ni phata, ki evu kuila Jezú ua zubhidisa kia. U tuma kuixana kabhitangu, u mu ibhula se ua zubhidisa kia kithangana. O kia zubha ku kʼijiia kua kabhitangu, u tuma kubhana o kimbi kia Jezú kua Zuze. Muene anga uiza ni thanga ia dilasola dia linhu ia fina, dia sumbu, o kia mu tulula ku dikulusu u mu aka mu thanga ia linhu, he u mu tula mu mbila ia jikuisile mu ndanji, anga u kundumuisa ditadi dionene, u di xita bhu muelu ua mbila. Ni Madiia dia Manda, ni Madiia mamʼa Zuze, a talesa bhuoso bhua mu tula o mukutu ue. Kia bhiti o sabhalu, Madiia dia Manda, ni Madiia mamʼa Tiiaku, ni Salomé, a sumba ima iauabha dizumba phala kuia mu ku uaia o mukutu ua Jezú. O mu Lumingu, kizuua kia dianga kia semana, a di meneka; kia bhixila bhu mbila, dikumbi dí banda. Bhenhobho, anga a kala mu zuela mudia, exi: Nanhi u tu kundumuina ditadi, bhu muelu ua mbila? O kia talesa, a mona ditadi dia kundumuka kia mu kanga. (Mbata o ditadi dia kexile dia dikota.) O bhenhobho ene kia bokona mu mbila, a sanga munzangala ua diiala ua xikama bhu mbandu ia kadilu, ua zuata kizuatu kiazele, kialebha. Anga a sasumuka kinene! Muene he ua ambela, uixi: Ki mu sasumuke! Mukonda ngejiia kuila mualu sota Jezú dia Nazalé a mu tele ku dikulusu. Muene ua fukunuka kia; bhabha kala-bhu dingi. Talesenu o kididi bhua mu tudile! Ndenu-phe, mua ka tangele jixibulu je, ni Phetele, kuila: Muene ua mi tuamenena kia ku Ngalileia, kuene ku mua ka di mona-nê, kala muene kia mi tangelele. Anga a tunda, a lenga makidi-kidi bhu mbila, kuma kua a kuata kuteketa ni kudiuana. Ka zuelesa-phe muthu, kuma ala ni uoma. [ Kiki Jezú kia zubha o kufukunuka, mu Lumingu, o kizuua kia dianga kia semana, u dianga kutukulukila Madiia dia Manda, ua mu tundisile mu mukutu ue sambuadi dia dimonho. Muene anga uia ku ki tudila io oso a kexile-nê, mukonda ene ala mu malamba ni kudila. O kia kʼivu kuila muene ua fukunuka, o Madiia ua di mono-nê, a ki kuata phata. Kia bhiti imʼiíi, Jezú muene u tukulukila kiengi kiiadi mudia, kia kala mu njila ia kuia ku matutu. Enhá anga a vutuka, aia, a ki jimbuila akua. Hanji-phe nguauâ ku a xikana ioso ia zuela. Jezú anga u tukulukila kiua ene oso, o kuinhi ni umoxi, kia xikama mu kudia, he u a bazela mukonda dia kuxibhaka ni kukola o muẋima, mukonda nguauâ kuxikana kia zuela io oso a mu mono ua fukunuka. Jezú anga u ambela, uixi: Ndenu mu ngongo ioso, mua ka boke o Njimbu Iambote, kate kua suku Nzambi ni kubhanga athu. Uoso u xikana, anga a mu batizala, u bhuluka; uoso-phe ka xikana, a ka mu elesa. Ijimbuete iíi kaiela io oso a xikana: Mu dijina diami, a ka tundisa madimonho, a ka zuela ni madimi mengi; a ka kuata-kuata jinhoka; se a ka nua ikola-kola, ki ia a bhange ngo kiaiibha; a ka tula maku ma ku thanduʼ a jihaxi, anga ji di sanza. Kiki Ngana Jezú kia zubha kuzuela-nâ, a mu tambula ku diulu, iú ua xikama ku madilu ma Nzambi. O maxibulu anga a muangana, he a boka o Njimbu Iambote mu ididi ioso. Ngana muene anga u kalakala-nê, he u kuatesa o Maka-mê ni ijimbuete ia madiuanu ia kaiela-ku.] Kamba diami Tiiófilu: Athu avulu kiá a kuata kusoneka mu Mikanda o ima ioso ia bhitile mu dietu. Ene a i soneka kala kia tu tangelele na-iu oso a kexile jimbangi tunde ku dimatekenu, anga a kala jiphoxi ja diambu. Eme uami ki nga zubha ku ibhudisa kiambote tunde ku ia tundile, ngandala, Eselênsia diê Na Tiiófilo, ku ku sonekena na-iu mu kimoxi kimoxi, eie ue ni u ijiie o kidi kia ima ioso iene ku ku longa. Mu izuua ia Helode, muenexi ua Judeia, mua kexile nganga ia Nzambi a mu ixana Zakadiia, ua tokala mu kibuka kia Abiia. O muhatuʼê ua tokala ue ku muiji ua Alá, o muiji ua jinganga, dijina diê Nzebele. Kiiadi kiâ anga a kala athu aiuka bhu pholo ia Nzambi, athu a kuenda mu itumu ioso ni ijila ia Ngana, sé kima ki tokala ku a bazela. Ene-phe ka moneka mona, mukonda Nzebele ua kexile mbaku; o ene kiiadi kiâ, a kuata kiá mivu iavulu. Anga ki bhita kuma, kizuua kimoxi, Zakadiia u kala mù bhanga unganga bhu pholo ia Nzambi, mu izuua ieza-ku o kibuka kiê. Muène anga ki mu tokala, mu kífua kia unganga, o kubokona mu Tembulu ia Ngana, mù bhanga o fumasa ia dixi dia dizumba. O kifuẋi kioso kia diembu anga ki kala bhu kanga mù samba, kiso nganga Zakadiia kia kala mu bhakula o fumasa ia dixi dia dizumba. Anga ku mu tukulukila mukunji ua Ngana, uemana ku mbandu ia kadilu ia kalatódio ka dizumba. Zakadiia anga u sasumuka kia mu mono, uôma u mu kuata. Mukunji anga u mu ambela, uixi: Ku kale ni uôma Zakadiia! Mukonda musambu ué Nzambi ua uivu. Muhatuʼé, Nzebele, ua-ndu ku vualela monʼa diiala, eie u mu luka dijina dia Nzuá. Eie ua-ndu kala ni kutana ni kusanguluka; mu ku mu vuala kuê, athu avulu a-ndu sanguluka. Mukonda muène u kala kota dia muthu bhu pholo ia Ngana, ka kà nua vinhu, mba kúnua kuoso-kuoso ku kodiuisa; hé uizala-phe ni Nzumbi Ikôla, tunde kiá mu divumu dia mamʼá. Ndumba dia akua Izalaiele, ua-nda ku a biluila kua Ngana dia Nzambi iâ. Muène u kala mukunji ua Nzambi, ua kà soka ni polofeta Elija mu nguzu ni kutena, nʼa kà bhangesa kuila o ana ni jitata a dʼivua, o ió abhukumuka a kà vutukila mu njila ia kuiuka, nʼa tena kubhangesa kuila o kifuẋi kia diembu dia Izalaiele ki di iudika mu kuxikamena o kuiza kua Ngana. Zakadiia anga u ambela mukunji, uixi: Eme ngi kʼijiia kiebhi? Mukonda eme nga kuka kiá, ni mukajiʼami ue ua sunga-ku kiá ku izuua iê. Mukunji anga u mu tambuijila, uixi: Eme Ngabidiiele, ngene kuimana bhu pholo ia Nzambi. Muène iu ua ngi tumu ku ku zuelesa, ku ku tudila o njimbu iíi iambote. Kiki-phe u kala u dibubu, kutena kuzuela, katé kizuua kia kà bhita imʼiíi, mukonda eie kua xikana kizuelu kiami, maji o kiene-phe kia kà bhita bhu thembu iê. Kiosuʼiki-phe imʼiíi iala kubhita, o kifuẋi ku kanga hanji ia kinga Zakadiia, anga a diuana mukonda dia kukokoloka kuê mu Tembulu. Kia zubha kutunda-phe, ka tena ku a zuelesa. Anga a mu mona kuma ua diuana kisuma mu Tembulu. Muène anga u kuata ku a bhalula ni kubhanga ngó ijimbuete ni maku; u kala dibubu. O Zakadiia, kioso kia-bhu o izuua iê ia unganga mu Tembulu, anga u vutuka ku bhata diê. Kia bhiti izuua iòfele, muhatuʼê Nzebele anga uimita, hé u suama hanji mʼonzo mbeji jitanu, uixi: Eué! Ngana ua ngi bhange o mbote! Izuuʼiíi muène ia ngi xinganeka o ku ngi katula muôndo muʼaxaxi ka akuetu. Kana-ku dingi muthu ua-nda ku ngi tela dibete. Nzebele mu kuimita kuê, kia bhixila mu mbeji ia kasamanu, mukunji Ngabidiiele anga a mu tuma kuala Nzambi, ku sanzala ia Ngalileia, a ixana Nazalé. Mukunji uambata njimbu phala ku i tula kua monʼa muhatu, a mu lembe kiá kuala diiala dia mukua muiji ua sobha Davidi, dijina diê Zuze. O muzeletete iú dijina diê Madiia. Mukunji anga u bokona, uixi: Nga ku menekena Madiia! Eie a ku zediuisa kiavulu kuala Nzambi! Ngana uala ni eie. Madiia anga u sasumuka kiavulu, ki evu kizueluʼiki! Hé u kala mù banza, mba kumenekena kuahiʼoko! Mukunji-phe, uixi: Ku kale ni uôma, Madiia! Mukonda eie ua bongo kuzediua kua Nzambi. Talesa, ua-ndu kuimita mu vumu dié, hinu u vuala monʼa diiala, u mu luka dijina dia Jezú. Muène uandu kala kota dia muthu, a kà mu ixana Monʼa Nzambi ia Diulu. O Ngana Nzambi ua kà mu bhanga Sobha, kala kia kexile tatʼâ Davidi mu xahulu. Muène ua kà tumina o dibhata dia Jakobo katé ni ku hádia. O Ungana uê ki uá kà-bhua dingi. Madiia bhenhobho anga u ambela o mukunji, uixi: Kiki, ki bhita kiebhi, eme ki ngʼejiia luua diiala? Mukunji u mu vutuila, uixi: O Nzumbi Ikôla ua-ndu tuluka ku thandu dié, o nguzu ia Nzambi ia Diulu ia-nda ku ku vungina kizúzumbia kiê. Ki bhangesa kuila o mona ukôla ua-nda ku mu vuala, a mu ixana Monʼa Nzambi. Xinganeka hanji ndandu ié Nzebele, a kexi ku mu ila mbaku, kiki uemita ue monʼa diiala mu uadikime uê; mbeji samanu kiá a mu kuata. Mukonda kua Nzambi, kana-ku kima ki kamba kuẋikina. Madiia uixi: Emeʼamiʼú, ngi mubhika ua Ngana. Ki ngi bhite, Ngana, kala ki ua ki zuela. Mukunji anga u tunda bhu mbandu iê. Ki bhua bhiti tu-izuua, Madiia anga u balumuka, uia malusolo ku milundu, ku sanzala ia tokala ku Judeia. Anga u bokona mʼonzo ia Zakadiia, u menekena Nzebele. Bhenhobho Nzebele ki evu umenekenu ua Madiia, monʼê mu mala ua tuka. Nzebele anga uizala ni Nzumbi Ikôla. Anga u di kola ni dízui dia suina, uixi: Eie ua beta kuzediua mu ahatu ni akuenu! Mu tuana ue ua beta o kuzediua monʼé uanda ku mu vuala! Eme kia ngi tundila kuebhi, kuila mamʼa Ngana iami uiza ku ngi zungila? Talesa, kia ngi bhixila mu mátui o dízui dia umenekenu ué, mona mu mala diami ua tuka ni kusanguluka! Eie ua zediua, mukonda ua xikana kuma hinu i bhita, ioso ia ku tudila kua Ngana. Kuala Madiia: Muẋima uami ua ximana Ngana, o nzumbi iami ia sanguluka mua Nzambi, Kibha-muenhu kiami. Mukonda muène ua te mesu mu kutola kua mubhikʼê! Talesa, tunde lelu, miji ioso ia-ndu ngi tumbula kuma ngi muhatu ua zediua. Mukonda Muteniʼa ioso ua ngi bhange ima iònene; dijina diê di kôla! O henda iê ia kalé ku miji ni miji ku thandu dia iá oso a mu xila. Ua bhange ima ia nguzu ni lúkuaku luê, ua muanganesa akua izala mu ikutu ia miẋima iâ. Anʼa jingana ua a tulula ku iandu, iú ua bandesa-ku a tolo o majina. Uezalesa akua nzala ni jimbote, o jimvuama ua ji kaie ni maku mòkukutu. Ua kuatekesa Izalaiele dia mubhikʼê, Iú ua banze o henda iê, kala ki ambelele o jitata jetu. Mukonda ua xinganeka o henda ia kuatela Mbalahamu ni luvualu luê, katé ku mivu ni mivu! Madiia anga ukala ni Nzebele mu jimbeji jitatu. Ki ja-bhu, anga u vutuka ku bhata diê. Kiki izuua ia Nzebele, ia kuvuala, i bhixila, anga u vuala monʼa diiala. Akua bhata ni jindandu jê, anga évua kuma Ngana ua mu vudixila o henda iê, anga ene oso a sanguluka-nê kumoxi. Kizuua kia kanake anga eza kusaia o kamona. Anga a mesena ku mu ixana dijina dia tatʼâ Zakadiia. Manhʼâ-phe u tambuijila, uixi: Kana! Kikale dijina diê a mu luka Nzuá. Akuâ a mu ambela, exi: Ku muiji ué ki kuene muthu ni dijina diodio! Anga a bhalula tatʼâ, ni ku mu bhangela ijimbuete, se uandala o mona a mu luka nanhi. Zakadiia anga u bhinga kadibaia ka kusonekena, anga u soneka, uixi: Dijina diê Nzuá. Ene oso anga a diuana! Kathanganʼoko dikanu diê di jikuka, ni dimi diê di jituka, Zakadiia anga u kala dingi mù zuela ni kuximana Nzambi. Jinzukame jê, ene oso a tungu bhobho, uôma anga u a kuata. Ima ioso iíi anga i fumana mu milundu ioso ia Judeia. Oso muene a ívua, anga a i lunda ku muẋima, exi: O monʼú, ua-ndu kala kiebhi? Lúkuaku-phe lua Ngana, lu kala ni muène. Zakadiia, dia Tatʼâ, anga uizala ni Nzumbi Ikôla, hé u kala mù zambula uixi: Sakidilenu Ngana, Nzambi ia Izalaiele! Kuma mundu uê ua u zungila, ua u kula; ua tu zangelekela Mubhuludi ua nguzu phala ku tu bhulula u tundu mu mbutu ia mubhikʼê Davidi— kala kia zuela mu kanu dia jipolofeta jê tunde xahulu— kuma Nzambi ua tanga ku tu bhulula bhu maku ma jinguma jetu, ni bhu maku ma oso a tu kuatela lûma; uambe kulondekesa o henda ku jitata jetu, ni kulembalala o kikutu kiê kia ngene. Kia mulôko, ua lokelele Mbalahamu tatʼetu, kuila u tu kudila bhu maku ma jinguma jetu, phala tu mu kalakele muène sé uôma, mu kuzela ni kuiuka bhu pholo iê, izuua ietu ioso. Eie-phe kamona, a-nda ku kuixana Polofeta ia Nzambi ia Diulu. Kuma ua kà tuamenena bhu pholo ia Ngana mu ku mu iudikila jinjila jê; ni kuijidisa athuʼê ki kala o kubhuluka, mu ku a loloka o ituxi iâ, mukonda Nzambi ietu, Nzambi ia jihenda ni mbote! Ua bhangesa Dikumbi-dia-Thunda ku tu zungila, Ni kumuikina oso a xikama mu kuvunda kua kizenji kia kalunga; mbé o kuendesa inama ietu mu njila ia kutululuka. Anga o kamona kenda ni kukula, ni kukola mu mukutu ni nzumbi. Anga ka kala mu solongo dia muxitu, katé kizuua kiê kia kutukuluka mu Izalaiele. Mu Izuua iná anga ku tunda ngonge kua Sézalu Nguxi, ia kusoneka athu oso mu ngongo. O ku soneka kua diangʼuku kua bhiti kioso ki ala Siléniu nguvulu mu Sídia. Ene oso anga aia mu ku di sonekesa, kala muthu mu sanzala ia muiji uê. Zuze anga u tunda mu Ngalileia, mu sanzala ia Nazalé, anga u banda mu Judeia, mu sanzala ia Davidi, a ixana Beleme, mukonda kuene ku bhata diâ. Mbata muène mukua muiji ua Davidi. Uaii mu ku di sonekesa kumoxi ni Madiia dia kílemba kiê. O muène uala kiá mu mikutu iiadi. Ene kioso ki ala bhenhobho, izuua itena ia Madiia ku di sanza. Anga u vuala monʼê ua dianga, anga u mu futa mu milele, hé u mu zekesa mu kidilu kia ibhku, kuma mu kijima ka muene-mu kididi. Ku jimbandu kuenhʼoko anga ku kala abidi a jimbudi, a xala mu mukáu, mù langa o ilunga iâ ni usuku. Mukunji ua Ngana anga u tukuluka bhu mbandu iâ, o kubenha kua Ngana, kua a bhaka mua zele; uôma uavulu anga u a kuata. Mukunji-phe ua ambela, uixi: Ki mu kale ni uôma! Mukonda ngeza ku mi tudila Njimbu Iambote, i sangulukisa mundu uoso. Mbata lelu, mu sanzala ia Davidi, a mi vualela-mu Kibhamuenhu, muène Kristu, muène Ngana. Kiki kiene o kijimbuete kiê: Mu sanga kamona kòfute mu milele, a mu zekesa mu kidilu kia ibhaku. Muʼanzanzʼumu, anga ku tukuluka kifuẋi kia akua diulu a di bandeka ni mukunji, anga a kala mu kuimba mimbu ia kutondela Nzambi, exi: Fuma i kale ia Nzambi mu diulu! O mu ngongo uembu mu ʼaxaxe kʼathu oso a mu uabhela! Anga ki bhita kuila, akua diulu kia zubha kutunda bhu mbandu iâ, a vutuka ku diulu, abidi a di ambela mudiâ, exi: Tuienu hanji katé mu Beleme, tua kà tale ioso ia bhiti-mu, ia tumu Nzambi ku tu tudila. Anga aia makidikidi, a sanga Madiia ni Zuze, ni kamona ka zeka mu kidilu kia ibhaku. O kia ka mono, a kuata kuambela athu o njimbu ioso ievu ene ku ji-anju, ia tokala o kamonʼoko. Oso a kʼivu anga a diuana ima ia a tangela abidi. Madiia-phe, maka mosuʼama, u ma lunda ku muẋima uê, ni ku ma banza. Abidi anga a vutuka ni kutonda ni kuximana Nzambi mu ima ioso ievu, ia mono. Kuma ia bhiti muene kala kioso kia a tangelele na-iu kuala o anjo. O kia tena nake dia izuua, mbata kiene kithangana kia tokala kusaia o kamona, a mu luka dijina dia Jezú, kuma diene o dijina dia bhele mukunji kioso kiluua ngó a mu imita. O kia tena izuua ia kubonza adiʼê, kala kiala mu Kitumu kia Mozé, Zuze ni Madiia aia-nê mu Jeluzaleme, ku mu bheka bhu pholo ia nganga. Kala kia ki soneka mu Kitumu kia Ngana kuma, o Mona uoso u dianga kujikula divumu, u kala muthu uangene ua Ngana. Anga a bhana ue sata, kala ki ambe mu Kitumu kia Ngana: Membe maiadi, mba tuphomba tuiadi. Kiki ku kala mu Jeluzaleme diiala diexana Ximinhá. Muenió muthu ua mbote, ua zola Nzambi; ua kexile ue mù kinga Kibhamuenhu kia Izalaiele, ni Nzumbi Ikôla ia mu tula ku thandu diê. Muène-phe a mu ijidisa-kiu kuala Nzumbi Ikôla, kuma ka-nda kúfua katé kia mona Mesiia, Kristu ia Ngana. Anga uia mu Tembulu, mua meundesa o Nzumbi. Bhenhobho adiʼê kia bheka kamona Jezú mu Tembulu, nʼa bhange kioso kia tokala mu Kutumu, muène u mu tambula bhu maku, anga u sakidila Nzambi, uixi: Kiki Ngana, mubhikʼê mu katule-ku kiá ni kutululuka, kala ki ua ki tanga. Kuma mesu mami ma mono kiá o ubhulukilu ué, uene u ua iudika bhu pholo ia akua jixi joso; mukengeji u londekesa o njila ia Nzambi ku akua matumbu. Ni kubhana fuma ia mundu ué ua Izalaiele. Tatʼâ ni mamʼâ anga a diuana ima Ximinhá iala ku mu tumbula. Ximinhá anga u mu benzela, hé uambela Madiia, manhiʼâ, uixi: Monʼóze Nzambi ua mu solo phala kukala ubhulukilu ni kusenguluka kua athu andumba mu Izalaiele. Mona iú ua-ndu kala kijimbuete kia Nzambi ki kuatesa jiphata ku athu avulu. Eie muène hinu xibhata i ku tubula muẋima uémuène, phala mabanzelu ma miẋima iavulu ma tukuluke. Anga bhu kala ue Ana, polofeta ia muhatu, monʼa Fanuuele, mukua diembu dia Asele. Muenhó mukua mivu iavulu kiá, kuma ua bhangele sambuadi dia muvu ni munumiʼê tunde ku ukaza uê; Hanji-phe kia xala mutudi, ua kuata kiá makuinhi-nake a muvu ni iuana. Muène, mu Tembulu kene kutunda-mu dingi, u kala-phe mu kalakela Nzambi ni mu usuku ni mu muanha, ni kujejuuala ni kusamba. Kithanganʼokio anga u tukuluka bhenhabha, u kuata kutonda Nzambi, anga u tanga o kamona ku athu oso a kexile mù kinga o kubhanduluka kua Jeluzaleme. O kia zubha kubhanga ioso ia tokala mu Kitumu kia Ngana, Zuze ni Madiia a vutuka ku Ngalileia, mu sanzala iâ ia Nazalé. O mona anga u kala mù kula ni kusuina ni kuvula o kuijiia, anga kiadi kia Nzambi ki kala kuthandu diê. Adiʼê anga aia jinga mivu ioso mu Jeluzaleme mu Fesa ia Phasu. O muène kia kuata kiá kuinhi dia muvu ni iiadi, anga abanda, kala o kífua kiâ, mu izuua ia Fesa. Kia-bhu o izuua-phe, kia kala mù vutukisa, mona Jezú ua xala ku dima mu Jeluzaleme. O jitata jê—phe ka kʼijiia. Ene a fika kuma muène uala mu kifuẋi kia akuá, anga enda kizuua kia muvimba ni ku mu sota muʼaxaxe ka jindandu ni jingijiue jâ. Kuma ka mu sange-phe, a vutuka ku Jeluzaleme ni ku mu sota. O kia bhiti izuua itatu, kiene kia mu sange mu Tembulu, ua xikama muʼaxaxe ka jimesene ja Jijudé, uala ku a evua ni ku a ebhudisa. Oso bhenhobho, ala ku muívua, a mu diuana kiavulu o kuijiia kuê, ni ki ala mù kumbulula adiakime. O kia mu mono, adiʼê a diuana! Manhʼâ anga u mu ambela, uixi: Mona, tata, ua tu bhangela-hi kiki? Talesa, ni tatʼenu ni eme, tua kexi ku ku sota ni mukondo! Muène anga u ambela, uixi: Mua kexila-hi mu ku ngi sota? Ki mua kijiia, kuma nga bhingi ngi kala mʼonzo ia Tatʼetu? Ene-phe ka kʼ ivu, kioso kia mesena ku a tangela. Muène anga u kulumuka-nâ, hé aia mu Nazalé, anga u kala mu ku a tumaka. Manhʼâ, anga u lunda o maka mosoʼ ama ku muẋima uê. Jezú anga u kala mù kula mu kitala ni mu kuvula o kuijiia, o mu ima ioso anga enda ni ku mu uabhela kuala Nzambi ni athu. Ku muvu ua kakuinhi ni itanu ua utuminu ua Tibéliu Sézalu, kioso ki ala Pônsio Pilatu nguvulu ia Judeia, ni Helode sobha ia Ngalieleia, ni pangiʼê Filipe sobha ia Ituleia ni ixi ia Talakonite kumoxi, o Lusanha uala sobha ia Abilene; Mu izuua ia jinganga jònene Hana ni Kaiafa, kiene kieza Maka ma Nzambi kua Nzuá, monʼa Zakadiia, mu solongo dia muxitu. Muène anga uiza mu jimbandu joso ja Njolodá ni kukola o batizu ia kudiela mu kuloloka ituxi, uixi: Ambulenu ituxi ienu, phala a mi batizale, Nzambi nda a mi loloke. Kala kia ki soneka mu divulu dia polofeta Izaia, uixi: Dízui dia muthu u di kola mu ditutu: iudikenu njila ia Ngana, iukisenu o ikoka iê! Jihonga joso a ji lamba, milundu iònene ni iòfele a i sengulula; jihonda a ji iukisa, mibhanga a i sokelesa; Xitu ioso anga i mona o kubhuluka kua Nzambi. Nzuá anga uambela kifuẋi kieza kua muène mu ku a batizala, uixi: Muiji ua nhoka ja ísueia! Nanhi ua mi tendelela kulenga o njinda ia Nzambi ia-ndu kuiza-ku? Imenu-phe ibundu ia fuama i tunda mu kudiela. Ki mu kale mu kuila ku miẋima ienu, muexi: Etu tuala ni tatʼetu Mbalahamu. Mbata Eme ngi mi ambela kuma, Nzambi u tena kutundisa mu matadiʼama anʼa Mbalahamu! O kisèsu ue, kia kukoka na-kiu, kiòte kiá bhu jindanji ja mixi. Muxi uoso u kamba kuima ibundu iambote, a u koka, hé a u ta mu túbhia. O kifuẋi anga ki kala ku mu ibhudisa, exi: Tu bhanga-phe kiebhi? Muène uenda ni ku a vutuila, uixi: Uoso uala ni izuatu iiadi, a uane ni mukuâ uoso uala ni tuẋi. O uoso uala ni kúdia, a bhange kiòmuene. Anga kuiza ue akua kutambula o lubhaku, phala ku a batizala. Ene a mu ambela, exi: Mesene, etu tu bhanga kiebhi? Muène ua ambela, uixi: Ki mu bhûnde. Inda mu tambula ngó kioso kia mi xindi mu Kitumu. Masoladi anga a mu ibhudisa ue, exi: Etu uetu, tu bhanga kiebhi? Muène uixi: Ki mu bhange kusuina; ki mu die mangonha mu kutambula kitadi kia muthu uoso-uoso ni ku mu tatela. Kitadi kienu kiene ku mi futa, ki mi soke. O kifuẋi kioso hé ki kala mu kudielela dingi kiavulu. Ene oso ia banza Nzuá ku miẋima iâ, mba muène Kristu. Nzuá hé u a vutuila osomuene, uixi: eme nga mi batizala ni menha, maji kù kuiza muthu ua ngi tundu, eme ki nga fuama ku mu jituina ngó o ngoji ia haii iê. Muène u mi batizala ni Nzumbi Ikôla ni túbhia. Muène, mbangu iê ua i kuata bhu maku phala kusèsa o jimbutu mu ibhiate. O dikanga diê dia kuvundila, u di zelesa kiambote. O mbutu u i bhongoluela mu kinganja kiê, o ibhiate-phe u ioha mu túbhia ki tu xikina dingi kujima. Nzuá anga u kala mù longa o kifuẋi maka ma mukuâ mavulu, mu ku a tudila o Njimbu Iambote. Helode-phe, dia sobha, ki a mu bazela, mukonda dia kusakana ni Helodiia, mukaji a phangʼ iê Felipe, ni ima iamukuá dingi iaiibha ia kexile mù bhanga, Helode ku ikuma iê ioso ua bandekeza-ku dingi kia mukuá kia ku ta Nzuá mu ʼaleia. Anga ki bhita kuma, kia zubha athu oso ku a batizala, Jezú ue a mu batizala. O kia-bhu ku mu batizala, kioso kiala mù samba, diulu di jikuka. O Nzumbi Ikôla anga u tuluka mu kikexilu kia mukutu, ua difangana diembe, anga u tula ku thandu diê. Ku diulu anga ku tunda dízui, dixi: Eiemuène u Monʼami nga ku zola, ua ngi uabhela kiambote. Jezú muène, kia mateka kulonga, kífua kala uala mu makuinhi-a-tatu a mivu. O muène, kia fika athu, monʼa Zuze; Zuze dia Heli; Heli dia Mathatha, dia Levi, dia Meleki, dia Janai, dia Zuze; Dia Matatiia, dia Amoji, dia Nahumu, dia Eseli, dia Nangai; Dia Mahate, dia Matatiia, dia Semei, dia Joseke, dia Joda; Dia Nzuana, dia Lesa, dia Zolobabele, dia Salatiiele, dia Nedi; Dia Meleke, dia Hadi, dia Kosame, dia Elemada, dia Hele; Dia Josuué, dia Eliiezele, dia Jodime, dia Mathatha, dia Levi; Dia Ximinhá dia Juda, dia Zuze, dia Jonamo, dia Eliiakime; Dia Meleia, dia Mena, dia Mathatha, dia Natane, dia Davidi; Dia Jese, dia Obede, dia Bozo, dia Salumone, dia Nasono; Dia Aminadabe, dia Adime, dia Alane, dia Hezelone, dia Peleji, dia Juda; Dia Jakobo, dia Izake, dia Mbalahamu, dia Tela, dia Naholo; Dia Saluku, dia Langau, dia Faleke, dia Hebele, dia Sala; Dia Kainane, dia Alufaxadi, dia Seme, dia Noué, dia Lameke; Dia Matúzala, dia Enoko, dia Jalede, dia Mahalalele, dia Kainane; Dia Eno, dia Sete, dia Adá, Adá dia Nzambi. Jezú, uezala ni Nzumbi Ikôla, u tunda ku Njolodá, anga a mu bheka kuala Nzumbi mu mikáu ia hatu. Kuenhoko anga a mu thendala kuala Diabhu mu makuinhi auana a izuua. Ka di kima, izuua iosuʼoio; o ki iabhu, nzala ia mu kuata. Diabhu anga u mu ambela, uixi: O ki kala eie-muène u Monʼa Nzambi, tuma ditadi didi di kituke mbolo. Jezú anga u mu vutuila, uixi: Kiosoneke mu Mikanda ia Ngana, kuma muthu ki ku mbolo ngó kua muena o muenhu. Diabhu anga u mu bheka bhu thala ia mulundu, u mu londekesa jixi joso mu ngongo, mu kathangana kòfele ngó. Anga u mu ambela, uixi: Ngi ku bhana o ukota uoso ni maungana ma jixi joso jiji, mukonda eme-muène a ngi bhakuila na-mu; uoso eme nga mu andala, muène ngi mu bhana na-mu. Kala kiki, se u ngi bheza bhu pholo iami, moso muene ma kala mê-eie. Jezú anga u mu vutuila, uixi: Kiosoneke mu Mikanda ia Ngana kuma: Ngana dia Nzambi ié, muène ngó u mu bheza, muène ngó u mu bhikila. Anga u mu bheka mu Jeluzaleme, u mu imanesa ku thandu dia kipena kia Tembulu, hé u mu ambela, uixi: O ki kala eie-muène u Monʼa Nzambi, tuka bhabha, u tule bhoxi, kuma kiosoneke mu Mikanda ia Nzambi, exi: Nzambi muène u tendelela ji-anju jê, ni ji kuinge: Exi dingi: Bhu maku mâ bhene bhu a kuzenzekela, phala ku di bhukane kinama ku ditadi. Jezú anga u mu vutuila, uixi: Kiòzuele mu Mikanda Ikôla kuma: Ngana dia Nzambi ié ku mu lokalale. Diabhu kia zubha kuthendala Jezú kiki, ua mu ambudisa hanji nʼa kinge kithangana kiengi. Jezú anga u vutuka ku Ngalileia, ua zuata nguzu ia Nzumbi. O fuma iê anga i sambuka mʼoxi iosuʼoio. Muène anga u kala mù longa mu malombe mâ, ene oso anga a mu ximana. Anga u tula mu Nazalé, mua mu sasela. Kuma kiene o kífua kiê, u bokona kia Sábhalu mu dilombe dia Jijudé, hé uimana mu kutanga mu Divulu dia Ngana. Anga a mu tambuisa o divulu dia polofeta Izáia. Muène anga u jikula o divulu, u sanga kididi kiosoneke kiki: Nzumbi ia Ngana ua ngi tula, mukonda muène ua ngʼundu kutudila o jingadiama, Njimbu Iambote. Ua ngi tumu kuxika ngonge ia ufolo ua abhika, ni kubhana mesu o ifôfo, ni kujituna oso a a kuika, ni kukola o muvu ua Ngana ua kubhanduluka. Jezú anga u jika o divulu, u di tambuisa mukua-dilombe, anga u xikama. Athu ene oso mu dilombe, mesu a a te kua muène. Muène anga u kuata ku ambela, uixi: Lelu kia bhiti, ki muevu kiòsoneke mu makʼama. Ene oso anga a kala mu ku mu tumbula kiambote, a diuana maka ma uabha ma-la kutunda ku dikanu diê, exi: Manhi ki muenhú monʼa Zuze? Jezú anga ua ambela, uixi: Kidi kiene, enu mua-ndu ngʼamba o Sabhu iíi: Kimbanda, di sake eie-muène! Muanda kuzuela ue, muexi: Ima ioso i tua ku ivu ni ku i bhanga mu Kafanau, bhanga-iu ue bhabha bhu bhata bhu ua kudila. Uixi dingi: Kidi kiene ngi mi ambela, Polofeta kene ku mu tambulula ni uthu kiambote bhu bhata diê-muène. Ivenu, ngi mi ambele o kidi: Mu Izalaiele mua kexile ahatu a atudi avulu mu izuua ia Elija, kia jikile o diulu mu mivu itatu ni mbeji jisamanu, mʼoxi ioso anga mu vula nzala. Maji kana-bhu-phe muthu mu atudiʼa Izalaiele a mu bhele Elija ku mu langeka, ki kale a mu tuma ku muhatu ua mutudi ku Seleta, mʼoxi ia Sidonha. Mu Izalaiele ue mua vudile jihaxi ja kikunzu mu izuua ia Elizeu; kana muthu-phe a mu sakele na-kiu, inda a mu sakele Naamane ngó dia mukua Sídia. Ene oso mu dilombe ki evu kuzuela kiki, a kala ni njinda iavulu. Anga a balumuka, a mu katula mu sanzala, hé aia-nê katé bhu nzendu ia dikenhe, kuma ene a tungu mu mulundu, a mesena a mu lundumuna bhobho. Muène-phe ua a bhita bhuʼaxaxe kâ, anga uia njila iê. Jezú anga u kulumuka mu Kafanau, sanzala ia Ngalileia, anga u kala mù longa izuua ia sabhalu. Athu anga a mu diuana o ulongelu uê, mukonda muène kia zuela, maka mê ma nguzu. Mu dilombe anga mu kala muthu mu mukutu uê mua bokona dimonho diaiibha. Anga u kuata ku di kola, uixi: Aiuê! Etu tua kuata-hi ni eie, Jezú dia Nazalé? Kífua ueza ku tu muanga? Eme nga kuijiia kiambote, u muthu ukôla, a ku tumikisa kuala Nzambi! Jezú anga u mu kidika, uixi: Di xibhe! Muthu iú, tunda mu mukutu uê! Dimonho anga di mu vunda hanji bhoxi bhuʼ axaxe-kâ, anga di tunda mu mukutu uê, sé ngó ku mu kuama. Anga athu ala-bhu a bhuuama ene oso, hé a di a mbela mudiâ, exi: Kizuelu kiahi ki kala kiki? Muène u tumina madimonho ni uphoxi ni kusuina, kuila a tunde, ene-phe a tunda muene! O fenge iê anga i bhixila mu ididi ioso, mʼoxi iosuʼoio. Jezú anga u katuka mu dilombe, u bokona mʼonzo ia Ximá. Ukouʼa Ximá, ua muhatu-phe, febele ia mu kuata kiavulu; anga a mu bhinga nʼa mu kuatele henda. Muene anga uia u mu imanena bhu mbandu iê, hé u bazela o febele, o iene anga i mueha. Muhatu anga u balumuka kithangana kienhókio, u kala mu ku a bhangela kúdia. Kumbi ki diia mù tula, oso ala ni jihaxi jâ, né uhaxi uahi uoso-uoso, a mu bhekela-ju; o muène kia a tula o maku mê, ene oso-lolo eluka. Athu avulu, madimonho ma tunda mu mikutu iâ ni ku di kola, exi: Eie Ngana, u Monʼa Nzambi! Muène-phe u kala mu ku a bazela, ka ehela kuzuela, mukonda ene a mu ijiia kuma muène Kristu. Kuma ki kuákie, Jezú u tunda mu mbonge, hé uia kididi kia ubheka. Mundu anga a kala ku mu sota, anga a mu sanga, a mesena a mu kuata, phala ka tunde dingi bhu mbandu iâ. Muène-phe ua ambela, uixi: Kua ngi bhingi ue kuia kukola o Njimbu Iambote ia Utuminu ua Nzambi mu jisanzala jamukuá, kuma kiene kia ngi bheka. Anga Jezú u kala kienhiki mù longa mu malombe ma Ngalileia. Kizuua kia kala Jezú bhu mbandu ia kizanga kia Jenezalé, kifuẋi ki mu bhaka bhu ʼaxaxe, eza mù kuívua o maka ma Nzambi. Muène anga u mona bote jiiadi jala bhu kibumu kia kizanga; atona-phe a tundu-mu, ala mù sukula o manda mâ. Muène anga u di longa mu bote imoxi, ia Ximá, u mu bhinga kusondoloka, ku kibumu uxa-ku kadikanga kòfele; anga u xikama mu bote u kala mù longa o kifuẋi kiemana ku kibumu. Kia zumbuka o kuzuela, uambela Xima, uixi: Tabhula-ku dingi ku musanza kuala menha a zongo, eie ni akuenu, mu te manda mu kutamba. Kuala Ximá: Mesene, tua kalakala usuku uoso, ki tu kuata kima. Maji kuma eie ua kiambe, eme nga-nda kutumaka, tu ta dingi o manda. O kia zubha-phe ku ma ta, muafu ndumba ia jimbiji; o manda anga ma sota kutanduka. Anga a bhalula akuá ala mu bote ia mukuá, nʼeze ku a kuatekesa. Anga eza, ezalesa bote jiiadi joso katé ja kambe kòfele mu kuboba. Ximá Phetele-phe kia ki mono, u fukama bhu inama ia Jezú, uixi: Ngi tundile, Ngana, bhu mbandu iami, mukonda eme ngi mukua ituxi. Mukonda Ximá kimbuua kia mu kuata, kumoxi ni akuá oso aia-nê, mukonda dia jimbiji jafu mu uanda. Kiene kimoxi ue ni Tiiaku ni Nzuá, anʼ a Zebedeu, akua kisangela ni Ximá, a diuana uê. Jezú anga uambela Ximá, uixi: Ku kale ni uôma, tunde lelu ku pholo ua-ndu kala u mutona ua athu. Ene kia zubha kubhixidisa o jibote ku kibumu, iene ioso a ixa, a kaiela Jezú. Jezú kia kala mu mbanza imoxi kuenhoko, bhu kala muthu, mukutu uê uoso uala kikunzu, o kia mono Jezú anga u di fidimika pholo bhoxi, u mu dionda, uixi: Ngana, Eie ki u ki mesena, ua ki soko, o ku ngi bhana kudisanza. Jezú anga u sunununa lúkuaku, u mu babata, uixi: Nga mesena muene, disanze. Kithanganʼokio kikunzu kiê kia-bhu. Bhenhobho Jezú u mu ambela, uixi: Kiki ku ki tangele muthu. Maji ndé kua nganga, u mu bhinge kuila a ku kengelele kiambote. Eie nda u bhange kiua o ujitu kala kia tumu Mozé mu Kitumu, mbé o ku dʼidikiza kua ene oso kuila ni kidi muene eie ua di sanze. Sumbala Jezú uazuela kiki, fuma ie-phe hanji iaii ni kusambuka ku mbandu joso, o ifuẋi iavulu anga i kala mù kuiza ku mu ívua, ni ku a saka o mauhaxi mâ moso. Muène-phe u kala mu kuomboloka, uia mu mikáu ia hatu mu kusamba. Kizuua kia mukuá Jezú u kala mù longa. Bhenhobho jifalizeu jimoxi-mu ni jimesene ja Kitumu ja mu xikamena, ja tundu mu jisanzala joso ja Ngalileia, ni ja Judeia, ni ku Jeluzaleme. O nguzu ia Ngana anga i kala ni Jezú mu kusaka o jihaxi. Anga bhu tukuluka athu, o mukuá uala haxi ia kila, a mu ambatela bhu hama iê; anga a sota kubokona-nê mʼ onzo nʼ a mu tule bhu inama ia Jezú. O kia lémbua kumona bhuoso bhua bokuena, mukonda dia athu kuvula, a banda ku thandu dia ʼnzo, a zambumuna mateia, anga a mu tulula ni hama iê mu ʼaxaxe ka athu, hé a mu tula bhu pholo ia Jezú. Muène kia mono o kuxikana kuâ, kuma kuavulu, u ambela o haxi ia kila, uixi: Kamba diami, ituxi ié iòloloke! Jimesene ja Kitumu ni jifalizeu anga a kuata kudiodia mudiá, exi: Nanhiʼú u tanga o isunji ia difu kiki? Kana-ku dingi muthu u tena kuloloka ituxi, kikale Nzambi ngó ubheka uê! Jezú-phe kievu o kulongolola kua miẋima iâ, u a vutuila, uixi: Jiphata jahi, ji mua kuata ku miẋima ienu? Kiauabha-bhu o ku ki bhanga, kiebhi? O kuila: Ituxi ié iòloloke, inga o kuila: Eie balumuka, u ende? Phalʼenu-phe mu kʼijiie kuma eme ngi Monʼa Muthu ngala ni kutena mu ngongo, kua kuloloka o ituxi, eie u haxi: Balumuka, u zangule hama ié uie ku bhata dié. Bhenhobho haxi anga i balumuka bhu pholo ia athu oso, u futa o hama iê bhua zekele, anga uia ku bhata ni kuximana Nzambi. Oso muene anga a bhuuama, a kala mù ximana Nzambi; anga a zuela ni uôma uoso, exi: Lelu tua mono madiuanu! Kia bhiti ima iíi, Jezú u tunda, anga u sanga mukua kutambula lubhaku, dijina diê Levi, ua xikama bhu kididi kia kutambuila o lubhaku, anga u mu ambela, uixi: Ngi kaiele. Muène anga u xa ioso, u balumuka, u mu kaiela muène. Levi anga u mu bhangela fesa ia dikota mʼonzo iê; akua kutambula o lubhaku avulu ni athu amukuá hé a kala ku meza ni muène. Bhenhobho, jifalizeu-phe ni asoneki a mu longolola, hé ambela jixibulu jê exi: Phala-hi muia mu kúdia ni kúnua kumoxi ni akua kutambula o lubhaku ni akua ituxi? Jezú anga u a vutuila, uixi: Oso a disanze ka bhindamena kimbanda (musaki), a mu bhindamena ió a kate. Eme ki ngeza mú kuixana athu aiuka, ngeza mú kuixana akua-ituxi, nʼa diele ituxi iâ. Ene anga a mu ambela, exi: Jixibulu ja Nzuá ene mú fula kúdia ni kúnua, nʼa nange mu kusamba; jixibulu ja jifalizeu ue kiene; eie-phe jixibulu jé ki ji fula dingi kúdia ni kúnua. Jezú anga ua ambela, uixi: Kífua anʼa sala ia ukaza mu tena ku a fudisa kúdia ni kúnua, kioso o dibhanga hanji aia-nê mu ʼaxaxe kâ? Nga fika ki ki xikina. Sai-phe izuua, ia-nda kuizaku, i bhinga o dibhanga a mu katula mu ʼaxaxe kâ; izuuʼoio-phe kiene kià ka fula kúdia ni kúnua. Anga ua tela kifika, uixi: Kana muthu u tandula kibanji ku mulele uobhe, nʼa ki te ku mulele Uòkulu; o kiela u ki bhanga, mulele uobhe ua u zange, kuma o kibanji kiobhe, ku mulele Uokulu, ki kia fuama-ku. Kana muthu ue u ta vinhu iòbhe mu isudi iòkulu; o ki ela a ki bhanga, o vinhu iòbhe i bazesa isudi, ni vinhu-phe i texika, ni iene isudi i-fua. Vinhu iòbhe-phe kikale a i ta mu isudi iòbhe. Kana muthu ue uanu vinhu iòkulu, kindalʼiki, hé uinda kiá iòbhe. Mukonda uila, uixi: Iòkulu iala kota mu kuuabha. Kizuua kiamukuá, kia sabhalu, Jezú u kala mùbhita mu mabhia ma tiliku. O jixibulu jê anga ji tolola tu mitue tua tiliku, a tu xokota ni maku, a tu dia. Jifalizeu jimoxi anga ji zuela, exi: Mukonda diahi mu bhanga kima kiòjidike o ku ki bhanga mu kizuua kia Sábhalu? Jezú anga u a vutuila, uixi: Enu kiluua mu tanga kia bhangele Davidi, kia kexile ni nzala, muène ni athu a kexile-nê? Kuma ua bokuene mʼonzo ia Nzambi, anga u katula jimbolo bhu kalatódio, ja telelele Nzambi, anga u ji dia, hé u ji bhana ue oso aia-nê, sumbala o jene mu Kitumu kietu, ki ja tokala muthu uoso-uoso ku ji dia, kikale ngó o jinganga! Mu kuzubha, Jezú anga ua ambela dingi, uixi: Monʼa Muthu, ngana ue ia Sábhalu. Mu Sábhalu iamukuá ue, Jezú u bokona mu dilombe, anga u kala mù longa. Bhenhobho anga bhu kala muthu, o lúkuaku lua kadilu lua mu kukuta. Jimesene ja Kitumu ni jifalizeu anga a kala mu ku mu tala, mba u mu saka mu kizuua kia Sábhalu, phala ene a mu te mulonga. Mukonda ene a mesenene ku mu kuata mu diba dioso-dioso, nʼa mu âmbe kuila ka mu kualuka o Kitumu. Muène-phe kuma uejiia kiambote o ixinganeku iâ, u ambela o muthu ua kukuta o lúkuaku, uixi: Balumuka, uimane hanji bhu ʼaxaxiʼabha. Muène anga u balumuka, hé uimana. Jezú anga ua ambela, uixi: Nga mʼ ibhudisa hanji, mba kia tokala mu Sábhalu kubhanga o mbote, inga kubhanga phulu? O kubhana muenhu, inga o ku u katula? Jezú ua exi sûi, kia mu kondoloka, anga uambela o muthu, uixi: Sunununa o lúkuaku lué! Muène anga u lu sunununa, lúkuaku luê lueluka. Ene-phe ezala ni njinda, anga a kala mu ku di longesa kioso kia bhanga Jezú. Izuua ieneʼoio Jezú anga uia ku mulundu mu kusamba; anga u fula kilu mu usuku uoso ni kusambela Nzambi. Ki kúkia, anga uixana jixibulu jê, u sola mudiâ kuinhi dia muthu ni kiiadi, anga u a luka uixi: Jipoxolo. Ximá, ua mu ixana ue uixi, Phetele, ni Mandele phangiʼê, Tiiaku ni Nzuá, ni Felipe, ni Matulu, ni Matesu, ni Tomé, ni Tiiaku dia Lufeu, ni Ximá, a mu ila Zelote; ni Juda dia Tiiaku, ni Juda dia Kadiota, ua-nda ku mu tunda o ufe. Jezú anga u tuluka ku mulundu ni ene, hé uimana bhu kididi kia sokelela, bhua mu bhongolokela o kifuẋi kia dikota kia jixibulu jê, ni athu avulu a tundu ku Judeia ioso, ni ku Jeluzaleme, ni ku ndúndu ia kalunga ku jisanzala ja Tilu ni Sidonha. Athu oso enhá eza ku mu ívua ni ku a saka mauhaxi. Oso ue a tate ni jinzumbi jaiibha, anga a kala mú kuiluka. Kifuẋi kioso anga a bhindamena ku mu babata, mukonda mu mukutu uê muala kutunda umbanda, uala ku a saka ene oso. Jezú anga u bhetula mesu kuala o jixibulu jê, hé ua ambela, uixi: Mua zediua, enu mu jingadiama, mukonda o Utuminu ua Nzambi uà kala uenu. Mua zediua, enu kiki muala ni nzala, mukonda mua-nda kuikuta. Mua zediua, enu kiki mua-lu dila, mukonda mua-nda kuolela. Mua zediua, athu se a mi zembe, a mi katula mu ukamba uâ, a mi lebhula, a mi texi dijina dienu kuma exi mu athu aiibha, mukonda dia Monʼa Muthu. Sangulukenu kizuua kienhókio, mu tumbujuke ni kutana, mukonda kisakidilu kienu ki kala kia dikota kia mi bhakela ku diulu. Mbata ni jitata jâ kiene ue ki ja bhangele o jipolofeta. Enu-phe, lamba dienu, mu jimvuama, mukonda mua tambula kiá o mbote ienu. Lamba dienu, enu kiki muekuta, mukonda mua-ndu kala ni nzala! Lamba dienu, enu kiki mua-lu kuolela, mukonda mua-ndu kala ni kikote ni masoxi. Lamba dienu, athu oso se a mi tumbula kiambote, mbata jitata jâ kiene ue ki ja kexi kutumbula o jipolofeta ja makutu! Eme-phe ngi mi ambela, oso muala kuívua: Zolenu jinguma jenu; oso a mi zembe, a bhangienu o mbote. Benzelenu oso a mi bhubhidila; Sambelenu oso a mi bhana o malebhu. Uoso u ku bhana huxi ku ditama dimoxi, mu bhane ue ni dia mukuá. O ua ku tambula dibeka, ni mbinza ku mu fudise-iu. Ua ku bhingi, mu bhane; o ua ku ambata imbamba ié, ku mu ibhule-iu dingi. Kioso ki mua mesena athu a mi bhanga-kiu enu, kiene ue muene ki mu a bhanga ene. Se mua zolo ngó a mi zolo enu, mu kala ni kisakidilu kiahi kua Nzambi? Kuma ni akua-ituxi a zola ue oso a a zolo ene! Se mua bhange mbote kua ene ngó a mi bhanga enu mbote, mu kala ni kisakidilu kiahi kua Nzambi? Kuma ni akua-ituxi ue a di bhanga mbote mudiâ. Se mua sobhesa ngó athu mua a kinga ku mi bhana ue enu, mu kala ni kisakidilu kiahi kua Nzambi? Ni akua-ituxi a di sobhesa uâ ene mudiâ, nʼa kinge kutambula dingi kia soko! Zolenu-phe o jinguma jenu, a bhangienu o mbote. Sobhesenu, sé ngó kukakula muthu mba mu kinga ku mi vutuila ki mua sobhesa. O kisakidilu kienu anga ki kala kia dikota, hé mu kala mu anʼa Nzambi ia Diulu. Mukonda muène mukua kulendukila athu a kambe kusakidila, a bhukumuka. Kalenu mu akua henda, kala kiene Tatʼenu mukua henda. Ki mu fike akuenu, phala enu uenu ka mi fike; ki mu êlese akuenu, phala enu uenu ka mi êlese; lolokenu akuenu, enu uenu Nzambi a mi loloke. Bhanenu akuenu, enu uenu Nzambi a mi bhane. Kienhiki-phe Nzambi ua-nda ku mi bhana kizongelu kiambote, kiòbate, kiòsakese, kia ẋamuka, a mi bhana bhu homba ienu. Mukonda ioso o nzôngo i mua zongela akuenu, iene ue Nzambi ia mi zongela enuʼenu. Anga ua tela kifika, uixi: Manhi kifofo ki tena kuendesa kifofo ni mukuá? Se u ki bhanga, ka lundumuka kiiadi kiâ mu dikungu? Xibulu ki i tundu mesene iê ua mu longo. Suke xibulu ioso ki i zubha ku di longa, i soka ni mesene iê. Mukonda diahi utala o kisemu kiala mu diesu dia phangiʼé, maji ku mono o thùnga iala mu diesu dié eiemuène? U tena kiebhi kuambela phangiʼé uixi: Phangiʼami, izá ngi ku katule kisemu mu diesu, eiʼmuène ua lémbua kumona o thùnga iala mu diesu dié eiʼmuène? U mukua makutu! Dianga hanji kukatula o thùnga mu diesu diéʼmuène, u mone kiua kiambote kukatula o kisemu mu diesu dia phangiʼé. Mukonda kana-ku muxi ua uabha uima kibundu kiaiibha; kana-ku ue muxi uaiibha uima kibundu kiauabha. Mukonda muxi a uijidila ku ibundu iê. Ku minha kène kukanza-ku jifiku, o ku musonge ki ku kala ji-uva. Muthu uambote, ku mbote ia mu vudila mu muẋima, u tubhula ima iambote; o kifusa, ku ufusa ua mu vudila mu muẋima, u tubhula ima iaiibha. Mukonda kioso kia vudila ku muẋima, kiene ki tanga o dikanu. Mu ngʼila kiebhi Ngana, Ngana, mua kambe o kubhanga ima ioso i nga mi ambela? Uoso ueza ko-kuami, ua ngʼivu maka, anga u ma bhanga, ngi mʼidikisa uoso a di fangana-nê. Ua di fangana ni muthu u tunga inzo, anga u kanda muxinda ua zongo, u xikamesa o disesa ku matadi. O kieza kimvula, hungulule anga i kondoloka inzuʼoio, iene-phe ki ia tena ku i zambesa, mukonda iòtunge kiambote. Uoso-phe uívua, anga u kamba ku ki bhanga, ua di fangana ni muthu u tunga ngó ku mavu, bhua kambe disesa. O ki bhita hungulule, inzo kindala ia lundumuka. O kusekala-phe kua ʼnzuʼoio, ku vula! Jezú kioso kia zubha o kutanga maka mê mosoʼama mu mátui ma kifuẋi, u bokona mu Kafanau. Anga bhu kala kabhitangu, uala ni mubhikʼê a mu zolo kiavulu kuala ngana iê. O mubhika muenhú-phe uala mù kata, ua kumbama. Kabhitangu kievu o fuma ia Jezú, u tuma adiakime a Jijudé kua muène, ku mu bhinga kuiza kusaka mubhikʼê. Ene kia zubha kutula kua Jezú, a mu dionda kiavulu, exi: Muène muthu ua fuama kuila eie u mu bhanga-kiu. Mukonda muène ua zolo o muiji uetu, iu ua tu tungila dilombe! Jezú anga uia-nâ. Kia bhiẋila-phe bha zukama ku onzo iê, kabhitangu u tuma makamba mê ku mu batuila, nʼa muambele kiki: Ngana, ku tale ngó hadi. Kuma eme ki nga fuama, eie Ngana, u ngi bokona mʼonzo iami. Kiene ue ki nga kambela ku diendela, ni ngi ku tukulukila. Eie-phe né ua te ngó kizuelu kimoxi, mubhikʼ ami uilukʼê. Mukonda eme uami ngi muthu a ngi tumina, eme ue ngi tumina o masoladi mami. Iú nga mu idi: Ndé, uia; o iú nga mu idi: Zá, uiza; Mubhikʼami nga mu idi: Bhanga kiki, u ki bhanga. Jezú kievu makʼama, ua mu diuana, anga u sakukila o kifuẋi kia mu kaiela, uixi: Ngi mi ambela kidi, kiluua ngi sanga kuxikana kuavulu kiki, né mu Izalaiele! Ene ejiie mù batuila Jezú kia zubha kuvutuka mʼonzo, a sanga o mubhika ueluka kiá. Kizuua kia mukuá, Jezú uia ku sanzala a ixana Naíni. Ni jixibulu jê ni ndumba ia athu ela-nê kumoxi. Kia bhixila bhua zukama ni bhu muelu ua kimbaka kia sanzala, u sanga ala mù tunda ni kimbi, mona umoxi ua manhâ, o muène mutudi; akua-bhata ue avulu aia-nê kumoxi. Ngana kia mu mono, henda ia mu kuata, anga u mu ambela, uixi: Ku dile. Anga u bhixila hé u kuata ku ditumba. O ió oso a di ambata, anga emana. Uixi-phe: Eie kaiala, nga ku ambela: Balumuka! O uafu anga u bhetuka, u xikama, hé u kuata mù zuela. Anga u mu bhana kua manhâ. Uôma anga u a kuata ene oso, a kala mu tondela Nzambi, exi: Mueza polofeta ia dikota mu ʼaxaxe ketu! Nzambi a tane-ku! Ua zungila o kifuẋi kiê! O fuma iíi ia Jezú, anga i sambuka mu Judeia ioso, ni mu jimbandu ja kamukuá ja kondoloka. Jixibulu ja Nzuá dia Batizu anga ji mu tangela ima ioso iíi. Nzuá anga uixana kiiadi ku jixibulu jê, u a tuma kua Ngana ku mu ibhudisa, kuila: Eiʼmuène iuná a mu tanga-jinga o kuiza, inga tu kinga muthu uengi? Malʼ aiadi iá, kia zubha kutula kua muène, a mu ambela, exi: Nzuá dia Batizu ua tu tumu kó-kué, ku kuibhudisa mba eʼ muène iuná a mu tanga-jinga o kuiza, inga tu kinga muthu uengi? Kumbi dienhódio Jezú u saka mauhaxi mavulu, ni mabhebhu ni nzumbi jaiibha; avulu afu mesu u a bhana o kumona. Anga u vutuila iá, uixi: Ndenu, kà tangedienu Nzuá, ima i mua mono, i muevu; ifôfo íi mona, inema íi ienda, akua-kikunzu ia a disanza, mixilu íi ívua, afuile ia a fukunuka, jingadiama ia évua o Njimbu Iambote. Ua zediua-phe uoso ka di bhukana ku thandu diami eme. Kia zubha kukatuka o jiphunga ja Nzuá, Jezú u kuata kuzuelela o kifuẋi o maka ma Nzuá, uixi: Ihi muele kutalesa mu ditutu? Kiangu kia bhekela ni mulenge? Ihi-phe i muele kutalesa? Muthu ua zuata izuatu ia matunda? Athu-phe a zuata ima ia matunda, a kembela itadi, u a sanga mu ji palaxu ja enexi. Enu ihi-phe i muele kutalesa? Polofeta? Eué, eme ngi mi ambela kuila, muène ua tundu polofeta. Kuma Nzuá a mu soneka kiki, exi: Talesa, ngi tuma Mukunji uami bhu pholo ié, u ku tuamenena mu kuidika o njila. Eme ngi mi ambela kuma: Mu ʼaxaxi ka athu a a vuala ku ahatu, ki mu moneka muthu ua tundu Nzuá. Hanji-phe, uoso ua tolo mu Utuminu ua Nzambi, uala kota, o Nzuá ndenge. O akua kutambula o lubhaku ni kifuẋi kioso, imʼiíi a ivu. Enhá ene athu a tumakene o jingonge ja iuka ja Nzambi, ia a a batizalale kuala Nzuá. O jifalizeu-phe, ni jimesene ja Kitumu, a ditunu kioso ki andalele Nzambi ku a bhana, mukonda ka xikina ku a batizala kua Nzuá. O kiki-phe athu a muiji iú ngʼ a tela kifika kiahi? Ngʼ ila a di fangana kiebhi? A di fangana ni anʼa ndenge a xikama bhu ditonokenu, a di tenda mudiâ, exi: Tua mi xikila mimbu ia ubhanga, ki mu xikina kukina! Tuembi mimbu ia thambi, ki mu xikina kudila! Mukonda Nzuá dia Batizu ueza, ki muthu ua kúdia mbolo, ki muthu ua kúnua vinhu; exi-phe: Uala ni dimonho! Monʼ a Muthu ueza, muthu ua kúdia, muthu ua kúnua, exi-phe: Talesenu o laluvi, hôlua, kamba dia akua kutambula lubhaku ni akuʼetuxi! Unjimu-phe a u tongolola kuala oso anʼ ê. Falizeu imoxi anga u bhinga Jezú kúdia ni muène. Jezú anga u bokona mʼonzo ia falizeu, u xikama ku meza. Anga bhu kala muhatu, mukua bhata bhenhobho, mukua-ituxi. O kievu kuma Jezú ua xikama mu kúdia mʼonzo ia falizeu, ueza ni kitutu kia lubaxu kiezala nguendu ia uabha dizumba, anga u mu imanena bhu inama iê ni kudila, ua mu betesa inama ni masoxi, anga u i kondona ni kindemba kia mútue uê, u i nzobojola ni jibeju, anga u i xisa ni nguendu. Falizeu-phe ua mu ixanene, kia ki mono, uedi ni muẋima uê, uixi: Muenhú se ua kexile polofeta, ueji kuijiia mbutu ia muhatu uoso ua mu mu kuata kiki, kuma mukua-ituxi. Jezú anga u mu kumbulula, uixi: Ximá, nga mesena ku ku tela tumaka. Kuala muène: Mesene, zuela. Uixi: Sai-ku muthu mukua kubhana kitadi mu makongo. Anga u kala ni kiiadi a mu di kitadi; iú uadi hama a iphaka ia phalata; o iú makuinhi-a-tanu. Kia a mono kala ni bhuma bhua nomuena phala kufuta, u a loloka ene oso kiiadi kiâ. O kiki-phe, ku kiiadi kiâ, uebhi u kala kota mu ku mu zola? Kuala Ximá: Eme nga fika uoso a mu loloka kiavulu. Jezú uixi: Ua batula kidi. Anga u lungulukila kuala o muhatu, hé uambela Ximá, uixi: Ua mono muhatu iú? Nga bokona mʼonzo ié, eie kua ngi bhana menha ma kusukula inama; muène-phe ua ngi betesa inama ni masoxi, ua i kondona ni kindemba kiê. Eie kua ngi bhana beju kioso ki nga bhixila. Muène-phe tunde ki nga bokona, kiluua a zumbuka ku ngi nzobola inama. Eie ku ngi uaie mútue ni maji. Muène-phe ua ngi uaie inama ni nguendu. Uila kiki, nga ku ambela: Muène ua zolo kiavulu, kuma ituxi iê, sumbala iavulu, iòloloke kiá. Maji o uoso-phe a mu loloka kiatolo, u zola ue kiatolo. Jezú bhenhobho anga uambela o muhatu, uixi: Ituxi ié iòloloke. Ene a xikama-nê ku meza, anga a kuata ku di ambela moxi, exi: Nanhi muenhú, katé ni ituxi u i loloka? Jezú-phe uambela o muhatu, uixi: O kuxikana kué kua ku bhandulula. Ndaié ni kutululukka. Kubhanga izuua, Jezú u kala mú nhunga ku jimbanza ni ku jisanzala, mu ku boka ni kutula o Njimbu Iambote ia Utuminu ua Nzambi. O kuinhi dia xibulu ni kiiadi anga a kala-nê kumoxi. Ni ahatu amoxi ua a sakele o jinzumbi ni mauhaxi: Ni Madiia, a mu ixana Manda, mukua Magdala, moxi diê mua tundile sambuadi dia dimonho; ni Nzuana, mukaji a Kuza, kimbadi kia Helode, ni Suzana, ni a mukuá avulu, anga a kala ku mu kuatekesa ni jimbongo jâ. Anga kifuẋi kiavulu ki bhongoloka, ku mabhata moso kua tundu athu a mu kane muène, phala ku mu tala. Anga Jezú u a tela kifika, uixi: Mukuni a jimbutu ua tundile mu ku kuua mbutu iê. O kia kala mú kuua, iamukuá ia sonoka bhu mbanduʼa njila; anga a i diota kuala athu, anga a i moma kuala o jinjila ja diulu. Ia mukuá ia sonoka mu matadi; o ki iedi i sabhuka, kindala ia lela, mukonda dia kukamba utalalu. Ia mukuá ia sonoka mu ʼaxaxe ka minha; o minha anga i kudila kumoxi ni isasa, hé i bhaka o jimbutu mua vundu. Ia mukuá ia sonoka mu mavu ma mbote, anga i kula, ima ibundu, kala lumbundu lu bhana hâma ia jimbundu. Kia zubha kuzuela kiki, u di kola, uixi: Uoso uala ni mátui a kuívua, évue! Jixibulu jê anga ji mu ibhudisa mba kifikʼiki kia jimbulula kiebhi. Muène, uixi: Enu a mi bhana o kuijiia ikutu ia Utuminu ua Nzambi. Athu amukuá-phe a a zuelela mu ifika, phala kia tala, a kambe kumona; o ki évua, a kambe kuijiia. Obhenu kifika kiòjimbulule: O mbutu iene o maka ma Nzambi. Oso ala ku mbanduʼ a njila, ene évua, kindala kuiza diabhu u katula maka mu miẋima iâ, phala a lémbue kuxikana ni kubhuluka. Oso ala ku thanduʼ a matadi, ene, ki évua o maka, a ma tambulula kiambote; ene-phe kuma a kambe jindanji, a xikana ngó kathangana, o bhu kumbi dia phaxi, a lémbua-ku kiá. O ia sonoka mu ʼaxaxe ka minha, enhá évua, o ku pholo ku aia a xala mu mvunde ia maluimbi ni jimbongo, ni mísendu ia muenhu iú, ka bhana kibundu ni kíbhi. O ia sonoka mu mavu mambote, oso évua maka ni muẋima ua kidi, ua uabha, anga a ma lunda, ema ibundu ni muanu. Kana-ku muthu u uika kandeia ni a ka fute kitutu, mba a ka bhaka moxiʼ a hama suke u ka bhaka ku thanduʼa meza, mbé oso a bokona mʼonzo ni a mone o kumuika kuê. Mukonda kana-ku kima kiòfute kia kà kamba kuvulumuka; kana-ku kima kiòsueke, kia kà kamba kutukuluka. Kala kiki, tumenu-phe ku kʼijiia kioso ki muívua! Mukonda uoso uala, muène a mu bhana; uoso ua kambe, a mu tambula katé ni kiki kia di fika o kukuata. Mamʼâ ni phange jê anga eza kua Muène, maji katena ku mu zuelesa, mukonda dia kifuẋi. Athu anga a mu tangela, exi: Mamʼ enu ni phange jé, Ngana, iá bhu kanga a mesena ku ku mona. Muène-phe eneʼoso u a vutuila, uixi: Mamʼetu ni phange jami, enhá oso évua o maka ma Nzambi, ni a ma bhange. Kizuua kiamukuá, Jezú u di longa ni jixibulu jê mu bote, hé ua ambela uixi: Tu zaukienu ku ngonguenha ia kizanga. Anga a katuka. O ki aia ni kuvudia-phe, muène u zeka, uia ku kilu. Mu kizanga anga mu sonoka mvula, ia mu bhuka mulenge uavulu, mu bote anga mu sota kuizala ni menha, athu hé a kala bhu kíbhidi. Maxibulu anga eza bhua zeka muène, hé a mu tonesa, exi: Mesene, mesene! Tu fua! Muène anga u tona, u bazela o mulenge, ni njinda ia menha, anga ma batama. Anga ku kala kutululuka kuavulu. Anga uambela o maxibulu mê, uixi: O kuxikana kua mi kala kuebhi? Ene-phe mukonda dia uôma, a bhuuama, anga a di ambela mudiâ, exi: Muenhú muene nanhi, ua bhingi u bazela ni mulenge, ni menha, anga a mu tumaka? Anga a kuáka mu ixi ia Ngandala, sámbua diê dia lulama ni dia Ngalileia. O kia zubha ku tomboka ku kanga, u takana ni diiala dia mukua bhata kuenhoko, uala ni madimonho. O muenhú tunde okulu kiá kene kuzuata, ka kala mʼonzo, maji u kala ngó mu jimbila, bhu mbalale. O kia mono Jezú, ua te nzongo, anga u fukama bhu pholo iê, u di kola ni dízui dia suina, uixi: Ihi i nga kuata ni eie, Jezú, Monʼa Nzambi ua Suka ku Ukota? Nga ku diondo, kana ku ngi zukutisa! Muène ua zuela kiki, mukonda Jezú ua tumu o nzumbi iaiibha kutunda moxi dia muthu. Kuma o nzumbi ienhiʼii ia kexi ku mu kuata jinga luavulu. Né a mu kutu, a mu ta ku malubhambu ni jingidinhá, muène u batuka-bhu; hé dimonho di mu balukisa mu mikáu ia hatu. Jezú anga u mu ibhula, uixi: Jina dié, eie nanhi? Kuala muène: Kifuẋi! (Muène ua zuela kiki, kuma madimonho mavulu ma mu bokona moxi diê). Ene anga a mu dionda kuila kana ku a tumikisa ku mukiukuluku. Bhenhobho anga bhu kala kilunga kia dikota kia jingulu jala mu kúdia mu mulundu bhua zukama. O madimonho anga a dionda Jezú ku a ehela kubokona mu jingulu. Muène anga u a xikina. Madimonho anga ma tunda mu muthu, hé ma bokona mu jingulu. O kilunga kioso anga ki lundumuka, o jingulu ji di lunduuila mu dikenhe, ji fuila mu menha. A kexi ku jʼinga kia mono kioso kia bhiti, a lenga, anga a ki tanga mu sanzala ni mu ikoka. Athu avulu anga a tunda mù tala kioso kia bhiti. Eza kua Jezú, anga a sanga o diiala, madimonho ma mu tundu kiá moxi diê, ua xikama bhu inama ia Jezú, ua zuata, ua tambula kilunji. Anga a kala ni uôma. Oso a ki mono, anga a kunda akuá kioso kia bhanduluka ió ua salukile ni madimonho. Akua ʼxi iosuʼoio ia Ngandala anga a bhinga Jezú kutunda bhu mbadu jâ, kuma uôma uavulu ua a kuata. Jezú bhenhobho anga u di longa mu bote, u vutuka. O diiala-phe dia bhanduluka ku madimonho, u mu dionda phala a kale-nê. Jezú phe ua mu vutuila, uixi: Ndeie ku bhata dienu, ua kà tange ima iònene ia ku bhange Ngana. O diiala anga u katuka, u fumanesa ku mabhata moso, ima iònene ia mu bhange Jezú. Kia vutuka Jezú ua tundu ku sámbua dia kizanga, kifuẋi kia mu tambulula ni ngalasa, mukonda oso muene a kexi ku mu kinga. Bhenhobho anga bhuiza muthu dijina diê Jailu dikota dia dilombe dia Jijudé bhu sanzala ienhoio. Muène anga u bulukutila bhu inama ia Jezú, u mu dionda kuia ku inzo iê; mukonda monʼê umoxi ua muhatu, mukua kuinhi dia muvu ni iiadi, ua kumbama. Kioso-phe Jezú ki aia ni kuenda, kifuẋi ki kala mu ku mu phopheka ku mbandu ni mbandu. Anga bhu kala muhatu uala ni kibhubhe kia manhinga, ua bhange na-kiu kiá kuinhi dia muvu ni iiadi. Jimbongo jê joso ua ji futu ku imbanda, kanabhu-phe ua tena ku mu saka. Anga uia kua Jezú u mu zukama ku dima diê, u mu kuata ku muhuhu ua kizuatu kiê, kindala kienhokio-phe, manhinga ma batuka o kubhubha. Jezú-phe, uixi: Mukua-hi ua ngi babata? Ene oso kia di tunu, Phetele ni akuá a kexile-nê, exi: Mesene, o kifuẋi ua ki mono ki kia ku phopheka, ni ku dixina-xina, kífua uibhulʼé, uixi: Nanhi ua ngi babata? Jezú-phe, uixi: Sai muthu ua ngi babata; kuma ngevu mu mukutu uami mua tundu nguzu. O muhatu kia mono kuma ka tena dingi kusuama, ueza ni kuteketa, hé u fukama bhu pholo ia Jezú. Anga u ki tanga bhu pholo ia athu oso, kioso kia mu bhangesa o ku mu babata, ni kioso kieluka kithangana kienhókio. Jezú anga u mu ambela, uixi: Monʼami, o kuxikana kué kuene kua ku bhandulula, ndaiʼé ni kutululuka. Kioso ki ala hanji mù zuela kiki, bhu tula muthu ua tundu ku bhata dia dikota dia dilombe, uixi: Na Jailu, monʼé uafu kiá. Mesene ku mu talese ngó hadi. Jezú-phe kia kivu, uambela Jailu, uixi: Ku kale ni hèle! Kabasa u xikana, mona u bhuluka. Kia zubha kutula bhu kanga, kʼehela muthu kubokona-nê mʼonzo, kikala ngó Phetele, ni Nzuá, ni Tiiaku, ni tata ni mama avu o mona. Ene oso anga a kala mù dila, ni ku ta mbundu, mukonda dia kamona. Muène-phe, uixi: Ki mu dile; mona kàfu, uaii ngó ku kilu! Anga athu a kala ku muʼolela, mukonda a kʼijiia kuma uafu. Muène-phe, uaii, u mu kuata mu lúkuaku; ni dízui dia suina, u mu handekela, uixi: Monʼa Kilumba, balumuka! O muenhu uê anga u mu vutukila, hé u balumuka kithangana kienhókio. Jezú anga u tuma ku mu bhana kákudia. Tata ni mama avu monʼâ, anga a diuana kiavulu; maji Jezú-phe ua a tendelela kuma kioso kia bhiti, ka ki tangele muthu. Jezú u bhongolola o kuinhi ni kiiadi anga u a bhana nguzu ni kutena kua ku tumina o madimonho oso, ni ia kusaka mahaxi. Anga u a tuma kuboka o Utuminu ua Nzambi ni kusaka jihaxi. Anga ua ambela, uixi: Ki mu ambate kima phala mu njila; né mbangala ia kuxamenena, né mbuenge né kúdia, né kitadi, mba ngó mu kala ni izuatu iiadi. Inzo ioso i mua kà bokona, hé a mi tambulula, muene mu mu xala, muene mu mua kà katukila, mu kutunda mu mbongeʼomo. Oso-phe a kamba ku mi tambulula, ki mu katuka mu mabhatʼomo, mua kà a kukumuina o mavu a mi naminina ku inama ienu, mu ku a bhakela umbangi. Ene anga a katuka, a bhita ku mabhata moso ni kuboka o Njimbu Iambote, ni kusaka o jihaxi ku jimbandu joso. Helode dia tetalaku, nguvulu ia Ngalileia, anga uívua ima ioso ia-lu bhanga Jezú. Anga phata i mu kuata, mukonda amoxi exi: Nzuá dia Batizu ua fukunuka ku afi! Amukuá exi: Elija ua tukuluka! Amukuá exi: Ku jipolofeta jòkulu, kua fukunuka muthu! Helode anga u zuela, uixi: Nzuá eme nga mu batuisa o mútue; o iú-phe nanhi ngala ku mu ívua ni ima ioso iíi? Anga u sota kudimona-nê. Kia vutuka o Jipoxolo, a mu tangela ima ioso ia bhange. Muène anga u a katula, uia-nâ kididi kia ubheka, bhua zukama ni bhu mbanza a ixana Betesáida O kifuẋi-phe kia kʼ ivu, a mu kaiela. Jezú anga u a tambulula, u a tela maka ma Utuminu ua Nzambi, hé u saka oso a bhindamena kuiluka. Kumbi ki dia lèmbe, o kuinhi ni kiiadi eza kua muène, exi: Sulula o kifuẋi, nda aie mu jisanzala ni ku mábhia, mù sota kizalu ni kúdia, mukonda mumu mu iangu mu tuala. Jezú-phe, uixi: Enuʼenu a bhanienu kùdia. Ene exi: Etu tuala ngó ni mbolo jitanu, ni mbiji jiiadi. Eie uandala kikala tuia mù sumba kùdia kua athu osoʼá? Kuma athu a kexi-bhu kua kambe ngó mù tena midi jitanu ja mala. Jezú u ambela jixibulu jê, uixi: A xikamesienu mu ibuka ia makuinhi atanu-atanu a muthu. Anga a ki bhanga, katé ene oso a xikama. Jezú anga u tambula o jimbolo jitanu ni mbiji jiiadi, u zambula mesu ku diulu, hé u sakidila Nzambi. Anga u ji bula-bula kumoxi ni jimbiji, hé u ji bhana jixibulu, mu ku uanena o kifuẋi. Ene oso anga a dia, ekuta. Anga o maxibulu a nona ku jiseskenha ja subhuka-ku, kuinhi dia ngalu ni jiiadi. Kizuuʼiki Jezú u kala mu samba ku ubheka, ni muène ni jixibulu. Anga muène ua ebhula, uixi: O kifuẋi kia-lu zuela kuma eme nanhi? Ene a mu vutuila, exi: Amoxi-mu a mu kuila kuma eie Nzuá dia Batizu. Amukuá kuma eie Elija. O amukuá a mu kuila kuma ku jipolofeta jòkulu kua fukunuka muthu. Uixi: Enu-phe mua mu zuela kuma eme nanhi? Kuala Phetele: O Kristu ia Nzambi! Muène anga u a tuma kuma ka ki tangele muthu. Uixi dingi: Monʼa Muthu ua bhingi u bhita ku jingongo javulu. A-nda ku mu tènda kuala adiakime a Jijude ni makota ma jinganga ni jimesene jene mu longa o Kitumu, ni a mu jibhe. Maji kutula mu kizuua kia katatu, ua kà fukunuka. Anga ua ambela ene oso, uixi: Se sai muthu uandala kuiza ku dima diami, ehe kudibanza muène, a zangule dikulusu diê izuua ioso, ni a ngi kaiele. Mukonda uoso uinda u bhulula o muenhu uê, ua-nda ku u texi. Maji uoso-phe u texi o muenhu uê mukonda diami-eme, uanda ku u bhulula. O kubhanduluka kuê kuahi, muthu se ua nganhala ioso mu ngongo, ni a texike o muenhu uê? Kuma uoso u kala ni jisonhi jami-eme, ni ja Maka mami, Monʼa Muthu ue ua kà kala ni jisonhi ja muène kia kèza ni unéne uê, ni ua Tata, ni ua ji-anju jê jikôla. Ngi mi ambela kidi: Ene emana bhabha, sai-bhu ni iá ka kà lola kalunga, katé kia kà mona o Utuminu ua Nzambi. Kia bhiti nake dia izuua tunde kia tele o maka iá, Jezú uambata Phetele, ni Nzuá, ni Tiiaku, anga u banda ku mulundu mù samba. O kiala mù samba, pholo iê anga i biluluka, o kizuatu kiê ki zela ni kubenha kuengi. Anga ku mu tukulukila mala kiiadi, Mozé ni Elija, hé a kala mù zuela-nê. Enhá eza ni kubenha, hé a ta-nê o maka ma kúfua kuê, kua-ndo mu bhita mu Jeluzaleme, kuma kiene ki andala Nzambi. Phetele-phe ni akuá, a kala ni kilu kiavulu; o kiedi-phe a phaphumuka, a mona o kubenha kuê, ni mala kiiadi ala kuzuela-nê. O kia kala mù katuka-phe, Phetele uambela Jezú, uixi: Mesene, kiauabha muene se tu kala kunu! Bhabha tu tunge-bhu jifundu jitatu: Imoxi o ié, imoxi ia Elija, imoxi ia Mozé. (Kuma ka kʼijiia kioso kiala kuzuela). Kioso Phetele-phe ki ala kuzuela kiki, kuiza dituta hé dia a vungina. O maxibulu anga a kala ni uôma kia bokona mu dituta. Anga mu dituta mu tunda dízui, dixi: Ió muène Monʼami ua kazola, nga mu sola! Mu ivienu muene kioso kia zuela. O kievu dízui didi, a mona Jezú ua xala ubheka uê. Jixibulu anga a di xibha na-kiu; mu izuuʼ omo ka tangelele muthu kima kioso-kioso kia mono. Mu kizuua kiamukuá, kia zubha kukulumuka mu mulundu, kifuẋi kìonene kʼiza ku mu kauidila. Anga muthu umoxi mu kifuẋi u di kola, uixi: Mesene! Nga ku diondo, ngi talele monʼami, mukonda muène ngó umoxi ngala-nê! Nzumbi iaiibha-phe iene ku mu kuata, anga u di kola kithangana kienhókio; bhenhobho-phe i mu vunda bhoxi, hé i mu tungutisa sunhe-sunhe, katé kia tunda kifulu mu kanu. O ki ia-nda ku mu eha, u xala ua iokojoka. Nga diondele jixibulu jé ku i tundisa, ene-phe ka tena. Jezú ua vutula, uixi: Muiji iú tata, uaiibha, ua vulu o jiphata! Ngi suka bhebhi ni kukala kumoxi ni enu? Ngi mi xididikila katé bhebhi? Monʼé izá-nê bhabha. Mona kioso-phe ki ala mù kuiza, uhaxi uê ueza, dimonho hé di mu vunda bhoxi, di mu suna-suna kiavulu. Jezú anga u bazela o dimonho, uilula o mona, hé u mu bhana kua tatʼâ. Ene oso anga a diuana o kutena kua Nzambi. Kiosuʼiki-phe mundu ki ala mù diuana ima ioso ia bhange Jezú, muène uambela, jixibulu jê, uixi; Kizuelu kiki ki mi bokone mu miẋima: Monʼa Muthu a-nda ku mu bhakula bhu maku ma athu. Ene-phe kizuelu kiókio ka kʼivu, kia a jinganena, a lémbua ku kʼijiia kuma a a suekela-kiu. O ku mu ibhudisa-kiu ala ni uôma. Anga a kala ni jiphata mudiâ mba nanhi uala dikota dia akuá. Jezú-phe, kia mono o kudiodia kuâ, u kuata kamona ka ndenge, anga u ka bhaka bhu mbandu iê. Anga ua ambela ene, uixi: Uoso u tambulula kamonʼaka mu dijina diami, eme-muène a ngi tambulula. Uoso ue u ngi tambulula eme, ua tambulula uoso ua ngi tumu. Mukonda uoso mudienu ua beta o kutola, muenhó muène o dikota. Nzuá anga u tambuijila, uixi: Mesene, etu tua sangele muthu uala mù tundisa madimonho mu dijina dié. Etu anga tu mu kidika, mukonda kala kuendela kumoxi ni etu. Jezú-phe anga u tangela Nzuá ni maxibulu amukuá, uixi: Kana ku mu kidika. Mukonda uoso ua kambe ku mi fudisa, ua mi kuatekesa. Anga ki bhita kuila, kizuua ki kia zukama, kia Jezú ku mu katula mu ngongo, ni kubanda kiá ku diulu, Jezú u dia nguidi ia kuia ku Jeluzaleme. Anga u katula jiphunga ku mu tuamenena ku pholo, jiphunga anga ji tula bhu sanzala ia akuâ Samádia phala ku mu sotela-bhu kizalu. Ene-phe a tungu bhu sanzalʼoio, nguâ-uâ ku tambulula Jezú, mukonda a mu mono kuila ua kane kuia ku Jeluzaleme. O jixibulu jê, Tiiaku ni Nzuá-phe, kia ki mono, exi: Ngana eie uandala tu tuma túbhia tu láuka ku diulu mu ku a buidisa? Muène-phe u sakuka, hé u a bazela, uixi: Ki mua uijiia o muẋima uoso u muala na-u. Mbata Monʼa Muthu keza mù buidisa mienhu ia athu, maji ueza mu ku i bhulula. Anga aia ku sanzala iengi. O Jezú ni maxibulu mê ki aia ni kuenda mu njila, bhu kala muthu umoxi u mu ambela, uixi: Eme Ngana, ngi ku kaiela kuoso-kuoso ku uia. Kuala Jezú: O mikenge sai mauina mâ; o jinjila ji bhita bhulu sai ue ni ikalanga iâ; maji o Monʼa Muthu kala ni bhuma bhua zendelekela o mútue. Anga uambela mukuâ, uixi: Ngi kaiele. Muène-phe, uixi: Ngana, kinga hanji, ngi diange kufûnda tatʼetu. Jezú u mu ambela, uixi: Eha afi mu afi a di fûnde mudiâ. Eie-phe ndé kà tule o Njimbu ia Utuminu ua Nzambi. Mukua ue uixi: Eme Ngana, ngi ku kaiela; maji ngi dianga hanji kuia mù xalesa (lekela) oso ala ku bhata diami. Jezú-phe ua mu ambela, uixi: Uoso ua te lúkuaku luê mu ditemu, anga u tala dingi ku dima, ió ka fuama mu Utuminu ua Nzambi. Kia bhiti ima iíi, ku izuua, Ngana u sola dingi makuinhi sambuadi a xibulu ni kiiadi jamukuá, anga u a katula kiiadi-kiiadi, ni a mu tuamenene ku jisanzala joso ni ididi kuoso kua-nda kuia muène. Anga ua ambela, uixi: O díbhia, kidi muene dia kulu, akalakadi a tolo. Diondenu-phe Ngana, mukua díbhia, a tume dingi akalakadi mu díbhia diê. Enu muʼió; talenu, nga mi katula kala mu jimbudi mua di te mu ʼaxaxi ka imbungu. Ki mu ambate hutu, né mbuènge ia iphaka né jisabhatu. Ki mu imane mu ku menekena ue muthu uoso-uoso mu njila. Inzo ioso i mua kà bokona, mu dianga kuila: O kutululuka kukale mu dibhata didi. Se bhu kala-phe mukua uembu mu dibhatʼomo, o uembu uenu u mu tula ku thandu diê; se kana-bhu, u mi vutukila dingi enuʼenu. Hé mu kala mʼonzo muenhomo, ioso ia mi bhana, iene i mu dia, i mu nua. Mukonda o mukalakadi ua fuama o nganhu iê. Ki mu kale mù kuila mu tunda inzu, mu bokona inzu. Mbanza ioso i mua kà tula, anga a mi tambulula, mu dia kúdia kuoso kua mi telekela. Mu saka jihaxi joso ji mua sange-mu, hé mu ambela o mundu uala mu mbongeʼomo, muexi: Utuminu ua Nzambi ua mi tula. Mbanza ioso-phe i mua kà tula, anga a kamba ku mi tambulula, mu bhita mu nzunga iê ni kuila: Katé ni fufuta ia tu naminina ku inama mu mbanza ienu, tu mi kukumuina-iu. Maji-phe, tumenu ku kʼijiia kuma: O Utuminu ua Nzambi ua mi tula. Ngi mi ambela-kiu kuma, kua Nzambi mu kizuua kiná kia kufundisa, inda Sodoma ia kà beta ku mona ujitu, o mbanza ioio kana. Lamba dié, eie u mbanza ia Kolazini! Lamba dié, eie u mbanza ia Betesáida! Kuma o ikalakalu ia isunji iòbhange momuenu, se a i bhangele mu Tilu ni Sidonha, o mundu momo hinu o ituxi iâ a i eha ukulu. O mu kulondekesa o kudiela kuâ eji kuzuata kidinhaji, hé a xikama bhoxi a di kuu mu uthôkua! Mu kizuua kia kufundisa-phe, Tilu ni Sidonha a kà beta kumona ujitu kua Nzambi, enu kana. Eie ue, Kafanau, kífua u zangalala katé ku diulu? A-nda kuà ku tununa katé mu ʼalunga! Bhenhobho Jezú anga u ambela o maxibuluʼê, uixi: Uoso u mʼívua enu, eme a ngʼivu; uoso u mi tènda, eme a ngi tènde; o uoso-phe u ngi tènda eme, ua tènda ió uoso ua ngi tumu. O makuinhi sambuadi ni kiiadi anga a vutuka ni kusanguluka, exi: Ngana, katé ni madimonho a tu tolokela, kioso etu ki tua a tumu kutunda mu dijina dié! Muène ua ambela uixi: Kiene muene! Eme nga muene Satana ua laúka ku diulu kala nzaji. Talenu, eme nga mi bhana kutena kua kudiota jinhoka ni jinginga, ni ku tolola nguzu ioso ia nguma. Kana kima ki tena ku mi kuama. Maji-phe kana kusangulukila o madimonho ma mi tolokela; inda mu sangulukila o majina menu kuma a ma soneka ku diulu. Kumbi dienhódio Jezú u sanguluka kiavulu mua Nzumbi Ikôla, uixi: Nga ku ximana Tata, Ngana ia diulu ni ixi! Mukonda imʼiíi ua i suekela jihete ni jinjimu, maji ua i tukuluila anandenge ni iá kejiia kima! Kiene bâ, Tata! Mukonda kiene ki ua mono kia uabha! Ima ioso a ngi bhana-iu eme kuala Tata iami. Kana muthu-phe uejiia se Mona mukua-hi; ua muijiia ngó muène Tata. Kana muthu ue uejiia se Tata mukuahi; ua muʼijiia ngó muène Mona, ni ió uoso Mona u sola ku mu tukuluila-nê. Bhenhobho Jezú anga u sakukila kuala o jixibulu jê, ua ambela mù ngenga, uixi: Ma zediua o mesu ma mona o ima ioso i mua-lu monʼenu. Mukonda ngi mi ambela kuma, jipolofeta javulu ni jingana, jendile o kumona ima i mualu monʼenu, maji ka i muene; ni kuívua ima i mua-lu kuívua enu, maji ka ivile. Anga bhu balumuka mesene ia Kitumu, anga uambela Jezú, phala ku mu fikisa, uixi: Mesene, ngi bhanga kiebhi mù lundula o muenhu ki uábhua? Kuala Jezú: A soneka kiebhi mu Kitumu? Eie uene mù tanga kiebhi? Muéne u vutula, uixi: Zola Ngana Nzambi ié, ni muẋima ué uoso, ni muenhu ué uoso, ni nguzu ié ioso, ni kilunji kié kioso. O mukuenu u mu zola, kala ki ua di zola eiʼmuène. Kuala Jezú: Eie ua vutula kiambote! Bhanga kienhókio, nda u laie. O mesene ia Kitumu-phe mukonda uandala ku di bhembula, uambela Jezú, uixi: O mukuetu-phe nanhi? Jezú anga u vutula, uixi: Sai muthu ua tundile mu Jeluzaleme, hé u kala mù kulumuka ku Jedikó. Anga u tukulukila mu ʼaxaxe ka imbokoto, a mu zula, a mu beta, o mu kuia a mu xa ua kumbama. Sai ue nganga u kulumukina o njila ienhoio, o kia mu sange iú, u somboké ku mbandu. Levita ue kiene kimoxi. Kia tula bhenhabha, uedi u mu mona, u somboké ku mbandu. Bhu kala-phe mukua Samádia, mù bhita njila iê, u tula bhenhabha u mu sanga iú. O kia mu mono, henda ia mu kuata. Anga u mu bhixila, u mu kuta o jifidila ni kuta-mu maji ni vinhu. Anga u mu ta ku monde iê, u mu bheka bhu kijima, hé u mu tambula konda. Ki kuákie, u nomona iphaka iiadi ia phalata, u i bhana mukua-kijima, uixi: Mu tambule konda. O kioso dingi ki u texi, ki ngʼiza ngi ku fute-kiu. Jezú anga uibhula o mesene ia Kitumu, uixi: Ku kitatuʼiki-phe, eie uebhi ua mu fika mukuʼá ua ió ua tukulukile bhu ʼxaxe ka imbokoto? Mesene ia Kitumu uixi: Uoso ua mu kuatela o henda. Jezú anga u mu ambela, uixi: Eie ue ndé, kà bhange kienhókio. Jezú ni maxibulu mê kia kala mu kuenda njila, a tula bhu sanzala, anga bhu kala muhatu dijina diê Marta, ua mu tambulula ku bhata diê. Marta ukala ue ni phangʼiê dijina diê Madiia, Madiia anga u xikama bhu inama ia Jezú, hé u kuata kuívua o maka mê. Marta anga u juuala ni kukalakala kiavulu. Bhenhobho, uiza kua Jezú, uixi: Ngana, ki kia ku kuatela kima, phangʼiami kia ngʼehelela kukalakala ubheka uami? Mu tangele Ngana, nda eze a ngi kuatekese. Ngana-phe ua mu vutuila, uixi: Marta, Marta, eie ua lalama, kuma ua tandanganha ni ima iavulu. Maji kia kate-phe ngó kima kimoxi: Madiia ua solo o mbandu iambote, kà tena ku mu tambula-iu. Kizuuʼiki, Jezú u kala kididi mù samba. O kia zubha kusamba, xibulu iê imoxi u mu ambela, uixi: Ngana, tu longe o kusamba, kala Nzuá kia longele o jixibulu jê. Jezú anga u ambela, uixi: Ki mu samba, muila kiki: Tata ietu, uaia ku maúlu, eneʼoso dijina diê a di kôlese. O Utuminu uê, uize. Tu bhane o kúdia kuetu kua kizuua ni kizuua ku tua bhindamena. Tu loloke o ikuma ietu; mukonda etu uetu tu loloka uoso u tu sombola. Ku tu ehele ku di bhala mu ku tu diangula. Jezú u a ambela dingi, uixi: Xinganekenu hanji, se muthu mudienu u kala ni dikamba diê, anga uia kua muène, mu ʼaxaxi kʼosuku, hé u mu ambela, uixi: Kamba diami, ngi sobhese jimbolo jitatu. Mukonda kamba diami ua ngi tula ku bhata, ua tundu mu kuenda njila, eme-phe ki ngala ni kima kia ku mu bhana kia kúdia. Muenió-phe, uala mʼonzo, anga u kumbulula, uixi: Ku ngi zukutise! Dibhitu diòjike kiá, ni anʼami ni eme tuala kiá bhu hama. Ki ngi tena dingi kubalumuka mu ku ku bhana jimbolo. Anga mukuá u jiza ni kubunda. Ngi mi ambela, né ka balumuka ku mu bhana na-ju mukonda dia kukala kamba diê, mukonda dia kujiza kuê, ua-ndu balumuka nʼa mu bhane kiá ioso ia bhindamena. Eme-phe ue ngi mi ambela: Bhingenu, nda a mi bhane. Sotenu, nda mu sange. Bundenu, nda a mi jikuile dibhitu. Mukonda uoso u bhinga, u tambula; o uoso u sota, u sanga; o uoso u bunda, a mu jikuila o dibhitu. Tata kuẋi mudienu, se monʼê ua mu bhingi mbolo, u mubhana ditadi? Mba mona ua mu bhingi mbiji, bhu kididi kia mbiji u mu bhana nhoka? Mba ua mu bhingi diiaki, u tena ku mu bhana mvuanga? Enu-phe, sumbala mua iibha miẋima, se muejiia kubhana ima iambote ku anʼenu, manhi Tatʼenu ia diulu, ka kala kota mu kubhana o Nzumbi Ikôla kua ió oso a mu bhinga? Jezú anga u kala mù tundisa o dimonho dia bhangesele muthu kukala dibubu, kuma ki di muehelele kuzuela. Kia zubha dimonho kutunda, dibubu di zuela, ene oso anga a diuana! Maji amukuá mudiâ-phe a zuela, exi: Muène ua-lu tundisa madimonho mu nguzu ia Belezebubu, sobha ia madimonho. Amukuá mu ku mu fikisa, a mu bhinga ku a londekeza kisumua ki tunda mu diulu, mbé a londekese kuila o kutena kuê kua tundu kua Nzambi. Maji, Jezú-phe, kuma uejiia o ixinganeku iâ, uixi: O mundu ua sobha se ua di balukila ene mudiâ, ku ibuka-ibuka, ixi iê ia-nda kumuangana. Akua dibhata dimoxi ue, se a di balukila, hé enda ni ku di kuata-kuata ene mudiâ, dibhata diodio di senguluka. O utuminu ua Satana-phe, se ua di balukila ni muene Satana, utuminu uê u nanga kiebhi? Mukonda enu muambe kuma nga-lu tundisa o madimonho mu nguzu ia Belezebubu. O ki kala eme nga-lu tundisa o madimonho mu nguzu ia Belezebubu, o maxibulu enu ala ku mi kaiela, a ma tundisa mu nguzu ia nanhi? Kala kiki, o maxibuluʼenu ene a mʼidikisa kuila mu ima ioso i mua zuela, mua di nganala. O ki ki kala-phe eme nga tundisa madimonho mu mulembu ua Nzambi, kia kidi muene kuma Utuminu ua Nzambi ua mi tula. Kindanda-phe se kiala ni uta, hé ki langidila o dibhata diê, jimbongo jê jòlunde kiambote. Se kuiza-phe kindanda kia mukuá kia mu tundu ku nguzu, anga u mu tolola, hé u mu tambula uta uê ua dielela, u mu bhûnda imbamba ioso ia kexi na-iu hé u i uanauana. Uoso ka di te kumoxi ni Eme, ua di te ku unguma; uoso ka ngi bhongoluesa, mukua kumuanga. O Ngana Jezú hé u zuela dingi, uixi: O nzumbi ia ufusa ki i tunda moxi dia muthu, i nhunga ku ididi ia kukuta mù sota kunhoha. O ki ia-nda ku ku lémbua, uila uixi: Ngi vutuka mʼonzo iami mu nga tundile. O kia vutuka, u sanga muokòmbe muòiudike. Bhenhobho uia, hé u sota dingi sambuadi dia nzumbi, a mu tundu muène ku ufusa, ene oso anga a bokona, a tunga moxi diê. Kienhókio, o ukalelu ua muthu ió-phe ua kusekala dingi kiavulu, o kia diangele kukala ndenge. Muène kioso kia kexi kuzuela imʼiíi, muhatu mu ʼaxaxe ka kifuẋi u zangula dízui, uixi: Dia zediua o divumu dia ku ambatele, ma zediua o mele ma kuamuisine, Ngana! Muène-phe u vutula, uixi: Kiene, maji a beta o kuzediua oso evua o Maka ma Nzambi anga a ma lunda! Kia bhongoloka o kifuẋi, Jezú u kuata kuzuela, uixi: Muiji iú ua lelu, ua bhukumuka! A bhinga kisunji mu kijimbuete kia kumona mba mu ima ienhíʼii i ngi bhanga, o Nzambi ue kia mu uabhela. Kijimbuete-phe ka a bhana-kiu, kikala ngó kijimbuete kia polofeta Jona. Mukuâ ni Jona kia bilukile kijimbuete ku akua Ninive, kiene ue kiandu kala Monʼa Muthu ku muiji uenhú. Mu kizuua kia kufundisa, Sobha-ia-Muhatu, ia Sulu, ua kà balumuka mu kufunda, kumoxi ni enu mu mala a muiji iú, hé ua kà miʼêlesa; mukonda muène ua tundile dikanga ku maẋokololo ma ixi mu kuívua o uhete ua kuijiia kua Solomá. Maji, ijiienukiu-phe kuma, bhenhabha bhu tuala, sai-bhu ua tundu Solomá mu ukota! Mu kizuua kia kufundisa, o mundu ua akuâ Ninive ua kà balumuka mu kufunda kumoxi ni mundu ua muiji iú, hé a kà uêlesa, mukonda ene akuatele kikote anga a diela ituxi iâ, kioso kievile o Njimbu ia a bokelele Jona. Maji ijiienu-kiu-phe kuma, bhenhabha, bu tuala, sai-bhu ua tundu Jona mu ukota. Jezú anga u kuata dingi kuzuela, uixi: Kana muthu u uika kandeia, ni a ka bhake mu dikungu, mba moxi a kitutu. Kikale u ka ta ku thanduʼ a meza, mbé oso a bokona mʼonzo, ni a mone kiambote o kumuika kuê. O kimuiku kia mukutu-phe, o diesu. O diesu se dia ku iuka, mukutu ué uoso u kala mua zele; diesu-phe se dia ku zangiua, ni mukutu ué u kala mua vundu. Alukenu-phe phala o kumuika ku muala-na-ku moxi, ki ku kale kitombe. Mukonda o mukutu uenu uoso se ua di muika, sé ngó bhuma bhua vundu, u kala-phe ua zele uoso, kala kandeia ki ka ku zelesa ni kumuika kuê. Jezú kia kexile hanji mu zuela, falizeu imoxi u mu bhinga kuia mu ku jandala-nê mʼonzo iê. Muène anga o bokona, hé u xikama ku meza. Falizeu-phe ua mu diuana kia mu mono kuila ka dianga hanji ku di sukula. Ngana Jezú anga u mu ambela, uixi: Enu mu jifalizu, o kopho ni dilonga mu di kondona ku kanga; moxi dienu-phe muezala uíi ni phulu. Ioua! Uoso ua bhange mbandu ia kanga, ki muène ue ua bhange o mbandu ia moxi? Kala kiki, ima ioso ia mi kala moxʼa kopho ni dilonga, bhanenu-iu ku jingadiama, nda ima ioso i mi kale iazele. Lamba dienu-phe, mu jifalizeu! Mukonda enu Nzambi mu mu futa o dijimu dia kizaka, ni dia sabhola, ni dia tu-idima tuoso, o kufundisa-phe, mu kidi, ni henda ia Nzambi, mua i xé bhoxi. Mua fuamene kuila o iíi mu i bhanga, o ioio-phe ue ki mu i xi dingi. Lamba dienu, enu mu jifalizeu! Mukonda enu mua zolo kiavulu o ialu ia dianga mu malombe, ni ku mi menekena ni ujitu uoso bhu itanda. Lamba dienu! Kuma mua di fangana jimbila ki ja moneka ku mesu, athu ka kʼ ijiia, endela ku thandu diê. Bhenhobho, mesene imoxi ia Kitumu, anga u kumbulula Jezú, uixi: Mesene, mu kuzuela kiki, ua tu âmbe ue ni etu. Muène-phe u vutula, uixi: Lamba dienu ue, enu mu jimesene ja Kitumu! Mukonda enu mu xina athu imbamba ia bhonzo ku iambata, enuʼenu-phe imbambʼoio ki mu i kuata, né ngó ni mulembu uenu umoxi mu ku a kuatekesa. Lamba dienu! Mukonda mu tunga ni uhete uoso o jimbila ja jipolofeta, maji jitata jenu ene muene a ji jibha. Kienhiki muala mu jimbangi, kuma mua londekeza kuila enu mua xikana ue o ikalakalu ia jitata jenu. Mukonda ene a ji jibha, enu-phe mua ji tungila o jimbila. Mukonda dia kiki, Nzambi mu uhete uê uambe kuma: Ngi mi tumikisa jipolofeta ni jipoxolo. Jimoxi mua-ndu ji jibha, o jamukuá mua-ndu ji zukutisa. Kienhiki ki bhangesa kuila o manhinga moso ma jipolofeta ma xamujuka mu ngongo, tunde ku dimatekenu diê, a-nda ku ma bhela kaxtiku ku muiji iú. Tunde ku manhinga ma kúfua kua Abele, katé ku manhinga ma Zakadiia ua fidile bhu ʼaxaxe ka kalatódio ni Kididi Kikôla kia Tembulu. Xí, ngi mi ambela muene kuma manhinga mene moso a-nda ku ma bhela kaxtiku ku muiji ua lelu uenhú. Lamba dienu, enu mu jimesene ja Kitumu! Mukonda o sabhi ia dibhitu dia inzo ia kuijiia, enu mua i katula-ku. Enu muedi enʼ uenu ki mua bokona, o iá eju bokona mua a fudisa. Jezú kia zubha ku tunda muenhomo, asoneki, ni jifalizeu, a kala mu ku mu âmba kiavulu, a sota ku mu zuelesa dingi ima iavulu. Kuma a mu batamena phala ku mu kuata mu kima kioso-kioso ki tunda mu dikanu diê. Bhu ʼaxaxiʼabha, kia di bhongolola o kifuẋi kia jimidi ja athu, katé kia kala mu ku di diota, Jezú u kuata kuambela o jixibulu jê, uixi: Alukenu o kithûthume, kia ulongelu ua jifalizeu, mukonda dia umbomboku-mbodi uâ. Kana kima-phe kiòbateke, ki kamba kutukuluka; kana kima kiòsueke, ki kamba ku kʼijiia. Mukonda ima ioso i mua zuelela mu ʼavundu, a-nda ku iívua mu muanha uatu. O ioso i mu fuetela mu xilu diòjike, a-nda ku i kolela ku thanduʼa jinzo. Jezú anga uamba dingi, uixi: Nga mi ambela mu makamba mami: Kana kukala ni uôma ua iá a jibha o mukutu, o ki a zubha ku u jibha, ka tena kubhanga dingi kima. Eme ngi mi londekesa-phe uoso mu mu kuatela uôma: Mu kala ni uôma ua Nzambi, ió kia zubha kujibha o mukutu, u tena ue ku mi takula mu ʼalunga ka túbhia. Xi, nga mi ambela muene: Kalenu ni uôma ua Nzambi! Muenió mu ẋidienu. Abha, jimbódio kala ku ji sumbisa jitanu mu mbende jiiadi? Ni kamoxi-phe ngó ki ka jimbi ku mesu ma Nzambi. Enu-phe, katé ni jindemba jenu mu mítue, a ji kuata konda! Ki mu kale ni uôma; mukonda jimbódio né ji kala javulu, enu kota! Ngi mi ambela: Uoso u ngi xikana eme bhu pholo ia athu, Monʼa Muthu ue ua kà mu xikana muène bhu pholo ia ji-anju ja Nzambi. Maji uoso-phe u ngi di tuna bhu pholo ia athu, Monʼa Muthu ue ua kà mu di tuna bhu pholo ia ji-anju ja Nzambi. Uoso u zuela maka maiibha, ma tokala Monʼa Muthu, a mu loloka-kiu. Maji uoso-phe u xinga o Nzumbi Ikôla, kà mu loloka-kiu. Hinu kia mi bheka mu ku mi fundisa mu malombe, ni bhu pholo ia jixefe ni atumini, ki mu kale ni hele, kioso ki mu funda, mba kioso ki mu zuela. Mukonda o Nzumbi Ikôla, muène u mi longa kumbi dienhódio, kioso ki mua fuama kuzuela. Kuala muthu mu kifuẋi, uixi: Mesene, ambela phange iami a uane undundu uetu, ni muène ni eme, ua tu xila tatʼetu. Jezú-phe uixi: Ialʼé, eme nanhi ua ngi bhange ngi mufundixi, mba ngi muthu ua ku mi uanesa jimbongo? Uambela enhoso, uixi: Ividilenu kiambote! Alukenu, mu di lange ku luímbi, mukonda o muenhu ua muthu ki u tundu mu umvuama uê ua kuvula o jimbongo. Jezú anga ua tela kifika, uixi: Sai mvuama, mulenga uê ua bhana idima iavulu. Muène anga u kala mù banza ni muẋima uê, uixi: Ngi bhanga kiebhi? Mukonda ki ngala ni kididi kia kubhaka o idima iami ioso iíi. Uixi: Ngi bhanga kiki: Ngi bula o inganja iami, ni ngi tunge iengi iònene. Muene kiá mu ngi bhaka idima iami ioso ni jimbongo joso ji ngala-na-ju. Anga ngambela o muenhu uami, ngixi: Eie muenhu uami, ua zediua! Mukonda uala ni jimbongo javulu, jòbhake phala nzungule ia mivu. Nhohé kiá, u die, u nue, u sanguluke! Nzambi-phe ua mu ambela, uixi: U kiôua! Usuku ua lelu, a-ndu ku bhinga kiá o muenhu ué! O ima ioso-phe i ua lunduʼíi, ia-ndu kala ia nanhi? Ngana Jezú anga u lombolola, uixi: Kiene ki kala uoso u bhongolola jimbongo ja muène-muene, o kua Ngana Nzambi kala-ku ni jimbongo. Jezú anga uambela jixibulu jê, uixi: Kala kiki, kiene ki nga mi ambelela kuila, ki mu kale ni hele ia muenhu uenu, muexi tu dia-hi? Né ia mukutu uenu, muixi tu zuata-hi? Kuma o muenhu kota, kùdia ndenge; o mukutu kota, kuzuata ndenge. Xinganekenu o ilombelombe, i kamba kukuna, i kamba kubhongolola, i kamba kinganja mba dibhakelu; Nzambi-phe u i bhana kùdia! Enu-phe kífua ki kota, mbé mu soka ni jinjila? Nanhi ue mudienu, mu ku kuata hele, u tena kuta-ku kama ku izuua iê ia mu xindi? Kama-phe kʼònjongo-njongo se mua ka lémbua, mu kalela-hi ni hele ia ioso iíi ia xala-ku? Talenu o itulu ku mukáu, kioso ki i kula; iene-phe ki i kalakala, ki i bhoto mujinha ua kutunga jithanga, phala ni izuata. Eme-phe ngi mi a mbela kuma, né Solomá ni kizunda kiê kioso, ka kembele kala kia kembe o kakitulu kamoxi-ku. Nzambi-phe kia zuika kiki o iangu ku mukáu, iala kuila i nanga lelu, o mungu a i ta kiá mu túbhia, kífua u kamba kiebhi ku mi zuika enu, enu mua tolo o kuxikana? Kala kiki, kana kutata ni kusota kioso ki mu dia, ni kioso ki mu nua. Kana kuvula uê ilunji. Kuma ima ioso iíi iene ia mu sota o ifuẋi ia mu ngongo. Enu-phe Tata ienu ua kʼijiia kuma ima iíi mua i bhindamena. Diangenu-phe o ku ta Utuminu ua Nzambi mu mienhu ienu, anga ima ioso iíi a mi bhanaiu mu kubandekeza. Jezú uixi dingi: Ki mu kale ni uôma, kakilunga kófele! Mukonda Tata ienu kia mu uabhela muène o ku mi bhana o Ungana. Sumbisenu ioso i muala na-iu, o kitadi ki tunda-mu, mu ki bhane jingadiama. Iudikenu jisaku ji kamba ku kuka, ni jimbongo ku maúlu, ji kamba kúbhua. Mukonda o koko kuene ku kididi kia bhingi ki ku bhiti muíi, ki kuene ue kabamba ka kesa. Mukonda kuoso kua mi kala o jimbongo, kuene ue ku mi kala o muẋima. Ngana Jezú anga ua ambela dingi uixi: Di iudikienu, mbé ioso iambe kuiza i mi sange mua di lungu. Bholenu o phonda mu mbunda, uikenu o jikandeia jenu. Mu di fangana kala athu a kinga ngana iâ, kia vutuka ku fesa ia ukaza; phale o kieza, ni a bunde ku dibhitu, a mu jikuila lusolo. Azediua abhika ió, ki vutuka ngana iâ, u a sanga a tono. Ngi mi ambela kidi, kuma muène u di bhola, u a xikamesa ku meza, hé ua emanena ni ku a xibhidila. Se muène ueza mu masungidilu ma kaiadi, mba ma katatu, anga ua sanga a langidila kienhókio, azediua o abhika enhó! Ijiienu-kiu kuila, se o ngana ia dibhata iejidile o ola ia-nda kuiza o muíi, ueju fula kilu, keji kuehela inzo iê ku i bula. Enu uenu di iudikienu; mukonda o kumbi ki mu di fika, Monʼa Muthu diene dià keza. Phetele anga u mu ambela, uixi: Ngana, kifikʼokio ua tu tela-kiu ngoho etu, inga ene oso? Ngana Jezú, uixi: Nanhi-phe o kimbadi kia mukua kidi, mukua kilunji? Muenhó, ngana iê ua mu bhake ku pholo ia abhikʼê, ni a a bhane kúdia kuâ mu ji-ola ja tokala. Mubhika ió u zediua kʼiza ngana iê ni a mu sange ua kumbidila! Ngi mi ambela kidi, kuma ngana iê u mu bhanga kimbadi kia kutambula konda ia ima iê ioso. Mubhika ió-phe, kià kela ku muẋima uê: Ngana iami ua kokoloka mù kuiza, anga u kuata kubeta abhika ni akuâ, a mala ni abhikʼa ahatu, ni kùdia ni kùnua ni kudodiua; Ngana ia mubhika ió ua-nda kuiza kizuua muène ka ki fika, ni ola muène ka ijiia, anga u mu tandujula ni jisanzu, hê u mu bhaka mu kutala hadi kumoxi ni akua makutu. Kuma o mubhika ió, ua kʼijiia kioso kiandala ngana iê, maji ka iudika kima, né ngó kubhanga kioso kiandala ngana iê, a mu beta ni jisanzu javulu. Maji uoso-phe ka kʼijiia, kioso kiandala ngana iê, maji u bhanga ima ia tokala o ku mu beta, a mu beta ni jisanzu jòfele. Kala kiki, uoso a mu bhana kiavulu, a mu bhinga ue kiavulu. O kua ió uoso a mu bhakesa kiavulu, kuene ue kua beta dingi o kubhinga. Ngana Jezú hé u zuela dingi, uixi: Eme ngeza mu bheka túbhia mu ngongo! Kiene ki ngi kʼindi kiebhi, se o tuene tua uama kiá? Sai-phe batizu ia bhingi ku ngi batizala na-iu; muẋima ua ngi suku, katé ki ngi ki kumbidila. Mua fika ngeza mù bheka kutululuka mu ngongo? Nga mi ambela, Kana! Eme nga bheka ku di muanga. Mukonda, tunde lelu, mʼonzo imoxi mua-ndu kala kitanu kiòuane: Kitatu ki zoka ni kiiadi, o kiiadi ki zoka ni kitatu. Tata u zoka ni mona, o mona u zoka ni tata; máma u zoka ni monʼâ a muhatu, o monʼa muhatu u zoka ni máma. Ukouakime ua muhatu u zoka ni mbalakaji iê, o mbalakaji u zoka ni ukouakimi ua muhatu. Jezú anga uambela dingi o kifuẋi, uixi: Ki mu mona dituta dí di banda ku mbandu ia uombe, muixi: Mvula íi iza! Iene-phe i noka muene. Ki mu mona mulenge u tunda ku sulu ni kubhusa, muixi: Kua-ndu kala muanha uavulu! Uene-phe uiza muene. Akua mangonha! Enu muejiia kutungula o pholo ia ixi ni diulu, mua lémbua-phe kiebhi kutungula o izuua i tualʼ iii? Muène anga u a zuelela dingi, uixi: Enʼ uenu mudienu, kioso ki mu bhanga ima, ki mu tongoluela-hi ioso iaiuka? Ki u kala mu kuia ni nguma ié kua xefe, sota phangu ia mvunda ié ku i zubhila mu njila. Sumba ki ku bhita kuila muène u ku ambata kua xefe, o xefe u ku bhana ku pudixa, o pudixa hé u ku ta mu ʼaleia. Ngi ku ambela kuma, muenhomo kua kà tundamu, katé ki u futa o kamulambongo koso ka sukinina-ku ku milonga. Bhenhobho bhu bhixila athu hé a tangela Jezú o maka ma akua Ngalileia a a jibha kuala Pilatu, iú ua fungisa o manhinga mâ kumoxi ni manhinga ma jisata jâ ja satela Nzambi. Muène anga u vutula, uixi: Mua fika kuila o akua Ngalileia enhó, ene ngó avulu ituxi, akua Ngalileia amukuá ndenge, mukonda a bhiti ni jingonguʼojo? Nga mi ambela, kana! Enu uenu se mu kamba-phe kudiela, enuʼ enu oso mua-nduʼ fua kiòmuene. Mba o kuinhi dia muthuʼ odio ni nake, diafu ku sabhalalu ia Silôua, ki ia a lundumukina, mua fika kuma enhó a beta kutondala, akuá oso mu Jeluzaleme ndenge? Nga mi ambela, Kana! Enu uenu se mu kamba-phe kudiela, enʼuenu oso mua-nduʼfua kiòmuene. Anga Jezú u ta kifikʼiki: Sai muthu u kala ni muxi ua jifiku uòphaphe mu dibhia diê. Anga uiza mú sota-ku jifiku, maji ka ji mono. Anga uambela o kidimakaji kiê, uixi: Tala, mivu itatu kiá i ngene mu kuiza mu sota ibundu ku mufiku iú, maji ki nga i mono. Koka-u bhoxi! Ua xitila-hi ngó o kididi, se o uene ki ua mu kuima ibundu? Kuala o kidimakaji: Ngana, ambula-u hanji muvu iú. Ngi u dimina mu jimbandu, ngi u ta mbosa. Ku muvu uiza-mu, ki tu mona ua bhana ibundu, kia uabha. O ki u kamba-phe kubhana, kiene eie ngana, ki u tuma ku u kokela bhoxi. Jezú anga u kala mú longa mu dilombe diâ, kia Sábhalu. Anga bhu kala muhatu a mu katesa kuala nzumbi mu kuinhi dia muvu ni nake. O ki enda, u kala ua kotama, katena ngó kubhetuka. Jezú kia mu mono, u mu ixana, hé u mu ambela, uixi: Muhatu, nga ku jituna ku uhaxi ué. Anga u mu tula maku ku mukutu, kithanganʼokio, anga u iuka, hé u kala mu ximana Nzambi. Dikota dia dilombe-phe, u futuluka, mukonda Jezú ua sake kia Sábhalu. Anga uambela o kifuẋi, uixi: Sai izuua isamanu ia tokala o kukalakala. Iene izuua i muiza jinga, nʼa mi sake. Mu kizuua kia Sábhalu, kana. Ngana-phe ua mu kumbulula, uixi: Mu akua makutu! Manhi bhuala muthu mudienu u kamba kujituna o ngombe iê, mba bulu iê mu kibhanga, ni a i bheke mu kunua? O muhatu iú-phe, monʼ angene a Mbalahamu, a mu kuika kuala Satana mu kuinhi dia muvu diosuʼidi ni nake, kifua ki kia fuama ku mu jituna bhu mikolo ue, kizuua kia Sábhalu? Muène kia zuela kiki, jinguma jê joso, jisonhi ja a kuata. Maji o kifuẋi-phe ki kala mú sanguluka, mukonda dia madiuanu moso ma uabha ma-la kubhanga muène. Jezú, uixi dingi: Utuminu ua Nzambi ua di fangana kiebhi? Ngi u sokesa ni kima kiahi? Kia soko ni mbùndu ia mbutu ia mostarda, ia katula muthu, anga u i kuna mu díbhia diê. Anga i sabhuka, i biluka muxi, o jinjila ja diulu anga jiza ji tula mu jithangu jê, anga ji tunga-mu o ikalanga iâ. Uixi dingi: Utuminu ua Nzambi ngi u sokesa ni kima kiahi? Kia soko ni felemendu, muhatu u i tambula, hé u i sueka mu izongelu itatu ia fuba, katé iene ioso ia thuthuma. Jezú anga u bhita mu jimbanza ni ku mabhata mu kulonga, mu njila ia kuia ku Jeluzaleme. Muthu uamukuá anga u mu ibhula, uixi: Ngana, o kuila athu a bhuluka a tolo? Muène ua ambela, uixi: Bangamenenu o kubokuena bhu muelu ua phophama. Mukonda ngi mi ambela, sai-ku avulu a kà sota kubokona, maji a kà ki lémbua. Hádia mukua dibhata kia balumuka, anga u jika ku dibhitu, enu mu kuata kuimajana bhu kanga ni kubunda ku dibhitu, muixi: Ngana, tu jikuile! O muéne u mi vutuila, uixi: Ki nga mʼijiia kuoso ku mua tundu! Enu anga mu kuata kuila: Etu ki tua dia jinga, ki tua nua jinga, bhu mesu mé? Eie kua longa jinga bhu makanga metu? Muène anga uila: Nga mi ambela kiá: Ki nga mʼijiia kuoso ku mua tundu. Ngi tundidienu bhabha, enu oso mu a-ti-a-ituxi. Bhenhobho bhene bhua-ndu kala o kudila ni ku di kokota ku mazu, ki mu mona Mbalahamu, ni Izake, ni Jakobo, ni jipolofeta joso, ala mu kifuẋi kia Nzambi, enu-phe a mi texi bhu kanga. Ku thunda ni ku uômbe, ku suku ni ku sulu, ku tunda athu a kà xikama ku meza mu Ungana ua Nzambi. Talenu-phe, sai-ku kiki iá a sukinina, hádia a kà dianga; sai-ku kiki iá a dianga, hadia a kà sukinina. Kizuua kienhókio bhu bhixila jifalizeu jimoxi-mu, anga a mu ambela, exi: Kunu tunda-ku, uie kuengi. Mukonda Helode ua-la kuinda ku ku jibha. Muène-phe, ua ambela, uixi: Ndenu, kà mu ambedienu, o mukenge muenhó, muixi: Talesa eme ngi tundisa madimonho, eme ngi saka jihaxi, ni lelu ni mungu, o kizuua kia katatu, kiene ki ngi tenesa o kikalakalu kiami. Kiene kimoxi, kua ngi bhingi lelu ngenda hanji ni mungu, ni mungu-dinhá. Mukonda o polofeta kene kufila kuengi; ki kale mu Jeluzaleme. Uaué, Jeluzaleme! Jeluzaleme tata! Ua bhingi o jipolofeta u ji jibha, o akunji Nzambi a ku tumikisa, eie u a bûba ni matadi! Lukuxi luosʼulu, lu ngandalele kubhongoloka o kifuẋi kia mundu uê uoso, kala ki bhanga o sanji tuana tuê moxiʼa mabhabha, enu-phe ki mu xikina! Talenu, dibhata dienu hinu dia-ndu xala ngúundu. Nga mi ambela, kuma eme ki mu ngi mono dingi, katé ki muà kela: A tane-ku, uoso uiza mu dijina dia Ngana! Kizuua kimoxi, kia Sábhalu, Jezú u bokona mʼonzo ia dikota dimoxi dia jifalizeu, phala kùdia-nê mbolo. Anga mundu a kala mù tonginina Jezú. Bhenhobho-phe, bhu pholo iê bhu kala muthu ua kate uhaxi ua menha, ua bhingi o mukutu uoso, ni maku ni inama ua jimbi. Jezú anga uibhula jimesene ja Kitumu, ni jifalizeu, uixi: Kia tokala mu Kitumu kietu o kusaka kia sabhalu, inga kana? Ene-phe a di xibhâ, ka vutula kima. Muène-phe u tula lúkuaku ku haxi, u mu saka, anga u mu tuma kuiê. Anga ua ambela ene, uixi: Mukua-hi mudienu, u kala ni monê mba ngombe iê, i di bhala mu dikungu, u kamba ku i katula-mu kindala, mu kizuua kia Sábhalu? Anga a lémbua ku mu vutuila o maka enhá. Jezú anga ua tela kifika, oso asonhi a fesa, muène kia batekela kuma ala kusola o ididi ia ukota ia kuxikama, uixi: Se muthu ua ku ixana ku fesa ia ukaza, ku sole kididi kia suku ku pholo. Sumba muène uexana dingi mukuenu ua ku tundu eie mu ukota. O uoso ua kuixana, ni eie ni muène, kia-nda kuiza ni a ku ambele, uixi: Muenhú mu bhane kididi kiê. Eie-phe jisonhi ni ji ku kuate, ki u setuka dingi kididi kia tolo. Inda se a kuixana, eie uia hé u xikama kididi kia tolo. O kʼiza ió ua kuixana, u kuila: Kamba, banda dingi ku thandu. Kiókio eie-phe a ku muesa dingi ujitu bhu pholo ia akuenu oso u ua xikama-nâ ku meza. Mukonda uoso u di zangula, a mu tulula; o uoso-phe u di tolesa, a mu zangula. Jezú anga uambela ue iu ua mu kuvitala, uixi: Ki u bhanga njandalu mba seialu, kana kuixana o makamba mé, mba jiphange, mba jindandu, mba akua diembu dié a mono itadi. Imoxi ene uâ a ku kuvitala dingi ni a ku bhane vutuilu ia mbote ioso i ua a bhange. Ki u bhanga-phe fesa, exana jingadiama, ni inema, ni atenguna, ni ifôfo; nda u kale ni kuzediua. Mukonda ene ka tena ku ku vutuila, mu kufuta ki ua a bhange. Maji vutuilu iê-phe ua kà i tambula kua Nzambi, kizuua ki fukunuka athu oso abhangi-a-mbote. Ki evu o makʼama, muthu uamukuá uala-nê ku meza, u zuela, uixi: Ua zediua uoso u dia mbolo ku meza mu Utuminu ua Nzambi. Jezú-phe u mu ambela, uixi: Sai muthu ua bhangele seialu ia dikota, anga u kuvitala athu avulu. Mu ola ia kuseiala anga u katula mubhikʼê kuambela asonhi, kuila: Zenu, ima ioso iabhi kiá! Ene oso-phe a kuata ku di tata mu umoxi-umoxi. Eme iú: Nga sumbu díbhia, dia bhingi ngiia ku di tala. Nga diondo, a ngi loloke-kiu. Eme iú: Nga sumbu ji-junda jitanu ja jingombe, phala kudima na-ju, ja bhingi ngiia ku ji lola, mba ji tena kukalakala kiambote. Nga diondo, a ngi loloke-kiu. Eme mukuá: Nga sakana muhatu kindala, ki nga tena kuia-ku. Mubhika anga uiza, u tudila ngana iê ima ioso iíi. Kienhókio mukua dibhata, kuma njinda ia mu kuata, uambela mubhikʼê, uixi: Tunda malusolo, u bhite mu jinzunga, ni mu ikanzu ia mbanza, u ngi bhekele bhabha jingadiama, ni inema, ni ifôfo, ni atenguna. Ki bhua bhiti kithangana, mubhika anga uiza, hé uambela ngana iê, uixi: Ngana, kioso kia ua tumu nga ki bhange kiá, hanji-phe sai kididi. Ngana iê, uixi: Ndé dingi mu ikoka, ni mu tunjila, athu oso u a landameke kubokona, mbé onzo iami ni izale. Mukonda nga mi ambela kuila, ene osuʼó a a kuvitalele, ki bhuala dingi muthu u lola o seialu iami! Kifuẋi kiavulu anga ki kala mú kuila-nê kumoxi. Jezú anga u sakuka, ua ambela, uixi: Se muthu uiza kókuami, anga u kamba ku beta ku ngi zola eme, o tatʼâ ni mamʼâ, ni mukajiʼê, ni anʼê, ni jiphange jê ja mala ni ja ahatu ni a kale ndenge, katé ni muenhu uê-muène, ka tena kukala xibulu iami. Uoso ue u kamba kuambata dikulusu diê, ni ku ngi kaiela, ka tena kukala xibulu iami. Kuma nanhi muthu mudienu kiandala kutunga sabhalalu, u kamba kuxikama hanji, ni kuxinganeka o ngasu, mbé kutala se uala ni kia soko ku i zubha. Kia kamba ku ki bhanga, anga u ta disesa, mu kuiza-ku, o ku i zubha, ka tena, oso a i mona a mu bhanga kasèkelu, exi: Ialʼú, uandekele kutunga, o kuzubha ua lémbua! Mba sobha ki aia kulua ita ni sobha iamukuá, ka xikama hanji, ni a di longese ni jitata ja diembu diê, mba muène uala ni kuinhi dia midi, utena kúlua ni ió ua mu kane ni makuinhi-aiadi a midi? Kia mona ka tena, kioso mukuá ki ala hanji dikanga, u katula jiphunga, hé u tuma kuibhula kioso kia mu xindi ni a kale ku paze. Kiene ue, uoso mudienu u kamba ku di tuna ima ioso iala na-iu, ka tena kukala xibulu iami. O môngua ua uabha! Môngua-phe, ki u bhua o kutouala kuê, uene a u toua-hi? Ki u uabhela dingi ku u ta ku mavu a kudima, né ngó bhu dixita, ki kale a u texi. Uoso uala ni mátui a kuivila, évue. Akua kutambula lubhaku ni akua ituxi oso muene, a kexile mú zukama Jezú phala ku mu ívua, hé u dia-nâ kumoxi. Jifalizeu ni akua kulonga o Kitumu a kala mù ngonga, exi: Muthu iú u tambulula akua ituxi, hé u dia-nâ. Jezú anga u a tela kifikʼiki, uixi: Mukua-hi mudienu, se uala ni hama ia mbudi, anga bhu mu jimbila imoxi, manhi u kamba ku xa o makuinhʼivua nʼivua, ni aie mú sota iíi ia jimbidila, katé kia i sanga? O kia i sanga, u i ta bhu isuxi, hé uiza na-iu ni kusanguluka. O kia bhixila ku bhata, uixana makamba mê ni akua-diembu diê, uixi: Sangulukenu ni eme, mukonda nga sange o mbudi iami ia jimbidile. Nga mi ambela, kuma kiene ue ku diulu, o kusanguluka kuâ kuvula dingi, mukonda dia muthu umoxi ua diela ituxi iê, ki ki soko ni makuinhʼivua a muthu nʼivua aiuka, ka bhingi dingi kudiela. Mba muhatu kuẋi uala ni kuinhi dia iphaka ia phalata, se ua jimbidisa kimoxi, u kamba ku ki sota? Mu ku ki sota, u sendela kandeia, ni kukomba mʼ onzo, ni kusota makidi-kidi, katé ki a ki sanga. O kia ki sanga, uixana o makamba mê, ni akua-bhata diê, uixi: Ngi tanesienu, mu sanguluke kumoxi ni eme, mukonda nga bongo o kíphaka kiami kia ngi jimbidile. Nga mi ambela kuma, kiene ue, o kusanguluka kuvula ku pholo ia ji-anjo ja Nzambi, mukonda dia mukua-ituxi umoxi u diela. Jezú uixi dingi: Muthu ua kexile ni anʼ ê aidi. Kizuua kimoxi, ndenge anga ua ambela tatʼ â, uixi: Tatʼetu, ngi bhane o mbandu ia jimbongo ioso i nga tokala kulundula. Anga tatʼâ u a uanena o dibhata diê. Kia bhiti tuizuua, o ndenge u bhongolola ioso, anga u katuka njila ia kuia ixi ia dikanga. Kuenioko anga u zanga-zanga itadi iê mu ulaji. Kia zubha kuzanga ioso, mʼ oxi muná mu iza nzala iónene! Muene anga u kala mu ku bhindama. Anga uia ku di umba ni mukua ʼxi kuinhoko; ió anga u mu tuma ku mábhia mê mu kuinga jingulu. Muène bhenhobho uinda uikuta ni jimbuende ja kexi mu tela o jingulu. Ni jimbuende jene-phe, kana muthu ua mu bhana-ju. Kia zubha kusunga kilunji-phe, uixi: Akalakadi oso ianá ku bhata dia tatʼetu, ala ni kúdia kuâ kua soko, kua subhuka, eme-phe kunu, eme ngi-fua ni nzala! Ngi zanguka, ngiia kua tatʼetu, hé nga kèla: Tatʼetu, nga te kituxi ku diulu kua Nzambi, ni mu ngongo ko-kué. Ki ngi fuama dingi ku ngʼixana ngi monʼé. Ngi bhake kiá ngó bhu kididi kia mukalakadi ué. Anga u balumuka, hé uiza kua tatʼâ. Ki ala mú kuiza-phe, hanji uala dikanga, tatʼâ ua mu mono. Anga henda ia monʼê i mu kuata, u lenga lusolo, u di bhubhala-nê, u mu bhana jibeju. Mona-phe uixi: Tatʼetu, nga te kituxi ku diulu kua Nzambi, ni mu ngongo kó-kué! Ki nga fuama dingi ku ngʼixana ngi monʼé. Maji o tata-phe, uambela abhikʼê, uixi: Bhekenu, lusolo, kizuatu kia matunda, mu mu zuike-kiu! Mu tienu ue nela mu mulembu ni jisabhatu ku inama! Bekenu kangombe kanete, mu ka jibhe, tu die, tu sanguluke! Mukonda monʼami iú ua fuile, lelu ua bhana o muenhu; ua texikile, lelu ua moneka. Anga a kuata kubhanga fesa! Kioso imíiʼii ki ia mu bhita, mona ua dikota-phe ua kexile ku mábhia. O mú kuiza, kia zukama kʼonzo, uívua o kuimba ni kutonoka. Anga uixana muthu ku akua-mbèle, hé uibhudisa mba kima kiahi kiná. Kuala mukuambèle: Phangʼié ueza! Tatʼenu-phe iu ua tumu kujibha o kangombe kanete, mukonda ua mu tambulula ni muenhu ni kudisanza. Muène anga u futuluka, nguaiê kubokona! Tatʼâ anga u tunda, u kala mu ku mu bhomba. Muène-phe u kumbulula tatʼâ, uixi: Mivu ioso iíi i nga ku kalakela kala ngi mubhika, kiluua-phe ngi xibhaka ngó kima ki ua ngi tumu. Maji né kienhókio, eie-phe kua ngi bhana né ngó lumoxi, kahombo ka kubhanga fesa ni makamba mami. Lelu-phe kieza monʼé, ió ua zange o itadi ié ni jindumbu, eie ua mu jibhila kiá kangombe ka nete! Kuala tatʼâ: Monʼami, eie izuua ioso uene ni eme; ima iami ioso ié. Tua fuama-phe kubhanga fesa iíi, ni tu londekese o kusanguluka kuetu. Mukonda phangʼié iú ua fuile, lelu ueza ni muenhu; ua texikile, lelu ua moneka! Jezú anga uambela dingi o jixibulu jê, uixi: Bhua kexile mvuama u kala ni kimbadi kiê. Anga bhu kala ue athu, aia, hé a mu tanga kua mvuama muenhú kuma muène ua-lu zanga jimbongo jê. Anga u mu ixana, u mu ambela, uixi: Ngala ku kuívua kiebhi? Ima iala ku kutanga ia kidi? Bhana konda ia umbadi ué, mukonda kutena dingi kukala u kimbadi kiami. Kimbadiʼokio uixi ku muẋima uê: Ngi bhanga kiebhi? Ngana iami uala ku ngi tambula o umbadi. Ki ngala ni nguzu ia kudima; o kubhinga ngó ku athu, jisonhi ji ngi kuata. Ah! Ngejiia kiá kioso ki ngi bhanga, phala kia ngi katula o ufunu, athu a ngi tambulule ku mabhata mâ. Anga uixana akua makongo ma muadiʼê, hé uambela iú ua dianga kuiza, uixi: Kikuẋi ki ua dievela muadiʼami? Uixi: Hâma ia ithu ia maji. Kuala kimbadi: Tambula o mukanda ué; xikama malusolo, u soneke makuinhi atanu. Anga uambela ua mukuá, uixi: Eie ue, kikuẋi ki ua dievela? Uixi: Midi ia izongelu ia masa. U muambela, uixi: Tambula o mukanda ué, u soneke hama-nake. Ngana iê anga u ximana o kimbadi kia mangonha, mukonda dia kudimuka kuê. Mbata anʼa mu ngongo a beta o kudimuka mu kikexilu kiâ, anʼ a mukengeji ndenge. Eme uami ngi mi ambela: Kuatenu makamba a tunda mu itadi ia mangonha ma mundu iú, phala ki i mi kamba, ene a mi tambulule mu mabhata mâ ma nanga. Uoso u bhanga kidi mu kama kòfele, u bhanga ue kidi mu kima kiónene. O uoso u bhanga mangonha mu kama kòfele, u bhanga ue mangonha mu kima kionéne. Kuma enu se mua kambe kubhanga kidi mu umvuama ua mangonha ma mundu iú, nanhi u mi dielela mu umvuama ua kidi? Se mua kambe kukala mu akua kidi ku ima iangene, mukua-hi u mi bhana o kima kienu? Kana-ku ngàmba u tena ku kalakela ngana jiiadi. Kuma u zemba ngana imoxi, hé u zola ia mukuá; mba u di tuma ni ngana imoxi, hé u tènda iamukuá. Enu uenu ki mu tena kubhikila kumoxi ni Nzambi ni Mamunu. Jifalizeu kuma ja zola kiavulu o kitadi, a muivu kuta makʼama, anga a kala ku mu olela. Jezú-phe anga ua ambela, uixi: Enuenu mu akua kudiuabhesa bhu pholo ia athu, Nzambi-phe ua mijiia o miẋima. Kuma sai ni kima a ki ximana mu ʼaxaxe ka athu, kua Nzambi-phe ufusa. O Kitumu kia Mozé ni ulongelu ua jipolofeta, ua kexile kate kieza Nzuá dia Batizu. Tunde kiókio-phe o Njimbu Iambote ia Utuminu ua Nzambi ala ku i kola; kala muthu-phe kikale u ta nguzu phala kubokona-mu. Ki lenguluka-phe o diulu ni oxi kubhua-ku, ki ki lenguluka kutunda kapondo ku kizuelu kimoxi ngó kia Kitumu. Se diiala u senga mukajiʼê, anga u sakana muhatu uengi, uate phànda. O uoso ue u sakana muhatu a mu senge kuala munumiʼê, uate phànda. Jezú hé ua ambela dingi, uixi: Kua kexile mukua-itadi, u zuata jinga izuatu i kusuka ni linhu ia fina, izuua ioso u kala mu kúdia kiambote muene, ni kubhanga fesa ja makota. Bhu kala ue ni muthu, ngadiama, uezala jifidila, dijina diê Lázalu. Muène anga aia ni ku mu zekesa bhu muelu ua mvuama. Lázalu-phe u mesena u dia jisesekenha ja lalumuka ku meza a mukuaitadi; ni jímbua ji kala mu kuiza ku mu lesa o jifidila. Ngadiamʼ iii anga i fua, anga a mu ambata kuala ji-anjo bhu jihata ja Mbalahamu, ku mbanza, ku fesa. Mvuama ue ifua, anga a mu fûnda. Ku ʼalunga ki a mu kuata o jiphaxi javulu, u zambula mesu, anga u mona Mbalahamu uala dikanga, ni Lázalu bhu jihata jê. Anga u di kola uixi: Tata Mbalahamu! Ngi kuatele henda! Tuma Lázalu a bondeke mútue ua mulembu uê mu menha, eze a ngi talalese bhu dimi, mukonda nga xixima kiavulu mu mulengʼumu! Mbalahamu ua mu kumbulula-phe, uixi: Mona, lembalala kuma ku muenhu ué, eie ua tambuile ngó jimbote, mu jimbote. O Lázalu ue ua tambuile o jiphaxi. O kiki-phe muène kunu ua tululuka, kuma ua tambula ima iosuʼiii i ua di muena; eie-phe ua xixima. O kia mukuá dingi, bhu kaxi ketu, ni enu ni etu, bhua bhiti kidikungu kiònéne; oso edi a tunda kunu, aia ku mualʼoko, ka tena, o ió koko, ka tena ue kutunda ku mualʼoko ni eza kunu. Kuala mvuama: Nga ku diondo-phe, tata Mbalahamu, tuma Lázalu ku bhata dia tatʼetu; mukonda ngala-ku ni jiphange jitanu. Muéne aie phala a kà a dimune, mbé keze dingi kunu, ku kididi kiki kia phaxi. Mbalahamu-phe, uixi: Jiphange jé ala kiá ni Mozé ni jipolofeta, mbé kuia ni ku a dimuna. A évue. Muène, uixi: Kana, tata Mbalahamu! Kiókio ki ki soko! Maji se ku athu à-fua, ku vutuka muthu, a xikina kudiela. Mbalahamu u mu ambela, uixi: Kia kamba kuívua Mozé ni jipolofeta, kiene kimoxi, ka xikina, né-mbé ku athu a-fua ku vutuka muthu. Jezú anga uambela jixibulu jê, uixi: O ibhukanu i tesa athu ituxi, ki i kambe kuiza muene. Maji kokolo dia muthu uoso u i bheka, anga u bhangesa kuila ima iíi i bhita. Ki fuama o ku mu nhenga kiditadi kia ku huhila mu xingu, ni ku mu takula mu ʼalunga; kuma ki ki fuama kuila ku tuana tutu u bhangesa-ku kamoxi ngó ku di bhukana, anga u ta kituxi. Di langienu! Phangʼié se ua ku te kituxi, u mu bazela. Se ua diela, u mu loloka. Né ua ku te kituxi lusambuadi ku kizuua, anga uiza kó-kuê lusambuadi, uixi: Nga diela, u mu loloka. Jipoxolo anga jʼ ambela Ngana, exi: Tu vudise dingi o kuxikana kuetu. Ngana uixi: Se mua kexile ni kuxikana kua soko ni lumbundu lua masangu, mueji kuambela muxi iú ua mukuzu: Tukuka bhabha, ua kà di phaphe mu ʼalunga! Uene-phe uejú mi tumaka. Nanhi-phe mudienu, se uala ni ngàmba iê uala mù dima, mba uala mù kuinga ibhaku, o kia-nda kutunda mu mukáu, u mu ambela uixi: Bhixila kiá, u xikame ku meza? Ki ki xikina, lémbua! Kikale u muila: Ngi bhangele hanji kùdia, ngi Seiale, eie u di kute, u ngi xibhidile, katé ki ngi zubha kúdia ni kúnua; eie ue kiene kiua ki udia anga unua. Manhi ngàmbʼoio u i sakidila mukonda ua bhange kioso eie ki ua mu tumu? Kiene ue enu, se mua bhange kiá ima ioso ia mi tumu, mu ila kuma: Tu akalakadi a iximba! Mukonda tua bhange ngó o ima ia tu tokala o ku i bhanga. Mu njila ia kuia ku Jeluzaleme, Jezú u bhita mu ʼaxaxi ka Samádia ni Ngalileia. O kia bokona mu sanzala ia mukuá, u takana ni kuinhi dia muthu a kate kikunzu, ene-phe emana dikanga. Anga a zangula mázui, exi: Jezú, Mesene! Tu kuatele henda! Muène kia a mono, uixi: Ndenu kà dʼ idikisienu ku jinganga, phala ene a mi kengelele kiambote. Akua kikunzu kia katuka mù kuia, o kutula mu njila, eluka. Muthu umoxi, mukua Samádia, kia di mono kuma ueluka, u vutuka kua tundu, hé u kala mù ximana Nzambi ni dízui dia zangumuka. Anga uiza u fukama ni pholo bhoxi, bhu inama ia Jezú, hé u mu sakidila. Jezú anga u kumbulula, uixi: Abha, o dikuinhi dioso ki dieluka? O dívua-phe, dia xala kuebhi? Kífua kana-bhu muthu u vutuka mù ximana Nzambi, kikale muenhú ngó mukua ʼxi iengi? Anga Jezú u mu ambela, uixi: Balumuka, uié. O kuxikana kué, kuene kua ku bhana o ku di sanza. Jifalizeu anga ji mu ibhudisa, exi: O Utuminu ua Nzambi, hinu uiza kumbi diahi? Muène anga ua ambela, uixi: O Utuminu ua Nzambi, ki kima kia kuila kiza ni kumoneka ku mesu. Kà kela, exi: Iú kuku! Mba, Iú koko! Mukonda o Utuminu ua Nzambi uala moxi dienu. Anga uambela jixibulu jê, uixi: Hádia kua-nda kuiza izuua, mua kà inda ku mona kizuua kimoxi ku izuua ia Monʼa Muthu, maji ki mu i mono. A kà mi ambela, exi: Iú kuku! Mba Iú koko! Ki muie-ku, ki mua kaiele. Mukonda, kala o nzaji ki i telaka ku mbandu imoxi ia diulu, hé itajima katé ku mbandu iamukuá ia diulu, kiene ue kia kà kala Monʼ a Muthu mu kizuua kiê. Maji kua mu bhingi hanji-phe kubhita ku jiphaxi javulu, ni ku mu di tuna kuala o muiji iú ua lelu. Kala ki kia bhitile mu izuua ia Noué, kiene ue kia kà bhita mu izuua ia Monʼ a Muthu. Athu oso à kala mú kúdia, à kala mu kúnua; mala ni ahatu a sakana, a bhana mu kusakana, katé kizuua kia bokona Noué mu álaka. Anga dilúviu diza, di a buidisa ene oso. Kala ki kia bhitile ue mu izuua ia Lote. Athu oso a di jimbi, a-dia, a-nua, a sumba, a sumbisa, a dima, a tunga. O kizuua-phe kia tundile Lote mu Sodoma, ku noka túbhia ni xofidi ia diulu, hé tu a buidisa ene oso. Kiene kimoxi kia kà bhita mu kizuua ki tukuluka o Monʼa Muthu. Kizuua kienhókio, uoso uala ku thandu dia ʼnzo, a lenge lusolo aie kuengi, o imbamba iê iíi mʼonzo, ka tuluke dingi mu ku i katula. O uoso uala ku mukáu, ka vutuke dingi ku dima mu kuia ku bhata. Lembelalenu mukajiʼ a Lote! Uoso u sota kukondeka o muenhu uê, ua-nda ku u texi. O uoso-phe u texi o muenhu uê, ua kà u bhulula. Ngi mi ambela: Usuku uenhʼó kua kà kala mala aiadi a zeka hama imoxi, o iú a mu ambata, mukuá a mu-xa. Kua kà kala ahatu aiadi ala mú huhila kumoxi, iú a mu ambata, mukuá a muxa. [ Kua kà kala mala aiadi ku mukáu mu kudima ku mábhia, iú a mu ambata, mukuá a mu-xa.] Jixibulu ji mu kumbulula, exi: Imíʼii ia-nda kubhita kuebhi, Ngana? Muène ua ambela, uixi: Bhuoso bhuala o kimbi, bhene bhu bhongoloka o jiholokoko. Jezú anga ua tela kifika phala ku a longa kuma a tokala kusamba jinga, sé kubhuila; uixi: Mu mbanza imoxi mua kexile mufundixi ua kambe uôma ua Nzambi, ka xikina ue kubhana ujitu ku muthu. Anga mu mbanza muenhomo mu kala ni mutudi ua muhatu, u kala mú kuiza jinga kua muène, uixi: Ngi fundise kiambote ni nguma iami. Kithangana kiavulu muene, ka xikina ku mu ívua. Maji o ku pholo-phe kueza kunu, uamba ni muẋima uê, uixi: Sumbala ki ngala ni uôma ua Nzambi, o muthu ue ki ngi mu xila. Maji, kuma o mutudi iú ua-lu ngi zukutisa, ngi mu fundisa, phala muène keze dingi izuua ioso mu ku ngi zukutisa. Ngana uixi: Ívua kia zuela o mufundixi ió ua mangonha. Abha, Nzambi u kamba kufundisa athuʼê ua a sola, a di kola-kola kua muène mu muanha ni mu usuku, anga ua zokelela mu milonga iâ? Manhi u kokoloka mu ku a banda? Ngi mi ambela-phe kuma u a fundisa lusolo, ni kubatula kiambote o milonga ku mbandu iâ. Hinu-phe kʼ iza Monʼ a Muthu, o kuila u sanga kuxikana mu ngongo? Jezú anga u ta dingi o kifikʼiki, kiatokala amoxi a di fiiala o kuiuka, kuma ene abhangi-a-mbote, anga a tènda akuâ, uixi: Mala kiiadi a bandele mu Tembulu mu kusamba. Umoxi falizeu, o ua mukuá mukua kutambula lubhaku. O falizeu anga uimana, u kala mú samba ni muẋima uê kiki: Nzambi nga ku sakidila, mukonda ki ngala kala athu amukuá, ala mií, inguángua, ati-a-jiphànda. Nga ku sakidila dingi, Ngana, kuma o mukua kutambula lubhaku iú ngó, eme ki nga sokela-nê. Eme ngi jila luiadi ku semana; ngi bhana kua Nzambi o dijimu dia ima iami ioso i ngi mona. O mukua kutambula lubhaku-phe, uemana dikanga, ka bhumina kuzambula mesu ku diulu, maji u di bunda bhu thulu, uixi: Nzambi, ngi kuatele henda, eme ngi mukua ituxi. Ngi mi ambela kuma, iú ua kulumuka ni muẋima uazele ku bhata diê, o mukuá, kana! Mukonda uoso u di zangula, a mu tulula; o uoso-phe u di tulula, a mu zangula. Anga athu amoxi-mu a mu bhekela ue ana-ndenge, mbé muène ni a a babate. Jixibulu-phe kia ki mono, a kala mu ku a bazela. Jezú-phe hé uixana ana ndenge bhu mbandu iê, uixi: Ambulenu ana-ndenge, eze ko-kuami! Kana ku a fudisa, mukonda o Utuminu ua Nzambi ua tokala oso a di fangana ni tuana tutu. Kidi muene ngi mi ambela: Uoso u kamba kutambulula o Utminu ua Nzambi kala kamona ka ndenge, ka kà mona-mu kididi. Anga dikota dimoxi ku Jijudé u mu ibhudisa, uixi: Mesene iambote, eme ngi bhanga kiebhi, phala kulundula o muenhu ki uábhua? Jezú anga u mu ambela, uixi: Mukonda diahi ua ngʼ ixana ngi muthu ua mbote? Kana-ku dingi muthu ua mbote, kikale umoxi ngó, muène Nzambi. Eie uejiia o ijila? Kana kuta phànda; Kana kujibha muthu; kana kunhana; kana kubhana umbangi ua makutu; bhana tatʼ enu ni mamʼ enu ujitu. Uixi: Ima ioso iíi, nga i kumbidila tunde mu undenge. Kia kʼivu, Jezú u mu ambela, uixi: Kua ku kambe hanji kima kimoxi: Sumbisa ioso i uala na-iu, o kitadi u ki uanene o jingadiama, phala u kale ni jimbongo mu diulu. Nda uize kiua, u ngi kaiele eme. Muène-phe kievu kiki, malamba a mu kuata; mukonda mukua itadi iavulu. Jezú kia mu mono ua susula, uixi: Kubhonza kuahi, ala ni itadi kubokona mu Utuminu ua Nzambi! Inda o kamelu kubhita bhu dizungu dia nguia, ki ki bhonzo kala o mukua itadi kubokona mu Utuminu ua Nzambi. Ene oso a kivu, exi: Se kiene, nanhi u tena kubhuluka? Muène-phe, uixi: Ima athu a i tokoka, kua Nzambi-phe i xikina. Kuala Phetele, uixi: Tala, etu tua xi o ima ietu, etu tua ku kaiela. Jezú anga ua ambela, uixi: Kidi muene, ngi mi ambela: Kana-ku muthu uaxi inzo, mba muhatu, mba jiphange, mba jitata, mba ana, mukonda dia Utuminu ua Nzambi; ni a kambe kutambula iala kotʼèlele mu mivu iíi, o mu mivu ià keza-ku, muenhu ki uàbhua. Jezú anga u bhongoluela o kuinhi dia xibulu ni kiiadi bhu mbandu iê, ua ambela, uixi: Mua mono, tuala kuia mu Jeluzaleme, ima ioso-phe iòsoneke mu jipolofeta, ia tokala Monʼ a Muthu, ianda ku mu bhita koko. Kuma a-nda ku mu bhana bhu maku ma matumbu, ene a-nda ku mu sebulula, a mu bhanga ufusa, a mu ta mathe; A-nda ku mu bhana mixinga, a-nda ku mu jibha. Maji mu kizuua kia katatu-phe, u fukunuka. O maxibulu-phe, ima ioso iíi ka ivu; mukonda makʼ ama medi kala mòsueke, ki ma a jimbulukila. Mu kuzukama ku Jedikó, a sanga kifofo ua xikama bhu mbandu ia njila mu kubhinga jimola. O ki evu athu avulu a mu bhita, uibhudisa mba kima kiahi kiná. Anga a mu ambela kuma Jezú dia Nazalé uala kubhita. Muène anga u di kola, uixi: Jezú, Monʼ a Davidi, ngi kuatele henda! Akexile mu-ia ku pholo anga a mu temena, exi: Di xibhe! Muène-phe u di kola dingi kiavulu, uixi: Monʼ a Davidi, ngi kuatele henda! Jezú anga uimana, u tuma ku mu bhekela-nê. O kia zukama, u mu ibhudisa, uixi: Uandala ngi ku bhanga kiebhi? Muène uixi: Ngana, ngandala dingi o kumona! Jezú u mu ambela, uixi: Tambulaku o kumona. O kuxikana kuê kua ku bhana ku di sanza. Kithanganʼokio o kumona kuê, kueza, anga u mu kaiela ni kuximana Nzambi. Athu oso ue, kia ki mono, a kala mu xamana Nzambi. Jezú anga u bokona mu Jedikó, u kangeleka o mbanza. Muenhomo hé mu kala diiala, mukua-itadi, dijina diê Zakeu. Muène dikota dia akua kutambula lubhaku. Anga u sota kumona Jezú, se u kala kiebhi, maji ka tena, mukonda dia kifuẋi, kuma muène u buta o kitala. Anga u lengela ku pholo, hé u sambela mu mulemba, phala ku mu mona, kuma Jezú bhene bha-nda kubhita. Jezú-phe kia tula bhenhabha, u zambula mesu bhulu, uixi: Zakeu, lenguluka, u tuluke; mukonda nga mesena lelu kukala ku bhata dié. Muène anga u lenguluka, u tuluka, anga u mu tambulula mʼonzo iê kiambote muene ni kusanguluka. Ene oso-phe kia ki mono, a kala mù fueta-fueta, exi: Ialʼú uaii mù di langeka mʼ onzo ia mukua ituxi! Bhenhobho Zakeu anga uimana bhu pholo ia Ngana, u mu ambela, uixi: Ngana, kaxaxe ka jimbongo jami, ngi ka bhana jingadiama. Se bhuala muthu nga mu-di mangonha, mu kubhana o lubhaku, ngi mu fute-kiu mu luuana. Jezú anga u mu ambela, uixi: Lelu o kubhuluka kueza ku dibhata didi; kuma iú ue monʼ a ngene a Mbalahamu. Mukonda Monʼ a Muthu ueza mu kusota ni kubhulula kioso kia jimbidila. Ene kia kala mù kuívua im, iii, Jezú muene, u ta-ku o ku a tela kifika, mukonda muène ua zukama kiá mu Jeluzaleme, mukonda ue ene a fika kuma o Utuminu ua Nzambi, ua-nda kutukuluka kiá. Jezú uixi: Sai muadiakime, monʼ a ngana, ukala mu kuia oxi ia dikanga mu kutambula usobha, phala kuiza dingi. Anga uixana o kuinhi dia abhika a mu tokala, u a bhana kuinhi dia saku ia kitadi, uixi: Endenu ni kufuna ni kitadʼiki katé ki ngiza. Maji o akua ʼxi iê-phe a mu zembe, anga a tumikisa jiphunga ku dima diê mu kuamba: Etu muthu iú nguetu-nê kukala sobha mu ku tu tumina etu. Muène-phe kia zubha kuiza, kuila o usobha ua u tambula kiá, u tuma kuixana abhika ió ua a bhele o kitadi, phala kuijiia se ate na-kiu uenji uahi. Ua dianga anga u tula bhu pholo iê, uixi: Ngana, saku ié ia bhange kuinhi dia saku dia mukuá. Muène u mu ambela, uixi: Tana-ku! Eie u mubhika uambote! Mukonda nga ku mono ni ufiiele mu kima kiofele, ngi ku bhana kutumina kuinhi dia sanzala. Kaiadi ue ueza, uixi: Ngana, saku ié i ua ngi bhele, ia bhange saku jitanu ja mukuá. Ngana iê u mu ambela ue muène, uixi: Nga ku bhana ue kutumina sanzala jitanu. Mukuá anga uiza, uixi: Ngana, saku ié iíi, nga i lundile iòfute bhu dilesu. Mbata nga ku kuatela uôma, mukonda eie u muthu uatema. U katula ku akuenu o kima ki kia ku tokala, u kanza bhuma kua kuinine-bhu idima. Ngana iê uixi: U mubhika ua bhukumuka! Ngi ku belesela mu kanu dié muene. Eie ua ngʼijiia ngi muthu ua tèma, ngi katula ku akuetu o kima ki kia ngi tokala, ngi kanza idima bhuma ki nga kunine-bhu. Ihi-phe kia ku fudisa o kuta kitadi kiami mu bangu, o ki ngezʼiki, hé ngi ki tambula kia di vuala? Anga uambela iá emenabhu mbandu iê, uixi: Saku mu tambudienu-iu, mu i bhane ió uala ni dikuinhi. [ Ene a mu ambela, exi: Ngana, ió uala kiá ni dikuinhi dia saku!] Muène-phe, uixi: Ngi mi ambela kuma, uoso uala ni kiavulu, muène a mu bhana dingi kia nzungule. Uoso-phe kala, katé ni kiofele kia mu xala-bhu, a mu tambula-kiu. Jinguma jamiʼ ojo-phe, kʼ andalele eme ni ngʼ a tumine, ngi bhekedienu-nâ bhabha, mu a jibhile bhu pholo iami! Kia zubha kuzuela kiki, Jezú u tuamenena dingi mu kuia ku Jeluzaleme. Kia bhixila bhua zukama ni bhu Betefaji, ni bhu Betanha, ku mulundu a uixana kuma ua Midiva, u katula jixibulu jê jiiadi, uixi: Ndenu mu sanzala iná ku pholo. O ki mu bokona muenhomo, mua kà sanga kajumendu kôkuike, kiluua ka tulama muthu. Ka kà jitunienu, mu ngi bhekele na-ku. Se bhu kala muthu u mi zuelesa, kuila: Mu ka jituina-hi? Mua kèla: Ngana ua ka bhindamena. Enhá a a tumu, anga aia, hé a sanga kala ioso ia ambela Jezú. O kia kala mù jituna o kajumendu, oso jingana jê a ambela, exi: Kajumendu mu ka jituina-hi? Ene exi: Ngana ua ka bhindamena. Anga a ka bheka kua Jezú. Anga a takula izuatu iâ ku thandu dia kajumendu, Jezú u tulama koko. O Jezú ki aia ni kuenda, a mu zalela izuatu iâ mu njila. Kuila a zukama kiá mu Jeluzaleme, mu kukulumuka o Mulundu ua Midiva, kifuẋi kioso kia jixibulu ni mundu uavulu uala ku mu kaiela, ki kuata kusanguluka ni kuximana Nzambi ni mázui ma suina, mukonda dia ikalakalu iònene ia mono, exi: A taneku, muenexi ueza mu dijina dia Ngana! Uembu ku diulu, fuma mu madimbinza mònene kua Nzambi! Jifalizeu-phe jamukuá ja kexile mu ʼaxaxe ka kifuẋi, jʼ ambela Jezú, exi: Mesene, bazela jixibulu jé, a di xibhe! Muène anga u a vutuila, uixi: Nga mi ambela kuma, iá se a di xibha, o matadi ma di kola! Mu kuia mu kubhiẋila, u mona o mbanza, anga u i dila, uixi: Ai-ué! Se ua kʼijidile ngó ki ualʼ okio, mu kizuua kiki, ima ia tokala ku ku bhekela o kutulukuka. Kiki-phe iòsueke ku mesu mé! Kuma izuua ia-ndu kuiza, jinguma ji ku kandeia jimbonge mu jimbandu, ji ku konda, ji ku xita matundilu moso, ji ku lundumuna, ni eie ni anʼé moxi dié. Bhenhabha kà kaxia-bhu ditadi ku thanduʼ a ditadi, mukonda eie ua kambele kuijiia o kithangana Nzambi kia ku zungidile, phala ku ku bhulula. Jezú anga u bokona mu Tembulu, u kuata kukaia-mu oso ala mu kusumbisa mauenji, uixi: Kiosoneke mu Mikanda Ikôla, kuma Nzambi uambe, uixi: Inzo iami a kà ixana inzo ia ku sambela. Maji enu-phe mua i bhange ngenda ia disuamenu dia míi! Izuua ioso Jezú anga u kala mú longa mu Tembulu. Makota ma jinganga-phe, ni asoneki, ni adiakimi ku mundu, a mu kanena ku mu jibha. Maji ka mono kioso kia ki bhanga, mukonda o mundu uoso a mu nhenganana ni ku mu ívua. Kizuua kia mukuá mu izuua muenhomo, kioso ki ala Jezú mù longa athu mu Tembulu, ni ku a tangela o Njimbu Iambote, makota ma jinganga ma tukulukila-bhu ni jimesene ja kulonga o kitumu, ni adiakime ku mundu. Anga a mu zuelesa, exi: Tu ambele hanji; eie kijingu kiahi ki uala na-kiu, mu kubhangesa o im ʼiii? Nanhi ua ku bhana o kijingu kienhiki? Muène ua a kumbulula ue, uixi: Eme uami ngi mʼ ibhula kima kimoxi. Ngʼ ambedienu hanji: O batizu ia Nzuá ia tundile ku diulu kua Nzambi, inga ku athu? Ene anga a kala mù xinganeka moxi diâ exi: Tua-nda ku mu vutuila kiebhi? Se tuila kuma: Kua Nzambi ku diulu; muène uanda kuila: Enu-phe Nzuá mua kambela-hi ku mu xikana? Se tuila tuexi: Athu a mu bhele o ukota ua ku batizala, o mundu iú a tu ta matadi; mukonda ene a xikana kuma Nzuá polofeta. Anga a vutula, exi: Ki tuejiia uoso ua tumine Nzuá kubatizala. Bhenhobho Jezú ua ambela, uixi: Eme uami nga di tunu ku mi tangela kuoso kua tundu o kijingu kioso ki ngala na-kiu, kia kubhanga o imʼ iii. Anga Jezú u kala mù tela o mundu kifika kiki, uixi: Sai muthu ua dimine dibhia dia ji-uva, anga u di bhana ku idimakaji enda ni ku mu bhakuila; muène anga uia oxi iengi mù bhanga kithangana kiavulu. Mu izuua ia kubhongolola, anga u tumikisa mubhika ku idimakaji, phala a mu bhane o mbandu iê ku idima ia tundu mu díbhia. Maji o idimakaji-phe i mu beta, hé i mu kaia ni maku a hatu. Anga u tuma-ku mubhika uamukuá. Ene-phe a mu beta ue, a mu bhanga ufusa, hé a mu kaia ni maku a hatu. Anga u tuma-ku dingi ua katatu. Maji muène ue a mu kuama, anga a mu kaia. Ngana ia díbhia diê, anga uzuela, uixi: Ngi bhanga kiebhi? Ngi tuma-ku kiá monʼ ami ua kazola. Nga ki dielela kuila muéne a mu xila. Idimakaji-phe kia mu mono, a di longesa mudiâ, exi: Iú muène kiá o monʼa ngana ia díbhia. Muène o mulundudi. Tu mu jibienu, undu-ndu uê ua díbhia u kale uetu. Anga a mu tubhula mu díbhia, hé a mu jibha. O kiki, mukua-díbhia, uanda ku a bhanga kiebhi? Ua-nda kuiza mu ku buidisa o idimakaji ieneʼoio ni a bhane díbhia ku athu engi. Ene ki evu kiki, exi: Ai-uê! Thamanu ki ki bhite. Muène-phe u a tala kiambote suí uixi: Makʼ ama-phe a a soneka kiebhi mu Mikanda Ikôla kuila: Ditadi dia di tunu o jimesene diene dia kuatesa bhu thungi? Uoso u laukila ku thanduʼ a ditadi didi, u bukujuka. O uoso-phe di mu lundumukina muène, di mu bhanga fufutila. O jimesene ja kulonga o Kitumu ni makota ma jinganga, anga a sota ku mu ta maku kumbi dienhódio, maji ala ni uôma ua mundu, mukonda a mono kuma kifika kiki ua a tela-kiu ene. Anga a kala ku mu batamena, hé a tuma-ku jiphombi ja futila kitadi, ja di fikisa kala athu aiuka, phala ku mu kuatela mu kuzuela kuê, ni a mu bhane ni mulonga kua nguvulu. Anga phombi jenhiji jiza, ji mu ibhudisa, jexi: Mesene, tuejiia kuma Eie o ima i u zuela, i u longa, ia kidi. Tuejiia ue kuila ku suu jipholo ja athu, maji u longa o njila ia Nzambi ku athu ni ku a londekeza o vondadi iê mu kidi. O kiki, tu tangele: Kala ki ala mu Kitumu kietu, tua tokala tu bhana o lubhaku kua Sézalu dia mukua Loma, inga Kana? Jezú-phe ua mono o ndunge iâ, anga ua ambela, uixi: Ngi bhekedienu hanji denádia. O kídifua kiki, ni kusoneka kuku kuala-ku, kua nanhi? Exi: Kua Sézalu. Anga ua ambela, uixi: Sézalu-phe mu bhakuidienu ima iangene ia Sézalu, o Nzambi, ima iangene ia Nzambi. Ene bhenhobho ka tena kukuata o kizuelu kiê bhu pholo ia athu. Anga a mu diuana kia vutula, hé a di xibha. Amoxi ku jisaduseu, ió a fika kuma ki kuala kufukunuka, a mu kana bhenhobho, há a mu ibhudisa, exi: Mesene, Mozé ua tu sonekena, iu ua tu xila o kijila kuma: Diiala se diafu, iu uaxi muhatu, maji ka moneka mona, phangʼ iê ia diiala, a tambule o muhatu, a sokolole jíndunda ja phangʼiê. Kua kexile-phe sambuadi dia phange, mala oso. O dikota anga u sakana muhatu, hé ufua sé ku-xa mona. O kaiadi anga u mu sakana. Ni katatu, ni sambuadi dioso kiómuene, áfua, ki bhuala muthu ua-xi-nê mona. Ku pholo kunu, ni muhatu muène ue uáfu. O kiki-phe, mu kufukunuka, o muhatu uà kala muhatu a nanhi? Kuma sambuadi dioso dia mu sakanene? Jezú ua ambela, uixi: Anʼa kikexilu kiki kia ngongo, a sakana ni mala ni ahatu. Oso-phe a kà fuama mu kikexilu kiókio kia diulu, ni mu kufukunuka kua afi, kà sakana dingi, né mala, né ahatu. Ka tena dingi ue kúfua, a kà kala mukuâ ni ji-anju. A kala anʼa Nzambi, mukonda anʼ a difukunukinu. O kuila athu afu a kà fukunuka, ni Mozé ue ua kʼidikiza kiambote mu maka ma kisasa kia uama, bhu exanene Ngana, uixi: Nzambi ia Mbalahamu, Nzambi ia Izake, Nzambi ia Jakobo. O Mozé mu kuzuela kiki, uambe kuila o Nzambi-phe ki Nzambi ia afi, maji Nzambi ia athu a muenhu. Mukonda ene oso muene, ku mesu ma Nzambi, iá-uâ ni muenhu. Amoxi ku asoneki, anga a mu kumbulula, exi: Mesene, ua vutula kiambote! Bhenhobho ka bhumina dingi ku mu ibhudisa kima kioso-kioso. Jezú muène anga ua ebhudisa, uixi: Ala kuzuela kiebhi, kuma Kristu monʼa Davidi? Mukonda o Davidi muène, mu divulu dia Jisálamu uambe, uixi: Ngana uambela Ngana iami, Xikama ku madilu mami, Katé ki ngi ku bhanga kuila o jinguma ji kala kibaka kié kia inama. Davidi kia mu ixana Nganʼiki, u kala kiebhi-phe monʼ ê? Bhenhobho Jezú kioso mundu uoso ia a muívua, uambela jixibulu jê, uixi: Di langienu ni asoneki, kuma a uabhela kuenda ni izuatu ialebhelela, ni ku a menekena ni ujitu uoso bhu jisoki ni bhu itanda, bhu ezala o mundu. A sola ididi ia dianga mu jinzo ja kubhezela Nzambi, ni ididi ia ukota mu jifesa. A tobhesa atudi a ahatu anga a hábula o mabhata mâ. O mu kusueka o mangonha mâ, a bhana misambu ialebha. Enhá a-ndu beta kuêla mu kizuua kia kufundisa. Jezú anga u kala mù tongolola kia mu bhanga athu mu Tembulu. U bhetula mesu, anga u mona jimvuama jala mù ta kitadi mu dizaku dia Tembulu. Anga u mona ue muhatu ua ngadiama uate-mu tumilambongo tuiadi. Anga u zuela, uixi: Kidi, ngi mi ambela, mutudi iú, ua ngadiama, uatemu kiavulu, ene oso ndenge. Mukonda ene a bhana ku kima kia a vudila; o muène-phe ua katula, mu uadiama uê, iu ua bhana ioso ia kexile na-iu ia kúdia. Amukuá bhenhobho, kia kala mu kuta maka mu Tembulu, kioso kia i iudika ni uhete ni matadi ma uabha, ni ima ia bhana-mu mu ku i kembesa; Muène u tanga, uixi: Imʼ iii i muala kumona, izuua íi iza, ia ku i muanga. Bhenhabha ni ditadi dimoxi ngó ki diandu xala-bhu ku thandu dia mukuá à kamba ku di lundumuna. Anga a mu ibhula, exi: Mesene, i bhita tembu iahi, o ima ienhíʼii? Kijimbuete kiahi ki kala-ku, kia-ndu bhita o imʼ iii? Muène anga ua ambela, uixi: Alukenu, ka mi jimbidise. Mukonda a vulu a-ndu kuiza mu dijina diami, exi: Ememuène ngi Kristu, mba exi: Thembu ia zukama kiá. Enu kana-phe ku a kaiela! O ki mu ívua ita ni jimvunda ja ifuẋi, ki mu kale ni kimbuua! Mukonda imíʼii i bhinga i bhita hanji, o dizubhilu-phe ki dizʼê luua. Anga ua ambela dingi, uixi: Kifuẋi kia-ndu di balukila ni kifuẋi kiamukuá. Sobha imoxi i di balukila ni sobha iamukuá. Ku ididi imoxi-mu, oxi iandu tunguta kiavulu; ku ididi iamukuá ku bhita jinzala ni mabhebhu. Ku kala madiuanu ma kuatesa uôma, athu a kà mona ijimbuete ni isumua iònene ku diulu. Kioso-phe ima iíi kilua i bhita, enu a-nda ku mi kuata, a-nda ku mi zukutisa. A kà mi bheka mu malombe, phala ku mi fundisa ni ku mi takula mu jikaleia. A mi ambata bhu pholo ia enexi ni jinguvulu, mukonda dia dijina diami. Ima iíi ia-nda ku bhita, phala mu tene kukala mu jimbangi. Tetulukenu-phe mu miẋima ienu, kana ngó kudianga kuxinganeka kioso ki mu vutula. Mukonda eme ngi mi bhana dikanu dia kuzuela ni kuijiia kua kuila jinguma jenu joso ki ji tena ku mi lua phata, mba ku mi belesa. Katé ni adienu, ni jiphange, ni jindandu, ni makamba, ene muene a-nda ku mi bhakula phala ku mi kuika mu ʼaleia. Amoxi-moxi mudienu a-nda ku a jibha. Athu oso muene a-nda ku mi zemba, mukonda diami. Kana lundemba-phe ngó ku mútue uenu lu texika. Mu kukolokota kuenu, muene mu mua-ndu muena o mienhu ienu. Jezú anga uamba dingi, uixi: Ki mu mona-phe Jeluzaleme a i kondoloka ni ifuẋi ia masoladi, ijiienu-kiu kuma kubuika kuê kua zukama. Kienhókio oso a kala mu Judeia, a lengele ku milundu. Oso-phe a kala mu ʼaxaxe ka mbonge, a tunde-mu. Oso a kala ku matutu, kaie-mu dingi. Kuma ioio iandu kala Izuua ia Kaxtiku. Mu izuʼomo muene mua-nda kubhitisa ima ioso iòsoneke mu Mikanda Ikôla. Lamba dia ahatu oso emita, mba amuisa tuana tua uisu, mu izuua ioio! Mukonda kua-ndu kala kutata kuavulu mʼoxi ioso, ni njinda ia Nzambi ku thandu dia mundu iú. Mundu anda kubuila ku mazu a xibhata; amukuá kuia ku ubhika mu jixi joso. Jeluzaleme-phe ia kà xala mu ku i titidila kuala akua jixi jengi, a kambe kuijiia Nzambi, katé kia kà bhua o thembu ia akua jixi jengi. Muène hé u zuela dingi, uixi: Kua-ndu kala isuma ku dikumbi, ni ku mbeji ni ku jithéthembua. O mu ngongo ifuẋi ia kà di kuata mukondo, i kala mu jiphata mukonda dia kavanza ni kuzuma kua kalunga ni mabhuku mê. Mu ngongo ioso o mala ma-nda kuambuka ni uôma, mu kubanza o ima ia-ndu bhita. Mukonda katé ni jinguzu ja maúlu ja-ndu tunguta! Kumbi diná a-ndu mona Monʼ a Muthu iú uijiia mu dituta, ni kusuina ni ungana uònene! Imʼ iii ki ia-ndu mateka kubhita, talenu bhulu, mu bhetuke mítue, kuma o kubhindumuka kuenu kua bhixila. Jezú anga ua ambela o kifika, uixi: Talenu o mufiku ni mixi ioso kiá. O ki mu i mona íi i mateka kusabhuluka, mu kʼ ijiia mu konda ienu kuma o mvula ia zukama. Kiene kimoxi enu uenu, ki mu mona imʼíi ia-la kubhita kiá, ijiienu-kiu kuma o Utuminu ua Nzambi ua zukama. Ngi mi ambela kidi: Muiji iú uala ku muenhu ki u bhue-ku, katé ki bhita ima ioso iíi. O diulu ni oxi di bhue-ku, o maka mami-phe ki ma kà bhua. Mu ku zubha, Jezú uixi: Alukenu-phe, ki mu di jimbe! Miẋima ienu ni i biluke ia neme ni kúdia jifesa, ni kunua uhôlua, ni makubhindama ma muenhu iú, kizuua kiókio ni ki mi tukumuise kala mubhetu. Mukonda kizuua kiki, kiene ki kia-nda kuiza kala mubhetu ku thandu dia oso a tungu mu ngongo. Uila kiki, di langienu-phe ithangana ioso, ni kudionda mu kusamba, phala mu tene kubhuluka ku ima ioso iíi, ni kuimana nzànza bhu pholo ia Monʼa Muthu. Mu muanha Jezú u kala mù longa mu Tembulu izuua ioso. Maji o mu usuku uia ku kanga, hé u kala ku mulundu a uixana ua Midiva, katé ki kukia. Athu oso anga a di meneka jinga, mu Tembulu, mu ku mu ívua. Kienhókio o Fesa ia Jimbolo ja kamba kithûthume, a ixana ue Phasu, ia zukama. O makota ma jinganga, ni asoneki, anga a kala mù sota ndunge ia kujibha Jezú, mukonda ala ni uôma ua mundu. Satana anga u bokona mu mukutu ua Juda, a mu ixana mukua Kadiota, ua tokala mu kuinhi ni kiiadi. Bhenhobho Juda anga uia, u zuela ni makota ma jinganga ni ji kabhitangu, kioso kia tena kubhana Jezú bhu maku mâ. Ene anga a sanguluka, hé ata-nê kikutu kia ku mu bhana kitadi. Juda muene u xikana, anga u kala mù sota o kithangana kia ku mu bhakula sé kavanza. Anga kizuua kia Fesa ia Jimbolo ja Kamba Kithûthume ki bhixila. Kioso o Jijudé kia kexile mu kujibha o tumbudi tua kuimununa o Phasu, Jezú anga u tuma Phetele ni Nzuá, uixi: Ndenu kà iudikienu o Phasu nda tu i die. Ene a mu ibhudisa, exi: Uandala tu i iudikila kuebhi? Muène ua ambela, uixi: Ki muandu bokona mu mbanza, mua kà takana ni diiala uambata disanga dia menha. Muenhó muène mu mu kaiela katé mʼonzo muoso mua kà bokona. Enu anga mua kʼambela mukua ʼnzu iê, muixi: Mesene ua tumu ku kuambela, kuila; Inzu ia usonhi iebhi? Ngi dile-mu o Phasu ni jixibulu jami. Muène-phe ua kà mʼidikisa sala iònene, ia thandu, muòiudike kiá. Mua kà i bhangela muenhomo. Ene anga aia mu mbonge, a sanga kioso kia ambelele Muène. Kienhókio anga a iudika o Phasu. Kutula bhu ola Jezú u xikama ku meza, kumoxi ni Jipoxolo. Anga ua ambela, uixi: Nga Seme ni vondadi iavulu kúdia o Phasu iíi ni enu, kiosuʼ iki kiluua ngi mateka kubhita ni jingongo ji nga-nda kumona! Mukonda ngi mi ambela kuila, o Seialu ia Phasu ki nga-nda ku i dia dingi, katé kia i kumbidila mu Utuminu ua Nzambi. Anga u tambula o kopho, o kia zubha kusakidila Nzambi, uixi: Tambulenu iíi, mu i uane mudienu. Mukonda eme ngi mi ambela: Tunde lelu, eme ki ngi-nu dingi ku ibundu ia muvide, katé kʼiza o Utuminu ua Nzambi. Anga u katula o mbolo, u sakidila Nzambi, anga u i uana, u i bhana o maxibulu, uixi: Iú uene o mukutu uami, [uòbhane mukonda dienu. Bhangenu jinga kienhiki mu ku ngi banza eme. Ni kopho ue kiene kimoxi, kia zubha o kuseiala, uixi: Dikáu didi, kiene o Kikutu kiòbhe bhukaẋi ka Nzambi ni athu, kiòkolese ni manhinga mami, manda kubhubha mukonda dienu.] Talenu-phe, lúkuaku lua ió uoso ua-nda ku ngi bhana ku jinguma, luala kumoxi ni eme ku meza! Kuma o Monʼ a Muthu iu uʼió mu kúfua kala kia mu lekelela Nzambi. Muthu ió-phe lamba diê, uoso ua-ndu mu bhana ku jinguma! Anga a kuata ku dʼibhudisa, mba mukua-hi mudiâ ua-ndu bhanga kiki. Maxibulu anga a kuata phata ia dikota mudiâ, mba nanhi ua tokala kukala o dikota. Jezú anga ua ambela, uixi: Jisobha ja matumbu, ku mundu iú, jene mu ku a bhikisa; oso jinguvulu, a a tumina a ela, exi: Abhanduludi a Ifuẋi. Enu-phe mudienu, ki kiene ki ki kala. Mudienu uoso ua beta o ukota, a kale kala muène o ndenge; o uoso u tumina, a kale kala muène ala ku mu tumina. Mukonda nanhi ua beta o ukota? Iú ua xikama ku meza, inga iú ua mu xibhidila? Ua xikama ku meza, ki muène kota? Eme-phe ngala mu ʼaxaxe kenu, kala muthu ua kuxibhidila. Enu-phe, enʼuenu mua xala ni eme mu kuxikamena o jiphaxi jami. Mu kienhiki, nga mi bhana o ungana ua kutumina, kala eme ue kia ngi bhana-u Tata iami. Phala enu uenu mu-die, mu-nue, ku meza mami mu Utuminu uami, hé mua kà xikama ue ku iandu, phala mu fundise o kuinhi dia miji ni iiadi ia Izalaiele. Ngana uixi dingi: Ximá, Ximá, ivua kiambote: Satana ua mi binghi mbé ni a mi lole. Muène ua-nda ku mi bhiata mukuâ ni kidimakaji kia bhiata o tiliku mu ku i uanununa ni ibhiate. Eme-phe nga ku diondela, Ximá, phala o kuxikana kué ki kúbhue ni ku lémbue. Eie-phe, hinu ki u vutuka dingi kokuami, kolokotesa jiphange jé. Phetele-phe, uixi: Ngana, eme ngala polondo kuia ni eie, ni mu, aleia, ni ku ʼalunga. Jezú u mu vutuila, uixi: Ngi kuambela, Phetele, kuma lelu muene o dikolombolo ki dia-ndu kokola, katé eie ua ngi di tunu lutatu, kuma kua ngʼijiia. Kienhókio Jezú uixi dingi: Eme ki nga mi katuile sé hutu, sé mbuenge, sé jisabhatu, mua tatele ni kima? Exi; Kana. Muène-phe ua ambela, uixi: Kikiphe uoso uala ni hutu ni mbuenge ue, a i ambate. O uoso ue ua kambe o mukuale, a sumbise o dibeka diê ni a u sumbe. Mukonda ngi mi ambela, kima kiosonekeʼ okio mu Mikanda Ikôla, kia bhingi ki bhita muene, kuma exi: Muène a mu bundu kumoxi ni ingumba. Eme-phe, ngi mi ambela kuma, ima ioso iíi ia bhingi ngi bhita na-iu, mbata iene ioso ia ngi tokala, iòsoneke, ia-nda ku di kumbidila. Maxibulu mê, exi: Ngana, jixibhata jiiadi jiji. Uixi: Kuabhu! Jezú anga u tunda, uia ku mulundu ua Midiva, kala kiene kubhanga. O jixibulu ue ja mu kaiela. Kia zubha ku bhixila bhu kididi kia solo, ua ambela, uixi: Sambenu, phala ki mu di bhale mu tendasá. Anga u axa kadikanga ngó ka kuila ditadi u di takula-bhu. U fukama, anga u kala mù samba, uixi: Tata, eie se ua ki andala, dikáu dia phaxi dienhidi, ngi katule-diu. Maji-phe ki ngindi kuamba o vondadi iami iene i bhita, ki kale ngó o vondadi ié. [ Anga bhu mu tukulukila anju ia tundu mu diulu, hé i mu suinisa. Malamba mê anga u kumbama na-u, anga u samba dingi ni nguzu. O suualu iê anga i biluka kala matoxi ma makota ma manhinga, ma-la kuenda ni kumbomba bhoxi.] O kia balumuka mu kusamba, uiza bhuala o jixibulu, u a sanga aii ku kilu ni mukondo uònene, anga ua ambela, uixi: Enu-phe mua zekela-hi? Balumukenu, mu sambe, phala ki mu di bhale mu tendasá. Jezú muène kia kexi hanji mù zuela, bhenhabha bhu tukuluka kifuẋi kia athu, ni xibulu iê imoxi a mu ixana Juda, ua a tuamenena. Juda muenhú, umoxi ku kuinhi ni kiiadi, anga u zukama kua Jezú phala ku mu bejala. Jezú-phe, u muambela, uixi: Juda, kífua Monʼa Muthu u mu bhakula ni beju? Maxibulu ala kumoxi ni Jezú, kia mono kia-nda ku mu bhanga, exi: Ngana, o iá tu a kaia ni jixibhata jetu? Xibulu imoxi anga u kuama mubhika ua dikota dia jinganga, u mu batula o dítui dia kadilu. Maji Jezú ua a vutuila, uixi: Ambulenu, kuabhu! Anga u babata o dítui dia diialʼodio, hé u mu ilula. Jezú anga u ambela o makota ma jinganga, ni ji kabhitangu ja pudíxa ia Tembulu, ni adiakime a Jijudé, eza ku mu kuata, uixi: Kifua enu mua tundu ni jixibhata ni jihunha phala ku ngi kuata kala ngi kifumbe? Izuua ioso, eme i nga kexile kumoxi ni enu mu Tembulu, enu ki mu ngi tula maku. Maji o didi, kumbi dienu kiá, ni dia kusuina kua kitombe. Jezú anga a mu kuika, hé aia-nê, a mu bheka ku onzo ia dikota dia jinganga. Phetele anga u kaiela, ua xala dikanga ku dima. O kia uika túbhia mu ʼaxaxi ka lumbu, anga enhoso a xikama kumoxi mu kuota, Phetele ue u xikama-nâ. Anga bhu kala kahatu ka mu mono, ua xikama bhu túbhia, anga u mu tonginina kiambote, ua muixi sûi, uixi: Muenhú ue ua kexile mú kuenda ni Jezú. Phetele anga u di tuna, uixi: Muenió, eme ki nga muijiia, muhatu-a kime! Kubhanga kithangana, diiala dimoxi ue ua mu mono, uixi: Eie ue ua tokala-nâ. Phetele uixi: Èhé, ialʼé! Eme ki ngi tokala mudiâ. Ki bhua bhiti dingi ola, muthu uamukuá u jijila dingi ku ki zuela, uixi: Kidi muene! Muenhú ua kexile-nê, mukonda mukua Ngalileia. Phetele-phe, uixi: Èhé! Eie ialʼé, eme ki nga kʼijiia kioso ki ua mu zuela! Kindala kienhokio-phe, kioso ki ala hanji mú zuela, dikolombolo di kokola. Bhenhobho Ngana anga u biluka, hé u ta mesu kua Phetele ni ku mu tonginina. Phetele anga u lembalala o maka ma Jezú, kia mu ambela, uixi: Dikolombolo ki dia-ndu kokola lelu, katé eie ua ngi di tunu lutatu. Bhenhobho Phetele anga u tunda bhu kanga, hé u ẋikujuka ni kudila. Mala iá a kuata Jezú, anga a kala ku mu bhanga kasèkelu, a mu beta. Anga a mu futa o mesu, a mu ibhula, exi: Sakela, mba mukua-hi ua ku beta. Anga a mu âmba dingi ima iavulu ia malebhu. Ki kuákie-phe, o Kionge kia jitata joso ja mundu ki bhongoloka, ni makota ma jinganga, ni asoneki, muène anga a tuma ku mu bheka bhu ʼaxaxe-kâ. Anga a mu ibhula, exi: Se eie-muène u Kristu, tu ambele. Muène-phe ua ambela, uixi: Né nga mi ambela, kuila eme-muène, enu ki mu xikina. Se ngi mʼibhudisa, ki mu xikina ku ngi vutuila, mba mu ngi jituna. Maji tunde lelu kiá, Monʼ a Muthu ua-ndu xikama ku madilu ma Nzambi Uatena Ioso. Bhenhobho anga ene oso muene a zuela, exi: Mbebhu eie u Monʼa Nzambi muene? Muène ua ambela, uixi: Kidi kiene, enuʼenu mua ki tange. Ene anga exi: Umbangi uahi dingi, u tua bhindamena? Etu-ene tua kivu mu kanu diê! Mundu uâ uoso anga a balumuka, hé aia ku mu bheka kua Pilatu. O kuenhoko anga a kuata ku mu tatela, exi: Muthu iú tua mu kuata ni kufunhisa o kifuẋi kia mundu uetu. Uala ku fudisa athu kubhana lubhaku lua Sézalu, uixi: Eme-muène ngi Kristu, ngi muenexi. Pilatu anga u mu ibhula, uixi: Eiemuène u muenexiʼ a Jijudé? Muène u mu vutila, uixi: Eʼ muène ua ki ambe. Pilatu anga uambela o makota ma jinganga, ni kifuẋi kia athu ala-bhu, uixi: Muthu iú ki nga mu mono ni kituxi ki tokala ku mu êlesa. Ene-phe a jiza dingi kiavulu, exi: Muène uala ku balukisa mundu mu Judeia ioso. Uandekela tunde ku Ngalileia, o kiki iú kunu. Pilatu ki evu kiki, uibhula, uixi: O diialʼidi, mbé mukua Ngalileia? O ki evu kuma Jezú ua tokala mu sengu ia usobha ua Helode, u tuma ku mu bheka kua Helode, kuma muène ua kexile mu Jeluzaleme mu izuua ienhoio. Helode-phe kia mono Jezú, u sanguluka kiavulu, mukonda uandeka okulu ni kuinda ku mu mona, kuma uévua jinga o fuma iê. Anga u fika kuma ua-nda kumona kipha kioso-kioso, jezú kia bhanga. Anga u kala mu ku mu ibhudisa maka mavulu. Muène-phe ka mu vutuila kima. Makota ma jinganga ni jimesene ja Kitumu emana bhenhobho, a suina ni ku mu tatela ima iavulu ia nguzu. Helode-phe ni masoladi mê, hé a mu tobhesa, a mu bhanga kasèkelu, a mu zuika izuatu ia kukemba, hé a mu vutula dingi kua Pilatu. Kizuua kienhókio Helode ni Pilatu a kuata dingi ukamba, kuma bhua kexile hanji unguma mudiâ. Pilatu anga u bhongolola dingi makota ma jinganga, ni afundixi, ni akua-diembu, uixi: Enu mua ngi bhekela diiala didi, muexi mukua kufunhisa o mundu. Eme-phe nga mu tokuesa bhu pholo ienu, maji ki ngi mu mono ni kikuma mu ima ioso i mua mu tatela. Katé ni Helode, kuma ka mu sange ni kikuma, ua mu vutula dingi ko-kuami. Mukonda dia kiki, kia lomboloka kuila muthu iú, kituxi-phe kia tokala ku mu jibha, ki ki moneka. Nga-nda ku mu betesa-phe hanji, anga ngi mueha, nʼ aiê. [ Mukonda Pilatu muene, uene mù kuila mu fesa u a jituina pelezu imoxi.] Bhenhobho ene oso-phe a di kola kumoxi, exi: Iú a mu jibhe! U tu ehela Balaba! (O Balaba-phe muthu a mu te mu ʼaleia mukonda dia kukituka mu mbonge, ni kuta kijibha.) Pilatu anga ua a zuelesa dingi, mukonda ua mesena kueha Jezú. Ene-phe a di kola dingi, exi: A mu te ku dikulusu! A mu te ku dikulusu! Pilatu anga ua ambela lua katatu, uixi: Phala-hi! Kima kiahi kiaiibha kia bhange uenhú? Ki ngi mu mono ni kituxi ki tokala ku mu jibha! Nganda ku tuma ku mu betesa, hé ngi mueha. Ene-phe a jiji ni kukola mu kubhinga ni mázui ma suina, kuma a mu te ku dikulusu. Mázui mâ anga ma lenda. Pilatu anga u batula kuma, a mu bhange kioso ki andala ene. Anga ueha iú a mu tele mu ʼaleia mukonda dia kubaluka ni kujibha, kuma muène a mu bhingi. O Jezú u mu bhana mu ku mu bhanga o vondadi jâ. Bhenhobho Jezú hé a mu ambata. O kia kala mu kuia-nê, a kuata-bhu muthu, Ximá, mukua Silene, ua mu tunda ku tutu. Anga a mu tuika o dikulusu, phala ku di ambata ku dima dia Jezú. Anga ku mu kaiela kifuẋi kiavulu S kia athu. Mu kifuẋi hé mu kala ni ahatu a kuata ku mu dila, ni kubhana jingololo. Jezú anga u bilukila kuala ahatu, uixi: Enu mu anʼa ahatu a Jeluzaleme, ki mu ngi dile Eme! Di didienu enʼ uenu, ni anʼ enu! Kuma kù kuiza izuua, anda kuila: Azediua ahatu a jimbaku, ni mavumu ma kambe kuimita, ni mele ma kambe kuamuisa! Kithangana kì kiza, athu a kà mateka kuambela o milundu, exi: Tu lundumukinienu. À kambela milundu iofele, exi: Tu vunginienu. Mbata se a bhanga kiki ku muxi ua uisu, a kà bhanga kiebhi ku muxi ua kukuta? Anga ambata ue kumoxi ni Jezú, kiiadi kiamukuá, akexile imbokoto, phala ku a jibhila kumoxi ni muène. Kia bhixila bhu kididi a kixana Kibholongonho, bhene bhua mu phaphela ku dikulusu ni muène ni imbokoto, kimoxi ku madilu mê, o kiamukuá ku kiasu. Jezú-phe uixi: Tata, athu iá a loloke. Mukonda kejiia kioso kiala kubhanga! Ene anga a uana izuatu iê ni ku i tela jisorte. Kifuẋi bhenhobho kiemana ni kutala. Afundixi anga a kala mu ku mu olela ni ku mu lalula, exi: Ua kexi mu kubhulula athu. A di bhulule-ze muène, se muène muene o Kristu a mu sola kua Nzambi. Masoladi ue ma mu tobhesa. A mu zukama, hé a mu idikiza vindangele kala anda ku mu bhana-iu, exi: Se eʼmuène u muenexi ua Jijudé, di bhulule! Ku thandu dia mútue uê, kukala kadibaia kòsoneke: Muenʼiú Muenexi ua Jijudé. O ifumbe ue a i nhengeneka bhenhabha; bhu kala kimoxi ki mu lebhula, uixi: Abha kʼeie muène u Kristu? Di bhulule hanji, ni etu uetu. Kifumbe kiamukuá-phe u mu bazela, uixi: Kífua, eie kuala ni uôma ua Nzambi? Ua fika kuila eie ua-lu fua ue kalunga kene kamoxi ni muène? Etu mu kidi, o hadi ietu ia tu tokala muene, mukonda a tu bhange kia fuama mu ikuma ietu, muthu iú-phe, ka bha nge kima kiaiibha! Uixi dingi: Jezú, ngi lembalale, hádia ki uiza ku Usobha mu Utuminu ué. Jezú anga u mu ambela, uixi: Kidi ngi kuambela: Lelu muene ua kà kala ni eme ku kididi kiambote mu Palaízu ia Nzambi. Kienhiki kuila kua kambe kiá ngó kubhixila mu ola ia mediia, o dikumbi dia lémbua kumuika, anga mʼoxi ioso muiza kitombe katé mu ola ia katatu, ku kièmba. O mvéu mu Tembulu, anga i tanduka mu ʼaxaxe. Bhenhobho Jezú anga u di kola ni dízui dia suina, uixi: Tata, nzumbi iami nga i bhana bhu maku mé. Ki a zubha ku ki zuela, anga u batuka o muenhu. Kabhitangu ka kilômbo kia akua Loma, kia mono kioso kia bhiti, ua ximana Nzambi, uixi: Kidi kiene, muenhú ua kexi muthu uaiuka. Kifuẋi kioso ue kia bhongoloka mu kutala, kia zubha kumona ioso ia bhiti, lamba dia a kuata, a muangana ni ku di bunda bhu jithulu. O makambʼoso a Jezú, ni ahatu a mu kaiela tunde mu Ngalileia, emana bhenhobho mu kanga, ni kutala o ima ioso iíi. Anga kuiza muthu, dijina diê Zuze, muadiakime ua tokala mu Kionge kia Jitata, muthu uambote, uaiuka. Muène ue ka xikanene ni akuá mu kikutu kia tele, ni ioso ia bhange. Muène mukua Limateia, sanzala ia Judeia, uala mù kinga o Utuminu ua Nzambi. Muthu iú anga uia kua Pilatu, u bhinga o mukutu ua jezú. Kia zubha ku u katula ku dikulusu, u u futa mu dilasola dia linhu, anga u mu tula mu mbila iòjikule mu ditadi dia kolo. O mu mbilʼ oio ka tediâ-mu luua muthu, tunde kia i jikula. Kienhokio-phe kizuua kia sesa, kia kuidika o Phasu, o kia Sábhalu ue kí mateka kiá kúkia. Ni ahatu a tundile-nê ku Ngalileia, a kaiela Zuze, anga a tala o mbila, ni kioso kia bhake-mu o mukutu ua Jezú. Anga a vutuka ku bhata, hé a iudika ima ia uabha o mazumba phala o mukutu ua Jezú. Kia Sábhalu anga a ki nhoha, kala kia tumu o kijila. Kia lumingu-phe, o kizuua kiadianga kia semana, mu kafukufuku, eza bhu mbila mù bheka o ima ia mazumba ia iudika. Anga a sanga ditadi diòkundumune kiá, dia xitile ku mbila. Anga a bokona, o mukutu-phe ua Ngana Jezú ka u sange-mu. Bhenhobho-phe, ni kia kuxinganeka ka ki mono! O kioso kia bhuuama mukonda dia kienhiki, a tukumuka mala kiiadi emana bhu mbandu iâ, o izuatu iâ i benha. O ahatu anga a kala ni uôma, hé a bhetama jipholo bhoxi. Mala iá-phe a ambela, exi: Mua-lu sotela-hi o muthu ua muenhu, mu ʼaxaxe ka afi? Muène kala dingi bhabha, ua fukunuka! Lembalalenu kia mi ambelele Muène, kia kexile hanji mu Ngalileia, uixi: Monʼ a Muthu ua bhingi ku mu thelekala bhu maku ma akua ituxi, ni ku mu phaphela ku dikulusu, ni kufukunuka mu kizuua kia katatu. Bhenhobho ahatu anga a lembalala o maka mê. Anga a tunda bhu mbila, eza ku kuinhi dia xibulu ni imoxi, ni akuâ ene oso, hé a a tangela ima ioso iíi. Ahatu a mono o imʼiíi, Madiia dia Manda, ni Nzuana, ni Madiia manhiʼ a Tiiaku. Enhá ni ahatu amukuá aia-nâ kumoxi, ene a tangela o jipoxolo imʼiíi. Ene-phe, makʼ ama, a ma fika kuma masambi-sambi, ka ma xikana. [ Phetele-phe u balumuka, hé uia ni kulenga katé bhu mbila. Anga u bhetama, u zongola mu mbila, u mona ngó o malasola ma xala bhoxi, anga u vutuka ku bhata, ua diuana kioso kia bhiti.] Kizuua kieneʼokio, xibulu jiiadi ji kala mu kuia ku sanzala a ixana Emaú. Dikanga diê, kutunda mu Jeluzaleme, makuinhi-a-samanu a jitádiu, (kuinhi dia Kilómetulu). Mu njila anga a kala mu ku di kunda maka ma ima ioso iíi ia bhiti. Kioso-phe ki ala ku di kunda, ni ku dibhudisa, Jezú muène u a zukama, hé u kala mù kuendela-nâ kumoxi. Ene-phe a mu monuʼâ muene, maji o mesu mâ mòxite hanji phala ka mu ijiie. Jezú muene ua ebhudisa, uixi: Maka mahiʼ ama, u muala kuia ni ku di kunda mu njila? Ene anga emana, a di suuata o jipholo. Mukuá dijina diê Keleiofa, u mu kumbulula, uixi: Kífua eie-muène ngó ubheka ué, ua-lu nhungana mu Jeluzaleme, ua kambe o kuijiia ima ia bhitila-mu mu izuua ienhiíʼii? Muène uixi: Ima iahi? Ene a mu ambela, exi: Ima ia tokala kua Jezú dia mukua Nazalé. Muthu ió ua kexile polofeta i kôla ni mu ikalakalu, ni mu maka, bhu pholo ia Nzambi, ni bhu pholo ia mundu. Ni kioso kia mu bhange o makota ma jinganga, ni jixefe jetu, a mu thelekala phala ku mu jibha, iá a mu phaphela ku dikulusu. Etu-phe tua kexi ku dielela tuixi, Muène kiá ua-ndu bhandulula o mundu uetu ua Izalaiele! Euá, ima ioso iíi, lelu tatu kizuua tunde ki ia bhiti. Kua dite dingi ahatu amoxi mudietu, a tu di uanesa, kuma a di menekene bhu mbila; maji ka sangele mukutu uê, a vutuka ni kuzuela kuma, bhua a tukulukila jianju jedi kuma muène uala ni muenhu. Athu amukuá mudietu ue, ele bhu mbila, a sange kuila kidi kia zuela o ahatu. Maji Jezú muène-phe ka mu mono. Muène anga ua ambela, uixi: Enu tata, mua xiti kinène mu thulu, enu mua kokoloka muẋima mu kuxikana ima ioso ia zuela o misèsedi! Kifua ki kia tokalele muene kuila Kristu nʼa bhite ni jingonjuʼojo, ni a tambule kiua o Ungana uê uoso kua Nzambi? Anga ua andekela ku madivulu a Mozé, hé u bhita mu madivulu a jipolofeta joso, ni ku a jimbuila ima ioso iòsoneke mu Mikanda Ikôla ia Nzambi, ia mu tokalele muène. Anga a zukama bhu sanzala bhu ala kuia; Jezú muène anga uila kala ua-nda kusomboka. Ene-phe a mu jijila, exi: Xala bhabha ni etu; mukonda ngoloxi ieza, o kumbi dia lèmbe kiá. Muène anga u bokona phala kuxala-nâ. Kia zubha-phe kuxikama ni ene ku meza, muène u tambula o mbolo, hé u sakidila Nzambi. Anga u i bukula, u a bhana-iu. Bhenhobho mesu mâ anga ma jikuka, a mu ijiia kuila Jezú. Muène-phe anga u jimuka ku mesu mâ. Anga a di ambela mudiâ, exi: Manhi kiene o miẋima ki ia kexile mu ku tu lema moxi, muène kia kexi ku tu zuelesa mu njila, ni ku tu jimbuila o maka mòsoneke mu Mikanda ia Ngana?! Anga a balumuka mu ola ienhoio, a vutuka ku Jeluzaleme, hé a sanga o kuinhi dia xibulu ni imoxi a bhongoloka, ni amukuá aia-nâ kumoxi, ala mù zuela, exi: Kidi kiene, Ngana ua fukunuka! Ua tukulukila Ximá! Ene ua anga a a kundila ioso ia bhiti na-iu mu njila, ni kioso ene Ngana Jezú kia mu ijidila mu kubukula o mbolo. Ene kioso ki ala mù zuela kiki, Jezú muène u tukulukila bhu ʼaxaxi-kâ, anga ua ambela, uixi: O uembu u kale ni enu. Ene-phe, ni kimbuua, ni kisasu, a fika kuma nzumbi ia mono. Jezú anga ua ambela, uixi: Mukonda diahi, mua sasumuka? Mu kuatela-hi jiphata, mu miẋima ienu? Talenu maku mami ni inama, kuma eme-muène, muene. Ngi babatienu, nda mu mone, phala mu xikane. Kuma o nzumbi ki i kala ni xitu ni ifuba, kala ki muala kumona eme ngala na-iu. [Kia zuela kiki, ua edikiza o maku-mê ni inama.] Ene-phe ki edi hanji ala ni jiphata, mukonda dia madiuanu ni kisambu, muène ua ambela, uixi: Muala-bhu ni kakúdia? Anga a mu bhana kiẋimbu kia mbiji iozuze, ni kisela kia uiki. Anga u i tambula, anga u dia bhu pholo iâ. Anga ua ambela, uixi: Ene o makʼ ami u nga mi ambelele ki nga kexile hanji ni enu, kuma ima ioso ia bhingi i bhita, iòsoneke mu Kitumu kia Mozé, ni mu madivulu a Jipolofeta, ni mu Jisalamu, ia ngi tokala eme. Bhenhobho anga u a jikula o ilunji, mu kutetulukila o kuívua kiambote o Madivulu a Ngana, uixi: Kiene kia soneka, kuma Kristu u tokala u bhita mu jiphaxi, hé u fukunuka ku ʼalunga mu kizuua kia katatu. Ni kuila ue o Njimbu ia kudiela o ituxi, ni ku i tambuila o muloloko, a i fumanese mu dijina diê mu jixi joso, tunde kiá mu Jeluzaleme. Enu-phe mu jimbangi ja ima ienhiʼii. Talenu, nga-nda ku mi tumikisa o kikanenu kia Tata. Xikamenu-phe mu mbanza mumu, katé kia mi zuika ni nguzu i tunda bhulu. Jezú anga u tunda-nâ ku kanga, hé aia katé bhua lulama bhu Betanha. Bhenhobho anga u zangula maku mê, ua a benzela. Kiene-phe ki ala mu ku a benzelʼ iki, u songoloka bhu mbandu iâ, anga a mu zangula katé ku diulu. Ene anga a mu bheza, hé a vutuka mu Jeluzaleme ni kusanguluka kuavulu. Anga a kala jinga izuua ioso mu Tembulu mu kuximana Nzambi. Ku dimatekenu kioso mundu kiluua a u bhanga, ku kala o Diambu; o Diambu anga di kala kua Nzambi; o Diambu muène Nzambi. Kienhiki diene dia kexile ni Nzambi tunde ku dimatekenu. Ima ioso iòbhange, Nzambi ua i bhangela mua muène; kana kima kia bhange Nzambi sé muène. Mua muène mua kala o muenhu; o muenhu anga u kala mukengeji ua athu. Mukengeji u muika mua vundu; o kuvunda-phe nuka kutena ku u jima. Kuejile diiala a mu tumu kuala Nzambi, dijina diê Nzuá. Muène uejile mu kala mbangi ia mukengeji, athu oso nʼa xikanene kua muène. Muène ki muène mukengeji, uejile ngó mù kaia mbangi ia mukengeji. Iú uene mukengeji ua kidi, ueza mu ngongo mu ku muikina athu oso. Muène Diambu ua kexile mu ngongo, o Nzambi mundu ua u bhangela mua muène, maji o mundu-phe ki ua mu ijiia. Uejile ku athuʼê a mu tokala, athuʼê-phe ka mu tambulula. Maji amoxi-mu a mu tambulula, ia a xikana dijina diê; enhá Nzambi ua a bhana o kutena kua kukala anʼê. Ene a di bhange anʼ a Nzambi, kana mu ku a vuala ku xitu ni ku manhinga, kana ku vondadi ia muthu, kale ngó ku vondadi ia Nzambi. O Diambu anga u di bhanga xitu, anga u tunga mu ʼaxaxi ketu, uezala kiadi ni kidi. Etu anga tu mona o unène uê, unène kala ua Mona umoxièlele ua Nzambi. Nzuá u mu kalela mbangi, u di kola, uixi: Ió mùene nga mu tange, ngixi: Muthu iú uiza ku dima diami, maji muène ua ngi tundu, kuma muène ua ngi diangela, mbata ua diangele kiá kukala-ku, kuila eme kiluua a ngi vuala. Ku nzungule ia umvuama ua henda iê, etu oso tua tambula-ku ndumba ia kiadi mu kiadi. Mbata o Kitumu a ki bhelele kua Mozé, o kiadi-phe ni kidi, kiejila kua Jezú Kristu. Kiluua kukala muthu u mona Nzambi. O Mona umoxi-èlele, kuma muène ue Nzambi, uene bhu jihata ja Tata, muene ua tu tukuluila Nzambi. Iú uene umbangi ua Nzuá, kioso Jijudé ku Jeluzaleme ki ja tumine jinganga ni jilevita ku mu ibhudisa, exi: Eie nanhi? Muène ua di tange, ka di tunu, uixi: Eme, ki eme ngi Kristu. Ene anga a mu ibhudisa dingi, exi: Tuila-phe kiebhi? Manhi eie Elija? Uixi: Kana! Ki eme. Exi: Eie polofetʼoio tuene ku mu kinga? Uixi: Kana. Ene-phe a mu ambela dingi, exi: Eie-phe nanhi? Mukonda tua bhindamena o kuijiia ioso i ua mu di xinganeka éʼmuène, phala tua ka vutuile oso a tu tumu. Eie ua di jimbula kiebhi? Muène ua vutuila kala kiambele Izaia dia polofeta, uixi: Eme ngi dízui dia ió u di kola mu ditutu: Iukisenu njila ia Ngana, phala a bhite. Ene a a tumuʼá, a tokala mu jifalizeu. Anga a mu ibhudisa dingi, exi: Ihi-phe ia ku bhangesa kubatizala, se eie, ki eie u Kristu, ki eie Elija, ki eie u polofetʼoio tuene ku mu kinga? Nzuá ua a vutila, uixi: Eme nga batizala ni menha. Maji mu ʼaxaxe kenu-phe muemana muthu, enu ki mu mu ijiia. Muène uala mù kuiza ku dima diami, maji eme ki nga fuama ku mu jituina ngó o lungoji lua haii iê. Imʼiíi ia bhitile mu Betanha, ku sámbua dia Njolodá, kua kexile Nzuá mu kubatizala. Kizuua kia kaiadi Nzuá u mona Jezú uala mù kuiza kua mùene, uixi: Talenu! Muenhó Kambudi ka Nzambi, ka katula o ituxi ia mundu! Muenhú nga mu tange, ngixi: Muthu iú uiza ku dima diami, maji muène ua ngi tundu, kuma muène ua ngi diangela, mbata ua diangele kiá kukala-ku, kuila eme kiluua a ngi vuala! Eme ue ki ngi mu ijidile, maji ngeza mù batizala ni menha phala muène a tukuluke ni a mu ijiie mu Izalaiele. Nzuá anga u bhana umbangi, uixi: Nga mono Nzumbi kutuluka ku diulu kala diembe, anga di tula ku thandu dia muène. Eme-mùene ue ki ngi mu ijidile, maji o Nzambi, uoso-phe ua ngi tumu kubatizala ni menha, muène ua ngʼ ambela, uixi: Uoso uà mu mona, Nzumbi i tuluka mu diulu, anga i mu tula ku thandu diê, muène u batizala ni Nzumbi Ikôla. Eme nga ki mono kiá, kiene ki nga bhela umbangi, kuma muenhú Monʼa Nzambi. Kúkia ni kimene, Nzuá u kala dingi bhenhobho ni jixibulu jê jiiadi. Anga u mona Jezú uala mù bhita, uixi: Talenu! Ió muène o Kambudi ka Nzambi! Jixibulu jiiadiʼji, kia mu ivu kuzuela kiki, a kaiela Jezú. Jezú anga u sakuka, u mona ala ku mu kaiela, anga ua ambela, uixi: Ihi i mua-lu sota? Ene a mu kumbulula, exi: Labi, (Mesene), eie ua tungu kuebhi? Muène, uixi: Zenu mu tale. Anga aia-nê, a sanga bhuoso bhua-lu kala, hé a nanga-nê kumbi dienhódio. Ia kexi kiá ola ia kauana ku kièmba. Ku kiiad ʼiki, evu Nzuá kuzuela, anga a kaiela Jezú, muthu umoxi Mandele, phange ia Ximá Phetele. Muène anga u sota hanji phangʼiê Ximá, u mu ambela, uixi: Etu tua sange Mesiia, (Mu ku di lombolola, uedi tua sange Kristu). Anga u mu bheka kua Jezú. Jezú kia mu tale sûi, uixi: Eie Ximá, monʼ a Jona, tunde lelu a-nda ku ku ixana-phe Kefa. Kúkia ni kimene, Jezú uandala kuia ku Ngalileia. Anga u tuama kusota Felipe, hé u mu ambela, uixi: Ngi kaiele. Felipe muene mukua Betesáida, ku bhata dia Mandele ni Phetele. Felipe anga u sota Natanaiele, u mu ambela, uixi: Etu tua sange muthu ió a mu soneka kua Mozé mu divulu dia Kitumu, iá a mu tange ue mu Mikanda ia jipolofeta. Muène Jezú, mukua Nazalé, monʼ a Zuze. Kuala Natanaiele: Ku Nazalé, ku tena ue kutunda kima kiambote? Felipe ua mu vutuila, uixi: Zá, u tale. Jezú kia mono Natanaiele ua-la mù kuiza ko-kué, uixi: Talenu! Muthu ió mukua Izalaiele ua kidi, moxi diê kene ni kádia! Natanaiele ua mu ambela, uixi: Eie Ngana, ua ngʼ ijidila kuebhi? Kuala Jezú: Eme nga dianga ku ku mona, kioso Felipe ka ku ixana luua, ki ua xikamene moxi a mufiku. Natanaiele ua kumbulula, uixi: Mesene, eie u Monʼ a Nzambi! Eie Ngana, u sobha ia Izalaiele. Kuala Jezú: Mukonda nga ku ambela kuma nga ku muene moxi a mufiku, kiene ki ua xikanena? Eie uandu mona ima ia tundu iíi! Uixi: Eme ngi mi ambela kuila, hinu mu mona diulu dia jikuka, ni ji-anju ja Nzambi ji banda ji kulumuka ku thanduʼ a Monʼ a Muthu. Mu kizuua kia katatu, anga ku bhita ukaza mu Kaná, sanzala ia Ngalileia. Manhiʼ a Jezú anga u kalabhu. Jezú ue a mu ixana ni jixibulu jê, ku fesa ia ukaza. Ki abhu o vinhu-phe, manhiʼa Jezú ua mu ambela, uixi: Ene kala dingi ni vinhu. Jezú ua mu vutuila, uixi: Muhatu, ki ku bhingi eie u ngi longa kioso ki nga fuama o kubhanga. Kumbi diami kiluua di bhixila. Manhiʼ â uambela akua-mbèle, uixi: Muène, kioso kia mi tuma, bhangenu-kiu. Bhenhobho anga bhu kala masanga masamanu ma matadi, mbebhu o kífua kia Jijudé kia ku di sukula. Kala disanga di ambata makuinhi nake mba hama ia jilitulu ja menha. Jezú ua ambela, uixi: Izalesenu masangʼ ama ni menha. Anga a mʼezalesa katé ku mizumbu. Anga ua ambela, uixi: Katulenu-ku tumenha tuofele, ku masanga iá mu tu bhekele o dilemba dia fesa. Anga a mu bhekela. O dilemba dia fesa, kia zubha kulola o menha ma biluka kiá vinhu, kuma ka kʼijiia bhuoso bhu ia tundu, (inda akua-mbèle a teke o menha, ene ngó a kʼijiia), muène uexana nga-iala, uixi: Athu ene mù kuila, a dianga kuta-ku hanji o vinhu ia uabha, se anu kiá kiambote, kuiza kiua ioio iala ndenge mu kuuabha. Eie-phe ua bhake o vinhu ia mbote katé kindala. Jezú ua bhange kidiuanuʼiki, kia dianga, mu Kaná ka Ngalileia. Mu kubhanga kiki, ua tukulula o ungana uê, o jixibulu jê anga ji mu xikana. Jezú kia zubha kubhanga kiki, u kulumuka mu Kafanau, ni muène, ni manhiʼâ, ni jiphange jê, ni jixibulu, anga a bhanga muenhomo tu-izuua. Kienhókio kuila kua kambe ngó tu-izuua Phasu ia Jijudé ia zukama, Jezú u banda mu Jeluzaleme. Anga u sanga mu Tebulu asumbixi a jingombe, ni jimbudi, ni jiphomba, ni akua kutolokala itadi ia mundu, a xikama. Muène anga u bhanga xikote ia jingoji, u a kaiesa ene oso mu Tembulu, kumoxi ni jimbudi, ni jingombe. Anga u muangena bhoxi o itadi ia akua kutolokala, hé u lundula o meza mâ. Asumbixi a jiphomba ua ambela, uixi: Katulenu imʼiíi bhabha! Kana kubhanga inzu ia Tata iami, Kitanda kia uenji. Jixibulu jê anga ji lembalala kuma a ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: O henda i nga kuatela inzu iê, eie u Nzambi, ioha o muẋima uami kala túbhia. Bhenbhobho Jijudé anga ji kuata kuzuela-nê, exi: Eie uidikiza kisuma kiahi, phala ku tu londekesa kuila eie uala ni ungana ua kubhanga imbamba iíi? Jezú ua kumbulula, uixi: Bulenu o Tembulu iíi, eme ngi i tunga dingi mu izuua itatu! Kuala o Jijudé: Makuinhi-a-uana a mivu ni isamanu a bhitile mu kutunga o Tembuluʼ iíi. Eie u i tunga mu izuua itatu? Muène-phe ua tange o tembulu ia mukutu uê-muène. Kia zubha-phe Muène kufukunuka mu afi, jixibulu jê ja lembalala kuma muène kiki ua ki zuelele; anga a xikana o Mikanda Ikôla, iòsoneke, ni maka ma Jezú. Kienhókio Jezú kioso kia kala mu Jeluzaleme, mu fesa ia Phasu, athu avulu a xikana dijina diê, mu kumona o mediuanu-mê mala kubhanga. Maji Jezú-phe muène ka a dielelele, kuma muène uejiia athu oso kiambote. Ka bhingile kuila muthu u tanga mukuâ, mbata muène uejidile kiambote ioso iala kuxinganeka muthu ni muthu. Mu Jifalizeu mu kala diiala a mu ixana Nikodemu, muène dikota dia Jijudé. Muène anga uiza mʼ usuku kua Jezú, hé u mu ambela, uixi: Labi, etu tuejiia kuma eie u mesene ua tundu kua Nzambi, mukonda kana muthu u tena kubhanga idiuanuʼoio, se Nzambi u kamba kukala-nê. Jezú ua mu tambuijila, uixi: Kidi, kidi, ngi ku ambela: Muthu se ua kambe ku mu vuala lua mukuá, ka tena kumona mu Mbanza ia Nzambi. Kuala Nikodemu: Muthu u tena kiebhi ku mu vuala lua mukuá, se ua kuka kiá? Abha u tena kubokona lua kaiadi mu divumu dia manhiʼâ, nʼ a mu vuale lua mukuá? Jezú uixi: Kidi, kidi, ngi ku ambela: Se muthu ua kambe ku mu vuala ku menha ni ku Nzumbi, ka tena kubokona mu Mbanza ia Nzambi. Muthu a mu vuala mu xitu, ku jitata mu xitu; maji o mu nzumbi-phe kikale a mu vuala kua Nzumbi ia Nzambi. Uila kiki ku diuane mukonda nga ku ambela ngixi: Enuʼoso mua bhingi ku mi vuala dingi. Mulenge u bhuselela kuoso ku uandala, eie uívua o kunuma kuê, maji ku tena-phe kuijiia kuoso ku ua tundu, ni kuoso ku uia. Kiene ue ki bhita ni muthu uoso a mu vuala ku Nzumbi. Nikodemu ua mu vutuila, uixi: Imʼiíi i kala kiebhi? Kuala Jezú: Eie u mesene ia Izalaiele imʼiíi kífua ku ijiia? Kidi, kidi, ngi ku ambela: Etu tua-lu zuela i tuejiia, tu jimbula ima i tua mono, maji enu-phe ki mu tambula umbangi uetu. Se ki nga mi ambela ima ia bhoxi, enu ki mu xikana, muandu xikana kiebhi se ngi mi ambela ima ia diulu? Kana-ku dingi muthu ua bandele bhulu, kikale ngó ió ua tundu bhulu, muène Monʼ a Muthu, mukua diulu. Mukuâ ni kia zangula Mozé o nhoka ia ngòndo mu ixi ia isekele, anga u i nhenga ku muxi, ni Monʼ a Muthu kiene ue kia bhingi o ku mu zangula, phala uoso u mu xikana muène, a kale ni muenhu ki uábhua. Mbata Nzambi ua zola o mundu, katé kia suku mu kubhana Monʼ ê umoxi-èlele, phala uoso u mu xikana muène, káfue, maji a kale ni muenhu ki uábhua. Mukonda Nzambi ka tumikisa Monʼ ê mu ngongo mù kuêlesa o mundu, maji ua mu tumikisa mu ku u bhana muenhu. Uoso u xikana o Mona, kʼ êla. Maji uoso ua kambe o ku mu xikana, uêle kiá, mukonda ka xikana o Mona umoxi-èlele ua Nzambi. O kuêla kuenhuku: O mukengeji ueza mu ngongo, maji athu-phe a beta kuzola o kitombe, mukengeji ua a kala ndenge, mukonda ima iâ ia bhanga iaiibha. Mbata oso a bhanga kiaiibha, a zemba mukengeji, keza ku mukengeji phala ima iâ ia bhanga ki i tukuluke ni i moneke ku athu. Maji oso-phe a bhanga o kidi, eza ku mukengeji, phala o mukengeji uidikize ima iâ ia bhanga, kuma mu ku i bhanga a tumaka Nzambi. Kia bhiti imʼiíi Jezú uia, ni jixibulu jê, ku ixi ia Judeia. Anga u kalanâ thembu kuenhoko mù batizala. Nzuá ue u kala mù batizala bhu Enono, bhua zukama ni bhu Salimi, mukonda menha mavulu bhenhobho. Athu anga aia jinga kuenhoko mu ku a batizala. (Mukonda Nzuá kiluua a mu ta muʼaleia). Jixibulu ja Nzuá anga ji kuata phata ni Judé imoxi, mukonda dia ku di bonza. Anga eza kua Nzuá exi: Mesene, muthu ió ua kexile-nê ku sámbua dia Njolodá, eie anga u mu kala mbangi, hanji ua mu lembalala? Talesa, ua-la ku batizala kiá, ene oso ala kuia kua muène! Nzuá ua vutula, uixi: Muthu ka tena kutambula kima, se a kambe ku mu bhana-kiu kuala Nzambi ku diulu. Enʼuenu mu jimbangi jami ki ngʼ ambele, ngixi: Ki eme Kristu, maji a ngi tumu ngó ku mu tuamenena ku pholo iê. Mu ukaza, uoso uala ni dibhanga, muène nga-iala. Dikamba-phe dia ngaiala, ua mu imanena ngó ni ku mu ívua, u sanguluka kiavulu, mukonda dia kuívua dízui dia nga-iala. Eme uami ki ngʼ ívua ioso ia-lu bhita, kuene o kuzediua kuami, kua ngi soko. Kua bhingi muène aie ni kukula, eme ngiie ni kutola. Ió ua tundu bhulu, uala ku thandu dia oso, o ua tundu bhoxi, ua tokala bhoxi, u zuela ima ia bhoxi. Uoso ua tundu bhulu, uala ku thandu dia oso. Muène ioso ia mono, ievu, iene ia zuela, maji kana muthu-phe u tambula o maka ma umbangi uê. Uoso ua tambula o maka ma umbangi uê, ua londekeza kuma Nzambi kidi. Uoso a mu tumu kuala Nzambi, u zuela maka ma Nzambi, kuma muène kia mu bhe o Nzumbi, Nzambi ka mu bhana Nzumbi ni ku i zonga. Tata ua zola o Mona, iu ua tula o ima ioso bhu maku mê. Kala kiki, uoso ua xikana o Mona, uala ni muenhu ki uábhua. Maji uoso ka xikana o Mona, ka kà mona muenhu, kikale o njinda ia Nzambi i xala ku thandu diê katé ku hádia ni hádia. Ngana kia zubha ku kʼijiia kuma jifalizeu a mu ivu ni kubhanga ni kubatizala jixibulu javulu, Nzuá ndenge, (Sumbala Jezú ki muène ua kexile mù batizala, maji o jixibulu jê.) Muène ua xi mu Judeia, anga u vutuka dingi ku Ngalileia. Mu njila kia mu bhingi kubhita mu Samádia. Anga u tula bhu sanzala ia Samádia i exana Sikale, ia zukama ni mábhia ma bhele Jakobo kua monʼ ê Zuze. Bhene bhu kixima kia Jakobo. Jezú kuma ua tundu ni kubhuila mu njila, ua xikama kiki bhu mbanduʼ a kixima. Diene kumbi dia mediia. Muhatu ua mukua Samádia anga uiza mù sunga menha. Jezú ua mu ambela, uixi: Ngi bhane-ku tumenha, ngi-nue, nga ku diondo! (Kuma jixibulu jê jaii mu sanzala mu sumba kúdia.) Muhatu ua mukua Samádia, uixi: Eie u Judé, ua-lu ngi bhinga kiebhi menha a kúnua, eme ngi mukua Samádia? (Muène ua zuela kiki, mukonda akua Judeia ni akua Samadia a di zemba.) Jezú anga u mu vutuila, uixi: Eie se uejidile o ujitu uene mù bhana Nzambi, o ua ku bhingi menha ue, se ua mu ijidile, eie ueji ku mu bhinga muène, nʼa ku bhane menha ma muenhu. Muhatu, uixi: Ngana, eie kuala ni kizenzu kia kusunga na-kiu o menha, kixima kia zongo. O menha ma muenhuʼó, u ma sanga kuebhi? Tatʼetu Jakobo, muène ua tu bhana o kiximʼ iki. Ni muène ni anʼê, ni ibhaku iê, anua jinga o menha mu kixima kienhiki. Kífua eie ua beta kota, o tatʼetu Jakobo ndenge? Kuala Jezú: Uoso u nua menhʼama, u kala dingi ni dinhota. Maji uoso u nua o menha mu ngi mu bhana, nuka a kala dingi ni dinhota. Mukonda menha mu ngi mu bhana, ma-ndu biluka fixi moxi diê, i fuáfua menha ma kalelà-ku ndú ku muenhu ki uábhua. Eme muhatu: Ngana, ngi bhaneku ku menha menhʼama! Phala dinhota ki di ngi kuate dingi, mbé ki ngize jinge bhabha mu kuteka menha. Kuala Jezú: Ndé, ua kʼexane munumiʼê, uize-nê bhabha. Muhatu ua vutula, uixi: Eme ki ngala ni diiala. Eme Jezú: Kidi ki ua zuela, kuma ki ngala ni diiala; Mukonda ua kexile kiá ni mala atanu, o ió uala-nê kindala ki muadi uê. Mu kiki, ua zuela kidi. Muhatu uixi: Kindala, Ngana, nga kuijiia kuila eie u polofeta! Jitata jetu ja bhezela jinga Nzambi ku mulundu kuku, maji enu mu Jijudé muambe kuma kididi kia kubhezela Nzambi, mu Jeluzaleme. Jezú ua mu ambela, uixi: Muhatu ngi xikane. Kumbi dí diza, dia bhingi kuila né ku mulundu kuku, né mu Jeluzaleme, ki muene athu mua bhezela Nzambi. Enu mu akua Samádia, ki mua mu bheza ki mu kʼijiia; maji etu ki tua mu bheza tua kijiia, mukonda o kubhuluka kutunda ku Jijudé. Maji dikumbi dí diza-phe, o diene dia bhixila kiá, dia abhezi a kidi ku bheza Tata mu nzumbi ni mu kidi. Kuma Tata muène uandala abhezi a kala kiki, ni a mu bheze. Nzambi Nzumbi, oso a mu bheza, ki bhinga a mu bheza mu nzumbi ni mu kidi. Muhatu ua mu ambela, uixi: Ngejiia kuma Mexiia ió a mu ixana Kristu, ua-ndu kuiza; hinu se ueza, Mùene u tu jimbuila ima ioso. Kuala Jezú: Eme-muène ngi Kristu, nga-lu zuela ni eie. Kithanganʼokio jixibulu jê ji tula. Anga a diuana ku mu sanga ua-lu zuela ni muhatu. Maji kana muthu-phe uebhula muhatu kuila, eie ua mesena-hi? Mba ene ebhula ngó Jezú, kuila ua-lu zuela-nê maka-hi? Muhatu anga u xa disanga diê, uia mu sanzala, anga u ambela athu a tungu momo, uixi: Zenu mu sange diiala dia ngi tangela ima ioso i nga bhanga jinga. O kuila ki mùene Kristu? Kienhiki, athu avulu anga a tunda mu sanzala, a kala mu kuia kuala Jezú. Kiosuʼiki-phe, jixibulu jê jala ku mu dionda, exi: Mesene, kúdia kuku, diâ hanji kama koso-koso. Muène-phe, uixi: Eme ngala ni kúdia kuami, ki mu kuijiia. Jixibulu anga ji di ambela mudiâ, exi: Abha, sai muthu ua mu bhekela kúdia? Jezú ua ambela, uixi: Kúdia kuami, o kubhanga vondadi ia ió ua ngi tumu, ni kuzubha o kikalakalu kiê kia ngi bhana o kubhanga. Enu ki muala kuila kuma: Idima kua i kambe ngó mbeji jiuana mu kúbhia? Talesenu, nga mi ambela: Bhetulenu mesu, mu tale kiambote mu mábhia, idima iabhi kiá, iala polondo phala ku i bhongolola! Uoso u kalakala, mu kubhongolola u tambula futu, hé u i bhakela o muenhu ki uábhua. Phala mu kienhiki, ni mukuni a jimbutu ni mubhongolodi a idima, a sangulukile kumoxi. Mbata, mu kiki, Sabhu ia zuela kidi, exi: U kuna o jimbutu uengi, o u bhongolola idima uengi. Eme nga mi tumu kubhongolola bhuma ki mu dimi-bhu. Sai akuenu a dimi-bhu enuʼenu mua bhingana kiá ngó mu mábhia ma dimi ene. Mu sanzala ieneʼoio akua Samádia avulu a xikana Jezú, mukonda dia kizuelu kia muhatu ua bhana umbangi, uixi: Muene ua ngi tangela ima ioso i nga bhanga jinga. Ene akua Samádia kia zubha kusanga Jezú, a mu dionda kuxala-nâ. Muène anga u xala-nâ izuua iiadi. Amukuá dingi avulu anga a xikana mukonda dia maka mê. Anga ambela o muhatu, exi: Etu ki tu xikana dingi mukonda ngó dia kizuelu kié. Mbata etuʼene muene tua mu ivu kuzuela kiá. Tua mu ijiia ni kidi kiene, kuma iú muene Mubhuludi a mundu. Kia bhiti izuua iiadʼiíi, Jezú ua katuka dingi bhenhobho, hé u bhixila mu Ngalileia. Sumbala Jezú muene ua ki tange kuma: O polofeta kene ku mu xila mʼoxi iê-muène. O kia bhixila mu Ngalileia, akua Ngalileia a mu tambulula kiambote, mukonda a muene ima ioso ia bhange Jezú mu Jeluzaleme, ku Fesa ia Phasu mukonda ene uâ endele ku fesa. Anga u bhita dingi mu Kaná ka Ngalileia mua kituile o menha vinhu. Kienhokio mu Kaná anga mu kala kota dia muthu, mukua Kafanau, ua tokala ni muenexi, o monʼ ê uala mu kata. Kievu kuila Jezú ua tundu kiá ku Judeia, ueza ku Ngalileia, muène ua mu kane ni ku mu dionda, phala a kulumuke mu Kafanau, nʼ a sake monʼê ua kumbama. Jezú anga u mu ambela, uixi: Enu o kuxikana kuenu, kikale mu mona isunji ia makota ni madiuanu. Dikota dia muenexi, uixi: Ngana, kulumuka lusolo, kiosuʼiki monʼ ami kiluua afua! Kuala Jezú: Ndaié! Monʼê ua di sanze kiá. Muène anga u xikana kizuelu kia Jezú, anga uiê. O kia kala mù kulumuka-phe, abhikʼê a takana-nê mu njila, anga a mu tudila kuma monʼê ua di sanze. Muène anga u a ebhula ola ioso iandeka ku mu sosoloka o kukata. Ene exi: Mazá mu ola ia kamoxi ku kièmba, febele ia mu eha. Tatʼâ anga u tukumuka kuma, iene ola ia mu ambela Jezú, kuila: Monʼê ua disanze. Muène anga u xikana Jezú ni dibhata diê dioso. Kiki, o kidiuanu kia kaiiadi kiabhuʼ iki, kia bhange Jezú mu Ngalileia, kia zubha kutunda ku Judeia. Kia bhiti imʼiíi, ku kala fesa ia Jijudé, Jezú, anga u banda ku Jeluzaleme. Mu Jeluzaleme-phe, bhu mbandu ia Dibhitu dia Jimbudi, bhuala dizanga, a dʼixana mu dimi dia Hebeleu, exi: Betesda mba Betezata. Dizanga dienhidi a di tungila itelembe itanu ia kubokuena. Mu itelembeʼ umu, u sanga bhoxi bhua zeka jihaxi javulu: Ni ifôfo, ni inema, ni jihaxi jamukuá, [ala mù kinga o menha ku di vunza. Mukonda ku jithembu, anju ia kexi mù tuluka mu dizanga, mu kuvunza o menha. Uoso-phe u tuama ku di ta mu menha, ma vunzuka kiki, uiluka ku uhaxi uê uoso-uoso.] Anga bhu kala muthu bhenhobho, uhaxi uê ua bhange na-u kiá makuinhi atatu a mivu ni nake. Jezú kia mu mono uazeka, kia mu ijiia kuma ua kata kiá ukulu, ua mu ibhula, uixi: Eie uandala kuiluka? Haxi ua mu vutuila, uixi: Ki ngala, ngana, ni muthu, u ngi ta mu dizanga, ki vunzuka o menha. Ki ngiia ngi sota kuia-mu, mukuetu ua ngi tuamenena kutuluka-mu. Jezú ua mu ambela, uixi: Balumuka, zangula o hama ié, nda uende. Kithangana kienhókio muthu ueluka, hé u katula hama iê, anga uenda. Kizuua kienhókio, kizuua kia Sábhalu. Jijudé anga jʼambela iú ueluka, exi: Lelu kia Sábhalu. Mu Kitumu kietu, lelu ki kôla kuambata o hama ié. Muène-phe ua a vutuila, uixi: O Diiala ua ngʼilula, muène ua ngʼambela, uixi: Zangula hama ié, nda uende. Ene anga a mu ibhudisa, exi: Mukuahi ua ku ambela, kuila: Zangula hama ié nda uende? Muenhú-phe a mu sake, ka mu ijiia mba mukuahi; mbata Jezú ua jimukina mu kifuxi, kia athu a kexile bhenhobho. Mu kithangana kiengi, Jezú u mu sanga mu Tembulu, anga u mu ambela, uixi: Talesa, eie uelukʼó; ku te dingi kituxi, phala o lamba dia beta ki di ku kuate. Muthu iú anga u tunda-bhu, uia kutangela Jijudé kuma Jezú muène ua mu sake. Mukonda dia kiki, Jijudé ji kala mù zukutisa Jezú, kuma ua bhange ima iíi mu kizuua kia Sábhalu. Jezú-phe ua a vutuila, uixi: Tata iami ua mu kalakala katé kindala; eme uami ngi kalakala. Mukonda dia kiki, Jijudé ji kala ku mu sota dingi ni nguzu ioso phala ku mu jibha; ki mukonda ngó dia kutondala o Sábhalu, maji mukonda ue dia kuixana Nzambi Tata iê, kifua ua di sokesa ni Nzambi. Jezú anga u kuata dingi mù zuela, uixi: Kidi, kidi, ngi mi ambela: Mona ka tena kubhanga kima kʼubheka uê, kala u bhanga ngó ioso ia mona Tata kubhanga. Kuma ioso ima i bhanga Tata, ni Mona u i bhanga kiòmuene. Mbata Tata ua zola o Mona, ua mu idikiza ima iene mù bhanga. Ua-nda ku mu idikiza dingi ue ikalakalu ia tundu iíi, enu ni mu diuane. Mukonda kala Tata kia fukununa afi, hé u a bhana muenhu, kiene ue o Mona u bhana muenhu kua oso a mesena. Tata ka fundisa muthu; maji ua tula o kufundisa bhu maku ma Mona; mbé oso nʼ a xile Mona, kala kia xila Tata. Uoso ua kambe kuxila o Mona, ni Tata ua mu tumu, ka mu xila. Kidi, kidi, ngi mi ambela: Uoso uívua dízui diami, nʼ a xikane ió ua ngi tumu, mùene uala ni muenhu ki uàbhua; ka tena dingi kuêla, maji ua tundu kiá ku ʼalunga, iu bokona ku muenhu. Kidi, kidi, ngi mi ambela: Kumbi dí diza, o diene dia bhixila kiá, dia afi kuívua o dízui dia Monʼ a Nzambi. Oso-phe a dʼivua, a phaphumuka hé a laia. Kala Tata muene, kiedi muène Otho ia muenhu, kiene ue ua bhana Mona kukala ni muenhu moxi, diêmuène. Iu ua bhana Mona o kutena kua kufundisa, mukonda muène Monʼ a Muthu. Mukonda dia kiki, ki mu diuane. Kuma kumbi dí diza, dia oso ala mu jimbila kuívua o dízui diê, ni kutunda-mu. Oso a bhange kiambote, a kà fukunuka mu kutambula o muenhu ki uàbhua. Maji oso a bhange kiaiibha, a kà fukunuka phala ku a êlesa. Jezú anga u kala dingi mu ku a tangela, uixi: Eme kʼ ubheka uami, ki ngi tena kubhanga kima, ki kala ki ngʼívua kua Tata, kiene ki ngi fundisa. O kufundisa kuami-phe kua kidi, mukonda ki nga-lu sota kubhanga vondadi iami, maji o vondadi ia ió ua ngi tumu. Se eme-muene ngi di bhela umbangi, umbangi uami ki ua kidi. Maji sai uengi u ngi bhela umbangi; ngejiia kuma umbangi ua ngi bhela ua kidi. Enu mua tumine kuibhula Nzuá, muène-phe ua mi tangela o kidi. Eme ki ngi bhindamena umbangi ua muthu; maji kiki nga ki zuelela phala enu mu bhuluke. Nzuá ua kexile mukuâ ni kandeia ka uama, ka muika; enu-phe kia mi uabhelele kusanguluka kathangana mu mukengeji uê. Maji eme sai hanji umbangi u ngala na-u, ua tundu o umbangi ua ngi bhela Nzuá—o ikalakalu i ngi bhanga. Mbata o ikalakalu ia ngi bhana Tata kubhanga, iene ia beta ku ngi bhela umbangi, mukonda iene ia mu lombolola kuila o Tata muene ua ngi tumikisa. Ni Tata muene ue ua ngi tumu, uala mbangi iami. Enu kana kizuua ki muevile dízui diê, kiluua mu mona o pholo iê. Ni maka mê, ki ma mi kala moxi dia miẋima ienu, mbata ni muthu a mu katula muène, enu ki mua mu xikana. Enu muene mu kutanga mu madivulu ma Nzambi, mukonda mua fika kusanga muenhomo o muenhu ki uàbhua. O Madivulu enhó, jene-phe jimbangi jami jala ku ngi tanga eme. Enu-phe nguenu kuiza ko-kuami, ni mu tambule o muenhu. Eme ki nga mu sota fuma ku athu. Mukonda enu nga mʼijiia kiambote. Eme nga mono kuma, Nzambi ki mua mu zolo mu kidi moxi dienu. Mbata eme ngeza mu dijina dia Tata iami, enu-phe ki mu ngi tambulula. Se muthu uengi uoso-uoso uiza mu dijina diê-muène, muenhó enu muene mu mu tambulula. Mu tena kiebhi o kuxikana, se enu mu di bhana fuma mudienu, o fuma-phe i tunda ngó kua Nzambi nguenu ku i sota? Ki mu fike kuma eme ngà mi tatela kua Tata. Sai ua kà mi tatela, muene Mozé, mua mu dielela. Mbata se mua xikanene Mozé, mueju ngi xikana ue eme, mukonda muène o ioso ia soneka, ua ngi tumbula eme. Se mua kambe kuxikana ioso ia soneka muène, mu xikana kiebhi o maka mami? Kia bhiti imʼiíi Jezú u zaúka ku sámbua dia kizanga kia Ngalileia (a kʼixana ue kia Tibeliiade). Kifuẋi kiònene anga ki mu kaiela, mukonda a mono madiuanu mê mala mu bhanga ku jihaxi. Jezú anga u banda ku mulundu, anga u xikama kuenhoko ni jixibulu jê. Kienhókio o Phasu, fesa ia Jijudé, ia zukama kiá. Jezú kia bhetula o mesu, iu ua kengelela mu jimbandu jê, ua mono kifuẋi kiavulu kia mu kane, anga uambela Felipe, uixi: Kuebhi ku tu sumba jimbolo, athu oso iá nʼ a kale ni kúdia? (Jezú uambela Filipe, kiki, ku mu tala kioso kia vutula, mukonda Muène uejiia kiá kioso kia-ndu bhanga). Felipe uixi: Jimbolo ja hama jiiadi ja itadi ki ji soko, kala muthu ni a tambule ngó kambandu. Xibulu iê imoxi, Mandele, phangeʼ a Ximá Phetele, uixi: Bhabha bhuala kamunzangala uala ni jimbolo jitanu ni mbiji jiiadi; ji soka-hi-phe ku mundu uosʼú? Jezú uixi: Ambelenu o mundu uoso a xikame bhoxi. (Bhu kididi bhenhobho sai-bhu iangu iavulu.) Anga a xikama; ku midi jitanu ja athu kua kambe ngó mù kutena. Jezú anga u tambula o jimbolo, u sakidila Nzambi, anga u a uanena, oso a xikama. Ua a uanena ue o mbiji anga a dia kioso kia tena, katé ki ekuta. Kia zubha kuikuta, Jezú uambela jixibulu jê, uixi: Nonenu tumbandu tua subhujuka, mbé ki kutexika kima. Ene anga a tu nona. Anga ezalesa kuinhi dia ngalu ni kiiadi, ni tumbandu tua subhujuka ku mbolo jitanu; o athu oso ekuta kiá. Athu kia zubha kumona o kidiuanu kia bhange Jezú, exi: Kidi kiene! Iú muene polofeta a kexi ku mu kinga mu ngongo! Jezú kia mono kuma andala kuiza ku mu ambata mu nguzu ni ku mu bhanga sobha, u tunda-bhu, anga uia ku mulundu kʼ ubheka uê. Kutula mu ngoloxi, jixibulu ji tuluka ku ndùndu ia kizanga. Anga a di longa mu mbáluku, hé a zaúka mu kuia mu Kafanau. Kuma kua vundu kiá, maji Jezú kiluua eza bhuala ene. Anga kuiza kitembu kiavulu, kia a tukumuisa, hé ki bhangesa kuila mabhuku ma di zangula. Ene kia zubha kulemala kiá musanzu ua kilómetro jitanu mba jisamanu, a mona Jezú uala kuenda ku thanduʼ a menha, iú uiza ni kuzukama kua ene. Uôma uavulu anga ua a kuata. Muène-phe, uixi: Eme; ki mu kale ni uòma! Ene anga a mu tambulula mu mbáluku ni kusanguluka, kithangana anga a kuaka bhu kididi bhua kanene kuia. O kifuẋi kia xala ku sámbua dia kizanga, kia mono bhala ngó báluku imoxi iòfele, maji Jezú-phe ka di longele-mu ni jixibulu jê, ene ngó o jixibulu a katuka ubheka uâ, sumbala ki kuákie kuejile jibáluku jamukuá ja tundu mu Tibeliiade, anga ji bhixila bhu kididi bha dile o jimbolo, kia zubha Ngana kusakidila athu kia mono kuma ni Jezú ni jixibulu jê, ene oso kala-bhu, ene a di longa ue mu jibâlukuʼ iji, anga aia mu Kafanau mù sota Jezú. O kia zubha ku mu sanga ku sámbua, a mu ibhula, exi: Mesene, eie kunu ueza-ku kiebhi? Jezú ua a vutuila, uixi: Kidi, kidi, ngi mi ambela: Enu ki mua ngi sotoʼ iki, ki mu ngi sotela mukonda dia kumona idiuanu, maji mukonda dia kúdia jimbolo ni kuikuta. Kana kukalakela o kúdia ku bola, kota o kukalakela kúdia ku nanga katé ku muenhu ki uábhua. Monʼ a Muthu u mi bhana na-ku, mukonda Nzambi Tata ua mu te kidimbu kiê. Ene a mu ambela, exi: Tu bhanga kiebhi, mu kubhanga o ikalakalu ia Nzambi? Kuala Jezú: O kikalakalu kia Nzambi kienhiki, kuila mu xikana ió uoso muène ua mu tumu. Exi: Eie-phe u bhanga kisuma kiahi, phala tu ki mone, ni tu ku xikane? Eie ua-ndu kalakala-hi? Jitata jetu ja dile maná mu ixi ia isekele, kala kia ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: Muène ua a bhana o mbolo ia diulu, phala kúdia kuâ. Kuala Jezú: Kidi, kidi, ngi mi ambela: Mozé ki muene ua mi bhana o mbolo ia diulu; maji Tata iami u mi bhana o mbolo ia diulu, ia kidi. Mukonda o mbolo ia bhana Nzambi, iene ia tuluka mu diulu, i bhana mundu o muenhu. Ene a mu ambela, exi: Ngana tu bhane jinge o mbolo ienhíʼii. Jezú ua ambela, uixi: Eme ngi mbolo ia muenhu. Uoso uiza ko-kuami, kà kala dingi ni nzala, o uoso u ngi xikana eme, kà kala dingi ni dinhota. Nga mi ambela-phe kiá, kuma enu ki mua ngi xikana, sumbala enu mua ngi mono. Oso a ngi bhana kuala Tata, a-ndu kuiza ko-kuami. Uoso-phe ueza ko-kuami, eme ki ngi mu texi, lémbua! Mbata eme nga tuluka mu diulu, kana mu kubhanga o vondadi iami, maji mu kubhanga vondadi ia ió uoso ua ngi tumu. O vondadi-phe ia ió uoso ua ngi tumu, i ngi bhanga, ienhíʼii: Kuila oso muène ua ngi bhana-nâ, ki bhu ngi jimbile umoxi ngó, kikale oso ngʼ a fukununa mu kizuua kia kà suka-ku. Mbata o vondadi ia Tata iami ienhiʼii: Kuila uoso ua tale ku Mona, iú ua mu xikana, a kale ni muenhu ki úabhua; eme-phe ngi mu fukununa mu kizuua kia kà suka-ku. Jijudé bhenhobho ji kuata ku mu longolola, mukonda muène uambe, uixi: Eme ngi mbolo ia tuluka mu diulu. Exi: Muenhú ki muène Jezú, monʼ a Zuze? Etu tua mu ijiia ni tatʼâ ni mamʼâ. Muène ua-lu kuila kiebhi, kuma: Eme nga tuluka mu diulu? Jezú ua a vutuila, uixi: Kana kulongolola ngó mudienu! Kana muthu u tena kuiza ko-kuami, se Tata ua ngi tumu u kamba ku mu sunga; eme-phe ngi mu fukununa mu kizuua kia kà suka-ku. Kiôsoneke mu divulu dia Jipolofeta, exi: Ene oso à kala òlonge kua Nzambi. Kienhiki, uoso uevu kua Tata, iu ua di longo kiá kua muène, uiza ko-kuami. Kiki-phe ki mukonda dia kuila sai kiá muthu ua mono Tata; inda iuná ngó ua tundu kua Nzambi, muène ua mono Tata. Kidi, kidi, ngi mi ambela: Uoso u ngi xikana eme, u kala ni muenhu ki úabhua. Eme ngi mbolo ia muenhu. Jitata jenu ja dile maná mu ixi ia isèkele, maji àfua. Mbolo iii-phe, ia tuluka mu diulu, se muthu u i dia, ka fuê dingi. Eme ngi mbolo ia muenhu ia tuluka mu diulu. Se bhu kala muthu u dia o mbolo iíi, muenhu uê ki ua kà bhua dingi. O mukutu uami, iene o mbolo i nga-nda kubhana, phala o mundu ni u kale ni muenhu. Jijudé bhenhobho ji di kuata mudiâ, exi: Muthu iú ua-ndu tu bhana kiebhi o mukutu uê ni tu u di? Jezú anga u zuela dingi, uixi: Kidi, kidi, ngi mi ambela: Se mu kamba kúdia xitu ia Monʼ a Muthu, se mu kamba kùnua manhinga mê, ki mu tena kukala ni muenhu moxi dienu. Uoso u dia xitu iami, hé u nua o manhinga mami, uala ni muenhu ki uàbhua; eme-phe ngi mu fukununa mu kizuua kia kà suka-ku. Kuma o xitu iami kúdia kua kidi, o manhinga mami kùnua kua kidi. Uoso u dia o xitu iami, hé u nua manhinga mami, muène u xala momuami, eme ue ngi xala mo-muê. Kala eme kia ngi tumu Tata iami uala ni muenhu, eme o muenhu nga u muena kua Tata; kiene ue uoso u ngi dia eme, muenhu u u muena ko-kuami. Iíi iene o mbolo ia tuluka mu diulu. Ki i soko dingi ni mbolo jitata jenu ia dile, anga àfua. Uoso u dia mbolo iíi, uà kola muenhu sé dizubhilu. Imʼiíi Jezú ua i tange mu dilombe, kia kala mu kulonga mu Kafanau. Bhenhobho jixibulu jê jamukuá javulu, ki ja zubha ku mu ívua kiki, exi: Makʼ ama mala kulonga, ma bhonzo! Imʼ iíi nanhi u tena ku i xikina? Jezú-phe kia kʼijiia moxi diê sé muthu ku mu tangela, kuma jixibulu ja longolola makʼ ama, ua jʼ ambela, uixi: Kífua enu uenu muandala mu ngi xa, mukonda dia makʼ ama, kuambe? Ki kala-phe kiebhi hádia, se mu tala Monʼ a Muthu iú banda kunhá, kua kexile mʼ okulu? O Nzumbi ia Nzambi muène u bhana o muenhu; o muthu ka tena-phe kubhandulula kima. O maka iá, u nga mi tangela-nâ, a Nzumbi ni muenhu. Maji o muʼaxaxe kenu-phe, sai-mu ni iá ka xikana. (Mukonda Jezú, ua kʼijiia tunde ku dimatekenu, oso a kambe kuxikana, ua kʼijiia ue uoso ua-nda ku mu sumbisa). Uixi: Kiene ki nga mi ambelela-kiu, ngixi: Kana muthu u tena kuiza ko kuami, se a kamba ku mu bheka kuala Tata. Mukonda dia kiki, tunde kiá kumbi dienhódio, jixibulu jamukuá ja vutuka ku dima, kende dingi ni Jezú. Jezú anga uambela kuinhi ni kiiadi, uixi: Enu uenu mua mesena kuienu? Ximá Phetele u vutula, uixi: Ngana, tuia kua nanhi? Eie-eie uala ni maka ma muenhu ki uâbhua. Etu tua xikana, tua kʼijiia kuma eie u Muthu Ukôla ua tundu kua Nzambi. Jezú ua ambela, uixi: Manhi ki eme nga mi solo enu, mu kuinhi ni kiiadi? Maji mu ʼaxaxe kenu-phe, saimu ni diabhu! Muène bhobho-phe ua tange Juda, monʼ a Ximá Kadiota. Kuma Juda muène ua-nda ku mu sumbisa, sumbala ua tokala mu kuinhi ni kiiadi. Kia bhiti imʼiíi, Jezú u nhunga mu Ngalileia, kʼ andala kunhunga mu Judeia, mukonda dia Jijudé momo, kubhindamena o ku mu jibha. O fesa ia Jijudé, iexana Fesa ia Jifundu, anga i zukama. Jiphange jê anga ji mu ambela, exi: Kunu tunda-ku, uie ku Judeia, phala jixibulu jé ji mone ikalakalu i uene kubhanga. Mbata muthu kene kubhanga imbamba mu ku suama, se uandala athu a mu ijiia. Eie se u bhanga imbamba iíi, tukuluka ku mundu, mbé ene oso a ku ijiie. (Mukonda katé ni jipnge jê uê jene, ka mu xikana.) Jezú anga ua ambela, uixi: Kumbi diami kiluua di bhixila. Maji o kumbi dienu-phe ki di bhinga dingi ku di kinga. Mukonda enu kumbi dioso-dioso, dienu. Mundu ki u tena ku mi zemba enu, maji ua ngi zembe eme, mukonda ngi mbangi, ngixi ikalakalu iâ iaiibha. Bandenu enu ku fesa; Eme kindalʼ iki, ki ngi íi-ku, mukonda kumbi diami kiluua di bhixila. Jezú kia zubha ku zuela imʼiíi, ua xala hanji mu Ngalileia. Kia zubha-phe jiphange jê kubanda ku fesa, muène ue u banda, kana ni kutukuluka, suke ni kusuama. Makota ma Jijudé anga a kala ku mu sota mu fesa, exi: Muène iú kuebhi? Mu kifuẋi anga mu kala kufueta kuavulu mukonda diê. Amoxi exi: Muene muthu uambote; amukuá exi: Kana, muène ua-lu tondalesa o mundu. Kana muthu-phe ua mu tumbula ni kubhuma, mukonda dia uôma ua adiakime a Jijudé. Ku bhixila mu kaxi ka fesa-phe, Jezú u banda mu Tembulu, hé u kala mù longa. Jijudé anga ji tukumuka, exi: Iú uejiia kiebhi kiosuʼiki o Madivulu, ua kambe ku di longa na-u? Jezú u a vutuila, uixi: Ima ioso i nga mu longa, ki iami eme; maji ia tundu kua Nzambi ió ua ngi tumu. Se muthu u sola kubhanga vondadi ia Nzambi, ió ua-ndu kuijiia ulongelu u nga mu longa, mba ua tundu kua Nzambi, mba nga zuela ngó ima iami ememuène. Uoso u di zuela ue muène, ió ua mu sota ku di fumanesa muène. Maji uoso-phe u sota kufumanesa ió ua mu tumu, muenhó mukua kidi, ku muẋima ue ki kuala makutu. Abha ki Mozé ua mi bhana o Kitumu? Kana muthu-phe mudienu ua mu tumaka o Kitumu. Enu-phe, mua-lu sotela-hi ku ngi jibha? Kuala o kifuẋi, exi: Eie uala ni dimonho! Nanhi muène ua-lu sota ku ku jibha? Jezú ua a vutuila, uixi: Eme nga bhange ngó kisuma kimoxi, enu mua di uana. Enu kamona mu ka saia mu kizuua kia Sábhalu, muixi: Mozé muene ua tumina o kusaia. (Sumbala o kusaia ki kua tundu kua Mozé, maji ku jitata jʼokulu ja mu diangelele muène.) Se muthu u tambula o kusaia mu kizuua kia Sábhalu, mukonda dia uôma ua kutondala o Kitumu kia Mozé, phala-hi mua ngi kuatela njinda, mukonda Eme nga bhana muthu ku di sanza mu kizuua kia Sábhalu? Kana kubatula jinga maka kala ki mua fika, inda mu batula mu kidi. Amoxi-moxi ku akua Jeluzaleme anga amba exi: Abha ki munhú alu mu sota phala ku mu jibha? Talesenu! Muène iú zuela muene sé ngó uôma, maji ene-phe kala ku muila ngó kima! Manhi o kuila makota a mu xikana uâ kuma muène Kristu? Kristu-phe, kianda kuiza, kana muthu u ijiia kuoso kua tundu. Maji o ialʼú etu tua mu ijiia kuoso kua tundu. Bhenhobho Jezú, kioso kiala kulonga mu Tembulu, u di kola, uixi: O kuila enu mua ngʼijiia muene kiambote, muejiia ku nga tundu? Ki eme-phe nga di katula, sai ua ngi tumu mukua kidi, enu ki mu mu ijiia. Eme-phe nga mu ijiia, mukonda nga tundu kua muène, muène ua ngi tumu. Ene anga a sota ku mu kuata, maji kana muthu ua mu te lúkuaku, mukonda kumbi diê kiluua di bhixila. Mu kifuẋi-phe sai-mu avulu a mu xikana, exi: Kristu kia-nda kuiza, manhi u kala kota mu kubhanga madiuanu, o iú ndenge? Jifalizeu jevu athu mu kifuẋi ala mu ku di fuetela imʼiíi; makota ma jinganga ni jifalizeu, anga a tuma-ku masoladi ku mu kuika. Jezú anga u zuela, uixi: Ngala hanji ni enu kathangana kòfele; ki ka bhita, ngiia kua ió ua ngi tumu. Enu mua-ndu ngi sota, maji ki mua-ndu ngi sanga, mukonda kuoso ku ngiia, enu ki mu tena kuizaku. Jijudé anga ji di ambela mudiâ, exi: Kuebhi kuene ku aia, kua bhingi tu lémbua ku mu sanga? O kuila ua-nda kuia kua ió a di muange mu Jingèleku? Inga ua ka longa Jingèleku? Mba muène uambe kiebhi, uixi: Enu muandu ngi sota, maji ki mua-ndu ngi mona; mukonda kuoso ku ngiia, enu ki mu tena kuiza-ku. Kizuua kia kuzumbuka, o kizuua dia dikota kia fesa, kizuua kienhókio Jezú uemana, anga u di kola, uixi: Se muthu uala ni dinhota, eze ko-kuami, nda anue. Uoso u ngi xikana eme, kala ki ambe o madivulu ma Kôla, Jingiji ja menha ma muenhu ja kà mu tunda mu thulu iê. Mu kuzuela kiki, Jezú ua kexi mú tanga o Nzumbi, a-ndu mu tambula kuala oso a mu xikana. Mbata ene o Nzumbi ka mu tambuile luua, mukonda Jezú kiluua a tambula o ungana. Athu amukuá mu kifuẋi, ki evu makʼ ama, exi: Muenhó polofeta, kidi kiene! Amukuá exi: Muene Kristu! Kuala iá, exi: Kífua Kristu u tunda mu Ngalileia? Mu Madivulu ma Kôla ki mualu kuamba kuma Kristu u tunda ku muiji ua Davidi, ni bhu sanzala ia Beleme, bhua tungile Davidi? Bhenhobho kifuẋi kia uanunuka mukonda dia Jezú. Amoxi-mu eji ku mu kuata, maji kana muthu ua mu te maku. O masoladi anga ma vutuka ku makota ma jinganga ni jifalizeu. Ene anga a ebhudisa, exi: Mua kambela-hi kuiza-nê? Masoladi exi: Kiluua kukala muthu u zuela kala ió. Jifalizeu anga ji kumbulula masoladi, exi: O kuila enu uenu ua mi longesa kiá? Manhi, mua mono kuila mu makota ni mu jifalizeu, sai-mu muthu ua mu xikana? Kifuẋiʼ iki-phe, kia kambe kuijiia o Kitumu, a ki bhubhidila! Nikodemu, ió uejile kua Jezú mu usuku iú bhobho, kuma ua tokala-nâ, uixi: Manhi Kitumu kietu ki êlesa muthu, sé kudianga ku mu ívua, ni kuijiia kioso kia bhange? Ene a mu vutuila, exi: Eie ue, u mukua Ngalileia? Tongolola kiambote mu Mikanda Ikôla, u mone kuma mu Ngalileia ki muene kutunda polofeta. [ Anga aia kala muthu ku bhata diê; Jezú-phe uia ku mulundu ua Midiva. Mu kimene-mene anga uia dingi mu Tembulu, anga athu oso eza kua muène. Muène kia xikama, u kala mu ku a longa. Mu kienhiki, Jimesene ja Kitumu ni jifalizeu, anga a mu bhekela muhatu a mu kuata mu kuta phànda. Anga a mu bhinjika kuimana mu ʼaxaxe ka kifuẋi. Kia zubha ku mu bhaka bhu ʼaxaxi, ambela Jezú, exi: Mesene, muhatu iú a mu kuata muene mu kuta phànda. Mozé mu Kitumu, ua tumu kujibha ni matadi ahatu kala ió. Eie-phe, u mu ila kiebhi? Ene a zuela kiki mu ku mu londa, phala a mone kia ku mu ta mulonga. Jezú-phe u ngongama bhoxi, hé u kuata kusoneka ni mulembu mu mavu. Ene mukonda a jiji muene ni ku mu ibhudisa, muène uimana, anga ua ambela, uixi: Uoso mudienu ua kambe kituxi, a diange kutakula o ditadi ku muhatu iú! Anga u bhetama dingi, u kuata kusoneka ni mulembu uê bhoxi. Ene kievu kiki, a kuata kutunda umoxi-umoxi, tunde ku dikota, katé ku ndenge. Jezú anga u xala ubheka uê ni muhatu, hanji kiemana bhu a mu bhakele bhu ʼaxaxe. Jezú ki emana dingi, u di iudika, hé u mu ambela, uixi: Muhatu, enhó a ku tatela, iá kuebhi? Kana-ku muthu ua ku êlesa? Muene, uixi: Kana-ku muthu, Ngana! Kuala Jezú: Eme uami ki ngi ku êlesa. Nda-ié kiá, ku te dingi kituxi.] Jezú anga u kuata kua ambela dingi, uixi: Eme ngi mukengeji ua mundu. Uoso u ngi kaiela eme, kʼ ende mu ʼitombe, maji u kala ni mukengeji ua muenhu. Jifalizeu, exi: Eie uala ku di bhela umbangi eie-muène, umbangi ué-phe ki ua kidi. Jezú u a vutuila, uixi: Sumbala nga di bhela umbangi Eme-muène, umbangi uami ua kidi. Kuma eme ngejiia ku nga tundu, ni ku giia, maji enu-phe ni ku nga tundu, ni ku ngiia, ki muejiia-ku. Enu mu fundisa mu phangu ia muthu mu xitu. Maji eme ki ngi fundisa muthu. Eme se ngi fundisa, o kufundisa kuami kukala kua kidi, mukonda ki ngala ubheka, kuma Tata uoso ua ngi tumu, uala ni eme. Kiene ki ambe mu Kitumu kienu, exi: Mbangi jiiadi, se ji zuela kiene kimoxi, umbangi uâ ua kidi. Eme ngi mbangi iami eme-muène, o Tata ua ngi tumu ue mbangi iami. Ene exi: Tatʼ enu uala kuebhi? Jezú uixi: Eme-muène ki mu ngʼijiia, ni Tata iami ue ki mu mu ijiia. Mukonda se mua ngʼijidile eme, mueji kuijiia ue Tata iami. Jezú ua tange makʼ ama, kioso kia kala mù longa mu Tembulu, bhua lulama ni bhu kididi kia kofidi. Kana muthu-phe ua mu kuata, mukonda kumbi diê kiluua di bhixila. Muène anga ua ambela dingi, uixi: Eme sai ku ngiia, enu mua-ndu ngi sota, hé mu fua-phe mu ituxi ienu. Kuoso ku ngiia, enu ki mu tena kuizaku. Jijudé-phe, exi: Kaxi ua-nda ku di jibha? Ki ala kuamba kuma: Kuoso ku ngiia, enu ki mu tena kuiza-ku? Kuala muène: Enu mu akua bhoxi, Eme ngi mukua bhulu. Enu mua tokala mu ngongo mumu, maji eme mu ngongo ki nga tokala-mu. Kiene ki nga ki zuelela kuma muandʼ ufua mu ituxi ienu. Mbata se mua kambe ku ngi xikana eme, muandʼ ufua mu ituxi ienu. Ene a mu ambela, exi: Eie u mukua-hi? Jezú uixi: Kioso ki nga di tange tunde ku dimatekenu, kiene. Ki ngi muthu uengi, kana! Nga tokala ku mi tanga ni ku mi fundisa mu ima iavulu. Maji o ua ngi tumu-phe mukua kidi; o ioso i ngevu kua muène, iene i ngʼ ambela o mundu. Ene-phe ka kʼijiia, a lémbua kutongoloka kuila Muène ua mu tanga Tata. Kienhiki Jezú anga ua ambela, uixi: Ki mua kà zubha kuzangumuna o Monʼa Muthu, kiene ki muà kejiia mba Eme mukua-hi. Muà kejiia ue kuma Eme ki ngi bhange kima kʼ ubheka uami ngó, maji nga zuela kala kia ngi longo Tata. Uoso ua ngi tumu, uala ni eme. Muène ka ngi xisa kʼ ubheka, mukonda eme ngi bhanga jinga ioso ia mu uabhela muène. O Jezú kia zubha kuzuela kienhiki, athu a ndumba a mu xikana. Jezú anga uambela Jijudé ja mu xikana muène, uixi: Se mu xalela mu mambu mami, mu kala mu kidi mu jixibulu jami; o kidi mua-nda ku kʼijiia, o kidi anga ki mi bhana ufolo. Ene a mu vutuila, exi: Etu tu akua muiji ua Mbalahamu, kiluua tu kala tu abhika a muthu. Eie uala kuila kiebhi kuma, mu kala ni ufolo? Jezú u a vutuila, uixi: Kidi kiene, ngi mi ambela: Uoso u ta kituxi, muène mubhika ua ituxi. Mubhika-phe kene kuxala mʼonzo, o mona-phe u xalela. O Mona se ua mi bhana ufolo, mu kala ni ufolo ua kidi. Eme ngejiia muene kuma mu akua muiji ua Mbalahamu, maji enu-phe mua bhindamena ku ngi jibha, mukonda o maka mami ki ma mono kididi moxi dienu. Eme nga mu zuela ima i nga mono kua Tata iami; maji enu uenu mu bhanga o ima i muevu kua tata ienu. Ene anga a mu vutuila, exi: Etu o tatʼ etu, Mbalahamu! Jezú uixi: Enu se mua kexile mu anʼ a Mbalahamu, hinu mueju bhanga o ikalakalu ia Mbalahamu. Kiki-phe mua bhindamena ku ngi jibha, eme nga mi ambela o kidi ki ngevu kua Nzambi. Mbalahamu ka bhangele kima kia difu kala kiki! Enu mua mu bhanga o ikalakalu ia tatʼ enu. Exi: Etu ki tuala tu anʼ a undumbu, kana! Tuala ni tata iumoxi ngó, muene Nzambi. Kuala Jezú: Se Nzambi ua kexile Tata ienu, enu mueju ngi zola eme, mukonda kua Nzambi kuene ku nga tundu. Ki eme ngó nga dʼ ijila, maji Nzambi muène ua ngi tumu. Enu-phe, mua kambela-hi kuívua o uzuelelu uami? Mukonda maka mami nguenu ku a evua. Enu mua tokala ni tatʼ enu Diabhu, o jihanji ja tatʼ enu jene ji mua mesena kubhanga. Muène kijibhanganga tunde ku dimatekenu dia mundu, o mu kidi ka nangiê-mu, mukonda moxi diê ki mu moneka kidi. Diabhu kia zuela o makutu, u zuela ima iê-muène, kuma kiene o kífua kiê! Mukonda muène mukua makutu, muene tata ia makutu oso. Eme-phe mukonda nga zuela kidi, enu ki mu ngi xikana. Mukua-hi mudienu u tena kuidikisa ngó kituxi kiami kimoxi? Se nga mu zuela kidi, mua kambela-hi ku ngi xikana? Muthu uoso ua tokala Nzambi, uívua o maka ma Nzambi. Enu kiene ki mua kambela ku mʼ evua, mukonda Nzambi ki mua mu tokala. Jijudé anga ji mu kumbulula, exi: Manhi ki tu ambe kidi kietu kuma eie u mukua-Samádia, uala ni dimonho? Jezú uixi: Eme ki ngala ni dimonho. Eme nga xila Tata iami, enu-phe mua ngi sombola. Eme ki nga mu sota fuma iami, kana. Sai-ku uoso u i sota, u fundisa mu ku ngi batuila o mulonga uami. Kidi kiene ngi mi ambela: Se muthu uaiuka o maka mami, kà monʼ ê dingi kalunga. Jijudé ji mu ambela, exi: Kiki tuejiia kiá kuma eie uala muene ni dimonho! Mbalahamu ua-fua, jipolofeta ja-fua, eie-phe uixi: Muthu uoso uaiuka o maka mami, kà monʼ ê kalunga! Kaxi eie ua tundu Tatʼ etu Mbalahamu ua-fua? O jipolofeta ue ja-fua! Eie ua mu di banza kuila, eie nanhi? Jezú u vutula, uixi: Eme se nga di jingisa eme-muène, kijingu kiami kia ngoho. Tata iami muène ua mu ngi jingisa, ió enu mua mu tange enu kuma Nzambi ienu, maji ki mua mu ijiia. Eme-phe nga mu ijiia. Se ngambele kuma ki nga mu ijiia, ngeju kala ngi mukua makutu, kala enu. Eme-phe nga mu ijiia, eme ngʼ aiuka o maka mê. Tatʼ enu Mbalahamu, ua tanene ni ngalasa mukonda dia kumona o kizuua kiami. Muène ua ki muene, iú ua sanguluka! Jijudé exi: Eie kuala luua ni makuinhi atatu a mivu, Eie ua muene Mbalahamu? Kuala Jezú: Kidi kiene, ngi mi ambela: Kioso Mbalahamu kiluua a mu vuala. Eme ngeniami kiá. Ene a bonga matadi ma ku mu takula, maji Jezú-phe u di sueka, anga u tunda mu Tembulu. Kia kala mu kubhita, Jezú u mona muthu a mu vuala kifofo. Jixibulu jê anga a mu ibhudisa, exi: Mesene, phala-hi muthu iú a mu vuala kifofo? Nanhi uate kituxi? Muène ua te kituxi, inga o jitata jê a te kituxi? Kuala Jezú: Muène kala kifofo mukonda dia ituxi iê iate, mba mukonda dia ituxi ia jitata jê; maji muène uala kifofo, nda o kutena kua Nzambi ni ku di londekese mua muène. Kioso ki kuala hanji muanha, kia ngi bhingi kubhanga o ikalakalu ia ió ua ngi tumu. Mukonda usuku iú uiza, mua bhingi kana muthu utena kukalakala-mu. Kioso ki ngala hanji mu ngongo, ngala ngi mukengeji ua mundu. Kia zubha o kuzuela kiki, Jezú u ta mathe bhoxi, u bhanga-bhu malôua ni mathe-mê, o malôua u ma ta mu mesu ma kifofo. Anga u mu ambela, uixi: Ndé, ka di sukule mu dizanga dia Silôua. (Dijinʼ idi, mu ku di jimbulula diedi: A mu tumu). Muène anga uia-bhu, hé u di sukula. O mu kuiza, ua-lu mona kiá kiambote. Akua diembu diê, ni oso a mu ijiia okulu kuma mubhingi a jimola, exi: Ki muenhú ua xikamene jinge mù bhinga jimola? Amukuá exi: Muène! Amukuá exi: Kana, ki muène! Ua di fangana-nê ngó. Muène uixi: Eme-muène! Ene bhenhobho a mu ambela, exi: Mesu mé-phe, ma jikuka kiebhi? Muène uixi: Muthu a mu ixana Jezú, ua bhange malôua, ua ngi uaie-nâ mu mesu, iu ua ngʼ ambela, uixi: Ndé, kà di sukule mu dizanga dia Silôua. Eme ngele-bhu, nga di sukula, anga ngi kala mu kumona. Exi: Muène iú kuebhi? Uixi: Manhí! Muenhú ua kexile kifofo, anga a mu bheka ku Jifalizeu. Kiene-phe kizuua kia Sábhalu kia bhange Jezú o malôua, anga u mu jikula mesu. Jifalizeu anga ji mu ibhudisa dingi, mba ua tena kiebhi o kumona. Muène ua ambela, uixi: Muène ua ngi te malôua mu mesu, eme nga di sukula, kiki ngala kumona. Jifalizeu jamukuá, jexi: Muthu ió ua bhange kiki, ka tundu kua Nzambi, mukonda o Sábhalu ka i aiuka. Amukuá, exi: Mukua-ituxi utena kiebhi, kubhanga madiuanu kala iá? Anga a di uanuna mudiâ. Bhenhobho jifalizeu anga ambela dingi o kifofo, exi: Eie uambe kiebhi, kua ió ua ku jikula o mesu? Uixi: Muène, polofeta. Jijudé-phe ki ja xikana luua kuma muène a mu vuala kifofo, lelu iu uala kumona, katé kia tumu kuixana tatʼâ ni mamʼâ. Anga a ebhudisa, exi: Muenhú monʼ enu, muala ku mu ila kuma mua mu vuala kifofo? Kiki-phe, uala kumona kiebhi? Tatʼâ ni mamʼâ a vutula, exi: Etu tuejiia kuma muène monʼ etu, tua mu vuala muene kifofo. Maji ki tua kʼijiia-phe kioso kiala kumona kindala, mba uoso ua mu jikula o mesu. Mu ibhudisienu muène. Uala kiá ni kitala, muène a di tange kioso kia mu bhiti. Tatʼâ ni mamʼâ a zuela kiki, mukonda dia uôma ua Jijudé. Kuma Jijudé ja tele kiá kikutu kuila, uoso u fisala kuma Jezú muène Kristu, mʼonzo ia kusambela Nzambi, a mu kaiesa-mu. Tatʼâ ni mamʼâ kiene kia ki ambela, exi: Muène uala kiá ni kitala, mu ibhudisienu muène. Bhenhobho jifalizeu jʼixana lua kaiadi o muthu ua kexile kifofo, anga a mu ambela, exi: Fumanesa Nzambi. Etu tuejiia kuma muthu ió mukua-ituxi. Kuala muène: Se mukua-ituxi, eme ki ngi kʼijiia. Ngʼejiia kima kimoxi: Nga kexile ngi kifofo, kiki-phe ngala kumona! Exi dingi: Muène ua ku bhange kiebhi? Ua ku jikula kiebhi o mesu? Uixi: Eme nga mi ambela kiá, enu ki mu ngʼivu. Phala-hi muandala dingi kuívua lua mukuá? Mu andala mu biluka jixibulu jê? Ene anga a mu xinga, exi: Eiemuène u xibulu iê! Etu-phe tu jixibulu ja Mozé. Etu tuejiia kuma Nzambi ua zuelele ni Mozé. Maji iala ió ki tuejiia kuoso kua tundu. Muène u a vutuila, uixi: Kidiuanu, ki mua kambe ku mu ijiia kuoso kua tundu, sumbala ua ngi jikula o mesu! Tuejiia kuma Nzambi kene mu kuívua mukua-ituxi. Maji se muthu-phe u kala mubhezi a Nzambi, hé u bhanga vondadi iê, muenhó Nzambi u mu ívua. Tunde ku dimatekenu dia mundu, kiluua tu kʼivua kuila sai-ku ua jikula mesu ma muthu a mu vuala kifofo. Muthu iú se ka tundile kua Nzambi, keju tena kubhanga kima. Ene a mu vutuila, exi: Eie u muthu a ku vualela mu nzungule ia ituxi, ua-nda ku tu longa etu? Mu dilombe anga a mu kaiesa-mu. Jezú ki evu kuma muthu ió mʼonzo ia kusambela Nzambi a mu kaiesa-mu, u takana-nê, hé u mu ambela, uixi: Eie ua xikana o Monʼa Nzambi? Uixi: Monʼ a Nzambi, nanhi Ngana, ngi mu xikane? Kuala Jezú: Eie ua mu mu mona. Eme-muène nga mu ku zuelesa. Muène, uixi: Ngana, nga xikana. Anga u mu fukamena. Jezú anga u zuela, uixi: Eme ngeza mu ngongʼ umu mù fundisa; phala oso ala ifôfo, ka mono, a mone; o oso a mu mona, a biluke ifôfo. Jifalizeu jala-nê bhenhobho, kia zuela kiki, exi: Kífua uambe kuma etu tu ifuôfuo, kuambe? Jezú ua a vutuila, uixi: Se mua kexile mu ifôfo, ki mueju kala ni kituxi. Maji o kiki, ki muala kuila-phe, tua mono, kienhiki hanji kituxi kienu kia xalela. Jezú uixi: Kidi kiene ngi mi ambela: Uoso ka bokuena bhu dibhitu mu kibhanga kia jimbudi, maji u bandela kuengi, muène muíi ni kifumbe. Uoso-phe u bokuena bhu dibhitu, muène mubidi a jimbudi. Mukua-dibhitu u mu jikuila. O jimbudi jívua o dízui diê. Uixana jimbudi ja mu tokala, ni majina-mâ, hé u ji tundisa ku kanga. Kia tundisa o jimbudi jê joso, muène u ji tuamenena ku pholo, o jimbudi anga ji mu kaiela, mukonda jejiia o dízui diê. Muthu uengi ki ji mu kaiela, lémbua! Maji ji mu lenga, mukonda ki jejiia dízui dia athu engi. Jezú ua a tela kifikʼ iki, ene-phe ka kʼijiia se ua ambela ima iahi. Jezú anga ua ambela dingi, uixi: Kidi kiene ngi mi ambela: Eme ngi dibhitu dia jimbudi. Oso a ngi diangelele, a kexile míi ni ifumbe; maji o jimbudi-phe ki ja bhele mátui ku dízui diâ. Eme ngi dibhitu. Se muthu u bokuena ko-kuami, u bhuluka. Muenhó u bokona, u tunda, u sanga jinga iangu. O muíi uiza ngó mu kunhana, ni kujibha, ni kumuanga. Maji eme ngeza, phala o jimbudi ji kale ni muenhu, ji bhanduluke kiavulu. Eme ngi mubidi uambote. O mubidi uambote, u bhana o muenhu uê bhu kididi kia jimbudi jê. O mukua-nganhu, u kalakalela ngó kitadi kiê, ki muène mubidi, ki muène mukua jimbudi jê. Ió kia mona o kimbungu kiala mu kuiza, jimbudi u ji xa, hé u lengʼê. O kimbungu-phe ki ji kuata, ki ji muanga. Mukua-nganhu u lenga, mukonda muène u kalakalela ngó kunganhala kitadi kiê, o jimbudi ki ji mu kuatela kima. Eme ngi mubidi uambote. Mukuâ ni Tata kia ngʼijiia, eme-eme ue ngʼejiia Tata, kiene ue ngʼejiia jimbudi jami; o jene ue ja ngʼijiia. Eme-phe o jimbudi ngi ji bhela o muenhu uami bhu kididi. Ngala ue ni jimbudi jamukuá, ki jala mu kibhanga kiki. Jenhiji ki bhinga ngi ji takana. Jene jívua o dízui diami, hé ji kala kilunga kimoxi ni mubidi umoxi. Kiene kia ngi zolela Tata, mukonda ngi bhana muenhu uami phala hinu ngi u tambule dingi. Muenhu uami kana muthu u ngi katula-u, eme-muène ngi u bhana mu vondadi iami. Ngi tena ku u bhana, ngi tena ue ku u tambula dingi. Kiene Tata iami kia ngi tumu kubhanga. Bhenhobho, kioso ki evu kiki, Jijudé ja uanunuka dingi mukonda dia maka mê. Amukuá, exi: Muène uala ni dimonho! Ua saluka! Phala-hi muala ku mu ívua ioso ia mu zuela. Amukuá exi: Iá ki maka ma mukua-dimonho. Uala ni dimonho, ka zuela kiki! Kaxi dimonho, di tena kujikula mesu ma kifofo? Mu Jeluzaleme anga mu bhita Fesa ia Kuzelesa mu tembulu, bhu thembu ia kixibhu. Jezú anga u kala mù jeta mu Tembulu, mu kitelembe kia kubokuena ki ʼexana Mbalanda ia Salomá. Jijudé anga ji mu kondoloka, jexi: Katé bhebhi bhu u suka, ni ku tu bokuesa mu jiphata? Ki kala eie-muène u Kristu, tu tangele-kiu-phe. Kuala Jezú: Eme nga mi tangela kiá, enu-phe ki mu xikana. O ikalakalu i ngene kubhanga mu dijina dia Tata, iene jimbangi jami. Maji enu-phe ki mu xikana, mukonda ki mua tokala mu jimbudi jami. O jimbudi jami, jʼívua dízui diami. Eme ngi jʼijiia, o jene ue ji ngi kaiela. O mbudi jami ngi ji bhana o muenhu ki uábhua; ki ja kà fua dingi. Kana muthu ue u ji sumbununa bhu maku mami. O kutena kua ngi bhana Tata, kuala kota, ima ioso ndenge. Kala kiki, kana muthu u tena ku ji katula bhu maku ma Tata. Mbata eme ni Tata, etuʼ ene umoxi. Jijudé bhenhobho anga a bonga matadi ma ku mu jibha na-u. Jezú-phe, uixi: Ikalakalu iambote i nga bhange iavulu, i nga mʼ idikiza, ia ngi tumu Tata kubhanga. Ku ikalakalu iíi, kikalakalu kuẋi ki mu ngi jibhila ni matadi? Jijudé ji vutula, exi: Ki tu ku jibhila kikalakalu kiambote, kana! Maji mukonda dia kubhuma, mbata mu kuzuela kiki, eie ua ẋonguena Nzambi. Mukonda eie u muthu ngó, maji ua mu di bhanga u Nzambi. Jezú uixi: Manhi mu Kitumu kienu, ka ki soneka-mu, exi: Nzambi uedi: Enu mu jinzambi? Etu tuejiia kuila o Madivulu ma Nzambi ene mù zuela kidi; kuma Nzambi ua exana jinzambi enhó oso evile o maka-mê. Eme-phe o Tata muène ua ngi solo iu ua ngi tumikisa mu ngongo. Abha-phe enu mua mu ki zuelela-hi kuila eme nga mu ẋonguena Nzambi kioso ki ngi mi tangela kuila eme ngi Monʼê? Se ngi kamba kubhanga o ikalakalu ia Tata iami, kana ku ngi xikana. Maji se iene muene i ngene kubhanga, né kiá ki mu ngi xikana eme, xikanenu kiá ngoho o ikalakalu i ngene mù bhanga, phala mu kʼijiie tunde lelu té ku hádia kuma Tata uene mo-muami, eme ngene mua Tata. Ene anga a sota dingi ku mu kuata, maji muène-phe u a bhita bhu maku, anga u-iê. Jezú anga uia dingi ku sámbua dia Njolodá, bhu kididi bhua mateke-nene Nzuá kubatizala, anga u kala kuenhoko. Athu avulu anga a mu sanga koko, hé a kala mu kuila, exi Nzuá ka bhangele kidiuanu, maji ioso-phe ia tangele kua Jezú, ia kidi. Athu avulu anga Jezú a mu xikana bhu kididi kiókio. Anga ku kala muthu uala mù kata, dijina diê Lázalu. Muenhú, ni phange jê jiiadi ja ahatu, Madiia ni Marta, a tungile bhu sanzala ia Bethânha. (Madiia muène ua tele Ngana o maji ma dizumba, anga u mu kondona inama ni kindemba kiê; muene ue uavu phangʼ iê Lázalu uala mù kata.) Jiphange ja ahatu enhá anga a tuma kuambela Jezú, exi: Ngana, kunu o kamba dié Lázalu ua mu zola, iù kata. Jezú-phe kia kʼivu, uixi: Kukata kuku, ki kukata kua Lázalu kúfua. Kuku kukata kua kufumanesa Nzambi, mbé Monʼ a Nzambi nʼ a tambule-ku fuma. Jezú-phe, ua zola kiavulu Marta, ni Madiia, ni Lázalu. Ki evu kuma Lázalu uala mù kata, ua bhange hanji izuua iiadi bhu kididi bhuoso bhuala. Kia zubha kubhanga izuua iiadi, uambela jixibulu, uixi: Tuienu dingi ku Judeia. Jixibulu ji mu ambela, exi: Mesene, Jijudé kindala kia sotele ku ku jibha ni matadi, kífua kuene dingi ku uia? Jezú, uixi: O kizuua ki kiala ni kuinhi dia ola ni jiiadi? Muthu se uenda mu muanha, ka di bhukana, mukonda u mona muanha ua mu ngongo mumu. Maji se uenda-phe mʼ usuku, u di bhukana mukonda kala ni muanha. Kia zubha kuzuela kiki, ua ambela, uixi: Kamba dietu Lázalu uaii ku kilu. Maji eme ngiia-phe ku mu phaphumuna. Kuala o jixibulu: Ngana, se uaii ku kilu-phe, ua-nda kuiluka. Jezú-phe ua tange o kùfua kuê, maji ene a fika kuma ua tange o kunhoha ku kilu kiene. Jezú anga u a lomboluela kiambote, uixi: Lázalu, uáfu. Kia ngi uabhela eme nga kambele kukala-bhu, mukonda dienu, enu phala mu xikane. O kiki-phe, tuienu-ku, tua kà mu talese. Tomé a mu ixana Dídimu, uambela jixibulu ni akuá, uixi: Etu uetu tuienu, tua ka fuile kumoxi ni Mesene. Jezú kia zubha kutula kuenhoko, u sanga Lázalu ua kuata kiá izuua iuana mu mbila. Mu Betânha-phe, mua zukama ni mu Jeluzaleme, kanga diê dia kilómetro ji tatu. Mukonda dia kiki, Jijudé javulu jeza kua Marta ni Madiia, mu ku a didisa o thambi ia phangʼ iâ. Marta ki evu kuma Jezú iú uiza, uia mu ku mu kauidila. Madiia-phe hanji ua xikama mʼ onzo. Marta anga uambela Jezú, uixi: Ngana, eie se ua kexile-bhu, phangeʼ ami hinu kafu. Né kiki eme nga kʼijiia kuma, kioso ki u bhinga Nzambi, Nzambi u ku bhana-kiu. Jezú u mu ambela, uixi: Phangʼié ua-ndu fukunuka. Marta uixi: Ngʼejiia kuma u fukunuka mu difkunukinu dia kizuua kia kà suka-ku. Jezú ua mu ambela, uixi: Eme ngi difukunukinu ni muenhu. Uoso u ngi xikana eme, né uafu, u kala dingi ni muenhu. O uoso uala ku muenhu, hé u kala mu ku ngi xikana, ka kà fua dingi. Eie kienhiki, ua ki xikana? Kuala Marta: Kiene, Ngana! Eme nga ku xikana kuma eie u Kristu, Monʼa Nzambi, a mu kingile kuiza mu ngongo. Marta kia zubha kuzuela kiki, uia hanji, anga u ixanena bhu mbandu Madiia, phangʼiê, uixi: Mesene ueza! Ua kuixana. Madiia ki evu kiki, ua balumuka lusolo, anga uia mu ku di mona ni Jezú. ( Kiosuʼ iki, Jezú kiluua a bokona mu sanzala, hanji uala bhu kididi bhuoso bhua mu sangele Marta.) Jijudé jala mʼ onzo ni Madiia, ala ku mu didisa, kia mu mono ua balumuka lusolo, iu ua tundu, a mu kaiela, a fika kuma uaii mu kudidila bhu mbila. Madiia-phe kia bhixila bhoso bhala Jezú, kia mu mono, u fukama bhu inama iê, uixi: Ngana, eie se ua kexile-bhu, phangʼ iami hinu kàfu! Jezú bhenhobho, kia mono Madiia kudila, ni Jijudé jí dila, eza-nê kumoxi, u kumba ku muẋima uê, malamba a mu kuata, Anga ua ebhula, uixi: O muène mua mu fundu kuebhi? Exi: Ngana, ʼzá u tale. Jezú anga u dila. Jijudé, exi: Talesenu! Lázalu ua mu zolele kiavulu. Amukuá-phe, exi: Mùene ua tenene kujikula o mesu a kifofo, ka bhangela-hi kima kioso-kioso phala kufudisa Lázalu iú kùfua? Jezú anga u kala mù kumba dingi luamukuá ku muẋima uê, anga uia katé bhu mbila. O mbila iene iala mu dibánda, ia a xiti-ku ditadi. Jezú uixi: Katulenu-ku o ditadi! Marta, phangʼ ia difundu, uixi: Ngana, muène kiki ua mu nuha kiá kiaiibha! Kuma tunde kia mu fundu, ua bhange-mu kiá izuua iuana. Jezú ua mu ambela, uixi: Abha, eme ki ngi kuambela, kuma se u xikana, ua-ndu mona o fuma ia Nzambi? Anga a katula-ku o ditadi. Jezú anga u bhetula mesu bhulu, uixi: Tata, nga ku sakidila kuma eie ua ngʼ ivu. Eme nga kʼijiia kuma eie uene mù ngʼivua jinga. Maji Eme nga ki zuelela-phe mukonda dia kifuẋi kia ngʼ imanena bhabha, mbé ene ni a xikane kuma eie ua ngi tumu. Kia zubha o kuzuela kiki, ua di kola ni dízui dia suina, uixi: Lázalu, tunda ku kanga! O Lázalu anga u tunda. Inama iê ni maku, mòuinge mu itetele ia kiaku, ni pholo iòfute dituaia. Bhenhobho Jezú uixi: Mu ingununienu o itetele, phalʼ ende. Avulu ku Jijudé, eza mù kunda Madiia, kia zubha ku mona Jezú kia bhangʼ iki, a mu xikana. Amukuá-phe aia ku jifalizeu, hé a ji tangela ima ia bhange Jezú. Makota ma jinganga ni jifalizeu, anga a bhongolola o Kionge kia Jitata, exi: Tu bhanga kiebhi? Mukonda muthu iú uala mù bhanga madiuanu mavulu. Se tua ehela kiki, athu oso a-ndu mu xikana. O miene-phutu ia akua Loma-phe, hinu eza, a tu katula bhu kididi, o tembulu a i bula, hé a buidisa o muiji uetu. Muthu mudiâ, Kaiafa, muene nganga ia dikota muvu uenhó, ua ambela, uixi: Enu ki mu ijiia kima? Mua lémbua kuxinganeka kuma, kota o muthu umoxi kufuila o mundu, kiki soko ni muiji uoso kubuila. Kienhiki ka di zuelela-kiu ngó. Mukonda Kaiafa, muène nganga ia dikota muvu uenhó, iu ua zambula kuma Jezú ua-ndu fuila o muiji bhu kididi. Kienhiki o muiji ió ue ki uene ngó ua fuila, maji uà fuila kubhongolola kumoxi anʼ a Nzambi oso a di muangena ku makanga. Tunde-phe kizuua kienhókio, adiakime ku Jijudé, a kala mu ku mu kanena kioso kia mu jibha. Mukonda dia kiki, Jezú ka dʼ idikiza dingi mu ʼaxaxe ka Jijudé, maji uia ku ditutu, bhua zukama ni ixi ia kikangalakata, bhu sanzala i exana Efalaíme; anga u kala kuenhoko ni jixibulu jê. Kia zukama-phe o izuua ia Phasu ia Jijudé, akua ʼxi avulu a kala mù banda ku Jeluzaleme, kioso izuua kiluua i tena, mbebhu o ku di bonza. Anga a kala mù sota Jezú. A kala mu ku di zuelesa mu Tembulu, exi: Mua fika kiebhi? O kuila muène ua-ndu kuiza ku fesa? O makota ma jinganga-phe, ni jifalizeu, a bhele ngonge kuma se bhuala muthu ua mu ijiia bhuoso bhuala, a mu tukulule, ene ni a mu kuate. Kuila hanji kua kambe izuua isamanu ku Phasu, Jezú u bhixila mu Betânha, muala Lázalu a mu fukunuine mu afi. Bhenhobho Jezú anga a mu tela meza. Marta anga u kala mù xibhidila, o Lázalu-phe u kala ni iá a xikama-nê ku meza. Madiia anga u katula dívala dia nguendu ia nardo ia uabha o dizumba, ia te kiavulu. Anga u uaia inama ia Jezú, u i kondona ni kindemba kiê. Inzo ioso anga izala ni dizumba dia nardo. Xibulu imoxi, Juda, mukua Kadiota, monʼ a Ximá, muène ua-ndu mu sumbisa, uixi: Nguendu ienhiìi ka i sumbisila-hi mu hama jitatu ja itadi, ni a i bhane o jingadiama? Kiki ka ki tangela mukonda dia henda ia jingadiama, suke mukonda muène muíi. Muène ua kuata konda ia hutu ia kitadi, anga u kala mù katula ioso ia ta-mu. Jezú-phe, uixi: Mu ambudienu! Nguendu iíi muène ua i bhakela o kizuua kiami kia ku ngi funda! Jingadiama mua-ndu xalela na-ju; maji eme-phe ki ngi xalela ni enu. Athu avulu ku Jijudé, ki evu kuma Jezú uala mu Betânha, eza. Ki mukonda dia muène ngó, maji suke eza ue kutala Lázalu, a mu fukununa kuala Jezú mu afi. Makota ma jinganga anga ma ta kikutu ue kia kujibha Lázalu. Mukonda Jijudé javulu ja a lenge, mukonda dia muène, anga ji xikana Jezú. Ki kúkia, kifuẋi kia dikota, kia athu eza ku fesa, a kʼivu kuma Jezú iu uiza mu Jeluzaleme. Bhenhobho a katula misoko, anga aia ku mu kauidila ni ku di kola, exi: Hozana! A tane-ku, uoso ueza mu dijina dia Ngana! A taneku, sobha ia Izalaiele! Jezú anga u katula monʼ a bulu, u i mondala; Kala kiò soneke mu Mikanda Ikôla, exi: Ku kale ni uôma eie u mbanza ia Ziione! Kindala kiki sobha ié iu uizʼó ua mondala ku séseme ia bulu! Mu kithanganʼokio, imʼiíi jixibulu jê ka ʼijidile luua. Maji kia zubha Jezú kutambula ungana uê, mu kufukunuka ku ʼalunga, ene kiene kiua kia lembalala kuma imʼiíi a mu soneka-iu mʼ okulukulu, ene ue iene ima ia mu bhangele. Ene oso a kexile ni Jezú, ki exanene Lázalu kutunda mu mbila, anga u mu fukununa mu afi, a mu kala jimbangi, mu kufumanesa ioso ia bhiti. Kiene kia bhangesa o kifuẋi kuia mu ku mu kauidila, mukonda a kʼ ivu kuma ua bhange kidiuanuʼ iki kia dikota! Jifalizeu-phe, ja di ambela mudiâ, exi: Mua ki mono-enu? Tua lémbua-kuze! Mundu uoso uaii ni ku mu kaiela muène! Mu ʼaxaxe ka athu a bande mu Jeluzaleme ku fesa mu kubheza, mu kala ue ni Jingeleku. Ene anga eza kua Felipe, mukua Betesáida mu Ngalileia, a mu bhinga, exi: Ngana, etu tuandala kumona Jezú. Felipe anga uiza, u ki tangela Mandele, ene kiiadi kiâ, Mandele ni Felipe anga eza a tangela Jezú. Bhenhobho jezú ua kumbulula, uixi: Kumbi dia bhixila dia Monʼa Muthu kutambula o ungana. Kidi kiene, ngi mi ambela: O lumbundu lua tiliku, se lu kamba kusonoka mu mavu, anga lu fua, lu kalê ngó ubheka uê. Maji o ki lu fua-phe, lu bhana idima iavulu. Uoso u zola o muenhu uê, ua-nda ku u texi. Maji uoso o muenhu uê ka u naminina kiavulu mu ngongʼ umu, ua-nda ku u bhakela o muenhu ki uábhua. Se muthu ua mesena ku di tuma ni eme, a ngi kaiele. O kuoso ku ngi kala eme, ni ió nga di tumu-nê, kuene ue kuʼ à kala. Se muthu u di tuma ni eme, Tata iami u mu bhana ujitu. Jezú uixi dingi: Muẋima ua ngi kenanana! Ngʼ ila kiebhi? Tata, ngi bhulule, kumbi didi ki di ngi tule? Kana! Kiene muene kia ngi bheka, eme nga bhixila bhu kumbi dienhidi. Tata, fumanesa o dijina dié! Kithanganʼ okio ku tunda dízui mu diulu, dixi: Nga di fumanesa kiá, hanji ngi di fumanesa jinga. O kifuẋi kiemana-bhu, kievu dízui, exi: Kua numina. Amukuá exi: Anju ia mu zuelesa. Maji Jezú-phe, uixi: Dízui didi ki dieza mukonda diami, dieza mukonda dienu. O kithangana kia kufundisa o mundu iú, kieza-bhu kiá. O sobha ia mundu iú a-nda ku mu kaia. Eme se a ngi zangumuna bhoxi, ngi sunga athu oso ko-kuami. (O kiki ua ki zuela, mù kuidikiza o kalunga koso ka-nda kúfua muène.) O kifuẋi-phe kia mu vutuila, exi: Etu tua di longo mu Kitumu kietu, kuma Kristu u xalela-ku kiá. Eie-phe ua-lu kuamba kiebhi, kuma o Monʼ a Muthu ku mavu a mu zangumuna-ku? Monʼ a Muthu, nanhi muene? Jezú ua ambela, uixi: Kithangana Kiofele kiki, hanji muala ni mukengeji, mu ʼaxaxe kenu. Endenu kiá kioso ki muala ni mukengeji; mienhu ienu i lunge muenhomo, phala o usuku ki u mi kuate. Kuma uoso uenda mʼ usuku, kejiia kuoso ku a lunga. Kioso ki muala hanji ni mukengeji, xikanenu o mukengeji, nda mu kale mu anʼ a mukengeji. Jezú ua ambela imʼiíi, anga u tunda-bhu, hé uia mu ku di sueka. Sumbala-phe ua bhangele madiuanu mavulu kiki bhu pholo iâ, ene-phe ka mu xikana. Phala o maka ma polofeta Izaia ni ma bhite, uixi: Ngana, nanhi ua xikana ku maka metu? Nanhi muene a mu tukuluila o kutena kua Ngana? Ene ka tenene kuxikana mukonda Izaia uambe dingi, uixi: Nzambi muene ua a fuisa mesu, iú ua a kolesa o miẋima; kuiengesa kuila ka mone ni mesu, nʼ a tongolole ni muẋima, nʼ a lunguluke dingi, eme ni ngʼ a sake. Imʼiíi Izaia ua i tangele, mukonda ua muene ungana ua Jezú, iu ua mu tumbula. Katé-phe ni mu makota a Jijudé amukuá a mu xikana uâ. Maji mukonda-phe dia uôma ua jifalizeu, ka di tange, kuma a lengesa ku a tubhula ni ku a kaiesa mu dilombe. Mbata ene ujitu u tunda ku athu ua a kalela kota, o ujitu u tunda kua Nzambi, ndenge. Jezú anga u di kola, uixi: Uoso ua ngi xikana eme, ki eme ngó a ngi xikana, ua xikana ue ni ió ua ngi tumu. Uoso ua ngi mono eme, ua mono ue uoso ua ngi tumu. Eme ngeza kuma ngi mukengeji mu ngongo, phala uoso u ngi xikana, ka kale dingi mua vundu. Muthu uoso uívua o maka mami, nʼ a kambe ku ma bhaka, eme ki ngi mu êlesa. Kuma eme ki ngeza mù kuêlesa o mundu, ngeza mu kubhulula o mundu. Uoso ua ngi di tunu, ua kambe kutambulula o maka mami, sai uoso u mu êlesa. Maka mami moso u nga tange, ene a ka mu êlesa mu kizuua kia kà suka-ku. Mbata ki eme nga di zuelela; maji Tata ió ua ngi tumu, muène u ngi tangela kioso ki ngi zuela, ni kioso ki ngi longa. Ngejiia kuma kijila kiê muène, ki bhana muenhu ki uábhua. O ima-phe ioso i nga tange eme, nga i tange muene kala kia ngi tumu Tata o kuzuela. Kuila kua kambe ngó kizuua kimoxi, kiosuiki o Fesa ia Phasu kiluua i bokona, Jezú kuma uejiia kuila o kumbi diê dia bhixila, dia kutunda mu ngongʼ umu nʼ aie kua Tata, kala kia zola makamba mê mu ngongo, ua a zolo muene katé ku dizubhilu. Jezú ni maxibulu mê, kia kala mù seiala, o Diabhu ua ki te kiá ku muẋima ua Juda, mukua Kadiota, monʼ a Ximá, o ku mu sumbisa. Jezú uejiia kuma Tata ua mu bhana o kutena kuoso bhu maku mê. Uejiia ue kuma muène ua tundu kua Nzambi, o kua Nzambi kuene kiá kua-nda kuia. Kienhókio u balumuka ku meza, u zula izuatu iê, anga u nomona dituaia, u di kuta nadiu bhu kinhonga. Anga u lunduluila menha bhu dilonga dia menhʼ a pholo, hé u mateka o kusukula inama ia jixibulu jê, ni ku i kondona ni dituaia dia di kutu na-diu. Anga u bhixila kua Ximá Phetele. Phetele-phe, uixi: Kífua, Ngana, eie u ngi sukula o inama? Jezú uixi: Kioso ki nga-lu bhanga, eie ki kia kutetulukila luua; maji hadia u kʼ ijiia. Phetele uixi: Kana, Ngana, nguami eie ni u ngi sukule inama. Jezú uixi: Se nga kambe ku ku sukula, eie ku kala dingi u dixibulu diami. Kuala Ximá Phetele: Se kiene, Ngana, kʼo inama ngó; sukula ue ni maku, ni mútue uami. Eme Jezú: Uoso ua diẋika kiá, u bhinga ngó ku mu sukula inama, nʼa zubhe kuzela. Enu-phe mua zele kiá, suke enuʼ enu oso kana, kuma umoxi né. (Mukonda jezú uejiia uoso ua nda ku mu sumbisa. Kiene kia kiambela, uixi: Ki mua zele enuʼ enu oso, kuma umoxi né.) Kia zubha o ku a sukula inama, Jezú ua tambula o izuatu iê, anga i xikama dingi ku meza, hé ua ambela, uixi: Enu muejiia kioso ki nga bhange? Enu mua mu ngʼ ixana Mesene, mua mu ngʼ ixana Ngana. Kidi-phe ki mua zuela, mukonda eme-muène-muene. Eme-phe ngi Mesene, ngi Ngana, se nga mi sukula inama, enu uenu mua tokala ku di sukula jinga o inama mudienu. Kuma eme nga mi bhana phangu, enu ni mu bhange kioso ki nga bhange eme. Mbata ni kidi kiene, ngi mi ambela: Mubhika ka tundu ngana iê, o mukunji ka tundu uoso ua mu katula. Kindala ima iíi se mua ijiia, mu zediua se iene i mu bhanga. Ki ngi mi tange-phe enu oso, mukonda ngʼejiia oso nga a solo. Mbata kia bhingi-phe o maka mòsoneke mu Mikanda ia Nzambi ma bhita, ma kuila: Ió mukua kúdia ku mbolo iami, kiki ua ngi kitukila. Kindala nga-lu tuama ku mi ambela-kiu, kioso kiluua ki bhita, phala ki ki bhita, mu xikane kuma Eme-Muène-muene Kala dia kala. Mukonda ni kidi kiene, ngi mi ambela: Uoso u tambulula muthu nga mu tumu, eme-muène a ngi tambulula; o uoso ua ngi tambulula eme, ua tambulula ue uoso ua ngi tumu. Kia zuba Jezú kuzuela kiki, u lalama ni muẋima, anga u bhana umbangi, uixi: Kidi kiene, ngi mi ambela: Mudienu sai ni iú ua-ndu ngi sumbisa. Jixibulu anga ji kuata ku di tala mudiâ ni phata, mba muène ua tange uebhi. Kuenhoko, ku meza, anga ku kala xibulu imoxi a mu zola kuala Jezú, ua xamenena bhu jihata ja Jezú. Ximá Phetele anga u mu bhalula, phala ebhudise Jezú, mba ua tange nanhi. Xibulu iíi anga u bhetamena kua Jezú, uixi: Ngana, nanhi muène? Jezú uixi: Ió nga-ndu mu bhana o kambolo koʼ uombeke. Anga uombeka kambolo, u ka bhana Juda, monʼ a Ximá dia Kadiota. Kia zubha Juda kutambula o kambolo, Satana u mu bokona moxi diê. Jezú anga u mu ambela, uixi: Kioso ki u bhanga, bhanga-kiu lusolo. Kana muthu-phe ku meza uevu kiambote kioso kia mu ambela kiokio. Amukuá a fika, mukonda Juda muene ua kuata o hutu ia kitadi, kuma Jezú ua mu ambela kusumba ima ia kambe-ku mu kubhanga o fesa; mba ua mu ambela kubhana kima ku jingadiama. Juda kia zubha kutambula o kambolo, u tunda lusolo. Muene mʼusuku kiá. Kia tundu Juda, Jezú uixi: Kiki kiá o fuma ia Monʼ a Muthu ia-nda kutukuluka. O fuma ia Nzambi a-nda ku i muena momuê. O ki kala o fuma ia Nzambi i tukulukila mua muène, kienhiki o Nzambi ue muène ua-ndu kuidikiza o fuma ia Monʼ a Muthu. Nzambi ua-ndu ki bhanga muene mu kindala muenhumu. Enu tuana tuami, ki nga-ndu kala dingi ni enu kithangana kiavulu. Enu mua-ndu ngi sota, maji kindala ngi mi tangela, kala-phe ki nga tangela kiá Jijudé, ngixi: Enu ki mu tena kuiza kuoso ku ngiia, kiene ue ku nga mi tangela enu. Nga mi bhana kijila kiôbhe: Di zodienu mudienu. Kala kioso eme ki nga mi zola, enu uenu di zodienu mu dienu. Kiene kia mʼ ijidila ku athu oso, kuma muala mu jixibulu jami, se mua di zolo mu dienu. Ximá Phetele, uixi: Ngana, eie uia kuebhi? Jezú uixi: Kindala kuoso ku ngiia, eie kutena luua ku ngi kaiela. Maji ua kà ngi kaiela hádia. Phetele uixi: Ngana, ki ngi tenena-hi ku ku kaiela kiá? Eme ngi bhana muenhu uami mukonda dié. Jezú u vutula, uixi: Eie u bhana muenhu ué, mukonda diami? Kidi kiene ngi kuambela: Bhua kà kokuela o dikolombolo, eie ua ngi di tunu lutatu. Muẋima Ki u mi titile, anga mu tandanganha ni malamba. Dielelenu Nzambi; eme uami ngi dielelienu. Sai ididi iavulu ku bhata dia Tatʼetu, kuenhoko-phe eme ngala kuia ku mi iudikila-ku kididi. Se kua kexile kiengi, eme hinu ngeji ku mi ambela-kiu. Se ngai, anga ngi mi iudikila kiá kididi, hádia ngiza, ngi mi tambulula ko kuami; o kuoso ku ngala eme, enu uenu kuene ku muà kala. Muejiia kuoso ku ngiia, muejiia ue o njila. Tomé u mu ambela, uixi: Ngana, kuene ku uia ki tuijiia-ku, tuijiia kiebhi o njila? Jezú uixi: Eme ngi njila, ngi kidi, ngi muenhu. Kana muthu u bhixila kua Tata, ua kambe kuijiia ko kuami. O ki mua ngʼ ijiia emʼ iki, mua-nda kuijiia ue Tata. Kiene muene, tunde kiki, mua mu ijiia, mua mu mono. Felipe u mu ambela, uixi: Ngana, tuidikise Tata; kabasa tu mu mona, kia tu soko. Jezú, uixi: Tunde bhuoso bhanhá bhu ngala ni enu, Felipe tata, ku ngʼ ijiia luua? Uoso ua ngi mono eme, ua mono ue Tata; eie uala kuila kiebhi: Tu idikize Tata? Eie Filipe, ku xikana kuma eme ngala mua Tata, o Tata uala mo muami? Jezú anga uambela o jixibulu joso, uixi: Maka moso nga-lu mi ambela, ki eme nga di zuelela-u. Tata-phe ua ngi kala moxi, muène ua mu bhanga o ikalakalu iê. Ngi xikanienu, kuma eme ngene mua Tata, o Tata uene mo muami. Xikanenu mukonda dia ikalakalu iíi i nga mu bhanga. Kidi kiene, ngi mi ambela: Uoso ua ngi xikana eme, ikalakalu i nga mu bhanga eme, muène ue u i bhanga, katé u bhanga ue hanji ia tundu, mukonda eme ngala kuia kua Tata. Ioso i mu bhinga kua Tata mu dijina diami, eme ngi i bhanga, mbé Tata nʼ a tambule o fuma kua Mona. Se mua bhingi kima kioso-kioso mu dijina diami, eme ngi ki bhanga. Jezú uixi dingi: Se mua ngi zola, alukenu o ijila iami. Eme nga kà bhinga Tata, muène u mi bhana Mukuatekexi ua mukuá, u xalela-ku kiá, ka kà mi xa dingi. Muène o Nzumbi Ikôla. O mundu ki u tena ku mu tambulula, mukonda ka mu mono, ka mu ijiia. Enu-phe mua mu ijiia, mukonda mu xala-nê, u kala moxi dienu. Ki nga-nda ku mi xisa ubheka kala mu jihukunhu, hinu ngi mi sanga ni ngi kale jinga ni enu. Kua xala ngó kathangana, o mundu ki u ngi mono dingi; enu-phe mu ngi mona. Mukonda eme ngi kala ku muenhu, enu uenu mu kala ni muenhu. Kizuua kiókio mua kʼejiia kuma eme ngala mua Tata, enu muala mo muami, eme ngala mo muenu. Uoso ua kuata o ijila iami, anga u i aiuka, muène muthu ua ngi zola. Uoso-phe ua ngi zola, Tata iami u mu zola, eme ngi mu zola, ngi di tukulula kua mùene. Bhenhobho Juda, (ki muene mukua-Kadiota), u mu ambela, uixi: Ngana, ki bhita kiebhi, kua bhingi u di tukulula ko kuetu, o ku mundu, kana? Jezú u mu vutuila, uixi: Muthu se ua ngi zola, kikale u aiuka o maka mami; o Tata iami-phe u mu zola. Mu kiki, ni eme ni Tata iami, tuiza kua muene, hé tu tunga-nê. Uoso ua kambe ku ngi zola, kʼ aiuka maka mami. O maka-phe u muala kuívua, ki mami eme, kana; maji ma Tata ió ua ngi tumu. Nga mi ambela imʼiíi kioso ki ngala hanji ni enu. Maji o Mukuatekexi ió-phe, muène muène Nzumbi Ikôla, a-ndu mu tumikisa kuala Tata mu dijina diami, muène u mi longa ima ioso, hé u mi lembalesa ima ioso i nga mi ambela. Enu nga mi xila o kutululuka kuami; o kutululuka kuami ku nga mi bhana. O kuami eme ki ngi ku bhana kala ki ku bhana o mundu. Mixima ki i mi kenane, ki mu kale ni uôma. Enu muevu ki nga ki tange, ngixi: Ngala kuia, maji hinu ngiza mu kukala ni enu. Se mua ngi zolele, mueju sanguluka, mukonda dia kuijiia kuila ngala kuia kua Tata, kuma o Tata uala kota, eme ndenge. Kiki nga mi ambela-kiu kioso kiluua ki bhita, phala ki kia-ndu bhita, enu mu xikane. Ki ku ngi xala dingi kuzuela kithangana kiavulu ni enu, kuma o sobha ia mu tumina mu ngongʼ umu iu bhixila kiá; muene-phe ka ngi lende ni kima. Maji phala o mundu u ijiie kuma eme nga zola Tata, o kioso kia ngi tumu muène, Eme kiene ki ngi bhanga. Balumukenu, tuie ku kanga! Eme ngi muxi ua muvide ua kidi, o Tata iami muène kidimakaji. Thangu ioso iala mo muami, maji i kamba kubhana ibundu, muène u i batula. Maji o thangu ioso i bhana ibundu, u i solala, hé u i zelesa, ni i bete o kubhana. Enu mua zele kiá, mukonda dia maka u nga mi longo iá. Xalenu mo muami, Eme ngi xale mo muenu. Kala thangu ki itena kuima ibundu kʼ ubheka uê, ia kambe ku di kuatenena ku muxi, kiene ue, enu ki mu tena kuima ibundu, se mua kambe kuxala mo muami. Eme ngi muxi ua muvide, enu mu jithangu. Uoso u xala mo muami, eme ni ngi xala mo muê, ió u bhana ibundu iavulu; mukonda se mua batuka ko kuami, ki mu tena kubhanga kima. Se muthu u kamba kuxala mo muami, a mu texi kala thangu, hé u kukuta. Anga u di fangana thangu ja kukuta, a ji bhongolola, a ji ta mu túbhia, hé ji bhia. Se mua xala mo muami, o maka mami ni ma xala mo muenu, bhingenu ioso i mua mesena, a mi bhana-iu. Kiene ki bhekela athu kuximana Tata iami, se enu mua bhana ibundu iavulu, anga mu kala jinga mu jixibulu jami. Kala Tata kia ngi zola eme, kiene ue ki nga mi zola enu. Mu kienhiki, Xalenu mu henda iami. Se mu aiuka o ijila iami, mua-ndu xala ue mu henda iami, kala eme ki ngʼ aiuka o ijila ia Tata iami, eme nga xala mu henda iê. Nga mi ambela imʼiíi, phala o kusanguluka kuami ku kale moxi dienu, o kusanguluka kuenu ku tenene. Kijila kiami ki nga mi bhana kienhiki: Di zodienu mudienu, kala ki nga mi zola eme. Kana-ku henda ia tundu iíi, se muthu u bhana muenhu uê bhu kididi kia makamba-mê. Enu mu makamba mami se mu bhanga ima ioso i nga mi tumu. Ki ngi mʼixana dingi abhika, kuma mubhika kejiia ioso i bhanga ngana iê. Maji enu nga mʼixana-phe mu makamba, mukonda ima ioso i ngevu kua Tata iami, nga mʼ ijidisa-iu. Ki enu mua ngi solo eme. Maji eme nga mi solo enu, eme nga mi tumu ni muende ni kubhana ibundu, o ibundu ienu ni i nange, i kambe kuzangiua. Ni ioso ue i mu bhinga Tata mu dijina diami, muène ni a mi bhane-iu. Kala kiki, kienhiki ki nga mi tumu eme: Di zolienu mu dienu. Jezú anga ua tangela dingi uixi: O mundu se ua mi zembe, ijiienu-kiu kuma ua diangele ku ngi zemba eme. Se enu mua tokalele ku mundu, o mundu ueji kuzola o kiê. Maji mukonda ki mu tokala ku mundu, mbata eme nga mi tungula ku mundu, kiene mundu ki ua mi zembela. Lembalalenu o maka u nga mi ambela, ngixi: Mubhika ka tundu ngana iê. Se a ngi zukutisa eme, enu uenu a mi zukutisa; se aiuka maka mami, enu a mi aiuka ue o maka menu. Ene a mi bhanga ima ioso iíi mukonda dia dijina diami, mukonda Ió ua ngi tumu, ka mu ijiia. Ene keju kala ni kituxi, se Eme nga kambele kuiza kuzuela-nâ. Maji o kiki-phe, kala dingi ni maditatu ma ituxi iâ. Uoso ua ngi zembe Eme, ua zembe ue Tata iami. Eme se nga kambele kubhanga mu ʼaxaxe kâ o ikalakalu iíi, kana muthu luua a i bhanga, keju kala ni kituxi. Maji kala kiki-phe, a i mono, ia a jiji ni ku ngi zemba, ni ku zemba ue Tata iami! Oko a ki bhange-phe mu kubhitisa o maka mòsoneke mu Kitumu kiâ, ma kuila: Ene a ngi zembe sé kikuma. O Mukuatekexi ió-phe, ua-nda kuiza, muène Nzumbi ia Kidi, u tunda kua Tata. Eme ngi mi tumikisa-nê koko kua Tata, anga u kala mbangi iami, mukonda ua-nda kuzuela ima ioso ia ngi tokala eme. Enu uenu mua-ndu zuela ima ia ngi tokala eme, kuma mu jimbangi jami, mukonda mua kexi kumoxi ni eme, tunde ku dimatekenu. Muène anga u zuela dingi, uixi: Nga mi ambela imʼiíi, phala ki mu zonde ni i mi bhangesa ku di bhala. Mu malombe, jinzo ja kusambela Nzambi, a-ndu mi kaia-kaia-mu! Kumbi dia-ndu kuiza dia kuila, uoso u mi jibha, u fika muene kuma ua bhange kia uabhela Nzambi. A kà bhanga imʼiíi, mukonda Tata ka mu ijiia, eme uami ka ngʼijiia. Maji eme nga mi ambela-phe imʼiíi phala kʼ iza o kumbi diê, mu ki lembalale kuma eme nga mi ambela-kiu kiá. Ki ngi mi ambelele na-iu tunde ku dimatekenu, mukonda eme nga kexile hanji ni enu. Maji o kiki-phe nga muia kua Ió ua ngi tumu. Kaxi kana muthu-phe mudienu ua ngʼ ibhudisa, eie Ngana, ua-luia kuebhi? Suke mukonda nga mi ambela imʼiíi, miẋima ia mʼizala ni malamba. Né-mbé-phe kiene, nga mi ambela kidi: Enu mu beta kubhanduluka se eme ngaii. Mukonda, eme se nga kambe kuia, o Mukuatekexi ió kʼ eza luua ku muala. Maji eme-phe se ngaii, ngi mu tumikisa ko kuenu. O Mukuatekexi muène kia-ndu kuiza, u ijidisa mundu ki kala o ituxi, ki kala o kuiuka, ni ki kala o kufundisa kua Nzambi. Ene a juuala mù kuijiia ki kala o ituxi, mukonda a kambe ku ngi xikana eme. A tondala mù kuijiia ki kala o kuiuka, mukonda eme ngiia kua Tata, enu ue ki mu ngi mono dingi. A bhambuka mù kuijiia ki kala o kufundisa, mukonda o sobha ia mundu iú a mu êlesa kiá. Ngala hanji ni ima iavulu ia ku mi ambela, maji enu-phe ki mu tena luua ku ívua. O kʼ iza-phe ió, o Nzumbi ia kidi, mùene u mi endesa mu kidi kioso. Kuma muène ka kà di zuelela o iê muène, maji ioso i evua, iene ia kà mi ambela, hé ua kà mi tangela ima ia kèza-ku. Muène u ngi jingisa eme, mukonda ua kà katula ko kuami ioso i nga mesena kuzuela, nʼ a mi tudila enu. Ima ioso iala na-iu Tata, iami. Kiene ki nga ki ambela, ngixi: O Nzumbi ua kà katula ko kuami, nʼa mi tudila enu. Jezú anga uila, uixi: Kua kambe ngó kathangana kòfele, enu ki mu ngi mono dingi. Maji o kathangana kenhaka ki ka-ndu zubha o kubhita, mu ngi mona dingi luamukuá. Amoxi ku jixibulu jê, anga a kuata ku di ambela mudiâ, exi: Muène uala ku tu ambela kiebhi, uixi: Kathangana kòfele ki mu ngi mono, maji kathangana dingi ka mukuá mu ngi mona? Uixi dingi ue: Mukonda eme ngiia kua Tata iami. Exi: Muène ua zuela kiebhi? Ki bhita kathangana kòfele? Ki tu kʼijiia kioso kia zuela. Jezú anga u mona kuma ene andala ku mu ibhudisa, uixi: Eme nga zuela, ngixi: Kua kambe ngó kathangana enu ki mua-nda ku ngi mona dingi, maji kathangana keneʼoko ki ka zubha o kubhita, mu ngi mona dingi lua mukuá. Ki ienhiʼíi i muala ku dʼibhula mudienu? Ni kidi kiene, eme ngi mi ambela: Enu mua-ndu dila, mua-ndu kema, o mundu-phe ua-ndu sanguluka. Kidi mua-ndu kala ni malamba, maji o malamba menu-phe, ma-ndu biluka kusanguluka. Muhatu kieza mu kuvuala, u kala ni malamba, mukonda kumbi diê dia mu iza dia kutala hadi. Maji o kia zubha-phe ku di sanza, ka xinganeka dingi o kukata, mukonda dia kutanena o mona ueza mu ngongo. Kiene kimoxi ni enu, kindala muala hanji ni malamba. Maji hinu-phe ngi mi mona dingi. Kienhókio miẋima ienu ia kà kala mu kutana, o kutana kuenu kana muthu utena ku mi katula-ku. Kizuua kiôkio enu ki mua-ndu ngʼ ibhudisa dingi kima. Kidi kiene, ngi mi ambela: Kioso ki mu bhinga Tata mu dijina diami, muène u mi bhana-kiu. Katé ni kiki, ki mu kexi mu kubhinga luua kima mu dijina diami. Bhingenu kiá nda mu tambule, o kutana kuenu ni kuvule kutenena. Mu kuzubha, jezú u zuela, uixi: Imʼiíi nga mi ambela jinga-iu mu ifika. Kumbi dí diza-phe dia kuila, ki ngi mi zuelela dingi mu ifika, suke ngi mi lomboluela kiambote o maka ma Tata. Kizuua kiókio mua kà bhinga mu dijina diami. Eme-phe ki ngi mi ambela kuma kizuuʼokio nga kà mi diondela kua Tata. Mbata Tata muène ua mi zola, mukonda enu mua ngi zola eme, enu mua ngi xikana kuma eme nga tundu kua Tata. Nga tundile kua Tata, eme ngeza mu ngongo. O kiki-phe ngi xa mu ngongo, hé ngiia kua Tata. Jixibulu jê, exi: Tala! Kiki uala kulombolola kiambote mu kuzuela, kuahi ta dingi ifika. Kiki tua kʼijiia kiá, kuma eie Ngana uejiia ima ioso, ku bhingi muthu u kuibhula. Mukonda dia kiki, tua ku xikana kuma eie ua tundu kua Nzambi. Jezú, uixi: Kiki manhi, mua xikana kiá? Talesenu-phe, kumbi dia bhixila kiá, dia kuila enu oso mu muangana, kala muthu ku mbandu iê, eme hé mu ngi xa ubheka uami. Maji ki ngala-phe ubheka, mukonda Tata uala ni eme. Nga mi ambela imʼiíi phala enu ki mu kala kumoxi ni eme, mu kale ni kutululuka ko kuami. Mu ngongʼumu mua-ndu kala ni hadi, maji kuatenu-phe muanu, ngongo iíi eme nga i tolola kiá. Kia zubha kuzuela ima iíi, Jezú u bhetula mesu bhulu, uixi: Tata, kumbi dieza-bhu kiá. Jingisa Monʼ é, o Monʼ é nʼ a ku jingise eie. Mbata o Mona ua mu bhana ungana ua kutumina athu oso, phala oso ua mu bhana-nâ, muène a a bhane o muenhu ki uábhua. O muenhu ki uàbhua uenhú: Kuila oso a ku ijiie eie u Nzambi ia kidi imoxi-èlele, ni kuijiia ue Jézú Kristu, ió ua mu tumu eie. Eme nga ku jingisa Eie mu ngongo, eme nga zubha o kikalakalu ki ua ngi bhana kubhanga. Tata iami! Kiki-phe ngi jingise eie-muène ni kijingu, ki nga kexile na-kiu mʼ okulu ni eie, kuila mu ngongo kiluua mu di bhanga. Eme nga tukulula o dijina dié ku athu u ua ngi bhana-nâ mu ʼaxaxe ka mundu. Ene a kexile é, eie ua ngi bhana-nâ. Ene a bhake o maka mé; ia a kʼijiia ue kuma ima ioso i ua ngi bhana, ia tundu ko kué. Mbata eme nga a bhana o maka oso u ua ngi bhele, o ene a ma tambulula, ia a kʼijiia kidi kuma eme nga tundu ko kué. Ene a xikana, kuma eie ua ngi tumu. Eme ngala ku a bhingila ene. Ki nga mu bhingila o mundu, kana, maji nga mu bhingila ió ua ngi bhana-nâ, kuma ene a ku tokala. Mukonda ioso o iami ié, ioso o ié, iami. Eme o fuma iami ala ku i muena kua ene. Eme ki ngala dingi mu ngongo, iá-phe ala hanji mu ngongo. Eme kindala ngiza ko kuê. Tata Ukôla! A bhake mu dijina dié, oso ua ngi bhana-nâ phala ene a kale umoxi, kala etu ki tuala mu umoxi, nʼeie, nʼeme. Kioso ki nga kexile-nâ mu ngongo, nga a bhakele mu kutena kua dijina dié. Nga engi, oso ua ngi bhana-nâ, ki bhu texika muthu, kikale iuná ngó o kilalu kia mona, ua texika-bhu, mu kubhitisa o maka mòsoneke mu Mikanda Ikôla. Kiki-phe ngiza kiá ko kué. Maji imʼiíi-phe nga i zuelela mu ngongo phala o ngalasa iami ni i tenene moxi dia miẋima iâ. Nga a bhana o maka mé. O mundu-phe ua a zembe, mukonda ene ka tokala mu mundu, mukuâ ni eme ki ngi tokala-mu. Ki nga bhingi kuma u a katula mu ngongo, maji nga bhingi kuila u a enga, u a kudila kua Diabhu ió ua bhukumuka. Mukuâ ni eme ki ngi tokala mu mundu, ene ua ka tokala-mu. A zelese, mu kidi kié; o maka mé kiene o kidi. Kala ki ua ngi tumu Eme mu ngongo, kiene ue ki nga a tumu ene mu ngongo. Mukonda dia ene, eme nga di bhakula ni muenhu uoso ko kué. Nga bhange kiki, phala ene ua nʼ a di lumbe ko kué mu kidi. Luamukuá, ki nga mu a bhingila ngó ene, suke ni akuá oso a kà ngi xikana mu maka ma ene. O ene oso nʼ a kale umoxi. Tata iami! Mukuâ ni eie ki uala mo muami, eme ngala mo mué, ene ua a kale mo muetu, oso muene a kala umoxi, o mundu phala u xikane kuma eie ua ngi tumu. Nga a bhana o kijingu ki ua ngi bhana eme, ene ni a kale umoxi, kala etu ki tuala umoxi. Eme mua ene, eie mo muami, ene a zubhe ku di bandeka mu umoxi, mbé o mundu ni u xikane kuma Eie ua ngi tumu, kuma ue ua a zola ene, kala ki ua ngi zola eme. Tata iami! Nga mesena enhó oso ua ngi bhana-nâ, a kale ni eme koko kuoso ku ngà kala. Nga mesena kuila a mone kijingu kiami ki ua ngi bhana, kuma eie ua ngi zola tunde ʼbhuoso bhaná, mu ngongo kiluua mu kala dimatekenu diê. Tata ua iuka! O mundu ki u kuijiia, eme-phe nga kuijiia; enhá ue a kʼ ijiia kuma eie ua ngi tumu. Eme nga ejidisa o dijina dié, hanji ngi dʼ ijidisa dingi, phala o henda i ua ngi zola na-iu eme, ni i kale mua ene, ni eme-muène mua ene. Jezú kia zubha o kusamba kiki, u tunda ni jixibulu jê, anga uia ku sámbua dia kahonga ka Kidelone, bhuala kádibhia, anga u bokona momo, muène ni jixibulu jê. Juda ue ua mu sumbisa, kididʼ iki ua kʼijiia, mukonda Jezú bhene bhuene kuia jinga kiá ni jixibulu jê. Juda-phe ua tambula kiá kibuka kia masoladi ni jipudixa ku makota ma jinganga ni jifalizeu, anga eza bhenhabha ni jikandeia ni jisama ja túbhia ni jixibhata. Jezú kuma ioso ia-nda kubhita ua ijiia, u tuamenena kuia mu kutakana-nâ, uixi: Mukua-hi muala ku mu sota? Exi; Jezú dia mukuá Nazalé. Jezú uixi: Emeʼú: Juda ue mukua kikutu, uemana-nâ kumoxi. Muène-phe kia ambela, uixi: Emeʼú, ene a vutuka ni dima, hé a di bhala bhoxi. Jezú anga ua ebhudisa dingi, uixi: Mukua-hi muala ku mu sota? Exi: Jezú dia mukua Nazalé. Jezú uixi: Nga mi ambela kiá kuma emeʼú. Se mua ngi bhindamena eme, o iá a ambudienu, aiâ. (Muène uazuela kiki, mu kubhitisa o maka-mê ma tangele, uixi: Tata iami! Oso u ua ngi bhana-nâ, ki bhu ngi texika muthu.) Bhenhobho, Ximá Phetele, kuma uala ni xibhata iê, u i fomona, anga u i vunda mubhika ua nganga ia dikota, hé u mu batula o dítui dia kadilu. Mubhika ió dijina diê Máluku. Jezú anga uambela Phetele, uixi: Fomeka o xibhata ié mu kizu! Eie ua fika kuila dikáu dia ngi bhana Tata, manhi ngi kamba ku di nua? Bhenhobho o kibuka kia masoladi, ni fixiiadi, ni jipudixa ja Jijudé, a kuata Jezú, anga a mu kuta. Anga aia-nê hanji kʼ onzo ia Hana, mukonda muène ukouʼ a Kaiafa uala ku unganga ua dikota muvu uenhó. O Kaiafa muene ua longesele Jijudé, uixi: Kota o muthu umoxi kufuila bhu kididi kia mundu. Ximá Phetele anga u kaiela jezú, ni xibulu iamukuá u kaiela ue. Xibulu ia mukuá iú, a mu ijiia kuala nganga ia dikota; mu kienhiki u bokona ni Jezú mu lumbu lua nganga ia dikota. Phetele-phe uemana bhu mbandu ʼa muelu, bhu kanga. O xibulu iamukuá a mu ijiia kuala nganga ia dikota, anga u tunda, u zuela ni mulangidi a muelu, anga u bokuesa Phetele. Kahatu kenhoko kala kulanga o muelu, anga uambela Phetele, uixi: Eie ue u xibulu ia iala muenhó? Uixi: Eme, kana! Akua-mbèle-phe ni jipudixa emana bhenhobho, a uika túbhia, ia ala mù kuota. Phetele anga uiza, uimana-nâ kumoxi mù kuota. Nganga ia dikota anga uibhudisa Jezú jixibulu jê, ni ulongelu uê. Jezú ua mu vutuila, uixi: Eme nga zuela jinga bhu pholo ia mundu. Nga longa jinga mu malombe ni mu Tembulu, muene ku bhongoloka o Jijudé joso. Ki ngi zuela kima mu kusuama. U ngʼ ibhuila-hi eme? Ebhudisa ió a ngʼ ívua jinga, ioso i nga zuela. Kia zubha kuzuela kiki, pudixa imoxi uemana-nê u bhana Jezú huxi, uixi: Kiene ki u vutuila, o nganga ia dikotʼ okio? Jezú uixi: Se nga zuela makutu londekesa-kiu, kuila eme nga tange makutu. Maji se eme nga zuela kidi, eie u ngi betela-hi? Kia zubha kubhita kiki, Hana anga u tuma ku mu bheka kua Kaiafa, nganga ia dikota. Jezú hanji ala ku mikolo. Ximá Phetele-phe hanji uemana mù kuota. Ene anga a mu ambela, exi: Eie ue ku xibulu ia iala muenhó? Muène u di tuna, uixi: Eme, kana! Mubhika uamukuá ua nganga ia dikota, ndandu ia ió, a mu batuile dítui kuala Phetele, uixi: Abha, eme ki nga ku muene-nê mu kadibhia, ki kiene? Phetele anga u di tuna luamukuá, uixi: Kana! Kithanganʼ okio dikolombolo di kokola. Ene a tunda ni Jezú kua Kaiafa, hé aia-nê ku Pretório, mu kumbi dia kimene-mene. O Jijudé-phe ka bokona mu Dizemba dia Nguvulu, mukonda a lenge o kuxila, kala kiene o ubhezelu uâ, phala a tene kúdia o jandale ia Phasu. Pilatu anga u a tundila mu kudimona-nâ bhu kanga, uixi: Muthu iú, muala-nê ni mulonga uahi? Ene a mu vutuila, exi: Se ua kambele kukala mukua-kituxi, eie ua fika kuma hinu tua ku bhekela-nê bhabha? Pilatu, uixi: Mu ambatienu, mua kà mu fundise kioso kia tokala mu Kitumu kienu. Jijudé exi: Ki kôla etu kujibhisa muthu. Kiki kia bhiti, phala maka ma jezú ma tenene, kia tangele uoso ufuilu ua-nda kùfua muène. Pilatu anga u bokona dingi mu Dizemba, hé uixana Jezú, u mu ambela, uixi: Eie u sobha ia Jijudé? Jezú ua mu vutuila, uixi: Kiki, eie ua di zuelela-kiu, inga athu engi kiene kia ngi tange ko kué? Kuala Pilatu, abha eie ua fika kuma eme ngi Judé? Akua ʼxi ié, ni makota ma jinganga, ene a ku bheka ko kuami. Eie ua bhange ʼhi? Jezú uixi: Eme o usobha uami, ki ua mu ngongo mumu. Se ua kexile ua mu ngongo, hinu makuenze mami eju bhânga phala eme ka ngi bhakule bhu maku ma Jijudé. Kala kiki-phe, o usobha uami ki ua kunu! Pilatu ua mu ambela, uixi: U sobha-phe! Inga kiebhi? Jezú ua vutula, uixi: Kiene! Eie-muène ua mu ki tanga, kuila ngi sobha. Eme o kuzuela o kidi, kiene kia ngi vualela, kiene ue ki ngʼejiia mu ngongo. Uoso ua xikana o kidi, uívua dízui diami. Pilatu, uixi: O kidi ki kala kiebhi? Kia zuela kiki, u tunda dingi ku kanga kua xala o Jijudé, anga ua ambela, uixi: Eme ki ngi mu mono ni kituxi. O ki muedi muala ni kífua kuma mu fesa ia Phasu ngi mi jituina muthu a mu kuika, kiki-phe muandala ngi mi jituina Sobha ia jijudé? Ene oso-phe a di kola dingi, exi: Muthu iú kana! Etu tuandalʼetu Balaba! (O Balaba-phe kifumbe.) Kienhókio Pilatu u katula Jezú anga u tuma ku mu beta ni mixi. Masoladi anga mʼ enda kitundu kia jisanzu ja minha, a mu ta-kiu ku mútue, a mu zuika ue dibeka di kusuka. Anga a mu zukama, exi: Tana-ku, Sobha ia Jijudé! Anga a mu bhana jihuxi. Pilatu anga u tunda dingi, u ambela Jijudé, uixi: Talesenu! Nga-nda ku mi bhekela-nê bhu kanga, ni mu ijiie kuma eme ki ngi mu mono ni kituxi. Kienhókio, Jezú anga u tunda, ua zuata kitundu kia minha ku mútue, ni dibeka di kusuka. Pilatu ua ambela, uixi: Muthu iú, mu talesienu! Kioso makota ma jinganga ni jipudixa kia mono Jezú, a di kola, exi: Ku dikulusu-nê! Ku dikulusu-nê! Pilatu uixi: Mu tambudienu, enu-enu mu mu te ku dikulusu, mukonda eme ki ngi mu mono ni kituxi. Jijudé a mu vutuila, exi: Etu tuala ni kijila, muène-phe kuma ua ki tondala, ua tokala kùfua, kuma ua di tange, uixi: Ngi Monʼ a Nzambi! Pilatu-phe ki evu kiki, uôma ua mu kuata dingi. Anga u bokona luamukuá mu Dizemba, uibhula Jezú, uixi: Eie ua tundu kuebhi? Jezú-phe ka mu kumbulula kima. Pilatu anga u mu ambela, uixi: Abha Eie ku ngi zuelesa? Ku kʼ ijiia kuma eme ngala ni kutena kua ku ku tesa ku dikulusu, mba ngala ni kutena kua ku ku jituisa? Jezú, uixi: Eie kueju kala ni kutena kua ku ngi bhanga kima, se a kambele ku ku bana-ku kuala Nzambi ku diulu. Kienhiki, uoso ua ngi bhakula ko kué, muè uala ni kituxi kia dikota. Tunde Pilatu kievu kienhókio, u sota kujituna Jezú. Maji o Jijudé-phe a di kola, exi: Ki u mu jituna, ku dikamba dia Sézalu dingi! Mukonda uoso u di tanga, uixi: Ngi sobha, ua kitukila Sézalu! Pilatu kievu kiki, u tundisa Jezú bhu kanga, anga u xikama ku kialu kia kufundisila, bhu kididi a kʼixana exi Luua ia matadi, (o mu dimi dia Hebeleu, exi Ngabata.) Kizuua kieniʼ iki-phe kizuua kia kuiudika o Phasu, kua kambe kòfele ku mediia. Pilatu anga uambela Jijudé, uixi: Sobha ienu-ze, iú! Ene-phe a di kola, exi: Aie-nê; Aie-nê! Aie-nê, ku dikulusu! Pilatu ua ambela, uixi: Sobha ienu, kífua muandala ngi mu ta ku dikulusu? Makota ma jinganga, exi: Etu ki tuala ni sobha iengi! Sobha ietu Sézalu ngó, kuabhu! Pilatu bhenhobho anga u bhana Jezú bhu maku mâ, phala a mu te ku dikulusu. Ene anga a mu tambula, hé aia-nê. Bhenhobho Jezú, anga u tunda, muène uambata o dikulusu diê. Enda, anga a bhixila bhu kididi a kʼ ixana bhu Kibolongonho, (o mu Hebeleu, exi: Ngolongota.) Bhenhobho anga a mu ta ku dikulusu. Anga a ta ue ku makulusu ni kiiadi kiamukuá, ku mbandu muthu, ku mbandu muthu, Jezú bhu ʼaxaxe. Pilatu anga u bhangesa mukanda, u tuma ku u tesa ku thandu dia dikulusu. O mukanda a u soneka mu dimi dia Judeia, ni dia Loma, ni dia Ngelexa (O Hebeleu, ni Latini, ni Ngeleku), exi: Jezú, Mukua-Nazalé, Sobha ia Jijudé. Ndumba dia Jijudé a tanga o mukanda uenhú, mukonda kididi ki a te Jezú ku dikulusu, kia zukama mu mbonge. Makota ma jinganga ma Jijudé, anga ambela Pilatu, exi: Kana kusoneka, ʻSobha ia Jijudéʼ, inda ua soneka, ʻMuène uambe ngi Sobha ia Jijudéʼ. Pilatu uixi: Ioso i nga soneka, nga i soneka kiá. O masoladi kia zubha kubatela Jezú ku dikulusu, a katula o izuatu iè, anga a i uana mu mbandu ji-uana, mbandu imoxi kala dioladi. Anga a katula ue o mbinza iê iòleka tunde ku thandu katé bhoxi, sé bhuma bhua i tungu ni jidinha. Anga a di ambela mudiâ, exi: Ki tu i tandule. Inda tu ta jisorte, tu tale uoso u xala na-iu. A bhange kiki, mu kubhitisa o maka mòsoneke mu Mikanda ia Ngana, exi: A di uanena o izuatu iami, o divunga diami a di tela jisorte. Iene muène o ima ia bhange o masoladi. Bhu mbandu ia dikulusu dia Jezú anga bhu imana mamʼâ, ni phange a mamʼ â, ni Madiia mukaji a Keleiofa, ni Madiia dia Manda. Jezú kia mono manhʼâ, ni xibulu iê ua mu zola, uemana ue bhu mbandu iê, uambela manhʼâ, uixi: Muhatu, tala monʼé! Anga uambela o xibulu: Tala manhiʼ enu! Tunde kumbi dienhódio, xibulu ió, ua bhongolola manhʼ a Jezú ku bhata diê. Kia bhiti kiki, Jezú kuma ua mono ima ioso ia tenena kiá, mu kubhitisa o maka mòsoneke mu Mikanda ia Ngana, uixi: Ngala ni dinhota! Bhenhobho bhu kala dilonga diezala ni mvindangele. Masoladi anga ombeka-mu jiponja, a i ta ku thangu ia hisopo, anga a i zukamesa ku dikanu diê. Jezú kia zubha kutambula o mvindangele, uixi: Kuabhu! Ioso iòtenese kiá! Anga u bheteka o mútue uê, muenhu anga u batuka. Jijudé, phala o imbi ki i xale ku makulusu kia Sábhalu, (mukonda kizuuʼ iki, kizuua kia Sesa, kia ku di iudika, o ki kúkia Sábhalu ia dikota) a bhinga Pilatu a a bukujule o inama, a a katuleku. Masoladi anga eza, a bukula inama ia iú uadianga, ni mukuá, a a te ku makulusu kumoxi ni jezú. Maji o ki eza kua Jezú-phe, a sanga uafu kiá, anga kamba ku mu bukula inama iê. Disoladi dimoxi-phe u kuata sosa, u kubula na-iu Jezú mu jimbanji. Kithangana kienhókio anga mu tunda manhinga ni menha. Uoso ua ki mono, muène ua-lu ki tanga, enu ni mu xikane uenu. Etu tuejiia kuma o umbangi uê ua kidi; o muène ue ua kʼijiia kuma uazuela kidi. Imʼiíi ia bhiti kienhiki, mu kubhitisa o maka mòsoneke mu Mikanda ia Ngana, ma kuila: Ka kà mu bukula kifuba. O bhua mukuá bhu ambe: A k à mu mona, muenhó uoso a mu kubula ni sosa. Kia bhiti kiki, Zuze, mukua Limateia, u bhinga Pilatu phala a mu ehele kuambata o kimbi kia Jezú. (Zuze muène ua kexile xibulu ia Jezú, maji ka di tukuluile mukonda dia uôma ua Jijudé). Pilatu anga u mu ehela, o Zuze hé uia u katula o kimbi kia Jezú. Nikodemu ue ió uejile mʼ okulu kua Jezú mʼ usuku, anga uiza ue kumoxi ni Zuze. Nikodemu anga u bheka milongo ia kufunda na-iu, makuinhi auana a kilo ni jitanu ja mirra ni aloué iòfunge kumoxi. Kiiadi kiâ anga a kuata o kimbi kia Jezú, a ki nhinga mu milele ia linhu, kumoxi ni milongo iauabha dizumba, kuma uene ufûndilu ua Jijudé. Bhenhabha, bhua tele Jezú ku dikulusu, bhuala ni kádibhia, o mu kádibhia muala mbila ia ubhe, kiluua ata-mu muthu. Anga a bhaka o mukutu ua Jezú muenhomo, mukonda dia ku di iudika kua Jijudé, kuma mbila iala bhua zukama, o Sábhalu ia-nda ku mateka kiá. Kizuua kia Lumingu, kizuua kia dianga kia Semana, Madiia dia Manda, uia bhu mbila mu kimene-mene kuila hanji kua vundu, anga u mona ditadi a di katula kiá ku mbila. Muène anga u lenga, uia kua Ximá Phetele, ni xibulu iamukuá a mu zola kuala Jezú, ua ambela, uixi: Ngana jezú a mu katula mu mbila, ki tuejiia kuoso kua mu bhake! Phetele anga u katuka, ni xibulu ia mukuá, aia ku mbila. Anga a lenga, kiiadi kiâ bhua moxi. O xibulu iamukuá anga u-xa Phetele mu kulenga, hé u dianga kubhikila bhu mbila. O kia bhetama, anga u zongola-mu, u mona milele ia kiaku íi bhoxi, maji ka bokona. Ximá Phetele, ua mu kaiela, anga u tula, u bokona mu mbila. U mona o milele ia kiaku íi bhoxi, ni dilesu dia mu tele ku mútue. O dilesu ki diala bhuamoxi ni milele, maji diòfute ni kididi kiê. Xibulu iamukuá, ua diangele kubhikila bhu mbila, anga u bokona kiua. U mona, anga u xikana. (Mukonda ene o maka mòsoneke mu Mikanda Ikôla ka mʼejidile luua, kuila Jezú ua bhingi u fukunuka mu afi.) Jixibulu anga ji tunda-ku, jiia ku bhata. Madiia dia Manda-phe hanji uemana bhu mbandu ia mbila, uala mù dila. O kiala mù dila, anga u bhetama, u zongola mu mbila. Anga u mona ji-anjo jiiadi, ja zuata izuatu izela, ja xikama bhua kexile o mukutu ua Jezú, iú ku mútue, iú ku inama. Jene ji mu ibhula, exi: Muhatu, ua-lu didila-hi? Muène uixi: Mukonda o Ngana iami a mu katula-bhu, ki ngʼejiia kuoso kua mu bhake! Kiene kia zuela kiki, u sakuka, anga u mona Jezú uemana, maji ka mu ijiia kuila muène Jezú. Jezú anga u mu ibhula, uixi: Muhatu ua-lu didilahi? Nanhi ua mu mu sota? Muène kuma ua fika muène mudimi a kadibhia, uixi: Ngana, se eie-muène ua mu katula-bhu, ngi tangele kuoso ku ua mu bhake, eme ni ngi mu ambate, ngiie-nê kididi kiengi. Kuala Jezú: Madiia! Muène ua sakuka, anga u mu vutuila mu Hebeleu, uixi: Laboni (Mu ku jimbulula uedi, Mesene iami.) Jezú u mu ambela, uixi: Ku ngi kuate; kuma ki ngi bande luua kua Tata iami. Ndé-phe ku jiphange jami kà ambele kuma eme nga-nda kubanda kua Tata iami, kua Tata ienu; kua Nzambi iami, kua Nzambi ienu. Madiia dia Manda, anga uia, u tudila o jixibulu, uixi: Ngana nga mu mono! Anga u a jimbuila ioso ia mu tangela Jezú. Kutula mu ngoloxi, kizuua kia Lumingu kienhiki, o kizuua kiadianga kia semana, kuila mabhitu a ma jika bhu kididi bhuala o jixibulu, mukonda dia uôma ua Jijudé, Jezú uiza, uimana mu ʼaxaxe kâ, hé ua ambela, uixi: O uembu u kale ni enu! Kia zubha kuzuela kiki, ua edikiza maku-mê, ni mbanji iê. Jixibulu anga a sanguluka, kia mono Ngana. Jezú anga ua ambela dingi, uixi: O uembu u kale ni enu! Kala kioso Tata kia ngi tumu eme, kiene ue ki nga mi tumu enu. O kia zuela kiki, u bhusa ku thandu diâ, uixi: Tambulenu o Nzumbi Ikôla! Muthu uoso mu mu loloka ituxi iê, i kala iòloloke. O uoso ituxi iê mu i xalesa, i xala muene. Tomé, a muixana Didimu (Akua-ndumba), muthu ku kuinhi ni kiiadi, ka kexile-bhu, kiejile Jezúʼ iki. Jixibulu ni akuá anga a mu tangela, exi: Etu, Ngana tua mu mono! Muène-phe, uixi: Se nga kambe kumona bhu maku-mê o itote ia jipheleku, anga ngi ta mulembu uami mu itote ia jipheleku, anga ngi ta lúkuaku luami bhu mbanji iê, eme ki ngi xikana! Kia bhiti nake dia izuua, jixibulu ji kala luamukuá mʼ onzo, ni Tomé iú momo. Jezú anga uiza, sumbala o mabhitu mòjike kiá, anga uimana bhu ʼaxaxe kâ, uixi: O uembu u kale ni enu! Anga uambela Tomé, uixi: Tá mulembu ué bhabha, u ngi tale maku. Sunununa ue kunu o lúkuaku lué, u lu te bhu mbanji iami. Ku kale ni jiphata, inda u xikana. Tomé uetaiua, uixi: Ngana iami, Nzambi iami! Jezú uixi: Mukonda ua ngi mono, eie ua xikana? A zediua oso ka ngi mono, maji a xikana. Sai dingi madiuanu mavulu ma bhangele Jezú bhu pholo ia jixibulu, ki mòsoneke mu divulu mumu. Maji imʼiíi-phe iòsoneke, phala enu ni mu xikane, kuma Jezú muène Kristu, Monʼ a Nzambi. Mbé o ki mu mu xikana, mu kale ni muenhu ki uábhua. Kia bhiti kiki, Jezú u tukulukila dingi jixibulu jê bhu mbandu ia kizanga kia Tibeliiade. Ua a tukulukila kiki; Ximá Phetele, ni Tomé, a mu ixana Akua-ndumba (Dídimu), ni Natanaiele mukua Kaná mu Ngalileia, ni anʼ a Zebedeu, ni xibulu jamukuá jiiadi ja Jezú, ji kala bhuamoxi. Ximá Phetele anga uambela akuá, uixi: Eme ngiia mù tamba. Exi: Etu uetu tuia mù tamba ni eie. Anga ene oso a tunda, a di longa mu bote. Maji usuku uosuʼ ó-phe, ka kuata kima. Kúkia ni kimene-phe, Jezú uemana ku ndundu. Jixibulu-phe ka kʼ ijiia kuila Jezú. Jezú anga ua ambela, uixi: Enu ana, mu kutamba kuenu, mua kuata kama koso-koso? Exi: Kana! Muene uixi: Kuzenu uanda ku mbandu ia kadilu ia bote, mu kuate. Ene anga a u kuza, anga a lémbua ku u sungila mu bote, mukonda dia jimbiji kuvula! Xibulu a mu zola kuala Jezú, anga uambela Phetele, uixi: Ió Ngana Jezú! Ximá Phetele kia kʼivu kuila muène Ngana, u zuata kazaku kê, u di kuta, (mukonda ua kexile Uixi) anga u di ta ku menha. Jixibulu jamukuá-phe, eza mu bote iòfele, ni kusunga o uanda uezala jimbiji, mbata kibumu a ki songoloka ngó háma jiiadi ja kóvado O kia zubha kutomboka ku kanga, a sanga túbhia tua makala ma uama, ni mbiji íiʼ di zuza, ni mbolo. Jezú uixi: Bekenu-ku, ku jimbiji ji mua kuata kindala. Ximá Phetele anga u di longa, hé u sunga o uanda ku kanga. Uene uezala jimbiji ja makota, hamʼ a mbiji ni makuinhi a tanu ni jitanu. Sumbala-phe ja vulu kiki, o uanda ki ua tanduka. Jezú anga ua ambela, uixi: Zenu mu diaúle. Kana xibulu-phe ia bhumina ku mu ibhudisa, kuila: Eie nanhi? Mukonda a mu ijiia kuma muène Ngana. Jezú anga uiza, u katula mbolo, ua bhana-iu, ni mbiji ue kiòmuene. Lulu tatu kiá, Jezú kutukulukila o jixibulu jê, tunde kia fukunuka mu afi. Bhenhobho kia zubha kudiaúla, Jezú uambela Ximá Phetele uixi: Ximá, monʼ a Jona, eie ua tundu iá mu ku ngi zola? Muène uixi: Eue, Ngana! Eie ua kʼijiia, kuma nga ku zola. Kuala Jezú: Disa o tumbudi tuami. Anga u mu ambela lua kaiadi, uixi: Ximá, monʼ a Jona, eie ua ngi zola? Muène uixi: Eue, ngana! Eie ua kʼijiia kuma nga ku zola. Kuala Jezú: Enga jimbudi jami. Anga u mu ambela lua katatu, uixi: Ximá, monʼ a Jona, eie ua ngi zola? Phetele anga u kenanana, mukonda tatu kiá ni ku mu ibhula: Eie ua ngi zola? Anga uitaia, uixi: Ngana, eie uejiia ima ioso, ua kʼijiia kuma eme nga ku zola! Kuala Jezú: Disa jimbudi jami. Kidi kiene ngi ku ambela: Ki ua kexile u munzangala, u muthu ua ku di kuta o phonda, anga uia mu kuenda kuoso ku ua mesena. Maji ki ua ká kuka-phe, ua kà leka o maku, mukuenu hé u ku kuta, anga u ku bheka kuma ku mesena kuiaku. Mùene ua zuela kiki, mu kuidikiza o ufuilu uoso uà kà fua Phetele, mu kufumanesa Nzambi. O kia zubha ku ki zuela, u mu ambela, uixi: Ngi kaiele eme. Phetele anga u sakuka, u mona xibulu a mu zola kuala Jezú iu kaiela ue. Muenhú muène ua xamenene bhu jihata ja Jezú mu seialu, anga u mu ibhudisa, uixi: Ngana, muène nanhi uandu ku sumbisa? Phetele kia mu mono, uambela Jezú, uixi: Ngana, o mukuetu iú, eie uixi ku mu bhita kiebhi? Jezú, uixi: Eme se ngandala kuila muène u xalela-ku, katé bhu nga kejiia, eie kia ku kuatela-hi? Eie, ngi kaiele eme! Kizuelu kiki anga ki sambuka mu jiphange joso ja xikana Jezú, kuma xibulu ioio ki ià kàfua dingi. Jezú-phe ka mu ambela kuila, eie kua kà fua; uedi: Eme se ngandala kuila muène u xalela-ku, katè bhu nga kèjiia, eie kia ku kuatela-hi? Muenhó muene o xibulu ua bhana umbangi uê ua ima ioso iíi; o ima ioso iu ua i soneka. Etu-phe tuejiia kuma o umbangi uê ua kidi. Sai dingi ima ia mukuá iavulu ia bhangele Jezú. Se kuila ioso a i soneka, mu kimoxi-kimoxi, nga fika mu ngongo ki mu soko madivulu mê meji kusoneka. Mu divulu diami dia dianga, nga soneka o ima ioso ia bhangele Jezú ni ia longo tunde ku dimatekenu dia kikalakalu kiê, katé bhu kizuua kia mu tambula bhulu. Muène, kuila kiluua a banda ku diulu, mu kutena kua Nzumbi Ikôla, ua tuamena kubhana ijila ku athu ió a solele muène, phala kukala Jipoxolo jê. Kuma kia zubhile kubhita ni phaxi ia kúfua kuê, Jezú ua di tukulula ni muenhu kua ene, ni ijidisu iavulu i zubha o jiphata, kuila uala muene ku muenhu. Kuma o Jipoxolo, Jezú ua a monekena jinga mu makuinhi auana a izuua, anga u kuata ku a zuelela o ima ia tokala ku Utuminu ua Nzambi. O kizuua kia bhongolokele luamukuá, Jezú anga u a tumina, uixi: Mu Jeluzaleme ki mu tunde-mu, maji mu kinga momo o kikutu kia mi polometela Tata, ki muèvua jinga ko kuami. Kuma Nzuá ua mi batizala ni menha, maji enu-phe anda ku mi batizala ni Nzumbi Ikôla, mu izuua muenhumu. Kioso Jipoxolo enʼiá kia bhongoloka ni Jezú, a mu ibhula, exi: Ngana, thembu iíi iene eie i uanda kubheka-ku dingi o usobha ua Izalaiele? Kuala muène: Enu ka mi bhana-kiu, o kuijiia jithembu ni kizuua kia xindi Tata mu kutena kuê-muène. Maji enu-phe muandu tambula kutena, ki anda kuiza Nzumbi Ikôla ku thandu dienu. Mua kà ngi kalela jimbangi, ni mu Jeluzaleme, ni mu Judeia ioso, ni mu Samádia, katé ni ku maẋokololo ma jixi. O kia zubhile kuzuela imʼ iíi, kioso kia kexile hanji ene ni ku mu tala, Jezú ua zangumuka bhulu, anga bhu kala dituta dia tambula-nê ku mesu, a lémbua ku mu mona dingi. Ene-phe hanji ki a kuata kutonginina bhulu, muène iu uia ni kubanda. Talesa! a tukumuka bhu mbandu iâ bhu emana malʼ aiadi, a zuata izuatu izela. Exi: Enu mu akua Ngalieleia, mu emanena-hi ni kutala bhulu? Jezú imoxi iíi, ua kexile ni enu, ia a mi tambula-nê ku diulu, hinu uà kèza dingi uila ki mua mu mono kuia ku diuluʼ iki. Jipoxolo kienhókio anga a vutuka ku Mulundu a uixana ua Midiva, eza mu Jeluzaleme. O dikanga diê diala-bhu diene dia njila ia Sabhalu, (kifua kilómetulu imoxi iene). O kia zibha kubhiẋila, mu mbonge, a bokona ku onzo ia thandu, kuma o muenhumu muene mua nanga jinga, ni Phetele, ni Tiiaku, Nzuá ni Mandele, Felipe ni Tomé, Matulu ni Matesu, Tiiaku monʼ a Lufeu ni Ximá Zeloto, ni Juda dia Tiiaku. Ene oso-â anga a jijila ni muẋima umoxi o kusamba ni kubhinga, ni ahatu kiá, ni Madiia dia mamʼ a Jezú, kumoxi ni jiphange joso. Ki bhua bhiti tu-izuua, a bhongoloka bhu kionge, o mundu uene uala hama ia muthu ni makuinhi aiadi, Phetele anga u imana mu kaxi ka jixibulu, uixi: Enu akuetu mu jiphange, o maka mòsoneke mu Mikanda Ikôla ma tokalele kubhita, moso ma zuelele Nzumbi Ikôla mʼokulu ku dikanu dia Davidi, ma tokala kua Juda, mukonda muène ua tuamenene ió oso a kutile Jezú. Kuma muène ua tokalele mudietu, oko ua muene kididi mu ukunji uetu. Diialʼ odio-phe ua sumbile mukáu ni kazabu ka mu bhana mu kubhukumuka kuê. O mu mukáu uenʼ ió, muene mua laukila, iu ua baze mu ʼaxaxe, o mídia iê ioso iíi ia sukumuka. Kienʼ iki anga ki fumana ku akua bhata oso mu Jeluzaleme. Kiene kia bhangesa mukáu uenʼió ku u luka mu dimi dia ene, exi, Aseledama. O mu ku ki jimbulula, edi: Mukáu ua manhinga. Mbata kiene kiòsoneke mu divulu dia Jisalamu, exi: O dibhata diê di xale ngùndu, ki bhu kale dingi muthu u tunga-bhu. Exi dingi: O ukota uê bhu kale muthu uengi a u tambule, ende ni kubhanga o kikalakalu kia bhanga jinga muène. Uila kiki, ku mala iá u tua di nhenge-nâ, thembu ioso iendele Jezú mu ʼaxaxe ketu, tunde bhu batizu ia Nzuá, katé bhu kizuua kia tu tambulanê ku diulu, kua bhingi tu sola-ku muthu, tu kale-nê mbangi ia kufukunuka kuê. Anga a ta athu kiiadi ku pholo: Zuze a mu ixana Barsaba, jina diê diamukuá Justu, ni Matiia. Anga a samba, exi: Eie Ngana, uejiia miẋima ia athu oso, idikiza ku kiiadʼ iki, uoso eie ua mu solo, phala a tambule kididi mu kukalakala ni etu ku ukunji iú ua upoxolo. Mukonda o Juda kikalakalu ʼiki ua ki tokoka, iu uaii ku kididi kiê kia mu tokala. Anga a a tela jisorte phala bhu kiiadʼ iki kutungula-bhu umoxi. O Sorte hé i kuata Matiia, anga u di bunda kiá kumoxi ni kuinhi dia Poxolo ni imoxi. Kizuua kia Pendekoxi ki kia zubhile kubhiẋila, ene oso a kala bhu kididi kimoxi ni muẋima umoxi. Anga a tukumuka ku diulu kua dʼivisa kala kitembu kiasuina kiala mu tuluka ni kuona, anga kʼ izalesa onzo ioso mua xikama. Kua a tukulukila ni madimi ma di uanununa kala túbhia tuala kulekujuka, kala muthu kua mu tula o diê ku thandu, ene oso a sokelá-ku. Ene oso anga ezala ni Nzumbi Ikôla, hé a kuata kutanga madimi mengi, kala kioso Nzumbi kia a bhana kuzuela. Kienhókio mu Jeluzaleme mua tula Jijudé, akua ujitu ua Nzambi a tundu mu jixi joso bhoxiʼ a diulu. O Kienʼ iki ki kia fumana, kifuẋi ki bhongoloka, anga a bhuuama, mukonda kala muthu uevu kuila o Jixibulu ja Jezú ala mu tanga o maka mu dimi diê-muène. Ene oso anga a bhana mu kanu, a diuana, exi: Talenu, o iá ki akua Ngalileia oso ala kuzuela? Tuala mu kuivua-phe kiebhi, iú mu dimi diê, iú mu dimi diê dioso dia mu vuala na-diu? Sumbala etu oso tueza, tuedi ni akua Partiia, ni akua Mediia, ni akua Elame, ni iá a tungu mu Mezopotamiia, mu Judeia ni mu Kapadósia, mu Pontu ni mu Azia, mu Fidíjia ni mu Pamfídia, mu Ijitu ni mu jixi ja Líbia ja zukama mu Silene. Amoxi-mu asonhi a tundu ku Loma, amukuá Jijudé a di bundu ni álungi. Ni akua Keleta, ni akua Alábia, etu ene oso tuevu mu madimi metu o ima ia makota ia Nzambi! Ene oso anga a diuana, a kuata phata mudiâ, kuma ni kia kuxinganeka ka ki mono, hé a di ambela mudiâ, exi: O ima iosuʼ iíi, ia lombolola kiebhi? Amoxi-phe a zombala, exi: Mala iá a kodiua! Mukonda a nu kiavulu vinhu ia uisu! Phetele-phe ki emana ni akuâ, o kuinhi dia Poxolo ni imoxi, ua ambela ni dízui diasuina, uixi: enu akua Judeia, ni enu oso mua tungu mu Jeluzaleme, bhanenu mátui, mu ívue maka mami u nganda ku mi tangela: Athu iá muala ku a fika kuila a kodiua? Kana! Athu iá ki mu a fike kukodiua, kuma tuala ngó bhu ola ia kàvua ku kumbi dia kimene. Maji o kia mu bhitʼ iki-phe, kiene o kimbamba ki a tanga polofeta Jouele, uixi: Talesenu, Nzambi uambe: Mu izuua ia kà suka-ku, nga kà bhanga kiki: Nga kà lundulula o Nzumbi iami ku thandu dia athu oso. Anʼ enu a mala ni anʼenu a ahatu a kà tanga o maka mami. Minzangala ienu ia kà mona isumua, o adiakimi enu a kʼ ànjiua jinzoji. Ni ku thandu dia abhika ami a mala ni a ahatu, nga kà lundulula-ku o Nzumbi iami, ene uâ, mu izuuʼ omo, a kà zuela maka mu dijina diami. Nga kʼ èdikiza isumua mu diulu, ku thandu, ni idiuanu mu ngongo, bhoxi! Kua kà kala manhinga, túbhia, ni ifuke ia dixi. Dikumbi dia kà kituka usuku, o mbeji ia kà biluka manhinga, kioso o Kizuuʼ okio kia dikota, o Kizuua kia fuma ia Ngana, kiluua kʼ iza. Kienhokio-phe ki bhita kuma, uoso ua kà bhingila dikuatekesu mu dijina dia Ngana, u bhuluka. Phetele uixi, dingi: Enu akua Izalaiele, tata, ivenu o makʼ ama: Jezú dia Nazalé muthu a mu jingisa mudienu kuala Nzambi ni ima ia kusuina, ni iphata, ni isumua, ia mu kalakesa Nzambi mu ʼaxaxe kenu, enʼuenu mua ʼijiienunu; muenʼió, mu kuijiia kua Nzambi ni kikutu kiê ki a ta jinga mʼokulu, mua mu bhakuile enʼuenu bhu maku ma iiala iabhumu, mua mu phaphelesa ku dikulusu, mua mu jibha. Nzambi-phe ua mu fukununa; misusu ia kalunga ua i jituna, mukonda ki i xikina ku mu naminina muène. Kuma Davidi ua tanga Jezú, uixi: Eme Ngana ngà mu mona jinga bhu pholo iami, mukonda uala ku madilu mami phala ki ngi sendumuke; Kienʼiki muẋima uami ua tana, dimi diami dia sanguluka; katé ni xitu iami i tunga ni kudielela; mukonda ku xikina kuxalesa muenhu uami mu ʼalunga, monʼ é angene ku mu ehela kusekumuka. Eie ua ngʼ ijidisa jinjila ja muenhu, ua kà ngʼ izalesa ni ngalasa mu kumona pholo ié. Enu akuetu, jiphange, kukululuʼ etu Davidi, kia bhingi ngi mi tangela-nê kuma muène uàfua, o mbila iê tuala na-iu muʼ axaxe ketu katé mu kizuua kia lelu. Muène-phe kuma ua kexi polofeta, uejidile kuma Nzambi ua mu lokela kuila ku mbutu ia malômbo mê, hádia kukala muthu ua kà xikama ku kialu kiê kia ungana. Davidi uejidile ioso hinu Nzambi ianda kubhanga. O muène kia ki mono mʼokulu munhá, ua tange o kufukunuka kua Kristu, kuila: Muène ka mu xalesa m ʼalunga mua tunga o madifundu, o xitu iê kà iehela kusekumuka. Jezú muenʼ iú, Nzambi ua mu fukununa, etu oso tu jimbangi jê. Kiki-phe, Nzambi ua mu zangeleka ku madilu mê, muène iu ua tambula kua Tata o ujitu ua mu tangelele, ua Nzumbi Ikôla. O kiki, kindala ki mua mono, ki muevu, uene o ujitu ua Nzumbi Ikôla ua lundulula ku thandu dietu. Mbata Davidi ku diulu ka bandeleku, kala kia ki tange muène uixi: Ngana u ambela Ngana iami, xikama ku mbandu ia madilu mami, katé ki ngi ku bhanga kuila o jinguma jê, ji kituka kibaka kia kutula inama iê. Uila kiki, dibhata dioso dia Izalaiele di tume ku kʼ ijiia mu kidi, kuma Jezú imoxi iíi, mua mu tele ku dikulusu, Nzambi ua mu bhanga muène Ngana, muène Kristu. Ene-phe ki evu kiki, kia a talakanha ku miẋima, anga ambela Phetele ni jipoxolo jamukuá, exi: Akuetu, etu tu bhanga-phe kiebhi? Kuala Phetele: Dielenu, nda a mi batizale enʼ uenu oso, mu dijina dia Jezú Kristu, phala o ituxi ienu a mi loloke-iu, anga mu tambula kua Tata o ujitu ua Nzumbi Ikôla. Kuma o kizuelu kiê kia bhana, kia mi tokala enu, ni anʼ enu, ni oso ala ku makanga, oso kiá a kà exana kuala Nzambi, Ngana ietu. Phetele anga u kala mu ku a bhana umbangi, ni ku a longesa maka dingi mavulu, uixi: Tundenu mu ʼaxaxe ka athu a thathamana, nda mu bhuluke ku muiji iú ua dianguka! Bhenhobho-phe avulu a tambulula o njimbu ia Phetele, anga a a batizala. Ku iá a mu kaiela Jezú, anga ku di banda kua ene kizuua kienhokio, manhi mba midi jitatu ja mienhu ia athu. Ene oso anga a kolokota mu ulongelu ua jipoxolo, ni mu ukamba mudiâ, anga a kala mu kubhongoloka jinga kumoxi mu kubukula o mbolo, ni mu kusamba. Kana muenhu bhenhobho ua kambe kukala ni uôma mba ujitu ua jipoxolo. O ene anga a kala mu bhanga isuma ni ijimbuete iavulu. Ene oso a xikana hé a kala kumoxi, o imbamba iâ ioso ia kisangela. O jixi jâ, ni jimbongo, a ji sumbisa, anga a di uanena oso mudiâ, kala muthu kioso kia soko o kubhindama kuê. Izuua ioso a jiza ni muẋima umoxi o kubhongoloka jinga mu Tembulu ni kubukula o mbolo ku bhata, hé a kuata kúdia jinga kumoxi ni kusanguluka ni kubatama muẋima. Mu ioso a kala mu ximana Nzambi, o mundu uene uoso u a tumbula. Ngana anga u kala mù bandekeza izuua ioso e kibuka kia ió oso ala kuenda ni kubhuluka. Kiki-phe, mu ola ia katatu ku kièmba, kizuua kimoxi Phetele ni Nzuá a kala mu banda mu Tembulu mu ola ia kusamba. Anga bhu kala muthu ua nemana tunde mu mala a mamʼâ, ene ku mu ambata jinga, hè a mu tula izuua ioso bhu muelu ua Tembulu a u ixana Muelu Uauabha, phala kubhingila-bhu jimola ku athu oso a bokona mu Tembulu. Muenʼ iú kia mono Phetele ni Nzuá anda kubokona mu Tembulu, ua a bhingi ku mu bhana jimola. Phetele kia mu edi sûi, ni Nzuá, uixi: Tu talese kunu! Muène iu ua a talesa, kuma ua fika anda ku mu bhana kama. Kuala Phetele-phe: Ni phalata, ni ulu, ki ngala. Maji o kioso ki ngala na-kiu, kiene ki ngi ku bhana. Mu dijina dia Jezú Kristu dia Nazalé, balumuka nda uende! Anga u mu kuata mu lúkuaku luê lua kúdia, hé u mu balumuna. Mu kindala kienhókio inama iê, ni ifuba ia tuluingi, i tambula nguzu! Muène bhenhobho anga u tuka, u imana, hé uenda; u bokona-nâ kumoxi mu Tembulu ni kuenda, ni kutuka-tuka, ni kuximana Nzambi. Mundu uoso muthu iú a mu mono ualu kuenda, ni kuximana Nzambi. O kioso kia mu tongolola kuma muène ua kexile kuxikamena jimola bhu Muelu Uauabha ua Tembulu, a sasumuka kiavulu, hé a kala mu kudiuana o kisumua kia bhiti na-kiu. Muenʼ iú a mu sake, ua kexile o kinema, kiosuʼiki muène kia naminina Phetele ni Nzuá, mundu uoso ua lengela bhobho, mu ku a tala, a a hongolokela mu mbalanda a ixana ia Solomá, kuma a diuana kiavulu! O Phetele kia ki mono, ua kumbulula o mundu, uixi: Enu akua Izalaiele, tata, mua di uanena-hi muthu iu? Mba mu tu tonginina-hi kiki ni mesu? Enu mua fika kuila etʼuene mu nguzu ietu, mba mu ujitu ua kuzela kuetu etʼuene mu tua mu bhangesa o kuenda? O Nzambi ia jitata jetu, Nzambi ia Mbalahamu, Nzambi ia Izake, Nzambi ia Jakobo, muène ua fumanesa Monʼê Jezú. Maji enu-phe mua mu bhakuile enʼuenu bhu maku ma atumini, mua ditunine-nê bhu pholo ia Pilatu, kioso Pilatu muène kia mu fundisile kiá, uixi, ngi mu jituna. Enu-phe muixi kana ku mu jituna. Enu-phe, Muthu ió Uaiuka, Ukôla, mua mu ditunine! Mua solo a mi jituina kijibha-nganga! Monʼ a ngana ua bhanga o muenhu mua mu jibhenunu. Maji Nzambi-phe ua mu fukununa ku ʼalunga, o jimbangi jê etʼuene. O dijina dia Jezú, mu ku di xikana, diene dia bhana o nguzu ku muthu iú. O kiki kia bhiti, ki mua mono ni mesuʼenu, enu mua kʼijiia, kiobhange mukonda dia kuxikana o dijina diê. Mbata o kuxikana dijina dia Jezú, kuene kua mu bhana o kudisanza, bhu pholo ienu-enu oso. Kiki-phe enu mu akuetu, o Jezú ku mu bhanga kiki, nga mono kuma o kukamba ku kʼ ijiia kuene kua mi bhangesa-kiu, ni enu ni afundixi enu; mbata ioso i mua kexi mu kubhanga, enu ki mu ijidile. Maji o Nzambi ima ioso-phe ia tanga mu kanu dia jipolofeta mʼ okulu, kuila o Kristu iê ua kà mona jiphaxi, muène ua i bhitisa kienʼiki. Enu-phe dielenu, muenhu uenu u biluke, mu vutuke kua Nzambi, o muène ituxi ienu phala a mi jimune-iu. Anga ki bhangesa bhu pholo ia Ngana bhu tunda ithangana ia kuphaphumuka. Phala a mi tumikise Jezú muenʼiú, Kristu a mi bhana-nê. O muène kia bhingi diulu di mu tambula hanji katé bhu thembu ia kubhangulula ima ioso, kala kia tanga Nzambi, mu kanu dia jipolofeta jê jikôla, jeniê tunde ukulu. Mukonda Mozé muène ua ki amba, uixi: Ngana hádia ua kà mi tubhuila polofeta mukuâ ni eme. O musèsedi muenʼió ua kà tunda mu ʼaxaxe ka mundu uenu muene. Enu-phe ivenu ioso ia kà mi tangela. Muenhu uoso-phe hádia ua kà kamba kuívua o polofeta ioio, a kà mu muangununa ku athu a Nzambi, hé a kà mu jimisa mu kaxi ka mundu. Katé muene ni jipolofeta joso, tunde kua Samuuele, ni akuá oso a mu kaiela, oso kiá a zuela-jinga, izuua ienʼii a i tanga jinga. O jipolomesa joso ja bhele Nzambi mu kanu dia jipolofeta jê ia mi tokala enu. O mu kikutu kia ta Nzambi ni jitata jenu mu xahulu, enu muene mu muala, kioso ki ambelele Mbalahamu, uixi: Ku mbutu ié, kuene kua kà zediuila o miji ioso mu ngongo. Kienʼiki, Nzambi ua solo Mubhikʼê Jezú, iu ua tuama ku mu tumikisa kokuenu, mbé o ku mi zediuisa, phala o muthu ni muthu mudienu, muène a mu ehese o muenhu ua ku ta ituxi. Kiosuiki Phetele ni Nzuá kia kala mu zuelela o mundu, jinganga ji tuia-bhu, ni kabhitangu ka kilangidilu kia Tembulu ni jisaduzeu. Ene a futuluka kiavulu, mukonda dia jipoxolo jiiadʼiji kukala mu longa mundu, ni kutanga o maka kuma Jezú ua fukunuka ku ʼalunga. Ni kuila o kia fukunuka muenʼiki, o madifundu ue hádia a kà fukunuka. Anga a a kuata, a tuma ku a zekesa mu ʼaleia, kuma mu kumbi dia ngoloxi kiá. Ku athu evu o maka-phe, ku kala avulu a xikana. O mundu ua ia a xikana, anga u tena konda ia midi jitanu. Kúkia ni kimene, afundixi, ni adiakime ku mundu, ni jimesene jene mu longa o Kitumu, a di bhongolola mu Jeluzaleme. Mu Kionge muenhomo mueza ue nganga ia dikota Hana, ni Kaiafa, ni Nzuá, ni Xandele, ni iá oso a tokala ku muiji ua nganga ia dikota. O atumini kia zubha ku bhaka o jipoxolo bhu ʼaxaxe kâ, a ebhula, exi: Enu imʼ iíi, mua i bhange kiebhi? O kubhanga kiki, mua ki bhange ni kutena kuahi, mba mu dijina dia nanhi? Bhenhobho Phetele uezala ni Nzumbi Ikôla, uixi: Enu mu afundixi, ni adiakime ku mundu! Lelu, enu jingana, mua mu tu ibhula o mbote i tua bhange ku muthu iú ua kexi kinema ni kioso muène kia disanze. Uila kiki, ijiienu-phe enu-enu oso mu jingana, ni mundu uoso ua Izalaiele, kuma mu dijina dia Jezú Kristu dia Nazalé, mua mu jibhile ku dikulusu, Nzambi anga u mu fukununa ku ʼalunga, muene mua disanzela o muthu iú uemana bhu pholo ienu bhenhabha. Muenʼió Jezú, a mu tange kuala o Madivulu ma Ngana, kuila: Muène o ditadi di mua tènde enu mu jimesene, dia bhingi diene di kuatesa bhu thungi. O kubhuluka kikale kua Muène ngó. Kuma o bhoxi dia diulu ʼabha, bhu ʼaxaxe kʼ athu, kana-bhu dingi dijina diengi dia bhana-bhu, dia tokala di kala dijina dia ku tu bhulula. Kiene kia bhekela kuila o Nzambi dijinʼidi ua di tula bhuma bhua bhingi kana muthu u lémbua kubhiẋila-bhu. Kienʼiki o adiakime bhu Kionge Kiadikota, kia zubha ku mona o kúbhua uôma kua Phetele ni Nzuá, ni ku a tongolola kuma athu akua-tutu, ka zubha ku dilonga madivulu, a diuana, anga ki a lombolokela kuma ende ni Jezú. Maji o kia mono diiala a mu sake, uemana-nâ kumoxi, ka tena dingi kuzuela kima. Hé a tuma-phe kutubhula o Jipoxolo mu Kionge kia Jitata, ene anga a xala ni ku di longesa mudiâ, exi: Mala iá, tu a bhanga kiebhi? Kuma kisuma kia dikota kidi ki a kalakala, kia di monekena ku akua Jeluzaleme oso, etuene ue ki tu tena ku dituna-kiu. Maji phala ki ki sambuke dingi ku mundu-phe, tu a kuatesienu uôma, kuma hinu ka ki tone dingi, o kutela muthu maka mu dijina didi dia Jezú. Ene anga a exana, hé a a tendelela, exi: Ki mi kale lumoxi! Kana kutanga mba kulonga mu dijina dia Jezú! Kuala Phetele ni Nzuá-phe: Enuenu xinganekenu kioso kia iuka-bhu bhu pholo ia Nzambi: O ku mʼ ívua enu, mba kuívua Nzambi? Tongololenu-kiu! Kuma etu ki tu tena kufula kutanga o ima ioso i tua mono, i tu evu. Ene kia zubha ku a kusa dingi, a eha. Kuma ka bongo-bhu kikuma kia a bhela kaxtiku, mukonda dia uôma ua mundu. Mbata o kia bhangʼiki athu oso a mu ki ximanena Nzambi. Mukonda o diiala muène a mu bhange o kisumuʼiki, kia ku mu saka, ua kexi mukua makuinhi auana a mivu ndenge. Kioso o Phetele ni Nzuá kia zubha ku a eha, eza ku akuá, anga a a jimbuila kioso kia a tangela o makota ma jinganga ni adiakime a mundu. O iá, ki a zubha ku kʼ ívua, a zangula dízui mu kusamba kua Nzambi ni muenhu umoxi, exi: Ngana, eie ua bhanga o diulu ni oxi, ni menhʼ a kalunga ni ioso iala-mu! Eie-muène ua tanga kua Nzumbi Ikôla mu kanu dia tatʼ etu Davidi, selevende ié, uixi: Matumbu ma salumukina-hi, mundu anga a kana kima kia ku di metena? Jisobha mu ngongo jemana, atumini a ifuẋi a di kase, phala kubhanga ni Ngana, ni Kristu iê. Kuma ni kidi muene, mu mbongeʼ umu o Selevende ié ukôla, Jezú, ua mʼ undu ni maji phala kukala Kristu, ni Helode ni Pônsio Pilatu, ni akua matumbu, ni mundu ua Izalaiele, a mu balukila. Ene a di bhongolola phala nʼa bhange kioso o lúkuaku lué ni vondadi ié ia lekelela jinga kuma ki bhita. Kiki-phe, Ngana, talesa o jindumu ja tu te. O jiselevende jé u a bhane kúbhua uôma mu kutanga o maka mé. Eie, Ngana, sununa o lúkuaku lué ni kusaka, phala a bhange isumua ni nadiuanu mu dijina dia Selevende ié Ukôla, Jezú. Ki a zubha kusamba, o kididi kia di bhongoluela, kia tunguta. Ene oso anga ezala ni Nzumbi Ikôla, hé andeka kutanga o maka ma Ngana ni kúbhua uôma. Kifuẋi kioso kia iá a xikana anga a kala muenhu umoxi, ni muxima umoxi. Kana-bhu muthu ua tena kuila ku jimbongo jê u jijila-ku kimbamba kuma kiê-muène, maji ene oso a kala ni ima ioso mu kisangela, anga enda ni ku di uanena na-iu ene oso mudiâ. Jipoxolo anga a bhana ni kutena kuavulu umbangi uâ ua kufukunuka kua Ngana Jezú. Anga kukala kiadi kiavulu kia Nzambi ku thandu dia ene oso. Ku mundu uâ, kana muthu ue u bhindama, kuma oso a vu jixi jâ mba jinzu, a ji sumbisa, o itadi ia imbamba ia sumbisa, eza, hé a i tula bhu inama ia Jipoxolo, o oso a bhindama, anga a a uanena jinga, kala muthu kioso kia tokala o kutata kuê. Kienhókio Zuze, a mu luka kuala Jipoxolo, exi, Barnabé, (dijina kia kuila muthu u bhuisa uôma), levita a mu vualela mu kikôlo kia Xípele, u kala ni díbhia diê, anga u di sumbisa, o kitadi uiza na-kiu, u ki tula bhu inama ia Jipoxolo. Maji bhu kala diiala dijina diê Ananiia, ni mukajiʼê Safídia. Diiala hé u sumbisa oxi, ku kitadi kia tundu-mu anga u bhaka-ku mbandu, kia di longesa ni muhatuʼê, o kiamukuá uiza na-kiu hé u ki tula bhu inama ia Jipoxolo. Kuala Phetele-phe: Eie Ananiia, Satana ua ku funhisa kiebhi o muẋima, phala ute makutu kua Nzumbi Ikôla? Eie ihi ia ku bhakesa o mbandu ia mukuá, ku kitadi kia tundu mu kusumbisa oxi? O ki ia kexile, ki oxi ié eʼmuène? O ki ua i sumbisa, kitadi ki kia kexile kié eie-muène hanji? Kimʼ iki-phe kia kuiza kiebhi ku muẋima? Eie o makutuʼ ama, ku ma tela athu, kana! Ua ma tela Nzambi! Ananiia ki evu makʼ ama, ua di bhale bhoxi, anga u batuka o muenhu. O iá oso a kʼ ivu, uôma uavulu ua a kuata. Bhenhobho minzangala anga eza, a mu futa milele, a mu zangula, aia-nê, a mu fûnda. Ki bhu bhita ola jitatu, mukajiʼê, kuma kiluua évua kioso kia bhiti, u bokona. Phetele anga u mu ambela, uixi: Ngi tangele, oxʼ oio manhi mua i sumbisa mu kinganji? Uixi: Kiene muene ki tua i sumbisa. Phetele ua mu vutuila, uixi: Mukonda diahi eie ni muadi ué mua di longesa kubhumina o Nzumbi ia Ngana? Ivua bhu kanga o mixindu ia minzangala ió endele kufûnda munumiʼ é, eie ue anda ku ku ambata. Muène kithanganʼ okio, u di bhala bhu inama iê, hé u batuka o muenhu. O minzangala ki a bokona, a mu sanga uafu, anga a mu zangula, aia-nê a mu fûnda bhu mbandu ia munumiʼê. Uôma uavulu anga u kuata o Ngeleja ioso, ni iá oso kiá evu imʼ iíi. O maku ma Jipoxolo anga ma kalakala isuma iavulu ni madiuanu mu ʼaxaxe ka mundu, ene oso anga a kala ni muẋima umoxi, a di bhongoluela mu mbalanda ia Solomá. Athu amukuâ-phe ku kanga dia kibuka kiâ, ka ki bhumina dingi o ku di banda mu kisangela kiâ. Maji o mundu-phe a kala mu ku a tumbula kiambote. O kifuẋi kia oso a xikana, anga a kala mu ku di banda kua Ngana, mundu muène ua mala ni ahatu. Mukonda dia isuma ni madiuanu a bhanga jinga o Jixpoxolo, kia bhangesa katé mundu ambatele jihaxi bhu kanga mu jiluua, a zeka bhu jihama ni bhu mianza, bhu maxisa, phala ki bhita Phetele, imoxi o kizuzumbia kiê ngó ki a tula. Mu jimbonge jamukuâ ja zukama mu Jeluzaleme, anga mu tunda ue mundu ambata o jihaxi jâ, ni athu a a kuata kuala jinzumbi jaiibha. Ene oso anga eluka. Nganga ia dikota-phe, ni ió oso a tokala-nê, akua kisoko kia jisaduzeu, bhenhobho a salumuka, njinda ia a kuata, mukonda ala ni difutu dia Jipoxolo. Kieniokio exi tu bhanga kima! Anga a tuma kukuata o Jipoxolo, a a jikila mu ʼaleia. Maji mu usuku uenʼió Mukunji ua Ngana-phe u jikula o mabhitu ma kaleia, hé u bheka Jipoxolo ku kanga, anga ua ambela, uixi: Ndenu mua kemane mu Tembulu ni kutangela athu o maka ma muenhu uobhe iú. O Jipoxolo kia zubha ku kʼ ívua, a tumaka o Mukunji ua Ngana. O ki kuákie a bokona mu Tembulu mu kimene-mene munhá, hé a kuata kulonga o maka. O Nganga ia dikota-phe ni ió oso a tokala-nê, eza, hé a bhongolola o Kionge kia Jitata ja Izalaiele, anga a tuma kutakana Phetele ni Nzuá mu ʼaleia. Jifixiiadi-phe ki aia, o Jipoxolo ka a sange-mu mu ʼaleia. Bhenhobho anga a vutuka, a jimbuila o Kionge kia Jitata, exi: Tua sange o kaleia a ka jika muene kiambote, o alangidi emana bhu mielu. Maji ki tu jikula-phe, ki tu sange-mu muthu! Kiki kabhitangu ka Tembulu ni jinganga ja makota, kia zubha kuívua hundu iíi, a kumbikinha. Kuma kejiia kioso kia bhiti ni Jipoxolo! A kala mu banza mba kienʼiki kianda kusoka kiebhi! Kithangana kienhókio anga kuiza muthu u a jimbuila, uixi: Talesenu, o mala mua a tele mu ʼaleia, iá mu Tembulu, emana ni kulonga athu! Bhenhobho o kabhitangu ni masoladi anga aia, hé a takana o Poxolo jiiadi sé kusuina. Maji ka tena ku a bhanga kima kioso-kioso kiaiibha, kuma ala ni uôma ua mundu ku a takula matadi. O jipoxolo kia zubha kuiza-nâ, a a ta bhu pholo ia Kionge kia Jitata. O Nganga ia dikota, anga u a kumbulula, uixi: Etu tua mi kidika kiavulu o kulonga mu dijina didi dia muthu iú. Talesa-phe, kioso ki mua bhange! Mu ezalesa Jeluzaleme ioso ni kulonga kuenu, enu mua mesena o kalunga ka muthu iú mu tu tula na-ku ku thandu dietu! Phetele-phe ni Jipoxolo a vutula exi: Tua bhingi tu tumaka Nzambi, kana athu. O Nzambi ia jitata jetu, ua fukununa Jezú, mua mu jibha enu ni ku mu nhenga ku muxi. Maji o muenʼiú Nzambi ua mu zangeleka, iú ua mu tula ku lúkuaku luê lua dilu, mu kukala Musonguedi ni Mubhuludi. Muène ua ki bhange phala kubhana Izalaiele o kithangana kia kudiela, ni kutambula o muloloko ua ituxi iê. Etu tuala tu jimbangi ja makʼ ama, ni Nzumbi Ikôla ue, ió a mu bhana kuala Nzambi kua ió oso a mu tumaka. Adiakime-phe bhu Kionge, ki evu kiki, kia a talakanha. A thathamana kiavulu, anga a kala mu ku a kanena ku a jibha kiá. Bhenhobho-phe, mu jitata mu imana muthu, falizeu, dijina diê Ngamadiiele. Muenʼiú mesene ia Kitumu, muthu a mu ximana kuala o mundu uoso. Anga u tuma kutundisa hanji mala iá bhu kanga, mu kakithangana ngó. Anga u ambela o Kionge kia Jitata, uixi: Enu mu akua Izalaiele, alukenu kioso ki muanda kubhanga mala kiiadi iá. Kuma mu izuua iabhiti, kua kexile muthu dijina diê Teùda. Muenʼiù ua di zangelekele, uixi ngi munène, anga bhu kala athu andumba, hama jiuana ja mala, a di bandanê. Muène-phe a mu jibha, ni ió oso a di tumine-nê a muangana, a jimi, o ioso ieji kubhanga iabhu-ku. Ku izuua kua di zangeleka dingi Juda, mukua Ngalileia, mu thembu ia kusoneka madijimu. Anga u sunga ue mundu uavulu a mu kaiela; maji muene ue uafu, ni athu oso a di tumine-nê a muangana. Kala kiki-phe, nga mi ambela: Ambudisenu mala kiiadi iá, kana ku a bhanga kima. Ehenu-u, aiâ. Kuma o kulonga kueniuku, mba o kukalakalʼ uku, se kua tundu ku athu, hinu ku di bhuila. Maji se kua tundu kua Nzambi-phe, mu a lémbua ku a tolola, kuma mu kubhanga kiki, muanda kusota kubhanga ni Nzambi! Muene anga a mu xikana. Kionge kioso anga kʼ ivua kia zuela Ngamadiiele. O ki exana Jipoxolo, a a bhesa jixikote, hé a a kidika exi kana kuzuela mu dijina dia Jezú, anga a eha. Ene kieniokio, a tunda bhu pholo ia Kionge kia Jitata ni kusanguluka kuavulu, kuma Nzambi ua a kiti athu a fuama kutambula malebhu mukonda dia dijina didi dia Jezú. Izuua ioso, ni mu Tembulu, ni ku bhata, ka fulu dingi o kulonga ni kutanga o Njimbu Iambotʼ iii, kuma Jezú, muène Kristu. Ki bhua bhiti izuua-phe, o mundu ua jixibulu ja Jezú anga a sokoloka dingi kiavulu. Kienʼiki o Jijudé ja xikana Jezú, ió a kexi mu zuela o mbimbi ia Ngeleku, a kuata kulongolola o Jijudé ja kexi mu zuela o dizui dia Jihebaleu, mukonda akua mbimbi ia Ngeleku a kexi mu kuamba kuma o atudiʼâ, ala ku a jimba mu kuuana, iâ a mu emina, kia mu bhana o kudia izuua ioso. Bhenhobho o kuinhi dia Poxolo ni kiiadi, anga exana o mundu uoso ua jixibulu, anga a ambela, exi: Ki kia tokala, etu kuxa o maka ma Nzambi ni tu kala mu sedivila meza. Tungulenu-phe, akuetu, mudienu, sambuadi dia muthu, oso a a tumbula kuala akuâ, ezala ni Nzumbi Ikôla, ni unjimu, phala tu a bhane o kutambula konda ia sedivisu iii. Etu-phe, tu jijila jinga o kusamba, ni ukunji uetu ua ku longa o maka ma Nzambi. Hundu iii ia jipoxolo anga i uabhela mundu uoso. Anga a sola Xitevá, muthu uezala ni kuxikana, ni Nzumbi Ikôla. Anga a sola ue ni Felipe, ni Polokolo, ni Nikanolo, ni Timono, ni Palameno, ni Nikulá, mulungi, mukua Andiioka. Iú sumbala ki judé, maji ua kaiela jinga o ubhezelu ua Jijudé. Eniá anga a a bheka bhu pholo ia Jipoxolo, o kia zubha kusamba, a a tula maku ku thandu diâ. Kienʼiki maka ma Nzambi anga ma kuata ku sambuka. O mundu ua jixibulu hé u sokoloka kiavulu mu Jeluzaleme. Ku kala ue ni kibuka kia dikota kia jinganga a xikana kutumaka kixikanuʼiki. Xitevá anga u kala muthu a mu zediuisa kua Nzambi, hé uizala ni kutena. Muene hé u kala mu bhanga madiuanu ni isumua ia makota mu ʼaxaxe ka mundu. Anga ku kala-phe athu amukuâ a mu lungulukila. Eniá, akua Dilombe dia Jifôlo a tokala ku inzu ia kexi mu sambela o Jijudé ja tundile ku jimbonge ja Silene ni Xandeliia. Eniá-phe kumoxi ni Jijudé ja mukuâ ja tundile ku jimbandu ja Silisia ni ja Azia, a kuata kulua phata; ni Xitevá. Maji o Nzumbi ia Nzambi-phe unjimu uahi ngó ua bhana kua Xitevá! Mu kuzuela ene oso ua a tolola, o kuejilʼuku, kana dingi muthu ua tena ku mu vutuila. Bhenhobho anga a longesa athu phala a tange exi; Etu tua mu ivu kutanga isunji, ni kuẋonguena Mozé ni Nzambi! Hé a salumuna o mundu, ni adiakime, ni jimesene ja Kitumu. Anga a sanga Xitevá, hé a mu kuata, a mu bheka bhu pholo ia Kionge kia Jitata. Anga a sota athu phala ku mu tatela, hé a tubhula jimbangi ja makutu, exi; Ialʼú ua jijila kuta maka ma kuẋonguena kididʼ iki kiangene, (o Tembulu ietu ikôla) ni Kitumu kia Mozé. Kuma etu tua mu ivu kuzuela kuma Jezú dia Nazalé uandu bhuisa kididʼ iki, hé u lungulula ifua ioso ia tu lekelela Mozé. Athu oso a xikama bhu Kionge kia Jitata, kia mu idi sûi, a mona kuila o pholo iê ia biluka mukuâ ni pholo ia anju. Nganga ia dikota uibhula Xitevá, uixi: Imʼ iii iedi kiebhi? Ia kidi? Kuala Xitevá: Enu jiphange mu akuetu, ni enu mu jitata, ivenu: O Nzambi ia fuma, ua tukulukidile kukululuʼetu Mbalahamu, kia kexile mu Mezopotâmia, kuila kiluua a tunga mu Halane. Nzambi anga u mu ambela, uixi: Tunda mʼoxi ié, ni mu jindandu jé, uize mʼoxi ioso i nga kà ku idikiza Eme. Kieniokio muène a nga u tunda mʼoxi ia akua Kaladeia, hé u tunga mu Halane. Bhenhobho ki afu tatʼâ, Nzambi ua mu tauisa dingi katé mʼoxi iii i mu tungu leluʼidi. Nzambi muène, Mbalahamu ka mu bhana-mu kibatu kia kulundula, né kia soko ngó kujika o dikanda diê dia dinama. Maji Nzambi anga u ta kikutu kia ku mu bhana-iu ku ivua, ni ku i bhana o mbutu iê ku i lundula. Sumbala Nzambi ki a te o kikutuʼiki, Mbalahamu ka moneka luua mona. Nzambi anga u mu tangela kiki, kuma: Mbutu ié a kà kala mu inhunginu mʼoxi iengi, kuenioko a kà a bhikisa, ni ku a bhanga phulu mu hâma jiuana ja mivu. Nzambi anga uila dingi, uixi: Akua ʼxi ioio-phe oso a kà a bhikisa, nga kà a bhana kaxtiku, eme ngi Nzambi, o ki ki zubha o kubhita, a kà tunda mʼoxi omo, hé a kéza ku ngi sedivila bhu kididi kiki. Nzambi anga u bhana Mbalahamu o kikutu kia kusaia, mu umbangi ua ioso ia mu tangela. O mu kumbidila kikutuʼiki, Mbalahamu iú ua vuala monʼê Izake, anga u mu saia, ki ala ngó mu nake dia izuua. O Izake kia vuala Jakobo, ua mu saie ue. O Jakobo u vuala kuinhi dia kukululu ni kiiadi, hé u a bhanga kiòmuene. O jikukululu kia kuata dixinga dia Zuze, a mu sumbisa mu Ijitu. Nzambi-phe u kala-nê, Hé u mu kudila mu malamba mê moso. O Zuze kia tukuluka kua Falaó, Nzambi u mu muesa ujitu ni unjimu bhu pholo ia Falaó sobha ia Ijitu. O Falaó anga u mu bhanga nguvulu ia Ijitu, ni ia ku tumina dibhata diê dioso. Kieniokio-phe kukala nzala i bhita mʼoxi ioso ia Ijitu, ni ia Kaná, ni phaxi iavulu! Jitata jetu kà muene kudia. Mu kubhita thembu, Jakobo-phe ki evu kuila sai masa mu Ijitu, u katula jitata jetu njila iadianga. Ku njila ia kaiadi Zuze u di tukulula ku jiphange jê, o Falaó anga uijiia o muiji ua Zuze. Zuze anga u tuma kutakana tatʼâ Jakobo, ni ndandu jê joso, mbé eze mu Ijitu. Ene a kexi makuinhi sambuadi a mienhu ni kitanu. Jakobo anga u kulumuka mu Ijitu, o muène anga u fila momo ni jitata jetu. Imbi iâ anga a i ambata hé eza na-iu mu Xikeme. Anga a a funda mu mbila ia sumbile Mbalahamu, mu kitadi kia phalata kua anʼ a Hamolo, mu Xikeme. Kia zukama-phe mu thembu ia Nzambi kukumbidila o kikutu kia tele ni mulôko bhu kaxi kê ni Mbalahamu, o mundu uetu u kula anga u sokoloka kiavulu mu Ijitu. Hé a kala kieniokio katé ki eza-ku sobha iengi mu Ijitu, kejiia Zuze. Sobha muenʼiú anga u dimukina muiji uetu, u bhanga jitata jetu usueia, hé u a bhangesa kutexi tuana tuâ, phala ka kole muenhu. O mu thembu ieneʼ oio, muene mua vuala Mozé, anga u kala mona ua uabha kiavulu. O jitata jê hé a mu sasa mbeji jitatu mʼ onzo. Maji o kia mu texi, monʼ a Falaó, ua muhatu, u mu bonga, anga u mu sasa kuma monʼ ê. Kieniokio Mozé anga a mu longa unjimu uoso ua akua Ijitu, anga u kala mesene mu ima ioso ia zuela, ia bhanga. Xitevá uambe dingi, uixi: O kia kala-phe mu kutenesa makuinhi a uana a muvu, kia mu iza ku muẋima o kuhindula phange jê, anʼ a Izalaiele. O kia sange-ku muthu ua tokala ku muiji uê ala ku mu bhanga usueia, u mu zokelela, u lungisa iú a mu mu bhikisa, mukua Ijitu u mu jibha. Mozé muene ua fikile kuma o phange jê a kʼijiia ue kuma Nzambi, ku lukuaku lua muène, uandu tuma ku a kudila; mbé ene-phe ka kʼ ijiia. Kukia ni kimene, u sanga dingi akua Izalaiele kiiadi ala kuzoka anga u sota ku a bheka ku paze, uixi: Enu jingana, muala mu jiphange, mu di bhangela-hi usueia? Iú-phe, ua kexi mu bhanga mukuâ o usueia, u mu baula, uixi: Eie nanhi ua ku bhange kukala u dikota dia ku tu fundisa etu? Kifua eie uandala u ngi jibha uila ki ua jibha mukua Ijitu mazá? Mozé anga u lenga ki evu o kizueluʼiki, hé u kala mutunganhi mʼoxi ia Midiiana. Kuenioko anga u vuala-ku anʼ aiadi. Kia zubha kubhanga-ku makuinhi a uana a muvu, kua mu tukulukila anju, mu mulengu ua túbhia tua mu uama mu kisasa, mu kikangalakata kia mulundu ua Sinai. Mozé kia ki mono, ua di uana kisuma! O kia sota kuzukama-ku mu kutalesa kiambote, ku tunda dizui dia Ngana, uixi: Eme ngi Nzambi ia jitata jenu, Nzambi ia Mbalahamu, ni Izake ni Jakobo. Mozé anga u teketa ni uôma, ka bhumina dingi kutalesa-ku. Bhenhobho Ngana u mu ambela, uixi: Zula o jisabhatu jé ku inama, kuma kididi ki uemana, mavu a kôla. Nga tongolola muene o phaxi ia mundu uami mu Ijitu, ngevu o kukema kuâ. Eme nga tuluka mu ku a kudila. Kiki eie nganda ku ku tuma ku Ijitu. Xitevá uamba dingi uixi: Mozé imoxi iii, a mu ditunine kuala anʼ a Izalaiele, exi: Eie nanhi ua ku bhange kukala u dikota dia ku tu fundisa etu? Muene Mozé a mu tumu kuala Nzambi kukala dikota, ni mukudi, ku lukuaku lua anju ia mu tukulukila mu kisasa. Muene muthu ua katula anʼ a Izalaiele mu Ijitu, iú ua endesa jinjila, kia zubha kubhanga madiuanu ni isuma mu Ijitu, ni mu Kalunga Kakusuka, ni mu kikangalakata, mu makuinhi a uana a muvu. Muene Mozé umoxiʼú u tangela anʼ a Izalaiele, uixi: Ngana hadia ua kà mi zangelekela mu ʼaxaxe ka jiphange jenu enu-enu, polofeta mukuâ ni eme. Mozé muene anga u di bhongolola ni mundu ua Izalaiele mu kikangalakata, anga u kala momo kumoxi ni jitata jetu ni anju ia mu zuelesa ku Mulundu ua Sinai. Mozé muenʼiú muene ua tambuile o mizambu ia muenhu kua Nzambi phala ku tu bhana na-iu etu. Muenʼiú-phe jitata jetu ka ẋikinine ku di tuma-nê, maji a mu tènde a-nga ku miẋima iâ enda a vutuka ku Ijitu. Hé a tangela Alá, exi: Tu bhangele jinzambi, jinzambi ji tu songuela ku pholo. Kuma o Mozé muenʼiú, ua tu songuela mu ku tunda kʼ oxi ia Ijitu, ki tuejiia kioso kia mu bhiti. Anga a bhanga kidifua kia monʼ a ngombe mu izuuʼomo, hé a jibha ibhaku mu satela o kiteka. Anga a bhanga fesa mu kubhana ujitu ni mu sangulukila o kimbamba kia kalakala ene ni maku mâ. Maji o Nzambi-phe ua a sondoloka, iú ua ehelela kusedivila o kifuẋi kia jithethembua ja diulu, kala kia ki soneka mu divulu dia jipolofeta, exi: Kifua Eme-muene mua ngi bhakuilile jixitu jojibhe ni jisata, mu makuinhi a uana a muvu mu kikangalakata, enu dibhata dia Izalaiele? Oko mua nhata jinga o balaka ia Moloko, ni thethembua ia nzambi ienu Lefani, o iteka i mua bhangele phala kubheza. Mu kiki-phe ngi mi balakala katé kuema dia Babilonia. Jitata jetu ja kexile ni balaka ia kikutu kia Nzambi mu kikangalakata. Balaka ieneʼoio a i kalakala kala kia lekela muène Nzambi anga u tangela Mozé kuma a i bhange, isokela ni kidifua kia mu idikiza. O iene kia i lundula o jitata jetu, eza na-iu ni Josuué kia bokona mu bhingana mʼoxi mumu mua kaiesa Nzambi o matumbu ku pholo ia jitata jetu. Anga a kala kienʼiki katé mu izuua ia Davidi. Davidi iú, anga u mona kuzediua ku mesu ma Nzambi, hé u bhinga kua Ngana phala ku mu ehela kuila Nzambi ia Jakobo u mu tungila dibhata. Maji Salomá-phe muène ua tungu onzo ia Nzambi. Sumbala Ió Uasuka ku Ukota kene kutunga mu jinzu jokalakale ni maku ma muthu, uila kia tange o Polofeta, uixi: Diulu kiandu kiami, oxi bangu iami ia kutula inama. Enu-phe mu ngi tungila onzo ia kidifua kiahi? Kididi ki kuebhi ki ngi tula phala dinhohenu? Manhi lukuaku luami ki luene lua bhange o imbamba ioso iii? Mu kuzumbuka Xitevá, uixi: Enu mua thathamena-hi kiosuʼiki, tata! Mua kolela-hi kinéne o muẋima, matui a mi xiluka, mua lémbua kuivua o maka ma Nzambi! Enu izuua ioso mua di bhange kala o jitata jenu, nuka mu kamba kuẋinukina o Nzumbi Ikôla! Polofeta kuẋi jitata jenu ja kambele ku mu zukutisa? Ene a jibha jinga o akunji a Nzambi, ió oso a tuamene kuidikiza mʼ ukulu kianda kuiza o Muthu Uaiuka. O Muène kiki enu mua mu bhakula, enu mua mu jibha; mu ijibhanganga iê. Enu mua tambula o Kitumu mu kusedivila kua ji-anju, ku ki kumbidila-phe mua ki tokoka! Kienʼiki ene oso a tokala ku Kionge kia Jitata ki evu o makʼ ama, a saluka dingi kiavulu, hé a mu kokotela ku mazu. Maji muène-phe uezala ni Nzumbi Ikôla, u tonginina mu diulu anga u mona o kubenha kua Nzambi. Ua mono ue ni Jezú uemana ku madilu ma Nzambi. Bhenhobho uixi: Talesenu! Nga mono diulu dia jikuka, ni Monʼ a Muthu uemana ku madilu ma Nzambi! Ene-phe matui a ma jika, a di kola bulukutu, hé a di lukula muenhu umoxi ku thandu diê. A mu kukila ku kanga dia mbonge, anga a mu bûba ni matadi. O jimbangi anga ji tula izuatu iâ bhu inama ia munzangala dijina diê Saúlu. Ene kioso kia mu bûba Xitevá ni matadi, muène-phe iú hingila Ngana Jezú, uixi: Ngana Jezú, tambula nzu mbi iami! Anga u fukama, u di kola di dizui dia suina, uixi: Ngana, kana kuta kituxi kiki mu konda iâ! O kia zubha ku ki zuela, u batula muenhu. Saúlu ue ua ki mono kuuabha, o kujibha Xitevá. Kizuua kieniokio anga a kuata kuzukutisa kiavulu o Ngeleja iala mu Jeluzaleme. O jikidistá ene oso anga a muanganena mu jixi ja Judeia ni Samádia, ku xala ngó o jipoxolo. Ku kala athu a ujitu a fûnda Xitevá, a dila jingololo mukonda dia kufua kuê. Saúlu-phe u kala mu muanga o Ngeleja, ualu sota ku i zubha-ku. U bokona mu jinzu joso, u koka-mu mala ni ahatu, u a tesa mu ʼaleia. Eniá-phe, oso a muangana, a bhita ku mabhata moso ni kulonga o maka. Felipe anga u kulumuka mu mbonge ia Samádia ni kukolela athu koko o Njimbu ia Kristu. Ifuẋiʼoio ni muenhu umoxi a tambulula imbamba ioso ia a tangela Felipe. Ene oso a kala mu ku mu ivua kiambote anga a mona isumua ia bhange. Kuma ku kala athu avulu o nzumbi jaiibha jala na-ju ji tunda ni ku di kola; avulu a kate kila, ni iá a nemana, anga a disanza. Kienʼiki, mu mbonge ia Samádia, anga mu kala ngalasa iavulu. Bhu kala-phe muthu bhenhobho, dijina diê Ximá, ua tambula uanga, anga u kala mu kudiuanesa akua Samádia, hé u tubhula fuma kuma muène munéne. Muenʼiú ene oso a tungu mu mbonge, ni makota ni jindenge a mu ivua, aia ni ku mu tanga exi: Muthu iú munène, muène o kutena kua Nzambi mu kidi, kuene mu kuixana exi: Kutena kulola. Ene oso a mu tambulula jinga, mukonda uandeka ukulu ni ku a diuanesa ni iphata iê. Maji ene ki a xikana Felipe-phe, uala mu ku a longa o Njimbu Iambote ia Utuminu ua Nzambi, ni dijina dia Jezú Kristu, a tambula o batizu, ni mala ni ahatu. Ni muene Ximá, anga u xikana. O kia mu batizala, u kala mu kuenda ni Felipe, hé u kala mu talesa o isuma ni madiuanu ma makota mala kubhanga, anga u diuana. Kiki o Jipoxolo ja xala mu Jeluzaleme, kia kʼ ivu kuila maka ma Nzambi a ma tambulula ue mu Samádia, a tumikisa-ku Phetele ni Nzuá. Ene kia zubha kutula, a samba phala akua Samádia a tambule Nzumbi Ikôla. Kuma o Nzumbi Ikôla kiluua a tuluka ku thandu dia muthu mudiâ. Ene a a batizala ngó mu dijina dia Ngana Jezú. Anga o Phetele ni Nzuá a tula maku ku thanduʼ a mitue iâ, ene anga a tambula o Nzumbi Ikôla. Kiki Ximá kia mono kuma Nzumbi Ikôla a mu tambuila mu ku a tula maku ma Jipoxolo ku mitue iâ, u bhana Jipoxolo kitadi, uixi: Eme uami ngi bhanienu o kutenʼ uku, phala uoso ngi mu tula o maku mami, a tambule o Nzumbi Ikôla. Phetele-phe ua mu ambela, uixi: Phalata ié i texike ni eie-muene kumoxi mu infernu! Mukonda eie ua fika kuma usumba ujitu ua Nzambi mu kitadi? Eie mu Njimbu iii kuala-mu ni kibatu mba kididi, kuma o muẋima ué ki ua iukila kua Nzambi. Diela kindala o kubhuma kué kuku, u sambele Ngana, sumba ki ua fikile ku muẋima u ku lolola-kiu. Kuma nga ku mono uezala mu luimbi, luimbi luedi kala ndululu mu kulula, eie uafu mu múkala ua ituxi. Ximá bhenhobho u kumbulula Phetele ni Nzuá, uixi: Ngi sambedienu kua Ngana, nga mi diondo, phala o ima i mu tangeʼ oio ki iize ko kuami. Phetele ni Nzuá bheniobho kia zubha kubhana umbangi, ni kutanga o maka ma Ngana, a vutuka ku Jeluzaleme. Anga mu njila a tula Njimbu Iambote mu jisanzala javulu ja akua Samádia. Mukunji ua Ngana-phe u ambela Felipe, uixi: Di iudike, u katuke, uie ku sulu katé mu ikoka ia Jeluzaleme, i kulumuka mu kiphenza katé ku Ngaza. (Ikokʼ iii-phe athu kʼ avulu ala ku i bhita). Muene u di iudika, anga u katuka mu kuenda. Kuenioko u sanga-phe muthu, mukua Etiiopia, Ngolambole ia Kandase, sobha ia Etiiopia ia muhatu, ua tambula konda ia jimbongo jê joso. Muenʼiú uendele mu Jeluzaleme mu kubheza Nzambi; O kiki uala mu kualuka kʼoxi iê. Muene ua xikama mu dikalu diê, iú uala mu tanga mu divulu dia polofeta Izaia. Nzumbi Ikôla anga u ambela Felipe uixi: Bhixila, u kuate dikalu ʼidi. Felipe anga u lengela ku dikalu, hé u mu ivua uala mu tanga mu divulu dia polofeta Izaia. Anga Felipe u mu ambela, uixi: Eie ki uala kutanga kia ku jimbulukila? Kuala muène: Ki ngala kutanga ki ngi jimbulukila kiebhi, sé muthu ku ngi lomboluela-kiu? Anga u dionda Felipe a bande, a xikame-nê mu dikalu. O kibatu kia maka mu Mikanda ia Ngana muala kutanga Ngolambole, kiambe kiki: Muène a mu sunga kala mbudi i ambatela kuia bhu dijibhilu, ua di xibha mukuâ ni monʼa mbudi ku ió a mu bhuta o kindemba kiê. Mu kienʼiki, uedi ni muène hudi, ka jikula ngó dikanu diê. A mu sebulula mu kufunda, o kulunga a mukatula-ku; kana-ku muthu hadia ua kà tena kutanga o muiji uê, mukonda muenhu uê mu ngongo a u katula-mu. Ngolambole anga u kumbulula, uixi: Nga ku diondo, ngi tangele hanji kima kimoxi: O polofeta bhabha, ua tange nanhi? Ua di tange muène, inga ua tange nanhi? Ua di tange muène, inga ua tange muthu uengi? Mu ku mu lomboluela Felipe anga u kuata kuzuela, u andekela ku makʼ ama mʼosoneke mu Mikanda ia Ngana, anga u mu tudila o Njimbu Iambote ia Jezú. O ki aia ni kuenda mu njila, a sanga kididi bhuala menha. Ngolambole, uixi: Talesa, menha iá! Ohi ki fudisa o ku ngi batizala? [ Felipe, uixi: Se ua xikana ni muẋima uê uoso, ki bhuala ki fudisa. Muène u vutula, uixi: Xi! Eme nga xikana kuma Jezú Kristu, muene Monʼa Nzambi.] Ngolambole anga u tuma o dikalu kuimana; ene a kulumuka mu menha, ni Felipe ni Ngolambole. Felipe anga u mu batizala bheniobho. O ki a kala mu zauka mu menha, Nzumbi ia Ngana u katula-ku Felipe anga uia-nê. Ngolambole ka mu mono dingi mesu, maji uia ni kuenda njila iê ni kusanguluka. Felipe-phe u tukulukila ku Azoto, anga u bhita ku jimbonge joso ni kuboka o Njimbu Iambote, katé kia bhixila ku Sezaleia. Saúlu-phe hanji a zumina jixibulu ja Ngana, ni ku a kusa, ni ku a jibha. Anga u bhixila kua nganga ia dikota, u mu bhinga mikanda ia kuia na-iu ku malombe mua mu sambela o Jijudé mu Damásku, phala ni mikanda iii, ki a sanga-ku athu a tokala ku uendelu iú, mba mala mba ahatu, u a bheka mu Jeluzaleme ku mikilo. O kia kala mu kuenda, ua zukama kiá mu Damásku, u tukumuka kua mu telakela mukengeji u tunda mu diulu. Muene ua di bhale bhoxi, anga u ivua dizui dia mu ambela, dixi: Saúlu, Saúlu, eme ualù ngi zukutisila-hi? Kuala muène: Eie nanhi, Ngana? Uixi: Eme Jezú, ualu ngi zukutisa! Maji uala kutala ngó hadi, mu kubhana jipondapé ku jisongo. Muene-phe ni kuteketa ni kudiuana, uixi: Ngana ua mesena ngi bhanga kiebhi? Ngana u mu ambela, uixi: Balumuka-phe, u bhixile mu mbonge, mueneʼomo a kà ku jimbuila kioso ki u bhinga kubhanga. Bheniobho athu ala kuenda ni Saúlu emana ni kimbuua, kia kuzuela ka ki mono. Kuma evu o mutendu, maji ka mono muthu. Saúlu anga u balumuka bhoxi; o kia tona mesu, kala kumona kima. Anga a mu kuata mu lukuaku, a mu batesa katé mu Damásku. Anga u bhanga izuua itatu ku ufofo, o mu izuua ioso iii u jila kudia ni kunua. Mu Damásku-phe mu kala xibulu ia Jezú, dijina diê Ananiia, Ngana anga u mu ixana ku nzoji uixi: Ananiia! Muène uetaia, uixi: Emʼ iú Ngana. Kuala Ngana: Balumuka, uie mu luua i exana Luua Iaiuka, kʼ onzo ia Juda, u ibhule-ku muthu dijina diê Saúlu, mukua Talasu. Kienʼiki iú samba, o mu kusamba ua mono muthu dijina diê Ananiia, u bokona, hé u mu tula maku phala ku mu tonesa o mesu. Ananiia-phe u kumbulula, uixi: Ngana, muthu ió nga mu ivu ku mundu; athu é angene mu Jeluzaleme ua a bhange usueia uavulu. O kiki ua mu kuiza kunu ku Damásku mukonda ua tambula kusuina ku jinganga ja makota, kua kukuta oso a bheza mu dijina dié. Maji Ngana u ambela Ananiia, uixi: Katuka ngó! Kuma muène mukua sedivisu iami, Eme nga mu solo phala kubheka o dijina diami ku akua jixi jengi, ni ku jisobha, ni ku anʼ a Izalaiele. Eme-muène ngi mu longesa o jiphaxi javulu ja bhingi kuila muène u ji bhita mukonda dia dijina diami. Ananiia anga u katuka, hé u bokona mʼonzo ia Juda, o kia tula maku ku thandu dia Saúlu, uixi: Phangeʼ ami Saúlu, o Ngana ietu Jezú ua ku tukulukila mu njila ia Damásku mu uejiia, muène ua ngi tumu ku ku tonesa o mesu, phala uende ni kumona dingi luamukuâ, u izale ue ni Nzumbi Ikôla. Kithanganʼ okio ku mesu ma Saúlu kua lauka kala ibheletete, anga u mona dingi. Bhenhobho u balumuka, anga a mu batizala. Bhenhobho, kia tambula kudia, mu mukutu muiza dingi nguzu, kala kia kexi. Saúlu anga u bhanga izuua ni jixibulu mu Damásku. Muene kithanganʼ okio, mu malombe ma Jijudé, u kuata kulonga o Njimbu ia Jezú, kuma: Muène Monʼ a Nzambi! Oso a mu ivua jinga anga a diuana, exi: Ki muenʼiú mu Jeluzaleme ua jibha-mu ni kuhama oso bheza mu dijina didi dia Jezú? O kunu ki kiene kia mu bheka, kuta athu iá ku mikolo, nʼaie-nâ ku jinganga ja makota? Saúlu-phe u suina dingi kiavulu mu kuzuela ni kutena. O Jijudé ja akua Damásku anga u ji belesa ku maka, mukonda muène ua edikiza ima iavulu kama Jezú muène Kristu kidi, katé Jijudé a lémbua kuzuela. Kia zubha kubhita izuua iavulu, Jijudé ji di bhongolola ku kikutu, anga a mu kanena ku mu jibha. Saúlu anga uivua o ndunge iâ. Mukonda ene a kexi mu kulangidila o mielu ioso ia mbonge, ni mu usuku ni mu muanha, phala mu kutunda a mu jibhe. Kizuua kimoxi, jixibulu jê-phe a mu bheka mu usuku ku thandu dia kimbaka, anga a mu tulula mu musete ni mikolo. Saúlu anga uia, o kia zubha kubiẋila mu Jeluzaleme, u sota ku di banda ku jixibulu, maji ene oso-phe a mu kala ni uôma, mbata ketaia kuila muene ue uala kiá xibulu ia Jezú. Barnabé-phe uiza ku mu kuatekesa, anga u mu bheka ku Jipoxolo. Muene anga u a jimbuila kioso Ngana kia tukulukila Saúlu mu njila, iú ua zuelanê. U a kundila ue kuma Saúlu muene, mu Damásku ua tangele maka mu dijina dia Jezú ni kubhua-uoma. Kia bhiti kiki, Saúlu u kala-nâ mu Jeluzaleme, anga u kala mu ku di kunda-nâ ku mbandu joso, ubhua uôma ni kutanga maka mu dijina dia Jezú. Jijudé ja akua Ngelexa anga u zuela-nâ, a kuata jiphata, maji ene-phe a sota ndunge ia ku mu jibha. Jiphange-phe kia zubha ku kʼ ijiia, Saúlu a mu bheka ku Sezaleia, o koko anga a mu sulula kuia ku Talasu. Uila kiki o Ngeleja mu Judeia, ni mu Ngalileia, ni mu Samádia, anga i kala ku paze, i di tunga; i enda mu uôma ua Ngana, ni mu kutululuka kua Nzumbi Ikôla, anga i sokoloka. Anga ki bhita kuma, kia kala Phetele mu kunhunga ku mbandu joso, kizuua kimoxi u kulumuka ku akua Ngana a tungu mu Lida. Anga u sanga-mu muthu diiala dijina diê Eneia, ua bhange nake dia muvu bhoxi dia kukata, kuma ua kate kila. Phetele anga u mu ambela, uixi: Eneia, Jezú Kristu ua ku sake. Balumuka, u bhange o hama ié. Muène kithanganʼ okio u balumuka. Bhenhobho oso a tungu mu Lida, ni mu Salone, kia mono kiki, a biluka kua Ngana. Kiki ku Jopa ku kala xibulu ia muhatu dijina diê Tabita. (Mu Ngeleku ku di lombolola ela: Kasexi). Muhatu iú ua vula jimbote ni jimola jene kubhanga mu kukuatekesa o jingadiama. Anga ki bhita mu izuuʼ omo, kuma Kasexi u kata, hé ufua. O kia zubha ku mu sukula, a mu tula mʼ onzo ia thandu. Kuma bhu Lida bhua zukama ni bhu Jopa, jixibulu ki evu kuila Phetele iú bhobho, a tuma-ku mala aiadi ku mu dionda, exi: Kana kulaleka! Zá lusolo kunu ku Jopa! Phetele anga u katuka, uia-nâ. O kia zubha kutula, a mu bheka mʼ onzo ia thandu. Ahatu a atudi anga a mu kondoloka ni kudila, ni kuidikiza jimbinza ni izuatu iamukuâ, ia a tungila jinga Kasexi, kia kexile-nâ hanji ku muenhu. Phetele-phe ua tumu ku a tundisa ene oso, anga u fukama, u samba. Anga u lunguluka kuala o kimbi, uixi: Tabita, balumuka! Muêne anga u tona o mesu, o kia mono Phetele, u bhetuka, hé u xikama. Phetele anga u mu bhana lukuaku, u mu balumuna. O kiexana akua Ngana oso ni atudi, u mu bhana kua ene ni muenhu. Kienʼiki anga ki fumana mu Jopa ioso, athu avulu anga a xikana Ngana. Mu kukala, Phetele anga u bhanga izuua iavulu mu Jopa, ku bhata dia Ximá muteki a ibha. Kiki mu kala muthu mu Sezaleia, dijina diê Koloneliu, kabhitangu ka kompaniia a ixana ia Itália. Muène mubhezi, muthu ua ujitu, u xila Nzambi ni dibhata diê dioso. Mukua kubhana jimola javulu mu kukuatekesa o Jijudé, oso ala jingadiama, ni kusambela jinga Nzambi. Muene u mona kisuma ku mesu mazele, mu ola ia kàvua ku kizuua, (o ola ia katatu ku kiemba) anju ia Nzambi ia mu tukulukila, uixi: Koloneliu! O muène kia mu edi sûi, ni uôma ua mu kuata, uixi: Kiebhi, Ngana! Uixi, Nzambi uevu o misambu ié, ni jimola jé ji uene mu bhana o jingadiama, ja bande kuma dilembalelu bhu pholo ia Nzambi. Kiki-phe tuma athu ku Jopa kutakana-ku muthu Ximá, uala dingi ni dijina dia Phetele. Muène a mu langeka kuala Ximá dia muteki a ibha, uavu inzu iê iala bhu mbandu ia kalunga. Muène ua kà ku tangela kioso ki ua fuama kubhanga. Kia zubha anju ia mu zuelesa kutunda-bhu, muène uexana mala aiadi ku akua mbele, ni disoladi dimoxi. O disoladi iú, mubhezi, muthu ua ujitu kua ió ala ku mu sedivila jinga. O kia a jimbuila maka moso ʼama, u a tuma ku Jopa. Kukia ni kimene-phe, kioso ki ala mu njila, a zukama kiá mu mbonge ia Jopa, Phetele u banda ku thandu dia ʼnzo mu kusamba mu ola ia mediia. Phetele nzala anga i mu kuata, uinda kudia. Kioso-phe ki ala ku mu telekela, uia ku kiambu. Anga u mona diulu dia jikuka, kuala mu tuluka kima kiedi kala kidilasola ala ku ki zoza ku pondo jê jiuana katé bhoxi. Muenhumu anga mu kala mbutu joso ja jixitu jenda ni inama iuana, ni ibamba i zanzala bhoxi, ni jinjila ji bhita bhulu. Anga Phetele uivua dizui dixi: Balumuka, Phetele, u jibhe, u die! Phetele-phe, uixi: Ki ki xikina, Ngana!—Eme kiluua ngi dia kima kiaiibha mba kiaxidi! O dizui anga u dʼ ivua lua kaiadi, dixi: Kia zelesa Nzambi, eie ku ile uixi kiaxidi. Kiki anga a ki bhanga lutatu. Kithanganʼ okio o kidilasola anga a ki sunga dingi mu diulu. Kiosuiki Phetele kia kala ku phata mba kisumuʼiki, kia mono, ki tokala ki longa-hi, talesa, athu a a tumu kuala Koleneliu ebhudisa kiá mba onzo ia Ximá i tokala kukala kuebhi, a tula bhu kanga. Anga exana muthu ua tokala mʼonzo ieneʼoio, a mu ibhula se Ximá, jina diê dia mukua Phetele, mba a mu langeka muenhomo. Kioso hanji kia kuata Phetele kuxinganeka o kisumua, Nzumbi Iambote ia mu ambela, iexi: Ivua! Talesa, mala atatu ió ala ku ku sota. Ndoko, u tuluke, uie-nâ, ku te-bhu phata, kuma Eme-muène nga a tumu. Phetele anga u tuluka bhuala mala eneʼ â, uixi: Emʼ iú, mualu ngi sota. Kima kiahi kia mi bheka kunu? Ene a vutula, exi: Kabhitangu Koloneliu muene ua tu tumu. Muène mubhezi a Nzambi, muthu uaiuka, u xila Nzambi, a mu tumbula ue kiambote kuala akua ʼxi ioso ia Jijudé. A mu longesa kuala anju ia Ngana, o ku ku tuma eie kuiza ku onzo iê, eie u mu tangele maka. Kieniokio-phe Phetele u a bokuesa mʼ onzo, hé u a langeka momo o usuku uenʼ ió. Ki kukia mu kimene, Phetele u katuka, hé uia-nâ. Anga kukala ue athu ku jiphange ja akua Jopa, aia-nê ku mu bheka. Mu kizuua kia kaiadi anga a bhixila mu Sezaleia, a sanga Koloneliu ua a xikamena kiá, ua bhongolola ue o jindandu jê ni makamba, iá ala kukinga Phetele. Kia kala Phetele mu kubokona, Koloneliu uia ku mu sangesa, u takana-nê, hé u mu fukamena bhu inama iê u mu bheza. Phetele-phe u mu balumuna, uixi: Imana! Eme ue ngi muthu ni mukuenu. O kia kala ku mu kunda, Phetele u bokona mʼ onzo, hé u sanga athu avu-lu a bhongoloka. Anga ua ambela, uixi: Enu mua kʼ ijiia kuma muthu uala Judé, a mu kidika o kukuata ukamba ni mukua ʼxi iengi, mba kubokona ngó mʼ onzo iê ni kubhongoloka-nê kumoxi. Maji eme-phe Nzambi ua ngʼ idikiza kuma ki ngâmbe dingi muthu kuiibha mba kuxila. Uila kiki, eme ki ngi te-bhu phata, enu ki mua ngi tumu. Ngebhula-phe kioso ki mua ngi tumina ku ngʼ ixana? Koloneliu, uixi: Lelu uana kizuua tunde ki nga kexile mu ku kumbidila o ola ia katatu ia kusamba, ku kiemba Mu kumbi uila mueniumu, mʼ onzo iami, kua ngi tukulukila muthu ni izuatu ibenha, uixi: Koloneliu, misambu ié Nzambi ua ivu iú ua lembalala ioso i uene kubhanga mu kukuatekesa o jingadiama. Tuma-phe muthu ku Jopa a takane-ku diiala a mu ixana Ximá, jina diê diamukuâ Phetele. Muène a mu zalela mʼ onzo ia Ximá dia muteki a ibha, ua tungu bhu mbandu ia kalunga. Eme nga lenguluka o ku ku tuma; eie ue ua bhange kiambote ki ueza. O kikiphe etu oso tua bhongoloka bhabha ku mesu ma Nzambi, mu kuivua ima ioso ia ku tumu Ngana o kuzuela. Phetele anga u kuata kuzuela, uixi: Kia kidi kiene, nga mono kuma Nzambi kene ni kathombo ka athu. Maji ku akua jixi joso, uoso u mu xila muène, hé u bhanga ioso iaiuka, Muène u mu tambulula. Enu muejiia kuma muene ua tumikisa maka ku ana a Izalaiele, o Njimbu Iambote ia paze ia kolele Jezú Kristu, muène Ngana ia mundu uoso. Makʼ ama enʼuenu mua ejiia, a fumana mu Judeia ioso, tunde ku Ngalileia, kia bhiti o batizu ia kolele Nzuá. Muejiia ue o maka ma Jezú dia Nazalé, kioso Nzambi kia mu undu ni Nzumbi Ikôla, iú ua mu bhana ni kutena. Muène anga u nhunga ku mbandu joso ni kubhanga o mbote, ni kusaka oso a a tatesa kuala Diabhu, kuma Nzambi uala-nê. Etu tuala tu jimbangi ja ima ioso Muene ia bhangele ni mʼ oxi ia Jijudé ni mu Jeluzaleme. Ene-phe a mu jibha, ni ku mu nhenga ku dikulusu. Maji Muène, Nzambi ua mu fukununa mu kizuua kia katatu, anga u mu tukulula ko-kuetu. Muène ka mu tukuluila bhu pholo ia mundu uoso, maji bhu pholo ietu ngó tu jimbangi ja sola Nzambi. Etu-ene, tua di-nê, tua nu-nê kumoxi, kia zubha kuvutuka ku ʼalunga. Muène iú ua tu tendelela kutula o Njimbu Iambote ku mundu, ni kubhana umbangi kuma Muène a mu lekela kuala Nzambi kukala Mufundixi ua athu a muenhu ni madifundu. Muenʼiú ni jipolofeta joso ja mu kala jimbangi, kuma ene a mu tange kuila uoso u mu xikana, u tambula muloloko ua ituxi mu dijina diê. Kioso Phetele ki ala hanji mu zuela kiki, Nzumbi Ikôla u tuluka ku thandu dia oso a kexi mu kuivua o maka. O Jijudé, iá a xikana kiá, a tokala mu kifua kia kusaia, eza kubheka Phetele, a diuana, mu kumona kuma Nzambi ni akua matumbu ue ua a bhange ujitu ua ku a bhana Nzumbi Ikôla ku thandu diâ. Kuma ene a evu kuzuela ni madimi mengi, ni kujingisa unene ua Nzambi. Phetele anga u kumbulula, uixi: Manhi bhuala muthu u tena kukidika menha ma kubatizala iá a tambula ue o Nzumbi Ikôla mukuâ ni etu-ene? Anga u tuma ku a batizala mu dijina dia Jezú Kristu. Kia bhiti kiki, ene anga a dionda Phetele kuinduluka-nâ tu izuua. Kiki jipoxolo ni jiphange ku Judeia a kʼ ivua kuila akua matumbu a tambula ue o maka ma Nzambi. O kia bhixila Phetele mu Jeluzaleme, enʼió a jijila o kifua kia kusaia a funda-nê, exi: Eie ua bokona, iá a ku langeka mʼ onzo ia akua matumbu, ka a saie, katé uadi-nâ ue kumoxi! Phetele-phe u matekena bhua tundu o maka, u tanga ioso, anga u a lomboluela, uixi: Eme nga kexile mu mbonge ia Jopa mu kusamba, anga ngiia ku kiambu. Ngi mona kisumua, mu diulu mua tuluka kima kiedi kala kidilasola, a ki zoza ni jipondo jê jiuana, katé bhuoso bhu ngala eme. Ki nga zambula o mesu, ngixi-mu sûi, muala jixitu joso jenda ni inama iuana, ni iama, ni ibamba i zanzala bhoxi, ni jinjila ji bhita bhulu. Ngevu ue dizui, dixi: Phetele, balumuka, u jibhe, u die! Ngixi-phe: Ki ki xikina, Ngana! Eme kana kima kiaiibha mba kiaxidi kia ngi bhiti luua mu kanu! Dizui ku diulu anga di ngi kumbulula dingi, dixi: Kia zelesa Nzambi, eie kuile uixi kia xidi. Kienʼiki anga a ki bhanga lutatu; iene ioso anga a i sunga dingi mu diulu. Kithanganʼ okio-phe, talesenu, mala a tatu a tula bhu kanga dia ʼnzu mu tuala, a a katula ku Sezaleia, a ngi kane eme muène. O Nzumbi ia Nzambi anga u ngi longesa kuia-nâ, uixi: Kana kuta-bhu phata. Ni jiphange jisamanuʼiji, akua Jopa ele ku ngi bheka, anga tu bokona mʼ onzo ia Koloneliu muthu ua ngi tumu. Muène anga u tu kunda ue kuma anju ia mu tukulukila mʼ onzo iê, iexi: Tuma muthu ku Jopa, a takane-ku diiala a mu ixana Ximá, jina diê diamukuâ Phetele. Muène u ku tangela o maka ma ku bhekela kubhuluka, ni eiemuène ni dibhata diê dioso. O ki nga kuata o kuzuela, Nzumbi Ikôla ua tuluka ku thandu diâ, uila kia diangele kutuluka ku thandu dietu. Anga ngi lembalala maka ma Ngana, kia tangele, uixi: Nzuá ua mi batizala muene ni menha, maji enu-phe hinu a batizala ni Nzumbi Ikôla. O ki kala ió ki Jijudé Nzambi ua a bhange ujitu uila kia tu bhange-u etu, kioso ki tua xikana Ngana Jezú Kristu, emiʼeme nanhi ngi fudisa Nzambi? Ene kia zubha kuivua imʼ iii, phata iabhu. Anga a ximana Nzambi, exi: Manhi ni akua matumbu uâ Nzambi ua a bhana o kudiela, nʼamone o muenhu ki uabhua! Kienʼiki ió oso a kexi mu kaiela Jezú a muangana mukonda dia hadi iejile-ku kua Xitevá. Amoxi-mu aia ni kuenda katé ku Fenisia, ni ku Xipele, ni ku Andiioka, o maka ma Nzambi ala ku ma tela Jijudé ngó. Maji amoximu-phe mudiâ, akua Xipele ni Silene, ki a bhixila mu Andiioka, a zuelela ue ió ki Jijudé, anga a a tudila o Njimbu Iambote ia Ngana Jezú. O lukuaku lua Ngana anga lu kala-nâ, athu avulu hé a xikana, anga a biluka kua Ngana. O fuma iâ anga i bhixila ku matui ma Ngeleja mu Jeluzaleme, anga a katula Barnabé, hé a mu tuma ku Andiioka. Muene kia zubha kutula, anga u mona kiadi kia Nzambi ku athu ió, u kala ni ngalasa iavulu. Anga u a suinisa ene oso kuma a kolokote kuenda mu kidi ni Ngana, ni kutetuluka kua muẋima. Kuma o Barnabé muene muthu ua mbote uezala Nzumbi Ikôla ni kuxikana. Anga ku di banda athu avulu kua Ngana. Muene iú ua katuka kuia ku Talasu mu sota Saúlu; o kia zubha ku mu sanga, uiza-nê ku Andiioka. Mu kukala-kukala-phe anga a bhanga muvu ua muvimba ni ku di bhongolola ni mundu ua Ngeleja ieneʼ oio, hé a longa athu avulu. Momo, mu Andiioka, muene mua dianga athu kuiuka jixibulu ja Jezú o dijina dia Jikidistá. Kiki mu izuuʼ omo ku tunda jipolofeta ku Jeluzaleme, eza ku Andiioka. Mudiâ anga mu kala muthu dijina diê Akabu, uimana, hé u tuma kuijidisa ni kutena kua Nzumbi Iambote kuma, kuanda ku kala nzala ia dikota mu ngongo ioso. O nzalʼ iii ia bhiti mu izuua ia kexi mu tumina Kaláudio. Kieniokio jixibulu joso, kala muthu kioso kia soko na-kiu, a sola kusanga ngasu ia kutuma kubindumuna jiphange ja tungu mu Judeia. Anga a ki bhanga, o kitadi a ki tumikisa adiakimi a Ngeleja; ki endela ku maku ma Saúlu ni Barnabé. Kiki bhu thembu ieneʼ oio, sobha Helode u sununa maku mê mu kutatesa o athu ku Ngeleja. Anga u tuma ku jibhisa Tiiaku, phange ia Nzuá, ku xibhata. O kia mono kuma kia uabhela Jijudé, u tona kukuata Phetele. Mueniomo mu izuua ia Fesa ia Jimbolo ja Kambe Kithuthume, Kia zubha ku mu kuata, Helode u mu ta mu ʼaleia, hé u mu bhakula ku ibuka iuana ia masoladi ia kiuana-kiuana, phala ku mu inga. Oko Helode ua fika kuila ki zubha o Phasu kubhita, u mu katula nʼ a mu bheke bhu pholo ia mundu. Kienʼiki Phetele a mu jikila mu ʼaleia, ni ku mu langa ku masoladi. Maji o Ngeleja-phe a mu sambela kua Ngana ni kujiza. Kutula mu usuku, ua kuila kimene kiê Helode uanda ku mu katula nʼa mu bheke bhu pholo ia mundu, Phetele u kala ku kilu ni masoladi maiadi a mu bhake bhu kaxi. Muene a mu jika malubhambu maiadi, ni alangi bhu kanga a lange o dibhitu dia kaleia. Talesa-phe, bhu mbandu iê bhu imana anju ia Ngana, mu kaleia mu di muika mukengeji. Anju anga i bhana Phetele huxi mu jimbanji, u mu phaphumuna, uixi: Lenguluka, u balumuke! Malubhambu mê anga ma mu zuluka mu maku. Anju anga i mu ambela, iexi: Dikute o phonda, u zuate jihaii. Phetele anga u ki bhanga. Uixi: Difute o mulele, u ngi kaiele! Phetele anga u tunda mu ʼaleia u kaiela o anju. Maji ka kʼ ijiia kuma kia bhiti ku luelu kia bhange o anju. Inda ua fika ku nzoji kuala. Kia zubha kusomboka alangidi adianga, ni a kaiadi, a bhixila bhu dibhiti dia felu dia kutundila mu luua ia mbonge. Dibhitu anga di di jikula diene, ene a tunda, anga enda luua imoxi, mu ʼanzanzʼ omo anga anju i mu jimuka ku mesu, muene ua xala bhobho. Phetele kia zubha kuphaphumuka, uixi: Kindala nga kʼ ijiia kiá kuma ku luelu muene ni kidi! Ngana ua tumu o anju iê, ua ngi kudila bhu maku ma Helode, iú ua kakula mundu ua Jijudé, ku kioso kiambele ku ngi bhanga. Phetele kia sunga kilunji, u di tela ku onzo ia Madiia, mamʼ â Nzuá, jina diê diamukuâ Marku. Kueneʼoko kua bhongoloka athu avulu ala mu samba. Muène kia ṗhuṗha ku dibhitu dia luua, kueza mona kilumba mu kuividila, mukalakadi mueneʼomo, dijina diê Lode. O ki evu dizui dia Phetele, dibhitu ka di jikula dingi, mukonda dia ngalasa, u vutuka mʼ onzo ni lusolo, u a tangela kuma Phetele uemana bhu kanga. Ene a mu ambela, exi: Eie ua tekuka! Muène-phe ua ki jijila, uixi: Kidi kiene! Exi-phe: Hé kiene, o anju iê! Phetele-phe hanji iú ṗhuṗha. Bhenhobho anga a jikula o dibhitu. O kia mu mono kuila Phetele muene, a diuana! Muène ua a batela ni lúkuaku phala a di xibhe, anga u a kundila kioso Ngana kia mu katula mu ʼaleia. Uixi: Imʼ iii kundilenu-iu Tiiaku ni jiphange. Anga u katuka, uia kididi kiengi. Kiki-phe, ki kuákie, ku kala kavanza ka dikota ku masoladi mukonda kioso kia axi Phetele ka kʼ ijiia. Kia tumu ku mu sota Helode, anga a lémbua ku mu mona, u tokuesa alangi, anga u tuma ku a jibha. Kia bhiti imʼ iii, Helode u xa mu Judeia, anga u kulumuka ku Sezaleia, hé u nakina kuenioko. Helode muene-phe ua luualela kiavulu akua Tilu ni Sidonha. Ene anga a di kasa, eza kumoxi kibuka kia muvimba phala ku mu hindula. A dianga-phe ku kuata ukamba ni Balaxtu dikota dia mukalakadi ua sobha, ua tambula konda ia hâma iê. Anga aia kiua katé kua soba Helode, hé a mu dionda kuditambulula-nâ ku paze, mukonda o ku makudia, oxi iâ ia bhindumukina ku oxi ia sobha. Helode anga u a xindila o kizuua kia ku di mona-nâ. Ku tula bhu kizuua kia tokala, Helode u zuata, hé u di lumbila ijingu ia ungana, u xikama bhu kiandu, u a tela maka. O mundu anga a di kola, exi: Iú ua mu zuela, Nzambi, ki muthu kana! Mu kithanganʼokio, anju ia Ngana i mu kuama, mukonda ua kambe kujingisa Nzambi; anga u diua ku mabhuka, u zubhidisa. Maka ma Ngana-phe ma sambuka, mʼaia ni kusokoloka dingi. Barnabé ni Saúlu anga a vutuka, a tunda ku Jeluzaleme, kia zubha kuku o ukunji uâ ua kubhindumuna; anga a bhitula-ku Nzuá, jina diê diamukuâ Marku. Kikki-phe mu Andiioka, mu Ngeleja mueniomo, mu kala jipolofeta ni alongixi iá: Barnabé, ni Ximinhá a mu edi Muxiketedi, ni Lúsiu mukua Silene, ni Manahene a mu sasa kumoxi ni Helode dia tetalaku, ni Saúlu. Kizuua kimoxi, o ki a kala mu bheza Ngana, ni mu kujila, Nzumbi Ikôla uixi: Ngi tunguidienu mu akuâ, Barnabé ni Saúlu, aie mu sedivisu ioso i nga exanena kubhanga. Kieniokio, kia zubha kujila ni kusamba, a tula maku ku thandu dia Barnabé ni Saúlu, anga a a sulula. Barnabé ni Saúlu-phe, kia a katula Nzumbi Ikôlʼ iki, a kulumuka ku Seleuxa, kuenioko anga a di longa mu naviiu, a zauka katé ku Xipele. Kia kuaka mu mbonge ia Salamina, a longa maka ma Nzambi mu malombe ma Jijudé. Nzuá, a mu ixana ue Marku, anga u kala mukuatekexi uâ. Ene anga a tandulula o kikolo kioso katé ku Pafu. Kuenioko a sangaku mukua uanga, polofeta ia makutu—Judé, dijina diê Bale-Jezú. Muen iú anga u kala dikamba dia nguvulu Serju Phaulu, muthu ua kilunji. Nguvulu anga u tuma kuixana Barnabé ni Saúlu, u mesena u ivua maka ma Nzambi. Maji Elimase-phe, mukua uanga, kuma diene o dijina diê mu ku di lombolola mu ngeleku, u a fudisa, u sota kufunhisa nguvulu phala a kambe kuxikana. Saúlu-phe, a mu ixana ue Phaulu, uezala ni Nzumbi Ikôla anga u mu toka mesu, uixi: Monʼ a Diabhu! Eie uezala mangonha ni uloji! U nguma ia ima ioso iambote ni kidi! Eie kifua nuka dingi u fula kubhengeleka o jinjila ja kidi ja Ngana? Kiki-phe, talesa, lukuaku lua Ngana lua ku tula. Uandu bhanga thembu ku ufofo, dikumbi ku di mono. Mu ʼanzanzʼ omo Elimase uivua mu mesu mua mu tuluka kavunda ni usuku, anga u andeka kujingujuka ni kubabajala mu kusota uoso u mu kuata mu lukuaku. O nguvulu-phe kia mono kioso kia bhange, u xikana, kuma ua diuana o ulongelu ua Ngana. Kiki Phaulu ni akuâ a di longela mu Pafu, anga a zauka katé ku Peleje mu Pamfidia. Nzuá dia Marku, anga u a xa bheniobho, hé u vutuka ku Jeluzaleme. Ene-phe a bhitakena mu Peleje, hé a bhixila ku Andiioka mu Pizidia. Mu kizuua kia sabhalu anga a bokona mu dilombe dia Jijudé, anga a xikama. Kiabhu o kutanga mu Kitumu kia Mozé ni mu jipolofeta, makota ma dilombe a tuma kua ambela, exi: Enu mu akuetu, athu se muambe ku a tela maka ma kulonga, kindala zuelenu. Phaulu anga uimana, u a batela ni lukuaku, uixi: Enu akuâ Izalaiele, ni enu oso mu akua ʼxi jengi muala mumu mu bheza Nzambi, ivenu: O Nzambi ia mundu iú ua Izalaiele ua sola jitata jetu, iú ua sokolola mundu uâ kia kexile hanji mu inhunginu iâ, mʼ oxi ia Ijitu, anga u a katula momo ni lukuaku luasuina. Anga u tenesa makuinhi a uana a mivu ni kulendukila o kubhuma kuâ mu kikangalakata. O kia zubha kubuikisa sambuadi dia ifuẋi mʼ oxi ia Kanana, oxi ua a bhana-iu ku i lundula mu hâma jiuana ja muvu ni makuinhi a tanu. Kia bhiti imʼ iii ua a bhana afundixi katé bhua Samuuele, polofeta. O mundu kia bhingi sobha, Nzambi u a bhana Saúlu mona Kiji, mukua muiji ua Bejami, hé u bhanga makuinhi a uana a muvu ni ku a tumina. Kia mu katula-ku, Nzambi ua zangeleka Davidi kukala sobha iâ. Anga u mu kalela mbangi, uixi: Nga bongo Davidi, mona Jese, muthu ua ngi zelela ku muẋima, u bhanga ima iami ioso i ngandala. Ku mbutu ia Davidi, Nzambi uila kia bhele kizuelu, ua bheka-ku o Kibhamuenhu kia Izalaiele, muène Jezú. Kuila Jezú kiluua a zubha kuiza, Nzuá dia Batizu ua mu tuamenena, ni kulonga o batizu ia kudiela ku mundu uoso ua Izalaiele. Maji o Nzuá kioso kia kala mu kuzubha o thembu iê, u tangela o mundu, uixi: Enu mua fika kuma eme nanhi? Eme ki eme ió muene ku mu kinga. Maji talenu! Muène iú uiza ku dima diami. Muenʼió eme ki ngi fuama ngó, né kiá ku mu zozesela o jihaji jê ku inama. Phaulu anga u zuela dingi, uixi: Enu phange jami, mu ana kixina kia Mbalahamu, ni enu oso ki mu Jijudé maji mua xila Nzambi, makʼ ama ma kubhuluka ma tu kane etu-ene oso. Kuma ió a tungu mu Jeluzaleme ni afundixiʼâ ka tongoloka kuma Jezú muene o Mubhuludi. O maka ue ma jipolofeta ki ma a tetulukila, sumbala ene ku ma tanga izuua ioso mu jisabhalu. Maji né kieniokio, mu kuelêsa Jezú mizambu ia jipolofeta a i kumbidila, sè ku kʼ ijiia. Mukonda sumbala ka mu mono ni kikuma ki tokala ku mu fisa, a bhomba Pilatu phala na tume ku mu jibha. O kia zubha ku mu bhanga ima ioso ia mu soneka jinga mu Madivulu Makôla, a mu tulula ku dikulusu, hé a mu tula mu mbila. Maji Nzambi-phe ua mu fukununa. Muène anga u tukulukila mu izuua iavulu kua ió oso a tundile-nê ku Ngalileia, hé eza-nê mu Jeluzaleme. Kiki ene ala jimbangi ja Jezú bhu pholo ia mundu ua Izalaiele. Etu-phe tueza ku mi bhana Jingolokela Jambote, kuma o kizuelu kia bhele ku jitata, Kiki Nzambi ua ki kumbidila ko-kuetu etu tu anʼ â, mu kufukununa Jezú. Kiene kia ki sonekena mu Salamu ia kaiadi, exi: eie u Monʼ ami, lelu muene nga ku vuala. Kieniki kiene kia tange Nzambi, mu kufukununa Jezú ku ʼalunga, iú uambe kuila katena dingi kuvutuka mu kusekumuka, mukonda uambe dingi kiki: Eme nga kà mi bhana jimbote ji nga lekelela Davidi, ki jene kufula. Mukonda ni mu Salamu iamukuâ uambe uixi: Muthu uê uangene, Eie kuanda ku mu ehelela kusekumuka. Kuma ni kidi, Davidi kia zubha ku di tuma ni Ngana ku muiji uê, uaia ku kilu, iá a mu tula ni jitata jê. Kalunga ka mu sekumuna muene. Maji o iú-phe a mu fukununa kuala Nzambi, kalunga ki ka tena ku mu sekumuna. Ki tualʼ iki, ijiienu-kiu, akuetu, phange jami, kuma a mi tudila muloloko ua ituxi mu dijina dia Jezú iú. Uoso u xikana, u lungila kua muène ku imbamba ioso i bhinga o Kitumu kia Mozé ki ki tena ku mu lungisa. Alukenu-phe, ki ki mi bhite kia soneka mu jipolofeta, exi: Talesenu, enu muene mu kutobhesa ioso, muanda kukakuka anga mu jikinina! Kuma o kikalakalu ki nga mu bhanga mu izuua ienu kikalakalu enu ki mu ki xikina, né-mbe hanji bhu kala muthu u mi ambela-kiu ue. O kia kala Phaulu ni Barnabé mu kutunda, a a dionda ku a tangela makʼ ama mu sabhalu iamukuâ ianda kuizaku. Kiki kia muangana athu mu dilombe, Jijudé javulu, ni alungi ene kubheza-nâ, a kaiela Phaulu ni Barnabé, ene anga a zuela-nâ, a a longesa o kukolokota mu kiadi kia Nzambi. Kutula mu sabhalu iamukuâ, ku kamba ngó kofele mu mbonge ioso ku di bhongolola mu kuivua o maka ma Nzambi. Jijudé-phe kia mono o mundu uavu-lu kiki, a kala ni dixinga dionène. Ima iala kutanga Phaulu, a mu kuatesa makutu, a mu xinga. Phaulu ni Barnabé-phe anga mu kuzuela a beta dingi kubhua uôma, exi: Kia bhingile a mi dianga enu mu Jijudé ku mi tangela o maka ma Nzambi. Kuma-phe enu mua mu tènde, ki mu di mono kufamena o muenhu ki uabhua, etu tu lungulukʼ Ó, tu zuela kiá ni akua ʼxi jengi. Kuma kiene kia tu tumu Ngana, uixi: Eme nga ku xikika mu kukala u mukengeji ua akua matumbu, eie ua ka bheke mu ngongo ioso o kubhuluka, katé ku maẋokololo. Akuaʼ ʼxi jengi ki evu kiki, a kala ni ngalasa iavulu, hé a ximana o maka ma Nzambi. Oso-phe a a sola, a fuamena o muenhu ki uabhua, anga a xikana. O maka ma Ngana anga ma sambuka mʼ oxi iosuʼ oio. Jijudé-phe ji funhisa ahatu a jingana, ene kubhezanâ, ni adiakime a makota mu mbonge, hé a kuata kuzukutisa Phaulu ni Barnabé, anga a a kaiesa mu mbambe jâ. Jipoxolo ene-phe, a a kukumuina o fufuta ia inama iâ, anga aia ku Ikônio. Maji o jixibulu-phe mu Andiioka jezala ni ngalasa iavulu ni Nzumbi Ikôla. Anga kibhita dingi mu Ikônio, kala ki kia bhiti kua tundu. Kuma a bokona kiiadi kiâ mu dilombe dia Jijudé, o mu kutanga kuâ anga a bhangesa mundu uavulu ua Jijudé ni Jingeleku kuxikana. Maji o Jijudé-phe, joso ja xibhaka, a vunza o miẋima ia akua ʼxi, anga jiphange a ji zembesa. Kienʼiki Jipoxolo anga a bhanga thembu iavulu mu Ikônio mueniomo. Ene a bhua uôma ni kutanga o maka ma Ngana. Muène Ngana anga u kala mbangi ia maka ma kiadi kiê, kuma o jipoxolo ua a bhesa o kubhanga isuma ni madiuanu ni maku mâ. O mu mbonge o mundu ua akua bhata anga u muangunuka. Ia a di bande ku Jijudé, ia a di bande ku jipoxolo. Jijudé-phe, ni Jingeleku, ni afundixiʼ â, hè a ta kikutu kia kusuina, ni kububa o jipoxolo ni matadi. O Phaulu ni Barnabé hé a kʼ ivua, anga a lengela ku jimbonge ja Likaonia ku Listra, ni ku Derbe, ni ku madiembu mu jimbandu joso. Anga a longa o Maka Mambote kuenioko. Ku Listra anga ku kala muthu ua xikama jinga mu nzunga, kuma ua nemana inama. Muene uala huhiʼ a lenge tunde mu divumu dia mamʼ â, nuka a tena kuenda. Muenʼ iú anga uivua Phaulu uala kuta maka. Phaulu kia mu edi sûi, ua mu mono kuma uala ni kuxikana kua kuiluka. Hé u mu ambela ni dizui diasuina, uixi: Balumuka! Imana nzanza! Muene anga u tuka, uimana, hé u mateka kuenda. O mundu kia mono kia bhange Phaulu, anga a kola, mu mbimbi ia Likaonia, exi: Jinzambi ja tu tukulukila mu idifanganu ia athu! Barnabé anga a mu luka Nganga-Nzumba, o Phaulu, exi Kalongolo, mukonda muene kota mu kuzuela. Nganga ia Nganga-Nzumba, uavu o tembulu iê ialulama mu mbonge iâ, u bheka jingombe ni misékeia ku mabhitu ma kimbaka, u mesena u a Satela, ni mundu kumoxi. Jipoxolo-phe, Barnabé ni Phaulu, kia kʼ ivu, a tandula izuatu iâ, a lengela mu kaxi ka mundu ni kudikola, exi: Enu jingana! Mu bhangela-hi kiki? Etu uetu tuala tu athu ni akuenu, o jihânji jene jimoxi! Tua mi bhana-phe o Jingolokela Jambote kuila mu-xa imʼ iii ia makutu, mu lunge kua Nzambi ia muenhu, ua tena kubhanga o diulu ni oxi, ni musanza ua kalunga, ni ima ioso iala-mu. Nzambi muène mʼ okulu uehela akua-jixi joso kuenda kioso kia a tumu o miẋima iâ. Maji mu thembu joso Nzambi ka kambele-phe ku dʼ idikiza kioso Muène kiene, mu mbote iê iene mu kubhanga. Kuma Muène mukua kubhindumuna, ua bhana jinga mvula ku diulu, ni idima kuvula bhu thembu ja tokala, phala mu kale ni kúdia, o muẋima uenu uizale ni kusanguluka. Sumbala-phe kiene, mu ku a tela o maka kiki, kua kambele ngó keju tena kufudisa o mundu ku a satela. Kueniuku-phe ue kueza Jijudé ji tunda ku Andiioka ni ku Ikônio. Anga a bhomba mundu, hé a bûba Phaulu ni matadi, a mu koka katé ku mukau, kuma a fika uafu. Maji kioso-phe kia mu imanena o jixibulu, a mu te bhu kaxi, muene u balumuka, hé u bokona dingi mu mbonge. O ki kuakie ni kimene, Phaulu anga u katuka ni Barnabé, aia ku Derbe. O kia zubha kulonga o Maka Mambote mu mbongeʼ omo, ni kubhanga jixibulu javulu, a vutukila ku Listra, ni ku Ikônio, ni ku Andiioka dia Pizidia. Ene anga a kala mu kukolesa o miẋima ia jixibulu ni ku a longesa kujijila o kuxikana. A kala ue mu longa kuma tu bhinga tu bokona mu Utuminu ua Diulu mu kubhita ni malebhu mavulu. O kia zubha kunomiiala adiakime a kala ku pholo mu Ngeleja joso, ni kusamba, ni kujila, a a xalesa ni Ngana, uoso a mu xikana. Bhenhobho Phaulu ni Barnabé anga a tandulula, a bhita mu Pizidia, hé a bhixila mu Pamfidia. O kia zubha kutanga Maka mu Peleje, a kulumuka ku tabhju dia Atalia. Koko anga a di longa, hé a zauka musanza katé ku Andiioka ia Sidia, kua a suluile mu kiadi kia Nzambi, ku sedivisu ia zubha kia kukumbidila. O kia zubha kutula ni kubhongolola o Ngeleja, a a kunda ima ioso ia bhange Nzambi ni ene. A a kunda ue kioso Nzambi o njila ia kuxikana, kia i jikuila o matumbu. Anga a bhanga izuua muene mu kuinduluka ni jiphange bhenhobho. Ku kala athu ku Judeia a kulumuka kuenioko, ku Andiioka, hé a kala mu longa jiphange, exi: Se mu kamba ku mi saia, uila kia-xi Mozé o kijila, mu Kitumu, ki mu tena kubhuluka. Anga ki bhekela Phaulu ni Barnabé kukuata jiphata ni mala enʼió, hé ku kala kufunda kuavulu. Bhenhobho, o jiphange anga a sola Phaulu ni Barnabé, ni akuâ dingi, phala a bande ku Jeluzaleme ku Jipoxolo ni adiakime, phala a tetulule o makʼ ama. Ene-phe kia a xinjikila kuala o Ngeleja ia Andiioka, a bhita mu Fenixa, ni mu Samádia, ni kukunda kioso kia biluka o matumbu, kua Nzambi, anga ki bhekela jiphange kusanguluka kiavulu. O kia zubha kutula mu Jeluzaleme, a a tambulula kuala o Ngeleja, ni Jipoxolo, ni adiakime. Ene anga a a kunda ima ioso ia bhange Nzambi mua ene. Kieniokio-phe, kuimana athu amoxi, akua kisoko kia jifalizeu, a xikana kiá, exi: Athu oso ki Jijudé, kikale tu a saiesa, ni tu a tendelela kukuata o Kitumu kia Mozé. Bhenhobho o Jipoxolo ni adiakime anga a di bhongolola mu kutetulula o makʼ ama. Kia bhiti kufunda kuavulu, Phetele uemana anga ua ambela, uixi: Enu akuetu mu jiphange, mua kʼ ijiia kuma izuua kiá tunde kia ngi solele Nzambi eme mudienu, phala o matumbu a diange kuivua ku dikanu diami o Maka Mambote, nʼa xikane. O Nzambi uejiia o muẋima ua ene-oso, mu ku a bhana o Nzumbi Ikôla, kiene kimoxi ni kia tu bhana etu, uedikiza kuila u xikina ue katé ni ió ka tokala mu muiji ua Jijudé. Kuma Muène ka tu di kaielesa ni etu ni ene, maji ua zelesa ue miẋima iâ mu kuxikana. Kiki-phe mu bhumina-hi Nzambi, mu zuika jixibulu ja mu diela-ke, jungu mu xingu, ia bhingi etu-ene ni jitata jetu tua lembua ku i ambata? Kana, ngana! Mbata tua xikana-phe kuma etu tu bhulukila mu kiadi kia Ngana Jezu; ene uâ kiene. Kieniokio Mundu uoso anga a dixibha, evidila Barnabé ni Phaulu a mu jimbulula o isumua ni madiuanau ia kalakala Nzambi ni ene mu ʼaxaxe ka matumbu. O kia tula o mahezu, Tiiaku u kumbulula uixi: Enu akuetu, ivenu kunu: Ximá ua mi jimbuila kioso kia diangele Nzambi kuzungila matumbu, o mu kaxi kâ iú ua solo kukatula-mu o mundu uê uangene mu dijina diê. O maka ma jipolofeta ue mu ima iii ma lungu-mu, kia soneka exi: Ngana uixi, hinu ki bhua o izuuʼ oio ngi vutukila-ku ngi soma dingi o balaka ia Davidi ia budika; ngi tunga dingi kibhela kiê, ngi i sokejeka, hé ngi imika dingi. Phala athu a kamukuâ a sote Ngana, ni matumbu oso a exana mu dijina diami, eme ngi Ngana, nga tumu kuijidisa imʼ iii tunde mʼ okulu. Uila kiki, eme nga batula kuma: Etu ki tu kale mu tatesa oso ku matumbu a biluka kua Nzambi. Inda tu a sonekena ngó mukanda kuila, kadie jinge kúdia kua kasana, o kúdia xitu iojibhe anga a i satela itèka. Tu a tangela ue kuila, a lenge undumbu, ni kúdia xitu ia kiama kiokhuenhe, mba ue kúdia manhinga. Kuma o Kitumu kia Mozé tunde ʼxahulu sai mu mbonge joso akua kutanga ulongelu uê mu malombe, jisábhalu joso. Kieniókio Jipoxolo ni adiakime ni Ngeleja ioso, a ki mono kiauabha kusola athu mu dianda diâ, ni ku a tuma ku Andiioka kumoxi ni Phaulu ni Barnabé. Anga a nona Juda a mu ixana Barsaba, ni Sila, athu ala ku pholo mu jiphange ja Ngeleja, ene ue ku a xila kuala oso. Anga a a sonekena mukanda ua kuila kiki: Ni etu tu Jipoxolo, ni Adiakime, jiphange, tua tumu kumenekena o jiphange ja akua ʼxi mu Andiioka, ni mu jimbandu joso ja Sídia, ni mu Silixa. Mukonda tua kʼ ivu kuma athu a tundu mu dietu a mi tatesa o miẋima ni jiphata mu ioso ia mi tangela, sumbala etu ki tua a tumu phala kuia mu kubhanga kieniókio. Kienʼiki kunu etu oso tua tetuluka, mukonda tua ki mono kia uabha kusola athu, ni ku a tuma ko kuenu. Ene a muia kumoxi ni Barnabé ni Phaulu. Akuetu enʼiá a bhiti mu iluezu ia kubhulaka ku a jibha mukonda dia dijina dia Ngana ietu Jezú Kristu. Tua katula-phe Juda ni Sila, ene ue ki tua mu sonekʼ iki, a ka mi kunda-kiu ni lekalu ia dikanu. Kuma ni Nzumbi Ikôla ua ki mono kiauabha, ni etu-ene, kuila kana ku mi xina kimbamba kia dikota, kikale ngó o ima ia kate-ku, ieniʼii: Kana kudia xitu ia iama iojibhe phala ku i satela iteka. Kana kudia manhinga moso-moso, mba xitu ia kiama kiokuenhe. Ki mu bhange ue undumbu. Ima ieniʼii se enu muenda ni ku i lenga, mua bhange kiambote Tua mi menekena! Mahezu. Kieniokio ene, kia zubha ku a sulula kiki, a kulumuka ku Andiioka. O kia bhongoloka o mundu, a thelekala o mukanda. Ene kia zubha ku u tanga, a sanguluka kiavulu, mukonda dia maka ala-mu, a bhekela kusiuna dingi. Ni Juda ni Sila, kuma ala jipolofeta, a longesa jiphange ni maka mavulu, a a kolesa miẋima ni ku a bhana dingi huiii. O kia zubha kubhanga-bhu thembu, a a sulula ni uembu kuala o jiphange, hé a vutukila ku ió oso a a katuile. [ Sila-phe u sola kuxala hanji bhenhobho.] Phaulu-phe ni Barnabé, ni akuâ avulu aia-nê, a xala mu Andiioka ni kulonga, ni kubhana Jingolokela ja Ngana. Kia bhiti izuua, Phaulu uambela Barnabé, uixi: Tuie dingi ku hindula o jiphange mu madiembu muoso mu tua bhitile ni kulonga o maka ma Ngana, tu di mone-nâ, mbé tu mone kioso ki ala kubhita. Barnabé anga u inda ambate-nâ Nzuá, a mu ixana Marku. Maji o Phaulu-phe ki kia mu uabhela kuambata muthu ua a xile kiá mu njila. Kuma muene ua vutukila mu Pamfidia, kele-nâ njila ioso ku sedivisu ia ukunji katé ku dizubhilu. Kienʼiki anga ki bheka iẋanju, ene hé a zoka, katé a di batuka. Barnabé uambata Marku, u zauka mu naviiu katé mu kikôlo kia Xipele. Phaulu-phe u sola Sila, hé u katuka, kia mu sulula o jiphange ni ku mu bhakula mu kiadi kia Ngana. Phaulu anga u bhita mu, Sidia ni mu Silisia ni kukolesa o miẋima ia akua jingeleja. Phaulu anga u bhixila ue ku Derbe ni ku Listra. Kuenioko anga a sanga-ku xibulu imoxi dijina diê Timote. Muenʼ iú mamʼ â Judé, ua xikana kiá, maji o tatʼ â Ngeleku. Muene a mu tumbula kiambote kuala o jiphange joso jala mu Listra ni mu Ikônio. Phaulu anga u mu inda kuianê mu kuenda. Anga u tuma ku mu saia mukonda dia Jijudé ja tungu mu jimbanduʼ ojo, kuma ene oso a mu ijiia kuila tatʼâ Ngeleku. O ki enda ni kubhita ku madiembu, a a thelekala o ijila, ia a tendelela o Jipoxolo ni Adiakime mu Jeluzaleme, phala a i kuate. Kienʼiki jingeleja a ji kuatesa nguzu mu kuxikana kuâ, anga jenda ni kuvula dingi izuua ioso. Ene anga a bhita mʼ oxi ia Filija, ni mu Ngalata, Nzumbi Ikôla anga u a kidika kulonga maka mu Ázia. O kia bhixila bhu mbambe ia Mixa, a teza kubokona mu Bitinha, maji o Nzumbi ia Jezú-phe ka ehela. Anga a somboka mu Mixa, hé a kulumuka ku ditabhu dia Tolouade. Phaulu anga u mona kisuma muʼsuku uenʼió. Ua mono kua mu tukulukila diiala mukua Masedonha, uemana ni ku mu dionda, uixi: Zauka kunu ku Masedonha, u tu kuatekese etu! Phaulu kia mono o kisumuʼ iki, tu sota kukatuka kindala mu kuia ku Masedonha, mukonda tua xinganeka kuma Nzambi ua tu ixana ku a bhana koko o Jingolokela Jambote. Mu Tolôua tua di longo mu naviiu, tuenda ni kitembu katé mu kikôlo kia Samotrasia. O mu kizuua kia kaiadi anga tu kuaka ku Neiapolo. Kutunda bhobho tu bhixila mu Felipo, mbonge ia dianga ku jimbandu ja Masedonha, o iene ue pelezidio, kolonia ia Roma. Mu mbongeʼumu anga tu nanga-mu izuua. Kizuua kia Sabhalu, tuia ku kanga dia kimbaka, bhu mbanduʼ a honga, tua fika kuila bhuala kididi bhene kubhongolokela o Jijudé mu kusamba. Anga tu xikama, hé tu ta maka ni ahatu a bhongoloka bhenhobho. Ku ahatu a mu kuivua, anga bhu kala muhatu, dijina diê Lidia. Muenʼiú ngenji, mukua kufuna purpura ia kuteka, o ku bhata diê ku Tiiatila, mubhezi a Nzambi; muene anga u tu ivua. Muenʼiú Ngana ua mu jikula o muẋima mu kutambulula o maka ma tange Phaulu. O kia mu batizala ni akua-mbele iê, u tu dionda, uixi: Se mua ngi mono ni ufiiele kua Ngana, zenu mu kale mʼ onzo iami. Anga u tu jijila kukala mʼ onzo iê. Mu kukala kuenioko, kizuua kimoxi ki tu kala mu kuia ku kididi kia kusambela, tu takana ni kahatu uala ni kithûtha kia kuzambula. Muenʼiú mukua kunganhalesa jingana jê kitadi kiavulu mu kuzambula kuê. Anga u kaiela Phaulu ni etu, ni kudikola, uixi: Mala iá jiselevende ja Nzambi u kôla. Ene a tu tangela o njila ia kubhuluka. Munzangala muenʼiú anga u ki bhanga izuua iavulu. Phaulu-phe kuma kia mu iibhila kiavulu, ua mu alulukila, hé uambela o dimonho, uixi: Nga ku tumu, mu dijina dia Jezú Kristu, kutunda mu mukutu uê. Anga di tunda kithangana kieniokio. Jingana jê-phe, kia mono kuma o nganhu iâ ia dielela ia di boto, a kuata Phaulu ni Sila, aia ni ku a sunga-sunga katé bhu kitanda, bhu pholo ia afundixi. Kia tula-nâ ku jixefe, exi: Mala iá Jijudé, a tatesa kiavulu o mbonge ietu. A tubhula ifua iengi ia bhingi mu Kitumu kietu etu a tu kidika-iu ku i tambulula, mba ku i kuata, kuma tuala tu akua Loma. Bhenhobho o mundu uoso anga a a salumukina. O jixefe anga ji tuma kutandula izuatu ia Phaulu ni Sila, ni ku a bha jixikote. Kia zubha ku a bha mixinga iavulu, a a ta mu ʼaleia, o kasalelu a mu tendelela ku a kuika kiakolo. O Kasalelu kia mu bhana orde uila iii, u a jikila mu kaleia kasuku moxi, o inama iâ ua i kolesa mu itutu. Mu kaxi ka usuku-phe, Phaulu ni Sila a kala mu kusamba ni kuimbila Nzambi, o jipelezu ni akuâ ji kala mu kuividila. Anga a tukumuka kinuminu kia mavu kia dikota, o inzu ia kaleia anga i tunguta katé ku madisesa. Kithanganʼ okio o mabhitu moso ma jikuka, o jipelezu joso ji jituka ku malubhambu. Kasalelu-phe kia phaphumuka ku kilu, u mona mabhitu moso ma jikuka, muene ua fomona o xibhata iê, hé u sota ku di jibha, kuma ua fika jipelezu joso ja lenge jiʼ ja mu xiê. Phaulu-phe ua mu handekela, uixi: Ku di bhange kiokio! Etu oso etuʼ etʼú! Kasalelu anga u ixana kuila eze ni jikandeia, hé u bokona lusolo, ua bhuuama ni uôma, anga u di bhala bhu pholo ia Phaulu ni Sila. Anga kiiadi kiâ u a bheka ku kanga, uixi: Enu jingana, eme ngi bhanga kiebhi mu kubhuluka? Kuala ene: Xikana Ngana Jezú, nda u bhuluke, ni eie ni mbèle ié. Anga a mu tangela Maka ma Ngana, ni muene ni oso ala mʼ onzo iê. Kasalelu anga u a katula ola ienioio ia usuku, hé u tumba iẋenge iâ. Anga a mu batizala ni akua mbèle iê ioso kithangana kieniokio. Anga u bheka Phaulu ni Sila mʼ onzo iê, u a zalela meza, hé u sanguluka kiavulu ni dibhata diê dioso, kuma a xikana Nzambi. Ki kuakie mu kimene, jixefe a tuma jisalajendu, exi: Malʼó a ehienu. Kasalelu anga u ki jimbuila Phaulu, uixi: Jixefe ja tumu ku mi eha. Ndokuenu mu suluke ni paze. Phaulu-phe ua ambela, uixi: Etu ki tu te kituxi kia kima, maji ene a tu bhesa jixikote bhu pholo ia mundu, né ngó ku tu fundisa, etu tu akua Loma, iá a tu jikila mu ʼaleia! O kiki andala a tu kaia, mu kuomboloka? Kiokio kana! Ki tu xikina. Inda ene eze a tu tundise. Jisalajendu anga a vutuila jixefe kioso kia zuela. Ene anga a kala ni uôma, ki evu kuma o Phaulu ni Sila akua Loma. Anga eza, a a dionda, hé a a katula mu ʼaleia. O kia zubha ku a katula-mu, a a bhinga kutunda mu mbonge. Phaulu ni Sila anga a xa kaleia, a bokona mʼonzo ia Lidia. O kia zubha ku di mona ni jiphange, ni ku a longesa, a katuka. Kiki ki a bhitakena mu Amfipole, ni mu Apolonia, a bhixila mu Tesalonika hé a sanga muala dilombe dia Jijudé. Phaulu kuma kiene ki ene kubhanga, u bokona-mu jisabhalu jitatu, u zuela-nâ, hé u a jingunuina o Madivulu ma Nzambi ni kuidikisa ni kulombolola kuma kia fuamene Krsitu ku bhita ku jiphaxi ni kufukunuka ku ʼalunga. Uixi-phe: Jezú muenʼ iú nga mi tangela-nê, muène Kristu. Amoxi-mu anga etaia, a zuama kua Phaulu ni Sila. Ni ku abhezi mu Jingeleku, ni ku Jijudé, mundu uavulu, ni ku ahatu a jingana, kʼ atolo, a di ta ue kueniuku. Jijudé-phe kia a kuata dixinga. Anga a kasa athu ku jihabhu mu nzunga, a bhongolola mundu, mbonge ioso hé a i ta mu kavanza. Anga a balukila inzu ia Jasono, a sota ku katula Phaulu ni Sila bhu kanga bhuala o mundu. Kia lémbua ku a mona, a koka Jasono ni jiphange jamukuâ hé a a bheka bhu pholo ia afundixi a mbonge ni kukola, exi: Mala a bonguesa oxi ioso eza ue kunu. O Jasono muene ua a zalela mʼonzo iê. Enʼiâ a kitukila o jingonge ja Sezalu, uene mu Loma, exi, sai-ku sobha iengi, ió a mu ixana Jezú. Ni mundu ni afundixi a mbonge a kala ni hele ki evu imʼ iii, hé kukala kavanza ka dikota. Kia zubha-phe kutambula o fiiasa ni kufutisa muita kua Jasono ni akuâ, a ehâ. Kieniokio, jiphange ji katula Phaulu ni Sila mu usuku, hé a a tumikisa ku Beleia. O ene kia zubha kutula koko, a bokona mu dilombe dia Jijudé. Enʼiâ a beta ujitu, ka soko ni akua Tesalonika, kuma a tambulula o maka ni kutetuluka kuoso. Izuua ioso anga a kala mù tekula mu Madivulu ma Nzambi se o ima iii kia mu i tanga Phaulu, kiene ki ia tokala. Mu kuila kiki, avulu-ku a xikana; ni ku ahatu a jingana ku Jingeleku, o mala ue kà tolo. Maji o Jijudé-phe ja akua Tesalonika, kia kʼ ivu kuila maka ma Nzambi ala ku ma longa kuala Phaulu mu Beleia, ene eza ue kuenioko, hé a kala mu vunza o mundu ni ku a tatesa. Kithanganʼ okio jiphange ji katula Phaulu, hé a mu bheka katé ku ndundu ia kalunga. Sila ni Timote a xala hanji mu Beleia mueniomo. O makamba enʼ iâ-phe a xinjikila Phaulu, a bhiẋila-nê katé ku Atena. O kia tambula lekalu ia Phaulu kuila Sila ni Timote, a lenguluke ku mu sanga, ene aiuka ku Beleia. Kiki kia kala Phaulu mu ku kinga Sila ni Timote mu Atena, muẋima ua mu suku kia mono mbanza ioso iezala iteka. Anga u kala mu ku di kumbulula ni Jijudé mu dilombe ni athu amukuâ ki Jijudé, akua kubhezela Nzambi momo. Bhu kitanda ue u zuela ni athu oso a takana-nâ. Anga ku kala jindongixi ja akua kisoko kia Epikulu, ni kia Jistoiku, a takana-nê. Amoxi exi: Muenʼiú ua kambe o kuijiia, uala kusabhula kiebhi? Amukuâ exi: Uedi kala uala ku tu tangela mahamba a jixi jengi. Ene a kexi mu zuela kiokio mukonda Phaulu ua tumbula Jezú ni difukunukinu. Anga a mu kuata, a mu bheka ku Mulundu ua Hamba-dieta, exi: Kuambe, tuandala tuijiia o ulongelu uobhe iú u uala kutanga. Kuma ima iamukuâ i ua bheka, ia kudisanuka ku matui metu, etu tu andala u tu lomboluela imʼ iii. Mbata akua Atena ni asonhi oso ala kunakina momo, iene o minangu iâ. Ka bhange dingi kima, kale ngó o kutanga mba kuivua ima ia musanu. Phaulu bhenhobho anga uimana mu kaxi ka Mulundu ua Hamba-dieta, uixi: Enu mu akua Atena! Ku ima ioso nga mi mono kuma mua vula o kubheza. Kuma kioso ki ngi kala mu kubhita mu mbongeʼ umu ni kutalesa ididi ienu ia kubhezela, nga sange ue ni kalatodio kuosoneke kiki: Uila kiki, Nzambi uoso muala ku mu bheza sé ku mu ijiia, muène nga mu mi tangela-nê. Nzambi i tena kubhanga oxi, ni ioso ialamu, muene kuma Ngana ia diulu ni oxi, ka tena kutunga mu jitembulu jokalakale ni maku. Kene kubhanduluka ku maku ma athu, kala Muène ua tate, mukonda Muène u bhana oso o kukola o muenhu ni kubhuima, ni kumona ima ioso. Akua jixi joso mu ngongo ua a bhange ku mbutu ia muthu umoxi, phala kutunga kʼulu dia mundu. Muène-muène ua a xindila o jithembu jâ, ni jimbambe ja madiembu. Ua ki bhangela phala athu a sote Nzambi, sumba kia babajala a di bonga-nê, mbata Muène kana muthu ua mu kala dikanga. Mukonda mua muène ngó mu tu muena o kulâia ni kuzamba, ni kukala. Amoxi-mu ku jingimbidi jenu a ki te ku mukumbi, exi: Etu-ene tuala ue tu anʼ ê. Ki tu kala-phe tu anʼ a Nzambi, ki tu fuama ku ki fika kuila o Nzambi u di fangana ni kiteka kia ulu, mba phalata, mba ditadi diosonge ku uhete ni ufunu ua muthu. Mu jithembu ja kukamba ku kʼijiia, Nzambi ua dixibhidiê. Maji o kiki-phe ua tumu athu oso mu ngongo kudiela ni kueha o ituxi iâ. Mukonda ua xindi kiá kizuua kia kufundisa mundu uoso mu kidi, kua muthu uê ua mu tungula. Nzambi-iú ua tumu ku kʼ ijidisa kua ene oso mu ku mu fukununa ku ʼalunga. O kia mu ivu kutanga o madifundu kufukunuka, amoxi-mu olela; amukuâ exi: Hundu ioio tu andala hinu tu ivua dingi thembu iengi. Phaulu anga u tundê-bhu. Ku kala-phe athu amoxi, a di banda ni muène, anga a xikana. Ku kala ni Diionizio, ua tokala ku jitata ja akua Hamba-dieta, ni muhatu dijina diê Damali, ni amukuâ dingi. Kia bhiti imʼ iii, Phaulu ua tundu mu Atena, hé u bhixila mu Korindo. Anga u sanga-mu Judé dijina diê Akuila, mukua bhata diê ku Pontu, kindala kia tundu ku Italia, ni mukajiʼê Pidisila. Ene koko a tundu-ku, mukonda Kaláudio ua kexi mu tumina mu Loma, ua tumu kukaiesa o Jijudé joso a kexi mu Loma. Phaulu anga u a kana ene, mukonda ufunu uâ uene umoxi, anga u xala-nâ, hé a kala mu kalakala, kuma o ufunu uâ kutunga jibalaka. Anga u lombolola maka jisabhalu joso mu dilombe, u sota kuxikanesa o Jijudé ni Jingeleku. Kia mu sange-phe Sila ni Timote, a tundu ku Masedonia, Phaulu u jijila ngo kutanga o maka. U kala mu kuambela o Jijudé kuma Jezú muène Kristu. Ene-phe a lungulukila Phaulu, hé a ẋinuka ni ku mu xinga. Muène anga ua a kukumuina izuatu iê, uixi: Enu se mu texika, o manhinga menu ma kala ku thandu dienu! Eme nga zele, tunde kiki ngi di lunga kiá ni akua matumbu. Anga u tunda kuenioko, u bokona mʼonzo ia muthu ki Judé dijina diê Tisiu dia Justu, mubhezi a Nzambi. Muenʼiú onzo iê ia zukama ni dilombe mua kexi mu bhezela o Jijudé. Krispo, o dikota dia dilombe, anga u xikana ue ni dibhata diê dioso. Ni akua Korindo avulu evu, a xikana, anga a a batizala. Ngana anga u ambela Phaulu ku nzoji mʼ usuku, uixi: Ku kale ni uôma, enda ni kutanga, kana ku di xibha. Mukonda Eme ngala ni eie. Kana muthu u tena ku kubhanga kiaiibha; kuma mu mbongeʼ umu, Eme ngala-mu ni mundu uami uavulu. Paulu anga u bhanga muvu ni mbeji jisamanu mueniomo ni kulonga o maka ma Nzambi mu ʼaxaxe kâ. Kia kala-phe Ngalio nguvulu ia Akasia, Jijudé ji balukila Phaulu kumoxi, anga a mu bheka katé bhu kibhuna kia milonga, exi: Muthu iú mukua kubhomba athu phala Nzambi a mu bheze kiengi, ki kiene kia tumu Sezalu. Phaulu-phe ki andekele o kuzuela, Ngalio u ambela Jijudé, uixi: Se mu ejiie kidi ni mulonga ua ufumbe, mba usueia, enu mu Jijudé, eme nga fuamene ngi xididika ni ku mʼivua. Maji o ki mu edi maka a mambu, ni majina, ni utuminu uenu mudienu, sokenu nakiu enu-enu, eme ki ngandala ngi fundisa maka kala iá! Anga u a kaiesa bhu kibhuna kia milonga. Ene oso anga a kuata Sosetene, dikota dia dilombe, anga a mu betela bhu kanga dia kibhuna kia milonga. Ngalio-phe, ima ioso iii, ka i suu. Phaulu kia zubha kubhanga dingi izuua iavulu mu Korindo, ua xalesa jiphange, anga u di longa mu naviiu kuia ku Sídia, kumoxi ni Pidisila ni Akuila. O kuila kiluua a di longa mu naviiu, ua diangele-phe kubhuta muthue mu Sengeleia, kuma ua bhangele polomesa kua Nzambi (uadi dikangu, ua te hasa). O kia kuaka bhu Efezo, Phaulu ua a xi bhenhobho Pidisila ni Akuila, muene-phe u bokona mu dilombe, hé u di kumbulula maka ni Jijudé. O kia mu bhingi kubhanga-nâ izuua, muène ua ditunu, hé u a xalesa, uixi: Nzambi se uandala hinu ngi mi sanga dingi. Anga u di longa mu naviiu, u katuka mu Efezo. O kia kuaka bhu Sezaleia, ua bande ku Jeluzaleme iú ua menekena o Ngeleja. Mu Jeluzaleme anga u kulumuka ku Andiioka ia Sídia. O kia zubha kubhanga thembu bhenhobho, u katuka, hé u bhita kʼ oxi ia Ngalata ni Filija ni kuendesa ididi ni kukolokotesa o jixibulu joso. Kiki kueza Judé ku Efezo, dijina diê Apolo, mukua bhata ku Xandediia Muene uala mesene kuma uejiia kiambote o Madivulu ma Nzambi. Muene ua di longo kiá kiavulu o Njila ia Ngana, mu kuzuela u fulujuka mu nzumbi, anga u tanga, u longa ni uhete o imbamba ia Jezú, maji uejiia ngó o batizu ia Nzuá. Anga u kuata kutanga maka mu dilombe dia Jijudé ni kubhua uôma. O Pidisila-phe ni Akuila, kia mu ivu, a mu bheka bhuala ene mʼ onzo iâ, anga a mu zubhila ku mu lomboluela kiambote o Njila ia Nzambi. O kioso Apolo kia mesena kuzauka ku Akaia, jiphange mu Efezo ja mu kuatekesa, anga a sonekena jixibulu koko phala ku mu tambulula. Muene kia bhixila koko, ua a kuatekesa kiavulu oso a xikana mu kiadi kia Nzambi. Kuma Jijudé ua ji belesa jinga kiavulu ku maka bhu nangu dia mundu, mukonda u idikiza mu Madivulu ma Nzambi kuma Jezú muène Kristu. Kiosuiki ki ala Apolo mu Korindo, Phaulu kia zubha kunhunga ku madiembu ku thunda, u bhixila ku Efezo, anga u sanga-ku jixibulu. Anga ua ambela, uixi: Enu mua tambula kiá Nzumbi Ikôla tunde ki mua xikana? Ene exi: Kana! Etu kiluua ngó tu kʼ ivua kuila sai-ku Nzumbi Ikôla. Uixi: A mi batizala-phe mu dijina diahi? Exi: Mu batizu ia Nzuá. Kuala Phaulu: Nzuá ua mi batizala ni batizu ia ió a mu diela-ke o ituxi iâ. Iú ua longesele o mundu kuma a xikane ió ua mu kaiela ku dima diê, muene Jezú. Ene kia zubha kuivua kiki, a a batizala mu dijina dia Ngana Jezú. O Phaulu kia a tula o maku mê ku thandu, Nzumbi Ikôla ua a tulukila ene oso. Anga a kuata kutanga madimi mengi, hé a kala ue ni uanji ua kulombolola o Maka ma Nzambi. Enʼiá ala kuinhi dia muthu ni kiiadi. Phaulu anga u kala mu bokona mu dilombe dia Jijudé, u bhua uôma ni kutanga o maka mu thembu ia mbeji jitatu, u jingununa ima ia tokala ku Utuminu ua Nzambi, u sota ku a xikanesa. Maji amoxi-mu-phe a kola muẋima ni kuxibhaka, o Njila ia Ngana a kala mu ku i tobhesa bhu pholo ia mundu. Phaulu-phe ua di batuka-nâ, anga u di kalela, hé uambata kumoxi-nê o jixibulu jala jikidistá. Anga izuua ioso u kala mu jingununa o Maka mu xikola ia Tilanu. Kienʼiki anga u ki jijila mu mivu iiadi, katé ene oso a tungu mu Azia ki evu o Maka ma Ngana, ni Jijudé, ni ió ka tokala mu muiji ua Jijudé. Nzambi anga u bhangesa isuma iosanuke ku maku ma Phaulu. Katé se jihaxi a ji bhekela malesu, mba jiponda, ja tundu ku mukutu uê, o haxi nʼa ji babata, o kukata kubhua, o nzumbi jaiibha ji tunda. Kukala-phe ilalu ia Jijudé, a kexi mu kuila a tunda kididi eza kididi, kuma ene imbanda ia kukambêla, a teza kutumbula dijina dia Ngana Jezú, ku thandu dia ió ala ni jinzumbi jaiibha, exi: Nga mi kambelêla mu dijina dia Jezú, ió a mu tange kuala Phaulu, kuila mu tunda. Anga bhu kala sambuadi dia ana a Seva nganga ia dikota ku Jijudé, a bhanga jinga kienʼiki. Maji o nzumbi iaiibha-phe ia a vutuila, iexi: Jezú nga mu suu, o Phaulu nga mu ijiia, enu-phe mu akua-hi? O diiala uala ni nzumbi iaiibha moxi diê, anga u a tukila ku thandu, u kala kota ku nguzu, u a tolola ni kibetu katé kia lenge mʼonzo ni tuẋi, ni mikutu iatu. Kienʼiki anga a kʼivua kuala athu oso a tungu mu Efezo, ni Jijudé, ni Jingeleku. Anga uôma u a kuata ene oso, o dijina dia Ngana Jezú hé di fumana. Kua iá a xikana, athu avulu eza ni kufisala ni kutukulula imbamba ia kexi mu bhanga jinga mʼ okulu. Sai ue athu kʼatolo, a tambuile uanga, a bheka o madivulu mâ, anga a ma ta mu tubhia ku mesu ma mundu. Hé a kuata konda kioso ki ate o madivulu, ma tena konda ia makuinhi a tanu a midi ia itadi ia phalata. Uila kiki, o Maka ma Ngana, ma kala dingi mú sambuka ni kusuina, ma lenda ioso. Kia bhiti imʼ iii, Phaulu u kana ku muẋima uê kubhita ku Masedonia ni ku Akaia, ni kuia ku Jeluzaleme, uixi: Se nga zubha kubhita kuenioko, nga kàia ku Loma. Anga u tuamekesa ku Masedonia kiiadi kua iá ala ku mu kuatekesa, Timote ni Erastu, muène-phe ua xala hanji mu Azia. Kithangana kieniokio-phe mu mbonge ia Efezo kavanza ka bhitile-mu, mukonda dia Njila ia Ngana, ki katolo. Kuma ku kala muthu dijina diê Demetrio, mesene ia ufunu, mukua kuiudika iteka ia phalata ia tembulu ia Hamba-Diiana. Mu uenji uê uenʼiú, o nganhu ia jimesene ja kexi mu kalakalanê kumoxi, ia mono-ku ki ia tolo. Muene anga u a bhongolola, kumoxi ni akalakadi a ufunu uâ uene umoxi, uixi: Enu jingana, mua kʼ ijiia kuamba ufunu iú uene uala ku tu muesa itadi. Mua mono ue, enu mua kʼ ivu kuila o Phaulu muenʼ iú, kana ngó mu Efezo, maji kua mu kambe ngó kuzubha o Azia ioso, ni kubhomba athu avulu ni ku a funhisa, mbata uala ku a tangela kuma o jinzambi jokalakale ni maku ki jinzambi! O ki tualʼ iki-phe, se ki tu dimuka, ni ufunu uetu uene uanda kudibota! Ki bhene-phe ngó bhu ki suka! Ni Tembulu iene ia kiteka kia dikota kia muhatu Diiana, anda ku i kita kingoho, katé ni muene Diiana, ene ku mu bheza kuala Azia ioso, ni athu oso mu ngongo, hinu a mu katula o kijingu. Ene kia zubha kuivua kiki, ezala njinda, anga a kuata kukola-kola, exi: Diiana dia akua Efezo ukôla! Mbonge ioso anga izala kavanza. Mundu uoso anga u di lukula muenhu umoxi, hé a kuata ni kuxinjika Ngaio ni Aristarko, akua Masedonia, ene mu kuenda ni Phaulu, katé mu teiatulo. Phaulu muene kia mesenene u bokona mua bhongoloka o mundu phala kuzuela-nâ, jixibulu-phe ka mu ehela. Sai ue ni makamba mê, makota ma athu mu Azia, a tuma ku mu dionda kuila ka bhange iluezu ia kubokona mu tiiatulo. Kithangana kieniokio mundu uoso ua bokona mu kavanza ka dikota. Iá-phe a di kola kiki, iá a di kola kiokio, kuma kifuẋi kia di vunza-vunza ngó o athu kavulu-ku ejiia kioso kià bheka. Anga a tubhula Xandele mu ʼaxaxi ka mundu, mukonda amoxi-mu a fika kuma muene uala ni kikuma, mbata, Jijudé ja mu jijila kuia mu kuimana ku pholo. Xandele anga u bhalula ni lukuaku, u mesena u di kaiula kikuma bhu pholo ia mundu. Maji o kia mu mono-phe kuma Judé, a di kola lujiji mu ola jiiadi, exi: Diiana dia akua Effezo u kôla! Bhenhobho xikidivá ia mbonge-phe, ua bateka o mundu, uixi: Enu mala mu akua Efezo! Mukua-hi ua kambe ku kʼ ijiia kuma diembu dietu dioso dia Efezo diala mukombi-a-tembulu ia Diiana, kota dia dihamba, ni ditadi di kôla dia lauka ku diulu kua Nganga-nzumba? Kuma imʼ iii ki i tena ku i kuata phata, mua fuama mu batâma, ki mu bhange kima ni kusuina sé kuxinganeka kiambote. Enu mua bheka bhabha o mala iâ, maji ene mu tembulu ka nhana-mu, mba o dihamba dietu ka di ẋonguena. O ki tualʼ iki, Demétrio, ni jimesene ni akuâ, se ala ni muthu ua kikuma kiâ, sai izuua ni ididi ia kufundisa madimanda, sai ue ni afundixi. Ene a di xitale kuenioko mudiâ. Maji se kuala makʼ engi u mua bhindamena, kikale ku ma tetulula kuê ku kionge kia athu a ujitu mu mbonge ietu. Kidi kiene tuala ni hele ia ku tu ibhula o mvunda ia lelu, ki i moneka kikuma, ni ku tu ixana kuila tu akua kavanza, mukonda dia ima ienʼiii ialu bhita lelu. Kuma kioso kia salumuna o mundu iú ki tua kʼ ijiia, kana-ku ue kikuma ki tokala kubheka o mufufu uosʼú. O kia zubha muene kuzuela kiki, iú ua muanganesa o mundu. Kia bhiti o jibuia, Phaulu u tuma kuixana o jixibulu, u a suinisa, hé u di lekela-nâ, anga u katuka kuia ku Masedonia. O kia zubha kubhita ku madiembu koko, ni ku a longesa maka mavulu, ua bhixila mu Ngelexa. Kia bhange-mu mbeji jitatu, Jijudé ji mu batamena, kia kala mu ku di longa mu naviiu kuia ku Sidia, muène anga u kondoloka, u vutukila ia Masedonia. Enʼiâ anga a mu xinjikila katé ku Azia, Sopata mukua Beleia monʼ a Pilu; ku akua Tesalonika, Aristarko ni Sekundo; ni Ngaio mukua Derbe, ni Timote; o ku akua Azia, Tixiko ni Tolofimo. Ene oso anga a kalanga a tu kingila mu Tolôua. Etu anga tu di longa mu Felipo, tu katuka, kia bhiti o izuua ia Jimbolo ja Kambe Kifulufulu. Anga tu bhanga izuua itanu mu kuzauka, hé tu a sanga mu Tolôua, anga tu xala mueniomo mu sambuadi dia izuua. Mu kizuua kia Sabhalu ku kiemba, anga tu bhongoloka mu kubukula o mbolo kumoxi ni jiphange. Bhenhobho Paulu u a tela maka, anga u sungina ni kuzuela katé mu kaxi ka usuku, mukonda kimene kiê uanda kukatuka. Anga mu kala tundeia tuavulu mu sabhalalu mu tua di bhongoluela. Anga bhu kala munzangala ua diiala, dijina diê Eutiko, ua xikama bhu njanena, kilu anga ki mu kuata. Kioso-phe Phaulu hanji a kuata maka, kilu kuma kia mu vulu, ua lauka bhoxi tunde ku sabhalalu ia matala atatu. O kieza ku mu zangula, uafu kiá. Phaulu anga u tuluka, u di sunununa ku thandu diê, u mu bhubhala, uixi: Ki mu tale hadi; muenhu uê iú-uê! O kia bande dingi ku thandu, ua bukula o mbolo, hé a-dia. Anga u kala dingi mu kuta-nâ maka thembu iavulu, katé kuma kuakie, iú ua katuka kiua. Munzangala anga a mu bheka ni muenhu ku bhata diê, anga a kala mu tana kiavulu. Etu-phe hé tu kalanga mu naviiu, tu katuka kuia ku Asose, ku tuanda kubhitula Phaulu. Mukonda muène kiene kia tu tumu, kuma uandala u endela bhoxi. O kia tu sange ku Asose, tua mu bhitula, hé tuia-nê mu naviiu, anga tu bhixila ku Mitilene. Kukatuka kuenioko, ki kukia tu lulama ni kikôlo kia Xiio. Mu kizuua kia kaiadi, tu bhita ku Samo, kizuua kiamukuâ tu kuaka ku Mileto. Kuma Phaulu ua solo kusomboloka, nguê kuimana mu Efezo, mbe kuiengesa kubhanga thembu iavulu mu Azia. Mukonda uala ni lusolo, mbata uandalele se u ki tena, kizuua kia Pendekoxi ki mu bhitila mu Jeluzaleme. Ku Mileto Phaulu anga u tuma ku Efezo kuixana-ku adiakime a ngeleja ni eze ku di mona-nê. Ene kia zubha kuiza, Phaulu ua ambela, uixi: Enʼuenu mua kʼijiia, tunde kizuua ki nga dianga kudiota mu Azia, kioso ki ene o uendelu uami mu ʼaxaxe kenu. Nga sedivila Ngana ni kubatâma kuoso, ni masoxi. O kieniokio, sumbala ni iluezu i nga bhiti na-iu mukonda dia Jijudé ku ngi ta ikutu. Enu mua kʼijiia ue kuila nga bhange ioso mu ku mi kuatekesa, ki nga fulu ku mi tangela kima ki tokala ku mi bhanga mbote. Nga mi tudila o Njimbu Iambote, nga mi longela jinga bhu nangu dia mundu, ni ku mabhata, inzo ni inzo. Ngʼedikiza jinga ni Jijudé ni Jingeleku, kuma a bhingi kudiela ni kueha o ituxi iâ bhu pholo ia Nzambi, ni kuxikana kua Ngana ietu Jezú Kristu. O kiki-phe, talesenu, mu kutumaka o Nzumbi Ikôla, muẋima ua ngi bhindamesa kuia ku Jeluzaleme, sumbala kioso kia kà ngi bhita koko ki nga kʼijiia. Ngejiia ngó, kia ngi bhana Nzumbi Ikôla umbangi, kuma mu jimbonge joso mua ngi xikamena jikaleia ni jihadi. Ki nga suu-phe kima. Né o muenhu uami ki ngʼ u jijila, kabasa ngi zubha o njila ia ngi xindi, ni ukunji ua ngi bhana Ngana Jezú. O ukunji uenʼ iú: O kubhana umbangi ua Njimbu Iambote ia kiadi kia Nzambi. Kiki-phe talesenu, nga kʼ ijiia kuma enu oso mu nga nhungina jinga ni kulonga o Utuminu ua Nzambi, o pholo iami ki mua kà i mona dingi. Kiene ki nga mi bhela-phe umbangi kizuua kia lelu, kuma nga zele, kana muthu mudienu u texika, o manhinga mê ni ma ngi kala ko-kuami. Kuma ki nga fulu ku mi jimbuila o mutendelu uoso ua Nzambi. Di langienu-phe enʼuenu, ni kilunga kioso, kuma o Nzumbi Ikôla ua mi bhange mu abidi a kilunga kienʼiki. Kalenu-phe mu abidi a ngeleja ia Ngana Nzambi, kuma Muène ua i sumbu ni manhinga ma Monʼ êlele muene. Mukonda ngejiia kuma, ki nganda kutunda-bhuʼ iki, kuanda kuiza jimbinji ji kaka mu ʼaxaxe kenu, ki ji kala ni henda ia kilunga. Ni mudienu muene, hinu mu moneka athu a tanga ima ia makutu, ia kutondalesa, hé a sunga jixibulu ku mbandu iâ. Uila kiki di langienu, mu xinganeke kuma, mivu itatu iosuʼiii, ni mu muanha ni mu usuku, ki nga fulu dingi o ku mi dimuna, muthu ni muthu mudienu, ni masoxi. Kiki-phe nga mi xalesa ni ku mi bhakula kua Nzambi ku mi langa, ni mu Njimbu iê ia kiadi i tena o ku mi tunga. Mukonda Muène ua ki soko o ku mi kuatekesa ni muie dingi ku pholo mu nzumbi, ni ku mi bhana o mabesá ió a bhaka Muène phala o mundu uê uoso. Kana muthu nga mu kuatela luimbi lua phalata iê, mba ulu, mba izuatu. Enʼuenu mua kʼijiia kuma o maku ami iá, ene a ngi bhandulula mu ioso i tua bhindamene na-iu, ni eme ni akuetu u nga di nhengene-nâ. Mu ima ioso nga mʼ idikiza kioso ki mua fuama kukalakala ni kubhindumuna mukuenu ua tate. Endenu ni kuxinganeka o kizuelu kia Ngana Jezú, ki edile uixi: O kubhana kota mu kuzediuisa, o kutambula ndenge. Phaulu kia zubha o kuzuela kiki, u fukama ni jiphange ene oso, anga u samba-nâ kumoxi. Ene oso anga a dila kisoxi, a di bhubhala ni Phaulu, a mu bhana jibeju. Mukondo ua a vudila kiengi, mukonda dia kizuelu kiê kia kuila, o pholo iê ka kà i mona dingi. Anga a mu xinjikila katé kia di longo mu naviiu. Ki tua zubha ku di uanununanâ, naviiu ia katuka, anga ienda lusolo katé ku kikôlo kia Kozi. O mu kizuua kia kaiadi tua bhixila ku Lode, o kutunda koko, tuia ku Patala. Anga tu sanga naviiu ianda kuzauka katé ku Fenixa, anga tu di longa, tu katuka. O ki tua bhixila bhu kididi bhua tu monekena o kikôlo kia Xipele, kikôlo tua ki xie ku kiasu anga tu lunga ku Sidia, hé tu kuaka bhu Tilu, kuma naviiu bhene bhu ianda kulongomuena o imbamba. O ki tu sanga-bhu jixibulu, tua xalanâ bhenhobho sambuadi dia kizuua. Enʼiá anga a zuela ni kutena kua Nzumbi Ikôla, a dimuna Phaulu kuma ka kà diote mu Jeluzaleme. Maji o ki tua zubha kubhanga izuuʼ oio, tua katuka dingi o njila ietu. Ene oso ni ahatuʼ â, ni anʼ â, hé a tunda mu mbonge mu ku tu xinjikila, anga tu fukama-nâ ku ndundu, anga tu samba, tu di xalesa. Etu anga tu di longa mu naviiu, ene a vutuka ku mabhata mâ. Ki tua zubha o njila ia naviiu ia kutunda ku Tilu, tu kuaka bhu Potolomaida. Bheniobho jiphange anga tu ji menekena, tu induluka-nâ kizuua kimoxi. Ki kuakie, tua katuka, hé tu bhixila ku Sezaleia. Anga tu tula mʼonzo ia Felipe dia mukunji, ua tokala ku sambuadi dia diiakono a a solele mu Jeluzaleme, muène anga u tu langeka. Muenʼ iú u kala ni anʼ ê auana a ahatu, hanji ala ilumba, akua uanji ua upolofeta. Mu kubhanga tu izuua bheniobho, ku Judeia ku tunda polofeta, dijina diê Akabo. Anga u tu sanga, u tambula o phonda ia Phaulu, u di kuta o inama iê-muène ni maku, uixi: Eme Nzumbi Ikôla uambe kiki: Mukua phonda iê iii, kienʼiki kia kà mu kuta o Jijudé mu Jeluzaleme, hé a kà mu thelekala bhu maku ma akua matumbu. Ki tuevu kiki, ni etu, ni jiphange akua bhata bhobho tu dionda Phaulu tuixi kana kubanda ku Jeluzaleme. Kieniokio Phaulu ua kumbulula, uixi: Mu didila-hi kiki, anga mu ngi bhekela lamba diavulu ku muẋima? Kuma eme ngala polondo, ki ku ngi kuta ngó, maji katé ni ku ngi jibha mu Jeluzaleme mukonda dia dijina dia Ngana Jezú. O ki tua lémbua ku mu fudisa, tua nhoha-ku, tuixi: O vondadi ia Ngana i bhite. Kia bhiti izuuʼ oio, tua kutu imbamba ietu, hé tu banda ku Jeluzaleme. Sai jiphange jimoxi-mu, akua mbonge ia Sezaleia, anga aia mu ku tu bheka. Ene hé a tu ambata katé mʼ onzo mu tuanda kutambula o kizalu, ia muthu mukua kikôlo kia Xipele, dijina diê Menasome. Muthu muenʼ iú uala kia kidistá kiokulu. O ki tua zubha kubhiẋila mu Jeluzaleme, jiphange ja tu tambulula ni ngalasa iavulu. Ki kukia, ni Phaulu ni etu tuia mu kudimona ni Tiiaku. Adiakime oso a Ngeleja anga a kala bheniobho. Phaulu kia zubha o ku a menekena, muène ua a kunda mu kimoxi-kimoxi ima ioso ia bhangesa Nzambi mu ukunji uê ku matumbu. Ene kia zubha ku mu ivua, a ximana Nzambi, anga a mu ambela, exi: Ua mono, mukuetu, o Jijudé ja xikana mu ukidistá ja tena jimidi ni jimidi, maji ene oso a suinina o Kitumu kia Mozé. Eie-phe a ku ivu fuma kuma o Jijudé ja muanganena mu matumbu, eie uene ku a longesa kuxa o Kitumu kia Mozé. Evu ue kuila eie uene ku a longesa kukamba kusaia anʼ â, ni kukamba kukuata o ijila ia Jijudé. O ki tualʼiki-phe, tuila kiebhi? Kuma ene olʼ iii a kʼivu kiá kuila eie ueza. Ndoko, u bhange kioso ki tu ku ambela: Tuala ni mala auana a bhange polomesa. Enʼ ió di bunde-nâ, u di zelese nâ kumoxi, o dixipeza diâ di kale mu konda ié, katé kia bhuta mitue. Mu kiokio ene oso-phe anda ku kʼ ijiia kuma ima ioso ievu, ku ku tatela ki ia kidi. Kuma a mona kuila eie-muene ue, mu uendelu ué mukua kukumbidila o Kitumu kia Mozé. Oso a xikana-phe ku matumbu, tua a sonekena kiá kioso ki tua a tetuluila kuma: Kadie jinge xitu ia iama iojibhe mu kilumbu kia sata ia iteka; kʼ a die jinge ue manhinga a kiama kioso-kioso, mba kudia xitu ia kiama kiokuenhe. Ka kale ue mu kubhanga undumbu. Kieniokio Phaulu ua tambula o mal â kiuana kiâ, o kimene kiê anga u di bonzela-nâ kumoxi. Hé u bokona mu Tembulu u vizala bhoso bhu bhuila o izuua ia dibônzo, ni kioso ki anda kuzubha kubhana o ilumbu ia muthu ni muthu. Ki kua kambele ngoho phala kuzubha o sambuadi dia izuua ia kudibônza, Jijudé ja akua Azia kia mono Phaulu mu Tembulu, a salumuna mundu, hé a mu kuata ni kukola, Exi: Mu akua Izalaiele tu bandienu! Iala muenʼ iú mukua kulongesa o athu kuene kuoso phala kuzemba mundu ua Izalaiele, ni kuzemba o Kitumu kia Mozé, ni kididi kiki, kia Tembulu. Bheniabha iú uala kubheka mu tembulu o athu ió ki Jijdué, phala kukasanesa o kididi kiki kikôla! Ene a zuela kiki kuma a diangele ku mu mona mu nzunga ni Tolofimo, mukua Efezo, iá a fika kuma Phaulu ua mu bheka ue mu Tembulu. Mbanza ioso anga i salumuka, o mundu edi ni ene bulukutu mvengete, hé eza ni kulenga, a kuata Phaulu, a mu sunga-sunga bhu kanga dia Tembulu; kithanganʼokio mabhitu a Tembulu a ma jika. O mundu kia kala kia mu sota o ku mu jibhʼ iki, Komanande ua tumina o masoladi moso, a mu bhana o ngolokela kuma Jeluzaleme ioso ia di te mu kavanza. Muene anga u lenguluka, u katula masoladi ni jikabhitangu, u lengela-bhu bhuala ene. O mundu kia mono Komanande ni masoladi, a zumbuka kubeta Phaulu. Komanande anga u bhixila, bhuala Phaulu, u mu kuata, u tuma ku mu kuta ni malubhambu maiadi. Anga uibhula kiua, uixi: Iala muenʼiú, mukua-hi? O muene ua bhange ihi? Ku mundu-phe iá a dikola kiki, iá a dikola kiki. O Komanande kia mono kuila kana kima kia lomboloka-bhu mukonda dia jibuia javulu, muene ua tumu masoladi phala Phaulu a mu bheke mu mbonge. O kia bhixila ku jixikata, kia bhingile masoladi Phaulu ku mu zangula, mukonda dia mundu kusuina; Kuma kifuẋi kioso kia athu a a nhenganana ni kukola, exi: Mu jibhiuenu! Mu jibhienu! Kiki, kia kala Phaulu mu ku mu bokuesa mu mbonge, uambela Komanande, uixi: Ngana, eie u ngehela ku ku ambela kama? Kuala muène: Eie uejiia kiebhi kuzuela o Ngeleko? Manhi ki eie-muène u mukua Ijitu iuná ua kitukisa athu mu izuua iabhiti, hé u baluka mu kikangalakata ni midi jiuana ja ifumbe? Phaulu-phe, uixi: Eme ngi Judé, a ngi vualela ku Talaso, mbonge ia fumana mu Silisia, ngi mukua bhata mu diembu dia ujitu. Nga ku diondo-phe u ngʼ ehele kutela o mundu tumaka. O Komanande anga u xikina. O kia mu ehela, Phaulu uemana ku jixikata, u batela o mundu ni lukuaku phala a di xibhe. O ene oso kia di xibha kia mbote, iú ua a zuelesa mu dimi dia Hebeleu, uixi: Enu mu akuetu, jiphange, nʼ enu mu jitata, ngʼ ivienu kioso ki ngi di lombolola lelu bhu pholo ienu. O kia mu ivu ua a zuelela mu dimi dia Hebeleu, edi ni ene hûdi! O phaulu phe, uixi: Eme ngala ngi Judé, a ngi vualela mu Talaso, ku Silisia, a ngi sasela-phe mu mbanza ia Jeluzaleme muenʼiumu, bhu inama ia mesene Ngamadiiele. A ngi longo ni muanu uoso mu Kitumu kia jitata jetu, hé ngi kala mu suinisa Nzambi, uila enu oso ue ki mua mu suinina leluʼ idi. Akua Uendelu iú nga a zukutisa jinga katé ni ku a jibha; ngi kala mu ku a kuta ni ku a thelekala mu ʼaleia, ni mala ni ahatu. O muène nganga ia dikota u ngi kala mbangi kuma kiene kiabhiti, ni adiakime oso a tokala ku Kionge kia Jitata. Mukonda kua ene kuene ku nga tambuile o mikanda ia sonekena akuetu, o Jijudé ja kexile mu Damasku. Anga ngi katuka kuia ku Damasku mu kutakana oso ala kuenhoko, ni ku abheka mu Jeluzaleme ku malubhambu, phala ku a bhana kaxtiku. Phaulu anga u kuata kuzuela, uixi: O ki ngi kala mu kuenda mu njila-phe, nga zukama kiá mu Damaxiko, mu kumbi dia mediia, nga tukumuka kua ngi tuila mukengeji ua dikota ua tundu mu diulu. Anga ngi di bhala bhoxi, ngʼ ivua dizui dixi: Saulo, Saulo! Eme ualu ngi zukutixila-hi? Ngetaia, ngixi: Eie nanhi, Ngana? Kuala Muène: Eme Jezú dia Nazalé, ualu ngi zukutisa. Mala ene ngende-nâ, o mukengeji a u mono kidi. O dizui-phe ka dʼivu dia ió ua ngi zuelesa. Ngixi-phe: Ngi bhanga kiebhi, Ngana? Ngana uixi: Balumuka, u bhixile mu mbonge ia Damasku. Mueniomo muene mua kà ku jimbuila ima ioso Nzambi ia ku mesena ku i bhanga. O ki nga lémbua kumona mukonda dia kubenha kua mukengeji uenió, akuetu u ngala-nâ a ngi kuata mu lukuaku, hé a ngi batesa katé mu Damasku. Mueniomo mua kexile muthu, dijina diê Ananiia. Muenʼiiú mubhezi, mukua kuxila o Kitumu, a mu tumbula kuala Jijudé joso ja tungu mueniomo. Muene ueza, ua ngi sange, iú ua ngʼimanena, uixi: Phange Saulo, jikuka o mesu u mone dingi! Kithanganʼokio mesu ma ngi jikuka, anga ngi mu mona. Muène-phe uixi: O Nzambi ia jitata jetu ua ku solo eie phala kuijiia o vondadi iê, ni kumona Muthu uê Uaiuka, ni kudivila eʼ muene o dizui dia dikanu diê. Kuma eie uà kala u mbangi iê ku athu oso, ia ima ioso i ua mono, i uevu. Kiki-phe u lalekela-hi dingi? Balumuka, u bhinge Ngana ku ku kuatekesa, ni a ku batizale, o ituxi iê nda a ku loloke-iu. Mu kuzubha Phaulu, uixi: Mu kukala-kukala-phe, nga vutuka ku Jeluzaleme. O ki ngi kala mu samba mu Tembulu, nganjiua kisuma. Anga ngi mona Ngana uala ku ngʼ ambela, uixi: Lenguluka, u katuke mu Jeluzaleme, kuma athu mumu, ko-kuê ka xikina kutambula-ku umbangi uami eme. Ngixi-phe: Ngana, ene a ngʼijiia kioso ki nga kutisa jinga athuʼé a ku xikana, eme nga a betesa jinga mu malombe moso ma Jijudé. Ni kia kexi mu bhubhisa o manhinga ma mbangi iê Xitevá, ua tanga jinga o Maka mé, eme ue kituxi kieniokio nga kʼimanena, nga ki xikina. Katé eme-muene nga langele o izuatu ia athu a mu jibha. Bheniobho Ngana uixi-phe: Katuka! Eme ngi ku tuma ku makanga, ku matumbu, ió oso ki Jijudé. Ene-phe anga a mu ividila hanji katé bhu kizuelu kiki. Bheniobho kia anga a kuata kukola, exi: Mu jibhienu! Iala ukala kiki, ki muthu ua kukala kulu dia mundu! A-fuê! O athu ki edi kiki bulukutu, ni kuzula o izuatu iâ, hé a kala mu ku i kukumuina bhulu, ni ku di takela mavu, Komanande u tuma athu kubokona ni Phaulu mu mbonge. Anga ua ambela ku mu tokuesa ni jixikote, phala kuijiia o kikuma kioso kiala ku mu kolela kiki kuala Jijudé. Kia kala-phe mu ku mu kuta ni mikolo, phala ku mu beta, Phaulu uambela Kabhitangu uemana-bhu, uixi: Manhi enu kubeta o mukua Roma, ki ki kôlo? Enu manhi mu tena kubeta muthu kiluua a mu fundisa nʼ a bele? Kabhitangu kia kʼivu, uaii kua Komanande, iú ua mu tangela, uixi: Aiuka kioso ki uanda kubhanga! Iala muenʼ iú monʼ a ngene ku Roma! Komanande anga uiza mù zuela ni Phaulu, uixi: Ngʼambele hanji kima kimoxi: Manhi eie u mukua Roma muene? Uixi: Xi! Komanande ua kumbulula, uixi: Ni eme uami. Ukota iú eme nga u sumba kitadi kiavulu. Phaulu-phe uixi: Eme-phe a ngi vualela-u. Kithangana kieniokio athu andekele ku mu tokuesa a muangana, a mu xa. Ni muene Komanande u kala ni uôma, kia kʼijiia kuila mukua Roma, mukonda ua tumu ku mu kutisa. Ki kukia, kuma Komanande ua mesena kuijiia o kidi kioso kia mu tatela o Jijudé, ua tumu kujituisa o malubhambu oso a kutile-nâ Phaulu, iú ua tumu Jinganga ja makota ni Kionge kioso kia Dikota kubhongoloka. Anga uiza ni Phaulu, hé u mu bhaka bhu ʼaxaxe-kâ. Phaulu bhenhobho Kionge kioso u kʼixi sûi, uixi: Enu akuetu! Eme ngende bhu pholo ia Nzambi ni muẋima ua kidi, katé mu kizuua kia lelu. Nganga ia dikota Ananiia, anga u tuma ió a mu imanena, ku mu bha huxi ku dikanu. Phaulu anga u mu ambela, uixi: Kamangonha! Nzambi hinu u ku bhela-kiu eie kaxtiku! Mukonda eie ua xikamena ku ngi fundisa kia tokala mu Kitumu, kifua eie dingi u tondala o Kitumu, anga u tuma ku ngi bhesa huxi? Kiokio mu Kitumu ki kiala-mu! Ene emana-bhu, ambela Phaulu, exi: Kifua o nganga ia dikota, mubhikʼa ngene a Nzambi, eie u mu xinga? Phaulu uixi: Ki nga kʼ ijiia akuetu, kuila muène nganga ia dikota. Kuma kiosoneke mu Mikanda Ikôla, kuila: Mufundixiʼ a mundu ué, kana ku mu zuela kiaiibha. Phaulu kia mono kuma kaxaxe-kâ ala jisaduzeu, kaxaxe kamukuâ jifalizeu, muène u di kola mu kaxi ka Kionge, uixi: Enu akuetu, eme ngi falizeu, ngi monʼ a falizeu. O kudielela kua madifundu, ni kufukunuka kuâ, kuene kua ngi bhekela o mulonga uenʼiú uala ku ngi fundixila! Kia zubha o kuzuela kiki, kia bhekela mvunda mu jifalizeu ni jisaduzeu, o Kionge anga ki di uana mu ʼaxaxe. Kuma o jisaduzeu akua kuila exi: ki kuene kufukunuka kua madifundu, ki kuene jinzumbi, ki kuene ji-anju. Maji o jifalizeu ima ioso iii a i xikana, exi sai. Anga ki bheka jibuia javulu. Amoxi ku jimesene ja Kitumu, a tokala ku jifalizeu, emana, hé a zoka exi: Etu muthu iú ki tu mu mono ni kikuma. Sumba kuala nzumbi mba anju muene ia mu zuelesa! Mvunda anga i vula, katé Komanande, mukonda dia hele ia Phaulu ku mu sanujuna kua ene, u tuma o masoladi kutuluka, ni ku mu katula ni kusuina mu ʼaxaxe kâ, phala ku mu bheka dingi mu mbonge. Usuku uenʼió Ngana anga u tukulukila Phaulu, hé a mu imanena bhu mbandu iê, uixi: Kolokota! Kala ki ua bhana o umbangi uami mumu mu Jeluzaleme, kiene ue ki ua kà bhana umbangi mu Roma. Ki kuakie-phe, Jijudé ja di kase, anga a ta kikutu kia kudilokela ni mázui, exi: Ki tudi, ki tunu, katé tua jibha Phaulu. Mala a te o kikutu kiki, ala makuinhi a uana a muthu ndenge. Ene anga a bhixila ku jinganga ja makota ni adiakime, exi: Etu tua di kutu ni mazui mavulu, kuila ki tudi, ki tunu, katé tua jibha Phaulu. Kiki-phe ni enu ni Kionge kia Dikota kumoxi, mu tuma kuambela Komanande kuma a bheke Phaulu bhu pholo ienu. Muila kala o mulonga uê muʼ andala mu u tetulula dingi kiambote. Etu-phe, uila ngó u tula, tuala polondo ku mu jibha. Maji o muebhu a Phaulu-phe, monʼ a phangʼ iê ia muhatu, u kʼivua kioso kia mu batamena, anga uiza u bokona mu mbonge, u ki tangela Phaulu. Phaulu anga uixana Kabhitangu kamoxi, u mu ambela, uixi: Munzangala iú mu bheke kua Komanande, a mu kunde tumaka. Kabhitangu anga uia-nê, u mu bheka kua Komanande, uixi: Pelezu ió, Phaulu, ua ngʼ ixana, iú ua ngi bhingi ku ku bhekela munzangala iú. Uixi muene uandala ku ku kundila tumaka, ngana. Komanande anga u mu kuata mu lukuaku, u sondoloka-nê bhu mbandu, hé u mu ibhula ku ubheka, uixi: Maka mahi u uandala ku ngi kundila? Muene uixi: O Jijudé ja di longesa ku ku bhinga mungu kutuluka ni Phaulu bhu Kionge kala mulonga uê uanda ku u ibhula dingi kiambote. Eie-phe ku a evue. Kuma ku mundu uâ, makuinhi a uana a muthu ndenge, a mu batamena phala ku mu jibha. Ene oso a di kutu ni mulôko ua mázui kuma ka-di, ka-nu, katé kia jibha Phaulu. Kienʼiki ala kia polondo, a kinga ngó o kizuelu kié. Komanande anga u sulula o munzangala ni ku mu tendelela, uixi: Kana ku ki tangela muthu, kuila imʼ iii ua ngʼ ivisa-iu. Komanande anga uixana Kabhitangu jiiadi, uixi: Polondalenu hama jiiadi ja masoladi aia ku Sezaleia, ni makuinhi sambuadi a muthu, akua kumondala o jikabalu, ni akua jisosa, a kala hâma jiiadi, phala a katuke mu ola ia kavua ia usuku. A kale ue ni jimonde, o Phaulu a mu mondalese, a mu bheke ni sauidi kua nguvulu Fele. Komanande anga u soneka mukanda kala kiki: Eme Kalaudio Lizio, nga tumu kumenekena eselênsia diê nguvulu Fele. Muthu iú a mu kuatele kuala Jijudé, andakele ku mu jibha. Anga ngʼa tulukila ni masoladi, hé ngi mu tambula, kuma ngevu kuila mukua Roma. Eme kuma nga mesenene kuijiia kiambote o mulonga uê, kioso kia mu zembela, nga mu bheka bhu pholo ia Kionge kia Dikota kia Jijudé. Maji nga sange kuila a mu tatela milonga ia kitumu kiâ ene. Ka mu tange-phe ni kima ki tokala ku mu jibha, mba ku mu kuika. Kia ngʼ ivisa kuma muène o Jijudé a mu batamena phala ku mu jibha, nga kalanga-phe ku ku tumikisanê koko. Eme nga tangela ió oso a mu tatela, kuila a mu kuzale ko-kué, eie. Mahezu! Masoladi anga a bhanga kioso kia a tumu. A katula Phaulu hé a mu bheka ni usuku katé ku mbonge ia Andipatile. Mu kimene-phe o masoladi a mu xila o akua kumondala jikabalu ku mu bheka, ene há a vutuka ku mbonge. Enʼió kia zubha kutula mu Sezaleia, a thelekala o mukanda kua Nguvulu ni Phaulu a mu bhiẋidisa. Nguvulu kia zubha kutanga o mukanda, uibhula Phaulu se muene mukua sengu kuẋi. O ki evu kuma mukua Silisia, Uixi: Ngi ku ivua kiambote kianda kuiza ió oso a ku xitala. Anga u tuma ku mu bhaka mu kinzo kia Helode. Kia bhiti izuua itanu, nganga ia dikota Ananiia u kulumuka ku Sezaleia, ni adiakime amoxi-ku, ni muzuedi jina diê Teletulo, o kia bhixila kua nguvulu Fele a kuzala Phaulu. Teletulo kia mu ixana, u kuata kufunda, uixi: Eselênsia diê Ngana Nguvulu! Mukonda dia kutumina kué kua unjimu, kokué tua muena-ku kutululuka kuavulu, o ku muanu ué, o usueia ua tebhunuka mu kifuẋʼ iki. Kuene kuoso sai ima iavulu ia mu bhanga mu ithangana ioso phala o mbote ia Jijudé, o kienʼiki tua mu ki tambulula ni kusakidila kuavulu, Eselênsia dié Na Fele. Ki ngi mesena ku kudia kithangana ni ngi ku kumisa ngó ni kuzuela, maji nga ku diondo, mu kulenduka kué u tuive dingi ngó kathangana kofele. Kuma o diialʼ idi tua mu ijiia, ua di fangana dibhebhu. Muène mukua kukitukisa o Jijudé mu ngongo ioso, muenʼiú kihuende mu kisoko kia akua Nazalé. Uate-ku ue o kusota kukasanesa o Tembulu, etu tua mu kuata. [Tueji-phe ku mu fundisa kala ki ala mu Kitumu kietu. Maji Komanande Lizio ua tu sangele, anga u mu tambula bhu maku etu ni kusuina kuavulu. Iú ua tumu oso a mu kuzala, kuiza kunu ko-kué. Eie-muène se u mu tokuesa,] uanda kuijiia ima ioso i tua mu kuzala. Jijudé anga ji mu kuatekesa mu kufunda exi imʼ iii ia kidi. Nguvulu kia mu bhalula kuila a zuele, Phaulu ua kumbulula uixi: Mukonda ngejiia kuila eie ua bhange kia mivu iavulu ni kufundisa o kifuẋʼ iki kia Jijudé; kia ngi uabhela ue o kufunda bhu pholo ié. Tuma ku kʼijiia eie ngana, kuila kua tena ngó kuinhi dia kizuua ni kiiadi, tunde ki nga bandele ku Jeluzaleme mu kubheza Nzambi. Mu Tembulu ka ngi sange-mu nga kuata jiphata ni muthu, mba ngala kuvunza mundu, né mu malombe, né mu nzunga. O ima ia ngi tatela ue bhabha, ki i moneka mbangi ia kidi. Maji ngi fisala kima kimoxi kokué, ngana: Eme nga mu kaiela o Njila ioio ia mu kuixana ene o Jijudé exi ia makutu; maji phala eme-phe, uene o uendelu u nga fuama kubhikila na-u Nzambi ia jitata jetu. O ima ioso iosoneke mu Kitumu kia Mozé, ni mu madivulu ma jipolofeta, eme nga i xikana. Ngala ue ni kudielela kua Nzambi, ni ene iá na-ku, kuma hádia kukala difukunukinu dia athu aiuka ni athu abhukumuka. Mukonda dia kiki, nga kuata muanu ua kukala ni muẋima ua kambe o kuêla, ni kua Nzambi ni ku athu, izuua ioso. Kua ngi bhitila mivu iavulu ku makanga, eme ngejile kubhekela o kifuẋi kietu jimola ni maujitu. O ki nga kexile mu kubhanga kiki, kuila nga zubha kiá o kikalakalu kia kudibonza, Jijudé jimoxi-mu kiene kia ngi sangele mu Tembulu. Maji ki nga di bande ni mundu uavulu, ki ngi kuata ue mvunda ioso-ioso. Kua kexile-phe ni Jijudé jimoxi-moxi ja tundu ku Azia. Enʼió ene a fuamene kukala bhenhabha bhu pholo ié ni a ngi kuzale, se ngi mukua mulonga uâ. O kia kamba-bhu, enʼiá a tange kioso o kikuma kia ngi muene na-kiu, kioso ki ngemanene bhu pholo ia Kionge kia Dikota. Hé kima, kikale o dizui ngó ki nga di kolele mu ʼaxaxe kâ, ngixi: O kudielela kua madifundu ni kufukunuka kuâ, kuene kua ngi bhekela o mulonga iú, u muala ku ngi fundixila enu bhabha lelu. O Fele-phe kuma o Uendelu iú ua uijiia kiambote, ua a kingisa hanji, uixi: Katé hinu kià kulumuka Komanande Lizio, kiene ki ngi tetulula o makʼama. Anga muene u tuma Kabhitangu kuila a te muthu phala a tambule konda ia Phaulu. Maji o upelezo uê u kale uofele, makamba mê ka a fudise ku mu dikila. Kia bhiti izuua, Fele ueza ni Nduluxila, muhatuʼê, kuma Judé. Anga u tuma kuixana Phaulu, phala ku mu ivua o maka ma kixikanu kia Jezú Kristu. Maji kioso Phaulu kia kala mu kulombolola kioso ki kala o kuiuka, ki kala o kutolola jihanji, ki kala o kufundisa kua hádia, Fele ua teketa, iú ua kumbulula, uixi: Kindala ndeie hanji. Hinu ki ngi kala ni thembu, ngi ku ixana dingi. Ku mbandu iamukuâ, Fele ue ua kexi mu dielela kuma Phaulu uanda ku mu bhana kitadi. Kiene kia tumina jinga luavulu ku mu ixana, hé u kala mu zuela-nê. Kia tena mivu iiadi-phe, Fele a mu Iendela ku unguvulu kuala Poloxo Festu. O Fele-phe, kuma ua mesenene kudiuabhesa ku Jijudé, ua xiê Phaulu mu ʼaleia. Festu kia zubha kutula mu mbanza iê u bhanga izuua itatu, anga u tunda mu Sezaleia, u banda ku Jeluzaleme. Jinganga ja makota, ni makota mʼ athu ku Jijudé, anga a mu kana kuenioko ni kutatela Phaulu. Anga a mu dionda ku a bhanga favolo ia kutuma Phaulu nʼ eze ku Jeluzaleme. Kifua iene o ndunge iâ ia ku mu batamena mu njila nʼ a mu jibhe. Festu-phe ua a vutuila kuma Phaulu a mu bhake mu Sezaleia, o muène kuene kuanda kuia kindala. Uixi: Oso-phe adiakime a tena mudienu, tu kulumukina kumoxi, muthu iú se ua bhange kiaiibha, ni a mu kuzale. Festu kia zubha kubhanga-nâ nake diâ kizuua, mba dikuinhi, ua kulumuka ku Sezaleia. Kimene kiê anga u xikama ku kibhuna kia milonga, hé u tuma kutakana Phaulu. Muène kia zubha o kuiza, Jijudé ja tundu mu Jeluzaleme ji mu bhaka bhu ʼaxaxe ni ku mu tatela ima iavulu iaiibha, maji iene ioso-phe ki i moneka umbangi. Phaulu-phe mu kufûnda kuê, uixi; Eme ni ku Kitumu kia Mozé, ni ku Tembulu, ni kua Sézalu, ki kuala nga mu te kituxi. Festu-phe mukonda ua mesena kudibhomba ku Jijudé, ua kumbulula Phaulu, uixi: Eie uandala u banda ku Jeluzaleme, nʼ a ku fundise o makʼ ama kuenioko bhu pholo iami? Kuala Phaulu-phe: Eme ngemana bhu kibhuna kia Sézalu kia milonga, kuma bhene bha tokala o ku ngi fundisila. O Jijudé ki ngala ngi mukua kikuma kiâ, eie-muene ua kʼijiia. Se ngala ngi mukua kikuma kia kutondala o Kitumu, mba nga te kituxi ki tokala ku ngi jibha, ki ngi ditunu kufua. O ki kala ima ioso ia ngi tatela mala iá ki ia kidi, kana ue muthu u tena ku ngi thelekala kua ene. Kala kiki, eme nga fundila kubhiẋila kua Sézalu. Kieniokio, Festu kia zubha o ku di kunda ni jindongixi jê, uixi: Eie ua fundila kubhikila kua Sézalu, kua Sézalu; kuene muene ku uia. Kia bhiti izuua, sobha Ngilipa ni Mbelenise, mukajʼê, a tula mu Sezaleia mu kuhindula ni kumenekena Festu. O kia kala mu kuinduluka izuua iavulu, Festu u tanga o mulonga ua Phaulu kua Sobha, uixi: Sai diiala kunu a mu xi ku upelezo kuala Fele. Muenʼiú ki ngaii mu Jeluzaleme, o jinganga ja makota ni adiakime a Jijudé a mu tatela ima, iá a ngi bhingi ku mu êlesa. Eme nga a vutuila, ngixi: Ku akua Roma ki kiene-ku, kia muthu ku mu bhakula ngó kiokio, kikale uoso a mu te mulonga u mona ku pholo iê oso a mu kuzala, nʼ a kale ni kididi kia ku mu fundisa phala ku di zula o muiônga uê. Ene oso kiá bhongoloka kunu-phe, eme ki ngi kokoloka dingi; kuakie ngo nga xikama kiá ku kibhuna kia milonga, o diiala anga ngi mu tuma. Ene o nguma jê a mu kuzala, ki emana mu kufûnda, ka mu tange ni ikuma iaiibha uila ki nga fikile. Kima kimoxi ki nga mono, a kuata-nê ngó jiphata ja ubhezelu uâ ene, ni ja muthu uafua kiá a mu ixana Jezú. Kuma Phaulu uixi, iú-ué ni muenhu. Eme kuma mu thulu mua ngi xiti kioso ki ngi tetulula o makʼama, Phaulu nga mu ibhula se u banda ku Jeluzaleme nʼ a mu fundise kuenioko. Phaulu-phe ua fundila kuila o mulonga uê u bhixile kua Muenexi, iú ua bhingila kukala mu ʼaleia katé Muenexi kia tetulula o mulonga uê. Eme nga tumu o masoladi ku mu bhaka, katé ki ngi tena ku mu tumikisa kua Sézalu. Bheniobho Ngilipa anga u ambela Festu, uixi: Nginda o diialʼ idi eme-muene ue ngi mu ivua. Festo uixi: Mungu, u mu ivué. Ki kuakie, Ngilipa ni Mbelenise eza ni kukemba kuavulu. A bokona mu sala, ni jikomanande, ni makota ʼathu mu mbongeʼomo. Festu bheniobho anga u tuma Phaulu eze. Festu anga u zuela, uixi: Eie u sobha Ngilipa, ni enu mu athu oso tua bhongoloka mueniumu! Talenu o muthu iú! A ngi bhingi-nê kuala o mundu uoso ua Jijudé, kutale ala kunu, uixi ala ku Jeluzaleme, a mu tatela ima iavulu bhu pholo iami. Ene a jiji exi: O iú ki muthu ua kukala dingi ku muenhu. Eme-phe ki ngi mu mono ni kituxi ki tokala ku mu jibha. Kuma-phe o muène ue ua fundila kubhiẋila kua Muenexi, eme ue kuene ku nganda ku mu tumikisa. Maji katé kiki, ki ngala-phe ni kima kia jimbuluka kia kusonekena ngana iami. Kiene lelu ki nga mu katuila bhu pholo ienu, kota dingi bhu pholo ié u sobha Ngilipa, phala ki tu zubha o ku mu ivua, ngʼ ijiie kioso ki ngi soneka. Kuma nga ki mono uoua, o kutumikisa pelezo, nʼ u kambe kujimbula kiambote o muiônga uê. Ngilipa anga uambela Phaulu, uixi: A ku bhana disesa dia kuzuela. Phaulu anga u sunununa o lukuaku luê, u kuata kufûnda, uixi: Nga di mono kuzediua, sobha Ngilipa! kuila eme ngi fundila lelu bhu pholo ié, o ima ioso ia ngi tatela o Jijudé. Kia di uabhela ue, mukonda eie u mesene, uejiia o ifua ioso ni maka ku Jijudé. Nga ku diondo-phe u ngʼivue ni muanu. O kikexilu kiami tunde undenge, Jijudé joso a kʼ ijiia. Ejiia ue kuma tundeʼ ami undenge nga kudila mʼoxi iami muène mu ʼaxaxe ka kifuẋi kietu, ni mu Jeluzaleme. A ngʼ ijiia kiambote kuila tunde ku dimatekenu, se ene andalele ku ngi bhela umbangi,—kuma kisoko kia beta kunjandamana mu ubhezelu uetu, muene mu nga tokala, mukonda nga kexile ngi falizeu. O kiki ngemana bheniabha mu ku ngi fundisa, mukonda dia kudielela o kizuelu kia bhele Nzambi ku jitata jetu. O kuinhi dietu dia muiji ni kiiadi, kia jijila o kusedivila Nzambi usuku ni muanha, kiene o kizuelu kia dielela ku ki mona. O kudielela kuenioko-phe, eie ngana u sobha, kuene kua bhekela o Jijudé ku ngi tatela! Enu mu Jijudé mu ki kitilahi makutu o kuxikana kuila Nzambi u fukununa madifundu? Phaulu anga u ta-ku dingi, uixi: Eme-muène nga fikile kidi kuma, nga tokala kubhanga ima iavulu ia kuẋinukina o dijina dia Jezú dia Nazalé. Kiene-phe ki nga kexile mu kubhanga mu Jeluzaleme. Mukonda kia ngi bhele jinganga ja makota o kutena, ngi kala mu jika akua Ngana avulu mu ʼaleia. Ni ki eza jinga mu ku a jibha, nga tele-mu o dizui diami, ngixi a a jibhe muene. Ngi kala luavulu mu ku a bhana kaxtiku mu jinzu joso ja mabhezelu a Nzambi, ngi bhindamena ku a xingisa Jezú ni kudituna o kuxikana. Mukonda ue njinda ia ngi kuatele kinene, nga a salukila kiavulu, katé nga a zukutisa ni ku madiembu a makanga. Phaulu anga u kuata kuzuela, uixi: Kiene kia ngi bhekesele kuia ku Damasku, ki nga tambula o kutena ni mikanda, ku jinganga ja makota. Maji mu kumbi dia mediia, eie ngana u Sobha, mu njila nga mono mukengeji ua tundu ku diulu, o kubenha kuê kua dikumbi ndenge mu kutua. O mukengeji uenʼiú ua ngi muikina eme ni athu u ngende-nâ. Etu oso ki tua zubha o ku di bhala bhoxi, ngevu dizui dia ngʼambela mu uzuelelu ua Hebeleu, dixi: Saulu, Saulu! Eme ualu ngi zukutixila-hi? Eie, ni kuthathamana kuosʼ uku, ualu di kuamʼé ngó eʼmuene, mukua ni ngombe ki i ṗhuṗha isende ku jisongo. Ngixi: Eie nanhi, Ngana? Ngana uixi: Eme Jezú, ualù ngi zukutisa. Maji balumuka-phe, uimane. Eme kiene ki nga ku tukulukila, phala ku ku tuma, u kale mukunji uami, u kale mbangi ia ku tangela akuenu o ima ioso i nga ku tukulukila na-iu lelu, ni ima ioso hinu i ngi ku tukulukila na-iu dingi. Ngi ku kudila ku mundu uenu ua Jijudé, ni ku matumbu, kuoso ku ngi ku tuma. Phala ua kà a tonese mesu, a xie mua vundu, a biluke ku mukengeji, a tunde mu ubhika kua Satana, eze kua Nzambi. O mu ku ngi xikana eme, a tambule muloloko ua ituxi iâ, mbé a kale kiá muʼ axaxe ka kibuka kia athu a Nzambi òsole. Kia bhiti kiki, sobha Ngilipa, kisumua kia tundu ku diulu ki ngi ki xibhaka. Nga diangela kubhana jingolokela ku akua Damasku, ngedi ni ku Jeluzaleme, ni mʼ oxi ioso ia Judeia, katé ni ku matumbu. Nga a jimbuila jinga kuma a tokala a diela ni kueha o ituxi iâ, nʼ a biluke kua Nzambi, ni kubhanga o imbamba ia fuamena o kudiela kua kidi. Kiene kia ngi kuatela o Jijudé kioso ki nga kexi mu Tembulu, anga a sota ku ngi jibha. Kia ngi kudila Nzambi-phe, nga kolokota katé mu kizuua kia lelu, ni kubhana umbangi uê ku makota ni ku jindenge. Ki ngene mu zuela kima-phe kia kambele Mozé ni jipolofeta ku ki zuela kuila hinu kʼ iza. Kuma ene a tange, exi: Kristu ua kà bhita ku jiphaxi, muène ua kà dianga mu kufukunuka kuê ku ʼalunga, mu kutubhula o mukengeji ku mundu ua Jijudé ni ku matumbu. Kia kala muène mu kufunda kiki, Festu u di kola, uixi: Eie Phaulu, ua saluka! O kuijiia kuavulu, kua ku bhekela kusaluka! Phaulu-phe ua mu vutuila, uixi: Eme ki ngi saluka, eselênsia dié na Festu. Nga tange maka ma kidi ni kilunji. Kuma eie sobha Ngilipa, imʼ iii ua ijiié, kiene ki nga mu zuelela sé héle. Kuma nga fika kuila imʼiii ki i mu jimbi, mukonda ki ia bhitila ku hota. Eie Sobha Ngilipa, Jipolofeta ua ji xikana? Nga ku ijiia kuma ua xikana! Bheniobho Ngilipa anga uambela Phaulu, uixi: Kindalʼ iki u ngi bhomba kiá kukala Kidistá? Kuala Phaulu: Nginda muene ki ku bhite, né mu kindala, né ku hádia, kuma kiene ki nga mu bhinga kua Nzambi, kuila ni eie kiá, ni ene oso a ngʼivu lelu, mu kale muene kala ki ngalʼ eme,—maji mu kamba ngoho o malubhambu iá. Phaulu kia zuela kiki, Sobha Ngilipa u balumuka ni Nguvulu, ni Mbelenise, ni ene oso kiá a xikamena-nâ. O kia zubha kutunda-bhu a kala mu ku di zuelesa mudiâ, exi: Diialʼ idi ka bhange kima ki tokala ku mu jibha, mba ngó ku mu ta ku malubhambu. Ngilipa anga uambela Festu, uixi: Diialʼ idi ueji ku mu ehe, se ka fundilile kubhiẋila kua Sézalu. Kia zubha o kudikunda kuila tu endela mu naviiu mu kuia ku Itália, Phaulu ni jipelezo jamukuâ a ji thelekala kua Kabhitangu dijina diê Julio. Muene ua tokalele ku kompanhiia iexana kuamba ia Sézalu Nguxi. Anga tu di longa mu naviiu ia Ndalamito ianda kuia ku matabhu a kibumu kia Azia. Bheniobho anga tu katuka. Aristarko mukua mbonge ia Tesalonika ku Masedonia, hé u kala ue ni etu. Mu kizuua kia kaiadi anga tu kuaka bhu tabhu dia Sidonia, Julio anga u bhanga Phaulu kiambote, u mu ehela kuia mu ku di mona ni makamba mê, nʼ a kale ku usonhi, mbé a tambule ioso ia bhindamena. Mu kutunda mu Sidonia, tu lunga ku musanza, anga tu bhita ku dima dia kikôlo kia Xipele, mukonda ku tua kanene o kitembue ki kia lungu-ku. O ki tua zubha kuzauka o musanza ua Silisia ni Pamfidia, tu kuaka bhu Mila mu mbonge ia tokala ku Lisia. Kabhitango anga u sanga bheniobho o naviiu ia Xandediia iala kuia ku Itália, anga u tu longa momo. Naviiu ki ia bhange izuua iavulu ni kuenda kimuanu, kia tu bonzo o kubhiẋila ngó bha lulama ni Sinidu. Kuma o kitembue ki kia tu ehela ku di tela koko, tua bhitila ku dima dia kikôlo kia Keleta, hé tu lulama bhu Salamone. Anga tu tala hadi mu ku kunga ni kibumu kiê, katé ki tua kuaka kididi a kʼ ixana Tabhu dia Tululuka, bha zukama ni diembu dia Laseia. Anga tu kala-bhu muene kithangana. O ki tua mono thembu ia tu bhiti, o kuendela ku musanza kuala kiá iluezu, kuma kizuua kia kujila kia bhiti kiá, Phaulu ua a dimuna, uixi: Enu jingana, nga mono kuma o njilʼ iii iandù kala ni hadi iavulu, ni imbamba ianda kudibota, ni naviiu, ni mienhu ia athu avulu ianda kufua. Maji o Kabhitangu-phe ua suu ngó mutabhuidi, ni mukua naviiu iê, kevu dingi kia zuela Phaulu. Mukonda ue o ditabhu ki dia uabhela kubhitila-bhu o thembu ia mbambi, athu ala-bhu kota a longesa o kukatuka dingi, phala kuteza kubhixila ku Fenise, o thembu ia mbambi nʼ a i bhitila koko. Kuma diodio ditabhu dia Keleta, dia bhana o mbandu ku suueste, o mbandu iamukuâ ku nordeste. Kia mono o kitembu kia sulu kiandeka o kubhuka kilendu, a fika anda kubhanga kiá o ndunge iâ ia xinganekene, anga a sunga ombua ia naviiu a katuka, a kuata ku kunga ni kubnumu kia Keleta. Maji mu kithangana-phe kiofele, kuenioko kua a tukulukila kitembu kia suina, a kʼ ixana Eulokilo, kia tundila ku kikôlo. Naviiu kia i kuata kuala o kitembue, kubhanga na-kiu ki ku xikina, etu tua di ehelela, kiʼ kia tu phephulula. Mu kubhita ku dima dia kakikôlo a kʼixana Kauda, ku mbandu iê ia sulu, tua tutumba kiavulu mu kusunga o bote ia batuka ku naviiu. Kia zubha kuzaula o bote, atabhuidi a bhanga ioso ia tena mu ku kuatesa o naviiu, anga a bhitisa mikolo koxi diê. Kuma ala ue ni hele ia kusukamena mu kisekele kia zukama ku ndundu ia Libia. A tulula o jimvela, naviiu anga a kala ngó mu ku i kungulula ku kitembue. O kibhidi-phe hanji kia tu vulu, mukonda dia kitembue. Mu kizuua kiamukuâ anga a kuata kutebhununa o imbamba, ni ku i takula mu menha. Mu kizuua kia katatu ene ni makumâ, a texi o felamenda ia naviiu mu Kalunga. Tua bhange muene izuua iavulu, o dikumbi ni jithethembua tua lémbua ku di mona; o kitembu kia dikota hanji kia jiji, o ku tua sukila, ni kudielela kuila tu bhuluka, kuene kuoso kua tu bhu. Ki tua zubha kubhanga thembu iavulu sé kudia, Phaulu uemana mu ʼaxaxe kâ, uixi: Enu jingana, mua fuamene ku ngʼ ivua kioso ki nga zuela. Mukonda se mua kambele kukatuka ku Keleta, hinu hadi ioso iii ki mu i tale, ni uenji ki ueji kudibota. Kiki-phe, nga mi ambela, ki mu kale ni kikote, kuma ki bhuanda kufua muthu. O naviiu ngó iene ianda ku tu di bota, kuabhu! Nga zuela kiki, kuma usuku ua lelu, kua ngi tukulukila anju ia Nzambi, nga mu tokala, ngene ku mu sedivila, Uixi: Ku kale ni uôma, Phaulu! Kuma eie ua bhingi ua kèmana bhu pholo ia Sézalu. Talesa-phe, o Nzambi mu mbote iê ua ku bhana kiá oso u uala kuendela-nâ kumoxi mu naviiu. Uila kiki, enu mu jingana, tululukenu! Kuma eme nga dielela Nzambi, nga xikana kuila kioso kia ngi tangela kiene kianda kubhita. Kia bhingi-phe tu takukila mu kikolo. Kia bhiti o semana jiiadi, mu kaxi ka usuku, mabhuku hanji ma kuata ku tu xinjijika (takujula) ku musanza ua Adriatiko, akua kutabhula naviiu a suma kuma a zukama ku kibumu kia oxi. Anga a takula mukolo kua kutila kima kia neme phala kuzonga menha, a sanga kuila o kuzonga kuê kua makuinhi a tatu a metulu ni kisamanu. Kubhanga kithangana, a zonga dingi, hé a sanga makuinhi aiadi a metulu ni sambuadi. Kuma hele ia a kuata, kuila tu di vunda ku matadi ku kanga, a zoza ombua jiuana ku dima, ku popa ia naviiu, anga ênda kuila kuma kukia lusolo. Akua kutabhula anga a sota kulenga mu naviiu. O mu kudimbikisa, a tulula o bote, hé a fikisa kala andala kutuamekesa o jimbua ku pholo ia naviiu. Bhenhobho, Phaulu uambela Kabhitangu ni masoladi, uixi: Akua kutabhula enʼiá se a kamba kuxala mu naviiu, enu ki mu tena kubhuluka. O masoladi anga a batula o mikolo ia kutile o bote, hé a iehela kukunguluka. Kioso ki alu kinga kuila kuma kukia, Phaulu u a dionda kudiaula kakudia, uixi: Lelu uana kizuua ku dikuinhi, hanji ki mua nange ni kujila, ki mu di kama. Ndokuenu-phe, nga mi diondo, dienu kama koso-koso, mu kale ni nguzu, mu tene kulaia. Kuma enu oso, kana muthu kuandu mu sonoka ngó lundemba lumoxi ku mutue. Phaulu kia zuela kiki, ua tambula o mbolo anga u sakidila Nzambi ku mesu ma ene oso, anga u bukula-ku u kuata mu kudia. Ene oso anga a sangumuka kiua, a tambula uâ hé a mateka kudia. Etu oso tuala mu naviiu, tuala tu hâma jiiadi ja muthu ni makuinhi sambuadi ni kisamanu. Ene oso kia zubha o kuikuta, masa a ma takula mu menha, phala kutebhununa o naviiu ni i bhebhuluke dingi. Kuma ki kuakie, atabhuidi oxi ka ijiia, maji a mona-phe dituku diala ni palaia. Anga a di longesa mba a tena kukuakesa o naviiu bheniobho. Anga a batula o mikolo ia kuata jimbua, hé a ji xa mu muenha, a zoza mikolo ia kuata jileme, a sunga mvela iala ku pholo a i futununa ku kitembue, anga a pondala ku palaia. Mu kubhita-phe bhuma bhua vulu o museke, bhua takanena hungulule jiiadi, naviiu ia sukamena bhoxi. O polôua anga i kuata, ki ia xikina kuzamba, o popa-phe i mateka kubudika ni kusuina kua mabhuku. Masoladi anga a ta phungi ia kujibha o jipelezo joso, phala ka bhixile ku ngonguenha ni kuzoua nʼ a lengeʼâ. Kabhitangu-phe, kuma uandala u bhana Paulu o muenhu, ua a fudisa. Muène iú ua tumu oso ejiia o kuzoua a diange ku di ta ku menha, mbé a bhixile ku ngonguenha. Anga a xala-bhu u a tuma kuila amoxi a kuata mabaia, amoxi, ibhasu iengi ia naviiu, phala a bhuluke. Mu kubhanga kiki, ene oso a tomboka ku ngonguenha, a bhuluka. Ki tua zubha o kubhuluka, kuila tua bhixila kiá ku ngonguenha, kiene ki tuejiia kuma kikolo a kʼixana Melita. O matambu a tungu momo a tuidikisa uthu uahi ngó! Kuma ene a uika tubhia, anga a tu tambulula etu oso, mukonda dia mvula iala kunoka, mukonda ue dia mbambi. Phaulu-phe kia ẋanga kita kia jihuinhi, mu ku ji tula mu tubhia, mu tunda diuta, mukonda dia munza, anga di mu naminina ku lukuaku. O matumbu ala mu kikôlo, kia mono o kibâmba kia mu nhenganana ku lukuaku, a di ambela, exi: Muthu iú uedi kala kijibhanganga! Mukonda sumbala ua bhuluka mu menha, maji Ngunza ka mu ehela kukola muenhu. Phaulu-phe muène kibâmba ua ki kukumuina mu tubhia, ki kia mu kuama. Ene anga a mu talesa kuila u jimba, mba u ẋikuka nʼ a fuila bhenhobho. Maji o kia kinga-phe kithangana kiavulu kuila ki bhita, a mu mono ki kia mu idi kima, a lunguluka, exi: Muenʼiú, Nzambi! Kiki-phe mu mukau uenʼió mu kala mabhia ma muadiakime ua dikota ua mu tumina kikôlo, dijina diê Pubilo. Muenʼiú anga u tu tambulula kiambote, hé u tu langeka ni ujitu izuua itatu. Kieniokio-phe, tatʼ â Pubilo u kala mu kata febele ni mu mala mua mu kala kubualala ni kikolôta. Phaulu anga u bokona mʼ onzo muala, u samba, u mu tula maku mê, hé u mu ilula. Kiki ki kia bhiti, oso dingi mu kikôlo ala ni mahaxi, eza, hé a a saka. Ene anga a tu bhanga ujitu uavulu! Kizuua ki tua katuka, a tu longela mu naviiu ima ioso i tua bhindamena phala mu njila. Kia bhiti mbeji jitatu, tu katuka mu naviiu ia Xandediia ia bhitila o thembu ia mbambi mu kikôlo. O naviiu ienʼiii dijina diê Kakulu ni Kabhasa. Anga tu kuaka bhu Silakuza, hé tubhanga-bhu izuua itatu. Kutunda bhobho tu engumuka, anga tu bhixila mu mbonge ia Lejio. O kia bhiti kizuua kimoxi, kitembue kia sulu kia bhuku, anga tu bhixila ku Poteole. Mu mbonge muenèʼ omo anga tu sanga-mu jiphange, a tu dionda kuinduluka-nâ sambuadi dia kizuua. Kiene kiua ki tua bhixila ku Roma. O jiphange kueneʼ oko ku Roma kia tu ivu kuila etu tuiza, eza ku tu tumbidila katé bhu Kitanda kia Apio, ni bhu Ijima Itatu. O Phaulu kia di mono-nâ, ua sakidila Nzambi, iú ua tana-ku dingi. O ki tua zubha kutula mu Roma, Kabhitangu u thelekala jipelezo kua xefe ia kambamendo. Maji o Phaulu a mu ehela ku di kalela ni kididi kiê, ni disoladi diala ku mu inga. Ki tua zubha kubhanga izuua itatu, Phaulu muène ua tumu kuixana o makotʼ athu ku Jijudé, a kexile mu Roma, phala kudimona-nâ. O kia bhongoloka, ua ambela uixi: Eme, akuetu jiphange, sumbala ki ngi bhange mundu uetu kima kiaiibha, ki ngi tondala ifua ia jitata jetu, o Jijudé mu Jeluzaleme a ngi thelekala upelezo ua akua Roma. Ene-phe kia ngi tokuesa, andalele ku ngi jituna, mukonda ka ngi mono ni kikuma ki tokala ku ngi jibha. Maji o Jijudé kia zuela akua Roma ene kʼandala ni ki bhite. Kiene kia ngi bhangesa o kufundila ku bhixila kua Sézalu suke o kifuẋi kietu-phe eme ki ngala ni kima kia ku a kuzala. Kiene ki nga mʼixanena ku di mona, ni ku di kunda ni enu. Mukonda o kidielelu kia Izalaiele kiene kia ngi kuikisa lubhambu lulu. Ene a mu ambela, exi: Etu ku Judeia ki tu tambula-ku mikanda ia ku tange eie. Ki ku tundu ue akuetu, a ku âmba eie kima kiaiibha. Maji tu endi-phe tu ku ivua kioso ki ua fika, mbata o kisoko kiki ki ua tokala, tua kʼ ijiia kuma kuene kuoso kia mu bonga malebhu. Kia mu bhana kizuua kia tokala o kudimona dingi, avulu muene a mu sanga mʼonzo mua tula. Muène anga u a lomboluela maka, u bhana umbangi ua Utuminu ua Nzambi. U sota ku a xikanesa ni maka ma tundu mu Kitumu kia Mozé ni mu madivulu ma Jipolofeta, tunde kimene katé ngoloxi, kuila Jezú muene Kristu. Amoxi anga a xikana ima ia tange Phaulu, amoxi-phe a xibhaka. O kia kuata kuzuela imʼ iii, iá a lémbua ku dʼivisa mudiâ, ene oso a muangana. Maji kuila kiluua a zubha o kumuangana, Phaulu uzuela ngó kiki, uixi: Kidi kia Nzumbi Ikôla, kia tange polofeta Izaia ku jitata jetu, Uixi: Ndeie ku mundu iú, ua kà ambele, kuila: enu o kuivua muanda kuivenunu, anga mu tokoka o kuijiia. O kutala, muandu talenunu muene, anga mu tokoka o kumona. Mbata o muẋima ua mundu iú ua kolokota, ene o matui mâ a ma xiti, o mesu mâ a ma jika. Hé ki kiene, eji kumona ni mesu, kuivua ni matui, kuijiia ni muẋima, nʼ a lunguluke dingi, eme ni nga a sake. O mu kuzubha Phaulu, uixi: Ijiienu na-kiu-phe kuma, o kubhuluka kueniʼ uku Nzambi ua ku tumikisa ku matumbu, ió ki Jijudé, ene-phe anda kuivua. [ Kia zubha o kuzuela kiki, Jijuidé ji muangana, anga a di kuata jiphata javulu mudiâ.] Muène anga u xala mivu iiadi mu dibhata diê-muène dia mu lukalesa, u kala mu tambulula oso a mu kana. Anga muène u boka o Njimbu ia Utuminu ua Nzambi, u longa ni kubhua o uôma ima ioso ia tokala kua Ngana Jezú Kristu, kana muthu ua mu fudisa. Eme Phaulu, nga soneka o mukanda iú—eme ngi selevende ia jezú Kristu, a ngʼ ixana kuala Nzambi kukala Poxolo, ià a ngi lumbila kutula o Njimbu Iambote. O Njimbu Iambote ia polometela Nzambi tunde ukulu, mu kanu dia Jipolofeta jê, iá a i soneka mu Mikanda Ikôla. Iene ia mu tanga o Monʼ a Nzambi, ngana ietu Jezú Kristu. Mu kidifua kia muthu, Muène ua tunda ku mbutu ia sobha Davidi. O mu kuidikiza kuzela kuê kua unzambi, o kufukunuka kuê kuene kua londekesa ni kutena kuonène, kuila Muène muene o Monʼ a Nzambi. O kua Muène kuene Nzambi kua ngi bhela o ujitu ua kukala Poxolo mu kikalakalu kia Kristu mbé kutumakesa o kixikanu ku mundu ua akua jixi joso, mukonda dia dijina diê. O mu ʼaxaxe kâ ni enu uenu mua tungu mu Loma, muene mu muala, kuma a mʼ ixana ue kuala Nzambi mu kukala mu akua Jezú Kristu. Uila kiki, nga mi sonekena enu oso muala ku Loma, enu a mi zola kuala Nzambi, iú ua mʼ ixana phala kukala mu mundu uê. Ku kale kiadi ku mualʼ oko, ni paze i tunda kua Nzambi Tata ietu, ni Ngana Jezú Kristu. Kima kia dianga, nga sakidila Nzambi iami kua Jezú Kristu mukonda dia enu oso; kuma o kuxikana kuenu kua fumana mu ngongo ioso. Mbata, o Nzambi ngene ku mu bheza ni muẋima uami uoso, mu kutula o Njimbu Iambote ia tokala Monʼ ê, uala mbangi iami kuila nga zuela kidi. Ngana Nzambi ua kʼijiia kuila izuua ioso ngene ku mi lembalala, o mu kusamba kuami ki ngene kufula ku mi tumbula. Ngene mu bhinga ngixi, mu vondadi ia Nzambi, hinu bhu kale kizuua ngi mone kuzediua kua ku mi sanga, ni ngi mi kunde koko ku muala. Kuma nga mʼ indi kiavulu ku mi mona, mbé bhu kale ue ni mbote i mu tambula ko-kuami, ia mabesá ma nzumbi, phala mu suine. Kifua nga mesena kuzuela kuila etu ene oso—ni enu ni eme,—tu di konda malamba mu ku dʼ ijiia mudietu o kuxikana kuetu, ni tuidi enu mu suina ki mu mona o kuxikana kuami, eme uami ngi sanga dingi nguzu mu kuxikana kuenu ku muala na-ku. Enu phange jami, nga mesena mu kʼ ijiia kuma luavulu kiá nga solele kuia ku mi kunda ku mualʼ oko, maji katé ni kiki sai kia mu ngi fudisa jinga. Kuma nga mesena kuila kikalakalu kiami ki kale ni ibundu mu ʼaxaxe kenu, kala ki nga mono mu ʼaxaxe ka ió ki Jijudé, o akua jixi jamukuâ. Mukonda eme ngala ngi mukua dikongo ku Jingeleku ni ku Matumbu, ni ku jinjimu ni ku ioua. Kala kiki, kioso ki nga tena, ngala polondo ia ku mi tudila ue o Njimbu Iambote, enu uenu muala ku Loma. Mbata eme nga dielela kiavulu o Njimbu Iambote; kuma iene o nguzu ia Nzambi i bhulukisa oso a xikana; ku dianga o Judé, hé ku kaiela ió oso ki Jijudé. Kuma o Njimbu Iambote iene ia tu idikisa kioso Nzambi kia tu xikina, etu tua lungila mu kuxikana; kuma mu kuxikana ngó mu tu lungila. Kala kia ki soneka mu Mikanda Ikôla exi: Uoso a mu xikina kua Nzambi mu kuxikana, ió u laia. Kuma tua mono kuila o njinda ia Nzambi ia tukuluka, i tunda mu diulu, hé i tula ku thandu dia ituxi ioso ni kubhukumuka kua athu a bhingi kuila mukonda dia ima iâ iaiibha ia bhanga, a fudisa athu kuijiia o kidi. Nzambi u a bhana kaxtiku, mukonda ima ia Nzambi iejiia athu, ia di monekena mu ʼaxaxe kâ; Nzambi muène ua edikiza-iu. Kuma tunde Nzambi kia bhanga oxi, o ima iê-muène ia kambe kumoneka ku mesu, kutale o nguzu iê inanga, uixi o unzambi uê, ki i jimbi, mukonda ia di monekena. Kuma athu ia a jimbulukila mu imbamba ia bhanga Nzambi. Kala kiki, ene kala dingi ni maditatu. Mukonda sumbala Nzambi a mu ijidile, ka mu bhana ujitu kala Nzambi, ka mu sakidila. A biluka-phe jisemenhi mu jiphata jâ, o muẋima uâ ua kutobha anga u vunda. Ene a di tange exi tu jinjimu, maji a biluka ioua. Bhu kididi kia kubheza Nzambi ka tena kufua, a bheza kiteka kiòkalakale mu kidifua kia muthu mukua kufua, ni kia jinjila, ni iama ia inama iuana, ni ibâmba i zanzala bhoxi. Mukonda dia kudianguka kuâ, Nzambi ua ehelela mu maluimbi ma miẋima iâ ma bolesa, phala ene mudiâ a di bhange imbamba ia jisonhi ku mikutu iâ. Kuma ene o kidi kia Nzambi a ki tolokala mu makutu. A bheza kima kiobhange kua Nzambi, a ki bhikila, o Muène ua bhanga ioso a mu xia, ua jîngi sé dizubhilu. Amén! Mukonda dia kiki ki bhanga athu enʼiâ, Nzambi ua ehelela mu jihanji ja ufusa; katé o ahatuʼâ a xia ufunu uâ ua a tokala, a lungulula uengi ki ua a tokala. Kiene uê kimoxi, o mala a xia ufunu ua muhatu uoso ua tokala, anga a uama mu luimbi luâ mudiâ. Mala mu mala a di bhanga ima ki i fuama, enda ue ni kutambula moxi diâ kaxtiku koso ka tokala mu kudianguka kuâ. Kienʼiki kuma a di tunu kusuua Nzambi mu kuijiia kuâ, Nzambi ua ehelela ni kilunji kiasekala, phala ende ni kubhanga ima ki i fuama. Ezala ni kubhukumuka, ni usueia, ni luimbi, ni phulu; ezala ni dixinga, ni ujibhanganga, ni jimvunda, ni makutu, ni mahanha. Akua kabodio, aku kutatela. A di zemba ni Nzambi, a bhuma, a kala ni ukumbu ni izala. A funha jindunge javulu ja kubhanga kiaiibha. A xibhaka adiʼâ, akua undumbu, kima kia bangana ka ki kumbidila, a kaka, ka moneka henda ia muthu. Athu kala kiki, sumbala kijila kia Nzambi a kʼ ijiia, kuma oso akua kubhanga ima kala íii, a tokala kufua, u sanga hanji a jijila o ku i bhanga. O kia di te-ku,—ka i bhange ngó ene,—maji ni athu engi kia a mona ia a i bhanga, ene a a suinisa. Kienʼ iki, eie u muthu ua kime, uala mù kuêlesa akuenu? Kiosokioso ki u kalé, eie-muène ue ku lungu. Mukonda kioso ki u êlesa mukuenu, eie ue anga u kuata kubhanga ima iene imoxi, ua di êlesa eie-muène. Etu-phe tuejiia kuma Nzambi kia fundisa o athu a bhanga ima kala íii, o kufundisa kuê kua kidi. Maji eie u muthu ua kime uaka mù kuêlesa o athu a bhanga imʼ íii, eie-muène ue iene i ualù bhanga! Ua fika kuma eie-muène u bhulaka mu kufundisa kua Nzambi? Inga eie ua mu tobhesa o jinzungule ja kulenduka, ni kudixibha, ni kuxididika kua Nzambi? Eie ua kʼ ijiia kiambote kuma o Nzambi ua lenduka, ni kuila muène ua mesena ku ku sunga mu kudiela. Maji eie-phe mu kukola kuê kua muẋima ni kuxibhaka, mu kubhanga kiki, eie ua kuata ku di lundila dingi njinda katé bhu kizuua kia njinda, kia kà tukuluka o kufundisa kualuka kua Nzambi. Kuma muène ua kà uanena athu oso kala kia tokala mu imbamba iâ ia bhanga jinga. Ua kà bhana muenhu ki uabhua kua oso a kuata kinhenge mu kubhanga o mbote, a bhindamena o fuma ni ujitu ni muenhu ua kamba dizubhilu. Maji ua kà lunduluila o njinda iê ni kaxtiku kê ku thandu dia oso-phe akua luimbi, o kubhanga o mbote a ku tokoka, anga enda ni kukaiela ioso iaiibha. Kua kà kala njinda ni kutema, jiphaxi ni ngongo ku thandu dia muenhu uoso ua muthu mukua kubhanga kiaiibha, ku dianga o Judé, hé ku kaiela ió ki Judé. Maji Nzambi ua ká bhana o fuma ni ujitu, ni kutululuka kua uoso mukua kubhanga kiambote, ku dianga o Judé, hé ku kaiela ió ki Judé. Mukonda kua Nzambi ki kuene katungu ka athu. Kuma oso ki Jijudé, o Kitumu kia Mozé kala na-kiu. Uila kiki, ene ate ituxi bhua kambe o Kitumu, iá a texika ue sé Kitumu. O Jijudé-phe jala ni Kitumu. Ene ate ituxi bhuala o Kitumu, o Kitumu kiene kia êlesa. Kuma oso evui a Kitumu, ki ene a lunga kua Nzambi; maji oso atumaka, a bhanga kia tumu o Kitumu, ene a lunga. O ió akua jixi jengi a kambe o Kitumu, ki ela mu kikexilu kiâ ʼokio a bhanga o ima ia tumu o Kitumu, ene kiá a di kala Kitumu kiâ. Kuma mu ima iâ ia bhanga, o ufunu ua Kitumu a uidikiza kuila uòsoneke kiá mu miẋima iâ. Ni kitongoluelu kiâ ki bhana umbangi kuma kidi, mukonda o mabanzelu mâ ma mu kuila hinu ma a lungisa, hinu ma êlesa. Kiene ue ki kia kà kala mu kizuua kia kà fundisa Nzambi ikutu ioso ia sueka athu, kua Jezú Kristu, kala ki ngambe mu Njimbu Iambote i ngene mù tula. Ihi ia ku kuata? Eie-phe uala ni dijina dia kukala u Judé, eie ua xamenena ku Kitumu kia Mozé, uala ni ukumbu mukonda dia Nzambi i uala na-iu. O vondadi ia Nzambi eie ua ijiia, ua tena kutungula o ima iambote, kuma a ku longo-io kiá kuala o Kitumu. Eie ua di fika muene kuila u muendexi a ifôfo, u mukengeji ua athu ala mua vundu, u mulongixi a iximba, u mesene ia minzangala. Eie ua mu di xinganeka kuila mu Kitumu, eie uala ni kuijiia kuoso ni kidi. Ki ualʼ okio-phe, eie u longesa akuenu, ku di longela-hi eie-muene? U mukua kuboka, uixi muthu ka nhane, eie-muene u nhana? Eie uene mù kuamba uixi muthu ka te phanda, eie-muène phanda u i ta? Eie o iteka ia ku ibhila kiavulu, manhi u bhunda o ima mu jitembulu? Eie ua di fiiala o kukala ni Kitumu kia Nzambi, maji mu kutondala o Kitumu u lebhukisa Nzambi? Kala kia ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: Mukonda dienu, enu mu Jijudé, o dijina dia Nzambi a di xingi muʼaxaxe ka matumbu. Kuma o kusaiʼ oko sai ni kubhhanduluka kuê, se eie u Judé uala u mutumaki a Kitumu. Ki u kala-phe u mutondadi a Kitumu, né a ku saie, ua biluka kala ka ku saie. O ió ki Jijudé, a kambe ku a saia-phe kia bhaka o ijila ia Kitumu, né ka a saie, Nzambi, manhi kanda ku a kita kala a a saie? Kala kiki enu mu Jijudé, a kà mi êlesa kuala ió ki Jijudé! Mukonda enu o Kitumu mua mu ki bula, sumbala a mi sonekena-kiu, o kusaia, a mi saie. O ió ki Jijudé a mu tumaka o Kitumu, sumbala ku mukutu kà a saie. O ki tualʼ iki-phe, uebhi-bhu o Judé a mu saie muene mu kidi? Kʼ o muthu ió uala ngó Judé ku kanga, iá a mu saie ngó ku mukutu. Inda o Judé ia kidi, ió uala Judé moxi, iú uala ni muẋima uòsaie. O kikiphe kima ki bhanga o Nzumbi ia Nzambi; o Kitumu kiòsoneke ki ki tena ku ki bhanga. O muthu-phe u kala kiki, diximanu diê di tunda kua Nzambi, ki di tundu ku athu. O Judé-phe kuzediua kuê kuahi? O kusaia muthu kuala ni kubhanduluka kuahi? Sai-ku muene kubhanduluka mu ikexilu iavulu! Kima kia dianga-phe o kuila kuma o Jijudé ene Nzambi a a bhakesele o Njimbu iê. O kieneʼokio? Né-mbé amoxi-mu a kambele kuxikana, o kukamba kitongola kua ene, kuene ku selukisa o kukumbidila kua Nzambi? Ki ki xikina! Nzambi a kale mukua kidi, né-mbé athu oso a kala akua makutu. Kala kia ki soneka mu Mikanda ia Ngana, exi: Eie phala u lunge ki u zuela mu kufunda, u belese, ki u kuata ku mulonga. Maji se o kutondala kuetu-phe kua sedivila phala kulondekeza o kuiuka kua Nzambi, tuila kiebhi? Manhi tuila Nzambi ua tondala mukua ku tu beta ni njinda? (Bhabha eme nga ki ambe ngó mu uzuelelu ua athu). Ki ki xikina! Mukonda hé kiene, Nzambi mukua kidi hadia u fundisa kiebhi o mundu? Maji-phe se o makutu mami ma bhangesa o kidi kia Nzambi ku mu vudisa dingi o fuma, eme u ngʼ êleselahi kala ngi mukua ituxi? Ki tuidila-hi tuixi; Tu bhangienu iaiibha, mbé mu iaiibha hinu mu tunde iambote? Ni kidize, amoxi-mu ene ku ngi tatela kuila kiene muene ki nga mu zuelʼ okio. Enʼió-phe o kuêla kuâ hádia kuà kala kua kidi muene. O ki tualʼ iki-phe, tuedi kiebhi? Kifua etu tu Jijudé tua beta kuuabha, o ió ki Jijudé ndenge? Né ngó! Kuma nga londekeza kiá kuila ni Jijudé ni ió ki Jijudé ene oso ala bhoxi dia ituxi. Kala kia ki soneka mu Mikanda Ikôla exi: Uaiuka ka moneka, né muthu umoxi; kana-ku muthu uejiia, kana-ku muthu u sota Nzambi. Ene oso Nzambi a mu sanduka, ene oso abhuka mu njila, a sekalela kumoxi. U bhanga o mbote u mu tokoka-mu, né umoxi ngó! Bhu xingu iâ kala mu mbila mua jikuka; madimi mâ mejidila o kutanga makutu aiibha, ni mazui a kalunga, mukuâ ni ikolakola ia jinhoka itunda ku mizumbu iâ makanu mâ mezala kuxinga ni kulula. Inama iâ i lenga mu kubhubhisa manhinga ni kujibha. Muoso mua bhita, a xisa kubuika ni kubhondalala. Njila ia kutululuka a lémbua ku ijiia. Ku mesu mâ ki ku moneka uôma ua Nzambi. Kiki-phe tuejiia kuma kioso ki ambe o Kitumu, a ki ambela ió oso ala bhoxi dia Kitumu. Phala o makanu moso ma xite, ehe o maditatu, mbé mundu uoso a bele mu kufundisa kua Nzambi. Mukonda mu ikalakalu i xinda o Kitumu, kana muthu u tena kulungila-mu ku mesu ma Nzambi. Kuma mu Kitumu, muene muthu muejidila kuila mukua ituxi. Kiki-phe sai kulunga kua Nzambi, o kuene kua tukuluka kiá, ki ku tokala ni Kitumu. Maji a ku bhela umbangi mu Kitumu kia Mozé ni mu Jipolofeta. Kuene o kulunga kua Nzambi ku ijila mu kuxikana Jezú Kristu. Muène u bhanga kiki kua oso muene a xikana, kuma kana-ku muthu ua di tungula-mu. Mukonda ene oso ituxi a i te, a bhondalala, o bhu fuma ia Nzambi, i bhulula, ka tena-bhu. Maji Nzambi mu kiadi kiê u a lungisa, kia vutuka, sé ku a bhinga kima, mukonda dia Jezú Kristu u tena ku a bhulula. Nzambi ua bhakula Kristu mu kukala sata, phala mu kufua kuê, Kristu a biluke muène diluuluilu dia athu nʼa tambule o muloloko ua ituxi, mu ku mu xikana muène. Nzambi ua bhange kiki, mù ku idikiza kuila muène uaiuka. Kuma Nzambi mukua muanu, o ituxi ia ta jinga athu mʼ ukulu ua i somboka mu kulenduka kuê. Maji mu kindala kiki muène ua bhakula Kristu phala kulondekeza kuila muène ua lungu. Uila kiki, Nzambi ua lungu, phala a lungise ue athu oso a xikana Jezú. Manhi o ki tualʼ iki, tu di zangeleka na-kiu? Ki ki xikina! Ki ki xikina, phala-hi? Kifua ki ki xikina mukonda tua tumaka o Kitumu? Kana, maji mukonda tua xikana Kristu. Uila kiki-phe, tua xinganeka kuma muthu a mu xikina kua Nzambi mu kuxikana, sé ngó kubhanga o ikalakalu i xinda o Kitumu. Kifua o Nzambi ua tokala ngó ni Jijudé kuabhu? Nzambi ka tokala ue ni akua jixi jengi? Kiene muene! Nzambi ia akua jixi jengi ue. Kuma o Nzambi imoxi ngó iene ialaku, o ió akua kifua kia kusaia, u a lungisila mu kuxikana; o a kambe kifua kia kusaia, kiene kimoxi, u a lungisila ue mu kuxikana. O ki tua zuelʼ iki, manhi o Kitumu tua ki tumbulula mukonda dia kuxikana? Kana, ki ki xikina! Inda o Kitumu tua ki bhana dingi nguzu. Kiki-phe o Mbalahamu dia tatʼ etu mu xitu, tu mu zuela kiebhi? Tuila tuexi ua bongʼ Ohi? Kuma se Mbalahamu ua lungile mu ikalakalu ia bhangele, muène uala ni nzabala iê; maji bhu pholo ia Nzambi, kana. Mukonda o Mikanda Ikôla-phe iambe iexi: Mbalahamu ua xikana Nzambi, o kuxikana kuê anga a mu kitila na-ku kuma kulunga, mbata Nzambi ua mu xikina kuma muthu uaiuka. Uoso-phe ua kalakala, a mu futa. O futu iê ka i bhange konda kala kiadi, maji kala dikongo, kuma kia mu fuama. Uoso-phe ka kalakala, maji ua xikana kua Nzambi ió ua tena kulungisa muthu uabhumu, nʼa mu tange kuila ua-di-zele, o kuxikana kuê a ku bhange konda kuma kulunga. Kienʼiki ue kiene Davidi kia mesenene kuzuela, kia tange o kuzediua kua muthu ió a mu bhange konda kuala Nzambi kala ua lungu, hè u mu xikina kuma muthu uaiuka, sé kukala ni ikalakalu ia bhange, uixi: Azediua athu ió oso Nzambi ua a loloka ikuma iâ, Ituxi iâ iòlambe, kuma a i tambuila kiá o muloloko uê! Muthu ua zediua ió Ngana se ka mu bhange konda ia ituxi iê. Manhi o kuzediua kuku-phe kua tange Davidi kua tokala ngó iá ala mu kifua kia kusaia? Kana! Kua tokala ue ni iá a kambe kifua kia kusaia. Kuma tuambe, tuixi Mbalahamu ua xikanene Nzambi, o kuxikana kuê anga a ku bhanga konda, Nzambi iú ua mu xikina kuma muthu uaiuka. A ku bhangele kiebhi-phe o konda? Kia kexile kiá mu kifua kia kusaia, inga kia kexile hanji ku kanga? Ki mu kusaia, kana. Kia kexile hanji ku kanga. Kuma muene a mu saie kiá kueza kunu. O kifua kia kusaia ua ki tambula kuma kijimbuete, kidimbu kiedikiza o kulunga kuê kua muena mu kuxikana, kuila hanji-phe iú ku kanga, kiluua a mu saia. Kia bhiti kieniki phala Mbalahamu a kale mu nzumbi, tata ia oso a xikana Nzambi, né ku kanga kú ala, ka a saie, a a bhanga konda kuma alungu. A kale ue tata ia ene oso akua kifua kia kusaia. Ki mukonda ngó dia kuila a a saie, maji mukonda a kaiela ue mu manhanhu ma kuxikana kuoso kua kexile na-ku Mbalahamu, thembuʼ oio kuila hanji iú-uê ku kanga, kiluua a mu saia. Kuma Nzambi o kikutu kia bhele kua Mbalahamu ni luvalu luê, kuma hinu ene a lundula oxi, ki kiejila mukonda uaiuka o Kitumu, maji kiejila mu kulunga kua kuxikana, o Nzambi iú ua mu xikina kuma ua lungu. Mbata o ki kala a tokala ni Kitumu ene ngó a kala tubhinganu tua kikutu kia Nzambi, o kuxikana kua biluka kingoho, o kikutu kia Nzambi kia tumbuluka. Mukonda o Kitumu ki bhekela njinda. Maji bhua kambe o Kitumu kana-bhu ue kikuma kia kutondala Kitumu. Mukonda dia kiki, kueza o kuxikana, o kikutu kia polomesa ia Nzambi ni ki naminina ku kuxikana phala ni ki kuate, ni ki kale kia kiadi ku luvualu lua Mbalahamu, Kuma o polomesa ki i tokala ngó a mu kualuka o Kitumu, maji ni ió ue oso a xikana mukuâ ni kia xikanene Mbalahamu. Mukonda mu Nzumbi muene tata ia etu-ene oso. Kala ki ambe o Mikanda Ikôla, iexi: Eie nga ku bhange u tata ia ifuẋi iavulu. Kala kiki, o polomesa a i kuatesa kuala Nzambi, ió a mu xikana kuala Mbalahamu—Nzambi, mukua kuphaphumuna athu afu kiá, hé u bhangesa kukala ku muenhu o ima kiluua i kala-ku, anga i di bhanga muene. O Mbalahamu ua kexile ni kuxikana ni kudielela, né mu ithangana ia kuila kana-bhu mutue u mu bhana kudielela; kiene kia mu bhekesa kudibhanga tata ia ifuẋi ia nzungule. Kala ki ambe o Mikanda Ikôla, kuila: O luvualu luê lua kà kala ndumba dia athu. Sumbala muène ua zukamene kiá ku hama ia muvu, o kuxikana kuê ki ku toloka, kia xinganeka ue kuila o mukutu uê uene uedi kala uafuʼê kiá, mba kia lembalala jinga kuila o Sala ue ka tena dingi kuvuala ana. Inda o Mbalahamu kia talesa ku kikutu kia Polomesa ia Nzambi, nguê ku teketa ni phata, maji ua suina ni kuxikana, ni kubhana fuma kua Nzambi. Mbata muẋima uê ua mu tetuluka, kuma kima kia tange Nzambi muene, ua soko-bhu o ku ki bhanga. Mukonda dia kiki, mu kuxikana, Mbalahamu a mu xikina kuala Nzambi kuma muthu uaiuka. Kieniokio ka ki soneka ngó mukonda dia Mbalahamu muene, kuila a mu bhangele-kiu konda. Maji mukonda dietu etu ue, a tu bhanga-kiu konda, se tu kala tu athu a kuxikana Ió uoso ua fukunuine Jezú, Ngana ietu, mu ʼalunga. Muene a mu bhakuile mu kufuila o itondalu ietu, iá a mu fukunuine dingi mu ku tu bhana o kulunga, ni a tu xikine kua Nzambi. Kia tu xikina Nzambʼ iki mu kuxikana, tuala ku paze ni muène mukonda dia Ngana ietu, Jezú Kristu. Mukonda dia kuxikana, Kristu ua tu bheka dingi mu kiadi kia Nzambi mumu mu tuemana mukonda dia kuxikana kuetu, etu tua sanguluka dingi ni kudielela o fuma ia Nzambi. Kieniki ngó ki kiene, maji tua sanguluka ue mu jihadi jetu; mukonda tua kʼ ijiia kuila o hadi i bhekela kulolokota; o kukolokota ku bhekela ku tu lungisa kua Nzambi; o ku tu lungisa ku bhekela kudielela. O kudielela kuku-phe ki ku tu kuatesa jisonhi, mukonda o henda ia Nzambi ia tu nokena mu miẋima mu nguzu ia Nzumbi Ikôla a tu bhana-nê. Kuma ki tua kexile hanji tua lémbua kubhanga kima kioso-kioso, Kristu kia bhixila bhu thembu iê ia solo Nzambi, ua fuila athu abhumu bhu kididi. Né muthu uaiuka, mukuâ ka moneka kindala u xikina ku mu fuila bhu kididi. Maji se kia bhonzo sai-ku ni iú u xikina kufuila o muthu uambote bhu kididi. Maji o Nzambi-phe ua tu idikiza o henda ia muène ia tu kuatela; mukonda kioso ki tua kexile hanji tu akua ituxi, kiene kia tu fuila Kristu bhu kididi. Kota-kota-phe kiá, ki tua lunguʼ iki, Nzambi kia tu xikina mukonda dia manhinga ma Kristu, tua kà bhulukila kua Muène, ku njinda ia Nzambi. Tua kexile tu jinguma ja Nzambi, maji Muène ua tena ku tu luulula, iú ua tu bhange tu makamba mu kufua kua Monʼ ê. Kota-kota kiki, ki tua luuluka kiá, tua kà bhuluka dingi kiengi mu muenhu ua Kristu. O kiokio ngó ki kiene, maji ni kiki tua sanguluka mua Nzambi, mukonda dia Ngana ietu Jezú Kristu, ua tena o ku tu bhanga tu makamba ma Nzambi, kuma kua Muène kuene ku tua luulukila. Kala kiki, mukuâ ni kia bokona o ituxi mu ngongo ku muthu umoxi, o kufua kù kuejiia mu ituxi; kiene ue kia bhiti o kufua ku thandu dia athu oso, kuma ene oso ituxi a i te. Kuma munhá kioso athu kiluua ngó a tambula Kitumu, ituxi íi kia mu ngongo. Maji o kituxi ka ki te mukonda bhua kambe o Kitumu. Kiene kimoxi, o kalunga kene ka kexile kutumina-ku tunde kua Adá katé kua Mozé, ni ku thandu dia ió ka tele kituxi ki di fangana kala kia Adá. Kala kiki-phe Adá ua di bhange ngó kijimbuete kia mukuâ ua xedi mù kuiza-ku. Maji bhu kaxi ka kiiadʼ iki bha di tungula. Mukonda o ujitu ua bhana Nzambi mu ngoho ki tu tena ku u sokesa ni kituxi kia Adá. Kia kidi kuila athu avulu afu mukonda dia kituxi kia muthu umoxi. Maji o kiadi kia Nzambi ki ala kotéʼ elele, kuma kia beta o kutena, ki ala ue kota mu kubhana ubhulukilu ku athu dingi avulu, mukonda ue dia muthu umoxi ngó—Jezú Kristu. O bhene bha di tungula ue, bhu kaxi ni ujitu ua bhana Nzambi ni kituxi kia muthu umoxi. Kuma bhu kaxi ni kituxi, o kuêla kueza mukonda ngó dia kituxi kimoxi. Maji bhu kaxi ni ubhulukilu, Nzambi u xikina mu ngoho, athu oso a ta jinga o nzungule ia ituxi. Kia kidi kiene kuila, mukonda dia muthu umoxi ngó, ni mukonda dia kituxi kiê, kia bhangesa o kalunga kuenda ni kutumina. Maji o kia tundu ue ku kiokio kia bhange o muthu umoxi—Jezú Kristu—kia beta kota! Kuma ene oso a tambula o kiadi kiavulu kia Nzambi ni kubhuluka kua a bhana mu kingoho, à kala mù tumina ku muenhu ua ubhe mua muène Kristu. Uila kiki, kala kiejile o mulonga ku thandu dia athu oso mu kituxi kimoxi ngó, athu oso iá a xedi ni kuêla, kiene kimoxi, mu kima kia kulunga ngó lumoxi kia bheka o ujitu iú ua ngoho ueza ku thandu dia athu oso mu ku a lungisa nʼ a tambule muenhu. Mu kuxibhaka kua muthu umoxi, mundu a di bhangele akua ituxi, kiene kimoxi ue, mu kutumaka kua muthu umoxi, mundu a di bhanga akua kulunga, mbata ene oso a a xikina kua Nzambi. O Kitumu kieza phala kuvudisa o kutondala. Maji bhuoso bhua vulu o ituxi, o kiadi kia Nzambi kia somboka dingi mu kusubhajaka kiavulu. Uila kiki, kala kia kexile kutumina o ituxi mu kufuisa, kiene kimoxi ki tumina o kiadi kia Nzambi, ni ki tu bheka ku muenhu, mua Jezú Kristu, Ngana ietu. O ki tualʼ iki tuila kiebhi? Manhi tu jiza ni kulaiela mu ituxi, phala o kiadi kia Nzambi ni ki subhuke dingi kiengi? Ki ki xikina! Etu, o ituxi tua i fuila kiá o kufua kuê; muene dingi mu bhuila o muenhu uetu? Inga ki mua kʼ ijiia kuma etu oso a tu batizala mu ku tu bokuesa kua Kristu Jezú, tua bokona ue mu kufua kuê? Kioso kia tu batizalele, a tu fundile-nê kumoxi mu ʼalunga. Kala-phe kia fukunuka Kristu mu ʼalunga mu kutena kua fuma ia Tata, etu uetu tuende kiá uendelu ua muenhu uobhe. Kuma etu se tua di bande kua muène mu kidifua kia kufua kuê, tua kà di banda-nê ue mu kidifua kia kufukunuka kuê. Kuma tua kʼ ijiia kuamba o muthu Uòkulu a mu batelele kiá ku dikulusu kumoxi ni Kristu, phala o mukutu uetu ua ituxi u jime, mbé ki tu kale dingi mú bhikila o ituxi. Kuma uoso uafu, ua jituka kiá ku nguzu ia ituxi. Etu-phe se tua fu kiá kumoxi ni Kristu, tua xikana kuma tu kala-nê uê kumoxi ku muenhu. Tuejiia kuma Kristu kia zubha kufukunuka mu ʼalunga, kanda kufua dingi. Mukonda kalunga ki ka tena dingi ku mu tolola muène. O kufua kuê kua fuile, ua fila o ituxi, mu lumoxi katé ku hádia ni hádia, o muenhu uê ua mu laia, ua mu u laiela Nzambi. Kiene kimoxi, enu uenu mu di xinganeka jinga kuma ku ituxi muafu kiá, maji-phe muala ku muenhu phala Nzambi mua Kristu Jezú, Ngana ietu. Mukonda dia kiki, ki mu ehele ituxi ni i kale ku mi tumina mu mukutu uenu iú uejiia kufua phala ni mu kale mú tumaka o maluimbi mê. Ni idiandu ienu kana ku i bhakula ku ituxi kala falamenda ia kubhanga kima kioso-kioso kiaiibha. Maji-phe di bhakudienu kua Nzambi, kala mu athu mua fuile kiá, maji mua tambula dingi muenhu, ni idiandu ienu bhakuilenu-iu Nzambi i kale falamenda ia kubhanga ima ia kuiuka. Kuma o ituxi ki i fuama ku mi tolola dingi, mbata enu ka mi bhake dingi bhoxi dia Kitumu, maji a mi bhake kiá bhoxi dia kiadi kia Nzambi. O kiki-phe? Manhi tu ta ituxi, mukonda ki tuala dingi bhoxi dia Kitumu, maji tuala kiá bhoxi dia kiadi kia Nzambi? Ki ki xikina! Mukonda mua kʼijiia kuma kuoso ku mua di bhakula mu kubhika, muala mu abhika a muthu muenʼió uoso mua mu belesela. Kiene enu ue, kikale ituxi mua i bhikila ni mu fu, mba kikale o kutumaka Nzambi, ni a mi xikine ni mu kale mu athu mua iuka. Maji tu sakidilienu-phe Nzambi, mukonda sumbala mua kexile mu abhika a ituxi, o kiki mua tumaka ni muẋima uoso o phangu ia ulongelu iú u mua tambula kunu ku mua sambuka. O kiki mua jituka ku ituxi, enu mua biluka mu abhika a kuiuka kua Nzambi. Nga mu ki amba mu uzuelelu ua athu, mukonda enu mua bhuila mu xitu. Uila mu ukulu ki mua bhakuile o idiandu ienu mu kukala mu abhika a ufusa ua kubhanga kiaiibha phala kubhikila o ituxi, kindala kiene kiá ki mu bhakula o idiandu ienu mu kukala mu abhika a uiukilu u bhangesa kukala ni muenhu ua kuzela moxi. Kuma enu ki mua kexile mu abhika a ituxi, ku ubatuilu uaiuka ua Nzambi mua batukile-ku. Thembuʼ oio-phe mua kexile ni kisakidilu kiahi mu imbamba i mua kexi mù bhanga, lelu i mua kuatela jisonhi? Kuma ima ioso ieneʼ oio dizubhilu diê o kufua. Maji o kiki-phe a mi kula ku ituxi, mua biluka mu abhika a Nzambi. Uila kiki, muenhu uenu uoso mua u lumbila kua Muène. Sai ni ibundu ienu ia kuzela moxi, o dizubhilu diê muenhu ki uabhua. Kuma o futu ia ituxi kufua. Maji o ujitu-phe ua Nzambi muenhu ki uabhua, mua Kristu Jezú, Ngana ietu. Enu phange jami, ngʼ ejiia kuma enu oso mu ivua kiambote kioso ki nganda kuzuela, kuma ngala kuzuela ni athu ejiia o Kitumu. Kuma o Kitumu ki tumina ngó muthu kia kala ku muenhu, katé bhuoso bhu suka o muenhu uê. Kala muhatu uoso uala ni munumiʼ ê, o Kitumu, kia mu kuika kua munumiʼ ê, kioso muene kiala hanji ku muenhu. Maji o munumiʼ ê-phe se uafu, muene ua jituka ku Kitumu kia mu kuikile kua munumiʼ ê. Kienʼiki, kioso kiala munumiʼ ê ku muenhu, se muene u sakana ni diiala diengi, a mu ixana kuma mukua phanda. Maji o munumiʼ ê-phe ki afua, muene ua jituka ku Kitumu; ki mukua phanda dingi, némbe ua sakana ni diiala diengi. Kala kiki-phe, kiene kimoxi ni enu, phange jami. Enu uenu a mi bhange mu afi a Kitumu, mukonda mu mbandu kiá ku mukutu ua Kristu. Kiki Muène mua mu tokala, muenʼió ua fukunuka mu ʼalunga, ni tu kale tu luvalu lua ngene lua Nzambi. Kuma ki tua kexile mù laiela mu kikexilu kia xitu, jihanji ja ituxi, mukonda dia Kitumu, ja suinine dingi kiavulu mu idiandu ietu, phala ji kale luvualu lu tu bhekela kalunga. O kikiphe tua jituka ku Kitumu, kuma tuala tu afi ku ioio ioso ia tu kuatele. Uila kiki, tua jituka phala ni tu kale mù bhikila Nzambi mu muenhu uobhe ua Nzumbi ia Nzambi, kana dingi ku ukulu ua mixinda ia Kitumu. Kiki-phe, tuila kiebhi? Tuila kuma o Kitumu ituxi? Ki ki xikina! Maji-phe ki ngeji kuijiia ituxi, se Kitumu kia kambele-ku. Kuma luimbi ki ngeji ku lu ijiia, se o Kitumu kia kambele kuila: Kana ku kala ni luimbi. Maji o ituxi-phe ia katula nguzu ku Kitumu, íii ia ngi vunza moxi o maluimbi moso. Kuma bhua kambe Kitumu, o ituxi iafu. Mukonda mʼokulu, ki nga kambele kuijiia o Kitumu, eme nga kexile ku muenhu. Maji kieza o kijila, eme nga kʼijiia, ituxi ia phaphumuka, eme ngafu. O ki ngeza-ku, kijila kia tokalele ki bhana muenhu, kia ngi bhekela kufua. Kuma ituxi ia bokuena mu kijila, iii ia ngi bhombo. O mu kijila, ituxi ia ngi jibha. O Kitumu-phe kia zele muene, o kijila ue kia zele, kia iuka, kia uabha. O kima kiauabha-phe, manhi kiene kia ngi fuisa? Ki ki xikina! Ituxi-phe iene ia bhange kiki. Kuma ituxi ia katula nguzu iê ku kima kiauabha, íi ia ngi fuisa, phala o kikexilu kiê ni ki tena ue kutukuluka. Maji kienʼ iki, mukonda dia kijila, o kituxi ue kia beta dingi kusuina kiengi. Kuma etu tuejiia kuila o Kitumu kima kia nzumbi. Maji eme-phe ngi muthu ua kufua, a ngi sumbisa ku ituxi. Kuma ioso i ngi bhanga ki ngi ijiia, kuma íii i nga solo ki iene i ngene kubhanga. Inda o iii-phe i nga zembe, iene i nga mu bhanga. O ima-phe ki nga i solo, se iene i ngi bhanga, kia lomboloka kuila o Kitumu nga ki xikana kuma kia uabha. Kiki kiedikiza ue kuila-phe ki eme dingi ngala ku i bhanga, maji o ituxi ia ngi tungu moxi diami. Kuma nga kʼ ijiia kuila moxi diami, ngambe mu xitu iami, ki mu tungu kima kia uabha. Mbata né-mbé o kusola kubhanga o ima iambote eme na-ku, maji kubhanga o ima iauabha nga ku tokoka. Mukonda o ia uabha i nga solo, ki iene i nga mu bhanga, maji íii-phe ia iibha ki nga i solo, iene i ngene mù bhanga. O ki ngedi kiki, ima ki nga i solo iene i ngi bhanga, kuabhu-phe, ki eme dingi ngala ku i bhanga, maji o ituxi kiá ia ngi tungu moxi diami. Kiki-phe nga sange kuila moxi diami muedi kiki: Kioso eme ki ngi sola kubhanga iauabha, iaiibha iene ia ngi zukama. Ngejiia kuma moxi diami nga sangulukila o Kitumu kia Nzambi. Maji nga mono kuila Kitumu kiengi kia mu tumina mu idiandu iami, kiala ku di lua ni kitumu kia ngi kala mu kilunji kiami, kiene kí kiala ku ngi kutila mu ubhika ua kitumu kia ituxi kia ngi kala mu idiandu iami. Kokolo diami dia kuxixima kiki! Nanhi u ngi kudila ku mukutu iú ua mu ngi bheka mu kalunga. Nga sakidila-phe Nzambi, kuma sai-ku kubhanduluka mua Jezú Kristu, Ngana ietu! Ki tualʼ iki-phe ngedi kiki: Ni kilunji kiami, kidi muene, nga mu bhikila o Kitumu kia Nzambi; maji o kikexilu kia xitu iami-phe, kia mu bhikila o kitumu kia ituxi. Kiki kiá kana-ku dingi kuêla kua ió ala mua Kristu Jezú. Kuma o Kitumu kia Nzumbi ia Nzambi kia tu bhekela muenhu mua Kristu Jezú, kia ngi bhana ufolo ku kitumu kia ituxi ni kalunga. Kima kia lémbua o Kitumu kia Mozé mukonda dia kubhuila kuê mu xitu, Nzambi ua ki bhange muène mu kikexilu kia xitu, ituxi ua i êlesa mu kutumikisa Monʼ ê muène, mu kidifua kia xitu ia ituxi, mu kufuila o ituxi, mbé ituxi na tene ku i zubha-ku. Nzambi ua bhange kiki phala kioso kia iuka kia xindi o Kitumu, tu ki kumbidile etu oso tua kambe kukaiela o xitu mu kuenda kuetu, maji tua kaiela o Nzumbi ia Nzambi. Kuma oso a tokala ku xitu, a suua imbamba ia xitu, mukonda o ilunji iâ a mu i tumina ku kikexilu kieneʼ okio. Maji oso-phe a tokala ku Nzumbi, a suua imbamba ia Nzumbi, kuma o ilunji iâ a mu i tumina kuala o Nzumbi ia Nzambi. Kuma o kukala ni kilunji kia mu tumina kuala o hanji ia xitu, kubhekela kalunga. O kukala-phe ni kilunji kia mu tumina kuala o Nzumbi, ki bhekela muenhu ni kutululuka. Uila kiki, o muthu u di zemba ni Nzambi, kioso o kilunji kiê kia kala mù ki tumina kuala o kikexilu kia xitu. Mukonda ka xikina kubelesela Kitumu kia Nzambi, ni kidi muène, ka tena ku ki belesela. O ió oso ala mù tumaka o kikexilu kia xitu, ka tena muene kuuabhela Nzambi. Enu-phe ki muala dingi mù laia kala ki ambe o kikexilu kia xitu, maji kala kiandala o Nzumbi ia Nzambi, se ni kidi kiene o Nzumbi ia Nzambi ua tungu moxi dienu. Muthu-phe se ua kambe o Nzumbi ia Kristu, ka mu tokala muène. Maji Kristu-phe se iuué moxi dienu, kia lomboloka kuila, suke o mukutu uanda kufua kidi muene mukonda dia ituxi, phala enu-phe o Nzumbi ia Nzambi uene o muenhu, mbata enu a mi lungisa kiá kua Nzambi. Maji se o Nzumbi ia Nzambi ua fukunuine Jezú mu ʼalunga, ua tungu moxi dienu, uoso ua fukunuine Kristu Jezú mu ʼalunga hadia ua kà phaphumuna ue o mikutu ienu ia kumbama, mukonda dia Nzumbi iê ia tungu moxi dienu. Kala kiki-phe, jiphange, ki mu fuama dingi kulaiela xitu, mukonda o xitu ki mua di dikongo diê, kuila mu kaiela xitu. Kuma se mua kaiela xitu, mua kinga kufua. Maji mu nguzu ia Nzumbi, se mua fuisa o imbamba i bhanga o mukutu, mu tambula muenhu. Kuma oso a endesa kuala o Nzumbi ia Nzambi, ene anʼ a Nzambi. Mbata enu ki mu tambula Nzumbi ia ubhika, kuila mu kala dingi ni uôma. Maji mua tambula Nzumbi ia uana i mi bhangesa kukala mu anʼ a Nzambi, o mu nguzu ia tu bhana o Nzumbi, ki tu bhana kudikola kua Nzambi: Abha, Tata! O Nzumbi ia Nzambi muene u bhana umbangi ni nzumbi jetu, kuma tuala tu anʼa Nzambi. O ki tu kala tu ana, tuala tu alundudi a mabesá oso a bhakela o mundu uê. Kristu mulundudi ni mukuetu, etu uê tua kà lundula-nê kumoxi mu ima ioso ia mu bhakela Nzambi. Kabasa tu bhita-nê kumoxi mu hadi, tua kà kala-nê kumoxi mu fuma iê. Kuma eme nga xinganeka kuamba o jihadi ja thembu ia kindala ji tua mu bhita na-ju mu ngongʼ umu, ki ji fuama ku ji fikisa ni fuma ioio hadia ia kà tu tukulukila. Kuma o ibhangelu ioso ia xibhidila ni ku kinga o kithangana kia kutukuluka kua anʼ a Nzambi. Kuma o ibhangelu ioso ia buakuluka, kana mu vondadi iê, maji mukonda Nzambi muene ua ki bhangesa. Maji hanji-phe ia dielela. Mukonda ni ibhangelu ioso hadia ia kà jituka ku ubhika ua kubola, hé ia kà bokona mu ufolo ua fuma, ua anʼ a Nzambi. Kuma tua kʼ ijiia kuila o ibhangelu ioso hanji ia kuata kukema mu misusu kala ia kuvuala katé kindala. Ki iene ngó, maji ni etu uetu, tua nomona-ku kiá ku Nzumbi ia Nzambi, tuala kikema moxi dietu kiosuʼ iki tuala kukinga Nzambi ku tu bhanga tu anʼ ê, ni ku tu kula o mukutu uetu uoso. Kuma tua bhuluka mu kudielela. Maji se tua mono kiá kioso ki tua mu bhinga, o kudielela-phe kua moneka kiá, ki kudielela, dingi. Kuma kima ki ua mono kiá, u ki dielela dingi kiebhi? Maji ue se tua dielela kima kiluua tu ki mona, tu ki kinga ni kinhenge. Kiene kimoxi ue, o Nzumbi ia Nzambi uiza ku tu kuatekesa mu kubhuila kuetu. Kuma etu ki tuijiia kusamba kioso kia tokala. Maji o Nzumbi muene u tu diondela kua Nzambi ni kukumba ki ku xikina ku ku lombolola ni izuelu. O Nzambi-phe mukua kutekula o miẋima ia athu, uejiia kioso ki sola Nzumbi. Mukonda muène u tena kudiondela athuʼ ê angene, kala ki ala mu vondadi ia Nzambi. Kuma tua kʼ ijiia kuila mu ima ioso Nzambi u kalakala mu kubhanga o mbote kua iá oso a mu zola, oso kiá a exana mu vondadi ia muène. Kuma oso Nzambi a diangele ku ejiia, ua a tungula ukulu, phala a kituke mu kidifua kia Monʼ ê. Muène ua bange kieniiki phala o Mona nʼ a kale thungunu mu jiphange javulu. Kala kiki, Nzambi oso ua a tungula ukulu, uedi ue ni ku a exana. O oso ua exana, uedi ni ku a lungisa, iú ua a xikina. Muène-phe ka a xikina ngó, maji ua a bhana ue kukala ni mbandu ku fuma iê. O kiki-phe, imʼ iii tu ila kiebhi? Nzambi se uala ku mbandu ietu, nanhi u tena ku tu tolola? Nzambi uedile ni Monʼ ê muène ka mu fikixila, maji ua mu bhakuile mukonda dia etu-ene-oso! Nzambi se ua tu bhana Monʼ ê, u kamba kiebhi ku tu bhana mu ngoho, kumoxi ni muène, o ima ioso kiá? Nanhi u ta mulonga ua kima kua athu a Nzambi òsole? Muène Nzambi ua a lungisa kuamba kala ni kikuma. Nanhi dingi u tena kua êlesa? Muène Kristu Jezú ua fuile, mba inda ngambe ngixi, ua fukunuka mu ʼalunga, kiki iú uala ku madilu ma Nzambi muène, mu ku tu diondela. Nanhi-phe ua kà tu batukisa ku henda ia Kristu? Ngongo, inga phaxi, inga izudidiku, inga nzala, inga tuẋi, inga dibhulubhulu, inga xibhata? Kala kia ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: Mukonda diê Eie tuala bhu kibhidi kia kalunga kumbi dioso dia kambamba. A tu kita tu jimbudi jiia bhu matadolo. Né ngo! Mu ima ioso íii tuala tu atolodi, maji atolodi ndenge, mu nguzu ia Ió uoso ua tu zola! Mukonda eme nga tetuluka kuila kana-ku kima ki tu batula ku henda ia Nzambi. Né kalunga, né muenhu; né ji-anju, né atumini mba makota ma ji-anju; né ima ia kindala, né ima ia hadia; né kusuina, né o mundu uala ku thandu dietu, né ima iala bhoxi-elele. Né kima dingi kioso-kioso kia di bhange, kana-ku kima ki tena ku tu batukisa ku henda ia Nzambi, iene mua Kristu Jezú. Nga mu tanga kidi, kuma eme nga tokala Kristu, ki ngi te makutu. Mukonda ni kitongoluelu kiami kia ngi bhela umbangi mua Nzumbi Ikôla, kuma ki ngala ku ta makutu. Ngala ni malamba mavulu muene, o kukata kuê ki kuene kubhua mu muẋima uami, mukonda dia akua muiji uami, a di bhange xitu iami ni manhinga! Ngeji kuinda kuila eme-muene a ngi ta mazui kua Nzambi ni ku ngi kaia kua Kristu, bhu kididi kiâ ene jiphange jami, jindandu jami mu xitu. Ene akua Izalaiele, o muiji uòsole kua Nzambi iú ua a bhange anʼ ê, iú ua a bhana ue ku fuma iê. Uate-nâ o ikutu iê, iú ua a bhana o Kitumu. O kubheza kua kidi ala na-ku ene, iá a tambula o jipolomesa ja Nzambi. Ku muiji uâ kuene kua tokala o jitata. Kuene ue kua tundu Kristu, se tu mu tanga mu kidifua kiê kia xitu. O muène-phe muene Nzambi ua mu tumina oso, a mu ximane sé dizubhilu. Amén. Ki tu fike-phe kuila o kizuelu kia Nzambi kia lémbua. Kuma a tokala Izalaiele, ene oso ki akua Izalaiele osole kua Nzambi. Sumbala ene oso luvalu lua Mbalahamu, maji ene oso ki anʼ a Nzambi. Mukonda Nzambi uambelele Mbalahamu, uixi: Anʼ a Izake ene ngó à kèxana kuma luvalu luê. Kifua-phe uambe kiki, kuma: Anʼa xitu ki ene anʼa Nzambi. Maji ana à vualela mu kixuelu kia kikutu kia Nzambi ene a ejiia kuma luene luvalu luê lua kidi. Kuma o kizuelu kia bhele Nzambi, kieniiki: Bhu kumbi uila bhabha, nga kèza dingi, Sala ua kà kala ni mona. O kiokio ngó ki kiene, maji ni Bebeka kia zubhile kuimita ni muadi uê uomxi, tatʼ etu Izake; o ana ene kiluua a a vuala, kiluua a bhanga kima kiauabha mba kiaiibha, phala o vondadi ia Nzambi ia kusola nʼ a ijiie kuila kana mu imbamba ia kubhanga, maji mù kuixana kua Nzambi muene, Bebeka a mu ambelele, exi: O dikota ua kà bhikila o ndenge. Kiene kia ki soneka, exi: Jakobo nga mu zola, Ezaú-phe nga mu zemba. Kiki-phe tuila kiebhi? Manhi tuila Nzambi mukua mangonha? Ki ki xikina! Mbata muene ua tangelele Mozé, uixi: Eme ngi lendukila uoso ngandala ku mu lendukila, ngi kuatela henda uoso ngandala ku mu kuatela henda. Kieniiki kima ki ki tundu ku muthu ua solo, mba ku muthu ua tena o kukibhanga, maji kua Nzambi mukua kulenduka. Kala kia ki soneka mu Mikanda Ikôla kuma Nzambi ua tangela Falaó, uixi: Kiene ki nga ki bhangela o ku ku zangeleka ku usobha, phala o nguzu iami ni i monekene ko-kué, mbé dijina diami ni di fumane mu ngongo ioso. Uila kiki, Nzambi u lendukila uoso ua mu andala, o ka mu andala u mu kolesa o muẋima. Sai-phe muthu mudienu uanda kuila: Se kieniiki ki kiala, Nzambi-phe u tatela kiebhi o muthu? Nanhi u ẋinukina ioso iandala o kubhanga Nzambi? Maji eie nanhi, kamba diami, eie u muthu u kuata phata ni Nzambi? Manhi o imbia ia utuma ibhula ió ua i bhange, kuila: Eie ua ngi bhangela-hi kiki? Manhi o mumbiʼó kala ni kidi kiê, kia kuata utuma ni kubhanga kioso kiandala? Muene mu mbumbi imoxi u katula-mu kitutu kimoxi kia beta ujitu, ni kitutu kiamukuá kioso-kioso. Nzambi ue kiene kimoxi kia bhange. Muène kia solo kuidikiza o njinda iê, ni kuijidisa nguzu iê. Ni muanu uavulu, ua xididikila eniʼó a tokalele kiá o ku a bhana kaxtiku, iá eji ku a jima o mbutu. Kuma muène ua solo ue kuidikiza o unéne ua fuma iê ia lunduluila ku thandu dietu etu, a tu lendukila kuala muène, iú ua bhange mʼ ukulu munhá, phala ni tu tambule o fuma ienʼ ii. Mukonda etu-ene oso, Nzambi ua tu ixana; kana ngó o Jijudé, maji ue ni akua jixi jengi, ki Jijudé. Kala kia tange ue mu Ozeia, uixi: Nga kà exana: Mundu uami, oso ka kexile Mundu uami. Ngi mu ila: Kazola kami, o muiji uoso ka kexile Kazola. O ku pholo ku muia, bhuoso bhua kà mi ambela exi: Ki mu mundu uami, kana! Bheniobho bhene bha kà mʼ ixana mu anʼ a Nzambi ia muenhu. Ni Izaia ue ua zuela ku mbandu ia Izalaiele, uixi: Né-mbe o mundu ua anʼ a Izalaiele u vula kala kisekele bhu mbanduʼ a kalunga, tumbalu-mbalu tuâ, tuene ngó tua kà bhuluka. Kuma Ngana uandù bhitisa kizuelu kiê mu ngongo, u ki zubha, u ki lenguluisa. O Izaia ue ua ki zuela, uixi: O Ngana dia ifuẋi se ua kambele ku tu xia mbutu, hinu tueza bhua Sodoma, hinu tua bhiluka kala Ngomola. O kiki-phe, tuila kiebhi? Kuma ió ki Jijudé, o akua jixi jengi, ka sotele o kulunga kua Nzambi, kulunga a ku mono, kuene-phe kua kulungila mu kuxikana. Izalaiele-phe, o muiji uòsole kua Nzambi, a sotele o Kitumu ki tena ku lungisa, maji o kia kexi mù sota a ki tokoka. Mukonda diahi? Mukonda ka ki sotele mu kuxikana, maji ene a ki sota jinga mu ikalakalu iâ. Mu kiki ene a di bhukana ku Ditadi dia kidibhukanu, kala kia ki soneka mu Mikanda Ikôla: Talesenu, nga tula mu Ziione ditadi dia kidibhukanu, ndanji ia iẋanju ku a di bhela ibhalu. Maji uoso-phe u mu xikana Muène, ka kà kuata jisonhi. Enu jiphange jami, kia solo o muẋima uami uoso, o kuila muiji uami eme-muene a bhuluke. Eme ngene mu ku a diondela jinga kua Nzambi. Mukonda eme ngi mbangi iâ kuma Nzambi a mu suinina kiavulu muene. Maji o kusina kuâ kuene kua kukamba kutongoloka kua kidi. Edi ni kukamba kuijiia o kulunga kua Nzambi kuijiia mu kuxikana, ni kubhindamanea o ku di lungisa mu kidifua kiâ ene, iá a ditunu kubelesela o kidifua ki bhangesa Nzambi kuẋikina muthu ni, ku mu lungisa. Kuma Kristu muene o dizubhilu dia Kitumu, phala ió uoso u xikana, a mu lungise kuala Nzambi. Mbata o kia soneka Mozé ku mbandu ia muthu ku mu xikina kua Nzambi ni ku mu lungisa mu kutumaka o Kitumu, uambe kiki: Uoso u bhanga ioso ia xindi o Kitumu, kuene kua muena o muenhu. Maji o kulunga-phe ku tunda mu kuxikana, kuixi kiki: Kuile ku muẋima ué uixi: Nanhi ua kà banda ku diulu?—mbebhu o kubheka Kristu bhoxi. Mba uila: Nanhi ua kà tuluka mu ʼazongo?—mbehu o kutakana Kristu mu ʼalunga. Kuixi-phe kiebhi? Kuambe kuila: O kizuelu kia Nzambi kia ku zukama, ki ala mu kanu dié ni mu muẋima ué—kiene-phe o kizuelu kia kuxikana ki tuene mù kola. Mukonda se u fisala ni dikanu dié kuma Jezú muene Ngana, anga u xikana mu muẋima ué kuma Nzambi ua mu fukununa mu ʼalunga, eie u bhuluka. Kuma muthu u xikana ni muẋima, nʼ a mone o kulunga; u fisala ni dikanu nʼ a bhuluke. Kuma o Mikanda Ikôla iambe: Uoso u mu xikana muène, kà ka kuata jisonhi. O kia tangʼ iki, phala ene-oso, mukonda kana-ku katungu mu Judé, ni ió ki Judé. Nzambi muene kuma Ngana imoxi, Ngana ia ene-oso; muène mubhani a nzungule kua ió oso a di kola kua muène. Kala kiambe o Mikanda Ikôla, Uoso u di kola mu dijina dia Ngana, u bhuluka. Maji a di kola-phe kiebhi kua muène, se kiluua a mu xikana? A mu xikana-phe kiebhi, se o Njimbu kiluua a ivua? O Njimbu a ivua kiebhi kua kambe o akunji a i tula? A i tula-phe kiebhi, a kambe o ku a tuma? Kala kia ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: O uijilu uâ kuuabha kuahi, ió eza mù bhana jingolokela ja Njimbu Iambote! Maji ene oso-phe kà sokela-ku mu kutambulula o Jingolokela Jambote. Kuma ni Izaia, uixi: Ngana, nanhi ua xikana o hundu ietu? Mu kieniiki o kuxikana kuijiia mù kuivua o hundu, o kuivua o hundu, kuijiia ku Njimbu Iambote ia Kristu. Mu kieniiki, o kuxikana kuijiia mù kuivua o ngolokela, o kuivua o ngolokela, kuijiia ku Njimbu Iambote ia Kristu. Maji eme ngixi-phe: Kifua ene a kambele kuivua o ngolokela? Evidiâ muene. Kala kiambe o Mikanda Ikôla, iexi: O dizui diâ a dʼ ivu mu ngongo ioso, o maka mâ ma bhixila katé ku maẋokololo ma ʼxi. Ngixi-phe dingi: Kifua akua Izalaiele a kambele ku kʼ ijiia? Mozé muene ua diangele kutanga, uixi: Eme ngi mi kuatesa difuba ni ió mua a mono kuila kʼ athu a kima, ngi sola athu a kambe kuijiia, enu mbé ni mu futuluke, ni mu kale ni njinda ia muiji ua athu a kambe kilunji. Izaia-phe u zuela sé uôma, uixi: Nzambi a mu sange kuala athu kà kexi ku mu sota, ua tukulukila kua ió kà kexi ku mu ibhula. Mu kutanga Izalaiele-phe, Izaia uixi: Kumbi dioso dia kambamba Nzambi ua sunununa o maku mê ku mundu uaxibhaka, uathathamana. Kiene kia ngi bhangesa o kuibhula, ngixi: Manhi Nzambi ua ẋimbuka o muundu uê? Ki ki xikina! Kuma eme muene uami ngi mukua Izalaiele, nga tokala ku luvualu lua Mbalahamu, ku muiji ua Bejamí. Nzambi ka ẋimbuka o mundu uê ua sola tunde mʼ ukulu. Manhi enu ki mu ejiia ki ambe o Mikanda Ikôla ku maka ma Elija? Muène ua di tende kua Nzambi, kia di kuata ni Izalaiele, uixi: Ngana, ene a jibha o jipolofeta jé, jikalatodio jé a ji lundumuna. Eme-muene ngó ubheka uami nga subhuka-ku, iá a bhindamena dingi o muenhu uami. Nzambi-phe ua mu vutuilile kiebhi? Ua mu ambela, uixi: Hanji nga subhuka ni sambuadi dia midi ia muthu, kiluua a fukama phuna kua Bahale, o nzambi ia makutu. Kiene ue kimoxi mu thembu ia kindala. Mukonda dia kiadi kia Nzambi, sai-ku hanji amoxi a subhuka, a tokala mu ió òsole kuala muène. Kuma o kusola kuê kua tundu ku kiadi, ki ku tundu ku ikalakalu i bhanga athu. Mukonda se o kusola kua Nzambi, kua tundile ku ikalakalu ia athu, o kiadi kiê ki ki eji kukala kia kidi. O kiki-phe tuila ihi? Tuila kuma o kima kia kexi kusota akua Izalaiele, ka ki mono. Ofele ngó a a solo kuala Nzambi, ene a ki mono. Amukuâ-phe a di bhange mixilu ku kixanu kia Nzambi. Kala kia ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: Nzambi ua a kolesa o miẋima ni ilunji iâ. Katé ni lelu mesu mâ ma lémbua o kumona, o matui ma lémbua kuiva. Davidi ue uixi: A a kuatele mu jifesa jâ, a a tobhese; a di bhale, mbé a tambule kaxtiku! Mu mesu mâ muize kavunda, a lémbue kumona; kolokota o kukotamesa o miongo iâ ni ioso ia a bhinjika. Kiki ngʼ ibhula ngixi-phe: Ene kia di bhaleʼ okio, manhi endelela nzaká? Ki ki xikina! Maji o kibhalu kiâ, mu ituxi, kia bhekela akua jixi jengi ki Jijudé o kubhuluka, phala o Jijudé ku a kuatesa difuba. O kituxi kia Jijudé kia bheka mabesá mʼ onéne mu ngongo ioso, o uadiama uâ mu nzumbi ua bheka umoni phala oso ki Jijudé. O ku hadia-phe mabesá kuvula kuê kua kà soka kiebhi, kioso kia kà tenena o konda ia Jijudé ja kà bhongoloka dingi kua Nzambi! Maji kindala ngala ku mi zuelesa enu mu akua jixi jengi, ki mu Jijudé. Kuma eme-muene ki ngedi ngi Poxolo ia akua jixi jengi, oso ki Jijudé, nga zangalala ni kikalakalu kiami. Sumba ku matelu-matelu, enʼió a ngi tokala mu xitu ngʼ a kuatesa difuba, ni ngi bhulule-ku amoxi-mu. Mukonda kioso o Jijudé kia a kaie, o mundu ua biluka makambʼ a Nzambi. Kia kà bhita-phe kiebhi hinu Jijudé kia kà a xikina dingi? Kia kà kala muenhu phala oso afu kiá! Mbata se o dikende dia dianga ku mbolo a di bhakuila Nzambi, ni mbolo ioso iê-muène ue. Se o jindanji ja muxi a ji lumbila Nzambi, ni jithangu ue jê-muène. O kiki o jithangu jamukuâ ja mudiva ua kudima, a ji bukuile-ku, eie u luthangu lua mudiva ua muxitu iá a ku phaphe ku kixina muʼ axaxe ka jithangu. Kiene ue enu ki mu Jijudé, mua di bhange kala o mudiva uenʼ ió ku muxitu, kindala mua tambula ku nguzu ni ku umvuama ua muenhu ua Jijudé. Uila kiki, ki mu idikize ukumbu ku jithangu jamukuâ ja bukulʼ ojo. Mu kala kiebhi ni ukumbu? Enu mu jithangu ngó kuabhu! Ki enu mua kuata o lundanji, maji o lundanji luene lua mi kuata enu. Enu-phe muanda kuila: Kiene muene! Maji o jithangu a ji bukuile-ku phala nʼ a tu phaphe-ku etu. Kiene! Maji lembalalenu kuila ene a a batuile-ku mukonda dia kukamba kuxikana, enu-phe mua xala ku mudiva mukonda mua xikana. Kienʼ iki ki ki mi bhekele kukala ni ukumbu. Inda kalenu ni uôma. Kuma se Nzambi ka tenene kuehela o Jijudé edi kala jithangu ja di sabhukila ku muvide, mua fika kuila uanda ku mi ehela enu? Talesenu o kulenduka ni kutema kua Nzambi: Kua ene a di bhale, muène ua tema; ko kuenu-phe, ua lenduka, enu ki mu jiza mu kulenduka kuê. O ki mu kamba kujiza, enu ue hadia a mi batula-ku. O Jijudé uâ kia kamba kujiza mu kuxibhaka kuâ, hadia a kà a phapha dingi bhu kididi kiâ bhua kexi, kuma Nzambi ua soko o ku a phapha-bhu dingi. Mukonda enu ki mu Jijudé mua di bhange kala lumbombo lua muxitu. Sumbala enu a mi batula ku mudiva ua muxitu ua di sabhukila, iá a mi bhange kima kene ku ki bhanga, a mi phaphe ku muxi uambote. O Jijudé a di bhange ene o mudiva ua kudima. Kala kiki, phala Nzambi, inda o jithangu jê-muène ji fuama ku ji phapha ku muxi uâ. Uila kiki, ki ngi mesena jiphange, kuila mu kamba kuijiia o kijingano kiki, mba mu kala mu jinjimu ja ku di metena: mukonda o kuxita mu thulu kua kuata Izalaiele, ki kuanda kujiza, maji katé ngó kia kà bokona muvimba ua dialuilu dia akua jixi jengi, ió oso ki Jijudé, ki eza kua Nzambi. Kienʼ iki kiene kiua o Izalaiele ioso ki ia kà bhuluka. Kala kia ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: Ku Ziione hadia ku tunda Mubhuludi, ua kà katula o ikuma ioso ia ió a tokala ku muiji ua Jakobo. O kiki kiene o kikutu kiami ki nga kà ta ni ene, kizuua ki nga kà katula o ituxi iâ. Jijudé a di tunu o Njimbu Iambote, iá a di bhange jinguma ja Nzambi mukonda dienu-enu. Maji o ku mbandu ia ku a tungula kuala Nzambi, a di bhange makamba mê mukonda dia jitata. Kuma Nzambi kene kualuluka mu ubanzelu uê, ku mbandu ia ió uoso a mu sola kuala muène anga u mu zediuisa. Maji enu ki mu Jijudé, mʼ ukulu mua xibhakele Nzambi. Maji o kiki Nzambi ua mi kuatela henda, mukonda dia kuxibhaka kua Jijudé. Ene uâ kiki a xibhaka Nzambi phala mu henda ia mi kuatela enu ki mu Jijudé, ene uâ hadia Nzambi a a kuatele henda. Kuma athu ene oso kiá, Nzambi ua a kuikila mu kuxibhaka, phala ene oso a a kuatele henda. O jimbongo ja Nzambi kuvula kuahi! Kuzonga kuahi o unjimu ua Nzambi, ni kuijiia kuê! Mukuahi u tena kulombolola o kaiula kê? Nanhi u tena kutongolola o ikutu iê? Kala ki ambe o Mikanda Ikôla: Nanhi uejidile o muẋima ua Ngana? Nanhi muene ua tenéne ku mu longesa? Nanhi muene ua tuamene kubhana kima kua Nzambi, muène lelu nʼ a bhinge ku mu vutuila? Mukonda o ima ioso muène ua i bhanga, o ima ioso iala-ku, iemanena mua muène, phala muène. O fuma i kale iê-Muène ku mivu ni mivu sé dizubhilu. Amén! Uila kiki nga mi diondo-phe, jiphange, mu jihenda ja Nzambi, di bhakudienu o mikutu ienu kua muène, kuma sata ia muenhu, mua di lumbu mu kikalakalu kiê, mu akua ujitu kua Nzambi. Kuma iú uene o ubhhezelu ua kilunji ua ni fuama. Ki mu kaiele o funza ia mu ngongo mumu, maji ehelenu Nzambi a mi kitule kiengi, katé kilunji kienu kieza ku ubhe. Phala mu tongolole ioso o vondadi ia Nzembi, iauabha, ia ujitu, iatenena, i mu uabhela kiambote. Mu kukumbidila o kiadi kia ngi bhana Nzambi mu ujitu uê, ngʼ ambela kala muthu mudienu, kuila: Muthu ka di fike ima ia mu tundu. Maji a banze ni ku di tululula katé ua di fika ia kubatâma. Kienʼ iki kala muthu a di banze kiasoko mu kixikanu kioso kia mu bhana Nzambi. Mukuâ ni ki tuala ni idiandu iavulu mu mukutu umoxi, o idiandu ioso ki i sokela-ku mu ufunu. Kiene ue ni etu, suke tua vulu, maji tuala tu mukutu umoxi mua Kristu. Etuʼ oso tuala tu idiandu tua di sokejeka mudietu, suke idiandu ioso ki i sokela, maji mukutu uene umoxi. Kiene ue, tuala ni mauhete, iú uengi, iú uengi, kioso kiá kia tu uanena mu kiadi kia Nzambi. Tu kalakale mu mauhete metu ma tu bhana muène. Hé o uhete uetu ua kutula Njimbu ia Nzambi, kikale tu u sokesa mu muxinda ua kuxikana ku tuala na-ku. Hé ungunza, tu xikamene o ungunza uene. Se uhete ua kulonga, tu longe-phe. Se ua kubhetula akuetu miẋima, tu a bhetule muene. Uoso u uana ni akuâ kioso ki ala na-kiu, a ki bhange ni muẋima uambote. Uoso uala ni ukota ua kutumina, a tumine ni muanu. Uoso u kuatekesa akuâ ni ku a bhanga mbote, a i bhange ni kusanguluka. O henda ki i kale ia kádia. Iaiibha mu i lenga, iauabha mu i naminina. Di zodienu mudienu mu undandu uambote mua Kristu, o mu ujitu kala muthu a xile mukuâ. Ki mu kale mu asonde, inda kalakalenu kiasoko. Muenda ni kubhikila Ngana ni muẋima ua fulujuka. Sangulukenu jinga mu kudielela ku muala na-ku; kuatenu kinhenge mu izudidiku, kolokotenu mu kusamba, ki mu bhuile. Muenda ni kubhindumuna o jiphange mua Ngana ni kioso ki muala na-kiu. Mu zalela jinga asonhi. Bhingenu Nzambi kuila a benzele oso a mi zudidika. Xi, bhingenu phala a a zediuise, mukonda inda o kubenzela kana kubhubhidila. Sangulukenu kumoxi ni iá a sanguluka, dilenu kumoxi ni iá a dila. Kalenu ni muẋima umoxi mudienu ua ku di tuma kiambote. Ki mu di zangeleke ni ukumbu, maji mu xikina kubhanga ikalakalu ia kikexilu kiatolo. Kana kuvutuila muthu uoso-uoso phulu mu phulu. Sotenu kubhanga jinga ima ia ujitu ku mesu ma athu oso. Se mua ki tena, kalenu ku paze ni athu oso; mvunda ki i tunde ko kuenu. Phange jami, ki mu kale mù vutula phonzo ku muthu uoso-uoso. Inda mu ehela o njinda ia Nzambi o kubhana kaxtiku. Kuma a ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: Phonzo ia ngi tokala eme ngi Ngana, eme-muène ngi futa. Maji enu mu bhanga jinga kala ki ambe o Mikanda Ikôla, kuila; O nguma ié se ua mu mono ni nzala, mu bhane kudia. Se ua mu mono ni dinhota, mu bhane menha. Kuma mu kubhanga kiki, eie uala ku mu tula makala ma uama ku thanduʼ a mutue uê. Kana kuehela phulu ku mi tolola, inda enu-ku mu tolola o phulu ni mbote. Athu oso ende ni kubelesela o maungana. Kuma kana-ku ungana uengi, ki kale u tunda kua Nzambi; o maungana moso mala-ku, Nzambi muène ua ma tumu. Mu kieniiki, uoso u ẋinukina o ungana, ua ẋinukina kima kia tumu Nzambi. Oso-phe a ximika kiki, andu di bhekela kaxtiku ku thandu diâ. Kuma oso a bhanga kiaiibha, ene a tokala a kala ni uôma ua atumini, kana ió a mu bhanga ima iambote. Eie ua mesena kukamba uôma ua ió a mu tumina? Bhanga-phe imbamba iambote, phala ene a ku ximane. Mbata o atumini ala jingunza ja kikalakalu kia Nzambi phala ku ku bhanga eie mbote. Maji se u bhanga imbamba iaiibha, a kuate uôma, mukonda ene ala ni kutena kua ku ku bhana kaxtiku. Mukonda ene ala jingunza ku kikalakalu kia Nzambi, phala kubheka o kaxtiku kê ku thandu dia oso a bhanga kiaiibha. Uila kiki, mua bhingi mu belesela, ki mukonda ngó dia kaxtiku ka Nzambi, maji mukonda dia muẋima muene ue o ku mi tuma-kiu. Mukonda dia kiki ue, kiene ki muene kubhela ue o lubhaku. Kuma ene ala akunji a sedivisu ia Nzambi, se a kumbidila kiambote o ungunza uâ. Kala kiki, bhanenu-phe kua ene oso kioso ki mua tokala ku a bhana: Lubhaku kua ió ua tokala o lubhaku; dijimu kua ió ua tokala o dijimu; uôma kua ió ua tokala uôma; ujitu kua ió ua tokala o ujitu. Kana kudievela kima ku muthu uoso-uoso. O dikongo dimoxi di mu kala na-diu ngó, dia ku di zola mudienu. Kuma uoso u zola mukuâ, ua kumbidila (ua tumaka) o Kitumu. Kuma o ijila ki iedi: Kana kuta phanda, Kana kujibha, Kana kunhana, Kana kukala ni luimbi, mba ioso dingi ijila ia dite-ku, ia di bundu mu kizuelu kimoxʼ iki: Mukuenu u mu zola kala ki ua di zola eie-muène. O uoso uala ni henda, ka tena kubhanga mukuâ phulu. Uila kiki, uoso ua zolo, ua kumbidila o Kitumu kioso. Nga ki ambe kuila enu mua fuama mu bhanga kieniiki, mukonda o thembu i tuala mua ijiia. Kumbi diezabhu kiá, dia kubalumuka ku kilu. Mukonda, kiki o kubhuluka kuetu kua zukama dingi kiengi, ki ki soko ni ki tua mateka o kuxikana. O usuku iú batuka, kua kambe ngó kuma kukia. Kala kiki, tu ehiʼenu kubhanga o imbamba ia usuku. Tu maneke o mata ma kulua-nâ mu muanha. Tuendienu kiafuama o kuzela kala ki bhanga oso ala mu mukengeji ua muanha. Kana kuenda mu masemba ni mauhôlua, kana mu maundumbu ni maufusa, kana mu jimvunda ni mafuba. Maji kuatenu o mata a Ngana Jezú Kristu, o xitu ki mu i te dingi muẋima, kuila mu kaiela ngó kubhanga o jihanji jê. Uoso ua bhuila mu kuxikana kuê, mu tambuludienu mu ʼaxaxe kenu, maji ki mu mu kuatese jiphata mu kuxikana kuê. Kuma sai ni muthu uala ni kuxikana kua kudia ima ioso, sai-phe ni muthu ua bhuila mu kuxikana kuê, udia ngó idima. Uoso-phe udia, ima ioso, ka tobhese ió u kamba kudia. O ió u kamba kudia, kelêse ió mukua kudia; mbata Nzambi ua mu tambulula. Eie-muene, eie nanhi uala mù kuelêsa o selevende iangene? Ngana iê muene uanda kumona o phangu, se muène u tolola mba uanda kubhubhuka-ku. Maji-phe u tolola muène, kuma Ngana uala ni nguzu ia ku mu bhangesa kutolola. Sai muthu u fika kuma sai kizuua kia tundu akuá. Sai dingi muthu ua fika kuila izuua ioso ia sokela. Kala muthu a tetuluke ku muẋima uê-muène mu ioso ia banza. Uoso u xila o kizuua, kuma ua ki mono kia beta kota, Ngana muène a mu ẋidila-kiu. O ió udia ima ioso, ua dila Ngana, kuma ua sakidila Nzambi ua mu bhana o kudia. O ua kambe kudia ima imoxi-mu, ua ki bhangela o kubhana ujitu kua Ngana, anga u sakidila Nzambi. Mukonda kana-ku muthu mudietu ua di kalela ngó muène ku muenhu, kana-ku muthu ue ua di fuila ngó muène. Kixi tu laia, tua laiela Ngana; kixi tu fua, tua fuila Ngana. Uila kiki, kixi tu kala ku muenhu, kixi tu fua, tu athu angene a Ngana. Mukonda kiene kia bhangesele Kristu kufua ni kuphaphumuka, phala a kale Ngana ia athu afu ni athu a muenhu. Eie-phe uelêsela-hi phangʼ iê? Mba phangʼ iê, u mu tobhesela-hi? Kuma etu-ene-oso hádia tua kèmana bhu pholo ia Nzambi, phala Muène ku tu fundisa. Kuma a ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: Kala ki ngala ku muenhu, eme ngi Ngana, phuna joso ja kà ngi fukamena. O madimi moso ma kà fisala kuila eme muène ngi Nzambi. Mu kieniiki, kala muthu mudietu, ua kà di bhela konda iê kua Nzambi. Uila kiki, ki tu kuate-phe dingi ku di longolola mudietu. Inda mu di tetulula kiki, kana muthu u ta kidibhukanu mu njila ia phangʼ iê, mba kima ki mu di bhalesa mu kituxi. Eme ngejiia, kuma kia ngi tetulukila mua Ngana Jezú, kuila kana-ku kima kia di xidila ngó kiene. Maji se bhu kala muthu uoso u kita kima o kuxila, phala muène kia xidi muène. Mukuenu se ua mu kenanesa mukonda dia kudia kué, eie kua mù bhanga dingi ima ia henda. Mukuenu kana ku mu texikisa mu kudia kué ku ua mù dia, mbata muène ue muthu a mu fuila kuala Kristu. O ufolo uenu ki u mi bongese malebhu ku akuenu, mu ima ioso i mua mono kuiuka. Kuma o Utuminu ua Nzambi ki ua kudia ni kunua, maji ua kuiuka, ni kutululuka, ni kusanguluka ku bhana o Nzumbi Ikôla. Kuma uoso u bhikila Kristu kala kiki, Nzambi u mu uabhela, o athu a mu ximana kuila mukua ujitu. Uila kiki, tu kaiedienu o ima i bheka paze, ima i bhekela kutungiua mudietu. O kudia ki ku ku bhangese kumuanga o ialakalu iangene ia Nzambi. Makudia oso a tokala ku a dia muène; maji kiaiibha kudia kima ki bhekela mukuenu kudibhala mu kituxi. Kima kiauabha o kukamba kudia xitu, mba kukamba kunua vinhu, mba kukamba kubhanga kima kioso-kioso ki bhangesa phangʼ iê kudibhala mu kituxi. Kala kiki, o kuxikana kuoso ku uala na-ku, ku kale ku muẋima ué eie-muène ngó ni Nzambi. Muthu ió ua zediua, uoso muẋima uê ki u mu belêsa, mu kubhanga kia fika muène kuila kiauabha! Maji uoso-phe uala mu phata ia kioso ki adia, se uadi, Nzambi u mu êlesa, mukonda uadi ni kukamba o kuxikana. Kima kioso-phe kiobhange ni kukamba kuxikana, kituxi. Etu-phe tuala ni nguzu mu Akuxikana, tua tokala tu kuatekesa oso a bhuila, kuambata o imbamba iâ. Kana ku kuata ku di uabhela ngó etu-ene. Tuendienu kala muthu ni kuuabhela mukuâ, mu ima iambote i bhekela o kutungiua mu kuxikana. Mukonda ni Kristu muène ka di uabhelele ngó muène. Maji kala kia ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: O malebhu ma ió a ku lebhula eie, ma ngi tula ku thandu diami. Kuma ima ioso iósokene mʼ ukulu mu Mikanda Ikôla, a i sonekena phala etu ku di longa, phala mu kinhenge, ni mu kutula o muẋima mu kutanga o Mikanda, tu kale ni kudielela. Kala kiki, o Nzambi mukua kubhana o kinhenge ni kubhuisa o uôma, a mi bhane o kukala ni muẋima umoxi mudienu, mu kukaiela o phangu ia Jezú Kristu. Phala mu kieniiki enu oso muenhu uenu u kale umoxi mu kuximana ni dikanu dimoxi, Nzambi, Tata ia Ngana ietu Jezú Kristu. Kala kiki, di tambululienu-phe mudienu, phala ki bhane fuma kua Nzambi, kala Kristu kia mi tambulula enu. Kuma eme nga mi ambela kuila Kristu ua di bhangele mukunji ua Jijudé phala kuidikiza kuila Nzambi kene mu kualuluka, mbé o izuelu ioso ia bhele Nzambi ku Jitata a i kumbidile. Phala ue ki bhangese akua jixi jengi, (ió ki Jijudé) kuximana Nzambi mukonda dia henda iê. Kala ki ambe mu Mikanda Ikôla, exi: Kiene kia kà ngi bhangesa ku ku tumbula mu ʼaxaxe ka akua jixi jengi, ió ki Jijudé, hé nga kʼ embila mu kuximana o dijina dié. O bhuamukuâ iambe: Enu ki mu Jijudé, mu akua jixi jengi, sangulukenu kumoxi ni mundu ua Nzambi uòsole! O bhuamukuâ dingi, exi: Ximanenu Nzambi, enu mu akua jixi jengi, ni ifuẋi ioso i mu ximane muene kiavulu! O bhuamukuâ Izaia ue uixi: Hadia kuà keza muthu u tunda ku muiji ua Jese, muene ua kà zangalala mù tumina akua jixi jengi; o matumbu a kà mu dielela jinga muene. O kiki Nzambi mukua ku tu bhana o kudielela, a mʼ izalese ni ngalasa ni paze, mu kuxikana ku mua mu xikana Muène, phala o kudielela kuenu kuende ni kukula dingi mu nguzu ia Nzumbi Ikôla. Eme uami-phe, phange jami, ngejiia kidi kuma enu muezala ni vondadi iambote, muezala ni kuijiia; uila kiki mua soko-bhu ku di longesa mudienu. Mu ku mi sonekena-phe o mukanda iú, bhuala ni bhabha ngedi kala nga-bhu uôma mu ku mi ambela makʼ amoxi-mu, u nga mesena o ku mi lembalesa. Nga-bhu uôma mukonda dia kiadi kia ngi bhana Nzambi, Kia ku kala ngi mukunji ua Kristu Jezú, phala kukalakalela akua jixi jengi, ió ki Jijudé. Nga di bhange kala ngi nganga ia kutula o Njimbu Iambote ia Nzambi. Nga mu bhanga kiki phala o ió ki Jijudé a di bhange sata ia xikina kuala Nzambi mu dibônzo dia Nzumbi Ikôla. Ngala-phe ni kutana kuami mua Kristu Jezú, mukonda dia kikalakalu kia Ngana Nzambi. Kuma ki ngi di metena ima iengi, maji ngi tanga ngó ioso ia kalakala Kristu ni eme mu kubhangesa akua jixi jengi kutumaka Nzambi. Kieniiki ngene ku ki bhanga jinga ni ku maka ni ku ikalakalu, mu nguzu ia isumua ni madiuanu ni mu nguzu ia Nzumbi ia Nzambi. Mu kieniiki tunde mu Jeluzaleme ni mu jimbandu jê, katé ku Ilidiko, nga bhiti-ku ni kukola o Njimbu Iambote ia Kristu. Nga solo muene kukola o Njimbu Iambote, ku ididi kuoso kiluua evua-ku o dijina dia Kristu, phala ki ngile kala ngala kutungila ku disesa dia tele muthu uengi. Kala kia ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: Oso ka a tudila-kiu, a ká ki mona. Oso ka kʼ ivile, a kà kʼ ijiia. Luavulu kiá lu ngandalele kuia ku mi kunda ku mualʼ oko, maji ki ki xikina luua. Maji o kiki-phe, kuma ku jixi kunu ki ngala-ku dingi ni kikalakalu, eme-muene ue kuma nga bhange kiá mivu iavulu ni hanji ia kuia koko ku muala phala ku mi mona, nga kinga ku ki bhanga kiá kindala. Kioso ki ngenda njila iami ia kuia ku Xipânha, nga mesena ngi mi mona mu kubhita, enu ue phala mu ngi xinjikile mu kuia koko, ki ngi mona kuila o vondadi ia ngi sosoloka kiá ia ku di mona ni enu. Kikiphe ngala kuia hanji ku Jeluzaleme, mu sedivisu ia kubhindumuna akua Ngana koko. Kuma o jingeleja ja akua Masedonia ni akua Akaia kia a uabhela kubhanga mukungu ua kubhindumuna jingadiama ku mundu ua akua Ngana ala mu Jeluzaleme. Ene-muene a solo kubhanga kieniiki. Kia a uabhela, maji kia a tokala ue o ku ki bhanga, mu kubhindumuna oso a tate. Kuma o Jijudé se a uanena akua jixi jengi o mabesá mâ ma Nzumbi, ene uâ a tokala ku a bhindumuna ni ima iâ ia mabesá ma xitu. Kioso ki ngi zubha-phe o kubhanga kikalaklu kiki, ni kubhana o ujitu ua mukungu uoso ua kungu athu phala ene, ngi mi somboka mu kuia ku Xipânia, o mu kubhita kiene ki nga kà mi kunda. Eme nga kʼijiia ue kuma, ki ngiia, nga kà mi sanga ni dibesá dia tenena dia Kristu. Kiki-phe, nga mi diondo, enu jiphange mua Ngana Jezú Kristu, ni mu henda ia mi bhana o Nzumbi, mu bangâma ni eme kumoxi, mu ngi kuatekese mu kusamba kua Nzambi, mukonda diami eme. Sambenu phala eme ngi bhulake kua ió a kambe kuxikana ala mu Judeia, ni mukungu u ngala kuia na-u a u tambule ni ujitu kuala akua Ngana momo. Phala hadia nga kà mi sange ni ngalasa, mu vondadi ia Nzambi; nga kà nhohe-ku hanji ni enu. O Nzambi, otho ia paze ietu, a kale kiá ni enu oso. Amén. Nga mʼ ijidisa Fibe, pangʼ ietu ia muhatu, mukalakadi mu Ngeleja ku Senkeleia. Phangiʼetu ia muhatu muenʼ iú mu tambululienu mua Ngana, kala kia fuama akua Ngana, mu mu kuatekesa ue, se uala ni maka ma mi bhinga enu. Kuma muene uala mukuatekexi ua athu avulu, ni eme-muène ue. Menekenu Pidisila ni Akuila, akalakadi ni akuetu mua Kristu Jezú, a bhakuile kiá jixingu jâ ene mu ku ngi kudila o muenhu uami. Nga a sakidila kiavulu muene. Ki eme ngó nga a sakidila, maji ni Jingeleja joso ja akua jixi jengi, ió ki Jijudé. Menekenenu ue o Ngeleja iene kubhongolokela mʼ onzo iâ. Menekenenu Epêneto, mukua kazola kami, muene o kibundu kia dianga mu ku ki bhakuila Kristu mu Azia. Menekeneu Madiia, ua ku mi kalakalela kiavulu. Menekenênu Andoloniko ni Júnia, jindandu jami nga kexile-nâ kumoxi mu ʼaleia. Ene ala athu a ejiia kiambote kuala o Jipoxolo, ene uâ a diangele kudiela mua Kristu, eme nga xedi kuema. Menekenenu Ampiliiato, mukua kazola kami mua Ngana. Menekenenu Lubanu, mukalakadi ni mukuetu mua Kristu; ni Xitake mukua kazola kami. Menekenenu Apele, fiiele iangene ia Kristu. Menekenenu akua dibhata dia Alixtóbulo. Menekenenu Helodiia, ndandu iami. Menekenenu akua dibhata dia Narsizu, oso ala jiphange mua Ngana. Menekenenu Tidifena ni Tidifoza, akua kukalakala mua Ngana. Menekenenu Pelesida, kamba diami nga mu zola, kuma muène ua kalakala kiavulu mua Ngana. Menekenenu Lufu, mukalakadi ua dikota mua Ngana, ni manhʼ â, eme uami ngi mu ila manhʼ etu, mukonda uene ku ngi bhanga kiambote kala ngi monʼ ê. Menekenenu Asinkilito, ni Felengonde, ni Herme, ni Pataloba ni Herma, ni jiphange joso jala-nâ kumoxi. Menekenenu Filôloko ni Júdia, ni Neleu ni phangʼ iê ia muhatu, ni Odimpa, ni athu angene a Ngana ala kumoxi ni ene. Dimenekenienu mudienu ni beju ia ujitu. Jingeleja joso ja Kristu ja mi menekena enu. Nga mi diondo-phe, jiphange, di langienu ni enʼió oso ala kubheka o makudimuanga ni kutondalesa akuâ mu kuxikana o ulongelu uâ uengi, ki uene u mua di longo enu. Enʼiá muenda ni ku a ebha. Kuma enhá, a kala kiki, kene kubhikila Kristu, Ngana ietu, maji a bhikila ngó o jihanji jâ ene. O mu kuzuela kuâ kuambote, kuatouala, ene mu kubhomba miẋima ia athu kiluua a ejiia. Enu-phe o kutumaka kuenu ku mua mu tumaka o Njimbu Iambote, kua fumana ku athu oso. Kiene ki nga mu sangulukila mukonda dienu. Maji nga mi mesena mu kala mu jinjimu mu ima iambote, anga mu kala mu iximba mu ima iaiibha. O Nzambi, otho ia paze ietu, kindala uanda ku titidila Satana bhoxi dia inama ienu. O kiadi kia ngana ietu Jezú Kristu, ki kale ni enu oso. Timote, mukalakadi ni mukuetu, ua mi menekena. Ni Lúsiu, ni Jasone, ni Sosipata, o Jijudé akuaʼ xi iami, a mi menekena ue. Eme Tʼérsiu, nga soneka o mukanda uenʼiú, ua Phaulu, nga mi menekena mua Ngana. Ngaio, muadiakime ua ngi zalela, mukua inzo iê kunu mualù bhongolokela o Ngeleja ioso, ua mi menekena. Elasto, muingi a jimbongo ja mbonge kunu, ni Kuáluto, phangʼ ietu, a mi menekena. [ O kiadi kia Ngana ietu Jezú Kristu, ki kale ni enu oso; Amén!] Tu ximane Nzambi! Kala ki nga mu tanga mu Njimbu Iambote i nga mu kola—o Njimbu ia tokala Jezú Kristu—kuila Nzambi ua soko-bho ku mi bhaka mu kuxikana. Kala ue ki kia tukuluka mu kijinganu kiòbhake mu kabuu mu jihama ja mivu ni mivu, tunde mu xahùlu. Maji mu kindalʼ iki, o kijinganuʼ okio kiòtukulule mu Mikanda ia soneka o Jipolofeta. O Nzambi ua kaiela-ku, iú ua tumu kuila a kʼijidise mu miji ioso, phala athu oso a xikane, nʼ a ki tumake. Kua Nzambi imoxiʼ èlele, uejiia ioso, o fuma iendela kua Jezú Kristu, i kale iê-muène katé ku hadia ni hadia. Amén! Eme Phaulu, a ngʼ ixana kukala Poxolo ia Jezú Kristu mu vondadi ia Nzambi. Nʼeme, ni phange ietu Sosetene, tua soneka o mukanda iú phala Ngeleja ia Nzambi iala mu Kolindo, kiene-phe, oso kiá a a kôlesa mua Kristu Jezú, a exana phala kukala mundu ua Nzambi. Mukanda iú uosoneke ue phala oso kiá akua kuhingila mu dijina dia Ngana ietu Jezú Kristu mu ididi ioso, Ngana iâ ene, Ngana ietu-etu. Ku kale kiadi ku mualʼ oko, ni paze i tunda kua Nzambi, Tata ietu, ni kua Ngana Jezú Kristu. Eme ngene mù sakidila jinga Nzambi, mukonda dienu, mukonda dia kiadi kia Nzambi kia mi bhana mua Kristu Jezú. Kuma mu kudituma kuenu ni Kristu, mu ima ioso mua tambula umonhi mua muène,—kixi mu ioso i mu zuela, o umbangi ua Kristu kiene ki ua kuatela kiambote mudienu, katé kana-ku dibesá di mua fulu o kutambula, kiosuʼiki mua mu kinga o kutukuluka kua Ngana ietu Jezú Kristu. Muene uanda ku mi imika katé bhu bhuilu, phala ki mu kale ni kisemu mu kizuua kia Ngana ietu Jezú Kristu. Nzambi uene fiiele, muéne ua mʼ ixana phala ni mu tena kuiza mu kisangela kia Monʼ ê Jezú Kristu, Ngana ietu. Nga mi diondo-phe, jiphange, mu dijina dia Ngana ietu Jezú Kristu, kuila mu dʼivua jinga kiambote mu kuzuela, ki mu kale mu kudiuana-uana ku ibuka-ibuka mudienu. Inda mu kala kumoxi kiambote mudienu, mu kala ni kilunji kimoxi, mu fika kiene kimoxi. Kuma a ngi kundu-kiu, kioso ki muala kubhita, phange jami, kuala akua bhata dia Koloue, kuma sai-ku makuzoka mudienu. Nga ki ambela mukonda kala muthu mudienu ua mu zuela ni kiê. Sai-ku ni iú, uixi: Eme ngi mukua Phaulu; o iú uixi: Eme ngi mukua Apolo; o iú uixi: Eme ngi mukua Phetele; o iú uixi: Eme ngi mukua Kristu. Kifua Kristu ua di muangununa ku jimbandu-jimbandu? Inga Phaulu a mu jibhile ku dikulusu bhu kididi kienu? Manhi enu a mi batizala mu dijina dia Phaulu? Nga ki sakidila Nzambi, kuma eme ki ngi batizala athu mudienu; kale nga batizala-ku ngó Krispo ni Ngaio, kuabhu! Mu kienʼiki phala kana muthu a ki zuele kuila enu nga mi batizala mu dijina diami. (Ai-uê! Tatʼê! nga batizala ue Xitefana ni akua bhata diê. Maji ki ngejiia dingi muthu nga mu batizala). Kuma Kristu ka ngi tumikisa mu kubatizala. Maji muène ua ngi tumu kukola o Njimbu iê Iambote, kana ku i kola ni kuzuela kua unjimu ua athu, mbebhu o dikulusu dia Kristu phala ki di biluke dia ngoho. Kuma o maka ma kufua kua Kristu ku dikulusu, phala athu ala mu ku texika, kiedi kala uoua; maji phala etu-phe tuala mù bhuluka, ene o nguzu ia Nzambi. Kuma a ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: Jinjimu, ngi buidisa o unjimu uâ; adimuka, o kudimuka kuâ ngi ku kitula kingoho. Mu kienʼ iki, o njimu iú kuebhi? Mba uatongoloka uebhi? O ṗhoxi ja kuzuela mu ngongo mumu, a suku bhebhi? Nzambi uene mù kuidikiza kuila o unjimu ua mu ngongo mumu ua di bhange uoua! Kuma o Nzambi, mu unjimu uê, ua bhangesa kuila athu a lémbua ku mu ijiia Muène, mu kuijiia kua ene, maji kia mu uabhela kubhulula oso a xikana. O kienhiki, Nzambi ua ki bhangela mu uoua ua maka mê u tuala kutula. Kuma o Jijudé ene kuila a bhinga isumua, Jingeleku a bhindamena kusota unjimu. Maji etu-phe tuala mù kola Kristu, muthu ua fuila ku dikulusu, kia bhingi o Njimbu iê phala Jijudé kima kia a xitisa mu thulu phala ió ki Jijudé exi uoua. Maji phala ene-phe oso a exana, kuala Nzambi, ni ku Jijudé, ni kua ió ki Jijudé, Kristu muène o nguzu ia Nzambi. Muène o unjimu ua Nzambi. Mukonda o iedi kala uoua ua Nzambi, ia somboka o kuijiia kuoso kua athu; o ioso iedi kala kubhuila kua Nzambi, ia tundu o nguzu ioso ia athu. Enu jiphange jami, kindalʼ iki xinganekenu hanji o ukalelu u mua kexile na-u kioso kia mʼ ixana Nzambi. Mu uijidilu ua mundu iú, athu kà vudile mudienu a kexile jinjimu, mba mazonda, mba anʼ a jingana mu izomba. Maji o Nzambi-phe ua soluʼê kiokio kia mu kuixana o mundu mu ngongʼ umu kuila uoua, phala kukuatesa na-kiu jisonhi ku athu oso ala jinjimu. Phala ue kukuatesa o jisonhi ku mazonda, Nzambi ua soloʼê kiokio athu mu ngongo kia mono kuila kubhuila. Nzambi ua soluʼê ima ia mu tobhesa o mundu mu ngongo mumu ni kuila exi, ia sebuluka, ki i te kima, phala a jikinise na-iu ioio ia mu kuila o mundu kuma iene ia beta o ujitu. Mu kienʼiki phala ki bhu kale muthu u ta thathe bhu pholo ia Nzambi. Maji enu-phe Nzambi muene ua mi ongeka kumoxi ni Kristu Jezú, a mu bhange kuala Nzambi kukala muene unjimu uetu. O mua Kristu muene mua tu ẋikinina Nzambi bhu pholo iê, ni ku tu bhanga tu mundu ua ngene ua Nzambi, iú ua tu bhulula. Kala kiki, uila kia ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: Uoso uandala ku di thatha, a di thathele mu ima ioso i bhanga Ngana. Eme-phe, jiphange jami, thembu i nga mi sangediʼ oio, mu ku mi kolela o kidi kia kasuekele kia Nzambi, vulu, mba unjimu uònene. Kuma kioso ki nga kexile kumoxi ni enu, ki ngi solele dingi kuijiia kima kiengi mudienu, kikale ngó Jezú Kristu, kota-kota dingi o kufua kuê kua fuile ku dikulusu. Kienhokio, ki ngele ku mi kunda, anga ngi kala mu ʼaxaxe kenu, nga kexi ni nduezu, hé ngi kala mu kuteketa ni uôma uavulu. O kuzuela mu kulonga kuami-phe, ni njimbu iami i nga boka jinga, ki kua kexile kua maka ma kaiela mu unjimu ua uzuelelu ua athu, maji kua kexile kua maka ma kaiela mu unjimu ua uzuelelu mu uijidisu ni nguzu ia Nzumbi ia Nzambi. Kala kiki, o kuxikana kuenu ku muala na-ku, ki ku imanena mu unjimu ua athu, maji mu nguzu ia Nzambi. Maji-phe eme nga mu tanga o unjimu uene mu ʼaxaxe ka athu a tenena kiá mu nzumbi. Maji kʼ o unjimu-phe ua mu ngongʼ umu, ki unjimu ue ua makota ene kutumina ku mundu, a xikamena kuila o kutumina kuâ kuanda kujima. Tu tanga-phe unjimu ua Nzambi mu kijinganu, unjimu ki u monekene mʼ ukulu, Nzambi-phe tunde xàhulu ua tu kanena-u, mu ku bhana fuma, kioso o ngongo kiluua ngó a i bhanga. Makota a mu tumina leluʼ idi ku mundu, o unjimu uenʼ iú ka uijiia. Kuma se a uijidile, hinu Ngana ia fuma ka tena ku mu jibhila ku dikulusu. Uila kiki-phe, kia ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: Ima kiluua mesu a i mona, kiluua matui a ʼivua, Kiluua ngó muẋima ua muthu u i fika kuila hadia i bhita, Iene ima ia iudika Nzambi mu ku i bhana oso a mu zola. Maji etu-phe Nzambi ua tu tukuluila-iu kua Nzumbi iê. Kuma o Nzumbi u tungulula ima ioso, katé ni ima ia zongo ia sueka Nzambi. Kuma ku athu kana-ku uejiia ima ia muthu, kikale ngó o nzumbi ia muthu ia mu kala moxi diê. Kiene ue o ima ia Nzambi, ua ijiia muene ngó o Nzumbi ia Nzambi. Tua tambula-phe, kana o nzumbi iene ku mundu, maji o Nzumbi i tunda kua Nzambi, phala imʼ oio tu ijiie ioso ia tu bhana Nzambi mu ujitu. Iene kiá o ima i tuene mú tanga, kana ni maka ma longesa o unjimu ua muthu, maji ni maka ma tu longesa o Nzumbi ia Nzambi. Kienʼ iki ima ia kidi ia tokala o nzumbi tu i lombolola ni maka ma nzumbi, kua ió ala mu nzumbi. Kuma o muthu kia kala ngó mukutu ua xitu, ua kambe o Nzumbi ia Nzambi, ka tena kutambulula ima ia Nzumbi ia Nzambi, u tokoka ku i tongolola. Mbata phala muène i mu kala uoua, ka tena ku ijiia, mukonda ima i bhinga a i tongolola mu nzumbi. Muthu uoso-phe uala ni Nzumbi Ikôla, u tongolola ima ioso, muene-phe kana muthu u mu tongolola. Kala kia ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: Nanhi u tena kuijiia o muẋima ua Ngana? Nanhi muène u tena ku mu longa kaiula? Etu-phe tuala ni kilunji kia Kristu. Eme-phe, jiphange, ki ngi tenene ku mi tela maka kala ki ngene mù bhanga ni oso ala ni Nzumbi ia Nzambi. Maji kia ngi bhekelele kuzuela ni enu kala mu akua xitu, kala mu ana auisu mua Kristu. Nga mi disa lete, kana kudia kua nguzu, kuma ki mu ku tenene luua. Katé ni kiki ki mu ku tena, kuma hanji muala mú laia ku mundu iú kala mu akua xitu. Mbata ki mua di kala ni dixingʼ okio, enu mua mu di kuata mudienu, kifua ki ki mʼidikiza kuila hanji muala mu akua xitu, muala kuenda mu kikexilu kia athu oso? Kuma ki mua mu kuila, eme iú: Ngi mukua Phaulu, eme iú: Ngi mukua Apolo, kifua ki muala kubhanga kala mu athu ngó a mundu iú? O kiki-phe, Apolo mukua-hi? O Phaulu ue mukua-hi? Etu tuala-phe ngó tu jingunza ja Nzambi; o kokuetu kuene ku mua xikanena Ngana. Kala muthu mudietu-phe ua mu bhanga o kikalakalu kioso kia mu bhana Ngana. Eme nga kunu o mbutu, Apolo ua i tekela, maji o ua i kudisa-phe Nzambi. Uila kiki, ua kunu ki kima, ua tekela ki kima, maji o ua kulu-phe Nzambi ua tena kukudisa. Maji ni iú ua kunu, ni iú ua tekela, a soko, kuma ene oso ene amoxi. Kala muthu-phe hinu ua kà tambula o nganhu iê kua Nzambi, kioso kia tokala mu kukalakala kuê. Kuma etu tuala tu jingunza, tu kalakala kumoxi phala Nzambi, o enuʼ enu muala mu dibhia di bhanga Nzambi o kikalakalu kiê. Enu muala ue mu inzu i tunga Nzambi. Mu kukalakala ni kiadi kia Nzambi, kioso kia ngi bhana, kuma ngi mutungi a hete, eme nga te disesa bhoxi, o mukuetu iú ua tungu ku thandu diê. Uoso-phe muthu u tunga, a di lange o utungilu uê. Kuma kana muthu u tena kuta dingi disesa diengi, kikale diene ngó diotule kiá kuala Nzambi, muene Jezú Kristu. Sai athu-phe a tungila-ku ulu ni phalata, ni madiiamande. Amukuâ a tungila-ku mixi, ni madianga, ni iangu. Kala muthu, o utungilu uê ua kà di monekena mu kizuua kia Kristu. Mukonda o tubhia tua kizuuʼ ikio, tuene tuà kedikiza o ukalakelu ua muthu ni muthu; kuma o tubhia tuene tu lola o utungilu uê, mba ua kidifua kiahi. Uoso muthu o thungu iê i xala ia tungila ku disesa kuenhoko, muene ua kà tambula nganhu. Maji uoso-phe muthu o thungu iê i bhia, nganhu iê ia kà di bota. O muene-ku ua kà bhuluka, maji kuene kua kuila kala muthu ua bhulaka mu tubhia. Ni kidi kiene, nga fika mua kʼijiia kuma enu muala mu Tembulu ia Nzambi, o Nzumbi ia Nzambi iú ua tungu moxi dienu! Kala kiki, se muthu u muanga o Tembulu ia Nzambi, muenʼió Nzambi ua kà mu muanga ue. Kuma o tembulu ia Nzambi i kôla, enu uenu mu tembulu iê. Ki bhu kale muthu u di nganala. Se muthu ua di fika kukala njimu mudienu, ku unjimu ua mu ngongʼumu, a biluke kiôua phala a kale ni kuijiia kua kidi. Kuma o unjimu ua mundu iú, kua Nzambi uene o uoua. Kiene kia ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: Jinjimu, Nzambi u ji kuatela mu kudimuka kuâ. O bhuamukuâ, exi: Ngana uejiia kuila o ixinganeku ia jinjimu iala kingoho. Uila kiki, kana muthu a te thathe ia ima i bhanga o athu. Kuma ima ioso ienu enuʼ enu, kixi Phaulu, kixi Apolo, kixi Phetele, kixi o mundu iú, kixi muenhu, kixi kufua, kixi o ima iala-ku kindala, kixi ima ià keza-ku,— iene ioso iii ienu enuʼ enu; Enu mu athu a ngene a Kristu, o Kristu muthu ua ngene ua Nzambi. Etu tua tokala kuila enu mu tu banza kuma tu jingunza ja Kristu, tu imbadi a tu tuika kulonga o kidi kia ijinganu ia Nzambi. Kunu-phe uoso a mu tuika o kikalakalu kiki, u bhinga u kala fiiele. Maji eme ki ki ngi kate kiavulu, se enu mu ngi tokuesa, mba bhu kionge kia athu oso-oso bhua ngi tokuesa. Eme-muène ngó ue ki ngi di tokuosa. Kuma ki ngejiia kikuma ki ngala na-kiu. Maji ki bhene ngó bhu ngi lungila. U ngi tokuesa muène Ngana. Uila kiki, kana kuêlesa muthu kiluua a bhixila bhu thembu iê. Kingenu o kufundisa kua kà suka-ku kia kéza Ngana. Muène uà kʼela iosueke mua vundu u i bheka bhua zele, ni ixinganeku iala mu miẋima ia athu u i tukulula. Kiene muthu ni muthu kia ka tambula kua Nzambi o diximanu diê dioso dia mu tokala. Ima ienʼ iii-phe, enu jiphange jami kixanga ki nga mi tela, mu ku di tanga eme-muène ni Apolo. Nga tange etu kiiadi kietu, kifua kijimbuete, mukonda dia ku mi kala ni henda, phala mu di longe ki ambe o Sabhu kuila: Kana kusomboka ima ioso iòsoneke. Kana ue muthu ukala ni izala ia kuximana muthu umoxi, o mukuá hé u mu tènda. Eie nanhi muène ua kubhangesa kuila akuenu oso u a tunda mu unene? Ngana Nzambi ki muène ua kubhana ioso i uala na-iu? Abha-phe, phala-hi eie u di zangeleka, kala o ioso i uala na-iu, Nzambi ki muène ua ku bhanaiu? Enu ioso i mua bhindamena, muala na-iu kiá! Muala kiá mu jimvuama! Mua tambula kiá ungana, etu-phe kana! Tamanu mua kexile mu jisobha mu kidi kiene, mbé etu uetu ni tu kale ku ungana mu kutumina kumoxi ni enu. Kuma eme nga fika etu tu Jipoxolo, Nzambi ua tu bhana o kididi kia sukidila kuema. Ua tu kingisa kala athu a xikamena ku a jibhila bhu mesu a mundu. A tu bhake bhu pholo ia ngongo ioso, ni ji-anju ni athu a tu te mesu. Etu tuala tu ioua, mukonda dia Kristu, enu-phe mua Kristu mu jinjimu! Etu tua bhuila, enu mua suina; etu tu tambula malebhu, enu mu tambula o fuma. Tua mu tala hadi katé ni kithangana kienʼ iki, tuedi ni nzala, ni dinhota. Tuedi ni kuzuata o makoza, ni kutambula o kibetu. Tua lémbua o kididi kia kidi bhu tu tunga. Tu tala hadi mu kukalakala ni maku phale kumona kia kudia. Ela a tu xinga, etu tu benzela. Ela a tu zukutisa, etu tu kolokota ni kinhenge. Ela a tu lebhula, etu mu kuvutula tu dionda. Katé bhu tuezʼ abha tua kituka tu dixidilu dia mundu, tu makolôlo a ima ioso mu ngongʼ umu. Ima ienʼ iii ki nga i soneka mu ku mi kuatesa enu jisonhi. Maji mu ku mi dimuna, kala mu tuana tuami muène, tata! Kuma né-mbé mu kala ni kuinhi dia midi dia jimesene ji mi longa mua Kristu, ki mu vudila kukala ni jitata, mukonda muala ngó ni tata imoxi iene. Kuma eme nga mi vuala mua Kristu Jezú, kioso ki nga mi bhekela o Njimbu iê Iambote. Uila kiki, nga mi diondo-phe, kalenu mu afikixi ami eme. O mukonda dia kiki, kiene ki nga mi tumikisina Timote. Muène monʼ amiʼ a henda, ua fiiele mua Ngana. Muène uanda ku mi kuatekesa mu kulembalala o maulongelu mami u ngene mú kaiela ku muenhu ua ubhe mua Kristu, kala ki ngene kulonga kuene kuoso mu Jinga-leja joso. Amoxi-moxi-phe ala ni izala, a ngi fika kuila kuenhoko ki nganda kuiaku mu ku mi kunda. Maji ngi mi sanga-phe kindala, Ngana kia ki mesena. Bhenhobho-phe nga kà ebhula enʼió ala ni izala, se a bhanga-hi, kana ngó mu kuzuela kuâ, maji o nguzu iâ. Kuma o Utuminu ua Nzambi ki uende ni kuzuela, maji ni nguzu. Enu-phe mua mesena kiebhi? Ngi mi sanga ni muxi ua kubeta, inga ngi mi sanga ni muẋima uezala ni henda ni uthu ua mbote? Kia fumana kuma sai mudienu undumbu, undumbu uene ua bhingi né ku matumbu ki u moneka. Kuma ngʼ evu kuila sai diiala mudienu ua sakana ni manhʼâ ia katumba, mukaji a tatʼâ! Enu-phe muala kiebhi ni izala iosuʼ oio? Kia mi fuamene kukala ni mala mba avulu, phala uoso ua bhange kienʼ iki ku mu tubhula mudienu. Ni kidi kiene, eme sumbala ku mukutu ngala kuengi, maji mu nzumbi eme koko ku muala enu. O ki ngedi ngala kuenhoko ni enu, mu dijina dia Ngana Jezú, ngêlesa kia muenʼ ió ua bhange o kima kiaiibha kiosuʼ iki. Kioso ki mu bhongoloka, nganda kukala ni enu mu nzumbi. Kienhokio, mu nguzu ia Ngana ietu Jezú, uanda kukala ue kuenhoko ni etu kumoxi, Enu muthu u kala kiki mu bhakuidienu Satana, phala a mu buikise o mukutu uê, maji o nzumbi iê phala i bhuluke mu kizuua kia Ngana Jezú. Ku di thatha kuenu ki ku uabha! Mbata o Sabhuʼ oio enu mua ijiia kiambote kuma Kakifulu-fulu kofele ka sambuka dikende dioso. Kombenu-phe o kifulu-fulu kiokulu kia ituxi, nda mu xale ni kuzela kua kidi. Bhenhobho mbé mu kale mu dikende diobhe, kuma muala ku hangala. Mukonda o fesa ietu ia Phasu, ioiudike kiá, kiosuʼ iki Kristu, o Kambudi ka Phasu ietu a tu satela-nê kiá. Uila kiki, tu bhangienu o fesa ia Phasu ietu, kana ni mbolo ia kifulu-fulu kiokulu, o kifulu-fulu kia ituxi ni jiphanda, maji ni mbolo ja hangala, o mbolo ja kuiuka ni kidi. Nga mi sonekena mukanda ua mukua ngixi kana ku di tambulula ni jindumbu. Ki ngambe-phe ngixi mu gongo mumu enu mu di muangununa ni jindumbu ku mundu, ni jihabhu, ni afumbi, ni abhezi a iteka, kuma hé muambe ku a ebha enʼió, ki bhinga o mu ngongo mu tunda-mu. Maji ki tualʼ iki, eme ngambe kuila se muthu a mu ixana phange ietu u kala ndumbu, mba kinjenje, mba mubhezi a iteka, mba muxingi a jindaka, mba hôlua, mba mukua kutatela akuá ima ka i bhange, mba munhani, athu a kala kiki, kana ku di tambulula-nâ, né ngó kuxikama mu kudia-nâ ku meza. Kuma eme ngi fundisa kiebhi o athu ku kanga? Maji athu mu kilunga ki bhinga enu mu a fundisa. Athu-phe ku kanga, Nzambi muene ua kà a fundisa. Kala ki ambe o Madivulu a Nzambi: Muthu ió ua bhukumuka mu tubhudienu mudienu. Se muthu mudienu u kala ni muiônga kua mukuá, kifua u bhumina kuia kufunda-nê bhu pholo ia isueia, o bhu pholo ia athu a Nzambi nguê kuia-bhu? Inga enu ki mua kʼ ijiia kuma athu a Nzambi hadi a kà fundisa o mundu? Se muedi kuma ene a kà fundisa o mundu, kifua tumilonga tuofele tutu mu tu tokoka? Kifua ki mu kʼijiia kuma hadia tua kà fundisa katé ni ji-anju? Hé kiene, o ima ia muenhu iú tu i lembua kiebhi! Se muambe-phe kufundisa ima ia muenhu iú, kana ku ta athu ku kibhuna, oso ka sedivila mu Ngeleja, phala kufundisa o milonga ienu. Nga ki ambela ku mi kuatesa jisonhi! Manhi mudienu mua kambe muadikime u tena kutetulula o milonga ia jiphange jê? Nga fika sai-mu! Maji kua mu bhinga-phe o phange uia mu kufunda ni phange iê katé ni bhu pholo ia athu ka xikana! Kana bá, kiene ue kisemu, kuila mu ʼaxaxe kenu mu kala ni madimanda mudienu! Ki inda mu ehelela o ku mi bhanga kiaiibha? Ki inda o ku mi nhana? Enu-phe nguenu! Muendi mu vutula uenu ku di bhanga kiaiibha, kala muthu ni mukuâ, ni ku di nhana, muthu ni mukuâ, o ene jiphange jenu ji mua mu bhanga kienʼ iki! Inga ki mu kʼ ijiia kuma athu abhengalala ka tena kubhingana mu Utuminu ua Nzambi? Kana ku di nganala, kuma ni jindumbu, ni abhezi a iteka, ni akua jiphanda, ni mâla a ilalu, ni mâla akua kubhanga ufusa ni mâla ni akuâ. Ni mii, ni akua luimbi, ni jihôlua, ni axingi a jindaka, ni ingulungumba, ene oso kà tena kubhingana mu Utuminu ua Nzambi. Enu amoxi-mu, kiene ki mua kexile. Maji a mi sukula ku ituxi, a mi lumbila kua Nzambi, o Muène iú ua mi xikina bhu pholo iê mukonda dia Jezú Kristu, Ngana ietu, ni mukonda dia Nzumbi ia Nzambi. Sai ni muthu uila: Eme ngi tena kubhangʼami ioso i nga mesena. Xi, kiene muene! Maji-phe ima ioso ki i ku fuama! Kuma eme uami ngi tena kuila ngixi: Kima kioso-kioso ngi bhangʼami! Maji nguami kuehela kima ni ki kala mu ku ngi tumina kala ngi mubhika. Sai ni iú uanda kuila uixi: O kudia a ku bhanga phala mu mala, o mala a a bhangela phala o kudia! Xi, kiene muene. Maji o Nzambi-phe hinu kiiadi kiâ uanda ku a bhuisa-ku. O mukutu uetu-phe ki u tokala ku u bhakula mu kubhikila undumbu, maji ua tokala kubhikila Ngana. O Ngana muène ua tokala ku uzala o mukutu uetu. Nzambi-phe ua fukunuine Ngana, ni etu hadia ua kà tu fukununa mu nguzu iê. Kifua ki mu kʼijiia, kuma mikutu ienu idiandu ia ngene ia Kristu? O ki ngalʼ iki kifua ngi katula idiandu ia ngene ia Kristu, hé ngi i bhanga idiandu ia muhatu ua kidianzunga? Kana, ki kiene! Inga ki mu kʼ ijiia kuma o diiala uoso u di banda ni kidianzunga u di bhanga-nê mukutu umoxi? Kuma a ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: Ene kiiadi kiâ a kala xitu imoxi. Maji uoso ua di bande ni Ngana-phe, u kalanê nzumbi imoxi. Undumbu lengenu-u! Kioso kituxi ki ta o muthu, kituxi ku kanga dia mukutu uê. Muthu uoso-phe u ta phanda, mukutu uê-muène ua u te kituxi. Inga ki mu kʼ ijiia kuma o mukutu uenu tembulu ia Nzumbi Ikôla, uene moxi dienu, mua mu tambula kua Nzambi? Enu-uenu ki mua di vu, (ki mu di tokala dingi enu-uenu). Kuma a mi sumbu ni suilu. Uila kiki, fumanesenu Nzambi ku mikutu ienu, ni ku jinzumbi jenu, kuma ja tokala Nzambi. Kiki-phe, nganda kuzuela ku maka ió u mua ngi sonekena. Ngambe kuma ki uabha se diiala di kamba kusakana muhatu. Mukonda-phe dia kuila sai-ku undumbu uavulu, inda kala diiala di kala ni muhatuʼê, kala muhatu u kala ni muadi uê. O diiala di bhange muhatu mʼ onzo o mbote ia mu tokala ku i bhana, o muhatu ue kiene ki a bhana o mbote ia tokala ku diiala mʼ onzo. Diiala u bhanga kia uabhela o muhatu, o muhatu u bhanga kia uabhela o diiala mʼonzo. O muhatu ka di vu dingi kukutu uê-muène, kuma mukutu uê ua tokala kiá o diiala. Kiene kimoxi ue o diiala, ka di vu dingi mukutu uêmuène, mukonda o mukutu uê ua tokala kiá o muhatu. Kiiadi kiâ kana muthu u di tuna mukuá, kikale ngó se kiiadi kienu mua bangana ku ki bhanga mu kithangana, phala mu te miẋima mu kusamba. Kithangana-phe kuila kia bhiti, mu takana dingi kala ki mua mu bhanga kiá, phala Satana ka mi diangule mukonda dia kukamba o nguzu ia ku di langa. Kiki nga ki ambela-phe mu ku mi bhana ndunge, ki ngi ki ambela-phe mu ku mi bhana kijila. Maji eme-muène nginda-phe athu oso a kale uila ki ngalʼ eme. Maji-phe ue kala muthu uala ni ujitu uê ua mu bhana Nzambi; iú ujitu uê uengi, iú ujitu uê uengi. Ngʼ ambela-phe o makudi ni atudi, kuila ki uabha se a kala sé kukazala uila ki ngalʼeme. Maji se ka tena-phe ku di tumina o jihanji jâ, kota-phe a sakane; kuma o kusakana ki ku soko ni kuuama mu jihanji. Phala oso a sakana kiá, ngala ni kijila kia ku a bhana, ki kiami eme, maji kia Ngana, kuila: O muhatu ua sakana, ka di ambudise ni muadi uê. O ki kala ua di ambudisa-nê, a kale ku ukudi; o kia kamba kukala ku ukudi, a di ondolole dingi ni muadi uê. O diiala ue kiómuene, ka di ambudise ni muhatuʼê. Phala athu amukuá-phe, ngambe eme, Ngana ka zuela: Se phange uala kidistá mudietu u kala ni muhatuʼê ua kambe kuxikana, maji uetaia ku di tuma-nê, muène ka mu ambudise. Ni muhatu uoso uala kidistá mudietu, hé u kala ni muadi uê ua kambe kukala kidistá, maji uetaia o kudituma-nê, ka ambudise muadi uê. Kuma o diiala dia kambe kukala kidistá, a mu xikina kuala Nzambi mukonda dia kukala ni muhatu ua xikana; o muhatu ua kambe kukala kidistá, a mu xikina kuala Nzambi mukonda dia kukala mu umoxi ni muadi uê ua xikana. Hé ki kiene, anʼ enu ejù kala anʼ a matumbu a kambe kuijiia Nzambi. Maji o kiki-phe, ala anʼ a ngene a Nzambi. Maji o diiala mba muhatu ua kambe kuxikana-phe, kia bhindamena ku di ambudisa, aiê. Mukonda bhu kaẋiʼabha o diiala uala kidistá, mba muhatu uala kidistá, ua jituka phala kutena kusola. Mukonda Nzambi ua tu ixanena kukala ni muenhu ua kutululuka. Eie u muhatu ua kidistá, ua kʼ ijiia kiebhi se muadi ué u mu bhulula? Ni eie u diiala dia kidistá, ua kʼ ijiia kiebhi se muhatuʼé u mu bhulula? Maji-phe kala muthu a kale mù kioso kia mu uanena Ngana, kioso o kikexilu kiê kia mu ixanena Nzambi, kiene kiá ki enda. Kiene ki ngene ku a longa mu Jingeleja joso. Muthu se a mu ixana a mu saie kiá, iú uetaia o kixanu kia Nzambi, ka biluke muthu a kambe o ku mu saia. O kukala u muthu a ku saie, ki kima; o kukala u muthu a kambe o ku ku saia, ki kima. Kia kate-ku o kualuka ijila ia Nzambi. Kala muthu a xale mu kikexilu kiê muoso mua mu sange, iú uetaia o kixanu kia Nzambi. A ku ixana kuala Nzambi ki uala u mubhika? Ki ki ku kuatele kima. Maji se ua tena kutambula ufôlo-phe, kiauabha, inda u bhanduluke. Kuma uoso a mu ixana kuala Ngana mu ubhika muala, ua biluka fôlo ia ngene ia Ngana. Kiene ue kimoxi o muthu uala fôlo a mu ixana kuala Kristu, uala mubhikʼ a ngene a Kristu. Nzambi ua mi sumbu ni suilu. Uila kiki, kana kukala dingi mu abhika a athu. Enu jiphange, kala muthu muoso mua mu sange o kixanu kia Nzambi, muene mu a xala ni kuendela bhu pholo ia Nzambi. Ki tu kuata ku maka ma makudi a anʼa ilumba, ki ngala ni kijila kia ngi bhana Ngana. Maji ngi mi longesa-phe kioso ki nga fika, eme uami ngi muthu a ngi kuatekesa kuala Ngana kukala fiiele. Eme nga fika-phe kuma ki uabha, o diiala kuxala kioso ki ala, mukonda dia ibhidi mu izuʼ umu, i tua mu bhita. Se uala u muthu ua sakana ni muhatuʼé, kana kusota ku di muangununa-nê. Se u muthu uala u dikudi, kumoneka muhatu, kana kusota muhatu. Ki uila-phe u sakana, ki kituxi ki ua te. O monʼ a muhatu ue kia sakana, ki kituxi kia te. Oso a sakana-phe andù kala ni jingongo mu xitu, maji eme-phe nginda ngi mi tebhunuina-ku. Ngambe-phe kiki, jiphange, kuma o thembu ia butu, kua bhingi ku pholo ku tuia, oso ala ni ahatuʼâ, a kale uila kala-nâ. O oso a dila, kele kala ala ni malamba; O oso a mu kuolela, kele kala a mono mbote; Oso a sumba, kele kala avu kimbamba kiokio kia sumbu. O oso a sota imbamba iambote mu ngongo mumu, ka landukile kiá ngó iene mu iene. Kuma o funza ia mundu iú, ki ualʼ iki, ki i nange kubhita. Eme nginda-phe ki mu kala ni jihele. Uoso uala dikudi, u kala ngó ni hele ia kikalakalu kia Ngana, mukonda uala kuinda kioso kia uabhela Ngana. Maji uoso-phe uala dikaza, u kala ni hele ia ima ia mu ngongo, mukonda uala kuinda kubhanga kioso kia uabhela muhatuʼê. U tandanganha mukonda ala ku mu sunga ku mbandu jiiadi. O mu kuzuela-phe ku mbandu ia ahatu, kutale o atudi, uixi o makudi, ene a lalamena ngoho o kikalakalu kia Ngana, mukonda andala a di bhakula kua Ngana ni mukutu ni nzumbi. Maji o muhatu ua dikaza-phe u lalamena o ima ia mundu iú, mukonda u mesena mu ioso, kioso ki a uabhela muadi uê. Kiki-phe nga ki zuelala phala ku mi kuatekesa, mu bhanduluke. Ki ngi mesena ku mi fuisa mu dibhebhe. Maji nga mesena ku mʼ idikiza kioso kia fuama kubhanga, phala mu kale mú xibhidila Ngana ni muẋima uoso, sé kutandanganha. Oso-phe a di solo ngó, maji nguauâ dingi kukazala, eme-phe ngʼ a tangela kuila: Se mu kubhanga kiki o monʼ a diiala ua fika kuma kianda kubhangʼ iki ku kilumba kiê ki ki fuama, mukonda o henda ia mu zolo na-iu hanji iavulu, iú ua bhindamena u sakana-nê—Kuabhu-phe, a sakane! Kana-ku kituxi mu kubhanga kiki. Maji-phe se o monʼ a diiala ua kolokota ni muẋima uê, nguaiê dingi kusakana, uendi inda u kala ku ukudi, iú uala ni nguzu ia kuditumina o jihanji jê, iú ua te kiá ku muẋima kioso kianda kubhanga—kuabhu-phe, muene ue ua bhange kiambote, mu kukamba kusakana ni monʼ a kilumba. Mu kienʼ iki, uoso ua sakana kilumba kiê, ua bhange kiambote; uoso-phe ua fulu kusakana, ua beta kubhanga kiambote. Muhatu se ua sakana ni muthu, ua kutiua kioso muadi uê ki ala hanji ku muenhu. Maji o muadi uê se uafu, muene ua kutunuka, u sakanê ni uoso ua mu andala. Maji kikale-phe ngó ukaza mua Ngana. Inda-phe o kuzediua kuê kota, se u xala ku utudi. O kiki kiene ki nga xinganeka eme, nga di fika ue kukala ni Nzumbi ia Nzambi. Kindala nganda ku kuata ku maka ma makudia ma satela o iteka. Ni kidi kiene, kala kiene mú ki tanga, etu oso sai kuijiia kuetu. O kuijiia kuenhuku-phe ku nanukisa o mukua ukumbu; maji o henda-phe i tungisa. O muthu se ua di fika kuijiia kima, kejiia luua kala kia tokala kuijiia. Maji muthu-phe se u zola Nzambi, ió a mu ijiia kuala muène. Uila kiki, ku mbandu ia kudia kua satela o iteka, tua kʼ ijiia kuma kiteka kima kia ngoho mu ngongo, kuma ki ala bhu kididi kia kima ki kiene-ku. Etu-phe tuejiia kuma kuala ngó Nzambi imoxi, kana-ku iengi. Kia di kalela sai-ku a jʼ ixana jinzambi, mba exi jala mu diulu, mba exi jala mu ngongo, jinzambi a ji vudisa, jingana ue a ji vudisa. Etu-phe kua tu kala ngó Nzambi imoxi. Muène Tata ua bhanga o ima ioso, etu tuala kulaia phala muène. Sai-ku ue Ngana imoxi ngó, muene Jezú Kristu; o kua Muene kuene kua bhangela o ima ioso; o muenhu u tuala na-u tua u muena kua Muène. Maji-phe o kidi kiki athu oso ka sokela-ku mu ku kʼ ijiia. Sai amoxi ejidila o iteka, kioso ki a dia, a dia kala sata ia ngene ia iteka. O kitongoluelu kiâ kuma kiluua ki kola, ki a bhekela kuêla, mukonda a banza kuila a di kasanesa ni kudia. Kia kidi ue kuila o kudia ki ku tena ku tu uabhesa kua Nzambi. Mukonda tuila tu kamba kudia-ku, ki kia tu tebhununa kima; o ki tuila tu dia-ku, ki kia tu bande kima. Uila kiki, di langienu-phe, sumba mba ufolo uenu uenʼ iú, u bhangesa akuenu kudibhala, oso kiluua a kola mu kuxikana. Kuma se muthu u ku mona eie u muthu ua kuijiia, ua xikama mu kudia mu tembulu ia kiteka, manhi kitongoluelu kiê kiluua ki kola, ki kianda ku mu bhumisa kudia jisata ja iteka? Kienʼ iki eie o kuijiia kué ku uala na-ku kua bhekela phange ié kutexika, muthu a mu fuila ue kuala Kristu! Mu kubhanga kiki, phange ié ua mu te kituxi, mu ku mu kuama o kitongoluelu kiê kiluua ki kola, Kristu muene, ua mu te kituxi. Uila kiki, se xitu i bhangesa phange iami kudibhala, eme nuka dingi nga kà dia xitu, phala o phange iami ki ngi mu bhangese kudibhala. Manhi eme ki ngi di vu? Ki ngala ngi Poxolo? Ngana ietu Jezú, manhi ki ngi mu mono mesu? Manhi enuʼ enu ki mu ibundu ia kikalakalu kiami mua Kristu? Né-mbe athu engi ki ngi kala Poxolo iâ, enu ki ngi kambe kukala ngi Poxolo ienu! Kuma enu muala mu kidimbu kiami kia upoxolo, mukonda dia muenhu uenu u muala na-u mua Ngana. Enʼ ió ala ku ngʼ amba, eme ngi funda-nâ kiki: Kifua eme ki ngala ni ukota ua kuẋikina kuila a ngi bhane kia kudia ni kunua ku kikalakalu kiami? Kifua eme ki ngala ni ukota ua kuenda ni muhatuʼ ami se uala muxikani, uila ki bhanga o jipoxolo ni akuetu, ni jiphange ja muene Ngana, ni Phetele? Inga eme-muene ngó ni Barnabé, ki tu tena kufula kukalakalela o huta ietu? Dikuenze kuẋi ki aia ku ita, muene u sota o huta iê? Mba nanhi u phapha dibhia dia ji-uva nʼ a kambe kudia ku idima iê? Mba nanhi u bhila kilunga nʼ a kambe kutambula ku lete i bhana o kilunga? Ki Sabhu ia athu ngó i nga te, maji ni mu Kitumu kí momo. Kuma a soneka mu Kitumu kia Mozé, exi: Ngombe i titidila o masa, kana ku i kuta ku dikanu. Kifua Nzambi ua ki ambela muene mukonda o ngombe ua i kala ni muanu? Inga ua ki ambela muene mukonda dietu? Kidi kiene, muene ua ki ambela mukonda dietu! Mukonda uoso u dima, u tokala u dimina dilau, ni uoso u vunda, u dielela kuma uanda kudia-ku. Se etu tua mi kunina ima ia nzumbi, manhi ki kala musanu, se tua munu ku jimbote jenu mu xitu? Se ku kala akuetu ala ni ukota uenʼiú ua kukinga o ima iambote kokuenu, etu kifua ki tu beta kota? Sumbala-phe ukota uenʼ iú etu na-u, maji ki tu solo ku ki bhanga. Inda ima ioso tua soko na-iu, mbebhu o Njimbu Iambote ia Kristu kana ku i fudisa. Enuʼ enu mua kʼ ijiia kuma akua kusedivila mu Tembulu, a dia ku ima i tunda mu Tembulu. Mua kʼ ijiia ue kuila ni ió emanena o sata ia mu ku oha ku kalatodio, a nomona mbandu iâ ku sata ia ibhaku ia bheka mu kusatela bhu kalatodio. Kiene-phe ue kia lekelela Ngana, kuma oso a kola o Njimbu Iambote, mu kukola o Njimbu Iambote kuene ku a dia. Maji eme-phe ima ioso iii ki ngi jijila ku i bhanga; ni kiki, ki ngi ki sonekena phala enu ni mu ngi bhange kienʼ iki. Kuma inda nga-fu, ki ngʼindi kubhanga kiki! Mbata ki ngʼ ehela muthu ku ngi bhuisa o thate iami mu kubhanga kiki. Kuma né-mbe ngi kola Njimbu Iambote, ki ki ngi bhana kuta thathe. Kuma katé bhu ngezʼ abha, kiene kia ngi fuama kubhanga. Kokolo diami se ngi kamba kukola o Njimbu Iambote! Kala kiki, o kikalakalu kiki se ngi ki bhanga mu vondadi iami, sai nganhu iê. Maji se ngi ki bhanga, mukonda kiene kia ngi fuama, mbata kikalakalu kia ngi tuika Nzambi. O ki ngalʼ iki-phe, futu iami iahi? Oko iene ia kutanena kuboka o Njimbu Iambote mu ngoho, sé kubhinga kitadi, mba kujijila kiokio kia ngi tokala mu ukota uami ua kubhanga o kikalakalu kia Njimbu Iambote. Sumbala eme ngala ngi fôlo, ka ngi vu kuala muthu! Maji nga di bhange ngi mubhika ua ene oso, phala ngi tene kukombola ni kunganhala kilunga kia dikota kia athu, kioso ki nga tena. Kioso ki ngi kalakala mu ʼaxaxe ka Jijudé, ngi kala ngi Judé, phala ngi kombole Jijudé. Sumbala eme ki ngala bhoxi dia Kitumu kia Mozé; maji kioso ki ngi kalakala mu ʼaxaxe ka Jijudé ala bhoxi dia Kitumu, eme uami ngʼ ila kala ngala bhoxi dia Kitumu, phala ngi nganhale o Jijudé, akua Kitumu. Kiene kimoxi ue kioso ki ngi kala mu ʼaxaxe ka ió ki Jijudé, a kambe o Kitumu kia Mozé, eme uami ngi kala ku kanga dia Kitumu, phala ngi tene kunganhala ió ki Jijudé. O kiki, ki mukonda eme nga fulu kutumaka o Kitumu kia Nzambi, mukonda ni kidi kiene eme ngala bhoxi dia Kitumu kia Kristu. Oso a bhuila mu kuxikana, ngi kala-nâ kala eme nga bhuila uami, phala ngi kombole oso a bhuila. Ngi kala ngi kioso kua ene oso, phala mu ndunge joso, ngi tene kubhulula-ku amoxi-mu. Ima ioso iii ngi i bhanga mukonda dia Njimbu Iambote, phala ngi tambule ku mbote iê kumoxi ni akuetu. Enuʼ enu mua kʼ ijiia kuma bhu dikanga bhua di kuata o makuenze mu kulenga, ene oso a lenga muene, maji muthu umoxi ngó u tambula o kijimbuete kia kikoue. Kiene ue, enu uenu lengenu, phala mu tambule o kikoue. Uoso ue u di longa o nguzu bhu matonokenu, u kala bhoxi kia ijila ia nguzu, u i kumbidila muene mu ima ioso. Muene-phe u ki bhangela o kutambula o kitundu ki lela kindala. Maji etu-phe tu ki bnhangela kutambula o kitundu ki kia kà lela dingi. Kala kiki, kiene ue ki ngi lenga katé bhu mbambe, phala ki ngiie ni kubelajaka. Ngi di bhanga ue kala ngi mutonoki a bokisi, home jê ki ji lueza. O mukutu uami-phe ngi u bhana jihuxi katé ki ngi u tolola, hé uenda ni kubelesela, mbé kuiengesa kuila, ku thandu dia kulonga athu o maka ma Njimbu Iambote, eme-muene hinu ngi dianguka. Kuma nga mesena, enu jiphange, kuila mu xinganeka hanji kioso mʼ ukulu kia bhitile na-kiu o jitata jetu a kexi mù kaiela Mozé. Ene oso a bhitile moxʼ a dituta dia mvula, ene oso a bhitile mu kalunga kakusuka. Ene oso a a batizalele mu dituta, ni mu kalunga ni batizo ia kukaiela Mozé. Ene oso a dile kudia kuene kumoxi kua Nzambi. Ene oso a nuine kunua kuene kumoxi kua nzumbi. Kuma a nuine jinga ku ndanjiʼ oio ia nzumbi ia kexi mù kuenda na-iu. O ndanji-phe muene Kristu. Sumbala kiene, maji athu a uabhelele kiambote Nzambi ka vudile-ku; kiene kia a bhekelele o kubuidila mu kikangalakata, anga o mikutu iâ i di muangena momo. Ima ioso iii ia bhiti mu kukala ijimbuete ietu, phala ki tu kuate jihanji ja ima iaiibha, uila ene kia ji kuatele, Mba kukala mu abhezi a iteka, kala ki a bhangele ene amoxi-mu. Uila kia ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: O mundu ua xikamene mu kudia ni kunua, kithangana a balumuka mu kukina. Ki tu fuama ue kubhanga undumbu kala kia bhangele jinga ene amoxi-mu. Ene a bhangele kiki, anga a buila kizuua kimoxi, makuinhi aiadi a midi ni midi jitatu. Kana ue kubhumina kulola o kulenduka kua Ngana, kala kia mu bhumina ene amoxi-mu, anga a fua ku jinhoka. Kana ue kulongolola, kala kia longoluele ene amoxi-mu, anga a a jima mbutu kuala o Anju ia Mubuikixi. Ima ioso ienʼ iii ia bhitile ku jitata jetu mʼ ukulu, ni i kale kijimbuete ku akua, maji ima ienʼ iii-phe a i soneka phala ku tu dimuna etu. Mukonda tuala mu kithangana kia kuila o dizubhilu dia jithembu dia zukama kiá. Uila kiki, uoso ua di fika kuila uemana, a di lange phala ka di bhale. O jitendasa jene mù kuiza kokuenu, jene jimoxi ni jala kulua na-ju akuenu oso. Maji o Nzambi-phe kizuelu kiê u ki kumbidila, kehela ku mi diangula kia tundu o nguzu ienu. Maji kioso kʼ iza o mudiangu, Nzambi u mi bhana nguzu phala mu tene kubhalakata, ni ditundilu dia kutena kubhita. O ki tualʼ iki, akuetu, enu nga ni zola, o ubhezelu ua iteka lengenu-u. Nga mi ambela kala mu jihete ja kutongolola o ima. Tongololenu-phe ki ngi zuela. Etu tua sakidila Nzambi ua tu bhana o kopho ia mabesá. Manhi kioso ki tu kala mu kunua ku kopho iii, ki tua mu tambula ue mbandu ku manhinga ma Kristu? O kioso ki tu bukujula o mbolo anga tu kala mu kudia, manhi ki tua mu tambula uetu mbandu ku mukutu ua Kristu? Némbe etu tua vulu, etu oso tu dia ku mbolo imoxi, iene imoxiʼ èlele. Kiene ue ki tua kexila tu mukutu umoxi ngó. Xinganekenu hanji o muiji ua Jijudé: Oso akua kudia o ima iobhane mu jisata, manhi ka tokala ue mu kisangela mu Kultu ia kubheza Nzambi bhu kalatodio? Mu kuzuela kiki, ngambe-phe kiebhi? Kuma o sata ia kiteka kima kia kidi, mba o kiteka kiene kima kia kidi? Ki kiene ki ngambe! Maji ngambe kuma imʼ oio iene mú sata o matumbu, a i satela madimonho, ka i satela Nzambi. Eme-phe ki ngi mi mesena mu kala mu kisangela ni madimonho. Enu ki mu tena kunua mu kopho ia Ngana, ni mu kopho ia madimonho. Ki mu tena ue kudia ku meza ma Ngana ni ku meza ma madimonho. Inga tua mesena kuila Ngana tu mu bhekela difuba? Enu mua xinganeka kuila etu kifua tua mu tundu mu kusuina? Sai athu a mu kuila, exi: Tu tena kubhanga kioso ki tuʼ andala. Kiauabhʼê! Maji ima ioso ki ia fuama. Tu tena kubhanga ioso i tua mesena, maji iene ioso ki ia iuka. Muthu ka sote kubhanduluka ngó muene, maji a sote ue o kubhanduluka kua akuâ. Ioso ia sumbisa bhu soki, diê-nu ngó, kana kuibhula kima mukonda dia kitongoluelu. Kuma a ki ambe mu Mikanda Ikôla, exi: Ixi ia ngene ia Ngana, ni nzungule jê. Se bhu kala muthu kua iá a kambe kuxikana, u ku ixana ku fesa, eie uala ni vondadi ia kuia, ioso-phe ia ku tudila, diâ ngó, kana kuibhula kima mukonda dia kitongoluelu. Maji se bhu kala muthu u kuambela, uixi: Kudiʼuku a tuamene ku ku bhana mu sata ia iteka, eie ku die-ku dingi, mukonda dia muene ua kuidikiza, ni mukonda ue dia kitongoluelu.— Ngambe kitongoluelu, kana o kié, maji kia mukuenu. Mbata sai ni bhabha bhu kala ni muthu uibhula, uixi: O ufolo uami phala-hi a u êlese ku kitongoluelu kia muthu uengi? Eme se nga sakidila Nzambi mukonda dia kudia ku ngi dia, phala-hi o kima ki nga di ni kusakidila Nzambi ki bhekela ku ngi longolola? Uila kiki, kixi mu kudia, kixi mu kunua, mba mu kubhanga kima kiosokioso, iene ioso i kale ia kuximanesa Nzambi. Kana kuta kifudisu mu njila ki tokala ki di bhalesa Jijudé, mba akua jixi jengi, mba o Ngeleja iene ia Nzambi. Bhangenu uila ki ngene mù bhanga eme-muène. Athu oso ngi sota ku a uabhesa miẋima mu ima ioso i ngi bhanga, kuma ki ngi bhindamena eme-muène ngó kubhanduluka, maji nginda ue ene oso a bhanduluke, phala nʼ a bhuluke. Kalenu-phe mu afikixi ami eme, kala eme ki ngala ngi mufikixi a Kristu. Kiki nga mi ximana kuma mua ngi lembalala mu ima ioso, mua jijila ue o ilekelelu iami i nga mi xila. Maji nga mesena-phe mu kʼ ijiia kuma o diiala dioso, ua mu kala ku pholo Kristu; o muhatu, ua mu kala ku pholo o diiala; o Kristu, ua mu kala ku pholo Nzambi. Diiala dioso di kala mù samba, mba mù tula o Njimbu Iambote ia Nzambi mu mabhongolokelu a kubheza, nʼ a futu o mutue, ió ua kambe ujitu kua Kristu. Muhatu uoso-phe u kala mù samba mba mù tula o Njimbu Iambote ia Nzambi bhu ionge ia kubheza, nʼ a kambe kufuta o mutue uê, muhatu ió ka bhana ujitu kua muadi uê. Muenʼió ua sokoʼ ê ngó ni muhatu a mu bhutu o mutue, mukonda muène ka di tungulanê ni kima. Kuma muhatu se ua kambe ku di futa o mutue, a mu bhute-phe o jindemba, phala kibhue-ku. Maji se ki kala kima kia jisonhi, o muhatu ku mu kolola o mutue, mba ku mu tokola ni ku mu bhutisa ue o kindemba, kuabhu-phe, a di fute veu ku mutue. O diiala, ni kidi kiene, ka tokala u futa mutue, mukonda muene kidifua kia Nzambi, muene fuma ia Nzambi. Maji o muhatu-phe muene o kuzangalala kua diiala. Kuma o diiala, kia mu bhange, ka tundu ku muhatu, maji o muhatu muene ua tundu ku diiala. Mukonda o diiala ki muene a mu bhangela o muhatu, maji muhatu a mu bhangela o diiala. Uila kiki, mukonda dia ji-anju, muhatu ua tokala kuvunga jinga o mutue uê ni mveu, phala kulondekesa kuila muene ala ku mu tumina kuala o diiala. Kiene ue kimoxi mu muenhu uetu ua ukidistá mua Ngana, o muhatu ka di kalela sé diiala, o diiala ue ka di kalela sé muhatu. Mbata, uila kia tundu o muhatu ku diiala, diiala ue ki a di vuala, di tunda ku muhatu. O ima ioso-phe i tunda kua Nzambi. Enuʼ uenu muene mudienu tongololenu-kiu hanji: Kifua muhatu ki mu fuama kukala mu kultu nʼ a kuata kusambela Nzambi, sé ku di futa kima ku mutue? Manhi o kikexilu kia athu ki ki mi longo-kiu, kuma diiala kia kala ni kindemba kialebha, ka fukuka? Maji o muhatu-phe se u kala ni kindemba kialebha, ki mu uabhesa dingi; kindemba kiê kiene kia mu bhelakiu, phala ki kale divunga diê. Se bhu kala muthu-phe ua mesena u ki kuatela jiphata, eme ngi mu tangela ngó kuma etu ki tuala dingi ni kifua kiengi mu Jingeleja ja Nzambi, bhu mabhongolokelu a kubheza Ngana. Kiki, ku maka amukuá u ngandù kuata ku mi lomboluela, ki ngi mono ku mi ximana. Mukonda o kubhongoloka kuenu mu Ngeleja ki kua kubhanga mbote, maji kua kubhanga kiaiibha. Kima kia dianga, a ngi tangela kuila sai ibuka ia athu mudienu a muia ni kudikuata kioso ki mu bhongoloka mu Ngeleja. Ku mbandʼuku eme nga ki xikina kuila kidi. Kana-bhu-phe phata, kuila kua bhingi mudienu mu kala kudiuana ku ibuka, phala ió oso ala mu kidi a di monekene. O kioso enu ki mua mu bhongoloka, o Seialu ia Ngana ki iene i muala kudia. Mua mu kuila, kioso ki muia mu kudia, kala muthu u tuamena mukuá mù dia o seialu iê-muene. Kí kia mu bhangesa, o kuila o iá hanji ala ni nzala, o iá a bhixila bhu ditala dia kukodiua. Kifua enu mua kambe jinzu jenu ja kudila ni kunuina? Mu kubhanga kiki, o Ngeleja ia Nzambi mua i tobhesa, o akuenu ala jingadiama mua a kuatesa jisonhi! Kienʼ iki ngi mʼ ila kiebhi? Ngi mi ximana? Kana! Mu kiki ki ngi mi ximana, kana! Kuma eme nga tambula kua Ngana, kioso ki nga mi longo enu, kuila; Ngana Jezú, usuku uenʼ ió ua mu bhakuile ku jinguma, ua katuile o mbolo, O kia zubha kusakidila Nzambi, anga u i bukula, uixi: Iú uene o mukutu uami uobhane mukonda dienu. Mu bhanga jinga kienʼiki mu ku ngʼ imununa Eme. Kiene kimoxi ue kia bhangele ku kopho, kia zubha o kuseiala, u i kuata, uixi: O kopho iii, kiene o kikutu kiobhe bhu kaxi ka Nzambi ni athu, kiojike kidimbu ni manhinga mami. Kioso ki mu nua jinga ku kopho iii, mu ki bhanga mu ku ngʼ imununa Eme. Mukonda kala kithangana ki mu dia o mbolo iii, ki mu nua o kopho iii, mua mu bhana o jingolokela ja kufua kua Ngana, katé hinu ki a kèza muène. Uila kiki, uoso u dia ku mbolo ia Ngana, mba u nua ku kopho iê ni ufusa, muene muè di ua mukutu ua Ngana ni manhinga mê. Kala kiki, muthu-phe a diange ku di tekula o muẋima uê moxi, nʼ a diê kiua o mbolo, nʼ a nue ku kopho. Kuma uoso u dia, u nua, u dia hadi, u nua hadi, se u kamba kutongolola kuila o imʼ iii, uene o mukutu ua Ngana. Mukonda dia kiki, kiene avulu mudienu ki mua bhuidila; kiene ue ki mua katela, sai-ku ni iá a fu muene. Se tuedile etuʼ ene tu di tongolola hanji, hinu ki tueji kutambula kaxtiku kua Nzambi. O ki tu tambula-phe kaxtiku, Ngana ua tu beta, phala hinu ka kà tu êlese kumoxi ni mundu. Uila kiki, enu phange jami, kioso ki mu bhongoloka mu kudia o Seialu ia Ngana, mu di kinga mudienu. Maji muthu se nzala ia mu kuata, a die ku bhata diê, phala o kubhongoloka kuenu-phe ki ku kale kua ku di bhekela kaxtiku ka Nzambi. Maka oso-phe a xala-ku, hinu nga a bheka mu uiukilu uê, kioso ki nga kà mi sanga. O ki tu kuata ku maka ma mauhete ma tu bhana kuala o Nzumbi Ikôla: Enu jiphange, ki ngi mesena mu kamba kuijiia o kidi. Enu muejiia kuma kioso ki mua kexile mu matumbu, mua sendukile ni itekʼ oio ia di fuila, mu kaiela kioso-kioso kia mi longesa. Uila kiki, nga mi lomboluela kiambote kuma, kana muthu, kia zuela ni Nzumbi ia Nzambi, u kiamba kuma: Jezú muthu a mu bhubhidila! Kana muthu ue u ki amba kuma: Jezú muene Ngana, se u kamba kukala ni Nzumbi Ikôla. Mauhete-phe ma Nzumbi ma di tungula mu idifanganu (ulungu uâ), maji o Nzumbi-phe iene imoxi ia mu a bhana. O maubhikilu ue ma di tungula mu idifanganu, maji o Ngana iene imoxi i tua mu bhikila. O unjimu ua maufunu ua di tungula mu idifanganu, maji-phe Nzambi imoxi u bhana unjimu moxi dia ene oso, phala muthu ni muthu nʼ a bhange o kikalakalu kiê. Kala muthu Nzambi ua mu bhana utukulukilu ua Nzumbi Ikôla mu kukuatekesa akuâ. Kuma sai iú a mu bhana kuala Nzumbi Ikôla, hundu ia kutongolola; sai iú a mu bhana hundu ia kuijiia, maji ienda ni Nzumbi iene imoxi. Sai iú a mu bhana kuxikana kuala o Nzumbi ienʼ iii; sai iú a mu bhana u mesene ua kusaka, ku Nzumbi imoxi iene. Sai ni iú Nzumbi Ikôla i mu bhana kutena kua kubhanga isumua; sai ni iú a mu bhana uanji ua kutala o Maka ma Nzambi. Sai ni iú a mu bhana o kutena kua kuijiia kutungula o uhete u tunda kua Nzumbi Ikôla, ni iú ki u tundu kua Muene. Sai iú a mu bhana kutena kua kuvula jimbimbi jengi ja kuzuela; sai iú a mu bhana o kutena kua kulombolola o jimbimbi jengi jenʼ iji. Maji iene ioso iii-phe, o Nzumbi imoxi iene ngó u i kalakala. Muene u uanena o uhete ku athu-athu kioso kia mu kala mu vondadi iê. Kiene kimoxi kala o mukutu ua vula idiandu, o idiandu iene ioso, sumbala iavulu, ia di bhange mukutu umoxi, ni Kristu ue kiene. Kuma ku Nzumbi imoxi etu oso a tu batizala mu mukutu umoxi, kixi tu Jijudé, kixi ki tu Jijudé, kixi tu abhika, kixi tu jifôlo. Etu oso a tu nuisa ku Nzumbi imoxi. Kuma o mukutu ka u bhanga ngó ni kidiandu kimoxi, maji idiandu i vula. O kinama se kʼ ila, eme mukonda nga lémbua kukala ngi lukuaku, ku mukutu ni ngala-ku, né mbe kiene, ku mukutu ki ki kambe kutokala-ku. O ditui ue se dʼ ila, eme mukonda nga lémbua kukala ngi diesu, ku mukutu ki ngalaku, né mbe kiene, ku mukutu ki di kambe kutokala-ku. O mukutu uoso se u kala diesu, tueji kuivua ni-hi? O mukutu uene uoso se u kala ditui, tueji kuivua kiebhi o dizumba? Ki tualʼ iki-phe, Nzambi o idiandu ioso ua i sokesa mu mukutu, kioso kia mu uabhela muène. Iene ioso se ia kexile kidiandu kimoxi ngó, o mukutu uejù kala bhebhi? O kiki-phe idiandu i vula, maji o mukutu-phe umoxi ngó. Kala kiki o diesu ki di tena kuamba o lukuaku, kuila: Eie ki ngi ku bhindamena. Mba o mutue, ki u tena kuamba o inama, kuila: Enu ki ngi mi bhindamena. Etu ue kiene! Ni idiandu ioio ku mukutu iedi kala ia kambe nguzu tua i bhindamena, mukonda ki i tena ku tu kamba. Ni idiandu ioso i tua fika kukamba kuuabha, iene i tua mu uabhesa dingi kiengi mu kuzuata. Kioso-phe idiandu ia kambe kuuabha, tua mu sota ku i fukukisa dingi kiengi, o idiandu-phe ioso ia uabha kia, ki i bhindamena dingi kima. Mu kiki Nzambi ua bhange o mukutu mu kidifua kia bhingi kuila, o idiandu iejù kala ndenge mu kuuabha, ua i bhana uuabhelu uengi, ua beta ujitu. Phala mu kiki, mu mukutu ki mu kale kizembu mba kudimuanga, maji idindu iene ioso i di kuatele muanu mudiâ. O ki kala kidiandu kimoxi ki kata, idiandu ioso i katela-nê kumoxi. Se kidiandu kimoxi a ki zangeleka, idiandu ioso i tana-nê kumoxi. Ngeleja, Kienʼ iki enu uenu muala mu mukutu ua Kristu; kala muthu mudienu uala kidiandu ku mukutu uene umoxi. Kiene kia bhekesa kuila, mu Ngeleja, ima ioso Nzambi ua i te mu ididi iêʼ Moxi, ua diangesa o Jipoxolo; iadi, kua kaiela o jipolofeta; o tatu, uate jimesene ja kulonga mu Ngeleja. Iú uate-ku dingi ni abhangi a isuma; uixi ni ia a tambula o umesene ua kusaka jihaxi; amukuá a tambula uhete ua kukala akuatekexi, mba ua kukala atumini, mba ue kuzuela jimbimbi jengi. Ene oso ki Jipoxolo, ene oso ki jipolofeta, ene oso ki jimesene ja kulonga mu Ngeleja. Ene oso kala ni uhete ua kukala abhangi a isuma, ene oso ki jimesene ja kusaka mahaxi. Ene oso ka zuela jimbimbi jengi, mba ene oso a lombolola kioso kia mu zuela o jimbimbi jenʼ iji. Uila kiki, bhinda-menenu-phe o mauhete moso ma beta ukota. Maji eme ngi mʼ idikiza dingi o uendelu uala kotʼ elele mu ujitu. Eme né-mbe ngi zuela jimbimbi ja athu, katé ni ja ji-anju, maji ngi kamba o henda, ioso i ngi zuela, nga di bhange ngi utadi u bhana mutendu, ngi ngoma ia ngondo i ngulungunda. Se ngi kala ni uhete ua upolofeta, katé o ijinganu ioso nga ijiia, o kuijiia kuoso nga ku zubha; se ngi kala ni kuxikana kuoso, katé ngi tena kusondolola o milundu bhu ididi iê, maji ngi kamba o henda, ki ngi kala ngi kima. Se ngi bhana o jimbongo jami joso ji ngala na-ju mu kubhindumuna o jingadiama, katé ngi bhana o mukutu uami phala ku u oha mu tubhia, maji ngi kamba o henda, ki ngi bhanduluka-ku kima. O henda i kolokota mu jihadi, i lenduka. O henda ki i moneka dixinga, o henda ki iene izala, mba ukumbu. Ki iene kubhanga ufusa, ki iene kusota ngo o kiê. O henda ki iene mu kala ni njinda, ki iene kufutuluka, ki iene kufika ima iaiibha. O henda ki i sangulukila ima i kamba kuiuka i bhita na-iu akuá, maji i sangulukila o kidi. O henda ki i zondo mu phaxi, maji i xididika mu ima ioso ni kuxikana, i dielela mu ima ioso, i bhalakata mu ima ioso. O henda ki ia kà bhua. Né-mbe kukala mizambu ia jipolofeta, sai ia kà bhingana, kuma ki i nange kubhita. Némbe kukala uhete ua kuzuela jimbimbi, sai bhu ja kà suka. Né-mbe kukala kuijiia, kua kà jimuka ue nzaká! Kuma kiki tuejiia ngó mbandu, ku upolofeta tu kunda ngó mbandu. Hinu-phe kià kèza kiatenana, kiala ngó mbandu ki bhua-ku. Ki nga kexile ngi monʼ a ndenge, ngi zuela kia undenge, ngi xinganeka kia undenge, ngi fika kia undenge. Kikiphe ki ngeza ku uadiakime, imbamba ia undenge nga i eha. Ki tualʼ iki tu muena mu lumuenu lua fefetela, maji kithanganʼ okio-phe tua kà mona pholo ni pholo. Kiki ngejiia ngó mbandu, kienhokio-phe nga kèjiia kiambote, uila eme-muène ki a ngʼ ijiia kuala Nzambi. Uila kiki, ima ia xalela-ku o kuxikana, o kudielela, o henda, kitatu kiâ. Kiala-bhu-phe kota, o henda. Kaielenu o henda. Sotenu ue ni muanu o mauhete ma nzumbi, kota-kota-phe ua kukola o Njimbu ia Nzambi. Kuma uoso u zuela mu mbimbi jengi, ki athu a zuelela, maji ua zuelela Nzambi, mukonda kana muthu uevu-mu. O ia zuela mu Nzumbi-phe ua tange kidi kia ima iajingana. Maji uoso u kola o Njimbu ia Nzambi, u zuelela athu o maka ma ku di banda, ni ku di suinisa, ni kudikonda malamba. Uoso u zuela mu mbimbi jengi, ua di kuatekesa ngó muène, maji uoso-phe u tanga o Maka ma Nzambi, u kuatekesa o Ngeleja ioso. Nginda-phe kuila, enu oso mu zuelela mu jimbimbi jengi, maji inda kotakota dingi nga mesena mu kala ni uhete ua kutanga o Maka ma Nzambi. Kuma uoso u tanga o Maka ma Nzambi uala kota, o u zuela ni jimbimbi jengi ndenge, kuma ki bhinga bhu kala muthu u tena kulombolola ioso ia mu zuela, phala o Ngeleja ioso nʼ a i kuatekese mu nzumbi. Kala kiki, eme jiphange, se ngi mi sanga mu ku mi kunda ku mualʼ oko, ni ngi kuata kuzuela jimbimbi jengi, ngi mi bhandulula-hi? Ki mu bhanduluka-ku kima, se ngi kamba kuta maka ma kujingununa o ima ia Nzambi, mba ma kuijidisa, mba ma upolofeta, mba maka ma umesene ua kulonga. Tala hanji, katé ni imbamba ia kambe muenhu, ia kuxika, kixi mbèndu, mba mbânza, se i kamba kulombolola kiambote o jithele ni manuma, a kʼ ijiia kiebhi kioso kia xiki? Se muthu u xika koloneta, anga dizui di kamba kulomboloka, nanhi u manekena kuia ku ita? Kiene ue kimoxi, enu se mu tela akuenu maka ni dimi diengi di kamba kujimbuluka kiambote, ene a kʼ ijiia kiebhi kioso ki mua zuela? Mu ila kala muala kuzuelela o kitembu! Kuma sai mu ngongo mauzuelelu mavulu, maji kana-ku-phe uzuelelu ua kambe o dijimbuluilu. Eme-phe se ima ia mu ngi zuelela muthu, o dijimbuluilu diê ki nga dʼ ijiia, uoso ua zuela ngi mu kala ngi kabinji kê, o ua zuela eme uami u ngi kala kabinji. Kiene kimoxi ue enu, kuma mua bhindamena mauhete ma nzumbi, kota-kota-phe Sotenu kukala ni mauhete moso ma bhangesa o Ngeleja kukala dingi mu nzumbi. Uila kiki, uoso u zuela ni mbimbi jengi, a sambe phala a mu bhane ni uanji ua ku ji lombolola. Kuma eme se nga sambe mu mbimbi iengi, o nzumbi iami ia sambe muene, maji o kilunji kiami kia seluka, kuma ki kiala-ku ni mbandu. Ngi bhanga-phe kiebhi? Ngi samba ni nzumbi, maji ngi samba ue ni kilunji. Ngʼimba ni nzumbi, maji ngʼ imba ue ni kilunji. O ki kala u sakidila Nzambi ngó ni nzumbi, ió uoso uala kiximba ua xikama-nê bhu kididi, uanda kuila kiebhi, Amén, ki a ku ivu ua sakidila, o muene ki ua zuela ki ki mu jimbulukila? Eie mu kusamba kué, né ua sakidila kiambote Nzambi, mukuenu-phe ku mu kuatekesa ni kima. Eme nga mu sakidila Nzambi, kuma eme nga mi tundu enu oso, mu kuzuela ni jimbimbi jengi. Sumbala kiene, maji kioso ki tu bhongoloka mu Ngeleja, nginda ngi zuela ngó izuelu itanu athu oso i evua ni kilunji, ni ngi longe akuetu, nguami kuzuela kuinhi dia midi dia izuelu mu mbimbi jengi. Jiphange, kana kuxinganeka kala mu anandenge. Mu iaiibha mu kala mu ana auisu, maji-phe mu kuxinganeka mu kala mu adiakimi. A ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: Mundu iú ngi u tela maka ku akua madimi mengi, ngi u zuelela ku mizumbu ia athu a kambe ene ku a ejiia. Maji né-mbe nga ki bhange-phe, mundu uami ka xikina ku ngʼ ivua eme ngi Ngana. Uila kiki, o uhete ua kuzuela o jimbimbi jengi, kijimbuete, kana kia athu a xikana, maji kia athu a kambe kuxikana. Maji o ujitu ua kutula o Maka ma Nzambi-phe, kijimbuete, kana kia ió a kambe kuxikana, maji kia ene jikidistá a xikana. Xinganekenu hanji bhuoso bhu kala o Ngeleja ioso ia di bhongolola, ene oso anga a kala mù zuela ni jimbimbi jengi. Se mu bokona iximba, mba iá a kambe kuxikana, manhi kanda kuila exi, mua saluka? Maji ene oso-phe se a kala mù tanga o Maka ma Nzambi, anga mu bokona muthu ua kambe kuxikana, mba uala kiximba, uivua ioso i mua mu zuela anga phata i mu bhua, hé u toloka mukonda dia ituxi iê. Kuma ima ioso i evua uanda kudiela. O ikutu ia muẋima uê anga i tukuluka hé ki mu bhangesa kufidimika pholo bhoxi ni kubeza Nzambi, anga u zuela, uixi: Nzambi uala mudienu, ni kidi kiene. Muedi-phe kiebhi, enu jiphange? Ngandala ku mi ambela kiki: O ki mu bhongoloka mu Ngeleja, iú u kuata muimbu, iú u kuata maka ma kulonga, iú u kuata kujingununa ima ia jinganana ia Nzambi, iú u kuata kulonga mu mbimbi jengi, o iú u kuata kulombolola kioso kia jimbulula o maka a mu longa ió. Inda ima ioso mu i bhanga kala kia fuama mu kukuatekesa o Ngeleja. Se bhu kala athu a zuela ni mbimbi jengi, a kale ngó kiiadi, mba ki a vula kitatu, anga mu kuzuela a di kaiejela, hé bhu kala ue ni iú u lombolola. Se o mulombolodi u kamba mu Ngeleja, a di xibhe, a di zuelele ngó ene ni Nzambi. O ki bhu kala kiiadi mba kitatu a tambula maka kua Ngana Nzambi phala ku a tudila akuá, enʼ iâ a zuele, maji akuá a kale mù tongolola kioso kia mu zuela ene. Se mukuá ua xikama-bhu, kua mu tukulukila ue Njimbu ia Nzambi phala ku i tangela akuá, uoso ua kexi mù zuela a di xibhe. Enuʼ enu oso mu tena kutula o Njimbu ia Nzambi mu umoxi-umoxi, phala ene oso a di longe, a di bhetule o miẋima. Uoso-phe u zuela, ua fuama u di langa kiambote ni uhete uê ua kutula o Njimbu ia Nzambi. Mukonda ue o Nzambi ka tu ixanena phala ni tuende ni kubhanga kavanza, maji ua tu indi ima ioso tu i ta mu ididi iê. Kala ki ene kubhanga mu Jingeleja joso ja akua Ngana, ahatu enu a fuama a di xibha mu Jingeleja, kioso ki mu bhongoloka jinga mu kubheza. Kuma ene ka a bhana disesa dia kuzuela. Kala kiambe o Kitumu kia Jijudé, ene ka tokala ku a bhana kididi kia kutumina. Se andala ebhula kima kioso-kioso, ebhule à muadi uâ ku bhata. Mukonda kima kia jisonhi phala muhatu o kuzuela mu ionge ia Ngeleja. Kifua o maka ma Nzambi ma tundu ku mualʼ enu? Inga a mi sange phala ngó enu ubheka uenu? Se bhuala muthu ua di fika kukala mukunji ua Nzambi mba uala ni uhete ua nzumbi, a tume ku kʼ iijiia kuma ima i nga mi sonekenʼ iii, ijila iene Nzambi. Maji se sai muthu ua huku, a kadiê ni kuhuka kuê, kana ue muthu u mu suua. Uila kiki, phange jami, bhindamenenu jinga o kutula o Njimbu ia Nzambi. Maji kana ue kukidika o kuzuela ni jimbimbi jengi. Kala kiki, ima ioso-phe mu i bhanga mu ujitu, ni mu uiukilu uê. Kindalʼ iki-phe, enu jiphange, nga mesena mu lembalala o Njimbu Iambote i nga mi tudilile. O Njimbu ienʼ iii iene i mua tambulula enu, o kuxikana kuenu ku muala na-ku, muene mu kuemanena. O njimbu i nga mi tudila enu, iene o Njimbu Iambote. O mu Njimbu Iambote ienʼ iii muene mu mu bhulukila, se mua i naminina ni lujiji. Mba-phe mu ku i xikana kia mi-iê ngó, se o kuxikana kuenu kua ngoho ku muala na-ku. Kuma o kima kia kate-ku, ki nga tambulula eme uami, ki nga tuamene ku mi tambuisa-kiu, kienʼ iki: Kuila Kristu ua fuidile o ituxi ietu kala kia ki soneka mu Mikanda Ikôla. Kuma Muène a mu fundile, mu kizuua kia katatu anga u fukunuka kala kia ki soneka mu Mikanda; anga u dianga kutukulukila Phetele, hé u tukulukila kiua o kuinhi ni kiiadi. Lua katatu u tukulukila hama jitanu ja axikani bhuamoxi. Ku enʼ ió, ala-ku kota, ala hanji ni muenhu, suke amoxi-ku-phe afu ue kiá. Uana, ua tukulukila Tiiaku, o tanu, u tukulukila Jipoxolo joso. Kiabhu ene oso, nga sukidila-ku eme, ku ngi tukulukila, kala mona a mu vuala musunda mu nzumbi, o kiene mù vuala akuá ki kiene. Kuma ku Jipoxolo joso eme ngala-ku ngi ndenge, ki ngi fuama ku ngʼ ixana ngi Poxolo, mukonda eme nga zukutisile o Ngeleja ia Nzambi. Maji dioso o ditala-phe di ngeza, nga di bhixila mu kiadi kia Nzambi, o kiadi kiê kia ngʼ idikiza ki kiaii ngó. Inda o jipoxolo ene oso nga a tundu mu kukalakala. Ki ngambe ue ngixi o kikalakalu kiosuʼ iki eme ngó nga ki bhange, maji o kiadi kia Nzambi kiene kia ngi bande. Uila kiki, ki kala-phe eme, ki kala ene, kiene kioso ki kia kuatela kima. Kia kate-ku, kabasa etu oso kiene ki tua kola o maka, enu ue kiene ki mua xikana. Kiki-phe, etu se tua mu kola kuma Kristu ua fukunuka mu ʼalunga, enu amoxi mudienu muala kuila kiebhi kuma ki kuene kufukunuka mu ʼalunga? O ki kala ki kuene kufukunuka mu ʼalunga, ni Kristu ue ka fukunuka. O ki kala Kristu ka fukunuka, etu o kukola kuetu kima kia ngó, ni enu o kuxikana kuenu kima kia ngó. Kua di te dingi kuila katé ni etu tuala tu jimbangi ja makutu bhu pholo ia Nzambi, kuma Nzambi tua mu bhela umbangi kuila Kristu ua mu fukununa. Se ni kidi kiene o madifundu kene kufukunuka, mbé-phe ni Nzambi ue Kristu ka mu fukununa-ku. Kuma madifundu kia kamba kufukunuka, ni Kristu ue ka fukunuka-ku. O ki kala Kristu ka fukunuka, o kuxikana kuenu kua ngó, hanji-phe mua texika mu ituxi ienu. Se kiene ki kiala, ni ene oso kiá afua jinga mu kuxikana Kristu, a texika. Se o Krsitu tua mu dielela ngó kunu ku muenhu iú, ku athu oso mu ngongʼumu, etu ene tuala kota mu kuxixima! Maji kiki-phe, Kristu ua fukunuka muene mu ʼalunga ni kidi, iú ua di bhange ngunji ia tu dielelesa kuila athu oso afu kiá hadia ue a kà fukunuka. Kuma o ki ejiia o kalunga ku muthu umoxi, ni ku muthu umoxi ue kuene ku ejiia o kufukunuka kua madifundu. Uila ene oso kia fuila mua Adá, kiene ue kia phaphumukina ene oso mua Kristu. Maji ene oso mu umoxi-umoxi: Kristu muene ua diangela kua ene oso, hé kukaiela oso akua Kristu, muène hinu kià kèza. Kiene kiua kià kèza o dizubhilu. Kristu hinu ua kà zubha-ku o mautuminu oso a nzumbi, ni maungana moso, ni nguzu joso, hé ungana uoso ua kà u bhakuila Nzambi, muène Tata. Kuma Kristu muene ua bhingi u kalaku ku ungana, katé Nzambi kia tolola o jinguma jê joso, hé ua kà ji ta bhoxi dia inama ia Kristu muene. O nguma i sukidila ku i bhuisa-ku, o kalunga. Kuma ambe mu Mikanda Ikôla, exi: Ima ioso Nzambi ua mu tololuela-iu bhoxi dia inama iê. Ki ambe exi: Ima ioso ua i tolola, a kʼ ijiia kuma Nzambi muène ka bokona-mu, uoso ua tolola ima ioso iu ua i te bhoxi dia inama ia Kristu. Maji kioso kia kà zubha ima ioso kutolokela Kristu, hé i kala bhoxi dia ungana uê, kiene ue kiua, o Mona muene, kia kà di tula bhoxi dia ungana ua Nzambi, ió ua tena kutolola o ima ioso, iú ua i tula bhoxi dia ungana ua Kristu. Kienhokio kiene kiua Nzambi kia kà kala mù tumina sé mbambe ku thandu dia ima ioso. Se ki kiene, enʼió à bhanga kiebhi a a batizala phala madifundu? O madifundu se ka fukunuka, mukonda dia-hi ene a a batizala phala madifu-ndu? Ku mbandu ietu-phe, mukonda dia-hi, etu uetu tuemana ithangana ioso mu iluezu? Phange jami, eme o kalunga ka ngi zukama izuua ioso! O kienʼ iki se nga ki ambe, nga ki ambela o kuzangalala ku ngala na-ku mukonda dienu enu, mu kisangela ni Jezú Kristu Ngana ietu. Mukonda eme kunu ku Efezu nga bhange mvunda, mukuá ni muthu ulua ni iama ia mukau. O kiki-phe se nga ki bhange ngó mukonda dia ima ia xitu, ngiia-phe kima kiahi ki nga nganhala-ku? Se ni kidi kiene o madifundu ka fukunuka, tu bhangienu kala ki ambe o Sabhu, kuila: Tu dienu-tu, tu nuenu-tu, o mungu tu kane kufua. Kana kudinganala! O ku di lunga ni athu aiibha, ku bolesa o ifua iambote. Phaphumukenu, mu kuate kilunji ni muenhu uaiuka kala kia fuama, kana dingi kuta ituxi. Kiki nga ki ambela o ku mi kuatesa jisonhi, kuma amoxi-moxi mudienu Nzambi ka mu ijiia. Sai-phe ni iú uanda kuibhula kuila: O madifundu-phe a fukunuka kiebhi? Hinu ene à kèza ni mukutu ua kidifua kiahi? Ioua ia hatu! Kioso enu ki mu kuna o mbutu mu mavu, ki kale ifua, phala ni i sabhuka. Kiene muene! O kima ki u kuna, u kuna ngó lumbundu lua hatu, mba lumbundu lua tiliku, mba lua mbutu ioso-ioso, ku kunu mukutu ua di bhange kiá kixina kioso-kioso hinu kianda kuiza-ku mu kukula. Nzambi-phe u lu bhana o mukutu uoso ua mu uabhela muène, kala mbutu ni mukutu uê. Xitu ioso ia iama ki iene imoxi, kana! Sai xitu ia athu, sai xitu ia iama, sai xitu ia jinjila, sai ue xitu ia jimbiji. Sai ue mikutu ia diulu, sai mikutu ia bhoxi. O mikutu ia diulu-phe o uuabhelu uê uengi, o ia bhoxi uuabhelu uê uengi. Sai kubenha kuku kua dikumbi, sai kubenha kuku kua mbeji, sai kubhenha kua jithethembua. Sai ni thethembua i tunda mukuá mu kubenha. Ni mu kufukunuka kua madifundu ue kiene. O mukutu kioso kia u funda, mukutu ua di fila; maji o ki u fukunuka, ua kà kala mukutu ki ufu dingi. O uene kioso kia u funda, u sanga uaiibha, ua botomoka; maji o kioso ki u fukunuka, u sanga ua uabha, ua di sanze. Kioso kia u funda, mukutu ua xitu; maji kioso ki u fukunuka, u kala mukutu ua nzumbi. Kia kidi kuila, se sai-ku mukutu ua xitu, sai-ku-phe ue mukutu ua nzumbi. Mukonda o Mikanda Ikôla, iexi: Adá ia diangele-ku, a mu bhangele mukutu u bhuima. Maji o Adá ia sukidila-ku, Nzumbi i bhana muenhu. O kia dianga-ku-phe ki kia nzumbi, maji kua dianga kia xitu; kueza kiua kia nzumbi. O Adá ia diangele-ku, a mu bhangele ni mavu ma bhoxi, o Adá ia kaiela-ku ua tundile mu diulu. Oso a tokala bhoxi, a di fuangana ni ió a mu bhangele ni mavu ma bhoxi. O ió oso a tokala ku diulu, a di fuangana ni Ió ua tundile mu diulu. Mukuâ ni ki tua di fuangana ni muthu ió a mu bhangele ni mavu ma bhoxi, kiene ue ki tua kà di fuangana ni Muthu ió mukua diulu. Ngambe-phe kiki, enu jiphange jami, kuma: O kima kiobhange ni xitu ni manhinga ki ki tena kubhingana mu Utuminu ua Nzambi; o kiokio ki-fua, ki ki tena kukala ni muenhu ki uene dingi kufua. Ivenu kiambote o kijinganu ʼiki: Etu ene oso ki tua kà sokela-ku mu kufua, maji etu ene oso tua kà kituluka muʼ anzanzʼomo. Mu kithangana kia kuila o diesu pote, kioso hadia ki xika o koloneta ia sukidila-ku. Kuma o koloneta ia kà xika, o madifundu ma kà fukunuka ni muenhu ki uene dingi kufua, etu oso anga tua kà kituluka kiengi. Kuma o mukutu iú ua kalunga, ki bhinga u zuata ió ki u-fu dingi, ni iú uanda kufua, ki bhinga uzuata ió ua muenhu ki uabhua. Uila kiki, o mukutu iú ua kalunga, ki ua kà zuata ua muenhu ki uabhua, o ió ufua ki ua kà zuata ió ki u tena dingi kufua, kiene kia kà bhita kiokio kiosoneke mu Mikanda Ikôla, kuila: Kalunga a mu sengulula. O kikôue kia ku mu tolola kia tenena! Eie, kalunga, o kikôue kiê kiebhi? Eie, kalunga, o nguzu iê ia kujibha iebhi? O munomo ua kulunga phala ku tena kujibha, o ituxi; o nguzu ia ituxi, o Kitumu. Maji tu sakidilienu-phe Nzambi, ua tu bhana o kikoue mua Ngana ietu Jezú Kristu. Uila kiki, enu phange jami, kolokotenu, ki mu toloke. Mu suine jinge mu kikalakalu kia Ngana, kabasa mua kʼ ijiia kuma Ngana se mua mu talela hadi, o hadi ki i kala ia ngó. Kiki-phe o mukungu ua kitadi u muala kubhanga phala akua Ngana ku Judeia, kioso ki nga tumu o Jingeleja ja Ngalásia, kiene ue ku mu bhanga enu. Mu kizuua kia dianga ku semana, kala muthu mudienu a katule kakitadi, a ka lunde kididi, kioso kia soko mu kulenda kuê. Mbe hadia ki ku bhinge dingi kubhanga mukungu hinu ki ngi mi sanga. Kumbi di nga kà tula kuenhoko, oso mua a solo, ene u nga kà tuma ni mikanda phala a bheke o ujitu uenu ku Jeluzaleme. Se ki tokala eme uami kuia, ngʼ ila-nâ kumoxi. Eme nga kà mi sanga ku mualʼ oko, se nga zubha kiá kubhita ku Masedonha, kuma ku Masedonha kuene ku nganda ku ila. Manhi-phe mba nga kà bhanga izuua bhu bhata dienu, mba thembu ioso ia mbambi i ngi bhitila bhenhobho, phala mu ngi xinjikile mu njila ioso i nga kà katuka. Kuma ki ngi mesena ku mi mona ngó kiá kindala mu kusomboka. Maji, nga mesena ngʼ induluka hanji muene bhu mualʼ enu, se Ngana u ngʼ ehela. Maji ngendi ngi xikama-phe hanji kunu ku Efezo katé bhu Pendekoxi. Kuma kunu nga sange-ku kua ngi jikukila muelu ua dikota, ua nguzu ua kubhanga kikalakalu kiambote, suke o jinguma ue ja vulu-ku. Kienʼ iki Timote se uiza kuenhoko, bhangenu kioso ki mua tena, phala a kale mu ʼaxaxe kenu sé hele, kuma muene mukua kukalakala sedivisu ia Ngana, mukuá ni eme-muene. Ki bhu kale-phe muthu u mu tenda. Inda mu mu xinjikila ni uembu, mu njila ioso i anda kuenda, phala a ngi sange kunu. Kuma eme nga mu mu kinga kuijiia kumoxi ni jiphange jamukuâ. O ki mu ibhula phange ietu Apolo, nga mu diondele kiavulu kuila kumoxi ni jiphange nʼ a mi sange koko, maji o muene-phe ki kia vondadi iê kuia kindala. Maji hinu uia, bhuoso bhu a muena kithangana. Di langienu, mu di fikidile mu kuxikana. Bhangenu ukuenze, mu suine. Ioso i mu bhanga, mu i bhanga ni henda. Enu Setefano mua mu ijiia kiambote, kumoxi ni akua bhata diê,—ene o jikidistá ja dianga o kudiela ku Ngelésia, iá a te muẋima ku kikalakalu kia kudikila o athu a ngene a Nzambi. Enu phange jami, nga mi diondo-phe, endenu ni ku a kaiela mu im ioso ia longa, kumoxi ni akuá oso a mu a kuatekesa mu kikalakalu kioso kia mu bhanga. Nga sanguluka kia ngi sange Setefano ni Fortunato, ni Akaiuko, kuma ene mukonda dienu-enu mua kambe-bhu, kioso kia ngi kambele ku mbandu ienu, a ngi zubhila-kiu. Kuma ene a ngi suinisa kiavulu o muẋima. Eme ngejiia kuma ni enu ue a mi bhetula o miẋima. Athu oso a kala kiki, a fuama ku a ximana. Jingeleja jala ku Azia ja mi menekena. Akuila ni Pidisila, ni Ngeleja iene kudibhongolola mʼ onzo iâ, a mi menekena kiavulu mua Ngana. O jiphange joso kunu ja mi menekena. Di menekenienu mudienu ni mukinu ua ujitu. Umenekenu uami eme ngi Phaulu, u nga soneka ni lukuaku luami eme-muène. Se bhu kala muthu ua kambe o kuzola Ngana, a kale muthu a mu bhubhidila! Malanata—Ngana ietu ʼza kiá! O kiadi kia Ngana Jezú Kristu, ki kale ni enu ku mualʼ oko. O henda iami ue i kale ni enu oso mua Kristu Jezú. Eme Phaulu, Poxolo ia Kristu Jezú mu vondadi ia Nzambi, ni phange ietu Timote, tua soneka o mukanda iú phala o Ngeleja ia Nzambi iala mu mbonge ia Kolindo, ni akua Ngana oso mʼ oxi ia Ngelésia. Ku kale kiadi ku mualʼ oko, ni uembu u tunda kua Nzambi Tata ietu, ni kua Ngana ietu Jezú Kristu. A ximane Nzambi, Tata ia Ngana ietu Jezú Kristu, Tata ia jihenda, Nzambi ió athu oso kuene mù tambula o dikuatekesu! Muène mukua ku tu kuatekesa mu hadi ietu ioso, phala tu tene ue kukuatekesa oso ala mù tala hadi kala etu. O dikuatekesu dioso di tualù tambula etu kua Nzambi, diene ue di tu kuatekesa na-diu akuetu. Uila ki tua tambula mbandu ku jiphaxi ja Kristu, kiene ue, mua Muène, ki tua tambula mbandu ku dikuatekesu diê dia dikota. Se etu-phe tu tala hadi, enu tua mi talela-iu, mu ku mi konda malamba ni ku mi bhulula. O ki kala a tu bhandulula, ni enu uenu mu bnhanduluka phala ni mu tambule nguzu ia kubhalakata mu jiphaxiʼ ojo jene jimoxi ni jetu. Mu kienʼ iki, ni kudielela kuetu ku tua mi kala na-ku, kua di fikidila kiambote. Kuma tua kʼ ijiia kuila o ki mua nomona ku jiphaxi jetu, mua nomona ue ku dikuatekesu dioso di bhana Nzambi. Kuma ki tua mi mesena, jiphange, kuila mu kamba kuijiia o hadi ioso i tua tale mu Azia. Kuma o hadi i tua bhiti na-iu ia tu xinine koko, ia vudile kinéne, ni kinemenu kiê kia vudile ue, katé ki tua di fikile dingi kuila tu tunda-ku ni kukola muenhu. Etu-ene moxi dietu tua tambuile kiá lubhe lua kalunga kala athu a xikamena o ku a jibha. Maji kia tu bhiti kienʼ iki, phala ki tu di fiiale etu-ene, maji tu di fiiale Nzambi, u tena kufukununa o madifundu. Muène iú ua tu kudila ku kalunga kosuʼ oko, hanji ue uanda ku tu kudila. Ni ku pholo muène tua mu dielela ni muẋima uetu uoso o ku tu kudila jinga, kiosuʼ iki-phe ni enu uenu mua mu tu kuatekesa ni kusamba kuenu. Kienʼ iki o mu kubhinga kua mu tu bhingila athu avulu, ki bhekele ue kuila athu dingi avulu anda kusakidila Nzambi mukonda dia mabesá Muène a-nda ku tu bhana. Kuma etu o thathe ietu ieniii, o kitongoluelu kietu kia tu bhela umbangi muʼaxaxi kenu, kuma tuende mu ngongʼumu mu kuzela ni kidi kia tu bhana Nzambi. Tuende ue, kana mu jindunge ja xitu maji mu kiadi kia Nzambi. Kuma ki tua mi sonekena ima iengi, maji iene kiá i mua tena kutanga ni kuijiia. Nga kinga-phe kuila mu zubha muene kutetuluka kia mbote, mu ima ioio kindalʼiki i muejiia ngó mbandu, phala o mu kizuua kia Ngana ietu Jezú Kristu mu zangalale mukonda dietu, uila etu mukonda dienu. Mu kudielela kiki o ima ioso ienhiʼii, ku dimatekenu ngambele kudianga kuiza ko kuenu, phala ku mi kunda, mbé o mbote mu i mone lua kaiadi. Mukonda ngambele ku mi somboka mu kuia ku Masedonia, ni ku mi sanga dingi mu kuvutuka ku Masedonia, phala mu ngi xinjikile njila iami ia kuia ku Judeia. O ki ngambele kubhanga kiki kifua ngedikiza kulungujuka mba ima i ngi kana ku bhanga kifua ngi i kanena mu xitu, phale ngi kale ngi mukua kuila, hinu kiene kiene, hinu kana kana? Kabasa Nzambi uala fiiele, ua kʼijiia kuma hundu ietu ko kuenu ki ia kuila kiene ni kana: Kuma Monʼa Nzambi, Jezú Kristu, tua mu kola muʼaxaxi kenu, eme ni Sidivanu ni Timote, kene kuila kindala kiene, kindala kana, maji mukua kiene mu kiene. Né mbe ikanenu ia Nzambi i vula kinéne, kua muene kua kala kiene, kua muène ue ku tunda o kuila Amén, ki bhekela ku mbandu ietu tu fumanesa Nzambi. Maji u tu kuatenesa ni enu ni etu mua Kristu, ua tu undu o maji, muène Nzambi; uedi ni ku tu ta kidimbu, ni ku tu bhana diẋîkina dia Nzumbi iê ku miẋima ietu. Eme-phe Nzambi a ngi kale mbangi ku thandu dia muenhu uami, kuma kia ngi fudisa kuia kindala ku Kolindo mukonda enu nga mi fikixila. Ki kuila tuala ni ukota ua kutumina o kuxikana kuenu, maji tuala tu akuatekexi a ngalasa ienu. Kuma mu kuxikana muene mu muemana. Mukonda ku mbandu iami nga solele kiki, kuma nguami ku mi sanga dingi ni ku mi kuatesa mukondo. Mbata se enu nga mi kuatesa mukondo, eme-muène nanhi u ngi kuatesa ngalasa? Oko enuʼenu muene ngó nga mu mi kuatesa kiá mukondo! Kiene ki nga ki sonekena mu mukanda uenhó. Kuma eme ki nga mesenene kuia, anga a mi kuatesa mukondo kuala athu ió a tokalele kuila ene a ngi sanguluisa. Kuma eme nga mi dielela kuila kioso eme ki ngi kala ni kuzediua, o ngalasa iami i kala ngalasa ienu enu oso. Kuma hadi ia ngi vudile kumoxi ni kikote kia muẋima, thembu i nga mi sonekenʼoio ni masoxi mavulu. Inda ki nga mi sonekena mu ku mi kuatesa mukondo, maji phala ku mʼijidisa o henda i nga mi kala na-iu kiavulu enu oso. Maji se sai-ku muthu ua mu kuatesa muthu uoso-uoso mukondo, ki eme a ngi kuatesa mukondo maji enu oso, mba-phe amoxi-moxi-ku mudienu. Nga mi sonekena kienʼiki phala ki ngi mi xine ni nguzu ia vulu. O muenhó, koso kaxtiku kê ka mu bhana kiá akuâ avulu, ka mu soke. Uila kiki, inda mu lunguluka kiá hé mu mu loloka, ni ku mu konda malamba, phala ka bhondalale ni mukondo uavulu kinéne u mu bhekela kikote. Kienhiki, nga mi diondo, mu idikizienu ejiie kuma mu a mu kala ni henda. Kuma kiene ue ki nga mi sonekena o mukanda uenhó. Mukonda ngandala ku mi lola, ni ngʼijiie mba mu ngi tumaka mu ima ioso i ngi mi tangela. O uoso-phe mu mu loloka kimbamba, eme uami ngi mu loloka. Kuma eme uami, kioso ki ngi loloka,—se ngi loloka kimbamba,—ngi lolokela mukonda dienu bhu pholo ia Kristu. Eme ngi loloka, mbebhu Satana ka tu bhite bhu mbandu, kuma jindunge jê ki tu kamba ku jʼijiia. Kioso ki nga bhixidile-phe mu mbonge ia Tolouade mu ku kola o Njimbu Iambote ia Kristu, nga muene kuila Ngana ua ngi jikuila njila phala kubhanga-bhu o kikalakalu. Maji o kutululuka kua muẋima ki nga ku mono, mukonda Phangʼietu Tito nga kambele ku mu sanga-bhu. Kiene kia ngi bhekelele ku a lekela, anga ngʼa xia bhenhobho, hé ngi zauka ku Masedonia. Maji Ngana Nzambi, a tane-ku! Mokonda, mu kudiongeka kuetu ni Kristu, Nzambi uene mu ku tu endesa jinga mukuâ ni athu a a kutila ku mukalatata mu kubhana o kikoue kia Kristu. Mukuâ ni ki muanganena mu ididi ioso o dizumba dia maji a mbote, kiene ue Nzambi kia mu bhanga ni etu mbé Kristu a tene ku mu ijiia kuala oso. Kuma etu tua di bhange tu dizumba dia mbote dia uasu-ua-dizumba Kristu dia mu bhakuila Nzambi, dí diala kudimuangena muʼaxaxe ka iá a bhuluka ni ió a texika. Phala ió a texika, di kala dizumba diaiibha, di bhekela kalunga. Phala iá a bhuluka, di kala dizumba di nuha kiambote, di bhekela muenhu. Uila kiki, nanhi uala ni kutena kua ku bhanga o kikalakalu kiki? Kuma etu ki tua sokela ni athu avulu, a bhinga kuila kia tanga o Maka ma Nzambi ela kala ala ngo mu kuta uenji uâ uosouoso. Maji etu-phe Nzambi muene ua tu katula, kiene kia tu bhekela kuila mù tanga o Maka mê, ki tu zuela ni mangonha bhu mesu mê, kuma tu akalakadi a Kristu. Manhi kioso ki tu zuela kiki, tuandeka dingi o ku di ximana etuene? Inga tu bhinga tu kala ni mikanda, kala athu amoxi-moxi-mu, ia ku tu ximana, i tu mi sanga na-iu, mba i tu tunda na-iu ku mualʼenu? Muala mu mukanda uetu, enu, uòsoneke ku miẋima ietu phala ku u ijiia ni ku u tanga ku athu oso. Kiene-phe! Kristu muene ua soneka o mukanda uenhú, iú ua u tumikisa nʼetu. Uene ki uòsoneke ni tinda, ku mabaia ma matadi, maji ku miẋima ia athu, ni Nzumbi ia Nzambi ia muenhu. Tua zuela kienhiki, kuma etu Nzambi tua mu dielela mukonda dia Kristu. Ku ubheka uetu, momuetu etuène kana-mu kima ki tu bhekesa kuzuela kuila tua tena kikalakaluʼiki. Mukonda o kutena ku tuala na-ku tunda kua Nzambi. Mbata muène ua tu lendesa kukala tu jingunza ja kikutu kiobhe. Kuma o kitumu kia kusoneka ni mixinda ki jibha, maji o Nzumbi ia Nzambi-phe i bhana muenhu. O kitumu kia Mozé a ki seta ni jilétala, ku mabaia a matadi, o kioso ki a ki bhakuila o mundu, kubenha kua Nzambi kua tukuluka. Bhenhobho-phe o kubenha kua pholo ia Mozé kù jimuka kiá, maji nè kienhokio, hanji muene kua kexidiê kua dikota katé o kifuẋi kia Izalaiele ka tenene ku mu tula mesu ni ku mu tala. Se-phe o Kitumu kia tokala kubheka ngó kalunga, kieza ni kubenha kua kikalakalu kia Nzumbi ia Nzambi! O kikalakalu kia bhana o kuêla ku athu kia kexile kia matunda. Kuambe dingi mu kukala kota-kota ku matunda o kikalakalu ki a bhana o kulunga! Mbata o kubenha kua kexile kua dikota mu xahulu, kikiphe ki kima mu ku ku tanga ni kuku kueza-ku kua beta dingi o kukula kiavulu. Uila kiki, o kiokio kia nange ngó kathangana se kiejile ni kubenha, kota-kota dingi mu kubenha kiokio ki xalela-ku kiá katé ku hadia ni hadia! Mukonda-phe dia kukala ni kudielela kala kiki, kiene ki tua bhuila o uôma. Ki tu bhange kala Mozé ua di futile uandanda mu pholo, phala anʼa Izalaiele a kambe kutonginina kuila o kubenha kua mu jimuka. Ni kidi, ene ue a xitile mu thulu. Kuma katé ni leluʼidi, ki a tanga mu madivulu a kikutu kiokulu, uandanda uenhó hanji ua a futu o ilunji. Kuma o uandanda uenhó ku u katula-ku, kikale kioso ngó muthu kia kala mu kisangela ni Kristu. Katé ni kizuua kia lelu, ene kia tanga mu kikutu kia Mozé a futama hanji mu uandanda ku miẋima iâ. Maji o uene a tena ku u katula-ku, kala kiambe o Mikanda Ikôla, kuila: Mozé kioso kia lungulukila kua Ngana, o uandanda a u katula-ku. Mu kibatuʼiki kia Mikanda Ikôla, o bhuambe exi Ngana, a tange o Nzumbi ia Nzambi. O bhuoso-phe bhu kala o Nzumbi ia Ngana, bhu kala ufolo. Uila kiki, etu enoso, ni pholo iofutumune, tu kala mu londekeza o kubenha kua Ngana kala ki bhanga o lumuenu. Kuma o kubenha koko kua mu tunda kua Ngana, muene o Nzumbi. Kuene ku tu kitulula anga tu di fuangana ni Ngana, o mu kienhiki o kubenha kuetu kuia ni kudibandekeza dingi kithangana ni kithangana. Mukonda ia kiki, etu ki tu kala ni usudi, kuma o Nzambi, mu henda iê, muène ua tu bhana o kikalakaluʼiki. Imbamba ioso-phe ia kubhanga ni kusueka ni ioio ia jisonhi, tua i dila hunji. Ki tu bhange kudimuka, o maka ma Nzambi ki tu a lungulule mu mangonha. Inda tu bhanga jinga ima ia fuama o kidi, kiene kia bhekela o ku tu tumbula kuala enhoso, bhu pholo ia Nzambi. Mukonda o ki kala Njimbu Iambote i tua mu kola ia futama uandanda, ia futama ngoho phala ió oso ala mù texika. Ene a kambe kuxikana, kuma o nzambi iaiibha ia mundu iú ua bhake o ilunji iâ mua vundu. Muène ka ehela kumona o mukengeji ua a kiela, o mukengeji ió u tunda ku Njimbu Iambote ia fuma ia Kristu, muène o kidifua kia Nzambi kia kidi. Kuma, etu ki tua di kola etu ene, maji tua kola Kristu Jezú kuma muene Ngana, o etuku tuala tu abhikʼenu mukonda dia Jezú. Mbata o Nzambi ió, uoso ua ki ambe kuila: O mukengeji u muikine muʼavundu, muène ua bhangesa mukengeji ku tu muikina ku miẋima ietu. Mbe o ku tu bhekela mukengeji ua kuijiiʼoko kua fuma ia Nzambi, ia mu benha mu pholo ia Jezú Kristu. O umvama uenhú-phe etu tuala na-u tuedi kala tu itutu ia mavu a hatu, phala kulondekeza kuila o nguzu i lenda ioso itunda kua Nzambi, ki ietu etu, kana. A tu xina mbandu ni mbandu, maji ka tu tolola. Sai ithangana tu kala mu jiphata, maji ki tu kala ni kikote. Nguma ji tu vula, maji ki tu kambe dikamba. Sai ni bhabha a tu kuama, maji ki tu jimi o mbutu. Tualu kuambata jinga mu mukutu uetu ua kalunga o kufua kua Jezú, phale o muenhu ua Jezú ue u monekene mu mukutu uetu. Kuma etu kioso ki tuala mù laia, izuua ioso tuala bhu kibhidi kia kufua mukonda dia Jezú, phale o muenhu ua Jezú ue u monekene mu xitu ietu ia kinga o kufua. Kienhiki kalunga ka bhanga o kikalakalu kiê mo muetu, maji o muenhu-phe u bhanga o kikalakalu kiê mo muenu. Mukonda-phe muẋima ua kuxikana uene umoxi, kala ki a ki soneka, exi: Eme nga xikana, kiene ki nga zuelela, etu uetu tua xikana, kiene uetu ki tua zuelela. Kuma etu tua kʼijiia kuila o Nzambi ió uoso ua fukunuine Ngana Jezú, u tu fukununʼetu kumoxi ni Jezú, hé ua kà tu bheka kumoxi ni enu bhu pholo iê. Kuma ima iene ioso iii ia bhitila mukonda dienu. Mu kienhiki o kiadi kia Nzambi ki kale mu kusambuka dingi ku athu avulu, o athu enhá na kale mu vudisa dingi o misambu ia kusakidila, mu kufumanesa Nzambi. Mukonda dia kiki, ki tu kuata usudi. Né-mbe o mukutu uetu iú ua bhoxi uia ni kujila, mukutu uetu ua nzumbi-phe uia ni kukala dingi ua ubhe kizuua ni kizuua. Kuma o hadi ietu iii i tua mu bhita na-iu iabhebhuluka, ia kithangana ngó, hinu i tu bhekela kuzediua kuavulu kinéne, kua beta ukota o hadi iii ndenge, kuxalela-ku ndú ku hadia ni hadia. Mukonda etu ki tu kala mu suua ima ia moneka ku mesu, maji o ima ia kambe kumoneka. Kuma o ima ia moneka ku mesu i nanga ngó kathangana, maji o ima-phe ia kambe kumoneka, iene i xalela-ku. Mukonda tua kʼijiia kuila kioso kia-nda kubudika o fundu iii mu tua tungu, uene o mukutu uetu mu ngongo mumu, Nzambi ku diulu hinu ua kà tu bhana inzu mu tu tunga. Inzuʼoio-phe a i tungu kuala Nzambi muene, i xalela-ku kiá katé ku hadia ni hadia. Mukonda o hânji i tuala na-iu ia kukala ni dibhata dietu ku diulu iònene ia mu tu bhangesa kukema mu kumesena kuila i di bhange kiá momuetu. Mukonda kioso kia-ndu tu zuika ni dibhata diodio, ka tu sange tua kambe mukutu. Kuma kidi kiene, etu kioso ki tuala mu fundʼumu ia mukutu uetu, tu kema mukonda dia kinemenu kia tu xina. Ki mukonda tu andala a tu zula o mukutu uetu iú ua bhoxi, mbata tua mu kuinda ku tu zuika ni mukutu ua diulu, phala o muenhu u jikinise kiki kia xikamena o kufua. Muène Nzambi ua tu iudika phala ku tu bilula kienhiki iú ua tu bhana-ku kiá o diẋîkina dia Nzumbi iê mu ima ioso ia-ndo tu bhana. Uila kiki, izuua ioso u sanga tua suina dingi. Kuma tua kʼijiia kuila, kioso ki tua tungu mʼonzo ia mukutu iú, tua sanduka ku bhata dia Ngana. Mukonda tua laiela mu kuxikana, ki tua mu laiela mu ioso i tu mona. Tua suina dingi kiengi, kieju tu uabhela kuila tueha kutunga mu mukutu iú, anga tuia mu kutunga ni Ngana. Maji-phe, kiala-bhu kota, ki tua bhindamena, o kuuabhela muene Ngana kiambote, kixi tu kala kunu mʼonzo iii ia mukutu uetu, kixi tu kala koko. Kuma etu ene oso tua bhingi hadia tu tukulukila bhu kibhuna kia Kristu phala ku tu fundisa kuala muène. Kala muthu phala a tambule kioso kia fuama mu imbamba ioso ia bhanga jinga ku mukutu, kixi iambote, kixi iaiibha. Ki tualʼiki, tuejiia kioso ki kala o uôma ua Ngana, kienhiki athu tu sota ku a ejidisa o kidi. Maji o Nzambi ua tu ijiia muene kiambote, tamanu enu ue mu tu ijiia muene kiambote mu miẋima ienu. Ki tua kuata dingi ku di ximana etu-ene ku mesu enu. Maji tua ki zuelela o ku mi bhana enu kia ku di thâthela ngó o ukembu ua pholo, kana ua muẋima. Kuma o ki tu kala tua tekuka, tua tekukila Nzambi; maji o ki tu kala tu athu a kilunji, enu-enu tua mi kalela na-kiu. Kuma tuezala ni henda ia Kristu ia tu kuatela, mukonda tua kʼijiia kuila muthu umoxi ua fuidile ene oso, mu kiki, atu ene oso a tambula mbandu mu kufua kuê. O muène ua fuidile ene oso bhu kididi, phala oso kiki ala ku muenhu, ki ki kale ene dingi a di vu, maji ua a vu muène ua a fuidile bhu kididi, iú ua fukunuka. Uila kiki, ku pholo ku tuia, kana muthu tu mu fika dingi mu imbamba ia xitu. Né-mbe Kristu muène tua mu fika jinga mu xitu, kiki ki kiene dingi ki tu bhanga. Kienhiki se muthu u kala mua Kristu, muthu uengi ua di bhange. Kuma ima iokulu ia bhiti, talesa, ima ioso ieza ku ubhe. Ima ioso-phe iii, Nzambi muene na i bhange, ua tena ku tu lunguluila mua Kristu ni tu kale tu makamba mê etu tua kexile tu jinguma, iú ua tu bhana o kikalalalu kia kubhanga kuila akuetu uâ a biluka makamba ma Kristu. O hundu ietu ienhiʼii: Kuma Nzambi mua Kristu ua mu luulula o mundu ni muène, iú ua mu bhangesa kuila athu oso a kala makamba mê, sè kukuata-nâ konda ia ikuma iâ. Etu-phe Muène iú ua tu bhana o maka mê ma kuluulula athu nʼa kale makamba mê. Kala kiki, tua mu zuela bhabha mu dijina dia Kristu, kala muene Nzambi uala ku mi ambela mu makanu etu, kuila: Mu dijina dia Kristu, ehelenu Nzambi a mi bilule mu tunde mu kukala mu jinguma jê, a mi bhange mu makamba mê. Kristu kia kexi, ka moneka kituxi, maji Nzambi ua mu tambuisa mbandu ku ituxi ietu, phala etu, mu kisangela ni Muène, tu tambule uetu mbandu mu kulûnga kua Nzambi. Uila kiki, ki tuedi tu akuenu mu kikalakalu kia Nzambi, tua mi bhingi kiki: O kiadi kia Nzambi, ki mua tambula kiá, ki mu ki ehele dingi ku di bota. Ivuenu kioso kiambe Nzambi, uixi: Eme nga evidila bhu kithangana kia bhindamene o ku a kudila, nga a kuatekesa bhu kizuua kia kubhuluka. Ivenu, kuma: Kiki, kiene o kithangana kia kutambula o dikuatekesu kua Nzambi! Lelu kiene o kizuua kia kubhuluka! Kana kubhanga kima kioso-kioso ki bhangesa mukuenu ku di bhala, phala o ungunza uetu ki u kale ni malebhu. Inda-phe tu idikiza mu ima ioso kuila tuala tu jingunza ja Nzambi, mu ʼkolokota kiavulu ni muanu uoso mu jihadi, mu makubhindama ni mu jiphaxi. Ene mu ku tu beta ni ku tu takuila mu jikaleia, hé a tu bhana ndumba ia malembu mu jimvunda ji salumuna o mundu. Tuene mu kalakala kinéne katé tu fula muene o kilu sè kuta dikoka ku dikanu. O mu kuzela kuetu, ni kuijiia, ni mu kuxididika, ni mu kulenduka kuetu ku tuala na-ku, tu edikiza kuma tuala tu jingunza ja Nzambi. Imʼiii tua idikizila mua Nzumbi Ikôla, ni mu henda ietu ia kambe ku di bhangesa, ni mu maka ma kidi, ni mu nguzu ia Nzambi. Mu kumaneka tuala ni ivunga ietu ia kubatula mu kidi, kuene mu batula Nzambi, iene ia kuama na-iu o nguma ni kudibhangela. Tu tambula ujitu, ni ku tu kambesa ujitu, mu ku tu lebhula, ni ku tu ximana. A tu bhanga kala tu akua makutu manhi tu akua kuzuela kidi; kala tu athu ka tu ijiia, manhi a tu ijiia muene kiambote ku athu oso; kala tu athu tua-fu, maji kala ki mua ki mono, etu-etu-ú ni muenhu. Bhu kala ni bhabha a tu bunda ni kibetu, maji ki tu fu. Sai ni bhabha a tu vunzila malamba, maji etu tua sanguluka jinga. Tuedi kala tu jingadiama, maji athu avulu tuala ku a muesa jimbongo. Tuedi kala ki tu moneka kima, maji ima ioso tua i vu. Enu makamba a kazola mu mbanza ia Kolindo, tata, mu ku mi tela maka tua mi tangela o kidi, o muẋima uetu tua mi jikuila-u muene. Mixima ietu ki tu i jika phala enu, enu-ku mua jika o miẋima ienu phala etu. Nga mi ambela kala mu anʼ ami. Enu uenu londekezenu o ubanzelu kala ió u tua mi kala na-u etu. Jikulenu o miẋima ienu! Ki mu sote ku di ta mu kikalakalu kimoxi ni iá a kambe kuxikana, kala enu uenu mua sokela-nâ. Kuma o kuiuka ku kala kiebhi mu kisangela ni kubhengalala? Mba o muanha u di lunga kiebhi ni usuku? Kristu u di tambulula kiebhi ni Kadiaphemba? Mba o muxikani u kala ni kima kiahi kumoxi ni ió ua kambe o kuxikana? O kididi kia Tembulu ia Ngene ia Nzambi, ki bangana kiebhi ni iteka ia akua mundu? Kuma etu tuala tu tembulu ia Nzambi ia muenhu. Uila kiambe muène Nzambi, uixi: Eme ngiia mu kutunga, hé ngi kala-nâ kumoxi. Ngi kala ngi Nzambi iâ, ene a kala mundu uami. Ngana muène uixi, dingi: Uila kiki, Tundenu mu mundu uâ, mu di kalele, eme ngi Ngana. Kana kubabata kima kia ufusa, eme nda ngi mi tambulule. Ngi mi kale ngi Tata ienu, enu mu ngi kale mu anʼ ami a mala ni àhatu kiene kiambe Ngana Uatena-Ioso. O ki tualʼ iki, enu akuetu, o ikanenu ioso ienʼ iii ia tu tokala etuene. Tu dʼ iẋikienu, ni tu bhue o ufusa uoso ua xitu ni ua nzumbi, ni tu zubhe o kuzela, tu kale mù xila Nzambi. Iudikenu kididi phala etu mu miẋima ienu. Kana-ku muthu tua mu bhange phulu, kana-ku muthu tua mu di mangonha, kana-ku muthu tua sota ku mu bhanga kudimuka. Ki nga ki ambela ku mi elêsa. Kuma kala ki nga ki zuela kiá ngixi enu mua tu kala kiavulu ku miẋima, o izuua ioso tuala bhuamoxi, kixi kufuila kumoxi kixi kulaiela kumoxi. Nga mi dielela kinéne, kienhiki ngi di thatha kiavulu mukonda dienu. Mu axaxi ka hadi ietu ioso, hanji ngezala ni kusuina, nga xamujuka ni ngalasa. Mukonda tunde ki tua bhixidile ku Masedonia, xitu ietu ki ia tenene kubatama. Mu ididi ioso hadi ia tu kondele ku mbandu ni mbandu, jimvunda ni akuetu, ni uôma moxi ku miẋima ietu. Kiene kimoxi Nzambi mukua kutululukisa oso a bhondalala, ua tu bhana kutululuka mu kuiza kua Tito. O kutana-phe ngó ni kuiza kuê muène ki kuene, maji ue ni njimbu ia kutululuka kuê kua mono ko-kuenu ku mua mu tululukisa na-ku. Muène ua tu kundu o ngùnzu ienu i mua ngi kala na-iu, iú ua tu tangela ue kuila muala ni malamba avulu, katé muala polondo ia ku ngi luila o mvunda. Kienhiki, nga zediua dingi kiengi. Né-mbe ku mukanda uami nga mi kuatesa mukondo, ki ngʼidi tamanu ki nga u sonekene. Sumbala kioso ki nga mono kuila o mukanda uenhó ua mi kuatesa mukondo mu ka kithangana ngó, kia ngi fuamene kudiela. Maji kiki-phe nga sanguluka, kana mukonda mua kuatele mukondo, mukonda dia mukanda uami, maji mukonda o mukondo uenhó ua mi bhekela kudiela. Kuma o mukondo u mua kuatele, ua u uzala phala enu ki mu tunuke ni kima mukonda dietu etu. Kuma o mukondo se a u uzala kuala Nzambi, u bhekela kudiela kubhangesa kubhuluka. O ku kima kala kiki, ki kuene dingi kuila tamanu ki nga ki bhangele. Maji o mukondo-phe ua mundu, u bhekela kufua. Talesenu kioso kia bhange Nzambi ni mukondo uenu: Muene ua mi bhangesa kukala mu athu a ujitu dingi, kienhokio ue enu mu edikiza kuma ki muala ni kuêla. Kuthathamana kuahi ngó ku mua kexi na-ku! Uôma uahi u mua kexi na-u, ngunzu iahi i mua ngi kuetelele, muanu uahi, lusolo luahi ngó mu kubazela kiaiibha! Mu ima ioso iii mua dʼidikiza kuma mua zele mu mulonga uenhó. Kienhiki, sumbala nga mi sonekena o mukanda uenhó, ki nga ki bhangela mukonda dia ió ua bhangele kiaiibha, ki mukonda ue dia ió a mu bhangele kiaiibha. Maji nga sonekena phala o muanu uavulu u mua tu kuatela, u di monekene muʼaxaxi kenu bhu pholo ia Nzambi. Mukonda dia kiki tua suina dingi. O ku thandu dia kutululuka kuku ku tua tambula, kua di te o kutana dingi kiavulu mukonda dia ngalasa ia Tito. Kuma enu oso mua mu kuatekesa mu ku mu nhohesa o muẋima. Mbata eme nga mu telele thathe ienu kua muène, ia ku mi zuela kiambote, o enu ue-phe ki mua ngi kuatesa jisonhi. Etu ima ioso i tuene ku mi tangela, ia kidi. Kiene ue ni thathe i tua tele bhu pholo ia Tito, ia ku mi ximana enu, a i mono kuma ia kidi. Ni muène ue henda ia mu vulu dingi kia mi lembalala o kutumaka kuenu enu oso, ni kioso ki mua mu tambulula ni ujitu, ni kuditolesa. Eme ue nga sanguluka, kuma ngi tena ku mi dielela mu ima ioso. Kima kiamukuâ, enu jiphange, nga tumu ku mʼ ijidisa o kiadi kia bhana Nzambi mu jingeleja ja Masedonia. Kuma ene mu ku a lola mu polova ia jihadi javulu. Maji ezala ni ngalasa iâ, o mu uadiama uâ uazongo a bhana kia nzungule mu kubindumuna. Ngala ngi mbangi iâ, kuma ene a suku bhuoso bhu a tena, katé o bhuene bhu a tena a somboka-bhu. Maji a bhana mu vondadi iâ, kuma a tu bhingile muène ni kudionda kuavulu kutambula o ujitu uenʼiú, ua mukungu ua kubindumuna o akua Ngana ku Judeia. Ki kiene ngó. Ene a beta dingi kubhanga, o ki tua fikile etu ndenge. Kima kia dianga ene a tuamene ku di bhana ene-muène kua Ngana. O kia kaiadi kua etu-ene, mu vondadi ia Nzambi. Katé Tito tua mu bhingile, mukonda muène ua mi matekesa o kikalakalu kiki, phala a mi kuatekese o kuzubha ujitu uenʼiú. Mu ima ioso enu mua londekesa kuila muala kota, o akuenuʼ oso ndenge; ni mu kuxikana, ni mu kuzuela, ni mu kuijiia, ni mu vondadi ioso i muala na-iu ia kukuatekesa akuenu, ni mu henda, i mua tu kala na-iu. O mu kikalakalu kia henda, tuandala ue kuila enu mu kala kota mu kubhanga, o akuenu oso ndenge. Ki nga ki ambela ue kala ngandala ku mi tumina. Maji nga mesena ngó kuila mu ijiia ue o muanu ua akuenu, phala ene a mone ue mba o henda ienu ia kidi. Kuma o henda ia dikota ia Ngana ietu Jezú Kristu mua ijiia; sumbala muène ua kexile mvuama, ua di bhangele-phe ngadiama, mukonda dienu, phala enu ku uadiama uê mu mone o umvuama. Ku maka iâ, nga mi ambela-phe kioso ki nga fika: kuila kota enu o kuzubhidisa kindala o kima kiokio ki mua mateka o muvu ua bhiti. Ku dimatekeneu enu-enu mua tuamena, ki mu kukuatekesa ngó, maji ni mu kuandala o kukuatekesa. Uila kiki-phe, suinenu ni kikalakaluʼ iki, mu zubhe kiá o ku ki bhanga. Mu ki bhanga-phe kia soko ni kioso ki muala na-kiu. Kuma se sai muthu uandala kubhana, Nzambi u xikina o ujitu, kala muthu kioso ki ala na-kiu. Ki nga ki ambela ue phala ngʼ ahule akuenu, enu ni ngi mi xine o kinemenu ku thandu, maji nga ki ambela o kusokelesa. O ki muedi, enu kiki muala ni kia nzungule, kiauabha muene o kubindumuna akuenu oso a bhindama. Oko enu uenu, hadia ki mu tata, ene anga a kala ni kia nzungule, bhenhobho ene uâ a tene ku mi kudila. Mu kienʼ iki enu oso bhu kale o kusokelela. Kala ki ambe o Mikanda Ikôla kuila: Ua nona kiavulu kana kima kia mu subhuka, o ua nona kiatolo kana kima kia mu kambe. Tua sakidila-phe kiavulu Nzambi ua mi tela o muanu uene umoxi ni etu mu muẋima ua Tito phala ku mi kuatekesa. Kuma muène uetaia muene ki tua mu bhingi. Kua di te dingi kuila, mukonda-phe dia muène kukala ni vondadi iavulu ia ku mi kuatekesa, ua katuka kuia ku mualʼ oko muene mu vondadi iê-muène. Tua katula ue kumoxi ni muène, phange ietu ene ku mu xila mu jingeleja joso, mukonda dia kikalakalu kiê kia kukola o Njimbu Iambote. Kua di te o kuila, o phange ietu muenʼiú, muène a mu solo ni ku mu tungula kuala o jingeleja phala ni tuendela jinga-nê kumoxi. Muène a mu solo phala ku tu kuatekesa mu kikalakalu kiki kia henda, mbé o kufumanesa Ngana Nzambi, ni mu kuidikiza ue kuila ni kidi kiene etu tua mesena kukuatekesa. Uila kiki, tua bhindamena kuiengesa kuila bhu kala ni athu a tu fika kiaiibha, mukonda dia nzungule ia ujitu iú u tua mu tambula ku mukungu. Kuma o vondadi ietu, tua mesena kubhanga kima kiaiuka, kana ngó bhu pholo ia Ngana, maji ni bhu pholo ue ia akuetu. Kumoxi ni ene, tuala ku mi tumikisa dingi phange ietu iamukuâ. Muthu iú etu tua mu lola jinga kiá kiavulu, etu tuejiia kuila muène izuua ioso uala polondo phala kukuatekesa. O kiki ki edi enu ue ua mi dielela dingi kiavulu, muène ue ua beta dingi kukala ni vondadi ia kukuatekesa. Se bhu kala muthu uibhula Tito, muène mukua kisangela kiami, mukalakadi ni mukuetu mu ku mi kuatekesa enu. Se ebhula o jiphange jetuʼiji a mùia ni muène, ene akunji a a katula kuala o jingeleja, athu ene mù bhana ujitu kua Kristu. Kala kiki, phala o jingeleja jamakuâ nʼ a kʼ ijiie, jiphange jiji a edikisienu-phe bhu pholo ia jingeleja kuila enu mua a zola, ni kuila ue etu tua lungu, bhu kaxi ni thathe ietu i tuene ku mi tela. Bu kaxi ni mukungu u muala kutumikisa phala kubindumuna akua Ngana ku Judeia, ki ki bhingi ngó ku mi sonekena. Kuma nga kʼijiia kuila enu mu andala ku a bindumuna, kiene muene ki nga mu mi ximanena ku jiphange ja akua Masedonia. Eme ngʼambe ngixi: O jiphange ku Ngelésia, a di iudika phala ku kuatekesa tunde kiá mu muvu ua tundu-mu. Avulu muene mudiâ a suina dingi kiengi mukonda dia vodadi ienu. Nga mu tumikisa kindala o jiphange jiji phala o thathe i nga te mukonda dienu ku maka iá ki i kale ia makutu. Maji mu kale mua di iudika uila ki nga ki tange. Uila kiki, se athu ku akua Masedonia aia ni eme, hé tu sanga kiluua mu di iudika kia-nda ku kala kima kia jisonhi phala etu. Katuku o jisonhi ji mu kala na-ju enʼuenu, mukonda dia kudielela ku tua mi kala na-ku. Kala kiki, nga fika kia uabha kubhinga kuila bhu kale jiphange ji tu tuamenena ku mualʼoko, phala kuiudika o ujitu uenu u mua tange. Phala eme ki nga kà bhixila, ngi sange uoiudike kiá, o ene oso a kʼijiie kuila kima kia vondadi ienu, ki kʼile kala etu tua mi bhinjika. Lembalalenu kuila: Uoso u kuua bhuʼofele, u muna ue bhuʼofele; uoso u kuua nzungule, u muna ue kia nzungule. Kala muthu a bhane uila kia mu kala mu muẋima uê, ka bhane ni kuluuala, mba mu ku mu bhinjika. Mbata Nzambi ua zola mukua kubhana ni ngalasa ioso. Nzambi-phe ua sokobho o ku mi bhana kia tundu ioso i mua bhindamena, phala izuua ioso mu kale mua tenena mu imbamba ioso ia mbote. Kala ki ambe o Mikanda Ikôla: Muène u bhana ni henda ioso, ua uanena jinga o jingadiama, o kulenduka kuê ki kuene kubhua. O Nzambi mukua kubhana o mbutu phala ku kuna, ni musa ua kudia, uanda ku mi bhana ue o jimbutu joso ji mua bhindamena. Anga u ji sokolola, hé ji bhana ibundu ia kumuna i tunda mu kulenduka kuenu. Muène ua kà mi bhanga kukala mu jimvuama mu ima ioso, katé ni ua kubhana kia nzungule. Anga kia kà bhekela athu avulu kusakidila Nzambi mukonda dia ujitu uenu u muala ku a tumikisa bhu maku etu. Kuma o kiki ki muala kubhangʼiki, ki ki bhandulula ngó o mundu ua Nzambi ua bhindama, maji ki bhekela ene kuximana kiavulu Nzambi. Ene a kà fumanesa Nzambi, mukonda dia kubhindumuna kuenu kuenʼiúku, kijimbuete kia kuila enu mua kaiela o Njimbu ia Kristu. A kà fumanesa ue Nzambi mukonda dia ujitu ua henda u mua bhana mu mukungu u muala ku a tumikisa ene ni mundu uoso kiá. Uila kiki, ene uâ mu ku mi sambela a kà ki bhanga ni huii iavulu, mukonda dia henda ionéne ia Nzambi iene ku mi kuatela enu. Tu sakidilienu Nzambi mukonda dia henda iê ku i tanga ki i xina. Kiki eme muène, ngi Phaulu, ngene mu kuila ngixi ngi mulenduki, ngi mutululuki ki ngi kala bhu mbandu ienu, maji ngi muẋinuki ki ngi kala dikanga, nga mi bhingi phe kiki: Nga mi bhingi mu kulenduka ni henda ia Kristu, kuila, hinu se ngiia kuemʼoko, ki mu ngi bhangese kuẋinuka. Mukonda amoxi-mu a mu fika kuma o uendelu uetu ua ku kaiela ima ia xitu. Sumbala tuala mu xitu, kidi. Maji o kulua kuetu ki kua kaiela xitu. O mata metu ma ita ki ma tokala mu ngongʼumu, maji mata ma nguzu ni kutena kua Nzambi ma tena kubula o imbaka. Tu lundumuna ikutu ia makutu, ni ima ioso ia ukumbu ua xitu ki i ehela athu kuʼijiia Nzambi. Tu tolola ixinganeku ioso ia athu phala nʼa tumaka Kristu. Enu-phe ki mu zubha ku lola o kutumaka, etu uetu tu tena kuzoka kiá ni kubhana kaxtiku kua iá oso a xibhaka. Enu o ima mu i kaiela ngó o kidifua kia pholo. Muthu-phe se ua di fiiala ku kala mukua Kristu, a xinganeke ngó kienʼiki, kuma kioso kia soko muène ku kala mua Kristu, etu uetu kiene. Eme ki ngala ni jisonhi, né mbe ngi ta thathe ia kijingu kietu kia tu bhana Ngana. O kijingu kiki, kia ku mi kudisa enu mu nzumbi, ki kia ku mi muanga, kana. Ki ngi mesena muila kuma nga mu sota ku mi ta jindumu mu mikanda. Iâ amba exi: O mikanda ia Phaulu ia neme, ia nguzu. Maji o kia kala ni etu mukua uôma, o maka mé ma kuata usudi. Uoso ua mu zuela kiki a tume ku kʼijiia kuma kusuina kuoso ku a ngi mono na-ku mu mikanda, kiosuʼ iki ki ngala dikanga, ngà kala na-ku ue kizuua ki nga kàia kuenioko. Kia kidi kuila etu ki tu bhumina ku di sokesa, mba ku di fikisa ni amoxi-moxi a di fika ku kala athu onéne. Athu kʼejiia kima! A di sokesa ene mudiâ mu matala ma bhange ene. Etu-phe o thathe ietu ki i somboka mu mbambe iê. Kuma mbambe ia xindi Nzambi ia soko ni kikalakalu kietu muʼaxaxi kenu. Ki tua bhitile mu mbambe, kana, kala tua sukile ngó mu njila, kuma etu-ene tua bhiẋikile o Njimbu Iambote ia Kristu, katé ku mualʼenuʼoko. Uila kiki, ki tua mu di thathela ku ikalakalu ia bhange akuetu mu ididi iala mu jimbambe ja a bhana Nzambi. Maji tua dielela kuma o kuxikana kuenu ku kula dingi. Phala tu tene kubhanga kikalakalu kia beta kota muʼaxaxe kenu, mu jimbambe jene ja tu xindila Nzambi. Katé tua kà bheka Njimbu Iambote ku jixi jengi, katu-ku koko ku mua tungu enu. Mu kubhanga kiki, ki ki kale kala tua mu ta thathe mu kikalakalu kia bhange athu engi. Kala kiambe o Mikanda Ikôla: Uoso uandala ku di ta nzabala a i tele mu kioso kia bhange Ngana. Kuma muthu u lunga ki ió u di ximana muène, maji ió uoso a mu ximana kuala Ngana. Tamanu mu ngi lendukila mu maka iá edi kala a uoua. Nga mi diondo ngi lendukidienu muene! Nga mi kuatela muene difuba, kala difuba dia mi kuatela Nzambi. Nga mi te iambu, ngandala ku mi bheka kala muhatu ua ujitu, ua monʼa kilumba kua muadi uenu umoxi, muène Kristu. Maji kala Eva kia mu nganalele kuala o nhoka ni makutu mê, eme uami ngala ni hele, sumba ku matelu-matelu, enu uenu ilunji a mi juualesa-iu, nʼa mi katule o kubheza Kristu mu kuzela ni kuiuka. Mbata enu mu tambulula ni ngalasa ioso muthu uoso-uoso u mi sanga, hé u kola Jezú iengi, ki muène Jezú tua mu kola etu. Anga mu xikana nzumbi iengi, mba njimbu iengi ki iene ia Nzumbi ia Nzambi i mua tambuile ko kuetu-etu! Eme-phe nga fika kuila jipoxolo jojo kà ngi tundu ni kima! Né mbe ngi kala ngi ṗhoxi mu kuzuela, ki ngi kambe kuijiia, kana. Enu-enu tua mʼidikiza-kiu kiambote mu ima ioso. Kioso ki nga mi tudila o Njimbu Iambote ia Nzambi, nga ki bhange sé ku ngi futa. Nga di tolesa eme-muène, phala ku mi zangeleka enu. Manhi kituxi ki nga te? Kioso ki nga kexi kukalakala muʼ axaxe kenu, a kexi ku ngi futa ku jingeleja jengi. Jingeleja jamukuâ nga ji fumbu mu kutambula futu kua ene, phala ku mi kuatekesa enu. O tembu ioso i nga kexile ni enu ki nga bhindamene kitadi, kana muthu mudienu nga mu nemenene. Mukonda o jiphange ja tundile ku Masedonia, a ngi bhekelele ioso ia ngi kambele. Mu ima ioso tunde ku dimatekenu nga lengesa o ku mi nemena, ni kiki ue ki ngi xikina ku mi nemena. O kidi kia Kristu ki ala moxi diami, nga loka muene, kana muthu ua kà ngi katula o kiadi kia kutula o Njimbuʼ mu Ngelésia ioso sé kubhinga kima. Mukonda diahi? Manhi mukonda ki ngi mi zolo? Nzambi ua kʼijiia kuila nga mi zola! Kioso-phe ki nga bhange, kiene hanji ki ngi bhanga jinga, phala o Jipoxolo jeniojo, nga a katule o kudihanza, kua kuila kuma a mu bhanga kikalakalu kia soko ni kietu. Kuma athu a kala kiki, Jipoxolo ja makutu, akalakadi a mangonha. A tange a makutu bhu kaxi ni kikalakalu kiâ, hé a di bhangesa kala Jipoxolo ja Kristu. Ki kima kia ku di uana. Kuma katé ni Satana mukuâ ku di bhangesa kala anju ia mukengeji. Ki ki kala ue kidiuanu se jingunza jê ji di bhangesa ku kala athu a bhanga o mbote. O ku dizubhilu a kà tambula kia sokela mu imbamba iâ ia bhanga jinga. Ngi ki zuela dingi, ki bhu kale muthu u ngi fika ni usemenhi. O ki kala-phe mua ngi fika ni usemenhi, kiene kimoxi ngi tambuludienu kienʼiki, phala ngi di thathe-ku bhuʼofele. Ki nga mu zuelʼiki, ki nga mu ki zuela kala kia Ngana. Ku maka iâ a ku di hanza, nga mu a zuela muene kala ngi semenhi. Kuma sai avulu a di fiiala mu ima ia xitu, eme uami ngi di fiiala. Enu mu ejiia kiavulu, katé mu lendukila ni muanu uoso o jisemenhi! Mu lendukila oso ene ku mi tumina ni ku mi dia mangonha, oso a mi nganala, oso a mi bhikisa, ni iá a mi bhana o jihuxi. Nga mu ki zuela muene ni jisonhi javulu, mukonda dia kukamba o kusuina. Maji-phe se sai muthu u di fiiala kima kioso-kioso—nga mu zuelà kala ngi semenhi—eme uami ngi di fiiala-kiu. Kifua ene jihebeleu? Ni eme uami. Manhi akua izalaiele? Ni eme uami. Kifua ene o luvualu lua Mbalahamu? Ni eme uami. Kifua ene jingunza ja Kristu? Eme kotʼélele, sumbala nga zuela kala nga tekuka. Mu kukalakala eme kotʼélele, mu jikaleia eme kotʼélele. Mu ku ngi beta ni jisanzu, kotʼélele, mu makufua luavulu muene. Lutanu luosʼulu jijudé lua ngi bhana makuinhi a tatu a xikote nʼivua. Lutanu lua ngi bundu ni jimbangala kuala akua Loma; lumoxi lua ngi tutula ni matadi. Lutatu naviiu ia tu budikila ku musanza, o lua mukuâ muanha ni usuku ua ngi bhitila mu menha ma kalunga. Mu kuenda jinjila javulu, ngene mù bhita mu iluezu ia jihonga, ni mu ileuzu ia mii; mu iluezu ku akuaʼxi ietu, o jijudé, ni mu iluezu ku matumbu. Ngene ku bhita ni iluezu iavulu mu jimbonge, ni mu iluezu ku matutu; ni ku musanza ua kalunga, ni mu iluezu mukonda dia makamba a makutu. Mu kukalakala kuavulu, ni mu kuiokojoka. Nga bhiti ma usuku mavulu sé kuzeka. Ngene kutala hadi luavulu ni nzala, mu kuenda ni mbambi, ni tuẋi. Ku thandu a ima iosuʼiii, i ngi bhita ku kanga, kua di te dingi o kimbamba kia ngi xina izuua ioso, kia hele i nga kuatela o jingeleja joso. Ki bhu kala muthu ua bhuila, eme uami ki ngi bhuidisa. Se bhu kala muthu u di bhala mu ituxi, eme-phe ki ngi tatesa kiavulu muene. Se kua bhingi ngi di fiiala, ngi di fiiala o kubhuila kuami. Nzambi Tata ia Ngana ietu Jezú, a mu ximana katé ku hadia ni hadia, ua kʼijiia kuila ki ngi tange makutu. Ki nga kexile mu mbanza ia Damasku, nguvulu a mu tele-ku kuala sobha Aleta, ua tele alangidi ku mbonge phala ku ngi kuata ni ku ngi kuta. Maji o makamba mami a ngi ta mu musete, hé a ngi tuluila bhu njanena, anga ngi mu xia bhu maku. Kua ngi bhingi ku di hanza, sumbala ki kua ngi fuama. Kindala ngi kuata ku maka ma isumua ni majingunuinu ma ngi bhana Ngana. Ngejiia muthu, ua kexi kidistá, kua bhiti kiá kuinhi dia mivu ni iuana, muenʼiú a mu ambatele katé ku diulu dia katatu. Hé mba ua kexile mu mukutu, mba mu mukutu ua tundile-mu, ki nga kʼijiia—Nzambi ngó ua kʼijiia. Ngi ki tona muene, ngejiia muthu muenʼiú, a mu ambatele mu kapota diesu katé mu Palaízu, hé mba mu mukutu, mba ku kanga dia mukutu, ki nga kʼijiia—Nzambi ngó ua kʼijiia. O kuenioko anga u ivua ima ki i xikina ku i lombolola mu maka, ima i kola ki i xikina ku i zuela ni mizumbu ia muthu. Mukonda dia muthu muenʼiú, eme ngi di hanza muene. Maji ki ngi di hanze mukonda diami eme-muene, ki kale ngi di fiiala ngó o kubhuila kuami. Kuma se ngandalele ku di hanza, ki ngeji ku kala ngi semenhi, kuma nga tange o kidi. Maji nguami ku di hanza, phala kana muthu u ngi fika ni ukota uengi, ki kiene kia ngi mono, kia ngʼivu. Mukonda-phe dia majingunuinu kuvula kinéne, kuiengesa kuila ngi zangalala kiavulu, a ngi bhana uhaxi uonéne mu xitu. Uhaxi iú ueza kala mukunji ua Satana, mu ku ngi bhana jihuxi, phala ki ngi zangalale kiavulu. Uhaxi ueniʼú anga ngi u diondela lutatu kua Ngana, phala a ngi katule-u. Muène-phe ua ngambela uixi: O kiadi kiami ki ku sokesa-na-u. Kuma nguzu iami i beta kota mu kutena mu ku bhuila kué. Uila kiki-phe, nga sanguluka, kimuua ngi di fiiala o kubhuila kuami, phala nguzu ia Kristu i kale ni kutena momuʼami. Uila kiki, nga sanguluka muene mu kubhuila ni kulebhuka, ni kubhindama ni ku ngi zukutisa, ni kukala mu ibhidi mukonda dia Kristu. Kuma kithangana ki nga mu bhuila, kiene kia mu ngʼ iza o nguzu. Eme nga zuela kala ngi semenhi, enu-enu-phe mua ngi bhinjika o ku ki bhanga. Nga fuamene enu mu ngi ximana. Kuma jipoxolo jojo ja tundu akuʼâ, ki ja ngi tundu ni kima, sumbala ki ngi kima. Kidi kiene, o ima iedikiza o upoxolo uami, iokalakale mu ʼaxaxe kenu ni muanu uoso. Ijimbuete ia isumua ni madiuanu, ni jinguzu javulu. Kima kiahi kia mi bhangesa ku kala ndenge ku jingeleja ja mukuá? Hé kima, mukonda eme muène nga kambe ku mi nemena mu ku mi bhinga dikuatekesu. Talesenu-phe, lutatu kiabhu lu nga di iudika kuia kuenioko mu ku mi menekena; ki nganda ku mi bhinga-phe kima. Kuma ki nga bhindamena kitadi kienu, nga mi bhindamena-ku enu. Mukonda o ana ki ene a lûndila jitata, maji jitata jene ji lûndila o ana. Eme ngi ki sangulukila kiavulu o ku mi texila ioso i ngala na-iu, katé ni eme-muène ku di bhana mu kusota o mienhu ienu. Kifua se o henda iami iia ni kuvula, enu o ienu iia ni kusosoloka? Uila kiki, enu-enu muanda ku ki xikina kuila eme ki ngi mi nemena ni kima. Kuma sai-ku ni muthu uanda kuzuela uixi: Ua dimuka, ua mi kuatela mu ndunge ni makutu. Manhi enʼió oso nga a tumine ko-kuenu, sai-bhu muthu ua mi bhange kudimuka? Nga bhingile Tito kuia ku mi kunda, kumoxi ni phange ia mukuâ mu kuxikana. Manhi Tito ua mi bhange kudimuka? Ki kia kidi muene kuma kiiadi kietu, o muẋima uetu uene umoxi, o uendelu uetu ue uene umoxi? Enu mua mu fika kuma etu tua mu di lungisa bhu pholo ienu. Ki ki xikina! Tua zuela kala kia tu tumu Kristu, bhu pholo ia Nzambi. Ima ioso-phe i tu bhanga, enu akuetu, ia ku mi kuatekesa. Kuma ngala ni héle, sumba ku matelu-matelu, hinu ki ngi mi sanga, ki mu kala uila ki nga mi mesena kukala, eme uami ki ngi kala uila ki mua ngi mesena kukala. Ngala ue ni hele, sumba ku matelu-matelu hinu nga kà sanga jimvunda ni madixinga, kizembu ni luimbi, makulokalala, kutangelela, ukumbu, ni jikavuanza. Ngala dingi ni hele, sumba ki bhita, kuila hinu ki ngiia kuenioko, Nzambi iami u ngi tununa bhu pholo ienu. Hé ngi kala mù dila mukonda dia enʼió avulu, oso a diangele kuta ituxi, maji nguâ kudiela o undumbu uâ ni ufusa, ni uhabhu uoso ua bhange. Tatu kiabhʼú kukala mu kuia kuenioko ku mi kunda. Kala ki ambe o Mikanda Ikôla kuma: Mulonga uoso-uoso ki bhinga a u kuatesa ku kizuelu kia mbangi jiiadi mba jitatu. Nga mesena ku mi tangela enu mua diangele kuta ituxi, ni oso dingi amukuá. Ki nga kexile kuenioko lua kaiadi nga mi tangelele-kiu kiá, ni kiki ki ngala kuengi, ngi tona dingi ku mi tangela kuila hinu ki ngi mi sanga, ki ngi mi fikisila dingi, kana. Kienioko enu mua kà kala ni polova i muandala, kuila Kristu muène ua mu zuelela momuami. Muène-phe kia mi zuelela kène ni kubhuila, maji uidikiza kusuina kuê muʼaxaxi kenu. Sumbala muène a mu tele ku dikulusu mu kikexilu kia kubhuila, maji iú-uê ku muenhu mu nguzu ia Nzambi. Etu uetu tua bhuila mua muène, maji muandù mona kuma tuala ku muenhu ni Muène mu nguzu ia Nzambi phala ku mi kuatesa enu. Di lodienu enu-enu mba mu kuxikana enu momo. Inga ki mua kʼijiia kuma Kristu u kala moxi dienu? Kukamba kukala moxi dienu, kikale mua sekala. Nga dielela-phe kuma mu tu ijiia kuma etu ki tu sekala. Tua mu kinga-phe Nzambi phala enu ki mu bhange kima kiaiibha, ki mukonda etu tuandala a tu ximana, maji mukonda tua mi andala kuila enu mu bhanga ima ia ujitu. Né mbe etu tuedi kala tua sekala. Kuma o kidi ki tu tena ku ki fudisa, kikale tu ki kuatekesa. Kiene ki tu sangulukila, kioso etu ki tuila kala tua bhuila, enu anga mu kala ni nguzu. Kiene kiá ki tuene ku mi sambela phala enu mu tenene. Mukonda dia kiki kiene ki nga mi sonekena imʼiii kiosuʼiki eme ngala kuengi, phala hinu ki ngi mi sanga ki ngi mi temene mu kijingu kia ngi bhana Ngana. Kuma kijungu kia ngi bhana kia kutunga, ki kia ku muanga, kana. Kia xala-ku phange jami, nga mi lekela. Sotenu o kutenena. Ivenu kiambote ioso i nga mù mi ambela. Kalenu muẋima umoxi. Tungenu ni paze. O Nzambi ia henda ni paze anga u kala ni enu. Di menekenienu mudienu ni beju ia uphange mua Kristu. Akua Ngana oso kunu a mi menekena. O kiadi kia Ngana jezú Kristu, ni henda ia Nzambi, ni ukamba ua Nzumbi Ikôla, u kale ni enu oso. Eme Phaulu, nga soneka o mukanda iú—ngi Poxolo, maji kana Poxolo ia athu, mba bhua kala muthu ua ngi katula, maji Jezú Kristu, ni Nzambi Tata ua mu fukununa mu ʼalunga. O jiphange joso u ngala-nâ kunu, a tumu kumenekena o Jingeleja ku Ngalásia. Ku kale kiadi ku mualʼ oko, ni paze i tunda kua Nzambi Tata ni kua Ngana ietu Jezú Kristu. Kristu ió ua di bhakuile ku kalunga phala ku tu bhulula ku ituxi ietu, nʼa tene ku tu kudila ku mundu iú uaiibha, kala Nzambi ietu, Tata, kia mu kala mu vondadi iê. Nzambi muène a tambule fuma katé ku hadia ni hadia! Amén. Nga mi diuana kiavulu, enu kindalʼ iki mua mu ambudisa kiá uoso ua mʼ ixana mu kiadi kia Kristu, enu mua tambulula kiá njimbu iengi. Njimbu iengi, maji ki Njimbu Iambote. Kiene ki nga ki ambela kuila athu ngó a mu mi vunza, andala o Njimbu Iambote ia Kristu a i lungulula. Maji-phe, né-mbe kiá etu-ene—mba anju i tunda mu diulu,—i mi tudila Njimbu Iambote iengi, ki iene o Njimbu i tua mi tudila etu, muenʼ ió a mu bhubhidile! Mukonda kiene ki tua mi tangelʼ iki, tu ki zuela dingi: Se bhu kala muthu u mi tudila Njimbu Iambote i kala kiengi, ki iene i mua diangele kutambula, muenʼió a mu bhubhidile! Manhi ki ngalʼ iki, ngalù sota ngó kukala mu ujitu ua athu? Lémbua! Kuma o ki nga solo eme, o ujitu ua Nzambi! Mbé kifua ngalù sota ngó kuuabhela athu? Se nga kexile mù uabhela ngó athu, ki ngejù kala dingi ngi selevende ia Kristu. Maji nga tumu ku mʼijidisa enu jiphange, kuila o Njimbu Iambote ʼoio i nga mi tudila eme, ka i funha kuala muthu. Ki ngi i tambula ue ku muthu, ka ngi longo-iu kuala muthu, maji nga i tambula mu kisumua kia Jezú Kristu muene. Kuma enu muevu kiá o kikexilu kiami mʼ ukulu, mu ubhezelu ua Jijudé. Muejiia ni kioso ki nga di kakele mu kuzukutisa o Ngeleja ia Nzambi, ni kusota ku i muanga. Mu ubhezelu ua Jijudé, o masoko mami ku akua kokuetu, nga a sombokele ku pholo, hé ngi kala mù suina kiavulu mukonda dia ifua ia jikukululu jetu. Maji bhu kithangana-phe kioso kia solo Nzambi, ua ngi tungula tundé mu divumu dia mamʼ etu, iú ua ngʼ ixana mu kiadi kiê phala ku mu bhikila. O bhu kithangana kia ngi tukuluila Monʼ ê moxi diami, phala ngi kale ngi muthu ua ku mu kola muène mu Njimbu iê Iambote, ku akua jixi jengi, bhenhobho ki ngʼibhula dingi kima ku muthu uoso-uoso. Ku Jeluzaleme ue ki ngi bandele-ku phala kudimona ni ió oso a ngi diangelele ku upoxolo. Maji ngele ku Alábia, o ku izuua anga ngi vutuka dingi ku Damasku. Kia bhiti-phe o mivu itatu, kiene ki nga bandele ku Jeluzaleme mu ku di mona ni Phetele, anga ngi bhanga-nê kuinhi dia izuua ni itanu. O jipoxolo jamukuá-phe ki nga a muene; inda nga muene ngó Tiiaku, phangeʼ a Ngana. Ima ieniʼii i ngala ku mi sonekena, talesenu ngala bhu pholo ia Nzambi, ki makutu u nga tange. Mu kutunda bhobho, anga ngiia ku jixi ja Sidia ni Silisia. O thembu iosuʼ oio-phe, o Jingeleja ku Judeia mua Kristu, ki ja ngʼ ijidile luua o pholo. Inda evile ngó o fuma, exi: Muenʼió ua kexi ku tu zukutisa, kiki uala kiá mù longa o kuxikana kua mesenene o kumuanga mʼukulu! Anga a kala mù ximana Nzambi, mukonda diami. Kia zubha o kubhita kuinhi dia mivu ni iuana-phe, nga bandele dingi ku Jeluzaleme kumoxi ni Barnabé, ni Tito ue ngele-nê. Ngele-phe mukonda dia Ngana ku ngi longesa kuila kia ngi fuama kuia-ku. Kuenhoko anga ngi di bhongoluela mu Kionge ni adiakime a Ngeleja, anga ngi kala mu ku a jimbuila o Njimbu ioso i ngene kuboka mu ʼaxaxe ka akua jixi jengi. Maji nga a jimbuila bhu mbandu, ene ngó a fumana ku uadiakime, ngixi sumba ngedi kala eme-muene ngó nga di tumu, eme nga mu tala ngó hadi. Maji-phe né Tito, mukuetu nga kexi-nê, sumbala Ngeleku, ka mu bhinjikile ku mu saia. Inda o phata iejilile ku jiphange ja makutu, ja bokuene ni kuzonza ni ku di dinga, anga a mesena ku mu saia. Mukonda ene a bokuene mu kulonda o ufolo uetu u tuene na-u mua Kristu Jezú, phala nʼ a tu bheke dingi ku ubhika. Enʼió-phe ki tua ẋikinine ku a enzela, mba ku a tolokela, né bhofele ngó, mbebhu o kidi kia Njimbu Iambote ki xale mu ʼaxaxe kenu. O ió-phe oso a fumana ku uadiakime, (hé a dianga, eme ki kia ngi kuatela kima kuma Nzambi kene ni katungu ka athu)—enʼió a fumana, ka ngi bandekezele kima kiengi kia ubhe. Maji a bhangele kiengi, kioso kia zubha o ku ngi mona kuma eme a ngi thelekala o Njimbu Iambote ku i bheka ku athu a kambe o ku a saia; mukuá, ni Phetele kia mu bhana o ku i bheka ku akua kusaia, o Jijudé. Mukonda, mu kutena kua Nzambi, a ngi bhange ngi Poxolo ia ió ka tokala mu muiji ua Jijudé, kala Phetele kia mu bhange kukala Poxolo ia ió oso a tokala ku muiji ua Jijudé. Mukonda dia kiki, kia zubha o kutongolola kiadi kioso kia ngi bhana Nzambi, ni Tiiaku, ni Phetele, ni Nzuá, ene a fumana kuma jingunji, a ngi bhele, ni eme ni Barnabé, lukuaku lua dilu mu usoko, phala etu tu di tele ku ió ki Jijudé, ene a di tele ku Jijudé akua kusaia. Inda kima kimoxi ngó kia tu bhingile, o kulembalala jingadiama mu Jingeleja jâ; kienʼ iki kiene o kima ki nga suinina kiá, katé ni lelu o ku ki bhanga ni muanu. Ki ejile-phe Phetele ku Andiiokia, nga mu bazelele bhu pholo ia mundu, mukonda ua tokalele ku mu elêsa. Kuma ki tua kexile kuila enʼió kiluua eza a tundile kua Tiiaku, akua ʼxi kuenhoko, ki Jijudé, u kala mu kudia-nâ. Maji enʼió-phe kia zubha kuiza, ua lunguluka, ua di abhula mu kisangela kia ió ki Jijudé, mukonda dia uôma ua Jijudé, akua kusaia, anga u mesena kiá kusaiesa ió ki Jijudé. Kia bhingi ni jiphange ja Jijudé jamukuá ue a kala mu ku mu fikisa. Katé ni Barnabé a mu bhitula mu ku di bhangesa kuâ. Eme-phe ki nga mono kuma kala kuenda kia iuka kala kia fuama mu kidi kia Njimbu Iambote, ngʼambelele Phetele bhu pholo ia ene oso, ngixi: Eie uala u Judé, se ua tambulula kiá kikexilu kia umatumbu, o kia ujudé kana dingi, phala-hi u bhinjika dingi o matumbu kukuata ujudé? Etu a tu vuala tu Jijudé, ki tuala tu akua ituxi kala o matumbu, ki Jijudé. Maji-phe tua kʼ ijiia ue kuila muthu ka tena kulungila mu kubhanga imbamba ia Kitumu, kikale u lungila mu kuxikana Jezú Kristu. Kiene ue etu ki tua xikanena Kristu Jezú, phala Nzambi a tu ẋikinine mu kuxikanʼ oko ku tua xikana Kristu, kana mu kubhanga imbamba ia Kitumu. Mukonda mu kubhanga o imbamba ia Kitumu ki muene dingi mu lungila muthu kua Nzambi. O ki tu kala-phe mu kusota kulungila kua Kristu bhu pholo ia Nzambi, kia lomboloka kuila tuala ue tu akua ituxi kala ió, ki Jijudé. Maji-phe o kienʼ iki tu kʼ ila kiebhi? Manhi tuila Kristu ua mu sedivila ki andala o ituxi? Ki ki xikina! Kuma se ngalukila o kutunga ima ioio i nga sengulula kiá, nga di belesa kuma ngi mutondadi a Kitumu. Mukonda kia zuela o Kitumu, eme ngi mufi ua Kitumu—a ngi jibha kuala o Kitumu kiene—phala muenhu uami u kale kua Nzambi. Mbata nga fuila ku dikulusu kumoxi ni Kristu. Kiki ki eme dingi ngala ku muenhu, maji Kristu uala ku muenhu moxi diami. O kiki o muenhu u ngala na-u mu xitu, nga u muena mu kuxikana Monʼa Nzambi, ió ua tenene ku ngi zola ni ku di bhakula mukonda diami. O kiadi kia Nzambi nguami ku ki tumbulula. Mbata o kulunga se ku kala kua Kitumu, Kristu-phe ua fuê ngó! Mu akua Ngalásia, tata, o kutobha! Nanhi ua mi bhuiika? Mu athu a mʼidikisile Kristu ni kulomboloka kuoso kala ku mesu enu muene kua mu tela ku dikulusu! Nga mʼ ibhula ngó kima kimoxi: Enu o Nzumbi ia Nzambi mua mu tambuila mu kubhanga o imbamba ia Kitumu, inga mua mu tambuila mù kuivua ni kuxikana o Njimbu Iambote? Mua tobhela-hi kiosuʼ iki? Enu mu andekelele mu Nzumbi ia Nzambi, kifua muandù zubhila mu xitu? Jihadi joso ji mua talele, kifua mua ji talela kingoho? Kana, ki ki xikina! Manhi o Nzambi mukua ku mi tambuisa o Nzumbi iê, hé u bhanga madiuanu mu ʼaxaxe kenu, kifua ua ki bhangela mukonda enu mualù bhanga ia tumu o Kitumu? Inga ua ki bhangela mukonda enu meuvu, enu mua xikana o maka ma Njimbu Iambote? Kia soko ni Mbalahamu kioso kia xikanene Nzambi, o kuxikana kuê anga a mu kitila-ku kulunga, kala ki ambe o Mikanda Ikôla. Kala kiki, ijiienu-kiu kuma, oso akua kuxikana, ene anʼ a Mbalahamu. O Mikanda Ikôla ue mu kuzambula kuila Nzambi ua kà lungisa matumbu mu kuxikana, kiene ki ia longela jinga o Njimbu Iambote mʼukulu kua Mbalahamu, iexi: Madiembu moso ma kà zediuila kokuê. O Mbalahamu ua xikana, iá a mu zediuisa kuala Nzambi. Uila kiki, oso akua kuxikana, Mbalahamu mukuâ, a zediua ue kala muène kia mu zediuisile. Oso-phe a dielela mu kutumaka o imbamba ia Kitumu, ala ni mázui ma Nzambi ku thandu diâ. Kuma kiosoneke mu Mikanda Ikôla, exi: Uoso u kamba kuenda ni kubhanga ima ioso iosoneke mu Divulu dia Kitumu, uala ni mázui ma Nzambi ku thandu diê! O kuila kana muthu u tena kulungila ku Kitumu bhu pholo ia Nzambi, kima kia di monekena, kuma mu Mikanda ia Ngana ambe, exi: Uaiuka u laiela mu kuxikana. Maji o Kitumu-phe ki kiene ni kuxikana. Mukonda, kala ki ambe o Mikanda Ikôla: Uoso u bhanga o ima ia tumu o Kitumu, mu Kitumu muene mua muena o muenhu. Maji Kristu-phe ua tu kula ku mázui ma Kitumu, mu kubiluka mukua mázui bhu kididi kietu. Kuma kiosoneke mu Mikanda: Uoso a mu nhenga ku dikulusu mukua mázui. Kiki kia bhiti, phala o dibesá dia tanga Nzambi kubhana Mbalahamu, dʼize ue ku thandu dia akua matumbu mua Kristu Jezú. Mbé etu ene oso o polomesa ia Nzumbi tu i tambuile mu kuxikana. Enu jiphange, ngi zuela hanji mu kikexilu kia athu: Né mbe ki kala kikutu ngó kia athu kiiadi, se edi kikutu a zubha kiá o ku ki ta, kana muthu u aluluka dingi, mba u ta-ku dingi diba diengi. O jipolomesa-phe ja bhana Nzambi kua Mbalahamu ua mu tangela-ju, ni ió u tunda ku mbutu iê. Kambe uixi: Ni iá a tunda ku Jimbutu, kala avulu; maji uambe kala muthu umoxi muene, uixi: Ni ió u tunda ku mbutu iê, muene-phe Kristu. Eme-phe ngambe kiki: kioso kikutu kia Nzambi ki a ta jinga mʼ ukulu, bhu kaxi anga bhu bhita hama jiuana ja muvu ni makuinhi atatu, anga kuiza kiua o Kitumu. O Kitumu kiokio ki ki tena kubhuisa-ku o kikutu kia tuama, ki ki tena ue kutumbulula o polomesa ia Nzambi. Kuma o Nzambi kioso kia bhana, se ua ki bhela mukonda dia Kitumu, kedi dingi kuma ua ki bhela o polomesa ia diangele kubhana. Maji Nzambi-phe mu ngoho ua bhana kua Mbalahamu kiokio kia diangele kiá ku mu bhela o polomesa. O Kitumu-phe a ki bhela-hi? Kitumu a ki bandekeza ku pholo kunu, phala kuidikiza o ima ioso iaiibhila Nzambi. Kiene ki nanga ngó katé bhuoso bhu ijila ió a mu bhele polomesa u tunda ku mbutu ia Mbalahamu. Kitumu a ki tumikisina ku ji-anju, ni ku muthu u di bhanga muzumbu uenda na-kiu. O ki kala-phe a mu tanga muthu umoxi, ki ku bhingi dingi muzumbu; o Nzambi-phe umoxi ngó. Manhi o kiki tuila kuma o Kitumu kia di zembe ni jipolomesa ja Nzambi? Ki kiene! Mbata se a bhele Kitumu ki tena kubhana muenhu ku athu, ni kidi kiene o muthu kulunga bhu pholo ia Nzambi, kuejù kala kua Kitumu. Maji o Mikanda Ikôla-phe iambe kuila athu oso a a jikila bhoxi dia kutena kua ituxi, phala o polomesʼ oio i bhinga kuxikana Jezú Kristu, i kale ia ene oso a xikana. Thembuʼ oio-phe kuila kiluua kuiza o kuxikana, etu a tu kuikidile mu ʼaleia kuala o Kitumu, etu tua xikamenene o kuxikana kuanda kutukuluka. Uila kiki, o Kitumu kifua kia biluka kiledi kietu ki tu tambula konda katé bhuoso bhu ijila Kristu, mbé Nzambi a tene ku tu xikinina mu kuxikana. Kiki-phe ki eza kiá o thembu ia kuxikana, ki tu bhindamena dingi kiledi kia ku tu tambula konda. Mukonda enu oso mua di bhange mu anʼ a Nzambi, mu kuxikana Kristu Jezú. Kuma oso mudienu a mi batizala mu dijina dia Kristu, mua zuata kiá o kikexilu kia muène Kristu. O mua Jezú Kristu ki muene dingi katungu ka Judé ni iú ki Judé, ki muene mubhika ni fôlo, ki muene diiala ni muhatu; enu oso enuenu amoxi. O ki kala enu oso mua tokala Kristu, muala mu mbutu ia Mbalahamu; mu ibinganu ia polomesa ia bhele Nzambi kua Mbalahamu. Ngambe dingi kuma: O mona uandù kala kabhinganu ka imbamba ia tatʼâ, kioso ki ala hanji monʼ andenge, a mu bhangʼê kala ngamba, sumbala, ni kidi kiene, muene ngana ia ima ioso. Kioso ki ala hanji monandenge, u kala ni athu a mu tambula konda ni ku mu sasa ni ku mu bhangela o mauenji katé kia bhixila bhu kizuua kia mu xindi tatʼâ. Kiene kimoxi ue ni etu kioso ki tua kexile tu anandenge mu nzumbi, tua kexile mu ubhika ua imbamba iala ni nguzu ia kutumina mu ngongʼ umu. Maji kieza o thembu iatenena, Nzambi ua tumikisa Monʼê muene. Muene iú ueza kala mona a mu vuala ku muhatu mu ngongo, a mu vuala iú ua kudila bhoxi dia Kitumu kia Jijudé. Phala ku a kula ene oso bhoxi dia ubhika ua Kitumu, nʼa tu bheke mu kikexilu kia kukala tu anʼ a Nzambi. O mu kuidikiza kuila tuala tu anʼê, Nzambi ua tumikisa Nzumbi ia Monʼ ê mu miẋima ietu, o Nzumbi i tena kudikola: Abha, Tata! Kala kiki, ki muala dingi mu abhika, maji muala mu ana; o ki muedi mu ana, Nzambi ua kà mi bhana ioso ia bhakela anʼ ê mua Kristu. Mu thembu iabhiti mʼ ukulu, mukonda dia kukamba o kuijiia Nzambi, mua kexi kubhikila jinzambiʼ ojo ki jinzambi ngó ja kidi. Maji o kikiphe, ki mueza mú kuijiia Nzambi,— mba inda ngedi Nzambi ku mʼ ijiia enu,—phala-hi mu alukila dingi ku jinguzu ja jinzumbiʼ ojo ja kubhuila, ja uadiama, ji mua mesena mu kutuka dingi mu ubhika uê? Phala-hi dingi mua bhindamena kubhana ujitu ku izuua imoxi-mu, ni jimbeji, ni jithembu, ni mivu? Nga mi kala ni hèle iavulu! Manhi o hadi ioso inhá i nga mi talela kifua iaié ngó? Nga mi diondo, jiphange jami kalenu uila ki ngala eme. Kuma eme nga di bhange kala ki mualʼ enu. Enu ue ki mua ngi bhange phulu ia kima. Maji mua kʼ ijiia kuma uhaxi ua xitu ua ngi bhekele, o thembu i nga diangele ku mi bokela o Njimbu Iambote? Suke o uhaxi uami uedile kala kima kia mi tundu o thulu kieza ku mi lola, maji enu-phe ki mu ngi di tunu, mba mu ngi tènda. Inda mua ngi tambulula muene kala ngi anju ia Nzambi, mba kifua eme-muene kiá Kristu Jezú. Enu mua kexile muene ni kutana kuavulu! Kima kiahi kia mi bhitile? Eme ngi mbangi ienu, mbata ngi ki tanga, ngi tona kuila, se kia ẋikinine ku ki bhanga, hinu o mesu menu muene mua ma lokola phala ku ngi bhana-nâ eme. Manhi kiki nga di bhange ngi nguma ienu, mu ku mi tangela o kidi? Athu enʼió leluʼidi a suina ni ku mi bhomba, maji kala ni muẋima uambote. Mukonda a mesena a mi sandula ko-kuami phala mu di tambulule ni ene, muie ni ku a xinganeka mukuâ ni ki muene ku ngi xinganeka eme. O ku di tambulula ni muẋima uambote sé kádia, kiauabha! Maji ki kale thembu joso kiene, kana thembu ngó i ngi kala eme mu ʼaxaxe kenu. Mu tuana tuami, tata! Mukuâ ni mama ia suku-bhu, nga mi katela dingi mika ia kuvuala. Ngi kuata muene kutala hadi, katé Kristu kia di bhanga moxi dienu. Nginda ngi kala kindala mu ʼaxaxe kenu, ni ngi lungulule dizui mu kuzuela ni enu. Kuma muẋima ua ngi sakalala kiavulu mukonda dienu! Ngi tangedienu hanji kima kimoxi, enu mua mesena mu kala dingi mu ubhika ua Kitumu, o Kitumu muala ku kʼ ivua kiebhi? Kuma mu Kitumu, kiosoneke, exi: Mbalahamu u kala ni anʼ ê kiiadi: Iú monʼ a mukama, mamʼâ Hangale; o iú monʼ a ndona, mamʼâ Sala. Maji-phe o monʼ a mukama Uvuadiue uê ua xitu; monʼ a ndona-phe a mu vuala ku polomesa ia bhele Nzambi. Imʼ iii-phe ia di bhange kala kifika. Kuma ahatu aiadi enʼiâ, ikutu iiadi: Umoxi u tunda ku mulundu ua Sinai, anʼ ê ua a vualela mu ubhika, kifua abhika, muene-phe Hangale. Kuma Hangale muenʼ iú, uala bhu kididi kia mulundu ua Sinai ku Alábia, o Hangale-phe muene o kijimbuete kia Jeluzaleme ia lelu iala-ku, kuma iala mu ubhika ni anʼ ê oso. Maji o Jeluzaleme ia diulu-phe fôlo, muene mamʼ etu etu. Kuma a ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: Tana-ku, eie u mbaku, ua kambe kuvuala! Dikole u te nzongo ia kusanguluka, eie kiluua u ivua mika ia kuvuala! Kuma anʼ a muhatu a mu ehelela, kota mu kuvula, uala ni muadi uê ndenge. Kiki enu jiphange jami, mua sokela ni Izake, muala mu anʼ a Nzambi mukonda dia polomesa. Kala-phe ki kia bhitile mʼ ukulu munhá, o mona mukua Uvadiue uê ua xitu u kala mú zukutisa o mukua Uvadiue ua Nzumbi ia Nzambi. Ni kiki ue, kiene hanji ki kiala kubhita. Maji-phe o Mikanda Ikôla iambe kiebhi? Iambe kiki: Mukâma mu ambudise, ni monʼ ê, kuma o monʼ a mukâma ka tena kulundula mu bhata dia tatʼ â kumoxi ni monʼ a ndona. Uila kiki, jiphange jami, etu ki tuala dingi tu anʼ a mukâma, maji tu anʼa ndonda. Jezú Kristu ua tu jituna, phala tu kale mu kidi tu jifôlo. Uila kiki, Emanenu-phe mu ufolo uenʼ iú, kana kusukamena dingi mu ophe ia ubhika. Talesenu! Eme, Phaulu, nga mi ambela kuma, se mua toloka phala ku mi saia, Kristu-phe ka mi bhandulula ni kima. Kiene muene, ngi ki tanga lua kaiadi kuila: O muthu uoso ua tambulula o kusaia, nga mu bhana umbangi kuma ua di bidikala kukumbidila o Kitumu kioso. Mua batuka kua Kristu, enu oso mua mu mesena kuila mu lungila mú kualuka o Kitumu. Ku kiadi kia Nzambi mua tokoka-ku. Kuma etu, tuala ni kudielela kuila hadia Nzambi ua kà tu xikina. Mukonda kienʼ iki kiene ki tua kinga mu kutena kua Nzumbi ia Nzambi, ió u tena o kukalakela mu kuxikana kuetu. Kuma kioso ki tu kala mu umoxi ni Kristu Jezú, ki u kala a ku saie, ki u kala ka ku saie, kiene kioso ki kia kate kima; kia kate-ku o kuxikana ku kalakala ni henda. Enu mua kexi mù kuenda kiambote! Nanhi ua mi fudisa, phala o kidi mu kambe ku di tuma na-kiu? Muthu muenʼ ió ua mi tolola kiebhi? Kuma o ku di tuma ku mua kuatʼ oko, ki kua Nzambi ió ua mʼ ixana, kana! Kala kiene mù tanga, exi; Kakithuthume kofele ka ketesa o dikende dioso. Maji eme-phe hanji nga mi dielela mua Ngana. Kuma o kuongama kuetu mua Ngana, kua ngi dielelesa kuila, ki nga mu xinganeka emʼiki, enu uenu ki muandù kala dingi ni ilunji iengi. Maji nga ki dielela ue kuila, ió uoso ua mi tatesa, a kuliê, a toliê, hadia Nzambi ua kà mu bhana kaxtiku kê. O ki kala, jiphange, se eme hanji ngene kulongesa o kusaia, kima kiahi-phe kia a bhekela o ku ngi zukutisa? Se kia kexile kia kidi, o dilebhu dia dikulusu di ngene mù kola hinu diabhu-ku. Eme ngʼ inda kuila enʼ ió ala ku mi vunza a di nongona ene mu lumoxi ʼté ku hádia! Kuma enu, jiphange, a mʼ ixanena kukala mu jifôlo. Maji o ku ofôlo uenu ki mu katule-ku maditatu ma kuehela o jihanji ja xitu ku mi tumina, maji muenda ni ku di bhikila mudienu ni henda. Kuma o Kitumu kiene kioso kia tenena mu kizuelu kimoxʼ iki, exi: Mukuenu u mu zola kala ki ua di zola eie-muene. Maji se mu kala uila mu iama, ni ku di ta mazu, ni ku di hamena mudienu, di langienu-phe, kuma muanda kudiua enu oso, hé mu jima o mbutu, se mu kamba kukuata kilunji. Ki ngambe-phe, kiki: Ehelenu o Nzumbi ia Nzambi ku endesa o mienhu ienu, ki mu kale mu kutumaka dingi o jihanji ja xitu. Mbata o xitu i kuata hanji ia iibhila o Nzumbi, o Nzumbi i kuata o hanji ia iibhila o xitu; kuma kiiadʼiki kia di zemba; phala enu mu lémbue kubhanga o ima i mua mesena. Maji se a mi endesa kuala o Nzumbi ia Nzambi, ki muala dingi mu ubhika ua Kitumu. Imbamba ioio i bhanga o xitu ki i jimbi, ienʼii: Undumbu, ufusa, uhabhu. Ubhezelu ua iteka, uanga, athu a di kuatela unguma, a di dia milonga, a di bhanga kusuina, a di temena, a di kuata jimvunda, akua difuba, akua luimbi. A di zemba, a di muangununa ku madianda-madianda, ni ku ibuka-ibuka. Akua dixinga, ijibhanganga, jihôlua, o muenhu uâ ua ku di ta ngó mu izomba iaiibha, ni ima iamukuá ia di fu kiki. Ienʼ iii, nga mi dimuna, kala ki nga tuamene ku mi dimuna, kuma oso akua kubhanga ima kala iii, kà tena kubhingana mu Utuminu ua Nzambi. Maji o ibundu iima o Nzumbi-phe, henda, ngalasa, kutululuka, kuxididika, kulenduka, kubhanga mbote, kukala fiiele, kubelesela, ni ku di tumina jihanji. O ima kala iii, kana-ku kitumu kia ku i kidika. Oso-phe a tokala Kristu Jezú, o xitu a i fuisa kiá ku dikulusu, ni jingânji jê, ni jihanji ja uhabhu. Muenhu uetu se ua tundu kua Nzumbi, tu endienu-phe kiá ni Nzumbi. Ki tu kale ni izala, ki tu di thathamese mudietu, ki tu di kuatele dixinga. Enu jiphange jami, né-mbe bhu kala muthu u di jimba, nʼ a mu kuate mu kituxi, enu muala mu nzumbi, muthu ió mu mu kuatekesa phala ku mu bheka dingi bhu kididi. Maji mu ki bhanga-phe ni muẋima uabatama. Muila ue ni ku di langa enuʼenu, phala enu ue ka mi diangule. Mu enda ni ku di ahujula o imbamba mudienu; o mu kubhanga kiki, kiene ki mu kumbidila o Kitumu kia Kristu. Kuma se o muthu ua di fika kukula, manhi muene ki kima, muene ua dinganala. Kala muthu a lole o uendelu uê, mbé o kia ta nzabala, i kale ia kibhangelu kiê-muene, sé kubhindamena kudifikisa mu uendelu ua athu engi. Kuma muthu ua bhingi uambata o kimbamba kiê, muthu uambata o kimbamba kiê. Uoso ala ku mu longa o maka ma Njimbu Iambote ia Kristu, a bindumune ue mesene iê uoso ua mu mu longa, ni ima ioso iambote. Kana ku di nganala, Nzambi kene ku mu tobhesa. Kuma muthu kioso kia kuua, kiene kiandù bhongolola. Uoso u kuuila ima inda o xitu, ku xitu iê uandù bhongolola kalunga. Maji uoso u kunina ku ima iandala o Nzumbi ia Nzambi, ku Nzumbi uandù bhongolola muenhu ki uabhua. Ki tu kadienu ni usudi mu kubhanga kiambote. Kuma hinu ki tu bhixila bhu thembu ia tokala, tua kà bhongolola, se tua kambe kubhuila. Uila kiki, bhuoso bhu tu muena o kithangana, tu bhangienu mbote athu oso, kota-kota-phe a tokala mu dianda dia kuxikana. Talesenu o mukanda uakulu kiki o jiletala u nga mi sonekena ni llukuaku luami eme-muene! Oso andala o ku dʼidikiza ni ku di ximana (ku di ta nzabala), mu xitu, ene a mu mi bhinjika ni ku mi saia. A ki bhangela-phe ngó o kuiengesa ku a zukutisa, mukonda dia dikulusu dia Kristu. Mukonda katé-phe ni ene a tambula o kifua kia kusaia, a lémbua ku aiuka o Kitumu. Maji andala-phe a mi bhitisa o kifua kia kusaia, phala ene a di te thathe kuila ene a tesa o kidimbuʼ iki ku mikutu ienu. Eme-phe kuta thathe nga ki tokoka, kikale ngi di thathela ngó o dikulusu dia Ngana ietu Jezú Kristu. Kuma o dikulusu dia Kristu diene dia fuisa mundu iú phala eme, diene ue dia ngi fuisa eme phala o mundu iú. Kuma mua Kristu Jezú, ki u kala a ku saie, ki u kala ka ku saie, kiene kioso ki kia kate-ku kima; kia kate-ku o ku mi bhangulula athu obhe. Oso kijila kiki, kiene o kijila kiâ kiala kuenda na-kiu, ku kale paze, ni henda ku thandu diâ, ni ku thandu dia mundu uoso ua Nzambi! Kala kiki, ku pholo ku tuia, ki bhu kale dingi muthu u ngi tela ima i ngi tatesa. Kuma o itote i ngʼ ambata ku mukutu uami, iene idimbu ia mu kuidikisa kuila ngi selevende iangene ia Jezú. O kiadi kia Ngana ietu Jezú Kristu, ki kale jinge ni enu oso, jiphange. Amén. Eme Phaulu, Poxolo ia Kristu Jezú mu vondadi ia Nzambi. Nga sonekena akua Ngana ala mu mbanza ia Efezo, ni jifiiele mua Kristu Jezú. Ku kale kiadi ku mualʼoko, ni kutululuka ku tunda kua Nzambi, Tata ietu, ni kua Ngana Jezú Kristu. Tu ximane Nzambi, Tata ia Ngana ietu Jezú Kristu! Tu ximane Nzambi, Tata ia Ngana ietu Jezú Kristu! Mukonda ua tu benzela mua Kristu ni ku tu bhana o mabesá moso ma nzumbi, ku ididi ia diulu. Nzambi ua tu sola mua muène tunde mʼ ukulu munhá, kioso oxi kiluua i kala ni dimatekenu diê, phala tu kale tu athu azele, sé ngó isenga bhu pholo ia muène. Mukonda dia henda iê ia tu kuatela. Ua tu inda kukala tu ana, mu uana uijiia kua Jezú Kristu. Kuma kiene kima kia mu uabhela, kia mu kala okulu mu vondadi iê. Uila kiki, tu ximanienu Nzambi, mukonda dia kiadi kiê kioso kia tu idikisa, mu ujitu ua tu bhana mu ngoho kua Monʼ ê ua kazola. Mbata etu a tu kula mu kufua kua Kristu, kiene muène, oko ituxi ietu iòloloke. Mukonda o kiadi kia tu bhanga Nzambi ni kuvula kuoso, madiuanu mê mahi ngó! Mbata Nzambi mu kuijiia kuene na-ku ni kutongoloka kuê kuoso, ua kumbidila kia solele kubhanga, iú ua tu ijidisa o kikanenu kiê kia kasuèkele ki andalele kubhangela mua Kristu. O kikanenu Nzambi kia kà bhanga, o kuila kioso hinu kia kà tenena o thembu, ima ioso, kixi ima ku diulu, kixi ima mu ngongo, i takanena mua Kristu, o mutue uâ. Mukonda o ima ioso a i bhanga kala kia i xindi Nzambi mu ikanenu iê. O muène iú ua tu solo kukala tu mundu uê, mu kuongama kuetu ni Kristu, kala kioso kia mu kala mu vondadi iê, kia ki sola Muène tunde ku dimatekenu. Kala kiki, etu tua dianga o ku ta kudielela kuetu mua Kristu, tu ximanienu Nzambi mukonda dia unéne uê! Kieniiki kia mi bhiti uenu. Kuma kioso ki muevu o jingolokela ja kidi ja Njimbu Iambote ialu tanga o ubhulukilu, enu uenu Kristu mua mu xikana. O Nzambi iú ua mi te o kidimbu kiê kia Nzumbi Ikôla, a mu tangele o kuiza. O Nzumbi Ikôla kifua diene o diẋikina dia tu bhana dia kuila hinu tua kà tambula kua Nzambi kiokio kia kanena o mundu uê, ni kuila hinu Nzambi ua kà bhana ufolo uatenena kua ió oso a mu tokala. Uila kiki, tu Ximanienu o unéne uê! Mukonda dia kiki, eme uami tunde ki ngevu o kuxikana kuenu kua Ngana Jezú ku muala na-ku, ni henda i muene kuidikiza akua Ngana oso a xikana, nga kuata ku ki sakidila kua Nzambi sé kufula. Ni mu kusamba kuami izuua ioso, ki ngene ku mi jimba. Eme ngalù bhinga kua Nzambi ia Ngana ietu Jezú Kristu, Tata ia fuma, kuila a mi bhane o Nzumbi iê, mukua kuijidisa ni kujingununa o ima, phala mu tene ku mu ijiia muène kala kia fuama. Nga mu bhinga phala a jikule o ilunji ienu, a mi tonese o mesu ni mu mone o mukengeji, nda mu ijiie ioso ia tu dielelesa Nzambi mu kixanu kiê. Mbé ni mu ijiie ue kioso kiavulu o jimbongo ja mabesá mê ma tange kubhana o mundu uê, ni kioso kiavulu o kutena kuê kua mu kalakala mu ʼaxaxe ketu etu tua xikana. O kutena kuku kuene kumoxi ni kuedikisa Nzambi ni undanda uoso, mu kizuua kia fukununa Kristu, iú ua mu zangeleka ku madilu mê ku mundu ua diulu. O kiki Kristu muene ualù tumina o mautuminu oso mu madimbinza, ni atumini oso, ni nguzu joso ni makutena oso. Muène a mu zangeleka ku thandu dia mautuminu oso ala ku mundu iú, ni ku mundu uà kʼ eza-ku. O Nzambi ima ioso iú ua i tula bhoxi dia inama ia Kristu, iú ua bhakula Kristu muène ku Ngeleja, kuma muene ua suku-u mu kukala Ngana ia ima ioso. Mukonda o Ngeleja uene o mukutu ua Kristu ua tenena iú ua subhaka ni muène-muene, mukua kuizalesa o ima ioso mu ididi ioso. Mʼukulu enu mua kexile mu afi mu nzumbi mukonda dia kuxibhaka kuenu kua Nzambi ni mukonda ue dia ituxi ienu. Mu thembuʼ omo enu muene mu mua kexile mù kuendela kala ki tuma ngana ioio iavu o utuminu uê mu dimbinza muene o nzumbi kindala iala moxi dia ana abhukumuka, a kamba kutumaka Nzambi. Ni kidi-phe, etu ene oso muene mu tua nhunganena jinga mu jihanji ja xitu, ni kubhanga o jivondadi ja xitu ni ja muẋima. Mu kieniiki o kikexilu kietu ki kala kia anʼ a njinda, mu kutambula o kaxtiku ka Nzambi, mukuâ ni athu ene oso. Nzambi-phe mu kulenduka kuê kua mu kala o nzungule, mukonda dia henda iê iavulu ia tu kuatela, kioso mu nzumbi ki tua kexile tu afi mu ikuma ietu, kiene muène kia tu phaphumuna kumoxi ni Kristu. Ku kiadi kia Nzambi ngó ku mua bhulukila. Kuma Nzambi ua tu fukununa kumoxi ni Kristu, iú ua tu xikamesa-nê ku ungana ku ididi ia diulu mua Kristu Jezú. Nzambi ua bhange kiki, phala ku hádia ni hádia a kà tene kuidikiza o jinzungule josuʼ ojo ja kiadi kiê, mu mbote ia tu bhange etu mua Kristu Jezú. Kuma ku kiadi kia Nzambi ngó ku mua bhulukila mu kuxikana. Mukonda o kubhuluka, kima ki enu mua ki mono mu nguzu ienu, maji a mi bhana-kiu kuala Nzambi. O kubhuluka, kana ki kuijiia mu imbamba i mu bhanga enu, phala kana muthu u di ta thathe. Kuma etu tuala tu ufunu ua Nzambi muene, ua tu kalakela mua Kristu Jezú phala tu kale mù bhanga imbamba iambote, ioso ia tu iudikila Nzambi muène, phala tu kale mù kuendela-mu. Uila kiki, xinganekenu, kuma mʼ ukulu enu mu matumbu (akua jixi jengi) mu xitu, a mi luka jinga mu akua dibôlo, kuala o Jijudé a dʼ ixana kuma akua kusaia, kusaia-phe ngó kua xitu, kuobhange ni maku ma athu ku mikutu iâ. Thembu ieneʼoio mua di batukile ni Kristu. Mua kexile mu asonhi, o mu dianda dia Izalaiele, o muiji uòsole kua Nzambi, enu ki mu tokalele-mu. Ki mu kexile ni mbandu ue ku ikutu ia tundu ku jipolomesa ja bhele Nzambi o mundu uê. Enu mua kexile mu ngongo mumu, sé ngó kima ki mu dielela, sé ue Nzambi. Maji o kiki-phe, mua Kristu Jezú, enu mua sandukile dikanga kua Nzambi, a mi bheka dingi bha zukama ni Muène, mu kúfua kua Kristu. Mukonda Kristu muène ua tu bhekela o paze mu kubhangesa kuila o kifuẋi kia Jijudé, ni iá ki Jijudé, a di bhanga kiá kifuẋi kimoxi ngó. O kibatulu kia bhitile bhu kaxi kâ, kia kexi mu ku a bhekela o unguma, muène ua ki bulu-bhu ni mukutu uê. Iú ua bhuisa-ku o Kitumu kia Jijudé ni ijila iâ, ni malunda mâ, o ifuẋi iiadʼ iii, iú ua i bhange kimoxi ngó, kia ubhe, kia di umbu kua muène. O mu kubhanga kiki, ene oso ua a bheka ku paze. O mu kufua kuê ku dikulusu, Kristu ua jibha o unguma uoso. O mu dikulusu diê, muene mua takanesena o miji iiadiʼ oio mu kukala mukutu umoxi ngó, iú ua a vutula ni ku a luulula kiiadi kiâ ni Nzambi. Uila kiki, Kristu ueza mu kubhana o jingolokela ja Njimbu Iambote ia paze. Paze ko-kuenu mua kexile dikanga kua Nzambi, paze kua ene o Jijudé a kexile bhua zukama. Kuma ni Jijudé, ni iá ki Jijudé tua tambula kua Kristu o disesa dia kubhiẋila etu ene oso ni Nzumbi imoxi bhu pholo ia Tata. Uila kiki, enu ki mu Jijudé, ki muala dingi mu asonhi, mba mu athu engi. Maji muala kiá mu akua bhata, mua sokela ni akuenu akua Ngana oso mu dianda dia Nzambi. Enu muedi kala mu inzo iotunge. Mua tunguiua ku thandu dia disesa dia te o Jipoxolo ni Jipolofeta. O Kristu Jezú muene o ditadi dia dikota dia kuatesa bhu thungi ku inzu ienʼ iii. O mua muène, muene inzu ioso mu ia di sokejeka kiambote, iú ua i bhangesa kukula mú kala tembulu iangene ia Ngana. Mu kieniiki, enu oso ue mua tunguia mua Kristu kumoxi ni akuenu oso mu kukala dibhata dia Nzambi, mua tena kubhanga kibuta kiê mu Nzumbi. Mukonda dia kiki, eme Phaulu, ngi Pelezu ia Kristu Jezú, mu mulonga uenu mu akua matumbu. Mbata nga fika kuila ki mu kamba ku kʼivua o ukunji ua ngi bhana mu kiadi kia Nzambi, phala mbote ienu. Kuma o kikutu kia Nzambi kia suekele, ua ngi idikiza-kiu mu kisumua. (Tu-maka tutu eme nga tu soneka kiá, se mu tu tanga kiambote muanda kuijiia kuma o kikutu kia Kristu eme kia ngi jimbulukila). Mʼ ukulu ku miji iamukuâ o kikutu kiki kà edikisile-kiu luua; o kiki-phe Nzambi mu Nzumbi iê ua ki tukuluila o Jipoxolo jê jangene ni Jipolofeta. O kikutu kieniiki: Mukonda dia Njimbu Iambote, o akua jixi jengi, ala uâ mu kisangela kumoxi ni Jijudé mu mabesá moso ma Nzambi. Kuma ala idiandu ku mukutu uene umoxi; akua kisangela mu polomesa ia bhana Nzambi mua Kristu Jezú. Iene o Njimbu Iambote ia ngi katuila kuma ngi ngunza, mukonda dia kiadi kia Nzambi kia ngi bhana mu kukalakala kua nguzu iê. Eme muene ngala ngi ndenge ia jindene mu ʼaxaxe ka akua Ngana oso. Maji o Nzambi ua ngi bhange ujitu uosʼú ua ku ngi bhana o kutudila matumbu o Njimbu Iambote, ia jimbongo ja Kristu, jolémbue ku ji tongolola. Phala ue kuidikisa athu oso o kikutu kiki kia kexile kiòsueke tundé xàhulu kua Nzambi ua bhanga o ima ioso. Phala o kiki, atumini ni a-kutende ku ididi ia diulu a ki muena ku Ngeleja, kioso ki enda o unjimu ua Nzambi ua vula matelu. Nzambi ua bhange kiki kala ki andala muène mu kikanenu kiê kiòkulu-kulu kia tenesena mua Kristu Jezú, Ngana ietu. O mu kuongama kuetu ni Kristu, mua muène tua-bhu o uôma, kuma tua tambula disesa dia kubhiẋila bhu pholo ia Nzambi, mukonda dia ku mu xikana. Uila kiki, nga mi bhingi kuila kana kukala ni usudi mukonda dia jihadi ji ngala ku mi talela, inda ji kale jenu ja kutambula fuma. Mukonda dia kiki, nga fukama jiphuna bhu pholo ia Tata ia Ngana ietu Jezú Kristu, kua tundu o kidifua kia utata uoso mu diulu ni mu ngongo, eme ngala kubhinga kua Nzambi phala a mi bhane kala kia fuama mu jimbongo ja unéne uê, o kukala ni nguzu dingi iavulu ia Nzumbi iê ku muthu uenu moxi. Eme nga mu bhinga dingi phala Kristu a mi tunge ku miẋima ienu mu kuxikana. Nga mu samba phala o ki muila mua te jindanji, mua kuata, mua xikama mu henda, mu kale mu athu mua tena kutongolola kumoxi ni akua Ngana oso, kioso ki soka o kukula, ni kulebha, ni kuzonga, ni kitala, ni kuijiia o henda ia Kristu ia tundu o kuijiia kuoso, ni mu kale ni kuizala ni kuizala kuoso kua Nzambi. Kiki o Nzambi muenʼió ua soko-bhu kubhanga ioso i tua tena o kubhinga, ni ioso i tua tena o kubanza, nʼa te-ku dingi kiatundu kiavulu, mu nguzu iê i tu kalakala moxi, Nzambi muène a tambule fuma ni ku Ngeleja, ni mua Kristu Jezú, ku miji ioso katé ku hádia ni hádia! Amén. Uila kiki, eme ngi hutile, a ngi kutu mukonda dia kubhiẋila Ngana, nga mi diondo mu enda kioso kia fuama mu kixanuʼokio kia mʼixana na-kiu Nzambi. Ithangana ioso muila ni kubatâma kuoso, ni kubelesela, ni kuxididika, ni ku di lendukila. Mu londekesa jinga o henda ienu mu ku di kuatekesa kala muthu ni mukuâ. Mu kuata muanu ua kubhanga kioso ki mua tena mu ku di bhaka mu usoko ua kuongama kua mi bhana o Nzumbi, mu dijikita diê dia paze. Sai-ku mukutu umoxi ngó ni Nzumbi imoxi, ni kima kimoxi kia mi dielelesa enu oso mu ku mʼixana kua Nzambi. Sai-ku Ngana imoxi ngó, kixikanu kimoxi, ni batizu imoxi. Sai-ku Nzambi imoxi ngó, Tata ia etu ene oso, uala Ngana ia ene oso, u kalakala mu ʼaxaxe ka ene oso, iú uala moxi dia ene oso. Kala muthu-phe mudienu, a tu uanena kiadi mu kizongelu kia ujitu ua tu bhana Kristu. Kiene ki ambe o Mikanda Ikôla, exi: Muène kia bande o ditala dia di leka, uambata jihutile javulu, o athu ua a uanena maujitu. Bheniobho bhu ambe exi ua bande, a zuela kiebhi? Kikale ua diangele kutuluka ididi ia beta kuboloka bhoxi mumu mu ngongo. Kieniki uoso ua tulukile, muene ue ua bande ditala dia bhingi maùlu moso ua ma somboka, katé kia kala mu kuizalesa o ididi ioso. Muène ua uanena o maujitu ku athu. Amoxi-moxi ua a bhana kukala Jipoxolo; amoxi Jipolofeta; amoxi akunji a kutula o Njimbu Iambote; amoxi jipaxtolo; amukuâ jimesene ja kulonga mu Ngeleja. Muène ua bhange kiki mu kuzubhisa akua Ngana kudiiudika mu kioso kia a kambe, mu kukumbidila o ungunza uâ, ni mu kutungisa o mukutu ua Kristu. Mu kieniiki, katé ki tua kà bhixila etu ene oso mu kuongama kua kuxikana kuetu, ni mu kuijiia o Monʼ a Nzambi. Anga tu kala ku uadiakime, hé tuia ni kukula katé mu kitale kia tenena kia Kristu. Uila kiki, kana, ki tu kala dingi tu anandenge, a tu takujula ku mabhuku, ni ku tu xinjijika kuala o kitembu kia ulongelu uengi uiza-ku ua athu akua mangonha. Kuma enʼiâ mu jindunge jâ kala mibhetu, ambata akuâ mu jinjila ja kutexika. Maji tu kale tu athu tua jijila o kuzuela kidi ni muẋima ua henda, o mu ima ioso tu kale mù kudila mua muène Kristu, o mutue uetu. O mu ku di tuma kuetu ni muène Kristu, o mukutu uoso u di banda kiambote, u di sokejeka ku idiandu i kumbidila mu ididi iê, mukutu uoso anga u kala mù kula, u kala mù tungiua ni henda. Ngambe-phe kiki, nga mi bhana umbangi mua Ngana, kuma: Ki mu ende dingi kala ki enda o matumbu ió kene Nzambi mu usemenhi uâ, Kuma ala athu a vundu mu ilunji. Mbata ene a sanduka ku muenhu u tunda kua Nzambi, mukonda dia kutobha kuala moxi diâ, ni mukonda dia kukola o miẋima iâ. Kuma-phe ene a ẋiẋidila kiá, kala dingi ni sonhi ia kima, a di bhakula mu kubhanga ima iaiibha, iá a baluka mu ufunu ua ima ioso ia ufusa. Ima iii-phe enu ki iene i mua di longo kua Kristu. Kuzuela o kidi, enu mu evu kioso kia mu tanga jinga, o ki mua bokona mu kisangela kiê, mua di longo o kidi, kiene mua Jezú. Bhu kaxiʼ abha ni kikexilu kienu kia bhiti, zulenu o muthu Uokulu, ua bolo, mù kaiela o jihanji ja kudinganala. Phala mu biluke kiengi mu ilunji ienu ni mu miẋima ienu moxi. Mu zuata o muthu uobhe a mu bhangulula mu kidifua kia Nzambi, ki di monekena mu kukala ni muenhu ua kuiuka, ni mu kuzela kua kidi. Uila kiki, ki mu tange jinge dingi makutu. Maji mu di tangela jinga o kidi kala muthu ni mukuâ. Kuma etu oso tua di bhange tu idiandu ku mukutu ua Kristu. Se u kala ni njinda, kuehela kuila i ku bhangesa kuta kituxi; kumbi ki di ku bhuile mu njinda. Diabhu kana ku mu bhana kididi. Uoso ua nhanéne, ka nhane dingi; inda a mateke kukalakala, mbé a kale ni muenhu uambote ua ujitu, nʼ a tene kukuatekesa mukuâ uoso ua bhindama. Ki mu tunde ndaka iabolo mu kanu dienu. Maji o kuzuela kuenu ku kale kua kukuatekesa akuenu kukula mu kuxikana ni a mone kioso kia bhindamena, phala kuzuela kuenu ku bhange mbote kua oso evua. Kana kubheka malamba kua Nzumbi Ikôla ia Nzambi. Kuma o Nzumbi muene o kidimbu kia kuila o Nzambi uala momuenu; muène ue o diẋikina dia kuila Kizuua kí bhixila kia Nzambi ku mi kula. Ni kulula kuoso, ni kunônga, ni kutema, ehenu-ku. Kana kukuata kuhoia-hoia, ni kulokalala. Kana kukala ni unguma. Inda kota o ku di kuatekesa mudienu, ni ku di xinganeka. Muenda ni ku di loloka, kala Nzambi kia mi loloka enu mukonda dia Kristu. Endenu-phe ni kufikisa Nzambi, kala mu anʼ ê a muẋima. Mienhu ienu i kale jinge mu henda kala henda ia Kristu ia tu kuatela, iu ua tenéne ku di bhakula bhu kididi kietu kuma kilumbu, sata ia uabhela Nzambi iala ni dizumba di nuha kiambote. O undumbu-phe, ni ufusa uoso, ni hanji jaiibha, ka jʼ ivue né ku ji ta ngó maka mu ʼaxaxe kenu, kala kia fuama akua Ngana. Né jindaka, né kuzuela kua uoua, mba kasekelu, iene ioso íii ki i mi fuama. Inda kota o kukala mù sakidila jinga Nzambi. Ijiienu-kiu mu kidi, kuma muthu uala ndumbu, kifusa, mukua luimbi, kuma luimbi lua tokala ni ubhezelu ua iteka, kala ni undundu ua kima mu Utuminu ua Kristu ni Nzambi. Ki bhu kale muthu u mi nganala ni maka ma usemenhi; kuma ima ienʼ íii iene i bheka o njinda ia Nzambi ku thandu dia oso abhukumuka. Enu-phe, enʼ ió kana ku di lunga-nâ. Kuma enu-enu mʼ ukulu mua kexile mu kitombe, maji o kiki muala kiá mu mukengeji mua Ngana. Endenu-phe ni kuenda kala anʼa mukengeji. Kuma o kuima kua mukengeji ku di monekena mu kubhongolola nzungule ia jimbote, ni kuiuka, ni kidi. Sotenu kudilonga jinga ioso i uabhela kiambote Nzambi. Kana kukala mu kisangela kia imbamba ioio ia kitombe, ki iene ni kuima, iene mù bhanga akuenu. Kota mu kala mu ku i bazela, phala ku i bheka muazele. Kuma ima i bhanga enʼ ió mu kasuekele, ni ku i tanga ngó, ki kuata sonhi. Ima ioso-phe kia i bazela hé i moneka ku mukengeji, kiene ki i moneka o kidifua kiê kia kidi kioso ki iala. Mukonda kioso ki di tukulula mua zele, ki di bhanga mukengeji. Kiene kia ki ambela, exi: Phaphumuka eie uaii ku kilu, u fukunuke mu ʼalunga, kristu nda a ku bhake mua zele. Uila kiki, alukenu-phe kiambote kioso ki muenda. Kana kala mu ioua, maji mu kala mu jinjimu. Kumbidilenu o kithangana, kuma izuua íii iaiibha! Kana kukala-phe mua tobho, maji mu tongolola ioso o vondadi ia mi mesena Nzambi o kubhanga. Kana kukodiua ni vinhu, mukonda i mi bhekela kutexika. Kota mu izale ni Nzumbi ia Nzambi. Mu kale mu ku di kunda mudienu ni jisalamu, ni mikumbi ia nzumbi. Muila ni kuimbila Ngana mimbu ni jisalamu ni muẋima ua ku mu sakidila. Muila ni kusakidila jinga ima ioso kua Nzambi, muène Tata, mu dijina dia Ngana ietu Jezú Kristu. Anga muia ni ku di belesela enu-enu mudienu, mu uôma ua Kristu. Enu ahatu, beleselenu anumiʼ enu, kala Ngana muène mua mu belesela. Kuma o ngana uala ni ukota ua kutumina ndona iê, mukuâ ni Kristu ki ala ni ukota ua kutumina o Ngeleja. Kristu muène o Mubhuludi ua Ngeleja, kuma uene o mukutu uê. Uila kiki-phe, kala o Ngeleja ki i belesela Kristu, kiene ue jindona ji belesele anumiʼâ mu ima ioso. Enu ue mu mala, Zolenu ahatu enu kala Kristu kia zola o Ngeleja, iú ua di bhakula bhu kididi kiê. Muène ua bhange kiki phala kulumbila o Ngeleja iê kua Nzambi, mu ku i sukula ni menha, ni ku i zelesa ni dibônzo dia maka mê. Ua ki bhange ue phala nʼ a tena kubheka o Ngeleja bhu pholo iê Muène-muene ni uuabhelu uengi, ki u moneka dixaka, mba kifuta, mba kima ngó kia difu; maji i kale ni kuzela, sé ngó kisému. Kiene ue o jingana ja tokala kuzola o jindona jâ, kala mikutu iâ ene. Diiala uoso ua zolo muhatuʼê, muenié ua di zolo. Mukonda muthu kene mù zemba o mukutu ué-muène. Maji u u dikila, u u tambula konda, kala ki bhanga Kristu ku Ngeleja. Kuma etu tuala tu idiandu ia mukutu uê. Kala ki ambe o Mikanda Ikôla, kuila: Mukonda dia kiki, kiene ki bhekela o diiala di xia tatʼâ ni mamʼâ, hé u di banda ni muhatuʼê; ene kiiadi kiâ anga a biluka xitu imoxi. Kijinganu kiki kia dikota kia tukulula o Mikanda ia Ngana. Maji nga mono kuila kia tokala Kristu ni Ngeleja. Kiene kimoxi ni enu uê: Kala diiala mudienu a zole muhatuʼê kala kia di zolo muène; o muhatu ue a xile munumiʼê. Enu ana, muala mua Ngana, tumakenu adi enu, kuma kiene kia tokala. Ẋila tatʼ enu ni mamʼ enu, kiene o kijila kia dianga ni polomesa, phala ioso i kuende kiambote, u kole muenhu mu ngongo. Enu uenu mu jitata, kana kuthathamesa anʼ enu ni ku a kuatesa njinda. Maji mu a sasa ni ku a beta, ni ku a longa kioso kia tumu Ngana. Enu abhika, tumakenu ió oso ala jingana jenu mu xitu, ni uôma, ni kuteketa. Ima ioso mu i bhanga ni ufiiele ua muẋima, kala Kristu muala ku mu bhikila. Kana kukumbidila ngó kioso ene kia kala ku mi tala mesu, kala mualù sota ku di uabhesa ku athu. Maji muila kala mu abhika a Kristu, mualù bhanga o vondadi ia Nzambi ni muẋima. Kalakalenu ni vondadi iambote, kala Ngana mua mu kalakela, kana athu. Lembalalenu kuma kima kioso ki bhanga muthu, kiene kia kà tambula dingi kua Ngana, kixi uala u mubhika, kixi u fôlo. Enu uenu mu jingana, ima iene imoxi i mu bhanga o abhikʼ enu, kana kuia ni ku a kusa. Kuma mua kʼ ijiia kuila ku diulu sai-ku Ngana iâ, muene ue Ngana ienu, o muène kene ni katungu ka athu. Ki tualʼ iki-phe, suinenu mua Ngana, ni mu kutena kua nguzu iê. Zuatenu kibhakatu kioso kia mi bhana Nzambi, phala mu di fikidile mu kubhânga ni jindunge joso ja Diabhu. Kuma o kulua kuetu ki kua ku di lua ni athu mu xitu, maji tu lua ni ifuẋi ia jinzumbi ja phulu ku ididi ia diulu, tu lua ni atumini, tu lua ni akutende, tu lua ni enexi a kithangana kia kitombeʼ ʼiki mu ngongo. Uila kiki, sungenu o kibhakatu kioso kia Nzambi! Phala ki bhixila o kizuua kiaiibha, mu tene kubangâma mu kubhânga ni Nguma, katé ki muila iene ioso mua, i zubha, hanji muemana mu ididi ienu. Uila kiki, di fikidilienu-phe. Bhu kinhonga mu di kuta o kidi kala phonda. Zakelenu o kivunga-thulu kia kuiuka, mu inama mu zuata jihaii ja ku di iudika mu Njimbu Iamboe ia paze. Ambatenu jinga ue o ngubu ia kuxikana, phala mu tene kujima na-iu o mifula ia Diabhu ia uama tubhia. Tambulenu ue o kubhuluka kala kapasete, ni Maka ma Nzambi kala xibhata ia mi bhana kuala o Nzumbi Ikôla. O ima ioso íii mu i bhanga jinga ni kusamba, mu kubhinga Nzambi ku mi kuatekesa. Sambenu jinga ithangana ioso, mu ku mi endesa kuala o Nzumbi ia Nzambi. Kala kiki, Phaphumukenu, ki mu di jimbe. Kana kubhuila. Endenu ni kusambela jinga akua Ngana oso. Eme uami ngi diondelienu, phala Nzambi a ngi bhane o maka ni kusakalala mu kuzuela ki ngi jikula o dikanu, mu kulonga sé uôma o kijinganu kia Njimbu Iambote. Kiene kia ngi bhekela o kukala ngi mukunji ua Njimbu ienʼíii, sumbala kindalʼiki ngala bhu lubhambu. Kala kiki, ngi sambedienu, phala kuene ku lubhambu ngibhue uôma ni kutula o Njimbu íii kala kioso ki nga tokala kuzuela. Phala mu ijiie imbamba ioso kunu ni kioso ki ngala kubhita, Tixiko, phange ietu ia muẋima, ngunza ia fiiele mua Ngana, ua kà mi kunda ima iene ioso. Kiene ki nga mu katuila, eme nga mu tumu ku mualʼ oko, phala mu ivue ki tuala, muène nʼ a mi konde o malamba ku miẋima. Jiphange koko a kale ni paze, ni henda kumoxi ni kuxikana, i tunda kua Nzambi Tata, ni kua Ngana Jezú Kristu. Ku kale kiadi kua ene oso a zola Ngana ietu Jezú Kristu, ni henda ia kambe o mangonha. Eme Phaulu, ni Timote, abhika a Kristu Jezú, tua tumikisa o mukanda iú ku mundu uoso ua Nzambi mua Kristu Jezú, a tungu mu mbanza ia Filipe. Mukanda uia ue ku adiakime a Ngeleja, ni kua ió a mu kalakala-mu, o Jibispo ni Madiiakono. O kiadi ni kutululuka ku tunda kua Nzambi, Tata ietu, ni kua Jezú Kristu, Ngana ietu, kukale jinge ni enu oso ku mualʼ oko. Ngene mú sakidila jinga Nzambi iami, kioso ki ngi kala mu ku mi xinganeka. Ithangana ioso mu kusamba kuami, kioso ki ngi mi bhingila enu oso, ngi bhinga ni ngalasa. Mukonda dia kikexilu kienu kia ku di banda kokuami mu ku ngi kuatekesa mu kusambukisa o Njimbu Iambote, tunde mu kizuua kiadianga katé lelu. Kuma ngedi ni kudielela kima kiki, kuila: O Nzambi, ua mi andekela o kikalakalu kiambotʼiki mu mienhu ienu, uanda ku mi zubhila-kiu katé bhu kizuua kia Jezú Kristu. Enu mua ngi kala ku muẋima izuua ioso! Nga fika kia ngi tokala muene ku mi xinganeka kieniiki enu oso, mukonda ni ku malubhambu, ni mu kuzokela o Njimbu Iambote, ni mu ku ijidisa kia fuama, enu oso mua nomona ni eme ku kiadi kia ujitu iú ua ngi bhana Nzambi. Nzambi muene uala mbangi iami, ia hânji iavulu i nga mi kala na-iu mu jihenda ja Kristu Jezú. Mu musambu uami nga bhingi-phe kiki: Kuma o henda ienu i vule dingi kinéne, mbé mu kale ni kuijiia, mu kale ni kilunji kia tongoloka, phala mu tene kusola o ima ioso iauabha, nda mu kale sé kadia, sé ngó kima ki mi fudisa, katé bhu kizuua kia Kristu. Muime kiavulu ibundu ibundu ia tokala o kuiuka, iijiia kua Jezú Kristu, i bhekela kujingisa ni kuximana Nzambi. Nga tumu-phe ku mʼ ijidisa, jiphange, kuma o ima ia ngi bhiti ki i fudisa, kana, inda ia bhekela o Njimbu Iambote kusambuka dingi kiengi. Katé o malubhambu mami ma di monekena ku akua kulangidila mu lumbu luoso lua palasiu ni ku athu amukuâ oso, kuma ma Kristu. O ku jiphange mua Ngana, avulu muene mukonda dia upelezu uami, abhu dingi o hele mu kubeta kudielela Ngana. Kieniiki, a suina dingi kiengi ni kutanga o Maka ma Nzambi sé uôma. Amoxi-mu mu kutanga Kristu, a ki bhangela ngó dixinga ni mvunda; amukuâ-phe a mu tanga ni vondadi ia muẋima uambote. Iá a ki bhangela henda, kuma a kʼ ijiia kuila eme o Ngana Nzambi ua ngi bhana o kikalakalu kia ku bhangela o Njimbu Iambote. O iá-phe a tumbula Kristu, maji a ki bhagela ngó mukonda sai kia bhindamena, inda ngiia ala ni kàdia. Ene a fika kuila a ngi tatesa dingi kiavulu ku malubhambu ku ngalʼuku. O kiki, ngiia-phe kiebhi? Ku ifua ioso, kixi ku kidi, kixi ku makutu, kabasa Kristu muène a mu tange kuene kuoso. Eme nga ki sangulukila, hanji ngenda ni kusanguluka. Kuma nga kʼ ijiia kuila muene muoso mu ngʼ ijila o kujituka, kixi mu kubhinga kuenu ku mualù ngi bhingila, kixi mu kukudila kua Nzumbi ia Jezú Kristu. Mukonda eme o kia ngi kate kiavulu, ki ngendi ni kudielela kuami kuoso, o kuila ki ngi lémbue kubhanga kioso kia ngi tokala, kala ki ngene kiá mù bhanga tunde ukulu, kota-kota mu kindala mumu, mbé ngi kale muene ni kubhua o uôma, phala ngi tene kufumanesa Kristu ku mukutu uami, kixi ku muenhu, kixi mu kufua. O muenhu-phe, kima kiahi? Kuma eme ki ngalʼ iki, o muenhu muène Kristu. O kufua, kubhanduluka. O ki kala-phe kia ngi bhana o kukola muenhu mu xitu, ku tunda dingi kuima kuavulu mu kukalakala kuami—kioso ki ngi sola-bhu-phe ki ngi kʼijiia. Ngala-phe bhu kibhidi kia ngi phopheka ku mbandu ni mbandu, mukonda ngala ni vondadi iavulu ia kukatuka kunu, phala kuà kala-mi kiá ni Kristu; kuma ujitu uê u kala kotʼ èlele. Maji o kuxala-phe kunu, mu xitu, kua bhingi mukonda diʼenu. Sai-phe kudielela ku ngala naku, kua ngʼ ijidisa kuma nganda kuxala, ngi xikama hanji ni enu oso, mu ku mi bheka dingi ku pholo, ni ku mi bhekela kusanguluka mu kuxikana. Phala o kutana kuenu kuvule dingi mua Kristu Jezú, mù kuiza kuami kukala dingi ni enu kumoxi. Kala kiki, hé kima, o uendelu uenu u kale uendelu ua fuama mu Njimbu Iambote ia Kristu. O ki kala ngi mi sanga koko, mba ngi kamba ku mi sanga, kimuua ngʼivua jinga kioso ki muala kubhita na-kiu, kuma mua kolokota ni muẋima umoxi, muedi ni muenhu umoxi mua suinina kubhangela o kuxikana ku tunda ku Njimbu Iambote. Kana kukala ni uôma ua jinguma. Maji múbhua jinga uôma, phala ki kale kijimbuete kia ku a edikiza kuila anda kutoloka; phala enu-phe, kiedikiza kuila muanda ku a tolola, mbata o kubhuluka kuenu ku tunda kua Nzambi. Mukonda Nzambi muene ua mi bhana o ujitu ua kubhiẋila Kristu, kana ngó o ku mu xikana, maji ni ku mu talela ue hadi. Kuma kindala enu ue mu tena kutambula mbandu kumoxi ni eme mu ita. Mukonda o ita iene imoxi i mua muene ko kuami, iene hanji i muala ku ngʼ ivua na-iu kindala. Uila kiki, mua Kristu se muala o kulunga, se muala kutululuka kua henda, se muala ukamba ua Nzumbi, se muala jihânji ni jihenda, ndokuenu mu ngi tenesene o ngalasa iami mu kukala ni ilunji ia sokelela, mu kale ni muenhu umoxi, ni muẋima umoxi. Ki mu bhange kima ni masunga a kusota ngó mbote ienu, mba izala ia ku mi ximana. Maji ni kubatama, kala muthu a kite mukuâ kota diê; Kana ku di fika kuila mua beta kuiuka o akuenu ndenge. Ki bhu kale ue muthu a xinganeke ngó ima iê-muène, maji enu oso mu xinganeka ue ima ia akuenu. Mu kaxi kenu, kuatenu muẋima iú kala ua kexile na-u Kristu Jezú; muène kia kexile, o kidifanganu kiê kiene kimoxi ni Nzambi, maji ka sotele mu nguzu o kusokela ni Nzambi. Inda-phe Muène ua di tolesa, anga u tambula kididi kia mubhika, hé u di bhanga kidifua kimoxi ni athu, o kia zubha kutukuluka mu kidifua kia muthu, muène ua di tununa, anga u tumaka katé mu kufua—kufua-phe kiá kua sebuluka kua dikulusu. Mukonda dia kiki, Nzambi ua mu zangeleka kiavulu, iú ua mu bhana dijina dia tundu o majina moso. Uila kiki, mu kujingisa o dijina dia Jezú, ene oso a di fukamena, kixi ió ala mu diulu, kixi ala mu ngongo, kixi ala koxi a mavu mu ʼalunga. Ki bhu xala dimi di kamba kufisala kuma Jezú Kristu muene Ngana, mu kubhana o fuma kua Nzambi, Tata. Uila kiki, enu akuetu, kuma enu mu akua kutumaka jinga, kana ngó bhu pholo iami kioso ki ngi kala-bhu maji mua fuama mu kala dingi kota mu ku ngi tumaka, kiki ki nga tundu-bhu. Mu kieniiki, tutumbenu ni ujitu uoso ni uôma, phala mu mone o kubhuluka. Kuma Nzambi muène u kalakala moxi dienu, mu ku mi solesa ni ku mi bhangesa kutumaka kioso kia mu kala mu vondadi iê iambote. Ima ioso i mu bhanga i kale sé kufunda, mba kukuata kuzoka, phala mu kale mu athu ki mu moneka kuêla, ki mu moneka kulokalala, mu anʼ a Nzambi mua tenena sé kikuma, mua di lungu ni muiji ua athu a bhengalala, ezala ni ituxi. Mu ku a tela o Maka ma muenhu, muenda ni kumoneka mu ʼaxaxe kâ kala mu mikengeji ia jithethe-mbua ku diulu. Se kiene ki mu bhanga, eme ue ngi kala ni kia kutela thathe bhu kizuua kiná kia Kristu. Phala ki ngà kèle kala nga huha dikanga dioso, maji nga tale ngó hadi ia hatu. Kuma sumba anda ku ngi zunzumuna o manhinga, o muenhu uami anga a u bhana kala sata iòbhakuile kua Nzambi mukonda dia kuxikana kuenu. O kieniiki se ki bhita, eme ngi ki tanena, hé ngi sanguluka kumoxi ni enu oso. Enu uenu tanenu, mu sanguluke kumoxi ni eme. Nga fika-phe, mua Ngana Jezú, kuma kindala ngi tuma Timote ku mualʼ oko, phala o muẋima u ngi uabhe mù kuivua o jinjimbu ja kioso ki muala kubhita. Kuma ki ngala dingi ni muthu ua sokela-nê muẋima, u mi kala ni muanu ua kidi mu ku mi tambula konda. Mukonda akua ene oso a bhindamena ima iâ-ene, ka bhindamena ima ia Jezú Kristu. Enuenu-phe, muène mua muijiia kioso kia tundu kiambote mu ku mu lola. Kuma mukuâ ni mona u di tuma ni tatʼ â, muène kiene ue kia di tumu ni eme, mu ku sambukisa o Njimbu Iambote. Kieniiki-phe, nga fika ku mu tuma lusolo ku mualʼ oko. Nga kinga ngó kuijiia kiambote kioso kianda ku ngi bhita eme kuku. Maji nga dielela mua Ngana, kuma ni eme-muène nga kà mi sanga kindala kueniʼoko. Nga ki mono-phe kuila kia bhingi ngi tuma ue Epafrodito kueniʼoko, phangʼ iami, mukalakadi, disoladi ni mukuetu mu ita, oko muène mukunji uenu mua mu tumine o ku ngi bhindumuna. Kuma muène ua mʼindi ku mi mona enu oso, ua di suku kiavulu, mukonda mua mu ivu ni kukata. Kukata muene kua kidi, ueji kufua. Ngana Nzambi-phe ua mu kuatela henda. Maji ki muène ngó ubheka uê, ni eme uami ue a ngi kuatela henda, mukonda ngejù kala ni lamba dia di bande kuʼ lamba. Epafrodito kiene ki nga lengulukila ku mu katula, phala ki muanda kudimona-nê mu sanguluke luamukuâ, eme uami o malamba ma ngi tebhunuke. Mu tanesienu-phe mua Ngana ni ngalasa ioso. Mukonda athu oso a kala kiki, mu enda ni ku a xila. Kuma o sedivisu ia Kristu, Epafrodito ia mu bhekele mu kukamba ngó kʼofele phala kufua. Muène-phe ua zembe o muenhu uê, mu ku ngi dikila eme, bhu kididi kienu mua kambele-bhu. Mu kubhana o mahezu-phe, phange jami, nga mi ambela kuila Ngana a mi bhane kusanguluka kua soko. O mu ku mi sonekena o maka ene amoxi, eme ki kia ngi kumu, mbata, phalʼ enu kukondama. Alukenu akua midimu iaiibha, edi kala jimbua, aku kujijila o ku di ta jiphoko ku mikutu. Kuma o kusaia kua kidi, etu tuala na-ku, tu akua kubheza Ngana ni Nzumbi ia Nzambi, ki ene, kana! Kuma etu o kujinga kuetu kuala mu kudituma ni Kristu Jezú. Ki tu dielela kima ki bhanga athu ku kanga mu xitu. Sumbala eme se ngambele kudielela mu xitu, nga soko-bhu uami. Se bhu kala muthu uengi ua fika kudielela ima i bhanga athu ku kanga mu xitu, eme kotʼ èlele, mukonda ngala ni ima iavulu i ngi bhekela kuxinganeka kieniiki. Ngi muthu a ngi saia mu kizuua kia kanake, tunde bhu kumbi dia ku ngi vuala. Nga tundu ku mbutu ia Izalaiele, ku muiji ua Bejami, ngi Hebeleu ia kidi mu ʼaxaxe ka Jihebeleu. Mù kuibhula ki kala o kukumbidila Kitumu kia Jijudé, eme nga kexile ngi Falizé. O mu muanu ua kualuka o Kitumu, nga kexile ngi muzukutixi a Ngeleja. O mu kuibhula o kulunga kua kulungila mu kukumbidila o Kitumu, eme ki ngi ki tondala ni kima. Maji-phe o ima ioio, ia ngi kexile kijingo, nga i kiti kingoho mukonda dia Kristu. Kidi kiene, ima iosololo ngi i kita kingoho mu ujitu ua kuijiia Kristu Jezú, Ngana iami. O mukonda dia muène, ima i nga kuatele, nga i texi dikanga, ioso ia di boto. Ememuene-phe nga i kiti dixilu, phala ngi nganhale Kristu, nda ngi kondamene kua Muène. O kulunga kuami, ku ngi kala na-ku, ki ku kale kua kulungila mú kualuka o Kitumu, maji kua kulungila mù xikana Kristu, kuene o kulunga ku tunda kua Nzambi, kuijiia mu kuxikana. Mukonda ngendi ngó kuila Kristu ngi mu ijiia muene, ni nguzu ia kufukunuka kuê, ni ngi kale mu kisangela kia jihadi jê, ngende ni kudifangana-nê mu kufua kuê; ni kudielela kuila sumba ku matelu-matelu nga kà bhixila bhu difukunukinu dia madifundu phala kutambula o muenhu. Eme ki ngedi kuma nga zubha kiá kutolola, ki ngedi kuma nga tenena kiá. Maji nga jiji ni kuenda, phala nga kà tambule kioso eme kia ngi kuatela Kristu Jezú. Enu jiphange, eme ki ngi di fika luua kuma nga kuata. Maji ngi bhanga-phe kima kimoxi: Ngiia ni kujimba o ima ia xala ku dima, ni ku di sungila ku ima iala ku pholo. Eme nga suina ni kulengela kubhiẋila bhu mbambe bhua kà bhana o dilau dia tu ixanena ku diulu kuala Nzambi, mua Kristu Jezú, phala o muenhu ki uabhua. Ndokuenu kiá, etu oso-ku tua kulu kiá mu nzumbi, tu kadienu ni kilunji kia kuxinganeka jinga kala kiki. O ki kala sai ni bhuma bhu mua kuatela kilunji kiengi, kieniokio ue Nzambi u mi jimbuluila-kiu. Maji bhuoso kiá bhu tua suku, tu kuatienu uendelu umoxi. Enu jiphange, suinenu mu kukala mu afikixi ami eme, mu tongolole ue oso akua kuenda kienkiki, kala etu ki tua mi bhana o phangu. Kuma sai-ku avulu enda kala ki nga mi tangela jinga luavulu kiá, ni kiki ngi mi tangela dingi, ni kudila, kuila ala jinguma ja dikulusu dia Kristu. O dizubhilu diâ kutexika mu infernu; nzambi iâ o imbamba ioso inda o mukutu uâ. Thathe iâ, o imbamba i kuatesa jisonhi; a xinganeka ngó ima ia bhoxi. Maji-phe, etu kokuetu ku diulu, ku tua kinga ku tunda Mubhuludi uetu, Ngana Jezú Kristu. Muène, o mukutu uetu uasebuluka ua kalunga, ua kà u bhana kidifua kiòbhe, phala u di fangane ku mukutu uê Muène ua kubenha, kabasa o kutena kuê kuala na-ku, kuasoko mú tolola ima ioso ni i mu belesela muène. Uila kiki, enu jiphange jami nga mi zola, nga mʼindi kiavulu, o ngunzu ue iavulu i nga mi kala na-iu! Enu muala mu ngalasa iami, mu kitundu kiami, kolokotenu kiá kieniiki mua Ngana, enu akuetu. Ni Evodia, ni Sindike nga a diondo, adi luulule, a kale muẋima umoxi mua Ngana. Ni eie ue u soko diami dia kidi, nga ku diondo, ua a kuatekesa, ahatu enʼió. Kuma ene a ngi bande mu sedivisu ia kusambukisa o Njimbu Iambote, kumoxi ni Kelemende ue, ni amukuâ dingi u nga kalakala-nâ, majima mâ moso mala mu divulu dia muenhu, dia tokala Nzambi. Enu-phe, sanguluka jingʼ enu mua Ngana. Ngi tona o ku ki zuela: Sangulukenu! Kalenu mu athu mua tetuluka, athu oso a mʼ ijiie na-kiu. Ngana ua zukama. Ki mu kale ni hele ia kima, ki mu ile bhidibhidi, maji ima ioso-phe iiza-ku, mu ila ni kusamba ni kudionda, kumoxi ni kusakidila, mu ende ni kubhinga kua Nzambi ioso i mua mesena. Bheniobho o kutululuka kua Nzambi kua somboka o kitongoluelu kioso kia muthu, kuanda ku mi bateka miẋima ni ilunji, mu ukamba ni Kristu Jezú. Mu ku mi bhana-phe o mahezu, jiphange jami, ioso ima ia kidi, ioso ima ia ujitu, ioso o ima iaiuka, ioso o ima iazele, ioso ima iauabha, ioso o ima iene ku i tumbula, se sai-ku uthu, se sai-ku kia kuximana, iene ima i mu xinganeka. Ioso ima i mua di longo kokuami, i mua ngʼ ivu na-iu, i mua ngi muene na-iu, iene kiá o ima i mu bhanga jinga. O Nzambi mukua ku tu bhana o paze, anga u kala ni enu. Kusanguluka kuahi ku ngala naku mu muenhu uami mua Ngana! Mukonda hanji ki mua di xibhile, lelu mua buingita dingi kiengi ni ku ngi xinganeka. Kuma ki mu kambele muẋima, maji mua kambele kithangana kia kulondekesa o muanu u mua ngi kala na-u. Maji ki nga mu ki zuelela kubhindama, kuma nga di longo kiá kuila uoso ukalelu u ngala, ki uidi kima, ua ngi soko. Ngejiia kutunuka ni kukala mu kubhindama, ngejiia ue kukala mu kiavulu. Kuene kuoso nga di longo kuila ku ima ioso kia ngʼ ijidila o kuikuta, mba kukala ni nzala, o kukala ku nzungule, mba o kukala ni katolo. Ima ioso nga soko na-iu mua Kristu ió mukua ku ngi bhana o kutena. Maji-phe, enu ue mua bhange kiambote, kuma muala mu kisangela ni eme mu jihadi jami. Enʼuenu mua kʼijiia, mu akua Filipe, kuma bhu dimatekenu dia Njimbu Iambote, thembu i nga katukile ku Masedonia, kana Ngeleja i nga kexile na-iu mu kisangela kia kubhana ni kutambula, kikale enu ngó ubheka uenu. Ngeleja ienu iene ngó ia ngi kuatekesa. Katé ni mu Tesalonika, kioso ki nga kexile ni kubhindama, enu mua tumine lumoxi ni luiadi ku ngi bhindumuna. Kana, ki mukonda ngalù sota a ngi bhana; maji ngalù sota enu mu ime ibundu i mi nganhalesa ku konda ienu. Kiki-phe ima ioso i mua ngi tumikisa, nga i tambula, eme ngala na-iu kala ia ngi vudila. Ngezala ni imbamba ia ngi bhekela Epafrodito i mua mu tumu na-iu, kifua mukuâ ni dizumba di nuha kiambote, sata i tambulula Nzambi, i mu uabhela kiambote. O Nzambi iami ue, u mi dikila enu mu kubhindama kuoso ku mu kala na-ku, kala kia fuama mu jinzungule jê mu fuma mua Jezú Kristu. O fuma-phe i kale ia Nzambi ietu, Tata ietu, katé ku hadia ni hadia. Amén. Athu angene a Nzambi koko a tokala Ngana Jezú Kristu, ene oso a menekene. O jiphange u ngala-nâ kunu, a mi menekena. Akua Ngana Nzambi oso kunu a mi menekena, kota-kota ala ku mbèle ia Sézalu. O kiadi kia Ngana Jezú Kristu, ki kale ni nzumbi jenu enuʼoso. Eme Phaulu, Poxolo ia Kristu Jezú mu vondadi ia Nzambi, kumoxi ni phange ietu Timote. Tua sonekena akua Ngana, a tungu mu Kolose, ia ala jiphange jetu ja fiiele. Ku kale kiadi ku mualʼ oko, ni kutululuka ku tunda kua Nzambi Tata ietu, ni kua Ngana Jezú Kristu, Ngana ietu. Tua mu sakidila Nzambi, Tata ia Ngana ietu Jezú Kristu, kioso ki tu kala mu ku mi sambela jinga enu. Kuma tuevu o kuxikana kuenu mua Kristu Jezú, ni henda ienu i mua kuatela akua Ngana oso. Kioso o ngolokela ia kidi, ia Njimbu Iambote, ki ia bhixila lua dianga kokuenu, kienhokio kiene ki muevua ue ku mi zuelela o kudielelʼ oko kuijiia ku Ngimbu Iambote. Kala kiki, o henda ni kuxikana ku muala na-ku kua tundu mu kidielelu kiokio ki muala na-kiu, kia kudielela ima ioio ia mi lundila mu diulu. Mbata o Njimbu Iambote ia mi sange, koko, mu kusambuka kuê mu ngongo ioso, ia muia ni kuima dingi kiengi ni kusokolola ndumba ia mabesá. Kienʼiki ue kia bhiti ni enu, tunde mu kizuua ki muevua o kutanga kiadi kia Nzambi, anga mu kala mu ku kʼijiia mu kidi. O kienʼiki mua di longo-kiu kua mukuetu Epafala, kamba dietu tua mu zola, mukua ku tu kalakela mua Ngana ni kitongola kioso. Muene ue ua tu jimbuila o henda ienu i mua tambula kua Nzumbi ia Nzambi. Mukonda dia kiki, etu uetu, tunde kizuua ki tua kʼivu, tua kuata kusamba kua Nzambi sé kufula, ni ku mi bhingila enu. Tua mu bhinga kua Nzambi, phala enu muizale ni kuijiia kua kutongolola o vondadi iê muene, ni unjimu ua kutongoloka koko kuene mú bhana o Nzumbi ia Nzambi. Phala mu kale mù kuenda kioso kiandala Ngana, ni kubhanga jinga ioso ia mu uabhela kiambote muène. Muandù kuima ibundu mu ikalakalu iambote, hé muenda ni kukula mu kuijiia kua Nzambi. O nguzu iê ia fuma i mi suinise katé mua tena o kukolokota mu ima ioso, ni kuxididika. Muenda ni kusanguluka mu kusakidila Tata ua tu bhangesa o kufuama kididi kietu mu undundu ua akua Ngana mu Utuminu ua mukengeji. Muene ua tu kula mu ubhika ua usuku, iú ua tu bheka mu Utuminu ua Monʼ ê ua kazola. Kua muène ku tu tambula o ufolo ua kujituka ku ungunji. Kua muène ue ku tu tambuila o muloloko ua ituxi ietu. Kristu muene kidifua kia moneka ku mesu, kia Nzambi ua kambe kumoneka ku mesu. Muène o thungunu, uala ku thandu dia ima ioso iobhange. Mukonda ima ioso Nzambi ua i bhangela mua muène, ni ku diulu, ni mu ngongo, ni iii ia moneka ku mesu, ni ioio ki iene kumoneka ku mesu, kixi o jinguzu joso ja nzumbi, kixi makusuina, kixi maungana, kixi atumini. Ima ioso Nzambi ua i bhangela mua muène, kuma ioso ia mu tokala muène. Kioso ima ioso kiluua i moneka, muène ua dianga. Muène ua i kuatesa mu ididi iê, o mua muène ima ioso i bhanga o kikalakalu kiâ kia kidi. Muène ue o mutue uavu mukutu uê o Ngeleja. Muène dimatekenu dia muenhu ua mukutu. Mu kufukunuka, muène thungunu ia madifundu a dianga ku mu fukununa mu ʼalunga. Kienʼiki, phala mu ima ioso muène a kale ku pholo dia ima ioso. Kuma kia vondadi ia Nzambi muene, kuila o Mona, uvimba uoso ua Nzambi Tata, u tunga mua muène ni kutenena kuoso. Uila kiki, Nzambi ua solele ue kua Mona kuluuluila-ku o ima ioso ni muène Nzambi, kia zubha kubhanga paze ni manhinga ma kufua kua Monʼê ku dikulusu diê; iene ioso kindala i luulukila kua muène o Mona, kixi ima mu ngongo, kixi ima ku diulu. Enuʼ enu mʼ ukulu mua kexile dikanga ni Nzambi. Mua di bhangele mu jinguma ja Nzambi mukonda dia ima iaiibha i mua xinganeka jinga, ni mukonda ue dia ima iaiibha i mua bhanga jinga. Maji leluʼdi, ua mi luuluila mu kufua kua Monʼ ê, iú ua mi bhange mu makamba mê, phala nʼ a tene ku mi bheka bhu pholo iê mu athu azele, sé ngó dixaka, sé kuêla. Kikale-phe mu kolokota mu kuxikana, mua kuata, mua xikama ku disesa dia kòlo, ki mu xikina ku mi sendumuna mu kudielela ku mua tambula kioso ki muevu o Njimbu Iambote. O Njimbu Iambote ieniʼoio, iene ia ngi katula, eme ngi Phaulu, mu kukala ngi ngunza iê, phala ku i kola mu ngongo ioso. Kiki nga sanguluka mu jihadi joso ji ngala ku mi talela enu. Mukonda nga kuata kutala hadi ioso ia ngi xindi ku jingongo ja Kristu ja xedi-ku; ngi ji bhita mu xitu iami, mu kubhangela o mukutu uê-muene, muène, o Ngeleja. Eme ngala ngi ngunza ia ngeleja mu kizuelu kia Nzambi, muène ua ngi xindila o kibatu kiki phala enu mu mone mbote. Xi, muène ua ngi tumu ko kuenu phala ku mʼivisa kiambote ni kivimba kioso o Maka ma Nzambi. Mukonda o Maka enhá, kiene o kijinganu kia jinganene tundé ku xahulu ni ku miji ioso, lelu-phe kí kia jingunukina akua Ngana. Nzambi kia mu uabhela kienhiki: O kuila mundu uê u a ejidisa o jimbongo ja kijinganu kiê, o kijinganu kiokio kia fuma ni ujitu kia bhake Nzambi phala o miji ioso mu ngongo. Kijinganu kiki: Kuila Kristu u tunga moxi dienu, o mu kubhanga kiki, ua mi dielelesa kutambula mbandu ku fuma ia Nzambi. Muène Kristu tuala ku mu kola etu, ku athu oso. Tuedi ni kudimuna athu oso, ni ku a longa ni unjimu uoso, phala ki bhu kale muthu u kamba kutenena bhu pholo ia Kristu, kizuua ki tu mu bheka kua Nzambi. O mu kuzubha kibatuʼiki, kiene ki nga kuata mu kuxikana o nguzu ia Nzambi, ua fukukukalakela, nga bângama ni nguzu ia muène Kristu ua mu ngi suinisa moxi. Kuma nga mi mesena mu ijiie kioso ki ngala ku mi bhângela enu, ni akua Laodiseia, ni athu amukua oso kiluua a ngi mona pholo mu xitu. Nginda a bhetuke mu miẋima iâ, a takane kumoxi mu henda, a kale ni jimbongo ja kubhua phata mu kutongoloka, ejiie o kijinganu kia Nzambi, muène Kristu. Kuma ima iambote ia unjimu ni kuijiia i tunda kua Nzambi, iene ioso iosueke mua Kristu. Kristu mué ne o sabhi ijikula ioso. Nga zuela kiki, phala kana muthu a mi jimbidise mu kuzuela kuê kua kubhomba, né-mbe mua mu mono muene uala muthu uambote. Kuma sumbala mu xitu ngala kuengi, mu nzumbi-phe ngala kuene ku mualʼoko. Ngala mu tana mu kutala o ku di tuma kuenu mudienu, ni kukolokota kuenu mu kuxikana Kristu. Uila kiki, kioso ki mua tambulula Ngana, Kristu Jezú, kiene ki muenda mua muène. Mu ta jindanji jenu mua muéne, anga mu sabhuka mua muène, mua di sokejeka mienhu ienu mua muène, mua kolo mu kuxikana kuenu, kala kioso kia mi longo na-ku. Hé muizala ue ni ku mu sakidila jinga muène. Alukenu! Ki bhu kale muthu u mi tobhesa, anga u mi bhûnda kala kingûmba, ni uanji uê ni makutu, ua kaiela mu malunda ma ulongelu ua athu, ni mu jindonda ja mu ngongʼumu, o kua Kristu ki kiala-ku. Kuma o unzambi uoso ua Nzambi, ua muvimba, ua tunga mua Kristu muène ni mukutu uê ua xitu. Enu-phe, mu kukala mu kisangela kumoxi ni muène, mua tambula muenhu ua tenena mua muène, ua bhingi muène o Mutue ua ukota uoso ni ungana utumina mu nzumbi. Enu-phe a mi bokuesa mua muène ni ku mi saia, kana mu kusaia kua kubatula kaxitu ku mukutu, kala ki bhanga athu, maji mu kusaia kua muène Kristu, kua ku mi kula ku nguzu ia mukutu iú ua ituxi. Mbata kizuua kia mi batizala, a mi fûndu kumoxi ni Kristu mu batizu. O mu batizu, enu mua fukunuka-nê dingi kumoxi, mu kuxikana o nguzu ia Nzambi, ua fukununa muène Kristu mu madifundu. Sumbala mʼokulu mu nzumbi enu mua kexile mu madifundu mu ikuma ienu, ni kukamba ku mi saia o dibôlo dienu dia xitu. Maji leluʼidi Nzambi ua mi phaphumuna iú ua mi bheka dingi ku muenhu kumoxi ni Kristu. Muene ua tu loloka o ikuma ietu ioso. Ua jimuna o mukanda ua makongo etu, a tu kuikile mukonda dia ijila ia Kitumu. Ima ia tu fudisile ua i katula mu njila, o mukanda ua dikongo dietu ua u batela ku dikulusu diê. O jinguzu ja maukota ni maungana ji fudisa mu nzumbi, Kristu ua ji tolola, ku dikulusu diê. O maukota ni maungana enhó a fudisa mu nzumbi, iú ua a bhake mu kanga ni ku a tadika ku jisonhi kioso kia kola o kikoue ku dikulusu dienhodio, ni ku a bhanga jihutile jê. Uila kiki, kana muthu a mi kuatese jiphata, ja kudia ku mu dia, mba ja kunua, mba ja kizuua kia fesa, ia izuua ikôla, mba kia mbeji iathethama, mba kizuua kia sabhalu. Kuma o ienʼii izuzumbia ngó ia ima ia mu kuiza ku pholo. Kristu muene ngó o kidi. Kana kuehela muthu nʼ a mi tambule o dilau dienu, ni kuila kuma muene uala kota mu ku di tolesa kua vondadi iê, ni mu kubheza ji-anju. Muthu u kala kiki, ua landukila ngó o ima ia mono muene iú ua nanuka ngó mu ilunji iê ia xitu. Ka kuatenena dingi kua Kristu, o Mutue ió ua tokala mukutu uoso. Mukonda mu kutena kua Kristu, mukutu uoso uivua kuila ua di sokejeka kiambote, ua takana ni mu masokuelu ni mixibha, anga u kala mu kukula o ukudilu ua mesena Nzambi kuila kiene ki u kula. Se o Kristu mua fuila-nê kumoxi, jindonda ja mu ngongʼ umu mua ji ehela-ku kiá. O kiki-phe mu alukila-hi dingi ku ima ia mu ngongo, hé mu bhikila o ijila ioio iala ku mi xina o athu? Exi: Kana kubabata kiki, kana kulola kiokio, kana kukuata kiná— o iene ioso ia kidika iii, iambamba i di bota mu ku i kuata ngó bhu maku. Ioso iii ia tundu ngó mu ijila ni ilunji ia athu. Ima kala iii, a i fika muene kala unjimu, ni mu kubheza kuê kua vondadi iâ ene, ni mu ku di tununa, ni mu ku di tumina o mukutu. Maji ima ioso iii, ujitu uê-phe ki ua kidi, kuma i bhanga ngó vondadi ia xitu, ki i tena kufidisa jihânji ja xitu. Enu mua fukunukina kumoxi ni Kristu, mua tundu muʼalunga enu mueza ku muenhu. O ki kala-phe mua fukunukina kumoxi ni Kristu, ndokuenu mu sote ima iala bhulu bhu aii Kristu, bhua xikama ku madilu ma Nzambi. Muẋima u mi lunge ku ima iala bhulu, kana ku ima iala mu ngongo. Kuma enu muafu kiá, muenhu uenu a u sueka ni Kristu kua Nzambi. Kristu muene uala muenhu uetu ua kidi, o kia kà tukuluka, enu uenu mua kà tukuluka kumoxi ni muène ku fuma. Uila kiki, o jihânji jenu ja mu ngongo jala kukalakala moxi dienu, jibhenu-ju: ni undumbu, ni ufusa, ni hânji jaiibha, ni vondadi jabolo, ni luimbi, ku ma o luimbi lua soko ni kukaiela iteka. Kuma imʼiii, iene i bheka o njinda ia Nzambi. Enʼuenu mʼokulu iene njila i mu endele, uene o muenhu u mua laiela jinga. O kiki-phe zulenu-iu iene ioso: Ni njinda, ni kutema, ni phulu, ni kuxinga, ni jindaka jabolo ki ji tunde mu kanu dienu. Kana ku di tela makutu mudienu, kuma o muthu Uokulu mua mu zula kiá ni ifua iê, enu mua zuata muthu uobhe. O kikexilu kia ubhe kiki muène o muthu uobhe ala ku mu umba kuala Nzambi ni kuijiia kuengi, phala kudifangana ni muène uoso ua mu bhanga. O ku uthu uobhe ki kuene Ngeleku, ki kuene Judé, ki kuene a mu saie, ki kuene a kambe ku mu saia, ki kuene muthu uengi, ki kuene kabinji, ki kuene mubhika, ki kuene folo; kuala ngó Kristu ua di bhange muène iam ioso, ua tungu ue mua ene oso. Enu phe muala mu athu a Nzambi. Muene ua mi tungula phala mu kale mu athu ê, ua mi lumbu, ua mi zola. Kala kiki, enu zuatenu muẋima uanengana, ni kunheṗhuka, ni kubatama, ni kubelesela, ni kuxidikika. Mu di lendukile ni kudikuatekesa mudienu, mu di loloka, se bhuala muthu ua di kuata ni mukuá. Kala muthu a loloke mukuá kala kioso Nzambi kia mi loloka enu, kiene ue ki mu bhanga jinga. Ku ima ioso-phe, kota o henda, kuma o henda iene o dijikita di kuta o uthu uatenena. O kutululuka ku tunda kua Nzambi, ku mi tetulule mu miẋima. O kutululuka kueniuku kuene Nzambi kua mʼixanena kukala idiandu ku mukutu umoxi. Hé muila ue ni kusakidila. O maka ma Kristu ni jimbote jê joso, ma mi tunge kia nzungule moxi dienu, ma mi bhane kilunji. Mu kala mu ku di longa mudienu, ni ku di bhana phangu ni unjimu uoso. Muimba jinga mu jisalamu, ni mikumbi, ni mimbu ioso ia nzumbi. Muimbila jinga Nzambi ni muẋima uezala kisakidilu. Kala kiki, ioso-ioso-phe i muila, kixi mù zuela, kixi mu kubhanga, iene ioso bhangenu-iu mu dijina dia Ngana Jezú, hé mu sakidila jinga Nzambi Tata kua muène. Enu ahatu, tumakenu anumiʼenu, kuma kiene kia tokala kubhanga mua Ngana. Enu mu mala, Zolenu ahatu enu, kana ku a thathamena jinga. Enu ana, tumakenu adi enu mu ima ioso, kuma kiene kia mi fuama mu ukidistá, o Ngana ue ki mu uabhela kiambote. Enu jitata, kana kuthathamesa anʼ enu, mbebhu ki mu a kuatese usudi. Enu abhika, tumakenu oso jingana jenu mu xitu. Kana kukumbidila ngó ku mesu mu ku di uabhesa ku athu, kioso ene ki a kala mu ku mi talesa, mbé a tene ku mi uabhela, maji kota kukumbidila ni ufiiele ua muẋima ku uôma ua Ngana. Ioso-ioso i mu bhanga, mu kalakala ni muẋima uoso, kuma Ngana mua mu kalakela, ki athu. Mbata muejiia kuma mua kà tambula kua Ngana futu. Enu mua kà lundula o undûndu muène ua bhakela athuʼê. Mukonda o Ngana ia kidi i mua bhikila, Kristu. Uoso-phe u bhanga phulu, ua kà tambula dingi kia fuama mu phulu iê ia bhange. Mukonda athu oso Nzambi u a fundisa kiene kimoxi, mbata kuene kana-ku katungu kʼathu. Enu jingana, kalenu ni muanu ua kubhana abhikʼenu kioso kiaiuka kiasokela. Kuma muejiia kuila enu uenu sai Ngana ienu ku diulu. Kolokotenu mu kusamba, muila ni kulangidila ni kusakidila jinga Nzambi. Ki mu kambe ue ku tu sambela etu, phala Nzambi a tu jikuile dibhitu dia kutanga o maka mê, ni dia kutangela o mundu o kijinganu kia Kristu. Mukonda o kijinganu kia Kristu, kiene kia ngi bhekela o ku ngi kuika ni kukala ku malubhambu. Uila kiki, endenu ni kusamba phala o kijinganuʼiki ngi ki lombolole kala kia tokala, athu oso nʼa kijiie kala kia fuama. Kuatenu kilunji mu kuenda kuenu ni athu ku kanga. O bhuoso bhu mu muena kithangana, kienhokio kana kudibotesa-kiu mu ngoho. O kuzuela kuenu ku kale kua ujitu, kuotoue ni môngua, phala uoso ua mʼibhula, mu ijiie ku mu vutuila kiambote ni ujitu. Ioso i ngala kubhita na-iu kunu, Tixiko ua kà mi kunda-iu. Kuma muène Phangʼietu ia henda, ngunza ia fiiele, mukalakadi ni mukuetu mu sedivisu ia Ngana. Kiene ki nga mu katuila, phala ni aie, a mi mone kioso ki muala, ni a mi suinise miẋima. Nga katula ue ni Onézimo, Phangʼietu ia fiiele tua mu zola, ua mi tokala kuenhoko mudienu. Ene a kà mi kunda ima ioso iala kubhita kunu. Aristarko, ngala-nê muʼaleia, ku upelezu, ua mi menekena, ni Marku muebhu a Balanabé. Muène Marku mua muivu kia lekalu iê, koko se ua mi sange, mu tambuludienu kiambote. Jezú mba Josoué, ua mi menekena, ió ue a mu luku Justo. Kitatu enhá, ene ngó ku ujudé uetu a ngi bande mu kikalakalu kia Utuminu ua Nzambi, athu a mu ngi konda malamba. Epafala muthu ua mi tokala mudienu kuenhoko, mubhika ua Jezú Kristu, ua mi menekena. Muène mukua ku mi bhângela luavulu mu kusamba kuê kua Ngana. Uene ku mi bhingila jinga phala Nzambi a mʼimike mu Maka mê, a mi bhane kukala mu adiakime mu nzumbi, ni kukala polondo ia kubhanga o vondadi ia Nzambi. Kuma eme-muène ngala ngi mbangi ia hadi jê ioso iala ku mi talela enu, ni akua Laodiseia, ni akua Hielapoli. Luka, kamba dietu dia muẋima, musaki a jihaxi, ni Dema, a mi menekena. Jiphange jetu ku Laodiseia a menekenienu, ni Nimfa, ni Ngeleja ia mu di bhongoluela ku bhata diê. Mukanda iú se mua zubha ku u tanga mudienu, tumenu ue ku u tangesa mu Ngeleja ia akua Laodiseia; enu uenu mu tanga o mukanda u tunda ku Laodiseia. Ambelenu Arkipo, muixi: Xinganeka ungunza ué u ua tambula kua Ngana, u u kumbidile. Umenekenu uami eme ngi Phaulu, iii letala ia lukuaku luami muene. Lembalalenu o malubhambu mami. O kiadi kia Ngana Nzambi ki kale ni enu ku mualʼ oko. Eme Phaulu, ni Sidivanu, ni Timote, tua sonekena o jiphange jala mu Ngeleja iala mu mbanza ia Tesalonika. Enu mua tokala Nzambi, Tata, ni Ngana Jezú Kristu. Ku kale kiadi ku mualʼ oko, ni kutululuka kua soko. Etu tua mu sakidila jinga Nzambi, mukonda dia enu oso, ni ku mi bhingila mu misambu ietu. Kuma tuene ku mi lembalala, sé ngó kufula, bhu pholo ia Nzambi ietu, Tatʼetu, o kukalakala kuenu kua kuxikana, ni kubhika kuenu kua henda, ni kukolokota kuenu mu kudielela Ngana Jezú Kristu. Enu jiphange, a mi zola kua Nzambi, tua mʼijiia kioso kia mi tungula Nzambi, iú ua mi solo. Kuma o Njimbu Iambote ki tu mi tudila-iu mu kuzuela ngó, maji ni nguzu, ni Nzumbi Ikôla, ni kujimbuluka kuila ia kidi. Enʼuenu mua kʼijiia, se tua kexile tu athu ahi mu ʼaxaxe kenu, mukonda dia mbote ienu-enu. Enu anga mu kala mu afikixi etʼuetu, mu afikixi ue a Ngana. Kuma o maka mua ma tambula ni hadi iavulu, ni ngalasa ioio i tunda kua Nzumbi Ikôla. Sumbala katé kia bhangesa kuila enʼuenu mua bhana phangu kua ene oso a xikana ku Masedonia ni ku Akaia. Kuma o maka ma Ngana ma tundu ko kuenu, ia a fumana, kana ngó ku Masedonia ni ku Akaia, maji katé ni ku ididi ioso, o kuxikana kuenu ku muala na-ku kua Nzambi, kua fumana; o kiki etu ki tu bhingi dingi kuzuela kima. Kuma ene mudiâ a ki fumanesa kioso etu ki tuende mu kubokona mu ʼaxaxe kenu, ni kioso enu ki mua tu tambulula kiambote, enu mua biluka, muaxi o iteka, enu mua kane o ku di tuma ni Nzambi ia kidi, ia muenhu. A mu tanga ni kioso enu ki mualù kinga Jezú, o Monʼa Nzambi, uanda kutunda mu diulu, ió a mu fukununa mu madifundu kuala Nzambi. Muenʼió muène u tena o ku tu bhulula ku njinda ia Nzambi hinu ianda kuiza-ku. Enʼuenu, jiphange, muejiia o Ubokuenu uetu mu diembu dienu, kuma ki ua ngoho. Muejiia ue kuila kioso kiluua tu bhixila koko ku Tesalonika, tua diangele-phe kutala hadi ni kulebhuka mu Filipe. Luavulu muene a sotele ku tu fudisa, maji etu-phe tu bhua uôma mua Nzambi ietu mu ku mi tangela enu o Njimbu Iambote ia Nzambi ni kubângama kuoso. Kuma o kulonga kuetu ki ku tundu mu kutondala, ki kua ufusa, mba kua makutu mu kusota kunganala muthu uoso-uoso, lémbua. Inda tua mu tanga o Maka kala kia mesena Ngana. O Nzambi-phe, kia tu mono ni ufiiele, ua tu lundisa o Njimbu Iambote, phala tu i tange kuoso, kala ki tuene kiá mù zuela; kana mu kuuabhela athu, maji mu kuuabhela Nzambi u tena kulola miẋima ietu. Tundietu, kiluua tu kala ni maka ma kuhanza athu, enʼuenu mua kʼ ijiia, kiluua tu kala ni maditatu ma luimbi lua kutambujula itadi. Nzambi mbangi ia ima ienʼiii. Kiluua tu sota fuma ia ku tu ximana kuala athu, né ko kuenu enu, né ku athu engi. Sumbala se tuambele ku ki bhanga, tuejù tena ku mi nemena ue, kuma tu jipoxolo ja Kristu. Maji-phe, etu ki tua kexile mu ʼaxaxe kenu, tua lendukile mukuâ ni mama ia kiledi, ki âkata o tuana tuê. Ni etu ue kiene, mukonda etu tua mi kuatela vondadi iavulu, tuendile tu mi bhana kana ngó o Njimbu Iambote ia Nzambi, maji ni mienhu ietu-èlele iene. Mukonda tua mi zola kiavulu. Mu xinganeka, jiphange, o kukalakala kuetu ni hadi i tua tale! Kioso ki tua mi tudila o Njimbu Iambote ia Nzambi, tua kalakala muanha ni usuku phala kana muthu mudienu tu mu nemena. Enu mu jimbangi, Nzambi ue mbangi, kuma tu athu a ujitu, tu athu aiuka, tu athu ki tu moneka kikuma, mu kuenda kuetu mu ʼaxaxe kenu oso mua xikana. Enʼuenu mua kʼ ijiia kioso ki tua di tumine ni enu oso, kala tata kia di tuma ni anʼê. Tuenda jinga ni ku mi longesa, ni ku mi suinisa, ni ku mi dimuna. Mbebhu enu phala muende kioso kia fuama kuuabhela Nzambi ua mʼixana kuzuama ku Utuminu uê ni ku fuma iê. Mukonda dia kiki ue, tuene mù sakidila jinga Nzambi, sé ngó kufula. Kuma o thembu ia mi sange o Maka metu ma Ukunji koko, maka mene ma Nzambi, enu mua evu, mua a tambulula, kana kuma maka a muthu maji kuma ene o Maka ma Nzambi, mu kidi. Mukonda o Nzambi uala ku mi kalakala moxi dienu oso mua xikana. Kuma enu, jiphange, o kia mi bhiti enu, kiene kia bhiti ku akua Judeia. Enu mua bokona mù fikisa o Jingeleja ja Nzambi ku Judeia, mua Kristu Jezú. Mukonda mua tale jihadi jene jimoxi, ni ku mi zukutusa ku akua ʼxi ienu, kala ja tale ene ku Jijudé. Kuma o Jijudé edi ni kujibha Ngana Jezú, ni kujibha o jipolofeta jâ, ni ku tu kaiesa etu. Athu a kamba kuuabhela Nzambi, ia a di bhange jinguma ja mundu uoso. Etu tuandala tu zuela ni akua jixi jengi, phala a bhuluke, maji ene a tu kidika. Mu kubhanga kiki-phe, hanji a kuata kutenesa o konda ia ituxi iâ iene mù ta. Maji-phe kindala kua a tulukila o njinda ia Nzambi, katé bhu mbambe ku thandu diâ! Etu-phe, jiphange, ki tua muangunukʼ okio, mu kithangana kiofele ngó, sumbala mikutu ngó ia muangunuka, miẋima kana—tuendi kiavulu kuila tu mi mona dingi jipholo, mukonda dia ngunzu ia dikota ia tu kuatele. Mukonda dia kubhindamena ku mi sanga koko, mbé tu di mone dingi, eme Phaulu nga sotele kuia, maji ngi sota ngi tona, Satana-phe ua tu fudisa. Kuma kudielela kuetu kuahi kuene, mba ngalasa ietu iebhi, mba dibete dioso di tu ta bhu pholo ia Ngana jezú, bhuoso hinu bhua kà tukulukila, manhi ki enʼuenu ngó? Kuma ni kidi kiene, enu muala mu fuma ietu! Enʼuenu mu ngalasa ietu! O ku tu ejilʼuku, kuila o hele ia tu kumu kiá, ki tu tena kukinga dingi kithangana. Hé tu kana kuxala ubheka uetu mu Atena. Anga tu katula phangʼ ietu Timote, ngunza ia Nzambi, mukalakadi ni mukuetu mu kutula o Njimbu Iambote ia Kristu, tua mu tumu phala ku mi suinisa mu kuxikana kuenu, mbé ki bhu kale muthu mudienu u bhuila nʼa vutuke ku dima mukonda dia jihadi ni izudidiku. Kuma enʼuenu mua kʼ ijiia kuila a tu xindila-ju kuala Nzambi, mukonda iene ue o vondadi iê phala etu. Kia kidi kiene, kuma ni ki nga kexile ku mualʼ oko, nga mi tangelele-kiu kuila tuanda kutala hadi! O ku pholo kunu-phe mua ki mono muene kuila kiene kia bhiti! Mukonda dia kiki, eme uami kia ngi kumu o kukala ni héle ia kuxala ubheka, eme nga tumine Timote kuijiia kioso ki mua mu kuenda mu kuxikana kuenu. Sumbala o Diabhu ue ka tena ku mi diangula kinéne, o kukalakala kuetu kuoso ni ku-iê ngó! Timote-phe kia tu sange kunu kindalʼ iki, ua tundu ku mualʼ oko, ua tu bhekela hundu iambote ia kuxikana kuenu ni henda ienu, kuma hanji mua tu lembalala kiambote, mua tu indi ku tu mona mesu, kala etu ue ki tua mʼindi enu. Mukonda dia kiki, enu jiphange, muẋima ua tu tula mu kutata kuetu ni jihadi, mù kuivua o kuxikana kuenu. Kuma ki tualʼ iki, enu se mu kolokota mua Ngana, etu ue tu laia ni kidi muene. O kiki ngʼila kiebhi mu kusakidila Nzambi kala kia tokala mukonda dienu, mukonda dia ngalasa ioso i tua mi tanena bhu pholo ia Nzambi ietu! Ni usuku ni muanha ngala kusamba ni kujiza, phala tu mi mone dingi o jipholo, ni tu mi zubhile ioso ia kambe mu kuxikana kuenu. Kiki-phe Nzambi ietu, Tata ietu muene, ni Ngana ietu Jezú Kristu, a lungise o njila ietu ko kuenu, phala tuie ku mi kunda. Enu-phe Ngana a mi bandekese, a mi vudisile dingi o henda ienu mudienu ni athu oso. O henda ienu ieneʼ oio i kule dingi kinéne, kala o henda ietu i tua mi kala na-iu. Phala o muène a mi kuatese miẋima mu kuzela ku kamba kuêla, bhu pholo ia Nzambi ietu, Tatʼetu, katé bhuoso bhua kà tukulukila Ngana ietu Jezú kumoxi ni akua Ngana oso. O kiki, enu jiphange, mua di longo kiá kokuetu kioso ki mua tokala kuenda ni kuuabhela Nzambi. Enʼuenu kiene kiá ki mua mu kuenda. Kala kiki, tua mi bhingi, tua mi longesa dingi mu dijina dia Ngana Jezú, kolokotenu ni ku ki bhanga jinga dingi kiavulu. Mukonda enu muejiia o mutendelelu u tua mi xila mua Ngana Jezú. Kuma o vondadi ia Nzambi ienʼ iii, kuila: Mu zela muẋima, o undumbu mu ueha. Phala kala muthu mudienu ejiie kutambula kiambote konda ia muhatuʼê mu kikexilu kia kuzela ni ujitu. Kana ni huinga ia hânji iaiibha ia ufusa, kala ki bhanga ió ka xikana, a kambe kuijiia Nzambi. Bhu kaẋʼ abha-phe, ki bhu kale muthu u somboka, mba u bhanga mukuâ phulu mu maka kala iá, kuma Ngana muzokedi a ima ioso iii. Kikiphe tua mi dimuna dingi kala ki tua diangele ku mi dimuna, ni ku mi bhana umbangi, kuma Muène hinu ua ka bhana kaxtiku kua oso a bhanga ima kala iii. Kuma Nzambi ka tu ixanena kulaia mu ufusa, maji ua tu ixanena kulaia mu kuzela. Uila kiki, uoso ua ditunu o ulongelu iú, ki muthu a mu ditunu, maji ua ditunu Nzambi mukua ku mi tumikisa o Nzumbi iê Ikôla. O kia kukala ni henda ia jiphange a xikana, ki mu bhingi ngó muthu ku mi sonekena-kiu. Mbata enʼuenu mua di longo kiá kua Nzambi o ku di zola mudienu. Kiene ki mua mu londekesa ku mbandu joso kuila mua di zolo muene ni jiphange joso ku Masedonia. Tua mi tangela-phe, jiphange, phala mu vule ku ki bhanga jinga. Kolokotenu ni kusota o kutululuka, mu suue imbamba ienu-enu ia mi tokala, mu kalakale ni maku, uila ki tua mi tendelela kiá. Phala mu ende ni athu ku kanga kioso kia fuama; enʼuenu ue, ki mu bhindame ni kima. Tuinda-phe, enu jiphange, kuila ki mu kambe kuijiia kikexilu kia ió oso aia ku kilu, phala ki mu kale ni mukondo kala athu amukuâ ka moneka kia dielela. Kuma etu tua xikana kuila Jezú ua fuile iú ua fukunuka. Kiene ue kimoxi oso a fuila mu kuxikana Jezú, Nzambi ua kà a bheka dingi kumoxi ni Jezú muene. Tua mi ambela kala kia longa jinga muene Ngana, kuma etu oso tuala ku muenhu, oso tua xala-ku katé bhu kizuua bhua kejiia Ngana, ki tu di fike kuila tua kà tuamenena akuetu aia ku kilu. Kuma Ngana muene ua kà tuluka ku diulu, ni kutesa nzongo, ni dizui dia kota dia ji-anju, ni koloneta ia Nzambi. Bheniobho o madifundu a fila mu kuxikana Kristu, ene a kà dinga kufukunuka. O kia kà zubha o kufukunuka, ni etu tuala ku muenhu, tua xala-ku, tua kà zangumuka kumoxi ni ene ku matuta, phala kutakana ni Ngana mu dimbinza. Kieniokio tuà kaiela-ku kiá kumoxi ni Ngana. Uila kiki, di kondienu o malamba mudienu ni maka enʼiâ. Kuila-phe tu kuata ku jithembu ni ibatu, kianda kua kà bhita o ima ioso iii, enu jiphange, ki mu bhingi ngó muthu ku mi sonekena kima. Mukonda enʼuenu mua kijiia kiambote, kuma o Kizuua kia Ngana, hinu kʼiza kala kiza o muiii mu usuku. Bhuala kuila athu: Kuma kua batama, kua tululuka, a kà tukumuka kibuika kiâ kia tula! Kia kà kala ue mukuâ ni muhatu ki mu kuata o mika ia kuvuala, kana bhuma bhua bhitila nʼa lenge. Enu-phe, jiphange, ki muala mu ʼavundu kuila Kizuua kia Ngana ki mi tukumuisa kala muii. Mbata enu oso muala mu anʼa mukengeji, mu anʼ a muanha. Etu ki tuala tu akua usuku, mba tu akua kitombe. Uila kiki, kana kukala ku kilu kala ki bhanga athu amukuâ, maji-phe tu tonienu, tu kale ku mesu azele. Kuma oso aia ku kilu, o kilu kʼijiia mu usuku; oso a kodiua, a kodiuila mu usuku. Etu-phe tua tokala ku muanha, tu kadienu ku mesu azele. O kivunga-thulu kia ita ki tu zuata, o kuxikana ni henda; o kudielela o kubhuluka, kene o kapasete. Kuma Nzambi ka tu solo phala kutambula kaxtiku kokuê, maji ua tu lekelela o kubhuluka kua Ngana ietu Jezú Kristu. Mukonda Kristu muene ua tu fuidile bhu kididi, phala tu tene kukala ku muenhu kumoxi ni Muène, kixi tu afu kixi tua kolo muenhu hinu Muène kià kʼeza. Uila kiki, di longese jingienu mudienu, ni kudikuatekesa, mu di sokejeke kumoxi, kala ki muene kubhanga jinga kiá katé kindala. Tua mi bhingi-phe, jiphange, kuila muijiia jinga enʼió a kalakala mu ʼaxaxe kenu, a mi tela Ngana ku pholo, phala ku mi endesa ni ku mi longa. Athu kala ió, mu a xila kiavulu muene, ni ku a edikiza jinga o henda, mukonda dia kukalakala kuâ. Enu uenu, kalenu ku paze mudienu. Tua mi ambela dingi, jiphange, lembalesenu oso a juuala, imonha a bazedienu, suinisenu oso a toloka miẋima, kuatekesenu oso a bhuila mu kuxikana, athu a lendukidienu ene oso. Alukenu phala kana muthu a vutule phulu mu phulu. Inda mu jijila jinga kubhanga o mbote, ni ko kuenu mudienu, ni ku athu oso. Izuua ioso sanguluka jingʼenu; Sambenu sé kufula; Sakidilenu Nzambi mu ima ioso; kuma iene o vondadi ia mi kala na-iu muène, mua Kristu Jezú. Kana kujima o kikalakalu kia Nzumbi Ikôla. Kana kutenda o mizambu ia jipolofeta. Tungulenu jinga o ima ioso, phala mu kuate-bhu ioso iauabha, mu lenge jinge ioso i mua mono iaiibha. O muène Nzambi, mukua ku tu bhana o paze, a mi zelese katé mua zubha; a mi bhake kivimba ni nzumbi ni muenhu, ni mukutu, sé dixaka, mba kuêla kua kima, katé bhua kà tukulukila Ngana ietu Jezú Kristu. Muenʼió ua mʼixana, kuma uala fiiele, kienʼiki u ki kumbidila muene. Phange jetu, tu sambedienu ue etu. Jiphange joso koko a menekenienu ni beju ia ujitu. Nga mi lokesa mu dijina dia Ngana, kuma mukanda iú mu tu tangela o jiphange joso. O kiadi kia Ngana ietu Jezú Kristu ki kale jinge ni enu ku mualʼ oko. Eme Phaulu, ni Sidivano, ni Timote, tua sonekana o jiphange ja Ngeleja ia akua Tesalonika, enu mua tokala Nzambi, Tata ietu, ni mua Ngana Jezú Kristu. O kiadi ni paze i tunda kua Nzambi, Tata ietu, ni kua Ngana Jezú Kristu, i kale jinge ni enu ku mualʼ oko. Etu tua tokala tu sakidila jinga Nzambi mukonda dienu, enu jiphange! Mukonda kia tu fuama muene ku ki bhanga, kuma o kuxikana kuenu kua mu kula dingi kiengi, ni henda ienu i mua di kuatela mudienu iavulu dingi. Katé etu tua mi tela thathe mu Jingeleja ja Nzambi, mukonda dia kukolokota kuenu, ni kuxikana mu ʼaxaxe ka izudidiku ni jihadi joso ji mua bhiti na-ju. Bhenhabha-phe, kijimbuete kia di monekena, kia kutetuluka kua iuka kua Nzambi. O ibundu i tunda ku ima ienʼiii, i bhekela ku mi kita kuma mu athu mua fuama mu Utuminu ua Nzambi; mbata o Utuminu uenʼ iú uene u mua mu talela o hadi. Kala kiki, kima kiaiuka ki bhanga Nzambi kienʼ iki: O ku a vutuila hadi, ene oso a mi talesa enu hadi. Hé enu-phe mua tale hadi, u mi bhana kunhoha, kumoxi ni etu, tua tale hadi, bhuoso bhua kà tukulukila Ngana Jezú ku diulu ni ji-anju jê ja nguzu. Muène uà kèjiia mu tubhia tu bhana milengu, mu ku a bhesa kaxtiku, oso kejiia Nzambi, ni ió nguauâ kutumaka o Njimbu Iambote ia Ngana ietu Jezú Kristu. Enʼ ió o kaxtiku kâ kà kala kingumba kinangenena, o bhu pholo ia Ngana a kà a sandula-bhu, ni ku fuma ia kusuina kuê. Kiki kiene kia kà bhita bhu Kizuua kiokio, bhuoso bhua kèjiia muène mu kutambula o fuma ku athuʼê angene, ni ujitu ku athu oso ió a mu xikana. Kuma enu mua xikana umbangi u tua bhana mudienu, muanda kua kà kala ue mu ʼaxaxe kâ mu kizuua kieniokio. Kienʼ iki, kiene ki tuene ku mi sambela jinga phala Nzambi ietu a mi kite mu athu mua fuama o kixanu kia muenhu uobhe ua mʼixanena. Tua mu bhinga ue phala muène, mu nguzu iê a tenese o jivondadi jenu joso ja kubhanga o ima iambote, ni a mi zubhile o kikalakalu ki mualù bhanga mu kuxikana. Phala mu kienʼiki o dijina dia Ngana ietu Jezú di fumane mudienu, ni enu mua muène, kala kia tokala mu kiadi kia Nzambi ietu, ni kia Ngana Jezú Kristu. Tua mi bhingi-phe, jiphange, mukonda dia kutukuluka kua Ngana ietu Jezú Kristu, ni kubhongoloka kuetu ni Muène, kuma: Ki mu kuate kulungujuka mu ixinganeku ienu, mba mu sasumuka se bhu kala muthu u mi ambela kuila o Kizuua kia Ngana kieza-bhu kiá. Sumba ima ienʼ iii a mi tangela-iu ku muthu uoso-uoso uene mù kola o Njimbu Iambote, mba a i tange kuala musésedi, mba a mi ambela kuila etu tua i soneka mu mukanda uosouoso. Ki bhu kale muthu u mi nganala kioso-kioso. Mukonda kizuuʼ okio ki kiza luua, kikale ku dianga hanji kubhita o thembu ia athu kubaluka, a balukila Nzambi, o muthu ua Kisueia nʼa kà tukuluke, o monʼ a kibuika ió a mu elesela kuia mu inferno. Muthu muenʼió u kala mú kituka, u mesena u tunda ioso ia luka exi Nzambi, ioso athu iene ku bheza. Muène ua kà di zangeleka katé muene u xikama mu Tembulu ia Nzambi, nʼa dʼidikise kuma muene Nzambi! Manhi enu ki mu lembalala? Ki nga kexile hanji kuenhoko, imʼ iii nga mi tangela-iu. O kiki sai-ku kioso kia fudisa kuila imʼ iii i bhita kindala, enuʼ enu mua kʼ ijiia. Maji hinu-phe o Muthu ua Kisueia u tukuluka bhu thembu iê. Kuma o Usueia ua Kasuekele ua kuata kiá kukalakala, maji sai-ku hanji uala kufudisa, katé kia kà mu katula mu njila. O kia kà zubha ku mu katula-ku, kiene kia kà tukuluka o Kisueiʼokio, u bhinga Ngana Jezú kià kèza ua kà mu jibha ni muha ua dikanu diê, ua kà mu bhuisa-ku ni kisuma kia kutukuluka kuê-muène. Kuma o Kisueia iuná, o ku dʼidikisa kuê, kuenda ni kukalakala kuoso kua Satana, ni nguzu ioso ni iphata ni madiuanu ma makutu. Muène ua kà bhanga mangonha moso, phala kuxômba athu oso anda kutexika. Ene-phe anda kutexika, mukonda nguâ kutambulula o muẋima ua kubhindamena o kidi, ki tena ku a bhulula. Mukonda dia kiki, Nzambi ua a tumikisa nguzu ia a bhekela kavanza ka kutondala, phala a xikane o makutu. Phala ene oso a kambele kuxikana o kidi, a uabhelele o makutu ni kubhanga o mangonha, ni vondadi jâ, a kà êlese. Tua tokala-phe tu sakidila jinga Nzambi, mukonda dia enu, mu jiphange jozole mua Ngana. Kuma Nzambi ua mi sola tunde ku dimatekenu, phala mu bhuluke mu nguzu ni kutena kua Nzumbi Ikôla, ni mu ku mi kôlesa nzumbi moxi mu kuxikana o kidi. Muène ua ki bhange, nʼa tena ku mi kitula mu athu a ngene a Nzambi. O Nzambi muène iú ua mʼixanena mu Njimbu ietu Iambote i tua kola, phala mu tambule ue mbandu ku fuma ia Ngana ietu Jezú Kristu. Uila kiki, jiphange, kolokotenu, mu kuate o kidi kia malunda u tua mi longo, kixi ma dikanu, kixi ma mikanda i tua mi sonekena. Kiki-phe, Ngana ietu Jezú Kristu muène, ni Nzambi, Tata ietu ua tu zola, ió ua tu bhana o kubhua uôma ni kukondoka o malamba sè kufula, ni kudielela kuambote mu kiadi kiê, a mi izalese o miẋima ni kubhua uôma, a mi suinise ni mu kuzuela ni mu kubhanga ima ioso iambote. O kia xala-ku, enu jiphange, tu sambedienu, phala o maka ma Ngana ma sambuke lusolo, ma fumane, kala ki kia bhiti ku mualʼoko. Sambenu ue phala etu Nzambi a tu kudile ku athu a thathamana, akua phulu, kuma ene oso ka sokela-ku mu kuxikana. Maji o Ngana-phe uala fiiele. Muène u mi suinisa, u mi langa, phala o Mudiangudi ió ka mi kuate. Tua mi dielela ue mua Ngana, kuma mua bhange ima ioso i tua mi tendelela, ni ku pholo iene i mu bhanga. Ngana-phe a mi lungise miẋima mu henda ia kuzola jinga Nzambi, ni mu kinhenge ki tunda kua Kristu. Kiki-phe tua mi tendelela, enu jiphange, mu dijina dia Ngana ietu Jezú Kristu, kuma mu di kalelela ku uphange ni muthu uoso u enda ngó ni ulalu, u kamba kukalakala hé ufula kukaiela dilunda di tua mi bhana. Mukonda enʼuenu mua kʼijiia kioso ki mua tokala o ku tu fikisa etu. Kuma athu etu ka tu muene ni usonde ua ku kamba kukalakala ki tua kexile muʼaxaxi kenu. Kana ue muthu tua mu dila ngó o kudia kuê, etu tua kambe ku mu futa. Maji, bhu kididi kia kukamba kukalakala, etu tua fubuka ni kututumba katé tua bhuila. Mu kukalakala, ki tu zumbuka usuku mba muanha, phala kana muthu tu mu nemena. Ki tua ki bhangela-phe mukonda tua kambe ukota ua kutambula ujitu uoso-uoso bhu maku enu, ni mu tu kuatekese, maji tua ki bhangela o ku mi bhana phangu, phala mu tu fikise. Mukonda ni ki tua kexile hanji kuenhoko, tua mi tendelela, tuexi: Muthu se nguê kukalakala, kana ku mu bhana kudia. Kuma tuevu-ku a moxi mudienu asonde, kuma ala kuenda ngó ulalu, kene kukalakala, a kala ngó itoka mu imbamba ia akuá. Kienhiki, oso akua kubhanga kiki, tua a tumu, etu tua jijila ku a ambela kuma, a kalakale ni kubatâma, a die kudia mu konda ia ene. Maji enu-phe, jiphange, kana kukuata usudi mu kubhanga kiambote. Se bhu kala muthu nguê kutumaka o njimbu ietu iii mu mukanda uenhú, muenhó mu tungudienu. Kana ku di lunga-nê, phala sonhi ji mu kuate. Maji kana-phe ku mu kita nguma ienu, inda mu mu bazela kala phangʼienu. Kiki muène, Ngana ia kutululuka, a mi bhane jinge kutululuka mu ima ioso. Umenekenu uami eme ngi Phaulu, nga u soneka ni lukuaku luami muene, kiene o kijimbuete mu mikanda iami ioso. Kiene ki nga mu di sonekʼokio. O kiadi kia Ngana ietu Jezú Kristu ki kale ni enu oso. Eme Phaulu, Poxolo ia Kristu Jezú, mu kijila kia Nzambi Mubhuludi uetu, ni Kristu Jezú kidielelu kietu, nga sonekena Timote, monʼami ua kidi mu kuxikana. Nga ku indila kiadi, ni henda, ni paze, i tunda kua Nzambi Tata ietu, ni kua Kristu Jezú, Ngana ietu. Uila ki nga ku bhingile kiá, kioso ki nga kexile mu kuia mu Masedonia, nga mesena kuila eie u xala mu mbonge ia Efezo. Kuma amoxi-moxi muenhomo a tubhula ulongelu uengi ki uene ua kidi; kua bhingi-phe eie u a tendelela phala ene a ki ehe. Athu enhá a tangele kuila, kana kukaiela ue mísoso, ni jingo ja vumu ki ji moneka bhu ja suku, ji bheka ngó jiphata, ki ji bheka kudibanda mu kuxikana kuala mua Nzambi. Mutendelelu iú-phe, mahezuʼê o henda i tunda mu muẋima uazele, ni mu kitongoluelu kiambote, ni mu kuxikana kua kidi ki kua kudibhangesa. Athu amoxi-moxi-mu, mukonda dia ienhiʼii ku i lueza, a jimbidila mu kusabhula kua hatu. Ene endi a kala jimesene ja kulonga Kitumu kia Nzambi, maji kejiia-phe ngó ioso ia zuela, kejiia ue o ima iòlamena ni ku i longa. Etu tuejiia kuma o Kitumu kima kiambote, se muthu uenda na-kiu kioso kia tokala. Mukonda kima kiambote ue o kuijiia kuma o Kitumu ka ki bhangela muthu uaiuka, maji a ki bhangela athu a baluka, a xibhaka, athu a kambe kuijiia Nzambi, akua ituxi, athu ka moneka kima kià bheza, ima ia nzumbi a i tokoka. A ki bhangela phala ió a jibha tatʼâ ni mamʼâ, o ijibhanganga, ifusa, jihabhu, ió a bhanga isunji ni mala ni akuâ, akua kusumbisa abhika, atangi a makutu, akua kutatela umbangi ua makutu, ni oso dingi a bhanga ima ia kambe o kudilunga ni ulongelu ua kidi. O ulongelu ua kidi iú, uala mu Njimbu Iambote ia ngi bhana eme kuia ni ku i tula—o Njimbu Iambote ia tundu kua Nzambi Ukôla, mukua fuma. Eme nga sakidila Kristu Jezú, Ngana ietu, ua ngi bhana o kutena kua kubhanga o kikalakalu kiami. Nga mu sakidila muène, kuma ua ngi mono kukala fiiele, iú ua ngi bokuesa mu ungunza uê phala ku mu bhikila. Muène ua ngi bhange kienhiki, sumbala mʼokulu nga diangele ku mu zuela kiaiibha, ni ku mu zukutisa, ni ku mu sombola. Maji o Nzambi ua ngi kuatelele henda, mukonda ki nga xikanene luua, o ioso i nga kexe mú bhanga ki nga i ijidile. O Ngana ietu, iú ua lundulula o jinzungule ja kiadi kiê ku thandu diami, iú ua ngi bhana o kuxikana ni henda i tuene na-iu mu kisangela ni Kristu Jezú. O ulongelu iú uene ua kidi, ua tokala ku u xikana ni ku u tambulula ni muẋima uoso, kuila: Jezú Kristu uejile mu ngongo mu kubhulula akua ituxi. O ku akua ituxi oso eme ngi kota, maji o Nzambi-phe kiene kia ngi lolokela, phala ko kuami eme ngi dikota, Jezú Kristu edikize o kuxididika kuê kuoso kua ngi kala naku. Phala o kienhiki ki xalele mu kubhana kijimbuete kua enhó oso ku pholo a kènda ni ku mu xikana muène, nʼa tambule o muenhu ki uàbhua. Mu kienhiki, o muenexi ió, kene kúfua, kene kumoneka ku mesu, o Nzambi imoxi ngó—a tambule ujitu ni fuma mu mivu ni mivu sè dizubhilu! Amén. Timote, monʼami, o mutendelelu iú nga ku xila-u eie. Uene ua lungila mu kukumbidila o mizambu ia jipolofeta, ia ku tunguile na-iu eie tunde mʼukulu. Maka iá a di bhange iene o ibhakatu ié, ki uenda ni kùlua ita iambote. Uila ni kubhaka o kuxikana kué, uixi ni kukala ni muẋima uazele. Kuma amoxi-moxi-mu, mukonda dia kueha o kuívua kiala ku a tangela o muẋima uâ, a jimbidisa o kuxikana kuâ. O mua enhá muene muala Himenu ni Xandele, u nga bhakuila Satana, phala a di longe kueha o kuxinga Nzambi. Nga ku ambela-phe kuma, ku ima ioso, ku dianga o kubheza, ni kusamba, ni kusamba, ni kusakidila Nzambi mukonda dia athu oso. Kua tokala kubhingila jisobha, ni oso ala ni kijingo kia kutumina, phala tu tene kutunga ni muẋima ua batama, sè kavuanza, sè jimvunda, mu ujitu ni uendelu uaiuka. Kienhiki kima kiambote, o Nzambi, Mubhuludi uetu, kiene kia mu uabhela. Muène mukua kumesena kuila athu oso a bhuluke, eze mu kuijiia o kidi. Mukonda sai-ku Nzambi imoxi ngó, ni Mubhangedi umoxi ngó u bhita bhu kaxi ka Nzambi ni athu—muène o muthu Jezú Kristu, ua di bhele kíximbi kia ku tu kula etu ene oso. O iú uene umbangi uê uaxalela, ua bhana bhu thembu ioso ia tokala, kuila Nzambi uendi athu oso a bhuluka. Kiene kia bhangesa ku ngi katula eme mu kukala Poxolo, ni kukala mesene ia oso ka tokala mu muiji ua Jijudé. Mbé ku a tudila o njimbu ia kuxikana ni ia kidi. O ki nga mu zuelʼiki-phe ki makutu, nga tange kidi. Uila kiki, nga mesena kuila athu oso a di bhakula kua Ngana Nzambi, a sambe jinge ku ididi ioso, o mu kusamba a tena kuleka o maku mazele sè kizembu sè jimvunda. Kiene ue, nginda ahatu a kemba ni izuatu ia fuama muthu ua sonhi, a kala jinjimu. Kana kukemba ni usamuinu ua bhônzo, mba matunda a ulu, mba ni jiphélula, ni izuatu iate kitadi kiavulu. Maji kota uzuatelu ua kubhanga ima iambote, kala kia fuama ahatu a sola kuxila Nzambi. O ahatu a di longe ni kudixibha ni kubelesela. Eme o muhatu ki ngi mu ehela kukuata kulonga, mba kutambula ukota ua kutumina o diiala. Ahatu kikale a batame. Kuma a diangele ku mu bhanga Adá, Eva ua kaiela. Adá ue ka mu nganalele, a mu nganalele o muhatu, iú ua tuamena kutondala o kijila kia Nzambi. Kiene ue kimoxi, muhatu hàdia ua kà bhulukila mu kuvuala ana, se u jijila kuenda mu kuxikana, ni mu henda, ni mu kukuata kilunji, ni mu kuzela moxi. O iá maka a kidi kiene: Se muthu uinda kididi kia bispo, uendi ufunu uambote. Bispo-phe u bhinga ka kala ni kima kia ku mu elêsa na-kiu. U kala mukua muhatu uê umoxi, u kala mukua kilunji, mukua sonhi, mukua ujitu. U kala mukua kulangeka asonhi, muthu uala hete ia kulonga. Ka kale mukua kukodiua mba kiiala kia thathamana, maji u bhinga u kala mukua kilendu, ua xididika. Ka kale mukua luimbi lua kitadi. Maji u kala muthu ua tena kutumina kiambote o dibhata diêmuène, ni kubhangesa kuila anʼê a kala mu ku mu tumaka ni ujitu uoso. Kuma muthu kia kamba kuijiia kutumina o dibhata diê-muène, u tambula kiebhi o konda ia Ngeleja ia Nzambi? O bispo ka kale muthu ua diela kindala, sumba uzangalala, o kuzangalala kuê hé ku mu bhekela izala, nʼa di bhale mu kuêla uila kia bhitile kua Diabhu. Ki bhinga ue athu ku kanga a mu bhela umbangi uambote, mbebhu ku pholo ku aia ka di bhale mu malebhu, ni mu mubhetu ua Diabhu. Madiiakono ue kiomuène, a kale jifiiele, ka kale akua kuzuela luiadi. Ka kale athu ejidila kunua vinhu iavulu, ka kale injenje mba akua luimbi lua nganhu iaxidi. Ki bhinga ene a kuata o kidi kia kikutu kia kuxikana ni kitongoluelu kiazele. Ki bhinga ue a dianga hanji ku a lola, nʼa bokone kiua mu udiiakono ua kusedivila o Ngeleja, se ka a mono ni kikuma. Ahatuʼâ ue ki bhinga a kala jifiiele, ka kale ni jimbuèmbue. A kale ku mesu a zele, a kumbidile jinge mu ima ioso. Madiiakono a mu sedivila mu Ngeleja, a kale kala muthu mukua muhatuʼê umoxi, a kale athu a tena kutumina kiambote anʼâ ni mabhata mâ. Mukonda oso a sedivila kiambote ku udiiakono, a nganhala ditala diambote, kuma a soko-bho kùbhua uôma mu kubhana umbangi ua kuxikana kuâ kuene na-ku mua Kristu Jezú. Nga ku sonekena imʼiii, kiosuʼiki nga dielela ku ku sanga kindala. O ki kala-phe ngi bhanga hanji izuua, mukanda iú u ku idikiza kioso kia tokala kukala athu mʼonzo ia Nzambi, kuma o inzo iê iene o ngeleja ia Nzambi ia muenhu, o philadi ni disesa kua tula o kidi. Kia kidi kiene, kana muthu u tena kudituna-kiu kuila o kijingano kia ubhezelu uetu mua Nzambi kia dikota muene: Muène ua tukulukila mu kidifuanganu kia athu, o Nzumbi ia Nzambi ua mu tange kuila ualungu, o muène a mu mono kuala o ji-anju. A mu kola muʼaxaxe ka akua jixi, o mundu mu ngongo ua mu xikana, ia a mu tambula ku diulu ku ungana. O Nzumbi ia Nzambi ua ki ambe ni kujimbuluka kuoso kuma, mu jithembu ja sukidila, sai athu a kà jimbila o kuxikana. A kà kaiela jinzumbi ji sendula, ni maulongelu ma madimonho. O maulongelu enhá a tunda ku athu a tanga makutu ni kàdia, kuma o kitongoluelu kiâ kia di fuila mukonda kia ẋiẋidila kala kiauka ku felu iatema. Athu iâ a kà kidika o kukazala exi ki kua tokala, a kà tuma kujila xitu ni makudia ma mukuâ. Maji o makudia iá, Nzambi ua a bhanga phala ku a tambula ni ku a dia kuala ió a xikana ia ejiia o kidi. Inda o mu kudia, mu dianga jinga kusamba musambu ua kusakidila. Kuma kimbamba kioso kia bhanga Nzambi kia uabha, kana-bhu kia tokala kudituna-kiu, se athu a ki tambula ni musambu ua kusakidila. Mu kienhiki, o kimbambʼokio Nzambi u ki xikina, mukonda a ki zelesa ku maka ma Nzambi ni mu kusamba. Ki u lembalesa ima ienhiʼii ku jiphange ja xikana, u kala u ngunza iambote ia Jezú Kristu, se u di sanza mu maka ma kuxikana mu ua kudila, ni mu ulongelu uambote u uene kukaiela. Misoso ia ulalu-phe, ia akua mundu, ditune jinge-iu kuma ni ku i tanga ngó ki ia fuama. Inda-xi sota jinga kudilonga o ima ia nzumbi, u mone ki uia ku pholo mu kuxila Nzambi. Mukonda o kudilonga nguzu ia mukutu, kubhanduluka kuê sai maji ki kua kidi; o kuxila Nzambi-phe, kubhanduluka kuê sai mu ima ioso; mukonda ku dielelesa ni ku muenhu iú ua kindala, ni ku muenhu ua kèza-ku. Maka iá a kidi, a tokala ku a tambulula ni ku a xikana ni muẋima uoso. Kiene kia mu tu bhekela kubhânga ni kukalakala kiavulu, mukonda kudielela kuetu kua kuata kua Nzambi ia muenhu, Mubhuludi ua athu oso, kota-kota dingi ua ió oso a xikana. Enda ni kutendelela ni kulonga ima ienhiʼii. Kana kuehela kuila bhu kala muthu u ku tènda mukonda dia undenge. Oso-phe a xikana, eie-muène a bhane phangu, ni mu kuzuela, ni mu kudituma, ni mu henda, ni mu kuxikana ni mu kuzela. Kiosuʼiki, katé ki ngi ku sanga, ta muẋima ué mu kutanga o Mikanda ia Ngana bhu pholo ia mundu, ni mu kulombolola o Njimbu Iambote, ni mu kulonga oso a xikana. Uhete ió ua ku bhana mu uanji ua kuzuela kua Jipolofeta ja Ngaleja, kia ku tudile o maku ma adiakime ku thanduʼa mùtue ué, phala ku ku lumba mu kikalakalu kia Ngana, kana kukala na-u ni kaxixi. Kolokota ni kubhanga ima ienhiʼii, suua ngó iene mu iene, athu oso a ku mone ki uia kiambote ku pholo. Di lange eie-muène, ni ulongelu ué. Kuata muanu mu ima ienhiʼii; kuma mu kubhanga kiki, ua-nda kuila ni eiemuène u bhuluka, ni ene ue a bhuluka oso a kuivua. Kana kubazela muadiakimi, inda u mu dionda kala tatʼenu. Minzangala ia mala di tume-nâ kala jiphange jé, o ikulakaji ia ahatu kala ene a mamʼenu, o ana-ilumba kala ene o jiphange jé ja ahatu, mu kuzela kuoso. O atudi a ahatu, oso ala atudi a kidi, a bhane ujitu. Mutudi uoso-phe uala ni anʼê, mba alaula, ene a diange kuidikiza o ubhezelu uâ mu jindandu ku bhata diâ. Kuma mu kubhanga kiki, ene uâ ende ni kufuta ku mbote ia tambula jinga ku jitata jâ ni ku jikuku, mukonda o Nzambi kia mu uabhela kienhiki. Muhatu uoso-phe uala mutudi mu kidi, ka moneka thumba ni samba u mu tambula konda, ió o kudielela kuê kua kuata ngó kua Nzambi, kuma u jijila kusamba usuku ni muanha mu kubhinga dikuatekesu kua muène. Mutudi uoso-phe ua baluka mù bhanga o jivondadi jê, ió uafu kia nè-mbe ualʼê ku muenhu. Eie Timote a tume kubhanga o imʼiii i nga ku tendelela, phala ki bhu kale muthu u a mona kutondala kima. Maji muthu-phe kia kamba kutambula konda ia ene a mu tokala, kota-kota dingi o dianda diê-muène, muthu muenhó ua ditunu o kuxikana, ua tûndu mu kuiibha, ió kiluua a xikana uala ndenge. Ki u soneka atudi, kana kusoneka muhatu kuila mutudi, se muène kiluua a tenesa makuinhi asamanu a mivu, iú ua sakanene ni diiala diê dimoxi diene ngó. Muène kikale ue a mu tumbula o ikalakalu iê iambote iene mu kubhanga, se ua sase kiambote ana, se ua zalela jinga asonhi, se ua sukula jinga o inama ia akua Ngana, se ua bindumuna jinga jingadiama, mba o imbamba ioso iambote ua i bhanga jinga ni muanu. Maji ahatu oso-phe kiluua a kuka, eie kana ku a soneka, ditune-nâ; mukonda kioso kia-nda ku a kuata o jihânji jâ, hé a mesena kukazala, a kala ni usudi ua Kristu anga a mu ambudisa. Mu kubhanga kiki-phe a kala ni kuêla, mukonda aluluka mu kizuelu kiâ kia bhele kua Nzambi. Kua di te dingi kuila a di longa usonde, hé a kuata kunhunga ngó inzu ni inzu. O kia beta dingi kuiibha, o kuila ku usonde ene a ta-ku dingi kabódio, a kala itoka, a zuela ima ki ia tokala. Mukonda dia kiki, nginda-phe atudi oso kiluua a kuka, a sakane, a kale ni ana, ongeke mabhata mâ, phala o nguma jetu ka a bhane bhuma bhua tu tela môndo ni ku tu zuela kiaiibha. Kuma sai-ku kiá atudi amoxi-mu a jimbila ni kukaiela Satana. Maji se bhu kala diiala mba muhatu ua xikana, uala ni atudi a mu tokala, muène a a bindumune, phala diialʼodio mba muhatuʼô ka xine kimbamba ku Ngeleja. Mbé o Ngeleja i bindumune oso atudi a kidi kene thumba ni samba, ala ubheka uâ. Adiakime a tumina ni kukalakala kiambote mu Ngeleja, mu xinganeka kuma a fuama o ujitu uâ u di budika, uoso u mu a bhanga, kota-kota-phe a kalakala mu kuboka o Njimbu Iambote ni kulonga o uendelu uambote mu ukidistá. Kuma o Mikanda Ikôla iambe, iexi: O ngombe i titidila masa, kana ku i kuta dikanu. O bhua mukuâ, iexi: Mukalakadi kene ku mu imina o nganhu iê. Kana kuivua muthu uiza mu kutatela muadiakime ua Ngeleja, kikale uiza ni mbangi jiiadi mba jitatu. Oso a ta ituxi, a bazele bhu pholo ia ene oso, phala akuâ a kale ni uôma. Nga ku tendelela ku mesu ma Nzambi, ni ma Jezú Kristu, ni ma jianju jangene, kuila mu ioso i u bhanga jinga, ima iii u i kumbidila muene sè hèle mba kubhanga kima ni kathômbo ka muthu. Ku bhange lusolo mu kutula maku ku thanduʼa muthu, phala ku mu lumbila mu kikalakalu kia Ngana. Ku bhange ue kisangela ni athu engi mu ituxi iâ. Di bhake eie-muène ni kuzela. Kunue jinge menha ma hatu, maji u nua ni tuvinhu mukonda dia mu mala, ni makukata mé mene ku ku kuata. Athu amoxi-moxi-mu, ituxi iâ ia di monekena muene, i lenguluka kutambula kuêla kioso ngó kiluua a i fundisa. Maji o ituxi ia athu amukuâ, i tukuluka ku pholo ku aia. Kiene ue ni ikalakalu iambote, sai-ku imoxi-mu ia di monekena kiá; o ioio ue ia kambe kumoneka, kenʼu tena ku i sueka. Oso ala abhika, ala bhoxi dia ophi, a fuama a bhane jingana jâ ujitu uoso, phala ki ki bhekele kuẋonguena o dijina dia Nzambi, ni ulongelu uetu. Oso ue ala ni jingana jâ ja xikana kiá, ka a tobhese mukonda dia kukala jiphange jâ mua Ngana. Inda a bete ku a kalakela, mukonda o jingana a-ndu tambula o ikalakalu iâ iambote, ala axikani, phange jâ ja kazola. Imʼiii ia bhingi u i tendelela. Se bhu kala muthu u kuata kulonga ulongelu uengi, ka xikana o maka madisanze, maka ma Jezú Kristu, Ngana ietu, ni ulongelu uetu ua kuxila Nzambi, muenhó ua nanuka ni ukumbu ua mu kuata, kejiia kima. Muthu u kala kiokio ua juuala ni jiphata ni jimvunda ja kuzuela. Ima kala iii i bhekela dixinga, ni kuzoka, ni kuxinga, ni kufika ima iaiibha, ni kuhoia kua kambe mbàmbe kua athu a bolo kilunji, a tokoka o kidi. Athu kala kiki a fika kuila o kubheza (Nzambi) mubhetu ua kumuena umvuama. Athu a kala kiki, a sondoloke. Kuma kia kidi kiene, o kuxila Nzambi-phe ni kutululuka kuê, nganhu muene ia dikota, kabasa muthu ua tena kusanguluka ni kioso kiala na-kiu. Mukonda mu ngongʼumu ki tueza-mu ni kima, ki tua-ndu tena ue kuambatamu kima! Kala kiki, se tua mono-phe kia kudia ni kia kudivunga, ima ienhiʼii i tu soke. Mukonda oso-phe a bhindamena kukala jimvuama, ene kudibhala mu kudianguka, anga a fua mu mubhetu, ni mu jihânji javulu jaiibha ji tobhesa, ji bheka muthu mu kusenguluka anga u jikinina mu dibuikilu. Kuma o luimbi lua kitadi, luene lundanji lu bhana o ima ioso iaiibha. Amoxi-moxi-phe, mukonda dia kudisunga mu ku ki kuata, a jimbila o kuxikana, ia a di toma mu mavuua mavulu mukuâ ni jisongo. Maji eie-phe u muthu ua Nzambi, ima ienhiʼii lenga-iu. U kaiele jinge o kuiuka, o kuxila Nzambi, o kuxikana, o kuzola, o kukolokota ni kubelesela. ʼLua o ita iambote ia kuxikana, naminina o muenhu ki uabhue. Kuma kiene Nzambi kia kuixanena, kioso eie mu kuxikana kué ki ua fisalele bhu pholo ia jimbangi javulu. O kiki nga ku tendelela bhu mesu ma Nzambi, u bhana ima ioso kukala ni muenhu, ni bhu mesu ma Jezú Kristu, ua fisalele umbangi uambote bhu pholo ia Pônsio Pilatu, kuila: Aiuka o kijila kioso kia ku tumu, sè ngó kisemu, sè bhuma bhua tena ku ku éla, katé bhua kà tukulukila Ngana ietu Jezú Kristu. Mukonda Nzambi bhu thembu iê ioso ia mono, ua kà bhitisa imʼiii, Nzambi mukua mbote, muène ubheka uê, Diama, Sobha ia jisobha, Ngana ia jingana. Muène ngó ubhekèlele uê uavu o muenhu ki uene mbambe. Nzambi ua tunga mu mukengeji ki u xikina ku u bhixila. Nuka muthu ua mu muene, ka tena ku mu mona. O ujitu ni uzonda sè dizubhilu, u kale jinge uangene ua muène! Amén. Oso ala jimvuama mu ngongʼumu, a tendelele, ka di kake, ka dielele o jimbongo ja makutuʼiji, ki ji tena kubhandulula kima. Maji a dielele Nzambi, Ió ua tena ku tu bhana kumona kia nzungule o ima ioso ia kuzediua phala o mbote ietu. A tume kuila a bhange jinge o mbote, mbé a kale ni umvuama ua ikalakalu iafuama, ende ni kubhana, ende ni kubindumuna akuá oso kala ni kima. Mu kubhanga kiki, a kale mu lunda dimanenu diambote katé bhu thembu ia hàdia, phala kienhokio a tene kunganhala muenhu, uene o muenhu ua kidi. Timote, tata! Aiuka kiambote kioso kia ku bhana kulunda. Ditune jinge o kubuabuala kua ulalu kua ibhila Nzambi, ni kukuata jiphata ja uoua u exana ene exi unjimu, manhi unjimu ua makutu. Mbata amoxi-moxi a di ximana kuila o unjimu uenhú ala na-u, maji kienhiki kiene kia a bhekesa kuila o njila ia kuxikana a i lueza. O kiadi kia Nzambi ki kale ni enu oso ku mualʼoko. Eme Phaulu, poxolo ia Kristu Jezú mu vondadi ia Nzambi, a ngi tumu kuboka o njimbu ia kikanenu kia muenhu u tuene na-u mu kudibunda kuetu ni Kristu Jezú. Nga sonekena Timote, monʼamiʼa kazola mu kuxikana. Nga ku indila kiadi ni henda ni kubatama ku tunda kua Nzambi Tata, ni kua Kristu Jezú, Ngana ietu. Nga sakidila Nzambi, nga mu sedivila ni kitongoluelu kiazele, kala kia bhanga jinga a a kukuetu. O mu kusamba kuami, ni mu usuku ni mu muanha, ngene mu kusakidila jinga Nzambi izuua ioso, kioso ki ngi kala mu ku ku lembalala. Nga mu kuinda ku ku mona kioso ki ngi xinganeka o masoxi mé, phala kioso ki ngi ku mona, ngʼizale ni ngalasa. Kuma nga lembalala o kuxikana kuala moxi dié, kua kidi, ki kua ku di bhangesa; kuene kiá kua tungile mua kukuʼenu Loue, ni mamʼenu Unise. O kiki nga mono ue kuma kuene kumoxi ni kua tungu momué. Mukonda dia kiki, kiene ki nga ku lembalesa, phala u ende ni kuvunza uhete ió moxi dié, ua ku bhana Nzambi mu ku ku tula makuʼami ku thandu phala ku ku lumbila mu kikalakalu kia Ngana. Eie-phe tema-bhu u bhane mulengu. Kuma o Nzumbi ia Nzambi ka tu bhana muẋima ua kuteketa. Maji o Nzumbi ua tu izalesa ni undanda, ni henda, ni muẋima ua kusunga kilunji. Uila kiki, ku kale ni sonhi ia kubhana umbangi ua Ngana ietu, mba sonhi iami eme ngi pelezu iê, a ngi kutu mukonda diê-Muène. Kolokota-phe mu kutala hadi ni Njimbu Iambote, kala kia ku bhana Nzambi o kutena. Kuma muène ua tu bhulula, iú ua tu ixana ni kixanu kikôla, phala, tu kale tu mundu uê. O kiki ki kia kaiela mu imbamba i tu bhanga etu, maji kia kaiela mu kikanenu kiê-Muène, ni mu kiadi kiê. Muène o kiadi kiki ua tu muesa-kiu mua Kristu Jezú, tundé xahulu, ku dimatekenu. Maji o kiki, o kiadi kia moneka mu kindala, mu kuiza kua Mubhuludiʼetu Kristu Jezú. Muène iú ua bhuisa-ku o nguzu ia kalunga, ua bheka ku mesu o muenhu ni kudisanza kuakambe kubola, mu Njimbu iê Iambote. Iene o Njimbu ia ngi katuila Nzambi mu kala ngi mukodi, ngi mukunji, ngi mulongi. Mukonda dia kiki, kiene ki nga mu talela o jihadi josuʼiji. Maji ki ngala-phe ni jisonhi, kuma nga dielela, mukonda ngejiia ió uoso nga mu xikana, phata ia ngi-bhu, kuma muène ua soko-bhu o kubhaka kioso ki nga mu bhana kulûnda, katé bhu kizuuʼokio. Jijila o phangu ia maka madisanze mu uévua jinga kokuami. Naminina mu kuxikana ni mu henda iene mu ukamba ni Kristu Jezú. O kima kiamboteʼokio kia ku bhana kulûnda, langa-kiu mu nguzu ia Nzumbi Ikôla ua tu tunga moxi. Eʼmuène kiki ua kiʼijiia kiambote, kuma ene oso akua Azia a ngi bhana dikunda, a ngʼehelela, katé kiá ni Fijelo ni Helemojene. Ngana-phe à kuatele henda, akua bhata dia Onezifolo, kuma muéne ua ngi bhetula jinga muẋima luavulu. Muéne ka kexi ni jisonhi ja lubhambu lua upelezu uami. Maji ki ejiie mu Loma-phe, ua ngi sotele ni muanu, katé kia ngi bongo. Ngana a mu bhese o ku mu kuatela henda mu kizuua kiná. O ima ioso ue ia bhangele mu ku ngi kuatekesa mu Efezo, eiemuène uaʼijiia kiambote. Eie-phe, u monʼami, kala u kindanda mu kiadi ki tuene na-kiu mu ukamba ni Kristu Jezú. Ima i uévua jinga ko-kuami bhu pholo ia jimbangi javulu, lûndisa-iu ku athu ala jifiiele, a tena ue kulonga akuâ. Kolokota o kutala hadi kumoxi ni eme-muène, kala u dikuenze diambote dia Kristu jezú. Kana muthu uaii mu usoladi u landukila dingi maunji a bhata, phala a tene kuuabhela kumandande ió uoso ua mu sendalesa o usoladi. Se muthu ue u di xina ni akuá bhu ididi ia matonokenu, ka mu zuika kitundu, se ua kambe kualuka o ijila ia ku di xina. Kidimakaji u tala hadi ni kukalakala mu kudima, muène u dianga kutomona ku idima iê. Xinganeka kioso ki nga mu zuela, mukonda Ngana uanda ku ku bhana kilunji mu ima ioso. Lembalala kuma Jezú Kristu, ku mbutu ia Davidi, ua fukunuka ku madifundu, uila ki ngene kutanga mu Njimbu Iambote i ngene mu kuboka. O mu kutanga Njimbu Iambote kì kia bhinga ngi ki talela hadi, katé ku ngi kuika malubhambu kala ngi kisueia. Maji o maka ma Nzambi-phe kene ku ma kuika. Uila kiki, ima ioso ngi kolokota na-iu, mukonda dia athu a ngene a Nzambi òsole. Ngi ki bhangela phala a tambule ubhulukilu uene mua Kristu Jezú, kumoxi ni kijîngo ki kié-kiene kutunuka dingi. Makʼ ama ma fiiele, ma kidi: Se Kristu tua fuila-nê kumoxi, tua kà kala-nê kumoxi ku muenhu. Se tua jiji ni kukolokota mu hadi, tua kà hinga-nê kumoxi o ungana. Se etu tua mu ditunu, Muene ue ua kà tu dituna. Se tua kambe kukala jifiiele, Muène hanji u xala fiiele, Kuma muène ka tena kualuluka. Athu oso u ua kexila ku pholo, ima ienhii enda ni ku a tendelela-iu! U a tendelele ku mesu na Ngana, kuma ka di kuatele maka ma ngoho. Mbata ki ki bhandulula kima, maji ki juualesa ngó athu oso évua, mukonda o kudikuata ki kia fuama. Kala ni muanu ua ku dʼidikiza kua Nzambi u muthu a ku lola, a ku mono kuiuka; u mukalakadi kua bhange kima kia tena ku ku kuatesa jisonhi; u mukua kulonga kiambote o maka ma kidi. O kubuabuala kua ulalu-phe kua ibhila Nzambi, eie lenga-ku! Kuma kuenhoko kubheka kubhuma kusandula dingi kiavulu athu mu njila ia Ngana Nzambi. Sai-ku athu, o maka mâ ma longa, ma seka kala ki bhanga o fidila ku mukutu. Ku jimesene jê ji longa kienhiki, kiiadi-ku ene a Himenu ni Filetu. Athu o kidi a ki lueza, exi difukunukinu dia bhiti kiá, hé a diangula o kuxikana kuala na-ku akuá amoxi-mu. Maji o dimanenu dia te Nzambi-phe hanji dia kolo, ki di tunguta. O ku dimikinu dienhidi dia te Nzambi, a soneka-ku exi: Ngana uejiia oso a mu tokala. Exi dingi: Muthu uoso u amba kuila ua tokala Ngana, ki bhinga ituxi u i ambula. Mʼonzo ia dikota-phe ki mu kala ngó itutu ia ulu ni phalata, mu kala ue ni ia mixi ni ia mavu. O ii ia ujitu phala ngó ku i katula bhu ithangana ia tokala, o iamukua-phe iene ia izuua ioso. Se muthu-phe u di zelesa ku ima ioso iii iaiibha, u kala kitutu kia ujitu, kiazele, kia fuama muadiʼê, kia xikamena kubhanga na-kiu kimbamba kioso kiambote. Jihânji-phe ja unzangala, lenga-ju, u kaiele o kuiuka, ni kuxikana, ni henda, ni paze, kumoxi ni ene oso kiá a dikola kua Nzambi ni muẋima uazele. O kudikuata ni athu jiphata ja usemenhi-phe, ja uoua, ditune-ju. Eie kuma ua kʼijiia, ku dizubhilu diê ji bheka jimvunda. Ngunza ia Ngana-phe ka fuama u kuata mvunda. Maji u kala muthu u lendukila athu oso, u ijiia kulonga kiambote, u xididika. U longesa ni kubelesela oso a ẋinuka, né kiá a mu xinukina muène. Sumba Nzambi u a bhana o kithangana kia kudiela, nʼeze mu kujiia o kidi. Mbe a tambule kilunji kia kusukunuka mu mubhetu ua Diabhu, mukua ku a kuika ni ku a bhangesa kutumaka o vondadi iê. Ijiia na-kiu-phe, kuma: Mu izuua isukidila-ku kuanda kuiza jithembu jabhonzo. Kuma athu a kà kala azodi a ene ngó, injenji, akua ukumbu, a tènda akuâ, a nonga, a xikbhaka tata ni mama, a kamba kusakidila, a kamba ujitu ua Maka ma Nzambi. Ka moneka henda ia muthu, kene kuloloka, akua kutatela ngó akuâ, keji kufikisa jihanji, a kaka, a di zemba ni ima iambote. Enʼiá a bhanga ufe, a thathamana, a vula izala. A kala azodi i jivondadi jâ, ki azodi a Nzambi, kana! Ku kanga a kuata kidifua kala kia kuxila Nzambi, maji ki kalakala o kutena kua Nzambi-phe, a ditunu-kiu. Athu a kala kiki ue, a sondoloke. Kuma enhá ene akua kubokona jinzu ni kuzomba, ambata-mu jisemenhi ja ahatu, jezala ni ituxi, ja senduka ni jihânhi javulu jaiibha. Ahatu enhá andeka okulu ni ku di longa, maji nuka a tena kuijiia o kidi. Mukuâ ni Jane ni Jambele a fudisile Mozé, enhá ue a fidisa o kidi. Athu a bolo ilunji, kuxikana a ku tokoka. Bhene bhezʼabha-phe, a suku, ka-nda kuia dingi dikanga! Kuma o uoua uâ uandù tukuluka ku athu oso, uila kia tukulukile ua Jane ni Jambele. Eie-phe ua kaiela jinga ulongelu uami, ni uendelu, ni ukanenu ua muenhu uami. Uene mu kaiela ue ni kuxikana kuami ni kuxididika, ni henda, ni kinhenge, ni mu malebhu, ni mu jiphaxi. Eie uejiia kiambote ioso ia ngi bhitile mu Andiokia, ni mu Ikonio, ni ku Listra; jihadi jahi ngó ji nga talele! Maji mu ima ioso-phe Ngana ua ngi kudila-mu. Kiene muene! Ene oso kiá a sola kuenda mu ukidistá kala ki andala Nzambi mua Kristu Jezú, andù tala hadi ni ku a zukutisa! Maji athu aiibha-phe, akua makutu, jindunge jâ jiia ni ku di bandekeza, a nganala athu, maji ene uâ aia ni ku a nganala. Eie-phe, xikama mu ima ioso i ua di longa jinga, i ua mono ia kidi. Kuma ene uâ, o jimesene jé mu kuxikana, a ku longoio, ua a tongolola. Mukonda eiemuène tundé undenge uejiia Mikanda Ikôla i tena ku ku ijidisa o kubhuluka, mu kuxikanʼoko kuene mua Kristu Jezú. Kuma Mikanda ioso ia bhusu Nzambi, mikanda ia kubhandulula, ni mu kulonga o kidi, ni mu kubazela itondalu, ni mu kuiukisa iabhengalala, ni mu kuijidisa uendelu uambote. Iene iosuʼii phala muthu ua Nzambi a tenene, ua di lungu kiasoko, mu kubhanga madimu moso mambote. Nga ku tendelela ku mesu ma Nzambi ni ma Kristu Jezú ua kà fundisa athu a muenhu ni madifundu, mu kuiza kué ni mu Utuminu uê, kuila: Enda ni kutanga o maka; sakalala mu ku a jimbula bhu kala kithangana, ni mú kamba kithangana. A tolole miẋima, a bazele, a longese, ni kuxididika kuoso ni kulombolola. Kuma kuanda kuiza thembu athu ka kà xikana dingi ulongelu uadisanze, mbé o kukaiela jihânji jâ jaiibha. Mokonda-phe dia kuzanzala mu matui, a kà lunjika ndumba dia jimesene ja vondadi iâ, jenda ni ku a tangela ioso ia solo ene kuivua. Athu enhá a kà katula matui mâ mu kuivua o kidi, hé a kà lunga ku maka ma kusabhula. Eie-phe enda ni ku di langa mu ima ioso. Kolokota o kutala hadi, kalakala kia tokala o mukunji ua Njimbu Iambote, kumbidila kiambote o ungunza ué kua Nzambi. Kuma eme kithangana kia bhixila, nga kinga kiá ku ngi sata. Thembu iami ia kukatuka ia zukama, kumbi diami dieza-bhu dia kuxisa kiá o muenhu iú. Ngalu ita iambote, dikanga dia ngi xindile nga di zubha, o kuxikana ki nga ku eha. Tundé kiki, kua ngi xikamena kiá kitundu kia kuiuka, Ngana, o Mufundixi uaiuka, ua kà ngi bhana-kiu bhu kizuua kiná; ki eme ngó a ngi bhana, maji ni ene oso kiá a zola o ku di mona mi Muène kià kèza. Bhanga kioso ki ua tena phala ku ngi sanga kunu kindala. Mukonda Demase ua ngi xi, iú uaii ku Tesalonika, mukonda dia kuzola mundu uenhú. Kelesende uaii ku Ngalásia, Titu ku Ndalamaxia. Luka ngó nga xala-nê. Katula ue Marku, uize-nê, kuma u ngi kuatekesa ku sedivisu. Tixiko-phe nga mu tumu ku Efezo. O kapote ku nga xile bhu Tolouade, mʼonzo ia Karpu, ngi kbhekele-ku ki uanda kuiza. Ngi bhekele ue ni madivulu, kota-kota-phe o mikanda ia malânda. Xandele dia musudi ua ngi bhange phulu iavulu. Ngana u mu vutuila kia fuama mu imbamba iê iene kubhanga. Eie-phe di lange kioso ki uendanê, kuma muène ua fudisa kiavulu maka metu. Ku dimanda diami, ki nga diangele kufunda, kana muthu ua ngi bandele. Ene oso a ngi xile. Nzambi tamanu ka a tela na-kiu mu konda iâ! Bhenhobho-phe Ngana ua ngʼimanena, ua ngi bhana nguzu, phala ngi tene kuzubha kubhana o Ngolokela, akua jixi joso, ka tokala ue mu muiji ua Jijudé, nʼévue. Iu ua ngi kudila mu kanu dia hoji. Ngana hanji u ngi kudila ku phulu ioso i ambe ku ngi bhanga, hé u ngi bhulula katé ku Mbanza iê ia diulu. O fuma ioso i kale ia Muène katé ku hádia ni hádia. Amén. Menekena Pidisila ni Akuila, ni akua bhata dia Onezifolo. Erasto ua xala mu Kolindo. Tolofimo-phe nga mu xi bhu Mileto ni kukata. Bhanga lusolo phala ku ngi sanga, kiosuʼiki kiluua thembu ia mbàmbi i bhixila. Eubulu ua tumu ku ku menekena, ni Pude, ni Lino, ni Kalaudia, ni jiphange joso. Ngana Jezú Kristu, akale ni nzumbi ié. O kiadi kia Ngana Nzambi ki kale ni enu oso koko. Eme Phaulu, ngunza ia Nzambi, Poxolo ia Jezú Kristu, nga soneka o mukanda iú. A ngi tungula ia a ngi tumikisa mu kukuatekesa ni kusuinisa o kuxikanʼoko kuene na-ku athu a Nzambi, phala ku a endesa mu kidi kiene kulonga o ubhezelu uetu. Ubhezelu ua xamenena mu kudielela o muenhu ki uàbhua. Nzambi ka moneka makutu, muène ua tu kanena-nâ tunde xahulu ku dimatekenu dia ithangana ioso. Maji bhu thembu iê, muène iú ua tu tukuluila o muenhu uenhú mu maka mê ma tu ambela. Eme-phe ia a ngi bhana kuxika ngonge ia maka enhá, u ngala kutula ku mundu uila kia ngi tumu Nzambi, Mubhuludi uetu. Nga ku sonekena eie Tito, u monʼami ua kidi, mu kuxikana kuetu kumoxi ni eie ni eme. Nga ku indila kuila o kiadi ni paze i tunda kua Nzambi Tata, ni kua Kristu Jezú, Mubhuludi uetu, i kale jinge ni eie. Mukonda dia kiki, kiene ki nga ku xila mu kikolo kia Keleta, phala u bheke mu uiukilu uê ima ioso ia kambe-ku hanji ku i bhanga. U tumbika adiakimi mu jingeleja joso ku mabhata-mabhata, uila ki nga ku tumu eme. U xinganeka-phe kuila u mu ta ku uadiakime u kala muthu uoso kala ni kuêla. Munume a muhatuʼê umoxi; anʼê a kala axikani, ka fumane ni kuzangata mba kuxibhaka. Kuma bispo u bhinga ka kala ni kuêla, mbata muène dikota dia Ngeleja, muingi ua dibhata dia Nzambi. Ka kale ni izala, ka kale muthu u thathamana, ka kale mukua jimvunda, mba muthu u uabhela kunua vinhu, mba mukua kubeta. Ka kale ni luimbi lua nganhu iaxidi. A kale muthu u langeka asonhi, mukua kubindumuna, ua uabhela kubhanga mbote. Muthu ua tetuluka, mukua kidi, ua zele, ua di tumina muène. A kuate maka ma fiiele ma tokala ku ma dielela, ma kaiela mu ulongelu uetu. Phala mu kubhanga kiki a tene kusuinisa akuâ ni kulonga mambu ma mbote, ni kubelesa oso a ta-bhu jiphata. Kuma ku Jijudé sai-ku athu avulu a baluka, ala jisemenhi ja kuzuela, akua ku di nganala ni kutobhesa dingi athu avulu mu uoua uâ. Enhá-phe a bhingi ku a xita makanu, mukonda akua kujuualesa mabhata ma muvimba, ni kulonga ima ki ia tokala, mukonda ngoho dia kubhindamena nganhu iaxidi ia kitadi. Sai-ku mukuâ, mukua kikolo kia Keleta, polofeta iâ ene, uixi: Akua Keleta makutu ka eha, ala iama iaiibha, asonde, jilaluvi. Umbangi uenhú ua tange o musésedi uâ, ua kidi. Mukonda dia kiki, eie a bazele ni kutema, phala, a disanze mu kuxikana. Ka landukile maka ma Jijudé ma kusabhula, ni ima ia a tuma ku athu ala kuila o kidi a ki baluka. Uazele, ima ioso i mu zela. Kua iâ phe a bolo, a kambe kuxikana, kana-ku kima kia zele, mukonda ni kilunji kiâ, ni muẋima uâ moxi, ua bolo. Amba, exi, Nzambi tua mu ijiia; maji a mu dituna mu imbamba iâ ia bhanga. Ala ifusa, a xibhaki, imbamba ioso ia mbote a i tokoka. Eie-phe zuela jinga ima ia tokala ulongelu ua mbote. Ambela adiakimi kuma a kale ku mesu azele, a kale ajitu, a kuate kilunji, a di sanze mu kuxikana kuâ, ni mu henda, ni mu kukolokota. Ambela ue adiakimi a ahatu kuila ende ni ujitu, ua fuama athu ala ni muenhu uazele. Ka kale ni kabódio, ka kale mu ubhika ua kunua vinhu iavulu. Maji a kale mú longa jinga ima ia mbote, phala o jindenge jâ ja ahatu, a a sase ni kuzola jinga anumeʼâ, ni kuzola anʼâ. Mbé a di longe ue kukuata kilunji, ni ku di bhaka ni kuzela. A kale ahatu ambote, akalakadi ku mabhata, alenduka, ni ku di tuma kiambote ni anumeʼâ, phala kana kuxingisa o Maka ma Nzambi. Minzangala ia mala ue a longe kuximbakata. Eie-muène, mu ima ioso, u a bhana phangu mu kubhanga ima ia mbote. Mu ulongelu ué ua kambe mangonha, u kala u mujitu, u mukua kidi. Maka mé, ma kale ma mbote, ka tena ku mʼêla, phala ió uoso u-lua phata, sonhi ji mu kuate, kuma ka tu mono ni kima kioso ki a tena ku tu âmba. Longesa abhika a di tume kiambote ni jingana jâ, a a uabhese o muẋima mu ima ioso. Ka te-bhu phata, mba aia ni kuvutula. Ka kale ni uii, ua kunhana ima ia jingana jâ. Inda a kale kiambote jifiiele, ediikize uthu ua mu ima ioso ia bhanga, phala a fuamese ulongelu ua Nzambi, Mubhuludi uetu, mu ima ioso. Kuma Nzambi ua tukulula kiadi kiê mu kubhana kubhuluka ku athu oso. O kiadi kienhiki ki tu longa kuma, tu ehe o kubhuma ni jihânji jaiibha ja mundu, phala tuende mu ngongo muenhumu ni kilunji, ni kuiuka, ni kuxila Nzambi. O kiadi kienhiki ki tu longa ue kukala mù kingila o kizuua kietu kia kuzediua, kioso kia kà tukuluka ni fuma Nzambi ia dikota, Mubhuludi uetu, Jezú Kristu. Muène muthu ua di bhele bhu kididi kietu, mu ku tu kula ku mangonha, ni ku tu zelesa, ni tu kale tu mundu uê ua ngene, mundu ua suina mu kubhanga ima ia mbote, ua mu tokala muène. Imʼiii iene ima i u zuela, i u longa, u bazele ue ni uphoxi uoso, oso ala ku ku ivua. Ki bhu kale muthu a ku tènde. Athu a lembalese kuma, a di tume ni jixefe ni jingana ji tumina, a tumake jinge, a sakalale mu kubhanga ikalakalu ioso ia mbote. A tangele kuila kana kuâmba muthu uoso-uoso, kana kulokalala, kikale a lenduke, a kale athu ambote, athu oso ende-nâ ni kubelesela. Kuma mʼokulu etu-ene tua kexile, tua tobho, tua xibhaka, tua di nganala, tua bhikila maluimbi ma vula matelu, ni jihânji joso, tuende ni phulu ni dixinga, tua iibha, tua di zemba mudietu. Maji kioso-phe kia tukuluka kiadi kia Nzambi, Mubhuludi uetu, ni henda iê ia kuatela muthu, ua tu bhulula. Muène o ku tu bhulula, ki kia kaiela mu imbamba ia kuiuka kuetu i tua bhange etu, maji mu kulenduka kuê muène. O ku dibônzo diê, iú ua tu zelesa ni Nzumbi iê Ikôla mu ku tu vualulula dingi ni ku tu bhana muenhu ua ubhe. Nzambi mukonda dia henda iê ia dikota ia-la na-iu, Nzumbi iê Ikôla ua mu lundulula kía nzungule ku thandu dietu, mukonda dia Jezú Kristu, Mubhuludi uetu. Phale o ki tu zubha kulungila ku kiadi kia Nzambi muène, tu kale tu alundudi, tua dielela kutambula o muenhu ki uàbhua u tuala kukinga. Makʼama ma fiiele. Nga mesena u jiza ni ku ma tanga, ni ki bhekela kuila oso a xikana Nzambi, a kala ni muanu ua kukuatu kubhanga midimu ia mbote. Imʼiii ia uabha, i bhandulula athu enhoso. Maji o jiphata-phe ja uoua lenga-ju, ni jingu ja vumu, ni jimvunda, ni mauanji ma kufundila o Kitumu kia Jijudé. Imʼiii ki iala ni kubhanduluka kua kima, kuma ima ia ngoho. Muthu uala mufundi se ua mu bazela lumoxi ni luiadi, mu ambule. Ijiia na-kiu kuma muthu kala kiki, ua juuala, mukua ituxi ku luelu, ua di belesa muène. Kioso ki nganda ku ku tumikisa Artema, mba Tixiko, eʼmuène kuata muanu ua ku ngi sanga bhu Nikopolo, mukonda bhene bhu nga solo bhu ngi bhitila o tembu ia mbambi. Ngambi ia maka, na Zena, ni Apolo, a xinjikile ni muanu ku njila iâ, mbé ki bhu kale kima kia a kamba. O mundu uetu ue a di longe kubhanga midimu ia mbote, mbebhu o kubhindumuna, phala ene ue ka kambe kukala ni ibundu. Oso ngala-nâ kunu, a tumu ku ku menekena. Oso koko a tu zola mu kuxikana, a menekene. O kiadi kia Nzambi, ki kale ni enu oso koko. Eme Phaulu, hutile mukonda dia Kristu Jezú, kumoxi ni phange ietu Timote, tua sonekena Filimone tua mu zola, mukalakadi ni mukuetu, ni Ngeleja ioso ialù bhongoloka ku bhata diê. Mukanda iú uia ue ni kua phange ietu ia muhatu Afiia, ni Arkipo disoladi ni mukuetu mu ita i tuala kulua. Ku kale kiadi ku ualʼoko, ni paze i tunda kua Nzambi, Tata ietu, ni kua Ngana Jezú Kristu, Kamba diami Filimone, kioso ki ngi ku lembalala, ngene mù sakidila jinga Nzambi, ni ku ku tumbula mu kusamba kuami. Kuma o henda ié i ua kuatela akua-Ngana oso, ngevu ku i zuela; ni kuxikana ku uene na-ku kua Ngana Jezú. Ngalù bhinga ue Ngana Nzambi phala o kuongama kuetu mu kuxikanʼoko kua tu kutu kumoxi ni eie, kubhekele o kuijidisa dingi kiasoko o mabesá moso mu tuene mu kutambula ku muenhu, mukonda dia kisangela kietu ni Kristu Jezú. Kuma eme ngala ni ngalasa iavulu ni kutululuka mukonda dia henda ié, mukuetu, kuma iene ku ngi suinisa. Mukonda eie uene mu kubhetula o miẋima ia mundu ua akua-Ngana oso. Uila kiki, kuma ngi phangʼié mua Kristu, nga-bhu uôma ni ngi tene ku ku tumina kioso ki ua tokala kubhanga. Inda-phe ngi ku dionda, mukonda dia henda ié i nga ku kuatela, maji ngandala ngó ku ku bhinga kima kimoxi. Sumbala ngala ngi Phaulu dia muthu Uokulu kiá, ngunza ia Kristu Jezú, hutile iê. Mu kienhiki, nga ku diondela Onézimo, ua di bhange monʼami ua kidi nga mu vuala mua Kristu Jezú. Mukonda kioso ki ngala ku malubhambu muʼaleia, kiene ki nga di bhange ngi tatʼâ mu nzumbi. Onézimo muenhú sumbala mʼokulu ua kambele ku ku kuatekesa, maji o kiki-phe, u tu kuatekesa kiavulu, ni eie ni eme. Muenié-iú nga mu kutumikisa-né dingi, kifua muène ualuia kumoxi ni muẋima uami eme-muène. Sumbala ngendile kuila ngi kala-nê kunu, mbé bhu kididi kié-eie, muène ende ni ku ngi kuatekesa, kiosuʼiki ngala mu kaleia mukonda dia Njimbu Iambote. Ki ngi mesena-phe ku ki bhanga, kuila ngi xala-nê sé kuivua kioso ki ua xinganeka, phala o mbote i u ngi bhanga, ki i kale ia ku ku bhinjika, maji ia vondadi. Sumbala kiene ki mua di batukila ni Onézimo mu kithangana ngó, phala o kia vutuka a kale muthu u xalela-nê. Mukonda mu kindalʼumu, o muène kala dingi ngó mubhika, maji mubhika ndenge kiá, kuma uala phange ia jihenda mua Jezú Kristu. Muène ni kidi, phange ia jihenda ko kuami. Maji kotakota dingi mu jihenda ko kué, ni ku ubhika mu xitu, ni ku uphange mua Ngana. Kala kiki, eie se ua ngi mono-phe ngi mukua-kisoko kié, Onézimo kia mu vutukʼokio, mu tambulule kala eme-muène ua ngi tambulula. Se ua ku zangela kimbamba-phe, mba ua ku di dikongo, ngi tele na-kiu ku konda iami. Eme Phaulu nga ki soneka ni lukuaku luami muene, kuila: Hinu ngi ki futa. Oko ki ngi bhindamena-phe ku ku lembalesa kuila eie-muène o muenhu ué ua u di dikongo ko kuami. Kala kiki, phangʼiami, ndoko kia mukuetu, u ngi bhange o mbote mua Ngana, mbé u ngi nhohese o muẋima kuma ngala ngi phangʼié mua Kristu. Kienhiki ki nga mu ku sonekena, mukonda muẋima ua ngi dielela kuma kioso ki nga mu ku bhinga, eie uanda ku ki bhanga. Ngejiia muene kuma ki nga tange ki kiene ngó ki u bhanga, maji uanda kuta-ku dingi. Kiosuʼiki-phe ngi iudikile kizalu, kuma nga fika Nzambi mù kuivua o kusamba kuenu nganda kujituka, phala ni ngi mi sange koko. Epafala, hutile ni mukuetu, ngalanê muʼaleia mukonda dia Kristu Jezú, ua ku menekena. Ni Marku, ni Aristarko, ni Demase ni Luka, akalakadi ni akuetu, a tumu uâ ku mi menekena. O kiadi kia Ngana ietu Jezú Kristu, ki kale ni enu oso. Nzambi, ua vudile jithembu ni jimoda ja kuzuelela o jitata jetu mʼ ukulu ku jipolofeta. Maji kunu kua suku o izuua, ua tu zuelela kua Monʼê. O mua Monʼê, Nzambi muène mua bhangela o ima ioso iene mu ngongo. O Mona, muène o kimuikinu kia kubenha kua Nzambi, muène ue kilomboluelu kia kidifua kiê, muène u kuatesa o ima ioso mu ngongo, ni kizuelu kia nguzu iê. O kia zubha kuzelesa athu ku ituxi iâ, iú ua xikama ku diulu, ku lukuaku lua kudia, lua Nzambi Tata Uatena ioso. O Mona iú uala kota ku kijingu, ji-anju ndenge, kiene ue Nzambi kia mu lukila o dijina dia beta kota ku ujitu, o ene ndenge. Kuma anju kuẋi, Nzambi iambelele uixi: Eie u monʼ ami, lelu muene nga di bhange ngi Tata ié. Kana-ku ue anju iambelele uixi: Eme ngi kala ngi Tatʼ enu, eie u kala u monʼ ami? Kioso Nzambi kia tumikisa ue o Thungunu iê mu ngongo, uixi: O ji-anju joso ja Nzambi ji mu bheze. O mu ku tanga o ji-anju-phe, Nzambi, uixi: Nzambi ua bhangesa ji-anju jê kubiluka kitembu, o akua-mbele iê, mulengu ua tubhia. Maji o kua Monʼê, muene uixi: O kiandu kié, eie u Nzambi, kienié katé ku hádia ni hádia! Eie o Utuminu ué, ua kà uendesa ni mbasá ia kuiuka. Eie o kuiuka ua ku zola, usueia ua u zemba. Mukonda dia kiki, Nzambi, Ngana Nzambi ié, kiene kia ku solela, iu ua ku undu ni maji ma ngalasa, ni kijingu, akuenu oso ndenge. Muène ue uixi dingi: Eie Ngana, ku dimatekenu ua bhangele oxi, o maulu ua ma kalakala ni maku mé eie-muène. Oxi ni diulu ia kà buika, eie-phe ua kà xalela-ku. Ia kà kuka mukua ni kizuatu. Eie muène ua kà i futa-futa kala dibeka, ua kà i lungulula kiengi, kala kizuatu. Eie-phe eie-muène umoxi, kuene ku kuka, lémbua. Ku ji-anju-phe, Nzambi anju kuẋi iambelele uixi: Xikama ku madilu mami, katé ki ngi ku bhanga kuila jinguma jé ji kala bangu bhoxi dia inama ié. O kiki-phe, ji-anju kima kiahi bhu pholo iê? Ene oso ala jinzumbi ji sedivila, a a tumu ku sedivisu mukonda dia ibhinganu ia tokala o kubhuluka. Uila kiki, tua fuama tu kuata dingi muanu ua ima ioso ia kidi i tuevu, sumba se tu di ehelela, tu kunguluka. Kuma se o maka maná ma zuelela ku ji-anju, ma xalela ni kukolokota, o kutondala kuoso, mba kuxibhaka, ku kala ni kaxtiku kê koso ka tokala. Etu-phe tua kà lengela bhebhi, se o kubhuluka kuosʼ-uku kua tu kuata usudi? Ngana Jezú muène o kubhuluka kuku ua diànga kiá ku ku tanga, etu anga a tu kunda na-ku kuala ió a ku ivu, kuila kubhuluka kua kidi. Nzambi ue mbangi iâ, kuma ua a bhana kubhanga isumua ni madiuanu, ni jinguzu javulu, ni mauhete ma Nzumbi Ikôla, kioso kia mu kala mu vondadi iê. Kuma ji-anju kene a a bhana kuala Nzambi o ku tena kua kutumina o mundu uiza-ku u tuala kutanga. Sai-phe ni bhuma mu Mikanda Ikôla, bhua bhana muthu o umbangi, uixi: Muthu kima kiahi, eie u Nzambi ki u mu suuila? Mba muthu kima kiahi, eie u Nzambi, ki u mu zungila? Kuma ua mu bhange kukala kathangana ndenge ia ji-anju, ua mu zuika kitundu kia fuma ni ujitu, ia tokala o sobha, Ua mu bhana kutena kua kutumina o ikalakalu ia maku mé. Ima ioso ua i te bhoxi dia inama iê. O kia tangʼ iki kuila Nzambi ua mu bhana kutumina ima ioso, kana kima kia xala-ku kia kamba ku ki tumina. Tua mono-phe kuma muthu kiluua zubha kutumina o ima ioso. Etu-phe tua mono Jezú! A mu bhangele kathangana ku kala ndenge ia ji-anju, phala mu kiadi kia Nzambi a lole kalunga mu mulonga ua mundu uoso. Kiki-phe tua mu mono kuila mukonda dia phaxi ia bhiti na-iu, a mu zuika kitundu kia fuma ni ujitu. O ima ioso i laia phala Nzambi, mukonda dia muène. O muène-phe ua mesena anʼê oso a nomona ue ku fuma iê. Uila kiki, kia fuamena kuila Nzambi u ehela Jezú ku tala jihadi mukonda dia kuiuka. Kuma Jezú muene musonguedi uâ ua kubhuluka. Kuma Jezú u zelesa athu ku ituxi iâ, ene oso-phe, kixi iá a a kôlesa, uixi muène, a kala akua Tata imoxi. Kiene kia mu kambesa kukala ni sonhi ia ku a exana jiphange. Kala ki ambe muène, uixi: Eie u Nzambi, o dijina dié nga kà di tumbula ku jiphange jami, O mu ʼaxaxe ka mundu nga kà kuimbila mimbu ia diximanu dié. O bhua mukuá, uixi: Muène eme nga kà mu dielela. O bhua mukuá dingi, uixi: Talesa, eme-amʼiú ni ana a ngi bhana Nzambi. O ana-phe, kala kia exana muène, a kala athu a nomona ku xitu ni manhinga. Uila kiki, Jezú muène ua di bhange kala ene, mu kutambula o kidifuanganu kia muthu, phala mu kubhita ni kalunga a tene kutolola ió uoso ua kuata o nguzu ia kalunga, muène Diabhu. Phala a kudile ió oso tunde kia a vuala, hanji a xikama mu ubhika ua hele ia kalunga. Kidi kiene o ji-anju ki jene ja kudila. Maji kala ki ambe o Mikanda Ikôla: Ueza mu kukudila o mbutu ia Mbalahamu. Uila kiki, Jezú kia mu fuama mu ima ioso o kusokela ni jiphange jê, phala a tene kukala Nganga iâ ia Dikota, ia lenduka, ia fiiele, mu sedivisu iê kua Nzambi. Mu kienʼ iki nʼ a kale kiluuluilu kia ituxi ia mundu. Kuma kia tale muène o hadi ni ku mu thendala, ua soko-bho kukudila oso a a thendala. Uila kiki, enu jiphange jami mu kuxikana, mua tokala mu kixanu kia Nzambi, talenu kua Jezú a mu tumikisa Nzambi phala kukala Nganga ia Dikota, tua mu fisala mu kuxikana. Mukonda muène ua kexile fiiele kua Nzambi, ua mu solo phala kikalakalu kiki, uila Mozé kia kexile fiiele mu kikalakalu kia dibhata dioso dia Nzambi. Uoso-phe u tunga dibhata, u kala kota ku fuma, o dibhata diene ndenge. Kiene ue, Jezú, a mu mono ku fuama fuma iavulu, Mozé ndenge. Kuma dibhata dioso di bhinga muthu u di tunga; ua tungu-phe o ima ioso, Nzambi. O Mozé kidi kiene, ua kexi fiiele mu kikalakalu kiê mu dibhata dioso dia Nzambi. Ua kexi-phe selevende ia kidi, hé u kala mbangi ia Nzambi ia ima ioso ia xedi-ku mu ku i zuela ku hádia. Maji-phe Kristu fiiele, kuma Mona mu dibhata dia Nzambi. Etu-phe tua kà kala tu dibhata diê, se tua jijila o kubhua uôma ni kudielela kuetu ku tua di fiiala ku kioso ki tua kinga, katé bhu disukilu. Uila kiki, ki ambe o Nzumbi Ikôla: Lelu se mu ivua dizui dia Nzambi, kana kukola miẋima kala mu thembu ia kulokalala, kala o kizuua ki mua ngi tele ku polova mu kikangalakata. Ngana Nzambi-phe uixi: Kia ngi thendala o jitata jenu, anga a ngi ta ku polova, sumbala ikalakalu iami a i mono mu makuinhi a uana a muvu. Kia ngi bhekela kufutuluka ni muiji uenʼ ió, ngixi: O kulueza mu ixinganeku iâ iaiibha ka ku eha, jinjila jami a tokoka ku jʼ ijiia. Anga ngi loka kia ngi kuata o kutema, ngixi: Enʼió nuka a kà bokona mu dinhohenu diami. Enu phange jami, alukenu, sumba mudienu mu kala muthu ni muẋima uaiibha ua kuxibhaka, u mu bhangesa kuxia Nzambi ia muenhu, nʼ a baluke. Di suinisienu-phe mudienu izuua ioso, kioso o kizuelu kia kuila lelu, ki ambe o Mikanda Ikôla, hanji kia tu tokala etu. Bhangenu kienʼ iki phala kana muthu a mu bhomba kuala o ituxi nʼ a kole muẋima. Kuma o kubhanduluka ni Kristu, ki bhinga o kudielela ku tu andeka na-ku, tu ku jijila katé bhu dizubhilu. Kiene ki ambe o Mikanda Ikôla, kuila: Se lelu mu ivua dizui dia Nzambi, kana kukola miẋima kala mu thembu ia kulokalala, kala ki mua mu balukila Muène. Akuahi-phe, ki evu o dizui dia Nzambi a mu lokalala? Enʼ ió oso a a katuile kuala Mozé mu Ijitu. Akuahi ue a a futulukila mu makuinhi a uana a muvu? Enʼ ió a tele ituxi, o imbi iâ anga i buidila mu kikangalakata. Akuahi ue a a lokela Nzambi, kuila: Enʼ iá nuka a kà bokona mu dinhohenu diami? Oko enʼ ió a mu balukila. Tua mono kuma a tokoka kubokona mukonda dia kukamba o kuxikana. Nzambi ua tu bhana polomesa kuila tu tena kubokona mu kunhoha ni muène. Tu kalienu-phe ni uôma, sumba mba kia xie o kizueluʼ iki kia kubokona mu dinhohenu diê, bhu kala muthu mudienu u ki tokoka. Kuma kia kidi kiene, etu a tu tudila o Jingolokela Jambote kala ene. Ene-phe ka bhandulukile kima mukonda o maka ki ma takana ni kuxikana mu miẋima ia oso a evile. Uila kiki, etu oso tua xikana, tua bokona kiá ni Nzambi mu dinhohenu diê, kala kia ki tange muène, uixi: Anga ngi loka, kia ngi kuata o kutema, ngixi: Enʼ ió nuka a kà bokona mu dinhohenu diami! Muène uambe kienʼ iki, sumbala ikalakalu iê ua i zubha ukulu, tunde ku dimatekenu dia ʼxi. Kuma sai ni bhuma bhua tange o kizuua kia kasambuadi, mu Mikanda Ikôla, uixi: Nzambi anga u nhoha kizuua kia kasambuadi, u zumbuka ku ikalakalu iê ioso. O bhabha uixi dingi: Enʼ ió nuka a kà bokona mu dinhohenu diami. O ió oso a diangele ku a tudila o Jingolokela Jambote, a tokoka kubokona ni Nzambi mu dinhohenu diê, mukonda dia kukamba kuxikana. Kala kiki, saiku amukuá anda kubokona ni Muène mu dinhohenu diê. Mukonda dia kienʼ iki, Nzambi ua solo dingi kizuua, ki exana lelu. Muène ua zuela kiki, ku pholo kunu mua Davidi, ki kua bhiti kiá mivu iavulu, mu verso ia Mikanda Ikôla i tua tange: Lelu se mu ivua dizui diê, kana kukola muẋima. O ki kala Josuué ua a bhele dinhohenu, Nzambi hinu keji ku di kumuna dingi ku pholo kunu, anga u tanga kizuua kiamukuâ. Uila kiki-phe, hanji kua xala dinhohenu dia ngene dia athu a Nzambi, kala o dinhohenu dia Nzambi mu kizuua kia kasambuadi. Kuma uoso ua bokona mu dinhohenu dia Nzambi, ua zumbuka ku ikalakalu iê, uila kia zumbukile Nzambi ku kikalakalu kiê. Uila kiki, tu kuatienu-phe muanu mu kubhanga ioso phala tu tene kubokona ni Nzambi mu dinhohenu diê. Ki bhu kale muthu mudietu u di bhala mu kuxibhaka Nzambi, kala ene kia xibhakele ia a tokokele kobokona. Kuma o kizuelu kia Nzambi kima kia muenhu, ki ala ni kutena. Kia beta kutua o xibhata ia mazu a iadi ndenge. O kubatula kuê, ki sesa ni muenhu, ni nzumbi, ni masokuelu, ni uongo ua ifuba. Ki tungula ni jivondadi, ni mabanzelu ma miẋima ia athu. Kana-ku kima kiobhange ki kamba ku moneka ku mesu ma Nzambi. Ima ioso iobhange, iene ioso ia tukuluka, ia zula ku mesu mê. O kua muène, etu-ene oso kuene ku tua kà bhakula o jikonda. Uila kiki, tu kolokotienu mu kuxikana ku tuala na-ku. Kuma tuala ni Nganga ia Dikota uala bhu pholo ia Nzambi—Jezú, o Monʼ a Nzambi. O Nganga ietu ia Dikota u tena kuivua o malamba metu. Mukonda o Nganga ia Dikota muenʼiú, a mu thendalele mu ima ioso kala etu-ene, maji sé ngó ku ta kituxi. Uila kiki, tu bhiẋidienu bhu kiandu kia kiadi sé hele, phala Nzambi a tu kuatele henda. Bhenhobho tua kà tambula o kiadi ki tena ku tu bhandulula mu kumbi dia kubhondalala. O Nganga ia Dikota, a mu sola mu ʼaxaxe ka athu, anga a mu xinda o kukaiela o mundu ku pholo mu ima ia tokala Nzambi. Muène u bhana o ilumbu, ni jisata mukonda dia ituxi. Kuma muène ue ua zuata dibhuilu, u tena kulendukila ió a tobho, ni oso a jimbidila, a di bhale mu kutondala. Mukonda dia kiki, kiene kia bhingi kubhakula o jisata ja ituxi ia mundu, ni iê-muène-muène. Kana muthu ue u di metena kusola o ujitu ua Unganga ua Dikota uenʼ iú. Kikale ngó uoso a mu ixana kuala Nzambi kukala Nganga ia Dikota, uila ki exanene Alá. Kristu ue kiene, ki muène ua di zangeleka kukala Nganga ia Dikota. Maji Nzambi muène ua mu ambela, uixi: Eie u monʼami. Lelu muène nga ku vuala, nga di bhange ngi Tatʼenu. Bhu kididi kiamukuá mu Mikanda Ikôla, muène u ambe uixi: Eie uanda kukala u nganga ia kà xalela-ku, ki di fuangana mu kihindu kia unganga ua Melekizedeke. O muène kia kexile mu ngongo, u samba, u dionda, ni kudila masoxi, kua Nzambi u tena ku mu kudila mu kufua, anga a mu ivua, mukonda dia kudibha-kula kuê, ni kubatama. Sumbala muène Mona, ua di longo kutumaka mu ima ia tale na-iu o hadi. O kia zubha ku di longʼ iki, ua di bhange Kibhamuenhu u tena o kubhulula oso a mu tumaka, katé kia zubha. O Nzambi ua mu solo kukala Nganga ia Dikota mu kihindu kia unganga ua Melekizedeke. Ku mbandu íii tuala ni maka mavulu ma kutanga, ma bhonzo o ku ma lombolola, mukonda dienu-enu mualù sota kuxiluka. Kuma thembu kiá katé bhu tuezʼa bha, mua fuamene ku kala kiá mu jimesene ja kulonga. Maji-phe hanji mua bhingi bhu kala muthu u mi longa dingi enʼuenu bhu matekena o mizambu ia Nzambi. O kudia kua nguzu ki mu ku tena, hanji mua bhindamena lete. Kuma uoso u amua lete, hanji ala monʼa ndenge, kala luua ni kilunji kia kuijiia kioso kiaiuka, mba kiaiibha. O kudia kua nguzu-phe kua tokala adiakime, mukonda dia ku di longa, a sungu kiá kilunji kia kutungula kioso kiauabha, mu kiki kiaiibha. Uila kiki, tu di sungienu ku pholo, ku uadiakime, o maka ma Kristu ma ku di longa-ke ma xale ku dima. Etu ki tuanda kualukila kuta dingi disesa dia maka iâ: o kudiela ibhangelu ia di fuila ni ma kuxikana Nzambi; ni dia mabonzo ma jibatizu, ni dia kutula athu maku ku thandu; ni dia madifundu kufukunuka, ni dia kuêla ni kulunga kua hádia. Tuienu ku pholo! Kiene ki tu bhanga Nzambi kia tu kuatekesa. O ió a lueza o kuxikana a bhuluka-phe kiebhi lua mukuá? Kuma ene a kexile kiá mu mukengeji ua Nzambi. A lolele kiá o mbote ia diulu, a nomuene kiá kua Nzumbi Ikôla. A lolele kiá o maka ma mbote ma Nzambi, ni jinguzu ja thembu ià keza-ku. Maji o ku pholo ku eza kunu a lueza, o kuxikana a ku texi! Ki ki xikina ku a bheka dingi mu kudiela, kiosuʼiki kiala kuila o Monʼa Nzambi a mu tona ku mu ta ku dikulusu, a mu sebulula bhu pholo ia mundu. Kuma o mavu mʼombama ni mvula iene ku noka jinga, se ma bana idima ia mbote i uabhela oso ene ku ma dima, ma tambula dibesá kua Nzambi. O ki kala-phe ma bhana ngó minha ni holokoso, ma kuata usudi; kua kambe ngó a ma ta mazui kuala Nzambi, o hinu kua suka a ma ta mu tubhia. Sumbala tua zuela kienʼiki, enu-phe akuetu ki iene ima i tua mi fika enu. Tua mi fika ni ima ia lungu ni kubhuluka. Kuma Nzambi ki mukua kaxixi. Muene ka landuka uila sedivisu i mua bhange i mu jimba, mba o henda i mu edikisa o dijina dîê mu kubhindumuna jinga anʼê a ngene, ni kiki hanji enu mu bhindumuna o jikidistá. Tuinda enu oso mu idikiza muanu uenʼiú mu kutambula ioso i mua dielela katé mua zubha. Ki mu kale-phe ni usudi, inda mu fikisa ió oso a xikana, ni muanu uâ, phala mu tambule jipolomesa mu kuxikana Nzambi ni kinhenge. Nzambi ua bhele polomesa kua Mbalahamu, iú ua mu lokela kuila u i kumbidila. Kuma kana-ku dingi ua mu tundu muène, a tena ku mu tumbula, Nzambi ua lokela mu dijina diê muène-muene. Muène uixi: Mu kidi kiene, o kuzediua ngi ku zediuisa, o kusokolola, ngi ku sokolola. O Mbalahamu kia kolokota ni kinhenge, o polomesa ia mu bhana Nzambi ua i tambula. Kuma uoso u loka, u tumbula dijina dia ió ua mu tundu, bhuoso bhua di kuatesa makutu, o muloko uene u zubha o phata. Uila kiki, Nzambi kia mesenene o ibhinganu ia polomesa iê u a zubha phata, kuila o kizuelu, kiê ki kiene dingi kulueza, ua bhitisa-bhu muloko. Mukonda dia kiki, ku thandu dia muloko, ua bhana o polomesa. Phala bhu kale ima iiadi iakolo, ia bhingi Nzambi mu ku i tanga ka tena ku kala ni makutu, phala ku tu suinisa kiavulu o miẋima, etu oso tua lengela kua Muène, tueza, tua kuata o kudielela kueniʼuku kua tu bhana. Kudielela kua kidi, ku kuatesa mienhu ietu mukua ni ombua ia naviiu. Kuene kua kuata, kua kolo, ku bhixila katé kuema dia kibatulu kia tembulu mu diulu, anga ku bhita katé moxi dia kididi kikôla. Kuenioko kuene kua tu tuamenena kubokona musonguedi uetu, Ngana Jezú. Muene iú ua di bhange Nganga ia Dikota i xalela-ku, mu kihindu kia ungana ua Melekizedeke. O Melekizedeke muenʼiú, ua kexi sobha ia mbanza ia Saleme, nganga ia Nzambi ua suka ku ukota. U takana ni Mbalahamu kioso kia kexi kuvutuka ku ita ia jisobha, Melekizedeke anga u mu bhana dibesá. Mbalahamu anga u mu bhakuila o mbandu ia kakuinhi ka ima ioso ia tambula ku jinguma mu ita. O dijina dia Melekizedeke dia lombolola luiadi: Moxi, Sobha ia Kuiuka. Mukonda-phe muène ua kexi Sobha ia Saleme, dijinʼidi dia lombolola ue dingi kuila Sobha ia Paze. Ka moneka tata, ka moneka mama, Melekizedeke ka moneka Uvadiue mba ufuilu uê. O kia di fangana Monʼa Nzambʼiki, u kaiela-ku ku unganga, nuka a tunda-ku dingi. Talenu kioso kia soko o ukota ua Melekizedeke. Katé ni kukululu Mbalahamu, ua mu bhana mbandu ia kakuinhi ku imbamba ia bhundu ku jinguma mu ita. Kala ki ambe mu kitumu kia Mozé, o anʼa Levi, oso ala ku unganga, a a bhana kijila kia kutambula o madijimu ma ima ioso ku mundu kala kia tumu o ngonge. A ma tambula ku jiphange jâ, sumbala a tundu ue bhu nzemba ia Mbalahamu. O Melekizedeke, ki mukua muiji ua Levi, maji ua tambula o mbandu ia kakuinhi kua Mbalahamu, ku imbamba ia bhundu mu ita, anga u mu bhana dibesá. Kiene muene, ua bhana Mbalahamu dibesá, sumbala muene ua tambuile o polomesa ia Nzambi. Kana-bhu phata kuila uoso u bhana o dibesá ua beta o ukota, o a mu bhana o dibesá ndenge. Mu ku tanga o jinganga-phe, o mbandu ia kakuinhi a i tambula ku athu a kinga o kufua. Maji mu ku tanga Melekizedeke, kala kiambe o Mikanda Ikôla, o dijimu dia mbandu ia kakuinhi a kexi ku di tambula ku muthu ua kolo o muenhu. Kifua mu mukutu ua Mbalahamu, ni Levi ua futu ue o dijimu—ku luvualu luê lua kexi mù tambula o madijimu. Mukonda Levi kala kiluua a mu vuala, kifua tuila ua kexi hanji mu malombo a kukuâ Mbalahamu, kioso muene kia takana ni Melekizedeke. Kuma o ngonge ia tambuile o mundu ua Izalaiele iejila mu unganga ua jilevita, akua muiji ua Alá. Maji-phe se o unganga ua akua Levi ua zubhile kutenena, hinu keju bhindamena dingi unganga uengi u di fangana mu kihindu kia Melekizedeke, o ua Alá kana. Kuma o unganga se a u lungulula, ki bhinga ni ngonge iene a i lungulula ue. Mukonda o ngana Jezú muène a mu tange kuala o ima ioso íii, ua tokala ku muiji uengi. O koko kiluua ku tunda muthu u sedivila ku kala nganga bhu kalatodio. Tua kʼijiia kuma Ngana Jezú ua tokala ku muiji ua Juda. O muiji iú-phe Mozé ka u tange kukala ni kima, kioso kia zuela bhu kaxi ni jinganga. Kiene kia di monkena dingi kiambote, kuila kua tukuluka nganga iengi ia di fangana ni Melekizedeke. Muène ka mu bhangele nganga mu ngonge ia kihindu kia xitu. Maji ua di bhange nganga mu kutena kua muenhu ki uene mbambe. Kuma o Mikanda Ikôla iambe: Eie uanda kukala u nganga i xalela-ku, mu kihindu kia unganga ua Melekizedeke. Uila kiki, o kijila kia diangele-ku, a ki katula-ku, mukonda dia kuseluka kuê ni kukamba o kusedivila. Kuma o Kitumu kia Mozé ki ki tenene kubhanga kima ki tenena. Kù kueza kudielela kuengi kua uabha, ku tu zukama na-ku kua Nzambi. Katu-ku kiki, sai ue muloko ua Nzambi. Enió a di bhangele jinganga, sé ku a bhitisa ku muloko uenʼiú. Maji Ngana Jezú ua di bhange nganga kioso Nzambi kia mu ambela, uixi: O Ngana ua loka, ka tena kualuluka; eie uanda kukala u nganga i xalela-ku. O kienʼiki kiene kia bhangesa Jezú kukala dilemba dia kikutu kiengi kia beta ujitu. Sai dingi kia di tungula: O jinganga jamukuâ ja vudile, anga aia ni ku di lendejela, mukonda akua kufua, ka tena ku nangenena. Maji-phe o Ngana Jezú kuma uenʼié ku muenhu katé ku hádia ni hádia, o unganga uê kene ku u lendela. Uila kiki, muène ua soko-bho kubhulula katé kia zubha, ene oso ejiia kua muène, ni a bhixile kua Nzambi. Kuma Jezú ua kalé kiá ku muenhu mu ku a diondela jinga. Mukonda dia kiki, Jezú muène o Nganga ia Dikota tua mu bhindamena. Muène u kôla. Muène ka moneka phulu, ka moneka ufusa. Ua di kalelela ku akua ituxi, iú ua zangalala ku thandu a maulu. Ka sokela ni jinganga ja makotʼojo. Ka bhingi kubhakula jisata izuua ioso, mu kusatela o ituxi iê-muène, ni ituxi ia mundu. Muène ua ki bhange ngó lumoxi, kuabhu, kia bhekele o sata ia mukutu uê muène. Mu kitumu kia Mozé a sola athu a kambe kutenena phala kukala Jinganga-ja-Makota. Maji kizuelu kia muloko ua Nzambi kia kaiela ku Kitumu kia Mozé, kia solo o Mona, muthu ua tenena ua zubha, katé ku hádia ni hádia. Kiki-phe, o ima i tua kuata kuzuela, o diba diê dia kate-ku dienʼidi: Tuala ni Nganga ia Dikota iú, ua xikama ku madilu bhu kiandu kia Ungana-ua-diulu, kia Nzambi-Muteni-a-Ioso. Mukua kubhanga sedivisu ia nganga ia Dikota mu Kididi Kikôla mu balaka ia kidi ia tungu Ngana, kana ku athu. Kuma Nganga ioso ia Dikota a mu xindi o kubhana maujitu ni jisata ja iama. Kiene ue Nganga ietu ia Dikota ua bhingi u kala ue ni kima kia kubhakula. Se ua kexile hanji mu ngongo keju kala dingi nganga, mbata sai jinganga jene kubhana o maujitu kala kia tumu o Kitumu kia Jijudé. O sedivisu iene mú bhanga o jinganga jiji iala ngó idifua, mba ilembeketa ia ima iene mu diulu. Kiene Nzambi ki ambela Mozé. Kioso muène kia kala mu kuiudika o balaka Nzambi u mu dimuna, uixi: Talesa, ima ioso ki u i bhanga, o ulungu uê (o kidifuanganu kiê) u kala kala u nga kuidikisa ku mulundu. Maji mu kidi kiene Ngana Jezú ua tambula sedivisu ia beta kota ku ujitu o ia jinganga ndenge. O kikutu kiate bhu kaxi ka Nzambi ni athu, kiala ue kota, mukonda a ki tesa ni jipolomesa ja makota, ja uabha. Kuma se o kikutu kia diangele-ku kia kambele kuseluka, hinu kejú sota dingi kubheka-ku kikutu kia mukuâ. Maji Nzambi ua sange ibhengele muʼaxaxe ka mundu uê, iú ua a bazela, uixi: Hinu kuanda kukala izuua—eme ngi Ngana, nga kà ta kikutu kiobhe ni mundu ua Izalaiele, ni akua muiji ua Juda. Ki kia kà kala uila o kikutu ki nga tele ni jitata jâ, kizuua ki nga a kuatele mu lukuaku, phala ku a katula mʼoxi ia Ijitu. Kuma ene ka nangene-mu mu kikutu kiami, eme uami ki nga a suuile—eme ngi Ngana. O kikutu-phe hinu ki nga kà ta ni mundu ua Izalaiele, eme ngi Ngana, izuua ieniʼoio,—kia kà kala kiki: Nga kà ta o ijila iami mu thulu iâ, anga nga kà i soneka mu miẋima iâ. Eme nga kà kala ngi Nzambi iâ, ene a kà kala mundu uami. Kà kala dingi mu kuila muthu ulonga mukua diembu diê, mba u longesa pange iê, a tungu-nê, uixi: Ejiia Ngana. Kuma ene oso a kà ngʼijiia, tunde ku ndenge katé ku dikota. Anga Eme nga kà loloka o ibhengele iâ, o ituxi iâ ki ngà i lembalala dingi. O Nzambi kia zuelʼiki kuila kikutu kiobhe, o kikutu kia dianga ua ki mono kiokulu kiá. O kimbamba-phe kiokulu, kiala kiá mu kukuka, kindala kianda kujimuka athu ku mesu. Katé ni kikutu kia dianga mʼukulu kia kexile ni ijila ia ubhezelu, anga ki kala ue ni kididi kiê kià ngene kia kubhezela. Ku mbandu ia kanga ku kala balaka i exana Kididi-Kikôla. Mueniomo mua kexi b kandeia, ni meza, ni jimbolo jʼobhakuile Nzambi. O kuema dia kibatulu kia kaiadi, balakʼoio a ixana mu Kididi-Kikôla-Kinéne. Muene mua kexi o kalatodio ka ulu, ka fumasa ia dizumba, ni álaka ia kikutu, iene ioso iofolale ulu, o moxi dia álaka mua kexile ni imbia mua bhake o maná, ni mbangala ia Alá ia buingitile mafe, ni matadi ma iadi ma basakasa, kuosoneke o ijila. O ku thandu dia álaka kua kexi jikelubini jibenha jʼedikiza o Kizunda kia Nzambi, joleka o mabhabha mù vungina o kididi kia kulolokela o ituxi. Ima ioso iii-phe ku i lombolola kindalʼiki mu kimoxi-kimoxi, ki tu tena. Kia zubha-phe kuiudika imʼiii, o jinganga ji kala mu kubokona jinga mu balaka ia suku ku kanga, mu ku kumbidila o sedivisu ia kubheza. Mu balaka ia mukuá-phe kikale o nganga ia dikota ubheka uê u bokona-mu lumoxi ngó ku muvu. Uambata ue manhinga ma ibhaku ma kubhakuila Nzambi mukonda diê muène, ni mukonda ue dia itondalu ia mundu, ia bhange sé ku kʼijiia. Mu ku bhanga kiki, o Nzumbi Ikôla ua tu longo ni kutetuluka kuoso kuma o njila ia kubokona mu Kididi-Kikôla-Kinéne kiluua i jikuka, kioso o balaka ia kangʼoio hanji ialé kieniokio. O kiene a ki bhangela kijimbuete phala mu izuua ia lelu. Kia jimbulula kuma o maujitu, ni jisata ja ibhaku ia bhakula kua Nzambi, ki i soko kuila o muthu ueza mu kubheza i mu zubhisa kutenena mu muẋima uê. Iene ioso íii ia tange ngó makudia, ni makunua, ni nzungule ia jifesa ja ku di zelesa. Ilekelelu ia xitu i sedivila ngó kathangana katé Nzambi kia kà bhangulula o ima ioso. Maji-phe Kristu ueza kuma Nganga ia Dikota ia ima iambote ieza-ku. O balaka mua mu kalakela, ia beta kota, ia beta kutenena, ki iokalakale ku maku ma athu, ki ia ubhangelu ua mu ngongʼ umu. Kioso-phe Kristu ki eza, ua bokona ngó lumoxi kuabhu, mu Kididi-Kikôla-Kinéne, muène kambatele manhinga ma jihombo, mba ma anʼ a jingombe phala kubhakula kala sata. Maji ua bhana o manhinga mê muène, iú ua zubha o ku tu kula, ki kua bhingi dingi ku ki tona. O manhinga ma jihombo ni jingombe, ni uthokua ua vitela ia ngombe, a u sangela ku thandu dia athu a xidi mu kukumbidila o kijila, phala ku a zelesa o mukutu ku kanga. Se phe kienʼ iki kiene, xinganekenu hanji kioso kia soko ukota uê, mba o kutena kua manhinga ma Kristu! Kuma ku Nzumbi iê ia kaiela-ku, ua di bhakula muène-muène kala sata ia tenena kua Nzambi. O manhinga mê ma tu iẋika-phe o itongoluelu ietu, ku ibhangelu ia di fuila, phala tu tene kubhiẋila Nzambi ia muenhu. Kienʼ iki-phe, Kristu kiene kia mu bhekela kukala mutesi a kikutu kiobhe, phala oso ngó a exana kuala Nzambi a tene kutambula o mabesá ma nangenena ma polomesa iê. Kuma sai kalunga ka bhitile-bhu phala kutena kukula o athu ku ituxi iâ ia tele mu thembu ia kikutu kia diangele-ku. Kuma bhu a ta o kikutu, ki bhinga ió uoso ua te kikutu, u londekesa kuila o muthu ió ua ki bhange uafu kiá. Mukonda o kikutu ki ki kala ni valolo ia kima, se o ua te kikutu uala ku muenhu. Kiene ki kala ngó ni valolo, kioso kila o muthu ua te o kikutu uafu kiá. Uila kiki, katé, ni kikutu kia dianga, kia mateka ngó kioso kia bhitisa-bhu o manhinga ma ibhaku. Kima kia dianga, Mozé ua tangelele o mundu o ijila ioso kala kia tumu o Kitumu. Hé u katula o manhinga ma anʼ a jingombe ni jihombo, kumoxi ni menha ni kindemba kia mbudi kia kusuka, ni kisasa kia hisopo, anga u sangela ku thandu a Divulu dia Kitumu, ni ku thandu dia mundu uoso. Uixi: Ene o manhinga ma te kidimbu ku kikutu kia tumu Nzambi phala enu ku ki tumuka. Kiene ue Mozé kia sangela o manhinga ku thandu dia balaka, ni ku thandu dia ingolongondo ioso ia sedivisu mu kubheza. Mu kidi, kala kia tumu o Kitumu, kifua ima ioso muène ia bhingi ku i bonza ni manhinga. Mukonda sé kulundulula manhinga, ki ku kala muloloko ua ituxi. O ima iii-phe, kuma ifikisu ia ima ia kidi ku diulu, a i zelesa ue kienʼ iki. Maji o ima muène ia diulu, ia bhingi jisata ja beta ujitu. Kuma Kristu ka bokona mu Kididi-Kikôla kiokalakale ku maku ma athu, ki fikisa ngó mu kidi o Kididi-Kikôla. Maji ua bokona muene ku kidi mu diulu, iú ua tu imanena kindala bhu pholo ia Nzambi mu ku tu diondela. O Nganga ia Dikota ku jijudé, uene kubokona muvu ni muvu mu Kididi-Kikôla ni manhinga ma kibhaku. Maji-phe Kristu ka bokona phala ku di sata luavulu, kana. Hé kiene, hinu ueji ku tona jinga luavulu o kutala hadi tundé ku dimatekenu dia ʼxi. Maji inda o muène ua tukuluka lumoxi-elêle kunu kua suku o jithembu, phala kukatula o ituxi ni sata ia mukutu uê muène. Kala ue o athu kia a xindi kufua ngó lumoxi, o kia zubha o kufua, hé ku kala o ku a fundisa kuala Nzambi. Kiene ue, Kristu kia di lumba lumoxʼ iki kala sata, mu kukatula o ituxi ia mundu. Hádia ua kà tukuluka lua kaiadi, kana dingi mu kufuila ituxi, maji phala kubhulula ió oso ala ku mu kinga muène. O kitumu kia Jijudé ki ki tenena ni ufiiele ua ima ia kidi. Mukonda kizuzumbia ngó kia ima iambote ianda kuiza-ku. O jisata jenʼ iji ene ku ji bhana muvu ni muvu. Manhi o Kitumu kia jisata jiji ki tena kuzubhisa athu ku tenena, oso a bhixila kua Nzambi? Se o akua kubheza Nzambi a zubhile kuzela ku ituxi iâ, o jisata joso-phe ue hinu jeji kubhua-ku. Maji o jisata jenʼ iji ji bhangesa o athu kulembalala o ituxi iâ, kutunda muvu kiene, kuiza muvu kiene. Mukonda ki ki xikina kuila o manhinga ma jingombe, ni jihombo ma tena kukatula ituxi ia muthu. Uila kiki, Kristu kioso ki eza mu ngongo, u ambela Nzambi, uixi: Eie ku indi jisata, ni maujitu ma ibhaku, maji ua ngi bhangela o mukutu. O jixitu ja kuoha bhu kalatodio, ni ilumbu ia ituxi, ki ia ku kala mu vondadi. Né mbé o jisata ja kukatula ituxi. Ngixi-phe, kiua—Eme ngeza kiabhuʼó, eie u Nzambi, mu kubhanga o vondadi ié, kala kia ngi soneka-kiu mu Divulu dia Kitumu. Mu ku mateka muene uixi: Eie ni jisata, ni mibhaku, ni jixitu ja kuoha, mba o maujitu ma ibhaku io uohe bhu kalatodio, mba o jisata ja ku katula o ituxi, iene ioso kua i indi. Muene u ambe kienʼiki sumbala jisata joso ene ku ji bhana kala kia tumu o Ngonge. Iú u ambe dingi, uixi: Eme ngeza kiabhuʼó, eie u Ngana, mu kubhanga o vondadi ié. Mu kubhanga kiki, Nzambi jisata joso jʼokulu ua ji katula-ku, iú ua bhinganesa-ku o sata ia Kristu. Kuma-phe Jezú Kristu ua bhange kioso kia uabhela Nzambi, etu a tu zelesa ku ituxi mukonda dia kilumbu kia mukutu ua Jezú Kristu, kia bhana lumoxi ngó kuabhu. O nganga ioso ia Jijudé izuua ioso u imana ni kusedivila, ni kubhana jinga o jisata jene jimoxi. Maji o jene nuka ji tena kukatula ituxi. O Ngana Jezú Kristu-phe ua bhana sata imoxi ngó, ia soko, ia kaiela-ku, iú ua xikama ku madilu ma Nzambi. Iú ua mu kinga kuenioko, katé Nzambi kia tula o jinguma jê kala mbenza bhoxi dia inama iê. Uila kiki, ni kilumbu kiê ngó kimoxi, muène ua a zelesa bhoxi bhuabhu, ene oso a a zelesa ku ituxi. Ni Nzumbi Ikôla ue ua tu bhela umbangi ku ima ienʼiii. Kuma ua zuela uixi: Kiene o kikutu hinu ki nga kà ta ni ene ki zubha kubhita o izuuʼoio, eme ngi Ngana. Nga kà ta o ijila iami mu miẋima iâ, anga nga kà i soneka mu ilunji iâ. Hé u zuela dingi, uixi: Ni ituxi iâ, ni mangonha mâ, ki ngà kà i lembalala dingi. Uila kiki, se o ituxi a i loloka kiá, ki kua bhingi dingi kilumbu kia ituxi. Uila kiki, enu jiphange, mukonda dia kufua kua Jezú, tua tambula disesa dia kubokona mu Kididi-Kikôla-Kinéne. Muʼaxaxi ka kibatulu, kifua o mukutu uê; muène ua tu jikuila njila ia ubhe, ia muenhu. Tuala ni Nganga ia Dikota u tumina o dibhata dia Nzambi. Uila kiki, tu bhiẋidienu kua Nzambi, ni muẋima ua kidi, ni kuxikana kua soko, ni ku tu zelesa miẋima mu ku tu bhuisa o kitongoluelu kiaibha, ni ku dʼixika o mikutu ni menha ma zele. Tu kolokotienu ni kufisala o kixikanu kietu sé kubhuila, kuma Nzambi ua tu bhana kizuelu uala fiiele. Tu di xinganekienu mudietu, tu di suinise mu ku dizola, ni kubhanga o mbote. Kana kufula ku di bhongolola jinga, uila amoxi ki ene kufula, maji tu di longesa mudietu. Uila kiki, tu di suinisienu mudietu, kota-kota dingi kioso ki mu mona o Kizuua kia Ngana kí zukama. Mbata se o ituxi tu tona ku i ta ku luelu, ku thandu dia ku tu ijidisa o kidi, sata ia tokala ituxi ia xala-ku, ki i moneka dingi. Ku tu iza ngó jihele ni uôma ua ku xikamena kioso ki anda kuiza-ku: o Kufundisa, ni tubhia tua muzukuta tua kà buidisa oso a ditunu Nzambi! Uoso u xibhaka o Kitumu kia Mozé, a mu jibha sé ngó kulenduka, mu kizuelu kia mbangi jiiadi mba jitatu. Abha-phe kia kà bhita kiebhi ni ió ua ditunu o Monʼ a Nzambi, iú ua mono kuila o manhinga ma kikutu kia Nzambi ma mu kolêsa, kima kia ngoho? Kia kà bhita kiebhi ue ni uoso u lokalala o Nzumbi ia kiadi kia Nzambi? Xinganekenu-phe, se o kaxtiku kê ka mu tokala, ka kà soka kiebhi! Kuma tua mu ijiia uoso ua ki zuela uixi: O kubhana o kaxtiku kua ngi tokala eme, eme-muène nga kà bhanga-nê o jikonda. Mukuâ ue uambe uixi: Ngana ua kà fundisa o mundu uê. Kima ki kuata uôma, o kubuila bhu maku ma Nzambi ua kola o muenhu! Lembalalenu-phe kia bhitile mʼ ukulu: Mu izuua ienioio, kioso o mukengeji ua Nzambi ki ua muikina ku thandu dienu, enu mua talele hadi iavulu, maji mua kolokota, a lembua ku mi tolola mu mvunda. Amoxi mudienu, muedi ni ku mi sebulula bhu pholo ia mundu, a mi ta muondo, a mi tatesa; muedi ue ni kubanda akuenu a a bhangele kienʼ iki. Enu mua tale o hadi kumoxi ni ene oso a kexile ku malubhambu mu jikaleia. O kia mi bhundu o imbamba ioso i mua kexile na-iu, mua xididika ni ngalasa mu ima ioso íii, mukonda mu ejiia kuma mu avu jimbongo ja beta ujitu, ja kà xalela-ku, ku diulu. Uila kiki, o kubhua uôma ku muala na-ku, ki mu ku ehe, mbata sai ni dilau diê dia dikota. Mua bhingi mu kala ni kinhenge, kuma ki mua kà zubha o kubhanga vondadi ia Nzambi, mua kà tambula polomesa iê. Mukonda, kala kia tange o Mikanda Ikôla: Kuma kua kambe ngó kathangana, kathangana kʼ ofele muène, o Ió tua mu xikamena, uiza; uanda kuiza muène, ka kokoloka. O mundu uami-phe uaiuka, ua kà bhulukila mu kuxikana. Maji uoso ualuluka ku dima, muẋima uami ki u mu kala dingi ni vondadi. Etu-phe ki tu tokala ku akua usudi, a vutuka ku dima, hé a texika. Maji tuala ni kuxikana kua kidi, ku tu bhekela o kubhuluka. O kuxikana-phe ku ijidisa ima i tua dielela, ku idikiza ima kiluua i moneka. Mu kuxikana muene o ikulakaji mʼ ukulu mua tambuila o umbangi uambote kua Nzambi. Tua kʼ ijidila mu kuxikana, kuila o ngongo ia di bhangele mu kizuelu kia Nzambi, o imbamba ia moneka, ia tomboka mu íii ia kambe kumoneka ku mesu. Kiejila mu kuxikana, Abele kia bhakuile kua Nzambi o sata ia beta ujitu, ki i soko ni ia Kaini. O mu kuxikana anga u tambula umbangi ua kuiuka kuê, kuma Nzambi muène ua mu bhela umbangi mukonda dia maujitu mê. O mu kuxikana kuê, Abele sumbala uafua, hanji iú zuela. O mu kuxikana, Enoko a mu ambata sé kumona kalunga. Anga ubhua athu ku mesu kuma Nzambi ua mu ambata sé muthu dingi ku mu mona, mukonda Nzambi muène ua mu ambata. O Mikanda Ikôla i ambe kuma kioso kiluua a mu ambata, muène ua kexi mukua kuxila kiambote Nzambi. Muthu-phe ua kambe o kuxikana ka tena kuuabhela Nzambi. Kuma uoso uiza kua Nzambi ki kala u xikana kuila sai-ku Nzambi, kuma muène mukua kubhandulula oso a mu sota ni muanu. Kiejila mu kuxikana, Noué kia mu dimuna kuala Nzambi, ku ima ianda kubhita, o iene kiluua i moneka. Noué anga u tumaka Nzambi, hé u tunga álaka, ia mu bhulula muène ni akua bhata diê. Mu kubhanga kiki anga u belesa o mundu uoso, hé u tambula kua Nzambi o kuiuka kuijiia mu kuxikana. Kiejila mu kuxikana, Mbalahamu kia mu ixana kuala Nzambi, muène anga u itaia, u xikina kuia mu kusota o ixi ia polomesa, iʼ ambe Nzambi o ku mu bhana. Hé u xia oxi iê-muène, u katuka, sé kuijiia kuoso kuanda kuia. O mu kuxikana, muène u kuata kunhunga mʼ oxi ia polomesa, kala ki ixi iê, u tunga mu jibalaka, ni Izake, ni Jakobo, a sokela-nê mu kukala alundudi a Nzambi mu polomesa imoxi ienʼ íii. Mukonda Mbalahamu ua kingile dibhata di kala ni madisesa ma nange nena, o mesene iê ni mutungi muène Nzambi. Kiejila mu kuxikana, kuila Mbalahamu u kala tata, sumbala ua kexile kiá kikulakaji, o Sala ue muene, thembu ia kuvuala ia mu bhiti kiá. Muène-phe ua xikanene kuila Nzambi uanda kukumbidila polomesa iê. Uila kiki, ku muthu umoxi, o muène mukua ni kuila uafu kiá, kua sokoloka mundu, mu kuvula a sokela ni jithethembua ku diulu, ni kisekele ku mbandu ia kalunga, o ku a kondala ki ku xikina. Athu oso enʼiá afua, ezala ni kuxikana. O jipolomesa ja a bhele Nzambi ka ji tambuile luua, maji a ji muena ngó mu kanga, hé a ji tanesa ku makanga kuenioko ku ja monekena. Anga a di fisala kuila asonhi, jingenji mu ngongʼ umu. Oso-phe a zuela kiki, a di monekena kuila a mu sota o ixi iâ ia bhindamena. Ka mu xinganeka kuvutuka dingi ku ixi ioio kua tundu kiá. Se andalele, hinu a mono kithangana kia kuvutukila-ku. Uila kiki, o bhezabha-phe a mu sota ixi ia beta o kuuabha, o ixi ia diulu. Nzambi kiene kia mu kambesa kukala ni sonhi ia ku mu luka kuma muène Nzambi iâ-ene, mukonda muène ua a iudikila kiá dibhata. Kiejila mu kuxikana, Mbalahamu kia mu lola, anga u bhakula Izake kala sata. Muène Mbalahamu a mu bhele o polomesa kuala Nzambi, ia ku di sokolola ndumba ia miji, sumbala kiene, muène ua bhakuile monʼê umoxi-eléle mu ku mu vuala. Nzambi ua mu ambelele uixi: Mua Izake mua kà sokoloka miji ia ndumba, i kala mu dijina diê. Mbalahamu kia mu tetulukila kuila Nzambi ua soko-bho kubheka dingi Izake ku muenhu, né ku ʼalunga ku aii, o ki kia bhiti kifua Mbalahamu ua tambula muene monʼê Izake ku ʼalunga. Kiejila mu kuxikana, Izake kia bhana Jakobo ni Ezaú o mabesá ma keza-ku, anga u tanga o ima kiluua ngó iza-ku. Kiejila mu kuxikana, Jakobo kia kumbama, u bhana dibesá kua ana kiiadi a Zuze. Muène anga u xamenena ku mbangala iê, u bheza Nzambi. Kiejila mu kuxikana, Zuze kia mono o kufua kuê kua zukama, u tanga o kukatuka kua anʼ a Izalaiele mu Ijitu, anga u a lekelela kioso kia bhanga o kimbi kiê. Kiejila mu kuxikana, Mozé kia mu vuala, a mu sueka mu mbeji jitatu kuala o jitata jê. Mukonda ene a mu mono kuma mona ua di sanze, o ngonge ia sobha ka i lenge. Kiejila mu kuxikana, Mozé kia zubha kukula, u dituna ku mu ixana dingi monʼ angene a monʼ a Falaó. Ua solo-bho o kutala hadi ni mundu ua Nzambi, kana o ku di uabhela muène mu jivondadi ja ituxi ji bhanga ngó kathangana. O muondo ua Kristu phala muène kota dia nganhu, o jimbongo joso ja Ijitu ndenge. Kuma muène ua tele mesu ku dilau dià keza-ku. Kiejila mu kuxikana, Mozé kia tundu mu Ijitu, njinda ia sobha ka i lenge. Anga u kolokota ni ufiiele kala uala ku mona Nzambi, ió ka moneka ku mesu. O mu kuxikana, muène ua bhitisa o Phasu ia dianga, iú ua tumine kutesa o kidimbu kia manhinga ku mabhitu a jinzu ja anʼ a Izalaiele phala o Anju ia Kibuika ki ia a jibhile o ana a jiphande-kumbi. Kiejila mu kuxikana, anʼ a Izalaiele kia zauka o Musanza Uakusuka kala bhoxi dia kukuta. O akua Ijitu kia fikisa ue kuzauka, a boba mu menha a kalunga. Kiejila mu kuxikana, kia lundumuka o imbaka ia Jedikó, anʼa Izalaiela kia zubha o ku i kondoloka mu sambuadi dia kizuua. Kiejila mu kuxikana, Lahaba dia kidianzunga kia kambele kufuila kumoxi ni akuâ a xibhakele Nzambi, mukonda muène o ilolo ia anʼ a Izalaiele ua i tambuluile kiambote. Ngʼ ila-phe dingi kiebhi? Kuma o thembu i ngi bhua se ngedile ngi tanga ni Ngidiione, ni Balake, ni Sasango, ni Jafeta, ni Davidi, ni Samuuele, ni jipolofeta. Athu edile mu kuxikana kuâ, a tolola ilômbo ia muvimba. A iukisa milonga, hé a tambula o jipolomesa ja Nzambi. A xita o makanu ma jihoji. A tumbulula o nguzu ia mulengu ua tubhia. A bhulaka ku a jibha ku mazu a xibhata, mu kubhuila a tambula nguzu. A bhanga undanda ku ita, anga a tolola o ifuẋi ia matumbu. O mu kuxikana, ahatu a tambula dingi o madifundu mâ mu ku a fukununa mu afi. Amukuâ a a jibha ni kibetu, maji a ditunu ku a jituna phala a fukunukine muenhu uengi ua beta ujitu. Amukuâ a bhita ku polova ia ku a bhanga ufusa, ni ku a bhesa jixikote, o amukuâ a a ta ku malubhambu ni ku a jikila mu ʼaleia. Amukuâ a a buba ni matadi, amukuâ a a sesa mu ʼaxaxe, o amukuâ a a jibha ni xibhata. A nhunga mbandu ni mbandu, a zakela ibha ia jimbudi ni ia jihombo, a bhindama, a a zukutisa ni ku a bhana malebhu. A bungana mu mikau ia kukuta, ni ku milundu, a zeka mu mabanda ni mu makungu bhoxi. O ngongo ki i fuamene athu kala iá! Ene oso iá, a a bhela umbangi kuala Nzambi mukonda dia kuxikana kuâ. Maji o jipolomesa ja Nzambi ka ji tambuile luua, kuma Nzambi sai kima kia iudika, kia beta ujitu, kia tu bhakela etu. O ki andalele Nzambi—o kuila ni ene, ni etu kumoxi, ki kale tu zubha kutenena. Mukonda dia kiki, etu a tu bhake bhu ʼaxaxe kuala kifuẋi kionéne kia jimbangi javulu. Tu tudienu ioso i tu lalamesa, ni kituxi kioso kia tu naminina, tu lengienu ni kukolokota o dikanga dioso dia tu kala ku pholo. Tu jizienu ni kusuua ngó Jezú, kuma muène o musonguedi ua kuxikana kuetu, tundé bhu dimatekenu katé bhu dizubhilu. Kala muène mu kusuua o ngalasa ia mu idikiza, ua kolokota ni dikulusu, ua tende o sonhi, o kiki ua xikama ku madilu bhu kiandu kia Nzambi. Muène mu xinganekienu, ua kolokotele ni kuẋinuka kuosuʼ oko kua mu idikiza akua ituxi. Uila kiki, enu ki mua tokala kubhuila, mba mu lémbua hé mu takuila bhoxi. Kuma mu ku di xina ni ituxi, enu kiluua mu bhânga katé mu kufua. Manhi mua jimbi-ku kiá o phangu ni ndongo ia mi tangela Nzambi kala mu anʼê? Mbata muène uixi: Eie u Monʼ ami, o kulonga kua Ngana ki ku ku kuatese usudi, muène kia ku bazela kana kubhuila. Kuma Ngana uoso ua mu zola u mu longa, uoso a mu tambulula kuma mona, u mu beta. Kolokotenu mu hadi kala mona ala ku mu beta kuala tatʼâ. Kuma o hadi ienu iedikiza kuila Nzambi uala ku mi bhanga kala mu anʼê. Kuma mona kuẋi tatʼâ u kamba ku mu longa? O ki kala mua kambe ku mi longa, kala kiene ku a bhanga o ana oso a Nzambi, ki muala-phe mu anʼê angene, maji mu anʼa katumba. Ku mbandu ia jitata jetu mu xitu, ene a kexile mu tu beta, etu-phe anga tu kala mu ku a xila. Kala kiki-phe, kia tu tokala kutumaka, kiala kota o Tata ietu mu nzumbi, phala tu mone muenhu! Kuma jitata jetu mu xitu a tu beta jinga muene kithangana mu ku tu longa kioso kia mono kia uabha. Maji Nzambi u tu beta mu ku tu bhanga o mbote, phala tu nomone ku kidifua kiê kia kuzela. Kioso kia tu beta, kithangana kienhokio tu ki mona kuiibha, ki ki tu uabhela, kana. Maji-phe kuila kia bhiti kiá, ki bhekela ió oso a a beta mu ku a longa, kutambula kisakidilu kia muenhu uaiuka, ua paze. Uila kiki, Zangulenu maku menu ma botomoka, mu suinise ue o inama ienu ia bhuila. Endenu mu jinjila ja kuiuka, phala o kinama kia haxi ki ki sokomoke, inda-xi, kʼiluke. Sotenu kukala ku paze ni athu oso, mu kolokote mu kukala ni muenhu uazele, kuma uoso ua kambe kuzela ka tena kumona Ngana. Muila ni ku di langa kiambote, phala mudienu ki mu kale muthu u tokoka o kiadi kia Nzambi. Di langienu, phala ki bhu kale muthu uila kala muxi ua lulu, u sabhuka, ni u mi tatese, hé u sambukisa athu avulu ni ndululu iê ia kulula. Di langienu ue phala ki bhu kale muthu u kala ndumbu, mba kifusa kala Ezaú ua sumbisile o ukota ue mu dilonga dimoxi dia kudia. Kuma enu mua kʼijiia, kuila, muene kua sukʼuku, uendile kiua ku tambula o dibesá dia tatʼâ. Maji a mu ditunu, mukonda ka mono bhuma bhua tena kulungulukila, sumbala ua di soto ni muanu, ni kudila masoxi. Mbata enu ki mu eza, kala ki ejiie o mundu ua Izalaiele, bhua zukama ni kima kiẋikina ku ki babata kala o mulundu ua Sinai, ua uama tubhia, ni kuvunda kuê, ni usuku-ua-nzumba, ni kufuafua dixi, Ni mutendu ua koloneta, ni kinuminu kia dizui. Kioso o mundu kievu o dizui, a dionda kuila ki di tone dingi ku a zuelela né mbé kizuelu kimoxi ngó, Kuma a ki lembua kioso kia a xindi exi: Né kibhaku ngó se ki diota ku mulundu, kikale mu ki buba ni matadi. O kisuma kiokio kia kexi ku mona, kia a bhekelele uoma, katé ni Mozé, uixi: Nga mu teketa kiavulu ni uoma! Enu-phe mueza ku Mulundu ua Ziione, ku dibhata dia Nzambi ua kola o muenhu, ku Jeluzaleme ia diulu, ni jimidi jê ja ji-anju. Enu mueza bhu dibhongolokelu dia ngalasa ia jithungunu ja Nzambi—ió ala ni majina mâ mʼosoneke mu diulu. Enu mueza kua Nzambi, mufundixi a athu oso, ni ku jinzumbi ja athu a iuka, iá a zubha o kutenena. Mueza kua Jezú, ua bhange o kikutu kiobhe, iú ua sangela o manhinga ma jimbulula o ima ia beta kuuabha, ki ma soko ni manhinga ma Abele. Uila kiki, di langienu, ki mu ditune kuivua ió uoso u zuela. Kuma enió a ditunine kuivua uoso ua tudilile o Njimbu ia Ngana mu ngongo, kà tenene kubhuluka. Kala kiki, etu uetu tua kà bhulukila bhebhi, se tua mu bhana dikunda uoso ua tu dimuna ku diulu! Muène mu thembuʼomo dizui diê dia tungutisile oxi, maji-phe kindalʼiki muène uambe kiki: Hinu ngi ki tona dingi lumoxi o kutungutisa oxi, maji ki iene ubheka uê, katé ni diulu. O kizuelu kiêʼiki kuila ngi ki tona dingi lumoxi kiedikiza kiambote kuila o ima iobhange a kà i tungutisa, hé ia kà bhua-ku, phala o ima i kamba kutunguta i xalele-ku kala ki iala. Uila kiki, tu kalienu ni kisakidilu, mukonda tua tambula Utuminu ki u tena kutunguta. Tu kalienu ni kisakidilu ki tu bhekela kubheza Nzambi kala kioso kia mu uabhela, ni ujitu ni uoma. Kuma kidi muene, Nzambi ietu tubhia tua uama, tu buikisa. O kudizola ni jiphange ki mu ku ehe. Kana kufula kutambulula asonhi mu mabhata menu. Kuma amoxi mu ku ki bhanga, a langeka ji-anju sé ku kʼijiia. Lembalalenu oso ala ku malubhambu, kala enu uenu a mi kuikila-nâ kumoxi. Lembalalenu oso ala ku tala hadi, kala enu uenu mualù tala-nâ hadi kumoxi. O ukaza u kale ku ujitu kua ene oso, o mala ni ahatu a sakana a di kale jifiiele mudiâ. Kuma Nzambi ua kà fundisa o jindumbu ni akuâ jiphanda. Ki mu kale mu akua luimbi lua kitadi, ioso i mua mono i mi soke. Kuma Nzambi u ambe uixi: Eme nuka nga kà mi xisa, ki nga kà mi ehelela ue, kana. Uila kiki, tu kolokotienu ni kuila: Ngana muène mukuatekexi uami, eme ki ngi kala ni uoma. Hé muthu u ngi bhanga-hi? Lembalalenu athu a mi kexile ku pholo, a kexile ku mi tangela o maka ma Nzambi. O ki mu xinganeka jinga bhua sukila o uendelu uâ mu ngongo, a fikisienu mu kuxikana kuâ. Jezú Kristu muène umoxi, ni mazá, ni lelu, katé ku hádia. Ki mu ehele ku mi sendumuna ku maulongelu mengi mʼeza-ku, ma vulu o matelu ni a mi katule mu njila ia kidi. Kima kia uabha o muẋima ku kuata kididi mu kiadi kia Nzambi, kana mu kutumaka ijila ia kutungula makudia. Kuma oso a tumaka o ijila ienʼiii, ka tena kubhanduluka-ku kima. O jinganga jene mù sedivila mu Tembulu ia jijudé, ka tena kudia ku sata iosatele ku kalatodio ketu. O Nganga Ia Dikota ia jijudé, u bheka manhinga ma ibhaku moxi a Kididi-Kikola-Kinéne phala kubhana o sata ia ituxi. Maji o xitu ia ibhaku a i ohela ku kanga dia kilombo. Kiene ue Jezú, ki ambe kuzelesa o mundu ku ituxi iâ ni manhinga mé muène, ua tundile mu mbanza, o hadi ia kufua kuê ua i talela ku kanga. Uila kiki-phe, tu tundienu mu kilombo, tu kane Jezú muène, ku kangʼoko, ni kuambata o dilebhu diê. Kuma mu ngongʼumu ki tuala-mu ni dibhata di nangenena, maji tua mu sota dibhata hinu dià keza-ku. Mukonda dia Jezú Kristu tu bhanienu kilumbu kia kuximana jinga Nzambi. O diximanu didi, iene o sata i tua bhakula—ujitu ua tundu ku mizumbu i fisala o dijina diê. O kubhanga o mbote ni ku di bhindumuna mudienu ki ku mi jimbe, mukonda ilumbu kala iii Nzambi ia mu uabhela kiavulu. Enió oso a mi kala ku pholo a tumakienu, mu itaie ioso ia mi mesena ku bhanga. Kuma ene a mi lange o mienhu ienu, mbata athu a bhinga hinu a kà ki bhela konda kua Nzambi. Se enu mu a tumaka, ene o kikalakalu a ki bhanga ni ngalasa, kuma se o kikalakalu a ki bhanga ni malamba, enu ki kala kima kia kuxixima kuenu. Kolokotenu ni ku tu sambela. Kuma tua di fika kukala ni kitongoluelu kia zele, mbata tua mesena kubhanga mu kidi o ima ioso. Nga mi bhingi, ku ngi sambela kiavulu, phala Nzambi a ngi vutule kindala ku mi sanga ku mualʼoko. Kiki-phe Nzambi ua fukununa Ngana ietu Jezú mu madifundu, o mukonda dia kufua kuê, muène o Mubidi ua Dikota ua jimbudi. Uila kiki, mu manhinga ma Jezú, o kikutu ki nangenena a ki kolêsa ni kidimbu. O Nzambi ia paze a mi bhane ioso ia uabha i mua bhindamena phala mu tene kubhanga o vondadi iê. O muène, mukonda dia Ngana Jezú Kristu, a bhange ioso ia mu uabhela mu miẋima ietu. O Kristu a mu fumanese kuoso, tunde kiki, katé ku hádia ni hádia. Amén. Nga mi bhingi-phe enu jiphange, kuila, o hundu íii ia ku mi longesa, ivenu-iu ni muanu. Kuma o tumaka tu nga mi sonekena mu mukanda iú, nga tu fikisa muène. Ijiienu-kiu kuila o phange ietu Timote ua jituka kiá muʼaleia. Se muene nʼeza kindala kunu, ngʼila-nê kumoxi mu ku mi kunda. Makota oso a mi kala ku pholo a menekenienu, ni akua mundu uoso ua Nzambi. O jiphange ku Itália kunu, a tumu ue ku mi menekena. O kiadi kia Ngana Nzambi ki kale ni enu oso. Eme Tiiaku, selevende ia Nzambi, ni ia Ngana Jezú Kristu, nga tumu kumenekena o kuinhi dia muiji ni kiiadi ia muanganena mu jixi joso. Enu jiphange jami, kitenu-kiu kuzediua kuoso, se mu bhita ni malamba ma vula o matelu. Kuma mua kʼijiia kuila kia zubha ku mi lola o kuxikana kuenu, ki mi bhangesa dingi kukolokota. O kukolokota kuenu-phe suinenu na-ku, phala ku mi zubhile kikalakalu kiê, mbè mu tenene, mu kale kivimba, sè kima kia mi kambe. Maji se sai muthu mudienu ua kambe unjimu, a u bhinge Nzambi, muène anga u mu bhana-u. Mbata muène u bhana kiavulu, mukua kuila ene oso u a bhana ni vondadi, kene mu baúla muthu. Maji a bhinge-phe ni kuxikana, ka te-bhu phata. Kuma o muthu u kuata phata, u sokela ni dibhuku ku musanza, dia-iu kaia-kaia kuala o kitembu ni ku di zabujula ku mbandu joso. Muthu uoso uala kiki, ka fike kuma u tambula kima kua Ngana, lémbue! Mukonda mukua miẋima iiadi, u ingajaka mu kuenda kuê kuoso, kʼejiia kioso kia bhanga. O phange se uala ngadiama, Nzambi anga u mu bha mbote ku muenhu uê, a tane-ku, kuma a mu bheka ditala dia ujitu. O uala mvuama, Nzambi nʼa mu tununa ku jimbote jê, a tane-ku, kuma a mu batamesa. Mukonda ni mvuama ue hinu u bhua athu ku mesu uila kitulu mu iangu. Kuma o dikumbi ki di banda, muanha hé utua muzukuta, o iangu i lela, o itulu iê i lalumuka, o kuuabha kuê kua buika. Ni mvuama ue kiene hinu kia kà buika mu njila ja mauenji ma kutelâ o soua iê. Ua zediua o muthu u kolokota mu lamba, anga u kala fiiele. Kuma kia zubha ku mu lola mu malamba enhó, ua kà tambula kitundu kia muenhu, kia tange Nagana kubhana oso a mu zola. O muthu kia dianguka mu ithangana ia malamba ienhiʼii, kʼeie, uixi: Nzambi muène ua ngi diangula. Mukonda Nzambi kene ku mu diangula ku kima kiaiibha kioso-kioso, o muène ue kene mu diangula muthu. Maji muthu-phe u dianguka, ki mu sunga o hânji iê-muène iaiibha, anga i mu bhomba. Kienhiki, o hânji iaiibha ienhiʼii, ki i zubha o kuimita, i vuala kituxi. O kituxi kʼila kiza ku kitala, ki vuala kalunga. Ki mu di nganale, enu phange jami nga mi zola. Kuma o ujitu uambote u tu tambula, ni uhete uauabha, u tunda ku duilu. Ima ioso íii i tuluka kua Nzambi, Tata ua bhanga o mikengeji ia diulu. O muène kene ni kualuluka, kuma mua muène ki muene mú kala nè ngó kizenji kia kualuluka. O mu vondadi iê-muène, muene mua bhangesa o ku tu vuala ku kizuelu kiê kia kidi, phala ku ima ioso ia bhange Nzambi, etu-ene muene tu kale bhu kididi kia dianga. Lembalala jingenu-phe kiki, enu jiphange jami nga mi zola. Muthu ni muthu-phe a lenguluke kuivua, maji a kokoloke kuzuela, a kokoloke o kutêma. Mukonda o kuthathamana kua muthu, ki ku bheka kima ki uabhela Nzambi. Uila kiki, ambulenu o ifua ioso ia ufusa, ni uendelu uoso uaiibha. Mu tambule ni kubelesela o maka a Nzambi a mi kunu ku miẋima ienu, maka a tena ku mi bhulula o mienhu ienu. Kalenu mu abhangi a maka, kana akua kuivua ngó, mu kumbidile kioso kiala ku mi tuma o maka enhá. Ki mu kuate kudinganala jinga enu-enu. Kuma uoso u kala ngó muivui a maka, maji ki mubhangi a maka, ua di fuangana ni muthu u di talesa mu lumuenu o pholo iê ia mu vuala na-iu. Mukonda u di talesa muenhomo, o kia tundi-bhu, kindala ua di jimbi kioso kiene o kidifua kiê. Maji uoso-phe u bhana o matui ku kitumu kia tenena, o kitumu kía ufuôlo, anga u ki jijila, ka kala mukua kuivua nʼa jimbe-ku, maji u kala mukua kubhanga nʼa kumbidile, muenhú Nzambi u mu zediuisa mu ioso ia bhanga. Sai muthu ua di fika kukala mubhezi a Nzambi? Se u kamba kuijiia o kukuika o dimi diê, o kubheza kuê kua ngoho, iu ua mu di nganalʼê muène mu muẋima uê. O kubheza kua kidi, ki kuene kuxila bhu pholo ia Nzambi, Tata, kuenhuku: O kubindumuna jihukunhu ni atudi a ahatu mu ibhidi iâ, ni kudilanga eʼmuène sè kukasana ni ima iaiibha iene ku mundu iú. Enu phange jami, mua xikana kua Ngana ietu Jezú Kristu, uene ku Ungana, kana kukala jinga ni katungu kʼathu mukonda dia kusuua o jipholo jâ. Kuma se mu bokona muthu mu dilombe dienu, ua zuata nela ja ulu ni izuatu ia fina, anga mu bokona ue ni ngadiama, ua di te izuatu ia kuka kiá, enu-phe mu xila iú ua di te izuatu ia fina, muixi: Kididi kiambote kiki, xikama bha-bha. Maji mu ambela o ngadiama, muixi: Imana koko mba Xikama bhoxi bhabha, bhu mbanduʼa inama iami. Mu kubhanga kiki, enu muala kuia ni kuditungula mudienu muene, enu muala kuia ni kuxinganeka akuenu ni ilunji iaiibha. Ivenu, phange jami nga mi zola: Nzambi ua solo jingadiama mu ngongʼumu phala kukala jimvuama mu kuxikana, alundudi a ungana ua tange Muène ku u bhana oso a mu zola. Maji enu-phe jingadiama ki mua mu ji bhana ujitu! Manhi o jimvuama ki ene ène ku mi bhikisa, anga aia ni ku mi sunga-sungila bhu ibhuna ia kufundisa milonga? Ki ene ène kuẋonguena o dijinʼodio dia ujitu, Nzambi dia mi luku? Enu-phe se mu kumbidila o Kitumu kia Utuminu mua bhange kiambote kala kia mi fuama o kubhanga. Mbata a ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: O mukuenu u mu zola kala ki ua di zola eʼmuène. Maji enu-phe, o ki mu kala mu suua jipholo ja athu, kituxi ki mua mu ta. O Kitumu-phe kia mi kuata, mu akua muiônga uê. Kuma uoso u aiuka o Kitumu kioso, hé u di bhukana-ku ngó diba dimoxi, Kitumu kioso ua ki tondala. Mukonda o ió uambe, uixi: Kana kuta phànda, uambe ue uixi: Kana kujibha mukuenu. O kiki ki u kamba kuta phànda, maji u jibha muthu, uala u mukua kituxi, ua tondala o Kitumu. Inda muila-phe ni kuzuela ni kubhanga kioso kia fuama athu a xikamena ku a fundisa mu kitumu ki tu bhana ufuôlo. Mukonda o Nzambi kia kà fundisa, ka kà lendukila athu ió a kambele kukala ni henda ia akuâ. Maji o kukuatela henda kua somboka o kufundisa. Ki sedivila-hi, enu phange jami, muthu se uambe, uixi: Kuxikana ngala na-ku, maji ka moneka ima ia bhanga? O kuxikana kuenhoko, ku tena ku mu bhulula? Mukonda se bhu kala phange ienu ia diiala mba ia muhatu, uala ni tuẋi, mba ua kambe kùdia kuê kua lelu, enu-phe bhu kala muthu u a ambela, uixi: Sulukenu ni paze, Nzambi a mi kuatekese, mu di fute, mu ikute, maji o ima-phe ia bhindamena ku mikutu iâ, ki mua a bhana-iu! Kienhoko, ki sedivila-hi? Kiene ue kimoxi: O kuxikanʼoko, kua bhingi ki ku moneka ima iê ia kubhanga, kua di fuila. Sai-phe ni muthu uila, uixi: Eie uala ni kuxikana, eme ngala ni ima i ngi bhanga. Ngʼidikize-phe o kuxikana kué kua di kalela sè ima i u bhanga, eme-phe mu ima i ngi bhanga, muene mu ngi ku idikiza o kuxikana kuami. Eie ua xikana kuila sai-ku ngó Nzambi imoxi? Kia uabha! Ni madimonho ue a ki xikana, a teketa ni uôma. Semenhi ia muthu! Tuma-phe ku kʼijiia, kuma: O kuxikana kua di kalela sè ima ia kubhanga, kuxikana kua ngoho. Mukonda diahi, o Mbalahamu dia kukululuʼetu, Nzambi ua mu tanesene? Mukonda dia ima ia bhangele, kia satele monʼê Izake bhu kalatodio. Mua mono, kuma, o kuxikana kuê kua kalakala kumoxi ni ima ia bhangele. O mu ima ia bhangele, kuxikana kuê kua tenena. Kienhiki, o kia-mbe mu Madivulu Makôla anga ki bhita kiedi, exi: Mbalahamu ua xikana Nzambi, o mu kuxikana kuê muene Nzambi mua mu xikinina ni ku mu tanesa kuma ua lungu. Nzambi anga u mu ixana, uixi: Kamba diami Mbalahamu. Mua mono kuma, kua Nzambi, muthu a mu xikinina mu ima iê ia bhanga, kana ngó mu kuxikana kuê. Manhi ki kiene ue kia bhitile ni Lahaba dia kidianzunga, kioso kia tambulula o ilolo ia Jijudé ku dibhata diê, iú ua i sulula njila iengi? Muène-phe ua bongele ujitu kua Nzambi mukonda dia ima iê ia bhangele. Kuma, uila ki ala o mukutu, se ua di kalela sè nzumbi, uafu; kiene ue o kuxikana, kua di kalela sè ima ia kubhanga, kuafu. Enu phange jami, athu mudienu ka vudile ku di bhanga jimesene ja kulonga maka mu Ngeleja, kuma mua kʼijiia kuila etu, tua mu longa o maka, hinu tua kà kala kota mu kuêla athu oso ndenge, hàdia kia kà tu fundisa. Kuma etu-ene oso, tuene mu tondajala mu ima iavulu. Uoso u kamba kudibhukana mu kuzuela, ió muene muthu uatenena, ua soko-bho o kukuika mukutu uê uoso. Talesenu, etu tu ta felu mu kanu dia kabalu, phala ni ka tu belesele, etu ni tu mu tumina o mukutu uê uoso, kuoso ku tua mesena kuditela. Xinganekenu ue jinaviiu: Sumbala ja kulu kiosuʼiki, sumbala a ji xinjika kuala kitembu kia suina, maji a ji lungulula-phe ni kaleme kofele ngó, kuoso-kuoso kua kane o mutabhuidi. Kiene ue o dimi, sumbala kidiandu kiofèle ngó, maji di di hanza ni ima ia makota. Talesenu, muxitu né ua kulu kiavulu, u tambula tubhia ku mulengu uofele ngó! O dimi, tubhia. Diene ubheka uê, diala ni nzungule ia usuéia! Dia tambula kididi mu idiandu ietu ioso, hé di kasanesa o mukutu uetu uoso, o dimi dienhidi! Dia di bhange mukuâ ni tubhia tua mu tunda mu infernu, diene di ta o mukutu uetu uoso mu mulengu. Kuma o mbutu ioso ia iama, ni mbutu ioso ia jinjila, ni ia tubamba tu zanzala, ni ia jimbiji mu menha, ene ku i tolola kuala o mbutu ia muthu. Maji o dimi-phe, kana muthu luua ua tena ku di tolola! O dimi kimbamba kiaiibha, kiaẋinuka, kiezala ikolakola ia kalunga! O dimi kana muthu u tena ku di tumina! O dimi diene di tu bheza na-diu Ngana dia Tata, diene ue di tu xinga na-diu athu a a bhanga mu kidifuanganu kia Nzambi. Mu kanu dimoxi mu tunda maka a ujitu, mu tunda o ndaka. Phange jami, tata! Imʼiii ki kiene ki ia tokala kukala! Kifua bhʼotho ia menha, kididi kiene kimoxi, bhu fuafua menha matouala ni menha ma ngangama? Inga mufiku, phange jami, u tena kubhana jinjotona, mba kixina kia muvide ki bhana jifiku? Kiene ue, otho ia menha ki i tena kubhana menha a tome ni menha a môngua. Nanhi mudienu uejiia, uala njimu? Kiene-phe! Edikize o unjimu ni kuijiia mu muenhu uê uambote ni imbamba ioso ia bhanga mu kubelesela kua unjimu ni kuximbakata. O ki kala-phe enu mu kala ni difutu, ni kulula, ni kudiuabhela kia ngó enu-enu mu miẋima ienu, ki mu di ximane-phe, ki mu kale mu kuta makutu. O unjimu u kala kiki, ki unjimu u tunda bhulu, maji ua mu ngongo mumu, ua xitu, ua tundu kua Diabhu. Kuma bhuoso bhuala o difutu ni kumesena kuila ima ioso eie ngó, bhu kala ue kavuanza ni isunji ioso ia ima iaiibha. Maji o unjimu-phe u tunda bhulu, u dianga kuzela, anga u tululuka, u lenduka, u bhekela ukamba. Uene u vula kukuatela henda, u bhekela kubhongolola ibundu ia ibhangelu iambote. Ki u moneka katungu, mba u kala ni mangonha. Mukonda o ibhangelu ia tokala o kuiuka, iene o ibundu ima ku mbutu ja kunu ni kutululuka kuala athu ka moneka mvunda. Kuebhi ku tunda o ita ni jimvunda mudienu? Ku ia tundu manhi ki kuenhuku, ku jihânji jenu jaiibha ji lua ita mu idiandu ienu? Enu mua Seme ima, maji mukonda ki mua i mono, muala polondo ia kujibha phala mu kale na-iu. Mua kuata luimbi, maji kuma i muandalele mua i lémbua, mua zoko, mua lu ita, maji mua tokoka-ku! O ioso i mua bhindamena mu kamba ku i mona, mukonda mua kambe kubhinga kua Nzambi. O kioso ki mu bhinga mu kamba kutambula, mukonda mua bhingi kiaiibha. Kuma enu mu bhinga ima, phala mu i bhuise ngó mu jihânji jenu. Mu akua jiphànda! Kifua ki mua kʼijiia kuma o ukamba ua mundu unguma kua Nzambi? Uila kiki, uoso ua mesena kukala kamba dia mundu, ua di bhange nguma ia Nzambi. Inga mua fika kuma o Madivulu Makôla ma ki zuela ngoho, kuila: Nzumbiʼoio, a mu ta Nzambi moxi dietu, ua tu indi ni difuba. Maji o dikuatekesu di tu bhana Nzambi phe, dia beta kota mu ujitu. Mukonda o Mikanda ia Ngana, iexi: Nzambi u zoka ni akua izala, maji oso a batama u a kuatekesa ni kiadi kiê. Uila kiki, tolokenu kua Nzambi; zokenu-phe ni Diabhu, muène u mi lenga. Zukamenu kua Nzambi, muène u mi zukama enu. Di sukudienu maku, mu akua ituxi! Di zelesienu miẋima, mu akua miẋima iiadi! Kenananenu, mu di kuate mukondo, mu dile. Jingolela jenu ji biluke jingololo, o kutana kuenu kukale kudisuuata. Di tolesienu bhu pholo ia Ngana, muène anga u mi zangeleka. Enu, jiphange jami, ki mu kale mu ku di âmba mudienu. Uoso u âmba phangʼiê, mba phangʼiê u mu fikila, uambe o Kitumu, ua fikila o Kitumu. O ki uila Kitumu u ki fikila, kualé dingi u mubhangi a Kitumu, maji u mubatuidi a milonga. Sai-phe umoxi ngó u bhana o Kitumu, u batula o milonga,—muène Nzambi. Muenhó, muène u tena kubhulula, muène u tena kufuisa. Eie-phe ua di fika eie nanhi, u êlesa phangʼié mua Kristu? Kindala ivenu, enu mu akua kuila: Lelu mba mungu tuia ku mbanzʼoko, tu bhanga-ku muvu mu uenji, tu nganhale kitadi kiavulu. Sumbala anuenu kioso kʼiza-ku mungu ku mienhu ienu, ki mua kʼijiia! Mukonda o muenhu uenu ua soko kiebi? Muala mu mbundu, i moneka ngó kathangana kofèle, kindala-phe ia jimuka ku mesu! Inda mua fuama mu ila: Ngana se ua mesena, hé tu kola muienhu, tu ila kiki, tu ila kiokio. Maji enu-phe mu di thatha mu jinzabala jenu, mukonda dia kudizangeleka kuenu. O kudithatha kuosuʼoko-phe, kuaiibha! Uila kiki, muthu uoso uejiia o kubhanga mbote, nʼa kambe ku i bhanga, kiene o kituxi kiê. Kindala, enu mu jimonhi, ivenu! Ndokuenu mu dile, mu di kole, mukonda dia usébhue ua-nda ku mi tula! Jimbongo jenu ja bolo, o izuatu ienu ia fina ia diua ku tubamba. O ulu uenu ni phalata ienu ia fulujala. O fuluja iê i kala mbangi ia ku mi belesa, i mi dia jixitu kala tubhia. Itadi ienu, mu izuua ia sukidila-ku, enu mua i lundu, o futu ia jingunza ja kalakala mu mabhia menu, mua emina-iu. O mu kuditenda kuâ ivenu kia-lu dikola! O mitendu ia enhó a munu o mabhia menu, ia bokona mu matui ma Ngana Nzambi, Muteni-a-Ioso. Mu ngongo mumu enu muenhu uenu uoso ua kudia ni kukemba, enu mua nete kiambote kala ibhaku ia xikamena kuia bhu dijibhilu. Athu ka moneka kikuma enu mu a êlesa hé mu a jibha, sumbala ene ka tena ku mi bhanga kima kioso-kioso kiaiibha. Kala kiki, kuatenu-phe kinhenge, enu jiphange, katé bhua kèjiia Ngana. Talesenu kidimakaji kioso kia kinga ibundu iambote i tunda mu mavu. Muène u i kuatela kinhenge, katé ki i nokena mvula ia kudinji ni ia kasamanu. Enu uenu kuatenu kinhenge. Kolenu miẋima, mukonda o kuiza kua Ngana kua zukama. Enu jiphange, ki muende ni kudilongolola mudienu, phala enu-enu Nzambi ka mi belese. Talesenu, Mufundixi ua zukama, iú kiá bhu muelu phala kuiza. Xinganekenu, enu jiphange, o jipolofetʼ ojo ja zuelele mu dijina dia Ngana, kia tu bhana phangu mu kutala hadi, ni mu kukuata kinhenge. Talesenu kuma etu tua a mono kuzediua, mukonda dia kukolokota kuâ. O kukolokota kua Jobe mua ku ivua, muejiia ue o disukilu diê kioso Nzambi kia mu zediuisa. Mbata o Ngana ua vula o kukuatela henda ni kulendukila. Ku ima ioso-phe, phange jami, ki uila u bhana kizuelu kia kima kiosokioso, kota-kota kana kuloka, né kulokela diulu, nè kulokela oxi, nè mulôko uengi uoso-uoso. Se kua mi bhingi kutanga kima, mu ila kiene se kiene, mu ila kana se kana, mbé Nzambi ka mi êlese. Se sai-ku muthu mudienu uala kutala hadi, a sambe. Se sai-ku ua sanguluka, embe mimbu ia kusakidila. Se bhuala muthu mudienu ua-lu kata, a tume adiakime a Ngeleja, ene a sambe-nê, a mu uese maji mu mutue mu dijina dia Ngana. O kusambʼuku, kua kuxikana, anga ku mu bhulula uoso ua-lu kata. O Ngana u mu balumuna, se ua tele ituxi, u mu loloka-iu. Kala kiki, fisalenu mudienu ituxi ienu, mu di diondele mu kusamba, phala a mʼilule. O kusamba kua muthu uaiuka, ku lenda kiavulu mu kukalakala. O Elija dia musèsedi, ua kexile muthu ni mukuetu, o jihânji jene jimoxi ni etu. Muène anga u samba lujiji phala mvula ki i noke, iene anga i bhanga mivu itatu ni mbeji jisamanu sè kunoka mu ngongo. Muène anga u samba dingi luamukuá, ku diulu anga ku sonoka mvula, oxi anga i bhana idima iê. Phange jami, se muthu mudienu u jimbila o kidi, anga bhu kala muthu u mu bheka dingi mu njila, a tume ku kʼijiia kuma, uoso u bheka dingi mu njila mukua ituxi ua jimbidile njila iê, ua bhulula muenhu ueji kùfua, ua lolokesa nzungule ia ituxi. Eme Phetele, Poxolo ia Jezú Kristu, nga sonekena asonhi a muanganena mu jixi ja Ponto, Ngalásia, Kapadósia, Ázia, ni Bitinia. Enu oso a mi sola kuala Nzambi Tata mu kuijiia kuê kua ima ia kèza-ku, a mi bhana o kuzela kua muẋima kua kalakala o Nzumbi iê, phala ku mi longa o kutumaka Jezú Kristu, ni ku mi sangela o manhinga mê. O kiadi ki di xale dingi kiavulu mudienu, kumoxi ni kutululuka kua Nzambi. Tu sakidilienu jinga Nzambi, Tata ia Ngana ietu Jezú Kristu! Mukonda muène mu kulenduka kuê kuavula kinéne, ua tu bhana dingi muenhu uobhe, kia fukununa Jezú Kristu mu madifundu. Kienʼiki o miẋima ietu iezala ni kudielela kua kidi. Uila kiki, tua kinga kutambula kua Nzambi o mabesá ma bhakela o mundu uê. Muanda kumona o undundu ki uene kubola, ki uene kuxila, ku uene kulela, ua mi xikamena ku diulu. O mabesá enʼiâ phala enu oso mu kutena kua Nzambi, a mi lange mu kuxikana, ni mu kukinga o kubhulukʼ oko kua-ndù tukuluka mu kithangana kia kà suka-ku. Mukonda dia kiki, mua fuama mu sanguluka, sumbala kiosuʼiki kua bhingi mu di kuata mukondo, mukonda dia malamba ma vudila-ku, u muala kubhita na-u. Malamba iá mu bhita na-u, ihi o ku mi lola o kuxikana kuenu, kuala kota mù kuta, o ulu ndenge, kuma ulu u di bota, sumbala a u lola mu tubhia, phala kibhua o ku mi lola, muà sanga o diximanu, ni fuma, ni ujitu, bhuoso bhua kà tukulukila Jezú Kristu. Sumbala Kristu muene kiluua mu mu mona, maji mua mu zola. Sumbala kiki ki mua mu mono, maji mua mu xikana. Kienʼ iki, enu mua sanguluka kiavulu ni ngalasa ki i ẋikina ku tanga, ngalasa iavulu o uuabhelu. Enu-phe muala ni kusanguluka kuku, kuma mu kuẋikana kuenu mua tambula dilau diê, kuene o kubhuluka kua mienhu ienu. O kubhuluka kuenhuku, o jipolofeta ja sotele jinga ku juijiia, ja tunguile jinga ni kutokuesa ni muanu kioso kia kexile mù zambula o kubhuluka ku muandù tambulʼ enu kua Nzambi. Ene a bhindamenene kuijiia mba thembuʼ oio i bhixila kithangana kuẋi, ni kuiza kuê mba kubhita kiebhi. O Nzumbi ia Kristu ia kexile moxi diâ, ia edikisa jinga o thembuʼiii, ki ia tuamene ku a ejidisa o jiphaxi janda kubhita na-ju Kristu, ni jimbote joso janda kukaiela-ku. Kioso o Jipolofeta ki ja zuela jinga ku mbandu ia kidi ki mua mu kuivua lelu, Ngana Nzambi ua a jingunuine kuila o kikalakalu kia kexi mù bhanga o misesedi ki phala mbote iâ ene, maji phala mbote ineuʼenu. O akunji a Jingolokela Jambote, a zuela jinga mu kutena kua Nzumbi Ikôla ió a mu katula ku diulu, ene a mi tangela o kidi kia ima ienʼiii. O ima ienʼiii ni ji-anju jʼendile ku i tongolola kiambote. Uila kiki, kalenu polondo. Mu kilunji di kutienu inhonga, mu kale ku mesu a zele, mu suime ni kudielela o kiadi kia kà mi bhekela, bhuoso bhu tukulukila Jezú Kristu. Mu kala mu ana mua tumaka Nzambi; ki mu kaiele o funza ia maluimbi menu mokulu mu thembu ia uoua. Kuma-phe o Nzambi ua mʼ ixana ua zela, enu uenu ki kale mu zela mu uendelu uenu uoso. Mukonda kiene kia soneka mu Mikanda Ikôla, uixi; Ki kale mu zela, kuma Eme nga zela. Se muedi mu hingila Nzambi, kuma Tata, mukua kufundisa oso sé ngó kathômbo ka athu, kala muthu kia tokala mu ikalakalu iê, thembu ioso i muala kunu mu inhunginu, mu enda ni uôma uê. Kuma enu mua kʼijiia kuila a mi kula ku muenhu uenu ua usemenhi, u mua tambula ku jitata jenu, kana mu itadi i di bota, ia phalata ni ulu, maji a mi kula mu manhinga ma te kiengi, kifua ma kambudi ki ka moneka kisému, mba dixaka, o manhinga ma Kristu. Muène kidi a mu sola kuala Nzambi mʼukulu munhá, oxi kiluua i kala ni dimatekenu diê, maji ua tukulukila kiá ku dizubhilu dia jithembu kunu, mukonda dia mulonga uenu. Muène iú ua mi bhangesa kukala mu axikani a Nzambi, ió ua mu fukununa muène mu madifundu, iú ua mu bhana o ungana. Mu kienʼiki, o kuxikana kuenu, ni kudielela, ku muala na-ku, kua kuatenena kua Nzambi. O ki mualʼ iki, kuma mua di zelesa kiá o mienhu ienu mu kutumaka o kidi, o henda ienu ue ia jiphange ki i moneka kádia, di zodienu-phe mudienu ni muẋima ua fulujuka. Mbata enu, mukonda dia maka ma Nzambi, ma xalela-ku, muala ni muenhu, muala mu athu a mi vuala dingi, kana ku mbutu ia kumbama ia jitata ji fua, maji ku mbutu ia disanze, ia Tata, ki itena dingi kufua. Kala ki ambe o Mikanda Ikôla, kuma: Athu oso mukuá ni iangu ia mukau, o unéne uâ; kuuabha kuê kua kitulu kia iangu. O iangu i lela, o itulu i lalumuka, maji o Maka ma Ngana-phe ma xalelà-ku. Mene-phe o makʼama ma Jingolokela Jambote ja mi tudila enu. Uila kiki-phe, ehenu o usueia uoso, ni makutu, ni mangonha, ni luma, ni kabódio, ka kulongolola athu. Muila kala mu anʼ auisu a mi vuala-ke, mu sema jinga o lete ia disanze ia nzumbi, phala ki mu i nua, mu kole muenhu, mu kule. Mukonda kala kia tange o Mikanda Ikôla, enu Ngana mua mu lola, mua mu ivu kiá o kuuabha kuê. Zenu-phe kua Ngana, o ditadi dia muenhu, diotende kidi ku athu, maji o kua Nzambi-phe diosole, dia ujitu. Enu uenu kala mu matadi ma muenhu, ehelenu-phe Nzambi phala a mi Uzale mu kutunga o Tembulu ia nzumbi, ni ku mi bhanga kibuka kia jinganga jolumbile Nzambi, ji bhana o jisata ja nzumbi, ji uabhela Nzambi, mukonda dia Jezú Kristu. Mukonda a ki soneka mu Mikanda Ikôla, exi: Talesa, eme nga solo ditadi dia te kiavulu, diene nga di xikika kindala mu Ziione mu kukala ditadi di kuatesa bhu thungi ia inzu. Uoso u mu xikana Muène, jisonhi ki ja kà mu kuata. O ditadi didi dia te kiavulu, phala enu oso mua xikana. Maji phala ió a kambe kuxikana: Ditadi dia ditunu o jimesene kuila ki di uabha, dia biluka diene dia kuatesa bhu thungi. O bhua mukuá Mikanda Ikôla, iexi: Didi diene o ditadi dianda kubhangesa athu kudibhukana, o ndànji ianda ku a bhangesa o kudibhala. Ene a di bhukana, mukonda o maka ka ma xikana, kienʼiki kia a xindile o vondadi ia Nzambi. Maji enu-phe mu muiji uosole, mu jinganga ja sobha, kifuẋi kiazele, mu mundu uangene ua Nzambi muène. A mi tungula phala muende ni kujimbula o imbamba ia madiuanu iene mu bhanga Nzambi ió ua mi katula muavundu, iú ua mi bheka mu mukengeji uê u diuanesa. Mʼokulu ki mua kexile mu mundu ua Nzambi, kiki-phe muala mu mundu uê. Mʼokulu o henda ia Nzambi ki mua ijidile luua, kiki-phe mua tambula o henda iê. Enu akuetu, phange jami, nga mi diondo, mu asonhi, mu jingenji mua tundu mu ixi ienu enu muala ku jixi jengi, kulenga jinga jihânji ja xitu ji lua ita ni muenhu ua muthu. Kalenu ni uendelu uenu uafuama, muʼaxaxi ka akua jixi jengi a kambe kuijiia Nzambi phala kioso kia a mi âmba, exi mua mu bhanga kiaiibha, mu kumona dingi o ikalakalu ienu iambote, hinu a kala mu ximana Nzambi, mu kizuua kiê kia ku a zungila. Mukonda dia Ngana, athu oso a a bhana kijîngu, a belesedienu: kixi muenexi, ua suku ku pholo; mba jinguvulu, a ji tumu kuala muène mu kubhesa kaxtiku ati a ituxi, ni mu kusuinisa abhangi a mbote. Kuma iene o vondadi ia Nzambi, kuila enu mu kubhanga kiambote mu belesa jisemenhi ji tanga o uoua. Kia di kalela mu jifôlo, ufolo uenu ki u kale divunga dia kusueka usueia, maji mu kala-phe mu abhika angene a Nzambi. Mu xila athu oso. Di zodienu ni jiphange jenu mu kuxikana. Mu kala ni uôma ua Nzambi. Mu kala ni ujitu ua muenexi. Enu abhika, beleselenu jingana jenu ni uôma uoso; kana ngó iá a kala athu a mbote, a tetuluka, maji katé ni iá a thathamana. Kima kiauabha se muthu mukonda dia uôma ua Nzambi u bonga malebhu sé kukala ni kikuma, kabasa muijiia kuila kiene kiandala muène. A ki ximana kiebhi, se mua bhange kiaiibha, nʼa mi bhana jihuxi, anga mu xididika? O ki kala-phe mua bhange kiambote, anga mu tala hadi, anga mu xididika, kienhiki, Nzambi u mi bhela-kiu dibesá. Mukonda enʼuenu Nzambi kiene kia mʼixanena. Mbata Kristu kiene kia tu talela hadi, iú ua tu xila o phangu, phala tu mu kaiele mu makanda. Muène muthu ka tele kituxi, mu kanu diê ki mua monekene makutu. O kia mu xingile, ka vutuile ndaka. Kia mu kuamene, ka tele ndumu, maji mulonga uê-phe ua u ehela Nzambi muenhó mukua kufundisa kiaiuka. Kristu muène ku mukutu uêmuène, ua tu ambatela o ituxi ietu katé ku kimuẋi, phala etu tu jituke ku ituxi, tu kuate muenhu ua kuiuka. O italakanha iê iene ia mi sake. Kuma enu mua jimbidile kala mu jimbudi ja jimbila o njila. Maji kiki-phe a mi vutula dingi mu bhongolokela kukaiela o Mubidi, Muingi ua mienhu ienu. Kiene ue enu ahatu beleselenu anume enu, phala né-mbe bhu kala ni iá a kamba kutumaka o maka ma Nzambi, ki bhekela ku a nganhala mu uendelu ua mbote ua ahatu â. Ene ki kua-ndù bhinga ngó ku a zuelela kima, kioso kia mi mona o uendelu uenu ua ujitu ni uoma. O kukemba kuenu ki ku kale kukemba kua kanga, kua kuinda kindemba, ni kuzakela makembu ma ulu, ni ku di ta izuatu ia-te kitadi kiavulu. Ku kale-phe kukemba kua muthu ua suama moxi, kuene o kuzuata ki ku kasana dingi, kua kubelesela ni kutululuka kua muẋima, kua te kiavulu bhu pholo ia Nzambi. Mukonda uene ukembelu ua ahatu ambote mʼokulu a dielelele Nzambi. Kuma ene a kexi kubelesela anume â. Kala Sala ki a di tumine ni Mbalahamu, iú ua mu ixana jinga muadi. Enu-phe mu kala mu anʼê se mu enda ni kubhanga kiambote, anga mu bhua uôma mu ima ioso. Enu mala ue kiene, akaji enu mu tunga-nâ ni kilunji. Mu bhana muhatu ujitu, kuma muène kitutu kia tolo nguzu. Mbata muène ue mukuenu ua sokela-nê mu kulundula o muenhu Nzambi ua-nda ku mi bhana enu. Se mua kambe ku ki bhanga, misambu ienu i sukamena. Mu kuzubha-phe, kalenu ni muẋima umoxi ni kixinganeku kimoxi, mu di xinganeke jinge mudienu. Mu di zole kala mu jiphange, mu nengane miẋima, mu batâma. Kana kuvutula phulu mu phulu, kana kuvutula ndaka mu ndaka. Bhu kididi kia ndaka ki kale-phe mu vutula dibesá, kuma Nzambi kiene kia mʼixanena, ni mu lundule dibesá. Kuma o Mikanda Ikôla iambe, iexi: Muthu uebhi uendi u kola muenhu, nʼa mone izuua ia mbote, dimi diê ka di ehele ku phulu, o mizumbu iê ki i tange makutu. Ku phulu a tunde-ku, a bhange o mbote a sote o paze ni ku i kaiela. Kuma mesu ma Ngana ma lungu kua iá aiuka, ki a dikola, u ta-ku matui ku misambu iâ. Maji o pholo ia Ngana-phe ia luualela oso a bhanga o phulu. Nanhi-phe u tena ku mi kuama, se enu mua suina kubhanga mbote? Se enu mua tale hadi-phe mukonda dia kuiuka, mua zediua! Ki mu kale ni uôma ua muthu, ki mu tandanganhe. Kôlesenu-phe Kristu ku miẋima ienu, kuma muène Ngana ienu. Mu kale polondo kuvutuila muthu uoso ua mʼ ibula o kudielela ku muala na-ku. Maji mu ki bhanga jinga ni kubelesela, ni uôma. Mu kale ni kitongoluelu kiazele kia mbote. Phala o ima iene ku mi tatelʼ oio, jisonhi hinu ja a kuate oso a lebhula o uendelu uenu ua mbote mua Kristu. Mbata se kiene kia tu xindi o vondadi ia Nzambi, kota o kutala hadi mukonda dia kubhanga o mbote, kana mukonda dia kubhanga kiaiibha. Mukonda Kristu ue ua mi fuila bhu kididi. Muène ituxi ua i talela hadi mu lumoxi ngó, o muthu uaiuka bhu kididi kia akua ikuma, phala a tu bhiẋidise kua Nzambi. Muène a mu jibhila mu xitu, a mu phaphumuina mu nzumbi. O mu nzumbi, uendele ku jinzumbi jene muʼaleia, anga u ji tudila o Njimbu Iambote. O jinzumbi ja oso a xibhakele mʼokulu, kia kingile o kuxididika kua Nzambi mu izuua ia Noué, kioso kia kexile mu iudika o álaka. O mu álaka muenhomo mua bokona athu, kavulu, nake ngó dia mienhu, anga a bhuluka ku menha. O menha enhó-phe ene a di fuangana ni batizu iala ku mi bhulula mu leluʼidi. O batizu ki kima phala kudisukula o dixidilu dia mukutu, maji polomesa i tu bhanga kua Nzambi, i tunda ku kitongoluelu kia zele kiambote. O kubhuluka kuenhuku kuijiia mu kufukunuka kua Jezú Kristu, ió uaii ku diulu, iú uala ku madilu ma Nzambi. O kuenhoko ni ji-anju, ni makota ma ji-anju, ni mazonda ma mu belesela muène. Ki tualʼiki-phe kuma Kristu mu xitu ua tale hadi, enu uenu kuatenu kilunji kimoxi ni kia muène, mu kutala hadi uila kia i tale muène. Kuma ió uoso ua tale hadi mu xitu, ua zumbuka kiá ku ituxi. Kala kiki, o thembu ienu ia mi xala-ku mu xitu, ki mu ende dingi mu jihânji jaiibha ja athu, maji kiá mu vondadi ia Nzambi. Kuma o thembu ia bhiti-ku ia soko kiá ia kubhanga ioso ia uabhela kubhanga o matumbu, kejiia Nzambi. Mukonda mu thembuʼomo enu uenu mua kexi mu kuenda mu jiphànda, ni mu jihânji ja xitu, ni mu uhôlua, ni mu ufusa, ni mu jifesa ja kukodiua, ni mu isunji iaiibha ia kubheza o iteka. O kiki-phe akua mundu a mi diuana, hé a kala mu ku mi tobhesa ni ku mi lebhula, kioso enu ki mu kamba kudibunda-nâ mu muenhu uâ ua ufusa ni kudianguka. A kà ki bhela konda-phe kua ió uala polondo ia kufundisa athu a muenhu ni madifundu. Mukonda kiene kia bhekela ue kuboka o Njimbu Iambote kua iá a fua kiá, phala ió ue oso a a fundisa kiá ku muenhu uâ kiala hanji mu ngongo mumu, mukuâ ni kiene kufundisa athu oso. O Njimbuʼiii ia a a tangela-iu ua ene, phala ku muenhu uâ mu nzumbi a kale mu laia kala kia mu laia Nzambi. Disukilu-phe dia ima ioso dia zukama. Kuatenu-phe kilunji, mu kale ku mesu azele, mu kale mù samba. Mu ima ioso kotʼèlele o henda ienu mudienu i fulujuke, kuma henda i sueka nzungule ia ituxi. Dʼidikizienu usonhi mudienu, kala muthu a tambulule mukuâ mu bhata diê sé kuditata. Muthu uoso uhete uê ua tambula kua Nzambi a u kumbidile mudienu, kala mufuni ua mbote ua kiadi kia Nzambi kia vula o matelu phala mbote ue ia akuâ. Uoso u zuela, a zuele kala kia fuama o maka ma Nzambi. O uoso u sedivila, a sedivile ku nguzu ia mu bhana Nzambi. Mu bhanga jinga kienhiki phala Nzambi a fumane mu ima ioso kua Jezú Kristu uavu o fuma ni unéne mu mivu ni mivu sé dizubhilu! Amén. Enu akuetu makambʼami a kazola, ki mu di uane o polova ia dikota ia-lù bhita muʼaxaxi kenu, ieza ku mi lola, ki mu ki fike kuma mua-lù bhita ni kisunji. Inda kiosuʼiki-phe a mi bhana-ku mbandu ku jiphaxi ja Kristu, tanenu-ku, phale bhuoso bhua kà tukuluka o fuma iê, enu uenu mua kà tana ni ngalasa iavulu. Kuma se a mi bhana malebhu mu kukaiela o dijina dia Kristu, mua zediua. Mukonda kia lombolola kuila o Nzumbi ia fuma, Nzumbi ia Nzambi, ua mi tula ku thandu. Ki bhu kale muthu-phe mudienu u tala hadi mu kukala kijibhanganga, mba muii, mba muti a ituxi, mba kitoka mu imbamba ia akuâ. Maji muthu-phe se u tala hadi mu kukala Kidistá, ka kale ni jisohi, inda a sakidile Nzambi mukonda ua tambula o dijina dia Kristu. Kuma o tembu ieza kiá ia kufundisa, kua-nda kumatekena kua ió oso a tokala mu dibhata dia Nzambi. O kufundisa-phe se kua matekena ko kuetu, kua kà kala kiebhi mu kuzumbukila kua ió oso a xibhaka o Jingolokela Jambote ja Nzambi? Kala kiambe o Mikanda Ikôla, iexi: O ku muiuki se kia bhonzo o kubhuluka, o ku muthu ua bhumu, ni mukua ituxi, kia kà kala kiebhi? Uila kiki, oso a tala hadi mu vondadi ia Nzambi, o mienhu iâ ende ni ku i lundisa kua Bhanga dia Bhanga dia fiiele, mu ʻkubhanga jinga imbamba ia mbote, kuma Muène kene kufula mu kukumbidila o kizuelu kiê. Kiki-phe adikime mudienu nga a longesa, ngi muadikime ua Ngeleja ni mukuâ. Kuma ngi mbangi ia jiphaxi ja Kristu, ngi muthu nga tokala ue mu fuma ia kà tukuluka. Kuila ingenu o kilunga kia Nzambi ku mualʼoko, ni ku ki tambula konda, kana ni usudi, maji ni vondadi ioso, kioso kia mesena Nzambi. Ki mu ki bhangela nganhu iaxidi, maji mu ki bhangela o muẋima ua mi tumu ku di bheka mu kusedivila. Ki mu kale mu jingana ja kutumina ió ene a mi bhana-nâ ku a enga, maji mu kala mù atuameneni mua bhana phangu ku kilunga. Kioso o Mubhidi ua Dikota-phe kia kà tukuluka, mu tambule kitundu ki kia kà lela dingi. Enu mu minzangala ue kiene, beleselenu adiakime. Katé ni enʼuenu oso di kutienu o kubatama kua ku di bhikila mudienu, kuma o Mikanda ia Ngana, iambe iexi: Nzambi u bhânga ni akua izala, u bhana-phe ujitu oso a batâma. Uila kiki, batâmenu bhoxi dia lukuaku lua Nzambi lua suina, muène a mi zangeleke bhu kitangana kiatokala. Héle ienu ioso xilenu-iu Nzambi, kuma muène ua mi kuatela muanu. Kalenu ku mesu azele, mu di lange! Kuma o nguma, Diabhu, ua di bhange, mukuâ ni hoji iala mu zuma, u nhunga jinga mu jimbamndu jenu mu kusota uoso a mu dia. Kolokotenu-phe mu kuxikana, mbé mu tene kubhânga ni Diabhu, kuma mua kʼijiia kuila jiphaxʼojo jene jimoxi ni jala kubhita-naju o jiphange jenu ja xikana, jala mu ngongo. O Nzambi-phe ia kiadi kioso, ua mʼixana mua Kristu ku fuma iê ia kalelà-ku, ki mua kà zubha kathangana ka kutala hadi, muène-muene u mi tenesa, u mi kuatesa, u mi suinisa. O kutumina ku kale kua muène katé ku hádia ni hádia! Amén. Nga mi sonekena kamukanda kofediʼaka kua Sila, phangeʼietu ia fiiele, kala ki nga mu mono eme. Tumaka ki tua vulu, mukonda ngandala ku mi longesa, ni ku mi bhana umbangi kuma o kiadʼiki kiene kia kidi kia Nzambi, kolokotenunu muenhumu. O Ngeleja kunu ku Babilonha, iòsole ue kua Nzambi kumoxi ni enʼuenu, ia mi menekena. Ni monʼami Marku ua mi menekena. Di menekenienu mudienu ni beju ia henda. O kutululuka kukale ni enu oso muala mua Kristu. Eme Ximá Phetele, ngi mubhika, ngi Poxolo ia ngene ia Jezú Kristu. Nga sonekena akuetu, a mono ue kuxikana kua sokela ni kuetu mu ujitu, a ku muena mu kuiuka kua Nzambi ietu, ni Mubhuludi Jezú Kristu. O kiadi ki di xale mudienu, ni paze ia nzungule, mu ku dʼijiia ni Nzambi, ni Jezú Ngana ietu. Kuma o kutena kua Nzambi kua tu bhana o ima ioso i tua bhindamena, phala tu kale ni muenhu, ni uendelu uambote; a tu bhana-iu mu ku dʼijiia ni muène, ió ua tu ixana phala tu kale ni mbandu ku fuma iê ni mbote iê. Kiene kia mu bhangesa ku tu bhana jipolomesa jê jakulu kinéne ja ujitu. Muène ua bhange kiki phala ku jipolomesʼiji, ja ujitu, tu nomone ku kidifanganu kiê kia unzambi, mbe se tueji ku di bhala kiá mu kubola kuene ku mundu mukonda dia jihânji jaiibha, tu tene kubhulaka. Mukonda dia kienhiki, enʼuenu mu ta-ku nguzu ni kukuata muanu uoso, phale ku kuxikana kuenu mu bandekeze-ku o dijinu, o ku dijinu mu bandekeza-ku o kilunji, o ku kilunji mu bandekeza-ku o kufikisa jihânji, o ku kufikisa jihânji mu bandekeza-ku o kukolokota, o ku kukolokota mu bandekeza-ku o uôma ua Nzambi, o ku uôma ua Nzambi mu bandekeza-ku o ku di tuma ni jiphange, o ku ku di tuma ni jiphange mu bandekeza-ku o henda. Kuma imʼiii se mu kala na-iu, anga i vula, i mi bhangesa ki mu kala ni usonde, ki mu kambe kuima ibundu ia ibhangelu iambote mu kuijiia kua Ngana ietu Jezú Kristu. Uoso-phe imʼiii ia mu kambe, uala kifofo, mba muthu u mona ngó bhua zukama, iú ua di jimbi kuila a mu ixika kiá o ituxi iê iokulu. Uila kiki, enu mu akuetu, phange jami, Sotenu izuua ioso kukala ni muẋima ua kolo mu kuijiia kuma Nzambi kidi kiene, muène ua mʼixana iú ua mi solo. Mbata se kiene ki mu bhanga, ki mua-nda kudibhala dingi. Maji mu kubhanga kiki, a kà mi bhana ungana ua kubokona mu Mbanza ixalela, ia ngene ia Ngana ietu. Mubhuludi Jezú Kristu. Mukonda dia kienhiki, ki nga-nda kueha o ku mi lembalesa jinga imʼiii, sumbala muaʼijiia, enu mua kolo kiá mu kidi ki mua tambula. Nga ki mono kuila kia tokala, kioso ki ngala hanji ku muenhu iú o ku mi vunza jinga ni ku mi lembalesa o imʼiii. Kuma nga kʼijiia kuila kindala kuanda ku ngi bhinga kuzula o mukutu iú ua kalunga, uila kia ngʼidikiza-kiu ni kulomboloka kuoso, kuala Ngana ietu, Jezú Kristu. Uila kiki, ngi kuata muanu, ua kubhanga ioso i nga tena, phala kia kà bhita o kukatuka kuami, enu thembu joso mu tene kulembalala imʼiii. Kuma etu ki tua kaiela misoso iofunhe ni ndunge ja muthu uoso-uoso, kioso ki tua mi tudila o Njimbu ia unéne ni kuiza kua Ngana ietu, Jezú Kristu. Maji etu tuala tu jimbangi, kuma o unéne uê tua di muena-u ni mesuʼetu! Kuma etu bhene bhu tua kexile, kia tambuile kua Nzambi, Tata, ujitu ni fuma. Dizui dia tundile mu kubenha kua Dikota, anga di mu tumbula, dixi: Muenhú Monʼami nga mu zola, uene mu ku ngi sangulukisa kiavulu. Dizui dienhidi, etuʼene muene tua dʼivua, di tunda mu diulu, ki tua kexile ni Ngana Jezú ku mulundu ukôla. Mukonda dia kienhiki, o maka ma tanga jinga o misésedi, tua beta dingi o ku ma dielela kiavulu. Enu uenu mua-lu bhanga kiambote, o ku mʼaluka, enhá. Mukonda ene a di bhange mukuâ ni kandeia ka muikina mu kididi kia vundu, katé kikia o kizuua, anga o mukengeji ua thethembua ia kimene, u muikina mu miẋima ienu. Inda ku ima iosuʼiii, mu dianga-phe ku kʼijiia kuma: Kana-ku muzambu ua polofeta uala mu Divulu dia Nzambi, muthu ua tena kudiiomboluela-u mueniê mudiê. Mbata nuka kukala muzambu ua polofeta uijiia ku vondadi ia muthu. Maji athu a zuela jinga mu kutula o Njimbu i tunda kua Nzambi kala kioso kia a tuma jinga kuzuela kuala o Nzumbi Ikôla. Mʼukulu ku mundu-phe kuejile jipolofeta ja makutu, uila kiki mudienu kuandú kala ue jimesene ja makutu. Jene ji mi zombela ni maulongelu mengi ma texikisa, katé ni Muadiʼâ ua a sumba a dituna-nê. O mu kubhanga kiki, a di bhekela kingûmba kialenguluka. Kuandu kala ue athu avulu, a kaiela midimu iâ ia ufusa; o mukonda dia ene, Njila ia Kidi ia kà lebhuka. O mu luimbi luâ lua kitadi ni kuzuela kuâ kua ku di dinga, a kà mi ta uenji. Enhó tunde okulu o kuêla kuâ ki ku kokoloka, o kubuika kuâ ki ku zeka! Kuma Nzambi kia kambele kuehela ji-anju ja tele kituxi, maji ua ji kaiesa katé mu ifernu, iú ua ji kuikila ku malubhambu mu makungu ma usuku katé bhu kizuua kia kufundisa. O mundu ua xahulu ue Nzambi kà u dielele, maji ua bhekele Diluviu ku mundu ua athu ió abhumu. Inda ua bhakela ngó Noué ni sambuadi dia muthu kumoxi-nê, kuma mujimbuidi ua maka maiuka. Ni jimbànza ja Sodoma ni Ngomola Nzambi ua ji bhange uthôkua, ua jʼêlesa ni ji kale ngó jingundu, mbé ji kale kijimbuete kua ió oso enda ni kubhuma. Maji ua kudidile ue muiuki Lote, a mu tele bhu kibhidi kiavulu kuala athu ió abhukumuka, mukonda dia uendelu uâ ua ufusa. Kuma muthu ió uaiuka, kia tungile muʼaxaxi kâ, ua tatesele o muẋima uê uaiuka izuua ioso, mu kuivua ni kumona imbamba ia bhangele jinga athu ió ia kukamba uôma. Kienhiki Nzambi uejiia kukudila akua uôma uê muʼ axaxi ka kudianguka, o akua ikuma u a bhaka katé bhu Kizuua kia Kufundisa, kuma a xikamena kaxtiku. Nzambi u kala-phe kota mu ku a bhanga-kiu, enhó oso enda kala kia a tumu o xitu mu hânji ia kubola, o Ngana u tokala ku a tumina, hé a mu tènda. Jimesene ja makutu jenhiji, a bhumu, a thathamena vondadi jâ, ka moneka ujitu ua kuxila ji-anju mba a kala ni héle ia kuxinga jingana. Sumbala jianju ja tu tundu mu nguzu ni ukota, maji ki ja tena ku a ta dilebhu bhu pholo ia Ngana, ki ji zuela o ibhangelu ia jimesene ja makutu jenhiji kua Nzambi. Athu enhá-phe kala iama ki i moneka kilunji, edi kala ibhaku ia ngó ia kukuata ni ku i jibha, enda ni kuxinga o ima ia tokoka ku i ijiia. A kà di bota mu kubola kuâ, a kà tambula o hadi, kuma kifutilu kia kubhanga kiaiibha. Athu a uabhela kubhanga o isunji ia jivondadi jâ ja bolo mu muanha uatu! O kioso ki mu kala mu kudia-nâ mu fesa jenu, a bhekesa jisonhi, edi kala mabaka ku kizuatu. O ima ioso a i bhanga ni kádia. Katena kumona muhatu ku mesu, sè ku muʼandala ku mu bhanga kiaiibha, a lémbua kuzumbuka ku ituxi. Aia ni kunganala oso a tolo kuxikana. A kala ngó mù banza kunganhala kitadi! Ala athu a a bhubhidila kuala Nzambi! A jimbila, iá ala kubungana ngó, kuma njila ia kidi a tokoka ku i ijiia! A kaiela mu njila ia Balamu, monʼa Beola, uandalele o nganhu ia kitadi mu kubhanga kia iibha. Muène-phe a mu bazelele mukonda dia kituxi kiê. Bûlu iê, kiama ki kiene kuzuela, anga i zuela ni dizui dia muthu, hé i fudisa polofeta kusaluka. Athu enhá edi kala jifiẋi ja kambe menha, mukuâ ni mbundu, a i kaia-kaia kuala kitembu. Nzambi ua a solela kididi mu usuku iuná ua a xikamena uedi ni uene bûi. Kuma ene a tanga maka ma ku di kaka, a zuela izala ioso, o mu hânji jâ ja xitu ni mu ufusa, a bhomba athu ió oso ambe kiá kubhuluka mu akuâ a nanga mu kutondala. A dielelesa ufolo ku akuá, manhi ene ala abhika a ifua iabolo. Kuma muthu kioso ki mu lenda, kiene kima ki mu bhikisa. Kuma athu, se a bhulukile kiá ku maufusa ma mundu iú, mu kuijiia Ngana ietu, Mubhuludi Jezú Kristu, maji o ku pholo ku eza kunu afu dingi mu mibhetu ia ima iene ku mundu, a toloka, eza ditala dia kuxixima kuengi, inda hanji kia diangele kukala. Mukonda kieju beta kuuabha, se a kambele kuijiia o njila ia kuiuka, kana kiki kiaʼijiia, maji kijila kiangene kikôla kia a bhana a ki xie, a vutukila ku dima. Athu iá kia a bhiti, ki ambe o Sabhu ia kidi, exi: Imbua iʼâlukila dingi o kudia kuê kua lusile; ngulu aʼiẋikile, ia vutukila dingi o ku di dimbula mu malôua. Enu akuetu, nga mi zola, uenhú mukanda ua kaiadi kiá u nga mi sonekena. O mu mikanda iiadi ioso nga mi vunza ixinganeku ia miẋima ienu ia kambe kádia, phala ku mi lembalesa jinga ima ienhiʼii. Mbé ki mi bhekele kulembalala jinga maka ma tangele jipolofeta jangene mʼokulu, ni kitumu kia Ngana, o Mubhuludi, kiejila ku jipoxolo jê. Mu dianga-phe ku kʼijiia, kuma mu izuua i sukidila-ku, kua kà kala athu enda kioso kia a tumu jihânji jâ. Enhá a kà mi bhanga kasekelu ni kuila: Muène ua mi tangela kuila hádia uiza, kuambe? Kizuelu kiê kuila hinu uiza, ki kuebhi? Hanji kiʼaia jitata jetu ku kilu, ima ioso ia xalela mu ukalelu uê kala ki ieniʼê kiá tunde bhua matekena ku i bhanga! Ene-phe akua kuzombala enhá, a jimbi-ku luelu, kuila kua kexile maulu mʼokulu, ni oxi, ia tomboloka mu menha, mu ʼaxaxi ka menha, mu kizuelu kia Nzambi. Ni kuila ue, mu kizuelu kia Nzambi oxi ioio ia kexile-ku, ia bobele mu Diluviu dia menha, anga i jima. O maulu kiki ala-ku, ni oxi-phe, mu kizuelu kiene kimoxi kia Nzambi, ia xikamena tubhia. A i bhake katé bhu Kizuua kia Kufundisa, kia kubuikisa athu abhumu. Inda kima kimoxʼiki-phe ki ki mi jimbe, enu akuetu, kuma: Kizuua kimoxi kua Ngana, mukuâ ni midi ia mivu, o midi ia mivu mukuâ ni kizuua kimoxi. Ngana kala ni kaxixi mu kubhitisa kizuelu kiê, uila amoxi ki a mu fika kaxixi. Oko ki kiene, kuma enu-phe a mi xididikila, mukonda muène ka mesena kuila ku kala muthu u texika, mbata ua mesena ene oso eza mu kudiela. Maji kizuua kia Ngana-phe, hinu kʼiza kala kʼiza o muii. Mu kizuuʼokio o maulu ma kà jimuka ni mutendu ua dikota, ima ioso ia moneka ku mesu iala mu dimbinza, ia kà jokota ku tubhia. O oxi ni imbamba iê ioso iala-mu, ia kà jimuka. O ki tua monuʼ iki, kuma ima ioso iii ia kà buila, tua fuama etu tu kala tu athu a kidifua kiahi? Mu kuuabha uendelu, mienhu ienu ia fuama mu i bhakula mu kuzela, ni uôma ua Nzambi. Mu kale mú tala, mu kale mu kinga o Kizuua kia Nzambi kiandù tukuluka kindala. O kizuuʼ okio kia kà bhinga o maúlu ma kà uama, hé ma buila ku tubhia, o iiudikilu iê ia kà sengumuka ku munza uatema. Maji etu-phe, tua kinga, uila kia bhana Nzambi muène o kizuelu, maúlu mʼobhe, ni oxi iʼobhe, muà tunga ubatuilu ua kuiuka. Uila kiki-phe, enu akuetu, nga mi zola, kuma mua kinga o Kizuuʼ okio, kuatenu muanu phala ki mi sange muala ku paze ni Nzambi, sé ngó dixaka, sé kuêla, ku mesu mê. Mu lembalale jinga kuma o kuxididika kua Ngana kuene kua mi bhana kithangana kia kubhuluka. Uila Phaulu, phange ietu tua mu zola, kia mi sonekena ni unjimu uê ua mu bhana Nzambi ku maka enʼiá. O mu kusoneka o maka enʼiâ, ni mu mikanda iê ioso imʼ iii ua i tange. Sumbala mu mikanda iê, sai-mu ni ima ia bhônzo o ku ijiia, o ió oso a kambe ku di longa, a kambe ku di fikidila mu kuxikana, a i bhidika uila kia bhidika o maka ma mukuâ mu Madivulu ma ngene ma Nzambi. Mu kubhindamena kubhanga kiki, mua ejiia ku di bota ene. Enu-phe akuetu nga mi zola, imʼ iii mua dianga kiá ku ijiia. Kala kiki, dimukinenu o makutu ma athu abhukumuka, phala ki ma mi bhitule, anga mu di bhala bhu ditala dia kolo bhu muemana. Endenu-phe ni kukula mu kiadi dia Ngana ietu, Mubhuludi, Jezú Kristu, ni mu kuijiia kuê. O fuma i kale iê-muene, ni kiki, ni ku hádia ni hádia! Amén. Tua mi sonekena o kima kia kalé tunde ku dimatekenu dia mundu, o Diambu diene dia muenhu. Etu tua dʼivua, tua di mona ni mesu etuʼèlele muene. Ni kidi muene, etu tua di tongolola, tua di babata ni maku metu. O muenhu uenhú kioso ki ua tukuluka, etu tua u mona. Kiene kia tu bhekela o ku u bhela umbangi, etu tua mi tudila o Njimbu iê kuila o Muenhu ki Uàbhua, ua kexile kua Tata, kiki ua tu tukulukila. O kima ki tua mono, ki tuevu, kiene ki tua mi tudila o Njimbu iê, phala enu uenu mu kale ku ukamba kumoxi ni etu, uila etu ki tuala mu kidi kiene ku ukamba kumoxi ni Tata ni Monʼê Jezú Kristu. Imʼiii tua mi sonekena-iu, phala tu kale ni kusanguluka kua tenena. Iii iene o Njimbu i tuevu kua muène Kristu, i tua mi tudila enu, kuma: Nzambi mukengeji, o mua muène ki muene ngó kuvunda, Kala kiki, se tuambe kuma tuala mu ukamba ni Nzambi, anga tu enda mua vundu, tua tange makutu, ki tuala kubhanga imbamba ia kidi. Maji, o ki kala-phe tuenda mu mukengeji, kala Nzambi muène kiene mu mukengeji, tu kala ku ukamba mudietu, o manhinga ma Jezú, Monʼê, kala kienda jinga Jezú Kristu. Se tuedi tuixi ki tu moneka ituxi, tua di nganala etuene, o moxi dietu ki muala kidi. Maji se tu fisala o ituxi ietu kua Nzambi, muène fiiele, u kumbidila o kizuelu kiê hé u tu bhanga kioso kia fuama: U tu loloka o ituxi ietu, hé u tu ixika o mangonha moso. Se tuedi tuixi ituxi ki tuala na-iu, Nzambi tua mu kuatesa makutu, o maka mê kala moxi dietu. Tuana tuami, tata, nga mi sonekena imʼiii phala ki mu te ituxi. Se bhu kala muthu-phe u ta kituxi, sai Mubhângedi uetu kua Tata, Jezú Kristu, Muthu ua kuiuka. Mukonda Jezú Kristu, muène kiluuluilu kia ituxi ietu. O ietu-etu ngó ki iene, maji ue ni ia mundu uoso. Kiene ki tu kʼijidila kuila Nzambi tua mu ijiia, se tu aiuka o ijila iê. Uoso uambe uixi: Nzambi nga mu ijiia, nʼa kambe kualuka o ijila iê, mukua makutu, kala ni kidi moxi diê. Uoso-phe u aiuka o maka mê, ni kidi kiene moxi diê muala o henda ia Nzambi ia soko. Bhene bhu tu kʼijidila kuma tuala kumoxi ni Nzambi. Uoso-phe u amba uixi: Ngala mu kisangela kumoxi ni Nzambi, u fuama kuenda ma tu sukula o ituxi ioso. Enu akuetu, nga mi zola, kana kijila kia ubhe ki nga mi sonekena. Maji kiene o kijila kiòkulu ki muène na-kiu kiá tunde ku dimatekenu. O kijila kiòkulu, o maka ene u muʼèvua kiá. Kuma o kijila ki nga mu mi sonekenʼiki, kia ubhe muene, mukonda o kidi kiê a ki muena mua Kristu ni momuenu. Mbata o usuku iú ukia, o mukengeji ua kidi uandeka kiá o kumuika. Uoso uambe kuma uala mu mukengeji, anga u kala mu zemba phangʼiê, iú-é hanji mua vundu katé ni lelu. Uoso u zola phangʼiê, ua tungu mu mukengeji, momuê ki mua tungu kima ki bhekela muthu uoso-uoso kuta kituxi. O uoso-phe u zemba phangʼiê, uala mua vundu, uenda mu kitombe, kejiia kuoso ku a di tela, mukonda o usuku ua mu fuisa o mesu. Enu tuana tuami, nga mi sonekena, mukonda o ituxi ienu ièloloke mu dijina dia Kristu. Enu jitata, nga mi sonekena, mukonda mua mu ijiia Ió ua kalèla-ku tunde ku dimatekenu dia mundu. Enu minzangala, nga mi sonekena, kuma o Diabhu ió mukua kutondalesa, enu mua mu tolola. Nga mi sonekena, enu tuana, mukonda o Tata mua mu ijiia. Nga mi sonekena, enu jitata, mukonda ió ua kalèla-ku tunde ku dimatekenu dia mundu mua mu ijiia. Nga mi sonekena, enu minzangala, mukonda mua suina. Mbata o maka ma Nzambi ma tungu moxi dienu, o Diabhu ió mukua kutondalesa, mua mu tolola. Kana kuzola o mundu, mba o ima iene ku mundu. Kuma enu se mu zola o mundu, Nzambi Tata ki mua mu zolo. Kuma o ima ioso iene ku mundu, ki ima ia tundu kua Tata. O jihânji jaiibha ja luimbi lua xitu, o vondadi ia luimbi lua kumesena ima ioso i mona o mesu, ni izala mu ima ioso iene ku muenhu—ima ioso íii ia mundu. O mundu-phe u buila, ni ima iê ioso iene mu kuinda athu. Maji uoso-phe u bhanga o vondadi ia Nzambi, ió muène o muthu u nangenena. Enu tuana tuami, kumbʼidi diene dia sukidila-ku. O ki muevuʼokio, kuila hinu kuiza Kristu ia makutu, kiene kiabhuʼiki. Kuma kiki kueza kiá jikristu javulu ja makutu, kiene ki tua kʼijidila kuila o kumbʼidi diene kiá dia sukidilaku, o dizubhilu dia zukama. Ni kidi, athu enhó a di katula mudietu, mukonda ene ka tu tokala. Mbata ene se a tu tokalele, hinu a xala mudietu. Maji ene-phe a tu xisa, a katuka mu kudimonekena kuma ka tu tokala nè umoxi ngó mudiâ. Maji enu-phe Kristu ua mi lunduluila o Nzumbi Ikôla ku thandu dienu, enu muejiia enhoso o kidi. Uila kiki, eme ki nga mi sonekena mukonda mua kambe kuijiia o kidi, maji mukonda o kidi mua kʼijiia, enu muejiia ue kuila kana-ku makutu ejiia ku kidi. O mukua makutu-phe, nanhi? Oko muenhó uoso u dituna kuma Jezú ki muene Kristu. Muene o Kristu ia makutu, mukonda muène u dituna ni Tata ni Mona. Mbata uoso u dituna o Mona, muenhó ua ditunu ue ni Tata. O uoso u xikana o Mona, ni Tata uala-nê. Kala kiki, enu-phe njimbu ioso i muevu tunde ku dimatekenu, i mi tunge moxi dienu. Mukonda, o ki kala njimbu ioso i muevu tunde ku dimatekenu, i tunga moxi dia miẋima ienu, enu-phe mu kala mu ukamba kumoxi ni Mona ni Tata. Kuku kuene o kukana Kristu kua tu kanena etuʼoso, kua ku tu bhana o muenhu ki uàbhua. Imʼiii nga mi sonekena-iu, mukonda dia enhó a mu mesena ku mi jimbidisa. Maji enu-phe Kristu ua mi lunduluila o Nzumbi Ikôla ku thandu dienu. Kiosuʼiki ió mua mu tambula kua muène ua tungu moxi dienu, ki mua bhingi dingi muthu ku mi longa. Mukonda o Nzumbi Ikôla muène u longa mu ima ioso, kuma muène o kulonga kuê kua kidi ki kua makutu, kana. Kala kiki, kioso kiá kia mi longo o Nzumbi Ikôla, ʼkiene ki mu kuata, mu jijile o kudiongeka ni Kristu. Xi! Kiki-phe, tuana tuami, jijilenu o kukala mu ukamba ni Kristu, phala se uedi u tukuluka, tu bhue uôma. Mbé ki tu kale ni jisonhi bhu pholo iê, hé tuà ka bhindamena kudisueka bhu Kizuua bhuoso muène bhua kà tukulukila. O kiedi muene Kristu mua mu ijiia kuma muthu uaiuka, mu kʼijiia ue kuma uoso u bhanga ima iaiuka, muène muthu a mu vuala kua Nzambi. Talesenu kia kulu o henda ia tu idikiza Tata! O henda iê ia tu idikiza ia kulu kinéne katé kia tu ixana tu anʼa Nzambi. Ni kidi-phe, tuala muene tu anʼê. Kiene kia kambela o mundu ku tu ijiia, mukonda muène ue Nzambi ki ua mu ijiia. Enu akuetu, nga mi zola, kiki tuala tu anʼa Nzambi, maji kiluua-phe tu kʼijiia kioso ki tuà kala. Inda, tuejiia ngó kuila, se muène Kristu uedi u tukuluka, etu uetu tua kà di fuangana-nê, mukonda tua kà mu mona katé ni kidifua kiê muène kioso kiala. Muthu uoso-phe mua Kristu u kuata kudielela kiki, ki bhinga u di zelesa kala kia zele muène Kristu. Muthu uoso u ta kituxi, ua bulu o Kitumu kia Nzambi, kuma kituxi o kubula o Kitumu. Enu-phe mua kʼijiia kuila Kristu ua tukulukile mu kubhuisaku o ituxi ietu, maji o muène ka moneka kituxi. Kala kiki, uoso ua tungu mua Kristu, ka xikina kuta kituxi. Uoso-phe u jijila kuta ituxi, kiluua a mu mona, kiluua a mu ijiia. Enu, tuana tuami, ki mu ehele muthu ku mi jimbidisa! Uoso u bhanga ima iaiuka, muène muthu ua kuiuka, kala kia iuka muène Kristu. Uoso u jijila kuta ituxi, ua tokala kua Diabhu, kuma o Diabhu mukua ituxi tundé ku dimatekenu dia mundu. Kiene kia bhekelele Monʼa Nzambi kutukuluka, phala a muange o ikalakalu iene mu bhanga Diabhu. Muthu uoso a mu vuala kua Nzambi, u fula kuta ituxi, mukonda o Nzumbi ia Nzambi ia mu tungu moxi iene i kalakala momuʼê. Kienhiki, ka tena-phe kuta ituxi, mukonda o Nzambi muene Tatʼâ. Muene mu di monekena o anʼa Nzambi ni anʼa Diabhu. Uoso u kamba kubhanga iaiuka, ni ió kiá uoso u kamba kuzola phangʼiê, ka tokala Nzambi. Mbata o Njimbu i muevu tundé ku dimatekenu ienhiʼii, kuila: Tu di zole mudietu. Ki tu sokele ni Kaini ua tokalele kua Diabhu mukua kutondalesa, anga u jibha phangʼiê. Mukonda diahi kia mu jibha? Mukonda o Kaini imbamba iê ia bhangele iaiibha, o ia phangʼiê Abele iaiuka. Ki mu di uane-kiu, enu phange jami, se mundu ua mi zembe. Kuma etu tua kʼijiia kuila tua tundu muʼalunga, etu tua bokona ku muenhu, mukonda o jiphange jetu tua ji zolo. Uoso ua kambe kuzola mukuá, ió hanji nguzu ia kalunga ia mu naminina. Muthu uoso u zemba phangʼiê, kijibhangânga. Enu mua kʼijiia-phe kuma, kana kijibhangânga uala ni muenhu ki uàbhua, ua mu tungu moxi diê. Bhene bhu tu ijidila ki kala o henda! Mukonda Kristu ua tu bhela o muenhu uê bhu kididi. Mu kiki, etu uetu tua fuama tu bhana o mienhu ietu, mukonda dia jiphange jetu. Muthu uoso-phe ua kuata o jimbongo ja mu ngongʼumu, anga u talesa phangʼiê ua bhindama, maji u mu kolela muẋima, muthu ió u tanga kiebhi kuila ua zolo Nzambi? Enu, tata, tuana tuami! O henda ietu i tu di zola na-iu, ki i kale ia maka ngó mu kuzuela mba izuelu ia hatu i tunga ngó bhu dimi. Maji ia fuama i kala henda ia kidi, i di londekeza jinga mu ima ioso i tu bhanga. Kiene ki tu kʼijidila kuma tua tokala o kidi kia Nzambi. Bhene ue bhu tu ijidila kuila miẋima ietu ia kondama bhu pholo ia Nzambi. Mukonda o muẋima uetu se ua tu êlesa, tuejiia kuma Nzambi uala kota o muẋima uetu ndenge, kuma Muène uejiia o ima ioso. Kala kiki, enu akuetu nga mi zola, se muẋima uetu u kamba ku tu êlesa, tu bhua uôma bhu pholo ia Nzambi. O ioso ue i tu bhinga kua muène, tu i tambula mukonda tu aiuka o ijila iê, etu tua mu bhanga o ima ioso ia mu uabhela muène. O kijila kiê kia tu tumu, kienhiki: Kuila tu xikane mu dijina dia Monʼê Jezú Kristu, tuixi ni kudizola mudietu, uila muène Kristu kia tu tumu. Uoso u aiuka o ijila ia Nzambi, ió ua tungu mua Nzambi, o Nzambi ue ua tungu momuʼê. O mukonda dia Nzumbi ia tu bhana Nzambi, bhene bhu tu kʼijidila kuma Nzambi ua tungu moxi dietu. Enu akuetu, nga mi zola, kana kuxikana jinga ku athu oso a tanga kuila ala ni Nzumbi ia Nzambi. Athu kala iá mu a lola jinga phala ku a mona se ni kidi kiene ala ni Nzumbi ia Nzambi, mba kana. Mukonda Jipolofeta ja makutu javulu ja tubhuka mu ngongo. O bhabha bhene bhu mua-nda kuijidila se o Nzumbi íii ia tundu kua Nzambi mba kana: Uoso u tanga kuma Jezú Kristu ueza mu mukutu ua xitu, ió uala ni Nzumbi ia tundu kua Nzambi. Maji o uoso u kamba kutanga kiki kua Jezú, kala ni Nzumbi ia tundu kua Nzambi. Ioio iene o Nzumbi ia tundu kua Nguma ia Kristu. Enu muevu kuila O iene hadia iza, kindala ieza-phe kiá mu ngongo. Enu, tuana tuami, mua tokala Nzambi, o jipolofeta ja makutu mua ji tolola kiá, mukonda o Nzumbi uala moxi dienu, uala kota mu kutena, ka tena kusoka ni nzumbi iala mua ió a tokala ku mundu. O polofetʼ ʼojo ja makutu, ji zuela ima ia mu ngongo, o mundu mu ngongo ua evua, kuma ene a tokala ku mundu. Maji etu-phe tua tokala Nzambi. Uoso uejiia Nzambi, u tu ivua; maji uoso ka tokala Nzambi, ka xikina ku tu ivua. Mu kiki, bhene bhu tu ijidila o Nzumbi ia kidi ni nzumbi ia makutu i bhekela kutexika. Enu akuetu, tu di zodienu mudietu, kuma o henda ia tunda kua Nzambi. Uoso u zola, muenhó muthu a mu vuala kua Nzambi, uejiia ue Nzambi. Uoso ua kambe kuzola, kejiia Nzambi, kuma Nzambi henda. Muene mua tu tukuluila Nzambi o henda iê ia tu kuatela, Nzambi kia katula Monʼê umoxièlele, anga u mu tumikisa mu ngongo, phala etu ni tu mone muenhu kua muène. Muenhumu mua kala o henda, mu kuila: Etu ki etu tua zola Nzambi, maji muène-ku ua tu zola, iú ua tumikisa Monʼê mu kukala kiluuluilu kia ku tu lolokesa o ituxi ietu. Enu akuetu, tua mi zola, Nzambi se ua tena ku tu zola kiki, etu uetu tua fuama tu di zola mudietu. Nzambi kiluua a mu mona mesu ku muthu. Etu-phe se tua di zolo mudietu, Nzambi u kala ku ukamba ni etu, o henda iê i kala ia tenena moxi dietu. Kiene ki tu kʼijidila, kuma tuala ku ukamba ni Nzambi, ni muène ua tungu momuetu, mukonda ua tu bhana o Nzumbi iê. Etu tua ki mono, tua ki kundila ue akuetu kuila, Nzambi ua tumikisa Monʼê mu kukala Kibhamuenhu kia mundu. Uoso u tanga kuila Jezú Kristu muène Monʼa Nzambi, muthu ió Nzambi ua tungu mua muène, ni muène mua Nzambi. Etuene ue tuejiia o henda ia Nzambi ia tu kuatela, etu tua i xikana. Nzambi henda. Uoso ua tungu mu henda, ua tungu mua Nzambi, o Nzambi ua tungu mua muène. O henda iatenena mo muetu se tuala naiu ia soko, i bhuisa uôma mu Kizuua kia kufundisa. Mukonda kioso ki ala muène Kristu, etu ue kiene ki tuala mu ngongʼumu. Henda ki i moneka uôma. O henda ia tenena kiasoko, i kaiesa uôma. Kala kiki, uoso uala ni uôma, kiluua a kala ni henda iasoko, ia tenena, mukonda o uôma u talesa hadi. Etu tu zola, mukonda Nzambi muène ua diangela ku tu zola. Muthu se uedi: Nga zolo Nzambi, hé u kala-phe mu zemba phangʼiê, muène mukua makutu. Kuma uoso u kamba kuzola phangʼiê, ua mu mono ni mesu, ka tena kuzola Nzambi kiluua a mu mona. Kijilʼiki tua ki tambula kua Kristu muène, kuma: Uoso ua zolo Nzambi, a zole ue phangʼiê. Uoso u xikana kuma Jezú muène Kristu ió muthu a mu vuala kua Nzambi. Uoso-phe u zola o tata ua vuala, u zola ue ni mona a mu vuala kuala o tata ienhoio. Bhene bhu tu kʼijidila, kuma tua zolo anʼa Nzambi, se tuedi ni kuzola Nzambi ni kualuka o ijila iê. Kuma o henda ia kuzola Nzambi ienhiʼii, o kualuka o ijila iê. O ijila iê-phe ki ia bhonzo ku i aiuka, mukonda oso a a vuala kuala Nzambi, a lenda o mundu. O uzonda-phe u tolola o mundu, o kuxikana kuetu. Nanhi u tena kutolola o mundu? Kikale uoso ngó ua xikana kuma Jezú Monʼa Nzambi. Jezú Kristu muenhó uejile ni menha ma batizu iê, ni manhinga ma kúfua kuê. Muène kejile ngó ni menha, maji kiiadi kiâ ni menha ni manhinga. O kienhiki, Nzumbi ua ki kexila umbangi kuma kidi. Mukonda o Nzumbi, iene o kidi. Mbata sai kitatu a bhana umbangi mu diulu: Ni Tata, ni Diambu, ni Nzumbi Ikôla; ene kitatu kiâ a di bhanga Umoxi. Kitatu ue kia bhana umbangi mu ngongo: Ni Nzumbi, ni menha, ni manhinga; kitatu kiâ a dʼivisa kumoxi. Etu tuene mu xikana o umbangi ua athu, maji o umbangi ua Nzambi phe uala kota mu nguzu. O umbangi ua Nzambi uenhú, uene-phe ua bhela Monʼê. Uoso u xikana Monʼa Nzambi, u kala ni umbangi uenhú moxi diê. Maji uoso ua kambe kuxikana, Nzambi ua mu kuatesa makutu, mukonda ua kambe kuxikana umbangi ua Nzambi ua bhela Monʼê. O umbangi uê uenhú: Kuma Nzambi ua tu bhana muenhu ki uàbhua, o muenhu uenhú-phe tu u tambuila kua Monʼê. Uoso uala ni Mona, uala ni muenhu; uoso ua kambe kukala ni Monʼa Nzambi, ni muenhu kala na-u. Imʼiii nga mi sonekena-iu, phala mu kʼijiie kuila muala ni muenhu ki uàbhua, enu oso mua xikana mu dijina dia Monʼa Nzambi. Kuene kubhua uôma ku tuala na-ku bhu pholo ia Nzambi, kuma kima kioso ki tu mu bhinga, se kia xikina mu vondadi iê, muène u tu ivua. Mu kienhiki, etu tua kʼijiia kuma muène u tu ivua mu ioso i tu mu bhinga. O ki tuejiia kuila kiki kidi, tua kʼijiia ue kuma ioso i tu mu bhinga tu i tambula. Se muthu u mona phangʼiê uala mu ta kituxi, maji ki kituxi kia kúfua, a mu bhingile, Nzambi nda a mu bhane muenhu muenhó uoso u ta kituxi, ki kituxi kia kúfua. Sai-ku kituxi kia kúfua; ki kiene-phe eme ki nga mi ambela kuila mu ki bhingila. Mangonha moso, ituxi; sai-phe ituxi, ki ituxi ia kúfua. Tua kʼijiia kuma muthuu uoso uala monʼa Nzambi, ka xikina kuta ituxi, mukonda muthu uoso a mu vuala kua Nzambi, Monʼa Nzambi u mu langa, o Diabhu ió mukua kutondalesa ka tena ku mu kuata. Tua kʼijiia kuma etu tua tokala Nzambi, maji o mundu uoso-phe ua zeka mua Kadiaphemba ió mukua kutondalesa. Tua kʼijiia ue kuila Monʼa Nzambi ueza kiá, iú ua tu bhana kilunji, phala ió, o Nzambi ia kidi, tu mu ijiie. Kiki mienhu ietu iala mu ukamba ni Muène, o Nzambi ia kidi, kumoxi ni Jezú Kristu, Monʼê. Kienhiki ki kala o Nzambi ia kidi, kienhiki ki kala ue o muenhu ki uàbhua. Enu tuana tuami, o nzambi ja makutu lengenu-ju! Eme kikulakaji kia Ngeleja, nga sonekana Nga Muhatu, monʼ a ngene, ni anʼê nga a zola mu kidi. Ki eme ngó ubheka uami, maji ni ene oso, ejiia ue o kidi, a mi zola muène. Kia mi bhangesa o ku mi zola, o kidi kia tunga moxi dienu, ki tuandú xala jinga na-kiu katé ku hádia ni hádia. O kiadi, ni henda, ni paze, i kale mudienu, i tunda kua Nzambi, Tata, ni kua Jezú Kristu, Monʼê mu kidi ni henda. Nga sanguluka kiavulu, ki ngevu kuma anʼê amoxi ala kuenda mu kidi uila kia tu bhana Tata o kijila. Kikiphe, nga ku bhingi, Ndona, kuila tu di zole mudietu. Kana kala nga ku sonekena kijila kiʼobhe, maji kiene kiá ki tuene na-kiu tunde ku dimatekenu, kia ku di zola mudietu. Kala kiki, o kuzola-phe ku kala kiki, kuila tu kaiela mu ijila ia Nzambi. Kiene o kijila ki muevu tunde ku dimatekenu, kuma kiene ki muenda na-kiu, kuila: Kolokotenu ni ku di zola mudienu. Kuma mu ngongo mua tukuluka axombi avulu. Athu a kamba kufisala kuila Jezú Kristu uejile ni mukutu ua xitu. Muthu u bhanga kiki, muxombi, muenʼió Nguma ia Kristu. Di langienu, ki mu jimbidise o ima ioso i mua kalakala kiá, phala mu tambule kubhanduluka kua soko, kua tenena. Uoso ua somboloka, ua kambe kuimana mu ulongelu ua Kristu, Nzambi kala-nê. Uoso-phe uemana mu ulongelu ua Kristu, muenʼió uala ni Tata, ni Mona. Muthu uoso-uoso u mi sanga, hé u mi bhekela ulongelu uengi, o ua Kristu ki uene, muthu ió kana ku mu tambulula mʼ onzo jenu, kana ue ku mu menekena, muixi: O paze i kale ni eie. Kuma muthu uala kiki, uoso u mu inda kutululuka, ua nomona ue ku imbamba iê iaiibha iene mù bhanga, a sokela. Ngala ni maka mavulu ma ku mi tangela, maji ku a ta ku phaphela ni tinda-phe, ki kiene ki nga mesena. Mukonda ngandala kuila hinu ngi mi sanga, ni tu di kunde pholo ni pholo, phala ngalasa ietu i tenene. O anʼ a phangʼié ia muhatu, monʼ a ngene, a mu sola kuala Nzambi, a tumu ku ku menekena. Mahezu. Eme kikulakaji kia Ngeleja, nga sonekena mukuetu Ngaio, kamba diami, nga mu zola mu kidi. Kamba diami dia kazola, ngala mù samba kua Nzambi, phala eie u bhanduluke mu ima ioso, mbé u disanze o mukutu, uila ki ua bhanduluka ue mu nzumbi. Kuma nga sanguluka kiavulu, kia ngi sange o jiphange ja ku bhela umbangi ua ufiiele u uala na-u mu kidi kié kioso ki uala kuenda izuua ioso mu kidi. Kana kima ki kala kota mu ku ngi bhekela ngalasa, ki kale ngó kienʼ iki, o kuivua anʼ ami kuma ala kuenda mu kidi. Kamba diami dia kazola, o kimbamba kia ufiiele ki uene mù bhanga, kioso ki uene mu kudikila o jiphangeʼojo, né kiá a kala asonhi, a tundu ku ixi ia dikanga. Asonhi enʼ ió, ene muène ene ku ku bhela umbangi ua henda ié bhu pholo ia Ngeleja kunu. Ki uabha ue o ku a kuatekesa ku njila iâ, kala kia fuama o muthu ua Nzambi, nga ku diondo. Mukonda o dijina dia Kristu, diene dia a bhekela kuenda mu uenji, sé kutambula kima ku akua ʼxi, a kambe o kuijiia Nzambi. Athu a kala kiki, etu tua xikana, tua fuama kua a tambulula, ni ku a kuatekesa mu kukalakela o kidi, phata etu tu kale ni mbandu mu kikalakalu kiâ. Eme nga sonekena o Ngeleja tu maka tuofele. Diiotelefo-phe, uendi o ukota mudiâ, ka tu tambulula. Kienʼ iki, se ngaii-ku, nga kà mu lembalesa o ima iê ioso iene mù bhanga, ni kusabhula kuê kua phulu, kua ku tu balukila etu, ni makutu ene mù tanga. O kieniokio-phe ngó, ki kia mu soko, maji uate-ku dingi o kudituna kutambulula jiphange joso jiia koko. Se bhu kata muthu uambe ku a tambulula, muène ka ki ehela; o muenʼ ió u mu kaia mu Ngeleja! Kamba diami, mukuetu, kana kufikisa phulu, inda o kufikisa mbote. Uoso u bhanga mbote, muène mukua Nzambi; o uoso u bhanga phulu, ió kala kumona Nzambi. Demétrio, athu oso ata ku mu zuela kiambote; oso muène ata jimbangi jê, o kidi kiene ue, ki ata mbangi iê. Etu uetu tua mu mu zuela kiambote, kuma tuala tu jimbangi jê, eie-muène ua kʼijiia kuma o umbangi uetu ua kidi. Ngata dingi ni maka mavulu ma ku ku sonekena, maji ki ngandala-phe ku ki bhanga, o ku ku sonekena-u ni tinda, ni pena. Nga kinga-phe kuila ngi ku sanga koko kindala, ni tu di kunde pholo, ni pholo. Ku kale paze ku ualʼ oko. Makamba mé kunu, a ku menekena. Menekena o makamba metu koko, ku majina-majina mâ. Eme Juda, mubhika ua Jezú Kristu, phange ia Tiiaku, nga sonekena ió oso a exana kuata Nzambi, ata mu henda ia Nzambi Tata, ia ata ku a tanga kuata Jezú Kristu. Nzambi a mi lendukile dingi kinéne, o paze iê ni henda ia mi kuatela i vule dingi ku thandu dienu. Enu akuetu, nga mi zola, kioso ki nga tele o muẋima mu ku mi sonekena o maka ma kubhuluka kuetu etu-ene-oso, kua ngiza kibhidi kia ku mi sonekena mu ku mi suinisa mu kuzokela o kixikanu kia bhana Nzambi, tunde ukulu ku akua Ngana. Kuma sai-ku athu a kambe o kuxikana, a mi zombela mudienu ni ku dʼimbikisa, ene tunde ukulu a a xindi o kuêla, athu abhumu, o kiadi kia Nzambi ietu a ki kitula uhabhu, o Mesene ietu imoxi, ni Ngana Jezú Kristu, a ditunu-nê. Nga bhindamena ku mi lembalesa kuila, sumbala ima ioso mua ijiia ukulu, kuma Ngana kia bhuluile o mundu uê mʼ oxi ia Ijitu, o ku pholo ku eza kunu ua a buikisa, oso a kambele o kuxikana. Xinganekenu ue kuila ni ji-anju ja kambele kubhaka o ukota uâ, ja xi o kididi kia a tokala, Nzambi ua ji kuika bhoxi dia usuku, ku malubhambu ma kolela-ku katé bhu kufundisa kua Kizuua kiná kia dikota. Lembalalenu ue akua Sodoma ni Ngomola, ni jimbanza ja zukamene na-ju, kioso kia bhange uila kia bhangele o ji-anjuʼ ojo, a kala mù di ehelela ku undumbu, a kala mù balukila ʼxitu jengi. Enʼ iá a a tubhula kuma a kale kijimbuete, ni kuxixima mu tubhia ki tu xikina kujima. Kiene kimoxi, hanji athu enʼ iá mu jinzoji jâ a kala mù bhanga ufusa ua xitu. A di tuna ku a tumina kuala Nzambi, o jingana ja diulu a ji xinga. Sumbala né Mingedi-phe, kota dia jianju ka tenene kubhanga kiokio. Kuma kia di kuatele ni Diabhu o phata ia kumona uoso u xala ni mukutu ua Mozé, Mingedi ka bhuminine ku lebhula Diabhu, inda uixi-phe ngó: Ngana a ku bazele. Maji athu enʼ iá-phe o ima ka ʼijiia a i lebhula. O ima-phe i ejiia mu mikutu iâ, mukuâ ni iama, ki i moneka kilunji, iene ima iâ di bolêsa na-iu phala kusenguluka kuâ. Lamba diâ! Kuma a kaiela mu njila ia Kaini! Mukonda dia luimbi lua kitadi, a texikila mu kutondala kua Balamu, ua bhindamenéne o nganhu! A buikila mu kuxibhaka kala Kola kia xibhakele iú ua buika. Enʼ iâ a di bhanga dilebhu phala enu, ki mu kala kudia-nâ mu fesa jenu ja ukamba, ni kukodiua kuâ ku kuatesa jisonhi. A kala mu ku di dikila, ni kudisuua ngó ene. Edi kala matuta ma kambe menha, ma phephuluka ni kitembu, ki ma bhana mvula ia kima. A di bhange mixi ia tokoka o kuima, né bhu mvula ia kudinji, ki i moneka kibundu. A di fuangana mixi iòvuze ni jindanji, ia fuila-ku kiá muene. Edi kala mabhuku ma musanza ua kalunga, ma temanana, ma thuthuma kifulu kia ibhangelu ia jisonhi. A sokela ni jithethembua ja jimbila o njila, ja lungu mu usuku ua ji xikamena, ua ji iudikila Nzambi, uedi ni uene bui, ki uene dingi kukia katé ku hádia ni hádia. Enoko, muène sambuadi mu ku di vuala tundé kua Adá, ua a tange enʼ iâ mu upolofeta tundé mu ukulu munhá, uixi: Talesenu! Ngana hádia uiza ni makuinhi a jimidi ja akunjiʼê a ngene, mu kufundisa athu oso. Uà keza mu kuêlesa athu oso abhumu, a kambe kuxikana, mukonda dia imbamba iâ ioso ia kubhukumuka ia bhumina kubhanga, ni malebhu moso akua ituxi abhumu enhâ a ẋonguena jinga na-u Nzambi! Athu kala iá, akua kudizumina jinga ni kulongolola ni kufunda, enda kioso kia a tumu o jihânji, a kala ni dikanu dia ku di kaka, a kala ni kathombo kʼ athu mbebhu o kunganhala. Maji enu-phe akuetu, mu makamba mami, xinganekenu maka ma diangele kutanga o jipoxolo ja Ngana ietu Jezú Kristu. Ene a mi ambela, exi: Mu izuua i sukidilà-ku, hinu kua kà kala jisemenhi jenda ni ku mi bhanga kasekelu, athu enda kioso kia a tumu jihânji jâ ja kubhuma. Enha ene a bheka o ku di muanga, ezala mu jihânji ja a vuala na-ju, a sokela ni iama, o Nzumbi ia Nzambi kala-nê. Maji enu-phe, akuetu, nga mi zola, suinenu ni kuia dingi ku pholo mu kuxikana kuenu ku muala na-ku, kuma kiene o kixikanu kikôla ki mua kuata. Muila ni kusamba jinga mu nguzu ia Nzumbi Ikôla. Phala mu suine ni ku di bhaka mu henda ia Nzambi, ni kukinga o kulenduka kua Ngana ietu Jezú Kristu katé kia mi bhana o muenhu ki uábhua. Oso a kala ni jiphata, mu a kuatela henda. Amukuá mu a bhulula ni ku a nhangumuna mu tubhia. Amukuá mu a kuatela muene henda. Xi, amoximu-phe mu a lendukila ni uoma, maji mu kuzemba o ituxi, katé ni izuatu iâ ia kuata o maxaka ma jivondadi jâ, ja iibha lengenu-iu. O kiki Nzambi ió ua tena ku mi fudisa ku-di-bhukana ni mu di bhale, ua tena ku mi bhixidisa bhu pholo ia kubenha kuê ni kusanguluka, sé ngó kisemu, muène Nzambi imoxi ngó, Mubhuludi uetu a mu bhele fuma kua Jezú Kristu Ngana ietu, ni kujînga, ni kutumina, ni kusuina, tundé kuema dia kukala, ni kiki, katé ni ku hádia ni hádia. Divulu dia dijingunuinu dia Jezú Kristu dia bhana Nzambi phala kuidikiza jiselevende jê, ima ia bhingi i bhita kindala. Jezú iu ua tumu mukunji uê ku i ijidisa selevende iê Nzuá, o Nzuá muène iu ua lombolola ima ioso kiá ia mono ni mesu. O kia zuela Nzuá ku Njimbu ia tundu kua Nzambi ni ku kidi kia mu jingunuina Jezú Kristu, kienhiki: Ua zediua uoso u tanga o divulu didi ni oso évua o maka iá a upolofeta, anga aiuka ima ioso ia soneka muenhomo! Kuma o thembu ia zukama phala ima ioso íii kubhita. Eme Nzuá, nga sonekena sambuadi dia ngeleja jala mu Azia: O kiadi kikale kienu, ni paze i tunda kua Nzambi ua kexile-ku, kiki iu-ué, ni hádia muène ua kala-ku, ni ku sambuadi dia nzumbi jene bhu kiandu kiê, ni kua Jezú Kristu, o mbangi ia kidi, ia fiiele. Muène mutuameneni ua dianga kufukunuka kuʼalunga, muène ue mutumini a jisobha mu ngongo. Muène ua tu zola, ua tu jituna ku ituxi ietu ni kúfua kuê, iu ua tu bhake ku usobha ni unganga mbè tuende ni kubhikila Nzambi Tata iê. O kua Jezú Kristu muenhó kukale o fuma ni kutumina mu mivu ni mivu sè dizubhilu! Amén! Talesenu, muène hinu uiza ku matuta! Ene oso a ka mu mona mesu, katé ni ió oso a mu kubuile. Miji ioso mu ngongo ia kà dila jingololo mukonda diê. Kiene muene. Amén! Eme ngi Alafa ni Omeka, ngi Dimatekenu, ngi Dizubhilu, kiene kia zuela Ngana Nzambi, Uatena-Ioso, ua kexile-ku, kiki iú-ué, o hádia muène uà kala-ku. Eme Nzuá, ngi phangʼienu, ngi mukuenu mu hadi ia Jezú, ni mu Utuminu uê, ni mu kukolokota kuê, Nga kexile mu kikolo kia Pátamo, a ngi kuika mukonda dia kutanga maka ma Nzambi ni umbangi ua ima ia ngi tukuluila Jezú. Nga kexile mu Nzumbi kizuua kia Ngana, anga ngʼivua ku dima diami dízui dia suina mukuâ ni koloneta, dixi: Ioso i u mona, soneka-iu mu divulu, u di tumikise ku sambuadi dia Ngeleja jala mu jimbonge ku Efezo, ni ku Sumina, ni ku Pelengamo, ni ku Tiiatila, ni ku Salade, ni ku Filadelefia, ni ku Laodiseia. Eme anga ngi sakuka phala kumona ió ua ngi zuelesa, o ki nga zubha kusakuka, nga mono sambuadi dia kandeia ka ulu. O uala muʼaxaxe ka tundeia, ua di fuangana kala Monʼa Muthu, ua di vungu kizuatu kia mu tuluka katé mu inama, iu ua di kutu phonda ia ulu mu thulu. O kindemba kiê ku mútue kiala jimvi, o kuzela kuê mukuâ ni kindemba kia mbudi, mba mukuâ ni neve. O mesu mê ma lekujuka kala mulengu ua túbhia. O inama iê kubenha mukuâ ni utadi ua ngôndo ua luendela kala a u zunza mu túbhia ia a u kenzulula, o dízui diê dia soko ni dibhubha dia menha. Bhu lúkuaku luê lua dilu ua kuata sambuadi dia théthembua, o mu dikanu diê mu fomoka xibhata iatu, ia mazu aiadi. O pholo iê i benha mukuâ ni dikumbi ki di kala mu nguzu iê ia kumuika mu mediia. Ki nga zubha ku mu mona, nga di bhale bhu inama iê kala muthu uafu. Muène-phe anga u ngi tula lúkuaku luê lua dilu ku thandu, uixi: Ku kale ni uôma! Eme nga Dianga, eme nga Sukidila. Ememuène ngene o muenhu! Nga kexile nga fu, o kiki Emeʼami-ú ni muenhu, katé ku hádia ni hádia. Eme-muène nga kuata o jisabhi ji jikula mu mbila ni muʼalunga. Kala kiki, soneka o ima ioso i ua-ndu mona, kixi ima kiki ialaku, ni ima hinu ia-nda kubhita. O dijimbuluilu dia kijimbuete kia sambuadi dia théthembua di ua mono bhu lúkuaku luami lua dilu, ni dia sambuadi dia tundeia tua ulu, didi: O sambuadi dia théthembua, o ji-anjo ja tokala ni sambuadi dia Ngeleja; o sambuadi dia kandeia, o sambuadi dia Ngeleja. O anjo ia ngeleja ia Efezo, mu sonekene kiki: Eme ió ua kuata sambuadi dia théthembua bhu lúkuaku lué lua dilu, mukua kunhungina muʼaxaxe ka sambuadi dia kandeia ka ulu, ua-mbe kiki: Nga ku ijiia ima i uene kubhanga. Nga ku ijiia ue o kukalakala kué ni kukolokota kué ku uene na-ku. Ngejiia ue kuma akua phulu kutena ku a ehela, o ió a dʼixana jipoxolo, manhi ene ki jipoxolo, eie ua a lola, ua a mono makutu. Uala u mukua muanu, ua kolokota ni kutala hadi mukonda diami, ku bhuila. Maji-phe nga ku êlesa kima kimoxi: Kuila o henda ié i uandekele na-iu ua i xi. Ku ngi zolo dingi kala ku dimatekenu. Xinganeka ditala di ua di bhale, u diele o ituxi ié ni kubhanga ima ia tokala mu kuandekela! Ki u kamba ku ki bhanga, hinu ngi ku sanga hé ngi ku sondolola o kandeia bhu kididi, se u kamba kudiela. Maji sai-phe ki uala na-kiu, kia kuzemba ima i bhanga akua Nikolau, eme-muène ue nga di zemba na-iu. Kala kiki, uoso uala ni dítui, évue kioso Nzumbi ia Nzambi kia jimbuila o Jingeleja! Uoso u tolola, muenhó ngi mu bhana kùdia ku muxi ua muenhu uene mu Palaizu ia Nzambi. O Anjo ia Ngeleja ia Sumina, mu sonekene kiki: Eme ió ua Dianga iu ua Sukidila, ua kexile uafu o kiki iú-ê ni muenhu, uambe kiki: Nga ku ijiia o hadi ié i uene kutala. Ngejiia ue o uadiama ué u uala na-u, maji ni kidi eie uala-phe u mvuama! Ngejiia ni kuxinga kua ió oso ambe exi tu Jijudé, manhi ki Jijudé, maji ene ala kibuka kia tokala Satana! Ku kale ni uôma ua jiphaxi ji ua-nda kubhita na-ju. Talesenu, amoxi mudienu, Diabhu ua-nda ku mi ta muʼaleia phala ku mi lola. Mu tala hadi mu kuinhi dia izuua. Kala-phe u fiiele katé bhʼufilu, eme ngi ku bhana o kitundu kia muenhu. Kala kiki, uoso uala ni dítui, évue kioso Nzumbi ia Nzambi kia jimbuila o Jingeleja! Uoso u tolola, kalunga ka kaiadi ki kà tena ku mu kuama. O Anjo ia Ngeleja ia Pelengamo, mu sonekene kiki: Eme ió uala ni xibhata iatu ia mazu aiadi, uambe kiki: Nga ku ijiia bhu ua tungu. Bhene bhuala o kiandu kia Satana. Eie-phe dijina diami ua di jijila, kua ngi di tunu o kixikanu kiami, né mu izuua ia Antipa mbangi iami, fiiele iami, a mu jibhila muʼaxaxe kenu bhenhobho bhua tungu Satana. Sai-phe tuma tuofele tu nga ku êlesa; mukonda sai-ku amoxi-mu bhenhobho a kuata o ulongelu ua Balamu ua longesele Balaki kuta kidibhukanu bhu pholo ia anʼa Izalaiele, mu ku a longesa kuila a fuama kúdia jisata ja makudia ma satela itèka, ni kubhanga maundumbu. Sai-ku ue amoxi muʼaxaxe kenu a kuata ulongelu ua akua Nikolau, Kienhokio ue eme nga di zemba na-kiu. Dielenu-phe kiá! O ki mu kamba ku ki bhanga, hinu ngi mi sanga kindala, anga enhó ngi lua-nâ ni xibhata i tunda mu kanu diami. Uoso uala ni dítui, évue kioso o Nzumbi ia Nzambi kia jimbuila o Jingeleja! Uoso u tolola, ngi mu bhana o maná ia kasuèkele. Ngi mu bhana ue kaditadi kazela, ku kaditadi anga kukala dijina diobhe diosoneke, kana muthu u dʼijiia kikale muène ngó a mu bhana-diu. O Anjo ia Ngeleja ia Tiiatila, mu sonekene kiki: Eme Monʼa Nzambi, uala ni mesu mê medi kala mulengu ua túbhia mu kubenha, ni inama iê mukuâ ni utadi ua ngôndo ualuendela, uambe kiki: Eme nga ku ijiia o ima ioso i ua mu bhanga kindala. Ngejiia ni henda ié, ni kuxikana, ni kukalakala kué ni muanu. Ngejiia ue kuila o ima i ua sukidila kubhanga iala kota, ia diangele-ku ndenge. Nga ku êlesa-phe kima kimoxi. Kuma ua xididikila o muhatu ió Jezabele, ua mu dʼixana kuila polofeta ia Nzambi. Eie ua mu ehela kubhomba ni kulonga selevende jami kubhanga undumbu, ni kudia jisata ja makudia ma satela o itèka. Nga mu bhana o kithangana kia kudiela o ituxi iê, muène-phe nguê kudiela o undumbu uê. Talesa, ngi mu takuila bhu hama, kumoxi ni oso a ta-nê jiphanda, anga aia mu hadi iavulu! Ngi ki bhanga muene kindala, se a kamba kudiela o imbamba iâ ia bhange-nê. Anʼê ngʼa jibha ni dibhebhu, Jingeleja joso anga jʼijiie kuma ememuène ngi tungula o jihânji ni miẋima ia athu. Hinu enu oso ngi mi uanena o futu ioso ia tokala mu imbamba ienu i mu bhanga. Nga mi ambela-phe, enu mua xala-ku mu Tiiatila, oso ulonge-lu iú uaiibha ki muene na-u, mua kambe kuijiia o ima iazongo ia Satana, uila kia mu tanga ene, enu ki ngi mi xina dingi kimbamba. Maji-phe, ioso i mua kuata, jijilenu-iu katé hinu ki ngiza. Uoso u tolola, u aiuka imbamba iami katé bhu dizubhilu, muenhó kala eme kia ngi bhana ukota ua kutumina kuala Tata iami, eme ue ngi mu bhana ukota ua kutumina akua jixi. U ji tumina ni mbasa ia felu, uila jimbia ja mavu u ji bula imenga-imenga. Ngi mu bhana théthembua ia kimene. Kala kiki, uoso uala ni dítui, évue kioso o Nzumbi ia Nzambi kia jimbuila o Jingeleja! O anjo ia Ngeleja ia Salade, mu sonekene kiki: Eme ió uala ni sambuadi dia Nzumbi ia Nzambi, ni sambuadi dia théthembua, uambe kiki: Eme nga ku ijiia o ima ioso i uene kubhanga. Ngejiia ue kuma uala ni fuma ia kukala u muthu ua muenhu, manhi uafu! Di lange-phe, u kuatese ima ia xala-ku, ia-lu sota kufua. Mukonda ki nga ku mono ni kubhanga kimbamba kia tenena bhu pholo ia Nzambi iami. Mukonda dia kienhiki, xinganeka-phe kioso ki ua di longa, kioso ki uévua. Aluka-ze, u diele ituxi ié. O ki u kamba kudilanga-phe, hinu ngi ku sanga kala muii, o ola ioso i ngi ku tutuuila ku i ijiia. Maji sai-phe ni athu u uala-nâ mu Salade, a kambe kukasanesa o izuatu iâ. Enhó hinu enda ni eme-muène mu izuatu izela, kuma kia a fuama. Uoso u tolola, a mu kembesa kiki ni izuatu izela; kana, kana, ki ngi mu jimuna dijina diê mu divulu dia muenhu. Hinu ngi mu fisala dijina diê bhu pholo ia Tata iami, ni bhu pholo ia ji-anju jê, kuila ua ngi tokala. Kala kiki, uoso uala ni dítui, évue kioso o Nzumbi ia Nzambi kia jimbuila o Jingeleja! O Anjo ia Ngeleja ia Filadélfia, mu sonekene kiki: Eme ió ukôla, mukua kidi, uala ni sabhi ia kexile ia Davidi, uila kia jikula kana muthu u jika, o kia jika kana muthu u jikula, ua-mbe kiki: Nga ku ijiia ima i uene kubhanga. Ngejiia kuma uala ni kanguzu kofèle. Maji o maka mami ua ma aiuka, o dijina diami kua ditunu-diu. Talesa, nga ku bhana muelu ua jikuka, kana muthu u tena ku u jika. Ivua! Enhó a tokala ku kibuka kia Satana, a mu tanga exi tu Jijudé, mbé ki Jijudé, kuma ala ngó akua makutu, talesa, nga-nda kubhangesa kuila enhó eze, a ku bheze bhu inama ié, nda oso a kʼijiie kuila eme nga ku zola. Mukonda eie ua bhake o maka mami, kioso ki nga ku ambela kukala ni muanu, eme uami ngi ku bhaka mu kithangana kia phaxi, hinu ki tukulukila mundu uoso, mu kulola ene oso a tungu mu ngongo. Ngiza kindala! Eie naminina kioso ki uala na-kiu, kana muthu a ku tambule o kitundu kié. Uoso u tolola, Eme ngi mu bhanga ngùnji i kuatesa o Tembulu ia Nzambi iami, o muene ka kà tunda-mu dingi. Ngi mu soneka o dijina dia Nzambi iami, ni dijina dia mbanza ia Nzambi iami, o Jeluzaleme ia ubhe, i tuluka ku diulu kua Nzambi iami. Ngi mu soneka ue ni dijina diami eme-muène dia ubhe. Kala kiki, uoso uala ni dítui, évue kioso o Nzumbi ia Nzambi kia jimbuila o Jingeleja! O Anjo ia Ngeleja ia Laodiseia, mu sonekene kiki: Eme Amén, mbangi ia fiiele ia kidi, muène o dimatekenu dia imbamba ioso ia bhanga Nzambi, uambe kiki: Nga ku ijiia o ima i uene kubhanga. Ngejiia kuma eie kua talala, kua tema. Nginda-phe u talala, mba u tema! Maji o ki ualʼiki, ua labhuka ngó, kua tema kua talala, ngi ku lukula mu kanu diami! Mukonda eie uambe, uixi: Ngi mvuama, nga mono jimbongo, ioso ngala na-iu ki nga bhindamena kima. Maji kua kʼijiia ngó kuila uala u sébhue, ua tate! Uala u ngadiama, u kifuôfo, u mukua tuẋi! Mu kiki, nga ku longesa kusumba kokuami, ulu ua bhiti mu túbhia, phala ni kidi kiene u kale u mvuama. U sumbe ue ni izuatu izela, mbé u di vunge, phala sonhi ki ji ku kuate ja tuẋi. Ni milôngo ia mesu, u di uaie mu mesu, nda u mone. Oso u nga zola, ngʼa bazela, ngʼa beta. Phaphumuka-phe, u diele o ituxi ié. Talesa! Ngemana bhu muelu ni kuṗhuṗha. Se muthu u ívua dízui diami, nʼa ngi jikuila dibhitu, ngi bokona mʼonzo iê hé ngi seiala-nê, ni muène ni eme. Uoso u tolola, ngi mu bhana o kuxikama nʼeme bhu kiandu kiami, uila eme ki nga tolola, eme nga xikama ni Tata iami bhu kiandu kiê. Kala kiki, uoso uala ni dítui, évue kioso o Nzumbi ia Nzambi kia jimbuila o Jingeleja! Kia bhiti imʼiii, ngi kala ni kisunji kia mukuá, o ki nga tale, ngi mona dibhituʼidi, dia jikuka mu diulu! O dízui di nga diangele kuívua, mkuâ ni koloneta, anga di ngi zuelesa, dixi: Banda kunu, ngi ku idikize ima ia bhingi hinu i bhita! Kithanganʼokio anga ngi kala mu Nzumbi. Ngi talesa kiandu a ki xikika mu diulu, sai-ku ni ió ua xikama bhu kiandu. Muène ua xikama bhu kiandu, ku mu tala mesu, uedi kala ditadi dia jáxipe ni dia salado mu kubenha. Anga kukala hongolo ia kondoloka o kiandu, kidifua kiê mukuâ ni ditadi dia zemelada. Anga kukala ue makuinhi aiadi a kiandu ni iuana, ia kondoloka o kiandu bhu kaxi; o bhu iandu íii bhua xikama makuinhi aiadi a kikulakaji ni iuana, a kembe ni izuatu izela, o ku mitue a kala ni itundu ia ulu. Mu kiandu anga mu telaka jinzaji, mu tunda màzui, ni inuminu. O bhu pholo ia kiandu, bhua uama sambuadi dia sama ja túbhia, diene o sambuadi dia Nzumbi ia Nzambi. O bhu pholo ia kiandu, anga bhu kala ni kima kiedi kala kizanga kia vidulu, kia di fu mukuâ ni kidistalu mu kuzela. Ku mbandu ni mbandu, a bhake o kiandu bhu kaxi, kukala ue ni iama iuana, iezala mesu ku pholo ni ku dima. Kiama kia dianga kidifua kiê kala hoji. Kiama kia kaiadi, kala ngombe. O kiama kia katatu, pholo iê kala ia muthu. Kiama kia kauana, mukuâ ni holokoko ioleka mabhabha kioso ki i kala mu kubhita bhulu. Kala kiama ki kala ni mabhabha masamanu ezala mesu ni moxi ni ku kanga. Muanha ni usuku ki iene kunhoha, ia kuata kuila: U kôla, u kôla, u kôla, Ngana Nzambi Muteni-a-ioso, ua kexile-ku, kiki iú-é, hádia muene uà kala-ku! Kithangana ni kithangana, kioso o iama iuana ki i bhana fuma ni ujitu, ni kusakidila ió ua xikama bhu kiandu, uene ni muenhu uê mu mivu ia kambe dizubhilu, o makuinhi aiadi a kikulakaji ni iuana, a di bhala bhu pholo ia Muène ua xikama bhu kiandu, hé a mu bheza uene ni muenhu uê mu mivu ia kambe dizubhilu. Hé a takula itundu iâ bhu pholo ia kiandu, exi: Eie u Ngana ietu, Nzambi ietu! Kia ku fuama o kutambula fuma, ni ujitu ni unéne. Mukonda éʼMuène ua bhanga ioso, o vondadi ié iene ia i bhangesa kuiza-ku, íi ia di bhange, íi iala-ku. Anga ngi mona divulu dia dilanda bhu lúkuaku lua dilu lua ió ua xikama bhu kiandu, dia di fu ni dilanda diòuinge, diosoneke ni moxi ni ku kanga, iá a di jika ni sambuadi dia kidimbu. Anga ngi mona anju ia dizonda, ua handekela ni dízui dia suina, uixi: Ua fuama kubula o idimbuʼíii nanhi, ni kujikula o divulu didi? Maji kana muthu-phe mu diulu, mba mu ngongo, mba koxi a mavu, ua tena kujikula o divulu ni ku di tonginina ngó moxi diê. Eme anga ngi kala mù dila kiavulu, mukonda kana muthu ua moneka, ua tena kujikula o divulu, mba ku di tonginina ngó moxi diê. Kikulakaji kimoxi anga u ngʼambela, uixi: Ku dile. Tala! O Hoji ku muiji ua Juda, mukua Lundânji lua Davidi, ua tambula o kikoue, muène u lenda kubula o sambuadi dia kidimbu didi, ni kujikula o divulu diê. O bhuʼ axaxe kê, bhu kiandu, anga ngi mona-bhu bhuemana Kambudi, a mu kondoloka ku iama iuana ia muenhu ni ku ikulakaji. O Kambudi kène kedi kala a ka jibhile. Muène u kala ni sambuadi diê dia lumbinga, ni sambuadi dia diesu, ene o sambuadi dia Nzumbi ia Nzambi a a tumikisa mu ngongo ioso. O Kambudi muène anga u bhixila, hé u tambula o divulu bhu lúkuaku lua dilu lua ió ua xikama bhu kiandu. Kia zubha ku di tambula, o iama iuana ia muenhu ni makuinhi aiadi a kikulakaji ni iuana, a di bhala bhu pholo ia Kambudi. Ene oso a sokelèlaku ni kukuata jimbànza ni jinganza ja ulu jezala fufutila ia dixi dia dizumba, iene o misambu ia akua-Ngana. Anga emba o muimbu uobhe, exi: Kia ku fuama eie, kutambula o divulu, ni kujikula o idimbu iê. Kuma eie a ku jibhile, o mu kùfua kué Nzambi ua mu sumbila athu ku miji ioso, ni ku madimi moso, ni ku madiembu moso, ni mu ifuẋi ioso. Eie ua a bhake ku usobha ni unganga ua Nzambi ietu, ene hinu à kala mù tumina mu ngongo. Anga eme ngi tala dingi, hé ngʼivua dízui dia ji-anju javulu ja bhake o kiandu bhu kaxi, ni iama iuana ia muenhu, ni ikulakaji, jʼemana, o konda iâ ia tena jimidi ni jimidi ja ndumba! Anga emba ni dízui dia suina, exi: Kambudi a mu jibhile, kia mu fuama kutambula o unéne ni umvuama, ni unjimu, ni uzonda, ni ujitu, ni fuma ni diximanu. Kienhókio, ima ioso ia bhanga ni muenhu, iene mu diulu, ni mu ngongo, ni koxi a mavu, ni ku musanza ua kalunga, ima ioso kiá iene-ku, nga i ivu i kala mu kuimba, iexi: O diximanu, ni ujitu, ni ungana, ni utuminu, uangene ua ió ua xikama bhu kiandu, ni ua Kambudi, mu mivu ni mivu sè dizubhilu! O iama iuana i tambuijila, iexi: Kidi muene. Amén! Ikulakaji anga a di bhala, hé a bheza ió ua kalelà-ku. Bhenhobho nga mono Kambudi kioso kia jikula-bhu o kidimbu kia dianga ku sambuadi dia idimbu. Anga ngʼivua o kiama kimoxi ki zuela ni dízui dia suina kala kinuminu kia nzaji, kixi: Enda kunu! Ngedi ngi tala, kua moneka kabalu kazela. O ua mondala-ku ua kuata mufula, muène anga a mu bhana kitundu kia ungana. Hé u tunda ni uzonda ua kuia ni kùlua ni kutolola. Kambudi kia jikula o kidimbu kia kaiadi, ngʼevu kiama kia kaiadi, kixi: Enda kunu! Anga ku tunda kabalu kamukuá kakusuka. O ua mondala-ku, a mu bhana o kubheka ita mu ngongo, ni kubhangesa athu kudijibha-jibha mudiâ. Anga a mu bhana kixibhata kia dikota. Kambudi kia jikula o kidimbu kia katatu, ngevu o kiama kia katatu, kixi: Enda kunu! Ngedi ngi tala, kua moneka kabalu kaxikelela. O ua mondala-ku, ua kuata pezu bhu lúkuaku. Anga ngʼivua kala dízui dia mu tunda muʼaxaxe ka iama iuana ia muenhu, dixi: Kizongelu kimoxi kia tiliku mu kizuua kia muvimba ki kalakala o muthu, o sevada izongelu itatu mu kizuua kia muvimba ue ki kalakala o muthu. O mu maji-phe ni mu vinhu, kana kufungisa-mu kima kioso-kioso. Kienhókio Kambudi kia jikula o kidimbu kia kauana, ngevu dízui dia kiama kia kauana, kixi: Enda kunu! Ngedi ngi tala, kua moneka kabalu ka mukète. O ua mondala-ku ʼjina diê Kùfua, o kuema diê kua mu kaiela Kalunga-Ngombe. Enhá anga a a bhana ukota ua mbandu ia kauana mu ngongo, phala kujibha ni ita, ni nzala, ni dibhe-bhu, ni ku iama i kuama iene mu mikáu mu ngongo. Bhenhobho Kambudi anga u jikula o kidimbu kia katanu. Nga mono moxi dia kalatodio o mienhu ia ió oso a a jibhile mukonda dia kutudila athu o maka ma Nzambi, ni mukonda dia kukala jifiiele mu umbangi uâ ua bhele. Anga ene a di kola ni dízui dia dikota, exi: Katé bhebhi, Muadi tata! Eie Muteni-a-Ioso, u kôla, u mukua kidi! Kumbi kuẋi ki u fundisa athu mu ngongo? Kizuua kiebhi ki ua kà bhana kastiku kua ió a tu jibhile? Anga a a bhana izuatu izela, ene oso a sokelà-ku. Hé a ambela kuma a nhohe-ku hanji kathangana, katé ki tenena o konda ia jiselevende ni akuá o jiphange jâ, oso a-nda ku a jibha ue uila kia a jibhile ene. Kienhókio nga mono dingi Kambudi kia jikula o kidimbu kia kasamanu. Kua bhiti kinuminu kia dikota kia mavu ni kutunguta kua ʼxi. O dikumbi anga di kituluka muene buí, mukuâ ni thanga ia ndômbe, o mbeji ioso ia kusuluka mukuâ ni manhinga. O jithéthembua ku diulu anga ji lauka bhoxi, uila mufiku ki u lalumuna jifiku jê kuila ja uisu hanji, kia u tungutisa kuala o kitembu kia dikota. O diulu anga di muangana-ku, mukuâ ni mukanda ki u di futa-futa. O milundu ioso ni ikolo ia sondoloka bhu kididi. Bhenhobho, o jisobha mu ngongo, ni atumini, ni ilôlo ia ita, ni jimvuama, ni mazonda, ni athu oso kia amukuá, abhika ni jifôlo, a suama mu jiṗhudi ni mu jindanji ku milundu. Anga a dionda o milundu ni jindanji, exi: Tu lundumukinienu, mu tu sueke ku mesu ma ió ua xikama bhu kiandu, ni mukonda dia njinda ia Kambudi! Kuma o kizuua kia dikota kia njinda iâ kia tula! O u tena kuimana-bhu, mukua-hi? Kia bhiti kiki, nga mono anju jiuana jemana ku hota jiuana ja ʼxi, ja kuata o itembu iuana ia ʼxi, phala kana kitembu ki bhuke mʼoxi, mba ku musanza ua kalunga, mba ku muxi uoso-uoso. Anga ngi mona anjo iamukuá í banda ku tundila dikumbi, ua kuata kadimbu ka Nzambi ia muenhu. Muène anga u handekela ni dízui dia dikota ku ji-anju jiuana Nzambi ja bhana o kutena kua kukuama mu ngongo ni ku musanza ua kalunga. Anjo u a ambela, uixi: Kana kukuama oxi, mba musanza ua kalunga, mba mixi, katé ki tu zubha ku a ta kidimbu bhu dibhomo, oso jiselevende ja Nzambi ietu. Anga ngʼívua o konda ia ene a a te o kidimbu kia Nzambi bhu mabhômo mâ; a tena hama ia midi ni makuinhi auana a midi ni midi jiuana. Ene oso a a tungula ni kidimbu, a tundu mu miji ioso ia anʼa Izalaiele. Ku muiji ni muiji, kuinhi dia midi ni midi jiiadi: Ku muiji ua Juda, kuinhi dia midi ni midi jiiadi; ku muiji ua Lubene, kuinhi dia midi ni midi jiiadi; ku muiji ua Ngade, kuinhi dia midi ni midi jiiadi; ku muiji ua Asele, kuinhi dia midi ni midi jiiadi; ku muiji ua Nafitali, kuinhi dia midi ni midi jiiadi; ku muiji ua Manasa, kuinhi dia midi ni midi jiiadi; ku muiji ua Ximinhá, kuinhi dia midi ni midi jiiadi; ku muiji ua Levi, kuinhi dia midi ni midi jiiadi; ku muiji ua Isakale, kuinhi dia midi ni midi jiiadi; ku muiji ua Nzebulone, kuinhi dia midi ni midi jiiadi; ku muiji ua Zuze, kuinhi dia midi ni midi jiiadi; ku muiji ua Bejamí, kuinhi dia midi ni midi jiiadi, a a te kidimbu. Kia bhiti imʼíii, ngedi ngi tala, kua moneka mundu uavulu kana muthu u tena ku u tanga! Ua tundu mu ifuẋi ioso, ni mu miji ioso, ni mu madiembu moso, ni mu madimi moso. Emana bhu pholo ia kiandu, ni bhu pholo ia Kambudi, a kembe ni izuatu izela, a kuata isalale ia maie bhu maku. Anga a kola ni dízui dia dikota, exi: O kubhuluka kuetu ku tunda kua Nzambi ietu ua xikama bhu kiandu, ni kua Kambudi! Bhenhobho ji-anju joso jemana, ja bhake o kiandu bhu kaxi, ni ikulakaji, ni iama iuana ia muenhu. Anga ji di bhala ni jipholo bhoxi bhu pholo ia kiandu, hé ji sambela Nzambi, exi: Kidi muén! Amén! Ni diximanu, ni fuma, ni ungana, ni kuijiia, ni kisakidilu, ni ujitu, ni ukota, ni uzonda, uangene ua Nzambi ietu katé ku hádia ni hádia! Amén! Kikulakaji kimoxi, anga u ngi kumuna, uixi: Enhá, a kembe kiki ni izuatu izela, akua-hi? A tundu kuebhi? Nga mu ambela, ngixi: Eʼmuène, ngana, ua ejiia. Kuala muène: Enhá ene a tundu mu hadi ia dikota. Ene a sukula izuatu iâ, ia a i zelesa mu manhinga ma Kambudi. Kiene ki emanena bhu pholo ia kiandu kia Nzambi, ene a mu sedivila muanha ni usuku mu Tembulu iê. O ió ua xikama bhu kiandu, u a kondeka ni kivule kiê. Ka kala dingi ni nzala mba dinhota. O muanha ki ua kuama dingi, mba kutema kuoso-kuoso. Kuma o Kambudi uene muʼaxaxe ka kiandu, u kala mubidi uâ, muène u a endesa jinga bhu jithu ja menha ma muenhu. O Nzambi anga ua kondona masoxi moso mu mesu. Kambudi kia jikula o kidimbu kia kasambuadi, mu diulu mu bhita dikuluma, mua di xibha ni muene hudí, kithangana kiê kaxaxe ka ola. Anga bhenhobho ngi mona sambuadi dia anju ene kuimana bhu pholo ia Nzambi, a a bhana sambuadi dia koloneta. Ku kala ue anju iamukuá ueza, uemana bhu mbanduʼalatódio, ni kiomuènu kia ulu kia kuta uasu ua dizumba. Anga a mu bhana fufutila iavulu ia dizumba, phala a i bandekeze ku misambu ia akua-Ngana oso, ni a i bhakuile Nzambi ku thanduʼa kalatódio kene bhu pholo ia kiandu. Dixi dia dizumba bhu maku ma anjo, ni misambu ia akua-Ngana, anga i bandela bhuamoxi bhu pholo ia Nzambi. Anjo anga u katula kiomuènu, u omona túbhia ku ʼalatódio, hé u tu texi mu ngongo. Anga ku bhita inuminu, ni mazui, ni jinzaji ni kiteketela kia ʼxi. Bhenhobho, o sambuadi dia anju a kuata sambuadi dia koloneta, anga a di polondala phala kuxika. Anju ia dianga anga u xika o koloneta iê. Hé kukala mvula ia matadi ni túbhia, iòlunge ni manhinga, anga a i kuua mu ngongo. Oxi anga i bhia o mbandu ia katatu, o mixi ue ibhia mbandu ia ʼtatu, o iangu ia uisu ibhia iene ioso. Anju ia kaiadi anga u xika koloneta iê. Hé ku kala kima kia di fu kala mulundu ua dikota, ua uama túbhia, a u lundumuina mu musanza ua kalunga. O mbandu ia katatu ia musanza anga i kituka manhinga. O mienhu iene ku musanza ua kalunga anga i fua mbandu ia katatu, o jinaviiu ue anga ji buila mbandu ia katatu. Anju ia katatu anga u xika o koloneta iê. Anga ku diulu ku lauka théthembua ia dikota, ia uama kala sama ia túbhia, anga i laukila ku thandu dia mbandu ia katatu ia jingiji, ni jithu ja menha. O théthembuʼoio, dijina diê Kulula. Anga i ludisa mbandu ia katatu ia menha, anga kukala athu avulu, kia nu, a fua ku menha mukonda dia kulula. Anju ia kauana anga u xika koloneta iê. O dikumbi anga a di sosolola mbandu ia katatu, ni mbeji ni jithéthembua ue kiomuène, a ji jima mbandu ia katatu, o kubenha kuâ anga kuxoxouela mbandu ia katatu. O kizuua hé ki lémbua kúkia mbandu iê ia katatu, o usuku ue kiomuène. Bhenhobho ngi mona hé ngʼívua o holokoko bhu iala kubhitila, iasu o mbambe ni diulu, i zuela ni dízui dia dikota, iexi: Lamba! Lamba! Lamba, dia ene oso a tungu mu ngongo, mukonda dia mázui ma jikoloneta ja anju jitatuʼojo, kiluua ji xika! Anju ia katanu anga u xika o koloneta iê. Anga ngi mona o théthembua ioio ia kexi ku diulu íi ia lauka bhoxi, ienhiʼii a i bhana o sabhi ia mukiukuluku. Anga muène théthembua u jikula mu dikungu dia mukiukuluku, anga mu dikungu mu fuafua dixi kala dixi dia dijiku dia dikota. Ni ku dikumbi, ni kuma kuoso, anga ku vunda mukonda dia dixi dia dikungu. Mu dixi anga mu tunda kihoho, hé ki di zala mu ngongo. O kihoho anga a ki bhana o kukola uila ki kôla o jimbalanganza mu ngongo. Hé a ki ambela kuila ki ki bhange kima kioso-kioso kiaiibha ku iangu, mba kima kioso kia uisu, mba ngó muxi uoso-uoso. Maji kikala ki kuama ngó athu oso a kambe o kidimbu kia Nzambi bhu dibhomo. Inda o kihoho ue ka ki ehela ku a jibha, maji a ki ehela ngó ku a talesa hadi mu mbeji jitanu. O kukata kuê mu kunumata, mukuâ ni kukaia kua mbaianganza ki i numata muthu. O mu mbeji jitanu jenhojo, athu a kà bhindamena o kùfua, maji a kà ku tokoka! A kènda kalunga, maji o kalunga-phe ka kà a lenga! O kihohuʼiki, kidifua kiê, mukuâ ni jikabalu ja zakela phala kuia ku ita. O ku mítue iâ, ku kala itundu iedi kala ia ulu, o pholo jâ jedi kala pholo ja athu. Ki kala ni kindemba uila ki kala o kindemba kia ahatu. O mazu mâ, mukuâ ni mazu ma hoji. Ki kala ni ilanda iedi kala ilanda ia felu. O kinuminu kia mabhabha mâ, kiedi kala kinuminu kia makalu ni jikabalu javulu ja kuata lusolo lua kuia ku ita. Anga ki kala ue ni mikila i numata, uila ki kala o jimbalanganza. O ku mikila iâ, kuene kua sueka o kukola kuâ, kua kukuama na-ku athu mu mbeji jitanu. O sobha iâ, aia-nê mu ku a tumina, muène o anjo ia dikungu ki di moneka hole. Muenhú, o ʼjina diê mu Hebeleu a mu ila Abadoni, o mu Ngelèku exi Apoliioni. (Kifua-phe ambe exi muène Nguma-Ngonga-Kihuènde; Na Zanga-Ioso). Lamba dia dianga dia bhiti. Talesa, hanji kua xala malamba aiadi a-nda kubhita! Anju ia kasamanu anga u xika o koloneta iê. Anga ngʼivua dízui dia tundu bhu thungi jiuana ja kalatódio ka ulu kene bhu pholo ia Nzambi. Dízui hé di ambela anju ia kuata o koloneta ia kasamanu, dixi: Jituna o anju jiuana ja kuikila mu honga bhu mbandu ia ngiji ia dikota ia Eufalate! Anju jiuana anga a ji jituna. Jene ja di polondala phala ola ienhiʼii, ni kizuua, ni mbeji, ni muvu, mbé a jibhe mbandu ia katatu ia mundu mu ngongo. Anga ngʼivua kuila o ifuẋi ia masoladi akua jikabalu, konda iâ ia tena kuinhi dia midi dia ibuka, kala kibuka kuinhi dia midi ia muthu. O mu kisuma kiami, nga mono kienhiki o jikabalu ni athu a ji mondala. A zakela ivunga-thulu ia di fuangana kala túbhia mu kukusuka, ni ku tadi dia azulu, ni kuzeluluka kala xofidi. O mítue ia jikabalu iedi kala mítue ia jihoji, o mu kanu diâ mu fuafua túbhia, ni dixi ni xofidi. O mabhebhu matatuʼama, mene ma jibha o mbandu ia katatu ia mundu mu ngongo: o túbhia, o dixi, o xofidi, ia fuáfua jinga mu kanu dia jikabalu. Kuma o kutena kua jikabalu, kuenié mu kanu diâ ni ku mikila iâ. Mukonda o mikila iâ iedi kala jinhoka, i kala muene ni mítue; iene i a kala mu kuama na-iu o ifuẋi. O mundu uoso ua subhuka-ku, oso a kambe kúfua ku mabhebhuʼ ama, nguá-uâ kudiela o imbamba iâ ia kexi mu bhanga. Ka zumbuka o kubheza madimónio, ni itèka ia ulu, ni ia phalata, ni ngôndo, ni matadi ni mixi, ima i bhinga ki i tena kumona, ki i tena kuívua, ki i tena kuenda. Nguá-uâ kudiela o ujibhanganga uâ, ni uloji, ni undumbu, ni uii uâ. Anga ngi mona anju iamukuá ia dizonda, uala mu tuluka ku diulu. Ua zuata dituta, o ku thanduʼa mutue uê kua bhiti hongolo. O pholo iê iedi kala dikumbi, o inama iê mukuâ ni jiphiladi ja túbhia. Bhu lúkuaku lué ua kuata kadivulu ka jikuka. Muène anga u tangamana, hé u tula kinama kiê kia dilu ku musanza ua kalunga, ni kinama kiê kia kiasu ku mavu a kukuta ku ngonguenha. Anga u dikola ni dízui dia suina mukuâ ni kukumba kua hoji. O kia zubha kudikola, sambuadi dia inuminu ia tambuijila ni kimutendu. Kioso o sambuadi dia kinuminu ki dia zubha kutubhula o mitendu iâ, ngʼandekele kusoneka. Anga ngʼivua dízui ku diulu, dixi: O ima ia tange o sambuadi dia kinuminu jika-iu, i kale ngó mu kasuekèle. Eie kana kusoneka kima! Bhenhobho o anju nga mu mono kutangamana ku musanza ua kalunga ni ku mavu a ngongo, lúkuaku luê lua dilu u lu leka bhulu, anga u loka mu dijina dia Nzambi, ió ueniê ni muenhu uê katé ku hádia ni hádia, ua bhanga o diulu ni ima ioso iala-mu, ni oxi ni ima ioso iala-mu, ni musanza ua kalunga ni ima ioso iala-mu. Anju anga i zuela, iexi: Ki kua-ndu kala dingi kukokoloka! Maji kioso-phe anju ia kasambuadi ki ia-nda kuxika o koloneta iê, kiene o Nzambi kia-ndu zubha kubhitisa o ima iê ia kasuekèle, uila kia tanga Muène ku jiselevende jê, o jipolofeta. O dízui dia tundu ku diulu di ngʼevu, anga ngi dʼivua luamukua dia ngʼambela, dixi: Bhixila, u tambule o divulu dia jikuka bhu lúkuaku lua anju ia tangamana ku musanza ua kalunga ni ku mavu a kukuta a ngongo. Eme anga ngi bhixila ku anju, hé ngi mu ambela kuila o kadivulu a ngi bhane-ku. Muène anga u ngi tangela, uixi: Divulu didi tambula-diu, u di die. Diene dia-nda ku ku ludisa mu mala, maji mu kanu-phe di touala kala uiki. Anga eme ngi tambula o kadivulu bhu lúkuaku lua anju, hé ngi ka dia. Mu kanu nga dʼivu dia touala muene kala uiki. Maji ki nga zubha ku di dia, mu mala mua ngi lulu. Anga a ngʼambela, exi: Eie hanji kua ku xala dingi lumoxi kujimbuila madiembu mavulu, ni ifuẋi, ni madimi, ni jisobha, o Njimbu Iambote ia Nzambi. Anga a ngi bhana lumbungu lua kuzongela, luedi kala mbangala. Sai-ku ua ngʼambela, uixi: Balumuka, u zonge Tembulu ia Nzambi, ni kalatódio, ni oso a mu bhezela momo. Maji o lumbu luê-phe, ku kanga dia Tembulu lu xale, kana ku lu zonga, mukonda a lu bhana o matumbu a-ndu kala mu kutitidila o Mbanza Iangene ikôla mu makuinhi auana a mbeji ni kiiadi. Anga ngi tumikisa mbangi jami jiiadi, a zuata saku ia kidinhaji, hé a kala mu tanga o Njimbu ia Nzambi mu midi ia kizuua ni hama jiiadi ni makuinhi asamanu. Mbangi jiiadi ene o mixi iiadi ia midiva, ni tundeia tuiadi, tuemana bhu pholo ia Ngana uavu o ixi. Se bhu kala muthu u sota ku a bhanga kima kiaiibha, mu kanu diâ mu fuafua túbhia tu buidisa o jinguma jâ. Kienhiki uoso u sota ku a kuama, kikale kiene kia mu jibhʼiki. Enhá a kôla, kuma a a bhana kutena kua kuxita ku diulu, mbé ki ku sonoke mvula mu izuua iâ ia kutanga o Njimbu ia Ngana. A a bhana ue kutena kua kukitula o menha nʼa kale manhinga. A tena ue kubuikisa o ngongo ni dibhebhu dioso-dioso, kioso kia mesena ene, mu lukuxi luoso luendi. Kioso-phe o mbangi jiiadʼiji ki ja kà zubha kutanga o njimbu iâ, o kiama hinu ki tunda mu dikungu ki di moneka hole, ki lua-nâ ita, hé ki a tolola, ki a jibha. O imbi iâ anga i zeka mu nzunga, mu mbanzʼoio ia dikota, mua jibhilile ue Ngana iâ ku dikulusu. O dijina diê mu ku i tumbula mu kixanga, ela Sodoma, mba Ijitu. Athu a tundu ku madiembu moso, ni miji ioso, ni madimi moso, ni ifuẋi ioso, a kala mú talesa ngó o imbi iâ mu izuua itatu ni kaxaxe, kehela ku i funda mu mbila. Athu a tungu mu ngongo a di bhana jiphèmbele, a kala mu kuolela, mukonda dia kúfua kua mbangi jiiadʼiji. O mu kutana kuâ, a di tumikisa maujitu, mukonda exi polofeta jiiadʼiji ja kexile ku a tatesa kiavulu ene oso a tungu mu ngongo. Maji kia bhiti-phe izuua itatu ni kaxaxe, o muha ua muenhu u tunda kua Nzambi hé u a bokona dingi mu thulu jâ, anga a fundumuka, emana nzànza. Ene oso a a mono, anga a bhuuama ni uôma uavulu! Bhenhobho, o polofeta jiiadʼiji anga évua o dízui dia dikota ku diulu, dixi: Bandenu kunu! Anga ene a bandela mu dituta katé ku diulu, jinguma jâ ia a talesa. Kithangana kienhókio anga kubhita kizema-zema kia dikota kia ʼxi. O mbanza i lundumuka mbandu iê ia kuinhi, o a fu ku kizema-zema kia ʼxi anga a tena sambuadi dia midi ia muthu. Athu a subhuka-ku hé a kala ni uôma uavulu, anga a ximana Nzambi ia diulu. Lamba dia kaiadi dia bhiti! Maji talesa, lamba dia katatu ki di nange kuiza! Anju ia kasambuadi anga u xika o koloneta iê. Hé kukala mazui a makota mu diulu, exi: Kiki o Utuminu ua jixi mu ngongo, ua biluka Utuminu ua Ngana ietu, ni ua Kristu iê. Muène kiá ua kà tumina katé ku hàdia ni hàdia! Bhenhobho o makuinhi aiadi a kikulakaji ni iuana, ene kuxikama bhu iandu iâ bhu pholo ia Nzambi, anga a di bhala jipholo bhoxi, hé a beza Nzambi, exi: Eie Ngana Nzambi, Muteni-a-Ioso, kiki uenié-ku, tunde ukulu Eie ua kàle! Tua ku sakidila, mukonda Eie ua tambula o kutena kué kuonéne, ua hingi ungana, Eie ua mateka kiá o kutumina. O ifuẋi ia kambe kuijiia Nzambi ia salumuka ni njinda iavulu, mukonda kithangana kié, u Nzambi, kia kubhana kaxtiku kia bhixila! Kumbi dieza-bhu dia kufundisa athu oso a fua kiá! Kithangana kia tuta-bhu kia kuuanena o jiselevende jé jipolofeta o kisakidilu kiâ! Kumbi dieza-bhu kiá dia kubhana o futu ku athuʼé aiuka, ni ku mundu ué uoso ene mu ku ku xila, ni jindenge ni makota! Thembu ia bhiẋila-bhu kiá, ia kubuikisa ió oso ene mu kubuikisa oxi! Tembulu ia Nzambi iene mu diulu anga a i jikula bhenhobho, o álaka ia kikutu kiê anga i moneka mu Tembulu. Anga ku kala jinzaji, ni mazui, ni inuminu, ni kizema-zema kia ʼxi, ni mvula iavulu ia matadi. Anga ku moneka kijimbuete kia kijingano kia dikota ku diulu. Kua tukuluka muhatu. Dikumbi diene o kizuatu kiê, o mbeji ia mu kala bhoxi dia inama iê, o ku mútue uê kuala kitundu kia kuinhi dia théthembua ni jiiadi. Muenhú uala ni divumu, anga u di kola, u kala mu kuvuala, misusu ia kudisanza ia mu kuata. Anga ku moneka kijimbuete kiamukuá ku diulu. Kimudikixi kia dikota, kikusuka, kiala ni sambuadi dia mítue ni kuinhi dia lumbinga, o ku mítue iê ku kala sambuadi dia kitundu. Ni mbônde iê, anga u koka mbandu ia katatu ia jithéthembua ku diulu, hé u ji lauila mu ngongo. Mudikixi anga uimana bhu pholo ia muhatu ua-nda kudisanza, phala kia zubha kudisanza, monʼê a mu die. Muhatu anga u vuala monʼa diiala, ió ua-nda kutumina akua jixi ni mbasá ia felu. Maji-phe o mona anga a mu zangumuna, hé a mu bheka ku diulu kua Nzambi, bhu kiandu kiê. O muhatu anga u lengela mu kikangalakata, mua kala o kididi kiê kia mu iudikila Nzambi. Hé a kala mu ku mu dikila kuenhoko mu midi ia kizuua ni hama jiiadi ni makuinhi a samanu. Kienhókio, mu diulu anga mu kala ita. Mingedi ni ji-anju jê a lua ita ni mudikixi, o mudikixi anga u lua ue kumoxi ni ji-anju jê. Enhá-phe a tokoka-ku! Ni muène ni ji-anju jê, mu diulu ka mono-mo dingi kididi. Kimudikixi kia dikota anga a mu takuila ku kanga! A mu kaia, na Kinhoka Kiokulu, a mu ila Diabhu, a mu ila Satana, mukua kunganala o mundu uoso. A mu lundumuina mu ngongo, ni ji-anju jê a ji lundumuina-nê kumoxi. Anga ngʼívua dízui dia dikota mu diulu, dixi: Kiki kueza ubhulukilu ua Nzambi ietu! Kiki o Nzambi ietu uedikiza o unéne uê kuila Muène Sobha! Kiki o Kristu iê, ua londekeza ki kala o ungana uê! Kuma o mutatedi ua jiphange jetu a mu lundumuna, ua kexile ku a tatela bhu pholo ia Nzambi muanha ni usuku, mu diulu a mu kaie-mu. Jiphange jetu a tena-phe ku mu tolola mukonda dia manhinga ma Kambudi, ni mukonda dia maka ma umbangi uâ ua kidi ma tanga jinga. Ene a kexile polondo ia kubhakula o mienhu iâ phala ku a jibha. Kala kiki, ku madiulu-phe tanenu-ku, ni enu oso mua tunga momo! Lamba dienu mu ngongo ni ku musanza! Mukonda Diabhu ua mi tulukila ni njinda iavulu, kuma muène uejiia kuila o thembu iê ia butu kia. Mudikixi kia mono a mu lundumuina bhoxi, u kuata kulandameka o muhatu ua vuala monʼa diiala. Muhatu anga a mu bhana mabhabha maiadi ma holokoko ia dikota, phala a bhite bhulu katé mu kikangalakata bhu kididi kiê, bhua mu dikila mu thembu, ni jithembu, ni kaxaxe ka thembu, phala a suamene o pholo ia Kinhoka, kʼaie dingi ni ku mu asa. Kinhoka anga ki lukula mu kanu diê menha ma kaiela muhatu mukuâ ni ngiji, phala a mu kungulule ni menha. Maji oxi-phe anga i kuatekesa o muhatu; kuma oxi ia jikula mu kanu diê íii ia minha o ngiji ia lukula o mudikixi mu kanu diê. Mudikixi anga u kuatela muhatu njinda iavulu, u tunda-bhu bhenhobho, hé uia mu kùlua ita ni iá a subhuka ku luvualu lua muhatu, ió oso ene mu bhaka o ijila ia Nzambi, hé a jijila o umbangi ua kidi kia Jezú Kristu. Mudikixi anga uimana nzànza ku kibumu kia kalunga. Anga ngi mona kiama kiala mu tomboloka mu musanza ua kalunga. Kiala ni kuinhi dia lumbinga, ni sambuadi dia mùtue; o ku jimbinga jê kuinhi dia kitundu, o ku mítue iê a soneka-ku majina a isunji, a kuxinga Nzambi. Kiama ki nga mono, kidifua kiê kala ongo, o inama iê kala kitôto, o dikanu diê kala dikanu dia hoji. O mudikixi muène ua bhana o kiamʼiki o kutena kuê, ni kiandu kiê, ni ungana uavulu. Ku mítue ia kiamʼiki, anga ngi mona mùtue umoxi-ku uedi kala a u kuamenene ku u jibha, maji o fidila iê ia kù fua anga iluka. Ngongo ioso anga i di uana o kiamʼiki, anga a kala mu ku ki kaiela. Ene oso anga a bheza o mudikixi, mukonda muène ua bhana o kijingo kiê ku kiama. Anga a bheza ue o kiama, exi: Nanhi ua soko ni kiama mu nguzu? Ua tena kùlua-nê, mukuahi? Kiama anga a mu bhana dikanu di zuela ima ia mu tundu, ni isunji iaiibha mu kuxinga Nzambi. Hé a mu bhana kijingo kia kubhanga imbamba iê mu makuinhi auana a mbeji ni jiiadi. Muène anga u jikula o dikanu diê mu kutanga isunji kua Nzambi, u ẋonguena dijina diê, u lebhula katé ni kididi mua tunga Nzambi, ni ene oso kia ene mu diulu. A mu bhana ue ukota ua kùlua ni akua-Ngana, ni ku a tolola. A mu bhana ungana ua kutumina o miji ioso, ni madiembu, ni madimi, ni ifuẋi ia athu a ikonda ioso mu ngongo. O ene oso a tungu mu ngongo a kà kala mu ku mu bheza, ió ene oso a kambe o ku a soneka o majina mâ tundé ku dimatekenu dia ʼxi mu divulu dia muenhu diangene dia Kambudi, ió a mu jibhile. Kala kiki, ivenu kiambote, se enu muala ni matui a kuivila, kuma: Uoso ambe o ku mu kuika ni ku mu ta upelezu, kikale a mu kuika muene; o muthu uoso ambe o ku mu jibha ni xibhata, u bhinga muene a mu jibha ni xibhata. Bhenhabha-phe bhene bhua bhingi o kukolokota, ni kuxikana kua athu akua-Ngana. Kienhókio anga ngi mona kiama kiamukuá kí fukunuka mu mavu. Ki kala ni mbinga jiiadi mukuâ ni mbinga ja mbudi, maji ki zuela-phe kala mudikixi. Muenhú anga u kala mu tumina ni kijîngu kioso kia kiama kia dianga bhu pholo iê. Anga u kala mu bhinjika oxi ioso, ni ene oso a tungu-mu, mbé a bheze o kiama kia dianga, ió a mu tele o fidila ia kùfua anga u iluka. O kiama kia kaiadi kiki, anga u bhanga iphata ia makota, katé ni kubhangesa kuila túbhia tu tuluka ku diulu katé bhoʼxi, bhu pholo ia athu oso. Anga u nganala ene oso a tungu mu ngongo, mukonda dia iphata iê ia mu bhana kubhanga bhu pholo ia kiama kia dianga. Muène hé u ambela athu oso a tungu mu ngongo, kuila a bhange kitèka kia kiama kia dianga, mbé ende ni kufumanesa o kiamʼokio a mu tele o xibhata ia kùfua anga u iluka. O kiama kia kaiadi kienhiki, anga a mu bhana o kutena kua kuila o kitèka kia kiama kia dianga u ki bhana kubhuima, anga kitèka kia kiama ki zuela hé ki kala ni kutena ue kua kujibha oso a di tunu ku ki bheza. Anga u bhinjika ene oso, ni jindenge ni makota, ni jimvuama ni jingadiama, ni jifuôlo ni abhika, kuila ene oso a a te kidimbu ku lúkuaku lua dilu, mba bhu dibhomo. O uoso uambe kusumba mba kusumbisa, kikale u dianga kukala ni kidimbu kia dijina dia kiama, mba o númelu ia dijina diê. Ima íii, i bhinga unjimu. Uoso o hete, a tange o númelu ia kiama, kuma o númelu iê iene ia dijina dia muthu. O númelu iê, hâma jisamanu ni makuinhi asamanu ni kisamanu. Kienhókio anga ngi talesa, ngi mona Kambudi uemana ku Mulundu ua Ziione. Anga kukala athu kumoxi ni Muène, hâma ia midi ni makuinhi auana ni midi jiuana, ala ni dijina diê ni dijina dia Tata iê, òsoneke bhu mabhômo mâ. Anga ngʼivua dízui ku diulu, kala dízui dia dibhubha dia dikota dia menha, mba kala dízui dia kinuminu kionéne kia nzaji. O dízui di ngevu diedi kala dia akua jimbànza ala kuxika o jimbànza jâ. O hâma ia midi ni makuinhi auana a midi ni midi jiuana, anga emana bhu pholo ia kiandu, ni bhu pholo ia iama iuana ia muenhu, ni ia ikulakaji, anga emba o muimbu uâ uobhe. O muimbu uenhó, kana muthu dingi u tena kudilonga-u, kikale ene ngó ió oso a a kula mu ngongo. Enhá ene a di bhake ni kuzela, a kambe kudikasanesa ku jiphànda ni ahatu, kuma ala anʼa ndenge. Enhá ene a nhenganana Kambudi, ene a nhunganê kuoso-kuoso ku a di tela. Enhá ene a a sumbu muʼaxaxe ka mundu ua athu mu ngongo, mu kukala ibundu ia kutomona ia bhakuila Nzambi ni Kambudi. Mu kanu diâ ki mu moneka makutu. Kene ngó ni kisemu bhu pholo ia kiandu kia Nzambi. Athu muene a tenena! Anga ngi mona anju iamukua ia mu bhita bhulu, ia di lèka, o bhu ala kubhitila, uasu o mbambe ni diulu. Uambata o jingolokela ji xalelà-ku ja Njimbu Iambote, phala ku ji kolela athu oso a tungu mu ngongo, ku ifuẋi ioso, ni miji ioso, ni madimi, ni madiembu. Anga u tanga ni dízui dia suina, uixi: Nzambi mu kuatedienu uôma, mu ximanienu o unéne uê! Kuma o kumbi diê dia kufundisa athu oso dia bhixila! Mu bhezienu, ió ua bhanga o diulu, ni oxi, ni musanza ua kalunga ni jithu ji fuafua o menha! Anga ku kaiela anju iamukuá ia kaiadi, uixi: Ia jimi! Ia jimi! O Babilónia ia dikota ia jimi, ia kexi mu kuila o ifuẋi ioso u i nuisa ku vinhu iê—o vinhu iê ia nguzu, i salukisa, ia undumbu uê! Anga ku kaiela anju iamukua ia katatu, u tanga ni dizui dia suina, uixi: Se muthu u bheza o kiama ni kitèka kiê, hé u tambula o kidimbu kiê bhu dibhomo mba ku lúkuaku, muenhó hinu u nua ku vinhu ia Nzambi, o vinhu ia njinda iê, a i lundulula ia hatu ni nguzu ioso mu kopho ia kutêma kuê! Kuma muthu uoso u bhanga kiki, a kà mu tatesa ni túbhia ni xofidi bhu pholo ia ji-anju jikôla, ni bhu pholo ia Kambudi. O dixi dia túbhia tua kà a tatesa, dia kà banda jinga katé ku hádia ni hàdia! Momo, oso a bheza kiama ni kitèka kiê, ni oso a tambula kidimbu kia dijina diê, a kà tala hadi muanha ni usuku ka nhoha. Ima kala íii, i bhinga o kukolokota ku mbandu ia akua-Ngana, ié ʼoso a mu tumaka o ijila ia Nzambi, ni kixikanu kia ió oso ala jifiiele ja Jezú. Anga bhenhobho ngʼívua dízui di tunda mu diulu, dixi: Kiki soneka-kiu; Azediua o madifundu tundé kiki a fuila mu kikalakalu kia Ngana! O Nzumbi ia Nzambi anga uitaia, uixi: Eua! Kiokio kidi muene! Mukonda ene a kà nhohaku kiá ku ikalakalu iâ, ia hadi, mbata o mbote i tunda mu kukalakala kuâ, a kàia na-iu. Kienhókio anga ngi talesa, hé ngi mona dituta diazele, o ua xikama ku dituta uedi kala monʼa muthu. O ku mútue uê kua mu kala kitundu kia ulu, o bhu lukuaku luê ua kuata kibhôlola kiatu. Anju iamukua anga i tunda mu Tembulu, hé u handekela ni dízui dia suina ió ua xikama ku dituta, uixi: Katula o kibhôlola kié, u mune, mukonda o kumbi dieza-bhu kiá dia kumuna. Mbata o idima mu ngongo iabhi kiá! Kienhókio, o ua xikama ku dituta anga u bhitisa o kibhôlola kiê mu ngongo, idima mʼoxi ioso anga a i muna. Bhenhobho anga ngi mona dingi anju iamukua i tunda mu tembulu iene mu diulu, muène ue ua kuata kibhôlola kiatu. Anju iamukuá, a mu bhele kutambula konda ia túbhia, anga u tunda bhu kalatódio, hé u handekela ni dízui dia suina kua ió ua kuata kibhôlola kiatu, uixi: Katula o kibhôlola kié, mbé u kanze isaka ia ji-uva ku mivide mu ngongo, kuma ji-uva jê jabhi, ja zubha! Anju anga u bhitisa o kibhôlola kiê mu ngongo, hé u kanza o ji-uva mʼoxi ioso, anga u ji longa mu ditangi dia kukamena vinhu, mu ditangi dia dikota dia njinda ia Nzambi. O ji-uva anga a ji kamena mu ditangi ku mukáu ku kanga dia mbonge, o mukunguiji ua manhinga a tundu mu ditangi, hungulule iê kulebha iambata hâma jitatu ja kilómetulu, o kuzonga kuê métulu ni kaxaxe. Anga ngi mona kijimbuete kia kijinganu kia mukuá ku diulu, kia dikota, ki bhekela kudiuana! Sambuadi dia anju, a kuata sambuadi dia mabhebhu, ene kiá o mabhebhu a sukidila-ku, kuma ene a kuzubhila kiá o njinda ia Nzambi. Anga ngi mona kidifua kia kizanga kia vidulu iolunge ni túbhia. Hé ngi mona ue ió oso a bhânge ni kiama, iá a mu tolola, muène ni kitèka kiê, kumoxi ni iala ió ua bhingi o númelu iene iala bhu kididi kia dijina diê. Enhá, a tolola, hé emana bhu kizanga kia vidulu, a kuata kuxika jimbànza ja a bhana kuala Nzambi. Anga emba o muimbu ua Mozé, ngunza iangene ia Nzambi, ni muimbu ua Kambudi, exi: Eie Ngana Nzambi, Muteni-a-Ioso, o ikalakalu ié kukula kuahi, ikalakalu idiuanesa kinéne! Eie, Ngana, u Sobha ia miji ioso, o ixinganeku ié kuiuka kuahi, ima ioso i u sola kubhanga, ia kidi! Nanhi u kamba kukala ni uôma ué, eie Ngana? Uebhi, Ngana, ka mesena kutanga o unéne ué? Mukonda eie-muène ngó ubheka ué ukôla! Akua jixi joso a kèza bhu pholo ié mu ku ku ximana, mbata o ikalkalu ié iaiuka, athu enhoso a mu i mona. Kia bhiti imʼii, nga mono o Tembulu mu diulu ia jikuka, ni Balaka ia Umbangi muene mu iala. Mu Tembulu anga mu tunda o sambuadi dia anju dienhodio, a kuata o sambuadi dia mabhebhu, a kembe ni linhu izela ia-lu benha, iá a di kutu ni phonda ja ulu mu thulu. Kienhókio, ku iama iuana ia muenhu, ku kala kimoxi ki bhana sambuadi dia anju sambuadi dia nganza ia ulu iezala ni njinda ia Nzambi, Ió ueniê ni muenhu uê katé ku hàdia ni hàdia. Tembulu anga izala ni dixi dia tundu mu kubenha kua Nzambi ni kusuina kuê. Kana-bhu ua tena kubokona mu Tembulu, katé o sambuadi dia mabhebhu ma kuata sambuadi dia anju ma zubha kubhita. Anga ngʼivua dízui dia suina mu Tembulu, di ambela sambuadi dia anju, dixi: Ndenu, mu lundulule mu ngongo o sambuadi dia nganza ia njinda ia Nzambi! Anju ia dianga anga uia, hé u lundulula o nganza iê mu ngongo. Anga i bhangesa jifidila jaiibha, jixixima ku mikutu ia athu ala ni kidimbu kia kiama, a bheza jinga o kitèka kiê. Anju ia kaiadi anga u lundulula o nganza iê ku musanza ua kalunga. Mu musanza anga mu kituka manhinga kala ma muthu uafu, o mienhu ioso ku musanza anga i fua. Kienhókio o katatu anga u lundulula o nganza iê mu jingiji ni mu jithu ja menha, anga mu kituka manhinga. Anga ngʼivua anju ia bhana kutumina o menha, uixi: Eie, Ngana, uenié, eie ua kexile-ku, eie Uaiuka, Ukôla, mukonda dia kiki ki ua batulʼiki! Kuma ene a lundulula jinga manhinga ma akua-Ngana ni ma jipolofeta, eie-phe ue ua a bhana manhinga phala kùnua. Mukonda a-lu tambula kioso kia a fuama! Anga kienhókio ngʼivua dízui dia tundu bhu kalatódio, dixi: Kiene muene! Eie Ngana Nzambi, Muteni-a-Ioso, o kubatula kué kua kidi, kuaiuka! Anju ia kauana anga u lundulula nganza iê ku thanduʼa dikumbi, diene anga a di bhana o kuaula athu ni túbhia. Athu anga auka mu kutema kuê kuavulu. Ene anga a ẋonguena o dijina dia Nzambi uala ni kutena kua kubheka mabhebhu kala iá! Maji o athu nguá-uâ-phe kudiela o ituxi iâ, ni kuximana o unéne ua Nzambi. Anju ia katanu anga u lundulula o nganza iê ku thanduʼa kiandu kia kiama. O utuminu uê anga u kala mua vundu, athu hé a kala mù di kokota o madimi mukonda dia misusu. Hé a ẋonguena Nzambi ia diulu, mukonda dia kuxixima kua misusu ni jifidila jâ. Maji o imbamba iâ-phe ia jinjila jâ jaiibha, nguá-uâ ku i diela. Anju ia kasamanu anga u lundulula o nganza iê mu honga ia dikota ia Eufalate. Menha mê anga ma kukuta, phala bhu di bhange njila ia jisobha jʼijila ku tundila o dikumbi. Anga ngi mona ʼnzumbi jkitatu jaiibha jedi kala mazote. Nzumbʼiji ja tundu mu kanu dia mudikixi, ni mu kanu dia kiama, ni mu kanu dia polofeta ia makutu. Jenhiji jene o jinzumbi ja madimonho ma bhanga iphata ni madiuanu. Nzumbi jitatu jiji, jiia mù nhunga ku jisobha mu ngongo ioso, mu ku a kasa ku ita ia kizuua kia Dikota kia Nzambi, Muteni-a-Ioso. Ivuenu: Eme hinu ngʼiza kala ngi muii! Ua zediua ió uoso ua di lange, ua bhake kiambote o izuatu iê, phala kende ni tuẋi, nʼa mu kuatese jisonhi bhu pholo ia mundu! Kienhókio o jinzumbi jaiibha anga ji bongoluela o jisobha bhu kididi a kʼixana mu mbimbi ia Hebeleu exi Alumajedone. Anju ia kasambuadi anga u lunduluila o nganza iê mu kitembu. Mu Tembulu anga mu tunda dízui dia suina ni bhu kiandu, dixi: Kima kiobhange! Anga ku kala jinzaji, ni mázui, ni inuminu. Hé ku kala ue ni kiteketela kia ʼxi, kiluua ngó ki bhita hanji kieneku athu mu ngongo, o kiteketela kia ʼxi, kia dikota, kia suina kiavulu kala kiki! O mbanza ia dikota anga i muangunuka mu mbandu jitatu, o jimbanza ja akua-jixi mu ngongo anga ji lundumuka hé ji senguluka jene joso muene. Nzambi anga u lembalala o Babilónia ia dikota, hé u i bhana kùnua o vinhu ia tundu mu kopho iê—o vinhu ia kutema kua njinda iê. Ikolo ioso anga i muangana, o milundu ioso ia jimuka, ki ia moneka dingi ku mesu. Mvula ia matadi anga i sonoka ku diulu, i laukila ku thandu dia athu. O matadi mê a makota kiavulu, dimoxi ngó di pezala makuinhi auana a kilo. Athu anga a ẋonguena a Nzambi, mukonda dia dibhebhu dia mvula ia matadi, kuma o dibhebhu diê dia vulu kinéne! Anga kuiza anju imoxi, ku sambuadi dia kuatele o sambuadi dia nganza, hé u ngi zuelesa, uixi: Iza kunu, ngi ku idikize kioso kia-nda kubhana o kaxtiku kua kidia-nzunga kia dikotʼokio, o mbanza ioio iòtunge bhu mbanduʼ a ngiji javulu. O jisobha mu ngongo ja bhanga jinga-nê undumbu, o athu a tungu mu ngongo ua a kodiuisa jinga ni vinhu ia undumbu uê. Anga ngi kala mu Nzumbi kithangana kienhokio, anju hé u ngʼambata katé mu kikangalakata. Kuenhoko ngi mona muhatu ua xikama ku kiama ki kusuka. Kiene a ki soneka majina avulu a kuẋonguena Nzambi. Kiama kienhiki ki kala ni sambuadi diê dia mútue, ni kuinhi dia lumbinga. O muhatu ua zuata jithanga jakusuka muene kiavulu nguíi, iú ua kembe ni ulu, ni madiiamande, ni jiphélula. Bhu lúkuaku ua kuata kopho ia ulu, iezala isunji ni imbamba ia ufusa, ia tundu mu undumbu uê. O bhu dibhomo diê bhuòsoneke dijina, o dijimbuluilu diê dia kasuèkele, exi: Babilónia ia dikota, mama u vuala idianzunga ioso ni oso a bhanga isunji mu ngongo. Anga ngi mona kuila o muhatu muenhú ua kodiua ni manhinga ma akua-Ngana Nzambi, ni manhinga ma ió a a jibha mukonda a kexile jifiiele jangene ja Jezú. O ki nga zubha ku mu mona, nga diuana kidiuanau kia dikota! Bhenhobho kuala anju, uixi: Ua di uanena-hi kiosuʼiki? Eme nga-nda ku ku tangela o dijimbuluilu dia kisuma kia muhatu iú, ni kiama kia mu ambata, kiala ni sambuadi dia mútue, ni kuinhi dia lumbinga. O kiama ki ua mono, kia kexile ni muenhu, maji o kiki, ki kianda kulaia dingi kiavulu. Mukonda o kiama kiki, hinu kia kà tunda mu dikungu ki di moneka hole, anga a kà mu buikisa. Athu a tungu mu ngongo, oso a kambe ku a soneka o majina mâ mu divulu dia muenhu tundé ku dimatekenu dia ʼxi, a-nda kua kà diuana ki a kà talesa o kiama. Mukonda o kiama ua kexile kiá ku muenhu, o kiki muenhu ua u lémbua, maji hinu ua kà tukuluka dingi. Imʼíii-phe i bhinga unjimu ni kutongoloka, kuma: O sambuadi dia mútue, sambuadi dia mulundu, o muhatu ua xikama ku thandu diâ. O mítue ienhiʼii ue, sambuadi dia sobha: Kitanu kiâ kia di bhale kiá, o umoxi iú-ué hanji mú tumina, o mukuá kiluua eza-ku. O kianda kuiza, kubhinga u bhangé ngó kakithangana kofele mu kutumina. O kiama ua kexile kiá ku muenhu, maji o kiki ua u lémbua, muène kanake ku jisobha ua tokala ku sambuadiʼodio dia diangele-ku, maji hinu a kà mu buikisa. O kuinhi dia lumbinga di ua monuʼodio, o kuinhi dia sobha kiluua a tambula o usobha uâ, maji a-nda ku a bhana-phe kutumina kala jisobha, mu ola imoxi, kumoxi ni kiama. Ene oso ió kilunji kiâ kiene kimoxi, o kutena kuâ kuala na-ku ni kijingu kiâ, anda ku ki bhana o kiama. Enhá a kà lua ita ni Kambudi, maji o Kambudi-phe ua kà a tolola, kuma muène Ngana ia jingana, Sobha ia jisobha. Muène ua kà a tolola kumoxi ni athuʼê ió ene ku mu nhenganana, ió a exana, a a tungula, o jifiiele. Bhenhobho o anju ua ngʼambela ue, uixi: O menha ió u ua muene, kua xikama o kidia-nzunga ku thandu diâ, o miji ia athu, ni mundu, ni ifuẋi, ni madimi. O kuinhi dia lumbinga di ua muene, ni kiama muène, a kà di zemba ni kidia-nzunga. Ene a kà mu sebulula, o ioso iala na-iu a kà mu katula-iu, hé u xala thuẋi-a-thakala. A kà mu dia xitu, a mu oha mu túbhia katé ua buila. Kuma o Nzambi ua a te-kiu mu miẋima iâ, o kubhanga kia mu kala mu kilunji kiê, phala ene oso a sunge kilunji kimoxi, kia kubhana kiama o utuminu uâ, katé bhua kà zubhila kubhita o maka ma Nzambi. O muhatu ua mu monuʼó, o mbanza ia dikotʼoio ia mu tumina o jisobha joso mu ngongo. Kia bhiti imʼíii, nga mono anju iamukuá iala mu tuluka ku diulu. Muenhú u kala ni kijîngu kiavulu, mu ngongo ioso anga mu di muika ni kubenha kuê. Muène anga u di kola ni dízui dia suina, uixi: Ia jimi! O Babilónia ia dikota ia jimi! Mua biluka ditungilu dia madimonho, disuamenu dia nzumbi joso jaiibha. Mua kituka kibuta mu tunga o njila joso jaiibha ja ifusa! Kuma o mu kùnua vinhu iê i salukisa ia undumbu, muene mua di bhalela akua jixi joso. Jisobha mu ngongo ja bhangele-nê undumbu, o jingenji mu ngongo ja funine itadi mu ufusa uê uatundu! Anga ngʼivua dízui dia mukuá ku diulu, dixi: Tundenu moxi dia mbanza íii, enu mu mundu uami! Tundenu-mu! Kana ku di lunga-nê mu ituxi iê, phala ki mu tambule mbandu ku mabhebhu mê! Mukonda o ituxi iê ia bhixila katé ku diulu ni kudilunjijika, o Nzambi iu ua xinganeka o ikuma iê. Kioso kia bhangele muène, mu futienu-kiu; kioso kia fuama mu imbamba iê, mu vutuidienu-kiu mu luiadi! O kopho ia mi lungidile, muène ue mu lungidienu-iu luiadi. Bhuoso bhua sukile muène ni ku di ximana, ni kuvudisa ukumbu, bhene bhu mu mu sukixila o kubhondalala ni kusebuluka kuê! Kuma uedile ku muẋima uê, uixi: Eme-muène na mvuale, nga xikama ku ungana! Ki ngala ngi mutûdi, ki ngi moneka dingi dilamba! Kienhiki, mu kumbi dimoxi, kua-nda ku mu tulukila o kingûmba kiê kia mabhebhu: Makukata, misusu ni nzala! A kà mu oha mu túbhua katé ua buila. Kuma o Ngana Nzambi, ua mu mu fundisa, ua suina. O jisobha mu ngongo, joso ja bhangele-nê undumbu, ende-nê mu ukumbu, a-ndu dila jingololo, kia kà talesa o dixi diê mu kùbhia. O mu kanga mu emanena, mukonda dia uôma ua kutata kuê, a kèla: Uaué! Uaué, taté! O mbanza ia dikota Babilónia! O mbanza ia kolele kiambote! Mu kumbi dimoxi ngó, tata, kua ku tulukila kaxtiku kê! O jingenji ja kufuna mu ngongo, a kà mu dila jingololo, mukonda kana muthu dingi u sumba o mauenji mâ. Kana muthu u sumba o mauenji mâ ma ulu, ni phalata, ni madiiamande, ni jiphélula, ni linhu ia fina, ni izuatu iòteke ni husu, ni seda, ni thanga ja kusuka ja kindemba kia mbudi, ni mixi iauabha dizumba, ni ima ioso ia mazu a nzamba, ni ima ioso ia mixi ia te kiavulu, ni ia ngôndo, ni ia felu, ni ia tadi dia mamola; mba ngó kusumba kanela, ni thembala, ni fufutila ia dizumba, ni nguèndu, ni mubafu, ni vinhu, ni maji, ni fuba, ni tiliku, ni jingombe, ni jimbudi, ni jikabalu, ni makalu, ni abhika, mba ngó mienhu ia athu. O asumbi ni asumbixi, a kʼambela o mbanza, exi: Eie mbanza ia kime, o ima ioso iambote i ua semene ku muẋima ué, ua i tokoka! O ima ié ia disèse, ia kukemba, ia buila, ki ia moneka dingi! O iene ue ki mungu dingi ua-nda ku i mona! O jingenji ja kexile kufuna imʼiii mu mbanzʼoio, ua kexile ku a muesa itadi, a kèmanena mu kanga, mukonda dia uôma ua kutata kuê, ni kudila jingololo. A kèla: Uaué! Uaué! O mbanza ia dikota, tata! Ua zuatele linhu ia fina, ni izuatu iòteke ni husu, ni ia kindemba kia mbudi kikusuka, ua kembele ni ulu, ni madiiamande, ni jiphélula! Mu kumbi dimoxi, jimbongo josuʼiji ja di boto, tata! Jikabhitangu joso ja jinaviiu, ni athu oso endela ku menha, ni akalakadi mu jinaviiu, ni akua kufuna uenji uâ ku musanza ua kalunga, a suka ngó mu kanga! Anga a di kola, kia talesa o dixi diê mu kúbhia, exi: Mbanza ia dikota, tata! Ki i moneka luiadi! Ene anga a di kunga mavu mu mítue, a di kola, a ta mbûndu, exi: Uaué! Uaué! O mbanza ia dikota, tata, mua kexile kumuena itadi akua jinaviiu, mukonda dia umvuama uê! Mu kumbi dimoxi, ua biluka ngûndu! Eie u diulu, mu olele, mukonda dia kusenguluka kuê! Ni enu oso mu akua-Ngana, mu jipoxolo, mu jipolofeta, mu oledienu! Sangulukenu, kuma Nzambi ua batula! Mu ioso ia mi bhange, ua mi bhela-nê kaxtiku! Anju ia kindanda anga u zangula kiditadi, mukuâ ni ditadi dia dikota dia kuhuhila, anga u di takula mu menhʼa kalunga, uixi: Kiene muenʼiki, mukuâ ni kibhalu kia dikota, kia-nda kubobesa na-kiu Babilónia, o mbanza ia dikotʼoio! Ki mungu i tena dingi kumoneka ku mesu! O dízui dia axiki a jimbànza, ni akua mújika, ni axiki a jimbèndu, ni akua jikoloneta, momué nuka dingi a kà dʼívua-mu! Nuka dingi momué mu kala mesene ia ufunu uoso-uoso! Nuka évua-mu ue dingi o kulunguta kua matadi a kuhuhila! Nuka momué mu muika dingi mukengeji ua kandeia! Nuka dingi évua-mu nzongo ia mabhanga! Mbata o jingenji jé ja kufuna, a kexile anʼa jingana a beta o kutena mu ngongo. O uanga ué uene u ua bhombo na-u akua jixi joso. Babilónia ia dikotʼoio, a mu bhana o kaxtiku kê, mukonda mua muène a sange-mu o manhinga ma jipolofeta, ni manhinga ma akua-Ngana, xi, o manhinga ma athu oso a a jibha jinga mu ngongo. Kia bhiti o imʼiii, ngevu kala dízui dia mundu ua dikota mu diulu, exi: Ximanenu Nzambi! O kubhuluka, ni kufumana, ni kutena, kua ngene kua Nzambi ietu! O kufundisa kuê kua kidi, kuaiuka! Mukonda o muène, kidia-nzunga kia dikota ua mu êlesa, ió ua bolesele oxi ioso ni undumbu uê. Nzambi ua mu futu o phonzo, mukonda muène ua jibha jinga o jiselevende jê. Anga ela lua kaiadi, exi: Ximanenu Nzambi! O dixi dia kuuama kua mbanzʼoio ia dikota, dià kala mu banda katé ku hàdia ni hàdia! Bhenhobho o makuinhi aiadi a kikulakaji ni iuana, ni iama iuana ia muenhu, anga a di bhala, a bheza Nzambi ua xikama bhu kiandu, exi: Amén! Ximanenu Nzambi! Kienhókio, bhu kiandu anga bhu tunda dízui, dixi: Ximanenu Nzambi ietu! Mu ximanienu enu oso mu jiselevende jê, enu mua mu kuatela uôma, jindenge ni makota! Kienhókio anga ngʼívua kala dízui dia mundu ua dikota, mba kala dízui dia dibhubha dia menha, mba kala dízui dia kinuminu kia suina kia nzaji, dixi: Ximanenu Nzambi! Mukonda o Ngana, Nzambi ietu, Muteni-a-Ioso, muène Sobha. Tu tanienu, tu sanguluke kiavulu! Tu ximane o unéne uê! Kuma o kithangana kia ukaza ua Kambudi kieza-bhu, o dibhanga diê ua di polondala kiá! Dibhanga a mu bhana kukemba ni linhu ia fina, ia benha, ia uabha. (Linhu ia fina íii, iene o ikalakalu iaiuka ia akua-Ngana, ia kembe na-iu o dibhanga). Bhenhobho anju anga u ngʼambela, uixi: Kiki soneka-kiu: Azediua oso a exana ku seialu ia ukaza ua Kambudi. Hé u kumuna dingi, uixi: Makʼama mene o maka ma kidi ma Nzambi. Eme anga ngi di bhala bhu inama ia anju phala ku mu bheza. Uixi-phe: Kana ku ki bhanga! Eme ue ngi selevende ni mukuenu, nga sokela ni phange jé oso a kuata o umbangi ua kidi kia Jezú. Bheza Nzambi! Kuma o kidi kia umbangi ua Jezú, uene o uanji u bhana huii ku jipolofeta. Anga ngi mona diulu dia jikuka. Ngedi ngi tala, kua moneka kabalu kazela, o ua xikama-ku a mu ixana Fiiele, a mu ixana Kidi. Muène u fundisa mu kidi, u lua ita mu uiukilu uê. Mesu mê medi kala mulengu ua túbhia, o ku mútue uê ua zuata itundu iavulu. Sai-phe ni dijina diê dia mu soneka, kana-phe muthu ua dʼijiia, kikale muène ngó. Muène ua di vungu ni kizuatu kiê kiòsangele ni manhinga. O dijina diê muène a mu ixana Diamba dia Nzambi. O ifuẋi ia makuenze iene mu diulu, anga i mu kaiela, a mondala jikabalu jizela, a zuata linhu ia fina, iazele, iauabha kiambote. Mu kanu diê anga mu fuomoka xibhata iatu, iene ia tolola na-iu akua jixi. Muène u a tumina ni mbasá ia felu. Muène u titidila mu ditangi dia kukamena o vinhu ia njinda iatemanana ia Nzambi, Kutènde. Ku kizuatu kiê, bhu ditabela, kuosoneke dijina, exi: Sobha ia jisobha, Ngana ia jingana. Anga ngi mona anju iemana ku dikumbi. Muène u di kola ni dízui dia suina, anga uambela o jinjila joso jala kubhita bhulu, uixi: Zenu, mu bhongoloke ku kizokola kia dikota kia Nzambi! Zenu mu die xitu ia jisobha, ni xitu ia makesongo a ita, ni xitu ia masoladi, ni xitu ia jikabalu ni ene a ji mondala, ni xitu ia athu oso, jifôlo ni abhika, jindenge ni makota! Anga ngi mona o kiama ni jisobha mu ngongo, ni ifuẋi iâ ia masoladi, a di bhongolola mu kùlua ita ni ió ua mondala ku kabalu kazela, ni kifuẋi kia makuenze mê. O kiama anga a mu bhanga pelezu, ni polofeta ia makutu kumoxi, ió ua bhanga jinga iphata bhu mesu mê. (Kuma o iphata ienhoio iene ia bhombele na-iu oso a tambuile o kidimbu kia kiama, ni ió a bhezele o kitèka kiê). O kiama ni polofeta ia makutu, ene kiiadi kiâ, anga a a takula ni muenhu uâ mu kizanga kia túbhia kia uama ni xofidi. Amukuá oso, a a jibha ni xibhata ia mu fuomoka mu kanu dia ió ua mondala o kabalu kazela. O jinjila joso anga ji dia, hé jʼikuta ni xitu iâ. Anga ngi mona anju iala mu tuluka ku diulu. Ua kuata sabhi ia dikungu ki di moneka hole, ni lubhambu lua dikota, bhu maku. Anga u kuata mudikixi, na kinhoka kiòkulu-ô, muène Diabhu, mba Satana, anga u mu kuta phala a bhange midi ia muvu bhu lubhambu. Anga u mu takula mu dikungu ki di moneka hole, hé u di jika, anga u mu tela-ku kidimbu, phala ka bhombe dingi akua jixi, katé ki-bhua kubhita o midi ia mivu. O midi ia mivu ki i zubha kubhita, ki bhinga a mu jituna hanji kathangana. Kia zubha kubhita kiki, nga mono iandu ni iá a xikama-ku. Enhá anga a a bhana o kutena kua kufundisa. Anga ngi mona ue o nzumbi ja ió oso a a batuile mítue mukonda dia kutanga ku mundu o umbangi ua kidi kiejile mú tukulula Jezú, ni mukonda dia maka ma Nzambi, ió oso a kambele kubheza o kiama ni kitèka kiê, a kambele kutambula o kidimbu kiê bhu dibhomo mba ku lúkuaku. Enhá anga eza dingi ni muenhu, hé a unda ku ungana ni Kristu, ungana u bhanga midi ia mivu. (O madifundu amukuá-phe, ka mono luua muenhu, katé ki zubha midi ia mivu kubhita). Didi diene o difukunukinu dia dianga dia kutunda mu ʼalunga. A zediua, ia a lunguâ kiavulu muene, ió oso a mona mbandu iâ mu difukunukinu didi dia dianga. Enhó, o kalunga ka kaiadi, ki ka a tena dingi. A kà kala jinganga ja Nzambi ni ja Kristu, a kalanê ku ungana midi ia mivu. O midi ia mivu ki ia kà zubha kubhita, Satana a mu jituna muʼaleia kê. Hé u tunda mu kubhomba akua jixi, a di muangena mu ngongo ioso, ene a Ngongo ni Mangongo. Enhá Satana ua-nda ku a bhongolola phala kuiza ku ita, o kuvula kuâ mukuâ ni kisèkele bhu ndúndu ia kalunga. Ene anga a di zala mu ngongo, oxi ioso iezala katé ku mbambe, anga a kondoloka o kilômbo kia akua-Ngana ni mbanza ia zolo muène, hé a i ta bhu kaxi. Maji mu diulu mua tuluka túbhia, anga tu a buikisa. Bhenhobho, o Diabhu ua a bhombo, a mu takuila ue mu kizanga kia túbhia ni xofidi, mu ala kiá o kiama a mu takuila momo kumoxi ni polofeta ia makutu. Enhá à kala muenhomo, mu ku a tatesa usuku ni muanha, mu mivu ni mivu sè dizubhilu. Kia bhiti imʼíii, nga mono kiandu kia dikota kizela, ni muène ua xikama-bhu. O mu kulenga pholo iê, oxi ni diulu ia jimuka, ki ia moneka dingi ku mesu. Anga ngi mona ue o madifundu, makota ni jindenge, emana bhu pholo ia kiandu. Anga a jikula madivulu, ni divulu dia mukuá a di jikula, diene o divulu dia muenhu. O madifundu anga a a fundisa o ima ioso iosonèke mu madivulu, hé a a bhana kioso kia tokala mu imbamba iâ ia bhanga jinga. O musanza ua kalunga anga u bhana oso madifundu ala-mu. O kùfua ni kalungʼa-ngombe, anga a bhana uâ ni madifundu mâ ma jikilile bhoxi dia kutena kuâ. Ene oso hé a a fundisa mu umoxi-umoxi, kala kia tokala mu imbamba iâ ia bhanga jinga. O kùfua, ni kalungʼa-ngombe, anga a a takula mu kizanga kia túbhia. (O kizanga kia tubhʼiki, kuene o kùfua kua kaiadi). Uoso a mu mono, ua kambe ku mu soneka mu divulu dia muenhu, a mu takula ue mu kizanga kia túbhia. Kia zubha kubhita imʼiii, ngi mona diulu diòbhe ni oxi iòbhe. Mukonda o diulu dia diangele-ku, ni oxi ia diangèle-ku, ia bhiti; o musanza ue ki ua moneka dingi. Anga eme, ngi Nzuá, ngi mona o Mbanza Iangene, Jeluzaleme iòbhe, iala mu tuluka ku diulu. Ia mu tunda kua Nzambi, ia di iudika kiambote, ia kembe mukuâ ni dibhanga dia kembela kuia mu kutakanesa ni muadi uê. Anga ngʼívua dízui dia suina dia mu tunda bhu kiandu, dixi: Talesa, kindala o balaka ia Nzambi iala muʼaxaxe ka athu! Nzambi muène u tunga-nâ, ene a kala mundu uê. Nzambi muène uenda jinga-nâ, u kala Nzambi iâ. Muène u a kondona o masoxi moso ku mesu mâ! Ki ku kala dingi kùfua, nè ngó mukondo, mba kudila, mba kukata. Mukonda ima ia diangèle-ku, ia bhiti. Bhenhobho, muène ua xikama bhu kiandu, anga u zuela, uixi: Kindala ima ioso nga i bhangulula ku ubhe! Hé u ngʼambela, uixi: Kiki soneka-kiu! Kuma maka iá a kidi, a tokala ku a dielela. Anga u kumuna dingi, uixi: Maka ma zubha kiá kubhita! Eme ngi Alafa ni Omeka, ngi Dimatekenu ngi Dizubhilu. Uoso dinhota dia mu kuata, ngi mu bhana kunua bhʼotho ia menha ma muenhu, mu ngoho. Uoso u tolola, muène ua kà lundula kokuami o ima íii: Eme nga kà mu kala ngi Nzambi iê, muène uà kala monʼami. Maji oso-phe akua uôma, akua phulu, a bhanga isunji, ijibhanganga, jindumbu, ni aloji ni abhezi a itèka, ni akua makutu oso, o mbandu iâ ià kala mu kizanga kia uama túbhia ni xofidi; kuène o kùfua kua kaiadi. Anga ku ngi sanga anju imoxi, ku sambuadi a kuatele sambuadi dia nganza jezala ni sambuadi dia mabhebhu ma sukidila-ku. Hé u ngi zuelesa, uixi: Izá kunu, eme ngi ku idikize o Dibhanga, Muhatuʼa Kambudi. Kithangana kienhókio o Nzumbi ia Nzambi hé u ngi kitulula, anju anga u ngʼambata Katé ku mulundu ua dikota ua di leka. Anga u ngʼidikiza o Mbanza Iangene, Jeluzaleme, iala mù tuluka ku diulu kua Nzambi, Ia benha ni kubenha kua Nzambi. O mbanza kumuika kuê kua di fuangana ni diiamande dia te kiavulu, di lekujuka kala tadi dia jaspe, mukuâ ni vídulu ia kenzuluka kiambote. Iene i kala ni kimbaka kiê kia dikota, kia lebha, ni kuinhi dia muelu ni kiiadi, o ku mielu kukala alangidi, kuinhi dia anju ni kiiadi. O ku mabhitu kuèsoneke ni majina, mene ma kuinhi dia muiji ni kiiadi ia Izalaiele. Ku mbandu ni mbandu, mielu itatu: Ku thunda mielu itatu, kusuku mielu itatu, ku sulu mielu itatu, ku luiji mielu itatu. O mbanza, kimbaka kie kiò tunge ku disèsa dia kuinhi dia ditadi ni kiiadi, o ku matadi anga a soneka-ku o kuinhi dia majina ni kiiadi a jipoxolo ja Kambudi. Anju muène ua ngi zulesa, u kala ni lumbungu luê lua midila lua ulu, lua kuzonga na-iu o mbanza, ni mielu iê, ni kimbaka kiê. Mbanza ia sokela mu jikuádulu, kuma o kulebha kuê kua sokela ni kuzanza. Anju muène anga u zonga o mbanza ni lumbungu luê: midi jiiadi ni hama jiiadi ja kilómetu. Ni kulebha kuê, ni kuzanza kuê, ni kitala kiê, ia sokela. Anju anga u zonga o kimbaka kiê ue, kia bhana hama ia kóvadu ni makuinhi auana ni kiuana, kala kia sokela mu midila iene ia kexi mu kuzonga na-iu o anju. Kimbaka kiê a ki tungu ni tadi dia jaxipe, o mbanza iene ia ulu ua uabha kiavulu, mukuâ ni vídulu mu kuzela. O matadi a disèsa dia kimbaka kia mbanza, a ma kembesa ni madiiamande a idifua ioso. O tadi dia dianga dia disèsa, jáxipe; dia kaiadi safidia, dia katatu kaiesedénia dia kauana zemelada, dia katanu saludonika, dia kasamanu sáldio, dia kasambuadi kidizolitu, dia kanake belilu, dia kávua topáziu, dia kakuinhi kidizopáziu, dia kakuinhi ni kamoxi jasindu, dia kakuinhi ni kaiadi ametista. Kuinhi diê dia dibhitu ni kiiadi, kuinhi dia phélula ni kiiadi. Mukonda o dibhitu dia muvimba, phélula imoxi. O nzunga iê a i zala ulu uazele kiambote, u bhita mesu kala vídulu. O mu mbanza muene-phe ki nga mono-mo Tembulu, kuma o Ngana Nzambi, Kutènde, ni Kambudi, ene o Tembulu iê. O mbanza íii ki i bhingi ku kala dikumbi, mba mbeji, mu kumuikina-mu, mukonda o kubenha kua Nzambi kua zelesa-mu, o Kambudi muène o kandeia kâ. Akua jixi joso, a kʼènda muʼaxaxe ka mukengeji uê, o jisobha mu ngongo ja kà bheka-mu o matunda mâ. O mielu ia mbanza ia kà kala jinga ia jikuka kumbi dioso dia kambàmba, kà kala mu ku i jika, mukonda koko o usuku ki uene-ku. O ungana ua akua-jixi, ni umvuama uâ, a kà u bheka muenhumu. Maji o muene-phe ki mu bokona ngó kima kioso-kioso kia ufusa, mba muthu u bhanga isunji, ni ió u zuela makutu. A kà bokona mu mbana, ki kale ene ngó a a soneka o majina mâ mu divulu dia muenhu dia Kambudi. Anju anga u ngʼidikiza ue o ngiji ia menha ma muenhu, mazele kala kidistalo, i fuafua bhu kiandu kia Nzambi ni kia Kambudi, ia-lu kunguluka mu kaxi ka nzunga ia mbanza. Ku sàmbua ni sàmbua dia ngiji, kukala mixi ia muenhu, iene mu kuima kuinhi dia kualidade ni kiiadi ia ibundu ku muvu, i bhana ibundu iê mbeji joso. O mafe mê ma uabhela o kusaka akuajixi. Ku mbanza koko ki kuà kala dingi kima kioso-kioso kiòbhubhidile kuala Nzambi. O kiandu kia Nzambi, ni kia Kambudi, kià kala muenhomo, o jiselevende jê jà kala mu ku mu bheza jinga. Ene a kà kala mu ku mu mona jinga o pholo iê, o dijina diê a kà kala na-diu diòsoneke bhu mabhômo mâ. O usuku ki uà kala-ku dingi, ka kà bhindamena ue mukengeji ua kandeia, mba muanha ua dikumbi, mukonda o Ngana Nzambi muène ua-ndu kala muanha uâ, hé à kala ku ungana mu mivu ni mivu sè dizubhilu. Anju anga u ngʼambela, uixi: Maka iá a kidi, a tokala ku a dielela. O Ngana Nzambi, uene mu bhana o Nzumbi iê ku jipolofeta, muène ua tumu anju iê kuidikiza selevende jê o ima i bhinga i bhita kindala. Jezú uixi: Bhulakanenu! Eme ngi lenguluka kuiza! A zediua ió oso aiuka o maka ma upolofeta mu divulu didi! Eme ngi Nzuá, eme-muène ngevu imʼiii, nga i mono. O ki nga zubha kuívua ni kumona imʼiii, nga di bhale bhu inama ia anju ua ngʼidikiza imʼiii, phala ku mu bheza. Muène-phe, uixi: Aiuka, kana kubhanga kiki! Eme uami ngi selevende ni mukuenu, nga sokela ni phange jé, o jipolofeta, ni ene oso kiá aiuka o maka ma divulu didi. Bheza Nzambi! Anju anga u ngʼambela dingi, uixi: O maka ma upolofeta mu divulu didi, kana ku ma suekela athu, kuma o thembu ia ima íii kubhita ia zukama kiá. Uoso ua bukumuka, a jijile o kubhanga kiaiibha; uoso uala kifusa, a jijile o kubhanga ufusa; uoso uaiuka, a jijile o kubhanga ima ia kuiuka; o uoso uazele, a jijile o kukala ni kuzela. Jezú uixi: Bhulakanenu! Eme ngi lenguluka kuiza! Ni kifutilu kiami nganda kuiza na-kiu, mu kuuanena athu oso kioso kia tokala mu ima iâ ioso ia bhanga jinga. Eme ngi Alafa ni Omeka; nga Dianga, nga Sukidila; ngi Dimatekenu, ngi Dizubhilu. Azediua oso a sukula izuatu iâ, phala a mone disesa dia kubhiẋila ni kúdia ku kibundu kia muxi ua muenhu, ni kutena kubokuena bhu mielu iê katé mu mbanza. Ku kanga dia mbanza kuene kukala akua midimu ioso iaiibha, ni aloji, ni jindumbu, ni ijibhanganga, ni akua kubheza itèka, ni uoso u uabhela kuzuela ni kubhanga o makutu. Eme, ngi Jezú, nga tumu anju iami ku mi bhana umbangi ua imʼiii mu jingeleja. Eme ngi lundânji, nga tokala ku luvualu lua Davidi. Eme ngi théthembua ia kubenha, i muika mu kimene. Ni Nzumbi ni Dibhanga, edi: Izá! Uoso ue uívua imʼíii, ele: Izá! Uoso dinhota dia mu kuata, eze. Uoso uandala, a tambule o menha ma muenhu mu ngoho. Eme ngi Nzuá, nga bhana umbangi mu kudimuna kuila, muthu uoso uívua o maka ma upolofeta mu dívulu didi, ki kala kiki: Se bhu kala muthu u ta-ku ku makʼama, Nzambi ua kà mu tela-ku muène ku mabhebhu moso mòsoneke mu dívulu didi. Se bhu kala muthu u katula-ku, ku maka ma upolofeta mu dívuluʼidi, Nzambi ue ua kà mu katula mbandu iê ku kibundu kia muxi ua muenhu, ni mbandu iê mu mbanza ia ngene, iòsoneke mu dívulu didi. O muène ua bhana umbangi ua ima ioso íii, uixi: Kidi kiene, ngiza kindala! Kiene muene! Izé, Ngana Jezú! O kiadi kia Ngana ietu Jezú Kristu, ki kale ni enu oso.