Enkitabu eiunoto e Yesus Kristos, enkerai e David, enkerai e Abraham. Etoiwuo Abraham Isaak. Neiu Isaak Yakoob. Neiu Yakoob Yuda o lalashera lenyena; neiu Yuda Peres o Seraa te Tamar; neiu Peres Esrom; neiu Esrom Raam; neiu Raam Aminadab; neiu Aminadab Naashon; neiu Naashon Salmon; neiu Salmon Boas te Rahab; neiu Boas Obed te Rut; neiu Obed Yese; neiu Yese olkarsis David. Neiu David Salomo tʼengʼoroyoni e Uria: neiu Salomo Rehabeam; neiu Rehabeam Abia; neiu Abia Asa; neiu Asa Yosafat; neiu Yosafat Yoram; neiu Yoram Usiya; neiu Usiya Yotam; neiu Yotam Ahas; neiu Ahas Hiskiya; neiu Hiskiya Manase; neiu Manase Amon neiu Amon Yosiya; neiu Yosiya Yekonya o lalashera lenyena tʼenkata enkibooroto te Babel. Ore peishunye enkibooroto te Babel, neiu Yekonya Sealtiel; neiu Sealtiel Serubabel; neiu Serubabel Abihud; neiu Abihud Eliakim; neiu Eliakim Asor; neiu Asor Sadok; neiu Sadok Akim; neiu Akim Eliud; neiu Eliud Eleasar; neiu Eleasar Matan; neiu Matan Yakoob; neiu Yakoob Yosef, olmoruo le Maria natoiwuo Yesus, oji Kristos. Akae, ore lajijik pookin eiter te Abraham metabaiki David, naa lajijik tomon o ong'wan; ore eiter te David metabaiki enkibooroto te Babel, lajijik tomon o ongʼwan; ore eiter tʼenkibooroto te Babel metabaiki Kristos, lajijik tomon o ong'wan. Neaku eiunoto e Yesus Kristos nji: Ore Maria ng'otonye enye, esanjanita Yosef neton eitu enyikakino, nelioi emena tʼenkidimata Olmumua Sinyati. Tiaraki nara Yosef oltung'ani supat, neitu eyeu neitukurru neyeu neing'ua ninye tʼemikio. Ore eibirribirrita kuna, ng'orai, nelioi olmalaika lʼOlaitoriani te ninye tʼenkidetidetata ejo: Yosef, nakerai e David, miurei iamaa eng'oroyoni ino Maria, amu etaa emenai enye tʼenkidimata Olmumua Sinyati. Nelaiu ninye enkerai olee nimpot engarna enye Yesus, amu ninye olaitopok olorere lenye tiatua nkitarruot enye. Etaa kuna pookin, pebaia enairoro Olaitoriani tʼolayolounoni ejo: Ng'orai, elamenai entito neiu enkerai olee, nepuo aaipot ninje engarna enye: Imanuel, ore enkitaalata enye: Eboitare yook Engai. Ore peinyototo Yosef too njok, neitobir anaa peitanapa ninye olmalaika lʼOlaitoriani, neamaa eng'oroyoni enye. Neitu eyolou ninye tukul, metabana nelaiu olkikau lenye; neipot engarna enye Yesus. Ore peiuni Yesus te Betlehem e Yudaya, tʼenkata olkarsis Herodes, ng'orai, nepuonu lang'eni ooing'ua enkilepunoto engolong', nebau Yerusalem, ejo: Kaji etii olotoiwuoki olkarsis loo Yudayoi? Amu kitadua olakira lenye tʼenkilepunoto engolong, nikietuo si yook aaserem ninye. Ore pening' olkarsis Herodes kuna, neng'ayung'ayu ninye te nebo o Yerusalem pookin. Ore peiturrur laidasak kituak pookin o layolok lʼesirata tiatua olorere, nesipunye ninje eneiunyeki Kristos. Nejoki si ninje: Te Betlehem e Yudaya, amu neijia etisiraki tʼolayolounoni: Ore iye, Betlehem, olosho le Yuda, mira kiti tukul too laigwenak le Yuda; amu epuku te iye olaiturukoni olairrita olorere lai Israel. Ore peidipai, neipot Herodes lang'eni tʼenkilepata netum too ninje esiparoto enkata natalie olakira, neutaki Betlehem, nejo: Embung'a engoitoi, entisiputu naleng' mbaak enkerai; ore pindipidipi aatadol, nikintayololo, peiye alotu si nanu aserem ninye. Ore peidip aatoning' olkarsis, neibung' engoitoi, naa ng'orai, neiturukie ninje ilo akira lotadua tʼenkilepunoto engolong', metabana nelotu aitashe te shumata ene wueji netii enkerai. Ore pedol ninje ilo akira, neng'ida tʼeng'ida kitok naleng'. Nejing' aji nedol enkerai te nebo o Maria ng'otonye enye, nebatata aaserem ninye; nebolu masaa enye neisho ninye esahabu o emanoo narropil o eilata enkinyang'a nagol. Neitanap Engai ninje tiatua enkidetidetata, pemerrinyokino Herodes; neim engai oitoi aapuo enkop enye. Ore peidip aashom lelo, ng'orai, nelioi olmalaika lʼOlaitoriani te Yosef tiatua enkidetidetata, ejo: Tudumunye, toriko enkerai o ng'otonye, sikaki Misri, pibik te ina alo metabana naaliki iye; amu eyeu Herodes neing'oru ina kerai, peiminye. Nedumunye ninye neibung' enkerai o ng'otonye kiarie nelo metabaiki Misri. Nebik te ina alo, metabana nee Herodes, pebaia enairoro Olaitoriani tʼolayolounoni ejo: Aipoto enkerai ai aitung'ua Misri. Ore pedol Herodes, ajo eteleja lang'eni ninye, negoro naleng', neirriwaa, peari nkera oo leak pookin naatii Betlehem o nkutot enyena pookin, eiter too noo larin aare o neitu eishu, tʼenkata natisipua too lang'eni. Nebaia enairoro olayolounoni Yeremiya ejo: Etoning'oki oltoilo te Rama, enkishirata kitok o olkiyoi; Rahel naishiraki nkera enyena, nemeitigirai, amu mekure etii. Ore pee Herodes, ng'orai, nelioi olmalaika lʼOlaitoriani te Yosef tiatua enkidetidetata te Misri ejo: Tudumunye, mbung'a enkerai o ng'otonye, mbung'a engoitoi alo olosho le Israel, amu etuata looing'orutua oltau lʼenkerai. Nedumunye neibung' enkerai o ng'otonye nelotu olosho le Israel. Kake ore pening', ajo eitorisho Arkelaos te Yudaya tʼewueji e Herodes lora menye, neurei elo ina alo; neroji tʼenkidetidetata, pelo metabaiki mbat e Galilaya. Nelotu nebik tʼengang' naji Nasaret, pebaia enairoro layolounok aajo: Eipoti ninye Olnasarayos. Nedumunye too nona olong'i Yohanes Olaibatisani neinosu lomon lʼEngai ti ang'ata e Yudaya nejo: Entaalata! amu etinyikua enkarsishu e shumata. Nera ninye ake ilo loiroro olayolounoni Yesaya otejo: Etii oltoilo lʼoloipotisho ti ang'ata: Entobira engoitoi Olaitoriani, entorioi nkiimat enyena! Neishopito Yohanes openy olkila loo lpapit lʼendames o enkimeita enjoni tʼempolos enye; nera endaa enye ilmaat o naishi oo mulugi. Nepuo enetii ninve lootii Yerusalem o Yudaya pookin o loshon pookin lʼembata e Yordan neisho eibatis ninye ninje tiatua engare Yordan, neibalu nkitarruot enye. Ore pedol ninye Ilfarisayoi o Sadukayoi kumok epuonu enetii enkibatisa enye, nejoki ninje: Ndai embeu oo lasuria, kang'ai otiaka ndai, ajo ilanyaanya engoro e akenya? Akae, entoiu ilmomo sidan lʼenkitaalata! Emijo too ltauja linyi aajo: Kiata papa lora Abraham. Amu aliki ndai, ajo eidim Engai ainyeyeki Abraham nkera tiatua kulo soito. Eidipaki aatipik entolu entonata oljani; akae, ore oljani pookin lemeiu ilmomo sidan, nedung'i nenang'akini atua enkima. Aibatis nanu ndai tʼengare, pitumutumu aataalata; ore ninye olotu tekurum ai egol naalang' nanu, namaiteu atanapa namuka enyena; elaibatis ninye ndai tʼOlmumua Sinyati o tʼenkima. Neata enkutet enye tiatua engaina enye nelaor ninye naleng' eneisalaashishore, neiturrur entapa enye tʼembeje; kake ore suut nepej tʼenkima nememuta. Nelotu Yesus eing'ua Galilaya metabaiki Yordan enetii Yohanes, peiye eibatisi ninye. Kake etomitikio ilo ninye nejo: Eaku pikimbatis iye nanu, nilotu si iye enatii? Nealiki ake Yesus nejoki: Tapala nena taata! amu meata kata nimikintabaia erioto pookin. Akae, neiruk ninye. Ore peidipi aaibatisa Yesus, neilepu nabokata tʼengare; naa ng'orai, nebolo shumata, nedol ninye Olmumua lʼEngai edou anaa olmaitai nelotu shumata enye. Naa ng'orai, neing'ua oltoilo shumata nejo: Nyele Oinoti lai lanyor oshipakino oltau lai. Nerik Olmumua Yesus te ina kata ang'ata, peiye etem satan ninye. Neitupukoo kion ngolong'i artam, dama o kiarie, netum tekurum olamei. Nelotu olaitasuroni enetii ninye nejo: Teni ira Oinoti lʼEngai, ntanapa kulo soito, peaku endaa. Nealiki nejo: Etisiraki: Meishiu oltung'ani tʼendaa ake, kake tʼororei pookin opuku tʼenkutuk Engai. Neitoki arik satan ninye atua engang' sinyati neitasheye ninye tʼoldidio lʼengaji sinyati nejoki ninye: Teni ira Oinoti lʼEngai, tusulakinoi enkop, amu etisiraki: Kintanapaki ilmalaikan lenyena, pekinap te shumata oo ngaik, pemikinkob osoit enkeju ino. Nejoki Yesus ninye: Eitoki si asira: Mitem Olaitoriani, Engai ino! Neitoki arik satan ninye shumata oldonyo oado naleng' neitadol ninye nkarsishuni pookin olmaa o enkitook enye nejoki ninye: Aaisho iye kuna pookin, teni kibatatakino nikiserem. Nejoki Yesus ninye: Nno, satan! amu etisiraki: Teserema Olaitoriani, Engai ino, syayaki ninye openy ake! Neing'ua satan ninye, ng'orai, nepuonu ilmalaikan aaisyayaki ninye. Ore pening' Yesus, ajo eteenaki Yohanes, nedumunye alo Galilaya. Neing'ua engang' Nasaret nelotu aton te Kapernaum natii embata olbalbal, erishata e Sebulon o Naftali, peiye ebaia enairoro olayolounoni Yesaya ojo: Olosho le Sebulon o olosho le Naftali tʼembata engoitoi olbalbal, lido kekun le Yordan, o Galilaya oo loreren, olorere otii atua enaimin, etadua ninye enkilang'et kitok; o kulo oototonitio tʼolosho o tʼoloip lʼenkea, eilepaka ninje enkilang'et. Neiter Yesus te ina kata ainosu lomon lʼEngai ejo: Entaalata, amu etinyikua enkarsishu e shumata. Nelimana Yesus tʼembata olbalbal le Galilaya nedol lalashera aare, Simon oji Petros, o Andreas, olalashe lenye, enang'aki rresheta enye atua olbalbal, amu era larreshok loo singir. Nejoki ninje: Entusujaki, aitaa ndai larreshok loo ltung'anak! Neing'ua nabokata rresheta enye nesuj ninye. Ore peigut peno, nedol kulekai alashera aare, Yakobos le Sebedayos o Yohanes, olalashe lenye, te nebo o Sebedayos, menye lenye, tiatua engalawa, eripita rresheta enye; neipot ninje. Neing'ua ninje nabokata engalawa o menye lenye, nesuj ninye. Nemanaa Yesus te Galilaya pookin, eiteng'enisho too ngajijik Engai enye neinosu lomon lʼeng'ida lʼenkarsishu neishiunye moiyaitin pookin o menatishuitin pookin tiatua olorere. Neibulu mbaak enyena atua Siria pookin. Neaki ninye loomoiyaa pookin, looibung'a nkeaitin o mioitin kumok, looata ilmeneng'a, looata olkiterriata, looata supeta, neishiunye ninje pookin. Nesuj isiamin kumok ninye eing'ua Galilaya o Manyat tomon o Yerusalem o Yudaya o lido kekun le Yordan. Ore pedol ninye siamin, neilepaki oldonyo neton; nepuonu laiteng'enuok enetii ninye. Nebol enkutuk enye neiteng'en ninje ejo: Teshi loora laisinak lʼolmumua, amu era enkarsishu Engai enenye. Teshi looata enkilishoto, amu epuoi aaitigir lelo. Teshi loobor, amu epuo aajung'u lelo enkop. Teshi looata olamei o enkure esupato, amu epuo aaraposho lelo. Teshi loonana oshuak, amu epuoi aaibung'aki engoshoke nanana. Teshi looibor iltauja, amu epuo aadol lelo Engai. Teshi loonyor eseriani, amu epuoi aaipot lelo nkera Engai. Teshi looinyali tʼolbae lʼesupato, amu enenye enkarsishu e shumata. Irara ndai teshi, teni emor neinyal iltung'anak ndai neiro ntorrok too ndai tʼolbae lai, elejisho. Enting'idata, entagoluoto, amu kitok olkwaje linyi te shumata. Amu neijia einyala ninje layolounok looiturukie ndai. Irara ndai emakat olmaa. Kake teni etarruoiye emakat — kainyo epiki, pejing'aa? Meitoki aaku tukul, kake eiturrakini boo, neroro olorere ninye. Irara ndai enkilang'et olmaa. Meidim engang' aisudori natii enetala. Nemeinok iltung'anak enkilang'et nepik kop olkisembe, kake epik shumata enkibung'et, peilang'aki pookin lootii atua aji. Neijia njeilang'isho enkilang'et inyi tʼengomom oo ltung'anak, petum aatadol nkitobirat inyi sidan, peitadaraa Minyi linyi otii shumata. Emijo, aajo aewuo nanu, paar nkitanapat o layolounok; me, eitu alotu, paar ninje, kake aewuo, paitabaia. Amu japa aliki ndai: Metabana nemuta shumata o enkop, memuta oltipoto arashu oltili obo loo nkitanapat oo metaa pookin. Akae, ore oltung'ani omen enkitanapata nabo too kuna kutiti neiteng'en iltung'anak nji, neipoti olkiti tukul tiatua enkarsishu e shumata: ore oltung'ani loitobir neiteng'enu ninje, neipoti ilo olkitok tiatua enkarsishu e shumata. Amu aliki ndai: Teni melang' esupato inyi esupato oo layolok lʼesirata o noo Lfarisayoi, nimijing'ijing'i enkarsishu e shumata tukul. Itoning'o, aajo etiakaki iltung'anak le opa: Miar metua; oloar metua, meata kata nemeigwenakini. Kake aliki nanu ndai: Ologoroki olalashe lenye, meata kata nemeigwenakini; olojoki olalashe lenye: Mira toki! meata kata nemeigwenakini tiatua esiamu; olojo ake: Kimba Engai! meata kata nemear ninye enkima nememuta. Akae, teni iau enkishooroto ino olperere lʼenkidasare nidamu te ina alo, ajo kiataiye olalashe lino ororei, tung'ai enkishooroto ino tʼengomom olperere lʼenkidasare, nno, tang'asa ntobirakinore olalashe lino, pitum atorrinyoi, pintarasaa enkishooroto ino. Ntobirakinore olaitang'oroni lino asioki, epon iriamunyenye t'engoitoi, pimikirik ele aitang'oroni lino enetii olaigwenani, nikintarasaki olaigwenani ngaik olaisyayani, pikieni. Japa, aaliki iye: Mipuku tiatua tukul, metabana nindip atalaa empesai enkiting'oto. Itoning'o, aajo etiakaki iltung'anak le opa: Miar enkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni! Kake aliki nanu ndai: Oloing'oraa eng'oroyoni neng'war ninye, eidipa ilo ataara enkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni tiatua oltau lenye. Teni kintapong'oo engong'u ino e tatene, tukurtu ninye, nturraki enelakwa; amu eikash te iye, teni eimin embata ino nabo, nemenang'akini osesen lino olulung'a atua enkima e gehena. Teni kintapong'oo engaina ino e tatene, tudung'o ninye, nturraki enelakwa, amu eikash te iye, teni eimin embata ino nabo, pemelo osesen lino olulung'a atua gehena. Etejoki si: Teni eing'ua oltung'ani eng'oroyoni enye, njeisho ninye empalai erishata. Kake aliki nanu ndai: Oloing'ua eng'oroyoni enye neme too mbaak entalare, eitaa ninye, peaku engaarani enkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni; ore oloamu enatung'aiyoki, near ninye enkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni. Mindimidimi aaisyayakiti Engai o mamon (masaa). Ninyaakitia si aaning', aajo etiakaki iltung'anak le opa: Minturuj ilejisho, kake ntabaiki Olaitoriani nkiturujat inono. Kake aliki nanu ndai: Minturujishore tukul, neme shumata, amu ninye olorika lʼEngai; neme baiki enkop, amu ninye eiteleiki Engai nkejek enyena; neme baiki Yerusalem, amu ninye engang' olkarsis kitok. Minturujishore baiki elukunya ino, amu mindim aitaala olpapita o obo, peiborru arashu eroku. Njeaku rorei linyi: Ee, ee; me, me! Enalang' kulo, nepukunye oltorrono. Itoning'o, aajo etejoki: Engong'u tʼengongʼu, olalai tʼolalai! Kake aliki nanu ndai: Emigilunore entorroni! kake olikiosh eseder e tatene, mbelekenyaki ninye en e are! Ore olikintang'or nikioru emekiti, tung'aiki ninye baiki oliopore! Ore olikintanapaki pintare emaili nabo, turubare too are! Olikiomonu, njoo ninye! olikisilen, minjo empiding'! Itoning'o, aajo etejoki: Tonyorra ol elatia ino nimbai olmang'atinda lino! Kake aliki nanu ndai: Entonyor ilmang'ati linyi; entamayan loodek ndai; entobirakiti sidan looiba ndai; entasayakiti looitarriki neinyal ndai, peiye iakuku nkera e Minyi linyi otii shumata; amu eisho ninye, peilepaki engolong' enye iltorrok o sidan, neshaiki enjan enye loora supati o lemera supati. Amu teni inyorrurru loonyor ndai — kalo kwaje itumutumu? Meiko neijia baiki laoshok le kodi? Ore piborrurru too lalashera linyi ake — kaa ponata inkoko? Meiko neijia baiki lemeata Engai? Onaa meata kata nimintabaiaia aten anaa peata Minyi linyi le shumata enkitabaiaroto. Eng'orai, piminjoioio nkishoorot inyi t'engomom oo ltung'anak, peiye edol ninje ndai; amu teni inkoko neijia, mitumutumu olkwaje te Minyi linyi otii shumata. Akae, teni injooio enkishooroto ino, miosh esekegwa tʼengomom ino anaa peiko laitusupatuok tiatua ngajijik Engai o too ngoitoi, peiye eitadaraa iltung'anak ninje. Japa, aliki ndai: Eidipa aainoto ninje olkwaje lenye. Kake teni injooio iye enkishooroto, njoo meyolo engaina ino e kedyanye enaitobirita engaina ino e tatene, peshuma enkishooroto ino; nikirrinyoki Minyi lino lodolita nashuma, tʼewuas. Teni isaishosho, eminyanyukie laitusupatuok, amu enyor aatasaishoto eitashe tiatua ngajijik Engai o too rishat oo ngoitoi, peiye eitadaraa iltung'anak ninje. Japa, aliki ndai: Eidipa aainoto olkwaje lenye. Kake teni isaisho iye, tijing'a olgilata lino, ngeno kutukaji ino, pisai Minyi lino ishuma; nikirrinyoki Minyi lino lodolita nashuma, tʼewuas. Teni isaishosho, emiyang'iyang' anaa iltungʼanak lemeata Engai; amu ejo ninje, eningʼi, tiaraki naa kumok rorei lenye. Akae, eminyanyukiei lelo! Eyolo Minyi linyi, enimindimidimi aatalaita, eton eitu iomonunu ninye. Akae, entasaishoto ndai nji: Papa lang' litii shumata, njesinyari engarna ino! Njelotu enkarsishu ino! Njeaku eyeunoto ino tʼenkop anaa peaku te shumata! Njoo yook taata endaa ang' nabaiki yook! Tung'aiki yook silen inono, anaa piking'uaiki si yook loo silen ang'! Mirik yook atua enkitasuroto, kake ntopua yook tʼentorroni! Amu era enino enkarsishu o engolon o enkitook nkatan pookin. Amen. Amu teni ing'uaikiki iltung'anak nkitarruot enye, neing'uaiki baiki ndai Minyi linyi le shumata. Kake teni ming'uaikiki iltung'anak nkitarruot enye, nemeingʼuaiki baiki Minyi linyi ndai nkitarruot inyi. Teni ipukooko, eminyanyukiei laitusupatuok ooata nkirribon naasoto, amu eitaal nkirribon enye, pelioi too ltung'anak, aajo etupukoitie. Japa, aliki ndai: Eidipa aainoto ninje olkwaje lenye. Kake teni ipukoo iye, ielie eilata elukunya misuj engomom ino, pimilioi too ltung'anak itupukoiye, kake te Minyi lino oshuma; nikirrinyoki Minyi lino odolita nashuma, tʼewuas. Eminturrurroki aten masaa tʼenkop, peitarruo lai-ng'ur o endoran, nejing'aki lapurrok nepurroo; kake enturrurroki aten masaa te shumata nemeitarruo laing'ur, baiki endoran, nemejing'aki lapurrok aapuroo. Amu enetii masaa inono, naa ine etii oltau lino. Nera engongʼu enkilang'et osesen. Akae, ten aa sidai engong'u ino, neata osesen lino pookin enkilang'et; kake ten aa torrono engong'u ino, neaku osesen lino pookin enaimin. Akae, teni era enkilang'et natii atua iye enaimin — kaa aimin ina! Metii oltung'ani oidim aisyayaki laitoriak aare; amu elaibai obo nenyorru oliare, arashu eibung' obo nemenu oliare. Onaa aliki ndai: Emiekenyakino empuan inyi eninyanya o eniokioko, baiki seseni linyi eninjopishopo. Melang' empuan endaa? nemelang' osesen olkila? Eng'orai ntaritik e shumata, aajo meun nemeisambu nemeiturrur ninje too mbejen, kake eitoti Minyi linyi le shumata ninje. Miororere ndai aalang' ninje? Kang'ai too ndai loidim ateekenyai, pepon engadoro enye engaina nabo? Ainyo piekenyakinono ilkilani? Eng'orai ntapuka enkuruma eneiko teni ebulu: meitobir ninje enkyas nemeshetisho. Aliki ndai, ajo eitu eishopi baiki Salomo tʼenkitook enye pookin anaa nabo too nena. Teni eishop Engai olkujita lʼenkuruma nji, lotii taata nenang'akini taisere enkima — me naleng' eishop ndai, ndai lʼenkirukoto kinyi? Akae, emiekenya aajo: Ainyo kinya arashu ainyo kiok arashu ainyo kinjop? Eing'oru loreren lemeata Engai kuna pookin; amu eyolo Minyi linyi le shumata, ajo mindimidimi aatalaita kuna pookin. Entang'as eng'orutu enkarsishu Engai o esupato enye, neponikini ndai kuna pookin. Akae, emiekenyakino entaisere, amu eshilaa entaisere mbaak enyena. Ebaiki neata engolong' pookin entorroni enye. Emingwenaki, pemeigwenakini ndai. Amu ore enkigwena ningwenunu, ninye epuoi aaigwenakinye ndai; ore entemet nitemishorere, ninye epuoi aatemakinye ndai. Ainyo ping'oraa iye embajuai natii engong'u olalashe lino nimidol olmuambai otii engong'u ino? Arashu kaji inko teni ijoki olalashe lino: Ntasho, ayeu naaitaiki iye embajuai tʼengong'u ino, — naa ng'orai, etii olmuambai tʼengong'u ino? Iye laitusupatuoni, tang'asa ntai olmuambai otii engong'u ino, pitum atadua naleng' aitai embajuai tʼengong'u olalashe lino. Eminjo ildiain naara sinyat, niminang'akiki ilpusi linyi engomom oo lbitiro, pemeroruaki enkop too nkejek enye, nemeibelekenya aapolos ndai. Entoomonutu, neishori ndai; eng'orutu, nitumutumu; entooshiosh, nebolokini ndai. Amu oloomonu, neng'amu; oloing'oru, netum; olooshiosh, nebolokini. Kalo tung'ani too ndai loata enkerai, teni eomonu olmkate — keisho osoit? Arashu teni eomonu osingirri — keisho olasurai? Akae, teni iyololo ndai lirara torrok aaishoo nkera inyi nkishoorot sidan, me naleng' eisho minyi linyi le shumata sidan loomonu ninye! Akae, ore pookin niyeuu neitobiraki iltung'anak ndai, nji entobirakiti si ndai ninje. Nera ina nkitanapat o layolounok. Eima kishomi napirik, amu elala kishomi naa dapash engoitoi naitahaia enkiminata, naa kumok kulo looim ina. Nepirik ake kishomi, naa rongai engoitoi naitahaia empuan, naa kuti kulo lootum ninye. Entaduai aten too layolounok lʼelejare loopuonu enitiiti, ooishopito ndapan oo nkerra, kake ore tiatua naa suiyan malmalin. Iyolouu ninje too lmomo lenye. Keisambuni lama too lbibia, arashu ilng'abolo too ntulele? Neijia eiu oljani sidai ilmomo sidan, neiu oljani torrono ilmomo torrok. Meidim oljani sidai atoiu ilmomo torrok, nemeidim atoiu oljani torrono ilmomo sidan. Ore oljani lemeiu ilmomo sidan, nedung'i nenang akini enkima. Akae, ipuopuo aayolou ninje too lmomo lenye. Mejing' oltung'ani pookin laajoki: Laitoriani, Laitoriani! enkarsishu e shumata, kake ele ake loitobir enayeu Papa lai le shumata. Kumok laapuo aajoki te ina olong': Laitoriani, Laitoriani! eitu kintayolou mbaak e akenya tʼengarna ino? Eitu kimir ilmeneng'a Tengarna ino? Eitu kintobir nkitobirat engolon kumok tʼengarna ino? Te ine alaibalaki ninje: Eitu ayolou ndai tukul; entung'aiyoki, ndai looitobir ntorrok. Akae, ore oltung'ani pookin loning' kulo rorei neitobir ninje, naitanyanyukie ninye olee ng'en lotesheta engaji enye te shumata osoit. Esha enjan nelotu engare kitok nekutishoi olkutati neipony ena aji nemeurori, amu etii entonata enye atua osoit. Ore oltung'ani pookin loning' kulo rorei nemeitobir, naitanyanyukie ninye olee modai lotesheta engaji enye tiatua osunyai. Nesha enjan nelotu engare kitok nekutishoi olkutati neipony ena aji, neurori neaku kitok erratanyata enye. Neaku ore peidip Yesus kulo rorei, neiputukuny siamin tʼenkiteng'enare enye, amu eiteng'ena ninye anaa oloata engolon, neme neijia anaa layolok lʼesirata. Ore pedou tʼoldonyo, nesuj isiamin kumok ninye. Naa ng'orai, nelotu oltung'ani obo loata enkea oo lbolot neserem ninye, ejo: Laitoriani, teni iyeu, nikindim aisuja. Neitorioo Yesus engaina enye neing'unye ninye nejo: Ayeu, sujai! Neisujunye nabokata enkea enye oo lbolot. Nejoki Yesus ninye: Ng'orai, pimiliki oltung'ani, kake nno, pintadol kion olaidasani, pinjooio enkishooroto naitanapua Mose, peaku enjakenishu too ninje. Ore pejing' Yesus Kapernaum, nelotu olkigeluni obo loo lmurran enetii ninye nesai ninye: nejo: Laitoriani, eirrag olaisyayani lai tiatua aji, emoi osupetai nemeikini torrono naleng'. Nejoki Yesus ninye: Alotu paishiunye ninye. Nealiki olkigeluni loo lmurran ninye nejo: Laitoriani, mara toki, pijing' iye abori e keperaji ai, kake tolimu ororei obo ake, neishiu olaisyayani lai. Amu ara si nanu oltung'ani otii abori enkitoria, naata ilmurran tiabori ai. Teni ajoki obo: Nno! nelo; o olekai: Wou! nelotu; o olaisyayani lai: Ntobira ena! neitobir. Ore pening' Yesus ena, neiputukuny nejoki kulo lootusuja ninye: Japa, aliki ndai, eitu aikata adol tiatua Israel enkirukoto kitok anaa ena. Kake aliki ndai: Kumok loopuonu eing'ua enkilepunoto o endoiyoroto engolong' netoni te nebo o Abraham o Isaak o Yakoob tʼenkarsishu e shumata, kake eiturrakini nkera enkarsishu atua enaimin e aulo; netii ina alo enkishirata o eonyoto oo lala. Nejoki Yesus olkigeluni loo lmurran: Nno, njeaku neijia anaa piruko! Neishiu olaisyayani lenye te ina kata ake. Ore pelotu Yesus engaji e Petros, nedol engaputani enye eirrag, emoi oltikana. Neibung' engaina enye neingʼuaiki oltikana ninye. Neinyototo neisyayaki ninye. Ore peaku teipa, nerikoki ninje ninye ilkumok looata ilmenengʼa, nemir ilmeneng'a too rorei neishiunye loomoiyaa, peiye ebaia enairoro olayolounoni Yesaya, ejo: Nedumaki ninye kion menatishuitin ang', nenap nkeaitin ang. Ore pedol Yesus siamin kumok emanita ninye, neitanapu, pelangʼaa aabaiki lido kekun. Nelotu olayoloni obo lʼesirata nejoki ninye: Laiteng'enani, ayeu naasuj iye tʼewueji pookin nilo. Nejoki Yesus ninye: Eata ntirrashin ngumot neata ntaritik singin, kake meata Enkerai oltung'ani eneiteleiki elukunya enye. Nejoki olekai tiatua laiteng'enuok lenyena ninye: Laitoriani, njooki, pang'as alanuk papa lai. Nejoki Yesus ninye: Tusujaki iye, tapala lootuata metunuka lootuata lenye. Neilepaki ninye engalawa nesuj laitengʼenuok lenyena ninye. Naa ng'orai, nejing' enkiposhiposhata kitok atua olbalbal neopoo lopir lʼengare engalawa; neirura ninye. Nepuonu laitengʼenuok lenyena enetii ninye neinyeye ninye nejo: Laitoriani, ntopua yook, kimin! Nejoki ninje: Ainyo pirara kureti, ndai lʼenkirukoto kinyi? Neinyototo nebuaki olkutati o olbalbal; neaku olgira kitok. Neiputukuny ake iltung'anak nejo: Kalo tung'ani ele loning' olkutati o olbalbal ninye? Ore pebaiki ninye lido kekun atua olosho loo Lgadarenoi, netumore ninye iltung'anak aare looata ilmeneng'a eing'ua nkuraren, malmalin naleng', neitu eiteu oltung'ani aima baiki ena oitoi. Naa ng'orai, nedar tʼoltoilo nejo: Ainyo kiataiye yook iye, Yesus, Oinoti lʼEngai? Amaa, iewuo ene, pintame yook, eitu ebau enkata? Netii enelakwaniki ninje emboo oo lbitiro looirrititai. Nesai ilmeneng'a ninye nejo: Teni imir yook, njoo yook, pikijing' atua emboo oo lbitiro. Nejoki ninje: Enjom! Nepuku nejing' atua ilbitiro. Naa ng'orai, nesulakino emboo pookin aasioki tʼemarti atua olbalbal nee tʼengare. Nekwet lairritak nepuo engang' neinosu mbaak pookin naataa o mbaak oo kulo looata ilmeneng'a. Naa ng'orai, nepuku engang' pookin alanang'are Yesus. Ore pedol ninye, nesai, pepuku too mbatai enye. Neilepaki ninye engalawa nelang' nebaia engang' enye. Naa ng'orai, nerikoki ninje oltamoiyai lʼosupetai oirragieki tʼerruat. Ore pedol Yesus enkirukoto enye, nejoki ele tamoiyai lʼosupetai: Ntagoluoi tʼoltau, nakerai ai, kintaikiaki nkitarruot inono. Naa ng'orai, nejo ematua oo layolok lʼesirata tiatua aten: Emor ele Engai. Ore peyolou Yesus nkibirribirrat enye, nejo: Kaji etiu, pimbirribirrirri ntorrok too ltauja linyi? Kaa nalelek; teni ajo: Kintaikiaki nkitarruot inono, arashu: Nyototoi, tilimanai? Kake piyolouu, aajo eata Enkerai oltung'ani engolon naitaunye nkitarruot tʼenkop, nejoki ele tamoiyai lʼosupetai: Nyototoi, tudumu erruat ino, nno ang'! Neinyototo nelo ang'. Ore pedol isiamin ena, neiputukuny neitadaraa Engai naishoo iltung'anak engolon naba nji. Ore peing'ua Yesus ina alo, nedol oltung'ani eton tʼeneitainyeki kodi, oji engarna enye Matayos, nejoki ninye; Tusujaki! Neinyototo nesuj ninye. Neaku, ore peton ninye tʼengaji, pedaa, naa ng'orai, nepuonu laoshok le kodi kumok o laitarruok, netoni te nebo o Yesus o laiteng'enuok lenyena. Ore pedol Ilfarisayoi ina, nejoki ninje laiteng'enuok lenyena: Ainyo pedaa olaiteng'enani linyi te nebo o laoshok le kodi o laitarruok? Ore pening' Yesus ina, nejoki ninje: Meyeu loora biot olaishiunoni, kake loomoiyaa. Embung'a engoitoi ake, enteng'enuoto enkitaalata oo kulo rorei: Anyor eng'adunoto neme enkidasare. Eitu alotu nanu, paipot supati, kake laitarruok, petum aataalata. Nepuonu te ina kata laiteng'enuok le Yohanes enetii ninye nejo: Ainyo pikipukoo yook o Ilfarisayoi aigil kumok nemepukoo laiteng'enuok linono? Nejoki Yesus ninje: Keidim iltung'anak lʼengiama aaishira, epon eboitare ninje osanja? Kake epuonu ngolong'i neoruni ninje osanja, nepukoo te ina kata. Metii oltung'ani opik erashet olkila ng'ejuk atua olkila musana; amu epolos ena rashet olkila neaku empolosata torrono naleng'. Nemepiki olmarua ng'ejuk atua ilbenia musan; teni epiki, nepolosa ilbenia neibukori olmarua, nerruoio ilbenia. Kake epiki olmarua ng'ejuk atua ilbenia ng'ejuko, nepoku pokira are. Ore epon eliki ninje kuna, ng'orai, nelotu olkitok obo negilaki ninye kung' nejo: Etua entito ai taata nji, kake wou, pinteleiki engaina ino, pepiu. Nedumunye Yesus nesuj ninye te nebo o laiteng'enuok lenyena. Naa ng'orai, nelotu tekurum enye eng'oroyoni nabo naata empukunoto osarge enkata oo larin tomon o are, neporoo enaipukoi olkila lenye; amu etejo tʼoltau lenye: Teni aporoo ake enaipukoi olkila lenye, naishiu. Neibelekenya Yesus nedol ninye nejoki: Ntagoluoi tʼoltau, entito ai, enkirukoto ino nikintopua. Neishiu ena ng'oroyoni eiter te ina kata. Ore pebaia Yesus engaji olkitok nedol lakutak loo nkisuleta o enkiposhiposharoto olorere, nejoki ninje: Ewuang'a! amu eitu ee entito, eirura. Nekweniye ninye. Ore peitupukuni olorere, nejing'aki neibung' engaina enye, neinyototo entito. Neibulaa kuna baak atua ilo osho pookin. Ore peing'ua Yesus te ina alo, nesuj ninye ilmodook aare, edarita nejo: Tokordu yook, nakerai e David! Ore pebaia ang' nepuonu ilmodook enetii ninye. Nejoki Yesus ninje: Irukuruku, aajo aidim aitobira kuna? Nejoki ninje: Ee, Laitoriani! Neporoo ninye ngonyek enye nejo: Njeaku neijia anaa piruko. Nebolo ngonyek enye. Neiture Yesus ninje nejo: Eng'orai, pemeyolou oltung'ani o obo. Kake nepuku neibulunye ninye atua ilo osho pookin. Ore pepuku lelo, nerikokini ninye oltung'ani lemeidim airoro neata ilmeneng'a. Ore pemiri olmeneng'ani, neiro leitu eidim airoro. Neiputukuny isiamin nejo: Eitu edoli tʼewueji o nabo tiatua Israel nji. Nejo ake Ilfarisayoi: Emir ninye ilmeneng'a tʼolkitok loo lmeneng'a. Nemanaa Yesus tiatua ngang'itie kituak o kutiti neiteng'enisho tiatua ngajijik Engai enye neinosu lomon lʼeng'ida lʼenkarsishu neishiunye nkeaitin pookin o menatishuitin pookin tʼempolos olorere. Ore pedol ninye siamin, neibung'aki ninje engoshoke nanana, amu etanaurate neisardaka anaa ntare nemeata oljokut. Nejoki ninye laiteng'enuok lenyena: Kitok enkisambuare naa kuti laitobirak; akae, entasai Olaitoriani lʼenkisambuare, peirriwaa laitobirak atua enkisambuare enye. Neipot ninye laiteng'enuok lenyena tomon o are neisho ninje engolon too lmumuan ooiduruk, pemir ninje neishiunye nkeaitin pookin o menatishuitin pookin. Ore ngam oo lairriwak tomon o are ninje kuna: ol elukunya Simon oipotoki Petros, o Andreas, olalashe lenye; Yakobos le Sebedayos o Yohanes, olalashe lenye; Filipos o Bartolomayos; Tomas o Matayos, olaoshoni le kodi; Yakobos le Alfayos; Lebayos oipotoki Tadayos: Simon Olkananayos o Yudas Iskariotes oitarasaiye ninye. Neirriwaa Yesus kulo tomon o are neitanap ninje nejo: Emiim ngoitoi oo loreren lemeata Engai, emijing' atua ngang'itie oo Samareites, kake enaikash enjom enetii nkerra naaimina engaji Israel. Enjom ake, enosai, entejo: Etinyikua enkarsishu e shumata! Enjiunye loomoiyaa, esuja looata enkea oo lbolot, entopiu lootuata entimir ilmeneng'a. Inoto pesho, enjooi pesho! Eminap esahabu, baiki ngoshola, baiki mpesai tiatua nkimeitan inyi, arashu olbene lʼolototo arashu ilkilani aare arashu namuka arashu olartat; amu eaku, petum olaitobirani loo nkyasin endaa enye. Ore engang' pookin, kitok arashu enkiti, nijing'ijing'i, eng'orutu oltung'ani Ioaku; entobik te nebo o ninye metabana nipukuku. Teni ijing'ijing'i engaji, erorokiti ninye; teni eaku ena aji, nejing'aki eseriani inyi atua ninye; teni meaku, nerrinyokino ndai eseriani inyi. Teni meitoomon oltung'ani ndai nemening' rorei linyi, entupukutu te ina aji o te ina ang', empiripiroi enterit oo nkejek inyi. Japa, aliki ndai; Eikashieki Sodom o Gomora tʼengolong' enkigwena e akenya nelang' ina ang'. Eng'orai, airriwaa nanu ndai anaa nkerra atua suiyan; onaa enteng'enuoto anaa lasuria nimiatata olosek anaa ilmaita. Entaduai aten tiatua iltung'anak! Amu epuo aaitarasaki ndai atua nkigwenaitin enye nepuo aar ndai tiatua ngajijik Engai enye; neriki ndai ngomomi oo laiturukok o noo lkarsisi tʼolbae lai, peaku enjakenishu too ninje o too loreren lemeata Engai. Kake teni eitarasaa ninje ndai, eming'ayung'ayu aajo kainyo kilimu, amu eishori ndai te ina kata ake enilimumu; amu me ndai ooiro, kake Olmumua le Minyi linyi oiro tiatua ndai. Neitarasaa olalashe olalashe lenye, petum atua, o menye enkerai enye, nedumakino nkera lootoiutuo ninje, neisho metaari metuata. Neibai ndai iltung'anak pookin tʼolbae Tengarna ai; kake olong'iri metabaiki enkiting'oto, ninye olapok. Teni einyal ninje ndai tiatua engang' nabo, enkwetikiti engai. Japa, aliki ndai: Mipuopuo aaidip ngang'itie pookin e Israel, metabana nelotu Enkerai oltung'ani. Melang' olaiteng'enuoni olaiteng'enani lenye o olaisyayani olaitoriani lenye. Ebaiki olaiteng'enuoni peaku anaa olaiteng'enani, o olaisyayani anaa olaitoriani. Teni eipoto ninje olopeny engaji Beelsebul, me naleng' eipot neijia kulo loora lʼengaji enye! Akae, emiurei ninje! Metii embae naisudori nemelo abolunye tekurum, nemetii entoki emikio nemeyolouni. Enaliki ndai tʼenaimin, entolimutu tiatua enkilang'et; ore enining'ining'i tʼenking'oming'om, enosutu too nkeperi oo ngajijik. Emiurei looar osesen metua nemeidim aataar olmumua metua; sidai, teni iureii ele loata engolon naiminye osesen o olmumua te gehena enkima. Meinyang'uni nkipaikut are tʼempesai nabo? Kake medoiki o nabo too ninje enkop nemeyolo Minyi linyi. Eikenaki baiki ilpapit linyi pookin lʼelukunya. Akae, emiurei! Irara ndai sidan nilang'ilang'a nkipaikut kumok. Olaaibalu nanu tʼengomom oo ltung'anak, naibalu si nanu ninye tʼengomom e Papa lai le shumata; olaamiki nanu tʼengomom oo ltung'anak, nayeu namiki si nanu ninye tʼengomom e Papa lai le shumata. Emijo, aajo aewuo nanu, paau eseriani; me, eitu alotu, paau eseriani, kake olalem. Amu aewuo nanu, pairriki oltung'ani o menye lenye, entito o ng'otonye enye, esyayunoti o engaputani enye; neaku ilmang'ati lʼoltung'ani kulo lootii engaji enye. Olonyor menye arashu ng'otonye naalang' nanu, nemeaku olalai; olonyor olaiyoni lenye arashu entito enye naalang' nanu, nemeaku olalai. Olemedumu esalaba enye, paasuj tekurum ai, nemeaku olalai. Oloyeu netum empuan enye, nelaiminye ninye; ore oloiminye empuan enye tʼolbae lai, nelatum ninye. Oloitoomon ndai, naaitoomon nanu; olaaitoomon nanu, neitoomon olaairriua. Oloitoomon olayolounoni tʼengarna olayolounoni, nelang'amu olkwaje l'olayolounoni; oloitoomon osupat tʼengarna osupat, nelang'amu olkwaje lʼosupat. Oloitook obo too kulo kunyinyi tʼeoket engare nairobi ake tʼengarna olaiteng'enuoni, japa, aliki ndai, melau ninye tukul olkwaje lenye. Ore peidip Yesus aitanapa laiteng'enuok lenyena tomon o are, nepuku te ina alo neiteng'enisho neinosu lomon lʼEngai tiatua ngang'itie enye. Ore pening' Yohanes tiatua engaji eenata nkitobirat e Kristos, neirriwaa laiteng'enuok lenyena aare, pejoki ninye: Ira iye ololotu arashu kianyu olekai? Nealiki Yesus nejoki ninje: Embung'a engoitoi, enosakiti Yohanes nining'itoto o nidolitata: edolisho ilmodook, nelimana lemeidim aashom, neisuja looata enkea oo lbolot, nening'isho ilming'an, neitopiuni lootuata, neinosakini laisinak lomon lʼeng'ida; naa tesh oltung'ani lamaarikare nanu. Ore peing'ua ninje ninye, neiter Yesus aliki siamin mbaak e Yohanes: Kainyo ishomo ndai aaing'oraa ti ang'ata? Itayeutuo nidolidolo olperesi ong'uyanita olkutati? Arashu ainyo ishomo aadol? Itayeutuo nidolidolo oltung'ani oishopito ilkilani oopuyapui? Eng'orai, etii iltung'anak ooishopito ilkilani oopuyapui atua ngajijik oo lkarsisi. Arashu ainyo ishomo aadol? Itayeutuo nidolidolo olayolounoni? Ee, aliki ndai ololang' olayolounoni. Amu ilo ninye etisiraki: Ng'orai, airriwaa olmalaika lai lukunya engomom ino, olikintobiraki engoitoi tʼengomom ino. Japa, aliki ndai: Metii tukul atua kulo ootoiwuoki too ng'oroyok olkitok lolang' Yohanes Olaibatisani; kake olora kiti tukul tiatua enkarsishu e shumata, naa kitok nelang' ninye. Ore eiter too ngolong'i e Yohanes Olaibatisani metabaiki taata etumi enkarsishu e shumata t'engolon, nearu kulo looibung' ninye tʼengolon. Amu eitayoloutuo layolounok pookin o nkitanapat metabaiki Yohanes mbaak naaku. Naa teni iyeuu nirukuruku, ninye lora Eliya olalotu. Ore oloata nkiyaa naaning'ie, njening'! Kainyo aitanyanyukie ena kishon? Enyanyukie ninye nkera naatoni tʼosingira neipot nʼemboitei enye nejo: Kitooshokitio ndai nkisuleta, neitu iyeuu ninguranana; kinjirakitia ndai, neitu iyeuu nintong'ung'u ilkiyo. Eewuo Yohanes, neitu enya, neitu eok; nejo ninje: eata olmeneng'ani. Eewuo Enkerai oltung'ani, nenya, neok; nejo ninje: Eng'orai, era ele tung'ani olainosani o olaokoni lʼolmarua, oljore loo laoshok le kodi o loo laitarruok! Meata kata nemeitaai supat eng'eno too nkera enyena. Neiter ailepilepaki ngang'itie enetaa nkitobirat enyena kumok, tiaraki neitu eala: Ee kake aiya, Korasin! Ee kake aiya, Betsaida! Ten emutu etaa nena kitobirat te Tiros o te Sidon naataa too ndai, anaata etaalate opa tiatua ilguniani o nkuruon. Kake aliki ndai: Eikashieki Tiros o Sidon tʼengolong' enkigwena nelang' ndai. Ore iye, Kapernaum, nikintadaraiyoki metabaiki shumata, kipuo aaitadou metabaiki abori enkop: amu ten emutu etaa nkitobirat engolon naataa te iye, te Sodom, anaata etii metabaiki taata. Kake aliki nanu ndai: Eikashieki olosho le Sodom tʼengolong' enkigwena e akenya nikilang' iye. Nealu te ina kata Yesus nejo: Aaitoning'oo iye, Papa o Olaitoriani le shumata o enkop, tiaraki nitushumaka kuna lang'eni o iljartani, nintayolo ilkutiti. Ee, Papa, amu neijia itonyorrua tʼengomom ino. Aaitarasaka Papa lai ntokitin pookin, nemetii oloyolo Oinoti neme Menye, nemetii oloyolo Menye neme Oinoti o oloyeu neitayolo Oinoti ninye. Ewotu enatii nanu pookin lootanaurate neiroshiki rridat, nayeu naeng'ieng'ie nanu ndai. Entudumakiti aten enkiroshi ai, enteng'enuoto te nanu; amu abor nanu naitadou kion tʼoltau, nipuopuo aatum eng'ieng'are oo lmumuan linyi; amu eneneng' enkiroshi ai nelelek orridati lai. Neim Yesus te ina kata tʼengolong' naeng'ieng'areki atua nkuruman; neata laiteng'enuok lenyena olamei neiter aadung' lukuny entapa nenya. Ore pedol Ilfarisayoi nona, nejoki ninye: Ng'orai, eitobirita laiteng'enuok linono nemeaku tʼengolong' naeng'ieng'areki. Nejoki ninye ninje: Eitu isomama enaitobira David, eata olamei o lʼemboitei enye? Eneikuna nejing' engaji Engai nenya ilmkaten lʼenkitaduaroto, nemeaku te ninye, penya o lʼemboitei enye, neme laidasak oopeny ake. Arashu eitu isomama tiatua nkitanapat, ajo eitaa laidasak engolong' naeng'ieng'areki torrono tʼengaji sinyati tʼengolong' naeng'ieng'areki, neitu eitarruo? Kake aliki nanu ndai, ajo etii ene olora kitok nelang' engaji sinyati. Ten emutu iyololo enkitaalata oo kulo rorei: Anyor enkordunoto neme enkidasare, — anaata eitu idekideke kulo leitu eitarruo. Amu era Enkerai oltung'ani baiki Olaitoriani lʼengolong' naeng'ieng'areki. Nepuku te ina alo nejing' atua engaji Engai enye. Naa ng'orai, etii oltung'ani oikang'a engaina. Neikilikwan ninje ninye nejo: Keaku, teni eishiunyeki tʼengolong' naeng'ieng'areki? Petum enaitang'orie. Nejoki ninje: Kalo obo too ndai loata enker nabo nadoiki atua engumoto tʼengolong' naeng'ieng'areki nemeibung' ninye ailepunye? Amaa, melang' naleng' oltung'ani enker? Onaa, eaku, teni eitobiri sidan tʼengolong' naeng'ieng'areki. Nejoki ninye ele tung'ani: Ntorioi engaina ino! Neitorioo ninye neishiu, neaku bioto anaa engai aina. Neipung' Ilfarisayoi neigwenare ninye, petum aaiminye. Ore peyolou Yesus kuna, neing'ua ina alo. Nesuj isiamin kumok ninye, neishiunye ninje pookin, neitanap ninje naleng', pemelimu ninye, pebaia enairoro aloyolounoni Yesaya nejo: Ng'orai, era ele olaisyayani lai lategelua, olanyor lai, oshipakino oltau lai; ayeu naisho ninye Olmumua lai, neinosaki ninye loreren enkigwena. Meitarrikisho ninye nemedar nemening'i oltoilo lenye too ngoitoi; nemegil ninye olperesi otororoki, nemear enkishinga nailiilaa, pee, metabana neitupuku enkigwena enye, peaku engilunoto; neng'idare loreren engarna enye. Nerikoki ninye oloata ilmeneng'a, ora olmodooni nemeidim airoro; neishiunye ninye, neidim ele leitu eiro, airoro nedolishoi. Neing'asia pookin nejo: Mera ele enkerai e David? Kake ore pening' Ilfarisayoi kuna, nejo: Memir ele ilmeneng'a neme tʼengolon e Beelsebul, ora olkitok loo lmeneng'a. Ore peyolou Yesus ndamunot enye, nejoki ninje: Teni eitarrikino enkarsishu tiatua kion, neimin; Teni eitarrikino engang' arashu engaji tiatua kion, nemebik. Teni emir satan obo olekai, neitarrikinore tiatua kion; kaji eiko teni elabik enkarsishu enye? Teni amir si nanu ilmeneng'a tʼengolon e Beelsebul — ke tʼengolon e ng'ai emir nkera inyi ninje. Onaa eaku ninje laigwenak linyi. Kake teni amir nanu ilmeneng'a tʼengolon Olmumua lʼEngai, eewuo enkarsishu Engai enitiiti. Arashu kaji eiko teni eidim atijing'a oltung'ani engaji oloata engolon nearaa masaa engaji enye, nemeng'as aen oloata engolon, petum ataarai engaji enye? Ore oltung'ani lemera lʼematua ai, nera olmang'atinda lai; olemeiturrur te nebo o nanu, neisardakie. Onaa aliki ndai: Eing'uaikini iltung'anak nkitarruot o emoroto pookin, kake meing'uaikini iltung'anak loomor Olmumua. Ore oloimakinye ororei Enkerai oltung'ani, neinguaikini ninye; kake oloimakinye Olmumua Sinyati, meing'uaikini ninye; tiatua ele maa le taata, baiki tiatua lido olotu akenya. Arashu entuun oljani sidai, neaku ilmomo sidan; arashu entuun oljani torrono, neaku ilmomo torrok. Amu too lmomo eyolouni oljani. Ndai eishoi oo lasuria, kaji inkoko teni iroro sidan, irara torrok? Ore enatii atua oltau, neiro enkutuk. Eiu oltung'ani sidai sidan too masaa sidan oltau lenye; neiu oltung'ani torrono ntorrok too masaa torrok enyena. Aliki nanu ndai ake, ajo meata kata nemeisho iltung'anak alat enye tiatua enkigwena e akenya tʼolbae lʼororei pookin le pesho looiroro ninje. Kinjori esupato too rorei linono, nikipuoi aadek too rorei linono. Nealiki ematua oo layolok lʼesirata o en oo Lfarisoyoi ninye nejo: Laiteng'enani, kitayeutuo nikidol olponoto te iye. Nealiki nejoki ninje: Eing'oru ena kishon torrono naar osotua l'enkiama olponoto, nemeishori ninye olponoto neme olponoto lʼolayolounoni Yona. Amu neijia anaa petobiko Yona ngolong'i uni, dama o kiarie, tiatua engoshoke osingirri, neijia elabik Enkerai oltung'ani ngolong'i uni, dama o kiarie, tiatua oltau lʼenkop. Nepuo aaitashe iltung'anak le Ninive tʼenkigwena e akenya te nebo o iltung'anak lʼena kishon, nepuo aadek ninye; amu etaalate tʼenkinosunoto e Yona; eng'orai, etii ene ololang' Yona. Nelaitashe enkarsis eunore engolong' tʼenkigwena e akenya te nebo o iltung'anak lʼena kishon, neladek ninye; amu eewuo ninye eing'ua nkiting'ot enkop, peinining' eng'eno e Salomo; engorai, etii ene ololang' Salomo. Teni eidip atupuku olmeneng'ani duruki tiatua oltung'ani, neim atua wuejitin engaroni, neing'oru eneeng'ieng'are, nelau. Nejo tekurum: Arrinyokino engaji ai natung'aiye; ore pelotu, neinepu erok neoro nekaji. Nelo nabokata ninye neriku te nebo o ninye kulekai meneng'a oopishana, torrok nelang' ninye; ore pejing', nebik tiatua; neaku tʼenkiting'oto mbaak ele tung'ani torrok nelang' nʼenkata elukunya. Neijia elaaku tʼena kishon torrono. Ore epon eirorita o siamin, ng'orai, neitashe te boo ng'otonye o lalashera lenyena neyeu neirorie ninye. Nejoki oltung'ani obo ninye: Ng'orai, eitashe ng'utunyi o lalashera linono te boo neyeu nikirorie. Nealiki nejoki olojoki ninye: Kang'ai yeiyo ai o kang'ai lalashera lainei? Neitorioki engaina shumata oo laiteng'enuok lenyena nejo: Eng'orai yeiyo ai o lalashera lainei! Amu oloitobir enayeu Papa lai le shumata, nera ninye olalashe lai o enganashe o yeiyo. Nepuku Yesus te ina olong' neing'ua ang' nelo aton tʼembata olbalbal. Neiturrurrokino ninye siamin kumok neilepaki engalawa neton, neitashe siamin pookin tʼembata olbalbal. Neirorie ninje too nkitanyanyukieta kumok nejo: Eng'orai, etupukuo olaisuaroni, pelaisuaisho. Ore peisuaia, nedoiki ematua embeu engoitoi; nepuonu ntaritik nenya ina. Nedoiki engai matua enetii soito nemetum nkulupuok kumok; nebulu nabokata, tiaraki neitu etum nkulupuok naasur. Ore peilepu engolong', neinaaia, netoi, tiaraki nemeata ntonat. Neitoki adoiki engai matua atua ilkikarreta; nebulu ilkikarreta, negor ina. Neitoki adoiki engai matua enetii nkulupuok sidan, neiu ilmomo, ematua iip, ematua ntomoni ile, ematua osom. Oloata nkiyaa naaning'ie, njening'. Nepuonu laiteng'enuok nejoki ninye: Ainyo pirorie ninje too nkitanyanyukieta? Nealiki nejoki ninje: Eitumunyanaki ndai, piyolouu njumat enkarsishu e shumata, kake meitumunyani lelo. Amu ore oloata, neishori ninye aaiganyaki; ore olemeata, neoruni baiki ena naata. Onaa airorie ninje too nkitanyanyukieta; amu eing'orisho — nemedol; neinining'isho — nemening', nemeyolou kuna. Nebaia too lelo enkitayolounoto e Yesaya najo: „Ore ening'oto ipuopuo aaning', nimiyolouu; ore enking'oraroto ipuopuo aaing'oraa, nimidolidolo. Amu epising'a iltauja lʼele orere, neiroshieki nkiyaa enye tʼening'oto, neiturukuny ngonyek enye, pemedol too ngonyek, nemening' too nkiyaa, nemeyolou too ltauja, nemeibelekenya, paitopok ninje.“ Kake teshi ngonyek inyi, amu edolita, o nkiyaa inyi, amu ening'ito. Amu, japa, aliki ndai: Etayeutuo layolounok kumok o loora supati nedol nidolitata ndai, neitu edol, neyeu nening' nining'itoto, neitu ening'. Akae, entoning' ndai enkitanyanyukiet olaisuaroni. Ore oltung'ani pookin loning' ororei lʼenkarsishu nemeyolou, nelotu oltorrono neoru enaisuakaki atua oltau lenye; ninye enaisuakaki engoitoi. Ore enaisuakaki enetii soito, nera ninye oloning' ororei neng'amu nabokata tʼeng'ida. Kake meata ntonat tiatua ninye, nebik enkiti kata; ore pebau enkilishoto o enkinyala tʼolbae le ilo rorei, nerikai nabokata. Ore enaisuakaki atua ilkikarreta, nera ninye oloning' ororei, negor enkishilaroto ele maa o elejata oo masaa ororei, neaku meiu ilmomo. Ore enaisuakaki atua enkulupuoni sidai, nera ninye oloning' ororei neyolou ninye neiu baiki ilmomo, ematua iip, ematua ntomoni ile, ematua osom. Neitoki aliki ninje engai kitanyanyukiet nejo: Enyanyukie enkarsishu e shumata oltung'ani oisuaka embeu sidai atua enkuruma enye. Ore peirura iltung'anak, nelotu olmang'atinda lenye neisuaki olmasinde empolos engano nelo ninye. Ore pebulu engano neisho, nelioi olmasinde. Nepuonu laisyayak lʼolopeny enkuruma nejoki: Laitoriani, eitu isuaki embeu sidai atua enkuruma ino? Akae, kaji einotie olmasinde? Nejoki ninye ninje: Olmang'atinda lai oikuna nji. Nejoki laisyayak ninye: Akae, iyeu nikipuo aadotoki enkop? Nejoki: Me! pemidotutu engano te nebo o olmasinde. Enjoo pebulu pokira are metabaiki endung'ore; ore tʼenkata endung'ore naliki ladung'ok: Enturrurro aang'as olmasinde nieniene rridat, pepeji ninye; kake enturrurrokiti engano atua embeje ai. Neitoki aliki ninje engai kitanyanyukiet nejo: Enyanyukie enkarsishu e shumata embeu e karadali naibun'ga oltung'ani obo neisuaki atua enkuruma enye, nera kinyi nelang' mbeun pookin; kake ore pebulu, neaku kitok nelang' mbenek pookin, neaku enjani, nepuonu ntaritik e shumata neshet singin tiatua ilng'osil lenyena. Neliki ninje engai kitanyanyukiet: Enyanyukie en-karsishu e shumata enkisiijoi naibung'a eng'oroyoni nabo neitushulie ntemeta uni entapa, metabana neisiijoi pookin. Etiaka Yesus kuna pookin isiamin too nkitanyanyukieta, neitu eliki ninje ororei neme too nkitanyanyukieta ake, pebaia enairoro olayolounoni ejo: Abol enkutuk ai too nkitanyanyukieta nayeu nalimu njumat tʼenkiterata enkop. Ore peidip Yesus aitanapare siamin, nelo aji. Nepuonu laiteng'enuok enetii ninye nejo: Ntaaliki yook enkitanyanyukiet olmasinde lʼenkuruma. Nealu nejo: Era Enkerai oltung'ani oloisuaia embeu sidai. Nera olmaa enkuruma. Nera olmasinde nkera oltorrono. Nera olmang'atinda oisuaia ninye satan. Nera en-dung'ore enkiting'oto olmaa. Nera ladung'ok ilmalaikan. Akae, neijia anaa pedotuni olmasinde nepeji tʼenkima neijia eaku tʼenkiting'oto ele maa: Elairriu Enkerai oltung'ani ilmalaikan lenyena, nepuo aaiturrur ninje tiatua enkarsishu enye nkitarrikinot pookin o kulo looitobir ntorrok, nenang'aki ninje atua engaji enkima; atua eakunye enkishirata o eonyoto oo lala. Nepuo aailang'isho supati anaa engolong' tiatua enkarsishu e Menye lenye. Oloata nkiyaa naaning'ie, njening'! Neitoki anyanyukie enkarsishu e shumata masaa naashuma tiatua enkuruma, naatadua oltung'ani obo neisudoo ninje, nelo tʼeng'ida enye nemir pookin naata ninye, neinyang'u ena kuruma. Neitoki anyanyukie enkarsishu e shumata olamirani obo loing'orua ilpusi sidan. Ore petum olpusi obo lʼenkinyang'a kitok, nelo nemir pookin naata ninye, neinyang'u ilo. Neitoki anyanyukie enkarsishu e shumata erreshet nabo natanang'akaki atua olbalbal, perreshieki noo muain pookin. Ore peigany, neilepunye embata, netoni ninje neiturrurroki naara sidan atua enaret enye, neiturraa ntorrok. Neijia elaaku tʼenkiting'oto olmaa: nepuo aapuku ilmalaikan nerishu iltorrok tiatua supati, nepuo aanang'aki ninje atua engaji enkima; atua eakunye enkishirata o eonyoto oo lala. Nejoki Yesus ninje: Ketijing'aitie ndai kuna pookin? Nejoki ninje ninye: Ee, Laitoriani! Nejoki ninje: Onaa enyanyukie olayoloni pookin lʼesirata oata eng'eno en-karsishu e shumata olopeny engaji oitupuku tiatua masaa enyena ntokitin ng'ejuko o musan. Neaku ore peidip Yesus kuna kitanyanyukieta, neing'ua ina alo, nelotu engang' e menye neiteng'en ninje tiatua engaji Engai enye, neing'asia ninje baiki nejo: Kaji einotie ele ena ng'eno o kuna kitobirat engolon? Mera ele enkeiai olagwetani? Me ninye eji ng'otonye Maria? o lalashera lenyena Yakoob o Yoses o Simon o Yudas? Metii nganashera enyena pookin enikitii yook? Akae, kaji einotie ele kuna pookin? Nerikare ninje ninye. Nejoki Yesus ninje: Melau olayolounoni enganyit enye neme tiatua olosho lenye o tʼengaji enye. Neitu eitobir te ina alo nkitobirat engolon kumok, tiaraki natanyaita eiruk ninye. Nening' te ina kata Herodes, Olaitoriani lʼematua e ong'wan olosho, mbaak e Yesus. Nejoki ninye laisyayak lenyena: Era ele Yohanes Olaibatisani; etopiwuo ninye too lootuata, onaa epuku te ninye kuna kitobirat engolon. Amu eibung'a Herodes Yohanes, neen ninye nepik engaji eenata tʼolbae le Herodias, eng'oroyoni e Filipos, olalashe lenye. Amu etiaka Yohanes ninye: torrono te iye, teni iata ninye. Ore peyeu near ninye metua, neurei olorere, amu etejo, aajo era ninye olayolounoni. Ore tʼengolong' eiunoto e Herodes neiguran entito e Herodias tʼengomom enye. Neiting'id Herodes. Onaa eisiliga ninye tʼenkiturujata, ajo eisho ninye pookin nayeu ninye. Ore peiteng'en ng'otonye ninye, nejo: Njooki tene tʼengirra elukunya e Yohanes Olaibatisani! Neilish olkarsis; kake tʼolbae lʼenkiturujata enye o tʼolbae loo kulo oototonitio te nebo tʼendaata, neitanapisho, peishori ninye. Neirriwaa oltung'ani nedung' ninye Yohanes elukunya tiatua engaji eenata. Neauni elukunya enye tʼengirra neishori entito; neaki ng'otonye. Nepuonu laiteng'enuok lenyena neibung' osesen lenye nepuo aanuk; nepuonu neinosaki Yesus ina. Ore pening' Yesus ina, neing'ua ina alo tʼengalawa nelo ewueji nemetii olorere. Ore pening' isiamin ina, nesuj ninye too nkejek, eing'ua ngang'itie. Nepuku si ninye Yesus nedol isiamin kumok; neibung'aki ninje engoshoke nanana neishiunye iltamoiya lenye. Ore peaku teipa, nepuonu laiteng'enuok lenyena enetii ninye nejo: Etii ene ang'ata nebau enkiarie; ntanapare siamin, pepuo ngang'itie, peinyang'aki aten ndaikin. Nejoki Yesus ninje: Meaku, pepuo; enjoo ndai ninje endaa! Nejoki si ninje ninye: Mikiata toki tene, neme ilmkaten imiet o singir aare. Nejo: Eakaki nena tene! Neitanapu, petoni siamin tʼolkujita, neibung' kulo mkaten imiet o singir aare, neimariri shumata nejo ashe negiligil neisho laiteng'enuok kulo mkaten, neitarasaki laiteng'enuok ninje siamin. Nenya pookin neraposho, nedumu mbelat naatelekutua ilbenia tomon o are oolulung'a. Ore looinosa era leak iip onom, metii ng'oroyok o nkera. Neitanap Yesus te ina kata laiteng'enuok lenyena, peilepaki engalawa, peiturukie ninye aapuo lido kekun, metabana neitanapare siamin. Ore peidip aitanapare siamin, neilepaki oldonyo openy alasaisho. Neaku teipa, etii ewueji enye openy. Eidipa atabai engalawa empolos olbalbal, etumito osina too lopir lʼengare, amu etii olkutati orrinyito. Ore tʼerripore e ong'wan e kiarie nelotu Yesus enetii ninje, elimana ti oriong' olbalbal. Ore pedol laiteng'enuok ninye elimana ti oriong' olbalbal, neng'ayung'ayu ejo: Oloip ele! neyetaki t'enkuretishu. Neirorie Yesus ninje nabokata nejo: Entagolo iltauja, nanu ele; emiureisho! Nealiki Petros ninye nejo: Laitoriani, teni ira iye, ntanapuaki, palotu enitii ti oriong' engare. Nejo ninye: Wou! Nepuku Petros tʼengalawa nelimana ti oriong' engare alo enetii Yesus. Kake ore pedol olkutati lʼengolon, neureishoi neiter aasurori, neyetaki ajo: Laitoriani, ntopuaki! Neitorioo Yesus nabokata engaina enye neibung' ninye nejoki: Iye loata enkirukoto kinyi, ainyo ping'arrirre? Neilepaki ninje engalawa negira olkutati. Nepuonu si ninje lootii engalawa aaserem ninye nejo: Esipa, ira iye Oinoti lʼEngai. Ore peidip ninje aatalang', nebaia olosho Genesaret. Ore peyolou iltung'anak le ine wueji ninye, neirriwaki mbat pookin naamanita, neaki ninye iltamoiya pookin nesai ninye, peporoo ake tʼenaipukoi olkila lenye. Ore pookin lootaporoitie, eishiutuo tukul. Nepuonu te ina kata enetii ninye layolok lʼesirata o Ilfarisayoi, eing'ua Yerusalem nejo: Ainyo pelang' laiteng'enuok linono ng'amunot oo lpaiyani? Amu meisuj ngaik, teni enya endaa. Nealiki Yesus nejoki ninje: Ainyo pilang'ilang'a ndai enkitanapata Engai t'olbae loo ng'amunot inyi? Amu eitanapua Engai: Ntaa kituak minyi o ng'utunyi; ore olodek menye arashu ng'otonye, njee tʼenkea. Ilimumu ndai ake: Olojoki menye arashu ng'otonye: Era ena toki enkidasare Engai natayeuo naaisho nanu iye, — neitobir sidai. Neaku te ina kata, ajo metii oloitaa menye o ng'otonye kitok, niariara neijia enkitanapata Engai too ng'amunot inyi. Ndai laitusupatuok, sidai enaitayolouo Yesaya too ndai nejo: Aanyikaki ele orere too nkutukie enye naaitaa kitok too njonito oo nkutukie enye, kake aalakwaniki iltauja lenye; naaisyayaki ninje pesho, tiaraki naiteng'enu nkiteng'enareitin naara nkitanapat oo ltung'anak. Neipot isiamin nejoki ninje: Entoning', piyolouu! Me enajing' atua enkutuk naitaa oltung'ani torrono, kake enapuku tʼenkutuk, ninye naitaa oltung'ani torrono. Nepuonu laiteng'enuok lenyena enetii ninye nejoki: Iyolo, ajo etirikate Ilfarisayoi te ilo rorei lotoning'o? Nealu ninye nejo: Ore unot pookin neitu eun Papa lai le shumata, nedotuni. Entung'ai lelo! Era ninje ilmodook o larikok loo lmodook; teni erik olmodooni obo olekai, nesulakino atua engumoto pokira are. Nealu Petros nejoki ninye: Ntaaliki yook ena kitanyanyukiet. Nejoki Yesus ninje: Epon si ndai miatata eng'eno? Midamumu, aajo ore pookin najing' atua enkutuk, nelo engoshoke nenang'akini tʼosiadi? Kake napuku tʼenkutuk, nepuku tʼoltau, naa nena naaitaa oltung'ani torrono. Amu epuku tʼoltau ndamunot torrok: earata metua, earata enkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni, entalare, empurrore, enjakenishu elejare, emoroto. Nena tokitin naaitaa oltung'ani torrono; kake enkinosata endaa meisuja ngaik, meitaa ninye oltung'ani torrono. Nepuku Yesus te ina alo nelo mbat e Tiros o Sidon. Naa ng'orai, nepuku eng'oroyoni nara Enkananaya oo nona rishat, neapaa oltoilo nejo: Laitoriani, nakerai e David, tokorduaki! Eitameito naleng' ilmeneng'a entito ai. Neitu ealiki ninye ororei. Nepuonu laiteng'enuok lenyena nesai ninye nejo: Njoo elo ang', amu eapaa oltoilo tekurum ang'. Nealu ninye nejo: Eitu aairriwari nanu neme enetii nkerra naaimina engaji Israel. Nelotu ninye ake negilaki kung' nejo: Laitoriani, taretokoki! Nealu ninye nejo: Me sidai, teni eoruni nkera endaa enye nenang'akini ildiain. Nejo ninye: Ee, Laitoriani, kake enya si ildiain mbelat kunyinyi naadoiyo tʼenaraa oo laitoriak lenye. Nealu Yesus te ina nejoki ninye: Iye, nang'oroyoni, kitok enkirukoto ino! Njeaku anaa piyeu! Neishiu entito enye te ina kata ake. Neing'ua Yesus ina alo nelotu embata olbalbal le Galilaya neilepaki oldonyo neton te ina alo. Nepuonu siamin kumok enetii ninye, eata te nebo o ninje lemeidim aashom o ilmodook o lemeidim aairoro o looata rrugi o ilkulekai kumok, neitaperoki nkejek e Yesus neishiunye ninje. Neing'asia siamin edolita eiro lemeidim aairoro naa biot looata rrugi, nepuo lemeidim aashom, nedolisho ilmodook; neitadaraa ninje Engai e Israel. Neipot Yesus laiteng'enuok lenyena nejo: Aibung'aki siamin engoshoke nanana, amu etaa ngolong'i uni ebik enatii nanu nemeata endaa; namayeu naitanapaa etupukoitie, pemeiterre tʼengoitoi. Nejoki laiteng'enuok lenyena ninye: Ke ti aji kitum tene ti ang'ata ilmkaten kumok, peraposho esiamu kitok naba nji? Nejoki Yesus ninje: Iatata ndai ilmkaten aja? Nejo ninje: Oopishana o singir kuti. Neitanap isiamin, petoni tʼenkop, neibung' kulo mkaten oopishana o kulo singir, nejo ashe nebelibel neisho laiteng'enuok lenyena; neitarasaki si ninje, laiteng'enuok lenyena, siamin. Nenya pookin neraposho; nesotu lekunot oo mbelat ilbenia oopishana oolulung'a. Ore looinosa nera leak iip artam, metii ng'oroyok o nkera. Ore peidip aitanapare siamin, neilepaki engalawa nelotu embata e Magdala. Nepuonu Ilfarisayoi o Sadukayoi netem ninye, peitadol ninje olponoto oing'ua shumata. Nealuninyenejoki: Ijojo ndai teipa: Elakiny, amu edo shumata; ore enasirie ijojo ndai: Eirujuruj taata, amu edo shumata neopoko. Ndai laitusupatuok, indimidimi aatayolo emua e shumata, kake mindimidimi aatayolo ntokitin kituak ena kata? Eing'oru ena kishon torrono nanyor mbaak eloloito olponoto, nemeishori olponoto neme olponoto lʼolayolounoni Yona. Neing'ua ninje alo. Ore peidip aatalang' laiteng'enuok lenyena aabaiki lido kekun, nerikino enap ilmkaten. Nejoki Yesus ninje: Eng'orai, piduaiaia aten tʼenkisiijoi oo Lfarisayoi o noo Sadukayoi. Neishangarrakino ninje oopeny nejo: Tiaraki mikinapita ilmkaten. Ore peyolou Yesus ina, nejoki ninje: Ainyo pinjangarrakinono ndai maten, ndai lʼenkirukoto kinyi, tiaraki neitu iauu ilmkaten? Epon eitu iyolouu ndai o nyoo? Midamumu ndai kulo mkaten imiet too kulo iip onom o ilbenia aja litudumutua ndai? Baiki kulo mkaten oopishana too kulo iip artam o ilbenia aja litudumutua? Kaji inkoko teni miyololo, aajo maliki ndai embae oo lmkaten, teni ajo: Entaduai aten tʼenkisiijoi oo Lfarisayoi o noo Sadukayoi! Neyolou ninje te ina kata, aajo eitu ejo, peduaia aten tʼenkisiijoi olmkate, kake tʼenkiteng'enare oo Lfarisayoi o noo Sadukayoi. Ore pelotu Yesus engalo engang' Kaisarea-Filipi, neikilikwan ninye laiteng'enuok lenyena nejo: Kejo iltung'anak era Enkerai oltung'ani ng'ai? Nejo ninje: Ejo ilkulekai, aajo ira Yohanes Olaibatisani, nejo ilkulekai: Eliya, nejo ilkulekai: Yeremiya, arashu obo too layolounok. Nejoki ninye ninje: Kake ijojo ndai ara nanu ng'ai? Nealu Simon Petros nejo: Ira iye Kristos, Oinoti lʼEngai naishiu! Nealiki Yesus nejoki ninye: Ira tesh, Simon le Yona, amu eitu kintayolo nkiri o osarge, kake Papa lai le shumata. Naaliki si nanu iye: Ira iye Petros, nayeu nashet te shumata ele soit esirit ai nemegilu kishomini engang' e satan ninye. Nayeu naaisho iye mboleta enkarsishu e shumata. Ore pookin nien iye tʼenkop, neaku eteenaki te shumata; o pookin nilalak iye tʼenkop, neaku etalaaki te shumata. Neitanap te ina alo naleng' laiteng'enuok lenyena, pemeliki ninje oltung ani, ajo era ninye Kristos. Ore te ina kata neiter Yesus aitayolo laiteng'enuok lenyena, ajo meata kata nemelo ninye Yerusalem, neitame naleng' laigwenak o laidasak kituak o layolok lʼesirata ninye, neari metua, nepiu tʼengolong' e uni. Neibung' Petros ninye nerik enkilepata neiter aikok ninye nejo: Laitoriani, taduai kion, njoo mikitum kuna! Neibelekenya ninye nejoki Petros: Nyaai kurum ai, satan, ira erikata ai, amu mimbirribir nara nʼEngai neme nʼentung'anishu. Nejoki Yesus te ina kata laiteng'enuok lenyena: Ore oltung'ani loyeu naasuj, njeisim kion, njedumakino esalaba enye, paasuj. Amu teni eyeu oltung'ani neitopok empuan enye, neiminye ninye; ore oltung'ani oiminye empuan enye tʼolbae lai, netum ninye. Kaa dupoto etum oltung'ani, teni eng'eru olmaa pookin, netum elaunoto olmumua lenye? Arashu kainyo elakunye oltung'ani olmumua lenye? Amu eaku elotu Enkerai oltung'ani tʼenkitook e Menye lenye te nebo o ilmalaikan lenyena; te ina kata elalaaki oltung'ani pookin anaa peitobira ninye. Japa, aliki ndai: Etii iltung'anak atua kulo ooitashe tene, lemeinyorrinyor ninje enkea tukul, metabana nedol Enkerai oltung'ani elotu tiatua enkarsishu enye. Ore peishunye ngolong'i ile, negelu Yesus Petros o Yakobos o Yohanes, olalashe lenye, nerik ninje shumata oldonyo oado oopeny. Neala emua enye neilang'isho engomom enye anaa engolong' neiborru ilkilani lenyena anaa enkilang'et. Naa ng'orai nelioi too ninje Mose o Eliya; neirorie ninje ninye. Nealu Petros nejoki Yesus: Laitoriani, sidai, kitii yook ene! Teni iyeu, nashet tene iltomboitie okuni: obo lino, obo le Mose, obo le Eliya. Ore epon eirorita, neopoo ninje erukenya naibor; naa ng'orai, neing'ua oltoilo erukenya ejo: Nyele Oinoti lai lanyor oshipakino oltau lai; entoning' ninye! Ore pening' laiteng'enuok kuna, nebatata aaijululo neureishoi naleng'. Nelotu Yesus enetii ninje neiseiye ninje nejo: Enyoito, emiureisho! Ore peapu ngonyek enye, neitu edol oltung'ani neme Yesus ake. Ore pedou ninje tʼoldonyo, neitanap Yesus ninje ejo: Emiliki oltung'ani ina duaroto, metabana nepiu Enkerai oltung'ani tiatua lootuata. Neikilikwan laiteng'enuok lenyena ninye ejo: Ainyo naa pejo layolok lʼesirata, aajo meata kata nemeng'as alotu Eliya? Nealu Yesus nejoki ninje: Esipa, eng'as alotu Eliya neibelekeny pookin metaa ng'ejuko; kake aliki nanu ndai: Eidipa aeu Eliya, neitu eyolou ninje ninye, kake eitobirakitia ninye enatayeutuo ninje. Neijia meata kata nemeitame ninje Enkerai oltung'ani. Neyolou te ina kata laiteng'enuok lenyena, aajo einosaki ninje mbaak e Yohanes Olaibatisani. Ore pepuonu ninje enetii esiamu, nelotu oltung'ani obo enetii ninye negilaki kung' ejo: Laitoriani, to-kordu enkerai ai, amu eibung' olkiterriata ninye neata emion torrono: Eurokino aigil kumok enkima, aigil kumok engare; nariku ninye enetii laiteng'enuok linono, neru aaishiunye ninye. Nealu Yesus nejo: Ndai enkishon nemeiruk neriwuo, ke metabaiki anu atii e nebo o ndai? Ke metabaiki anu ang'iriaki ndai? Eakaki ilo! Nebuaki Yesus ninye, nepuku olmeneng'ani te ninye neishiu ena kerai eiter te ina kata. Nepuonu ina kata laiteng'enuok enetii Yesus tʼewueji enye oopeny nejo: Ainyo peitu kindim yook aatimir ninye? Nejoki Yesus ninje: Tiaraki nimirukuruku ndai; amu japa, aliki ndai: Teni iatata enkirukoto anaa embeu e karadali, nijokiki ele donyo: Tadotunye tene abaiki idya alo! nedotunye si ninye; nemetii entoki nemeaku too ndai. Kake mepuku ena mua neme tʼesayata o tʼempukoroto. Ore etii ninje Galilaya, nejoki Yesus ninje: Eaku eitarasakini Enkerai oltung'ani ngaik oo ltung'anak, near ninje ninye metua, nepiu tʼengolong' e uni. Neilish ninje naleng'. Ore pepuonu ninje Kapernaum, nepuonu kulo loobosu kodi engaji Engai enetii Petros nejo: Melak olaiteng'enani linyi kodi engaji Engai? Nejo: Elak. Ore pelotu engaji, neiter Yesus aikilikwan ninye nejo: Ijo aa, Simon? Ke too akua tung'anak eaiye ilkarsisi kodi? Too nkera enye arashu too lomon? Nejoki Petros: Too lomon. Nejoki Yesus ninye: Akae, elakuno nkera. Kake pimikintirik yook ninje, nno embata olbalbal, ntadoiki erreshet, mbung'a osingirri lʼelukunya opuku; ore pibol enkutuk enye, nilatum engosholai: mbung'a ina, njooi tʼolbae lai o lino. Nepuonu te ina kata laiteng'enuok enetii Yesus nejo: Ang'ai naa ora kitok tʼenkarsishu e shumata? Neipot Yesus enkerai nabo neitasheye tʼempolos enye nejo: Japa, aliki ndai, teni mimbelekenyanya aaku anaa nkera, mijing'ijing'i tukul atua enkarsishu e shumata. Akae, ore oltung'ani pookin loitadou kion anaa ena kerai, ele lora kitok tʼenkarsishu e shumata. Ore oltung'ani pookin loitoomon enkerai nabo nanyanyukie ena tʼengarna ai, naaitoomon nanu. Ore oloitapong'oo nabo too kuna kunyinyi naairuk nanu, eikash, teni eenikini emurt enye osoit oituutishoreki neitadoikini ninye eneasur olbalbal. Ee, kake aiya olmaa tʼolbae loo nkitarrikinot! Amu meata kata nemepuonu nkitarrikinot; kake ee, kake aiya oltung'ani oau nkitarrikinot! Teni kintadiak engaina ino arashu enkeju ino, tudung'o ninye, pinang'aki enelakwa. Eikash te iye, pijing' atua empuan, miata engaina arashu enkeju, nelang' iata ngaik are arashu nkejek are, nikinang'akini atua enkima nememuta. Ore pikintadiak engong'u ino, tukurtu ninye, pinang'aki enelakwa. Eikash te iye, pijing' atua empuan, niata engong'u nabo, nelang' iata ngonyek are, nikinang'akini atua enkima nememuta. Eng'orai, pemimenimene nabo too kuna kutiti. Amu aliki ndai: Edol ilmalaikan lenye le shumata ngolong'i pookin engomom e Papa lai le shumata. Amu eewuo Enkerai oltung'ani, peitopok enaimina. Ijojo aa? Teni eata oltung'ani nkerra iip neimin nabo too ninje, aa meing'ua ninye kuna ntomoni enturuj o enturuj tʼoldonyo neibung' engoitoi, pelaing'oru ina naimina? Ore pelatum, japa, aliki ndai: Eng'idakino ena naleng' nelang' kuna ntomoni enturuj o enturuj neitu eimin. Neijia meiting'idisho tʼengomom e Minyi linyi le shumata, teni eimin nabo too kuna kutiti. Teni kintarruoki olalashe lino, nno, toroja ninye iboitata o ninye openy. Teni kining', inoto olalashe lino; teni mikining', mbung'a obo arashu aare te nebo o iye, peiye eaku nkutukie oo ljaken aare arashu okuni, peitagoli ororei pookin. Ore pemening' kulo, tiaki esirit; ore pemening' baiki esirit, njeaku te iye anaa oltung'ani lemeata Engai o olaoshoni le kodi. Japa, aliki ndai: Ore pookin nieniene tʼenkop, neeni te shumata; o pookin nilakilaka tʼenkop, nelaki te shumata. Naitoki ajoki ndai: Teni eibung'are ilkulinyi aare tʼenkop tʼembae pookin naomonu, neitobiraki ninje Papa lai le shumata. Amu teni etumo aare arashu okuni tʼengarna ai, natii nanu empolos enye. Nelotu Petros enetii ninye nejoki ninye: Laitoriani, kaigil aja aing'uaiki olalashe lai laaitarruoki? Mebaiki aigil naapishana? Nejoki Yesus ninye: Aaliki nanu iye: me aigil naapishana, kake aigil ntomoni naapishana kat naapishana. Onaa, enyanyukie enkarsishu e shumata olkarsis obo oikenakinore laisyayak lenyena. Ore peiter aikenakinore, nerikokini obo oata esile enye talanta iip kat iip. Ore pemeata entoki nalakie, neitanapisho Olaitoriani lenye, pemiri ninye o eng'oroyoni enye o nkera enyena o pookin naata ninye, pelaki ena sile. Akae, nebatata olaisyayani nesai ninye nejo: Laitoriani, ntirring'akaki, paalaaki iye tukul. Neibung'aki olaitoriani ilo aisyayani engoshoke nanana, nelaku ninye neing'uaiki ena sile. Nepuku ilo aisyayani nedol obo too lalashera lenyena oata esile enye denaria iip; newuap ninye neibung' olgos lenye nejo: Talaakaki esile ai! Akae, nebatatakino olalashe lenye nkejek enyena nesai ninye nejo: Ntirring'akaki, paalaaki iye tukul. Neitu eyeu ninye, nelo nenang'aki ninye engaji eenata, metabana nelak ena sile. Ore pedol lalashera lenyena kuna naataa, neilish naleng', nepuonu neitayolo olaitoriani lenye pookin naataa. Akae, neipot olaitoriani lenye ninye nejoki: Iye, laisyayani torrono, aatung'aikia nanu iye ena sile pookin, kitasaiya. Ainyo peitu imbung'aki iye olalashe lino engoshoke nanana anaa paaibung'aka nanu iye engoshoke nanana? Negoro olaitoriani lenye neitarasaki ninye laitamiok, metabana nelak ena sile pookin. Neijia elaikunaki ndai Papa lai le shumata, teni ming'uaikiki too ltauja linyi oltung'ani pookin olalashe lenye nkitarruot enyena. Neaku ore peidip Yesus kulo rorei, nedumunye te Galilaya nelotu rishat e Yudaya, tʼolkekun le Yordan. Nesuj isiamin kumok ninye neishiunye ninje te ina alo. Nepuonu Ilfarisayoi enetii ninye, netem ninye nejoki ninye: Ke sidai, teni erishare olmoruo eng'oroyoni enye tʼolbae lʼentoki naje? Nealiki nejoki ninje: Eitu isomama, ajo oloitobira tʼenkiterata oltung'ani, eitobira, peaku olmoruo obo o eng'oroyoni nabo, nejo: Onaa elaing'ua oltung'ani menye o ng'otonye neibung'are eng'oroyoni enye, neaku pokira are osesen obo? Akae, nemeitoki aaku are, kake osesen obo. Ore enaidikidiko Engai, njoo merish oltung'ani. Nejoki ninje ninye: Ainyo peitanapua Mose, peishori empalai erishata, peing'uari eng'oroyoni? Nejoki ninye ninje: Tiaraki natagolito iltauja linyi, neisho Mose ndai, irisharere ng'oroyok inyi; eitu eaku neijia neba tʼenkiterata. Kake aliki nanu ndai: Olonshare eng'oroyoni enye neme tʼolbae loo mbaak eloloito neamaa engai, near ninye enkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni; ore oloamaa enatirishareki, near enkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni. Nejoki laiteng'enuok lenyena ninye: Teni eaku mbaak oltung'ani nji, sidai, teni meamisho. Nejoki ninje: me pookin ooidim aatayolo ele rorei neme kulo ake ooitumunyanaki. Amu etii loogelema looing'ua ngoshuak oo noong'otonye etiu nji; netii loogelema ootegelema iltung'anak; netii loogelema looitaa aten loogelema tʼolbae lʼenkarsishu e shumata. Oloidim atayolou, njeyolou. Nerikuni nkera enetii ninye, peiteleiki ngaik ninje nesaisho; nebuaki ake laiteng'enuok ninje. Kake etejo Yesus: Enjoo nkera epuonu enatii, emimitiki ninje, amu era enkarsishu e shumata noo loonyanyukie kuna. Neiteleiki ninje ngaik; neing'ua ina alo. Naa ng'orai, nelotu oltung'ani obo enetii ninye nejoki ninye: Laiteng'enani sidai, kaa toki sidai aitobir, peiye atum empuan nemeiting'? Nejoki ninye: Ainyo pikijo sidai? Metii osidai neme obo lora Engai; kake teni iyeu nijing' atua empuan, mbung'a nkitanapat. Nejoki ninye: Akua? Nejo Yesus: Miar metua! Miar enkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni! Mipurrisho! Minjakenu elejare! Ntaa kituak minyi o ng'utunyi o: Meata kata niminyor olʼelatia ino anaa pinyor kion! Nejoki ele barnoti ninye: Aibung'a kuna pookin neba tʼenkitishu ai — ainyo naainyaaka ang'oriki? Nejoki Yesus ninye: Teni iyeu niaku olbaiaroti, nno, timira pookin niata, pinjo laisinak, piata iye masaa te shumata; ore pindip, nikilotu asuj. Ore pening' ele barnoti ena bae, nelo ang' eilish; amu eata masaa kumok. Nejoki Yesus laiteng'enuok lenyena: Japa, aliki ndai: Egol, pejing' oladupani atua enkarsishu e shumata. Naitoki aliki ndai: Elelek eim endames eudoto esindano nelang' oladupani ejing' atua enkarsishu Engai. Ore pening' laiteng'enuok lenyena kuna, neing'asia naleng' nejo: Ang'ai naa loidim atopua? Neing'oraa Yesus ninje nejoki ninje: Meidimai ena too ltung'anak, kake eidimai ntokitin pookin tʼEngai. Nealiki Petros nejoki ninye: Ng'orai, kitung'aitie yook pookin nikisuj iye. Kainyo naa kitum? Nejoki Yesus ninje: Japa, aliki ndai: Ore ndai likitusuja, tʼeiunoto e are nipuopuo aatonie lorikaishi tomon o are, ingwenakiki njomito tomon o are e Israel, teni elatonie Enkerai oltung'ani olorika lʼenkitook enye. Ore pookin looing'ua ngajijik arashu lalashera arashu nganashera arashu menye arashu ng'otonye arashu eng'oroyoni arashu nkera arashu nkuruman tʼolbae lʼengarna ai, nelang'amu ninye aigil iip nejung'u empuan nemeiting'. Kake ore lkumok loora lʼelukunya, neaku lʼenkiting'oto, neaku lʼenkiting'oto lʼelukunya. Amu enyanyukie enkarsishu e shumata olopeny engaji otupukuo enasirie alaing'oru laisyayak, perik atua enkuruma enye oo nkeek olmarua. Ore peitobirakinore laisyayak te denarion nabo endama, neirriwaa ninje atua enkuruma enye oo nkeek olmarua. Nepuku te saa uni, nedol kulekai looitashe tʼosingira, meata enkyas. Neitoki ajoki ninje: Enjom si ndai atua enkuruma ai oo nkeek olmarua; ayeu naisho ndai enairirikinore. Nepuo. Neitoki apuku te saa ile o te saa enturuj, neiko neijia ake. Ore te saa tomon o nabo nepuku neinepu ilkulekai looitashe, meata enkyas, nejoki ninje: Ainyo pintasheshe tene endama pookin, miatata enkyas? Nejoki si ninje: Ai, metii oltung'ani oewuo aing'oru yook. Nejoki ninye ninje: Enjom si ndai atua enkuruma ai oo nkeek olmarua, nipuopuo aatum enairirikinore. Ore pemutu, nejoki olaitoriani lʼenkuruma oo nkeek olmarua olaing'orani lenye: Mpoto laisyayak, pinjo ninje olkwaje, ninter too lʼenkiting'oto metabaiki lʼelukunya. Nepuonu looipotoki te saa tomon o nabo, neng'amu oltung'ani pookin denarion enye. Ore pepuonu kulo lʼelukunya, nejo ninje, aajo eng'amu enalang'; neng'amu si ninje oltung'ani pookin denarion enye. Ore peidip aatang'amutu ina, neing'unyung'unyaki olopeny engaji, nejo: Ore kulo lʼenkiting'oto eitobira enkyas esaa nabo ake, nintorisioki ninje yook likiting'iriakitia osina o enkirowuaj endama. Nealiki ninye nejoki obo too ninje: Oljore lai, eitu aaisil iye. Eitu kidung'okino nanu o iye te denarion nabo? Eao enara enino, nno ang'! Anyor aishoo ele lʼenkiting'oto enarisiore enino. Arashu maata engolon, paitobir tʼentoki ai enayeu? Ke torrono engong'u ino, tiaraki nara arip? Neijia eaku lʼenkiting'oto lʼenkiterata, neaku lʼenkiterata lʼenkiting'oto. Amu eipotoki ilkumok, kake etegeluaki ilkuti. Ore peyeu neilep Yesus alo Yerusalem, nerik laiteng'enuok tomon o are enkilepata nejoki ninje tʼengoitoi: Eng'orai, kishumari metabaiki Yerusalem, neitarasakini Enkerai oltung'ani ngaik oo laidasak kituak o layolok lʼesirata, neigwenaki ninye, peari metua, neitarasaki ninje ninye atua ngaik oo loreren, petum aatamor, near ninye too nkeenda nesheiki esalaba; nelapiu tʼengolong' e uni. Nelotu enetii ninye ng'otonye oo nkera e Sebedayos te nebo o nkera enyena, negilaki ninye kung' neomonu ororei te ninye. Nejoki ninye: Kainyo iyeu? Nejoki ninye: Njoo etoni kulo inot lainei aare tʼenkarsishu ino, obo te tatene ino, olekai te kedyanye ino. Nealu Yesus nejo: Miyololo ndai eniomonunu. Indimidimi aatook ndai enkwaru naok nanu, neibatisi ndai tʼenkibatisa naaibatisieki nanu? Nejoki ninje ninye: Ee, kindim. Nejoki ninye ninje: Esipa, iokioko enkwaru ai, neibatisi ndai tʼenkibatisa naaibatisieki nanu, kake ore entonata te tatene o te kedyanye ai maata enkitanapata naishorie ndai, kake noo kulo looitobiraka Papa lai. Ore pening' kulo tomon kuna, nelisaki kulo alashera pokira are. Kake neipot Yesus ninje nejo: Iyololo ndai, aajo eitorisho ilkarsisi loo loreren neata ilkituak lenye engolon too ninje. Meaku nji too ndai! Kake oloyeu neaku kitok too ndai, njeaku olaisyayani linyi. Ore oltung'ani pookin loyeu neaku olaiturukoni too ndai, njeaku olaisyayani linyi, neijia anaa peitu elotu Enkerai oltung'ani, peisho eisyayakini ninye, kake peisyaisho neishooio empuan enye, peaku elakunoto oo lkumok. Ore pepuku te Yeriko, nesuj esiamu kitok ninye. Naa ng'orai, netoni ilmodook aare tʼembata engoitoi; ore pening', aajo Yesu oimita, neapaa iltoiloi nejo: Laitoriani, nakerai e David, tokordu yook! Nebuaki esiamu ninje, peiye egira. Kake nepon aapaa iltoiloi lenye nejo: Laitoriani, nakerai e David, tokordu yook! Neitashe Yesus neipot ninje nejo: Ainyo iyeuu naasaki ndai? Nejoki ninje ninye: Laitoriani, pebolo ngonyek ang'. Neibung'aki Yesus ninje engoshoke nanana neporoo ninje ngonyek; nedolishoi ngonyek enye nabokata nesuj ninje ninye. Ore petaaniki ninje Yerusalem, nebaia Betfage tʼOldonyo loo loirienito, neirriwa te ine Yesus laiteng'enuok aare nejoki ninje: Embung'a engoitoi metabaiki engang' naitoriokinore ndai, ninepupu nabokata esikiria lipong' naena te nebo o enkurrarru enye; entalakutu, pikireakiki! Naa teni eliki ndai oltung'ani ororei, entejo: Olaitoriani oyeu ninje; neisho ndai nabokata. Etaa kuna pookin, pebaia enairoro olayolounoni ejo: Entiakiti entito Sion: Ng'orai, elotu olkarsis lino enitii, obor, neilepaka esikiria o enkurrarru elipong' nanapita orridati. Neibung' kulo aiteng'enuok engoitoi neiko anaa peitanapa Yesus ninje, nereu esikiria lipong' o enkurrarru, neisalaashaki ilkarashi lenye shumata enye, neitoton ninye te shumata enye. Neisalaash ilkumok tʼesiamu ilkarashi lenye t'engoitoi; nedung'u ilkulekai ilng'osil loo ljanito neisalaash tʼengoitoi. Ore esiamu naituruk o nasujita neapaa iltoiloi ejo: Hosiana, enkerai e David! Njeitadarari ololotu tʼengarna Olaitoriani! Hosiana te shumata! Ore pejing' ninye Yerusalem, neing'oling'ola engang' pookin nejo: Kang'ai ele? Nejo siamin ake: Era ele Yesus, olayolounoni le Nasaret e Galilaya. Nejing' Yesus engaji sinyati nemir lamirak o lainyang'ak pookin tʼengaji sinyati neibelekeny naraan oo kulo ooitaalita ngoshola o lorikaishi loo lamirak loo lmaita, nejoki ninje: Etisiraki: „Meata kata nemeipoti engaji ai engaji esayata“, kake intaa ndai ninye engapunet oo laisimak. Nejing'aki ninye tiatua engaji sinyati ilmodook o lemeidim aashom, neishiunye ninje. Ore pedol laidasak kituak o layolok lʼesirata mbaak naaiputukunyisho naaitobira ninye, o nkera tiatua engaji sinyati naapaa iltoiloi, nejo: Hosiana, enkerai e David! nelis ninje nejoki ninye: Ining'ito enajoito kuna? Nejoki Yesus ninje: Ee! Eitu isomama ndai tukul: „Intabaiye enkitadararoto too nkutukie oo nkunyinyi o nganaak?“ Neing'ua ninje alo aulo engang' metabaiki Betania neirrag te ina alo. Ore enasirie errinyokino engang', neibung' olamei ninye. Nedol ninye olng'aboli obo tʼembata engoitoi, nenyikaki neitu edol toki te shumata enye neme mbenek ake, nejoki ninye: Mintoki aiu ilmomo nkatan pookin! Neinaaia olng'aboli nabokata. Ore pedol laiteng'enuok kuna, neing'asia nejo: Kaji eikuna teni einaaia olng'aboli nabokata? Nealiki Yesus nejoki ninje: Japa, aliki ndai: Teni iatata enkirukoto niming'arrirrorro, nintobiribiri neme ina nʼolng'aboli ake, kake teni ijokiki baiki ele donyo: Tadotunye, tanang'akinoi atua olbalbal! neaku. Ore pookin eniomonunu tʼesayata, teni irukuruku, nipuopuo aang'amu. Ore pejing' ninye atua engaji sinyati, nepuonu enetii ninye laidasak kituak o laigwenak lʼolorere, eiteng'enisho ninye, nejo; Ke ti aa golon intobirita kuna? Kang'ai likinjoo ena golon? Nealiki Yesus nejoki ninje: Ayeu naikilikwan nanu si ndai ororei obo; teni kialikiki, naliki si nanu ndai, ajo ke ti aa golon aitobirita kuna. Kaji eing'ua enkibatisa e Yohanes? Keing'ua shumata arashu atua iltung'anak? Neirorioro ninje oopeny nejo: Teni kijo: Eing'ua shumata! ejoki yook: Ainyo naa peitu irukuruku ninye? Teni kijo: Atua iltung'anak! nikiure esiamu; amu edolita pookin Yohanes, ajo era olayolounoni. Nealiki ninje Yesus nejo: Mikiyolo. Nejoki si ninye ninje: Onaa maliki si nanu ndai, ajo ke ti aa golon aitobirita kuna. Ijojo aa? Etii oltung'ani obo oata nkera are, nelo ninye enetii olbotor nejo: Nakerai ai, nno taata, ntobira nkyasin tiatua enkuruma ai oo nkeek olmarua. Nealu ninye nejo: Mayeu naitobir. Tekurum neala nelo. Nelo enetii oliare nejoki neijia. Nealu si ninye nejo: Laitoriani, alo, — neitu elo. Kalo obo too kulo pokira are oitobira enanyor menye lenye? Nejoki ninje: ilo botor. Nejoki Yesus ninje: Japa, aliki ndai: Eiturukie ndai laoshok le kodi o iltung'anak lʼentalare aajing' enkarsishu e shumata nelang' ndai. Amu eewuo Yohanes enitiiti neiteng'en ndai engoitoi naitoriori, neitu irukuruku ndai ninye; kake eiruko ninye laoshok le kodi o iltung'anak lʼentalare. Ore itadua ndai, neitu ialala, pitumutumu aairuko ninye. Entoning' engai kitanyanyukiet: Etii olopeny engaji otuuno enkuruma oo nkeek olmarua, neitaman osariko netur engumoto naironyishoreki neshet olmnara neitamany laturok nelo enelakwa. Ore petaanu eng'erunoto oo lmomo, neirriwaa laisyayak lenyena enetii laturok, peng'amu ilmomo lenyena. Neibung' kulo aturok laisyayak lenyena; near obo, near olekai metua, near oli okuni too soito. Neitoki airriwaa ilkulekai aisyayak, kumok loolang' kulo lʼelukunya; neikunaki ninje ake neijia. Tekurum neirriwaki oinoti lenye nejo: Epuo aaanyit oinoti lai. Ore pedol laturok oinoti, neirorioro oopeny: Nyelido lora olajung'oni; ewotu, mataar ninye metua, pikiea enjung'o enye! Neibung' ninje ninye nenang'aki oriong' enkuruma oo nkeek olmarua near ninye metua. Ore pelalotu ele aitoriani lʼenkuruma oo nkeek olmarua, kainyo easaki kulo aturok? Nejoki ninje ninye: Ear torrono kulo torrok, neitamany ilkulekai aturok atua enkuruma oo nkeek olmarua loopuo aaisho ilmomo tʼenkata enye. Nejoki Yesus ninje: Eitu isomama tukul tiatua esirata: Ore osoit lotanyaita lashetak, etaa ele osoit kitok lʼolpijata. Etaa ina tʼOlaitoriani, neiputukunyisho ninye too ngonyek ang'? Onaa, aliki nanu ndai: Eitauni enkarsishu Engai too ndai neishori olorere oiu ilmomo lenyena. Ore loobatatakino shumata ele soit, negiligila: olourokino ninye, nepurdupurd. Ore pening' laidasak kituak o Ilfarisayoi kuna kitanyanyukieta enyena, neyolou, aajo eimaki ninje. Neing'oru eneiko, peibung' ninye; neurei ake siamin, amu etadua ninye, aajo era olayolounoni. Nealu Yesus neitoki ajoki ninje too nkitanyanyukieta ejo: Enyanyukie enkarsishu e shumata olkarsis obo oamaka olaiyoni lenye. Neirriwaa laisyayak lenyena, peipot looyeuni, pepuonu enkiama; neitu eyeu nepuonu. Neitoki airriwaa ilkulekai aisyayak nejo: Entiakiti looyeuni: Eng'orai, aitobiraka ndai endaa ai, ateyeng'a ilmong'i o ilkerra oopir, eidipate pookin; ewotu enkiama! Neitu eshilu ninje ina nepuo wuejitin enye: obo enkuruma enye, olekai enkinyang'a enye. Ore lootelekutua neibung' laisyayak lenyena, nesul near ninje metuata. Ore pening' olkarsis ina, negoro neirriwaa iltimito lenyena near kulo arak metuata, nepej engang' enye. Tekurum nejoki laisyayak lenyena: Eitobirakine enkiama, kake eitu eaku too kulo looitobirakaki. Onaa enjom rishat oo ngoitoi, entorikutu pookin lidolidolo meetu enkiama. Nepuku laisyayak aapuo ngoitoi neiturrur pookin lootadua, iltorrok o sidan, neborei enkiama too lomon. Nejing' olkarsis, peing'oraa lomon, nedol oltung'ani obo tiatua lemeishopito olkarash lʼenkiama; nejoki ninye: Oljore, kaji inkuna teni ijing'u iye ene, miata olkarash lʼenkiama? Negira ninye. Nejoki olkarsis laisyayak lenyena: Enteen nkejek o ngaik enyena, entanang'akiti ninye atua enaimin e aulo; neaku ine enkishirata o eonyoto oo lala. Amu eipotoki ilkumok, negeluni ilkuti. Nepuo ina kata Ilfarisayoi aanya enkigwena eneiko, perresh ninye too rorei. Neirriwaki ninye laiteng'enuok lenye te nebo o laisyayak le Herodes. Nejo ninje: Laiteng'enani, kiyolo iye, aajo ira oltung'ani lʼesipata nintorioo aiteng'enu engoitoi Engai tʼesipata nimishilu oltung'ani o obo niming'oraa entemet oltung'ani. Akae, tiaki yook, ijo aa? Ke sidai, teni eishori kaisar kodi arashu me? Ore peyolou Yesus olosek lenye nejo: Ndai laitusupatuok, ainyo pikitemiteme? Entaduaki engosholai e kodi! Neaki ninye endenarion nabo. Nejoki ninye ninje: Ken e ng'ai ena mua o ena sirata? Nejoki ninje ninye: Ne kaisar. Nejoki ninye ninje: Akae, enjoo kaisar en e kaisar, o Engai en Engai! Ore pening' ninje kuna, neiputukuny neing'ua ninye nepuo. Nepuonu te ina olong' Sadukayoi enetii ninye, oojo: metii empiunoto oo lootuata, neikilikwan ninye, nejo: Laiteng'enani, etejo opa Mose: Teni ee oltung'ani nemeata ninye nkera, njeea olalashe lenye eng'oroyoni enye, peiye etumoki ainyeyeki olalashe olmuate. Etii opa atua yook lalashera oopishana. Neamisho ol elukunya nee; ore meata olmuate, neing'uaiki olalashe eng'oroyoni enye; neijia si ninye oliare o oliokuni metabaiki pokira oopishana. Ore tʼenkiting'oto oo pookin nee si ninye, ina ng'oroyoni. Akae, keaku eng'oroyoni en e alo too kulo oopishana tʼengolong' empiunoto? Amu eama pookin ninye. Nealiki Yesus nejoki ninje: Imanimanaana ndai, amu miyololo sirat o engolon Engai. Amu metii atua empiunoto looamisho o naayamari, kake enyanyukie ninje ilmalaikan lʼEngai te shumata. Eitu isomama ndai tiatua mbaak empiunoto oo lootuata enatiaka Engai ndai ejo: Ara nanu Engai e Abraham o Engai e Isaak o Engai e Yakoob? Mera Engai Engai oo lootuata, kake noo looishiu. Ore pening' siamin nena, neing'asia tʼeng'eno enye. Ore pening' Ilfarisayoi, aajo eitigira ninye Sadukayoi, neiturrurro te nebo. Ore obo too ninje lora olayoloni lʼesirata neikilikwan etem ninye nejo: Laiteng'enani, kaa kitanapata nara kitok tiatua nkitanapat? Nejoki Yesus ninye: Meata kata niminyor Olaitoriani, Engai ino, tʼoltau lino pookin o tʼolmumua lino pookin o tʼeng'eno ino pookin. Ena enkitanapata elukunya nara kitok. Ore eniare narisiore ninye ena: Meata kata niminyor oltung'ani lʼelatia ino anaa pinyor kion. Kuna kitanapat are naaum nkitanapat pookin o layolounok. Ore peiturrurro Ilfarisayoi, neikilikwan Yesus ninje ejo: Ijojo aa tiatua mbaak e Kristos? Kera enkerai e ng'ai? Nejoki ninje ninye: Ne David. Nejoki ninje: Kaji eiko teni eipot David ninye tʼolmumua Olaitoriani ejo: Etiaka Olaitoriani Olaitoriani lai; Totona te tatene ai, metabana napik ilmang'ati linono abori oo nkejek inono? Akae, teni eipot David ninye Olaitoriani, kaji eiko teni eaku enkerai enye? Nemetii oltung'ani oitewuo aikilikwana ninye ororei eiter te ina olong'. Neirorie Yesus te ina kata siamin o laiteng'enuok lenyena ejo: Etoni layolok lʼesirata o Ilfarisayoi tʼolorika le Mose. Akae, ore pookin naliki ninje ndai, embung'a nintobiribiri nena, kake emisuj nkitobirat enye. Amu eiro ake, nemeitobir. Amu een irridat ooiroshi lemenapai, nedumaki ninje ronyi loo ltung'anak, kake meyeu oopeny neing'unye ninje tʼolkimojino lenye. Eitobir ake nkitobirat, enye pookin, peiye eing'oraa iltung'anak. Neitaa dapashi nkeenda enye esirata nepon too naipuko oo lkilani lenye. Nenyor aatotoni too wuejitin elukunya tʼenedaareki o tiatua ngajijik Engai, o nkirorokinot tiatua singiraitin neipot iltung'anak ninje ilkituak. Eminjo eipoti ndai ilkituak; amu etii olaiteng'enani obo ake too ndai, nera Kristos, nirara ndai pookin lalashera. Nimimpotipoto oltung'ani o obo tʼenkop minyi linyi, amu obo ake lora Minyi linyi, olotii shumata. Eminjo eipoti ndai laiteng'enak, amu obo ake lora olaiteng'enani linyi, nera Kristos. Olora kitok too ndai, njeaku olaisyayani linyi. Ore pookin loitaa kion kitok, neitadouni; ore oloitadou kion, neitaai kitok. Ee, kake aiya, ndai layolok lʼesirata o Ilfarisayoi, ndai laitusupatuok, lingenigene enkarsishu e shumata too ngomomi oo ltung'anak! Ee, kake aiya, ndai layolok lʼesirata o Ilfarisayoi, ndai laitusupatuok, lidaarere ngajijik oo ngolia niyetiyete sayat tʼenkitusupatuo! Onaa ipuopuo aang'amu enkigwena kitok nalang'. Ee, kake aiya, ndai layolok lʼesirata o Ilfarisayoi, ndai laitusupatuok, limanimana olbalbal o olosho otoiyo, peiye intaata oltung'ani obo olkalotuij ore peidip ataa, nintaata, peaku enkerai eweji enkima aigil are nelang' ndai oopeny. Ee, kake aiya, ndai larikok modook, ndai lijojo: Me o nyoo, teni eiturujishore oltung'ani engaji sinyati; kake ore oltung'ani oiturujishore esahabu engaji sinyati, eteena kion. Ndai ilmoda naa modook! Amu kaa kitok: esahabu arashu ina aji sinyati nasinyaa esahabu? o: Oloiturujishore olperere lʼenkidasare, mera o nyoo; kake oloiturujishore enkidasare natii shumata enye, eteena kion. Ndai ilmoda naa modook! Amu kaa kitok: enkidasare arashu olperere lʼenkidasare losinyaa enkidasare? Akae, ore oloiturujishore olperere lʼenkidasare, neiturujishore ninye o pookin natii shumata enye. Ore oloiturujishore engaji sinyati, neiturujishore ninye o olomanya atua. Ore oloiturujishore shumata, neiturujishore olorika lʼEngai o olotonie shumata enye. Ee, kake aiya, ndai layolok lʼesirata o Ilfarisayoi, ndai laitusupatuok, linjoioio ematua e tomon olkujitai orropil o embeu naitorropil ndaikin, nipalipala mbaak kituak tiatua nkitanapat, eji enkigwena o eng'adunoto o enkirukoto! Meata kata nemeitobiri nena, nemepali nkulie. Ndai larikok modook, lijiaiaia engojong'ani, niijoojo endames. Ee, kake aiya, ndai layolok lʼesirata o Ilfarisayoi, ndai laitusupatuok, lisujusuju oriong' oo nkwarun o motiok, nebore atua enkisima o entootiki! Iye Olfarisayos modooni, tang'asa suja atua enkwaru o emoti, petum ataa sidai oriong' enye. Ee, kake aiya, ndai layolok lʼesirata o Ilfarisayoi, ndai laitusupatuok, linyanyukiekie nkuraren naaelaki tʼenturoto, nelioi te boo ekaja, kake ore tiatua ebore loik loo lootuata o olduruki pookin! Neijia baiki ndai: iliolio te boo too ltung'anak anaa looata esupato, kake ore tiatua eiganya ndai enkitusupatuo o ntorrok. Ee, kake aiya, ndai layolok lʼesirata o Ilfarisayoi, ndai laitusupatuok, lishetishete nkuraren oo layolounok, nikajikaja oo looata esupato, ijojo: Ten emutu kitii yook tʼenkata oo loopapa lang', anaata eitu king'arie ninje osarge loo layolounok! Nji injakenunu tiatua ndai oopeny, ajo irara nkera oo kulo lootara layolounok. Aiya, enganya naa si ndai entemet oo loominyi linyi. Ndai lasuria o embeu oo lasuria! Kaji inkoko teni ikwetikwete enkiminata enkima e gehena? Onaa, eng'orai, airriwaki nanu ndai layolounok o lang'eni o layolok lʼesirata; niariara ilkulekai lenye metuata nisheshe, niariara ilkulekai lenye too nkeenda tiatua ngajijik Engai inyi, ninyalinyala ninje too ngang'itie, pebaiki ndai sargeta pookin supati ooibukokinote enkop, eiter tʼosarge le Abel supat metabaiki osarge le Sakarias, enkerai e Barakias, litaara metua tʼempolos ewueji sinyati o olperere lʼenkidasare. Japa, aliki ndai, ajo ebaiki kuna pookin ena kishon. Oi Yerusalem, Yerusalem, niar layolounok metuata ninang' too soito likirriwakaki! Kaigil aja atayeuo naiturrur nkera inono anaa peiturrur enkikusieki te nebo nkera enyena tiabori oo naipuko, neitu iyeuu ndai! Eng'orai, eing'uaikini ndai engaji inyi, metii toki. Amu aliki ndai: Mikintokiki aadol nanu tukul eiter taata, metabana nipuopuo aajo: Njeitadarari ololotu tʼengarna Olaitoriani. Nepuku Yesus tʼengaji sinyati nelo, nepuonu laiteng'enuok lenyena aaitadol ninye enjetunoto engaji sinyati. Nealu Yesus nejoki ninje: Midolidolo kuna pookin? Japa, aliki ndai: Meleku tene osoit te shumata olekai soit lemerratanyuni. Ore peton tʼOldonyo loo loirienito, nepuonu laiteng'enuok enetii ninye tʼenkilepata nejo: Tiaki yook, kanu eaku kuna? Ainyo olponoto lilotunye o lʼenkiting'oto olmaa? Nealu Yesus nejoki ninje: Eng'orai, pemeitapong'oo ndai oltung'ani. Amu epuo aapuonu ilkumok tʼengarna ai nejo: Ara nanu Kristos, nepuo aalej ilkumok. Nipuopuo aaning' njorin o ririn loo njorin; eng'orai, pemiruturutu. Amu meata kata nemeaku nona pookin, kake eton eitu ebau enkiting'oto. Amu edumunye olorere aarare olekai orere o enkarsishu nabo engai arsishu, nepuo aaku lameitin o nkeaitin o nkikirikirat enkop too wuejitin o wuejitin. Nera nona pookin enkiterata oo sinaitin. Ore te ina kata nepuo aaitarasaki ndai atua enkisiloto, nepuo aar ndai entuata. Nipuopuo aaku looibaini tiatua loreren pookin t'olbae lʼengarna ai. Nepuo aarika ilkumok neikitalaro oopeny neibaro oopeny. Nepuo aainyototo layolounok kumok lʼelejare nepuo aaiminye ilkumok. Tiaraki napona ntorrok, nelairobiju enyorrata oo lkumok. Kake olong'iri metabaiki enkiting'oto, ninye lolapok. Neinosuni kulo omon lʼeng'ida o lʼenkarsishu tiatua olmaa pookin, peaku enjakenishu too loreren pookin, tekurum nelotu enkiting'oto. Teni ipuopuo aadol entorroni erruoroto nairoro olayolounoni Daniel, eitashe tʼewueji sinyati, oloisoma, njeyolou! Ore lootii Yudaya, njekwetiki te ina kata ildonyo; oloti keper aji, njoo meitoki adou, peau natii atua engaji enye; ore olotii atua enkuruma, njoo merrinyo, peau ilkilani lenyena. Ee, kake aiya, naamena o naaitanakisho too nona olong'i! Entasaishoto, pemeaku enkwetata inyi tʼenkata oloirujuruj arashu tʼengolong' naeng'ieng'areki. Amu elaaku te ina kata osina kitok leitu eaku neba tʼenkiterata olmaa metabaiki taata, nemeitoki aaku tukul. Naa ten emutu meitadorropi nona olong'i, anaata mepoku oltung'ani o obo; kake epuoi aaitadorropu nona olong'i tʼolbae loo lootegeluaki. Teni elajoki ndai te ina kata oltung'ani: Eng'orai, etii Kristos ene! arashu: idye! — emiruk. Amu epuo aainyototo ilkristoi lʼelejare o layolounok lʼelejare kumok, neitobir ilponot kituak o nkiputukunyot, pepuoi aaitapong'oo baiki lootegeluaki, teni eidimu. Eng'orai, aitera aliki ndai. Akae, teni ejoki ninje ndai: Eng'orai, etii ang'ata! emipuku; — eng'orai, etii aji! emiruk. Amu neijia anaa enkiwang'ata naing'ua enkilepunoto nelioi tʼendoiyoroto, neijia elaaku elotunoto Enkerai oltung'ani; amu ewueji pookin netii empopong', neiturrurrokino ilmotonyi. Ore pesioki aaidipai sinaitin lo nona olong'i, neopokino engolong' enaimin nemeitoki ailang'isho olapa, nesulunye lakir te shumata, neing'unung'un ngoloni e shumata. Nelalioi te ina kata olponoto lʼEngerai oltung'ani te shumata. Nepuo aaishir tʼolbae lʼosina njomito pookin olmaa, nepuo aadol Enkerai oltung'ani elotu te shumata erukenya e shumata tʼengolon o tʼenkitook kitok. Nelairriwaa ninye ilmalaikan lenyena tʼoltoilo kitok lʼesekegwa, nepuo aaiturrur ninje lootegeluaki lenyena aaitung'ua ilkutat ong'wan, eiter tematua nabo metabaiki engai matua e shumata. Enteng'enuoto enkitanyanyukiet tʼolng'aboli: teni enanau olng'osilai lenye nedanyu mbenek, niyolouu, aajo etaana enkata olodalu. Neija si ndai, teni idolidolo kuna pookin, entayolou, aajo etii enetaana metabaiki kutukaji. Japa, aliki ndai: Memuta ena kishon, metabana neaku kuna pookin. Epuo aamuta shumata o enkop, kake mepuo aamuta rorei lainei tukul. Nemetii oloyolo ina olong' o ina saa, baiki ilmalaikan le shumata o Oinoti, neme Papa lai ake openy. Kake neijia anaa petaa too ngolong'i e Noa, neijia elaaku elotunoto Enkerai oltung'ani. Amu neijia anaa petaa ninje too nona olong'i, eton eitu eaku engare kitok: edaa, neokisho, neamisho, neamari, metabaiki ena olong' natijing'ie Noa engalawa; neitu eshilu ninje, metabana nelotu engare nea pookin, — neijia eaku baiki elotunoto Enkerai oltung'ani. Nelaaku etii aare enkuruma, nepuoi aang'amu obo, neing'uari olekai; neituutisho are eneituutishoreki, nepuoi aang'amu nabo, neing'uari engai. Akae, enjololoto, amu miyololo, kaa kata elalotu Olaitoriani linyi. Kake entayolou ena: Ten emutu eyolo olopeny engaji enkata nalotunye olapurroni, anaata eishololo nemeisho engaji enye metuudi. Onaa entobirakinoto si ndai, amu elalotu Enkerai oltung'ani tʼenkata nimijojo. Akae, kang'ai lora olaisyayani airukoni naa ng'en, otipika olaitoriani lenye shumata enkisyayare enye, peisho kulekai aisyayak endaa tʼenkata enye? Tesh ele aisyayani loinepu olaitoriani lenye eiko nji, teni elotu. Japa, aliki ndai, Elapik ninye shumata oo masaa enyena pookin. Kake ore olaisyayani torrono olojo tʼoltau lenye: Mesioku olaitoriani lai! neiter aar lalashera lenyena, nenya neokisho te nebo o lamerak: nelotu olaitoriani lʼele aisyayani tʼengolong' nemeanyunye o tʼesaa nemeyolo, ne-dung'udung' too nkeenda osesen lenye neisho earata enye te nebo o laitusupatuok; neaku ina alo enkishirata o eonyoto oo lala. Nelanyanyukiei enkarsishu e shumata ntoiye tomon naatudumutua taai enye, nepuku aapuo aanang'are osanja. Kake imiet moda too ninje, naa ng'eni imiet. Nedumu kuna moda taai enye neitu eshoroo eilata te nebo o ninje. Kake ore kuna ng'eni neshoroo eilata too ltuleta lenye te nebo o taai enye. Ore peimutie osanja, neimug pookin neirura. Ore tʼempolos enkiarie neaku olodoo: Eng'orai, elotu osanja, entupukutu aapuo aanang'are ninye! Neinyototo nabokata kuna toiye pookin neitobir taai enye. Nejoki kuna moda nena ng'eni: Enjoo yook ematua eilata inyi, amu ee taai ang'. Kake nealiki kuna ng'eni ninje nejo: Me neijia, pemekilau yook o ndai; enaikash, embung'a engoitoi aapuo enetii lamirak, pinyang'ung'u oopeny. Ore peidip aashom ninje, peinyang'u, nelotu osanja; ore naaitobirakinote nejing' te nebo o ninye enkiama, neigeni kutukaji. Ore tekurum nepuonu si ninje kuna kulie toiye nejo: Laitoriani, laitoriani, tabolu yook! Kake nealiki ninye nejo: Japa, aliki ndai: Mayolo nanu ndai. Onaa enjololoto! amu miyololo engolong' arashu esaa nalotu Enkerai oltung'ani. Amu neijia anaa peipot oltung'ani oyeu nelo olekai osho loo nkwapi laisyayak lenyena, neshum too ninje masaa enyena, neisho obo talanta imiet, olekai talanta are, oliokuni entalanton nabo, oltung'ani pookin anaa peidim ninye, nelo olekai osho. Ore olotang'amua talanta imiet, neibung' engoitoi neitobirishore ninje netumie nkulie talanta imiet. Neiko neijia ake si ninye oloata are, netumie nkulie are endupoto. Ore ele otang'amua nabo, nelo ninye, neturoki enkop neshum ngoshola olaitoriani lenye. Ore peishunye enkata kitok, nelotu olaitoriani loo kulo aisyayak neikenishore ninje. Nelotu ele lotang'amua talanta imiet, neaunye nkulie talanta imiet, nejo: Laitoriani, itushuma te nanu talanta imiet, ng'orai, ainoto too ninje endupoto oo nkulie talanta imiet. Nejoki olaitoriani lenye ninye: Ee, laisyayani sidai naa airukoni, itaa supat to nkuti, ayeu naapik iye, pintore nkumok; tijing'a atua eng'ida Olaitoriani lino! Nelotu si ninye ele lotang'amua talanta are nejo: Laitoriani, itushuma te nanu talanta are; ng'orai, ainoto too ninje endupoto oo nkulie talanta are. Nejoki olaitoriani lenye ninye: Ee, laisyayani sidai naa airukoni, itaa supat too nkuti, ayeu naapik iye, pintore nkumok; tijing'a atua eng'ida olaitoriani lino! Nelotu si ninye, ele otang'amua entalanton nabo, nejo: Laitoriani, aatayolo iye, ajo ira oltung'ani ogol oshoke, nisambu neitu iun, ninturrur neitu isuaia; naureishoi, nalo nashum entalanton ino tʼenkop. Ng'orai, nko enino. Nealiki olaitoriani lenye nejoki: Iye laisyayani torrono nishal! itayolo, ajo aisambu, eitu aun, naiturrur, eitu aisuaia; akae, anaata itushuma ngoshola ainei too laitaalak loo ngoshola, ore palotu nanu, anaata ainoto nanu enara enai o endupoto enye. Onaa entoorutu ninye entalanton enye, enjoo oloata talanta tomon. Amu ore pookin looata, neishori ninye, petum nkumok; ore pookin lemeata, neoruni baiki ina naata. Entanang'akiti olaisyayani lemeaku atua enaimin e aulo; neaku inalo enkishirata o eonyoto oo lala. Teni elalotu Enkerai oltung'ani tʼenkitook enye o ilmalaikan sinyat pookin te nebo o ninye, nelaton te ina kata tʼolorika lʼenkitook enye, neiturrurro loreren pookin tʼengomom enye; nerish ninye ninje tʼempolos anaa olairritani orish nkerra o ilkerra. Nearaki nkerra ematua e tatene enye o ilkerra kedyanye. Ore peidipai, nejoki olkarsis kulo lootii tatene enye: Ewotu ndai, lootamayana Papa lai, entujung'u enkarsishu naitobirakaki ndai tʼenkiterata olmaa! Amu aainosa olamei, nikinjosho endaa; ainoto enkure, nikintookioko; ataa olomoni, nikintoomonimono; ashomo neijia, nikinjopishopo; atamoiya, nikibaikiki; aateenaki, nipuonunu enatii. Nealiki te ina kata kulo supati ninye nejo: Laitoriani, kanu kitadua iye iata olamei, nikintoti iye? arashu iata enkure, nikintook iye? Kanu kitadua iye ira olomoni, nikintoomon iye? arashu ishomo neijia, nikinjop iye? Kanu kitadua iye itamoiya arashu kiteenaki, nikipuonu enitii iye? Nealiki olkarsis nejoki ninje: Japa, aliki ndai: Ore enitaasakitia obo tiatua kulo alashera lainei kutiti, kitaasakitia nanu. Ore peidip, nejoki si ninje lootii kedyanye: Entung'aiyoki nanu, ndai lootediaki, enjom atua enkima nememuta, naitobirakaki satan o ilmalaikan lenyena! Amu aainosa olamei, neitu kinjosho endaa; natum enkure, neitu kintookioko; ataa olomoni, neitu kintoomonimono; ashomo neijia, neitu kinjopishopo; atamoiya naaeni, neitu kibaikiki. Nepuo aalu ake si ninje nejo: Laitoriani, kanu kitadua iye iata olamei arashu enkure arashu ira olomoni arashu ishomo neijia arashu itamoiya arashu kiteenaki, neitu kisyayaki iye? Nealiki si ninye ninje nejo: Japa, aliki ndai: Ore eneitu iasakiki obo tiatua kulo loora kutiti, neitu kiasakiki si nanu. Nepuo kulo atua emion nemeiting', kake supati atua empuan nemeiting'. Neaku ore peidip Yesus kulo rorei pookin, nejoki ninye laiteng'enuok lenyena: Iyololo, aajo ore peishunye ngolong'i are, neaku pasaka; nepuoi aaitarasaa Enkerai oltung'ani, peoshokini esalaba. Nepuo aaiturrurro te ina kata laidasak kituak o layolok lʼesirata o laigwenak lʼolorere tʼengaji olaidasani kitok oji Kayafas, neigwena te nebo, peiye eibung' Yesus tʼolosek near ninye metua. Etejo ninje ake: Me tʼenkata oo ngolong'i kituak, pemeaku enkiposhai tiatua olorere! Ore etii Yesus te Betania, atua engaji e Simon loata enkea oo lbolot, nenyikaki ninye eng'oroyoni nabo, naata oltulet lʼeilata narropil nagol enkinyang'a, nejiaki ninye elukunya, eton edaa. Ore pedol laiteng'enuok lenyena ina, neibai nejo: Ken e nyoo ena kiminata? Amu anaata etimiraki ena ilata too ngoshola kumok neishori laisinak. Ore peyolou Yesus ina, nejoki ninje: Ainyo pinosiesie osina eng'oroyoni? Etii laisinak atua ndai ngolong'i pookin, kake mikiatata nanu ngolong'i pookin. Ore paatubukoko ninye ena ilata osesen lai, naaitobiraki enukare ai. Japa, aliki ndai, ore tʼewueji pookin neinosuni kulo omon lʼeng'ida, neinosuni baiki nedamuni enaitobira ninye. Nelo te ina kata obo too lelo tomon o are, oji Yudas Iskariotes, enetii laidasak kituak, nejo: Kainyo iyeuu nikinjosho, paitarasaki ndai ilo? Ayeu naitarasaki ninye ndai. Nedung'oki ninye ngoshola osom. Neiter aing'oru te ina kata erishata naitarasarie ninye. Ore tʼengolong' elukunya oo lmkaten lemeisiijo nepuonu laiteng'enuok enetii Yesus nejoki ninye: Kaji iyeu nikintobirakinye endaata e pasaka? Nejo ninye: Enjom engang' enetii ng'ania, entiakiti ninye: Ejo Olaiteng'enani: Etaana enkata ai; ayeu naitaa pasaka tʼengaji ino te nebo o laiteng'enuok lainei. Neiko laiteng'enuok neijia anaa peitanapa Yesus ninje, neitobir pasaka. Ore peaku teipa, neton te nebo o kulo aiteng'enuok tomono are. Ore edaa ninje, nejo: Aalikioo obo too ndai. Neilish ninje naleng', neiter oltung'ani pookin ajoki ninye: Ke nanu, Laitoriani? Nealu ninye nejo: Ore ele likiriamaki endaa tʼengirra, ninye laalo alikioo. Elo Enkerai oltung'ani anaa petisirakaki ninye; ee, kake aiya ele tung'ani lolaitarasaa Engerai oltung'ani! Eikash, ten emutu eitu eiuni ele tung'ani. Nealu Yudas otolikioiye ninye nejo: Ke nanu, Laiteng'enani? Nejoki ninye: Itejo iye. Ore einosita endaa, neibung' Yesus olmkate, nemayan nebelibel neisho laiteng'enuok lenyena nejo: Enkoito, entaam; nera ele osesen lai. Neibung' enkwaru nejo ashe, neisho ninje nejo: Entookie pookin ena; amu era ele osarge lai lʼosotua ng'ejuk, oibukorieki ilkumok, peaku enkitaunoto oo nkitarruot. Kake aliki ndai: Maitoki aok tukul eiter taata te ina ishoi oo nkeek olmarua metabaiki ina olong' naok eng'ejuk te nebo o ndai tiatua enkarsishu e Papa lai. Ore peidip aaitadarai, nepuku boo, nepuo Oldonyo loo loirienito. Nejoki Yesus ninje: Kipuopuo aarikare ndai pookin tʼena kiarie; amu etisiraki: Alaar olairritani, neisardak enjoo oo ntare. Kake ore paidip atopiu, naaiturukie ndai alo Galilaya. Nealiki Petros nejoki ninye: Teni kirikare ilkulekai pookin, namaarikare nanu tukul. Nejoki Yesus ninye: Japa, aaliki iye: Ore tʼena kiarie, eton eitu eorito olkikusieki, nikimiki iye kat uni. Nejoki Petros ninye: Baiki teni ae te nebo o iye, maamiki iye. Nejo laiteng'enuok pookin neijia. Nelotu Yesus te nebo o ninje metabaiki enkuruma naji Getsemane nejoki laiteng'enuok lenyena: Entotoni tene, palo idyalo asaisho. Nerik ninye Petros o nkera are e Sebedayos neiter atum enkilishoto neisuuto. Nejoki Yesus ninje te ina kata: Eata olmumua lai enkilishoto metabaiki enkea; entotoni tene, enjololoto te nebo o nanu! Nenyikaa peno, nebatata aijululo nesaisho ejo: Papa lai, teni eaku, njaalusoo ena kwaru; kake me neijia anaa payeu nanu, njeaku anaa piyeu iye! Nelotu enetii laiteng'enuok neinepu, eirurate, nejoki Petros: Ke nji miatata engolon ninjololorere te nebo o nanu esaa nabo? Enjololoto, entasaishoto, pemijing'ijing'i atua enkitasuroto! Eidipakine Olmumua, kake eshal osesen. Neitoki alo engaigil e are nesaisho nejo: Papa lai, teni meaku, paalusoo ena kwaru, pamaok ninye, njeaku eyeunoto ino! Nelotu neinepu ninje, einyaakitia aairura, amu eiroshiutuo ngonyek enye. Neitoki aing'ua ninje nelo nesaisho en e uni nelimu kulo rorei ake. Tekurum nelotu enetii laiteng'enuok lenyena nejoki ninje: Erraga tekurum, eeng'ieng'ata! Eng'orai, etabaua enkata, peitarasakini Enkerai oltung'ani atua ngaik oo laitarruok. Enyoito, maapeti! Eng'orai, etinyikua olaaitarasaa. Ore epon eirorita, ng'orai, nelotu Yudas, obo too kulo tomon o are, te nebo o esiamu kitok, neata lalema o siaren, eing'ua enetii laidasak kituak o laigwenak lʼolorere. Eidipa aishoo olaitarasaroni lenye ninje olponoto nejo: Ore olang'utut, ninye ilo; embung'a ninye! Nelotu nabokata enetii Yesus nejo: Supai, Laiteng'enani! neng'utut ninye. Nejoki Yesus ninye: Oljore, kainyo ieunye? Nepuonu neaki Yesus ngaik neibung' ninye. Naa ng'orai, obo too kulo lootaboitare Yesus, neitorioo engaina enye neshitu olalem lenye neosh olaisyayani lʼolaidasani kitok adung'u ninye enkiyok. Nejoki Yesus ninye: Torrinyoki olalem lino ewueji enye! amu ore oltung'ani pookin loibung' olalem, neimin tʼolalem. Arashu ijo iye, ajo maidim atasaya Papa lai, paairriwaki ninye iltimito tomon o are loo lmalaikan? Kaji eiko peidipai naa esirata, ajo neijia meata kata nemeaku? Ore te ina kata nejoki Yesus nena siamin: Itupukutuo ndai too lalema o siaren ninyanyukiekie anaa iltung'anak loomirita olaisimani, pikimbung'ubung'u. O patotona too ngolong'i pookin tiatua engaji sinyati neiteng'enisho, neitu kimbung'ubung'u. Kake etaa kuna pookin, peiye ebaia sirat o layolounok. Neing'ua te ina kata laiteng'enuok pookin ninye aailanyisho. Ore kulo looibung'a Yesus, nerik enetii olaidasani kitok, Kayafas, enetutumore layolok lʼesirata o laigwenak. Nesujita Petros ninye tʼenelakwa metabaiki engang' olaidasani kitok, nejing' atua neton te nebo o laisyayak pedol enkiting'oto. Neing'oraki laidasak kituak o enkigwena pookin Yesus enjakenishu elejare, peiye ear ninye metua, neitu etum o nyoo. Tekurum nepuonu iljaken aare lʼelejare nejo: Etejo ele: Aidim atigila ena aji sinyati, naitoki ashet ninye too ngolong'i uni, Neinyototo olaidasani kitok nejoki ninye: Mialu ororei kainyo kinjakenoki kulo? Negira Yesus. Nealiki olaidasani kitok ninye nejoki: Aaiturujaki iye tʼEngai naishiu, piliki yook, ten ake ira iye Kristos, Oinoti lʼEngai. Nejoki Yesus ninye: Itejo iye. Kake aaliki iye: Ore eiter taata nipuopuo aadol Enkerai oltung'ani eton te tatene Engolon, elotu tʼerukenya e shumata. Nepolos te ina kata olaidasani kitok ilkilani lenyena nejo: Etamoro Engai! Kainyo pikintoki aayeu niking'oru iljaken? Eng'orai, itoning'o taata nji emoroto enye. Ijojo aa? Nealu ninje nejo: Meata kata nemee! Nenotaki ninje ngamulak engomom enye, near ninye too ntinan, near kulekai ninye too ndapi nejo: Tiaki yook, iye Kristos, kang'ai likitaara? Neton Petros ake te boo engaji: nelotu enetii ninye engaisyayani nabo nejo: Itii si iye e nebo o Yesus le Galilaya. Kake nemiki ninye too ngomomi pookin nejo: Mayolo enijoito. Ore pepuku nebaiki kishomi, nedol engai aisyayani ninye nejoki kulo ootii: Etii opa ele e nebo o Yesus le Nasaret. Neitoki amiki tʼenkiturujata: Mayolo nanu ele tung'ani. Ore tʼenkiti kata nepuonu looitashe te ine nejoki Petros: Esipa, ira si iye obo lenye, amu kilimu enkiroroto ino. Neiter ninye adek kion neituruj, ajo: Mayolo nanu ele tung'ani. Neorito nabokata olkikusieki. Nedamu Petros ilo rorei le Yesus lotiaka ninye: Ore eton eitu eorito olkikusieki, nikilamiki aigil uni, nelo aulo neishir tʼemion. Ore pekenyu, neigwena laidasak kituak o laigwenak lʼolorere tʼolbae le Yesus, petum aataar metua. Neen ninje ninye nerik neitarasaki olkitok lʼolosho Pontios Pilatos. Ore pedol Yudas oitarasaiye ninye, ajo eidipaki aaigwenaki, neirridu ninye entorroni enye, nerrinyoki laidasak kituak o laigwenak kuna dung'ot oo ngoshola nejo: Aitarruoiye, tiaraki natolikioiye osarge lemeata eleyata. Nejo ninje: Akae, naa ainyo naatii ninje yook? Ng'orai, eninko openy! Nenang'aki ninye kuna dung'ot oo ngoshola atua engaji sinyati nedumunye nelo negor kion. Nedumu laidasak kituak kuna dung'ot oo ngoshola nejo: Menare, teni kipik nena atua osanduku lʼEngai; amu era enkinyang'a osarge. Neigwena neinyang'u too ninje enkuruma olaitobirani loo motiok, penukieki lomon. Onaa eipoti ena kuruma enkuruma osarge oo taata. Nebaia enairoro olayolounoni Yeremiya ejo: Eibung'a ninje ndung'ot osom oo ngoshola nara enkinyang'a olotimiraki loinvang'utua ninje too nkera Israel, neishooio tʼenkuruma olaitobirani loo motiok anaa paaitanapa Olaitoriani. Neitashe Yesus tʼengomom olkitok lʼolosho neikilikwan olkitok lʼolosho ninye nejo: Ira iye olkarsis loo Yudayoi? Nejoki Yesus ninye: Itejo iye. Ore peitang'or laidasak kituak o laigwenak ninye, neitu ealu ororei. Nejoki Pilatos ninye: mining'ito, ke mbaak aja kintang'orie ninje? Neitu ealiki ninye ororei o obo neiputukuny baiki olkitok lʼolosho naleng'. Ore tʼenkata oo ngolong'i kituak neata olkitok lʼolosho orregie, pelaaki olorere obo loena lotayeutuo ninje. Neata ake te ina kata oloena oyoloi oji Barabas. Akae, ore peiturrurro ninje, nejoki Pilatos ninje: Kalo iyeuu nalaaki ndai? Barabas arashu Yesus oipoti Kristos? Amu etayolo, ajo eitarasutua ninye tʼengilata e tau. Ore peton ninye tʼolorika lʼenkigwena, neirriwaki eng'oroyoni enye embae nejo: Miasaki toki ilo loata esupato; amu aaitamioki too nkumok taata tiatua enkidetidetata tʼolbae lenye. Neisis laidasak kituak o laigwenak olorere, peyeu ninje Barabas neiminye Yesus Nealu olkitok lʼolosho nejoki ninje: Kalo iyeuu, palaaki ndai too kulo pokira are? Nejo ninje: Barabas! Nejoki Pilatos ninje: Akae, kaji aikunaki Yesus loipoti Kristos? Nejo ninje pookin: Njoo eoshokini esalaba! Nejo olkitok lʼolosho: Kaa torroni eitobira ninye? Nepon ninje naleng' aapaa iltoiloi ejo: Njoo eoshokini esalaba! Ore pedol Pilatos, ajo meidim o nyoo, epona ake oloilepilep, neibung' engare neisuj ngaik tʼengomom olorere nejo: Maata nanu eng'oki tʼosarge lʼele tung'ani lora supat; eng'orai ndai oopeny! Nealu olorere pookin nejo: Njelotu osarge lenye shumata ang' o shumata oo nkera ang'! Nelaaki te ina kata ninje Barabas; ore peidip ataara Yesus too nkeenda, neitarasaa ninye, petumi aatooshoki esalaba. Nerik isikerin lʼolkitok Yesus atua engaji enkigwena, neitasheiki ninye oltim olulung'a, neitai ninye ilkilani neishopoki olkila odo, neoi olmarisian loo lkikarreta neishopoki elukunya enye neitarasaki ninye eng'udi olmoloi engaina enye e tatene negil kung' tʼengomom enye nekweniye ninye nejo: Supai, lekarsis loo Yudayoi! Nenotaki ninye ngamulak neoru eng'udi olmoloi nearie ninye elukunya. Ore peidip ninje aatakweniye ninye, neitai ilo kila neishopoki ninye ilkilani lenyena nerik, peoshoki esalaba. Ore peidip aatupukutu, netumore ninje oltung'ani obo le Kirene oji engarna enye Simon; neitanap ilo tʼengolon, penap esalaba enye. Ore pebaia ewueji naji Golgota, nera enkitaalata enye: Emborbor, neisho ninje ninye engare naitiming'anisho neshulare olodua; ore peinyorrinyor, neitu eyeu neok. Ore peidip ninje aatooshokiti ninye esalaba, neor ninje ilkilani lenyena neosh olenkukuo, peiye ebaia enairoro olayolounoni: Etoorikinote ilkilani lainei tʼempolos enye neosh olenkukuo tʼolbae lʼolkarash lai. Netoni aarrip ninye te ina alo. Nepik shumata elukunya enye enkitang'oroto enye natisiraki: Era ele Yesus, olkarsis loo Yudayoi. Neoshokini te ine laisimak aare esalaba te nebo o ninye, obo te tatene o olekai te kedyanye. Ore kulo looimita engoitoi nemor ninye eipiripir lukuny enye, nejo: Iye logil engaji Engai nintoki ashet ninye too ngolong'i uni, ntopua kion! Teni ira Oinoti lʼEngai, tadou tʼesalaba! Neiko si ninje neijia, laidasak kituak, nekweniye ninye te nebo o layolok lʼesirata o laigwenak nejo: Eitopua kulekai nemeidim aitopua kion. Teni era ninye olkarsis le Israel, njedou taata tʼesalaba, pikiruk si yook ninye. Eting'idare ninye Engai; njeitopok taata, teni enyor ninye; amu etejo ninye: Ara nanu Oinoti lʼEngai. Etamoro si ninje laisimak ootooshokoki esalaba te nebo o ninye. Ore eiter te saa ile nejing' enaimin shumata enkop pookin metabaiki saa enturuj. Ore te saa enturuj nedar Yesus tʼoltoilo lʼengolon nejo: Eli, Eli, lamaa asabtani? eji: Engai ai, Engai ai, ainyo pikitung'aiye? Ore kulekai looitashe te ine nening' nejo: Eipot Eliya. Nekwet nabokata obo lenye neibung' enjutet neigany ninye engare naitiming'anisho nepik shumata eng'udi olmoloi neitook ninye. Nejo ake kulekai: Tapala, maing'orai, ten ake elotu Eliya aitopok ninye. Ore peidip Yesus ataapai kat are oltoilo tʼengolon, nedung'o tau. Naa ng'orai, nepolosa olkarash lʼengaji sinyati matuan are, eiter te shumata metabaiki enkop. Neikirikira enkop nedanya soito kituak, nebolo nkuraren nepuku seseni kumok loo sinyat ooirura; ore peidip aatupukutu, eidipe empiunoto enye, nejing' engang' sinyati nelioi too lkumok. Ore pedol olkitok loo sikerin te nebo o lootaboitare ninye, erripito Yesus, enkikirikirata enkop o mbaak naataa, neureishoi naleng' nejo: Esipa, era ele tung'ani Oinoti lʼEngai! Netii ng'oroyok kumok naaing'oraitie t'enelakwa, naa nena naatusuja Yesus, eing'ua Galilaya neisyayaki ninye; netii empolos enye Maria Magdalena o Maria, ng'otonye e Yakobos o Yosef, o ng'otonye oo nkera e Sebedayos. Ore peaku teipa, nelotu oltung'ani obo adupani le Arimatia, oji engarna enye Yosef, nera si ninye olaiteng'enuoni le Yesus. Nelo ninye enetii Pilatos neomonu osesen le Yesus. Neitanapu Pilatos, peishori ninye. Neibung' Yosef osesen neirin ninye tʼolkarash opukenya sidai nepik ninye atua enkurare natabatua tiatua osoit neibeleleng'oki osoit kitok kutukaji enkurare, nelo. Netii ina alo Maria Magdalena o engai Maria, netoni tʼeneitoriokinore enkurare. Ore tʼengai olong' nasuj engolong' enkitobirakinore, neiturrurrokino laidasak kituak o Ilfarisayoi Pilatos nejo: Laitoriani, kitadamutua, aajo etejo ilo alejani te ina kata eishiu: Ayeu napiu, eishunye ngolong'i uni. Akae, ntanapu, perripi enkurare metabaiki engolong' e uni, pemepuonu laiteng'enuok lenyena kiarie aapurroo ninye, nejoki olorere: Etopiwuo ninye aing'ua lootuata, — nelang' elejare enkiting'oto en elukunya. Nejoki Pilatos ninje: Iatata larripok, enjom, entorrip naleng' anaa piyololo. Nepuo ninje nerrip naleng' enkurare te nebo o larripok neen osoit tʼolmishire. Ore peishunye engolong' naeng'ieng'areki nekenyu engolong' elukunya enjuma, nelotu Maria Magdalena o engai Maria aaing'oraa enkurare. Naa ng'orai, neaku enkikirikirata kitok enkop. Amu etadouo olmalaika lʼOlaitoriani te shumata nelotu neibeleleng'oo osoit te kutukaji neton te shumata enye. Nenyanyukie emua enye enkiwang'ata neibor ilkilani lenyena anaa esiret. Neikirikira larripok tʼenkuretishu neaku anaa lootuata. Nealiki olmalaika nejoki ng'oroyok: Emiureisho ndai! Amu ayolo nanu, ajo ing'oruru Yesus otooshokoki esalaba. Metii ene; amu etopiwuo anaa petejo. Ewotu, eng'orai ewueji neirragie Olaitoriani. Embung'a engoitoi aasioki, entiakiti laiteng'enuok lenyena, aajo etopiwuo ninye aing'ua lootuata. Eng'orai, elaiturukie ninye ndai alo Galilaya, nipuopuo aadol ninye te ina alo. Eng'orai, atiaka ndai. Nedumunye ninje aasioki t:enkurare, eata enkuretishu o eng'ida kitok, nekwet aainosaki laiteng'enuok lenyena. Ore epuoito ninje aainosaki laiteng'enuok lenyena, naa ng'orai, netumore Yesus ninje, nejo: Entakwenia! Nepuonu neibung' nkejek enyena neserem ninye. Nejoki Yesus ninje: Emiureisho! Enjom, enosakiti lalashera lainei, pepuo Galilaya, ina alo aapuo aadolie. Ore epuoito tʼengoitoi, nepuonu kulekai too larripok atua engang', neinosaki laidasak kituak mbaak pookin naataa. Neiturrurro ninje te nebo o laigwenak neigwena, neisho sikerin ngoshola kumok nejo: Entejo: Laiteng'enuok lenyena ooetuo kiarie nepurroo ninye, kirura yook. Ore pening' olkitok lʼolosho ena bae, nikiropirop yook ninye nikimitoo ndai. Neng'amu ninje ngoshola neiko neijia anaa peiteng'enaki. Neibulu ele rorei atua Yudayoi metabaiki taata. Neibung' kulo aiteng'enuok tomon o obo engoitoi aapuo Galilaya metabaiki oldonyo oitanapa Yesus ninje. Ore pedol ninje ninye, neserem ninye; neing'arrirro kulekai. Nelotu Yesus enetii ninje neirorie ninje nejo: Aaishooki engolon pookin te shumata o tʼenkop. Akae, embung'a engoitoi, entaa laiteng'enuok loreren pookin, imbatisisi ninje atua engarna e Papa o Oinoti o Olmumua Sinyati, inteng'ening'ene ninje, peibung' pookin naitanapa nanu ndai. Naa ng'orai, aboitare nanu ndai ngolong'i pookin metabaiki enkiting'oto olmaa. Nyena enkiterata oo lomon Peng'ida le Yesus Kristos, Oinoti lʼEngai. Anaa petisiraki tiatua sirat oo layolounok: Ng'orai, airriwaa nanu olmalaika lai lukunya engomom ino, oitobir engoitoi ino; etii ang'ata oltoilo lʼoloipotisho: Entobira engoitoi Olaitoriani, entorioi nkiimat enyena! Neaku eibatis Yohanes ti angʼata neinosu enkibatisa enkitaalata nʼenkitaunoto oo nkitarruot. Neipungʼoki ninye olosho pookin le Yudaya o pookin le Yerusalem neibatis ninye ninje tiatua engare Yordan, neibalu ninje nkitarruot enye. Neaku eishopito Yohanes ilpapit lʼendames neata enkimeita enjoni tʼempolos enye nenya ilmaat o naishi oo mulugi; neinosu ejo: Elotu tekurum ai ologol naalang' nanu namaiteu airrugoi, palaku nkeenda oo namuka enyena. Aibatis nanu ndai tʼengare, kake elaibatis ninye ndai tʼOlmumua Sinyati. Neaku too nona olong'i eewuo Yesus aing'ua Nasaret e Galilaya, neibatis Yohanes ninye te Yordan. Ore peilepu nabokata eingʼua engare, nedol ebolo shumata nedoiki Olmumua ninye anaa olmaitai. Neaku oltoilo eing'ua shumata ajo: Ira iye Oinoti lai lanyor oshipakino oltau lai. Nearaa Olmumua ninye nabokata atua ang'ata. Netii ninye ang'ata ngolong'i artam, etemita satan ninye, netii e nebo o iljangʼit, neisyayaki ilmalaikan ninye. Ore peidip aaitarasai Yohanes, nelotu Yesus Galilaya, neinosu lomon lʼeng'ida lʼenkarsishu Engai ejo: Etabaua enkata nenyiku enkarsishu Engai. Entaalata, eruko lomon lʼeng'ida! Ore peim ninye embata olbalbal le Galilaya, nedol Simon o Andreas, olalashe le Simon, enang'aki rresheta enye atua olbalbal; amu era ninje larreshok loo singir. Nejoki Yesus ninje: Ewotu, entusujaki tekurum ai, paitaa ndai larreshok loo ltung'anak. Neing'ua ninje nabokata rresheta enye, nesuj ninye. Nenyikaa ninye peno nedol Yakobos le Sebedayos o Yohanes, olalashe lenye, ootii atua engalawa, eitobirita rresheta; neipot ninje nabokata. Neing'ua ninje menye lenye Sebedayos tiatua engalawa te nebo o laisyayak, nepuo nesuj ninye. Neibung' ninje engoitoi nepuo Kapernaum; nejing' ninye nabokata tʼengolong' naeng'ieng'areki atua engaji Engai neiteng'enisho. Neing'asia ninje tʼenkiteng'enare enye, amu eiteng'ena ninye ninje anaa olopeny engolon, neme neijia anaa layolok lʼesirata. Netii atua engaji Engai enye oltung'ani oata Olmumua duruki, neapaa ninye oltoilo ejo: Kainyo kiataiye iye, Yesus le Nasaret? Iewuo iye, piminye yook. Ayolo olira iye, Osinyati lʼEngai. Nebuaki Yesus ninye ejo: Tumuka enkutuk, tupuku te ninye! Neipushunye Olmumua duruki te ninye, neishir tʼoltoilo kitok, nepuku te ninye. Neing'asia pookin neikilikwanaro baiki aajo: Kainyo ena? Kaa kiteng'enare ng'ejuk engolon ena? Neitanap ninye ilmumuan duruk nening' ninje ninye. Neibulu mbaak enyena nabokata ewueji pookin nemanita Galilaya. Nepuku ninje nabokata tʼengaji Engai nepuo atua engaji e Simon o Andreas te nebo o Yakobos o Yohanes. Neirrag engaputani e Simon, eata oltikana, neliki ninje ninye mbaak enyena. Nelotu neapaa aibung' engaina enye, neing'ua oltikana ninye, neisyayaki ninye ninje. Ore peaku teipa, eidipa atadoi engolong', neaki ninje ninye loomoiyaa pookin o looata ilmeneng'a. Neiturrurro engang' pookin tʼendaloishi. Neishiunye ninye loomoiyaa kumok, neitupuku ilmeneng'a kumok neitu eisho ilmeneng'a meiroro, amu etayoloutuo ninje ninye. Ore pepej ewuas, eitu ekenyu abaraki, neinyototo ninye nepuku nelo ewueji nemetii iltung'anak, nesaisho te ina alo. Nesuj ninye Simon o lʼemboitei enye. Ore petum ninye, nejoki ninye: King'oru pookin. Nejoki ninye ninje: Maapeti engai wueji tiatua ngang'itie naataana, patum ainosu lomon lʼEngai te ina alo; amu te ina atupukuo. Nelo einosaa lomon lʼEngai tiatua ngajijik Engai enye te Galilaya pookin nemir ilmeneng'a. Nelotu enetii ninye oltung'ani loata enkea oo lbolot nesai ninye negilaki kung' nejoki ninye: Teni iyeu, nikindim aisuja. Neibung'aki Yesus ninye engoshoke nanana neitorioo engaina enye neporoo ninye nejoki: Ayeu, sujai! Ore ake eirorita, neing'ua enkea oo lbolot ninye nabokata neisujai. Neitanap ninye tʼengolon nearaa ninye nabokata nejoki ninye: Ng'orai, pimiliki oltung'ani ororei, kake nno, pintadol kion olaidasani, pintarasaa nʼenkisujata ino naitanapua Mose, peaku enjakenishu too ninje. Ore peidip atupuku ninye, neiter ainosu nkumok neibulunye ororei neijia, ajo eitu eidim ninye atijing'a atua engang' tʼewuas, kake etii aulo, ewueji nemetii iltung'anak; nepuonu enetii ninye, eing'ua wuejitin pookin. Neitoki ajing' Kapernaum, eishunye ngolong'i naaje; nening'i, ajo etii aji. Neiturrurro nabokata ilkumok metaa mekure etii enkigutata te kutuk aji, neliki ninje lomon. Nepuonu neaki ninye oltung'ani onunukito osupetai, enapita iltung'anak ong'wan ninye. Ore peitu eidim ninje aatinyikaki ninye tʼolbae lʼolorere, nebol keper aji ene wueji netii ninye; ore peidip aatuud, neitadou erruat nairragie ele tung'ani lonunukito osupetai. Ore pedol Yesus enkirukoto enye, nejoki ele loata osupetai: Nakerai ai, kintaikiaki nkitarruot inono. Netii ina alo ematua oo layolok lʼesirata oototonitio neibirribir too ltauja lenye: Kainyo pemor ele Engai nji? Kang'ai loidim aitau nkitarruot neme obo, nera Engai? Neyolou Yesus nabokata tʼolmumua lenye, ajo eibirribirrita nji tiatua ninje, nejoki ninje: Kainyo pimbirribirrirri kuna too ltauja linyi? Kaa nalelek, teni ajoki Oloata osupetai: Kintaikiaki nkitarruot inono, arashu: Tudumunye, tudumakinoi erruat ino, tilimanai!? Kake piyolouu, aajo eata Engerai oltung'ani engolon naitaunye nkitarruot tʼenkop, nejoki ele loata osupetai: Aajoki iye, nyototoi, tudumakinoi erruat ino, nno ang'! Nedumunye nedumakino nabokata erruat enye nepuku tʼengomom oo pookin, neiputukuny baiki pookin neitadaraa Engai ejo: Eitu ai kata kidol nji tukul. Neitoki apuku nelo embata olbalbal; nelotu olorere pookin enetii ninye neiteng'en ninje. Ore eimita, nedol Levi le Alfayos, eton tʼewueji e kodi, nejoki ninye: Tusujuaki! Nedumunye nesuj ninye. Neaku ore einosaa endaa tʼengaji enye, netoni laoshok le kodi kumok o laitarruok te nebo o Yesus o laiteng'enuok lenyena; amu etii ilkumok lootusuja ninye. Ore pedol layolok lʼesirata o Ilfarisayoi, aajo edaa te nebo o laitarruok o laoshok le kodi, nejoki ninje laiteng'enuok lenyena: Kainyo pedaa neokisho ninye te nebo o laoshok le kodi o laitarruok? Ore pening' Yesus ina, nejoki ninje: Meyeu loora biot olaishiunoni, neme kulo oomoiyaa. Eitu alotu aipot looata esupato, kake laitarruok, petum aataalata. Neaku epukoo laiteng'enuok le Yohanes o loo Lfarisayoi. Nepuonu looje nejoki ninye: Kainyo pepukoo laiteng'enuok le Yohanes o laiteng'enuok loo Lfarisayoi, kake mepukoo laiteng'enuok linono? Nejoki Yesus ninje: Kaji eiko teni epukoo nkera enkiama tʼenkata napon etii osanja te nebo o ninje? Meidim aatupukoi ninje te ina kata natii e nebo o osanja. Kake epuonu ngolong'i naaoruni ninje osanja, nepuo aapukoo te ina olong'. Metii oltung'ani oripaki erashet olkila ng'ejuk atua olkila musana; teni eripaki, neitarruo ena rashet ng'ejuk ilo musana, nepona empolosata. Nemetii olopik olmarua ng'ejuk atua ilbenia musan; teni epik, nepolos ilo marua ng'ejuk ilbenia, neibukori olmarua nerruoio ilbenia. Kake epik olmarua ng'ejuk atua ilbenia ng'ejuko. Neaku ore peim ninye tʼengolong' naeng'ieng'areki atua nkuruman endaa, neiter laiteng'enuok lenyena aagilu lukuny entapa. Nejoki Lfarisayoi ninye: Ng'orai kainyo peitobir ninje nemeaku tʼengolong' naeng'ieng'areki? Nejoki ninye ninje: Eitu isomama ndai tukul eneikuna David, eata osina neibung' olamei ninye o lʼemboitoi? Eneikuna nejing' atua engaji Engai tʼenkata olaidasani kitok Abyatar nenya ilmkaten lʼenkitaduaroto nemeaku, peinosi neme too laidasak, neisho si ninye lʼemboitoi enye? Nejoki ninye ninje: Etaa engolong' naeng'ieng'areki tʼolbae lʼoltung'ani, me oltung'ani tʼolbae lʼengolong' naeng'ieng'areki. Nji era Enkerai oltung'ani baiki Olaitoriani lʼengolong' naeng'ieng'areki. Neitoki ajing' ninye atua engaji Engai; netii ina alo oltung'ani loata engaina tasat. Neing oraa ninje, ten ake eishiunye ninye tʼengolong' naeng'ieng'areki, petum aaitang'oro ninye. Nejoki ninye ele tung ani tasat aina: Wou empolos! Nejoki ninye ninje: Keaku, peitobiri sidan arashu ntorrok tʼengolong' naeng'ieng'areki? peitopoki oltau arashu peari? Negira ninje. Neing'oraa ninje aman too mbat pookin tʼengoro neilish tʼolbae loo ltauja lenye oogol nejoki ninye oltung'ani: Ntorioi engaina ino! Neitorioo neishiu engaina enye neaku bioto anaa en e are. Nepuku nabokata lelo Farisayoi, neigwena te nebo o iltung'anak le Herodes eneiko teni eiminye ninye. Neing'ua Yesus o laiteng'enuok lenyena ine, nelo metabaiki olbalbal. Nesuj olorere kitok ninye, eing'ua Galilaya o Yudaya o Yerusalem o Idumaya o olkekun le Yordan o mbat e Tiros o Sidon; esiamu kitok natoning'o mbaak naaitobir, nelotu enetii ninye. Nejoki ninye laiteng'enuok lenyena, njetaaniki ninye engalawa kinyi tʼolbae lʼesiamu, pemeroosh ninye. Amu eishiunye ninye ilkumok, neurokino ninje pookin ninye, petum aataporoi ninye kulo looata moiyaitin. Ore pedol ilmumuan duruk ninye, neurori tʼengomom enye neishir ejo: Ira iye Oinoti lʼEngai. Neitanap ninje naleng', pemeitalioio ninye. Neilepaki ninye oldonyo neipot lekua lootayeuo ninye openy, nepuo ninje enetii ninye. Negelu ninye tomon o are, petum aataboitare ninye, petum si ninye airriwai ninje, peinosaa lomon lʼEngai, peata engolon naishiunye nkeaitin o namirie ilmeneng'a. Negelu ninye kulo tomon o are, neisho Simon engarna Petros; o Yakobos le Sebedayos o Yohanes, olalashe le Yakobos, neisho ninje engarna Boanerges, neji: nkera enkikurrukurroto; o Andreas o Filipos o Bartolomayos o Matayos o Tomas o Yakobos le Alfayos o Tadayos o Simon Olkananayos o Yudas Iskariotes, ilo loitarasaiye ninye. Nejing' ninye aji; neitoki aiturrurro esiamu, neitu eidim ninje baiki aainosa endaa. Ore pening' kulo lʼengang' enye mbaak, nepuku aapuo aaibung' ninye, amu etejo: Etooshe elukunya. Nejo layolok lʼesirata lootadoutuo aaing'ua Yerusalem: Eata ninye Beelsebul nemir ilmeneng'a tʼenkidimata olkitok loo lmeneng'a. Neipot ninye ninje enetii nejoki ninje too nkitanyanyukieta: Kaji eiko teni eidim satan ataarai satan? Teni ekesho enkarsishu tiatua kion, meidim aitasho ena arsishu. Teni ekesho engaji tiatua kion, meidim aitasho ena aji. Teni etudumakine satan kion nekesho, meidim aitasho, kake emuta ninye. Meidim atijing'a oltung'ani engaji ologol, peoru masaa enyena, eitu eng'as aen ele ogol, petum atooru engaji enye. Japa, aliki ndai: Eitaikini nkera oo ltung'anak nkitarruot pookin, baiki morot Engai naamorie ninje Engai; kake olomor Olmumua Sinyati, meata ninye enkitaunoto nkatan pookin, kake etaa te ninye enkitarruoto oo nkatan pookin. Amu etejo ninje: Eata ninye Olmumua duruki. Nepuonu ng'otonye enye o lalashera lenyena neitashe te boo, neirriwaki oltung'ani, peipot ninye. Etotona esiamu aman ninye. Nejoki ninje ninye: Ng'orai, etii ng'utunyi o lalashera linono boo niking'oru iye. Nealiki ninje ejo: Ang'ai nara yeiyo ai o lalashera lainei? Neing'oraa lootoni emanita ninye too ngaloli pookin nejo: Eng'orai, yeiyo ai o lalashera lainei! Amu oltung'ani pookin oitobir eyeunoto Engai, nera ninye olalashe lai o enganashe ai o yeiyo. Neitoki aiter aiteng'enishe tʼembata olbalbal, neiturrurro esiamu kitok tʼenetii ninye metijing'a atua engalawa neton tʼolbalbal; netii esiamu olosho otoiyo tʼembata olbalbal. Neiteng'en ninje nkumok too nkitanyanyukieta, neliki ninje tiatua enkiteng'enare enye: Entoning'! Eng'orai, etupukuo olaisuaroni alo aisuaisho. Neaku ore eisuaisho, nedoiki ematua engoitoi, nepuonu ntaritik e shumata nenya ina. Nedoiki engai matua atua soito neitu eata nkulupuok kumok nebulu asioki, tiaraki neitu eata nkulupuok naasur. Ore peilepu engolong', neinaaia netoi, tiaraki neitu eata ntonat. Nedoiki engai matua ilkikarreta, nebulu lelo kikarreta negor ninye nemeiu ilmomo. Nedoiki engai matua atua enkulupuoni sidai, neiu ilmomo nebulu nepona, neisho nabo osom, nabo ntomoni ile, nabo iip. Nejoki ninye ninje: Oloata nkiyaa naaning'ie njening'. Ore etii ewueji enye openy, neikilikwan kulo lootamana ninye te nebo o kulo tomon o are mbaak oo nkitanyanyukieta. Nejoki ninje: Eitumunyanaki ndai piyolouu njumat enkarsishu Engai; ore lekua ootii boo, eaku too nkitanyanyukieta, peiye eing'oraa eing'orita nemedol, peiye ening' ening'ito nemeyolou, pemeibelekenya o akenya neitaikini ninje nkitarruot. Nejoki ninye ninje: Miyololo ndai ena kitanyanyukiet? Kaji inkoko teni iyeuu niyolouu nkulie kitanyanyukieta pookin? Eisuaia olaisuaroni ororei. Nera kulo lootii engoitoi: enaisuakini ororei, ore peidip aatoning', nelotu nabokata satan neitau ele rorei oisuakaki atua ninje. Enyanyukie si ninje looisuakaki atua soito kulo looning' ororei, nabokata neng'amu ninye tʼeng'ida, nemeata ntonat tiatua ninje, kake ebik enkata kiti; ore peaku osina arashu enkinyala tʼolbae lʼororei, nerikai nabokata. Nera looisuakaki atua ilkikarreta kulo lootoning'o ororei, nejing' nkishilarot olmaa o elejata endupai o olng'warra loo nkulie baak negor ilo rorei, neaku meisho. Nera kulo looisuakaki atua enkulupuoni sidai iltung'anak looning' ororei, neng'amu neiu ilmomo, obo osom, obo ntomoni ile, obo iip. Nejoki ninye ninje: Ketii Oloata enkilang'et, pepik kop olkisembe arashu kop erruat? Mepiki ninye shumata enkibung'et? Amu metii enaisudori, nemelalioi, nemetii enashuma, nemelotu ewuas. Oloata nkiyaa naaning'ie, njening'. Nejoki ninye ninje: Eng'orai enining'itoto! Ore entemet nitemishorere, ninye epuoi aatemakinye ndai, neponikini ndai lining'ining'i. Amu Oloata, neishori ninye; ore olemeata, neoruni ninye baiki enaata. Nejo ninye: Nji etiu enkarsishu Engai anaa oltung'ani oisuaki embeu enkop, neirura neinyototo, dama o kiarie, nepuku embeu, nebulu, meyolo ninye. Neisho enkop openy, neng'as olkujita, tekurum elukunya, tekurum engano nao tiatua elukunya. Ore peidip aaoto ilmomo, neirriwaa nabokata emundo, amu etabaua endung'ore. Nejo ninye: Kainyo kintanyanyukie enkarsishu Engai? Arashu ke ti aa kitanyanyukiet kintanyanyukie ninye? Anaa embeu e karadali, teni eisuakini enkop, nera kinyi nelang' nkulie beun pookin naatii enkop; kake ore peidipi aisuai, nebulu neaku kitok nelang' mbenek pookin, netum ilng'osil kituak neidim baiki ntaritik e shumata aatamany abori oloip lenye. Neinosaki ninje lomon too nkitanyanyukieta kumok anaa nena, neijia anaa peidima aatoning'. Neitu eirorie ninye ninje neme tʼenkitanyanyukiet, neitaaliki laiteng'enuok lenyena pookin tʼewueji enye oopeny. Ore peaku teipa te ina olong', nejoki ninye ninje: Matalang' aabaiki lido kekun! Ore peidip ninje aaitanapare olorere, neng'amu ninje ninye anaa petiu atua engalawa; netii nkulie alawani e nebo o ninye. Neaku enkutishoto olkutati kitok nenang'aki lopir lʼengare atua engalawa, neaku eiganya engalawa. Netii ninye openy kurum engalawa, epetita enkirishet elukunya. Neinyeye ninje ninye nejoki ninye: Laiteng'enani, me toki te iye, teni kimin yook? Neinyototo ninye nebuaki olkutati nejoki olbalbal: Tigirai, tirria! Negira olkutati neaku olgira kitok. Nejoki ninye ninje: Ainyo pirara kureti nji? Kainyo, miatata enkirukoto? Neureishoi ninje tʼenkuretishu kitok nejokino: Kang'ai ele? Ajo ening' ninye olkutati o olbalbal. Nebaiki lido kekun lʼolbalbal, atua olosho loo Lgerasenoi. Ore pedou ninye tʼengalawa, nenang'are ninye nabokata oltung'ani otupukuo too nkuraren neata Olmumua duruki, loata ntonat tiatua nkuraren, neitu etumi oltung'ani loidim ateena ninye, baiki too lpisia; amu eteenaki ninye aigil kumok too ngoteta o too lpisia, negiligil ninye lelo pisia nepurdupurd ngoteta, neitu eidim o obo atigilu ninye. Ore tʼenkiarie o dama pookin netii atua nkuraren o ildonyo, eishir near kion too soito. Ore pedol ninye Yesus tʼenelakua, nekwetiki negilaki kung' ninye neishir tʼoltoilo kitok ejo: Kainyo aataiye iye, Yesus, Oinoti lʼEngai natii shumata naleng'? Aaiturujie iye Engai, pimikintame! Amu etiaka ninye: Tupuku iye, lemumua duruki, tiatua ele tung'ani! Neikilikwan ninye: Keji aa engarna ino? Nejoki ninye: Eji engarna ai empuoto, amu kira kumok. Nesai ninye naleng', pememiraki atua ele osho. Netii ina alo oldonyo emboo oo lbitiro looirrititai. Nesai ilmeneng'a pookin ninye nejo: Rriwaki yook atua ilbitiro, pikijing' atua ninje. Neisho epuo. Nepuku kulo mumuan duruk nejing' atua lelo bitiro, nesulakino emboo asioki tʼemarti atua olbalbal, loobaia iip tikitam, nee tiatua olbalbal. Nekwet lairritak lenye neibulunye mbaak atua engang' o atua nkuruman. Nepuonu iltung'anak, peing'oraa enataa. Nepuonu enetii Yesus neing'oraa Oloata opa ilmeneng'a, eton neishopo neata eng'eno naa ninye duo oata empuoto, neureishoi ninje. Neinosaki ninje kulo lootadua enataa tʼoltung'ani loo lmeneng'a o mbaak oo lbitiro. Neiter aasai ninye, pepuku tiatua mbatai enye. Ore peilepaki ninye engalawa, nesai Oloata ilmeneng'a ninye, peruba te nebo. Neitu eiruk ninye, kake nejoki ninye: Nno engaji ino enetii iltung'anak linono, pinosaki ninje enikinkunaka Olaitoriani nikimbung'aki engoshoke nanana. Nelo ninye aiter ainosu tiatua Manyat tomon eneikunaka Yesus ninye; neing'asia ninje pookin. Ore peitoki aidip Yesus atalang'a tʼengalawa, neiturrurrokino ninye esiamu kitok, netii ninye embata olbalbal. Nelotu obo too lkituak lʼengaji Engai, oji Yairos; ore pedol ninye, nebatatakino nkejek enyena nesai ninye naleng' ejo: Eng'or peno ee entito ai kiti; teni iyeu nilotu ninteleiki ngaik, petum atopua neishiu. Nelo te nebo o ninye. Nesuj ninye esiamu kitok neroosh ninye. Netii eng'oroyoni nabo naata empukunoto osarge enkata oo larin tomon o are, nening' emion naleng' too laishiunok kumok neishooio naata pookin te ina, neitu eretoki hoo nyoo, kake nepona ake eneikununo aaku torrono. Ore pening' ninye mbaak e Yesus, nelotu tekurum tiatua olorere neing'unye olkila lenye; amu etejo ninye: Teni aing'unye ilkilani lenyena ake, napok. Netoi nabokata engong'u osarge lenye nening' tʼosesen lenye, ajo eishiunyeki tʼele sina. Nening' Yesus nabokata tiatua kion, ajo etupukuo engolon te ninye, neibelekenyakino olorere nejo: Ang'ai loing'unye ilkilani lainei? Nejoki laiteng'enuok lenyena ninye: Idolita, kirooshita olorere, nijo: Ang'ai liking'unye? Neing'oraa mbat pookin, pedol enataasa ena. Neureisho ake ena ng'oroyoni neikirikira, eyolo enataa te ninye, nelotu nebatatakino ninye neliki esipata pookin. Nejoki ninye: Naito, kintopua enkirukoto ino, nno ang' tʼeseriani, taa bioto tʼosina lino! Ore epon eirorita, nepuonu iltung'anak, eing'ua engang' olkitok lʼengaji Engai, ejo: Eidipa atua entito ino. Ainyo pintoki aitirik Olaiteng'enani? Nening' Yesus nabokata ilo rorei oiroritai, nejoki ninye olkitok lʼengaji Engai: Miureisho, ruko ake! Neitu eisho oltung'ani o obo losuj ninye neme Petros o Yakobos o Yohanes, olalashe le Yakobos. Nelotu atua aji olkitok lʼengaji Engai neing'oraa enkipushoi oo looishirita o looilishito naleng'. Ore peidip atijing'a atua nejoki ninje: Ainyo pimpushosho ninjirishiri? Eitu ee enkerai, kake eirura. Nekweniye ninye. Ore peitupuku iltung'anak pookin, nerik menye lʼenkerai o ng'otonye o lʼemboitei enye, nejing' atua enetii enkerai. Neibung' enkerai engaina, nejoki ninye: Talita kumi! nera enkitaalata enye: Nairo, aaliki iye, nyototoi! Neitashe ina ito nabokata nelimana; nera ninye ake noo larin tomon o are. Neing'asia ninje tʼenking'asiata kitok. Neitanap ninje naleng', pemeyolou oltung'ani o obo ena; neitanapu, peishori ninye endaa. Nepuku te ina alo nebaia engang' e menye lenye, nesuj laiteng'enuok lenyena ninye. Ore peaku engolong' naeng'ieng'areki, neiter aiteng'enisho tiatua engaji Engai. Ore ilkumok looning' ena, neing'asia nejo: Kaji einotie ele kuna? Kaa ng'eno ena naishooki ele? O kuna kitobirat engolon naaku too ngaik enyena? Mera ninye olagwetani, Oinoti le Maria o olalashe le Yakobos o le Yoses o le Yudas o le Simon? Metii baiki nganashera enyena ene atua yook? Nerikareki ninje ninye. Nejoki Yesus ninje: Melau olayolounoni enkitook neme tiatua olosho le menye o tiatua iltung'anak lʼenkishomi enye o tiatua engaji enye. Neitu eidim ninye aitobira enkitobirata engolon o nabo te ina alo neme ake eiteleikio ngaik loomoiyaa kuti neishiunye ninje. Neiputukuny ninye, tiaraki neitu eiruk ninje. Nemanaa tiatua ngang'itie too mbat pookin, eiteng'enisho. Neipot ninye kulo tomon o are neiter airriwaa ninje are are, neisho ninje engolon too lmumuan duruk, neitanap ninje, pemenap toki tʼengoitoi neme eng'udi ake, me olmkate, me olbene, me mpesai tiatua enyorret; kake njeenikino namuka, pemeishop ilkilani are. Nejoki ninje: Ore engaji pookin nijing'ijing'i, entobik tiatua metabana nipukuku te ine wueji. Ore lemeng'amu ndai, entupukutu te ina alo, nimpiripirooro enterit tiabori oo nkejek inyi, peaku enjakenishu too ninje. Japa, aliki ndai: Eiteleleki Sodom o Gomora tʼengolong' enkigwena nelang' ina ang'. Ore peidip ninje aatupukutu, neinosu ninje, peala iltung'anak nemir ninje ilmumuan duruk kumok neel loomoiyaa kumok tʼeilata neishiunye ninje. Nening' olkarsis Herodes mbaak enyena, amu eibale engarna enye, nejo: Etopiwuo Yohanes Olaibatisani too lootuata, onaa eitobirisho nkyasin enkidimata tiatua ninye. Nejo ilkulekai: Era ninye Eliya; nejo ilkulekai: Era ninye olayolounoni arashu obo too layolounok. Ore pening' Herodes kuna, nejo: Etopiwuo Yohanes latudung'o elukunya, too lootuata. Amu eirriwaiye Herodes openy neibung' Yohanes neen ninye tʼengaji eenata tʼolbae le Herodias, eng'oroyoni olalashe lenye Filipos; amu eamaiye ninye. Amu etiaka Yohanes Herodes: Me sidai te iye, teni iata eng'oroyoni olalashe lino. Akae, eibaiye Herodias ninye neyeu near ninye metua, neitu eidim. Amu eturia Herodes Yohanes, tiaraki natayolo, ajo era ninye oltung'ani supat naa sinyati; negolie ninye; ore pening' ninye, neitobir nkumok too nona, neinining' ninye tʼeng'ida. Ore peaku engolong' sidai, neitobiraki Herodes tʼengolong' eiunoto enye ilkituak lenyena o ilkigeluni o laigwenak le Galilaya endaa kitok. Nejing'aki entito e ina Herodias neiguran neiting'id Herodes o kulo oototonitio o ninye. Nejoki olkarsis entito: Toomonuoki eniyeu ake, naalaisho iye; neiturujaki ninye: Ore enikiomonu ake, naalaisho iye, baiki ematua enkarsishu ai. Nepuku entito nejoki ng'otonye enye: Kainyo aomonu? Nejoki ninye: Elukunya e Yohanes Olaibatisani. Nejing' asioki enetii olkarsis neomonu ninye ejo: Ayeu nikinjo taata nji tʼengirra elukunya e Yohanes Olaibatisani. Neilish olkarsis naleng', kake tʼolbae lʼenkiturujata o tʼolbae loo kulo oototonitio tʼendaa, neitu eyeu neany ninye. Neirriwaa nabokata olkarsis olarani neitanapu, peauni elukunya enye tiatua engaji eenata. Neau elukunya enye tʼengirra neisho entito, neisho entito ninye ng'otonye enye. Ore peidip aatoning' laiteng'enuok lenyena nena, nepuonu nenap empopong' enye, nenuk ninye tʼenkurare. Neiturrurrokino lairriwak Yesus neinosaki ninye mbaak pookin naaitobira ninje o naaiteng'enutua. Nejoki ninye ninje: Ewotu ndai oopeny ewueji ang' nemetii oltung'ani, pieng'ieng'ang'a peno. Amu etii kumok loopuonu o loopuo; neitu eata ninje baiki erishata nadaare. Nepuo ninje tʼengalawa ewueji enye openy nemetii iltung'anak. Neduaia ilkumok ninje epuoito neyolou ninye, nepuo aasioio ina alo too nkejek, eing'ua ngang'itie pookin, neituruk ninje aabaia neiturrurro. Ore pepuku Yesus nedol olorere, neibung'aki ninye engoshoke nanana ninje, amu etanyanyukie ninje ntare nemeata olairritani, neiter aiteng'en ninje too nkumok. Ore peaku namutu, nepuonu laiteng'enuok lenyena enetii ninye nejo: Era ene wueji ang'ata narok netaa namutu; ntanapare kulo, pepuo nkuruman o mbat pookin oo ngang'itie, peinyang'aki aten endaa. Nealiki nejoki Yesus ninje: Enjoo ndai ninje endaa. Nejoki ninje ninye: Ke kipuo ainyang'aki ninje ilmkaten loo ndenaria iip are, pikinjo ninje enya? Nejoki ninje: Ke ilmkaten aja iatata? Enjom, eng'orai! Ore peidip aatayolo ninje, nejo: Imiet o singir are. Neitanap ninje, peitoton ninje pookin tʼenkop too nkisotin, tʼolkujita onyori. Netoni too lkererin, aa ip ip o aa onom onom. Neibung' ninye kulo mkaten imiet o kulo singir aare neimariri shumata, nemayan negiligil ilmkaten neisho ninje laiteng'enuok, peitarasaki olorere; neoriki baiki kulo singir aare ninje pookin. Nenya pookin neraposho. Nesotu ninje mbelat ilbenia tomon o are oobore o ndung'ot oo singir. Ore looinosa endaa, nera leak iip onom. Nearaki nabokata laiteng'enuok lenyena meilepakiii engalawa, peituruk aapuo lido kekun metabaiki Betsaida, metabana neitanapare ninye olorere. Ore peidip aitanapare ninje, nelo ninye oldonyo asaisho. Ore pemutu neaku etii engalawa empolos olbalbal netii ninye openy atua olosho otoiyo. Nedol ninye eata ninje osina tʼeyetunoto, amu etii olkutati lorrinyu ninje. Ore tʼerripore e ong'wan e kiarie nelotu enetii ninje, elimana te shumata olbalbal. Neyeu negiroo. Ore pedol ninje ninye elimana te shumata olbalbal, nejo ninje era oloip, neyetaki aaishir; amu etadua pookin ninye neng'ayung'ayu. Neirorie si ninye ninje nabokata nejoki ninje: Entagoluoto too ltauja, amu nanu, emiureisho! Neilepaki ninje tiatua engalawa, negira olkutati. Neing'asia ninje naleng' tiatua aten. Amu eitu edamu ninje mbaak oo lmkaten, kake etagolito iltauja lenye. Ore peidip aatalang', nebaia olosho le Genesaret neitadoiyo eenet tʼembata. Ore pedou ninje tʼengalawa, neyolou ninje ninye nabokata nekwetikwet aasioio atua ilo osho pookin neiter aanapu loomoiyaa too rruatin, nepuo wuejitin neetoning'ie, aajo etii ninye. Ore ewueji pookin, teni etijing'a ninye ngang'itie kutiti arashu kituak arashu nkuruman, neitaper loomoiyaa too singiran nesai ninye, peporoo ninje tʼenaipukoi olkila lenye; ore pookin lootaporoitie ninye nepok. Neiturrurrokino ninye Ilfarisayoi o ematua o layolok lʼesirata ooing'ua Yerusalem. Ore pedol ninje ematua oo laiteng'enuok lenyena einosita endaa too ngaik torrok, eji nemeisuja, neisurdany. Amu menya Ilfarisayoi o Yudayoi pookin endaa eitu eisuj ngaik enye naleng', neibung' ng'amunot oo lpaiyani. Naa teni epuonu t'osingira, nemedaa eitu eisuja. Netii nkulie ng'amunot kumok naatang'amutua aaibung', anaa enkisujata oo nkwarun o noo lkoboi o noo nareta osuiai o noo lkitareta. Akae, neikilikwan Ilfarisayoi o layolok lʼesirata ninye: Ainyo pemesuj laiteng'enuok linono ng'amunot oo lpaiyani, kake enya endaa too ngaik torrok? Nejoki ninye ninje: Sidai enaitayolouo Yesaya too ndai laitusupatuok anaa pesira: Aaitaa kitok ele orere too njonito oo nkutukie, kake aalakwaniki iltauja lenye; naaisyayaki ninje pesho, neiteng'enu nkiteng'enareitin aa nkitanapat oo ltung'anak. Ipalipala ndai enkitanapata Engai nimbung'ubung'u ng'amunot oo ltung'anak, enkisujata oo lkoboi o noo nkwarun o nkulie kumok naanyanyukie nena nintobiribiri. Nejoki ninye ninje: Sidai ianyianya enkitanapata Engai, pitumutumu aatorrip ng'amunot inyi. Amu etejo Mose: Ntaa kituak minyi o ng'utunyi! o: oloimaki menye arashu ng'otonye torrono, njeari tʼenkea. Nijojo ndai: Ore pejoki oltung'ani menye arashu ng'otonye „Korban“, eji: „eishooki Engai“, naaku endupoto ino te nanu, nebaiki, nimintokiki aaisho ndai meitobiraki ninye menye o ng'otonye toki, niariara ororei lʼEngai too ng'amunot inyi nitang'amutua; nintobiribiri nkumok naanyanyukie kuna. Neitoki aipot ninye esiamu nejoki ninje: Enining'oki pookin, piyolouu! Metii entoki e oriong' oltung'ani najing' atua ninye naidim aitaa ninye torrono; kake enapuku tiatua ninye, ninye naitaa oltung'ani torrono. Oloata nkiyaa naaning'ie, njening'! Ore pejing' ninye atua aji, eing'ua olorere, neikilikwan laiteng'enuok lenyena ninye ina kitanyanyukiet. Nejoki ninye ninje: Ke nji miatata si ndai eng'eno? Epon eitu iyolouu si ndai, ajo entoki pookin e oriong' oltung'ani najing' atua ninye, meidim aitaa ninye torrono? Amu mejing' ninye atua oltau, kake atua engoshoke ake, nepuku tʼosiadi oitai ndaikin pookin. Nejo ninye: Ore enapuku tʼoltung'ani, ninye naitaa oltung'ani torrono; amu epuku tiatua oltau lʼoltung'ani ndamunot torrok, entalare, empurrore, earata metua, earata osotua lʼenkiama, olng'warra, ntorrok, olosek, enkiborra oo ngonyek, engong'u torrono, morot Engai, olwuasa, emodaishu. Amu tiatua epuku kuna torrok pookin neitaa oltung'ani torrono. Nedumunye ninye te ina alo nelo metabaiki rishat e Tiros o Sidon. Ore peidip atijing'a aji, neyeu, pemeyolou oltung'ani, neitu eidim aisudori. Amu etoning'o nabokata eng'oroyoni nabo mbaak enyena, neata entito enye Olmumua duruki, nelotu nebatatakino ninye nkejek (nera ena ng'oroyoni Engriki entipat e Siro-Foinike) nesai ninye, pemir olmeneng'ani tiatua entito enye. Nejoki Yesus ninye: Tang'asa njoo eraposho nkera; amu me sidai, teni eitauni endaa oo nkera, penang'akini ildiain. Nealu si ninye nejoki ninye: Ee, Laitoriani, kake enya si ildiain mbelat oo nkera te kop enaraa. Nejoki ninye: Tʼolbae le ilo rorei nno! Etupukuo olmeneng'ani tʼentito ino. Nelo ang' neinepu entito, eirrag tʼerruat, etupukuo olmeneng'ani. Neitoki apuku tʼerishata e Tiros neim Sidon nelotu metabaiki olbalbal le Galilaya, erishata oo Manyat tomon. Nerikoki ninje ninye oltung'ani ming'ani lemeiro sidai nesai ninye, peiteleiki ninye engaina. Nerishu ninye lʼesiamu nerik ewueji enye openy nepik ilkimojik lenyena atua nkiyaa enyena nenotu nkamulak neing'unye olng'ejep lenye neimariri shumata neang' nejoki ninye: Efata! eji: Taboloi! Nebolo nabokata nkiyaa enyena nelaa eenet olng'ejep lenye neiro sidai. Neitanap ninye ninje, pemeliki oltung'ani. Kake neijia anaa peitanapa ninje, nepon naleng' aainosaa. Neing'asia naleng' nelang' ejo: Eitobira ninye pookin sidai; neisho ilming'an, pening'ishoi, peiro lemeidim aairoro. Ore too nona olong'i neitoki aaku esiamu kitok naleng', nemeata ninje endaa, neipot Yesus laiteng'enuok lenyena nejoki ninje: Aibung'aki olorere engoshoke nanana, amu etaa taata ngolong'i uni, etobiko tʼenatii, meata enanya, ore paitanapaa ninje, pepuo ngang'itie enye epukoo, nepuo aaiterre tʼengoitoi; amu eing'ua ematua enye tʼenelakwa. Nealiki laiteng'enuok lenyena ninye: Kaji etumie oltung'ani ilmkaten tʼena alo e ang'ata looraposh kulo? Neikilikwan ninje: Ke ilmkaten aja iatata? Nejo ninje: Oopishana. Neitanap esiamu, petoni tʼenkop. Neibung' ninye kulo mkaten oopishana nejo ashe nebelibel neisho laiteng'enuok lenyena, peitarasaa. Neitarasaki ninje olorere. Neata si looti singir kuti; ore peidip atamayana ninje, nejo meitarasai si ninje kulo. Nenya ninje neraposho, nedumu ilmong'oitie loo mbelat oo lmkaten ilbenia oopishana. Nebaia iltung'anak looinosa endaa, iip artam. Neitanapaa ninje. Neilepaki ninye nabokata engalawa te nebo o laiteng'enuok lenyena nelo mbatai e Dalmanuta. Nepuku Ilfarisayoi neiter aaikilikwanaro o ninye neing'oru te ninye olponoto oing'ua shumata aatem ninye. Neang' ninye tʼolmumua lenye nejo: Ainyo peing'oru ena kishon olponoto? Japa, aliki ndai: Meishori ena kishon olponoto. Neing'ua ninje neitoki ailepaki engalawa nelo metabaiki lido kekun. Nerikino ninje enap ilmkaten, neitu eata tiatua engalawa neme olmkate obo ake. Neitanap ninje ejo: Eng'orai, piduaiaia aten tʼenkisiijoi oo Lfarisayoi o tʼenkisiijoi e Herodes. Neibirribir ninje tʼempolos enye ejo: Tiaraki nimikiata ilmkaten. Neyolou Yesus ena nejoki ninje: Ainyo pimbirribirrirri, aajo tiaraki nimikiata ilmkaten? Epon miyolouu nimidamishosho? Epon iatata iltauja oogol? Iatata ngonyek, nimidolishosho; niatata nkiyaa, nimining'ishosho, nimidamishosho. Ore patigiligilaka le naarri mkaten imiet atua iip onom, ke ilbenia aja eiganya ndung'ot nitudumutua? Nejoki ninje ninye: Tomon o are. Ore patigiligilaka kulo oopishana atua iip artam, ke, ilbenia aja eiganya mbelat nitudumutua? Nejo ninje: Oopishana. Nejoki ninye ninje: Kaji etiu, pepon eitu iyolouu? Nepuonu ninje Betsaida. Nerikoki ninje olmodooni nesai ninye, peporoo ninye. Neibung' ninye olmodooni engaina nerik aulo engang' nenotaki ngamulak ngonyek enyena neiteleiki ninye ngaik neikilikwan ninye: Idolita toki? Neimariri ninye shumata nejo: Adolita iltung'anak elimana anaa iljanito. Neitoki aiteleiki ninye ngaik ngonyek enyena, neing'oraa naleng', netum ataa bioto nedol ntokitin pookin abaraki. Neirriwaa ninye, pelo engaji enye, ejo: Mijing' atua engang' nimiliki oltung'ani tiatua engang'. Nepuku Yesus o laiteng'enuok lenyena, pepuo ngang'itie e Kaisarea-Filipi. Neikilikwan ninye laiteng'enuok lenyena tʼengoitoi nejoki ninje: Kejo iltung'anak, ara nanu ng'ai? Nejoki ninje ninye, ejo: Yohanes Olaibatisani; nejo ilkulekai: Eliya; o ilkulekai: obo too layolounok. Neikilikwan ninye ninje: Ijojo ndai, ara nanu ng'ai? Nealu Petros nejoki ninye: Ira iye Kristos! Neitanap, pemeliki ninje oltung'ani mbaak enyena. Neiter aiteng'en ninje, ajo meata kata nemeisilisili Enkerai oltung'ani too nkumok, neany laigwenak o laidasak kituak o layolok lʼesirata ninye, near ninye metua, nelapiu ninye, eishunyete ngolong'i uni. Neiro ninye ele rorei abaraki. Neibung' Petros ninye nerik ewueji enye openy neiter aisikong' ninye. Neibelekenya ninye neing'oraa laiteng'enuok lenyena nebuaki Petros, ejo: Nyaai kurum ai, satan, amu mimbirribir nara nʼEngai, kake nara noo ltung'anak. Neipot esiamu enetii ninye te nebo o laiteng'enuok lenyena nejoki ninje: Oloyeu naasuj tekurum ai, njemiki kion, njedumakino esalaba enye, paasuj. Amu oloyeu neitopok oltau lenye, nelaiminye ninye; oloiminye oltau lenye tʼolbae lai o tʼolbae loo lomon lʼeng'ida, neitopok ninye. Kaa dupoto etum oltung'ani, teni eng'eru ninye olmaa pookin, netum elaunoto Olmumua lenye? Arashu kainyo elakunye oltung'ani oltau lenye? Amu oloibung' enkurruna te nanu o too rorei lainei tiatua ena kishon eloloito naitarruo, nelaibung'aki Enkerai oltung'ani ilo enkurruna, teni elotu tʼenkitook e Menye lenye te nebo o ilmalaikan sinyat. Nejoki ninye ninje: Japa, aliki ndai: Etii iltung'anak atua kulo ooitashe tene lemeinyorrinyor enkea, metabana nedol enkarsishu Engai eewuo tʼengolon. Ore peishunye ngolong'i ile, negelu Yesus Petros o Yakobos o Yohanes nerik ninje keper oldonyo oado, ewueji enye oopeny, neitaali emua enye too ngomomi enye. Neaku eitintilu ilkilani lenyena neiborru naleng' anaa esiret lemeidim aiborrie olaria lʼenkop neijia. Nelioi too ninje Eliya te nebo o Mose, neaku eder ninje o Yesus. Nealu Petros nejoki Yesus: Laiteng'enani, sidai kitii yook ene! Mateshet tene iltomboitie okuni: obo lino, obo le Mose, obo le Eliya. Amu eitu eyolou ninye enataalua; amu etaa kureti. Neaku erukenya naiopoiye ninje nepuku oltoilo tʼerukenya ojo: Nyele Oinoti lai lanyor: entoning' ninye! Ore te ina kata peing'oraa ngaloli pookin neitu eitoki aadol oltung'ani neme Yesus ake openy te nebo o ninje. Ore edou ninje tʼoldonyo, neitanap ninje, pemeinosaki oltung'ani naatadua ninje metabaiki ina kata, eidipa atopiu Enkerai oltung'ani tiatua lootuata. Neibung' ninje ilo rorei neikilikwanaro oopeny tʼempolos enye: Kainyo empiunoto too lootuata? Neikilikwan ninje ninye ejo: Mejo layolok lʼesirata, aajo meata kata nemeng'as alotu Eliya? Nejoki ninye ninje: Esipa, eng'as alotu Eliya, peitobiraki pookin; kake te nebo o nena etisirakinyeki Enkerai oltung'ani, ajo eisilisili naleng' nemeni. Kake aliki ndai: Eidipa aeu Eliya, neitobiraki ninje ninye anaa petayeutuo, anaa petisirakaki ninye. Ore pelotu ninye enetii laiteng'enuok lenyena, nedol esiamu kitok emanita ninje o layolok lʼesirata ooikilikwanare ninje. Ore nabokata pedol esiamu ninye, neing'asia nekwetiki aairo roki ninye. Neikilikwan ninye layolok lʼesirata: Kainyo inkilikwanarere ninje? Nealiki oltung'ani obo tiatua esiamu ninye: Laiteng'enani, aaua enkerai ai enitii, neata ninye Olmumua lemeiro; ore teni edumaki ninye, neiponyipony ninye; nepuku olaburra nenya lala netoi; nairorie laiteng'enuok linono, petum aatimir; neitu eidim ninje. Nealiki ninje ejo: Ndai, enkishon nemeiruk, ke metabaiki anu aboitare nanu ndai? Ke, metabaiki anu ang'iriaki ndai? Eakaki! Neaki ninye. Ore pedol Olmumua ninye, neiponyipony nabokata ninye, neurokino enkop neibeleleng'ori nepuku olaburra. Neikilikwan ninye menye lenye: Ke ti aa kata eitera aibung' kuna? Nejo ninye: Tʼenkitishu. Etanang'aka ninye aigil kumok atua enkima o atua engare, peiminye ninye. Kake teni indim toki, mbung'aki yook engoshoke nanana, piretoki yook! Nejoki Yesus ninye: Teni indim airuko! Eidimai pookin tʼoloiruk. Neapaa nabo kata menye lʼenkerai oltoilo, nepuku ilkiyo, nejo: Airuk, Laitoriani, taretokoki mairuk! Ore pedol Yesus, ajo ekwetu olorere amurutokino, nebuaki Olmumua duruki nejoki ninye: Lemumua lemeiro naa ming'ani, aaitanap nanu iye: Tupuku te ninye nimintoki ajing' atua ninye! Neapaa Olmumua oltoilo neiponyipony ninye naleng' nepuku; neaku enyanyukie lemeishiu, nejo baiki ilkumok: Etua ninye. Kake eibung'a Yesus ninye engaina neapaa; neitashe ninye. Ore peidip atijing'a aji, neikilikwan laiteng'enuok lenyena ninye tʼewueji enye oopeny; Ainyo peitu kindim yook aatimir ninye? Nejoki ninye ninje; Meidim ena mua atupuku neme tʼesayata o tʼempukoroto. Nepuku ninje te ina alo neibung' engoitoi neim Galilaya; neitu eyeu ninye, peyolo oltung'ani. Amu eiteng'ena ninye laiteng'enuok lenyena nejoki ninje: Eitarasakini Enkerai oltung'ani atua ngaik oo ltung'anak near ninje ninye metua. Ore peidip aataar, nepiu ninye, eishunyete ngolong'i uni. Neitu eyolou ninje ilo rorei neurei eikilikwan ninye. Nepuonu ninje Kapernaum. Ore etii ninje atua aji, neikiliwan ninye ninje: Kainyo imbirribirrutua tʼengoitoi? Negira ninje, amu eibirribirrutua tʼempolos enye: Kalo lora kitok. Neton ninye neipot kulo tomon o are nejoki ninje: Oloyeu neaku lʼelukunya, njeaku lʼenkiting'oto too pookin o olaisyayani loo pookin. Neibung' ninye enkerai nabo neitasheye ninye tʼempolos enye nejap ninye nejoki ninje: Oloitoomon nabo too kuna kera tʼengarna ai, nanu eitoomon; ore olaaitoomon nanu, me nanu eitoomon, kake olaairriua. Nejoki Yohanes ninye: Laiteng'enani, kitadua oltung'ani lomirita ilmeneng'a tʼengarna ino leitu esujare yook, nikimitiki yook ninye, tiaraki neitu esuj yook. Nejo Yesus: Emimitiki ninye, amu metii oltung'ani loitobir entoki engolon tʼengarna ai neiriamare aaimaki nanu tʼentorroni. Amu olemeiba yook, nera lʼematua ang'. Amu oloitook ndai tʼeoket engare tʼengarna ai, tiaraki nirara le Kristos, japa, aliki ndai: Meiminaki ninye tukul olkwaje lenye. Oloitapong'oo nabo too kuna kutiti naairuk nanu, eikash, teni eenikini emurt enye osoit oituutishoreki, nenang'akini ninye atua olbalbal. Teni kintapong'oo engaina ino, tudung'o ninye; eikash, ijing' atua empuan, iata enkumur, nelang' iata ngaik pokira are, nilo atua ewueji e satan, atua enkima nememuta, enemee olkurto lenye nemee enkima enye. Teni kintapong'oo enkeju ino, tudung'o ninye; eikash, ijing' atua empuan, ira ng'ojine, nelang' iata nkejek pokira are, nikinang'akini atua ewueji e satan, atua enkima nememuta, enemee olkurto lenye nemee enkima enve. Teni kintapong'oo engong'u ino, nturrai ninye; eikash, ijing' atua enkarsishu Engai, ira mulug ong'u, nelang' iata ngonyek pokira are nikinang'akini atua enkima e satan, enemee olkurto lenye nemee enkima enye. Amu eitijing'ari oltung'ani pookin emakat tʼenkima, neitijing'ari enkidasare pookin emakat. Sidai emakat, kake teni etarruoiye emakat, te nyoo eitaai ninye sidai? Njoo iatata emakat tiatua ndai o eseriani tʼempolos inyi. Nedumunye te ina alo nelotu rishat e Yudaya tʼolkekun le Yordan. Neitoki aaiturrurrokino ninye siamin, neitoki aiteng'en ninje anaa petamoo. Nepuonu enetii ninye Ilfarisayoi neikilikwan ninye: Ke sidai, teni eing'ua olmoruo eng'oroyoni enye? etemita ninje ninye. Nealiki si ninye nejoki ninje: Ainyo eitanapa Mose ndai? Nejo si ninje: Eiruko Mose, pesiri empalai erishata, neing'ua ninye. Nejoki Yesus ninje: Tiaraki natagolito iltauja linyi, onaa etisiraka ndai ena kitanapata. Kake neba tʼenkiterata enkitobirata eitobira Engai olee o eng'oroyoni; onaa, eing'ua oltung'ani menye o ng'otonye neibung'are eng'oroyoni enye, neaku pokira are osesen obo; nemeitoki aaku aare, kake osesen obo. Akae, ore enaidikidiko Engai, njoo merish oltung'ani. Neitoki aaikilikwan laiteng'enuok lenyena ninye tiatua aji mbaak e ilo rorei. Nejoki ninje: Oloing'ua eng'oroyoni enye neamu engai, near osotua lʼenkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni te ninye; naa teni eing'ua eng'oroyoni olmoruo lenye neamaa olekai, near osotua lʼenkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni. Nerikoki ninje nkera kunyinyi, peiye eporoo ninje. Nebuaki laiteng'enuok lenyena kulo lootorikutuo. Ore pedol Yesus ena, neisikong' ninye nejoki ninje: Enjoo nkera epuonu enatii, emimitiki ninje, amu era enkarsishu Engai noo loonyanyukie nena. Japa, aliki ndai: Olemeng'amu enkarsishu Engai anaa enkerai, nemejing' ninye atua tukul. Nejap ninje nemayan neiteleiki ninje ngaik. Ore pepuku ninye aim engoitoi, nekwetu oltung'ani obo negilaki ninye kung' neikilikwan ninye: Laiteng'enani sidai, kainyo aitobir, paidim atujung'u empuan nemeiting'? Nejoki Yesus ninye: Ainyo pikijo sidai? Metii osidai neme obo lora Engai. Itayolo nkitanapat: Miar metua; miar enkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni; mipurrisho; minjakenoki oltung'ani elejare; misimaa; ntaa kituak minyi o ng'utunyi! Nejoki ninye: Laiteng'enani, aibung'a nena pookin neba tʼenkitishu ai. Neing'oraa Yesus ninye nenyorru ninye nejoki ninye: Nabo nikitong'orikia. Nno, timira pookin niata, pinjo laisinak, nilaata masaa te shumata; ore pindip, wou, tusujaki nidumakino esalaba ino! Neilish ninye tʼolbae lʼele rorei, nelo eing'irisa; amu eata masaa kumok. Neing'orong'oraa Yesus mbat pookin nejoki laiteng'enuok lenyena: Oi egol, pejing' looata masaa atua enkarsishu Engai. Neing'asia laiteng'enuok lenyena too kulo rorei lenyena. Neitoki aliki Yesus nejoki ninje: Nakera, oi egol looirishakino masaa ejing' atua enkarsishu Engai! Elelek eim endames eudoto esindano nelang' oladupani ejing' atua enkarsishu Engai. Neing'asia ninje naleng' nejokino: Ang'ai naa loidim atopua? Neing'oraa Yesus ninje ejo: Meidimai ena too ltung'anak, kake eidimai tʼEngai; amu eidimai ntokitin pookin tʼEngai. Neiter Petros ajoki ninye: Ng'orai, kitung'aitie yook pookin nikisuj iye. Nejo Yesus: Japa, aliki ndai: Metii oltung'ani otung'aiye engaji arashu lalashera arashu nganashera arashu ng'otonye arashu menye arashu nkera arashu nkuruman tʼolbae lai o tʼolbae loo lomon lʼeng'ida, nemeng'amu aigil iip taata tʼena kata ngajijik o lalashera o nganashera o noong'otonye o nkera o nkuruman eshula o sinaitin, o tiatua olmaa olotu empuan nemeiting'. Neaku ilkumok lʼelukunya lʼenkiting'oto o lʼenkiting'oto lʼelukunya. Netii ninje engoitoi eilep aapuo Yerusalem; neiturukie Yesus ninje, neing'asia ninje neureishoi esujita. Neitoki aibung' Yesus kulo tomon o are neiter aliki ninje mbaak naapuo aaku te ninye, ejo: Eng'orai, kishumari metabaiki Yerusalem, neitarasakini Enkerai oltung'ani laidasak kituak o layolok lʼesirata, nepuo aaigwenaki ninye, pee, neitarasaki ninye loreren lemeata Engai; nemor ninje ninye nenotaki ngamulak near too nkeenda near ninye metua, nelapiu ninye, eishunyete ngolong'i uni. Nepuonu Yakobos o Yohanes, nkera e Sebedayos, enetii ninye nejoki ninye: Laiteng'enani, kiyeu nintobiraki yook enikionionu iye. Nejoki ninye ninje: Kainyo iyeuu naitobiraki ndai? Nejoki ninje ninye: Njoo yook kitoni obo te tatene ino o obo te kedyanye ino tiatua enkitook ino. Nejoki Yesus ninje: Miyololo ndai eniomonunu. Indimidimi ndai aatook enkwaru naok nanu, neibatisi ndai tʼenkibatisa naaibatisieki nanu? Nejoki ninje ninye: Ee, kindim. Nejoki Yesus ninje: Ore enkwaru naok nanu nipuopuo aaok, neibatisi ndai tʼenkibatisa naaibatisieki nanu; kake entonata te tatene o te kedyanye ai me enai, paisho ndai, kake eishori looitobirakaki. Ore pening' ena kulo tomon, neiter aagorokino Yakobos o Yohanes. Neipotu Yesus ninje enetii ninye nejoki ninje: Iyololo, aajo eitorisho kulo ooikenari aaku ilkarsisi loo loreren neata ilkituak lenye engolon too ninje. Meaku nji too ndai! Kake oloyeu neaku kitok too ndai, njeaku olaisyayani linyi; oloyeu tiatua ndai neaku lʼelukunya, njeaku olaisyayani loo pookin. Amu eitu elotu si ninye, Enkerai oltung'ani, peisyayakini ninye, kake peisyaisho ninye neishooio empuan enye, peaku elakunoto oo lkumok. Nepuonu ninje Yeriko. Ore peibung' ninye engoitoi aing'ua Yeriko te nebo o laiteng'enuok lenyena o esiamu kitok, neton Bartimayos, enkerai e Timayos, ora olmodooni, tʼembata engoitoi eomonisho. Ore pening' ninye, ajo ore Yesus le Nasaret ilo, neiter aapaa oltoilo ejo: Yesus, nakerai e David, tokorduaki! Nebuaki iltung'anak kumok ninye, pegira. Nepon ninye naleng' aapaa oltoilo: Nakerai e David, tokorduaki! Neitashe Yesus nejo: Empoto ninye. Neipot ninje ilo modooni nejoki ninye: Ntagolo oltau, nyototoi, kimpot ninye! Neiturraa ninye olkila lenye neipirri nelo enetii Yesus. Nealiki Yesus ninye nejo: Kainyo iyeu naaitobiraki? Nejoki olmodooni ninye: Laiteng'enani, padolishoi. Nejoki Yesus ninye: Nno, kitaretoko enkirukoto ino. Nedolishoi ninye nabokata nesuj ninye tʼengoitoi. Ore penyikaki ninje Yerusalem nebaia Betfage o Betania metabaiki Oldonyo loo loirienito, neirriwaa ninye aare too laiteng'enuok lenyena, nejoki ninje: Enjom enkiti ang' naitoriokinore ndai; ore nabokata, teni ijing'ijing'i, inepupu enkurrarru osikiria naena nepon eitu eilepaki oltung'ani o obo ninye; entalakutu ninye, entereakaki! Ore pejoki oltung'ani ndai: Ainyo pinkoko nji? entejo: Olaitoriani oyeu ninye; neirriu nabokata ene. Nepuo neinepu enkurrarru osikiria naena te kishomi, ti aulo tʼerishata engoitoi, nelaku ninye. Nejoki ematua oo kulo ooitashe te ine ninje: Kainyo intobiribiri, ilakuku enkurrarru osikiria? Nejoki ninje anaa peitanapua Yesus, neing'uaiki ninje. Nereu ninje enkurrarru osikiria enetii Yesus neisalaashaki ninye ilkilani lenye, neton ninye te shumata enye. Neisalaash ilkumok ilkilani lenye tʼengoitoi; nedung'u kulekai ilng'osil too ljanito neisalaash tʼengoitoi. Ore looiturukie o loosujita neapaa iltoiloi ejo: Hosiana! Njeitadarari ololotu lʼengarna Olaitoriani! Njeitadarari enkarsishu nalotu e papa lang' David. Hosiana te shumata! Nejing' Yesus Yerusalem atua engaji sinyati; neing'orong'oraa ngaloli pookin; ore pemutu, nepuku nelo Betania te nebo o kulo tomon o are. Ore enasirie, pepuku ninje te Betania, neibung' olamei ninye. Nedol tʼenelakwa olng'aboli oata mbenek nelotu, peiye etum toki te shumata enye. Ore pelotu enetii, neitu etum toki neme mbenek, amu me enkata oo lng'abolo. Nealu nejoki ninye: Njoo meitoki anya nkatan pookin oltung'ani ilmomo te iye! Nening' laiteng'enuok lenyena ina. Nepuonu Yerusalem. Nejing' Yesus atua engaji sinyati neiter amir lamirak o lainyang'ak tiatua engaji sinyati neibelekeny naraan oo laitaalak loo ngoshola o lorikaishi loo lamirak loo lmaita, neitu eisho oltung'ani enap enaret eim engaji sinyati. Neiteng'enisho nejoki ninje: Keitu esiri: Eipoti engaji ai engaji esayata oo loreren pookin? Kake intaa ndai ninye engapunet oo laisimak. Nening' laidasak kituak o layolok lʼesirata nona neing'oru eneiko petum aaiminye ninye. Neurei ake ninye amu eing'asiaiye esiamu pookin enkiteng'enare enye. Ore peaku emutu, nepuku nelo aulo engang'. Ore enasirie egiroo ine, nedol ele ng'aboli etoiyo, eiter too ntonat. Nedamu Petros nejoki ninye: Laiteng'enani, ng'orai olng'aboli litedia etoiyo. Nealu Yesus nejoki ninje: Embung'a enkirukoto atua Engai. Japa, aliki ndai: Ore oltung'ani pookin ojoki ele donyo: Tadotunye, pinang'akino atua olbalbal! nemeing'arrirro tʼoltau lenye, kake eiruk, ajo eaku enajo — neaku te ninye anaa petejo. Onaa aliki ndai: Ore pookin niomonunu tʼesayata inyi, eruko, aajo ing'amumu, neaku eninyi. Ore pintasheshe isaishosho, entung'aikiti, teni iataiyeye oltung'ani entoki, peiye eing'uaiki si ninye, Minyi linyi otii shumata, ndai nkitarruot inyi. Teni ming'uaikiki ndai, nemeing'uaiki baiki ndai Minyi linyi otii shumata nkitarruot inyi. Neitoki aabaia ninje Yerusalem. Ore elimana ninye tiatua engaji sinyati, nepuonu laidasak kituak o layolok lʼesirata o laigwenak enetii ninye, nejoki ninye: Ke ti aa golon intobirita kuna? Kang'ai likinjoo ena golon, pitum aitobira kuna? Nejoki Yesus ninje: Aikilikwan si nanu ndai ororei obo, pikialikiki, tekurum naliki si nanu ndai, ke ti aa golon aitobirita kuna. Kera enkibatisa e Yohanes ne shumata anai noo ltung'anak? Entaalikiaki! Neibirribir ninje tʼempolos enye ejo: Teni kijo: Eing'ua shumata! nejo ninye: Ainyo naa peitu irukuruku ninye? Kake teni kijo: Eing'ua atua iltung'anak! — neturia ninje olorere. Amu etejo pookin, ajo era Yohanes olayolounoni tʼesipata. Nealiki ninje Yesus nejo: Mikiyolo. Nejoki si Yesus ninje: Majoki si nanu ndai, ke ti aa golon aitobirita kuna. Neiter airorie ninje too nkitanyanyukieta ajo: Etuuno oltung'ani enkuruma oo nkeek olmarua neitaman osariko netur engumoto naironyishoreki neshet olmnara neitamany laturok nelo olototo. Neirriwaki laturok tʼenkata enye olaisyayani obo, peng'amu too laturok ilmomo lʼenkuruma oo nkeek olmarua. Neibung' ninje ninye near neitupuku, meata toki. Neitoki airriwaki ninje olekai aisyayani; nebor ilo elukunya, nemor ninye neitupuku. Neitoki airriwaa olekai; near ilo metua; o kulekai kumok; near ilkulekai o ilkulekai near metuata. Akae, epon eata obo, Oinoti lenye onyor; neitoki airriwaki ninje tʼenkiting'oto ninye ejo: Eanyitu Oinoti lai. Kake nejokino kulo aturok tʼempolos enye: Era ele olajung'oni; maapeti mataar ninye metua, peaku enjung'o enang'. Neibung' ninje ninye near metua nenang'aki oriong' enkuruma oo nkeek olmarua. Kainyo elaitobir Olaitoriani lʼenkuruma oo nkeek olmarua? Elotu ninye neiminye kulo aturok neisho ena kuruma oo nkeek olmarua ilkulekai. Epon eitu isomama ndai ena sirata: Ore osoit lotanyaita lashetak, etaa ele osoit kitok lʼolpijata. Etaa ina tʼOlaitoriani, naiputukunyisho ninye too ngonyek ang'? Neing'oru ninje eneiko, peibung', neurei esiamu, amu etayoloutuo, aajo eirorie ninje te ina kitanyanyukiet. Neing'ua ninye nepuo. Neirriwaki ninye ematua oo Lfarisayoi o noo laisyayak le Herodes, perresh ninye too rorei. Ore pepuonu, nejoki ninye: Laiteng'enani, kiyolo, aajo ira oltung'ani lʼesipata, nimishilaa entemet oltung'ani; amu naing'oraa emua oltung'ani, kake inteng'enu tʼesipata engoitoi Engai. Ke sidai, teni eishori kaisar kodi arashu me? Ke kinjooio arashu me? Neyolou ninye enkitusupatuo enye nejoki ninje: Ainyo pikitemiteme? Eakaki endenarion nabo, padol ninye! Neau. Nejoki ninje: Ken e ng'ai ena mua o ena sirata? Nejoki ninje ninye: Ne kaisar. Nejoki Yesus ninje: Akae, enjoo kaisar en e kaisar, o Engai en Engai! Neiputukunyoki ninye naleng'. Nepuonu Sadukayoi enetii ninye oojo: metii empiunoto, neikilikwan ninye nejo: Laiteng'enani, etisiraka yook Mose: Teni ee olalashe lʼoltung'ani neing'ua eng'oroyoni nemeata enkerai, njeamaa olalashe lenye aitaa eng'oroyoni enye, netumoki olalashe lenye olmuate. Netii lalashera oopishana: Neamu ol elukunya eng'oroyoni nee ninye, neitu eing'ua eishoi; neamu ole are ninye nee, neitu eing'ua eishoi; neijia baiki oli okuni. Neamu neijia kulo oopishana ninye, neitu eing'ua eishoi. Ore tʼenkiting'oto oo pookin nee si ninye, ina ng'oroyoni. Akae, ore tʼempiunoto, teni epuo aapiu ninje, eaku eng'oroyoni en e alo too ninje? Amu eamutua ninye kulo oopishana. Nejoki Yesus ninje: Me neijia? Imanimanaana, amu miyololo sirat o engolon Engai. Amu teni epuo aapiu tiatua lootuata ninje, nemepuo aamisho nemepuoi aamaa, kake eaku ninje anaa ilmalaikan ootii shumata. Ore too mbaak oo lootuata, aajo epuo aapiu, eitu isomama ndai tiatua enkitabu e Mose tʼolodung'oro eneikuna teni ejoki Engai ninye, ejo: Ara nanu Engai e Abraham o Engai e Isaak o Engai e Yakoob? Mera Engai Engai oo lootuata, kake noo looishiu. Onaa imanimanaana ndai naleng'. Nelotu obo loo layolok lʼesirata, etoning'o eikilikwanaro ninje, neyolou, ajo etaalikia ninje sidai, neikilikwan ninye: Kaa kitanapata nara en elukunya oo pookin? Nealu Yesus nejo: Ena nara kitok alang' pookin: Toning'o, Israel, era Olaitoriani, Engai ino, Olaitoriani obo! Tonyorra Olaitoriani, Engai ino, tʼoltau lino pookin o tʼolmumua lino pookin o tʼeng'eno ino pookin o tʼengolon ino pookin. Ena enkitanapata elukunya. Ore en e are narisiore ninye: Tonyora ol elatia ino anaa pinyor kion! Metii engai kitanapata nara kitok nelang' kuna. Nejoki olayoloni lʼesirata ninye: Sidai, Laiteng'enani, itolimuo esipata, ajo etii Engai nabo ake, nemetii engai neme ninye; teni inyorru ninye tʼoltau pookin o tʼeyolounoto pookin o tʼolmumua pookin o tʼengolon pookin, ninyorru ol elatia anaa kion — etalang'a ena naleng' nkidasareitin naapejori o nkulie kidasareitin. Ore pedol Yesus, ajo etaalua ninye tʼeng'eno, nejoki ninye: Milakwaniki enkarsishu Engai. Neitu eitoki aiteu oltung'ani o obo aikilikwana ninye ororei. Nealu Yesus nejo, eiteng'enisho tiatua engaji sinyati: Kejaa layolok lʼesirata, ajo era Kristos enkerai e David? Netejo David openy tʼenkidimata Olmumua Sinyati: Etiaka Olaitoriani Olaitoriani lai: Totona te tatene ai, metabana napik ilmang'ati linono abori oo nkejek inono. Neipot David ninye Olaitoriani lenye — kaji eiko naa teni era enkerai enye? Nenyorru olorere kitok aatoning' ninye. Nejo ninye tiatua enkiteng'enare enye: Entaduai aten too layolok lʼesirata loonyorru aalimanare tiatua ilkilani adoru nenyor nkirorokinot too singiraitin o ntoneta elukunya tiatua ngajijik Engai o nkirragat elukunya tʼengalo oo ndaikin; loonya ngajijik oo ngolia neitador sayat tʼenkitusupatuo. Nepuo aang'amu ninje enkigwena kitok nalang'. Neton Yesus aishiaakinore eneitadoikini mpesai engaji Engai neing'oraa olorere lopikita mpesai atua eneitadoikini; nepik ladupak kumok nkumok. Nelotu engoliai nabo aisinani, nepik naabebek are, nera esenti nabo. Neipot ninye laiteng'enuok lenyena nejoki ninje: Japa, aliki ndai: Ore ena oliai nara aisinani etipika nelang' kulekai pookin lootipika mpesai atua eneitadoikini; amu etipika ninje pookin tʼenkumoi enye, ore ena etipika tʼesinaishu enye pookin naata, baiki erripet enye. Ore pepuku ninye tʼengaji sinyati, nejoki obo too laiteng'enuok lenyena ninye: Laiteng'enani, ng'orai, kakua soito kulo o kaa shetata ena! Nejoki Yesus ninye: Idolita kuna shetat sapuki? Meleku tene osoit te shumata olekai soit lemerratanyuni. Ore peton ninye tʼOldonyo loo loirienito aitoriokino engaji sinyati, neikilikwan Petros o Yakobos o Yohanes o Andreas ninye tʼewueji enye oopeny: Tiaki yook, kanu eaku nena? Kainyo olponoto obaiarie nena pookin? Neiter Yesus ajoki ninje: Entaduai aten, pemeitamanimanaa ndai oltung'ani! Amu epuo aapuonu ilkumok lʼengarna ai, ejo: Ara nanu Kristos! nepuo aaitamanimanaa ilkumok. Teni ipuopuo aaning' njorin o oriri loo njorin, eming'aing'ai! Meata kata nemeaku kuna; kake epon eitu elotu enkiting'oto. Amu eladumunye olorere aarare olekai orere o enkarsishu nabo aarare engai arsishu. Nepuo aaku nkikirikirat enkop too wuejitin o wuejitin; nepuo aaku lameitin o nking'asiat. Nera nena enkiterata osina. Entaduai ake aten! amu eitarasakini ndai atua ngajijik enkigwena o atua ngajijik Engai; neari ndai neriki ndai ngomomi oo larikok o noo lkarsisi tʼolbae lai, peaku enjakenishu too ninje. Meata kata nemeng'asi aainosaa lomon Peng'ida tiatua loreren pookin. Ore teni epuoi aarik neitarasari ndai, eming'as aaekenyu eniroro, emimbirribir baiki, kake enaishori ndai te ina kata, ina eroro! amu mirara ndai looirorita, kake Olmumua Sinyati. Neitarasaki olalashe olalashe lenye atua enkea o menye enkerai enye, nedumakino nkera lootoiutuo nepuo aar ninje metuata. Niakuku looiba pookin tʼolbae lʼengarna ai; kake olong'iriaki metabaiki enkiting'oto, ninye olapok. Naa teni idolidolo entorroni erruoroto eitashe tʼewueji nemeaku, (oloisoma ena, njeyolou), ore lootii Yudaya, njekwetiki ildonyo, ore Olotii keper aji, njoo medou ajing' atu aji, pedumu entoki tʼengaji enye; ore Olotii atua enkuruma, njoo meibelekenyakino kurum adumu olkarash lenye. Ee, kake aiya, naamena o naaitanakisho too nona olong'i! Entasaishoto, pemeaku kuna tʼenkata oloirujuruj. Nepuo aaku nona olong'i sinaitin leitu eaku neba tʼenkiterata enkishirata naitobirua Engai, metabaiki taata, nemeitoki aaku tukul. Ten emutu eitu eitadorrop Olaitoriani nona olong'i, anaata mepoku oltung'ani o obo; kake tʼolbae loo lootegeluaki ootegelua ninye, eitadorropa nona olong'i. Ore pejoki baiki ndai oltung'ani te ina kata: Eng'orai, etii Kristos ene! arashu: idye! — emiruk! Amu epuo aainyototo ilkristoi lʼelejare o layolounok lʼelejare, nepuo aaitobir ilponot kituak o nkiputukunyot, petum aaitamanimanai, ten ake eidimu, baiki lootegeluaki. Kake entaduai aten! Aidipa atiaki ndai pookin. Kake ore too nona olong'i, eidipe ilo sina, neopokini engolong' enaimin neiminye olapa enkibor enye neaku esulunye lakir te shumata neing'unung'un ngoloni naatii shumata. Nepuo aadol ninje te ina kata Enkerai oltung'ani elotu t'erukenya tʼengolon kitok o tʼenkitook. Nelairriu te ina kata ilmalaikan nelaiturrur lootegeluaki lenyena, eing'ua nkutat ong'wan, eiter tʼenkiting'oto enkop metabaiki enkiting'oto e shumata. Enteng'enuoto tʼenkitanyanyukiet olng'aboli: Teni enanau engaitubului enye neitupuku mbenek, niyolouu, aajo etataana enkata olodalu. Neijia baiki si ndai, teni idolidolo kuna eaku, entayolo, aajo etataana kutukaji. Japa, aliki ndai, memuta ena kishon tukul, metabana neaku kuna pookin. Nepuo aamuta shumata o enkop, kake mepuo aamuta rorei lainei tukul. Ore mbaak e ina olong' arashu e ina saa metii oloyolo, me ilmalaikan le shumata neme Oinoti, kake Papa ake. Eng'orai, enjololoto, entasaishoto! amu miyololo enkata naaku. Neijia anaa oltung'ani tiatua olototo otung'aiye engaji enye, neisho laisyayak lenyena engolon, peata oltung'ani pookin enkyas enye, neitanap olarriponi le kutukaji, peishololo. Akae, enjololoto, amu miyololo enkata nalotu Olaitoriani lʼengaji, ten aa teipa, arashu empolos enkiarie, arashu eorito olkikusieki, arashu enasirie; pemebau nabokata neinepu ndai irurate. Ore enaliki ndai, naliki pookin: Enjololoto! Ore peishunye ngolong'i are, neaku pasaka o ngolong'i oo lmkaten lemeisiijo. Neing'oru laidasak kituak o layolok lʼesirata eneiko, peibung' ninye tʼolosek, pear metua. Nejo ake: me too ngolong'i kituak, pemeaku enkiposhai olorere. Ore etii ninye Betania, engaji e Simon loata enkea oo lbolot, eton tʼendaata, nelotu eng'oroyoni nabo naata oltulet lʼeilata narropil nara sidai tukul negol enkinyang'a, negil oltulet, nebukoki elukunya enye. Netii iltung'anak looibaitie ina tiatua aten nejo: Kainyo peisardakieki ena ilata narropil? Amu anaata eidimi aatimir ina ilata narropil too denaria iip uni neishori laisinak. Negoroki ninje ninye naleng'. Nejo Yesus: Entapal ninye! Ainyo pinosiesie ninye osina? Enkyas sidai eitobira ninye te nanu. Amu iatata laisinak oshi tʼempolos inyi, ore piyeuu, nindimidimi aaitobirakiti ninje sidan; kake mikiatata nanu oshi. Eitobira ninye anaa peidima; eitera ninye ael osesen lai tʼeilata narropil tʼenukare. Japa, aliki ndai: Ore ewueji pookin neinosarieki lomon lʼeng'ida tʼenkop, neinosuni baiki enaitobira ninye nedamuni ninye. Nelo Yudas Iskariotes, obo too kulo tomon o are, enetii laidasak kituak, peitarasaki ninye ninje. Ore pening' ninje, neng'ida, neisilig ninye aaisho ngoshola. Neing'oru ninye eneiko, peitarasaa ninye tʼenkata naaku. Ore tʼengolong' elukunya oo lmkaten lemeisiijo, tʼenkata naidasieki pasaka, nejoki laiteng'enuok lenyena ninye: Kaji iyeu nikipuo aaitobir, pinosie pasaka? Neirriwaa ninye aare loo laiteng'enuok lenyena nejoki ninje: Enjom engang', nelatumore ndai oltung'ani, enapita emoti engare; entusuj ninye! ore ewueji nelajing', entiakiti olopeny engaji: Ejo Olaitoriani: Kodee engaji oo lomon, panya te ina alo pasaka te nebo o laiteng'enuok lainei? Nelaitadol ninye ndai olgilata kitok oitobirakaki ntoneta; entobirakiti yook te ina alo! Nepuku laiteng'enuok nepuo engang' nedol anaa petiaka ninje, neitobir pasaka te ine. Ore peaku teipa, nelotu te nebo o kulo tomon o are. Ore petoni ninje, einosita endaa, nejo Yesus: Japa, aliki ndai: Aalaitarasaa obo linyi olonya endaa te nebo o nanu. Neiter aailish ninje nejoki ninye obo obo: Ke nanu? o olekai: Ke nanu? Nejoki ninye ninje: Obo too kulo tomon o are likiriamaki aaoku endaa tʼengirra. Akae, elo Enkerai oltung'ani anaa petisirakaki ninye, kake aiya ele tung'ani loitarasarieki Enkerai oltung'ani! Anaata enaikash, ten emutu eitu eiuni ilo tung'ani. Ore einosita ninje endaa, neibung' ninye olmkate, nemayan negiligil neisho ninje nejo: Enkoito, entaam! nera ele osesen lai. Neibung enkwaru nejo ashe neisho ninje neok pookin te ninye. Nejoki ninje: Era ele osarge lai lʼosotua ng'ejuk oibukori tʼolbae loo lkumok. Japa, aliki ndai: Maitoki aok tukul tiatua eishoi enjani olmarua, metabaiki ina olong' nalaok eng'ejuk tiatua enkarsishu Engai. Ore peidip aatarany Osingolio, nepuku aapuo Oldonyo loo loirienito. Nejoki Yesus ninje: Kipuopuo aarikare ndai pookin, amu esira: Alaar olairritani, nepuo aaisardak ntare. Ore eidipe empiunoto ai, nalaiturukie ndai alo Galilaya. Nejoki Petros ninye: Teni kirikare pookin, namaarikare nanu. Nejoki Yesus ninye: Japa, aaliki iye: Ore taata tʼena kiarie, eton eitu eorito olkikusieki aigil are, nikimiki aigil uni. Nepon ninye naleng' airo: Baiki teni ae te nebo o iye, maalamiki iye tukul. Neijia etejo ninje pookin. Nepuonu ninje enkuruma naji Getsemane, nejoki laiteng'enuok lenyena: Entotoni tene metabana nasaisho. Nerik Petros o Yakobos o Yohanes te nebo o ninye neiter airuturut neisuuto nejoki ninje: Eata Olmumua lai enkilishoto kitok metabaiki enkea; entotoni tene, enjololoto! Nenyikaa peno nebatatakino enkop nesai, peiye teni eidimai, njelusoo ena kata ninye, nejo: Aba, Papa, eidimai ntokitin pookin te iye; ntulusoiyoki ena kwaru; kake njoo meaku enayeu nanu, njeaku eniyeu iye! Nelotu ninye neinepu ninje eirura te, nejoki ninye Petros: Simon, irura? Eitu indim aishololoi esaa nabo? Enjololoto, entasaishoto, pemijing'ijing'i atua enkitasuroto! Eidipakine Olmumua, kake eshal osesen. Neitoki alo nesaisho nelimu kulo rorei ake. Neitoki arrinyo neinepu ninje eirurate, amu eiroshiutuo ngonyek enye neitu eyolo enaliki ninye. Nelotu en e uni nejoki ninje: Erraga ade, eeng'ieng'ata! Ebaiki. Etabaua enkata. Eng'orai, eitarasakini Enkerai oltung'ani atua ngaik oo laitarruok. Enyoito, maapeti! Eng'orai, etinyikua olaaitarasaa. Ore nabokata epon eirorita ninye, nebau Yudas, obo loo kulo tomon o are, o te nebo o ninye esiamu naata lalema o siaren, eing'ua enetii laidasak kituak o layolok lʼesirata o laigwenak. Eidipa aishoo olaitarasaroni lenye ninje olponoto nejo: Ore olang'utut, ninye ilo; embung'a ninye, entorik, entagolo! Ore pebau, nelotu nabokata enetii ninye nejo: Laiteng'enani! neng'utut ninye. Neaki ninje ninye ngaik neibung' ninye. Ore obo too kulo ootaboitare ninye, neshitu olalem neosh olaisyayani lʼolaidasani kitok nedung'u ninye enkiyok. Nealu Yesus nejoki ninje: Itupukutuo ndai, pikimbung'ubung'u too lalema o too siaren anaa iltung'anak loomirita olaisimani; atii ngolong'i pookin atua ndai tiatua engaji sinyati, aiteng'enishe, neitu kimbung'ubung'u; kake etaa kuna, peiye ebaia sirat. Neing'ua pookin ninye nekwet. Nesuj olbarnoti obo ninye oiopokine olkarash oibor nemeata olekai; neibung' ninje ninye. Neitiak olkarash nekwet meishopo. Nerik ninje Yesus enetii olaidasani kitok, neiturrurrokino ninye laidasak kituak o laigwenak o layolok lʼesirata pookin Nesuj Petros ninye tʼenelakwa metabaiki engang' olaidasani kitok nejing' atua neton te nebo o laisyayak aij enkima. Neing'oru laidasak kituak o enkigwena pookin enjakenishu te Yesus, petum aataar ninye metua, neitu eidim. Amu eijakenokitio ilkumok elejare, nemenyanyukoro njakenishuni enye. Neinyototo kulekai neijakenoki ninye elejare, ejo: Kitoning'o yook ninye ejo: Agil nanu ena aji sinyati naitobiruaki too ngaik, ore too ngolong'i uni nalashet engai neitu eitobiri too ngaik. Neitu eitoriori baiki ena jakenishu enye. Neinyototo olaidasani kitok nelo empolos enye neikilikwan ninye Yesus nejo: Mialu ororei too kuna nikinjakenoki kulo? Negira ninye neitu ealiki ororei. Neitoki aikilikwan olaidasani kitok ninye nejoki ninye: Ira iye Kristos, Oinoti le Loitadarari? Nejo Yesus: Ara nanu. Nipuopuo aadol Enkerai oltung'ani, eton te tatene Engolon, elotu tʼerukenya e shumata. Nepolos olaidasani kitok ilkilani lenyena, ejo: Ainyo kintoki aayeunye iljaken? Itoning'o emoroto Engai. Ijojo aa? Neigwenaki pookin ninye, ajo era lʼenkea. Neiter kulekai aanotaki ninye ngamulak neop engomom enye near ninye too ntinan nejoki ninye: Ntayolou yook! Neng'amu laisyayak ninye aar engomom enye too ndapi. Ore etii Petros boo, nelotu nabo too ngaisyayak olaidasani kitok, nedol Petros eijita enkima neing'oraa ninye nejo: Itaboitare si iye ele Yesus le Nasaret. Nemiki ninye nejo: Mayolo nanu namaning'ito enijoito. Nepuku aulo, neorito olkikusieki. Nedol engaisyayani ninye neitoki aiter aliki lʼemboitei, ajo era ele obo too ninje. Neitoki amiki. Neitoki tʼenkiti kata aajoki Petros kulo ooitashe o ninye: Esipa, ira obo too ninje, amu ira le Galilaya, nikilimu enkiroroto ino. Neiter adekisho, neiturujisho, ajo: Mayolo nanu ilo tung'ani liimakiki. Neorito nabokata olkikusieki en e are. Nedamu Petros ilo rorei otiaka Yesus ninye: Ore eton eitu eorito olkikusieki aigil are, nikimiki aigil uni. Ore pedamu, neishir. Ore tʼentadekeny neosh enkigwena laidasak kituak te nebo o laigwenak o layolok lʼesirata o enkigwena nalulung'a, neen Yesus nerik neitarasaki Pilatos. Neikilikwan Pilatos ninye: Ira iye olkarsis loo Yudayoi? Nealiki ninye nejo: Ijo iye. Neitang'or laidasak kituak ninye too nkumok. Neitoki aikilikwan Pilatos ninye ejo: Mialu ororei? Ng'orai, kaja kintang'orie ninje. Neitu ealu Yesus toki, neiputukuny baiki Pilatos. Neata ninye orregie loo ngolong'i kituak, pelaaki ninje obo loena otayeutuo ninje. Netii obo oji Barabas, oteenaki te nebo o laisisak ootara oltung'ani metua tiatua enkitashoto. Neilep olorere neiter aasai, peitobiraki ninje anaa oshi ake. Nealiki Pilatos ninje ejo: Iyeuu nalaaki ndai ele karsis loo Yudayoi? Amu etayolouo, ajo eitarasutua laidasak kituak ninye tʼengilata e tau. Neisis laidasak kituak esiamu, peiye eaku enaikash, teni elaaki ninje Barabas. Neitoki aaiu Pilatos nejoki ninje: Akae, kaa naa aikunaki ele lijojo, era olkarsis loo Yudayoi? Neitoki aadar ninje: Tooshoki ninye esalaba! Nejoki Pilatos ninje: Kaa torroni etaasa ninye? Nepon ninje naleng' aadar: Tooshoki ninye esalaba! Akae, neyeu Pilatos neitobiraki olorere enanyor nelaaki ninje Barabas neitarasaa Yesus, eidipa ataara too nkeenda, petumi aatooshokiti ninye esalaba. Nerik isikerin ninye atua engaji enkigwena neipot ninje, peiturrurro oltim olulung'a. Neishopoki ninje ninye olkila odo neshet olmarisian loo lkikarreta neishopoki ninye elukunya; neiter aairoroki ninye: Supai, lekarsis loo Yudayoi! Neosh ninye elukunya tʼolmoloi nenotaki ninye ngamulak negil kung' aaitaa ninye kitok. Ore peidip aatusul ninye, neoru ninye olkila odo neishopoki ninye ilkilani lenyena. Nerik aulo, peoshoki esalaba. Neitanap ninje tʼengolon oltung'ani oimita, Simon le Kirene, eing'ua enkuruma, nera menye le Aleksandros o le Rufos, penap esalaba enye. Nerik ninje ninye metabaiki ewueji Golgota, ore enkitaalata enye: ewueji emborbor, Neisho ninye olmarua oshulare engare naitiming'anisho; neany ninye. Ore peidip ninje aatooshokiti ninye esalaba, neorikino ilkilani lenyena, neoshoki olenkukuo t'olbae lenye, peyolou ang'ai lotum toki. Etaa saa uni, etooshokoki ninye esalaba. Netii shumata enye esirata enkitang'oroto enye: Olkarsis loo Yudayoi. Neoshoki te nebo o ninye laisimak aare esalaba, obo te tatene o obo te kedyanye enye. Nebaia esirata najo: Eikenaiyoki ninye te nebo o laitarruok. Ore kulo ooimita nemor ninye eipiripirito lukuny enye nejo: Kiiti, ologil engaji sinyati neshet ninye too ngolong'i uni! Ntopua kion, tadou tʼesalaba! Nesul neijia baiki si ninje laidasak kituak tʼempolos enye te nebo o layolok lʼesirata nejo: Eitopua ilkulekai nemeidim aitopua kion. Njedou taata Kristos, olkarsis le Israel, tʼesalaba, pekitum aatadol, nikiruk. Etamoro si ninje lootooshokoki esalaba te nebo o ninye. Ore peaku saa ile, neaku enaimin te shumata enkop pookin metabaiki saa enturuj. Nedar Yesus te saa enturuj tʼoltoilo kitok nejo: Eli, Eli lamaa asabtani? neji enkitaalata enye: Engai ai, Engai ai, ainyo pikitung'aiye? Ore pening' ematua oo kulo looitashe tʼenetaana, nejo: Ng'orai, eipotito Eliya. Nekwet oltung'ani obo neigany enjutet engare naitiming'anisho nepik shumata olmoloi neitook ninye, ejo: Entapal, maing'orai, ten ake elotu Eliya, peitadou ninye. Neitupuku Yesus oltoilo kitok, nedung'o tau. Nepolosa olkarash lʼerishata engaji sinyati matuan are, eiter te shumata metabaiki enkop. Ore pedol olkigeluni loitashe tʼeneitoriokinore ninye, ajo nji etudung'e tau, nejo: Esipa, era ele tung'ani Oinoti lʼEngai! Netii baiki ng'oroyok ine naaing'orita tʼenelakwa; netii atua ninje Maria Magdalena o Maria, ng'otonye e Yakobos olkiti o ne Yoses, o Salome, ninje naatusuja ninye, etii Galilaya, neisyayaki ninye, o nkulie kumok naaileputua te nebo o ninye metabaiki Yerusalem. Ore peaku teipa, etii engolong' enkitobirakinore nara enaiturukie engolong' naeng'ieng'areki, nelotu Yosef le Arimatia, olaigwenani loataiyeki oloip, nera ninye loanyu enkarsishu Engai, neiteu ninye atijing'aki Pilatos neomonu osesen le Yesus. Neiputukuny Pilatos, ajo eidipa atua; neipot olkigeluni neikilikwan ninye, ten ake elakwa etua. Ore peyolou tʼolkigeluni esipata, neisho Yosef empopong'. Neinyang'u olkarash oibor neitadou ninve neirinaki atua olkarash oibor nepik ninye atua enkurare natabataki tiatua osoit kitok neibeleleng'oki osoit kitok kutukaji enkurare. Neing'oraa Maria Magdalena o Maria e Yoses enetipikaki. Ore peishunye engolong' naeng'ieng'areki, neinyang'u Maria Magdalena o Maria, ng'otonye e Yakobos, o Salome ilat naarropil, pepuonu aael ninye. Ore enasirie naleng', tʼengolong' elukunya enjuma, nepuonu ninje enetii enkurare, eilepu engolong'. Nejokino ninje tʼempolos enye: Ang'ai oibelekenyaki yook osoit te kutukaji enkurare? Ore peing'oraa ninje, nedol, aajo eidipaki aibelekenyai osoit; amu era kitok naleng'. Ore pejing' ninje atua enkurare, nedol olbarnoti otonita te tatene neishopito olkila oibor; neing'asia ninje. Nejoki si ninye ninje: Eming'asia! Ing'oruru ndai Yesus le Nasaret otooshokoki esalaba; etopiwuo ninye; metii ene. Eng'orai ewueji neitaperieki ninye! Kake enjom, entiakiti laiteng'enuok lenyena o Petros, ajo elaiturukie ndai alo Galilaya; nipuopuo aadol ninye te ina alo anaa petiaka ndai. Nepuku ninje aasioio nekwet aaing'ua enkurare, amu eibung'a ninje enkikirikirata o enking'asiata; neitu eliki ninje oltung'ani ororei, amu etureishote. Ore peinyototo Yesus enasirie tʼengolong' elukunya enjuma, neng'as aitadol kion Maria Magdalena natimirie ninye ilmumuan torrok oopishana. Neibung' ninye engoitoi neinosaki mbaak kulo lootaboitare ninye, eilishito neishir. Ore pening' si kulo, aajo eishiu ninye netadua ninye ninye, neitu eiruk ninje. Ore tekurum oo kuna nelioi ninye tʼengai mua too aare lenye ootilimanate aapuo enkuruma. Nepuo kulo neinosaki mbaak lootelekutua; neitu eiruk baiki lelo. Neitadol kion tʼenkiting'oto kulo tomon o obo, etonita tʼendaata, neilepilepaki ninje, tiaraki neitu eiruk, negol iltauja lenye, aajo eitu eiruk kulo lootadua ninye etopiwuo. Nejoki ninje: Embung'a engoitoi aapuo atua olmaa pookin, enosakiti lomon lʼeng'ida enkitobirata pookin. Oloiruk neibatisi, nepok; olemeiruk, nepuoi aadek. Nepuo aarubare looiruk kulo ponot: nepuo aamir ninje lʼengarna ai ilmeneng'a, nepuo aairo too nkutukie ng'ejuko, nepuo aadumu lasuria; naa teni eok entoki naarisho, nemear ninje tukul; nepuo aaiteleiki ngaik loomoiyaa, neaku ninje biot. Akae, ore peidip Olaitoriani airorie ninje, nedumari shumata neton te tatene Engai. Nepuku kulo neinosu lomon lʼEngai too wuejitin pookin; neretoki Olaitoriani ninje too nkyasin enye neitagol ororei too lponot looturubare. Amen. Tiaraki natii ilkumok ootipika ngaik enye aasir aabaraki lomon loo mbaak naataa tiatua yook, anaa peakitia yook kulo loora neba tʼenkiterata lootadua too ngonyek enye oopeny nera laisyayak lʼororei, atadua si nanu, ajo era sidai, teni aasiraki iye, Teofilos lanyor naleng', abaraki mbaak pookin nataleeno neba tʼenkion enye osupatei, piyolou esipata oo mbaak oo lomon likinteng'enaki. Etii tʼenkata e Herodes lora olkarsis tiatua Yudaya olaidasani obo, oji Sakarias, nera lʼolkamba le Abia, o eng'oroyoni enye too ntoiye e Aron, naji engarna enye Elisabet. Nera ninje pokira are supati tʼengomom Engai, neibung' nkitanapat pookin o supaton Olaitoriani, meata eleyata. Neitu eata ninje enkerai; amu eitasho Elisabet, etaa pokira are moruak too ngolong'i enye. Akae, eitobir ninye enkyas enkidasare abaraki tʼolkamba lenye tʼengomom Engai, anaa pera orregie lʼenkidasare, netum enkukuo ninye, pejing' engaji sinyati Olaitoriani airisho. Netii enkumoi pookin olorere boo, esaisho, tʼenkata nairishore. Nelioi te ninye olmalaika lʼOlaitoriani, eitashe tʼematua e tatene olperere oirishoreki. Ore pedol Sakarias ninye, neng'ayung'ayu, nejing' enkuretishu atua ninye. Nejoki olmalaika ninye: miureishoi, Sakarias! amu etoning'oki esayata ino, kilaiki eng'oroyoni Elisabet enkerai, nimpot engarna enye Yohanes; nilaata eng'ida o engalali, neitoki aang'ida ilkumok tʼeiunoto enye. Amu eaku ninye kitok tʼengomom Olaitoriani, nemeok olmarua o eokore naitemerisho, neiganyi ninye Olmumua Sinyati, epon etii engoshoke e ng'otonye enye; nelarrinyoki ninye ilkumok tiatua nkera Israel Olaitoriani, Engai enye; nelaiturukie ninye tʼengomom enye tʼolmumua o tʼengolon Eliya arrinyoki iltauja loo loomenye nkera, o lemeiruk eng'eno oo supati, peiye eitobiraki Olaitoriani olorere. Nejoki Sakarias olmalaika: Kainyo ayolounye ina? Anlu ara nanu moruo naa moruo eng'oroyoni ai too ngolong'i enyena. Nealiki olmalaika nejoki ninye: Ara nanu Gabriel oitashe tʼengomom Engai naairriuaki, paairorie iye, paainosaki iye nena. Ng'orai, ilagira nimindim airoro metabaiki ena olong' napuo aaku kuna, tiaraki neitu iruk rorei lainei loopuoi aaitabaia tʼenkata enye. Netii olorere boo neanyu Sakarias, neiputukuny tʼenkimutioto enye tiatua engaji sinyati. Ore pepuku ninye, neitu eidim airorie ninje, neyolou ninje, aajo etadua ninye enkitaduaroto tiatua engaji sinyati. Neaku erojaa ninje nebik meiro. Neaku ore peidipai ngolong'i enkisyayare enye, nelo engaji enye. Ore peishunye nona olong'i, nemenai eng'oroyoni enye Elisabet, neisudori lapaitin imiet, ejo: Nji aaitobiraka Olaitoriani too nona olong'i naaing'oraiye, paaitaiki enkurruna ai tiatua iltung'anak. Ore tʼolapa le ile neirriwaa Engai olmalaika Gabriel atua engang' nabo e Galilaya, naji engarna enye Nasaret, enetii entito natisira olee obo oji Yosef, lʼengaji e David, neji engarna e ina ito Maria. Ore peidip atijing'a olmalaika enetii ninye, nejo: Takwenia, naishooki eng'adunoto! Kirubare Olaitoriani! Kitamayanaki tiatua ng'oroyok! Ore pedol ninye, neng'ayung'ayu naleng' too rorei lenyena neibirribir: Kaa kirorokinoto ena? Nejoki olmalaika ninye: Miureisho, Maria! amu inoto eng'adunoto tʼEngai. Naa ng'orai, ilamenai nilaiu Oinoti, nilaipot engarna enye Yesus. Neaku ele kitok, nepuoi aaipot Oinoti lʼOlotii shumata naleng' nelaisho Olaitoriani Engai ninye olorika lʼenkitoria le menye lenye David, nelaitore ninye engaji e Yakoob nkatan pookin, nemeata enkarsishu enye enkiting'oto. Nejoki Maria olmalaika: Kaji eiko teni eaku ena, amu mayolo olee? Nealiki olmalaika nejoki ninye: Kiladoiki Olmumua Sinyati nikiopoki engolon Olotii shumata naleng'; onaa epuoi aaipot ele Sinyati loiuni Oinoti lʼEngai. Naa ng'orai, Elisabet, enjoruet ino, emena si ninye tʼenkerai olee tiatua emoruao enye, nera ele olapa le ile te ninye naipoti naitasho; amu metii entoki o nabo nemeidimai tʼEngai. Nejo Maria: Ng'orai, ara nanu engaisyayani Olaitoriani; njeaku te nanu anaa pitejo. Nelo olmalaika aing'ua ninye. Nedumunye Maria to nona olong'i nelo oldonyo tʼesioroto atua engang' e Yuda, nejing' atua engaji e Sakarias neiro roki Elisabet. Neaku ore pening Elisabet enkirorokinoto e Maria, neipid enkerai tiatua engoshoke enye, neiganyi Elisabet Olmumua Sinyati, nedar ninye tʼendarata kitok nejo: Kitamayanaki iye tiatua ng'oroyok nemayana eishoi engoshoke ino. Kaji eiko teni eaku ena te nanu, ajo elotu ng'otonye Olaitoriani lai enatii nanu? Amu ng'orai, ore etijing'a oltoilo lʼenkirorokinoto ino atua nkiyaa ainei, neipid tʼengalali enkerai tiatua engoshoke ai. Ira iye tesh eniruko, amu eidipai enikitiakaki tʼOlaitoriani. Nejo Maria: Eitaa oltau lai Olaitoriani kitok neng'idakino Olmumua lai Engai, Olaitopuani lai; amu etadua ninye enkitadounoto engaisyayani enye. Amu ngʼorai, eiter taata aapuo aaipot nkishomini pookin entesh; amu aaitobiraka Oloata engolon ntokitin kituak, naa sinyati engarna enye; nebik eng'adunoto enye tiatua nkishomini pookin, too kulo looure ninye. Neitaa engolon tʼengaina enye neisardakie looata olwuasa too ndamunot oo ltauja lenye; nebatat looata engolon too lorikaishi, neitaa kituak looitadou aten; neitaraposh too ntokitin sidan looata olamei; neing'ua ladupak neijia. Neretoki Israel lora olaisyayani lenye, nedamu enkordunoto enye, neijia anaa petiaka loopapa lang', Abraham o eishoi enye, nkatan pookin. Nebik Maria te nebo o ninye enkata oo lapaitin okuni, nerrinyo engaji enye. Nebaia enkata Elisabet naishore, neiu enkerai olee. Nening' lʼelatia o lʼenkishomi enye, ajo eitaa kitok Olaitoriani enkordunoto enye, neng'ida te nebo o ninye. Neaku engolong' e isiet, nepuonu aamurat enkerai nedung'oki ninye engarna e menye lenye Sakarias. Nealu ng'otonye enye nejo: Me neija, kake eipoti ninye Yohanes. Nejoki ninje ninye: Metii o obo lʼenkishomi ino loipotieki ina arna. Neroj ninje menye lenye, pelimu enayeu neipotieki ninye. Neyeu ninye osoit nesir nejo: Yohanes engarna enye. Neiputukuny ninje pookin. Nelaki nabokata enkutuk enye o olng'ejep lenye, neiro neitadaraa Engai. Neaku enkuretishu too pookin lʼelatia enye, neibulu kulo rorei pookin atua ildonyo pookin le Yudaya. Neibung' ninje pookin lootoning'o too ltauja lenye nejo: Amaa, keaku ena kerai ng'ai? Amu eturubare engaina Olaitoriani ninye. Neigany Sakarias, menye lenye, Olmumua Sinyati neitayolo mbaak e akenya nejo: Njeitadarari Olaitoriani, Engai e Israel, tiaraki natijing'aka neitobiraki enkitopuata olorere lenye, neunoki yook emowuo enkitopuata tiatua engaji e David, olaisyayani lenye, neijia anaa petejo ninye, eiter opa, tʼenkutuk oo layolounok sinyat lenyena: peitopok yook too lmang'ati lang' o too ngaik oo pookin looiba yook, neitobiraki enkordunoto loopapa lang' nedamu osotua lenye sinyati o enkiturujata naiturujaka papa lang' Abraham ajo eisho yook kipok too ngaik oo lmang'ati lang', mikiata enkuretishu, pikisyayaki ninye too ngolong'i ang' pookin t'esinyatishu o tʼesupato tʼengomom enye. O iye, nakerai, kipuoi aaipot olayolounoni lʼOlotii shumata naleng', amu ilaiturukie engomom Olaitoriani, pintobir ngoitoi enyena, pinjo olorere lenye eyoloupoto enkitopuata tiatua enkitaunoto oo nkitarruot enye, tʼoltau lʼenkordunoto Engai ang' naitijing'ua atua yook enkilepunoto naing'ua shumata, peilang'aki lootoni tiatua enaimin o tiatua oloip lʼenkea, nerik nkejek ang' atua engoitoi eseriani. Nebulu ena kerai negolu tʼolmumua, netii atua ang'at metabaiki kuna olong'i naaibalakino ninye atua Israel. Neaku nepuku too nona olong'i enkitanapata e kaisar Augustos, pesiri olmaa pookin. Nera ena sirata en elukunya nataa, eitore Kirenios olosho Siria. Neibung' iltung'anak pookin engoitoi nepuo, pesiri oltung'ani pookin tʼengang' enye. Nedumunye baiki si ninye Yosef, eing'ua Galilaya, engang' Nasaret, neilep alo Yudaya, metabaiki engang' e David, naji Betlehem, tiaraki nara ninye l'engaji o lʼenkishomi e David, pesiri ninye te nebo o Maria, eng'oroyoni enye, natasanjana, nemena ninye. Neaku ore etii ninje ina alo, nebaia ngolong'i naaishore ninye, neiu ninye olkikau lenye neirin ninye too rasheta oo nkera neirragie ninye tiatua embout, tiaraki neitu etum ninje engai wueji tiatua engaji oo lomon. Netii lairritak atua ilo osho ooirritita enjoo enye te boo tʼolkamba le kiarie. Nepukoki ninje olmalaika lʼOlaitoriani neman enkitook Olaitoriani ailang'aki ninje, neureishoi ninje tʼenkuretishu kitok. Nejoki olmalaika ninje: Emiureisho! Amu eng'orai, ainosaki ndai eng'ida kitok naaku noo loreren pookin; amu etoikioki ndai taata Olaitopuani, oji Kristos, Olaitoriani, tʼengang' e David. Naa ele olponoto too ndai: ipuopuo aatum enkerai nairinaki too rasheta oo nkera, eirragieki tiatua embout. Nelioi nabokata te nebo o olmalaika oltim kitok le shumata loitadaraa Engai nejo: Njeata Engai enkitook te shumata, njeaku eseriani tʼenkop, too ltung'anak lʼenyorrata. Neaku ore peing'ua ilmalaikan ninje, pepuo shumata, nejokino lairritak: Maapeti metabaiki Betlehem, piking'oraa ena bae nataa, naitayolo yook Olaitoriani. Nesioio ninje aapuo neinepu Maria o Yosef o enkerai, eirrag tiatua embout. Ore peidip aatadol, neinosaa embae natiakaki ninje tʼolbae lʼena kerai. Ore pookin lootoning'o, neiputukuny too kuna naatiakitia lairritak ninje. Neshum Maria kuna baak pookin neibirribir tiatua oltau lenye. Nerrinyo lairritak neitaa kitok neitadaraa Engai too mbaak pookin naatoning'o nedol, neijia anaa petiakaki ninje. Ore peishunye ngolong'i isiet, pemurati enkerai, neipoti engarna enye Yesus, anaa peipoto olmalaika eton eitu eng'amuni tiatua engoshoke e ng'otonye. Ore pebau ngolong'i enkisujata enye, anaa ejo nkitanapat e Mose, nenap ninje ninye Yerusalem, peitarasaki Olaitoriani, neijia anaa petisiraki tiatua nkitanapat Olaitoriani: Ore olee pookin obol enkuset e ng'otonye, njeipoti osinyati lʼOlaitoriani, petum aaishoi enkidasare, neija anaa petejoki tiatua enkitanapata Olaitoriani: ilmaita aare arashu nkera are oo lmaita. Naa ng'orai, etii oltung'ani atua Yerusalem, oji engarna enye Simeon; nera ele tung'ani supat neure Engai neanyu enkilejilejata e Israel, netii Olmumua Sinyati atua ninye; neitayolo Olmumua Sinyati ninye, ajo medol enkea, eitu edol Kristos lʼOlaitoriani. Nelotu ninye tʼerikunoto Olmumua atua engaji sinyati. Ore pepuonu lootoiutuo enkerai Yesus, peitobir anaa petiu orregie loo nkitanapat tʼolbae lenye, neng'amu ninye too ngaik enyena neitadaraa Engai, ejo: Laitoriani, njoo taata olaisyayani lino, pelo tʼeseriani anaa pitejo, amu etadua ngonyek ainei enkitopuata ino, nintobira tʼengomom oo loreren pookin, enkilang'et nailang'aki loreren o enkitook olorere lino Israel. Neiputukuny menye lenye o ng'otonye too rorei looimakaki te ninye. Nemayan Simeon ninje nejoki Maria, ng'otonye enye: Ng'orai, epiki ninye, peaku embatatata o enkitasheito oo lkumok tiatua Israel o olponoto oitemenetari — nikilaim si iye olalem atua oltau —, pebolunye ndamunot oo ltauja kumok. Netii engayolounoni nabo naji Ana, entito e Fanuel, lenkishomi e Aser; naa moruo ninye naleng', etobiko eata olmoruo larin oopishana, eiter entitoishu enye, nera ninye engoliai oo larin ntomoni isiet o ong'wan, neitu eing'ua engaji sinyati neisyayaki Engai dama o kiarie too mpukorot o too sayat. Nelotu si ninye te ina kata neliki Engai ashe neinosaki mbaak enyena kulo pookin ootaanyutua enkitopuata te Yerusalem. Ore peidip ninje aaitabai pookin natii atua nkitanapat Olaitoriani, nerrinyo aapuo Galilaya metabaiki engang' enye Nasaret. Nebulu ina kerai negolu tʼolmumua, nebore eng'eno neboitare eng'adunoto Engai ninye. Nepuo lootoiutuo ninye Yerusalem tʼolari pookin too ngolong'i e pasaka. Ore peaku ninye noo larin tomon o are, neilep aapuo ninje Yerusalem tʼorregie loo ngolong'i kituak. Ore peidip aaitabai nona olong i, nerrinyo ninje ang', nebik enkerai Yesus te Yerusalem, neitu eyolou ena lootoiutuo ninye. Nejo ninje, aajo etii ninye atua iltung'anak lʼolototo, nepuonu olototo lʼengolong' nabo neing'oru ninye tiatua iltung'anak lʼenkishomi o lʼemboitei; ore pelau ninye, nerrinyo metabaiki Yerusalem, eing'oru ninye. Neaku ore peishunye ngolong'i uni, netum ninye tiatua engaji sinyati, eton tʼempolos oo laiteng'enak, einining' ninje neikilikwan ninje. Neirut naleng' pookin lootoning'o ninye tʼolbae lʼeng'eno enye o tʼolbae loo aleta enyena. Ore pedol ninje ninye, neing'asia naleng', nejoki ng'otonye enye ninye: Nakerai, ainyo pinkunaka yook nji? Ng'orai, king'orutua, minyi lino o nanu, tʼosina. Nejoki ninye ninje: Ainyo piking'orutua? Miyololo ndai, aajo meata kata namatii atua ne Papa lai? Neitu eyolou ninje ele rorei lotiaka ninje. Nedou ninye te nebo o ninje ne-lotu Nasaret neaku ening' ninje. Neshum ng'otonye enye kulo rorei pookin tiatua oltau lenye. Nenyikaa Yesus tiatua eng'eno o tiatua embulunoto o tiatua eng'adunoto tʼEngai o too ltung'anak. Ore tʼolari le tomon o imiet lʼenkitoria e kaisar Tiberias, era Pontios Pilatos Olaitoriani le Yudaya nera Herodes Olaitoriani lʼematua e ong'wan le Galilaya nera Filipos, olalashe lenye, Olaitoriani lʼematua e ong'wan le Ituraya o olosho Trakonitis nera Lisanias Olaitoriani lʼematua e ong'wan le Abilene, tʼenkata olaidasani kitok Anas o Kayafas, nebaiki ororei lʼEngai Yohanes, enkerai e Sakarias, ti ang'ata. Nelotu ninye atua loshon pookin oomanita Yordan, einosu enkibatisa enkitaalata nʼenkitaunoto oo nkitarruot, anaa petisiraki tʼenkitabu oo rorei le Yesaya, olayolounoni, ojo: Etii ang'ata oltoilo lʼoloipotisho: Entobira engoitoi Olaitoriani, entorioi nkiimat enyena! Njeiganyi nong'ot pookin, njeitadouni ildonyo o ndonyo pookin, njeitoriori nariwuo, njeari ilgurumen metorisioto ngoitoi. Nepuo aadol iseseni pookin enkitopuata Engai. Akae, nejoki ninye siamin naaetuo, peibatis ninye ninje: Ndai eishoi oo lasuria, kang'ai otoroja ndai, pikwetikwete engoro Engai nalotu? Akae, entoiu ilmomo sidan lʼenkitaalata! niminteritere aajo tiatua ndai: Kiata papa lora Abraham. Amu aliki nanu ndai, ajo eidim Engai ainyeye Abraham nkera tiatua kulo soito. Akae, eidipaki aatipik baiki entoiu ntonat oo ljanito; ore oljani pookin lemeiu ilmomo sidan, nedung'i nenang'akini atua enkima. Neikilikwan kuna siamin ninye nejo: Kaji naa kinko? Nealiki ninye nejoki: Oloata ilkilani aare, njoo eoriki olemeata; oloata ndaikin, njeiko neijia ake. Nepuonu si ninje, laoshok le kodi, peibatisi, nejoki ninje ninye: Laiteng'enani, kaji kinko? Nejoki si ninye ninje: Emiaru enalang' naitanapaki ndai. Neikilikwan si sikerin ninye ejo: Kaji kinko si yook? Nejoki ninje: Emisil oltung'ani nimisimisimi, njoo ebaiki ndai olkwaje linyi. Akae, ore pemusu olorere neibirribir ninje pookin too ltauja lenye mbaak e Yohanes, ten ak era ninye Kristos arashu me, nealiki Yohanes nejoki ninje pookin: Aibatis nanu ndai tʼengare, kake elotu ologol laalang' nanu, nemeaku, palaaki enkeene oo namuka enyena; nelaibatis ninye ndai tʼOlmumua Sinyati o tʼenkima; neata ninye enkutet enye tiatua engaina enye nelaor ninye naleng' eneisalaashishore enye, neiturrurroki engano atua embeje enye, kake elapej suut tʼenkima nememuta. Akae, neitoki adiding'ie nkulie kumok neinosaki olorere lomon lʼeng'ida. Ore peitukurru ninye Herodes, Olaitoriani lʼematua e ong'wan, tʼolbae le Herodias, engoroyoni olalashe lenye, o tʼolbae loo ntorrok pookin naataasa Herodes, neponaa ele kuna pookin neen Yohanes tʼengaji eenata. Neaku ore peibatisi olorere pookin neibatisi baiki Yesus, esaisho, nebolo shumata nedoiki Olmumua Sinyati tʼemua anaa olmaitai shumata enye neaku eing'ua oltoilo shumata nejo: Ira iye Oinoti lai lanyor oshipakino oltau lai. Nera ninye Yesus te ina kata naitera anaa loo larin osom, anaa enkerai e Yosef le Eliya, le Matat, le Levi, le Melki, le Yanai, le Yosef, le Matatias, le Amos, le Nahum, le Esli, le Nangai, le Maat, le Matatias, le Semei, le Yosek, le Yoda, le Yohanas, le Resa, le Serubabel, le Salaltiel, le Neri, le Melki, le Adi, le Kosam, le Elmadam, le Er, le Yesus, le Elieser, le Yorim, le Matat, le Levi, le Simeon, le Yuda, le Yosef, le Yonam, le Eliakim, le Melea, le Mena, le Matata, le Natam, le David, le Yese, le Obed, le Boas, le Sala, le Naashon, le Aminadab, le Admin, le Arnei, le Esrom, le Peres, le Yuda, le Yakoob, le Isaak, le Abraham, le Tara, le Nahor, le Seruk, le Ragau, le Pereg, le Eber, le Sala, le Kenan, le Arpaksad, le Shem, le Noa, le Lamek, le Metusala, le Henok, le Yered, le Malalel, le Kenan, le Enos, le Shet, le Adam, lʼEngai. Nerrinyo Yesus, eiganya Olmumua Sinyati, eing'ua Yordan, neriki tʼolmumua ang'ata netem satan ninye ngolong'i artam. Neitu enya ninye toki too nona olong'i; ore peishunye ninje nening'olamei. Nejoki satan ninye: Teni ira iye Oinoti lʼEngai, tiaki ele soit, peaku olmkate. Nealiki Yesus ninye: Etisiraki, ajo: Meishiu oltung'ani tʼolmkate ake, kake tʼororei pookin lʼEngai. Nerik satan ninye shumata oldonyo oado neitadol ninye nkarsishuni pookin olmaa nabo kata. Nejoki satan ninye: Aalaisho iye ina golon pookin o enkitook enye, amu aaitarasakaki si nanu nalaisho si nanu ninye olayeu; akae, teni kiserem tʼengomom ai, neaku pookin nkunonono. Nealu Yesus nejoki ninye: Etisiraki: Teserema Olaitoriani, Engai ino, nisyayaki ninye openy ake! Nerik ninye Yerusalem neitasheye ninye tʼoldidio lʼengaji sinyati nejoki ninye: Teni ira Oinoti lʼEngai, tusulakinoi enkop, amu etisiraki: Kintanapaki ilmalaikan lenyena, pikirrip iye, nikinap te shumata oo ngaik, pemikinkob osoit enkeju ino. Nealiki Yesus nejoki ninye: Etejoki: Mitem Olaitoriani, Engai ino! Ore peidip satan enkitasuroto pookin, neng'as aing'ua ninye. Neitoki alotu Yesus tʼengolon Olmumua Galilaya neibulaa mbaak enyena atua loshon pookin oomanita. Neiteng'enisho ninye tiatua ngajijik Engai enye neitaa iltung'anak pookin ninye kitok. Nelotu ninye Nasaret naitubulunyeki ninye, nejing' tʼengolong' naeng'ieng'areki atua engaji Engai, anaa petii orregie lenye, neinyototo, peisoma. Neishori ninye enkitabu olayolounoni Yesaya. Ore pebol ina kitabu, netum ewueji netisiraki: Etii Olmumua lʼOlaitoriani shumata ai, onaa aaela, painosaki laisinak lomon lʼeng'ida; aairriwaiye, painosaki looteenaki elakunoto o ilmodook endolishoto; palaku naing'uaiki lootorogonyaki, painosaki olari lotonyorraki lʼOlaitoriani. Neigen ninye enkitabu neisho olaisyayani neton. Neing'oraa ngonyek pookin tiatua engaji Engai ninye. Neiter ninye ajoki ninje: Eitabaiyoki taata ena sirata atua nkiyaa inyi. Neijakenoki pookin ninye neiputukuny tʼolbae loo rorei lʼengaripo ootupukutuo tʼenkutuk enye, nejo: Mera ninye enkerai e Yosef? Nejoki ninye ninje: Esipa, kipuopuo aaliki ena kitanyanyukiet: Laishiunoni, njiunye kion! Ai kitoning'o ntokitin kituak naataa te Kapernaum! Ntobira baiki nji tene, tiatua olosho le minyi lino! Nejo ninye ake: Japa, aliki ndai: Metii olayolounoni oanyiti tiatua olosho lenye. Naliki ndai tʼesipata: Etii ngolia kumok naatii atua Israel too ngolong'i e Eliya, eigenoki shumata larin okuni o lapaitin ile neaku olamei kitok tiatua olosho pookin, neitu eirriwakini Eliya o nabo too ninje neme atua Sarepta oo Sidonia, enetii eng'oroyoni oliai. Netii ilkumok lʼenkea oo lbolot atua Israel tʼenkata olayolounoni Elisa, neitu eisuji o obo too ninje, neme Naeman, oltung'ani le Siria. Neigany ninje pookin engoro tiatua engaji Engai, etoning'o kuna, neinyototo nerrumoki aulo engang' nerik ninye metabaiki oldidio lʼoldonyo oshetakino engang' enye, pesulaa ninye; kake neim ninye empolos enye, nelo. Nedou ninye metabaiki Kapernaum, engang' e Galilaya, neaku eiteng'en ninje too ngolong'i naaeng'ieng'areki. Neiputukuny ninje naleng' tʼenkiteng'enare enye, amu etii rorei lenyena atua engolon. Netii atua engaji Engai oltung'ani oata Olmumua menengʼani duruki, nedar ninye tʼoltoilo kitok: Oi, kainyo kiataiye iye, Yesus le Nasaret? Iewuo iye, piminye yook, ayolo olira iye, Osinyati lʼEngai. Nebuaki Yesus ninye, ejo: Tumuka enkutuk, tupuku tiatua ninye. Nenang'aki olmeneng'ani ninye polos nepuku te ninye neitu easaki toki. Neaku enkingʼasia too pookin neirorioro tʼempolos enye nejo: Kalo rorei ele? Amu eitanap tʼengolon o tʼenkidimata ilmumuan duruk, nepuku. Neibulu mbaak enyena too wuejitin pookin olosho lomanita. Neinyototo ninye aing'ua engaji Engai nejing' atua engaji e Simon. Neaku eibung'ita oltikana kitok engaputani e Simon, nesai ninje ninye tʼolbae lenye. Neitasheiki ninye nebuaki oltikana, neing'ua ninye, neinyototo nabokata neisyayaki ninje. Ore pedoiyo engolong', neaki ninje pookin ninye iltamoiya looata nkeaitin oo muain kumok. Neiteleiki ninye ninje, oltung'ani pookin, ngaik neishiunye ninje. Nepuku baiki ilmeneng'a too lkumok, edar nejo: Ira iye Oinoti lʼEngai! Nebuaki neitu eisho ninje eiro; amu etayoloutuo ninje, aajo era ninye Kristos. Ore peaku dama, nepuku ninye nelo enemetii iltung'anak; neing'oru siamin ninye nepuonu enetii ninye neibok ninye, pemelo aing'ua ninje. Nejoki ninye ninje: Meata kata namainosaki baiki nkulie ang'itie lomon lʼeng'ida lʼenkarsishu Engai, amu te ina bae aairriuaki. Neaku einosaa lomon lʼEngai tiatua ngajijik Engai e Yudaya. Neaku eroosh esiamu ninye, pening' lomon lʼEngai, neitashe ninye tʼembata olbalbal Genesaret, nedol ngalawani are naaitashe tʼembata olbalbal; netadoutuo larreshok too ninje, eisujita rresheta enye. Nejing' ninye engalawa nabo nara ne Simon nesai ninye, pelam peno enetoiyo. Ore peidip atotona, neiteng'en isiamin tiatua engalawa. Ore peidip airoro, nejoki ninye Simon: Tinyikai metabaiki eneasur, entadoikiti rresheta inyi, pirreshishosho. Nealu Simon nejo: Laiturukoni, kiteekenyate enkiarie pookin, neitu kitum toki; kake tʼolbae lʼororei lino alaitadoiki rresheta. Ore peidip aaikuna nji, neiturrur enkumoi kitok oo singir, nedung'udung'o rresheta enye. Neyuku ninje lʼemboitei enye lootii atua engai alawa, pepuonu aaretoki ninje. Ore pedol Simon Petros ena, nebatatakino nkung' e Yesus nejo: Tung'aiyoki, Laitoriani, amu ara nanu oltung'ani aitarruoni! Amu eibung'a enking'asiata ninye o pookin ootaboitare ninye tʼolbae lʼerreshore oo singir looinoto ninje, neijia baiki Yakobos o Yohanes, nkera e Sebedayos, loora lʼemboitei e Simon. Nejoki Yesus Simon: Miureisho! amu inter aaku taata olarreshoni loo ltung'anak. Ore peidip aatereu ngalawani enetoiyo, neing'ua ninje pookin nesuj ninye. Neaku ore etii ninye atua engang' nabo, naa ng'orai, etii oltung'ani obo oiganya enkea oo lbolot; ore pedol ninye Yesus, nebatata aijululori nesai ninye ejo: Laitoriani, teni iyeu, nikindim aisuja. Neitorioo ninye engaina enye neporoo ninye ejo: Ayeu, sujai! Neing'uaiki enkea oo lbolot nabokata. Neitanap ninye, pemeliki oltung'ani, kake „nno, pintadol kion olaidasani, pinjooio nʼenkisujata ino anaa peitanapua Mose, peaku enjakenishu too ninje“. Kake nepona aaibulaa mbaak enyena, neiturrurro siamin kumok, pening' ninye neishiunye leyat enye: kake nerishunye nelo ewueji nemetii iltung'anak asaisho. Neaku tʼengolong' nabo, eiteng'enisho ninye; etotonitio Ilfarisayoi o layolok lʼesirata ooetuo eing'ua ngang'itie pookin e Galilaya o Yudaya o Yerusalem; ne-tii engolon Olaitoriani e nebo o ninye, neishiunye ninye oltung'ani pookin. Naa ng'orai, enapita leak ooje te shumata erruat oltung'ani loata osupetai onunukisho, neyeu nenap ninye atua, peitaper tʼengomom enye. Ore peitu etum eneimie ninye tʼolbae lʼolorere, neilepaki keperaji, neimie atua ilmatofarini neitadoiyo ninye te nebo o erruat enye metabaiki tʼempolos enye, tʼengomom e Yesus. Ore pedol ninye enkirukoto enye, nejo: Letung'ani, kintaikiaki nkitarruot inono! Neiter aaibirribir layolok lʼesirata o Ilfarisayoi nejo: Kang'ai lora ele olimu morot Engai? Kang'ai loidim aitau nkitarruot neme Engai openy ake? Ore peyolou Yesus nkibirribirrat enye, nealu nejoki ninje: Kainyo imbirribirrirri too ltauja linyi? Kaa nalelek ajo: Kintaikiaki nkitarruot inono, arashu: Nyototoi, tilimanai? Kake piyolouu, aajo eata Enkerai oltung'ani engolon tʼenkop, peitau nkitarruot — nejoki ele loata osupetai: Aaliki iye, nyototoi, tudumakinoi erruat ino, nno engaji ino! Neitashe ninye nabokata tʼengomom enye, nedumu enatepetaiye nelo engaji enye, eitadaraa Engai. Neibung' enking'asiata ninje pookin neitadaraa Engai, neigany enkuretishu ninje nejo: Kitadua nkiputukunyot taata. Ore tekurum oo kuna baak nepuku nedol olaoshoni obo le kodi, oji engarna enye Levi, eton tʼeneoshieki kodi, nejoki ninye: Tusujaki! Neing'ua ninye pookin, neinyototo nesuj ninye. Neitobiraki Levi ninye endaa kitok tʼengaji enye, neaku enkiturrurroto kitok oo laoshok le kodi o lkulekai oototonitio te nebo o ninje. Neing'unyung'unyaki Ilfarisayoi o layolok lʼesirata laiteng'enuok lenyena nejo: Ainyo pidaada niokishosho ndai te nebo o laoshok le kodi o laitarruok? Nealu Yesus nejoki ninje: Meyeu loora biot olaishiunoni, kake loomoi; eitu alotu nanu, paipot supati, kake laitarruok, petum aataalata. Nejoki si ninje ninye: Epukoo laiteng'enuok le Yohanes naleng' neitaa sayat, neijia anaa loo Lfarisayoi, kake nenya neokisho ilkulonono. Nejoki Yesus ninje: Mindimidimi aaitupukoi nkera enkiama, epon etii osanja e nebo o ninje. Kake epuo aapuonu ngolong'i naapuoi aaoru ninje osanja, nepuo aapukoo too nona olong'i, Neliki ninje enkitanyanyukiet: Metii o obo lopolosu erashet olkila ng'ejuk nepik atua olkila musana; teni eiko nji, nepolos baiki ele ng'ejuk, nemenyorra erashet olkila ng'ejuk o ilo musana. Nemetii olopik olmarua ng'ejuk atua ilbenia musan; teni eiko nji, nepolos olmarua ng'ejuk ilbenia neibukori ninye, neimin ilbenia. Kake epiki olmarua ng'ejuk atua ilbenia ng'ejuko, nepoku pokira are. Nemetii o obo lotooko olmarua musana neyeu olng'ejuk, amu ejo: Eikash olmusana. Eaku eimita ninye tʼengolong' naeng'ieng'areki nkuruman endaa, nedung'u laiteng'enuok lenyena lukuny engano nenya nenot too ngaik. Nejo ilkulekai too Lfarisayoi: Ainyo pintobiribiri nemeaku tʼengolong' naeng'ieng'areki? Nealiki Yesus nejoki ninje: Eitu isomama ndai enaikuna David, einoto olamei ninye o lʼemboitei enye? Eneikuna nejing' atua engaji Engai neibung' ilmkaten lʼenkitaduaroto nenya neisho baiki lʼemboitei enye, lemeaku, penya oltung'ani, neme laidasak oopeny ake? Nejoki ninje: Era Enkerai oltung'ani baiki Olaitoriani lʼengolong' naeng'ieng'areki. Neaku tʼengai olong' naeng'ieng'areki ejing' ninye atua engaji Engai neiteng'enisho; netii ina alo oltung'ani otoiyo engaina enye e tatene. Neing'oraa layolok lʼesirata o Ilfarisayoi ninye, ten ak eishiunye ninye tʼengolong' naeng'ieng'areki, petum aaitang'oro ninye. Kake neyolou ninye nkibirribirrat enye nejoki ele tung'ani otoiyo engaina: Nyototoi, ntasho tʼempolos! Neinyototo neitashe. Nejoki Yesus ninje: Aikilikwan nanu ndai: Keaku, peitobiri tʼengolong' naeng'ieng'areki sidan arashu ntorrok, peitopoki oltau arashu peari? Neing'orong'oraa ninje aman too mbat pookin nejoki oltung'ani: Ntorioi engaina ino! Neiko neijia, neitobiri engaina enye neaku bioto anaa en e are. Neigany ninje enkurruna neirorioro oopeny eneikunaki Yesus. Neaku elo ninye too nona olong'i shumata oldonyo, pesaisho, nebik enkiarie pookin, esaita Engai. Ore peaku dama, neipot laiteng'enuok lenyena, negelu tomon o are tiatua ninje neisho lelo engarna lairriwak: Simon oishoo engarna Petros, o Andreas, olalashe lenye, o Yakobos o Yohanes, o Filipos o Bartolomayos, o Matayos o Tomas, o Yakobos le Alfayos o Simon loipotoki Selotes (Oirowua), o Yudas le Yakobos o Yudas Iskariotes otaa olaitarasaroni. Ore pedou te nebo o ninje, neitashe tʼewuas o esiamu kitok oo laiteng'enuok lenyena o olorere kumok oing'ua Yudaya pookin o Yerusalem o Tiros o Sidon tʼembata olbalbal, nepuonu lelo, pening' ninye, peishiunyeki too nkeaitin enye o kulo ooitirika ilmumuan duruk, neishiunyeki ninje. Neing'oru esiamu pookin ninye, peporoo; amu etupukuo te ninye engolon, neishiunye pookin. Nedumaki ninye ngonyek enyena laiteng'enuok lenyena nejo: Teshi ndai, laisinak, amu eninyi enkarsishu Engai. Teshi ndai, looata olamei taata, amu ipuopuo aaraposho. Teshi ndai, looishirita taata, amu ipuopuo aakweni. Teshi ndai, teni epuo aaibai iltung'anak ndai, teni egelaa nesul ndai, neiturraa engarna inyi anaa entorrono tʼolbae lʼEnkerai oltung'ani. Enting'idata te ina olong', endumuduma; amu eng'orai, kitok olkwaje linyi te shumata. Neijia baiki eikunakitia loomenye lenye layolounok. Ee, kake aiya, ndai ladupak; amu indipa aata enkilejilejata inyi. Ee, kake aiya, ndai lootaraposhote taata; amu ipuopuo aatum olamei. Ee, kake aiya, lookweni taata; amu ipuopuo aailish, nipuopuo aaishir. Ee, kake aiya, looimaki iltung'anak pookin too sidan! amu neijia baiki eikunakitia loomenye lenye layolounok lʼelejare. Kake aliki ndai lining'itoto: Entonyor ilmang'ati linyi, entobirakiti sidan looiba ndai, entamayan loodek ndai, entasayakiti loosukeny ndai. Olikiosh eseder nabo, mbelekenyaki ninye baiki engai; olikioru enkila ino, mimitiki ninye baiki emekiti. Olikiomonu iye, njoo ninye; olikioru masaa inono, mintoki aikilikwanu. Ore neijia anaa piyeuu neitobiraki iltung'anak ndai, neijia entobirakiti si ndai ninje. Ore pinyorrinyorro loonyor ndai, — kaa aripo itumutumu? Amu enyor baiki laitarruok loonyor ninje. Ore pintobirakiki sidan looitobiraki ndai sidan, kaa aripo itumutumu? Amu eiko baiki laitarruok neijia. Teni isilenokiki iltung'anak lianyunyu, aajo ipuopuo aaitoki aang'amu — kaa aripo itumutumu? Eisilenoki baiki laitarruok laitarruok, pepuo aang'amu ebaia. Kake entonyor ilmang'ati linyi; entobira sidan, esilenokiti, nimianyunyu toki; neaku olkwaje linyi kitok nipuopuo aaku nkera Olotii shumata naleng', amu ebor ninye too lemejo ashe o too ltorrok. Entaa loonana oshuak anaa peata Minyi linyi engoshoke nanana. Emingwenaki, pemeigwenakini si ndai; emiar tʼenkigwena, pemeari si ndai. Entung'aikiti, neing'uaikini si ndai. Enjooi, neishori si ndai; entemet sidai, naitunyokino, neiposhiposhakino, neibukubukori, ninye epiki atua olkila tʼolgoo linyi, amu entemet nitemiemie ndai, ninye etemakinyeki si ndai. Nejoki ninje enkitanyanyukiet: Keidim olmodooni atoriko olekai modooni? Medoiki ninje pokira are atua engumoto? Melang' olaiteng'enuoni olaiteng'enani lenye; ore olaiteng'enuoni pookin loidipakine, neaku ninye anaa olaiteng'enani lenye. Akae, ainvo pidol embajuai natii atua engong'u olalashe lino, nimiyolou olmuambai otii atua engong'u ino? Kaji inko teni indim atiaki olalashe lino: Lalashe, njooki, paitau embajuai natii engong'u ino, nimidol openy olmuambai lotii atua engong'u ino? Iye, laitusupatuoni, tang'asa ntau olmuambai tʼengong'u ino, pitum aing'orai abaraki embajuai natii atua engong'u olalashe lino, pintau ninye. Metii oljani sidai oiu ilmomo torrok, nemeitoki atii oljani torrono oiu ilmomo sidan. Amu eyolounye pookin too lmomo lenyena oopeny. Amu meng'eru oltung'ani ilng'abolo too lbibia, nemeng'eru lama too ntulele. Neitupuku oltung'ani sidai too masaa sidan oltau lenye sidan; neitupuku oltorrono tʼentorroni ntorrok; amu enkiganyata oltau eiro enkutuk enye. Ainyo pikimpotipoto: Laitoriani, Laitoriani! nimintobiribiri enajo? Ore oltung'ani pookin olotu enatii neitobir ninje, nalaitadol ndai, ang'ai enyanyukie ninye. Enyanyukie ninye oltung'ani otesheta engaji enye netur naleng' nepik entonata enye shumata osoit. Ore peaku engare kitok neipony engare ina aji tʼengolon, neitu eidim aing'unung'unye ninye, tiaraki natipikaki entonata enye shumata osoit. Oloning' nemeitobir, nenyanyukie ninye oltung'ani otesheta engaji enye shumata enkop, nemeata entonata; neipony engare ninye tʼengolon, nerratanya nabokata neaku engiligilata e ina aji kitok. Ore tekurum, eidipaka ninye rorei lenyena pookin atua nkiyaa olorere, nejing' Kapernaum. Netii olkigeluni loata olaisyayani lenye omoi otaa nae, nenyor ninye. Ore pening' ninye mbaak e Yesus, neirriwaki ninye laigwenak loo Yudayoi nesai ninye, pelotu aitopok olaisyayani lenye. Ore pebaiki ninje Yesus, nesai ninye osupatei nejo: Era ninye supat, pintaasaki ninye ina; amu enyor ninye olorere lang' neteshetaka yook engaji Engai. Akae, nelo Yesus te nebo o ninje. Ore peaku mekure elakwaniki ninye engaji, neirriwaki olkigeluni ninye iljorueta, pejoki ninye: Laitoriani, mintanyamal kion; mara nanu toki, pijing' iye abori e keperaji ai; onaa atejo si nanu, mara toki, palotu eniti iye; kake tolimu ororei obo, neishiu olaisyayani lai. Amu ara si nanu oltung'ani otii abori enkitoria, naata sikerin tiabori ai, teni ajoki ele: Nno, nelo; o olekai: Wou! nelotu; o olaisyayani lai: Ntobira ena! neitobir. Ore pening' Yesus kuna, neiputukunyoki ninye, neibelekenyakino esiamu natusuja ninye nejo: Aliki ndai: Eitu adol baiki tiatua Israel enkirukoto kitok anaa ena. Ore peidip aatorrinyoto looirriwaiyoki aji, neinepu olaisyayani otamoiya aa bioto. Neaku engai olong' nelotu engang' naji Nain, nerubare laiteng'enuok lenyena o esiamu kitok ninye. Ore penvikaki ninye kishomi engang', ng'orai, enapitai olotua aaitupuku, nera Oinoti obo te ng'otonye nara engoliai, nerubare olorere kumok lʼengang' ninye. Ore pedol Olaitoriani ninye, neibung'aki ninye engoshoke nanana nejoki ninye: Minjir! Nelotu neing'unye osanduku lʼempopong', neitashe lanapak, nejo: Lebarnoti, aaliki iye, nyototoi! Neinyototo olotua aton neiter airo; neisho ninye ng'otonye enye. Neibung' enkuretishu iltung'anak pookin neitadaraa ninje Engai nejo: Einyotote olayolounoni kitok tiatua yook, neiroroki Engai olorere lenye. Neibulu mbaak enyena atua Yudaya pookin o atua loshon pookin loomanita. Akae, neinosaki laiteng'enuok le Yohanes ninye kuna baak pookin. Neipot Yohanes laiteng'enuok lenyena are neirriwaki ninje Yesus nejo: Ira iye ololotu arashu kianyu olekai? Ore pepuonu kulo leak enetii ninye, nejo ninje: Yohanes Olaibatisani loirriua yook ejo: Ira iye ololotu arashu kianyu olekai? Neishiunye ninye te ina kata ilkumok too nkeaitin o too sinaitin o too lmumuan duruk neisho edolisho ilmodook kumok. Nealiki nejoki Yesus ninje: Embung'a engoitoi, enosakiti Yohanes enidolitata o enining'itoto: Edolisho ilmodook, nelimana lemeidim aashom, neisuji looata enkea oo lbolot, nening'isho ilming'an, nepiu lootuata, neinosakini laisinak lomon lʼeng'ida; naa tesh oltung'ani lamaarikare nanu. Ore peidip aashom kulo kiliku le Yohanes, neiter aliki ninye siamin mbaak e Yohanes: Itupukutuo aapuo ang'ata aaing'oraanyoo? Olperesiong'uyanita olkutati? Arashu itupukutuo aapuo aadol nyoo? Oltung'ani oishopokoki ilkilani oopuyapui? Eng'orai, etii iltung'anak looata ilkilani lʼendenyata o enkinosata atua ngajijik oo lkarsisi. Arashu itupukutuo aapuo aadol nyoo? Olavolounoni? Ee, aliki ndai baiki ololang' olayolounoni. Era ninye olotisirakaki: Ng'orai, airriwaa nanu olmalaika lai lukunya engomom ino olikintobiraki engoitoi tʼengomom ino. Aliki ndai: Metii o obo lotoiwuoki too ng'oroyok olkitok lolang' Yohanes; kake olora kiti tiatua enkarsishu Engai, naa kitok nelang' ninye. Ore olorere pookin lotoning'o ninye o laoshok le kodi, neitaa ninje Engai supat neisho eibatisi ninje tʼenkibatisa e Yohanes. Neany Ilfarisayoi o laiteng'enak loo nkitanapat enkigwena Engai tiatua ninje, neitu eisho eibatis ninye ninje. Nejo Olaitoriani: Kainyo aitanyanyukie iltung'anak lʼena kishon, kainyo enyanyukie ninje? Enyanyukie nkera naatoni tʼosingira naaipot nkulie, ejo: Kisulakitia ndai, neitu intyamityamama; kinjirakitia ndai, neitu intong'ung'u ilkiyo. Amu eewuo Yohanes Olaibatisani, menya endaa nemeok olmarua, nijojo: Eata olmeneng'ani. Eewuo Enkerai oltung'ani nenya neok, nijojo: Eng'orai, oltung'ani ainosani naa aokoni lʼolmarua, oljore loo laoshok le kodi o loo laitarruok. Neitaai supat eng'eno too nkera enyena pookin. Nesai obo too Lfarisayoi ninye, penya endaa te nebo o ninye; nejing' engaji e ilo Farisayos neton tʼenedaareki. Naa ng'orai, netii eng'oroyoni nabo atua ena ang' nera engaitarruoni; ore peyolou ninye, ajo etotona ninye tiatua engaji Olfarisayos, neau oltulet lʼeilata narropil, neitashe tekurum, engalo oo nkejek enyena, eishirita, neiter aitong'aki ilkiyo nkejek enyena nejut ninje too lpapit lʼelukunya enye, neng'utut naleng' nkejek enyena neel ninje tʼeilata narropil. Ore pedol Olfarisayos loipoto ninye kuna, neiro tiatua kion nejo: Ten emutu era ele olayolounoni, anaata eyolou enara o kaa ng'oroyoni ena naporoo ninye; amu era ninye engaitarruoni. Nealu Yesus nejoki ninye: Simon, aata entoki naaliki iye. Nejo si ninye: Laiteng'enani, tolimu ake. Etii iltung'anak aare looata esile oltung'ani obo: neata obo esile denaria iip imiet, neata olekai onom. Ore peitu eata ninje enalakie, neing'uaiki pokira are. Akae, tolimu, kang'ai too ninje onyor ninye nelang'? Nealu Simon nejo: Ajo nanu ilo lotung'aikiaki nalang'. Nejoki ninye: Itaalua sidai. Neibelekenyakino ina ng'oroyoni, nejoki Simon: Idolita ena ng'oroyoni? Atijing'ua nanu atua engaji ino, neitu kinjo engare oo nkejek; kake aaitong'aka ilkiyo nkejek ainei nejut ninje too lpapit lenyena. Neitu kinjo eng'ututata; ore ninye neba nejing'u eitu epal ang'utut naleng' nkejek ainei. Neitu kiel tʼeilata elukunya ai; aaela ninye tʼeilata narropil nkejek ainei. Onaa aajoki iye: Etung'aikiaki ninye nkitarruot enyena naara kumok, tiaraki natonyorra naleng'; oloing'uaikini nkuti, nenyorru enkiti. Nejoki ninye: Kitung'aikiaki nkitarruot inono! Neiter kulo loototonitio te nebo o ninye aajo tiatua aten: Ang'ai ele oing'uaiki nkitarruot? Nejoki ninye ina ng'oroyoni: Enkirukoto ino nikintopua; nno tʼeseriani! Neaku engai olong' neim ninye ngang'itie kituak o nkutiti, eiroru neinosu lomon lʼeng'ida lʼenkarsishu Engai, ninye o lelo tomon o are, netii si ematua oo ng'oroyok naaishiunye ninye too lmumuan torrok o too moiyaitin, etii Maria naipoti Magdalena, natupukunye ilmeneng'a oopishana, o Yohana, eng'oroyoni e Kusas lora olaitubulunoni le Herodes, o Susana o nkulie kumok naaisyayakitia ninye too masaa enye. Ore petumo esiamu kitok nepuonu ninje enetii ninye, eing'ua ngang'itie, nelimu ninye tʼenkitanyanyukiet: Etupukuo olaisuaroni obo, peiye eisuaia embeu enye. Ore peisuaia ninye, nedoiki ematua engoitoi, neroroi nenya ntaritik e shumata ina. Nedoiki engai matua shumata osoit, nebulu netoi, tiaraki nemeata ntonat. Nedoiki engai matua empolos oo lkikarreta, nebulu ina te nebo oo lkikarreta, negor ina. Nedoiki engai matua atua enkop sidai, nebulu, neiu ilmomo iip. Ore ejoito nona, nelimu tʼoltoilo: Oloata nkiyaa naaning'ie, njening'! Neikilikwan laiteng'enuok lenyena ninye: Kaa kitanyanyukiet ena? Nejo ninye: Eitumunyanaki ndai, piyolouu njumat enkarsishu Engai, o ilkulekai too nkitanyanyukieta, pemedolisho edolita, nememus ening'ito. Naa ena enkitanyanyukiet: Era embeu lomon lʼEngai. Ore kulo lʼengoitoi nera looning'; nelotu tekurum satan neitai ele rorei too ltauja lenye, pemeiruk nepok. Ore kulo le shumata osoit, nera looning' tʼeng'ida, neng'amu ororei, kake meata ninje ntonat; neiruk ninje tʼenkiti kata, ore tʼenkata enkitasuroto nerishunye. Ore enatadoikio atua ilkikarreta, nera ninje lootoning'o nepuo ninje, negori too nkishilarot o too masaa o too naʼidaitin empuan, nemeiu ilmomo. Ore natii enkop sidai, nera ninje lootoning'o ororei tʼoltau sidai naa bioto neshum neiu ilmomo tʼolng'iria. Meinok o obo enkilang'et neopoo ninye tʼentutua arashu epik abori erruat; kake epik shumata enkibung'et, pedol loojing'u enkilang'et. Amu metii enaisudori, nemelo alioi; nemetii enashuma, nemeyolouni, nelotu ewuas. Eng'orai, eninkoko, pining'ining'i; amu oloata, neishori ninye; ore olemeata, neoruni ninye baiki enaata. Nepuonu enetii ninye ng'otonye o lalashera lenyena neitu eidim aatinyikakiti ninye tʼolbaelʼesiamu. Nejokini ninye: Eitashe ng'utunyi ino o lalashera linono te boo neyeu nikidol. Nealu ninye nejoki ninje: Era yeiyo ai o lalashera lainei kulo looning' lomon lʼEngai neitobir. Neaku tʼengolong' nabo neilepaki ninye engalawa te nebo o laiteng'enuok lenyena; nejoki ninye ninje: Matalang' aabaiki lido kekun lʼolbalbal! Nenyikaa. Ore epuoito ninje tʼengalawa neirrag ninye aitai njok. Nedumunye olimwa lʼenkutishoto tʼolbalbal, neigany engalawa engare neaku atua osina etii. Nepuonu ninje neinyeye ninye nejo: Laiturukoni, Laiturukoni, kiminita! Neinyototo ninye nebuaki olkutati o enkiposhata engare; neagaa neaku olgira. Nejoki ninje: Kaji etii enkirukoto inyi? Neureishoi ninje neiputukuny nejokino: Kera ang'ai ele oitanap ilkutat o engare, nening' ninye? Nepuonu tʼengalawa metabaiki olosho loo Lgerasenoi eneishiaakinore Galilaya. Ore pepuku ninye nelotu enetoiyo, nenang'are olee obo ninye, eing'ua engang' neata ilmeneng'a, neitu eishop olkila enkata naado neitu ebik tiatua aji, kake tiatua nkuraren. Ore pedol ninye Yesus, nedar nebatatakino ninye nejo tʼoltoilo kitok: Kainyo aataiye iye, Yesus, Oinoti lʼEngai natii shumata naleng'? Aasai iye, pimikintame. Amu eitanapa ninye Olmumua duruki, pepuku tʼoltung'ani. Amu etung'uyana ninye enkata naado, neeni too lpisia o too ngameta oo nkejek, nerripi, nedung' eeneta, nearaa olmeneng ani atua ang'ata. Neikilikwan Yesus ninye: Ke kiji aa engarna ino? Nejo si ninye: Empuoto; amu etijing'a ilmeneng'a kumok atua ninye. Nesai ninje ninye, pemeitanap ninje, pejing' atua easuroto. Netii ina alo emboo oo lbitiro kumok ooirrititai tʼoldonyo. Nesai ninje ninye, peisho ejing' atua lelo. Neisho ninje. Akae, nepuku ilmeneng'a te ilo tung'ani nejing' atua ilbitiro, nesulakino emboo tʼemarti atua olbalbal, nedoiki. Ore pedol lairritak enataa, nekwet aainosu tiatua engang' o tiatua nkuruman. Nepuku ninje, pedol enataa, nepuonu enetii Yesus, neinepu oltung'ani otupukunye ilmeneng'a, etonita tʼengalo oo nkejek e Yesus eishopo, neata eng'eno enye, neureishoi ninje. Neinosaki ninje kulo lootadua eneikunaki eishiunyeki oloata ilmeneng'a. Nesai esiamu pookin oo mbat olosho loo Lgerasenoi ninye, peing'ua ninje, amu eibung'a enkuretishu kitok ninje. Akae, nejing' ninye atua engalawa nerrinyo. Nesai ninye ele loitupukunye ninye ilmeneng'a, pebik te nebo o ninye. Kake eitanapare ninye nejo: Torrinyoi engaji ino, pinosaa ntokitin kituak nikintobiraka Engai. Nelo ninye neim engang' pookin neinosu ntokitin kituak naaitobiraka Yesus ninye. Ore perrinyo Yesus, neng'amu esiamu ninye; amu etaanyutua pookin ninye. Naa ng'orai, nelotu olee obo oji Yairos, nera ninye olkitok lʼengaji Engai; nebatatakino ninye nkejek e Yesus nesai ninye, pejing' engaji enye; amu eata entito enye nabo, nera ninye noo larin tomon o are, etaa nae ninye. Akae, ore eloito ninye, neroosh isiamin ninye. Netii eng'oroyoni nabo naata empukunoto osarge larin tomon o are, neishaka pookin naata ninye laishiunok, neitu eidim oltung'ani o obo aishiunye ninye; nenyiku ninye tekurum neporoo enaipukoi olkila lenye, neitir nabokata empukunoto osarge lenye. Nejo Yesus: Kang'ai laataporoiye nanu? Ore emiki pookin, nejo Petros o lʼemboitei enye: Laiturukoni, kimanita siamin nikiroosh, nijo iye: Kang'ai laataporoiye nanu? Nejo ake Yesus: Aataporoiye oltung'ani; amu atoning'o engolon natupukuo te nanu. Ore pedol eng'oroyoni ajo meisudori, nelotu eikirikira, nebatatakino ninye neinosaki ninye tʼengomom olorere pookin, ajo ainyo petaporoiye ninye o eneikuna neishiu nabokata. Nejoki ninye: Naito, ntagoluoi tʼoltau! enkirukoto ino nikintopua. Nno tʼeseriani! Ore epon eirorita ninye, nelotu oltung'ani obo oing'ua engang' olkitok lʼengaji Engai nejo: Eidipa atua entito ino; mintoki aitanyamal olaiteng'enani. Ore pening' Yesus ena, nealiki ninye nejo: Miureisho; ruko ake, nelapok! Ore pelotu aji, neitu eisho oltung'ani o obo ejing' o ninye neme Petros o Yohanes o Yakobos o menye lʼenkerai o ng'otonye. Neishir pookin aaishiraki ninye. Nejo ninye: Eminjir! eitu ee, kake eirura. Nekweniye ninje ninye, eyolo, aajo eidipa atua ninye. Neitupuku ninye ninje pookin neibung' enkerai engaina neipot, ejo: Nakerai, nyototoi! Nerrinyo Olmumua lenye, neitashe nabokata, neitanapisho, peishori ninye endaa. Neing'asia lootoiutuo ninye. Neitanap ninje, pemeliki oltung'ani enataa. Neipot ninye kulo tomon o are te nebo neisho ninje enkidimata naitoreye ilmeneng'a neidim aaishiunye nkeaitin; neirriwaa ninje, peinosaa enkarsishu Engai, peishiunye loomoiyaa, nejoki ninje: Eminap entoki engoitoi, olartat arashu olbene arashu endaa arashu ngoshola; emiata baiki ilkilani aare. Ore engaji pookin nitijing'a, entobik tiatua, metabana nipukuku te ina alo. Ore iltung'anak pookin lemeng'amu ndai, teni ipukuku te ina ang', empiripiroi enterit too nkejek inyi, peaku enjakenishu too ninje. Nepuo ninje neim ngang'itie neinosu lomon lʼeng'ida, neishiunye too wuejitin pookin. Ore pening' Olaitoriani lʼematua e ong'wan, Herodes, pookin nataa, neing'arrirro, tiaraki natejo iltung'anak: Etopiwuo Yohanes too lootuata; nejo ilkulekai: Etalie Eliya; naa kulekai: Etopiwuo obo too layolounok le opa. Nejo Herodes: Atudung'o Yohanes elukunya. Ang'ai ele laning'oki nji mbaak enyena? Neyeu nedol ninye. Nerrinyo lairriwak neinosaki ninye naitobira ninje. Nerik ninye ninje nerishaki ewueji enye openy tʼenetii engang' Betsaida. Ore peyolou siamin, nesuj ninye; neng'amu ninye ninje neliki ninje mbaak enkarsishu Engai, neishiunye kulo looaku, peishiunyeki. Neiter anyikaa endama. Nepuonu kulo tomon o are nejoki ninye: Ntanapare olorere, pepuo ngang'itie o nkuruman naamanita, petum nkirragat o ndaikin, amu kitii ene ewueji nemetii iltung'anak. Nejoki ninye ninje: Enjoo ndai ninje endaa! Nejo ninje: Mikiata enalang' ilmkaten imiet o singir aare, arashu pikimbung' engoitoi aapuo aainyang'aki ndaikin ele orere pookin. Amu etii leak anaa iip onom. Nejoki ninye laiteng'enuok lenyena: Entotona ninje too lkererin anaa onom, onom. Neiko neijia neitoton pookin. Neibung' ninye kulo mkaten imiet o kulo singir aare neimariri shumata nemayan ninje, nebelibel neisho laiteng'enuok, peoriki esiamu. Nenya neraposho pookin; nedumuni lekunot oo mbelat enye ilbenia tomon o are. Neaku ore pesaisho ninye tʼewueji enye openy netii laiteng'enuok lenyena te nebo o ninye, neikilikwan ninje, ejo: Kejo siamin ara nanu ng'ai? Nealu ninje nejo: Yohanes Olaibatisani; nejo ilkulekai: Eliya; o ilkulekai: Obo too layolounok le opa otopiwuo. Nejoki ninye ninje: Kake ijojo ndai ara nanu ng'ai? Nealu Petros nejo: Kristos lʼEngai! Neitanap ninye ninje, pemeliki oltung'ani o obo ena, nejo: Meata kata nemeitamei Enkerai oltung'ani too nkumok, nemeni too laigwenak o too laidasak kituak o too layolok lʼesirata, neari metua, nepiu tʼengolong' e uni. Nejoki ninje pookin: Oloyeu naasuj, njemiki kion, njedumakino esalaba enye ngolong'i pookin, paasuj. Amu oloyeu neitopok empuan enye, neiminye ninye; ore oloiminye empuan enye tʼolbae lai, neitopok ele ninye. Amu kaa dupoto etum oltung'ani, teni esot olmaa pookin neiminye kion arashu neinosie kion osina? Amu olaaibung'aki sura nanu o rorei lainei, nelaibung'aki Enkerai oltung'ani ninye sura, teni elotu tʼenkitook enye o en e Menye o en oo lmalaikan sinyat. Aliki ndai tʼesipata: Etii iltung'anak tiatua kulo looitashe tene lemeinyorrinyor enkea, metabana nepuo aadol enkarsishu Engai. Neaku anaa enkata nijo ngolong'i isiet, eishunyete kulo rorei, nerik ninye Petros o Yohanes o Yakobos nei lepaki oldonyo asaisho. Neaku ore esaisho ninye, neala emua engomom enye, neiborru ilkilani lenyena neilang'ishoi. Naa ng'orai, netii leak aare ooderrita o ninye, nera lelo Mose o Eliya; etaliote ninje tiatua enkitook neimaki enkiting'oto enye nalaitabaia te Yerusalem. Ore Petros o lʼemboitei enye neiroshiki njok ninje. Ore peinyototo ninje, nedol enkitook enye o kulo tung'anak aare ooitashe o ninye. Neaku ore perishare ninje aaing'ua ninye, nejoki Petros Yesus: Laiturukoni, sidai, kitii yook ene! Mateshet iltomboitie okuni: obo lino, obo le Mose, obo le Eliya. Nemeyolo ninye enajoito. Ore epon eirorita ninye kuna, nepukoki erukenya neopoo ninje; neurei ninje ejing' atua erukenya. Neaku oltoilo, eing'ua erukenya, ejo: Nyele Oinoti lai lategelua; entoning' ninye! Ore peaku ele toilo, neinepuni etii Yesus openy. Negira ninje neitu eliki too nona olong'i oltung'ani o obo toki too kuna naatadua. Neaku engai olong', etadoutuo ninje tʼoldonyo, netumore esiamu kitok ninye. Naa ng'orai, neipot olee obo tiatua esiamu nejo: Laiteng'enani, aasai iye, ping'oraa enkerai ai, amu era ninye enkerai ai nabo, naa ng'orai, eibung' Olmumua ninye, nedar nabokata, neiponyipony ninye, epuku olaburra, neitoki aing'uaiki tʼosina, eitalepoiye ninye. Nasai laiteng'enuok linono, pemir ninye, neitu eidim. Nealu Yesus nejo: Ndai enkishon nemeiruk naa aibeloni, ke metabaiki anu aboitare nanu ndai nang'iriaki ndai? Toriku enkerai ino ene! Ore elotu ninye, neiponyipony olmeneng'ani ninye neisugum. Nebuaki Yesus Olmumua duruki neishiunye enkerai nerrinyoki menye lenye. Neiputukuny ninje pookin naleng' tʼolbae lʼenkitook Engai. Ore eiputukunyito ninje pookin tʼolbae loo mbaak pookin naaitobira ninye, nejoki ninye laiteng'enuok lenyena: Entipik kulo rorei atua nkiyaa inyi: Amu epuoi aaitarasaki Enkerai oltung'ani atua ngaik oo ltung'anak. Kake eitu eyolou ninje kulo rorei, neaku etushumaki too ninje, pemeyolou. Neurei ninje eikilikwan ninye mbaak oo kulo rorei. Nejing' atua ninje nkibirribirrat: Kang'ai lora kitok too ninje? Ore pedol nkibirribirrat oo ltauja lenye, neibung' ninye enkerai nabo neitasheye ninye te bata enye nejoki ninje: Olong'amu ena kerai tʼengarna ai, naang'amu nanu; naa olaang'amu nanu, neng'amu olaairriua: amu olora kinyi tiatua ndai pookin, nera kitok. Nealu Yohanes nejo: Laiturukoni, kitadua oltung'ani lomirita ilmeneng'a tʼengarna ino, nikimitiki ninye, amu eitu esujare yook. Nejoki Yesus ninye; Emimitiki! amu ore olemeiba ndai, nera lʼematua inyi. Akae, ore pebaia ngolong'i enkilepata enye, neitorioo ninye engomom enye alo Yerusalem, neirriwaa ilkiliku lukunya engomom enye; neibung' ninje engoitoi nejing' atua engang' nabo oo Samareites, peiye eitobiraki ninye ewueji neirragieki. Neitu eng'amu ninje ninye, tiaraki naitorioiye engomom enye alo Yerusalem. Ore pedol ena laiteng'enuok Yakobos o Yohanes, nejo: Laitoriani, iyeu nikintanapu enkima pedou te shumata, peiminye ninje, anaa peikuna Eliya? Neibelekenya nebuaki ninje nejo: Miyololo, aajo irara le alo mumua? Amu eitu elotu Enkerai oltung'ani, peiminye iltauja loo ltung'anak, kake peitopok. Ore peibung' ninje engoitoi aapuo engai ang', nejoki oltung'ani obo ninye: Aasuj iye tʼewueji pookin nilo. Nejoki Yesus ninye: Eata ntirrashin ngumot neata ntaritik e shumata singin, kake meata Enkerai oltung'ani eneiteleiki elukunya enye. Nejoki ninye olekai: Tusujaki! Nejo si ninye: Laitoriani, njooki ang'as alo anuk papa lai. Nejoki Yesus ninye: Njoo enuk lootuata lootuata lenye, kake nno iye, pinosaa enkarsishu Engai! Nejo si olekai: Laitoriani, aalasuj iye, kake njooki ang'as alo aitanapare kulo loora lʼengaji ai. Nejoki Yesus ninye: Metii oltung'ani opik engaina olkembe neitoki anang' silig, peaku lʼenkarsishu Engai. Ore tekurum oo kuna negelu Olaitoriani kulekai ntomoni naapishana neirriwaki ninje aare, aare lukunya engomom enye atua ngang'itie pookin o wuejitin pookin naatayeuo nelo ninye. Nejoki ninje: Kitok enkisambuare naa kuti laitobirak; akae, entasai Olaitoriani lʼenkisambuare, petum airriwaki laitobirak atua enkisambuare enye. Enjom! eng'orai, airriwaa nanu ndai anaa mbalelon atua empolos oo suiyan. Eminap entutua arashu olbene arashu namuka; emiroroki oltung'ani o obo tʼengoitoi. Ore pijing'ijing'i engaji nabo, entang'as entejo: Njeaku tʼena aji eseriani! Ore petii ina alo enkerai eseriani, nelabik eseriani inyi te shumata enye; teni metii, neitoki arrinyokino ndai. Entobik ake tiatua ena aji, nidaarere niokishorere naata ninje; amu eaku, petum olaitobirani olkwaje lenye. Emindur tʼengaji aidurraki engai aji. Ore engang' pookin nijing'ijing'i neng'amuni ndai, enosa enaitarasakaki ndai; enjiunye loomoiyaa ootii atua ninje, entiakiti ninje: Etinyikaka ndai enkarsishu Engai. Ore engang' pookin nijing'ijing'i nemeng'amu ninje ndai, entupukutu, enjom atua ngoitoi enyena, entejo: Kipioki ndai baiki enterit engang' inyi natijing'a nkejek ang'; entopon, entayolo ena, ajo etinyikaka ndai enkarsishu Engai. Aliki ndai: Eikashieki Sodom te ina olong' nelang' ena ang'. Ee, kake aiya, Korasin! Ee, kake aiya, Betsaida! Ten emutu etaa kuna kitobirat kituak tiatua Tiros o Sidon naataasaki too ndai, anaata etotona ninje tiatua ilguniani o atua nkuruon neala. Kake eikashieki Tiros o Sidon tiatua enkigwena nelang' ndai. O iye, Kapernaum, nikilepieki metabaiki shumata, kintadouni metabaiki emanyata e satan. Oloning' ndai, naaning' nanu; olomen ndai, naamen nanu; olaamen nanu, nemen olaairriua. Nerrinyo kulo ntomoni naapishana tʼeng'ida nejo: Laitoriani, etoning'o yook baiki ilmeneng'a tʼengarna ino. Nejoki ninye ninje: Atadua nanu satan anaa enkiwang'ata natusulunye te shumata. Eng'orai, aidipa aishoo ndai engolon niroruarierie lasuria o nkulupan o enkidimata pookin olmang'atinda, nemear ndai entoki o nabo. Epon ming'idada te ina, ajo eisyayaki ndai ilmumuan, kake enting'idata, aajo etisiraki ngam inyi te shumata. Negalalu Yesus te ina kata tʼOlmumua Sinyati nejo: Aaitoning'oo iye, Papa o Olaitoriani le shumata o enkop, tiaraki nitushumaka kuna lang'eni o iljartani, nintayolo ninje ilkutiti. Ee, Papa, amu neijia itonyorrua tʼengomom ino. Neibelekenyakino ninye laiteng'enuok tʼenkilepata nejo: Aaitarasaka Papa lai ntokitin pookin, nemetii o obo oloyolo Oinoti neme Menye, nemetii oloyolo Menye neme Oinoti o ele loyeu neitayolo Oinoti ninye. Neibelekenyakino ninye laiteng'enuok lenyena nejoki ninje tʼenkilepata: Teshi kuna onyek naadol enidolidolo ndai. Amu aliki nanu ndai: Etayeutuo nedol layolounok kumok o ilkarsisi enidolitata ndai, neitu edol; neyeu nening' enining'itoto, neitu ening'. Naa ng'orai, neitashe olaiteng'enani obo loo nkitanapat, petem ninye, nejo: Laiteng'enani, kaji aiko, pajung'u empuan nemeiting'? Nejoki ninye: Ainyo naa nasira tiatua nkitanapat? Ainyo isoma? Nealu ninye nejo: Tonyorra Olaitoriani, Engai ino, tʼoltau lino pookin o tʼolmumua lino pookin o tʼengolon ino pookin o tʼeng'eno ino pookin, o lʼelatia ino anaa kion! Nejoki ninye: Itaalua sidai, nkuna ina, nilaishiu. Kake neyeu neitaa kion supat nejoki Yesus: Ang'ai naa ol elatia ai? Nealu Yesus nejo: Etadoiye oltung'ani obo, eing'ua Yerusalem, pelo Yeriko, netumore sing'ouni, neoru ninye ilkilani nepik ilbaak nepuo neing'ua, eirasa ee. Nedou olaidasani obo aimu ina oitoi, meyolo o nyoo, ore pedol ninye, neiwang'. Neijia baiki olevites oewuo ine wueji, nedol neiwang'. Kake eewuo tʼolototo Osamareites obo neinepu ninye; ore pedol ninye, neibung'aki engoshoke nanana, nerishaki ninye neen ilbaak lenyena nebukoki eilata o olmarua neilepakinye ninye shumata osikiria lenye nerik ninye engaji oo lomon neitolonyilony ninye. Ore tʼenasirie neitai denaria are neisho olopeny engaji nejo: Ntolonyilonya ninye, teni eaku enalang', ore parrinyunye, naalaisho iye. Ijo aa, ang'ai too kulo pokira okuni lotaa ol elatia ele otijing'a atua sing'ouni? Nejo si ninye: Ele loibung'aka ninye engoshoke nanana. Nejoki Yesus ninye: Nno, nkuna si iye neijia! Ore epuoito ninje, nejing' engang' nabo. Neng'amu ninye eng'oroyoni nabo naji Marta tʼengaji enye. Neata ninye enganashe naji Maria, neitoton ninye kion tʼengalo oo nkejek Olaitoriani ainining' lomon lenyena. Nenyamalu Marta tʼenkisyayare kitok; nelotu ninye nejo: Laitoriani, ai mishilaa iye, ajo aapalaki enganashe ai, paisyaisho nanu openy ake? Akae, tiaki ninye, njaaretu. Nealu nejoki Olaitoriani ninye: Marta, Marta, intanyamaluo ning'uyana too mbaak kumok; kake melaunoi nabo; etegelua Maria ematua sidai, nemeoruni ninye ena. Neaku etii ninye ewueji nebo, esaisho. Ore peidip, nejoki obo too laiteng'enuok lenyena ninye: Laitoriani, nteng'ena yook esayata, anaa peiteng'ena Yohanes laiteng'enuok lenyena. Nejoki ninje: Ore pisaishosho, entejo: Papa lang', litii shumata, njesinyari engarna ino! Njelotu engarsishu ino! Njeaku eyeunoto ino tʼenkop anaa peaku te shumata! Njoo yook endaa ang' nabaiki yook tʼengolong' pookin! Tung'aiki yook nkitarruot ang', amu king'uaiki si yook iltung'anak looata silen ang'! Mirik yook atua enkitasuroto, kake ntopua yook tʼentorroni! Nejoki ninye ninje: Kangai too ndai loata oljore lenye nelotu ninye, eipolose enkiarie, nejoki ninye: Oljore, silenokoki ilmkaten okuni, amu aatabaikia oljore lai, eing'ua olototo, namaata enaisho ninye, nealu ilo otii aji, nejo: Mikintirik, amu eidipaki aaigeno kutukaji, netii nkera ainei atua erruat te nebo o nanu; maidim ainyo, paaisho iye. Aliki ndai: Ten emutu meinyototo ninye, peisho ninye, tiaraki nara oljore lenye, anaata einyototo neisho ninye enayeu, tiaraki nasaisho ninye naleng' meata sura. Naliki si nanu ndai: Entoomonutu, neishori ndai; eng'orutu, nitumutumu; entooshiosh, nebolokini ndai. Amu pookin loomonu, neng'amu; o oloing'oru, netum; o olooshiosh, nebolokini. Ketii atua ndai enkerai nabo naomonu menye olmkate, neisho ninye osoit? arashu teni eomonu osingirri, neisho ninye tʼewueji osingirri olasurai? arashu teni eomonu olmosori, neisho ninye enkulupa? Akae, teni iyololo ndai lirara torrok aaishoo nkera inyi nkishoorot sidan, me naleng' elaisho Papa le shumata Olmumua Sinyati kulo loomonu ninye! Neitupuku ninye olmeneng'ani leitu eidimairoro; neaku ore pepuku olmeneng'ani, neiro oladuo lemeiro. Neiputukuny siamin. Nejo ilkulekai too ninje: Eitupuku ninye ilmeneng'a tʼenkidimata e Beelsebul, olkitok loo lmeneng'a. Netem ilkulekai ninye neyeu olponoto oing'ua shumata. Ore peyolou ninye ndamunot enye, nejoki ninje: Ore enkarsishu pookin naitarrikino tiatua kion, neaku ang'ata, neurokino engaji o engaji. Teni eitarrikino si ninye satan tiatua kion, kaji eiko teni eitashe enkarsishu enye? Amu ijojo ndai, aajo aitupuku nanu ilmeneng'a tʼenkidimata e Beelsebul. Kake ore pamir nanu ilmeneng'a tʼenkidimata e Beelsebul, akae, tʼenkidimata e ng'ai eitupuku ninje nkera inyi? Eaku ninje te ina laigwenak linyi. Kake ore pamir nanu ilmeneng'a tʼolkimojino lʼEngai, neinepu enkarsishu Engai nabokata ndai. Teni errip oloata engolon neata remeta engaji enye, nebik masaa enyena tʼeseriani. Ore pelotu ololang' ninye tʼengolon, negilu ninye neoru remeta enyena pookin naating'idare ninye, neor nkyarunot enyena. Olemera lʼematua ai, nera olmang'atinda lai, olemeiturrur te nebo o nanu, neisardakie. Teni eidip atupuku Olmumua duruki tiatua oltung'ani, neim atua wuejitin engaroni neing'oru eneeng'ieng'are nelau, nejo: Alarrinyokino atua engaji ai natupukunye; ore pelotu, neinepu, etooroki nekaji. Nelo ninye nabokata neriku te nebo o ninye kulekai mumuan oopishana loora torrok nelang' ninye; ore peidip aatijing', nemany ina alo, neaku enkiting'oto e ilo tung'ani torrono nelang' enkiterata. Neaku ore eiro ninye kuna, neapaa eng'oroyoni nabo tiatua esiamu oltoilo nejoki ninye: Tesh engoshoke nikitanapa naa teshi ilkinai litanaa. Nejo si ninye: Eikash, teshi kulo looning' ororei lʼEngai neibung' ninye. Ore peiturrurrokino siamin, neiter ajo: Era ena kishon enkishon torrono; eing'oru ninye olponoto, nemeishori ninye olponoto neme olponoto le Yona. Amu neijia anaa petaa Yona olponoto too ltung'anak le Nineve, neijia eaku Enkerai oltung'ani tʼena kishon. Nelaitashe enkarsis eunore engolong' tʼenkigwena te nebo o leak lʼena kishon nelaar ninje; amu eewuo ninye eing'ua nkiting'ot enkop, peinining' eng'eno e Salomo; naa eng'orai, etii ene ololang' Salomo. Nepuo aaitashe leak le Nineve tiatua enkigwena te nebo o ena kisbon nepuo aar ninje, amu etaalate ninje tʼolbae lʼenkinosaroto e Yona; naa eng'orai, etii ene ololang' Yona. Metii oloinok enkilang'et nepik ninye eneshuma arashu abori olkisembe, kake shumata enkibung'et, pedol loojing'u enkilang'et. Nera engong'u ino enkilang'et osesen; akae, teni era engong'u ino bioto, nera osesen lino pookin enkilang'et; kake teni era ninye torrono, nera si osesen lino enaimin. Akae, ng'orai, pemeaku enkilang'et natii atua iye enaimin. Akae, teni era osesen lino pookin enkilang'et nemeata ninye enaimin o enkinyi, neaku ninye enkilang'et tukul, neijia anaa pikilang'aki enkilang'et enkiwang'ata. Ore eirorita ninye, nesai Olfarisayos obo ninye, penya endaa te nebo o ninye. Nejing' ninye neton tʼendaata. Ore pedol Olfarisayos ina, neiputukuny, tiaraki neitu eng'as aisuja, eitu edaa. Nejoki Olaitoriani ninye: Ore ndai, Ilfarisayoi, isujusuju oriong' enkwaru o engirra, kake ebore atua ndai enkisimaroto o entorroni. Lemoda, eitu eitobir oloitobira oriong' baiki atua? Entopon aaisho entoki empuris natii, naa eng'orai, neaku eisuja pookin too ndai. Kake, ee, kake aiya, ndai Ilfarisayoi, tiaraki ninjoioio ematua e tomon olkujitai orropil o olkujitai oitorropil ndaikin o noo mbenek pookin, nilusooso enkigwena o enyorrata Engai! Meata kata nemeitobiri kuna, nemepali nena. Ee, kake aiya, ndai Ilfarisayoi, tiaraki ninyorrinyorro aatotoni too wuejitin elukunya oo ngajijik Engai o nkirorokinot too singiran! Ee, kake aiya, ndai layolok lʼesirata o Ilfarisayoi, amu inyanyukiekie nkuraren nemeyolouni neroro iltung'anak shumata, meyolo. Nealu obo too laiteng'enak loo nkitanapat nejoki ninye: Laiteng'enani, isul yook, teni ijo kulo rorei. Nejo si ninye: Ee, kake aiya si ndai, laiteng'enak loo nkitanapat, amu intanapinapa iltung'anak irridat lemenapai, niming'unyenye ndai oopeny kulo rridat tʼolkimojino o obo. Ee, kake aiya ndai! amu ishetishete nkuraren oo layolounok; kake etaara loominyi linyi ninje metuata. Onaa injakenunu ning'aring'ara nkyasin oo loominyi, amu etaara ninje lelo metuata, nishetakiki ndai ninje nkuraren. Onaa ejo eng'eno Engai te ina: Alairriwaki atua ninje layolounok o lairriwak, near too ninje ilkulekai metuata nemir, petumi aaing'oru tʼena kishon osarge loo layolounok pookin oibukoiyoki, neba tʼenkitobirata olmaa, eiter tʼosarge le Abel metabaiki osarge le Sakarias otaraki tʼempolos olperere lʼenkidasare o engaji Engai. Ee, aliki ndai: Epuoi aaing'oru tʼena kishon. Ee, kake aiya, ndai laiteng'enak loo nkitanapat, amu iaoita embolet eyolounoto. Nimijing'ijing'i ndai oopeny, nimitikiki kulo looyeu nejing'. Ore peidip atiaki ninje kuna, neiter layolok lʼesirata o Ilfarisayoi aakeshore ninye naleng' neikilikwan ninye too mbaak kumok, petum aatarresh ninye tʼolosek tʼenkutuk enye. Ore peiturrurro olorere iip nkujit neaku eroruaro, neng'as aiter ajoki laiteng'enuok lenyena tʼenkiterata: Entaduai aten tʼenkisiijoi oo Lfarisayoi nara enkitusupatuo. Metii enaiopoiyoki, nemelo abolunye tekurum, nemetii enaisudori, nemeyolouni tekurum. Akae, ore pookin niroro tʼenaimin, nepuoi aaning' tiatua enkilang'et; ore ening'oming'omakitia nkiyaa tiatua ilkutot, neinosuni too nkeperi oo ngajijik. Kake aliki nanu ndai, iljorueta lainei: Emiurei looar osesen metua nemeidim aaitobira tekurum entoki nalang'. Kake aitadol ndai oliureii: Enturia oloata engolon, eidipa ataara metua, nenang'aki atua ewueji enkima. Ee, aliki ndai: enturia ele! Memirai nkipaikut imiet too mpesai are? Merikinoi baiki nabo too ninje tʼengomom Engai. Kake eikenaki baiki ilpapit loo lukuny inyi pookin. Onaa emiureisho! Irara ndai kituak nilang'ilang'a nkipaikut kumok. Aliki ndai: Ore oltung'ani pookin laaibalu nanu tʼengomom oo ltung'anak, nelaibalu baiki Enkerai oltung'ani ilo tʼengomom oo lmalaikan lʼEngai; kake olaamiki nanu tʼengomom oo ltung'anak, nemikini ninye tʼengomom oo lmalaikan lʼEngai. Eing'uaikini ele pookin oimakinye ororei Enkerai oltung'ani; kake olomor Olmumua Sinyati, meing'uaikini ninye. Ore perik ninje ndai atua ngajijik Engai enye o engomom oo lkituak o looata engolon, emiekenya aaibirribir eninkoko, teni imitutu aten, arashu enilimumu; amu elaiteng'en Olmumua Sinyati ndai te ina kata ake enaaku nilimumu. Nejoki obo tiatua esiamu ninye: Laiteng'enani, tiaki olalashe lai, paaoriki enjung'o. Nejoki ninye: Letung'ani, kang'ai laatipika, paaku olaigwenani arashu olaoroni tiatua ndai? Nejoki ninye ninje: Eng'orai, piduaiaia aten tʼengong'u oo masaa; amu meishiu oltung'ani o obo, tiaraki naata ninye masaa kumok. Neliki ninje enkitanyanyukiet nejo: Etii oltung'ani obo adupani, neisho enkuruma enye naleng'. Neibirribir ninye tiatua kion nejo: Kaji aiko, amu maata enaiturrurroki ng'erunot ainei? Nejo ninye: Alaiko nji: ajar mbejen ainei, pashet nkituak naalang' naiturrurroki ina alo enkisambuare pookin o masaa ainei najoki Olmumua lai: Lemumua, iata masaa kumok naashuma noo lann kumok; eng'ieng'ai, nosa, tooko, ting'idai! Nejoki Engai ninye: Lemodai, eyeuni tʼena kiarie te iye Olmumua lino; ore kuna nintobiraiye, keaku nkun e ng'ai? Neijia etiu oloshumaki kion masaa nemera oladupani tʼEngai. Nejoki ninye laiteng'enuok lenyena: Onaa ajoki ndai: Emiekenvakino empuan inyi eninyanya, arashu osesen linyi eninjopishopo. Amu kitok empuan nelang' endaa naa kitok osesen nelang' olkila. Eng'orai ilkurruki; amu meisuaisho nemeisambisho, meata ninje eneshumishore arashu embeje, kake eitoti Engai ninje; nirara ndai kituak naleng' nilang'ilang'a ntaritik. Kang'ai too ndai oidim ateekenyai, pepon engadoro enye engaina nabo? Akae, teni mindimidimi ena nara kinyi tukul, ainyo piekenyakinono si ninje nkulie? Eng'orai ntapuka eneiko teni ebulu; meipilisho ninje nemeshetisho; kake aliki nanu ndai, ajo eitu eishopi baiki Salomo tʼenkitook enye pookin anaa nabo too ninje. Akae, teni eishop Engai nji olkujitai otii taata enkuruma nenang'akini taisere enkima, me naleng' epon aishop ndai, liatata enkirukoto kinyi? Onaa eming'oru ndai eninyanya o eniokioko, emiliman aten too nkishilarot. Amu eing'oru kuna pookin loreren lemeata Engai; eyolo Minyi linyi, ajo mindimimdimi aatalaita kuna. Entopon aaing'oru enkarsishu enye, neponikini ndai kuna. Miureisho, enjoo kinyi! amu etonyorra Minyi linyi aishoo ndai enkarsishu. Entimir masaa inyi, enjoo kulo looata osina. Entobirakiti aten ilbenia lememusanu, masaa nemeng'oru te shumata nemenyikaki olapurroni nemeitarruo laing'ur; amu enetii masaa inyi, netii ine iltauja linyi. Entaa looena mpolosi neiwuwu nkilang'eta inyi, pinyanyukiekie ndai iltung'anak looanyu Olaitoriani lenye, teni edumunye tʼenkiama, peiye ore pelotu neoshioshisho, nebolu ninye nabokata. Teshi lelo aisyayak looinepu Olaitoriani lenye, teni elotu, eishololo. Japa, aliki ndai: Erretena neitoton ninje tʼenedaare, nelotu aisyayaki ninje. Ore pelotu ninye tʼerripore e are arashu e uni neinepu ninje nji, nera teshi lelo. Kake entayolo kuna, ten emutu eyolo olopeny engaji enkata nalotunye olapurroni, anaata eishololo nemeisho engaji metuudi. Onaa entobirakinoto si ndai, amu elalotu Enkerai oltung'ani tʼenkata nimijojo. Nejo Petros: Laitoriani, ke yook iliki ena kitanyanyukiet arashu pookin? Nejo Olaitoriani: Kang'ai lora olaing'orani supat naa ng'en, opik Olaitoriani lenye, peitore laisyayak lenyena, peoriki ninje endaa tʼenkata enye? Tesh ilo aisyayani olotu Olaitoriani lenye neinepu ninye eiko nji. Esipa, aliki ndai: Ak eitaa ninye, peitore masaa enyena pookin. Kake ten ejo ilo aisyayani tiatua oltau lenye: Elaimutie Olaitoriani lai elotu, — neiter aar laisyayak o ngaisyayak nenya neok nemera, elotu Olaitoriani le ilo aisyayani tʼengolong' nemejo, o tʼenkata nemeyolo, ne-dung'udung' ninye nelaisho olkwaje lenye te nebo o kulo lemeiruk. Ore ilo aisyayani lotayolo eyeunoto Olaitoriani lenye nemeitobiraki kion nemeitobir eyeunoto enye, neari ninye naleng'; kake olemeyolo neitobir naaku, pearieki, eari ninye enkiti. Ore oltung'ani pookin loishooki nkumok, neing'oruni te ninye nkumok; ore oloitarasakaki nkumok, neyeuni te ninye nalang'. Aewuo nanu, panang'aki enkima enkop; kaa toki aitoki ayeu teni eiwuwu! Kake aata enkibatisa naaibatisieki, naa kaji aiko teni aarooshi metabana nebaia! Ijojo ndai, aajo aewuo nanu, peiye aau eseriani enkop? Aliki ndai: Me neijia, kake enkitarrikino. Amu eiter taata epuo aatii imiet atua engaji nabo, neitarrikino okuni o are, o are o okuni, neitarrikino menye o enkerai, o engerai o menye; ng'otonye o entito o entito o ng'otonye; engaputani o esyayunoti, o esyayunoti o engaputani. Nejoki ninye siamin: Teni idolidolo erukenya, eilepu tʼendoiyoroto engolong', nijojo nabokata: Elotu enjan! neaku neijia. Teni ekutishoi olkutati lʼeunore engolong', nijojo: Eirowuaju! neaku neijia. Ndai laitusupatuok, indimidimi aaitooro emua enkop o en e shumata, ainyo pimintoorioro si ninye, ena kata? Ainyo pimingwenunu too ndai oopeny enara esupato? Akae, teni irubare olaitang'oroni lino, pilo enetii olkitok, tonyua tʼengoitoi, piking'uaiki ninye, pemikinkurtutaki engomom olaigwenani, nikintarasaki olaigwenani olaisyayani, nikinang:aki olaisyayani engaji eenata. Aaliki iye: Mipuku te ina alo tukul, metanana nilak empesai enkiting'oto. Netii te ina kata ilkulekai ooinosakitia ninye mbaak oo Lgalilayoi looitushulie Pilatos osarge o nkidasareitin enye. Nealu Yesus nejoki ninje: Ijojo ndai, aajo etaa kulo Galilayoi laitarruok nelang' kulekai Galilayoi pookin, tiaraki naisilote too kuna? Aliki ndai: Me neijia, kake teni mialala ndai, nipuopuo aaimin pookin neijia. Arashu lelo tomon o isiet lootuurokine olmnara le Siloa near ninje metuata, ijojo ndai, aajo etaa ninje laitarruok nelang' kulekai tung'anak pookin oomanya Yerusalem? Aliki ndai: Me neijia, kake teni mialala ndai, nipuopuo aaimin pookin neijia. Nelimu ninye ena kitanyanyukiet: Eata oltung'ani obo olng'aboli tiatua enkuruma enye oo nkeek olmarua; nelotu, peing'oru ilmomo te shumata enye, neitu etum. Nejoki olaturoni lʼenkuruma: Ng'orai, aewuo larin okuni, eiter taata, aing'oru ilmomo te shumata ele ng'aboli, namatum; tudung'o ninye, amu ainyo peiding'ie ninye enkop pesho? Nealu nejoki ninye: Laitoriani, tapala ninye tʼele ari, metabana naturoki ninye napik emodioi, peiye elaiu ilmomo akenya; teni meiu, tudung'o ninye. Neaku eiteng'enisho ninye tʼengaji Engai nabo tʼengolong' naeng'ieng'areki. Naa ng'orai, netii eng'oroyoni naata Olmumua lʼembebekishu larin tomon o isiet, netununuke ninye neitu eidim ataapunye tukul. Akae, ore pedol Yesus ninye, neipot nejoki ninye: Nang'oroyoni, njoo kilakuni tʼembebekishu ino! Neiteleiki ninye ngaik; neitoriori ninye nabokata neitadaraa Engai. Nealu olkitok lʼengaji Engai tʼerikai, tiaraki naishiunye Yesus tʼengolong' naeng'ieng'areki, nejoki olorere: Etii ngolong'i ile, peitobiri enkyas tiatua ninje; akae, ewotu tiatua nena, peishiunyeki ndai, neme tʼengolong' naeng'ieng'areki. Kake nealiki Olaitoriani ninye nejo: Iye laitusupatuoni, melaku oltung'ani pookin too ndai olkiteng' lenye arashu osikiria lenye t'embout tʼengolong' naeng'ieng'areki, pelo aitook? Meaku, pelakuni ena ito e Abraham nateena satan larin tomon o isiet tʼena keene, tʼengolong' naeng'ieng'areki? Ore ejoito ninye nena, neibung' ninje pookin enkurruna lootiakinore ninye; neng'ida esiamu pookin too ntokitin kituak pookin naataa te ninye. Akae, nejo: Kang'ai enyanyukie enkarsishu Engai naa ng'ai aitanyanyukie ninye? Enyanyukie ninye embeu e karadali naibung oltung'ani nenang'aki atua enkuruma enye, nebulu neaku oljani, nepuo aashet ntaritik e shumata singin tiatua ilng'osil lenyena. Neitoki ajo: Kainyo aitanyanyukie enkarsishu Engai? Enyanyukie ninye enkisiijoi naibung'a eng'oroyoni nabo neitushulie ntemeta uni entapa, metabana neisiijoi pookin. Neim ninye ngang'itie kituak o nkutiti, eiteng'enisho, eloito Yerusalem. Nejoki oltung'ani obo ninye: Laitoriani, kepok ilkuti ake? Nejoki ninye ninje: Entaapare, pijing'ijing'i kutukaji napirik; amu aliki ndai, ajo ilkumok ooing'oru ninye, pejing', nemeidim. Neba te ina kata, einyotote olopeny engaji neigen kutukaji, ninteritere ndai aaitashe te boo nioshioshosho kutukaji, ijojo: Laitoriani, Laitoriani, tabolu yook! Nealu ninye nejoki ndai: Mayolo ening'ua ndai. Ninteritere te ina kata aajo: Kitaama nikiokisho tʼengomom ino, inteng'enita yook too ngoitoi ang'. Nelajoki ninye ndai: Mayolo ening'ua ndai; entung'aiyoki nanu pookin, ndai laitobirak loo ntorrok! Netii ina alo enkishirata o eonyoto oo lala, teni ipuopuo aadol Abraham o Isaak o Yakoob o layolounok pookin tiatua enkarsishu Engai, ndai ake eiturrakaki boo. Akae, epuonu ltung'anak, eing'ua enkilepunoto o endoiyoroto engolong', empolos e kiarie o eunore engolong', netonie enedaare tiatua enkarsishu Engai. Naa ng'orai, netii lʼenkiting'oto looaku lʼelukunya, netii lʼelukunya looaku lʼenkiting'oto. Nepuonu te ina kata ematua oo Lfarisayoi nejoki ninye: Tupuku, nno te ine, amu eyeu Herodes nikiar tua! Nejoki ninye ninje: Embung'a engoitoi, entiakiti ena tirrash: Ng'orai, aitupuku ilmeneng'a naishiunye iltung'anak taata o taisere, nalaitabaia tʼengolong' e uni. Kake meata kata namalo taata o taisere o ngailong', amu meaku, peimin olayolounoni ti oriong' e Yerusalem. Oi Yerusalem, Yerusalem naar layolounok metuata niartoosoito likirriwakini iye! Kaigil aja atayeuo naiturrur nkera inono anaa enkikusieki naiturrur eishoi enye tiabori oo naipuko enyena, neitu iyeuu ndai! Eng'orai, etung'aikiaki ndai engaji inyi erok. Amu aliki ndai: Mikintokiki aadol nanu, metabana nelotu enkata nijojo: Njeitadarari ololotu tʼengarna Olaitoriani! Neaku nelotu ninye engaji olkitok obo loo Lfarisayoi tʼengolong' naeng'ieng'areki, penya endaa; neing'oraa ninje ninye tʼerreshoto. Naa ng'orai, etii oltung'ani obo tʼengomom enye oata emoiyan engare. Nealu Yesus nejoki laiteng'enuok loo nkitanapat o Ilfarisayoi: Keaku, peishiunyeki tʼengolong' naeng'ieng'areki arashu me? Negira ninje. Neibung' neishiunye ninye neing'uaiki meshomo. Nealu ninye nejoki ninje: Kang'ai olinyi oata osikiria arashu olkiteng' otusulakine engumoto nemeilepunye ninye nabokata tʼengolong' naeng'ieng'areki? Neitu eidim ninje aataalutu nena. Neinosaki ninye looipotoki enkitanyanyukiet, etadua eneiko teni egelu ltoneta lʼelukunya tʼenedaare, nejoki ninje: Teni kimpot oltung'ani, pilo enkiama, miton tʼentonata elukunya; amu teni eipoto ninye oltung'ani kitok likilang' iye, nelotu olikimpoto iye o ninye nikijoki: Njoo ninye ewueji! ore te ina kata ninter atum enkurruna, piton tʼewueji e abori. Kake teni kimpotoki, nno, totona tʼewueji e abori; ore pelotu olikimpoto iye nikijoki: Oljore, tinyikaki lukunya! Nilaata te ina kata enkitook t'engomom oo pookin lootoni te nebo o iye. Amu oltung'ani pookin loitaa kion kitok, neitadouni; o oloitadou kion, neitaai kitok. Nejoki ninye ele oipoto ninye: Teni intobir endaa enkipirata engolong' arashu enteipa, mimpot iljorueta linono arashu lalashera linono arashu l'enkishomi ino arashu lʼelatia ino oodupa, pemikimpot si ninje iye, nikilaakini. Kake teni intobir enkinosata, mpoto laisinak o loo rrugi o lemeidim aashom o ilmodook; Niaku iye tesh, amu meata ninje enikintoki aalaakinye; amu kilaakini tiatua empiunoto oo looata esupato. Ore pening' obo too kulo loototonitio te nebo o ninye kuna nejoki ninye: Era tesh olonya endaa tiatua enkarsishu Engai. Nejoki ninye: Eitobira oltung'ani obo endaata kitok neipot ilkumok. Neirriwaa tʼenkata endaata olaisyayani lenye, peliki looipotoki: Ewotu, amu eidipate pookin! Neiter pookin aasai tʼenkidanyata nabo, pepali. Nejoki ol elukunya ninye: Ainyang'ua enkuruma, meata kata namapuku, paing'oraa ninye; aasai iye, tapalaki. Nejo olekai: Ainyang'ua nanu mboi imiet oo lmong'i nalo, paleen ninje; aasai iye, tapalaki! Nejo olekai: Aamua eng'oroyoni, onaa maidim aeu. Nelotu olaisyayani neinosaki Olaitoriani lenye nena. Negoro olopeny engaji nejoki olaisyayani lenye: Tupuku asioki, pilo ngoitoi kituak o kutiti engang', ntijing'u ene laisinak o looata rrugi o ilmodook o lemeidim aashom! Nejo olaisyayani: Laitoriani, etaa enintanapua, kake eng'or ewueji. Nejoki Olaitoriani olaisyayani: Tupuku, pilo atua ngoitoi o sarikon, ntanapu pejing'u, peiye eigany engaji ai! Amu aliki ndai, ajo meinyorrinyor o obo too kulo leak looipotoki, endaata ai. Akae, nepuo siamin kumok te nebo o ninye; neibelekenya ninye nejoki ninje: Teni elotu oltung'ani enatii nemeiba menye lenye o ng'otonye o eng'oroyoni o nkera o lalashera o nganashera, metabaiki oltau lenye, meidim ninye ataa olaiteng'enuoni lai. Olemenap esalaba enye nelotu tekurum ai, meidim ataa olaiteng'enuoni lai. Amu kang'ai too ndai oyeu neshet olmnara nemeng'as aton neiken enkinyang'a, anake eata nabaiki? pemeiter aasul kulo pookin loodol ninye, eidipa atipika entonata, kake nemeidim aidipa, nejo: Eitera ele tung'ani ashet, neitu eidim aidipa. Arashu kalo karsis olagilunore olekai karsis tʼenjore nemeng'as aton neigwena, anake eidim atanang'are too elfun tomon ele olotu too elfun tikitam, pear ninye? Teni me neijia, neirriwaa olkilikwai epon elakwa olekai, neomon ninye osotua. Akae, neijia oltung'ani pookin too ndai lemelam pookin naata ninye, meidim ataa ninye olaiteng'enuoni lai. Sidai emakat; kake teni erruoio emakat — ke te nyoo eitameloni? Meitoki adupa tʼenkop arashu tʼemodioi, nemeaku tukul; neiturrakini ninye boo. Oloata nkiyaa naaning'ie, njening'! Neaku enyikaki ninye laoshok pookin le kodi o laitarruok, peinining' ninye. Neing'unyung'uny Ilfarisayoi o layolok lʼesirata nejo: Eng'amu ele laitarruok nedaare ninje. Nejoki ninye ninje ena kitanyanyukiet nejo: Kalo tung'ani too ndai, oata nkerra iip, neiminaki nabo too ninje, nemeing'ua kuna ntomoni enturuj o enturuj ti ang'ata, pelaing'oru enaimina, metabana netum ninye? Ore petum ninye, neiteleiki shumata oo ronyi lenyena, eng'ida. Ore pelotu engaji enye, neipot iljorueta o lʼelatia nejoki ninje: Enting'idata te nebo o nanu, amu ainoto ena duo ker ai naimina. Aliki ndai: Neijia eaku eng'ida te shumata tʼolbae lʼolaitarruoni obo otaale nelang' isupati ntomoni enturuj o enturuj lemeyeu enkitaalata. Arashu kaa ng'oroyoni naata ngoshola tomon, teni eiminaki engosholai nabo, nemeinok enkima neor engaji nenyok aing'oru metabana netum ninye? Ore petum ninye, neipot njorueta enyena o nʼelatia nejo: Enting'idata te nebo o nanu, amu ainoto ena duo osholai naimina. Neijia, aliki ndai, eaku eng'ida tʼengomom oo lmalaikan lʼEngai tʼolbae lʼolaitarruoni obo otaale. Nejo ninye: Eata oltung'ani obo laiyok aare. Nejoki oloti too ninje menye: Papa, njoki ematua oo masaa naaku nkun ainei. Neoriki ninje masaa. Ore eitu eishunye ngolong'i kumok, neiturrur ena duo kerai kiti pookin nelo olosho olakwa; neisardakie te ina alo masaa enyena too ntokitin eng'ida osesen. Ore peidip aisardakie masaa enyena pookin, neaku olamei kitok tiatua ilo osho, neiter aning' si ninye osina. Nelo aisyai obo loo loopeny ilo osho, neirriwaki ilo ninye atua nkuruman enyena, peirrita ilbitiro; Neng'war ninye aitaraposh engoshoke enye too ngabobok naainosa ilbitiro, neitu eisho oltung'ani o obo ninye toki. Nerrinyokino kion nejo: Kaja laisyayak le papa lai ooata endaa kitok neiteleku, ore nanu nae tene tʼolamei! Adumunye alo enetii papa lai, pajoki ninye: Papa, aitarruoko shumata o engomom ino, mekure eaku, paaipoti enkerai ino; nkunakaki anaa obo too laisyayak linono! Nedumunye nelo enetii menye lenye. Ore epon etii enelakwa, nedolu menye lenye neibung'aki ninye engoshoke nanana nekwet asioio neurokino emurt enye neng'utut ninye naleng'. Nejoki ena duo kerai ninye: Papa, aitarruoko shumata o engomom ino, mekure eaku, paaipoti enkerai ino. Kake nejoki menye laisyayak lenyena: Eautu asioki olkila lora sidai, enjopokiti ninye, entipik olgisoi olkimojino lenye o namuka nkejek enyena, nireuu si olashe opir, enteyeng', mainosa, mating'idata! amu etua ena kerai ai, neitoki apiu; eimina ninye, neinotoki. Neiter aaitaa eng'ida. Akae, netii olbotor lenye enkuruma; ore pelotu anyikaki engaji, nening' isingolioitin o enkiguran, neipot obo too laisyayak neikilikwan ninye: Ainyo ina? Nejoki si ninye: olalashe lino oewuo, neyeng' minyi lino olashe opir, tiaraki nainoto ninye aa bioto. Negoro ninye neitu eyeu baiki nejing'. Akae, nepuku menye lenye ailejilej ninye. Nealunejoki menye: Ng'orai, ke larin aja aaisyayaka iye neitu alang' enkitanapata ino tukul, neitu kinjo iye olker, pang'ida te nebo o iljorueta lainei. Kake ore pelotu ena kerai ino nainosa masaa inono too sindan, niyeng'aki ninye olashe opir. Nejoki si ninye: Nakerai, itii iye oshi e nebo o nanu; ore pookin naara nkun ainei, naa nkunonono. Kake meata kata nimishipai ning'ida, amu etua ele alashe lino, neitoki apiu; eimina ninye, neinotoki. Nejoki si ninye laiteng'enuok lenyena: Etii oltung'ani adupani loata olaing'orani lʼengaji; neitang'ori ele te ninye, aajo eisardakie masaa enyena. Neipot ninye nejoki ninye: Kaa bae ena naning' te iye? Njooki esiana enking'orare ino e atua aji! amu mintoki aidim ataa olaing'orani. Nejo oladuo aing'orani tiatua kion; Kaji aiko? Amu aaitau Olaitoriani lai tʼenking'orare engaji; namaidim atuturisho, natum enkurruna, teni aomonisho. Atayolo enaiko, teni aaitauni tʼenking'orare engaji, paapuo aang'amu ninje nanu tiatua ngajijik enye. Akae, neipot ninye iltung'anak pookin looata esile Olaitoriani lenye, nejoki ol elukunya: Kainyo esile Olaitoriani lai niata? Nejo ninye: Iltuleta iip lʼeilata. Nejoki ninye: Mbung'a sirat inono, totona asioki, tisira onom. Ore peidip, nejoki olekai: o iye, kainyo esile niata? Nejo si ninye: Ntemeta iip engano. Nejoki ninye: Mbung'a sirat inono, tisira ntomoni isiet. Neitadaraa Olaitoriani oladuo aing'orani torrono, tiaraki naikuna tʼeng'eno; amu era nkera ele maa ng'eni nelang' nkera enkilang'et tiatua enkishon enye openy. Naliki si nanu ndai: Entobirakiti aten iljorueta too masaa torrok, peiye teni iatata osina, neng'amu ninje ndai tiatua ntoneta oo nkatan pookin. Olora supat tʼentoki kinyi, nera baiki supat tʼentoki kitok; olora torrono tʼentoki kinyi, nera baiki torrono tʼentoki kitok. Teni miakuku supati too masaa torrok, kang'ai loirukoki ndai enara esipata? Ore pemiakuku supati tiatua masaa olekai, kang'ai olaislio ndai enara eninyi? Metii olaisyayani loidim aisyayaki laitoriak aare: amu elaibai obo nelanyorru oliare, arashu elaibung' obo, nelamenu oliare. Mindimidimi aaisyayakiti Engai o mamon (masaa). Nening' Ilfarisayoi kuna pookin nera ninje loonyor masaa nekweniye ninye. Nejoki ninye ninje: Irara ndai looitaa aten supati tʼengomom oo ltung'anak, kake eyolo Engai iltauja linyi; amu enara kitok tiatua iltung'anak, nera enkitirikata tʼengomom Engai. Etii nkitanapat o layolounok metabaiki Yohanes; neinosuni, eiter te ina kata, enkarsishu Engai, nejing' oltung'ani pookin atua ninye tʼengolon. Elelek emuta shumata o enkop nelang' edoiyo oltili obo loo nkitanapat. Ore oltung'ani pookin oing'ua eng'oroyoni enye neamu engai, near ninye enkidikikoto olmoruo o eng'oroyoni; o si ninye oloamaa enatung'aiye olmoruo lenye, ear enkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni. Etii oltung'ani adupani neishop olkila odo o olkila oibor, neitaa eng'ida ngolong'i pookin naalioi. Netii olaisinani obo, oji engarna enye Lasaros, neiturrakini engalo kishomi enye neata mbaldakani neyeu neraposho too mbelat naadoiyo tʼenaraa oladupani; metaa epuonu ildiain aamej mbaldakani enyena. Neaku nee olaisinani, neilepie ilmalaikan ninye olgoo le Abraham. Nee si ninye oladuo adupani, nenuki. Ore etii ninye atua ewueji enkima, neapaa ngonyek enyena, etii atua emion, nedol Abraham tʼenelakwa o Lasaros tʼolgoo lenye. Neipot ninye nejo: Papa Abraham, tokorduaki, rriu Lasaros, peitadoiki elukunya olkimojino lenye atua engare, paarrinyoki olng'ejep lai, amu aameikini tiatua ena kiwuwuoto. Nejo Abraham: Nakerai, tadamu, ajo inoto sidan inono tiatua empuan ino, o Lasaros ntorrok; kake ore taata eilejilejitai ninye tene, o iye, nikintamei. Ore enalang kuna pookin, otipikaki erishata kitok empolos ang' o ndai, peiye ore lootii ene, peyeu nelang'aki ndai, nemeidim, nemelang'u le ina alo enikitii yook. Nejo ninye: Akae, aasai iye, papa, pirriwaki ninye engaji e papa lai; amu aata lalashera imiet, peijakenoki ninje, pemepuonu si ninje atua ene wueji emion. Nejo Abraham: Eata ninje Mose o layolounok; njening' ninje! Nejo ninye: Me neijia, papa Abraham! kake teni elo obo too lootuata enetii ninje, nepuo aala. Nejoki ninye: Teni mening' ninje Mose o layolounok, nemepuo aairuk baiki, aajo epiu obo too lootuata. Nejoki ninye laiteng'enuok lenyena: Meata kata nemepuonu mbaak oo nkitarrikinot, kake, e kake aiya oloau ninje! Eikash, teni eenikini ninye osoit oituutishoreki emurt enye, penang'akini ninye atua olbalbal, nelang' eitarriki ninye nabo too kuna kutiti. Entagolie aten! Teni eitarruo olalashe lino, toroja ninye; ore peala, tung'aiki ninye. Ore pikintarruoki ninye iye kat napishana nabo olong', nikirrinyokino kat napishana nejo: Airridua! tung'aiki ninye! Nejoki lairriwak Olaitoriani: Toponiki yook enkirukoto! Nejo Olaitoriani: Teni iatata enkirukoto anaa embeu e karadali nijokiki ele reteti: Tadotunye, piun kion tʼolbalbal! anaata etoning'o ndai. Kang'ai too ndai loata olaisyayani oturisho arashu oirritisho nejing'u, eing'ua enkuruma, nejoki ninye:Wou asioki, totona tʼenedaareki? Kake me neijia ejoki ninye: Ntobira enanya, terretenai nikisyayaki, metabana nanya naok; ore tekurum nilanya nilaok si iye? Kye, keliki ninye ilo aisyayani oitobira naitanapaki, baiki ashe? Majo nanu. Neijia baiki ndai; ore indipa aaitobira pookin naaitanapaki ndai, entejo: Kira yook laisyayak leme toki; kintobira enemeata kata nimikintobir. Neaku etii engoitoi, pelo Yerusalem, eimita ninye empolos e Samaria o Galilaya. Ore pejing' ninye engang' nabo, nenang'are leak tomon ooata enkea oo lbolot, neitashe ninje tʼenelakwa neapaa iltoiloi lenye nejo: Yesus, Laitoriani, tokordu yook! Ore pedol ninye ninje, nejoki ninje: Enjom, entadua aten laidasak! Neaku ore epuoito ninje, neisuji. Ore obo lenye otadua, ajo eishiuwo, nerrinyo, eitadaraa Engai tʼoltoilo kitok, nebatata aijululo too nkejek enyena, eliki ninye ashe; nera ninye Osamareites. Nealu Yesus nejo: Mera tomon looisujaki? Kaji etii enturuj naa? Eitu etumi olotorrinyunye, peisho Engai enkitook enye, neme ele omoni? Nejoki ninye: Nyototoi nno; enkirukoto ino nikintopua! Ore peikilikwan Ilfarisayoi ninye: Kanu elotu enkarsishu Engai? nealiki ninje nejo: Melotu enkarsishu Engai tʼemua nalio; nemelimuni: Ng'orai, etii ene! arashu: idye! amu eng'orai, etii enkarsishu Engai atua ndai. Nejoki ninye laiteng'enuok: Epuo aapuonu ngolong'i, pipuopuo aayeu nidolidolo engolong' nabo Enkerai oltung'ani, nimipuopuo aadol. Nepuo aaliki ninje ndai: Eng'orai ene! eng'orai idye! Emipuo, emisuj! Amu anaa peiwang' enkiwang'ata, eing'ua shumata, neijia elatiu Enkerai oltung'ani tʼengolong' enye. Kake meata kata nemeng'asi aaitame too nkumok, neanyi tʼena kishon. Neijia anaa petaa too ngolong'i e Noa, neijia eaku baiki too ngolong'i Enkerai oltung'ani: nedaa ninje, neokisho, neamisho, neamari, metabaiki ena olong' natijing'ie Noa atua engalawa, nelotu engare kitok neiminye pookin. Neijia anaa petaa too ngolong'i e Lot: edaa ninje, neokisho, neinyang'isho, nemirisho, neunisho, neshetisho; ore te ina olong' natupukuo Lot, eing'ua Sodom, nesha enkima o nkibiritini, eing'ua shumata, neiminye pookin. Neijia eaku baiki tʼengolong' nalioi Enkerai oltung'ani. Olotii te ina olong' shumata e keperaji netii masaa enyena atua aji, njoo medou ninye, peau nena. Neijia baiki olotii enkuruma, njoo merrinyo kurum. Entadamutu eng'oroyoni e Lot! Oloing'oru, peitopok oltau lenye, nelaiminye ninye; ore oloiminye ninye, neitopok. Aliki ndai: Nepuo aatii te ina kiarie aare atua erruat nabo; neng'amuni obo, neing'uari olekai. Nepuo aatii are naaituutisho te nebo; neng'amuni nabo, neing'uari engai. Netii aare enkurruna; neng'amuni obo, neing'uari olekai. Nealu ninje nejoki ninye: Kaji, Laitoriani? Nejoki si ninye ninje: Enetii empopong', neiturrurro ina alo baiki ilmotonyi. Neliki ninye ninje enkitanyanyukiet, peiye edol ninje, aajo meata kata nemesaisho oshi, pemenaura, nejo: Etii atua engang' nabo olaigwenani obo leitu eurei Engai nemeshilu oltung'ani. Netii atua ena ang' engoliai nabo, nelotu enetii ninye nejo:Njooki enkigwena sidai tʼolaitang'oroni lai! Neitu eyeu ninye te ina kata. Nejo tekurum tiatua kion: Ore teni maurei Engai namashilu oltung'ani, kake tiaraki naaisho ena oliai enyamali naleng', nalaisho ninye enkigwena sidai, pemaalotu tʼenkiting'oto aitanaur. Nejo Olaitoriani: Entoning' enajo ele aigwenani torrono! Ke, meisho Engai enkigwena sidai lootegeluaki lenyena ooishiraki ninye dama o kiarie neng'iriaki ninye ninje tʼeanyunoto? Aliki ndai: Elaisho ninye ninje enkigwena sidai nabokata. Kake, teni elotu Enkerai oltung'ani — ketum sa ninye enkirukoto tʼenkop? Nejoki ninye ematua oo ltung'unak lootejo tiatua aten, aajo era supati, nemen ilkulekai tung'anak, ena kitanyanyukiet: Eilepa iltung'anak aare aapuo engaji sinyati, pesaisho; nera obo Olfarisayos o olekai olaoshoni le kodi. Neitashe Olfarisayos nesaisho tiatua kion nji: Engai, aaliki iye ashe, tiaraki namanyanyukie nanu kulekai tung'anak: sing'ouni, laisilok, laarak lʼenkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni arashu anaa ele aoshoni le kodi. Apukoo nanu aigil are tiatua enjuma naishooio ematua e tomon too pookin natum. Neitashe si ninye, olaoshoni le kodi, tʼenelakwa neitu eyeu neapaki ngonyek enyena shumata, kake neosh olgoo lenye nejo: Engai, tang'aduaki nanu, olaitarruoni! Aliki ndai: Etadoiye ele nelo engaji enye, eitaaki supat, nelang' ilo liare. Amu oltung'ani pookin loitaa kion kitok, neitadouni ninye; ore oloitadou kion, neitaai kitok. Nerikoki ninje ninye nkera kutiti, peiye eporoo ninje. Ore pedol laiteng'enuok ena, nebuaki ninje. Neipot Yesus ninje tʼenetii nejo: Einjoo nkera epuonu enatii, emimitiki ninje; amu era enkarsishu Engai noo loonyanyukie ninje. Japa, aliki ndai: Olemeng'amu enkarsishu Engai anaa enkerai, nemejing' ninye atua tukul. Neikilikwan olkitok obo ninye nejo: Laiteng'enani sidai, kainyo alaitobir, palajung'u empuan nemeiting'? Nejoki Yesus ninye: Ainyo pikijo sidai? Metii osidai neme obo, nera Engai. Itayolo nkitanapat: Miar enkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni; miar metua, mipurrisho; minjakenu elejare; ntaa kituak minyi o ng'utunyi! Nejo si ninye: Aibung'a nena pookin neba tʼenkitishu ai. Ore pening' Yesus kuna, nejoki ninye: Kitong'orikia nabo; timira pookin niata, pioriki laisinak, nilaata masaa te shumata; ore pindip, wou, tusujaki! Ore pening' ninye kuna, neilish naleng', amu era oladupani naleng'. Ore pedol Yesus, ajo eilisho ninye naleng', nejo: Oi egol, pejing' looata masaa atua enkarsishu Engai! Elelek eim endames eudoto esindano nelang' ejing' oladupani atua enkarsishu Engai. Nejo lootoning'o kuna: Ang'ai naa loidim atopua? Nejo si ninye: Enemeidim iltung'anak, neidim Engai. Nejo Petros: Ng'orai, kitung'aitie yook nkun ang' pookin nikisuj iye. Nejoki ninye ninje: Japa, aliki ndai: Metii oltung'ani otung'aiye engaji arashu eng'oroyoni arashu lalashera arashu lootoiutuo ninye arashu nkera tʼolbae lʼenkarsishu Engai, nemeng'amu aigil kumok t'ena kata o tiatua olmaa olotu empuan nemeiting'. Nerik ninye kulo tomon o are nejoki ninje: Eng'orai, kilep aapuo Yerusalem, neitabaiari pookin natisirakaki Enkerai oltung'ani too layolounok. Amu eitarasakini ninye loreren, nekweniyeki nesuli nenotakini ngamulak, near ninje ninye too nkeenda near metua, nepiu ninye tʼengolong' e uni. Neitu eyolou ninje toki too kuna, neaku etushumaki kulo rorei too ninje, neitu eyolou enairoroki. Neaku ore penyikaki Yeriko, netotona olmodooni obo tʼembata engoitoi, eomonisho. Ore pening' ninye olorere oimita, neikilikwanu: Kainyo ena? Neitayolo ninje ninye: Yesus le Nasaret oimita. Neapaa ninye oltoilo nejo: Yesus, nakerai e David, tokorduaki! Ore kulo looituruk nebuaki ninye, pegira. Kake nepon ninye adar naleng': Nakerai e David, tokorduaki! Neitashe Yesus neitanapu, perikuni ninye enetii ninye. Ore penyikaki ninye, neikilikwan: Ainyo iyeu naasaki iye? Nejo si ninye: Laitoriani, padolishoi. Nejoki Yesus ninye: Tadolishoi! enkirukoto ino nikintopua. Nedolishoi ninye nabokata nesuj ninye, eitadaraa Engai. Ore olorere pookin lotadua ina neisho Engai enkitadararoto. Nejing' ninye neim Yeriko. Naa ng'orai, netii olee obo, oji engarna enye Sakayos, nera ninye olkitok loo laoshok le kodi naa oladupani. Neyeu ninye nedol Yesus, ajo ng'ai neitu eidim tʼolbae lʼolorere, amu dorrop entemata enye. Neituruk ninye akwet neilepaki olng'aboli, petum atadua ninye; amu etayeuo ninye neim ena oitoi. Ore pebau Yesus ine wueji, neimariri shumata nedol nejoki ninye: Sakayos, tadou asioki, amu meata kata namabik taata tiatua engaji ino. Nedou ninye asioki neng'amu ninye eng'ida. Ore pedol ltung'anak pookin ena, neing'unyung'uny nejo: Etijing'a enetii olee aitarruoni, pedaare. Neitashe Sakayos nejoki Olaitoriani: Ng'orai, Laitoriani, aisho laisinak ematua oo masaa ainei; ore pateleja oltung'ani, narrinyoki ninye kat ong'wan. Nejoki Yesus ninye: Eewuo taata enkitopuata ena aji, tiaraki nara si ninye enkerai e Abraham. Amu eewuo Enkerai oltung'ani peing'oru neitopok enaimina. Ore pening' ninje kuna, nepon ajo ninye enkitanyanyukiet, tiaraki natataanikia ninye Yerusalem nejo ninje, aajo elalioi enkarsishu Engai nabokata; akae, nejo: Eshomo oltung'ani obo kitok olosho olakwa, petumoki kion enkarsishu nerrinyo. Neipot ninye laisyayak lenyena oora tomon neisho ninje ngoshola mboreitin (mane) tomon nejoki ninje: Entobirishore, metabana nalotu. Nemen iltung'anak lenyena ninye neirriwaa olkilikwai, pesuj ninye nejo: Mikiyeu ele, peitore yook. Neaku ore perrinyo ninye, einoto enkarsishu, neitanap, peipotokini ninye kulo aisyayak looishoo ngoshola, peyolou endupoto nainoto oltung'ani pookin. Nelotu ol elukunya nejo: Einoto emborei ino nabo mboreitin tomon. Nejoki ninye: Ee, laisyayani sidai, amu itaa supat tʼentoki kinyi, ilaata engolon, pintore ngang'itie tomon. Nelotu oliare nejo: Laitoriani, einoto emborei ino nabo mboreitin imiet endupoto. Nejoki baiki ilo: niaku si iye Olaitoriani loo ngang'itie imiet. Nelotu olekai nejo: Laitoriani, ng'orai, nyena emborei ino naata natushuma t'olkila, amu aaturia iye, amu ira oltung'ani ogol, idumu neitu ishum, nisambu neitu iun. Nejoki ninye: Aaigwenaki tʼenkutuk ino, laisyayani torrono. Itayolo iye, ajo ara nanu oltung'ani ogol, nadumu neitu ashum, naisambu neitu aun. Ainyo naa peitu ipik iye ngoshola ainei atua engaji oo ngoshola, petum endupoto? Ore palotu, natum ninje o endupoto enye. Nejoki ninye kulo looitasheiki ninye: Entoorutu ninye ena borei nabo, enjoo ele loata mboreitin tomon. Nejoki ninje ninye: Laitoriani, eata ninye mboreitin tomon. Kake aliki nanu ndai: Eishori oltung'ani pookin loata, neoruni ele lemeata baiki enaata. Kake entorikutu kulo mang'ati lainei ena alo leitu eyeu, paitore ninje, entaar ninje tʼengomom ai metuata. Ore peidip atejo ninye kuna, neituruk alo ailep Yerusalem. Neaku ore penyikaki ninye Betfage o Betania metabaiki oldonyo oji Loo loirenito, neirriwaa ninye aare too laiteng'enuok lenyena nejo: Enjom enkiti ang' naitoriokinore ndai; ore pijing'ijing'i atua ninye, nipuopuo aainepu enkurrarru osikiria naena, neton eitu eilepaki oltung'ani o obo ninye tukul; entalakutu ninye, entereakaki! Ore peikilikwan oltung'ani ndai: Ainyo pilakuku ninye? entejo nji: Olaitoriani oyeu ninye. Nepuo looirriwaiyoki neinepu anaa petiaka ninje. Ore elakita ninje enkurrarru osikiria, nejoki laitoriak lenyena ninje: Ainyo pilakuku ena kurrarru? Nejo si ninje: Olaitoriani oyeu ninye. Nereu ninje ninye enetii Yesus neisalaashaki ilkilani lenye shumata enkurrarru osikiria, neilepakinye Yesus. Ore eloito ninye, neisalaash ninje ilkilani lenye tʼengoitoi. Ore penyikaki ninye, epon etii enkururumoto Oldonyo loo loirienito, neiter aang'ida esiamu pookin o laiteng'enuok lenyena neitoning'oo Engai tʼoltoilo kitok tʼolbae loo nkyasin kituak pookin naatadua, ejo: Njeitadarari ololotu, olkarsis, tʼengarna Olaitoriani! Eseriani te shumata o enkitook te shumata naleng'! Nejoki ematua oo Lfarisayoi tiatua olorere ninye: Laiteng'enani, tabuaki laiteng'enuok linono! Nealu ninye nejo: Aliki ndai: Teni epuo aagira kulo, nepuo aadar isoito. Ore penyikaki nedol engang', neishiraki ninye ejo: Ten emutu iyolo si iye tiatua ena olong' nara nʼe seriani ino! Kake etushumaki taata too ngonyek inono Amu kipuo aabaiki ngolong'i nikipuo aaikarru ilmang'ati linono nikiman nikigomu too mbat pookin nikirratanyaki enkop te nebo o nkera inono tiatua iye, nemeing'ua tiatua iye osoit te shumata osoit, tiaraki neitu iyolou iye enkata eleenoto ino. Ore pejing' ninye engaji sinyati, neiter amir loomirisho o looinyang'isho tiatua nejoki ninje: Etisiraki Era engaji ai engaji esayata, nintaata ndai engapunet oo sing'ouni. Neaku eiteng'enisho ninye ngolong'i pookin tiatua engaji sinyati. Neing'oru laidasak kituak o layolok lʼesirata o laiturukok lʼolorere, peiminye ninye, neitu etum enaasaki, amu eibung'are olorere pookin ninye einining'ito. Neaku nabo olong', eiteng'enita ninye olorere tiatua engaji sinyati, einosu lomon lʼeng'ida, neitashe laidasak kituak o layolok lʼesirata te nebo o laigwenak neirorie ninye ejo: Tiaki yook, ke ti aa golon intobirita kuna? arashu: Kang'ai likinjo ena golon? Nealu ninye nejoki ninje: Aikilikwan si nanu ndai ororei obo, pikilikiki. Keing'ua enkibatisa e Yohanes shumata arashu atua iltung'anak? Neibirribir ninje tiatua aten nejo: Teni kijo: Eing'ua shumata, nejo si ninye: Ainyo naa peitu irukuruku ninye? Teni kijo: Eing'ua atua iltung'anak, nenang' olorere pookin yook too soito, amu etayoloutuo, aajo era Yohanes olayolounoni. Nealu ninje, aajo meyolo eneing'ua. Nejoki Yesus ninje: Maliki si nanu ndai, ke ti aa golon aitobirita kuna. Neiter aliki ninye olorere ena kitanyanyukiet: Etuuno oltung'ani obo enkuruma oo nkeek olmarua neitamany laturok nelo olototo lʼenkata naado. Neirriwaki ninye tʼenkata enye laturok olaisyayani obo, peisho ninje ninye ematua oo lmomo loo nkeek olmarua. Near laturok ninye neitupuku, meata toki. Nepon airriwaa olekai aisyayani; near ninje baiki ilo nesul neitupuku, meata toki Nepon airriwaa oli okuni; nepik ninje baiki ilo ilbaak nemir. Nejo Olaitoriani lʼenkuruma oo nkeek olmarua: Kaji aiko? Alairriwaki Oinoti lai lanyor; ajo nanu, epuo aayanyit ninye. Ore pedol laturok ninye, neibirribir oopeny nejo: Nyelido lora olajung'oni; mataar ninye metua, petum ataa enjung'o enang'! Nenang'aki ninje ninye oriong' enkuruma oo nkeek olmarua near ninye metua. Akae, kainyo easaki ilo aitoriani lʼenkuruma oo nkeek olmarua ninje? Elotu ninye neiminye lelo aturok neisho enkuruma enye oo nkeek olmarua kulekai. Ore pening ninje kuna, nejo: Njepaash yook ina! Neing'orong'oraa ninye ninje nejo: Kainyo ena naa natisiraki: Osoit otanyaita lashetak, etaa ele osoit kitok lʼolpijata? Ore oltung'ani pookin lourokino ilo soit, negiligila; ore lourokino ninye, neituut ilo. Neing'oru layolok lʼesirata o laidasak kituak, peaki ninye ngaik te ina kata, neurei ake olorere; amu etayoloutuo, aajo eirorie ninje te ina kitanyanyukiet. Neing'oraa ninje ninye neirriwaa lairengesok, peitaa aten supati, peibung' ninye tʼororei lenye, peitarasaki ninye enkitoria o engolon Olaitoriani lʼolosho. Neikilikwan ninje ninye nejo: Laiteng'enani, kitayoloutuo, aajo ilimu ninteng'enu enaitoriori niming'oraa entemet oltung'ani, kake inteng'enu engoitoi Engai tʼesipata. Ke sidai, teni kinjo kaisar kodi arashu me? Neyolou ninye esungureishu enye nejoki ninje: Ainyo pikitemiteme? Entaduaki endenarion nabo! Ken e ng'ai ena mua o esirata? Nejo ninje: Ne kaisar. Nejoki ninje: Akae, enjoo kaisar en e kaisar o Engai en Engai! Neitu eidim ninje aaibung'a ninye tʼororei lenye tʼengomom olorere neiputukunyoki ealata enye negira. Nepuonu enetii ninye Sadukayoi ooje loojo, aajo metii empiunoto oo lootuata, neikilikwan ninye nejo: Laiteng'enani, etisiraka yook Mose, ajo teni ee olalashe lʼoltung'ani loata eng'oroyoni nemeata ninye enkerai, peamaa olalashe lenye ina ng'oroyoni peinyeyeki olalashe lenye olmuate. Akae, etii lalashera oopishana. Ore ol elukunya eamaiye eng'oroyoni nee, meata enkerai; neamaa oliare ina ng'oroyoni, nee si ninye, meata enkerai; neamaa oli okuni ninye; neijia eikuna pokira oopishana, neitu eing'ua nkera, nee. Ore tʼenkiting'oto nee si ninye, ina ng'oroyoni. Akae, ore tiatua empiunoto, keaku eng'oroyoni e alo obo too ninje? Amu etaa eng'oroyoni oo kulo pokira oopishana. Nealu Yesus nejoki ninje: Eamisho neamari nkera ele maa, kake looaku, pebaia ilo maa o empiunoto oo lootuata, meamisho ninje nemeamari. Amu meidim aainyaaki aatuata, amu enyanyukie ilmalaikan, nera nkera Engai, tiaraki nara nkera empiunoto. Amu eitadamua baiki Mose tʼolodung'okino, ajo epuo aapiu lootuata, teni eimaki ninye Olaitoriani Engai e Abraham o Engai e Isaak o Engai e Yakoob. Mera Engai Engai oo lootuata, kake noo looishiu; amu eishiuoki pookin ninye. Nealu layolok lʼesirata ooje nejo: Laiteng'enani, itejo sidai. Neitu eitoki aaiteu ninje aaikilikwana ninye toki. Nejoki ninye ninje: Kaji eiko teni eimaki ninje Kristos, aajo era enkerai e David? Amu ejo David openy tiatua enkitabu oo singolioitin: Etiaka Olaitoriani Olaitoriani lai: Totona te tatene ai, metabana napik ilmang'ati linono abori oo nkejek inono. Akae, eipot David ninye Olaitoriani; kaji eiko naa teni era enkerai enye? Ore pening' olorere pookin ninye, nejoki ninye laiteng'enuok lenyena: Entaduai aten too layolok lʼesirata ooyeu nelimana too lkilani adoru nenyor nkirorokinot too singiraitin o ntoneta elukunya tiatua ngajijik Engai o nkirragat elukunya tʼenedaareki, loonya ngajijik oo ngolia neitador sayat tʼenkitusupatuo. Nepuo aang'amu ninje enkigwena nalang'. Neitalang'aki ninye ngonyek nedol ladupak looitadoikitio nkishoorot enye atua eneitadoikini mpesai. Nedol ninye engoliai nabo aisinani, naitadoikio naabebek are atua. Nejo ninye: Aliki ndai tʼesipata: Eitadoikio ena oliai aisinani nkumok nelang' kulekai pookin; amu eitadoikitio kulo pookin lekunot enkumoi oo masaa enye, kake ore ena eitadoikio tʼesinaishu enye pookin nara erripet enye. Ore etejo looje tʼolbae lʼengaji sinyati, aajo etakajaki ninye too soito sidan o too nkishorunot, nejo ninye: Epuonu ngolong'i nemeing'uari osoit te shumata osoit lemerratanyuni too kuna pookin nidolitata. Neikilikwan ninje ninye nejo: Laiteng'enani, kanu naa eaku kuna? Kainyo olponoto, teni epuo aabau kuna? Nejo ninye: Eng'orai, pemeitamanari ndai; amu epuo aapuonu ilkumok tʼengarna ai, ejo: Ara nanu! o: Etinyikua enkata! Emisuj ninje! Ore pipuopuo aaning' mbaak oo njorin o nkiposhiposhat, eming'ayung'ayu! Meata kata nemeng'as aaku kuna, kake melotu enkiting'oto nabokata. Tekurum nejoki ninye ninje: Eladumunye olorere aarare olekai orere, o enkarsishu nabo aarare engai arsishu. Nepuo aaku nkikirikirat kituak enkop o nkeaitin o lameitin too wuejitin o wuejitin, neaku baiki nkuretishuitin o ilponot kituak ooing'ua shumata. Ore eton eitu eaku kuna pookin, neaki ninje ndai ngaik neisil ndai neitarasaki ndai atua ngajijik Engai o ngajijik eenata, nerik ndai ngomomi oo lkarsisi o laiturukok tʼolbae lʼengarna ai. Neaku kuna enjakenishu too ndai. Akae, entagoluoto too ltauja linyi, pemiekenyanya, kaji inkoko teni imitutu aten. Amu ayeu naisho nanu ndai enkutuk o eng'eno nemeidim aaisimu arashu aatigilunore laitang'orok linyi pookin. Kake epuo aaitarasaa ndai lootoiutuo ndai o lalashera o lʼenkishomi o iljorueta, nepuo aar looje too ndai metuata. Niakuku looibaini too pookin tʼolbae lʼengarna ai. Nemeitoki aimin olpapitai lʼelukunya inyi tukul. Enting'iria too ltauja linyi! Akae, teni idolidolo Yerusalem, etamana iltimito, entayolo te ina kata, aajo etinyikua erruoroto enye. Ore olotii te ina kata atua Yudaya, njekwetiki ildonyo; ore olotii atua aji, njepuku aulo; ore olotii atua nkuruman, njomejing' aji. Amu era ninje ngolong'i naalakieki esile, peiye ebaia pookin naatisiraki. Oi, osina linyi, ndai naamena o naaitanakisho too nona olong'i! Amu eaku osina kitok tʼenkop o engoro tʼolorere. Nepuo aaurori ninje tʼempijan olalem, neriki ninje, peaku ilkyarunot tiatua loreren pookin; nepuoi aaroro Yerusalem too loreren, metabana nebaia enkata oo loreren. Nepuo aaku ilponot tʼengolong' o olapa o lakir, nejing' enkop olkirutoto loo loreren o enking'asiai, neikurrukur olbalbal o enkiposhai enye, nepuo aailiilaa iltung'anak tʼenkuretishu o tʼeanyunoto oo ntokitin naapuo aapuonu olmaa; amu epuo aaing'unung'un ngoloni e shumata. Nepuo aadol ninje te ina kata Enkerai oltung'ani, elotu tʼerukenya tʼengolon o tʼenkitook kitok. Ore peiter aaku kuna, emariria shumata, entaaputu lukuny inyi, tiaraki nanyiku elakunoto inyi. Neliki ninye ninje enkitanyanyukiet nabo: Eng'orai olng'aboli o iljanito pookin: teni edany ninje, nidolidolo too ninje niyolouu, aajo etaana enkata enkirowuaj. Neijia si ndai: teni idolidolo kuna naaku, entayolou, aajo etaa etaanu enkarsishu Engai. Japa, aliki ndai: Memuta ena kishon tukul, metabana neaku kuna pookin. Nepuo aamuta shumata o enkop, kake mepuo aamuta rorei lainei tukul. Kake entaduai aten, pemeiroshiu iltauja linyi tʼenkinosata o tʼemerai o too nkishilarot endaa, pemeinepu ndai ina olong' nabokata, amu elainepu pookin loomanya enkop anaa erreshet. Akae, enjololoto tʼenkata pookin, isaishosho, pindimidimi aailanyai kuna pookin naapuo aaku, pintasheshe t'engomom Enkerai oltung'ani. Neaku eiteng'enisho ninye too ndamaitin tiatua engaji sinyati, nepuku too nkiarien nebik tʼoldonyo oipoti Loo loirienito. Nepuonu olorere pookin, pepej ewuas, enetii ninye atua engaji sinyati, peiye einining' ninye. Netinyikutua ngolong'i kituak oo lmkaten lemeisiiio, naaji pasaka. Neing'oru laidasak kituak o layolok lʼesirata eneiko, peiminye ninye; kake eturia olorere. Kake eidipa atijing'a satan atua Yudas lora Iskariotes, nera lʼesiana oo kulo tomon o are. Nelo ader oo laidasak kituak o ilkigeluni eneiko, peitarasaki ninje ninye. Neng'ida ninje nedung'okino enkishooroto oo ngoshola. Neiruk ninye neing'oru enkata sidai naitarasarie ninye, metii olorere. Eewuo engolong' oo lmkaten lemeisiijo naidasishoreki pasaka. Neirriwaa ninye Petros o Yohanes nejo: Embung'a engoitoi, entobirakiti yook pasaka, pikinya. Nejoki ninje ninye: Kaji iyeu nikipuo aaitobirie? Nejoki si ninye:Eng'orai, ore pijing'ijing'i ndai atua engang', nelatumore ndai oltung'ani obo onapita emoti engare; entusuj ninye metabaiki engaji najing' ninye; entiakiti olopeny engaji: Kitiaka Olaiteng'enani: Kodee engaji oo lomon, panya te ina alo pasaka te nebo o laiteng'enuok lainei? Nelaitadol ilo ndai olgilata kitok oitobirakaki ntoneta; entobira te ina alo. Nepuo neinepu anaa petiaka ninye ninje, neitobir pasaka. Ore pebau enkata, netoni o lairriwak tomon o are te nebo o ninye. Nejoki ninye ninje: Tʼeng'warrata atang'warra ainosa ena pasaka te nebo o ndai, epon eitu aaisili. Amu aliki ndai: Maitoki anya ninye tukul metabana neitabaiari tiatua enkarsishu Engai. Neibung' ninye enkwaru neliki ashe nejo: Embung'a ena, entoorikinoto tiatua ndai oopeny! Amu aliki ndai: Maok tukul, eiter taata tʼeishoi enjata olmarua, metabana nelotu enkarsishu Engai. Neibung' olmkate nejo ashe nebelibel ninye neisho ninje nejo: Era ele osesen lai loishorunyeki ndai. Enkuna ena, pikidamumu nanu. Naa neijia eibung'a ninye enkwaru, eidipa endaa, nejo: Era ena kwaru osotua ng'ejuk tiatua osarge lai oibukorieki ndai. Kake eng'orai, etii engaina olaaitarasaa nanu, e nebo o nanu tʼenaraa. Amu eloito Enkerai oltung'ani anaa petayeuoki, kake, ee, kake aiya ilo tung'ani oitarasaa ninye! Neiter ninje aaikilikwanaro tiatua aten, ang'ai ele too ninje olaitobir ena. Neiter baiki enkitarrikino tiatua ninje, kang'ai too ninje eikenari aa kitok. Nejoki ninye ninje: Eitorisho ilkarsisi loo loreren o looata engolon lenye eipoti laitobirak aripi. Kake me neijia ndai! Amu olkitoklinyi njeaku anaa olkinyi o olaiturukoni anaa olaisyayani. Amu kalo kitok, oloton tʼendaata arashu oloisyaisho? Me oloton tʼendaata? Ara nanu tiatua ndai anaa oloisyaisho. Irara ndai lootobiko te nebo o nanu tiatua nkitasurot ainei. Naisho nanu ndai enkarsishu anaa paaishoo Papa lai nanu, pipuopuo aanya niokioko tʼenaraa tiatua enkarsishu ai, nipuopuo aatoni te shumata oo lorikaishi lʼenkitoria ningwenakiki ntipati tomon o are e Israel. Nejo Olaitoriani: Simon, Simon, ng'orai, etayeuo satan nekut ndai anaa engano: kake aatasayaka nanu iye, pemeng'oru enkirukoto ino; ore piala iye, ntagolo lalashera linono. Nejoki ninye: Laitoriani, aidipakine nanu, palo te nebo o iye atua eenata o enkea. Nejo si ninye: Petros, aajoki iye: Epon eitu eorito taata olkikusieki, nikilo amiki aigil uni, ajo mikiyolo. Nejoki ninye ninje: Ore enkata nairriwaiye ndai, miatata entutua arashu olbene arashu namuka, ketong'orikia ndai toki? Nejo si ninje: Oi me! Nejoki ninye ninje: Akae, ore oloata taata entutua, njeibung' ninye; neijia baiki olbene; ore lemeata toki njemir olkila lenye, peinyang'u olalem. Amu aliki nanu ndai: Meata kata nemaitabaia nanu ena natisiraki: Eikenaiyoki te nebo o laitarruok. Amu enatisiraki te nanu, neata enkitabaiaroto. Nejo si ninje: Laitoriani, ng'orai, etii ene lalema aare. Nejoki ninye ninje: Akae, ebaiki. Nepuku nelo Oldonyo loo loirienito anaa petiu orregie lenye; nesuj laiteng'enuok ninye. Ore pebaia ine wueji, nejoki ninje: Entasaishoto, pemijing'ijing'i atua enkitasuroto. Neigut neing'ua ninje nelo enebaiki osoit negil kung' nesaisho nejo: Papa, teni iyeu, ntapaashaki ena kwaru; kake njoo meaku eyeunoto ai, njeaku enino! Nepukoki olmalaika ninye te shumata neitagol ninye. Ore eapare kion, nepon asaisho tʼenyuata kitok. Neaku enkinyinyiret enye anaa ilkitong'at lʼosarge oodoiki enkop. Ore peinyototo ninye tʼesayata enye, nelotu enetii laiteng'enuok lenyena neinepu ninje eirura tʼolbae lʼenkilishoto, nejoki ninje: Ainyo pirurara? Enyoito, entasaishoto, pemijing'ijing'i atua enkitasuroto! Ore epon eirorita ninye, ng'orai, eetuo olorere o oloipoti Yudas, obo too kulo tomon o are, oiturukie ninje, nenyikaki ninye Yesus, peiye eng'utut ninye. Nejoki Yesus ninye: Yudas, intarasaa Enkerai oltung'ani tʼeng'ututata? Ore pedol kulo looturubare ninye enaaku, nejo: Laitoriani, ke kiar ninje too lalema? Near obo too ninje olaisyayani lʼolaidasani kitok nedung' enkiyok enye e tatene. Nealu Yesus nejo: Emimitiki ninje! neing'unye enkiyok enye neishiunye ninye. Nejoki Yesus laidasak kituak o ilkigeluni lʼengaji sinyati o laigwenak looetunye ninye: Ietuo ndai too lalema o too lkuman anaa loopuo aaibung' esing'ou. Aidipa atii e nebo o ndai ngolong'i pookin atua engaji sinyati, neitu kielielie ngaik; kake enkata inyi ena o engolon enaimin. Neibung' ninje ninye aarik, nerik engaji olaidasani kitok. Nesuj si ninye Petros tʼenelakwa, Ore peinok ninje enkima tʼempolos e boo, netoni te nebo; neton Petros tʼempolos enye. Nedol engaisyayani ninye, eton tʼenedalita enkima, nejur ninye nejo: Etaboitare si ele ninye. Nemiki ninye nejo: Nang'oroyoni, mayolo nanu ninye. Ore tʼenkata kinyi nedol olekai ninye nejo: Ira si iye oliatua ninje. Nejo Petros: Letung'ani, mara. Ore peishunye anaa esaa nabo, nekurraki olekai ninye nejo: Esipa, eturubare si ele ninye, amu era ole Galilaya. Nejo Petros: Mayolo enijoito. Ore nabokata, epon eirorita ninye, neorito olkikusieki. Neibelekenya Olaitoriani neing'oraa Petros, nedamu Petros rorei lʼOlaitoriani anaa petiaka ninye, ajo epon eitu eorito taata olkikusieki, nikilo amiki aigil uni. Nelo ninye aulo, eishirita naleng'. Ore kulo leak looibung'a ninye, nekweniye near ninye neop ngonyek enyena near engomom enye neikilikwan ninye nejo: Tumusu olikitaara? Nemor ninje ninye too nkulie morot. Ore peaku dama, neiturrurro enkigwena olorere, laidasak kituak o layolok lʼesirata, nerik ninje ninye atua enkigwena enye nejo: Teni ira iye Kristos, tiaki yook! Nejoki ninye ninje: Teni aliki ndai, nimirukuruku tukul; teni aikilikwan, nimialulu tukul nimiking'uaikiki. Kake, eiter taata, elaton Enkerai oltung'ani te tatene engolon Engai. Nejo pookin: Akae, ira iye naa Enkerai Engai? Nejoki ninye ninje: Ijojo ndai, aajo ara nanu. Nejo ninje: Kainyo kintoki aayeunye enjakenishu? Amu kitoning'o oopeny tʼenkutuk enye. Neinyototo esiamu enye pookin nerik ninye enetii Pilatos. Neiter ninje aaitang'or ninye nejo: Kinoto ele eitoosh olorere lang' nemitiki aisho kaisar kodi nejo, ajo era ninye Kristos, olkarsis. Neikilikwan Pilatos ninye nejo: Ira iye olkarsis loo Yudayoi? Nealiki ninye nejo: Itejo iye. Nejoki Pilatos laidasak kituak o siamin: Matum entoki naitang'orieki ele tung'ani. Nekurraki ninje aajo: Eisisa ninye olorere, eiteng'enisho tiatua Yudaya pookin, eiter te Galilaya metabaiki ene. Ore pening' Pilatos ena, neikilikwanu, ten ake era ele tung'ani Olgalilayos. Ore pening' ajo era ninye lʼenkitoria e Herodes, neirriwaki enetii Herodes lotii too nona olong'i Yerusalem. Ore pedol Herodes Yesus, neng'ida naleng', amu eado eyeu nedol ninye, tiaraki natoning'oiye mbaak enyena, neanyu, pedol olponoto oitobir ninye. Neikili-kwan ninye too rorei kumok; neitu ealiki ninye oo nyoo. Kake neitashe laidasak kituak o layolok lʼesirata nepon aaitang'or ninye naleng'. Nemen Herodes ninye o esiamu enye nekweniye ninye neishopoki ninye olkila oibor neitoki arrinyoki ninye enetii Pilatos. Neaku Herodes o Pilatos te ina olong' iljorueta, amu era tʼenkata elukunya ilmang'ati. Neipot Pilatos te nebo laidasak kituak o ilkituak lʼolorere nejoki ninje: Kitorikokitio ele tung'ani anaa oloitoosh olorere, naa eng'orai, aigwenaka nanu ninye tʼengomom inyi, neitu atum tʼele tung'ani entoki too kuna nintang'orierie; eitu etum baiki Herodes; amu airriwaka ndai enetii ninye, kake neitoki arrinyoki yook ninye; naa eng'orai, metii entoki naitobira naarieki ninye metua. Akae, aar ninye nalaku. Amu meata kata nemelaakini obo tʼorregie loo ngolong'i kituak. Neosh iltung'anak pookin olodoo te nebo nejo: Minye ninye! Talaaki yook Barabas! Nera ninye oltung'ani otanang'akaki atua engaji eenata tʼolbae lʼolarrabal otaa tiatua engang' o tʼolbae lʼearata metua. Neitoki aipot Pilatos ninje, eyeu nelaku Yesus. Nedar ninje tʼoltoilo, ejo: Tooshoki ninye esalaba! tooshoki ninye esalaba! Nejoki ninye ninje en e uni: Amu nyoo, kaa torroni eitobira ele? Eitu atum te ninye entoki naarieki metua: akae, teni aidip ataara ninye, nalaku. Nekurraki ninje too ltoiloi kituak neyeu neoshokini ninye esalaba. Netum iltoiloi lenye o loo laidasak kituak engolon. Neigwenu Pilatos, peaku eyeunoto enye; nelaku ele otanang'akaki atua engaji eenata tʼolbae lʼolarrabal o tʼolbae lʼearata metua, ele lotayeutuo ninje: neitarasaki Yesus eyeunoto enye. Ore erikito ninye, neibung' ninje Simon, lora le Kirene, oing'ua atua enkuruma, nedumaki ninye esalaba, penap aitusuj Yesus. Nesuj esiamu kitok olorere o noo ng'oroyok ninye naailishoki neishiraki ninye. Neibelekenyakino Yesus ninje nejo: Ndai natoiye e Yerusalem, emikinjiraki nanu, kake enjirakiti aten o nkera inyi! Amu eng'orai, epuonu ngolong'i naapuo aajoie: Teshi naaitashoito o ngoshuak neitu eisho o ilkinai leitu eitanakisho! Nepuo aaiter ninje te ina kata aajoki ildonyo: Entuurokinoto yook! o ndonyo: Eopoi yook! Ore peitobirakini kuna oljani oshal, keaku nyoo tiatua olotoiyo? Nerik ninje baiki kulekai aitarruok aare, peari metuata te nebo o ninye. Ore pepuonu ninje ewueji neipoti Emborbor, neoshoki ninye te ine esalaba o kulo aitarruok te nebo o ninye, obo te tatene o olekai te kedyanye. Nejo Yesus: Papa, tung'aiki ninje, amu meyolo enaitobirita! Neorikino ninje ilkilani lenyena neosh ol enkukuo. Neitashe olorere eing'orita. Nekweniye baiki ilkituak te nebo o ninje, ejo: Eitopua ilkulekai; njeitopok kion, teni era ele Kristos, olotegeluaki lʼEngai. Nemor si ninje sikerin ninye, nepuonu enetii ninye neaki ninye engare naitiming'anisho, nejo: Teni ira iye olkarsis loo Yudayoi, ntopua kion! Netii baiki esirata shumata enye tʼenkutuk oo Lgrikini o noo Romayoi o noo Lhebrayoi: Era ele olkarsis loo Yudayoi. Ore obo too laitarruok ootiikaki, nemor ninye: mira iye Kristos? Ntopua kion o yook! Nealu olekai nebuaki ninye nejo: Miure baiki si iye Engai nitii atua ena arata? Neitoriori enang', amu kitum yook enaaku anaa pikitaasa; kake eitu eitobir ele enemeaku. Nejoki ninye Yesus: Laitoriani, tadamuaki, teni ijing' atua enkarsishu ino! Nejoki Yesus ninye: Japa, aaliki iye: Ilatii taata e nebo o nanu atua emparadis! Neaku enkata oo saan ile, nejing' enaimin enkop metabaiki saan enturuj, neng'oru engolong' eong'an enye nepolosa olkarash lʼerishata engaji sinyati tʼempolos. Neipotisho Yesus tʼoltoilo kitok nejo: Papa, ayaki Olmumua lai atua ngaik inono. Ore peidip atejo ena, nedung'o tau. Ore pedol olkigeluni enataa, neitadaraa Engai nejo: Esipa, era ele tung'ani supat! Ore peiturrurrokino siamin ena king'orare, peing'oraa enataa, nerrinyo eoshioshito ilgoon. Neitashe pookin lootayolore ninye tʼenelakwa o ng'oroyok naatusujutua ninye, eing'ua Galilaya, neing'oraa kuna pookin. Naa ng'orai, etii olee obo, oji engarna enye Yosef, ora olkitok lʼenkigwena, olee sidai naa supat, — neitu eton ele te nebo o ninje tiatua enkigwena o tiatua nkitobirat enye; nera ninye le Arimatia, engang' oo Yudayoi, oloanyu enkarsishu Engai. Nelo ele enetii Pilatos aomonu osesen le Yesus; neitadou neirinaki ninye oikarash oibor, nepik ninye atua enkurare natabatuaki tʼosoit, nepon eitu eirragie o obo ina alo aikata. Neaku engolong' enkitobirakinore neiter akenyu engolong' naeng'ieng'areki. Etusuja ng'oroyok naaje naaing'ua Galilaya te nebo o ninye neing'oraa enkurare o eneikunaki teni epiki osesen lenye. Nerrinyo ninje neitobir ilat naarropil. Ore tʼengolong' naeng'ieng'areki neeng'ieng'a anaa petiu too nkitanapat. Ore tʼengolong' elukunya enjuma, pepej ewuas, nepuonu ninje enkurare, enapita ilat naarropil naaitobira ninje. Neinepu osoit eibelekenyakaki enelakwa tʼengapunet, nejing' atua neitu einepu osesen lʼOlaitoriani Yesus. Ore epon eitu eyolou eneiko, naa ng'orai, neitasheiki leak aare ninje ooishopito ilkarashi ooilang'isho. Neaku eureisho ninje neur lukuny aing'orie enkop; nejoki ninje: Ainyo ping'oruru oloishiu tʼewueji oo lootuata? Metii ninye ene, kake etopiwuo. Entadamutu enatiaka ndai, epon etii atua Galilaya, ejo: Meata kata nemeitarasakini Enkerai oltung'ani atua ngaik oo ltung'anak aitarruok neoshokini esalaba nelapiu tʼengolong' e uni. Nedamu ninje rorei lenyena. Nerrinyo, eing'ua enkurare, peinosaki lelo tomon o obo o ilkulekai pookin kuna baak pookin. Netii Maria Magdalena o Yohana o Maria, ng'otonye e Yakobos, o nkulie te nebo o ninje naatiakitia lairriwak kuna. Etaliote kulo rorei too ninje anaa mbaak emodaishu neitu eiruk ninje. Kake nedumunye Petros nekwet alo enkurare neirrugo nejur nedol rasheta eper oopeny; neing'ua, eing'asia tiatua kion tʼolbae lʼenataa. Naa ng'orai, nepuo aare too ninje tʼena olong' engang', naji engama enye Emaus, nalakwaniki Yerusalem stadia ntomoni ile (olototo loo saan are). Neder ninje too mbaak oo kuna pookin naataa. Neaku ore ederrita, eikilikwanaro ninje, nenyikaki Yesus openy ninje nelo te nebo o ninje. Kake eitoriaki ngonyek enye, pemeyolou ninye. Nejoki ninye ninje: Kakua rorei kulo linjangarrarra tʼempolos inyi, ipuoitoto niatata nkirribon naasoto? Nealu obo, oji engarna enye Kleopas, nejoki ninye: Ke iye ake openy olomoni te Yerusalem leitu eyolou nataa tiatua ninye too kuna olong'i? Nejoki ninye ninje: Kakua baak? Nejoki si ninje ninye: Mbaak e Yesus le Nasaret otaa olee olayolounoni lʼengolon tʼenkyas o too rorei tʼengomom Engai o nʼolorere pookin; eneikuna teni eitarasaki laidasak kituak o ilkituak lang' ninye atua earata enkea neoshoki ninye esalaba. Kitejo yook, aajo era ninye oloyeu nelaku Israel. Ore too kuna pookin etaa taata engolong' e uni, neba netaa kuna. Etii baiki ng'oroyok atua yook naaing'asiaye yook naashomo engapunet, pepej ewuas, neitu einepu osesen lenye nepuonu nejo, aajo etadua emua oo lmalaikan ootejo, aajo eishiu ninye. Nepuo looje too kulo lootii e nebo o yook enkurare neinepu, etiu neijia anaa petejo ng'oroyok; kake eitu edol ninje ninye. Nejoki ninye ninje: Oi, irara ndai ilmoda o loo ltauja ooiroshi, pirukuruku kuna pookin naatejo layolounok. Ke meata kata neitu eisili Kristos, pejing' atua enkitook enye? Neiter te Mose o too layolounok pookin neitayolo ninje too sirat pookin mbaak enyena. Nenyikaki ninje ena ang' napuoito; neitaa ninye kion anaa ololo lukunya. Nesai ninje ninye naleng' nejo: Tobiko te nebo o yook, amu etaa naaku teipa netinyikaiye endama. Nejing' ninye, pebik te nebo o ninje. Neaku ore eton ninye te nebo o ninje edaa, neibung' ninye olmkate nejo ashe nebelibel ninye neoriki ninje. Neboli naa ngonyek enye neyolou ninye. Neimisori ninye neitu elioi too ninje. Nejokino ninje: Eitu eiwuwu iltauja lang' tiatua yook, eirorie ninye yook tʼengoitoi neboloki yook sirat Nedumunye ninje te ina kata nerrinyokino Yerusalem neinepu, eiturrurro lelo tomon o obo o lelo ootaboitare ninje, ootejo: Esipa, etopiwuo Olaitoriani neipung'oki Simon. Neinosu si ninje mbaak engoitoi o eneikuna teni eyolouni ninye too ninje tʼembelibelata olmkate. Ore epon eirorita ninje kuna, neitashe ninye openy tʼempolos enye nejoki ninje: Eseriani inyi! Neing'asia ninje neaku eureisho nejo, aajo edolita Olmumua. Nejoki ninye ninje: Ainyo piakuku looureisho? Naa ainyo peilepu kuna kibirribirrat too ltauja linyi? Eng'orai ngaik ainei o nkejek ainei, aajo ara nanu openy. Errapirrapaki, eng'orai, amu meata Olmumua nkiri o loik anaa pidolidolo aata nanu. Ore ejo ena, neitadol ninje ngaik o nkejek. Ore epon eitu eiruk ninje tʼolbae lʼeng'ida o enking'asiata, nejoki ninje: Iatata endaa tene? Neisho ninje ninye endung'oti osingirri otapejoki o enaisho oo njosho. Neibung' ninye nenya tʼengomom enye. Nejoki ninye ninje: Ninje rorei lainei latiaka ndai, epon atii e nebo o ndai, ajo meata kata nemebaia sirat pookin tiatua nkitanapat e Mose o tiatua layolounok o tiatua singolioitin tʼolbae lai. Neboloki ninye ninje te ina kata eng'eno, petum aatayoloutu sirat, nejoki ninje: Neijia etisiraki, peiye eisili Kristos nepiu too lootuata tʼengolong' e uni, peinosakini tiatua loreren pookin tʼengarna enye enkitaalata enkitaunoto oo nkitarruot, eiteri te Yerusalem. Nirara ndai iljaken loo kuna pookin. Naa eng'orai, alairriwaki shumata inyienkisiligata e Papa lai. Kake entotoni ndai tʼengang' Yerusalem, metabana neitagoli ndai tʼengolon naing'ua shumata. Nerikoo ninje aulo metabaiki Betania, neapu ngaik enyena nemayan ninje. Neaku emayanita ninye ninje, nerishi o ninje, neilepieki shumata. Ore peidip ninje aateserem ninye, nerrinyokino Yerusalem tʼeng'ida kitok netii oshi engaji sinyati, eitadaraa Engai. Etii tʼenkiterata Ororei netii Ororei enetii Engai, nera Engai ele Rorei. Netii ninye ele tʼenkiterata enetii Engai. Etaa pookin te ninye, neitu eaku oo nyoo, metii ninye. Netii atua ninye empuan nera empuan enkilang'et oo ltung'anak. Neilang'isho enkilang'et tiatua enaimin neitu eng'amu enaimin ninye. Etii oltung'ani obo oirriwuaki tʼEngai, neji engarna enye Yohanes. Eewuo ninye, peaku enjakenishu, peiye eijakenu mbaak e ina kilang'et, petum pookin aairuko te ninye. Eitu era ilo enkilang'et, kake peijakenu mbaak enkilang'et. Era ninye enkilang'et nasipa nailang'aki oltung'ani pookin, olotu atua ele maa. Etii atua olmaa, etaa olmaa te ninye, neitu eyolou olmaa ninye. Eewuo ninye atua enenye, neitu eng'amu ilkulenyena ninye. Ore pookin lootang'amutua ninye, neisho ninje engolon, peaku nkera Engai, ninje looiruk engarna enye, leitu eiuni too sargeta neme tʼeyeunoto enkiring'o neme tʼeyeunoto olee, kake tʼEngai. Neaku Ororei enkiring'o nemanya atua yook, nikidol enkitook enye, enkitook anaa nʼOinoti obo oing'ua Menye, obore eng'adunoto o esipata. Eijakenu Yohanes mbaak enyena nedar nejo: Era ninye olairorua: olotu tekurum ai, netii lukunya ai, amu etii, eitu atii nanu. Niking'amu yook pookin tʼemborei enye, eng'adunoto o eng'adunoto. Amu eishooki nkitanapat te Mose; etaa eng'adunoto o esipata te Yesus Kristos. Neitu aikata edol oltung'ani o obo Engai; Oinoti obo otii engalo olgoo le Menye, ilo loinosua. Nera ena enjakenishu e Yohanes, te ina kata nairriwaitie Yudayoi laidasak o ilevites enetii ninye eing'ua Yerusalem, peiye eikilikwan ninye: Ira iye ng'ai? Neibalu ninye neitu emiki, neibalu: Mara nanu Kristos. Neikilikwan ninje ninye: Ira naa ng'ai? Ira Eliya? Nejo: Mara. Ira iye olayolounoni? Nealu: Me. Akae, nejoki ninje: Ira naa ng'ai? pikinjo aleta kulo looirriutua yook. Ijo aa te kion? Nejo ninye: Ara nanu oltoilo lʼoloipotisho ti ang'ata: Entorioi engoitoi Olaitoriani! anaa petejo olayolounoni Yesaya. Era ninje looirriwaiyoki ematua oo Lfarisayoi. Neikilikwan ninje ninye nejoki: Ainyo naa pimbatisisho, teni mira iye Kristos arashu Eliya arashu olayolounoni? Nealiki Yohanes ninje nejo: Aibatis nanu tʼengare; neitashe tʼempolos inyi olimiyololo ndai, ore olotu tekurum ai netii lukunya ai, meaku te nanu, palak enkeene enamuke enye. Etaa ena te Betania, te lido kekun le Yordan, enetii Yohanes eibatisishe. Ore tʼengolong' e are nedol Yohanes Yesus elotu enetii, nejo: Ng'orai, embalelo Engai nanapita nkitarruot olmaa. Era ninye ele lairorua nanu: Elotu tekurum ai olee lotii lukunya ai, amu etii, eitu atii nanu. Neitu ayolou si nanu ninye, kake peiye elioi te Israel, onaa aewuo nanu, paibatisisho tʼengare. Neijakenu Yohanes nejo: Atadua Olmumua edou aing'ua shumata anaa olmaitai neton te shumata enye. Neitu ayolou si nanu ninye; kake olaairriwaiye, paibatis tʼengare, ninye laatiaka: Olidol edoiki Olmumua shumata enye nebik te shumata enye, ninye ele oibatis tʼOlmumua Sinyati Nadol si nanu naijakenu, ajo era ninye Oinoti lʼEngai. Neitoki aitashe tʼengolong' e are Yohanes o are too laiteng'enuok lenyena, nedol ninye Yesus elimana nejo: Ng'orai, embalelo Engai! Nening' kulo aiteng'enuok lenyena aare eirorita nesuj ninje Yesus. Neibelekenya Yesus nedol ninje esujita nejoki ninje: Kainyo ing'oruru? Nejoki si ninje: Rabi (ore enkitaalata enye: Olaiteng'enani), kaji ibikie? Nejoki ninye ninje: Ewotu, eng'orai! Nepuonu nedol enebikie, nebik te ina olong' o ninye. Nera enkata oo saan tomon. Nera obo too kulo aare lootoning'o te Yesus nesuj ninye Andreas, olalashe le Simon Petros. Neinepu ninye tʼenkata elukunya olalashe lenye Simon nejoki ninye: Kinoto Mesias (eji enkitaalata enye: Kristos). Nerikoki ninye enetii Yesus. Ore pedol Yesus ninye, nejo: Ira iye Simon, enkerai e Yona, kimpoti iye Kefas (eji enkitaalata enye: Osoit). Ore tʼengolong' e are neyeu Yesus nelo Galilaya neinepu Filipos nejoki ninye: Tusujaki! Nera Filipos ole Betsaida, lʼengang' e Andreas o Petros. Neinepu Filipos Natanael nejoki ninye: Kinoto ele lotisiraka Mose atua nkitanapat nesir baiki layolounok, Yesus, enkerat e Yosef, le Nasaret. Nejoki Natanael ninye: Keidim atupuku te Nasaret entoki sidai? Nejoki Filipos ninye: Wou, ng'orai! Nedol Yesus Natanael eyaaya ninye nejo tʼolbae lenye: Ng'orai, Oisraeli osipa nemetii olosek atua ninye. Nejoki Natanael ninye: Ke ti aji kitayolo? Nealiki Yesus nejoki ninye: Ore epon eitu kimpot Filipos, aatadua iye itii abori olng'aboli. Nealiki Natanael ninye: Rabi, ira iye Oinoti lʼEngai, ira iye olkarsis le Israel! Nealiki nejoki Yesus ninye: Iruko iye, tiaraki naatiaka iye, ajo aatadua iye tiabori olng'aboli; iladol nalang' kuna. Nejoki ninye: Japa, japa, aliki ndai: Ore eiter taata ipuopuo aadol shumata ebolo, neilep nedou ilmalaikan lʼEngai te shumata Enkerai oltung'ani. Ore tʼengolong' e uni neaku enkiama te Kana e Galilaya; netii ina alo ng'otonye e Yesus. Eipotoki baiki Yesus o laiteng'enuok lenyena tʼenkiama. Ore peishunye olmarua, nejoki ng'otonye e Yesus ninye: Meata ninje olmarua. Nejoki Yesus ninye: Nang'oroyoni, kainyo aataiye iye? Eton eitu enyiku enkata ai. Nejoki ng'otonye enye laisyayak: Ore enaliki ninye ndai — entobira. Netii ine motiok ile engare tʼorregie lʼenkisujare oo Yudayoi, nejing' nabo ntemeta are arashu uni. Nejoki Yesus ninje: Enganya motiok engare! Neigany metabaiki mbiron. Nejoki ninye ninje: Entooku taata, eakiti olkitok lʼenaraa! Neaki. Ore peinyorrinyor olkitok lʼenaraa engare nataa olmarua, eitu eyolo eneing'ua, kake etayolo lelo aisyayak enetookunye engare, neipot olkitok lʼenaraa osanja nejoki ninye: Eishoru oltung'ani pookin tʼenkata elukunya olmarua sidai, ore peidip aatemerata, neishoru olobebek, kake imboo iye olmarua sidai metabaiki taata. Era ninye olponoto lʼelukunya oitobira Yesus te Kana e Galilaya neitalioio enkitook enye; neiruk laiteng'enuok lenyena ninye. Ore tekurum e ina nedoiyo Kapernaum, ninye o ng'otonye enye o lalashera lenyena o laiteng'enuok lenyena, netoni te ina alo ngolong'i neme kumok. Netaanu pasaka oo Yudayoi neilep Yesus alo Yerusalem, neinepu tʼengaji sinyati etoni lamirak loo lmong'i o loo nkerra o loo lmaita o lagilak loo ngoshola, neitobir enkeene too nkopit nemir pookin tiatua engaji sinyati, nkerra o ilmong'i, neibukoo mpesai oo lagilak loo ngoshola, neibelekeny ilkitareta, nejoki kulo oomirita ilmaita: Entautu kuna te ina alo, emintaa engaji e Papa lai engaji enkinyang'a! Nedamu laiteng'enuok lenyena, aajo etisiraki: Aainosa engilata e tau engaji ino. Akae, nealu Yudayoi: Kalo ponoto intadol yook, tiaraki nintobir kuna? Nealu Yesus nejoki ninje: Entigil ena aji sinyati, naitasheye ninye too ngolong'i uni. Akae, nejo Yudayoi: Eteshetaki ena aji too larin artam o ile, nintasheye iye ninye too ngolong'i uni? Kake etejo ninye mbaak engaji sinyati osesen lenye. Akae, ore peidip atopiu tiatua lootuata, nedamu laiteng'enuok lenyena, aajo etolimuo ena, neiruk esirata o rorei ootejo Yesus. Ore etii Yerusalem te pasaka, too ngolong'i kituak, neiruk ilkumok engarna enye edol ilponot lenyena ooitobira. Kake eitu eiruk Yesus ninje, tiaraki natayolouo pookin, neitu eyeunoi te ninye, peijakenu o obo embae oltung'ani; amu etayolouo ninye openy enatii atua oltung'ani. Etii oltung'ani obo loo Lfarisayoi, oji engarna enye Nikodemos, olkitok loo Yudayoi; nelotu ilo kiarie enetii ninye nejoki ninye: Laiteng'enani, kiyolo, aajo ira olaiteng'enani oewuo eing'ua Engai; amu metii o obo oidim aitobira kulo ponot lintobir iye, teni metii Engai e nebo o ninye. Nealu Yesus nejoki ninye: Japa, japa, aaliki iye, teni meiuni oltung'ani kat are, meidim atadua enkarsishu Engai. Nejoki Nikodemos ninye: Kaji eikuni teni eiuni oltung'ani era moruo? Keidim ninye atijing'a atua engoshoke e ng'otonye eniare, peiuni? Nealu Yesus: Japa, japa, aaliki iye, teni meiuni oltung'ani tʼengare o tʼOlmumua, meidim atijing'a atua enkarsishu Engai, Enatoiwuoki tʼenkiring'o nera enkiring'o; o enatoiwuoki tʼOlmumua nera Olmumua. Mimputukuny, tiaraki naatiaka iye: Meata kata nemeiuni ndai kat are. Ekutisho olkutati tʼewueji nayeu, nining' oltoilo lenye, kake miyolo eneing'ua o enelo. Neijia etiu pookin lotoiwuoki tʼOlmumua. Nealu Nikodemos nejoki ninye: Kaji eiko teni eaku kuna? Nealu Yesus nejoki ninye: Ira iye olaiteng'enani le Israel nimiyolou kuna? Japa, japa, aaliki iye: Enikiyolo, nikilimu, o enikitadua, nikinjakenu; niming'amumu ndai enjakenishu ang'. Ore painosaki ndai mbaak enkop, nimirukuruku, kaji inkoko teni irukuruku, teni ainosaki ndai mbaak e shumata? Nemetii o obo oilepa shumata neme ele lotadouo eing'ua shumata, Enkerai oltung'ani, natii shumata. Naa neijia anaa petaapaiye Mose olasurai ti ang'ata, neijia meata kata nemeapari Enkerai oltung'ani, peiye meimin pookin looiruk ninye, kake peata empuan nemeiting'. Amu nji etonyorra Engai olmaa neishooio Oinoti lenye obo, peiye meimin pokin looiruk ninye, kake peata empuan nemeiting'. Amu eitu eirriu Engai Oinoti lenye atua olmaa, peiye eigwenaki ninye olmaa, kake petum atopua olmaa te ninye. Oloiruk ninye, nemeigwenakini; olemeiruk ninye, eidipaki aigwenaki, amu eitu eiruk ninye Oinoti obo lʼEngai. Naa ena enkigwena, ajo eewuo enkilang'et atua olmaa, nenyorru iltung'anak enaimin nelang' enkilang'et; amu era nkyasin enye torrok. Amu pookin loitobir ntorrok, neiba enkilang'et nemelotu enetii enkilang'et, pemebuakini nkyasin enyena. Kake oloitobir esipata, nelotu enetii enkilang'et, peiye elioi nkyasin enyena; amu eitobirate ninje tʼEngai. Nelotu Yesus o laiteng'enuok lenyena tekurum oo kuna atua olosho Yudaya, nebik te ina alo te nebo o ninje neibatisisho. Neibatisisho baiki Yohanes te Amon nataaniki Salem, amu etii ngariak kumok ina alo; nepuonu ina alo iltung'anak neibatisi. Amu epon eitu enang'akini Yohanes atua engaji eenata. Akae, neaku enkikilikwanaroto tiatua laiteng'enuok le Yohanes o Yudayoi tʼolbae lʼenkisujata. Nepuonu ninje enetii Yohanes nejoki ninye: Laiteng'enani, ng'orai, eibatisisho ele likitaboitare te lido kekun le Yordan, linjakenoko iye, nepuonu pookin enetii ninye. Nealu Yohanes nejo: Meidim oltung'ani atang'amu toki neme enaishooki ninye eing'ua shumata. Kinjakenokiki ndai oopeny, aajo atejo: Mara nanu Kristos, kake aajo aairriwaiyoki nanu, paiturukie ilo. Oloata esanja, nera osanja; kake ore oljore lʼosanja, loitashe neinining' ninye, neng'ida tʼeng'ida kitok tʼolbae lʼoltoilo lʼosanja. Akae, eitabaiyoki ena ng'ida ai. Meata kata nemepona ninye, nang'oru nanu. Ololotu te shumata, nera shumata oo pookin. Oloing'ua enkop, nera lʼenkop neiro ninye nʼenkop. Ololotu te shumata, nera shumata oo pookin, neijakenu ena natadua nening'; nemeng'amu o obo enjakenishu enye. Olong'amu enjakenishu enye, neitagol ninye tʼolmishire, ajo era Engai esipata. Amu oloirriua Engai, nelimu ele rorei lʼEngai; amu meishoru Engai Olmumua tʼentemet. Nenyor Menye Oinoti neisho pookin atua engaina enye. Oloiruk Oinoti, neata ele empuan nemeiting'; olemening' Oinoti, nemeladol ninye empuan, kake ebik engoro Engai te shumata enye. Akae, ore peyolou Olaitoriani, ajo etoning'o Ilfarisayoi, aajo eitaa neibatis Yesus laiteng'enuok nelang' Yohanes, — neitu eibatisishe Yesus openy, kake laiteng'enuok lenyena ake, — neing'ua ninye Yudaya neitoki alo Galilaya. Kake meata kata nemeim Samaria. Akae, nelotu ninye engang' nabo e Samaria, naji Sukar, nataaniki enkuruma naishoo Yakoob enkerai enye Yosef. Netii ine olkesimet le Yakoob. Akae, ore penaura Yesus tʼolototo, neton ninye te shumata olkesimet; nera enkata oo saan ile. Nelotu eng'oroyoni nabo e Samaria aoku engare. Nejoki Yesus ninye: Njooki enaok! Amu eshomo laiteng'enuok lenyena atua engang', peinyang'u ndaikin. Akae, nejoki ena ng'oroyoni e Samaria ninye: Kaji inko teni kiomonu iye lira Oyudayos engare niok, te nanu nara eng'oroyoni e Samaria? Amu mepororo Yudayoi o Samareites. Nealiki Yesus nejoki ninye: Ten emutu iyolou enkishooroto Engai o olora olikijoki: Njooki enaok! anaata isai ninye pikinjo engare naishiu. Nejoki eng'oroyoni ninye: Laitoriani, miata eniokunye, neasur olkesimet; kaji inotie naa engare naishiu? Ira iye kitok nilang' papa lang' Yakoob loishoo yook ele kesimet neok te ninye ninye openy o nkera enyena o njoorei enyena? Nealiki Yesus nejoki ninye: Ore pookin look ena are, neitoki alatum enkure; kake olook engare nalaisho nanu ninye, meitoki alatum enkure tukul nkatan pookin, kake engare nalaisho nanu ninye neaku tiatua ninye olkesimet lʼengare neilepu metabaiki empuan nemeiting'. Nejoki eng'oroyoni ninye: Laitoriani, njooki ena are, pamalo atum enkure namalotu ene aoku! Nejoki Yesus ninye: Nno, mpoto olmoruo lino, pilotu ene. Nealu eng'oroyoni nejo: Maata olmoruo. Nejoki Yesus ninye: Itaalua sidai: maata olmoruo, amu indipa aata ilmoruak imiet, ore ele liata taata, mera olmoruo lino; itejo ina nesipa. Nejoki eng'oroyoni ninye: Laitoriani, adol, ajo ira olayolounoni. Etasaishote loopapa lang' tʼele donyo; nijojo ndai, aajo meata kata nemera Yerusalem ewueji nesaishoreki. Nejoki Yesus ninye: Rukoki, nang'oroyoni, amu elotu enkata nipuopuo aasai Papa me tʼele donyo neme te Yerusalem. Isayesaya ndai enimiyololo, kisai yook enikiyolo, amu eing'ua enkitopuata atua Yudayoi; kake elotu enkata netii baiki taata, ajo epuo aasai loosaisho oosipa Papa tʼolmumua o tʼesipata, amu eing'oru Papa kulo, oosai ninye nji. Era Engai Olmumua, ore loosai ninye, meata kata nemesai tʼOlmumua o tʼesipata. Nejoki eng'oroyoni ninye: Ayolo, ajo elotu Mesias oji Kristos; teni elotu ilo, neinosaki ninye yook mbaak pookin. Nejoki Yesus ninye: Nanu ilo laairorie. Nepuonu te ina kata laiteng'enuok lenyena neiputukuny, tiaraki nairorie eng'oroyoni; kake eitu ejo oltung'ani o obo: Kainyo inkilikwana arashu kainyo irorie ninye? Akae, neing'ua engoroyoni emoti enye nelo atua engang' nejoki iltung'anak: Ewotu, eng'orai oltung'ani laatiaka mbaak pookin naitobira; me ele lora Kristos? Nepuku ninje tʼengang' nepuonu enetii ninye. Ore tʼerishata oo kuna nediding' laiteng'enuok ninye ejo: Laiteng'enani, tadaai! Nejoki ninye ninje: Era endaa ai nanya enimiyololo ndai. Akae, nejokino laiteng'enuok: Keaka oltung'ani ninye endaa? Nejoki Yesus ninje: Era endaa ai, paitobir eyeunoto olaairriua nalaidip enkyas enye. Mijojo ndai oopeny: Eng'or lapaitin ong'wan, pebau enkisambuare? Eng'orai nkuruman, aajo eidipa aaiborrita tʼenkisambuare. Ore oloisambu, neng'amu ninye olkwaje neiturrur eishoi, peaku nʼempuan oo nkatan pookin, peng'ida olaisuaroni te nebo o oladung'oni. Amu esipa ele rorei tiatua ena bae: Olekai loisuaia naa olekai lodung'u. Airriwaiye nanu ndai, pidung'udung'u eneitu iekenyakinono; eteekenyate kulekai nijing'ijing'i ndai atua eekenyaroto enye. Neiruk ilkumok loo Samareites le ina ang' ninye tʼolbae loo rorei lʼeng'oroyoni naijakenishe: Aatiaka mbaak pookin naitobira. Akae, ore pepuonu Samareites enetii ninye, nesai ninje ninye, pebik te nebo o ninje; nebik te ina alo ngolong'i are. Nepon aairuk ilkumok nelang' tʼolbae loo rorei lenyena, nejoki ninje ina ng'oroyoni: Me tʼolbae lʼenitolimuo iye kiruko taata, amu kitoning'o yook oopeny nikiyolou, aajo era ninye tʼesipata Kristos, Olaitopuani lʼolmaa. Ore peishunye ngolong'i are, nepuku ninye te ina alo nelo Galilaya. Amu eijakenishe Yesus openy, ajo meata olayolounoni enkitook tiatua olosho lenye. Akae, ore pelotu ninye Galilaya, neng'amu Ilgalilayoi ninye, ootadua pookin naaitobira ninye te Yerusalem too ngolong'i kituak; amu eshomo si ninje ngolong'i kituak. Neitoki alotu Yesus Kana e Galilaya eneitaalie ninye engare, peaku olmarua. Netii oltung'ani obo lʼolkarsis nemoi enkerai enye te Kapernaum; etoning'o ninye, ajo eing'ua Yesus Yudaya nelotu Galilaya, nelotu enetii ninye nesai, pedoiyo aishiunye enkerai enye; amu etaa nae. Akae, nejoki Yesus ninye: Teni midolidolo ilponot o nkiputukunyot, nimirukuruku tukul. Nejoki oltung'ani lʼolkarsis ninye: Laitoriani, tadoi epon eitu ee enkerai ai. Nejoki Yesus ninye: Nno, eishiu enkerai ino! Eiruko oltung'ani ororei lotiaka Yesus ninye nelo. Ore epon edoiyo, nenang'are laisyayak ninye nejo, aajo eishiuwo enkerai enye. Akae, neikilikwan ninye ninje esaa naikashunye; nejoki ninje ninye: Etung'aiye oltikana ninye ng'ole tʼesaa napishana. Akae, neyolou menye, ajo ina saa natiakinye Yesus ninye: Eishiu enkerai ino. Neiruk ninye o engaji enye pookin. Neitoki aaku ninye olponoto le are oitobira Yesus eing'ua Yudaya nelotu Galilaya. Ore peidipai kuna, netii ngolong'i kituak oo Yudayoi, neilep Yesus alo Yerusalem. Netii atua Yerusalem engalo kishomi oo ntare eluanata nabo naipoti tʼenkutuk oo Lhebrayoi Betesda, neata nkitalani imiet. Neirrag tiatua ninje esiamu kitok oo ltamoiya: ilmodook, lemeidim aashom, looikang'a, neanyu ninje, peing'unung'un engare. Amu etadoikio olmalaika obo tʼenkata enye atua eluanata, peing'unung'unye engare; ore olojing' tʼenkata elukunya, eidipaki aaing'unung'unye engare, neishiu tʼemoiyan pookin naata ninye. Netii oltung'ani obo ina alo loata emoiyan enye enkata oo larin osom o isiet. Nedol Yesus ninye eirrag, ore peyolou ninye, ajo etamoiya enkata naado, nejoki ninye: Iyeu niaku bioto? Nealiki oltamoiyai ninye: Laitoriani, maata oltung'ani, laaisho ajing' atua eluanata, teni eing'unung'un engare; ore palotu nanu, neiter ajing' olekai. Nejoki Yesus ninye: Nyototoi, tudumu erruat ino, pilo! Neaku ilo tung'ani bioto nabokata nedumu erruat enye nelo. Nera ina olong' engolong' naeng'ieng'areki. Nejoki Yudayoi oloishiunyeki: Era taata engolong' naeng'iengareki, meaku pinap erruat ino. Nealiki ninye ninje: Olaaitaa bioto, ninye laatiaka: Tudumu erruat ino, nno! Neikilikwan ninje ninye: Ang'ai ilo likitiaka: Tudumu erruat ino, nno? Neitu eyolo oloishiunyeki, ajo ang'ai ilo; amu eiwang'a Yesus tʼolbae lʼesiamu natii ine wueji. Ore peidipai nona, neinepu Yesus ninye tʼengaji sinyati nejoki ninye: Ng'orai, itaa bioto, mintoki aitarruo, pemikinepu entorroni nalang'. Nelo ilo tung'ani nejoki Yudayoi, ajo Yesus oitaa ninye bioto. Onaa eing'oraitie Yudayoi Yesus t'entorroni neing'oru, pear ninye metua, tiaraki naitobira kuna tʼengolong' naeng'ieng'areki. Nealiki Yesus ninje: Eitobirisho Papa lai metabaiki taata, naitobirisho si nanu. Akae, nepon aayeu Yudayoi near ninye te ina bae metua, tiaraki neitu eitaa engolong' naeng'ieng'areki toki, kake etejo baiki, ajo era Engai Menye, neitaa kion anaa Engai. Akae, nealiki Yesus nejoki ninje: Japa, japa, aliki ndai: Meidim aitobira Oinoti te kion toki, teni medol enaitobir Menye; amu enaitobir ninye, neitobir si ninye Oinoti neijia. Amu enyor Menye Oinoti neitadol ninye pookin naitobirita ninye openy, nepon aitadol ninye nkyasin kituak naalang' kuna, pipuopuo aaiputukuny ndai. Amu neijia anaa peinyeye Papa lootuata neitaa ninje looishiu, neijia eitaa baiki Oinoti looyeu looishiu. Amu meigwenaki Papa oo obo, kake eishoo enkigwena pookin Oinoti, peitaa ninje pookin Oinoti kitok, neijia anaa peitaa ninje Papa kitok. Olemeitaa Oinoti kitok, nemeitaa Papa kitok loirriwaiye ninye. Japa, japa, aliki ndai: Oloning' rorei lainei neiruk olaairriua, neata empuan nemeiting' nemelotu atua enkigwena, kake eima eing'ua enkea nejing' empuan. Japa, japa, aliki ndai, elotu enkata netii taata, ajo epuo aaning' lootuata oltoilo lʼOinoti lʼEngai; ore looning' ninye, nepuo aaishiu. Amu neijia anaa peata Papa empuan tiatua kion, neijia eisho ninye baiki Oinoti lenye empuan, peata tiatua kion, neisho ninye engolon naitaaye enkigwena, tiaraki nara Enkerai oltung'ani. Emimputukuny tʼena. Amu elotu enkata napuo aaning' pookin lootii atua nkuraren oltoilo lenye, nepuo aapuku looitobira sidan peaku lʼempiunoto empuan, kake looitobira ntorrok, peaku lʼempiunoto enkigwena. Maidim nanu aitobira entoki te kion; neijia anaa paning', neijia aigwenu; ore enkigwena ai eitoriori, amu maing'oru eyeunoto ai, kake eyeunoto olaairriua. Teni aijakenoki nanu kion, nemesipa enjakenishu ai. Netii olekai laaijakenoki, nayolo, ajo esipa enjakenishu naaijakenoki. Irriwaitie ndai enetii Yohanes, neijakenisho ninye tʼesipata. Kake mang'amu nanu enjakenishu tʼoltung'ani; kake airo kuna pitumutumu aatopok. Nera ilo enkilang'et neiwuwu neilang'isho, kake itayeutuo ndai nigalalulu tʼenkata kinyi tiatua enkilang'et enye. Kake enjakenishu naata nanu, nera kitok nelang' ne Yohanes; amu aaijikenoki nkyasin naaishoo Papa, paitabaia ninje, kuna kyasin naitobir, aajo aairriua Papa. Ore Papa lai laairriua, ninye laaijakenoko; neitu ining'ining'i ndai aikata oltoilo lenye neitu idolidolo emua enye, nimiatata rorei lenyena loobik tiatua ndai, amu mirukuruku ndai ele loirriua ninye. Ing'oruru tiatua sirat, amu ijojo ndai iatata empuan nemeiting' tiatua ninje, naa nena naaijakenoki; nimiyeuu nipuonunu enatii nanu, peiye iatata empuan. Mang'amu nanu enkitook too ltung'anak, kake atayolo ndai, ajo miatata enyorrata Engai tiatua aten. Aewuo nanu tʼengarna e Papa lai, neitu king'amumu; teni elotu olekai tʼengarna enye openy, ning'amumu ilo. Kaji inkoko teni indimidimi ndai aairuko, teni ing'amunororo enkitook niming'oruru enkitook naing'ua Engai Papa openy? Emijo, aajo aitang'or ndai tʼengomom e Papa; etii obo oloitang'or ndai, Mose ling'idarere ndai. Amu ten emutu irukuruku Mose, anaata kirukuruku si nanu; amu ninye otisira mbaak ainei. Kake teni mirukuruku sirat enyena, kaji inkoko teni irukuruku rorei lainei? Ore tekurum oo kuna nelo Yesus lido kekun lʼolbalbal le Galilaya, tʼengalo e Tiberias. Nesuj esiamu kitok ninye, tiaraki natadua ilponot looitobira ninye too loomoiyaa. Neilepaki Yesus oldonyo neton te ina alo te nebo o laiteng'enuok lenyena. Netaanu pasaka, ngolong'i kituak oo Yudayoi. Akae, neapu Yesus ngonyek nedol, ajo elotu esiamu kitok enetii ninye, nejoki ninye Filipos: Ke ti aji kipuo aainyang'u ilmkaten, penya kulo? Etejo ena, petem ninye; amu etayolo ninye openy enatayeuo neitobir. Nealiki Filipos ninye: mebaiki ninje ilmkaten loo denaria iip are, peng'amu oltung'ani pookin enkinyi. Nejoki ninye obo too laiteng'enuok oji Andreas, olalashe le Simon Petros: Etii olaiyoni obo ene loata ilmkaten imiet engano o singir aare; kake ke o nyoo kuna too kulo kumok nji? Nejo Yesus: Entotona iltung'anak! Netii olkujita kitok ine wueji. Akae, netoni leak esiana nijo iip onom. Neibung' Yesus kulo mkaten nejo ashe neisho laiteng'enuok, neoriki laiteng'enuok loototonitio; neijia baiki too kulo singir anaa petayeutuo. Ore peidip aataraposhoto, nejoki ninye laiteng'enuok lenyena: Enturrurro mbelat naatelekutua, pemeimin toki. Akae, neiturrur mbelat oo lmkaten imiet lʼengano naatelekutua too looinosa, neigany ilbenia tomon o are. Akae, ore pedol kulo tung'anak ele ponoto loitobira ninye, nejo ninje, aajo era ninye olayolounoni tʼesipata olotu atua olmaa. Ore peyolou Yesus, ajo eyeu nepuonu aaibung' ninye, peitaa olkarsis, negelari neitoki alo oldonyo ninye openy. Ore pemutu, nedoiyo laiteng'enuok lenyena aapuo engalo olbalbal, neilepaki engalawa nepuonu lido kekun lʼolbalbal metabaiki Kapernaum. Eidipa ataa enaimin, nepon eitu elotu Yesus enetii ninje. Neiposha olbalbal tʼolkutati kitok otukutishe. Akae, ore peidip aatinyikai enijo stadia (ng'ororot) tikitam o imiet arashu osom, nedol ninje Yesus elimana ti oriong' olbalbal, etaaniki engalawa, neureishoi. Nejoki ninye ninje: Nanu, emiureisho! Akae neyeu neng'amu ninje ninye atua engalawa, netii engalawa nabokata engalo olosho loshomo. Nedol tʼengai olong' esiamu naitashe tʼolkekun lʼolbalbal, aajo metii ina alo engai alawa neme ena nabo natijing'a laiteng'enuok lenyena, nedol eitu ejing' Yesus te nebo o laiteng'enuok lenyena atua engalawa, kake eshomo laiteng'enuok lenyena oopeny ake. Kake eetuo nkulie alawani eing'ua Tiberias netaaniki ene wueji neinosie ninje ilmkaten lootejoiye Olaitoriani ashe. Akae, ore pedol esiamu, ajo metii Yesus ina alo nemetii laiteng'enuok lenyena, nejing' si ninje atua ngalawani nepuonu Kapernaum, eing'oru Yesus. Ore peinepu ninje ninye te lido kekun lʼolbalbal, nejoki ninye: Laiteng'enani, kanu itabaua ene? Nealiki Yesus ninje nejo: Japa, japa, aliki ndai: Miking'oruru, tiaraki nitadua ilponot, kake tiaraki ninosa ilmkaten niraposhosho. Eming'oru endaa namuta, kake endaa nalabik metabaiki empuan nemeiting', nalaisho ndai Enkerai oltung'ani; amu eitagolo Engai Papa ninye tʼolmishire. Akae, nejoki ninje ninye: Kaji kinko, pikintobir nkyasin Engai? Nealu Yesus nejoki ninje: Ena enkyas Engai, pirukuruku oloirriua ninye. Akae, nejoki ninje ninye: Kalo ponoto naa intobir iye, pikidol nikiruk iye? Kaa kyas intobir? Einosa loopapa lang'mana ti ang'ata anaa petisiraki: Eishoo ninje meinosa olmkate oing'ua shumata. Akae, nejoki Yesus ninje: Japa, japa, aliki ndai: Me Mose loishoo ndai olmkate oing'ua shumata, kake Papa lai oishoo ndai olmkate osipa oing'ua shumata; amu era olmkate lʼEngai ele lodou aing'ua shumata neisho olmaa empuan. Akae, nejoki ninje ninye: Njoo yook oshi ilo mkate. Nejoki Yesus ninje: Ara nanu olmkate lʼempuan; ololotu enatii nanu, nemetum olamei tukul, o olaairuk nanu, nemetum enkure aikata tukul. Kake atiaka ndai, ajo kitadua nanu, neitu kirukuruku. Ore pookin laaisho Papa, nelotu enatii nanu; o si ninye ololotu enatii nanu, namaiturraki boo tukul; amu eitu adou aing'ua shumata, paitobir eyeunoto ai, kake eyeunoto olaairriua. Naa ena eyeunoto olaairriua, pamaiminye pookin naaishoo ninye, kake palaitopiu ninye tʼengolong' enkiting'oto. Amu era eyeunoto e Papa lai, peata oltung'ani pookin odol Oinoti neiruk ninye, empuan nemeiting' nalaitopiu nanu ninye tʼengolong' enkiting'oto. Akae, neing'unyung'unyaki Yudayoi ninye, tiaraki natejo: Ara nanu olmkate otadouo aing'ua shumata. Nejo ninje: Mera ele Yesus, enkerai e Yosef, likiyolo yook menye o ng'otonye? Kaji eiko teni ejo ninye: Atadouo aing'ua shumata? Nealu Yesus nejoki ninje: Eming'unyung'unyakino tiatua ndai. Metii o obo oidim aeu enatii nanu, eitu eyetu ninye Papa laairriua, nalaitopiu nanu ninye tʼengolong' enkiting'oto. Etisiraki tiatua layolounok: Nepuo aaku pookin looiteng'ena Engai. Ore oltung'ani pookin loning' te Papa, neiteng'enuo nelotu enatii nanu. Me tiaraki natadua o obo Papa, neme oloing'ua Engai, ninye otadua Papa. Japa, japa, aliki ndai: Olaairuk nanu, neata empuan nemeiting'. Ara nanu olmkate lʼempuan. Einosa loominyi linyi mana ti ang'ata nee. Nera ele olmkate otadouo aing'ua shumata peiye olonya ninye, nemee. Ara nanu olmkate oishiu otadouo eing'ua shumata; ore oltung'ani lonya ele mkate, nelaishiu nkatan pookin; naa ore olmkate laishoru nanu, nera enkiring'o ai nalaishoru tʼolbae lʼempuan olmaa. Akae, neitarrikino Yudayoi tiatua aten nejo: Kaji eiko teni eidim ninye aishoo yook mainosa enkiring'o enye? Nejoki Yesus ninje: Japa, japa, aliki ndai: Teni mipuopuo aanya enkiring'o Enkerai oltung'ani niokioko osarge lenye, nimiatata empuan tiatua aten. Olonya enkiring'o ai neok osarge lai, neata empuan nemeiting', nalaitopiu ninye tʼengolong' enkiting'oto. Amu era enkiring'o ai endaa nasipa nera osarge lai eokore nasipa. Olonya enkiring'o ai neok osarge lai, nebik ninye tiatua nanu nabik si nanu tiatua ninye. Neijia anaa paairriua Papa loishiu naishiu si nanu tʼolbae le Papa, neijia olaanya nanu, nelaishiu ilo tʼolbae lai. Era ele olmkate otadouo aing'ua shumata, me anaa peinosa loominyi linyi mana, nee. Olonya ele mkate, nelaishiu nkatan pookin. Etejo kuna tiatua engaji Engai, eiteng'enisho te Kapernaum. Akae, ore pening' ilkumok too laiteng'enuok lenyena kuna, nejo: Egol kulo rorei; kang'ai oidim atoning'o ninje? Ore peyolou Yesus tiatua kion, ajo eing'unyung'uny laiteng'enuok lenyena tʼolbae lʼena, nejoki ninje: Keitagor ndai ena? Akae, keaku naa nyoo, teni ipuopuo aadol Enkerai oltung'ani eilep eneing'ua tʼenkata elukunya? Nera Olmumua oloisho empuan, mera enkiring'o o nyoo. Ore rorei latiaka ndai, nera ninje Olmumua o empuan. Netii ematua too ndai lemeiruk. Amu etayolo Yesus tʼenkiterata: etii looje lemeiruk o oloje loitarasaa ninye. Nejo ninye: Onaa atiaka ndai: Metii oloidim aeu enatii nanu, teni meisho Papa ninye. Onaa eshomo te ina ilkumok too laiteng'enuok lenyena aaing'ua ninye neitu eitoki aalimanare ninye. Akae, nejoki Yesus kulo tomon o are: Ai iyeuu si ndai nipuopuo? Nealiki Simon Petros ninye: Laitoriani, pikipuo enetii ng'ai? Iata iye rorei lʼempuan nemeiting'; nikiruko yook nikitayoloutuo, ajo ira iye Kristos, Oinoti lʼEngai naishiu. Nealiki Yesus ninje: Eitu agelu nanu ndai tomon o are? Nera obo too ndai satan? Neimaki ninye Yudas Iskariotes le Simon; amu ele olaitarasaa ninye, nera ninye obo too kulo tomon o are. Ore tekurum oo kuna nelimana Yesus te Galilaya; amu eitu eyeu nelimana te Yudaya, tiaraki naing'oru Yudayoi ninye, pear metua. Netaanu ngolong'i kituak oo Yudayoi, ngolong'i oo ltomboitie loo lkujit. Nejoki lalashera ninye: Tung'ai ene, pilo Yudaya, peiye etum aatadol baiki laiteng'enuok linono nkyasin inono nintobir; amu metii oloitobir entoki tiatua emikio neyeu nelioi tʼewuas. Teni intobir kuna, ntadua kion olmaa. Amu eitu eiruk baiki lalashera lenyena ninye. Akae, nejoki Yesus ninje: Epon eitu ebau enkata ai, kake eidipakine oshi enkata inyi. Meidim olmaa atemena ndai, kake aamen nanu, tiaraki naijakenoki ninye, ajo era torrok nkyasin enyena. Elepa ndai aapuo kuna olong'i kituak; epon mailep nanu alo kuna olong'i kituak, tiaraki epon eitu ebaia enkata ai. Ore peidip atiaki ninje kuna, nebik te Galilaya, Ore peidip lalashera lenyena aailepa aapuo ngolong'i kituak, neilep alo si ninye, me tʼewuas, kake tʼemikio. Akae, neing'oru Yudayoi ninye too ngolong'i kituak nejo: Kaji etii ele? Netii enking'unyung'uny kitok tʼolbae lenye atua siamin. Nejo ilkulekai: Era ninye supat; nejo ilkulekai: Me, amu eitamanimanaa esiamu. Kake eitu eimaki oltung'ani o obo mbaak enyena tʼewuas tʼolbae lʼeuriata oo Yudayoi. Ore tʼempolos oo ngolong'i kituak neilep Yesus alo engaji sinyati neiteng'enisho. Akae, neiputukuny Yudayoi nejo: Kaji etayolounye ele sirat neitu eiteng'enuo ninye? Akae, nealiki Yesus ninje nejo: Mera enkiteng'enare ai enai, kake nʼolaairriua. Teni eyeu neitobir oltung'ani eyeunoto enye, neyolou mbaak enkiteng'enare, ten ake eing'ua Engai arashu ten ake alimu nanu te kion. Ololimu te kion, neing'oru enkitook enye openy; oloing'oru enkitook oloirriua ninye, nesipa ele nemetii entorroni atua ninye. Me Mose loishoo ndai nkitanapat? Nemetii o obo tiatua ndai loitobir nkitanapat. Ainyo piking'oruru aar matua? Nealu esiamu: Iata olmeneng'ani. Ang'ai liking'oru aar tua? Nealu Yesus nejoki ninje: Aitobira enkyas nabo nimputukunyunyu pookin. Onaa eishoo ndai Mose emurata, me tiaraki naing'ua Mose, kake loopapa; nimuratata ndai oltung'ani baiki tʼengolong' naeng'ieng'areki. Ore pemurati oltung'ani tʼengolong' naeng'ieng'areki, pemeari nkitanapat e Mose — ainyo pikigorokiki, tiaraki naitaa bioto oltungani olulung'a tʼengolong' naeng'ieng'areki? Emingwenaki too ngonyek, kake engwenakiti enkigwena supat. Akae, nejo ematua oo le Yerusalem: Me ele eing'oru ninje, pear metua? Naa eng'orai, eirorita ninye tʼewuas, nemeliki ninje ninye toki. Akae, ketayoloutuo ilkituak lang' tʼesipata, aajo era ele Kristos? Kake kiyolo yook ele eneing'ua; teni elotu Kristos, metii oloyolo eneing'ua. Akae, nedar Yesus tʼengaji sinyati, eiteng'enisho nejo: Ee, kiyololo ndai nanu niyololo enaing'ua, neitu alotu te kion, kake olosipa ele laairriua nanu, limiyololo ndai; kake ayolo nanu ninye, amu aing'ua nanu ninye, naa ele laairriua. Akae, neing'oru ninje, peibung' ninye, kake eitu eaki oltung'ani o obo ninye engaina, amu epon eitu ebau enkata enye. Neiruk ilkumok tiatua esiamu ninye nejo: Teni elotu Kristos, keitobir ninye ilponot kumok oolang' kulo ooitobir ele? Etoning'o Ilfarisayoi esiamu eing'oming'om kuna baak enyena, neirriwaa laidasak kituak o Ilfarisayoi laisyayak, peibung' ninye. Akae, nejo Yesus: Epon atii enkiti kata e nebo o ndai, nalo tekurum enetii olaairriua. Kipuopuo aaing'oru, nimikitumutumu; ore enatii nanu, nimindimidimi aaetu ndai. Akae, nejokino Yudayoi tiatua aten: Keibung' ele engoitoi alo aji, ajo mikintoki aatum ninye? kelo atua enkisardakata oo Lgrikini, pelaiteng'en Ilgrikini? Kalo rorei ele lotejo ninye: Kipuopuo aaing'oru, nimikitumutumu, o enatii nanu, nimindimidimi aaetu ndai? Ore tʼengolong' kitok enkiting'oto oo ngolong'i kituak neitashe Yesus nedar nejo: Oloata enkure njelotu enatii nanu, peok. Olaairuk nanu anaa pejo esirata, neiponyunye tʼosesen lenye moipoi engare naishiu. Eimaka ena aa mbaak Olmumua lopuo aang'amu looiruk ninve; amu epon metii Olmumua Sinyati, tiaraki nepon eitu eitaai Yesus kitok. Akae, ore pening' iltung'anak tiatua esiamu kulo rorei, nejo: Esipa, era ele olayolounoni. Nejo ilkulekai: Ele lora Kristos; nejo ilkulekai: Kelotu naa Kristos eing'ua Galilaya? Mejo esirata, ajo elotu Kristos tiatua eishoi e David eing'ua Betlehem, engang' natobikie David? Akae, nejing' atua olorere erishata tʼolbae lenye. Etayeutuo kulekai too ninje neibung' ninye; kake metii oltung'ani oaka ninye ngaik. Akae, nepuonu laisyayak enetii laidasak kituak o Ilfarisayoi, nejoki lelo ninje: Ainyo peitu irikuku ninye? Nealu laisyayak: Eitu aikata eiro oltung'ani o obo neijia anaa peiro ele tung'ani. Akae, nealiki Ilfarisayoi ninje: Keitamanimanaiyoki si ndai? Kang'ai tiatua ilkituak arashu tiatua Ilfarisayoi loiruk ninye? Kake el orere ake lemeyolo nkitanapat, njedeki ninje. Nejoki Nikodemos loewuo kiarie enetii ninye nera obo lenye ninje: Keigwenaki nkitanapat ang' oltung'ani, epon eitu eng'asi aainining' ninye peyolouni enaitobira? Nealu nejoki ninje ninye: Ing'ua si iye Galilaya? Tisipu, ng'orai, ajo mepuku olayolounoni aing'ua Galilaya. Neibung' oltung'ani pookin engoitoi nelo engaji enye. Nelo Yesus Oldonyo loo loirienito. Ore enasirie pepej ewuas, neitoki alotu engaji sinyati, nepuonu olorere pookin enetii ninye, neton si ninye neiteng'en ninje. Nerikoki layolok lʼesirata o Ilfarisayoi ninye eng'oroyoni naibung'aki eitobirita mbaak eloloito, neitasheye ninye tʼempolos, nejoki ninye: Eibung'aki ena ng'oroyoni te ina kata ake naitobirita mbaak eloloito; kake eitanapa Mose yook too nkitanapat, peari natiu nji too soito. Akae, ijo aa iye? Etolimutuo ena, petem ninye, petum enaitang'orie ninye. Kake eirruge Yesus nesir tʼolkimojino enkop. Ore eponita ninje aaikilikwan ninye, neapunye nejoki ninje: Olemeata enkitarruoto too ndai, njeiter anang' ninye tʼosoit. Neitoki airrugo nesir enkop. Ore pening' ninje kuna, nepuku, etigilua oltoilo lʼoltau ninje, obo obo, eiter too lmoruak metabaiki lʼenkiting'oto, neleku ninye openy ake o ena ng'oroyoni natii empolos. Neapunye Yesus neitu edol oltung'ani neme ena ng'oroyoni nejoki ninye: Nang'oroyoni, kaji etii kulo aitang'orok linono? Metii o obo likitaara? Nejo si ninye: Metii o obo, Laitoriani. Nejo Yesus: Maar si nanu iye; nno, mintoki aitarruo eiter taata. Akae, neitoki airorie Yesus ninje nejo: Ara nanu enkilang'et olmaa; olaasuj nanu, nemelimana ninye tukul tiatua enaimin, kake elaata enkilang'et empuan. Akae, nejoki Ilfarisayoi ninye: Injakenoki iye kion; mesipa enjakenishu ino. Nealu Yesus nejoki ninje: Teni aijakenoki nanu kion, nesipa enjakenishu ai, amu ayolo enaing'ua o enalo. Ingwenunu ndai tʼentemet enkiring'o, maigwenaki nanu oltung'ani o obo. Naa teni aigwenu nanu, nera enkigwena ai esipata, tiaraki namatii nanu openy, kake nanu o Papa laairriua. Etisiraki baiki tiatua nkitanapat inyi, ajo esipa enjakenishu oo ltung'anak aare. Ara nanu oloijakenoki kion, naaijakenoki Papa laairriua. Akae, nejoki ninje ninye: Kaji etii Minyi lino? Nealu Yesus: Mikiyololo nanu nimiyololo Papa lai: ten emutu kiyololo nanu, anaata iyololo baiki Papa lai. Etolimuo Yesus kulo rorei tʼenetii eneitadoikini mpesai, eiteng'enisho tiatua engaji sinyati; neitu eibung' oltung'ani o obo ninye, amu epon eitu ebau enkata enye. Akae, neitoki ninye ajoki ninje: Alo nanu, niking'oruru ndai nipuopuo aae tiatua nkitarruot inyi. Enalo nanu mindimidimi ndai aaetu. Akae, nejo Yudayoi: Kear kion metua, tiaraki najo: Enalo nanu mindimidimi ndai aaetu? Nejoki ninye ninje: Irara ndai liabori, nara nanu le shumata; irara ndai lʼele maa, namara nanu lʼele maa. Akae, atiaka ndai, ajo ipuopuo aae tiatua nkitarruot inyi; amu teni mirukuruku, aajo ara nanu ilo, nipuopuo aae tiatua nkitarruot inyi. Akae, nejoki ninje ninye: Ira iye ng'ai? Nejoki Yesus ninje: Ore tʼenkata elukunya oloirorie ndai. Naata nkumok naimakinye ndai naigwenu; kake olaairriua nera esipata, ore natoning'o nanu te ninye, ninje alimu tiatua olmaa. Neitu eyolou ninje, ajo eimakinye ninje Papa. Akae, nejoki Yesus ninje: Teni ipuopuo aapu Enkerai oltung'ani, nipuopuo aayolou te ina kata, aajo ara nanu ilo, namaitobir entoki naa kion, kake anaa paaiteng'ena Papa lai, nena alimu. Ore olaairriua, netii e nebo o nanu; eitu aaing'ua Papa openy, tiaraki naitobir oshi nanyor ninye. Ore eirorita ninye kuna, neiruk ilkumok ninye. Akae, nejoki Yesus Iyudayoi looiruko ninye: Teni ibikibiki ndai tiatua rorei lainei, nirara laiteng'enuok lainei tʼesipata, nipuopuo aayolou esipata nelalaku ndai esipata. Nealiki ninje ninye: Kira eishoi e Abraham neitu kisyayaki aikata o obo. Kaji inko teni ilimu iye, ajo epuoi aalaku ndai? Nealiki Yesus ninje: Japa, japa, aliki ndai: Ore oltung'ani pookin loitobir enkitarruoto, nera osinga lʼenkitarruoto. Nemebik osinga ti aji nkatan pookin, Oinoti obik nkatan pookin. Akae, teni elalaku ndai Oinoti, etalakuaki ndai tʼesipata. Ayolo nanu, ajo irara eishoi e Abraham; kake king'oruru, pikiariara matua, tiaraki nemetum rorei lainei ewueji tiatua ndai. Airo kuna natadua te Papa lai; akae, ore ndai nining'ining'i te minyi linyi, nintobiribiri. Nealu nejoki ninje ninye: Era Abraham Papa lang'. Nejoki Yesus ninje: Teni irara nkera e Abraham, entobira nkyasin e Abraham; kake niking'oruru taata, pikiariara matua, oltung'ani lotiaka ndai esipata, natoning'o tʼEngai. Eitu eitobir Abraham ena. Intobiribiri ndai nkyasin e minyi linyi. Etiakitia ninje ninye: Eitu eiu yook latalak, kiata yook Papa obo, ora Engai. Nejoki Yesus ninje: Ten emutu era Engai Minyi linyi, anaata kinyorrinyorro nanu, amu atupukuo nanu tʼEngai, aewuo te ninye; amu eitu alotu te kion, kake ninye laairriua. Ainyo pimiyolouu enkiroroto ai? Tiaraki nimindimidimi aatoning' rorei lainei. Ing'uang'ua ndai minyi linyi, satan, niyeuu nintobiribiri ilng'warraitin le minyi linyi. Era ninye olarani loo ltung'anak neba tʼenkiterata neitu eitashe ninye tiatua esipata, amu metii esipata atua ninye. Teni elimu elejare, nelimu enenye, amu era ninye olalejani o menye lenye. Ore nanu, tiaraki nalimu esipata, nimikirukuruku. Kang'ai olinyi laaidim aitayolo enkitarruoto? Teni alimu esipata, ainyo pimikirukuruku ndai? Olora lʼEngai, nening' rorei lʼEngai; onaa mining'ining'i ndai, tiaraki nimirara lʼEngai. Nealu Yudayoi nejoki ninye: Mikijo yook sidai, aajo ira iye Osamareites niata olmeneng'ani? Nealu Yesus: Maata nanu olmeneng'ani, kake aitaa kitok Papa lai, nimikintaata ndai nanu kitok. Maing'oru nanu enkitook ai; etii obo oing'oru neigwenu. Japa, japa, aliki ndai: Teni eibung' oltung'ani rorei lainei, nemeladol ninye enkea tukul nkatan pookin. Nejoki Yudayoi ninye: Kitayoloutuo taata, aajo iata olmeneng'ani; etua Abraham o layolounok; nijo iye: Teni eibung' oltung'ani rorei lainei, nemelainyorrinyor ninye enkea tukul nkatan pookin. Ira iye kitok nilang' papa lang' Abraham otua? Etuata baiki layolounok. Intaa kion ng'ai? Nealu Yesus: Teni aitaa nanu kion kitok, mera enkitook ai toki. Etii Papa lai laaitaa kitok, lijojo ndai, aajo era Engai inyi; nimiyololo ndai ninye, kake ayolo nanu ninye. Ten emutu ajo: mayolo nanu ninye, anaata aaku olalejani anaa ndai; kake ayolo nanu ninye naibung' rorei lenyena. Etagalale minyi linyi Abraham, pedol engolong' ai: nedol neng'ida. Akae nejoki Yudayoi ninye: Epon miata larin onom, nitadua iye Abraham? Nejoki Yesus ninje: Japa, japa, aliki ndai: Epon eitu eiuni Abraham, atii nanu. Nedumu soito, penang' ninye. Neisudori Yesus nepuku neing'ua engaji sinyati neim empolos enye negiroo. Ore eimita Yesus nedol oltung'ani modooni neba tʼeiunoto. Neikilikwan laiteng'enuok lenyena ninye nejo: Laiteng'enani, kang'ai loitarruoiye, ke ninye arashu lootoiutuo ninye, petoiwuoki ninye aa modooni? Nealu Yesus: Eitu eitarruo ninye o lootoiutuo ninye, kake pelioi nkyasin Engai te ninye. Meata kata namaitobir nkyasin olaairriua, epon aa dama; elotu enkiarie nemeidim o obo aitobirishoi. Ore epon atii olmaa, nara nanu enkilang'et olmaa. Ore peidip atejo kuna, nenotaki ngamulak enkop neipurupuruj nkulupuok too ngamulak neelie olokidong'oi ngonyek, nejoki ninye: Nno, sujai tiatua eluanata Siloa (neji enkitaalata enye: Oloirriwaiyoki). Akae, nelo aisuja nelotu edolisho. Ore lʼelatia o lootadua ninye tʼenkata elukunya, aajo era olaomononi, nejo: Me ele lototona eomonisho? Nejo ilkulekai: Ninye. Nejo ilkulekai: Me, ak enyanyukie ninye. Nejo ninye: Ee, nanu. Akae nejoki ninje ninye: Kaji naa eikununo duo nebolo ngonyek inono? Nealu ninye: Oltung'ani oji Yesus oitobira olokidong'oi naaelie ngonyek naajoki: Nno eluanata Siloa, sujai! Akae, ashomo naisuja nadolishoi. Nejoki ninje ninye: Kaji etii ilo? Nejo: Mayolo. Nerik ninje ninye enetii Ilfarisayoi, ilo lora tʼenkata elukunya olmodooni. Nera ina olong' engolong' naeng'ieng'areki naitobira Yesus olokidong'oi nebol ngonyek enyena. Akae, neitoki naikilikwan si ninje Ilfarisayoi eneikuna ten edolisho. Nejoki ninye si ninje: Olokidong'oi aatipika, naisuja nadolishoi. Akae, nejo ematua oo Lfarisayoi: Mera ilo tung'ani lʼEngai, amu meibung' engolong' naeng'ieng'areki. Nejo ilkulekai: Kaji eiko teni eidim aitobira oltungani aitarruoni ilponot kituak anaa kulo? Neaku erishata too ninje: Akae, neitoki aajoki ninje olmodooni: Ijo aa iye te ninye, tiaraki natabolo ngonyek inono? Nejo: Olayolounoni. Neitu eiruk Iyudayoi mbaak enyena, aajo era olmodooni netadolishe metabana neipot ninje lootoiutuo ninye otadolishe. Neikilikwan ninje nejo: Kera ninye enkerai inyi, ijojo ndai, etoiwuoki aa modooni? Kaji eiko teni edolisho ninye taata? Akae, nealu lootoiutuo ninye nejo: Kiyolo, aajo era ele enkerai ang', netoiwuoki aa modooni. Ore eneikuna teni edolisho taata, mikiyolo; arashu olotabolo ngonyek enyena, mikiyolo; oltung'ani botor ninye, enkilikwana ninye openy, pelimu mbaak enyena. Etejo lootoiutuo ninye kuna, tiaraki naturia Yudayoi; amu eidipa Yudayoi aatuun enjata, aajo oltung'ani oibalu, ajo era ninye Kristos, neitauni ninye tʼenkisot. Te ina etejo lootoiutuo ninye: Oltung'ani botor ele, enkilikwana ninye openy. Akae, neitoki aaipot ninje ilo tung'ani lora opa modooni nejoki ninye: Njoo Engai enkitook! kiyolo yook, aajo era ilo tung'ani olaitarruoni. Nealu ninye: Ten aa olaitarruoni, mayolo; nabo ake ayolo, ajo ara opa olmodooni nadolisho taata. Akae, neitoki aajoki ninje ninye: Ainyo kintobiraka? Kaji eikuna teni ebol ngonyek inono? Nealiki ninye ninje: Aidipa atiaki ndai — eitu ining'ining'i? Ainyo pintokiki aayeu nining'ining'i en e are? Iyeuu si ndai niakuku laiteng'enuok lenyena? Nebuaki ninje ninye nejo: Ira iye olaiteng'enuoni le ilo, kira yook laiteng'enuok le Mose. Kiyolo yook, aajo eirorie Engai Mose, kake mikiyolo eneing'ua ilo. Nealu oltung'ani nejoki ninje: Eji era ninye entoki naiputukunyisho, ajo miyololo ndai eneing'ua ninye, naa ninye laatabolo ngonyek. Kiyolo yook, aajo mening' Engai laitarruok, kake teni eaku oltung'ani oloure Engai neitobir eyeunoto enye, nening' ele. Eitu ening'i neba tʼenkiterata, ajo etabolo oltung'ani ngonyek olotoiwuoki aa modooni. Ten emutu mera ilo lʼEngai, anaata meidim aitobira toki. Nealu ninje nejoki ninye: Kitoiwuoki iye ilulung'a tiatua nkitarruot ninteng'en yook? Neitupuku ninye boo. Nening' Yesus, ajo etupukutuo ninje ninye boo. Ore pedol ninye, nejo: Iruk iye Oinoti lʼEngai? Nealu ninye nejo: Kang'ai ilo, Laitoriani, patum airuko ninye? Nejoki Yesus ninye: Itadua iye ninye, naa ninye likirorie. Nejo: Airuk, Laitoriani! neserem ninye. Nejo Yesus: Aewuo nanu atua ele maa, paigwenu, pedolishoi lemedolisho, peaku modook loodolisho. Nening' kuna ematua oo Lfarisayoi lootii e nebo o ninye, nejoki ninje ninye: Ke, kira si yook ilmodook? Nejoki Yesus ninje: Ten emutu irara modook, anaata miatata enkitarruoto: kake ore pijojo taata: Kidolisho! nebik enkitarruoto inyi. Japa, japa, aliki ndai: Olemejing' emuatata oo ntare aim kishomi, kake nelang' tʼengai wueji, nera ninye olapurroni o olainyamoni. Kake olojing' aim kishomi nera olairritani loo ntare. Nebolu olarriponi le kishomi ninye, nening' ntare oltoilo lenye neipot ngam oo ntare enyena nereu ninje aulo. Ore peidip aitupuku nkun enyena aulo, nelo lukunya enye, nesuj ntare ninye, amu eyolo ninje oltoilo lenye. Mesuj ninje olomoni tukul, kake ekwet ninye, tiaraki nemeyolo ninje oltoilo lʼolomoni. Etiaka Yesus ninje ena kitanyanyukiet, kake eitu emus ninje, nara natiaka ninje. Akae, neitoki ajo Yesus: Japa, japa, aliki ndai: Ara nanu kishomi oo ntare. Ore pookin laaiturukie nanu, nera lapurrok o lainyamok; kake eitu ening' ntare ninje. Ara nanu kishomi; ore oltung'ani ojing' te nanu, nepok, nejing' ninye nepuku netum enkirrita. Melotu olapurroni neme tʼempurrore, peyeng' neiminye ake; aewuo nanu, peata ninje empuan o emborei. Ara nanu olairritani sidai. Eishooio olairritani sidai oltau lenye tʼolbae loo ntare. Ore olaishokoni, lemera olairritani, nemera olopeny ntare, teni edol osuiyani elotu, neing'ua ntare nekwet; nerreshu osuiyani ntare neisardakie. Nekwet olaishokoni nemepik mbaak oo ntare atua oltau lenye. Ara nanu olairntani sidai nayolo naara nkun ainei naayolo nkun ainei nanu, neijia anaa paayolo Papa nanu nayolo si nanu Papa, naishooio oltau lai tʼolbae loo ntare. Naata nkulie tare, nemetii ninje ena muatata; meata kata namareu si ninje, nepuo aaning' oltoilo lai, nelaaku emboo nabo o olairritani obo. Onaa aanyor Papa, tiaraki naishooio oltau lai, paitoki ang'amu ninye kat are. Metii o obo oitau ninye te nanu, kake nanu openy oishooio ninye. Aata engolon naishorie ninye, naata engolon naitoki ang'amunye ninye. Atang'amua ena kitanapata te Papa lai. Neitoki aaku erishata tiatua Yudayoi tʼolbae loo kulo rorei. Nejo ilkumok too ninje: Eata ninye olmeneng'ani o oloirirua; ainyo pining'ining'i ninye? Nejo ilkulekai: Mera kulo rorei lʼoloata olmeneng'ani. Keidim olmeneng'ani atabolo ngonyek oo lmodook? Neaku ngolong'i esinyaroto engaji sinyati te Yerusalem, naa enkata enkirobi. Nelimana Yesus tiatua engaji sinyati tʼolgilata le Salomo. Akae, neman Iyudayoi ninye nejoki ninye: Metabaiki anu ing'asie iltauja lang? Teni ira iye Kristos, tiaki yook abaraki. Nealiki Yesus ninje: Atiaka ndai neitu irukuruku; ore nkyasin naitobir nanu tʼengarna e Papa lai, ninje naaijakenoki. Kake mirukuruku ndai, tiaraki nimitiiti atua ntare ainei. Ening' ntare ainei oltoilo lai nayolo si nanu ninje naasuj ninje nanu, naisho nanu ninje empuan nemeiting', nemepuo aaimin ninje nkatan pookin, nemetii o obo laaoru ninje tʼengaina ai. Era Papa lai laaishoo ninje kitok nelang' pookin; nemetii o obo loidim atooru ninje tʼengaina e Papa lai. Ore nanu o Papa kira nabo. Neitoki aasotu Yudayoi soito, penang'ie ninye. Nealiki Yesus ninje: Aitadua ndai nkyasin sidan kumok naaing'ua Papa lai; ke tʼolbae le aa kyas too kuna kinang'ieng'ie soito? Nealiki Yudayoi ninye: Mikinang' iye too soito tʼolbae lʼenkyas sidai, kake tʼolbae lʼemoroto Engai, tiaraki nintaa kion Engai, nira oltung'ani. Nealiki Yesus ninje: Eitu esiri tiatua nkitanapat inyi: Atejo nanu: irara ngain? Teni ejo ninye ninje ngain, lelo ootabaikia ororei lʼEngai — nemeidimi aataar esirata —, nijokiki ndai ele loitaa Papa sinyati neirriwaki atua olmaa, ajo emor Engai, tiaraki natejo: Ara Oinoti lʼEngai? Teni naaitobir nkyasin e Papa lai, emikiruk; teni aitobir, baiki teni mikirukuruku nanu, eruko kuna kyasin, pitumutumu aatayolo nirukuruku, aajo etii Papa atua nanu natii nanu atua Papa. Akae, neitoki aaing'oru ninje, peibung' ninye; nepuku ninye too ngaik enye. Neitoki alo lido kekun le Yordan metabaiki ene wueji netii Yohanes tʼenkata elukunya eibatisisho, neton te ina alo. Nepuonu ilkumok enetii ninye nejo: Eitu eitobir Yohanes olponoto o obo, kake ore mbaak pookin naatejo Yohanes tʼele, nera esipata. Neiruk ilkumok ninye te ina alo. Netii oltung'ani obo lomoi oji Lasaros le Betania, tʼengang' e Maria o ne Marta, enganashe enye. Nera Maria ena naela Olaitoriani tʼeilata narropil nejut nkejek enyena too lpapit lenyena; nemoi olalashe lenye Lasaros. Akae, neirriwaa nganashera olkilikwai enetii ninye nejo: Laitoriani, ng'orai, emoi olinyor. Ore pening' Yesus ena, nejo: Mera ena moiyan nʼenkea, kake nʼenkitook Engai, peitaai Oinoti lʼEngai kitok te ninye. Etonyorra Yesus Marta o enganashe enye o Lasaros. Akae, ore peidipa atoning'o, ajo emoi, nebik te ine wueji netii ngolong'i are. Nejoki tekurum laiteng'enuok lenyena: Mainyaaki aapuo Yudaya! Nejoki laiteng'enuok lenyena ninye: Laiteng'enani, king'orutua Yudayoi, pikinang' too soito, nintoki alo ina alo? Nealu Yesus: Me saan tomon o are eata endama? Teni elimana oltung'ani dama, nemeikobi, tiaraki nadolita enkilang'et ele maa; Kake teni elimana oltung'ani tʼenkiarie, neikobi, amu metii enkilang'et atua ninye. Etejo kuna, ore tekurum nejoki ninje: Eirure oljore lang' Lasaros; kake aibung' engoitoi, palainyeye ninye. Akae, nejoki laiteng'enuok lenyena ninye: Laitoriani, teni eirure, nelaishiu. Kake eimaka Yesus mbaak enkea enye, nejo ninje, aajo eimaka mbaak enkirragata oo njok. Akae, nejoki Yesus ninje te ine abaraki: Etua Lasaros, kake ang'ida tʼolbae linyi, tiaraki neitu atii ina alo, pitumutumu aairuko. Kake maapeti enetii ninye! Akae nejoki Tomas, oji Olmaoi, kulekai aiteng'enuok: Maapeti si yook, pikie te nebo o ninye. Akae, ore pelotu Yesus, neinepu ninye eidipa atobiko ngolong'i ong'wan tiatua enkurare. Netaaniki Betania Yerusalem anaa stadia tomon o imiet. Neetuo ilkumok too Yudayoi enetii Marta o Maria, peiye eilejilej ninje tʼolbae lʼolalashe lenye. Akae, ore pening' Marta, ajo elotu Yesus, nelanang'are ninye; neton Maria tiatua aji. Akae, nejoki Marta Yesus: Laitoriani, ten emutu itii ene, anaata eitu ee olalashe lai! Kake ayolo baiki taata, ajo pookin niomonu Engai, nikinjo Engai. Nejoki Yesus ninye: Elapiu olalashe lino. Nejoki Marta ninye: Ayolo, ajo elapiu tʼenkitopiunoto engolong' enkiting'oto. Nejoki Yesus ninye: Ara nanu empiunoto o empuan; olaairuk nanu, nelaishiu, baiki teni ee; naa pookin loishiu naairuk nanu, nemee tukul nkatan pookin. Iruk ena? Nejoki ninye: Ee, Laitoriani, airuko nanu, ajo ira iye Kristos, Oinoti lʼEngai, oewuo atua olmaa. Ore peidip atejo kuna, nelo neipot Maria, enganashe enye, tʼemikio nejo: Etabaua Olaitoriani, kimpot. Ore pening' ninye ena, nedumunye asioki alo enetii ninye; amu epon eitu ebau Yesus engang', kake epon etii ene wueji netutumore Marta ninye. Akae, ore pedol kulo Yudayoi, lootii e nebo o ninye atua aji eilejilejita ninye, Maria, aajo etudumunye asioki nepuku, nesuj ninje ninye ejo, aajo eloito ninye enkurare, peiye eishir te ina alo. Akae, ore pebaia Maria ene wueji netii Yesus nedol ninye, nebatatakino nkejek enyena nejoki ninye: Laitoriani, ten emutu itii iye ene, anaata eitu ee olalashe lai. Akae, ore pedol Yesus ninye eishirita o Yudayoi looiturrurrokinote ninye eishirita, negoro ninye naleng' tʼolmumua neitang'aing'ai kion, nejo: Kaji itipika ninye? Nejoki si ninje: Laitoriani, wou, ng'orai! Neishir Yesus ilkiyo. Akae, nejo Yudayoi: Eng'orai, eneikuna teni enyor ninye. Nejo ematua enye: Eitu eidim ele lotabolo ngonyek olmodooni atomitiki ele, pemee? Akae, neitoki Yesus agoro te kion nebaia enkurare. Nera engapunet netipikaki osoit shumata enye. Nejo Yesus: Entudumutu osoit! Nejoki Marta, enganashe olotua, ninye: Laitoriani, eng'u taata, amu engolong' e ong'wan etii. Nejoki Yesus ninye: Eitu aajoki iye, ajo teni ilairuk, niladol enkitook Engai? Akae, nedumu ninje osoit. Neapaki Yesus ngonyek shumata nejo: Papa, aaliki iye ashe, tiaraki nikitoning'o. Nayolo nanu, ajo kining' oshi; kake atejo tʼolbae lʼesiamu namanita, peiye eiruk, aajo iye likirriua. Ore peidip atejo kuna, nedar tʼoltoilo kitok: Lasaros, tupuku boo! Nepuku olotua eena nkejek o ngaik too rasheta enukare, neirina engomom enye tʼerashet. Nejoki Yesus ninje: Entalaku ninye, enjoo ninye elo. Akae, neiruk ninye ilkumok too Yudayoi looetuo enetii Maria nedol enaitobira ninye. Nepuo ematua enye enetii Ilfarisayoi neliki ninje enaitobira Yesus. Akae, neiturrur laidasak kituak o Ilfarisayoi enkigwena nejo: Kaji kinko? Amu eitobir ele tung'ani ilponot kumok. Teni kipal ninye nji, nepuo aairuk pookin ninye, nepuo aapuonu Romayoi neoru yook olosho o olorere. Nejoki Kayafas, obo lenye lora olaidasani kitok te ilo ari, ninje: Miyololo ndai toki; nimimbirribirrirri, aajo enaikash too yook, teni elae oltung'ani obo tʼolbae lʼolorere, pemeimin olorere olulung'a. Eitu elimu ninye ena te kion, kake tiaraki nara olaidasani kitok te ilo ari, neitayolou, ajo elae Yesus tʼolbae lʼolorere, neme tʼolbae lʼolorere ake, kake peiturrur si nkera Engai naaisardaka, peaku nabo. Akae, ore eiter te ina olong', neigwena, petum aataar metua. Akae, neitu eitoki aibalunye Yesus kion tiatua Yudayoi, kake eshomo ewueji netaaniki ang'ata metabaiki engang' naji Efrem, neton te ina alo te nebo o laiteng'enuok lenyena. Netaanu pasaka oo Yudayoi neilep aapuo ilkumok Yerusalem, eing'ua olosho, epon eitu eaku pasaka, peiye eisuj aten. Akae, neing'oru ninje Yesus nejokino eitashe tʼengaji sinyati: Ijojo aa ndai, melotu ninye tukul ngolong'i kituak? Neishooitie laidasak kituak o Ilfarisayoi nkitanapat, ajo teni eyolou oltung'ani enetii ninye, njelotu alimu, petum aaibung'a ninye. Akae, ore eng'or ngolong'i ile, epon eitu ebau pasaka, nelotu Yesus Betania, enetii Lasaros loitopiwuo Yesus too lootuata. Akae, neitobiraki ninje ninye endaata te ina alo, neisyaisho Marta; nera Lasaros obo too kulo loototonitio tʼendaata te nebo o ninye. Akae, neibung' Maria entulet eilata narropil nara sidai naleng' negol enkinyang'a, neelie Yesus nkejek nejut nkejek enyena too lpapit lenyena: neigany engaji erropili eilata. Nejo Yudas Iskariotes, obo too laiteng'enuok lenyena, loyeu neitarasaa ninye: Ainyo peitu emiri ena ilata too denaria iip uni, peishori laisinak? Etejo ena, me tiaraki naing'urrie ninye laisinak, kake tiaraki nara olapurroni naa ninye olaibung'ani lʼenjumet oo ngoshola, nenap natanang'akaki atua. Akae, nejo Yesus: Entapal ninye, amu etaa ena, peaku nʼengolong' enukare ai; amu iatata laisinak oshi tiatua ndai, kake mikiatata nanu oshi. Akae, neyolou esiamu kitok too Yudayoi, aajo etii ina alo, nepuonu me tʼolbae le Yesus ake, kake peiye edol Lasaros loitopiwuo ninye tiatua lootuata. Neigwena laidasak kituak, peiye ear baiki Lasaros metua, amu eshomo tʼolbae lenye ilkumok tiatua Yudayoi neiruk Yesus. Eewuo tʼengai olong' esiamu kitok ngolong'i kituak; ore pening' ninje, aajo elotu Yesus Yerusalem, neibung' ilng'osil loo ltuka neipung' aapuo aanang'are ninye nedar: Hosiana! Njeitadarari ololotu tʼengarna Olaitoriani o olkarsis le Israel! Ore petum Yesus enkurrarru, neilepaki ninye, anaa petisiraki: Miureisho, nairo Sion, ng'orai, elotu olkarsis lino, eton te shumata enkurrarru osikiria. Neitu eyolou laiteng'enuok lenyena tʼenkata elukunya kuna, kake ore eitaaki Yesus kitok, nedamu ninje te ina kata, aajo kuna etisirakaki ninye naa kuna eitobirakitia ninje ninye. Akae, neijakenu esiamu natii e nebo o ninye te ina kata naipoto Lasaros tʼenkurare neitopiu ninye too lootuata. Onaa etutumore esiamu ninye, amu etoning'o, aajo eitobira ninye ele ponoto. Akae, nejokino Ilfarisayoi: Idolitata, aajo mindimumu toki; eng'orai, esuj olmaa pookin ninye. Netii Ilgrikini looje too kulo looileputua, pepuo aasaisho too ngolong'i kituak; akae, nepuonu kulo enetii Filipos le Betsaida e Galilaya, nesai nejo: Laitoriani, kiyeu nikidol Yesus. Nelotu Filipos nejoki Andreas, nepuonu Andreas o Filipos nejoki Yesus. Nealiki Yesus ninje nejo: Etabaua enkata, peitaai Enkerai oltung'ani kitok. Japa, japa, aliki ndai: Teni medoiki embeu engano atua enkop nee, nebik ninye openy ake; kake teni ee, neiu ilmomo kumok. Olonyor empuan enye, neiminye ninye; naa oloiba empuan tiatua ele maa, nelarripoki ninye atua empuan nemeiting'. Teni eyeu naaisyayaki oltung'ani, njaasuj ninye nanu; ore enatii nanu, elatii ina alo baiki olaisyayani lai; olaaisyayaki nanu, neitaa Papa ninye kitok. Etung'uyane taata Olmumua lai. Naa kainyo ajo? Papa, ntopuaki te ina kata! Kake aewuo te ina atua ena kata. Papa, ntaa engarna ino kitok! Akae, nelotu oltoilo oing'ua shumata: Aidipa aitaa kitok naitoki alaitaa kitok. Akae, nejo esiamu naitashe te ine nening' kuna: Etaa enkikurrukurroto. Nejo ilkulekai: Olmalaika oirorie ninye. Nealu Yesus nejo: Me tʼolbae lai etaa ele toilo, kake tʼolbae linyi. Etii taata enkigwena ele maa; eiturrakini taata olkitok lʼele maa boo. Ore nanu, teni aapuni tʼena kop, nalayetu pookin enatii nanu. Kake etejo kuna, peitayolo ke ti aa kea elae. Akae, nealiki ninye esiamu: Kitoning'o yook tiatua nkitanapat, aajo ebik Kristos nkatan pookin; naa kaji inko teni ijo iye: Meata kata nemeapuni Enkerai oltung'ani? Kang'ai ina kerai oltung'ani? Nejoki Yesus ninje: Epon etii enkata kinyi enkilang'et empolos inyi. Entilimanata tʼena kata niatata enkilang'et, pemelus ndai enaimin. Ololimana tiatua enaimin, nemeyolo enelo. Ore tʼena kata niatata enkilang'et, eruko enkilang'et, pitumutumu aataa nkera enkilang'et. Etolimuo Yesus kuna nelo neisudori too ninje. Ore peidipa aitobira kulo ponot kumok nji tʼengomom enye, neitu eiruk ninje ninye, pebaia ororei lʼolayolouni Yesaya otejo: Kang'ai oiruk enkinosunoto ang'; Neitalioio engaina Olaitoriani te ng'ai? Onaa eitu eidim ninje aairuko, amu einyaaka ajo Yesaya: Eitaa ninye modook ngonyek enye neigen iltauja lenye, pemedolisho too ngonyek nemeyolou too ltauja neibelekenya, paishiunye ninje. Etejo kuna Yesaya, tiaraki natadua enkitook enye nelimu mbaak enyena. Neijia eiruko baiki ilkumok too lkituak ninye: kake eitu eibalu ninje tʼolbae loo Lfarisayoi, pemeitaini ninje tʼenkisot; amu etonyorra ninje enkitook oo ltung'anak nelang' enkitook Engai. Nedar Yesus nejo: Olaairuk nanu, maairuk nanu, kake eiruk olaairriua nanu; olaaing'oraa nanu, neing'oraa olaairriua nanu. Aewuo nanu, enkilang'et, atua olmaa, peiye mebik pookin laairuk nanu tiatua enaimin. Oloning' rorei lainei nemeibung' ninje, maigwenaki nanu ninye; amu eitu alotu nanu, paigwenaki olmaa, kake paitopok olmaa. Olaaiturraa nanu nemeng'amu rorei lainei, neata oloigwenaki ninye; neigwenaki ele rorei latolimuo nanu ninye tʼengolong' enkiting'oto. Amu eitu alimu nanu te kion, kake Papa laairriua nanu, ninye laaishoo enkitanapata enairorie o enalimunye. Nayolo, ajo era enkitanapata enye empuan nemeiting'; akae, enalimu nanu, nalimu neijia anaa paatiaka Papa. Ore eitu eaku ngolong'i kituak e pasaka, neyolou Yesus, ajo etabaua enkata enye, peiye eing'ua ele maa alo enetii Menye, anaa petonyorra ilkulenyena tiatua olmaa, nenyor metabaiki enkiting'oto. Ore peidipai endaata, eidipa aishoo satan atua oltau le Yudas le Simon, Iskariotes, peitarasaa ninye, eyolo, ajo eishoo Menye ninye pookin atua ngaik, naa ajo eing'ua Engai neitoki alo enetii Engai, neinyototo tʼendaata neitau ilkilani lenyena neibung' erashet nerretenye empolos enye; nebukoki engare atua embongo neiter aisuj nkejek oo laiteng'enuok neitoi tʼerashet naterretenare ninye. Akae, nelotu enetii Simon Petros; nejoki ilo ninye: Laitoriani, ke iye likisuj nkejek? Nealiki Yesus nejoki ninye: Ore enaitobirita nanu, miyolo iye taata; kake ilayolou tekurum oo kuna. Nejoki Petros ninye: meaku nkatan pookin tukul, pisuj iye nkejek ainei. Nejoki Yesus ninye: Teni maaisuj nanu iye, miata enkidikidikoto o nanu. Nejoki Simon Petros ninye: Laitoriani, me nkejek ainei ake, kake baiki ngaik o elukunya. Nejoki Yesus ninye: Oloisujaki, meaku peisuji neme nkejek ake, amu eikishaan abaraki; inkishaanana ndai, kake me pookin. Amu etayolo ninye oloitarasaa ninye; onaa etejo: Minkishaanana ndai pookin. Akae, ore peidip aisuja nkejek enye, neitoki aibung' ilkilani lenyena neton nejoki ninje: Iyololo enataasaka ndai? Kimpotipoto ndai: Olaiteng'enani o Olaitoriani, nijojo sidai, amu ara: Akae, ore paisuja nanu, Olaitoriani o Olaiteng'enani, nkejek inyi, meata kata nimisujaroro si ndai nkejek. Amu aidipa aishoo ndai enkiteng'enet, pinkoko neijia anaa paikunaka nanu ndai. Japa, japa, aliki ndai: Me kitok olaisyayani nelang' Olaitoriani lenye nemera olairriwani kitok nelang' oloirriwaiye ninye. Teni iyololo kuna, irara teshi, teni intobiribiri kuna. Maimaki ndai pookin: Ayolo nanu lategelua; kake pebaia esirata: Olonya olmkate lai, aataapaka entutunyo enye. Ore eba taata aliki ndai, eitu eaku ena, pitumutumu aairuko, teni eaku, ajo ara nanu. Japa, japa, aliki ndai: Olong'amu olairriwaa nanu, naang'amu nanu; olaang'amu nanu, neng'amu olaairriua. Ore peidip atejo Yesus kuna, neng'uyana tʼolmumua neijakenu nejo: Japa, japa, aliki ndai: Aalaitarasaa obo linyi. Neing'oraro laiteng'enuok tʼempolos enye neing'arrirro aajo ang'ai eimaki. Neaku etonita obo too laiteng'enuok lenyena tʼengalo olgoo le Yesus, nenyor Yesus ninye. Akae, neroj Simon Petros ilo nejoki ninye: Tiaki, kalo obo eimaka. Neurokino ninye olgoo le Yesus nejoki ninye: Laitoriani, kang'ai ilo? Akae, nealu Yesus: Ilo lalo aitadoiki eonyoti naisho ninye. Akae, neitadoiki eonyoti neisho Yudas le Simon, Iskariotes. Ore tekurum eonyoti nejing' satan atua ninye. Akae, nejoki Yesus ninye: Enintobir, ntobira asioki! Neitu eyolou ena o obo too kulo lootoni tʼendaata, kainyo petiaka ninye ena. Etejo kulekai, tiaraki nanapita Yudas enjumet oo ngoshola, ajo etiaka Yesus ninye: Nyang'u enimikindim aatalaita too ngolong'i kituak, arashu eisho laisinak toki. Akae, ore peidip ninye atang'amu eonyoti, nepuku nabokata. Naa kiarie. Akae, ore pepuku ninye, nejo Yesus: Eitaaki taata kitok Enkerai oltung'ani neitaai Engai kitok tiatua ninye. Teni eitaai Engai kitok tiatua ninye, nelaitaa baiki Engai ninye kitok tiatua ninye openy, neitaa ninye kitok nabokata. Nakera, eng'or enkiti kata natii e nebo o ndai. Kipuopuo aaing'oru; naa anaa patiaka Yudayoi: Enalo nanu, mindimidimi aaetu ndai, najoki taata baiki ndai. Aisho ndai enkitanapata ng'ejuk, pinyorrarra anaa patonyorra nanu ndai, pinyorrarra si ndai. Te ina epuo aayolou pookin, aajo irara laiteng'enuok lainei, teni iatata enyorrata tʼempolos inyi. Nejoki Simon Petros ninye: Laitoriani, kaji ilo? Nealiki Yesus ninye: Enalo nanu, nimikindim taata atusuja, kake kilasuj tekurum. Nejoki Petros ninye: Laitoriani, ainyo pamaaidim atusuja iye taata nji? Ayeu naishooio empuan ai tʼolbae lino. Nealu Yesus: Kye, injooio empuan ino tʼolbae lai? Japa, japa, aaliki iye: Meorito olkikusieki eitu kimiki kat uni. Nejoki ninye laiteng'enuok lenyena: Njoo neng'ayung'ayu iltauja linyi! Eruko Engai, erukoki si nanu! Etii engaji e Papa lai ntonat kumok; ten emutu metiu neijia, anaata aliki ndai: Alo nanu, paitobiraki ndai ewueji. Ore paidip ashomo naitobiraki ndai ewueji, naitoki alotu nalarik ndai enatii nanu, peiye ore enatii nanu, nitiiti si ndai. Niyololo ndai enalo nanu niyololo baiki engoitoi. Nejoki Tomas ninye: Laitoriani, mikiyolo enilo. Naa kaji kinko teni kiyolou engoitoi? Nejoki Yesus ninye: Ara nanu engoitoi o esipata o empuan; melotu o obo enetii Papa neme te nanu. Ten emutu kiyololo nanu, anaata iyololo si Papa lai. Iyololo ninye eba taata nidolitata ninye. Nejoki Filipos ninye: Laitoriani, ntadua yook Papa, nebaiki yook. Nejoki Yesus ninye: Atii enkata naba nji e nebo o ndai, Filipos, nimikiyololo nanu? Olaatadua nanu, netadua Papa. Kaji inko teni ijo iye: Ntadua yook Papa? Miruk iye, ajo atii nanu atua Papa, netii Papa atua nanu? Ore kulo rorei laliki nanu ndai, maliki ndai te kion; kake Papa obik tiatua nanu, neitobir nkyasin enyena. Erukoki nanu, aajo atii nanu atua Papa, netii Papa atua nanu; teni me neijia, eruko tʼolbae loo kuna kyasin. Japa, japa, aliki ndai: Olaairuk nanu, nelaitobir si ninye nkyasin naitobir nanu, nelaitobir baiki nkituak naalang' kuna; amu alo enetii Papa; ore eniomonunu lʼengarna ai, nalaitobir ena, peitaai kitok Papa tiatua Oinoti. Teni iomonunu entoki lʼengarna ai, nalaitobir nanu. Teni kinyorrinyorro, embung'a nkitanapat ainei! Nayeu si nanu nasai Papa, pelaisho ninye ndai olekai ailejilejani, peiye etii e nebo o ndai nkatan pookin, Olmumua lʼesipata lemeidim olmaa atang'amu, amu medol nemeyolo ninye; iyololo ndai ninye, amu ebik ninye te nebo o ndai netii atua ndai. Malaing'ua nanu ndai irara lokishin; alotu enitiiti. Eng'or enkiti kata, namaaitoki adol olmaa, kake kidolidolo ndai nanu, amu aishiu nanu, nipuopuo aaishiu si ndai. Nipuopuo aayolou te ina olong', aajo atii nanu atua Papa lai, nitiiti ndai atua nanu o nanu atua ndai. Oloata nkitanapat ainei neibung' ninje, nera ele olaanyor nanu; olaanyor nanu, nenyorru Papa lai ninye, nalanyor si nanu ninye nalaitayolou kion ninye. Nejoki Yudas ninye, me Iskariotes: Laitoriani, ketaa nyoo ena, piyeu nintayolo kion yook neme olmaa? Nealu Yesus nejoki ninye: Teni aanyor oltung'ani nelaibung' rorei lainei, nelanyor Papa lai ninye, nikipuonu enetii ninye nikipuo aaitobir entonata te ninye. Olemaanyor, nemeibung rorei lainei; ore ororei lining'itoto, mera olalai, kake le Papa laairriua nanu. Atiaka ndai kuna, epon atii e nebo o ndai. Kake ore olailejilejani, Olmumua Sinyati, lolairriu Papa Tengarna ai, elaiteng'en ndai too pookin nelaitadamu ndai pookin natiaka ndai. Aing'uaiki ndai eseriani, aisho ndai eseriani ai; maisho nanu ndai anaa peishoru olmaa. Njoo meng'aing'ayu iltauja linyi, njoo meureisho. Itoning'o, aajo atiaka ndai: Alo, naitoki alotu enitiiti. Ten emutu kinyorrinyorro nanu, anaata ing'idada, tiaraki nalo enetii Papa; amu era Papa kitok naalang' nanu. Akae, aidipa atiaki ndai, epon eitu eaku, pitumutumu aairuko, teni eaku. Maitoki airorie ndai too nkumok, amu elotu olkitok lʼele maa, nemaataiye nanu toki; kake peiye eyolou olmaa, ajo anyor nanu Papa naitobir neijia anaa paaitanapa Papa: Enyoito, maapeti aing'ua ene! Ara nanu oljani lʼolmarua osipa nera Papa lai olaturoni. Ore olng'osila pookin liatua nanu lemeisho, neitau ele; ore pookin loisho, neikishaanye, pepon aisho naleng'. Indipa ndai aaikishaana tʼolbae loo rorei latiaka ndai. Entobik tiatua nanu o nanu tiatua ndai. Neijia anaa pemeidim olng'osila atoishoi te kion, teni mebik ninye tiatua oljani lʼolmarua, neijia mindimidimi si ndai, teni mibikibiki tiatua nanu. Ara nanu oljani lʼolmarua, nirara ndai ilng'osil. Olobik tiatua nanu o nanu tiatua ninye, neiu ele ilmomo kumok, amu teni matii nanu, nimindimidimi aaitobira toki. Olemebik tiatua nanu, neiturrakini boo anaa olng'osila, netoi, neiturrur ninje nenang'aki atua enkima neiwuwu. Teni ibikibiki tiatua nanu, nebik rorei lainei tiatua ndai, ore pookin niyeuu niomonunu, neitobirakini ndai. Eitaai Papa lai kitok te ina, piiuu ilmomo kumok niakuku laiteng'enuok lainei. Neijia anaa paatonyorra Papa lai nanu, neijia atonyorra si nanu ndai. Entobik tiatua enyorrata ai! Teni imbung'ubung'u nkitanapat ainei, nibikibiki tiatua enyorrata ai, neijia anaa paibung'a nanu nkitanapat e Papa lai nabik tiatua enyorrata enye. Atiaka ndai kuna, pebik eng'ida ai tiatua ndai nebaia eng'ida inyi. Nyena enkitanapata ai, pinyorrarra anaa patonyorra nanu ndai. Metii Oloata enyorrata kitok nalang' ena naishooio oltung'ani oltau lenye tʼolbae loo ljorueta lenyena. Irara ndai iljorueta lainei, teni intobiribiri enaitanap nanu ndai. Maitoki ajo, irara ndai singan, amu meyolo osinga entoki naitobir Olaitoriani lenye; aipoto ndai iljorueta, amu pookin natoning'o te Papa lai aidipa aitayolo ndai. Me ndai likitegelutua nanu, kake nanu otegelua ndai napik ndai, pipuopuo aaiu ilmomo, nebik ilmomo linyi, peiye teni iomonunu Papa tʼengarna ai, neisho ninye ndai. Kuna aitanap ndai, pinyorrarra. Teni eibai olmaa ndai, entayolo, aajo aaitera aibai nanu, epon meiba ndai. Ten emutu irara ndai lʼolmaa, anaata enyor olmaa enenye; kake tiaraki nimirara lʼolmaa naa nanu otegelua ndai tʼolmaa, onaa eiba olmaa ndai. Entadamutu ororei latiaka ndai: Metii osinga ora kitok nelang' Olaitoriani lenye. Ore aainyala ninje nanu, nepuo aainyal baiki ndai; teni eibung'a rorei lainei, nepuo aaibung' baiki kulinyi. Kake epuo aaitobiraki ndai kuna pookin tʼolbae lʼengarna ai; amu meyolo ninje ele laairriua nanu. Ten emutu eitu alotu nanu nairorie ninje, anaata meata ninje enkitarruoto; kake meata ninje taata enalimu tʼolbae loo nkitarruot enye. Olaaibananu, neiba baiki Papa lai. Ten emutu eitu aitobir nkitobirat tiatua ninje neitu eitobir olekai tung'ani o obo, anaata meata ninje enkitarruoto; kake etadua ninje taata naaiba nanu o Papa lai. Kake peiye ebaia ororei lotisiraki tiatua nkitanapat enye: Aaibaitie pesho. Ore pelotu olailejilejani lalo airriwaki nanu ndai te Papa, Olmumua lʼesipata, lopuku te Papa, nelaijakenu mbaak ainei, nipuopuo aaijakenu si ndai, tiaraki nitiiti e nebo o nanu neba tʼenkiterata. Atiaka ndai kuna, pimirikaka. Nepuo aaitai ninje ndai tʼenkisot; kake ebau enkata, pejo oltung'ani pookin oar ndai entuata, ajo eisyayaki Engai. Nepuo aaitobir ninje kuna, tiaraki nemeyolo Papa lai arashu nanu. Kake atiaka ndai kuna, peiye, teni elotu enkata, pidamumu, aajo atiaka ndai kuna; eitu aliki ndai kuna neba tʼenkiterata, amu atii e nebo o ndai. Kake alo taata enetii olaairriua nanu, nemetii o obo too ndai laaikilikwan: Kaji ilo? Kake tiaraki natiaka ndai kuna, neigany enkilishoto iltauja linyi. Kake aliki ndai esipata: Eaku too ndai, teni alo nanu. Amu teni malo, nemelotu olailejilejani enitiiti ndai; kake teni alo nanu, nalairriwaki ninye ndai. Ore pelotu ninye, neitayolo ninye olmaa mbaak enkitarruoto o nʼesupato o nʼenkigwena: Mbaak enkitarruoto, tiaraki nemaairuk nanu; mbaak esupato, tiaraki nalo enetii Papa nimikintokiki aadol nanu; mbaak enkigwena, tiaraki naigwenakini olkitok lʼele maa. Epon aata nkumok naliki ndai, kake mindimidimi aatayolo taata. Kake teni elotu ninye, Olmumua lʼesipata, nerik ninye ndai atua esipata pookin; amu melalimu ninye te kion, kake pookin naning' ninye, nelalimu ninye, neinosaki ndai mbaak naapuonu. Aalaitaa ninye kitok, amu elang'amu naara nkun ainei, neinosaki ndai. Ore pookin naata Papa, nera nkun ainei. Onaa atejo: Elang'amu naara nkun ainei, neinosaki ninye ndai. Eng'or peno, nimikintokiki aadol nanu; neitoki ang'or peno, nikidolidolo nanu, amu alo enetii Papa. Akae, nejokino ematua oo laiteng'enuok lenyena: Kainyo ena naliki ninye yook: Eng'or peno, nimikintokiki aadol nanu; neitoki ang'or peno, nikidolidolo nanu? o: Alo enetii Papa? Akae, nejo ninje: Kainyo ena najo ninye: peno? Mikiyolo enajoito. Neyolou, ajo etayeutuo ninje neikilikwan ninye, nejoki ninje: Inkilikwanaroro ndai ena tʼempolos inyi, tiaraki natejo: Eng'or peno, nimikintokiki aadol nanu; neitoki ang'or peno, nikidolidolo nanu. Japa, japa, aliki ndai: Ipuopuo aaishir ndai nioshiosho enkiliyo, nelang'ida olmaa; nepuoi aailishie ndai, kake elo aala enkilishoto inyi aaku eng'ida. Teni eisho eng'oroyoni, neata enkilishoto, amu etabaua enkata enye; ore peidip atoiu enkerai, nemeitoki adamu osina tʼolbae lʼeng'ida, tiaraki natoikioki oltung'ani atua olmaa. Akae, iatata ndai taata osina; kake aitoki aladol ndai, nepuo aang'ida ltauja linyi, nemetii o obo looru ndai eng'ida. Ore te ina olong' nimikipuopuo naikilikwan toki. Japa, japa, aliki ndai: Ore eniomonunu Papa lʼengarna ai, nelaisho ninye ndai. Eitu iomonunu metabaiki taata toki lʼengarna ai. Entoomonutu, nipuopuo aang'amu, pebaia eng'ida inyi. Atiaka ndai kuna too loyoteni; ebau enkata namaitoki airorie ndai too loyoteni, kake alainosaki ndai mbaak e Papa abaraki. Nipuopuo aaomonisho te ina olong' lʼengarna ai; majoki nanu ndai, ajo alasai nanu Papa tʼolbae linyi; amu enyor ndai Papa openy, tiaraki nikitonyorra nanu nirukuruku, aajo aewuo nanu aing'ua Engai. Atupukuo nanu te Papa nalotu atua olmaa; naitoki aing'ua olmaa nalo enetii Papa. Nejo laiteng'enuok lenyena: Ng'orai, irorita taata tʼembarakinoto nimiro oloyote o obo. Kiyolo taata, aajo iyolo pookin nemeaku te iye, pikinkilikwan oltung'ani; onaa kiruk, aajo iewuo ing'ua Engai. Nealiki Yesus ninje: Irukuruku taata? Eng'orai, ebau enkata, neidipa atabau, pipuopuo aaisardakakino, oltung'ani pookin ewueji enye, niking'uang'ua nanu openy; kake matii openy ake, amu etii Papa e nebo o nanu. Atiaka ndai kuna, pitumutumu aata eseriani te nanu. Iatata osina tiatua olmaa; kake entagoluoto, atigilua nanu olmaa. Eiroro Yesus kuna neapaki ngonyek enyena shumata nejo: Papa, etabaua enkata. Ntaa kitok Oinoti lino, pikintaa si ninye Oinoti kitok; anaa pinjoo ninye engolon oo nkiri pookin, peiye elaisho ninye pookin linjoo iye ninye, empuan nemeiting'. Nera ena empuan nemeiting', pikiyolou iye ake, Engai nasipa, o Yesus Kristos lirriua. Aaitaa iye kitok tʼenkop naitahaia enkyas nikinjoo, paitobir. Ore taata ntaaki iye nanu kitok, Papa, te iye tʼenkitook naata tʼengang' ino, epon metii enkop. Aitayolo engarna ino iltung'anak likinjoo tiatua olmaa. Era ninje ilkulonono nikinjoo iye ninje, neibung'a ninje rorei linono. Etayoloutuo ninje taata, aajo ore pookin nikinjoo neing'ua enitii; amu aishoo nanu ninje rorei likinjoo, neng'amu si ninje neyolou tʼesipata, aajo aewuo aing'ua engang' ino, neiruk, aajo iye likirriua. Asayaki nanu ninje; masayaki nanu olmaa, kake kulo likinjoo; amu era ninje ilkulonono. Ore pookin naarankunainei, naa nkunonono, o naara nkunonono, naa nkunainei, naaitaai nanu kitok tiatua ninje. Namaitoki atii nanu atua olmaa; kake etii kulo atua olmaa, nalotu nanu enitii iye. Papa sinyati, torripo tʼengarna ino kulo likinjoo, peiye eaku nabo anaa yook. Ore atii e nebo o ninje, atorripo nanu ninje tʼengarna ino, kulo likinjoo, narrip ninje, neitu eimin o obo too ninje, neme enkerai enkiminata, peiye ebaia esirata. Nalotu taata enitii nalimu kuna tiatua olmaa, peiye ebaia eng'ida ai tiatua ninje oopeny. Aishoo nanu ninje rorei linono, neibaiye olmaa ninje, tiaraki nemera lʼolmaa, neijia ana pamara si nanu lʼolmaa. Masaisho, pintung'ua ninje olmaa, kake pirrip ninje tʼoltorrono. Mera ninje lʼolmaa, neijia anaa pamara lʼolmaa. Ntaa ninje sinyat tiatua esipata; nera ororei lino esipata. Anaa pikirriua nanu atua olmaa, neijia airriwaki si nanu ninje atua olmaa. Nasinyaa nanu kion tʼolbae lenye, peiye esinyari si ninje tiatua esipata. Me ninje ake asayaki, kake baiki kulo laapuo aairuk nanu tʼolbae loo rorei lenye, peaku pookin nabo, anaa iye, Papa, tiatua nanu o nanu tiatua iye, petii si ninje atua yook, peiruk olmaa ajo iye likirriua. Ore enkitook nikinjoo nanu aidipa aishoo ninje, peaku nabo anaa pikira yook nabo; natii nanu atua ninje nitii iye atua nanu, petum ninje aataa baiarot tiatua nabo, peyolou olmaa, ajo iye likirriua ninyorru ninje anaa pikitonyorra nanu. Papa, ayeu netii ene wueji natii nanu kulo likinjoo e nebo o nanu, pedol ninje enkitook ai nikinjoo, amu kitonyorra eton eitu euni olmaa. Papa supat, eitu kiyolou olmaa, kake aatayolo nanu iye, neyolo si kulo, aajo iye likirriua. Naitayolo ninje engarna ino naitoki aitayolo, peiye etii enyorrata nikitonyorrie nanu atua ninje, natii si nanu atua ninje. Ore peidip Yesus atejo kuna, nepuku ninye o laiteng'enuok lenyena aapuo lido kekun lʼengare Kidron, netii ina alo enkuruma, nejing' atua ninye o laiteng'enuok lenyena. Neyolo baiki Yudas loitarasaiye ninye ine wueji, amu eiturrurrokino Yesus o laiteng'enuok lenyena aigil kumok ina alo. Akae, neibung' Yudas oltim loo sikerin o laisyayak ooing'ua laidasak kituak o Ilfarisayoi nelotu ina alo too ndiararani o taai o nareta. Akae, ore peyolou Yesus pookin naaku te ninye, nepuku ninye nejoki ninje: Ang'ai ing'oruru? Nealiki ninje ninye: Yesus le Nasaret. Nejoki Yesus ninje: Nanu ilo! Neitashe baiki Yudas loitarasaiye ninye te nebo o ninje. Akae, ore pejoki Yesus ninje: Nanu ilo! nerrinyo ninje kurum nebatatakino enkop. Akae, neitoki aikilikwan ninje: Ang'ai ing'oruru? Nejo si ninje: Yesus le Nasaret. Nealu Yesus: Atiaka ndai, ajo nanu ilo. Akae, teni king'oruru nanu, entung'ai kulo, pepuo, peiye ebaia ororei lotejo ninye: Eitu aiminye o obo too kulo likinjoo. Akae, neata Simon Petros olalem neshitu ninye neosh olaisyayani lʼolaidasani kitok nedung' enkiyok enye e tatene, neji engarna olaisyayani Malkos. Akae, nejoki Yesus Petros: Nyaaki olalem enjashur. Keaku, pamaok enkwaru naaishoo Papa? Akae, neibung' oltim loo sikerin o olkigeluni o laisyayak loo Yudayoi Yesus neen ninye neng'as aarik enetii Anas; amu era ninye olaputani le Kayafas lora olaidasani kitok le ilo ari. Nera Kayafas olotiaka Yudayoi, ajo enaikash, teni ee oltung'ani obo tʼolbae lʼolorere. Nesuj Simon Petros o olekai aiteng'enuoni Yesus. Neyoloi ilo aiteng'enuoni tʼolaidasani kitok, nejing' ninye te nebo o Yesus atua engang' olaidasani kitok. Neitashe Petros tʼengalo kutukaji ti aulo. Akae, nepuku olekai aiteng'enuoni oyoloi tʼolaidasani kitok neirorie engarriponi e kutukaji neriku Petros atua. Akae, nejoki engaisyayani nara engarriponi e kutukaji Petros: Mira iye loo laiteng'enuok lʼele tung'ani? Nejo ninye: Me nanu! Neitashe singan o laisyayak ooinua enkima oo nkuk, amu etii enkirobi, neij ninje enkima; netii si ninye Petros e nebo o ninje neitashe, eijito enkima. Akae, neikilikwan olaidasani kitok Yesus mbaak oo laiteng'enuok lenyena o mbaak enkiteng'enare enye. Nealiki Yesus ninye: Atabaraka nanu airorie olmaa; aiteng'enishe oshi tiatua engaji naiteng'enareki o tiatua engaji sinyati, eneiturrurrokino Yudayoi pookin, neitu alimu toki tʼemikio. Ainyo pikinkilikwan nanu? Nkilikwana lootoning'o ainyo atiaka ninje; ng'orai, eyolo ninje natejo nanu. Ore peiro ninye kuna, neosh obo too laisyayak ooitasheikitio Yesus tʼendap nejo: Ke nji ialiki olaidasani kitok? Nealiki Yesus ninye: Teni airoro torrono, njakenu enara torrono; teni aa sidai, ainyo pikiosh? Akae, neirriwaki Anas ninye eena Kayafas, olaidasani kitok. Netii Simon Petros eitashe eijito enkima. Akae, nejoki ninje ninye: Mira si iye loo laiteng'enuok lenyena? Nemiki ninye nejo: Me nanu. Nejo obo loo singan lʼolaidasani kitok lʼenkishomi olotudung'o Petros enkiyok: Keitu aadol nanu iye tʼenkuruma te nebo o ninye? Akae, neitoki amiki Petros, neorito nabokata olkikusieki. Akae, nerik ninje Yesus eing'ua Kayafas metabaiki engaji enkigwena. Nekenyu. Eitu ejing' ninje oopeny engaji enkigwena, pemeidurukieki ninje, kake peng'as aanya pasaka. Akae, neipung'u Pilatos boo nejo: Kaa kitang'oroto iautua tʼele tung'ani? Nealu nejoki ninje ninye: Ten emutu mera ele oloitobir entorroni, anaata eitu kintarasaki iye ninye. Akae, nejoki Pilatos ninje: Embung'a ndai ninye, engwenakiti ninye too nkitanapat inyi. Nejoki Yudayoi ninye: Meaku too yook, pikiar oltung'ani o obo metua. Pebaia ororei le Yesus otejo, peitayolou ke ti aa kea elae. Akae, neitoki ajing' Pilatos atua engaji enkigwena neipot Yesus nejoki ninye: Ira iye olkarsis loo Yudayoi Nealu Yesus: Itolimuo ena maa kion openy arashu kitiakitia kulekai mbaak ainei? Nealu Pilatos: Kara nanu Oyudayos? Olorere lino o laidasak kituak laaitarasakitia. Kainyo itaasa? Nealu Yesus: Mera enkarsishu ai nʼele maa; ten emutu era enkarsishu ai nʼele maa, anaata aamitoo laisyayak lainei, pamaaitarasakini Yudayoi; kake ore taata mera enkarsishu ai nʼene. Akae, nejoki Pilatos ninye: Ira naa iye olkarsis? Nealu Yesus: Itejo iye, ajo ara olkarsis. Aatoiwuoki nanu tʼolbae le ina, naa tʼolbae le ina aewuo atua olmaa, paijakenoki esipata; ore pookin loora lʼesipata, nening' oltoilo lai. Nejoki Pilatos ninye: Kainyo nara esipata? Ore peidip atejo ena, neitoki aipung'oki Yudayoi nejoki ninje: Eitu atum nanu enkitang'oroto o nabo te ninye. Kake etii orregie too ndai, palaaki nanu ndai oltung'ani obo te pasaka. Akae; iyeuu nalaaki ndai olkarsis loo Yudayoi? Akae, neitoki aadar nejo: Me ilo, kake Barabas! Nera Barabas olaisimani. Akae, neibung' Pilatos Yesus near too nkeenda. Neshetu sikerin olmarisian loo lkikarreta neishopoki ninye elukunya, neishopoki ninye olkila odo nejo: Supai, lekarsis loo Yudayoi! near ninye too ndapi. Neitoki aipung'oki Pilatos boo nejoki ninje: Eng'orai, arikoki ndai ninye te boo, piyolouu, aajo matum enkitang'oroto o nabo te ninye. Akae, nepuku Yesus boo, oishopito olmarisian loo lkikarreta o olkila odo. Nejoki ninye ninje: Eng'orai ele tung'ani! Akae, ore pedol laidasak kituak o laisyayak ninye, nedar nejo: Tooshoki esalaba! Tooshoki esalaba! Nejoki Pilatos ninje: Embung'a ndai ninye, entooshokiti esalaba; amu matum nanu enkitang'oroto te ninye. Nealiki Yudayoi ninye: Kiata yook nkitanapat, ore too nkitanapat meata kata nemee ninye; amu eitaa kion Enkerai Engai. Akae, ore pening' Pilatos ele rorei, nepon aureisho, neitoki ajing' engaji enkigwena nejoki Yesus: Kaji ing'ua iye? Neitu ealiki Yesus ninye ororei. Akae, nejoki Pilatos ninye: Mikirorie? Miyolo, ajo aata engolon naalakunye iye o engolon naaoshokinye iye esalaba? Nealu Yesus: Anaata miata engolon e toki te nanu, ten emutu eitu kinjori ninye te shumata; onaa olaaitarasaka nanu iye, neata ninye enkitarruoto nalang'. Ore eiter te ina kata neing'oru Pilatos eneiko, pelaku ninye. Kake nedar Yudayoi nejo: Teni ilaku ele, nimira oljore le kaisar; ore pookin loitaa kion olkarsis, nemen kaisar. Ore pening' Pilatos kulo rorei, nerik ninye Yesus boo neton te shumata olorika lʼenkigwena tʼewueji neji „Enesipa oo soito“, tʼenkutuk oo Lhebrayoi Gabata. Neaku enkitobirakinore e pasaka, nera enkata anaa esaa ile. Nejoki ninye Yudayoi: Eng'orai, era ele olkarsis linyi! Akae, nedar kulo: Minye, minye ninye! Tooshoki ninye esalaba! Nejoki Pilatos ninje: kaoshoki olkarsis linyi esalaba? Nealiki laidasak kituak: Mikiata olkarsis, neme kaisar ake. Akae, neitarasaki te ina kata ninye ninje, peoshokini ninye esalaba. Akae, neibung' ninje nerik Yesus; enapita ninye esalaba enye nelo metabaiki ewueji neji Emborbor, ore tʼenkutuk oo Lhebrayoi Golgota. Neoshoki ninje ninye esalaba te ina alo o ilkulekai aare te nebo o ninye, too mbat pokira are, netii Yesus tʼempolos. Nesir Pilatos esirata nepik shumata esalaba; etisiraki: Yesus le Nasaret, olkarsis loo Yudayoi. Akae, neisoma ilkumok loo Yudayoi ena sirata, amu etaaniki ene wueji netooshokinyeki Yesus esalaba engang'. Etisiraki tʼenkutuk oo Lhebrayoi o noo Romayoi o noo Lgrikini. Akae, nejoki laidasak kituak loo Yudayoi Pilatos: Misir: Olkarsis loo Yudayoi, kake ajo etejo ilo: Ara olkarsis loo Yudayoi. Nealu Pilatos: Enaidipa atisira, atisira. Akae, ore peidip isikerin aatooshokiti esalaba, neibung' ninje ilkilani lenyena neitaa matuan ong'wan, peata osikeri pookin ematua enye, baiki emekiti. Nemeripa ena mekiti, esheta tukul eiter te shumata. Akae, nejokino ninje: Mikipolos ninye, kake matooshokiti olenkukuo, anake eaku en e ng'ai? pebaia esirata najo: Etoorikinote ninje ilkilani lainei tʼempolos enye neoshoki olenkukuo emekiti ai. Akae, neitobir isikerin kuna. Neitashe tʼengalo esalaba e Yesus ng'otonye enye o enganashe e ng'otonye enye, Maria, eng'oroyoni e Kleopas, o Maria Magdalena. Akae, ore pedol Yesus ng'otonye o olaiteng'enuoni otonyorra, eitasheikinore, nejoki ninye ng'otonye: Nang'oroyoni, ng'orai, enkerai ino! Tekurum nejoki olaiteng'enuoni: Ng'orai, ng'utunyi ino! Ore eiter te ina kata nerik ele aiteng'enuoni ninye engang' enye. Ore tekurum ena etayolouo Yesus, ajo eidipate pookin, pebaia esirata, nejo: Aata enkure! Netii ina alo enaret nabore engare olodua. Akae, neigany ninje enjutet engare olodua nepik shumata enjata neaki ninye alo enkutuk. Ore peidip Yesus atang'amu engare olodua, nejo: Eidipe! neirrugie elukunya nedung'o tau. Akae, tiaraki nara engolong' enkitobirakinore, pemebik iseseni te shumata esalaba tʼengolong' naeng'ieng'areki, nesai Yudayoi Pilatos, pegili nkejek enye neitadouni. Akae, nepuonu sikerin negil nkejek ol elukunya o ole are lootooshokoki esalaba te nebo o ninye. Ore pebaiki ninje Yesus, nedol, aajo eidipa atua, neitu egil ninye nkejek, kake etaremo obo too sikerin ninye eluboto tʼempere, nepuku nabokata olpile. Ore olotadua ena, neijakenu, nesipa enjakenishu enye; neyolo ilo, ajo elimu enasipa, pitumutumu si ndai aairuko. Amu etaa kuna, pebaia esirata: Megili oloito lenye. Neitoki ajo engai sirata: Epuo aaing'oraa lotaremo ninje. Ore peidipai kuna nesai Yosef le Arimatia Pilatos, nera ninye olaiteng'enuoni le Yesus tʼemikio tʼolbae lʼenkuretishu oo Yudayoi, peitai osesen le Yesus. Neisho Pilatos ninye meitai. Akae, nelotu neitau osesen lenye. Nelotu baiki Nikodemos oewuo kiarie enetii ninye, enapita enkitushulata oo ilat naarropil nijo ratilini iip. Akae, neitadou ninje osesen le Yesus neen too rasheta naaibor te nebo o ilat naarropil anaa petiu tʼorregie lʼenukare oo Yudayoi. Netii ine wueji netooshokinyeki esalaba enkuruma, netii atua enkuruma enkurare ng'ejuk, neitu epiki aikata oltung'ani atua. Akae, nepik ninje Yesus atua tʼolbae lʼengolong' enkitobirakinore oo Yudayoi, amu etaana enkurare. Ore tʼengolong' elukunya enjuma nelotu Maria Magdalena enasirie, epon emisimis, enkurare, nedol osoit eitaiyoki tʼenkurare. Akae, nekwet nelo enetii Simon Petros o olekai aiteng'enuoni otonyorra Yesus, nejoki ninje: Eitautuo ninje Olaitoriani tʼenkurare nimikiyolo yook enetipika ninje ninye. Akae, nepuku Petros o olekai aiteng'enuoni neibung' engoitoi aapuo enkurare. Nekwet pokira are te nebo, nekwet olekai aiteng'enuoni asioio nelang' Petros neiter abaia enkurare, neirrugo arum, nedol rasheta naaibor eper, kake epon eitu ejing'. Akae, nelotu baiki Simon Petros, esujita ninye, nejing' atua enkurare, nedol rasheta naaibor eper o erashet nairinyeki elukunya enye neitu eper te nebo o nkulie rasheta, kake te bata, egila tʼewueji enye openy. Akae, nejing' te ina kata baiki olekai aiteng'enuoni lotabaiye aiter enkurare nedol neiruk; amu epon eitu eyolou esirata, aajo meata kata nemepiu ninye tiatua lootuata. Akae, neitoki aapuo laiteng'enuok ngang'itie enye. Neitashe Maria tʼengalo enkurare te boo, eishirita. Ore eishirita nji, neirrugo arum atua enkurare, nedol ilmalaikan aare lootoni eishopito ilkilani ooibor, obo lukunya, olekai nkejek te ine wueji neirragie osesen le Yesus. Nejoki ninje ninye: Nang'oroyoni, ainyo pinjir? Nejoki ninye ninje: Etudumutua Olaitoriani lai namayolo enetipika ninye. Ore ejoito kuna, nenang' silig nedol Yesus eitashe, neitu eyolou, ajo era Yesus. Nejoki Yesus ninye: Nang'oroyoni, ainyo pinjir? Ang'ai ing'oru? Nejo ninye anai olaitobirani lʼenkuruma nejoki ninye: Laitoriani, ten aa iye lotudumua ninye, akae, tiakaki enitipika, paladumu nanu ninye. Nejoki Yesus ninye: Maria! Neibelekenya ninye nejoki ninye tʼenkutuk oo Lhebrayoi: Rabuni! neji: Laiteng'enani! Nejoki Yesus ninye: Miking'unye nanu, amu eton eitu ailep enetii Papa, kake nno enetii lalashera lainei, tiaki ninje: Ailep enetii Papa lai o Minyi linyi o enetii Engai ai o Engai inyi. Nelotu Maria Magdalena neinosaki laiteng'enuok, ajo etadua Olaitoriani, neliki ninye kuna baak. Akae, ore pemutu te ina olong' elukunya enjuma neena kutukajini enetii laiteng'enuok tʼolbae lʼenkuretishu oo Yudayoi, nelotu Yesu neitashe tʼempolos enye nejoki ninje: Eseriani inyi! Ore peidip atejo ena, neitadol ninje ngaik o eluboto. Akae, neng'ida laiteng'enuok, edolita Olaitoriani. Neitoki ajoki Yesus ninje: Eseriani inyi! Neijia anaa paairriua Papa, nairriwaa si nanu ndai. Ore peidip atejo ena, nekutaki nejoki ninje: Entang'amutu Olmumua Sinyati! Ore ling'uaikiki nkitarruot, neing'uaikini ninje; ore lienikiki, neenikini. Kake eitu etii Tomas, obo too lelo tomon o are, oipoti Olmaoi, e nebo o ninje te ina kata naewuo Yesus. Akae, nejoki ilkulekai aiteng'enuok ninye: Kitadua Olaitoriani. Nejoki si ninye ninje: Teni madol nanu tiatua ngaik enyena udot oo lmusomarini namapik olkimojino lai atua udot oo lmusomarini namaaki engaina ai atua eluboto enye, mairuk tukul. Ore peishunye ngolong'i isiet neitoki aaiturrurro laiteng'enuok lenyena te nebo o Tomas; nelotu Yesus, eena kutukajini, neitashe tʼempolos enye nejo: Eseriani inyi! Nejoki tekurum Tomas: Au olkimojino lino ene, ng'orai ngaik ainei; au engaina ino, eaki ninye eluboto ai, miaku olemeiruk, kake oloiruk. Nealiki Tomas nejoki ninye: Olaitoriani lai o Engai ai! Nejoki Yesus ninye: Iruko, tiaraki nikitadua. Teshi looiruk, eitu edol! Akae, eitobira Yesus kulekai ponot kumok tʼengomom oo laiteng'enuok lenyena, leitu esiri tiatua ena kitabu; Kake etisiraki kuna, pitumutumu aairuko, aajo era Yesus — Kristos, Enkerai Engai, peiye irukuruku, iatata empuan tiatua engarna enye. Neitoki aitadol Yesus tekurum oo kuna kion laiteng'enuok tʼengalo olbalbal le Tiberias nelioi nji: Netii e nebo Simon Petros o Tomas, oipoti Olmaoi, o Natanael le Kana e Galilaya o nkera e Sebedayos o kulekai aare tiatua laiteng'enuok lenyena. Nejoki Simon Petros ninje: Alarresh singir. Nejoki ninje ninye: Kipuo si yook te nebo o iye. Nepuku ninje neilepaki engalawa, neitu eibung' ninje te ina kiarie o toki. Ore pekenyu, neitashe Yesus tʼembata olbalbal, kake eitu eyolou laiteng'enuok, aajo era Yesus. Akae, nejoki Yesus ninje: Nakera, miatata eninyanya? Nealiki ninje: Me. Nejoki si ninye ninje: Entanang'akiti erreshet ematua e tatene engalawa, nipuopuo aatum. Akae, nenang'aki, neitu eidim aateyetu ninje tʼolbae lʼenkumoi oo singir. Akae nejoki ele aiteng'enuoni lotonyorra Yesus Petros: Era Olaitoriani! Akae, ore pening' Simon Petros, ajo era Olaitoriani, neenikino olkila, amu meishopo, nenang'akino atua olbalbal. Kake eetuo kulekai aiteng'enuok tʼengalawa, amu melakwaniki enetoiyo, kake anaa entemet oo ngaik iip are, neyetu erreshet oo singir. Akae, ore peipung'oki enetoiyo, nedol enkiturrurroto oo nkuk naaiwuwu, netii shumata enye singir oopejo o olmkate. Nejoki Yesus ninje: Eautu ematua oo singir limbung'a taata! Neilep Simon Petros neyetu erreshet enetoiyo, ebore singir kituak iip o onom o okuni; ore etii ilkumok looba nji, neitu epolosa erreshet. Nejoki Yesus ninje: Ewotu, entadaata! Metii o obo tiatua laiteng'enuok oitewuo aikilikwana ninye:Ira iye ng'ai? Amu etayoloito, aajo era Olaitoriani. Nelotu Yesus neibung' olmkate neisho ninje, neijia baiki singir. Era ena en e uni, etalie Yesus too laiteng'enuok lenyena, eidipa atopiu aing'ua lootuata. Akae, ore peidip endaata, nejoki Yesus Simon Petros: Simon le Yona, ke kinyor nanu nilang' kulo? Nejoki ninye: Ee, Laitoriani, iyolo, ajo aanyor iye. Nejoki ninye: Rrita mbalelon ainei! Neitoki ajoki ninye en e are: Simon le Yona, ke kinyor nanu? Nejoki ninye: Ee, Laitoriani, iyolo, ajo aanyor iye. Nejoki ninye: Rrita ntare ainei! Nejoki ninye en e uni: Simon le Yona, ke kinyor nanu? Neilish Petros, tiaraki natiaka ninye en e uni: Ke kinyor nanu? Nejoki ninye: Laitoriani, iyolo iye pookin niyolo, ajo aanyor iye. Nejoki Yesus ninye: Rrita ntare ainei! Japa, japa, aaliki iye: Ore epon ira oti, nien kion nilimaniki eniyeu. Kake teni ilaaku moruo, nintorioo ngaik inono, nikilaen olekai nikilarik enimiyeu nilo. Etejo ena, peitayolo ninye, ke ti aa kea elaitaa Engai kitok. Ore peidip atejo ena, nejoki ninye: Tusujaki! Neibelekenya Petros nedol olaiteng'enuoni onyor Yesus osujita, ninye loirrugokine olgoo lenye tʼendaata nejo: Laitoriani, kang'ai ele likintarasaa? Akae, ore pedol Petros ele, nejoki Yesus: Laitoriani, o ele naa? Nejoki Yesus ninye: Teni ayeu nebik ninye metabana nalotu — kainyo iataiye? Tusujaki iye nanu! Akae, nepuku ele rorei tiatua lalashera, ajo melae ele aiteng'enuoni. Kake eitu ejoki Yesus ninye: Melae ninye! kake: Teni ayeu nebik ninye metabana nalotu — kainyo iataiye? Era ele olaiteng'enuoni oijakenoki kuna nesir kuna, nikiyolo, aajo esipa enjakenishu enye. Etii baiki nkulie kumok naaitobira Yesus: ten emutu esiri ninje nabo nabo, ajo nanu, anaata meishaa enkop nkitabuni naapuoi aasir. Aidipa atisira, Teofilos lanyor, tiatua enkitabu elukunya mbaak pookin naaitera Yesus aitobir neiteng'enu metabaiki ena olong' naidipa aitanapa tʼengolon Olmumua Sinyati lairriwak lootegelua neilepieki shumata; neitadol ninje kion eishiu eidipa osina lenye too rregiei kumok nelioi too ninje enkata oo ngolong'i artam neinosu nara nʼenkarsishu Engai. Ore peidip aiturrurro ninje, neitanap ninje, pemepuku te Yerusalem, kake peanyu enkisiligata e Papa enitoning'o (nejo ninye) ndai te nanu; amu eibatisishe Yohanes tʼengare, kake eibatisi ndai tʼOlmumua Sinyati, teni eishunye kuna olong'i kuti. Ore kulo ooiturrurrote neikilikwan ninye nejo: Laitoriani, ke te ina kata ilarrinyoki Israel enkarsishu enye? Nejoki ninye ninje: Me entoki inyi, piyolouu enkopa arashu enkotata natipika Papa tiatua enkidimata enye; kake ipuopuo aang'amu engolon Olmumua Sinyati olotu shumata inyi niakuku iljaken lainei tiatua Yerusalem o tiatua Yudaya o Samaria pookin o metabaiki enkiting'oto enkop. Ore peidip atejo kuna, eing'orita kulo, neapari neshum erukenya ninye too ngonyek enye. Ore eduaia ninje eloito ninye shumata, ng'orai, neitasheiki ninje leak aare looishopito ilkilani ooibor ootejo: Ndai, lelea le Galilaya, ainyo pintasheshe nimaririri shumata? Ore ele Yesus oitung'aiyoki ndai nelo shumata eitoki alotu neijia anaa pitaduaitie eloito ninye shumata. Ore peidipai, nerrinyo aapuo Yerusalem eing'ua oldonyo oji Loo loirienito, otaaniki Yerusalem ebana olototo lʼengolong' naeng'ieng'areki. Ore peidip aatijing', neilep shumaroto engaji netoni te ina alo Petros o Yohanes o Yakobos o Andreas o Filipos o Tomas o Bartolomayos o Matayos o Yakobos le Alfayos o Simon Selotes o Yudas le Yakobos. Ore kulo pookin neisyaisho tʼoltau obo tiatua esayata te nebo o ng'oroyok o Maria, ng'otonye e Yesus, o lalashera lenyena. Ore too nona olong'i neitashe Petros tʼempolos oo lalashera (ore esiana oo kulo looiturrurrote ebaia iip nabo o tikitam) nejo: Lelea, lalashera, meata kata nemeitabaiari esirata naitera alimu Olmumua Sinyati tʼenkutuk e David tʼolbae le Yudas lotaa olaiturukoni loo kulo ooibung'a Yesus. Amu eikenaiyoki te nebo o yook neng'amu enkyas ena kisyayare anaa yook. Neinyang'u ele enkuruma tʼolkwaje torrono nesulunye tʼengomom nedanya tʼempolos neitiakunye engoshoke pookin. Neyolou ena pookin ootii Yerusalem neipoti baiki ena kuruma tʼenkutuk enye Akeldama, nera enkitaalata enye Enkuruma osarge. Amu etisiraki tiatua enkitabu oo Singolioitin: „Njeing'uari ntonat enyena, njoo metii oltung'ani oton tiatua“, ore kat are: „Njeng'amu olekai enkyas enking'orare enye“. Akae, ore tiatua leak ootaboitare yook tʼenkata pookin natijing'a nepuku tʼempolos ang' Olaitoriani Yesus Kristos eiter tʼenkibatisa e Yohanes metabaiki ina olong' naitung'aiyoki yook, ore obo too lelo meata kata nemeaku oljakeni lʼempiunoto enye te nebo o yook. Neitasheye ninje aare: Yosef oipotoki Barsabas, neata engai arna Yustos, o Matias; nesaisho nejo: Iye Laitoriani, oyolo iltauja lenye pookin, ntadolu obo Etegelua too kulo pokira are, peng'amu ewueji ena kisyayare o enkirriwaroto natung'aiye Yudas nelo ewueji enye. Neosh olenkukuo netum enkukuo Matias neikenari ninye te nebo o lairriwak tomon o obo. Ore pebaia engolong' e Pentekoste netii pookin nabo wueji tʼoltau obo. Neaku nabokata oltoilo oing'ua shumata anaa lʼenkijape nakutisho tʼengolon neigany engaji pookin natonie. Nelioi etoorikiaki ninje ilng'ejepa anaa lʼenkima netonie shumata enye pookin obo obo. Neboreyu ninje pookin Olmumua Sinyati neiter aairo too nkulie kutukie neijia anaa peishoo Olmumua meiroro. Netii Yerusalem Yudayoi, iltung'anak supati tiatua loreren pookin ootii enkop. Ore peibulaa ilo toilo, neiturrurro siamin neirut, amu etoning'o oltung'ani pookin eiro ninje tʼenkutuk enye. Neing'asia pookin neiputukuny nejokino ninje: Kye, ore kulo pookin ooirorita me le Galilaya? Anai ijo kining' yook oltung'ani pookin eiro tʼenkutuk ang' natoikioki yook? Ilpartoi o Ilmedoi o Elamitai o lootii Mesopotamia o Yudaya o Kapadokia o Pontos o Asia o Frigia o Pamfilia o Misri o matuan e Libia tʼembata e Kirene o lomon loora Romayoi o Yudayoi o ilkaponu o Ilkretes o Ilmarabu, kining' kulo eiro too nkutukie ang' ntokitin kituak Engai. Neirut ninje pookin neing'arrirro nejokino: Kainyo eaku ena? Neitaa kulekai engalaa nejo: Etemerate tʼolmarua opi. Neitashe Petros o kulo tomon o obo neapaa oltoilo lenye nejoki ninje: Lelea loo Yudayoi o pookin litiiti Yerusalem, entayolou kuna, pinining'ung'u rorei lainei. Amu eitu emera kulo neija anaa pitejo ndai, amu ore taata era esaa uni enasirie; kake era kuna naatejo olayolounoni Yoel: Neaku too ngolong'i enkiting'oto, neiro Engai, nalabukoki Olmumua lai shumata oo nkiri pookin nepuo aainosu laiyok linyi o ntoiye inyi mbaak e akenya nepuo aadol ilbarnot linyi nduarot nepuo aata laigwenak linyi nkidetidetat; nalabukoki too kuna olong'i shumata oo laisyayak lainei o ngaisyayak ainei Olmumua lai nepuo si ninje aainosu mbaak e akenya; naitaa nkiputukunyot te shumata o ilponot tiabori, tʼenkop, osarge o enkima o oloikuluo lʼempuruo; Neala engolong' aaku enaimin, neaku olapa osarge, epon eitu elotu engolong' Olaitoriani nara kitok o nʼenkitalioroto; neaku ore pookin oloipot engarna Olaitoriani, nelapok. Lelea le Israel, entoning' kulo rorei: Yesus le Nasaret, oltung'ani oitadolua Engai tiatua ndai too nkitobirat engolon o too nkiputukunyot o too lponot ooitobira Engai tʼengaina enye tiatua ndai (anaa piyololo ndai oopeny), ele (loitarasuaki tʼenkigwena natootikio Engai o tʼeyolounoto enye neba opa) imbung'a ndai too ngaik oo ltorrok nisheshe niariara metua. Eitopiwuo Engai ninye nedung' mioitin enkea, amu eitu eaku, peibung' ninye. Amu eimaka David embae enye: Atadua nanu ngolong'i pookin Engai tʼengomom ai, amu etii ninye engaina ai e tatene, pamaing'unung'un. Onaa eiting'idaki te ina oltau lai neng'ida olng'ejep lai, nelabik baiki osesen lai tiatua eanyunoto. Amu ming'ua Olmumua lai tiatua ewueji enkiminata niminjo Osinyati lino, petum empurdata. Kinteng'ena engoitoi empuan; kilaigany eng'ida tʼengomom ino. Lelea, lalashera, enjooki, pairo, maureisho tʼengomom inyi mbaak olakui lang' David, ajo etua nenuki netii enkurare enye enkop ang' metabaiki taata. Akae, tiaraki nara olayolounoni neyolo, ajo eisiliga Engai ninye tʼenkiturujata, ajo eton tʼolorika lenye embeu eishoi enye, neitera adol kuna neimaki empiunoto e Kristos, ajo eitu epali Olmumua lenye tiatua ewueji oo lootuata neitu etum osesen lenye empurdata. Eitopiwuo Engai ele Yesus nikira yook pookin iljaken lenyena. Ore peidip ailepie Engai ninye tʼengaina enye e tatene, neng'amu ninye enkisiligata Olmumua Sinyati tʼengaina e Menye, ele otubukuo anaa pidolitata nining'itoto. Amu eitu eilep David shumata, kake etejo openy: Etiaka Olaitoriani Olaitoriani lai: Totona te tatene ai, metabana napik ilmang'ati linono abori oo ndapi oo nkejek inono. Njeyolou taata engaji pookin e Israel esipa, ajo eitaa Engai ele Yesus litasho ndai, peaku Olaitoriani o Kristos. Ore pening' ninje kuna, nepejoi iltauja lenye nejoki ninje Petros o kulekai airriwaki Kaji kinko, lelea, lalashera? Nejoki Petros ninje: Entaalata, njeibatisi oltung'ani pookin too ndai atua engarna e Yesus Kristos, petum enkitaunoto oo nkitarruot, nipuopuo aang'amu enkishooroto Olmumua Sinyati. Amu era ena kisiligata eninyi o noo nkera inyi o noo pookin oolakwa oolaipot Olaitoriani, Engai ang'. Neijakenisho neroj too kulekai rorei kumok nejo: Enjoo eitopoki ndai tʼena kishon naibelo. Ore kulo lootang'amutua rorei lenyena too ltauja, neisho eibatisi; neponikini te ina olong' iltung'anak oobaia iip osom (elfun uni). Nebik ninje tiatua enkiteng'enare oo lairriwak o tiatua enkidikidikoto o embelibelata olmkate o esayata. Nejing' enkuretishu atua iltauja pookin neaku nkiputukunyot o ilponot kumok too lairriwak. Netii pookin looiruko e nebo neaku eng'ara ntokitin pookin. Nemir masaa enye o naata neorikino pookin neijia anaa peata oltung'ani osina, netoni ninje ngolong'i pookin tʼoltau obo tʼengaji sinyati ebelibel olmkate too ngajijik o ngajijik nenya endaa too ltauja oong'ida naleng' nemeata olosek neitadaraa Engai netum ninje eng'adunoto tʼolorere pookin; neponiki Olaitoriani esirit ngolong'i pookin iltung'anak ootopua. Akae, neaku epuo Petros o Yohanes te nebo engaji sinyati tʼenkata nasaishoreki, tʼesaa enturuj. Netii olee obo purpur eiter tʼengoshoke e ng'otonye otanapaki, oitaperoki ngolong'i pookin te kutukaji engaji sinyati naipoti Sidai, peomon kulo loojing' engaji sinyati nkishoorot empuris. Ore pedol ninye Petros o Yohanes ejing'ita engaji sinyati, neomon ninje enkishooroto empuris. Neing'oraa ake Petros te nebo o Yohanes ninye nejoki: Ng'orai yook! Neing'oraa ninje neanyu, peng'amu entoki too ninje. Neiro Petros: Maata ngoshola arashu sahabu, ore enaata ninye aaisho: tʼengarna e Yesus Kristos le Nasaret ntasho, tilimanai! Neibung' engaina enye e tatene neapaa; netum nabokata ndapi enyena o rubat oo nkejek engolon, neipirriu neitashe nelimana nejing' te nebo o ninje engaji sinyati nelo eityamityam eitadaraa Engai. Nedol olorere pookin ninye eloito eitadaraa Engai. Neyolou, aajo ninye oloshi oton eomonu nkishoorot empuris te kutukaji sidai engaji sinyati, neigany ninje nking'asiat o olputukuny too kuna naataa te ninye. Akae, ore peidikidikore ele purpur loishiunyeki Petros o Yohanes, neiturrurrokino olorere pookin enetii ninje atua enkitala naji ne Salomo, eiputukuny. Ore pedol Petros ena, nealiki olorere: Lelea le Israel, ainyo pimputukunyokiki kuna? Arashu ainyo pikurrakiki yook ngonyek, anai ijojo tʼengolon ang' arashu tʼesupato ang kinjoo ele, pelimana? Engai e Abraham o Isaak o Yakoob, Engai oo lakuyani lang', ninye naitaa kitok Enkerai enye Yesus lintarasaitie ndai, litomikio t'engomom e Pilatos te ina kata naigwenaka, peing'uaiki ninye; kake itomikio ndai ele Sinyati, olopeny esupato, nisaiyuyu, peishori ndai oltung'ani otaara metua, niariara Olkitok lʼempuan metua. Eitopiwuo Engai ilo aitung'ua lootuata nikira yook iljaken lenyena. Ore tʼenkirukoto e atua engarna enye eishooki ele lidolitata niyololo engolon tʼengarna enye; enkirukoto te ilo naishoo ninye ena biotishu tʼengomom inyi pookin. Akae, lalashera, ayolo, ajo intobira kuna, miyololo, anaa peikuna si ninje, ilkituak linyi. Kake eitisipa Engai kuna baak naatolimuo ninye opa tʼenkutuk oo layolounok lenyena pookin, ajo eisili Kristos lenye. Ore taata, entaalata, embelekenyata, pejutori nkitarruot inyi, pepuonu nkatan eng'ieng'are tʼengomom Olaitoriani neirriu ninye Yesus Kristos oiteraki aainosaki ndai, olemeata kata nemeng'amu enkitoria e shumata metabana neitobirakini mbaak pookin naairoro Engai t'enkutuk oo layolounok lenyena sinyat neba opa. Etejo baiki Mose: Elo aitopiwuoki ndai Olaitoriani Engai Olayolounoni tiatua lalashera linyi anaa nanu; entoning' ninye too pookin naaliki ndai. Elaaku ore oltung'ani pookin lemening' ilo ayolounoni, neiminyeki ninye tukul tiatua olorere. Neinosu layolounok pookin eiter te Samuel o kulo lootusuja ninye, kulo pookin ooiroro, mbaak oo kuna olong'i. Irara ndai nkera oo layolounok o nʼosotua oitaa Engai o loominyi linyi te ina kata natiaka ninye Abraham: Emayani tʼeishoi ino ntipati pookin enkop. Eitopiwuoko ndai Engai tʼenkata elukunya enkerai enye Yesus neirriwaki ninye ndai, pemayan ndai, peibelekenyunye oltung'ani pookin aing'ua ntorrok enyena. Ore eton eirorie ninje iltung'anak, nepuonu laidasak enetii ninje o olkitok lʼengaji sinyati o Sadukayoi nerika, tiaraki naiteng'en ninje olorere neinosu te Yesus enkitopiunoto too lootuata neibung' ninje too ngaik neigenoo tiaji, perripi metabaiki enasirie; amu etaa teipa. Ore ilkumok ootoning'o rorei lenye neiruk; neaku esiana oo leak iip onom. Ore peaku enasirie neiturrurro te Yerusalem ilkituak o laigwenak o layolok lʼesirata o Anas, olaidasani kitok, o Kayafas o Yohanes o Aleksandros o pookin loora lʼenkishomi oo laidasak kituak; neitasheye ninje tʼempolos neikilikwan: Ke ti aa golon arashu ke ti aa arna intobira ndai kuna? Nejoki Petros eiganya Olmumua Sinyati ninje: Lekituak lʼolorere o laigwenak le Israel, teni eigwenakini yook taata tʼembae sidai nainoto oltung'ani leyati, ke ti aa bae etopua ninye, entayolo ndai pookin o olorere pookin le Israel, aajo tʼengarna e Yesus Kristos le Nasaret litooshokitio ndai esalaba, loitopiwuo Engai aitung'ua lootuata, te ninye eitashe ele aa bioto tʼengomom inyi. Nera ilo osoit linturraitie ndai, lashetak, etaa ninye osoit kitok lʼolpijata. Nemetii enkitopuata tʼolekai nemetii engai arna abori e shumata naishooki iltung'anak, pikitum aatopok te ninye. Nedol ninje enjipai e Petros o en e Yohanes neitoki aayolou, aajo era iltung'anak lemeyolo sirat, eitu eiteng'eni, neiputukuny, neyolou baiki, aajo etaboitare Yesus, neitoki aadol ele tung'ani eishiunyeki eitashe te nebo o ninje, neitu eata enaalu. Neitanapisho, pepuku tʼenkigwena neigwena nejo: Kainyo kintaas kulo tung'anak? Amu etayoloki ena kiputukunyoto naitobira ninje neibale too pookin oomanya Yerusalem, nimikindim yook aatomiki. Kake pemepona, pemeibulaa atua olorere, maituria ninje osupatei, pemeitoki aaimaki tʼoltung'ani o obo tʼena arna. Neipot ninje neitanapisho, pemeitoki aairo tukul, pemeiteng'enisho baiki tʼengarna e Yesus. Nealiki Petros o Yohanes nejoki ninje: Engwenakiti oopeny, ten aa entoki sidai tʼengomom Engai, pikining' ndai nikintalang' Engai. Mikindim yook aatapal eitu kiro enikitadua o enikitoning'o. Neitoki aaiture ninje neing'uaiki neitu etum entoki naitameiye ninje tʼolbae lʼolorere; amu eitadaraitie pookin Engai too kuna naataa. Amu etalang'a larin artam ele tung'ani oitobirakaki ena toki kitok enkishiunoto. Neing'uaikini nepuo enetii iltung'anak lenye neinosaki ninje naatiakitia ninje laidasak kituak o laigwenak. Ore pening' si ninje neilepie oltoilo tʼoltau obo, pelo enetii Engai neiro: Lemagilani, ira iye Engai naitobira shumata o enkop o ilbalbali o pookin naatii atua, niroro tʼenkutuk e David, olaisyayani lino, tʼengolon Olmumua Sinyati: Ainyo peiula loreren neibirribir iltung'anak neme o nyoo? Neitashe ilkarsisi lʼenkop neiturrurro ilkituak te nebo, pear Olaitoriani o Kristos lenye. Amu esipa, eiturrurrote tiatua ena ang' tʼolbae lʼOinoti lino sinyati Yesus liela iye, Herodes o Pontios Pilatos te nebo o loreren o olorere le Israel, peiye eitobir anaa petootikio engaina ino o enkigwena ino, peaku neijia. Akae, ng'orai taata, Laitoriani, nkituriat enye, njoo laisyayak linono, peiro lomon linono tʼenjipai pookin; ntorioi engaina ino, peaku nkishiunot o ntokitin kituak o nkiputukunyot tʼengaina Oinoti lino Yesus. Ore peidip aatasaishoto ninje neikirikira ewueji neiturrurrote ninje, neigany pookin Olmumua Sinyati neiro lomon lʼEngai tʼenjipai. Neaku ake esiamu oo kulo looiruko oltau obo o Olmumua obo, nemetii o obo otejo, ajo era entoki naata ninye emasaita enye, kake etang'ara ninje ntokitin pookin enye. Neijakenu lairriwak tʼengolon kitok empiunoto Olaitoriani Yesus, neaku kitok eng'adunoto tiatua ninje pookin. Nemetii o obo too ninje oata elaunoto, amu pookin ooata nkuruman arashu ngajijik nemir neau nainosie nepik engalo oo nkejek oo lairriwak neorikini oltung'ani pookin neijia anaa peata elaunoto. Ore Yoses oipoto lairriwak Barnabas (ore enkitaalata enye: enkerai enkilejilejata), olevites otoiwuoki te Kupros, neata enkuruma nemir neau ngoshola nepik engalo oo nkejek oo lairriwak. Netii oltung'ani obo oji Ananias nemir te nebo o eng'oroyoni enye naji Safira enaata neisudoki kion tʼesungureishu ematua oo ngoshola, eyolo eng'oroyoni enye, neau naatelekutua nepik engalo oo nkejek oo lairriwak. Nejoki Petros: Ananias, ainyo pikinganya satan oltau lino, pilej Olmumua Sinyati nisudoki kion tʼesungureishu ematua oo ngoshola enkuruma? Ore eton memira, mera entoki ino? Ore indipa atimira — me iye oitore? Ainyo pinjoo oltau lino meikuna nji? Me oltung'ani iteleja, Engai. Ore pening' Ananias kulo rorei, nebatata nee; neaku enkuretishu kitok too pookin lootoning'o kuna. Nedumunye ilbarnot neirin ninye nenap nenuk. Ore peishunye saan uni te ina kata, nejing'u eng'oroyoni enye, meyolo enataa. Nejoki Petros ninye: Tiakaki, itimira ndai enkuruma te ina kinyang'a? Nejo: Ee, te ina. Nejoki Petros ninye: Kaji inkuna teni iakuku nabo, pitemiteme Olmumua lʼOlaitoriani? Ng'orai, etii kutukaji nkejek oo kulo ootunuka olmoruo lino, kipuo aanap si iye. Nebatata nabokata too nkejek enyena nee; nejing' ilbarnot nedol ninye etua, nenap ninye nenuk te nebo wueji o olmoruo lenye. Netum esirit pookin enkuretishu kitok o pookin lootoning'o kuna. Neaku ntokitin kituak o nkiputukunyot kumok tiatua olorere too ngaik oo lairriwak; neboita pookin tʼoltau obo tiatua olgilata le Salomo: neitu eiteu o obo too lkulekai aidikidikore ninje, kake eitadaraitie olorere ninje. Nepon eponari ake looiruko Olaitoriani, leak kumok o ng'oroyok. Neitolok iltamoiya too ngoitoi neitepetaa shumata oo lonito o rruatin, peiye, teni elotu Petros, eopoo oloip lenye ematua olorere. Nepuonu ilkumok eing'ua ngang'itie naamaniki Yerusalem, enapita iltamoiya o looitame ilmeneng'a; neishiunyeki pookin. Neinyototo olaidasani kitok o pookin ooboitare ninye, oora lʼenkiteng'enare oo Sadukayoi, neigany enkiba, neibung' lairriwak too ngaik nepik engaji oo looena. Kake etabolo olmalaika lʼOlaitoriani kiarie kutukaji engaji erripore neitupuku ninje nejo: Enjom, pintasheshe, pilimumu tiatua engaji sinyati lomon pookin lʼena puan. Ore peidip aatoning' kuna, nepuo enasirie atua engaji sinyati neiteng'enisho. Nelotu olaidasani kitok o looboitare ninye neipot enkigwena o ilkituak pookin loo nkera Israel neirriwaa iltung'anak engaji erripore, perikuni ninje. Ore pebaia lairriwak neitu edol ninje tʼengaji erripore, nerrinyo neinosu mbaak nejo: Kineputua engaji erripore aa bioto katukul neitashe larripok tʼeneishiaakinore kutukaji, kake ore pikibol neitu kidol oltung'ani tiatua. Ore pening' olkitok lʼengaji sinyati o laidasak kituak kulo rorei, neing'arrirro neitu eyolo kuna baak naataa. Nelotu oltung'ani obo neinosaki ninje mbaak nejo: Ore kulo tung'anak litipika ndai engaji erripore etii atua engaji sinyati, eitashe neiteng'en olorere. Nelo olkitok te nebo o laisyayak neriku ninje, kake me tʼengolon, amu eturia olorere, pemeaku enang' ninje too soito. Neriku neitasheye ninje tʼengomom enkigwena; neikilikwan olaidasani kitok ninje nejo: Eitu kintanap ndai tʼenkitanapata, peminteng'enishosho tʼena arna? Ore ndai, inganya Yerusalem enkiteng'enare inyi, niyeuu niauu shumata ang' osarge le ilo tung'ani. Nealu Petros o kulekai airriwak nejo: Meata kata nimikining' Engai nelang' iltung'anak. Eitopiwuo Engai oo loopapa lang' Yesus litara metua niikiiki tʼenjata. Eitaa Engai ninye kitok tʼengaina enye e tatene, peaku Olarikoni o Olaitopuani, peisho Israel enkitaalata o enkitaunoto oo nkitarruot. Nikira yook ake iljaken loo kulo rorei o Olmumua Sinyati oishoo Engai kulo pookin looning' ninye. Ore pening' ninje kuna, nepejoi iltauja lenye neigwena, pear metuata. Neitashe obo tiatua enkigwena lora Olfarisayos, neji engama enye Gamaliel, olaiteng'enani loo nkitanapat, neataiye olorere pookin oloip, neitanapu, periki lairriwak boo peno nejoki ninje: Lelea le Israel, entaduai aten too niasakiki kulo tung'anak. Amu ore too nona olong'i naaima einyotote Toidas nejo ninye era oltung'ani, nesuj iltung'anak oobaia iip ong'wan; neari ilo metua, ore pookin lootusuja ninye neisardakieki neitu eaku toki; Ore tekurum enye nedumunye Yudas le Galilaya too ngolong'i enkikenare nerik iltung'anak ooje lootusuja ninye; neimin si ninye, ore pookin lootusuja ninye neisardak. Akae, ajoki ndai taata: Entapaashare kulo tung'anak, entung'aikiti ninje! Amu teni era ena kigwena o ena kyas en oo ltung'anak, nelarruoio ninye; kake teni era en Engai, mindimidimi aaitarruoi, pimilioii anaa looarare Engai. Nening' ninye neipot lairriwak near ninje neitanap, pemeitoki aairo tʼengarna e Yesus, neing'uaiki. Nepuku tʼengomom enkigwena eng'ida, aajo eishooki enkitook, petum osina tʼolbae lʼengarna enye; neitu epal too ngolong'i pookin tiatua engaji sinyati o too ngajijik eiteng'enu neinosu lomon le Yesus Kristos. Ore too kuna olong'i etoponate laiteng'enuok nejing' enking'unyung'unyata oo Lgrikini atua Yudayoi, tiaraki neitu etum ngolia enye nkishoorot oo ngolong'i pookin abaraki. Neipot kulo tomon o are esiamu oo laiteng'enuok nejo: Meiting'idisho, pikipal yook lomon lʼEngai, peiye kisyayaki endaa. Onaa, lalashera, entegelutu too ndai iltung'anak oopishana looata enkitadararoto, looiganya Olmumua. Sinyati o eng'eno, pikipik ninje atua ena kyas. Kipuo aabik yook ake tiatua esayata o enkisyayare oo lomon. Neiting'idisho ilo rorei tʼesiamu pookin, negelu Stefanos, oltung'ani oiganya enkirukoto o Olmumua Sinyati, o Filipos o Prokoros o Nikanor o Timon o Parmenas o Nikolaos, olomoni le Antiokia, neitasheye ninje tʼengomom oo lairriwak nesaisho neiteleiki ninje ngaik. Neibulaa lomon lʼEngai nepona naleng' esiana oo laiteng'enuok tiatua Yerusalem, neiruk ilkumok too laidasak. Ore Stefanos, obore enkirukoto o engolon, neitobir nkiputukunyot o ntokitin kituak tiatua olorere. Neinyototo iltung'anak oora lʼesirit oo Libertinoi o Lkirenayoi o ne Aleksandria o ne Kilikia o Asia neikilikwanaro o Stefanos neitu eidim aatigilunore eng'eno o Olmumua oishoo meiroro. Neitijing' baiki leak ootejo: Kitoning'o ele eiroro rorei oomorie Mose o Engai. Neisusukie ninje olorere o laigwenak o layolok lʼesirata nenyikaki enetii neibung' nerik ninye atua enkigwena. Neitasheye iljaken lʼelejare ootejo: Eitu epal ele tung'ani emor ene wueji sinyati o nkitanapat; amu kitoning'o, ejoito, ajo elaar ele Yesus le Nasaret ene wueji neitaai rregiei ooishoo yook Mose. Nekurraki ninye ngonyek pookin lootii enkigwena nedol enyanyukie engomom enye en olmalaika. Nejo olaidasani kitok: Ke neija etiu? Nejo ninye: Lelea lalashera o loopapa, entoning'! Eitadua kion Engai enkitook papa lang' Abraham te ina kata etii Mesopotamia, epon eitu eton te Haran; nejoki ninye: Tupuku tʼolosho lino o tʼenkishomi ino, pilo olosho layeu naaitadol iye! Nepuku te ina kata tʼolosho loo Lkaldayoi nemany Haran. Ore peidip atua menye lenye te ina alo, neidurrunye Engai ninye metabaiki ele osho litiiti ndai taata, neitu eisho ninye enjung'o tʼena alo metabaiki eneroro, neisilig ninye, ajo eisho, metaa enenye o noo nkera enyena, tekurum, eton meata enkerai. Neiro nji Engai, ajo eaku embeu enye engomom tʼolekai osho neitaai ninye osinga, neitaasi ninye ntorrok te ina alo larin iip ong'wan. Ore olorere oitaa ninye osinga, alaigwenaki nanu, etejo Engai; ore peidipai kuna, nelapuku naalaisyayaki nanu tʼene wueji. Neisho ninye enkitobirakinoto emurata; neiu ninye Isaak nemurat ninye tʼengolong' e isiet, neiu Isaak Yakoob neiu Yakoob lakuyani tomon o are. Negil tau lakuyani nemir Yosef, pelo olosho Misri; neboitare Engai ninye, neitupuku ninye too sinaitin lenyena pookin neisho ninye eng'adunoto o eng'eno tʼengomom e Farao, olkarsis le Misri; neitaa ninye olkitok le Misri o engaji enye pookin. Nelotu olamei atua olosho Misri pookin o atua olosho Kanaan, o osina kitok, neitu etum loopapa lang' endaa. Ore pening' Yakoob, ajo etii endaa Misri, neirriwaa loopapa lang' tʼenkata elukunya. Ore tʼengaigil e are neyolou lalashera Yosef, neyolou Farao enkishomi e Yosef. Neirriwaa Yosef neipot Yakoob, menye lenye, o enkishomi enye pookin, iltung'anak ntomoni naapishana o imiet. Nedoiyo Yakoob metabaiki Misri nee, ninye o loopapa lang', nenapi ninye Sikem nenuki tiatua enkurare nainyang'ua Abraham tʼenkinyang'a oo ngoshola too nkera Emor te Sikem. Akae, ore petaanu enkata enkisiligata naiturujaka Engai Abraham, nepona olorere neaku kumok tʼolosho Misri, metabana nejing' olekai karsis leitu eyolo Yosef. Neitobiraki ele olosek enkishomi ang' neitobiraki loopapa lang' ntorrok neisho eiturrari nkera enye kutiti, pemebik eishiu. Neiuni te ina kata Mose neaku nenyorru Engai ninye neitotii enkata oo lapaitin okuni tʼengaji e menye; ore peiturrari, nedumu ninye entito e Farao neitubulu ninye anaa enkerai enye. Neiteng'eni Mose tʼeng'eno pookin oo Lmisrin, negolu too rorei o too nkyasin enyena. Ore peaku ninye loo larin artam, nejing'aa atua oltau lenye, peing'oraa lalashera lenyena, nkera Israel. Nedol oltung'ani oisilitoi, neing'araki neretoki oloinyalitai near Olmisri metua. Nejo, ajo eyolou lalashera lenyena, ajo eisho Engai ninje enkitopuata too ngaik enyena, kake eitu eyolou ninje kuna. Ore tʼengolong' e are neipung'oki looara neitobiraki osotua nejo: Lelea, irara ndai lalashera, ainyo pintobirakinono ntorrok? Ore oloisilito ol elatia enye neiponyaki ninye enelakwa nejo: Kang'ai likintaa iye olkitok o olarishani lang'? Iyeu nikiar matua anaa pitara ola ng'ole Misri? Neisik Mose te ilo rorei neaku olomoni tʼolosho Midian neiu te ina alo nkera are. Ore peishunye larin artam, nelioi te ninye olmalaika lʼOlaitoriani ti ang'ata oldonyo Sinai tiatua enkiwuwuoto enkima tʼolodung'okino. Ore pedol Mose, neiputukunyoki enatalie; ore penyikaki ninye, peing'oraa, nebaiki ninye oltoilo lʼOlaitoriani: Ara nanu Engai oo loominyi linono, Engai e Abraham o Engai e Isaak o Engai e Yakoob. Neikirikira Mose neitu eidim aing'orai. Nejoki Olaitoriani ninye: Talaku namuka too nkejek inono, amu ore ene wueji nintasheiye era enkop sinyati. Enduata atadua osina loo ltung'anak lainei ootii Misri, naning' ang'at enye nadou, paitupuku ninje; onaa wou taata, paairriwaa iye, pilo Misri. Ele Mose otanyaita ninje nejoki: Kang'ai likintaa olkitok o olarishani lang? ninye eirriwaiye Engai, peaku olkitok o Olaitopuani tʼengaina olmalaika otalie te ninye tiatua olodung'okino. Neitupuku ele ninje neitobir nkiputukunyot o ntokitin kituak tʼolosho Misri o tʼOlbalbal odo o tiatua ang'ata, larin artam. Ninye ele Mose otiaka nkera Israel: Elainyeyeki ndai Olaitoriani Engai inyi olayolounoni tiatua lalashera linyi lijo nanu; entoning' ninye! Ninye ele otii atua esirit ti ang'ata te nebo o olmalaika oirorie ninye tʼoldonyo Sinai o loopapa lang', otang'amua rorei lʼempuan, peisho yook; neitu eiruk loopapa lang' aatoning' ninye neiponyaki enelakwa nerrinyo too ltauja Misri nejoki Aron: Ntobiraki yook ngain naaiturukie yook, amu mikiyolo enataa tʼele Mose oitupukuo yook tʼolosho Misri. Neitobir olashe too nona olong'i neaki ena mua enkidasare neng'ida tʼolbae loo nkyasin oo ngaik enye. Neibelekenya Engai neisho ninje, peisyayaki oltim le shumata anaa petisiraki tʼesirata oo layolounok: Ke kiakitia nanu yeng'unot o nkidasareitin larin artam tiatua ang'ata, naaji e Israel? Niapupu engaji olototo e Molok o olakira lʼengai inyi Romfa, muain nintobira, pisyayakiki ninje; nalaidurrie nanu ndai metabaiki idya matua e Babel. Neata loopapa lang' engaji olototo enjakenishu ti ang'ata anaa peitanapa ninye olotiaka Mose, peshet aitanyanyukie ena mua natadua; ore si ninje loopapa lang' ootang'amutua ninye neitijing' te nebo o Yosua atua olosho loo loreren ootimira Engai tʼengomom oo loopapa lang' metabaiki enkata e David loinoto eng'adunoto tʼengomom Engai neyeu netumoki ewueji natonie Engai e Yakoob. Neshetaki ake Salomo ninye engaji. Kake meton Olotii shumata tʼengaji nateshetaki too ngaik anaa pejo olayolounoni: Nera shumata olorika lai nera enkop enapik nkejek ainei: kaa aji iyeuu nikishetakiki? ejo Olaitoriani, arashu kaa wueji nera ewueji eng'ieng'ata ai? Me engaina ai naitobira kuna pookin? Ndai loo murto naagol, lememurata too ltauja o too nkiyaa, nitemumu ngolong'i pookin Olmumua Sinyati, anaa loominyi neijia si ndai. Kalo ayolounoni eitu einyal loominyi? Etara metuata kulo loinosutua mbaak elotunoto ele oata esupato, ele lintarasaitie niariara ndai metua. Itang'amutua ndai nkitanapat tʼenkirriunoto oo lmalaikan, neitu imbung'ubung'u. Ore pening' ninje kuna, nepejoi iltauja lenye neonyiki ninye lala. Ore peiganya ninye Olmumua Sinyati, nekurraki ninye ngonyek enyena shumata nedol enkitook Engai o Yesus oitashe tʼengaina e tatene Engai nejo: Eng'orai, adolita shumata etabole neitashe Enkerai oltung'ani tʼengaina e tatene Engai. Neosh ninje olodoo naleng' nepising' nkiyaa enye neityamaki ninye tʼoltau obo neiponyaki aulo engan' nenang' too soito. Nepik iljaken ilkarashi lenye engalo oo nkejek olbarnoti obo oji Saulos. Nenang' ninje Stefanos too soito, esaisho nejo: Laitoriani Yesus, tang'amu Olmumua lai! Negil kung' nedar tʼoltoilo lʼengolon: Laitoriani, mishumaki ninje ena kitarruoto enye! Ore ejoito kuna nee. Nenyorru Saulos metaari ninye metua. Neaku too nona olong'i emirata kitok esirit natii Yerusalem; neisardakakino pookin atua olosho Yudaya o Samaria nemetii lairriwak. Nenuk leak looure Engai Stefanos neishiraki ninye naleng'. Neitobiraki Saulos esirit ntorrok naleng', ejing' ngajijik o ngajijik neikurtutaa leak o ng'oroyok apik engaji eenata. Ore looisardaka neim idye o idye, einosu lomon lʼeng'ida. Nedoiyo Filipos nejing' engang' nabo e Samaria neinosaki ninje Kristos. Neinining' siamin tʼoltau obo mbaak naairoro Filipos nening' edolita ntokitin kituak naaitobira ninye. Amu etupukutuo ilmeneng'a eishirita tʼoltoilo kitok too lkumok ooitamioki; neishiu ilkumok ootununuko osupetai o looitong'ojin; neaku eng'ida kitok tiatua ena ang'. Netii oltung'ani obo oji engarna enye Simon oitobira ntasimi enyena oshi ake tiatua ena ang' neing'asiaye iltung'anak le Samaria neitaa kion olora kitok; neinining'u pookin ninye eiter tʼoloti metabaiki ilbotoro nejo: Eata ele tung'ani engolon kitok Engai. Neing'oraa ninye, tiaraki naing'asiaye ninje ngolong'i kumok too ntasimi enyena. Ore peiruk ninje Filipos einosu mbaak enkarsishu Engai o engarna e Yesus Kristos, neibatisi leak o ng'oroyok. Neiruk baiki Simon openy, ore peibatisi ninye, nerubare Filipos, neiputukuny edolita ntokitin kituak o nkitobirat engolon naataa. Ore pening' si ninje, lairriwak ootii Yerusalem, aajo eiruko Samaria lomon lʼEngai, neirriwaki ninje Petros o Yohanes. Ore pebaia ninje, nesayaki ninje, peng'amu Olmumua Sinyati, amu eton eitu edoiki o obo too ninje, eibatisaki ake tʼengarna Olaitoriani Yesus. Neiteleiki ninje ngaik enye neng'amu ninje Olmumua Sinyati. Ore pedol Simon, ajo eishooki Olmumua Sinyati tʼenkiteleikinoto oo ngaik, neitarasaki ninje ngoshola nejo: Enjooki si nanu ena golon, peaku ore pookin laiteleiki ngaik neng'amu Olmumua Sinyati. Nejoki Petros ninye: Njeimin ngoshola inono o iye, tiaraki ijo iye, ajo einyang'uni enkishooroto Engai too ngoshola. Miata eng'arata o ematua tiatua ele rorei, amu meitoriori oltau lino tʼengomom Engai. Akae, taalai tʼena torroni ino, pisai Engai, peiye, ajo nanu, piking'uaikini enkibirribirrata oltau lino; amu adolita, ajo kibore olodua nikienita ntorrok. Nealu Simon nejo: Entasayakaki tʼOlaitoriani, pamaabaiki kuna baak nitejo ndai. Ore peidip ninje aaijakenutu o aainosutu lomon lʼOlaitoriani, nerrinyo aapuo Yerusalem neinosu lomon lʼeng'ida too ngang'itie kumok e Samaria. Neirorie olmalaika lʼOlaitoriani Filipos nejoki: Nyototoi, pilo, abori metabaiki engoitoi nadoiyo eing'ua Yerusalem metabaiki Gasa, nera ninye ang'ata. Nedumunye nelo. Naa ng'orai, netii oltung'ani le Etiopia ogelema, olkitok le Kandake, enkarsis oo Laitiopoi, ora olarriponi loo masaa enyena pookin, eewuo ninye Yerusalem, pesaisho; neaku errinyo neton tiatua olgarri lenye, eisomita olayolounoni Yesaya. Nejoki Olmumua Filipos: Nno enetaaniki, teshepare ele garri. Nekwetiki Filipos ina alo nening' eisomita olayolounoni Yesaya neirorie: Itayolo enisomita? Nejo ninye: Kaji aiko teni aidim, teni metii oltung'ani laaitayolo? Nediding' ninye Filipos, peilepaki, peton o ninye. Ore ewueji neisoma nera ena: Etereaki ninye anaa enker nayeng'i o anaa esuben e ker nemeorito tʼengomom oloisolito ilpapit, neijia eitu ebol si ninye enkutuk enye. Neitauni tiatua enkitadounoto earata enye. Kang'ai loinosu entipat enye? Amu eitaiyoki empuan enye tʼenkop. Nealiki ninye Filipos nejoki: Aasai iye, kang'ai eimaki olayolounoni too kuna baak? ke kion arashu olekai tung'ani? Nebol Filipos enkutuk enye neinosaki ninye lomon lʼeng'ida le Yesus. Ore epuoito ninje tʼengoitoi, nebaia enetii engare, nejo Olarriponi loo masaa: Ng'orai, nyena engare. Ainyo naamitiki, pamaaibatisi? Nejoki Filipos: Teni iruk tʼoltau pookin, naa sidai. Nealu nejo: Airuk, ajo era Yesus Kristos Oinoti lʼEngai. Neitanapu, peitashe olgarri, nedoiki pokira are atua engare, Filipos o olarriponi loo masaa, neibatisi ninye. Ore pepuku ninje tiatua engare, nea Olmumua lʼOlaitoriani Filipos neitu eitoki adol olarriponi loo masaa ninye, kake eima ninye engoitoi enye eng'ida. Netumi Filipos te Asotos neim einosu lomon lʼeng'ida tiatua ngang'itie pookin metabana nebaia Kaisarea. Nedumakino Saulos aiture near metuata laiteng'enuok lʼOlaitoriani nelo enetii olaidasani kitok neyeu te ninye mbaruai, penap Damaskos atua ngajijik Engai, periku ninje Yerusalem eena, teni etum iltung'anak lʼena oitoi, leak arashu ng'oroyok. Ore etii olototo nenyikaki Damaskos, neilang'aki ninye nabokata enkilang'et te shumata; nebatatakino enkop nening' oltoilo ejoki ninye: Saul, Saul, ainyo pikimirita? Nejo ninye: Laitoriani, ira iye ng'ai? Nejoki ninye: Ara nanu Yesus likimirita iye; egol te iye, piruaia olkikarret. Nejo ninye tʼenkikirikirata o tʼenkuretishu: Laitoriani, ainyo iyeu naitobir? Nejoki Olaitoriani ninye: Tudumunye, pijing' atua engang', kilikini te ina alo enintobir. Neitashe lʼemboitei enye aaitirring'a nening' oltoilo neitu edol oltung'ani. Nedumunye Saulos tʼenkop; ore pebol ngonyek enyena, neitu edol toki; neibung' ninje engaina enye nerik ninye Damaskos. Neaku ngolong'i uni medolisho nemenya nemeok. Netii Damaskos olaiteng'enuoni oji engarna enye Ananias. Nejoki Olaitoriani ninye tiatua enduaroto: Ananias! Nejo: Nyele nanu, Laitoriani! Nejoki Olaitoriani ninye: Tudumunye, pilo engoitoi naipoti Naitoriori, pinkilikwanu L'engaji e Yudas oltung'ani oji Saulos le Tarsos; amu etii esaisho, netadua si ninye tiatua enduaroto oltung'ani oji engarna enye Ananias, ejing'ita neiteleiki ninye ngaik, peishori edolisho. Nealu Ananias: Laitoriani, atoning'o nanu mbaak ele tung'ani too lkumok, eneikuna teni eitobiraki ntorrok isinyat linono lootii Yerusalem; neitoki aata tene engolon too laidasak kituak naenie pookin looipot engama ino. Nejoki Olaitoriani ninye: Nno ake, amu era ninye enaret nategelua nanu, peea engarna ai atua loreren lemeata Engai o atua ilkarsisi o atua nkera Israel; amu alaitadol ninye, ajo elatum sinaitin kumok tʼolbae lʼengama ai. Nelo Ananias nejing' atu aji neiteleiki ninye ngaik nejo: Lalashe Saul, aairriua Olaitoriani Yesus likimpang'aka tʼengoitoi niimua, pikinjori idolisho, pikingany Olmumua Sinyati. Nedou nabokata too ngonyek enyena ntokitin nijo ilpalak neitoki adolisho neinyototo neibatisi. Ore peidip atang'amu endaa, netum engolon. Nebik Saulos te nebo o laiteng'enuok ootii Damaskos ngolong'i naaje. Neinosu ninye nabokata too ngajijik Engai lomon le Yesus, ajo era ninye Oinoti lʼEngai. Ore pookin lootoning'o neiputukuny nejo: Me ele loiminye kulo te Yerusalem looipoto ena arna neotiki alotu ena alo, perikoki laidasak kituak ninje looena? Nepon atum Saulos engolon neapare Yudayoi ootii Damaskos agilu nenyok, ajo era ele Kristos. Ore peim ngolong'i kumok, neigwena Yudayoi, pear metua; kake etayolo Saulos olosek lenye; nerreshu dama o kiarie too kishomini, pear ninye metua. Neibung' laiteng'enuok ninye kiarie neitadoiyo tʼesundai tʼolbene. Ore pebaia Saulos Yerusalem, neyeu neidikidikore laiteng'enuok, neurei pookin ninye, neitu eiruk baiki, ajo era olaiteng'enuoni. Neibung' Barnabas ninye nerik enetii lairriwak neinosaki eneikuna ninye nedol Olaitoriani tʼengoitoi oirorie ninye, o eneikuna neiteng'enisho meureisho te Damaskos tʼengarna e Yesus. Nebik ninye te nebo o ninje te Yerusalem, ejing' nepuku, neiro tʼengarna Olaitoriani Yesus, meureisho, negilunore Ilgrikini, neyeu si ninje near ninye metua. Ore peyolou lalashera kuna, nerik ninye metabaiki Kaisarea neirriwaa ninye Tarsos. Akae, netum esirit eseriani tiatua Yudaya pookin o Galilaya o Samaria, neshetuni nepona nebik tiatua enkuretishu Olaitoriani o tiatua enkilejilejata Olmumua Sinyati. Ore eimita Petros wuejitin pookin, nedoiki enetii sinyat ootobiko te Lida. Nedol te ina alo oltung'ani oji engarna enye Aineas oirraga tʼerruat larin isiet eseja osupetai. Nejoki Petros ninye: Aineas, kinjiunye Yesus Kristos, tudumunye, pintobiraki kion erruat! Neinyototo nabokata. Nedol pookin ninye lootamanya Lida o Saron, neibelekenyakino Olaitoriani. Netii Yope engaiteng'enuoni neji engarna enye Tabita, ore enkitaalata enye: engoilii; neiganya ninye nkitobirat sidan o nkishoorot naaishooiye. Nesejai ninye too nona olong'i nee; neisuji ninye nepiki shumaroto. Netaaniki Lida Yope; ore pening' laiteng'enuok, aajo etii Petros ina alo, neirriwaa iltung'anak aare enetii ninye nediding'u, pemeimutie elotu enetii ninje. Neinyototo Petros nerubare ninje; ore pebaia ninje nerik ninye shumaroto, neitasheiki ninye ngolia pookin eishirita eitaduaia lokesenani o ilkarashi ooitobira Engoilii tʼena kata natii e nebo o ninje. Neitupuku Petros pookin negil kung' nesaisho, neibelekenyakino empopong' nejo: Tabita, nyototoi! Nebol ngonyek enyena; ore pedol ninye Petros, neton. Neitarasaki ninye engaina enye neapaa ninye; ore peidip aipoto sinyat o ngolia, neriku eishiu. Neyolouni ena tiatua Yope pookin, neiruk ilkumok Olaitoriani. Neaku ebik ngolong'i kumok te Yope t'engang' oltung'ani obo oji engarna enye Simon, oladotoni loo lonito. Etii oltung'ani obo atua Kaisarea neji engarna enye Kornelios, olkitok lʼendung'oti empuoto naji Italia, supat neure Engai te nebo o engaji enye pookin, neisho olorere nkishoorot kumok nesai Engai ngolong'i pookin, nedol tiatua enduaroto abaraki, tʼenkata esaa enturuj dama, ejing'aki olmalaika lʼEngai ninye tʼengaji enye nejoki ninye: Kornelios! Neing'oraa ninye neureishoi nejo: Kainyo natii, Laitoriani? Nejoki ninye: Eilepa sayat o nkishoorot inono engomom Engai nedamu ninje. Akae, rriwai iltung'anak, pepuo Yope neipot Simon oata engai arna enye Petros, otii engang' oltung'ani oji engarna enye Simon, ora oladotoni loo lonito, etii engaji enye embata olbalbal; kilaliki ninye enintobir. Ore peidip ashomo ele malaika oirorie Kornelios, neipot ninye laisyayak lenyena aare lʼengaji enye o osikeri lenye obo supat too kulo looisyayaki ninye oshi; ore peidip ainosaki ninje mbaak pookin, neirriwaa ninje, pepuo Yope. Ore tʼengai olong', epon etii ninje engoitoi netaaniki engang', neilepaki Petros keper aji alo asaisho, tʼenkata, naunore engolong'. Netum olamei kitok neyeu nedaa, kake ore epon eitobirakini endaa, neururu tʼolmumua nedol shumata etabole nedoiki engusa anaa erridata olkarash nateenaki too matuan ong'wan, neitadouni enkop. Ore atua enye netii muain pookin oo ng'wesi naata nkejek ong'wan o iljang'it lʼosero o naaikurtutari o ntaritik e shumata. Nening' oltoilo ojoki ninye: Nyototoi, Petros, teyeng'a, nosa! Nejo Petros: Me neijia, Laitoriani, amu eitu aikata anya tukul enaiduruk o enemera sidai. Neitoki aning' ninye oltoilo en e are: Ore naaitisidana Engai, mintaa iye torrok. Etaa kuna aigil uni; ore tekurum o kuna nerrinyori engusa shumata. Ore epon eitu eyolou Petros tʼoltau lenye eneiko tʼolbai lʼenduaroto natadua, ng'orai, neing'oru kulo tung'anak looirriwaiye Kornelios, engaji e Simon, neitashe te kishomi, neipotisho neikilikwan anake etii Simon oata engai arna Petros ene anaa olomoni. Ore te ina kata eibirribirrita Petros enduaroto, nejoki Olmumua ninye: Ng'orai, etii iltung'anak okuni liking'oru; tudumunye, tadoi abori, nno te nebo o ninje, ming'arrirro, amu nanu oirriua ninje. Nedoiki Petros kulo tung'anak ooirriwaka Kornelios enetii ninye nejoki: Eng'orai, nanu ilo oling'oruru. Ke tʼolbae le nyoo itiiti ene? Nejo ninje: Kornelios, olkitok loo sikerin, oltung'ani supat, oloure Engai, oata enkitadararoto sidai tiatua olorere pookin loo Yudayoi, einoto ninye olkilikwai lʼolmalaika sinyati, pikiriku engaji enye, pikinining'u rorei linono. Neitijing' neitoomon ninje. Ore tʼengai olong' nedumunye te nebo o ninje nerubare ninye lalashera ooje ootii Yope. Ore tʼengolong' e are nejing' Kaisarea; neanyu Kornelios ninje eiturrurro enkishomi enye o iljorueta lenyena. Ore ejing'ita Petros, nenang'are Kornelios ninye nebatatakino nkejek enyena neitaa ninye kitok. Neapu Petros ninye nejoki: Ntasho, amu ara si nanu oltung'ani. Ore peidip airorie ninye, nejing' nedol ilkumok ooiturrurrote. Nejoki ninje: Iyololo ndai, aajo me sidai tʼoltung'ani lora Oyudayos, teni eder arashu elotu enetii loora loo kulekai oreren; kake aaitadua Engai, pamaipot oltung'ani o obo anaa oloiduruk arashu oltorrono. Onaa aewuo neitu aany aaipotoki. Akae, aikilikwan taata: ke tʼolbae le nyoo kimpoto? Nejo Kornelios: Engolong' e ong'wan taata eitu anya endaa metabaiki ena kata, ore tʼesaa enturuj nasaisho tʼengaji ai, naa ng'orai, neitashe oltung'ani tʼengomom ai oata ilkarashi ooilang'isho, nejo: Kornelios, etoning'oki sayat inono nedamuni nkishoorot inono tʼengomom Engai. Akae, rriwai iltung'anak, pepuo Yope, peipot te ine Simon oata engai arna Petros, otii engaji e Simon, oladotoni loo lonito, natii embata olbalbal: teni elotu ninye, nikilairorie. Nairriwaa nabokata enitii iye nintobira sidai iewuo. Akae, kitii yook pookin taata ene engomom Engai, pikining' mbaak pookin nikintanapa Engai. Nebol Petros enkutuk enye nejo: Esipa, atayolo abaraki, ajo meing'oraa Engai emua oo ltung'anak, kake ore tiatua loreren pookin enyor oloure ninye o oloitobir esupato. Itayoloutuo ndai ele rorei loirriwaka Engai nkera Israel, peinosu eseriani te Yesus Kristos ora Olaitoriani loo pookin, oibulu atua Yudaya pookin neiter te Galilaya, tekurum enkibatisa nainosua Yohanes, ajo eela Engai Yesus le Nasaret tʼOlmumua Sinyati o tʼengolon, oima idyalo o idyalo eitobir sidan, eishiunye pookin looitamio satan, amu etaboitare Engai ninye. Nikira yook iljaken loo mbaak pookin naaitobira ninye tiatua olosho loo Yudayoi o Yerusalem. Near ninje ninye metua neik tʼenjata. Eitopiwuo Engai ele tʼengolong' e uni neitadolu ninye tʼewuas, me tʼolorere pookin, kake too ljaken ooitera Engai agelu nera yook likitadaate nikiokisho te nebo o ninye, eidipa atopiu too lootuata. Neitanap ninye yook, pikinosaki olorere nikinjakenoki, aajo ninye eitanapua Engai, peaku olaigwenani loo looishiu o loo lootuata. Eijakenu te ninye layolounok pookin, aajo eishori oltung'ani pookin loiruk, enkitaunoto oo nkitarruot tʼengarna enye. Ore epon eirorita Petros kulo rorei, nedoiki Olmumua Sinyati pookin ootoning'o ena bae. Neiputukuny kulo airukok lʼemurata ooetuo te nebo o Petros, tiaraki natubukokoki baiki loreren lemeata Engai enkishooroto Olmumua Sinyati; amu etoning'o eirorita ninje too nkutukie neitadaraa Engai. Nejo Petros: Keidim oltung'ani atomito engare, pemeibatisi kulo lootang'amutua Olmumua Sinyati, neijia ake anaa yook? Neitanapisho, peibatisi ninje tʼengarna e Yesus Kristos. Nesai ninye, pebik ngolong'i naaje. Nening' lairriwak o lalashera ootii Yudaya, aajo etang'amutua si ninje loreren lomon lʼEngai. Ore peilep Petros Yerusalem, negilunore ninye loora lʼemurata ejo: Itijing'a atua iltung'anak lememurata ning'arie endaa. Neiter Petros ainosaki ninje mbaak tʼolkereri ejo: Atobiko tiatua engang' Yope asaisho neururu Olmumua lai nadol enduaroto: nedou engusa anaa erridata olkarash, neitadouni te shumata too mowuarak ong'wan, nelotu enatii nanu; ore pakurraki aing'oraa, nadol ng'wesi lʼenkop naata nkejek ong'wan o iljang'it lʼosero o naaikurtutari o ntaritik e shumata. Naning' oltoilo laajoki: Nyototoi, Petros, teyeng'a, nosa! Najo si nanu: Me neijia, Laitoriani, amu ore entoki naiduruk arashu enemera sidai eton eitu ejing' enkutuk ai tukul. Naaitoki aliki nanu oltoilo oing'ua shumata: Ore naaitisidana Engai, mintaa iye torrok. Neaku kuna aigil uni, neitokini ailepie pookin shumata. Ore nabokata eitasheito iltung'anak okuni te boo engaji natii nanu laairriwakaki eing'ua Kaisarea. Naajoki ake Olmumua: Nno te nebo o ninje, ming'arrirro! Nikiruba te nebo o kulo alashera ile nikijing' engaji e ilo lee. Neinosaki ninye yook eneikuna teni edol olmalaika oitasho tiatua engaji enye nejoki ninye: Rriwai iltung'anak, pepuo Yope neipot Simon oata engai arna Petros, likiliki rorei likintopok iye o engaji ino pookin. Ore paiter nanu airo, nedoiki Olmumua Sinyati ninje anaa petadoikio yook tʼenkiterata. Nadamu te ina kata ororei lʼOlaitoriani otejo: Eibatisishe Yohanes tʼengare, kake eibatisi ndai tʼOlmumua Sinyati. Akae, ore peishoo Engai ninje ena kishooroto anaa yook looiruko Olaitoriani Yesus Kristos: kara nanu ng'ai oidim atomitiki Engai? Ore pening' ninje kuna, negira neitadaraa Engai nejo: Eishoo Engai baiki loreren lemeata ninye enkitaalata, petum empuan. Ore kulo ooisardaka tʼolbae lʼosina otupukuo too mbaak e Stefanos, nepuo metabaiki Foinike o Kupros o Antiokia neitu einosaki ororei olekai tung'ani neme Yudayoi ake. Etii ake ilkulekai ooje atua ninje, leak le Kupros o le Kirene. Ore pebaia ninje Antiokia, neirorie ninje baiki Ilgrikini neinosaki ninje Olaitoriani Yesus. Netii engaina Olaitoriani e nebo o ninje neiruk esiana kitok neibelekenyakino Olaitoriani. Nebaiki kuna baak nkiyaa esirit natii Yerusalem, neirriwaa Barnabas, pelo metabaiki Antiokia. Ore peidip atabai ninye nedol eng'adunoto naishorua Engai, neng'ida nediding' pookin, pebik ninje tiatua Olaitoriani osupatei too ltauja lenye. Amu era ninye oltung'ani supat nebore Olmumua Sinyati o enkirukoto. Nerikokini esiamu narrish Olaitoriani. Nepuku Barnabas alo Tarsos, peing'oru Saulos, ore petum ninye, neriku Antiokia. Neaku eiturrurro ninje o esirit olari olulung'a neiteng'en esiamu narrish. Neipoti laiteng'enuok tʼenkata elukunya te Antiokia ilkristianoi. Nedou to kuna olong'i layolounok eing'ua Yerusalem nepuonu Antiokia. Neitashe obo too ninje oji engarna enye Agabos neitayolo ninye tʼenkidimata Olmumua, ajo elotu olamei kitok atua olmaa pookin; neaku neijia too ngolong'i e kaisar Klaudios. Nenyorru aaitobira laiteng'enuok, oltung'ani pookin anaa peidim, enkishooroto, peakini lalashera ootii Yudaya; neiko nji neirriwaki laigwenak too ngaik e Barnabas o Saulos. Ore te ina kata neitorioo olkarsis Herodes ngaik enyena, peitobiraki ntorrok iltung'anak lʼesirit. Near ninye Yakobos, olalashe le Yohanes, t'olalem metua. Ore pedol, ajo eiting'ida Yudayoi, nepon aibung' baiki Petros. Netii ngolong'i oo lmkaten lemeisiijo. Ore peidip aibung'a ninye, nepik engaji erripore neitarasaki ilkamban ong'wan loo sikerin, neata olkamba obo sikerin ong'wan, perrip ninye neotiki arik engomom olorere, eidipe pasaka. Akae, nerripi Petros tʼengaji erripore; nesayaki esirit ninye Engai too sayat nemegira. Ore pebau engolong' nayeu Herodes neitupuku ninye boo, neirrag Petros te ina kiarie tʼempolos oo sikerin aare, eena too lpisia aare, netii larripok kishomi, perripi engaji erripore. Naa ng'orai, nebau olmalaika lʼOlaitoriani neilang'isho enkilang'et tiatua olgilata neosh Petros laras neinyeye ninye ejoki; Tudumunye asioki! Nedoiyo ilpisia too ngaik enyena. Nejoki olmalaika ninye: Teenai, njopo namuka! Neiko nji. Neitoki ajoki ninye: Njopo emekiti ino, tusujaki! Nepuku asuj neitu eyolou, ajo esipa nena naaitobira olmalaika, kake etejo ninye etadua enduaroto. Ore pelusoo erripoto elukunya o en e are, nebaiki kishomi esekengei najing' engang'; nebolo openy. Nepuku neim engoitoi nabo, neing'ua nabokata olmalaika ninye. Ore peitoki arrinyokino Petros kion, nejo: Atayolo taata tʼesipata, ajo eirriua Olaitoriani olmalaika lenye naaitopok nanu too ngaik e Herodes o tʼeanyunoto pookin olorere loo Yudayoi. Ore eibirribirrita kuna, nelotu ninye engaji e Maria, ng'otonye e Yohanes, loata engai arna Markos, naiturrurrore esiamu narrish esaisho. Ore peoshiosh Petros oldiripe le kutukaji, nelotu engaisyayani nabo naji Rode, peinining'. Ore peyolou oltoilo le Petros, neitu ebol kutukaji tʼolbae lʼeng'ida, nerrinyo asioio neinosu, ajo eitashe Petros tʼengalo kishomi e boo. Nejoki ninje ninye: Iata oloirirua! Nenyok ajo: neijia etiu. Nejo ninje: Olmalaika lenye! Nepon Petros aoshiosh; ore pebol ninje, nedol ninye neiputukuny. Ore peidip atoroja ninye tʼengaina, pegira ninje, neinosaki eneikuna teni eitai Olaitoriani ninye tiatua engaji erripore, nejoki: Enosakiti kuna baak Yakobos o lalashera! Nepuku nelo engai wueji. Ore pekenyu, neng'ayung'ayu sikerin naleng': ketaa nyoo Petros. Ore peing'oru Herodes ninye, neitu etum, neikilikwan ninye larripok neitanap, periki aar; nedou eing'ua Yudaya nelo metabaiki Kaisarea neton te ina alo. Negoroki Herodes iltung'anak le Tiros o Sidon; nepuonu ninje enetii ninye tʼoltau obo, eidipa aitau osotua o Blastos, ora olarriponi lʼolgilata loirragieki lʼolkarsis, neomon eseriani, tiaraki naitoti olosho lʼolkarsis olenye. Ore tʼengolong' nategeluaki neishop Herodes ilkarashi lʼolkarsis netonie olorika lʼenkitook neirorie olorere. Neosh olorere olodoo nejo: Oltoilo lʼEngai, mekure aa oltoilo lʼoltung'ani! Neosh nabokata olmalaika lʼOlaitoriani ninye, tiaraki neitu eisho ninye Engai enkitook; nenya ilkuru ninye nedung'o tau. Nebulu lomon lʼEngai nepona. Nerrinyo Barnabas o Saulos eing'ua Yerusalem, eidipa aaitarasai nkishoorot, erikito ninje Yohanes oata engai arna Markos. Netii Antiokia atua esirit layolounok o laiteng'enak, Barnabas o Simeon oipotoki Niger o Lukios le Kirene o Manaen oitubuluaki te nebo o Herodes, olkarsis lʼematua e ong'wan, o Saulos. Ore peisyayaki ninje Olaitoriani neitupukoo aten, neiro Olmumua Sinyati: Entegelakaki Barnabas o Saulos, peitobir ninje ena kyas naipotoko nanu ninje. Neitupukoo aten nesaisho neiteleiki ninje ngaik neisho epuo. Ore kulo looirriwaiye Olmumua Sinyati nepuo metabaiki Seloikia nejing te ina alo engalawa nepuo Kupros; Ore etii engang' Salamis, neinosu lomon lʼEngai tiatua ngajijik Engai oo Yudayoi; neata ninje baiki Yohanes loisyayaki ninje. Neim ninje oloigeruno pookin metabaiki Pafos nedol oltung'ani obo lora oloiboni o olayolounoni lʼelejare, Oyudayos, neji engarna enye Baryesus; netii ninye te nebo o olaigwenani Sergios Paulos, oltung'ani lʼeng'eno; eipoto ele Barnabas o Saulos neyeu nening' lomon lʼEngai. Negilunore Elimas ninje, lora oloiboni, amu nyena enkitaalata engarna enye, neyeu neitapal olaigwenani enkirukoto. Kake ore Saulos, oji baiki Paulos, nebore Olmumua Sinyati, nekurraki ngonyek shumata enye nejo: Iye, enkerai e satan, nabore olosek o olduruki pookin, olmang'atinda lʼesupato pookin, mipal mishukushuk ngoitoi Olaitoriani naara sidan? Akae, ng'orai, elotu engaina Olaitoriani shumata ino niaku modooni, midol engolong' enkiti kata. Nedoiki ninye nabokata olairambai o enaimin, nemanaa ninye neing'oru oloibung' engaina enye. Ore pedol olaigwenani enataa, neiruk neiputukunyoki enkiteng enare Olaitoriani. Nejing' Paulos o lʼemboitei enye engalawa eing'ua Pafos nebaia Perge e Pamfilia; neing'ua Yohanes ninje nerrinyo Yerusalem. Neing'ua ninje Perge nebaia Antiokia e Pisidia nejing' tʼengolong' naeng'ieng'areki atua engaji Engai netoni. Ore peidipi aaisoma nkitanapat o layolounok, neirriwaki ilkituak lʼengaji Engai aajoki ninje: Lelea, lalashera, teni etii obo too ndai loata ororei orojie olorere, entolimu! Neitashe Paulos neroj tʼengaina enye neiro: Lelea le Israel o ndai liurere Engai, enining'o! Etegelua Engai ele orere Israel loopapa lang' neitaa kitok olorere te ina kata nara lomon tʼolosho Misri, nerik aitung'ua ninje tʼengaina enye nataapaiyoki. Eting'iriaka ninje larin artam ti ang'ata neiminye loreren oopishana tiatua olosho Kanaan neitujung' ninje olosho lenye. Ore tekurum neisho ninje larin iip ong'wan o onom laigwenak metabaiki olayolounoni Samuel. Tekurum neyeu ninje olkarsis, neisho Engai ninje Saul, enkerai e Kis, oltung'ani lʼenkishomi e Benyamin, larin artam. Ore peidip aitau ilo, neunoki ninje David aitaa olkarsis lenye, neijakenu te ninye nejo: Ainoto David le Isai (Yese), oltung'ani onyor oltau lai, oloitobir pookin nayeu. Neunoki Engai Israel tiatua eishoi enye, neijia anaa peisiligua, Olaitopuani Yesus, eidipa Yohanes aituruko ainosaki olorere pookin le Israel enkibatisa enkitaalata, eton eitu elotu ninye. Ore peidip Yohanes olototo lenye, nejo: Mara nanu ilo lijojo ndai, kake eng'orai, elotu tekurum ai ele lamaiteu nanu atalaku namuka oo nkejek enyena. Lelea, lalashera, nakera eishoi e Abraham o ndai liurere Engai, eirriwakaki ndai ororei lʼena kitopuata. Ore kulo lootii Yerusalem o ilkituak lenye, eitu eyolou ele arashu rorei loo layolounok ooisomai too ngolong'i pookin naaeng'ieng'areki neitabaia ninje tʼenkigwena enye. Ore peitu etum entoki naarie ninye metua, nesai ninje ake Pilatos, pear ninye metua. Ore peidip ninje pookin natisirakaki ninye, neitadou ninye tʼenjata nepik atua engapunet. Neitopiu ake Engai ninye tiatua lootuata; nelioi ngolong'i kumok too kulo ooilepa o ninye eing'ua Galilaya metabaiki Yerusalem, loora taata iljaken lenyena tiatua olorere. Kinosaki si yook ndai ena kisiligata nataa too loopapa lang', aajo eidipa aitisipai Engai ninye too yook, nkera enye, etopiwuo Yesus, anaa petisiraki tiatua Osingolio le are: Ira iye Oinoti lai, aatoiwuo iye taata. Ore tiaraki naitopiwuo ninye aitung'ua lootuata, pemeala arruoio, neiro nji: Ayeu naisho ndai eng'adunoto naisiliga David, naibung' ninye osupatei. Onaa ejo tʼengai wueji: Minjooio osinyati lino, pedol erruoroto. Amu ore David, peidip tʼenkata enye aisyayaki eyeunoto Engai, neirura ninye nepiki enetii loomenye nedol erruoroto; kake eitu edol ele loitopiwuo Engai, erruoroto. Akae, njeyolouni too ndai, lelea, lalashera, aajo einosakini ndai enkitaunoto oo nkitarruot tʼolbae lʼele. Neishori te ninye oltung'ani pookin loiruk ninye esupato neitu eidim aaishoo ndai nkitanapat e Mose. Eng'orai, pemepuonu shumata inyi kuna naairoro layolounok: „Eng'orai, ndai lamenak, emputukunyo niminimini! Amu aitobir nanu embae too ngolong'i inyi, embae nimirukuruku, teni einosaki oltung'ani ndai.“ Ore peidip ninje aatupukutu, nesai iltung'anak ninje, peitoki aaliki ninje kulo rorei tʼengai olong' naeng'ieng'areki. Ore peisardak esirit engaji Engai, nesuj ilkumok loo Yudayoi o lʼemboitei oo Yudayoi looure Engai Paulos o Barnabas ooirorie nediding' ninje, pebik tiatua eng'adunoto Engai. Ore tʼengolong' naeng'ieng'areki e are neiturrurro engang' pookin, eng'or kuti ake, pening' lomon lʼEngai. Ore pedol Yudayoi siamin, neibung'aki ong'u neisimakinore enatejo Paulos nemorisho. Neiro Paulos o Barnabas meureisho ejo: Meata kata nemeng'asi aainosu ororei lʼEngai too ndai, kake tiaraki nirrumokiki ninye enelakwa niming'oraara aten, aajo iyeuu empuan nemeiting', eng'orai, kimbelekenyakino loreren lemeata Engai. Amu neijia eitanapua yook Olaitoriani: Aatipika iye, piaku enkilang'et oo loreren, piaku iye enkitopuata metabaiki enkiting'oto enkop. Ore pening' loreren lemeata Engai kuna, neng'ida neitadaraa ororei lʼOlaitoriani neiruk kulo ootushumaki, pebaiki empuan nemeiting'. Neibulunyeki ororei lʼOlaitoriani atua ele osho pookin. Kake neiponyaa Yudayoi ng'oroyok naaure Engai naata enkitook o ilkituak lʼengang' neinyeye emirata namirie Paulos o Barnabas neitupuku ninje too mbatai enye. Neipiripiroo enterit oo nkejek enye, pebaiki ninje, nepuonu Ikonion. Neiganya laiteng'enuok eng'ida o Olmumua Sinyati. Neaku eiturrurro ninje te Ikonion tiatua engaji Engai oo Yudayoi neinosu nji, aajo eiruko esiamu kitok oo Yudayoi o noo Lgrikini. Neiponyaa Yudayoi lemeiruk iltauja loo loreren metagoroki lalashera. Nebik te ina alo enkata naado peno neiteng'enu meureisho Olaitoriani, oijakenoko lomon lʼeng'adunoto enye neisho metaa ntokitin kituak o nkiputukunyot too ngaik enye. Nerisha esiamu engang' nejing' kulekai ematua oo Yudayoi o kulekai ematua oo lairriwak. Neibung'aro loreren o Yudayoi o ilkituak lenye, peitobiraki ninje ntorrok nenang' too soito, neyolou ninje ena nekwetiki ngang'itie e Likaonia, Listra o Derbe, o olosho lotamana; Netoni te ina alo neinosu lomon lʼeng'ida. Netii Listra oltung'ani obo, menati nkejek, leitu eidim ashomo eiter tʼengoshoke e ng'otonye, eitu elo tukul. Neinining' ilo Paulos eirorita; nekurraki ninye ngonyek nedol, ajo eata enkirukoto enkishiunoto, neiro tʼoltoilo kitok ejo: Ntasho too nkejek inono aitoriori! Neipirriu ilo tung'ani shumata neiter alimana. Ore pedol isiamin enaitobira Paulos, neapaa iltoiloi neiro tʼenkutuk e Likaonia: Etanyanyukie ngain iltung'anak nedoiki enikitii yook. Neipot Barnabas Tseus o Paulos Hermas, amu ninye oljani loo rorei. Nereu olaidasani lʼengaji e Tseus natii aulo engang', ilmong'i o ilmarisiani loo ntapuka metabaiki kishomi neyeu neidas te nebo o siamin. Ore pening' lairriwak Barnabas o Paulos kuna, nepolos ninje ilkilani lenye neityamaki siamin edarita nejo: Lelea, kainyo intobiritata te ina alo? Kira si yook iltung'anak loopuo aae anaa ndai, kinosaki ndai, pimbelekenyanya too kuna ain nemera o nyoo aapuo enetii Engai naishiu, naitobira shumata o enkop o ilbalbali o pookin natii atua ninje; neisho tʼenkopa naima loreren pookin epuo ngoitoi enye, kake eitu epal ninje eijakenoki kion eitobir sidan, neisho ndai enjan e shumata o nkatan eiunoto oo lmomo neigany iltauja linyi endaa o eng'ida. Ore ejoito kuna, nemitiki siamin tʼosina, pemeidasaki ninje. Nepuonu Yudayoi ooing'ua Antiokia o Ikonion neisis isiamin nenang' Paulos too soito neitupuku ninye aulo engang' nejo etua. Ore emanita laiteng'enuok, neitashe nejing' atua engang' nelo tʼengolong' e are o Barnabas metabaiki Derbe. Neinosaki ninje ena ang' lomon lʼeng'ida neitaa ilkumok laiteng'enuok nerrinyo Listra o Ikonion o Antiokia. Neitagol iltauja loo laiteng'enuok ediding' pebik tiatua enkirukoto neitayolo ninje, aajo meata kaata nimikijing' atua enkarsishu Engai too sinaitin kumok. Nerukoo sirito nepikaki ninje laigwenak, esaisho nepukoo neitarasaki Olaitoriani oiruko ninye. Neim Pisidia nepuonu Pamfilia, neinosu lomon te Perge nedou metabaiki Atalia nepuo te ine tʼengalawa Antiokia, ene wueji netipikieki tʼeng'adunoto Engai enkyas naitabaitie. Ore pebaia ninje, neiturrur esirit neinosaki enaitobira Engai too ninje, ajo etaboloko Engai loreren lemeyolo ninye kutukaji enkirukoto. Nebik te ina alo enkata neme kiti te nebo o laiteng'enuok. Nedou iltung'anak ooje ooing'ua Yudaya neiteng'en lalashera nejo: Teni memurati ndai tʼorregie le Mose, nimindimidimi aatopok. Ore peaku endung'o o enkitarrikino e Paulos o Barnabas o lelo, neitanapaa ninje Paulos o Barnabas o kulekai tʼempolos enye, pepuo tʼolbae lʼena kitarrikino Yerusalem enetii lairriwak o laigwenak. Neitare esirit ninje neim Foinike o Samaria neinosu enkitaalata oo loreren lemeata Engai neiting'id lalashera pookin naleng'. Ore pebaia ninje Yerusalem, neng'amu esirit o lairriwak o laigwenak ninje, neinosaa enkumoi oo mbaak naaitobira Engai too ninje. Neinyototo iltung'anak oora lʼematua oo Lfarisayoi ooiruko nejo: Meata kata nememurati ninje neitanapi, peibung' nkitanapat e Mose. Neiturrurro lairriwak o laigwenak, peleen ena bae. Ore peishangarra naleng', neitashe Petros nejoki ninje: Lelea, lalashera, iyololo, aajo aategelua Engai opa tiatua ndai, peiye ening' loreren lemeata Engai tʼenkutuk ai lomon lʼenkitopuata neiruk. Ore si ninye Engai nayolo iltauja neijakenoki kion too ninje neisho Olmumua Sinyati anaa yook, neitu epik erishata empolos ang' o ninje neisuj iltauja lenye tʼenkirukoto. Akae, ainyo pitemiteme taata Engai nipikipiki nkeek shumata oo murto oo laiteng'enuok neitu eidim aatanap loopapa lang' o yook? Kake kiruk, aajo kipok tʼeng'adunoto Olaitoriani Yesus, naa neijia si ninje. Negira enkumoi pookin aainining' Barnabas o Paulos einosu ilponot o nkiputukunyot naaitobira Engai too ninje tiatua loreren lemeata Engai. Ore pegira kulo, nealu Yakobos nejo: Lelea, lalashera, enining'oki! Einosua Simeon eneikuna Engai tʼenkata elukunya ten egelu neng'amu olorere obo too loreren, peata engarna enye. Etumo rorei loo layolounok o kulo, neijia anaa petisiraki: Alaibelekenyunye tekurum naitoki ashet engaji e David natuurori, naitoki ashet nkun enyena naataaraki, naitasheye ninje, peiye eing'oru iltung'anak lootelekutua Olaitoriani, o loreren pookin loipotieki engarna ai, nejo Olaitoriani oitobir kuna. Eyolo Engai opa moitie nkitobirat enyena pookin. Onaa aalu nanu, pemeitagolikini kulo looibelekenyakinote Engai tiatua loreren, kake njesirakini ninje, pepaash ilduruk loo nkulie ain o mbaak torrok oo nkiri o natagoroki o osarge. Amu eata Mose neba opa moitiei kulo looinosu mbaak enyena tiatua ngang'itie pookin neisomai ninye too ngolong i pookin naaeng'ieng'areki tiatua ngajijik Engai. Nejo lairriwak o laigwenak te nebo o esirit pookin, aajo sidai, teni egelu leak too ninje, neirriwaa ninje, pepuo Antiokia te nebo o Paulos o Barnabas o Yudas oipotoki Barsabas o Silas, oora leak arikok tiatua lalashera. Nesir too ngaik enye nji: Kiroroki yook lairriwak o laigwenak likira lalashera ndai lalashera loo loreren ootii Antiokia o Siria o Kilikia. Tiaraki nikitoning'o yook, aajo eing'arrirroitie ndai iltung'anak ooje too yook too nkiteng'enareitin neitarruo iltauja linyi, eitu kintanap yook ninje entoki, onaa kitadua yook likinturrurro tʼoltau obo, aajo sidai, pikirriwaki ndai leak ootegeluaki te nebo o likinyor, Barnabas o Paulos, iltung'anak looidipa aaishoo iltauja lenye tʼolbae Tengarna Olaitoriani lang' Yesus Kristos. Nikirriu naa Yudas o Silas ooinosu oopeny ndai too rorei kuna baak. Amu eiting'ida Olmumua Sinyati o yook, pemikipon aadumakindai rridat neme nona ake nemepalai, pipaashipaasha nkiri enkidasare oo nkulie ain o osarge o natagoroki o mbaak torrok oo nkiri; teni imitikiki aten kuna, nintobiribiri sidai. Esere naa! Ore peishori meshomo, nepuonu ninje Antiokia neiturrur enkumoi olorere neitarasaki empalai. Ore peidip aaisoma, neng'ida te ina kilejilejata. Nediding' Yudas o Silas, oora baiki layolounok, lalashera too rorei kumok neitagol ninje. Ore peidip aatobik enkata naje, neisho lalashera ninje meshomo tʼeseriani enetii looirriutua ninje. Nenyorru Silas atobiko te ine. Netoni Paulos o Barnabas te Antiokia eiteng'enisho neinosu lomon lʼOlaitoriani te nebo o kulekai kumok. Ore peishunye ngolong'i naaje, nejoki Paulos Barnabas: Mainyaaki aamanaa, pikiduare lalashera tiatua ngang'itie pookin nikinosunye lomon lʼOlaitoriani, eneikununo. Neyeu Barnabas nerik te nebo o ninje Yohanes oji Markos. Kake etayeuo Paulos, pemeriki ilo lotung'aiye ninje te Pamfilia neitu erubare ninje atua enkyas. Nejing' enkitarrikino metirishata; nerik Barnabas Markos nepuo tʼengalawa Kupros. Negelu Paulos Silas nepuo, eidipa aaitarasakiti lalashera ninje eng'adunoto Engai. Neim ninje Siria o Kilikia neitagol sirito. Nebaia ninje Derbe o Listra. Naa ng'orai, etii ina alo olaiteng'enuoni oji engarna enye Timoteos, engerai eng'oroyoni nabo oo Yudayoi nairuko, nera menye lenye Olgriki; Neijakenu lalashera ootii Listra o Ikonion te ninye sidan. Neyeu Paulos, perubare ele ninye, neibung' nemurat ninye tʼolbae loo Yudayoi lootii atua kuna wuejitin, amu etayolo pookin, aajo era menye Olgriki. Ore peim atua ngang'itie, neitarasaki kuna sipat, naaitanaputua lairriwak o laigwenak ootii Yerusalem, perrip ninje. Negolu sirito tiatua enkirukoto nepona aaku kumok too ngolong'i pookin. Neim Frigia o olosho Galatia nemitiki Olmumua Sinyati ninje einosu lomon tiatua Asia. Ore pebaia Misia, netem aapuo Bitinia, neitu eisho Olmumua le Yesus epuo; neim Misia nebaia Troas. Nelioi enkitaduaroto kiarie te Paulos: etii oltung'ani obo le Makedonia oitashe nesai ninye nejoki: Talang'u Makedonia, piretoki yook! Ore peidip atadua ena kitaduaroto, nikiyeu nabokata nikipuku aapuo Makedonia nikidol, aajo esipa eipoto yook Olaitoriani, pikinosaki ninje lomon lʼeng'ida. Nikidotu eenet te Troas nikibaia engoitoi naitoriori Samotrake o tʼengolong' e are Neapolis, o te ina alo metabaiki Filipi nara engang' kitok olosho Makedonia, engang' oo Romayoi. Nikitoni tiatua ena ang' ngolong'i naaje. Ore tʼengolong' naeng'ieng'areki nikipuku tʼengang' aapuo embata engare, ewueji nasaishoreki, nikitoni nikirorie ng'oroyok naaiturrurrote. Nening' eng'oroyoni nabo, naji engarna enye Lidia, engamirani oo lkarashi oodo, nʼengang' Tiatira, naure Engai; nebol Olaitoriani oltau lenye neibung' nairoro Paulos. Ore peibatisi ninye o engaji enye, nesai yook nejo: Teni kitadua, aajo ara engairukoni Olaitoriani, entijing' engaji ai, pitonini tiatua; nediding'aki yook! Neaku ore pikipuo ewueji nesaishoreki, neinepu yook engaisyayani nabo naata Olmumua loitayolo mbaak e akenya, enainotoko laitoriak lenyena endupoto kitok tʼenkinosunoto oo mbaak e akenya. Nesuj ninye Paulos o yook neosh olodoo nejo: Era kulo leak laisyayak lʼEngai natii shumata neinosaki ndai engoitoi enkitopuata. Neiko neijia ngolong'i kumok. Negoro Paulos neibelekenya nejoki Olmumua: Aaitanap iye tʼengarna e Yesus Kristos, pipuku te ninye. Nepuku te ninye te ina kata ake. Ore pedol laitoriak lenyena, aajo eimina eanyunoto endupoto enye, neibung' ninje Paulos o Silas neyetaki osingira engomom oo lkituak, nerik ninje enetii larikok loo sikerin nejoki: Enyaul kulo tung'anak engang' ang' nera ninje Yudayoi, neiteng'en irregiei lemeaku, piking'amu aaitobir ninje, tiaraki nikira Romayoi. Negoroki esiamu ninje, neitanapu larikok loo sikerin, peoruni ilkarashi lenye neari. Ore peidip aataara ninje naleng', nenang'aki ninje atua engaji erripore neitanap olarriponi lʼengaji, perrip ninje naleng'. Ore peishori ninye ena kitanapata, nenang'aki ninje atua engaji erripore, olgilata liatua tukul, neitirrish nkejek enye too nkeek. Ore tʼempolos e kiarie nesaisho Paulos o Silas neranyaki Engai, neinining' ninje ilkulekai ooena. Neaku nabokata enkikirikirata kitok enkop neing'unung'un baiki entonata engaji erripore; nebolo nabokata kutukajini pookin nedoiyo eneta enye pookin. Ore pepiu olarriponi lʼengaji too njok nedol, ajo etabolote kutukajini engaji erripore, neshitu olalem neyeu near kion metua, amu etejo, ajo ekweta looena. Neapaa Paulos oltoilo tʼengolon nejoki: Miasaki kion entorroni, amu kitii pookin ene! Neyeu enkilang'et neilang'aki atua eikirikira, nebatatakino Paulos o Silas nerik ninje boo nejo: Laitoriak, kaji aiko, patum atopua? Nejo ninje: Ruko Olaitoriani Yesus Kristos, nipok iye o engaji ino. Neinosaki ninye lomon lʼOlaitoriani te nebo o pookin lootii atua engaji enye. Neitoomon ninje te ina kata e kiarie neisuj oshot enye, neibatisi nabokata ninye o ilkulenyena pookin; neriku ninje engaji enye neisho ninje endaa, neng'ida ninye o engaji enye, tiaraki nairuko Engai. Ore pekenyu, neirriwaa ilkituak ilmurran lenye ejo: Metalaki kulo tung'anak meshomo! Neinosaki olarriponi lʼengaji erripore Paulos lelo rorei: Eirriutua ilkituak, pelakuni ndai. Akae, enyoito taata, pipuopuo tʼeseriani. Nejoki Paulos ninje: Etaaraki yook too ngonyek olorere, eitu eigwenakini yook, nikira yook Romayoi, etanang'akitia yook engaji erriporej o taata neitupuku ninje yook tʼesungureishu? Me neijia! Njepuonu ake oopeny aarik yook boo! Neliki ilmurran ilkituak kulo rorei. Neureishoi etoning'o, aajo era ninje Romayoi, nepuonu neirorie ninje, nerik boo nesai, pepuku tʼengang'. Nepuku tʼengaji erripore nepuo engaji e Lidia; ore pedol ninje lalashera, neitagol ninje nepuku. Ore peidip aaima Amfipolis o Apolonia, nebaia Tesalonike natii engaji Engai oo Yudayoi. Neijia anaa petamoo Paulos nejing'aki, negilunore ninje too ngolong'i naaeng'ieng'areki uni too sirat, neboloki neitayanaki ninje, ajo meata kata nemeinosieki Kristos osina nepiu too lootuata; ore ele Yesus (etejo ninye) lainosaki ndai, ninye Kristos. Neibelokino kulekai ninje nearakino ematua e Paulos o Silas, baiki esiana kitok oo Lgrikini ooure Engai o ng'oroyok kituak neme kuti. Neibung'aki Yudayoi ong'u negelaki aten iltung'anak torrok tʼempolos oo lalimanak lʼengang' neitaa esiamu neng'uyan engang'; neitashe tʼengomom engaji e Yason neyeu neitupuku ninje boo engomom olorere. Ore pelau ninje, neitupuku neyetu Yason o lalashera ooje engomom oo lkituak lʼengang' eoshito olodoo aajo: Kulo lootung'uyana olmaa eetuo baiki ene; neitoomono Yason ninje; nemen kulo pookin nkitanapat e kaisar nejo: etii olekai karsis, Yesus. Neng'uyan ninje esiamu o ilkituak lʼengang' lootoning'o kuna. Ore peidip aainoto entoki endung'okinoto e Yason o lʼemboitei enye, neisho epuo. Neirriwaa lalashera nabokata Paulos o Silas kiarie metabaiki Beroia; ore pebaia, nejing' atua engaji Engai oo Yudayoi. Eborraki ninje nelang'kulo le Tesalonike neng'amu ororei too ltauja ooitoriori neleen ngolong'i pookin sirat, ten ake neijia etiu. Neiruk ilkumok too ninje o ng'oroyok oo Lgrikini naata enkitook o leak leme kuti. Ore peyolou Yudayoi le Tesalonike, aajo einosu Paulos lomon lʼEngai te Beroia, nebaia ina alo neibelibelie neing'unye baiki te ina alo siamin. Neirriwaa lalashera Paulos nabokata, pelo metabaiki olbalbal, kake etobiko Silas o Timoteos te ina alo. Ore kulo looturubare Paulos nerik ninye metabaiki Atenai; ore peidip aatang'amutu enkitanapata, pepuonu Silas o Timoteos aasioki, nepuo. Ore peanyu Paulos ninje te Atenai, nepejoi atua ninye, edol ajo ebore ena ang' enkisyayare oo nkulie ain. Neirorie ninye Yudayoi tiatua engaji Engai o kulo ooure Engai o tʼosingira ngolong'i pookin kulo ooinepua. Negilunore ninye ematua oo lang'eni ooji Epikureyoi o Istoikoi, nejo ilkulekai: Kainyo eyeu nejo ele oiro pesho? Nejo ilkulekai: Enyanyukie oloinosu ngain omon. Amu einosua ninye lomon le Yesus o lʼempiunoto. Neibung'ninye nerik Areopagos ejo: Sidai, teni kiyolou, aajo kaa kiteng'enare ng'ejuk ena nirorita iye? Amu iau iye mbaak omon atua nkiyaa ang'; kiyeu nikiyolou enkitaalata oo kuna baak. Amu ore iltung'anak pookin le Atenai o lomon ootii ine eitu eyeu neimaki lomon neme enkiroroto o ening'oto oo mbaak naara ng'ejuko. Neitashe Paulos tʼempolos e Areopagos nejo: Lelea le Atenai, atadua ndai too mbaak pookin, ajo iurere naleng' ngain. Amu ore paim, naing'oraa wuejitin enkisyayare inyi nainepu baiki olkitaret obo lʼenkidasare losira: LʼEngai nemeyoloi! Ainosaki ndai taata ele lisyayakitia neitu iyolouu. Ninye Engai naitobira enkop o pookin natii atua, era ninye Olaitoriani le shumata o lʼenkop, mebik ninye tiatua ngajijik naaitobiraki too ngaik, nemeisyayakini ninye too ngaik oo ltung'anak anaa ololau toki, amu ninye oishoo pookin empuan o eang'an o pookin; neitobir ninye t'osarge obo loreren pookin, pemany ninje shumata enkop pookin nesir nkatan naaitanapaki o enebaiki ntonat enye, peiye eing'oru ninje Olaitoriani eirrapirrapu, petum; esipa, melakwaniki ninye oltung'ani pookin too yook, amu kinjiu tiatua ninye nikipuoiye nikitii atua ninye, anaa pejo ilkulekai too ndai loosir singolioitin: Kira yook lʼeishoi Engai. Akae, teni kira eishoi Engai, meaku, pikintanyanyukie Engai esahabu arashu ngoshola arashu osoit looitobiraki too nkyasin o tʼengarriyano oo ltung'anak. Eitu eing'oraa Engai nkatan emodaishu, kake eitanap taata iltung'anak pookin too wuejitin pookin, peala, amu etipika engolong' naigwenakinye olmaa tʼesupato, tʼolee obo oitanapua ninye neleen pookin tʼenkirukoto e atua ilo oidipa aitopiu aitung'ua lootuata. Ore pening' ninje mbaak enkitopiunoto oo lootuata, nemor ilkulekai, nejo ilkulekai: Kintoki aaning' iye too nona baak. Nepuku Paulos nji tʼempolos enye. Neibung'are ninye leak ooje neiruk, netii atua kulo Dionisios, olaigwenani obo Tene wueji, o eng'oroyoni nabo naji engarna enye Damaris o ilkulekai te nebo o ninje. Neing'ua Paulos tekurum Atenai nelotu Korintos, neinepu Oyudayos obo, oji engarna enye Akwila, otoiwuoki te Pontos, oewuo too nona olong'i eing'ua Italia te nebo o eng'oroyoni enye Priskila, amu eitanapishe kaisar Klaudios, peing'ua Yudayoi pookin Roma; nejing'aki ninje. Tiaraki nang'ar enkyas nabo, nebik tʼengaji enye neitobir nkyasin; amu ore enkyas enye — laitobirak loo ng'ajijik olototo. Neirorie ninye too ngolong'i naaeng'ieng'areki pookin tʼengaji Engai negilunore Yudayoi o Ilgrikini. Ore pebau Silas o Timoteos eing'ua Makedonia, neisirkoni Paulos tʼolmumua, peijakenoki Yudayoi, ajo era ninye Kristos. Ore egilunore nemor ninje, neipiripir ninye ilkilani lenyena nejoki ninje: Etii sargeta linyi shumata oo lukuny inyi! Maata eng'oki nanu, ore eiter taata aibelekenyakino loreren lemeata Engai. Nedumunye te ine nelotu engaji oltung'ani oure Engai, oji Titios Yustos, otashare engaji enye engaji Engai. Neiruk Krispos, olkitok lʼengaji Engai, Olaitoriani, o engaji enye pookin. Neinining' Ilkorintioi kumok neiruk neibatisi. Nejoki Olaitoriani Paulos kiarie tʼenkitaduaroto: Miureisho, kake roro, migira! Amu aaboitare nanu iye nimikinyikaki oltung'ani, pikinosie osina, amu aata olorere kitok tiatua ena ang'. Nebik te ine olari obo o lapaitin ile, eiteng'enu tiatua ninje lomon lʼEngai. Ore era Galion Olaitoriani le Akaya, neitokitokakino Yudayoi tʼoltau obo Paulos nerik ninye enetii olorika lʼenkigwena ejo: Eisis ele tung'ani olorere, peisyayaki Engai t'engoitoi nemeishiaakinore nkitanapat ang'. Ore peyeu Paulos nebol enkutuk enye, nejoki Galion Yudayoi: Loyudayoi, ten emutu era ororei lʼenkisiloto arashu lʼenkyas torrono, anaata ayeu naning' ndai abaraki, kake tiaraki nara enkitarrikino enkiteng'enare o noo ngam o noo nkitanapat tiatua ndai, entobirakinoto oopeny; mayeu naaku nanu olaigwenani loo nona baak. Nemir ninje tʼolorika lʼenkigwena enye. Neibung' Ilgrikini pookin Sostenes, olkitok lʼengaji Engai, near ninye tʼengomom olorika lʼenkigwena; neitu eshilaa Galion entoki o nabo too nona. Nebik Paulos te ine ngolong'i naaje, neitanapare lalashera nejing' engalawa alo Siria te nebo o Priskila o Akwila, eidipa atabarno elukunya, amu eisiligishe. Nebaia Efesos neing'ua ninje te ina alo nejing' openy engaji Engai neirorioro o Yudayoi. Nesai ninje, pebikoki ninje enkata naado, kake eitu eiruk ninye. Neitanapare ninje ejo: Meata kata namatii kuna olong'i kituak naapuonu, Yerusalem; aitoki arrinyokino ndai, teni eyeu Engai. Neing'ua Efesos, nebaia Kaisarea neilep (alo Yerusalem) neiroroki esirit nedou metabaiki Antiokia. Ore peidip atobiko enkiti kata, nepuku nerukoo atua olosho Galatia o Frigia, eitagol laiteng'enuok pookin. Nebaia Oyudayos obo Efesos, oji engarna enye Apolos, otoiwuoki te Aleskandria, oltung'ani lʼeng'eno neaku shashaut too sirat. Eiteng'enaki ele tʼengoitoi Olaitoriani neiro tʼolmumua oiwuwu, neiteng'enisho ninye naleng' too lomon le Yesus, kake etayolo ninye enkibatisa e Yohanes ake. Neiter ninye airo, metii enkuretishu, tiatua engaji Engai. Ore pening' Priskila o Akwila ninye, neitoomon ninye neitaaliki abaraki engoitoi Engai. Ore peyeu nelo ninye Akaya, nesiraki nediding' lalashera laiteng'enuok, peng'amu ninye. Ore pebaia ninye, neretoki naleng' kulo looiruko tʼeng'adunoto; amu etigilua oshi Yudayoi tʼengolon tʼengomom olorere pookin, eitadolu too sirat, ajo era Yesus Kristos. Neaku ore etii Apolos Korintos, neim Paulos loshon le shumata nelotu Efesos neinepu laiteng'enuok ooje nejoki ninje: Itang'amutua Olmumua Sinyati te ina kata niruko? Nealiki ninje ninye: Eitu aikata kining', ten ake etii Olmumua Sinyati. Nejo: Kang'ai eibatisieki ndai? Nejo: Enkibatisa e Yohanes. Nejo Paulos: Eibatisishe Yohanes t'enkibatisa enkitaalata, ejoki olorere, peiruk ololotu tekurum enye, Yesus lora Kristos; Ore pening' ninje kuna, neisho eibatisi tʼengarna Olaitoriani Yesus; neiteleiki Paulos ninje ngaik nelotu Olmumua Sinyati shumata enye neiro too nkulie kutukie neinosu mbaak e akenya. Neaku leak pookin loonyikaki tomon o are. Nejing' ninye atua engaji Engai neiro, meata enkuretishu, lapaitin okuni, eiteng'enisho neitayolo ninje mbaak enkarsishu Engai. Ore peitagol ooje iltauja lenye neitu eiruk neimaki ena oitoi too ntorrok t'engomom esiamu, nepuku ninye too ninje nerishu laiteng'enuok neiteng'enisho ngolong'i pookin tiatua engaji enkiteng'enare e Tiranos. Neaku kuna too larin aare, nening' pookin lootii Asia lomon lʼOlaitoriani, Yudayoi o Ilgrikini. Neitobir Engai ntokitin kituak naleng' too ngaik e Paulos, neakini baiki rasheta enyena enkinyinyiret o nkimeitan enyena neibung'i te shumata oo loomoiyaa, neing'ua moiyaitin ninje nepuku ilmeneng'a. Netem Yudayoi ooje ooyang'iyang'a oora loibonok, aalimu te shumata oo kulo looata ilmeneng'a, engarna Olaitoriani Yesus nejo; Kinturujaki ndai te Yesus oinosu Paulos. Netii leak oopishana, nkera Oyudayos Skewas, ora olaidasani kitok, ooikuna nji. Nealiki olmeneng'ani nejoki ninje: Ayolo Yesus nayolo si Paulos, kake irara ndai nyoo? Neipirrioki ele tung'ani loata olmeneng'ani shumata negilu nerrek ninje, metabana nekwet aaing'ua ena aji, meata ilkilani, eata ilbaak. Neyolou Yudayoi o Ilgrikini pookin ootii Efesos kuna baak, nejing' enkuretishu atua ninje pookin, neitaai kitok engarna Olaitoriani Yesus. Ore ilkumok too kulo ooiruko nepuonu, neibalu neinosu nkitobirat enye. Ilkulekai ake looitobira mbaak nemeaku neau sirat enye nepej ninje too ngonyek oo pookin; neiken enkinyang'a enye netum ngoshola naaibor elfun onom. Neibulaa nji lomon lʼOlaitoriani tʼengolon anaa peidim. Ore peidip aaitaa kuna baak, neibirribir Paulos tʼolmummua lenye, ajo ore peidip aima Makedonia o Akaya nelo Yerusalem, nejo: Ore atii ina alo, meata kata namadol Roma. Neirriwaa iltung'anak aare too kulo ooisyayakitia ninye, nera Timoteos o Erastos, pepuo Makedonia; nebik ninye openy enkata naje te Asia. Neaku te ina kata enkipushoi kitok tʼolbae le ina kiteng'enare. Amu etii oltung'ani obo, oji engarna enye Demetrios, olkunoni loo ngoshola, oitobira ngajijik oo ngoshola enkisyayare e Artemis, netumoki lashetak endupoto neme kiti. Neiturrur ninye kulo te nebo o laretok loo nkyasin naanyanyukie nejoki: Lelea, iyololo, aajo kiata too kuna kyasin endupoto sapuk. Itadua ndai nining'ining'i, aajo eisisita ele Paulos neitayolo iltung'anak kumok, me te Efesos ake, kake baiki te Asia pookin, nejo, ajo mera kuna naaitobiraki too ngaik, ngain. Me entumoto ang' ake kiataiye osina naimin, kake baiki engaji sinyati engai ng'oroyoni kitok ang' Artemis naikenari, ajo me o nyoo, neiminyeki enkitook enye, naisyayaki iltung'anak le Asia pookin o lʼenkop. Ore pening' ninje kuna, neigany engoro neosh olodoo ejo: Kitok Artemis oo Efesioi! Neigany engang' pookin enking'oling'olata, nepuo aasioio tʼoltau obo metabaiki ewueji oo nkiguraneitin, newuap Gayos o Aristarkos, iltung'anak le Makedonia, lʼemboitei e Paulos. Ore peyeu Paulos nejing'aki olorere, nemitiki laiteng'enuok ninye. Neirriwaki baiki ematua oo laigwenak le Asia, loora iljorueta lenyena, nediding' ninye, pemelo ewueji oo nkiguraneitin. Akae, neishir kulekai nji o kulekai nji, amu eing'oling'olate iltimito nemeyolo ilkumok, aajo kainyo peiturrurrote ninje. Neyetu kulekai Aleksandros errumoo Yudayoi ninye. Neroj Aleksandros tʼengaina neyeu nemitu kion tʼengomom olorere. Ore peyolou ninje, aajo era ninye Oyudayos, neosh ninje olodoo te nebo o pookin tʼenkata oo saan are, eishirita: Kitok Artemis oo Efesioi! Neitigir olasirani obo esiamu nejo: Lelea le Efesos, kalo tung'ani lemeyolo, ajo era engang' Efesos engashilaroni engai ng'oroyoni Artemis, nʼemua natadouo te shumata? Tiaraki nemeisimunoi nona, onaa meata kata nimigirara ndai nimintobiribiri entoki enkisarisarata. Amu itorikutuo kulo tung'anak leitu epurroo ntokitin engaji engai neitu emor engai ng'oroyoni ang'. Akae, teni eata Demetrios o laitobirak loo nkyasin looboitare ninye embae oltung'ani, neatai nkigwenaitin o laigwenak. Njeitang'oro! Teni iyeuu ororei loo nkulie baak, nepuoi aal tʼoltumo oitoriokino. Amu kiureisho, aajo eitang'ori yook tʼolbae lʼele arrabal le taata, amu mikiata emitunoto tʼena kiposhai. Ore peidip atejo kuna, neitanapaa enkigwena. Ore pegira enkiposhai, neipot Paulos laiteng'enuok, neilejilej neitanapare ninje nepuku, pelo Makedonia. Ore peidip aima lelo oshon nediding' ninje too rorei kumok, nebaia olosho loo Lgrikini. Nebik te ina alo lapaitin okuni. Ore peyeu Yudayoi near ninye tʼena kata nayeu nelo ninye tʼengalawa Siria, nepuku eata ajo errinyo eimaa Makedonia. Nerubare ninye metabaiki Asia Sopatros le Piros te Beroia, Aristarkos o Sekundos le Tesalonike, Gayos le Derbe, o Timoteos o Tukikos o Trofimos le Asia; neituruk kulo neanyu yook te Troas. Nikipuo tʼengalawa eidipate ngolong'i oo lmkaten lemeisiijo, king'ua Filipi nikibaiki ninje te Troas eishunyete ngolong'i imiet; nikibik te ina alo ngolong'i naapishana. Ore tʼengolong' Engai nikitumo, pikigiligil olmkate, neirorie Paulos ninje, neyeu nelo enasirie olototo, neitaador rorei lenyena metabaiki empolos e kiarie. Netii nkilang'eta kumok keper aji nikitutumore. Neton olbarnoti obo, oji engarna enye Eutukos, tʼelusiet neiroshiki njok, epon eiro Paulos rorei kumok. Ore etalepoitie njok, nesulakino kai e uni, nedumuni etua. Nedou Paulos neurokino shumata enye, nejap ninye nejo: Eminya osina, etii empuan atua ninye. Neitoki ailep negil olmkate neinyorrinyor, neiro naleng' metabaiki enasirie nepuku nji. Neriku ninje ele barnoti aa bioto, neilejileja nelang' entemet. Nikinturuk yook tʼengalawa nikipuo metabaiki Asos, nikiyeu niking'amu Paulos te ina alo; amu neijia eitanapua, eyeu nelo openy too nkejek. Ore peinepu ninye yook te Asos, nikintijing' ninye nikipuonu Mitilene. Nikijing' te ina alo engalawa nikibaiki tʼengolong' e are eneitoriokinore Kios; ore tʼengai olong nikijing' Samos nikibik tʼengang' Trogilion; ore tʼengolong' natusuja nikipuonu Miletos. Amu etayeuo neporoo Paulos tʼengalawa Efesos, pemeimutie te Asia; amu etasioiye ninye anaa peidim, ten ake eaku, petii Yerusalem tʼengolong' e Pentekoste. Neirriwaa oltung'ani oing'ua Miletos, pelo Efesos neipot laigwenak lʼesirit. Ore pepuonu enetii ninye, nejoki ninje: Iyololo ndai enaikuna eiter tʼengolong' elukunya natabaua Asia, naton tiatua ndai oshi, aisyayaki Olaitoriani tʼenkitadounoto pookin o too lkiyo o too nkitasurot nainoto too losekin loo Yudayoi; neitu apal eitu adiding' ndai tʼengomom olorere o too ngajijik o ngajijik, naijakenoki Yudayoi o Ilgrikini enkitaalata aaibelekenyakino Engai neiruk Olaitoriani lang' Yesus Kristos. Akae, eng'orai taata, aateenaki tʼolmumua, palo Yerusalem, namayolo mbaak natum te ina alo; kake aaijakenoki Olmumua Sinyati ejo too ngang'itie pookin, ajo aanyu enat o sinaitin. Kake ore nona pookin nabo te nanu, adol baiki, ajo me entoki kitok empuan ai, paidim aidipa olototo lai tʼeng'ida o enkisyayare naaishoo Olaitoriani Yesus, paijakenu lomon lʼeng'adunoto Engai. Akae, eng'orai, ayolo, ajo mikintokiki aadol engomom ai, ndai pookin laimaiye ainosu enkarsishu Engai. Onaa aijakenoki ndai pookin taata, ajo ara bioto tʼosarge linyi pookin; amu eitu apal ainosaki ndai enkigwena pookin Engai. Entagolie aten o enjoo pookin natipika ndai Olmumua Sinyati anaa laing'orak, entotio esirit Engai nainotoko kion t'osarge lenye openy. Amu ayolo kuna, ajo ore paidip ashomo, nejing'u suiyan malmalin atua ndai nemepal enjoo. Nepuku baiki tʼempolos inyi iltung'anak ooiro nemeitoriori, pearaki laiteng'enuok ematua enye. Onaa enjololoto, entadamutu, ajo eitu apal tʼenkata oo larin okuni, dama o kiarie, adiding' oltung'ani pookin too lkiyo. Akae, lalashera, aitarasaki ndai taata Engai o lomon lenyena lʼeng'adunoto naidim atesheta neisho ndai enjung'o tiatua kulo pookin loora sinyat. Eitu ang'war too ndai ngoshola arashu sahabu arashu ilkilani; amu iyololo ndai oopeny, aajo ore kuna aik ainei eisyayutua yeunot ainei o noo kulo laataboitare. Aitadua ndai pookin eninkoko, teni intobiribiri nkyasin nji niretokiki lemeata engolon, nidamumu rorei lʼOlaitoriani Yesus otejo: Sidai enkishooroto nelang' eng'amunoto. Ore peidip atejo kuna, negil kung' nesaisho te nebo o ninje pookin. Neishir pookin naleng' neurokino ninje emurt e Paulos neng'utut ninye, eilish naleng' tʼolbae lʼele rorei otejo, ajo meitoki aadol engomom enye; neitare ninye metabaiki engalawa. Ore pikindip aatirishare ninje, nikipuonu tʼengalawa tʼengoitoi naitoriori metabaiki Koos, ore tʼengai olong' metabaiki Rodos; niking'ua ina alo metabaiki Patara. Nikidol engalawa naloito Foinike, nikilepaki nikipuo. Akae, ore pelioi Kupros, niking'ua te kedyanye nikiim metabaiki Siria, nikidou te Tiros, amu te ina alo eyeu neitadounye masaa engalawa. Nikinepu laiteng'enuok nikibik te ina alo ngolong'i naapishana; nejoki ninje Paulos tʼenkidimata Olmumua, pemeilep abaiki Yerusalem. Neaku ore pikintabaia yook nona olong'i, nikidumunye nikipuo; neitare yook ninje pookin, ng'oroyok o nkera, metabaiki aulo engang', nikigil kung' tʼembata olbalbal nikisaisho. Ore pikintanaparo, nikilepaki yook engalawa, nerrinyo si ninje aapuo ang'. Ore pikindip olototo lang' king'ua Tiros, nikibaia Ptolemais, nikiroroki lalashera nikibik o ninje engolong' nabo. Ore tʼengolong' e are nikipuku yook loosujita Paulos, nikibaia Kaisarea nikijing' engaji e Filipos oinosu lomon lʼeng'ida, nera ninye obo too lelo oopishana, nikibik tʼengaji enye. Neata ele ntoiye ong'wan neitu eamari, naainosu mbaak e akenya. Ore pikipon aabik ngolong'i kumok, nedou olayolounoni obo, oji engarna enye Agabos, tʼolosho Yudaya, nelotu enikitii. Neibung' ninye enkimeita e Paulos neenye kion ngaik o nkejek nejo: Nji ejo Olmumua Sinyati: Neijia epuo aaen Yudayoi le Yerusalem olopeny ena kimeita neitarasaki atua ngaik oo loreren. Ore pikining' kuna, nikisai yook o iltung'anak le ine wueji, pemeilepaki Yerusalem. Nealu Paulos: Ainyo pinjirishiri nikigiligili oltau? amu aidipakine, me paaeni ake, kake paitoki ae te Yerusalem tʼolbae lʼengarna Olaitoriani Yesus. Ore eitu eisho yook mairorie, nikigira kijo: Njeaku enayeu Olaitoriani Yesus! Ore peishunye kuna olong'i, nikintobirakino nikipuo Yerusalem. Nepuonu te nebo o yook baiki laiteng'enuok ooje le Kaisarea, erikito yook enetii Mnason le Kupros, olaiteng'enuoni le opa; nikipuo aabik tʼengang' enye. Ore pikibaia Yerusalem, neng'amu yook lalashera tʼeng'ida. Nejing' Paulos te nebo o yook engaji e Yakobos; neiturrurro te ina alo ilpaiyani pookin. Ore peidip ninye airoroki ninje, nelimu nabo nabo mbaak naitobira Engai tiatua loreren tʼenkisyayare enye. Ore pening' ninje ena, neitadaraa Engai nejoki ninye: Idolita, lalashe, ke elfun aja naatii atua Yudayoi looiruk, nera kulo pookin shashauti, eibung' nkitanapat; etolikioki ninje mbaak inono, ajo inteng'enita Yudayoi pookin lootii atua loreren, peing'ua Mose, nijo, pememurati nkera enye nemesuj orregie lenye. Akae, kainyo ena? Meata kata nemeiturrurro esiamu, amu epuo aaning' ninje, aajo iewuo. Akae, nyaaki, ntobira enikijoki iye! Kiata iltung'anak ong'wan ooata enkisiligata; mbung'a lelo, tisinyai kion te nebo o ninje, njoo ngoshola, pebarn aten lukuny, peyolou pookin aajo ore mbaak naatolikioki te iye me toki, ore iye openy ishomo abaraki nimbung' nkitanapat. Ore lairukok too loreren kitisirakitia nikingwenu, pemeibung' too nona entoki o nabo, kake njepaash ake enkidasare oo nkulie ain o osarge o natagoroki o mbaak torrok oo nkiri. Neibung' Paulos kulo tung'anak nesinyaa kion o ninje tʼengolong' e are nejing' engaji sinyati aitaduaia enkitabaiaroto oo ngolong'i esinyaroto enye metabaiki neishori enkidasare tʼolbae lʼoltung'ani pookin lenye. Ore peaku eishunye ngolong'i naapishana, nedol Yudayoi le Asia ninye etii atua engaji sinyati, neisis olorere pookin, neibung' ninye too ngaik nedar: Lelea le Israel, entaretishoto! Eiteng'en ele tung'ani iltung'anak pookin too wuejitin pookin neibelie olorere lang' o nkitanapat o ene wueji; neinyaaka si ariku Ilgrikini atua engaji sinyati neitaa ene wueji torrono. Amu etaduaki te nebo o ninye Trofimos le Efesos tiatua engang' nejo ninje, Paulos otorikuo ninye atua engaji sinyati. Neng'ayung'ayu engang' pookin neiturrurro olorere, neibung' ninje Paulos neyetaki boo engaji sinyati; neigen! nabokata kutukajini. Ore eing'oru eneiko, pear ninye metua, nebaiki mbaak olkitok lʼoltim, ajo eing'ole Yerusalem pookin; neipot ninye nabokata sikerin o ilkituak nekwet nedoiki ninje; ore pedol ninje olkitok o sikerin, nepal ear Paulos. Nenyikaki olkitok neoru ninye neitanapisho, peeni ninye too lpisia aare neikilikwanu: Kera ninye ng'ai? Kainyo etaasa? Nejo kulekai tiatua esiamu kuna, nejo ilkulekai nona; neitu eidim ainoto esipata tʼolbae lʼenkiposhai neitanapisho, periki ninye engang' oo sikerin. Ore pebaia riot engaji, nenap isikerin ninye tʼolbae lʼenkisimaroto olorere; amu esujita esiamu olorere eishirita: Ntaiki ele enelakwa! Ore eitijing'itai engang' oo sikerin, nejoki Paulos olkitok: Ke kinjo aairorie iye? Nejoki: Iyolo enkutuk oo Lgrikini? Me iye le naarri Misri oaua enyaul too kuna olong'i nerik ang'ata le naarri tung'anak elfun ong'wan loora laarak? Nejo Paulos: Ara nanu oltung'ani Oyudayos lʼengang' Tarsos te Kilikia, Oinoti lʼengang' nemera kinyi. Aasai, pikinjo mairorie olorere. Neiruk. Neitashe Paulos te shumata oo riot engaji neroj olorere tʼengaina. Ore pegirai tukul, neirorie tʼenkutuk oo Lhebrayoi nejo: Lelea, lalashera o loopapa, enining'oki, painosaki ndai emitunoto ai! Ore pening' ninje, aajo eirorie ninje tʼenkutuk oo Lhebrayoi, nepon aagira. Nejo: Ara nanu oltung'ani Oyudayos, aatoiwuoki te Tarsos, engang' e Kilikia, naaitubuluni te ina ang', naaiteng'eni too nkejek e Gamaliel reriot oo loopapa lang' abaraki, naaku olanyuani tʼEngai anaa ndai pookin taata; Nainosie iltung'anak lʼena oitoi osina metabaiki enkea, aen napik ninje, leak o ng'oroyok, engaji erripore, anaa paaijakenoki olaidasani kitok o laigwenak, kulo laaishoo mpala, panap enetii lalashera nalo Damaskos, pariku lootii ina alo eena metabaiki Yerusalem, peitamei ninje. Ore aloito, nabaia enetaaniki Damaskos, euno engolong', naailang'aki nabokata lubot pookin enkilang'et kitok aing'ua shumata, Nabatatakino enkop naning' oltoilo laajoki: Saul, Saul, ainyo pikimirita? Naalu: Ira ng'ai, Laitoriani? Naajoki: Ara nanu Yesus le Nasaret likimirita iye. Nedol kulo laataboitare nanu enkilang'et nejing' enkuretishu atua ninje, kake eitu ening' oltoilo lʼele laairorie nanu. Najo: Kainyo alaitobir, Laitoriani? Naajoki Olaitoriani: Tudumunye, pilo Damaskos, nikilikini te ina alo pookin nikintanapaki iye, pintobir. Ore pamadolisho nanu tʼolbae lʼenkiwuwuoto ena kilang'et, naaibung' laataboitare engaina ai nabaia Damaskos. Nelotu enatii Ananias, oltung'ani supat too nkitanapat, oijakenokoki too Yudayoi pookin ootii ina alo; neitashe naajoki: Lalashe Saul, tadolishoi! Nadol si nanu ninye te ina kata ake. Nejo: Kitegelua Engai oo loopapa lang', pitum atayolo enayeu ninye nidol olopeny esupato nining' oltoilo oing'ua enkutuk enye, amu iaku oljakeni lenye too ltung'anak pookin too kuna nitadua nining'. Akae, kainyo taata pimutie? Nyototoi, pikimbatisi, peisujari nkitarruot inono nimpot engarna Olaitoriani. Neaku ore paidip atorrinyoi Yerusalem nasaisho tʼengaji sinyati, napurrupurru Olmumua lai nadol ninye aajoki: Sarisara, tupuku tasioi te Yerusalem! Amu meiruk ninje enjakenishu ino o mbaak ainei. Najo: Laitoriani, etayoloutuo kulo, aajo ateena nanu naar too ngajijik Engai kulo pookin likiruko iye. Ore peibukori osarge lʼoljakeni lino Stefanos, atii nanu, aitasheiki nairuk narripoki ninje looiminye ninye, ilkilani lenye. Naajoki: Tudumunye, amu aairiwaa nanu iye enelakwa atua loreren. Neinining' ninye metabaiki kulo rorei, neapaa iltoiloi lenye nejo: Ntupuku ele tʼena kop! amu meaku, peishiu. Ore eoshito olodoo, neiturraki ilkilani lenye enelakwa neisuaki enterit shumata, neitanapisho olkitok, periki ninye engang' oo sikerin, nejo, petem aar too nkeenda, peiye eyolou, ajo kainyo peishiraki neijia. Ore eenita ninye too nkeenda, peari, nejoki Paulos olkigeluni obo oitasheiki ninye: Ke sidai too ndai, piariara oltung'ani ora Oromayos, eitu eigwenakini? Ore pening' olkigeluni kuna, nelo enetii olkitok neinosaki ninye mbaak ejo: Ainyo iyeu nintobir? Amu era ele tung'ani Oromayos. Nelotu olkitok nejoki ninye: Tolikioki, ten ake ira Oromayos? Nejo: Ee! Nealiki olkitok: Ainoto nanu aaku Oromayos too ngoshola kumok. Nejo Paulos: Tʼeiunoto nanu. Neing'uaiki ninye nabokata kulo lootayeutuo neikilikwan ninye. Neureishoi olkitok, etayolouo ninye, ajo Oromayos, tiaraki nateena. Ore tʼengolong' e are eyeu neyolou esipata, ainyo peitang'oro Yudayoi ninye, nelaku ninye, neitanapu, peiturrurro laidasak kituak o enkigwena pookin, nerik Paulos neitasheye tʼempolos enye. Nekurraki Paulos ngonyek enyena enkigwena nejoki: Lelea lalashera, atobiko nanu tʼoltau sidai pookin tʼengomom Engai metabaiki ena olong' e taata. Neitanap olaidasani kitok Ananias looitashe o ninye, peosh enkutuk enye. Nejoki Paulos: Kiar Engai iye, enjewata engaji naelaki tʼenturoto! Amaa itotona aigwenaki nanu too nkitanapat nilau iye nintanapu, paaoshi nanu? Ore looitashe te nebo o ninye nejo: Imor olaidasani kitok lʼEngai? Nejo Paulos: Eitu ayolo, lalashera, ajo era olaidasani kitok, amu etisiraki: Mirorie torrono olkitok lʼolorere lino! Ore peyolou Paulos, ajo era ematua Sadukayoi, nera engai matua Ilfarisayoi, neapaa oltoilo lenye tiatua enkigwena ajo: Lelea lalashera, ara nanu Olfarisayos o enkerai Olfarisayos, aaigwenakini nanu too mbaak eanyunoto o enkitopiunoto oo lootuata. Ore peidip airoro kuna, neaku enkitarrikino too Lfarisayoi o Sadukayoi nerisha esiamu. Amu ejo Sadukayoi, aajo metii enkitopiunoto, metii ilmalaikan, metii ilmumuan; neibalu Ilfarisayoi pokira are. Neaku olodoo kitok. Neinyototo layolok lʼesirata lʼematua oo Lfarisayoi negiluno nejo: Mikidol entorroni tiatua ele tung'ani, kake teni eiroro Olmumua te ninye arashu olmalaika, akae, nikindim aaing'orutu olarrabal lʼEngai. Ore peaku enkitarrikino kitok, neureishoi olkitok lʼoltim, ajo epolos ninje Paulos, neitanapu, pedou oltim, peitupuku ninye tʼengolon tʼempolos enye, periki engang' oo sikerin. Ore enkiarie natusuja neitasheiki Olaitoriani ninye nejo: Ntagoluoi, Paulos, tʼoltau, amu neijia anaa pikinjakenoko nanu te Yerusalem, meata kata nimikinjakenoki neijia baiki te Roma. Ore pekenyu, neitobirakino Yudayoi ooje nediaro nejo, aajo menya nemeok metabana neidip aataar Paulos metua. Etalang'a artam looiturujakinote nji. Nepuonu ninje enetii laidasak kituak o laigwenak nejo: Kinturujakinote naleng', pimikinyorrinyor toki metabana nikiar Paulos metua. Akae, ore ndai entiakiti olkitok lʼoltim o enkigwena, perikuni ninye taisere enitiiti, anaa ijo iyeuu niyolouu esipata oo mbaak enyena; ore si yook, epon eitu enyiku nikintobirakino aar metua. Ore pening' enkerai enganashe e Paulos ele osek, nelotu nejing' atua engang' oo sikerin neliki Paulos. Neipot Paulos olkigeluni obo nejo: Toriko ele barnoti enetii olkitok lʼoltim, eata mbaak naainosaki ninye. Neibung' nerik enetii olkitok nejo: Aaipoto lido Paulos oena neyeu naarikoki ele barnoti, amu eata ororei likiliki. Neibung' olkitok ninye engaina nerishunye nelo enkilepata neikilikwan ninye: Kakua baak iata, pikinosaki? Nejo: Etaa nabo Yudayoi, pikisai iye, pirik Paulos taisere atua enkigwena anaa ijo eyeu neikilikwanishore. Kake miruk iye ninje, amu eoseku too ninje iltung'anak oolang' artam looiturujakinote, pemenya nemeok metabana near ninye metua; eitobirakinote taata ninje neanyu enkitanapata ino. Neitanapare olkitok olbarnoti neitanap, pemeliki oltung'ani, ajo etolikio kuna. Neipot ilkigeluni aare nejo: Entobirakiti sikerin iip are oopuo Kaisarea o ntomoni naapishana lakedok loo mbartaishi o iip are loo remeta tʼesaa uni enkiarie; njeitobiraki ninje mbartaishi, peilepakinye Paulos, perik aa bioto enetii Olaitoriani lʼolosho Feliks. Nesir empalai nji: Airoroki nanu Klaudios Lisias Olaitoriani kitok lʼolosho, Feliks. Eibung'a Yudayoi ele tung'ani neyeu near ninye metua. Nalotu nanu o oltim naitau ninye, amu aatiakaki, ajo Oromayos. Ore payeu nayolou enaitang'orie ninje, narik ninye enkigwena enye, nadol ajo eitang'oroki too nkitarrikinot oo nkitanapat enye nemetii enkitang'oro nanang' arashu naenyeki ninye. Ore paainosakini, ajo eoseku Yudayoi ooje, nairriu nabokata engang' ino, naitanap looitang'oro ninye, peiro mbaak enyena tʼengomom ino. Sere! Akae, nerik isikerin Paulos anaa peitanapaki ninje kiarie metabaiki Antipatris; ore enasirie neisho lakedok loo mbartaishi erubare ninye, nerrinyo ilkulekai engang' oo sikerin. Ore pebaia ninje Kaisarea, neisho Olaitoriani lʼolosho empalai neitarasaki ninye baiki Paulos. Ore peidip Olaitoriani aisoma empalai, neikilikwan, ke oltung'ani li aa balbal ninye. Ore peyolou, ajo era oltung'ani le Kilikia, nejo: Aalaning' iye eetuo laitang'orok linono. Neitanapu, perripi ninye tiatua engaji enkigwena e Herodes. Ore peishunye ngolong'i imiet, nedou olaidasani kitok Ananias te nebo o laigwenak o olairoroni Tertulos; eetuo ninje enetii Olaitoriani lʼolosho, peitang'or Paulos. Ore peipoti ninye, neiter Tertulos aitang'or ninye nejo: Tiaraki ninotoko yook eseriani kitok netaa mbaak sidan tʼele orere tʼenkishilaroto ino, king'amu yook nona ngolong'i pookin too wuejitin pookin, iye Feliks kitok, te ashe naleng'. Kake pamapon aitanaur iye, aasai, pinining'u yook too nkuti tʼemborran ino. Kinoto ele tung'ani ekurro eitera enkiposhai tiatua Yudayoi pookin lootii atua olmaa nera olaiturukoni Tesiamu oo Lnasarayoi, netem baiki aitarruo engaji sinyati, nikimbung' nikiyeu nikingwenaki ninye too nkitanapat ang'. Kake eewuo olkitok Lisias neitau ninye tʼengolon kitok tiatua ngaik ang' neitanap laitang'orok, pepuonu enitii iye; nindim si iye aikilikwanu openy ninye, piyolou kuna pookin nikintang'orie ninye. Neitang'or baiki Yudayoi ninye ejo: Neijia etiu! Nealiki Paulos, eidipa Olaitoriani lʼolosho atoroja ninye, neiro: Tiaraki nayolo, ajo itaa, eiter too laritin kumok, olaigwenani lʼele orere, onaa ayeu namitu kion, maureisho. Amu indim atayolo, ajo melang' ngolong'i tomon o are neba nailepaki Yerusalem asaisho. Neitu aadol ninje tiatua engaji sinyati airorie oltung'ani arashu aing'oru enkisisa tʼesiamu arashu tʼengaji Engai arashu tʼengang', nemeidim aaitisipai naaitangorie ninje taata. Kake aibalu te iye ena, ajo aisyayaki tʼena oitoi, naipot ninje enkiteng'enare ng'ejuk, Engai oo loopapa lang', nairuk pookin natisiraki tiatua nkitanapat o tiatua layolounok, naata eanyunoto tʼEngai, anaa peanyu si ninje oopeny, ajo elaaku enkitopiunoto oo lootuata, noo loora supati o noo lemera supati. Naitamok nanu kion, paata eseriani oltau, metii entibili tukul, tʼengomom Engai o tʼengomom oo ltung'anak. Ore peishunye laritin kumok, nalotu naaki olorere lai nkishoorot, o nkidasareitin. Ore too nona naadol aaitisinyari tʼengaji sinyati, metii esiamu nemetii olodoo, kake Yudayoi ooje le Asia ootii; meata kata nemetii ninje engomom ino, paaitang'or nanu, teni eata mbaak te nanu. Arashu njelimu kulo oopeny, kaa kitarruoto etadua te nanu, aitasho tʼengomom enkigwena, neme ele rorei obo lairoro, aitashe too ninje, ajo: Too mbaak enkitopiunoto oo lootuata aaigwenakini nanu taata too ndai! Ore peidip Feliks atoning'o nena, neitaany enkigwena engai olong', amu etayolo abaraki ena oitoi, nejo: Teni elalotu olkitok Lisias, nadung' ororei linyi. Neitanap olkigeluni, perrip Paulos, pemeinosie ninye osina nememitiki oltung'ani ora olenye elotu enetii. Ore peishunye ngolong'i kuti, nelotu Feliks te nebo o eng'oroyoni enye Drusila nara Eyudayos, neipot Paulos nening' mbaak enkirukoto e atua Kristos Yesus. Ore peiro Paulos mbaak esupato o nʼemitikinoto oo mbaak oo nkiri o nʼenkigwena nalotu, neureishoi Feliks nealiki: Nno taata, ore pebau enkata nanyor, naaitoki aipot iye. Neanyu ninye baiki, ten ake eisho Paulos ninye ngoshola, peiye elaku ninye; onaa etopona aipot neirorie ninye. Ore peishunye laritin aare, neaku Porkios Festos olasujani le Feliks. Neyeu Feliks neiting'id Yudayoi neing'ua Paulos eena. Ore pebaia Festos embalbal enye, neilep, eishunyete ngolong'i uni, alo Yerusalem eing'ua Kaisarea. Nepuonu laidasak kituak o Yudayoi kituak, peitang'or Paulos, neirorie ninye naleng' neomon entoki empuris, peisho elotu ninye Yerusalem; neoseku, pear ninye tʼengoitoi metua. Nealu Festos, ajo erripi Paulos te Kaisarea, netaana, peitoki alo ninye ang'. Nejo: Entadou looidim te nebo o nanu, pintang'oring'oro ninye, teni etii entorroni tʼele tung'ani. Ore peidip atobiko tʼempolos enye ngolong'i nemelang' isiet arashu tomon, nedoiyo alo Kaisarea; neton tʼengai olong' tʼolorika lʼenkigwena neitanapu, perikuni Paulos. Ore pelotu, neitasheiki Yudayoi ootadoutuo eing'ua Yerusalem ninye, neau nkitang'orot kumok naairoshi nemeidim aaitagolo, amu etomituo Paulos kion nejo: Me tʼolbae loo nkitanapat oo Yudayoi neme tʼolbae lʼengaji sinyati neme tʼolbae le kaisar eitu aitarruo toki. Neyeu Festos neiting'id Yudayoi nealiki Paulos nejoki: Iyeu nilo iye Yerusalem, pikingwenakini te ina alo tʼolbae loo kuna baak tʼengomom ai? Nejo Paulos: Aitashe nanu tʼengomom olorika le kaisar, ine wueji ake naaku, paaigwenakinyeki. Eitu aitarruoki Yudayoi anaa piyolo si iye naleng'. Amu teni aitarruoiye arashu aitobira entoki nanang', maany ae; akae, teni me toki aaitang'orie kulo, maaidim oltung'ani aitarasaki ninje. Aipotie kaisar! Ore peidip airorie Festos enkigwena, nealu: Impotie kaisar, ilo enetii kaisar. Ore peishunye ngolong'i naaje, nebaia olkarsis Agripas o Bernike Kaisarea, peiroroki Festos. Ore pebik ngolong'i kumok o ninye, neitayolo Festos olkarsis mbaak e Paulos nejo: Etii oltung'ani obo otung aiye Feliks eena. Ore atii nanu Yerusalem, nepuonu laidasak kituak o laigwenak loo Yudayoi engomom ai naaomonu earata enye. Naliki ninje, ajo me orregie loo Romayoi, peitarasari oltung'ani, peari metua, metii oloitang'oroki o looitang'or, peing'oraro ngomomi, neishori enkata namitunye kion too nena kitang'orot. Akae, ore petumo te ine, eitu aimutie, naton tʼengolong' e are tʼolorika lʼenkigwena naitanapu, perikuni ilo tung'ani; neitasheiki ninye kulo looitang'oro ninye neitu elimu anaa paibirribirrua, ororei torrono. Kake eata ake nkitarrikinot naaje te ninye nʼenkisyayare Engai enye o nʼoltung'ani obo Yesus lotua loimaka Paulos, ajo eishiu. Ore peitu ayolo enaiko tʼolbae Perishare oo kuna kitarrikinot, naikilikwan ninye, ten ake eyeu nelo Yerusalem, peigwenakini te ina alo too kuna baak. Kake ore peipotoki Paulos kion, perripokini enkigwena e kaisar, naitanapisho, perripi metabana nairriwaa enetii kaisar. Nejoki Agripas Festos: Ayeu si nanu nainining' ele tung'ani. Nejo si ninye: Ilainining' taisere. Ore enasirie nepuonu Agripas o Bernike tʼenkitook kitok nejing' engaji enkigwena te nebo o ilkituak loo ltimito o ilkituak lʼengang', neitanapisho Festos, perikuni Paulos. Nejo Festos: Olkarsis Agripas o ndai lelea pookin litiiti e nebo o yook, idolitata ele tung'ani laatayeuokitio esiamu pookin oo Yudayoi enatii, te Yerusalem o tʼene, eapaa iltoiloi, aajo meaku, pepon aishiu. Ore padol si nanu, ajo eitu eitobir ororei lonang' neipotoki ninye openy kion kaisar, naigwenu, pairriwaa ninye. Namaata mbaak enyena naaitoriori nasiraki olaitoriani. Onaa atorikuo ninye engomom inyi, ore naleng' engomom ino, olkarsis Agripas, peiye ore peaku nkikilikwanat, natum ororei pasir; amu adol, ajo meaku, peirriwari oloena nemetii entoki naitang'orieki ninye. Nejoki Agripas Paulos: Kinjori pilimu rorei tʼolbae lino. Neitorioo Paulos engaina, pemitu kion, nejo: Lekarsis Agripas, ating'ide, tiaraki naidim atomitu kion tʼengomom ino taata too mbaak pookin naaitang'orie Yudayoi, nang'ida naleng', tiaraki niyolo iye rregiei o nkitarrikinot pookin atua Yudayoi; onaa aasai iye, pikinining'u tʼemborran. Eyolo Yudayoi pookin empuan ai eiter tʼenkeraishu, ati neba tʼenkiterata atua olorere lai te Yerusalem, laatayoloutuo neba opa, teni enyorru aaijakenutu; amu atobiko anaa Olfarisayos loibung' orregie ogol naleng' lʼenkisyayare Engai ang'. Ore taata aitashe naaigwenakini t'olbae lʼeanyunoto enkisiligata naishoo Engai loopapa lang', ore te ina eanyu nkishomitie ang' tomon o are nenyok aasaisho dama o kiarie peaku. Ore tʼolbae le ina anyunoto aaitang'or Yudayoi, lekarsis. Ainyo pemeirukoi too ndai, aajo eitopiu Engai lootuata? Atejo nanu tiatua kion, ajo meata kata namaitobir mbaak kumok, pamit engarna e Yesus le Nasaret; anaa paikuna te Yerusalem, ateena sinyat kumok tʼengaji erripore, aidipa ainoto engolon too laidasak kituak; atang'arie si nanu enkigwena, earitai ninje metuata. Naitame ninje aigil kumok tiatua ngajijik Engai kumok naaraki ninje, pemorisho; ore aareota engoro naleng', naar ninje baiki tiatua ngang'itie oo nkwapi. Ore te ina aloito Damaskos, aata engolon o enkitanapata oo laidasak kituak, euno engolong', lekarsis, nadol tʼengoitoi enkilang'et naing'ua shumata nelang' enkilang'et engolong', naailang'aki nanu o lʼemboitei ai. Nikibatatakino yook pookin enkop, naning' oltoilo laairorie nanu ojo too rorei lʼenkutuk oo Lhebrayoi: Saul, Saul, ainyo pikimirita? Egol te iye piruaia olkikarret. Najo nanu: Ira ng'ai, Laitoriani? Nejo Olaitoriani: Ara nanu Yesus likimirita iye. Kake tudumunye, pintashe too nkejek inono. Onaa aaipung'oko, paaitaa iye olaisyayani o oljakeni loo kuna baak nitadua o nikipuoi aaitadol; nayeu naaitopok iye tiatua ele orere o tiatua kulekai oreren, naairriwaki iye taata enetii kulo, pibol ngonyek enye nimbelekeny ninje, peing'ua enaimin nebaiki enkilang'et, peing'ua engolon e satan aapuo enetii Engai, peng'amu enkitaunoto oo nkitarruot o enjung'o te nebo o kulo loosinyari tʼenkirukoto naairuk nanu. Neitu amen si nanu ena kitaduaroto e shumata, lekarsis Agripas, kake ainosaka tʼenkata elukunya lootii Damaskos o Yerusalem o atua olosho pookin loo Yudayoi o too kulekai oreren, peala neibelekenyakino Engai, peitobir nkyasin sidan enkitaalata. Ore tʼolbae loo nona naaibung' Yudayoi tiatua engaji sinyati neyeu naar matua. Akae, ore tʼeretokinoto Engai natii metabaiki ena olong' e taata naijakenisho too lkutiti o too lkituak namairo o nyoo neme enairo layolounok o Mose, peaku neijia, aajo eitamei Kristos neaku olaiturukoni tiatua empiunoto oo lootuata neinosaki olorere lenye o kulekai oreren mbaak enkilang'et. Ore emitu ninye kion nji, nejo Festos tʼoltoilo kitok: Iata oloirirua, Paulos! Kintaa eng'eno kitok, pitum oloirirua. Nejo Paulos: Maata oloirirua, Festos kitok, kake alimu rorei lʼesipata o lʼentemet. Amu eyolo olkarsis kuna pookin nairo tʼengomom enye tʼeng'ida, nayolo, ajo meisudoroi te ninye ororei o obo too kulo, amu eitu eaku kuna baak t'embata. Lekarsis Agripas, iruk iye layolounok? Ayolo, ajo iruk. Nejoki si ninye Agripas: Paulos, ore too nkuti kisis si nanu, paaku Olkristianos. Nejo Paulos: Ayeu tʼengomom Engai, too nkuti arashu too nkumok, peaku me iye ake, kake pookin laainining'ito taata, anaa nanu, metii kuna eneta. Ore peidip airoro ninye kuna, nedumunye olkarsis o Olaitoriani lʼolosho o Bernike o loototonitio te nebo o ninje, nepuo embata neirorioro oopeny nejo: Eitu eitaas ele tung'ani entoki nanang' arashu enaenyeki. Nejoki Agripas Festos: Anaata elakuni ele tung'ani, ten emutu eitu eipotoki kion kaisar. Ore peigwenakini, pikipuo yook tʼengalawa metabaiki Italia, neitarasakini Paulos o ilkulekai looena olkigeluni obo, oji engama enye Yulios, lʼoltim le kaisar. Nikilepaki engalawa e Adramiteno, natayeuo nalo ngang'itie naatii embata e Asia; netii e nebo o yook Aristarkos le Makedonia, lʼengang' Tesalonike. Ore tʼengolong' e are nikibaia Sidon; neitobiraki Yulios Paulos nʼemborran neisho ninye, pelo enetii iljorueta lenyena, pesaru ninye too yeunot. Ore pikindip aatung'ai ina alo, nikiim abori e Kupros, tiaraki narriny yook enkijape. Nikiim olbalbal le Kilikia o Pamfilia nikibaia engang' Mira e Likia. Nedol te ina alo olkigeluni engalawa e Aleksandria naloito Italia, neilepakinye yook. Ore pikipuo akiti, nikibaia too ngolong'i kumok tʼosina Knidos, nemitiki yook enkijape, nikiim abori e Krete nikibaia Salmone, nikiporoo ninye tʼosina nikipuonu ewueji neji Enkutoto sidai, netaaniki engang' Lasaya. Ore peishunye ngolong'i kumok neitoki aaku osina kitok kipuo tʼolbalbal, eima enkata napukori, neitayolo Paulos nejoki ninje: Lelea, adol, ajo elaata elʼlototo lʼengalawa osina kitok, me loo masaa o lʼengalawa ake, kake baiki lʼempuan ang'. Kake eiruko olkigeluni olaiturukoni o olopeny engalawa nelang' kuna naairoro Paulos. Tiaraki neme sidai enkutoto, pebik te ina alo tʼenkata enkirobi, neyeu ilkumok neing'ua ina alo, pebaia Foiniks, pebik te ina alo tʼenkata enkirobi, nera enkutoto e Krete natii erishata eunore o endoiyoroto engolong' o erishata endoiyoroto engolong' o shumata. Ore pekutishoi enkijape eunore engolong', nejo ninje einoto enatayeutuo, nedotu eenet neim enetaaniki Krete naleng'. Ore tʼenkiti kata nekut enkijape nadumisho, neitu edamu ninje, naimua erishata enkilepunoto engolong' o shumata. Ore peibung'i engalawa neitu eidim aitoriokinore enkijape, nikinjo metanapi yook. Nikipuo aasioki embata oloigeruno loji Klauda, nikitum tʼosina aaibung'a embout, nikidumu ninye, peretoki yook, nikien engalawa ang' abori too nkeenda; ore pikiurei, aajo kidoiki atua Sirtis, nikintadou rasheta enkijape, nenapi yook neijia. Ore pekut yook enkijape naleng', neiter aaiturraa ninje tʼengolong' e are masaa. Ore tʼengolong' e uni nikinturraki too ngaik ang' nareta engalawa enelakwa. Neitu elioi engolong' o lakir too ngolong'i kumok neiposhita yook enkijape neme kiti, neish osiligi lʼempuan too yook. Ore peitu enya ninje endaa ngolong'i kumok neitashe Paulos tʼempolos enye nejoki ninje: Lelea, anaata kitoning'o nanu, pimidotutu te Krete, pikitum ele sina o enkiminata oo masaa. Kake ore taata, adiding' ndai, entagolo iltauja, amu meimin o obo tiatua ndai, neme engalawa ake. Amu aaitasheikio tʼena kiarie olmalaika lʼEngai nara olenye, naa ninye oshi aisyayaki nanu, nejo: Miureisho, Paulos, meata kata nimintashe tʼengomom e kaisar! Naa ng'orai, kinyaaka aisho iye Engai pookin liboitare tʼolototo. Onaa, lelea, entagolo iltauja, amu airuk Engai, ajo eaku neijia anaa paatiakaki. Kake meata kata nimikibaiki oloigeruno obo. Ore pebau enkiarie e tomon o ong'wan, nenapi yook ngaloli pookin tiatua olbalbal Adria, nejo iltung'anak lʼengalawa tʼempolos e kiarie, etaaniki olosho. Neitadou entemet, netum ntemeta tikitam; ore penyikaa peno, neitoki aitadou entemet, netum ntemeta tomon o imiet. Neureishoi, pemeitabaari yook enetii soito; neitadoiyo eneta ong'wan tekurum engalawa, neyeu nekenyu. Ore peyeu iltung'anak lʼengalawa nekwet aaing'ua engalawa neitadoiki embout atua olbalbal anaa looyeu neitadoiki eenet lukunya engalawa, nejoki Paulos olkigeluni o sikerin: Teni mebik kulo tiatua engalawa, nimindimidimi aatopok ndai. Nedung' isikerin nkeenda embout neisho edoiyo. Ore pekenyu enasirie, nediding' Paulos pookin, penya endaa nejo: Era taata engolong' e tomon o ong'wan, itaanyishote nitonini neitu inyanya endaa, neitu intubutubu nkutukie. Onaa adiding' ndai, pinyanya endaa, amu eaku ena nʼenkitopuata inyi; amu medoiyo olpapita o obo too lukuny inyi. Ore peidip atejo kuna, neibung' olmkate neliki Engai ashe tʼengomom oo pookin, negiligil neiter anya. Negolu iltauja pookin nenya si ninje endaa. Nikiaku pookin looishiu tiatua engalawa iip are o ntomoni naapishana o ile. Ore peidip aataraposhoto, neiteneneng' engalawa neiturraki endaa dorrop atua olbalbal. Ore pekenyu, neitu eyolou ninje olosho, kake etadua olkutoto loata embata sidai olosho, neyeu neitijing' engalawa atua, ten ake eaku. Nedung' eneta neing'ua tiatua olbalbal neitololong' nkeenda eriket engalawa neilepakinye olkarash lʼenkijape nepuoiye embata olosho. Ore pebaia ewueji neata too mbat pokira are olbalbal, nenang'ari engalawa neitirrishi lukunya neitashe neitu eing'unung'un, nedanya kurum tʼengolon enkiposhai. Neigwena sikerin, peari looena metuata, pemepor oltung'ani engare ailanyisho. Kake etayeuo olkigeluni neitopok Paulos nemitiki ninje, pemeitobir enatayeutuo neitanapu, penang'akino aang'as kulo olbalbal ooyolo aatapor engare, pebaia olosho; ore lootelekutua nejing' kulekai shumata oo mbaon o kulekai shumata oo nareta engalawa. Neaku nji netum aatabai pookin aa biot atua olosho. Ore pikindip aatopoku, nikiyolou, aajo eji engarna oloigeruno Melite. Neitobiraki yook loomanya nʼempuris enye oopeny: neinok enkima neitoomon yook pookin, tiaraki natasha enjan o tʼolbae lʼenkirobi. Ore peiturrur Paulos orridati loo lkeek nepik atua enkima, nepuku olasurai tʼenkirowuaj neibung' engaina enye. Ore pedol kulo tung'anak olasurai eililiokino engaina enye, neirorioro oopeny: Esipa, era ele tung'ani olarani, etopokua tiatua olbalbal, kake meisho elaata oo ntorrok, peishiu. Nenang'aki ninye ake olowuaru atua enkima neitu etum entorroni. Neanyu kulo peiju arashu erria nabokata etua. Ore peidip aataanyu naleng', nedol, aajo meaku toki, neibelekenya nejo ninje, aajo ninye Engai. Ore enemanita ene netii nkuruman olkitok lʼoloigeruno oji engarna enye Publios, otang'amua yook neitaa yook lomon lenyena ngolong'i uni. Neaku eirraga menye le Publios tʼerruat neata oltikana nerotu osarge; nejing' Paulos enetii nesaisho neiteleiki ngaik neishiunye ninye. Ore peidip aataa kuna, nepuonu ilkulekai loomoiyaa tiatua oloigeruno neishiunyeki. Neitaa ninje yook kituak tʼenkitook kitok. Ore pikipuo, neilepakinye yook ntokitin naabaiki yook. Ore peishunye lapaitin okuni, nikipuo tʼengalawa e Aleksandria natobiko, tʼengalo oloigeruno tʼenkata enkirobi neata olponoto lenye: Ilmao. Ore pikipuonu Sirakusai, nikibik ngolong'i uni. Nikimanaa king'ua ina alo nikibaia Region. Ore peishunye engolong' nabo, nekutunye enkijape eunore engolong' nikipuonu tʼengolong' e are Puteoli. Nikinepu te ina alo lalashera nesai ninje yook, pikibik ngolong'i naapishana. Nikibau tekurum Roma. Ore pening' lalashera le ina alo mbaak ang', nepuonu aatumore yook te Apioforum o Trestaberne. Ore pedol Paulos ninje, neliki Engai ashe negolu. Ore pikibaia Roma, neitarasaki olkigeluni looena olkitok lʼoltim. Neishori Paulos metotona tʼewueji enye openy te nebo o osikeri obo orripito. Ore peishunye ngolong'i uni, neipot Paulos ilkituak loo Yudayoi. Ore pepuonu, nejoki ninje: Lelea, lalashera, eitu aitobir entoki torrono tiatua olorere lang' arashu tʼorregie loo loopapa lang', naarikuni ake aena te Yerusalem naaitarasakini atua ngaik oo Romayoi. Ore paaidip aaikilikwana kulo, neyeu naalaku, amu metii entoki nanang' atua nanu. Kake ore peing'unyung'unyaki Yudayoi ninje, naaitagolikini, paipotoki kion kaisar, me anaa Oloata ororei laitang'orie olorere lai. Onaa aipoto ndai, paduare nairorie ndai; amu tʼolbae lʼeanyunoto e Israel aamanita ele pisiai. Nejoki lelo: Eitu king'amu yook empalai tʼolbae lino, eing'ua Yudaya, nemetii oltung'ani tiatua lalashera oewuo ene, peinosaki neliki yook mbaak torrok te iye. Kake kinyor aatoning' te iye eniata, amu kitayoloutuo te ina kiteng'enare ng'ejuk aajo eing'unyung'unyakini ninye too wuejitin pookin. Nedung'oki ninje ninye engolong' nepuonu ilkumok engaji enye natii, neitayolo neijakenoki ninje enkarsishu Engai neinosaki mbaak e Yesus tiatua nkitanapat e Mose o tiatua layolounok, eiter enasirie metabaiki teipa. Neiruk ematua enairoro ninye, neitu eiruk kulekai. Ore peitarrikino ninje tʼempolos enye, nepuo, eidipa Paulos airoro ororei obo: Sidai enatiaka Olmumua Sinyati loopapa lang' tʼenkutuk olayolounoni Yesaya nejo: Nno enetii ele orere, piro: Ipuopuo aaning' too nkiyaa nimiyolouu, nipuopuo aaing'oraa too ngonyek nimidolidolo; amu epising'a oltau lʼele orere neiroshi nkiyaa enye tʼening'ore, neiturukuny ngonyek enye, pemepuo aadol too ngonyek nemening' too nkiyaa nemetum eng'eno too ltauja, peala, paitopok. Akae, entayolo, ajo eirriwakaki enkitopuata Engai loreren, nepuo aaning' ninje. Ore eirorita kuna, nepuo Yudayoi, eata nkikilikwanat kumok tʼempolos enye. Nebik Paulos tʼengaji enye nainyang'ua emanyata enkata oo larin aare oolulung'a neng'amu pookin ootijing'a engaji enye, neinosu enkarsishu Engai neiteng'enu tʼeng'ida pookin mbaak e Yesus Kristos nememitikini. Paulos, osinga le Yesus Kristos, oipotoki metaa olairriwani, netegeluaki peinosu lomon sidan lʼEngai, ootang'asa Engai aisilig too layolounok tiatua esirata sinyati, tʼolbae lʼOinoti lenye, otoiwuoki tʼeishoi e David tʼempukunoto oo nkiri, neitaduaki tʼengolon, ajo era Oinoti lʼEngai tʼempukunoto Olmumua osinyaa, neba empiunoto too lootuata, lora Yesus Kristos, Olaitoriani lang'. Kinoto te ninye engaripo o enkirriwaroto, penyor aairuko loolamita Engai pookin Tengarna enye, nirara si ndai tiatua lelo ooipotuo Yesus Kristos: — enitiiti ndai pookin ootii Roma, loonyor Engai, ooipotoki metaa sinyat. Njebikie ndai eng'adunoto o eseriani naing'ua Engai Papa lang', o Olaitoriani lang' Yesus Kristos. Ang'as aliki Engai ai ashe, tiatua Yesus Kristos tʼolbae linyi pookin, tiaraki nalikiori enkirukoto inyi tiatua olmaa pookin. Amu ore Engai naisyayaki tiatua Olmumua lai nalikioo lomon sidan lʼOinoti lenye, naa ninye oljakeni lai, padamu oshi ake ndai tiatua sayat ainei, naomonu anake eaku, palotu enitiiti, teni eyeu Engai. Amu ayeu naleng' nadol ndai, patum aishoo ndai enkishooroto emumuaishu, aitagol ndai, eji paailejileji nanu te nebo o ndai tʼenkirukoto inyi o enai, nikiatakino. Mayeu nimiyololo ndai, lalashera, ajo aibung'a aigil kumok alotu enitiiti, naamitikini metabaiki taata, patum ilmomo baiki tiatua ndai, anaa baiki tiatua kulekai oreren. Aata nanu esile oo Lgrikini o noo nkwapi, noo lang'eni o noo lemera lang'eni. Ore te nanu aitobirakine, painosaki si ndai tiatua Roma lomon Peng'ida. Amu makurru nanu too lomon Peng'ida le Kristos; amu era ninje engolon Engai, peaku enkitopuata oltung'ani pookin oiruk, ang'as en Oyudayos neitoki en Olgriki. Amu eboluni tiatua ninje esupato Engai naing'ua enkirukoto nejing atua enkirukoto, anaa petisiraki: Elaishiu osupat tʼenkirukoto. Amu etabolokoki engoro Engai naing'ua shumata entorroni pookin o empaashata esupato oo ltung'anak looibok esipata tiatua empaashata esupato, amu enayolouni tʼEngai neibala too ninje; amu eitadua Engai ninje kuna. Amu eyolouni ntokitin enyena nemelio, nera enkidimata enye oo nkatan pookin o engaishu, tʼenkitobirata olmaa, nelioi too nkyasin enyena; onaa, meata ninje emitunoto. Tiaraki natayoloutuo Engai, kake eitu eitadaraa ninye anaa Engai neitu eliki ashe; kake eibelekenyate tiatua ndamunot enye, neitoipoki iltauja lenye aaku enaimin. Nejo aten aa ng'eni, neaku ninje moda. Neibelekeny enkitook Engai nemeata erruoroto naitanyanyukie emua oltung'ani loata erruoroto, o en oo ntaritik, o en oo ng'wesi oo nkejek ong'wan, o en oo ng'wesi naaikurtutari. Akae, eitarasaka Engai ninje tiatua ilng'warrat loo ltauja lenye atua olduruki, peitobir aten too seseni lenye nʼenkurruna. Amu ninje ooibelekenya esipata atua elejare, neitaa kitok neisyayaki enkitobirata aaitalang' olaitobirani, oitadarari nkatan pookin. Onaa, eitarasaka Engai ninje atua ilng'warraitin lʼenkurruna, amu ore ng'oroyok enye eibelekenya orregie oishiaakino aaitaa orregie lemeishiaakino; neijia si eikuna leak, etung'aitie orregie oitoriori te nebo o eng'oroyoni, neinokino aten too lng'warraitin lenye, leak o leak, neas mbaak enkurruna, netum olkwaje orisiore enkiminata enye. Neijia anaa petanyaita aatayolou Engai, neijia eitarasaka Engai atua ndamunot naariwuo metaasa enemeitoriori, neigany mesupato pookin o entalare o empiani o entorroni, loobore olom, earata metua, enjangar, olosek, esayet, enkisuro, looiteeniki, looiba Engai, looitai loikop, loowuasa, looilash, looiminye, lemening' lootoiutuo ninje, lootolo, lemeibung' osotua, lemeata enyorrata, lemeing'uaikino, lemeata engoshoke nanana. Eyolo ninje esupato Engai, aajo ore kulo looas nona, nenarikino enkea, kake neme ninje oopeny ooas, eshipakino baiki ilkulekai ooas. Onaa, miata emitunoto, oltung'ani pookin eigwenaki; amu eningwenakinye olekai, ningwenakinye kion, amu intobir kuna ningwenaki. Kake kiyolo, aajo era enkigwena Engai esipata too kulo looiko neijia. Kake ijo aa iye, letung'ani, oigwenaki looitobir kuna nintobir si iye, ijo ilakwet iye enkigwena Engai? Arashu imen endupoto emborran enye o olng'iria o olgira? Miyolo, ajo kirikoki emborran Engai enkirridunoto? Kake inturrurroki iye kion tʼengogong'i ino o tʼoltau leitu eala engoro tʼengolong' engoro o embolunoto enkigwena supat Engai, nalaisho oltung'ani pookin noo nkitobirat enyena: kulo looing'oru tʼolng'iria loo nkitobirat sidan empuan nemeiting', enkitadararoto o enkitaaroto enkitook; kake kulo loora ilkiminjal lʼolarrabal nemening' esipata nening' nemera esupato, engoro o enairowua. Enkilishoto o osina Olmumua pookin oitobir ntorrok, ang'as lʼOyudayos, baiki lʼOlgriki; enkitadarraroto o enkitaaroto enkitook o eseriani oltung'ani pookin oitobir sidan, ang'as Oyudayos, baiki Olgriki. Amu meing'oraa Engai entemet oltung'ani. Amu ore lelo ooitarruoitie meata nkitanapat, nepuo aaimin meata nkitanapat, o lelo ooitarruoitie tiabori oo nkitanapat, nepuoi aaigwenaki too nkitanapat. Amu me looning' nkitanapat era supati tʼengomom Engai, kake looitobir ninje, nepuo aaku supati. Amu teni eitobir loreren lemeyolo Engai, lemeata nkitanapat, tʼentonai enye openy nkitanapat, neaku ninje, lemeata nkitanapat, nkitanapat enye oopeny, neitadolu ninje, aajo etisiraki enkyas oo nkitanapat tiatua iltauja lenye, neijakenu oltoilo lʼoltau lenye, baiki ndamunot naaitang'oro nemitikino; te ina olong' naigwenakinye Engai nkisudorot oo ltung'anak te Yesus Kristos, tʼerisioroto oo lomon lʼeng'ida lainei. Akae, ng'orai, iye likiji Oyudayos niimany nkitanapat ning'idare Engai, niyolo eyeunoto enye; ore tiaraki nikindipaki aaiteng'ena tiatua nkitanapat, nileen enara sidai, peitobiri, nijo indim ataa Olarikoni loo lmodook, enkilang'et oo kulo ootoni tiatua enaimin, olashukoni loo lʼmoda, olaiteng'enani loo nkera naashal, olotiu anaa jartani tiatua eyolounoto o esipata oo nkitanapat. Kake inteng'en olekai niminteng'en kion? Inosaki, ajo mipurrisho, nipurrisho iye openy? Ijo, miar enkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni, niar iye ninye? Ira iye oiba nkulie ain, nioru enkitook Engai? Iimany nkitanapat, nintukurru Engai ipaashare nkitanapat? Amu „tʼolbae linyi emori engarna Engai tiatua lemeata Engai“, anaa petisiraki. Amu edupa emurata, teni imbung' nkitanapat; kake teni mimbung' nkitanapat, indipa ataa olememurata, baiki teni kitumurataki. Ore teni eibung' olememurata esupato oo nkitanapat, ke meikeni ninye, ajo etumurataki? Akae, kilaigwenaki ele, leitu emurati tʼosesen neibung' nkitanapat, iye, litii atua esirata o emurata nipaashare nkitanapat. Amu me ninye Oyudayos ora Oyudayos oriong', nemera ina emurata, naitobiri too nkiri, kake ilo, lora Oyudayos tiatua, naa ina emurata oltau, naitobiri tʼolmumua, me tʼesirata. Ore oloikununo nji, neitadarari ninye tʼEngai, me too ltung'anak. Kaa dupoto eata Yudayoi? Anai kedupa sa emurata nyoo? Edupa naleng' tʼorregie pookin. Ore tʼenkiterata, eishooki ninje rorei lʼEngai. Kake teni eitu eiruk kulekai, keibelekeny eanyata enye enkirukoto Engai? Me neijia. Njoo Engai metisipai neaku oltung'ani pookin olalejani, anaa petisiraki: pekintaai supat too rorei linono nigilu tʼenkata nikingwenakinyeki. Kake, teni eitabaia mesupato ang' esupato Engai, kijo nyoo? ke Engai nemera supat, tiaraki nagoro? (Airo tʼorregie loo ltung'anak.) Me neijia. Amu kaji eiko ten eidim Engai aigwenaki olmaa? Amu teni epon elejare ai esipata Engai neaku nʼenkitook enye, ainyo paaigwenakini ade anaa olaitarruoni? Meikash pekinko anaa pemori yook neimaki yook kulekai pekijo yook: maitobira ntorrok, peaku ade sidan? ore earata natum ninje, neitoriori. Ainyo naa? Kidupo yook aalang' ilkulekai? Me neijia katukul. Kitang'asa duo aaitadolu, aajo etii pokira are, Yudayoi o Ilgrikini, tiabori oo nkitarruot, anaa petisiraki: Metii olora supat o obo, nemetii oltung'ani ng'en nemetii oloing'oru Engai. Amu etalamate pookin neaku pookin serserin, nemetii oloitobir sidan o obo. Ore olgos lenye, naa enkurare nabolo, eiro too lng'ejepa lenye elejare, netii esayet oo lasuria tiabori oo njonito oo nkutukie enye, nebore enkutuk enye endiata o enduaran, nekwet ngejek enye aaibukoo osarge, netii enkiminata o osina ngoitoi enye, nemeyolo engoitoi eseriani, nemeata enkuretishu Engai tʼengomom oo ngonyek enye. Kiyolo, aajo enalimu nkitanapat, neliki kulo ootii atua nkitanapat, peiye enuki enkutuk pookin, neauni oltung'ani pookin atua enkigwena Engai; Amuoretoo nkitobirat oo nkitanapat, meitaai supat enkiring'o o nabo tʼengomom enye. Amu too nkitanapat elotu eyolounoto oo nkitarruot. Akae, etalie taata esupato Engai, metii nkitanapat, naijakenuoki too nkitanapat o too layolounok, esupato Engai nataa tʼenkirukoto e atua Yesus Kristos tiatua pookin looiruk. Amu metii ene erishata: eitarruoitie ninje pookin neitong'or enkitook Engai neaku supati pesho, tʼeng'adunoto enye, tʼelakunoto tiatua Kristos Yesus loitera apik Engai, peaku enkidasare enkitobirakinoto tʼenkirukoto tiatua osarge lenye, peaku olponoto lʼesupato enye tʼenkitaunoto oo nkitarruot, naatobiko metabaiki taata tiatua olng'iria lʼEngai, peaku olponoto lʼesupato enye tʼena kata e taata, peaku ninye supat neitaa supat oloiruk Yesus. Akae, kaji etii enkitadararoto? Eitaiyoki. Ke ti aa kitanapata? Noo nkitobirat? Me neijia, kake tʼenkitanapata enkirukoto. Onaa kijo yook, aajo eitaai oltung'ani supat tʼenkirukoto, metii nkitobirat oo nkitanapat. Ore Engai, ke Engai oo Yudayoi ake? Me Engai oo loreren lemeyolo ninye si? Ee, baiki noo lelo oreren. Tiaraki naa Engai nabo, naitaa supat lʼemurata tiatua enkirukoto o lememurata tʼolbae lʼenkirukoto. Ke kinturraa nkitanapat tʼolbae lʼenkirukoto? Me neijia, kake kintasheye nekua kitanapat. Akae, kijo aa, kainyo einoto Papa lang' Abraham tʼorregie lʼosesen? Kijo nji: Teni eitaaki Abraham supat too nkitobirat, neata enkitadararoto, kake me tʼengomom Engai. Kake kejo aa esirata? Ejo: Eiruko Abraham Engai, neikenakini ninye esupato. Kake ilo oas nkitobirat, meikenakini olkwaje tʼempuris, kake tʼenarikinoto. Ore ilo lemeitobirisho, kake eiruk oloitaa supat olaitarruoni, neikenakini enkirukoto enye esupato. Neijia anaa pejo si David, ajo eata ilo tung'ani enteshishu, oikenaki Engai esupato, metii nkitobirat, nejo: Teshi looitaikiaki ntorrok enye neopori nkitarruot enye. Tesh oltung'ani lemeikenaki Olaitoriani enkitarruoto. Ore ena teshishu, ke en oo lekua oomurata ake, arashu noo lememurata si? Meata kata nimikijo: eikenakaki Abraham enkirukoto enye esupato. Kanu eikenakaki? Kemurata arashu memurata? me tʼemurata, kake eton eitu emurata. Etang'amua olponoto lʼemurata aaku olmishire lʼesupato naing'ua enkirukoto, naata ninye eton eitu emurata, peiye eaku ninye menye loo pookin looiruk lememurata, neikenakini si ninje esupato; peitoki aaku menye lʼemurata, me loo lekua oomurata ake, kake oopuoiye baiki roruat enkirukoto, natii atua Papa lang' Abraham te ina kata eton eitu emurata. Amu eitu etum Abraham o eishoi enye ina kisiligata, ajo eaku olajung'oni lʼolmaa, too nkitanapat, kake tʼesupato enkirukoto. Amu teni eitaai lekua ooata nkitanapat lajung'ok, neitaai en e pesho enkirukoto, ore enkisiligata, nemekure aa enkisiligata. Amu eau nkitanapat engoro, amu enemetii nkitanapat, nemetii empaashata. Akae, meata kata nemelotu esupato aing'ua enkirukoto, peaku nʼeng'adunoto, netum ataa ina kisiligata eata engolon tʼeishoi pookin, me te ina ake natii abori oo nkitanapat, kake baiki te ina naata enkirukoto anaa Abraham, lora Papa lang' pookin (anaa petisiraki: Aatipika iye, piaku menye loo loreren kumok), tʼengomom Engai, neiruk ninye eitopiu lootuata neipot nekua nemetii, petii. Neiruko, metii eanyunoto, neanyu ajo elaaku menye loo loreren kumok tʼolbae lʼororei otiakaki ninye: Neijia eaku eishoi ino. Neitu eshalu tiatua enkirukoto, neitu eing'oraa osesen lenye oidipe atua, amu etaa enkitook enye anaa larin iip, neitu eing'oraa si enkea engoshoke e Sara. Amu eitu eing'arrirrore enkisiligata Engai anaa lemeiruk, kake einoto engolon tiatua enkirukoto neitaa Engai kitok, neitagolieki naleng' te ina, ajo eata Engai enkidimata naitobirie enaisiligishe. Onaa, eikenakaki ninye esupato. Kake eitu esiri nona tʼolbae lenye ake, ajo eikenakaki ninye, kake baiki tʼolbae lang', peikenakini si yook, teni kiruk ele, oitopiwuo Yesus Kristos too lootuata, loishoruaki tʼolbae loo nkitaruot ang' neitopiwuoki tʼolbae lʼesupato ang'. Akae, ore peishooki yook esupato naing'ua enkirukoto, nikiata eseriani o Engai tʼOlaitoriani lang' Yesus Kristos, nikiata te ilo tʼenkirukoto enyikakinoto e atua ena ng'adunoto nikintasheye, nikintadaraa tiatua ena tʼolbae lʼeanyunoto enkitook Engai. Kake me tʼena ake, kintadaraa baiki tiatua sinaitin, tiaraki nikiyolo, aajo eitaa osina olng'iria, o olng'iria enkitagoluoto, o enkitagoluoto eanyunoto, nemeishoru eanyunoto enkutaroto; amu etubukokoki enyorrata Engai atua iltauja lang' tʼOlmumua Sinyati oishooki yook. Amu etua baiki Kristos, eton kira yook menat, tʼenkata enye tʼolbae loo lemeata Engai. Amu eton mee o obo tʼolbae lʼosupat; kake ajo nanu, eiteu atua oltung'ani tʼolbae loo sidan. Kake eitadolu Engai enyorrata enye too yook, ajo etua Kristos tʼolbae lang', eton kira laitarruok. Akae, eitopuaki yook naleng' te ninye tʼengoro, eishooki yook esupato tʼosarge lenye. Amu teni eitobirakaki yook o Engai tʼenkea Oinoti lenye, eton kira ilmang'ati, nelusoo naleng', eidipaki aaitobiraki yook, nikipok tiatua empuan enye. Me te ina ake, kake kintadaraa baiki tiatua Engai tʼOlaitoriani lang' Yesus Kristos, likinotie taata enkitobirakinoto. Onaa, neijia anaa petijing'a enkitarruoto tʼoltung'ani obo atua olmaa o tʼenkitarruoto enkea, neijia eima enkea baiki atua iltung'anak pookin looitarruoitie pookin tiatua ele obo. Amu etii enkitarruoto atua olmaa eton metii nkitanapat, kake eitu eikenakini enkitarruoto opa ina kata metii nkitanapat. Kake eitoria enkea iltung'anak eiter te Adam metabaiki Mose, baiki kulo leitu eitarruo tʼerisioroto empaashata e Adam, lora enkitanyanyukiet e ilo otipikaki, pelotu tekurum. Kake meikununo enkishooroto anaa enkitarruoto. Teni etuata ilkumok tʼolbae lʼenkitarruoto ele obo, nelusoo naleng' eng'adunoto o enkishooroto Engai tiatua eng'adunoto oltung'ani obo, Yesus Kristos, natoponikiaki ilkumok. Nemetiu enkishooroto anaa idia kitarruoto nabo e lido oitarruoiye. Amu ore enkigwena naing'ua enkitarruoto nabo, eaua enkiminata, kake eitopok eng'adunoto too nkitarruot kumok o metabaiki esupato. Amu teni eitorishe enkea tʼolbae lʼenkitarruoto ele obo, nepon naleng' neitorisho kulo loong'amu enkumoi eng'adunoto o enkishooroto naau esupato, tiatua empuan tʼolbae le obo, Yesus Kristos. Akae, anaa peima enkea tʼolbae lʼenkitarruoto e obo atua iltung'anak pookin, netum enkigwena nagol, neijia, tʼolbae lʼesupato e obo, eima si esupato empuan atua iltung'anak pookin. Neijia anaa petaa tʼolbae lʼeanyata oltung'ani obo kumok laitarruok, neijia epuo aaku tʼolbae lʼening'oto e obo ilkumok supati. Etijing'ua nkitanapat petum aatoponai nkitarruot. Kake anaa petoponaiye enkitarruoto, netulusoiye apona eng'adunoto, peiye, neijia anaa peitorishe enkitarruoto tʼenkea, neijia eitorisho si eng'adunoto metabaiki empuan nemeiting' tʼolbae le Yesus Kristos, Olaitoriani lang'. Kijo aa yook? Kibik tiatua enkitarruoto, pepona eng'adunoto? Me neijia. Ore yook, nikituatakitia enkitarruoto, kaji kinko teni kintoki aaishiu tiatua ninye? Miyololo ndai, aajo eibatisaki yook pookin, looibatisaki atua Kristos Yesus, atua enkea enye? Akae, etunukaki yook te nebo o ninye tʼenkibatisa atua enkea, peiye, neijia anaa peitopiwuoki Kristos tiatua lootuata tʼenkitook e Menye, neija kipuo aalimana si yook tiatua eng'ejukishu empuan. Amu teni enuki yook te nebo o ninye tʼenyanyukoroto enkea enye, nikipuo aaku baiki lʼenyanyukoroto empiunoto enye. Kiyolo ena, aajo etooshokoki oltung'ani lang' musana esalaba te nebo o ninye, peiye eishunye osesen lʼenkitarruoto, pemikintoki aaisyayaki yook enkitarruoto; amu olotua, eitaaki supat tʼenkitarruoto. Kake teni kituata te nebo o Kristos, kiruk, aajo kipuo aaishiu baiki te nebo o ninye, nikiyolo, aajo meitoki ae Kristos loitopiwuoki tiatua lootuata, meitoki aitore enkea ninye. Amu enaidipa atua, etuaka nkitarruot nabo kata; ore peishiu, neishiuoki Engai. Neijia entejo si ndai, aajo irara ndai lootuatakitia enkitarruoto, ninjiuokiki Engai tiatua Kristos Yesus, Olaitoriani lang'. Kake eminjo enkitarruoto meitoria atua osesen linyi otum enkea, nining'ining'i ninye tiatua ilng'warraitin lenyena, nimintarasakiki enkitarruoto rubat inyi anaa nareta entorroni, kake entarasaki aten Engai anaa looishiu too lootuata, o rubat inyi anaa nareta esupato. Amu melaitore enkitarruoto ndai, amu mitiiti abori oo nkitanapat, kake abori eng'adunoto. Ainyo naa? Kintarruo, tiaraki nimikitii abori oo nkitanapat, kake abori eng'adunoto? Me neijia. Miyololo, aajo ore ilo, lintarasakiki ndai aten singan nirukuruku, nirara singan lenyena, metaa irara lʼenkitarruoto aabaiki enkea, arashu lʼening'oto aabaiki esupato? Ashe, Engai, tiaraki nirara opa singan lʼenkitarruoto, kake indipa aairuko taata too ltauja ilo aiturukoni lʼenkiteng'enare lining'ining'i ndai. Amu ore pitalakunote too nkitarruot, niakuku singan lʼesupato. Airo tʼorregie lʼentung'anishu tʼolbae lʼemenatishu enkiring'o inyi. Amu anaa pinjoo rubat inyi eisyayaki olduruki o empaashata oo nkitanapat, neijia enjoo taata rubat inyi, peisyayaki esupato tiatua esinyaroto. Amu te ina kata nirara ndai singan loo nkitarruot, nirara loolakuno tʼesupato. Akae, kakua momo inoto te ina kata? Ore taata iatata sura tʼolbae loo nona; amu era enkiting'oto enye enkea. Kake itaa taata loolakuno too nkitarruot, nisyayakiki Engai, niatata ilmomo linyi, piakuku sinyat, niatata enkiting'oto nara empuan nemeiting'. Amu era enkea olkwaje lʼenkitarruoto, kake era enkishooroto Engai empuan nemeiting' tiatua Kristos Yesus, Olaitoriani lang'. Miyololo ndai, lalashera, (amu airorie kulo looyolo nkitanapat), aajo eitore nkitanapat oltung'ani enkata naishiuye? Amu ore eng'oroyoni nayama olmoruo, eteenikino o ninye too nkitanapat, eton eishiu olmoruo lenye. Ore pee olmoruo, netalakuaki tʼenkitanapata olmoruo. Kake eji engaarani enkidikidikoto enkiama, teni eam olekai moruo ninye eton eishiu olmoruo. Ore pee olmoruo, netalakuaki tʼenkitanapata, nemeji engaarani enkidikidikoto enkiama, teni ea olekai moruo ninye. Naa neijia itiuu si ndai, lalashera lainei, ituatakitia nkitanapat tiatua osesen le Kristos, piakuku lʼolekai lora ilo oitopiwuoki too lootuata, pekiiki Engai ilmomo. Amu te ina kata nikitii atua enkiring'o, tʼolbae loo nkitanapat neasisho ilng'warraitin loo nkitarruot tiatua rubat ang' aaiki enkea ilmomo. Kake ore taata, kitaa loolakuno too nkitanapat, nikituatakitia ninje naateena yook, pekisyaisho tʼeng'ejukishu Olmumua, me tʼentiinoto musana esirata. Akae, kijo aa? Kera nkitanapat enkitarruoto? Mera tukul. Kake eitu ayolou enkitarruoto neme too nkitanapat; amu anaata eitu ayolo olng'warra, ten emutu eitu ejo nkitanapat: Ming'war! Kake einoto enkitarruoto eretokinoto enkitanapata, peinyeye tiatua nanu olng'warra pookin; amu teni metii nkitanapat, netua enkitarruoto. Aishiuwo nanu enkata naje, metii nkitanapat. Ore pelotu enkitanapata, neishiu enkitarruoto, kake atua nanu, netumi, ajo etaa enkitanapata nara nʼempuan, te nanu nʼenkea. Amu einoto enkitarruoto eretokinoto enkitanapata naalej nanu naari matua te ninye. Nera nkitanapat sinyat, nera si enkitanapata sinyati o supat o sidai. Akae, ketaa enara sidai enkea te nanu? Me tukul. Kake etaa enkitarruoto, pelioi anaa enkitarruoto, tʼesidai enkea te nanu, pepon aaku enkitarruoto torrono naleng' tʼenkitanapata. Amu kiyolo, aajo era nkitanapat nʼe-mumuaishu, nara ake nanu lʼenkiring'o, laatimirakaki abori enkitarruoto. Amu mayolo enaitobir; amu maitobir enayeu, kake enaiba, ninye aitobir. Teni aitobir enamayeu, nairuk nkitanapat, ajo era sidan. Ore taata, me nanu oitobir nona, kake enkitarruoto natii atua nanu. Amu ayolo, ajo memanya entoki sidai atua nanu, eji tiatua enkiring'o ai. Aata eyeunoto, kake matum aitobira sidan. Amu maitobir ena sidai nayeu, kake enda torroni nemayeu, aitobir. Ore paitobir enamayeu, mekure aas nanu, kake enkitarruoto natii atua nanu. Akae, anyorriki, ajo atii nanu oyeu neas enara sidai, abori enkitanapata, paitobir entorroni. Amu ashipakino nkitanapat Engai tiatua oltau lai. Kake adol nkulie kitanapat tiatua rubat ainei, naarare nkitanapat eng'eno ai, naaeniki, paisyayaki nkitanapat enkitarruoto naatii atua rubat ainei. Oi, ara nanu oltung'ani aisinani. Kang'ai laaitopok tʼosesen tʼena kea? Kake ashe, Engai, tiatua Yesus Kristos, Olaitoriani lang'. Onaa, aisyayaki nanu openy tʼeng'eno ai nkitanapat Engai, kake tʼenkiring'o nkitanapat enkitarruoto. Akae, metii taata endiata o nabo atua kulo lootii atua Kristos Yesus, lemelimana anaa peyeu enkiring'o, kake anaa peyeu Olmumua. Amu aatalakutua nkitanapat Olmumua lʼempuan tiatua Kristos Yesus aitung'ua nkitanapat enkitarruoto o enkea. Amu enameidim nkitanapat, tiaraki naa menat tʼolbae lʼenkiring'o, neirriu Engai Oinoti lenye openy tiatua emua enkiring'o enkitarruoto o tʼolbae lʼenkitarruoto, nedek enkitarruoto tiatua enkiring'o, peitabaiari esupato oo nkitanapat tiatua yook lemikilimana anaa peyeu enkiring'o, kake anaa peyeu Olmumua. Amu loora loo nkiri, neibirribir noo nkiri, kake loora lʼolmumua, neibirribir nʼolmumua. Nera nkibirribirrat enkiring'o enkea, kake era nkibirribirrat Olmumua empuan o eseriani. Amu era nkibirribirrat enkiring'o emang'atishu e atua Engai, amu mening' ninye nkitanapat Engai, nemeidim baiki. Meidim kulo lootii atua enkiring'o aaiting'ida Engai. Mitiiti ake ndai atua enkiring'o, kake atua Olmumua, ten ake emanya Olmuma lʼEngai atua ndai. Olemeata Olmumua le Kristos, nemera olenye. Teni etii Kristos atua ndai, netua osesen tʼolbae lʼenkitarruoto, kake eishiu Olmumua tʼolbae lʼesupato. Teni emanya Olmumua le ilo, oitopiwuo Yesus too lootuata, atua ndai, neitopiu ilo oitopiwuo Yesus tiatua lootuata, si seseni linyi ooe, tʼolbae lʼolmumua lenye omanya atua ndai. Akae, lalashera, kira yook loo silen, me lʼenkiring'o, pikisyayaki enkiring'o. Amu teni injiuu anaa peyeu enkiring'o, nipuopuo aae; kake teni iariara nkitobirat osesen tʼOlmumua metuata, nipuopuo aaishiu. Amu pookin loorik Olmumua, nera ninje nkera Engai. Amu eitu ing'amumu Olmumua lʼesingaishu, pintokiki aaureisho, kake itang'amutua Olmumua lʼenkeraishu, nikidarie ninye: Aba, Papa! Eijakenishe ele mumua te nebo o Olmumua lang', ajo kira nkera Engai. Teni kira nkera, nikira lajung'ok, lajung'ok lʼEngai, loojung'isho te nebo o Kristos; teni eisili yook te nebo o ninye, neitaai yook baiki kituak te nebo o ninye. Amu ajo nanu, ajo menyanyuk nkisilot ena kata e taata o enkitook nalalioi too yook. Amu eanyu naleng' enkitobirata elioroto oo nkera Engai. Amu etii enkitobirata abori emutata, me tʼeyeunoto enye, kake tʼolbae lʼele, lotipika ninye abori, tʼeanyunoto. Amu epuoi aalaku baiki enkitobirata, peing'ua enkisyayare erruoroto, petum elakunoto enkitook oo nkera Engai. Amu kiyolo yook, aajo eang' neata emion enkitobirata pookin te nebo o yook metabaiki taata. Me ninye ake, kake baiki yook likiata enkishooroto elukunya Olmumua, nikiang' tiatua aten nikianyu, peitaai yook nkera nikitum elakunoto oo seseni lang'. Amu kitopua tʼeanyunoto. Ore eanyunoto nikidol, mera ninye eanyunoto; amu olodol toki — kainyo peanyu? Teni kianyu nimikidolita, nikianyu tʼolng'iria. Nji eretoki baiki Olmumua emenatishu ang'; amu mikiyolo aatoomonu toki neijia anaa peitoriori, amu etii Olmumua openy ewueji ang' too ang'an nemeiroroi. Kake eyolo ololeen iltauja ndamunot Olmumua, amu eomonoki sinyat, anaa penyor Engai. Kake kiyolo, aajo eaku sidan ntokitin pookin too kulo loonyor Engai, too kulo looipotoki tʼentootiki. Amu looiturukie ayolou, etipika ninje, perisyorei emua Oinoti lenye, peaku ninye olkikau tiatua lalashera kumok. Ore lootipika ninye, lelo eipoto; ore looipoto ninye, lelo eitaa supati; ore looitaa supati, lelo eitaa kituak. Akae, ainyo kintoki aajo too kuna? Teni etii Engai ematua ang' — kang'ai loiteu atigilunore yook? Neitu eshilu ninye baiki Oinoti lenye openy, kake eitarasua ninye tʼolbae lang' pookin; meitoki aisho ninye yook te ninye ntokitin pookin? Ang'ai oidim aitang'oro lootegeluaki lʼEngai? Etii Engai ene naitaa supat. Ang'ai oidim atedia? Etii Kristos Yesus ene lotua, ore naleng' eitopiwuoki, lotii engaina e tatene Engai, nera baiki olosayaki yook. Ang'ai oidim atorishie yook enyorrata Engai? Enkilishoto arashu osina arashu emirare arashu olamei arashu engokishu arashu enkikirikirata arashu olalem? Anaa petisiraki: Eari yook dama pookin tʼolbae lino, eikenari yook anaa nkerra naayeng'i. Kake kigilu nona pookin tʼele lotonyorra yook. Amu atayolo osupatei, ajo meidim enkea arashu empuan arashu ilmalaikan arashu nkitoriaitin arashu naatii arashu naapuo aaku arashu ngoloni arashu naatii shumata arashu engasuri arashu engai kitobirata pookin aatorishie yook enyorrata Engai natii atua Kristos Yesus, Olaitoriani lang'. Airo esipata tiatua Kristos, malejisho, anaa paaijakenoki oltoilo lʼoltau lai tʼOlmumua Sinyati, ajo aata osina kitok o emion nemeish tʼoltau lai. Amu anaata ak ayeu, paadeki nanu openy aing'ua Kristos tʼolbae loo lalashera lainei laanyikita tʼempukunoto osesen; loora loo Israel, looinoto enkeraishu o enkitook o nkitanapat o enkisyayare Engai o nkisiligat, neata si loopapa, nepukunye Kristos ninje tʼemua enkiring'o, nera ninye Engai too pookin, neitadarari nkatan pookin. Majo nona, tiaraki natabatate ororei lʼEngai. Amu mera pookin Israeli loora le Israel. Nemera pookin nkera e Abraham, tiaraki nara eishoi enye, kake: te Isaak kimpotieki eishoi ino. Eji mera nkera Engai nona naara nʼosesen, kake nkera enkisiligata eikeni aaku eishoi. Amu ele ororei lʼenkisiligata teni ejo: Aitoki alotu tʼena kata, netum Sara engaiyoni. Me ina ake, kake ore pemenai Rebeka te ilo obo, lora Isaak, Papa lang', eton eitu eini nkera neitu eas entoki sidai arashu torrono — petum eotikinoto Engai aitasho tʼerisioroto engelunoto, neme tʼerisioroto oo nkitobirat, kake tʼolbae le ilo oipoto, — netiakaki ninye (Rebeka): Eisyayaki olbotor oloti. Anaa petisiraki: Atonyorra Yakoob, kake aibaiye Esau. Kijo aa yook? Ke me supat Engai? Me neijia. Amu etiaka Mose: Ang'adu ele lang'adu, naing'urrie ele laing'urrie. Idol ta: me entoki e ilo oyeu anai okwet, kake nʼEngai nang'adu oloyeu. Amu ejoki esirata Farao: Te ina aainyeye iye, paitaduaya engolon ai te iye neitayolori engarna ai tiatua loshon pookin. Akae, eng'adu ninye oloyeu, neitagol oloyeu. Nikijoki iye nanu: Ainyo peitang'or ninye yook? Amu ang'ai oibelekeny eyeunoto enye? Iye, letung'ani, ira iye ng'ai, pingwenare Engai? Amaa, keikilikwan olokidong'oi oloitobir motiok: Ainyo pekintobira nji? Meata oloitobir motiok engolon, peitobir tʼolokidong'oi obo emoti nabo naata enkitook, o engai naata enkurruna? Akae, ore peyeu Engai neitaduaya engoro enye neitayolou engolon enye, nenap ninye tʼolng'iria kitok, nkitobirat engoro enye naaitobiraka enkiminata, peiye eitayolou enkumoi enkitook enye too nkitobirat eng'adunoto enye, naatang'asa aitobir pebaiki enkitook, naa yook, ooipotuo ninye, me ake too Yudayoi, kake baiki too loreren lemeyolo Engai. Anaa peitoki ajo te Hosea: Aipot aitaa olorere lai lemera olorere lai, ore eneitu anyor nanu, naipot: enanyor ai. Neaku, ore ine wueji netiakinyeki ninje: mirara olorere lai, neipoti: nkera Engai naishiu. Neishiraki si Yesaya Israel, ajo teni eaku eba nkera Israel anaa osunyai lʼolbalbal, anaata epok ake olpisiai. Amu eaku ororei lʼenkitabaiaroto o endung'ore, naa Olaitoriani oiko nji tʼenkop. Anaa petang'asa Yesaya ajo: Ten emut eitu eing'uaiki yook Olaitoriani loo ltimito eishoi, anaata kitaa yook anaa Sodom neitanyanyukieki yook Gomora. Amaa, kijo aa yook? Amu einoto loreren lemeyolo Engai esupato leitu eing'oru, kake esupato naing'ua enkirukoto. Ore Israel otusuja nena kitanapat esupato, neitu ebaiki ninje. Kainyo peitu ebaiki? Tiaraki neitu eing'oru tʼenkirukoto, kake eing'orutua too nkitobirat oo nkitanapat. Eikobo aten tʼosoit lʼenkikoboto. Anaa petisiraki: Ng'orai, apik te Sion osoit lʼenkikoboto o osoit lʼenkitirikata, ore oloiruk ninye, nemeitukurruni. Lalashera, era eyeunoto oltau lai o esayata tʼEngai tʼolbae loo nkera Israel, petum ninje enkitopuata. Amu aijakenoki ninje, ajo eata enyuata tʼEngai, kake me tʼeng'eno; amu meyolou esupato Engai, neing'oru naitasheye enenye oopeny, neitu epik aten abori esupato Engai. Amu era Kristos embaiaroto oo nkitanapat, petum oltung'ani pookin oiruk esupato. Amu esir Mose, ajo elaishiu oltung'ani oitobir esupato naing'ua nkitanapat, tiatua ninje; kake eiro esupato naing'ua enkirukoto nji: Mijo tʼoltau lino: Kang'ai olailep shumata? neji ena, perikuni Kristos enkop. Arashu: Kang'ai olodoiki atua engasuri? Neji ena, ajo peilepunyeki Kristos tiatua lootuata. Kake kejo aa? Kitaaniki ororei tiatua enkutuk ino o tiatua oltau lino. Nera ele rorei lʼenkirukoto likinosu. Amu teni imbalu tʼenkutuk ino Olaitoriani Yesus niruk tiatua oltau lino, ajo eitopiwuo Engai ninye too lootuata, nilapok; amu eiruki tʼoltau, petumi esupato, neibaluni tʼenkutuk, petumi enkitopuata. Amu ejo esirata: Ore oltung'ani pookin oiruk ninye, nemeitukurruni. Amu merisha ene Oyudayos o Olgriki; amu era ninye Olaitoriani loo pookin, oladupani le atua pookin looipot ninye. Amu elapok oltung'ani pookin, olaipot engarna Olaitoriani. Kake kaji eiko teni epuo aaipot oleitu eiruk? Naa kaji eiko teni epuo aairuk oleitu ening'? Na kaji eiko teni epuo aaning', meata olainosunoni? Naa kaji eiko teni epuo aainosu, teni eitu eirriwari ninje? Anaa petisiraki: Oi, sidan nkejek oo looinosu eseriani o looinosu sidan. Kake me pookin ooiruk lomon lʼeng'ida. Amu ejo Yesaya: kang'ai oiruk enkinosunoto ang'? Onaa, elotu enkirukoto tʼenkinosunoto, nelotu enkinosunoto tʼororei lʼEngai. Kake aikilikwan: Eitu ening? Ee, etoning'o. Amu etupukuo oltoilo lenye ajing'aa olmaa pookin, nejing'aa rorei lenyena matuan pookin enkop. Kake aikilikwan: Eitu eyolou Israel? Tʼenkiterata ejo Mose: Aisho nanu ndai piataiyeye olom ilo orere lemera, naitagoroki ndai olorere lemeata eng'eno. Neiteu Yesaya atejo: Aainotoki too lelo leitu aaing'oru, natalioko lelo leitu aaikilikwanu nanu. Kake ejoki Israel: Aitorioko ngaik ainei engolong' pookin olorere lemening'isho neata engogong'i. Akae, aikilikwan: Keiturraiye Engai olorere lenye? Me neijia. Amu ara si nanu ole Israel, lʼeishoi e Abraham, lʼenkishomi e Benyamin. Eitu eiturraa Engai olorere lenye otang'asa ninye ayolou. Arashu miyololo ndai enajo esirata te Eliya, anaa pelotu enetii Engai tʼolbae le Israel ajo: Olaitoriani, etaara metuata layolounok linono netigilutua ilpereren lʼenkidasare linono; nanu ake otelekua, naaing'oru Olmumua lai. Kake kainyo etaalikia Engai ninye? Aaiteliaka kion iltung'anak elfun naapishana leitu egilaki nkung' Baal. Neijia etiu si taata tʼena kata; etii lootelekutua tʼengelunoto eng'adunoto. Teni eaku tʼolbae lʼeng'adunoto, nemekure tʼolbae loo nkitobirat, amu anaata mekure aa eng'adunoto eng'adunoto. Kake teni eaku too nkitobirat, nemekure etiu eng'adunoto toki, amu anaata mekure aa enkitobirata enkitobirata. Ainyo naa? Ina naing'orua Israel eitu etum, kake lʼengelunoto einoto; eitagoloki ilkulekai iltauja, anaa petisiraki: Eishoo Engai ninje Olmumua loo njok naairoshi, o ngonyek nemedolisho, o nkiyaa nemening'isho metabaiki ena olong'. Nejo David: Njeaku endaaret enye erreshet o eloket o enkitapong'oroto o elaakinoto too ninje. Iopoki ngonyek enye enaimin, pemedolisho, nirrugie ngoriong'i enye oshi ake. Amaa, keikobo ninje, pebatata? Me neijia. Kake tʼembatatata enye etabaikia enkitopuata lemeata Engai, penyok aasuj ninje. Amu teni era embatatata enye endupoto olmaa o enkitong'oroto enye endupoto oo lemeata Engai, melusoo naleng', teni eitabaiari esiana enye? Kake airorie ndai, lemeata Engai, tiaraki nara nanu olairriwani loo lemeata Engai, nayeu naitadaraa enkisyayare ai, anake atum aitonyua lʼenkiring'o ai, pepok looje. Amu teni eaku enkiturraroto enye enkitobirakinoto olmaa, me naleng' neaku eng'amunoto enye empiunoto too lootuata? Ten aa sinyat ilmomo lʼenkiterunoto, neijia si etiu empurpurjata nalulung'a; naa ten aa sinyati entonata, neaku sinyat baiki ilng'osil. Kake teni etigilaki kulekai ng'osil aaitainye, ore iye lora opa oloirien lʼentim nintijing'akinyeki tʼempolos ning'ar entonata o engare oloirien — mintadaraa kion aibai ilng'osil. Ore teni intadaraa kion aibai ninje, meata kata nimiyolo, ajo me iye onap entonata, kake entonata nikinap iye. Nialu iye: etigilaki ilng'osil aaitainye, paapiki nanu atua. Sidai! Tiaraki neitu eiruk ninje, netigilaki, nintashe iye tʼolbae lʼenkirukoto. Miwuasa, kake tureisho. Amu teni eitu eing'urrie Engai lelo ng'osil oora, nimiking'urrie si iye. Ng'orai taa emborran o empijan Engai, empijan too kulo, lootabatatate, kake emborran te iye, teni ibik tiatua emborran: pemikidung'i si iye. Naa neijia etiu lekua, teni mebik eany enkirukoto, nepuoi aaitijing'aki. Eitoki aidim Engai aitijing'aki ninje. Amu teni kitudung'oki iye aitainye oloirien lʼentim nikintijing'akini atua oloirien sidai, kake omoni te iye, ke me naleng' eitokini aaitijing'aki kulo ng'osil oora, ootudung'uoki opa, atua oloirien lenye openy? Mayeu, lalashera lanyor, nimiyololo ena kisudoroto, (pemiwuasasa), ajo etamodono Israel tʼematua, metabana nejing' enkumoi oo lemeata Engai nepok neijia Israel olulung'a, anaa petisiraki: Elotu Olaitopuani aing'ua Sion, neshurtaa entorroni e Yakob, naa ilo osotua lai laitaa o ninje, teni alaitau nkitarruot enye. Ore too lomon lʼeng'ida, nera ninje ilmang'ati tʼolbae linyi, kake tʼengelunoto era ninje lootonyorraki tʼolbae loo loopapa. Amu meinyaaia Engai nkishoorot o enkipototo enye. Neija anaa ndai opa eitu irukuruku Engai, kake ekorduni taata ndai, tiaraki neitu eiruk ninje; neija meiruk taata si lekua enkordunoto ninoto ndai, peiye etum si ninje enkordunoto. Amu eigenoiye Engai pookin pemeata enkirukoto, petum atokordu ninje pookin. Oi, engasuri endupoto o eng'eno o eyolounoto Engai! Meyolounoi nkigwenaitin enyena nemetumoi ngoitoi enyena! Amu kang'ai lotayolo enkibirribirrata Olaitoriani? Arashu kang'ai lotaa olautakinoni lenye? Arashu kang'ai loituruko aisho ninye, peitoki aisho arrinyoki ninye? Amu eing'ua ninye neaku te ninye nejing' atua ninye pookin. Njeata ninye enkitook metabaiki nkatan pookin. Amen. Akae, asai ndai, lalashera, tʼeng'adunoto Engai, pinjoioio seseni linyi, peaku enkidasare naishiu, sinyati, naiting'id Engai, nera enkisyayare Engai naitoriori. Eminyanyukiei ele maa, kake entaalata tʼeng'ejukishu oo nkibirribirrat inyi, pindimidimi aataleen enara eyeunoto Engai sidai, naiting'idisho, enabaia. Amu ajoki tʼeng'adunoto Engai, naaishooki nanu, oltung'ani pookin lotii atua ndai, pemeitaa ninye kion kitok too ndamunot nelang' olora, kake njedamu mbaak enyena anaa nkuti, oltung'ani pookin anaa petetemaka Engai ninye entemet enkirukoto. Amu neija anaa pekiata tiatua osesen obo rubat kumok nemeata rubat pookin enkyas nabo, neijia kira yook ilkumok osesen obo tiatua Kristos, nera tiatua yook obo erubata olekai. Nikiata nkishoorot nemenyanyukoro tʼeng'adunoto naishooki yook. Teni eata oltung'ani eyolounoto e akenya, njeata t'entemet enkirukoto; ten aa enkisyayare, njeisyaisho; ten aa oloiteng'enisho, njeiteng'enisho; ten aa olodiding'isho, njediding'isho; ten aa olaishooroni, njeishooio tʼoltau sidai; ten aa olaitasheikinoni, njeitasheiki tʼenyuata; ten aa olang'adunoni, jeng'adu tʼeng'ida. Njoo meata enyorrata enkitusupatuo. Embai enara torrono nimbung'arere enara sidai. Njeaku enyorrata oo lalashera tiatua ndai nʼoltau. Njeituruk obo aitaa olekai kitok. Emishalu tʼenyuata. Enjoo iatata enkima tiatua iltauja. Esyayakiti Olaitoriani. Enting'idata tiatua eanyunoto, enting'iria tiatua osina, entobik tiatua esayata. Entang'ar elaunoto oo sinyat. Entoomonishoto tʼeng'ida. Entamayan looisil ndai; entamayan, emidek. Enting'idata te nebo o loong'ida, enjira te nebo o looishir. Njoo idamumu tʼempolos inyi nabo. Emimbirribir ntokitin kituak, kake embung'are enkitadounoto. Emiaku looitadaraa aten tʼen'geno. Emilaaki oltung'ani entorroni tʼentorroni. Embirribirrutu sidan tʼengomom oo ltung'anak pookin. Teni eaku, embung'akinore iltung'anak pookin eseriani anaa pindimidimi ndai. Emilaakino, lanyor, ntorrok, kake ewuang'ie engoro Engai, amu esira: Enai elaata oo ntorrok, alalak nanu, ejo Olaitoriani. Akae, teni etum olmang'atinda lino olamei, ntotio ninye; teni etum enkure, ntooko ninye; amu teni inko nji, ninturrurroki nkuk enkima shumata elukunya enye. Minjo kigilu entorroni, kake tigilu iye entorroni too sidan. Njening oltung'ani pookin ilkituak t'engolon. Amu metii engolon neme enaing'ua Engai; ore looata engolon, Engai natipika ninje. Ore ologogong' tʼoloata engolon, negogong'oki orregie lʼEngai; ore loogogong', neaki aten enkigwena. Amu mera ilkituak laituriak loo nkyasin sidan, kake loo nkyasin torrok. Teni miyeu niurei Oloata engolon, ntobira sidan, nilaata enkitadararoto te ninye. Amu era ninye olaisyayani lʼEngai, pitum iye sidan; kake teni intobir ntorrok, tureishoi, amu menapita ninye olalem pesho; era ninye olaisyayani lʼEngai, pelaaki near oloitobir ntorrok. Onaa, meata kata nemening'i ninye, me tʼolbae lʼearata ake, kake baiki tʼolbae lʼoltoilo lʼoltau. Onaa, entalak baiki kodi, amu era ninje laisyayak lʼEngai loonyamal te ina. Enjoo oltung'ani pookin esupato enye: le kodi — kodi, olasotoni — esotore, oloitureisho — enkuretishu, lʼenkitook — enkitook. Njoo miatata esile oltung'ani o obo, neme ake entonyorrata, amu olonyor olekai, eitabaiye nkitanapat. Amu enatejoki: miar enkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni, miar metua, mipurrisho, midung' ilmarenge, ming'war, arashu teni etii engai kitanapata nalang', etuumaki tiatua ele rorei: Tonyorra oltung'ani lʼelatia ino anaa pinyor kion. Meitobiraki enyorrata olʼelatia ntorrok. Akae, era enyorrata enkitabaiaroto oo nkitanapat. Ore piyololo ena, eji enkata, ajo etabaua enkata, pinyotototo too njok; amu etataanua enkitopuata ang' taata nelang' enikirukie, etaa nalusoo enkiarie nenyiku endama; onaa maitau nkitobirat enaimin, maishopo nareta enkilang'et. Matilimanata tʼorregie sidai anaa dama, me tʼenkinosata o tʼemerai, me tʼentalare o tʼenkimalimal, me tʼenkitarrikino o tʼengilata e tau; kake enjopo Olaitoriani Yesus Kristos, ore enkishilaroto osesen eminko aainokie olng'warra. Entang'amutu olmenati lʼenkirukoto, emingwenaki nkibirribirrat enyena. Eiruk obo, ajo eidim ainosa pookin; olora menati, nenya mbenek. Olonya, minjo emen olemenya; minjo eigwenaki baiki olemenya olonya, amu etang'amua Engai ninye. Ira iye ng'ai oloigwenaki olaisyayani omoni? Eitashe arashu ebatata ninye tʼOlaitoriani lenye openy; kake epuoi aaitasheye, amu eidim aitasheye Engai ninye. Erishu obo engolong' tʼengai olong', neitoris olekai ngolong'i pookin; njegolu oltung'ani pookin too ndamunot enyena. Oloibung' ngolong'i, neibung'aki Olaitoriani; olemeibung' ngolong'i, nemeibung'aki Olaitoriani; olonya, nenya tʼOlaitoriani, amu eliki ninye Engai ashe; olemenya, nemenya tʼOlaitoriani, neliki Engai ashe. Amu meishiuoki o obo too yook kion, nemeeki o obo kion; amu teni kinjiu, kinjiuoki Olaitoriani; teni kiee, nikieeki Olaitoriani. Akae, teni kinjiu, teni kiee, nikira lʼOlaitoriani. Amu etua Kristos te ina neishiu, peiye eitore lootuata o looishiu. Kake iye, ainyo pingwenaki olalashe lino? Ore iye olekai, ainyo pimen iye olalashe lino? Amu epuoi aaitasheye yook pookin tʼengomom olorika lʼenkigwena le Kristos; amu etisiraki: Aishiu, ejo Olaitoriani, meata kata nemaagilakini enkung'u pookin tʼengomom ai, neibalu olng'ejep pookin Engai. Neijia elaisho pookin obo too ndai Engai ealet. Akae, njoo mikintoki yook aaigwenaki obo olekai, kake eikash, teni ingwenarere, pemeikob o obo olalashe lenye nemeitapong'oo ninye. Ayolo naitisipu, ajo metii entoki nara torrono kion tiatua Olaitoriani; neaku ake torrono te ilo loikenaki ajo torrono. Kake teni eisinanu olalashe lino tʼolbae lʼendaa ino, mekure ilimana iye tʼenyorrata. Miminye tʼendaa ino ilo otuaka Kristos ninye. Eminjo emori sidan inyi. Amu mera enkarsishu Engai endaa o eokoto, kake esupato o eseriani o eng'ida tiatua Olmumua Sinyati; amu oloisyayaki te ina Kristos, neiting'id Engai nera kitok too ltung'anak. Akae, matusuj mbaak eseriani neretokino obo olekai. Mintarruo tʼolbae lʼendaa enkyas Engai. Amu esmya entoki pookin, kake eaku torrono te ilo onya tʼenkikoboto oltau lenye. Sidai, teni minya nkiri, nimiok olmarua, nimintobir toki, teni eikob arashu epong'ori arashu eshalu olalashe lino too ninje. Teni iata iye enkirukoto, njoo iata kion t'engomom Engai. Tesh olemeata enkikoboto oltau tʼolbae lʼendaa nanya. Kake oloing'arrirro teni enya, neigwenakini, amu mepukunye enkirukoto. Kake enamepukunye enkirukoto, naa enkitarruoto. Akae, nenare taa too yook likira oogol, pekinap enjalan oo looshal, nimikintiship aten. Njeitiship oltung'ani pookin too yook ol elatia, peaku sidai netum enkitagolioroto. Amu ore si Kristos eitu eitiship kion, kake anaa petisiraki; Aatusulakinote nanu morot oo kulo likimor. Enatisiraki opa etisiraki, peaku enkiteng'enare ang', pikitum eanyunoto tʼolng'iria o tʼenkilejilejata esirata. Njeisho ndai Engai olng'iria o enkilejilejata, pidamumu tiatua ndai nabo anaa peyeu Kristos Yesus, pitumutumu aaitadarai Engai o Menye lʼOlaitoriani lang' Yesus Kristos, tʼoltau obo o tʼenkutuk nabo. Onaa, entang'amaroto anaa petang'amua yook Kristos, peitaai Engai kitok. Kake ajo nanu, etaa Yesus Kristos olaisyayani lʼemurata tʼolbae lʼesipata Engai, peitagol nkisiligat naaishooki loopapa; peiye eitadaraa loreren Engai tʼenkordunoto enye, anaa petisiraki: Onaa aalaibalu iye tiatua loreren, naranyaki engarna ino. Neitoki si ajo: Enting'idata, loreren, te nebo o olorere lenye! Neitoki: Loreren pookin, entadarai Olaitoriani, njeiting'id ninye iltung'anak pookin! Neitoki ajo Yesaya: Elaaku entonata e Yese o oloitashe, peitore loreren; epuo aanyu loreren ninye. Njeigany ake ndai Engai eanyunoto tʼeng'ida pookin o tʼeseriani enkirukoto, peitunyoi eanyunoto inyi tʼengolon Olmumua Sinyati. Ayolo si nanu, lalashera lainei, ajo eiganyi ndai emborran niboreii eyolounoto pookin, pindimidimi aatorojaroto ndai aten. Kake aitewuo atisiraki ndai nkuti, lalashera, anake aitadamu ndai, tʼolbae lʼemunyani naaishoo nanu Engai, patum ataa olaisyayani le Kristos Yesus nalo enetii loreren lemeata Engai, paitobir enkyas oo lomon lʼeng'ida osupatei, neaku loreren enkidasare nashipakino Engai, naa sinyati tiatua Olmumua Sinyati. Onaa aidim aitadarai kion tiatua Kristos Yesus, ajo aisyayaki Engai. Anaata maiteu ainosu ororei, ten emutu meitobir Kristos tiatua nanu pening'isho loreren, tʼororei o tʼenkyas, tʼenkidimata oo nkitaduarot o noo lponot, o tʼenkidimata Olmumua lʼEngai, netaa aiganya pookin aing'ua Yerusalem o mbat naamanimanaa metabaiki Ilirikon, too lomon lʼeng'ida le Kristos. Atonyua baiki, painosu euangelion too wuejitin neton eitu eipoti engarna e Kristos, pemashet tʼentonata omoni, kake anaa petisiraki: Meata kata nemedol lelo leitu einosuni lomon lenyena, neyolou lelo leitu ening'. Neijia taa etiu, paaiboiyoki aigil kumok alotu enitiiti ndai. Tiaraki namaata taata erishata too kuna kwapi, natayeuo oshi ake kulo arin kumok nalotu enitiiti ndai, onaa ayeu nalotu enitiiti, teni aim too ndai alo Spania. Amu ajo nanu, alatumore ndai tʼolototo lai, nikintarere ndai nanu ine, kindipa aaiting'ida peno enkata natii e nebo o ndai. Kake taata ang'as alo Yerusalem, paisyayaki lelo sinyat. Amu etonyorra iltung'anak le Makedonia o Akaya, pesotu eng'ara naje aaretoki sinyat aisinak ootii Yerusalem. Kake etonyorra, nera si loo silen enye. Amu teni etang'ara loreren lemeata Engai ntokitin emumuaishu enye, neitoriori, peretoki si lelo ninje too mbaak oo seseni. Teni aidipa aitabai ena bae naeaki ninje kulo momo petum, naimaa ndai alo Spania. Nayolo, ajo teni alotu enitiiti, alotu tʼemborei emayani e Kristos. Adiding' ndai, lalashera, tʼOlaitoriani lang' Yesus Kristos o tʼenyorrata Olmumua, pekiretokiki aatigilunore nikisayakiki nanu tʼEngai, paakorduni too lelo lemeiruk te Yerusalem, neshipakino lelo sinyat enkisyayare ai naiko te Yerusalem, patum aeu tʼeng'ida enitiiti ndai tʼeyeunoto Engai naeng'ieng'a te nebo o ndai. Ore Engai eseriani metobiko te nebo o ndai pookin. Amen. Aitanapaki ndai enganashe ang' Foibe, naa ninye engaisyayani esirit natii Kenkerea, ping'amumu ninye tʼOlaitoriani anaa peaku too sinyat, ninjosho eretokinoto too ngolati pookin naairishakinore ninye ndai. Amu etaretoko ilkumok, naataretoko baiki nanu. Eroroki Priskila o Akwila, laretok lainei tiatua Kristos. Amu etipika tʼolbae lʼempuan ai emurt enye; me nanu ake oliki ninje ashe, kake eiko nji si sirito pookin naatii tiatua loreren lemeata Engai. Eroroki si esirit natii tʼengaji enye. Eroroki Epainetos olanyor lai, lora olkikau le Kristos te Asia. Eroroki Maria natanyamala naleng' tʼolbae linyi. Eroroki Andronikos o Yunias lʼenkishomi ang' looteenaki te nebo o nanu, neyolouni anaa lairriwak loora, naaiturukie nanu aairuk Kristos. Eroroki Ampliatos olanyor lai tʼOlaitoriani. Eroroki Urbanos, olaretoni lang' o Stakis, olanyor lai. Eroroki Apeles, otonyorraiyoki te Kristos. Eroroki Herodion lang'. Eroroki lelo loora lʼengang' e Narkisos tʼOlaitoriani. Eroroki Trifeena o Trifosa, naatanyamala tʼOlaitoriani. Eroroki Perse enanyor, natanyamala naleng' tʼOlaitoriani. Eroroki Rufus, olotegeluaki tʼOlaitoriani, o ng'otonye naa yeiyo ai. Eroroki Asinkritos o Flegon o Hermas o Patrobas o lalashera ootii e nebo o ninje. Eroroki Filologus o Yulia, Nereus o enganashe enye, o Olimpas o sinyat pookin te nebo o ninye. Erorokinoto ndai aten tʼeng'ututata sinyati. Eiroroki ndai sirito le Kristos. Kake adiding' ndai, lalashera, ping'oraara lelo ooau rishat o nkitapong'orot nemeishiaakino ina kiteng'enare ninteng'enuote ndai, nipaasharere aaing'ua ninje. Amu meisyayaki looba nji, Olaitoriani, kake engoshoke enye, nelej si iltauja loo lemera torrok too rorei lenye oobor naa sidan. Amu eibale enkirukoto inyi too ltung'anak pookin. Onaa, ashipakino ndai, nayeu niakuku ng'eni tiatua mbaak supati, kake turua tiatua mbaak torrok. Ore Engai eseriani, metororuaki satan abori oo nkejek inyi asioki. Njebik eng'adunoto Olaitoriani Yesus Kristos te nebo o ndai. Eiroroki ndai Timoteos, olaretoni lai, o Lukios o Yason o Sosipater lʼenkishomi ang'. Airoroki ndai, nanu Tertius, otisira ena palai, tʼOlaitoriani. Eiroroki ndai Gayos, olaaitoomono nanu o esirit nalulung'a. Eiroroki ndai Erastos, olopeny masaa engang', o Kwartos, olalashe. Njebik eng'adunoto Olaitoriani lang' Yesus Kristos te nebo o ndai. Ore Engai, naidim aitagolo ndai tʼerisioroto oo lomon lʼeng'ida lainei o nkinosunot e Yesus Kristos, naaibalu emikio naisudoiyoki neba tʼenkiterunoto olmaa, kake etaboluoki neitayolouni taata tiatua sirat oo layolounok, tʼenkitanapata Engai oo nkatan pookin, peuni ening'oto enkirukoto tiatua loreren pookin: Njeata Engai nara openy ake ng'en, enkitook nkatan pookin metabaiki nkatan pookin. Amen. Paulos oipotoki, peaku olairriwani le Yesus Kristos tʼeyeunoto Engai, o Sostenes, olalashe lang': en esirit Engai natii Korintos ena palai, noo lelo ootisinyaiyoki tiatua Yesus Kristos, isinyat ooipotoki, te nebo o pookin ooipot engarna Olaitoriani lang' Yesus Kristos, too wuejitin enye o nkunang' pookin. Njeboitare ndai eng'adunoto o eseriani naing'ua Engai Papa lang' o Olaitoriani Yesus Kristos. Aliki Engai ashe oshi tʼolbae lʼeng'adunoto Engai naishooki ndai tiatua Kristos Yesus, tiaraki nitudupore ndai ntokitin pookin tiatua ninye, enkiteng'enare pookin o eyolounoto pookin, neijia anaa petagolo enjakenishu e Kristos tiatua ndai, neijia eitu ing'oruru tʼenkishooroto o nabo nianyunyu embolunoto Olaitoriani lang' Yesus Kristos oloitagol baiki ndai metabaiki enkiting'oto, perneitang'ori ndai tʼengolong' Olaitoriani lang' Yesus Kristos. Supat Engai naipotokinyeki ndai atua enkidikidikoto Oinoti lenye Yesus Kristos, Olaitoriani lang'. Adiding' ndai, lalashera, tʼolbae lʼengarna Olaitoriani lang' Yesus Kristos, piroro pookin entoki nabo, nimiatata orot tiatua ndai, kake embung'aroto tʼoltau obo o tʼendamunoto nabo. Amu aatolikitio mbaak inyi, lalashera lainei, lekua lʼengaji e Kloe, aajo etii enjangar atua ndai. Ajo nanu ele rorei, njere ejo pookin too ndai: Ara nanu ole Paulos, nara nanu ole Apolos, nara nanu ole Kefas, nara nanu ole Kristos. Amaa, ketoore Kristos? Ketooshokoki Paulos esalaba tʼolbae linyi? Arashu keibatisaki ndai lʼengarna e Paulos? Aliki Engai ashe, amu eitu aibatis oltung'ani obo too ndai neme Krispos o Gayos. Nemetii oltung'ani o obo oidim atejo eibatisaki lʼengarna ai. Kake aibatisa si lʼengaji e Stefanos. Teni me lelo, madamu ajo aibatisa kulekai. Amu eitu aainiwaa Kristos, paibatis, kake painosu lomon lʼeng'ida, neme too rorei ng'eni, pemeiturrari esalaba e Kristos. Amu ore ororei lʼesalaba, nera emodaishu too lelo ooimin, kake ore too yook ooitopuaki, naa engolon Engai. Amu etisiraki: Aiminye eng'eno oo lang'eni, naiturraa eng'eno oo looyolo. Kodee olng'en? Kodee olayoloni loo sirat? Kodee lang'eni lʼele maa? Keitu eitaa Engai eng'eno ele maa emodaishu? Amu tiaraki neitu eyolou olmaa tʼeng'eno enye Engai tiatua eng'eno enye, etonyorrua Engai aitopua tʼenkinosunoto emodaishu kulo looiruk. Amu eing'oru Yudayoi ilponot, neing'oru Ilgrikini eng'eno, kake kinosu yook Kristos otooshokoki esalaba, nera too Yudayoi erikai o too loreren emodaishu, kake too kulo looipotoki, too Yudayoi o too Lgrikini, nera Kristos engolon Engai o eng'eno Engai. Amu era emodaishu Engai ng'en nelang' iltung'anak, neata emenatishu Engai engolon nelang' iltung'anak. Amu eng'orai, lalashera, enkipototo inyi, metii atua ndai kumok loora lang'eni nemetii kumok lʼengolon nemetii kumok looata enkitook; kake etegelua Engai naara moda olmaa, peiye eitukurru lang'eni, o naara menat olmaa etegelua Engai, peiye eitukurru naara nʼengolon; etegelua Engai nemeata enkitook olmaa o natemenaki, nemera toki, peiye eiturraa nara toki, peiye pemeitaa toki nara toki, pemeitadaraa kion enkiring'o pookin tʼengomom Engai. Ing'uang'ua si ndai atua ninye tiatua Kristos Yesus, lotaa too yook eng'eno naing'ua Engai, esupato o esinyaroto o elakunoto, peiye anaa petisiraki; Oloitadaraa kion, njeitadaraa kion tiatua Olaitoriani. Ore si nanu, lalashera, eitu alotu enitiiti ndai tʼenkishaa ororei arashu eng'eno ainosaki ndai enjakenishu Engai. Amu eitu aikenaki kion payolo toki too ndai neme Yesus Kristos otooshokoki esalaba. Natii nanu atua ndai tʼenjalan o tʼenkuretishu o tʼenkikirikirata naleng'. Ore ororei lai o enkinosunoto ai, nemera ororei sidai lʼeng'eno oo ltung'anak, kake ol enkitaduaroto Olmumua o tʼengolon, peiye eunokino enkirukoto inyi, me tʼeng'eno oo ltung'anak, kake tʼengolon Engai. Kake kilimu eng'eno too lootabaitie, me eng'eno ele maa, neme en oo lkituak lʼele maa, loopuo aamuta, kake kilimu eng'eno Engai tiatua emikio, natushumaki, natipika Engai tʼenkiturukoto e opa moitie, peaku enkitook ang'; neitu eyolou ninye o obo loo lkituak lʼele maa; amu ten emutu etayoloutuo, anaata eitu eoshoki esalaba Olaitoriani lʼenkitook; kake anaa petisiraki: Neitu edol engong'u, neitu ening' enkiyok, neitu ejing' atua oltau lʼoltung'ani, ninje eitobiraka Engai kulo loonyor ninye. Kake etaboloko yook Engai ena tʼOlmumua lenye; amu eirengesu Olmumua mbaak pookin, baiki ngasurin Engai. Amu kang'ai too ltung'anak loyolo nʼoltung'ani neme Olmumua lʼoltung'ani otii atua ninye? Neijia meyolo o obo nʼEngai, neme Olmumua lʼEngai. Eitu king'amu yook Olmumua lʼele maa, kake Olmumua oing'ua Engai, pikitum aatayolou ng'adunot naaishoo yook Engai; nikilimu baiki ninje, me too rorei looiteng'enu eng'eno oo ltung'anak, kake looiteng'enu Olmumua, nikingwenaki mbaak emumuaishu tʼemumuaishu. Meyolo oltung'ani lʼenkop mbaak Olmumua lʼEngai, amu era te ninye emodaishu, nemeidim atayolou, amu eigwenuni ninje tʼemumuaishu. Kake eigwenu ol Olmumua mbaak pookin, nemeigwenaki o obo ninye. Amu kang'ai lotayolouo nkibirribiirat Olaitoriani? Kang'ai elaiteng'en ninye? Kake kiata yook nkibirribirrat e Kristos. Neitu aidim nanu airorie ndai, lalashera, anaa lʼOlmumua, kake itiuu anaa lʼenkiring'o, anaa nkera kutiti tiatua Kristos. Aitotio ndai too kule, me tʼendaa nagol; amu eton eitu indimumu. Baiki taata eton mindimumu. Amu eton irara lʼenkiring'o. Amu teni etii atua ndai olom o olarrabal o enjangar, keton mirara lʼenkiring'o nipuoiyeye mbaak oo ltung'anak? Amu teni ejo obo: Ara ole Paulos, nejo lekai: Ara nanu ole Apolos — mirara ndai loo ltung'anak? Kang'ai Apolos? naa kang'ai Paulos? Me laisyayak lootaretokitio ndai, pitumutumu enkirukoto, kake anaa peishoo Olaitoriani oltung'ani pookin. Atuuno nanu, neitook Apolos, kake Engai naitubulua. Akae, ore oloun, me toki, neme oloitook, kake Engai naitubulu. Kake ore oloun o oloitook, naa obo; kake etum pookin olkwaje lenye tʼerisioroto enkyas enye. Amu kira yook laitobirak lʼenkyas te nebo o Engai, nirara ndai enkuruma, neitoki enjetata Engai. Ore tʼeng'adunoto Engai naaishooki nanu, anaa olashetani arriya atipika enkitamanyunoto, neshet olekai tung'ani shumata. Njeing'oraa oltung'ani pookin, eneiko teni eshetaki shumata e ina. Amu meidim atipika o obo engai kitamanyunoto neme ena natipikaki, nera Yesus Kristos. Teni eshetaki oltung'ani shumata ena kitamanyunoto sahabu, ngoshola, soito lʼenkinyang'a nagol, ilkeek, olkujita, ndung'ot olperesi, nelaibalai enkyas oltung'ani pookin; amu elaibalie engolong', amu eboluni tʼenkima, nelaleen ena kima enkyas oltung'ani pookin eneikununo. Teni ebik enkyas oltung'ani natesheta ninye, nelatum olkwaje; teni eiku enkyas oltung'ani, nelatum elaunoto, elapok ake ninye openy, kake anaa tʼenkima. Miyololo ndai, aajo irara engaji Engai, nemanya Olmumua lʼEngai atua ndai? Teni eitarruo oltung'ani engaji Engai, neitarruo Engai ele; amu sinyati engaji Engai, nirara ndai. Njoo melej oltung'ani kion; olojo too ndai, ajo era ng'en tiatua ele maa, njeaku olmodai, petum ataa ng'en. Amu era eng'eno ele maa emodaishu tʼEngai. Amu etisiraki: Erresh ninye lang'eni tiatua olosek lenye. Neitoki: Eyolo Engai ndamunot oo lang'eni, aajo mera toki. Onaa, njoo meitadaraa o obo kion too ltung'anak! Amu era pookin nkun inyi: ten aa Paulos, ten aa Apolos, ten aa Kefas, ten aa olmaa, ten aa empuan, ten aa enkea, ten aa naatii, ten aa naapuo aaku, — nkun inyi pookin, kake irara ndai le Kristos, nera Kristos lʼEngai. Nji njeikenaki yook oltung'ani pookin, ajo kira laisyayak le Kristos o laitasheikinok loo njumat Engai. Akae, meing'oruni toki too laitasheikinok neme ak etumi aa supati. Mera toki te nanu, teni aaigwenakini too ndai arashu tʼengolong' oo ltung'anak; namaigwenaki baiki nanu kion. Amu mayolo toki te nanu, kake maaitaai te ina supat; era Olaitoriani, olaaigwenaki nanu. Onaa, emingwenu toki eitu ebau enkata enye, metabana nelotu Olaitoriani ololo ailang'u njumat enaimin neitalioio yeunot oo ltauja; netum te ina kata oltung'ani pookin enkitadararoto tʼEngai. Ore kuna baak, lalashera, airo te kion ai o Apolos tʼolbae linyi, pinteng'enuonuo too yook, pemilang'ilang'a nona naatisiraki, pemetii obo linyi owuasare olekai tʼolbae lʼolekai. Amu kang'ai likintooruo iye nikintalang' olekai? Ainyo iata neitu itum? Kake ten aa inoto iye ninye, ainyo pintadaraa kion, anake eitu itum? Indipa aataraposhoto, indipa aataa ladupak, nintorishosho mikitii yook. Eaku ten emut intorishosho, peiye kintorisho si yook te nebo o ndai. Kake ajo nanu, eitaduaia yook Engai anaa looti naleng', ooitarasakaki enkea, amu kitaa yook enking'orare olmaa o noo lmalaikan o noo ltung'anak. Kira ilmoda tʼolbae le Kristos, kake irara ndai ng'eni tiatua Kristos; kishal yook, nigoligolo ndai; neanyiti ndai, nemenari yook. O metabaiki ena saa kiata olamei o enkure, nimikinjopo, neoshi yook isederi, nimikiata ang', nikinyamalu, nikintobir enkyas too ngaik ang' aten; teni emori yook, nikimayan; naa teni einyali yook, niking'iri; teni eiteenikini yook, nikisaisho; eitaaki yook anaa endiata olmaa, anaa oloirerio loo pookin oo taata. Eitu asir kuna baak, paitukurru ndai, kake padiding' ndai, nkera ainei nanyor. Amu ten emut iatata ndai laiteng'enak iip kat iip tiatua Kristos, anaata miatata loominyi kumok. Amu ore te Yesus Kristos atoiwuo nanu ndai too lomon lʼeng'ida. Onaa adiding' ndai: Entaa lasujak lainei! Te ina airriwaiye enitiiti ndai Timoteos, ora enkerai ai nanyor naa supat tiatua Olaitoriani, paitadamu ndai rregieita lang' ootii atua Kristos, anaa paiteng'enisho too wuejitin pookin tiatua esirit pookin. Ewuasa kulekai, aajo malotu nanu enitiiti; kake alotu asioki, teni eyeu Olaitoriani, nayolou nanu me rorei loo loowuasa, kake engolon. Amu ore enkarsishu Engai meitashe tʼororei, kake tʼengolon. Ainyo iyeuu? kalotu tʼeng'udi arashu tʼenyorrata o oltau lʼemborran? Eitoning'oro ororei ajo etii entalare atua ndai, anaa pemeba nji tiatua lemeata Engai, neji eama obo eng'oroyoni e menye lenye. Niwuasasa ndai, neme injirishiri, peitupukuni olotaasa ina tiatua ndai? Kake ore nanu, lematii tʼosesen e nebo o ndai kake tʼolmumua, aidipa aigwenaki anaa Olotii ilo otaasa nji, peiye, teni itumomo lʼengarna Olaitoriani lang' Yesus Kristos, eitarasakini ninye tʼolmumua lai o tʼengolon Olaitoriani lang' Yesus Kristos satan, aitarruo enkiring'o, kake pepok Olmumua tʼengolong' Olaitoriani Yesus. Me sidai, neijia anaa pintadaraara aten. Miyololo ndai, aajo eisiijie enkiti kisiijoi entapa pookin? Akae, entau tiatua ndai ina kisiijoi musana, pitumutumu aataa entapa ng'ejuk, neijia anaa pemekure etii enkisiijoi atua ndai. Amu eidasaiyeki embalelo e pasaka ang', nera Kristos. Onaa, maitaa ngolong'i kituak, me tiatua enkisiijoi musana, neme tiatua enkisiijoi emalmalishu o entorroni, kake tiatua neitu eisiijoi esidano o esipata. Atisiraka ndai tiatua empalai, pimimbung'arere looas mbaak torrok oo nkiri. Majo ina tukul too looas mbaak torrok oo nkiri lʼele maa, arashu too lʼempiani o laisimak o looisyayaki muain, amu te ina meata kata niming'uang'ua olmaa. Kake atisiraka taata ndai, pimimbung'arere oltung'ani oipoti olalashe, teni era ninye oloas mbaak torrok oo nkiri, ana ol empiani, ana oloisyayaki muain, ana olamoroni, ana olaisimani. Eming'arie oloba nji endaa si. Ara nanu ng'ai, paigwenaki lootii boo? Nimingwenakiki lootii atua? Ore kulo ootii boo, neigwenaki Engai. Ore si ndai entau oltung'ani torrono tʼempolos inyi. Teni eataiye oltung'ani too ndai olekai embae, kaji eiko teni eiteu aing'oru enkigwena too lemera supati, neme too sinyat? Arashu miyololo ndai, aajo epuo aaigwenaki sinyat olmaa? Teni ipuopuo aaigwenaki olmaa, midupapa aaigwenaki mbaak kutiti? Miyololo ndai, aajo kingwenaki yook ilmalaikan? Me naleng' sii mbaak ena kishon? Kake ore ndai, teni iororo tʼolbae loo ntokitin ena kishon, ning'oruru kulo lemeata enganyit tiatua esirit, nipikipiki ninje aaku laigwenak? Atiaka ndai kuna aitukurru ndai. Metii atua ndai oltung'ani o obo ora ng'en oidim atirisha olalashe o olalashe? Kake eishangarra olalashe o olekai, baiki tʼengomom oo lemeiruk? Mekure eitoriori, teni injangarrarra tʼempolos inyi. Ainyo piminjosho eikunakini ndai entorroni? Ainyo piminyorrurru aatalaita endupoto? Kake ndai oopeny looitobir ntorrok neisimisho, naa too lalashera. Amaa miyololo, aajo mejung'u iltorrok enkarsishu Engai? Emilej aten. Mepuo aajung'u looas mbaak torrok oo nkiri o looisyayaki nkulie ain o looar enkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni o lʼenjalan torrono o looisokorisho o lapurrok o lang'warrak o lamerak o lamorok o laisimak enkarsishu Engai. Ore kulekai tiatua ndai, naa nji opa etiu. Kake eisujaki ndai neitaai ndai sinyat tiatua engarna Olaitoriani Yesus Kristos o tiatua Olmumua lʼEngai ang'. Aidimakino pookin, kake meitoriori pookin; aidimakino pookin, kake mayeu naaen o nyoo. Endaa tʼengoshoke o engoshoke tʼendaa; kake eitarruo Engai pokira are: engoshoke o endaa. Kake ore osesen, me oloo mbaak torrok oo nkiri, kake ol Olaitoriani, neitoki Olaitoriani ol osesen. Eitopiwuo Engai Olaitoriani nelaitopiu si yook tʼengolon enye. Arashu miyololo ndai, aajo era seseni linyi rubat e Kristos? Kaitaa rubat e Kristos rubat esindani? Me neijia. Arashu miyololo ndai, aajo olorubare esindani, naa osesen obo o ninye. Amu ejo: Eaku pokira are enkiring'o nabo. Kake oloibung'are Olaitoriani, neaku Olmumua obo o ninye. Enkwet mbaak torrok oo nkiri! Etii enkitarruoto pookin naitobir oltung'ani, oriong' osesen, kake oloitobir mbaak torrok oo nkiri, neitarruoki osesen lenye openy. Anai miyololo, aajo era osesen linyi engaji Olmumua Sinyati otii atua ndai, linoto tʼEngai nimirara kul inyi oopeny? Amu einyang'uaki ndai tʼenkinyang'a nagol. Onaa entadarai Engai tʼosesen linyi o tʼolmumua linyi oora lʼEngai. Ore too kuna baak nikitisirakitia nanu ndai, ajo nanu, eikash, teni meporoo oltung'ani eng'oroyoni. Kake tʼolbae loo mbaak torrok oo nkiri, njoo olee metaa eata engoroyoni enye kion, njeata si eng'oroyoni olmoruo lenye kion. Ore olee, njeisho eng'oroyoni enye enanare, njoo si eng'oroyoni meikunaki neijia olee lenye. Meata enaidim eng'oroyoni tʼosesen lenye kion, kake olee, neijia si etiu olee, meata enaidim tʼosesen lenye kion, kake eng'oroyoni. Emimitikino ndai aten, neme teni irukuruku pokira are tʼenkata naje, pitumutumu erishata oo sayat, nintokiki aatumo, pemeitasur ndai satan tʼolbae lʼolduruki linyi. Kake ajo ena, paitadol ndai, maitanap. Amu ayeu iltung'anak pookin netiu anaa nanu enaikununo. Kake eata oltung'ani pookin enkishooroto naishoo Engai ninye, obo ena, olekai enda. Kake ajoki leitueamaro o ngolia: sidai too ninje, teni ebik anaa nanu enaikununo. Kake teni meidim ninje aatobik meama, njeama. Amu eikash, teni eama nelang' empejoto. Ore lekua ooamishote, naitanap, kake me nanu, kake Olaitoriani, pemeing'ua eng'oroyoni olmoruo lenye, — kake teni eing'ua, njebik meama, ana eitobirakinore olmoruo lenye, — nemeing'ua olmoruo eng'oroyoni enye. Ore ilkulekai ajoki nanu ndai, me Olaitoriani: Teni eata olalashe eng'oroyoni nemeiruk, neyeu ina neboitare ninye, njoo mepal ninye. Ore si eng'oroyoni, teni eata olmoruo lemeiruk, neyeu ilo neboitare ninye, njoo mepal ninye. Amu etisinyaiyoki olmoruo lemeiruk tʼeng'oroyoni, neitokini aasinyaa eng'oroyoni nemeiruk tʼolmoruo. Teni me neijia, anaata era duruk nkera inyi, kake etaa sinyat taata. Kake teni erisha lido lemeiruk, njerisha. Teni eikununo nji, meeni olalashe arashu enganashe; kake eipotie Olaitoriani yook eseriani. Ti aji iyolo iye, eng'oroyoni, an ake intopok olmoruo lino? Anai ti aji iyolo iye, olmoruo, an ake intopok eng'oroyoni ino? Kake anaa petoorikia Olaitoriani, anaa peipotoko Engai, njelimana oltung'ani pookin neijia. Teni eipotoki oltung'ani emurata, nemetiu anaa olememurata. Naa teni eipotoki oltung'ani memurata, nememurati. Me toki emurata, ana teni mimurata me toki, kake teni imbung' nkitanapat Engai. Njebik oltung'ani pookin tʼenkipototo naipotieki. Inyorriki ai kimpotoki tʼesingaishu? Miekenyakinore. Kake teni indim atalakunye, tonyorra aikuna nji. Amu oloipotoki tʼOlaitoriani anaa osinga, nelakuno tʼOlaitoriani; neijia si etiu oloipotoki elakuno, nera osinga le Kristos. Einyang'uaki ndai tʼenkinyang'a nagol; akae, emiaku singan loo ltung'anak. Lalashera lainei, njebikie oltung'ani pookin eneipotieki te nebo o Engai. Kake ore tʼolbae loo ntoiye, maata enkitanapata Olaitoriani, kake aisho ndai enkigwena ai anaa oltung'ani oinoto eng'adunoto Engai, pabik tiatua enkirukoto. Akae, ajo nanu: Sidai tʼolbae lʼosina otii, teni eikununo oltung'ani pookin nji: Teni kiteenaki eng'oroyoni, naing'oru elakunoto. Teni ilakunore eng'oroyoni, ming'oru eng'oroyoni. Kake teni iamisho, mintarruo; naa teni eami entito, nemeitarruo; kake eata looba nji enyamali tʼosesen, anaata ayeu naibooio ndai te ina. Kake ajo nji, lalashera, amu dorrop enkata. Ore nkulie mbaak, naa kuna: looata ng'oroyok, njetiu anaa lemeata; ore looishir, netiu anaa lemeishir; ore looshipa, netiu anaa lemeshipa; ore looinyang'u, netiu anaa lemeata toki; ore looitobirishore ena kop, netiu anaa lemeitobirishore t'entorroni: amu emuta mbaak ena kop. Ak ayeu ndai pimiekenyanya. Ore olemeama, neshilaa mbaak Olaitoriani, peitiship Olaitoriani; ore oloamishe, neshilaa mbaak ena kop, peitiship eng'oroyoni. Kake etii enaor eng'oroyoni nayama o entito. Ore enda nemeama, neshilaa mbaak Olaitoriani, petum ataa sinyati tʼosesen o tʼoltau; kake ore enda nayama, neshilaa mbaak ena kop, anaa peitiship olmoruo lenye. Atejo kuna, peaku endupoto inyi, neme erreshet apik ndai, kake peitoriori, nisyayakiki ndai Olaitoriani osupatei, meiboiyori ndai. Kake teni ejo oltung'ani meidim aiboo entito enye enganyit, tiaraki nataa botor, nenare peaku neijia, njeitobir enanyorru, meitarruo: njeami. Kake ore ilo oibung'a tiatua oltau lenye, tiaraki naa ninye oitore nemeata earakinoto, netayeuo si tʼoltau lenye, peibok entito enye, neiko sidan. Akae, ore oloamaki entito enye, neitobir sidan, ore olemeamaki, neitobir sidan nelang'. Eibooki eng'oroyoni too nkitanapat, eton eishiu olmoruo lenye; kake teni ee olmoruo, neishori meama elde oyeu; tiatua Olaitoriani ake. Kake era ninye tesh nelang', teni ebik nji, anaa paigwenu nanu; amu ajo aata si nanu Olmumua lʼEngai. Ore too ntokitin naayeng'akini nkulie ain aaitaa nkidasareitin, nikiyolo, amu kiata pookin eyolounoto. Eyolounoto, naitaa sapuk elukunya, kake eshet enyorrata. Teni ejo oltung'ani eyolo toki, neton eitu eyolo anaa pemeata kata nemeyolo. Kake ore oltung'ani onyor Engai, ninye eyolouni tʼengomom enye. Akae, kiyolo mbaak endaa oo nkidasareitin naayakini nkulie ain, aajo mera engai omoni toki tiatua olmaa, nikintoki aayolo, aajo metii engai Ai neme nabo ake. Naa ten ake etii nkulie naaji ngain te shumata arashu tʼenkop (anaa petii ngain kumok o laitoriak kumok), kake ore yook, nikiata Engai nabo ake, ninye Papa, nepukunye ntokitin pookin te ninye, nikitii yook atua ninye, o Olaitoriani obo, Yesus Kristos, te ninye etaa ntokitin pookin o yook te ninye. Kake meata iltung'anak pookin ena yolounoto. Kake eton esuj kulekai o taata nkulie ain, nenya ntokitin naateyeng'akaki ninje, aajo noo nena, neidurukieki nji ndamunot enye, tiaraki nashal. Kake meitudupaki yook endaa tʼEngai. Teni mikinya, nemeng'oriki yook toki, naa teni kinya, nimikilang'. Kake eng'orai, pemeaku ena lakunoto inyi enkikoboto oo looshal. Amu ten emutu kidol olekai tung'ani iye, liata eyolounoto, inya endaa tʼengaji oo nkulie ain, meisisi tʼoltau lenye naa ten ake eshal, penya enateyeng'akaki nkulie ain? Neimin neijia tʼeyolounoto ino olalashe oshal, otuaiye Kristos ninye. Kake teni intarruokiki neijia lalashera niariara ndamunot enye naashal, nintarruokiki si Kristos. Akae, teni eitapong'oo endaa olalashe lai, namanyankiri ai kata, pemaitapong'oo olalashe lai. Ke malakuno nanu? Mara nanu olairriwani? Keitu adol Yesus. Olaitoriani lang'? Mirara ndai enkyas ai tiatua Olaitoriani? Teni mara nanu olairriwani too lkulekai, kake ara too ndai. Amu ore olponoto, ajo ara olairriwani, nirara ndai tiatua Olaitoriani. Ena emitunoto ai too lelo laaikilikwan. Amaa, mikiata engolon, pekinya arashu pekiok? Mikiata engolon nikiea enganashe aaku eng'oroyoni anaa ilkulekai airriwak, o lalashera lʼOlaitoriani, o Kefas? Arashu nanu ake openy o Barnabas lemeata engolon nimikipalie enkyas? Kalo sikeri oisyaisho nkatitin pookin nemetum olkwaje? Ana kang'ai oun enkuruma oo njanito olmarua nemenya ilng'anayok lenyena? Ana kang'ai oirrita enjoo nemeok kule e inajoo? Kajo kuna anaa oltung'ani? Ana mejo nkitanapat neijia? Amu etisiraki too nkitanapat e Mose aajo: Mien olkiteng' enkutuk eidong' ilpaik. Ke ilmong'i eshilaa Engai? Arashu eitu ejo tʼolbae lang' katukul? Kake etisiraki tʼolbae lang', amu ore olotur enkuruma, njetur tʼeanyunoto, ore oloituutisho, njeituutisho tʼeanyunoto, peiye eng'arie ninye tʼenkata enye. Teni kituunokitio yook ndai ntokitin emumuaishu, ke entoki sapuk, teni kisambu yook ntokitin enkop inyi? Ten aa eaku kulekai eng'ar ndai kuna baak, mikilusoo yook? Kake eitu yook kisuj ena golon, kake kiting'iria nkumok, pemikimbooio euangelion e Kristos. Miyololo ndai, aajo ore looitobirisho tʼengaji sinyati, nenya ne ina aji, o looidasisho tʼolperere lʼenkidasare, nenyaiye olperere. Neijia si eitanapua Olaitoriani, peata kulo ooinosu euangelion, embaikinoto enye tʼeuangelion. Kake eitu asuj entoki o nabo too nena. Neitu asir nanu kuna baak, peaku neijia te nanu. Amu enare nae nanu, pemeitai oltung'ani enkitadararoto ai. Amu teni ainosu lomon lʼeng'ida, namaata enkitadararoto. Amu meata kata namainosu. Ee, kake aiya, teni mainosu lomon lʼeng'ida. Amu teni aiko kuna tʼenyorrata, natum olkwaje, teni me tʼenyorrata, naaishooki ake ena kisyayare. Kainyo naa olkwaje lai? Nyele painosu lomon lʼeng'ida aiko nji pesho tʼempuris ake, namaitarruo engolon naata tiatua lomon lʼeng'ida. Amu alakuno too ltung'anak pookin, kake aaua kion atua esingaishu oltung'ani pookin, patum kumok too ninje. Too Yudayoi naaku Oyudayos, patum Yudayoi, o too lelo ootii abori oo nkitanapat naaku anaa abori oo nkitanapat, ten ake matii openy abori oo nkitanapat, patum lootii abori oo nkitanapat. Too lelo lemeata nkitanapat, natiu anaa maata nkitanapat, (kake me anaa maata nkitanapat tʼEngai, kake aata nkitanapat tiatua Kristos), patum lemeata nkitanapat. Too looshal nataa anaa oloshal, patum looshal. Ataa anaa iltung'anak pookin too mpukunot pookin, patum too ngoitoi pookin aitopua iltung'anak. Naitobir nanu pookin tʼolbae loo lomon lʼeng'ida, peiye atum atang'ara ninje. Miyololo ndai, aajo ore lookwet tiatua eneikarruno, nekwet ninje pookin, kake eng'amu obo ake en engilunoto? Neijia enkwet si ndai, pitumutumu aatang'amu. Ore oltung'ani pookin logilunore, neitore kion too pookin; akae, eng'amu lelo enkaja namuta, ore yook enememuta. Akae, akwet si nanu nji, me anaa oltung'ani lemeyolo enelo; aara nji, me anaa oloar enkijape. Kake aibooio osesen lai naisingan ninye, pamainosaki kulekai naaku openy oloiturrari. Amu mayeu, pemiyololo ndai, lalashera, aajo etii loopapa lang' pookin abori erukenya neim pookin atua olbalbal, neibatisi pookin atua Mose tiatua erukenya o tiatua olbalbal, nenya pookin endaa nabo emumuaishu, neok pookin eokoto nabo emumuaishu, amu etooko tʼosoit lʼemumuaishu lotusujare ninje, nera ele soit Kristos. Kake eitu eng'ida Engai too lkumok lenye, amu etaraki ninje ti ang'ata. Etaa nena entoki enkiteng'enare too yook, pimikiaku yook lang'warrak loo ntorrok, anaa petang'warrishote lelo. Emiaku baiki laisyayak loo nkulie ain, anaa petaa looje too ninje, anaa pesira: Etotonitio olorere aadaa neokisho neinyototo, peiguran. Njoo mikintobir mbaak torrok oo nkiri anaa peitobira looje too ninje, nerara tʼengolong' nabo elfun tikitam o uni. Njoo mikintasur baiki Olaitoriani, anaa peitasuro looje too ninje, neimin ninje too lasuria. Eming'unyung'uny baiki anaa peing'unyung'unya looje too ninje, neimin tʼolaiminieni. Etaa nena pookin, peaku entoki enkiteng'enare oo lelo, nesiri, peaku erojata too yook looinepua emutata enkop. Onaa, olojo eitashe, peing'oraa, pemebatata. Eitu einepu ndai enkitasuroto neme nʼentung'anishu; kake era Engai supat nemeisho eitasuri ndai nalang' enindimidimi, kake eitaa tʼenkitasuroto empukunoto, pindimidimi aatanap ninye. Akae, lalashera lainei, elanya enkisyayare oo nkulie ain. Airorie ndai anaa iltung'anak ng'eni; entetem enalimu. Ore enkwaru emayani nikimayan, mera ninye enkidikidikoto osarge le Kristos? Ore olmkate likibelibel yook, mera ninye enkidikidikoto osesen le Kristos? Tiaraki nara olmkate obo, nikira si yook ilkumok osesen obo, amu king'ar yook pookin olmkate obo. Eng'orai Israel eneikununo too mbaak osesen. Ore kulo ooinos nkidasareitin, meidikidikore ninje si olperere? Kajo aa? Kajo entoki nateyeng'akaki nkulie ain, ninye toki? Kake ajo: Ore ntokitin naaidasishore loreren lemeata Engai, neidasaki loiriruani, me Engai; namayeu nanu ndai ping'aring'ara loiriruani. Mindimidimi ndai aatook enkwaru Olaitoriani o enkwaru oo loiriruani, nimindimidimi aatang'ar enaraa Olaitoriani o enaraa oo loiriruani. Arashu king'elaki Olaitoriani? Ke kiata yook engolon aalang' ninye? Aidimakino pookin, kake me pookin naisho endupoto; naidimakino pookin, kake me pookin nashet. Njoo meing'oru oltung'ani nkun enyena, kake baiki nʼolekai. Entoki pookin natii tʼenemirishoreki, entaam, niminkilikwanunu tʼolbae loo ndamunot. Amu: En Engai enkop o emborei enye. Kake ore teni eipot ndai obo too lemeiruk, pinyanya endaa te nebo o ninje, niyeuu nipuopuo, entaam pookin naisho ndai, niminkilikwanunu tʼolbae loo ndammunot. Naa teni ejoki ndai oltung'ani: eteyeng'akaki kuna kiri nkulie ain, eminya, tʼolbae le ilo otiaka ndai o pimitutu ndamunot. Kake me ndamunot inono, ajo ndamunot olekai. Ainyo peigwenakini elakunoto ai too ndamunot olekai? Teni anya aliki ashe, ainyo paamori tʼolbae loo nena natejoiye ashe? Akae, teni inyanya arashu iokioko arashu intobiribiri toki, entobira pookin, peaku nʼenkitook Engai. Eminjo enkikoboto Yudayoi, ana Ilgrikini, ana esirit Engai, neijia anaa paitiship si nanu iltung'anak pookin, namaing'oru endupoto ai, kake en oolkumok, petum aatopok. Entaa ndai lasujak lainei, neijia anaa para nanu olasujani le Kristos. Aitadaraa ndai, lalashera, tiaraki nikidamumu nanu too ntokitin pookin nimbung'arere rregieita laishoo ndai. Nayeu ndai niyololo, aajo era elukunya olee pookin Kristos, ore elukunya eng'oroyoni, naa olmoruo, ore elukunya e Kristos, naa Engai. Ore olee pookin osaisho arashu oitayolou mbaak e akenya, teni eitoip elukunya, nemepik elukunya enye enganyit. Ore eng'oroyoni pookin nasaisho arashu naitayolou mbaak e akenya, teni meitoip elukunya, nemepik elukunya enye enganyit; netiu anaa etabarnoki. Teni eitu eitoip eng'oroyoni elukunya, njebarni ninye. Kake tiaraki nemeaku tʼeng'oroyoni, teni edung'i ilpapit ana ebarni, njeitoip elukunya. Kake ore olee, njoo meitoip elukunya, tiaraki naa ninye emua o enkitook Engai. Kake ore eng'oroyoni, naa enkitook olmoruo. Amu eitu eing'ua olee atua eng'oroyoni, kake eng'oroyoni natung'aiye atua olee. Neitu eitobiri olee tʼolbae reng'oroyoni, kake eng'oroyoni tʼolbae lʼolee. Onaa, eikash, teni eata engolon tʼelukunya tʼolbae loo lmalaikan. Kake eikununo nji: mera eng'oroyoni metii olmoruo, nemera olmoruo metii eng'oroyoni tiatua Olaitoriani. Amu anaa eng'oroyoni eing'ua olee, neija etii olee tʼeng'oroyoni; kake eing'ua pookin Engai. Engwenare ndai oopeny: Keitoriori, teni esai eng'oroyoni Engai eitu eitoip elukunya? Arashu meiteng'en ndai enkitobirunoto ajo ore teni eata olee ilpapit ooado, neaku enkurruna te ninye, neija teni eata eng'oroyoni ilpapit ooado, naa enkitook te ninye? amu eishooki ilpapit aaku eopet enye. Teni etii oltung'ani onyor enjangar, mikiata yook orregie oba nji, nemeata si sirito Engai. Ore aisho ndai ena kitanapata, maitadaraa ndai, tiaraki nimitumomo tʼorregie oikash, kake tʼorregie torrono nelang'. Ore en enkiterata, teni itumomo tʼesirit, natoning'o ajo etii rishat atua ndai, nairuk ematua oo nona. Amu meata kata nemeaku rishat tiatua ndai, peibaluni loora supati tiatua ndai. Kake teni itumomo, nemenyai endaa Olaitoriani. Amu teni iyeuu ninyanya endaa sinyati, neng'as pookin anya endaa enye openy, neata olekai olamei, nemera olekai. Amaa, miatata ngajijik inyi ninyayeye niokioko? Arashu imenimene ndai esirit Engai nintukurrurru kulo lemeata toki? Kajoki aa ndai? Kaitadaraa ndai? Tʼolbae loo nona maitadaraa ndai. Amu atang'amua nanu tʼOlaitoriani enaishoo ndai, ajo eibung'a Olaitoriani Yesus te ina kiarie naitarasarieki ninye, olmkate nejo ashe nebelibel ejo: Enkoito, entaam! Era ele osesen lai logilieki ndai; enkuna ena, pekidamumu nanu. Neijia eibung'a baiki enkwaru, eidipa endaata, ejo: Era ena kwaru osotua ng'ejuk tiatua osarge lai; enkuna ena oshi, teni iokioko, pekidamumu nanu. Amu oshi, teni inyanya ele mkate niokioko ena kwaru, enosutu enkea Olaitoriani, metabana nelotu ninye. Ore olonya olmkate neok enkwaru Olaitoriani, meitobirakino, nelatumoki kion earata osesen o osarge lʼOlaitoriani. Akae, njeleen oltung'ani kion, petum ainosa nji ele mkate neok ena kwaru. Amu olonya neok, meitobirakino, nenya neokoki kion enkigwena, tiaraki nemeitaa kitok osesen lʼOlaitoriani. Onaa, etii atua ndai ilkumok loora menat o loomoiyaa neirura ematua kitok. Amu teni kingwenaki aten, nemeigwenakini yook. Ore peigwenaki yook Olaitoriani, neitubuluni yook, pemedeki yook te nebo o olmaa. Onaa, lalashera lainei, teni itumomo te nebo aanya endaa, entaanyunoto ndai aten. Ore teni eata obo olamei, nenya tʼengaji enye, pemeaku oltumo linyi ol enkigwena. Ore nkulie naatong'oro, teni alotu naitobir. Mayeu, lalashera, pimiyololo mbaak emumuaishu. Iyololo, aajo itang'asa aaku lemeata Engai, nipuopuo enetii muain nemeiro, anaa petorikoki ndai. Onaa, aitayolo ndai, ajo metii oltung'ani loiro tiatua Olmumua lʼEngai ojo: Njedeki Yesus! Nemetii oloidim atejo: Olaitoriani Yesus! neme tʼOlmumua Sinyati. Etii rishat oo nkishoorot, kake etii Olmumua obo; netii rishat oo nkisyayareitin, kake etii Olaitoriani obo; netii rishat oo nkitobirat, kake etii Engai nabo naitobir pookin tiatua pookin. Eishori oltung'ani pookin enkitaduaroto Olmumua, peaku endupoto oo pookin. Amu eishori oltung'ani obo tʼOlmumua ororei lʼeng'eno, o olekai ororei lʼeyolounoto, tʼele Mumua ake, o olekai enkirukoto tiatua ele Mumua, o olekai nkishoorot enkishiunoto tiatua Olmumua obo, o olekai enkidimata oo ngoloni, o olekai eyolounoto e akenya, o olekai enkitooroto oo lmumuan, o olekai nkutukie kumok, o olekai enkitaalata oo nkutukie. Neitobir kuna pookin Olmumua obo orisio neoriki oltung'ani pookin anaa peyeu ninye. Amu neijia anaa pera obo osesen neata rubat kumok naa rubat pookin nʼosesen obo, teni era ninje baiki kumok, naa n'osesen obo ake: neijia baiki Kristos. Amu eibatisaki yook pookin tʼOlmumua obo, pekiaku osesen obo, ten aa Yudayoi, ana Ilgrikini, ana singan, ana loolakuno, neitooki pookin atua Olmumua obo. Ore si osesen, nemera erubata nabo, kake rubat kumok. Teni ejo enkeju: mara engaina, akae, mara en osesen, — ainyo, me en osesen ninye? O teni ejo enkiyok: mara engong'u, akae, mara en osesen, — ainyo, me en osesen ninye? Ten aa osesen olulung'a engong'u, kodee ening'oto? Ten aa osesen ening'oto katukul, ti aji eing'uaya? Kake etipika Engai rubat pookin tiatua osesen, anaa petayeuo. Teni era rubat pookin erubata nabo, kodee osesen? Kake etaa taata rubat kumok, kake osesen obo. Nemeidim engong'u atiaki engaina: Mikitumoki nanu; arashu meidim elukunya atiaki nkejek: Mikitumokiki nanu. Kake enare kuna rubat osesen naalio eshalu naleng', neyeuni naleng', o nena rubat osesen nikijo etong'orikitia enganyit too nkulie, nikinjo enganyit naleng'; o nena naaitukurru yook, nikintaa kituak aaitulusoo. Amu ore nena rubat supati ang', nemelaita enkitadararoto. Kake eitushula Engai osesen, neisho enganyit idia rubata natong'orikia, pemeaku eoroto tiatua osesen, kake peshilaro pookin aten. Naa teni emoi erubata nabo, neme nkulie pookin te nebo; ore teni eitaai kitok erubata nabo, neng'idakino nkulie pookin. Kake irara osesen le Kristos o rubat enyena anaa perisiore oltung'ani pookin. Netipika Engai iltung'anak tiatua esirit; ore lʼenkiterata lairriwak, ore liare layolounok, ore li okuni laiteng'enak, ore tekurum looitobir nkidimat, ore tekurum nkishoorot naaishiunyeki loomoi, o laretok, o looitorisho, o nkutukie naaoro. Ke, lairriwak pookin? Ana layolounok pookin? Ana laiteng'enak pookin? Ana nkidimat pookin? Ana keata pookin enkishooroto naishiunye loomoi? Ana keiro pookin too kulekai ng'ejepa? Ana keitaal pookin ninje? Kake entonyok, pitumutumu nkishoorot kituak naleng', napon aitadol ndai engoitoi naikash naleng'. Ten emutu airo too lng'ejepa loo ltung'anak o loo lmalaikan, namaata enyorrata, anaata ara olduala oorito o elil naoru. Ten emutu aata eyolounoto nayolo mikiot pookin o eng'eno pookin, ten emutu aata enkirukoto pookin, paidurrie ildonyo, namaata enyorrata, namara toki. Ten emutu aoriki laisinak masaa ainei pookin naishooio osesen lai, peikie enkima, namaata enyorrata, namaaku toki. Eng'iri enyorrata, ebor enyorrata, megil tau, meyang'iyang' enyorrata, meikarrikar, melau enganyit, meing'oru enara enenye, meitagoroi, meiken entorroni, meng'idakino enemeitoriori, kake eng'idakino esipata; enyuakino pookin, eiruk pookin, neanyu pookin, eng'iriakino pookin. Meitoki amuta enyorrata. Teni aa yolounot, nepuo aamuta; teni aa nkutukie, nepuo aaiting'; teni aa eng'eno, nelamuta. Amu kiata eng'eno ematua ake, nikiyolou ne akenya ematua ake. Teni ebau embaiaroto, nelaishunye nʼematua. Ore opa ara enkerai, airoro anaa enkerai, naata eng'eno anaa enkerai, aaibirribir anaa enkerai; ore ataa olee, naing'ua enkeraishu. Amu kidolita taata tiatua enking'oret anaa tʼoloyote; ore te ina kata engomom tʼengomom. Atayolo taata ematua, kake alayolou te ina kata naleng', anaa paatayolouoki si nanu. Akae, ebik taata enkirukoto, eanyunoto, enyorrata, kuna uni; kake era enyorrata kitok too kuna nelang'. Entusuj enyorrata, ninyokinyoko aaing'oru nkishoorot emumuaishu, enaikash teni intayolouu ne akenya. Amu ore ilo oiro tʼolekai ng'ejep, nemeirorie iltung'anak, kake Engai; nemening' olekai, eiro ninye ake mikiot tʼOlmumua. Kake oloitayolou ne akenya, neirorie iltung'anak, peaku nʼenjetakinoto o nʼendiding'aroto o nʼenkilejilejata. Ore oloiro tʼolekai ng'ejep, neshet kion; kake oloitayolou ne akenya, neshet esirit. Kake ayeu taata ndai pookin niroro too lng'ejepa, o naleng', teni intayolouu ne akenya. Amu ore oloitayolou ne akenya, nelang' oloiro too lng'ejepa, teni meitaai ninye ninje, peiye etum esirit enjetakinoto. Onaa, lalashera, ten emut eaku alotu enitiiti, airo too lng'ejepa, kaa dupoto itumutumu te nanu, teni mairorie ndai tʼembolunoto ana tʼeyolounoto ana tʼenkitayolounoto ana tʼenkiteng'enare? Neijia etiu ntokitin nemeishiu naaisho oltoilo, anaa enkisulet arashu enkinanda; teni meisho ninje iltoiloi ooro, kaji eikuni teni eyolouni enaoshi tʼenkisulet arashu tʼenkinanda? Arashu teni eoshi emowuo tʼoltoilo lemeyolounoi, kang'ai oitobirakinore enjore? Neijia si itiuu ndai, teni iroro too lng'ejepa nimiatata rorei ooyolounoi, kaji eiko teni eyolo iltung'anak, enilimumu? Amu iroro anaa atua enkijape. Etii iltoiloi loo muain kumok tiatua olmaa, kake metii nemeyolounoi. Teni mayolou enkutuk enye, naaku omoni tʼele oiro, neaku ilo oiro, olomoni te nanu. Neijia si ndai liyeuu nkishoorot emumuaishu, entonyok aaing'oru enkumoi oo nkishoorot nishetietie esirit. Akae, ore oloiro too lng'ejepa, njesaisho nji, peitaai si. Amu teni asaisho too lng'ejepa, nesai Olmumua lai, kake meaki eng'eno ai ilmomo oltung'ani o obo. Ainyo naa enaikash? Ayeu nasai tʼolmumua lai naitoki asai tʼeng'eno ai. Arany singolioitin lʼEngai tʼolmumua lai, narany tʼeng'eno ai si. Kake teni imayan tʼolmumua, kaji eiko teni eiruk ele otii ewueji oo laning'ok ajo: Amen, tʼelikinoto ashe ino, teni meyolo eniroro? Esipa, iliki iye ashe naleng', kake eitu eitagoli olekai te ina. Aliki Engai ashe, tiaraki nairo too lng'ejepa nalang' ndai pookin; kake tiatua esirit, ayeu nairo rorei imiet ake tʼeng'eno ai, paiteng'en ilkulekai, nelang' airo rorei iip kat iip too lng'ejepa. Lalashera, emiaku nkera tiatua eng'eno inyi; kake tiatua ntorrok entaa nkera, kake entaa baiarot tiatua eng'eno inyi. Etisiraki tiatua nkitanapat: Ayeu nairorie ele orere too kulekai ng'ejepa o too nkutukie oo lomon, nemaaning' ninje nanu, etejo Olaitoriani. Akae, era ilng'ejepa ilponot loo lemeiruk, neme loo looiruk, kake era enkitayoloto e akenya en oo looiruk, neme noo lemeiruk. Ten emutu etumo esirit nalulung'a tʼewueji nebo neiro pookin too lng'ejepa, neitoki aapuonu iltung'anak leme ng'eni ana lemeiruk, anaata mejo iatata oloirirua? Kake ten eaku eitayolou pookin lomon lʼEngai, nelotu olemeiruk ana olemeyolo toki, nediding' neigwenaki pookin ninye; ore mbaak oltau lenye naaisudori, neibalunyeki, nebatata tʼengomom enye aserem Engai, neiruk ajo etii Engai atua ndai esipa. Ainyo naa, lalashera? Teni itumomo ndai, niatata pookin isingolioitin lʼEngai, enkiteng'enare, embolunoto, ilng'ejepa, enkitaalata; enjoo ntokitin pookin meidipata nʼenjetata. Teni eiro oltung'ani too lng'ejepa, njoo metaa aare, ana teni elusoo, neaku okuni, kake tʼolkereri, ninjosho obo, peitaalu. Naa teni metii oloitaal, njegira ilo tiatua esirit, neirorie kion o Engai. Enjoo layolounok loo lomon lʼEngai eiro aare arashu okuni, ninjosho ilkulekai metirisha. Kake teni etum olekai oton tene embolunoto, negira ol enkiterata. Amu indimidimi ndai pookin aatayolou, me obo ake, peiteng'enuo pookin nediding! pookin. Ore ilmumuan loo layolounok, nening' layolounok. Amu ore Engai, me Engai enjangar, kake en eseriani. Anaa tiatua sirito pookin oo sinyat, enjoo egira ng'oroyok tiatua esirit. Amu eitu eishori ninje, peirorie, kake pening' anaa enatejo nkitanapat. Naa teni eyeu neiteng'enuo toki, njoo meikilikwana ilmoruak lenye too ngajijik, amu enkurruna tʼeng'oroyoni, teni eiro tʼesirit. Ainyo, ai ndai eing'ua ororei lʼEngai, ana ndai etabaikia ake? Ore oltung'ani pookin oiken kion ajo olayolounoni arashu ol Olmumua, njeyolou nona baak nasiraki ndai, amu nkitanapat Olaitoriani. Naa ten eaku emoda oltung'ani, njemoda. Akae, lalashera lainei, entonyok piakuku layolounok, emimitiki eiro too lng'ejepa. Enjoo ntokitin pookin eitoriori neaku tʼorregie sidai. Aitayolo ndai, lalashera, lomon lʼeng'ida lainosaka ndai, ning'amumu baiki nintasheshe tiatua ninje, ipokipoko baiki too ninje, teni imbung'ubung'u ele rorei anaa painosaka ndai; ten emutu me, anaata iruko pesho. Amu aitarasaka ndai tʼenkata elukunya kuna natang'amua si nanu openy, ajo etua Kristos tʼolbae loo nkitarruot ang' anaa pejo sirat, ajo etunukaki neitopiuni tʼengolong' e uni, anaa pejo sirat, ajo etalie te Kefas, tekurum too lelo tomon o are. Tekurum nelioi too lalashera loolang' iip imiet te nebo, neishiu ilkumok lenye metabaiki taata, neirurate ilkulekai. Nelioi tekurum te Yakobos, tekurum too lairriwak pookin. Ore tekurum oo pookin nelioi baiki te nanu anaa lʼeiunoto neitu ebaia. Amu ara nanu olkiti loo lairriwak nemeaku paaipoti nanu olairriwani, amu atimira esirit Engai. Kake ara tʼeng'adunoto Engai olara, neitu eaku eng'adunoto Engai pesho tiatua nanu, amu atopona anyamalu nalang' ninje pookin, me nanu baiki, kake eng'adunoto Engai naarubare nanu. Kake ten aa nanu arashu ninje, neijia kinko teni kinosu lomon, naa neija iruko. Kake teni einosuni Kristos, ajo etopiwuo too lootuata, kejo aa kulekai too ndai, aajo meatai empiunoto oo lootuata? Teni metii empiunoto oo lootuata, eitu epiu baiki Kristos. Teni eitu epiu Kristos, akae, era enkinosunoto ang' en e pesho naa ne pesho enkirukoto inyi. Netumi baiki yook anaa iljaken lʼelejare lʼEngai, tiaraki nikinjakenokitio Engai empaashata, aajo eitopiwuo ninye Kristos leitu eitopiu, teni mepiu lootuata; amu teni mepiu lootuata, neitu epiu baiki Kristos. Teni eitu epiu Kristos, nera enkirukoto inyi pesho, nepon itiiti atua nkitarruot inyi. Akae, neimina si ninje looirurate tiatua Kristos. Teni kianyu Kristos tiatua ena puan ake, nikira yook laisinak too ltung'anak pookin. Ore taata etopiwuo Kristos too lootuata nera ol elukunya loo looirura. Amu oltung'ani obo oaua enkea, naa oltung'ani obo oaua empiunoto oo lootuata. Amu anaa petuata ninje pookin te Adam, neijia epuoi aaitopiu pookin te Kristos. Kake oltung'ani pookin tʼerisioroto enye: Ol elukunya Kristos, tekurum loora le Kristos tʼelotunoto enye, tekurum enkiting'oto, teni eitarasaki ninye Engai o Papa enkarsishu, neidip enkitoria pookin o engolon o enkidimata pookin. Meata kata nemeitorisho ninye metabana nepik ilmang'ati lenyena pookin abori oo nkejek enyena. Ore olmang'atinda obaiye opuoi aaidip, naa enkea. Amu etipika pookin abori oo nkejek enyena. Teni ejo, etipikaki pookin abori, neibalunye ajo nemetii ilo otipika pookin abori enkitoria enye. Kake teni etii pookin abori enkitoria enye, te ina kata nening' si Oinoti ilo otipika pookin abori enkitoria enye, peiye eaku Engai pookin tiatua pookin. Anai kaji eiko lelo ooibatisi tʼolbae loo lootuata, teni mepiu lootuata katukul? Ainyo peibatisi tʼolbae lenye? Nikitii yook enemeserian ngolong'i pookin? Esipa, tʼenkitadararoto naata te Kristos Yesus, Olaitoriani lang', ae engolong' pookin. Ten aa tʼempukunoto oo ltung'anak ataarare lowuarak te Efesos, kaa dupoto aata te ina? Teni mepiu lootuata: „Mataam nikiok, amu kituata taisere!“ Eminjo eimalimalie ndai. Eitarruo ilderrat torrok rregieita sidan. Enyeito osupatei, emias ntorrok! Amu etii kulekai lemeyolo Engai oo toki; ajo ena aitukurru ndai. Ore eikilikwan oltung'ani: Kaji eikuni teni eitopiuni lootuata? Kalo sesen epuonunye? Iye, lemodai, enisuaia mepiu, teni mee. Ore enisuaia, mera ninye osesen, oaku tekurum, kake embeu ake, anaa en entapa arashu nabo oo nkulie pookin. Kake Engai naisho osesen anaa peyeu ninye openy, neisho pookin nabo too mbeun osesen lenye. Nkiri pookin mera enkiring'o nabo; kake engai en oo ltung'anak, engai en oo ntaritik, engai en oo singir. Netii seseni le shumata o seseni lʼenkop. Eata engolong' engai kilang'et, neata olapa engai kilang'et; kake epaasha olakira obo tʼolekai tʼenkilang'et. Neija eaku empiunoto oo lootuata. Eisuari tiatua entiinoto narruoio neitopiuni tiatua entiinoto nemerruoio. Eisuari tiatua entiinoto emenata, neitopiuni tiatua entiinoto enkitook. Eisuari tiatua enjalan, neitopiuni tiatua engolon. Eisuari osesen lʼenkishon, neitopiuni osesen lʼemumuaishu. Ten etii osesen lʼenkishon, netii si osesen lʼemumuaishu. Anaa petisiraki: Etaa oltung'ani lʼenkiterata Adam oltau oishiu; neaku ilo Adam lʼenkiting'oto Olmumua loisho empuan. Kake mera osesen lʼemumuaishu ol enkiterata, kake ol enkishon, nesuj ol emumuaishu. Ore oltung'ani lʼenkiterata eing'ua enkop naa ol enterit; ore oltung'ani liare, neing'ua shumata. Anaa peikununo ele lʼenterit, neijia si etiu lʼenterit; eneikununo ele le shumata, neijia si eikununo kulo le shumata. Anaa peitanapa emua e ilo lʼenterit, neijia si kipuo aanap emua e ilo le shumata. Kake ajo ele rorei, lalashera: meidim nkiri o osarge aatujung'u enkarsishu Engai; nemejung'u naarruoio nena nemerruoio. Eng'orai, aliki ndai emikio: Mikipuo pookin aairura, kake epuoi aaitaal yook pookin; neaku neijia nabokata anaa tʼenkirriabata engong'u, teni eoshi emowuo enkiting'oto. Amu eru emowuo neinyototo lootuata eata empuan nemerruoio, neitaali yook. Amu meata kata nemeishop ena narruoio enemerruoio, ore ena nae, neishop ina nemee. Teni eishop ena narruoio enemerruoio nelaishop ena nae enemee, nelaaku ororei etisiraki: Etoijoiyoki enkea tiatua engilunoto. Kaji etii, enkea, engilunoto ino? Kaji etii, enkea, olkikarret lino? Kake era olkikarret lʼenkea enkitarruoto, nera engolon enkitarruoto nkitanapat. Ashe Engai naisho yook engilunoto tʼOlaitoriani lang' Yesus Kristos! Onaa, lalashera lainei lanyor, entuunoto, eming'unung'un, entopon naleng' aaitobir oshi enkyas Olaitoriani, iyololo, aajo mera enyamali inyi en e pesho tiatua Olaitoriani. Ore tʼolbae lʼesotore oo ngoshola, peishori sinyat, enkuna neijia anaa paitanapa si sirito naatii Galatia. Tʼengolong' elukunya enjuma pookin, njepik pookin too ndai neshumaki kion enanyorru, pemetii enkitaunoto oo ngoshola, teni alotu. Ore teni abau, nairriwaa lelo ligelulu ndai oopeny, te nebo o mpala, peaki ninje nkishoorot inyi Yerusalem. Ore teni enare nalo si nanu, nepuo ninje te nebo o nanu. Kake alotu enitiiti ndai, teni aimua Makedonia, amu aimu Makedonia. Abik too ndai enkiti kata arashu si enkata oloirujuruj, pekintarere ndai nanu ewueji enalo nanu. Amu mayeu naduare ndai taata tʼolototo lai, kake ajo nanu alabik enkata naje te nebo o ndai, teni enyorru Olaitoriani. Kake abik te Efesos metabaiki Pentekoste, amu aatabolokoki enkishomi kitok naau ilmomo kumok, netii si ilmang'ati. Teni elotu Timoteos, eng'orai, peton te nebo o ndai metii enkuretishu; amu eitobir enkyas Olaitoriani anaa nanu openy. Njoo memen o obo ninye. Entario ninye tʼeseriani, pelotu enatii; amu aanyita ninye te nebo o lelo alashera. Ore tʼolbae le Apolos, olalashe lang', entayolo, aajo atididing'a ninye naleng', pelotu enitiiti ndai te nebo o lalashera; kake eitu eyeu nelotu taata, kake elotu teni etumoki. Enjololoto, entasheito tʼenkirukoto, nitiuu anaa leak, entagol! Entobira ntokitin pookin tʼenyorrata. Aitadamu ndai, lalashera, piyolouu engaji e Stefanos, amu ninje ilmomo lʼelukunya te Akaya nepik aten atua enkisyayare oo sinyat. Entoning' ninje ooba nji o pookin looitobir enkyas nenyamalu te nebo. Ang'ida tʼolbae lʼelotunoto e Stefanos o Fortunatos o Akaikos; amu ore pookin natong'oro too ndai, eitabaitie ninje. Amu eeng'ieng'ie Olmumua lai o ilmumuan linyi; akae, entayolou ootiu neijia. Eiroroki ndai sirito naatii Asia. Eiroroki ndai naleng' tiatua Olaitoriani Akwila o Priskila te nebo o esirit tʼengaji enye. Eiroroki ndai lalashera pookin. Erorokinoto ndai aten tʼeng'ututata sinyati. Ore nanu, Paulos, airoroki ndai tʼengaina ai. Ore oltung'ani pookin lemenyor Olaitoriani, njeaku anatema. Maran ata (eji: njedeki. Wou, Olaitoriani lang'.) Njeboitare ndai eng'adunoto Olaitoriani Yesus Kristos. Ore enyorrata ai, njeboitare ndai pookin tiatua Kristos Yesus. Amen. Paulos, olairriwani le Yesus Kristos tʼeyeunoto Engai, o olalashe Timoteos: en esirit Engai natii Korintos ena palai, te nebo o sinyat pookin tiatua Akaia nalulungʼa. Njeboitare ndai engʼadunoto o eseriani naingʼua Engai, Papa lang', o Olaitoriani Yesus Kristos. Njeitadarari Engai o Menye lʼOlaitoriani lang' Yesus Kristos, lora Papa lʼeng'adunoto o Engai enkilejilejata. Eilejilej yook tiatua enkilishoto ang' pookin, pikindim aailejileja si yook kulo lootii atua enkilishoto pookin tʼenkilejilejata nailejilejie Engai yook. Amu anaa pepona sinaitin le Kristos too yook, neijia nepona si enkilejilejata nailejilejie yook Kristos. Teni kitum yook enkilishoto, neaku enkilejilejata o enkitopuata inyi; teni eilejileji yook, neaku enkilejilejata inyi, teni ing'iriri lelo sinaitin anaa pking'iri si yook. Nikiata eng'idaroto nagol tʼolbae linyi, tiaraki nikiyolo, aajo anaa ping'aring'ara nkisilot, neijia si enkilejilejata. Amu mikiyeu nimiyololo, lalashera, mbaak osina lang' nikinoto te Asia, njere einepua yook olemikindimaa, peking'arrirrore empuan ang' si, nikiata yook enkigwena enkea tiatua aten. Etaa nona, pemiking'idare yook aten, kake Engai naitopiu lootuata; eitopua yook tʼenkea naba nji, neton eitopok yook engolong' pookin; nikianyita ninye ajo elaitopok yook baiki akenya, tʼeretokinoto inyi, teni isayakiki yook, peliki iltung'anak kumok ashe tʼolbae lʼeng'adunoto naishooki yook. Ore enkitadararoto ang' naa ina: eijakenu oltoilo lʼoltau lang', aajo tʼesinyatishu o tʼesipata Engai, neme tʼeng'eno entung'anishu, kake tʼeng'adunoto Engai, kitilimanate tiatua ele maa, naleng' too ndai. Amu eitu kisiraki ndai nkulie neme nena nisomama ana niyolouu, nairuk ajo ipuopuo aatayolou yook metabaiki enkiting'oto, neijia anaa pitayoloutuo yook tʼematua. Amu kira yook enkitadararoto inyi, neijia anaa pirara si ndai enkitadararoto ang' atua engolong' Olaitoriani Yesus. Ore tiatua ena ng'idaroto najo te ina kata alotu enitiiti, pintokiki aatum enkishooroto, naimaa ndai alo Makedonia, naitoki arrinyokino ndai aing'ua Makedonia, pikintarere aaitabaiki Yudaya. Ore adamu nena, kaing'ashaiye? Arashu ketaa noo nkiri natayeuo? Me neijia. Kake era ee ee, ore me naa me, te nanu. Kake supat Engai, tiaraki neitu eaku nikirorie ndai ee o me, kake ore Oinoti lʼEngai likinosutua nanu o Silvanos o Timoteos too ndai, neitu eaku ee o me, kake etaa ee tiatua ninye. Amu era nkisiligat Engai pookin ee te ninye, neaku Amen te ninye, peitadarari Engai tʼolbae lang'. Kake Engai ninye naitagolo yook te nebo o ndai tiatua Kristos, neel yook, nepik ninye yook olmishire neisho yook enkiterunoto Olmumua tiatua iltauja lang'. Naipot nanu Engai, peaku oljakeni te shumata oltau lai, ajo aing'urrie ndai, tiaraki neitu aitoki alotu enitiiti ndai engalo Korintos. Neme, pikintore yook enkirukoto inyi, kake kira laretok Eng'ida inyi, amu intasheshe ndai tiatua enkirukoto. Kake atejo, paiko neijia, pamaitoki alotu tʼenkilishoto enitiiti ndai. Amu teni ailishie nanu ndai, ang'ai laaiting'id nanu, teni me ilo lailishie? Onaa, atisiraka ndai nona, peiye, teni alotu, matum enkilishoto too lelo lemeata kata namang'idare ninje; amu airukore ndai pookin, ajo ore eng'ida ai, naa eng'ida inyi si. Amu tʼosina kitok o emion oltau atisiraka ndai, o too lkiyo kumok: neme pitumutumu ndai enkilishoto, kake piyolouu enyorrata kitok naata too ndai. Ore teni eishoo oltung'ani enkilishoto, neitu aailishie nanu, kake eilishie tʼematua, — pamairoshiye — ndai pookin. Kake ebaiki oltung'ani otiu neijia, teni einoto ninye earata naba nji too ltung'anak kumok; enaikash, teni iponipono aapalaki ndai ninye nilejilejeje oltau lenye pemeimisori ninye tiatua enkilishoto nalang'. Akae, adiding' ndai, pintokiki ndai aanyor ninye. Amu atisiraka ndai, patum atujurro ndai, ten aa iruko ndai tiatua mbaak pookin. Ore ele ling'uaikiki ndai toki, naing'uaiki si nanu. Amu ore nanu, teni aing'uaiki oltung'ani toki, naing'uaiki tʼolbae linyi tʼengomom Olaitoriani; pemegilu yook satan; amu metiu, ajo mikiyolou yeunot enyena. Ore palotu Troas ainosu euangelion e Kristos, aatabolokoki kutukaji tiatua Olaitoriani, neitu aeng'ieng'a tʼolmumua lai, tiaraki neitu atum Titos, olalashe lai; kake kintanapate o ninje, naing'ua ninje ajing' Makedonia. Nikiliki Engai ashe naisho yook oshi ake engilunoto tiatua Kristos, nebolu erropili eyolounoto enye too yook too wuejitin pookin. Amu tʼEngai kira yook erropili sidai e Kristos tiatua lelo oopok o tiatua lelo ooimin: Too kulo kira erropili naing'ua enkea atua enkea, kake too lekua erropili naing'ua empuan atua empuan. Naa ang'ai oidipakine too kuna baak? Amu mikitiu yook anaa ilkumok, ooitarruo ororei lʼEngai, kake kinosu anaa lʼesipata ooing'ua Engai nikitii tʼengomom Engai atua Kristos. Ke kitang'asa aaitoki aaitadaraa aten? Arashu kiyeu anaa looje, mpala enkitadararoto too ndai? Ndai empalai ang' natisiraki tiatua iltauja lang', nayoloi neisomai too ltung'anak pookin; tiaraki neibalunyeki ndai, aajo irara empalai e Kristos naitobiraki tʼenkisyayare ang'; eitu esiri tʼerokan, kake tʼOlmumua lʼEngai naishiu, me tiatua soito dapashi oogol, kake tiatua soito loo nkiri loo ltauja. Kiata eng'idaroto naba nji te Kristos atua Engai, me tiaraki nikira toki te aten nikidamu anaa te aten, kake eing'ua enkidimata ang' Engai naishoo yook maidimai anaa laisyayak lʼosotua ng'ejuk, me lʼesirata, kake lʼOlmumua; amu ear esirata metua, kake eisho Olmumua empuan. Kake teni eata enkisyayare enkea tiatua sirat, natabatuaki too soito, enkitook, neitu eidim baiki nkera Israel aaing'orai engomom e Mose tʼolbae lʼenkitook namuta engomom enye, me naleng' eitoki aata enkisyayare Olmumua enkitook? Amu teni eata enkisyayare endiata enkitook, me naleng' epon aata enkisyayare esupato enkitook? Amu meikeni enkitook e ina matua naitaai opa kitok tʼolbae lʼena kitook nalang' tukul. Amu teni eata enda naiting', enkitook, me naleng' eata ena nabik, enkitook? Akae, ore pikiata eanyunoto naba nji, meata kata nimikiata enkiteunoto kitok, nimikintobir neijia anaa Mose, lotipika eopet shumata engomom enye, pemeing'oraa nkera Israel enkiting'oto ena naiting'; kake eitiming'anaki ndamunot enye, amu ebik metabaiki ena olong' e taata ena opet shumata enkisoma osotua musana, neitu eboluni, amu eiting'ieki tiatua Kristos; kake ebik metabaiki taata, oshi teni eisomai Mose, eopet shumata oo ltauja lenye. Kake oshi, teni eibelekenyakino oltung'ani Olaitoriani, neitauni eopet. Nera Olaitoriani Olmumua; ore enetii Olmumua lʼOlaitoriani, naa ine etii elakunoto. Kake king'oraa yook pookin tʼengomom nemeata eopet enkitook Olaitoriani anaa tʼenking'oret, nepuoi aaitaal yook te ina mua enkitook atua enkitook, anaa tʼOlaitoriani ora Olmumua. Tiaraki nikiata ena kisyayare, anaa pikinoto eng'adunoto, nimikinaura, kake kiany nekua baak emikio naaitukurru, nimikintobir tʼolosek, nimikintaal ororei lʼEngai tʼelejare; kake tʼembolunoto esipata kintadol aten oltoilo loo ltauja loo ltung'anak pookin tʼengomom Engai. Akae, teni eisudori lomon lʼeng'ida ang', neisudori too kulo loopuo aaimin, neitamodono engai ele maa eng'eno oo lemeiruk, pemeilang'aki ninje enkilang'et oo lomon lʼeng'ida o lʼenkitook e Kristos, lora emua Engai. Amu mikinosu yook aten, kake Kristos Yesus, lora Olaitoriani, nikira yook laisyayak linyi te Yesus. Amu Engai najo: Njeilang'isho enkilang'et tʼenaimin, ninye nailang'ishe tiatua iltauja lang', aisho eong'an nikiyolounye enkitook Engai tiatua engomom e Kristos. Kake kiata kuna masaa kiroteti too ntokitin esarng'ab, peaku enkidimata naitobirisho en Engai, neme enang'. Kitum osina too ngaloli pookin, kake miking'ashaa; niking'aing'ai, kake mikipalaa; eitamei yook, kake merikinoi yook; enang'ari yook enkop, kake mikiimin. Kinap enkata pookin tʼosesen lang' enkea Olaitoriani Yesus, peibalunye empuan Olaitoriani Yesus tʼosesen lang'. Amu ore yook likinjiu, neishori yook enkata pookin, matuata tʼolbae le Yesus, petum si aibalunye empuan e Yesus tiatua seseni lang' ooe. Akae, eitobirisho enkea tiatua yook, kake empuan tiatua ndai. Ore pikiata Olmumua obo lʼenkirukoto, anaa petisiraki: Airuko, tiaraki nairo, nikiruk nikintoki aairo. Nikiyolo ele oitopiwuo Olaitoriani Yesus, neitopiu si yook te Yesus, neitasheye yook te nebo o ndai. Amu eaku pookin tʼolbae linyi, peitadaraa eng'adunoto kitok Engai, eliki ilkumok Engai ashe. Akae, mikinaura, kake ten ake eimin oltung'ani lang' li oriong', neitaai ng'ejuk oli atua ngolong'i pookin. Ore enkilishoto ang' nanyanyukie enkirriabata nelelek, neitaa pikitum yook enkitook oo nkatan pookin naa kitok naleng', yook limiking'oraa nalio, kake nemelio. Amu eim nalio, nebik nemelio nkatan pookin. Kake kiyolo yook, aajo teni erratanyi engaji ang' olototo ena kop, kiata enjetata natesheta Engai, engaji oo nkatan pookin te shumata, neitu eitobiri too ngaik. Amu kiang' si yook te ina niking'war, peishopokini yook entonata' e shumata; ore baiki, teni eishopokini yook, pimikilioi mikinjopo. Amu ore pikitii atua engaji olototo, nikiang' eiroshikini yook; mikiyeu neoruni yook tiatua ninye ilkilani, kake peitokini aaishopoki yook, peimisori nʼenkea tiatua empuan. Ore oloitobira yook tiatua ina, nera Engai, naishoo yook errimata Olmumua. Akae, kintagoluo yook oshi naleng' too ltauja nikiyolo, aajo teni kimany atua osesen, nimikimany atua Olaitoriani; amu kilimana yook tʼenkirukoto, me tʼenking'orare; kake kintagoluo too ltauja nikinyor nelang', kimanyisho mikitii atua osesen, pikimanyisho tʼenetii Olaitoriani. Onaa, kinyok, kimanyisho arashu kindur, peng'ida ninye too yook. Amu meata kata nimikipuo aalioi tʼengomom olorika lʼenkigwena le Kristos, peiye ea oltung'ani pookin naaitobira ninye tʼenkata empuan osesen, naara sidan arashu ntorrok. Kake tiaraki nikiyolo euriata Olaitoriani, niking'urrie iltung'anak, kake kimbalunye tʼEngai. Ang'idare, ajo kimbalunye baiki tiatua oltoilo loo ltauja linyi. Mikintoki aaitadaraa aten too ndai, kake kinjo ndai entumokinoto, pindimidimi aaitadarai aten tʼolbae lang', niatata enialikiki lelo ooitadararie aten naalio, neme tʼoltau. Amu teni kintalang', naa tʼolbae lʼEngai; ten aa kira ng'eni, tʼolbae linyi. Amu eisirkonoo yook enyorrata e Kristos; kingwenu ena, aajo etua obo tʼolbae loo pookin, akae, etuata ninje pookin; etua ninye tʼolbae loo pookin, peiye meishiuoki looishiu aten, kake ele lotua tʼolbae lenye nepiu. Neijia mikiyolo yook, eiter taata, oltung'ani o obo tʼenkiring'o; teni kitayoloutuo baiki Kristos tʼenkiring'o, kake mikintoki aayolou taata. Neijia, teni etii oltung'ani atua Kristos, etaa enkitobirata ng'ejuk; eima musan, ng'orai, etaa pookin ng'ejuko. Kake eing'ua pookin Engai naitobirakinye yook kion te Kristos, neisho yook enkisyayare enkitobirakinoto; amu etii Engai atua Kristos neitobirakinye kion olmaa nemeikenaki ninje lang'at enye, nepik atua yook ororei lʼenkitobirakinoto. Akae, kira yook taata lairriwak tʼewueji e Kristos, amu Engai nadiding'isho too yook; kisaisho tʼewueji e Kristos: Enjoo eitobirakini ndai o Engai. Amu eitaa ninye ele lemeyolo enkitarruoto, enkitarruoto, tʼewueji ang', pikiaku yook esupato Engai tiatua ninye. Kididing' ndai anaa loong'ar enkyas inyi, piming'amumu pesho eng'adunoto Engai, amu ejo: Aatoning'o iye tʼenkata sidai naataretoko iye tʼengolong' enkitopuata. Eng'orai, etaa taata enkata sidai. Eng'orai, etaa taata engolong' enkitopuata. Mikinjo yook oltung'ani o obo enkikoboto o nabo, pemesuli enkyas ang', kake kintadol aten tʼentoki pookin anaa laisyayak lʼEngai: tiatua olng'iria kitok, tiatua nkilishot, tiatua sinaitin, tiatua nkatan naagol, tiatua arat, tiatua ienat, tiatua nkiposhiposhat, tiatua nkyasin naagol, tiatua njololot, tiatua mpukorot, tiatua enkishaa, tiatua eyolounoto, tiatua enyuakinoto, tiatua emborran, tiatua Olmumua Sinyati, tiatua enyorrata nemeitusupatuo, tiatua ororei lʼesipata, tiatua engolon Engai, too nareta esupato oo ntatenia o nkedyanyia, tʼenkitook o tʼemenata, tʼeimakinoto torrono o tʼeimakinoto sidai, anaa laitapaashak, kake anaa lasipak, anaa lemeyoloi, kake anaa looyolouni; anaa looe, kake kinjiu; anaa looari, kake mearai metuata; anaa looilish, kake loong'ida oshi; anaa laisinak, kake looitudup ilkumok; anaa lemeata toki, kake looata pookin. Oi ndai Ilkorintioi, etabolokoki ndai nkutukie ang', elala iltauja lang'. Eitu eironyi ndai tiatua yook, kake eironyi ndai tiatua iltauja linyi oopeny. Airorie ndai anaa nkera ainei, pinkoko anaa yook neboli si iltauja linyi. Emiaku looeni te nebo o lemeiruk too nemeitoriori. Amu kaa kidikidikoto eata esupato o empaashata oo nkitanapat? Kaa kidikidikoto eata eong'an o enaimin? Kaa kitushulata eata Kristos o Belial? Arashu kaa ng'arata eata oloiruk o olemeiruk? Kaa risioroto eata engaji sinyati Engai o muain? Amu irara ndai engaji sinyati Engai naishiu anaa pejo Engai: Alamany atua ninje nalalimana tʼempolos enye, nepuo aaku ninje olorere lai. Onaa: Entupukutu tʼempolos enye, entirishunye, ejo Olaitoriani, emiporoo nemeisuja; nalang'amu nanu ndai, nalaaku too ndai Minyi, nipuopuo aaku ndai te nanu laiyok lainei o ntoiye ainei, ejo Olaitoriani tʼengolon pookin. Akae, ore pikiata kuna kisiligat, lanyor, maisuja aten tʼentibilishu pookin enkiring'o o en olmumua, pikibaiki esinyatishu tiatua enkuretishu Engai. Entang'amu yook. Eitu kintarriki oltung'ani, neitu kiony olekai, neitu kinkonyu olekai. Majo nena aigwenaki ndai. Atang'asa duo ajo, njere itiiti atua iltauja lang', pikie anai kipok te nebo. Airorie ndai tʼenjipai kitok; naata nkitadararot kumok tʼolbae linyi; aaiganya enkilejilejata, napon aata eng'ida naleng' tiatua osina lang' pookin. Amu ore kietuo yook atua Makedonia, eitu eata enkiring'o ang' eng'ieng'ata tukul, kake eilishieki yook too ngaloli pookin: etii boo arat netii atua nkuretishuitin. Kake eilejileja yook Engai nailejilej looitadou aten, tʼembaunoto e Titos; me t'embaunoto enye ake, kake baiki tʼenkilejilejata nailejilejieki ninye too ndai, neinosaki ninye yook errimata inyi, enkishirata inyi, enyuata inyi tʼolbae lai, napon baiki ang'ida. Amu teni ailishie ndai tiatua embarua, mairridu; ten ake airridu, tiaraki nadol, ajo eilishie ndai ina barua enkiti kata ake, nang'ida taata, me tiaraki nilisho, kake tiaraki nilisho pialala; amu eilishieki ndai anaa peyeu Engai, peiye mitumutumu entorroni o nabo too yook. Amu eishoru enkilishoto anaa peyeu Engai enkitaalata e atua enkitopuata nemeirriduni; kake eishoru enkilishoto olmaa enkea. Eng'orai, tiaraki neilishieki ndai anaa peyeu Engai, keba aa enyuata natupukunye, te nebo o emitikinoto, o engoro o enkuretishu o errimata o engilata e tau o elaakinoto; intadua ndai aten aa supati tukul tʼena bae. Ore patisiraka ndai, eitu asiraki ndai tʼolbae le ilo oitarruoiye, anai tʼolbae le ilo otemenaiyoki, kake peibalunye enyuata inyi tʼolbae lang' tʼengomom Engai; too nona baak eilejilejaki yook iltauja lang'. Tʼenkilejilejata ang' etopone eng'ida ang' tʼolbae lʼeng'ida e Titos; amu eeng'ieng'ieki Olmumua lenye too ndai pookin. Amu ore enaitaa ndai kituak te ninye, neitu akurru; kake anaa esipata pookin natolikio nanu ndai, neijia eitisipaki si enkitadararoto ang' tʼengomom e Titos. Ore enyorrata oltau lenye, naa kitok naleng' atua ndai, teni edamu ninye enkirukoto inyi pookin, enitang'amutua ninye tʼenkuretishu o tʼenkikirikirata. Ang'ida, amu aanyunye ndai ntokitin sidan pookin. Aitadamu ndai, lalashera, eng'adunoto Engai naishooki tiatua sirito e Makedonia. Ten ake etaa sapuk osina otetemieki ninje, nepona naleng' eng'ida enye; ore ten aa ninje aisinak loora, neishooio nkumok tʼesupato. Aijakenoki ninje, ajo tʼenkidimata enye, kake enalang' enkidimata enye, eitobirakinote, nesai yook tʼenkilejilejata kitok, peking'amu enkishooroto o eng'arata enkisyayare, naitobirakitia sinyat. Neme anaa pikitaanyutua, kake etang'asa aaishooio aten Olaitoriani, ore tekurum yook, tʼeyeunoto Engai. Onaa, nikididing' Titos, peiye, anaa petang'asa asotu too ndai, eitabaia si ina kishooroto. Kake neijia anaa piatata enkumoi oo mbaak pookin, tiatua enkirukoto o ororei o eyolounoto o enyuata o enyorrata inyi too yook, neijia entonyok piponana si tʼena munyani. Mairo aitanapu toki, kake tiaraki natonyua ilkulekai, natem si enyorata inyi, anake eitoriori. Amu iyololo eng'adunoto Olaitoriani lang' Yesus Kristos, ajo ninye adupani, kake etaa aisinani tʼolbae linyi, piakuku adupak tʼesinaishu enye. Nyena eng'eno ai naliki ndai, amu etumoki ndai, tiaraki ninterutua tʼolari le ng'ole pokirare: me enkitobirata ake, baiki eyeunoto. Ore taata, entabai enkitobirata inyi; anaa pitonyorra opa aatayeu, neijia entaas si tʼerisioroto oo masaa inyi. Amu teni enyorru oltung'ani, neshipakinoi te ina naata, me te ina nemeata. Majo ena, peiteneneng'i ilkulekai neiroshieki ndai, kake perisioi. Onaa, enjoo etumoki endupoto inyi enang'oriki ninje ena kata, petumoki si akenya endupoto enye enyorrata inyi, perisioroi, anaa petisiraki: Ore ele oiturrurro nkumok, nemeata enaleku; ore elde oiturrurro nkuti, nemeng'oriki toki. Ashe Engai naishorua enyuata naba nji tiatua oltau le Titos too ndai. Amu etang'amua ninye eutata ang', kake eisarisara tʼenyorrata enye openy, pelotu enitiiti ndai. Kirriwaitie olalashe te nebo o ninye, oitadarari tʼolbae lʼeuangelion tiatua sirito pookin. Neme neijia ake, kake etegelutua sirito ninye, perubare yook t'olototo lang' tʼolbae lʼena munyani nikintobir, peitaai Engai kitok nelioi olokiyo lang'. Nikimitiki te ina, pemeduaki oltung'ani yook ntorrok tʼolbae lʼena sotore nikintobir. Amu king'as aadamu mbaak sidan, neme tʼengomom Olaitoriani ake, kake tʼengomom oo ltung'anak si. Kirriwaitie te nebo o ninje ilo alashe lang', likitujurro too mbaak kumok aigil kumok, aajo enyokita naleng', kake epon taata anyok. King'idare ndai naleng', ten aa tʼolbae le Titos ora lʼemboitei ai neretoki ndai te nebo o nanu, arashu tʼolbae loo lalashera lang' oora lairriwak loo sirito, naa enkitook e Kristos. Akae, entaduai ninje enaibalunye enyorrata inyi o enkitadararoto ang' tʼolbae linyi, baiki too ngomomitie oo sirito. Ore mbaak e ina kisyayare naitaasi sinyat, mayeu nasiraki ndai. Amu ayolo eyeunoto inyi sidai, naitadararie too kulo le Makedonia, ajo ebik eitobirakino Akaia olari le ng'ole; neisis enyuata inyi ilkumok. Nairriwaa lalashera, pemeaku enkitadararoto ang' tʼolbae linyi en e pesho te ina toki, nintobirakinono ndai anaa pairorie tʼolbae linyi; pemeaku, teni epuonu iltung'anak le Makedonia te nebo o nanu, nedol ndai, aajo eitu ianyishosho, nikikurru yook (pamajo; ndai) te ina kitadararoto. Akae, atejo, meata kata namadiding' lalashera, peiturukie aabaiki ndai neitobir ena mayani nitang'asa ndai aaisilig opa, peidipakino anaa emayani, neme anaa empiani. Ajo nanu ena: Oloisuaia eng'or, nelaisambu eng'or; oloisuaia osupatei, nelaisambu osupatei. Njeisho oltung'ani pookin anaa penyor tʼoltau, me tʼenkilishoto arashu tʼengolon; amu enyor Engai olaishooroni oshipa. Eidim aitaa Engai, petii eng'adunoto pookin atua ndai, peiye iatata oshi embaikinoto pookin tʼentoki pookin, niponana naleng' tʼenkyas sidai pookin, anaa petisiraki: Eitarasaiye ninye naleng' neisho laisinak, ebik esupato enye nkatan pookin. Oloitarasaki embeu olaisuaroni, nelaitarasaki baiki endaa nainosi, nepon embeu inyi nelaitubulu ishot esupato inyi, pidupaii tiatua entoki pookin e atua emborrakinoto, naitaaki Engai ashe too yook. Amu ore enkisyayare ena sotore nemeidip ake enang'oriki sinyat, kake epon si ina, peliki ilkumok Engai ashe tʼolbae lʼena kisyayare supat, amu eitaa ninje Engai kitok tʼolbae lʼening'oto inyi nimbalunyenye euangelion e Kristos, o tʼolbae lʼemborrakinoto e ina ng'arata ninjosho ninje o pookin; neng'war ndai tʼengomono enye neomonoki ndai tʼolbae lʼenkumoi emunyani Engai too ndai. Njeishori Engai ashe t'enkishorunoto enye nemeimakinoi. Ore nanu, Paulos, adiding ndai tʼengaripo o tʼemborran e Kristos, lara oti, teni atii e nebo o ndai, kake ore alamita ndai, napi too ndai. Kake asai ndai, emikisis, papiju atii e nebo o ndai, naiteunore te ina golon naaikenaki nanu iltung'anak, looje, loojo kilimana anaa peyeu nkiri. Amu ten ake kipuo tiatua nkiri, nimikiara too nareta oo nkiri. Amu ore nareta ang', nemera noo nkiri, kake eata engolon tʼEngai, pikirratanyie naaikarraro. Kintadou ndamunot o engadoro pookin naapare eyolounoto Engai, nikiaru eng'eno pookin aitaa singan, pening' Kristos. Kindipakino, pikilaaki eanyata pookin, teni etabaiye ening'oto inyi. Amaa, ing'oraara ndai mbaak naatii oriong'? Teni etii oltung'ani ong'idare kion ajo ninye le Kristos, njeitoki adamu si ninye ena, ten aa ole Kristos ninye, nikira si yook. Ore ten emutu apon aitadararie kion engolon ang' naishoo yook Olaitoriani mateshet ndai neme tʼenkiminata, anaata makurru; pamatiu anake ayeu naiture ndai too mpala. Amu, ejo, eiroshi mpala enyena, neitoki aata engolon; kake teni etii ninye tʼosesen, neshal nemeata enaidim ororei lenye. Ore olotiu neijia, njedamu ena, ajo anaa pikinkununo too rorei oo mpala teni mikitii, naa neijia si kitiu yook tʼenkyas ang', ten aa kitii. Amu mikinteu aatipik aten esiana oo lelo ooitadaraa aten nimikintorisiore ninje, amu tiaraki naitorisiokino aten o aten neiken aten anaa iltung'anak loora, nemeyolou toki. Ore yook, mikintadaraa aten aalang' entemet, kake anaa perisiore entemet e ilo rregie otetemaka Engai yook, pekibaiki si enitiiti ndai. Amu mikilusoo yook naleng', anake eitu kibaiki enitiiti ndai. Kindipa aatabaiki ndai tʼeuangelion e Kristos. Nimikintadaraa aten aalang' entemet tiatua nyamalareitin oo lkulekai, nikiruk, aajo teni ebulu enkirukoto inyi tiatua ndai, pekipon yook tʼorregie lang', nikinosaki euangelion si kulo oomanya idya matua too ndai, nimikintadararie aten nona naaitobiraki tʼorregie loo lkulekai. Kake ore Oloitadaraa kion, njeitadaraa tiatua Olaitoriani. Amu mera ele supat, loitadaraa kion, kake teni eitadaraa Olaitoriani ninye. Eikash, ten emutu ing'iriri peno emodaishu te nanu, kake ajo, ing'iriri sa. Amu anyokita tʼolbae linyi tʼenyuata Engai. Amu atasayaka olmoruo obo, patum atoriko entito supat ayaki Kristos. Kake aureisho, peiye, anaa peteleja olopa asurai Eva tʼesungureishu enye, eiminyeki si ndamunot inyi aaing'ua emborrakinoto e atua Kristos. Amu ten emutu elotu obo, neinosu olekai Yesus leitu kinosu yook, arashu ing'amumu olekai mumua leitu ing'amumu, arashu engai euangelion neitu eishori ndai, anaata igirara. Kake aiken nanu kion, ajo maang'oriki toki too lelo airriwak „kituak“. Ore ten aa mara ng'en too rorei, namara neijia tiatua eyolounoto, kake aibalunye too ndai tiatua mbaak pookin. Kaitarruoiye, tiaraki naitadouo kion, peitaai ndai kituak? Amu ainosaka ndai euangelion Engai pesho, naoru nkulie sirito ang'amu olkwaje too ninje, painosaki ndai. Ore eton atii opa e nebo o ndai tʼeng'oroto ai, eitu aek olekai tung ani; amu ore pepuonu lalashera aaing'ua Makedonia, aataretokitio eng'oroto ai; o tiatua mbaak pookin atorripo kion, pamairoshiki ndai, narrip kion aiko neijia. Anaa esipata natii atua nanu, metii oltung'ani oidim aiboi enkitadararoto ai naata tiatua loshon le Akaia. Tʼolbae le nyoo? Tiaraki namanyor nanu ndai? Eyolo Engai. Kake enayeu naitobir, alaitobir, padung' ororei loo lelo ooing'oru entoki naitadararie, aajo etiu ninje anaa yook. Amu ore iltung'anak ooba nji, oora lairriwak lʼelejare naa laitobirak looata olosek, neitaai aten aaku lairriwak le Kristos. Nemeiputukunyisho; amu eitaai kion satan openy aaku olmalaika lʼenkilang'et. Onaa, mera entoki sapuk, teni eitaai aten laisyayak lenyena aatiu anaa lainosunok lʼesupato; neaku enkiting'oto enye tʼerisioroto oo nkitobirat enye. Aitoki ajo, njere njoo mejo oltung'ani ajo amoda; teni me, entang'amuaki anaa olmodai, peiye si nanu aitadaraa kion peno. Ore enajo taata, malimu anaa tʼOlaitoriani, kake anaa tʼemodaishu, amu kitabaitie enkitadararoto. Tiaraki naitadaraa ilkumok aten tʼolbae lʼenkiring'o, nayeu naitadaraa kion si nanu. Amu ing'iriakiki ilmoda tʼeng'ida, nirara ndai ng'eni. Ing'iriri, teni eitaa ndai oltung'ani singan, arashu teni einyal ndai, arashu teni earaa ndai, arashu teni egogong'oki ndai, arashu teni ear ndai engomom inyi. Airo tʼengilata enganyit, anaa teni kishal yook. Ore entoki naimany oltung'ani, (airo tʼemodaishu), naimany si nanu. Kera Ilhebrayoi ninje? ara si nanu. Ke Israeli ninje? ara si nanu. Kera eishoi e Abraham? ara si nanu. Kera laisyayak le Kristos? airo tʼemodaishu, alusoo nanu. Atanyamala alang'; aataaraki aaitalang'; atii aigil kumok atua sinaitin enkea; aateenaki aaitalang; too Yudayoi atang'amua aigil imiet oshot artam neng'oru nabo; naataaraki too lkikarreta aigil uni; naataaraki too soito kat nabo. Etigile embout natii aigil uni. Dama o kiarie atobiko tiatua enaiposha. Tiatua lotot aigil kumok, tiatua osina loo lkejek, tiatua osina loo laisimak, tiatua osina tʼentipat ai, tiatua osina too lemeata Engai, tiatua osina too ngang'itie, tiatua osina ti ang'ata, tiatua osina tʼolbalbal, tiatua osina loo lalashera lʼelejare; tiatua nyamalareitin o nkyasin, tiatua erripore aigil kumok, tiatua olamei o enkure, tiatua mpukorot kumok, tiatua enkirobi o maishopo; metii nona tokitin neitu aipot, naa enkyas naaek ngolong'i pookin o enkishilaroto oo sirito pookin. Ang'ai oshal, namashal nanu? Ang'ai oitapong'ori, namairowua nanu? Teni meata kata namaitadaraa, naitadaraa kion tʼolbae lʼenjalan ai. Eyolo Engai o Menye lʼOlaitoriani Yesus, otamayanaki nkatan pookin, ajo malejisho. Tiatua Damaskos etorripo olaigwenani kitok lʼolkarsis Aretas engang oo Ldamaskoi, paaibung' nanu; naaitadoiyori tʼelusiet tiatua oltutua tʼesundai engang', napok ailany ngaik enyena. Medupa, paitadaraa kion, kake ainosu peno nduarot o mbolunot Olaitoriani. Ayolo oltung'ani tiatua Kristos, neba too larin tomon o ong'wan — ten aa tiatua osesen, mayolo; Engai nayolo — etanapaki ele metabaiki shumata e uni. Nayolo ele tung'ani — ten aa tiatua osesen, ten aa metii atua osesen, mayolo; Engai nayolo —, ajo etanapaki atua emparadis nening' rorei lemeiroroi, lemeidim oltung'ani aimaki. Aitadaraa kion tʼele, kake maitadaraa kion te nanu, neme tʼemenatishu ai. Amu ten emut ayeu naitadaraa kion, anaata mamoda, anaata alimu esipata; kake aitore kion, pamaaitaa o obo kitok nelang' enadolita te nanu arashu enaning'ito te nanu. Ore pamaikarrikar tʼolbae lʼenkumoi oo mbolunot, aaishooki olkikarret tiatua osesen, olmalaika le satan, paaar too ndapi, pamatum aikarrikarra. Ore te ilo aidipa atasaya Olaitoriani aigil uni, paaing'ua ninye nanu. Naajoki ninye nanu: Kibaiki eng'adunoto ai, amu ebaia engolon ai tiatua emenatishu. Onaa, eikash naleng', teni aitadarrarie kion emenatishu ai, pemany engolon e Kristos atua nanu. Onaa, ang'ida tiatua menatishuitin, tiatua menat, tiatua nkisilot, tiatua mirat, tiatua sinaitin, tʼolbae le Kristos. Amu teni aaku menati, naata te ina kata engolon. Ataa olmodai tʼenkitadararoto, nikiarakiki ndai nanu. Kake anaata eikash, paaitaai kitok too ndai. Amu mara oti too lelo airriwak „kituak“, ten ake mara toki. Amu eitobiraki ilponot lʼolairriwani tiatua ndai tʼolng'iria pookin, o too nkitaduat, o too nkiputukunyot, o too nkidimat. Ainyo natong'orikia ndai too nona kulie sirito, neme ilo rorei ake, ajo eitu airoshiki ndai? Entung'aiyoki nanu ena torroni. Eng'orai, aidipakino palotu enkata e uni enitiiti ndai, namairoshiki nanu ndai. Amu maing'oru nkun inyi, kake ndai oopeny. Amu meiteng'elaki nkera lootoiutuo masaa sidan, kake lootoiutuo nkera enye. Nayeu naishooio ntokitin ainei naitoki aishooio nanu kion t'eng'ida kitok tʼolbae lʼenkishui inyi; ten aa anyor nanu ndai naleng', nikinyorrinyorro nanu aaitong'or. Kake njeaku neijia, peitu aek nanu ndai; kake tiaraki nara osunguroi, aibung'a ndai tʼolosek. Arashu kaikonyaiye entoki oltung'ani tʼengaina e obo loo kulo lairriwaka ndai? Atididing'a Titos nairriwaa olalashe obo te nebo o ninye. Keikonyarie Titos ndai toki? Eitu kilimana tʼolmumua obo? Ana eitu kipuoiye eroruata nabo? Intokiki aajo ndai, njere kimitu yook too ndai? Kirorie tiatua Kristos tʼengomom Engai; kake eaku kuna pookin, lanyor lainei, pesheti ndai. Amu aureisho, teni alotu, pamainepu ndai anaa payeu, nimikinepupu si ndai nanu anaa piyeuu: netii too ndai enjangar, olom, engoro, enkitarrikino, enkurrata, elikioroto, olwuasa, enkiposhiposhata; neaku, teni aitoki alotu enitiiti, naaitadou Engai ai too ndai, natum ailishoki ilkumok looitarruoitie opa neitu eala aaing'ua olduruki o entalare o enkimali-mal naataasa. Alotu taata enkata e uni enitiiti ndai. Tʼenkutuk oo ljaken aare arashu okuni njeitashe ororei pookin. Atang'asa aliki, naitoki aliki ndai, neijia anaa patiaka ndai atii enkata e are, nasiraki si taata matii, lelo ooitarruoitie opa o ilkulekai pookin: Teni aitoki alotu, namaing'urrie. Tiaraki ning'oruru enkitisipunoto, ajo eiro Kristos tiatua nanu, lemeshal tiatua ndai. Amu etooshokoki esalaba tʼenjalan, kake eishiu tʼengolon Engai. Ore peaku kishal yook tiatua ninye, nikinjiu te nebo o ninye tiatua engolon Engai enitiiti ndai. Entetem ndai aten, ten aa itiiti atua enkirukoto, entujur ndai aten. Arashu miyolouu ndai aten, aajo etii Kristos atua ndai? Anake etaa irara turua. Naanyu piyolouu, aajo mikira yook turua. Asai Engai, pemintobiribiri entorroni o nabo, me pikilioi yook anaa supati, kake pintobiribiri ndai naishiaakino, nikitiu yook anaa turua. Amu mikindim yook aaitobira entoki nemeishiaakinore esipata, kake naponiki esipata. Amu king'ida ina kata teni kishal yook nigoligolo ndai; naa ena kiyeuoki ndai, pintabaiaia. Akae, asiraki ndai kuna baak eton atioyo, peiye, teni alotu, maiko empijan tʼerisioroto engolon naaishoo Olaitoriani, pashet neme paiminye. Ore tʼenkiting'oto, lalashera, enting'idata, entabai, elejileja ndai aten, embirribirra nabo, embung'a eseriani, nelarubare ndai Engai enyorrata o en eseriani. Erorokinoto ndai tʼeng'ututata sinyati! Eiroroki ndai sinyat pookin. Ore eng'adunoto Olaitoriani lang' Yesus Kristos o enyorrata Engai o enkidikidikoto Olmumua Sinyati, njebik too ndai pookin. Amen. Paulos, olairriwani, (neme loo ltung'anak, neme too ltung'anak, kake te Yesus Kristos o Engai Papa oitopiwuo ninye too lootuata) o lalashera pookin ootii e nebo o nanu: En oo sirito naatii Galatia ena palai. Njebikie ndai eng'adunoto o eseriani naing'ua Engai Papa o Olaitoriani lang' Yesus Kristos, oishooiye kion tʼolbae loo nkitarruot ang', peitopok yook tʼele maa torrono e taata anaa peyeu Engai naa Papa lang', oitaai kitok nkatan pookin oo nkatan pookin. Amen. Aiputukuny, tiaraki nitapaashare aasioki ele oipotoko ndai atua eng'adunoto e Kristos nimbelekenyakinono engai euangelion; kake metii engai, neme etii looje ooyeu neitang'aing'ai ndai neibelekeny euangelion e Kristos. Kake ten eaku yook arashu olmalaika le shumata oinosaki ndai engai euangelion nimikinosakitia yook ndai, njedeki ilo. Anaa pikintera aajo, naitoki ajo taata: Teni einosaki ndai oltung'ani euangelion neme nitang'amutua, njedeki ilo. Eton aisyayaki iltung'anak tʼenkinosunoto arashu Engai? Arashu ijojo, ayeu naitiship iltung'anak? Ten emut ayeu naitiship iltung'anak, anaata eitu aaku osinga le Kristos. Kake aitayolo ndai, lalashera, ore ena euangelion nainosu nanu, nemera en oo ltung'anak. Amu eitu ang'amu neitu aiteng'enuo ninye tʼoltung'ani o obo, kake tʼembolunoto e Yesus Kristos. Ajo nanu, indipa aatoning', anaa paikununo opa eton asuj orregie loo Yudayoi, amu atimira naleng' esirit Engai naiminye ninye, naponaa tiatua rregieita loo Yudayoi nalang' ilkumok lʼolosho lang' o lʼolporror lai, amu atonyua naleng' too nena naatang'amutua loopapa. Ore penyorru Engai naategelua opa tʼengoshoke e yeiyo naaipot tʼeng'adunoto enye, aitayolo Oinoti lenye tiatua nanu, painosaki lomon lenyena loreren lemeata Engai: akae, atudumunye nabo kata neitu aigwena o looata enkiring'o o osarge, neitu ailep alo Yerusalem enetii lelo ootang asa aaku lairriwak, kake ashomo Arabia naitoki arrinyunye Damaskos. Ore peishunye larin okuni, nabaiki Yerusalem, padol Petros, nabik ngolong'i tomon o imiet te nebo o ninye. Too lkulekai airriwak eitu adol o obo, neme Yakobos, olalashe lʼOlaitoriani. Kake enasiraki ndai, ng'orai, eyolo Engai, malejisho. Ore tekurum nalotu atua enkop e Siria o Kilikia. Neton eitu aayolouni engomom ai too sirito tiatua Kristos naatii Yudaya. Eidipa ake aatoning', aajo ore ilo otang'asa amir yook opa, neinosu taata ena kirukoto naiminye opa, neitadaraa Engai te nanu. Ore tekurum, peishunye larin tomon o ong'wan, naitoki ailep alo Yerusalem te nebo o Barnabas narik si Titos te nebo o nanu. Kake ailepa alo tʼolbae lʼembolunoto naaishooki, nairorie o ninje mbaak euangelion nainosu too loreren lemeata Engai, naigwena naleng' o lelo ooikenaki, aajo etaa eanyitai, pemeaku akwet pesho. Kake ore Titos otii e nebo o nanu, lora Olgriki, neitu earakini pemurati. Amu ore pejing'u tʼenkisudoroto lalashera lʼelejare aaikeernu elakunoto ang' nikiata tiatua Kristos, petum aaitaa yook isingan, neitu kinjo yook ewueji meitoria ninje yook, peitashe esipata euangelion too ndai. Kake ore lekua ooata enkitook, — anaa petotiutuo ninje opa, me toki te nanu, amu meing'oraa Engai engomom oltung'ani — amu ore lelo ooata enkitook, eitu aaponiki nanu toki, kake ore pedol, aajo aaishooki nanu euangelion too lememurata, anaa peishooki Petros too lelo oomurata, (amu ore ilo oitaa Petros olairriwani too lelo oomurata, naa ninye si laaitaa nanu too lemeata Engai), ore peyolou ninje ena ng'adunoto naaishooki nanu, Yakobos o Kefas o Yohanes, ooikenaki aa ng'apeta, naaishoo nanu o Barnabas engaina e tatene neiruk, pikipuo yook enetii loreren lemeata Engai, nepuo ninje enetii loomurata. Naa ororei obo ake, eyeu nikidamu laisinak, naa ina atonyua si nanu paitobir. Kake ore pelotu Petros Antiokia, naitasheikio nanu engomom enye, amu eitang'oroki ninye. Amu ore eton eitu epuonu iltung'anak ooing'ua Yakobos, neaku eng'arie ninye endaa lemeata Engai; kake ore pepuonu, nepal neorunye, amu eure ninye lelo oomurata, o metabaiki ilkulekai Yudayoi eibelekenyate te nebo o ninye, nerikori si Barnabas tʼesungureishu enye. Kake ore padol, ajo eitu eitoriokino esipata euangelion, najoki Petros tʼengomom oo pookin: Teni ira Oyudayos, ninjiu tʼorregie loo lemeata Engai neme tʼoloo Yudayoi, ainyo piaraki lemeata Engai, peikununo anaa Yudayoi? Kira yook Yudayoi tʼempukunoto ang', nimikira laitarruok ooing'ua loreren lemeata Engai. Kake tiaraki nikiyolo, aajo meitaai oltung'ani supat too nkitobirat oo nkitanapat, kake tʼenkirukoto e atua Yesus Kristos, nikiruk si Yesus Kristos, peitaai yook supati tʼenkirukoto e atua Kristos, neme too nkitobirat oo nkitanapat; amu ore too nkitobirat oo nkitanapat meitaai supat enkiring'o o nabo. Kake ten emut eaku edoli yook ooing'oru esupato tiatua Kristos, kira laitarruok, anaata mera Kristos olaisyayani loo nkitarruot? Njoo meaku! Amu teni aitoki ashet ina natigila, naitaa nanu kion olalang'ani. Kake aidipa atuaki nkitanapat, paishiuoki Engai. Aatooshokoki esalaba te nebo o Kristos. Aishiu, kake me nanu, amu Kristos oishiu tiatua nanu; ore enaishiu taata tiatua enkiring'o, naishiu tiatua enkirukoto Oinoti lʼEngai laatonyorra nanu neishooio kion tʼolbae lai. Maiturraa eng'adunoto Engai; amu teni elotu esupato aing'ua nkitanapat, netua Kristos pesho. Ndai Ilgalatai lemeng'enu, ang'ai eibelekenya ndamunot inyi nimirukuruku esipata? Amu eitaduaki ndai Kristos anaa etooshokoki esalaba enitiiti ndai. Ayeu nikintayololo nanu ele rorei ake: Itang'amutua Olmumua too nkitobirat oo nkitanapat, arashu tʼenkinosunoto enkirukoto? Miatata eng'eno aaiko nji? Itang'asa tʼolmumua, niyeuu taata nintabaiaia tʼenkiring'o? Ke, iting'iria nkitamiot kumok naaba nji pesho? Ten aa neija, naa pesho. Ore ele oisho ndai Olmumua neas nkitobirat naaba nji tiatua ndai, amaa, keas too nkitobirat oo nkitanapat, arashu tʼenkinosunoto enkirukoto? Neijia anaa peiruko Abraham Engai neikenakini ninye ina esupato. Akae, niyololo, aajo kulo lʼenkirukoto, naa ninje nkera e Abraham. Etang'asa adol esirata, ajo eitaa Engai loreren lemeata ninye, supati tʼenkirukoto; onaa etiaka Abraham: Epuoi aamayan loreren pookin te iye. Onaa, eaku emayani looata enkirukoto te nebo o Abraham ora airukoni. Amu ore lelo pookin ooirishakino nkitobirat oo nkitanapat, netii abori endiata. Amu etisiraki: Edia oltung'ani pookin lemebik tiatua mbaak pookin, naatisiraki tʼenkitabu oo nkitanapat, peitobir ninje. Eibala taata, ajo metii oltung'ani oaku supat too nkitanapat, amu: Elaishiu osupat tʼenkirukoto; Mera nkitanapat nʼenkirukoto; kake „ore oltung'ani oitobir ninje, neishiu“. Etalakua Kristos yook tʼendiata oo nkitanapat etaaiye yook endiata, amu esira: „Edia oltung'ani pookin oika tʼenjata“, petum aeu emayani e Abraham shumata oo loreren lemeata Engai pookin te Yesus Kristos, niking'amu nji Olmumua oisiligaki tʼenkirukoto. Lalashera lainei, airo anaa iltung'anak. Meiturrari osotua lʼoltung'ani, oidipaki aitagolo, nemeponikini toki. Ore taa nkisiligat, neisiligakaki Abraham o eishoi enye. Mejo „too ishoreitin“, anaa kumok; kake etiu anaa nabo, eji: „tʼeishoi ino“, naa ninye Kristos. Kake ajo nji: Ore ele sotua otang'asa Engai aitagolu peaku te Kristos, nemeiturrari, nemeiting'ie nkitanapat enkisiligata; amu eishooki nkitanapat, eidipate aatulusoi larin iip ong'wan o osom eiter ninye. Amu ten emut etumi enjung'o too nkitanapat, anaata eitu eishori tʼenkisiligata; kake eishoo Engai Abraham tʼenkisiligata pesho. Ainyo naaku nkitanapat? Etoponikiaki tʼolbae loo nkitarruot, metabana nelotu eishoi, naishooki enkisiligata, netipikaki too lmalaikan t'engaina olaidikidikoni. Mera olaidikidikoni oli obo, kake nabo Engai. Amaa, kearare nkitanapat nkisiligat Engai? me neija. Ore ten emutu eishooki nkitanapat naaidim aaishoo empuan, anaata elotu esupato aing'ua nkitanapat. Kake eigenoiye esirata pookin tiabori enkitarruoto, peishori enkisiligata enkirukoto e atua Kristos kulo looiruk. Ore eton eitu ebau enkirukoto, etorripoki yook abori oo nkitanapat, neigenori yook tiatua enkirukoto napuoi aabolu. Nji etaa nkitanapat ngarikok, perik yook enetii Kristos, peitaai yook supati tʼenkirukoto. Ore peidip aeu enkirukoto, nimikintoki aatii abori oo ngarikok. Amu irara ndai pookin nkera Engai tʼenkirukoto e atua Kristos Yesus. Ore ndai pookin looibatisaki atua Kristos, injopo baiki Kristos. Metii ene Oyudayos arashu Olgriki, metii ene osinga arashu olakuno, metii ene olee arashu eng'oroyoni; amu itaa ndai pookin obo tiatua Kristos Yesus. Ore pirara ndai le Kristos, itaa eishoi e Abraham o lajung'ok, anaa pejo nkisiligat. Kake ajo nanu, meata olajung'oni te ina kata nara enkerai kinyi erishata o osinga, baiki teni era Olaitoriani lʼenjung'o; kake etii ninye abori oo laing'orak o laitasheikinok metabaiki enkata natipika menye. Neija baiki yook, ore te ina kata nikira nkera kunyinyi, nikira looisyaisho tiabori oo nkiteng'enareitin ele maa. Ore peidip atabau embaiaroto enkata, neirriu Engai Oinoti lenye, neiu eng'oroyoni ninye nepiki abori oo nkitanapat, pelaku kulo lootii abori oo nkitanapat, peiye king'amu enkeraishu. Akae, tiaraki nitaa nkera, onaa eirriwaka Engai Olmumua lʼOinoti lenye atua iltauja linyi, lodar: Aba, Papa! Akae, mekure ira osinga, kake enkerai; teni ira enkerai, nira olajung'oni lʼEngai te Kristos. Kake ore idia kata eitu iyolouu Engai, nisyayakiki kulo lemera ngain tʼempukunoto. Kake ore taata, indipa aatayolou Engai niponana aayolounoi tʼEngai, ainyo pintokiki ndai aarrinyokino nkitaduat tashala o sasi niyeuu aaku kat are singan lenye? Imbung'ubung'u naleng' ngolong'i o lapaitin o rishat o larin. Aureisho tʼolbae linyi, pemeaku aisyayaka ndai pesho. Entotiu anaa nanu enatiu; amu atiu si nanu anaa ndai; lalashera, asai ndai. Eitu kiasakiki entoki torrono. Iyololo, aajo tiatua enjalan osesen lai ainosaka ndai euangelion tʼenkata elukunya. O nkitasurot ainei naata tʼosesen, eitu imenimene neitu ianyianya; kake kitang'amutua nanu anaa olmalaika lʼEngai, anaa Kristos Yesus openy. Kaa teshishu iatata te ina kata? Amu ara oljakeni too ndai, ten emut eidimai, anaata itadotutuo ngonyek inyi nikinjosho nanu. Kataa olmang'atinda linyi, tiaraki naitadol ndai esipata? Ore enyuata enye tʼolbae linyi, me sidai; kake eyeu nikipaasharere nanu, pinyokitata tʼolbae lenye. Kake eikash, teni inyokinyoko oshi tiatua mbaak sidan, me ena kata ake atii e nebo o ndai. Nakera ainei, naiu kat are tʼemion, metabana nelioi emua e Kristos tiatua ndai: Ak ayeu naboitare ndai naitaai oltoilo lai; amu mayolo anaa pitiuu ndai. Entolikioki nanu ndai, liyeuu nibikibiki abori oo nkitanapat: Eitu ining'ining'i ndai nkitanapat? Amu etisiraki, ajo eata Abraham laiyok aare, etoiwuo obo esinga, neiu olekai enalakuno. Kake ore ilo otoiwuo esinga, etoiwuoki too mbaak enkiring'o, ore ilo otoiwuo enalakuno, naa tʼengolon oo nkisiligat. Ore kuna baak etiu anaa nkitanyanyukieta. Amu ninje sotuan aare, eing'ua obo oldonyo Sinai, oiki esingaishu, naa ninye Hagar. Naa ore Hagar, eipoti tʼenkop oo Lmarabu oldonyo Sinai, neishiaakinore Yerusalem, naatai tʼena kata, netii atua esingaishu te nebo o nkera enyena. Kake ore Yerusalem natii shumata, elakuno, naa ninye yeiyo ang pookin. Amu etisiraki: Ting'idai, engolupi nemeisho, Taapu oltoilo ninjir, en eitu ening' emion eishoi. Amu ore nkera e ina naton openy, naa kumok, nelang' nʼena naata olmoruo. Ore taata yook, lalashera, kira nkera oo nkisiligat tʼolbae le Isaak. Kake anaa te ina kata petimira ele otoiwuoki too mbaak enkiring'o lido otoiwuoki tʼOlmumua, naa neijia etiu si taata. Kake ketejaa sirat? Taarai ena singa o engaiyoni enye; amu mejung'u engaiyoni esinga te nebo o engaiyoni enalakuno. Akae, lalashera, mikira yook nkera esinga, kake kira nkera enalakuno. Akae, entobik tiatua elakunoto natalakunye yook Kristos, emintoki aajing' atua enjata esingaishu. Eng'orai, nanu Paulos aliki ndai, ajo teni emurati ndai, miduporere toki Kristos. Naitoki aijakenoki oltung'ani pookin lomurati, ajo meata kata nemeitabaia nkitanapat pookin. Imina ndai te Kristos, loojo, eitaai supati too nkitanapat, itusulunyete tʼeng'adunoto. Kake kimaririu yook tʼOlmumua eanyunoto esupato naing'ua enkirukoto, Amu meata tiatua Kristos emurata engolon arashu memurata, kake enkirukoto naitobirisho tʼenyorrata. Ikweta sidai. Ang'ai lotomitikio ndai, pimisujusuju esipata? Eitu epukunye ena kisisa oloipoto ndai. Ore enkisiijoi kinyi neisiijie enkitushulata pookin. Airuk nanu ndai tiatua Olaitoriani, ajo mipuopuo aaibirribir engai toki. Ore oloitang'arrir ndai, nelaea enkigwena, lora enara. Ore nanu, lalashera, teni epon ainosu emurata, ainyo pepon aaisili? Anaata eishunye erikai esalaba. Edupa, teni eiturrari kulo looibelie ndai. Kake eipotokoki ndai, lalashera, elakunoto. Njoomeaku ake elakunoto inyi eng'asiata enkiring'o, kake esyayakinoto tʼenyorrata, amu eitobirai nkitanapat pookin tʼororei obo, tʼele: Tonyorra ol elatia ino anaa pinyor kion! Kake teni ionyororo ninosaroro, eng'orai, pimimutaroro. Ajo ake: Entilimanata tʼolmumua, pemintobiribiri baiki olng'warra lʼenkiring'o. Amu eng'war enkiring'o agilunore Olmumua negilunore Olmumua enkiring'o, amu eara ninje pokira are, pemintobiribiri kuna niyeuu ndai. Kake teni erik ndai Olmumua, mitiiti abori oo nkitanapat. Eibala nkitobirat enkiring'o naara: earata enkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni, entalare, olduruki, enkimalimal, enkisyayare oo muain, enkibonore, mang'atishuitin, enkitarrikino, engilata e tau, ngoroitin, nkiminjalishuitin, rishat osotua, njangarrin, nkibaroitin, earata metua, meraitin, nkinosareitin o nanyanyukye kuna, naiturukie aliki ndai naitoki aiturukie alimu, ajo mepuo aajung'u looitobir kuna enkarsishu Engai. Kake era ilmomo lʼOlmumua: enyorrata, eng'ida, eseriani, olng'iria, emborran, esidano, enkirukoto, olgira sidai, emitikinoto oo mbaak oo nkiri. Megilunore nkitanapat kuna. Ore kulo loora le Kristos Yesus, neoshoki enkiring'o enye esalaba te nebo o yeunot torrok o ilng'warraitin. Teni kinjiu tʼOlmumua, matilimanata baiki tʼOlmumua. Njoo mikiaku looing'oru enkitadararoto e pesho, looisisiuno, looibaro. Lalashera, teni ebatatari oltung'ani tʼenkitarruoto nabo, entaretokiti, ndai lʼemumuaishu, ele tʼolmumua obor, niduaia kion, pimikintasuri si iye. Entanapakinoto irridat, pipuopuo aaitabaia nji nkitanapat e Kristos. Amu teni ejo oltung ani, era toki, nemera o nyoo, nelej kion. Njeleen oltung'ani pookin enkyas enye openy, neata ninye te ina kata enkitadararoto te kion openy neme tʼolekai tung'ani. Amu elanap oltung'ani pookin orridati lenye openy. Oloiteng'eni tʼororei, njeng'arie sidan pookin oloiteng'en ninye. Emimbel, memoroi Engai! Amu enaun oltung'ani, naa ninye elaisambu. Amu oloun tʼenkiring'o enye, nelaisambu tʼenkiring'o erruoroto; oloun tʼOlmumua, nelaisambu tʼOlmumua empuan nemeiting'. Njoo mikinaura kintobir sidan, amu kipuo aaisambu tʼenkata enye nimikiishu. Akae, teni kintoki aatum enkata, maitobira sidan too ltung'anak pookin, kake tʼenkata elukunya too loong'ar enkirukoto. Idolitata ndai, aajo keba aa kulo rorei latisiraka ndai tʼengaina ai. Ore kulo looyeu neshipakinoi ndai tʼenkiring'o, nearaki ndai metumurati ndai, pemetum emirata tʼolbae lʼesalaba e Kristos. Amu ore si ninje oomurata, nemeibung' nkitanapat, kake eyeu nemurati ndai, petum aaitadararie seseni linyi. Kake njaapaash ena kitadararoto, neme en esalaba Olaitoriani lang' Yesus Kristos; te ilo aatooshokoki nanu olmaa esalaba, neoshokini olmaa esalaba te nanu. Amu tiatua Kristos medupa emurata arashu memurata, kake enkitobirata ng'ejuk nadupa. Ore kulo pookin oopuoiye ilo rregie, njebik eseriani o enking'urroto shumata enye o shumata Israel lʼEngai. Eiter taata njoo maaitoki oltung'ani aitanyamal; amu anapita ilponot lʼOlaitoriani ootipikaki osesen lai. Metobikie eng'adunoto Olaitoriani lang' Yesus Kristos Olmumua linyi, lalashera lainei. Amen. Paulos, olairriwani le Yesus Kristos tʼolbae lʼeyeunoto Engai: too sinyat ootii Efesos o too lairukok le atua Kristos. Metobikie ndai eng'adunoto o eseriani naing'ua Engai Papa o Olaitoriani lang' Yesus Kristos! Njeitadarari Engai o Menye lʼOlaitoriani lang' Yesus Kristos! Etamayana ninye yook tʼemayani pookin emumuaishu te shumata tiatua Kristos. Etegelua ninye yook tiatua Kristos, eton eitu epiki entonata olmaa, pikiaku sinyat nimikiata ntibil tʼengomom enye tiatua enyorrata. Neituruk apik yook, pekitum enkeraishu e atua ninye te Yesus Kristos, tʼenyorrata eyeunoto enye, peitadarari enkitook eng'adunoto enye natang'adunye ninye yook tiatua Olotonyorra. Nikiata tiatua ninye elakunoto tʼosarge lenye, enkitaunoto oo nkitarruot tʼendupoto eng'adunoto enye natoponikia ninye yook tiatua eng'eno pookin o enjartano. Neitayolo ninye yook emikio eyeunoto enye tʼenyorrata enye naiturukie aotiki tiatua ninye, peitobiri tʼembaiaroto oo nkatan, neiturrur pookin tiatua Kristos, ntokitin naatii shumata o naatii enkop. Kinoto tiatua ninye enjung'o, yook lootipikaki tʼentootiki enye loitaa ntokitin pookin tʼenkigwena eyeunoto enye, pekiaku yook enkitadararoto enkitook enye, yook likinturuko aanyu Kristos. Itiiti si ndai atua ninye, indipa aatoning' lomon lʼesipata, euangelion enkitopuata inyi; eitagoloki baiki ndai lairukok tiatua ninye tʼOlmumua Sinyati lʼenkisiligata, ora eng'asiata enjung'o ang', pekitum elakunoto nikiaku masaa enyena, neaku enkitadararoto enkitook enye. Onaa baiki nanu, aidipa atoning'o enkirukoto too ndai tiatua Olaitoriani Yesus o enyorrata e atua sinyat pookin, mapal eitu ajo ashe tʼolbae linyi nadamu ndai too sayat ainei, peisho ndai Engai Olaitoriani lang' Yesus Kristos, Menye lʼenkitook, Olmumua lʼeng'eno o embolunoto tiatua eyolounoto enye o ngonyek oo ltauja linyi naailang'akaki, piyolouu ndai enara eanyunoto enkipototo enye o enara endupoto enkitook enjung'o enye tiatua sinyat o enara enkitook nemetemai engolon enye e atua yook likiruk tʼenkidimata engolon enye kitok, naitaa ninye tiatua Kristos te ina kata naitopiwuo ninye too lootuata neitoton ninye te tatene enye e shumata, peaku shumata enkitook pookin o engolon o enkidimata o enkitoria o engarna pookin naimakini, me tiatua ele maa ake, kake baiki tiatua ololotu; nepik ntokitin pookin abori oo nkejek enyena neisho, peaku ninye elukunya oo pookin tʼesirit nara osesen lenye nera emborei naigany pookin tiatua pookin. ishoo empuan si ndai ootuata tʼolbae loo lang'at o nkitarruot, ipuoiyeye opa tʼerisioroto orregie lʼele maa o lʼoloata engolon tʼolng'inai, ora Olmumua oitobirisho tiatua iltung'anak lemeiruk. Amu te nebo o ninje kitilimanate si yook opa tiatua ilng'warraitin lʼenkiring'o ang' nikintobir eyeunoto enkiring'o o en eng'eno, nikira si yook nkera engoro tʼempukunoto ang', neijia anaa ilkulekai. Kake ore Engai nara adupani tʼenkordunoto, tʼenyorrata enye kitok natonyorrie ninye yook, neishoo yook empuan te nebo o Kristos te ina kata nikituata too nkitarruot, — eitopuaki ndai tʼempuris, — neitopiu neitoton yook te nebo o ninye tiatua wuejitin e shumata tiatua Kristos Yesus, peiye elaitadolu tiatua nkatan naapuonu akenya enkitook endupoto empuris enye tiatua emborran too yook tiatua Kristos Yesus. Amu eitopuaki ndai tʼempuris tʼenkirukoto, ena me too ndai, era ninye enkishooroto Engai: me too nkitobirat, pemeitadaraa oltung'ani kion. Amu kira yook enkyas enye, eitobiraki yook tiatua Kristos Yesus, pekintobir nkyasin sidan naaituruko aitobir Engai, pekilimana tiatua ninje. Akae, entadamu, aajo ore pirara ndai opa lemeata Engai t'enkiring'o ooipotoki lememurata too kulo ooji emurata tʼenkiring'o, naitobiri tʼengaina, niakuku te ina kata lemeata Kristos, oolakwaniki enkarsishu e Israel, nirara lomon loo sotuaitin o loo nkisiligat, leitu eata eanyunoto neitu eata Engai tiatua olmaa. Kake ore taata, ndai ootii atua Kristos neaku enelakwa opa, nitinyikutua tʼolbae lʼosarge le Kristos. Amu ninye eseriani ang', oitaa yook pokira are nabo, netigila erishata natii tʼempolos, eitai emang'atishu tʼenkiring'o enye, nara nkitanapat naatipikaki neum naaitanapishoteki, petum aitaa kulo are oltung'ani obo ng'ejuk te ninye kion neitobir eseriani, neitobirakinye pokira are tiatua osesen obo Engai tʼesalaba, eidipa atara emang'atishu te ninye openy. Eewuo ninye neinosaki tʼeuangelion eseriani ndai ootii enelakwa, o yook ootataana. Amu tiatua ninye eishori yook pokira are, pikijing' Engai tʼOlmumua obo. Akae, mekure irara taata lomon o ilkaponu, kake irara loopeny te nebo o sinyat o loong'ar engaji Engai, ooteshetakaki entonata oo lairriwak o layolounok, nera Yesus Kristos osoit lʼolpijata lenye; ore tiatua ninye eidikidikoki enjetata pookin nebulu, peaku engaji sinyati tiatua Olaitoriani, eteshetakaki baiki ndai shumata enye, piakuku emanyata Engai tiatua Olmumua. Akae, ara nanu, Paulos, oloena le Kristos Yesus tʼolbae linyi lemeata Engai, anaa pitoning'o ndai lomon lʼenkisyayare eng'adunoto Engai, naaishooki nanu tʼolbae linyi. Amu aaitayolouoki ena mikio tʼembolunoto, anaa patisira shumata too looti rorei, peiye, teni isomama ndai, nejing'aa ndai eyolounoto ai ena mikio e Kristos. Eitu eitayoloi too lkulekai porrori loo nkera oo ltung'anak, anaa petabolokoki taata tʼOlmumua lairriwak o layolounok, aajo ore loreren lemeata Engai eaku loong'ar enjung'o, naa rubat osesen obo, neng'ar nkisiligat e atua Kristos tʼeuangelion, naaitaai nanu olaisyayani lenye tʼerisioroto enkishooroto eng'adunoto Engai naaishoo nanu tʼengolon enye naidimari. Ara nanu oti naleng' tiatua sinyat pookin, kake aaishooki ena ng'adunoto, painosu tiatua loreren lemeata Engai endupoto nemetemai e Kristos, nailang'aki oltung'ani pookin aitayolo keba aa eng'arata emikio natushumaki tʼenkiterata olmaa tiatua Engai, naitaa ntokitin pookin tiatua Yesus Kristos, petum aatayolou taata nkitoriaitin o ngoloni e shumata tʼesirit eng'eno oo muain kumok Engai, tʼerisioroto eotikinoto enye oo nkatan pookin, naitadua tiatua Kristos Yesus, Olaitoriani lang', nikiata tiatua ninye enkiteunoto o enyikakinoto tiatua eng'idaroto tʼenkirukoto e atua ninye. Onaa, asai ndai, pimishalulu too nkisilot ainei natum tʼolbae linyi, nera ninje enkitook inyi. Onaa agilaki kung' ainei Menye lʼOlaitoriani lang' Yesus Kristos, eing'ua ninye empapaishu pookin naipoti te shumata o tʼenkop, peiye eisho ninye ndai tʼemborei enkitook enye, pigolulu tʼolmumua linyi tiatua oltung'ani le atua, pemany Kristos atua iltauja linyi tʼenkirukoto, ipikipiki ntonat neuni ndai tiatua enyorrata, pindimidimi aatayoloutu te nebo o sinyat pookin enara endapasho o engadoro nairag o engadoro naitashe o engasuri, piyolouu baiki enyorrata e Kristos nalang' eyolounoto pookin, peiganyi ndai tʼenkiganyata pookin Engai. Ore ele loidim aitobira nelang' naleng' pookin, enikiomonu arashu enikimbirribirru, tʼenkidimata naitobirisho ninye tiatua yook, njeishori ele enkitook tiatua esirit o tiatua Kristos Yesus too ishoreitin pookin enkata pookin o nkatan pookin. Amen. Akae, adiding ndai, nanu oloena tiatua Olaitoriani, pilimanana anaa peaku tʼenkipototo naipotieki ndai, tʼenkitadounoto pookin o tʼemborran o tʼolng'iria, pinapakinono tiatua enyorrata, ninyokinyoko aaibung' enaboishu Olmumua tiatua eenet eseriani. Etii osesen obo ake o Olmumua obo, anaa peipotokoki baiki ndai tiatua eanyunoto nabo enkipototo inyi; netii Olaitoriani obo, enkirukoto nabo, enkibatisa nabo, Engai nabo o Menye loo pookin, Olotii shumata oo pookin o too pookin o tiatua pookin. Kake eishooki pooki tung'ani lang' eng'adunoto narisiore entemet enkishooroto e Kristos. Onaa ejo: Eilepaka shumata neibok engaji oo looena neisho iltung'anak nkishoorot. Ore peilepaka shumata, meji si ena ajo etang'asa adou atua wuejitin e abori naleng' enkop? Ore ninye otadouo, naa ninye si oloilepa alo shumata alang' wuejitin pookin, peigany ntokitin pookin. Eishoo ninye, peaku ematua lairriwak o ilkulekai layolounok o ilkulekai lainosarok loo lomon lʼeng'ida o ilkulekai lairritak o laiteng'enak, peaku sinyat looidim aaitobira enkyas enkisyayare, pesheti osesen le Kristos, metabana nikilep yook pookin atua enaboishu enkirukoto o eyolounoto Oinoti lʼEngai, pikiaku leak ootabaitie nikibaiki entemet embotoro nalulung'a e Kristos, pimikintoki aaku nkera, pemerikiriki yook idye o idye tʼolkutati pookin lʼenkiteng'enare tiatua olosek loo ltung'anak o tiatua esungureishu, peaku emputokinoto enkitamanimanaroto, kake pikiata esipata tiatua enyorrata nikibulu tiatua ninye lora elukunya, Kristos, too mbaak pookin; neidikidikoki te ninye osesen pookin neibung'aro too rubat pookin, peretokino ematua nabo o engai t'entemet enkidimata neitaa, pebulu osesen metaa enjetakinoto enye openy tiatua enyorrata. Ajo ena naijakenu tiatua Olaitoriani: Emintoki ndai aalimana anaa ilkulekai lemeata Engai tʼempesho oo ndamunot enye. Eidipaki aatipik enaimin ndamunot enye nelam empuan naing'ua Engai, tiaraki nemetii eng'eno tiatua ninje, etaa modook iltauja lenye. Naa torrok ninje neishooio aten atua mbaak torrok oo nkiri neas nʼolduruki te nebo o empiani. Kake ore ndai eitu inteng'enuonuo Kristos neijia, ten aa itoning'o lomon lenyena neiteng'eni ndai tiatua ninye, anaa petii esipata tiatua Yesus. Onaa, entautu oltung'ani musana tʼorregie lenye lʼelukunya, loiminye kion tʼolng'warra lʼeng'uyan, niakuku ng'ejuko tiatua Olmumua loo ndamunot, ninjopishopo oltung'ani ng'ejuk oitobiraki tʼemua Engai tiatua esupato o esinyatishu o esipata. Onaa enturrai elejare, eroro esipata, oltung'ani pookin tʼol elatia enye, amu kira rubat tiatua yook. Emigoro, pemintarruoruo; eminjo edoiyo engolong', iatata engoro! Eminjo si satan eng'asiata! Olotupurrishe, njoo meitoki apurrisho, kake njepon anyok aitobir too ngaik enyena sidan, peiye etum aata enaisho Oloata elaunoto! Njoo mepuku olderra torrono tʼenkutuk inyi, kake enara sidai, peaku enjetakinoto neisho looning' enjipai! Emilishie Olmumua Sinyati lʼEngai lotipikieki ndai olmishire lʼengolong' elakunoto! Njelakwaniki ndai erokan e oshoke pookin o olmurai le oshoke o engoro o enjangar o emoroto te nebo o entorroni pookin! Entaa tiatua ndai oopeny loobor, looata ngoshuak naanana, looing'uaikino anaa petung'aikia Engai ndai tiatua Kristos. Akae, entaa lasujak lʼEngai anaa nkera naanyorri, entilimanata tiatua enyorrata anaa petonyorra yook Kristos neishooio kion tʼolbae lang', peaku enkishooroto o enkidasare, nara erropili sidai tʼEngai. Njoo meimakini too ndai tukul mbaak torrok oo nkiri o olduruki pookin o engong'u oo masaa, anaa pemeata kata nemeaku too sinyat, baiki nemeata sura o olderra lʼemodaishu o enkitakwenishoto torrono nemeaku too ndai, kake entopon elikinoto e ashe. Amu meata kata nimiyololo ena, aajo meata enjung'o tiatua enkarsishu e Kristos o Engai oloitobir mbaak torrok oo nkiri arashu lʼolduruki arashu lʼengong'u oo masaa, lora olaisyayani loo nkulie ain. Eminjo eitamanimanaa ndai oltung'ani o obo too rorei le pesho; amu elotu tʼolbae loo kuna engoro Engai shumata oo ltung'anak lemeiruk. Akae, emiaku lang'arak o ninje. Amu irara opa enaimin, kake itaa taata enkilang'et tiatua Olaitoriani. Entobik anaa nkera enkilang'et, amu etii ilmomo lʼenkilang'et atua esidano o esupato o esipata pookin; entaleen enashipakinoi tʼOlaitoriani. Eming'ar nkyasin enaimin nemeata ilmomo, kake eaku, pingwenakiki ninje. Amu enaitobir ninje tʼemikio, neata si enkurruna. Kake ore kuna pookin eibalunye, teni eigwenaki enkilang'et ninje; amu pookin naibalunye, naa enkilang'et. Onaa ejo: Nyototoi oloirura, topiu tiatua lootuata nikilailang'aki Kristos. Akae, eng'orai, pilimanana aabaraki, me anaa ilmoda, kake anaa lang'eni, ilakuku enkata, amu etaa ngolong'i torrok. Onaa emiaku ilmoda, kake loodamu enara eyeunoto Olaitoriani! Emimera tʼolmarua lotii enkibor oo ngonyek, kake njebore ndai Olmumua! Erorioroto too singolioitin lʼengauo o too singolioitin lʼenkitadararoto o too singolioitin sidan lʼemumuaishu niranyakiki nintadaraara Olaitoriani too ltauja linyi, nilikiki Engai o Papa oshi ashe tʼolbae loo ntokitin pookin tʼengarna Olaitoriani lang' Yesus Kristos, ining'ororo too ndai tiatua enkuretishu e Kristos. Njening' ng'oroyok ilmoruak lenye anaa Olaitoriani, amu era olmoruo elukunya eng'oroyoni, anaa pera Kristos elukunya esirit nera ninye Olaitopuani lʼosesen. Neijia anaa pening' esirit Kristos, neijia njening' ng'oroyok ilmoruak too pookin. Lemoruak, entonyor ng'oroyok inyi anaa petonyorra Kristos esirit neishooio kion tʼolbae lenye, pesinyaa ninye eikishaanye tʼenkisujata engare tiatua ororei, petum aeaki ninye kion esirit enkitook nemeata entibili arashu esototo arashu pookin nijo kuna, kake peaku sinyati o nemeata eleyata. Neijia meata kata nemenyor ilmoruak ng'oroyok enye anaa seseni lenye oopeny. Olonyor enkitok enye, nenyor kion, amu eitu ai kata eibai o obo osesen lenye; kake eitoti neramat ninye, neijia anaa si Kristos esirit enye. Amu kira yook rubat osesen lenye, lʼenkiring'o enye o loo loik lenyena. Onaa elaing'ua oltung'ani menye o ng'otonye neibung'are eng'oroyoni enye, neaku pokira are osesen obo. Kitok ena mikio; kake alimu mbaak e Kristos o nʼesirit. Neijia si ndai, njoo oltung'ani pookin too ndai enyor enkitok enye anaa kion; ore enkitok, njeure olmoruo. Nakera, entoning' lootoiutuo ndai tiatua Olaitoriani; amu eitoriori ena. „Ntaa kituak minyi o ng'utunyi!“ era ena enkitanapata elukunya naata enkisiligata, „pitum sidan nibik enkata naado tʼenkop.“ Ore ndai, loomenye, emintagor nkera inyi, kake entubulu ninje tʼenkiteng'enare o tʼendiding'are Olaitoriani! Laisyayak, entoning' loora laitoriak linyi loo seseni tʼenkuretishu o tʼenkikirikirata too ltauja linyi oosipa anaa Kristos, me tʼenkisyayare oo ngonyek anaa looiting'id iltung'anak, kake anaa laisyayak le Kristos nintobiribiri eyeunoto Engai too ltauja, tʼolokiyo sidai isyayakiki ninje anaa looisyayaki Olaitoriani, neme iltung'anak, niyololo, aajo ore oltung'ani pookin oitobir sidan, nelang'amu kuna tʼOlaitoriani, ten aa osinga arashu ololakuno. Ore ndai, laitoriak, enkunakiti si ninje neijia, entapal enkituriata, iyololo, aajo etii shumata Olaitoriani lenye o linyi, nemeing'oraa ninye entemet oltung'ani. Ore tʼenkiting'oto, lalashera lainei, entagolito tiatua Olaitoriani o tiatua enkidimata engolon enye. Enjopo nareta pookin Engai, pitumutumu aaitashoito too losekin le satan; amu mikiarare osarge o enkiring'o, kake ilkituak o looata engolon o laitoriak lʼolmaa lʼena aimin o ilmumuan torrok ootii abori e shumata. Onaa, embung'a nareta pookin Engai, peiye indimidimi aaitashoito tʼengolong' torrono, naa teni itigilutua pookin, nintasheshe. Akae, entashoito, iteenikinote esipata too mpolosi ninjopishopo esupato tʼolgoo, ninjopitoto namuka tiabori oo nkejek anaa looidipakinote too lomon lʼeng'ida o eseriani. Ore too kuna pookin embung'a elong'o enkirukoto nindimiemie aailiilarie mbaa naaiwuwu oltorrono, nimbung'ubung'u erripet esekengei elukunya naisho enkitopuata o olalem lʼolmumua lora lomon lʼEngai. Entasaishoto tʼenkata pookin tiatua Olmumua tʼesayata o tʼeomonoto pookin ninjolololo baiki tʼenyuata pookin nisayakiki sinyat pookin, nikisayakiki si nanu, paaishori abolu enkutuk ai maureisho naitayolou emikio euangelion, amu ninye ataaiye olaisyayani oena, peiye anyokita tʼeng'ida nairo anaa pemeata kata namaiko. Onaa, piyolouu, anaa paikununo, enaas, elaitayolo ndai mbaak pookin Tukikos, olalashe onyorri o olaisyayani supat tiatua Olaitoriani, lairriwaka ndai, piyolouu anaa paikununo, neilejilej ninye iltauja linyi. Metobiko eseriani too lalashera, o enyorata te nebo o enkirukoto naing'ua Engai Papa o Olaitoriani Yesus Kristos! Metobiko eng'adunoto too pookin loonyor Olaitoriani Yesus Kristos oshi ake. Amen. Paulos o Timoteos, isingan le Yesus Kristos: too sinyat pookin tiatua Yesus Kristos ootii engang' e Filipi, te nebo o laing'orak o laisyayak. Njeboitare ndai eng'adunoto o eseriani naing'ua Engai Papa lang' o Olaitoriani Yesus Kristos! Aliki oshi Engai ai ashe, teni adamu ndai, ngolong'i pookin, too sayat ainei pookin tʼolbae linyi pookin, nasaisho tʼeng'ida, tʼolbae lʼenkidikidikoto inyi tiatua lomon lʼeng'ida, eiter tʼengolong' elukunya metabaiki taata, nayolo ena toki nabo, ajo oloitera tiatua ndai enkyas sidai, nelaitabaia metabaiki engolong' e Kristos Yesus, anaa peitoriori te nanu, paibirribirraki ndai pookin, tiaraki naata ndai tiatua oltau lai tiatua ienat ainei o tiatua emitunoto o enkitagoloto oo lomon lʼeng'ida, amu irara ndai pookin ling'aring'ara te nebo o nanu eng'adunoto. Amu era Engai oljakeni lai, ajo aataiye ndai pookin esing'ati tʼenkordunoto e Yesus Kristos. Nasayu ena, pepona abulu enyorrata inyi oshi tiatua eyolounoto o tiatua enkitagoluoto pookin, pindimidimi aataleen enaaku, piakuku berleli, lemeitirikisho metabaiki engolong' e Kristos, iborere too lmomo lʼesupato lootaa te Yesus Kristos, peaku enkitook o enkitadararoto Engai. Ayeu ake niyolouu ndai, lalashera, ajo ore mbaak nainoto, eaku ninje emponata enkibularoto oo lomon lʼeng'ida, neijia ajo etaliote ienat ainei tiatua Kristos tʼengaji enkigwena pookin o too lkulekai pookin, netum lalashera kumok tiatua Olaitoriani enkitagoloto too ienat ainei, nepon naleng' aaiteu aairoro lomon lʼEngai, metii enkuretishu. Kake einosu looje Kristos tʼolbae lʼengilata e tau o enkitarrikino, ore ilkulekai tʼoltau sidai. Einosu lelo Kristos tʼenkitarrikino nemebaraki, amu ejo eponiki ienat ainei enkilishoto; ore ilkulekai tʼenyorrata, amu eyolo, aajo abik ene tʼolbae lʼemitunoto oo lomon lʼeng'ida. Ainyo si? Njeinosuni Kristos tʼorregie pookin, tʼenkitaduaroto arashu tʼesipata, nang'ida tiatua ina naitoki alang'ida; amu ayolo, ajo elaaku ena te nanu enkitopuata tʼolbae lʼesayata inyi o tʼolbae lʼenkitarasunoto Olmumua le Kristos, anaa paibartu naleng' naanyu, ajo makurru tʼentoki o nabo, kake eitadarari Kristos tʼenjipai pookin anaa oshi o taata tiatua osesen lai, ten eaku tʼempuan arashu tʼenkea. Amu aishiye nanu Kristos naeiye endupoto. Kake tiaraki naitobir enkyas ai ilmomo, ten aishiu tʼosesen, namayolo enagelu. Aairony kuna baak pokira are: Aata olng'warra lʼelakunoto, patii e nebo o Kristos, naa sidai ena naleng'; kake meata kata namabik tʼosesen tʼolbae linyi. Ore Eng'idaroto kitok ayolo, ajo alabik naitoki aboitare ndai pookin, pitumutumu enjetakinoto o eng'ida enkirukoto, nindimidimi aaitadarai aten tʼolbae lai, teni aitoki alotu enitiiti ndai. Embung'a ake orregie sidai anaa peyeu lomon lʼeng'ida le Kristos, peiye, ten alotu nadol ndai arashu matii naning' mbaak inyi, intasheshe tiatua Olmumua obo o tiatua oltau obo nigilunono te nebo o yook tʼolbae lʼenkirukoto oo lomon lʼeng'ida, niminjosho eiture ndai ilmang'ati linyi tʼentoki o nabo, nera ena too ninje olponoto oibala lʼenkiminata, kake too ndai lʼenkitopuata, neing'ua ena Engai; amu eishooki ndai tʼolbae le Kristos, me pirukuruku ake atua ninye, kake peisili ndai baiki tʼolbae lenye, niatata ina araroto anaa pitadua te nanu nining'ining'i taata te nanu. Akae, ten etii atua ndai enkilejilejata tiatua Kristos, ten etii enkitigiraroto enyorrata, ten etii enkidikidikoto Olmumua, ten etii ngoshuak naanana o nkordunot, enganyutu eng'ida ai, piatata ndamunot naanyanyuk, niatata enyorrata nanyanyuk, niatata oltau obo, nidamumu nabo, nimintobiribiri toki tʼenkitarrikinoto o enkitook e pesho, kake entaaroto kituak tiatua aten tʼenkitadounoto; Njoo meing'oraa oltung'ani nkun enyena ake, kake baiki mbaak oo lkulekai. Embung'a nkibirribirrat tiatua ndai, anaa peata ninje Kristos Yesus, lotii atua emua Engai, neitu eing'oraa anaa nkyarunot, perisiore Engai, kake eitoroka kion neibung' emua osinga, neaku anaa iltung'anak nelioi tʼorregie anaa oltung'ani; neitadou kion nening'ishoi metabaiki enkea, metabaiki enkea esalaba. Onaa, eitaa Engai ninye kitok naleng' neisho ninye engarna nalang' nkulie arn pookin, pegila Tengarna e Yesus enkung'u pookin natii shumata o enkop o abori enkop, peibalu olng'ejep pookin, ajo era Yesus Kristos Olaitoriani, peitaa kitok Engai Menye. Akae, lanyor lainei, anaa pitoning'o oshi, neme enkata ake natii, kake naleng' taata matii, entaa enkitopuata inyi tʼenkuretishu o tʼenkikirikirata. Amu Engai naitobir tiatua ndai eyeunoto o enkitabaiaroto tʼenyorrata enye. Entaas pookin metii enking'unyung'unyata o enking'arrirro, piakuku nkera Engai nemeata entioto ana esungureishu, nemetii embuakinoto, tiatua ena kishon torrono nariwuo; ore tiatua ninje ilang'ishosho anaa nkilang'eta olmaa, tiaraki nimbung'arere ororei lʼempuan, paaitadarari tʼengolong' e Kristos anaa oleitu ekwet pesho, neitu eitobirisho pesho. Ten ake aaibukori shumata enkidasare o enkisyayare enkirukoto inyi, ang'ida nang'ida te nebo o ndai pookin. Enting'idata si ndai too nena, o te nebo o nanu. Kake aisilig tʼOlaitoriani Yesus, ajo airriwaki ndai Timoteos asioki, patum si nanu enjipai, ten ayolou enitiuu. Amu maata olekai laanyanyukie nanu, oshilaa tʼolbae linyi tʼenyorrunoto naba nji. Amu eing'oru pookin nkun enye, me en e Kristos. Kake iyololo ndai, aajo ninye supat; amu aataretoko anaa enkerai menye too lomon lʼeng'ida. Ninye aisilig, ajo airriwaa nabo kata, teni ayolou mbaak ainei eneikunari. Kake ang'idare Olaitoriani, ajo alotu si nanu asioki. Kake ajo eishiaakino, teni airriwaki ndai Epafroditos ora olalashe lai neitobir enkyas te nebo o nanu, na osikari lʼematua ai, neitoki aa olairriwani linyi, peisyayaki ngolati ainei. Amu eataiye ndai esing'ati neimuntut naleng', tiaraki nitoning'o ndai, aajo etamoiya. Amu etamoiya naleng' o metinyikaki enkea, kake etang'adua Engai ninye; neme ninye ake, kake si nanu, pamatum osina aitaalie olekai sina. Onaa, airriwaiye ninye aitasioki, peiye, ten intokiki aadol ninye, ing'idada ndai, neitong'ori si osina lai. Akae, entang'amutu tiatua Olaitoriani tʼeng'ida pookin nintaata kituak iltung'anak ooba nji. Amu tʼolbae lʼenkyas e Kristos etinyikaka enkea nemerrip empuan enye, peitabaia enatong'oro tʼenkisyayare inyi tʼolbae lai. Enyaaki, lalashera lainei, enting'idata tiatua Olaitoriani. Teni asiraki ndai il oshi rorei, namaaitanaur ina, kake eitagol ndai. Eng'orai ildiain, eng'orai laasak torrok, eng'orai loodung'isho! Amu kira yook emurata, nikisyayaki Engai tʼolmumua, nikintadaraa aten tʼolbae le Kristos, nimiking'idare enkiring'o, ten ake aata si nanu, pang'idare enkiring'o. Teni ejo olekai tung'ani, eidim ating'idare enkiring'o, nalang' nanu naleng': Aatumurataki tʼengolong e isiet, nara lʼolorere le Israel, lʼentipat e Benyamin, Olhebrayos oing'ua Ilhebrayoi; tʼempukunoto oo nkitanapat ara Olfarisayos, tʼenyuata, atimira esirit, ore t'esupato naing'ua nkitanapat, namaata entibili. Kake enataa endupoto te nanu, aikena aa enkiminata tʼolbae le Kristos. Eton aiken nona pookin aa enkiminata, amu kitok naleng' eyolounoto Olaitoriani lai Yesus Kristos; ore tʼolbae lenye aikena pookin ajo enkiminata, naitoki aiken aa olduruki, patum Kristos, nalio nanu tiatua ninye, ajo maata esupato naing'ua nkitanapat, kake eing'ua enkirukoto e atua Kristos, naa ninye esupato naikenaki Engai enkirukoto, patum atayolo ninye o enkidimata empiunoto enye o eng'arata oo nkisilot enyena, panyanyukie enkea enye, nabaiki enkitopiunoto oo lootuata. Me neijia, ajo aidipa ainoto arashu aitabaiye; kake akwetiki, anake atum aibung'a ina, tiaraki naaibung'a Yesus Kristos nanu. Lalashera, maiken kion, ajo aidipa aibung'a; kake aas nabo toki: arikino enatii kurum, naitoriokinore enda natii lukunya, nanyok aisarisar, pabaiki idya rishata o emasaita sidai, naaitadolu enkipototo e shumata Engai tiatua Kristos Yesus. Kake ore yook pookin lootabaitie, matadamutu ina, naa teni idamumu ndai engai bae, enjoo eboloki Engai ndai ena, kake pikipuoiye ake ilo rregie likitang'amutua. Entaa lasujak lainei, lalashera, eng'orai kulo loolimana neijia anaa piatata too yook enkitanyanyukiet. Amu elimana ilkumok anaa patiaka ndai aigil kumok nalimu taata aishirita, ajo era ninje ilmang'ati lʼesalaba e Kristos, nera enkiting'oto enye enkiminata, nera engai enye engoshoke, neata enkitook tiatua enkurruna enye, neibirribir ntokitin enkop. Amu etii entonata ang' shumata nikianyu te inalo Olaitopuani o Olaitoriani Yesus Kristos olaitaal osesen lang' lʼenkitadounoto, petum atanyanyukie osesen lenye lʼenkitook, tʼenkidimata naidimie ninye atipika ntokitin pookin abori enye. Akae, lalashera lainei lanyor, laataiye esing'ati, lirara eng'ida o enkaja ai, entashoito tiatua Olaitoriani, lanyor lainei. Asai Evodia, nasai Sintike, peata endamunoto nabo tiatua Olaitoriani. Ee, aasai si iye, ol emboitei ai, taretoki nena kituak naataarare tʼolbae loo lomon lʼeng'ida te nebo o nanu, o Klemens o ilkulekai aretok lainei ootii ngam enye enkitabu empuan. Enting'idata tiatua Olaitoriani oshi ake! Naitoki ajo: Enting'idata! Njeyolouni emborran inyi too ltung'anak pookin! Etaanu Olaitoriani. Emiekenya te toki, kake enjoo, peyolou Engai oshi yeunot inyi tʼesayata o tʼeropare te nebo o elikinoto e ashe. Ore eseriani Engai nalang' eng'eno pookin, njerrip iltauja linyi o ndamunot inyi tiatua Kristos Yesus. Ore tʼenkiting'oto, lalashera, entoki pookin nasipa, naata enkitook, naata esupato, naata eshaatishu, naiting'idisho, elimunoto sidai, enara orregie sidai, enaitadarari — ninje embirribirra! Nona baak nintengenuote ning'amumu nining'ining'i nidolidolo te nanu, entobira, nebik Engai eseriani te nebo o ndai. Ang'ida naleng' tiatua Olaitoriani, tiaraki ninyaakitia aapiu, pikishilaala nanu. Esipa, itishilaitie oshi ake, kake eitu itumutumu erishata. Majo ena tʼolbae lʼeng'oroto; amu aiteng'enue, paabaiki mbaak pookin natii atua. Amu ayolo enaikununo, teni aang'oriki toki arashu teni ebore ntokitin. Aidipakino ewueji pookin o too mbaak pookin: teni ataraposhe arashu teni aata olamei, teni aata enkumoi arashu elaunoto. Aidimu pookin tʼolbae le ilo, laaidimunye, lora Kristos. Kake itaasa enaishiaakino, tiaraki nikitaretokitio tiatua osina lai. Niyololo si ndai, le Filipi, aajo ore tʼenkiterata euangelion, neba enkata natupukuo Makedonia, nemetii esirit naatang'arie esiana enkishooroto o eng'amunoto, neme ndai ake. Amu baiki tiatua Tesalonike kirriwakitia nanu enkata elukunya o enkata e are enataa naatumoki nanu. Metiu ajo aing'oru enkishooroto, kake aing'oru ilmomo, pebore tiatua enkikenata inyi. Amu aata pookin, naata emborei. Aata tʼenkumoi aidipa atang'amu te Epafroditos enaing'ua ndai, erropili sidai, enkidasare nashipakino Engai. Njeigany Engai ai naang'or too ndai pookin tʼerisioroto endupoto enye tiatua enkitook te Yesus Kristos. Njeata Engai, Papa lang', enkitook eiter nkatan pookin o nkatan pookin. Eroroki sinyat pookin tiatua Kristos Yesus. Eiroroki ndai lalashera ootii e nebo o nanu. Eiroroki ndai sinyat pookin, naleng' lelo lʼengaji e kaisar. Ore eng'adunoto Olaitoriani lang' Yesus Kristos, njebik too ndai pookin. Amen. Paulos, olairriwani le Yesus Kristos, tʼeyeunoto Engai, o olalashe Timoteos: Too sinyat ootii engang' e Kolosai, o enetii lalashera airukok tiatua Kristos. Njeboitare ndai eng'adunoto o eseriani naing'ua Engai Papa lang' o Olaitoriani Yesus Kristos. Kiliki yook Engai o Menye lʼOlaitoriani lang' Yesus Kristos ashe nikisayaki ndai oshi, kindipa aatoning' enkirukoto inyi e atua Kristos o enyorrata niatata ndai too sinyat pookin, tʼolbae lʼeanyunoto naitaanyaki ndai te shumata, nindipa aatoning' opa tʼororei lʼesipata tiatua euangelion. Eewuo enitiiti ndai, anaa atua olmaa pookin neiu ilmomo anaa si tiatua ndai, eiter te ina olong' nitoning'o niyolouu eng'adunoto Engai tiatua esipata; anaa pinteng'enuote te Epafras, ol emboitei ang' etaboloko yook enyorrata inyi tʼOlmumua. Onaa, mikigira si yook nikisayaki ndai, eiter te ina olong' nikitoning'o ena, nikisai, peiganyi ndai eyolounoto eyeunoto enye tiatua eng'eno pookin o eyolounoto emumuaishu, pilimanana anaa peaku tʼOlaitoriani, metaa enting'idata pookin, piiuu ilmomo tiatua enkitobirata sidai pookin, niponana tʼeyolounoto Engai nigolulu tʼengolon pookin, tʼentemet engolon enkitook enye, pitumutumu olng'iria pookin o olgira tʼeng'ida, ilikiki Papa ashe loidimunye yook eng'arata enjung'o oo sinyat tiatua enkilang'et, loitopua yook tiatua engolon enaimin neitobik yook tiatua enkarsishu Oinoti lʼenyorrata enye, nikiata tiatua ele elakunoto tʼosarge lenye, nera enkitaunoto oo nkitarruot. Naa ninye emua Engai nemeduai, olkikau loo nkitobirat pookin. Amu te ninye eitobiraki ntokitin pookin naatii shumata o naatii enkop, naalio o nemelio, ten aa lorikaishi loo looitore, arashu nkitoriaitin, arashu nkarsishuni, arashu ngoloni; pookin eitobiraki te ninye o tʼolbae lenye. Netii ninye tʼenkiterata oo ntokitin pookin, netii pookin atua ninye. Nera ninye elukunya osesen, eji nʼesirit; ninye ora enkiterunoto o olkikau oing'ua lootuata, peiturukie tiatua pookin. Amu etishipakine, pemany emborei pookin atua ninye; neitobirakinye pookin kion, naatii enkop arashu naatii shumata, tiaraki naitaa eseriani tʼosarge tʼesalaba enye tʼengalo enye openy. Ore ndai, lirara opa lomon o ilmang'ati tiatua ndamunot inyi tʼolbae loo asat inyi torrok, einotoko ndai enkitobirakinoto tʼosesen enkiring'o enye tʼenkea, peitasheye ndai irara sinyat nimiatata entioto arashu entibili tʼengomom enye, ten aa ipuoiyeye enkirukoto niunokinono ninye nigoligolo, niminjosho eibelekenyari ndai aaitung'ua eanyunoto euangelion, nitoning'o ndai, nainosuaki tiatua nkitobirat pookin naatii abori e shumata, neaku ataa nanu, Paulos, olaisyayani lenye. Ashipa taata tiatua sinaitin lainei tʼolbae linyi naitahaia tʼenkiring'o ai enang'oriki nkisilot e Kristos tʼosesen lenye, lora esirit; naa ninye aaitaaki nanu olaisyayani lenye tʼerisioroto enkisyayare Engai, naaishooki tiatua ndai, paitabaia naleng' ororei lʼEngai, naa ninye emikio natushumaki too nkatan o lajijik le opa, kake etabolokoki sinyat lenyena taata. Amu etonyorra Engai aitayolo enara enkumoi sidai e ina mikio tiatua loreren lemeata Engai, naa ninye Kristos tiatua ndai, lora eanyunoto enkitook. Nikinosu yook ninye nikididing' iltung'anak pookin tʼeng'eno pookin, pikintasheye oltung'ani pookin etaa baiaroti tiatua Kristos Yesus; nanyamalaki nanu ina kyas nanyok tʼentemet enkidimata e ilo oitobirisho tiatua nanu tʼengolon. Amu ayeu niyololo, ajo keba aa eaparoto naata tʼolbae linyi o lelo le Laodikea o pookin leitu edol engomom ai tʼosesen, peilejileji iltauja lenye neitushuli te nebo tiatua enyorrata, petum endupai pookin enkitabaiaroto eng'eno, aatayolou emikio Engai Papa o ne Kristos; ore tiatua ninye eisudori masaa sidan pookin eng'eno o eyolounoto. Najo kuna, pemelej ndai oltung'ani too rorei sidan. Amu teni matii tʼosesen, natii e nebo o ndai tʼolmumua, nang'ida, teni adol orregie linyi o enkirukoto inyi nagol e atua Kristos. Anaa pitang'amutua Olaitoriani Yesus Kristos, neijia entilimanata tiatua ninye, niunokinono, nishetakinono tiatua ninye tʼenkirukoto nagol, neijia anaa peiteng'enaki ndai, niponana aaliki ashe te ina. Eng'orai, pemeitamanimanaa ndai oltung'ani tʼenkiteng'enare arashu tʼempesho elejare tʼerisioroto eng'amunoto oo ltung'anak, o noo rregieita lʼolmaa, neme tʼeyeunoto e Kristos. Amu emanya tiatua ninye emborei pookin engaishu anaa osesen. Nirara ndai baiarot tiatua ninye lora elukunya enkitoria o engolon pookin. Ore tiatua ninye etumurataki ndai tʼemurata neitu eitobiri too ngaik, kake etushurtaki osesen oata nkitarruot tiatua enkiring'o, eji tʼemurata e Kristos. Etunukaki ndai te nebo o ninye tʼenkibatisa; ore te ninye itopiutuo si ndai tʼenkirukoto naitobir Engai, naitopiwuo ninye too lootuata. Einyeye si ndai te ina kata nituata tiatua nkitarruot o tiatua enkiring'o inyi nememurata, neisho ndai empuan te nebo o Kristos, etapalaka yook nkitarruot pookin, nejut esirata naitang'oro yook, nataa too nkitanapat neibok yook; kake etoshoroiye ninye nesheiki esalaba, neitau enkishopo oo nkitoriaitin o looata engolon, neitaduaia tʼewuas, nerik ninje anaa nkyarunot, eidipa atigilu ninje. Eminjo eigwenakinye ndai oltung'ani endaa arashu enaoki arashu ngolong'i kituak naaje arashu lapaitin lʼenkibor arashu ngolong'i e sabato; ore kuna baak, naa oloip loo ntokitin e akenya; kake ole Kristos osesen. Eminjo eiwang'ie ndai oltung'ani enjunet, lora oloito anaa peyeu openy tʼenkitadounoto o tʼesupato oo lmalaikan, neitu edol hoo nabo too nena, neitaa sapuk elukunya pesho tiatua ndamunot naaing'ua enkiring'o enye, nemeibung'are elukunya, naa ninye naret osesen olulung'a neisho eidikidiko te nebo neibung'aro tʼengalo oo rubat o ieneta enyena, nebulu nji, petum emponaroto Engai. Teni ituata te nebo o Kristos nipalipala rregieita lʼolmaa, ainyo pisujusuju rregieita lʼolmaa anaa loopon aaishiu tiatua olmaa? Ejo: mimbung' ena, niminyorrinyor ena, nimiporoo ena, naa pookin ntokitin naamuta ake tiabori oo ngaik oo ltung'anak, nera nkitanapat o nkiteng'enareitin oo ltung'anak, naatiu anaa eng'eno tʼolbae lʼesinyatishu nageluno o enkitadounoto, tiaraki nemeing'urrie osesen nemeshilaa enkiring'o, peata ngolati enyena. Akae, teni itopiutuo ndai te nebo o Kristos, eng'orutu ne shumata, enetii Kristos lotonita te tatene Engai. Embirribirra nara ne shumata, me nara nʼenkop. Amu ituata ndai netushumaki empuan inyi te nebo o Kristos tiatua Engai. Teni elalioi Kristos, empuan ang', nipuopuo aalioi si ndai te nebo o ninye tiatua enkitook. Akae, entaar metuata rubat inyi naatii enkop: mbaak torrok oo nkiri o olduruki o enkima o olng'warra torrono o engong'u oo masaa, nara enkisyayare oo nkulie ain. Tʼolbae loo kuna baak elotu engoro Engai shumata oo ltung'anak lemeiruk. Naa tiatua ninje itilimanate si ndai opa injiuyeye ninje. Kake ore taata, entautu pookin too ndai: engoro o enkiba o entorroni o emoroto o ilderrat torrok tʼenkutuk inyi. Emilejaro tiatua ndai aten! Entautu oltung'ani musana te nebo o nkyasin enyena, ninjopishopo oltung'ani ng'ejuk, oitaai ng'ejuk tʼeyolounoto, tʼerisioroto emua e ilo oitobira ninye; nemetii ene Olgriki arashu Oyudayos arashu omurata arashu lememurata arashu olmeeki arashu Oskite arashu osinga arashu ololakuno, kake era Kristos pookin netii atua pookin. Akae, enjopo anaa lootegeluaki lʼEngai, sinyat o loonyorri, iltauja lʼenkordunoto, emborran, enkitadounoto, enkirobi, olng'iria, ninapakinono, ning'uaikinono, teni eata oltung'ani enkitang'oroto tʼolekai; neijia anaa petung'aikia Olaitoriani ndai, neijia si ndai! ore too kuna pookin, enjopo enyorrata nara eenet enkitabaiaroto. Njeitorisho eseriani e Kristos tiatua iltauja linyi, ndai looipotokoki atua ninye tiatua osesen obo, niakuku loobore ashe. Njebik ororei le Kristos tiatua ndai tʼemborei, ninteng'enaroro nididing'aroro tʼeng'eno pookin, niranyakiki Engai too ltauja linyi too singolioitin lʼengauo o too singolioitin lʼenkitadararoto o too singolioitin sidan lʼolmumua. Ore pookin nintobiribiri tʼororei arashu tʼenkyas, entobira kuna pookin tʼengarna Olaitoriani Yesus, pilikiki ashe Engai Menye te ninye. Ndai, nang'oroyok, entoning' ilmoruak linyi, anaa peitoriori tʼOlaitoriani. Ndai, lemoruak, entonyor ng'oroyok inyi, emiaku pushunot too ninje. Ndai, nakera, entoning' lootoiutuo ndai too ntokitin pookin; amu ena naiting'id Olaitoriani. Ndai loomenye, emintagor nkera inyi, pemeaku kureti. Ndai, laisyayak, entoning' loora laitoriak linyi loo seseni too pookin, me tʼenkisyayare oo ngonyek anaa looiting'id iltung'anak, kake too ltauja lemeata olosek niurere Olaitoriani. Ore pookin enintobiribiri, too ltauja entobirakiti anaa Olaitoriani, me anaa iltung'anak, niyololo, aajo ipuopuo aatum elaakinoto enjung'o tʼOlaitoriani; amu isyayakiki Olaitoriani Kristos. Kake ore oloitobir entorroni, nelang'amu entorroni naitobira; amu meing'oraa Engai entemet oltung'ani. Ore ndai, laitoriak, enkunakiti laisyayak linyi naaishiaakino o naarisiore, niyololo aajo, iatata si ndai Olaitoriani te shumata. Entonyok tʼesayata, ninjolololo tʼenkishooroto e ashe, niomonokiki si yook pookin, peboloki yook Engai kutukaji ororei, nikilimu emikio e Kristos, amu ina aateenyeki, paibalunye ninye neija anaa pemeata kata namalimu. Entilimanata tʼeng'eno tʼengomom oo kulo lootii aulo ninyang'unyenye enkata. Enjoo eborru ororei linyi netipikaki emakat pejing'aa tʼenkata pookin, piyololo eninkoko, pindimidimi aaishoo ealet naitoriori oltung'ani pookin. Eitayolo ndai Tukikos mbaak ainei pookin, naa ninye olalashe lanyor o olaisyayani supat o osinga te nebo o nanu tiatua Olaitoriani, lairriwaka ndai, peyolou, eninkununono, neilejilej nediding' iltauja linyi, te nebo o Onesimos, olalashe supat naa kirotet, lora obo linyi. Eitayolo ndai mbaak pookin naataa tʼene. Eiroroki ndai Aristarkos loena anaa nanu, o Markos, ol enganashe e Barnabas, lora ninye itang'amarie nkitanapat naaje; teni elotu enitiiti ndai, entang'amutu ninye, o Yesus oji Yustos, loora lʼemurata. Nera ninje ake laretok lainei tiatua enkyas enkarsishu Engai, nainoto enkilejilejata too ninje. Eiroroki ndai Epafras, lora obo linyi, naa osinga le Kristos, osayaki ndai oshi tʼenyuata, pintasheshe aa baiarot neiganyaki ndai tʼeyeunoto pookin Engai. Aijakenoki ninye, ajo enyamalaki ndai naleng' o kulo lootii Laodikea o Hierapolis. Eiroroki ndai Lukas, olabaani likinyor, o Demas si. Eroroki lalashera ootii Laodikea o Nimfa si, o esirit natii engaji enye. Ore teni eidipaki aaisoma ena palai too ndai, ninjoioio, peisomai si tʼesirit e Laodikea, nisomama ndai en e Laodikea, nijokiki Arkipos: Ng'orai enkisyayare nitang'amua tiatua Olaitoriani, ntabai iye. Enkirorokinoto ai Paulos, tʼengaina ai. Entadamutu ienat ainei. Metobikie eng'adunoto ndai. Amen. Paulos o Silvanos o Timoteos: en esirit oo Ltesalonikes ena palai tiatua Engai Papa o Olaitoriani Yesus Kristos. Njebikie ndai eng'adunoto o eseriani naing'ua Engai Papa lang' o Olaitoriani Yesus Kristos. Kiliki Engai ashe oshi too ndai pookin nikimpot ndai tiatua sayat ang' nikidamu mikipal enkyas enkirukoto o enyamali enyorrata o olng'iria lʼeanyunoto, nara ninye Olaitoriani lang' Yesus Kristos tʼengomom Engai o Papa lang'. Amu kiyolo, lalashera oonyor Engai, anaa petegelua ndai Engai; amu eitu ebaiki euangelion ang' ndai tʼororei ake, kake baiki tʼengolon o tiatua Olmumua Sinyati o tʼenkitisipunoto kitok; niyololo, neijia anaa pikinkununo too ndai tʼolbae linyi; itaa ndai lasujak lang' o lʼOlaitoriani, nitang'amutua ororei tiatua sinaitin kumok tʼeng'ida tiatua Olmumua Sinyati niakuku larikok loo pookin ooiruko te Makedonia o te Akaia. Amu eibulaiye oltoilo lʼororei lʼOlaitoriani aing'ua ndai; neyolounoi enkirukoto inyi e atua Engai, me tiatua Makedonia o Akaia ake, kake baiki too wuejitin pookin, nemeyeuni nikipon yook ororei. Amu eitayolo ninje oopeny eneikunakine ororei lang' too ndai te ina kata kijing' atua ndai, anaa eninkuna ndai, pimbelekenyakinono Engai, nipalipala muain nemera Engai, nisyayakiki Engai naishiu nasipa, nianyunyu Oinoti lenye aing'ua shumata oitopiwuo ninye too lootuata, Yesus, loitopok yook aitung'ua engoro nalotu. Amu iyololo si ndai, lalashera, enjing'ata ang' te ina kata kietuo enitiiti, ajo eitu eaku pesho; amu ten ake kindipa aatang'amutu nkisilot o morot kumok te Filipi, anaa eniyololo ndai, nikiata empijan kitok tiatua Engai ang', pikinosaki ndai lomon lʼeng'ida kiata enara kitok. Amu ore enkitaduaroto ang' eitu eaku tʼenkitapong'oroto arashu tʼolduruki arashu tʼolosek; kake anaa peishoo yook Engai, pikinosu lomon lʼeng'ida, neijia kilimu; neme pikintiship iltung'anak, kake Engai naleen oltau lang'. Amu eitu ai kata kiimaki rorei lʼolosek, anaa piyololo, arashu kiata empiani naisudoro, — Engai oljakeni lang' —; neitu king'oru enkitadararoto too ltung'anak, neme too ndai, neme too kulekai. Amu eaku, ten emutu kiroshikitio ndai anaa lairriwak le Kristos; kake kitoborrita yook too ndai, anaa engaibung'ani naitoti nkera enyena. Neijia kitishipakinote ndai naleng' nikitonyorra yook aaishoo ndai, me lomon lʼeng'ida ake, kake iltauja lang' si, tiaraki nikitonyorra ndai naleng'. Ajo nanu idamumu, lalashera, enyamali o enyuata ang'; amu kintobira enkyas dama o kiarie, pemikiek oltung'ani too ndai nikinosu too ndai lomon lʼeng'ida lʼEngai. Irara ndai iljaken, naa si ninye Engai, enikinkunari too ndai tʼesinyatishu o t'esupato, nimikiata entioto, niyololo, aajo anaa eikunaki menye nkera enyena, neijia kitididing'a nikilejilej nikinjakenoki si yook oltung'ani pookin too ndai, pilimanana ndai aaitoriokino Engai, naipotoko ndai enkarsishu o enkitook enye. Onaa kiliki Engai ashe mikipal, amu ore ping'amumu ororei lʼEngai likinosakitia yook ndai, neitu ing'amumu anaa ororei loo ltung'anak, kake anaa ororei lʼEngai, anaa pera tʼesipata, naitobirisho tiatua ndai liruko. Amu ore ndai, lalashera, itaa lasujak loo sirito naatii Yudaya tiatua Kristos Yesus, tiaraki ninoto si ndai enkisiloto too ltung'anak lʼenkishomi inyi, anaa peinoto ninje too Yudayoi. Etara Olaitoriani Yesus o layolounok ootupukutuo too ninje, nemir si yook, nemeitiship Engai neapare iltung'anak pookin, nemitiki ninje yook kirorie lemeata Engai, pepok, neitabaia nkitarruot enye wuejitin pookin. Amu eton elotu engoro shumata enye metabaiki enkiting'oto. Kake ore yook, lalashera, peoruni yook ndai nimikiduare enkiti kata tʼengomom, kake me too ltauja, nikisarisara naleng', pikidol engomom inyi tʼesing'ati kitok. Akae, kitayeutuo nikipuo enitiiti ndai (nanu Paulos), aigil are, kake etomitikio satan yook. Amu kang'ai ora eanyunoto o eng'ida o enkaja ang' enkitadararoto? Mirara si ndai tʼengomom Olaitoriani lang' Yesus Kristos tʼelotunoto enye? Amu irara ndai enkitook o eng'ida ang'. Ore peaku mekure kindim aating'iria, nikinyor, aajo eing'uaikini yook oopeny te Atenai nikirriwaa Timoteos, olalashe lang' o olaisyayani lʼEngai, naa olaretoni lang' too lomon lʼeng'ida le Kristos, peitagol neilejilej ndai tʼenkirukoto inyi, pemenanau oltung'ani tiatua kulo sinaitin; amu iyololo, aajo etipikaki yook nona. Ore en opa kata nikitii e nebo o ndai, kitolikitio yook ndai tʼenkiterata, aajo kipuo aatum sinaitin, anaa petaa niyololo si ndai. Tiaraki nemekure aidim ating'iria, nairriwaa olkilikwai, payolou enkirukoto inyi, pemeaku eitasur ndai olaitasuroni neaku enkyas ang' en e pesho. Kake ore pelotu Timoteos aing'ua ndai enikitii neliki yook enkirukoto inyi o enyorrata inyi, nidamunyenve yook oshi ake too sidan niyeuu naleng' nidolidolo yook, anaa si yook kiyeu nikidol ndai: akae, eilejilejaki yook, lalashera, tʼolbae linyi tiatua emion ang' pookin o osina lang' tʼenkirukoto inyi; amu kinjiu yook taata, teni intasheshe ndai tiatua Olaitoriani. Amu kaa ashe kindim aatalaaki Engai tʼolbae linyi tʼena ng'ida pookin niking'ida too ndai tʼengomom Engai ang'? Kiomon Engai naleng' dama o kiarie, pikidol ngomomi inyi nikitum aaitobira ina natong'oro tʼenkirukoto inyi. Ore Engai Papa lang' openy o Olaitoriani lang' Yesus Kristos, njeitorioo ngoitoi ang' maetu enitiiti. Metoponai Olaitoriani enyorrata tiatua ndai aten o too ltung'anak pookin, anaa eniki-tiu yook too ndai, peitagoli iltauja linyi nemeata entibili tiatua esinyatishu tʼengomom Engai o Papa lang' metabaiki elotunoto Olaitoriani lang' Yesus Kristos te nebo o sinyat lenyena pookin. Akae, eng'or, lalashera, kisai nikididing' ndai tiatua Olaitoriani Yesus Kristos, peiye (anaa pitang'amutua too yook, pibikibiki tʼorregie oitoriori ninting'iding'idi Engai) iponipono aapona. Amu itayolo nkitanapat nikinjoo yook ndai tʼOlaitoriani Yesus. Amu era ena eyeunoto Engai, esinyaroto inyi, pipaasharere mbaak torrok oo nkiri, peyolou oltung'ani pookin atoriku enaret enye tʼesinyaroto o too nganyiti, me tʼenkima olng'warra anaa loreren lemeyolo Engai, pemeitarruo oltung'ani nemelej olalashe lenye tʼenkinyang'a, amu elalaaki Olaitoriani entorroni oo kuna pookin, anaa pekinturuko aaliki ndai nikinjakenu. Amu eitu eipotoki yook Engai olduruki, kake esinyaroto. Akae, olomen ena, memen oltung'ani, kake Engai naishoo atua ndai Olmumua lenye Sinyati. Ore tʼenyorrata oo lalashera meaku, pasiraki ndai, amu eiteng'ena Engai ndai openy, pinyorrara, amuneijia intobirakiki baiki lalashera tiatua Makedonia pookin. Kake adiding' ndai, lalashera, entopon enalang'; ninyokinyoko aagira aaitobir nkun inyi nintobiribiri nkyasin inyi too ngaik inyi, anaa pikintanapa ndai, peiye ilimanana tʼorregie oitoriori too kulo loora le boo niming'oruru toki too ninje. Mikiyeu, lalashera, pimiyololo mbaak oo looirura, pimilishilishi anaa kulekai lemeata eanyunoto. Amu teni kiruk, aajo etua Kristos nepiu, neijia elariku Engai te Yesus baiki kulo looirurate te nebo o ninye. Amu kiliki ndai ena tiatua ororei lʼOlaitoriani, aajo mikipuo aaiturukie yook likinjiu, likitelekutua te ina kata nalotu Olaitoriani, kulo looirurate. Amu eladou te shumata ninye, Olaitoriani, tiatua enkipototo sapuk, tʼoltoilo lʼolmalaika kitok, tiatua eorunoto esekegwa Engai, nepuo aapiu tʼenkata elukunya lootuata tiatua Kristos, tekurum nepuoi aailepie tiatua rukenyan yook likinjiu, likitelekutua, te nebo o ninje, pikipuo aanang'are Olaitoriani tʼolng'inai, pikipuo aatii nji e nebo o Olaitoriani nkatan pookin. Elejilejaroto nji too kulo rorei. Kake ore nkatan o rishat, lalashera, meyeuni nasiraki ndai. Amu iyololo ndai oopeny, aajo ore engolong' Olaitoriani elotu anaa olapurroni olotu te kiarie. Amu ore ejo ninje: osotua neserian, nelotu entorroni nabo kata shumata enye, anaa peinepu emion eng'oroyoni namena, nemeidim aailanyishoi ninje. Kake ore ndai, lalashera, mirara ndai lʼenaimin, peinepu ndai ina olong' anaa olapurroni. Irara ndai pookin nkera eong'an o nkera endama; mikira yook lʼenkiarie arashu lʼenaimin. Akae, njoo mikirura anaa ilkulekai, kake maishololoto nikitum eng'eno. Amu ore kulo ooirura, kiarie eirura; ore loomera, nemera kiarie. Kake ore yook likira lʼendama, maishololoto tʼeng'eno ang', kinjopo elong'o enkirukoto o enyorrata, o olkaranda lʼesekengei lʼeanyunoto nabaiki enkitopuata. Amu eitu epikaki yook Engai engoro, kake pikitum enkitopuata tiatua Olaitoriani lang' Yesus Kristos otuaka yook, peiye, teni kinjololo arashu kirura, kinjiu te nebo o ninye. Akae, elejilejaroto tiatua ndai aten nishetakinono obo o olekai, anaa eninkoko. Kake kisai yook ndai, lalashera, piyolouu kulo ooitobiraki ndai enkyas, oorikito ndai tiatua Olaitoriani nediding' ndai. Entopon entonyor ninje tʼolbae lʼenkyas enye; entobik iataiyeye ninje eseriani. Kake kididing' ndai, lalashera, enteng'ena lemeibung' orregie oitoriori, entagolo looshal, entanapakinore ilmenat, enting'iriakiti iltung'anak pookin. Eng'orai, pemelaaki oltung'ani olekai tung'ani entorroni tʼentorroni, kake entusuj oshi sidan, too ndai oopeny o too ltung'anak pookin. Enting'idata oshi! Entasaishoto oade! Entejo ashe tʼentoki pookin! amu ninye eyeunoto Engai tiatua Kristos Yesus too ndai. Emiliilarie Olmumua! Emimenu eyolounoto e akenya! Entaleen pookin, emboo si naara sidan! Entapaashare emua entorroni pookin! Kake ore ninye, Engai eseriani, njesinyaa ndai tukul, njerripoki elulung'ata inyi, Olmumua o oltau o osesen, meata entibili, elotunoto Olaitoriani lang' Yesus Kristos! Supat oloipot ndai, nelaitobir baiki ninye. Ndai, lalashera lanyor, entoomonoki yook Engai! Eroroki lalashera pookin tʼeng'ututata sinyati! Aitanapa ndai tʼOlaitoriani, peisomai ena palai too lalashera sinyat pookin. Ore eng'adunoto Olaitoriani lang' Yesus Kristos, njeboitare ndai pookin. Amen. Paulos o Silvanos o Timoteos: en esirit oo Ltesalonikes ena palai, tiatua Engai, Papa lang' o Olaitoriani Yesus Kristos. Njeboitare ndai eng'adunoto o eseriani naing'ua Engai, Papa lang' o Olaitoriani Yesus Kristos. Meata kata nimikiliki oshi Engai ashe tʼolbae linyi, lalashera, anaa peaku; amu ebulu enkirukoto inyi naleng', nepona enyorrata oltung'ani pookin tiatua ndai pookin, neijia ajo kintadaraa aten tʼolbae linyi tiatua sirito Engai tʼolng'iria linyi o tʼenkirukoto inyi tiatua nkisilot inyi pookin o tiatua sinaitin liting'iria, nera olponoto lʼenkigwena supat Engai, peiye intobirakinono aajing' enkarsishu Engai, eitameitoi ndai baiki tʼolbae lenye, anaa peitoriori tʼEngai, pelaaki tʼosina kulo looisilisil ndai, o ndai looisilisili, eng'ieng'ata te nebo o yook, te ina kata nalalioi Olaitoriani Yesus eing'ua shumata te nebo o ilmalaikan lʼengolon enye, tiatua enkiwuwuoto enkima, peisho elaata kulo lemeyolou Engai o kulo lemening' euangelion Olaitoriani lang' Yesus, loopuo aaning' earata o erruoroto oo nkatan pookin, nemetii engomom Olaitoriani, nemetii enkitook engolon enye, teni elalotu neitadarari tiatua sinyat lenyena neiputukunyokini tiatua lairukok pookin, te ina olong, amu eirukoki enjakenishu ang' too ndai. Onaa, kiomonoki yook ndai Engai ang', peisho ninye ndai intobirakinorere ena kipototo, neitabaia enjipakinoto pookin emborran o enkyas enkirukoto tiatua engolon, peitadarari too ndai engarna Olaitoriani lang' Yesus Kristos, o ndai te ninye, tʼeng'adunoto Engai ang' o Olaitoriani Yesus Kristos. Ore tʼolbae lʼelotunoto Olaitoriani Yesus Kristos o enkiturrurroto ang' enetii ninye, kisai ndai, lalashera lanyor, eminjo eiposhiposhi ndai aasioki aaing'ua ndamunot inyi, niminjosho eiturei ndai, neme tʼolmumua, neme tʼororei, neme tʼempalai natiu eing'ua yook, ajo etabaua engolong' e Kristos. Eminjo elej ndai oltung'ani tʼorregie o obo, amu melotu ina olong', neme empaashata nang'as alotu, neboluni ele tung'ani lʼenkitarruoto, enkerai enkiminata, lora olmang'atinda, neilepie kion te shumata oo pookin naji Engai arashu enda naseremi, peitoton kion anaa Engai atua engaji sinyati Engai neitaduaia kion, ajo ninye Engai. Midamumu, aajo ore opa eton aboitare ndai, atolikio ndai kuna baak? Niyololo taata si ina naibooio ninye, petum aibalunye tʼenkata enye. Amu eitera aitobirisho emikio entorroni, kake etii obo oibooio taata ninye o metabana neitaini. Te ine neboluni ilo torrono, oar Olaitoriani tʼolmumua lʼenkutuk enye, nelaidip ninye, teni elioi tʼelotunoto enye, naa ilo oata elotunoto tʼerisioroto enkyas e satan te nebo o nkidimat oo muain kumok o ilponot o nkitaduat elejare, o tʼenkitamanimanaroto atua mesupato too kulo looimin, tiaraki neitu eng'amu enyorrata aanyor esipata neitopoki ninje. Onaa, eirriwaki Engai ninje engolon enkitapong'oroto, peiruk elejare, peiye eigwenakini lemeiruk esipata, kake eshipakino mesupato. Kake ore yook, meata kata nimikiliki oshi Engai ashe tʼolbae linyi, lalashera lang' kiroteti tiatua Olaitoriani, tiaraki nategelua Engai ndai tʼenkiterunoto, pitumutumu enkitopuata tʼesinyaroto Olmumua o tʼenkirukoto esipata; naa ina eipotoko ndai tʼeuangelion ang', piakuku masaa enkitook Olaitoriani lang' Yesus Kristos. Akae, lalashera, entashoito nimbung'ubung'u nena nitang'amutua, naatolikioki ndai, ten aa tʼororei arashu tʼempalai ang'. Ore ninye, Olaitoriani lang' Yesus Kristos o Engai Papa lang', otonyorra yook neisho enkilejilejata oo nkatan pookin o eanyunoto sidai tiatua eng'adunoto: njediding' ninye iltauja linyi neitagol ndai tiatua enkiteng'enare o nkyasin sidan pookin. Ore enang'or, lalashera, entasayaki yook, pesioki ororei lʼOlaitoriani aponari, neitadarari anaa too ndai, neng'adieki yook iltung'anak moda o torrok; amu me en oo lkumok enkirukoto. Kake supat Olaitoriani! elaitagol nerrip ndai tʼentorroni. Kiruk tiatua Olaitoriani ndai, aajo enikintanap ndai, ninkoko nipuopuo aaiko. Njeitorioki Olaitoriani iltauja linyi enyorrata Engai o olng'iria le Kristos. Kake kintanap ndai, lalashera, tʼengarna Olaitoriani Yesus Kristos, pipaasharere olalashe pookin lemeibung' orregie oitoriori neme tʼenkiteng'enare nitang'amutua too yook. Amu iyololo ndai oopeny eninkoko, pisujusuju yook; amu eitu kimposha too ndai, neitu kinya endaa oltung'ani o obo pesho, kake kintobira dama o kiarie nkyasin tʼenyamali o tʼosina, pimikiroshiki obo linyi, me, tiaraki nimikiata engolon, kake pikinjo ndai enkiteng'enare, pisujusuju yook. Amu te ina kata nikitii atua ndai, kintanapa ndai ena, ajo teni meyeu neitobir oltung'ani enkyas, njoo medaa. Amu kining', aajo etii atua ndai looibung' orregie lemeitoriori nemeitobir enkyas, kake eitobir mbaak nemeaku. Kake kintanap lelo nikididing' ninje tiatua Olaitoriani Yesus Kristos, peitobir enkyas tʼolgira nenya endaa enye openy. Ndai, lalashera, eminaura intobiribiri sidan. Teni etii oltung'ani lemening' ororei lang', entayolo ele tung'ani nimiatata eng'arata o ninye, pekurru ninye. Kake eminkenaki ninye anaa olmang'atinda, kake entididing' anaa olalashe linyi. Ore ninye, Olaitoriani lʼeseriani, njeisho ndai eseriani oshi too ngoitoi kumok. Njebik Olaitoriani te nebo o ndai! Enkirorokinoto tʼengaina ai nanu Paulos; naa ilo olponoto lai tiatua mpala pookin; asir aiko nji. Njebik eng'adunoto Olaitoriani lang' Yesus Kristos tiatua ndai pookin. Amen. Paulos, olairriwani le Yesus Kristos tʼenkitanapata Engai, Olaitopuani lang', o Olaitoriani Yesus Kristos lora eanyunoto ang': en ino, Timoteos, enkerai ai nasipa tʼenkirukoto, eng'adunoto o enkordunoto o eseriani naing'ua Engai, Papa lang', o Yesus Kristos, Olaitoriani lang'. Anaa idya naaitanapa iye, pibik te Efesos enkata nalo Makedonia, nintanap kulekai, pemeiteng'en nkulie baak, nemening' natinin e opa o noo lmakui nemeata enkiting'oto, naayau nkilikwanat nelang' enjetakinoto e atua Engai tiatua enkirukoto. Kake enkitabaiaroto oo nkitanapat, naa enyorrata naing'ua oltau oibor o oltoilo sidai lʼoltau o enkirukoto nemeata esungureishu. Ore kulekai etapaasha nona neibelekenyakino ororei le pesho, neyeu neaku laiteng'enak lʼesipata, nemeyolo enalimu arashu enaitasheye. Kake kiyolo, aajo sidan nkitanapat, teni eitobir oltung'ani abaraki, neyolou ena, ajo eitu epiki tʼoltung'ani supat, kake etipikaki too looitobir ntorrok o lemening'isho, too lemeure Engai o laitarruok, too lemesinyari o looimaki engarna Engai pesho, too lootara menye o lootara ng'otonye, o laarak metuata, o looitobir mbaak torrok oo nkiri, o looisokorisho, o loopur iltung'anak, o lalejak, o looituruj elejisho, o teni etii olekai bae lemenyanyukie enkiteng'enare naishiuniisho, tʼerisioroto euangelion kitok Engai tesh, naaishooki nanu, painosu. Aliki ashe Kristos Yesus, Olaitoriani lang', Aaitagolo, amu aatadua ara airukoni naapik atua enkisyayare, lara tʼenkata elukunya olamoroni o olamirani o olaotikinoni loo ntorrok; kake aaibung'akaki engoshoke nanana, amu aitobira opa nena mayolo, maata enkirukoto. Kake etaa kitok naleng' empuris Olaitoriani lang' te nebo o enkirukoto o enyorrata natii atua Kristos Yesus. Esipa ele rorei neaku, peng'amu pookin, ajo eewuo Kristos Yesus atua olmaa, peitopok laitarruok, naa nanu ol elukunya lenye. Kake te ina aaibung'akaki engoshoke nanana, peitadolu Yesus Kristos tʼenkata elukunya tiatua nanu olng'iria pookin, peaku entoki enkiteng'enare oo kulo loopuo aairuk ninye, petum empuan oo nkatan pookin. Njetum olkarsis loo nkatan pookin o Engai nabo ng'en, nemerruoio, nemelio, enganyit o enkitook nkatan pookin o nkatan pookin. Ena enkitanapata naaisho iye, enkerai ai Timoteos, tʼerisioroto oo nkitayolounot nitang'asa atum, piarare enjore sidai tiatua ninje, niata enkirukoto o oltoilo sidai lʼoltau, naa ninje eiturraitie kulekai, netigile emeili enkirukoto enye. Ore too lelo naa Humenayos o Aleksandros, laitarasaka satan, peiboiori nememorisho. Akae, adiding'isho, peitaai tʼenkata elukunya oo ntokitin pookin omonot, sayat, sayakinot, ashen too ltung'anak pookin, too lkarsisi o too pookin looata engolon, pekiata empuan girati o nʼeseriani tʼorregie lʼEngai o tʼenkishaa pookin. Amu sidai ena neiting'idisho tʼengomom Engai, Olaitopuani lang', loyeu nepok iltung'anak pookin nepuonu atua eyolounoto esipata. Amu etii Engai nabo netii olaidikidikoni obo lʼEngai o loo ltung'anak, oji oltung'ani Kristos Yesus, loishooiye kion, peaku elakunoto too pookin, enjakenishu too nkatan enye; te ina aaitaaki olkilikwai o olairriwani, (airo esipata, malejisho) o olaiteng'enani loo loreren lemeata Engai tiatua enkirukoto o esipata. Akae, ayeu nesaisho leak tʼewueji pookin neilepie ngaik sinyat, metii engoro o enking'arrirroto. Neija si ng'oroyok, njekaj aten tʼolkila oikishaan te nebo o nganyiti o eng'eno bioto, neme tʼenjetata oo lpapit o tʼeikare e sahabu o noo lulu arashu tʼenkishopoto oo lkilani oogol enkinyang'a, kake anaa peaku too ng'oroyok naaibalu enkuretishu Engai too nkitobirat sidan. Ore eng'oroyoni, njeiteng'enuo tʼolgira o tʼening'oto. Maisho eng'oroyoni eiteng'enisho, arashu eitore olee, kake njegira. Amu Adam etang'asaki aaitobir, neitokini Eva. Eitu eleji Adam, kake eng oroyoni etelejaki, neau enkitarruoto. Kake eitopoki tʼeishoi oo nkera, teni ebik ninje tiatua enkirukoto o enyorrata o esinyatishu te nebo o eng'eno bioto. Esipa ele rorei: teni eyeu oltung'ani enkyas olaing'orani lʼesirit, nesuj enkyas sidai. Ore si ninye olaing'orani, njoo meata eleyata, neaku olmoruo lʼeng'oroyoni nabo, lememera, loata eng'eno aitabaia, lobaraki, olaitinyikunoni loo lomon, oloyolo aiteng'enisho, me olaokoni lʼolmarua, me olaarani, me olong'oroki kion too ntorrok, kake olobor, olgirati, lemenyor ngoshola, loitasheiki engaji enye sidai, neata nkera naaning'isho tʼenganyit pookin. Teni eaku meidim oltung'ani aitasheiki engaji enye, kaji eiko teni eitasheiki esirit Engai? nemeaku olng'ejuk lʼenkirukoto, pemeitaa sapuk elukunya nebatata atua enkigwena e satan. Meata kata nemeata si enjakenishu sidai too kulo lootii boo, pemebatata atua emoroto neitoki atua erreshet e satan. Neijia si laisyayak lʼesirit, njeaku loobor, lemeata ilng'ejepa aare, nemeok enaisho naleng', nemeata olorok loo masaa, looata emikio enkirukoto tiatua ndamunot naaibor. Ore kulo njeng'asi aaleen, peishori tekurum enkisyayare, teni enyorrikini meata eleyata. Neijia si ng'oroyok enye, njeata nganyiti, nemekurrisho, nerrip aten, naara supati too ntokitin pookin. Ore laisyayak, njeaku pookin obo olmoruo lʼeng'oroyoni nabo, naa looitasheiki nkera enye o ngajijik enye aabaraki. Ore looisyaisho sidai, netumoki aten enkitook sidai neata enkiteunoto sapuk tʼenkirukoto e atua Kristos. Aatisiraka iye kuna baak nairuk, ajo alotu enitii asioki. Kake teni aimutie naleng', pitum atayolo orregie limbung' tiatua engaji Engai, naa ninye esirit Engai naishiu, eng'apet o entonata esipata. Naa kitok naleng' peinosuni ena mikio engaishu: Ninye oloibalunyeki tiatua osesen, neitaaki supat tʼolmumua, nelioi too lmalaikan, neinosuni tiatua loreren lemeata Engai, neiruki tʼolmaa, neng'amari te shumata. Kake ejo Olmumua aibalunye, ajo tiatua nkatan enkiting'oto epuo aarrinyo kulekai aaing'ua enkirukoto, neibung'are ilmumuan enkitamanimanaroto o nkiteng'enareitin oo loiriruani. Amu etelejaki tʼolosek loo kulo ooiro elejare, ootapejoki olmishire tiatua ndamunot enye, nemitiki iltung'anak eamisho, nemitiki enya ndaikin naaitobira Engai, peng'amu lairukok o looyolou esipata ninje te ashe. Amu era enkitobirata Engai pookin sidai, nemetii enaiturrari nang'amuni te ashe; amu esinyari tʼororei lʼEngai o tʼesayata. Teni intanap lalashera kuna, niaku olaisyayani sidai le Kristos Yesus oitubuluaki too rorei lʼenkirukoto o lʼenkiteng'enare sidai nitusuja oshi. Tapaasha natinin e pesho oo ntasati. Ntamoo kion orregie lʼEngai. Amu eishoru emokunoto osesen endupoto kinyi, kake eata emokunoto Engai endupoto too ntokitin pookin, neata enkisiligata empuan e taata o enalaaku. Esipa ele rorei neaku penyorruni naleng'. Amu kinyamal te ina nikinyok aang'idare Engai naishiu, ora Olaitopuani loo ltung'anak pookin, naleng' loo lairukok. Ntanapa kuna, nteng'enu! Minjo eiba oltung'ani enkitishu ino! kake taa enkiteng'enare too lairukok tiatua ororei, tiatua orregie, tiatua enyorrata, tiatua Olmumua, tiatua enkirukoto, tiatua eshaatishu. Metabana nalotu, tonyua tʼenkisoma, tʼendiding'aroto, tʼenkiteng'enare! Mirikino enkishooroto nikinjooki tʼenkitayolounoto, kinteleikitia ilpaiyani ngaik. Nena tishilarie, tamokunore, pipona tiatua ntokitin pookin aibalunye. Torripo kion o enkiteng'enare; tobikie nena baak. Amu teni inko neijia, nintopok kion o kulo likining'. Milepilepaki olpaiyan, kake tididing'a ninye anaa minyi lino, o ilmurran anaa lalashera, nkituak tasati anaa noo yeiyo, nkutiti anaa nganashera inono tʼeshaatishu pookin. Ntaa kituak ngolia naara! Kake teni eata engoliai nkera arashu nkera oo ltoiye lenye, njeng'as ninje aaiteng'enuo aten, peyolo aaitadua enkisyayare Engai too ngajijik enye nelaaki lootoiutuo ninje too sidan, amu ina sidai tʼengomom Engai neiting'id ninye. Enara oliai, nebik openy neanyu Engai, nebik tiatua eomonoto dama o kiarie. Amu enabik tiatua olng'warra, netua eishiu. Ntanapa kuna baak, pebik meata eleyata! Teni meshilaa oltung'ani ilkulenyena o naleng' kulo l'engaji enye, eisimua ele enkirukoto naa torrono nelang' olemeiruk. Minjo egeluni engoliai neitu ebaiki larin ntomoni ile, natii opa eng'oroyoni olmoruo obo, neijakenoki nkyasin sidan ninye, teni eitubulua nkera, neitoomon lomon, neisuj isinyat nkejek, neretoki looata osina, nesuj enkyas sidai pookin, peitobir. Kake ore ngolia kutiti, tapala, amu teni ewuasare Kristos, neyeu neami, neata enkigwena, ajo eiturraitie en opa kirukoto elukunya. Neitoki aaku turua nemoku emanaa too ngajijik. Neme turua ake, kake era si noopeny olderra o rorei loo nkurrat, neiro mbaak nemeaku. Akae, ayeu ngolia kutiti neami, neiu nkera, neing'oraa ngajijik enye, nemeisho ele mang'atinda eng'asiata namorishore. Amu eidipa kulie aatorrinyoto aatusuj satan. Kake teni eata olairukoni arashu engairukoni ngolia, njeshilaa ninje, nemeisho eek esirit, petum nena olia naara, enabaiki. Njoo eitaai kituak aigil are kulo aigwenak looitasheiki sidai, naleng' kulo loonyok tʼororei o tʼenkiteng'enare. Amu ejo esirata: meenai enkutuk olkiteng' loidong'isho; neitoki: Eaku, petum olaitobirani olkwaje lenye. Teni eitang'ori olaigwenani, ming'amu ena kitang'oroto, neme teni etii iljaken aare arashu okuni. Ore looitarruo, ngwenaki tʼengomom oo pookin, peureisho si ilkulekai. Aijakenu tʼengomom Engai o Kristos Yesus o ilmalaikan gelunot lʼEngai, pimbung' nena baak, miata enyorunoto arashu enkitooroto. Minteleiki oltung'ani ngaik asioki! Ming'ar nkitarruot oo lkulekai tung'anak! Torripo kion, pibik aa shaat! Mintoki taata aok engare, kake tooko enkiti aisho tʼolbae lʼengoshoke ino, tiaraki nimoi aigil kumok. Ore nkitarruot oo kulekai tung'anak edoli nabokata, netum earata tʼenkiterata; nelioi nkitarruot oo kulekai tekurum. Neijia etiu si nkitobirat sidan oo kulekai edoli tʼenkiterata, nemeidim aaisudoroto nkulie. Ore singan pookin ootii abori enjata, njeiken laitoriak lenye tʼenganyit pookin, pememori engarna Engai o enkiteng'enare. Ore lelo, looata laitoriak ooiruk, nememenaa tiaraki nara lalashera; kake eikash, teni epon ninje aaisyayaki ninje, amu era ninje lairukok naa kiroteti oong'ar emunyani. Nteng'ena kuna baak nididing'! Teni eiteng'en oltung'ani nkulie baak nemebik tiatua rorei ooi-shiuniisho lʼOlaitoriani lang' Yesus Kristos o tiatua enkiteng'enare narisiore orregie lʼEngai, neiteija ilo elukunya pesho, nemeyolo toki, neata emoiyan naaunye nkikilikwanat o njangarrin, naapukunye engilata e tau, enkitarrikino, emoroto, elapo torrono, olarrabal loo ltung'anak ooitarruoitie eng'eno enye netooruoki esipata, loodamu, aajo orregie lʼEngai etumie endupoto. Tapaashare looba nji! Kake era emokunoto Engai o engiraishu oo naatai, engong'u sapuk endupoto; amu eitu kiau toki atua olmaa, eibala, ajo mikindim aaea toki. Ore pikiata ndaikin o ilkilani, matigirata too nena. Ore kulo looyeu neaku ladupak, neurokino atua enkitasuroto o erreshet o ilng'warraitin kumok lʼemodaishu o looata enkitameito looitadoiki iltung'anak atua erruoroto o enkiminata. Amu era enyorrata oo ngoshola entonata oo ntorrok pookin, neng'war kulekai ena neimalimal neing'ua enkirukoto nepej aten too mioitin kumok. Kake iye, letung'ani lʼEngai, kweta kuna! Tonyoku esupato, emokunoto Engai, enkirukoto, enyorrata, olng'iria, emborran! Taarai tʼearata sidai enkirukoto, mbung'a empuan oo nkatan pookin nikimpotieki nimbalu enkibalunoto sidai tʼengomom oo ljaken kumok. Aaitanap iye tʼengomom Engai naisho pookin enkishui, o tʼengomom e Yesus Kristos oijakenuo tʼengomom e Pontius Pilatos enkibalunoto sidai; mbung'a enkitanapata, metii entibili nemetii enkitadiata, metabana neaku elioroto Olaitoriani lang' Yesus Kristos, naitadol tʼenkata enye ilo lora tesh, naa ninye oata engolon pookin ake, ora olkarsis loo lkarsisi pookin o Olaitoriani loo laitoriak pookin, naa ninye ake lemee, omany tiatua eong'an enemeidim atijing'a oltung'ani, neitu edol oltung'ani ninye nemeidim atadua; enenye enkitook o enkarsishu oo nkatan pookin. Amen. Ntanapa ladupak lootii atua ele maa, pemewuasa, pemeiruk masaa naaibelibel, kake Engai naishiu, naitarasaki yook pookin tʼenkumoi, pekisotu tʼeng'ida, peitobir ninje sidan, netum endupai oo nkitobirat sidan, neishooio tʼeng'ida, neretisho, neiturrur aten masaa naaku entonata sidai e idya nalotu, neibung' empuan nasipa. Iye, Timoteos, torripo kuna nikinjooki, tanya rorei le pesho lʼentung'anishu o njangarrin eyolounoto elejare, amu etusuja kulekai nena neiminye enkirukoto. Njoo kiboitare eng'adunoto. Amen. Paulos, olairriwani le Yesus Kristos tʼeyeunoto Engai tʼerisioroto enkisiligata empuan tiatua Kristos Yesus: en ino, Timoteos, enkerai ai nanyor, eng'adunoto o enkordunoto o eseriani naing'ua Engai Papa o Kristos Yesus, Olaitoriani lang'. Aliki Engai ashe naomon neba opa tʼentonai oo lakuyani lang' too ndamunot sidan, anaa enaadamu iye namapal dama o kiarie, nayeu naadol iye, teni adamu ilkiyo linono, paaigany eng'ida; amu adamu enkirukoto ino nasipa natii atua iye, naitera opa amany tiatua koko ino Lois o tiatua ng'utunyi Oinike, nayolo, ajo tiatua iye si. Te ina bae aaitadamu iye, pinyeye enkishooroto Engai natii atua iye tʼenkiteleikinoto oo ngaik ainei. Amu eitu eisho Engai yook Olmumua lʼenkuretishu, kake Olmumua lʼengolon o lʼenyorrata o lʼenkitoriokinoto. Onaa, mining' enkurruna te nanu, oloena lenye, kake ting'iria too nkisilot tʼolbae lʼeuangelion, anaa nanu, tʼerisioroto engolon Engai, naitopua neipotoki yook tʼenkipototo sinyati, me tʼolbae loo nkitobirat ang', kake tʼeotikinoto enye o eng'adunoto naishooki yook tiatua Kristos Yesus, eton eitu eiteruni olmaa; neibalunyeki taata tʼelioroto Olaitoriani lang' Yesus Kristos, oiminye engolon enkea neitupukoki atua enkilang'et empuan o entiinoto nemerruoio tʼeuangelion, naatipikaki nanu, mataa olainosunoni o olairriwani o olaiteng'enani loo loreren lemeata Engai. Te ilo bae atum kuna kisilot; kake maning' enkurruna too ninje, amu ayolo olairuk, naaitisipuni, ajo aaidim atorripoki nena naaishooki, metabaiki ina olong'. Mbung'a naleng' enkiteng'enare oo rorei ooishiuniisho Etoning'o te nanu, tiatua enkirukoto o enyorrata natii atua Kristos Yesus. Ina kishooroto sidai torripo tʼeretokinoto Olmumua Sinyati, omany tiatua yook. Iyolo ele rorei, ajo aatalamare nanu pookin ootii Asia; naa too ninje si Filipos o Ermogenes. Metokordu Olaitoriani engaji e Onesiforos, amu aaitishipa aigil kumok neitu ening' enkurruna too nkeenda ainei; kake ore etii Roma, aaing'orua naleng' naainoto. Njeisho Olaitoriani, petum ninye enkordunoto tʼOlaitoriani te ina olong'; iyolo si iye, keba aa nkyasin aaisyayaka te Efesos. Ore iye, nakerai ai, tagolo tiatua eng'adunoto e atua Kristos Yesus. Kuna limot nitoning'o te nanu too ljaken kumok, njoo kulekai tung'anak supati, ooata eyolounoto, peiteng'en si ilkulekai. Tang'ara enkisiloto te nebo o nanu anaa olmurrani supat le Yesus Kristos. Metii osikari olo enjore oitushulaki kion mbaak ena kop, amu eyeu neitiship ilo otisiraka ninye enkyas osikari. Ore tʼenkiguran, baiki teni eapare oltung'ani, nemetum enkaja, neme teni eapare osupatei. Meata kata nemetum olaturoni lotur enkuruma, ilmomo tʼenkiterata. Tumuso naleng' enajo! Amu kinjo Olaitoriani eng'eno tiatua mbaak pookin. Tadamu Yesus Kristos, otopiwuo too lootuata, lʼeishoi e David, tʼeuangelion ai; naaisilieki ena metabaiki too nkeenda anaa oloitobira ntorrok, kake meenai ororei lʼEngai. Onaa, ang'iriaki pookin tʼolbae loo lootegeluaki, peiye etum si ninje enkitopuata tiatua Kristos Yesus te nebo o enkitook oo nkatan pookin. Esipa ele rorei: Teni kie te nebo o ninye, nikipuo aaishiu te nebo o ninye, teni kimiki, nelamiki si ninye yook; teni mikiruk, nebik ninye aa supat, amu meidim ninye atomikio kion. Ntadamu iltung'anak kuna baak, ninjakenu tʼengomom Olaitoriani, pemeishangarrare rorei, amu medupai, neibelekenyari ake kulo looning'. Tonyua aitadol kion tʼEngai anaa olaitobirani supat lemeata eleyata, looriki ororei lʼesipata abaraki. Ntalama kion mbaak enderrare oo mpeshoi entung'anishu; amu epon ina ake orregie torrono, nenya ilo rorei anaa enkea nayeng'i; tiatua kulo etii Humenayos o Filipos, ootapong'ori aaing'ua esipata, nejo eidipa ataa empiunoto oo lootuata, neibelekenya enkirukoto oo kulekai tung'anak. Kake ebik entonata nagol Engai neata ele ponoto: Eyolo Olaitoriani loora ilkulenyena — o: Njepaash entorroni oltung'ani pookin oipot engarna Olaitoriani. Ore tʼengaji kitok, metii ake ntokitin e sahabu arashu nʼosuiai oibor, kake baiki noo nkeek o nʼesarng'ab, neata kulie enganyit, neata kulie enkurruna. Kake teni eisuja oltung'ani apaash nona, neaku entoki sinyati naata enganyit, netumoki olopeny, neidipakinore enkyas pookin sidai. Lanya ilng'warraitin torrok enkitishu! kake tusuja esupato, enkirukoto, enyorrata, eseriani te nebo o pookin ooipot Olaitoriani tʼoltau oibor. Tanya nkikilikwanat naatii emodaishu nemedupa; amu iyolo, ajo eiu ake olarrabal. Kake ore olaisyayani lʼOlaitoriani, me sidai, teni eilepilep, kake meata kata nemebor too ltung'anak pookin, neyolo aiteng'enisho, neng'iriaki iltorrok, odiding' tʼemborran lelo ooata engogong'i, an ake eisho Engai ninje enkitaalata, peyolou esipata, neng'enu neidim aatupukutu tiatua erreshet e satan, oteena ninje, peitobir enayeu ninye. Kake tayolou ele rorei, ajo too ngolong'i enkiting'oto, nepuonu nkatan nemeserian. Amu eaku iltung'anak loonyor aten, nenyor masaa, looilash, newuasa, nemorisho, nemening' lootoiutuo ninje, nemeliki ashe, nemeure Engai, nemeata enyorrata, nemeing'uaikino, nekurrisho, nemera shaati, nera pushunot, nemeata emborran, neitarasaki, neitobir mbaak torrok, neitaa sapuk elukunya pesho, nenyor olng'warra torrono nelang' Engai, neitanyanyukie aten enyor Engai, kake eany engolon enye. Talama iye iltung'anak ooba nji. Amu tiatua lelo ninje epuku oojing' ngajijik nerresh ng'oroyok naanap orridati loo nkitarruot, erikito atua ilng'warraitin loo muain kumok, naa ninje ooiteng'enuo oade, nemeidim aainoto eyolounoto esipata. Kake anaa etanyaita Yanes o Yambres eiruk Mose, neijia etiu si ninje neany esipata; nera ninje iltung'anak ootarruoitie ndamunot, lemeidimunye tiatua enkirukoto. Kake meidim aashom lukunya oade; amu eibalunye emodaishu enye too ltung'anak pookin, neijia anaa opa peibalunye emodaishu oo lelo. Kake itusuja iye enkiteng'enare ai, orregie lai, eotikinoto ai o enkirukoto o enkitirring'a o enyorrata o olng'iria lai, o mirat ainai o nkisilot ainei nainoto te Antiokia, Ikonion o Listra. Keba aa nkisilot nating'iria te ine! Kake aatang'adua Olaitoriani aitung'ua pookin. Ore pookin ooyeu neibung'are orregie sidai tiatua Yesus Kristos, netum emirata. Kake ore kulo tung'anak torrok oolejisho, nelusoo aaku torrok, neitapong'oo neitapong'ori. Kake tobiko iye tiatua nena ninteng'enue nikintanapaki. Ore tiaraki niyolo esirata sinyati neba enkata ira enkerai, nikindim ninye aiteng'ena iye, pitum enkitopuata tiatua enkirukoto e atua Kristos Yesus. Amu ore esirata pookin nara enkutunoto Engai, netumoki ataa enkiteng'enare o enkigwena o enkitoriokinoto o enkitubulunoto tiatua esupato, peaku oltung'ani lʼEngai oljartan oidimu enkyas sidai pookin. Onaa, aijakenu tʼengomom Engai o Olaitoriani Yesus Kristos, olotu aigwenaki looishiu o lootuata tʼelioroto enye o tʼenkarsishu enye: Nosu ele rorei, tonyua tʼenkata sidai o neme sidai, ngwenaki, ntureishoi, tuutu tʼolng'iria pookin o tʼenkiteng'enare. Amu elotu enkata nemeyeu ninje enkiteng'enare naishiuniisho, kake tʼerisioroto oo lng'warraitin lenye oopeny eing'oru laiteng'enak ootiu anaa peyeu nening' nkiyaa enye, neibelekeny nkiyaa enye pemening' esipata, neibelekenyakino natinin elejare. Ore iye, torripo kion too pookin, ting'iria too ntorrok, ntobira enkyas olainosunoni loo lomon lʼeng'ida, ntabai enkisyayare ino! Amu atioyo aidasishoreki netinyikua enkata elakunoto ai. Atigilunore engilunoto sidai, aidipa enkwetata, aiboiye enkirukoto; eng'or aarripokini olkaranda tʼesupato, laalaisho Olaitoriani te ina olong', olaigwenani supat, neme nanu ake, kake pookin lootonyorra elioroto enye. Tonyua naleng', tasioku enatii nanu! Amu natung'aiye Demas, nenyor mbaak ele maa, neshomo Tesalonike, neshomo Kreskens Galatia, neshomo Titos Dalmatia. Lukas ake openy otii e nebo o nanu. Iao Markos enitii, toriku ene wueji, amu ninye laaretoki nanu enkisyayare. Amu airriwaiye Tukikos meshomo Efesos. Au ele kila liopore latung'aiye te Troas too ngaik e Karpos, teni ilotu, o nkitabuni, naleng' nena naaitobiraki too ndapan. Ore Aleksandros, ele kunoni, aaikunaka ntorrok kumok; njelaaki Olaitoriani ninye, anaa perisiore nkyasin enyena. Kake torripo si iye kion naleng' te ninye, amu etanya rorei lang' naleng'. Tʼemitunoto ai elukunya eitu aaitasheiki o obo engalo ai, kake aatung'aitie pookin. Njoo meikenakini ninje. Kake aaitasheikio Olaitoriani naaitagolie, peitabaiari enkinosunoto te nanu, nening' lemeata Engai pookin; naatang'adieki nanu enkutuk olng'atuny, Aalo ang'adie Olaitoriani enkyas torrono pookin naalo aitopok tiatua enkarsishu enye e shumata. Njeishori ninye enkitook nkatan pookin o nkatan pookin. Amen. Roroki Priska o Akwila o engaji e Onesiforos. Etobiko Erastos te Korintos; ore Trofimos atung'aiye ninye te Miletos emoi. Tasioku wou eton eitu ebau enkata enkirobi. Kiroroki Oibulos o Prudens o Linos o Klaudia o lalashera pookin. Njebik Olaitoriani te nebo o Olmumua lino. Njebik eng'adunoto te nebo o ndai. Amen. Paulos, osinga lʼEngai o olairriwani le Yesus Kristos, tʼerisioroto enkirukoto oo lootegeluaki lʼEngai o eyolounoto esipata nabaiki enkisyayare Engai, tiatua eanyunoto empuan nemeiting', naisiliga Engai nemelejisho, eton eitu ebau nkatan enkop; kake tʼenkata enye etaboluo ororei lenye tʼenkinosunoto naaishooki nanu tʼenkitanapata Engai, Olaitopuani lang': te Titos, enkerai ai nasipa tiatua enkirukoto niking'ar yook pokira are. Njoo kiboitare eng'adunoto o enkordunoto o eseriani naing'ua Engai Papa o Olaitoriani Yesus Kristos, Olaitopuani lang'. Te ina aatung'aiye iye te Kreta, pintabaia nena baak naatong'oro, nipik laigwenak too ngang'itie pookin, anaa enaaitanapa iye. Ten etii olemeata entibili, olmoruo lʼeng'oroyoni nabo, olopeny nkera naairuk nemeimakini aajo era ninje naaiminye arashu nemening'isho. Amu njoo meata olaing'orani (bishop) eleyata, anaa olaramatani lʼengaji Engai, nemeaku oltung'ani ogol ong'u, nemeaku ologoro asioki, neme olaokoni lʼolmarua, neme olaarani, me olong'oroki kion too ntorrok, kake olorik lomon aji, Oloata emborran, Oloata eng'eno nabore, olora supat o sinyati o shaat, oloibung'are ele rorei osipa tʼensioroto enkiteng'enare, oloyolo aiteng'enisho, peata engolon nadiding'ie tʼenkiteng'enare naishiuniisho neigwenaki looata engogong'i. Amu etii laderrak o laitasurok kumok lemening'isho ooata rorei le pesho, kake naleng' kulo lʼemurata. Meata kata nemenuki nkutukie enye, amu eibelekeny ngajijik naalulung'a, neiteng'en nemeitoriori tʼolbae lʼendupoto enye torrono. Etejo obo too ninje, oloiboni lenye openy ajo: Era Ilkretes oshi lalejak, lowuarak torrok o ngoshuak turua. Esipa ena jakenishu. Tiaraki natiu neijia, ngwenaki ninje tʼempijan, peidim aataa supati tʼenkirukoto, nemesuj natinin oo Yudayoi o nkitanapat oo ltung'anak oolam esupato. Sidan ntokitin pookin too loora sidan, kake metii entoki sidai too lduruki o lemeiruk, kake eidurukieki eng'eno o oltoilo lʼoltau lenye. Ejo ninje eyolo Engai; kake too nkitobirat enye, nemiki ninye, neata ntorrok, nemening'isho, neru tiatua enkyas sidai pookin. Kake ore iye, roro lomon anaa perisiore enkiteng'enare naishiuniisho. Tiaki ilpaiyani, pememera, neata enganyit o eng'eno, neaku biot tʼenkirukoto, tʼenyorrata, tʼolng'iria; neija si ntasati, peata orregie oaku too sinyat, nemeaku naakurrisho arashu naaok enaisho sapuk, neaku ngaiteng'enak sidan, aaiteng'enu nkituak kutiti, penyor ilmoruak lenye o nkera enye, neitore aten, neaku shaati, neramat ngajijik enye, neata emborran, nening' ilmoruak lenye, pememori ororei lʼEngai. Neijia tididing'a leak ooti, peitore aten. Kake tiatua ntokitin pookin, tang'asa ntadua kion anaa enkitanyanyukiet oo nkitobirat sidan, tʼenkiteng'enare nemeshula nkulie baak, tʼesinyatishu, tʼororei oishiuniisho lemeata eleyata, pekurru olmang'atinda torrono nemetum enaimaki yook tʼentorroni. Njening' laisyayak laitoriak lenye neiting'id ninje too pookin, nemeing'unyung'uny, nemepurrisho, kake peitadolu esupato pookin sidai, peiye ekaj enkiteng'enare Engai, Olaitoriani lang', too mbaak pookin. Amu etaliokine eng'adunoto Engai naitopokisho iltung'anak pookin, eiteng'enita yook, pikiany empaashata Engai o ilng'warran lʼolmaa, pikinjiu tiatua ele maa tʼeng'eno o tʼesupato o tʼenkuretishu Engai, nikimaririu eanyunoto tesh o enkitadolunoto enkitook Engai kitok o Olaitopuani lang' Yesus Kristos, oishorua kion tʼolbae lang', pelaku yook tʼempaashata pookin oo nkitanapat neisujaki kion olorere lemeata entemakino nenyok nkyasin sidan. Roro kuna baak nididing' ningwenaki tʼempijan sidai. Niminjo oltung'ani obo kiany. Ntadamu ninje, pening' laitoriak o looata engolon neiruk, neidipakino tʼenkyas pookin sidai, nememor iltung'anak, nemeata olarrabal, neaku aripi, neitaduaia emborran pookin too ltung'anak pookin. Amu ore si yook opa nimikiata eng'eno, neitu kining', nikimanimanaa, nikisyayaki ilng'warraitin o ng'idaitin torrok oo muain kumok, nikipuoiye entorroni o olkikainit, neibai yook nikimbaro tiatua aten. Kake etalie emborran o enyorrata Olaitopuani lang', Engai, too ltung'anak, me tʼolbae loo nkitobirat esupato nikintobira yook, kake eitopua ninye yook tʼenkordunoto enye, tʼenkisujata eiunoto e are o tʼenkitaaroto ng'ejuk tʼOlmumua Sinyati, lotubukoko yook tʼemborei te Yesus Kristos, Olaitopuani lang', pekiaku supati tʼempuris e ilo o lajung'ok lʼempuan nemeiting' tʼeanyunoto. Esipa ele rorei, nayeu ninteng'en akurraki, peiye edoli kulo ooiruk Engai, aajo etii eitobirita nkitobirat sidan. Naa sidai ina neretoki iltung'anak. Tanya nkikiliwanat emodaishu o noo lmakui, o enjangar o enara tʼolbae loo nkitanapat; amu medupa ninje naa pesho. Ore oltung'ani orishari, talama, teni eidipaki aitaduai aigil nabo arashu are, niyolo, ajo eibelekenye oltung'ani oba nji neitarruo, neigwenaki kion. Teni aairriwaki iye Artemas arashu Tukikos, tasioku wou Nikopolis enatii, amu ayeu nabik te ine enkata enkirobi. Rriwai Senos, ele ayoloni loo nkitanapat, o Apolos, peitobir olototo lenye naleng', pemeng'oriki toki. Njeiteng'enuo si iltung'anak lang', peitobirita nkitobirat sidan, aaitaa ngolati naayeuni, pemeaku loolau ilmomo. Kiroroki pookin ootii e nebo o nanu. Roroki pookin oonyor yook tʼenkirukoto. Njebik eng'adunoto too ndai pookin. Amen. Paulos, oloena le Yesus Kristos, o Timoteos, olalashe: te Filemon olikinyor o olaitobirani lʼenkyas te nebo o yook, o te Apia, enganashe, o te Arkipos, olong'ar enjore te nebo o yook, o tʼesirit natii atua engaji ino. Njeboitare ndai eng'adunoto o eseriani naing'ua Engai, Papa lang', o Olaitoriani Yesus Kristos. Aliki Engai ai ashe enkata pookin, teni aadamu iye tʼeomonoto ai, teni aning' mbaak enyorrata ino o enkirukoto niata tiatua Olaitoriani Yesus Kristos o too sinyat pookin, petum enkirukoto ino niking'ar, engolon tʼeyolounoto oo ntokitin pookin sidan nikiata tiatua Kristos Yesus. Kake kiata eng'ida kitok o enkilejilejata tʼenyorrata ino; amu intaraposho iltauja loo sinyat, lalashe lai. Onaa, ten ake aata enkiteunoto pookin tiatua Kristos, paaitanap iye mbaak naaku, aadiding' iye tʼenyorrata ake, nanyanyukie Paulos olpaiyan, ore taata ara si oloena le Yesus Kristos. Aadiding' iye tʼolbae lʼenkerai ai natoiwuo tiatua nkeenda, Onesimos, neitu kitumoki opa, kake ore taata aaretoki nanu o iye. Amu airriwaa ninye meeu enitii iye, tang'amu ninye anaa ijo oltau lai openy. Amu atayeuo nebik ninye te nebo o nanu, paaisyayaki tʼewueji ino tiatua nkeenda oo lomon lʼeng'ida; kake eitu ayeu neitobir ninye toki, metii enyorrata ino, pemetiu anaa eikonyuni sidan inono, kake pinyor iye openy. Ebaiki te ina kitoorunyeki tʼenkiti kata, piata ninye nkatan pookin, nemekure enyanyukie osinga, kake elusoo tʼosinga, anaa olalashe kirotet, naa olalai o naleng' olino, too pokira are, tʼosesen o tiatua Olaitoriani. Onaa, teni kinkenaki nanu olora liking'ar, tang'amu ninye anaa nanu kion. Kake teni kintarruoiye toki arashu eata entoki esile, tipika atua esiana ai. Nanu, Paulos, otisiraka tʼengaina ai openy, ajo alak nanu; pamaajoki iye, ajo iye openy laa esile ai. Ee, lalashe lai, njooki mainoto eng'ida tʼolbae lino tiatua Olaitoriani; eng'ieng'ie oltau lai tiatua Kristos! Aatisiraka iye, amu airuk ajo kining' iye nanu, nayolo, ajo intobir iye nalang' enajo. Kake te nebo o nona, ntobirakaki ewueji nabikie; amu airuk ajo tʼolbae loo omonot inyi, naaishori nanu ndai. Kiroroki Epafras, oloena te nebo o nanu tiatua Yesus Kristos, o Markos o Aristarkos o Demas o Lukas, looisyaisho te nebo o nanu. Njebik eng'adunoto Olaitoriani lang' Yesus Kristos tʼolmumua linyi. Amen. Ore peidip airorie Engai opa loopapa too layolounok aigil kumok o too muain kumok, neirorie ninye yook tʼenkiting'oto oo kuna olong'i tʼOinoti, lotipika, peaku olajung'oni loo pookin, eitobirieki baiki ninye enkop; olora enkibor enkitook o erisioroto entiunoto enye, loirishiu ntokitin pookin tʼororei lʼenkidimata enye, eidipa aitaa enkisujata oo nkitarruot ang' neton te tatene enkitook natii shumata, etaa sidai naleng' nelang' ilmalaikan nejung'u engarna kitok nelang' enenye. Amu kalo too lmalaikan etiaka ninye aikata: Ira iye Oinoti lai, nanu laatoiwuo iye taata? Neitoki: Alaaku nanu Menye lenye te ninye, nelaaku ninye Oinoti te nanu? Neitoki ajo te ina kata nariku olkikau lenye atua olmaa: Nepuo aaserem ninye ilmalaikan lʼEngai pookin. Ore tʼolbae loo lmalaikan ejo: Eitaa ilmalaikan lenyena metotiu anaa ilkutat o laisyayak lenyena metotiu anaa ilng'ejepa lʼenkima; kake tʼolbae lʼOinoti ejo nji: Olorika lino, iye Engai, obik nkatan pookin; ore eng'udi enkarsishu ino naa eng'udi enkitoriokinoto. Itonyorra iye esupato nimbai mesupato. Onaa Engai, kielie iye Engai ino eilata eng'ida, nikintalang' iljorueta linono. O: Iye, Olaitoriani, otuuno tʼenkiterunoto enkop; ore shumata, naa nkitobirat oo ngaik inono. Neaku erruoio ninje, nibik iye oshi; nepuo aamusanu anaa enkila, nintaal ninje anaa olkila, nepuo aawala; kake itiu iye anaa oshi ake, nemepuo aaiting' larin linono. Kake kalo too lmalaikan etiaka aikata: Totona iye te tatene ai, metabana napik ilmang'ati linono abori oo nkejek inono? Mera ninje pookin ilmumuan aisyayak looirriwaiyoki tʼolbae lʼenkisyayare oo kulo loopuo aajung'u enkitopuata? Akae, meata kata nimikinyok kimbung' ororei likitoning'o, pemikimin ai wueji. Amu ten aa ele rorei oiroro ilmalaikan, meibelekenya, ore elang'ata o eanyata pookin netum elaakinoto enye, kaji kinko teni kilany yook, teni mikinyor enkitopuata naba nji, natang'asa Olaitoriani alimu, neakitia yook kulo ootoning'o, neaku si Engai oljakeni lenye te nebo o ninje, too lponot o nkiputukunyot kumok o nkidimat oo muain kumok, neoriki Olmumua Sinyati tʼerisioroto eyeunoto enye. Amu eitu epik ilmalaikan meitoria olmaa olotu, likiimaki yook. Kake eijakenu obo aibalunye ajo: Ainyo oltung'ani metaa idamu ninye, o enkerai oltung'ani metaa ishilaa ninye? Nintaa iye ninye oti too lmalaikan enkiti kata, ninjopoko ninye enkaja enkitadararoto o nʼenkitook, ninjoo ninye eitore nkitobirat oo ngaik inono, nipik ntokitin pookin abori oo nkejek enyena. Tiaraki natipika pookin abori enye, neitu epal o nyoo neitu epiki abori enye. Kake ore taata, eton eitu kidol ntokitin pookin etipikaki abori enye. Kake kidol ele, oitaaki oti too lmalaikan enkiti kata, Yesus, tʼolbae lʼenkitamioto enkea, eishopokoki enkaja enkitadararoto o nʼenkitook, peiye, tʼeng'adunoto Engai, einyorrinyor enkea tʼolbae loo pookin. Amu enare ilo, lotii ntokitin pookin tʼolbae lenye, oitobira ntokitin pookin, netorikoko nkera kumok enkitook, peitabaia olkitok lʼenkitopuata enye too nkitamiot. Amu ore ele osinyaa o kulo oosinyari, neing'ua pookin atua obo; onaa mekurru ninye, teni eipot ninje lalashera, nejo: Ainosaki engarna ino lalashera lainei, o tiatua esirit aranyaki engarna ino. Neitoki: Ayeu nang'idare ninye. Neitoki: Ng'orai, nanu o nkera naaishoo Engai nanu. Ore petaa nkera etang'ara enkiring'o o osarge, neng'arie si ninye nena, peiminye tʼenkea enkidimata e ilo loata engolon enkea, naa ninye satan, petum atalaku kulo loora tʼolbae lʼenkuretishu enkea singan ngolong'i enye pookin. Amu meramat ninye ilmalaikan, kake eishoi e Abraham eramat. Akae, meata kata nemenyanyukie ninye lalashera lenyena too ntokitin pookin, peaku ninye olobore enkordunoto o olaidasani kitok, oitabaia ntokitin pookin tʼEngai, netum olorere enkitaunoto oo nkitarruot. Amu ina einotie ninye emion o enkitasuroto, peidim ataretoki kulo ooitasuri. Onaa, lalashera lainei sinyat, oong'ar enkipototo e shumata, entayolou olairriwani o olaidasani kitok likirabalu, naa ninye Kristos Yesus, oata enkirukoto te ilo oitaa ninye, anaa si Mose tiatua engaji enye pookin. Kake meata kata nemetum ele enkitook nelang' Mose, neijia anaa pelang' enkitook olaitobirani lʼengaji enkitook engaji. Amu ore engaji pookin, iltung'anak ooitobira; kake Engai, naitobira ntokitin pookin. Esipa, eata Mose embaiaroto tʼengaji enye pookin anaa osinga, neaku enjakenishu oo kuna baak naaishooki pelimu. Kake ore Kristos etaa anaa enkerai neitore engaji enye; ore engaji enye, nikira yook, teni kimbung' aakurraki eng'idaroto o enkitook eanyunoto metabaiki enkiting'oto, Akae, anaa pejo Olmumua sinyati: Taata, teni ining'ining'i oltoilo lenye, emintagol iltauja linyi, anaa petaa tʼenkitagoroto tʼengolong' enkitasuroto ti ang'ata, paaitasurokitio loo minyi linyi, naatem, nedol nkitobirat ainei larin artam. Neijia patagorokine ina kishon najo: Epong'ori oshi too ltauja. Kake eitu eyolou ngoitoi ainei, paituruj tʼengoro ai ajo: mepuo aajing' eng'ieng'ata ai. Eng'orai, lalashera lainei, pemeaku obo too ndai, oata oltau torrono lemeiruk nelam Engai naishiu; kake entididing'aroto aten ngolong'i pookin eton eipoti: taata, pemeaku obo too ndai oitagol oltau lenye tʼelejata enkitarruoto. Amu etaa king'ar Kristos, teni kimbung' aakurraki entiunoto nikintera, metabaiki enkiting'oto. Ore teni eji: Taata, teni ining'ining'i ndai oltoilo lai, emintagol iltauja linyi anaa petaa tʼenkitagoroto: Kakua naa lelo ootoning'o neitaa enkitagoroto? Me ninje pookin, ootupukutuo aaing'ua Misri te Mose? Naa kakua lelo ootagorokine ninye larin artam? Me ninje ooitarruoitie, netuata seseni lenye ti ang'ata? Arashu kakua eiturujaka ninye ajo: mejing' atua eng'ieng'ata enye, neme kulo lemeiruk? Nikidol yook aajo eitu eidim ninje aatijing', amu eitu eiruk. Onaa, matureisho yook, pemikilau kijing' atua eng'ieng'ata enye naisiliga ninye, pemetii obo too yook otioyo. Amu einosakaki si yook lomon ooitopokisho anaa lekua; kake ore ilo rorei lʼenkinosunoto eitu eretoki ninje, tiaraki neitu eiruk lootoning'o, (amu yook ootaa eiruk, kijing' atua eng'ieng'ata) anaa petejo: Kake aituruja tʼengoro ai, mepuo aajing' eng'ieng'ata ai. Ore peidipaki aaitobira nkitobirat opa tʼenkiterunoto enkop, nejo engai wueji tʼengolong' e napishana nji: Neeng'ieng'a Engai tʼengolong' e napishana too nkitobirat enyena pookin. Neitoki ene wueji: Mepuo aajing' eng'ieng'ata ai. Te ina eng'or ajo etii loojing' ine, o lelo ootang'asaki aainosaki, eitu etum aatijing, amu eitu eiruk; neitoki apik ninye engolong', eidipa atulusoi enkata naado naba nji, nejo te David: Taata, anaa petejoki opa, taata, teni ining'ining'i oltoilo lenye, emintagol iltauja linyi. Amu ten emut eeng'ieng'ie Yosua ninje, anaata eitu eitoki ninye aimaki ai olong'. Onaa, eng'or eng'ieng'ata tʼolorere lʼEngai. Amu olotijing'a atua eng'ieng'ata enye, neeng'ieng'a ninye too nkyasin enyena, anaa Engai too nkun enyena. Akae, matonyok, pekijing' atua ena eng'ieng'ata, pemedoiki o obo atua ilo rregie lʼeanyata. Amu eishiu ororei lʼEngai neitobirisho nedung'isho nelang' olalem pookin opi mbat pokira are nerish empuan o Olmumua o rubat o ntolo neigwenaki ndamunot o nkibirribirrat oltau. Nemetii enkitobirata o nabo nemelioi tʼengomom enye, kake etii eor netaboluoki pookin too ngonyek enyena. Kilimu te ina. Akae, ore pekiata olaidasani kitok, Yesus Kristos, Oinoti lʼEngai, oilepa shumata, maibung'a enkibalunoto. Amu mikiata olaidasani kitok lemeidim atoning'oki yook emion too menatishuitin ang', kake eitasuroki ninye too pookin anaa yook, metii ake enkitarruoto. Akae, matinyikaki tʼenjipai olorika lʼeng'adunoto enye, peking'amu enkordunoto nikitum eng'adunoto naau eretokinoto tʼenkata nanare. Amu ore olaidasani kitok pookin oitayoki tiatua iltung'anak, nepiki tʼolbae loo ltung'anak tiatua nena naaishiaakinore Engai, peaki nkishoorot o nkidasareitin tʼolbae loo nkitarruot; oloidim aing'urrie kulo lemeyolo o loomanimanaa, tiaraki naman enjalan si ninye. Onaa, meata kata nemeidasisho si tʼolbae loo nkitarruot enyena openy, anaa tʼolbae loo nkitarruot olorere. Nemetii oltung'ani ong'amu kion enkitook, kake Engai naipotoki ninye, anaa Aron. Neijia si Kristos, eitu epik kion atua enkitook, peaku olaidasani kitok, kake ilo otiaka ninye; Ira iye Oinoti lai; taata aatoiwuo iye. Anaa pejo si engai wueji: Ira iye olaidasani nkatan pookin tʼorregie le Melkisedek. Ore too ngolong'i enkiring'o enye, eaka omonot o sayat te nebo o enkishirata sapuk o ilkiyo ilo oidim aitopua ninye tʼenkea; netoning'uoki ninye, tiaraki naitaa Engai kitok. Ten aa Oinoti lʼEngai ninye, neiteng'enuo tiatua sinaitin, pebik tiatua ening'oto. Ore peidipi aitabai, neaku ninye olaretoni loo pookin ooiruk ninye, petum ninje enkitopuata nemeiting', neipot Engai ninye olaidasani kitok tʼorregie le Melkisedek. Te ina eng'or mbaak kumok, pekirorie ndai, kake egol, tiaraki nirara ndai yetuti tʼening'oto. Kake eikash, ten emut indipa aataa laiteng'enak, ore taata nintokiki aayeu neiteng'eni ndai sirat lʼenkiterunoto tiatua rorei lʼEngai; nirara ndai oonare kule, lemeidim endaa nagol. Amu ore oltung'ani leton eok kule, netiu anaa olemeyolo naleng' ororei lʼesipata; amu era enkerai kiti. Kake endaa nagol en oo ltung'anak kituak, ooitamoo eng eno enye too nkyasin engolon, petum aaitooro sidan o ntorrok. Akae, matapal taata kiimaki en opa kiteng'enare enkiterunoto e Kristos, nikinyok, pekibaiki embaiaroto, nimikintoki aaitobir entonata enkitaalata aing'ua nkitobirat enkea, o en enkirukoto e atua Engai, o en enkibatisa, o en enkiteng'enare, o en enkiteleikinoto oo ngaik, o en empiunoto oo lootuata, o en enkigwena oo nkatan pookin. Kiyeu nikintobir si nena, teni eisho Engai pekias. Amu ore kulo ooidipaki aailang'aki neinyorrinyor enkishooroto e shumata neng'ar Olmumua Sinyati neinyorrinyor ororei obor lʼEngai o engolon olmaa olotu, teni elam, nemeidimai peitokini aaitaa ng'ejuko neala; amu ore lelo neitoki aaoshoki Oinoti lʼEngai esalaba tiatua aten, nepik ninye enkurruna metalioi. Amu ore enkop natooko enjan nashaiki aigil kumok shumata enye, neiu ilmomo sidan ooret kulo ootuturo ninye, neng'amu emayani naing'ua Engai. Kake teni eiu ilkeko o ntulele entim, nemedupa, nenyikita endiata, ore enkiting'oto enye, epejori. Kake, lanyor lainei, kianyu enaikash too ndai, petaana enkitopuata, baiki ten ake kiro neijia. Amu supat Engai, merikino enkitobirata inyi o enkyas enyorrata nintaduaitie lʼengarna enye, amu isyayakitia sinyat, nepon ake isyayakiki. Nikiyeu neitaduaia oltung'ani pookin too ndai ina nyuata, pimbung'ubung'u eanyunoto metabaiki enkiting'oto, pemiakuku ilturua, kake lasujak loo kulo oojung'u tʼenkirukoto o olng'iria nkisiligat. Amu ore peisho Engai Abraham enkisiligata, pemeidim aituruja tʼolikai kitok alang' ninye, neituruj te ninye kion, nejo: Esipa, ayeu naamayan iye naapon iye. Neijia eting'iria netum enkisiligata. Eiturujisho iltung'anak tʼolkitok olang' ninje, neidip enkiturujata enjangar pookin o metipika engolon. Neijia eikuna Engai, peyeu neitadolu lajung'ok enkisiligata akurraki, ajo neing'unung'un eyeunoto enye, neponiki enkiturujata; nikitum yook too ntokitin are nemeing'unung'un, (amu meidimai nelejisho Engai), enkilejilejata nagol, teni kikwetiki nikimbung' eanyunoto nairragieki tʼengomom ang', nikiata anaa enkibung'et supat nagol oltau lang' najing' si atua ine wueji naigaraa ilo karash, enetijing'a olaiturukoni tʼolbae lang', lora Yesus, otaa olaidasani kitok nkatan pookin tʼorregie le Melkisedek. Amu ore ele Melkisedek, naa olkarsis le Salem, olaidasani lʼEngai natii shumata naleng', otanang'are Abraham, peshukunye aing'ua enjore naarare lelo karsisi, nemayan ninye, netoorikia Abraham ninye ematua e tomon oo ntokitin pookin. Ore tʼenkiterata neitaali ninye neji: olkarsis lʼesupato; tekurum nera si olkarsis le Salem, eji: olkarsis lʼeseriani, lemeata menye, nemeata ng'otonye, nemeata enkishomi, nemeata enkiterata oo ngolong'i enyena arashu enkiting'oto enkishui enye. Kake eitanyanyukieki Oinoti lʼEngai nebik olaidasani nkatan pookin. Eng'orai, keba aa enkitook naata ilo loishoo si Abraham lora olakui lang' kitok, ematua e tomon oo nena tokitin naataarua. Ore lelo ooing'ua atua nkera e Levi, netum enkisyayare enkidasare, eata engolon nang'amunye ematua e tomon oo lalashera lenye tʼerisioroto oo nkitanapat, ten aa etupukutuo si ninje tʼolopoli le Abraham. Kake ore ilo lemeipoti ishoreitin o lakuyani lenyena ootupukuo ninye, nea ematua e tomon e Abraham, nemayan ele oishooki nkisiligat. Kake meatai enjangar, ajo emayani oloti tʼolkitok. Naa ene, iltung'anak lʼenkea, ootang'amutua ematua e tomon, kake ine obo oata enjakenishu ajo eishiu, otang'amua. Onaa, pajo nji: Eishooio si Levi ong'amu ematua e tomon, ematua e tomon tʼolbae le Abraham. Amu eton etii opa olopoli le Abraham lora menye, penang'are Melkisedek ninye. Kake ten etaa enkitabaiaroto tʼenkisyayare enkidasare e Levi (amu te ina einotie olorere nkitanapat), kainyo naa peyeuni olekai aidasani kitok oinyototo tʼorregie le Melkisedek, nemeikeni ninye tʼorregie le Aron? Amu teni eitaali enkisyayare enkidasare, meata kata nemeitaali si nkitanapat. Amu ore ilo oimakinyeki kuna baak, naa ol lekai orere, leitu aikata epukunye ninye oltung'ani oitobira enkyas olperere lʼenkidasare. Amu eibala ajo, atua Yuda etupukuo Olaitoriani lang', naa entipat neitu eimakinye Mose ororei o obo tʼenkisyayare enkidasare. Neibalunye naleng', ten eaku einyototo olekai aidasani tʼorregie le Melkisedek, ajo eitaaki olaidasani me tiatua nkitanapat naata engolon enkiring'o, kake tiatua enkidimata empuan nemeiting'. Amu eijakenu ajo: Ira iye olaidasani loo nkatan pookin tʼorregie le Melkisedek. Neijia ejuti nkitanapat naaiturukie, tiaraki nashal nemedupa, (amu eitu eidim nkitanapat aaitabai toki), neauni eanyunoto naikash naleng', naa ninye kinyikakinye Engai. Neaku emponaroto ajo etipikaki ninye melai enkiturujata. Amu eitaaki lelo laidasak metii enkiturujata, kake ore ninye tʼenkiturujata e ilo otiaka: Eituruja Olaitoriani nemeinyaku ninye ena: Ira iye olaidasani loo nkatan pookin tʼorregie le Melkisedek. Neijia etaa Yesus olaramatani lʼosotua sidai naleng'. Ore lelo naa ilkumok ootaa laidasak, tiaraki natomitikio enkea ninje ebik. Kake ore ninye obik nkatan pookin, eata enkisyayare enkidasare nemeiting'. Onaa, eidim aitopua oshi ake kulo oopuonu enetii Engai, ten eimaa ninye, amu eishiu oshi neomonoki ninje. Amu eikash too yook, teni kiata olaidasani kitok oba nji, ajo era sinyati nemeata entorroni, nemeata entibili, otirishunye too laitarruok, netii ninye shumata naleng', lemenare ninye anaa lelo aidasak, peng'as aidasisho ngolong'i pookin tʼolbae loo nkitarruot enyena oopeny, neitoki aidasisho tʼolbae loo nkitarruot olorere; amu eikuna nji enkata nano, eidasaiye kion. Amu ore nena kitanapat neitaa iltung'anak ooshal, peaku laidasak kituak. Kake ore ele rorei lʼenkiturujata otusuja nkitanapat, etipika Oinoti baiaroti obik nkatan pookin. Ore eumata oo kuna nikiimaki, naa ena: Kiata olaidasani laijo ele oton te tatene olorika lʼenkitook e shumata, naa olaisyayani lʼewueji sinyati o lʼengaji nasipa naitobira Engai neme oltung'ani. Amu ore olaidasani kitok pookin nepiki, peidas too nkishoorot o nkidasareitin. Onaa, meata kata nemeata si ele entoki naidas. Ten emut etii ninye ena kop, anaata mera ninye olaidasani, amu ene etii laidasak ooyaki nkishoorot tʼerisioroto oo nkitanapat. Eisyayaki lelo enkitanyanyukiet o oloip loo nena tokitin naatii shumata, neijia anaa peirorie ealet Engai Mose: Ngorai, etejo, pintobir pookin aitanyanyukie ina mua nikintaduaki tʼoldonyo. Kake einoto ninye enkisyayare naikash naleng', tiaraki naa ninye olaramatani lʼosotua olusoo tʼesidano, otuunokino nkisiligat sidan naleng'. Amu ten emut eitu eata ol enkiterata eleyata, anaata eitu eing'oruni ole are. Amu eikok ninye ninje ejo: Ng'orai, epuonu ngolong'i, ejo Olaitoriani, nayeu naitaa o engaji Israel o engaji Yuda osotua ng'ejuk; me anaa ilo sotua naitaa o loopapa lenye te ina olong' naibung' engaina enye, parik aitung'ua enkop e Misri. Amu eitu ninje ebik tiatua osotua lai; onaa, eitu ayeu nashilaa ninje, ejo Olaitoriani. Amu ele osotua laitaa o engaji Israel, eishunye kuna olong'i: Ayeu naisho nkitanapat ainei atua endamunoto enye, nasir atua oltau lenye, nayeu naaku Engai enye, neaku ninje olorere lai. Nemeiteng'en obo ol elatia enye, arashu olalashe lenye: Tayolou Olaitoriani! amu aapuo nanu aayolou pookin, eiter oloti metabaiki olbotor. Amu alaing'urrie mesupato enye, nemaitoki adamu nkitarruot enye. Ore petejo: ng'ejuk, neitaa musana ol enkiterata; amu enataa musana o moruo, netinyikaka emutata. Eata si ele sotua lʼenkiterata rregieita lʼenkisyayare o ewueji sinyati enkop. Amu eteshetaki olgilata oiteru, ore tiatua netipikieki enkilang'et o emesa o olperere loo lmkateni. Neji ine wueji esinyati. Ore tekurum olekai karash lʼerishata netii olgilata oji: esinyati naleng', enetii emoti nairishoreki e sahabu o osanduku lʼosotua otapetieki esahabu katukul; ore atua etii oloti le sahabu oigany mana, ele mkate le shumata, o eng'udi e Aron natubulakitia mbenek, o soito lʼosotua. Ore shumata e ilo sanduku netii ilkerubin lʼenkitook, ooitoipito olorika lʼenkordunoto, naa ntokitin nemeimakinyeki taata. Kake ore peidipaki aaitobira kunda tokitin, neng'as laidasak aajing' atua ilo gilata lʼenkiterata ngolong'i pookin, peitobir enkisyayare Engai. Kake ore tiatua ele gilata le are, nejing' olaidasani kitok openy, tʼolari obo nabo kata ake, nemejing' ninye meata osarge oitainye nkitarruot enyena o nʼolorere. Neijia eitayolo Olmumua Sinyati ajo, ore ena oitoi narik atua ewueji sinyati, eton eitu eibalunyeki ina kata naitasheye olgilata lʼenkiterata. Naa ina enkitanyanyukiet naitadol ena kata e taata, tʼeneidasieki nkishoorot o nkidasareitin nemeidim aaitaa supat tiatua ndamunot enyena ele oisyayakinye ninje Engai. Amu mebaiki endaa o eokoto o nkisujat naaorioro o esinyatishu e oriong' naaitanapaki metabaiki enkata naitobiri eng'ejuk. Kake eewuo Kristos, peaku olaidasani kitok loo sidan naapuonu, neim engaji olototo nara kitok nabaia nelang', neitu eitobiri too ngaik, eji ena mera nʼena kitobirata, nejing' nabo kata atua olgilata sinyati, me tʼosarge loo lkineji o loo lasho, kake tʼosarge lenye openy, eidipa ainoto elakunoto oo nkatan pookin. Amu teni esinyaa osarge loo lkineji o loo lmong'i o nkuruon entauo naaisuakaki ilduruk, peaku enkisujare enkiring'o, me naleng' eisuj osarge le Kristos, loitarasaka kion Engai, meata eleyata, tʼOlmumua loo nkatan pookin, iltauja lang', peking'ua nkitobirat nemeishiu, pekisyayaki Engai naishiu. Onaa era ninye tʼolbae le ina olaidikidikoni lʼosotua ng'ejuk, peiye eng'amu tʼenkea nataa elakunoto oo ntorrok kulo, lootii abori osotua lʼelukunya, looipotokoki enkisiligata enjung'o oo nkatan pookin. Amu tʼenetii enkitanapata enjung'o, meata kata nemeng'as enkea e ilo oitanapishie. Amu eata enkitanapata enjung'o enkidimunoto tʼenkea. Meidimu enkata neton eishiu oloitanapishie. Onaa, ele sotua lʼelukunya eitu eitobiri metii osarge. Amu ore opa, peidip Mose aimaki nkitanapat pookin aliki olorere olulung'a, neibung' osarge loo lasho o loo lkineji aitushulaki engare o ilpapit oonyokio loo nkerra o oljani oji isop, neisuaki shumata enkitabu o olorere pookin, ejo: Ele osarge lʼosotua, oitanapa ndai Engai. Neijia si eikuna engaji olototo o ntokitin pookin enkisyayare aisuaki osarge, naa ore tʼorregie loo nkitanapat, etaana ntokitin pookin eisuji tʼosarge; naa ten eitu eibukori osarge, nemetii enkitaunoto oo nkitarruot. Akae, meata kata nemeisuji nkitanyanyukieta oo ntokitin e shumata too nkidasareitin anaa nena. Kake ore ninje oopeny, kuna tokitin e shumata, meata kata nemetum nkidasareitin naalusoo too nekua. Amu eitu ejing' Kristos ewueji sinyati naitobiraki too ngaik, (nara oloip le ine nesipa), kake etijing'a te shumata, nedoli taata tʼengomom Engai tʼolbae lang', neme peidas kion aigil kumok, anaa pejing olaidasani kitok atua ewueji sinyati olari pookin tʼosarge omoni. Amu ten aa neijia, anaata enarikino ninye, neitamei aigil kumok eiter enkiterunoto olmaa; kake ore taata, tʼenkitabaiaroto oo nkatan, etalie nabo kata, petum aitau nkitarruot tʼenkidasare enye kion. Anaa petipikakaki iltung'anak, pee nabo kata, nelotu tekurum enkigwena, neijia eidasaki Kristos nabo kata, aitau nkitarruot oo lkumok. Ore ninye lemeata nkitarruot nelalioi enkata e are too kulo ooanyu ninye, petum enkitopuata. Amu ore nkitanapat, eata oloip loo ntokitin sidan naapuonu, me entiinoto oo ntokitin oopeny. Meata kata nemeidasi nkidasareitin naanyanyuk larin pookin, nemeidim aaitabai kulo ooidasisho. Amu ten emutu mekure eata kulo ooisyayaki Engai, oltoilo torrono lʼoltau, tʼolbae loo nkitarruot, ten eidipaki aaisuja nabokata, anaata eiting'o enkyas enkidasare. Kake ore tiatua kuna kidasareitin etii ake enkitadamunoto oo nkitarruot larin pookin. Amu meidim osarge loo lmong'i o loo lkineji aitau nkitarruot. Onaa etejo, pelotu atua olmaa: Eitu iyeu nkidasareitin o nkishoorot, kake kintobiraka osesen lai. Ore lasari oopejori o nkidasareitin oo nkitarruot, nimikintiship. Akae, atejo: Ng'orai alotu, (tiatua enkitabu etisiraki te nanu), paitobir, Engai, eniyeu iye. Ore pejo shumata: Ore nkidasareitin o nkishoorot, lasari oopejori o nkishoorot tʼolbae loo nkitarruot, neitu iyeu, neitu kintiship (naa ninje ooishoori tʼorregie loo nkitanapat) neitoki ajo: Ng'orai, alotu, Engai, paitobir eniyeu iye, — neiwang'ie ilo lʼelukunya, pepik oli are. Te ina yeunoto etisinyaiyoki yook nabo kata tʼenkidasare osesen le Yesus Kristos. Ore olaidasani pookin, eitashe peitobir enkisyayare ngolong'i pookin, neishooio in oshi kidasareitin nemeidim katukul aaitau nkitarruot. Kake ore ninye, peidipa aidasa tʼenkidasare nabo tʼolbae loo nkitarruot, nadupa nkatan pookin, neton taata te tatene Engai, eanyu metabana nepiki ilmang'ati lenyena abori oo nkejek enyena. Amu tʼenkidasare nabo eitabaiye too nkatan pookin kulo ootisinyaiyoki. Eijakenoki yook si Olmumua Sinyati. Amu ore peidip atang'asa ajo: Nyele osotua, laitaa o ninje, eishunye kuna olong'i, nejo Olaitoriani: Ayeu naisho nkitanapat ainei atua iltauja lenye nasir atua ndamunot enye, namaitoki adamu nkitarruot o ntorrok enye. Kake ten eitauoki nona, nemekure etii nkidasareitin tʼolbae loo nkitarruot. Akae, lalashera, ore pekiata enkiteunoto nikiimie enjing'ata ewueji sinyati tʼosarge le Yesus, naitobiraka ninye yook, peaku engoitoi ng'ejuk naishiu tʼolkarash lʼerishata, neji, tʼenkiring'o enye, nikiata olaidasani kitok loitore engaji Engai: matinyikaki tʼoltau osipa tiatua emborei enkirukoto, looisuaki iltauja nimikiata oltoilo torrono loo ltauja neisujaki seseni tʼengare sidai; maibung'a enkibalunoto eanyunoto, metii enking'unung'unata, amu era ninye supat loisiligishe; maibirribirrakinoto tʼenyuata nʼenyorrata o noo nkitobirat sidan, njoo mikipal oltumo lang' anaa peiko looje, kake mati diding'aroto niponipono ina naleng', amu idolidolo, aajo etinyikua engolong'. Amu teni kintarruo aaotiki, kindipa aatang'amu eyolounoto esipata, nimikintoki aata engai kidasare tʼolbae loo nkitarruot, kake te idye eanyu enkigwena naitureisho o empijan enkima napej laanyak. Ore oloany nkitanapat e Mose, meata kata nemee metii olng'ur, too ljaken aare arashu okuni. Naa inyorrikiki, keba aa enkigwena e ilo oany Oinoti lʼEngai, neiken ele sarge lʼosotua oisujieki, aa torrono, nemor Olmumua lʼeng'adunoto? Amu kiyolo ilo ojo: Enai elaata oo ntorrok, nanu olaaki; neitoki: Elaigwenaki Olaitoriani olorere lenye. Olbae torrono oitureisho, teni ibatata tiatua ngaik Engai naishiu. Kake entadamutu ngolong'i enkiterata niting'iriakitia, eilang'akaki ndai, earata kitok oo nkisilot, ematua nabo, tʼolbae lʼemenata o loo nkisilot itaa emoroto, o engai matua, ping'arierie kulo looikunakaki nji. Amu itoning'o nkisilot oo looteenaki, ning'iriakiki enkisimaroto oo masaa inyi tʼeng'ida, iyololo, aajo iatata te shumata masaa sidan naalang' naabik. Akae, eminturraa eng'idaroto inyi, naata ninye olkwaje kitok. Amu eaku, piatata olng'iria, peiye intobiribiri eyeunoto Engai, nitumutumu enkisiligata. Amu epon eng'or enkiti, pelotu ololotu, nemeimutie ninye baiki; Nelaishiu osupat lai tʼenkirukoto, kake olorrinyo tekurum, nemeshipakino oltau lai. Kake mikira yook loorrinyo tekurum neimin, kake looata enkirukoto naitopok iltauja. Era enkirukoto entonai oo nikianyu o esiparoto oo kuna tokitin nimikidol. Te ina einoto iltung'anak le opa enjakenishu. Tʼenkirukoto kiyolo, aajo ore enkop eitobiraki tʼororei lʼEngai, neitu eaku kuna nikidol tʼentoki nalio. Tʼenkirukoto eaka Abel Engai enkidasare kitok nelang' Kain; naa te ina einoto enjakenishu, ajo era supat, tiaraki naijakenuo Engai tʼenkishooroto enye; naa te ina neton eiro o taata, etua. Tʼenkirukoto eitainyeki Henok, pemetum enkea, neitu edoli, amu Engai naitaia ninye; amu ore eton eitu eitaini, neata enjakenishu ajo enyorruni tʼEngai. Amu teni metii enkirukoto, meidimai penyorruni too ngonyek Olaitoriani. Amu ore oloyeu nelo enetii Engai, meata kata nemeiruk, ajo etii ninye neisho kulo ooing'oru ninye, olkwaje. Tʼenkirukoto eitaa Noa Engai kitok, petum ororei lʼEngai too mbaak neitu edoli, neitobir engalawa naaku enkitopuata engaji enye; te ina eigwenaka olmaa neaku olajung'oni lʼesupato naing'ua enkirukoto. Tʼenkirukoto etoning'o Abraham peipoti metupuku alo ilo osho otiakaki ajo elajung'u; nepuku alo meyolo enebaia. Tʼenkirukoto etaa ninye olomoni te idya kop naisiligaki anaa me enenye, nemanya atua ilng'oborri te nebo o Isaak o Yakoob, ootaa te nebo o ninye lajung'ok le ina kisiligata, amu etaanyutua ina ang' naata enkitamanyunoto, amu ore olashetunoni o olaitobirani, naa Engai. Tʼenkirukoto etang amua Sara enkidimata nemenai tʼeishoi ina kata etaa moruo netulusoiye larin lenyena, amu eikena aa supat ilo oisiliga. Akae, etoiwuoki tʼosesen obo, ten aa etiu anaa otua, ilkumok, loorisiore lakir le shumata tʼenkumoi, netiu anaa osunyai lʼembata olbalbal lemeikenai. Netuata kulo pookin tʼenkirukoto neitu opa ninje etum nkisiligat, kake etadua tʼenelakwa neilejilej aten too nona, nenyorru neibalu, aajo era ninje lomon o ilkaponu tʼenkop. Amu lelo oojo neijia, eibalu aajo eing'oru olosho lora. Naa ten ak einyaakitia aadamu ilo osho otung'uaitie, anaata einoto erishata narrinyore. Kake eyeu taata ninje olosho oikash, naa shumata ilo. Te ina bae mekurru Engai, teni eji Engai enye, amu eitobiraka ninje engang. Tʼenkirukoto eidasa Abraham Isaak, peitasuri, neishooio Oinoti lenye obo, eidipa atang'amu nkisiligat, naa ninye otiakaki: Te Isaak kimpoti eishoi ino, neiken ajo eidim Engai aitopiu si too lootuata; onaa, einyaaka atum ninye anaa enkitanyanyukiet. Tʼenkirukoto etamayana Isaak Yakoob o Esau too ntokitin naapuonu akenya. Tʼenkirukoto etamayana Yakoob, pee, nkera pokira are e Yosef, nesai airishakino elukunya eng'udi enye. Tʼenkirukoto, penyikaki Yosef enkea, nelimu ninye ororei lʼempukunoto oo nkera Israel, neisho enkitanapata tʼolbae loo loik lenyena. Tʼenkirukoto, peini Mose, neisudoo lootoiutuo ninye, tiaraki natadua, aajo enkerai sidai, neitu eure ninje enkitanapata olkarsis. Tʼenkirukoto, pebulu Mose, etanya eipoti ajo enkerai entito e Farao, nenyor ategelu osina te nebo o olorere lʼEngai nelang eng'ida ele maa naing'ua enkitarruoto, neiken ajo era emoroto e Kristos endupoto kitok nelang' masaa sidan e Misri; amu eing'oraiye ninye olkwaje. Tʼenkirukoto etung'aiye ninye Misri nemeure engoro olkarsis, amu eibung'are ilo leitu edol anaa olodolita. Tʼenkirukoto eibung'a pasaka o idya kisuakinoto osarge, pemeporoo ilo oiminie ilkikaunot, ilkulenye. Tʼenkirukoto eima ninje tʼempolos Olbalbal Odo anaa tʼenkop natoiyo; netem Ilmisrin aajo kinko neijia, nemut ninje engare. Tʼenkirukoto etuurori isunda e Yeriko, peidip aataman ngolong'i naapishana. Tʼenkirukoto eitu eimin Rahab, idya naibor onyek, te nebo o kulo leitu eiruk, amu etang'amua lelo aikitalak tʼeseriani. Naa kainyo apon ajo? Amu mebaiki enkata, ten alimu lomon le Gideon o le Barak o le Simson o le Yefta o le David, o le Samuel, o loo layolounok, ootigilutua nkarsishuni tʼenkirukoto, neitobir esupato, netum nkisiligat, nenuk ilgoso loo lng'atunyo, near engolon enkima, neilany empijan olalem, netum enkidimata tiatua enjalan, negolu ninje t'enjore, nemir njoreitin oo lmangati, neitoki aatum ng'oroyok lootuata lenye eitopiwuoki aaitung'ua enkea. Ore kulekai etaaraki tʼemion, neany elakunoto, peiye etum ninje enkitopiunoto nara. Ore kulekai eting'kiakitia emoroto o arat, te nebo o nkeenda o enkibooroto; netaaraki too soito, netudung'oki tʼolmusumeno, netaremoki, netaraki tʼolalem; nemanimanaa eishopito ndapan oo ntare o ndapan oo nkineji, lemeata toki, netum osina o enkinyala, (lemenarikino enkop), netaa ninje loomanimanaa ti ang'ata, o too ldonyo, o too ngapunia, o tiatua ngumot enkop. Ore kulo pookin einoto enjakenishu tʼenkirukoto, neitu eng'amu enkisiligata, amu etang'asa Engai aitaany yook entoki nadupa, pemeitabaiari ninje neme te nebo o yook. Akae si yook, likiata erukenya naba nji oo ljaken looman yook, maitapero orridati pookin oiroshi o enkitarruoto naibung'are yook, makwetiki tʼolng'iria engilunoto natipikaki yook lukunya, maimariria Yesus ora olaiturukoni o olaitabaiani lʼenkirukoto, oting'iriaka esalaba tʼewueji eng'ida natii engomom enye, neitu eshilaa enkurruna, neton te tatene olorika lʼenkitoria lʼEngai. Entadamutu oloting'iriaka engogong'i naba nji oo laitarruok tiatua kion, peiye minaurara nimileporiri too ltauja linyi. Eton eitu iariara meeu osarge igilunorere enkitarruoto, nitorikinote enkilejilejata nairorie ndai anaa nkera: Nakerai ai, mimenu earata Olaitoriani, nimiliilaa, teni kiar ninye! Amu olonyor Olaitoriani, ninye ear; near ninye enkerai pookin nang'amu ninye. Teni ing'iriri earata, neiken Engai ndai anaa nkera; amu Kaa kerai mear menye? Naa ten eitu itumutumu earata natang'ara pookin, nitaa ndai iyat, me iinot. Ore pekiata yook loopapa lʼosesen lang', ootaara yook, nikianyit ninje, meaku pekipon aaning' ilo menye loo lmumuan, pekinjiu? Amu too nkuti olong'i etaara ninje yook, anaa petadua aajo sidai, kake ore ninye tʼeretokinoto, pekitum aatang'amu esinyaroto enye. Ore earata pookin tʼena kata natii, melio ajo era eng'ida, kake enkilishoto; elaisho ake tekurum ilmomo lʼeseriani o lʼesupato kulo looiteng'enaki te ninye. Onaa, entorioi ngaik naatuurori o nkung' naatalepori, entaa ngoitoi naaitoriori oo nkejek inyi, pemeiwang'iwang' o obo anaa olng'ojine, kake peikashu aishiu. Enkwetiki eseriani too ltung'anak pookin o esinyaroto, amu medol o obo Olaitoriani metii ena. Eng'orai, pemeng'oru o obo tʼe-ng'adunoto Engai, pemebulu entonata o nabo nadua naitirik ndai, neidurukieki ilkumok te ina. Njoo mera o obo olaitobirani loo mbaak torrok oo nkiri arashu osuuji anaa Esau otimira tʼolbae lʼendaa nabo enkikaushu enye. Amu entayolo, aajo ore petayeuo ninye tekurum nejung'u emayani, etemenaki, amu eitu etum ninye eng'adata enkitaalata, baiki eing'oraa naleng' too lkiyo. Amu eitu ipuonunu enetii oldonyo oirrapirrapuni, oiwuwu tʼenkima, o emiso o enaimin o enkutishoto kitok enkijape o eorunoto esekegwa o oltoilo loo rorei lotanyaita kulo, lootoning'o, pemeponikini ninje ororei; amu eitu eidim aatanapakinore enaitanapaki: Baiki ten eporoo olowuaru oldonyo, nepuoi aanang' too soito arashu tʼempere metua; eitureishe baiki neijia ena kitaduaroto metejo Mose: Aaibung'a enkuretishu neikirikira. Kake ietuo ndai oldonyo Sion o engang' Engai naishiu, Yerusalem natii shumata, o iip nkujit oo lmalaikan, o enkiturrurroto kitok olorere, o esirit oo lkikauni lootisiraki te shumata, o Engai, olaigwenani loo pookin, o ilmumuan loo supati looitabaiyoki, o olaidikidikoni lʼosotua ng'ejuk, Yesus, o osarge lʼenkisuaroto loiro sidai nelang' le Abel. Eng'orai, emiany ele olimu. Amu ten eitu edany lelo ootanyaita oloiroro tʼenkop, ke melusoo pe mikilany, teni kiany ilo oiro aing'ua shumata? Ore te ina kata eikirikirie oltoilo lenye enkop, kake ore taata eisiligishe, ajo: o nabo kata alaing'unung'unye me enkop ake, kake shumata si. Kake ore kulo rorei „o nabo kata“ eitayolou aajo, epuoi aaitaal naaing'unung'un, eji nena naaitobiraki, peiye ebik nemeing'unung'un. Akae, tiaraki nikitum enkarsishu nemeing'unung'un, kiata eng'adunoto nikisyayakinye Engai, nikintiship ninye tʼenganyit o tʼenkuretishu. Amu era Engai ang' enkima napejisno. Njebik enyorrata oo lalashera. Emirikino enkitoomonoto oo lomon; amu eitoomono ilkulekai, meyolo, ilmalaikan. Entadamutu looteenaki anaa looteenaki te nebo o ninje, o kulo looisilitoi, anaa litiiti ndai oopeny atua iseseni. Njeata enkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni too pookin enkitook, njoo meata enkirragata entibili. Amu eigwenaki Engai laitobirak loo mbaak torrok oo nkiri o laarak lʼenkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni, Njoo metii orregie lʼenyorrata oo masaa, entigirata too ntokitin naatai; amu ninye otejo: Maapal iye namaaing'ua; kinteu baiki yook aatejo: Era Olaitoriani olaretoni lai namalo aureisho. Kainyo aasaki oltung'ani? Entadamutu laiturukok linyi, looinosakitia ndai lomon lʼEngai, eng'orai enkiting'oto empuan enye, entusuj enkirukoto enye. Yesus Kristos ng'ole o taata o ninye ilo metabaiki nkatan pookin. Eminjo peimalimali ndai too nkiteng'enareitin oo muain kumok o ngomon; amu sidai ten egolu oltau tʼeng'adunoto, me too ndaikin nemeitudup kulo loonyamal too ninje. Kiata olperere lʼenkidasare lemeaku kulo ooramat ena aji, neinos. Amu ore lelo shang'it, ooaki olaidasani kitok osarge lenye atua ewueji sinyati, nepej ori seseni lenye tʼenkima ti aulo enkirragata. Onaa si ninye Yesus, pesinyaa olorere tʼosarge lenye openy, neaku oinoto enkisiloto ti aulo engalo kishomi. Akae, maapeti si yook aaing'ua enkirragata, enetii ninye, pekinap emoroto enye. Amu mikiata tene engang' nabik, kake king'oru engai nalotu. Onaa, mayaki Engai enkidasare enkitadararoto oshi tiatua ninye, naa ilmomo loo njonito oo nkutukie naaibalu engarna enye. Emirikino aaitobira sidan ning'aring'ara, amu eiting'id kuna kidasareitin Engai. Entoning' laiturukok linyi, entusuj ninje, amu eishololo ninje tʼolbae loo lmumuan linyi anaa loopuoi aaikilikwan, petum aaitobira tʼeng'ida meang'iang', amu meisho ndai ena endupoto. Entoomonoki yook. King'idare ena, pekiata oitoilo sidai lʼoltau nikinyok aaibung' orregie sidai too pookin. Adiding' ndai naleng' pinkoko nji, patum atorrinyoi enitiiti ndai asioki. Ore Engai eseriani, natorikuo aitung'ua too lootuata ele shokut kitok loo ntare, tʼosarge lʼosotua loo nkatan pookin, ninye Olaitoriani lang' Yesus Kristos, njeitaa ndai looitabaia enkyas sidai pookin, pitumutumu aataas enayeu ninye, neas tiatua ndai enaitiship ninye te Yesus Kristos; enenye enkitook nkatan pookin o nkatan pookin. Amen. Kake adiding' ndai, lalashera lainei, entang'amutu ele rorei lʼendiding'aroto, amu atisiraka ndai too lkuti rorei. Entayoloito, aajo eidipaki aatalaku olalashe lang' Timoteos. Ten elotu asioki, naladol ndai te nebo o ninye. Eroroki laiturukok linyi pookin o sinyat pookin. Eiroroki ndai lalashera ootii Italia. Njebik eng'adunoto te nebo o ndai pookin. Amen. Yakobos, osinga lʼEngai o lʼOlaitoriani Yesus Kristos: eninyi ena palai, ndai kuna tipati tomon o are naaisardakakinote nkwapi. Entasupai! Enkena aajo eng'ida nabore, lalashera lainei, ten ibatatakinono atua nkitasurot oo mpukunot kumok, niyololo, aajo eitaa enkirukoto inyi, ten eitoriori, olng'iria. Ore olng'iria, meata kata nemebik egol metabaiki enkiting'oto, piakuku lbaiarot oolulung'a lemeng'oriki toki. Ten etii oltung'ani linyi otong'orikia eng'eno, njesai ninye Engai naisho oltung'ani pookin tʼenkumoi nemeisikong'aki, neaku eishori ninye. Kake njoo metasaya tʼenkirukoto, meata enking'arrirroto. Amu oloing'arrirro nenyanyukie lopir lʼenaiposha, ooreota neiposhiposh enkijape. Njoo mejo ilo tung'ani, ajo elang'amu ninye toki tʼOlaitoriani; ore oltung'ani orisha oltau, nemeitoriori too ngoitoi enyena pookin. Ore olalashe lora oti, njeitadaraa kion tʼenkitook enye, ore oladupani, njeitadaraa kion tʼenkitadounoto enye, amu elusoo anaa entapukai oo nkujit. Eilepu engolong' te nebo o enkirowuaj, netoi nkujit, nerarunye entapukai enye, neimin enkishaa enkitobirata enye. Neijia si etiu oladupani, einaaia too nkyasin enyena pookin. Tesh oltung'ani oting'iria tʼenkitasuroto, amu ore etaa etaleenoki, nelang'amu enkaja empuan naisiliga Olaitoriani kulo loonyor ninye. Njoo mejo o obo loitasuri: aaitasur Engai. Amu meitasuri Engai too ntorrok, nemeitasur ninye openy oltung'ani o obo. Eitasuri oltung'ani pookin tʼolng'warra lenye openy, loroju neisis ninye. Ore tekurum eidipa atang'amu olng'warra neiu ninye enkitarruoto, ore petabaiye enkitarruoto neiu ninye enkea. Emimanimanaa, lalashera lainei lanyor! Eing'ua enkishooroto pookin sidai o enkishooroto nabaia shumata, edou eing'ua enetii Menye loo nkilang'eta, nemetii enetii ninye enkitaalata arashu oloip lʼenkibelekenyata. Etoiwuo ninye yook tʼeyeunoto enye, tʼororei lʼesipata, pekiaku yook enkiterata oo nkitobirat enyena. Onaa, lalashera lainei lanyor, njeaku oltung'ani pookin losioki ainining'u, lemesioki agoro; amu meitobir engoro oltung'ani enaaku tʼEngai. Onaa, entautu olduruki pookin o enkumoi entorroni, ning'amumu tʼemborran ororei, lotuunoki atua ndai, loidim aitopua iltauja linyi. Entaa laitobirak lʼororei, me laning'ok ake, pemilejileje aten. Amu teni era oltung'ani olaning'oni lʼororei nemera olaitobirani, nenyanyukie ninye oltung'ani loing'oraa engomom osesen lenye tʼenking'oret. Ore peidip aing'orai, nelo nerikino nabo kata enetiu. Ore loturuma atua nkitanapat naabaia elakunoto, nemera olaning'oni lorikinisho, kake olaitobirani lʼenkyas, neaku ninye tesh tiatua enkitobirata enye. Teni ejo oltung'ani, ajo era olaisyayani lʼEngai, nemeitore olng'ejep lenye, kake elej oltau lenye, nera enkisyayare enye ne pesho. Ore enkisyayare sidai nemeata eleyata tʼengomom Engai, Papa, era ena: Enking'orare oo lokishin o en oo ngolia tiatua enkilishoto enye, o erripore e kion tʼolmaa, pemeata entibili. Lalashera lainei, eminken, aajo eing'oraa enkirukoto e atua Yesus Kristos, Olaitoriani lʼenkitook lang', entemet oltung'ani. Amu ten emut ejing'u oltumo linyi oltung'ani oishopo olgisoi le sahabu o olkila sidai, neitoki alotu olaisinani oishopito olkila duruki, ning'oring'oro ndai ele oishopo olkila sidai, nijokiki ninye: Totona tʼene wueji sidai, nintokiki aajoki ele aisinani: Ntasho iye tʼende, arashu: Totona ene abori olorika loo nkejek ainei: anaata eitu intoorioro tiatua ndai aten, niakuku laigwenak oosuj ndamunot torrok? Entoning'oki nanu, ndai, lalashera lainei lanyor, keitu egelu Engai laisinak lʼena kop loora ladupak lʼenkirukoto o lajung'ok lʼenkarsishu, naisiligaka kulo oonyor ninye? Kake ore ndai, itemenaitie oltung'ani aisinani. Me ladupak ooek ndai neyetu ndai tʼengomom enkigwena enye? Ke, memor ninje engarna sidai naipotieki ndai? Ten intabaiaia enkitanapata olkarsis, anaa pejo esirata: Tonyorra oltung'ani lʼelatia ino anaa kion, ninkoko sidai, kake ten ing'oraara entemet oltung'ani, nintarruorruo, neaku nkitanapat iljaken, aajo irara lalang'ak. Amu teni eibung' oltung'ani nkitanapat pookin neitarruoki nabo, etaa oloitarruoko pookin. Amu olotejo: „Miar enkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni!“ etejo baiki: „Miar metua!“ Akae, teni eitu iar enkidikidikoto olmoruo o eng'oroyoni, kake itaara metua, itaa olalang'ani loo nkitanapat. Eroro nji, enkuna nji, anaa loopuoi aaigwenaki too nkitanapat elakunoto. Amu etum enkigwena, metii eng'adunoto, lemenana oshoke; neitadaraa kion enanai e oshoke, meure enkigwena. Kaa dupoto ena, lalashera, teni ejo oltung'ani, ajo eata enkirukoto nemeata nkitobirat? Keidim aitopua enkirukoto ninye? Teni meishopo olalashe arashu enganashe nelau embaikinoto endaa, nejoki obo linyi ninje: Esere naa, erowuajie aten, entaraposhoto! niminjosho ninje launot osesen: kaa dupoto ena? Neijia baiki enkirukoto, teni meata nkitobirat, netua tiatua kion openy. Kake ebaiki oltung'ani ejo: Iata iye enkirukoto, naata nanu nkitobirat. Ntaduaki enkirukoto ino metii nkitobirat, nayeu naaitadol iye too nkitobirat ainei enkirukoto ai. Iruk iye, ajo etii Engai nabo. Itaasa sidai; neiruk si ninje loiriruani, neikirikira. Ke, iyeu niyolou, oltung'ani oilash, ajo etua enkirukoto nemeata nkitobirat? Keitu eitaai Abraham, Papa lang', supat tʼolbae loo nkitobirat, peidas Oinoti lenye Isaak tʼolperere lʼenkidasare? Idol taa, ajo eitobirishore enkirukoto nkitobirat enyena, neitabaiyoki enkirukoto too nkitobirat; nebaia esirata najo: Eiruko Abraham Engai, neikenakini ninye ena esupato, neipoti: oljore lʼEngai. Itadua ndai, aajo eitaai oltung'ani supat tʼolbae loo nkitobirat, me tʼolbae lʼenkirukoto ake. Neija si etiu Rahab, enda sindani: Keitu eitaai si ninye supat too nkitobirat, peng'amu lelo aikitalak, neisho epuku aulo tʼengai oitoi? Amu anaa petua osesen, metii Olmumua, neijia si etua enkirukoto, metii nkitobirat. Eminjo eyeu oltung'ani pookin too ndai neaku olaiteng'enani, lalashera lainei, niyololo, aajo eigwenakini yook enkigwena nalang'. Amu kintadiak pookin too mbaak kumok. Ore oltung'ani pookin lemeitadiak tʼororei obo, ninye oltung'ani baiaroti, neidim si aiboo osesen lenye pookin, anaa peiboori olbarta opiki esekengei enkutuk. Ng'orai, kimbooio ilbartan too sekenge aagoliki, pening' ninje yook, nikintamanaa seseni lenye pookin. Ng'orai si imeilin, ten aa sapuki naleng', nereo ilkutat oogol ninje, kake eitamanaa ninje enkiti kitamanet ewueji eneyeu oloreota. Neijia si etiu olng'ejep, era enkiti rubata osesen, neas mbaak kituak. Ng'orai, enkiti kima, kake keba aa entim nainok ninye? Neijia si olng'ejep, naa enkima, neitoki enkop nabore mesupato. Neijia etiu olng'ejep tiatua rubat ang', nepik osesen olulung'a ntibil, neinok orregie lang' pookin, teni epuku enkiwuwuoto enye aing'ua ewueji e satan. Amu eitamokuni mpukunot pookin oo ng'wesi o noo ntaritik o noo ng'wesi naaikurtutari o noo ng'wesi naatii atua enaiposha, neitamoku iltung'anak ninje. Kake meidim oltung'ani aitamoku olng'ejep, entorroni nemegirai, nabore esayet nadua. Ninye kintadararie Engai Papa, naa ninye kimorie oltung'ani, oitobiraki tʼemua Engai. Nepuku tʼenkutuk nabo enkitadararoto o endiata. Njoo meaku neijia, lalashera lainei. Keitupuku oljorro tʼeululu nabo engare namelok o engare nadua? Keidim, lalashera lainei, olng'aboli atoiu ngululu oloirien, anai enjani olmarua ilng'abolo? Neijia meidim si oljorro oisukut aishoo engare namelok. Kang'ai ora ng'en o jartan too ndai? Njeitaduaia tʼorregie lenye sidai nkitobirat enyena tʼemborran o enʼgeno. Kake teni iatata olom odua o enjangar tiatua iltauja linyi, emilash nimile jishosho aaibooio esipata. Amu ina me eng'eno nalotu aing'ua shumata, kake en enkop, o en oo ltung'anak, o en oo loiriruani. Amu enetii olom o enjangar, ine etii enking'oling'olata o enkyas pookin enkurruna. Kake ore eng'eno naing'ua shumata, era tʼenkiterata shaat, neitoki aata eseriani, neborr, nelelek ening'oto, nebore enkordunoto o ilmomo sidan, nemeata enyorrakinoto o esungureishu. Ore olmomoi lʼesupato, neisuakini tʼeseriani kulo ooitobir eseriani. Kaji eing'ua enjore o olarrabal tiatua ndai? Meing'ua ilng'warraitin linyi ooara tiatua rubat inyi? Ing'warring'warra ndai, nimitumutumu; imbaroro ndai niatata olom, niming'amumu; iariara ndai tʼenjore; miatata toki, amu eitu iomonunu. Iomonunu niming'amumu, tiaraki niomonunu too ntorrok, pinosishosho tiatua ilng'warraitin linyi. Ndai, laitobirak loo mbaak torrok oo nkiri, miyololo, aajo era enjoruetishu olmaa emang'atishu Engai? Ore oloyeu neaku oljore lʼolmaa, neaku ninye olmang'atinda lʼEngai. Arashu ijojo, ak eiro esirata pesho ojo: Ore Olmumua omany atua ndai, neng'war nenyokisho? Kake eisho eng'adunoto nalang'; onaa, ejo esirata: Eany Engai loowuasa, kake eisho ninye eng'adunoto looitadou aten. Akae, entoning' Engai, nianyianya satan, neaku eipirri aing'ua ndai. Entinyikaki ndai Engai, nenyikaki si ninye ndai. Esuja ngaik, ndai laitarruok, entaa iltauja linyi shaati, ndai looing'arrirro. Entoning' osina, nilishosho, ninjirishiri; enjoo enkwenia inyi eitaali aaku enkishirata, o eng'ida inyi neaku enkilishoto. Entadou aten tʼengomom Engai, nelailepie ndai. Eminteenikino ndai, lalashera lainei. Ore oloiteeniki olalashe lenye neigwenaki ninye, neiteeniki ilo neigwenaki nkitanapat. Kake teni ingwenaki nkitanapat, nimira olaitobirani loo nkitanapat, kake olaigwenani. Etii obo oishoru nkitanapat neigwenaki, oloidim aitopua neiminye. Ira iye ng'ai oigwenaki ol elatia ino? Akae, aiya, ndai loojo: Kipuo taata arashu taisere atua ena arashu atua enda ang', nikipuo aabik te ina alo olari obo nikintaa enkinyang'a, pekitum endupoto, nimiyololo enaaku taisere. Amu kainyo empuan inyi? Nera empuruo nalio enkiti kata, tekurum neitoki aimisori. Eaku pijojo te ina: Teni elayeu Olaitoriani nikipuo aaishiu, nikipuo aaitobir ena arashu ina. Kake intadaraara taata aten tiatua olwuasa linyi. Ore enkitadararoto anaa ena nera torrono. Ore oloyolo aitobira sidan, nemeitobir, nera te ninye enkitarruoto. Akae, aiya, ndai ladupak, enjira nilishilishi tʼolbae lʼosina olotu shumata inyi. Etobobua endupoto inyi, nenya laing'ur ilkilani linyi. Ore esahabu inyi o ngoshola inyi etadoro einosa enkop, ore endoron enkinosata enkop, neijakenu, nenya nkiri oo seseni linyi anaa enkima. Inturrurro masaa too ngolong'i naatulusoitie. Ng'orai, ore olkwaje loo laitobirak ooisambutua nkuruman inyi litomito ndai tʼenkikonya, ninye oishir; etijing'a enkishirata oo laisambuak atua nkiyaa Olaitoriani loo ltimito. Inosa ndai olkar tʼenkop, nitonini tiatua naaitiship osesen, nintotiti iltauja linyi tʼengolong' eyeng'are. Ingwenakitia olora supat niariara, neitu eany ninye ndai. Enting'iria ndai, lalashera, metabau elotunoto Olaitoriani. Eng'orai olaturoni lʼenkuruma eanyu ilmomo sidan lʼenkop, neng'iri metabana netum enjan elukunya o en e tekurum. Enting'iria si ndai, nintagoligolo iltauja linyi; amu etinyikua elotunoto Olaitoriani. Emiang'iang'akino obo o olekai, lalashera lainei, pemeigwenakini ndai. Ng'o rai, eitashe olaigwenani te kutukaji. Entusuj, lalashera lainei, enkisiloto o olng'iria loo layolounok, ooirorie tʼengarna Olaitoriani. Ng'orai, kijo ninje teshi looting'iria. Itoning'o olng'iria le Iyob, nitadua enkiting'oto Olaitoriani; amu eata Olaitoriani engoshoke nanana, naa ninye oata enking'urroto. Kake enang'or, lalashera lainei, eminturuj, me te shumata, neme tʼenkop, neme tʼengai kiturujata. Njeaku ororei linyi: ee, ora ee, o: me, ora me, pemibatatata abori enkigwena. Ore peisili obo too ndai, njesaisho! Ore peng'ida oltung'ani, njerany singolioitin lʼengauo! Ore pemoi obo too ndai, njeipot ninye laigwenak lʼesirit, pesayaki ninje ninye, neelie eilata tʼengarna Olaitoriani. Nelaitopok esayata enkirukoto oltamoiyai, neapaa Olaitoriani ninye; naa teni eitobira nkitarruot, nepuoi aaitaiki ninje. Akae, embalakinoto nkitarruot, entasayakinoto, pitumutumu aaishiutu. Eidim esayata engolon osupat nkumok. Nera Eliya oltung'ani onyanyukie yook, nesaisho tʼesayata, pemesha enjan, neitu eshaiki enjan enkop laritin okuni o lapaitin ile; neitoki asaisho, neishoru shumata enjan, neiu enkop ilmomo lenyena. Lalashera lainei, teni eimalimal obo linyi neing'ua esipata, neibelekenya oltung'ani ninye, njeyolou ele, ajo ooibelekenya olaitarruoni tʼengoitoi enye naimalimalie, nelaitopok ninye empuan enye tʼenkea neopoo enkumoi oo nkitarruot. Petros, olairriwani le Yesus Kristos: too lomon ootegeluaki, ooisardakakinote Pontus o Galatia o Kapadokia o Asia o Bitinia, loora gelunot lʼEngai Papa tʼeyolounoto enye neba opa, o tiatua esinyaroto Olmumua Sinyati metabaiki ening'oto o enkisuakinoto osarge le Yesus Kristos. Metoponari eng'adunoto o eseriani Engai too ndai! Njeitadarari Engai o Menye lʼOlaitoriani lang' Yesus Kristos, lotoiwuo yook kat are tʼenanai enye kitok e oshoke, pekitum eanyunoto naishiu tʼempiunoto e Yesus Kristos too lootuata, pekitum enjung'o nemerruoio, nemeata entibili, nemeinaaia, natorripokoki ndai te shumata, ndai loorripi tiatua engolon Engai tʼenkirukoto, pitumutumu enkitopuata naitobirieki, peboluni tʼenkata enkiting'oto. Nipuopuo aagalalu te ina kata, baiki teni meata kata nemeilishieki ndai enkiti kata too nkitasurot oo muain kumok, petumi enkirukoto inyi enataleenoki neata enkinyang'a kitok nelang' esahabu namuta naleeni tʼenkima, neaku enkitadararoto o enkitook o enganyit tiatua embolunoto e Yesus Kristos, leitu idolidolo ninyorrinyorro nirukuruku ninye nimidolitata taata, nipuopuo aagalalu tʼeng'ida nemeiroroi o enaitadarari, nipuopuo aaea enkiting'oto enkirukoto inyi, nera enkitopuata oo ltauja linyi. Ore ina kitopuata, eing'orutua neikeernu layolounok ooitayolo ena ng'adunoto nipuopuo aatum ndai. Eikeernutuo, aajo kaa kata arashu kaa pukunoto natuutua Olmumua le Kristos otii atua ninje, netang'asa aijakenu nkisilot e Kristos o enkitook nasuju tekurum. Etabolokoki ninje metayolo; amu eitu eisyayaki aten, kake ndai, tiatua nena baak naainosakitia taata ndai lelo ooakitia ndai euangelion tʼOlmumua Sinyati, oirriuaki aitung'ua shumata, naa mbaak naang'war si ilmalaikan pedol. Onaa, enteen mpolosi oo ndamunot inyi, enjololoto, enting'idare metabaiki enkiting'oto empuris nayakini ndai tiatua embolunoto e Yesus Kristos, anaa nkera naaning'isho, emimbung' orregie loo lng'warraitin linyi lʼenkata elukunya litonyorra miyololo, kake anaa peyeu oloipoto ndai, ora sinyati, entaa si ndai sinyat tiatua orregie pookin, amu etisiraki: njoo irara sinyat, amu ara nanu sinyati. Naa tiaraki nimpotipoto ninye Papa oigwenaki oltung'ani pookin anaa petiu enkyas enye, meing'oraa entemet enye, entilimanata tiatua enkuretishu tʼenkata inyi nitiiyeiye ene, iyololo, aajo eitu elakuni ndai too naarruoio, too ngoshola arashu tʼesahabu, tʼemokunoto inyi musana nitang'amutua too loominyi, kake tʼosarge ogol enkinyang'a anaa lʼembalelo neitu eitarruo nemeata entibili, le Kristos, loiturukieki ayolou, eton eitu epiki entonata olmaa, kake loitalioiyoki tʼenkiting'oto oo nkatan tʼolbae linyi, ndai liruko te ninye Engai, naitopiwuo ninye tiatua lootuata neisho ninye enkitook, peiye iatata enkirukoto inyi o eanyunoto e atua Engai. Esuja iltauja linyi tiatua ening'oto esipata tʼolmumua, piatata enyorrata oo lalashera nemeitusupatuo, entonyorrata too ltauja naleng', anaa lootoiwuoki kat are, me tʼembeu erruoroto, kake te nemerruoio, tʼororei lʼEngai naishiu obik nkatan pookin. Amu Era enkiring'o pookin anaa olkujita, o enkitook enye pookin anaa entapukai olkujita; etoiyo olkujita nerarunye entapukai; kake ebik ororei lʼOlaitoriani nkatan pookin. Nera ninye ele rorei loinosuaki too ndai. Akae, enturrai entorroni pookin o olosek pookin o enkitusupatuo o engilata e tau o elikioroto pookin; entang'warr anaa nkera naa eneiunyeki kule eng'eno nemeata olosek, pipuopuo aabulaki too kuna atua enkitopuata, teni inyorrinyorra, aajo ebor Olaitoriani. Ipuonunu enetii ninye anaa osoit oishiu loiturraitie iltung'anak, kake lotegelua Engai negol enkinyang'a. Enteshet si ndai aten anaa soito looishiu, piakuku engaji emumuaishu, nipuopuo aaitobir enkyas sinyati olaidasani, ninjoioio nkidasareitin emumuaishu naaiting'id Engai te Yesus Kristos. Onaa etisiraki tiatua esirata: Ng'orai, apik atua Sion osoit kitok lʼolpijata otegeluaki negol enkinyang'a, naa oloiruk ninye, nemelakurru. Akae, nera ninye too ndai looiruk, lʼenkinyang'a nagol; kake etaa ele soit, loiturraitie lashetak neaku olkitok lʼolpijata lʼengaji, too lemeiruk osoit lʼenkikoboto o osoit lʼenkitarrikino; nepuo aaikob ninje aten tiatua ororei nemening'isho, etipikaki ninje baiki atua ena. Kake irara ndai eishoi nategeluaki, enkyas olaidasani olkarsis, olorere sinyati, olorere lenye, pitumutumu aainosutu sidan oloipotoko ndai tʼenaimin atua enkilang'et enye naiputukunyi; leitu irara opa olorere, kake irara taata olorere lʼEngai, leitu eibung'akini ndai engoshoke nanana, kake eibung'akaki taata. Lanyor, adiding' ndai anaa lomon o iltung'anak lʼolototo, pipaasharere ilng'warraitin loo nkiri looarare Olmumua niatata orregie sidai tiatua loreren, pedol kulo looimaki ndai anaa laitobirak loo ntorrok, nkyasin inyi sidan neitadaraa Engai tʼengolong' eleenoto. Entipik aten abori enkitoria pookin oo ltung'anak tʼolbae lʼOlaitoriani, ten aa olkarsis lolang' kulekai, ten aa larikok looirriua ninye, pelaaki laitobirak loo ntorrok neitadaraa laitobirak loo sidan. Amu era ena eyeunoto Engai, pipising'ing'i nkutukie o emodaishu oo ltung'anak lemeata eng'eno, intobiribiri sidan; anaa loolakuno, nimintaata elakunoto anaa enaopoo entorroni, kake anaa laisyayak lʼEngai. Entaa kituak iltung'anak pookin, entonyor lalashera, enturia Engai, enjoo olkarsis enkitook. Laisyayak, entoning laitoriak tʼenkuretishu pookin, me isidan o loobor ake, kake baiki lemebor, Amu era ena empuris, teni eng'iriaki oltung'ani nkisilot tʼolbae lʼoltoilo lʼoltau edamu Engai, netum osina pesho. Kaa kitadararoto ena, teni ing'iriri neari ndai intarruorruo? Kake teni intobiribiri sidan neisili ndai ning'iriri, era ena empuris tʼengomom Engai. Amu eipotoki ndai te ina, amu eisiloki baiki Kristos tʼolbae linyi neing'uaiki ndai olponoto, pisujusuju rregiei lenyena; leitu eitobir enkitarruoto o nabo neitu etumi olmarengei o obo tiatua enkutuk enye; leitu emorisho, etamoroki ninye; neitu eitureishe, eisiloki ninye; kake eitarasaka pookin ele loigwenaki aitorio; olotanapa nkitarruot ang' tiatua osesen lenye shumata enjata, pikinjiuoki esupato, kituatakitia nkitarruot; injiutuo too lbaak lenyena. Amu nanyanyukie ntare naaisardaka, kake etorrinyokoki ndai taata olairritani o olaing'orani loo lmumuan linyi. Entotiu neijia, na ng'oroyok, entoning' ilmoruak linyi, pe, teni etii lemeiruk ororei, etumi tʼorregie loo ng'oroyok enye, metii rorei, tiaraki nadol ninje orregie linyi shaat tʼenkuretishu. Njoo meaku enkaja inyi en e boo tʼenjetata oo lpapit o tʼeikare esahabu o tʼenkishopoto oo lkilani, kake enkaja tiatua, enememuta emborran, Olmumua ogira nebor; nera sidai naleng' tʼengomom Engai. Amu neijia opa etakaja ng'oroyok sinyat aten, naa Engai etipika eanyunoto enye, nening' ilmoruak lenye, anaa petoning'o Sara Abraham neipot ninye Olaitoriani lenye; nitaa ndai nkera enyena, teni intobiribiri sidan nimiureishosho nimiruturutu too pookin. Entotiu si neijia, ndai le moruak, entushulare ninje tʼeng'eno, enjoo eng'oroyoni anaa enaret nemeata engolon enkitook, anaa naajung'u te nebo o ndai eng'adunoto empuan, pememitikini sayat inyi. Ore tʼenkiting'oto, njoo iatata pookin ndamunot naanyanyuk, nirara loong'ar nkisilot, loonyor lalashera, looata ngoshuak naanana, looitadou aten. Emilak entorroni tʼentorroni, arashu enkilepilepata tʼenkilepilepata, kake entamayanishoto, amu iyololo, aajo eipotoki ndai te ina, pipuopuo aajung'u emayani. Amu oloyeu nenyor empuan enye nedol ngolong'i sidan, njerishie olng'ejep lenye entorroni o njonito enkutuk enye, pemelimu olosek. Njeibelekenya tʼentorroni neitobir sidan, njeing'oru eseriani nesuj ninye; amu etii ngonyek Olaitoriani shumata oo supati, nening' nkiyaa enyena omonot enye, kake eiba engomom Olaitoriani looitobir ntorrok. Naa kang'ai oidim aitobiraki ndai ntorrok, teni irara ndai lanyuak loo sidan? Naa teni iatata nkisilot tʼolbae Mesupato, nirara teshi. Emiurei enkituriata enye, emiirut! Kake entisinyai Olaitoriani Kristos tiatua iltauja linyi. Entobirakinoto, pialulu oltung'ani pookin oikilikwan ndai ororei tʼolbae lʼeanyunoto natii atua ndai, kake tʼemborran o tʼenkuretishu o tʼoltoilo sidai lʼoltau, peaku ore kulo ooimaki ndai anaa looitobir ntorrok, neitukurruni, tiaraki natamoro orregie linyi sidai tiatua Kristos. Enaikash teni eitamei oltung'ani eas sidan, ten aa eyeunoto Engai, alang' teni eitamei eas ntorrok. Amu etua baiki Kristos nabo kata tʼolbae loo nkitarruot ang', osupat tʼolbae loo lemeata esupato, peiye erik yook enetii Engai; etaaraki metua tʼosesen meitaai eshiu tʼolmumua; eshomo baiki te ilo peinosaki ilmumuan tʼenkibooroto, leitu opa ening'isho eton eanyisho olng'iria lʼEngai too nkatan e Noa naaitobiritai emeili, naa ina naitopokieki ilkuti ake tauja, oora isiet, tʼengare. Naa engare naitopok si yook taata tʼenkibatisa naitanyanyukieki te ina, nemera enjororoto oloirerio lʼosesen, kake osotua lʼoltoilo sidai lʼoltau oitoriokinore Engai tʼolbae lʼempiunoto e Yesus Kristos, oilepa shumata neton te tatene Engai: ore ilmalaikan o nkitoriaitin o nkidimat, naa nʼenkitoria enye. Tiaraki nating'iriaka Kristos yook nkisilot osesen, akae, enterreten si ndai aten te ina otikinoto, amu ore ilo oitamioki osesen, etung'aiye nkitarruot, pemekure eishiuoki ninye ilng'warraitin loo ltung'anak tʼerishata nepon ebikie osesen, kake eyeunoto Engai. Amu ebaiki, ajo kintobira tʼenkata empuan ang' natulusoiye, yeunot oo loreren oolamita Engai, kipuoiye mbaak torrok oo nkiri, ilng'warraitin, emerai, enkinosishore, eokishore, nkisyayareitin oo nkulie ain. Ore pemishularere ndai ninje tiatua ele rregie torrono lemeitoriori, neaku eing'asia nesukeny ndai. Kake epuo aaisho ealet ilo eitobirakino, peigwenaki looishiu o lootuata. Te ilo bae, einosakaki si lootuata euangelion, peigwenakini tʼosesen anaa iltung'anak, kake neishiuoki Engai tʼolmumua. Etinyikua enkiting'oto oo ntokitin pookin. Akae, enteng'enuoto, enjololoto, pisaishosho. Ore enaiturukie pookin, njoo iatata enyorrata kitok tiatua ndai, amu eopoo enyorrata enkumoi oo nkitarruot, Entoomonoto, metii enking'unyung'unyata. Esyayakinoto, oltung'ani pookin anaa petang'amua enkishooroto, anaa laing'orak sidan loo ng'adunot kadami Engai. Teni eiro oltung'ani, njeiro anaa rorei lʼEngai; teni eisyaisho oltung'ani, njeisyaisho anaa tʼenkidimata naisho Engai ninye, peiye eitadarari Engai tiatua ntokitin pookin te Yesus Kristos, oata enkitook o enkitoria metabaiki nkatan pookin o nkatan pookin. Lanyor lainei, eminjo eitomonokino ndai enkima naleenyeki ndai, anaa entoki omoni nataa too ndai; kake enting'idata, tiaraki ning'aring'ara nkisilot e Kristos, peiye ing'idada nigalalulu tʼenkata embolunoto enkitook enve, Irara teshi, teni eitemenetari ndai tʼolbae lʼengarna e Kristos, amu eeng'ieng'akino shumata inyi Olmumua lʼenkitook o lʼEngai; emori ninye tiatua ninje, neitadarari tiatua ndai. Kake njoo meisili o obo too ndai anaa olotaara metua arashu olapurroni arashu olaitobirani loo ntorrok arashu oloitijing' kion enkyas olekai. Kake teni eisili, tiaraki nara Olkristianos, njoo metum enkurruna, kake njeitaa Engai kitok te ina arna. Amu etabaua enkata, peiter enkigwena tʼengaji Engai. Teni eng'as too yook — kaa kiting'oto naaku too kulo lemeiruk lomon lʼeng'ida lʼEngai? Teni epok osupat tʼosina — ke ti aji elioi olemeure Engai o olaitarruoni? Akae, ore looisili tʼeyeunoto Engai, njeitarasaki ninje iltauja lenye olaitobirani supat tiatua nkitobirat sidan. Ore loora ilpaiyani tiatua ndai, adiding' nanu lara si olpaiyan anaa ndai o oljakeni loo nkisilot e Kristos, ong'ar ena kitook naapuoi aabolu: Errita enjoo e Kristos natii atua ndai, ning'oraara, neme tʼearakinoto, kake tʼenyorrrunoto; anaa penyor Engai; niming'oruru endupoto torrono, kake tʼenyorrata oltau, neme anaa laitoriak lʼolorere, kake anaa laiturukok lʼenjoo. Ore peibalunye ele airritani kitok, neishori ndai enkaja enkitook nemeinaaia. Neijia si entotiu ndai looti, entoning' ilpaiyani. Entoning'oroto pookin tiatua ndai, embung'akinoto pookin aten enkitadounoto; amu eibooio Engai loowuasa, kake eisho eng'adunoto looitadou aten. Akae, entadou aten tiabori engaina nagol Engai, petum ailepunye ninye ndai tʼenkata enye. Entanang'akiti nkishilarot inyi pookin shumata enye, amu ninye oshilaa ndai. Enteng'enuoto, enjololoto, amu eman ndai olmang'atinda linyi, satan, anaa olng'atuny oipurrito neing'oru olonya; enteunore ninye tʼenkirukoto nagol, iyololo, aajo etabaikitia si lalashera linyi ootii olmaa nena kisilot. Ore Engai eng'adunoto pookin naipotoko ndai, looisili enkata kinyi, atua enkitook enye oo nkatan pookin tiatua Kristos Yesus, ninye olaitorioki ndai engoitoi nelairishiu nelaitagol neitasheye ndai. Njeata ninye enkitook o enkitoria metabaiki nkatan pookin o nkatan pookin! Amen. Tʼengaina e Silvanos, olalashe linyi supat (enajo nanu), atisiraka ndai too lkuti rorei, padiding' ndai naijakenu, ajo ina eng'adunoto nasipa Engai; entasheiye ina. Eiroroki ndai kulo ootegeluaki te nebo o ndai, ootii Babilon, o enkerai ai Markos. Erorokinoto ndai obo olikai tʼeng'ututata enyorrata. Njebik eseriani too ndai pookin ootii atua Kristos. Amen. Simon Petros, osinga o olairriwani le Yesus Kristos: too lelo ooinoto ena nabo kirukoto kirotet te nebo o yook, tiatua esupato naisho Engai ang' o Olaitoriani Yesus Kristos. Njeisho Engai ndai eng'adunoto o eseriani kitok tʼeyolounoto Engai o Olaitoriani lang' Yesus Kristos. Tiaraki naidipaki aaishoo yook tʼeyolounoto oloipoto yook tʼenkitook o tʼenkishaa enye engolon pookin engaishu enye naeaki yook empuan o enkuretishu Engai, naishorieki yook nkisiligat naaikishaan naa kituak naleng', peiye itumutumu aatang'ar too nona entiunoto Engai, ikwetikwete olng'warra lʼerruoroto lotii enkop: onaa entonyok te ina naleng', pintaduaiaia tiatua enkirukoto inyi enkishaa o tiatua enkishaa eyolounoto o tiatua eyolounoto emitikinoto o tiatua emitikinoto olng'iria o tiatua olng'iria enkuretishu Engai o tiatua enkuretishu Engai enyorrata oo lalashera o tiatua enyorrata oo lalashera enyorrata oo pookin. Ore piatata nona osupatei, meisho ninje ndai ishalulu nimiatata ilmomo tiatua eyolounoto Olaitoriani lang' Yesus Kristos; kake olemeata nona, nera modooni neirrapirrapisho nerikino enkisujata oo nkitarruot enyena e opa. Onaa, lalashera, entopon aanyok, pintagoligolo enkipototo o engelunoto inyi; amu teni intobiribiri nona, nimipuopuo aaitoki aaikobo. Amu nji epuoi aadup aaisho ndai enjing'ata e atua enkarsishu oo nkatan pookin Olaitoriani lang' naa Olaitopuani Yesus Kristos. Akae, mayeu napai, paitadamu ndai oshi kuna baak, ten aa iyololo neitagolieki ndai tiatua esipata natii. Nadol ajo eitoriori, eton atii atua ena aji, paitadamu nainyeye ndai; amu ayolo, ajo meata kata namaitau engaji ai asioki, anaa enaaitadua Olaitoriani lang' Yesus Kristos. Kake ayeu nanyokita, peiye, teni aidipa ashomo, itumutumu aatadamutu kuna baak. Amu eitu kisuj yook natinin eng'eno te ina kata nikintayolo ndai engolon o elotunoto Olaitoriani lang' Yesus Kristos, kake kitadua too ngonyek ang' enkitook enye, te ina kata nainoto ninye tʼEngai Menye enganyit o enkitook tʼoltoilo oakaki ninye eing'ua enkitook kitok: Nyele Oinoti lai lanyor oshipakino oltau lai. Kitoning'o yook ele toilo lotaa eing'ua shumata, kiboitare ninye tʼoldoinyo sinyati. Nikiata si ororei ogol lʼeyolounoto, nintobiribiri sidai, teni ing'oraara ninye anaa enkilang'et nailang'isho tiatua ewueji emiso, metabana neiter endama neilepu olakira lʼengakenya tiatua iltauja linyi. Meata kata niming'asing'asa aayolou ena, aajo meaku eyolounoto o nabo esirata tʼenkitaalata enye openy; amu eitu eauni eyolounoto o nabo tʼeyeunoto oltung'ani, kake eiroro iltung'anak sinyat lʼEngai, eutakini tʼOlmumua Sinyati. Kake etaa opa si layolounok lʼelejare tiatua olorere, neijia anaa peaku si tiatua ndai laiteng'enak lʼelejare, oopuo aaiteru orot enkiminata, nemiki Olaitoriani oinyang'ua ninje, neaki aten enkiminata asioki. Nepuo aasuj ilkumok enkiminata enye; ore tʼolbae lenye neimakini engoitoi esipata too ntorrok. Tʼempiani o too rorei lʼolosek epuo aaing'oru endupoto too ndai. Kake meimutie enkigwena enye e opa, nemeirura enkiminata enye. Amu eitu eing'urrie Engai ilmalaikan ooitarruoitie, kake too ngameta enaimin etanang'aka ninje atua easuroto, peitaanyitai enkigwena; neitu eing'urrie olmaa li opa, kake etorripo Noa, olainosunoni lʼesupato, te nebo o kulekai oopishana, peau ninye oloirrag lʼengare kitok shumata enkop, natii kulo torrok. Neibelekeny ngang'itie Sodom o Gomora metaa nkuruon, neigwenaki ninje tʼenkigwena ogol, nepikaki enkiteng'enet iltung'anak torrok oopuonu tekurum; neitopok Lot, ele supat, lora ninye eisilo kulo tung'anak torrok tʼorregie lenye lʼolduruki; amu tiaraki natamanya ninye ora supat, te nebo o ninje, nening' nedol enataasa, neitamio ninje ngolong'i kumok Olmumua le ilo supat too nkyasin enye nemeishiaakino. Eyolo Olaitoriani atang'adu looure ninye tiatua nkitasurot, neitaany looas ntorrok atua engolong' enkigwena, petum earata, naleng' kulo oolimana anaa peyeu nkiri tiatua olng'warra duruki, neany nkitoriaitin, looata olwuasa, looata engogong'i, lemeikirikira teni emor ninje ngoloni enkitook; kake too nona pookin eitu eau ilmalaikan oolusoo tʼenkidimata o tʼengolon, emoroto torrono aaigwenaki ninje tʼengomon Olaitoriani. Kake etiu lelo anaa ng'wesi nemeata endamunoto, naatoinyeki neba empukunoto peibung'i neyeng'i, naa ninje oomorisho, nepuo aaimin tiatua orregie lenye torrono, netum olkwaje loo nkyasin enye torrok. Eiken aajo naa olkar, teni esuj mbaak emerai endama, loora ntibil o ntiot enkurruna, neinosisho tʼenedaareki teni eng'arie ndaikin inyi, neata ngonyek oobore mbaak torrok oo nkiri, lemeiboiori too ntorrok, nelej iltauja ooshal, neata oltau otamoo ngoitoi oo lng'warraitin, naa nkera endiata. Etung'aitie engoitoi naitoriori, nemanimanaa eibung' engoitoi e Bileam, enkerai e Beor, otonyorra olkwaje le mesupato, kake einoto earata elang'ata enye, neirorie esikiria nemeidim airoro tʼoltoilo loo ltung'anak, neibooio emodaishu oloiboni. Ore ninje naa iljorroi lemetii engare, ng'atambo naareo olkutati, neitaanyitai ninje erokan enaimin nkatan pookin. Amu elimu ninje rorei lʼolwuasa, neitasur too mbaak torrok oo nkiri, peiwuwu ilng'warraitin torrok loo nkiri tiatua kulo ootang'asa aailany lelo oomanimanaa tʼelejare; neisiligaki ninje elakunoto, kake era ninje oopeny singan lʼenkiminata; amu teni egiluni oltung'ani, neaku osinga le ilo otigilua ninye. Amu ore peidip ninje aailanya oloirerio lʼolmaa tʼeyolounoto Olaitoriani o Olaitopuani Yesus Kristos, nerreshi negiluni kat are, neaku too ninje mbaak enye enkiting'oto torrok nelang' nʼenkiterata. Enaikash too ninje, ten emut eitu eyolou engoitoi esupato, alang' teni eyolou neitoki aalam tʼenkitanapata sinyati naishooki ninje. Neaku too ninje asipai ena tepe: Eitoki anya oldia enaturrugumna, neitoki aing'olare olbitir oisuja olokidong'oi. Ena empalai e are nasiraki ndai, lanyor lainei, naitadamunye ndai nainyeye ndamunot inyi sidan, pidamumu kulo rorei ootang'asa aaliki ndai layolounok sinyat, o enkitanapata ang', likira lairriwak lʼOlaitoriani o Olaitopuani. Entayolo tʼenkata elukunya ena, aajo epuo aapuonu too ngolong'i enkiting'oto lamorok tiatua emoroto luopuoito anaa peyeu ilng'warraitin lenye oopeny, nejo: „Kaji etii enkisiligata elotunoto enye? Amu neba eiruate loopapa etobiko pookin anaa tʼenkiterata enkitobirata“. Kake eshuma too kulo loojo ena, ajo etii shumata neba opa o enkop nataa tʼengare nepuku tʼengare tʼororei lʼEngai; Onaa neiminyeki enkop te ina kata tʼoloirrag lʼengare. Neijia eitaanyitai shumata e taata o enkop tʼororei lenye, nerripokini enkima metabaiki engolong' enkigwena o enkiminata oo ltung'anak lemeure Engai Njoo meshumakini ndai, loonyorri, ena nabo, ajo enyanyukie engolong' nabo tʼOlaitoriani anaa laritin iip tomon, o laritin iip tomon anaa engolong' nabo. Moimutie Olaitoriani eitabaia enkisiligata enye, anaa pejo looje enkimutioto, kake eng'iri too yook nemeyeu, peimin oltung'ani, kake pebaiki pookin enkitaalata. Kake elalotu engolong' Olaitoriani anaa olapurroni te kiarie, nepuo aamuta shumat tʼoriri, nepuo aashola ntokitin tʼeikan, nepuo aamuta enkop o nkitobirat naatii atua, Ore pelolong'u kuna pookin, kaji inkoko teni meata kata nimimbung'ubung'u orregie sinyati o orregie lʼenkuretishu Engai, pianyunyu nikwetikiki elotunoto engolong' Engai, napuoi aamutie shumat tʼenkima nepuoi aasholie neikieki ntokitin! Kake kianyu yook shumata ng'ejuk o enkop ng'ejuk tʼenkisiligata enye namanyie esupato. Onaa, loonyorri, entonyok ianyunyu kuna, pedoli ndai tʼeseriani t'engomom enye miatata ntibil o entorroni, ninkenikene olng'iria lʼOlaitoriani lang' enkitopuata inyi, anaa petisira si olalashe lang' likinyor Paulos tʼeng'eno enye naishooki ninye, anaa peirorie nona tiatua mpala enyena pookin; ore tiatua ninje etii kulie baak naagol nemeyolounoi, naaitaai kulo lemeyolo nemeunokino, neijia anaa nkulie sirat, neaku nʼenkiminata enye. Kake ore ndai, loonyorri, tiaraki niyololo nona tʼenkiterata, entorrip aten, pemerikori ndai tʼenkitapong'oroto oo ltung'anak torrok te nebo o ninje, mbatatata aaing'ua ewueji inyi neikarraro. Kake entubul tiatua eng'adunoto o eyolounoto Olaitoriani lang o Olaitopuani Yesus Kristos. Njeata ninye enkitook taata o metabaiki ngolong'i oo nkatan pookin. Amen. Enataa neba tʼenkiterata, enikitoning'o, enikitadua too ngonyek ang', eniking'oraitie neirrapirrap ngaik ang', mbaak ororei lʼempuan, — etalie empuan nikitadua nikinjakenu nikinosaki ndai ena puan nemeiting', enataboitare Menye nelioi too yook —: kinosaki ndai enikitadua, enikitoning'o, peiye ing'aring'ara si ndai o yook; nera eng'arata ang' nabo o Papa o Oinoti lenye Yesus Kristos. Nikisir yook nona, peiganyi eng'ida ang'. Nyena enkinosunoto nikitoning'o yook naing'ua ninye, nikinosaki ndai, aajo era Engai eong'an, nemetii enaimin atua ninye katukul. Teni kijo yook, aajo kiata eng'arata te nebo o ninye nikipuo tiatua enaimin, nikilejisho nimikintobir esipata. Kake teni kipuo tiatua eong'an anaa petii ninye atua eong'an, nikiata yook eng'arata tiatua aten, neisuj osarge le Yesus Kristos, Oinoti lʼEngai, yook too nkitarruot pookin. Teni kijo, mikiata enkitarruoto, nikilej aten, nemetii esipata atua yook. Teni kimbalu nkitarruot ang', nera ninye airukoni naa supat, peiye eitaiki yook nkitarruot neikishaanye yook tʼentorroni pookin. Teni kijo, eitu kintarruo, nikintaa ninye olalejani, nemetii ororei lenye atua yook. Nakera ainei, asiraki ndai kuna, peiye mintarruorruo; naa teni eitarruo obo, kiata olomitu yook te Papa, Yesus Kristos, ora supat. Nera ninye enkitobirakinoto too nkitarruot ang', neme too nkitarruot ang' ake, kake too nʼolmaa pookin. Ena nikiyolounye, aajo kiyolou ninye, teni kimbung' nkitanapat enyena. Ore olojo: Ayolo ninye, nemeibung' nkitanapat enyena, naa olalejani, nemetii esipata atua ninye. Kake ore oloibung' ororei lenye, neitabaiyoki enyorrata Engai tiatua ninye, esipa. Ina kiyolounye, aajo kitii atua ninye. Ore olojo, ebik tiatua ninye, meata kata nemelimana neijia anaa petilimane ninye. Lanyor lainei, eitu asiraki ndai enkitanapata ng'ejuk, kake enkitanapata musana, niatata neba tʼenkiterata. Ore enkitanapata musana, naa ilo rorei Etoning'o tʼenkiterata. Naitoki asiraki ndai enkitanapata ng'ejuk, nasipa tiatua ninye o tiatua ndai; amu etinyikaiye enaimin, neilang'isho eong'an nasipa. Ore olojo, etii atua eong'an neiba olalashe lenye, neton etii ninye atua enaimin. Ore olonyor olalashe lenye, nebik tiatua eong'an nemetii enkitapong'oroto atua ninye. Ore oloiba olalashe lenye, netii ninye atua enaimin nelimana tiatua enaimin nemeyolo, enelo; amu eitamodono enaimin ngonyek enyena. Asiraki ndai, nakera kutiti, ajo eitaikiaki ndai nkitarruot tʼolbae lʼengarna enye. Asiraki ndai, loopapa, ajo Itayoloutuo ele lora neba tʼenkiterata. Asiraki ndai, le murran, ajo itigilutua oltorrono. Atisiraka ndai, nakera, ajo itayoloutuo Minyi. Atisiraka ndai, loopapa, ajo itayoloutuo ele lora neba tʼenkiterata. Atisiraka ndai, le murran ajo irara ndai oogol nebik lomon lʼEngai tiatua ndai nitigilutua oltorrono. Eminyor olmaa, baiki naatii atua olmaa. Teni enyor oltung'ani olmaa, metii enyorrata e Menye atua ninye. Amu ntokitin pookin naatii atua olmaa: olng'warra lʼenkiring'o o olng'warra loo ngonyek o olwuasa lʼempuan, mera naaing'ua Menye, kake era naaing'ua olmaa. Nelamuta olmaa o olng'warra lenye; kake oloitobir eyeunoto Engai, ninye lobik nkatan pookin. Nakera kutiti, esaa enkiting'oto ena; anaa enitoning'o ndai, aajo elotu olmang'atinda le Kristos, neijia eetuo ilmang'ati le Kristos kumok. Te ina kiyolou, aajo etaa esaa enkiting'oto. Eshomo ninje aaing'ua atua yook, kake me ilkulalang' ninje. Amu ten emut aa ninje ilkulalang', anaata etobiko te nebo o yook. Kake meata kata nemeibalunye, ajo me ilkulalang' pookin. Eelieki ndai eilata te ilo ora Sinyati niyololo ndai mbaak pookin. Eitu asiraki ndai anaa lemeyolo esipata, kake iyololo ninye, nintokiki aayolo, aajo meing'ua elejare esipata. Kang'ai olalejani, leme elde omiki, ajo era Yesus ele Kristos? Naa ilo olmang'atinda le Kristos omiki Menye o Oinoti. Ore olomiki Oinoti, netomikio si Menye; ore oloibalu Oinoti, neata si Menye. Ore nena nitoning'o tʼenkiterata, njebik tiatua ndai. Teni ebik tiatua ndai, enitoning'o tʼenkiterata, nipuopuo aabik si ndai te nebo o Oinoti o Menye. Naa ena enkisiligata naishoo ninye yook: empuan nemeiting'. Kuna baak atisiraka ndai tʼolbae loo lelo oorik ndai aaitapong'oo. Ore eelare nitang'amutua ndai te ninye, nebik tiatua ndai, nimiyeuu olekai tung'ani, peiteng'en ndai; kake enaiteng'ena ndai eelare pookin, nesipai nemetii elejare; ore anaa peiteng'ena ndai, entobik tiatua ninye. Ore taata, nakera ainei kutiti, entobik tiatua ninye, pekiata enkiteunoto, teni eboluni ninye, nimikikurru tʼelotunoto enye. Teni iyololo, aajo ninye supat, nintokiki aayolou, aajo ore oloitobir esupato, naa ilo etoiwuo ninye. Eng'orai eneba enyorrata naishoo yook Papa, peipoti yook nkera Engai, nikira. Onaa meyolo yook olmaa, amu meyolo ninye. Akae, lanyor, kira yook nkera Engai, neton eitu elioi enikipuo aaku. Kake kiyolo, aajo teni elalioi, nikipuo aaku anaa ninye, amu kipuo aadol ninye anaa petiu. Ore pookin loataiye ninye ena anyunoto, neisuj kion anaa pera ilo loisuja. Ore oltung'ani pookin loitobir nkitarruot, nepaashare nkitanapat, naa nkitarruot empaashata oo nkitanapat. Niyololo, aajo etalie ninye, peitai nkitarruot ang', nemetii enkitarruoto atua ninye. Ore oltung'ani pookin lobik tiatua ninye, nemeitarruo; ore pookin oitarruo, eitu edol neitu eyolou ninye. Nakera kutiti, eminjo oltung'ani metoriko ndai aitapong'oo. Ore oloitobir esupato, naa supat ilo, anaa pera ninye supat. Ore oloas enkitarruoto, naa satan eing'ua. Amu eitarruo satan neba tʼenkiterata. Te ina etalie Oinoti lʼEngai, peiminye nkitobirat e satan. Ore pookin otoiwuoki tʼEngai, nemeitarruo, amu ebik eishoi enye te nebo o ninye; meidim ninye aitarruoi, amu etoiwuoki tʼEngai. Too kuna baak eibalunye nkera Engai o nkera e satan: ore pookin lemeitobir esupato, nemeing'ua Engai, o ele lemenyor olalashe lenye. Amu nyena enkinosunoto litoning'o tʼenkiterata, ajo pekinyorra aten. Me anaa Kain, otupukuo tʼentorroni, near olalashe lenye metua. Ainyo petaara ninye metua? Tiaraki nara nkitobirat enyena torrok, kake supati nʼolalashe lenye. Emimputukuny, lalashera lainei, teni eibai ndai olmaa. Kiyolo yook, aajo kiima atua enkea nikijing' atua empuan, amu kinyor yook lalashera; olemenyor olalashe lenye, nebik tiatua enkea. Ore oltung'ani pookin loibai olalashe lenye, nera olaarani oar oltung'ani metua, niyololo ndai, aajo meata olarani lʼoltung'ani empuan nemeiting' tiatua ninye nabik. Kitayoloutuo te ina enyorrata, tiaraki naishooiye ilo oltau lenye tʼolbae lang'; meata kata nimikinjooio si yook iltauja lang' tʼolbae loo lalashera. Ore Oloata masaa ele maa, nedol olalashe lenye loata elaunoto, neitagoloki ninye engoshoke enye nanana — kaji eiko teni ebik enyorrata Engai tiatua ninye! Nakera kutiti, eminyor tʼororei arashu tʼolng'ejep, kake tʼenkyas o tʼesipata. Te ina kiyolou, aajo kira lʼesipata nikindim aaitigira oltau lang' tʼengomom enye, ore teni eigwenaki yook oltau lang', nera Engai kitok nelang' oltau lang' neyolou ntokitin pookin. Lanyor lainei, teni meigwenaki yook oltau lang', nikiata enkiteunoto nikintoriokinore Engai, ore enikiomonu, nikipuo aang'amu te ninye; amu kimbung' nkitanapat enyena, nikintobir, enaitiship ninye. Naa ena enkitanapata enye, peiye kiruk engarna Oinoti lenye, Yesus Kristos, nikinyorra tʼempolos ang', anaa peishoo ninye yook enkitanapata. Ore oloibung' nkitanapat enyena, nebik tiatua ninye o elde tiatua ninye. Te ina kiyolou yook, aajo ebik tiatua yook, tʼOlmumua oishoo ninye yook. Lanyor lainei, emiruk ilmumuan pookin, kake entaleen ilmumuan, ten ake Engai eing'ua, amu etijing'a laiteng'enak kumok lʼelejare atua olmaa. Meata kata nimiyolouu ndai Olmumua lʼEngai tʼena: Ore Olmumua pookin oibalu, ajo eewuo Yesus Kristos tʼosesen, naa ninye Engai eing'ua; ore Olmumua pookin lemeibalu, ajo eewuo Yesus Kristos tʼosesen, nemeing'ua ninye Engai. Naa ele Olmumua lʼolmang'atinda le Kristos litoning'o ninye, ajo elotu, neidipa taata aeu atua olmaa. Irara ndai l'Engai, nakera kutiti, nitigilutua lelo; amu ore oloti! atua ndai, nera kitok nelang' ele otii atua olmaa. Naa lʼolmaa ninje, onaa elimu nʼolmaa, nening' olmaa ninje. Kira yook lʼEngai, ore oloyolou Engai, nening' yook; ore olemeing'ua Engai, nemening' yook. Te ina kiyolou Olmumua lʼesipata o Olmumua lʼenkitapong'oroto. Lanyor lainei, matonyorrata tiatua aten; amu ore enyorrata, Engai eing'ua, o olonyor, netoiwuoki tʼEngai neyolo Engai. Olemenyor, nemeyolo Engai, amu era Engai enyorrata. Etalie enyorrata Engai tiatua ena too yook, ajo eirriwaka Engai Oinoti lenye obo atua olmaa, pekipuo aaishiutu yook te ninye. Etii enyorrata atua ena: me tiaraki nikitonyorra yook Engai, kake tiaraki natonyorra ninye yook neirriu Oinoti lenye, peaku enkitobirakinoto too nkitarruot ang'. Lanyor, teni etonyorra yook Engai neijia, meata kata nimikinyorra si yook. Eitu edol aikata oltung'ani o obo Engai. Teni kinyorra yook, nebik Engai tiatua yook, neitabaiyoki enyorrata enye tiatua yook. Kiyolou tʼena, ajo kibik tiatua ninye nebik ninye tiatua yook, tiaraki naishoo ninye yook nʼOimumua lenye. Nikitadua yook nikinjakenu, ajo eirriua Menye Oinoti lenye, peaku Olaitopuani lʼolmaa. Ore oloibalu, ajo Oinoti lʼEngai Yesus, nebik Engai tiatua ninye, o si ninye tiatua Engai. Nikindipa aatayolou nikiruk enyorrata naata Engai too yook. Era Engai enyorrata; ore olobik tiatua enyorrata, nebik tiatua Engai o Engai tiatua ninye. Te ina eitabaiari enyorrata too yook, pekiata eng'idaroto tʼengolong' enkigwena; amu neijia anaa petii ninye, nikitii si yook atua ele maa. Metii enkuretishu atua enyorrata, kake eiturraki enyorrata natabaiye enkuretishu boo, amu eata enkuretishu emion. Oloureisho, neitu ebaia tiatua enyorrata. Matonyor yook ninye, amu ninye loitera anyor yook. Teni ejo oltung'ani; „Anyor Engai“, neiba olalashe lenye, nera olalejani. Amu olemenyor olalashe lenye lodol — kaji eiko ten eidim ninye atonyorra Engai nemedol? Ore ena kitanapata kiata te ninye peiye olonyor Engai, nenyorru si olalashe lenye. Ore oltung'ani pookin loiruk Yesus, ajo ninye Kristos, etoiwuoki ninye tʼEngai. Ore oltung'ani pookin lonyor olotoiwuo ninye, nenyor baiki olotoiwuoki te ninye. Kiyolo te ina, ajo kinyor nkera Engai, teni kinyor Engai nikintobir nkitanapat enyena. Amu nyena enyorrata Engai, pikimbung' nkitanapat enyena, nemegol nkitanapat enyena. Ore pookin natoiwuoki tʼEngai, negilu olmaa; nera enkirukoto ang' engilunoto natigilua olmaa. Ang'ai lora Ologilu olmaa neme oloiruk, ajo era Yesus Oinoti lʼEngai? Ele ninye olotu tʼengare o tʼosarge, Yesus Kristos; me tʼengare ake, kake tʼengare o tʼosarge. Naa Olmumua, oijakenu; amu era Olmumua esipata. Amu etii okuni ooijakenu: Olmumua o engare o osarge; netii pokira okuni atua obo. Teni king'amu enjakenishu oo ltung'anak, nera enjakenishu Engai kitok nalang'; amu enjakenishu Engai ena naijakenuo tʼOinoti lenye. Ore oloiruk Oinoti lʼEngai, neata ina jakenishu tiatua ninye. Ore olemeiruk Engai, neitaa ninye olalejani, amu meiruk ninye enjakenishu naijakenu Engai tʼOinoti lenye. Naa ena enjakenishu, ajo eishoo yook Engai empuan nemeiting', netii ena puan atua Oinoti lenye. Ore Oloata Oinoti lʼEngai, neata empuan; ore olemeata Oinoti lʼEngai, nemeata ninye empuan. Atisiraka ndai kuna baak, piyololo, aajo iatata empuan nemeiting' nirukuruku engarna Oinoti lʼEngai. Naa ena eng'idaroto nikiataiye ninye, teni kiomonu toki tʼeyeunoto enye, nening' ninye yook. Teni kiyolo yook, aajo ening' yook enikiomonu, nikiyolo, aajo kiata omonot nikitoomonutuo ninye. Teni edol oltung'ani olalashe lenye eitarruo enkitarruoto neme en enkea, njeomonoki; neaku eisho Engai empuan kulo lemeitarruo nʼenkea. Etii enkitarruoto narik enkea; eitu aliki, peomonoki oltung'ani ena. Era mesupato pookin enkitarruoto, nemera kulie kitarruot nʼenkea. Kiyolo yook, aajo ore olotoiwuoki tʼEngai, nemeitarruo; kake olotoiwuoki tʼEngai, nerrip kion nemeporroo ninye ele torrono. Kiyolo yook, aajo kira lʼEngai, neton olmaa pookin tiatua entorroni. Kake kiyolo, aajo eewuo Oinoti lʼEngai neisho yook eng'eno, pekiyolou olosipa, nikitii yook atua olosipa, atua Oinoti lenye Yesus Kristos. Ninye Engai nasipa o empuan nemeiting'. Nakera kutiti, entorrip aten too nkulie ain. Amen. Olpaiyan osiraki eng'oroyoni nategeluaki o nkera enyena, nanyor tiatua esipata, neme nanu ake, kake enyor si kulo pookin ootayoloutuo esipata, tʼolbae lʼesipata nabik tiatua yook nelabik te nebo o yook nkatan pookin: Njeboitare ndai eng'adunoto o enkordunoto o eseriani naing'ua Engai Papa o Olaitoriani Yesus Kristos, Oinoti le Papa, tiatua esipata o enyorrata. Ating'ide naleng', tiaraki nainoto too nkera inono kulie, naalimana tiatua esipata, anaa kitang'amutua enkitanapata e Papa. Onaa, aasai iye taata, nakitok, me anaa aasiraki iye enkitanapata ng'ejuk, kake ina nikiata tʼenkiterata, pekinyorra. Naa ena enyorrata, pekilimana anaa peyeu enkitanapata enye; nyena enkitanapata, anaa pitoning'o tʼenkiterata, peiye ilimanarere ina. Amu kumok lalejak ooetuo atua olmaa, lemeibalu Yesus Kristos, aajo eewuo tʼenkiringʼo. Ninye olalejani, naa olmang'atinda le Kristos. Entaduai ndai aten, pemiiminyenye kunda nikintobira, kake pikitum olkwaje olulung'a. Ore pookin opaash nemebik tiatua enkiteng'enare e Kristos, nemeata ninye Engai. Ore olobik tiatua enkiteng'enare e Kristos, neata pokira are, Papa o Oinoti. Teni elotu oltung'ani atua ndai nemeau ena kiteng'enare, eminjo ejing' engaji inyi ana irorokiki. Amu ore oloiroroki ninye, neng'arie nkitobirat enyena torrok. Aata ntokitin kumok nayeu nasiraki ndai, nemayeu nasiraki tʼenkaratasi arashu tʼerokan, kake aanyu metabana nalotu enitiiti ndai, airorie tʼenkutuk, peborei eng'ida inyi. Kiroroki iye nkera enganashe ino nategeluaki. Amen. Olpaiyan osiraki Gayos, oljore lai, lanyor tiatua esipata. Olanyor lai, aayeuoki iye piserian tiatua mbaak pookin niata embiotishu, neijia anaa peserian Olmumua lino. Atishipe naleng', pepuonu lalashera aaijakenu esipata ino, anaa pilimana tiatua esipata. Maata ai ng'ida kitok nalang' ena, teni atoning'o mbaak oo nkera ainei naapuoiye esipata. Olanyor lai, iasita tʼesupato tʼentoki pookin nintobiraki lalashera o lelo oora lomon, ooijakenutuo enyorrata ino tʼengomom esirit; nintoki aas sidan, teni irriwaa ninje eitobirakinote osupatei tʼengomom Engai. Amu etupukutuo ninje tʼolbae lʼengarna enye nemeng'amu toki too lemeata Engai. Onaa, meata kata nemeking'amu lootiu anaa lelo, pekiaku te nebo o ninje laitobirak lʼena sipata. Atisiraka esirit; kake ore Diotrefe, oyeu neaku olkitok too ninje, eitu eng'amu yook. Onaa, teni alotu, ayeu naitadamu ninye nkitobirat naaitobir, amu eimaki yook too rorei torrok. Nemebaiki ina ake, kake meng'amu ninye lalashera, nemitiki lelo ooyeu neng'amu ninje, neitoki aitai tʼesirit. Olanyor lai, misuj entorroni, kake esupato. Oloitobir esupato, neing'ua Engai. Eata Demetrios enjakenishu oltung'ani pookin o en esipata, nikinjakenu si yook; niyolo iye enjakenishu ang' ajo esipa. Aata mbaak kumok nayeu naasiraki, kake mayeu naasiraki iye tʼerokan o tʼenjata nasirishoreki. Kake aanyu, ajo aadol iye asioki, nikiro yook too nkutukie. Njoo kibikie eseriani. Kiroroki iye iljorueta. Roroki iljorueta too ngam enye. Yudas, osinga le Yesus Kristos, olalashe le Yakobos: too lelo ooipotoki, loonyorri tiatua Engai Papa lang', nerripi tiatua Yesus Kristos. Njeponari enkordunoto o eseriani o enyorrata too ndai. Lanyor lainei, ore pashilaa naleng' asiraki ndai tʼolbae lʼenkitopuata ang' niking'ar, nemeata kata namadiding' ndai, peiye iaparere aamitu enkirukoto, naishooki nabo kata sinyat. Amu etii kulekai tung'anak ooetuo aaisudunye, naa ninje ootisirieki neba opa ena kigwena, ajo era ninje lemeure Engai, neibelekeny eng'adunoto Engai eas entorroni, nemiki Engai, Olkitok obo, o Olaitoriani lang' Yesus Kristos. Kake ayeu naitadamu ndai, oo ten aa iyololo mbaak pookin, ajo ore ena kata nabo eitopua Olaitoriani olorere aitungʼua olosho le Misri, near enkata e are kulo leitu eiruk. Eibooko ninye baiki ilmalaikan leitu ebik tiatua enkitoria enye openy, kake lootung'aitie entonata enye, enkigwena engolong' kitok, peen ninje too ienat oo nkatan pookin tiabori enaimin. Neijia si Sodom o Gomora o ngang'itie naataanikino, naataasa mbaak torrok oo nkiri nesuj engai kiring'o, eitaaki ninje enkiteng'enet, petum enkisiloto enkima oo nkatan pookin. Neijia etiu si kulo aidetidetak oopik eng'iring'o ntibil, neany enkitoria, nemor looata enkitook. Kake ore Mikael, ele malaika kitok, peishangarra o satan neirorie tʼolbae lʼosesen le Mose, nemeiteu atudung'o enkigwena emoroto shumata enye, kake etejo: Njoo kilaaki Olaitoriani! Kake ore lelo oomor pookin nemeyolo; ore enayolou ninje tʼempukunoto enye anaa ng'wesi nemeata eng'eno, te ina erruoio. Kake aiya ninje, amu esujita ninje engoitoi e Kain, nebatatakino enkitapong'oroto e Bileam tʼolbae lʼendupoto, neimin tʼenkiposhiposharoto e Kora. Naa ninje ooata empiani too ndaikin enyorrata inyi, neinosisho meureisho, neitoti aten, netiu ninje anaa ng'atambo nemeata engare naanap ilkutat, nera iljanito oorony lukuny lemeata ilmomo, ootuata kat are, nedotuni too ntonat, naa ninje anaa lopir pushunot lʼenaiposha ooiponyu enkurruna enye oopeny, lakir oopuaiya, ooitaanyaki erokan enaimin oo nkatan pookin. Kake eibonishe si too lootiu nji Henok, ole opishana neba Adam, nejo: Ng'orai, elotu Olaitoriani te nebo o iip tomon kumok oo sinyat lenyena, peigwenaki pookin neitalak lemeure Engai pookin tʼolbae loo nkitobirat pookin orregie lenye torrono naaitarruoitie o tʼolbae loo mbaak naagol pookin naaimakitia laitarruok torrok ninye. Naa kulo ninje ooing'unyung'uny neishir oshi ake, nelimana too lng'warraitin lenye, neiro nkutukie enye mbaak sapuki olwuasa, nenyorraki aten too ltung'anak tʼolbae lʼendupoto ele maa. Kake ore ndai, lanyor lainei, entadamutu kulo rorei ootang'asa aalimu lairriwak lʼOlaitoriani lang' Yesus Kristos, enetiakitia ndai, aajo tʼenkata enkiting'oto epuo aatii lamorok oolimana too lng'warraitin lʼorregie lenye torrono. Naa kulo ooau rishat nesuj mbaak osesen, nemeata nʼolmumua. Kake ore ndai, lanyor lainei, enteshetakinoto enkirukoto inyi sinyati naleng' tiatua Olmumua Sinyati, nisaishosho, nirripirripi aten tiatua enyorrata Engai, nianyunyu enkordunoto Olaitoriani lang' Yesus Kristos narik atua empuan nemeiting'. O kulekai looing'arrirro, eng'urrie, o kulekai, entopua iwuapupu ninje tiatua enkima, ning'urrierrie kulekai tʼeuriata; nimbaii si olkila otipikaki oloirerio lʼenkiringʼo. Ore ninye naidim atorripo ndai, miatata entibili, neitasheye ndai tʼengomom enkitook enye, miatata eleyata, tʼeng'ida kitok, naa ninye Engai nabo, Olaitopuani lang' te Yesus Kristos, Olaitoriani lang': njeishori ninye enkitook o emagilanishu o engolon o enkidimata taata oo metabaiki nkatan pookin. Amen. Embolunoto e Yesus Kristos naishoo Engai ninye meitadua singan lenyena mbaak nemeata kata nemeaku aasioki, neutaki neirriwaki tʼolmalaika lenye osinga lenye Yohanes, oijakenuo ororei lʼEngai o enjakenishu e Yesus Kristos natadua. Teshi oloisoma o looning' ororei lʼenkitayolounoto nerrip enatisira tiatua; amu etinyikua enkata. Yohanes: too kuna sirito naapishana naatii Asia. Njebik eng'adunoto te nebo o ndai o eseriani naing'ua ilo otii taata, naa ninye opa otii, naa ninye olotu, neing'ua kulo mumuan oopishana ootii tʼengomom olorika lenye, neing'ua Yesus Kristos lora oljakeni supat o olkikau loo lootuata o olkitok loo lkarsisi tʼenkop. Ninye otonyorra yook neisuj yook too nkitarruot tʼosarge lenye, neitaa yook ilkarsisi o laidasak tʼengomom Engai o Menye lenye, oishori enkitook o engolon nkatan pookin o nkatan pookin. Amen. Ng'orai, elotu too ng'atambo e shumata, nepuo aadol ninye ngonyek pookin o lootaremo ninye; nepuo aaishir tʼolbae lenye njomito pookin enkop. Ee, esai! Ara nanu A o O, ejo Olaitoriani Engai otii taata, naa ninye opa otii, naa ninye olotu, tʼengolon pookin. Nanu Yohanes, lora si olalashe linyi ong'arie ndai osina o enkarsishu o olng'iria le Yesus Kristos, atii napari oloigeruno lʼenaiposha oji Patmos, tʼolbae lʼororei lʼEngai o lʼenjakenishu e Yesus Kristos. Natii atua Olmumua tʼengolong' Olaitoriani naning' tekurum ai oltoilo sapuk laijo ol emowuo, ojo: Ara nanu A o O, ol enkiterata o ol enkiting'oto: Tisira nena nidolita tiatua enkitabu nirriwaki nekua sirito naapishana naatii Asia, atua Efesos o Smirna o Pergamos o Tiatira o Sardes o Filadelfia o Laodikea. Nashuko nanu, ajo paing'oraa ilo toilo laairorie. Ore paidip atushukoi, nadol nkilang'eta naapishana e sahabu, o tʼempolos oo nekua kilang'eta naapishana obo, onyanyukie Oinoti lʼoltung'ani, oishopo olkila oado, nerretena enkimeita e sahabu olgoo lenye. Ore elukunya o ilpapit lenyena neibor anaa enaileri naibor, anaa esiret, netiu ngonyek anaa ilng'ejepa lʼenkima. Netiu nkejek enyena anaa suia ooika tʼenkima, naijo oltoilo lenye oloo ngariak kituak; neata lakir oopishana tʼengaina enye e tatene, nepuku tʼenkutuk enye olalem opi ngaloli pokira are, neilang'isho engomom enye anaa engolong' nailiil. Ore padol ninye, nabatata too nkejek enyena anaa olotua; naaiteleiki ninye engaina enye e tatene, naajoki: Miureisho, ara nanu ol enkiterata o ol enkiting'oto o oloishiu. Ataa olotua, o ng'orai, aishiu nkatan pookin o nkatan pookin naata ieneta enkea o ine wueji enkima. Tisira naa kuna baak nitadua, o naatii o naapuo aaku akenya. Ore emikio oo lelo akir oopishana litadua t'engaina ai e tatene o nena kilang'eta naapishana e sahabu: Ore lakir oopishana, naa ilmalaikan loo sirito naapishana; ore nkilang'eta naapishana nitadua, naa sirito naapishana. Tisiraki olmalaika lʼesirit natii atua Efesos: Kuna ejo oloibung'ita kulo akir oopishana te tatene enye, olimana tʼempolos oo kuna kilang'eta e sahabu naapishana: Ayolo nkitobirat inono o enkyas ino o olng'iria lino, nimindim atanapa iltung'anak torrok, nitetema kulo ooipot aten lairriwak, nemera ninje, nitadua si ajo lalejak; niata olng'iria ninyok tʼolbae lʼengarna ai, neitu inauru. Kake aataiye embae nabo, ajo itung'aiye enyorrata elukunya. Tadamu, kaji itusulari, taalai nintobir nkitobirat enkiterata! Teni me, nalotu asioki enitii naoshoo enkilang'et ino tʼewueji enye, teni miala. Kake iata ele rorei, ajo imbai nkitobirat oo Lnikolaitin, naibai si nanu. Oloata enkiyok, njening enajoki Olmumua sirito. Ologilu, naisho ninye meinosa tʼoljani lʼempuan otii atua emparadis Engai. Tisiraki olmalaika lʼesirit natii atua Smirna: Kuna ejo ol enkiterata o ol enkiting'oto, otaa olotua neitoki apiu: Ayolo nkitobirat inono o osina lino o esinaishu ino — kake ira iye oladupani — o emoroto oo looipot aten Yudayoi, nemera, kake era lʼesirit e satan. Miurei nikipuoi aaisilie! Ng'orai, elanang'aki satan kulekai linyi engaji eenata, peleeni ndai, nipuopuo aata enkisiloto ngolong'i tomon. Taa airukoni metabaiki enkea, naalaisho iye enkaja enkitook empuan. Oloata enkiyok, njening' enajoki Olmumua sirito. Ologilu, nemeinosie enkea e are ninye osina. Tisiraki olmalaika lʼesirit natii atua Pergamos: Kuna ejo Oloata olalem opi ngaloli pokira are: Ayolo enintobir o ewueji enimanya, enetii olorika le satan. Nimbung' engarna ai neitu imiki enkirukoto ai baiki too nena olong'i naataarieki metua Antipas, oljakeni lai supat, too ndai, enetii satan. Kake aataiye nkuti baak, amu iata iltung'anak ooibung'a enkiteng'enare e Bileam oigwena Balak, peuni enkitadiata tʼengomom oo nkera Israel, ajo meinosa nkiri oo nkidasareitin naateyeng'akaki nkulie ain neas mbaak torrok oo nkiri. Niata si iye kulekai ooibung'a enkiteng'enare oo Lnikolaitin; aiba ina. Taalai! Teni me, nalotu asioki enitii, naarare ninje tʼolalem lʼenkutuk ai. Oloata enkiyok, njening' enajoki Olmumua sirito. Ologilu, naisho ninye meinosa mana naisudori, naisho ninye osoit oibor netisiraki shumata ele soit engarna ng'ejuk nemeyolo oltung'ani neme ilo ong'amu ninye. Tisiraki olmalaika lʼesirit natii atua Tiatira: Kuna ejo Oinoti lʼEngai oata ngonyek anaa ilng'ejepa lʼenkima netiu nkejek enyena anaa suia: Ayolo nkitobirat inono o enyorrata ino o enkirukoto ino o enkisyayare ino o olng'iria lino, nayolo, ajo etalang'a nkitobirat inono enkiting'oto nena enkiterata. Kake aataiye embae nabo, tiaraki ninjo ena ng'oroyoni Isebel naipot kion engayolounoni, eiteng'en neitapong'oo singan lainei, peitobir mbaak entalare nenya nkiri oo nkidasareitin naateyeng'akaki nkulie ain. Naishoo ninye enkata naalare tʼolbae lʼentalare enye; nemeala. Ng'orai, anang'aki ninye atua erruat, o kulo ootaara te nebo o ninye enkidikidikoto enkiama, atua osina kitok, teni meala tʼolbae loo nkitobirat enye, naar nkera enyena metuata, peyolou sirito pookin, aajo nanu oleen lairakuji o iltauja; naisho oltung'ani pookin too ndai tʼerisioroto oo nkitobirat inyi. Naliki ndai ilkulekai ootii Tiatira lemeata enkiteng'enare naijo ena, neitu eyolou ngasurin e satan (anaa pejo): Manang'aki shumata inyi olekai rridati. Kake eniatata, embung'a, metabana nalotu. Ologilu nerrip nkitobirat ainei metabaiki enkiting'oto, naisho ninye engolon, peitore ninye lemeata Engai, neirrita ninje tʼeng'udi esekengei nedany anaa motiok esarng'ab, anaa enatang'amua si nanu te Papa; naisho ninye olakira lʼengakenya. Oloata enkiyok, njening' enajoki Olmumua sirito. Tisiraki olmalaika lʼesirit natii atua Sardes: Kuna ejo Oloata ilmumuan oopishana lʼEngai o lakir oopishana: Ayolo nkitobirat inono, amu iata engarna ajo injiu, nitua iye. Topiu nintagol nkulie naataa ee. Amu eitu adol nkitobirat inono etabaitie tʼengomom Engai. Onaa, tadamu enitang'amua nitoning'o, torripo taalai! Teni minjololo, nalotu shumata ino anaa olapurroni, nimiyolo ina saa nalotunye enitii. Kake iata kulie arn te Sardes neitu epik oloirerio nkilani enye; nepuo ninje aalimana te nebo o nanu, amu eaku too ninje; Ologilu, nemeata kata nemeishopokini ilkilani ooibor, namajut nanu engarna enye tʼenkitabu empuan, nayeu naibalu engarna enye tʼengomom e Papa lai o ilmalaikan lenyena. Oloata engiyok, njening' enajoki Olmumua sirito. Tisiraki olmalaika lʼesirit natii atua Filadelfia: Kuna ejo ele Sinyati olosipa, oata eenet e David, obolu nemetii oigen, oloigenoo nemetii obolu: Ayolo nkitobirat inono. Ng'orai, aishoo tʼengomom ino kutukaji nabolo, nemetii oloidim aigeno; amu iata iye enkiti golon, nimbung'a ororei lai neitu imiki engarna ai. Ng'orai, aisho kulekai loora lʼolturrur le satan oojo aten Yudayoi, nemera, kake elejisho; ng'orai, aau ninje, pepuonu nebatatakino nkejek inono neyolou, aajo aatonyorra iye. Tiaraki nitorripo ororei lʼolng'iria lai, nayeu naarrip si iye te saa enkitasuroto nalotu shumata olmaa pookin, peitasuri loomanya tʼenkop. Ng'orai, alotu asioki; mbung'a akurraki ina niata, pemea o obo enkaja enkitook ino. Ologilu, naitaa ninye eng'apet engaji Engai ai, nemeitoki ninye apuku tukul, nasir shumata enye engarna Engai ai o engarna e Yerusalem ng'ejuk nara engang' Engai ai nadou aing'ua shumata o Engai ai, o engarna ai ng'ejuk. Oloata engiyok, njening' enajoki Olmumua sirito. Tisiraki olmalaika lʼesirit natii atua Laodikea: Kuna ejo ele oji Amen, ele jakeni supat osipa, laa ninye enkiterata enkitobirata Engai: Ayolo nkitobirat inono, ajo mirobi nimirowua. Oi, ten emut irobi arashu irowua! Kake tiaraki nimololong' ake, mirowua nimirobi, naanotaa iye aitung'ua enkutuk ai. Amu ijo iye: ara oladupani, ataraposhe tukul namalau toki; kake miyolo, ajo iata enkurruna o leyat, nira aisinani o modooni niminjopo. Aaigwen iye, wou enatii nanu, nyang'u sahabu natiikaki tʼenkima, pidupore, o ilkilani ooibor Enjopo, pemelioi enkurruna ino, tiaraki niminjopo; nyang'u eilata oo ngonyek aelie ngonyek inono, pitum atadolishoi. Ore kulo lanyor, naitame naar; onaa, tonyua niala. Ng'orai, aitashe te kutukaji, aoshiosh. Oloning' oltoilo lai nebol kutukaji, nalotu atua ainos endaa te nebo o ninye, o ninye te nebo o nanu. Ologilu, naisho ninye, peton te nebo o nanu tʼolorika lai lʼenkigwena, anaa patigilua nanu naton te nebo o Papa tʼolorika lʼenkigwena lenye. Oloata engiyok, njening' enajoki Olmumua sirito. Ore peidipai kuna baak, nadol kutukaji natabole te shumata. Ore oltoilo lʼenkiterata latoning'o, netiu anaa oltoilo lʼemowuo laairorie nanu nejo: lepu ene, naaitadol iye mbaak nemeata kata nemeaku akenya. Ore nabo kata natii tʼolmumua. Naa ng'orai, etipikaki te shumata olorika lʼenkitoria netii obo otonita ilo orika. Ore olotonita, neya tʼeng'or anaa osoit yaspis o sarder, nemanita olakira Ai olorika lʼenkitoria otiu anaa smaragid. Netii si kulekai orikan tikitam o ong'wan oomanita ilo orika, natadua too lelo orikan ilpaiyani tikitam o ong'wan ootonita, ooishopokoki ilkilani ooibor, neata shumata oo lukuny enye ilkarandan lʼenkitoria le sahabu. Nepuku tiatua olorika lʼenkitoria nkiwang'at o nkikurrukurrot o iltoiloi, netii nkilang'eta naapishana naaiwuwu tʼengomom olorika, naa ninje ilmumuan oopishana lʼEngai. Netii engomom olorika enaiposha e bilauri nailiil anaa kristal; ore tʼempolos olorika lʼenkitoria o mbat, nemanita ng'wesi ong'wan naabore ngonyek tʼengomom o tekurum. Ore ena ng'wes elukunya, netiu anaa olng'atuny, ore engai ng'wes e are, netiu anaa olashe, ore eng'wes e uni, neata engomom anaa oltung'ani, ore eng'wes e ong'wan, netiu anaa olkelerua oipirri te shumata. Neata eng'wes pookin too kuna ong'wan naipuko ile, nebore ninje oriong' o tiatua ngonyek, nemeeng'ieng'a dama o kiarie ejo: Sinyati, sinyati, sinyati Engai Olaitoriani, tʼengolon pookin, otii opa, netii taata, naa ninye olotu! Ore peaki ng'wesin enkitadararoto o enkitook o ashe ilo otonita olorika lʼenkitoria neishiu nkatan pookin o nkatan pookin, nebatatakino kulo paiyani tikitam o ong'wan ilo oton tʼolorika neserem oloishiu nkatan pookin o nkatan pookin, nenang' ilkarandan lʼenkitoria lenye tʼengomom olorika nejo: Eaku, Olaitoriani o Engai ang', ping'amu enkitook o enganyit o engolon; amu iye oitobira ntokitin pookin, ore tʼolbae lʼeyeunoto ino, peitobiraki. Nadol tʼengaina e tatene e ilo oton tʼolorika lʼenkitoria enkitabu nasira atua o oriong', nateenaki too lmishiren oopishana. Nadol olmalaika ogol, eipotisho tʼoltoilo kitok ajo: Kang'ai oaku, pebolu enkitabu negil ilmishiren lenyena? Neaku metii te shumata ana tʼenkop ana tiabori enkop oloidim atabolu enkitabu arashu aing'orai. Naishir naleng', tiaraki neitu etumi oloaku, pebol enkitabu aisoma ana aing'oraa. Naajoki obo too lelo paiyani: minjir! Ng'orai, etigilua olng'atuny lora lʼenkishomi e Yuda, entonata e David, abolu enkitabu negil ilmishiren lenyena oopishana. Naitoki adol tʼempolos olorika lʼenkitoria o ng'wesin ong'wan o ilpaiyani embalelo eitashe tʼempolos, natiu anaa eteyeng'aki, neata mowuarak naapishana o ngonyek naapishana, naa ninje ilmumuan oopishana lʼEngai ooirriwakaki enkop pookin. Nelotu nea enkitabu tʼengaina e tatene e ilo oton tʼolorika. Ore peidip ninye aibung'a enkitabu, nebatatakino ng'wesi ong'wan o ilpaiyani tikitam o ong'wan tʼengomom embalelo, eata pookin engauo oo singolioitin o ngirran e sahabu naabore loirienito, nera ninje sayat oo sinyat, nerany Osingolio ng'ejuk ejo: Kitumoki iye, pimbung' enkitabu nigil ilmishiren lenyena; amu kiteyeng'aki, ninyang'aki yook Engai t'osarge lino aitung'ua enkishomi pookin o enkutuk o olosho o olorere pookin, nintaaki yook Engai ilkarsisi o laidasak nikipuo aaku looitorisho tʼenkop. Nadol nanu naning' oltoilo loo lmalaikan kumok oomanita olorika lʼenkitoria o ng'wesin o ilpaiyani, naa ore esiana iip tomon kat iip tomon kumok naleng', nejo tʼoltoilo kitok: Eaku peng'amu embalelo nateyeng'aki, engolon o endupai o eng'eno o enkidimata o enganyit o enkitook o emayani. Ore enkitobirata pookin natii shumata o enkop o abori enkop o enaiposha o pookin naatii atua, naning' pookin ejo: Njeata ilo oton tʼolorika lʼenkitoria o embalelo, emayani o enganyit o enkitook o engolon nkatan pookin o nkatan pookin. Nejo ng'wesi ong'wan: Amen! Nebatata ilpaiyani tikitam o ong'wan neserem ilo oishiu metabaiki nkatan pookin o nkatan pookin. Nadol embalelo ebolu obo loo lelo mishiren oopishana; naning' nabo oo nena ng'wesi ong'wan ejo anaa tʼoltoilo lʼendarata: Wou! Nadol, ng'orai, embarta naibor. Ore ilo okedito, neata engauo; neishori olkaranda lʼenkitoria, nepuku egilunore, o petum engilunoto. Ore pegil olekai mishire, naning' engai ng'wes ejo: Wou! Neitoki engai barta, nanyokie apuku; ore olokedito, neishooki ninye engolon naitainye eseriani tʼenkop, metarakinoto ninje aten; neishooki ninye olalem kitok. Ore pegil ilo mishire li okuni, naning' ina ng'wes e uni ejo: Wou! Nadol nanu, ng'orai, embarta narok; ore olokedito, neata ninye entemet tʼengaina enye. Naning' oltoilo tiatua nena ng'wesi ong'wan ejo: Ore enkibaba engano naibor tʼengosholai nabo, ore nkibabani uni oo lmoya too ngoshola are; nimishoroo ina ilata o enaisho. Ore pegil olmishire li ong'wan, naning' oltoilo lʼeng'wes e ong'wan ojo: Wou! Nadol, ng'orai, embarta pukoti; ore olokedito ninye, neji enkea, nesuj ninye ewueji oo lootuata. Neishori ninje engolon, pear ematua e ong'wan enkop metua tʼolalem o tʼolamei o tʼenkea o too lowuarak lʼenkop. Ore pegil olmishire le imiet, nadol tiabori olperere tʼenkidasare iltauja loo lelo ootaraki tʼolbae lʼororei lʼEngai o lʼenjakenishu naata, neishir ninje tʼoltoilo kitok nejo: Metabaiki anu ianyu, iye, Laitoriani sinyati osipa, nimingwenaki nintalaku osarge lang' too lelo oomanya tʼenkop? Neishori pooki obo too ninje olkila oibor, nejokini ninje meeng'ieng'ata enkiti kata, metabana neitabaiari lelo shorueta lenye o lalashera lenye, lemeata kata nemeari si anaa ninje opa. Ore pegil olmishire le ile, ng'orai, neaku enkikirikirata kitok enkop, neroku engolong' anaa olgunia loo lpapit, o olapa anaa osarge; nedoiki lakir le shumata enkop, neijia, anaa peraru olng'aboli ilng'abolo lenyena, teni eipiripir ninye olkutati kitok. Neiwang'ieki shumata anaa enkitabu nairinaki; neidurrieki ildonyo o looigeruno pookin tʼewueji enye. Ore ilkarsisi lʼenkop o ilkituak o ladupak o singan o loolakuno pookin, neisudori tiatua ngapunia o soito loo ldonyo nejoki ildonyo o soito: Entuurokinoto shumata ang' niopoopo yook tʼengomom e ilo oton tʼolorika lʼenkitoria o tʼengomom engoro embalelo. Amu etabaua engolong' kitok engoro enye; naa ang'ai oidim aitasho? Ore tekurum oo nena, nadol ilmalaikan ong'wan ooitashe too nkutot pokira ong'wan enkop, eibooio ilkutat ong'wan lʼenkop, pemekutisho olkutati tʼenkop ana tʼenaiposha ana tʼoljani hoo obo. Nadol olekai malaika eilepu tʼenkilepunoto engolong', oata olmishiret lʼEngai naishiu, nebuaki tʼoltoilo kitok kulo malaikan ong'wan ooishooki, peitame enkop o enaiposha, ajoki: Emintame enkop arashu enaiposha arashu ilkeek, metabana nikipik singan lʼEngai ang' olmishire too nkirribon enye. Naning' esiana oo kulo ootipikaki olmishire: naa elfun iip o artam o ong'wan ooing'ua njomito pookin oo nkera Israel. Ore tʼenkishomi e Yuda, naa elfun tomon o are ootimishiraki; ore tʼenkishomi e Ruben, naa elfun tomon o are ootimishiraki; ore tʼenkishomi e Gad, naa elfun tomon o are ootimishiraki; ore tʼenkishomi e Aser, naa elfun tomon o are ootinaishiraki; ore lʼenkishomi e Naftali, naa elfun tomon o are ootimishiraki; ore tʼenkishomi e Manase, naa elfun tomon o are ootimishiraki; ore tʼenkishomi e Simeon, naa elfun tomon o are ootimishiraki; ore tʼenkishomi e Levi, naa elfun tomon o are ootimishiraki; ore tʼenkishomi e Isashar, naa elfun tomon o are ootimishiraki; ore tʼenkishomi e Sebulon, naa elfun tomon o are ootimishiraki; ore tʼenkishomi e Yosef, naa elfun tomon o are ootimishiraki; ore tʼenkishomi e Benyamin, na elfun tomon o are ootimishiraki. Ore tekurum oo kuna nadol, ng'orai, esiamu kitok nemeidim o obo aikena, ooing'ua loreren pookin o njomito o loshon o nkutukie pookin, eitashe tʼengomom olorika lʼenkitoria o tʼengomom embalelo, eishopokoki ilkilani ooibor, neata ilng'osil loo ltuka too ngaik enye, nedar tʼoltoilo kitok ejo: En Engai ang' naton shumata olorika lʼenkito ria, enkitopuata o nʼembalelo! Neitashe ilmalaikan pookin aaman olorika lʼenkitoria, o ilpaiyani o ng'wesin ong'wan, nebatata neijululokino engomom olorika lʼenkitoria neserem Engai ejo: Amen, ore emayani o enkitook o eng'eno o elikinoto e ashe o enkitaaroto enkitook o enkidimata o engolon, njeaku nʼEngai ang' metabaiki nkatan pookin o nkatan pookin! Amen! Nealu obo too lpaiyani naajoki: Kakua kulo ooishopokoki ilkilani ooibor? Kaji eing'ua? Najoki nanu ninye: Laitoriani lai, iyolo iye. Naajoki ninye nanu: Era kulo looing'ua atua osina kitok, neisuj ilkilani lenye neiborrie ninje tʼosarge lʼembalelo. Onaa, etii ninje engomom olorika lʼenkitoria lʼEngai neisyayaki ninye dama o kiarie tiatua engaji enye; ore oloton te shumata olorika lʼenkitoria, nemany shumata enye. Nemeitoki aapuo aatum olamei arashu enkure, nemeitoki aadoiki ninje engolong' arashu eikai pookin; amu elairrita ninje embalelo natii empolos olorika lʼenkitoria, nerikoki ninje ngonyek oo ngariak naaishiu; nelajut Engai ilkiyo pookin too ngonyek enye. Ore pegil olmishire le opishana, negira shumata anaa enusu saa. Nadol kulo malaikan oopishana ooitashe tʼengomom Engai, neishori ninje mowuarak naapishana. Nepuku olekai malaika aitashe tʼengomom olperere lʼenkidasare, neata emoti nairishoreki e sahabu, neishori loirienito kumok, peponiki sayat oo sinyat shumata olperere lʼesahabu otii engomom olorika lʼenkitoria. Neilep empuruo oo loirienito lʼesayata oo sinyat tʼengaina olmalaika abaiki Engai. Nedumu olmalaika emoti nairishoreki neigany tʼenkima olperere nebukoki enkop. Neaku endarata o iltoiloi o nkiwang'at o nkikirikirat. Ore lelo malaikan oopishana ooata mowuarak, neitobir peosh. Neosh olmalaika lʼelukunya emowuo, nepuku soito lʼenjan o enkima etushulare osarge, nedoiki enkop; nepejo ematua e uni enkop, nepejo ematua e uni oo ljanito, nepejo nkujit naanyori pookin. Neitoki aosh olmalaika le are emowuo; nelotu anaa oldonyo kitok oiwuwu tʼenkima, nenang'akini atua enaiposha; neaku ematua e uni enaiposha osarge, nee ematua e uni oo ng'wesi naaishiu naatii enaiposha, neiminyeki ematua e uni oo meilini. Neitoki aosh olmalaika li okuni emowuo; nedou olakira sapuk aing'ua shumata oiwuwu anaa enkilang'et nedoiki ematua e uni oo wuason o noo ljorroi. Neji engarna e ilo akira olkurto lʼentim, neaku ematua e uni oo ngariak olkurto lʼentim, neeye iltung'anak kumok engare, amu eitaduaraki naleng'. Neitoki aosh olmalaika le ong'wan emowuo, near ematua e uni engolong' o ematua e uni olapa o ematua e uni oo lakir, pepiki ematua enye e uni enaimin, nemeitoki ematua e uni endama awang'u, naa neijia si etiu enkiarie. Nadol, naning' olmalaika obo oipirri te shumata ejo tʼoltoilo sapuk: Ee, kake aiya, aiya, aiya, ndai loomanya tʼenkop, tʼolbae loo lkulekai toiloi leton eng'or loo lmalaikan okuni ooitoki aaosh emowuo. Neosh olmalaika le imiet emowuo; nadol olakira oing'ua shumata, nedoiki enkop, neishooki ninye embolet engumoto easuroto, nebol ninye ena gumoto easuroto, nepuku empuruo tʼengumoto ailep shumata, netiu empuruo anaa en engaji empejoto sapuk, neigany enaimin engolong' o shumata tʼempuruo naing'ua ena gumoto. Nepuku ilmaat tiatua empuruo aapuo shumata enkop; neishooki ninje engolon anaa peata nkulupan engolon tʼenkop. Nejokini ninje: emiony nkujit tʼenkop, arashu entoki nanyori, arashu oljani, kake iltung'anak ake lemeata olmishire lʼEngai too nkirribon enye. Neishooki ninje, pemeony metuata, kake peitame ninje lapaitin imiet; neaku emion enye anaa emion ten eony enkulupa oltung'ani. Ore too nona olong'i nepuo aaing'oru iltung'anak enkea, neilany enkea ninje. Netiu kulo maat anaa mbartan naaitobiraki aapuo enjore; neata too lukuny enye ilkarandan anaa lʼesahabu, netiu ngomomi enye anaa ngomomi oo ltung'anak, neata ilpapit anaa ng'oroyok, netiu lala lenye anaa lala loo lng'atunyo, neata enkishopoto anaa olkila lʼesekengei, ore oltoilo loo naipuko enye anaa en oo lgarrin ooyetita mbartan kumok naapuo enjore; neata ilkidong'o anaa loo nkulupan o onyeta too lkidong'o, neishooki engolon, peony iltung'anak lapaitin imiet; neata ninje olkarsis lenye, laa olmalaika lʼengumoto easuroto, neji engarna enye tʼenkutuk oo Lhebrayoi Abadon, neji tʼen oo Lgrikini Apolion. Eidipa osina lʼenkiterata atulusoi; ng'orai, epon epuonu sinaitin aare tekurum. Neosh olmalaika le ile emowuo; naning' oltoilo eing'ua nkutot ong'wan olperere lʼenkidasare lʼesahabu otii engomom Engai, nejoki olmalaika le ile oata emowuo: Talaku ilmalaikan ong'wan ooteenaki tʼolkeju kitok Farati. Nelakuni kulo malaikan ong'wan, ooitobirakinore esaa o engolong' o olapa o olari, pear metuata ematua e uni oo ltung'anak. Ore esiana enjore nakedito mbartan, naa elfun kat elfun kumok; naning' esiana enye, nadol neijia mbartan tʼenduaroto, o lelo ookedito, eata ilkilani lʼesekengei laaijo lʼenkima o loo pusi soito o loo nkibiritini. Ore lukuny oo mbartan, netiu anaa lukuny oo lng'atunyo, nepuku too nkutukie enye enkima o emburuo o enkibiriti. Nearieki ematua e uni oo ltung'anak too kuna tabo pokirauni, tʼenkima o tʼempuruo o tʼenkibiriti, naapuku too nkutukie enye. Amu ore engolon oo mbartan, naa en oo nkutukie o noo lkidong'o; netiu ilkidong'o lenye anaa lasuria ooata lukuny neonyisho too ninje. Ore iltung'anak ootelekutua too nona tabo, neitu eala aapal nkitobirat oo ngaik enye, pemeitoki aasai ilmeneng'a o muain naaitobiraki te sahabu o tʼengosholai o tʼosuiai o too soito o too nkeek, nemedolisho nemening'isho nemeidim aashom, neitu eala tʼolbae lʼearata metua enye, arashu esakutore, arashu entalare, arashu empurrore enye. Nadol olekai malaika ogol edou aing'ua shumata; neishopokoki eng'atamboi neata olakira Ai tʼelukunya enye, netiu engomom enye anaa engolong' o nkejek enyena anaa ng'apeta enkima, neata tʼengaina enye enkiti kitabu nabolo, neroro tʼenkeju enye e tatene enaiposha, neroro tʼenkeju e kedyanye enkop. Nebuak tʼoltoilo sapuk anaa peipurrito olng'atuny. Ore pebuak, neiro ndarat naapishana too ltoiloi lenye, Ore peiro nena darat naapishana too ltoiloi lenye, najo asir; naning' oltoilo aing'ua shumata naajoki: Teena enairoro nena darat naapishana, tʼolmishire; misir ninje! Ore ilo malaika latadua eitashe tʼenaiposha o tʼenkop, nedumu engaina enye e tatene aitorioki shumata, neituruj te ilo oishiu metabaiki nkatan pookin o nkatan pookin, ninye oitobira shumata o ntokitin naatii atua, o enkop te nebo o naatii atua, o enaiposha o naatii atua, ajo pemeitoki aatai engai kata, kake ore too ngolong'i oltoilo lʼolmalaika le opishana, teni eosh emowuo, neitabaiari emikio Engai, neijia anaa peitayolo singan lenyena loora layolounok. Naaitoki airorie oltoilo latoning'o aing'ua shumata naajoki: Nno, tudumu enda kiti kitabu nabolo, natii engaina e ilo malaika ororita tʼenaiposha o tʼenkop. Nalo nanu enetii olmalaika najoki: Njooki ena kiti kitabu! Naajoki ninye: Nko, toijoi, kintaduar engoshoke ino, kake ore tʼenkutuk, emelok anaa enaisho. Nadumu nanu ena kiti kitabu tʼengaina olmalaika naijoo, nemelok ninye tʼenkutuk ai anaa enaisho; ore paidip ataama, neduaru engoshoke ai. Naajoki ninye: meata kata nimintoki iye aitayolo mbaak e akenya too loshon o loreren o nkutukie o ilkarsisi kumok. Naaishori nanu entiani anaa eng'udi, naajoki obo: Nyo, tetema engaji sinyati Engai o olperere lʼenkidasare o kulo ooserem tiatua. Ore ilo leng'oti ti aulo engaji sinyati, nturraki oriong', nimitem! Amu eishooki loreren lemeata Engai, nepuonu aaroro engang' sinyati lapaitin artam o are. Nalaisho iljaken lainei aare, peitayolou ninje mbaak e akenya ngolong'i iip tomon o iip are o ntomoni ile, eishopo ilguniani. Kulo lelo oirienito aare o lelo kilang'eta aare, ooitashe tʼengomom Olaitoriani lʼenkop. Naa ten eyeu oltung'ani near ninje, nepuku enkima too nkutukie enye, nenya ilmang'ati lenye, ore oltung'ani pookin oyeu neitame ninje, neari ninye metua. Neata lelo engolon naigenye ninje shumata too ngolong'i enkitayolounoto enye, pemesha, neata engolon naibelekenyie engare metaa osarge, near enkop tʼentaboi pookin nayeu naarie. Ore peitabaia enjakenishu enye, nearare ninje ina ng'wes naing'ua easuroto, negilu ninje, near metuata. Neirrag mpopong'i enye tʼengoitoi e ina ang' sapuk, naji tʼemumuaishu: Sodom o Misri, enetooshokoki si Olaitoriani esalaba. Ore kulekai loo loshon o nkishomitie o nkutukie o loreren, nedol mpopong'i enye ngolong'i uni o nusu, nemeisho mpopong'i enye metunukari too nkuraren. Neng'idakino ninje kulo oomanya atua enkop, nerany tʼenjipai, neirriwakino ninje nkishoorot aten; amu eisilo kulo ayolounok aare lelo ootii enkop. Ore peishunye ngolong'i uni o nusu, nejing' Olmumua lʼenkishui oing'ua Engai, atua ninje, neitashe too nkejek enye, neibung' enkuretishu kitok kulo ootadua ninje. Nening' ninje oltoilo sapuk oing'ua shumata ajoki ninje: Eleputu ene wueji! Neilep ninje aapuo shumata tʼeng'atamboi, nedolita ilmang'ati lenye ninje. Ore te ina saa neaku enkikirikirata sapuk enkop, neurori ematua e tomon engang': neari metuata tʼenkikirikirata enkop ngam elfun napishana, ore lootelekutua, nejing' enkuretishu, neitaa kitok Engai natii shumata. Eidipa osina le are atulusoi, ng'orai, elotu osina li okuni asioki. Neosh olmalaika le opishana emowuo. Neaku iltoiloi kituak ooing'ua shumata, nejo ninje: Eidipa enkarsishu olmaa ataa en Olaitoriani lang' o ne Kristos lenye, neitorisho metabaiki nkatan pookin o nkatan pookin. Ore ilpaiyani tikitam o ong'wan ootoni tʼengomom Engai too lorikan lʼenkitoria, nebatata too ngomomi enye aaserem Engai, nejo: Kiliki yook iye ashe, Olaitoriani o Engai magilani, litii taata, naa iye otii opa, tiaraki nitang'amua engolon ino kitok nintorisho; negoro loreren, nelotu engoro ino o enkata naigwenakinyeki lootuata, neishori olkwaje singan linono loora layolounok o sinyat o kulo ooure engarna ino, looti o ilkituak, neiminyeki looiminye enkop. Neboli engaji sinyati Engai te shumata, nedoli osanduku lʼosotua lenye tiatua engaji enye, neaku enkiwang'ata o iltoiloi o endarata o enkikirikirata enkop o enjan oo soito sapuk. Nelioi olponoto kitok te shumata, naa eng'oroyoni naishopokoki engolong' netii olapa abori oo nkejek enyena, ore shumata elukunya enye, netii olmarisian lʼenkitoria loata lakir tomon o aare. Nemena ninye neishir ninye tʼemion eishoi. Neitoki alioi olekai ponoto te shumata, naa ng'orai, entiamasi sapuk nanyokie, naata lukuny naapishana o mowuarak tomon, netii shumata oo lukuny enyena nkeenda enkitoria naapishana: ore ol-kidong'oi lenye, neyetaa ematua e uni oo lakir anang'aki enkop, neitashe ina tiamasi tʼengomom e ina ng'oroyoni naata emion eishoi, peiye, teni eisho, eijoo enkerai enye. Neiu ninye engaiyoni, naa ninye olairrita loreren lemeata Engai pookin tʼeng'udi esekengei. Neilepieki enkerai enye enetii Engai o olorika lenye lʼenkitoria. Neilanyisho ina ng'oroyoni alo ang'ata, ewueji naitobiraka Engai ninye, peitotii ninye ngolong'i iip tomon o iip are o ntomoni ile. Nejing' olarrabal shumata. Ore Mikael o ilmalaikan lenyena nearare entiamasi; nearare si entiamasi te nebo o ilmalaikan lenyena, nemegilu nemeitokini aatum ewueji enye te shumata. Nenang'uni abori entiamasi kitok, naa ninye olasurai musana, oji oloirirua o satan, oitapong'oo olmaa pookin; etanang'uaki enkop o ilmalaikan lenyena te nebo o ninye. Naning' oltoilo kitok te shumata ojo: Etaa taata enkitopuata o engolon o enkarsishu nʼEngai ang', o enkitoria en e Kristos lenye, tiaraki naiturraiyoki olaitang'oroni loo lalashera lang', oitang'oro ninje tʼEngai dama o kiarie. Etigilutua ninje tʼosarge lʼembalelo o tʼororei lʼenjakenishu enye, neitu enyor empuan enye metabaiki enkea. Onaa, enting'idata, ndai shumat o loomanya tiatua. Ee, kake aiya kulo oomanya tʼenkop o tʼenaiposha. Amu elotu satan adoiki ndai, neata engoro sapuk, neyolo ajo enkiti kata ake eata. Ore pedol ina tiamasi ajo etanang'aki aitadou enkop, neipirrioki ina ng'oroyoni natoiwuo engaiyoni. Neishori ina ng'oroyoni naipuko are naaijo nʼolmotony kitok, peipirri ninye alo ang'ata ewueji enye, eneitotiyeki enkata nabo o nkatan are o enusu kata, tʼengomom entiamasi. Neiponyaki entiamasi engare ina ng'oroyoni tʼenkutuk enye anaa olkeju lʼengare, pewuapaa engare ninye. Kake etaretoko enkop eng'oroyoni abol enkutuk aijoo ina are naiponya entiamasi tʼenkutuk enye. Negoroki entiamasi eng'oroyoni, nelo ninye aarare kulo lʼeishoi enye ootelekutua, lepon eibung'ita nkitanapat Engai, neata enjakenishu e Yesus. Naitashe tʼosunyai lʼenaiposha, nadol eng'wes naing'ua enaiposha, naata mowuarak tomon o lukuny naapishana, neata shumata oo mowuarak enyena ilkarandan lʼenkitoria tomon, neata shumata oo lukuny enyena ngam oo morot. Ore ina ng'wes, padol, netiu anaa olowuaru keri, netiu nkejek enyena anaa nʼemuny, netiu enkutuk enye anaa enkutuk olng'atuny, neisho entiamasi ninye engolon enye o olorika lenye lʼenkitoria o enkidimata kitok. Nadol elukunya enye nabo naijo etaremoki metua; ore ilo bae lenye lʼenkea, neishiu, neing'asia enkop pookin tekurum ina ng'wes, neserem ninje entiamasi, amu eishoo eng'wes engolon, neserem ninje eng'wes nejo: Kang'ai onyanyukie eng'wes, naa ng'ai oidim ataarare ninye? Neishooki ninye enkutuk nairorie mbaak sapuki o ildeketa; neishooki ninye engolon metabaiki lapaitin artam o are. Nebol ninye enkutuk enye amor Engai, nemor engarna enye o engaji enye o kulo oomanyita shuniata. Neishooki ninye metaarare sinyat negilu ninje; neishooki ninye engolon meitoria enkishomi o enkutuk o olorere pookin. Neserem ninye kulo pookin oomanya atua engop, leitu esira ngam enye tʼenkitabu empuan Embalelo nataraki, opa tʼenkiterunoto olmaa. Oloata enkiyok, njening'! Teni epik oltung'ani atua engaji eenata, nelo si ninye atua engaji eenata; teni ear obo tʼolalem metua, meata kata nemeari si ninye tʼolalem metua. Ene etii olng'iria o enkirukoto oo sinyat. Nadol engai ng'wes eilepu aing'ua enkop; neata ninye mowuarak are, anaa embalelo, neiro si ninye anaa entiamasi. Neasishore ninye engolon e ina ng'wes enkiterata, tʼengomom enye; neisho enkop o pookin oomanya atua meteserema ina ng'wes elukunya, idya naishiuwo eremoto enye enkea; neitobir ilponot kituak, oo meitadou enkima aitung'ua shumata tʼengomom oo ltung'anak, neitapong'oo kulo oomanya atua enkop tʼolbae loo lponot oishooki ninye, peas tʼengomom e ina ng'wes; nejoki kulo oomanya atua enkop, peitobir aten emua e ina ng'wes naata olbae t'olalem neishiu. Neishooki ninye meishoo enkiyang'et ina mua, peiro ina mua eng'wes, neisho metaari metuata kulo leitu eserem emua eng'wes. Nearaki ninje pookin, looti o ilkituak, ladupak o laisinak, loolakuno o singan, metipiki ninje olkigeroto tʼengaina enye e tatene arashu tʼenkirribo enye, pemeidim oltung'ani ainyang'u arashu atimira, leme elde oata olkigeroto lʼengarna e ina ng'wes ana esiana engarna enye Ene etii eng'eno. Oloata endamunoto, njemus esiana eng'wes; amu era esiana oltung'ani, nera esiana enye iip ile o ntomoni ile o ile. Nadol ina Balelo eitashe tʼoldonyo le Sion o te nebo o ninye iltung'anak elfun iip o artam o ong'wan, ooata engarna enye o engarna e Menye etisiraki too nkirribon enye. Naning' nanu oltoilo oing'ua shumata, laijo oltoilo loo ngariak kumok; laijo si oloo ndarat kituak; ore ilo toilo latoning'o, netiu anaa oloo laoshok lʼenkinanda eoshito enkinanda. Nerany ninje Osingolio ng'ejuk tʼengomom olorika lʼenkitoria o tʼengomom oo nena ng'wesi ong'wan o tʼengomom oo lelo paiyani; nemetii oltung'ani oidim aiteng'enuoi ilo singolio neme lelo tung'anak elfun iip o artam o ong'wan, ooinyang'uaki tʼenkop. Naa ninje leitu epiki oloirerio te nebo o ng'oroyok, — amu era ninje ntoiye — o kulo oosujita Embalelo ewueji pookin enelo. Nera ninje ooinyang'uaki tiatua iltung'anak metaa ilmomo lʼenkiterata lʼEngai o lʼEmbalelo. Neitu etumi too nkutukie enye elejare, amu meata entibili. Nadol olmalaika eipirri agiroo te shumata, oata lomon lʼeng'ida loo nkatan pookin, peinosaki kulo oomanya atua enkop o loreren o njomito o nkutukie o loshon pookin, nejo ninye tʼoltoilo kitok: Entureita Engai ninjosho ninye enkitook; amu eewuo enkata enkigwena enye. Entasai ele oitobira shumata o enkop o enaiposha o ngonyek oo ngariak. Nesuju olekai malaika ajo: etabatate, etabatate Babilon, ina ang' kitok, naitooko loreren lemeata Engai pookin tʼenaisho torrono entalare enye. Nesuju olekai malaika li okuni ninye otejo tʼoltoilo kitok: Teni eserem oltung'ani eng'wes o emua enye neng'amu olkigeroto tʼenkirribo enye ana tʼengaina enye, nelaok ninye si enaisho engoro Engai, natubukokoki atua enkikombe engoro enye, eitu eitushuli, neisili tʼenkima o tʼenkibiriti tʼengomom oo lmalaikan sinyat o nʼEmbalelo. Neilep empuruo enkisiloto enye shumata metabaiki nkatan pookin, nemeata ninje eng'ieng'ata dama o kiarie, lelo ooteserema eng'wes o emua enye, o olotang'amua olkigeroto lʼengarna enye. Ene etii olng'iria loo sinyat, netii kulo looibung' nkitanapat Engai o enkirukoto e atua Yesus. Naning' oltoilo oing'ua shumata ejo: Tisira! Teshi lootuata looe tiatua Olaitoriani eba taata. Esipa, ejo Olmumua, ajo epuo aaeng'ieng'a ninje too nyamalareitin enye, amu esuj nkitobirat enye ninje. Nadol, naa ng'orai, eng'atamboi naibor. Ore tʼeng'atamboi neton obo, laijo Oinoti lʼoltung'ani, neata olkaranda lʼenkitoria lʼesahabu tʼelukunya enye, neata tʼengaina enye emundo napi. Nepuku olekai malaika aing'ua engaji sinyati, nebuaki tʼoltoilo kitok ilo otonita te shumata eng'atamboi: Rriwai emundo ino, tudung'o; amu eewuo enkata enkisambuare, amu etoiyo enkisambuare enkop. Ore ilo otonita eng'atamboi, nenang'aki emundo enye enkop, neisambuni enkop. Nepuku olekai malaika aing'ua engaji sinyati natii shumata, neata emundo napi. Nepuku olekai malaika aing'ua olperere lʼenkidasare, oata engolon aitore enkima, neipot ninye ilo oata emundo napi tʼoltoilo kitok: Rriu emundo ino napi nidung' ilmomo lʼoljani lʼolmarua lʼenkop; amu eoto nkululu enyena. Nenang'u olmalaika emundo enye enkop nedung' ilmomo lʼoljani lʼolmarua lʼenkop, nenang'aki ninje atua enkironyet engoro kitok Engai. Neironyi ina kironyet ti aulo engang', nepuku osarge tiatua enkironyet metabaiki sekenge oo nkutukie oo mbartan; neba engadoro anaa nang'arot osoit iip tomon o iip ile. Nadol olekai ponoto kitok naing'asiai naleng' te shumata. Naa ilmalaikan oopishana, ooata ntabo naapishana naabaiye, amu ninje, peishunye engoro Engai. Nadol entoki anaa enaiposha e bilauri nashulare enkima. Ore kulo ootigilutua aaing'ua enetii eng'wes o emua enye o olkigeroto lenye o esiana engarna enye, neitashe tʼembata e ina aiposha e bilauri neata ngauoi oo singolioitin lʼEngai, nerany Osingolio le Mose, lʼosinga lʼEngai, o Osingolio lʼEmbalelo, nejo: Kituak nkitobirat inono neing'asiai, Olaitoriani, Engai magilani. Supati ngoitoi inono nesipa, lekarsis loo loreren. Kang'ai, lemeata kata nimikiure, Olaitoriani, nemeitaa engarna ino kitok? Amu iye ake ora sinyati; amu epuonu loreren pookin nikiserem; amu eidipaki aatabolu nkigwenat inono. Ore peishunye kuna, nadol eboluni engaji sinyati olng'obor lʼenjakenishu te shumata, nepuku aaing'ua engaji sinyati lelo malaikan oopishana ooata ntabo naapishana, eishopokoki olkila oibor lemeata entioto, neteenikiaki nkimeitani esahabu ilgoon lenye. Ore nabo too nena ng'wesi ong'wan, neisho lelo malaikan oopishana ngirran esahabu naapishana naabore engoro Engai naishiu metabaiki nkatan pookin o nkatan pookin. Neigany engaji sinyati empuruo naing'ua enkitook Engai o engolon enye; nemetii oltung'ani oidim atijing'a engaji sinyati, metabana neishunye ntabo naapishana oo lmalaikan oopishana. Naning' oltoilo kitok oing'ua engaji sinyati, ojoki ilmalaikan oopishana: Enjom, entubukoki nena girran naapishana naabore engoro Engai, enkop. Nelo ol elukunya abukoki engirra enye tʼenkop, nejing' iltuduta torrok naleng' iltung'anak ooata olkigeroto lʼeng'wes neserem emua enye. Nebukoki oli are engirra enye atua enaiposha; neaku enaiposha osarge anaa lʼoltung'ani otua, nee iltauja ooishiu pookin ootii atua enaiposha. Nebukoki oli okuni engirra enye atua ilkejek loo ngariak o atua ngonyek oo ngariak, neaku ninje osarge. Naning' olmalaika loo ngariak ejo: Olaitoriani, iye ora supat, litii taata, naa iye otii opa, lora sinyati, tiaraki ningwenaka neijia, amu eibukoitie sargeta loo sinyat o loo layolounok, ninjoo iye ninje osarge metooko, amu eaku too ninje. Naning' nanu olekai malaika lʼolperere ejo: Ee, Laitoriani Engai, tʼengolon pookin, esipa nkigwenat inono naa supati. Nebukoki oli ong'wan engirra enye atua engolong', neishori ninye metapejo iltung'anak tʼenkima. Nepeji iltung'anak tʼenkirowuaj kitok, nedek ninje engarna Engai, naata engolon oo kuna tabo, neitu eala aaitaa ninye kitok. Nebukoki ole imiet engirra enye shumata olorika lʼenkitoria lʼeng'wes, neaku enkarsishu enye enaimin; neony ninje ilng'ejepa lenye tʼemion, nedek Engai te shumata tʼolbae loo mioitin o tʼolbae loo ltuduta lenye, neitu eala aaing'ua nkitarruot enye. Nebukoki ole ile engirra enye shumata emoipo kitok Farati, nemita engare enye, peitobirakini ilkarsisi lʼenkilepunoto engolong' engoitoi naimu. Nadol epuku ilmumuan duruk okuni tʼenkutuk entiamasi o tʼenkutuk eng'wes o tʼenkutuk olayolounoni lʼelejare, ootiu anaa nduan; amu era ninje ilmumuan loo loiriruani ooas ilponot, nepuo ngaloli pookin olmaa enetii ilkarsisi, aaiturrurroki ninje enjore engolong' kitok Engai, lʼengolon pookin. Ng'orai, alotu anaa olapurroni. Tesh oloishololo, neiteng'el ilkilani lenyena, pemelo meishopo nedoli enkurruna enye. Neiturrurroki ninje eweji neji t'enkutuk oo Lhebrayoi: Harmagedon. Nebukoki ole opishana engirra enye atua olng'inai. Nepuku oltoilo kitok oing'ua shumata tʼenetii olorika lʼenkitoria lʼEngai, nejo: Eidipe. Neaku enkiwang'ata o iltoiloi o ndarat, neaku enkikirikirata enkop kitok, neitu eaku enkikirikirata kitok naba nji, eiter enkata natii iltung'anak tʼenkop. Neoro ina ang' kitok aaku matuan uni, neurori ngang'itie oo loreren lemeata Engai. Nedamuni Babilon, ena ang' kitok, tʼengomom Engai, peisho ninye enkikombe enaisho engoro napi enye. Neilanyisho looigeruno lʼenaiposha, neitu eitokini aadol ildonyo. Nedou enjan sapuk oo soito neshaiki iltung'anak, neba anaa mosor. Nedek iltung'anak Engai tʼolbae lʼentaboi enjan oo soito, amu entaboi sapuk naleng'. Nelotu obo too lelo malaikan oopishana ooata nena girran naapishana, naairorie nanu ajoki: Wou ene, amu ayeu naaitadol iye ena ng'oroyoni entalare kitok, naton too ngariak kumok, neas ilkarsisi lʼenkop mbaak torrok entalare te nebo o ninye, nemerai loomanya atua enkop tʼenaisho entalare enye. Naanap ninye tʼolmumua metabaiki ang'ata, nadol eng'oroyoni natonita shumata eng'wes nanyokie naleng', nabore ngam oo morot, neata lukuny naapishana o mowuarak tomon. Neishopokino ina ng'oroyoni olkila odo o olonyokie, neikodo tʼesahabu o too soito sidan o musetani enkinyang'a kitok naleng', neata enkikombe esahabu tʼengaina enye, nabore ntorrok o loirerion lʼentalare enye, nesira tʼenkirribo enye engarna, naa emikio aiko nji: Babilon kitok, ng'otonye entalare o noo mbaak torrok enkop. Nadol nanu ina ng'oroyoni etemere tʼosarge loo sinyat o tʼosarge loo ljaken le Yesus. Naing'asia naleng', padol ninye. Naajoki olmalaika: Ainyo ping'asia? Aaliki iye emikio e ina ng'oroyoni o nʼeng'wes nanap ninye neata lukuny naapishana o mowuarak tomon. Ore ina ng'wes nitadua, opa etii, nemetii taata, neitoki elailepu aing'ua easuroto e satan, nejing' erruoroto, nepuo aaing'asia loomanya atua enkop, leitu esiri ngam enye tiatua enkitabu empuan tʼenkiterunoto olmaa, teni edol eng'wes, ajo etii opa, nemetii taata, neitoki atii. Ene etii endamunoto naata eng'eno: Ore lukuny naapishana, naa ildonyo oopishana ootonita eng'oroyoni, naa ilkarsisi oopishana. Ore imiet etabatatate, netii obo taata, neton eitu elotu olekai; ore teni elotu, nemeata kata nemebik enkiti kata. Ore eng'wes, natii opa, nemetii taata, naa ole isiet otii atua lelo oopishana, nelo ninye atua erruoroto. Ore nona mowuarak tomon nitadua, naa ilkarsisi tomon, leton eitu eng'amu enkarsishu; kake epuo aatum engolon anaa ilkarsisi esaa nabo te nebo o eng'wes. Naa enkigwena nabo eata kulo, neisho engolon o enkidimata enye eng'wes. Naa ninje ooarare Embalelo, negilu Embalelo ninje (amu ninye Olaitoriani loo laitoriak o Olkarsis loo lkarsisi), o te nebo o ninye looipotokoki o lootegeluaki o lairukok. Naajoki nanu: Ore ngariak nitadua, naatonita ina ng'oroyoni entalare, naa loshon o siamin o loreren o nkutukie. Ore nona mowuarak tomon nitadua, o eng'wes, naa kulo ooibai ina ng'oroyoni entalare, neing'ua ninye openy meishopo, nenya ninje nkiri osesen lenye, nepejoo ninye katukul tʼenkima. Amu etipika Engai atua iltauja lenye, peitobir enayeu ninye, neas enkigwena nabo, neisho enkarsishu enye eng'wes, metabana neitabaiari rorei lʼEngai. Ore ina ng'oroyoni nitadua, naa engang' kitok, naata enkarsishu aitore ilkarsisi lʼenkop. Ore peishunye kuna, nadol olekai malaika otadouo aing'ua shumata, oata engolon kitok, newang'u enkop tʼenkitook enye. Nedar ninye tʼoltoilo kitok ajo: Etabatate, etabatate Babilon, idya kitok, neaku olmuate loo loiriruani o enkibooroto oo lmumuan duruk pookin o enkibooroto oo ntaritik duruk naaibai pookin. Amu etooko loreren lemeata Engai pookin enaisho engoro entalare enye, neas ilkarsisi lʼenkop mbaak torrok entalare te nebo o ninye, nedupore lamirak lʼenkop tʼengolon olng'warra lenye. Naning' olekai toilo oing'ua shumata ojo: Entung'ai atua ninye, olorere lai, piming'arierie nkitarruot enyena, nimitumutumu si ntabo enyena. Amu eilepu nkitarruot enyena aabaiki shumata, nedamu Engai ng'ok enyena. Entalaaki ninye anaa petalaaka si ninye, ningilielie tʼerisioroto oo nkitobirat enyena. Ore enkikombe natubukoko, nibukokiki ninye aigil are. Anaa peitaa kion kitok neitumuru kion, neijia enjoo ninye osina o enkilishoto naba nji. Amu ejo ninye tʼoltau lenye: Aton ara enkarsis, mara engoliai, namadol enkilishoto tukul. Onaa, epuonu ntabo enyena engolong' nabo: enkea, enkilishoto, enkure, nepejori ninye tʼenkima katukul, amu egol Engai Olaitoriani oigwenaki ninye. Nepuo aaishiraki neilishoki ninye ilkarsisi lʼenkop ootaasa mbaak torrok entalare neiguran te nebo o ninye, teni edol empuruo empejoto enye. Nepuo aaitashe tʼenelakwa tʼenkuretishu emion enye nejo: Oi, kake aiya, ena ang' kitok Babilon, engang' naikarra, amu kitabaikia tʼesaa nabo enkigwena ino. Nepuo lamirak lʼenkop aaishiraki ninye neilishoki, tiaraki nemekure etii oltung'ani oinyang'u ntokitin enye, anaa nʼesahabu, o noo ngoshola, o noo soito oogol enkinyang'a, o soito ooji lulu, o ilkarashi oopuyapui neibor, o ilkilani oodo, o le hariri, o nkilani naanyokio, o pooki shani orropil, o pooki toki oo lala loo ljang'ito sapukin, o pooki toki naitobirieki lkeek sidan, o noo suia, o noo sekenge, o nʼosoit owang', o ngabobok oo mdalasini, o ngoirienito naairishoreki, o eilata narropil, o ilbani, o enaisho, o eilata lʼoljani, o entaba naibor, o engano, o nkishu, o ntare, o mbartan, o ilgarrin, o seseni o iltauja loo ltung'anak; o ilmomo ootonyorra oltau lino, kitung'aitie, o ntokitin pookin naapir o naaikishaan, kitulusoitie, nimintoki adol katukul. Ore lamirak loo nona masaa, ootudupore ninje, nepuo aaitashe tʼenelakwa tʼenkuretishu emion enye, eishir neilish aajo: Kake aiya, aiya, aiya ena ang' kitok, naishopokoki nkilani naapuyapui neibor, o nkilani naado, o nkilani naanyokio, neikodi tʼesahabu o too soito oogol enkinyang'a o too lulu! Amu tʼesaa nabo eitarruoiyoki masaa kumok naaba nji. O ilkituak loo meilini pookin, o pookin ooasisho too meilini, o pookin ooitobirisho tʼenaiposha, neitashe tʼenelakwa, neishir pedol empuruo empejoto enye nejo: Kaa ang' narisiore ena ang' tʼenkitook? Nepik ninje enterit shumata oo lukuny enye, nebuak aaishir, neilish, nejo: Kake aiya, aiya ena ang' kitok nainotie endupoto kulo pookin looata meilini tʼenaiposha, too masaa enyena, amu eitarruoiyoki tʼesaa nabo. Enting'idakinoto ndai ninye, iye shumata, o ndai sinyat o lairriwak o layolounok; amu eigwenaka Engai ninye enkigwena inyi. Nedumu olmalaika ogol osoit kitok laijo osoit oituutishoreki anang'aki atua enaiposha, nejo: Neijia eurokini enkop tʼolkutati kitok nabo Babilon, ena ang' kitok, nemeitokini ninye aadol tukul; nemeitokini aaning' tiatua iye oltoilo loo loosh engauo oo singolioitin o loosh nkisuleta o ndulen o mowuarak; nemeitokini aatum tiatua iye oltung'ani arriya lʼenkyas engarriyano oo nabo; nemeitokini aaning' tiatua iye oltoilo loo soito ooituut engano tukul; nemeitoki ailang'isho tiatua iye eong'an enkilang'et, nemeitokini aaning' oltoilo lʼosanja o lʼesanja tiatua iye. Amu era opa lamirak linono ilkituak lʼenkop; amu esakutore ino naitapong'oiye loreren pookin lʼenkop; nenyorrikini tiatua ninye osarge loo layolounok o loo sinyat o loo kulo pookin ootaraki tʼenkop. Ore peishunye kuna, naning' oltoilo loo siamin kituak te shumata, oojo: Haleluya! Ore enkitopuata o enkitook o engolon, njeaku nʼEngai ang', amu esipa naa supati nkigwenaitin enyena, tiaraki naigwenaka ninye ina ng'oroyoni entalare, naitarruoiye enkop pookin tʼentalare enye, netalaakaki osarge loo singan lenyena ngaik enyena. Nejo ninje kat are: Haleluya! neilep empuruo enye alo shumata metabaiki nkatan pookin o nkatan pookin. Ore lelo paiyani tikitam o ong'wan o ng'wesi ong'wan, nebatata aaserem Engai naton tʼolorika lʼenkitoria aajo: Amen. Haleluya! Nelotu oltoilo oing'ua olorika lʼenkitoria ojo: Entadarai Engai ang', ndai singan lenyena pookin o kulo ooure ninye pokira, looti o ilkituak. Naning' nanu anaa oltoilo loo siamin kituak, o anaa oltoilo loo ngariak kituak, o anaa oltoilo loo ndarat naagol, ejo: Haleluya! Amu etang'amua Engai ang', Olaitoriani tʼengolon pookin, enkarsishu. Mating'idata nikining' enjipai, maitaa ninye kitok, amu etabaua enkiama Embalelo neitobirakino eng'oroyoni enye, neishooki ninye meishopo olkila sidai oibor naleng'; amu ore olkila oibor sidai, naa supaton oo sinyat. Naajoki: Tisira! Teshi kulo ooipotokoki endaata Embalelo. Naajoki: Ore kulo, naa rorei oosipa lʼEngai. Nabatatakino nkejek enyena aserem ninye. Naajoki ninye: Ng'orai, minko neijia! Amu ara olang'arani lino o loo lalashera linono o loo kulo ooata enjakenishu e Yesus. Teserema Engai! Amu ore enjakenishu e Yesus, naa Olmumua lʼenkitayolounoto. Nadol shumata etabole, naa ng'orai, embarta naibor. Ore olokedito neji: Supat, nesipa, neigwenu neara tʼesupato. Netiu ngonyek enyena anaa olng'ejep lʼenkima, neata tʼelukunya enye nkeenda enkitoria kumok, neata ninye engarna natisiraki, nemetii olekai otayolo, leme ninye ake. Neishopito ninye olkila osuakino osarge, neji engama enye Ororei lʼEngai. Nesujita ninye iltimito le shumata ookedito mbartan naaibor, neishopito nkilani naaibor sidan naleng'. Nepuku olalem opi tʼenkutuk enye naarie loreren lemeiruk pookin; neirrita ninje tʼeng'udi esekengei, neroro ninye enkironyet enaisho engoro kitok Engai magilani. Neata tʼolkila lenye o tʼenkupes enye engarna nasira: Olkarsis loo lkarsisi o Olaitoriani loo laitoriak. Nadol olmalaika oitashe tiatua engolong' nedar tʼoltoilo kitok nejoki ilmotonyi pookin ooipirri te shumata: Wotu, enturrurrokinoto endaata kitok Engai, pinyanya nkiri oo lkarsisi o noo mbartan o noo kulo ookedito ninje o nkiri oo loolakuno o noo singan, noo looti o lkituak. Nadol eng'wes o ilkarsisi lʼenkop o iltimito lenyena lʼenjore eiturrurrote aarare ilo okedito embarta, o iltimito lenyena. Neibung'i ina ng'wes te nebo o ilo ayolounoni lʼelejare, oitobira ilponot t'engomom enye neitapong'orie kulo ootang'amutua olkigeroto lʼeng'wes neserem emua eng'wes. Nenang'akini kulo pokira are eishiu atua olbalbal lʼenkima naiwuwu tʼenkibiriti. Neari ilkulekai tʼolalem le ilo okedito embarta, ilo alem opuku tʼenkutuk enye. Neraposho ilmotonyi pookin too nkiri enye. Nadol olmalaika edou aing'ua shumata neata embolet ewueji easuroto o olpisiai kitok tʼengaina enye. Neibung' ninye entiamasi, ol opa asurai musana, lora oloirirua o satan, neen enkata oo larin iip tomon, nenang'aki atua ewueji easuroto, neigenoo, neen shumata tʼolmishire, pemeitoki ninye aitapong'oo loreren, metabana neishunye larin iip tomon; ore peishunye lelo, meata kata nemelaki ninye enkiti kata. Nadol lorikan, ore lelo ootonie ninje, neishooki enkigwena. Nadol iltauja loo kulo ootaraki tʼolbae lʼenjakenishu e Yesus o lʼororei lʼEngai, leitu eserem eng'wes o emua enye, neitu eng'amu olkigeroto tʼenkirribo o tʼengaina enye; neishiu neitore ninje te nebo o Kristos larin iip tomon. Ore ilkulekai ootuata, neitu epiu metabana neishunye larin iip tomon. Ena empiunoto enkiterata. Teshi o sinyat loong'ar empiunoto enkiterata, amu meata engai kea engolon nashororie ninje. Ore peidipai larin iip tomon, nepuoi aalak satan aing'ua enkibooroto enye, nepuku ninye aitapong'oo loreren ootii nkutot pokira ong'wan enkop, Goog o Magoog, neiturrur ninje aiko enjore, neba esiana enye anaa osunyai lʼenaiposha. Neilep ninje metabaiki endapasho enkop, neman enkirragata oo sinyat o engang' nanyorri. Nedou enkima aing'ua shumata tʼEngai amut ninje. Nenang'akini oloirirua oitapong'oiye, olbalbal lʼenkima o enkibiriti, enetii si eng'wes o olayolounoni lʼelejare; nepuoi aaitame dama o kiarie o nkatan pookin. Nadol olorika lʼenkitoria kitok oibor, ore ilo otonie olorika, nedanya enkop o shumata engomom enye, nelai ewueji enye. Nadol lootuata, ilkituak o looti, eitashe tʼengomom olorika lʼenkitoria, neboluni nkitabuni. Neboli engai kitabu, naa enkitabu empuan; neigwenakini lootuata too mbaak naatisiraki tiatua nkitabuni, tʼerisioroto oo nkitobirat enye. Neitai enaiposha lootuata ootii atua ninye, neitai enkea o gehena lootuata ootii atua ninje; neigwenakini oltung'ani pookin tʼerisioroto oo nkitobirat enyena. Nenang'akini enkea o gehena olbalbal lʼenkima. Naa ninye enkea e are, olbalbal lʼenkima. Ore oltung'ani leitu etumi, etisiraki engarna enye tʼenkitabu empuan, nenang'akini olbalbal lʼenkima. Nadol shumata ng'ejuk o enkop ng'ejuk, amu etulu soiye shumata elukunya o enkop elukunya, nemekure etii enaiposha. Nadol engang' sinyati, Yerusalem ng'ejuk, edou te shumata aing'ua Engai, eitobiraki anaa esanja natakajakaki olmoruo lenye. Naning' oltoilo kitok oing'ua olorika lʼenkitoria ejo: Ng'orai, emanyata Engai te nebo o iltung'anak, nelamany te nebo o ninje, nepuo aaku ninje loreren lenyena, netii ninye openy, Engai, e nebo o ninje. Nelajutu Engai ilkiyo pookin too ngonyek enye nemeitoki atii enkea arashu enkilishoto arashu enkishirata arashu meitoki atii emion; amu etulusoitie mbaak elukunya. Nejo ilo oton tʼolorika lʼenkitoria: Ng'orai, aitaa ntokitin pookin ng'ejuko. Naajoki: Tisira, amu supati kulo rorei nesipa. Naajoki ninye: Eidipe. Ara nanu A o O, enkiterata o enkiting'oto. Ayeu naisho Oloata enkure tʼenjorro engare empuan pesho. Ologilu, nelajung'u kuna pookin, naaku nanu Engai enye, neaku ninye engerai ai. Kake ore looing'ashaa, o lemeiruk, o looisho osina, o larak, o looas mbaak torrok oo nkiri, o lasakutok, o looserem muain neme Engai, o lalejak pookin, nepuo aajing' olbalbal lʼengumoto, eneiwuwu enkima o enkibiriti; naa ninye enkea e are. Nelotu obo too lelo malaikan oopishana ooata ngirran naapishana naaigany ntabo naapishana enkiting'oto, naairorie nanu ejo: Wou ene, maitadua ina ng'oroyoni, esanja Embalelo. Naarik tʼolmumua shumata oldonyo kitok oado, naaitadol engang' kitok, Yerusalem sinyati, edou te shumata aing'ua Engai. Neata ninye enkitook Engai, netiu enkilang'et enye osoit oji yaspis owang' naleng'. Neata esundai sapuk naado, neata kishomini tomon o are, o shumata oo kishomini ilmalaikan tomon o are, netisiraki ngam too kishomini, naa ngam oo ntipati tomon o are oo nkera Israel. Netii engalo nailepunye engolong' kishomini uni, netii empolos enkiarie kishomini uni, netii moikwape kishomini uni, o engalo nadoiyorie engolong' kishomini uni. Neata esundai engang' ntonat tomon o are o tiatua ninje ngam oo lairriwak tomon o are lʼEmbalelo. Ore ilo laairorie, neata entiani esahabu, peiye etem engang' o kishomini o esundai enyena. Ore ina ang', neitorisi mbat pokira ong'wan, nerisioro engadoro o endapasho. Netem ninye engang' tʼentiani, neaku nang'arot osoit iip tomon kat tomon o are; nerisioro engadoro o endapasho o engadoro nailep engang'. Netem esundai enye, nera ntemeta oo ngaik iip o artam o ong'wan, t'entemet oo ltung'anak naata olmalaika. Ore enjetata esundai enye, naa yaspis, ore engang' naa esahabu sidai natiu anaa bilauri sidai. Ore ntonat esundai engang', netakajaki too soito sidan oogol enkinyang'a. Ore entonata elukunya naa yaspis, ore en e are naa yakuti sidai, ore en e uni naa akiki naibor, ore en e ong'wan naa smaragid, ore en e imiet naa akiki warikoi, ore en e ile naa akiki nanyokie, ore en e napishana naa sabariyadi, ore en e isiet naa smaragid nanyori, ore en e enturuj naa yakuti warikoi, ore en e tomon naa akiki nanyori, ore en e tomon o nabo, naa akiki naijo eng'atamboi, ore en e tomon o are naa ametistos. Nera nena kishomini tomon o are soito sidan ooji lulu tomon o are, ore kishomi pookin, neitaunyeki lulu nabo. Ore ngoitoi engang', naa esahabu sidai, nawang' naleng' anaa bilauri berlel. Neitu adol engaji sinyati tiatua, amu era Olaitoriani, Engai magilani, engaji sinyati enye, o Embalelo. Nemeyeu ina ang' engolong' ana olapa, peilang'aki ninye, amu eilang'aki enkitook Engai ninye, ore enkilang'et enye, naa Embalelo. Nepuo loreren aalimana tʼenkilang'et enye; neau ilkarsisi lʼenkop enkitook enye atua ninye. Nemeitokini aaigen kishomini enyena dama, amu meitoki atii enkiarie ine. Neau ninje enkitook o enganyit oo loreren aapik atua ninye. Nemejing' atua ninye entoki duruki arashu enaitobir entorroni ana elejare, neme lelo ake ootisiraki ngam enye tiatua enkitabu empuan Embalelo oojing'. Naaitadol ninye olkeju lʼengare empuan, nailiil anaa bilauri, naing'ua ilo orika lʼenkitoria lʼEngai o Embalelo. Ore tʼempolos engoitoi enye, o too mbat pokira are olkeju, netii nkeek empuan, naata ilmomo mpukunot tomon o are, neiu ilmomo lenye olapa pookin, naa mbenek oo nena keek ninje naaishiunye loreren lemeata Engai. Nemeitoki atii oldeket katukul. Naa ine etii olorika lʼenkitoria lʼEngai o Embalelo, nepuo singan lenyena aaisyayaki ninye nedol ninje engomom enye, nepiki engarna enye too nkirribon enye. Nemeitoki atii enkiarie katukul, nemeyeu enkilang'et, arashu eong'an engolong', amu Olaitoriani Engai, oisho ninje eong'an, neitore ninje metabaiki nkatan pookin o nkatan pookin. Naajoki nanu: Era kulo rorei supati nesipa; eirriua Olaitoriani, Engai oo lmumuan loo layolounok, olmalaika lenye, meitadua singan lenyena ntokitin nemeata kata nemepuonu aasioki. Ng'orai, alotu asioki. Tesh oloibung' rorei lʼenkitayolounoto tʼena kitabu. Naa nanu, Yohanes, otoning'o nadol kuna baak. Ore paning' nadol, nabatatakino enkop, asai too nkejek olmalaika laaitadua nanu kuna baak. Naajoki ninye: Ng'orai, minko neijia, amu ara si nanu osinga anaa iye o lalashera linono o kulo looibung' rorei lʼena kitabu. Tasaiya Engai! Naajoki nanu: Mien rorei lʼenkitayolounoto lʼena kitabu tʼolmishire! Amu etinyikua enkata. Olora torrono, njeaku torrono oade; olora duruki, njeaku duruki oade: kake olora supat, njeaku supat oade, o olora sinyati, njeaku sinyati oade. Ng'orai, alotu asioki, netii olkwaje lai te nebo o nanu, paisho oltung'ani pookin anaa peikununo nkitobirat enyena. Ara nanu A o O, enkiterata o enkiting'oto, ol elukunya o olobaiye. Teshi kulo, looibung' nkitanapat enyena, petum engolon nang'arie nkeek empuan, nejing' too kishomini atua engang'. Amu ti aulo etii ildiain o lasakutok o looas mbaak torrok oo nkiri, o larak, o looserem muain neme Engai, o pookin oonyor neitobir elejare. Nanu, Yesus, oirriwaiye olmalaika lai, peijakenoki ndai kuna baak, naara noo sirito. Ara nanu entonai o enkishon e David, nara ilo akira lʼentadekenya oibor. Nejo Olmumua o esanja: Wou! Ore ilo oning', metejo: Wou! Oloata enkure, njelotu; ore oloyeu, njeea engare empuan pesho! Aijakenoki oltung'ani pookin oning' rorei lʼenkitayolounoto Eena kitabu: Teni eponiki ninje, nelaponiki Engai ninye ntabo naatisiraki tiatua ena kitabu. Teni eitai oltung'ani too rorei l'enkitabu ena kitayolounoto, neitai si Engai ematua enye tiatua nkeek empuan o tiatua engang' sinyati, naatisiraki tiatua ena kitabu. Ore ilo oijakenu kuna, nejo: Ee, alotu asioki. Amen, wou, Laitoriani Yesus! Njebikie eng'adunoto Olaitoriani Yesus Kristos ndai pookin. Amen.