King pasimula, lelangan ne ning Dios ing banua at ing yatu. Ala yang kaayusan ing yatu; tatakpan na ning dalumdum ing kalalalaman kabang tutiup ya ing tutung masikan a angin babo na ning danuman. Ngana ning Dios, Mika ating sala at linto ing sala. Ikit na ning Dios king mayap ing sala. Kaybat, kewani ne ning Dios ing sala king dalumdum. Inaus neng Aldo ning Dios ing sala, at ing dalumdum naman inaus neng Bengi. Miras ing bengi at dinatang ing abak. Ita ya ing mumunang aldo. Kaybat ngana ning Dios, Mika ating maragul a suklub pilatan da ring danuman ban pikawanian ing danuman. At ita ing milyari: lelangan ne ning Dios ing suklub at kewani na niti ing danum babo na ning suklub king danum lalam na. Inaus neng Banua ning Dios ing suklub. Miras ing bengi at dinatang ing abak. Ita ya ing kaduang aldo. Kaybat ngana ning Dios, Mitipun ing danum lalam ning banua king metung a lugal ban palto na ing malanging gabun. At ita ing milyari. Inaus neng Yatu ning Dios ing gabun, at ing danum a mitipun inaus neng Dagat. Ikit na ning Dios king ita mayap. Kanita ngana ning Dios, Palto yang miyayaliwang tanaman ing gabun: balang uring tanaman a ating bini at balang uring tanaman a mamunga king yatu a ating butul kilub. At ita ing milyari. Pepalto na la ning yatu ding miyayaliwang klasing tanaman a ating bini at tanaman a mamungang ating butul kilub. Ikit na ning Dios king ita mayap. Miras ing bengi at dinatang ing abak. Ita ya ing katlung aldo. Kaybat ngana ning Dios, Mika ating sala king banua ban mikawani ya ing aldo king bengi. Maging tanda la karing panaun ampon karing aldo at banua, at magsilbi lang sulu king sikluban na ning banua ban aslagan de ing yatu. At ita ing milyari. Lelangan na la ning Dios ding aduang maragul a sulu; sunlag ya ing maragul kareti kabang aldo at sunlag ya ing malati neng bengi. Lelangan na la naman ding batuin. Binili na la ning Dios king sikluban ning banua ban aslagan de ing yatu ban sunlag neng aldo at neng bengi at ikawani na ing sala king dalumdum. Ikit na ning Dios king ita mayap. Miras ing bengi at dinatang ing abak. Ita ya ing kapat a aldo. Kanita ngana ning Dios, Lunto la karing danuman ding dakal a mabie lelangan at sulapo la ding ayup lalam na ning banua. At ita ing milyari. Inya lelangan na la ning Dios ding maragul a asan ning danuman at ding sablang miyayaliwang kakawe king danuman at miyayaliwang ayup. Ikit na ning Dios king ita mayap. Binendisyunan na la ning Dios at ngana karela, Magpakarakal kayu at katmuan ye ing dagat; ikayung ayup, magpakarakal kayu naman at katmuan ye ing yatu. Miras ing bengi at dinatang ing abak. Ita ya ing kalimang aldo. Kaybat na nita, ngana ning Dios, Paburen yang palto na la ning yatu ding miyayaliwang mabie lelangan: matunud at malyap, mangaragul at mangalati. At ita ing milyari. Lelangan na la ning Dios ding miyayaliwang animal, ding animal a antimo ding baka at miyayaliwa pang animal a gagapang king yatu. Ikit na ning Dios king ita mayap. Kanita ngana ning Dios, Lalangan ta ya ing tau king wangis tamu. Ila ding manibala karing asan na ning dagat, karing ayup, karing baka, karing heganaganang animal, at karing heganaganang melalang a gagapang king yatu. Inya lelangan ne ning Dios ing tau king wangis na; king wangis ning Dios lelangan ne; lelangan na lang lalaki at babai. Bendisyunan na la ning Dios at ngana, Magpakarakal kayu at katmuan ye ing yatu at sakupan ye. Ikayung mamahala karing asan king dagat, karing ayup, at karing heganaganang bage melalang a gagapang king yatu. Ngana pa ning Dios, Lawan yu, babie ku la kekayu ding heganaganang tanaman a ating bini king mabilug a yatu at ing balang tanaman a mamungang ating butul kilub ban maging pamangan yu. At babie ku ing sablang berding tanaman karing heganaganang animal, karing sablang ayup, at karing sablang melalang a gagapang king yatu at king balang mabibie king yatu. At ita ing milyari. Linawe na ning Dios ing sablang lelangan na, at ikit na king tune mayap. Miras ing bengi at dinatang ing abak. Ita ya ing kanam a aldo. Makanyan na lang inari ning Dios ding banua at ing yatu ampon ing heganaganang atyu kareti. Ayari na ning Dios ing dapat na kilub ding anam a aldo, at kaybat pepaynawa ya king kapitung aldo king sablang bage depat na. Binendisyunan ne ing kapitung aldo at gewa neng banal, uling king aldong ita ya pepaynawa king heganaganang dapat na king pamaglalang. Ita ya ing istoria na ning pangalalang ning banua at yatu. Kanitang lalangan ne ning Ginung Dios ing yatu at ing banua, alang nanu pa mang tanaman king yatu at ala pang dikut a tutubu king marangle, uling e ya pa pepauran ing Ginung Dios king yatu at ala pang taung manasik king gabun. Oneng atin namang sibul a manibatan king gabun at peparanuman na ing gabun. Inubug ne ning Ginung Dios ing tau ibat king alikabuk at pengisnawanan ne arung king pangisnawa ning bie, at mika bie ya ing tau. Kanita mibili yang metung a mulahan ing Ginung Dios karin king Eden, king aslagan, at binili ne karin ing taung inubug na. Pepatubuan na la ning Ginung Dios king gabun ding miyayaliwang tanaman a makayamang lalawan at maniaman kakanan at ing tanaman ning bie a atyu libutad na ning mulahan, at ing tanaman ning beluan tungkul king mayap at e mayap. Ating metung a ilug king Eden a paranum king mulahan; ibat karin meging apat yang sanga ing ilug. Pison ing lagyu na ning mumuna; mamagus ya king mabilug nang gabun ning Havila nung nu ating gintu. Tutung masanting ing gintu ning lugal a ita; atin munamang bedelio at mal a batung onyx karin. Gihon ing lagyu na ning kaduang ilug; mamagus ya king gabun ning Cus. Tigris ing lagyu na ning katlu; mamagus ya banda nang aslagan ning Asiria. At ing kapat a ilug ya ing Eufrates. Binili ne karin ning Ginung Dios ing tau at pepatuknangan ne king mula na ning Eden ban gambulan ne at ingatan. Nganang minutus ning Ginung Dios king tau, Malyari kang mangan king isanu pa mang tanaman king mulahan, subali mu ing tanaman na ning beluan tungkul king mayap at e mayap. E ka mamangan king bunga na ning tanaman a ita. Mate ka kabud mengan ka king bunga na. Kanita ngana ning Ginung Dios, E mayap ing magdili-dili ya ing lalaki. Lalang kung karapatdapat a akayabe na. Inya ibat king gabun ing Ginung Dios miyubug yang miyayaliwang animal at miyayaliwang ayup. Dela na la king lalaki ban lawan na nung nanung iyaus na kareti. Ing lagyung binie na king balang metung kareti ya ing meging lagyu na. Dininan na lang lagyu ning lalaki ding heganaganang animal at ding ayup; oneng metung man kareti alang meging karapatdapat maging akayabe na. Inya pepatudturan neng maniaman ning Ginung Dios ing lalaki, at kabang matudtud ya kinua ne ing metung karing tagyang na at sera ne laman ing lugal a pibatan na. Kanita gewa neng babai ning Ginung Dios ing tagyang a kinua na king lalaki. Dela ne king lalaki at ngana ning lalaki, Iti kabud ing butul ning kakung butul, at laman ning kakung laman; mayaus yang babai, uling ibat ya king lalaki. Iti ing sangkan nung inya ing lalaki lakuan ne i tata na at ima na at makiabe ya king asawa na, at ilang adua maging metung na la mung katawan. Lubas ya ing lalaki at ing asawa na, oneng e ra pikarine iti. Ngeni, ing ubingan ya ing mautak dili karing animal a lelangan na ning Ginung Dios. Nganang mengutang ning ubingan king babai, Tutu pin king binawal na kayung mangan ning Dios king isanu pa mang bungang tanaman king mulahan? Pekibat na ning babai king ubingan, Malyari keng mangan karing bunga da ring tanaman king mulahan; subali mu king bunga na ning tanaman a atyu king libutad ning mulahan. Sinabi na ning Dios king e mi ya kakanan a bunga ni tatagkilan man. Kabud daptan yu ita, ngana, mate kayu. Oneng ngana ning ubingan king babai, E tutu yan. E kayu mate! Balu na ning Dios king kabud mangan kayu maging anti kayung Dios at mibuklat kayu mata, at abalu yu ing mayap at ing e mayap. Ikit na ning babai king masanting yang lalawan ing tanaman at maniaman yang kanan a bunga at dapat yang pagnasan uling babie yang kabiasnan. Inya kinangwa ya karing bunga na at pengan ne; dininan nia naman ing asawa na at mengan ya. Kanita mu rin mibuklat la mata at ikit da ing lubas la. Inya pitungi da la ring bulung higera ban takpan ing sarili da. Inyang damdaman deng lalakad king mulahan ing Ginung Dios king marimla nang dake ning patingapun, sinalikut ya ing lalaki at ing asawa na king Ginung Dios libutad ding tanaman ning mulahan. Kanita inaus ne ning Ginung Dios ing lalaki at kitnan ne, Nu ka karin? Pekibat na, Dimdam da kayu king mulahan, oneng tatakut ku uling lubas ku. Inya sinalikut ku. Kanita kitang na ning Dios, Ninu waring sinabi kekang lubas ka? Mengan ka king bunga na ning tanaman a binawal kung kanan mo? Pekibat na ning lalaki, Ing babaing binie yung maging kayabe ku ya ing minie king bunga na ning tanaman kanaku at pengan ke. Kanita kitang na ning Ginung Dios king babai, Obat gewa mu ing anti kanyan? Pekibat ning babai, Lininlang na ku ning ubingan, inya mengan ku. Kanita ngana ning Ginung Dios king ubingan, King gewa mung yan misumpa ka; karing heganaganang animal ika mung bukud ing misumpang anti kaniti: manibat ngeni gumapang ka king kapamilatan na ning kekang atian at alikabuk ing kekang kanan kabang mabie ka. Mikasama kayu ning babai; milaban la ding anak na at ding anak mu. Lasawan de ring anak na ing buntuk mu, at tuktukan mu no man ding sakung da. Ngana naman king babai, Dagdagan ku ing kasakitan mu king kekang pamanganak; king sakit ibait mu la ding anak mu. Makanyan man pagnasan me pa mu rin ing asawa mu at pailalam ka king upaya na. Ngana namang sinabi king lalaki, Uling mekiramdam ka king asawa mu at mengan king bunga ning tanaman a binawal kung kanan mu, misumpa ya ing gabun uli mu. Kailangan kang magal ba mung apangan ing bunga na kabang mabie ka. Palto yang dikut at tanaman a masuksuk at mangan kang tanaman gubat. Mika pamangan ka kapamilatan na ning tulu ning pawas mu angga king magbalik ka king gabun nung nu ka ibat, uling king gabun ka ibat, king gabun ka naman mibalik. Pemalagyuan neng Eva ning lalaki ing asawa na uling ya ing meging ima na ning meto ketawan. Ginawa yang imalan ing Ginung Dios a ibat king balat animal at piniblasan na la. Kanita ngana ning Ginung Dios, Oyni ing tau; meging kalupa ta ne. Balu na na ing mayap at ing e mayap. Inya e ya sukat mipaintulutan kumang bunga king tanaman na ning bie at mangan kaniti at e mate kapilan man. Inya tinabi ne ning Ginung Dios ing tau king Mula ning Eden ban tamnan ne ing gabun a penibatan na. Tinabi ne king mulahan ing tau at dela ne king bandang aslagan na ning Mula ning Eden at mibili yang kerubin at metung a espadang milalablab mamarap nu man karin ban magbante king dalan papunta king tanaman na ning bie. Sipingnan neng Adan ing asawa nang i Eva at mebuktut ya, at beit ne i Cain. Ngana, Mikayanak kung metung a lalaki king saup na ning Ginu. Inya Cain ing pemalagyu na king anak na. Beit ne ing metung pang anak a lalaki. Abel ing lagyu na. Pastul ya i Abel at i Cain naman ortelanu ya. Dinatang ing aldo at i Cain migdala yang aibie na king Ginu ibat king bunga na ning gabun. I Abel naman migdala yang metung karing pangane biseru karing tupa na, at inain na ing masanting diling dake. Metula ya ing Ginu kang Abel at king daralan nang ain. Oneng e ya metula kang Cain at king ain a darala na. Mimua ya i Cain at meslam ya lupa. Ngana ning Ginu kang Cain, Obat mua ka? Obat maslam ka lupa? Nung mayap ing gewa mu, sukat kang tumula; nung e mayap, ing kasalanan manaya ya lele mung pasbul; pagnasan na ka, oneng sukat meng sambutan. Misan a aldo, nganang Cain kang Abel a kapatad na, Tara, munta kata king marangle. Minta la king marangle at kabang atyu la karin, lepitan neng Cain i Abel at pete ne. Kanita nganang mengutang ning Ginu kang Cain, Nukarin ya ing kapatad mung i Abel? E ke balu, nganang mekibat. Aku wari ing talaingat king kapatad ko? Kanita ngana ning Ginu, Obat gewa mu ing anti kanyan? Kukulait kanaku ibat king gabun ing daya na ning kapatad mu. Manibat ngeni makasumpa ka at mitabi ka king gabun a mistulang asbuk a mininum king dayang pepatulu mu king kapatad mu. Mananaman ka man, oneng ala yang ibie pupul ing gabun; ala kang pupulan. Maglibut-libut ka king mabilug a yatu at e ka malyaring mipaindatun nu man karin. Nganang Cain king Ginu, Kabayat nang pusanan niting binie yung parusa! Palakuan yu ku king gabun a iti at mabating ku ban e yu na ku akit; maglayas-layas kung alang tuknangan king lupa na ning yatu, at paten na ku ning ninumang manakit kanaku! E makanyan, ngana ning Ginu kang Cain. Itang makamate keka, makatapitu yang besis miparusan. Mibili yang metung a tatak ing Ginu kang Cain ban e ne paten ning ninumang taung manakit kang Cain. Meko ya i Cain king arapan na ning Ginu at menuknangan ya king sakup ning Nod, king dane nang aslagan ning Eden. Sipingnan neng Cain ing asawa na; mebuktut ya at beit ne i Enoc. Telakad neng Cain ing metung a siudad, at pekilagyu ne iti king anak nang i Enoc. I Irad ya ing meging anak nang Enoc, at meging anak na ne man Irad i Meuyael. Anak neng Meuyael i Metusael, at anak neng Metusael i Lamec. Adua ya asawa i Lamec; i Ada at i Zilla. Beit neng Ada i Jabal; ya ing pipumpunan da ring taung manuknangan karing tolda at manese animal antimo ding baka. Jubal ne man lagyu ing kapatad na; ya naman ing pipumpunan da ring sablang manigtigan lira at plauta. Beit neng Zilla i Tubal-Cain a pipumpunan da ring taung biasang gawa karing kasangkapan a tangsu at bakal. Naama ya lagyu ing kapatad nang babaing Tubal-Cain. Nganang Lamec karing asawa na, Ada at Zilla, pakiramdaman yu ku! Pete ke ing metung a kayanakan uli ning penasakit na ku. Nung ing makamate kang Cain makatapitu yang besis miparusan, ing kang Lamec naman makatapitung pulu't pitung besis. Pasibayu neng sipingnan Adan ing asawa na, at menganak yang lalaki at pemalagyuan neng Set. Dininan na kung aliwang anak ning Dios, nganang Eva, bilang kalibe nang Abel a pete nang Cain. Mikayanak yang metung a lalaki i Set, at pemalagyuan neng Enos. Kanita la megumpisang minaus ding tau king lagyu na ning Ginu king karelang pamanyamba. Oyni ing listahan da ring lahi nang Adan. Kanitang lelangan ne ning Dios ing tau, lelang neng kawangis na. Lelangan na lang lalaki at babai; binendisyunan na la at inaus na lang Tau kanitang lalangan na la. Dinalan atlung pulung banua ne i Adan inyang ayanak ne ing metung a anak a lalaking kawangis na. Set ing pemalagyu na king anak na. Kaybat nang mibait Set, mebie ya pang walung dalan a banua i Adan, at mika aliwa ya pang anak a lalaki at babai. Miras yang siam a ralan at atlung pulung banua i Adan bayu ya mete. Kanitang dinalan ya at limang banua i Set, ayanak ne i Enos. Mebie ya pang walung dalan at pitung banua i Set kaybat nang mibait Enos. Mika aliwa ya pang anak a lalaki at babai. Miras yang siam a ralan at labing aduang banua i Enos bayu ya mete. Kanitang siam yang pulung banua i Enos, ayanak ne i Kenan. Mebie ya pang walung dalan at labing limang banua kaybat nang mibait Kenan, at mika aliwa ya pang anak a lalaki at babai. Miras yang siam a ralan at limang banua i Enos bayu ya mete. Kanitang pitu yang pulung banua i Kenan, ayanak ne i Mahalalel. Mebie ya pang walung dalan at apat apulung banua i Kenan kaybat nang mibait Mahalalel, at mika aliwa ya pang anak a lalaki at babai. Miras yang siam a ralan at apulung banua i Kenan bayu ya mete. Kanitang anam yang pulu't limang banua i Mahalalel, ayanak ne i Jared. Mebie ya pang walung dalan at atlung pulung banua i Mahalalel kaybat nang mibait Jared, at mika aliwa ya pang anak a lalaki at babai. Miras yang walung dalan at siam apulu't limang banua i Mahalalel bayu ya mete. Kanitang dinalan ya at anam apulu't aduang banua i Jared, ayanak ne i Enoc. Mebie ya pang walung dalan a banua i Jared kaybat nang mibait Enoc, at mika aliwa yang anak a lalaki at babai. Miras yang siam a ralan at anam apulu't aduang banua i Jared bayu ya mete. Kanitang anam yang pulu't limang banua i Enoc, ayanak ne i Matusalem. Mebie ya pang atlung dalan a banua i Enoc; mibiebie yang malapit a malapit king Dios kaybat nang mibait Matusalem, at mika aliwa ya pang anak a lalaki at babai. Miras yang atlung dalan at anam apulu't limang banua i Enoc. Mibiebie yang malapit a malapit king Dios, at mewala nia mung bigla uli na ning kinua ne ning Dios. Kanitang dinalan ya at walung pulu't pitung banua i Matusalem, ayanak ne i Lamec. Mebie ya pang pitung dalan at walung pulu't aduang banua i Matusalem, at mika aliwa ya pang anak a lalaki at babai. Miras yang siam a ralan at anam apulu't siam a banua i Matusalem bayu ya mete. Kanitang dinalan ya at walung pulu't aduang banua i Lamec mikayanak ya at inaus neng Noe. Ngana, Ibat king gabun a binili na ning GINU lalam ning sumpa, ing anak a iti atdanan na katamung kapaynawan king kapagalan tamu at kasakitan. Mebie ya pang limang dalan at siam apulu't limang banua i Lamec kaybat nang mibait Noe, at mika aliwa ya pang anak a lalaki at babai. Miras yang pitung dalan at pitung pulu't pitung banua i Lamec bayu ya mete. Kanitang lima yang dalan a banua i Noe, ayanak na la di Sem, Ham, at Jafet. Kanitang megumpisa na lang merakal ding tau king yatu at mikayanak lang babai, ikit da ring anak na ning Dios king malagu la ding anak da ring tau. Inya, gewa da lang asawa da ring sablang apili ra kareti. Kanita ngana ning Ginu, E ku paintulut ing kumaba ya bie ing tau uling laman ya. E ya mie lagpus king dinalan at aduang pulung banua. Karing aldong deta ating linto higanti king yatu; anak da la reti ding anak na ning Dios karing anak dang babai ding tau. Ila ding bayani na ning minunang panaun; tau lang pikabaluan. Ikit na ning Ginu king tutu nang mikalat ing kasalanan ning tau king yatu at parating e mayap ing atyu king isip na. Melungkut ya ing Dios uling lelangan ne ing tau. Inya sinabi na, Buran ke king yatu ing taung lelangan ku at pati na animal a malati't maragul ampon ding ayup. Malungkut ku uling lelangan ko pa. Oneng meging kalugud-lugud ya i Noe king Ginu. Oyni ing istoria na ning pamilya nang Noe. Tau yang makatuliran i Noe, at ala yang kapintasan ketang panaun na. Mapamintu ya king Dios. Atlu la ding meging anak na: di Sem, Ham, at Jafet. E ya mayap ing yatu king akakit na ning Dios at mitmu yang dewakan. Linawe ne ning Dios ing yatu at ikit nang e ya meging mayap, uling mabibie la ngan ding sablang tau king e ustu. Ngana ning Dios kang Noe, Inari ku na king lub ku ing paten la ding heganaganang tau king yatu. Uli na ning tau kinatmu yang dewakan ing yatu; gisanan ku la ngan pati na ing heganaganang mabibie king yatu. Gawa kang barku king sipres a karutungan. Dinan meng miyayaliwang partisyun at panapalan meng alketran kilual at kilub. Gawan meng apat a ralan limang pulung talampakan king kaba, pitung pulu't limang talampakan king lapad, at apat apulu't limang talampakan king katas. Atapan me at dinan awang king makapadurut, milakuan kang metung at kapitnang talampakan ibat king wakas ning bubungan. Gawan meng atlung patung ing barku, at dinan meng piluluban king metung nang dane. Malapit ku neng ipalbug ing yatu king danum ban paten ing sablang melalang a mabie king yatu; mate ing sablang atyu king yatu. Pero gawa kung metung a kasunduan keka. Ika, ing asawa mu, ding anak mung lalaki, at ding asawa ra; sake kayu king barku. Magdala kayung kaparis king barku karing miyayaliwang uring lelangan, metung a lalaki at metung a babai, at e mu la paintulutan mamamate. Misake ka namang kaparis karing miyayaliwang uring ayup, animal a maragul at gagapang ban e la mate. Magdala kang apangan yu at isinup iti bilang pagkabie yu. Tiparan nang Noe ing heganaganang inutus na ning Dios. Kanita ngana ning Ginu kang Noe, Lungub na ka king barku at ituki me ing mabilug mung pamilya, uling ika mu ing ikit kung tune darapat matulid king panaun a iti. Misake kang tia pitu kaparis karing animal a malinis, pero metung mung kaparis karing animal a e malinis. Antimu rin tia pitu kaparis karing balang ayup. Makanyan lang manatiling mabibie king mabilug a yatu. Pitung aldo manibat ngeni ibaldug ku na king yatu ing uran a alang tuknang kilub ding apat apulung aldo at apat apulung bengi. Makanyan ku lang gisanan king yatu ing balang mabie a lelangan ku. Tiparan nang Noe ing heganaganang inutus na ning Ginu. Anam yang dalan a banua i Noe kanitang milyari ing maragul a albug king yatu. I Noe, ing asawa na, at ding anak nang lalaki at ding asawa ra, sinake la king barku ban aligtasan da ing danum na ning albug. Kalabas da ring pitung aldo mitakpan ya ing yatu king danum ning albug. Kanitang anam yang dalan a banua i Noe, king kalabing pitung aldo ning kaduang bulan, mispak la ding heganaganang sibul ning maragul a kalalalaman at mibuklat la ding pasbul ning danuman karin banua. Mebaldug ing masikan a uran king yatu kilub ding apat apulung aldo at apat apulung bengi. King aldong ita sinake ya king barku i Noe at ding anak nang di Sem, Ham, at Jafet, ing asawa na, at ding atlu nang manuyang. Kayabe da lang sinake ding balang uri ding animal a malyap at matunud at balang uring animal a gagapang at lalakad king yatu at ing balang uring ayup. Sinake la king barku nang Noe ding balang paris karing heganaganang mabie lelangan. Ding sinake lalaki la't babai ning balang bage mabie antimo ing inutus na ning Dios kang Noe. Kaybat na nita, sera na ne ning Ginu ing pasbul ning barku. Meganap ing albug king yatu kilub ding apat apulung aldo. Meragul ing danum at biwat ne ing barku angga king mitas ya king gabun. Lalung meragul ing danum at ginato ya ing barku babo na ning danuman. Meragul nang meragul ing danum babo ning gabun angga king limbug la ding pekamatas diling bunduk; ing danum ning albug matas pang aduang pulu't limang talampakan karing pakalbug a bunduk. Mete la ngan ding sablang mabie lelangan king yatu: ayup, animal a matunud ampon malyap, ding heganaganang gagapang king gabun, at pati na ring tau. Mete ing heganaganang mangisnawa king yatu. Pete na la ngan ning Ginu ding sablang mabie king yatu: tau, animal, ding gagapang, at ding ayup. Mete la ngan. Bukud mung i Noe at ding kayabe na king barku ilang mitagan. Menatiling e kakati ing danum kilub ding dinalan at limang pulung aldo. E ne kelinguan ning Dios i Noe at ding sablang animal a kayabe na king barku. Pepatiupan ne ning Dios ing angin babo na ning yatu at megumpisang kinati ing danum. Misara la ring sibul ning kalalalaman, at ding pasbul ning danuman karin banua, at tinuknang ing uran. Kinating tunggal ditak ing danum king yatu. Kalabas da ring dinalan at limang pulung aldo, sinadsad ya ing barku king bunduk ning Ararat inyang kalabing pitung aldo na ning kapitung bulan. Pakati nang pakati ing danum angga king kapulung bulan; at linto la taluktuk ding bunduk king mumunang aldo na ning kapulung bulan. Kalabas da ring apat apulung aldo biklat neng Noe ing awang na ning barku, at pepasulapo ne ing awak. Pabalik-balik yang susulapo angga king kinati ing danum king yatu. Kaybat na nita, pepasulapo ne ing metung a patipati ban lawan na nung kinati na ing danum king yatu. Anti na ning ala yang ikit atukluan na, migbalik ya king barku, uling laganap pa ing danum king mabilug a yatu. Liwal neng Noe ing gamat na; dekap ne at binalik neng pasibayu king barku. Menenaya ya pang pitung aldo at kaybat na nita pepasulapawan neng pasibayu ing patipati. Inyang mabengi na mibalik ya ing patipati at darala ne king tuktuk na ing metung a bulung a olibong kayagtal-agtal. Makanyan nang abalung Noe king kinati na ing danum king yatu. Menenaya ya pang pitung aldo at kaybat na nita pepasulapawan neng pasibayu ing patipati. Oneng e ne mibalik. Kanitang anam yang dalan at metung a banua i Noe, king mumuna nang aldo ning mumunang bulan, memala na ing albug king yatu. Leko neng Noe ing bubungan na ning barku at ikit na ing lalangi ne ing gabun. King kaduang pulu't pitu nang aldo ning kaduang bulan, malangi ne ing gabun. Kanita ngana ning Dios kang Noe, Lumual na ka king barku at ing asawa mu at ding anak mu at ding karelang asawa. Palualan mu la naman ding heganaganang mabie a kayabe yu: animal a malyap at matunud, pati na ding animal a gagapang at ding ayup. Paburen mong magpakarakal at kumalat king mabilug a yatu. Linual ya king barku i Noe ampon ing asawa na at ding anak da at ding karelang manuyang. Liwas-liwas lang kinuldas king barku ding miyayaliwang uring animal a malyap at matunud, ding heganaganang ayup at animal a gagapang king gabun, tunggal-tunggal agpang king karelang lahi. Kaybat na nita, mitalakad yang altar i Noe para king Ginu. Kinangwa yang tunggal-tunggal karing animal ampon ayup a malinis, at kaybat inain na la at dilukan babo na ning altar. Ngana ning Ginu king lub na inyang abau na ing mabanglung ain, E ku ne kapilan man isumpa ing yatu uli na ning gagawan ning tau. Tutu pin ing makayungyung ne ing pusu na ning tau king e mayap manibat na king kayanakan na. E ku na la gisanan paten kapilan man ding mabie antimo ing gewa ku. Kabang atyu ya ing yatu, e tuknang ing pamananam at ing pamamupul, ing dimla at ing pali, ing kaleldo at ing kauran, ing aldo at ing bengi. Binendisyunan ne ning Dios i Noe at ding anak na. Ngana karela, Magpakarakal kayu at katmuan ye ing yatu. Tumakut la kekayu ding sablang animal, ding sablang ayup, ding sablang gagapang, at ding sablang asan. Atyu la ngan king lalam yung upaya. Babie ku la bilang kekong pamangan ing balang mabie lelangan nung makananu ku lang binie kekayu bilang pamangan ding tanaman a berdi. Babie ku la ngan kekayu bilang pamangan yu. E kayu mamangan karni a maki daya pa, uling ing bie atyu king daya. Pakibatan na ning ninuman, animal ya man o tau, nung patuluan na ing daya yu a peka bie yu; pakibatan na ning balang tau ing pamakamate na king kapatad na. Bie ing kabayaran na ning makamate king kalupa nang tau, uling melalang ya ing tau king wangis na ning Dios. Magpakarakal kayu at laganapan ye ing yatu karing anak yu. Ngana pa ning Dios kang Noe at karing anak na, Makipagkasundu ku kekayu at pati na karing maging lahi yu at karing sablang lelangan a kayabe yu: ayup, animal a malyap at matunud a kinuldas king barku a kayabe yu. Ing kasunduan ya ini: pangaku ku kekayu king e na pasibayung mika albug a makamate karing heganaganang melalang; e na mika albug pa a sumira king yatu. Tiglung na pa ning Dios, Oyni ing tanda a babie ku karing lahing salisi, tanda ne ning kasunduan ku kekayu at karing sablang mabie lelangan kayabe yu: bibili ke karing biga ing pinanari ku bilang tanda na ning gewa kung kasunduan king yatu. Potang takpan keng biga ing yatu at lunto ya ing pinanari karing biga, ganakan ke ing kasunduan a gewa ku kekayu at ding sablang mabie. E na mika albug pa a gumisan karing mabie. Neng lunto ya ing pinanari karing biga at akit ke, kanita ke ganakan ing alang anggang kasunduan a gewa ku ampon ding sablang mabie lelangan keti king yatu. Ngana pa ning Dios kang Noe, Iti ya ing tanda na ning kasunduan a gewa ku at karing heganaganang mabie lelangan king yatu. Ding anak nang Noe a kinuldas king barku ila di Sem, Ham, at Jafet. I Ham ya ing penibatan na ning Canaan. Deting atlu ilang anak nang Noe at ilang penibatan da ring heganaganang tau king yatu. Ortelanu ya i Noe. Ya ing minunang diling menanaman ubas. Misan a aldo, minum yang alak; melasing ya at migkera yang lubas kilub na ning tolda na. I Ham, ing penibatan na ning Canaan, ikit neng lubas i tata na at belita na iti karing adua nang kapatad a atyu lual na ning tolda. Di Sem at Jafet naman kinangwa lang balabal. Binili de karing pago ra at pagulut lang linapit, at tikpan de ing kalubasan nang tata ra. Uli na ning makalawe la sumangid, e re ikit lubas i tata ra. Kagising nang Noe king pangalasing na abalu na ing gewa ning anak nang bungsu. Ngana, Misumpa ka, Canaan! Maging ipus ka karing kekang kapatad. Ngana naman, Purian ya ing Ginu, ing Dios nang Sem! Maging ipus ne i Canaan. Parakalan ne sa ning Dios i Jafet, ban manuknangan ya karing tolda nang Sem; maging ipus ne i Canaan. Mebie ya pang atlung dalan at limang pulung banua i Noe kaybat ning albug. Mebie yang siam a ralan at limang pulung banua i Noe bayu ya mete. Oreti ding lahi da ri Sem, Ham, at Jafet a anak nang Noe. Mikayanak la kaybat na ning albug. Ding anak nang Jafet ila di Gomer, Magog, Madai, Javan, Tubal, Mesek, at i Tiras. Ding anak nang Gomer ila di Askenas, Rifat, at i Togarma. Ding anak nang Jaban ila di Elisa, Tarsis, Kitim, at i Dodanim. Deting mebanggit ila ding lahi nang Jafet at menibat la karela ding bansang manuknangan karing lele na ning dagat at karing pulu: atin yang sariling bansa at salita ing balang metung karela. Oreni naman ding anak nang Ham: i Cus, Mizraim, Put, at i Canaan. Ding anak nang Cus ila di Seba, Havila, Sabta, Raama, at i Sabteca. Ding anak na namang Raama ila di Seba at Dedan. I Cus ya i tata nang Nimrod. Ya ing mumunang taung pekamayupaya keti king yatu. Metung yang matapang a mangasu king saup na ning Ginu. Makanyan ya penibatan ing kasebian Kalupa nang Nimrod maging matapang ka sanang mangasu king saup na ning Ginu. King pasimula ing kayarian na ila ding Babilonia, Erek, at Akkad. Atyu la ngan deti king sakup na ning Sinar. Ibat king lugal a ita minta ya king Asiria, at telakad ne ing Nineve, ing Rehobot Ir, ing Cala, at ing maragul a siudad, ing Resen, pilatan na ning Nineve at Cala. Anak na lang Ehipto ding taga Ludim, Anamim, Lehabim, at Naftu, ding taga Patrusim, Kasluim, at ding Captorim nung nu la menibat ding Filisteo. Anak neng Canaan i Sidon, ing pangane na, at i Het. I Canaan ya naman ing pipumpunan da ring Jebuseo, Amoreo, at Girgaseo, ding Heveo, Arkeo, at Sineo, ding Arvadeo, Zemareo, at Hamateo. Manibat na kanita kinalat la ding lahi da ring Cananeo. Magumpisa ya ing sakup dang gabun king Sidon banda Gerar malapit Gaza angga na Sodoma at Gomorra, Adma, at Zeboiim angga karin Lasa. Ila deti ring anak nang Ham, agpang karing pamilya ra at salita, tuknangan, at bansa. I Sem, ing koya nang Jafet, ya i tata na ning penibatan da ring anak nang Eber. Ila deti ring anak nang Sem: i Elam, Asur, Arpaksad, Lud, at Aram. Ding anak nang Aram ila di Uz, Hul, Geter, at Mas. Anak neng Arpaksad i Sela, at anak neng Sela i Eber. Mika adua yang anak i Eber: Peleg ya lagyu ing pangane uling king panaun na mepidua ya ing yatu. Joktan ya lagyu ing kapatad na. Anak na lang Joktan di Almodad, Selef, Hasarmavet, Jera, Hadoram, Uzal, Dikla, Obal, Abimael, Seba, Ofir, Havila, at i Jobab. Deti lahi na la ngan Joktan. Magumpisa ya king Mesa angga Sefar ing gabun a tutuknangan da, ing lugal a mabunduk king bandang aslagan. Oreti ding lahi nang Sem agpang karing pamilya ra at salita, gabun, at bansa. Ila deti ring lahi da ring anak nang Noe agpang karing pipumpunan da at bansa. Ila ding penibatan da ring miyayaliwang bansa keti king yatu kaybat nang milyari ning albug. Kanitang minunang panaun metung ya mu salita ing mabilug a yatu at paraparehu la mu ding amanung magagamit. Kabang manintun lang pituknangan ding tau king bandang aslagan, miras la king lugal a patag king sakup ning Sinar at karin la menuknangan. Ngarang misabi-sabi, Tara, gawa tamung tisa at ilutu ta la king ornu. Ding tisa ilang peka batu ra at ing alketran ya ing peka semento ra. Tara, ngara, mitalakad tamu ngening metung a siudad at gawa tamung toreng miraras banua ba tamung maging pikabaluan at e misalbag king mabilug a yatu. Tinipa ya ing Ginu ban lawan ne ing siudad at ing toreng telakad da ring tau. Kanita sinabi na ning Ginu, Ngening misanmetung la at metung la salita agawa ra iti, e lumuat ala nang makasabat pa king buri dang gawan. Mayap pa ing puntalan ta la at guluan a salita ban e la mikakaintindi. Ibat karin peniambulat na la ning Ginu king mabilug a yatu, at tiknangan deng tatalakad ing siudad. Ita ya ing sangkan nung inya inaus deng Babel ing lugal a ita uling karin ne giluan ning Ginu ing salita da ring tau ning mabilug a yatu at simbulat ding tau king mabilug a yatu. Ila deti ring lahi nang Sem. Kanitang dinalan yang banua i Sem ayanak ne i Arpaksad. Adua nang banua ing milabas kanita kaybat ning albug. Mebie ya pang limang dalan a banua i Sem kaybat nang mibait Arpaksad, at mika aliwa ya pang anak a lalaki ampon babai. Kanitang atlu yang pulu't limang banua i Arpaksad ayanak ne i Sela. Mebie yang apat a ralan at atlung banua i Arpaksad kaybat nang mibait Sela, at mika aliwa ya pang anak a lalaki ampon babai. Kanitang atlu yang pulung banua i Sela ayanak ne i Eber. Mebie yang apat a ralan atlung banua i Sela kaybat nang mibait Eber, at mika aliwa ya pang anak a lalaki ampon babai. Kanitang atlu yang pulu't apat a banua i Eber ayanak ne i Peleg. Mebie yang apat a ralan atlung pulung banua i Eber kaybat nang mibait Peleg, at mika aliwa ya pang anak a lalaki ampon babai. Kanitang atlu yang pulung banua i Peleg ayanak ne i Reu. Mebie yang aduang dalan at siam a banua i Peleg kaybat nang mibait Reu, at mika aliwa ya pang anak a lalaki ampon babai. Kanitang atlu yang pulu't aduang banua i Reu ayanak ne i Serug. Mebie yang aduang dalan at pitung banua i Reu kaybat nang mibait Serug, at mika aliwa ya pang anak a lalaki ampon babai. Kanitang atlu yang pulung banua i Serug ayanak ne i Nahor. Mebie yang aduang dalan a banua i Serug kaybat nang mibait Nahor, at mika aliwa ya pang anak a lalaki ampon babai. Kanitang adua yang pulu't siam a banua i Nahor ayanak ne i Tera. Mebie yang dinalan at labing siam a banua i Nahor kaybat nang mibait Tera, at mika aliwa ya pang anak a lalaki ampon babai. Kanitang pitu yang pulung banua i Tera ayanak na la di Abram, Nahor, at i Haran. Ila deti ring lahi nang Tera. Anak na lang Tera di Abram, Nahor, at Haran. Anak neng Haran i Lot. Minuna yang mete i Haran kang tata nang i Tera karin king balen a tibuan na, king Ur da ring Caldeo. Mekiasawa la di Abram at Nahor. Sarai ya lagyu ing asawa nang Abram, at itang kang Nahor Milka ne man a lagyu. I Milka anak neng Haran a tata ra di Milka at Isca. Ala yang anak i Sarai uli na ning baug ya. Tiki neng Tera ing anak nang i Abram, ing apu nang i Lot a anak nang Haran at ing manuyang nang i Sarai a asawa nang Abram a anak na. Meko la king Ur da ring Caldeo at minta la king sakup ning Canaan. Oneng inyang miras la Haran, karin na la menuknangan. Mebie yang aduang dalan at limang banua i Tera. Kaybat na nita mete ya karin king Haran. Ngana ning Ginu kang Abram, Lakuan me ing balen mu, ding kamaganak mu, at ing pibalebale nang tata mu, at munta ka king bansang ituldu ku keka. Gawan da kang metung a maragul a bansa at bendisyunan da ka. Maging pikabaluan ka lagyu at manatad kang bendisyun. Bendisyunan ku la ding mamendisyun keka, oneng isumpa ku la ding maniumpa keka. At kapamilatan mu bendisyunan ku la ding sablang bansa. Meko ya i Abram antimo ing inutus na ning Ginu. Kayabe neng meko i Lot. Pitu yang pulu't limang banua i Abram inyang meko ya king Haran. Tiki ne ing asawa nang i Sarai, ing pangunakan nang i Lot, ing heganaganang pibandian a atipun da at ding heganaganang ipus a meging bandi ra karin Haran. At miglakbe lang papunta king sakup ning Canaan. Karas da king sakup ning Canaan, libutan neng Abram angga king miras ya king lele na ning sagradung tanaman ning More, ing banal a lugal karin Sikem. (Manuknangan la pa kanita karin ding Cananeo.) Pepakit ya karin ing Ginu kang Abram at ngana, Ibie ke ing gabun a iti karing kekang maging lahi. Karin mitalakad yang altar para king Ginung pepakit kang Abram. Ibat karin sinulung ya pa at miras king mabunduk a lugal king dane nang aslagan ning Betel. Telakad ne ing tolda na pilatan na ning Betel, king dane albugan at ning Ai king dane aslagan. Mitalakad yang altar karin para king Ginu at menalangin ya king lagyu na ning Ginu. Kaybat na nita, sindu na ing pamaglakad na at miras ya banda nang mauli ning Canaan. Mika maragul a danup king sakup na ning Canaan. Minta ya i Abram king Ehipto ban karin manuknangan uling tutung maragul ing danup. Inyang malapit na la Ehipto ngana king asawa nang i Sarai, Balu kung malagu kang babai. Potang akit da ka ding tau Ehipto sabian da, Asawa neng Abram yan. Kaybat paten da ku, oneng ika e ra ka nanan a balang. Ipakisabi ku keka king sabian mu sana ing kapatad mu ku ban uli mu e ra ku paten at pakiabayan da kung masalese. Inyang miras la Ehipto, ikit da ring tau Ehipto king malagu yang babai i Sarai. Panakit da ring panibalan na ning ari, belita re at pemuri arapan ning ari. Kaybat tiki da ne king palasyu na ning ari. Uli nang Sarai mesalese ya kabilian i Abram. Dininan deng tupa, kambing, baka, asno, kamelyu, at ipus a lalaki at babai. Oneng pepagpa yang mangabayat a parusa ing Ginu king ari at king pibalebale na uli na ning kinua ne i Sarai a asawa nang Abram. Kanita pepayaus ne ning ari i Abram at ngana, Abram, nanu iting depat mu kanaku! Obat e mu sinabing asawa me? Obat sinabi mung kapatad me? Kinua ke mo bilang asawa ku. Ngeni oyni ing asawa mo! Kuanan mu ne at mako na kayu! Inutus na ning ari karing tauan na ing paburen da na lang mako a darala ing heganaganang pibandian da. Ibat Ehipto migbanda ya i Abram king dane norti papunta Canaan. Kayabe ne ing asawa na at ing heganaganang pibandian na. Kayabe nia naman i Lot. Mabandi yang talaga i Abram. Dakal ya sese animal at tipun a pilak at gintu. Tunggal ditak miraras ya Betel; ketang lugal pilatan na ning Betel at Ai nung nu ne telakad ing tolda na kanitang minuna, at karin ya naman minunang mitalakad altar, at menalangin king lagyu na ning Ginu. I Lot a kayabe nang Abram atin ya namang sese animal; atin ya namang dakal a tolda at katubale ampon magobra. E ya sapat ing pipagpastulan nung miyabe la, uling dakal la sese animal. Maralas ing mipapate la ding pastul da ri Abram at Lot. (King panaun a ita ding Cananeo at Perezeo ilang manuknangan king lugal a ita.) Kanita nganang Abram kang Lot, E kata sana mipapate at ding magpastul ta. Mikamaganak kata! Makapanaya ing gabun arapan mu. Mayap ing mikawani kata. Nung munta ka king dane kayli aku naman munta ku king dane wanan; nung munta ka king dane wanan aku munta na ku man king dane kayli. Linawe yang makapadurut i Lot at ikit nang mipaparanuman yang masalese ing mabilug a Kapatagan ning Jordan angga karin Zoar, kalupa na ning sarili nang mulahan ning Ginu o ning Ehipto. (E ne pa kanita silaban ning Ginu ing Sodoma at Gomorra.) Inya pinili neng Lot ing mabilug a Kapatagan ning Jordan at minta ya bandang aslagan. Makanyan lang mikawani. Menatili ya i Abram king bansa ning Canaan samantalang migdatun ya i Lot karing siudad na ning kapatagan, at telakad na la ding tolda na siping na ning Sodoma. Oneng tune lang e mayap ding memalen na ning Sodoma; maragul la kasalanan king Ginu. Kalako nang Lot, migsalita ya ing Ginu kang Abram. Ngana, King kekang kabilian maglalawe ka; lumawe ka king dane norti, mauli, aslagan, at albugan. Ibie ku keka at karing maging lahi mu ing heganaganang gabun a akakit mu ban maging kekayu king kapilan pa man. Parakalan ku lang anti ing alikabuk na ning yatu ding kekang lahi; nung sakaling abilang da ing alikabuk ning yatu, kanita abilang da la naman ding lahi mu. Mako na ka at lakaran ing gabun, ing kaba at lapad na, uling keka ku babie iti. Linipat na lang Abram ding tolda na at menuknangan ya lele na ning sagradung tanaman ning Mamre ning Hebron. Mitalakad yang altar karin para king Ginu. Ketang panaun da ri Aring Amrapel ning Sinar, Aring Ariok ning Ellasar, Aring Kedorlaumer ning Elam, at Aring Tidal ning Goiim mekigera la kari Aring Bera ning Sodoma, Aring Birsa ning Gomorra, Aring Sineab ning Adma, Aring Semeber ning Zeboiim, at king ari ning Bela (o Zoar). Pikayari da reting ari a tauling mebanggit ing misanmetung la king pamakigera karin king Kapatagan ning Siddim (ing Dagat a Mete). Makapailalam la kilub ding labing aduang banua kang Kedorlaumer, oneng karas ning kalabing atlung banua mig-rebeldi la laban kang Kedorlaumer. King kalabing apat a banua dinatang ya i Kedorlaumer at ding aring kasanmetung na, at simbut da la ring Refaim karin Asterotkarnaim, ding Susim karin Ham, ding Emim karin Sabekiriataim, ding Horiteo king mabunduk a lugal ning Seir angga king Elparan a malapit king disyerto. Kaybat na nita, migbalik la at miras Enmispat a pikabaluan kanitang Kades, at binihag de ing mabilug a bansa da ring Amalekita at Amoreo a manuknangan Hazazon Tamar. Kanita ding ari na ning Sodoma, Gomorra, Adma, Zeboiim, at Bela linage lang kayabe ding sundalus da king Kapatagan ning Siddim ban labanan da la ri Aring Kedorlaumer ning Elam, Tidal ning Goiim, Amrapel na ning Sinar, at Ariok ning Ellasar; apat a ari laban karing lima. Mitmu yang talaga a pikukuanan alketran ing Kapatagan ning Siddim. Kabang tatakas la ding ari na ning Sodoma at Gomorra menabu la karing talagang alketran kabang ding aliwa naman pesitakas la karing bunduk. Kinua ra ngan ding apat a aring miniambut ing pibandian ampon pamangan karin Sodoma at Gomorra at saka la meko. Pekidakap de i Lot a pangunakan nang Abram. Manuknangan ya kanita king Sodoma; dela ra pati pibandian na. Oneng dinatang ya ing metung a mekatakas at belita na kang Abram a Hebreo a manuknangan lele na ning sagradung tanaman ning Mamre, ing Amoreo at kamaganak da ri Escol at Aner. Kakampi na lang Abram deting adua. Kabud dimdam nang Abram ing balitang mebihag ya ing pangunakan nang i Lot, tinipun yang atlung dalan at labing walu kataung makilaban. Kayabe na na la deti ibat na inyang mibait la. Tinagal la angga karin Dan. Mig-adua lang grupu at kaybat linusub la inyang kabengian karing kalaban da. Simbut da la at tegal angga karin Hoba a atyu king dane norti na ning Damasco. Abawi nang pasibayu ing heganaganang pibandian a meyakua at ayuli ne ing kamaganak nang i Lot ampon ing pibandian na at pati na ding babai at aliwa pang mebihag. Kabalik nang Abram king matagumpe nang pamakilaban kang Kedorlaumer at ding aring kakampi na, seganan ne ning ari na ning Sodoma karin king Kapatagan ning Save a mayayaus munamang Ing Kapatagan ning Ari. Migdala yang tinape at alak i Melkisedek a ari na ning Salem. Anti na ning pari ne ning Dios a Kakataskatasan, nganang memindisyun kang Abram, Mananu na sanang i Abram bendisyunan ne ning Dios a Kakataskatasan a miglalang king banua at yatu. At mipuri ya sana ing Dios a Kakataskatasan a minie tagumpe kang Abram laban karing kalaban na! Kanita binie nang Abram kang Melkisedek ing kapulung dake na ning sablang pibandian a abawi na. Ngana ning ari ning Sodoma kang Abram, Ibie mu na la kanaku ding tauan ku at keka na ing pibandian. Pekibat nang Abram king ari ning Sodoma, Pengaku kung taimtim king Ginu, ing Dios a Kakataskatasan a miglalang king banua at yatu, king sinulad man o taling sandalyas e ku kuma king pibandian mu ban e mu asabing, Uli ku mibandi ya i Abram. Ala kung kuanan nune mu ing ginamit da ring ipus ku at itang dake da ring taung mekikampi kanaku. Paburen mung kuanan da ri Aner, Escol, at Mamre ing dake ra. Kaybat na nita, dimdam neng migsalitang Abram ing Ginu king kapamilatan na ning metung a vision. Ngana, E ka tatakut Abram! Aku ing kekang kambilan at maragul ing galal a ibie ku keka. Oneng nganang Abram, O Ginung Dios, nanung ulaga na ning ibie mu kanaku? Nung sakaling mate kung alang anak, i Eliezer a tau Damasco a pamahalan ku king pibalebale ku ya ing pamanan ku! E mu ku pa dininan anak at ing pamanan ku metung ya karing ipus ku. Kanita ngana ning Ginu, Aliwa i Eliezer; sarili meng anak ing maging talapagmana mu. Tiki ne i Abram lual na ning tolda at ngana, Talanga ka at lumawe king banua at bilangan mu la ding batuin, nung arapat mu. Makanyan la karakal ding maging lahi mu. Migtiwala ya i Abram king Ginu, at uli na nita meging katanggap-tanggap ya king Ginu. Kanita sinabi na, Abram, aku ing Ginu a kinangwa keka ibat Ur da ring Caldeo ban ibie keka iting gabun a iti bilang bandi mu. Nganang mengutang Abram, O Ginung Dios, makananu kung abalung abandi ku iti? Pekibat na ning Ginu, Pagdala mu kung metung a baka, metung a babaing kambing a atlung banua, at metung a lalaking tupa a atlu munamang banua, metung a batubatu, at metung a pitsun. Dela na la deti king Ginu; pemirasu na la at binili ne ing kabangal tulid na ning kabangal na. E na la pemirasu ding ayup. Digpan da lang ayup a buitre, oneng inabuang na lang Abram. Inyang lalbug ne ing aldo, mipatudtud yang maniaman i Abram at detangan ne ning makapal at makatakut a dalumdum. Ngana ning Ginu kang Abram, Tandanan mung masalese iti. Manuknangan la ding maging lahi mu king metung a bansang e karela. Gawan da lang ipus karin at pasakitan king bigsikan kilub ding apat a ralan a banua. Oneng parusan ke itang bansang ita. King katataulian, magdala lang dakal a pibandian ding maging lahi mu potang mako na la king bansang ita. Ika naman akayabe mu la king kapayapan ding pipumpunan mu, at mate ka kaybat na ning masaya at makabang bie. King kapat a lahi magbalik la keti ding lahi mu uling kanita pa mu maganap ing alang kayapan da ring Amoreo, at sukat lang parusan. Inyang lumbug ne ing aldo at madalumdum na, linto ya ing metung a kalang a bubusuk at ing metung a milalablab a tukil pilatan da ring mepirasung animal. Kanita ya mekipagkasundu ing Ginu kang Abram. Ngana, Babie ke ing gabun a iti karing maging lahi mu, manibat king ilug ning Ehipto angga king maragul a Ilug ning Eufrates at pati na ing gabun a tuknangan da ring Keniteo, Kenizeo, Kadmoneo, Hiteo, Perezeo, Refaim, Amoreo, Cananeo, Girgaseo, at Jebuseo. Metung man ala yang anak i Abram kang Sarai. Atin ne mang metung a babaing ipus i Sarai a tau Ehipto; Agar ing lagyu na. Nganang Sarai kang Abram, E na ku papanganakan ning Ginu. Inya sipingnan me ing kanakung ipus; pota mikayanak ku king kapamilatan na. Pekiramdaman nang Abram ing sinabi na. Apulu neng banuang manuknangan i Abram king sakup ning Canaan inyang dela neng Sarai ing ipus nang i Agar a tau Ehipto ban maging babaing kasese na. Sipingnan neng Abram i Agar at mebuktut ya. Inyang mebuktut ya pegumpisan na neng pigmaragulan ing babaing panginuan na. Nganang mekapagsalitang Sarai kang Abram, Kasalanan mu nung inya insultuan na kung Agar. Binie ke keka ing sarili kung ipus. Ngeni mong balu nang mebuktut ya, insultuan na na ku mu! Ipakit na sana ning Ginu nung ninung maki matulid kekatang adua. Nganang Abram kang Sarai, Atyu ya lalam mung upaya ing kekang ipus. Gawan mu ing nanumang buri mung gawan kang Agar. Meging mabagsik ya i Sarai kang Agar angga king meko ya. Ikit ne ning anghel ning Ginu i Agar king lele ning metung a sibul king disyerto; atyu ing sibul king dalan papunta king Shur. Nganang kinutang, Agar, ipus nang Sarai, nukarin ka ibat at nukarin ka munta? Tatakas ku king panginuan kung i Sarai, nganang mekibat. Oneng sinabi na ning anghel ning Ginu, Agar, mibalik ka at pasakup at pagsilbian ing babaing panginuan mu. Parakalan ku la ding maging lahi mu, nganang tinuglung ning anghel ning Ginu, at e na la abilang ning ninuman. Ngana pa kang Agar, Mabuktut ka ngeni at ibait me ing metung a anak a lalaki; Ismael ing lagyung ibie mu; uling pekiramdaman na ning Ginu ing saingsing mu. Maging malyap ya i Ismael anti ing asno; makilaban ya karing heganaganang tau at ding tau labanan de, karing kamaganak na e ya makiabe. Oyni ing lagyung binie nang Agar king Ginu a magsalita: Ing Dios a Manakit! Nganang Agar king sarili na, Tutu ke kayang ikit ing Dios samantalang e na ku man ninanu balang? Iti ya ing sangkan nung inya ing talaga pilatan na ning Kades at Bered mayayaus yang Beer-lahai-roi. Lalaki ya ing meging anak nang Abram kang Agar, at inaus neng Ismael. Walu yang pulu at anam a banua i Abram inyang meging anak ne kang Agar i Ismael. Siam yang pulu't siam a banua i Abram inyang akatagpu ne ing Ginu. Ngana, Abram, aku ing Dios a Mayupaya. Mamintu ka kanaku at mibiebie kang alang dungis. Gawa kung kasunduan keka at e mu la abilang-bilang ding maging lahi mu. Migsakab ya i Abram. Migsalita ya pa ing Dios at ngana, Oyni ing kasunduan ku keka: maging tatang da ka ding dakal a bansa. E ra na ka ausan pang Abram nune Abraham uling gewa da kang tata ra ding dakal a bansa. Dinan da kang dakal a lahi. Maging bansa la reti at ating lunto ari karela. Tuparan ke iting kasunduan ku keka at pati na karing maging lahi mu king daratang a panaun. Ala yang kawakasan iting kasunduan: maging Dios mu ku at maging Dios da ku munaman ding maging lahi a salisi keka. Ibie ke keka at karing lahi mung sasalisi ing gabun nung nu ka manuknangan ngeni, ing mabilug nang gabun ning Canaan bilang pibandian yu king kapilan pa man, at aku ing maging Dios da. Ngana pa ning Dios kang Abraham, Tuparan me at ding maging lahi mu iting kasunduan. Oyni ing kasunduan a sukat yung tuparan: ika at ding lahi mung lalaki sukat lang masirkunsisyun. Pasirkunsisyun kayu at iti yang maging tanda na ning kasunduan ku kekayu at ning kasunduan yu kanaku. Manibat ngeni masirkunsisyun ya ing balang lalaki potang walu yang aldo at pati na ding ipus a mibait karing pibalebale yu at ding ipus a seli yu karing dayuan a e yu kalahi. Wa, sukat lang masirkunsisyun ding ipus a mibait karing pibalebale yu at pati na detang seli yu. Inya mayakit ya ing kasunduan king katawan yu bilang alang anggang kasunduan. Nung ating lalaking e mesirkunsisyun, itiwalag ya king katipunan yu uli na ning lebagan ne ing kasunduan. Ngana pang sinabi ning Dios kang Abraham, E mu ne ausan pang Sarai ing asawa mu; ausan meng Sarah manibat ngeni. Bendisyunan ke at dinan da kang anak a lalaki king kapamilatan na. Bendisyunan kia naman. Maging ima re ding bansa at ating maging ari karing maging apu na. Migsakab ya i Abraham king gabun, oneng mipakayli ya. At nganang sinabi king lub na, Mikayanak ya pa wari ing lalaking dinalan nang banua? Makapanganak ya pa wari i Sarah a siam nang pulung banua? Nganang Abraham king Dios, I Ismael na mu ing luguran yu at gawan talapagmana ku. Pekibat na ning Dios, E malyari! Ibait ne ning asawa mung i Sarah ing anak mung lalaki at ausan meng Isaac at makikasundu ku keting maging anak mu angga king alang angga at karing lahi nang sasalisi. Ibie ku ing aduan mu para kang Ismael; bendisyunan ke, dinan keng pibandian, at parakalan ku la ding lahi na. Maging tatang de ring labing aduang prinsipi, at maging tatang ne ning metung a bansang maragul. Pero tuparan ke kang Isaac ing kasunduan ku. Ibait neng Sarah ing anak keng tutuking banua. Inyang meyari neng mekipagsalita ing Dios kang Abraham, likuan ne i Abraham. Kanita mu ring aldong ita sinirkunsisyunan na lang Abraham ding lalaking katubale na manibat kang Ismael angga na karing ipus a mibait king pibalebale na at asali na. Gewa na ita bilang kapamintuan king inutus na ning Dios. Siam neng pulu't siam a banua i Abraham inyang mesirkunsisyun ya, at labi neng atlung banua ing anak nang i Ismael inyang mesirkunsisyun ya. Kilub ning metung a aldo, mesirkunsisyun ya i Abraham at ing anak nang i Ismael, antimu rin ding sablang lalaking katubale na at pati na ding ipus a mibait king pibalebale na at detang seli na karing dayuan. Kabang makalukluk ya i Abraham lele na ning pasbul ning tolda na pepakit ya ing Ginu kang Abraham lele da ring sagradung tanaman ning Mamre. Kapalipalian na ning aldo kanita. Tinalanga ya at ikit na la ding atlung lalaking makatalakad arapan na. Panakit na karela, milayi ya ibat king pasbul na ning tolda na ba na lang saganan. Dinuku ya angga king gabun at kaybat sinabi na, Makamal, ipakisabi kung mayap king e ye sana lalagpusan ining kekayung talasuyu. Paburen yung pagdala ra kayung danum ban wasan yu la ding bitis yu at kaybat magpaynawa kayu lalam na niting tanaman. Ngening mipaindalan kayu keni kanaku, paburen yung pagdala ra kayung ditak mu mang pamangan ban mibawi kayu sikanan. Kaybat isundu yu na ing pamaglakbe yu. Miparangalan ku king paniatang yu bale ku. O sige, ika ing bala, ngarang mekibat. Memalagua yang linub king tolda i Abraham at ngana kang Sarah, Malagua ka; kuma kang atlung pulung takal a arina at gawa kang tinape. Minta ya karing sese nang animal at kinangwa yang metung karing masanting a baka, at pepalutu neng agad king ipus na. Kaybat kinangwa yang kesu at gatas. Dela na iti at ing pepalutu nang baka at inapag na arapan da ring bisita. Pigsilbian na la kabang mamangan la lalam na ning tanaman. Mengan la at kaybat ngara kang Abraham, Nukarin ya i Sarah a asawa mu? Pekibat na, Atyu kilub na ning tolda. Ngana pa ning metung karing lalaki, Datang kung pasibayu king panaun na ning pamananaman at mikayanak neng lalaki kanita ing asawa mu. Makiramdam ya pala i Sarah ketang lele na ning pasbul ning tolda kagulutan nang Abraham. Matua na la di Abraham at Sarah at e ne magregla i Sarah. Meyli ya king sarili na i Sarah. Ngana, Ngening mistula na kung matua at ing asawa ku naman matua ne balu ku pa kaya ing tula na ning laman? Ngana ning Ginu kang Abraham, Obat meyli ya i Sarah at mengutang nung makapanganak ya pa samantalang matua ne? Atin waring bage a e na arapat ning Ginu? Mikayanak neng lalaki i Sarah potang balikan da ka keng tutuking banua. Lingad nang Sarah ing meyli ya uling mitakutan ya. E ku meyli, nganang sinabi. Oneng sinabi na, E na ka maglaram; meyli ka! Kanita meko na la ding lalaki at minta la king metung a lugal nung nu re malyaring akit ing Sodoma. Kayabe re i Abraham; antabayanan na la. Ngana ning Ginu king lub na, Ilihim ku wari kang Abraham ing malapit ku nang gawan ngening malapit neng maging metung a bansang maragul ampon mayupaya, at kang Abraham da atagpuan ding sablang bansa keti king yatu ing karelang ikasaplala? Pinili ke ban ituru na la ding anak na at ing lahi na king pamanupad karing utus ku king kapamilatan na ning pamaniapat da king matulid at king karapatdapat. Tuparan ku naman kanita ing pangaku ku kang Abraham. Kanita ngana ning Ginu kang Abraham, Tutung dakal ing sumbung laban king Sodoma at Gomorra, at tutung maragul ing karelang kasalanan. Kailangan ku lang puntalan ban abalu nung tutu pin o ali ing sumbung da kanaku laban karela. Minta la ding lalaki king Sodoma kabang menatili yang makatalakad i Abraham arapan na ning Ginu. Linapit ya i Abraham king Ginu at ngana, Tutu pin kayang gisanan yu lang paten ding tau at idame pati ding alang kasalanan karing ating kasalanan? Nung sakaling ating limang pulu kataung alang kasalanan king siudad, lasakan ye pa kaya ing siudad o patawaran ye uli da retang limang pulu kataung atyu karin? Mabayat yung daptan ing anti kanyan; e ye paburen mate ing alang kasalanan kayabe na ning ating kasalanan. Pakipante ye wari ing alang kasalanan king ating kasalanan? E sukat mapalyari ing anti kanyan! Gawa ne man waring e matulid ing ukum ning mabilug a yatu? Nganang mekibat ning Ginu, Nung manakit kung limang pulu kataung alang kasalanan king siudad ning Sodoma, e ke lasakan alang-alang karela. Migsalita yang pasibayu i Abraham, Mangangas kung magsalitang pasibayu kekayu a Ginu ku. Alikabuk ku mu at abu. O nu mong kulang lang lima king limang pulu ding taung alang kasalanan? Lasakan ye pa kanita ing siudad uli ra ding lima? Pekibat ning Ginu, E ke lasakan, nung manakit kung apat apulu't limang alang kasalanan karin. Sindu na pang Abraham ing pamagsalita na. Ngana, O nu mong apat lang pulu ding alang kasalanan? Pekibat ning Ginu, E ku ibalaus ing pamanlasak alang-alang karing apat apulu! Kanita nganang Abraham, E kayu sana mimimua kanaku, O Ginu ku, nung magsalita ku pa. O nu mong atlu lang pulu ding alang kasalanan karin? Pekibat ning Ginu, E ku ibalaus ing pamanlasak, nung manakit kung atlung pulu kataung alang kasalanan. Migsalita ya pa i Abraham, Mangangas na ku namang magsalita. O nu mong adua lang pulu? Nganang mekibat ning Ginu, E ke pa mu rin lasakan alang-alang karing aduang pulu. Sindu na pang Abraham ing pamagsalita na, E kayu sana mimimua kanaku nung sakaling katataulian sabian ku pota atin mung apulu kataung alang kasalanan karin! Pekibat ning Ginu, E ke lasakan alang-alang karing apulu! Meko ya ing Ginu kaybat nang meyaring mekipagsalita kang Abraham, at minuli ne man i Abraham. Bengi na inyang miras la Sodoma ding aduang anghel; makalukluk ya kanita i Lot king lele na ning pasbul dalan ning siudad ning Sodoma. Tinalakad ya i Lot panakit na karela at seganan na la at migsakab ya king gabun. Ngana karela, Nung mayapan yu, makamal, ilabas ye ing bengi king bale na ning talasuyu yu. Makapanos kayung bitis karin. Maranun yu nang isundu bukas ing pamaglakbe yu. Oneng pekibat da, Panupaya mu, Lot, keni mi na mu palabasan ing bengi. Makanyan man, pekisabian na lang mayap Lot angga king sinalangi la at melaus kilub ning bale na. Pepasadia na lang pamangan; tinape a alang lebadura at mengan la. Bayu la migkera ban matudtud, pedurutnan de ing bale ding heganaganang lalaki na ning siudad ning Sodoma pati na anak at matua. Inaus de i Lot at ngara, Lot, nu la karin ding lalaking sinalangi king bale mu ngening benging iti? Palualan mu la ba mi lang sipingnan. Seganan na lang Lot king pasbul ning bale na. Linual ya bale at sera ne ing pasbul. Kapatad, ipakisabi ku rugung mayap, ngana karela, e kayu darapat king e mayap! Atin kung aduang anak a babai. Birhen la pa. Palualan ku la at ikayu nang bala nung nanung buri yung gawan karela. Oneng e yu la sana nananan ding lalaking deti a menuknangan king pibalebale ku. Oneng pekibat da kang Lot, Mako na ka kian! Ing taung iti, ngarang meninsultu, mekipanuknangan ya mu keti at saka mo ngeni manutus ya! Lisia ka nung e ka bisang lumasa balat migit karela! Saka ra ne penulak angga na king malapit da niang alasak ing pasbul. Oneng giliut de ring aduang lalaki i Lot at linub king bale at saka re sera ing pasbul. Kaybat na nita, binulag da la ring taung atyu king pasbul, anak at matua, angga king e ra ne akit ing pasbul. Kanita ngara ding aduang lalaki kang Lot, Ninu ding kayabe mu keti? Ilako mu na la keti ding anak mu, ding manuyang mung lalaki, at aliwa mu pang kamaganak, uling lasakan mi ne ing lugal a iti uli na ning marakal ing sumbung laban kaniti arapan na ning Ginu. Tiburan na kami ba mi yang lasakan. Linual ya i Lot at pekisabian na la ding maging manuyang nang lalaki. Ngana karela, Malagua kayu! Lakuan ye iting siudad uling malapit na neng lasakan ning Ginu. Oneng bala ra mamiru ya mu ing katuangan dang i Lot. Inyang ganingaldo na, pemalaguanan de ring anghel i Lot. Ngara, Lot, bilisan mu! Ituki me ing asawa mu at ding adua mung anak a babaing atyu keti ban e kayu midame king parusang dugpa king siudad a iti. Urung-sulung ya pa i Lot. Melunus ya ing Ginu kang Lot, inya tinaid de ring lalaking mekipanuknangan, at ing asawa na, at ding adua nang anak a babai. Linual da la at linaut king siudad. Ngara kang Lot inyang alual da na la king siudad, Mulayi na kayu at iligtas ing sarili yu. E kayu babalikid kagulutan yu at e kayu tutuknang king lugal a patag. Munta na kayu karing bunduk-bundukan ba kayung e mate. Nganang Lot karela, Tutul ku kanita, makamal! Maragul na ku utang a lub kekayu. Pati bie ku segipan yu na. Oneng e ku yata akuang miras king bunduk-bundukan pota mate ku. Lawan ye yang balen a makalapit. Malati ya mu; oneng agyu kung miras karin ban miligtas ku. Sige na pen, ngana, ibie mi ing aduan mu. Bilisan mu. Tumakas ka at munta na ka karin, uling ala kung arapat anggang e ka miras karin. Iti ya ing sangkan nung inya ausan deng Zoar ing siudad a ita. Matas ne ing aldo inyang miras ya Zoar i Lot. Kanita pepauran yang mibabayang asupri ing Ginu king Sodoma at Gomorra. Silaban na la ding siudad a deta, ing mabilug a kapatagan, ding heganaganang makatuknang karing siudad, at ing heganaganang tutubu king gabun. Oneng melikid ya ing asawa nang Lot, at meging asias yang asin. Oneng melikid ya ing asawa nang Lot. Tutuking abak minta ya i Abraham king lugal nung nu ya tinalakad arapan na ning Ginu. Kabang lalawan ne ing Sodoma at Gomorra at ing mabilug a kapatagan menakit yang makapal a asuk ibat karin a kalupa na ning makapal nang asuk ning ornu. Kanitang lesak na la ning Dios ding siudad ning kapatagan aganaka ne i Abraham. Inya segipan ne i Lot king parusang pepagpa na karing siudad nung nu ya manuknangan. Uli na ning tatakut yang manuknangan Zoar, meko ya i Lot karin at menuknangan ya king lugal a mabunduk. Kayabe na la ding adua nang anak a babai. Menuknangan la kilub na ning metung a kueba. Ngana ning atsi king wali, Tutua ne i tatang at ala katang ayasawa keting lugal a iti. Tara, lasingan te i tatang at sipingnan ban mikayanak kata. Kanita mu ring benging ita lesingan de i tata ra at pintalan ne ning atsi at sipingnan ne. E na naman balung Lot ing migkera ya siping na ing anak nang pangane uli na ning kalasingan na. Kabukasan sinabi na ning atsi king wali, Nabengi siniping ku kang tatang. Lasingan teng pasibayu ngening benging iti, at ika naman ing sumiping. Kanita ikatang adua mikayanak kata kang tatang. Ketang benging ita lesingan de i tata ra at sipingnan ne ning wali. E na naman balung Lot ing migkera ya siping na ing anak nang bungsu uli ning kalasingan na. Makanyan lang mebuktut ding anak nang Lot king kapamilatan na. Beit ne ning atsi ing metung a anak a lalaki at inaus nang Moab. Ya ing penibatan da ring taung ausan dang Moabita ngening kapanaunan a iti. Beit nia naman ning wali ing metung a anak a lalaki, at inaus neng Ben-ammi. Ya ing penibatan da ring taung ausan dang Ammonita ngening kapanaunan a iti. Ibat karin Mamre tinaglus ya i Abraham king sakup ning Negeb. Menuknangan ya king Gerar pilatan na ning Kades at Shur. Kabang manuknangan ya karin Gerar, pepakilala neng kapatad na i Sarah. Inya kinua neng Aring Abimelek ning Gerar i Sarah. Oneng pepakit ya kang Abimelek ing Dios king kapamilatan na ning paninap. Ngana, Abimelek, e lumuat mate ka uling ing babaing kinua mu talasawa ya! E ne pa tigkilan Abimelek i Sarah, inya ngana, O Ginu, paten mu ne man wari ing taung alang kasalanan? Aliwa wari i Abraham yang sinabing kapatad ne? I Sarah munaman ing sinabi king kapatad ne i Abraham. Mayap ku kapagnasan at ala kung kasalanan. Pekibat na ning Dios king kapamilatan na ning paninap, Wa, balu ku king mayap ing kapagnasan mu inyang gawan mu ita. Ing katutuan na niti aku ing menintun dalan ban e ka mikasala laban kanaku; makanyan kung e pepaintulut ing tagkilan me. Ibalik me king taung iti ing asawa na uling propeta ya i Abraham at manalangin ya para keka ban e ka mate. Nung e me ibalik mate ka at pati na ding memalen mu. Maranun pa migising ne i Abimelek at pepayaus na la ding pamuntuk na at belitanan na la tungkul king apaninap na. Deti bina lang mengatakutan. Kaybat pepayaus ne i Abraham at ngana, Lawan mu ing gewa mung iti kekami! Nanu waring agawa ming kasalanan laban keka? Digsu mu na ku mu pepaisubu king kasalanan pati na ing kayarian ku. E mu sukat gewa ita kekami. Ngana pang Abimelek, Nanung talaga ing buri mung malyari inyang gewa mu ita? Mekibat ya i Abraham, Mitakutan ku. Bala ku alang makitakut king Dios keti at paten da ku uli na ning asawa ku. Metung pa, talagang kapatad ku ne man. Mu pin kapatad ke kang tata ku. E ke kapatad king ima, at meging asawa ke. Ngaku kang Sarah inyang sabian na ning Dios kanaku ing lakuan ke ing pibalebale nang tata ku, Ipakisabi kung mayap keka king sabian mu ing kapatad mu ku nu kata man miras. Kanita i Abimelek kinangwa ya karing sese nang tupa at baka ampon babai at lalaking ipus at binie na la kang Abraham. Kaybat na nita, binalik ne i Sarah a asawa na. Lawan mu, ngana, dirinan da kang kapaintulutan gumamit king gabun ku. Ikang bala nung nu ka bisang tuknang! Kaybat ngana kang Sarah, Lawan mu dirinan keng libung pirasung pilak ing kapatad mu. Patutu ya iti arapan da ring kayabe mu king e ka midungisan a puri at king akakit ding sabla mipawalan kang sala. E ne kelinguan ning Ginu i Sarah antimo ing sinabi na keting babai. Tiparan na itang pangaku na kang Sarah. Agyang matua ne mebuktut ya at beit ne para kang Abraham ing metung a anak a lalaki king takdang panaun a tildu na ning Dios. Isaac ing pemalagyu nang Abraham king anak na. Inyang walu neng aldo i Isaac, sinirkunsisyunan neng Abraham antimo ing inutus na ning Dios. Dinalan neng banua i Abraham inyang mibait ya ing anak nang i Isaac. Nganang Sarah, Makaligaya ing binie nang iti kanaku ning Dios! Tumula ya naman antimo aku ing ninumang makabalu kaniti. Ninung makasabi kang Abraham, ngana pang tinuglung, king pasusu ya pa i Sarah! Pero beit ke pa ing anak na ngening matua ne. Meragul ya i Isaac at migtau yang maragul i Abraham inyang aldo inawat de. Apansinan neng Sarah i Ismael a anak nang Abraham kang Agar, ing babaing tubu Ehipto, ing makialung ya king anak nang i Isaac. Ngana kang Abraham, Itabi mu ne ing ipus a yan at ing anak na. E ya sukat tanggap mana kayabe ning anak kung i Isaac ing anak ning ipus a yan! Tune yang meligalig i Abraham uling anak nia naman i Ismael. Oneng ngana ning Dios kang Abraham, E ka magugulu isip tungkul king anak mu king ipus mu. Tukian mu ing buri nang Sarah king nanu pa man uli na ning i Isaac mu rin ya ing misundu king lahi mu. Tungkul naman king anak na ning ipus, gawan kia namang metung a bansa uling anak mia naman. Kabukasan, migising yang maranun i Abraham; kinangwa yang tinape at inuman at pepabakal na iti kang Agar. Pepasimbaba ne ing anak kang Agar at pepasulungan na ne. Miglito-lito yang alang pupuntalan king ilang ning Beerseba at megisan ing danum a darala na. Likuan ne lalam na ning tanaman ing anak, at saka ya migluklukan manga dinalan a yarda dayu king anak. Ngana king sarili na, E ke buring akit mate ing anak ku. Kabang makalukluk yang makalawe, kiniak ya ing anak. Dimdam na ning Dios ing kiak ning anak at ibat banua kinulait ya kang Agar ing anghel ning Dios. Ngana, Nanung kababalisa mu, Agar? E ka tatakut uling dimdam na ning Dios ing kiak ning anak ketang kabilian na. Talakad ka; kuanan me ing anak at ingatan me uling gawan ku lang metung a marangal a bansa ding maging lahi na. Biklat na la ning Dios ding mata nang Agar at ikit ne ing metung a talaga. Lepitan ne at sepakan danum ing pilulanan na, at kaybat pepainum ne ing anak. E ne pepaburen ning Dios ing anak; meragul ya at menuknangan king ilang na ning Paran. Pikabaluan ya king pamamana, at pepakiasawan neng ima na king metung a babaing tubu Ehipto. Kanita naman tiki neng Abimelek i Pikol a pamuntuk da ring sundalus na. Ngana kang Abraham, Kayabe me ing Dios king heganaganang gagawan mu. Inya sumpa ka kanaku arapan na ning Dios king e mu ku pagtaksilan ampon ding lahi ku at manatili ka sanang tapat kanaku at king gabun a pitutuknangan mu nung makananu kung menatiling tapat keka. Pekibat nang Abraham, Wa, susumpa ku! Migreklamu ya i Abraham kang Abimelek tungkul king metung a talagang simsam da ring ipus nang Abimelek. E ku balu nung ninung makirapat kanita, nganang Abimelek. Ing katutuan na niti misan man e mu pa sinabi kanaku yan at e ke abalu nune mu ngeni. Kanita kinangwa yang tupa at baka i Abraham at binie na la kang Abimelek, at mikasundu la ilang adua. Mikalilua ya namang pitung babaing tupa a pabanua tua a ibat king kawan na. Nganang mengutang Abimelek, Para nanu la deting pitung babaing tupa a pabanua tua a kelilua mu? Tanggapan mu la deting pitung babaing tupa a pabanua tua, nganang mekibat Abraham, bilang katibayan king aku ing kinulkul king talagang iti. Iti ya ing sangkan nung inya meyaus yang Beerseba ing lugal a ita. Karin la misumpanan ding adua. Kaybat dang mekapisanmetung karin king Beerseba meko ya i Abimelek a kayabe nang Pikol a pamuntuk da ring sundalus na, at mibalik la king sakup da ring Filisteo. Mitanam yang metung a tanaman a tamarisko i Abraham karin king Beerseba at karin ya sinamba king Ginu, ing Dios a alang angga. Menuknangan ya kilub ning makabang panaun i Abraham king sakup da ring Filisteo. Kaybat dang milyari deting bage, sibukan ne ning Dios i Abraham. Abraham, ngana. Nanu pu? nganang mekibat. Kanita sinabi na ning Dios, Abraham, ituki me i Isaac, ing anak mung kabubugtungan a pakamalan mu, at munta kayu king sakup ning Moria. Iyain me kanaku bilang ain-a-durulukan karin king bunduk a ituru ku keka. Maranun yang mibangun i Abraham; sekyan ne ing asno na, kayabe ne i Isaac at ding adua karing ipus nang lalaki. Migdala ya namang dutung para panangab king ain-a-durulukan a inutus na ning Dios a idala na. Kalabas da ring atlung aldo ikit neng Abraham ing lugal king marayu. Kanita sinabi na karing ipus na, Malakuan kayu keni ikayung adua, at banten ye ing asno kabang ing anak at aku munta kami karin. Samba kami at kaybat balikan da kayu. Kanita kinua nang Abraham ing dutung para king ain at pepapusan na kang Isaac at ya naman ing migdala king api at king pataram. Miglakad na la kanita ding mitata. Oneng nganang Isaac kang tata na, Tatang! Nanu ita, anak ku? nganang mekibat. Ating api at dutung a panangab, nukarin ya ing tupang paten? nganang mengutang Isaac. Anak ku, ing Dios ya ing balang munie king tupang paten ta! nganang mekibat Abraham. At sindu da ring mitata ing pamaglakad da. Karas da king lugal a tiru na ning Dios, mitalakad yang altar i Abraham at selansan na ing dutung a panangab babo na niti. Kaybat ginapus ne ing anak nang i Isaac at binili ne babo na ning dutung a panangab king altar. Kaybat dimput ne ing pataram ban saksakan ne ing anak na. Oneng inaus ne ning anghel ning Ginu. Ngana, Abraham, Abraham! Nanu pu? nganang mekibat. E me papaten o nananan balang ing anak, ngana ning anghel. Balu ku na ngeni king tapat ka pin king Dios uli na ning e me pigkaymut ing anak mung pakamalan. Tinalanga ya i Abraham at miglalawe. Ikit ne ing metung a tupang lalaki a mikulaput a sagu king masuksuk. Pintalan ne at dekap ban iyain bilang kalibe na ning anak na. Inaus neng Ing Ginu ya ing Babie ing lugal a ita. Makanyan deng ausan ngeni ding tau: King Bunduk ning Ginu Babie ya. Manibat banua inaus neng pasibayu ning anghel na ning Ginu i Abraham. Ngana, Susumpa ku king sarili kung amanu, ing Ginu ya ing magsalita, anti na ning e me pigkait kanaku ing anak mung pakamalan, pangaku kung bendisyunan da kang e makanyan-kanyan at parakalan ku la ding lahi mu. Maging kasing dakal da la ring batuin na ning banua at balas king pampang ning dagat. Sakupan da la ring siudad da ring karelang kalaban. Mibendisyunan la karing lahi mu ding heganaganang bansa keti king yatu. Matupad iti uli na ning pemintuan mu ku. Belikan na lang Abraham ding ipus na at miyabe-abe lang minuli Beerseba nung nu ya migdatun i Abraham. Kaybat nang milyari nita, mibalita kang Abraham king mikayanak yang lalaki i Milka king kapatad nang i Nahor. Uz ya lagyu ing pangane at Buz ya lagyu ing wali na. Sinalisi ya i Kemuel a tata nang Aram, i Kesed, Haso, Pildas, Jidlap, at Betuel. I Betuel ya ing tata nang Rebeca. Walu la ding ayanak nang Milka kang Nahor a kapatad nang Abraham. Oreni naman ding ayanak na king kasese babai nang i Reuma: di Teba, Gaham, Tahas, at i Maaca. Miras yang dinalan at aduang pulu't pitung banua i Sarah. Mete ya king Kiriat Arba, karin Hebron ning Canaan, at pigpaldasan ne't pigkalungkutan Abraham. Likuan ne ing bangke ban pakisabian na la ding taung Hiteo. Ngana karela, Agyang metung ku mung makipanuknangan libutad yu, pasaliwan yu ku sanang kapirasung gabun a gamitan kung pikutkutan king mete kung asawa. Pekibat da ring taung Hiteo kang Abraham, Oyni ing asabi mi keka, makamal a Abraham. Metung kang taung pinili na ning Dios libutad mi. E ka mikakunung ikutkut me ing mete mu king masanting dili karing pikutkutan mi. Ibie ne ning ninuman kekami ing sarili nang pikutkutan ban akutkut me ing kekang mete asawa. Tinalakad ya i Abraham at pekaduku na arapan da. Ngana karela, Nung talagang paintulutan yung mikutkut ya ing asawa ku keti kekayu, ipakisabi yu na ku mo kang Efron a anak nang Zohar king sabian yu ing pisali na ne kanaku ing kueba na ning Makpela a bandi na. Atyu king wakas na ning gabun na. Pakisabi yung pisali na ne kanaku; e ku tumawad. Gawan kia mung pikutkutan! Ngeni atyu ya karin i Efron; kayabe de ring Hiteo a pakalukluk lele na ning pasbul dalan ning siudad. Nganang Efron kang Abraham king daramdaman da ring Hiteong atyu karin, Makamal a Abraham, testigu la ding kabalen ku, aliwa mu ing gabun a pikutkutan, pati na ing kuebang atyu karin ibabie ku keka. Ikutkut mu ne ing mete mu. Dinuku ya angga king gabun i Abraham arapan da ring memalen at sinabi na kang Efron king daramdaman da, Nu sanang pakiramdaman mu ku mo, bayaran ke ing gabun. Pabayad me kanaku ban karin ku mangutkut. Nganang Efron kang Abraham, Makamal a Abraham, pakiramdaman mu ku sana. Nanu ne mo kekatang adua ing gabun a alagang apat a ralan a pirasung pilak? Mangutkut na ka! Mekipagkayari ya i Abraham kang Efron. Tinimbang na ing pilak a sinabi nang pamayad na king daramdaman da ring Hiteo; apat a ralan a pirasung pilak agpang king alagang mimiral kanita. Kaybat na nita, kitkut neng Abraham ing asawa nang i Sarah king kueba ning gabun karin Makpela, arapan na ning Mamre a ausan dang Hebron, king gabun ning Canaan. Inya milipat ya kang Abraham ing gabun at ing kueba a ibat karing Hiteo antimong lugal a pikutkutan. Ngeni tutu neng matua i Abraham. Binendisyunan ne ning Ginu king sablang bage. Nganang Abraham king pekamatuang diling ipus king pibalebale na a panibalan na king pibandian na, Ibili me ing gamat mu pilatan da ring kanakung puad at isumpa mu kanaku king lagyu na ning Ginu, ing Dios ning banua at yatu, ing e me panintun ayasawa na ing anak ku karing memalen na ning Canaan nung nu ku manuknangan. Ing buri ku munta ka king balen ku at karing kamaganak ku at karela me pilinan ing maging asawa nang Isaac. Nganang mekibat ning ipus, O nu mo pung e ya mabisang tuki kanaku ing babai ban manuknangan king lugal a iti? Malyaring i Isaac ya nang munta king tuknangan a penibatan yo? Pekibat nang Abraham, E me tutuki karin ing anak nanuman ing malyari! Ing Ginu, ing Dios ning banua at yatu, leko na ku king bale nang tata ku at king gabun na ning kanakung pamilya at pengaku na kanaku king ibie ne ing gabun a iti karing maging lahi ku. Parala neng makauna keka ing anghel na ban saupan na kang manakit ayasawa na ning anak ku karin. Nung sakaling e mabisang tuki keka ing babai, anti kang alang simpa kanaku. Pero e mu papalyarian ing ituki me karin ing anak ku. Inya binili ne ning ipus ing gamat na pilatan da ring puad nang Abraham, at sinumpa yang tuparan na ing yuyutus na. Kaybat na nita, kinangwa yang apulu karing kamelyu na ning panginuan na ampon bage panregalu at saka ne meko papunta Mesopotamia, king siudad nung nu ya manuknangan i Nahor. Mabibengi na inyang miras ya karin. Pepasikloran na la ding kamelyu lele na ning talaga a atyu lual ning siudad. Oras naman kanita ning paglual da ring babai ban saklung danum. Menalangin ya ing ipus. Ngana, O Ginu a Dios ning panginuan kung i Abraham, paintulut yu sanang magtagumpe ing lakad ku at pakit yung kaluguran ye ing panginuan kung i Abraham. Makatalakad ku ngeni lele na ning talaga at lulual na la ding babai ban saklung danum. Maniawad kung danum king metung karela at ing dalaga a painum kanaku at karing kamelyu ku, ya sana ing telaga yu para king talasuyu yung i Isaac. Makanyan kung abalu ing tiparan yu ne ing pangaku yu king kanakung panginuan. Bayu ya meyari king pamanalangin na, dinatang ya i Rebeca a magdalang banga king pago na. Anak neng Betuel i Rebeca at apu neng Milka a asawa nang Nahor a kapatad nang Abraham. Tutu yang malagu i Rebeca at dalaga ya pa. Minta ya king talaga at sepakan neng danum ing banga na. Inyang mamako ne pupulayi neng lepitan ning ipus nang Abraham at ngana, Mayalang-galang na mo. Dinan mu na ku mong ditak keng danum mo ba kung makainum. Minum na kayu pu! nganang mekibat. Kildas neng agad-agad ing banga king pago na at pepainuman ne. Kaybat neng pepainuman, nganang Rebeca, Saklu ku pa ban makainum la naman ding kamelyu yu anggang bisa la. Inyang asabi na na ita bilus ne laman ing banga na king pinuman da ring kamelyu, at milayi ya king talaga ban saklu pa angga king ikua na la ngan apainum ding kamelyu. King mitmung katahimikan pagugumasdan ne ning ipus i Rebeca ban abalu na nung pepagtagumpen ne ning Ginu ing lakad na o ali ne. Kayari dang mininum ding kamelyu, lege ne ning ipus ing metung a mal a gintung singsing at pepasulud ne king arung nang Rebeca. Dininan nia namang aduang mangaragul a gintung pulseras at pepasulud na la karing gamat na. Kaybat kitnan ne nung kenu ya anak at nung malyari lang makipanudtud king bale nang tata na. Anak na kung Betuel, ngana, at apu na kung Milka a asawa nang Nahor. Kaybat sinabi na pa, Dakal keta kekami ing are at dikut para karing animal at malualas ya ing bale mi. Siniklaud ya at sinamba king Ginu ing ipus at ngana, Purian ya ing Ginu, ing Dios nang Abraham a panginuan ku. E na kelinguan ing pangaku na nune tiparan na. Tinaid na ku at selangi ning Ginu king bale da ring kamaganak na ning panginuan ku. Memulayi ya ing dalaga ban ipamalita king pibalebale nang ima na ing mepalyari. Atin yang kapatad a lalaki i Rebeca. Laban ing lagyu na. Memulayi yang minta i Laban king talaga at lepitan ne ing ipus. Inyang ikit ne ing singsing pang-arung at ding pulseras king takde na ning kapatad na, at inyang dimdam na kang Rebeca ing sinabi na ning ipus pintalan ne iti lele na ning talaga nung nu ya makatalakad kayabe da ring kamelyu. Ngana, Malaus kayu, O binendisyunan na ning Ginu. Obat atyu kayu pa lual na ning bale samantalang sidia ku ne ing bale at pigsadia ku na lang lugal ding kamelyu? Melaus ya ing ipus kilub na ning bale. Beba ra ing kargang makasake karing kamelyu at pepadinan da lang are at dikut samantalang pigdala ra ne mang danum ba yang makapanos bitis at ding kayabe na. Inapagan deng pamangan, oneng e ya bisang mangan anggang e na asabi karela ing sangkan ning paniatang na. O dale, sabian mu na, nganang Laban. Ipus na kung Abraham, nganang sinabi. Binendisyunan ne ning Ginu ing panginuan ku at gewa neng mabandi. Dininan neng kawan a tupa at baka, dakal a pilak at gintu, lalaki at babaing ipus, kamelyu, at asno. Inyang matua ne ing panginuan ku, mikayanak yang lalaki king asawa nang i Sarah, at ya ing pamanan na king heganagana nang pibandian. Pepasumpan na ku ning panginuan ku king e ke panintun ayasawa na ing anak na karing babaing tubu Canaan nung nu ya manuknangan ngeni. Pepangaku na kanaku king munta ku karing kamaganak na, king pibalebale nang tata na at ilawe keng ayasawa na ing anak na. Ngaku king panginuan ku, Pota galang e ya tuki kanaku ing babai? Pekibat na kanaku, Ing Ginu a parati kung pamintuan, itubud neng kayabe mu ing anghel na at saupan na ka ban magtagumpe ka king lakad mu. Inya apanintun meng maging asawa na ing anak ku karing kamaganak ku kang tata ku. Kanita atuparan mu ne ing katungkulan mu. Nung sakaling puntalan mu la ding kamaganak ku at e la mabisa, anti mu nang atuparan kanita ing katungkulan mu. Karas ku ngening aldong iti king talaga, menalangin ku. Ngaku, O Ginu, Dios ning panginuan kung i Abraham, paintulut yu sanang magtagumpe ining lakad ku! Talakad ku kening talaga at sabian ku king dalagang sasaklu ing dinan na kung ainum ku ibat king banga na. Nung painuman na ku at isaklu na lang ainum da ring kamelyu ku, ya na sana ita ing telaga na ning Ginu ban maging asawa na ning anak ning panginuan ku. E ku pa man ayaring asabi iti king lub ku, dinatang ya i Rebeca a magdalang banga king pago na. Minta ya king talaga at sinaklu ya. Sinabi ku, Dinan mu na ku mong inuman. Malalagua neng beba ing bangang darala na at sinabi na, Sulung minum na kayu at painuman ku la naman ding kamelyu yu. Minum ku at pepainuman na la naman ding kamelyu. Kitnan ke nung ninung tata na. Pekibat na king anak neng Betuel a anak nang Nahor at Milka. Pepasingsingan ku ne arung kanita at pepasuluran ku lang pulseras ding takde na. Kaybat migsakab ku king gabun at sinamba king Ginu. Pinuri ke ing Ginu, ing Dios ning panginuan kung i Abraham. Tiru ne ing puntalan ku angga king atagpuan ke ing anak na ning kapatad ning panginuan ku a maging asawa ning anak na. Ngeni sabian yu kanaku nung isipan yung ipakit king kaluguran ye at tapat kayu king panginuan ku; nung ali sabian yu naman ba kung balu ing gawan ku. Mekibat la di Betuel at Laban, Ing Ginu ya ing makirapat kaniti; ala kaming asabing mayap o e mayap tungkul king bage iti. Oyan i Rebeca king arapan mu. Ituki mu neng mako. Babie mi yang maging asawa na ning anak ning kekang panginuan antimo ing sinabi na ning Ginu. Kabud dimdam na ning ipus nang Abraham ing pekibat da, migsakab ya king gabun at sinamba ya king Ginu. Lege na la kanita ning ipus ding panregalu nang pilak at gintu ampon imalan at saka na la binie kang Rebeca. Dininan nia naman regalu ing kapatad na at i ima na. Kaybat na nita, mengan la at minum; ya ampon ding kayabe na at karin la mekipanudtud. Kagising da, sinabi na, Mamun na ku ban mibalik king panginuan ku. Oneng sinabi na ning kapatad na at i ima na ning dalaga king nung malyari akayabe re pa sana king mapilan pang aldo, manga apulu mung aldo; kaybat na nita malyari neng mako. Pekibat na karela, E yu na ku sana pipigilan. Anti na ning pepagtagumpen na ning Ginu ing lakad ku, paintulutan yu na kung mibalik king panginuan ku. Oneng ngara, Ausan ta ya ing dalaga at saka ta ya kutnan nung ngana pa ya. Inaus de i Rebeca at ngara, Bisa na kang tuki king taung ite? Bisa ku, nganang mekibat. Inya peintulutan da neng mako i Rebeca at ing yaya na at tuki na la king ipus nang Abraham at ding tauan na. Binendisyunan de i Rebeca. Ngara, Maging milyun-milyun la sana ding maging anak mu, O kapatad mi, at maging karela la sana ding siudad da ring karelang kalaban! Kanita tinikdo ya i Rebeca ampon ding babaing talasaup na at sinake la karing kamelyu at tinuki la king ipus. Inya atuki ne ning ipus nang Abraham i Rebeca. Manuknangan ya kanita i Isaac king sakup ning Negeb. Sisilim kanita at ibat ya king Beer-lahai-roi; linual ya ban maglakad-lakad king marangle. Miglalawe ya at ikit na lang daratang ding kamelyu. Linawe ya i Rebeca at ikit ne i Isaac. Kinuldas ya king kamelyu at nganang kinutang king ipus, Ninu ing taung ita a maglakad king marangle sasalubung kekatamu? Ya pin ing panginuan ku, nganang mekibat. Inya migtakap yang lupa i Rebeca. Belita na ning ipus kang Isaac ing heganaganang gewa na. Tiki neng Isaac i Rebeca kilub na ning tolda nang Sarah a ima na, at meging asawa ne. Liguran neng Isaac at makanyan yang mebawas a lungkut king pangamate nang ima na. Bukud kang Sarah meging asawa ne pang Abraham i Ketura. Ding meging anak na kang Ketura ila di Zimran, Joksan, Medan, Midian, Isbak, at i Suah. I Joksan ya ing tata da ri Seba at Dedan. I Dedan ya ing tata da ring taung Asurim, Letusim, at Leumim. Ding anak nang lalaking Midian ila ri Efa, Efer, Hanok, Abida, at Eldaa. Deti lahi na la ngan Ketura. Pepamana nang Abraham ing pibandian na kang Isaac. Inyang mabie ya pa, dininan na na lang mana ring anak nang lalaki karing babaing kasese na. Pepapuntalan na la king dane aslagan ban ilaut la kang Isaac. Disnan nang Abraham ing idad dinalan pitung pulu at limang banua. Kaybat mepatlud ya inawa; mete yang maligaya at sidsad king ketuan. At inabe re karing mete da ring kamaganak na. Kitkut de ring anak nang i Isaac at i Ismael king dane aslagan na ning Mamre, king kueba karin Makpela, king marangle nang Efron a anak nang Zohar, ing Hiteo. Ing gabun ya itang seli nang Abraham karing Hiteo. Karin ya mikutkut siping na ning asawa nang i Sarah. Kamate nang Abraham, binendisyunan ne ning Dios ing anak nang i Isaac a menuknangan malapit Beer-lahai-roi. Oreti ding anak nang Ismael a anak nang Abraham kang Agar a tubu Ehipto at ipus nang Sarah. Ding makatuki ila ding lagyu da ring anak nang Ismael; makasulat la agpang king pamidalan-dalan na ning karelang pangabait: i Nebayot a pangane na, i Kedar, i Adbeel, i Mibsam, i Misma, i Duma, i Massa, i Hadad, i Tema, i Jetur, i Napis, at i Kedema. Ila deti ring anak nang Ismael. Deting labing adua lagyu da la ring pamuntuk da ring lahi agpang king sarili dang baryu at lugal a pitutuknangan. Mebie yang dinalan atlung pulu at pitung banua i Ismael. Kaybat mepatlud ya inawa. Mete ya at inabe re karing mete nang kamaganak. Menuknangan la ding lahi nang Ismael pilatan na ning Havila at Shur, banda nang aslagan ning Ehipto papunta Asiria; manuknangan ya ing balang metung karela tulid dang tolda ding kamaganak na. Oyni ing istoria na ning pamilya nang Isaac a anak nang Abraham. Apat yang pulung banua i Isaac inyang ayasawa ne i Rebeca a anak nang Betuel (ing Arameo ning Mesopotamia). I Rebeca kapatad neng Laban a Arameo munaman. Menalangin ya i Isaac king Ginu para king asawa na uling e ya manganak. Pekiramdaman na ning Ginu ing panalangin na; kinagli ya at mebuktut i Rebeca. Oneng mitutulakan la ding anak king atian na angga king asabi na, Nung makanyan ing malilyari mayap pang mate na ku! Minaus ya king Ginu ba nang abalu nung nanu mo ing sabian na. Oyni ing pakibat ning Ginu, Adua lang bansa ding atyu king atian mu, adua lang lahing milalaban ding ibait mu. Mas masikan ya ing metung kesa king kadua, at suyuan ne ning koya ing wali na. Inyang dinatang na ing oras a manganak ya, beit na la ding kambal a lalaki. Malare-lare ya at bulbulin a balat ing minunang mibait. Inya inaus deng Esau. Tinuki yang mibait ing kapatad na; makatalan ya king sakung nang Esau; inya inaus deng Jacob. Anam yang pulung banua i Isaac inyang mibait la. Meragul la ding anak. Mayap yang mangasu i Esau; magdatun ya king kaparangan. Samantalang i Jacob naman tau yang tahimik at maratun king toldang tuknangan da. Paborito neng Isaac i Esau uling maburi ya karing ararakap na niti king pamangasu na. I Jacob naman ya ing paborito nang Rebeca. Nganang Jacob, Ibie me pa kanaku ing katuliran mu bilang pangane at kaybat dinan da ka kening lulutu ku. Nganang Esau, Nanung ulaga na ning katuliran ku bilang pangane ngening mamamate na kung danup? Nganang Jacob, Sumpa ka pa mu kanaku. Sinumpa ya i Esau at binie na kang Jacob ing katuliran na bilang pangane. Kanita i Jacob dininan neng tinape at king sabo gule a malare. Mengan ya at minum; tinikdo ya at saka ne meko. E na pepakamalan Esau ing katuliran na bilang pangane. Mika maragul a danup king lugal a ita; makayaliwa ya iti king minunang danup a milyari king panaun nang Abraham. Minta ya Gerar i Isaac kang Abimelek a ari da ring Filisteo. Pepakit ya ing Ginu kang Isaac at ngana, Isaac, e ka pupunta Ehipto nune manatili ka king lugal a ituru ku keka. Manatili ka king lugal a ita. Antabayanan da ka at bendisyunan da ka. Ibie ku keka at karing maging lahi mu ing kabilugan a gabun at tuparan ke ing pangaku ku kang tata mung i Abraham. Parakalan ku la ding lahi mu; maging kasing dakal da la ding batuin king banua at ibie ku ngan karela ing gabun a iti. Aduan da ring bansa ing bendisyunan ku la nung makananu ku lang binendisyunan ding lahi mu. Uling pekiramdaman na kung Abraham at pemintuan na ing parapat ku: ding kautusan ku at ding batas ku, bendisyunan da ka. Inya menuknangan ya i Isaac king Gerar. Neng kukutnan de tungkul king asawa na, ing pakibat na: Kapatad ke! Tatakut nang sabian king asawa ne pota paten de ring tau karin uling malagu ya i Rebeca. Malambat ne karin inyang mipatando ya king awang i Abimelek a ari da ring Filisteo, at ikit neng lalambisan nang Isaac ing asawa nang i Rebeca. Pepayaus neng Abimelek i Isaac at ngana, Isaac, asawa me pala ing babaing yan! Obat sinabi mung kapatad me? Pota paten yu ku uli na! nganang Isaac. Nganang Abimelek, Obat gewa mu yan kekami? Kalagua ing sipingnan ne ning metung kekami ing asawa mu. Mikasala ke sana uli na ning pamaglaram mu kekami. Kanita belan na lang Abimelek ding taung sasakupan na. Ngana, Paten ya ing ninumang tagkil kaniting lalaki at king asawa na! Menasik ya karin i Isaac ketang banuang ita at dinalan a besis ing pupul na uling binendisyunan ne ning Ginu. At meging tau yang ating sasabian; mesalese neng mesalese bili angga king lubus yang merakal a pibandian. Merakal ya sese tupa, baka, at animal a pagobra angga king keririan de ring Filisteo. Inya penambunan da la ngan ding talaga a kilkul da ring ipus nang tata nang i Abraham inyang mabie ya pa. Nganang Abimelek kang Isaac, Mako na ka keti at lumaut kekami uling meging mas masikan ka kesa kekami. Inya meko ya karin i Isaac at menuknangan ya king Kapatagan ning Gerar. Kilkul na lang pasibayung Isaac ding talaga a kilkul da ketang panaun nang Abraham a tata na a pepatambun da ring Filisteo kaybat nang mete Abraham. Nung makananu na lang pemalagyuan tata na ding talaga makanyan na la namang pemalagyuan. Kinulkul la ring ipus nang Isaac king kapatagan at menakit lang sibul danum. Pekipaten da la ring magpastul a tau Gerar ding magpastul nang Isaac. Ngara, Kekami ing danum a iti! Pemalagyuan neng Esek ing talaga uling pekipaten de karin. Kinulkul yang pasibayung aliwang talaga at pekipaten dia naman kaniti. Inya pemalagyuan na ne mang Sitna iti. Likuan ne ing lugal a ita at kinulkul yang aliwang talaga. E ra ne pekipaten tungkul kaniti. Pemalagyuan neng Rehobot. Nganang migsalita, Ngeni dininan na kaming malualas a gabun ning Ginu at mupul keng dakal keti. Manibat karin meko ya at minta king Beerseba. Pepakit ya kang Isaac ing Ginu ketang benging ita. Ngana, Aku ing Dios nang Abraham a tata mu; e ka mitatakutan; kayabe mu ku. Bendisyunan da ka at kaku lang parakalan ding lahi mu uli nang Abraham a kakung talasuyu. Ginawa yang altar karin i Isaac at minaus ya king lagyu na ning Ginu king pamanalangin na. Mitalakad ya namang tolda karin at kinulkul lang talaga ding ipus na. Pigsarian neng Abimelek i Isaac; ibat ya Gerar at kayabe ne i Ahusat a talausuk na at i Pikol a pamuntuk da ring sundalus na. Nganang Isaac karela, Obat daralawan yu ku? E wari ing kasaman yu ku at tinabi keta kekayu? Ngarang mekibat, Masala ming akakit king antabayanan na ka ning Ginu at apisabi ming makikasundu ke keka. Pikayarian tamu king ala kang gagawan nanumang e mayap kekami, at e da ka naman daptanan e mayap. Parati da na ka mang pepakitanan ganaka at peintulutan da kang meko payapa. Ngeni malino king binendisyunan na ka ning Ginu! Pigtau na lang Isaac; mengan la at minum. Tutuking aldo maranun lang migising at misumpanan. Kaybat memun la kang Isaac, at mikawakawani la bilang mikakaluguran. Keta mu ring aldong ita dinatang la ring ipus nang Isaac, at masanting la daralan a balita tungkul ketang talagang kilkulan da. Ngara, Mekatuklas keng danum! Pemalagyuan neng Seba ing talagang ita. Inya Beerseba ya lagyu ing siudad a ita angga man ngeni. Inyang apat yang pulung banua i Esau, ayasawa ne i Judith a anak nang Beeri a Hiteo. Ayasawa nia naman i Basemat a anak nang Elon a Hiteo munaman. Kunsimisyun la mu kang Isaac at kang Rebeca deting asawa nang Esau. Matua ne i Isaac at mapula ne mata. Pepayaus ne ing anak nang pangane, i Esau. Ngana kang Esau, Anak! Nanu pu ita, tatang? nganang mekibat. Kanita nganang Isaac, Balu mu king matua na ku. E ku balu nung kapilan ku mate! Kuanan me ing kekang pana at ding paslu mu. Ipangasu mu ku. Potang atin kang arakap, paglutu mu ku ketang maniaman a pamangan a buri ku at idala mu kanaku. Kaybat kung mengan ibie ke keka ing kanakung bendisyun bayu ku mu man mate! Makiramdam ya pala i Rebeca kabang pakisabian neng Isaac ing anak nang i Esau. Inyang kalako nang Esau ban mangasu para kang tata na, inaus neng Rebeca ing anak nang i Jacob. Ngana, Jacob, makiramdam ka! Dimdam ke i tata mu. Pekisabian ne i Esau a kapatad mu. Sinabi na, Ipangasu mu ku at saka mu ku pagsadia ketang maniaman a pamangan a buri ku. Kaybat kung mengan ibie ke keka ing bendisyun ku king arapan na ning Ginu bayu ku mu man mate. Ngeni anak ko, makiramdam kang masalese king sabian ku. Munta ka karing kawan kambing at magdala kang adua karing pekamatabang biseru. Pagsadia keng pamangan i tata mu ketang buri na. Kaybat idala me kang tata mu ba neng kanan. Kanita abendisyunan na ka bayu ya mate. Oneng bulbulin ya ing kapatad kung i Esau, nganang Jacob kang ima na, samantalang aku ali ku! O nu mong telan na kung tata ku. Abalu na galang king lilinlangan kia? Pota e ya bendisyun nune sumpa ya ing dugpa kanaku! Nganang ima na, Nung misumpa ka, kanaku dugpa ing sumpa. Gawan mu ing sinabi ku at idala mu na la keni ding kambing. Kinua na la at dela kang ima na, at piglutu neng ima na i tata na ketang buri nang pamangan. Kanita pinili neng Rebeca itang pekamasanting diling imalan na ning pangane na a atyu king bale na at pepasulud ne iti kang Jacob. Tikpan na la ding gamat na king balat kambing at antimu rin ing dake alang buak king batal na. Kaybat binie na kang Jacob ing maniaman a pamangan at itang tinape a sidia na. Dela nang Jacob kang tata na at ngana, Tatang! Nanu ita? nganang mekibat Isaac. Ninu ika karing anak ku? Aku pu i Esau a kekayung pangane, nganang mekibat Jacob kang tata na. Tiparan ku ing sinabi yu kanaku. Lukluk na kayu at mangan king apangasu ku ban kanita aibie ye kanaku ing kekayung bendisyun! Oneng kitang nang Isaac, Kalagua mu namang mekarakap king pamitan ko? Sinaupan na ku ning Ginung kekayung Dios, nganang mekibat Jacob. Kanita nganang Isaac kang Jacob, Lumapit ka, anak ko, ba ra kang asalat nung ika pin ing anak kung i Esau. Linapit ya i Jacob kang Isaac a tata na. Selat ne niti at ngana, Kabosis neng Jacob oneng kagamat na ne mang Esau! E ne akilala uling ding gamat na mabuak lang kalupa da ring kang Esau a kapatad na. Bendisyunan na ne sana oneng pasibayu neng kitnan, Ika pin i Esau a anak ko? Opu, nganang mekibat Jacob. Kanita nganang Isaac, Apagan mu na ku, anak ko king linutu mu, ba na kung makapangan at kanita abendisyunan da na ka. Inapagan neng Jacob at mengan ya i Isaac; pigdala neng alak at minum ya. Kanita nganang tata na, Pakalapit mu kanaku, anak ko at uman mu ku. Linapit ya at inuma ne i tata na, at abau nang Isaac ing imalan na at binendisyunan ne. Ngana, O, ing banglu ning anak ku ya ing banglu ning marangle a binendisyunan na ning Ginu! Mananu na sanang dinan na ka ning Dios king ambun ning banua, at gabun a mataba, at labis-labis a pupul ampon alak. Suyuan da ka sana ding tau, at dukuan da ka sa ring bansa. Panginuan da ka ring kapatad mu, at dukuan da ka ring anak nang ima mu. Misumpa la sana ring maniumpa keka, at mibendisyunan la ring magbendisyun keka. Meko ya i Jacob kaybat nang mibendisyunan at itang paglako na ya naman ing panyatang nang Esau a ibat king pamangasu na. Miglutu ya namang maniaman a pamangan king arakap na at dela na kang tata na. Ngana, Tatang, mibangun na kayu at mangan king sidia ku; kaybat ibie ye kanaku ing bendisyun yu. Kitang nang Isaac a tata na, Ninu wari ika? Nganang mekibat, Aku pu i Esau, ing anak yung pangane. Ginalgal yang e mu nanu i Isaac at ngana, Nung makanyan ninu itang mengasu at migdala kanaku king arakap na at pengan ku? Kayari-yari ku pa mung mengan inyang lungub ka. Ngeni manatili king binendisyunan ku ing kanakung bendisyun king kapilan pa man. Inyang dimdam nang Esau ing sinabi nang tata na, kinulisak yang masikan at menangis yang e mu nanu. Ngana kang tata na, Tatang, bendisyunan yu ku munaman! Pekibat nang Isaac, Pirait na ku ning kapatad mu at saka ne bindian ing bendisyun ku a mangaintulid keka. Nganang Esau, Jacob ya pin ing lagyu na, uling mekatadua na na ku pirait. Ing minuna, kinua ne ing katuliran ku bilang pangane at ngeni kinua ne pa ing bendisyun mu a mangaintulid kanaku. Kanita nganang kinutang, Ala na kayu waring mitagan pang bendisyun para kanaku? Pekibat nang Isaac, Gewa ku neng panginuan mu at gewa ku na lang ipus na ding kamaganak na, at dininan keng trigu at alak. Ngeni ala na kung agawa para keka. Oneng sindu nang Esau ing pamakisabi nang mayap kang tata na. Ngana, Metung kayu wari bendisyun, tatang? Bendisyunan yu ku naman sana! Menangis yang masikan i Esau. Bandang tauli migsalita ya i Isaac at ngana kang Esau, Alang matabang gabun para keka, ala munamang ambun a ibat banua. Mie ka kapamilatan ning kekang pataram, at suyuan ing kapatad mu; potang lumaban ka milako ka king pamaniuyu king kapatad mu. Misimpan yang mua i Esau kang Jacob uli na ning bendisyun a binie nang tata na. Ngana king lub na, Paten ke i Jacob pangamate nang tata ku. Inyang abalitan nang Rebeca ing babalakan nang gawan Esau a pangane na, inaus ne ing bungsu nang i Jacob. Ngana, Jacob, babala yang paten na ka ning kapatad mung i Esau ba yang makayablas keka. Ngeni pakiramdaman mu ku, anak ko. Munta kang agad-agad karin Haran, king kapatad kung i Laban. Manuknangan ka pa mu karin angga king milako ya mua ing kapatad mu, at kalinguan na ing gewa mu. Kanita ra na ka parakit at paulian. Kailangan wari ing mawala kong parehu kanaku kilub namu ning metung a aldo? Nganang sinabing Rebeca kang Isaac, E na ku makapibata karening Hiteo a asawa nang Esau. Mayap pa ing mate na ku nung sakaling makiasawa ya i Jacob karing babaing Hiteo! Inaus neng Isaac i Jacob at kinomustan. Kaybat penabilinan ne. Ngana, E ka makiasawa king ninumang babaing tubu Canaan. Munta ka Padan-aram, king pibalebale nang Betuel a ingkung mu kang ima mu. Manintun kang ayasawa mu karetang anak nang Laban a kapatad nang ima mu. Bendisyunan na ka sana ning Dios a Mayupayang tutu king pamakiasawa mu, at parakalan a anak ban maging pipumpunan da ka ring dakal a tau. Bendisyunan na ka naman sana at ding maging lahi mu kalupa na nitang pamamendisyun na kang Abraham: maging bandi mu sana ing gabun a pitutuknangan mu, ing gabun a binie na kang Abraham. Pepalakuan na ne kanitang Isaac i Jacob. Minta ya iti karin Padan-aram ning Mesopotamia, kang Laban a anak nang Betuel a Arameo at kapatad neng Rebeca a ima ra di Jacob at Esau. Abalu nang Esau king binendisyunan neng Isaac i Jacob inyang pepapuntalan ne Padan-aram ning Mesopotamia ban lumawe asawa na karin. Abalu na naman king penabilinan neng tata ra king e ya makiasawang tau Canaan. Menusig ya i Jacob kang tata na at kang ima na, at minta ya Padan-aram ning Mesopotamia. Ikit nang Esau king e na la katulan tata na ring babaing tubu Canaan. Makanyan yang minta kang Ismael at subali karing asawa na kesal ne pa i Mahalat, ing apu nang Abraham kang Ismael at kapatad nang Nebayot. Meko ya Beerseba i Jacob at migbanda ya Haran. Miras ya king metung a lugal at inisip nang karin ne matudtud uling limbug ne ing aldo. Kinua ne ing metung a batu karin at gewa neng ulunan at saka ya migkera ban matudtud. Meninap ya; ikit ne king paninap na ing metung a eran; makatalakad ya iti king gabun at mamabut ya banua. Tipa-manik la king eran ding anghel na ning Dios....ikit ne king paninap na ing metung a eran; makatalakad ya iti king gabun at mamabut ya banua. Atyu ing Ginu makatalakad siping na. Ngana, Aku, ing Ginu, ing Dios ning pipumpunan mung i Abraham at Dios nang Isaac. Ibie ke keka ing gabun a pagkeran mu at pati na karing kekang maging lahi. Maging kasing dakal da la ning alikabuk ning yatu ding lahi mu at kalatanan de ing albugan, ing aslagan, ing norti, at ing mauli. Atagpuan da ring sablang bansa keti king yatu ing bendisyun keka at karing lahi mu. Tandanan mung kayabe mu ku; ingatan da ka nukarin ka man munta at ibalik da ka king gabun a iti. E ra ka lakuan angga king atuparan ku ing pengaku ku keka. Nganang Jacob kagising na, Wa, ing Ginu atyu keni agyamang e ku balu iti! Tiblan ne ning takut. Ngana, Makapangilabut ya ing lugal a iti. Keti ya pin makatuknang ing Dios! Atyu keti ing pasbul na ning banua. Maranun yang mibangun i Jacob. Kinua ne ing batung inulunan na; gewa neng batung palatandanan at saka ne tigtugan laru. Inaus neng Betel ing lugal a ita a mangabaldugan Bale ning Dios. Kanitang minuna ing lugal a ita ausan deng Luz. Kaybat na nita, mengaku ya i Jacob. Ngana, Nung manatili yang kayabe ku ing Dios at iligtas na ku king panganib kaniting kanakung pamaglakbe at dinan na kung sapat a pamangan at imalan, nung makapagbalik kung e ninanu balang king pibalebale nang tata ku, ing Ginu ya ing maging Dios ku. Iting batung telakad kung anting palatandanan ya ing maging bale na ning Dios at ibie ku king Dios ing kapulung dake king heganaganang babie na kanaku. Sindu nang Jacob ing pamaglakbe na at miras ya king bansa da ring tau ning Aslagan. Miglalawe ya. Menakit yang talaga king marangle. Ating atlung kawan da ring tupa a magpaynawa lele na niti, uling karin da la painuman ding kawan. Maragul ya itang batung pekatakap na ning talaga. Potang makatipun na la ngan karin ding kawan kanita de pa mu ilako itang batung pekatakap na ning talaga at painuman ding tupa; kaybat takpan deng pasibayu. Nganang mengutang Jacob karing pastul, Kaluguran, e na mo maging sala, taga nukarin kayu? Tau ke Haran, ngarang mekibat. Kaybat kitnan na la, Kakilala ye i Laban a anak nang Nahor? Wa, kakilala mi ya, ngarang mekibat. Komusta ya? nganang Jacob. Masalese ya bili, ngarang mekibat. Oyta ing anak na; daratang yang kayabe ra ding kawan na. Kanita ngana, Masala pa; e la pa kailangan iyuli ding sese animal. Obat e yu la painuman ding tupa ngeni at kaybat pastulan la? E mi arapat iti, ngarang mekibat, anggang alalu ngan keti ding magpastul a milako king takap ning talaga. Kanita mi la pa mu apainum ding tupa. Kabang misasabi la pa, dinatang ya i Raquel at ding tupa nang tata na. Ya ing magpastul kareti. Panakit nang Jacob kang Raquel, ing anak na ning bapa nang i Laban, leko ne takap ing talaga at saka na la pepainum ding tupa nang bapa na. Kaybat inuma neng Jacob i Raquel at saka ya menangis king tula na. Sinabi na king kamaganak neng tata na; anak neng Rebeca. Kanita milayi yang minuli i Raquel at belita na iti kang tata na. Inyang miras ing balita kang Laban tungkul kang Jacob a anak na ning kapatad na, memalagua yang sinagana. Kaybat kinaul ne at inuma at tiki ne bale na. Kanita kinwentu nang Jacob kang Laban ing sablang milyari. Nganang Laban, Jacob, tune ing e ka aliwa kanaku; laman da ka at daya! Menatili ya karin i Jacob kilub ning pabulan. Nganang Laban kang Jacob, Uli na mo ning kamaganak da ka magobra ka wari kanaku a alang nanumang bayad? Sabian mu kanaku nung magkanu ing upang ibie ku keka. Atin yang aduang anak a babai i Laban; ing makamatua ya i Lea at ing wali ya i Raquel. Mapundat ya mata i Lea, oneng atyu king sukad i Raquel at malagu ya. Anti na ning milsinta ya i Jacob kang Raquel nganang mekibat kang Laban, Pitung banua kung sumuyu kekayu, nung ibie ye kanaku i Raquel, ing wali. Nganang Laban, Mas buri ku ing ika ing maging asawa nang Raquel kesa king aliwa pang tau; inya keti na ka pa. Makanyan yang sinuyu i Jacob kilub da ring pitung banua ba neng ayasawa i Raquel. Anti la mung mapilan a aldo kang Jacob ding pitung banua uling kaluguran ne i Raquel. Kanita nganang Jacob kang Laban, Milabas na la ding pitung banua; ibie yu ne sa kanaku i Raquel ba ku neng maging asawa. Inya kimbiran na la ngan Laban ding tau karin at migtau ya. Karas na ning bengi, tiki neng Laban ing anak nang i Lea at dela ne kang Jacob, at sipingnan neng Jacob i Lea. ( Binie neng Laban ing ipus nang i Zilpa ban maging kasaup ne ning anak nang i Lea.) Pangayabak mipakama-kama ya i Jacob; i Lea pala ing sipingnan na. Inya sinabi na kang Laban, Obat gewa yu kanaku ing anti kanyan? Sinuyu ku kekayu ban ayasawa ke i Raquel! Obat lininlang yu ku? Nganang mekibat Laban, E mi ugali keti ing pakiasawa ya ing wali bayu ing atsi. Pupusan mu ne ing paruminggung kasalan at kaybat ibie kia naman keka i Raquel bilang asawa mu kaybat mung sinuyu kanakung pitung banua. Mebisa ya i Jacob. Pipusan ne ing paruminggung kasalan para kang Lea. At kaybat pepakasal nia naman kang Jacob ing anak nang i Raquel. ( Binie neng Laban ing ipus nang i Bilha ban maging kasaup ne ning anak nang i Raquel.) Sipingnan nia namang Jacob i Raquel, at maygit neng kaluguran kesa kang Lea. Makanyan yang menatiling susuyu kang Laban kilub da ring pitu pang banua. Inyang ikit na ning Ginu king e ne kaluguran Jacob i Lea, ya ing dininan nang anak; oneng ali ne i Raquel. Mebuktut ya i Lea at mikayanak yang lalaki at inaus neng Ruben uling ngana, Ikit na ning Ginu ing makalunus kung kabilian. Ngeni luguran na na ku ning asawa ku. Mebuktut yang pasibayu at lalaki ne naman ing anak na. Pemalagyuan neng Simeon uling ngana, Dimdam na ning Ginu king e na ku kaluguran ning asawa ku. Inya binie nia naman kanaku ing anak a ini. Mebuktut ne namang pasibayu at lalaki ne naman ing ayanak na. Ngana, Ngeni milapit ne lub kanaku ing asawa ku, uli na ning atlu na lang lalaki ding ayanak ku. Inya Levi ing pemalagyu na king anak. Mebuktut ne naman at lalaki ya naman ing anak na. Nganang migsalita, Ngeni purian ke ing Ginu. Inya pemalagyuan neng Juda ing anak na. Kaybat tinuknang neng manganak. Apansinan nang Raquel king e ya mikakayanak kang Jacob. Mengalalu ya king kapatad na. Kanita ngana kang Jacob, Dinan mu kung anak nung ali mate ku. Mimua ya i Jacob at ngana kang Raquel, Aku wari ing Dios a makiburi king e ka mikakayanak! Kanita nganang Raquel, Oyni ing ipus kung i Bilha. Sipingnan me ban kanita mikayanak ku king kapamilatan na. Binie ne i Bilha ban sipingnan neng Jacob bilang asawa na. Mebuktut ya i Bilha at lalaki ya ing ayanak na kang Jacob. Binie na ning Ginu ing inawad ku, nganang Raquel. Pekiramdaman na ing panalangin ku at dininan na kung anak a lalaki. Inya pemalagyuan neng Dan ing anak. Mebuktut yang pasibayu i Bilha at lalaki ne naman ing ayanak na. Nganang Raquel, Mekilaban kung masalese king kapatad ku at migtagumpe ku. Inya pemalagyuan neng Neftali ing anak. Inyang akit nang Lea king e ne manganak, pepasiping ne kang Jacob ing ipus nang i Zilpa. Sipingnan neng Jacob at mebuktut ya iti at mikayanak yang lalaki. Kasuerti ko, nganang Lea. Inya pemalagyuan neng Gad ing anak. Kanita i Zilpa a ipus nang Lea mikayanak ya pang metung kang Jacob. Kasaya ko, nganang Lea. Ngeni ausan da kung masaya ding babai. Inya pemalagyuan neng Aser ing anak. Misan a aldo, kabang papalutan da ing trigu, i Ruben a atyu king marangle menakit yang bungang mandragora. Dela na la kang ima nang i Lea. Nganang Raquel kang Lea, Dinan mu na ku mo kareng mandragorang kalap ning anak mo. Pekibat nang Lea, E pa wari sapat keka ing kinua mu ne ing asawa ku at ngeni pati ding mandragora na ning anak ku kukuanan mo pa!? Nung bisa ka, nganang mekibat Raquel, bilang kalibe da ring mandragora na ning anak mu matudtud ya siping mu i Jacob ngening bengi. Ketang benging ita, inyang pauli ya i Jacob ibat king marangle, seganan neng Lea. Kanaku ka sumiping ngening benging iti, ngana, uling ika ing kalibe da ring mandragora na ning anak ku. Inya ketang benging ita siniping ya i Jacob kang Lea. Pekiramdaman ne ning Dios ing panalangin na; mebuktut ya at kalima ne ing anak na karing ayanak nang lalaki kang Jacob. Nganang Lea, Inablasan na ku ning Dios uling binie ke king asawa ku ing kanakung ipus. Inya pemalagyuan neng Isacar ing anak. Mebuktut yang pasibayu i Lea at kanam ne karing anak a lalaki ing beit na. Ngana, Tutu yang mal ing kalam a binie na ning Dios kanaku. Ngeni lubus na na kung luguran ning asawa ku uling anam na lang lalaki ding ayanak ku. Inya pemalagyuan neng Zebulun ing anak. Katataulian mikayanak yang babai at pemalagyuan neng Dina. Kanita melunus ya ing Dios kang Raquel. Pekiramdaman na ing panalangin na at leko ne pangabaug. Mebuktut ya at mikayanak yang lalaki. Ngana, Leko na ning Dios ing kamarinayan ku. Inya pemalagyuan neng Jose. Ngana wari, Dinan na ku pa sana ning Ginu metung pang anak a lalaki. Kaybat neng beit Raquel i Jose, nganang Jacob kang Laban, Paintulutan yu kung muli king balen kung tibuan. Paintulut yu sana ing ituki ku la ding anak ku at asawa uling sinuyu na ku man kekayu para karela. E naman makalingad kekayu nung makananu ra kayung masalese siyuan. Pekibat nang Laban, Jacob, oyni ing asabi ku keka. Apibulebule ku king kakung sibukan king binendisyunan na ku ning Ginu king uli mu. Sabian mu ing upang buri mu at ita ing ibie ku keka. Pekibat nang Jacob, Balu yu nung makananu kung mekipagobra kekayu at nung nu anti karagul ing pamagmalasakit ku karing sese yung animal. Ditak mu kanita ing bandi yu, oneng dakal na ngeni. Binendisyunan na kayu ning Ginu manibat na kanitang akayabe yu ku. Kapilan ku pa manatagan para king sarili kung pamilya? Nganang kinutang Laban, Nanu ngeni ing sukat kung iyupa keka? E kailangan ing bayaran yu ku; pastulan ku la mu rin at sesen ding kawan yu, nung mabisa kayu king ipakisabi ku kekayu, nganang Jacob. Puntalan ku la ngeni ding tupa yu at ikawani ke ing balang tupang maki pultik a matuling at balang tupang matuling at ing balang kambing a maki tagpi at pultik-pultikan karing kanakung kambing. Ila deti ring maging kanakung upa. King daratang a panaun, potang lawan yu la deting upa ku, abalu yu nung tapat ku kekayu o ali. Nung ala yang tagpi o pultikan ya ing kambing at nung e ya matuling ing tupa iti penako ya! Mekibat ya i Laban, Wa, buri ku ing sinabi mu! Iti ya ing gawan ta. Keta mu ring aldong ita kelilua na lang Laban ding maki tagpi at pultik-pultikan karing kambing, potru ya man o gaindu, antimu rin ding matuling a tupa at saka na la pepasese karing anak na. Linaut ya kang Jacob; ing laut na kalupa na ning dasnan na ning taung maglakad atlung aldo. At pistulan na lang Jacob ding mitagan karing kawan nang Laban. Kanita memakli yang sagiwang sanga i Jacob karing tanaman a ausan dang alamo, almendro, at kastanyo; belatan na la angga king linto ing gulis-gulisan a maputi. Binili na la deting sangang belatan na king lugal nung nu la miminum ding animal ban potang miminum la akit da la reti. Binili na la karin uling mipangasta la karin ding animal potang daratang la ban minum. Inya akaglian da la ring sanga at meging gulis-gulisan la, pultik-pultikan, at tagpi-tagpi. Kelilua na lang Jacob ding tupa ampon ding kambing at binili na la king metung a lugal; ita sanang akakit da la ring maki tagpi at matuling a animal a sese nang Laban. Makanyan yang mika sariling kawan i Jacob, at e na la pekiabe deti karing kawan nang Laban. Antimu rin, potang mipangasta la ring mangasikan a animal, bibili na lang Jacob ding sanga king arapan da reting animal ba lang miyayasawa lele da reting sanga. Oneng e ya mibiling sanga arapan da ring maina. Makanyan lang miras kang Laban ding animal a mangaina, samantalang miras la ngan kang Jacob ding animal a mangasikan. Makanyan yang mibandi i Jacob; merakal la ding kawan na at merakal la naman ding ipus nang lalaki at babai, kamelyu, at asno. Abalitan nang Jacob king sasabian da ring bayo nang lalaki ing anti kaniti: Kinua nang Jacob ing heganaganang pibandian nang tatang mi at ketang pibandian nang tatang mi karin menibat ing heganaganang pibandian na. Apansinan na namang Jacob king menaliwa ya paglalawe i Laban; e na na kalupa ning sadia. Kanita ngana ning Ginu kang Jacob, Magbalik na ka king tuknangan da ring kekang makatua at kamaganak at antabayanan da ka! Pepayaus na lang Jacob di Raquel at Lea at pepapuntalan na la king marangle nung nu la papastulan ding animal a sese na. Ngana karela, Apansinan ku king menaliwa ya lawe kanaku i tata yu; e na anti kanitang milabas; pero e na ku kewanian ning Dios nang tata ku. Balu yu munaman nung makananu kung sinuyu kang tata yu king anggang agyu ku. Makanyan man pemiraitnan na ku pa at mekatapulu na nang besis inalilan ing upa na kanaku. Pero e na peintulut ning Dios ing apanasakit na ku. Potang sabian nang tata yu, Ding tagpian a kambing ila ding upa mu, manganak yang tagpian a biseru ing mabilug a kawan. Pota namang sabian nang, Ding gulis-gulisan ila ding upa mu, kanita manganak yang gulis-gulisan a biseru ing mabilug a kawan. Makanyan na lang linipat kanaku ning Dios ding kawan nang tata yu. Misan, panaun na kanita ning pamipapaglahi ra ding animal, meninap ku at ikit ku la ding potru a pawa ngang gulis-gulisan at tagpian. At king paninap sinabi na kanaku ning anghel ning Dios, Jacob! Nanu pu? ngakung mekibat. Pakalawan mu la, ngana, pawa la ngang gulis-gulisan at tagpian ampon pultik-pultikan ding potrung maglahi king kawan; uli na ning e makalingad kanaku ing pamaniaptan nang Laban keka. Aku ing Dios a pepakit keka karin king Betel nung nu me telaga at linian ing metung a batu. Karin sinumpa ka kanaku. Inya lumakad na ka at lakuan me ing lugal a iti at mibalik ka king lugal a tibuan mu. Kanita kitang da ri Raquel at Lea, Atin ke pa kayang dake king pimamanan king pibandian na ning kekaming tata? Tuturing na na kami mung dayuan; pisali na kami at agastus na la ring ayabli na. Mangaintulid kekami at karing anak mi ing pibandian a leko na ning Dios kang tata mi. Sulung, daptan mu ing sinabi na keka ning Dios. Kanita seke na na lang Jacob ding anak na at asawa karing kamelyu. Dela na la ngan ding kawan na at pibandian a meging bandi na karin Padan-aram, at saka ne mibalik kang Isaac a tata na karin king sakup ning Canaan. Ala yu kanita i Laban uling meko ya ban ururan na la ding tupa na. Kabang ala yu penako na lang Raquel ding kikilalanan dang dios king bale nang tata na. E na pepabalung Jacob kang Laban, ing Arameo, ing mamako ne at alinlang ne. Dela na ngan ing pibandian na at marapal neng meko. Lipatan ne ing Ilug ning Eufrates at minarap yang papunta king sakup ning Gilead. Kalabas da ring atlung aldo abalitan nang Laban ing meko ya i Jacob. Penagal neng Laban at ding kamaganak na kilub ding pitung aldo, at atagal de king bunduk-bundukan na ning sakup ning Gilead. Pero ketang benging ita pepakit ya ing Dios kang Laban, ing Arameo, king kapamilatan na ning paninap at sinabi na kang Laban king e ne sana nananan balang i Jacob. Inyang datang ya i Laban atalakad na neng Jacob ing tolda ra king bunduk samantalang i Laban at ding kayabe na telakad da la ring tolda king bunduk-bundukan na ning Gilead. Nganang Laban kang Jacob, Obat lininlang mu ku at tiki ding anak kung babai a balamu bihag ning gera? Obat meko kang pasalikut at meko kang e memun? Pepayantabe ra ka sanang masayang kantahan a babagayan da ring pandereta at alpa. E mu man peintulut ing auma ku la ding apu ku at anak. E ustu ing gewa mu! Malyari da kang panasakitan, oneng nabengi ngana kanaku ning Dios nang tata mu, E me nananan balang i Jacob! Balu kung meko ka uli na ning tutu na kang bisang makauli; obat pati ring dios ku king bale penako mu? Nganang mekibat Jacob, Tatakut ku uling pota bawalan yu lang tuki kanaku ding anak yu. Tungkul naman karetang kikilalanan yung dios, paten ya itang nung kenu la mayakit. King akakit da ring kamaganak ku, nung sakaling atin kayung akit nanu pa mang kekayu, kuanan ye. E na kamalayan Jacob king i Raquel ing menako karing kikilalanan nang dios tata na. Kanita linub ya i Laban karing tolda da ri Jacob; kaybat king tolda nang Lea ampon king tolda da ring aduang ipus a babai, oneng e na la ikit ding kikilalanan nang dios. Linual ya king tolda nang Lea at kaybat linub ya king tolda nang Raquel. Kinua na lang Raquel ding dios nang tata na at saka na la linulan king bulsa na ning sia ning kamelyu, at kaybat liklukan na la. Asiasat na ne ngan Laban ing kilub na ning tolda nang Raquel oneng ala yang ikit. Nganang Raquel kang tata na, Tatang, e yu sana pagkasala ing e ku mitalakad arapan yu; makaratang ing regla ku. Penintun na lang Laban, oneng e na la ikit ding kikilalanan nang dios. Inya mimua ya i Jacob at bignus na ing mua na kang Laban. Ngana, Nanu wari ing e ustung depat ku? Nanu waring kasalanan ku? Obat tikian yu ku? Ngening asiasat yu na ngan ing pibandian ku, menakit kayung nanumang bandi yo? Palto ya mu arapan da ring kamaganak yu at kamaganak ku at paburen yung ilang matul nung ninu kekatamung adua ing makamatulid. Kilub ding aduang pulung banuang sinuyu ku kekayu, e la tinuknang merakal ding tupa yu o kambing at e ku mengangas mengan agyang metung mung tupa karing kekayung kawan. Nung atin lang apate ding mabangis a animal e ku na la papakit kekayu; agad ku na lang alilan; meging katungkulan keng alilan ing mepanako neng aldo o neng bengi. Pibabata ku ing maduluk king pali ning aldo at ing dimla ning bengi angga na king e ku mipapatudtud. Makanyan ing delanan ku kilub ding aduang pulung banuang sinuyu ku kekayu. Labing apat kung banuang sinuyu kekayu ban ayasawa ku la ding adua yung anak at anam a banua para karing kekayung kawan. Makanyan man apulu yung besis inalilan ing upa ku. Nung e na ku mu inantabayanan ning Dios ding makatua ku, ing Dios nang Abraham at itang Dios a pitakutan nang Isaac, pepalakuan yu ku sanang alang daralan. Pero ikit na ning Dios ing makalunus kung kabilian at ing kanakung kapagalan, at nabengi ya na ing minie kayatulan. Nganang Laban kang Jacob, Anak ku la deting babai; apu ku la ding anak da, at ding kawan, kawan ku la. Kanaku ing heganaganang akakit mu. Nanu ing malyari kung gawan ngeni kareting anak ku o karing anak a beit da? Mayap pa mikasundu kata. Gawa katang katumpuk a batu ban magsilbing katibayan king pikayarian ta. Kanita mibili yang batu i Jacob bilang palatandanan. Nganang Jacob karing tauan na, Manipun kayung batu. Menipun la at pitumpak-tumpak da la at kaybat misulusulu lang mengan lele da ring makabuntun a batu. Inaus neng Laban Yegar-sahaduta iting lugal, pero Galed naman ing inaus nang Jacob kaniti. Nganang Laban, Saksi ya iti keka at kaku king aldong iti. Makanyan yang meyaus Galed ing lugal a ita. Meyaus ya namang Mizpa, uling nganang Laban, Banten na kata sana ning Dios kabang e kata mikakit. Nung sakaling alipustan mu la ding anak kung babai o kaya makiasawa kang aliwa, tandanan mu king agyamang alang manakit, ing Dios ya ing saksi keka at kaku. Ngana pang Laban kang Jacob, Oreni ding batung pitumpak-tumpak ku at ing batung palatandanan a telakad ku pilatan ta. Patutu la ring batung pitumpak-tumpak at iting batung telakad ku king alang lalagpas kekata kareti a ating e mayap a nasa. Ing Dios nang Abraham at ing Dios nang Nahor, ing Dios da ring karelang pipumpunan, ilang matul kekatamu! Sinumpa ya i Jacob king lagyu na ning Dios a tune nang katakutan Isaac a tata na king tuparan na ing kasunduan da. Kaybat na nita miyampang yang metung a ain i Jacob karin king bunduk, at inagkat na lang makisulu ding kamaganak na. Kayari dang mengan, pepalabasan de ing bengi karin. Karas na ning abak a maranun, penuma na lang Laban ding apu na at anak at saka ne memun karela. Kaybat menulakan neng pauli keta karela. Sindu nang Jacob ing pamaglakbe na. Kanita asaganan na la ding tubud na ning Dios. Ngana karelang Jacob, Iti ya ing kampu na ning Dios. Makanyan neng inaus Mahanaim ing lugal a ita. Pepapuntan na lang Jacob ding tubud na kang Esau king Seir a sakup ning Edom. Penabilinan na la. Ngana, Sabian yu king kapatad kung i Esau ing anti kaniti: Pasabi na ning kapatad yung i Jacob king menatili yang kayabe na ning bapa yung i Laban angga ngeni; king mika dakal yang sese baka, asno, tupa, at ipus a lalaki ampon babai. Pasabi na kekayu king magnasa yang maging katanggap-tanggap king arapan yu. Mibalik la ding tiburan nang Jacob at ngara, Pintalan mi ya i Esau a kapatad yu; ya mismu kanu ing sagana kekayu. Atin yang kayabe; apat lang dalan a katau. Mitakutan yang e mu nanu i Jacob. Inya gewa na lang aduang grupu ding taung kayabe na, antimu rin ding tupa na, kambing, baka, at ding kamelyu. Inisip na nung sakaling dasnan neng Esau ing metung kareting grupu at salakayan ne, makatakas ya ing kadua. Kanita nganang menalangin Jacob, O Dios nang Abraham, Dios nang Isaac a tata ku! Sinabi yu kanaku, Ginu, king mibalik na ku king balen kung tibuan at e yu ku paburen! E ku karapatdapat king heganaganang binie yu at katapatan yu kanaku. Lipatan ke ing Ilug ning Jordan agyamang tukud ya mu kabud ing darala ku. Ngeni, king pamagbalik ku adua lang grupu ding kayabe ku. Iligtas yu ku sana kang Esau a kapatad ku. Tatakut ku pota karatang na pamaten na kami at pati na ding ima ampon ding anak da. Ngayung mengaku kanaku: E ra ka paburen at parakalan ku la ring maging lahi mu, maging kasing dakal da la ring balas na ning dagat a e abilang-bilang. Kaybat nang linabas ing bengi karin, kewani na lang Jacob deting mapilan a bage ban iregalu king kapatad nang i Esau: aduang dalan a babaing kambing at aduang pulung lalaking kambing; aduang dalan a babaing tupa at aduang pulung lalaking tupa; atlung pulung gatasan a kamelyu at ding karelang biseru; apat apulung baka at apulung toro; aduang pulung babaing asno at apulung lalaking asno. Pepanibala na la deti karing ipus na a mamahala balang grupu. Kaybat ngana karing ipus, Muna na kayu kanaku at dinan yeng pilatan ing balang grupu. Ngana ketang ipus a atyu king pekamumuna, Potang asaganan na ka ning kapatad kung i Esau at kutnan na ka nung kenu ka ipus at nung nu ka munta at nung kenu la ding animal ipakibat mu, Kang Jacob la a kekayung talasuyu; papabie na la kekayu. Katuki mi ya. Makanyan munaman ing penabilin na king kaduang ipus, king katlu, at karing sablang maglakad kagulutan da ring kawan. Yan ing sabian yu kang Esau potang akatagpu yu ne. At sabian yu pa, I Jacob a talasuyu yu atyu ne kagulutan mi. Nganang minisip Jacob, Nung sakaling apalubak ke lub karing regalu a peparala kung makapauna kanaku, potang akayarap ke, mekad patawaran na ku. Inya peparala nang makauna kang Esau ing regalu, at melakuan yang migpaynawa king kampu king benging ita. Ketang bengi mu ring ita mibangun ya i Jacob. Tiki na la ding adua nang asawa, ding aduang babaing kasese na, at ding labing metung a anak na, at delakitan de ing Ilug ning Jabok. Inyang adalakit na na la at ing pibandian na, melakuan yang magdili-dili i Jacob. Kanita dinatang ya ing metung a lalaki, at mekibatbatan ya kang Jacob angga na king miras ing ganingaldo. Inyang aulata na ning tau king e ne asaul i Jacob, sikmal ne king papaluan, at milisang ya ing butul na ning puad na king paglugalan na king papaluan. Kanita ngana ning tau, Ibili mu na ku uling ganingaldo na. Oneng nganang Jacob, E ra kayu ibili anggang e yu ku bendisyunan. Nanu waring lagyu mu? nganang kinutang ning lalaki. Jacob, nganang mekibat. Kanita ngana ning lalaki, Manibat ngeni Israel na ing lagyu mu; e na Jacob uling akabatbatan me ing Dios ampon ding tau at miniambut ka. Kanita nganang Jacob, Sabian yu ne mo kanaku ing lagyu yo. Pekibat na, Obat buri meng abalu ing lagyu ku? at binendisyunan ne i Jacob. Inya i Jacob inaus neng Peniel ing lugal a ita, ngana wari, Ing lupa na ning Dios, uling ikit ne lupa ing Dios, oneng e ya ninanu balang. Makaslag ne ing aldo inyang palako ne Peniel; tikul-tikul yang meko pauli na ning papaluan na. Iti ya ing sangkan nung inya e la mamangan ding Israelita king laman a atyu king pikalukaluan na ning papaluan uli na ning kepilayan ya karin i Jacob king pangasakmal na. Minatna ya ampon miglalawe i Jacob at ikit neng daratang i Esau; kayabe na la ding apat a ralan a tauan na. Inya pirakerakayan na la ring anak kari Lea, Raquel, at ding aduang babaing kasese na. Pepaunan na la ding babaing kasese na at ding anak da; kaybat da i Lea ampon ding anak na, at keta lang tauli di Raquel at Jose. Ya naman migpauna ya karela; dinuku yang makatapitu king gabun angga king milapit ya king kapatad na. Milayi yang sinalubung i Esau; pengaul ne at inuma kabang tatangis lang parehu. Inyang minatna ya i Esau ikit na la ding babai at ding anak. Ninu deting kayabe mu? nganang mengutang. Pekibat nang Jacob, Ila deti ring anak a malugud nang binie ning Dios king kekang talasuyu. Kanita linapit la ding babaing kasese nang Jacob at ding anak da at dinuku la arapan na. Linapit ya naman i Lea at ding anak na at dinuku; katataulian linapit ya i Raquel at i Jose at dinuku la naman. Kanita kitang nang Esau, Para nanu no man ding grupung asaganan ku? Nganang mekibat Jacob, Regalu ku la keka ban milako ing mua mu kanaku. Dakal na ku pibandian, nganang Esau, keka na mu ing pibandian mu. Nganang Jacob, Nung talagang e ka mua kanaku tanggapan mu sana iting babie ku keka. Ngening tinggap mu ku balamu akakit ku ne keka ing lupa na ning Dios. Tanggapan mu na sana iting babie ku keka anti na ning dininan na ku ning Dios king heganaganang kailangan ku at dakal na ku pibandian. Pemilit ne angga king mebisa ya. Kanita nganang Esau, Lumakad ta na at magpauna na ku kekayu. Pekibat nang Jacob, Balu mu, kapatad ku, maina la pamikakatawan ding anak at kailangan lang ingatan ding tupa at baka ampon ding biseru dang sususu. Pota mangamate la nung sakaling mipalalu lang lumakad kilub ning patingapun. Muna na ka at tuki ku kagulutan mu. Mabagal kung lumakad; antabayanan ku la ring bakang atyu arapan ku at ding anak. Mikit ta na mu karin Seir. Kanita nganang Esau, Lakuan ku la keka ding mapilan a kataung kayabe ku. Nganang Jacob, E na kailangan. Labis-labis na ing ganaka mu kanaku! Kanita mu ring aldong ita tiglus nang Esau ing pamagbalik na Seir. Tinaglus ya Sucot i Jacob at mitalakad yang bale na karin. Ginawa ya namang kural para karing kawan na. Iti ing sangkan nung inya ausan deng Sucot ing lugal a ita. King pamagbalik na manibat Padan-aram masalese yang miras i Jacob king siudad ning Sikem a atyu king sakup ning Canaan. Telakad na la ding tolda na e binang malaut king siudad. Asali ne ing gabun a pitalakaran nang tolda karing anak nang Hamor a tata nang Sikem king alagang dinalan a kapirasung pilak. Karin ya ginawang altar at inaus neng El, ing Dios ning Israel. Misan a aldo, i Dina a anak nang Jacob kang Lea meko ya ban dalawan na la ding babaing tubu Canaan. Ikit neng Sikem a anak nang Hamor, ing Heveo a pekapun karin. Sebat ne at sinira ne puri. Ikit na ing makabighani ya at dinatang ya sinta kang Dina a anak nang Jacob. Milsinta ya at pekipagsalitan ne kapamilatan da ring amanung mangalambing. Inya nganang Sikem kang Hamor a tata na, Gawa kayu sanang paralan ban ayasawa ke ing babaing ita. Abalitan nang Jacob king sinira ne puring Sikem ing anak nang i Dina. Atyu la kanita ding anak nang lalaking Jacob king marangle, magpastul la karing baka na. Ala yang sinabi nanuman i Jacob. Penaya na lang minuli ding anak na. Kanita pintalan neng Hamor a tata nang Sikem i Jacob ba neng pakisabian. Minuli lang ibat king marangle ding anak nang Jacob inyang abalu ra ing milyari. Mibua la king mua uling ginawa yang kalapastangan i Sikem karing memalen na ning Israel king kapamilatan na ning pamanyirang puri na kang Dina, uling ing bage anti kaniti e kailangan merapat. Pekisabian na lang Hamor. Ngana kang Jacob, Tune neng palsintan ning anak kung i Sikem i Dina a anak mu. Ipakisabi ku kekayu king paintulutan yu neng ayasawa ne. Paintulut yung miyayasawa la ring anak yu at ding anak mi. Manuknangan kayung kayabe mi; keti na kayu makipanuknangan, mangalakal, at manialing gabun. Kanita nganang Sikem kang tata na at karing kapatad nang Dina, Panusigan yu na ku at ibie ku kekayu ing nanumang aduan yu kanaku. Bayaran ke ing duru agyang magkanu ya. Paintulutan yu mung ayasawa ke ing anak yung dalaga. Makisamut pamaglinlang ing pekibat da ring anak nang Jacob kang Sikem at kang tata na uling sinira na ne puri ing kapatad dang i Dina. Ngarang sinabi, E mi malyaring paintulutan iti. E mi ya malyaring pakiasawa ing kapatad mi king metung a taung e mesirkunsisyun. Maragul a kamarinayan ita para kekami. Mabisa kami nung makitulad kayu kekami at pasirkunsisyun yu la ngan ding lalaki kekayu. Kanita paintulut ming ayasawa yu la ring dalaga mi at ikami naman makiasawa kami karing dalaga yu. Mibalebale kami libutad yu at maging metung ta na mung balen. Nung e yu na ke man pakiramdaman at nung e kayu pasirkunsisyun, kuanan mi ya ing kapatad mi at saka na kami mako. Mebisa ya i Hamor at ing anak nang i Sikem king dimdam da. Agad yang pepasirkunsisyun i Sikem uling malsinta ya kang Dina. Lalawan deng marangal dili i Sikem king pamilya na at gagalang de ring kamaganak na. Minta ya i Hamor at ing anak nang i Sikem king lugal a pititipunan da ring tau at ngara karing kabalen da, Kakaluguran ta la ding taung deti. Paburen ta lang manuknangan king gabun tamu ampon mangalakal. Atin namang lugal para karela keti kekatamu. Makiasawa tamu karing dalaga ra at ila naman makapakiasawa la karing dalaga tamu. Pero ating metung a bage a aduan da. Pasirkunsisyun la sana ding lalaki kekatamu antimo ila. E wari ding sese rang baka at pibandian ampon ding aliwa pang sese rang animal maging kekatamu la? Inya manusig tamu king buri da ba lang manuknangan kayabe tamu. Pekiramdaman de ring heganaganang mekipulung i Hamor at ing anak nang i Sikem, at pepasirkunsisyun la ring lalaki. King katlung aldo kabang masakit la pa panamdaman ding pepasirkunsisyun, i Simeon at i Levi a kapatad nang Dina kinua da la ring karelang espada at lihim lang linub king siudad. Pete da la ngan ding lalaki. Pete ria naman i Hamor at ing anak nang i Sikem. Kaybat tiki de i Dina at saka na la meko. Pemangua da ring aliwa nang anak Jacob ing nanumang bage akua ra king siudad anting pamanablas king pangasira na puri ning kapatad dang i Dina. Kinua da la ring kawan; dela da la ngan ding baka ampon asno, at ing sablang atyu kilub at kilual ning siudad. Kinua da ngan ing heganaganang bage maulaga; binihag da la ring asawa ra at anak at nipnap da la laman ding pibalebale ra. Nganang Jacob kari Simeon at Levi, Karagul na ning problemang pepasari yo! Uli na ning gewa yu pikasaman da ku ding memalen na ning lugal a iti, ding tau Canaan, at ding Perezeo. Ditak la mu ding tauan ku. Nung sakaling misanmetung la at lusuban da ku, siguradung magisan tamu lahi. Pekibat da, E mi apaintulut ing ituring deng balamu babaing magtinda king katawan na ing kapatad mi! Ngana ning Dios kang Jacob, Gayak ka at munta ka Betel. Manuknangan ka karin. Gawa kang altar karin para kanaku, ing Dios, a pepakit keka inyang tatakasan me ing kapatad mung i Esau. Inya nganang Jacob karing katubale na at karing kayabe na, Iyugse yu na la ring kikilalanan yung dios a atyu keti kayabe yu. Linisan yu ing sarili yu at miblas kayu. Kaybat mako tamu at munta karin Betel. Karin gawa kung altar para king Dios a sinaup kanaku inyang maliligalig ku at parating matnube kanaku nukarin ku man munta. Binie da la kang Jacob ding heganaganang kikilalanan dang dios at ding susulud dang tingga. Kitkut na la ngang Jacob lalam na ning tanaman a ausan dang ensina a atyu malapit Sikem. Inyang lalakuan da ne ing lugal a ita, pepagpa na ning Dios ing maragul a takut karing memalen da ring siudad a makalapit karin. Inya e re tegal i Jacob at ing pamilya na. Makanyan yang miras Luz i Jacob at ding kayabe na. Betel ya naman a lagyu ing lugal a ita; atyu iti king sakup na ning Canaan. Karin ya ginawang altar at inaus neng El-Betel ing lugal a ita, uling karin ya pepakit ing Dios inyang tatakas ya king kapatad na. Karin ya mete i Debora a menese kang Rebeca. Mikutkut ya lalam na ning tanaman a ensina king gabun makababa king Betel. Inya inaus deng Ensina ning Pamanangis. Pepakit yang pasibayu ing Dios kang Jacob inyang mibalik ya king Padan-aram ning Mesopotamia at saka ne binendisyunan. Ngana ning Dios, Jacob ka lagyu, pero e na ka mayaus pang Jacob manibat ngeni, nune Israel. Makanyan yang meging Israel ing lagyu nang Jacob. Ngana pa ning Dios, Aku ing Dios a Mayupaya. Parakalan mu la ding anak mu. E ya mu metung a bansa nune dakal la ding bansang bilugan da ring lahi mu. Maging ari la ding aliwa karela. Ibabie ke keka at karing lahi mu ing gabun a binie ku kang Abraham at kang Isaac. Kanita likuan ne ning Dios ketang lugal nung nukarin ne akasabi. Mitalakad yang metung a batung pekatanda i Jacob ketang lugal nung nu ne akasabi ning Dios. Miyain yang ain-a-inuman at saka ne tigtugan laru. Betel ing inaus nang Jacob ketang lugal a ita. Meko ya Betel i Jacob at ding katubale na. Malaut la pa Efrata inyang miras ing oras na ning pamanganak nang Raquel. Miraramdam yang e makanyan-kanyan. Inyang magkasakit yang manganak ngana ning ilut, E ka tatakut, Raquel. Mika metung ka pang anak a lalaki. Oneng mibili ya king panganib at mete ya king pamanganak na. Bayu ya mete inaus neng Benoni ing anak na. Oneng Benjamin naman ing pemalagyu nang Jacob a tata na. Mete ya i Raquel at mikutkut ya king lele dalan papunta Efrata a ngeni ya ing Betlehem. Mibili yang batung pitatandanan i Jacob king kutkutan na. Iti ya ing batung palatandanan king kutkutan nang Raquel a atyu angga ngeni karin. Sindu nang Israel ing pamaglakbe na at menuknangan ya sumangid na ning tore ning Eder. Kabang manuknangan ya i Israel king lugal a ita, lepitan neng Ruben i Bilha, ing metung karing babaing kasese nang tata na, at sipingnan ne. Abalu nang Israel iti at mimua ya. Labi lang aduang lalaki ding anak nang Jacob. Ding ayanak na kang Lea ila di Ruben (ing pangane nang Jacob), Simeon, Levi, Juda, Isacar, at i Zebulun; ding ayanak na kang Raquel ila naman di Jose at Benjamin at ding ayanak na kang Bilha a ipus nang Raquel ila di Dan at Neftali; ding ayanak na kang Zilpa a ipus nang Lea ila di Gad at Aser. Ila deti ring anak nang Jacob. Mibait la ngan deti inyang manuknangan ya Padan-aram. Minuli ya i Jacob kang tata nang i Isaac karin king Mamre, karin Kiriat-Arba at ausan da namang Hebron, nung nu la mibalebale di Abraham at Isaac. Dinalan walung pulung banua ya i Isaac inyang mate ya. Kitkut de ri Esau at Jacob lele da ring makatua na. Oreti ding anak nang Esau a ausan da namang Edom. Tau la ngan king Canaan ding asawa nang Esau: i Ada a anak nang Elon a Hiteo, i Oholibama a anak nang Ana at apu nang Zibeon a Heveo, at i Basemat a anak nang Ismael at kapatad nang Nebayot. Ing anak nang Esau kang Ada ya i Elifas; ing anak na kang Basemat ya i Reuel, at ding anak na kang Oholibama ila ri Jeus, Jalam, at i Kora. Ila deti ring anak nang lalaking Esau a mibait kabang mibalebale ya karin Canaan. Tiki na lang Esau ding asawa na, ding anak nang lalaki at babai, ding sablang katubale na, ding sese nang baka at aliwa pang animal, at ing sablang pibandian a atipun na Canaan, at minta ya king aliwang bansa. Linaut ya king kapatad nang i Jacob uling tutu na lang dakal a pibandian at ing gabun nung nu la manuknangan e na sapat para king kabiayan da ring karelang sese animal. Makanyan yang miras i Esau king lugal a mabunduk na ning Seir. I Esau ya naman i Edom. Oreti ding anak nang Esau a pipumpunan da ring Edomita karin king bunduk-bundukan nang lugal ning Seir: I Elifas, ing anak na kang Ada; i Reuel, ing anak na kang Basemat. Ding anak nang Elifas ila di Teman, Omar, Zefo, Gatam, at i Kenaz. (I Timna ya ing babaing kasese nang Elifas a anak nang Esau. Ayanak neng Elifas kang Timna i Amalek.) Ila deti ring lahi nang Esau king asawa nang i Ada. Oreti naman ding anak nang Reuel: di Nahat, Zera, Samma, at i Miza. Ila deti ring lahi nang Esau king asawa nang i Basemat. Oreti naman ding anak nang Esau king asawa nang i Oholibama a anak nang Ana at apu nang Zibeon: di Jeus, Jalam, at i Kora. Oreti ding tribu a lahi nang Esau. Anak na lang Elifas a pangane nang Esau: di Teman, Omar, Zefo, Kenaz, Kora, Gatam, at i Amalek. Ila deti ring pekapun da ring anak nang Elifas karin Edom. Ila ring lahi nang Esau kang Ada. Ding anak nang Reuel a anak nang Esau ila ri Nahat, Zera, Samma, at i Miza. Ila deti ring pekapun da ring anak nang Reuel karin Edom. Lahi na lang Esau kang Basemat. Oreti naman ding ayanak nang Esau kang Oholibama: Jeus, Jalam, at i Kora. Deti ayanak na lang Esau kang Oholibama a anak nang Ana. Ila deti ring tribung lahi nang Esau. Oreti naman ding anak nang Seir, ing Horeo: Lotan, Sobal, Zibeon, Ana, Dison, Ezer, at Disan. Tubu la karin at ila ring pekapun da ring Horeo king sakup ning Edom. Di Hori at Heman ila naman ding anak nang Lotan, at ing kapatad nang babaing Lotan ya i Timna. Oreti naman ding anak nang Sobal: di Alvan, Manahat, Ebal, Sefo, at i Onam. Ding anak nang Zibeon ila ri Aya at Ana. I Ana ya ing mekatuklas karing sibul na ning mapaling danum king ilang inyang papastulan na la ding asno nang Zibeon a tata na. Oreti ding anak nang Ana: i Dison at i Oholibama, ing anak nang babai. Oreti naman ding anak nang Dison: di Hemdan, Esban, Itran, at i Keran. Ding anak nang Ezer ila ri Bilhan, Zaavan, at i Akan. At ding anak na namang Disan ila ri Uz at Aran. Oreti naman ding pekapun da ring Horeo: Lotan, Sobal, Zibeon, Ana, Dison, Ezer, at Disan. Ila deti ring mamuntukan karing Horeo karin king sakup ning Seir. Oreni ding ari a menungkulan king sakup ning Edom bayu la pa mika ari ding Israelita. Mig-ari ya Edom i Bela a anak nang Beor. Ing lagyu ning siudad na Dinhaba. Inyang mete ya i Bela ing sinalisi bilang ari ya i Jobab a anak nang Zerang tubu Bozra. Inyang mete ne man i Jobab ing sinalisi bilang ari ya i Husam, ing Temanita. Inyang mete ya i Husam, ing sinalisi ya i Hadad a anak nang Bedad bilang ari. Simbut na la ring Midianita king bansa ning Moab; ing siudad na ya ing Avit. Inyang mete ya i Hadad selisian neng Samla a tau Masreka bilang ari. Inyang mete ne man i Samla i Saul a tau Rehobot king Ilug ning Eufrates ya ing sinalisi bilang ari. Mete ya i Saul, at i Baalhanan a anak nang Akbor ya ing sinalisi bilang ari. Mete ya i Baalhanan a anak nang Akbor, at i Hadar ya ing mig-ari. Ing lagyu na ning siudad na Pau. Ing asawa na ya i Mehetabel a anak nang Matred at apu nang Mezahab. Ila deti ring lagyu da ring tribung lahi nang Esau, agpang karing pamilya ra at pitutuknangan: di Timna, Alva, Jetet, Oholibama, Ela, Pinon, Kenaz, Teman, Mibzar, Magdiel, at i Iram. Ila ring pekapun na ning Edom agpang king lugal a pitutuknangan da king karelang bansa. I Esau ya ing penibatan da ring Edomita. Menatili yang menuknangan i Jacob king sakup ning Canaan nung nu ya menuknangan i tata na. Iti ya ing istoria na ning pamilya na. Papastulan na lang Jose ding kawan inyang labi yang pitung banua; kayabe na la ring kapatad na kang tata na karing babaing kasese nang i Bilha at i Zilpa. Simbung nang Jose kang tata na ing e ustung pamaniaptan da ring kapatad na. Maygit neng kaluguran Israel i Jose kesa karing aliwa nang anak uling matua ne i Israel inyang mibait ya i Jose. Ginawa yang imalan a makaba takde para kang Jose. Inyang ikit da ring kapatad na king maygit neng kaluguran tata ra kesa king kenu pa man karelang mikakapatad, pikasaman de at e ra ne buri mang kasabi. Misan meninap ya i Jose. Inyang sinabi ne iti karela, lalu deng pikasaman. Ngana karela, Pakiramdaman ye ing apaninap ku: Atyu tamu mo king marangle at manaptas tamung trigu. Mibangun ya itang inaptas ku at menatili yang makatalakad. Kanita pepadurutnan de ring inaptas yung trigu ing kanakung inaptas at saka la dinukung mababa arap na. Ngara ding kapatad na, Balamu ata babalakan mung maging ari ka at manimuna kekami? Makanyan de pang lalung pikasaman uli na ning paninap a sinabi na karela. Meninap ne naman i Jose at sinabi ne iti karing kapatad na. Ngana karela, Meninap na ku na naman. Ing aldo at ing bulan ampon ding labing metung a batuin dinuku la kanaku. Oneng pengamanuan neng tata na inyang sinabi ne iti. Ngana, Nanu ya ta kabaldugan iting kekang paninap? I ima mu at aku pati ring kapatad mu duku ke ngan wari king arapan mo? Keririan de ring kapatad na, oneng pibulebulayan nang tata na iti. Misan a aldo, minta la king Sikem ding kapatad nang Jose ban pastulan ing kawan nang tata ra. Nganang Jacob kang Jose, E wari ding kapatad mu magpastul la banda karin Sikem. Puntalan mu la. Pekibat nang Jose, Opu, puntalan ku la! Nganang tata na, Mako na ka. Lawan mu nung masalese la bili ding kapatad mu at ding karelang papastulan. Kaybat muli ka at ibalita mu kanaku. Ibat king Kapatagan ning Hebron tiburan ne. Inyang miras ne i Jose king Sikem ikit ne ning metung a tau kabang maglakad ya king marangle, at kitnan ne niting tau nung nanung panintunan na. Panintunan ku la ring kapatad ku, nganang mekibat. Sabian mu na mo kanaku nung nukarin da la papastulan ding sese ming animal? Ala na lu keni, ngana ning tau, dimdam kung pisasabian da king munta la kanu Dotan. Penalukian na lang Jose ding kapatad na at disan na la karin king Dotan. Malaut ya pa ikit da ne at bayu ya milapit karela apisanmetung da nang paten de. Ngarang misabi-sabi, Oyan na ing mapaninap! Meko keni, paten ta ya at saka ta ya iyugse king talaga. Sabian tamu king liklak ne ning mabangis a animal. Lawan tamu nung nanung kararasan da ring paninap na. Inyang dimdam nang Ruben iti, penikuanan neng iligtas karela. Ngana, E ta ya papaten. Sinabi na pang Ruben karela king e la patulung daya nune iyugse da nia mu king talaga karin king ilang at e re sana panasakitan. Sinabi na iti ban aligtas ne i Jose king gamat ding kapatad na at abalik ne kang tata na. Inyang milapit ne i Jose karing kapatad na, likas de ing imalan a susulud na, itang makabang imalan a maki takde. At inugse re king alang danum a talaga. Kaybat linukluk la at mengan. Inyang miglalawe la menakit lang Ismaelitang abe-abe maglakbe ibat Gilead papunta Ehipto. Paniangkap at pabanglu ing karga ra karing kamelyu. Kanita nganang Juda karing kapatad na, Nanung apala tamu nung sakali mang paten ta ya ing kapatad tamu at ilihim ing pangamate na? Pisali ta nia mu karing Ismaelita at e ta ya panasakitan uling kapatad ta ya, laman ne ning sarili tamung laman. Pekiramdaman de i Juda ding kapatad na. Daralan la kanita ding mangalakal a tau Midian. Sinaka re i Jose king talaga, at pisali re king alagang aduang pulung pirasung pilak karing Ismaelita. Tiki ra ne man deti i Jose king Ehipto. Ala ne i Jose king talaga inyang magbalik ya i Ruben. Pengabak neng Ruben ing susulud nang imalan uli na ning sakit ning lub na. Belikan na la ding kapatad na at ngana karela, Ala ne karin ing wali tamu! Nanu ing daptan ku? Mekamate lang biserung kambing at kaybat sinoso re king daya ing imalan a likas da kang Jose. Peparala re iting imalan a makaba at maki takde kang tata ra at pepasabi ra, Ikit mi ya ini. Pakalawan ye. Aliwa iti ing imalan na ning anak yo? Akilala ne at ngana, Imalan ne pin ning anak ku! Liklak ne ning mabangis a animal i Jose a anak ku! Ginabak neng Jacob ing imalan na uli na ning lungkut na, at saka ya misulud imalan a magaspang. Pigkalungkutan ne ing anak na kilub ning makabang panaun. Penikuanan deng pamatulan ding anak na, oneng ala mu ring milyari. E yu ku pamatulan, ngana, dalan ku nang mate ing kalungkutan ku. Makanyan neng tengisan ing anak nang i Jose. Karin naman king Ehipto pisali de ring tau Midian i Jose kang Potifar, ing metung karing pamuntuk na ning ari at kapitan da ring guardia ning palasyu. Kanitang panaun a ita kinawani ya i Juda karing kapatad na, at mekipanuknangan ya king metung a memalen na ning Adulam a milagyuan Hira. Karin ne ikit Juda ing anak na ning metung a tau Canaan a milagyuan Sua, at ayasawa ne. Mebuktut ya at beit ne ing metung a anak a lalaki. Pemalagyuan neng Er ing anak na. Mebuktut ne naman at lalaki ne naman ing ayanak na. Onan ing pemalagyu na. Menganak ne namang lalaki at inaus neng Sela. Atyu kanita Kesib i Juda inyang ibait ne ning asawa na i Sela. Pekiasawa neng Juda ing pangane nang i Er kang Tamar. Oneng e ya metula ing Ginu king ugali nang Er, inya pete ne ning Ginu ing pangane nang Juda. Kanita nganang Juda kang Onan, Katungkulan mu ing sipingnan me ing asawa na ning kapatad mung mete ba yang mikayanak ing kapatad mu. Balu nang Onan king e ne aturing anak na ing maging anak na king bayo na. Inya inugse nang Onan ing bini na inyang misiping la ban e ya mikayanak ing kapatad na king kapamilatan na. Mimua ya ing Ginu king gewa na at pete nia naman. Kanita nganang Juda king manuyang nang i Tamar, Muli na ka pa mu king bale nang tata mu at panayan meng dagul ing anak kung i Sela. Sinabi na iti uling tatakut ya pota i Sela mate ya namang kalupa da ring kapatad na. Inya minuli ya keta karela i Tamar. E miglambat mete ya ing asawa nang Juda. Inyang milabas na ing pamagpaldas da minta ya i Juda karin Timna ban lawan na la ring manurud karing tupa na. Kayabe ne ing kakaluguran nang i Hira a tau Adulam. Belita ra kang Tamar king daratang ya ing katuangan na ban tumagun king pamanurud tupa. Inya likas ne ing susulud nang imalan bilang mebalu; migtalikbung ya at pekabalabalan na ing sarili na at saka ya migluklukan king lele dalan palub karin Enaim a lalabasan dang papunta Timna. Balu nang Tamar king maragul ne i Sela pero e re pa babie ban maging asawa na. Panakit nang Juda kang Tamar inisip na king babai yang magtinda king katawan na uling makatalikbung ya. Lepitan ne lele na ning dalan at ngana, Magkanu ing sisingil mu? (E na balung Juda king ya ing manuyang na.) Nanu ing ibie mu kanaku? nganang mekibat Tamar. Padalan da kang metung a biserung kambing, nganang Juda. Nganang Tamar, Nanung peka sangla mu kanaku kabang e me parala? Pekibat na, Nanu ing buri mung isangla ku keka? Ing singsing mung panatak at ing babat ampon tukud, nganang Tamar. Binie na lang Juda ding pakiduang na. Sipingnan ne at mebuktut ya. Kaybat na nita, mibangun ya i Tamar at saka ne meko. Likas ne ing talikbung na at sinulud nang pasibayu ing imalan na bilang mebalu. Tiburan neng Juda i Hira, ing kaluguran nang tau Adulam. Darala ne niti ing biserung kambing. Kuanan na la naman sana ding singla nang Juda oneng e ne akit Hira ing babai. Kitnan na la ding lalaki karin nung e re ikit itang babaing magtinda king katawan na karin Enaim a manaya lele na ning dalan. Pekibat da king ala namang mintang babai karin a magtinda king katawan na. Inya mibalik ya kang Juda at ngana, E ke ikit; sinabi da ring lalaki karin king ala namang kanung mintang babai karin a magtinda king katawan na. Nganang Juda, Paburen mu na la ring singla ku king babaing ita pota kaylian da katamu. Peparala ke iting biserung kambing, oneng e mu ne man pala ikit. Kalabas na ning atlung bulan belita ra kang Juda king memialung yang api ing manuyang nang i Tamar at ngeni mabuktut ya. Ilual ye, nganang Juda, at saka ye silaban. Kabang lulual de, pepatubud ya i Tamar king katuangan na at pepasabi na, Ing tata na ning anak ku ya ing makibandi kareti. Pakalawan yu la reti; kaninu ya ing singsing a panatak a ini at ing babat ampon ing tukud? Akilala na lang Juda at ngana, Ala yang kasalanan. Aku ing maki pakibatan. E ke pepayasawa kang Tamar ing anak kung i Sela. E na ne pasibayung sipingnan i Tamar. Inyang miyaldo ne meyakit ing mangambal ya. Inyang manganak ne, liwal ne ning metung karing kambal ing gamat na, at mitali yang malutung sinulad ing ilut ban tandanan ne ing minunang mibait. Pero bigla neng inigut ing gamat na at ing linual ya ing kakambal na. Ngana ning ilut, Nanung milyari, ginawa kang pidalanan mo? Makanyan yang meyaus Perez. Kaybat na nita, mibait ya ing kapatad na a makataling sinulad a malutu king gamat na. Zera ne man lagyu iti. Karin Ehipto re pisali ding Ismaelita i Jose. Ing mekasali kang Jose ya i Potifar, ing metung karing pamuntuk na ning ari at kapitan de ring guardia na. E ne pepaburen ning Ginu i Jose. Magtagumpe ing nanumang gagawan na. Magobra ya king pibalebale na ning panginuan nang tau Ehipto. Apansinan na niti king katulan ne ning Ginu at papagtagumpen ne king nanumang gagawan na. Aluguran neng Potifar i Jose. Gewa neng katiwala na at saka na penibala ing mabilug nang pibalebale pati na ing sablang pibandian na. Manibat naman kanita binendisyunan ne ning Ginu ing pibalebale nang Potifar uli nang Jose. Peparagulan na ning Ginu ing heganaganang pibandian nang Potifar kilub at lual ning bale na. Penibala na ngan ing sabla kang Jose at ala neng pakialam nune mu ing kakanan na. Atyu king sukad at tutu yang masanting i Jose. E melambat aburi ne ning asawa na ning panginuan na at ngana kang Jose, Sipingnan mu ku. Oneng e ya bisa i Jose. Ngana pang mekibat, Kabang atyu ku keti ala neng pigaganakan ing panginuan ku king pibalebale na at penibala na ngan kanaku ing heganagana nang pibandian. Kasing upaya ku ne king pibalebaleng iti. Ala yang e penibala kanaku subali mu ika uling asawa na ka. Makananu ke mo ngening pagtaksilan kaniting maragul a imoralidad at pamikasala arapan na ning Dios? Pakisabian ne aldo-aldo ning babai i Jose ban sipingnan ne, oneng e ne penusigan. Misan a aldo linub ya i Jose king bale ban magobra. Mipaintagun ing alalu ring aliwang ipus kilub ning bale. Telan ne balabal at ngana ning babai, Sipingnan mu ku! Oneng melakuan ya ing balabal nang Jose king gamat na at milayi yang linual tinakas. Inyang akit nang alakuan ne karing gamat na ing balabal na king paglual na bale, peniaus na la ning babai ding ipus na at ngana karela, Pigdala na katamung metung a Hebreo ning asawa ku ban lapastangan kekatamu. Liban na ku ba yang sumiping kanaku, oneng mengulisak ku. Inyang dimdam nang mangulisak ku, alakuan ne ing balabal na kanaku at saka ne memulaying meko. Sininup ne lele na ing balabal nang Jose angga king minuli ya i Potifar, ing panginuan nang Jose. Kanita pepasibayuan nang sinabi ing kwentu na. Ngana king asawa na, Liban na ku ning ipus a Hebreong dela mu king bale tamu; buri na kung pagsamantalan. Pero inyang kinulisak kung masikan, memulayi yang meko at alakuan ne kanaku ing balabal na. Inyang dimdam nang Potifar ing sumbung ning asawa na mimua yang e makanyan-kanyan. Peparakap ne i Jose at pekiabe ne karing pepasukul na ning ari. Oneng e ne pepaburen ning Ginu i Jose kabang atyu ya king sukulan. Pepakit na ing lugud na kang Jose at gewa neng maganaka kang Jose ing pekapun da ring guardia king sukulan, at gewa neng pamuntuk da ring makasukul. I Jose ing penibalan na king heganaganang obra karin. Ala neng pigaganakan pa ing pekapun da ring guardia king sukulan king gagawan nang Jose uling balu na king kayabe ne ing Ginu. At bendisyunan na ning Ginu ing nanumang gagawan na. Misan a aldo mikasala la king ari na ning Ehipto ing talapangasiwa king alak na at ing pamuntuk da ring panadero na. Kang Jose na la penibala ning kapitan, inya lingunan na la. Melambat la mu ring makasukul. Misan a bengi, ing talapangasiwa king alak at ing pamuntuk da ring panadero parehu lang meninap. Pero e la milulupa paninap, at atin yang sariling kabaldugan ing balang paninap. Inyang dalawan na lang Jose itang abak, ikit na ing maliligalig la. Kitnan na la deting aduang kayabe nang makasukul king bale na ning panginuan na. Ngana, Obat lupa kayung malungkut? Meninap kami, ngara, pero ala namang makasabi nung nanung kabaldugan da. Nganang Jose karela, E mu wari ing Dios yang makaibie kabaldugan karing paninap? E kayu mikakunu; sabian yu ing peninap yu kanaku. Sinabi ne ning talapangasiwa king alak ing paninap na kang Jose. Ngana, Apaninap ku ating kukulate ubas arapan ku. Atin yang atlung sanga iting ubas; halus memulung ya pa mu, linsut na la ding buku da ring sampaga at meging ubas na lang malulut ding punggul-punggul a sampaga. Tatalnan ke ing kopa na ning ari. Kinangwa kung ubas; pisla ku ing karelang katas king kopa na ning ari at saka ke binili ing kopa karing gamat na. Nganang Jose, Oyni ing kabaldugan na ning paninap mo, atlu lang aldo ding atlung sanga. Patawaran na na ka ning ari kilub ding atlung aldo at ibalik na ka king sadia mung obra. Pasibayu meng pagsadiang alak ing ari kalupa na ning sadia mung gagawan. Ganakan mu ku sana potang masalese na ka bili, at pakisabi ku sana ing maging maganaka ka at banggitan mu na ku man king ari ba na kung milual king sukulan a iti. Ing tutu na niti dinukut da ku mu king sakup da ring Hebreo at keti man ala kung gewang pamikasala a sukat kung ikasukul. Inyang ikit na ning pamuntuk da ring panadero ning ari king biasa yang munie kabaldugan king paninap i Jose. Ngana, Meninap ku naman. Mamuntuk ku mong atlung salikap a tinape. Ketang makababo salikap ating miyayaliwang lutung pamangan para king ari. Pero kakanan da ring ayup ing pamangan king salikap a pupuntukan ku. Nganang Jose, Oyni ing kabaldugan na ning kekang paninap. Atlu lang aldo ding atlung salikap. Kilub ding atlung aldo patabtab na ka batal ning ari, at kaybat ibitin de ing bangke mu king metung a tanaman. Datang la ding ayup at kanan da ing laman mu. Karas na ning katlung aldo, ing aldo nang beitan ning ari, pigtau na la ngan ding pamuntuk na. Dingut na la karing pamuntuk na ing talapangasiwa king alak na at ing pamuntuk da ring panadero. Binalik ne ing talapangasiwa king alak king sadia nang obra, oneng pepabite ne ing pamuntuk da ring panadero antimo ing sinabi nang Jose karela. Oneng akalinguan ne ning talapangasiwa king alak i Jose. Kalabas da ring aduang banua, meninap ya ing ari; makatalakad ya kanu king pampang ning Ilug ning Nilo. Kabud-abud linto la ding pitung bakang masanting at mataba ibat king ilug at mengan la deti king dikut. Kaybat na nita, sinaka la naman ibat king ilug ding pitung aliwang bakang matsura at payat at mekiagape la karing masanting at matabang baka a atyu king pampang ning ilug. Ding payat a baka pengan da la ring pitung masanting at matabang baka. Kanita ya migising ing ari. Mipatudtud ne naman at meninap yang pasibayu. King metung a pun ning trigu pitu lang tinalage ding linsut; masanting la at mataba ding binutil da. Kaybat na nita, linsut la ring pitung tinalage; payat la at meduluk uli na ning pali ning angin a ibat king aslagan. Pengan da la ring payat a tinalage ding mataba. Migising ya ing ari, at meninap ya mu pala. E ya mipaindatun itang kayabakan. Pepatubud ya at pepayaus na la ring sablang salamangkeru at ding taung mangabiasa ning Ehipto. Kinwentu na la ning ari karela ding apaninap na, oneng ala metung man karela ing mekaibie kabaldugan karing peninap na. Kanita linapit ya ing talapangasiwa king alak na ning ari. Ngana, Ngeni ku pu aminan ing kasalanan ku. Kanitang mimua kayu kanaku at king pamuntuk da ring panadero, pepasukul yu kami king bale na ning kapitan da ring guardia. Misan a bengi, meninap kami at atin yang sariling kabaldugan ing balang paninap mi. Atin keng kayabe metung a baintaung Hebreo; ipus ne ning kapitan da ring guardia. Kinwentu mi la keting ipus ding apaninap mi. Binie na la kabaldugan ding paninap na ning metung at metung kekami. At nung makananu ing binie nang kabaldugan, makanyan ing milyari; binalik yu ku king kanakung katungkulan, oneng pepabite ye ing pamuntuk da ring panadero. Kanita mitubud ya ing ari at pepayaus ne i Jose. Agad-agad deng liwal king sukulan. At kaybat nang mekapamalbas at mekapanaliling imalan, minta ya king arapan na ning ari. Ngana ning ari kang Jose, Meninap ku, pero alang mekaibie king kabaldugan na ning peninap ku. Abalitan ku king biasa kang munie kabaldugan karing paninap. Aliwa pu aku, nganang mekibat Jose, nune ing Dios ya ing munie masanting a kabaldugan king paninap yu. Kanita ngana ning ari kang Jose, Apaninap ku king makatalakad ku king pampang ning Ilug ning Nilo. Sinaka la king ilug ding pitung masanting at matabang baka at mengan lang dikut. Kaybat na nita, sinaka la naman ding pitung matsura at payat a baka; peka matsura lang dili karing sablang bakang ikit ku keti Ehipto. At pengan da la reting matsura at payat a baka ding pitung mataba. Kaybat da lang pengan ding matabang baka, antimong alang milyari nanuman uling menatili la pa mu ring payat. At migising ku. Mipatudtud kung pasibayu at oyni naman ing apaninap ku. Menakit kung pitung tinalage a linsut king metung mung tinalage ning trigu; mataba la at masanting. Kaybat na nita, menakit ku namang pitung tinalage a linsut oneng lanat la; payat la at durulukan na la ning angin ibat king aslagan. At pengan da la reting payat a tinalage ding pitung matabang tinalage. Sinabi ku iti karing salamangkeru, oneng ala metung man karela ing mekaibie king kabaldugan na kanaku. Kanita nganang Jose king ari, Metung la mu pu kabaldugan ding adua yung paninap. Pabalu na ning Dios kekayu nung nanu ing malapit na nang daptan. Ding pitung matabang baka, antimu rin ding pitung matabang tinalage, pitu lang banua. Ding pitung payat at matsurang baka at ding pitung payat a tinalage a dilukan na ning angin ibat king aslagan pitu lang banua na ning danup. Antimo ing asabi ku na kekayu, pabalu na kekayu ning Dios ing malapit na nang daptan. Kilub ding pitung banua mika labis-labis a kabiayan king mabilug a Ehipto, Metung la mu pu kabaldugan ding adua yung apaninap at buri nang sabian king malapit na nang gawan ning Dios iti. Kailangan pu ing mamili kayung metung a taung biasa ampon mayagyu, at saka ye ipanibala king pinili yung tau ing Ehipto. Tuldu kayu pang aliwang taung mangasiwa at kuanan yu ing kalimang dake na ning pupul keti king Ehipto kilub ding pitung banuang labis-labis ing kabiayan. Patipun yu karela ing sablang pupul kabang labis-labis ing kabiayan, at dinan yu lang upayang tumipun king pupul at ikamalig karing siudad at saka ra ingatan. Iting pamangan a metipun ya ing gamitan na ning bansa kilub ding pitung banua na ning danup a miras keti Ehipto. King makanyan a paralan lang e mate king danup ding tau. Aburi na ning ari at ding opisyal na iting munikala nang Jose. Ngana ning ari karing opisyal na, Manakit ta pa waring taung kalupa nang Jose nung kaninu ya matnube ing espiritu ning Dios? Kanita ngana ning ari kang Jose, Pepabalu na ning Dios keka ing sablang iti, inya mayayakit ing maygit kang biasa at magaling kesa king kenu man. Ika ing panibalan ku king bansa at pamintuan da ring sablang memalen ing balang utus mu. Bukud mung aku ing matas a upaya keka. Ngeni keka ke panibala ing mabilug a Ehipto. Kaybat na nita, likas ne ning ari ing singsing nang panatak at pepasulud ne kang Jose, at pepapiblasan neng imalan a mangamal at pepasuluran neng gintung kwintas king batal na. Pepagamit ne pa ing kadua nang karwahe at dininan neng guardia ban potang daratang ya mumuna ya at ikulisak na: Dinan yeng dalan, lumele kayu! Makanyan neng penibala ning ari kang Jose ing mabilug a bansa ning Ehipto. Ngana pa ning ari kang Jose, Aku ing ari; alang ninumang makatas king gamat na o bitis king mabilug a bansa ning Ehipto nung e mu paintulut. Inalilan ne lagyu ning ari i Jose; Zafenat-Panea ing pemalagyu na. Binie ne ban maging asawa na i Asenat a anak nang Potifera a pari karin Heliopolis. Makanyan yang miglakbe i Jose king mabilug a Ehipto. Atlu yang pulung banua i Jose inyang sinuyu ya king ari na ning Ehipto. Meko ya king arapan na ning ari ban libutan ne ing mabilug a Ehipto. Labis-labis ing linto pupul kilub ding pitung banua; pepatipun nang Jose iti at pepakamalig na karing siudad. Pepakamalig na king balang siudad ing pamangan a pupul da karing marangle a makapadurut kareti. Tutung dakal ing pepakamalig nang binutil, kasing dakal na ning balas ning dagat. E na na pepatakal uling binang dakal iti. Bayu dinatang ing panaun na ning danup, mika adua yang anak a lalaki i Jose kang Asenat a anak nang Potifera a pari karin Heliopolis. Manase ing lagyung binie na king pangane uling ngana, Pepakalinguan na kanaku ning Dios ing sablang kasakitan ku at ding pamilya nang tata ku. Inaus na ne mang Efraim ing kadua, uling ngana, Binendisyunan na ku ning Dios king bansa ning kanakung kasakitan. Mepupus la ding pitung banua na ning labis-labis a kabiayan, at kanita na la man megumpisa ding pitung banua na ning danup, antimo ing sinabi nang Jose. Dinatang ing panaun na ning danup karing sablang bansa, pero ating pamangan king mabilug a Ehipto. Sinaingsing la king ari ding tau Ehipto inyang ala na lang apangan. Sinabi na ning ari karing sablang tau Ehipto king puntalan de i Jose. Gawan yu ing nanumang sabian na kekayu, ngana karela. Inyang laganap na ing danup king mabilug a Ehipto pepabuklat na lang Jose ding kamalig, at pepasaliwan na lang pamangan ding tau Ehipto. Tutu yang mabagsik ing danup a miras king bansang Ehipto. Pigsarian de Ehipto ring memalen king mabilug a yatu i Jose ban makasali lang pamangan uling laganap ing danup. Abalitan nang Jacob king ating dakal a pamangan karin Ehipto, inya ngana karing anak na, Nananu kayu ken? Munta kayu Ehipto; abalitan kung ating dakal a pamangan karin. Sali kayu ba ta mung e mate king danup. Inya minta la Ehipto ding apulu nang kapatad Jose ban saling pamangan. E ne pepatukian Jacob i Benjamin karing aliwa nang anak, uling tatakut yang ating malyari kang Benjamin. Anti na ning miras munaman ing danup king mabilug a Canaan, mekiabe la ring anak nang Jacob karing pupunta Ehipto ban saling pamangan. Ing gobernador ning mabilug a Ehipto ya i Jose; ya ing mamisaling pamangan karing sablang taung manibatan king mabilug a yatu. Dinatang la ding kapatad na at dinuku la king arapan na angga king ding lupa ra tatagkil na la king gabun. Ikit na lang Jose ding kapatad na at akilala na la, oneng e re akilala. Mataram yang migsalita karela. Nukarin kayu tau? ngana karela. Ngarang mekibat, Tau ke pu Canaan. Dinatang ke pu keti ban saling pamangan. Akilala na lang Jose ding kapatad na, oneng ila ali re. Aganaka na lang Jose ding apaninap na tungkul karela, inya ngana, Ispia kayu ne? Dinatang kayu keti ba yung lawan nung nu ya maina ing Ehipto? Pekibat da, Ali ke pu, makamal! Bisa kami mu pung saling pamangan. Mikakapatad kami. Tau kaming apaniwalan at e kami ispia. Ngana karelang Jose, E ra kayu paniwalan! Dinatang kayu ba yung lawan nung nu ya maina ing bansa mi. Ngara, Labing adua kami pung mikakapatad at tau ya pu Canaan i tata mi. Melakuan ya pu kang tata mi ing bungsu at ing metung ming kapatad mete ne. Nganang Jose karela, Antimo ing sinabi ku: ispia kayu! Kaniti kayu masubuk. Susumpa ku king lagyu na ning ari, e na kayu makalako keti anggang e ye idala keti ing bungsu yung kapatad. Tuburan ye ing metung kekayu at parakit ing kapatad yu kabang manatili kayu king sukulan ban mayakit nung tutu pin ing sinabi yu. Nung ali, antimo ing sinabi ku king lagyu na ning ari, ispia kayu. At pepakulung na la kilub ding atlung aldo. Karas ning katlung aldo nganang Jose karela, Tau kung atin takut king Dios, oyni ing kekayung gawan ban e ra kayu papate. Nung tau kayung apaniwalan ing metung kekayung mikakapatad manatili yang makakulung kabang ding aliwa muli la, at atdanan da lang pamangan ding kekayung daranup a pamilya. Kaybat idala ye kanaku ing bungsu yu. Makanyan kung apatunayan king e kayu maglaram. At e ra kayu papate. Makanyan ing gewa ra. Kaybat ngarang misabi-sabi, Oyan! Mamayad ta na king depat tamu king kapatad tamung i Jose. Agyamang ikit tamung magpakalunus ya, e ta ya pekiramdaman. Inya ngeni itamu naman ing magdusa. Nganang Ruben karela, Ikit yu na! Sinabi ku nang e ye nananan ing anak. Oneng e yu ku kasi pekiramdaman. Ngeni mamayad tamu king pangamate na. E ra balu king aintindian nang Jose ing sinabi ra uling pakisabian de kapamilatan na ning metung a interpreti. Likuan na lang Jose at saka ya menangis. Kaybat belikan na la at mekipagsalita ya karela. Pepakawani ne i Simeon at saka ne pepagapus king akakit da. Inutus nang Jose ing katmuan da lang pamangan ding karelang lulanan at ibalik ding salaping pemayad da karing sarasarili rang saku, at saka na la peparinan apangan da king pamaglakbe ra. Metupad ing sablang inutus na. Seke da ring mikakapatad ing seli rang pamangan karing karelang asno at meko na la. Pangabengi, inyang tuknang la ban magpaynawa, biklat ne ning metung karela ing saku na ban kumang pamangan para king asno na. Ikit na la kilub ning saku ding salaping pemayad na. Ngana karing kapatad na, Binalik da la ring salaping pemayad ku; atyu la kilub na ning saku! Kinarug la salu at king takut da ngarang misabi-sabi, Nanu iting depat na ning Dios kekatamu? Karas da kang Jacob a tata ra king sakup ning Canaan, belita ra ing heganaganang milyari karela. Ngara, Mataram yang migsalita kekami itang taung panibalan da Ehipto at sinabi na king ispia ke kanu! Pero sinabi mi king ali kami at tau kaming apaniwalan. Sinabi mi naman king labi keng aduang mikakapatad at ing metung ming kapatad mete ne samantalang ing bungsu kayabe ye keti Canaan. Kanita sinabi na kekami ning taung manibala king bansang ita king subukan na kami ba nang abalu nung tau ke ping apaniwalan. Pepalakuan ne kekami ing metung karing kapatad mi at pepagdalan na lang pamangan ding pamilya ming daranup at saka na ke meko. Ngana kekami, Ituki ye kanaku ing bungsu yung kapatad. Kanita abalu ku king e kayu pin ispia nune tau kayung apaniwalan. Kanita ibulus ke ing kapatad yung i Simeon at paintulutan da kayung magnegosyu king mabilug a bansa. Inyang ilako ne ning balang metung karela ing laman na ning saku na, ikit na la ding salaping pemayad na. Inyang akit da la reti, mitakutan la at pati i tata ra. Ngana karelang Jacob a tata ra, Buri yu lang mawala ngan ding kakung anak? Ala ne i Jose; ala nia naman i Simeon at ngeni kakuanan ye pa kanaku i Benjamin? Kabayat na ning kanakung pupusanan! Kanita nganang Ruben kang tata na, Paten yu la ding adua kung anak a lalaki nung e ke kayabe muli i Benjamin. Panibala ye kanaku at ibalik kia naman kekayu! Nganang Jacob, E ya malyaring tuki keka i Benjamin. Mete ne ing kapatad na at ya na mung makatagan kanaku. Uling matua na ku, nung ating malyari kang Benjamin king pamaglakbe yu, ikamate kung agad uli na ning lungkut. Lalung meragul ing danup karin Canaan. Inyang agisan da na ing trigung ibat da Ehipto nganang tata ra karela, Munta kayung pasibayu Ehipto at sali kayu agyang ditak mung pamangan. Pekibat nang Juda, Pekapanabilin na nitang tau king e ke kanu malyaring lumapit arap na nung e mi ya kayabe ing kapatad mi. Nung patukian ye kekami ing kapatad mi, munta kami Ehipto ban saling pamangan. Nung e mi ya kayabe e ke munta uling maigpit nang penabilin nitang tau king e ke kanu malyaring lumapit arap na nung e mi ya kayabe ing kapatad mi. Nganang Israel karela, Sinabi yu pa kasi king atin kayung aliwa pang kapatad. Ngeni aku ing magdusa! Pekibat da, Ulit-ulit na kaming pengutnan ning tau tungkul king sarili mi at karing kekaming pamilya. Kitang na pa nung mabie kayu at nung atin ke pang aliwang kapatad. Pekibatan mi la ring kutang na. Ninung misip ing patuki ne kekami ing kapatad mi? Ngana pang Juda kang tata na, Patukian yu ne kanaku ing anak ban na kaming mako. Kanita alang mate danup kekatamu. Ing bie ku ya ing maging kalibe na ning bie na at pakibatan ku ing nanumang malyari kang Benjamin. Nung e ke ituking magbalik kekayu, kanita aku ing parsalanan yu. Nung e kami melambat, sana mekapagbalik na kaming mekatadua. Kanita nganang Israel karela, Nung ala ta nang aliwang akarapat, sige na pen. Magdala kayu karing maniaman a bungang tanaman at lamnan yu la ding saku yu king ditak a balsamu, pulut-panilan, astragalo, laudano, alponsigo ampon almendro, at ibie yu bilang regalu king gobernador ning Ehipto. Doblian yu la ding daralan yung salapi; dalan yu la naman ding salaping binalik da a linulan da karing kekayung saku. Malyaring migkamali la mu. Ituki yu nia naman ing wali yung bungsu at puntalan yeng pasibayu ing taung ita. Mananu na sanang paratangan ne lunus kekayu ning Dios a Mayupaya ing taung ita ban paintulutan na lang mibalik kayabe yu ding kapatad yung i Simeon at Benjamin. Nung e na la mibalik ding anak ku, makasadia kung tanggapan iti. Migdala lang regalu at dinoblian da la ring salaping darala ra. Tiki re i Benjamin; minta la Ehipto at saka la mekikit kang Jose. Panakit nang Jose kang Benjamin, inutusan ne ing mangasiwa king pibalebale na. Ngana, Paluban mu la ding tau king bale ku. Makamate kang metung a animal at magsadiang pamangan uling makisulu lang maugtu kanaku. Pemintuan ne ning mangasiwa i Jose at tiki na la ding mikakapatad king bale nang Jose. Mitakutan la ding mikakapatad uling tiki na la king bale nang Jose. Ngara, Siguru inya dela ra katamu keti uli da ring salaping binalik da karing saku tamu ban atin yang asabi laban kekatamu; marahil dakpan na katamu at gawan da katamung ipus at kaybat kuanan da la ring kekatamung asno. Inya lepitan de ing katiwala nang Jose at pekisabian lele na ning pasbul ning bale. Ngara, Inyang minuna kaming sinaling pamangan, karas mi king lugal pipagpaynawan biklat mi la ring kekaming saku at ikit mi la ding pemayad mi karing sarasarili ming saku, at e la mebawas. Oreni; darala mi la ban ibalik kekayu. E mi balu nung ninung mibili karing salapi mi karing kekaming saku. Subali pa kareti magdala ke pang salaping panyali ming pamangan. Pekibat na ning katiwala karela, Ala kayung gaganakan. E kayu tatakut. Ing Dios yu at ing Dios nang tata yu ya marahil ing mibili karing salaping deta karing saku yu. Tinggap ku na kanita pa ing kekayung bayad. Kaybat na nita, dela ne i Simeon karela. Pepaluban na la ning katiwala king bale nang Jose at saka na la pepagdalang danum ba lang makapanos bitis; peparinan na la naman pamangan ding karelang asno. Kaybat, sidia da ring mikakapatad ing babie rang regalu kang Jose, uling balu rang akasulu deng maugtu. Inyang dinatang ya i Jose, dela ra arap na ing daralan dang regalu at saka la dinuku arap na angga king gabun. Kinomusta na lang Jose at kaybat ngana, Komusta ya i tata yu? Masikan ya pa? Ngara, Ing talasuyu yu pung i tata mi masalese ya pu bili at masikan ya. Kaybat dang sinabi iti siniklaud la at dinuku arapan na. Miglalawe ya i Jose at ikit ne i Benjamin a kapatad na. Ngana karela, Ya pin ini ing sasabian yung pekabungsu yo? Saupan na ka sana ning Dios, anak ko! Kanita memalagua yang meko i Jose uling e na agyung labanan ing panamdam na king wali na. Minta ya king kuartu na at karin ya menangis. Kaybat na nita, menimu ya at linual. Pinigil na ing panamdaman na at pepayapag na ing pamangan. Mengan ya i Jose a alang kasulu, at mengan la ding mikakapatad king metung a lamesa. Mengan lang ila-ila munaman ding tau Ehipto; e la mekisulu karing Hebreo uling metung a bage pikakasaman da ing makisulu karela. Midalan-dalan ing pangalukluk da ring mikakapatad arapan nang Jose, manibat king pangane angga king bungsu. Mipaglalawe na la mu king pangamulala ra king karelang kabilian. Inapagan da lang pamangan ibat king lamesa nang Jose, oneng ing yapag da karela kalimang dake na mu ning yapag da kang Benjamin. Masaya lang mengan at minum. Kaybat na nita, nganang minutus Jose king katiwala na, Katmuan yu lang pamangan ding karelang saku, itang agyu rang dalan at ibili yu la ding pemayad da karing karelang saku. Ibili ye ing kopa kung pilak ketang saku na ning bungsu at ding salaping pemayad na. Tiparan na ning katiwala ing inutus nang Jose. Pangaras na ning abak, meko na la ding mikakapatad at ding karelang asno. E la pa masyadung milaut king siudad inyang nganang Jose king katiwala, Talukian yu la ding tau at kabud dasnan yu la sabian yu karela, Obat e mayap ing inablas yu king mayap a gewa mi kekayu? Obat penako ye ing kopa nang pilak ning gobernador mi? E wari iti ing kopa a gagamitan na neng miminum ya at neng manula ya? E mayap ing depat yu! Inyang atagal na na la ning katiwala, sinabi na itang pasabi nang Jose karela. Ngara naman king katiwala, Obat makanyan ing sinabi yu? Agyang misan na mu e mi gawan ing anti kanitang bage! E wari binalik mi la ibat king Canaan ding salaping ikit mi karing kekaming sako? Makananu mi ya mong paginteresan ing pilak o gintu na ning bale ning kekang panginuan? Nung metung ya kekami ing menako, papate ye at gawan yu kaming ipus. Ngana ning katiwala, Nayun ku king sinabi mu; itang kinangwa king kopa maging ipus ya; ding aliwa kekayu malyari na lang mako. Kanita beba ne ning balang metung karela ing saku na at saka ne biklat. Tunggal-tunggal na lang piglawe ding saku ra manibat king pangane angga king bungsu. Meyakit ya ing kopa king saku nang Benjamin. Kanita pengabak da la ring karelang imalan, uli na ning lungkut da. Seke ra na la ding saku karing asno at saka la mibalik king siudad. Inyang miras la di Juda at ding kapatad na king bale nang Jose, disan de pa karin. Dinuku lang angga king gabun arapan na. Nganang Jose karela, Obat makanyan ing depat yu? E yu wari balu king ing taung kalupa ku biasa yang manula? Nganang mekibat Juda, Nanung asabi mi kekayu? Ala kaming amatulid king milyari. Pepabalu na ning Dios ing kasalanan a kekaming depat. Ngeni gawan yu na kaming ipus, ikami at ing kapatad ming keyakitan king kopa. Nganang Jose karela, E ku arapat ita! Ita mung taung keyakitan king kopa ya ing maging ipus ku. Malyari na lang muli kang tata yu ding aliwa kekayu king mitmung kapayapan. Lepitan neng Juda i Jose at ngana, Kagalang-galang a gobernador, paintulut yu pung magsalita ku at e kayu sana mimimua kanaku. Para kanaku anti na kayung ari. Kitnan yu kami nung atin ke pang tata o kapatad. Pekibat mi king atin ke pang tata, matua ne, at atin ke pang wali a mibait inyang matua ne i tata mi. At ing wali mi ya na mung mabie karing anak nang ima na at tutu neng kaluguran tata mi. Ita namang metung ming kapatad mete ne. Kanita ngayu kekami, Ituki ye ing bungsu kanaku ba keng akit. Sinabi mi kekayu, E ne pu alakuan ning wali mi i tata mi, uling nung lakuan ne, ikamate nang tata mi iti! Kanita sinabi yu kekami, Nung e ye ituki ing bungsu yu, e yu na ku malyaring akayarap pang pasibayu. Inyang balikan mi ya i tata mi, belita mi kang tata mi ing sinabi yu. Inyang inutusan na kaming saling pasibayung pamangan sinabi mi king e ke malyaring sali nung e mi ya kayabe ing wali mi, uling e ra kayu akayarap pasibayu nung e mi ya kayabe ing bungsu ming kapatad. Kanita sinabi nang tata mi kekami, Balu yung adua la ding beit nang anak a lalaki ning ima rang i Raquel, at likuan na na ku ning metung at marahil piglapak de ring mabangis a animal uling manibat na kanita e ku ne ikit. Nung idayu ye pa kanaku ing makatagan at nung ating malyari kang Benjamin, mate kung tatangis libutad na ning kanakung ketuan. Teya ke ing bie ku king bie ning bungsu mi. Sinabi ku kang tata ku, Nung e ke abe potang magbalik ku, kanita aku ing parsalanan mu kabang mabie ku! Inya ipakisabi ku sanang mayap kekayu, aku na sana ing malakuan at pa-ipus ku kekayu at aliwa ing kapatad kung bungsu. Paintulut yung muli ya ing bungsu mi kayabe da ring aliwa kung kapatad. Makananu kung magbalik kang tata ku nung e ke kayabe ing wali ku? Tatakut ku pota ating e mayap a malyari kang tata ku! E na na ayaguantang Jose ing sarili nang panamdaman arapan da ring ipus na, inya pepalakuan na la. At inyang ila na mu pepakilala ya i Jose karing kapatad na. Menangis yang masikan. Dimdam da iti ding tau Ehipto at miras ing balita king palasyu na ning ari. Nganang Jose karing kapatad na, Aku i Jose. Mabie ya pa i tatang? Pero e re apakibatan ding kapatad na uling tutu lang mengabigla king dimdam da. Kanita nganang Jose karela, Lumapit kayu kanaku! At linapit la. Ngana karela, Aku ing kapatad yung i Jose a pisali yu Ehipto. E yu na sana ikakalungkut o sisisian ing sarili yu, uli na ning pisali yu ku keti. Kaburian na ning Dios ing muna kung miras keti ban iligtas ding tau king kamatayan. Aduang banua na lang daranup ding tau, pero lima pang banua ing panaun na ning danup. Kilub da reting panaun ala lang atanam at apupul ding tau. Pepaunan na kung miras ning Dios keti ban e ya matda ing lahi tamu at ban dakal la ring miligtas king kamatayan. Inya aliwa ikayu ring pepadala kanaku keti nune ing Dios. Gewa na kung bilang wanan nang gamat ning ari, talapangasiwa king mabilug nang palasyu, at kanaku ne penibala ing mabilug a Ehipto. Malagua kayung muli at sabian yu kang tatang, Oyni pu ing pasabi nang Jose a anak yu: Kanaku ne penibala ning Dios ing mabilug a Ehipto. Agad na kayung munta keni. Manuknangan kayu king sakup ning Gosen at malapit kayu kanaku, ding anak yu at apu, ding tupa yu at kambing, at ding sese yung baka, at pati na ing sablang pibandian yu. Aku ing bala king pamangan yu karin uling lima pang banua ing panaun na ning danup. Ala kung buring akakit a daranup metung man kekayu. Ngana pang Jose, Saksi kayu at saksi ya i Benjamin a kapatad ku king aku pin i Jose. Sabian yu kang tatang nung ninu aku keti Ehipto at ipamalita ing sablang ikit yu. Muli na kayu at idala ye keti i tatang. Kinaul ne ing kapatad nang i Benjamin at menangis ya; menangis ya naman i Benjamin. Pengaul na la at penuma ding kapatad na kabang ala yang patugut manangis. Kaybat na nita, pekisabian de ring kapatad na. Inyang mibalita king palasyu king dinatang la ding kapatad nang Jose, metula ya ing ari pati na ring opisyal na. Ngana ning ari kang Jose, Sabian mu karing kapatad mu ing misake lang pamangan karing karelang animal a gagamitan king paglakbe at saka na la muli Canaan. Kaybat, ituki re i tata mu at ding sabla yung kamaganak keti kanaku. Ibie ke karela ing pekamasanting a gabun keti Ehipto ba rang takman ing labis-labis a pamangan keti. Sabian mu munaman karela ing magdala la karing saken tamu ban saken da ring anak da at asawa; isake re at idala keti i tata mu. E ra na sukat pigaganakan pa ing karelang pibandian karin uling ibie ku ne man karela ing pekamasanting a gabun keti. Memintu la ding anak nang Jacob. Dininan na lang saken Jose, agpang king inutus na ning ari at pepagbakalan na lang pamangan para king pamaglakbe ra. Dininan neng kapiblas a imalan ing balang metung karela; pero dininan neng atlung dalan a salaping pilak at limang kapiblas a imalan i Benjamin. Oyni naman ing peparala na kang tata na: apulung asno a mangargang miyayaliwang produktu na ning Ehipto at apulung babaing asno a mangargang trigu, tinape, at aliwa pang pamangan para bakalan nang tata na king pamaglakbe na. Kaybat na nita, pepalakuan na na la ding kapatad na at kabang palako la, ngana karela, E kayu sana mipapate king dalan. Meko la Ehipto at miras la Canaan kang tata rang i Jacob. Ngara karas da, Tatang, mabie ya i Jose! Ya ing manibala king mabilug a Ehipto. Mebigla ya i Jacob at e ya halus makapaniwala king sinabi ra. Inyang belita ra kang tata ra ing sinabi nang Jose at ikit ding saken a pepadala nang Jose ban dumakit kang tata ra, mipasno ya at mipanatag a lub. Salamat king Dios. Mabie ya pa pala ing anak ku. Puntalan ke bayu ku mu man mate. Miglakbe ne kanita i Jacob; darala na ing sabla nang pibandian. Miras ya Beerseba at karin ya minie ain king Dios nang Isaac a tata na. Itang benging matudtud ya migsalita ya ing Dios kang Jacob king kapamilatan na ning tagimpan. Jacob! ngana. Nanu pu ita? nganang mekibat. Ngana ning Dios, Aku ing Dios, ing Dios nang tata mu. E ka tatakut munta Ehipto uling karin da ka gawan metung a maragul a bansa. Kayabe yu kung munta Ehipto at iyuli da kayu naman keti. Atyu king siping mu i Jose potang mate ka. Kaybat na nita, meko ya Beerseba i Jacob. Pepasaken de ring anak na at ding apu na at ding karelang asawa karing saken a peparala na ning ari. Oreni ding lahi nang Jacob at ding anak nang miras Ehipto: i Ruben a pangane nang Jacob at ding anak na: i Hanok, Pallu, Hezron, at i Carmi. Ila deti ring anak nang Simeon: Jemuel, Jamin, Ohad, Jakin, Zohar, at i Saul a anak na king metung a babaing Cananeo. Ila naman deti ring anak nang Levi: i Gerson, Kohat, at i Merari. Ila deti ring anak nang Juda: i Er, i Onan, i Sela, Perez, at i Zera. Mete la Canaan di Er at Onan; ding anak nang Perez ila ri Hezron at Hamul. Ding anak nang Isacar ila ri Tola, Pua, Iob, at i Simron. Ding anak nang Zebulun ila ri Sered, Elon, Jaleel a anak nang Lea kang Jacob karin Padan-aram subali pa king anak nang i Dina. Ding lahi na kang Lea heganagana atlu lang pulu't atlu. Ding anak nang Gad ila ri Zefon, Haggi, Suni, Ezbon, Eri, Arodi, at i Areli. Ding anak nang Aser ila ri Imna, Isva, Isvi, Beria, at ing kapatad dang babaing i Sera. At ding anak nang Beria ila ri Heber at Malkiel. Deting labing anam ila ring lahi nang Jacob kang Zilpa, itang babaing ipus a binie nang Laban king anak nang i Lea. Ding anak nang Jacob king asawa nang i Raquel ila ri Jose at Benjamin. At ding meging anak nang Jose karin Ehipto ila ri Manase at Efraim. Ing ima ra ya i Asenat a anak nang Potifera a pari na ning Heliopolis. Ding anak na namang Benjamin ila ri Bela, Beker, Asbel, Gera, Naaman, Ehi, Ros, Mupim, Hupim, at i Ard. Ila deti ring anak nang Raquel kang Jacoblabing apat la ngan. Kayabe ya kareti i Dan at ing anak nang i Husim, i Neftali at ding anak nang di Jazeel, Guni, Jezer, at i Silem. Pitu la ring anak na at apu nang Jacob kang Bilha, itang babaing ipus a binie nang Laban king anak nang i Raquel. Anam lang pulu't anam ding anak na at apu nang Jacob a kayabe nang minta Ehipto. E la kabilang kareti ding asawa da ring anak na. Mikayanak yang aduang lalaki i Jose karin Ehipto. Makanyan lang meging pitung pulu ding lahi nang Jacob a minta karin Ehipto. Tiburan neng Jacob i Juda kang Jose ban saganan na la karin Gosen. Pepasadia neng Jose ing saken na at seganan ne i Jacob a tata na karin Gosen. Pepakilala ya keya; kinaul ne i tata na at saka ya menangis malambat king tula na. Nganang Jacob kang Jose, Ngeni malyari na kung mate uling ikit da kang pasibayu at balu ku king mabie ka pa! Kanita nganang Jose karing kapatad na at karing kamaganak na, Puntalan ke ing ari at sabian ku king ding kapatad ku at ding pamilya nang tatang ku dinatang na lang ibat Canaan. Sabian ku ing pastul kayu at manese baka at king dela yu la keti ding kawan yu at baka pati na ing sablang pibandian yu. Potang payaus na kayu ning ari at ikutang nung nanu ing kekayung kapanintunan, sabian yu king ibat na inyang anak kayu manese na kayung baka kalupa da ring pipumpunan yu ba na kayung patuknangan Gosen. Sinabi nang Jose iti uling masusumami la ring tau Ehipto kareng magpastul animal. Minta ya i Jose king ari at ngana, Makamal a Ari, atyu ne pu i tata ku at ding kapatad ku; ibat la Canaan at daralan da la ring kawan da, at aliwa pang sese rang animal ampon ing sabla rang pibandian. Atyu la king sakup ning Gosen. Mituki yang lima karing kapatad na i Jose at tiki na la at dela king ari. Ngana ning ari karing kapatad nang Jose, Nanu ing kapanintunan yu? Ngarang mekibat king ari, Magpastul ke pung kalupa da ring kekaming pipumpunan. Dinatang ke pu ban makituknang keti kekayu. Ala nang apagpastulan para karing kekaming kawan uling tutu yang mabagsik ing danup a digpa king Canaan. Nung paintulut yu, bisa ke sana pung manuknangan king Gosen. Kanita ngana ning ari kang Jose, Detangan na kang tata mu at ding kapatad mu. Ngening ika ing mamahala king mabilug a Ehipto patuknangan me i tata mu at ding kapatad mu king pekamasanting a gabun; patuknangan mu la Gosen. Nung atin kang apili karelang biasang magpastul, ipanibala mu la karela ding kanakung kawan. Kanita linub neng Jose i Jacob a tata na at dela arapan na ning ari. Binendisyunan neng Jacob ing ari. Ngana ning ari kang Jacob, Pilan na kayung banua? Dinalan na ku pu at atlung pulung banua, nganang mekibat Jacob. Makuyad la pu reti at masakit ku delanan king bie; karayu na pu ning bie ku ketang delanan ding pipumpunan ku. Binendisyunan neng Jacob ing ari at kaybat meko ne. King utus na ning ari tiknang neng Jose i tata na at ding kapatad na king pekamasanting a gabun ning bansa ning Ehipto, king siudad ning Rameses. Sikasuan nang Jose ing kabiayan da ri tata na, ding kapatad na, at ding karelang pamilya angga na karing pekayanak dili. Migkasakit la ring tau king danup inyang megisan na ing pagkabie king mabilug a Canaan at Ehipto. Tinipun na lang Jose ding salaping pemayad da ring tau Ehipto at Canaan king pamangan a seli ra. Inyang megisan na la salapi ring tau Ehipto at Canaan, pigsarian de ring sablang tau Ehipto i Jose at ngara, Dinan mu kaming pamangan; kailangan wari ing mate kami king akakit mo? Ala na kaming salapi! Idala yu la kanaku ding animal a sese yu, nganang Jose karela, nung ala na kayung salapi, libayan ku lang pamangan. Inya dela da la kang Jose ding sese rang animal; pekilibe da lang pamangan ding karelang kabayu, tupa, kambing, baka, at asno. Pabanua na no mang dirinan pamangan Jose. Kalabas na ning pabanua lepitan da ne naman ding tau. Ngara, E makalingad kekayu, makamal a ginu, ing ala na keng salapi; pati ring animal ming sese kekayu na la. Ala nang mitatagan kekami subali mu ding kekaming katawan at asikan. E yu ke paburen mate at e yu paintulut ing ala keng atanam karing asikan mi. Dinan yu kaming pamangan at dinan bini para karing kekaming asikan ban e kami mate. E baling pa-ipus na ke pa mu king ari at misangla la king ari ding kekaming asikan. Makanyan nang asaling Jose ing gabun da ring tau Ehipto para king ari; uling tutung maragul ing danup a digpa karin, inya pati gabun da pemisali ra. Meging ipus na la ning ari ding sablang tau Ehipto. Bukud mung ing gabun da ring pari ya ing e na asali, uling sustentadu la king ari. Iti yang pagkabie ra, inya e ra pemisali ing karelang gabun. Nganang sinabing Jose karing tau, Ngening seli da na kayu at ing gabun king ari na, oyni ing bining itanam yo! Potang mupul kayu, ibie yu ing kalimang dake king ari. Kekayu na ing mitagan ban atin kayung itanam at mika pagkabie kayu ampon ding pamilya yu. Segip mu ke bie, ngarang mekibat. Pasalamat kami kekayu at matula kaming maging ipus na ning ari. Manibat na kanita gewa nang batas Jose para king mabilug a Ehipto ing ibie ra king ari ing kalimang dake na ning karelang pupul. Iti matutupad pa angga ngeni. Bukud mung ing gabun da ring pari ya ing e meging bandi na ning ari. Makanyan lang menuknangan Ehipto ding Israelita, king sakup ning Gosen. Karin la mika pibandian at merakal la ding anak da. Menuknangan ya Ehipto i Jacob kilub ding labing pitung banua at miras yang dinalan at apat apulu't pitung banua. Inyang malapit neng mate i Jacob inaus ne ing anak nang i Jose at ngana, Jose, nung buri mu kung tumula, ibili me pilatan da ring puad ku ing gamat mu bilang sumpa ning katapatan mu kanaku: e mu ku paburen mikutkut Ehipto. Potang mate ku, pakutkut mu ku king kutkutan da ring kanakung pipumpunan. Tuparan ku ing aduan yu, nganang Jose. Sumpa ka kanaku, nganang Jacob. Inya sinumpa ya i Jose. Kaybat, ketang pagkeran na diku neng Jacob ing buntuk na. Belita ra kang Jose king masakit ya i tata na. Inya tiki na la ring adua nang anak, i Manase at i Efraim; at delawan de ing matua. Inyang sinabi ra kang Jacob king atyu ya ing anak nang i Jose, pinilit nang linukluk king pagkeran na. Kanita nganang Jacob kang Jose, Pepakit ya kanaku ing Dios a Mayupaya karin Luz, king sakup ning Canaan at binendisyunan na ku. Ngana kanaku: Parakalan ku la ding anak mu at gawan da kang pipumpunan da ring dakal a lahi. Ibie ke ing gabun a iti karing maging lahi mu bilang pibandian dang alang angga. Ngeni kanaku lang ituring anak ku ring adua mung anak a lalaking mibait Ehipto bayu ku dinatang keti. I Efraim at i Manase maging anak ku lang kalupa ra di Ruben at Simeon. Manatili lang keka ding tutuki mung ayanak, pero mibili ing karelang mana king lagyu ra ding karelang kapatad a i Efraim at i Manase. Kanitang ibat ku Padan, e ke pa man miras Efrata mete ne i Raquel a ima mu kabang maglakbe kami king sakup ning Canaan. Tutu kung penamdaman iti. Kitkut ke ketang papunta Efrata (ya mu rin ing Betlehem ngeni). Nganang Jacob panakit na karing anak nang Jose, Ninu reti? Pekibat nang Jose kang tata na, Ila ding anak ku a binie na kanaku ning Dios keti. Nganang Jacob, Ilapit mo kanaku ba ku lang bendisyunan. Ngeni mapula ne mata i Jacob uli na ning matua ne. Inya linapit na lang Jose. Penuma na la at pengaul. Nganang Jacob kang Jose, E ku inisip ing akit da ka pa; oneng peintulut ning Dios ing akit da ka pa at pati ring anak mu. Kanita leko na lang Jose king kandungan nang tata na at saka ya dinuku angga king ing lupa na tatagkil ya king gabun. Kaybat tiki na lang Jose ding adua nang anak: telan ne king gamat nang wanan i Efraim at dela ne king dane nang kayling Jacob, at telan na ne man i Manase king gamat nang kayli at dela king dane nang wanan Jacob at linapit na la kang Jacob. Oneng pikurus na lang Jacob ding gamat na; inatiat ne ing gamat nang wanan at timpak ne king buntuk nang Efraim agyamang ya ing makawali, at timpak nia naman ing gamat nang kayli king buntuk nang Manase agyamang ya ing pangane. At binendisyunan ne i Jose at ngana: Bendisyunan na ko sana ning Dios a pemintuan da ring pipumpunan kung di Abraham at Isaac, ing Dios a kakung talataid ibat na kanitang mibait ku angga na king aldong iti. Bendisyunan no sana ning anghel a mikabus kanaku king heganaganang e mayap ding anak a reti; karela ya sana manatili ing lagyu ku antimu rin ing lagyu ra di Abraham at Isaac a kanakung pipumpunan, dakal la sana ding ayanak da keti king yatu. E ya matula i Jose inyang ikit nang timpak neng tata na ing gamat nang wanan king buntuk nang Efraim. Kinua ne gamat i tata na king buntuk nang Efraim ban ilipat ne king buntuk nang Manase. Nganang Jose kang tata na, E makanyan, tatang! Oyni ing pangane; king pangane me itumpak ing gamat mung wanan. Oneng selangsangan neng tata na. Ngana, Balu ku, anak ko. Ing pangane man maging bansa yang marangal; pero maygit yang mirangal ing wali na. Maging dakal lang bansa ding lahi na. Binendisyunan na la ketang aldong ita. Ngana, Gamitan de ring Israelita ing lagyu mu neng mamendisyun la. Sabian da, Gawan na ko sana ning Dios a kalupa ra di Efraim at Manase. Makanyan neng pepaygit Jacob i Efraim kang Manase. Kanita nganang Jacob kang Jose, Anak, malapit na kung mate, oneng e na ka paburen ning Dios. Ibalik na ka king gabun da ring kekang pipumpunan. Metung pa, babie ke keka at e karing kapatad mu ing Sikem a simbut ku karing Amoreo kapamilatan na ning espada at pana. Inaus na lang Jacob ding anak na at ngana karela, Lumapit kayung makapadurut kanaku ban asabi ku kekayu ing malyari karing aldo daratang. Lumapit kayu at makiramdam, O anak nang Jacob, at pakiramdaman ye i Israel a tata yu. Ika, Ruben, ing kakung pangane, ika ing kakung sikanan at mumuna nang bunga ning kakung pangalalaki, tutu kang kagalang-galang at mayupaya. Mengari kang danum ning albug a lalagusgus, oneng aliwa ika ing mipaygit karing kapatad mu, uling dinatan me ing pagkeran nang tata mu; asawa na sipingnan me. I Simeon at Levi mikapatad la, panampalasan da la ring pataram da. E ku tagunan ing pulung da o makiabe king dapat da. Kabud mimua la, makamate la; potang makaratang la tula pati toro pipilayan da. Isumpa ing mabangis dang mua, antimu rin ing ugali dang mabagsik. Pangalat ku la king bansa nang Jacob, at isambulat king mabilug a Israel. Ika naman, Juda, purian da ka at duku la keka ding kapatad mu; kalaban mu tatalnan mu la batal; Juda, anti ka waring leon, pasibayu kang sasalikut kaybat mung mekamate; leon kang magpaynawa a e na lalapitan ning ninuman. E ya mako misan man ing setro kang Juda ni ing simbulu ning kayupayan na. Angga king datang ya itang talan king setro mu a sukat dang pamintuan ding tau. Tatali ne ing asno na king tanaman ubas, king pun a tutung mepili; alak ing pamipi na karing imalan na, at ing balabal na king malutung sabo ubas. Mata na malutu na la king lasing na, at ding ipan na maputi la king gatas a inuman na. Zebulun, manuknangan ka lele ning dagat; maging sadsaran kang barku, miras ya ing gabun mu angga Sidon. Isacar, anti ka king metung a asnong masikan, sasalikut pilatan da ring kawan. Panakit mu king masanting a pipagpaynawan, at king makayamang gabun, beba mu na la ding pago mu ban mamusan at pa-ipus. Panimunan na lang Dan ding taung sakup na anting metung karing tribu na ning Israel. Anti yang ubingan king lele ning dalan, kamamalu king pidadalanan; sakung ning kabayu tuktukan na ban anabu ne itang makasake. Ing kekang pamagligtas, O Ginu, kakung panenayan. Salakayan de ring tulisan i Gad, pero tagal ya at salakayan na la. Ing pupul nang Aser tutung dakal, pamangan karapatdapat karing aring marangal. Usa yang mebulus i Neftali; masanting la ding maging anak na. Asno yang malyap i Jose, asnong malyap lele ning sibul; malyap yang asno king libis ning bunduk. Penagal de ring mamana, pemana re at pepasakitan e makanyan-kanyan. Pero menatili yang makayabit ing pana na, at ding gamat na matatag la. King saup ning Mayupayang Dios nang Jacob, king lagyu ning Pastul a matibe nang Batu ning Israel. Dios ning kekang tata, datang ya sa ban sumaup keka, bendisyunan na ka sa ning Dios a Mayupaya karing bendisyun a ibat king matas a banua, bendisyun a ibat king kalalalaman, bendisyun a ibat karing salu at sepupunan. Ding bendisyun nang ibpa mu maygit la karing bendisyun ding pipumpunan ku, mamabut la king alang anggang bunduk. Mibie la sana kang Jose, king kanuan ning mipasubali karing kapatad na. Asu yang gubat a mabangis i Benjamin; neng abak gigisanan ne ing kalaban; neng bengi naman pirakerakayan na ing banding mesamsam. Ila deti ring labing adua nang tribu ning Israel, at yan ing sinabi nang tata ra tungkul karela, kanitang memun ya karela at menabilin king metung at metung. Kaybat ngana karela, Malapit na kung makiabe karing kanakung pipumpunan. Ikutkut yu ku at iyabe karing pipumpunan ku king kueba a atyu king marangle nang Efron a Hiteo. Atyu iting kueba king marangle karin Makpela, king dane aslagan ning Mamre, king sakup ning Canaan. Seli neng Abraham iting marangle kang Efron a Hiteo bilang pikutkutan. Karin ya makakutkut i Abraham at i Sarah a asawa na, antimu rin i Isaac at i Rebeca a asawa na. Karin kia naman pepakutkut i Lea. Mesali ya karing Hiteo ing marangle at ing kueba. Kayari nang menabilin karing anak na, simpa na la king pagkeran ding bitis na, at saka ne mepatlud a inawa at mekiabe karing pipumpunan na. Kinaul neng Jose i tata na; tengisan ne at penuma ne lupa. Kaybat inutus na karing doktor a talasuyu na ing balsamuan de i tata na. Memintu la reti. Apat apulung aldo ing kailangan ba reng lubus abalsamuan. Pitung pulung aldo reng tengisan ding tau Ehipto. Inyang milabas na la ding panaun na ning karelang pamagpaldas, pekisabian na lang Jose ding opisyal na ning ari. Ngana, Nung tune yu kung kaluguran, ipakisabi kung mayap kekayu king ipayabut yu king ari ing anti kaniti para kanaku: Pepasumpan na kung tata ku bayu ya mete king pakutkut ke king kutkutan a sidia na king sakup ning Canaan. Inya aduan ku ing paintulutan yu kung adala ke at apakutkut karin i tata ku. Kaybat magbalik ku naman. Mekibat ya ing ari, Wa. Pakutkut me i tata mu antimo ing pengaku mu. Meko ne i Jose ban pakutkut ne i tata na. Tikian de ring sabla nang ipus ning ari, ding opisyal na king palasyu na, at pati na ding sablang memalen a pikabaluan king Ehipto. Kayabe na la namang Jose ding pamilya na, ding kapatad na, at ding aliwa pang pamilya nang tata na. Bukud mung ding karelang anak a mangalati, ding animal a sese ra, at kawan ilang melakuan king sakup ning Gosen. Atin la namang kayabe paka-karwahe at pakasake kabayu. Tutu lang dakal ding tinuki kang Jose. Inyang miras la king pidadaran karin Atad a atyu sumangid ning Jordan, karin la menangis at tutung makaba at kapait-paitan ing panagulele ra. Pitu neng aldo penangisan Jose i tata na. Ikit da ring Cananeong manuknangan karin ing pamanagulele ra king pidadaran king Atad. Ngara, Kapait-paitan ing pamanaguleleng gagawan da reting tau Ehipto. Inya inaus deng Abel-mizraim ing lugal a ita. Atyu sumangid na ning Jordan. Makanyan dang tiparan ding anak nang Jacob ing penabilin na karela. Dela re ding anak na king sakup ning Canaan at pepakutkut de king kueba king marangle karin Makpela, king dane nang aslagan ning Mamre, ketang gabun a seli nang Abraham kang Efron a Hiteo, ing gabun a gewa nang pikutkutan. Kaybat nang mikutkut tata na, mibalik ya Ehipto i Jose; kayabe na la ding kapatad na at ding tinuking mekipangutkut kang tata na. Inyang mikutkut ne i tata ra, dinalan king lub da ring kapatad na ing panamdam a maki mua ya pa karela i Jose at mablas ya karela ketang e mayap a depat da kang Jose. Inya ngarang pepasabi kang Jose, Bayu ya mete i tatang pepasabi na king patawaran mu na sana ing depat ming kasalanan keka, ikaming kapatad mu. Inya ngeni ipakisabi mi sana patawaran mu na kami king lagyu na ning Dios nang tatang. Mipakiak ya i Jose king sinabi ra ding kapatad na. Lepitan de ring kapatad na at migsakab la arapan na. Ngara, Makasadia kaming maging ipus mu! Pekibat nang Jose karela, E kayu tatakut. Dios ku wari? E mayap ing tingka yu laban kanaku, oneng mayap ing inalili na kaniti ning Dios ban dakal la ring taung miligtas antimo ing milyari. E kayu tatakut; e ra kayu paburen pati na ding anak yu. Makanyan na lang leko karug salu at pematulan. Mibiebie ya Ehipto i Jose at ding kapatad na. Disnan na ing dinalan at apulung banua. Ikit na la pa ding anak nang Efraim angga king katlung lahi; antimu rin ding anak nang Makir a anak nang Manase. Ikit na la pang Jose inyang mibait la. Nganang Jose karing kapatad na, Malapit na kung mate. Pero e na kayu paburen ning Dios. Ilual na kayu king bansang iti at idala king gabun a pengaku na kang Abraham, Isaac, at Jacob. Kanita pepangakuanan na la ring anak nang Israel. Ngana, Potang dalawan na kayu ning Dios at ilual king lugal a iti, idala yu la ring kanakung butul. Mete ya i Jose inyang dinalan ya at apulung banua. Binalsamuan de at binili re king metung a kabaung karin king Ehipto. Oreti ding lagyu da ring anak nang lalaking Jacob a minta karin Ehipto a kayabe na at ding pamilya ra: i Ruben, Simeon, Levi, Juda, Isacar, Zebulun, Benjamin, Dan, Neftali, Gad ampon i Aser. Pitu lang pulu kabilangan ding heganaganang lahi nang Jacob. Atyu ne kanita i Jose karin Ehipto. Kaybat na nita, mete ya i Jose at ding sabla nang kapatad ampon ding anak da ring anak da. Oneng menganak la ding Israelita a lahi da at merakal na lang merakal; mabilis lang merakal at tutung masikan angga king milaganapan ya karela ing Ehipto. Linabas ing panaun at ing Ehipto mika bayu yang ari a ala nang bitasang balu tungkul kang Jose. Nganang sinabi karing sasakupan na, Lawan yu, mas dakal la at masikan kesa kekatamu deting Israelita. Nung sakaling lusuban da katamu ding kalaban pota makikampi la pa karela at kaybat takasan de ing bansa tamu. Inya kailangan tamung lumawe paralan ban e na la dakal pa. Inya mibili lang kapatas karing Israelita ban pasakitan da la king kapamilatan na ning mabayat a obra. Makanyan lang mengapuersa ding Israelita king pamitalakad karing siudad ning Pitom at Rameses a pipagponduan nang kabiayan at kagamitan ning ari. Oneng kabang pasakitan da la ring Israelita kanita la lalung merakal at mikalat. Makanyan lang mitakutan ding tau Ehipto karing Israelita. Inya lalu da la pang inalipusta. At alang lunus da lang pepagawan laryu at binie da karela ing sablang mabayat a obra king marangle. Misan a aldo, pekisabian na la ning ari na ning Ehipto di Sipra at Pua, ding aduang ilut a papanganak karing babaing Hebreo. Ngana karela, Potang papanganak kayu, kabud akit yu king ing anak a mibait lalaki ya, paten ye. Nung babai ya paburen yeng mie. Oneng ding ilut, uli na ning takut da king Dios, e ra pemintuan ing utus na ning ari. E da la pete ding anak a lalaking mibait. Inya pepayaus na la ning ari ning Ehipto at ngana karela, Obat makanyan ing depat yu? Obat pepaburen yu lang mebie ding anak a lalaki? Ngarang mekibat ding ilut king ari, Kasi pu deng babaing Hebreo e ra la pu kalupa ding babai tamu keti Ehipto; e la pu magkasakit manganak at akakua rang makapanganak bayu na akuang datang ning ninuman kekami. Metula ya ing Dios karing ilut at lalu lang merakal ampon mesikan ding Israelita. Uling atin lang takut ding ilut king Dios, binendisyunan na la ning Dios at dininan sarasariling pamilya. Kanita minie yang utus ing ari karing sasakupan na. Ngana karela, Iyugse ya king Ilug ning Nilo ing balang anak a lalaking mibait karing Hebreo, oneng paburen yu lang mie ding anak a babai. Ating metung a lalaking mibait king tribu nang Levi a mekapakiasawa king metung a babaing mibait munaman king tribung ita. Mikayanak lang metung a lalaki. Masanting ya ing anak, inya selikut ne ning ima kilub ding atlung bulan. Inyang e na ne agyung isalikut, kinangwa yang maragul a takba a megawa king tangke ning timbu, at penapalan neng alketran ban e ne aluban ning danum. Lilan ne keting takba iting anak, at kaybat binili ne ing takba libutad ding timbu king pampang ning ilug. Makabante ya ing atsi na ning anak king makarayung bagya ban lawan na nung nanu ing mapalyari king wali na. Dinulung ya king ilug ing prinsesang anak ning ari ban mandilu kabang ding babaing mamantabe king prinsesa lakad-lakad la king pampang ning ilug. Ikit ne ning prinsesa ing takba a makalibutad karing timbu. Pepakua ne king metung karing babaing mamantabe. Inyang biklat ne ning prinsesa ing takba ikit ne ing anak a lalaking kikiak. Melunus ya ing prinsesa king anak at ngana, Metung ya iti karing anak da ring Hebreo. Kanita linapit ya ing atsi na ning anak king prinsesa at nganang kinutang, Bisa kayu pung panintun kung babaing Hebreo a maningat king anak para kekayo? Wa, panintun mu ku, nganang mekibat ning prinsesa. Meko ya ing atsi na ning anak at ing inaus na ya mismu ing ima ning anak. Nganang sinabi ning prinsesa king babai, Kuanan me ing anak a ini at sesen me para kanaku at bayaran da ka. Inya kinua ne ing anak at sinese ne. Inyang meragul ne ing anak, dela ne king prinsesa at tinuring ne iting sarili nang anak. Pemalagyuan neng Moises uling agpang king prinsesa ya ing misaka king anak inyang atyu ya king danum. Inyang meragul ne i Moises linual ya ban dalawan na la ding kabalen na, at ikit na nung makananu lang mengapuersa ding Israelita king obrang mangabayat. Ikit nia naman nung makananu neng pete ning tau Ehipto ing metung a Hebreo. Miglalawe ya i Moises king makapadurut at inyang ikit nang alang aliwang manakit, pete ne ing tau Ehipto at kitkut ne ing bangke king balas. Kabukasan migbalik ya i Moises at ikit na lang mipapate ding aduang Hebreo. Nganang Moises king maki kasalanan, Obat bubuatanan meng gamat ing kalupa mung Hebreo? Mekibat ya ing taung kitnan na, Ninu ing minie upaya keka ban maging pamuntuk ka at ukum kekami? Buri mu ku munaman galang paten antimo nung makananu meng pete itang tau Ehipto? Mitakutan ya i Moises at ngana king lub na, Abalu da na pala deng tau ing depat ku. Inyang abalitan na ning ari iting mepalyari buri neng ipapate i Moises. Oneng mekatakas ya at miras king Midian at karin ya menuknangan. Atin yang pitung anak a babai i Jetro, ing pari ning Midian. Misan a aldo, makalukluk ya i Moises king lele ning talaga; dinatang la deting mikakapatad ban saklung danum para karing tupa at kambing nang tata ra. Ating dinatang a pastul at penabi da la reting babai. Tinalakad ya i Moises ban saupan ding babai. Kaybat na nita, pepainum na lang Moises ding sese rang animal. Inyang minuli na la, kitang nang Jetro a tata ra, Obat maranun kayung minuli ngeni? Ngarang mekibat, Pemingua na kami ning metung a tau Ehipto karing lalaking magpastul, at saka na ke pa piniaklung danum, at ya ing minie inuman karing animal a dela mi karin. Antayu ing taung yan? nganang tata ra. Obat likuan yu nia mu kabud karin? Puntalan ye at agkatan makipangan kekatamu. Mebisa ya i Moises ing karin ne manuknangan at binie neng Jetro kang Moises ing anak nang i Zipora ban maging asawa na. Mikayanak lang metung a lalaki. At nganang Moises king lub na, Metung ku mung dayuan a miras keti. Inya pemalagyuan neng Gersom ing anak na. Mapilan pang banua kaybat na nita, mete ya ing ari ning Ehipto at ipus la pa mu rin ding Israelita. E la patugut sasaingsing at maniawad saup uli na ning kasakitan a daralanan da. Miras king Dios ing saingsing da. Dimdam na ing saingsing da at aganaka na ning Dios itang kasunduan na kari Abraham, Isaac, at Jacob. Ikit ning Dios ing kabilian da ring Israelita, at melunus ya karela. Misan a aldo, kabang papastulan na lang Moises ding tupa at kambing ning katuangan nang i Jetro, ing pari ning Midian, dela na la ding papastulan na lipat na ning disyerto at miras ya king Horeb, ing bunduk ning Dios. At karin pepakit ya kang Moises ing anghel ning Ginu antimong milalablab a api a manibatan libutad ning metung a tanaman a mababa. Apansin nang Moises king mitatau ya ing tanaman, oneng e ne man masisilab. Makapagmulala iti, ngana king lub na. Obat e ya masisilab ing tanaman kabang mitatau ne man? Lumapit ku pa mo at lawan ku. Inyang ikit na ning Ginu king lalapit ya i Moises, inaus ne ibat king milalablab a tanaman. Ngana, Moises, Moises! Nanu pu? nganang mekibat Moises. Kanita ngana ning Dios, E ka lalapit. Ilukas mu la ding sandalyas mu uling sagradu ing gabun a tutukluan mu. Aku ing Dios ding makatua mu, ing Dios nang Abraham, Isaac, at Jacob. Tikpan neng Moises ing lupa na uling tatakut neng lawan ing Dios. Kanita ngana ning Ginu, Ikit ku nung makananu lang mipasakitan ding memalen kung Israelita karin Ehipto; dimdam ku ing saingsing da king gamat da ring babie kasakitan karela at balu ku ing kasakitan a daralanan da. Inya tinipa ku ban iligtas ku la king gamat da ring tau Ehipto at idala ku lang lual Ehipto king gabun a malualas at mataba nung nukarin labis-labis ing kabiayan. Iti ya ing gabun da ring Cananeo, Hiteo, Amoreo, Perezeo, Heveo, at Jebuseo. Dimdam ku ing saingsing da ring memalen ku at ikit ku nung makananu da lang alipitan ding tau Ehipto. Me keni; tuburan da ka king ari ning Ehipto ban kanita ilual me king Ehipto ing balen kung Israel. Nganang mekibat Moises, Ninu mo pu aku a makiarap king ari ning Ehipto at ilual king Ehipto ing balen Israel? Ngana ning Dios, Patnubayan da ka at oyni ing tanda king aku ing mitubud keka. Potang ikua mu na lang alual Ehipto ding Israelita, samban yu ku keting bunduk. Nganang Moises, Pota pung miras na ku karing Israelita at sabian ku karela king ikayu, ing Dios ding makatua da, ya ing mitubud kanaku at nung sakaling ikutang da kanaku, Nanu ing lagyu na? nanu mo pu ing ipakibat ku karela? Ngana ning Dios kang Moises, Aku ing Aku. At ngana pa ning Dios, Sabian mu karela ini: Ing ausan dang i Aku tinubud na ku kekayu. Sabian mu karing memalen ning Israel king aku, ing Ginu, ing Dios ding makatua da, ing Dios nang Abraham, Isaac, at Jacob ya ing mitubud keka karela. Iti ing lagyu ku king kapilan pa man; iti ya ing yaus dang lagyu kanaku ding sablang lahi king kapilan pa man. Puntalan mu na la at tipunan ding manimuna ning Israel at sabian mu karela king aku, ing Ginu, ing Dios ding makatua da, ing Dios nang Abraham, Isaac, at Jacob, pepakit ku keka. At sabian mu karela king ikit ku ing pamipasakit a daraptan da karela ding tau Ehipto. Inari ku king lub ku king ilual ku la king bansang babie kasakitan karela. Idala ku la king gabun nung nu labis-labis ing kabiayan, ing gabun a ngeni tutuknangan da ring Cananeo, Hiteo, Amoreo, Perezeo, Heveo, at Jebuseo. Makiramdam la ding memalen ku king sabian mu karela. Kaybat na nita, ika at ding manimuna ning Israel puntalan ye ing ari ning Ehipto at sabian yu ing anti kanini: Ing Ginu, ing Dios ding Hebreo, pepakit ya kekami. Ngeni ipakisabi ming mayap king paintulutan yu kami sanang maglakbe atlung aldo king disyerto ban makaibie kaming ain-sakripisyu king Ginung kekaming Dios! Balu ku king e na kayu paintulutan mako ning ari ning Ehipto, nung e ya mangapuersa. Inya gamitan ku ing upaya ku at ipagpa ku king mabilug a Ehipto ing makapangilabut a parusa. Kaybat na nita, paintulutan na na kayung mako. Paratangan ku la ganaka kekayu ding tau Ehipto ban kanita e ra kayu palakuan a alang bitbit a daralan. Munta ya ing balang babai kekayu karing babaing tau Ehiptong kasiping nang bale at kenu pa mang babai a katubale na at maniawad yang imalan, alahas a gintu at pilak. Ipasulud yu la deti karing anak yu. Makanyan yung akua ing pibandian da ring tau Ehipto. Kanita nganang mekibat Moises, O nu mo pung e ra ku paniwalan ding Israelita at e la makiramdam king sabian ku karela? Nanu pu ing gawan ku potang sabian da king e ya tutung pepakit kanaku ing Ginu? Nanu ya ing tatalnan mu? nganang kinutang ning Ginu. Tukud ya pung pastul, nganang mekibat Moises. Ngana ning Ginu, Moises, iyatsa me king gabun. Inatsa ne at meging ubingan ya ing tukud, at memulayi yang linaut king ubingan. Kanita ngana ning Ginu kang Moises, Damputan me king iki ing ubingan. Inya dimput ne king iki at pasibayu yang meging tukud. Ngana ning Ginu, Gawan mu ing anti kanyan ban patunayan mu karing Israelita king ing Ginu, ing Dios ding makatua da, ing Dios nang Abraham, Isaac, at Jacob pepakit ya keka. Ngana pa ning Ginu kang Moises, Ipalub me ing gamat mu king baru mu tulid ning salu mu. Memintu ya, at inyang ilual ne ing gamat na ikit ne king atin yang sakit a ketung; maputi yang anting yelu. Kanita ngana ning Ginu, Ipalub meng pasibayu ing gamat mu king baru mu tulid ning salu mu. Memintu ya i Moises, at inyang ilual neng pasibayu ala ne ing sakit a ketung; kalupa na ne ning sadia. Nganang sinabi ning Dios, Nung e la bisang maniwala keka king mumunang bage pagmumulalan a gawan mu, mapalyaring maniwala na la king kadua. Nung sakaling e la pa maniwala kareting aduang bage pagmumulalan at e la bisang makiramdam king sasabian mu, kuma kang ditak a danum king Ilug ning Nilo at ibulus mu king gabun. Maging daya ing danum. Nganang Moises, Ginu, e ku pu talagang biasang magsalita manibat na king ibat at angga na ngening pakisabian yu ku. Makuyad ku pu dila; urut-urut ku pung magsalita. Ngana ning Ginu, Moises, ninu wari ing minie king asbuk ning tau? Ninu ing maki upayang gawan neng maklak o pipi? At ninu ing makaibie king panimanman na o makabulag king tau? Alang aliwa nune aku, ing Ginu. Sulung, lumakad na ka! Saupan da kang magsalita at ituru ku keka nung nanu ing sukat mung sabian. Nganang tinutul Moises, Ginu, nung malyari pu sana mitubud na kayu mung aliwa. Inya mimua ya ing Ginu kang Moises. Ngana, Atyu ne man ing kapatad mung i Aaron a Levita! Balu ku king biasa yang magsalita. King kamatutuanan papunta ne keti ban makikit keka; matula yang akit na ka. Pakisabian me at sabian mu itang sukat nang sabian. Parehu da kayung saupan magsalita at ituru ku kekayu nung nanu ing sukat yung gawan. I Aaron ya ing maging talapagsalita mu karing tau, at mangari ka mong Dios kang Aaron. Sabian mu ing sukat nang sabian. Idala me ing kekang tukud-pastul a kekang gamitan ban makagawa kang bage pagmumulalan. Mibalik ya i Moises kang Jetro, ing katuangan na, at ngana, Tatang, paintulutan yu ku sanang makapagbalik karing kamaganak ku karin Ehipto ban lawan ku nung mabie la pa. Mebisa ne man i Jetro at peintulutan neng mako i Moises. Ngana ning Ginu kanitang atyu ya pa i Moises king Midian, Moises, magbalik na ka karin Ehipto, uling mete na la detang bisang makamate keka. Inya tiki neng Moises ing asawa na at ding anak nang lalaki. Seke na la king asno at meko na lang papunta Ehipto; pidala-dala ne itang tukud-pastul a inutus ning Dios a idala na. Ngana ning Ginu, Moises, anti na ning magbalik na ka Ehipto, e mu la sana kakalinguan gagawan detang sablang bage pagmumulalan king arapan ning ari. Dininan da kang upayang makarapat kareti. Makanyan man, pasiasan ke lub ing ari at e na la paintulutan mako ding Israelita. Kanita sabian mu king ari king aku, ing Ginu, sasabian ku, Ing Israel ya ing anak kung pangane. Sinabi ku na keka king paintulutan meng mako ing anak ku ban kanita asamban na ku, oneng e ka mebisa. Ngeni paten ke ing anak mung lalaking pangane. Kanitang papunta la Ehipto, kabang paynawa la pintalan ne ning Ginu i Moises at pignasan neng paten. Oneng i Zipora, ing asawa nang Moises, kinangwa yang metung a mataram a batu at ya ing ginamit na ban sirkunsisyunan ne ing anak nang lalaki. At kaybat, tigkil ne ing pipututan ketang atyu karing pilatan da ring puad nang Moises. Nganang Zipora kang Moises, Ngeni meging asawa da na ka king kapamilatan na niting daya. Inya e ne belaus pete ning Ginu. Kanita na sinabing Zipora king kesal ne i Moises uli na ning sirkunsisyun a merapat. Ngana ning Ginu kang Aaron, Munta ka karin king disyerto at saganan me i Moises. Memintu ya i Aaron at minta ya king bunduk ning Dios. Disnan ne i Moises karin at saka ne inuma. Sinabi na ngan Moises kang Aaron ing sablang sinabi na ning Ginu inyang sinabi nang magbalik ne Ehipto. Sinabi na la namang Moises kang Aaron detang bage pagmumulalan a parapat ning Ginu. Meko la ilang adua at minta Ehipto at saka ra la tinipun ding sablang manimuna na ning Israel. Sinabi nang Aaron karela ing sablang sinabi na ning Ginu kang Moises at kaybat gewa na lang Moises detang sablang bage pagmumulalan king akakit da ring tau. Meniwala la ding tau at inyang dimdam da king ing Ginu ya ing dinalo karela at king ikit na ing kasakitan a daralanan da Ehipto, dinuku la ngan at simban de ing Ginu. Kaybat na nita, minta ya i Moises at i Aaron king ari ning Ehipto. Ngara, Ing Ginu, ing Dios ning Israel, pasabi na keka ing paintulutan mu lang mako ding memalen na ban malyari lang magpiesta king disyerto bilang parangal king Dios. Ngana karela ning ari, Ninu wari ing Ginung yan? Ba't mo kailangan keng pakiramdaman at paintulutan mako ding Israelita? E ke kakilala yang Ginung sasabian yu at e ku la malyaring paintulutan mako ding Israelita. Pekibat da ri Moises at Aaron, Pepakit ya kekami ing Dios ding Hebreo. Paintulutan yu ke sanang maglakbe kilub ding atlung aldo papunta king disyerto ban makaibie kaming ain-sakripisyu king Ginung kekaming Dios. Nung ali, pamaten na ke ngan king kapamilatan na ning sakit a makapanawa o kaya king kapamilatan ning gera. Ngana ning ari kang Moises at Aaron, Obat pangabalanan yu la king obra da ring tau? Sulung papagobran yu la pin ding ipus a ren! Ngening mas dakal kayu kesa kekaming tau Ehipto buri yung tuknang kayung magobra? King aldo mu ring ita inutus na ning ari karing tau Ehipto a manibala karing ipus at karing kapatas a Israelita ing anti kaniti: Tuknang na kayung babie are karing taung mangawang laryu; paburen yu lang manintun dili ra. Oneng e yu la babawasan a bilang ding laryu a sukat dang ayari. Matamad la mu inya e ra ku patugutan pakisabian ban paintulutan ku lang mako at miyain ain-sakripisyu king Dios da! Dagdagan yu pa ing obra da at e yu la paintulutan makapagpaynawa ban kanita e la mika panaun makiramdam king nanu pa mang kalaraman. Inya ding tau Ehipto a manibala karing ipus ampon ding Israelita a peka kapatas da linual la at ngara karela, Pasabi na ning ari king e ra na kayu dinan pang are. Ikayu na ing balang palto king are a kailangan yu, mu pin e yu la babawasan a bilang ding laryu a sukat yung ayari. Makanyan lang linibut mabilug a Ehipto ding Israelita ban manintun are. Ding tau Ehipto a manibala karela pamiraplan da la. Ngara, Arian yu ing sukat yung gawan aldo-aldo a kalupa na kanitang dirinan da kayung are. Nung sakaling kulang la king bilang ding ayari da, ding tau Ehipto pamugbugan da la ring kapatas a Israelita a mamahala karela. Ngarang sasabi, Obat e yu la ayari napun o ngeni ding laryu a sukat yung ayari antimo ing sadia yung gagawan? Inya minta la ding kapatas a Israelita king ari ban magreklamu. Ngara, Obat pasakitan yu kaming makanyan-kanyan? Buri yu ing palto keng laryu, oneng e yu na ke man dirinan are. Panasakitan da kami ding tauan yu; ikayu ing maki kakulangan. Nganang mekibat ning ari, Mangatamad kayu ngan at e kayu mu bisang magobra, inya aduan yu kanaku ing paintulutan da kayung mako at miyain ain-sakripisyu king Ginu yu. Sulung, magbalik kayu king obra yu! E kayu mirinan nanumang are, oneng palto yu la't palto ding laryu a kasing dakal da ring sadia yung gagawan. Ikit da ring kapatas a Israelita ing masakit dang kabilian inyang dimdam dang kailangan lang palto laryu a kasing dakal da ring sadia rang gagawan. Inyang likuan da ne ing ari, asaganan de i Moises at i Aaron a manenaya karela. Ngarang sinabi kang Moises at Aaron, Saksi ya ing Ginu king pepasari yu at parusan na kayu; king uli yu akasaman na kami ning ari ampon ding opisyal na. Anti yu na lang dininan matulid ban pamaten da kami. Pasibayu yang linapit i Moises king Ginu at ngana, Ginu, obat paburen yu lang misasakitan ding taung pinili yu? Obat tiburan yu ku pa karela? Manibat na kanitang pekikitan ke ing ari ban sabian ku ing pasabi yu, e na na la pepatugutan pepasakitan. At ala kayu mang gewa ban iligtas la! Kanita ngana ning Ginu kang Moises, Akit mu mu rin nung nanu ing daptan ku king ari. Mapilit yang palakuan na la. Puersan keng itabi na la king kayarian na. Migsalita ya ing Dios kang Moises. Ngana, Aku ing Ginu. Pepakit ku kang Abraham, kang Isaac, at kang Jacob bilang Dios a Mayupayang tutu, oneng e ke pepabalu karela king ing lagyu ku Ginu. Ginawa ku namang kasunduan karela at pengaku ku karela king ibie ke ing Canaan, ing gabun nung nu la mekipamalen bilang dayuan. Dimdam ku ing saingsing da ring Israelitang inipusan da ring tau Ehipto at aganaka ke ing kasunduan ku. Inya sabian mu karing Israelita king iti ya ing sasabian ku karela, Aku ing Ginu, iligtas da kayu king kasakitan a daralanan yu karing gamat da ring tau Ehipto. Ilako da kayu king panga-ipus yu karela. Ipagpa ku karela ing bayat ning pamamarusa ku at sagipan da kayu. Gawan da kayung sarili kung memalen, at aku ing maging Dios yu. Abalu yu kanita king aku ing Ginung kekayung Dios a migligtas kekayu king panga-ipus yu Ehipto. Idala da kayu king gabun a tapat kung pengakung ibie kang Abraham, Isaac, at Jacob. Ibie ke kekayu iting gabun at maging bandi ye. Aku ing Ginu. Sinabi nang Moises iti karing Israelita, oneng e la bisang makiramdam uling mengaina na la at tutung mabayat ing kasakitan a daralanan da. Kanita ngana ning Ginu kang Moises, Sulung, sabian mu king ari ning Ehipto king paintulutan na lang mako ding Israelita king kayarian na. Pekibat nang Moises, Den mang pung Israelita e la mekiramdam kanaku, ing ari pa kaya? E ku pu talagang biasang magsalita. Ngana ning Ginu kang Moises at Aaron, Sabian yu karing Israelita at king ari ning Ehipto king inutusan da kayu ban panimunan yu lang ilual Ehipto ding Israelita. I Ruben, ing pangane nang Jacob, atin yang apat a anak a lalaki. Ila di Hanok, Pallu, Hezron, at Carmi. Ila ding penibatan da ring pamilyang magdala king lagyu ra. Mikayanak ne mang anam a lalaki i Simeon. Ila deti: Jemuel, Jamin, Ohad, Jakin, Zohar, at i Saul a ayanak na king babaing tau Canaan. Ila deti ring penibatan da ring pamilyang magdala king lagyu ra. Atlu la ding anak nang lalaking Levi: i Gerson, i Kohat, at i Merari. Ila deti ring penibatan da ring pamilyang magdala king lagyu ra. Miras yang dinalan atlung pulu't pitung banua i Levi. Mikayanak yang aduang lalaki i Gerson: i Libni at i Simei at deti dakal la meging lahi. Mika apat ne mang anak a lalaki i Kohat: i Amram, i Izar, i Hebron, at i Uziel. Mebie yang dinalan atlung pulu't atlung banua i Kohat. Mikayanak yang aduang lalaki i Merari: i Mahli at i Musi. Ila deti ring pamilya nang Levi a lahi na. Ayasawa neng Amram i Jokebed, ing kapatad nang babaing tata na, at ayanak da la ri Aaron at Moises. Mebie yang dinalan atlung pulu't pitung banua i Amram. Mikayanak yang atlung lalaki i Izar: i Kora, i Nefeg, at i Zikri. Mikayanak ya namang atlung lalaki i Uziel: i Misael, i Elsafan, at i Sitri. Mekiasawa ya i Aaron kang Eliseba a kapatad nang Nason at anak nang Aminadab. Ayanak da la ri Nadab, Abihu, Eleazar, at i Itamar. Atin yang atlung anak a lalaki i Kora; ila di Asir, Elkana, at i Abiasaf. Ila deti ring meging bunga na ning pamilya nang Kora. Mekapakiasawa ya i Eleazar a anak nang Aaron king metung karing anak nang Futiel, at ayanak de i Fineas. Ila deti ring buntuk ding pamilya at pamilya na ning tribu nang Levi. I Aaron at i Moises ila kabud ding inutusan na ning Dios ban panimunan la at ilual Ehipto ding Israelita, agpang king tribu da. Ila naman ding sinabi king ari ning Ehipto king palakuan na na la Ehipto ding Israelita. Migsalita ya ing Ginu kang Moises kanitang atyu ya karin king bansa ning Ehipto. Ngana, Aku ing Ginu. Sabian mu king ari ning Ehipto ing sablang sabian ku keka. Nganang tinutul Moises, Makananu na ku pung pakiramdaman ning ari ning Ehipto ngening e na ku man biasang magsalita? Ngana ning Ginu, Moises, gawan da kang antimong Dios king arapan ning ari, at ing kapatad mung i Aaron ya ing magsalita king ari para keka bilang propeta. Sabian mu kang Aaron ing sablang yutus ku keka, at ya ing sumabi king ari king paintulutan na na lang mako ding Israelita king sasakupan na. Oneng pasiasan ke pusu ing ari at e na ka pakiramdaman agyang nu pa anti karakal ing daptan kung miyayaliwang makapagmulalang bage karin Ehipto. Kaybat na nita, ipagpa ku ing mangabayat a parusa king Ehipto at panimunan ku la ding taung pinili ku, ing balen ning Israel, king paglual da Ehipto. Abalu da kanita ding tau Ehipto king aku ing Ginu potang ipagpa ku neng mitmung beyatan karela ing gamat ku, at ilual ku la ding Israelita king bansa da. Gewa nang Moises at Aaron itang inutus na ning Ginu. Walu yang pulung banua i Moises at walu yang pulu't atlung banua naman i Aaron kanitang migsalita la king ari. Ngana ning Ginu kang Moises at Aaron, Nung aduan ning ari ing patunayan yu ing kekong sarili king kapamilatan ning pamaniapat metung a bage pagmumulalan, sabian mu kang Aaron king kuanan ne ing tukud na at iyatsa ne king arapan ning ari at maging ubingan ya. Inya minta la king ari di Moises at Aaron, at depat da itang inutus na karela ning Ginu. Inatsa neng Aaron ing tukud na king arapan ning ari, at karing opisyal na at meging ubingan ya. Pepayaus na la kanita ning ari ding pantas na ampon salamangkeru, at arapat da naman ing anti kanita king kapamilatan ning gelingan da. Inatsa da la naman ding tukud da, at meging ubingan la. Oneng inakmul na la ngan deti nitang kang Aaron. Menatili ya pa mu ring masias a pusu ing ari, at e ya bisang makiramdam kari Moises at Aaron, antimo ing sinabi na ning Ginu. Kanita ngana ning Ginu kang Moises, Tutu yang masias a pusu ing ari at e na la buring mako ding Israelita. Sulung, makikit ka king ari potang abak; pakitagpuan me potang dulung ya king Ilug ning Nilo. Idala me itang tukud a meging ubingan, at panayan me keta king pampang ning ilug. Anti kaniti ing sabian mu king ari, Ing Ginu, ing Dios ding Hebreo, tiburan na ku ban sabian ku keka king paburen mu na lang mako ding memalen na ban makasamba la king Dios keta king disyerto. Oneng angga ngeni e ka pa bisang makiramdam. Ngeni, Makamal a Ari, pasabi na ning Ginu king akilala me nung ninu ya king kapamilatan ning daptan na. Lawan yu, ibarug ke ining tukud a ini king babo ning danum ning ilug at maging daya ing danum. Mate la ding asan at mantut ya ing ilug angga king e na la malyaring makainum kaniti ding tau Ehipto. Ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu kang Aaron king kuanan ne ing tukud na at itulid ne karing sablang ilug, karing paligi, at karing paranum king mabilug a Ehipto. Maging daya ing danum; mika daya karing barilis at tapayan king mabilug a Ehipto. Memintu la di Moises at Aaron antimo ing inutus na karela ning Ginu. King akakit na ning ari ampon ding opisyal na, tinas neng Aaron ing tukud na at berug ne ing danum, at meging daya ing danum ning ilug. Mete la ding asan king ilug at mebantut ya ing ilug angga king e na la makainum kaniti ding tau Ehipto. Mika daya king mabilug a Ehipto. Pikiapusan da naman iti ding salamangkeru na ning ari king kapamilatan ning gelingan da, at lalu yang mesias a pusu ing ari. Antimo ing asabi na na ning Ginu, e ya mebisang makiramdam kari Moises at Aaron. Bagkus, migbalik ya at minuli king palasyu na; e na pinsinan bitasa pati na iti. Kinulkul la ding sablang tau Ehipto king pampang na ning ilug ban manikuang danum a ainum da, uling e ra malyaring inuman ing danum ning Ilug ning Nilo. Linabas ing pitung aldo kaybat neng berug ning Ginu ing danum ning ilug. Kanita ngana ning Ginu kang Moises, Puntalan meng pasibayu ing ari at sabian mu king pasabi na ning Ginu ing anti kaniti: Paburen mu na lang mako ding memalen ku ban makasamba la kanaku. Nung e ka mabisa, katmuan keng tugak ing kayarian mu bilang parusa. Kumatmu ya karing tugak ing Ilug ning Nilo angga king sumaka la deti at miras king palasyu mu, king kuartung pitutudturan mu, king katri mu, karing bale da ring opisyal at bale ding memalen mu, at angga na karing ornu ampon kasangkapan a pigagawan tinape. Paglundagan da ka at ding sasakupan mu ampon ding sabla mung opisyal. Ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu ngeni kang Aaron king itas ne ing tukud na tulid da ring ilug, paligi, at paranum at pasakan na la ding tugak at laganapanan de ing Ehipto. Inya tinas neng Aaron ing tukud na tulid da ring sablang lugal a ating danum, at linage la ding dakal a tugak at kitmuan de ing mabilug a Ehipto. Oneng ginamit da ring salamangkeru ing gelingan da at mekapalto la namang tugak. Pepayaus na la ning ari di Moises at Aaron. Ngana karela, Pakisabi yu king Ginu king ilako na na la sana deting tugak at paburen ku na lang mako ding kalahi yu ban makaibie lang ain-sakripisyu king Ginu. Nganang mekibat Moises, Matula kung manalangin para kekayu. Ituldu yu mu ing oras at aku manalangin ku para kekayu, para karing opisyal yu, at para karing memalen yu. Mabating na la kanita kekayu ding tugak at ala nang mitagan nune mu ding king Ilug ning Nilo. Nganang mekibat ning ari, Ipanalangin mu ku bukas mu rin. Nganang Moises, Daptan ku ing aduan yu at kanita yu akilala king alang aliwang Dios a kalupa na ning Ginung kekaming Dios. Ikayu, ding opisyal yu, at ding memalen yu e yu na la akit pa ding tugak puera mu detang mitagan king Ilug ning Nilo. Meko la di Moises at Aaron king arapan na ning ari, at kaybat menalangin ya i Moises king Ginu king ilako na na la sana ding tugak. Depatan na ning Ginu itang inawad nang Moises, at mete la ding tugak karing bale, karing mulahan, at marangle. Tinipun da la reti ding tau Ehipto karing mangaragul a tumpuk angga king mikalat ing buluk da king mabilug a lugal a ita. Inyang ikit na ning ari king mete na la ding tugak, mesias ne naman a pusu, antimo ing sinabi na na ning Ginu, at e ne naman mebisang makiramdam kari Moises at Aaron. Ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu kang Aaron king ibarug ne king gabun ing tukud na at maging niknik ing alikabuk king mabilug a Ehipto. Inya berug neng Aaron king gabun ing tukud na, at meging niknik ing heganaganang alikabuk ning Ehipto, at digpanan da la ngan ding tau ampon ding animal. Buri dang gamitan ding salamangkeru ing gelingan da ban palto la namang niknik, oneng mebigu la. Atyu la ding niknik nukarin mang lugal. Ngara ding salamangkeru king ari, Ing Dios ya ing makirapat kaniti! Oneng masias ya pa mu rin pusu ing ari, antimo ing sinabi na na ning Ginu, at e ya bisang makiramdam kari Moises at Aaron. Ngana ning Ginu kang Moises, Makikit ka bukas abak a maranun king ari potang dulung ya king ilug at sabian mu king ing Ginu pasabi na ing anti kaniti: Paburen mu na lang mako ding memalen ku ban makasamba la kanaku. Nung e mu la paintulutan mako ding taung pinili ku, parusan da ka king kapamilatan na ning pamiparatang kung lango keka, karing opisyal mu, at karing taung sasakupan mu. Kumatmu lang lango ding pibalebale da ring tau Ehipto at mitakpan ya ing gabun kareti. Oneng milisia ya kaniti ing sakup ning Gosen nung nu la manuknangan ding taung pinili ku; e mika lango karin ban akilala mu king aku, ing Ginu, ing maki upaya king bansang iti. Palto kung pamiyaliwa karing memalen ku ampon karing memalen mu. Marapat bukas iting bage pagmumulalan. Kabukasan, pepagpa yang pulupulutung a lango ing Ginu king palasyu ning ari at karing bale ra ding tauan na. Mesalanta ya ing kabilugan a Ehipto uli ra ding lango. Inya pepayaus na la ning ari di Moises at Aaron. Ngana karela, Sulung, miyain na kayung ain-sakripisyu king Dios yu, oneng keti Ehipto. Nganang Moises, E malyari keti, uling manamdaman la ding tau Ehipto uli da ring animal a iyain mi king Ginung kekaming Dios kasuklam-suklam la karela. Nung gumamit kaming animal a makatakid karing tau Ehipto king pamiyain mi ketang akakit da pamasibasan da keng batu angga king mangamate kami. Kailangan ing maglakad keng atlung aldo libutad ning disyerto ban makayain kaming ain-sakripisyu king Ginung kekaming Dios, antimo nung makananu nang inutus kekami. Ngana ning ari, Palakuan da kayu ban miyain ain-sakripisyu king Ginung kekayung Dios karin king disyerto, nung e yu masiadung pakalaut. Pakipanalangin yu ku naman. Mekibat ya i Moises, Kalako ku keti, ipanalangin ku king Ginu king bukas ilako na na la ding lango kekayu, karing opisyal yu, at karing taung sasakupan yu. Oneng e yu na ke sana lilinlangan pasibayu at e yu na la sana sasabatan ding Israelita king paglako ra ban miyain ain-sakripisyu king Ginu. Likuan na neng Moises ing ari at kaybat menalangin ya king Ginu. Binie na ning Ginu itang inawad nang Moises. Likuan de ring lango ing ari, ding opisyal na, at ding memalen na; alang mitagan agyang metung mung lango. Agyang king pamikatagun mu ring ita menatili ya pa mu ring masias a pusu ing ari, at pasibayu na lang e peintulutan mako ding Israelita. Ngana ning Ginu kang Moises, Munta ka king ari at sabian mu king ing Ginu, ing Dios ding Hebreo, pasabi na ing anti kaniti: Paburen mu na lang mako ding taung pinili ku ban makasamba la kanaku. Nung pasibayu mu lang e paintulutan, parusan da ka king kapamilatan ning pamiparatang kung pesti karing sabla yung animal: karing kabayu yu, asno, kamelyu, baka, tupa, at kambing. At palto kung pamiyaliwa ra ding animal da ring Israelita ampon ding karing tau Ehipto. Alang bitasang mate karing sese rang animal ding Israelita. Aku, ing Ginu, tikda ke ing aldo bukas ban daptan ku iti. Kabukasan, depatan ning Ginu itang sinabi na, at mete la ngan ding sablang animal da ring tau Ehipto, oneng alang mete metung man karing animal da ring Israelita. Kitang ning ari nung nanu ing milyari, at pekibat da king alang mete metung man karing animal da ring Israelita. Oneng masias ya pa mu rin a pusu ing ari, at e na la peintulutan mako ding tau. Kanita ngana ning Ginu kari Moises at Aaron, Kuma kayung mapilan a kasakmal a abu king pugun. Iyatsa nang matas Moises iti king arapan ning ari. Mikalat anting alikabuk a mapinu iting abu king mabilug a sasakupan ning Ehipto at nukarin man iti makapasaring tigsang nanaknak karing tau ampon karing animal. Inya kinangwa lang mapilan a kasakmal a abu at tinalakad la king arapan ning ari. Inatsa nang matas Moises iti at mekapasari king panga-tigsan da ring tau ampon ding animal. Nanaknak la deting tigsa. E ra ikuang miratang ding salamangkeru king arapan nang Moises uling mika tigsa la namang kalupa ra ding sablang tau Ehipto. Oneng pepasiasan ne pa mu rin a pusu ning Ginu ing ari, antimo ing sinabi na kanita, at e ya mu rin mebisang makiramdam ing ari kari Moises at Aaron. Kanita ngana ning Ginu kang Moises, Bukas abak a maranun pakikitan me misan pa ing ari. Sabian mu king ing Ginu, ing Dios ding Hebreo, pasabi na ing anti kaniti: Paburen mu na lang mako ding taung pinili ku ban makasamba la kanaku. Oneng ngeni ing parusan ku aliwa mu ding opisyal mu at ding taung sasakupan mu; pati ika parusan ku ban kanita akilala mu king ala kung kalupa king mabilug a yatu. Nung pepagpa ke ing gamat ku keka at king balen mu at peparalang salut, pota magisan kayung lubus. Oneng pekikuanan kung e ka mate ban apakit ku keka ing upaya ku at mikalat king mabilug a yatu ing kabantugan ku. Makanyan man, masias ka pa mu rin a lub at e mo pa mu rin paintulutan mako ding taung pinili ku. Bukas, king oras a anti kaniti, paratang kung masikan a uran-lipat a e na pa ikit kapilan man ning Ehipto king mabilug nang delanan a kasalesayan. Ngeni pa iyutus mu na king isalilung da na la ding sese rang animal at ing nanu pa mang atyu king marangle. Dugpa ing uran-lipat karing tau at karing animal a mitagan a e makasalilung; magisan la ngang mate. Mitakutan la ding mapilan karing opisyal ning ari uling sinabi na ning Ginu, inya selilung da la at leko king marangle ding ipus da ampon sese animal. Makanyan man, e ra pinsinan ding aliwa ing babala na ning Ginu, inya pepaburen da lang e makasalilung ding ipus da ampon sese animal king marangle. Kanita ngana ning Ginu kang Moises, Itas me ing gamat mu at muran lipat king kabilugan a sakup na ning Ehipto; karing tau, karing animal, at karing sablang tanaman king marangle. Inya tinas neng Moises ing tukud na, at peparatang yang masikan a uran-lipat ing Ginu at mikit munaman ing kildap at ing duldul. Ita ing peka grabing diling uran-lipat a delanan na ning Ehipto king kabilugan nang kasalesayan. Digpa ing uran-lipat king mabilug a Ehipto, king sablang atyu king marangle pati na karing tau ampon animal. Sinira na ngan ing heganaganang bage tutubu at ding tanaman. Bukud mung ing sakup ning Gosen, nung nukarin la manuknangan ding Israelita, ing e na digpanan ning uran-lipat. Inya pepayaus na la ning ari di Moises at Aaron. Ngana karela, Wa, ngeni tatanggapan ku king mikasala ku; ing Ginu ya ing atyu king matulid at ing balen ku ampon aku ing atyu king pamagkamali. Manalangin kayu king Ginu king patuknangan na na sana iting duldul ampon uran-lipat. Pangaku ku king paintulutan da na kayung mako; e na kayu sukat magluat pa. Nganang Moises, Kabud ikua kung mekalual king siudad, itas ku la ding gamat ku at manalangin ku king Ginu. Tuknang ing duldul at mawala na ing uran-lipat ban kanita abalu yu king bandi ne ning Ginu ing yatu. Oneng balu ku king ikayu at ding opisyal yu e ye pa pitatakutan ing Ginung Dios. Mesira la ding tanaman a lino at sebada uling tutua na ing sebada at mamuku na ing lino. Oneng alang mesira king trigu uling iti tauling mamunga. Likuan neng Moises ing ari at linual ya king siudad. Kaybat, tinas na la ding gamat na at menalangin ya king Ginu. At tinuknang ing duldul, ing uran-lipat ampon ing uran. Inyang ikit ning ari ing milyari, pasibayu yang mikasala. Ya ampon ding opisyal na lakuas lang mesias a pusu, antimo ing sinabi na ning Ginu kang Moises kanita pa. E na la pa mu rin peintulutan ning ari ing mako la ding Israelita. Kanita ngana ning Ginu kang Moises, Pakikitan me pa ing ari. Pepasias ke pusu at ding opisyal na ban akua ku lang arapat deting bage pagmumulalan libutad da, at ban akua mung asabi karing anak yu at karing apu yu nung makananu ku lang pepalto mangmang ding tau Ehipto inyang gewa ku la deting bage pagmumulalan; ban akilala yu ngan king aku ing Ginu. Inya minta lang pasibayu king ari di Moises at Aaron. Ngara king ari, Ing Ginu, ing Dios ding Hebreo, sasabian na, Angga kaya kapilan ing e ka bisang pailalam king kaburian ku? Paburen mu na lang mako ding taung pinili ku ban makasamba la kanaku. Nung e ka pa mu rin mabisa, paratang kung durun bukas king kayarian mu. Takpan de ing mabilug a Ehipto uli na ning keraklan da ring durun. Kanan da ngan ing sablang e na sinira ning uran-lipat at pati na ding tanaman a mitagan. Katmuan de ing palasyu mu at ding bale da ring opisyal mu ampon ding sablang taung sasakupan mu. Igitan da ing nanu pa mang kasiran a ikit da ring pipumpunan mu. Inyang asabi na iti, meko ne. Ngara ding opisyal na ning ari, Angga pa kapilan ing guguluan na katamu ning taung iti? Paburen yu na lang mako ding Israelita ban asamban da ne ing Ginung karelang Dios. E yu pu wari akakit king ala nang berding tanaman king mabilug a Ehipto? Inya pepayaus na la ning ari di Moises at Aaron at ngana karela, Malyari na kayung mako at samba king Ginung kekayung Dios. Oneng ninu ding mako? Mekibat ya i Moises, Ikami ngan at pati na ding anak mi ampon ding makatua mi. Ituki mi la ding anak mi, ding kekaming tupa, kambing, at ding kekaming baka, uling kailangan kaming magpiesta ban parangalan ya ing Ginu. Ngana ning ari, Susumpa ku king Ginu king kapilan man e ra kayu paintulutan ituki yu la ding asawa yu at anak! Masalang masala king atin kayung balak mag-rebeldi. Ali! Den mung lalaki ilang malyaring mako at samba king Ginu, nung ita ing buri yu. Kasabi na nita, tinabi da lang pepalakuan king arapan na ning ari. Kanita ngana ning Ginu kang Moises, Itas me ing gamat mu babo ning bansa ning Ehipto ban datang na la ding durun. Datang la at kanan da ing sablang tutubu, ing sablang mitagan king uran-lipat. Inya tinas neng Moises ing tukud na, at peparatang na ning Ginu ing angin ibat king aslagan; pepatiupan na banda king mamala kilub ning patingapun at kabukas. Inyang abak na migdala nang durun ing angin. Dinatang lang pulupulutung at digpa la king kabilugan a kayarian. Ila na deta ring pekamarakal karing durun a meyakit angga king aldong ita a e malyaring mayakit pa king daratang a panaun. Tikpan da ing gabun angga king metuling iti karela; pengan da ing mitagan king uran-lipat at pati na ding bungang tanaman. Alang mitagan a berdi karing dutung ampon tanaman king mabilug a Ehipto. Agad-agad na lang pepayaus ning ari di Moises at Aaron. Ngana karela, Mikasala ku king Ginung kekayung Dios at kekayu. Patawaran yu ku sana kaniting pamikasala ku, at ipanalangin yu king Ginung kekayung Dios ing ilako na na sana iting mabayat a parusa kanaku. Likuan neng Moises ing ari at menalangin ya king Ginu. At inalilan na ning Ginu ing angin a manibatan king aslagan king masikan a angin a ibat king albugan, at mipaid la ding durun king Dagat da ring Timbu. Alang mitagan metung man karing durun king mabilug a Ehipto. Oneng pepasiasan na ne naman a pusu ning Ginu ing ari, at e na la peintulutan mako ding Israelita. Ngana ning Ginu kang Moises, Itas me ing gamat mu at ing dalumdum a tutung makapal, kulang na mu atagkil mu na, takpan ne ing mabilug a Ehipto. Tinas neng Moises ing gamat na, at mika ganap a dalumdum king mabilug a Ehipto kilub ding atlung aldo. E la mikakit man ding tau Ehipto at alang mekalual king bale ra kilub ning panaun a ita. Oneng masala king lugal da ring Israelita. Pepayaus ne ning ari i Moises at ngana, Moises, malyari na kayung mako at samba king Ginu at ituki yu la pati na ring asawa yu at anak. Oneng sukat lang malakuan keti ding kekayung tupa, kambing, at baka. Nganang mekibat Moises, Nung makanyan kailangan dinan yu keng animal para karing ain-sakripisyu at ain-a-durulukan ban iyampang mi king Ginung kekaming Dios. Oneng e makanyan, kailangan ing ituki mi la ding sese ming animal; alang malakuan keti metung man kareti. Ikami ding sukat mamili karing animal a gamitan mi king pamanyamba mi king Ginu kekaming Dios. E mi balu nung isanu kareting animal ing iyain mi king Ginu anggang e ke miras karin. Pepasias na ne naman a pusu ning Ginu ing ari, at e na la peintulutan mako ding Israelita. Ngana kang Moises, Mabating ka keng arapan ku! E ra na ka buring akit pang pasibayu. Paten da ka kabud akit da ka! Nganang Moises, Ikayung bala. E yu na ku akit pang pasibayu. Ngana ning Ginu kang Moises, Parala na ku mung metung pang parusa king ari na ning Ehipto at karing memalen na. Kaybat na nita, mabisa neng palakuan na na kayu. Ya na mismu ing mitabi keko ngan. Magsalita ka ngeni karing memalen na ning Israel at sabian mu karela ngan king maniawad lang alahas a gintu at pilak karing kasiping dang bale. Birian na ning Ginu ing maging maganaka la ding tau Ehipto karing Israelita. King kamatutuanan ding tau Ehipto at ding opisyal da kikilalanan deng taung marangal i Moises. Kanita nganang Moises king ari, Ing Ginu sasabian na, Bandang kapitangan bengi dumalan ku libutad na ning Ehipto, at mate ya ing balang anak a lalaking pangane keti Ehipto manibat king pangane nang lalaki ning ari a talapagmana na ning tronu na angga king anak ning babaing ipus a gigiling trigu. Mate la naman ding pangane ra ding sablang baka. Mika masikan a pamanangis king mabilug a Ehipto a alang kalupa manibat king milabas a panaun angga na king daratang a panaun. Maging ding asu e ra la kaungan ding Israelita o kaya ding sese rang animal. Kanita yu akilala king aku, ing Ginu, gagawa kung pamiyaliwa da ring tau Ehipto karing tau Israel. Nganang memupus migsalitang Moises, Lumapit la kanaku ding sabla yung opisyal at duku la king arapan ku, at pakisabian da kung mayap king ilako ku na la ding kabalen ku at mako na kami. Kaybat na nita, mako na ku. Mikakaluku ing mua nang Moises inyang likuan ne ing ari. Kanita ngana ning Ginu kang Moises, Tanggi yang pasibayung makiramdam keka ing ari ban aku makarapat kung lalung dakal a bage pagmumulalan king sasakupan na ning Ehipto. Gewa da la ngan di Moises at Aaron deting sablang bage pagmumulalan king arapan na ning ari, oneng pepasiasan ne pusu ning Ginu, at e ya mebisang palakuan na la ding Israelita king bansang sasakupan na. Migsalita ya ing Ginu kang Moises at kang Aaron karin king bansang Ehipto. Ngana karela, Iti ya ing sukat maging mumunang diling bulan na ning pabanua para kekayu. Ipayabut yu la deting panabilin king mabilug a balen ning Israel: King kapulung aldo na niting bulan ing balang lalaki mamili yang metung a biserung tupa o biserung kambing para karing katubale na. Nung tutu yang malati ing pamilya na at e ne agyung gisanan ing kabilugan a animal, ya ampon ing kasiping nang bale malyari reng pirakayan ing metung a animal, agpang king bilang da ring tau ampon king agyu nang kanan ning balang katau. Malyari kayung mamiling metung a tupa o kaya metung a kambing, oneng kailangan king lalaki ya at pabanua tua, at ala yang kapansanan. Kaybat sesen yu la angga king sisilim na ning kalabing apat a aldo ning bulan at paten na la ning mabilug a balen ning Israel deting mesabing animal. Kailangan lang kumang ditak king daya at ikaskas da karing amba at babo da ring pasbul da ring bale nung nu la mapangan deting animal. King benging ita sukat minangnang ing laman at mapangan a kayabe ding mapait a gule at ning tinape alang lebadura. E ye kakanan sagiwa o linaga; kanan yeng melitsun kabilugan pati na ing buntuk, ding bitis, at ing laman lub. Ala kayung tatagan kaniti angga itang kabukasan abak; nung ating nanumang mitagan, sukat silaban. Malagua yeng kanan. Miblas kayu para king makabang lakaran, makasulud na la ding sandalyas yu at talnan ye king metung yung gamat ing tukud yu. Iti ing pamagselebra king Pamaglagpus bilang parangal kanaku, ing Ginu. King benging ita, lumabas ku king mabilug a Ehipto; paten ku la ding sablang anak dang pangane lalaki ding tau at animal; pagpa ku ing parusa karing dios na ning Ehipto. Aku ing Ginu. Maging palatandanan ya karing pibalebale yu ing daya karing amba da ring pasbul. Lagpusan da kayu potang akit ku ing daya, at e kayu midame potang pagpa ku ing parusa king bansang Ehipto. Sukat yeng pagselebran ing aldong iti bilang piestang parangal king Ginu ban e yu kalinguan ing depatan ku, ing Ginu. Pagselebran ye king kapilan pa man. Ngana ning Ginu, Kilub ding pitung aldo e kayu sukat mamangan tinape nune mu itang alang lebadura. King mumunang aldo ilako yu karing pibalebale yu ing sablang lebadura, uling ing ninumang mangan tinape ating lebadura kilub ding pitung aldo reta, mitiwalag ya king balen ning Israel. Mitipun-tipun kayu king mumunang aldo at pasibayu king kapitung aldo ban samba. Alang darapat nanumang obra kareting aldo; ing makapaintulut mu kekayu ya ing pamisadia king pamangan a kailangan yu. Sukat yeng gampanan iting Piesta ning Tinape Alang Lebadura uling king aldong iti kanita ku la ngan liwal ibat Ehipto ding tribu yu. Pagselebran ye iting aldo bilang metung a piesta karing panaun a datang pa. E kayu mamangan tinape ating lebadura manibat king sisilim ning kalabing apat a aldo ning mumunang bulan angga king sisilim ning kaduang pulu't metung a aldo. Pepayaus na la ngan Moises ding sablang manimuna na ning Israel at ngana karela, Munta kayu karing kawan at mamili kayung biserung tupa o biserung kambing, at paten yu la ban apagselebran de ring pamilya yu ing Pamaglagpus. Kuma kayu namang sangang hisopo at isoso ye king daya a makadatuk king palanggana, at kaskasanan ye ing babo at ding mingatbang amba da ring kekayung pasbul bale. Ala kayung palualan ninuman king bale angga itang abak. Potang lumabas ya ing Ginu king mabilug a Ehipto ban pamaten na la ding tau Ehipto, akit na ing daya babo at karing mingatba nang amba ning pasbul, lagpusan ne kanita ning Anghel ning Kamatayan ing bale yu at e na paintulut ning Ginu ing mate kayu. Ikayu at ding anak yu sukat yu lang tuparan deting tuntunan king kapilan pa man. Potang akua yu nang miras ketang lugal a pengaku nang ibie kekayu ning Ginu, tuparan ye pa mu rin at gampanan iting selebrasyun. At potang ikutang da kekayu ding anak yu, Nanu ing buri nang sabian niting selebrasyun? Ipakibat yu karela, Iti ya ing ain-sakripisyu ning Pamaglagpus; parangal ya king Ginu, uling ligpusan na la ding bale da ring Israelita karin king Ehipto. Pete na la ding tau Ehipto, oneng ali na katamu. Siniklaud la ding Israelita at sinamba la. Kaybat na nita, minuli na la at tiparan da itang inutus na ning Ginu kari Moises at Aaron. Inyang kapitangan nang bengi, pete na la ngan ning Ginu ding lalaking pangane king Ehipto, manibat king pangane talapagmana na ning ari angga na king pangane ning taung makasukul king bartolina at pati ding pangane da ring sablang animal. Ketang benging ita, mipagising ya ing ari, ding tauan na ampon ding sablang aliwang tau Ehipto, at mika masikan a tangisan king mabilug a Ehipto, uling alang pibalebale a e mo sa kematen anak a pangane lalaki. Kanita mu ring benging ita, pepayaus na la ning ari di Moises at Aaron at ngana karela, Mabating na kayu, ikayu at ding kabalen yung Israelita! Lakuan ye ing kayarian ku; sulung munta na kayung samba king Ginu, antimo ing inawad yu. Idala yu la pati na ding tupa yu, kambing, at baka. Mabating na kayu! Pakipaniawad yu na ku mung bendisyun king Dios yu. Pekisabi rang mayap ding tau Ehipto karing Israelita ing magmalagua la sanang mako king Ehipto. Ngara, Mangamate ke ngan nung e kayu pa mako! Inya lilan da ring Israelita karing datukanan ing masang alang lebadura; binalut da karing balabal da at saka ra na pisanan. Tiparan da ring Israelita itang inutus nang Moises karela, inya memaniawad lang alahas a gintu, pilak ampon baru karing tau Ehipto. At birian na naman ning Ginu ing maging maganaka la karela at binie da karela itang karelang aduan. Makanyan dang ikua ding Israelita ing pibandian da ring tau Ehipto. Miglakbe la ding Israelita ibat Rameses papunta Sucot. Anam a ralan a libu la ding lalaki subali pa karing babai at ding anak da. Kayabe da la namang meko ding dakal pang aliwang tau at tupa at kambing ampon baka. Miglutu lang tinape ketang masa a alang lebadura a darala dang linual Ehipto. Tutung piragli ing pangatabi ra king Ehipto, inya e la mika panaun pang magsadiang bakalan da o makapaglutung tinape ating lebadura. Menuknangan la karin Ehipto ding Israelita king kekaban da ring apat a ralan at atlung pulung banua. Meko la Ehipto ding sablang memalen na ning Ginu king aldo a miyangganan la deting apat a ralan at atlung pulung banua. Metung yang pamaglame na ning Ginu itang kabengian a ita ban ilual na la king sakup na ning Ehipto. Inya tatalaga de ring Israelita king Ginu ing anti kanitang kabengian king panaun pang daratang bilang metung a kabengian na ning pamaglame ra. Ngana ning Ginu kang Moises at Aaron, Oreni ding tuntunan para king Pamaglagpus. E ya malyaring makisulu kaniti ing ninumang dayuan, pero ing ninumang ipus a seli yu malyari yang makisulu kaniti, nung sirkunsisyunan ye pa. E ya naman malyaring makiabe kaniti ing aliwang taung makipanilas mu kekayu o kaya ing metung a talapagobrang upahan yu. Sukat yang mapangan ing kabilugan ning pamangan ning Pamaglagpus kilub ning pibalebale nung nu ya karin misadia at alang sukat milual agyang kagili mu man king pibalebaleng ita. Ala kayung paburen mapapakli agyang metung mu karing butul na. Sukat yang magselebra kaniting Pamaglagpus ing mabilug a balen ning Israel. Alang taung e mesirkunsisyun a malyaring makiabe kaniti. Nung ing metung a taung dayuan a mekipamalen kekayu bisa yang magselebra king Pamaglagpus ban parangalan ne ing Ginu, kailangan ing masirkunsisyun ya pa mu at ding sablang lalaking katubale na. Kanita ya pa mu dapat pakiutusan bilang metung a tubu Israel, at kaybat malyari neng makiabe mangan king Pamaglagpus. Ila mu rin deti ding tuntunan a sukat mipatupad karing Israelita a tubu libutad yu at karing dayuan a mekipamalen na kekayu. Memintu la ding sablang Israelita at depat da itang inutus na ning Ginu kari Moises at Aaron. King aldong ita liwal na la Ehipto ning Ginu ding tribu na ning Israel. Ngana ning Ginu kang Moises, Italaga mu la ngan kanaku ding anak a pangane lalaki. Bandi ke ing balang anak a lalaking Israelitang pangane at ing balang pangane karing animal a lalaki. Nganang sinabing Moises karing tau, Tandanan ye ing aldong iti, ing aldo pamaglako yu Ehipto, ing lugal nung nukarin kayu me-ipus. Iti ya ing aldo a liwal na kayu ning Ginu king kapamilatan na ning maragul nang upaya. Alang mapangan tinape ating lebadura. Mamako kayu keti Ehipto king aldong iti ning mumunang bulan, ing bulan na ning Abib. Tapat nang pengaku ning Ginu karing makatua yu king ibie ne kekayu ing bansa da ring Cananeo, Hiteo, Amoreo, Heveo, at Jebuseo. Gabun yang masanting at mataba. Potang ikua na na kayung adala king lugal a ita, sukat yeng pagselebran iting piesta king mumuna nang bulan ning balang banua. Mangan kayung tinape alang lebadura kilub ding pitung aldo, at king kapitung aldo sukat mika pamagpiesta bilang parangal king Ginu. E kayu mamangan tinape ating lebadura kilub ding pitung aldo; e sukat mika lebadura o tinape ating lebadura nukarin man king lugal yu. Potang magumpisa na ing pamagpiesta, malinawan yu karing anak yu king iti ngan daraptan yu uli na nitang depatan na ning Ginu kekayu kanitang meko kayu Ehipto. Maging kapigaganakan ya iting selebrasyun; mangari ya king metung a bage tinali yu king gamat yu o kaya king kanuan yu, at ipaganaka na kekayu king alang patugut yeng kikilalanan at pagaralan ing Batas ning Ginu, uling liwal na kayu ning Ginu ibat king Ehipto king kapamilatan na ning maragul nang upaya. Pagselebran ye balang banua iting piesta king mitakdang panaun. Idala na kayu ning Ginu king bansa da ring Cananeo a tapat nang pengakung ibie kekayu at karing makatua yu. Potang ibie na ne kekayu, sukat yeng iyain king Ginu ing balang pangane anak yung lalaki. Mangaintulid ya naman king Ginu ing balang pangane lalaki karing sese yung animal, oneng sukat yeng atbusan king Ginu ing balang pangane asnong lalaki king kapamilatan na ning pamiyain yung biserung tupa bilang kapalit na. Nung sakaling e yu ne buring atbusan ing asno, paklian ye batal. Sukat ya namang atbusan ing balang anak yung lalaking pangane. King daratang a panaun, potang ikutang na ning anak yung lalaki nung nanu kabaldugan iting daraptan yu, ipakibat yu, King pamangamit na king maragul nang upaya, liwal na katamu ning Ginu king Ehipto, ing lugal nung nukarin tamu meging ipus. Kanitang pepakit yang kesiasan a pusu ing ari ning Ehipto at e ya mebisang palakuan na katamu, pete na la ning Ginu ding balang pangane lalaki king kayarian na ning Ehiptotau at animal. Ita ing sangkan nung inya yayain ta ya ing balang anak a pangane lalaki para king Ginu, oneng atbusan lang pasibayu ding anak a lalaking pangane. Metung yang pamigaganaka iting panugali; mengari ya king metung a bage tinali tamu king kekatamung gamat o kaya karing kanuan tamu ban ipaganaka na kekatamu king liwal na katamu ning Ginu king Ehipto uli na ning maragul nang upaya. Kanitang pepaburen na na lang meko ning ari na ning Ehipto ding Israelita, e na la dinalan ning Dios ketang dalan a papunta Filistia, agyamang iti ya ing makuyad diling dalanan. Ngana ning Dios, E ku buring magbayu la isip ding Israelita at magbalik pa Ehipto potang akit da na ing kailangan lang makilaban. Inya, dinalan na la king makaba at durut-durut a dalan libutad na ning disyerto papunta king Dagat da ring Timbu. Pakasandata la at makasadiang makilaban ding Israelita. Dela na lang Moises ding butul nang Jose bilang kapamintuan king kapagnasan nang Jose karing Israelita ing idala da la ring butul na potang mako na la Ehipto. Nganang Jose kanitang panaun a ita, Potang iligtas na na kayu ning Dios, kailangan ing idala yu la ding butul ku king paglako yu. Meko la Sucot at migkampu la king Etam karin king gilid na ning disyerto. Penimunan na la ning Ginu kabang dalan: neng aldo, king kapamilatan na ning metung a asias a biga ba neng ituru karela ing dalan; neng bengi naman king kapamilatan na ning metung a asias a api ba na lang dinan sala. King anti kanitang paralan da milyaring sindu ing pamaglakbe da neng aldo at bengi. E ya mekong bitasa king arap da ing asias a biga neng aldo at ing asias a api neng bengi. Kanita ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu karing Israelita king magbalik la at magkampu king tulid na ning Pi Hairot, pilatan na ning Migdol ila ning Dagat da ring Timbu, lele na ning Baal Zefon. Isipan na ning ari king mengalili kayu; e yu balu nung nu kayu marap uling makasaluput kayu king disyerto. Pasiasan ke lub at tagalan na kayu, at aku naman tanggap kung dangalan uli na ning pamagtagumpe ku king ari ampon karing sundalus na. Abalu da kanita ding tau Ehipto king aku ing Ginu. Depatan da ring Israelita itang sinabi na karela. Inyang abalitan na ning ari na ning Ehipto king ikua ra nang mekatakas ding Israelita, ya ampon ding tauan na migbayu la isip. Ngara, Nanu iting depatan tamu? Pepaburen ta lang mekatakas ding Israelita. Ngeni ala ta nang ipus a sumuyu kekatamu! Pekiduang ne ning ari ing karu nang panggera at pepagsadian na la ding dakal nang sundalus. Linual yang kayabe da ring sabla nang karung panggera at pati na ding anam a ralan a primera klasing sundalus a panimunan da ring opisyal da. Pepasiasan ne pusu ning Ginu ing ari, inya tegalan na la ning ari ding Israelita a kanita kasalukuyan matagumpe tatakas. Ding sundalus ning Ehipto at ding sabla nang kabayu, karung panggera, at sundalus a pakasake kareti tegalan da la ring Israelita at ikua da lang atagal ketang lugal nung nu la makakampu, king lele na ning Dagat da ring Timbu malapit Pi Hairot at Baal Zefon. Inyang ikit da ring Israelita king ing ari at ding dakal nang sundalung daratang lang palusub karela, mitakutan lang e mu nanu, at kinulisak lang pasaup king Ginu. Ngara kang Moises, Ala waring kutkutan karin Ehipto? Obat dela mu ke pa mu keti king disyerto ban keti mangamate? Lawan mu ngeni ing pepasari mu king pamilual mu kekami karin Ehipto! Sinabi mi na keka kanita pang bayu tamu mako king mapalyari ing anti kaniti. Sinabi mi keka king e mu na kami pakialaman at paburen mu na kaming manatiling ipus da ring tau Ehipto. Mayap e palak ing ipus ke karin kesa king mangamate kami keti king disyerto. Nganang mekibat Moises, E kayu tatakut! Tatagan yu ing lub yu at akit yu nung nanu ing daptan na ning Ginu ban iligtas na kayu king aldong iti. E yu na la kapilan man akit pang pasibayu deting tau Ehipto. Ing Ginu ya ing makilaban para kekayu! Ala kayung aliwang gawan nune mu ing magpayapa kayu. Ngana ning Ginu kang Moises, Obat ala kang patugut mamaus pasaup? Sabian mu karing tau king isulung da na ing lakad da! Itas me ing tukud mu babo ning dagat at mepidua ing danum; malyari na la kanitang makadalan ding Israelita babo na ning gabun a malangi libutad ning dagat. Pasiasan ku la lub ding tau Ehipto ban dulung la naman para tagal kekayu, at kaybat mirangal ku king kapamilatan na ning pamagtagumpe ku king ari, karing sundalus na, karing karung panggera na, at karing pakasake kareti. Potang sambutan ku na la den, akilala da ring tau Ehipto king aku ing Ginu. Minalis yang lugal ing anghel ning Ginu a makauna karing sundalus na ning Israel, at minta ya king kagulutan da. Minalis ya namang lugal ing asias a biga angga king miras ya pilatan da ring tau Ehipto ampon ding Israelita. Pepadalumdum ne ning biga ing daralanan da ring tau Ehipto, oneng minie ne mang sala karing memalen na ning Israel. Inya ding aduang grupu da ring sundalung pakasandata e ra ikuang mekapikanlapitan itang kabukas. Inatiat neng Moises ing gamat na babo na ning dagat, at sepulan ne ning Ginu ing dagat king kapamilatan na ning masikan a angin ibat aslagan. Kabukas yang e pepatugut tutiup iting angin at mika malanging gabun king dagat. Mepidua ing danum at mekadalakit la ding Israelita libutad na ning dagat king gabun a malangi, at mika pader a danum king misusumangid na. Tinagal la karela ding tau Ehipto angga king dagat a kayabe ding sabla rang kabayu, karung panggera at ding pakasake kareti. Inyang malapit nang ganingaldo linawe ya ing Ginu ibat king asias a api at biga at linawe na la ding sundalus na ning Ehipto, at e ra na balu ing paniaptan da. Pepaburen na lang mengabara-bara ding parugang da ring karelang karung panggera, inya migkakasakit lang sinulung. Ngarang mekasabi ding tau Ehipto, Ing makilaban kekatamu ya ing Ginu at aliwa ding Israelita. Tara, mako ta na keti! Ngana ning Ginu kang Moises, Iyatiat me ing gamat mu tulid na ning dagat at mitakup ing danum karing tau Ehipto at karing karelang karung panggera ampon karing pakasake kareti. Inya inatiat neng Moises ing gamat na tulid na ning dagat. Inyang sasala na migbalik ing danum king sadia nang katas. Migkapilit lang aligtasan da ring tau Ehipto ing danum, oneng tinulak na la ning Ginu king dagat. Migbalik ing danum at tikpan na la ding karung panggera, ding pakasake, at ding sablang sundalus da ring tau Ehipto a tinagal karing Israelita king dagat. Alang mitagan metung man karela. Sinulung da ring Israelita ing pamaglakad da king malanging gabun ning dagat kabang mengaring pader ing danum king mingatba karela. King aldong ita, linigtas ne ning Ginu ing balen Israel karing tau Ehipto, at ikit da lang pakapase ding mete king pampang. Miyatdanan lang takut king Ginu ding Israelita inyang ikit da ing maragul nang upaya ning Ginu a ginamit na king pamagwagi na karing tau Ehipto; mika tiwala la king Ginu at king talasuyu nang i Moises. Kanita ne kintang Moises at ding Israelita iting kanta para king Ginu. Ngara: Pagkanta ke ing Ginu, uling king pamakilaban migkamit yang tagumpe; ding kabayu at ding karela pakasake king dagat na la inugse. Ing Ginu ya ing mayupaya kung talapaglualu, ya ing migligtas kaku. Ya ing kakung Dios, at kaku yang purian; ya ing Dios ding makatua ku, king degulan na pagkanta keng kapurian. Mengari yang gerero ing Ginu, Ginu ing lagyu na. Ding sundalus ning Ehipto at ding karung panggera na ampon ding mayap diling opisyal na melumud la inyang pepalbug na la ning Ginu king Dagat da ring Timbu. Tikpan na la ning maragul a alun ning dagat; anting batu limbug lang agad king kalalalaman. Ing gamat mung wanan, O Ginu, makasdan ing upaya na, sablang kalaban panaspakan na la. King degulan mung alang kalupa kalaban keka lang digsa, kasbu mu karela kekang bignus, at silaban mu lang anting dikut. Tiniupan me ing dagat, at ing danum mitas; anting pader matulid tinalakad; ing kalalalaman ning dagat meging masias. Ngana ning kalaban, Tagalan ku la at dakpan, sablang karelang pibandian kakung samsaman, at sabla kung aburi kakung kuanan; kakung espada kaku yang bagutan, ba kung kuanan ing sabla rang pibandian. Oneng, Ginu, king metung mung pangisnawa, dagat karela mitakup ya, at ding tau Ehipto melumud la; anting tinggaputi king danuman limbug la. Ginu, ninu karing aliwang dios ing anti ika? Ninung kekang kalupa king kabanalan mung alang kalupa? Ninu ing makarapat karing milagrung kekang daraptan a binang pagmumulalan? Inatiat me ing gamat mung wanan, at ing gabun kalaban inakmul na la ngan. Kekang pengaku kekang tutuparan, inya ing balen a kekang segipan keka yang pitnubayan, at linub king bansa mung banal. Inyang iti abalitan ding bansa, ginalgal la king takut da; mengatmu la king takut ding tau Filistia. Mebalisa la ding manimuna ning Edom; pekapun ning Moab ginalgal la king takut, at meina la lub ding tau Canaan. Ing takut at galgal karela ngan digpa. O Ginu, kekang sikanan ikit da, at e la makakimut king takut da; anggang ing balen mu e ra ikuang linabas king arapan da balen a kinabus mu king panga-ipus na. Tiki mong linub at binili king kekang bunduk, king lugal, O Ginu, a pinili mung kekang tuknangan, king kabud Templong telakad da ring kekang gamat. Ika, O Ginu, ing mag-ari king kapilan pa man. Mekadalan la ding Israelita libutad na ning dagat, king gabun a malangi. Inyang ding karung panggera da ring tau Ehipto, at ding karelang kabayu at ding pakasake kareti, ilang dinulung king dagat, pepasakublian na ning Ginu ing danum at mitakup iti at mitambunan la. Ing propetang i Miriam a kapatad nang Aaron, kinua ne ing pandereta na at tikian de ring sablang babai; titigtig lang pandereta at teterak la. Migkanta ya i Miriam para karela. Ngana: Pagkanta ye ing Ginu, uling mitmung dangal ing pamagtagumpe na; ding kabayu at ding karela pakasake king dagat na la inugse. Kaybat na nita, penimunan na lang Moises ding memalen na ning Israel manibat ketang pampang na ning Dagat da ring Timbu, at minta la king disyerto na ning Shur. Kilub ding atlung aldo miglakad la libutad na ning disyerto, oneng e la menakit danum. Miras la king metung a lugal a meyaus Mara, oneng tutung mapait ing danum karin, inya e la mekainum kaniti. Iti ing sangkan nung inya meyaus yang Mara ing lugal a ita. Migreklamu la ding tau kang Moises at ngarang kinutang, Nanu ngeni ing inuman mi? Menalangin yang taimtim i Moises king Ginu, at tiru ne ning Ginu ing metung a kapirasung dutung. Inyang inatsa neng Moises king danum, milako pait ing danum. Karin na la binie ning Ginu ding utus a tuntunan da king pamibiebie ra at karin na la naman pinyubukan. Ngana karela, Nung mamintu kayung lubus kanaku at daptan yu itang karapatdapat at tuparan ding kautusan ku, e ra kayu paburen misakitan king isanu pa man karing sakit a pepagpa ku karing tau Ehipto. Aku, ing Ginu, ing babie kapaldanan kekayu. Kaybat, miras la Elim nung nu ating labing aduang sibul at pitung pulung pun a palma; migkampu la ketang lele na ning danum. Ibat Elim miglakbe la ring memalen na ning Israel, at king kalabing limang aldo ning kaduang bulan manibat kanitang meko la Ehipto miras la king disyerto ning Sin a atyu pilatan na ning Elim at ning Sinai. Karin king disyerto pawa la ngan migreklamu kari Moises at Aaron. Ngara karela, Mayap pang gisan na na keng pete ning Ginu karin king Ehipto. Karin makalukluk kami at makapangan karni at aliwa pang pamangan anggang bisa kami. Oneng ikayu dela yu kami keti king libutad na ning disyerto ban paten yu kami mu palang danup. Ngana ning Ginu kang Moises, Pauran kung tinape ibat banua para kekayu ngan. Sukat lang lage aldo-aldo ding tau, at tumipun ketang sapat para king balang aldo. King anti kaniting paralan ku la asubukan at akit nung balu rang tukian ing kanakung panabilin. King kanam a aldo, sukat lang tumipun aduang besis karakal kesa king pupulutan da aldo-aldo at saka ra isadia iti. Inya ngarang sinabing Moises at Aaron karing sablang Israelita, Akilala yu ngening bengi king ing Ginu ya ing milual kekayu ibat Ehipto, at bukas abak akit yu ing kayupayan na. Dimdam na la ring reklamu yu. Wa, laban king Ginu, uling tutuparan mi mu ing pasabi na. Ngana pang Moises, Ing Ginu ya ing munie karni kekayu neng sisilim at munie tinape kekayu neng abak anggang bisa kayu, uling dimdam na nung nu anti karagul ing pamagreklamu yu. Neng magreklamu kayu laban kekami, king Ginu kayu tune magreklamu at e kekami. Nganang Moises kang Aaron, Sabian mu karing sablang memalen ning Israel king datang la at makiarap king Ginu, uling dimdam na ing reklamu da. Kabang magsalita ya i Aaron karing sablang memalen ning Israel melikid la banda king disyerto at kabud-abud ing makasilo nang aslag ning panga-atyu ning Ginu meyakit libutad na ning biga. Ngana ning Ginu kang Moises, Dimdam ku ing reklamu da ring Israelita. Sabian mu karela king manikua lang karning apangan da potang sisilim na, at mika tinape anggang bisa la neng abak. Kanita ra akilala king aku, ing Ginu, ing Dios da. Inyang sisilim na linto la ding dakal a pugu, at tikpan de ing kampu, at ating ambun king makapadurut king kampu neng abak. Inyang mewala ing ambun, ating melakuan king babo ning gabun a mapinu at maimpis a balamu duman. Inyang ikit da iti ring Israelita, e ra balung sabian nung nanu ita at ngara king metung at metung, Nanu iti? Nganang mekibat Moises karela, Iti ya ing pamangan a binie na kekayu ning Ginu. Penabilin na ning Ginu king ing balang metung kekayu mamulut ya kaniti agpang ketang kailangan na; kapitnang salup balang katau. Memulut la ding Israelita, oneng ating kinangwang dakal at ating kinangwang ditak. Inyang tinakal da iti, e naman labis itang ikua ra detang kinangwang dakal, at e naman kulang itang ikua ra detang ditak mu kinua. Ikua na ning metung at metung itang sapat king kailangan na. Ngana karelang Moises, Ala kayung tatagan kanyan para bukas. Oneng ating mapilan karela a e mekiramdam kang Moises, at misalikut lang ditak kaniti. Itang kabukasan a abak, mitmung ulad at mabangnas ing selikut da. Inya mimua ya i Moises karela. Balang abak, mamulut ya ing balang katau agpang ketang kailangan na; potang mapali ne aslag ing aldo, malaso itang melakuan king gabun. King kanam a aldo tinipun lang dobli ketang sadia rang pupulutan; metung a salup para king balang katau. Pintalan de ring sablang manimuna ning balen i Moises, at belita ra iti. Ngana karelang Moises, Inutus na ning Ginu king ing bukas aldo yang sagradu para paynawa, makatalaga ya para king Ginu. Ilutu yu na ngeni pa itang buri yung ilutu, at ipabukal yu na ngeni pa itang buri yung ipabukal. Sukat ilele at isinup para bukas ing nanumang mitagan. Antimo ing inutus nang Moises, sininup da itang mitagan para king kabukasan; e naman mebangnas at e miyularan. Nganang Moises karela, Kanan yu yan king aldong iti, uling ing aldong iti ya ing Sabbath, ing aldo ning pamagpaynawa a makatalaga king Ginu; e kayu malyaring manakit nanumang pamangan lual na ning kampu. Sukat kayung tumipun apangan yu kilub ding anam a aldo, oneng king kapitung aldo, ing aldo ning pamagpaynawa, ala kayung bitasang apulut. King kapitung aldo linual la ding mapilan karing tau ban mamulut pamangan, oneng ala lang bitasang ikua. Kanita ngana ning Ginu kang Moises, Angga pa kapilan ing e kayu mamintu karing utus ku? Tandanan yu king aku, ing Ginu, dininan da kayung metung a aldo magpaynawa, at ita ing sangkan nung inya king kanam a aldo dirinan da kayung pagkabie a sapat para aduang aldo. E ya sukat mamako ing ninuman king lugal a dasnan na ning kapitung aldo, at e ya mamako king bale na. Inya ala lang daraptan a obra ding tau neng kapitung aldo. Pemalagyuan dang manna ding tau Israel ing pamangan a ita. Mengari yang metung a malati at maputing butul tanaman, at lalasa ne mang tinape maimpis a singkapan pulut-panilan. Nganang migsalitang Moises, Inutus na kekatamu ning Ginu king katmuan ta ya king manna ing metung a datukanan at isinup tamu para karing kekatamung lahi ban akua rang akit ing pamangan a binie nang kanan tamu libutad ning disyerto kanitang liwal na katamu karin Ehipto. Nganang Moises kang Aaron, Kuma kang metung a banga, datukanan meng kapitnang salup a manna at ibili mu keta king arapan na ning Ginu; isinup tamu yan para karing lahi tamu. Antimo nung makananu nang inutus ning Ginu kang Moises, binili nang Aaron iti king arapan na ning Kaban ning Kasunduan ban karin manatiling makasinup. Mengabiayan la ding Israelita king manna kilub ding tinuking apat apulung banua angga king miras la king sasakupan ning Canaan nung nu la mibalebale. ( Ing karaniwan a panakal king malanging bage kanita katumbas ne ning aduang pulung litru.) Meko ya ing mabilug a balen na ning Israel keta king disyerto ning Sin, at miglipat-lipat ya karing miyayaliwang lugal agpang ketang yuyutus na ning Ginu. Migkampu la karin Refidim, oneng alang danum a ainum da karin. Migreklamu la kang Moises. Ngara, Dinan mu keng danum a ainum mi. Nganang mekibat Moises, Obat magreklamu kayu? Obat pilit yeng panyubukan ing Ginu? Oneng tutu na lang mau ding tau at e la tinuknang magreklamu kang Moises. Ngara, Obat liwal mu ke pa Ehipto? Leko mu ke karin ban paten mu kami mung kau at ding anak mi ampon ding sese ming animal? Inya nganang menalangin taimtim Moises king Ginu, Nanu ing daptan ku karing taung deni? Buri da na kung pamasibasan. Ngana ning Ginu kang Moises, Mituki kang mapilan karing manimuna na ning Israel at muna na kayu karing tau. Idala mia naman itang tukud a pemarug mu king Ilug ning Nilo. Talakad ku arapan yu king metung a batung maragul karin king Bunduk ning Sinai. Pukpukan me ing batung ita, at sumibul karin ing danum a ainum da ring tau. Depatan nang Moises ita king akakit da ring manimuna na ning Israel. Inaus deng Masa at Meriba ing lugal a ita, uling migreklamu la ding Israelita at pinyubukan de ing Ginu kanitang ngarang kinutang, Kayabe ta ya ing Ginu o ali ta ya? Dinatang la ding Amalekita at lisuban da la ring Israelita karin king Refidim. Nganang Moises kang Josue, Mamili kang mapilan karing lalaki at bukas puntalan yu la at labanan ding Amalekita. Talakad ku king taluktuk ning bunduk-bundukan kabang tatalnan ke ing tukud ning Dios. Depat nang Josue itang inutus nang Moises, at meko yang mekilaban karing Amalekita kabang i Moises, i Aaron ampon i Hur minukiat no man king taluktuk ning bunduk-bundukan. Kabud itas na lang Moises ding gamat na, ding Israelita ila ding maniambut; potang ibaba na lang Moises ding gamat na, ding Amalekita ila naman ding maniambut. Inyang menikal la ding gamat nang Moises kinangwa lang batung maragul di Aaron at Hur a apiluklukan na. Kaybat tinalakad lang mingatba king siping na, at telan da la ring gamat na ba lang e magbaba. E da la pepaburen migbaba ding gamat na angga king limbug ne ing aldo. At lubus na lang simbut Josue ding Amalekita. Ngana kanita ning Ginu kang Moises, Isulat mu ing tagumpeng yan ban e makalinguan, at sabian mu kang Josue king lubus ku lang gisanan a lahi ding Amalekita. Mitalakad yang altar i Moises at inaus neng Ing Ginu ya ing kanakung Bandera. Ngana pa, Itas yeng matas ing bandera na ning Ginu! E ya patugut makilaban ing Ginu karing Amalekita king kapilan pa man! Abalitan nang Jetro, ing pari ning Midian at katuangan nang Moises, ing sablang depatan na ning Dios para kang Moises at karing memalen na ning Israel kanitang liwal na la king Ehipto. Inya pintalan ne i Moises, kayabe ne i Zipora a anak na at asawa nang Moises a likuan na inyang meko ya. Tiki neng Zipora i Gersom at i Eliezer, ding adua nang anak a lalaki. (Asabi na kanitang misan Moises ing anti kaniti: Metung kung dayuan king makayaliwang balen a tibuan ku. Inya makanyan neng pemalagyuan Gersom ing metung karing anak na. Asabi na naman, Seupan na ku ning Dios nang tata ku, at linigtas king espada na ning ari ning Ehipto. Makanyan neng pemalagyuan Eliezer ing kadua nang anak.) Dinatang ya i Jetro, kayabe ne ing asawa nang Moises ampon ding adua nang anak, king disyerto nung nu ya makakampu i Moises, king lele na ning banal a bunduk. Peparala yang amanu i Jetro kang Moises king daratang la. Linual ya king tolda i Moises ban saganan na la; dinuku ya king arapan na at saka ne inuma i Jetro. Mipangomusta la tungkul king bie ra, at kaybat melaus la kilub na ning tolda nang Moises. Sinabi nang Moises kang Jetro ing sablang depatan na ning Ginu king ari, at karing memalen na ning Ehipto ban iligtas na la ring Israelita. Belita na naman ing kasakitan a pekiarapan da kabang dalan at nung makananu na lang linigtas ning Ginu. Masaya ya i Jetro inyang dimdam na iti. Nganang sinabi, Purian ya ing Ginung migligtas kekayu king ari, at karing memalen na ning Ehipto! Purian ya ing Ginung migligtas king balen na king panga-ipus na! Ngeni ku akikilala king ing Ginu maula yang maygit karing sablang dios, uling depatan na iti kanitang ding tau Ehipto teratusan da lang mitmung bigsikan ding Israelita. Migdala ya kanita i Jetro metung a ain-a-durulukan mabilug at aliwa pang ain ban iyain king Dios. Tinuki ya i Aaron at ding sablang manimuna na ning Israel ban makisulu ketang banal a pamisulusulu bilang metung a dake na ning kapanyamban. Itang kabukasan, linukluk ya i Moises ban lutasan ing pisasabian a linto king pamiyutus da ring tau; samal ya manibat king abak angga na itang bengi. Inyang ikit nang Jetro ing sablang kailangan nang arapan Moises nganang kinutang, Nanu ngan iting kasamalan mu para karing tau? Obat ika mung dili ing magobra? Atin mung atin taung manenaya keka keti manibat king abak angga na king bengi para mu mangutang keka. Nganang mekibat Moises, Kailangan kung daptan iti uling lalapitan da ku ding tau ban abalu ra ing kaburian na ning Dios. Potang ating adua kataung mika pisasabian, pupunta la kanaku at aku ing mamatul nung ninu karelang adua ing atyu king matulid, at ipalino ku la karela ding utus na ning Dios at ing kaburian na. Nganang Jetro, Moises, e ka tutud keng daraptan mung yan! E ka maglambat keng obra mung yan at antimu rin ding taung deti. Masiadung dakal yan para king kataung anti ika. Makiramdam ka sana keng iyusuk ku keka at mantabe ya keka ing Dios. Ustu ing talakaran mu la ding tau king arapan ning Dios at ilapit mu la king Dios ding piamanuan da. Wa, sukat mu lang ituru karela ding kautusan na ning Dios, at ipalino karela nung makananu lang mibiebie, at nung nanu ing sukat dang daptan. Subali kanita sukat kang mamiling taung ating agyu at tulduan mu lang manimuna da ring tau; manimuna la para karing balang libu katau, karing balang dinalan, karing balang limang pulu, at karing balang apulu. Tau lang sukat ating takut king Dios deting manimuna, at malyari lang pagkatiwalan, at e malyaring suhulan. Paburen mu lang magsilbing bilang ukum para karing tau kabang-kaba. Idala da na la keka ding mangabayat a problema, pero ding lati-lating problema ila nang dili rang matul. King anti kanyan a paralan maging mayan ing obra mu uling kasaup mu lang magkarga. Nung yan ing daptan mu, antimo ing kaburian na ning Dios keka, e ka masiadung misakitan; milunasan agad ing problema da ring tau at maranun la pang makauli bale ra. Mekiramdam ya i Moises king usuk nang Jetro, ing katuangan na. Memili yang taung ating agyu karing memalen na ning Israel, at tilduan na lang talapangasiwa ning balen: atin yang tilduan manimuna para karing libu-libu, karing dina-dinalan, karing tia limang pulu, at para karing tia pulu katau. Menungkulan la bilang ukum da ring tau kabang-kaba. Kang Moises da la darala ding mangabayat a kasu, pero karing lati-lating pisasabian ila na mung dili ra ding lilingun. Kaybat na nita, memun ya i Jetro kang Moises at minuli ya king sarili nang bansa. Miras la ding Israelita king disyerto ning Sinai kaybat ning atlung bulan ning paglako ra king Ehipto. Meko la king Refidim at migkampu la king lele na ning Bunduk ning Sinai. Minukiat ya king bunduk i Moises ban makikit king Dios. Minaus ya kang Moises ing Ginu ibat king bunduk, at sinabi na king sabian na karing Israelita, ding lahi nang Jacob, ing anti kaniti: Ikit yu nung nanu ing depat ku karing tau Ehipto at nung makananu da kayung dela keti, antimo nung makananu na lang darala ning agila karing bagius na ding malutub na, at inuli ra kayu keti kanaku. Ngeni, nung makiramdam kayu kanaku at tupad king kanakung kasunduan, ikayu ing maging sarili kung balen. Kanaku ya ing mabilug a yatu, oneng ikayu mung bukud ding taung pinili ku, ing balen a mitalaga mung bukud kanaku at sumuyu kanaku bilang pari. Inya kinuldas ya i Moises king bunduk at pepayaus na lang mitipun ding manimuna da ring tau, at sinabi na ngan karela itang yuyutus na ning Ginu. Kaybat na nita, ngarang agnan-agnan mekibat ding tau, Tuparan mi ngan ing inutus na ning Ginu. Migbalik ya i Moises king bunduk at binie na king Ginu ing pakibat da ring Israelita. Ngana ning Ginu kang Moises, Datang ku keka libutad na ning makapal a biga ban damdaman da ring tau ing pamakipagsalita ku keka, at maniwala na la keka manibat ngeni. Sinabi nang Moises king Ginu itang pekibat da ring tau, at ngana ning Ginu, Moises, puntalan mu la ding tau at sabian mu karela king gamitan de ing aldong iti ampon ing bukas king pamagsadia para king pamanyamba. Sukat dang pipian ing imalan da, at magsadia la king aldo kaybat ning bukas. King aldo a ita kuldas ku king Bunduk ning Sinai ban malyari da kung akit ding sablang tau. Mibili kang angganan king makapadurut king bunduk a e ra sukat lagpusan ding tau, at sabian mu karela king e la mumukiat king bunduk o lumapit man karin. Paten ya ing ninumang munta king bunduk; sukat yang basibasan batu o kaya panaan; ala sanang tatagkil king bunduk, tau ya man o animal sukat yang mate. Kabud tiniup yang makaba ing trumpeta sukat na lang mukiat ding tau king bunduk. Kaybat na nita, kinuldas ya i Moises king bunduk, at sinabi na karing tau king magsadia na la para king pamanyamba. Inya pinipi ra ing imalan da. Ngana pang Moises karing Israelita, Magsadia kayu king aldo makadua, at e kayu pa sisiping king ninumang babai. Kanitang abak ning katlung aldo menuldul at mengildap, at linto ya ing makapal a biga king bunduk. Meramdam ya ing matning tiup na ning trumpeta! Ginalgal la king takut ding sablang tau king kampu. Penimunan na lang linual Moises king kampu ding tau ban makikit king Dios. Tinuknang la king angganan na ning bunduk. Mitakpan ya king asuk ing kabilugan a Bunduk ning Sinai, uling kinuldas ya karin ing Ginu libutad na ning api. Minta babo ing asuk kalupa na ning asuk ning metung a ornu, at ginalgal lang e mu nanu ding tau. Mesikan neng mesikan ing tiup na ning trumpeta. Migsalita ya i Moises, at pekibatan ne ning Dios king kapamilatan ning duldul! Tinipa ya ing Ginu babo na ning Bunduk ning Sinai, at inaus ne i Moises ban mukiat king taluktuk na ning bunduk. Minukiat ya i Moises at ngana ning Ginu, Moises, kuldas ka at sabian mu karing tau king e la sa lalagpus king angganan ban lumapit at lawan da ku; nung lagpus la, dakal la ding mate karela. Agyang ding pari a lalapit kanaku sukat lang maglinis king sarili da, nung ali la parusan ku la. Nganang Moises king Ginu, E la malyaring mukiat keti ding tau uling penabilin yu kekami king ibilang mi yang sagradu iting bunduk, at mibili kaming angganan king makapadurut keti. Nganang mekibat ning Ginu, Kuldas na ka at dakitan me i Aaron at ituki keti. Oneng e la sukat lalagpus ding pari at ding tau king angganan ban lumapit la kanaku, nung ali parusan ku la. Kinuldas ya i Moises king bunduk at pintalan na la ding tau, at belita na karela ing sablang sinabi na ning Ginu. Migsalita ya ing Dios at ila deti ring amanu na: Aku ing Ginung kekayung Dios a milual kekayu ibat Ehipto nung nukarin kayu meging ipus. E kayu mikaka aliwang dios subali kanaku. E kayu gagawang larawan para kekayu o nanumang kawangis ning nanumang atyu king banua, keti king yatu o king danuman king lalam ning yatu. E kayu duruku karing idolo o sasamba kareti, uling aku, ing Ginung kekayung Dios, Dios kung mapangalalu. Parusan ku la detang masama kanaku, at pati na ding lahi ra angga na karing apu ra at apu king tud. Oneng papakit ku ing lugud ku karing libu-libung lahi ra a malugud kanaku at mamintu karing utus ku. E ye gagamitan ing lagyu ku king e mayap a kapagnasan, uling aku, ing Ginung kekayung Dios, parusan ke ing ninumang gagamit e ustu king lagyu ku. Igalang ye ing Aldo ning Sabbath at ipangiling ye. Atin kayung anam a aldo ban daptan ing obra yu, oneng ing kapitung aldo metung yang aldo ning pamagpaynawa a makatalaga para kanaku. Ala metung man a malyaring magobra king aldong iti; e mu ikayu, nune pati na ding anak yu, ding ipus yu, ding sese yung animal o kaya ding dayuan a makipamalen kekayu. Kilub ding anam a aldo, aku, ing Ginung kekayung Dios, lelangan ke ing yatu, ing banua, ding dagat, at ing sablang atyu kareti, oneng pepaynawa ku king kapitung aldo. Iti ing sangkan nung inya aku, ing Ginu, binendisyunan ke ing Aldo ning Sabbath at gewa keng banal. Igalang ye i tata yu at i ima yu ban kumaba ing bie yu king gabun a babie ku kekayu. E kayu makamate kalupang tau. E kayu makipangalugud. E kayu manako. E kayu sasaksi king e katutuan laban king kenu man. E ye angkaminan ing bale na ning kalupa yung tau. E ye angkaminan ing asawa na, ding ipus na, ding baka na, ding asno na o ing nanumang bandi na. Ginalgal la king takut inyang dimdam da ring tau ing duldul, ing tiup na ning trumpeta, at ikit ing kildap ampon ing bunduk a mamasuk, at linaut la king bunduk. Ngara kang Moises, Makiramdam kami nung ika ing magsalita kekami, oneng e ne sana magsalita kekami ing Dios, pota mate kami. Nganang Moises, E kayu tatakut; dinatang ya ing Dios ba na kayu mung subukan, at ban kanita e mako kapilan man king kaisipan yu ing pamamintu, at ban e kayu mikasala. Menatili lang makatalakad king marayu ding tau at bukud mung i Moises ya ing linapit king makapal a biga nung nu ya atyu ing Dios. Ngana pa ning Ginu kang Moises, Sabian mu iti karing memalen na ning Israel: Ikayu mismu ikit yu nung makananung aku, ing Ginu, migsalita ku kekayu ibat banua. E kayu gagawang dios a pilak o gintu a pakipante yu kanaku at para samban subali kanaku. Igawa yu kung altar a gabun at babo na niti iyain yu la kanaku bilang ain ding tupa yu ampon baka. Iyain yu la bilang ain-a-durulukan at ain-a-pisulusuluan. Datangan da kayu, at bendisyunan king balang lugal a ituldu ku para king pamanyamba yu kanaku. Nung sakaling igawa yu kung altar a batu, e kayu gagamit batung tinabas, uling e ne maging karapatdapat kanaku kabud gemitanan yeng pataram. E kayu naman mumukiat king altar a atin eran a matas, pota king pamanuklu yu karing balitang, mayakit king ala kayung salol. Ibie mu la karing Israelita deting tuntunan: Nung sali kang ipus a lalaking Hebreo, suyuan na ka niti king anam a banua. Malyari na na kang lakuan king kapitung banua; dinan meng kalayaan at ala yang bayaran nanuman. Nung e ya talasawa kanitang miras ya keka bilang ipus, mako ya namang alang asawa; nung dinatang ya keka a talasawa na, tuki ya ing asawa na potang malaya ne. Nung kabang ipus ya iting lalaki, pekiasawa ne ning panginuan na at mikayanak ya king ayasawa na, ing asawa na at ding anak maging bandi na la ning panginuan; mako yang dili na ing lalaking ipus. Nung sabian na ning ipus king kaluguran ne ing panginuan na, ing asawa na, ding anak na, at e ya bisang maging malaya, ituki ne kanita ning panginuan ing ipus king lugal a pisasamban king Dios. Karas da karin tairan ne king pasbul o kaya king amba na ning pasbul, at karin ne busbusan a balugbug. Maging ipus na ne kanita kabang bie. Nung pisali ne bilang ipus ning metung a tata ing anak nang babai, e ne malyaring dinan kalayaan anti ding ipus a lalaki. Nung ing sinali buri neng maging asawa na at kaybat e ne kaluguran, malyari neng payatbus king tata na ning babai. E ne malyaring pisali karing dayuan, uling e ya meging tapat ing sinali. Nung telaga na ne man ning sinali ban ayasawa ne ning anak nang lalaki, ituring neng sarili nang anak. Nung makiasawa yang kadua ing lalaki, e ne sukat babawasan a sustentu ing minuna nang ayasawa, maging king pamangan, imalan o ing katuliran bilang asawa na. Kabud pigkait na la king minuna nang ayasawa deting katungkulan na, ing asawa nang iti malaya yang mako; ala yang bayaran nanuman para king kalayaan na king panginuan na. Ninuman ing dugpa gamat king metung a tau at kemate na iti, sukat yang paten ing mekamate. Nung e na sasarian at e ne seriang apate, malyari yang salikut ing mekapate ketang lugal a ituldu ku keka at e re ananu balang karin. Nung ing ninuman, king mua na seria neng pete ing kalupa nang tau, sukat yang paten agyang pang mulayi yang salikut king kakung altar. Paten ya ing ninumang dugpa gamat kang tata na o kang ima na. Paten ya ing ninumang dumukut tau ban pisali ne o kaya gawan neng sarili nang ipus. Paten ya ing ninumang lapastangan kang tata na o kang ima na. Nung ating mipapate at ing metung apanasakit ne king metung a batu o king tumbuk, oneng e na ne man apate, ala yang pakibatan ing mekapanasakit. Nung ing taung menasakit e ya makalakad, kaybat makabangun ya at makalakad makatukud, sukat neng bayaranan nitang mekapanasakit ketang panaun nang mesira at kailangan neng paulu angga king kumayap ya. Nung pelupalu ne ning panginuan ing ipus na, lalaki ya man o babai, at mete ya ing ipus, sukat yang parusan ing mekapate. Nung ing ipus ikua na pang mebie metung o aduang aldo, ala yang pakibatan ing panginuan. Ing pangamate na ning ipus sapat nang kaparusan king panginuan. Nung apanasakit de king pamipate ra ding lalaki ing metung a babaing mabuktut at mekikuan ya uli na nita, pero e ne man mepinsala king makananu mang paralan, sukat yang mamayaran ing taung mekatud king aduan ning asawa na ning babai at mamayaran ya agpang king desisyun da ring ukum. Nung mepinsala ya ing babai, bayaran bie ing bie, ing mata king mata, ing ipan king ipan, ing gamat king gamat, ing bitis king bitis, ing mepali king mepali, ing sugat king sugat, at ing galus king galus. Nung tiran ne mata ning ninuman ing ipus nang lalaki o babai at mebulag ya, sukat neng dinan kalayaan bilang kabayaran para king mata. Nung atanggal ne ipan ing ipus nang lalaki o babai, sukat neng dinan kalayaan ing ipus bilang kabayaran king ipan na. Nung asagu ne ning toro ing metung a tau at mete ya, sukat yang paten ing toro king basibas at e sukat kanan ing karni na; ala neng pakibatan ing makibandi king toro. Nung king milabas dakal ne segu at nung mirinan neng abiso ing makibandi at e ne pa kilung iti, nung wari't mekapate yang tau iting toro, paten ya king basibas at paten ya naman ing makibandi. Makanyan man, nung papamayaran dia mung multa ing makibandi bilang panatbus king bie na, bayaran na ing alaga a aduan da. Nung mekasagu ya ing toro at mekapate anak a lalaki o babai, ing mesabing tuntunan ya mu rin ing tukian. Nung ing segu na ning toro metung yang ipus a lalaki o babai, mamayaran yang atlung pulung pirasung pilak ing makibandi king makibandi king ipus at basibasan yang batu ing toro angga king mate ya. Nung lakuan neng alang takap ning ninuman ing talaga na o nung kaybat nang ginawang talaga e ne tikpan at mipaintagun ing metung a baka o kaya asno menabu ya karin, sukat yang mamayaran ing makibandi king talaga; bayaranan ne ing makibandi king animal at miyabie ya king maki bandi king talaga ing mete animal. Nung pete ne ning baka na ning metung a tau ing baka na ning aliwang tau, pisali de ring makibandi ing baka a mabie at pipitnan da la ring abli; pipitnan dia naman ing mete baka. Nung pikabaluan king dakal ne segu king milabas at e ne pa kilung ning makibandi, mamayaran yang mabie baka king apate na, pero miyabie ya ing bakang mete king makibandi. Nung menako yang baka o kaya tupa ing ninuman, at kaybat kinatat ne o kaya pisali neng mabie, sukat neng alilan limang baka ing bakang penako na; apat a tupa nung tupa ne man ing penako na. Nung king pamibulus nang animal ning metung a tau king metung a marangle o tamnanan ubas, at ikua rang miglub at minyira ding animal na king marangle ning aliwa, sukat yang mamayaran ketang dake pengan da ring animal na; alilan na king pupul na king sarili nang asikan o tamnanan ubas. Nung magdapug ya ing ninuman king marangle na, at ikua nang mikalat king dikut, at mirasan ing marangle na ning aliwa, at minyilab king pupul na a makatalakad pa o kaya mepalut na at makatumpuk na, sukat yang mamayaran ing taung mekapasari king silab king sablang mesira. Nung ating ninumang menilas salapi o nanumang bage king aliwa at mepanako la reti king bale na ning pipanilasan, nung marakap ya ing menako, sukat yang mamayad dobli. Nung e ya merakap ing menako, sukat yang ituki ing pipanilasan king lugal a pisasamban king Dios, at karin na patunayan king e na la teginan ding penilas da bilang kargu na. Ing nanumang pisasabian tungkul king pibandian maging iti metung yang baka, asno, tupa, imalan o nanumang bage mebating, ding adua kataung parehung sasabing bandi re, sukat lang piyarapan king lugal a pisasamban king Dios; ninuman karela ing atulan nang mikasala ning Dios sukat yang mamayaran dobli king tune makibandi. Nung ing ninuman atin yang penabilin a asno, baka, tupa o kaya aliwa pang animal king aliwa, at mete ya ing animal o kaya mepinsala ya o mepanako ya at alang menakit king milyari, sumpa ya ing penabilinan ketang lugal a pisasamban king Dios king ya e ne pigimbutan ing animal a mipanabilin bilang kargu na. Panaligan na na ning makibandi iting sumpa at ala yang bayaran nanuman ing penabilinan. Nung mepanako ya ing animal sukat yang mamayaran ing penabilinan king makibandi. Nung pete de ring lasip ing animal, iyapag ne ning penabilinan bilang katunayan king mete ya ing animal; e ya sukat mamayaran kanita para king animal a pete da ring lasip. Nung mindam yang metung a animal ing ninuman king aliwa, at mepinsala ya ing animal o kaya mete ya king e na akakit ning makibandi, sukat yang mamayaran ing menandam. Nung atyu ya ing pipanandaman inyang mete ya o mepinsala ing animal, e ya sukat mamayaran ing mindam. Nung animal yang pakiupa na ning makibandi, ing upang tinggap na makagyu neng maging kabayaran. Nung lininlang ne ning metung a lalaki ing metung a dalagang e na kakaburi at sipingnan ne, sukat nang bayaran ing duru na at pakasalan ne. Nung tutul ya ing tata na ning dalaga king pamiyasawa ra, sukat yang mamayaran king tata ing miglinlang king alagang katumbas ning karaniwan a duru para king metung a dalagang makiasawa. Paten ya ing ninumang babaing mangkukulam. Paten ya ing ninumang lalaking mekipangatawan king metung a animal. Atulan yeng kamatayan ing ninumang miyain ain-sakripisyu karing aliwang dios, subali mu kanaku, ing Ginu. E ye liligaligan o lulupigan ing ninumang dayuan; ganakan yu king meging dayuan kayu naman kanitang atyu kayu Ehipto. E ye alipustan ing mebalu o ing ninumang ulila. Nung alipustan yu la, siguradu lang maus pasaup kanaku at aku, ing Ginu, pakibatan ku la; mibua ing mua ku at paten da kayu king kapamilatan ning gera. Mabalu la ring asawa yu at maging ulila la ring anak yu. Nung paparam na kayu mang salapi kenu man karing memalen kung kalulu, e kayu makiapus karing usurero at e ye sukat maniad patubu. Nung tanggapan yeng anting pekasangla ing balabal ning metung a tau, sukat yeng ibalik king miniangla bayu ya lumbug ing aldo, uling ing balabal ya mu kabud ing malyari nang panakap king katawan na ban e ya dimla. Nanu ing ulasan na potang matudtud ya? Nung maus yang pasaup kanaku, pakiramdaman ke uling aku tune kung mapaglunus. E kayu magsalitang e mayap laban king Dios o panagkasan ing manimuna na ning balen yu. E yu piluat-luat ing pamiyain yu kaku karing sukat yung iyain ibat king pupul yu, king alak a apalto yu karing ubas yu, at king laru a ibat karing tanaman yung olibo. Iyain ye kanaku ing pangane karing anak yung lalaki. Ibie yu la naman kanaku ding pangane karing baka yu at tupa. Papanatilian yeng pitung aldo king gaindu na ing biseru, at iyain yu ne kanaku king kawalung aldo. Ikayu ing balen a pinili ku, inya e kayu mamangan king karni na ning animal a piglapak da ring lasip; pakan yu nia mu karing asu. E yu kakalat ing e tutung balita. E ye kakampian ing taung mikasala king kapamilatan ning pamagtestigu yung alang katutuan. E yu pakiapusan ing gagawan da ring dakal potang gagawa lang e ustu o potang papanig la king pisasabian a e makatuliran. E kayu mangabiran potang miyarap ya ing kalulu king piukuman. Nung melili ya ing baka na o asno na ning kalaban yu at ikit ye, ibalik ye king kalaban yu. Nung akit yeng misakab ing asno na uli na ning beyatan ning daralan na, e ye lalagpusan, nune saupan ye ba neng abangun pasibayu ing asno na. E ye pagkaitan ing ninumang pakakalulu king katuliran na arapan na ning ukuman. E kayu gagawang maling paratang ni paburen miyatulan kamatayan ing taung alang kasalanan. Parusan ke ing ninumang darapat king anti kaniting e ustung dapat. E kayu tatanggap nanumang suhul, uling bubulagan na la ning suhul ding tau ban e ra akit ing katuliran, at iti ing makapahamak king kasu na ning taung alang kasalanan. E ye lulupigan ing ninumang dayuan; balu yu nung nanu ing panamdaman na ning metung a dayuan, uling meging dayuan kayu naman karin king Ehipto. Kilub ding anam a banua tamnanan yu't pupulanan ing gabun yu, pero e ye tatamnanan karas ning kapitung banua. E yu naman pupupulan ing nanumang tumubu karin. Paburen yung ding pakakalulu ilang makinabang kaniti at paburen na karing animal itang e ra agisan. Makanyan munaman ing daptan yu karing tamnanan yung ubas at olibo. Daptan yu kilub ding anam a aldo ing obra yu, oneng tuknang kayung magobra king kapitung aldo ban mipaynawa kayu, at ban mibawi la sikanan ding ipus yu, ding dayuan a magobra para kekayu, at pati na ding animal a sese yu. Pakatandanan yu ngan sana iting sinabi ku kekayu. E kayu manalangin karing aliwang dios o banggitan man a lagyu. Magpiesta kayu makatatlung besis kilub ning pabanua bilang parangal kanaku. King bulan ning Abib, ing bulan nung kapilan kayu linual Ehipto, pagselebran ye ing Piesta ning Tinape Alang Lebadura, antimo ing inutus ku na kekayu. E kayu mamangan tinape ating lebadura kilub ding pitung aldo a makatuldu para kaniting piesta. E ya mamarap king pamanyamba kanaku ing ninuman a ala yang daralang ain. Pagselebran ye ing Piesta ning Pamamupul potang pagumpisan yu nang palutan ing tenam yu. Pagselebran ye ing Piesta da ring Dalungdung potang malapit na ing panaun ning dimla, potang agtalan yu na la ding bunga yung ubas at aliwa pang bungang tanaman. Makatatlu kilub ning pabanua, king panaun da reting atlung piesta, sukat lang makiarap ding sabla yung lalaki ban samba kanaku, ing Ginung kekayung Dios. E yu la abayanan karing tinape ating lebadura ding animal a iyain yu kanaku. E yu naman paburen mikakabukasan ing taba ra ding animal a inain yu kanaku kareting atlung selebrasyun. Sukat yu lang idala balang banua king bale ning Ginung kekayung Dios ding mumunang diling bunga na ning pupul yu. E ye lulutu ing biserung kambing o biserung tupa king gatas na ning gaindu na. Itubud keng makauna kekayu ing metung a anghel ban ingatan na kayu king pamaglakbe yu, at isadsad ketang lugal a sidia ku para kekayu. Pakiramdaman ye at tuparan ing sablang sabian na kekayu. E ye lalabanan uling aku ing mitubud keting anghel, at e na ipanupaya ing nanumang kapaglabanan. Nung mamintu kayu king tubud kung anghel at daptan ing sablang utus ku, maging kalaban da ku ring kalaban yu. Muna ya kekayu ing kanakung anghel, at idala na kayu king gabun da ring Amoreo, Hiteo, Perezeo, Cananeo, Heveo, at Jebuseo a pawa kung paglipulan. E kayu duruku karing kikilalanan dang dios at e kayu sasamba karela, at e kayu makiapus king daraptan da. Lasakan yu lang lubus ding kikilalanan dang dios at durugan ding asias a batu a sasamban da. Nung samban yu ku, aku, ing Ginung kekayung Dios, bendisyunan da kayu; dinan da kayung pamangan, inuman, at ilako ku ing nanumang sakit libutad yu. E mika babaing baug king lugal yu at alang makikuan. Pakaban ku ing bie yu. Papagalgalan ku la ring taung lumaban kekayu, at mabalisa la ring sablang balen king paniatang yu; paurungan ku la at papulayan ding kalaban yu. Parala kung putakti at misambulat la ding kalaban yu; itabi ku la ding Heveo, Cananeo, at ding Hiteo. E ku la pa itabi kilub ning pabanua pota king pangalako na tau ning lugal, dakal na la man ding animal a mabagsik. Itabi ku lang tunggal ditak king paniatang yu angga king dakal kayu para sakupan ye, at bandian lubus ing lugal da. Ing maging angganan na ning kekayung lugalan magumpisa ya king Dagat da ring Timbu angga king Ilug ning Eufrates, at magumpisa ya king Dagat ning Mediteraneo angga king disyerto. Paburen ku lang manabu karing gamat yu ding manuknangan king lugal a yan, at itabi yu la ding taung darasan yu. E kayu mitatatag nanumang kasunduan karela o makisanmetung king pamanyamba ra karing kikilalanan dang dios. E yu la paintulutan manuknangan king sasakupan yu, pota ila pa ding mitake kekayu king pamikasala yu kanaku. Kabud samba kayu karing kikilalanan dang dios, king e yu kamalayan manabu kayu karing bitag da. Ngana ning Ginu kang Moises, Panikan mu ku king bunduk; ituki mu la ri Aaron, Nadab, Abihu, at ding pitung pulung manimuna na ning Israel. Kabang makarayu kayu pang bagya, duku kayu at samba. Ika mung bukud ing malyaring lumapit kanaku. E la sukat mumukiat king bunduk ding tau. Inyang mibalik ya i Moises karing tau sinabi na ngan karela ing sablang yuyutus na't patupad ning Ginu. Ngara ngan mekibat king metung mung siwala, Tuparan mi la ngan ding sablang kautusan a binie na ning Ginu. Binili na ngan Moises king metung a kasulatan ing sablang inutus na ning Ginu. Itang kabukasan abak a maranun mitalakad yang metung a altar king lele ning bunduk, at saka ya mitalakad labing aduang asias a batu; mangaintulid ya ing balang metung kareti king metung karing labing adua nang tribu ning Israel. Kaybat mitubud yang mapilan a kayanakan a lalaki ban duluk karing ain para king Ginu at miyain mapilan a baka bilang ain-sakripisyung-pisulusuluan. Kinua nang Moises ing kapitna king daya, at binili na karing mangaragul a datukanan. Sinabug na king altar ing mitagan. Kaybat na nita, kinua ne ing libru ning kasunduan, at binasa neng masikan karing tau. Ngarang mekibat ding tau, Tuparan mi ngan at daptan ing sablang inutus na ning Ginu. Kinua na kanitang Moises ing daya karing datukanan, at pisikanan na la kaniti ding tau. Ngana karela, Iti ya ing daya a tanda ning kasunduan a tinatag na ning Ginu at ikayu kanitang binie na la deting sablang kautusan. Kaybat na nita, minta ya i Moises king bunduk; kayabe na la di Aaron, Nadab, Abihu, at ding pitung pulung manimunang makatua na ning Israel. Ikit de karin ing Dios ning Israel. Anti ya ing suelong megawa king safiro a kasing asul na ning banua ing tutukluan na. Oneng e na la ninanan balang ning Dios deting lalaking peka manimunang makatua na ning Israel. Kaybat deng ikit ing Dios, mengan la at minum karin. Ngana ning Ginu kang Moises, Me keni, manik ka at panayan mu ku. Ibie ku la keka ding aduang tinabas a batu nung nu la ngan mayayakit ding sablang kautusan a sinulat ku para mituru la ding tau. Migsadia ya i Moises at i Josue a kasaup na; minukiat ya i Moises king bunduk. Nganang minie bilin karing manimunang makatua, Panayan yu kami keti king kampu anggang e ke magbalik. Kayabe yeng malakuan keti i Aaron at i Hur; ninuman ing mika problema kekayu, karela kayu lumapit. Minukiat ne kanita i Moises king bunduk at tikpan ne ning biga ing bunduk. Migdatun king babo ning bunduk ing makasilo nang aslag ning panga-atyu ning Ginu. Anam yang aldo makatakap king biga. King kapitung aldo, ibat king makapal a biga, inaus ne ning Ginu i Moises. Ikit da naman ding Israelita ing makasilo nang aslag ning panga-atyu ning Ginu a balamu aping e matatda babo ning bunduk. Minukiat ya i Moises king bunduk a mibalutan king biga. Menatili ya karin kilub ding apat apulung aldo at apat apulung bengi. Nganang migsalita ning Ginu kang Moises, Sabian mu karing memalen na ning Israel ing misadia lang ain para kanaku. Ika ing tanggap king ain na ning balang katau a laus lub nang ibie. Oreti ding ain a tanggapan mu karela: gintu, pilak, tangsu; mapinung telang linen; asul, muradu, at malutung lana; telang megawa king bulbul kambing; balat lalaking tupa a kilulan malutu; balat a mapinu; tablang akasia; laru para karing sulu; pabanglung paniangkap king larung paglania, at paniamut king mabanglung insenso; batung onyx, at aliwa pang batung palamuti king efod at king takap-salu ning Pekapun a Pari. Sukat da kung panalakad metung a Toldang pipanalanginan ban maging tuknangan ku libutad da. Tukian me ing planung ipakit ku keka king pamitalakad mu kaniti at ing sablang kasangkapan a kailangan na. Gawa kayung metung a Kaban king dutung a akasia; apat apulu't limang pulgada ya king kaba, aduang pulu't pitu ya pulgada king lapad, at aduang pulu't pitu ya pulgada king katas. Balutanan yeng gintung puru king lual at kilub, at dinan yeng listun a gintu king makapadurut. Miyubug kayung apat a telasingsing gintu bilang bitbitan na, at ikabit yu la karing apat nang bitis; aduang telasingsing misusumangid na at ning Kaban. Gawa kayu namang aduang tambayuk king dutung a akasia, at balutanan yu la namang gintu, at isulud yu la deting tambayuk karing telasingsing king katalindikingan na ning Kaban ban maging bitbitan kaniti. Ipilmi la deting tambayuk karing telasingsing; e la sukat lalako. Ilulan yu la kilub na ning Kaban ding aduang tinabas a batu a ibie ku, nung nukarin la makasulat ding kautusan. Gawa kayung takap a puru gintu; apat apulu't lima ya pulgada king kaba at aduang pulu't pitu ya pulgada king lapad. Gawa kayung aduang kerubin; pikpuk a gintu ing gamitan yu. Pitunggalan yu la karing mingatba nang danggut niting takap. Gawan yu la ita sanang makatuglung la king takap. Piyarapan yu la; kailangan ing makaladlad la pakpak, at makatas, ita sanang sasalilungan de ing takap. Ibili yu la kilub ning Kaban ding aduang tinabas a batu, at saka ye ibili ing takap babo na. Karin da ka pakikitan at karin king babo na ning takap, pilatan da ring aduang kerubin, ibie ku la keka ding sablang kautusan ku para karing memalen na ning Israel. Gawa kayung metung a lamesa king dutung a akasia; atlung pulu't anam ya pulgada king kaba, labing walu ya pulgada king lapad, at aduang pulu't pitu ya pulgada king katas. Balutanan yeng gintung puru at palamutian gintung listun king makapadurut. Igawa yeng sanepa a atlung pulgada katas bilang kulung na babo, at dinan ya namang palamuting gintu king makapadurut. Igawa yeng apat a gintung telasingsing, at ikabit yu la deti karing apat nang suluk babo da ring apat nang bitis. Ikabit yu la ding telasingsing malapit king listun a peka kuadru na para pisuluran karing tambayuk a pamitbit da king lamesa. Gawa kayung tambayuk king dutung a akasia at balutanan yu la namang gintu. Ila deti ring pamitbit king lamesa. Gawa kayu namang pinggan, kopa, saru, at silyo para king alak a iyain da. Gintung puru ing gamitan yu. Ibili ye iting lamesa king arap ning Kaban ning Kasunduan, at king babo lamesa sukat mika tinape a miyain para kanaku king kapilan pa man. Gawa kayung metung a tumpakan-sulu a puru gintu. Gumamit kayung pikpuk a gintu para king talpakan na angga karing sanga na. Ding palamuting bulaklak na pati na ding buku, at makabukadkad nang talulut niti sukat maging metung lang pirasu. Dinan meng anam a sanga karing mingatba nang dane, titlung sanga king balang dane. Ing balang metung karing anam nang sanga mika atlu yang buku a kalupa da ring sampagang almendrong maki buku at talulut. Ing mismung sanga na ning tumpakan-sulu mika apat ya namang bukung kayubug da ring sampagang almendrong maki buku at talulut. Mika metung a buku lalam ning balang metung karing atlung paris a sanga. Sukat lang makatuglung ding buku at ding sanga king tumpakan-sulu. Kailangan ing gewa ya king metung mung piesang puru at pikpuk a gintu. Igawa yeng pitung sulu iting tumpakan-sulu at ibili yu la babo; ita sanang makatangad la aslag papunta arap na. Gawan yu la naman king gintung puru ding pamatdang sulu at pisaluran. Gumamit kayung pitung pulu't limang librang gintung puru para king pamangawa yu kaniting tumpakan-sulu at karing miyayaliwa nang kasangkapan. Pagkapilitan mung magawa la ngan deti agpang king planung pepakit ku keka king bunduk. Igawa yu kung Tolda, ing Toldang pituknanganan ku. Gamitanan yeng apulung kapiliegong linen a linala king asul, muradu, at malutung lana. Burdahan yu la karing larawan da ring kerubin. Piparaparehuan yu la sukad deting apulung kapiliego; labing apat a yarda la king kaba at aduang yarda king lapad. Pisanibsaniban yu la ding limang piliego at makanyan munaman ding lima. Dinan yeng telasingsing a gewa king asul a tela ing mumunang diling piliego king balang kapisaniban. Mibili kayung limang pulung telasingsing king gilid na ning wakas diling piliego ning mumunang kapisaniban, at parisan yu lang limang pulung telasingsing king wakas nang piliego ning kaduang pisaniban. Gawa kayu namang limang pulung sabitan a gintu para pitairan la ding adua ban maging metung la mu. Gawa kayu namang peka bubung na ning Tolda. Gumamit kayung labing metung a kapiliegong imalan a gewa king bulbul kambing. Piparaparehuan yu la sukad; labing limang yarda la king kaba at aduang yarda king lapad ing metung at metung. Pisanibsaniban yu la gilid ding limang piliego, at pisanibsaniban yu la naman gilid ding anam a makatagan. Ing kanam dang piliego deti ya ing pagdobli yu bilang peka bubung na ning pasbul ning Tolda. Mibili kayung limang pulung telasingsing king gilid na ning wakas diling piliego king metung a kapisaniban, at limang pulu munamang telasingsing king gilid na ning aliwa pang kapisaniban. Gawa kayung limang pulung sabitan a tangsu at isulud la karing telasingsing; ita sanang apituglung yu lang anting metung mung takap ding aduang kapisaniban. Isabit ye ing labis a piliego king kagulutan na ning Tolda. Magbalag ya ing labis a mangapitnang yarda king balang gilid nang pakaba bilang kambil nang makapadurut ning Tolda. Gawa kayung adua pang takap; metung a yari king balat lalaking tupa at kilulan malutu at metung a yari king balat a mapinu. Itakap yu la naman deti babo na ning Tolda. Tumabas kayung tabla king dutung a akasia at gamitan yu la para gawan dalig king Tolda. Labing limang talampakan ya king kaba ing balang kapirasu kareting tabla at aduang pulu't pitung pulgada ya king lapad, at dinan yeng mipaparis a mitsa para apisukung-sukung yu la ding tabla. Dinan yu la ngan mitsa ding tabla. Tumabas kayung aduang pulung kapirasung tabla para king dane mauli, at apat apulung sulpakan a pilak a ibili yung tidua-tidua lalam ning balang tabla ban pisulpakan karing mitsa. Tumabas kayu namang aduang pulung tabla para king dane nang norti ning Tolda, at apat apulung sulpakan a pilak; tidua lalam ning balang tabla. Para king gulut na ning Tolda king dane nang albugan, tumabas kayung anam a tabla at aduang tabla para karing suluk. Pisagpangan la deting tablang paniuluk manibat king lalam angga babo. Makanyan yu lang gawan ding mingatbang tabla karing aduang paniuluk. Inya walu la heganagana ding tabla; labi lang anam ding sulpakan a pilak; tiduang sulpakan balang tabla. Gawa kayung labing limang barakilan king dutung a akasia, lima para karing tabla king metung nang dalig ning Tolda; lima para karing tabla king sumangid na, at lima para king dane albugan king gulut niti. Ing libutad a barakilan a dumalan king kalibudtan da ring tabla kailangan ing tataglus ya karing mingatba nang sepu ning dalig. Balutanan yu la king gintu ding tabla na ning dalig, at kabitanan lang telasingsing a gintu para pisuluran da ring barakilan a belutanan munamang gintu. Makanyan yeng italakad ing Tolda, agpang king planung pepakit ku keka king bunduk. Gawa kayung tabing king telang purpura a kule asul, muradu, at malutu; paburda meng ating kerubin. Isabit ya iti karing apat a asias a akasia a belutanan gintu at maki gintung sabitan, at makatuklu karing apat a talpakan a pilak. Isabit ye ing tabing karing makahilerang sabitan king bubungan na ning Tolda, at ilub ye kagulutan na ning tabing ing Kaban ning Kasunduan a datukanan da ring aduang tinabas a batu. Ing tabing atyu king pilatan da kanita ning Banal a Lugal ampon ning Kabanal-banalan a Lugal ya ing maging peka partisyun. Ibili ye ing takap king Kaban ning Kasunduan. King lual na ning Kabanal-banalan a Lugal karin ye ibili ing lamesa, king dane norti ning Tolda, at ibili ye ing tumpakan sulu king lele na ning dane mauli. Para king pasbul a palub king Tolda, gawa kayung metung a tabing king mapinung linen a linalang asul, muradu, at malutung lana a mipalamutian king miyayaliwang burda. Para pisabitan kaniting tabing, gawa kayung limang asias king dutung a akasia a belutanan gintu, at dinan yu lang sabitan a gintu; gawa kayung limang talpakan a tangsu para pitukluanan da reti. Gawa kayung altar king dutung a akasia. Kailangan ing kuadradu ya; pitu at kapitnang talampakan ya king kaba, pitu at kapitnang talampakan ya king lapad, at apat ampon kapitnang talampakan ya king katas. Mikabit kayung apat a sagu king babo da ring apat nang suluk, ita sanang makatuglung la mismu king altar, at balutanan yeng tangsu ing kabilugan. Gawa kayu namang pilulanan king abung mituluanan taba. Gawa kayu namang pala, palanggana, maragul a tinedor, at pipatawan api. Tangsu ing gamitan yung materialis para kareti ngan. Gawa kayu namang sala-salang tangsu at dinan yeng apat a pasingsing a tangsu karing apat nang suluk. Ibili ye iting sala-salang tangsu king lele na ning altar; ita sanang mamabut ya king kapitna na ning katas ning altar. Igawa yeng bitbitan ing altar king dutung a akasia; balutanan yeng tangsu. Ipasulud yu la deting bitbitan karing telasingsing na ning altar; ita sanang mingatba la king altar potang bibitbitan de. Gawan yeng kalubkuban ing altar at daligan yeng tabla; gawan ye agpang king planung pepakit ku keka king bunduk. Igawa ya namang patyu ing Tolda. Padurutnan ye karing tabing a gewa king linen a mapinu. Gawan yu lang limang pulung yarda king kaba ding tabing king dane mauli, at isabit karing aduang pulung asias a tangsu a makasulpak karing aduang pulung sulpakan a tangsu, at karing baras at sabitan a pilak. Makanyan munaman ing gawan yu king dane norti na ning patyu. Kailangan ing aduang pulu't limang yarda la king kaba ding tabing king dane albugan, at atin lang apulung asias a maki apulung sulpakan. King dane aslagan, nung nu ya karin ing pasbul, ing peka tabing na karin, gawan ya namang aduang pulu't limang yarda king lapad. Para king pasbul kailangan ing mika tabing a apulung yarda king kaba a gewa king linen a mapinu at maki kule asul, muradu, at malutung lana, at ating palamuting burda. Kailangan ing atin yang apat a asias, at apat a sulpakan iting tabing. Pitaidtaid la ding sablang asias a makapadurut king patyu karing baras a pilak. Kailangan ing pilak la naman at tangsu ding sabitan da at ding sulpakan. Kailangan ing lima yang pulung yarda king kaba ing sukad ning kabilugan a patyu; aduang pulu't limang yarda ya king lapad, at adua ampon kapitnang yarda ya king katas. Kailangan la ngang gewa king linen a mapinu ding tabing at pawa la ngan tangsu ding sulpakan da. Kailangan la ngan tangsu ding sablang kasangkapan a magamit kilub ning Tolda at ding sablang tulus ning Tolda at ning patyu na. Iyutus mu karing memalen na ning Israel ing pagdala ra kang larung olibo a alang samut para karing sulu ban manatili lang milalablab. I Aaron at ding anak nang lalaki ilang mibili king sulu kilub na ning kanakung Tolda nung nu ku atyu ketang lual na ning tabing a atyu king arapan na ning Kaban ning Kasunduan. Sukat lang milalablab ding sulu neng bengi angga itang kabukasan karin king arapan ku. Iti kautusan yang sukat dang tuparan king kapilan pa man ding Israelita ampon ding lahi ra. Payaus me ing kapatad mung i Aaron at ding anak nang lalaki, i Nadab, Abihu, i Eleazar, at i Itamar. Ikalilua mu la karing memalen na ning Israel ban sumuyu la kanaku bilang pari. Ipagawa meng imalan pari i Aaron a kapatad mu; imalan a munie dangal at sintingan king obra na. Payaus mu la ding sablang talapagobrang dininan kung mangasanting a pangamat king pamanayi, at sabian mu karela king ila ding gawa king imalan nang Aaron ban akua na nang mitalaga bilang pari a sumuyu kanaku. Sabian mu karela king gawa lang metung a takap-salu, metung a efod, metung a barung makaba, metung a kamisang birdahan, metung a turban, at metung a paha. Gawan da la reting imalan pari para kang Aaron at para karing anak nang lalaki ban makasuyu na la kanaku bilang pari. Kailangan king deting manayi gumamit lang lanang asul, muradu, at malutu, sinulad a gintu, at mapinung linen. Kailangan yang magawa ing efod king lanang asul, muradu, at malutu, sinulad a gintu, mapinung linen, at palamutian deng burda. Dinan deng aduang tiranti king mingatba ban malyari yang isakbit karing pago. Dinan dia namang metung a sinturun a mapinu ing mesabing efod; ita sanang makataid ya at maging dake ne ning efod. Kuma kang aduang batung onyx at idukit mu la kareti ding lagyu da ring labi nang aduang anak Israel, agpang king pamidalan-dalan da king idad, anam king metung a onyx at anam king kadua. Ipadukit mu la deting lagyu ra king metung a magaling a platero at kaybat ipatampuk mu la karing engasteng gintu. Ikabit mu la deti karing tiranti na ning efod bilang e pamangalinguan karing labing aduang tribu na ning Israel. King anti kaniting paralan, darala na lang parating Aaron karing pago na ding lagyu ra ban kanita naman, aku, ing Ginu, e ku la kalinguan kapilan man bilang kanakung balen. Pagawa ka namang aduang engasteng gintu at aduang kwintas a gintung puru a linubid anting panali, at ikabit mu la reti karing aduang engaste. Pagawa ka namang metung a takap ning salu a isulud na ning Pekapun a Pari potang sabian na nung nanu ing kaburian ku, ing Ginu. Gamitan ing telang kalupa na ning megamit king efod, at palamutian ya naman ketang burdang kalupa na ning king efod. Kailangan ing kuadradu ya at mitataklub ya; siam yang pulgada king kaba at siam yang pulgada king lapad. Engastian meng apat a kahilerang mal a batu; king mumunang hilera, mikabit kang metung a rubi, metung a topasyo, at metung a garnet. King kaduang hilera, mikabit kang metung a esmeralda, metung a safiro, at metung a diamante. King katlung hilera, mikabit kang metung a turquoise, metung a agata, at metung a ametista. King kapat a hilera, mikabit kang metung a berilo, metung a onyx, at metung a haspe. Pawa la ngan sanang maka engasteng gintu deting batu. Ing balang metung kareting mesabing batu sukat yang dukitanan metung karing lagyu da ring anak nang Jacob bilang kapigaganakan karing tribu na ning Israel. Gawa ka namang aduang tali king gintung puru para kaniting takap-salu a linubid anting panali. Gawa ka namang aduang telasingsing a gintu at ibili mu la karing mingatba nang suluk babo ning takap-salu. Isulud mu la kareting telasingsing ding aduang taling gintu. Ikabit mu la ding mingatba rang danggut ding taling gintu karing aduang engasteng gintu ban mitaid la karing tiranti na ning efod banda king arap. Gawa kang aduang telasingsing a gintu at ikabit mu la karing adua nang suluk lalam ning takap-salu king lilip nang makalub a malapit king efod. Gawa ka pang aduang telasingsing a gintu at ikabit mu la king lalam king tulid da ring aduang tiranti na ning efod, malapit king pisuglungan a atyu babo ning sinturun a mapinu pangayabal a makatuglung king efod. Itali mu la ding telasingsing ning takap-salu karing telasingsing na ning efod king kapamilatan na ning taling asul ban manatili ya ing takap-salu babo na ning binurdahan a sinturun ning efod, at e na akuang mikawani king efod. Potang lulub ya i Aaron king Banal a Lugal, isulud ne iting takap-salu a midukitanan karing lagyu da ring tribu na ning Israel ban kanita, aku, ing Ginu, aganaka ke ing kanakung balen. Ibili mu ne man ing Urim at ing Tumim king takap-salu ban darala na lang Aaron potang lulub ya king banal kung arapan. Karing penandit a anti kareti sukat neng parating susulud iting takap-salu ban siguradu nang abalu nung nanu ing kaburian ku para karing memalen na ning Israel. Kailangan yang magawa king asul a lana ing barung makaba a susulud babo ning efod. Dinan yang busbus para pisuluran king buntuk, at sukat yang dinan uriang inabal iting busbus a kalupa na ning talab ban e ya magisi. Isulud neng Aaron iting barung makaba potang gagampanan na ing katungkulan na bilang pari. Potang lulub ya king Banal a Lugal o kaya potang lulual ya maramdam la ding kampanilia. E ya mate king anti kaniting paralan. Gawa kang metung a palamuting tsapang gintung puru at idukit mu kaniti ing: Makatalaga king Ginu. Itali me iti king arap ning turban king kapamilatan na ning metung a lasung asul. Isulud neng Aaron iti king kanuan na ban aku, ing Ginu, kaku la ngan tanggapan ding ain a yayain da kanaku ding Israelita, agyang pang makarapat lang kamalian ding tau king pamiyain da kareti. Gawan ye king mapinung linen ing kamisa nang Aaron at gawa kayu namang turban king mapinung linen, at antimu rin metung a pahang mipalamutian burda. Pagawa ka namang kamisa, paha, at turban para karing anak nang Aaron ban mika dangal la at masanting lalawan. Ipasulud mu la deting imalan kang Aaron a kapatad mu at karing anak nang lalaki. Kaybat, ordinan mu la at italaga king kapamilatan na ning pamitugtug mung larung olibo karela ban kanita makasuyu la kanaku bilang pari. Ipagawa mu la naman salol a makuyad, linen munaman ing gamitan mu; ita sanang mitakpan la katawan manibat king awakan angga karing puad da. Kailangan ing isulud na lang Aaron deti at ding anak nang lalaki neng mamarap la kanaku kilub na ning Toldang tuknangan ku o neng lalapit la king altar ban gampanan da ing karelang pangapari kilub ning Banal a Lugal, at ban e la mangamate uli na ning kalubasan da. Maging metung ya iting tuntunan king kapilan pa man para kang Aaron at karing maging lahi na. Oyni ngeni ing sukat mung daptan kang Aaron at karing anak nang lalaki ban aitalaga mu la bilang paring sumuyu kanaku. Kuma kang metung a baintaung toro ampon aduang lalaking tupa a alang kapansanan. Gamitan mu ing pekamasanting a arinang trigu, pero alang lebadura at gawa kang tinape singkapan larung olibo. Gawa ka namang e singkapan larung olibo at mapilan pang tinape maimpis a kiskasanan laru. Ibili mu la deti king basket at iyain mu la kanaku potang iyain me ing toro at ding aduang lalaking tupa. Ituki me i Aaron at ding anak na king lele na ning pasbul ning Toldang tuknangan ku at karin mu parapat ing seremonia ning pamaglinis. Kaybat na nita, piblasan me i Aaron karing imalan pari, ing kamisa, ing efod, ing barung makaba a makababo king efod, ing takap-salu, at ing sinturun. Itumpak me king buntuk na ing turban at itali me kaniti itang sagradung simbulu na ning pangatalaga na nung nu makadukit ing Makatalaga king Ginu. Kaybat, kuanan mu ing larung paglania at itugtug mu iti king buntuk na at lanian me. Ilapit mu la kanita ding anak nang lalaki at pasuluran mu lang kamisa; babatan mu la karing paha at itali mu la ring turban king buntuk da. Makanyan meng ordinan pari i Aaron at ding anak nang lalaki. Ila at ding maging lahi ra ilang sumuyu kanaku bilang pari king kapilan pa man. Idala me ing toro arap ning Toldang tuknangan ku at sabian mu kang Aaron at karing anak na ing itumpak da la ring gamat da king buntuk ning toro. Paten me kanita mu rin king banal kung arapan ing toro king tulid nang pasbul ning Toldang tuknangan ku. Kuma kang ditak king daya ning toro at king metung mung taliri ikaskas mu iti karing sagu ning altar. Kaybat itugtug mu ing makatagan a daya king talpakan ning altar. Kuanan mu ngan ing tabang makabalut karing laman lub, ing pekamasanting nang dake ning ate, at ding aduang batu ampon ing taba ra. Dulukan mu ngan iti king altar bilang ain kanaku. Oneng dulukan mu king lual ning kampu ing laman ning toro, ing balat na, at ding bituka na. Iti maging ain para mipatawaran ing kasalanan. Kuanan me ing metung karing aduang lalaking tupa at sabian mu kang Aaron at karing anak na ing itumpak da la ring gamat da king buntuk na ning tupa. Paten me ing lalaking tupa; saluran mu ing daya at kaybat ipisik mu karing apat nang suluk ning altar. Kaybat, pangilian me ing lalaking tupa; luglugan mu ing laman lub at pati na ding bitis at ibili mu iti babo nang buntuk, at karing aliwa pang dake a megili. Dulukan me ing lalaking tupa king altar bilang ain-a-kakanan. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niti. Kuanan me ing metung pang lalaking tupa, itang megamit king pamitalaga. Kaybat, ipatung na la ding gamat nang Aaron at ding anak na king buntuk ning tupa. Paten me ing lalaking tupa at kuma kang ditak king daya na at ikaskas mu karing pingul nang balugbug a wanan Aaron at ding anak na, at karing tindaragul da ring gamat dang wanan ampon karing tindaragul da ring bitis dang wanan. Isabug mu ing mitagan a daya karing apat nang suluk ning altar. Kuma kang ditak king dayang atyu king altar at ditak king larung paglania. Ipisik mu iti kang Aaron, king imalan na, karing anak nang lalaki, at karing imalan da. Mitalaga ne kanita kanaku i Aaron, ding anak na, at ing imalan da. Kuanan mu ing taba ning lalaking tupa, ing taba na king iki at itang makabalut king laman lub, ing pekamasanting nang dake ning ate, ding adua nang batu, ing taba ra, at ing wanan nang puad. Kuma kang tunggalan karing atlung uring tinape karing makabasket a miyain kanaku: metung a tinape singkapan larung olibo, metung karetang e singkapan laru, at metung karing tinape maimpis. Ibili mu ngan iting pamangan king gamat nang Aaron ampon ding anak na, at iyutus mu karela ing iyain da iti kanaku bilang makabukud a ain. Kaybat kuanan mung pasibayu karela, at dulukan mu king altar, babo ning dilukan a ain, bilang ain-a-kakanan a makatalaga kanaku. Ing bau na niting ain babie tula kanaku. Kuanan me ing pitsu ning lalaking tupa a megamit king panga-ordinan nang Aaron, at iyain me kanaku bilang makabukud a ain. Ing dake nang iti ning animal ya ing para keka. Potang miyoyordinan ya ing metung a pari, ing pitsu na at puad ning lalaking tupa a magamit para king seremonia ning ordinasyun sukat lang miyain kanaku bilang makabukud a ain, at ya ing ilele bilang dake ra ding pari. Sukat mipatupad manibat ngeni at king kapilan pa man iti: potang ding taung pinili ku yayampang da la ring ain-ning-pamisulusulu, ing pitsu, at ing puad ning animal a yayain da mangaintulid ya karing pari. Iti ya ing peka regalu da ring tau para kanaku, ing Ginu. Sukat lang ipamana ding imalan pari a ginamit nang Aaron karing lahi na pangamate na ban isulud da naman potang miyordinan la. Ing anak nang Aaron a manalili mismu kang Aaron bilang pari at lulub king Toldang tuknangan ku ban sumuyu kilub ning Banal a Lugal, sukat na lang isulud deting imalan kilub ding pitung aldo. Kuanan mu ing laman ning lalaking tupang megamit king ordinasyun nang Aaron at ding anak na, at ipabukal mu iti king metung a sagradung lugal. King tulid nang pasbul ning Toldang tuknangan ku karin da kanan iti a kayabe da ring tinape mitagan king basket. Sukat dang kanan itang megamit king seremonia ning pangapatawaran kasalanan inyang miyordinan la. Bukud mung ding pari ilang mangan kaniti uling iti sagradu. Nung atin king karni o atin karing tinape a e mepangan karas na ning abak, iti sukat dulukan; e na sukat mapangan, uling iti sagradu. Gampanan mu ing seremonia ning ordinasyun nang Aaron at ding anak nang lalaki kilub ding pitung aldo antimo nung makananu kung penabilin keka. Miyain kang metung a toro balang aldo bilang ain para king pangapatawaran ning kasalanan. Iti ing makalinis king altar. Kaybat kuskusan me king larung olibo ban maging sagradu ya. Daptan mu iti balang aldo kilub ding pitung aldo. Kanita maging lubus yang banal ing altar, at ninuman o nanumang mitagkil kaniti manasakit ya king upaya na ning kabanalan na. King sablang panaun, mibili kayung ain king altar aldo-aldo, aduang biserung tupa a pabanua tua. Iyain ye ing metung neng abak at ing metung neng sisilim na. Kayabe ning mumunang biserung tupa kailangan kayung miyain aduang librang arinang primera klasi a singkapan kulang king metung a litrung larung olibo a alang samut. Mitugtug kayu namang kulang king metung a litrung alak bilang ain a tutugtug. Iyain ye ing kaduang biserung tupa potang malapit nang datang ing bengi at kayabe na iyain yu naman ing arina, larung olibo, at alak a kasing dakal na nitang king abak. Iti maging ain yang kakanan a miyain kanaku, ing Ginu, at babie tula kanaku ing bau na niti. Sukat gampanan alang patugut iti king sablang panaun bilang ain-a-durulukan king arapan ku keta king tulid ning pasbul ning Toldang tuknangan ku. Karin ke pakitagpuan ing balen ku at karin ku makipagsalita kekayu. Karin ke pakitagpuan ing balen Israel at ing masala nang aslag ning panga-atyu ku ya ing munie kabanalan king lugal a ita. Gawan keng banal ing Toldang tuknangan ku ampon ing altar, at ibukud ke i Aaron at ding anak nang lalaki ban sumuyu la kanaku bilang pari. Manuknangan ku libutad ning balen Israel, at aku ing maging Dios da. Abalu ra kanita king aku ing Ginung karelang Dios a milual karela karin Ehipto ban akua kung makapanuknangan kayabe ra. Aku ing Ginung karelang Dios. Gawa kang altar a pidulukan insenso; dutung a akasia ing gamitan mu. Gawan meng kuadradu; labing walung pulgada ya king kaba, labing walung pulgada ne man king lapad, at atlung pulu't anam a pulgada ya king katas. Kailangan ing makasukung la ding peka sagu na karing apat nang suluk niti anting dake na. Ing peka mesa na at sanepa at ding sagu na balutanan mu la ngan gintu at dinan listun a gintu king makapadurut. Karing mingatba nang dane, lalam ning listun, mikabit kang tiduang telasingsing a gintu para pisuluran karing tambayuk a peka bitbitan na. Gawan mu la king dutung a akasia deting tambayuk, at balutanan mu la namang gintu. Ibili me iting altar king lual ning tabing arapan na ning Kaban ning Kasunduan. Iti ing lugal nung nukarin ku makitagpu kekayu. Balang abak, potang dirinan na lang laru ding sulu, kailangan ing duluk yang mabanglung insenso i Aaron keting altar. Makanyan munaman ing daptan na potang sindian na la ding sulu karas ning bengi. E yu kakalinguan iting pamiyain insenso aldo-aldo at pati ding maging lahi yu. E ye didinan iting altar king insensong e makapaintulut o king nanu pa mang animal a durulukan o nanu pa mang ain-a-kakanan; e ye tutugtuganan nanumang alak a yayain. Misan king pabanua sukat neng gampanan Aaron ing seremonia ning pamaglinis keting altar king kapamilatan na ning pamangaskas na karing apat nang sagu king daya ning animal a miyain para king pangapatawaran na ning kasalanan. Sukat marapat iti misan king pabanua at king kapilan pa man. Sukat yang lubus banal iting altar a makatalaga para kanaku, ing Ginu. Ngana ning Ginu kang Moises, Potang kuma kang sensus da ring memalen na ning Israel, sukat na kung bayaran ning balang katau metung a alaga ban kanita alang salut a malyaring miras king bie na kabang mararapat ing pamagsensus. Ing balang metung a miyabe king sensus sukat neng bayaran ing alagang mayayawad, agpang king timbangan na ning santuaryu. Kailangan nang bayaran iti ning balang metung at metung bilang ain para kanaku. Ing balang kataung mabilang king sensus, ngana wari, ing balang lalaking atyu na king idad a aduang pulung banua o maygit kaniti, sukat nang bayaran kanaku ing anti kaniting alaga. E ya kailangan mamayad maygit ing lalaking mabandi, at e ya kailangan mamayad kulang ing lalaking kalulu, potang ibie ra iting alaga a kalibe na ning bie ra. Likuman mu la reting salapi karing memalen na ning Israel, at ya ing gastusan mu para king pamaniustentu king Tolda a kanakung tuknangan. Iting buis ya ing bayad a kalibe na ning bie ra at aku naman e ku la kalinguan. Ngana pa ning Ginu kang Moises, Pagawa kang metung a palangganang tangsu a ating talpakan munamang tangsu. Ibili me iti pilatan na ning Toldang tuknangan ku ila ning altar at dinan meng danum. Iti ing danum a gamitan nang Aaron at ding anak nang lalaki para panos dang gamat at bitis bayu la lungub king Toldang tuknangan ku o kaya bayu la lumapit king altar ban miyain king ain-a-kakanan. E la mate nung daptan da iti. Kailangan da lang wasan ding gamat da at bitis ban e la mate. Metung ya iting tuntunan a sukat dang tuparan at ding maging lahi ra king kapilan pa man. Ngana pa ning Ginu kang Moises, Kuma ka karing pekamasanting a paniangkap: labing aduang librang mirang alang samut, anam a librang mabanglung kanela, anam a librang mabanglung kania, at labing aduang librang kasia (agpang king timbangan ning santuaryu). Idagdag mu kaniti ing metung a galun a larung olibo, at gawa kang larung paglania a singkapan bilang pabanglu. Gamitan mu iti para paglania king Toldang kanakung tuknangan, king Kaban ning Kasunduan, king lamesa, at para karing sablang kasangkapan, king tumpakan-sulu, at karing sablang kasangkapan na, king altar a pidurulukan insenso, king altar a pidurulukan karing ain at ding sabla nang kasangkapan, king palangganang pipanuasan at ing talpakan na. Makanyan mu lang italaga kanaku deting sablang bage ban maging lubus lang banal, at manasakit ya king upaya na ning karelang kabanalan ing ninumang tagkil kareti. Kaybat lanian mia naman kaniti i Aaron at ding anak nang lalaki, at italaga mu la bilang pari a sumuyu kanaku. Sabian mu karing memalen na ning Israel, Manibat ngeni iting banal a larung paglania ya ing sukat magamit king pamaniuyu kanaku king sablang panaun. E sukat mitugtug karing karaniwan a tau at e yu bitasang gagamitan ing pormularyu na niti. Iti banal at sukat yung tunggen banal. Ninumang gawang kalupa na sangkap niti at saka na gamitan iti kenu pa mang e pari, e ne malyaring mibilang pang miembru na ning kanakung balen. Nganang sinabi ning Ginu kang Moises, Kuma kang parehu takal at timbang king balang metung kareting makatuking mabanglung paniangkap: estakte, onika, galbano, at insensong puru. Ila deti ring gamitan mu para gawa kang insenso, antimo nung makananu kang gagawang pabanglu. Dinan mung asin ban maging puru at banal. Dikdikan mung mapinu ing metung nang dake niti, at ibili mu king arap ning Tolda nung nukarin da kayu pakitagpuan. Tunggen yung banal iting insenso. E yu pakiapusan para gamitan king sarili yu ing pamangawang insenso king anti kaniting paralan. Tunggen yung banal iti uling iti bukud mung para king Ginu. Itiwalag ya karing memalen ku ing ninumang gawang pabanglu king anti kaniting paralan. Nganang migsalita ning Ginu kang Moises, Pinili ke i Besalel a anak nang Uri at apu nang Hur ning tribu nang Juda. Kitmuan ke king espiritu ku. Dininan keng kabiasnan, kagiwan, at gelingan para king miyayaliwang obrang maki arti. Biasa yang gumulis at magobra king gintu, king pilak ampon tangsu; king pamanabas karing batung itampuk, king pamandukit king dutung, at king miyayaliwa pang obrang maniawad masanting a pangamat. Pinili kia namang maging kayaduangan na king obra i Oholiab a anak nang Ahisamac ning tribu nang Dan. Binie ku naman ing lalung maragul a gelingan karing sablang lalaking magaling a pangamat ban agawa ra ing isanu mang inutus kung magawa. Ila ding gawa king Toldang tuknangan ku, king Kaban ning Kasunduan at ing takap na, ding sablang kasangkapan ning Tolda, ing lamesa at ding gamit na, ing tumpakan-sulung megawa king gintung puru, at ding sabla nang kasangkapan; ing altar a pidulukan insenso; ing altar para karing ain-a-durulukan at ding sabla nang kasangkapan, ing palangganang pipanuasan at ing talpakan na, ding banal a burdadung imalan a isulud nang Aaron at ding anak nang lalaki king pamaniuyu ra bilang pari, ing larung paglania, at ing mabanglung insenso para king Banal a Lugal. Sukat dang tukian masalese ing sablang inutus ku kekang gawan da. Sinabi na ning Ginu kang Moises king sabian na karing memalen na ning Israel ing anti kaniti: Ipangiling ye ing Sabbath, ing aldo a kanakung paynawa, uling metung yang palatandanan para kanaku at para kekayu angga na karing sablang lahi kaybat yu; pakilala na king aku, ing Ginu, ing memili kekayu bilang sarili kung balen. Inya sukat yeng ipangiling ing Aldo ning Sabbath uling aldo yang sagradu. Paten ya ing ninumang taung labag king Aldo ning Sabbath at magobra kilub ning aldong ita. Atin kayung anam a aldo ban daptan ing obra yu, oneng ing kapitung aldo metung yang masusing aldo ning pamagpaynawa, aldo yang makatalaga para kanaku. Paten ya ing ninumang magobra kilub ning Aldo ning Sabbath. Ipangiling de ring memalen na ning Israel ing Sabbath bilang metung a palatandanan na ning kasunduan. Maging palatandanan yang alang kapupusan para kanaku at karing memalen na ning Israel, uling aku, ing Ginu, lelang ke ing banua at ing yatu kilub ding anam a aldo, pero tinuknang kung megobra king kapitung aldo at migpaynawa ku. Inyang meyari neng mekipagsalita ing Dios kang Moises king Bunduk ning Sinai, binie na la kang Moises ding aduang tinabas a batu nung nu na la sinulat ning Dios ding kautusan. Milupung la kang Aaron ding tau inyang apansinan dang e ya kukuldas king bunduk i Moises. Ngara, E tamu balu nung nanu na ing milyari kang Moises a milual kekatamu ibat Ehipto; inya gawa kang metung a dios a manimuna kekatamu. Nganang mekibat Aaron karela, Palukas yu la ding tinggang gintu a susulud da ring asawa yu, anak a lalaki at babai, at saka yu la idala deti kanaku. Inya likas da la ngan ding tinggang gintu karing balugbug da at dela da la kang Aaron. Tinggap na la ngan Aaron deti at linaso na la; tigtug na ing gintu king metung a moldi at ginawa yang metung a gintung toro. Ngarang sinabi ding tau, O Israel, oyan ing kekatamung dios a milual kekatamu king Ehipto! Kaybat na nita, ginawa yang altar i Aaron king arap na ning gintung toro at nganang sinabi, Pagpiestan ta ya bukas ing Ginu. Inyang kabukasan, maranun lang migdalang mapilan a animal ban dulukan da bilang ain-sakripisyu at mapilan a kanan da bilang ain-ning-pamisulusulu. Linukluk la ding tau; misulusulu lang mengan at mininum. Iti minuling metung a pamaglasing at pamagpasasa king pamitan na ning laman. Kanita ngana ning Ginu kang Moises, Magmalagua ka at kuldas na ka, uling ding kabalen mu a liwal mu ibat Ehipto mikasala la at sikuil da ku. Kalalagua da ne mang gilutan ing dalan a tildu kung tuntunan da; ginawa lang metung a toro king gintung linaso ra, simban de at dininan ain-sakripisyu. Sasabian da king ita kanu ing dios da a milual karela king Ehipto. Balu ku nung nu la anti pangasias a buntuk ding taung deti. Inya paburen mu ku ngeni. Mua ku karela at paten ku la. Pero ika at ding lahi mu gawan da kayung metung a marangal a bansa. Oneng menigapu ya i Moises king Ginung keyang Dios. Ngana, Ginu, obat mua ka kaniting sarili mung balen a liwal mu king Ehipto king kapamilatan na ning maragul mung sikanan at upaya? Obat dinan mu lang pamikatagun makasabi ding tau Ehipto king inya liwal mu la mu Ehipto ding memalen mu uling buri mu la palang paten at lubusan gisanan karing kabundukan? Kalinguan mu na ing mua mu; aplakan mu ing lub mu at e mu sa papagpa king balen mu ing anti kaniting kasiran. Ganakan mu la ding talasuyu mung di Abraham, Isaac, at Jacob. Ganakan mu itang masusing pangakung binie mu karela king dinan mu lang lahing kasing dakal da ring batuin king banua, at king babie mu karing lahi da ing sablang gabun a pengaku mung pabandi karela king kapilan pa man. Inya migbayu ya isip ing Ginu at e na na pepagpa karing memalen na ing kasiran a bela nang ipagpa karela. Kinuldas ya at meko king bunduk i Moises; darala na la ding aduang tinabas a batu nung nu la makasulat misusumangid ding kautusan. Gewa na la mismu ning Dios deting tinabas a batu; ya ing sinulat kareti at midukit la. Inyang dimdam nang Josue ing inge da ring taung kukulisak, sinabi na kang Moises, Balamu ating labanan king kampu. Nganang Moises, E kulisak ning tagumpe ing daramdaman ku o tangis ning pangasambut; king panamdam ku balamu kanta na ning kasayahan. Inyang ikua ra nang milapit king kampu, ikit neng Moises ing gintung toro at ding taung terak-terak; mikasbu ya king mua na. Belabag na la karin king lele ning bunduk ding aduang tinabas a batu at mebalbal la. Kinua ne ing gintung toro a gewa ra at linaso ne iti king api. Kaybat, pindurug ne angga king meging mapinu yang mapinu at saka na sinamut iti king danum. Pepainum na iti karing memalen na ning Israel. Kaybat, inarapan neng Moises i Aaron at kitang na, Aaron, nanu ing gewa ra keka ding taung deti? Obat sinubu mu la king anti kaniting mabayat a pamikasala? Nganang mekibat Aaron, E ka sa mimimua kanaku, ika mismu balu mu king makayungyung la king e ustu ding taung deti. Ngara kanaku, E tamu balu nung nanu na ing milyari kang Moises a milual kekatamu ibat Ehipto; inya mayap pa ing gawa kang dios a manimuna kekatamu. Inya inawad ku naman karela king idala da la kanaku ding alahas dang gintu. Detang sablang atin likas da la at binie da la kanaku. Linaso ku la deti king api at ing linto ya ing torong yan! Ikit nang Moises king pepaburen na lang megulung Aaron ding tau, at pepaburen na lang menabu king kamarinayan king akakit da ring kalaban da. Inya tinalakad ya king lele nang pasbul dalan ning kampu at nganang migsalita, Ninu ding makapanig king Ginu? Lumapit la keni kanaku! Linapit la ding sablang Levita at migpadurut la kang Moises. Nganang migsalitang Moises karela, Ing Ginung Dios ning Israel yuyutus na king balang metung at metung kekayu king kuanan ne ing espada na, at laganasan yeng libutan ing kampu manibat king pasbul dalan a ini angga na king kasumangid a pasbul dalan, at paten yu la ngan ding kapatad yung lalaki, kakaluguran yu, at kasiping bale. Memintu la ding Levita at mekapate lang ating atlung libu katau king aldong ita. Kaybat nganang miniabing Moises karing Levita, King aldong iti telaga yu ing sarili yu bilang pari a susuyu king Ginu uli na ning pamakamate yu karing sarili yung anak a lalaki at kapatad a lalaki, inya kamtan yu naman king Ginu ing bendisyun na. Kabukasan, nganang Moises karing tau, Tutung maragul ing depatan yung pamikasala. Oneng ngeni mukiat kung pasibayu king bunduk at makikit king Ginu; pota apakisabi kung mayap ing patawaran na ing pamikasala yu. Inya belikan neng Moises ing Ginu at ngana, Dinapat lang tutung maragul a pamikasala ding taung deti. Ginawa lang metung a dios king gintu at saka re simban. Ipakisabi ku sanang mayap kekayu ing patawaran yu na ing pamikasala da; nung e malyari, masanting pa ing buran yu ne ing lagyu ku king librung pisulatanan yu karing lagyu da ring memalen yu. Nganang mekibat ning Ginu, Ding buran ku lagyu king libru ku ila ding taung mikasala kanaku. Sulung magbalik na ka at panimunan mu na la ding taung papunta ketang lugal a sinabi ku keka. Tandanan mu, ing anghel ku ya ing mantabe kekayu, oneng king aldo a buri ku lang parusan, parusan ku la uli na ning depat dang kasalanan. Makanyan yang peparalang sakit ing Ginu karing tau uli na ning pepagawan deng gintung toro i Aaron. Nganang sinabi ning Ginu kang Moises, Mako na kayu king lugal a iti; ilako mu na la keti ding memalen a liwal mu ibat king Ehipto at munta na kayu king gabun a pengaku kung ibie kari Abraham, Isaac, Jacob, at karing lahi ra. Itubud ke ing metung a anghel ban manimuna kekayu; itabi ku la ding Cananeo, Amoreo, Hiteo, Perezeo, Heveo, at ding Jebuseo. Gabun yang mataba at masanting ing lugal a dasnan yu. Aku mismu e ra kayu tukian pota paten da kayu kabang dalan uling metung kayung balen a ating kesiasan a buntuk. Melungkut la inyang dimdam da ring tau iting mataram a amanu at manibat na kanita e na la misulud nanu pa mang alahas. Uling ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu kareting Israelita, Tau kayung masias a buntuk! Nung tukian da kayu agyang metung mung saglit, pota paten da kayu ngan. Ngeni mu rin ilukas yu la ding susulud yung alahas at saka ku na arian king lub ku nung nanu ing sukat kung daptan kekayu. Inya manibat na kanitang meko la king Bunduk ning Sinai e na la misulud pang nanumang alahas ding memalen na ning Israel. Meging ugali nang Moises ing italakad ne ing Toldang tuknangan ning Ginu marayung bagya king kampu. Pemalagyuan ne iting Ing Toldang tuknangan ning Ginu. Ninuman ing ating buring isangguni king Ginu pupunta ya keting lugal a atyu lual na ning kampu. Neng lulual ya i Moises papunta karin, tatalakad la ding sablang tau lele dang pasbul at makalawe la kang Moises anggang e na akuang milub karin. Kabud milub ya i Moises king Tolda, magbaba ya ing asias a biga at magdatun king tulid nang pasbul ning Tolda, at makipagsalita ya ing Ginu libutad ning biga. Duruku la ngan ding tau potang akit da king ing asias a biga maratun ya king pasbul ning Tolda. Lupa't lupa yang makipagsalita ing Ginu kang Moises, antimo nung makananu yang makipagsalita ing metung a tau king kakaluguran na. Kaybat, magbalik ya king kampu i Moises, oneng i Josue, ing kayanakan a lalaking talasuyu na a anak nang Nun, pailakuan ya kilub ning Tolda. Nganang Moises king Ginu, Ikayu ing sinabi kanaku king panimunan ku la ding taung deti king gabun a ita, oneng e yu naman sinabi kanaku nung ninung itubud yung akayabe ku. Sinabi yu naman kanaku king tune yu kung balu at king tutula kayu kanaku. Nung tutu pin king matutula kayu kanaku, sabian yu kanaku ing babalakan yu ban asuyuan da kayu at asundu ra kayung pamatulan. Ganakan yu naman king iting bansa ya ing pinili yung maging sarili yung bandi. Ngana ning Ginu, Aku ing mantabe keka at aku ing munie tagumpe keka. Nganang Moises, Nung e kayu mantabe kekami, mayap pang e yu na ke palakuan pa king lugal a iti. Makananu na mong abalu ning ninuman king tutula kayu pin karing memalen yu ampon kanaku, nung e kayu mantabe kekami? Ing pamanantabe yu kekami karin mayakit king makayaliwa kami pin karing sablang bansa keti king yatu. Ngana ning Ginu kang Moises, Daptan ku itang nung nanu ing inawad mu uling tune ra kang balu at tutula ku keka. Inya nganang mekisabing mayap Moises, Pakit ye sana kanaku ing makasilo nang aslag ning lupa yu. Ngana ning Ginu, Palabasan ku ngan king arapan mu ing kabilugan kung kamalan at sabian ke king arapan mu ing banal kung lagyu: Ginu. Maging maganaka ku at malunusan karetang buri kung pakitanan kaniti. E ke malyaring ipakit keka ing lupa ku uling mate ya ing ninuman kabud akit ne ing lupa ku. Oyan ing metung a lugal king siping ku; talakad ka babo ning batung maragul a atyu ken. Potang lumabas king arapan mu ing makasilo nang aslag ning panga-atyu ku, ibili ra ka king metung a siwang na ning batung yan at pampanan da ka king gamat ku anggang e ku milabas. Kalabas ku ilako ke ing gamat ku at akit me ing gulut ku, oneng e me akit ing lupa ku. Ngana ning Ginu kang Moises, Tumabas kang aduang batu a kalupa ra detang minuna at isulat ku la kareti detang amanung misulat karetang minunang tinabas a bilbal mu. Magsadia ka bukas abak at mukiat ka king Bunduk ning Sinai ban makikit kanaku karin king taluktuk na. Ala kang tutuki; e ya sukat mayakit ing ninuman karin king bunduk; ala kang paburen a tupa o baka a manyibsiban king lele na ning bunduk. Inya tinabas yang adua pang batu i Moises at itang kabukasan abak a maranun minukiat ya king Bunduk ning Sinai; bibitbitan na la ding tinabas a batu, antimo ing inutus na ning Ginu. Tinipa ya ing Ginu king biga at tinalakad ya siping nang Moises at sinabi ne ing lagyu na: Ginu. Linabas ya kanita ing Ginu king arapan nang Moises at kilait na, Aku, ing Ginu, metung kung Dios a mapaglunus ampon maganaka, e agad mimimua, at papakit kung maragul a lugud a e kukupas, at katapatan. Tutupad ku king pangaku ku karing libu-libung lahi at patawaran ku ing e ustu at kasalanan, oneng siguradu ku lang parusan ding anak da at apu at pati na ding king katlu at kapat a lahi da uli na ning pamikasala ra ding pengari da. Dinuku ya kanita i Moises king gabun at saka ya sinamba. Nganang migsalita, Ginu, nung tutu ping tutula kayu kanaku, aduan ku ing mantabe kayu sa kekami agyang masias la buntuk ding taung deti. Patawaran yu ing e ustung gewa mi at kasalanan at tanggapan yu ke sana bilang sarili yung balen. Ngana ning Ginu kang Moises, Gawa ku ngening kasunduan karing memalen na ning Israel. King arapan da gawa kung miyayaliwang pagmumulalan a kapilan man e pa merapat nukarin man keti king yatu o king isanu pa mang bansa. Akit da kanita ding sablang taung makapadurut kekayu nung nanu ing agyu kung daptan, uling aku, ing Ginu, gawa kung makapangalgal a bage para kekayu. Pamintuan yu la ding utus a babie ku kekayu king aldo ngeni at itabi ku la ding taung darasan yu, ding Amoreo, ding Cananeo, ding Hiteo, ding Perezeo, ding Heveo, at ding Jebuseo. E kayu gagawang nanumang pamakikasundu karing manuknangan king lugal a malapit yu nang dasan, uling iti malyaring maging metung a bitag para kekayu. Bagkus, paglasakan yu la ding altar da, itomba yu la ding sagradu rang asias a batu, at panguturan yu la ding sagradung simbulu ning diosang i Asera. E kayu sasamba king isanu pa mang kikilalanan dang dios, uling aku, ing Ginu, Dios kung mapangalalu, at ing lagyu ku Mapangalalu. E kayu gagawang nanumang kasunduan karing manuknangan king lugal a ita, uling potang sasamba la karing kikilalanan dang dios at babie ain-sakripisyu karela, kumbiran da kayung makiabe karela, at mayan kayung matuksung makisulung mangan king pamangan a yayain da karing kikilalanan dang dios. E yu la paintulutan makiasawa ding anak yung lalaki karing karelang babai a manamuyut mu karela king pamanyamba karing kikilalanan dang dios, at uli na nita magtaksil la kanaku. E kayu gagawang dios a bakal ban samban yu la. Pagselebran ye ing Piesta ning Tinape Alang Lebadura. Antimo ing inutus ku na kekayu, tinape alang lebadura ing kanan yu karing pitung aldo a makatuldu king bulan ning Abib, uling king bulan a ita kanita kayu meko king Ehipto. Mangaintulid ya kanaku ing balang anak a lalaking pangane at ing balang pangane lalaki karing animal a sese yu, oneng malyari yeng atbusan ing pangane da ring asno king pamiyain yung metung a biserung tupa. Nung e ye buring atbusan, sukat yeng paklian a batal. Kailangan yu la namang atbusan ding sablang anak yung lalaking pangane. E ya sukat lumapit kanaku ing ninuman a alang daralang ain. Daptan yu kilub ding anam a aldo ing obra yu; paynawa kayu king kapitung aldo, agyang pang panaun na ning pamaniarul o panaun na ning pamamalut. Pagselebran ye ing Piesta ning Pamamupul, potang pagumpisan yu nang palutan ing mumunang bunga na ning kekayung trigu, at pagselebran ya naman ing Piesta da ring Dalungdung king kapupusan na ning balang banua, potang pupulan yu la ding bunga yung tanaman. Sukat lang makiarap makatatlu kanaku, kilub ning pabanua ding sablang lalaki ban samba kanaku, ing Ginu, ing Dios ning Israel. Potang ikua ku na lang atabi ding taung darasan yu, at ikua yu neng aparagul ing bansa yu, ala nang mangangas pang salake king bansa yu king panaun da reting atlung pamagselebra. E kayu mamain tinape a ating lebadura neng miyayain kayung animal kanaku. E ye paburen miras mikabukasan ing isanu pa mang dake na ning animal a miyain king Piesta ning Pamaglagpus. Idala yu la balang banua king bale ning Ginu ing mumunang bunga na ning pupul yu. E ye lulutu ing biserung tupa o kambing king gatas ning gaindu na. Ngana pa ning Ginu kang Moises, Isulat mu la deting amanu king metung a kasulatan, uling kareting amanu ya makabasi ing kasunduan a tatatag ku king kayabe mu at ning Israel. Menatili ya karin i Moises a kayabe ning Ginu kilub ding apat apulung aldo at apat apulung bengi; e ya bitasang mengan at minum. Sinulat na la karing tinabas a batu ding amanu na ning kasunduan, ding Apulung Utus. Kinuldas ya king Bunduk ning Sinai i Moises; darala na la ding aduang tinabas a batu nung nu la makasulat ding kautusan. Meging maslag ya ing lupa na uli na ning pamakipagsalita na king Ginu; oneng e na balu iti. Inyang akit de ri Aaron at ding sablang tau, ikit da king maslag ya ing lupa na at e re buring lapitan uling tatakut la. Oneng inaus na lang lumapit Moises, inya linapit ya i Aaron at ding sablang makatuang manimuna na ning balen at mekipagsalita ya karela i Moises. Kaybat na nita, linapit lang migpadurut kang Moises ding sablang memalen na ning Israel, at sinabi na la ngang Moises karela ding sablang kautusan a binie na ning Ginu keta king Bunduk ning Sinai. Inyang meyari neng mekipagsalita karela, tikpan neng belu ing lupa na. Lalako neng Moises iting belu neng lulub ya king Toldang tuknangan ning Ginu ban makipagsalita king Ginu. King paglual na ibat king Tolda, sabian na karing memalen na ning Israel ing sablang pasabi na ning Ginu karela. Akit da kanita ding tau king maslag ya ing lupa nang Moises, inya pasibayu neng takpan king belu ing lupa na. E ne lalako iti anggang e ya pasibayung lungub king Tolda ban makipagsalita king Ginu. Inaus na lang mitipun Moises ding memalen na ning Israel. Kaybat, nganang migsalita, Ila deti ring miyayaliwang bage a inutus na ning Ginu ban daptan yu: Atin kayung anam a aldo ban daptan yu ing obra yu, pero sukat yang maging sagradung aldo ing kapitung aldo; metung yang aldo na ning pamagpaynawa a makatalaga para kanaku, ing Ginu. Paten ya ing ninumang magobra king Aldo ning Sabbath. Agyang patau mung api kilub ding bale yu, e yu daraptan king Aldo ning Sabbath. Nganang Moises karing sablang memalen na ning Israel, Oyni ing inutus na ning Ginu: Munie kayung ain para king Ginu. Ing ninumang matulang tupad kaniti sukat yang magdalang ain a gintu, pilak o kaya tangsu; linen a mapinu; lanang asul, muradu o kaya malutu; telang megawa king bulbul ning kambing, balat lalaking tupa a kiltian malutu; balat a mangasanting; dutung a akasia; laru para karing sulu; miyayaliwang paniangkap para king larung paglania at mabanglung insenso; batung onyx at aliwa pang alahas a itampuk king efod at king takap-salu. Ngana pang Moises, Kailangan lang datang magobra ding sablang mangagaling a pangamat kekayu at gawan da ing sablang bage a inutus nang magawa ning Ginu: ing Tolda, ing peka bubungan na at ding tabing na, ding sabitan na, ding dalig, ding barakilan na, ding asias, at ding sulpakan; ing Kaban ning Kasunduan at ding tambayuk na, ing Luklukan ning Lunus, at ing tabing na; ing lamesa at bitis na ampon ding sablang kasangkapan, at ing piririnan tinape iyain king Dios; ding sulu at pitumpakan ampon ding kasangkapan na't laru; ing altar a pidurulukan insenso at ding tambayuk na; ing larung paglania; ing mabanglung insenso; ing tabing king pasbul ning Tolda; ing altar a pidurulukan karing ain a kayabe ning sala-salang tangsu, ding tambayuk na at ding sabla nang kasangkapan; ing palangganang pipanuasan at ing talpakan na; ding tabing para king patyu, ding asias, at ding sulpakan da reting asias; ing tabing para king pasbul a palub king patyu; ding tulus na ning Tolda, at ding lubid para king Tolda ampon king patyu; ding burdadung imalan a isulud da ring pari potang susuyu la kilub ning Banal a Lugal, ding imalan a sagradu para kang Aaron a pari at karing anak nang lalaki. Likuan de i Moises at minuli la ngan ding sablang memalen na ning Israel, at ing balang metung a metagkil a pusu migdala yang ain king Ginu para king pangagawa na ning Toldang tuknangan ning Ginu. Dela ra ing sablang kailangan para king pamanyamba at para king pamangawa karing imalan a isulud da ring pari. Dinatang la ngan ding lalaki at babai a matulang babie. Atin nang magdalang pendiente, tingga, singsing, pulseras, kwintas, at miyayaliwang uring alahas a gintu, at telaga da la ngan king Ginu. Minie no man detang ating telang mapinung linen, lanang asul, muradu, at malutu; telang megawa king bulbul ning kambing; balat lalaking tupa a kiltian malutu o mangapinung balat animal. Dela da naman ding ating pilak o tangsu ing karelang ain para king Ginu, at binie da naman detang sablang ating tablang akasia a malyaring magamit king nanu pa mang obrang mangailangan tabla. Ding sablang babaing maki gelingan a pangamat king pamanabal imalan, minie lang sinulad a linen at sinulad a lanang asul, muradu ampon malutu a ila mismu ding minabal. Ginawa la namang sinulad king bulbul ning kambing. Minie no mang batung onyx ding makatuang manimuna at miyayaliwang iyas a itampuk king efod at king takap-salu. Migdala la namang miyayaliwang paniangkap at laru para karing sulu, larung paglania, at para king mabanglung insenso. Inatad da ring sablang memalen na ning Israel a maki pusung maganaka ing babie da king Ginu para king obrang pagawa na kang Moises. Nganang Moises karing Israelita, Pinili ne ning Ginu i Besalel a anak nang Uri at apu nang Hur ning tribu nang Juda. Kitmuan ne king espiritu na at dininan neng gelingan, kagiwan, at beluan tungkul king nanumang uring obrang ating arti, para king pamangulis miyayaliwang disenyu, at pamagobra king gintu, pilak ampon tangsu; para king pamanabas karing batung sukat itampuk, para king pamandukit dutung, at para king miyayaliwa pang obrang ating arti. Binie na naman ning Ginu kang Besalel at kang Oholiab a anak nang Ahisamac ning tribu nang Dan ing ituru ing gelingan da karing aliwa. Dininan na lang gelingan a pangamat king pamagdibuhung bakal, king pamanabal linen a mapinu, pamamurda king lanang asul, muradu ampon malutu, at aliwa pang uring tela. Agyu ra ngan gawan ing miyayaliwang obra at magaling la ngan king pamagdisenyu. I Besalel, i Oholiab, at ding sablang mangagaling a pangamat a dininan nang gelingan at beluan ning Ginu, ila ring gawa king sagradung Tolda at king sabla, agpang king inutus na ning Ginu. Inaus ne kanitang Moises i Besalel, i Oholiab, at ding sablang mangagaling a pangamat king obra a dininan nang gelingan ning Ginu at maki pusung malam bisang sumaup; sinabi nang Moises karela king magumpisa na lang magobra. Tinggap da ngan kang Moises ing sablang ambag a inatad da ring Israelita para king pangagawa na ning sagradung Tolda. Sindu ra ding memalen na ning Israel ing magdalang ambag kang Moises balang abak. Inya likuan da ring mangagaling a pangamat ing obra da at minta la kang Moises. Ngara kang Moises, Labis-labis na ing materialis a darala da ring tau para king obrang paobra na ning Ginu kekami. Inya pepalual yang kautusan i Moises king kabilugan a kampu king tuknang na lang babie ambag para king sagradung Tolda. Inya tinuknang lang magdalang nanumang materialis. Labis-labis na kesa king kailangan itang ayatad da. Ding pekamayap a pangamat karing magobra ila ring ginawa king Toldang tuknangan ning Ginu. Ing ginamit da kaniti apulung piliegong linen a mapinu kaimalanan, lanang asul, muradu ampon malutu kule, at birdahan mapinu karing larawan da ring kerubin. Paraparehu sukad ing apulung piliego, labing apat a yarda king kaba at aduang yarda king lapad. Pisanib-sanib da ing lima kareti at makanyan munaman ing depatan da karing aliwang limang piliego. Mikabit lang telasingsing a gewa king imalan a asul king gilid ning makalual a dake ning balang kapisanib. Lima lang pulung telasingsing ding kebit da king mumunang piliego na ning mumunang kapisanib, at perisanan da la reti king wakas nang piliego ning kaduang kapisanib. Ginawa lang limang pulung sabitan a gintu at ila deti ring ginamit da para pituglungan lang anting metung ding aduang kapisanib. Kaybat na nita, ginawa lang peka bubungan na ning Tolda. Ginamit lang labing metung a piliegong tela a gewa king bulbul kambing. Metung la mu sukad ding labing metung a piliego, labing limang yarda ya king kaba, at aduang yarda ya king lapad. Pisanib-sanib da lang anting metung ding limang piliego, at ding mitagan a anam pisanib-sanib da la naman anting metung. Mikabit lang limang pulung telasingsing king gilid ning wakas a piliego king metung a kapisanib, at limang pulu munaman king gilid na ning kaduang kapisanib. Ginawa lang limang pulung sabitan a tangsu ban pituglungan da la ring aduang kapisanib para magawa yang anting metung mung bubungan. Ginawa lang adua pang panakap, metung a gewa king balat lalaking tupang kiltian malutu, at gewa ya ing metung king balat animal a mapinu. Timpak da la reti king takap a gewa king balat kambing. Ginawa lang pekadingding na ning Tolda king dutung a akasia. Makatalakad lang kebit da reting tabla. Labi yang limang talampakan king katas at adua yang pulu't pitung pulgada king lapad ing balang tabla, at dininan deng tiduang mitsa ing balang metung kareting tabla ban apisukung-sukung da la. Atin la ngan kareting mitsa ring tabla. Ginawa lang aduang pulung tabla para king dane mauli, at apat apulung sulpakan a pilak para kareting tabla; tiduang sulpakan para karing aduang mitsa na ning balang tabla. Ginawa lang aduang pulung tabla para king dane nang norti ning Tolda, at apat apulung sulpakan a pilak; tidua king lalam ning balang metung a tabla. Para king dane gulut ning Tolda, king dane albugan, ginawa lang anam a pirasung tabla, at aduang tabla para karing aduang suluk. Makapisukung la deting tablang paniuluk manibat king lalam angga king babo. Makanyan la pangagawa deting aduang tabla a pekapaniuluk. Inya walu la heganagana ding tabla at labi lang anam ding sulpakan a pilak; tidua king lalam ning balang tabla. Ginawa lang labing limang barakilan king dutung a akasia; lima lang barakilan a peka tungi da ring tablang maging dingding king metung nang dane ning Tolda, lima lang barakilan para karing tabla king kangatbang dane at lima lang barakilan para king dane albugan, ing peka gulut na ning Tolda. Taglus-taglus ya ing libutad a barakilan a makabili king bandang kapitna da ring tabla, ibat king metung nang danggut ning Tolda angga king kasumangid nang danggut. Belutanan da lang gintu ding tabla at mikabit lang telasingsing a gintu kareting tabla para pisuluran karing barakilan a belutanan munamang gintu. Ginawa lang metung a tabing king linen a mapinu a pemaltakan king sinulad a lanang asul, muradu ampon malutu, at birdahan karing larawan da ring kerubin. Ginawa lang apat a asias king dutung a akasia ban pisabitan kaniting tabing; belutanan da lang gintu at kebitanan da lang gintung sabitan. Kaybat na nita, ginawa lang apat a sulpakan a pilak para pisulpakan kareting asias. Para king pasbul na ning Tolda, ginawa lang tabing king linen a mapinu kaimalanan a pemaltakan king sinulad a lanang asul, muradu ampon malutu, at pelamutian dang burda. Ginawa lang limang asias para kaniting tabing a kebitanan dang sabitan, at belutanan da la ngan gintu ding babo ra at tukud at ginawa lang limang sulpakan a tangsu para pisulpakan da kareti. Gewa neng Besalel ing Kaban ning Kasunduan king dutung a akasia; apat yang pulu't limang pulgada king kaba, adua yang pulu't pitung pulgada king lapad, at adua yang pulu't pitung pulgada king katas. Binalut ne lual at kilub king gintung puru at dininan neng gintung listun king makapadurut. Ginawa yang apat a telasingsing a gintu para king Kaban, at kebit na la karing apat nang bitis; aduang telasingsing king metung a dane, at aduang telasingsing king kangatbang dane. Ginawa yang tambayuk king dutung a akasia, at binalut na lang gintu. Pepalub na la reti karing telasingsing karing mingatba nang dane ning Kaban. Ginawa ya namang peka takap king gintung puru; apat apulu't limang pulgada ya king kaba, at adua yang pulu't pitung pulgada king lapad. Ginawa yang aduang kerubin king pikpuk a gintu; kebit ne ing metung kareti king metung nang danggut ning takap, at kebit ne ing kadua king kangatbang danggut. King pangakabit da king takap, sinukung na la angga king meging metung na la mu ning takap. Miyarap la reting kerubin at makaladlad la ding pakpak da; tatakpan de ing Luklukan ning Lunus. Gewa neng Besalel king dutung a akasia ing lamesa; atlu yang pulu't anam a pulgada king kaba, labi yang walung pulgada king lapad, at adua yang pulu't pitung pulgada king katas. Binalut ne king gintung puru at dininan listun a gintu king makapadurut. Dininan neng sanepa; atlung pulgada ya king lapad at pelamutian neng makapadurut king listun a gintu. Ginawa yang apat a telasingsing a gintu bilang peka bitbitan na at kebit na la deti karing apat nang suluk king tulid da ring apat nang bitis. Malapit la deting telasingsing king sanepa at ila ding pisuluranan karing tambayuk a pamitbit king lamesa. Gewa na la ding tambayuk a pamitbit king lamesa king dutung a akasia at binalut na lang gintu. Gewa na la ding kasangkapan a katernu ning lamesa king gintung puru: ding pinggan, ding kopa, ding banga, at ding silyo a magamit para king alak a miyain. Gewa ne ing tumpakan-sulu king purung gintu. Megawa ya ing talpakan na at ing sanga king pikpuk a gintu; makatuglung la kaniti ding palamuting sampaga at ding buku at talulut bilang metung mung pirasu. Anam la ding mingatbang sanga; titlu king balang dane. Ing balang metung kareting sanga atin yang atlung sampaga a kayubug sampagang almendro a maki buku at talulut. Atin ya namang apat a sampagang kayubug sampagang almendro ing sanga na ning tumpakan-sulu, at maki buku ampon talulut. Ating metung a buku king lalam ning balang kaparis a sangang lalsut karing mingatba nang dane. Ding buku, ding sanga, at ding tangke na ning tumpakan-sulu metung yang piesang pikpuk a gintung puru. Ginawa yang pitung sulu para king tumpakan-sulu at pamatdang sulu at pisaluran a pawang gintung puru. Ginamit yang pitung pulu't limang librang gintu para king pangagawa na ning kabilugan a tumpakan-sulu at ding sablang kasangkapan na. Ginawa yang altar king dutung a akasia para pidulukan insenso. Kuadradu ya; labi yang walung pulgada king kaba, at labi yang walung pulgada king lapad, at atlu yang pulu't anam a pulgada king katas. Metung lang piesa ding balamu sagu king balang suluk na ning lamesa. Belutanan neng gintu ing babo na ning lamesa, ding apat nang sagu at ding gilid na, at saka ne pelamutian makapadurut king listun a gintu. Mikabit yang tiduang telasingsing a gintu para karing mingatba nang dane lalam na ning listun ban pisuluran karing tambayuk a gamitan neng bibitbitan ya. Gewa na la deting tambayuk king dutung a akasia at binalut na lang gintu. Ya naman ing ginawa king sagradung laru a paglania, at king mabanglung insenso a alang samut a singkapan antimo ing daraptan da reng mangawang pabanglu. Ginawa yang altar king dutung a akasia para king pidurulukan ain. Kuadradu ya; pitu ya't kapitnang talampakan king kaba, at pitu ya't kapitnang talampakan king lapad, at apat ya't kapitnang talampakan king katas. Gewa na la ding sagu na king babo ning balang metung karing apat a suluk; makatuglung la king altar. Binalut na la ngan king tangsu. Gewa na la naman ding sablang kasangkapan a magamit king altar: ding piririnan abu, ding pala, ding palangganang gamitan para king pamamisik, ding tinedor, at ding pipatawan api. Tangsu ing ginamit na para kareting sablang kasangkapan. Ginawa ya namang sala-salang bakal a tangsu, at binili ne king lalam na ning gilid ning altar; miraras ya bandang kapitna ning katas ning altar. Miyubug yang apat a telasingsing at kebit na la karing apat a suluk para pisuluran karing tambayuk. Gewa na la ding tambayuk king dutung a akasia; binalut na lang tangsu. Pepalub na la reti karing telasingsing karing mingatba nang gilid ning altar. Kalubkuban ya ing altar at tabla la ding peka dalig na. Gewa nia naman ing palangganang tangsu at ing talpakan nang tangsu. Ing ginamit na kareti ila ding salamin da ring babaing susuyu king pasbul ning Toldang tuknangan ning Ginu. Ginawa yang tabing king linen a mapinu para king patyu ning Toldang tuknangan ning Ginu. Lima lang pulung yarda king kaba ding tabing king dane mauli. Sasapnuan da la ring aduang pulung asias a tangsu a makasulpak karing aduang pulung talpakan a tangsu munaman. Pilak la ding sabitan ampon ding baras. Makanyan ya naman ing patyu king dane norti. Adua lang pulu't limang yarda king kaba ding tabing king dane albugan; atin lang apulung asias at apulung sulpakan ampon sabitan at baras a pilak. Adua ya namang pulu't limang yarda king lapad ing king dane aslagan nung nu ya karin ing pasbul palub king patyu. Pawa la ngan linen a mapinu ding sablang tabing a megamit makapadurut king patyu. Megawa la king tangsu ding talpakan a pisulpakan karing asias at ding sabitan, ding baras, at megawa ya king pilak ing takap babo da ring asias. Pawa la ngan makataid karing baras a pilak ding sablang asias a makapadurut king patyu. Megawa ya ing tabing para king pasbul ning patyu king linen a mapinu kaimalanan a pemaltakan king sinulad a lanang asul, muradu, at malutu a mipalamutian king burda. Apulu yang yarda king kaba, at adua ya't kapitnang yarda king katas, kalupa da ring tabing a makapadurut king patyu. Makasabit ya karing apat a asias a makasulpak karing apat a talpakan a tangsu. Pilak la ngan ding sabitan da at ding takap da babo ampon ding baras da. Megawa la ngan king tangsu ding sablang tulus para king Tolda at ding para king peka bakud na ning patyu. Oyni ing listahan na ning bakal a megamit king Toldang tuknangan ning Ginu, ing lugal nung nu la makasinup ding aduang tinabas a batung kasusulatan da ring Apulung Utus. Pepagawa neng Moises iting listahan karing Levita lalam nang pamanibalang Itamar a anak nang lalaking Aaron a pari. I Besalel a anak nang Uri at apu nang Hur ning tribu nang Juda, gewa na ngan ing sablang inutus na ning Ginu. Ing keyaduangan na king obra, i Oholiab a anak nang Ahisamac ning tribu nang Dan, metung yang mandukit, talagulis ya, at talapanabal king linen a mapinu at king lanang asul, muradu at malutu. Ing sablang gintung mitalaga king Ginu para king banal a Tolda titimbang aduang libu dinalan at siam apulu't limang libra, agpang king timbangan na ning santuaryu. Ing pilak a melikum kanitang gewa re ing sensus na ning balen titimbang pitung libu limang dalan at limang pulung libra, agpang king timbangan na ning santuaryu. Katumbas na niting kantidad ing kabilugan a binayad da ring sablang mitala king sensus; binie na ning metung at metung ing karapatdapat a alaga a metimbang, agpang king timbangan na ning santuaryu. Anam a ralan at atlung libu limang dalan at limang pulu kataung maki idad nang aduang pulung banua o maygit pa ding miyabe king listahan na ning sensus. Pitung libu at limang dalan a libra ing pilak a megamit para karing dinalan a sulpakan na ning Tolda at para karing tabing, tia pitung pulu't limang libra balang metung a sulpakan. Gewa na lang Besalel ding sabitan, ding baras, at ding takap da babo ring asias king mitagan a limang pulung librang pilak. Minabut limang libu atlung dalan at apulung libra ing tangsu a mitalaga king Ginu. Kaniti na la gewa ding sulpakan para king pasbul na at arap ning Toldang tuknangan ning Ginu, ing altar a tangsu, at ing sala-salang bakal a tangsu, ding sablang kasangkapan na ning altar, ding sulpakan para king peka bakud ning patyu, ing pasbul ning patyu, ding sablang tulus a megamit king Tolda, at king patyu. Gewa ra king lanang asul, muradu, at malutu ing mangasanting a imalan a isulud da ring pari king pamaniuyu ra kilub ning Banal a Lugal. Gewa ra ing imalan pari para kang Aaron, agpang king inutus na ning Ginu kang Moises. Gewa re ing efod king linen a mapinu, king lanang asul, muradu ampon malutu, at king sinulad a gintu. Pikpuk dang maimpis a maimpis ing dase-dase a gintu, at tinabas dang mangakitid, at iti ing linala da karing telang linen a mapinu at king lanang asul, muradu, at malutu. Ginawa la namang aduang tiranti karing pago para king efod, at tiglung da la reti karing adua nang danggut ban mitali ya. Tiglung de ing birdahan a paha king efod. At kalupa ne pangagawa niti: gewa ya naman king sinulad a gintu, king linen a mapinu at king lanang asul, muradu, at malutu, agpang king inutus na ning Ginu kang Moises. Tinabas lang batung onyx at timpuk da la king engasteng gintu; dinukit da lang mapinu pangadukit ding lagyu da ring labing aduang anak nang lalaking Jacob. Kebit da la reting batu karing tiranti nang pamago ning efod bilang metung a kapigaganakan karing labing aduang tribu ning Israel, agpang king inutus na ning Ginu kang Moises. Birdahan yang mapinu ing takap-salu; kalupa ne panga-obra at materialis ning efod. Kuadradu ya tabas at atin yang aporo; siam yang pulgada king lapad at siam yang pulgada king kaba. Inengastian deng apat a kahilerang mangamal a batu. King mumunang hilera, inengastian deng metung a rubi, metung a topasyo, at metung a garnet; king kaduang hilera, inengastian deng metung a esmeralda, metung a safiro, at metung a diamante; king katlung hilera, inengastian deng metung a turquoise, metung a agata, at metung a ametista. King kapat a hilera, inengastian deng metung a berilo, metung a onyx, at metung a haspe. Mitampuk la ngan deti king engasteng gintu. Makadukit ya king balang metung kareting batu ing lagyu na ning metung karing labing aduang anak nang lalaking Jacob. Ginawa lang aduang kwintas king gintung puru, inikat lang anting lubid para king takap-salu. Ginawa la namang aduang kalupkup a balamu sampagang rosas, at kebit da la ring aduang telasingsing a gintu karing adua nang suluk babo ning takap-salu at tinali da la ring aduang linubid a kwintas a gintu karing aduang telasingsing. Tinaid da la ring adua rang aliwang danggut ding linubid a kwintas karing aduang kalupkup a balamu sampagang rosas, at makanyan da lang tinaid king arap da ring aduang tiranting pamago na ning efod. Ginawa lang adua pang telasingsing a gintu, at tinaid da la karing adua nang suluk lalam ning takap-salu, king gilid a makalub malapit king efod. Ginawa la pang aduang telasingsing a gintu at kebit da la reti king banda nang lalam ning arap da ring adua nang tiranti ning efod, malapit king pisaniban at makatas bagya king birdahan a pahang makatuglung king efod. Agpang king inutus na ning Ginu kang Moises, tinali da la ring telasingsing ning takap-salu karing telasingsing ning efod king metung a lasung kule asul ban magbili ya ing takap-salu king gilid na babo ning paha at ban e ya lugaluganggang king efod. Gewa reng kabilugan ing balabal ning efod king lanang asul. Atin yang bitas king talab ban midalan ya ing buntuk at atin yang tutup ban e ya mabitas. Gewa da la reti para kang Aaron at karing anak nang lalaki. Ginawa la namang turban, kupia, salol a linen, at paha king linen a mapinu, at king lanang asul, muradu, at malutu. Pelamutian da la king mangasanting a burda, agpang king inutus na ning Ginu kang Moises. Gewa dia naman ing palamuti na ning banal a korona king gintung puru, ing sagradung palatandanan na ning pangatalaga, at dinukit da ing anti kaniti: Makatalaga king Ginu. Tinali re iti king arap ning turban king kapamilatan ning metung a lasung kule asul, agpang king inutus na ning Ginu kang Moises. Makanyan meyari ing sablang obra king Toldang tuknangan ning Ginu. Gewa ra ngan ding Israelita ing sablang sukat magawa, agpang king inutus na ning Ginu kang Moises. Pepakit da ngan kang Moises ing sablang meyari: ing Tolda at ding sabla nang kasangkapan, ding sabitan na, ding tablang peka dingding, ding barakilan, ding asias, at ding sulpakan, ding takap a peka bubungan a gewa king balat lalaking tupa at kiltian malutu; ing takap a gewa king balat a mapinu; ing tabing a pamampan; ing Kaban ning Kasunduan nung nu la makadatuk ding tinabas a batu, ding tambayuk na at ing takap na; ing lamesa at ding sablang kasangkapan na, at ing tinape a miyain king Dios; ing pitumpakan-sulu a gewa king gintung puru, ding sulu na, ing sabla nang kasangkapan, at ing laru para karing sulu; ing altar a gintu; ing larung paglania; ing mabanglung insenso; ing tabing king pasbul a palub king Tolda; ing altar a tangsu, at ing tangsu nang sala-salang bakal, ding tambayuk na, at sabla nang kasangkapan; ing palangganang pipanuasan at ing talpakan na; ding tabing para king peka bakud na ning patyu, at ding asias na at sulpakan; ing tabing king arap ning patyu, at ding lubid na; ding tulus ning Tolda; ing sablang gagamitan kilub ning Tolda; ing mangasanting a imalan a isulud da ring pari king pamaniuyu da kilub ning Banal a Lugal, ding sagradung imalan para kang Aaron a pari at para karing anak nang lalaki. Depatan da ngan ding Israelita ing sablang obra, agpang king inutus na ning Ginu kang Moises. Siniasat na ngan Moises at ikit na king gewa ra ngan, agpang king inutus na ning Ginu. At binendisyunan na lang Moises. Ngana ning Ginu kang Moises, Italakad mu ne king mumunang aldo ning mumunang bulan ing Toldang tuknangan ning Ginu. Ibili me kilub na ing Kaban ning Kasunduan a datukanan karing Apulung Utus at pampanan me king tabing. Ilub me ing lamesa at kaybat ibili mu la babo na ding kasangkapan na. Ilub mia naman karin ing pitutumpakan-sulu at saka mu la ibili ding sulu ra. Ibili me ing altar a gintu para king pamanduluk insenso king arap ning Kaban ning Kasunduan at isabit me ing tabing king pasbul ning Tolda. Ibili me king arap ning Tolda ing altar a pidurulukan ain. Ibili mu ne man ing palangganang pipanuasan pilatan ning Tolda ila ning altar at saka me katmuan danum. Italakad me ing peka bakud na ning patyu at isabit mu ne ing tabing king pasbul at king arap ning patyu. Kaybat na nita, italaga mu ne ing Tolda at ing sablang kasangkapan na. Kuskusan me king larung paglania at maging sagradu ya. Tutuki kanita, italaga me ing altar ning pidurulukan at ing sablang kasangkapan na; kuskusan me king larung paglania at maging lubus yang sagradu. King anti kaniting paralan mia naman italaga ing palangganang pipanuasan at ing talpakan na. Ituki me i Aaron at ding anak nang lalaki king pasbul ning Tolda at papandiluan mu la karin, agpang king aduan na ning seremonia ning pamaglinis. Kaybat, piblasan me i Aaron karing imalan para pari; lanian me at king anti kanitang paralan italaga me ban asuyuan na ku bilang pari. Ituki mu la naman ding anak nang lalaki at pasuluran mu la karing kamisa. Kaybat, lanian mu la naman, antimo ing depatan mu kang tata ra ban asuyuan da ku bilang pari. Iting pamaglania ya ing makapalyari king pangapari ra angga king kapilan pa man. Tiparan na ngan Moises ing sablang inutus na ning Ginu. Inya king mumuna nang aldo ning mumunang bulan ning kaduang banua manibat king pangalako ra Ehipto, mitalakad ya ing Toldang tuknangan ning Ginu. Binili na lang Moises ding sulpakan na; telakad na la ding dalig na; kebit na la ding barakilan at telakad na la ding asias. Lidlad ne ing takap a peka bubungan na ning Tolda at saka ne timpak kaniti ing takap nang pambabo, agpang king inutus na ning Ginu. Kaybat na nita, kinua na la ding aduang tinabas a batu at binili na la kilub ning Kaban ning Kasunduan. Kebit na la ding tambayuk karing telasingsing na ning Kaban at saka ne binili babo na ing takap. Kaybat, dela ne ing Kaban ning Kasunduan kilub ning Tolda at saka na pepasabit ing tabing a pamampan. Makanyan neng pimpanan ing Kaban ning Kasunduan, agpang king inutus na ning Ginu. Linub ne king Tolda ing lamesa, king dane norti, lual na ning tabing, at saka ne binili babo na niti ing tinape a miyain king Ginu, agpang king inutus na ning Ginu. Linub nia naman ing pitutumpakan-sulu king dane mauli, tulid ning lamesa. Karin, king arapan ning Ginu sinindian na la ding sulu, agpang king inutus na ning Ginu. Linub ne king Tolda ing altar a gintu, king arap ning tabing, at saka ya dinuluk mabanglung insenso, agpang king inutus na ning Ginu. Sinabit ne ing tabing king pasbul ning Tolda, at karin king arap ning tabing binili ne ing altar a pidurulukan ain. Inain na king babo ning altar ing ain-a-durulukan, at ing ain-a-kakanan, agpang king inutus na ning Ginu. Binili ne ing palangganang pipanuasan pilatan ning Tolda ila ning altar at saka ne kitmuan danum. Karin ya manos gamat at bitis i Moises, i Aaron, at ding anak nang lalaking Aaron neng lulub la king Tolda o neng lalapit la king altar, agpang king inutus na ning Ginu kang Moises. Telakad nia naman Moises ing peka bakud a makapadurut king Tolda at king altar, at kebit ne ing tabing king pasbul na at arap ning patyu. Makanyan na ngang inari ing sablang sukat maobra. Kaybat na nita, tikpan ne ning biga ing Tolda at mikatmuan ya king makasilo nang aslag ning panga-atyu na ning Ginu. Inya e ya makalub i Moises king Tolda. Pota mung mitas ya ing bigang ita kanita ra mu daraptan ding Israelita ing pamiyalis da king kampu ra at pamitaglus da king pamaglakbe ra. E re yayalis ing karelang kampu kabang atyu ya karin ing biga. Akakit da, king kekaban ning pamaglakbe ra, ing pamanantabe ning Ginu karela king kapamilatan na ning bigang magdatun babo ning Tolda neng aldo, at ning aping masala babo na neng bengi. Karin king Toldang tuknangan ning Ginu inaus ne i Moises at ngana, Moises, sabian mu iti karing Israelita: Ing karapatdapat a iyain neng mamain kayu kanaku, ing Ginu, ya ing baka, tupa o kaya kambing. Malyari yang kumang metung karing baka na a alang dipektu neng miyayain yang ain-a-durulukan ing ninuman kekayu. Idala ne iti king tulid na ning pasbul ning Toldang tuknangan ku ban maging karapatdapat ya kanaku. Itumpak ne ing gamat na king buntuk na ning animal, at matanggap ya iti bilang panatbus king kasalanan na. Karin ne paten ing baka at ding pari a anak nang Aaron ilang miyain king daya kanaku, ing Ginu, at kaybat isabug da iti king paligid na ning altar, lele nang pasbul ning Tolda. Kaybat na nita, ilako ne balat ing animal at saka ne pamiraswan, at ding lalaking anak nang Aaron a pari ilang miyayus king dutung a panangab king altar at saka ra patawan. Ibili ra king api ing pemirasung karni at ing buntuk at taba ning animal. Luglugan na pa mu ning miyayain ing laman lub at ding bitis ning animal bayu ibili king altar. Ing pari ya ing duluk kabilugan kaniting ain king altar. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niting ain-a-pamangan. Neng miyayain yang tupa o kambing a durulukan ing ninuman, kailangan ing lalaki ya at ala yang dipektu. Paten ne iti king dane nang norti ning altar at isabug da ring pari ing daya ning animal king paligid na ning altar. Pamiraswan ne at ibili na ning pari king api ning altar ing miyayaliwa nang dake ning animal at ing buntuk ampon taba ning animal. Luglugan na ning miyayain ing laman lub ampon ding bitis ning animal, at ing pari ya ing miyain kareti king Ginu at dulukan na ngan king altar. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niting ain-a-pamangan. Nung miyayain yang ayup a dulukan ing ninuman, batu-batu o kaya pitsun ing idala na. Ing pari ya ing miyain kaniti king altar; palipitan ne batal ing ayup at dulukan ne ing buntuk king altar. Patuluan na ing daya king paligid na ning altar. Ilako ne bulbul ampon buksi at iyugse na iti king piyugsianan abu, karin king dane aslagan ning altar. Kaybat na nita, talnan ne karing pakpak at saka ne pirasuan a katawan; ita sanang e la mikawani ding pakpak. Kaybat, dulukan neng kabilugan king altar. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niting ain-a-pamangan. Neng miyayain yang ain-a-binutil ing ninuman para kanaku, ing Ginu, sukat na pa mung gilingan iti ban magawang arina. Tugtugan nang larung olibo at dinan nang insenso, at kaybat idala na karing pari a anak nang Aaron. Ing paring mangasiwa ya ing kumang kasakmal king arina at ing laru ampon ing sablang insenso a atyu babo na ning arina ban dulukan na king altar bilang tanda ning e na pamangalinguan at bilang mabanglung ain kanaku, ing Ginu. Mangaintulid karing pari ing mitagan king ain-a-binutil. Iti sagradu uling dake na ning ain a miyain kanaku, ing Ginu. Nung ing yayain tinape yang melutu king ornu, sukat ing ala yang sangkap a lebadura. Malyaring tinape lang makapal a megawa king arinang semutanan larung olibo o kaya tinape lang maimpis a kiskasanan larung olibo. Nung ing yayain tinape yang melutu king sala-salang bakal, sukat ing megawa ya king mapinung arinang semutanan larung olibo, oneng ala yang lebadura. Piraswan lang mangalati deti at tugtugan lang laru potang iyain la bilang ain kanaku, ing Ginu. Nung ing yayain tinape yang melutu king kawali, sukat ing megawa ya king mapinung arina at larung olibo. Idala iti king pari at ya ing miyain king altar bilang ain kanaku, ing Ginu. Kuma yang kapirasu ing pari at dulukan ne iti king altar bilang tanda ning e pamangalinguan. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niting ain-a-pamangan. Mangaintulid king paring i Aaron at karing anak na ing mitagan king ain. Iti sagradu uling dake na ning ain a miyain kanaku, ing Ginu. E sukat misamutanan lebadura ing isanu pa man karing ain-a-binutil a yayain yu; e kayu misasamut lebadura ni pulut-panilan king yayain yu. Ing pamag-ain yu karing mumunang bunga na ning kekayung pupul balang banua sukat yang idala kanaku, ing Ginu; oneng e sukat dulukan iti king altar. Dinan yung asin ing balang ain-a-binutil a yayain yu, uling pawaga na ning asin ing kasunduan a tenguanan yu king Dios. (Inya sukat yung sangkapan asin ing sablang ain.) Neng ing yayain yu ibat king mumunang bunga na ning pupul yung binutil, sukat ing misingle na iti o kaya giniling na. Tugtugan yung larung olibo at dinan insenso. Kuanan na ning pari itang dake dulukan ampon ing laru at insenso bilang tanda ning e pamangalinguan. Iti ya ing ain-a-pamangan para kanaku, ing Ginu. Nung ing yayain ning ninuman metung yang ain-ning-pamisulusulu, iyain ne ing metung karing toro o baka na, at sukat ing ala yang dipektu. Itumpak ne ning miyayain ing gamat na king buntuk na ning animal at saka ne paten king tulid nang pasbul ning Toldang tuknangan ku, ing Ginu. Ding pari a anak nang Aaron ilang misabug king daya king paligid na ning altar. Kaybat na nita, iyain da kanaku, ing Ginu, bilang ain-a-pamangan ing miyayaliwang dake na ning animal; ing sablang taba ning laman lub, ding adua nang batu ampon ing taba ra, at ing masanting nang dake ning ate. Ding pari ilang duluk ngan kaniti potang mibili na king altar kayabe ning aliwa pang ain-a-durulukan. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niting ain-a-pamangan. Nung tupa ya o kambing ing magamit bilang ain-ning-pamisulusulu, lalaki ya man o kaya babai, sukat ing ala yang dipektu. Nung tupa ne man ing iyain, idala ne ning miyayain king arapan ku, ing Ginu. Kaybat na nita, itumpak ne ing gamat na king buntuk ning tupa at paten ne karin king arap ning Tolda. Isabug da ring pari ing daya ning tupa king paligid na ning altar, at iyain da la reting dake na ning animal bilang ain-a-pamangan a iyain kanaku, ing Ginu: ing taba at ing sablang taba a meyakua king iki ampon kaikut, ing sablang tabang pekabalut ning laman lub, ding adua nang batu ampon ing taba ra at ing pemakasanting nang dake ning ate. Dulukan na ngan iti ning pari a mangasiwa karin king altar bilang ain-a-pamangan para kanaku, ing Ginu. Nung kambing ne man ing iyain, itumpak ne ning miyayain ing gamat na king buntuk na ning kambing, at kaybat paten ne ing kambing king arap ning Tolda. Isabug da ring pari ing daya ning kambing king paligid na ning altar, at iyain da la ring makatuking dake na ning kambing bilang ain-a-pamangan a iyain kanaku, ing Ginu: ing sablang taba ning laman lub, ding adua nang batu ampon ing taba ra at ing masanting nang dake ning ate. Dulukan na ngan iti ning pari karin king altar bilang ain-a-pamangan, at iti babie tula kanaku, ing Ginu. Mangaintulid ing sablang taba kanaku, ing Ginu. Alang Israelita a malyaring mangan taba o daya; iti metung yang tuntunan a sukat matupad king kapilan pa man at nukarin la man manuknangan. Ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu karing memalen na ning Israel king ing ninumang mikasala king isanu pa man karing kautusan ku, ing Ginu, king e na sasarian, sukat yang pailalam karing makatuking tuntunan. Nung ing mikasala ya ing Pamuntuk da ring Pari at uli na niti midame la ding tau king pamikasala na, sukat yang miyain biserung toro a alang dipektu, at iyain ne iti kanaku, ing Ginu, para king kasalanan na. Idala ne ing toro king tulid nang pasbul ning Tolda; itumpak ne ing gamat na king buntuk na ning toro at paten ne karin king arapan ku, ing Ginu. Kaybat na nita, ing Pamuntuk da ring Pari a mikasala kuma yang ditak king daya na ning toro at idala na kilub ning Tolda. Itiltil ne ing taliri na king daya at ipisik na iting makatapitung besis king arap ning tabing. Kaybat, ibili na ing ditak a daya karing sagung atyu karing suluk ning altar a pidurulukan king mabanglung insenso kilub ning Tolda. Itugtug na kanita ing dayang mitagan king talpakan na ning altar a pidurulukan karing ain a atyu king tulid nang pasbul ning Tolda. Kuanan na ing sablang taba ning toro, ing taba ning laman lub, ding adua nang batu ampon ing taba ra, ing taba ning balakang, at ing masanting nang diling dake ning ate. Kuanan na ning pari iting taba at dulukan na king altar a magamit para king pamanduluk karing ain, antimo ing daraptan na king taba na ning animal a mepate para king ain-ning-pamisulusulu. Pero kuanan na ing balat, ing sabla nang laman, buntuk, bitis, laman lub, at pati na ing bituka. Idala na ngan iti king lual na ning kampu ketang lugal a malinis para piyugsianan king abu, at karin na ngan silaban. Nung ing kabilugan a balen ning Israel ya ing mikasala at mekalabag ya king kautusan ku, ing Ginu, king e na sasarian, kabud mebalu ing pamikasala, magdala yang biserung toro ing kapulungan bilang ain para king pangapatawaran ning kasalanan. Idala de iti arap na ning Toldang tuknangan ku, ing Ginu. Itumpak da la ring gamat da ring manimuna na ning balen king buntuk ning toro, at kaybat paten de karin mu rin. Kuma yang ditak king daya ing Pamuntuk da ring Pari at ilub na iti king Tolda. Itiltil ne kanita ing taliri na king daya at ipisik nang makatapitung besis arap ning tabing. Dinan na la namang daya ding sagung atyu makapaligid king altar ning pidurulukan insenso. Itugtug na ing dayang mitagan king talpakan na ning altar a pidurulukan ain a atyu king tulid nang pasbul ning Tolda. Kaybat na nita, kuanan na ing taba at dulukan na iti king altar, antimo ing depatan na king taba ning torong miyain para king pangapatawaran ning kasalanan. Daptan na ning pari iti ban mipatawaran la kasalanan ding tau, at mipatawaran no man. Kaybat na nita, ilual ne king kampu ing toro, at karin ne dulukan antimo nung makananu neng dilukan ing torong miyain para king sarili nang kasalanan. Iti ya ing ain para king pangapatawaran na kasalanan ning kapulungan. Nung ing pamuntuk na ning kapulungan ya ing mikasala at mekalabag metung karing kautusan ku, ing Ginu, king e na sasarian, kabud meyaus ya pansin tungkul king pamikasala na, sukat yang magdalang metung a kambing a lalaki a alang dipektu bilang ain na. Itumpak ne ing gamat na king buntuk ning kambing, at saka ne paten karin king dane nang norti ning altar nung nu ra la papaten ding animal a miyayain bilang ain-a-durulukan. Iti ya ing ain a makalako king kasalanan na. Kuma yang ditak ing pari king daya na ning kambing at ibili na iti karing sagu na ning altar ning pidurulukan ain. Itugtug na ing dayang mitagan king talpakan na ning altar. Kaybat na nita, kuanan na ing sablang taba at idala na king altar ban dulukan bilang ain-ning-pamisulusulu. Iti ing daptan na ning pari king kasalanan na ning pamuntuk ning kapulungan, at mipatawaran ya. Nung karaniwan yang memalen ing mikasala at mekalabag yang metung karing kautusan ku, ing Ginu, king e na sasarian, kabud meyaus ya pansin king pamikasala na, sukat yang magdalang metung a babaing kambing a alang dipektu bilang ain na. Itumpak ne ing gamat na king buntuk ning kambing, at saka ne paten karin king dane nang norti ning altar nung nu ra la papaten ding animal a miyayain bilang ain-a-durulukan. Kuma yang ditak ing pari king daya na ning kambing at ibili na iti karing sagung atyu king altar. Itugtug na ing dayang mitagan king talpakan na ning altar. Kaybat na nita, kuanan na ing sablang taba, antimo nung makananung lalako ing taba ning animal a pete para king ain-ning-pamisulusulu. Idala na iti king altar at karin na dulukan. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niti. Iti ya ing daptan na ning pari ban mipatawaran ya kasalanan ing taung karaniwan, at mipatawaran ya. Nung ing iyain na ning ninuman para king kasalanan na metung yang tupa, sukat ing babai ya ing tupa at ala yang dipektu. Itumpak ne ing gamat na king buntuk ning tupa, at saka ne paten karin king dane nang norti ning altar nung nu ra la papaten ding animal para karing ain-a-durulukan. Kuma yang ditak a daya ing pari at ibili na iti karing sagung atyu king paligid na ning altar. Kaybat na nita, itugtug na ing dayang mitagan king talpakan na ning altar. Kuanan na ning pari ing sablang taba, antimo nung makananu rang kakuanan ing taba ning tupang pete ra para karing ain-ning-pamisulusulu. Idala na iti king altar at dulukan na karin pati na ing pamangan a miyain kanaku, ing Ginu. King anti kaniting paralan ne iyain ning pari ing ain-a-kapamayaran-king-kasalanan ning mikasala, at mipatawaran ya. Nung mayawad king metung a tau ing magtestigu ya tungkul king bage mepalyari a ikit na o balu na, pero e ya bisang magsalita, mikasala ya at atin yang pakibatan. Nung ing ninuman mekatagkil yang nanumang bage a kikilalanan nang marinat ning kautusan a antimo ing bangke ning animal, midinatan ya at mikasala kabud akilala na ing depatan na. Nung ing ninuman, king e na sasarian, mekatagkil yang bage marinat a ibat king tau, nanu ya pa man iti, mikasala ya kabud akilala na ing depatan na. Nung mipatalusad ya dila ing ninuman king pamangawang pangaku, e mayap o mayap tungkul king nanu pa mang bage, mikasala ya kabud akilala na ing depatan na. Nung mikasala ya ing ninuman karing bage mebanggit na sukat nang ipagtapat ing kasalanan na. Ban mipatawaran ya, sukat yang miyain kanaku, ing Ginu, metung a babaing tupa o kaya babaing kambing. Iyain ne iti ning pari para king pangapatawaran na ning mikasala. Nung e ne agyung iyain ning ninuman ing metung a tupa o kambing, miyain yang aduang pitsun kanaku, ing Ginu, o kaya aduang batu-batu bilang kapamayaran king depat nang kasalanan. Miyain ya ing metung karing ain-a-kapamayaran-king-kasalanan at ing metung bilang ain-a-durulukan. Idala na la deti king pari, at iyain neng mumuna ing ayup a makatalaga para king ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Palipitan ne batal, pero e ne paburen matatanggal a buntuk. Ipisik na kanita ing daya king lele na ning altar. Patiktikan na ngan ing mitagan king daya king talpakan na ning altar. Iti metung yang ain a makalako king kasalanan. Kaybat na nita, iyain ne ing kaduang ayup bilang ain-a-durulukan, agpang karing tuntunan. Makanyan neng iyain ning pari para king pangapatawaran na kasalanan ning mikasala, at mipatawaran ya. Nung e na la pa mu rin agyung iyain ning ninuman ding aduang pitsun o ding aduang batu-batu, sukat yang magdalang atlu ampon kapitnang litrung mapinung arina bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. E na sasamutanan larung olibo o insenso, uling iti metung yang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Idala na iti king pari a kumang kasakmal kaniti anting simbulu king ing kabilugan miyain na kanaku, ing Ginu, at dulukan na ning pari ing kinua nang kasakmal karin king altar bilang ain-a-pamangan. Metung ya iti karing ain a makalako king kasalanan. King anti kaniting paralan na iyain ning pari ing ain-a-kapamayaran-king-kasalanan ning mikasala, at mipatawaran ne man. Mangaintulid king pari ing mitagan king ain, antimo ing mararapat king pamiyain ain-a-binutil. Ngana ning Ginu kang Moises, Nung ating mikasala king e na sasarian a antimo ing e na pamamie ketang bage sagradu a mangaintulid kanaku, ing Ginu, sukat yang magdalang metung a lalaking tupa o lalaking kambing a alang dipektu bilang ain-a-kapaglarinan-king-kasalanan kanaku. Makayagpang ing alaga na ning animal king timbangan ning santuaryu. Sukat na namang bayaran itang alagang akalinguan nang beyaran, at sukat neng patunganan beinti por sientu ing mesabing alaga. Ibie na iti king pari, at iyain ne ning pari ing animal bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan na, at mipatawaran ya. Nung mekalabag ya ing ninuman king e na sasarian karing kautusan ku, mikasala ya at kailangan nang bayaran ing depat nang pamikasala. Kailangan ing idala ne king pari ing metung a lalaking tupa o lalaking kambing a alang dipektu. Makayagpang ya ing alaga na ning animal king timbangan ning santuaryu. Iyain ne iti ning pari para king pangapatawaran na ning kasalanan na ning mikasala, at mipatawaran ya. Ing ain a iti para king kasalanan ya, uling mikasala ya kanaku, ing Ginu. Ngana pa ning Ginu kang Moises, Mikasala ya ing ninuman nung ilingad ne ing bage a penilas da keya o e tinupad king kasunduan o menako ya o kaya migsamantala ya king kalupa nang tau o payalian ne ing metung a bage a apulut na at sinumpa yang e ne ikit. Bayaran ne ning mikasala itang penako na, ing bindian nang apulut o mipanilas keya a babandian na. Isubli ne ing isanu man kareting mebanggit, at saka ne pa patunganan beinti por sientu ing alagang sukat bayaran na. Kailangan ya namang miyain metung karing sese nang lalaking tupa o lalaking kambing a alang dipektu. Idala ne iti king pari bilang kapamayaran kanaku, ing Ginu. Makayagpang ya ing alaga na ning animal king timbangan ning santuaryu. Iyain ne iti ning pari para king pangapatawaran ning kasalanan na ning mikasala, at mipatawaran ya. Ngana pa ning Ginu kang Moises, Sabian mu la kang Aaron at karing anak nang lalaki deting tuntunan tungkul karing ain-a-durulukan. Sukat yang manatiling kabukas ing metung a ain-a-durulukan king altar a ating aping e matatda. Kaybat na nita, isulud ne ning pari ing barung makabang linen ampon salol a linen at saka na ilako ing abu. Ibili na iti king lele na ning altar. Kaybat na nita, manalili yang piblas ing pari, at idala na ing abu king lual na ning kampu; ketang lugal a malinis a mitalaga para kaniti. Sukat manatiling mitatau ing api king altar; tamban kabukas. Dagdagan na tangab ning pari balang abak; ayusan ne babo ning tangab ing ain-a-durulukan at dulukan na ing taba na ning ain-ning-pamisulusulu. Sukat manatiling mitatau ing api king altar; e paburen matatda. Ila naman deti ring tuntunan tungkul king ain-a-binutil. Ding pari a anak nang Aaron ilang malyaring miyain kaniti king altar ku, ing Ginu. Kuma yang kasakmal ing metung karela king mapinung arinang semutanan laru at insenso. Kaybat, dulukan na iti king altar bilang tanda king ing kabilugan a ain miyain na kanaku, ing Ginu. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niting ain. Mangaintulid karing pari ing mitagan king ain. Gawan dang tinape alang lebadura at kanan da iti king metung a lugal a banal; kilub na ning patyu ning Tolda. Binie ku na, ing Ginu, iti karing pari bilang dake ra karing ain-a-pamangan. Iti tune banal; kalupa re ding ain-a-kapamayaran-king-kasalanan at ding ain-a-kapaglarinan-king-kasalanan. Malyari dang kanan king kapilan pa man ding sablang lalaki king lahi nang Aaron iting dake ra king pamangan a miyayain kanaku, ing Ginu. Manasakit ya ing ninumang tagkil king ain-a-pamangan, uli na ning kabanalan na niti. Ngana pa ning Ginu kang Moises, Iti ya ing ain a idala na kanakung Aaron at anak nang lalaki king aldo na ning karelang ordinasyun: atlu at kapitnang litrung mapinung arina (anti ring karaniwan ain-a-binutil). Iyain neng abak ing kapitna kaniti at itang kapitna neng gatpanapun. Samutanan tabang olibo at ilutu king sala-salang bakal. Kaybat na nita, pisian yang mangalati at iyain bilang ain-a-binutil. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niti. Karing panaun a daratang, iting pamiyain sukat neng gampanan ning balang lahi nang Aaron a susuyu bilang Pamuntuk da ring Pari. Iting ain-a-binutil a iyain ning pari sukat ngang dulukan kabilugan; e malyaring kanan iti. Ngana pa ning Ginu kang Moises, Sabian mu kang Aaron at karing anak nang lalaki king deti naman ila ring tuntunan tungkul karing ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Sukat yang paten ing animal a magamit king ain-a-kapamayaran-king-kasalanan king dane nang norti ning altar nung nu ra la papaten ding animal para karing ain-a-durulukan. Iti metung yang ain a tune banal. Kanan ne ning pari a miyayain kaniti ketang lugal a banal, ing patyu na ning Toldang tuknangan ku. Manasakit ya king upaya na ning kabanalan na niti ing ninumang makatagkil king laman na niting animal. Nung ating nanu pa mang imalan a mitalamsikan king daya na ning animal, pipian ya iti king lugal a banal. Sukat yang balbalan ing isanu mang kasangkapan a kapsa a megamit king pamipabukal king karni. Nung kasangkapan yang bakal ing megamit, sukat yang isisan at luglugan king danum. Malyari yang mangan kaniting ain ing ninumang lalaking miembru da ring pamilyang pari; iti metung a bage banal. Nung atin lang linub king Tolda king daya na niting animal at megamit iti king seremonia na ning pamaglako king kasalanan, e ya sukat kakanan ing animal; dulukan ya. Ila naman deti ring tuntunan tungkul karing ain-a-kapaglarinan-king-kasalanan a tune banal. Ing animal a iyain para bayaran ing kasalanan sukat yang paten king dane nang norti ning altar nung nu ra la papaten ding animal para karing ain-a-durulukan. Sukat isabug ing daya king paligid ning altar. Ilako ing sablang taba na at iyain king altar; itang taba king iki, ing tabang babalut karing laman lub, ding aduang batu at ing taba da reti, at ing masanting nang dake ning ate. Dulukan na ngan ning pari iti king altar bilang ain-a-pamangan para kanaku, ing Ginu. Iti metung yang ain-a-kapaglarinan-king-kasalanan. Malyari yang mangan king mitagan ing ninuman karing lalaking miembru da ring pamilyang pari, pero sukat kanan iti king lugal a banal, uling iti banal. Ating metung a tuntunan tungkul karing ain-a-kapamayaran-king-kasalanan at king ain-a-kapaglarinan-king-kasalanan. Mangaintulid ing karni king paring mangasiwa. Mangaintulid munaman ing balat ning animal a miyayain king pari a miyayain kaniti. Ing balang ain-a-binutil a melutu king ornu o melutu king kawali o kaya king sala-salang bakal mangaintulid munaman king pari a miyayain kaniti king Dios. Pero ing balang trigung e lutu, ating samut a taba o ala, mangaintulid ngan karing paring anak nang Aaron at sukat pirarakayan para king metung at metung. Ila naman deti ring tuntunan tungkul karing ain-ning-pamisulusulu a miyain para kanaku, ing Ginu. Nung gampanan ne ning ninuman ing anti kaniting kasuyuan bilang ain-a-kapasalamatan, iyabe na la ding tinape alang lebadura king animal a miyain. Malyari lang makapal deting tinape a megawa king arina at tabang olibo o kiskasanan king taba o kaya megawa king mapinung arina a semutanan king tabang olibo. Karagdagan kaniti, miyain ya namang tinape ating lebadura. Iyain ne ing balang uring tinape bilang metung a makapasubaling ain kanaku, ing Ginu; mangaintulid la reti king pari a kukua king daya ning animal. Kaybat na nita, isabug na king arap ning altar. Sukat mapangan ing karni na ning animal king aldo mu rin a miyain ya; ala sanang mitatagan angga king kabukasan abak. Nung miyain yang ain-ning-pamisulusulu bilang pamanupad king panata na o kaya ain yang kusa nang babie, e ya sukat pakigisanan ing anti kaniting ain itang aldo miyain ya, pero malyari yang kanan ing mitagan itang kabukasan. Nung king katlung aldo atin pang mitagan king karni, iti sukat nang dulukan. Nung ating mapangan kaniting tagan king katlung aldo, e ku na tanggapan ing ain a iti; ala nang ulaga. Maging makasumami ya at mika pakibatan ya pa ing ninumang mangan kaniti. Nung mitagkil ya ing karning iyain king nanumang bage a kikilalanan nang e malinis ning kautusan, e sukat mapangan iti; sukat dulukan. Ing ninumang malinis, agpang king batas, malyari yang mangan king karning iti; oneng ing ninumang e malinis a mangan kaniti, mitiwalag ya king balen ku, ing Dios. Antimu rin, ing ninumang mekatagkil king marinat a tau o animal o nanumang bage makasumami, at kaybat mangan ya kaniting karni, mitiwalag ya king balen ku, ing Dios. Ngana pa ning Ginu kang Moises, Sabian mu karing memalen na ning Israel king e la mamangan taba ning baka o ning tupa at kambing. Ing taba ning animal a mete na kabud o kaya piglapak na ning kalupa nang animal malyari yang gamitan king nanumang pamangailangan, oneng e ya malyaring kanan. Inya ing ninumang mangan king taba na ning animal a miyain kanaku, ing Ginu, anting ain-a-pamangan itiwalag ya king balen ku, ing Dios. Nu man karin, e la malyaring mangan ding Israelita king daya na ning ayup o ning animal. Itiwalag ya king balen ku ing ninumang mangan king isanu pa mang daya. Tiglus na ning Ginu ing pamamie karing tuntunan kang Moises para karing memalen na ning Israel. Ngana, Ing ninumang miyain a ain-ning-pamisulusulu sukat neng iyain ing metung a dake bilang metung a makapasubaling regalu kanaku, ing Ginu. Ya mismu ing midala kaniti. Idala na king altar ing taba na ning animal ampon ing salu na at iyampang ne bilang metung a makapasubaling regalu kanaku, ing Ginu. Dulukan na ning pari ing taba king altar; pero mangaintulid ya ing salu karing pari. Miyabie ya ing bitis nang wanan king tauli bilang makapasubaling ambag para king pari a miyain king daya at king taba ning ain-ning-pamisulusulu. Ing salu na niting animal at ing bitis nang wanan king tauli makapasubali lang ambag a kakuanan ku, ing Ginu, king memalen na ning Israel para ibie karing pari. Iti ya ing sukat nang ibie ning balen Israel karing pari angga na king kapilan pa man. Iti ya ing dake na ning pamangan a miyain kanaku, ing Ginu, a minie kang Aaron at karing anak nang lalaki kanitang aldo a ila mitalaga lang sumuyu kanaku bilang pari. King aldong ita inutus ku karing memalen na ning Israel king ibie re karing pari ing anti kaniting dake ning ain. Iti metung yang tuntunan a sukat dang tuparan king kapilan pa man. Ila deti ring tuntunan para karing ain-a-durulukan, karing ain-a-binutil, para karing ain-a-kapamayaran-king-kasalanan, ain-a-kapaglarinan-king-kasalanan, ain-para-king-ordinasyun da ring pari, at karing ain-ning-pamisulusulu. King Bunduk ning Sinai, inyang atyu la king libutad na ning disyerto, karin na la binie ning Ginu deting tuntunan kang Moises; kanitang aldo a inutus na karing memalen na ning Israel a daptan da ing karelang pamanain. Ngana ning Ginu kang Moises, Ituki me i Aaron at ding anak nang lalaki karin king pasbul ning Toldang tuknangan ku. Idala mu ing imalan-pari, ing larung paglania, ing biserung toro para king ain-a-kapamayaran-king-kasalanan, ding aduang lalaking tupa, at ing basket a maki tinape alang lebadura. Tipunan mu la karin ding memalen ning Israel. Tiparan nang Moises itang inutus na ning Ginu. Inyang makatipun na la karin ding tau, ngana karela, Ing daptan ku ngeni ya kabud itang inutus nang gampanan ku ning Ginu. Pepalapitan neng Moises i Aaron at ding anak nang lalaki agpang king aduan nang pamaglinis ning kautusan, at saka na la pepandiluan. Kaybat na nita, pepasulud ne ing barung ating takde makaba at ing balabal kang Aaron ampon ing paha king awakan na. Pepasulud nia naman ing efod at pinilmi ne iti king kapamilatan na ning mapinung babat. Pepasulud ne ing takap-salu at saka na la binili kilub da ring Urim at Tumim. Timpak nia naman ing turban king buntuk na at king kanuan na ing gintung lamina, ing banal a tanda ning ordinasyun na, agpang king inutus na ning Ginu. Inyang merapat na ing sablang iti, kinua neng Moises ing larung paglania at saka ne pisikan kaniti ing Toldang tuknangan ning Ginu ampon ing sablang atyu karin. King anti kaniting paralan na telaga ing sabla-sabla para king Ginu. Kinangwa ya pang ditak king laru at saka ne pisikan pitung besis ing altar, ding kasangkapan, ing palanggana ampon ing talpakan na niti ban mitalaga la para king Ginu. Inordinan ne i Aaron king kapamilatan na ning pamitugtug ditak a larung paglania king buntuk na. Kaybat na nita, pepalapitan na lang Moises ding anak nang lalaking Aaron at pepasuluran na lang barung ating makaba takde; bebat na la ding paha karing awakan da at saka na la binili ding malating kupia karing buntuk da, agpang king inutus na ning Ginu. Kaybat na nita, pepakua neng Moises ing biserung toro para king ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Timpak neng Aaron at ding anak nang lalaki ding gamat da king buntuk na ning animal. Pete neng Moises ing toro at saka ya kinangwang ditak a daya. At king taliri na kinangwa yang ditak a daya at kiskas na iti karing sagu a atyu king altar ban italaga ne. Kaybat, sinabug na ing mitagan king daya king talpakan na ning altar bilang pamitalaga kaniti at ing pangadalise na. Kinua nang Moises ing sablang taba ning laman lub, ing masanting nang dake ning ate ampon ding aduang batu at pati na ing taba ra. Dilukan na ngan iti king altar. Kinua na naman itang mitagan king toro at pati na ing balat, karni, at bituka. Dilukan na naman iti king lual na ning kampu, agpang king inutus na ning Ginu. Kaybat na nita, kinua neng Moises ing lalaking tupa para king ain-a-durulukan. Timpak na la ring gamat nang Aaron at ding anak nang lalaki king buntuk na ning lalaking tupa. Kaybat pete neng Moises ing tupa. Sinabug na ing daya king paligid na ning altar. Kinatat ne ing tupa at dilukan ne king altar ing buntuk ampon ing pirapirasung laman at taba, agpang king inutus na ning Ginu. At kaybat nang meluglug ning laman lub at ding bitis, dilukan neng Moises ing kabilugan a lalaking tupa. Iting ain-a-durulukan metung yang ain-a-pamangan; babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niti. Kaybat na nita, kinua neng Moises ing kaduang lalaking tupa a makatalaga para king ordinasyun da ring pari. Timpak na la ring gamat nang Aaron at ding anak nang lalaki king buntuk na ning tupa. Pete neng Moises ing tupa at kinangwa yang ditak king daya at kiskas na iti king pingul ning balugbug nang wanan Aaron, king tindaragul na ning gamat nang wanan at king tindaragul ning bitis nang wanan. Inyang merapat na ita, pepalapitan na la ding anak nang lalaking Aaron, at saka na la kiskasan daya karing pingul dang balugbug a wanan, karing tindaragul da ring gamat dang wanan at karing tindaragul da ring bitis dang wanan. Sinabug nang Moises itang mitagan a daya king paligid na ning altar. Kaybat na nita, kinua na ing taba at ing taba king iki ampon ning laman lub at ing masanting nang dake ning ate, ding aduang batu ampon ing taba ra at ing bitis a wanan king tauli. Kinangwa yang metung a tinape alang lebadura king basket a makatalaga para king Ginu, metung a tinape linutu king taba, at metung a tinape maimpis. Binili na la reti king babo na ning taba at ning tauli nang bitis a wanan ning tupang mepate. Kaybat, timpak na ngan iting pamangan king gamat nang Aaron at karing anak nang lalaki, at inain da naman iti bilang makapasubaling regalu king Ginu. Kinua nang pepasibayung Moises karela iting pamangan at saka na dilukan king altar babo ning ain-a-durulukan bilang ain-para-king-ordinasyun. Iti metung yang ain-a-pamangan at babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niti. Kaybat na nita, kinua neng Moises ing salu ning tupa, at inain ne bilang makapasubaling ain king Ginu. Iti ya ing meging dake nang Moises king lalaking tupang miyain para king ordinasyun. Tiparan na ngan Moises ing sabla, agpang king inutus na ning Ginu. Kinangwa yang ditak king larung paglania i Moises ampon ditak ketang daya a atyu king altar, at pisikan ne kaniti i Aaron ampon ding anak nang lalaki. Pisikan na naman itang susulud dang imalan. King makanyan a paralan na la telaga at pati na ing susulud dang imalan. Kaybat na nita, nganang Moises kang Aaron at karing anak nang lalaki, Idala yu ing karni king tulid nang pasbul ning Toldang tuknangan ning Ginu. Ilutu yu at kanan karin pati na ing tinape a makalulan king basket da ring ain-para-king-ordinasyun, agpang king inutus na ning Ginu. Dulukan yu ing nanumang mitagan a karni o tinape. E kayu mamako king tulid na ning pasbul ning Tolda kilub ding pitung aldo anggang e meyari ing seremonia na ning kekayung ordinasyun. Inutus na ning Ginu ing gampanan tamu king aldong iti ing merapat ban milako ing kasalanan yu. Manatili kayu tulid na ning pasbul ning Tolda kilub ding pitung aldo at bengi. Iti ya ing utus na ning Ginu. Tuparan yu sa ing utus na ban e kayu mangamate. Inya tiparan nang Aaron ampon ding anak nang lalaki ing sablang inutus na ning Ginu king kapamilatan nang Moises. Inyang milabas na ing kawalung aldo, pepayaus neng Moises i Aaron ampon ding anak nang lalaki at ding manimuna na ning Israel. Nganang sinabi kang Aaron, Kuma kang metung a biserung toro at metung a lalaking tupa a parehung alang dipektu. Iyain me ing biserung toro bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan at ing lalaking tupa bilang ain-a-durulukan. Sabian mu munaman karing memalen na ning Israel ing magdala lang lalaking kambing a iyain da bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Magdala la namang baka a pabanua tua at tupa a pabanua munaman a tua. Kailangan king deti ala lang dipektu para king ain-a-durulukan. Pakuanan mu la namang toro at lalaking tupa para iyain da bilang ain-ning-pamisulusulu. Iyain da la ngan deti king Ginu at ing ain-a-binutil a singkapan taba. Kailangan ing tuparan da ngan iti, uling pakit ya karela ing Ginu ngening aldong iti. Inya dela da la king arap ning Tolda ding sablang pepakua nang Moises karela, at mitipun ya ing mabilug a kapulungan karin ban samba king Ginu. Ngana karelang Moises, Inutus na ning Ginu ing daptan yu ngan iti ban ing makasilo nang aslag ning Ginu mihayag kekayu. Kaybat na nita, nganang sinabing Moises kang Aaron, Munta na ka king altar at iyuna meng iyain ing kekang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan, at ing ain-a-durulukan ban mipatawaran ing kasalanan mu ampon ing kasalanan da ring tau. Daptan mu iti ban mipatawaran ing kasalanan ding tau. Iti utus na ning Ginu. Linapit ya i Aaron king altar at saka ne pete ing biserung toro bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan para king sarili nang kasalanan. Kaybat na nita, diwang da ring anak nang lalaki ing daya. Tiniltil neng Aaron ing taliri na king daya at kiskasan na la kaniti ding sagu a makapaligid king altar. Tigtug na ing dayang mitagan king talpakan na ning altar; pero dilukan na ing taba ning animal, ding batu ampon ing tabang meyakua king masanting nang dake ning ate, agpang king inutus na ning Ginu kang Moises. Dilukan na ing laman at ing balat king lual na ning kampu. Pete nia namang Aaron ing animal para king sarili nang ain-a-durulukan. Diwang de kang Aaron ding anak nang lalaki ing daya, at kaybat tigtug na king paligid na ning altar. Diwang dia naman ing buntuk at ding aliwa nang dake ning pete animal. Dilukan na ngan iti king altar. Liglugan na ing laman lub ampon ding bitis nang tauli ning animal, at timpak na iti babo na ning aliwa pang ain-a-durulukan. Kaybat na nita, inain na ing ain da ring memalen. Kinua ne itang kambing para king ain-a-kapamayaran-karing-kasalanan da. Pete ne at saka ne inain kalupa ning minunang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Inain ne ing animal a dulukan, agpang king aduan na ning tuntunan. Kinangwa yang kasakmal a arina king ain-a-binutil at dilukan na iti king altar. Karagdagan ya iti ketang ain-a-durulukan a miyayain aldo-aldo. Katataulian, pete ne ing toro at ing lalaking tupa bilang ain-ning-pamisulusulu para karing tau. Linapit da kang Aaron ding anak nang lalaki itang daya ra deting animal at sinabug na iti king paligid na ning altar. Binili nang Aaron ing taba ding batu na ning toro at ning lalaking tupa babo da ring salu ra ding animal, at dela na ngan king altar at karin na dilukan. Inampang na la ding salu ampon ing tauli dang bitis a wanan bilang makapasubaling ain king Ginu para karing pari, agpang king inutus nang Moises. Inyang ayari na ngan depatan Aaron ing sablang pamanain, tinas na la ding adua nang gamat at saka na la binendisyunan ding tau. Kaybat, meko ne king altar. Kaybat na nita, ya ampon i Moises linub la king Toldang tuknangan ning Ginu. Inyang linual na la, binendisyunan da la ring tau, at ikit da ring sablang memalen ing makasilo nang aslag ning Ginu. Kabud-abud peparatang yang api ing Ginu, at silaban na ngan niting api ing ain-a-durulukan ampon ding miyayaliwang dake a maki taba a atyu king altar. Inyang ikit da iti mengapakulisak la at migsakab ding tau. Kinua na lang Nadab at Abihu a anak nang lalaking Aaron ding karelang insensaryu; dininan da lang baya at saka ra biburan insenso ing baya. Kaybat, inain da iti arapan na ning Ginu. Oneng e makayagpang iting api king kautusan; ala yang kautusan ing Ginu tungkul kaniti. Kabud-abud peparatang yang api ing Ginu, at mesilab la ding mikapatad; mete la king arapan na ning Ginu. Nganang migsalitang Moises kang Aaron, Oyan ing amanuan na ning Ginu kanitang sinabi nang Sukat dang kilalanan ding sablang lalapit kanaku king banal ku, at ihayag ku ing kamalan ku arapan da ring tau. Oneng menatili yang e bubulad i Aaron. Kanita inaus neng Moises i Misael at i Elzafan, ding anak nang lalaking Uziel a bapa nang Aaron. Ngana karela, Meko keni at ilako yu la ding bangke ra ding pisan yu keting banal a Tolda at idala la lual ning kampu. Linapit la at telan da la baru ding bangke; binwat da la at linual king kampu, antimo ing inutus nang Moises karela. Ngana kanitang sinabing Moises kang Aaron at karing anak nang i Eleazar at Itamar, E yu gugutgutan ing buak yu at e yu pangabakan ing susulud yung imalan para pakit yu ing kalungkutan yu. Nung daptan yu yan, mate kayu naman at mimua ya ing Ginu king kabilugan a balen. Pero malyari nang pagpaldasan ning balen ing pangamate ra ding kamaganak yu a meging biktima na ning api a pepagpa na ning Ginu. E kayu mamako king tulid na ning pasbul ning Tolda pota mate kayu, uling mitalaga na kayu king kapamilatan na ning larung paglania na ning Ginu. Inya e la meko karin, antimo ing inutus nang Moises karela. Nganang migsalita ning Ginu kang Aaron, Ika ampon ding anak mu, e kayu miminum alak o nanumang bage makalasing bayu kayu lungub king Toldang tuknangan ku, pota mate kayu. Iti tuntunan yang sukat ipatupad karing lahi yu king kapilan pa man. Kailangan ing balu yu ing pamiyaliwa na ning banal at ing e banal; ing malinis at ing e malinis. Sukat yu lang ituru karing memalen na ning Israel ding sablang kautusan a binie ku kekayu king kapamilatan nang Moises. Ngana namang migsalitang Moises kang Aaron at karing adua nang anak a mitagan, i Eleazar at i Itamar, Kuanan yu itang arinang mitagan king ain-a-pamangan a miyain king Ginu. Gawan yu iting tinape alang lebadura at kanan yu king lele na ning altar uling iti binang banal. Kanan yu iti king lugal a banal; iti ya ing dake mangaintulid kekayu at karing anak yung lalaki ketang pamangan a miyain king Ginu. Iti ya ing utus a tinggap ku king Ginu. Ikayu ampon ding pamilya yu malyari kayung mangan king salu at king bitis a tauli a miyain bilang makapasubaling regalu king Ginu at bilang makapasubaling regalu munaman para karing pari. Kanan yu iti ketang lugal a malinis. Ila deti ring dake miyabie kekayu at karing anak yu karing ain-ning-pamisulusulu a inain da ring memalen na ning Israel. Idala ya ing salu at ing bitis a tauli king altar at pati na ing taba a dulukan at iyain king Ginu. Ila deti ring dake a mangaintulid kekayu at karing anak yu king kapilan pa man, agpang king inutus na ning Ginu. Kaybat na nita, kitang neng Moises ing kambing a sukat iyain bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan, at abalu na king iti dilukan da ne pala. Inya mimua ya kari Eleazar at Itamar. Sebianan na la. Ngana, Obat e ye pengan ing ain-a-kapamayaran-king-kasalanan ketang banal a lugal? Banal ya ita at binie ne ning Ginu kekayu para makalako king kasalanan na ning balen Israel. Anti na ning e yu alub ing daya king banal a Tolda, sana pengan yu karin ing karni na ning animal a miyain, antimo ing inutus ku kekayu. At mekibat ya i Aaron kang Moises, Agyang king aldong iti ding memalen inain da ing karelang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan at ing ain-a-durulukan king arapan na ning Ginu, makanyan man deti ila pang mepalyari kanaku. O nu mong mengan ku king karni na ning ain-a-kapamayaran-king-kasalanan a miyain king aldong iti, ita kaya maging katanggap-tanggap king Ginu? Mipanatag ya lub i Moises inyang dimdam na iting sinabi nang Aaron. Nganang migsalita ning Ginu kari Moises at Aaron, Sabian yu karing memalen na ning Israel king malyari da lang kanan ding sablang animal a lalakad king gabun, antimo ding animal a bangal a kuku at maglangut king kakanan da. Oneng ing kamelyu, agyang lalangutan na ing kakanan na, e ya bangal a kuku; inya e ya sukat kanan uling e ya malinis. Maglangut ya naman ing kuneho king kakanan na, oneng e ya bangal a kuku, inya e ya malinis. Ing liebre, agyang maglangut ya king kakanan na, e ya naman bangal a kuku, inya e ya malinis. E kayu naman mamangan babi. Bangal ya kuku, oneng e na lalangutan ing kakanan na. E ya malinis ing babi. E yu kakanan ing karni da reting mesabing animal o tatagkilan man ding bangke ra, uling animal lang e malinis. Malyari yu lang kanan ding miyayaliwang asan a ating palikpik at kaliskis, oneng e yu la sukat kanan ding nanumang mabibie king danuman a alang kaliskis at palikpik. Ituring yu lang e malinis ding asan a anti kareti. E yu la kakanan o tatagkilan man pati na ding bangke ra. Sukat yang maging kasuklam-suklam kekayu ing nanumang mabibie king danuman a alang palikpik at kaliskis. Oreni ding ayup a kasuklam-suklam a e yu malyaring kanan uling marinat la: ing agila, buitre, at ing agilang dagat; ing balawe, ing lawin, at ding sablang kauri na; ding awak at ding sablang kauri da, ing ostrich, ing kulayung bengi at ning dagat, at ding sablang kauri da; ing kulayu, ding ayup a manyisid asan; ing kulayung ating sagu, ing pelikanu; ding sablang tagak, bako, talibatab, at ding kabag. Kasuklaman yu la ding sablang ayup-ayupan, uling e la malinis, subali mu detang lulundag kapamilatan da ring bitis dang mamaklung, antimo ding durun, luktun, at lipaktung. Kasuklaman yu la ding sablang ayup-ayupan a susulapo at gagapang kapamilatan da ring apat dang bitis. Ing ninumang tagkil karing bangke da reti maging marinat ya angga king kabengian. Ing ninumang talan kareting mebanggit a lelangan ibilang yang e malinis angga itang kabengian, at kailangan ing pipian na ing imalan a susulud na. Ding sablang animal a bangal a kuku, oneng e ra naman lalangutan ing kakanan dang ibat king atian, e la malinis. Ituring yeng e malinis ing ninumang tagkil kareti. Ituring yu la namang e malinis ding sablang animal a tiapat a bitis a ating pangamus. Ing ninumang tagkil karing bangke da reti maging marinat ya angga king kabengian. Kailangan ing pipian na ing imalan a susulud na ning mekatagkil, at ituring yang marinat angga itang kabengian. Ding animal a galagala a ituring yung e malinis ila deti: ding dagis a bulilit, dagis pale at pasimundut; ding sablang barag; ing tuku, ing dapu, ing lupisak, ing timbabalak, at ing galakgak. E la malinis deti at ing ninumang tagkil karing bangke ra ituring yang e malinis angga itang kabengian. At nung ing bangke ning isanu pa man kareti atin yang digpanan a bage, maging marinat ya ita. Inya ing isanu mang kasangkapan a midagpanan karetikasangkapan ya o bage megawa king dutung, imalan, balat, silisyo o nanuman, sukat yang ibabad king danum, oneng manatili ya pamu ring e malinis angga itang kabengian. Nung dugpa la reti king kuran o balanga, maging e malinis ing sablang makaratuk karin. Sukat neng balbalan ing kasangkapan a midagpanan. At ing nanumang pamangan a mitugtugan king danum a makalulan kareting kasangkapan a digpanan da reting animal maging e malinis munaman. E munaman malinis ing inuman a makalulan kareting kasangkapan a midagpanan. Maging e malinis ing nanumang bage digpanan da ring bangke da reting animal; kasangkapan ya o kalang a kapsa, at sukat yang balbalan. Makanyan man, ing panibatan na ning danum o kaya ing talaga manatili yang malinis; pero ituring yang e malinis ing tagkil king bangke da reting animal. Nung dugpa la ding bangke da king bini a malapit nang itanam, manatiling malinis ing bini, nung makababad ing bini king danum at midagpanan king metung kareting mesabing mete animal, maging e malinis ing bini. Nung ing animal a malyaring kanan kabud nia mete, ing tagkil king bangke na niti maging e ya malinis angga king kabengian. At ing ninumang mangan king karni na ning animal a anti kaniti sukat nang pipian ing imalan a susulud na, at manatili yang e malinis angga king kabengian. Antimu rin, ing ninumang mibuat king bangke na ning mete animal sukat na namang pipian ing imalan a susulud na. Makanyan man, manatili yang e malinis angga king kabengian. E kayu mamangan karing isanu man karing mangalating animal a gagapang king gabun, agyang pang gagapang de reti ing atian da king gabun o lalakad la king kapamilatan da ring apat dang bitis o maygit apat a bitis. E yu la kakanan o tatagkilan man ing isanu man kareting mebanggit a e malinis a animal ban e kayu mituring e malinis. Aku ing Ginung kekayung Dios; inya ingatan yung malinis ing sarili yu, uling aku banal ku. Aku ing Ginu a milual kekayu ibat Ehipto ban aku ing maging Dios yu. Inya sukat kayung maging banal, uling aku banal ku. Ila deti ring tuntunan tungkul karing animal at ayup ampon karing kakawe lelangan at sablang gagapang king gabun. Kailangan ing balu yu ing pamiyaliwa na ning malinis ila ning e malinis; ing animal a malyaring kanan ila ning e malyaring kanan. Ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu karing memalen na ning Israel ing anti kaniti: Nung muktut ya ing ninumang babai at manganak yang lalaki, ituring yeng e malinis iting babai kilub ding pitung aldo, antimo nung makananu yang e malinis neng makaratang ing regla na. Sukat yang masirkunsisyun king kawalung aldo ing anak. Kaybat na nita, palabas ya pang atlung pulu't atlung aldo ing ima bayu ya ituring malinis. E ya sukat tatagkil king nanumang bage sagradu o lulub king banal a Tolda anggang e miras ing mitakdang panaun. Nung babai ne man ing beit na, labing apat yang aldo ituring e malinis, antimo nung makananu yang e malinis neng makaratang ing regla na. Palabas ya pa munamang anam apulu't anam a aldo bayu ya ituring malinis. Potang meganap na ing pangalinis na para king anak nang lalaki o babai, sukat yang magdalang metung a biserung tupa a pabanua tua bilang ain-a-durulukan ampon metung a patipati o kaya metung a batu-batu bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Idala na la deti king pari tulid ning pasbul ning Toldang tuknangan ku, ing Ginu. Ing pari ya ing miyain kareting ain na at gampanan ne ing seremonia na ning pangapatawaran a makalako king panga-dinatan na. Kaybat na nita, maging malinis ne. Iti ing tuntunan a sukat nang daptan ning babai kaybat nang menganak. Nung e ne agyung iyain ing metung a biserung tupa, malyari yang magdalang kaparis a patipati o kaya kaparis a batu-batu; metung para king ain-a-durulukan at ing metung para king ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Gampanan ne ning pari ing seremonia na ning pangapatawaran a makalako king panga-dinatan na ning babaing ibat menganak. Kaybat na nita, maging malinis ne. Nganang migsalita ning Ginu kang Moises at Aaron, Nung kayaltawan yang baya ing ninuman king balat na o ating mangatdas o ating minaliwa kule king balat na at linto, atin yang sakit a lepra; sukat yang idala kang Aaron o king metung karing anak nang pari. Siasatan ne ning pari ing sakit a linto king balat at nung ing buak-buakan king dake a ating sakit meputi at meyakit king ing sakit managlus lalam ning balat, iti lepra ya at ideklara neng e malinis ning pari ing anti kanitang taung ating sakit king balat. Nung ing linto baya maputi ya at meyakit ing e makutkut a darasan king balat, at e maputi ing buak-buakan king dake a maki baya, ikalilua neng pitung aldo ning pari ing taung maki kapanamdaman. King kapitung aldo siasatan neng pasibayu ning pari at nung king pamalak na ya naman a itsura ing baya at e ya mikalat, ikalilua neng pitu pang aldo. Kaybat na ning kapitung aldo, siasatan neng pasibayu at nung kinayap ne ing baya at e ya mikalat, ideklara neng malinis na uling metung ya mung baya. Pipian na kanita ning mika baya ing susulud nang imalan at saka ya mandilu. Nung ikua nang mikalat ning baya kaybat neng siniasat ning pari ampon dineklarang malinis, sukat yang makikit pasibayu king pari. Siasatan neng pasibayu ning pari at nung mikalat ya ing baya, ideklara neng e malinis ing tau, uling ing sakit na lepra. Nung mika lepra ya ing ninuman, kailangan yang idala king pari ban siasatan ne sakit. At nung manakit yang makalbag a manimuti king balat na at meputi ing buak-buakan na at dakal ya nana, iti metung yang lepra a e kakayap. Ideklara neng e malinis ning pari; e na ne kailangan ikalilua pa, uling masala king e ya malinis. Nung ing sakit a ita mikalat na king katawan at nung laganas na manibat king buntuk angga na karing bitis, siasatan neng pasibayu ning pari. Nung akit nang mikalat na king kabilugan nang katawan, ideklara na neng malinis ing taung ita. Nung meputi na ing heganagana nang balat, malinis ne pin. Kabud ating linto sagiwang baya, e ya malinis. Siasatan neng pasibayu ning pari at nung akit na king atin yang sagiwang laman, ideklara neng e malinis iting tau. Nung kinayap ya ing sagiwang laman at muti yang pasibayu, kailangan yang makikit pasibayu king pari ban palawe. At nung akit na ning pari ing meputi ya ing baya, malinis ne at ideklara na neng malinis ning pari. Nung kayaltawan yang bukul ing ninuman king katawan na at kaybat kinayap ya, oneng limbag yang pasibayu at meputi o melare, sukat yang makikit king pari ing taung ita. Siasatan ne ning pari at nung akit na ning pari king tataglus ya iti king laman at meputi ing buak-buakan na, ideklara ne kanitang e malinis. Uling ing linto lepra ya a megumpisa king tigsa. Nung king pamaniasat na ning pari akit na king e meputi ing buak-buakan at e tataglus king laman nune maputla-putla ya mu, ikalilua neng pitung aldo ing taung ita. Nung kinalat na king balat, ideklara neng e malinis, uling sakitan ya. Nung e ya magbayu itsura kilub ding pitung aldo at e ya kinalat metung ya mung bakas ning tigsa. Ideklara na neng malinis ning pari. Nung mepaltus ne man ing ninuman at ing mepaltus na melare ya o menamuti, siasatan ne ning pari. Nung ing buak-buakan king dake na ning mepaltus meging maputi at meyakit king malalam ya darasan kesa king makapaligid a balat, ita metung yang lepra a megumpisa king paltus. Ideklara neng e malinis ning pari ing taung ita. Nung akit na ning pari king ing buak-buakan king dake mepaltus e meputi at e tataglus king laman nune meputla mu, ikalilua neng pitung aldo. Siasatan neng pasibayu king kapitung aldo at nung kakalat ya, ideklara neng e malinis ning pari uling lepra ing kapanamdaman na. Nung ing dake mepaltus e migbayu ampon maputla ya mu kule at e mikalat, e ya lepra ita. Ideklara na neng malinis ning pari, uling ita biuk nia mu ning mepaltus. Nung ing metung a lalaki o babai keyaltawan yang baya king buntuk o king baba, siasatan ne ning pari. Nung ing kapanamdaman na tataglus king laman at ding buak-buakan na madilo-dilo la at mepinu, sakitan yang lepra. At ing taung keyaltawan kaniti ideklara neng e malinis ning pari. Nung king pamaniasat na ning pari akit nang e malalam a tataglusan king balat at ala pang matuling a buak-buakan, ikalilua na nia mu kilub ding pitung aldo. Kalabas na ning pitung aldo siasatan neng pasibayu ning pari, at nung ing sakit e mikalat at alang madilo-dilo buak-buakan karin at e tinaglus king laman, labahasan na na mu ning maki sakit ing buak-buakan a makapaligid king baya. Ikalilua ne pang pitung aldo ning pari. King kapitung aldo siasatan neng pasibayu ning pari ing baya, at nung e ya mikalat at e tinaglus malalam king laman, ideklara na neng malinis ning pari. Pipian na ning mika sakit ing susulud nang imalan at maging malinis ne. Nung kinalat ing baya kaybat nang mideklarang malinis, siasatan neng pasibayu ning pari. Nung kinalat ya ing baya, e na na kailangan manintun pang madilo-dilo buak-buakan; malino king e ya malinis ing tau. Nung king pamalak na ning pari e ya mikalat ing baya at tutubu na ing buak-buakan karin, kinayap ne ing baya. Ideklara na neng malinis ning pari. Nung ing ninuman kayaltawan yang maputla-putla king balat na, siasatan ne ning pari. Nung mamutla-mutla la, bakas la mu; malinis ya ing tau. Nung melugus ya buak ing metung a lalaki, e ya sukat ituring e malinis agyang mekalbu ya. Nung melugus ing buak na king kanuan at malingmingan, kalbu ya; pero ituring yang malinis. Nung lunto ya ing malare-lare baya king lugal a milako buak, lepra ya. Siasatan ne ning pari at nung ating malare-lare baya karin, ideklara neng e malinis, uling lepra ing sakit a linto king balat nang buntuk. Sukat yang misulud imalan a gabak-gabak ing taung mika lepra; paburen neng sabung-sabung ing buak na, takpan ne banda lalam ing lupa na at saka na ikulisak, Marinat ku, marinat ku! Anggang e mako ing sakit nang ita e ya malinis, at sukat yang lumaut karing tau. Manuknangan yang magdili-dili king lual na ning kampu. Nung kayakitanan yang kulapu ing imalan, lana ya man o linen o kaya kapirasung telang linen o lana o kaya king balat o nanumang gawa keng balat ning animal at ing linto kulapu mamerdi-merdi ya o kaya malare-lare, ita mikakalat yang sakit, inya sukat yang pasiasat king pari. Siasatan na iti ning pari at ilele nang pitung aldo. Pangalabas na ning pitung aldo siasatan nang pasibayu at nung mikalat ing kulapu, ing imalan o ing nanumang susulud mideklarang e malinis. Silaban na kanita ning pari, uling ita sakit a makayawa. Nung king pamaniasat na ning pari ikit nang e kinalat ing kulapu, iyutus na namu ing pipian da iti at ilele rang pitu pang aldo. Kaybat na nita, siasatan nang pasibayu ning pari at nung e menaliwa kule ing kulapu, agyang e mikalat, e pa mu rin malinis. Inya sukat silaban ita, maging ing sira a atyu king arap o king gulut. Nung king pamaniasat na, mewala na ing bakas na ning kulapu gupitan na itang king imalan o itang king kagamitan balat animal. Nung ating lunto pasibayung kulapu at kakalat, silaban na na ning makibandi. Nung pipian na at milako ing kulapu, pipian nang pasibayu at maging malinis na kanita. Iti ya ing tuntunan tungkul king kulapu a lunto king imalan, lana ya man o linen o king telang lana o nanu pa mang megawa king balat animal ban mayakit nung malinis ya o nung marinat ya. Ngana ning Ginu kang Moises, Iti ya ing tuntunan tungkul king pamaglinis king taung kinayap king sakit a lepra. King aldo a mideklara yang malinis, makikit ya king pari at ituki ne ning pari king lual na ning kampu ban karin ne siasatan. Nung kinayap na ing lepra na, iyutus na ning pari king magdala yang kaparis a ayup a mabie at malinis ampon kapirasung dutung a sedro, metung a malutung tali, at metung a kapakling sangang hisopo. Kaybat, iyutus na ning pari ing paten ne ing metung karing ayup tulid na ning metung a banga a maki kasaklu-saklung danum. Kaybat na nita, kuanan ne ing metung pang ayup at isoso ne iti king daya na ning mepate ayup at ing kapirasung dutung a sedro at ning taling malutu ampon ning kapakling sangang hisopo. Pisikan neng pitung besis king daya ing taung bisang mideklarang melinis na king sakit na king balat. Kaybat na nita, ideklara na neng malinis. Ibulus ne king marangle itang ayup a makatagan. Pipian na ning taung mideklarang malinis ing susulud nang imalan at pakalbu ne ing buntuk na at saka ya mandilu. Kanita malinis ne. Malyari neng lungub king kampu, pero sukat yang manuknangan pitu pang aldo lual na ning tolda na. King kapitung aldo, pasibayu yang pakalbu, labahasan na ing balbas na, ing kile na, at ing heganaganang buak na king mabilug nang katawan; pipian na ing susulud nang imalan at saka ya mandilu. Maging malinis ne kanita. King kawalung aldo magdala yang aduang biserung lalaking tupa at metung a biserung babaing tupa a pawang pabanua tua at alang dipektu, limang litrung arinang singkapan larung olibo, at kapitnang litrung larung olibo. Ituki ne ning pari ing tau pati na ing regalung darala na king pasbul ning Toldang tuknangan ku, ing Ginu. Kuanan ne ning pari ing metung karing biserung lalaking tupa at ing kapitnang litrung larung olibo iyain ne king Ginu bilang ain-a-kapaglarinan-king-kasalanan. Paten ne kanita ing biserung tupa king banal a lugal nung nu ra la papaten ding animal a miyayain para king ain-a-kapamayaran-king-kasalanan ampon ding para karing ain-a-durulukan. Daptan na iti uling ing ain-a-kapaglarinan-king-kasalanan anti ya king ain-a-kapamayaran-king-kasalanan, mangaintulid ya king pari. Iti metung a bage sagradu. Kuma yang ditak ing pari king daya na ning biserung tupang mepate at ikaskas na king pingul nang balugbug a wanan ning taung lilinisan at king tindaragul na ning gamat nang wanan ampon king tindaragul ning bitis nang wanan. Kuma yang ditak king larung olibo ing pari at itugtug na king sarili nang kayling palad at isoso ne kaniti ing metung a taliri ning gamat nang wanan at saka na ipisik pitung besis iting laru karin king arapan ku, ing Ginu. Kaybat na nita, kuma yang ditak ketang larung atyu king palad na at ditak ketang daya ning biserung tupa, at ikaskas na iti king pingul nang balugbug a wanan ning taung lilinisan, antimu rin king tindaragul na ning gamat nang wanan at king tindaragul na ning bitis nang wanan. Kaybat, ikaskas na ing larung makatagan king palad na king buntuk na ning tau bilang kapamayaran kasalanan kanaku, ing Ginu. Kaybat na nita, iyain ne ning pari ing ain-a-kapamayaran-king-kasalanan ban mipatawaran ya ing taung bisang linisan. At kaybat, paten ne ing animal para king ain-a-durulukan at iyain ne iti pati na ing ain-a-binutil king altar. Makanyan nang gampanan ning pari ing seremonia na ning pamaglinis, at maging malinis ya ing tau. Nung pakakalulu ne man ing tau at e na agyung ibie iti, malyari yang magdalang metung mung biserung lalaking tupa para king pangadeklara nang malinis bilang ain-a-kapaglarinan-king-kasalanan, adua mung litrung arina a singkapan larung olibo bilang ain-a-binutil at kapitnang litrung larung olibo. Magdala ya namang aduang patipati o kaya aduang batu-batu; ing metung para king ain-a-kapamayaran-king-kasalanan at ing metung para king ain-a-durulukan. King kawalung aldo idala na la deti king pari karin king pasbul ning Toldang tuknangan ku, ing Ginu. Kuanan ne ning pari ing lalaking biserung tupa at ing larung olibo, at saka na la iyampang bilang makabukud a regalu kanaku, ing Ginu, para king pari. Paten ne ing biserung tupa at kuma yang ditak a daya at ikaskas na king pingul nang balugbug a wanan ning tau, at king tindaragul na ning gamat nang wanan ampon king tindaragul na ning bitis nang wanan. Mitugtug yang ditak a laru ing pari king palad nang kayli; at king metung nang taliri ning wanan nang gamat ipisik nang pitung besis iting laru karin king arapan ku, ing Ginu. Ikaskas na naman ing ditak a laru ketang pikaskasan na king daya ning biserung tupa king pingul ning balugbug nang wanan ning tau, king tindaragul na ning gamat nang wanan ampon king tindaragul na ning bitis nang wanan. Ing mitagan king laru king palad na ya ing ikaskas na king buntuk na ning tau bilang panatbus king arapan ku, ing Ginu. Kaybat, iyain ne ing metung karing pitsun a patipati o batu-batu bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan, at ing metung naman bilang ain-a-durulukan pati na ing ain-a-binutil. Iti ya ing seremoniang daptan na ning pari para linisan ya ing taung mika sakit. Iti ya ing tuntunan para king taung misakitan king lepra king balat a e na agyung munie ketang karaniwan a ain a karapatdapat iyain para king pangalinis na. Ngana pang migsalita ning Ginu kang Moises at Aaron, Potang miras na kayu Canaan, ing gabun a ibabie ku kekayu, at mika sakit a kulapung makayawa karing bale tuknangan yu, agad nang ipabalu iti king pari ning mekatuklas. Iyutus na kanita ning pari ing ilual da king bale ing sablang laman na ning bale bayu ya datang karin ban siasatan ne ing linto kulapu; nung ali ing sablang dasnan na kilub na ning bale mideklarang e munaman malinis. Kaybat na nita, munta ne ing pari king bale. Lawan na ing kulapu. Nung ating dake a mamerdi-merdi o malare-lare a linto king pader ning bale, lumual ya king bale at ikandadu neng pitung aldo. Magbalik ya king kapitung aldo ban siasatan neng pasibayu. Nung mikalat ing kulapu, iyutus nang ilako da la ring batung keyakitan kulapu at ipayugse na la king basurahan a atyu king lual na ning balen....ilako da la ring batung keyakitan kulapu...(14:40) Kaybat na nita, pabakbak na ngan ing palitada king kilub na ning bale at ipayugse na king basurahan lual na ning balen. Kaybat, alilan lang bayu ding batung mebaklas at palitadanan yang pasibayu ing kilub na ning bale. Nung lunto pasibayu ing kulapu kilub na ning bale kaybat dang miyalilan ding batung apektadu ampon mepalitada na, munta yang pasibayu ing pari ban gawang pamaniasat. Nung mikalat ing sakit, e ya malinis ing bale; sukat yang lasakan at ding batu ampon dutung na, at idala lual ning balen ing heganaganang palitada na at iyugse king basurahan. Maging e ya malinis ing ninumang lungub king bale kabang makakandadu ya angga na king kabengian. Ninuman ing magkera karin o mangan kilub na ning bale sukat nang pipian ing susulud nang imalan. Potang magbalik ya ing pari king bale at ikit nang e na linto pasibayu ing kulapu kaybat nang mibayu palitada, ideklara na neng malinis na. Potang ideklara neng malinis na ing bale, kuma yang aduang malating ayup, metung a kapirasung dutung a sedro, taling malutu, at kapakling sangang hisopo. Paten ne ing metung karing ayup king tulid na ning metung a banga a ating kasaklu-saklung danum. Kaybat, kuanan ne ing dutung a sedro, ing hisopo, ing taling malutu ampon ing ayup a mabie. Isoso na la deti king daya na ning ayup a mepate ampon king kasaklu-saklung danum. Pisikan ne kanitang pitung besis ing bale. Makanyan neng linisan ing bale king kapamilatan na ning daya ning ayup, king kasaklu-saklung danum, king mabie ayup, king dutung a sedro, king kapakling sangang hisopo, at king taling malutu. Kaybat na nita, ibulus ne ing ayup a mabie king marangle lual ning siudad. King makanyan a seremonia ya luminis ing bale at maging malinis ya. Ila deti ring kautusan tungkul king sakit a lepra at king nanumang makatakut a sakit king balat at king kulapu karing imalan o karing bale, karing baya o nanumang sugat a tutubu king katawan. Deting kautusan ila ring pagbatayan nung malinis ya o e malinis ing tau o ing nanumang bage. Ngana ning Ginu kang Moises at Aaron, Sabian yu iti karing memalen ning Israel. Potang ating tutulu king kasangkapan ning metung a lalaki, e malinis ing tutulung ita. Iti ya ing tuntunan a tukian na, tuknang man o ali ing tulu uling e ya pa mu rin malinis. Maging e munaman malinis ing isanu mang pigkeran na o piluluklukan na. Sukat nang pipian ing susulud nang imalan ning ninumang makatagkil king pagkeran na, at saka ya mandilu, at ituring yang e malinis angga king kabengian. Makanyan munaman ing daptan na ning linukluk king luklukan na; pipian na ing susulud nang imalan, at saka ya mandilu. Ituring ya namang e malinis angga king kabengian. Ing ninumang makatagkil king lalaking ating tulu sukat nang pipian ing susulud nang imalan at saka ya mandilu, oneng manatili yang e malinis angga king kabengian. Nung aluran ne ning lalaking ating tulu ing taung malinis, sukat nang pipian ning taung miluran ing susulud nang imalan at saka ya mandilu, oneng manatili yang e malinis angga king kabengian. Ituring yang e malinis ing isanu mang luklukan ning animal a liklukan na ning lalaking ating tulu. Ituring yang e malinis ing ninumang makatagkil king nanumang apagkeran na ning lalaking ating tulu. At ing ninumang magdala ketang aluklukan na sukat nang pipian ing susulud nang imalan at saka ya mandilu, oneng manatili yang e malinis angga king kabengian. Nung e na la pa inos ding gamat na ning lalaking ating tulu at talnan ne ing metung a tau, sukat nang pipian ning taung atalan na ing susulud nang imalan at saka ya mandilu, oneng manatili yang e malinis angga king kabengian. Ing isanu mang kasangkapan a kapsa a tagkilan na ning taung ating tulu sukat yang balbalan, at sukat yang wasan ing isanu mang kasangkapan a megawa king dutung a atagkilan na. Nung kumayap ya ing taung ating sakit king anti kaniti, manaya ya pa mung pitung aldo, at kaybat na nita pipian na ing susulud nang imalan at saka ya mandilu king kasaklu-saklung danum. Kanita ya pa mu maging malinis. Karas ning kawalung aldo magdala yang aduang patipati o kaya aduang batu-batu king pasbul ning Toldang tuknangan ku, ing Ginu. Iyain ne ning pari ing metung kareti bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan at ing metung naman bilang ain-a-durulukan. King anti kaniting seremonia ne linisan ning pari ing lalaking ating tulu. Nung kelualan yang bini ing metung a lalaki, sukat yang mandilu, oneng manatili yang e malinis angga king kabengian. Sukat linisan ing isanu mang imalan o balat animal a mituluanan king bini, oneng manatiling e malinis angga king kabengian. Kaybat dang misiping ning metung a lalaki at ning metung a babai, sukat lang parehung mandilu, oneng manatili lang e malinis angga king kabengian. Neng makaratang ya regla ing ninumang babai, manatili yang e malinis kilub ding pitung aldo. Ing ninumang makatagkil keting babai manatili ya namang e malinis angga king kabengian. Maging e malinis ing isanu mang bage aluklukan na o apagkeran na kabang makaratang ing regla na. Sukat yang mandilu ing ninumang makatagkil king pagkeran na; pipian na ing susulud nang imalan at saka ya mandilu, oneng manatili yang e malinis angga king kabengian. Sukat yang mandilu ing ninumang makatagkil king nanumang aluklukan na niting babai; pipian na ing susulud nang imalan, oneng ituring yang e malinis angga king kabengian. Ituring yang e malinis angga king kabengian ing ninumang makatagkil king nanumang atyu king pagkeran na o luluklukan na niting babai. Ing ninumang lalaking sumiping king babaing atyu king panaun na ning pamagregla na miyawa ya king dinat na, at manatili yang e malinis kilub ding pitung aldo. Maging e malinis munaman ing nanumang pigkeran na. Nung dumaya ya ing ninumang babai king aldo a e na pamagregla o nung kumaba king sadia nang pamagregla, ituring yang e malinis kabang daraya ya, antimo nung makananu yang e malinis king panaun na ning pamagregla na. E munaman malinis ing nanumang pigkeran na o liklukan na kilub ding aldong deta. Maging e ya malinis ing ninumang tagkil kareti; sukat nang pipian ing susulud nang imalan at saka ya mandilu, oneng manatili yang e malinis angga king kabengian. Kaybat nang tinuknang ning pamandaya ning babai, manaya ya pang pitung aldo bayu ya maging malinis. King kawalung aldo magdala yang aduang pitsun a patipati o kaya aduang batu-batu king pari king pasbul ning Toldang tuknangan ku, ing Ginu. Iyain ne ning pari ing metung kareti bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan at ing metung bilang ain-a-durulukan. King anti kaniting seremonia ne linisan ning pari ing babai king arapan ku, ing Ginu. Makanyan yu lang ingatan ding memalen na ning Israel tungkul king karelang e pangamalinis, nung ali mate la arapan na ning altar ku, ing Ginu, a atyu libutad da, nung dinatan de. Ila deti ring tuntunan tungkul king lalaking ating tutulu king kasangkapan na o kalulualan bini, at king babaing magregla ampon king lalaking makisiping king babaing e malinis. Migsalita ya ing Ginu kang Moises kaybat na ning pangamate da ring adua nang anak a lalaking Aaron uli na ning pamaglapit da king Ginu king paralan a e karapatdapat. Ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu kang Aaron a kapatad mu king e nia kabud lulub king tabing ning Kabanal-banalan a Lugal nune mu king mitakdang panaun, uling karin ku papakit libutad ning metung a biga tulid ning takap ning Kaban ning Kasunduan. Mate ya, nung e ya tupad kaniti. Oneng malyari yang lungub king Kabanal-banalan a Lugal pota mung kaybat nang mekayain metung a biserung toro bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan, at metung a lalaking tupa bilang ain-a-durulukan. Sukat ya pa mung mandilu i Aaron bayu ya lungub king Kabanal-banalan a Lugal, at kaybat isulud na la ring imalan-pari; ing barung linen a makaba takde ampon ding salol a makuyad, ing paha at ing linen a turban. Dinan ne ning balen Israel aduang kambing a lalaki i Aaron bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan at metung a lalaking tupa bilang ain-a-durulukan. Miyain ya namang metung a toro bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan para king sarili nang kasalanan, at para karing kasalanan da ring pamilya na. Kaybat na nita, idala na la ring aduang kambing king tulid nang pasbul ning Toldang tuknangan ku, ing Ginu. King kapamilatan na ning bagutan abalu na nung isanu kareting aduang kambing ing mangaintulid kanaku, at nung isanu ing mangaintulid kang Azazel. Paten ne ing kambing a para kanaku, at iyain neng Aaron bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Iyain neng mabie Aaron kanaku, ing Ginu, ing kambing para kang Azazel at saka ne ibulus king disyerto papunta kang Azazel ban ilako na niti ing kasalanan da ring tau. Paten neng Aaron ing toro at iyain ne bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan para king kasalanan na at ning pamilya na. Kaybat, kuanan ne ing insensaryung mitmung mibabayang uling king altar. Kuma ya namang aduang kasakmal a mabanglung insensong mapinu at idala na iti kilub na ning Kabanal-banalan a Lugal. Karin king arapan ku, ing Ginu, ibili na king uling a mibabaya ing insenso ban pampanan ne ning asuk ning insenso ing takap na ning Kaban ning Kasunduan ban e ne akuang akit at e ya mate. Kuma yang ditak king daya na ning toro at king kapamilatan na ning taliri na ipisik na king tulid ning takap, at kaybat ipisik na namang pitung besis ing daya king arap na ning Kaban ning Kasunduan. Kaybat na nita, paten ne ing kambing para king ain-a-kapamayaran-king-kasalanan da ring tau. Idala na ing daya na niti kilub na ning Kabanal-banalan a Lugal, at ipisik na king babo na ning takap, at kaybat king arap ning Kaban ning Kasunduan, antimo ing depatan na king daya ning toro. King anti kaniting paralan na gampanan ing seremonia na ning pamaglinis na king Kabanal-banalan a Lugal ketang nanumang dinat a ibat karing memalen na ning Israel at king sabla rang kasalanan. Makanyan munaman ing sukat nang gawan king Tolda, anti na ning iti makatalakad ya libutad na ning kampu a karaniwan lugal a e malinis. Alang aliwang taung lulub king Tolda king penandit a lungub ya i Aaron king Kabanal-banalan a Lugal ban gampanan na ing pamaglinis king kasalanan na, king pamilya na, at para king kasalanan na ning balen. Kalual na munta ya king altar a pidurulukan karing ain at saka ne linisan iti. Kuma yang ditak king daya na ning toro at ditak king daya na ning kambing, at saka na ikaskas karing sagu a makapaligid king altar. King kapamilatan na ning taliri na pisikan neng pitung besis king daya ing altar ban maging sagradu ya at luminis ya ketang sabla rang pamikasala ding memalen na ning Israel. Potang agampanan na nang Aaron ing pamanain para king pamaglinis king Kabanal-banalan a Lugal, king aliwa na pang dake ning Toldang tuknangan ku, ing Ginu, at para king altar, iyampang na ne kanita ing kambing a mabie a mepili para kang Azazel. Itumpak na la ding adua nang gamat king buntuk na ning kambing at sabian na tulid na ning kambing ing sablang dapat dang e ustu at kasalanan ding memalen na ning Israel. King makanyan a paralan milipat king buntuk na ning kambing ing sablang iti. Kaybat na nita, itabi ne ning metung a lalaking mitulduan ganap kaniti ing kambing papunta king disyerto. Idala na ngan mako ning kambing ing sabla rang kasalanan, at idala na king lugal a e na panuknanganan ning ninumang tau. Kaybat na nita, lungub ya i Aaron king Tolda; ilukas na ing imalan nang pari a sinulud na bayu ya linub king Kabanal-banalan a Lugal at lakuan na karin. Mandilu ya king metung a lugal a sagradu at isulud na ing sarili nang imalan. Kaybat na nita, lumual ya at iyain ne ing ain-a-durulukan para king sarili nang kasalanan at para karing memalen. Dulukan na naman king altar ing taba na ning animal para king ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Ita namang lalaking mitabi king kambing papunta kang Azazel king disyerto, sukat yang mandilu at saka na pipian ing susulud nang imalan bayu ya magbalik lungub king kampu. Ing toro at ing kambing a magamit para king ain-a-kapamayaran-king-kasalanan a dela ra daya kilub ning Kabanal-banalan a Lugal ban makalako king kasalanan sukat lang idala lual na ning kampu at dulukan la karin. Sukat ngan silaban ing balat, ing karni, at ing bituka. Sukat nang pipian ing susulud nang imalan ning taung manyilab kaniti, at saka ya mandilu bayu ya magbalik lungub king kampu. Iti ya ing tuntunan a sukat tuparan king kapilan pa man. Balang kapulung aldo ning kapitung bulan, ding Israelita at ding dayuan a makipamalen karela sukat lang mag-ayunu at e bitasang magobra. King aldong ita marapat ing pamaglinis karela king sabla rang kasalanan ban maging malinis la arapan ku, ing Ginu. Ing aldong ita sukat yang maging sagradu, uling aldo ne ning pamag-ayunu at ganap a pamagpaynawa king obra. Tuparan ye iting tuntunan king sablang panaun. Ing Pamuntuk da ring Pari a miyordinan at mitalaga kayalili nang tata na, ya ing ganap king pamaglinis king kasalanan. Isulud na ing imalan-pari at gampanan na ing pamaglinis king kasalanan karin king Kabanal-banalan a Lugal ning Toldang tuknangan ku, ing Ginu, king altar para karing pari, at karing sablang memalen. Manatili ya iting tuntunan king sablang panaun; tuparan ya misan kilub ning pabanua ban mipatawaran ing sabla rang kasalanan. At tiparan nang Moises ing sablang inutus na ning Ginu. Ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu la deting tuntunan kang Aaron at karing anak nang lalaki ampon karing sablang memalen na ning Israel. Ing ninumang Israelita a makamate toro o tupa o kambing para iyain, at pete ne iti king kilub o king lual na ning kampu at e king tulid ning pasbul ning Toldang tuknangan ku, ing Ginu, mikasala ya at sukat yang itiwalag king balen ku. Ing parasan na niting tuntunan ya itang idala la king arapan ku, ing Ginu, detang animal lugal king paten da la king marangle. Sukat da lang idala king pari karin king tulid nang pasbul ning Tolda at paten bilang ain-ning-pamisulusulu. Ipisik na ning pari ing daya da reting animal king altar a atyu king lele nang pasbul ning Tolda. Dulukan na ing taba ban mika mabanglung bau a babie tula kanaku, ing Ginu. Inya e na la sukat magtaksil king kapamilatan na ning pamakamate ra karing karelang animal para iyain da karing demonyung kambing a sasamban da. Iti ya ing tuntunan a sukat dang tuparan king kapilan pa man. Ing ninumang Israelita o dayuan a kayabe ra a miyain ain-a-durulukan o nanumang sakripisyu nu man karin subali mu king tulid ning pasbul ning Tolda, itiwalag ya king balen ku. Maging kalaban ke ing ninumang mangan daya at itiwalag ya king kapulungan, Israelita ya man o dayuan. Uling ing bie atyu king daya at iti ya ing sangkan nung inya aku, ing Ginu, inutus ku king idala ing daya king altar ban panatbus king bie yu at king kasalanan da ring tau. Uling ing bie atyu king daya at ya ing makalako king kasalanan. Inya e sukat mangan daya ing ninuman, Israelita ya man o dayuan. Nung ing ninumang Israelita o dayuan a kayabe yu, makarakap yang animal o ayup a apangan, sukat nang patulu king gabun ing daya na niti at kaybat takpan nang gabun. Uling atyu ing bie ning balang lelangan king daya na, inya babawal ku ing mangan daya. Itiwalag ya ing ninumang labag kaniting tuntunan. Ing ninumang mangan, Israelita ya man o dayuan, king karni na ning animal a mete na kabud o kaya piglapak da ring mabangis a animal, sukat nang pipian ing susulud nang imalan at mandilu ya, oneng ituring yang e malinis angga king kabengian. Pagdusan na ing pamikasala na nung e na daptan ing anti kaniti. Ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu karing memalen na ning Israel king aku ing Ginung kekayung Dios. E yu pakiapusan ing ugali da ring tau Ehipto nung nu kayu menuknangan king misan a panaun ni ding taung dasan yu Canaan nung nu ra kayu darala ngeni. Pamintuan yu la ding utus ku at daptan yu itang parapat ku kekayu. Aku ing Ginung kekayung Dios. Inya pamintuan yu la ding utus ku. Mika bie ya ing mamintu. Aku ing Ginu. E kayu makipangatawan karing malapit yung kamaganak. Aku ing Ginu. E me sisiran a dangalan i tata mu king kapamilatan na ning pamakipangatawan mu king mismung ima mu. E me sisiran a dangalan i ima mu. E me sisiran a dangalan i tata mu king kapamilatan na ning pamakipangatawan mu king ninuman karing asawa na. E ka makipangatawan king kapatad mung babai o king babaing kasing-ibpa mu o kasing-ima mu, maging iti meging kayabe meng meragul king metung a bale o ali me. E ka makipangatawan king ninuman karing anak dang babai ding anak mu; iti makasirang puri keka. E ka makipangatawan king anak nang babai ning asawa nang tata mu, uling kapatad mia naman. E ka makipangatawan king kapatad nang babai ning tata mu, uling dara me. E ka makipangatawan king kapatad nang babai ning ima mu, uling dara mia naman. E ka makipangatawan king asawa nang bapa mu, uling dara mia naman. E ka makipangatawan king manuyang mung babai, uling asawa ne ning anak mu. E ka makipangatawan king bayo mung babai, uling asawa ne ning kapatad mu. E ka makipangatawan king anak nang babai o apu ning babaing meging kasese mu, pota deti kamaganak mu la at iti e mayap. E ka malyaring makiasawa king kapatad nang babai ning asawa mu kabang mabie ya pa ing asawa mu. E ka makipangatawan king ninumang babai kabang atin yang regla, uling e ya malinis king kabilian nang anti kanita. E ka makipangatawan king asawa na ning kalupa mung tau, uling midinatan ka. E me babie ing ninuman karing anak mung babai para magamit king pamanyamba king dios a i Molek, uling iti kalapastanganan king lagyu na ning kekang Dios. Aku ing Ginu. E ya sukat makipangatawan ing ninumang lalaki king kalupa nang lalaki, uling ing anti kaniti makasumami. E ya sukat makipangatawan ing ninumang lalaki king kaisanu mang animal. E na naman dapat babie ning babai ing katawan na king metung a animal; ing anti kaniting dapat tune e mayap. E yu dirinatan ing pangatau yu king isanu man kareting dapat, uling makanyan ing depat da ring bansang minuna kekayu. Inya simpa ku la. Mirinatan ya ing bansa king uli na ning e mayap a piniapat da. Inya parusan ku la at isakuil. Ikayu ngan, Israelita ya man o dayuan, sukat kayung tupad karing kautusan ku at panabilin; e yu pakiapusan ing makasumaming depat da. Dinatan de ing gabun ding taung minunang menuknangan king lugal a iti king kapamilatan na ning makasumaming dapat da. Kabud mekiapus kayu king ugali ra, itabi ra kayu king lugal a iti nung makananu ku lang tinabi. Itiwalag ya king balen na ning Dios ing ninumang darapat king kaisanu pa man kareting makasumaming bage. Inya sukat yung tuparan ing inutus ku kekayu, at e yu pakiapusan ing makasumami rang ugali ban e kayu midinatan kareting dapat. Aku ing Ginung kekayung Dios. Ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu karing memalen na ning Israel: Magpakabanal kayu, uling aku, ing Ginung kekayung Dios, banal ku. Igalang la ding pengari yu at ipangiling ya ing Aldo ning Sabbath. Aku ing Ginung kekayung Dios. E kayu susuyu karing kikilalanan dang dios ni gagawang idolo ban samban. Aku ing Ginung kekayung Dios. Nung miyayain kayung ain-ning-pamisulusulu kanaku, ing Ginu, tukian yu la ding tuntunan a binie ku kekayu ban tanggapan ku ing ain yu. Kanan yu ing karni na ning animal a yayain yu king aldo mu rin a inain ye o itang kabukasan. Silaban yu itang mitagan. E na karapatdapat kanan ita king katlung aldo, uling e ku ne tanggapan ing ain yu. Mikasala ya ing ninumang mangan kaniti, uling kalapastanganan ita king metung a sagradung bage. Itiwalag ke king balen ku ing ninumang labag kaniti. Neng papalut na kayu king kekayung marangle, e yu pakipalut itang atyu king lele nang angganan ning gabun yu, at e yu na babalikan pa itang melakuan. E yu la ngan agtalan ding bunga da ring ubas yu o pupulutan ding menabu king gabun; lakuan yu na la para karing pakakalulu at dayuan. Aku ing Ginung kekayung Dios. E kayu manako o mamirait o maglaram. E kayu mangaku king kapamilatan na ning pamangamit king lagyu ku, nung e yu mu rin tuparan ing pangaku yu; kalapastanganan iti king lagyu ku. Aku ing Ginu. E ye sasamantalanan o panakawanan ing ninuman ni ipagkait ding bayad ning taung kinua yung magobra; e yu ipagpaliban ing upa na kilub ning kabukas. E ye panagkasanan ing taung maklak ni mibibiling sabagal king daralanan na ning bulag. Tumakut kayu king Dios. Aku ing Ginu. Maging tapat kayu at makatuliran neng babie kayung kayatulan karing piamanuan arapan na ning piukuman; e kayu mangabiran karing pakakalulu ni tatakut karing mabandi. E yu kakalat ing nanu pa mang e tutu tungkul king ninu pa man o magtestigu king e katutuan ban mipahamak ya. Aku ing Ginu. E kayu tatanam mua laban kenu man nune makipagsalita kayung tapatan ban e kayu mikasala king uli na. E kayu mamablas kaninu man ni tatanam samang lub. Luguran ye ing kalupa yung tau antimo ing pamaglugud yu king sarili yu. Aku ing Ginu. Tuparan yu la ding kanakung utus. E yu la papaglahian ding sese yung animal karing e ra kauri. E kayu sasalbag aduang klasing bini king metung mung kapirasung gabun. E kayu misusulud imalan a megawa king aduang uring material. Nung makipangatawan ya ing metung a lalaki king babaing ipus a makatakdang pakasal king aliwa, at e ya pa meyatbus o malaya, siasatan ing bage mepalyari; e la kailangan paten. Makanyan man, sukat yang magdalang metung a lalaking tupa ing lalaki king tulid na ning pasbul ning Tolda, at iyampang ne bilang ain-a-kapaglarinan-king-kasalanan. Gampanan na ning pari ing seremonia na ning pangapatawaran ban mipatawaran ya kasalanan ing lalaking mikasala. At aku, ing Ginu, patawaran ke. Potang ikua yu nang miras king lugal a babie ku kekayu at mananaman nang miyayaliwang tanaman a mamunga, ituring yu lang e karapatdapat kanan ding bunga ra kilub ding atlung banua. Karas na ning kapat a banua iyain yu la ring sablang bunga ra bilang ain a pakilala king kapasalamatan yu kanaku, ing Ginu. Pero king kalimang banua malyari na kayung mangan karing bunga ra. Nung tuparan yu iti, lalu lang mamungang dakal ding tanaman a tenam yu. Aku ing Ginung kekayung Dios. E kayu mamangan king isanu mang karning atin pang daya. E kayu gagawang nanumang pamagsalamangka o pamangkukulam. E yu ururan ing buak yu king malingmingan ni pupututan ding balbas yu. E kayu pabiling tatu karing katawan yu o paniugatan ing katawan yu para ipasiag yu ing kalungkutan yu karing mete. Aku ing Ginu. E yu la lalako dangalan ding anak yung babai king pamipaintulut yung magamit la bilang magtinda king karelang katawan kilub da ring templo. Ing dapat a anti kaniti metung yang pamaniuyu karing dios a e tutu, at maging dalan ne ning dakal a imoralidad king bansa. Pangilinan ye ing Aldo ning Sabbath at igalang ye ing lugal nung nu ra ku sasamban ding tau. Aku ing Ginu. E kayu maniawad kausukan karing mamamanula o karing espiritista a makipagsalita karing mete. Midinatan kayu kabud sinangguni kayu karela. Aku ing Ginung kekayung Dios. Galangan yu la ding makatua at mika takut kayu at kagalangan kanaku, ing Ginu. Galangan yu la ding makatua...(19:32) E yu la daraptanan e ustu ding dayuan a makipanuknangan king bansa yu. Pakiutusan yu lang antimo nung makananu yeng pakiutusan ing kalupa yung Israelita, at luguran yu la antimo ing pamaglugud yu king sarili yu. E yu sa kakalinguan king kanitang misan dayuan kayu naman karin king Ehipto. Aku ing Ginung kekayung Dios. E ye pamiraitnan ing ninuman king kapamilatan na ning pamangamit yung e ustung paniukad o timbangan o kaya takal. Gumamit kayu karing ustung paniukad, timbangan, at panakal. Aku ing Ginung kekayung Dios a milual kekayu king Ehipto. Pamintuan yu la sa ding sabla kung kautusan at panabilin. Aku ing Ginu. Nganang sinabi ning Ginu kang Moises, Sabian mu karing memalen na ning Israel king ing ninuman karela o ing ninumang dayuan a makipamalen karela a miyain karing anak na ban magamit king pamanyamba kang Molek a kikilalanan dang dios paten ya king kapamilatan na ning basibas batu. Aku mismu isakuil ke at itiwalag bilang miembru na ning balen Israel, nung ing ninuman munie yang anak kang Molek. Kalapastangan ing anti kaniting dapat king kanakung santuaryu at king banal kung lagyu. Nung e ra pinsingan ding memalen ing depat nang pamaglapastangan at e re pepapate, aku mismu isakuil ke at ing pamilya na ampon ding sablang katubale na. Itiwalag ke pati na detang mekiabe king pamanyamba kang Molek. Nung ing ninuman linapit yang maniawad kausukan karing mamamanula at karing espiritistang makipagsalita karing mete, isakuil ke at itiwalag king pangamiembru na king balen Israel. Italaga yu ing sarili yu kanaku at magpakabanal kayu, uling aku ing Ginung kekayung Dios. Pamintuan yu la ding utus ku, uling aku ing Ginu at ing papagbanal kekayu. Paten ya ing ninumang lapastangan kang tata na o ima na. Ya kabud ing pepasari king sarili nang kamatayan. Potang makipangatawan ya ing ninumang lalaki king asawa na ning kalupa nang tau, paten ya pati ing babai. Ing lalaking makipangatawan king metung karing asawa nang tata na lepastangan ne i tata na; paten ya at ing babaing kayabe nang mikasala. Ila mismu ding pepasari king sarili dang kamatayan. Nung makipangatawan ya ing metung a lalaki king manuyang nang babai, paten la. Mikasala lang parehu. Ila mismu ding pepasari king sarili dang kamatayan. Nung makipangatawan ya ing metung a lalaki king kalupa nang lalaki, dinapat lang bage makasumami, parehu lang paten. Ila mismu ding pepasari king sarili dang kamatayan. Nung ing metung a lalaki gewa na lang asawa na ring mi-ima, paten la ilang atlu; silaban lang mabie uli na ning bage makasumaming depat da. Ing anti kaniting bage e sukat marapat libutad yu. Nung makipangatawan ya ing metung a lalaki king metung a animal, paten ya at ing animal. Nung lumapit ya ing metung a babai king metung a animal ban makipangatawan ya kaniti, paten ya at ing animal. Ilang pepasari king sarili dang kamatayan. Nung makipangatawan ya ing metung a lalaki king kapatad nang babai o king kasing-ibpa na o kasing-ima na, sukat ibulalag king balen ing makarine depat da at itabi la. Sukat nang pagdusan ing kasalanan na ning lalaking mekipangatawan king kapatad nang babai. Nung makipangatawan ya ing metung a lalaki king metung a babai kabang iting babai atyu ya king panaun na ning regla na, parehu lang itabi king balen. Nung makipangatawan ya ing metung a lalaki king dara na kang tata na o kang ima na, parusan lang parehu uli na ning makarine depat da. Nung makipangatawan ya ing metung a lalaki king asawa nang bapa na, lepastangan ne i bapa na; parusan ya at ing babai. E sukat mikayanak ing ninuman karela. Nung pakiabayan ne ning metung a lalaki ing asawa na ning kapatad nang lalaki, lepastangan ne ing kapatad na uli na ning depat nang makarine. Mate lang alang anak. Ngana ning Ginu, Pamintuan yu la ngan ding utus ku at panabilin ban e na kayu tanggian ning bansang Canaan nung nu ra kayu darala. E kayu makiapus karing ugali da ring taung manuknangan karin. Tatabi ku la deting taung deti uli na ning dapat dang makasumami. Pengaku ku kekayu king ibie ke kekayu iting gabun a masanting at mataba ban maging bandi yu. Aku ing Ginung kekayung Dios at aku ing memili kekayu bilang memalen ku. Inya sukat yung balu ing pamiyaliwa da ring animal at ayup a malinis at ding e malinis. E kayu mamangan karing animal o ayup a e malinis ban e kayu miyawa king karinatan da. Aku ing sinabing e la malinis deti. Magpakabanal kayu at maging tapat kanaku, uling aku, ing kekayung Ginu, banal ku. Pinili ra kayu karing aliwang bansa ban maging bukud mung kanaku. Paten ya kapamilatan na ning basibas batu ing ninumang lalaki o babai a makisangguni karing espiritu ra ding mete. Ya ing pepasari king sarili nang kamatayan. Ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu karing pari a anak nang Aaron king e ra sa paburen ing midinatan la uli na ning pamaglapit da karing mete kamaganak da, subali mu nung iti ima re, tata, anak, kapatad deng lalaki o kaya kapatad deng dalaga a e mekiasawa. E ra paintulutan ing midinatan la king oras na ning kamatayan ning metung karing selagpian da. E ra sukat ururan ing buak da o pupututan ing balbas da ni paniugatan ing katawan da para ipakit ing kalungkutan da. Sukat lang maging banal arapan ku, ing Dios, at e lalapastangan king lagyu ku. Ila ring miyayain ain-a-pamangan kanaku, inya sukat lang maging banal. E ya sukat makiasawa ing metung a pari king babaing magtinda king katawan na o mesira panga-dalaga o kaya diborsiada, uling banal ya ing pari. Italaga ya king kabanalan ing pari, uling ya ing miyayain king tinape para kanaku, ing Dios. Sukat yang maging banal, uling aku, ing Ginu, ing papagbanal kekayu at banal ku. Nung mekiabe ya karing babaing magtindang katawan ing anak nang babai ning ninumang pari, lepastangan ne ing pari a tata na. Inya silaban yang mabie. Ing pari a pamuntuk da ring kalupa nang pari mitugtugan yang larung paglania king buntuk na at mitalaga ya king Dios para misulud karing imalan pari. Inya e ya sukat sabung-sabung a buak ni pangabakan ing susulud nang imalan para ipakilala ing pamagpaldas na. E na sukat dirinatan ing sarili na king pamamunta na king mete agyang pang ing mete ya i tata na o i ima na. Sukat yang manatili king tuknangan na ning Dios. Kabud meko ya karin ban lawen ing mete, lepastangan na ne ing tuknangan na ning Dios, uling tagle na ing larung paglania. Nung makiasawa ya, tune ya sanang birhen ing babai. E ya makiasawa king babaing mebalu o king metung a diborsiada o kaya king babaing medisgrasya o migtinda king katawan na king milabas a panaun. Makiasawa ya king dalagang ibat king sarili nang lahi ban e la mapintas ding anak na king arapan da ring kabalen na. Aku ing Ginu a mibukud keting tau bilang Pamuntuk da ring Pari. Ngana pang sinabi ning Ginu kang Moises, Sabian mu kang Aaron king ala metung man karing lahi na a maki pinsala king katawan na ing sukat paintulutan miyain ain-a-pamangan arapan ku. Iti metung yang tuntunan a sukat ipatupad king kapilan pa man. E ya paintulutan lumapit king altar ing ninumang ating pinsala king katawan na antimo ing bulag, pile, kibit o dispormadu lupa, komang, sakang, kuba, unanu, ing ating kapansanan a mata o galisan a balat o bunian, at ing ninumang kapun. E ya paintulutan sumuyu king altar ing ninuman karing lahi nang Aaron a maki pinsala king katawan na. E ya malyaring miyain ain uli na ning kapinsalan na. Malyari yang mangan king kakanan a miyain kanaku, maging king sagradu o mas sagradung ain-a-pamangan. Makanyan man, e ya sukat lalapit king sagradung tabing o lalapit king altar uli na ning atin yang pinsala king katawan na. Kabud linapit ya lepastangan na la ding banal a bage, uling aku ing Ginu a papagbanal kareti. Makanyan yang migsalita i Moises kang Aaron, karing anak nang lalaki, at karing sablang memalen ning Israel. Ngana pang sinabi ning Ginu kang Moises, Sabian mu kang Aaron at karing anak nang lalaki king e ra paburen ing malapastangan ya ing banal kung lagyu. Inya sukat da lang tanggapan king mitmung kagalangan ding sagradung ain a yayampang da kanaku ding memalen na ning Israel. Aku ing Ginu. Sabian mu karela king itiwalag ke ing ninuman karing lahi da a e malinis lalapit king altar. Tuntunan ya iting sukat ipairal king sablang panaun. Aku ing Ginu. E ya malyaring mangan karing sagradung bage miyain ing ninuman karing lahi nang Aaron a ating sakit a lepra o ating tulu king katawan na. Makapangan ya potang kinayap ne. E ya malinis ing ninumang mekatagkil king bangke na ning mete tau o kaya king taung kelualan king sarili nang bini o kaya ing ninumang mekatagkil karing animal a e malinis o king taung e malinis. Ituring yang e malinis ing ninumang mekatagkil angga king kabengian, at e ya malyaring mangan king isanu pa man karing sagradung ain anggang e ya mendilu. Potang limbug ne ing aldo kanita ya pa maging malinis at kanita ya pa mu malyaring makapangan karing sagradung ain a karapatan na. E ya sukat mamangan king karni na ning isanu pa mang animal a kabud na mete o kaya piglapak da ring mabangis a animal; makadungis iti king pangatau na. Aku ing Ginu. Sukat na lang tuparan Aaron at ding anak nang lalaki ding sablang tuntunan a binie ku karela. Mikasala la at mate nung sakaling e ra la tuparan. Aku ing Ginu at ing papagbanal karela. E ya malyaring makapangan king bage sagradu ing ninumang e miembru king pamilya ning pari, at pati na detang makipanuknangan king pari o detang makipagobrang upahan na. Oneng ing ipus a seli na karing sarili nang salapi o mibait na king pibalebale na, malyari yang mangan king pamangan na ning pari. E ya naman malyaring mangan karing bage sagradu ing anak nang babai ning pari a mekapakiasawa king e naman pari. Nung mabalu ya ing anak na o diborsiada ya at ala yang anak, kaybat minuli ya bale nang tata na, kanita ya pa malyaring makapangan king pamangan nang tata na a pari. Bukud mung ing miembru na ning pamilyang pari ya ing makapangan king pamangan a miyain. Nung ing ninuman a e miembru na ning pamilyang pari makapangan yang e na sasarian karing sagradung ain, bayaran na king pari at patungan na pang beinti por sientu ing pengan na. Sukat dang ingatan masalese ding pari ing sablang ain da ring Israelita kanaku, ing Ginu. E ra sukat papakan iti karing e mangaintuliran. Kabud melabag ya iting tuntunan mikasala ya ing mengan at mikapakibatan ya. Aku ing Ginu at ing papagbanal kareti. Ngana pa ning Ginu kang Moises, Sabian mu kang Aaron at karing anak nang lalaki ampon karing memalen na ning Israel king nung ing metung a Israelita o dayuan miyayampang yang ain-a-durulukan bilang metung a panata o kusang lub a ain, lalaking baka o tupa o kambing ing idala na. Sukat yang alang dipektu ban maging karapatdapat ya. E kayu mamain nanumang ating dipektu uling e ya matanggap. Potang ing ninuman miyayampang yang ain-ning-pamisulusulu kanaku, ing Ginu, bilang pamanupad king panata na o kaya kusa yang lub a pamanain, sukat yang alang dipektu ing animal a yayain na ban maging katanggap-tanggap ya. E ye yayain kanaku, ing Ginu, ing isanu mang animal a bulag o pile o ating pinsala king katawan o kaya ating sugat a nanaknak o baya o ing galisan. E kayu sukat miyayain kareting animal king altar. Malyari yang iyampang bilang ain a kusang lub ing toro o tupa a gutut o e timbang a katawan, oneng ing anti kaniti e ya karapatdapat bilang ain a pamanupad king metung a panata. E ye yayain kanaku, ing Ginu, ing isanu mang animal a kapun o mepitpit a ebun o mebalbal o mesugat o kaya mebitas. E mipaintulutan ing anti kaniti king bansa. E kayu naman miyayain animal a ibat king metung a dayuan. Atin lang dipektu ding sese rang animal, inya e la malyaring matanggap. Nganang tinaglus migsalita ning Ginu kang Moises, Potang mibait ya ing metung a biserung baka o tupa o kambing, e ya sukat kakawani king gaindu kilub ding pitung aldo, oneng kalabas da ring pitung aldo malyari neng maging ain-a-durulukan para kanaku, ing Ginu. E ye papaten ing gaindu king aldo a paten ya ing biseru na, baka ya man o tupa o kambing. Tukian yu la ding tuntunan potang miyayain kayung ain-a-kapasalamatan ban maging karapatdapat kayu. Gisanan yeng kanan king aldo mu ring ita; e kayu mitatagan nanuman para king aldo bukas. Aku ing Ginu. Tandanan yu la ding kautusan ku at pamintuan; aku ing Ginu. E ye lalapastanganan ing banal kung lagyu; galangan yu ku. Aku ing Ginu at ing papagbanal kekayu. Aku ing milual kekayu ibat Ehipto ban aku ing maging Dios yu. Aku ing Ginu. Ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu karing memalen na ning Israel king ding piestang karelang pagselebran bilang pamitipun king pamanyamba kanaku, ing Ginu, ila reti: Atin kayung anam a aldo ban gawan ing obra yu, oneng ing kapitung aldo, ing Aldo ning Sabbath, ya ing aldo ning pamagpaynawa. E kayu magobra king aldong iti; mitipun kayu ban samba nu kayu man karin. Kanaku ya ing Aldo ning Sabbath; aku ing Ginu. Ila deti ring piestang tikda ku a kekayung pagselebran. Ing Piesta ning Pamaglagpus a magumpisa king sisilim ning kalabing apat a aldo na ning mumunang bulan. Ing Piesta ning Tinape Alang Lebadura magumpisa ya king kabukasan, king kalabing limang aldo. E kayu mamangan nanumang tinape ating lebadura kilub ding pitung aldo. Mitipun kayu king mumunang aldo ban samba, at e kayu bitasang magobra. Iyain yu la ding ain-a-durulukan kilub da reting pitung aldo. King kapitung aldo mitipun kayung pasibayu ban samba; e kayu bitasang magobra. Ngana pa ning Ginu kang Moises, Sabian mu munaman karing memalen na ning Israel king potang manuknangan na la king gabun a babie ku karela ing ibie ra sa king pari balang mupul la ya ing mumunang kaptas a binutil na ning pupul da. Iyain ne iti ning pari bilang ain-a-makapasubali ban maging katanggap-tanggap kayu kanaku. At iyain ne ning pari kabukasan ning Aldo ning Sabbath. King aldo iyain ya iting binutil, magdala kayu namang metung a lalaking tupa a pabanua tua at alang dipektu bilang ain-a-durulukan. Iyabe yu kaniti ing apat a litrung arina a semutanan larung olibo bilang ain-a-pamangan. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niting ain. Magdala kayu namang metung a litrung alak bilang ain-a-inuman. E kayu mamangan tinape o binutil, maging iti sagiwa o sinangle anggang e yu ayaring agampanan iting pamanain. Sukat deng tuparan ding sabla yung lahi iting tuntunan king kapilan pa man. Mamilang kayung pitung paruminggu manibat king aldo kabukasan na ning Aldo ning Sabbath nung kapilan ye dela ing kaptas yung binutil para iyain kanaku. King kalimang pulung aldo, ing aldo kabukasan ning kapitung Aldo ning Sabbath, iyampang ye kanaku ing metung pang ain-a-binutil. Ing balang pamilya sukat yang magdalang aduang tinape a megawa king apat at kapitnang litrung arina a linutung maki lebadura. Iyain iti bilang ain tungkul king mumuna yung pupul. Kayabe ning tinape magdala kayu namang pitung biserung tupa a pabanua tua, metung a toro, at aduang kambing. Sukat lang alang dipektu reti. Iyain la reti bilang ain-a-durulukan a kayabe ning ain-a-binutil at alak. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niti. Magdala kayu namang metung a kambing a lalaki bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan, at aduang biserung tupa a pabanua tua bilang ain-ning-pamisulusulu. Iyain ne ning pari ing tinape a kayabe ding aduang biserung tupa bilang ain-a-makapasubali kanaku para karing pari. Sagradu la deting ain. E kayu bitasang magobra king aldong ita, nune mitipun kayu ban samba. Tuparan ye iting tuntunan king kapilan pa man at nu man karin kayu manuknangan. Potang palutan yu na ing tenam yu, e yu pakipalut ing binutil karing angganan na ning asikan yu, at e yu na babalikan pa itang melakuan a makibunga. Paburen yu na ita para karing taung pakakalulu at dayuan. Aku ing Ginung kekayung Dios. Ngana pang sinabi ning Ginu kang Moises, Sabian mu karing memalen na ning Israel king pagselebran de ing mumuna nang aldo ning kapitung bulan bilang aldo na ning pamagpaynawa, at mitipun la para samba kabud tumiup ya ing trumpeta. E kayu bitasang magobra king aldong ita, nune magdala kayung ain-a-durulukan para kanaku, ing Ginu. Ngana ning Ginu kang Moises, Ing kapulung aldo na ning kapitung bulan aldo ne ning pamanisi at pangapatawaran ning kasalanan. E kayu bitasang mamangan nanuman king aldong ita; mitipun kayu para samba at miyain ain-a-pamangan kanaku, ing Ginu. E kayu bitasang magobra king aldong ita, uling aldo ya para daptan ing seremonia ning pangapatawaran arapan ku, ing Ginung kekayung Dios. Mitiwalag ya ing ninumang mangan nanuman king aldong ita. At paten ke ing ninumang magobra king aldong ita. Inya e kayu magobra king aldong ita. Sukat yang ipatupad iting tuntunan karing sabla yung lahi king sablang panaun at nu la man karin. Magumpisa king pamitakup na ning silim ning kasiam a aldo ning bulan angga na itang kabukasan a mitakup ing silim, pagselebran ye iti bilang makabukud a aldo ban magpaynawa king obra. E kayu mamangan nanuman king aldong ita. Ngana pang sinabi ning Ginu kang Moises, Sabian mu karing memalen na ning Israel king ing Piesta da ring Dalungdung magumpisa ya king kalabing limang aldo na ning kapitung bulan, at pagselebran ya kilub ding pitung aldo. Mitipun kayu ban samba king mumunang aldo da reting aldo; e kayu bitasang magobra king aldong ita. Pitung aldo kayung miyayain ain-a-pamangan. Mitipun kayung pasibayu king kawalung aldo ban samba at miyain ain-a-pamangan. Uling aldo yang pamanyamba, e kayu bitasang magobra king aldong ita. ( Ila deti ring piestang tikda ku; aldo lang banal ban mitipun kayu at samba, miyain ain-a-pamangan, ain-a-durulukan, ain-a-binutil, ain-sakripisyu ampon ain-a-inuman, ing balang metung king makatakda nang aldo. Makayaliwa la deting aldo karing karaniwan a Aldo ning Sabbath at makayaliwa la ring ain karetang karaniwan yung ain, karing ain a pamanupad yu karing kekayung panata at karing ain a kusa yung babie kanaku, ing Ginu.) Potang meyari na ing kekayung pamamalut king kekayung tenam, gampanan ye iting piesta kilub ding pitung aldo. Pagumpisan ye king kalabing lima nang aldo ning kapitung bulan. Magpaynawa kayu king mumuna ampon king kawalung aldo. King mumunang aldo kuma kayu karing pekamasanting a bunga da ring kekayung tanaman, sangang palma, at sanga karing mangalabung a tanaman ampon timbu karing sapa. Kaybat na nita, pagumpisan yu na ing sagradung selebrasyun kilub ding pitung aldo bilang parangal kanaku, ing Ginung kekayung Dios. Pagselebran ye iting mesabing piesta kilub ding pitung aldo ning kapitung bulan balang banua. Ikayu ampon ding maging lahi yu sukat yeng tuparan iting tuntunan king kapilan pa man. Karing dalungdung la manuknangan ding sablang memalen na ning Israel kilub ding pitung aldo king kekaban na niting pamagpiesta, ban kanita abalu da ring anak yu king menuknangan la ding Israelita karing tolda inyang liwal ku la ibat Ehipto. Aku ing Ginu, ing kekayung Dios. Makanyan na lang sinabing Moises karing memalen na ning Israel ding piesta na ning pamiparangal king Ginu. Nganang migsalita ning Ginu kang Moises, Iyutus mu karing memalen na ning Israel king magdala lang larung olibo a alang samut para karing sulu ban manatili lang makaslag king lual na ning kortina a atyu king arapan na ning Kaban ning Kasunduan kilub ning Tolda. Sindian na lang Aaron deting sulu neng daratang na ing bengi, at e na la paburen matatda angga itang kabukasan abak. Sukat yang tuparan iting tuntunan king kapilan pa man. I Aaron ya ing lumingap karing sulu a makabili karing tumpakan-sulung megawa king gintung puru ban manatili lang makaslag arapan ku, ing Ginu. Kuma kayung apat at kapitnang litrung mapinung arina at kaniti yu la gawan ding labing aduang tinape. Ayusan yu la deting tinape king aduang hilera; tianam balang hilera, at ibili yu la king lamesang megawa king gintung puru. Mibili kayung insenso a alang samut king balang hilera ban iyabe king tinape at silaban bilang e pamangalinguan kanaku, ing Ginu. Ding anti kareting tinape ilang iyain kanaku balang Aldo ning Sabbath. Daptan yu iti bilang katungkulan ning Israel king sablang panaun. Mangaintulid la deting tinape, kaybat dang miyain, kang Aaron at karing anak na. Kanan da la reti king lugal a sagradu uling iti metung yang sagradung dake ning ain a mitalaga kanaku, ing Ginu, para karing pari. Tuntunan ya iti a sukat ipatupad king sablang panaun. Misan, ating taung anak na ning lalaking tau Ehipto at ning babaing taga Israel a milagyuan Selomit a anak nang Debri king tribu nang Dan. Linub ya iting lalaki king kampu da ring Israelita at mekipate ya king metung a tune Israelita. King pamipate ra mekapanagkas ya't layun lepastangan ing lagyu ning Ginu. Inya dela re kang Moises. Kilung de kabang panenayan da ing atul na ning Ginu tungkul king taung iti. Ngana ning Ginu kang Moises, Ilual ye king kampu ing lalaking ita. Ing balang metung karing mekaramdam king pamanagkas na laban kanaku, ing Ginu, itumpak da la ring gamat da king buntuk niting lalaki ban saksian da ing pamikasala na. Kaybat, paten ne ning mabilug a balen king kapamilatan na ning pamamasibas batu. Sabian mu karing memalen na ning Israel king mikasala ya ing ninumang managkas at lapastangan king Dios. Paten ya ing magsalitang e mayap king lagyu ku, ing Ginu, Israelita ya man o ali ya. Basibasan deng batu ring sabla angga king mate ya. Paten ya naman ing mekamate king kalupa nang tau. Nung animal ne man ing pete na ning ninuman, sukat neng alilan iti, uling nung bie ing inutang bie munaman ing pamayad. Nung apanasakit ne ning ninuman ing kalupa nang tau, panasakitan ya namang kalupa na ning depat na. Nung apakli ne butul, paklian ya naman a butul; mata libe mata, at ipan libe ipan. Nung nanung pinsala ing depat na, makanyan munaman ing daptan keting tau. Ing mekapate animal, alilan nia namang animal, oneng paten ya ing mekapate kalupa nang tau. Bukud metung ya ing kautusan a ipairal kenu man, Israelita ya man o dayuan a makipamalen kekayu, uling aku ing Ginung kekayung Dios. Inyang ayari na nang Moises ing pamagsalita na, dela ra ne ing lalaking menagkas king lual na ning kampu, at besibas deng batu angga king mete ya. Makanyan dang tiparan ding memalen na ning Israel ing sablang inutus na ning Ginu king kapamilatan nang Moises. Migsalita ya ing Ginu kang Moises karin king Bunduk ning Sinai. Ngana, Sabian mu karing memalen na ning Israel king potang miras na la king gabun a babie ku karela king paynawan da sa ing gabun karas na ning balang kapitung banua. Anam a banua yung tamnanan ing asikan yu at ubasan, at pupulan ing tanam yu. Oneng tuknang kayung manasik king kapitung banua at e yu la kakaltasan ding tanaman yung ubas. Lubus yang paynawan ing gabun king banuang iti. E yu kakuanan ing nanumang kabud na tinubu karin ni agtalan a bunga ding ubas a e yu kinaltas, uling iti banua yang lubus a pamagpaynawa para king gabun. Agyang e matagin ing gabun king banuang ita makanyan man palto yang pagkabiayan yu at pamangan para karing kekayung ipus, karing upahan a talapagobra, karing dayuan a makipamalen kekayu, at pati na karing sese yung kawan ampon aliwa pang animal. Mamilang kayung pitung besis a tia pitung banua, heganagana, apat apulu't siam a banua. Kaybat na nita, king kapulung aldo na ning kapitung bulan, ing Aldo ning Pamanisi at Pangapatawaran, mitubud kayung lalaking tumiup trumpeta king mabilug a balen. Makanyan yeng ipasubali ing kalimang pulung banua at ipasiag ing kalayaan para karing sablang manuknangan king gabun yu. Banua ne iti ning kekayung pamaging malaya; muli ya ing ipus king sarili nang pibalebale at isubli ing sablang pibandian a mepisali king sadiang makibandi. E yu la tatamnanan ding kekayung marangle o papalutan man itang kabud na tinubu ni agtalan ding ubas a e yu naman kinaltas. Sukat yang maging sagradu para kekayu ing pabanuang ita. Mangabiayan kayu karing tanaman a kabud na tinubu karing kekayung marangle. King banuang ita isubli ing sablang pibandian a mepisali king sadiang makibandi. E kayu mamirait neng mamisali kayu o sasaling nanuman king kalupa yung tau. Makayagpang ing bayaran yu king bilang da ring banua kaybat ning tauling Banua ning Pamanyubli, at mamisali kayu agpang karing bilang da naman ding banuang malyari yung pupulan king gabun kaybat ning Banua ning Pamanyubli. Mas matas ing alaga nung dakal la pa ding banuang palabasan, pero nung ditak na la mu ding banuang palabasan, mas mababa ya ing alaga, uling ing batayan ya itang bilang na ning pupul a malyari nang palto ning gabun. E ye pipiraitnan ing ninuman; tumakut kayu kanaku, uling aku ing Ginung kekayung Dios. Inya ingatan yu la't tuparan ding sablang kautusan at panabilin ku ban mipanatag kayu lub king gabun a sakupan yu. Palto na ning gabun ing sablang kailangan yung kabiayan, kumabsi kayu at mibiebie kayu king mitmung kapanatagan. Mekad ikutang yu nung nukarin ya kuanan ing pangabiayan yu karas na ning kapitung banua uling e kayu manasik o mamupul. Aku, ing Ginu, bendisyunan ke ing gabun king kanam a banua ban mamungang sapat kilub ding atlung banua. Potang manasik kayu king kawalung banua, kakanan yu pa ing pinupul yu inyang kanam a banua, at atin kayung sapat a kanan angga na itang pupulan yu ing tenam yu king kasiam a banua. E sukat mipisaling lubusan ing gabun yu, uling e naman talagang kekayu. Bandi ku at mengari kayu mung dayuan a mipaintulutan gumamit kaniti. Neng ating mamisaling gabun, sukat yung kilalanan ing matulid na ning sadiang makibandi ban mibalik ing bandi na. Nung mekalulu ya ing metung a Israelita at mepilitan yang pisali na ing gabun na, ing pekamalapit nang kamaganak ya ing manatbus king mepisali. Nung ala yang kamaganak a saling pasibayu, ya na mismu ing manatbus potang minawa ing bie na. Bayaran na ketang sinali ing alagang katumbas na ning pupul a malyaring mayakua king gabun bayu miras ing tutuking Banua ning Pamanyubli, nung kapilan malyaring mibalik king sadiang makibandi. King makanyan a paralan misubling pasibayu ing bandi na. Nung e na akuang ayatbus, manatiling bandi na ning sinali ing gabun angga na king tutuking Banua ning Pamanyubli. Isubli na ning mekasali king banuang ita ing gabun king sadiang makibandi. Nung ating mamisali king bale na a atyu kilub na ning siudad a makapadurut bakud pader, atin yang matulid saliwan neng pasibayu kilub na ning pabanua magumpisa king petsang mepisali ya ing bale. Nung king kilub na ning pabanua e ne ikuang ayatbus, milako na ing katuliran a saliwan neng pasibayu. Manatili na neng bandi ing bale ning sinali, at e ra na kailangan isubli ding lahi na king sadiang makibandi karas na ning Banua ning Pamanyubli. Pero iyapus lang anting pibandian a gabun ding bale karing siudad a e mipadurutnan bakud pader. Atin yang matulid atbusan ne ning memisali. At sukat yang isubli king pisaliwan karas na ning Banua ning Pamanyubli. Oneng atin lang matulid manatbus ding Levita king isanu mang aldo ing pibandian dang pisali a atyu karing siudad da. Nung pisali ne ning metung a Levita ing metung a bale a atyu karing siudad at e ne inatbus, sukat ya pa mu ring misubli ing bale karas na ning Banua ning Pamanyubli, uling ding pibalebale rang atyu karing siudad da ila ring pekamana ra king bansang Israel. E malyaring pisali ing gabun a pipagpastulan karing siudad da ring Levita; bandi ra iti king kapilan pa man. Nung mekalulu ya ing metung karing kekayung kabalen a kasiping yung bale at e na agyung biayan ing sarili na, sesen ya at tanggapan bilang metung a dayuan a makipamalen kekayu. E ye aduananan patubu o ablas king nanumang depat yu king kalupa yung tau, nune mika takut kayu king Dios at paburen yang manatiling kasiping yung bale. E ye aduananan patubu king nanumang alaga a peparam yu o pepakan king kalupa yung tau. Aku ing Ginung kekayung Dios a milual kekayu ibat Ehipto ban ibie kekayu ing gabun ning Canaan at ban aku ing maging Dios yu. Nung mekalulu ya ing metung karing kekayung kabalen angga na king pisali na ing sarili na kekayu bilang ipus yu, e ye sa tuturing ipus. Ituring yeng upahan a kasaup king bale o dayuan a makipagobra kekayu angga king miras ing Banua ning Pamanyubli. Potang miras na ing banuang ita paintulutan yu neng mako ya at ding anak na ban makapagbalik la king penibatan na at king gabun a pibandian da ring makatua na. Talasuyu ku la ding sablang Israelita at aku ing Ginung milual karela ibat king Ehipto. Inya e la sukat ipisaling anting ipus. E yu la pagbagsikan; mika takut kayu sa kanaku. Nung mangailangan kayung ipus a lalaki o babai, sali kayu karing bansang makapadurut kekayu. Malyari kayu namang sali karing anak da ring dayuan a makipamalen kekayu. Malyari yu lang bandian ding anak a anti kareti a mibait na king tuknangan yu. Malyari yu lang lakuan anting mana karing anak yu a dapat dang pagsilbian anggang mabie la. Oneng e ye ipusan o pagbagsikan ing ninuman karing kalupa yung Israelita. Nung ing mekipamalen kekayu mibandi ya, kabang ing metung a kalupa yung Israelita mekalulu ya at saka na pisali ing sarili na king dayuan a ita o kaya king metung nang miembru ning pamilya ning dayuan a ita, atin ya pa mu ring matulid mayatbus ing memisali king sarili na. Malyari neng ayatbus ning kapatad na o kaya ning bapa na o pisan na o ning metung karing pekamalapit nang kamaganak o ya mismu, nung agyu na nang atbusan ing kalayaan na. Lapitan ne ing dayuan a sinali at kwentahan da la ring banuang milabas manibat kanitang pisali na ing sarili na angga king tutuking Banua ning Pamanyubli. Iti ya ing maging batayan ning pamamayad na para king kalayaan na a maging katumbas na ning sueldu na ning metung a ipus a upahan. Nung maluat pa ing panaun ning kalayaan; maragul ing ibayad. Ditak mu ing ibayad nung malapit na ing panaun ning kalayaan, uling ing batayan ya ing panaun a makatagan pa, anti ya waring ipus a susuelduhan banuahan. E ne sukat igpitan ning panginuan na. Nung e na akuang mayatbus, kaisanu man kareting paralan, ya ampon ing pamilya na sukat lang mirinan kalayaan karas na ning tutuking Banua ning Pamanyubli. Talasuyu ku la ring memalen na ning Israel, aku ing milual karela ibat Ehipto. E la sukat ma-ipus kabang-kaba. Aku ing Ginung kekayung Dios. Ngana ning Ginu, E kayu gagawang idolo ni manalakad mang estatua, asias a batu o larawan a dinukit king batu para kekayu yang samban, uling aku ing Ginung kekayung Dios. Tuparan yu la ring aldo pangilinan at igalang ing lugal nung nu ku misasamban. Aku ing Ginu. Nung pamintuan yu la ding kautusan ku at nung tukian yu la ding tuntunan ku, kanita parala kung uran king takdang panaun ban mamunga lang dakal ding tanaman yu. Dakal ing kekayung pupul angga king mikit ing kekayung pamamalut ila ning pamanagtal yung ubas, at e kayu pa man meyaring menagtal ubas datang na ing panaun na ning pamanasik. Maglabis-labis ing kabiayan yu at mibiebie kayung panatag. Ibie ku king kekayung bansa ing kapayapan at matudtud kayung maniaman neng bengi a alang takut kenu man. Ilako ku la king bansa yu ding mabagsik a animal at e na mika gera king kekayung bansa. Mitakutan la kekayu ding kalaban yu at sambutan yu la king labanan. Daigan da la ring lima katau kekayu ding dinalan a kalaban, at ding dinalan a katau kekayu sambutan da la ring apulung libung kalaban. Bendisyunan da kayu at dinan dakal a anak. Tuparan ke itang dake ku king kasunduan a pikayari tamu. Dakal at maglabis-labis ing pupul yu. Inya mapilitan kayung ilele ing laun a pupul ban dinan yung lugal ing bayu yung pupul. Manuknangan ku libutad yu at e ra kayu painggulutan kapilan man. Akayabe yu ku king pamibiebie yu. Aku ing maging Dios yu at ikayu ding maging memalen ku. Aku ing Ginung kekayung Dios; aku ing milual kekayu ibat Ehipto ban e na kayu ma-ipus pang pasibayu karela. Pitlud ku la ding tanikalang bakal da kekayu; inya talakad kayung mitmung dangalan. Ngana ning Ginu, Magdusa kayu nung e kayu makiramdam kanaku at e tupad karing kautusan ku. Nung payalan yu lang ulaga ding utus ku at tuntunan at labagan ing kasunduan kung gewa kekayu, parusan da kayu. Pag-arian na kayu ning takut; datang kekayu ing pesti at lagnat a makabulag at managitis tunggal ditak ing bie yu. Manasik kayu, oneng e yu pakinabangan uling kanan da ring kalaban yu. Painggulutan da kayu ban masambut kayu karing kalaban yu; ding sumakup kekayu ila ring taung masama kekayu; mamulayi kayu king takut agyang pang alang tatagal kekayu. Nung kaybat nang merapat niti kekayu, oneng e kayu pa mu rin bisang makiramdam kanaku, dagdagan kung pitung besis ing parusang ipagpa ku kekayu. Sagapan da kayu uli na ning kesiasan yung buntuk; e muran at maging masias anting bakal ing gabun yu. Mayalang kabaldugan ing kapagalan yu, uling e palto pupul ing gabun at e la mamunga ding tanaman yu. Nung isundu yu pa ing pamaglaban yu kanaku at ing pamaglabag karing utus ku, dagdagan ku na namang pitu pang besis ing kasakitan a ipagpa ku kekayu. Paburen ku lang gumala ding mabangis a animal at paglaklakan da la ring anak yu at ding sese yung animal. Ditak na la ding mitagan kekayu at mag-ari ing kalungkutan king bansa yu. Nung kalabas da reting parusang deti e kayu pa mu rin makiramdam kaku at magmasias kayu pa mu rin a lub laban kanaku, dagdagan ku na namang pitung besis ing kasakitan a ipagpa ku kekayu. Lumusub la ding kalaban yu at dakal lang mate kekayu uli na ning e yu pamanupad king kasunduan tamu. At nung salikut kayu karing siudad yu, padala na ku mang salut karin at mapilit kayung sumuku karing kalaban yu. Mabawas ing pagkabiayan yu, inya maglutu na la mu ding apulung babai king metung mung kalang. Irasyun da pa ing pamangan; mangan kayu oneng e kayu kumabsi. Nung kaybat na niti e kayu pa mu rin tinuknang lalaban kanaku at e memintu, kanita na mibua ing mua ku kekayu at dagdagan ku na namang pitung besis kabagsik ing kasakitan a ipagpa ku kekayu angga king kanan yu la ding mismung sariling anak yu uli na ning danup yu. Idagsa ku la ding lugal a pisasamban yung atyu babo da ring bunduk-bundukan, lasakan ku la ding altar a pidurulukan yung insenso, at italaksan ku la ding bangke yu babo da ring idolo yung mengaragsa. Uli na ning pangasumami ku kekayu lasakan ku la ngan ding siudad yu; ala kung itagan karing lugal a pisasamban yu at e ku la tanggapan ding ain yu. Siran keng lubus ing lugal yu angga king mangasdan la ding kalaban a sumakup kekayu king akit dang kasiran. Paratangan ku la ding kalaban yu at isalbag da kayu karing aliwang bansa. Mitiwangwang ing gabun yu at malasak la ding siudad yu. Inya mipaynawa ya ing gabun yu king makabang panaun kabang bihag kayu karing kalaban yu. Tune kamtan na ning gabun ing kapaynawan a pigkaymut yu inyang manuknangan kayu karin. At katmuan ku lang takut detang mitagan a tau kekayu. Agyang kaluskus mu ning bulung a pinaid ning angin mamulayi na la king takut da agyang alang kalaban a tatagal karela. Mangasakab-sakab kayu king kekayung pamamulayi a balamu wari ating tatagal kekayu kabang ala naman. Milako kayu sikanan lumaban karing kalaban yu. Mate kayu kabang bihag kayu karing aliwang bansa at mipailalam kayu king upaya ra. Tunggal ditak lang mate king kasakitan ding mapilan a mitagan kekayu kabang bihag kayu karing bansa da ring kalaban yu uli na ning kasalanan yu at ning kasalanan da ring mangatua yu. Kanita ra tanggapan ding lahi yu king ila at ding makatua ra mikasala lang kataksilan kanaku, inya paburen ku lang mebihag at miyugse king bansa da ring kalaban da. Nung magpakumbaba la at sumisi king kasalanan da, aku, ing Ginu, ganakan ke itang kasunduan a pikayari mi ri Jacob, Isaac, at Abraham. E kia naman kalinguan itang pengaku kung gabun para karela. Pero bayu datang ing panaun a ita, sukat ya pa mung milikas a tau ing gabun ban lubus yang makapagpaynawa at ban takman da ing parusang ipagpa ku karela uli na ning e ra pamamintu karing kautusan at tuntunan ku. Makanyan man, e ku la lubus painggulutan o gisanan a lahi kabang atyu la king bansa da ring kalaban ban e ya miwakasan ing kasunduan a pikayari mi ding pipumpunan da. Aku ing Ginung karelang Dios. Wa, ganakan ku la alang-alang king kasunduan ku karing pipumpunan da a kanakung liwal Ehipto. Ikit da ring bansa ing depat kung ita ban aku ing maging Dios da. Aku ing Ginu. Ila deti ring kautusan at tuntunan a binie na ning Ginu kang Moises karin king Bunduk ning Sinai para karing memalen na ning Israel. Ngana pang sinabi ning Ginu kang Moises, Sabian mu karing memalen na ning Israel ing anti kaniti: Potang miyabie ya ing ninuman para kanaku, ing Ginu, bilang katuparan king metung a makabukud panata, malyari yang mayatbus ing taung ita king anti kaniting paralan. Nung lalaki yang idad aduang pulung banua anggang anam apulung banua, limang pulung pirasung pilak ing ibayad na, agpang king timbangan na ning santuaryu. Nung babai ne man, atlung pulung pirasung pilak ing ibayad na. Ing atyu king idad a lima anggang aduang pulung banua, aduang pulung pirasung pilak, nung lalaki ya; apulu, nung babai ya. Ing anak a pabulan a tua anggang limang banua, limang pirasung pilak, nung lalaki ya; at atlu mung pirasu, nung babai ya. Nung ing tau idad neng anam apulung banua o maygit pa kanita, labing limang pirasung pilak, at nung babai ne man apulu mung pirasu. Nung menata ya ing ninuman at ala yang panatbus uli na ning kakaluluan na, idala ya ing taung ita king pari, at ing pari ya ing bala nung magkanu ing agyu nang ipanatbus ning taung dela ra. Nung ing penata a iyain metung yang animal para kanaku, ing Ginu, ita sagradu ya. E ne malyaring alilan aliwang animal. Nung mapilit ya ing menata, ing animal a alilan at ing penalili na masanting ya man o ali ya, parehu lang maging sagradu kanaku, ing Ginu. Nung ing penata na metung yang animal a e malinis, e ya iti karapatdapat iyain kanaku, ing Ginu. Inya idala ya king pari iting animal a e malinis. Ing pari ya ing bala king alagang katumbas na ning nanu pa mang uring animal, masanting ya man o ali ya, at e malyaring tutulan ing pasya na ning pari. Nung buri neng atbusan ning menata, bayaran ne ing mesabing alaga, at patunganan neng beinti por sientu king mipasyang alaga. Potang italaga ne ning ninuman kanaku, ing Ginu, ing bale na, ing pari ya ing magpasya king alaga agpang king pangayari na ning bale. At ing sabian nang alaga ya ing maging batayan. Nung buri neng atbusan ning mitalaga, bayaran na ing mesabing alaga, at patungananan ne pang beinti por sientu. Potang italaga ne ning ninuman ing metung a dake ning gabun na para kanaku, ing Ginu, ing batayan ya ing alaga na agpang king kantidad ning bining sasalbag da karin; tia pulung salaping pilak king balang metung a tiklis a sebada. Nung telaga ne ing gabun kaybat na ning Banua ning Pamanyubli, ing bayaran ya ing kabilugan a alaga na. Nung telaga ne kaybat nang milabas malambat ning Banua ning Pamanyubli, ing pari ya ing tantia king alaga na king salapi, agpang king bilang da ring banuang makatagan bayu miras ing tutuking Banua ning Pamanyubli. Nung buri neng atbusan ning taung menagulaling ing kapirasung gabun, bayaran na itang alagang mitakda at patunganan ne pang beinti por sientu. Nung e ne ayatbus at buri neng ipisali king aliwa, milako ne kanita ing matulid a atbusan ne. King tutuking Banua ning Pamanyubli maging pibandian ku, ing Ginu, ing gabun king kapilan pa man lalam dang pamamahala ding pari. Nung italaga ne ning ninuman kanaku, ing Ginu, ing kapirasung gabun a asali na a e na dake ning amana na, ing pari ya ing tantia king alaga na ning gabun, agpang karing banuang makatagan pa bayu miras ing tutuking Banua ning Pamanyubli. King aldong ita bayaran na ning taung menagulaling ing alagang mitakda. Mangaintulid la kanaku, ing Ginu, ding bayad. Karas na ning Banua ning Pamanyubli ibalik ya ing gabun king sadiang makibandi. Makabasi ya king timbangan na ning santuaryu ing alaga a mitakda. Katumbas ne ning labing limang gramo ing balang pirasung pilak. E na ne malyaring italaga pa ning ninuman ing anak a pangane na ning sese nang animal, uling ita bandi ke, ing Ginu, baka ya man o tupa o kambing. Oneng malyari yang atbusan pasibayu ing pangane biseru na ning isanu mang animal a e malinis, agpang ketang alagang mimiral at patunganan ne pang beinti por sientu ing alagang ita. Nung e ya mayatbus, malyari yang ipisali king aliwang tau, agpang king mipairal a alaga. E na malyaring pisali o atbusan pasibayu ing mitalaga na kanaku, ing Ginu, tau ya man o animal o gabun, uling iti mangaintulid na kanaku, ing Ginu. E ya malyaring atbusan pasibayu agyang tau ya pa ing mitalaga; sukat yang paten. Mangaintulid kanaku, ing Ginu, ing kapulung dake na ning sablang pupul king gabun, trigu ya man o bungang tanaman. Nung buri nang atbusan ning ninuman ing kapulung dake, bayaran na ketang alagang mimiral at patunganan ne pang beinti por sientu. Mangaintulid ya kanaku, ing Ginu, ing balang kapulu karing sese nang animal; para kanaku ya ing balang kapulu. E ya malyaring mamili ing makibandi para mo itang matsura ya ing mapiling kapulu. E ne malyaring palitan aliwang animal itang tune kapulu. Nung palitan neng aliwa, ing inalilan at ing penalili parehu lang maging kanaku, ing Ginu, at e na la malyari pang mayatbus. Ila deti ring tuntunan a binie na ning Ginu kang Moises karin king Bunduk ning Sinai para karing memalen na ning Israel. Kanitang mumunang aldo ning kadua nang bulan ning kaduang banua kaybat dang meko ring Israelita king Ehipto, migsalita ya ing Ginu kang Moises king Toldang tuknangan ning Ginu karin king Disyerto ning Sinai. Ngana, Moises, ika at i Aaron gawa kayung metung a sensus karing memalen na ning Israel agpang king karelang pamilya at lahi. Ilista yu la ngan a lagyu ding lalaking maki idad nang aduang pulung banua o migit kanita. Iyabe yu la karing sundalus yu detang malyaring makilaban karing kalaban. Pakisabian me ing balang metung a pekapun da ring pamilya ning balang tribu ban sumaup king pamangawang sensus. Oreni ding lagyu da ring lalaking makasaup keka: i Elizur a anak nang Sedeur ning tribu nang Ruben; i Selumiel a anak nang Zurisadai ning tribu nang Simeon; i Nason a anak nang Aminadab ning tribu nang Juda; i Netanel a anak nang Zuar ning tribu nang Isacar; i Eliab a anak nang Helon ning tribu nang Zebulun; at karing apu nang Jose kang Efraim, i Elisama a anak nang Amiud; at kang Manase, i Gamaliel a anak nang Pedazur; i Abidan a anak nang Gideoni ning tribu nang Benjamin; i Aiezer a anak nang Amisadai ning tribu nang Dan; i Pagiel a anak nang Ocran ning tribu nang Aser; i Eliasaf a anak nang Deuel ning tribu nang Gad, at i Aira a anak nang Enan ning tribu nang Neftali. Ila deti ring mepiling pekakatawan at pamuntuk ding sarasarili rang pamilya at tribu. Ila deti ring akayabe da ri Moises at Aaron king pamagsensus. Inyang mumunang aldo na ning kaduang bulan tinipun da la ring sablang Israelita. Linista da la lagyu ring sablang lalaking atyu na king idad a aduang pulung banua at paitas, agpang king sarasarili rang pamilya at tribu. Merapat iting pamagsensus king Disyerto ning Sinai, agpang king inutus ning Ginu. Iti ing meging bunga na ning pamagsensus: king tribu nang Ruben, ing pangane anak nang Israel, apat lang pulu't anam a libu at limang dalan; king tribu nang Simeon, lima lang pulu't siam a libu at atlung dalan; king tribu nang Gad, apat lang pulu't limang libu at anam a ralan limang pulu; king tribu nang Juda, pitu lang pulu't apat a libu at anam a ralan; king tribu nang Isacar, lima lang pulu't apat a libu at apat a ralan; king tribu nang Zebulun, lima lang pulu't pitung libu at apat a ralan; king tribu nang Efraim, apat lang pulung libu at limang dalan; king tribu nang Manase, atlu lang pulu't aduang libu at aduang dalan; king tribu nang Benjamin, atlu lang pulu't limang libu at apat a ralan; king tribu nang Dan, anam lang pulu't aduang libu at pitung dalan; king tribu nang Aser, apat lang pulu't metung a libu at limang dalan; king tribu nang Neftali, lima lang pulu't atlung libu at apat a ralan. Ila deti ring lalaking milista king sensus a gewa da ri Moises at Aaron a seupan da ring labing aduang pamuntuk a pekakatawan da ring balang tribu. Ing kabilugan dang bilang, manibat king idad a aduang pulu at malyari nang makilaban king gera: anam a ralan atlung libu at limang dalan limang pulu. E la kayabe keting sensus ding pamilya at lahi na ning tribu nang Levi, uling sinabi na ning Ginu kang Moises, E mu la yayabe king sensus na ning Israel ding Levita. Ila ring tulduan mung manibala king Toldang tuknangan ku, ing Ginu, at karing kasangkapan na. Ila ring maging talapagdala kareti ngan at manuknangan la lele na niti. Ila ring kalag at mitalakad king Tolda nukarin kayu man munta. Paten ya ing ninumang e karapatdapat a lumapit king Toldang tuknangan ku, ing Ginu. Mitalakad lang tolda ding aliwang memalen na ning Israel agpang king grupu ning sarili dang kampu lalam ning sarili rang bandera. Pero magkampu la ring Levita king makapadurut na ning Toldang tuknangan ku, ing Ginu, ban aguardia re. Ala kanitang milapit ban e dugpa ing mua ku, ing Ginu, karing memalen na ning Israel. Inya tiparan da ngan ding memalen na ning Israel ing sablang inutus na ning Dios king kapamilatan nang Moises. Nganang migsalita ning Ginu kang Moises at Aaron, Sukat lang magkampu ring Israelita king lugal ning karelang tribu at lalam na ning karelang bandera. Italakad da la ring tolda ra king makapadurut ning Toldang tuknangan ku, ing Ginu. King dane aslagan, arapan na ning Toldang tuknangan ku, ing Ginu, karin ya manalakad tolda ing tribu nang Juda lalam nang pamamahala ning pamuntuk nang i Nason a anak nang Aminadab. Pitu lang pulu't apat a libu at anam a ralan a kabilangan ding makasadiang makilaban. Katuki na ning Juda ya ing tribu nang Isacar lalam nang pamamahala ning pamuntuk nang i Netanel a anak nang Zuar. Lima lang pulu't apat a libu at apat a ralan ding makasadiang makilaban. Ing tutuki ya ing tribu nang Zebulun lalam nang pamamahala ning pamuntuk nang i Eliab a anak nang Helon. Lima lang pulu't pitung libu at apat a ralan ding makasadiang makilaban. Heganagana, dinalan walung pulu't anam a libu at apat a ralan la ding king kampu nang Juda a makasadiang makilaban. Ila ring miyatasan mumunang magmartsa king paglakbe ra. King dane mauli ne man manalakad tolda ing tribu nang Ruben lalam nang pamamahala ning pamuntuk nang i Elizur a anak nang Sedeur. Apat lang pulu't anam a libu at limang dalan ding makasadiang makilaban. Katuki na ning tribu nang Ruben ya ing tribu nang Simeon lalam nang pamamahala ning pamuntuk nang i Selumiel a anak nang Zurisadai. Lima lang pulu't siam a libu at atlung dalan ding makasadiang makilaban. Ing tutuki ya ing tribu nang Gad lalam nang pamamahala ning pamuntuk nang i Eliasaf a anak nang Reuel. Apat lang pulu't limang libu at anam a ralan limang pulu ding makasadiang makilaban. Heganagana, dinalan limang pulu't metung a libu at apat a ralan limang pulu la ding makasadiang makilaban king kampu nang Ruben. Ila ring miyatasan kaduang magmartsa king paglakbe ra. Pilatan da reting aduang tapuk at ding tauling adua ila ring Levita. Ila ring tutuking magmartsa kaybat deng kelagan ing telakad dang Toldang tuknangan ku, ing Ginu. Lumakad la ring tribu agpang king karelang pamitukituki at lalam ning karelang bandera. King dane albugan ya manalakad tolda ing tribu nang Efraim lalam nang pamamahalang Elisama a anak nang Amiud. Karin dia naman italakad ing bandera da. Apat lang pulung libu at limang dalan ding makasadiang makilaban. Katuki ning tribu nang Efraim ya ing tribu nang Manase lalam nang pamamahala ning pamuntuk nang i Gamaliel a anak nang Pedazur. Atlu lang pulu't aduang libu at aduang dalan ding makasadiang makilaban. Katuki na ning tribu nang Manase ya ing tribu nang Benjamin lalam nang pamamahala ning pamuntuk nang i Abidan a anak nang Gideoni. Atlu lang pulu't limang libu at apat a ralan ding makasadiang makilaban. Heganagana, dinalan walung libu at dinalan a katau la ring makasadiang makilaban king kampu nang Efraim. Ila ring katlung tapuk a miyatasan magmartsa king pamaglakbe ra. King dane norti ya manalakad tolda ing tribu nang Dan lalam nang pamanimunang Aiezer a anak nang Amisadai. Karin dia naman italakad ing bandera da. Anam lang pulu't aduang libu at pitung dalan ding makasadiang makilaban. Ing katuki nang manalakad tolda ya ing tribu nang Aser lalam nang pamanimunang Pagiel a anak nang Ocran. Apat lang pulu't metung libu at limang dalan ding makasadiang makilaban. Kaybat ing tribu nang Neftali lalam nang pamanimunang Aira a anak nang Enan. Lima lang pulu't atlung libu at apat a ralan ding makasadiang makilaban. Iting grupu nang Dan ya ing tauling magmartsa king pamaglakbe ra. Heganagana, dinalan limang pulu't pitung libu la at anam a ralan. Ing kabilugan a bilang da ring sablang Israelitang milista king sensus: anam a ralan atlung libu at limang dalan limang pulu. E la kabilang kareti ding Levita, agpang king inutus na ning Ginu kang Moises. Makanyan da ngang tiparan ding memalen na ning Israel ing sablang inutus na ning Ginu kang Moises. Menalakad lang tolda lalam ning sarasarili dang bandera karing pipagkampuan da, at migmartsa king paglakbe ra agpang king sarasarili dang tribu. Ila deti ring pamilya nang Aaron at Moises kanitang migsalita ya karela ing Ginu karin king Bunduk ning Sinai. Apat la ring anak nang lalaking Aaron: i Nadab, ing pangane, i Abihu, i Eleazar, at i Itamar. Ila ring milanian at mitalagang pari, oneng mete ya i Nadab at i Abihu inyang minain lang api a e makayagpang king kaburian na ning Ginu karin king Disyerto ning Sinai. Ala lang anak, inya i Eleazar at i Itamar ila ring meging pari kabang mabie ya pa i Aaron a tata ra. Migsalita ya ing Ginu kang Moises. Ngana, Idala mu la keti ring miembru na ning tribu nang Levi at kaybat tulduan mu lang kasaup nang Aaron. Ila ring sumaup kang Aaron at karing memalen king pamaniuyu ra king Toldang tuknangan ku. Ila ring mingat karing kasangkapan na ning Tolda at tupad karing aliwa pang katungkulan para karing memalen na ning Israel. Bukud mung ding Levita ilang tulduan mung kasaup nang Aaron at ding anak na; mitutuk la para karela. Ibie mu ing obrang pari kang Aaron at karing anak na. Paten ya ing ninumang mangangas magobra king obra da. Ngana pa ning Ginu kang Moises, Pinili ku la ring Levita karing sablang lahi nang Israel bilang kayalili da ring anak a pangane mibait; inya bandi ku la ring Levita. Kanaku la ring sablang pangane uling kanitang pete ku la ring sablang pangane karin Ehipto telaga ke para kanaku ing balang pangane king Israeltau ya man o sese animal. Wa, kanaku la mangaintulid. Aku ing Ginu. Migsalita ya ing Ginu kang Moises karin king Disyerto ning Sinai. Ngana, Ilista mu la ngan ding lalaki king tribu nang Levi manibat king pabulan a tua at paitas agpang king karelang pamilya. At memintu ya king utus i Moises. Oreti ding lagyu da ring anak nang lalaking Levi: i Gerson, i Kohat, at i Merari. Mika adua yang anak a lalaki i Gerson: i Libni at i Simei. Ding anak nang lalaking Kohat ila ri Amram, Izar, Hebron, at i Uziel. Ding anak na namang Merari ila ri Mahli at Musi. Ila deti ring pamilyang linto kang Levi agpang king sarasarili dang pamilya. Kang Gerson ya linto ing pamilyang Libni at Simei; ausan da lang Gersonita. Ing kabilugan a mitala rang bilang ding lalaki manibat king idad a pabulan: pitu lang libu limang dalan. Italakad da la ring tolda ra king dane albugan at kagulutan na ning Toldang tuknangan ning Ginu. I Eliasaf a anak nang Lael ya ing karelang pamuntuk. Ila ring ating katungkulan king Tolda; karing tabing kilub, king kilual, at king palub; karing tabing ning patyu a makapadurut king Tolda, king altar at king tabing palub king patyu. Ila naman ding maki katungkulan king pangagamit da reting mebanggit king kasuyuan. Kang Kohat ya linto ing pamilyang Amram, Izar, Hebron, at Uziel. Ing kabilugan a mitala rang bilang ding lalaki manibat king idad a pabulan: walu lang libu anam a ralan. Italakad da la ring tolda ra king dane mauli na ning Toldang tuknangan ning Ginu. I Elizafan a anak nang Uziel ya ing karelang pamuntuk. Ila ring ating katungkulan king Kaban ning Kasunduan, ing lamesa, ing tumpakan-sulu, ding altar, ding kasangkapan a gagamitan da ring pari king Banal a Lugal, at king tabing palub king Kabanal-banalan a Lugal. Ila naman ding ating katungkulan king pangaingat da reting mebanggit king kasuyuan. Ing pekapamuntuk da ring Levita ya i Eleazar, ing anak nang Aaron a pari. Ya ing mamahala karing ating katungkulan king Banal a Lugal. Kang Merari la linto ding pamilyang Mahli at Musi. Ing kabilugan a mitala rang bilang ding lalaki manibat king idad a pabulan: anam lang libu aduang dalan. Italakad da la ring tolda ra king dane norti na ning Toldang tuknangan ning Ginu. I Zuriel a anak nang Abihail ya ing karelang pamuntuk. Ila ding ating katungkulan karing balangkas na ning Toldang tuknangan ning Ginu, karing barote, karing asias, karing talpakan, at karing sulpakan. Ila ding ating katungkulan king pangaingat da reting kagamitan. Ila naman ding ating katungkulan karing asias, karing talpakan, karing tulus, at karing lubid na ning patyu. King dane aslagan arapan na ning Toldang tuknangan ning Ginu karin la manalakad tolda ri Moises at Aaron at ding anak na. Ila ding ating katungkulan mangasiwa king sablang kasuyuan king Banal a Lugal para karing memalen na ning Israel. Subali karela, paten ya ing ninumang lumapit king Banal a Lugal. Ing kabilugan a bilang da ring lalaking Levita a alista da ri Moises at Aaron agpang king utus na ning Ginu: heganagana, adua lang pulu't aduang libu. Nganang migsalita ning Ginu kang Moises, Ilista mu la ngan a lagyu ding sablang anak a lalaking pangane da ring memalen na ning Israel manibat king idad a pabulan at paitas. Ikalilua mu la ring Levita para kanaku bilang kalibe da ring pangane lalaking anak da ring Israelita. Aku ing Ginu. Ikalilua mu la naman ding sese rang animal ding Levita bilang kalibe da ring pangane anak da ring sese rang animal. Memintu ya i Moises king inutus na ning Ginu. Linista na la ngan a lagyu ding anak a pangane manibat king idad a pabulan at paitas. Heganagana, adua lang pulu't aduang libu at aduang dalan pitung pulu't atlu. Ngana pa ning Ginu kang Moises, Italaga mu la kanaku ding Levita bilang kalibe da ring pangane anak a lalaki da ring Israelita, at antimu rin ding pangane anak da ring sese rang animal ding Levita bilang kalibe da ring anak dang pangane. Uling mas dakal lang aduang dalan pitung pulu't atlu ring anak a pangane da ring Israelita kesa karing Levita, kailangan ing payatbus mu la ring labis a anak king alagang limang pirasung pilak ing balang metung at metung, agpang king timbangan ning santuaryu. Ibie la reting salapi kang Aaron at karing anak nang lalaki. Inya memintu ya i Moises at kinua na la ring salaping panatbus karing labis a pangane anak da ring Israelita. Libu atlung dalan anam apulu't lima lang pirasung pilak ding melikum. Binie na lang Moises kang Aaron at karing anak nang lalaki deting salaping panatbus, antimo ing inutus na ning Ginu. Nganang sinabi ning Ginu kang Moises at kang Aaron, Ilista yu la ngan ding Levitang linto king lahi nang Kohat agpang king karelang pamilya, at ding sablang lalaking maki idad nang atlung pulung banua anggang limang pulung banua a malyaring makapagobra king Toldang tuknangan ku. Ila ring maging talaingat karing bage sagradu na niti. Potang oras na ban lumipat king aliwang lugal, i Aaron at ding anak nang lalaki ila ring lungub king Tolda ban kalag king tabing arap ning Kaban ning Kasunduan at takpan de ing Kaban kaniting tabing. Kaybat ibalut de king balat kambing at takpan babo king telang kule asul at saka da na la kanita ibili ring tambayuk karing argolya. Takpan de king telang kule asul ing lamesang pibibilianan king tinape a yayain king Ginu at karin da la itumpak ding pinggan, ding silyo, ding pidatukanan karing ain, at ding pitsil a pilulanan alak. Sukat parating ating tinape king lamesa. Takpan da la king imalan a malutu at takpan ne man iti king balat kambing, at kaybat ipalub da la ring tambayuk karing argolya. Takpan da la king imalan a kule asul ding tumpakan-sulu, ding sulu, ding sipit, ding bandehadu, at ding lulanan laru. Kaybat idatuk da la king lulanan a balat kambing ding kasangkapan at ibili king lulanan a tatambayukan. Takpan ya king imalan a kule asul ing gintung altar at takpan ne man iti king balat kambing at ibili la ring tambayuk. Sukat da la ngan kuanan ding kasangkapan a megamit king kasuyuan king Banal a Lugal, at ibalut la king imalan a kule asul at takpan ne man iti king balat kambing. Kaybat idatuk la king lulanan a tatambayukan. Kailangan ing ilako ra ing abu king altar at kaybat ibalut de king imalan a kule granati. Itumpak da la kanita babo da reti ding sablang kasangkapan a megamit king kasuyuan king altar antimo ring kawali, sipit, pala, at palanggana. Takpan da la reti king balat kambing at ibili la ring tambayuk. Potang ayari na neng abalut Aaron at ding anak nang lalaki ing Toldang tuknangan ku, ing Ginu, at ding kasangkapan na niti, at miras na ing oras para lumakad, datang la kanita ding pamilya nang Kohat ban ila ring magdala kareting sagradung kasangkapan. Pero e ra la sukat tatagkilan deting kasangkapan, uling mate la kabud tigkilan da la. Ila deti ring katungkulan da ring pamilya nang Kohat neng lilipat de ing Toldang tuknangan ku, ing Ginu. I Eleazar a anak nang Aaron a pari ya ing ating katungkulan king laru da ring sulu, king mabanglung insenso, karing ain a karaniwan, at king larung paglania. Ya mu rin ing maki pakibatan manibala king kabilugan a Toldang tuknangan ku, ing Ginu, at karing sablang kasangkapan na niti. Ngana ning Ginu kang Moises at Aaron, E yu paburen ing mipahamak la ring pamilya nang Kohat at mawala king tribu nang Levi king kapamilatan na ning paglapit da karing sagradung kasangkapan. Ban e la mate ituru na lang Aaron at ding anak nang lalaki ing sukat dang idala at gawan. E da la sukat lawan man ding sagradung kasangkapan agyang saguli mu ban e la mate. Ngana ning Ginu kang Moises, Ilista mu la ring anak nang lalaking Gerson agpang king karelang pamilya magumpisa king idad atlung pulu anggang limang pulung banua a malyaring sumuyu king Toldang tuknangan ku. Iti ing karelang katungkulan: pusanan da la ring tabing na ning Tolda, ing takap king kilub at king kilual, ing balat a mapinung panakap, ing tabing king pasbul na ning Tolda, ding tabing at lubid ning patyu a makapaligid king Toldang tuknangan ku at ning altar, ding tabing king pasbul na ning patyu at ding aliwa pang kagamitan makataid kareti. Ila ring ating katungkulan dapat karing sablang bage ating kaugnayan kareti. I Aaron at ding anak nang lalaki ilang mamahala king sablang obra da ring pamilya nang Gerson. Ika ing manutuk king sukat dang pagobran. Iti ing katungkulan da ring lalaking pamilya nang Gerson lalam nang pamanibalang Itamar, ing anak nang Aaron a pari. Ilista mu la naman ding sablang pamilya nang Merari agpang king karelang pamilya magumpisa king idad a atlung pulu anggang limang pulung banua a malyaring sumuyu king Toldang tuknangan ku. Iti ing karelang katungkulan: idala de ing balangkas ning Tolda, ding barote, ding posti, ding sulpakan, at ding asias na ning patyu at ding sulpakan na, ding tulus, ding lubid, at ding sablang kagamitan a makaugne kareti. Ituldu mu karela ing sukat nang dalan ning balang metung karela. Iti ing katungkulan da ring pamilya nang Merari lalam nang pamanibalang Itamar, ing anak nang Aaron a pari. I Moises at i Aaron, at ding pamuntuk da ring tribu na ning Israel, ila ring ginawa king malawak a sensus da ring heganaganang pamilya da ri Kohat, Gerson, at Merari. Linista da la ngan a lagyu ding sablang lalaking idad atlung pulu anggang limang pulung banua a malyaring sumuyu king Toldang tuknangan ning Ginu. Adua lang libu at pitung dalan limang pulu ing kabilangan da ring pamilya nang Kohat a linista da ri Moises at Aaron, agpang king inutus na karela ning Ginu. Ila ring maging kasaup king kasuyuan king Toldang tuknangan ning Ginu. Ding mebilang at mitala karing pamilya nang Gerson magumpisa king idad atlung pulu anggang limang pulung banua at malyaring sumuyu king Toldang tuknangan ning Ginu: adua lang libu at anam a ralan atlung pulu. Iti ya ing kabilangan da ring pamilya nang Gerson a linista da ri Moises at Aaron, agpang king inutus na karela ning Ginu. Maging kasaup la naman king kasuyuan king Toldang tuknangan ning Ginu. Ding mebilang at milista karing pamilya nang Merari magumpisa king idad atlung pulu anggang limang pulu a malyaring sumuyu king Toldang tuknangan ning Ginu: atlu lang libu at aduang dalan. Iti ya ing kabilangan da ring sabla nang pamilyang Merari a linista da ri Moises at Aaron, agpang king inutus na karela ning Ginu. Gewa de ri Moises at Aaron ing sensus da ring Levita at ding pamuntuk da ring tribu ning Israel. Linista da la ngan a lagyu ding lalaking idad atlung pulung banua anggang limang pulung banua a malyaring sumuyu at mamuat king Toldang tuknangan ning Ginu. Heganagana, walu lang libu at limang dalan walung pulu. Milista ya lagyu ing balang metung at metung, agpang king inutus na ning Ginu king kapamilatan nang Moises. At king kapamilatan na namang Moises mitutukan ya ing metung at metung king obrang sukat nang gampanan. Nganang migsalita ning Ginu kang Moises, Iyutus mu karing memalen na ning Israel ing palakuan da la king kampu ding sablang maki sakit lepra o ating tulu, at ing ninumang e malinis uli na ning mekatagkil yang mete tau. Itabi ye, lalaki ya man o babai, ban e ya mirinatan ing kampu nung nu ku makatuknang. Memintu la ring Israelita at tinabi da la ngan palual king kampu. Ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu iti karing memalen na ning Israel, Ing ninuman, lalaki ya man o babai, ing gawang e ustu king kalupa nang tau, e ya meging tapat kanaku, ing Ginu. Inya sukat nang kilalanan king mikasala ya at sukat yang mamayaran ganap king diptananan nang e ustu, at patubuan ne pang beinti por sientu. Nung mete ne ing diptananan nang e ustu at ala yang bitasang kamaganak, kanita ibie la ring bayad kanaku, ing Ginu, king kapamilatan na ning pari. Karagdagan ya iting bayad king lalaking tupa a ibie na ning mikasala para king pangapatawaran na ning depat nang e ustu. Ing nanumang iyain dang makabukud ding Israelita kanaku, ing Ginu, mangaintulid king paring tinanggap kaniti. Tanggapan na ning pari ing nanumang bage sagradung iyain da at iti maging bandi na. Nganang migsalita ning Ginu kang Moises, Sabian mu karing memalen na ning Israel: Nung ginawa yang e ustu ing metung a babaing talasawa at e ya meging tapat king asawa na, at mekipangatawan ya king aliwang lalaki king e na kamalayan ning asawa na, oneng e ya meyakit king aktu, marinat ne agyang alang menakit king depat na. Nung magsuspetsa ya ing asawang lalaki at mengalalu ya king asawa nang dinatan na ing sarili na o mangalalu ya agyang ing asawang babai e ya gagawang e mayap, kanita idala ne ing asawa na king pari. Magdala yang aduang takal a arinang sebada a e na tigtugan larung olibo at e na dininan insenso, uling iti ain ne ning lalaking magsuspetsa king asawa na ban lunto ing katutuan. Ituki ne kanita ning pari ing babai king altar at karin ne iyarap king Dios. Mibulus yang sagradung danum king lulanan a kapsa at samutanan nang ditak a alikabuk a kinua na king lapag ning Toldang tuknangan ku, ing Ginu. King arapan ku, ing Ginu, isalbag ne buak ning pari ing babai at saka na ibili king gamat na ning babai ing ain a arina, ing ain tungkul king pamangalalu. Talnan ne ning pari karing gamat na ing lulanan a ating danum a mapait, ing danum a magdalang sumpa. Pasumpan ne kanita ning pari ing babai king anti kaniting amanu: Nung e ka pin mekipangatawan king aliwang lalaki at nung e mu dinatan ing sarili mu kabang atyu ka lalam nang upaya ning asawa mu, e ka numanu balang kaniting danum a magdalang sumpa. Nung ginawa kang kataksilan king asawa mu, agyang atyu ka lalam ning upaya na, at dinatan mu ing sarili mu, at mekipangatawan ka king e mu asawa, mananu na sanang ing Ginu gawan neng kasumpa-sumpa ing lagyu mu karing kabalen mu. Langi ya sana itang atyu pilatan da ring puad mu at lumbag ka atian. Iti sanang danum a magdalang sumpa a inuman mu managlus king mabilug mung katawan; langi ya itang atyu pilatan da ring puad mu at lumbag ya ing atian mu. At ipakibat na ning babai, Amen, Amen. Isulat ne ning pari iting sumpa at wasan king danum a mapait. Ipainum na ing danum a mapait king babai, ing danum a magdalang sumpa, at pasakitan ne atian niti. Bayu na ipainum ing danum kuanan na ning pari ing ain arina king gamat ning babai. Iting ain arina tungkul ya king pamangalalu at iyain ne king Ginu ning pari karin king altar. Kuma yang kasakmal king arina at silaban na iti king altar. Kaybat, kanita na ipainum ing mapait a danum king babai. Nung mekipangatawan ya ing babai king e na asawa, mait ing danum king atian na, langi ya itang atyu king pilatan da ring puad na at lumbag ya atian. Inya maging kasumpa-sumpa ya karing kabalen na. Nung e ya mekipangatawan king aliwang lalaki, e ya numanu balang at mika anak ya. Iti ya ing tuntunan a tukian tungkul king asawang lalaki a mangalalu king ing asawa na mekipangatawan ya. Patalakaran ya ing babai arap ning altar at daptan na ning pari itang parapat na ning kautusan. E ya sukat magdusa ing lalaki, nung mikasala ya ing asawa na; ing asawa na ya ing magdusa. Nganang migsalita ning Ginu kang Moises, Sabian mu iti karing memalen na ning Israel: Nung gawa yang makabukud a panata ing metung a lalaki o babai at italaga na ing sarili na kanaku, ing Ginu, bilang Nazareo, e ya sukat miminum alak o king nanumang inuman a makalasing. E ya naman malyaring minum king nanumang inuman a ibat king katas ning ubas o mangan ubas o pasas. Kilub ding panaun na ning panata na bilang Nazareo, e ya malyaring mangan king nanumang ibat king tanaman ubas agyang balat o butul. E ya naman malyaring paputut a buak; paburen neng kumaba at ikat ne kabang dirikilan ne ing panata na. Sukat yang manatiling makatalaga kanaku, ing Ginu. E ya naman sukat lumapit king mete agyang pang ing mete ya i tata na o ima na o ing kapatad na. E na sukat dirinatan ing sarili na king uli da ring mete, uling atyu ya king mabilug nang katawan ing panatang Nazareo. Sukat yang manatiling makatalaga kanaku, ing Ginu, king kekaban na ning panata na. Nung sakaling bigla yang mete ing metung a taung atyu lele ning Nazareo at mirinatan ya ing buak nang makatalaga, kanita labahasan ne ing buak na king aldo ning pamaglinis na kalabas na ning pitung aldo. King kawalung aldo magdala yang aduang ayup a batu-batu o aduang pitsun king pari karin king pasbul ning Toldang tuknangan ku, ing Ginu. Iyain ne ning pari ing metung kareti bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan, at ing kadua bilang ain-a-durulukan at bilang panlinis uli na ning mitagkil ya king mete. Italaga nang pasibayu ing buak na king aldo mu ring ita at ing sarili na kanaku bilang Nazareo. Magdala ya namang biserung tupa a pabanua tua bilang ain-a-kapaglarinan-king-kasalanan. E mabilang ing milabas a panaun ning panata na uling mirinatan ya ing buak nang mitalaga inyang mitagkil ya king mete. Ini ing tukian a tuntunan potang agampanan na na ning Nazareo ing panata na. Idala ya king pasbul ning Toldang tuknangan ku, ing Ginu, at ibie na ing ain na kanaku, ing Ginu: metung a lalaking tupa a pabanua tua a alang dipektu bilang ain-a-durulukan, metung a babaing tupa a pabanua munaman tua at alang dipektu bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan at metung a lalaking tupa a alang dipektu bilang ain-ning-pamisulusulu. Miyain ya namang metung a basket a tinape alang lebadura: makapal a tinape melutu king mapinung arina a semutanan laru at maimpis a tinape alang lebadura a kiskasanan king larung olibo. Magdala ya namang ain-a-binutil at inuman. Iyain na la ngan ning pari deting ain king arapan ku, ing Ginu, at ding ain-a-kapamayaran-king-kasalanan at ain-a-durulukan. Iyain ne ing lalaking tupa kanaku, ing Ginu, bilang ain-ning-pamisulusulu; iyain neng kayabe ing basket a ating tinape alang lebadura. Iyain na naman ing ain-a-binutil at inuman. Karin ketang pasbul ning Toldang tuknangan ku, ing Ginu, labahasan ne ning Nazareo ing buak na at ibili na iti king api nung nukarin durulukan ing ain-ning-pamisulusulu. Kuanan ne kanita ning pari ing pago ning lalaking tupa a mipabukal at abayanan neng metung a makapal a tinape alang lebadura at metung a maimpis a tinape alang lebadura a meyakua king basket at ibili na la king gamat na ning Nazareo. Kaybat na nita, iyain na la reti ning pari kanaku, ing Ginu, bilang makapasubaling ain. Sagradu lang dake deti a mangaintulid king pari; subali pa ing pitsu at ing puad. Kaybat na nita, malyari neng minum alak ing Nazareo. Ila deti ring tukian a tuntunan king taung menatang maging Nazareo, nung mangaku yang lagpus ing Nazareo king aduan na ning panata, ita man sukat nang tuparan alang kapilisian. Ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu kang Aaron at karing anak nang lalaki king ini ing sabian da neng babie re ing bendisyun karing memalen na ning Israel. Bendisyunan na kayu sana ning Ginu at ingatan; aslagan na kayu sana ning Ginu king ganaka na, at maging malam ya kekayu. Mananu na sanang lingapan na kayu ning Ginu, at dinan kapayapan. Makanyan deng sabian ing lagyu ku karing memalen na ning Israel at bendisyunan ku la. King aldo a ayari neng telakad Moises ing Toldang tuknangan ning Ginu, linian neng laru at telaga king Ginu pati na ring kasangkapan na, ing altar at ding kasangkapan na. Dinatang la mu rin king aldong ita ring pamuntuk ning Israel a alang aliwa nune ring lalaking manimuna karing tribung sinaup king pamangawang sensus. Magdala lang ain para king Ginu: anam a karitun at labing aduang lalaking baka, metung a karitun karing balang aduang manimuna at metung a baka king balang manimuna. Dela da la ngan deti arapan ning Toldang tuknangan ning Ginu. Kanita ngana ning Ginu kang Moises, Tanggapan mu la reng babie dang den at gamitan la king obra ning Tolda; ibie mu la karing Levita ban gamitan da la agpang king obrang mitutuk karela. Kinua na lang Moises ding karitun at ding lalaking baka, at saka na la binie karing Levita. Binie na la ring aduang karitun at ding apat a lalaking baka karing Gersonita, at ding apat a karitun at walung lalaking baka karing Merarita. I Itamar a anak nang Aaron ya ing mamahala king nanumang obrang itutuk na karela. Ala yang binie karitun o lalaking baka i Moises karing Kohatita, uling ing obra da ya ing pusanan da la karing pago da ring sagradung bage. Migdala la namang ain ding manimuna da ring tribu inyang mitalaga ya ing altar. Dela da la ring ain da king altar. Ngana ning Ginu kang Moises, Ibie ne ning metung at metung karing manimuna ing ain na king pangatalaga ning altar king aldo a mitutukan ya. King mumunang aldo i Nason, ing anak nang Aminadab at pamuntuk ning tribu nang Juda, ya ing minie ain. Minain yang metung a bandehadung pilak a titimbang limang pulung onsa at metung a silyo pilak a titimbang atlung pulung onsa, agpang king timbangan ning santuaryu. Mitmu la reti king arinang sinamut king larung olibo bilang ain-a-binutil. Minain ya namang metung a platitung gintu a titimbang apat a onsa. Mitmu ya iti king insenso. Minain ya namang metung a biserung toro, metung a lalaking tupa, at metung a lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-a-durulukan. Minie ya namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Para king ain-ning-pamisulusulu migdala ya namang aduang lalaking baka, limang lalaking tupa, limang lalaking kambing, at limang lalaking tupa a pabanua tua. Iti ngan ing inain nang Nason a anak nang Aminadab. King kaduang aldo i Netanel, ing anak nang Zuar at pamuntuk ning tribu nang Isacar, ya ing minie ain. Minain yang metung a bandehadung pilak a titimbang limang pulung onsa, at metung a silyo pilak a titimbang atlung pulung onsa, agpang king timbangan ning santuaryu. Mitmu la reti king arinang sinamut king larung olibo bilang ain-a-binutil. Minain ya namang metung a platitung gintu a titimbang apat a onsa. Mitmu ya iti king insenso. Minain ya namang metung a biserung toro, metung a lalaking tupa, at metung a lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-a-durulukan. Minain ya namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Minain ya namang aduang baka, limang lalaking tupa, limang lalaking kambing, at limang lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-ning-pamisulusulu. Ila deti ring inain nang Netanel a anak nang Zuar. King katlung aldo i Eliab, ing anak nang Helon at pamuntuk ning tribu nang Zebulun, ya ing minie ain. Minain yang metung a bandehadung pilak a titimbang limang pulung onsa, at metung a silyo pilak a titimbang atlung pulung onsa. Mitmu la reti king arinang sinamut king larung olibo bilang ain-a-binutil. Minain ya namang metung a platitung gintu a titimbang apat a onsa, agpang king timbangan ning santuaryu. Mitmu ya iti king insenso. Minain ya namang metung a biserung toro, metung a lalaking tupa, at metung a lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-a-durulukan. Minain ya namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Migdala ya namang aduang baka, limang lalaking tupa, limang lalaking kambing, at limang lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-ning-pamisulusulu. Ila deti ring inain nang Eliab a anak nang Helon. King kapat a aldo i Elizur, ing anak nang Sedeur at pamuntuk ning tribu nang Ruben, ya ing minie ain. Minain yang metung a bandehadung pilak a titimbang limang pulung onsa, at metung a bandehadung pilak a titimbang atlung pulung onsa, agpang king timbangan ning santuaryu. Mitmu la reti king arinang sinamut king larung olibo bilang ain-a-binutil. Minain ya namang metung a platitung gintu a titimbang apat a onsa. Mitmu ya iti king insenso. Minain ya namang metung a biserung toro, metung a lalaking tupa, metung a lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-a-durulukan. Minain ya namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Migdala ya namang aduang baka, limang lalaking tupa, limang lalaking kambing, at limang lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-ning-pamisulusulu. Ila deti ring inain nang Elizur a anak nang Sedeur. King kalimang aldo i Selumiel, ing anak nang Zurisadai at pamuntuk ning tribu nang Simeon, ya ing minie ain. Minain yang metung a bandehadung pilak a titimbang limang pulung onsa at metung a pilak a silyo a titimbang atlung pulung onsa, agpang king timbangan ning santuaryu. Mitmu la reti king arinang sinamut king larung olibo bilang ain-a-binutil. Minain ya namang metung a platitung gintu a titimbang apat a onsa. Mitmu ya iti king insenso. Minain ya namang metung a biserung toro, metung a lalaking tupa, metung a lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-a-durulukan. Minain ya namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Migdala ya namang aduang baka, limang lalaking tupa, limang lalaking kambing, at limang lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-ning-pamisulusulu. Ila deti ring inain nang Selumiel a anak nang Zurisadai. King kanam a aldo i Eliasaf, ing anak nang Deuel at pamuntuk ning tribu nang Gad, ya ing minie ain. Minain yang metung a bandehadung pilak a titimbang limang pulung onsa at metung a pilak a silyo a titimbang atlung pulung onsa, agpang king timbangan ning santuaryu. Mitmu la reti king arinang sinamut king larung olibo bilang ain-a-binutil. Minain ya namang metung a platitung gintu a titimbang apat a onsa. Mitmu ya iti king insenso. Minain ya namang metung a biserung toro, metung a lalaking tupa, at metung a lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-a-durulukan. Minain ya namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Migdala ya namang aduang baka, limang lalaking tupa, limang lalaking kambing, limang lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-ning-pamisulusulu. Ila deti ring inain nang Eliasaf a anak nang Deuel. King kapitung aldo i Elisama, ing anak nang Amiud at pamuntuk ning tribu nang Efraim, ya ing minie ain. Minain yang metung a bandehadung pilak a titimbang limang pulung onsa, at metung a pilak a silyo a titimbang atlung pulung onsa, agpang king timbangan ning santuaryu. Mitmu la reti king arinang sinamut king larung olibo bilang ain-a-binutil. Minain ya namang metung a platitung gintu a titimbang apat a onsa. Mitmu ya iti king insenso. Minain ya namang metung a biserung toro, metung a lalaking tupa, at metung a lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-a-durulukan. Minain ya namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Migdala ya namang aduang baka, limang lalaking tupa, limang lalaking kambing, at limang lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-ning-pamisulusulu. Ila deti ring inain nang Elisama a anak nang Amiud. King kawalung aldo i Gamaliel, ing anak nang Pedazur at pamuntuk na ning tribu nang Manase, ya ing minie ain. Minain ya namang metung a bandehadung pilak a titimbang limang pulung onsa at metung a pilak a silyo a titimbang atlung pulung onsa, agpang king timbangan ning santuaryu. Mitmu la reti king arinang sinamut king larung olibo bilang ain-a-binutil. Minain ya namang metung a platitung gintu a titimbang apat a onsa. Mitmu ya iti king insenso. Minain ya namang metung a biserung toro, metung a lalaking tupa, at metung a lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-a-durulukan. Migdala ya namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Migdala ya namang aduang baka, limang lalaking tupa, limang lalaking kambing, at limang lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-ning-pamisulusulu. Ila deti ring inain nang Gamaliel a anak nang Pedazur. King kasiam a aldo i Abidan, ing anak nang Gideoni at pamuntuk na ning tribu nang Benjamin, ya ing minie ain. Minain ya namang metung a bandehadung pilak a titimbang limang pulung onsa, at metung a pilak a silyo a titimbang atlung pulung onsa, agpang king timbangan ning santuaryu. Mitmu la reti king arinang sinamut king larung olibo bilang ain-a-binutil. Minain ya namang metung a platitung gintu a titimbang apat a onsa. Mitmu ya iti king insenso. Minain ya namang metung a biserung toro, metung a lalaking tupa, at metung a lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-a-durulukan. Minain ya namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Migdala ya namang aduang baka, limang lalaking tupa, at limang lalaking kambing, at limang lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-ning-pamisulusulu. Ila deti ring inain nang Abidan a anak nang Gideoni. King kapulung aldo i Aiezer, ing anak nang Amisaddai at pamuntuk na ning tribu nang Dan, ya ing minie ain. Minain ya namang metung a bandehadung pilak a titimbang limang pulung onsa, at metung a pilak a silyo a titimbang atlung pulung onsa, agpang king timbangan ning santuaryu. Mitmu la reti king arinang sinamut king larung olibo bilang ain-a-binutil. Minain ya namang metung a platitung gintu a titimbang apat a onsa. Mitmu ya iti king insenso. Minain ya namang metung a biserung toro, metung a lalaking tupa, at metung a lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-a-durulukan. Minain ya namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Migdala ya namang aduang baka, limang lalaking tupa, limang lalaking kambing, at limang lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-ning-pamisulusulu. Ila deti ring inain nang Aiezer a anak nang Amisadai. King kalabing metung a aldo i Pagiel, ing anak nang Ocran at pamuntuk na ning tribu nang Aser, ya ing minie ain. Minain ya namang metung a bandehadung pilak a titimbang limang pulung onsa, at metung a bandehadung pilak a titimbang atlung pulung onsa, agpang king timbangan ning santuaryu. Mitmu la reti king arinang sinamut king larung olibo bilang ain-a-binutil. Minain ya namang metung a platitung gintu a titimbang apat a onsa. Mitmu ya iti king insenso. Minain ya namang metung a biserung toro, metung a lalaking tupa, at metung a lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-a-durulukan. Minain yang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Migdala ya namang aduang baka, limang lalaking tupa, limang lalaking kambing, at limang lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-ning-pamisulusulu. Ila deti ring inain nang Pagiel a anak nang Ocran. King kalabing aduang aldo i Aira, ing anak nang Enan at pamuntuk na ning tribu nang Neftali, ya ing minie ain. Minain yang metung a bandehadung pilak a titimbang limang pulung onsa, at metung a pilak a silyo a titimbang atlung pulung onsa, agpang king timbangan ning santuaryu. Mitmu la reti king arinang sinamut king larung olibo bilang ain-a-binutil. Minain ya namang metung a platitung gintu a titimbang apat a onsa. Mitmu ya iti king insenso. Minain ya namang metung a biserung toro, metung a lalaking tupa, at metung a lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-a-durulukan. Minain ya namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Migdala ya namang aduang baka, limang lalaking tupa, limang lalaking kambing, at limang lalaking tupa a pabanua tua bilang ain-ning-pamisulusulu. Ila deti ring inain nang Aira a anak nang Enan. Labi lang adua ring toro; labing adua la ring lalaking tupa, at labing adua la naman ding lalaking tupa a pabanua tua. Deti ain lang durulukan subali pa king ain-a-binutil, at labing aduang lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Adua lang pulu't apat ding baka, anam apulu la ring lalaking tupa, anam apulu la naman ding lalaking kambing, at anam apulu la naman ding lalaking tupang pabanua tua. Deti ain lang pamisulusulu. Iti ya ing kabilugan a bilang ding ain da ring Israelita inyang mitalaga ya ing altar kaybat nang mikuskusan king laru. Inyang linub ya i Moises king Toldang tuknangan ning Ginu ban makipagsalita king Ginu, dimdam na ing siwala na a manibat king pilatan da ring aduang kerubin king babo ning Luklukan ning Lunus a atyu babo ning Kaban ning Kasunduan. Ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu kang Aaron king neng sisindian na la ring pitung sulu, ayusan na la reti king pitutumpakan-sulu ban ing sala ra tutud king arapan. Memintu ya i Aaron; inayus na la ring sulu ban munie lang sala arapan na ning pitutumpakan-sulu, antimo ing inutus ning Ginu kang Moises. Megawa ya king pinukpuk a gintu ing pitutumpakan-sulu pati na ring tangke na at sampaga. Gewa ne iting Moises agpang ketang pilulupan a pepakit na ning Ginu. Ngana ning Ginu kang Moises, Ikalilua mu la ring Levita karing aliwang Israelita at linisan mu la agpang king kautusan. Anti kaniti ing daptan mu king pamaglinis karela: pisikan mu la king danum a panlinis, labahasan ya ing mabilug dang katawan, at papipi mu karela ing imalan da. Kaybat na nita, papagdalan mu lang metung a biserung toro bilang ain-a-durulukan at ing ain-a-binutil a arinang sinamut king larung olibo. Magdala la namang metung pang biserung toro para ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Kaybat idala mu la reting Levita king arapan na ning Toldang tuknangan ku at iyarap king akakit da ring makatipun a Israelita. Itumpak da la kanita ring gamat da ring memalen na ning Israel king buntuk da ring Levita potang yarap mu la kanaku, ing Ginu, at italaga na lang Aaron kanaku ding Levita bilang ain a makapasubali da ring Israelita ban agampanan da ing kasuyuan kanaku. Itumpak da la kanita ding gamat da ring Levita karing buntuk da ring aduang biserung toro; miyain ya itang metung bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan at ing kadua bilang ain-a-durulukan ban milapit la kanaku. Kaybat na nita, iyain mu la bilang ain a makapasubali kanaku, at itutuk mu la kang Aaron at karing anak nang lalaki bilang kasaup da. Makanyan mu lang ikalilua ding Levita karing memalen na ning Israel. Maging kanaku la kanita ding Levita. Potang ayari mu na lang alinis at ayain bilang ain kanaku, malyari na la kanitang sumuyu king Toldang tuknangan ku. Lubus lang miyabie kanaku bilang kalibe da ring lalaking pangane anak da ring Israelita, uling kanaku la ding sablang anak a pangane da ring memalen na ning Israel, tau ya man o animal; kewani ku na la reti para kanaku kanitang pete ku la ring anak a pangane da ring tau Ehipto. Ding pinili ku ila ring Levita at aliwa ring pangane anak da ring memalen na ning Israel at tituk ku la kang Aaron at karing anak nang lalaki bilang regalu da ring Israelita ban sumuyu king Toldang tuknangan ku, at ban gawang pamisut para karing memalen na ning Israel. King anti kaniting kasuyuan milisia la ding memalen na ning Israel king nanumang kapahamakan, nung lumapit la king Banal a Lugal. Inya i Moises at Aaron at ing mabilug a memalen na ning Israel telaga da la ring Levita, agpang king inutus na ning Ginu karela. Ding mismung Levita ilang miglinis king karelang pangatau at pinipi ra ing karelang imalan. Kaybat na nita, telaga na lang Aaron bilang ain a makapasubali king Ginu at depatan na ing kasuyuan pamisut ban luminis la. Kaybat na nita, linub na la ring Levita king Toldang tuknangan na ning Ginu ban gampanan da ing karelang katungkulan lalam nang pamamahalang Aaron at ding anak nang lalaki. Tiparan na ing sablang inutus na ning Ginu kang Moises tungkul karing Levita. Ngana pa ning Ginu kang Moises, Iti ing makatungkul karing Levita: manibat king idad a aduang pulu't lima, sukat na lang sumuyu king obra na ning Toldang tuknangan ku. Tuknang ne king pamagobra na potang miras ne king idad limang pulu. Kaybat na nita, malyari na lang saupan ding kalupa nang Levita king obra da king Toldang tuknangan ku, oneng e ya malyaring makapagobrang dili-dili na. Iti ing kaayusan tungkul king kasuyuan da ring Levita. Migsalita ya ing Ginu kang Moises karin king Disyerto ning Sinai kanitang mumunang bulan na ning kaduang banua na ning paglako ra king bansa ning Ehipto. Ngana, Moises, paburen mu lang pagselebran de ring memalen na ning Israel ing Pamaglagpus king mitakdang aldo. Pagselebran ye ing bengi na ning kalabing apat a aldo na niting bulan, agpang karing kautusan at tuntunan. Inya sinabi nang Moises karing memalen na ning Israel ing pagselebran de ing Pamaglagpus. At pigselebran de king bengi na ning kalabing apat nang aldo ning mumunang bulan karin king Disyerto ning Sinai, agpang king inutus na ning Ginu kang Moises. Pero ating mapilan a taung e malinis uli na ning mekatagkil lang taung mete; e re apagselebran ing Pamaglagpus king aldong ita. Inya mekikit la kang Moises at kang Aaron king aldo mu ring ita at sinabi ra, E ke malinis uli na ning mekatagkil keng taung mete. E na ke wari malyaring makaibie ain king Ginu uli na niting sangkan? Nganang mekibat Moises karela, Manaya kayu saguli at lawan ku nung nanu ing sabian na ning Ginu tungkul kekayu. Ngana ning Ginu kang Moises, Oyni ing sabian mu karing memalen na ning Israel: Nung atin kekayu o karing lahi yu a e malinis uli na ning mekatagkil yang taung mete o maglakbe ya king marayung lugal, sukat nia mu ring pagselebran ing aldo ning Pamaglagpus ning Ginu. Pagselebran de king bengi na ning kalabing apat nang aldo ning tutuking bulan king kapamilatan ning tinape alang lebadura at gule mapait. Ala lang tatagan nanumang pamangan angga na itang abak, at ala lang papaklian a butul na ning animal. Pagselebran ya ing Pamaglagpus agpang king aduan na ning tuntunan. Nung e ne pagselebran ing Pamaglagpus ning taung malinis at e maglakbe king aliwang lugal itiwalag ya king kanakung balen, uling e ya minie ain kanaku king aldo a mitakda. Sukat nang pagdusan ing pamikasala na. Nung ing metung a dayuan a makipamalen kekayu buri neng pagselebran ing Pamaglagpus ning Ginu, sukat neng pagselebran agpang karing kautusan at tuntunan. Para karing sabla ya iting patakaran, taga Israel ya man o dayuan ya. Tikpan ne ning biga ing Toldang tuknangan na ning Ginu king aldo a mitalakad ya. Masala yang anti ing milalablab a api neng bengi angga king abak. Makanyan parati ing malilyari king Tolda: tatakpan ne ning biga neng aldo; anti ya king milalablab a api ing biga neng bengi. Potang mako ya king lugal na ing biga, kanita la maglakbe ding memalen na ning Israel. Nung nukarin ya magdatun ing biga karin la naman magdatun ding Israelita. Maglakbe la king utus na ning Ginu at tatalakad da la ring tolda rang tuknangan ketang lugal nung nu ya magdatun ing biga. Nung nukarin ya ing biga karin la manatili tulid na agyang pang lumuat la karin. Mamintu la king utus na ning Ginu. Neng misan manatili yang mapilan a aldo ing biga king tulid ning Tolda. Inya manatili la karin; potang mako ne, mako na la naman. Makayagpang ngan iti king utus na ning Ginu. Neng misan naman manatili ya mu neng bengi angga na itang kayabakan, inya maglakbe la itang kayabakan kabud mako ya ing biga. Nung manatili yang aduang aldo o pabulan o pabanua o maygit pa, e la mako ding memalen na ning Israel kabang manatili ya ing biga tulid ning Toldang tuknangan ning Ginu. Potang mako ne ing biga, kanita la pa maglakbe. Manalakad lang toldang tuknangan da at kakalagan da la reti bilang kapamintuan king utus ning Ginu king kapamilatan nang Moises. Ngana ning Ginu kang Moises, Gawa kang aduang trumpeta king pinukpuk a pilak at gamitan mu la king pamaniaus karing tau ban mitipun la at potang lumakad na la. Potang agnan da lang tiupan, mitipun la arapan mu ding sablang memalen na ning Israel king pasbul ning Toldang tuknangan ku. Nung metung ya mu ing tiupan da, ding mitipun arapan mu ila ring manimuna da ring tribu. Potang makuyad ya ing mumunang tiup ning trumpeta, ding tribung maka kampu king dane aslagan ila ring maglakbe. Potang ing tiup ning kaduang trumpeta ya ing maramdam, ding tribung maka kampu king dane mauli ila ring maglakbe. Makuyad la ring tiup ning trumpeta tungkul king pamaglakbe. Makayaliwa ya at makaba ing tiup da ring trumpeta potang ausan lang mitipun ding memalen na ning Israel. Katungkulan da ring pari a anak nang Aaron ing tiupan da la ring trumpeta, at ala nang aliwa pang tumiup nung e mu ila king sablang panaun. Potang lumusub la ding kalaban yung manalipit kekayu king kekayung lugal, tiupan yu la ring trumpeta at aku, ing Ginung kekayung Dios, saupan da kayu at iligtas. Karing aldo na ning kekayung pamagpiesta, antimo ing Piesta ning Bayung Bulan, tiupan yu la naman ding trumpeta neng yayain yu la reng kekayung ain-a-durulukan at ain-ning-pamisulusulu. At aku, ing Ginung kekayung Dios, saupan da kayu. King kaduang pulung aldo ning kaduang bulan na ning kaduang banua ning paglako ra Ehipto, mitas ya ing biga babo ning Toldang tuknangan ning Ginu. Inya meko la ring Israelita king disyerto ning Sinai at miglakbe la. Migdatun ya ing biga karin king ilang ning Paran. Iti ya ing mumuna rang pamaglakbe agpang king utus ning Ginu kang Moises. Makaayus ing pamitukituki da ring tribu neng maglakbe la. Ing mumuna ila ring tapuk na ning tribu nang Juda a panimunan nang Nason, ing anak nang Aminadab. Atin lang bandera. Ing katuki na ya ing tribu nang Isacar a panimunan nang Netanel, ing anak nang Zuar, at ing tribu nang Zebulun a panimunan nang Eliab, ing anak nang Helon. Katuki da la ring anak da ri Gerson at Merari; ila ring talapagdala king kelag dang Toldang tuknangan ning Ginu. Ding katuki da ila ring tapuk na ning tribu nang Ruben a panimunan nang Elizur, ing anak nang Sedeur. Atin ya namang bandera ing tapuk da. Ing katuki na ya ing tribu nang Simeon a panimunan nang Selumiel, ing anak nang Zurisadai. Ing katuki da ya ing tribu nang Gad a panimunan nang Eliasaf, ing anak nang Deuel. Ing katuki da king paglakbe ila ring pamilya nang Kohat ning tribu nang Levi. Ila ring magdala karing sagradung kasangkapan. Makatalakad ne ing Toldang tuknangan ning Ginu bayu la miras ketang lugal nung nu la tuknang. Ding katuki da ila ring tapuk na ning tribu nang Efraim a panimunan nang Elisama, ing anak nang Amiud. Atin la namang bandera. Ing katuki da ya ing tribu nang Manase a panimunan nang Gamaliel, ing anak nang Pedazur. Ing katuki da ya ing tribu nang Benjamin a panimunan nang Abidan, ing anak nang Gideoni. Tauli ya ing tribu nang Dan a panimunan nang Aiezer, ing anak nang Amisadai. Ya ing pekapun da ring tribung pakasandata a peka dipensa king kagulutan. I Pagiel, ing anak nang Ocran, ya ing manimuna king tribu nang Aser at i Aira, ing anak nang Enan, ya ing manimuna king tribu nang Neftali. Iti ya ing kaayusan da ring memalen na ning Israel neng maglakbe la. Nganang migsalitang Moises kang Hobab, ing bayo na, Makasadia na kaming maglakbe papunta ketang lugal a pengaku nang ibie kekami ning Ginu. Tuki na ka kekami at e ra ka paburen uling masanting karin. Nganang Hobab, E ku bisa. Mas mayap ing muli na ku king balen kung tibuan at karing kamaganak ku. Oneng nganang Moises, Dapat a mayap, e mu kami sana lalakuan. Ika mu ing bukud makibalu king ilang nung nu kami magkampu, inya ika mu ing makaturu king dalanan mi. Dakayanan da ka king nanumang bendisyun a ibie ning Ginu kekami, nung tuki ka kekami. Miglakbe lang atlung aldo ring Israelita kaybat deng likuan ing Sinai, ing sagradung bunduk ning Ginu. Makauna ya karela ing Kaban ning Kasunduan ning Ginu king pamaglakbe ra ban manintun lugal a pipagpaynawan da. At atyu tulid da ing biga na ning Ginu neng aldo maglakbe la. Neng bitbitan da ne ing Kaban ning Kasunduan, sabian nang Moises, Talakad na ka, O Ginu, at itabi mu la ring kalaban mu; paburen mung mamulayi la ding masama keka. At neng tuknang na la king paglakad da, sabian nang Moises, Mibalik na ka, O Ginu, karing libu-libung pamilya nang Israel. Migreklamu la king Ginu ring memalen na ning Israel uli na ning kasakitan a delanan da. Inya mimua ya karela ing Ginu. King mua na karela pepauran yang api, at digpa king metung nang maragul a dake ning lugal nung nu la migkampu. Migpakalunus la kang Moises at ya naman menigapu ya king Ginu, at mitda ing api. Inya ing lugal a ita meyaus yang Tabera, uling karin na la silaban ning aping peparala na ning Ginu. Ating miyayaliwang dayuan a mekiabe king pamaglakbe ra ding Israelita. Miras ing panaun a sabik lang mangan king karning sadia rang kakanan at antimu rin ding Israelita. Inya migreklamu no naman ding Israelita. Ngara, Sana atin tamung karning apangan! Masanting pa king Ehipto uling karin makapangan tamung asan, pipinu, pakwan, leek, sibuyas, at bawang anggang bisa tamu. Oneng meyayat ta na keti uling ala tamung akakit ampon apapangan nune mu iting manna. ( Kalupa ne ning butul kulantru ing manna at kakule ne ning bedelio. Iti ya ing lululualan dang pupulutan ding Israelita, at gigilingan da o kaya daraldakan king asung. Kaybat gawan dang maimpis a bibingka. Potang malutu na lalasang tinape linutu king larung olibo. Kayabe nang mababaldug ning ambun ing manna neng bengi.) Dimdam nang Moises ing reklamu rang maki tangis ding tau at ding pamilya ra kabang makatalakad la arapan da ring sarasarili dang toldang tuknangan. Meligalig ya i Moises uling mimua ya ing Ginu kareting tau. Inya kitang na king Ginu, Obat sinubu yu ku kaniting maragul a pakibatan karing tau? Nanu waring kasalanan ku ba't kakanianan yu ku? Aku wari ing ima ra? Aku wari ing makipasari king pangalto ra keti king yatu ban ingatan ku la at kilikan anting anak a pasusuan angga king miras la king gabun a pengaku yung ibie karing pipumpunan da? Nukarin ku kumang karni ban ipakan kareting tau? E ra ku patugutan guguluan a buntuk. Ngara, Dinan mu keng karning apangan mi! E ku na la agyung lingapan magdili-dili. E na ku malyaring makapibata pa karela. Nung makanyan mu rin ing tratu yu kanaku, mayap pa ing paten yu na ku ngeni mu rin ban milako na kanaku ing kapahamakan. Ngana ning Ginu kang Moises, Pamili mu kung pitung pulung lalaki karing makatua ning Israel a balu mung kikilalanan dang manimuna at gagalangan da ring tau. Kaybat ituki mu la karin king Toldang tuknangan ku. Tipa ku at makipagsalita ku keka karin. Kuma ku king espiritung binie ku keka at ibie ku karela ban e ka magdili-diling magobra. At sabian mu karing Israelita ing magsadia la uling bukas makapangan na lang karni. Sabian mu karela king aku, ing Ginu, dimdam ku ing karelang reklamu at ing kapagnasan dang makapangan karni antimo inyang atyu la king Ehipto. Dinan ku lang karni at makapangan na la. E mu bukas o makadua o kilub ding limang aldo o apulu o aduang pulu, nune pabulan angga king manyuka la at masumami uling sikuil da ku, ing Ginu, agyang patnubayan ku la. At kikiak dang sinabi king mayap pa kanu ing e ku la leko king Ehipto. Nganang Moises king Ginu, Anam lang dalan a libu ring taung maglakbe panimunan ku, at sinabi yu king dinan yu lang apangan dang karni kilub ning pabulan. Agyang pang paten la ngan ding tupa at baka at dakpan ding sablang asan king dagat, makanyan man e la pa mu rin makagyu deti kareting tau! Ngana ning Ginu kang Moises, Atin waring e ku arapat? Ngeni akit mu nung tutu o e tutu ing sinabi ku. Inya meko ya i Moises at sinabi na karing tau itang sinabi na ning Ginu. Memili yang pitung pulung manimuna karing Israelita, at pepatalakaran na lang makapadurut king Toldang tuknangan ning Ginu. Kaybat tinipa ya king biga ing Ginu at migsalita ya kang Moises. Kinangwa ya ketang espiritung binie na kang Moises at binie na karing pitung pulung manimuna. Inyang tinggap de ing espiritu, megumpisa lang migsalitang anting propeta, oneng ita e naman migluat. Ating aduang makatua a menatili king kampu; ila ri Eldad at Medad. Kayabe da la ring pitung pulung manimuna a mepili, oneng e la tinuki karela king Toldang tuknangan ning Ginu. Makanyan man midinan la king espiritu at memagsalita lang anting propeta. Ating metung a kayanakan a lalaki a pupulaying linapit kang Moises. Ngana, I Eldad pu at i Medad magsalita lang anting propeta king kampu. Kanita nganang Josue, ing anak nang Nun a kayaduangan nang Moises at metung karing pinili nang lalaki, Makamal a Moises, iyutus yu karela ing tuknang lang magsalita. Nganang Moises, Pigaganakan mu ing mabawas ku dangalan? Nung malyari mu sana midinan la king espiritu ding sablang Israelita ban magsalita lang anting propeta! Kaybat na nita, mibalik ya king kampu i Moises at ding pitung pulung manimuna na ning Israel. At tiniup ing angin a peparala na ning Ginu at migdala yang dakal a pugu a ibat king lipat ning dagat. Susulapo lang manga atlung talampakan king katas king gabun. Digpa la king kampu at king paligid nang mamabut dakal a kilometru king miyayaliwang lugal. Inya king aldong ita, angga na king miras ing kabengian, ala lang gewa ring Israelita nune mu ing mandakap pugu. Makanyan munaman ing depat da itang kabukasan. Apulung kaing a pugu ing pekamaritak nang diling arakap ning metung a tau. Dinaing da la at bilad king paligid na ning kampu. Oneng bayu da la apangan, meragul na ing mua na ning Ginu karing Israelita, at pete na la king kapamilatan na ning makapangilabut a sakit a peparala na. Inaus deng Kibrot Hattaava ing lugal a ita uling karin la mikutkut ding taung mete king pamagnasa rang makapangan karni. Ibat karin king Kibrot Hattaava miglakbe la ring Israelita papunta king Hazerot at karin la migkampu. Mipagsalita la ri Miriam at Aaron; ing pipagsalitan da laban kang Moises uli na ning ing asawa na tau ya Cus. Ngara, Bukud mu waring kang Moises ya migsalita ing Ginu? E ya wari migsalita munaman kekata? Dimdam ning Ginu ing pamipagsalita ra. Tau yang tutung mapagpakumbaba i Moises; mababa yang dili lub karing tau keti king yatu. Kabud-abud migsalita ya ing Ginu kari Moises, Aaron, at Miriam. Ngana karela, Ikayung atlu, munta kayu karin king Toldang tuknangan ku. Inya minta la ilang atlu. Tinipa ya at minta munaman karin ing Ginu king kapamilatan na ning asias a biga, at migpuestu ya arap ning pasbul. Inaus na la ri Aaron at Miriam. At inyang milapit na la, ngana ning Ginu, Makiramdam kayu king sabian ku. Nung ating propeta libutad yu, pakit ku keting propeta king kapamilatan na ning vision at pakipagsalitan ke king kapamilatan na ning paninap. Oneng e makanyan ing daraptan ku king talasuyu kung i Moises a pepamahalan ku karing memalen ku. Makipagsalita ku kang Moises arap-arapan, tapatan, at e king malabug a pamakipagsalita. Ikit na ing itsura ku. Inya ala kayung matulid magsalitang laban king talasuyu kung i Moises. Mibua ing mua na ning Ginu kari Aaron at Miriam; kaybat na nita likuan na la. Meko ya ing biga king tulid ning Toldang tuknangan na ning Ginu. Kaybat na nita, mika sakit yang lepra i Miriam; meputi ya balat. Mengilabut ya i Aaron inyang ikit neng ating lepra i Miriam. Ngana kang Moises, Gagalangan da ka at ipakisabing kung mayap king e mu sana paintulut ing miparusan kami uli na ning kamangmangan mi at kasalanan. E mu sa paburen ing maging anti yang mete ing kapatad ta a laso na kapitna nang katawan inyang ibait neng ima. Inya menigapu ya i Moises king Ginu. Ngana, O Dios, ipakisabi kung mayap keka king pakayapan me sana i Miriam. Nganang mekibat ning Ginu, Nung liran ne lupa ning tata yu i Miriam, e ya wari mipakarine at salikut pitung aldo? Paburen me king lual ning kampu kilub ding pitung aldo at kaybat na nita malyari neng lungub. Inya atyu ya i Miriam king lual ning kampu kilub ding pitung aldo, at e la miglakbe ring memalen na ning Israel anggang e ya mekapagbalik king kampu. Kaybat na nita, meko na la king Hazerot, at miras la ampon migkampu king ilang ning Paran. Ngana ning Ginu kang Moises, Mamili kang metung a lalaki karing manimuna da ring balang tribu, at itubud mu lang anting ispia king Canaan a babie ku karing memalen na ning Israel ban lawan ya iting lugal. Memintu ya i Moises at karin king ilang ning Paran tinubud na la king Canaan deting manimuna. Ila reti: i Samua, ing anak nang Zacur ning tribu nang Ruben, i Safat, ing anak nang Hori ning tribu nang Simeon, i Caleb, ing anak nang Jefune ning tribu nang Juda, i Igal, ing anak nang Jose ning tribu nang Isacar, i Hoshea, ing anak nang Nun ning tribu nang Efraim, i Palti, ing anak nang Rafu ning tribu nang Benjamin, i Gadiel, ing anak nang Sodi ning tribu nang Zebulun, i Gadi, ing anak nang Susi ning tribu nang Jose at Manase, i Amiel, ing anak nang Gemali ning tribu nang Dan, i Setur, ing anak nang Mikael ning tribu nang Aser, i Nabi, ing anak nang Vofsi ning tribu nang Neftali, at i Geuel, ing anak nang Matsi ning tribu nang Gad. Ila deti ring lagyu da ring lalaking tinubud nang Moises ban mag-ispia king gabun ning Canaan. Inalilan ne lagyung Moises i Hoshea king lagyung Josue. Penabilinan na la bayu la meko. Nganang Moises karela, Dumalan kayu king Negeb ning mauli papunta norti at mukiat king bulubundukan a lugal. Lawan yu nung nanu yang uring gabun. Siasatan yu nung masikan la o maina ding taung manuknangan karin, nung dakal la o nung ditak la. Lawan yu nung masanting ya o ali ing gabun karin at nung makabakud lang pader o ali la ding tuknangan dang siudad ding tau. Lawan yu namang masalese nung mataba o payat ing gabun karin, at nung ating dakal a tanaman o ala. Magdala kayung bunga da ring tanaman king pamagbalik yu. (Panaun na kanita ning pamamupul ubas.) E yu paynan ing lub yu. Inya meko la at selugsugan de ing lugal manibat king ilang ning Zin angga king Rehob lele ning pidadalanan palub king Hamat. Minta la king dane mauli na ning gabun at miras la king Hebron nung nu la karin di Ahiman, Sesai, at Talmai a lahi nang Anakim. (Pitu neng banuang makatalakad ing Hebron bayu ya linto ing Zoan ning Ehipto.) Miras la king Kapatagan ning Escol at karin la kinutud metung a sangang mitmung punggul-punggul a ubas, at pisanan de ring adua katau king kapamilatan ning tambayuk. Menagtal la namang bungang granada at higera. ( Inaus deng Escol ing lugal a ita uli na ning ikua rang punggul-punggul a ubas king metung mung sanga.) Minuli la kaybat deng asalugsugan ing gabun kilub ding apat apulung aldo at mekikit la kari Moises, Aaron, at karing sablang memalen na ning Israel a makatipun kanita king ilang ning Paran karin king Kades. Minie lang ulat tungkul king ikit da at pepakit da la ring bungang tanaman a darala ra. Ngarang memalita kang Moises, Selugsugan mi ya ing gabun nung nu mu kami tinubud. Mataba ya at labis-labis ing kabiayan karin. Oreni ding mapilan karing bungang tanaman karin. Oneng masikan la ring taung manuknangan karin, mangaragul la ring siudad da at pakabakud lang pader. Subali pa kaniti, atyu la karin at ikit mi la ring higanting lahi nang Anak. Manuknangan la ding Amalekita king dane mauli ning gabun; manuknangan no man ding Hiteo, Jebuseo, at Amoreo king bulubundukan. Manuknangan no naman ding Cananeo king lele na ning Dagat ning Mediteraneo at king lele ning Ilug ning Jordan. Inawad nang Caleb ing magtahimik la ring tau king arapan nang Moises. Kaybat nganang migsalita, Lusuban ta na la ngeni mu rin at sakupan ing gabun. Mas masikan tamu kesa karela at agyu ta lang sambutan! Ngana ning metung karing ispia, E ta la malyaring lusuban uling e ta la agyu; mas masikan la kesa kekatamu. Inya kinalat da ing e tutung balita karing memalen na ning Israel tungkul king gabun a karelang selugsugan. Ngarang memagsalita, Ing gabun a pintalan mi at selugsugan gabun yang ala kang akuang pagkabie. Maragul la ring taung ikit mi karin. Ikit mi la naman karin ding higanting lahi nang Anak. Mistula kami mung durun king palage mi inyang ikit mi la! Inya kabukas yang menangis ing balen ning Israel. Magreklamu ya ing metung at metung karing Israelita laban kang Moises at Aaron. Ngara, Mayap pa ing mete ta na king Ehipto o kaya mate keti king ilang! Obat darala na kata pa mu ning Ginu king gabun a ita? Ban paten da katamu mu ring tau karin at mabihag la ring asawa tamu at anak? Mas masanting pa ing mibalik ta na Ehipto. At ngara king metung at metung, Mamili tamung metung a manimuna kekatamu king pamagbalik Ehipto. King arapan da ring memalen na ning Israel, migsakab ya king gabun i Moises at i Aaron. I Josue, ing anak nang Nun at i Caleb, ing anak nang Jefune, ginabak da ing susulud dang imalan uli na ning lungkut. Kayabe la karetang ispia a minta king Canaan. Ngarang migsalita ri Josue at Caleb karing memalen na ning Israel, Ing gabun a pintalan mi at selugsugan tune yang masanting a gabun. Nung tumula ya kekatamu ing Ginu idala na katamu karin at ibie ne kekatamu. Gabun yang mataba at labis-labis king kabiayan. Mu pin, e ya sukat lalabanan ing Ginu at e tamu sukat mitakutan karing taung manuknangan karin at sambutan ta la. E la masikan. E tamu sukat mitakutan karela uling kayabe ta ya ing Ginu; simbut na la ning Dios tamu ding kikilalanan dang dios. E la meniwala ding memalen na ning Israel at belan da lang pamasibasan batu ri Josue at Caleb angga king mate la. Kanita ing masalang aslag na ning panga-atyu ning Ginu sinlag babo na ning Toldang tuknangan ning Ginu. Ngana ning Ginu kang Moises, Kapilan la tuknang maninsultu kanaku deting tau? Angga kapilan la manatiling e maniwala kanaku agyang dinapat kung dakal a milagru para karela? Paten ku la king kapamilatan na ning salut a ipagpa ku karela. Ilako ku ing mana ra, oneng ika gawan da kang tata na ning metung a bansa at mas mayupaya kesa karela. Nganang Moises king Ginu, Nung yan ing gawan yu siguradung abalitan da ring tau Ehipto. Balu da ring tau Ehipto king liwal yu la Ehipto ring Israelita king kapamilatan na ning upaya yu, at paniabian da karing sablang taung manuknangan keti ing sinabi yung daptan karing Israelita. Balu da na ring taung e Israelita king atyu kayu libutad mi at pepakit kayu kekami lupa't lupa, makatalakad ya babo mi ing biga yu, at manimuna kayu kekami king kapamilatan na ning asias a biga neng aldo at ning asias a api neng bengi. Nung paten yu la deting tau sabian da ring bansa nung nu kayu pikabaluan king inya pete yu la king disyerto ding memalen yu uling e yu la agyung idala king gabun a pengaku yung ibie karela. Inya manigapu ku kekayu, Ginu, ipakit yu ing maragul yung upaya at tuparan itang pengaku yu inyang sinabi yu, E ku agad mimimua, ing Ginu, at labis-labis ampon e kukupas ing lugud ku; patawaran ku ing kasalanan at ing kapanialangsangan. E ku la payalang sala ding mikasalang pengari at parusan ku la ding anak da angga king katlu at kapat a lahi. Patawaran yu la sana, Ginu, ding memalen yu king kasalanan da, agpang king degulan na ning e kukupas yung lugud, antimo ing pamamatawad yu karela manibat na inyang likuan de ing Ehipto. Nganang mekibat ning Ginu, Patawaran ku la uli na ning pamakisabi mung mayap. Oyni ing tandanan yu: nung makananung aku mabie ku at kakatmuan ing yatu king panga-atyu ku ala metung man kareting taung menakit king upaya ku at ding bage pagmumulalan a depat ku king Ehipto at king disyerto at paulit-ulit maniubuk kanaku at e bisang makiramdam kanaku ing milub king gabun a pengaku kung ibie karing makatua da. Alang miras karin metung man kareting minyakuil kanaku. Makayaliwa ya karela i Caleb a talasuyu ku. Tapat ya at memintu ya kanaku. Inya miras ya king gabun a pintalan na at maging bandi de ring lahi na. Manuknangan la king kapatagan ding Amalekita at Cananeo, inya bukas magbalik kayu king ilang at tukian ya ing direksyun papunta king Dagat da ring Timbu. Ngana ning Ginu kari Moises at Aaron, Angga kapilan la magreklamu laban kanaku deting e mayap a memalen na ning Israel? Bubulung lang bubulung laban kanaku. Sabian yu karela king aku, ing Ginu, itang dimdam kung sasabian da ya naman ing daptan ku karela. Mate kayu at mikalat la ding bangke yu king ilang, ikayung mebilang king sensus, ikayung migreklamu laban kanaku, ikayung kayabe karing mebilang manibat king idad aduang pulung banua. Ala metung man ing miras kekayu king gabun a pengaku ku, subali mu kang Caleb a anak nang Jefune at i Josue a anak nang Nun; ila mu ring miras karin. Sinabi yu king mabihag la ring anak yu, pero ali la uling ilub ku la karin king gabun a kekayung sikuil at karin la manuknangan. Oneng ikayu, mate kayu keti king ilang. Magdurut-durut la king ilang ding anak yu kilub ding apat apulung banua at dumalan lang kasakitan uli na ning keyalan yung katapatan kanaku. Miyangganan mu ing kasakitan yu potang mate ya ing katataulian a tau kekayu. Apat apulung aldo yeng selugsugan ing gabun a mipangaku, inya naman apat apulung banua kayung magdusa ban panamdaman yu ing e ustung depat yu kanaku. Ing metung a aldo katumbas ne ning metung a pabanuang dusa. Aku, ing Ginu, sasabian ku king daptan ku iti karing sablang e mayap a memalen na ning Israel a misanmetung laban kanaku. Mate la ngan keti king ilang. Ding apulung lalaking tinubud nang Moises ban salugsugan ya ing gabun a mipangaku at kaybat minie lang ulat a e tutu karing memalen ya ing pepasari king pamagreklamu da ring tau laban king Ginu. Inya mete la king salut a peparala na ning Ginu. Pero e ya mete i Josue a anak nang Nun at i Caleb a anak nang Jefune. Tutu lang melungkut ding memalen na ning Israel inyang sinabi nang Moises karela itang sinabi na ning Ginu. Itang kabukasan migising lang maranun at minta la king babo na ning bunduk-bundukan. Kaybat ngarang sinabi, Makasadia na kaming munta king gabun a pengaku na ning Ginu. Tatanggapan mi ing mikasala kami. Nganang Moises karela, Nung makanyan, obat angga ngeni e ye pa pamintuan ing Ginu? E kayu magtagumpe! E yu na susulung ing buri yu; masambut kayu mu karing kalaban yu, uling ala yu kekayu ing Ginu. Atyu la karin ding Amalekita at ding Cananeo at manenaya la ban makamate kekayu. E na kayu pakiabayan ning Ginu, uling sikuil ye. Sinulung la mu rin agyang ala yu karela ing Kaban ning Kasunduan na ning Ginu at e kayabe i Moises. Kanita ding Amalekita at ding Cananeong manuknangan karin lisuban da la at simbut ding Israelita at penagal angga king Horma. Ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu ing anti kaniti karing memalen na ning Israel: Potang miras na kayu king gabun a babie ku ban maging tuknangan yu, munie kayung ain kanaku. Miyain kayung ain-a-durulukan a ibat karing sese yung animal o ain-sakripisyu o ain a sarili yung kusa o ain neng piesta bilang pamanupad king panatang gewa yu. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau da reting ain. Itang munie ain bilang sarili nang regalu king Ginu, sukat neng abayanan ain-a-binutil: apat a litrung mapinung arina a sinamut king larung olibo at aduang litrung alak king balang metung a biserung tupa. Abayanan yang ain-a-binutil ing balang tupa a iyain: pitung litrung mapinung arina a sinamut king apat a litrung larung olibo at atlung litrung alak. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau da reting ain-sakripisyu. Potang iyain ne king Ginu ing toro bilang ain-a-durulukan o bilang pamanupad king panata o bilang ain-ning-pamisulusulu, abayanan yang aduang pulung litrung arina a sinamut king maygit atlung litrung larung olibo at atlu munamang litrung alak. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niting ain-sakripisyu. Makanyan ing daptan neng miyayain kayung toro, lalaking tupa, biserung tupa o biserung kambing. Dakal ing iyain a pamangan nung dakal la ring ain-a-durulukan. Makanyan ing daptan da ring tune memalen na ning Israel neng miyayain lang ain-a-durulukan, babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niti. At nung ating dayuan a makipamalen pansamantala kekayu o kabang panaun a bisang miyain ain-a-durulukan a babie tula kanaku, ing Ginu, sukat nang tukian ing tuntunan a tutukian yu. Mika metung mung tuntunan para kekayu at karing dayuan a tukian king kapilan pa man. Ikayu at ila parehu kayu mu king arapan na ning Ginu. Inya makapatungkul la ngan kekayu at karela ding kautusan at ding tuntunan. Ngana pa ning Ginu kang Moises, Sabian mu karing memalen na ning Israel ing anti kaniti: Potang miras na kayu king gabun a babie ku kekayu at mamangan na king apupul yu, mikalilua kayung metung a dake ban iyain king Ginu. Mikalilua kayung metung a tinape a megawa king mumunang arinang apalto yu, at iyain ya iti bilang ain ibat king pupul. Iyain ye king Ginu ing mumunang diling masang arina at daptan iti king kapilan pa man. Nung sakaling akalimbatawan yeng tiparan ing metung kareting kautusan na ning Dios a binie na king kapamilatan nang Moises, ding kautusan manibat na kanitang minuna angga na king daratang a panaun, nung e yu sasarian, kanita ing mabilug a balen miyain yang metung a toro at ain-a-binutil at ain-a-inuman bilang ain-a-durulukan, babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niti, at metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Ing pari ya ing ganap king seremonia ning pangapatawaran ning kasalanan para king mabilug a balen, at mipatawaran la uling e ra sasarian at uling miyain lang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan bilang ain-a-pamangan king Ginu. Mipatawaran la kanita ring memalen na ning Israel at ding dayuan a makipamalen karela, uling kayabe la ngan king kasalanan a e sasarian. Nung mikasala ya ing metung a tau king e na sasarian, sukat yang miyain metung a kambing a babai bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Ing pari ya ing miyain king ain para king mikasala king e na sasarian, at mipatawaran ya. Metung ya mu ing kautusan a tukian para king mikasala king e na sasarian, Israelita ya man o ali ya. Paten ya ing ninumang taung seria na ing pamikasala na, Israelita ya man o ali ya, uling lepastangan ne ing Ginu. Ya ing bukud pepasari king sarili nang kamatayan. Inyang atyu la king ilang ding memalen na ning Israel, atin lang ikit a taung maniutung king Aldo ning Sabbath. Dela re iting tau kari Moises, Aaron, at king balen. Kilung de pa uling e malino karela nung nanu ing daptan da keting tau. Kanita ngana ning Ginu kang Moises, Sukat yang paten iting tau. Ilual ya king kampu at karin de basibasan batu ding memalen angga king mate ya. Inya liwal de king kampu at besibas deng batu at mete ya, agpang king inutus na ning Ginu kang Moises. Ngana ning Ginu kang Moises, Magsalita ka karing memalen na ning Israel at iyutus mu karela ing mibili lang borlas karing gilid da ring karelang imalan at dinan da lang taling kule asul. Daptan da iti king kapilan pa man ban deting borlas, neng akakit da la, e la mangalinguan karing Kautusan na ning Ginu at pamintuan da la at aliwa ing sarili dang kapagnasan. Inya e yu la kalinguan ding kautusan ku at pamintuan yu la at maging banal kayu king arapan ku, ing Dios. Aku ing Ginung kekayung Dios; aku ing milual kekayu king Ehipto ban aku ing maging Dios yu. Aku ing Ginung kekayung Dios. I Kora a anak nang Izar at apu nang Kohat at apu na king tud Levi ampon di Datan at Abiram a anak nang Eliab, at i On a anak nang Pelet, at apu na king tud Ruben at ding aduang dalan limang pulung lalaking pikabaluan a manimuna a pinili na ning balen Israel, mig-rebeldi la laban kang Moises. Misanmetung la laban kang Moises at kang Aaron. Ngarang sinabi, Moises, Aaron, sobra na ing pamaniaptan yu! Banal ya ing mabilug a balen at e ne lalakuan ning Ginu. Obat tatas yung matas ing sarili yu kesa king balen na ning Ginu? Inyang dimdam nang Moises iti, migsakab ya king gabun ban manalangin. Kaybat ngana kang Kora at karing kayabe na, Bukas abak, ipakilala na ning Ginu nung kaninu ya makapanig, nung ninu ing pinili na at nung ninu ing makalapit arap na. Oyni ing gawan yo: bukas kuanan yu la ring insensaryu at dinan yu lang uling a mibabaya ampon insenso at dalan yu la king arap na ning Ginu. Kanita tamu akit nung ninu ing banal a pilinan na ning Ginu. Ikayung Levita ing sosobra na king pamaniaptan yu! Ngana pang Moises kang Kora, Makiramdam kayu, ikayung Levita! E kayu pa wari matula king pinili na kayu ning Dios ning Israel kesa karing aliwang Israelita ban sumuyu king Toldang tuknangan ning Ginu at karing memalen na ning Israel? Pinili na kayu at ding kalupa yung Levita ban sumuyu king Ginu, obat ngeni buri yu pa ing maging pari? King kamatutuanan ing Ginu ya ing kekayung pakilabanan king pamisanmetung yu laban kang Aaron. Pepayaus na lang Moises di Datan at Abiram a anak nang Eliab, oneng ngarang sinabi, E ke bisa! E pa wari sapat ing leko mu kami king bansa ning Ehipto a labis-labis king kabiayan at dela keti king ilang ban paten mu kami mu king danup? Ngeni, bisa ka pang maging panginuan me? Karagdagan kaniti, e mu ke pa dela ketang gabun nung nukarin labis-labis ing kabiayan o dininan gabun at mulahan ubas. Bala mu galang alinlang mu kame? E ke bisang makikit keka! Inya mimua ya i Moises at ngana king Ginu, E yu tatanggapan, Ginu, ing yayain da reting tau. Ala kung kinua metung mang asno karela o diptananan e ustu. Kaybat na nita, nganang Moises kang Kora, Bukas marap kayu king Ginu, ika at ding aduang dalan limang pulung abe mu at i Aaron. Magdala kayung tungga-tunggalan a insensaryu at dinan yu lang insenso. Makanyan munaman ing idala nang Aaron. Inya itang kabukasan, ing metung at metung dela ne ing sarili nang insensaryu; dininan neng uling a mibabaya ampon insenso at minta la at tinalakad a kayabe da ri Moises at Aaron king arap ning Tolda. Kanita tinipun na lang Kora ding sablang memalen at tinalakad la arapan da ri Moises at Aaron karin king pasbul ning Toldang tuknangan ning Ginu. Kabud-abud sinlag ing makasilo nang panga-atyu ning Ginu karing sablang atyu karin. Ngana ning Ginu kang Moises at Aaron, Dumayu kayu kareng taung deti, uling paten ku na la ngeni mu rin. Migsakab la king gabun di Moises at Aaron. Kaybat ngara, O Dios a sibul ning sablang bie, paten yu la wari ding sablang tau uli na mu ning kasalanan na ning metung a tau? Nganang mekibat ning Ginu, Sabian yu king mabilug a balen king lumaut la karing tuknangan da ri Kora, Datan, at Abiram. Kanita tinalakad ya i Moises at pintalan na la ri Datan at Abiram; tikian de ring manimuna da ring Israelita. Ngana king mabilug a balen, Ipakisabi kung mayap kekayu king lumaut kayu sana karing toldang tuknangan da reting e mayap a lalaki at ala kayung tatagkilan king nanuman king bandi ra, pota mate kayung kayabe ra uli na ning kasalanan da. Inya linaut la karing toldang tuknangan da ri Kora, Datan, at Abiram. Linual la ri Datan at Abiram karing toldang tuknangan da at tinalakad la arap da ring pasbul da; kayabe da la ring pamilya ra. Nganang Moises karing memalen, Abalu yu ngeni king tinubud na ku ning Ginu ban daptan ku la deting bage at iti e king sarili kung kaburian. Nung mate la deting tau king karaniwan a kamatayan, at ala nanumang parusang ibat king Dios, iti mangabaldugan king e na ku tinubud ning Ginu. Nung dapat ya ing Ginu ketang e yu pa bitasang dimdam, at nganga ya ing gabun at akmulan na lang mabie at ing sablang bandi ra, at manabu la ngan mabie king tuknangan da ring mete, iti mangabaldugan king tinggian de ing Ginu. Kayari nang migsalitang Moises, mignganga ya ing gabun tulid da ri Datan at Abiram, at inakmul na lang mabie pati na ding talatuki nang Kora at ing sablang pibandian da. Inya mikutkut la ngan mabie at ing sablang pibandian da at dinulung la king tuknangan da ring mete. Kaybat na nita, misara ya ing gabun king akakit na ning balen. E da na la ikit pasibayu. Memulayi la ring sablang memalen na ning Israel a atyu karin inyang dimdam da ing saingsingan. Ngara, kabang pupulayi la, Mako kayu ken, pota pati itamu akmulan na ning gabun! Kaybat, pepauran ne mang api ing Ginu karing aduang dalan limang pulung lalaki at mesilab la ngan kabang duruluk lang insenso. Kanita ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu kang Eleazar, ing anak nang Aaron a pari, king kuanan na la ring insensaryu uling sagradu la, at iyugse na king marayung lugal ing baya. Meging sagradu la kanitang mitalaga la king altar ning Ginu. Inya kuanan yu la ring insensaryu da ring lalaking mesilab king api uli na ning karelang kasalanan at pukpukan yu lang maimpis ban gawan panakap king altar. Maging tanda lang babie babala karing memalen na ning Israel. Inya kinua na lang Eleazar a pari ding insensaryung tangsu. Pepapukpuk na lang maimpis ban magawang panakap king altar. Paganaka na niting takap altar karing memalen na ning Israel king ing e pari a e ibat king lahi nang Aaron e ya sukat lumapit king altar ning Ginu ban duluk insenso, pota mangari ya kang Kora at karing kayabe na. Tiparan na ngan Eleazar ing sablang parapat na ning Ginu king kapamilatan nang Moises. Itang kabukasan, migreklamu la ring memalen na ning Israel laban kari Moises at Aaron. Ngara, Pete yu la ring mapilan karing talasuyu na ning Ginu. Inyang ikua ra nang mitipun ding memalen laban kang Moises at kang Aaron, melikid la king Toldang tuknangan ning Ginu at ikit de ing biga at tatakpan ne iti, at ikit da ing makasilo nang aslag ning panga-atyu na ning Ginu. Minta ya i Moises at i Aaron king arap ning Toldang tuknangan ning Ginu at kaybat ngana ning Ginu kang Moises, Dumayu kayu kareng taung deti uling paten ku na la ngeni mu rin! Migsakab ya king gabun i Moises at i Aaron. Kaybat, nganang Moises kang Aaron, Malagua ka, kuanan me ing kekang insensaryu, dinan meng uling a mibabaya ibat king altar, dinan meng insenso, at kaybat dalan me karing taung deti ban ipaniawad mu lang tawad king Ginu uli na ning mikalabkab na ing mua na at megumpisa na ing salut. Memintu ya i Aaron at pupulayi yang minta libutad da ring tau. Ikit na ing kakalat na ing salut, inya dinuluk yang insenso at meniawad yang kapatawaran king Ginu para karing tau. Kaybat na nita, tinalakad ya pilatan da ring mete king salut at ding mabie pa at tinuknang ing salut. Labi lang apat a libu at pitung dalan ding mete king salut, subali pa karetang mete kayabe nang Kora. Inyang ala ne ing salut, mibalik ya i Aaron kang Moises karin king pasbul ning Toldang tuknangan ning Ginu. Ngana ning Ginu kang Moises, Magsalita ka karing memalen na ning Israel at sabian mu karing manimuna ning balang tribu king munie lang metung a tukud keka. Isulat ne ing lagyu na ning metung at metung king tukud a ibie na. Isulat me ing lagyu nang Aaron ketang tukud ning tribu nang Levi, uling sukat yang ating tukud ing balang manimuna ning tribu. Kaybat ibili mu la deti king Toldang tuknangan ku king lugal nung nu ra ka pakitagpuan king arapan na ning Kaban ning Kasunduan. Itang tukud na ning manimuna a pilinan ku ya ing tumubu. King anti kaniting paralan tuknang ing bulung-bulungan at reklamu laban keka. Inya migsalita ya i Moises karing memalen na ning Israel at ding manimuna ning balang tribu dininan deng tungga-tunggalan a tukud. Heganagana labi lang adua ring tukud; kayabe ya kareti itang tukud nang Aaron. At dela na lang Moises ding tukud king Tolda arapan na ning Ginu, karin ketang Kaban ning Kasunduan nung nu la mitatagpu. Itang kabukasan, minta ya i Moises king Toldang tuknangan ning Ginu at ikit neng tinubu itang kang Aaron ning tribu nang Levi. Mika bulung ya at memulaklak ya at mika malulut yang bungang almendras. Kanita linual na la ngan Moises ding tukud at pepakit na la karing memalen na ning Israel. Siniasat da la at kinua ne ning metung at metung ing sarili nang tukud. At ngana ning Ginu kang Moises, Ibalik me ing tukud nang Aaron king arap ning Kaban ning Kasunduan ban maging palatandanan ya karing Israelitang mapaglaban ban tuknang na lang magreklamu, nung ali mangamate la. Inya tiparan nang Moises itang inutus na ning Ginu. Ngara ding memalen na ning Israel kang Moises, Mangamate na kami kanyan! Ala na keng talagang akarapat! Mate ya ing ninumang lumapit king Tolda ning Ginu. Mangamate na ke ngan wari? Ngana ning Ginu kang Aaron, Ika, ding anak mu, at ding Levita ilang ating pakibatan king nanumang mararapat king Toldang tuknangan ku. At pangaras king katungkulan da ring pari, ika at ding anak mung lalaki ing maki pakibatan. Iyabe mu la ring kamaganak mu, ding king tribu nang Levi, ban sumaup magobrang kayabe mu kabang susuyu ka at ding anak mu king Toldang tuknangan ku. Sukat dang tuparan ding Levita ing katungkulan da keka at antimu rin ing katungkulan da king Toldang tuknangan ku. E la sukat lalapit karing sagradung kasangkapan ning Banal a Lugal o ning altar. Mate la at ika kabud linapit kayu. Bukud mung ila at ala nang aliwa pang maging kasaup mu king obra king Toldang tuknangan ku. Bukud mung ika at ding anak mu ing mamahala king Banal a Lugal at king altar ban e na ku mimua karing memalen na ning Israel. Lawan mu, aku ing memili karing Levitang kamaganak mu bilang regalu keka. Mitalaga la kanaku ban daptan da ing katungkulan da king Toldang tuknangan ku. Bukud mung ika at ding anak mu ing ganap king katungkulan pari, itang ating kaugnayan king altar at king nanumang atyu king Kabanal-banalan a Lugal. Ila deti ring pakibatan mu, uling binie ku keka bilang regalu ing panga-pari. Paten ya ing ninumang e karapatdapat lalapit king altar. Ngana ning Ginu kang Aaron, Babie ku la keka ding sablang makabukud a ain a babie da kanaku ding memalen na ning Israel a e meduluk bilang ain. Babie ku la keka at karing anak mu bilang dake yu angga king kapilan pa man. Keka at karing anak mu ing makatuking peka sagradung e meduluk king altar: ding ain-a-binutil, ding ain-a-kapamayaran-king-kasalanan o ain-a-kapaglarinan-king-kasalanan. Mangaintulid keka iting ain at karing anak mung lalaki. Kilalanan mu iti bilang sagradu at sukat mung kanan king banal a lugal, at ding makapangan mu kaniti ila ring lalaki. Keka la mu rin at karing pamilya mu ding aliwa pang makabukud a ain a babie da kanaku ding Israelita. Babie ku la deti keka at karing anak mu king kapilan pa man. Malyari na lang kanan ning ninuman king pamilya mu, nung malinis ya, agpang king kautusan. Babie ku la naman keka ding mumunang pekamasanting a bunga da ring tanaman da ring Israelita a iyain da kanaku balang banua: larung olibo, alak, at pamangan. Kekayu ngan yan at malyari nang kanan ning ninuman king pamilya mu, nung malinis ya, agpang king kautusan. Kekayu ngan ing sablang penata rang ibie kanaku ding Israelita. Keka na la naman ding balang mibait a pangane anak o sese animal a tatalaga da ring Israelita kanaku. Kailangan mu lang tanggapan ding alagang panatbus da king pangane rang anak at king pangane sese rang animal a mituring e malinis. Potang pabulan ne ing anak kanita re atbusan king alagang limang pirasung pilak, agpang king timbangan ning santuaryu. E ra la malyaring atbusan salapi ding pangane baka, tupa, at kambing; mitalaga la reti para kanaku at sukat ipisik king altar ing daya ra at dulukan ing taba ra bilang ain-a-pamangan. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niti. Mangaintulid kekayu ing karni, antimo ing pitsu at ing wanan a puad a karelang iyain. Babie ku keka at karing anak mu ing sabla rang makabukud a ain a babie da kanaku ding Israelita bilang katuliran yu king kapilan pa man. Iti ing kasunduan ku kekayu a manatili king kapilan pa man. Ngana pa ning Ginu kang Aaron, E ka tanggap nanumang pibandian o dake king gabun a mipangaku at ala kayung mana nanuman. Aku, ing Ginu, ing dake yu at ing mana yu. Ngana ning Ginu, Ing dake da ring Levita ila ring sikapulu a babie da kanaku ring memalen na ning Israel. Iti ya ing ablas king kasuyuan da king Toldang tuknangan ku. E na la malyaring lumapit ding e Levita king Toldang tuknangan ku ban e la mikasala at e mate. Manibat ngeni ding Levita ilang manibala king kasuyuan king Toldang tuknangan ku, at ila ring ating pakibatan kaniti. Tuntunan ya iti a sukat ipatupad kekayu at karing lahi yu king sablang panaun. Wa, ala lang dake ding Levita king gabun a mipangaku, uling ing binie kung dake karela ya ing sikapulu na ning balang Israelita a babie na kanaku bilang ain a makabukud. Iti ing sangkan nung inya sinabi ku karela ing ala lang dake king gabun a mipangaku. Ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu karing Levita king neng tanggapan da na la ring sikapulu karing memalen na ning Israel a babie ku karela, sikapuluan da la naman deti bilang makabukud dang ain kanaku, ing Ginu. Maging katumbas ne ning makabukud a ain da ing ain da ring aliwang tribu a memupul trigu o ubas. King makanyan a paralan ila man iyain de ing karelang makabukud a ain a mangaintulid king Ginu king kapamilatan da ring sikapulung tinggap da karing memalen na ning Israel. Iti namang sikapulu karing sikapulu miyabie ya kang Aaron a pari. Kuanan de ing ibie ra manibat king pekamasanting nang dake ning tinggap da. Sabian mu pa karela king potang iyain da na ing pekamasanting nang dake king sikapulu da ring memalen na ning Israel, karela na itang mitagan antimo nung makananung ing metung a ortelanu maging bandi na itang mitagan kaybat nang inain ing sikapulu na. Kaybat ila at ding pamilya ra malyari da nang kanan nu mang lugal a buri da, uling ita ing ablas king kasuyuan da king Toldang tuknangan ku. E la mikasala nung kanan da iti, nung ing pekamasanting nang dake ya ing inain da. Pero mate la, nung lapastanganan da la ring sagradung ain da ring memalen na ning Israel. Ngana ning Ginu kari Moises at Aaron, Iti kautusan ya at tuntunan a patupad ku. Iyutus yu karing memalen na ning Israel ing magdala la kekayung baka a kule malutu a alang dipektu at e pa mipasuluranan paud. Ibie ya iti kang Eleazar a pari at kaybat idala ya lual ning kampu. Paten ya karin iting baka king arapan nang Eleazar. Kaybat na nita, i Eleazar a pari kuma yang daya king kapamilatan da ring taliri na at ipisik nang pitung besis iting daya king dane arapan ning Toldang tuknangan ku. Dulukan ya ing baka king akakit nang Eleazar, pati na ing balat, laman, daya, at bituka. Kaybat ing pari kuma yang dutung a sedro, hisopo, at malutung tali at iyatsa na la reti libutad na ning api nung nu ya durulukan ing baka. Kaybat pipian na ing imalan na at saka ya mandilu. Malyari ne kanitang lungub king kampu, oneng manatili ya pa mu ring e malinis angga itang bengi, agpang king Kautusan. Sukat na namang pipian ing imalan na nitang lalaking dinuluk king baka at mandilu ya, oneng manatili ya pa mu ring e malinis angga itang bengi, agpang king Kautusan. Ing lalaking tumipun king abu ning baka sukat yang malinis, agpang king Kautusan, at ibili na iti king malinis a lugal lual na ning kampu. Isinup iting abu ban agamit da ring memalen na ning Israel king pamisadia king danum a gamitan ban linisan itang e melinis, agpang king Kautusan, uling itang baka ain ya para king kapamayaran king kasalanan. Pipian na ning lalaking menipun king abu ning baka ing imalan na, oneng manatili yang e malinis angga itang bengi, agpang king Kautusan. Manatili ya iting tuntunan king kapilan pa man para karing Israelita at para karing dayuan a makipamalen karela. Maging marinat ya kilub ding pitung aldo ing ninumang tagkil king bangke ning tau, agpang king kautusan. Sukat nang linisan ing sarili na king kapamilatan na ning danum a makatungkul kaniti king katlu at king kapitung aldo. Kaybat na nita, malinis ne. Pero e ya malinis nung e na linisan ing sarili na king katlu at king kapitung aldo. Ninuman ing tagkil king bangke ning tau at e na linisan ing sarili na king danum a para kaniti, dirinatan ne ing Toldang tuknangan ku at sukat yang itiwalag king balen ning Israel, uling e ya miglinis. Inya manatili yang e malinis. Oyni ing tuntunan potang ing metung a tau mete ya king toldang tuknangan: ding sablang atyu karin o ding lungub karin e la malinis kilub ding pitung aldo. Mituring yang e malinis ing isanu mang kasangkapan a makabuklat o alang takap. Ninumang atyu king marangle ing tagkil king mete king tabak o king bangke ning tau o tagkil butul mete o king kutkutan, mituring yang e malinis kilub ding pitung aldo. Ban milako king anti kaniting kabilian, ing taung mituring e malinis kuma yang ditak a abu king dilukan a baka a kule malutu at miyain bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Ibili na iting abu king lulanan a ating kasaklu-saklung danum. Kaybat kuma yang tangke ning hisopo ing taung tuturing nang malinis ning kautusan, itiltil ne king danum at pisikan ne ing Tolda, ding sablang kasangkapan, ding sablang taung atyu kilub, antimu rin ing taung mekatagkil king butul o king bangke ning taung metepete re man iti o ali o ing kutkutan. At pisikan ne ning taung tuturing nang malinis ning kautusan ing mituring a e malinis king katlung aldo at king kapitung aldo. Sukat nang pipian ning taung e malinis ing imalan na at mandilu ya. At malinis ne pangayalbug ning aldo. Nung ing taung mituring a e malinis e ya maglinis king kapamilatan na ning danum a paglinis, manatili yang e malinis. Itiwalag ya pa king balen na ning Israel uling dinatan ne ing Toldang tuknangan ku, ing Ginu. Iti tuntunan yang sukat tuparan king kapilan pa man. Sukat nang pipian ing imalan na ning taung memisik king danum a paglinis at ituring yang e malinis angga itang bengi ing ninumang taung mekatagkil kaniting danum. Ituring yang e malinis ing nanumang tigkilan na ning taung e malinis, at ing ninumang tagkil karing tigkilan na manatili yang e malinis angga itang bengi. King mumunang bulan miras la king ilang ning Zin ding memalen na ning Israel at migkampu la king Kades. Karin ya mete at mikutkut i Miriam. Ala lang danum a ainum, inya misanmetung la laban kang Moises at Aaron. Lepitan de i Moises at ngarang migreklamu, Mayap pang mete na kami naman kanitang mete la ding kamaganak mi king arapan na ning Ginu! Obat dela mu ke pa keting ilang? Dela mu kami keti ban mate at ding sese ming animal? Obat leko mu kami Ehipto at dela keting lugal a ala kang akua nanuman? Ala kang apangan; alang higera o ubas o bungang granada at alang danum a ainum! Kanita i Moises at i Aaron likuan da la reting tau at minta la arap na ning Toldang tuknangan ning Ginu, at migsakab la king gabun at sinlag ya ing makasilo nang panga-atyu ning Ginu. Ngana ning Ginu kang Moises, Kuanan me ing tukud a makabili arap ning Kaban ning Kasunduan at kaybat ika ampon i Aaron tipunan yu la ring memalen. At king arapan da, magsalita ka king batu at lumual ing danum para karing tau at karing sese rang animal. Memintu ya i Moises at kinua ne ing tukud. Tinipun na lang Moises at Aaron ding memalen na ning Israel arap ning batu at nganang Moises karela, Makiramdam kayu, ikayung mapag-rebeldi! Buri yung palto kaming danum king batung ite? Kaybat na nita, tinas neng Moises ing tukud at saka ne berug mekatadua ing batu at minagus ing dakal a danum. Minum la ngan ding tau at ding sese rang animal. Pengamanuan na la ning Ginu ri Moises at Aaron. Ngana, Uli na ning e kayu lubus menalig kanaku ban ipakilala ing kabanalan ku king akakit da reting tau, e yu na la malyaring panimunan king paglakbe rang palub king gabun a pengaku kung ibie karela. Ila deti ring danuman ning Meriba nung nukarin milyari ing pamagreklamu da ring memalen na ning Israel laban king Ginu at nung nu na pepakit ning Ginu ing kabanalan na. Manibat Kades, peparala yang tubud i Moises ban makikit king ari na ning Edom at sabian da ing anti kaniti: Iti ing pasabi da ring kamaganak mung Israelita. E makalingad keka ing sablang kasakitan a delanan mi. Minta la Ehipto ding makatua mi at karin la menuknangan kilub ding makabang panaun. Oneng ding tau Ehipto pepasakitan da la ampon ikami. Inya sinaingsing kaming meniawad saup king Ginu. Pekibatan na kami ning Ginu at mitubud yang anghel at ya ing milual kekami king Ehipto. Atyu kami ngeni keni Kades, ing balen lele na ning angganan ning kekang kayarian. Paintulutan mu kami sanang dumalan king kekang kayarian. E kami dumalan karing kekayung marangle o mulahan ubas o minum karing talaga yu. Ing bukud mung dalanan mi ya ing Dalan ning Ari. E ke magbandang wanan o kayli anggang e kami milual king kekayung sasakupan. Nganang mekibat ning ari ning Edom, E kayu malyaring dumalan king kekaming kayarian. Panabakan da kayu kabud dumalan kayu! Mekisabi lang pasibayu ring Israelita. Ngara, Manatili kami mung bukud dumalan king Dalan ning Ari at bayaran mi nung sakaling ikami o ring sese ming animal minum kami king danum yu. Ing bukud ming nasa ya ing makadalan kami. Paintulutan yu kami sana. Ngana ning ari, E malyari! At kaybat penimunan na la ring dakal nang sundalus a pakasandata ban lusuban da la ring Israelita. Inya menaliwa lang dalan ding Israelita, uling e na la peintulutan ning ari ning Edom ing dumalan king kayarian na. Manibat king Kades, miglakbe la ring memalen na ning Israel at miras la king Bunduk ning Hor, ing angganan na ning gabun ning Edom. At ngana ning Ginu kari Moises at Aaron, E na magluat at mate ne i Aaron. E ya milub king gabun a binie ku karing memalen na ning Israel, uling ya ampon ika e yu tiparan ing utus ku inyang atyu kayu karing danuman na ning Meriba. Ituki meng mukiat king babo na ning Bunduk ning Hor i Aaron at i Eleazar a anak na. Karin mu ilukas ing imalan-pari a susulud nang Aaron at kaybat isulud mu kang Eleazar uling mate ya karin i Aaron. Memintu ya i Moises at minukiat la king bunduk king akakit da ring Israelita. Likas neng Moises ing imalan nang Aaron at pepasulud na iti kang Eleazar. At mete ya i Aaron karin king babo ning Bunduk ning Hor. Kaybat kinuldas la king bunduk. Inyang abalitan na ning mabilug a balen ing pangamate nang Aaron, menangis la kilub ding atlung pulung aldo. Abalitan na ning ari ning Arad, ing metung karing Cananeong ari a manuknangan king Negeb, ing dumalan la Atarim ding Israelita. Kayabe da ring sundalus na lisuban da la ring Israelita at abihag da la ring mapilan karela. Inya ginawa lang panata king Ginu ring Israelita. Ngara, Nung saupan mu kaming sambutan mi la reting tau, lasawan mi la ring siudad da. Mebisa ya ing Ginu at seupan na lang sambutan da la ring Cananeo at ding siudad da. Inaus deng Horma ing lugal a ita. Meko la king Bunduk ning Hor ding Israelita at tintunan de ing dalan papunta king Dagat da ring Timbu ban alisian de ing Edom. Oneng meinip la ring Israelita king pamaglakbe ra. Inya migsalita lang laban king Dios at kang Moises. Ngara kang Moises, Leko mu kami wari king Ehipto ban pamaten mu keti king disyerto nung nu alang pamangan at danum? Sinawa na kami kaniting alang kwentang pamangan! Inya peparala yang kamandagan a ubingan ing Ginu at penuktuk da la ring Israelita. Dakal la mu rin ding mete karela. Inya lepitan de ring Israelita i Moises at ngara, Moises, mikasala kami king Ginu at keka inyang migsalita kaming laban king Ginu at keka. Aduan mu king Ginu king ilako na la sana deting kamandagan a ubingan. Inya menalangin ya i Moises para karing tau. At nganang mekibat ning Ginu, Gawa kang ubingan a tangsu. Kaybat ibili me king metung a asta ban e ya mate potang akit ne ning ninumang metuktuk ubingan. Inya ginawa yang tangsung ubingan i Moises at binili ne king metung a asta. At e ya mate ing ninumang matuktuk ubingan a kamandagan a lumawe kaniting tangsung ubingan. Tiglus da ring memalen na ning Israel ing pamaglakbe ra; miras la Obot at karin la migkampu. Kaybat meko la karin at migkampu la king Iyeabarim, ing ilang a lugal dane aslagan ning Moab. Miglakbe no naman at migkampu la king Kapatagan ning Zered. Minalis la at migkampu king dane norti ning Ilug ning Arnon, king ilang a lugal a mamangga king bansa da ring Amoreo. Ing Arnon ya ing pilatan na ning bansa da ring Moabita at ding Amoreo. Inya masasabi king Libru tungkul karing Pamakipaglaban ning Ginu ing anti kaniti:...ing balen na ning Waheb sakup ning Sufa at ding kapatagan na; ing Ilug ning Arnon at ing baidbid da ring kapatagan a dudulung king Ar at papunta king angganan na ning Moab. Meko la karin at miglakbe lang papunta king Beer, ing talaga nung nu na sinabi ning Ginu kang Moises ing anti kaniti: Tipunan mu la ring tau at dinan ku lang danum. Kanita kinta de ring Israelita iting kanta: Sumibul ka, O talaga, at kanta ing kekeng isalubung king kekang danum Ing talaga a kilkul ding prinsipi at pekalalam ding taung marangal, kayabe ning karelang setro at tukud. Kaybat da king ilang a ita, minta la king Matana at sindu ra ing pamaglakbe at miras la kareting lugal: Nahaliel, Bamot, at ing kapatagan sakup da ring Moabita, tulid ning taluktuk ning Bunduk ning Pisga a durungdung king disyerto. Peparala lang tubud ding Israelita kang Aring Sihon a Amoreo. Ngara deting tubud king ari, Paintulutan yu ke sanang dumalan king kekayung kayarian. E kami dumalan karing kekayung asikan o mulahan ubas o kumang danum karing talaga yu. Tuntunan mi ya ing Dalan ning Ari angga king milual kami king kekayung kayarian. E na la peintulutan lumabas Aring Sihon. Tinipun na la ring sundalus na at lisuban da la ring Israelita karin king ilang ning Jahaz. Linaban la ring Israelita at apate da la ring dakal karing sundalus nang Aring Sihon at sekupan de ing bansa da manibat king Ilug ning Arnon angga king Jabok a miraras angga Ammon, uling matibe ya kuta ing angganan na ning Ammon. Inya ding Israelita sekupan da la ngan ding siudad da ring Amoreo pati na ing Hesbon at ding balen a makapadurut. Karin la menuknangan. Ing Hesbon ya ing siudad nang Aring Sihon a Amoreo. Ya ing mekilaban king milabas a ari na ning Moab, at ya mu rin ing mekabihag king kayarian na a miraras angga king Ilug ning Arnon. Inya ding poeta kakanta ra: Munta kayu king Hesbon; kekayu yang larinan ing siudad nang Aring Sihon. Ing aping ibat king Hesbon mikakalatang at silaban ne ing Ar ning Moab, at liklak ding bunduk-bundukan ning Arnon. Makalunus kayu, memalen ning Moab! Ala na kayung akarapat, O memalen ning Kemos! Memanakas la ring anak mung lalaki at mebihag ding anak mung babai king gamat nang Sihon a Amoreo. Inya lahi ra ala na king Hesbon at pati na king Dibon, uli ning silab a miras angga Medeba. Inya menuknangan la ring memalen na ning Israel king sakup da ring Amoreo. Kaybat na nita, mitubud yang tauan na i Moises ba reng tiktikan at pagaralan nung makananu reng lusuban ing siudad ning Jazer. At abihag de pati na ring balen a makapadurut. Tinabi da la ring Amoreong manuknangan karin. Kaybat minta la king Bashan, oneng i Og a ari karin at ding sundalus na lebanan da la inyang akatagpu da la karin king Edrei. Kanita ngana ning Ginu kang Moises, E ka tatakut, uling saupan da ka ban masambut ya i Og at ding sundalus na at ing kayarian na. Daptan mu kang Og itang depat mu kang Sihon a Amoreo at ari na ning Hesbon. Inya pete re at ding anak na ampon ding sundalus na; alang miligtas metung man at sinakup de ring Israelita ing gabun na. Tiglus da ring memalen na ning Israel ing pamaglakbe ra at miras la king kapatagan na ning Moab dane aslagan ning Jordan sumangid ning Jerico. Ikit na ning aring i Balak a anak nang Zipor ing sablang depat da ring Israelita karing Amorita. Mitakutan ya at ding kabalen na karing Israelita. Ngara ding Moabita karing manimuna da ring Midianita, Gisanan da reting dakal a Israelitang deti ing sablang makapaligid kekatamu antimo nung makananung gigisanan dang kakanan ding baka ing dikut. Inya i Balak a anak nang Zipor at ari ning Moab, peparala na la ring tubud na kang Balaam a anak nang Beor ning Petor a malapit king Ilug ning Eufrates ning bansang Amaw. Ngara ding tubud, Ating dakal a taung ibat Ehipto; lalaganapan de ing mabilug a bansa at manuknangan la ngening kasalukuyan king sumangid ning kayarian mi. Munta ka keni ngeni mu rin at isumpa mu la ban sambutan mi la at atabi reting taung mas mayupaya kesa kekami. Balu ku king misusuerti la ring bibendisyunan mu at madadamalas la retang susumpa mu. Inya ding manimuna na ning Moab at ning Midian minta la kang Balaam at magdala lang salaping pamayad king kasuyuan na. Sinabi ra kang Balaam itang pasabi nang Balak. Nganang Balaam karela, Keti na kayu matudtud ngening bengi at bukas ku na sabian kekayu ing nanumang sabian ning Ginu kanaku. Inya karin la metudtud ding tubud. Dinatang ya ing Dios kang Balaam at ngana, Ninu reng taung den a kayabe mu? Pekibat nang Balaam, Ding tau pung tinubud nang Aring Balak a anak nang Zipor at ari ning Moab. Pasabi na king atin pung taung dinatang ibat Ehipto a ngeni laganap nang manuknangan makapadurut king kayarian na. Pasumpa na la kanaku ban sambutan na la king labanan at ban atabi na la. Ngana ning Dios kang Balaam, E ka sukat makiabe kareng taung den; binendisyunan ku la ring taung binggitan da keka, inya e mo susumpa. Inya itang kabukasan pintalan na lang Balaam deting tubud at ngana karela, Muli na kayu. E na ku buring tuki kekayu ning Ginu. Minuli la ring tubud a manimuna na ning Moab at ngara kang Balak, E ya pu bisang tuki kekami i Balaam. Inya pasibayu yang peparalang mas dakal a tubud i Balak kang Balaam at deti lalu lang kagalang-galang. Mekikit la kang Balaam at ngara, Balaam, pasabi nang Balak a anak nang Zipor king e mu sana paintulut ing mika ating sagabal king pamunta mu karin, uling maragul ing iyablas ku keka at daptan ku ing nanumang aduan mu. Dapat a mayap, tuki na ka ban isumpa mu la ding taung mebanggit na keka. Nganang Balaam karing tubud nang Balak, Agyang pang ibie na ngan kaku ing gintu at pilak ning palasyu na, e ku rin mabisa uling e ku malyaring salangsangan dit' man ing utus na ning Ginung kanakung Dios. Ipakisabi kung mayap king keti na kayu pa munaman ngening bengi ban abalu ku nung atin ya pang buring sabian kanaku ing Ginu. Ketang benging ita ngana ning Dios kang Balaam, Nung dinatang la reting tubud ban agkatan da kang tuki karela, mabisa ka, oneng ita mung pasabi ku ya ing sabian mu. Inya itang kabukasan, sidia neng Balaam ing asno na at tinuki ya karing tubud a manimuna na ning Moab. Mimua ya ing Dios kang Balaam, uling tinuki ya karing tubud nang Balak. Inya sebatan ne ning anghel ning Ginu. Makasake ya kanita i Balaam king asno na, kayabe na la ding adua nang ipus. Ikit ne ning asno na ing anghel na ning Ginu; makatalakad ya king dalan at atin yang tatalnan a espada. Inya linisia yang dalan ing asno at minta ya king marangle. Berug neng Balaam ing asno ban mibalik king dalan. Kanita minta ya ing anghel ning Ginu ketang makitid a dalan pilatan da ring mulahan ubas a maki pader. Inyang ikit ne ning asno ing anghel ning Ginu siniksik ya king pader at mesipit ya bitis i Balaam. Inya berug neng pasibayu. Migpauna ya ing anghel ning Ginu at sebatan neng pasibayu ketang lugal a ala neng alusutan ing asno. Inyang ikit neng pasibayu ning asno ing anghel ning Ginu, migkera ya iti. Mikapali ya buntuk i Balaam, inya pemarug ne king tukud na. Kanita ne dininan upaya ning Ginu ing asno ban makapagsalita ya. Inya ngana ning asno kang Balaam, Obat berug mu kung makatatlu? Ninanan da ka wari? Nganang mekibat Balaam, Uling paglokuan mu ku. Nung atin ku mung espada, siguru pete da na ka! Ngana ning asno kang Balaam, Aliwa wari aku ing parati mung sasaken manibat na inyang malati ka? Atin na ku waring gewang makanyan keka? Nganang Balaam, Ala naman. Kanita ne biklat a mata ning Ginu i Balaam ban akit ne ing anghel a makatalakad king dalan; tatalnan ne ing makabagut a espada. Diku neng Balaam ing buntuk na at migsakab ya king gabun. Ngana ning anghel ning Ginu, Obat berug meng mekatatlung besis ing kekang asno? Inya sebatan ke ing dalan uling e kailangan ing pamaglakbe mu. Ikit na ku ning asno mu at linisian na kung mekatatlung besis. Nung e ya mu linisia, siguradung apate ra ka, oneng ya ali ke. Nganang Balaam, Mikasala ku. E ku balu ing makatalakad ka pala king dalan ban sabatan mu ku. Nung isipan mung mali ing lakad ku, muli na ku. Ngana ning anghel ning Ginu, Sulung, tuki ka kareting tau, pero ita mung pasabi ku ya ing sabian mu. Inya tikian na lang Balaam ding tubud nang Balak. Inyang abalitan nang Balak ing paniatang nang Balaam, seganan ne karin king Ar, ing siudad lele na ning Ilug ning Arnon a angganan ning Moab. Nganang Balak kang Balaam, Obat e ka dinatang inyang minunang parakit da ka? Bala mu galang ing e ra ka agyung parangalan? Nganang mekibat Balaam, Oyni, atyu na ku arapan mu, oneng ala kung upayang magsalita subali mu ketang pasabi na kanaku ning Dios. Kaybat tinuki ya i Balaam kang Balak ban munta king balen ning Huzot. Karin ya pepapate baka at tupa i Balak at binie na ing mapilan a karni kang Balaam at karing manimuna a kayabe na. Itang kabukasan, tiki neng Balak i Balaam king matas a lugal ning Bamot Baal nung nukarin na la malyaring abatiawan Balaam ding mapilan a tapuk da ring memalen na ning Israel. Kanita nganang Balaam kang Balak, Pagawa kang pitung altar keti para kanaku at padalan mu kung pitung toro at pitung lalaking tupa. Binie nang Balak ing kayaduanan nang Balaam at ilang adua miyabe lang miyain metung a toro at metung a lalaking tupa king balang altar. Kaybat, nganang Balaam kang Balak, Talakad ka siping na ning kekang ain-a-durulukan; mako ku saguli at lawan ku nung pakitagpuan na ku o ali na ku ning Ginu. Sabian ku keka ing nanumang ipabalu na kaku. Inya minta yang dili na ketang matas a lugal. At pekitagpuan ne ning Ginu i Balaam. Nganang Balaam king Ginu, Pepasadia kung pitung altar at miyain metung a toro at metung a lalaking tupa king balang altar. Atin yang sinabi ing Ginu kang Balaam. Ngana, Balikan mu ne i Balak at sabian mu itang pasabi ku. Inya mibalik ya i Balaam kang Balak at disnan ne pa mu ring makatalakad siping na ning ain-a-durulukan na. Kayabe na lang Balak ding manimuna ning Moab. Migsalita yang ula i Balaam. Ngana: Inyang atyu king Aram a bulubundukan ning aslagan, peparakit na kung Balak a ari ning Moab. Me keni, ngana kaku, isumpa me ing Israel at layun isakuil. Makananu keng isumpa itang e na simpa ning Dios? At makananu keng isakuil itang e na sikuil? Ketang taluktuk ning bunduk ababatiawan ke; neng makatalakad ku ketang bunduk-bundukan akakit ko ngan. Metung yang bansang magdili-diling manuknangan; balu ra king mas mapalad la kesa karing aliwang bansa. Ninu ing malyaring makabilang karing dakal nang lahing Israel? Abilang ya kaya agyang ing kapat nang dake? Paburen mate ku anti ing kamatayan na ning banal o kaya miwakasan iting bie kalupa da ring banal! Kaybat na nita, nganang Balak kang Balaam, Obat depatan mu iti kanaku? Dela ra ka keti ban isumpa mu la ring kanakung kalaban, oneng ala kang aliwang gewa nune mu ing bendisyunan mu la. Nganang Balaam, Ala kung akarapat nung e mu ing sabian ku itang pasabi na ning Ginu. Kaybat na nita, nganang Balak kang Balaam, Tara, tuki ka kanaku; munta kata ketang aliwang lugal nung nu mu la ababatiawan ding mapilan mu karing Israelita, at e mu la akit ding sablang Israelita. Karin mu la isumpa para kanaku. At tiki ne king marangle ning Zofim, ketang taluktuk ning Bunduk ning Pisga. Pepasadia ya namang pitung altar karin at miyain yang metung a toro at metung a lalaking tupa king balang altar. Nganang Balaam kang Balak, Talakad ka keni siping ning ain mung durulukan; munta ku banda keta ban pakitagpuan ing Ginu. Pekitagpuan ne ning Ginu i Balaam at sinabi na nung nanu ing sukat nang sabian. Kaybat ngana, Magbalik na ka at sabian mu kang Balak itang pasabi ku. Inya mibalik ya i Balaam kang Balak at disnan ne pa mu ring makatalakad siping ning ain-a-durulukan na. Kayabe na lang Balak ding manimuna ning Moab. Nganang kinutang Balak, Balaam, nanu ing sinabi ning Ginu? At migsalita yang ula i Balaam. Ngana: Talakad ka, Balak a anak nang Zipor at makiramdam kening kakung sabian. E ne kalupa ning tau ing Dios, uling ing tau maglaram ya at pabayubayu kaisipan. Itang sasabian ning Dios daraptan na, at ing pengaku na tutuparan na. Atin kung tinggap a utus ban mamendisyun; atin neng binendisyunan at ita e ku malyaring alilan. Ala yang ikit a kapahamakan king Israel o nanumang kaguluan a datang. Ing Ginung karelang Dios kayabe re; ya ing karelang ari a karela matnube. Ya ing milual karela king Ehipto; mas masikan ya kesa king malyap a toro. Alang engkanto o anting-anting a malyaring panlaban king Israel. Ngeni na ing oras ban sabian: Lawan ing mayap a depat ning Dios king Israel! Oyan ing balen a mengaring leon a e patugut anggang e na la apaglapak at apangan ding biktima na. Kaybat nganang Balak kang Balaam, Anti na ning e mu la buring isumpa, e mu no man sana bibendisyunan! Nganang mekibat Balaam, E ku wari sinabi keka king bukud ku mung sabian itang pasabi na kanaku ning Ginu? Kanita nganang Balak, Tara, tuki ka kanaku king aliwang lugal; pota karin ya mabisa ing Ginu ban isumpa mu la para kanaku. Inya tinuki ya i Balaam kang Balak karin king taluktuk ning Bunduk ning Peor nung nu ne ababatiawan ing disyerto. Nganang Balaam kang Balak, Ipagawa mu kung pitung altar keti at papagdala mu kung pitung toro at pitung lalaking tupa. Depat nang Balak itang kayaduanan nang Balaam. Miyain yang metung a toro at metung a lalaking tupa king balang altar. Apansinan nang Balaam king talagang buri neng bendisyunan ning Ginu ing Israel. Inya e ne linawe pang lugal at tanda a pipagbatayan king ula na. Minarap ya king disyerto at ikit na la ring Israelita a makakampu agpang king karelang tribu. At dinatang ya kang Balaam ing espiritu na ning Dios, inya migsalita yang ula. Ngana: Iti ya ing ula nang Balaam a anak nang Beor, ing kapasiagan ning taung mibuklat a mata, ning makiramdam king sasabian na ning Mayupayang Dios, ing manakit king vision a parala na ning Mayupaya; milugmuk ku, oneng mibuklat la ding kakung mata. Kasanting da, O Israel, ding kekang tolda; kalagu rang lalawan ding kekang tuknangan! Mengari la karing malualas a kapatagan, kalupa da la ring hardin king lele ning ilug o ding tanaman a mabanglung tenam ning Ginu, at ding tanaman a sedro lele ning danum. Magus ing danum karing datukanan na, at tumubu lang bini na karing lugal da ring miparanuman ban ari na maging mas maragul ya kang Agag, at laganap yang kayarian na. Liwal na la ning Dios king Ehipto; anti ya king malyap a torong makilaban para karela, laklakan na lang kalaban na, pamaklian na lang butul da at pati na ding paslu ra. Balamu leon ya neng magkera ya; mengari yang babaing leon a pikakunuan mung gisingan. Misaplala la detang panuan keka at misumpa detang maniumpa keka. Inya mikaluku ing mua nang Balak kang Balaam; durugdug na la ring gamat na. Ngana kang Balaam, Inaus da ka ban paniumpa mu la ring kalaban ku, ba't binendisyunan mo pang mekatatlung besis? Sulung, muli na ka keta kekayu! Pengaku ku pa mo ing parangalan da ka, oneng sebat na iti ngeni ning Ginu. Nganang Balaam kang Balak, Sinabi ku na karing kekang tinubud kanaku king agyang ibie mu ngan kanaku ing pilak at gintu ning palasyu mu e ku mu rin labagan ing utus ning Ginu. Ala kung akarapat, mayap man o e mayap, king sarili ku; ita mung pasabi na ning Ginu ya ing malyari kung sabian. Nganang Balaam kang Balak, Muli na ku keta kekami, pero bayu ku mako, sabian ku keka nung nanu ing daptan da king daratang a panaun ding memalen na ning Israel karing taung sasakupan mu. At migsalita yang ula. Ngana: Iti ula neng Balaam a anak nang Beor, ing ula ning taung mibuklat a mata, ing ula ning makaramdam karing amanu na ning Dios at makaintindi king kabiasnan na ning Kakataskatasan. Akakit ku karing kakung mata ing metung a vision a ibat king Dios a Mayupaya. Akakit ke, oneng ali ke ngeni; akakit ke, oneng e king malapit. Ating metung a batuin a lunto king Israel, at talakad ya karin ing metung a setro; ya ing lumaso karing buntuk nang Moab at gumisan karing sablang anak nang Set. Bihagan ne ing kalaban nang i Edom, ing Seir antimu rin. Ing Israel darapat ya king katapangan. Sakupan na la ngan ning Israel at lasawan ne ing mitagan a miligtas siudad. Linawe ya kang Amalek at kaybat megumpisa yang migsalitang ula. Ngana: Ing Amalek ya ing peka mayupayang bansa, oneng kasiran ing maging kawakasan na. Linawe ya karing Keniteo at kaybat megumpisa yang migsalitang ula. Ngana: Matibe ya ing kekong tuknangan, uling batu ing katatalakaran na, makanyan man, ikong Keniteo mawalan kong kabaldugan. E lumuat mabihag kayu kang Asur. Ngana pang Balaam, Ah, ninu kaya ing mitagan mabie potang daptan ning Ginu ite? Datang la ring barku ning Kitim ban lupigan ing Asur at ing Eber, oneng kaybat ila naman ding masintang. Kaybat na nita, tinalakad ya i Balaam at minuli ya keta karela. Minuli nia naman i Balak. Inyang migkampu la ding Israelita king Sitim, mekipangatawan la ding lalaki da karing babaing Moabita. Deti namang babai inagkat da lang munie ain-sakripisyu karing kikilalanan dang dios. Inya mengan la at sinamba karing kikilalanan dang dios da ring Moabita. Mikaluku ing mua ning Ginu karing Israelita uling sinamba la kang Baal ning Peor. Inya ngana ning Ginu kang Moises, Kuanan mu la ngan ding manimuna ning Israel at kaybat ipabite mu la king arapan ku at king akakit da ring tau ban milako ing milalablab kung mua king Israel. Nganang Moises karing pamuntuk, Paten yu la ding sabla yung lalaki a sinamba king Baal ning Peor. Kabang manangis la ding memalen arap ning Toldang tuknangan ning Ginu, dinatang ya ing metung karing Israelita a ating kayabe babaing Midianita, at king akakit da linub ne king toldang tuknangan na. Inyang ikit na iting Fineas a anak nang Eleazar at apu nang Aaron a pari, tinalakad ya at kinangwa yang tandus. Tikian na la king tolda at tindus na la king atian. Inya tinuknang ing salut a makamate karing memalen na ning Israel. Makanyan man, adua lang pulu at apat a libu pa mu rin ding mete king salut. Ngana ning Ginu kang Moises, E na ku mua uli na ning depat nang Fineas a anak nang Eleazar at apu nang Aaron a pari, uling e na peintulut ing ating sambang aliwang dios subali kanaku. Inya e ku la pete king mua ku ring memalen na ning Israel. Sabian mu kang Fineas king gagawan keng kayabe na ing metung a kasunduan a manatili king kapilan pa man. Manatili ya kang Fineas at karing lahi na ing panga-pari uling e na peintulut ing mika karibal ku at ginawa yang paralan ban mipatawaran ing kasalanan da ring memalen na ning Israel. Ing Israelitang migdalang babaing Midianita at pete na king tandus Fineas ya i Zimri. Anak neng Salu, ing metung karing manimuna na ning tribu nang Simeon. Ing babai naman a mete kayabe nang Zimri ya i Cozbi. Anak neng Zur, ing metung karing manimuna da ring Midianita. Kaybat na nita, migsalita ya ing Ginu kang Moises. Ngana, Guluan yu lang alang patugut ding Midianita at paten yu la, uling megulu kayu king pamaglinlang da kekayu at mitake kayu king pamanyamba king Baal ning Peor at uli nang Cozbi a mepate king tandus kanitang dinatang ing salut king Peor. Kaybat na ning salut a makamate, migsalita ya ing Ginu kang Moises at Eleazar, ing anak nang Aaron a pari. Ngana, Ilista yu la ngan a bilang ding sablang lalaki na ning Israel agpang king karelang pamilya magumpisa karing maki idad aduang pulung banua at paitas a malyaring talan sandata ban makilaban karing kalaban. Inya i Moises at i Eleazar a pari tinipun da la ring memalen na ning Israel karin king kapatagan ning Moab lele ning Ilug ning Jordan tulid ning Jerico. Ngara karela, Ilista yu la ngan a bilang ding lalaki magumpisa king idad aduang pulung banua at paitas. Ila deti ring Israelitang meko king Ehipto: King tribu nang Ruben a pangane anak nang Israel, i Hanok at ding pamilya na; i Pallu at ding pamilya na; i Hezron at ding pamilya na; at i Carmi at ding pamilya na. Ila deti ring bibilug king tribu nang Ruben. Heganagana apat lang pulu't atlung libu at pitung dalan atlung pulung lalaki. King lahi nang Pallu i Eliab at ding anak na ila ri Nemuel, Datan, at i Abiram. Di Datan at Abiram a mekiabe kang Kora ila ring pinili ning balen ban mag-rebeldi laban king Ginu, kang Moises, at Aaron. Mibuklat ya ing gabun at meyakmul la at mete kayabe nang Kora at ding talatuki na, inyang mesilab la king api ding aduang dalan limang pulu. Meging babala la karing sabla. E la mete ding anak nang lalaking Kora. King tribu nang Simeon: i Nemuel at ding pamilya na; i Jamin at ding pamilya na; i Jakin at ding pamilya na, i Zera at ding pamilya na, i Saul at ding pamilya na. Ila deti ring bibilug king tribu nang Simeon. Heganagana adua lang pulu't aduang libu at aduang dalan a lalaki. King tribu nang Gad: i Zefon at ding pamilya na; i Haggi at ding pamilya na; i Suni at ding pamilya na; i Ozni at ding pamilya na; i Eri at ding pamilya na; i Arod at ding pamilya na, at i Areli at ding pamilya na. Ila deti ring bibilug king pamilya nang Gad. Heganagana apat lang pulung libu at limang dalan a lalaki. King tribu nang Juda: i Er at i Onan (mete la reti king Canaan); i Sela at ding pamilya na; i Perez at ding pamilya na; i Zera at ding pamilya na. Ding anak nang Perez ila ri Hezron at Hamul at ding pamilya da. Ila deti ring bibilug king tribu nang Juda. Heganagana pitu lang pulu't anam a libu at limang dalan a lalaki. King tribu nang Isacar: i Tola at ding pamilya na; i Pua at ding pamilya na; i Jasub at ding pamilya na ampon i Simron at ding pamilya na. Ila deti ring bibilug king tribu nang Isacar. Heganagana anam lang pulu't apat a libu at atlung dalan a lalaki. King tribu nang Zebulun: i Zered at ding pamilya na; i Elon at ding pamilya na; i Jahleel at ding pamilya na. Ila deti ring bibilug king tribu nang Zebulun. Heganagana anam lang pulung libu at limang dalan a lalaki. King tribu nang Jose, agpang karing adua nang anak a lalaki: i Manase at i Efraim. Kang Manase: i Makir at ding pamilya na. I Makir ya ing tata nang Gilead; at linto la kang Gilead ding pamilyang ausan dang Gileadite. Ding anak na namang Gilead ila reti: i Iezer at ding pamilya na; i Helek at ding pamilya na, i Asriel at ding pamilya na, i Sikem at ding pamilya na, i Semida at ding pamilya na, at i Hefer at ding pamilya na. E ya mikayanak a lalaki i Zelofehad a anak nang Hefer oneng mikayanak yang babai. Ila reti: i Mahla, i Noe, i Hogla, i Milka, at i Tirza. Ila deti ring bibilug king tribu nang Manase. Heganagana lima lang pulu't aduang libu at pitung dalan a lalaki. Ding kang Efraim naman ila reti: i Sutela at ding pamilya na, i Beker at ding pamilya na, i Tahan at ding pamilya na. Ding anak nang lalaking Sutela ila reti: i Eran at ding pamilya na. Ila ngan deti ring bibilug king tribu nang Efraim. Heganagana atlu lang pulu't aduang libu at limang dalan a lalaki. Ila deti ring anak nang Jose agpang karing karelang pamilya. King tribu nang Benjamin: i Bela at ding pamilya na, i Asbel at ding pamilya na, i Ahiram at ding pamilya na, i Sefufam at ding pamilya na ampon i Hufam at ding pamilya na. Ding anak nang Bela ila ri Ard at Naaman at ding sarasarili dang pamilya. Ila deti ring bibilug king tribu nang Benjamin. Heganagana apat lang pulu't limang libu at anam a ralan a lalaki. King tribu nang Dan: i Suham at ding pamilya na. Ila deti ring bibilug king tribu nang Dan. Heganagana anam lang pulu't apat a libu at apat a ralan a lalaki. King tribu nang Aser: i Imna at ding pamilya na; i Isvi at ding pamilya na; i Berias at ding pamilya na. Ding pamilyang linto a ausan dang Heberite at Malkilite ibat la king makatua dang i Berias. Atin yang anak a babai i Aser; ya i Sera. Ila ngan deti ring bibilug king tribu nang Aser. Heganagana lima lang pulu't atlung libu at apat a ralan a lalaki. King tribu nang Neftali: i Jazel at ding pamilya na, at i Guni at ding pamilya na; i Jezer at ding pamilya na, at i Silem at ding pamilya na. Ila deti ring bibilug king tribu nang Neftali. Heganagana apat lang pulu't limang libu at apat a ralan a lalaki. Ing kabilugan dang bilang ding sablang Israelita: anam a ralan at metung a libu at pitung dalan atlung pulu katau. Ngana ning Ginu kang Moises, Pirakerakayan me ing gabun agpang king bilang da ring balang tribu. Maragul ya dake itang tribung marakal a bilang, at malati ya ing dake na nitang ditak a bilang. Agpang king bilang na ning metung at metung karing tribu ing maging dake na. Pirakayan ya ing gabun king kapamilatan ning bagutan, agpang king lagyu da ring tribu. Pirakayan ya king kapamilatan ning bagutan agpang king degulan na o letian na ning balang tribu. Deti naman ila ring bibilug king tribu nang Levi: i Gerson at ding pamilya na; i Kohat at ding pamilya na; i Merari at ding pamilya na. Ding aliwa pang kayanib king tribu nang Levi ila reti: ding pamilyang ausan dang Libnita, Hebronita, Mahlita, Musita, at Korahita. I Kohat ya i tata nang Amram. Mekapakiasawa ya i Amram kang Jokebed, ing anak nang babaing Levi a mibait king Ehipto. Ayanak da la ri Aaron, Moises, at ing kapatad dang babaing i Miriam. Atin yang apat a anak a lalaki i Aaron: i Nadab, i Abihu, i Eleazar, at i Itamar. Pero mete la ri Nadab at Abihu kanitang minain lang api a e karapatdapat king Ginu. Heganagana adua lang pulu't atlung libu bilang ding lalaki king tribu nang Levi magmula king idad a pabulan at paitas. E la kayabe karetang milista, uling ala lang dake king nanumang pibandian na ning Israel. Ila ngan deti ring pamilya da ring tribu a linista da ri Moises at Eleazar a pari kanitang atyu la karin king kapatagan na ning Moab sumangid ning Ilug ning Jordan, tulid ning Jerico. Ala metung man a miyabe karetang Israelitang linista da ri Moises at Aaron a pari karin king disyerto ning Sinai; mete na la uling sinabi na ning Ginu, Mate la king disyerto. Bukud mung i Caleb a anak nang Jefune at i Josue a anak nang Nun ing e mete. Di Mahla, Noe, Hogla, Milka, at Tirza babai lang anak nang Zelofehad a anak nang Hefer. I Hefer anak neng Gilead a anak nang Makir a anak nang Manase a anak nang Jose. Pintalan de reting babai i Moises. Ngarang sinabi inyang atyu na la king arapan nang Moises at Eleazar a pari, at ding manimuna ning balen karin king pasbul ning Toldang tuknangan ning Ginu, Mete ya i tata mi karin king disyerto at ala kaming kapatad a lalaki. E ya kayabe i tata mi karetang abe nang Kora a mekisanmetung laban king Ginu. Mete ya uli na ning sarili nang kasalanan. Uli mo wari ning ala yang anak a lalaki i tata mi leko ye lagyu king listahan ning Israel? Ibie yu kekami itang dake na kalupa na ning karing kamaganak na. Dela neng Moises king Ginu iting kasu. Ngana ning Ginu, Moises, maki matulid la ring anak nang babaing Zelofehad. Sukat yang mika dake gabun ing karelang tata. Ibie mu itang dake na kareting anak na. At sabian mu karing memalen na ning Israel king nung mete ya ing metung a lalaki a alang anak a lalaki, ing anak nang babai ya ing maging talapagmana king pibandian na. Nung ala yang anak a babai, ibie ing pibandian na karing kapatad nang lalaki. Nung ala yang kapatad a lalaki, ding maging talapagmana ila ring kapatad nang lalaking tata na. Nung ala yang kapatad a lalaki i tata na, ibie ing pibandian na king pekamalapit nang kamaganak, at maging bandi na iti. Iti kautusan ya at tuntunan a sukat ipatupad karing memalen na ning Israel antimo ing inutus ku kang Moises. Ngana ning Ginu kang Moises, Mukiat ka king Bunduk ning Abarim at batiawan me ing gabun a babie ku karing Israelita. Kaybat meng linawe, mate ka anti ing milyari kang Aaron at karing makatua mu. E ka naman memintu kanaku karin king ilang ning Zin, e mu kilala ing kanakung kayupayan arapan da inyang mig-rebeldi lang laban kanaku ring Israelita karin king Meriba. (Ing Meriba ya ing sibul king Kades karin king ilang ning Zin.) Nganang Moises king Ginu, Paburen ya ing Ginu, ing Dios a sibul ning bie, ing tuldu king lalaking mamahala king balen at manimuna king pamakilaban ban ing kekang balen e ya mitulad karing tupang alang pastul. Ngana ning Ginu kang Moises, Ausan me i Josue a anak nang Nun. Tau yang apanaligan; itumpak mo ring gamat mu king buntuk na. Ausan me i Josue a anak nang Nun. Tau yang apanaligan...(27:18) Patalakaran me arapan nang Eleazar a pari at king mabilug a balen at sabian karela king ya ing kayalili mu. Ilipat mu kang Eleazar ing mapilan karing katungkulan mu ban pamintuan ne ning mabilug nang balen ning Israel. Asahan ne i Eleazar a pari a makabalu king kaburian ku king kapamilatan na ning pamangamit na king Urim at Tumim. King anti kaniting paralan ne tairan Eleazar i Josue at ing mabilug a balen king sabla rang dapat. Memintu ya i Moises king inutus na ning Ginu. Inaus ne i Josue at pepatalakaran king arapan nang Eleazar a pari at ning mabilug a balen. Timpak na la ring gamat nang Moises king buntuk nang Josue, at pisiag na king balen king ya ing kayalili na, antimo ing inutus na ning Ginu. Nganang migsalita ning Ginu kang Moises, Iyutus mu karing memalen na ning Israel king miyain lang ain kanaku; ain-a-pamangan king mitakdang panaun. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau da reting ain. Oreti ding ain a iyain da kanaku aldo-aldo: aduang lalaking biserung tupa at alang dipektu. Iyain ya ing metung kareti neng abak at ing kadua neng sisilim na. Abayanan yang atlu at kapitnang litrung arina a sinamut king atlung litrung larung olibo. Iti ya ing aldo-aldo yung ain-a-durulukan a pegumpisan yu karin king Bunduk ning Sinai. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niti. Magdala kayu namang metung at kapitnang litrung katas ubas bilang ain-a-inuman king balang metung at metung karing tupa. Itugtug iti king Banal a Lugal para kanaku, ing Ginu. Iyain ya ing kaduang tupa neng sisilim na at ing ain-a-pamangan ampon ain-a-inuman. Dulukan munaman iti at babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niti. Neng Aldo ning Sabbath, aduang lalaking tupa a pabanua tua at alang dipektu ing iyain yu. Abayanan ya iti king ain-a-binutil at ain-a-inuman. Aduang kilung arina a sinamut king larung olibo ing ain-a-binutil. Iti ya ing iyain yu neng Aldo ning Sabbath, subali pa ketang aldo-aldo yung ain-a-durulukan, ain-a-pamangan, at ain-a-inuman. King mumunang aldo ning balang bulan miyain kayung ain-a-durulukan kanaku, ing Ginu. Ini ing iyain yu: aduang biserung toro, metung a lalaking tupa, at pitung lalaking tupa a pabanua tua. Sukat la ngang alang dipektu. Miyain kayu namang ain-a-binutil king kapamilatan na ning atlung kilung arina a sinamut king larung olibo para king balang toro; aduang kilu para king balang metung a lalaking tupa at metung a kilung mapinung arina a sinamut king laru para king balang metung a lalaking tupa. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niting ain-a-pamangan. Aduang litru ing ain-a-inuman king balang toro, aduang litru king balang lalaking tupa, at kulang king metung a litru king balang biserung tupa. Iti ing iyain yu king mumunang aldo ning balang bulan kilub ning pabanua. Subali pa kareting aldo-aldo ain-a-durulukan, miyain kayu namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Ing kalabing apat nang aldo ning mumunang bulan ya ing Piesta ning Pamaglagpus a pagselebran bilang pakundangan king Ginu. Magumpisa ya ing piesta king kalabing limang aldo ning bulan at angga yang pitung aldo; tinape alang lebadura ing malyari yu mung kanan karing aldo reta. King mumunang aldo ning piesta, mitipun kayu ban samba. E kayu magobra king aldong iti. Miyain kayung ain-a-durulukan bilang ain-a-pamangan king Ginu: aduang biserung toro, metung a lalaking tupa, at pitung lalaking tupa a pabanua tua. Sukat la ngang alang dipektu. Abayanan yeng ain-a-binutil: atlung kilung arina a sinamut king larung olibo king balang toro; aduang kilu king balang lalaking tupa, at metung a kilu king balang biserung tupa. Miyain kayu namang metung a lalaking kambing para ain-a-kapamayaran-king-kasalanan da ring memalen. Iyain yu la ngan deting ain kayabe ding aldo-aldo yung ain neng abak. King makanyan a paralan kayu miyain ain-a-durulukan kilub da ring pitung aldo. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niting ain. Iyain yu iting kayabe ning aldo-aldo yung ain. King kapitung aldo, mitipun kayung pasibayu ban samba. E kayu magobra king aldong iti. King mumunang aldo na ning Piesta ning Pamamupul, potang iyain yu na ing bayung trigu king Ginu, mitipun kayu ban samba. E kayu magobra king aldong iti. Iyain ye ing ain-a-durulukan: aduang biserung toro, metung a lalaking tupa, at pitung lalaking biserung tupa a pabanua tua. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing bau na niting ain. Abayanan yu lang ain-a-binutil: atlung kilung arina a sinamut king larung olibo king balang toro; aduang kilu king balang lalaking tupa, at metung a kilu king balang biserung tupa. Miyain kayu namang metung a lalaking kambing para ain-a-kapamayaran-king-kasalanan da ring memalen. Sukat la ngan alang dipektu reti. Iyain yu iting at ning ain-a-inuman subali pa karetang aldo-aldo ain yu. King mumunang aldo na ning kapitung bulan, mitipun kayu ban samba. E kayu magobra king aldong iti. Tiupan la ring trumpeta king aldong iti. Miyain kayung mabanglung ain-a-durulukan para king Ginu. Ini ing kekayung iyain: metung a biserung toro, metung a lalaking tupa, pitung lalaking tupa a pabanua tua a alang dipektu. Abayanan yu iti king ain-a-binutil: atlung kilung arinang sinamut king larung olibo king balang toro; aduang kilu king balang lalaking tupa, at metung a kilu para king balang biserung tupa. Miyain kayu namang metung a lalaking kambing para ain-a-kapamayaran-king-kasalanan da ring memalen. Iyain la reting ain subali pa karetang aldo-aldo ain-a-durulukan at ing ain-a-binutil ampon ain-a-inuman. Babie tula kanaku, ing Ginu, ing mabanglung bau da reting ain-a-durulukan. King kapulung aldo na ning kapitung bulan, mitipun kayu ban samba. E kayu mamangan at magobra. Miyain kayung mabanglung ain-a-durulukan para king Ginu: metung a biserung toro, metung a lalaking tupa at pitung lalaking tupa a pabanua tua. Sukat la ngang alang dipektu. Babie tula king Ginu ing bau na niting ain-a-durulukan. Abayanan yu iti king ain-a-binutil: atlung kilung arina a sinamut king larung olibo para king toro, aduang kilu para king lalaking tupa, at metung a kilu para king balang biserung tupa. Miyain kayu namang metung a lalaking kambing para king ain-a-kapamayaran-king-kasalanan da ring memalen. Iyain la reting ain subali pa king aldo-aldo ain-a-durulukan kayabe ning ain-a-binutil ampon ain-a-inuman. King kalabing limang aldo na ning kapitung bulan, mitipun kayu ban samba. E kayu magobra. Pagselebran ye iting piesta para king Ginu kilub ding pitung aldo. King mumunang aldo miyain kayung mabanglung ain-a-durulukan para king Ginu: labing atlung biserung toro, aduang lalaking tupa, at labing apat a lalaking tupa a pabanua tua. Sukat la ngang alang dipektu. Abayanan yu iti king ain-a-binutil: atlung kilung arinang sinamut king larung olibo king balang toro, aduang kilu king balang lalaking tupa, at metung a kilu king balang biserung tupa. Abayanan yu naman iti king ain-a-inuman. Miyain kayu namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan da ring memalen. Iyain la ngan deting ain subali pa ketang aldo-aldo ain-a-durulukan kayabe ning ain-a-binutil at ain-a-inuman. King kaduang aldo, miyain kayung labing aduang biserung toro, aduang lalaking tupa, at labing apat a lalaking tupa a pabanua tua at alang dipektu. Abayanan yu iti king ain-a-binutil at ain-a-inuman, agpang king bilang da ring toro, ding lalaking tupa, at ding biserung tupa, agpang king mitakdang kautusan. Miyain kayu namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan da ring memalen. Iyain la ngan deting ain subali pa ketang aldo-aldo ain-a-durulukan kayabe ning ain-a-binutil at ain-a-inuman. King katlung aldo, miyain kayung labing metung a biserung toro, aduang lalaking tupa, at labing apat a lalaking tupa a pabanua tua at alang dipektu. Abayanan yu iti king ain-a-binutil at ain-a-inuman, agpang king bilang da ring toro, ding lalaking tupa, at ding biserung tupa, agpang king mitakdang kautusan. Subali pa kareting aldo-aldo ain, miyain kayu namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan da ring memalen. King kapat a aldo, miyain kayung apulung biserung toro, aduang lalaking tupa, at labing apat a lalaking tupa a pabanua tua at alang dipektu. Abayanan yu iti king ain-a-binutil at ain-a-inuman, agpang king bilang da ring toro, ding lalaking tupa, at ding biserung tupa, agpang king mitakdang kautusan. Subali pa kareting aldo-aldo ain, miyain kayu namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan da ring memalen. King kalimang aldo, miyain kayung siam a biserung toro, aduang lalaking tupa, at labing apat a lalaking tupa a pabanua tua at alang dipektu. Abayanan yu iti king ain-a-binutil at ain-a-inuman, agpang king bilang da ring toro, ding lalaking tupa, at ding biserung tupa, agpang king mitakdang kautusan. Subali pa kareting aldo-aldo ain, miyain kayu namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan da ring memalen. King kanam a aldo, miyain kayung walung biserung toro, aduang lalaking tupa, at labing apat a lalaking tupa a pabanua tua at alang dipektu. Abayanan yu iti king ain-a-binutil at ain-a-inuman, agpang king bilang da ring toro, ding lalaking tupa, at ding biserung tupa, agpang king mitakdang kautusan. Subali pa kareting aldo-aldo ain, miyain kayu namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan da ring memalen. King kapitung aldo, miyain kayung pitung biserung toro, aduang lalaking tupa, at labing apat a lalaking tupa a pabanua tua at alang dipektu. Abayanan yu iti king ain-a-binutil at ain-a-inuman, agpang king bilang da ring toro, ding lalaking tupa, at ding biserung tupa, agpang king mitakdang kautusan. Subali pa kareting aldo-aldo ain, miyain kayu namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan da ring memalen. King kawalung aldo, mitipun kayu ban samba. E kayu magobra. Miyain kayung mabanglung ain-a-durulukan para king Ginu: metung a biserung toro, metung a lalaking tupa, at pitung lalaking tupa a pabanua tua at alang dipektu. Abayanan yu iti king ain-a-binutil at ain-a-inuman, agpang king bilang da ring toro, ding lalaking tupa, at ding biserung tupa, agpang king mitakdang kautusan. Subali pa kareting aldo-aldo ain, miyain kayu namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan da ring memalen. Ila deti ring tuntunan tungkul karing ain-a-durulukan, ain-a-binutil, ain-a-inuman, at ain-ning-pamisulusulu. Iyain yu la reti karing mitakdang piestang pagselebran subali pa karetang pengaku yung ain o kusang lub a ain. Sinabi na la ngan Moises karing memalen na ning Israel ding sablang utus na ning Ginu karela. Nganang migsalitang Moises karing manimuna da ring tribu da ring memalen na ning Israel, Iti ya ing inutus na ning Ginu. Potang gawa yang panata ing metung a lalaki o mengaku ya king Ginu, tuparan na; e na sisiran ing amanu na. Nung gawa yang panata o mengaku ya king Ginu ing metung a dalagang atyu pa king sakup nang tata na at iti abalu nang tata na oneng e ya tutul i tata na, kanita manatili ya ing panata o pangakung gewa na. Nung tumutul ya ing tata na king aldo abalitan na ing gewa nang panata o pangaku, mawalan yang bisa ing panata na o pangaku. At ala yang pakibatan king Ginu, uling tinutul ya i tata na. Nung talasawa ya ing babai inyang ginawa yang panata o pangakung e naman laus king pusu na, at iti abalu na ning asawa na ing panata na o pangaku oneng e ya tutul, kanita manatili ya ing panata o ing pangaku na. Nung tumutul ya ing asawa na king aldo abalitan na, mawalan yang bisa ing panata na o pangaku at ala yang pakibatan king Ginu. Sukat dang tuparan ding babaing mebalu o babaing diborsiadu ing panata o pangakung gewa da uling iti manatili ya. Nung gawa yang panata ing metung a babaing talasawa king Ginu o mangaku ya, oneng e ya bubulad at e tinutul inyang abalitan na iti ning asawa na, kanita manatili ya ing panata o pangaku na. Nung abalitan na ning asawa na at tinutul ya, mawalan yang bisa ing panata na o ing pangaku na. Ala yang pakibatan king Ginu, uling tinutul ya ing asawa na. Nanumang panata o pangaku ning asawang babai, apayalan nang bisa ning asawa na. Nung e ya tutul ing asawang lalaki king aldo abalu na, manatili ya ing panata o pangaku na king Ginu. Nung sakaling pawalan nang bisa ning asawang lalaki kaybat nang linabas ning mapilan a aldo, kanita ya na ing mika pakibatan. Ila deti ring kautusan na ning Ginu a binie na kang Moises tungkul karing babaing gagawang panata o pangaku, dalaga la man o talasawa. Ngana ning Ginu kang Moises, Mablas ka karing tau Midian uli na ning depat da karing memalen na ning Israel. Kaybat na nita, mate na ka. Inya nganang Moises karing tau, Magsadia na kayu para king pamakilaban karing tau Midian ban matupad na ing pamanablas na ning Ginu karela. Padala yang libu kataung pakasandata ing balang tribu. Inya peparala yang libung lalaking makasadiang makilaban ing balang tribu. Heganagana, labi lang aduang libu. Tinubud na lang Moises ban makilaban lalam nang pamanimunang Fineas a anak nang Eleazar a pari. Darala na la ding sagradung kasangkapan na ning santuaryu at ding trumpeta a gamitan king pamaniaus king pamakilaban. Lisuban de ing Midian, antimo ing inutus na ning Ginu kang Moises, at pete da la ngan ding lalaki, at ding limang ari na ning Midian: i Evi, i Rekem, i Zur, i Hur, at i Reba. Pete ria naman i Balaam a anak nang Beor. Binihag da la ring babai at ding anak at kinua da la ngan ding sese rang animal at pibandian. Kaybat silaban da la ring siudad at ding toldang tuknangan da. Kinua ra ngan ing sablang buri dang kuanan antimo ring bihag at animal. Kaybat dela ra la kang Moises at Eleazar ampon karing memalen na ning Israel a makakampu kanita king kapatagan ning Moab lipat ning Jordan tulid ning Jerico. Linual la king kampu ri Moises, Eleazar a pari, at ding sablang manimuna na ning balen ban saganan da la ring sundalus a ibat king pamakilaban. Mua ya i Moises karing opisyal a matas a katungkulan angga na karing mababa katungkulan karela. Ngana karela, Obat tinagan yong mabie ding babai? E yu wari balu king ding babaing den ila ring memintu king kausukan nang Balaam ban dapat lang kataksilan ding Israelita laban king Ginu inyang atyu tamu karin Peor? Inya dinatang ing salut king mabilug a balen. Inya paten yu la ring anak a lalaki at babaing talasawa. Pero itagan yu la ring dalaga para kekayu. E kayu pa lulub king kampu yu kilub ning pitung aldo. Ing ninumang kekayung mekapate at mekatagkil mete sukat yang maglinis pati na ring bihag yu king katlu at king kapitung aldo, agpang king aduan ning kautusan. Pipian yu ing imalan yu, ing sablang kagamitan a megawa king balat animal, bulbul kambing, at dutung. Ngana ning paring i Eleazar karing sundalus a ibat king labanan, Iti ya ing tuntunan a inutus na ning Ginu king kapamilatan nang Moises: Pipian yu ing imalan yu king kapitung aldo at luminis kayu agpang king aduan ning kautusan. At malyari na kayu kanitang lungub king kampu. Ngana ning Ginu kang Moises, Ika at ing paring i Eleazar ampon ding manimuna na ning balen ilista yu ing sablang meyakua karing Midianita, antimo ding bihag at ding sese rang animal. Gawan yung aduang dake; ing metung a dake para kareta yang mekilaban at ing kadua para karing memalen ya. Bilang buis da ring sundalus a mekilaban, kuma kang metung king balang limang dalan a bihag, baka, asno, tupa, at kambing. Ibie la reti king paring i Eleazar bilang makabukud a dake ning Ginu. King dake da ring memalen, kuma kang metung munaman karing balang limang pulung bihag, baka, asno, tupa, at kambing. Ibie la reti karing Levitang mamahala king Toldang tuknangan ku. Memintu la ri Moises at Eleazar king inutus na karela ning Ginu. Oyni ing listahan na ning sablang ikua ra at inuli da ring sundalus a mekilaban king Midian subali pa ketang kinua ra para karela: anam a ralan at pitung pulu't limang libung tupa, pitung pulu't aduang libung baka, anam apulu't metung a libung asno, at atlung pulu't aduang libung babaing e talasawa. Miras ing kapitna kareti karing sundalus a mekilaban: atlung dalan atlung pulu't pitung libu at limang dalan a tupa ing miyabie karela, at anam a ralan pitung pulu't lima ing dinake ra king Ginu, atlu lang pulu't anam a libung baka ding miras karing sundalus a mekilaban, at pitu lang pulu't adua ring dinake ra king Ginu; atlu lang pulung libu at limang dalan ding asnong miras karing sundalus a mekilaban, at anam lang pulu't metung ding dinake ra king Ginu; labi lang anam a libung babaing bihag a e talasawa ding miras karing sundalus a mekilaban, at atlu lang pulu't adua ring dinake ra king Ginu. Inya binie na la ngan Moises kang Eleazar a pari ding dake a mangaintulid king Ginu, agpang king inutus na. Itang dake da ring memalen na ning Israel kalupa na bilang nitang miras karing sundalus a mekilaban: atlung dalan atlung pulu't pitung libu at limang dalan a tupa, atlung pulu't anam a libung baka, atlung pulung libu at limang dalan a asno, at labing anam a libung bihag a babaing e talasawa. Keting dake da ring memalen kinangwa yang metung i Moises king balang limang pulung animal o tau, at binie na la karing Levitang mamahala king Toldang tuknangan ning Ginu, agpang king inutus na ning Ginu. Linapit la kang Moises ding opisyal da ring sundalus a mekilaban king Midian at ngarang minie ulat: Abilang mi na la pu ring tauan mi at metung man ala pung mete. Darala mi la pu ring gintung alahas a ikua mi antimo ding pulseras, singsing, tingga, at kwintas. Binie mi la king Ginu bilang pamangilala king pamagligtas na kekami. Tinggap da ri Moises at Eleazar ing darala rang gintu at alahas. Maygit apat a ralan a libra ing bayat ning atipun da ring opisyal. Selikut da retang e opisyal itang karelang ikua. Tinggap da ri Moises at i Eleazar a pari ing gintung darala da ring opisyal, at dela ra king Tolda ning Ginu ban manatili na lang ingatan ning Ginu ding memalen na ning Israel. Dakal la sese animal ding tribu nang Ruben at Gad. Ikit da ing masanting yang pastulan ing gabun ning Jazer at Gilead para karing sese rang animal. Inya pintalan de i Moises at i Eleazar a pari ampon ding manimuna na ning balen. Ngara karela, Ing Atarot, Dibon, Jazer, Nimra, Hesbon, Eleale, Sebam, Nebo, at Beon ding gabun a simbut ning Ginu ban maging tuknangan da ring memalen na ning Israelmasanting lang lugal para pipagpastulan karing sese animal at dakal la ring kekaming kawan. Nung burian yu, ila na deting lugal ding ibie yu kekami ban maging bandi mi. E yu na ke sana padalakitan pa king Ilug ning Jordan ban karin ke manuknangan. Nganang Moises karela, Atanggap yu wari ing atyu kayu keti kabang makilaban la ding kamaganak yo? Obat paynan yo lub ding memalen na ning Israel ban e re adalakitan ing Ilug ning Jordan at e miras king gabun a binie na karela ning Ginu? Makanyan munaman ing depat da ring makatua yu karin king Kades Barnea kanitang tinubud ku la ban siasatan de ing gabun a pangaku. Inyang miras la king Kapatagan ning Escol at ikit iting gabun, sinira da la lub ding Israelita ban e la munta ketang gabun a binie ning Ginu karela. Inya king aldo ita mimua ya ing Ginu at matimid nang sinabi: Uling e la memintu kanaku king mabilug dang pusu, ala metung mang miras king gabun a pengaku kung ibie kang Abraham, Isaac, at Jacob karing lalaking ibat king Ehipto a magumpisa king idad aduang pulung banua. Ala metung mang miras karin subali mu i Caleb a anak nang Jefuneng Kenizeo at i Josue a anak nang Nun, uling memintu la kanaku, ing Ginu, king mabilug dang pusu. Mikaluku ing mua na ning Ginu karing Israelita at pepaburen na lang miglito-lito king ilang kilub ding apat apulung banua anggang e la mete ding dinapat e mayap king arapan na. At ngeni ikayu a pamilya rang palpikasala ing bisang makiapus king depat da ring makatua yo? Buri yung mibua na naman ing mabagsik nang mua ning Ginu king Israel? Nung e kayu munaman mamintu king Ginu, pasibayu na lang paburen maglito-lito king ilang ding Israelita at ikayu ing maki pakibatan king pangalipul da. Kanita pekalapit da kang Moises at ngara, Moises, paintulutan mu na ke pa mung gawang kulungan tupa at manalakad tuknangan a makabakud pader para karing pamilya mi. Kaybat talan kami namang sandata at makiabe karing kalupa ming Israelita king pamakilaban angga king miras la king maging tuknangan da king gabun. Pansamantala, manuknangan la ring mangalati ming anak karing italakad ming tuknangan a pader ban ligtas la karing tau keti. E kami muli karing tuknangan mi anggang e re ikua ding anak ning Israel ing gabun a mangaintulid king metung at metung karela. E kami kumang dake king sakupan da king lipat ning Jordan, uling tinggap mi na ing dake mi keti king dane aslagan ning Jordan. Nganang mekibat Moises, Nung daptan yu ing sasabian yu, at talan kayung sandata ban makilaban para king Ginu, at nung dalakit ya ing balang tatalan sandata king Jordan angga na king masambut la ring kalaban at masakup ya ing gabun, malyari na kayung mibalik karing pamilya yu potang atuparan yu na ing kekayung katungkulan king Ginu at king balen Israel. King makanyan a paralan ne paintulut maging bandi yu iting gabun dane nang aslagan ning Jordan. Nung e yu tuparan ing sinabi yu, mikasala kayu king Ginu at siguradu kayung mamayad king kasalanan a depat yu. Sulung, gawa kayung tuknangan para karing pamilya yu at kulungan para karing sese yung animal. Kaybat tuparan yu ing pengaku yu. Ngara ding pekakatawan da ring tribu nang Gad at Ruben, Tuparan mi itang inutus yu. Lakuan mi la keti king Gilead ding kekaming asawa, anak, at sese animal, oneng ikaming talasuyu yung pakasandata at makasadiang lumaban para king Ginu dalakit kami king Ilug ning Jordan ban makilaban, antimo ing iyutus yu. Inya minie yang utus i Moises kang Eleazar a pari at kang Josue a anak nang Nun, at karing manimuna da ring tribu na ning Israel. Ngana, Nung dalakitan de ring lalaki da ring tribu nang Gad at Ruben ing Ilug ning Jordan ban makilaban para king Ginu at nung asakup ye ing gabun king saup da, kanita ibie ye karela ing sakup ning Gilead ban maging bandi ra. Nung e re dalakitan ing Ilug ning Jordan at e makilaban kayabe yu, kanita tanggapan deng kalupa yu ing dake ra king gabun ning Canaan. Ngara ding pekakatawan da ring tribu nang Gad at Ruben, Tuparan mi itang utus na ning Ginu. King pamanimuna na ning Ginu dalakitan mi ya ing Ilug ning Jordan angga king miras ke king Canaan at makilaban karin ban abandi mi ya iting lugal dane aslagan ning Jordan. Inya binie neng Moises karing tribu nang Gad at Ruben at king kapitna nang dake ning tribu nang Manase ing kayarian nang Aring Sihon da ring Amoreo at Aring Og ning Bashan pati ding siudad, balen, at aliwa na pang sakup a lugal. Telakad deng pasibayu ding pamilya nang Gad ing siudad ning Dibon, Atarot, Aroer, Atrotsofan, Jazer, Jogbeha, Betnimra, at Betaran. Bekuran da lang pader a matibe king makapaligid at ginawa la namang kulungan para karing sese rang animal. Ding pamilya na namang Ruben ila naman ding menalakad karing siudad ning Hesbon, Eleale, Kiriataim, Nebo, Baal-meon (miyalilan ya iting lagyu) at ing Sibma. Dininan da lang bayung lagyu ring siudad a telakad dang pasibayu. Lisuban de ring pamilya nang Makir a anak nang Manase ing gabun ning Gilead; sekupan de at tinabi ding Amoreo a manuknangan karin. Inya binie neng Moises ing Gilead karing pamilya nang Makir at karin la menuknangan. I Jair, ing anak na namang Manase, lisuban na la at abihag ding baryu at pemalagyuan na lang Ding Baryu nang Jair. Lisuban na ne mang Noba ing Kenat at ding baryu na at abihag na la. Kaybat pemalagyu na la king sarili nang lagyu. Iti ing istoria na ning pamaglakbe da ring memalen na ning Israel manibat inyang meko la Ehipto, agpang karing karelang tribu, lalam nang pamanimunang Moises at Aaron. Antimo ing inutus na ning Ginu, sinulat nang Moises ing pamitukituki na ning pamaglakbe ra manibat na inyang magumpisa la. Ya iti: Megumpisa lang miglakbe inyang likuan de ing Rameses ning Ehipto inyang kalabing limang aldo na ning mumunang bulan, itang aldo kaybat ning Pamaglagpus. King akakit da ring tau Ehipto, meko lang mitmung tepangan. Ding tau Ehipto naman kukutkut da la ring anak dang pangane a mete uli na ning kayatulan na ning Ginu karing kikilalanan dang dios. Meko la Rameses ning Ehipto ding memalen na ning Israel at miras la Sucot. Karin la migkampu. Meko la king Sucot at miras la king wakas ning disyerto ning Etam. Karin la migkampu. Meko la king Etam at mibalik la king Pi Hairot, king dane aslagan na ning Baal Zefon, at migkampu la malapit king Migdol. Meko la king Pi Hairot at delakitan de ing dagat papunta king disyerto. Miglakbe lang atlung aldo king disyerto ning Etam at migkampu la karin king Mara. Meko la king Mara at miras la king Elim nung nukarin ating labing aduang sibul at pitung pulung tanaman a palma. Karin la migkampu. Meko la king Elim at miras la king lele na ning Dagat da ring Timbu, at karin la migkampu. Meko la king Dagat da ring Timbu at miras la king ilang ning Zin, at karin la migkampu. Meko la karin at miras la king Dopka, at karin la migkampu. Meko la Dopka at king Alus la migkampu. Likuan de ing Alus at migkampu la king Refidim nung nukarin ala lang ainum a danum ding tau. Meko la karin king Refidim at migkampu la king disyerto ning Sinai. Meko la king disyerto ning Sinai at miras la at migkampu king Kibrot Hattaava. Likuan de ing Kibrot Hattaava at miras la at migkampu king Hazerot. Meko la Hazerot at migkampu la king Ritma. Meko la king Ritma at migkampu la karin king Rimon-perez. Likuan de ing Rimon-perez, at miras la at migkampu king Libna. Meko la king Libna at miras la ampon migkampu king Risa. Meko la karin Risa, at miras la ampon migkampu king Kehelata. Meko la king Kehelata at miras la ampon migkampu king Bunduk ning Sefer. Meko la karin at miras la ampon migkampu king Harada. Meko la Harada at miras la ampon migkampu king Makelot. Meko la Makelot at miras la ampon migkampu king Tahat. Meko la king Tahat at miras la ampon migkampu king Tera. Meko la king Tera at miras la ampon migkampu king Mitka. Meko la king Mitka at miras la ampon migkampu king Hasmona. Meko la king Hasmona at miras la ampon migkampu king Moserot. Meko la Moserot at miras la ampon migkampu king Bene-jakan. Meko la Bene-jakan at miras la ampon migkampu king Hor Hagidgad. Meko la Hor Hagidgad at miras la ampon migkampu king Jotbata. Meko la Jotbata at miras la ampon migkampu king Abrona. Meko la Abrona at miras la ampon migkampu king Eziongeber. Meko la Eziongeber at miras la ampon migkampu king ilang ning Zin (a alang aliwa nune ing Kades). Meko la king Kades at miras la ampon migkampu king Bunduk ning Hor dane nang wakas ning gabun ning Edom. King utus na ning Ginu, minukiat ya i Aaron king Bunduk ning Hor at karin ya mete. Mete ya kanitang mumunang aldo na ning kalimang bulan na ning kapat apulung banua kaybat ning paglako da ring Israelita king Ehipto. Idad yang dinalan aduang pulu't atlung banua inyang mete ya. Abalitan na ning ari ning Arad a manuknangan king Negeb ning Canaan ing paniatang da ring Israelita king Bunduk ning Hor. Meko la ring Israelita king Bunduk ning Hor at miras la ampon migkampu king Zalmona. Meko la Zalmona at miras la ampon migkampu king Punon. Meko la king Punon at miras la ampon migkampu king Obot. Meko la Obot at miras la ampon migkampu king Iyeabarim a sakup na ning Moab. Meko la Iyeabarim at miras la ampon migkampu king Dibon-gad. Meko la Dibon-gad at miras la ampon migkampu king Almon-diblataim. Meko la Almon-diblataim at miras la ampon migkampu king kabundukan na ning Abarim bayu ing Bunduk ning Nebo. Meko la king kabundukan na ning Abarim at miras la ampon migkampu king kapatagan ning Moab lele na ning Ilug ning Jordan at tulid ning Jerico. Telakad da la ring tolda rang tuknangan lele na ning Ilug ning Jordan, pilatan na ning Beth Jesimot at Abel-sittim karin king kapatagan ning Moab. Migsalita ya ing Ginu kang Moises karin king kapatagan ning Moab lele ning Ilug ning Jordan malapit Jerico. Ngana, Moises, oyni ing sabian mu karing Israelita. Potang dalakitan yu ne ing Jordan ban milub king gabun ning Canaan, kailangan ing itabi yu la ring sablang taung manuknangan karin, siran yu la ngan ding gewa rang rebultung batu at bakal at lasakan ding sablang lugal nung nu la sasamba. Sakupan ye ing gabun at karin kayu manuknangan uling binie ke iti kekayu. Pirakerakayan ye ing gabun agpang king pamangailangan na ning balang tribu at ding pamilya ra. Dinan yang maragul a dake itang maragul a tribu, at malating dake itang malating tribu. King kapamilatan na ning bagutan karin yu gawan ing pamamie king dake na king gabun ning metung at metung. Nung e yu la itabi king paglub yu ding sablang taung manuknangan karin, maging anti lang dui king kekayung akmulan o puling king kekayung mata detang malakuan. E la tuknang gawang kaguluan kekayu. Nung e yu la itabi, daptan ku kekayu itang buri kung daptan karela. Ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu at iyutus karing memalen na ning Israel ing maging angganan na ning Canaan, ing gabun a babie ku ban maging bandi yu. Ila reti: king dane mauli ya ing ilang ning Zin lele na ning Edom at ing angganan na king dane mauli ya ing wakas ning Dagat a Mete king dane aslagan. Kaybat liku ya king dane mauli na ning dalan paukiat Akrabim at taglus-taglus ya libutad ning Zin at miyangganan ya king dane mauli ning Kades Barnea. Kaybat liku ya Hazar Adar at dumalan ya lele na ning Azmon. At liku ya ing angganan na manibat king Azmon papunta king Batis ning Ehipto at mapupus ya king Dagat ning Mediteraneo. Ing angganan na king dane albugan ya ing Dagat ning Mediteraneo. Ing angganan na king dane norti ya iti: ing Dagat ning Mediteraneo angga king Bunduk ning Hor, at manibat karin taglus-taglus ya king dalan palub king Hamat, taglus ya Zedad at Zifron at miyangganan ya king Hazar Enan. Ing angganan na king dane aslagan manibat ya king Hazar Enan angga ya Sefam. Taglus ya mauli na ning Harbel, king dane aslagan ning Ain angga king bunduk-bundukan at dane aslagan na ning pasigan na ning Dagat-dagatan ning Galilea angga king lele na ning Ilug ning Jordan papunta king Dagat a Mete. Ila deti ring apat a angganan na ning kekayung gabun. Inya nganang sinabing Moises karing memalen na ning Israel, Iti ya ing gabun a tanggapan yu king kapamilatan na ning bagutan, ing gabun a tituk na ning Ginu karing siam at kapitnang tribu. Tinggap da na ing dake da ring tribu nang Ruben, Gad, at ing kapitna na ning tribu nang Manase ning dane aslagan, agpang karing karelang pamilya. Atyu iti king dane aslagan ning Ilug ning Jordan a kasumangid ning Jerico. Ngana ning Ginu kang Moises, I Eleazar a pari at i Josue a anak nang Nun ila ring mamahala king pangaparti na ning gabun a maging bandi yu. Mamili ka namang metung a manimuna king balang tribu a maging kasaup da. Ila deti ring lalaking mepili: i Caleb a anak nang Jefune ning tribu nang Juda, i Selumiel a anak nang Amiud ning tribu nang Simeon, i Elidad a anak nang Kislon ning tribu nang Benjamin, i Buki a anak nang Jogli ning tribu nang Dan, i Haniel a anak nang Efod ning tribu nang Manase a anak nang Jose, i Kemuel a anak nang Siptan ning tribu nang Efraim, i Elizafan a anak nang Parnak ning tribu nang Zebulun, i Paltiel a anak nang Azan ning tribu nang Isacar, i Aihud a anak nang Selomi ning tribu nang Aser at i Pedael a anak nang Amiud ning tribu nang Neftali. Ila deti ring lalaking pinili na ning Ginu ban sumaup king pangaparti na ning gabun ning Canaan para karing memalen na ning Israel. Inyang atyu la karin king kapatagan ning Moab a malapit king Ilug ning Jordan kasumangid ning Jerico, migsalita ya ing Ginu kang Moises. Ngana, Iyutus mu karing memalen na ning Israel king dakayanan da la ring Levita king gabun a tinggap da ban mika siudad lang tuknangan at pipagpastulan. Maging karela iting gabun ban panuknanganan da at pipagpastulan karing sese rang animal. Sukad limang dalan a yarda ya ing pipagpastulan manibat king pader ning siudad at makanyan munaman a sukad karing miyayaliwang direksyun na ban mika kuadradung lugal a maki sukad metung a libung yarda king balang gilid at ing siudad ya ing atyu king libutad. Ding anam a siudad a ibie yu karing Levita magamit lang santungan para karing taung mekapate kalupa dang tau king e ra sasarian. Karagdagan kareti, dinan yu la pang apat apulu't aduang siudad. Heganagana apat lang pulu't walung siudad pati na ring pipagpastulan. Ibate ing bilang da ring siudad a ibie karing Levita agpang king dagul na o letian na ning dake ning balang tribu. Nung maragul ya ing tinggap na ning metung a tribu, dakal la ring siudad a ibie na; nung malati ya mu, ditak la mu ring ibie na karing Levita. Ngana ning Ginu kang Moises, Sabian mu karing memalen na ning Israel ing anti kaniti: Potang alipatan yu ne ing Ilug ning Jordan at miras na kayu king gabun ning Canaan, mamili kayung siudad a santungan ban apuntalan na ning taung mekapate kalupa nang tau king e na sasarian. Karin ya salikut kabang e ya malilitis at ban e ne apate ning bisang mablas. Mamili kang anam a siudad; atlu king dane na ning aslagan ning Jordan at atlu king gabun ning Canaan. Ila deti ring maging siudad a santungan da ring memalen na ning Israel at ding dayuan a pansamantala mu o kaya manatiling manuknangan kekayu a mekapate kalupa rang tau king e ra sasarian. Ing pekamalapit nang kamaganak ning mete ya ing ating katungkulan paten ne itang mekamate king kamaganak na nu man karin ne akit. Nung ing ninuman a ating samang lub king kalupa nang tau at pete ne uli ning siksak ne o tinulak ne o besibas ne o timbuk ne at kaybat apate ne, mikasala ya at sukat yang paten. Ing pekamalapit nang kamaganak ning mete ya ing ating katungkulan makamate king mekapate king kamaganak na nu man karin ne akit. Nung mekapate yang tau ing ninuman king e na sasarian at ala ne mang mua king apate na agyang tinulak ne o besibas o kaya memasibas yang batu a e pa mu miglalawe at kaybat atin yang tiran a tau at mete ya, e ya sukat miyabie iting mekapate karing kamaganak na ning mete. Ing balen ya ing matul agpang king tuntunan a mebanggit na. Sukat neng iligtas ning balen iting mekapate ban e ne apate ning pekamalapit nang kamaganak ning apate na king e na sasarian, at ibalik de king siudad a santungan na nung nu ya sinalikut. Karin ya manatili kabang mabie ya ing paring matas dili katungkulan. Nung lumual ya king siudad a santungan ing taung mekapate at kaybat akit ne ning pekamalapit nang kamaganak ning apate na at pete ne, ala yang pakibatan ing mekamate. Itang mekapate at sinalikut king siudad a santungan sukat ya sanang manatili karin at e lulual kabang mabie ya ing pari a matas dili katungkulan. Potang mete ne iting paring matas a katungkulan kanita ya pa malyaring muli king siudad a ibatan na. Ila deti ring tuntunan a sukat yung tuntunan at ding lahi yu king kapilan pa man at nu man karin kayu manuknangan. Sukat yang paten ing ninumang mekamate kalupa nang tau, agpang king patutu da ring aduang testigu. E ya sukat mate, nung metung ya mu ing magtestigu. Sukat yang paten ing taung mekamate kalupa nang tau. E na malyaring bayaran salapi ning taung mikasala ing pamakamate na. E kayu tatanggap salapi bilang bayad na ning taung sinalikut king siudad a santungan ban makapagbalik ne keta karela. E ya malyaring mako karin kabang mabie ya ing paring matas a katungkulan. E ye mumusingan ing tuknangan yung lugal. Inya e ye padanakan daya king kapamilatan na ning pamakamate tau, uling mumusingan ne ning pamakamate ing gabun at alang makalinis nung e munaman ing daya na ning pepatulung daya karin. E ye sukat dirinatan ing tuknangan yung lugal, uling aku, ing Ginu, manuknangan ku libutad da ring memalen na ning Israel. Pintalan de ring manimuna da ring pamilya da ring pamilya nang Gilead, ing anak nang Makir at apu nang Manase a anak nang Jose, i Moises at ding aliwang manimuna. Ngara, Inutus na keka ning Ginu ing pirakerakayan me ing gabun king kapamilatan na ning bagutan. Inutus na naman keka ing ibie mu ing dake na ning kamaganak ming i Zelofehad karing anak nang babai. Ngeni, nung makapakiasawa la deting babai karing lalaking e ra ka-tribu, ing dake ra maging dake ne ning tribu ning asawa na. Mabawas ya ing gabun a miyabie king kekaming tribu. At potang miras ing Banua ning Pamanyubli, potang ing gabun a mepisali ibalik king tune makibandi, ing dake ra kanita ding babaing anak nang Zelofehad muli karing tribu da ring ayasawa ra. Inya mebawas ya ing dake na ning kekaming tribu. Inya nganang migsalitang Moises karing memalen na ning Israel, Ustu ing sinabi da ring miembru na ning tribu nang Manase a anak nang Jose. Inya iyutus na ning Ginu ing paintulutan lang makiasawa ring anak nang babaing Zelofehad karing ninumang lalaking aburi da, pero deta mung king tribu da. Uling ing dake na ning isanu mang tribu sukat manatiling bukud king tribu na. Ing ninumang babaing Israelita a tinanggap gabun a mana kang tata na sukat yang makiasawa king mismung ka-tribu na ban e miras king aliwang tribu ing dake nang tata na. E milipat kanita king isanu mang tribu. Sukat manatili king tribung ita ing dake nang gabun. Tiparan da ring anak nang babaing Zelofehad ing inutus na ning Ginu king kapamilatan nang Moises. Memakiasawa la ri Mahla, Tirza, Hogla, Milka, at Noe karing pisan da. Miyayasawa la ila mismu. Inya alang dake ning gabun a mana ra ing mewala karela. Ila deti ring kautusan at tuntunan a binie na ning Ginu karing Israelita king kapamilatan nang Moises inyang atyu la king kapatagan ning Moab lele na ning Ilug ning Jordan at sumangid ning Jerico. Atyu la keting libru ding bage sinabi nang Moises karing memalen ning Israel kanitang atyu la king ilang dane aslagan na ning Ilug ning Jordan. Karin la king Kapatagan ning Jordan lele Suf pilatan da ring balen Tofel, Paran, Laban, Hazerot, at Dizahab. ( Angga yang labing metung a aldo lakaran manibat king Horeb angga Kades Barnea, nung dumalan ka karing bulubundukan nang balen ning Seir. ) King mumuna nang aldo ning kalabing metung a bulan ning apat apulung banua ning paglako ra Ehipto, sinabi na lang Moises karing Israelita ding sablang bage a inutus na ning Ginu a sabian na karela. Milyari iti kanitang kaybat neng simbut ing Aring Sihon da ring Amoreo a sasakup king balen Hesbon, at ing Aring Og ning Bashan a sasakup karing balen Astarot at Edrei. Inyang atyu la karin king dane aslagan na ning Ilug ning Jordan ning sakup ning Moab kanita na la pepalino Moises karing tau ding kautusan na ning Ginu. Ngana karela, Inyang atyu tamu king Bunduk ning Sinai, sinabi na ning Ginung kekatamung Dios ing anti kaniti: Maluat na kayu mu ring menatili keting bunduk. Magsadia na kayu at kaybat munta na kayu karing bulubundukan dang balen ding Amoreo at pati na karing sablang kasiping dang gabunkarin king Kapatagan ning Jordan, karing bulubundukan a balen at karing mababang lugal, karin king dane mauli, at angga na king bebe na ning Mediteraneo. Munta kayu king gabun ning Canaan at sumulung kayu pa lagpus king Bunduk ning Lebanon at angga na king Ilug ning Eufrates. Iti ngan ing sablang gabun a pengaku kung ibie karing makatua yung i Abraham, Isaac, at Jacob ampon karing lahi ra. Lumakad na kayu at sakupan ye. Kanitang panaun a ita sinabi ku kekayu king e ku agyung dili ku ing panimunan da kayu. Peparakalan na kayu ning Ginung kekayung Dios. Ngening aldong iti mengari kayu karing batuin na ning banua a misna king karakal. Mananu na sanang ing Ginung Dios da ring kekong mangatua parakalan na kayu pang libung besis at bendisyunan antimo ing pengaku na kekayu. Makananu kung alutas ing kekong dakal a problema at pamipatepate ngening aku mung dili? Mamili kayu ngening lalaking biasa, makaintindi, at ating agyu karing kekong tribu ban tulduan kung manimuna kekayu. Kaybat sinabi yu kanaku king nayun kayu kaniti. Inya kinua ku la ding biasang manimuna da ring kekong tribu a makaintindi at ating agyu ban maging talapanimuna yu. Ila ding maging manimuna karing tia libu-libu, karing tia dinalan, karing tia limang pulu, at karing tia pulung tau. Mibili ku munamang pamuntuk king balang tribu. Penabilinan ku la kanitang panaun a ita king pakiramdaman dang masalese ing problemang ilapit da ring tau at ibie ra ing karapatdapat a kayatulan, kamaganak ya man o dayuan a mekipamalen kekayu. E la sana mangabiran kenu man king karelang pamanatul; parehu la sana lawe karing malati't maragul at e mitatakutan kenu mang tau, uling ing karelang kayatulan manibat king Dios. Nung mabayat yang lutasan ing problema, idala re kanaku at aku ing lumutas. Sinabi ku la naman kanita ding sablang bage a sukat yung daptan. Memintu tamu king utus na ning Ginung kekatamung Dios. Meko tamu king Bunduk ning Horeb at miglakbe king malapad at makatakut a disyerto papunta karing bulubundukan nang sakup ding Amoreo. At miras tamu king Kades Barnea. Karin sinabi ku kekayu, Atyu ta na king bulubundukan nang sakup ding Amoreo, ing gabun a pengaku nang ibie kekatamu ning Ginung kekatamung Dios. Oyan ing gabun a sinabi na ning Ginung Dios karing makatua tamu at sidia na para kekatamu. Sulung, sakupan ye; e kayu tatakut o mimina lub. Lepitan na ku ning metung at metung kekayu at inawad king mitubud tamu pa mung ispia ban siasatan ya ing gabun at ituru ing dalan a dalanan tamu at balitanan nung nanu lang uring siudad ding atyu karin. Metula ku king sinabi yu, inya memili kung labing aduang lalaking ibat king balang tribu. Minta la king bulubundukan a lugal angga king miras la king Kapatagan ning Escol at siniasat de iting lugal. Inyang migbalik la migdala lang bunga da ring tanaman a tutubu karin at belita ra king ing gabun a babie na ning Ginung kekatamung Dios tune yang gabun a mataba. Makanyan man, e kayu minta; sinalangsang kayu king utus na ning Ginung kekayung Dios. Bubulung kayu kilub ding kekong tolda. Ngayu king metung at metung, Kasaman na katamu ning Ginu, inya liwal na katamu Ehipto ban ibie kareting tau Amoreo at ipapate karela. Obat kailangan pa ing munta tamu karin? E masanting ing belita da ring taung pepagispian tamu karin, uling sinabi ra king ding taung manuknangan karin mangatas la at mangasikan kesa kekatamu at manuknangan la karing siudad a paka pader a miraras king banua. Higanti la ding ikit dang tau karin! Kanita sinabi ku kekayu, E kayu sukat mitatakutan karela, uling patnubayan na kayu ning Ginung Dios at ya ing makilaban para kekayu antimo ing ikit yung depat na karin king Ehipto at karin king disyerto. Ikit yu naman nung makananu neng pupusanan ning metung a tata ing anak na makanyan ya ing Dios kekayu at dela na kayu keti. Makanyan man, e kayu pa mu rin migtiwala king Ginung Dios, ing mitnube kekayu neng bengi king kapamilatan na ning asias a api at king kapamilatan na ning asias a biga neng aldo ban ituru ing dalan a tuntunan yu. Dimdam na ning Ginu ing reklamu yu, inya mimua ya at pekatimid nang sinabi, Ala metung man kekayu kaniting e mayap a lahi ing milub king gabun a pengaku kung ibie karing makatua yu. Bukud mung i Caleb, ing anak nang Jefune, ing milub karin. Ibie ku kang Caleb at karing maging lahi na ing gabun a dalpakan na, uling menatili yang tapat kanaku. King uli yu mimua ya naman kanaku ing Ginu at ngana kanaku, E ka naman milub karin. Ing kasaup mung i Josue, ing anak nang Nun, ya ing milub. Pasiknangan me lub uling ya ing manimuna karing Israelita king pamaniakup king lugal a ita. Ngana pa, Ding milub mu karin ila ding anak yung mangalati a alang kamuang-muang king mayap o king e mayap, ding anak a sasabian yung mabihag karing kalaban. Ibie ke karela ing gabun a ita at karela yang sakupan. Oneng mibalik kayu king disyerto papunta king Dagat da ring Timbu. Kanita pekibat yu kanaku, Mikasala kami king Ginu. Pero ngeni munta kami at makilaban, antimo ing inutus na ning Ginung Dios. Kaybat ing metung at metung kinangwa yang sandata ban magsadia king pamakilaban. Bala yu kanita king mayan yang lusuban ing lugal a bulubundukan. Oneng sinabi na ning Ginu kanaku, Sabian mu karela king e la lulusub o makilaban uling e ku la patnubayan at masambut la karing kalaban. Inya migsalita ku kekayu, oneng e yu ku buring pakiramdaman. Selangsangan yu ing utus ning Ginu at atna kayung kayabang sinalake king bulubundukan a lugal. Kanita ding Amoreo a manuknangan karing bunduk-bundukan linual lang anting putakti ban lumaban kekayu. Penagal da kayu angga king Horma at king bulubundukan nang sakup ning Edom karin kayu mesambut. Migbalik kayu at minaus king Ginu, oneng e na kayu pekiramdaman ni seupan man. Inya menuknangan kayung maluat karin king Kades. Uli na ning utus ning Ginu kanaku, migbalik tamu at miglakbe king disyerto papunta king Dagat da ring Timbu. Dirutan ta ya ing Bunduk ning Seir kilub ding dakal a aldo. At karin ngana ning Ginu kanaku, Dirutan ye iting bunduk kilub ning makabang panaun. Ngeni, daretsu kayu banda norti. Sabian mu karing tau king dumalan la king Seir, ing gabun da ring kamaganak yu a lahi nang Esau. Mitakutan la kekayu, oneng mingat kayu karela. E yu la sana papatulan uling e ku naman ibie kekayu ing gabun da. Ala kung dinan agyang kapirasu mu king tatalpakan da, uling binie ku ne kang Esau ing Bunduk ning Seir bilang bandi na. Bayaran yu ing pamangan at inuman a kailangan yu karela. Binendisyunan na kayu ning Ginung kekayung Dios king sablang depat yu, pitnubayan na kayu king pamaglakbe yu king malualas a disyerto kilub ding apat apulung banua at e kayu bitasang kekulangan king nanumang bage. Inya dinalan kayu mu king gabun da ring kamaganak yu a lahi nang Esau at sindu yu ing pamaglakbe yu palual king Araba, Elat at Eziongeber, at tinaglus kayu papunta king disyerto ning Moab. At ngana kanaku ning Ginu, E yu la naman guguluan o pakilabanan ding memalen ning Moab, uling e ku ibie kekayu ing gabun da. Binie ku na karing lahi nang Lot ing gabun ning Ar bilang bandi ra. ( Kanitang minunang panaun ding menuknangan karin ila ding Emita; dakal la at mangatas anti ding Anakim. Antimo ding Anakim, pikabaluan la king lagyung Refaim, oneng ding tau Moab ausan da lang Emita. Kanitang minunang panaun manuknangan la naman karin king Seir ding tau Hor, oneng melipul la karing anak nang Esau at ila ding menuknangan karin, antimo ing depat da ring Israelita king gabun a binie na ning Ginu karela.) Ngeni sindu tamu ing pamaglakbe; lipatan ta ya ing sapa na ning Zered, antimo ing inutus na ning Ginu kekatamu. Atlung pulu't walung banua na ing milabas manibat inyang likuan ta ya ing Kades Barnea at angga na kanitang lipatan ta ya ing sapa na ning Zered. Antimo ing matimid nang sinabi ning Ginu, mete la ngan ding sablang lalaking makilaban king panaun a ita. Lebanan na la ning Ginu at gisan na la ngan. Inyang megisan la ngan deting lalaking makilaban migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Ngening aldong iti lumipat kayu king Ar, ing angganan na ning Moab. Pangaras yu king gabun da ring anak nang Ammon e yu la guguluan o pakilabanan, uling e ku ibie kekayu ing gabun da; binie ku na ita karing anak nang Lot bilang bandi ra. ( Ita man pikabaluan ya namang gabun da ring Refaim, ding taung minunang menuknangan karin, oneng ding tau Ammon ausan da lang Zamzumim. Dakal la deting Zamzumim at mangatas lang anti ding Anakim. Gisan na lang pete ning Ginu at ding tau Ammon ilang sinakup king gabun da at menuknangan la karin. Makanyan munaman ing depat na ning Ginu karing anak nang Esau a manuknangan king Seir; gisan na lang pete ding taung ausan dang Horiteo at ding anak nang Esau ilang sinakup at menuknangan karin angga ngeni. Ding tau Avim naman a manuknangan king pasigan na ning Mediteraneo megisan la karing tau Captor at ilang menuknangan karin.) Inyang alabasan ta ne ing Moab, migsalita ya ing Ginu kekatamu. Ngana, Sulung, isundu yu ing pamaglakad at lipatan ye ing Ilug ning Arnon. Ipailalam ke king upaya yu i Sihon, ing ari ning Hesbon, at ing kayarian na. Lusuban ye at pagumpisan sakupan ing gabun. Magumpisa ngening aldong iti mitakutan la kekayu ding tau nu la man karin. Galgal la king takut kabud damdaman de ing lagyu yu. Karin king disyerto na ning Kedemot miparala kung mamayapang tubud kang Aring Sihon. Iti ing pepasabi ku: Paburen mu kami sanang dumalan king kekang gabun. E kami lisia king dalan. Bayaran mi keka ing pamangan at inuman a kailangan mi. Ala kaming aliwang kapagnasan nung e mu ing makadalan kami king kekang kayarian antimo ing depat da ring anak nang Esau karin king Seir at ding tau Moab karin king Ar. Peintulutan da kami deting dumalan king gabun da ban miras kami king Jordan papunta king gabun a babie na kekami ning Ginung kekaming Dios. Oneng e na katamu peintulutan dumalan Aring Sihon king kayarian na. Pepasias ne lub ning Ginung Dios at e ya mebisa ban mika matulid tamung lusuban ya at sakupan ing gabun a sakup tamu angga ngeni. Kanita ngana kanaku ning Ginu, Alben mu, manabu ne ngeni king gamat mu i Aring Sihon at ing gabun na; lusuban yu ne at sakupan. Kanita linage ya i Aring Sihon at ding sablang sundalus na ban labanan da katamu karin king Jahaz, oneng binie ne ning Ginu king lalam ning upaya tamu; simbut ta la at pete pati ring anak nang lalaki. Abihag ta la at lesak ding sablang siudad na at gisan ta lang pete ding tau: lalaki, babai, at anak. Kinua ta la ding sabla rang sese animal at ing pibandian da. Peintulut na ning Ginung kekatamung Dios ing abihag ta la ding sablang siudad magumpisa king Aroer a atyu king wakas ning Ilug ning Arnon angga king Gilead. Alang siudad a matibe pader a e tamu simbut. Oneng e tamu linub king sakup da ring anak nang Ammon o king pampang ning Ilug ning Jabok ni ding siudad a atyu karing bunduk o ing isanu pa mang lugal a binawal ning Dios a luban tamu. Kaybat na nita, miglakbe tamu king dane norti papunta king Bashan, oneng i Og a ari ning Bashan at ding tauan na linage la ban labanan da katamu karin king Edrei. Kang Og, uling ibie ke keka i Og, ding tauan na at ing gabun da. Daptan mu kang Og itang depat mu kang Sihon a ari da ring Amoreo at mig-ari king Hesbon. Inya sinaupan na katamu ning Ginung Dios at menabu ya karing gamat tamu i Aring Og at ding tauan na at ala tamung tigan mabie metung man karela. Abihag ta la ding anam apulung siudad da manibat king Argob, ing kayarian nang Og king Bashan. Alang siudad a e tamu abihag. Pakabakud lang matas a pader deting siudad at atin lang mangaragul a pasbul dalan a pakakandarung bakal. Atin munamang mapilan a balen a e pakabakud pader. Kalupa na ning depat tamu kang Aring Sihon ning Hesbon, pete ta la pati na ding anak. Kinua ta la ding sese rang animal at ing aliwa pang pibandian da ring siudad. Kanitang panaun a ita, ikua tamu ing gabun da ring aduang aring Amoreo, ing gabun a atyu lipat ning Ilug ning Jordan, manibat king Ilug ning Arnon angga king Bunduk ning Hermon. ( Sirion ing aus da ring tau Sidon king Bunduk ning Hermon at Senir naman ing lagyu na karing Amoreo.) Sekupan ta la ding siudad king makatas a kapatagan, ing kabilugan a Gilead, ing Bashan, at angga na king Saleca at Edrei, ding siudad ning kayarian nang Og karin Bashan. Ila deti ring bibilug king kayarian nang Og ning Bashan. ( Ing Aring Og ya namu ing mitagan karing tau Refaim. Batu ya ing kabaung na at labi yang apat a talampakan king kaba at anam a talampakan ya king lualas. Mayayakit ya angga ngeni karin king siudad ning Raba.) Inyang sekupan ta ne at bindian ing gabun a ita, binie ke king tribu nang Ruben at Gad ing gabun manibat king Aroer a atyu king lele ning Ilug ning Arnon at ing kapitna nang dake ning bulubundukan ning Gilead at ding siudad karin. Ing mitagan king Gilead at ing kabilugan a Bashan, ing kayarian nang Og, ngana wari ing kabilugan ning Argob, binie ku king kapitna nang tribu ning Manase. (Makikilala ya ing Bashan bilang sakup da ring Refaim. Ing kabilugan a sakup ning Argob a alang aliwa nune ing Bashan, angga king angganan da ring Gesur at Maaca, miyabie kang Jair ning tribu nang Manase. Angga ngeni ating mapilan a baryung ausan dang Jair, uling pemalagyu da la kang Jair.) Binie ke ing Gilead karing pamilya nang Makir, at karing tribu nang Ruben at Gad binie ku ing gabun manibat king Gilead angga king kalibudtan na ning Ilug ning Arnon. Ing Ilug ning Arnon ya ing angganan na king dane mauli at ing Ilug ning Jabok king dane norti, ing dake na niti ya ing angganan na karing Ammonita. Ing sakup dang gabun king dane albugan mamabut ya angga king Ilug ning Jordan, manibat king Dagat-dagatan ning Galilea angga king Dagat a Mete king dane mauli at Bunduk ning Pisga king dane albugan. Ngaku kanita karela, Binie ne ning Ginung kekayung Dios iting gabun king dane nang aslagan ning Jordan ban sakupan ye, oneng ding sablang lalaking matapang a pakasandata makilaban la pang kayabe ding kapatad yung Israelita. Lakuan yu la karing siudad a binie ku kekayu ding asawa yu, anak at sese yung animal. (Balu ku king dakal la ring kekayung baka.) Makapagbalik kayu king gabun a binie ku kekayu potang masalese na la kabilian ding kapatad yung Israelita king gabun sumangid na ning Jordan a binie ning Ginu karela. Kaybat na nita, ngaku kang Josue, Ikit mu ing sablang depat ning Ginung Dios karetang aduang ari, i Sihon at i Og; makanyan munaman ing daptan na ning Ginu karing ari at kayarian a lusuban yu. E ka tatakut karela uling ing Ginung Dios ya ing makilaban para keka. Kanitang panaun a ita, mekisabi kung mayap king Ginu. Ngaku, O Ginung Dios, pegumpisan mu nang pepakit kanakung talasuyu mu ing kekang degulan at kayupayan. Alang dios king banua o keti king yatu ing makagawa karing bage makapagmulalang kekang depatan. Paintulutan mu ku sanang makadalakit king Ilug ning Jordan, makisabi kung mayap ban akit ke ing malagung bulubundukan a gabun at ding Bunduk ning Lebanon. Oneng mua ya kanaku ing Ginu at e na ku peintulutan king uli yu. Nganang mekibat kanaku, Patugut na ka! E mu na kapilan man babanggitan pa kanaku yan! Mukiat na ka mu king taluktuk ning Bunduk ning Pisga at kaybat lumawe ka banda king norti, king mauli, king aslagan, at king albugan, uling e ka malyaring dalakit king Jordan. Oneng ituru me i Josue ketang sukat nang gawan; pasiknangan me lub at patnubayan uling ya ing manimuna karing kabalen na king gabun a kekang akakit. Inya menatili tamu ketang kapatagan sumangid na ning balen Betpeor. Ngeni, O memalen ning Israel, nganang Moises, pamintuan yu la ngan ding kautusan at tuntunan a tuturu ku kekayu ban e kayu mate at kekayu yang abandi ing gabun a babie na kekayu ning Ginu, ing Dios da ring makatua yu. E yu la daragdagan o babawasan deti. Pamintuan yu la sana deting kautusan na ning Ginung kekayung Dios a sabian ku kekayu. Ikayu mismu ikit yu nung nanu ing depat na ning Ginu karin king Bunduk ning Peor. Pete na la karin ding sablang sasamba kang Baal, oneng mabie kayu angga ngeni ikayung menatiling tapat king Ginung Dios. Tiru ku la ngan kekayu ding sablang kautusan at tuntunan nung makananu na lang sinabi kanaku ning Ginung kanakung Dios. Tuparan yu la sana king gabun a luban yu ban bandian. Pamintuan yu la sanang mitmung katapatan ban akit da ring aliwang bansa ing kabiasnan yu at beluan. Potang damdaman da na la deting kautusan, sabian da, Tune biasa ya iting maragul a bansa at atin yang pamanalastas! Ninu mong dios na ning isanu mang maragul a bansa ing malapit at agad makibat potang mamaus tamu? Bukud mung ing Ginung kekatamung Dios! At isanung maragul a bansa ing ating kautusan at tuntunan a mitmung katuliran nung e mu ding binggitan ku ngeni kekayu? Oneng mingat kayu at maging alistu kabang bie yu; pota akalinguan yu la ding bage a ikit da ring mata yu. Sabian yu la karing anak yu at karing apu yu itang milyari inyang tinalakad kayu arapan na ning Ginung kekayung Dios karin king Bunduk ning Sinai, kanitang ing Ginu sinabi na kanaku, Tipunan mu la king arapan ku ding memalen ning Israel ban damdaman da la ring utus ku at mika takut la't kagalangan kanaku kabang bie ra. At ituru da la naman karing anak da. Linapit kayu at mitipun karin king baidbid na ning bunduk a papalual aping milalablab a miraras king banuang matas, ing bunduk a mibalut king makapal at matuling a biga. Kanita migsalita ya kekayu ing Ginu libutad na ning api; dimdam yu la ding amanu na, oneng e ye ikit king isanu mang anyu. Ing siwala namu ya ing dimdam yu. Sinabi ne kekayu ing kasunduan na a pagnasan nang tuparan yu a alang aliwa nune ding Apulung Utus a sinulat na karing aduang tinabas a batu. Kanitang oras a ita, inutus na kanaku ning Ginu ing ituru ku la kekayu ding kautusan at tuntunan a kekayung tukian king gabun a malapit yu nang luban ban bandian. Inya mingat kayu. Anti na ning ala kayung ikit nanumang anyu, inyang pekipagsalitan na kayu libutad ning api karin king Bunduk ning Sinai, mingat kayu pota makarapat kayung e ustu king kapamilatan na ning pamangawa yung larawan a dinukit king isanu mang anyu o wangis ning metung a lalaki o babai o ning isanung animal o ayup o karing gagapang king gabun o karing isanu pa mang asan. Mingat kayu pota lumawe kayu king banua at kaybat samban ye at suyuan ing aldo, ing bulan, ding batuin o ing isanu mang bage lelangan na ning Dios para king tau. Gewa na kayung malaya ngeni ning Ginu king pangayalipan yu karin king Ehipto, itang mikakalukung ornu, ban maging memalen na. Wa, king uli yu mimua ya kanaku ing Ginu at sinabi nang matimid king aku e ku makadalakit king Jordan at e ku miras king gabun a mataba a pengaku nang ibie ning Ginung Dios kekayu bilang bandi yu. Keti na ku mate; e na ku sukat dalakit pa king Jordan; pero isulung yu ing lakad yu ban akua ye ing gabun a mataba. Mu pin, mingat kayu, pota kalinguan ye ing kasunduan a gewa na kekayu ning Ginung kekayung Dios o makagawa kayung larawan at kaybat samban ye. Iti babawal na ning Ginung kekayung Dios. Uling mengari ya ing Ginung kekayung Dios king api a maglaklak, Dios yang mapangalalu. Nung kaybat yung mikayanak at mika apu at metua king lugal a ita, oneng dinapat na kayu mang e mayap king kapamilatan na ning pamangawang larawan ban samban, siguradu yang mimua kekayu ing Ginung kekayung Dios. Ausan ke ing banua at ing yatu ban magtestigu laban kekayu at e kayu magluat karin uling magisan kayung mate. Iyugse na kayu ning Ginu karing bansa da ring dayuan at ditak la mu ding mitagan kekayu. At karing bansang deta sumuyu kayu karing dios a dutung at batu a gewa da ring tau. E la manakit deting kikilalanan dang dios, e la makaramdam, e la makabau, at e la makapangan. Oneng karing bansang deta panintunan ye ing Ginung kekayung Dios at akit ye, nung pagsikapan yeng panintunan king mabilug yung pusu at kaladua. Potang mibili kayu king kaligaligan at potang mapalyari na la ngan deting bage karing aldo datang, mibalik kayu king Ginung kekayung Dios at mamintu kayu king Dios. Malunusan ya ing Ginung kekayung Dios, e na kayu gulutan o gisanan paten o kalinguan itang kasunduan a pengaku nang tuparan karing makatua yu. Nung pagaralan yu la ding banuang milabasan ala kayung abalu o damdaman a milyari anti ing milyari king aldong iti manibat na inyang lelangan ne ning Dios ing yatu. Atin na waring taung antimo kekayu a mekaramdam king siwala na ning metung a dios a manibatan libutad ning api at kaybat e ya mete? Atin na waring metung mu mang dios a migkapilit ilual na la ding memalen nang atyu libutad ning aliwang bansa king kapamilatan na ning pagsubuk, tanda, gera, at bage pagmumulalan a anti ing ikit yung depat ning Ginung kekayung Dios karin king Ehipto? Pepakit na iti kekayu ban abalu yu king ing Ginu ya ing bukud a Dios at ala nang aliwa pa. Ibat banua migsalita ya ban ituru na kayu at pepakit ne keti king yatu ing mayupaya nang api at mekipagsalita ya kekayu libutad na niting api. Uli na ning lugud na karing makatua yu, pinili na kayu at king kapamilatan na ning maragul nang upaya liwal na kayu king Ehipto. Tinabi na la ding bansang mas mayupaya kesa kekayu ban asakup ye at abandi ing gabun da nung nukarin kayu manuknangan ngeni. Inya sukat yung abalu at tandanan manibat ngeni king ing Ginung Dios ya ing Dios na ning banua at ning yatu. Ala nang aliwa pang Dios subali king Dios ning Israel. Inya pamintuan yu la ding utus na at tuntunan a sinabi ku kekayu ngening aldong iti ban mipakayap kayu at ding anak yu at manuknangan king kapilan pa man king gabun a babie na kekayu. Kaybat na nita, memili yang atlung siudad i Moises king dane aslagan na ning Jordan ban maging santungan na ning ninumang taung mekapate kalupa nang tau king e na sasarian o e na naman kapagkamua. Malyari yang munta at salikut king isanu man kareting siudad ban e ya numanu balang. Ila deti ring siudad: ing Bezer king kapatagan ning ilang para karing lahi nang Ruben; ing Ramot king sakup ning Gilead para karing lahi nang Gad, at ing Golan king sakup ning Bashan para karing lahi nang Manase. Iti ya ing kautusan a binie nang Moises karing memalen ning Israel, ding kautusan at tuntunan ampon kayatulan a sinabi na karela, inyang milual na la Ehipto. Atyu la kanita king kapatagan ning Betpeor dane aslagan ning Jordan, ing kayarian nang Aring Sihon da ring Amoreo a menuknangan king Hesbon. Ing Aring Sihon ya ing simbut nang Moises at ding Israelita kanitang milual na la Ehipto. Sekupan de ing kayarian na at pati na ing kang Aring Og ning Bashan, ing aliwa pang ari da ring Amoreo a menuknangan king dane aslagan ning Jordan. Ing sekupan da kanita magumpisa ya king Aroer lele ning Ilug ning Arnon at angga ya king Bunduk ning Sirion a alang aliwa nune ing Hermon. Sekupan da naman ing heganaganang lugal king dane nang aslagan ning Ilug ning Jordan angga na king lele na ning Dagat a Mete at ning baidbid ning Bunduk ning Pisga. Inaus na la ngan at tinipun Moises ding sablang memalen ning Israel at ngana karela, Memalen ning Israel, pakiramdaman yu la ding kautusan at tuntunan a sabian ku ngeni kekayu. Paki-intindian yu la at tuparan. Karin king Bunduk ning Horeb ginawa yang kasunduan kekatamu ing Ginung kekatamung Dios;... ginawa yang kasunduan kekatamu ing Ginung kekatamung Dios.(5:2) e mu karing makatua tamu nune kekatamu munaman a ngeni mabie pa. Karin king bunduk libutad ning api, migsalita ya ing Ginu kekayu lupa't lupa kabang makatalakad ku kanita king pilatan yu at ning Ginu ban sabian kekayu itang sinabi na uli na ning tatakut kayu king api at e kayu malyaring mukiat king bunduk. Nganang sinabi ning Ginu, Aku ing Ginung kekayung Dios, ing migligtas kekayu king pangayalipan karin king Ehipto. E kayu mikaka aliwang dios subali kanaku. E kayu gagawa para kekayu larawan a dinukit a kawangis ning nanumang atyu banua o ning keti king yatu o king danuman lalam na ning yatu. E yu la durukuan ni susuyuan man, uling aku, ing Ginung kekong Dios, Dios kung mapangalalu at paparusan ku la ding anak da ring e tatanggap kanaku at pati na ding anak da angga na king katlu at kapat a lahi. Oneng papakit kung lugud a e kukupas karing libu-libung tau a malugud kanaku at mamintu karing utus ku. E ye gagamitan ing lagyu ku, ing Ginung kekong Dios, king alang kabaldugan. E ke ipanupaya ing ninumang lapastangan king lagyu ku. Ipangiling ye ing Aldo ning Sabbath, antimo ing inutus ku na kekayu. Atin kayung anam a aldo ban daptan yu itang obrang buri yung daptan, oneng ing kapitung aldo metung yang aldo paynawa para kanaku, ing Ginung kekong Dios. Inya e kayu magobra, ikayu, ding anak yu, ding ipus yu, ding sese yung animal, at pati na ding dayuan a makipanuknangan king bansa yu. Sukat lang magpaynawang kalupa yu ding ipus yu. E yu sa kakalinguan king meging ipus kayu naman king Ehipto at aku, ing Ginung kekong Dios, linigtas da kayu karin king kapamilatan na ning kanakung upaya at sikanan. Inya inutus ku king ipangiling ye ing Aldo ning Sabbath. Igalang yu la ding pengari yu antimo ing inutus ku, ing Ginung kekong Dios, ban mipakayap kayu at manatiling manuknangan king gabun a babie ku kekayu. E kayu makamate kalupa yung tau. E kayu makipangatawan king e yu asawa. E kayu manako. E kayu magtestigu king e katutuan laban king kalupa yung tau. E ye pagnasan ing asawa na ning kalupa yung tau o ing bale na o marangle o ipus o baka o asno o nanuman king pibandian na. Ila deti ring kautusan a sinabi na kekayu ning Ginu inyang mitipun kayu karin king bunduk kabang migsalita ya king masikan a siwala libutad na ning api, ning lulam at makapal a dalumdum. Ala neng digdag at sinulat na la karing aduang tinabas a batu at kaybat binie na la kanaku. Inyang dimdam yu ing siwala nang manibat king libutad ning dalumdum, kabang milalablab ya king api ing bunduk, linapit la kanaku ding makatua yu at ding manimuna da ring kekong tribu. Ngara kanaku, Pepakit na kekatamu ning Ginung kekatamung Dios ing kayupayan na at ligaya inyang dimdam ta yang migsalita libutad ning api. Ikit tamu ngening aldong iti ing pamakipagsalita na ning Dios kekatamu, oneng e tamu mete. Obat panayan tamu pa mung mangamate tamu? Pamaten na katamu niting maragul a api kabud migsalita yang pasibayu kekatamu ing Ginung kekatamung Dios. Atin waring taung e mete kaybat neng dimdam migsalita ing mabie Dios libutad na ning api? Ika na mu ing magbalik at makiramdam king sabian na ning Ginung Dios. Kaybat, sabian mu kekami itang sinabi na. Makiramdam kami keka at mamintu. Dimdam ning Ginu ing sinabi yu at iti naman ing sinabi na kanaku, Dimdam ku ing sinabi ra keka at ustu ing sinabi ra. Sana manatili ing takut da't kagalangan kanaku at parati da lang pamintuan ding sablang utus ku ban mipakayap la at ding anak da king kapilan pa man. Mibalik na ka at sabian mu karela king muli na la karing tolda ra. Oneng ika malakuan ka keti at sabian ku la ngan keka ding kautusan ku at ding tuntunan. Ituru mu la deti karela ban maging tuntunan da la king gabun a ibie ku karela a maging bandi ra. Pagsikapan yu lang tuparan ding sablang utus a binie na ning Ginung kekatamung Dios. Ala kayung lalabagan metung man. Mibiebie kayu agpang king sablang inutus na ning Ginung kekatamung Dios ban mipakayap kayu at ban kumaba ing bie yu king gabun a kekayung bandian. Ila deti ring sablang kautusan at tuntunan a binie na kanaku ning Ginung kekayung Dios ban ituru kekayu at tuparan king gabun a sakupan yu. Binie na la ning Ginung Dios kekayu at karing anak yu ampon karing maging anak da ban mika takut kayu at kagalangan. Kumaba kayu bie, nung pamintuan yu la reti. Inya makiramdam kayu, O memalen ning Israel, at mamintu. Kanita mipakayap kayu at dakal kayu at maging mayupayang bansa antimo ing pengaku na ning Ginung Dios karing makatua yu king gabun a mataba at labis-labis king kabiayan. Makiramdam kayu, O memalen ning Israel. Ing Ginung kekatamung Dios ya ing bukud Ginu. Luguran ye ing Ginung kekayung Dios king mabilug yung pusu, king mabilug yung kaladua, at king mabilug yung sikanan. E yu la kakalinguan deting kautusan na a sasabian ku ngeni kekayu. Ituru yu la karing anak yu neng atyu kayu kilub o lual ning bale, neng magpaynawa kayu o neng magobra kayu. Itali yu la karing takde yu at karing kanuan yu ban e yu la kalinguan. Isulat yu la karing amba da ring pasbul yu at karing pasbul yung dalan. Malapit na na kayung idala ning Ginung Dios king gabun a pengaku nang ibie karing makatua yung i Abraham, Isaac, at Jacob. Abandi yu la ding mangaragul at mangasanting a siudad a e yu telakad. Manuknangan kayu karing bale mitmung mangayap a bage a e yu pipagalan. Minum kayu king danum da ring talaga a e yu kilkul. Mamupul kayung ubas at olibo a e yu tenam. Potang mengan na kayu at mabsi, mingat kayu pota akalinguan ye ing Ginung migligtas at milual kekayu king pangayalipan karin king Ehipto. Sukat kayung tumakut at gumalang king Ginung kekayung Dios at suyuan ye. Bukud mung king lagyu na karin kayu mangaku. E kayu sasamba karing kikilalanan dang dios ding taung makapaligid kekayu, uling ing Ginung kekayung Dios a atyu libutad yu Dios yang mapangalalu; pota mimua ya at gisanan na kayung pamaten. E ye sukat paniubukan ing Ginung kekayung Dios antimo ing depat yu karin king Massa. Pagsikapan yu lang pamintuan ding kautusan na at tuntunan a binie na kekayu. Daptan yu itang matulid at mayap king arapan na ban mipakayap kayu at sakupan ampon bandian ing matabang gabun a pengaku nang ibie ning Ginu karing makatua yu, at itabi yu la ding sabla yung kalaban antimo ing pengaku na kekayu. At potang datang na ing aldo a ikutang da ring anak yu nung nanu ing sangkan obat ing Ginung kekatamung Dios inutus nang pamintuan la ding kautusan at tuntunan a binie na, ipakibat yu karela, Meging ipus na kami ning ari ning Ehipto at linigtas na kami ning Ginu king kapamilatan na ning upaya na. Ikit da ring mata mi ing depat nang bage makapagmulala at itang makapangilabut a depat na karing tau Ehipto, king ari at karing sablang ating pangataid king ari. Liwal na kami Ehipto ban idala king gabun a pengaku nang ibie karing kekatamung makatua. Inya binie na la deting kautusan at tuntunan ban galangan ya't pitakutan at ban ingatan ne ing bansa tamu at bendisyunan. Nung tapat ta lang pamintuan deting kautusan a yuyutus na kekatamung tuparan, tumula ya kekatamu ing Ginung kekatamung Dios. Idala na kayu ning Ginung kekayung Dios king gabun a babie na kekayu ban bandian. Itabi na la ding tau da ring pitung bansang manuknangan karinding Hiteo, Girgaseo, Amoreo, Cananeo, Perezeo, Heveo, at Jebuseo. Mas dakal la at mayupaya kesa kekayu. Gisanan yu la ngang paten deting tau potang ipailalam na na la kekayu ning Ginung kekayung Dios; e kayu papakit lunus karela at e kayu bitasang maki-ugnayan karela. E kayu makiasawa karela at e yu la paintulutan makapakiasawa karela ding anak yu, uling siguradu da lang agkatan kawani king Ginu ding anak yu at samba karing aliwang dios. Kabud milyari iti, mimua ya kekayu ing Ginu at agad na kayung gisanan a lahi. Inya lasakan yu la ding altar da, balbalan yu la ding sagradu rang asias, idagsa ye ing rebultu na ning diosa rang i Asera, at silaban la ngan ding karelang idolo. E yu kakalinguan king tau kayung pinili na ning Ginung kekayung Dios; pinili na kayu karing aliwang bansa ban maging bukud mung bandi na. Pinili na kayu at pepakamalan e uling mas dakal kayu kesa karing aliwang tau; king kamatutuanan ikayu ing pekamalating bansa keti king yatu. Oneng tune kaluguran na kayu ning Ginu at buri na ing tuparan na itang pangaku a binie na karing makatua yu. Inya linigtas na kayu at leko king pangayalipan yu king ari na ning Ehipto king kapamilatan na ning upaya na. E yu sana kakalinguan king ing Ginung kekayung Dios ya ing bukud mung Dios at tapat ya. Tune neng tuparan ing pangaku na at parala na ing lugud nang e kukupas karing libu-libung lahi a malugud at mamintu karing utus na, oneng anting ablas karela e ya mikakunung gisanan na lang paten detang masama. Inya, sukat yu lang tuparan ding sablang utus na at ding tuntunan a sinabi ku ngeni kekayu. Nung pakiramdaman yu la at pamintuan mitmung katapatan deting kautusan, ing Ginung kekayung Dios naman tuparan na itang pengaku na kekayu a sinabi na king kapamilatan da ring makatua yu, at ibie na kekayu ing lugud nang e kukupas. Luguran na kayu, bendisyunan ampon parakalan king bilang at dakal kayu anak. Bendisyunan na la ding marangle yu ban dakal ing pupul yung trigu, ubas a gagawan alak ampon larung olibo. Parakalan na la ding sese yung baka at tupa. Daptan na ngan iti potang miras na kayu king gabun a pengaku nang ibie kekayu king kapamilatan da ring makatua yu. Bendisyunan na kayung maygit karing aliwang tau. Ala metung man kekayu, lalaki o babai o sese yung animal ing maging baug. Iligtas na kayu king nanumang kapanamdaman at alang dugpa kekayung mabayat a sakit a kalupa ning digpa king Ehipto. Dugpa ing sakit karing kalaban yu. Gisanan yu la ngang paten ding sablang taung ipasakup na kekayu ning Ginung kekayung Dios. E yu la pakitanan lunus. E yu la sasamban ding kikilalanan dang dios uling maging silu lang dakap kekayu. Nung isipan yung mas dakal la deting tau kesa kekayu, e yu la sambutan. E kayu sukat mitatakutan karela. E yu sa kakalinguan itang depat na ning Ginung kekayung Dios king ari na ning Ehipto at king mabilug nang kayarian. E yu la kakalinguan detang makapangilabut a pesti a peparala na at detang bage makapagmulala a depat na bayu na kayu liwal karin. Makanyan munaman ing daptan na ning Ginung kekayung Dios kareting taung katakutan yu. E mu ita, parala yang putakti karela ing Ginung kekayung Dios angga king magisan la pati na detang mekasalikut. Inya e kayu sukat mitatakutan karela, uling atyu libutad yu ing Ginung kekayung Dios, ing mayupaya at ing makapangilabut a Dios. Tunggal ditak na lang itabi ning Ginung kekayung Dios deting tau. E yu la agad agisan; nung agad yu lang agisan dakal no man ding mabangis a animal at mibili kayu king panganib. Oneng ipailalam na la kekayu ning Ginung kekayung Dios at mataranta la; e ra na balu ing daptan da angga na king magisan la. Mipailalam la king upaya yu ding karelang ari; paten yu la at makalinguan la keti king yatu. Ala metung man a makasabat kekayu angga king agisan yu la ngan. Silaban yu la ring dinukit dang larawan a kikilalanan dang dios. E yu pagimbutan ing karelang pilak o gintu; e yu kakuanan uling deti mengari lang silu at pota marakap kayu. Masusumami ya ing Ginung kekayung Dios king anti kaniting pamanyamba. Ala kayung darala metung man kareting makasumaming idolo karing pibalebale yu; nung gawan yu ita, dugpa kekayu ing sumpa a mangaintulid karela. Sukat yu lang pikasaman at kasumamian, uling deti makasumpa la. Pamintuan yu lang mitmung katapatan ding sablang kautusan a binie ku ngeni kekayu ban e kayu mate at dakal kayu at abandi ye ing gabun a pengaku nang ibie ning Ginu karing makatua yu. Ganakan yu nung makananu na kayung pitnubayan king disyerto ning Ginung kekayung Dios kilub ding apat apulung banua ban maging mapagpakumbaba kayu. Sibukan na kayu ban abalu na nung pamintuan yu la ding kautusan o nung ali yu la. Gewa na kayung mapagpakumbaba; peparanup na kayu at kaybat pepakan king manna, ing pamangan a e yu bitasang balu o tikman ding makatua yu. Depat na iti ban ituru na king e ya bukud mabibie king tinape ing tau nune king balang amanung manibatan king Dios. Kilub ding apat apulung banua e kayu melubas ni mengalbag a bitis king pamaglakad yu. E yu sa kakalinguan king ing Ginung kekayung Dios didisiplinahan na kayu nung makananung ing metung a pengari didisiplinahan na la ding anak na. Inya sukat yu lang pamintuan ding utus na ning Ginung kekayung Dios; tuparan yu la at pitakutan ye't galangan. Idala na kayu ning Ginung kekayung Dios king mayap a gabun, karing dakal a kapatagan at bunduk-bundukan a agusan da ring ilug, sibul ampon batis. Lugal yang dakal a binutil trigu ampon sebada, karing ubas at tanaman a higera, pomegranate, olibo, at pulut-panilan. E kayu dumanup karin o kakulangan man king nanumang kekayung kailangan. Manikua kayung bakal karing batung atyu karin. Makakulkul kayung tangsu karing bunduk-bundukan. Mabsi karin at e kayu dumanup; at purian ye ampon pasalamatan ing Ginung kekayung Dios uli na ning gabun a mataba a binie na kekayu. Mingat kayu pota kalinguan ye ing Ginung kekayung Dios. Pamintuan yu la sana ding sablang utus na at ding tuntunan a babie ku ngeni kekayu. E ye sana kakalinguan ing Dios potang mabsi na kayu o labis-labis na king kabiayan o potang atin na kayung mangaragul a bale o potang atin na kayung dakal a kawan a baka at tupa o labis-labis na la ding kekayung pilak at gintu o potang mibandi na kayu. E kayu sana magmaragul pota kalinguan ye ing Ginung kekayung Dios a migligtas kekayu king pangayalipan karin king Ehipto. Ya ing mitnube kekayu king pamaglakbe yu king maragul at makapangilabut a disyerto a mitmung kamandagan a ubingan at alakdan. Inyang ala kayung ainum ketang disyertong ita, pepasibul yang danum ibat king metung a batung maragul ban atin kayung ainum. Karin pepakan na kayung manna a e ra bitasang balu ding makatua yu. Peparala yang kasakitan kekayu ban subukan na kayu at ban maging mapagpakumbaba kayu. Depat na iti ban king katataulian mipakayap kayu. Inya mingat kayu pota sabian yu, Mibandi ku uli na ning upaya ku at sipagan. E ye kakalinguan ing Ginung kekayung Dios. Ya ing panibatan na ning upaya ban mibandi kayu, ban patunayan na ing katapatan na manibat na kanita angga na ngeni, ketang pengaku na karing makatua yu. Nung kalinguan ye ing Ginung kekayung Dios at samba ampon sumuyu karing aliwang kikilalanan dang dios, ngeni pa sasabian ku nang matimid kekayu king siguradu kayung magisan. Nung e ye pamintuan ing Ginu, magisan kayung kalupa ra ding bansang gisanan na king paglub yu. Memalen ning Israel, makiramdam kayu king sabian ku. Lipatan ye ngening aldong iti ing Ilug ning Jordan ban sakupan yu la ding bansang mas maragul at mayupaya kesa kekayu. Maragul la ding siudad da at pakapader lang matas a miraras banua. Masikan la at matas ding tau karin; lahi na lang Anak at dimdam yu na king pikabaluan ing alang malyaring maniambut karing lahi na. Pero e yu kakalinguan king ngening aldong iti ing Ginung kekayung Dios ya ing manimuna kekayu a anting aping manlaklak at magisan la. Sambutan na la ban malalagua yu lang atabi, antimo ing pengaku na kekayu ning Ginu. Potang atabi na na la ning Ginung kekayung Dios, e yu isipan king inya dela na kayu keting gabun uli na ning mayap kayu. E makanyan. Tinabi na la ning Ginu deting tau uli na ning e la mayap. E uli na ning mayap kayu o darapat ketang matulid inya abandi ye ing gabun, nune uli na ning e la mayap at uli na ning buri nang tuparan itang pangaku na karing makatua yung i Abraham, Isaac, at Jacob. E yu sukat kalinguan king inya babie ne ning Ginung kekayung Dios iting matabang gabun e uli na ning mayap kayu. Tune mangasias kayu ngan a buntuk. Ganakan yu at kapilan man e yu kakalinguan king pepamua ye karin king disyerto ing Ginung kekayung Dios. Sasalangsang kayu manibat na kanitang meko kayu king bansang Ehipto angga na king aldo a miras kayu keti. Pepamua ya naman ing Ginu karin king bunduk ning Horeb at tune yang mimua kekayu, inya digsu na na kayu mu gisan pete. Minukiat ku king bunduk ban tanggapan ku la ding tinabas a batu nung nu ya makasulat ing kasunduan na ning Ginu kekayu; e ku mengan o minum kilub ding apat apulung aldo at apat apulung bengi. Binie na la kanaku ning Ginu ding aduang tinabas a batu nung nu na la sinulat king mismung taliri na ing sablang sinabi na kekayu libutad na ning milalablab a api karin king baidbid ning bunduk nung nukarin kayu mitipun king aldong ita. Kalabas na ning apat apulung aldo at apat apulung bengi binie na la kanaku ding aduang tinabas a batu nung nu na sinulat iting kasunduan. Kanita ngana kanaku ning Ginu, Sulung, puntalan mu na lang agad ding kabalen mung liwal mu king Ehipto uling dinapat lang e ustu. E la memintu king utus ku; agad lang ginawang rebultu at simban de. Ngana pa kanaku ning Ginu, Ikit ku la deting tau at talagang masias la buntuk! Paburen mu na ku ban paten ku na la at ala nang makaganaka pa karela keti king yatu. Ika kanita ing gawan kung bini ning bansang mas mayupaya at maragul kesa karela. Inya kinuldas ku king bunduk a milalablab king api kabang darala ku la ding aduang tinabas a batu nung nu ya makasulat ing kasunduan. Inyang miras ku kekayu, ikit ku ing kasalanan a depat yu laban king Ginu. Ginawa kayung inubug a torong baka. Inya belugse ku la king arapan yu ding aduang tinabas a batung tatalnan ku at mebalbal la. Kaybat na nita, migsakab ku arapan na ning Ginu kilub ding apat apulung aldo at apat apulung bengi. E ku bitasang mengan at minum. Depat ku iti uli na ning kasalanan yu a pepasari king pangamua na kekayu. Mitakutan ku king maragul a mua na ning Ginu, pota king mua na gisanan na kayu. Oneng misan pa, pekiramdaman na ku ning Ginu. Maragul ing mua na kang Aaron at makasadia neng paten. Penalangin kia naman i Aaron. Kinua ke itang bage babie pamikasala a kekong gewa, ing torong baka, at inatsa ke king api. Kaybat na nita, pemirasu ke at dinunut mapinung-mapinu at inugse king batis a mamagus king bunduk. Pepamua ye munaman ing Ginung kekayung Dios inyang atyu kayu karin king Tabera, king Massa, at king Kibrot Hattaava. At inyang atyu kayu Kades Barnea tiburan na kayu ban sakupan ing gabun a binie na kekayu, sinalangsang kayu naman. E ye peniwalan ni pemintuan king utus na. Mapaglaban kayu king Ginu manibat na kanitang aldo a akilala ra kayu. Inya makasakab ku arapan ning Ginu kilub ding apat apulung aldo at apat apulung bengi, uling balu ku king mamitamit na na kayung gisanan a lahi. Menalangin ku. Ngaku, O Ginung Dios, e mu la sana gigisanan papaten ding sarili mung memalen, ding taung linigtas mu at liwal king Ehipto king kapamilatan na ning kekang sikanan at upaya. Ganakan mu la sana ding talasuyu mung i Abraham, Isaac, at Jacob. E mu na sana papansinan ing kesiasan dang buntuk deting tau o ing karelang e ustung dapat o ing kasalanan da. Nung pansinan mu la, sabian da ring tau Ehipto nung nukarin mu ke liwal, king e mu la agyung ilub king gabun a pengaku mu karela. Sabian da munaman king liwal mu la ban pamaten mu la mu, uling kasaman mu la. Maygit king sabla, bandi mu la at pinili deting tau at liwal mu la king Ehipto king kapamilatan na ning kekang upaya at makapagmulalang dapat. Kanita ngana kanaku ning Ginu, Moises, tumabas kang pasibayung aduang batu a kalupa da retang minuna at gawa kang dutung a Kaban. Kaybat, mukiat ka king bunduk ban makikit kanaku. Isulat ku la karing tinabas a batu detang kautusan a misulat karing minunang tinabas a batu a bilbal mu. Kaybat, idatuk mu la king Kaban. Inya ginawa kung Kaban king dutung ning akasia at tinabas kung aduang batu a kalupa da retang minuna. Kaybat, minukiat ku king bunduk ban dalan la karin. At sinulat na la ning Ginu ding mismung Apulung Utus a misulat karing minunang tinabas a batu a binie na kekayu kanitang migsalita ya kekayu libutad ning api king aldo ning pamitipun yu. Binie na la kanaku ning Ginu. Kaybat na nita, kinuldas ku king bunduk at antimo ing inutus na kanaku ning Ginu dinatuk ku la king Kaban ding aduang tinabas a batu at menatili la karin angga ngeni. ( Miglakbe la ding memalen na ning Israel manibat king Beerot Benejakan angga king Mosera. Karin ya mete ampon mikutkut i Aaron, at i Eleazar a anak na ya ing meging kayalili na bilang pari. Manibat karin miglakbe la papunta Gudgoda at king Jotbata, ing lugal a ating dakal a batis. Kanita ne pinili at telaga ning Ginu ing tribu nang Levi bilang talapagdala king Kaban ning Kasunduan, at sumuyu king Ginu bilang pari at sabian ing bendisyun king lagyu na, antimo ing daraptan da angga ngeni. Iti ing sangkan nung inya ding tribu nang Levi ala lang tinggap a dake king gabun agyang tinanggap la ding aliwang tribu. Ing Ginu ya ing dake ra, antimo ing pengaku na.) Antimo ing king milabas, menatili kung pasibayu king bunduk kilub ding apat apulung aldo at apat apulung bengi. At pekiramdaman na ku ning Ginu; peintulut na ing e na kayu gisanan paten. Ngana kanaku, Sulung, panimunan mu la ding kabalen mu king pamaglakbe king gabun a pengaku kung ibie karing makatua yu ban abandi ye. Memalen ning Israel, nanu ing aduan na ning Ginung kekayung Dios? Ya iti: ing mika takut kayu at kagalangan, at pamintuan la ding utus na, luguran ya, at suyuan king mabilug yung pusu at kaladua. Pamintuan la ding sablang kautusan at tuntunan na ning Ginu a sasabian ku ngening aldong iti kekayu ban mibendisyunan kayu. Bandi ne ning Ginu ing matas a banua, ing yatu, at ing heganaganang atyu kaniti. Makanyan man, pigmalasakitan na la ding makatua yu uli na ning kaluguran na la at ila ding pinili na karing aliwang bansa ban maging memalen na. Inya maging mapamintu kayu at e masias a buntuk king Ginu. Uling ing Ginung kekayung Dios ya ing Dios da ring sablang dios at Ginu de ring sablang ginu. Metung yang maragul at mayupayang Dios; makapangilabut ya; paraparehu ya lawe kenu man at e ya tatanggap suhul. Papairal na ing hustisiang mangaintulid karing meulilang tata at mebalung babai; kaluguran na la ding dayuan at dirinan na lang pamangan ampon imalan. Inya sukat yu lang luguran ding dayuan, uling king misan a panaun meging dayuan kayu naman king bansa ning Ehipto. Pitakutan ye at galangan ing Ginung kekayung Dios; suyuan ye at maging tapat kayu king Dios. Bukud mung king lagyu na karin kayu gawang kapangakuan. Purian ye at pasalamatan; ya ing kekayung Dios. Ikit yu la ding dakal at makapagmulalang bage depat na para kekayu. Pitung pulu la mu ding makatua yu inyang minta la king Ehipto. Oneng ngeni, uli na ning Ginung kekayung Dios, meging kasing dakal yu la ding batuin king banua. Inya sukat yeng luguran ing Ginung kekayung Dios at parating pamintuan ding sablang utus na. Ganakan yu ngening aldong iti nung nanu ing apagaralan yu king Ginu king kapamilatan da ring sibukan a delanan yung abe na. Ikayu at aliwa ding anak yu ing dinalan kareting sibukan. Ikit yu nung nu ya karagul at kayupaya ing Dios. Ikit yu la ding bage pagmumulalan a depat na at itang depat na king ari na ning Ehipto at king kayarian na. Ikit yu itang depat na karing sundalus na ning Ehipto, karing kabayu ra at karung panggera inyang pepalbug na la at linumud king Dagat da ring Timbu kabang tatagal la kekayu. Balu yu itang depat na kekayu ning Ginu karin king disyerto bayu kayu miras keti. Balu yu munaman itang depat na kang Datan at Abiram, ding anak nang lalaking Eliab ning tribu nang Ruben. King akakit yu mibuklat ya ing gabun at inakmul na lang mabie pati na ding pamilya ra, ding tolda ra, at ing sablang pibandian daipus at sese animal. Wa, ikit da ring sarili yung mata ing sablang mangaragul a bage depat na ning Ginu. Inya sukat yu lang pamintuan ding sablang kautusan a sinabi ku ngeni kekayu ban mika sikanan kayung dalakit king ilug at bandian ing gabun a pupuntalan yu ngeni. King anti kaniting paralan, manuknangan kayung maluat kaniting mataba at mayap a gabun a pengaku nang ibie ning Ginu karing makatua yu at karing maging lahi yu. E ne kalupa ning bansa ning Ehipto nung nukarin kayu menuknangan. Kailangan kayung sarul karin king Ehipto at kailangan ing paranuman yu ing tenam yu, oneng ing gabun a malapit yu nang dasan gabun yang ating dakal a bunduk at maki kapatagan; gabun yang tutugtugan na ning uran. Ing mimingat kaniting gabun at ing magbante king sablang panaun ya ing Ginung kekayung Dios. Inya pamintuan yu la ding utus a sinabi ku ngening aldong iti kekayu: luguran ye ing Ginung kekayung Dios at suyuan ye king mabilug yung pusu. Nung daptan yu iti, pauranan na ing gabun yu king oras a kailangan yu, king isanumang panaun ban mupul kayung trigu, ubas, at larung olibo, at dikut king marangle para karing sese yung animal. E kayu magkulangan king nanumang kailangan yu. Mingat kayu. E yu paintulut ing malinlang kayu king kapamilatan na ning kekayung pamanyamba at pamaniuyu karing kikilalanan dang dios. Nung e kayu mingat, mimua ya kekayu ing Ginu. Isara na la ding pasbul ning banua at e ya pauran; langi la ding tanaman yu king marangle at agad kayung mate karin king matabang gabun a babie na kekayu. Inya sukat yu lang itanam karing pusu yu at kaisipan deting kautusan. Itali yu la karing takde yu at ibili karing kanuan yu ban e yu la kalinguan. Ituru yu la karing anak yu neng atyu kayu kilub o lual ning bale o neng magpaynawa kayu o neng magobra kayu. Isulat yu la karing amba da ring pibalebale yu at karing pasbul yung dalan. Kanita ikayu at ding anak yu kumaba kayu bie king gabun a pengaku nang ibie karing makatua yu. Manuknangan kayu karin kabang susukluban ne ning banua ing yatu. Nung pagkapilitan yu la ngan tuparan deting kautusan a sinabi ku kekayu: luguran ye ing Ginung kekayung Dios, mamintu karing utus na at manatiling tapat, kanita itabi na la ngan ding sablang bansa a kekayung arapan at abandi yu la ding lalung maragul at mayupayang bansa kesa kekayu. Maging bandi yu ing sablang gabun a dalpakan da ring bitis yu. Magmula ing gabun a sakup yu king disyerto angga king Lebanon at manibat king Ilug ning Eufrates angga king lele na ning Dagat ning Mediteraneo. Ala metung man a malyaring makalaban kekayu, uling atdanan na lang takut at bage makapangilabut ding sablang bansang luban yu. Iti ya ing pengaku na kekayu. Ating aduang bage a sukat yung pilinan ngening aldong iti: ing bendisyun o ing sumpa. Ing bendisyun, nung pamintuan yu la ding sablang kautusan na ning Ginung kekayung Dios a babanggitan ku ngeni kekayu. Ing sumpa, nung e yu la pamintuan ding kautusan at nung samba kayu at sumuyu karing aliwang dios a e yu balu. Potang idala na na kayu ning Ginung kekayung Dios king gabun a malapit yu nang sakupan, sabian yu ing bendisyun king Bunduk ning Gerizim at ing sumpa king Bunduk ning Ebal. ( Atyu la deting aduang bunduk king dane albugan na ning Ilug ning Jordan. Malapit la Gilgal, lele da ring tanaman a ensina ning More, bandang albugan nung nu la manuknangan ding Cananeo.) Malapit yu niang dalakitan ing Ilug ning Jordan at sakupan ing gabun a babie na kekayu ning Ginung kekayung Dios. Bandian ye at karin kayu manuknangan. Oneng pamintuan yu la ngan ding sablang kautusan at tuntunan a sinabi ku kekayu ngening aldong iti. Ila deti ring kautusan at tuntunan a sukat yung pagkapilitan pamintuan king gabun a pengaku nang ibie ning Ginung kekayung Dios karing makatua yu. Tuparan yu la ngan deti kabang mabie kayu. Lasakan yu la ngan king gabun a sakupan yu ding sablang lugal nung nukarin da la sasamban ding tau ding kikilalanan dang dios a atyu karing taluktuk da ring bunduk, karing bunduk-bundukan at karing lalam da ring tanaman. Lasakan yu la ding karelang altar at pamalbalan ding sagradu rang asias. Silaban ye ing simbulu ning karelang diosang i Asera at panabakan ding dinukit dang larawan at kalisan la ding lagyu ra. E yu sukat pakiapusan ing pamanyamba ra king pamanyamba yu king Ginung kekayung Dios. Ituldu ne ing metung a lugal a pilinan na king gabun a sakup na ning metung karing tribu yu. Karin kayu munta at samban ye. Karin yu idala ing ain-a-durulukan, ding ain-sakripisyu, at ding miyayaliwa pang ain antimo ding sikapulu, ing laus lub a ain, at ing pangane anak da ring sese yung animal. Ketang lugal mu ring ita karin kayu miyabe-abe mangan arapan ning Ginung kekayung Dios bilang kapurian at kapasalamatan king bendisyun a binie na kekayu at karing pamilya yu. E yu na malyaring daptan itang daraptan tamu antimo ngeni; itang sarasarili tamung ayus ning pamanyamba, uling e kayu pa miras king gabun a babie na ning Ginung kekayung Dios nung nukarin tamu malyaring makapagpaynawa. Potang mekadalakit na kayu king Ilug ning Jordan at manuknangan na king gabun a babie na ning Ginung kekayung Dios bilang mana yu, iligtas na kayu karing kalaban yu at dinan na kayung kapayapan. Kanita mamili yang metung a lugal ing Ginung kekayung Dios nung nukarin ye malyaring samban. Karin yu idala ing sablang inutus kung idala yu: ding ain-a-durulukan at ding miyayaliwang ain-sakripisyu; ding kekayung sikapulu, ding kekayung ain, at ding aliwa pang ain a penata yung ibie king Ginu. Ikayu, ding anak yu at ipus sukat kayung tumula arapan ning Ginu. Tumula kayung abe ding Levita a manuknangan karing kekayung balen, uling ala lang dake deti king gabun a bandian yu. Malyari kayung makamate karing sese yung animal at mangan king karni ra king isanu mang balen nung nukarin kayu manuknangan. Makapangan kayu anggang bisa kayu agpang king babie na kekayu ning Ginu. Malyari yang mangan ing taung mituring malinis at e malinis karing animal antimo ing usa o ing antelope. E yu malyaring kanan ing daya; iti kailangan itugtug king gabun anting danum. E yu la malyaring kanan karing kekayung lugal ding sikapulu karing kekayung pupul o ing alak at larung olibo o ding pangane karing sese yung animal o ding ain a penata yu o ding kusa yung ain o nanumang ain. Ikayu at ding anak yu ampon ipus at ding Levitang manuknangan king balen yu, malyari yu la mung kanan deti king arapan na ning Ginung kekayung Dios, oneng keta mung lugal a pinili na ning Ginung kekayung Dios. At sukat kayung tumula king Ginung kekayung Dios king sablang depat yu. E yu la sana paburen ding Levita kabang mabibie kayu king gabun yu. Potang idagul na ne ning Ginung kekayung Dios ing gabun a kekayung sakup, antimo ing pengaku na kekayu, at uling bisa kayung mangan karni, ngayung sumabi, Mangan kung karni, malyari kayung mangan anggang bisa kayu. Nung marayu kayu ketang lugal a pinili na ban misamban ya, malyari yeng paten ing isanu man karing sese yung animal a binie na kekayu ning Ginu. At malyari yung kanan ing karni king balen yu, antimo ing inutus ku na kekayu. Mangan kayu anggang bisa kayu. Kanan ye antimo nung makananu yeng kakanan ing usa o ing antelope. Malyari yang mangan ing taung mituring malinis at ing e malinis. E yu kakanan iti at mibendisyunan kayu at ding maging lahi yu. Oneng ding ain a banal at ding ain a pengaku yung iyain king Ginu, sukat lang idala ketang lugal a pilinan na. Ding ain-a-durulukan, ing laman at daya iyain la king altar ning Ginung kekayung Dios. Itugtug ing daya king altar, at malyari yung kanan ing laman. Pagkapilitan yu la sanang tuparan deting panabilin a sasabian ku kekayu ban mibendisyunan kayu at ding maging lahi yu king kapilan pa man, uling daraptan yu itang mayap at matulid king akakit na ning Ginung kekayung Dios. Lasakan na la ning Ginung kekayung Dios ding bansang luluban yu ban sakupan, inya kuanan yu ing lugal da at karin kayu manuknangan. Potang melasak na la, mingat kayu ban e yu apakiapusan ing dapat da. E na kayu mangutang pa nung makananu da lang sasamban ding kikilalanan dang dios ban e yu apakiapusan ing pamanyamba ra. E ye sukat sasamban ing Ginung kekayung Dios king paralan na ning karelang pamanyamba karing kikilalanan dang dios. Uling king pamanyamba ra karing kikilalanan dang dios daraptan da ing sablang makasumami a pikakasaman na ning Ginu angga na king sisilaban da la ring anak dang lalaki at babai ban iyain karing kikilalanan dang dios. Pamintuan yu lang mitmung kaingatan ding sablang kautusan a sinabi ku kekayu. E yu la daragdagan at e yu la naman babawasan. Nung ating lunto propeta o mapaninap libutad yu at palto yang waga o bage pagmumulalan at kaybat sabian na kekayu, Tara, samba tamu at sumuyu karing aliwang dios a e yu balu, e kayu makiramdam kaniting propeta o kaniting mapaninap king sasabian na agyang pang iti mipaltutu. Susubukan na kayu mu ning Ginung kekayung Dios king kapamilatan na niting propeta o mapaninap ban abalu na nung tune ye ping kaluguran king mabilug yung pusu at kaladua. Ing sukat yung tukian ya ing Ginung kekayung Dios; pitakutan ye at galangan; pamintuan yu la ding utus na; ing siwala na ya ing pakiramdaman yu; suyuan ye at e ye kakawanian. Itang propetang ita o itang mapaninap a ita sukat yang paten, uling tuturu na kayung lumaban king Ginung kekayung Dios nung ninu ing milual at migligtas king pangayalipan yu karin king Ehipto. Sukat yang paten o ilako libutad yu ing taung makanyan at e mayap a sasabian, uling lilili na kayu ketang dalan a inutus nang dalanan yu ning Ginung kekayung Dios. Nung agkatan na kayung lihim ning kapatad yu o ning kasing-ibpa yu o kasing-indu yu o ning anak yung lalaki o ning anak yung babai o ning asawa yung kaluguran o ning matalik yung kakaluguran ban samba at sumuyung aliwang dios a e yu balu at e ra naman balu ding makatua yu, ding dios da ring taung makapaligid kekayu o detang king marayung lugal, e kayu mabibisa. E ye sukat pakiramdaman o pakitanan lunus o panupaya. E ye papanigan. Paten ye! Ikayu ing mumunang mamasibas batu king taung anti kanita bayu ding aliwa. Basibasan yeng batu angga king mate ya, uling ginawa yang paralan ban alaut na kayu king Ginung kekayung Dios a milual at migligtas kekayu king pangayalipan karin king Ehipto. Mibalita kanita karing sablang Israelita ing milyari at mitakutan la. Ala na kanitang gawa pa libutad yu king e mayap a anti kanita. kanita gawa kayung malawak a pamaniasat. Nung mayakit king ating katutuan ing balita at mipatunayan king atin ping makasumaming bage milyari libutad yu, paten yu la ngan ding memalen king balen a ita at ding sabla rang sese animal. Lasakan ye ing mabilug a balen a ita. Tipunan yu king plasa ing sablang pibandian da at silaban ngan pati na ing mabilug a balen bilang ain king Ginung kekayung Dios. Paburen yeng manatiling lasak-lasak ing balen da ban e na mitalakad pa kapilan man. Ala kayung nanumang kakuanan karing bage pasira na kekayu ning Ginu ban e ya mibua mua kekayu. Malunus ya kekayu at parakalan na kayu, antimo ing pengaku na karing makatua yu, nung pakiramdaman yu ing siwala na ning Ginung kekayung Dios at pamintuan ding sablang utus na a sinabi ku ngening aldong iti ampon darapat ketang matulid king arapan na. Ikayu ding anak na ning Ginung Dios. E yu paniugatan ing sarili yu o lalabahasan ding kanuan yu bilang tanda ning kalungkutan yu king mete a pakamalan yu. Tau kayung banal king Ginung kekayung Dios. Pinili na kayu karing sablang tau ning yatu ban bukud mung maging bandi na. E kayu mamangan nanumang bage marinat. Ila deti ring animal a malyari yung kanan: baka, tupa, kambing, usa, tupang layas, kambing bunduk, antelope, at tupang bunduk. Malyari yu la namang kanan ding animal a ating bangal a kuku at maglangut king pengan a binalik ibat king dungus da. E ye malyaring kanan ing kamelyu, ing liebre, at ing kuneho agyang maglangut la at bangal a kuku, uling marinat la deti. E kayu mamangan babi agyang pang bangal ya kuku oneng e maglangut, uling marinat ya. E yu la kakanan deting mesabing animal o tatagkilan man ding bangke ra. Ding asan karing danuman a malyari yung apangan ila ding asan a ating palikpik at kaliskis. Oneng e yu la malyaring kanan detang alang palikpik at kaliskis uling marinat la. Malyari yu lang kanan ding sablang ayup a malinis. Ila deti ring ayup a e yu malyaring apangan: agila, buitre, ing agilang dagat, iksio, palkon, ding miyayaliwang klasing milano, ding miyayaliwang klasing awak, ing ostrich, kulayu, gabiota, ding miyayaliwang klasing balawe, ding miyayaliwang klasing kulayu, ing pelikanu, buitre, ing karion, somornuho, ing tagak, ding miyayaliwang kandangangu, ing abudela, at talibatab. Marinat la ding sablang maki pakpak a insekto. E yu la malyaring kanan. Malyari yu lang kanan ding sablang malinis a insekto. E ye malyaring kanan ing animal a kabud na mete. Ibie yu nia mu karing dayuan a makipanuknangan kekayu o kaya pisali ye karela ban mika pamangan la. E yu sana kakalinguan king tau kayung pinili na ning Ginung Dios. E ye lalaga ing biserung kambing king gatas na ning gaindu na. Sukat yung sikapuluan balang banua ing sablang binunga na ning nanumang tenam yu king gabun. Kaybat, munta kayu ketang lugal a pilinan na ning Ginung kekayung Dios nung nu ya dapat samban at karin yu kanan ing sikapulu da ring kekayung binutil trigu, bayung alak, larung olibo, at ding pangane da ring kekayung baka ampon tupa. Daptan yu iti ban mabiasa kayung tumakut at gumalang king kapilan pa man king Ginung kekayung Dios. Nung marayu ya ing bale yu king lugal a pilinan na at tutung mabayat idala karin ing sikapulu ning pangabendisyun yu, kanita malyari yung pisali. Pakaingatan yu la ding abli at idala la king lugal a pilinan na ning Ginung kekayung Dios. Ketang lugal a ita karin yu la malyaring gamitan king nanumang buri yung saliwan: baka o tupa o katas ubas o alak. At karin yu kanan iti at magsaya kayung kayabe ra ding pamilya yu king arapan na ning Ginung kekayung Dios. E yu la kakalinguan darakayan ding Levita a manuknangan karing balen yu, uling ala lang sarili dang pibandian o dake king gabun a mipangaku. Idala yu king kapupusan na ning balang katlung banua ing sablang sikapulu na ning pupul yu at isikap yu king sarili yung balen. Anti na ning ala lang pibandian o dake ding Levita king gabun a mipangaku, iting sikapulu ya ing maging pagkabiayan da. Mangaintulid munaman iting sikapulu karing dayuan, meulilang tata, at karing babaing mebalu a manuknangan karing balen yu. Bendisyunan na kayu ning Ginung kekayung Dios king sablang daraptan yu, nung tuparan yu iti. King kapupusan na ning balang kapitung banua sukat yu lang patawaran detang ating utang kekayu. Anti kaniti ing daptan yu king pamamatawad utang: E na ne sukat singilan pa nitang pepautang king kalupa nang Israelita, uling sinabi na na ning Ginu ing kapatawaran. Ing dayuan a ating utang kekayu ya ing singilan at aliwa ing kalupa yung Israelita. Ala metung man a maging pakakalulu kekayu, uling bendisyunan na kayu ning Ginung kekayung Dios king gabun a babie na kekayu ban maging bandi yu, nung pakiramdaman ye ing Ginung kekayung Dios at magkapilit tupad karing kautusan a sasabian ku ngeni kekayu. Pengaku na ning Ginung kekayung Dios king bendisyunan na kayu. Ikayu ing magpautang karing dakal a bansa at aliwa ikayu ing manutang karela. Ikayu ing sumakup karela at aliwa ila ing sumakup kekayu. Nung ating metung a kalupa yung Israelita a pakakalulu king isanu pa man karing balen a babie na kekayu ning Ginung kekayung Dios, e ye paburen; saupan ye. Maging maganaka kayu sana at paraman ye ketang nanumang bage kailangan na. Mingat kayu pota e ye saupan at sabian yu king lub yu, Malapit na ing kapitung banua na ning pamamatawad. Nung tanggian yeng saupan isumbung na kayu king Ginu at iti mibilang kasalanan kekayu. King alang kapikakunuan at kaimutan saupan ye ketang kailangan na at bendisyunan na kayu ning Ginu king sablang daptan yu. E la mawala kapilan man king balen yu ding pakakalulu at mangailangan a kalupa yung Israelita. Iti ing sangkan nung inya iyutus ku kekayu king saupan yu la king mitmung ganaka. Nung pisali na ning kalupa yung Israelita ing sarili na bilang ipus, sumuyu ya kekayu kilub ding anam a banua at paburen yu neng mako malaya king kapitung banua. Potang mako ne e ye palakuan a alang bakal. Dakayanan yeng mitmung ganaka karing sese yung tupa, king pupul at king katas ubas, agpang ketang bendisyun a tinggap yu king Ginu. E yu sa kakalinguan king meging ipus kayu naman karin king Ehipto, oneng gewa na kayung malaya ning Ginung kekayung Dios. Iti ing sangkan nung inya babie ke iting kautusan. Nung e na kayu buring lakuan at sabian na kekayu, E ku bisang mako uling aluguran da na kayu at ing pamilya yu; kanita idala ye ketang lele pasbul yung bale at kuma kayung pamusbus at karin ye busbusan a balugbug. At maging ipus yu ne kanita kabang bie na. Makanyan munaman ing daptan yu king ipus yung babai. E sana mabayat king lub yu ing palakuan yeng malaya, uling ing anam a banuang pamaniuyu na kekayu maygit ya ketang sueldung babie yu king taung makipagobra kekayu. At bendisyunan na kayu ning Ginung kekayung Dios king sablang daptan yu. Kailangan lang italaga king Ginung kekayung Dios ding sablang mumunang ayanak dang lalaki ding sese yung animal. E yu la gagamitan pagobra deting pangane baka at e yu la ururan ding tupa a mitalaga na king Dios. Ikayu at ding pamilya yu kanan yu la deti balang banua king arapan na ning Ginung kekayung Dios at ketang lugal a pilinan na para samban ya. E yu la yayain king Ginung kekayung Dios, nung atin lang dipektu deting animal, nung pile la o bulag o masakit. Malyari yu lang kanan karing pibalebale yu. Ikayung mituring malinis o marinat malyari kayung mangan kareti, antimo neng mamangan kayung usa o antelope. Mu pin, e yu kakanan ing daya. Itugtug yung anting danum ing daya king gabun. Paselebran ye ing Pamaglagpus king bulan na ning Abib bilang parangal king Ginung kekayung Dios, ing milual kekayu king Ehipto king misan a bengi na ning bulan ning Abib. Paten ye at iyain para king Ginung kekayung Dios ing metung a tupang pabanua tua o kambing o kaya baka. Daptan yu iti ketang lugal a pilinan na ban karin kayu samba. E kayu mamangan kayabe na tinape ating lebadura; ing tinape alang lebadura, ing tinape na ning pamagkakasakit, ya ing kanan yung kayabe na kilub ding pitung aldo, antimo ing gewa yu inyang mirarapal kayung linual Ehipto. Daptan yu iti ban e yu na kalinguan king kekaban ning bie yu ing paglako yung mirarapal king Ehipto. E sukat mayakit ing lebadura kekayu o karing lugal a sakup yu kilub ding pitung aldo. E mu rin sukat mikabukasan ing nanumang karni da ring animal a inain yu itang bengi na ning mumunang aldo. E ye malyaring iyain karing sarasarili yung balen ing ain-sakripisyu para king Pamaglagpus; keta mung lugal a pilinan na ning Ginung kekayung Dios. Iyain ye potang lalbug ne ing aldo, ing oras inyang meko kayu king Ehipto. Ilaga ye at kanan ketang lugal a pinili na ning Ginung kekayung Dios. Malyari na kayung muli karing tolda yu itang kabukasan. E kayu mamangan tinape ating lebadura kilub ding anam a aldo, at king kapitung aldo gawa kayung metung a taimtim a pamipulung bilang parangal king Ginung kekayung Dios. E kayu bitasang magobra king aldong ita. Mamilang kayung pitung dominggu manibat king pamagumpisa na ning pamamupul king tenam yung trigu, at kaybat kanita ye pagselebran ing Piesta ning Pamamupul bilang parangal king Ginung kekayung Dios king kapamilatan na ning pamiyain yung ain a makayagpang king bendisyun a binie na kekayu. Magsaya kayu arapan na ning Ginung kekayung Dios kayabe ding anak yu, ding ipus yu at ding Levita, ding dayuan, ding meulilang tata, at ding mebalung babai a manuknangan karing balen yu. Daptan yu iti ketang lugal a pilinan na ning Ginung kekayung Dios. Tukian yu lang mitmung kaingatan deting tuntunan at e yu bitasang kakalinguan king meging ipus kayu karin king Ehipto. Pitung aldo yeng pagselebran ing Piesta da ring Dalungdung kaybat yung asikap king bangan ing kekayung pupul at atinggal ing katas da ring ubas yu. King piesta yu, sukat kayung magsaya a kayabe da ring anak yu, ding ipus yu, ding Levita, ding dayuan, ding ulila, at mebalung babai a manuknangan karing balen yu. Magpiesta kayu para king Ginung kekayung Dios kilub ding pitung aldo ketang lugal a pilinan na, uling bendisyunan na ing tenam yu at ing sablang daraptan yu. Inya sukat kayung tumula. Sukat lang makiarap king Ginung kekayung Dios makatatlung besis pabanua ding sablang lalaki. Makiarap la king Dios karin ketang lugal a pilinan na neng Piesta ning Tinape Alang Lebadura, neng Piesta ning Pamamupul at neng Piesta da ring Dalungdung. E la sukat makiarap king Ginu a alang ain a daralan, agpang ketang agyu ra at agpang king bendisyun a tinggap da king Ginung kekayung Dios. Mamili kayung ukum at aliwa pang pamuntuk karing balang balen a ibie na kekayu ning Ginung kekayung Dios. Ila ding munie atul a alang pamangabiran karing memalen. E ra sukat babaluktut ing hustisia; e la sukat mangabiran o tatanggap suhul, uling ing suhul bubulagan na la mata ding biasa ampon tapat, at ya ing pasari king e ustung kayatulan. Sukat dang ipatupad ing hustisia, ing bukud mung hustisia ban kumaba kayu bie at mibendisyunan ketang gabun a babie na kekayu ning Ginung kekayung Dios. E kayu mibibili lele na ning altar a gawan yu para king Ginung kekayung Dios nanumang bage a pakilala kang Asera a kikilalanan dang dios. E kayu naman mitatalakad asias a batu uling ing anti kaniti kasusumamian na ning Ginung kekayung Dios. E yu la yayain bilang ain-sakripisyu king Ginung kekayung Dios ding ating dipektung baka o tupa uling iti makasumami king Dios. Nung king metung karing balen a babie na kekayu ning Ginung kekayung Dios ating lalaki o babai a mayakit darapat e mayap, lalabagan ne ing kasunduan, king kapamilatan na ning pamanyamba na at pamaniuyu karing aliwang kikilalanan dang dios o king aldo o bulan o karing batuin o king isanu pa man karing atyu king matas a banua a kakung babawal. Nung mibalita na kekayu ing e mayap a merapat; iti siasatan king mitmung kaingatan. Nung tutung milyari iting mibalita king Israel, kanita iting lalaki o ing babaing dinapat e ustu idala ya keta king pasbul dalan ning balen at basibasan yang batu angga king mate ya. Sukat manalumpakan ing atul kamatayan king patutu da ring adua o atlung testigu. E sukat miyatulan kamatayan ing ninuman, nung metung ya mu ing migtestigu. Ding testigu ila ding munang mamasibas batu king miyatulan kamatayan. Kaybat na nita, ding memalen ila na ding mamasibas batu. King makanyan a paralan ye alako ing anti kaniting e mayap. Nung mabayat yang tutu ing pisasabian a kasu at e ye agyung lutasan, antimo ing pamakamate kalupang tau, ing piamanuan king pibandian at ing pamamanasakit, idala iti ketang lugal a pilinan na ning Ginung kekayung Dios. Lapitan ye karin ing Levitang pari at ing ukum a makatutuk king aldong ita at paburen yung ila ding lumutas king kasu. Tanggapan yu ing nanumang ibie rang kayatulan at tukian ing nanumang pagawa ra kekayu. Itang sabian da kekayu ya ing daptan yu; e kayu lalabag o sasalangsang. Paten ya ing ninumang salangsang king atul na ning Levitang pari a susuyu karin king Ginung kekayung Dios o ning ukum. King makanyan a paralan ye alako ing e mayap king Israel. Potang abalu ra iti ding tau, mitakutan la at ala nang mangangas pang gawang makanyan. Potang miras na kayu at sakupan ampon panuknanganan ing gabun a babie na kekayu ning Ginung kekayung Dios at kaybat, pikayarian yung mika ari kayu a manimuna kekayu antimo ding sablang bansang makapaligid kekayu, mamili kayung metung a lalaki a kekayung kalahi ban maging ari yu, itang lalaking pilinan na ning Ginung kekayung Dios. E ye pipilinan ing dayuan; ing e yu kalahi. E ya malyaring mika ating dakal a kabayu ing maging ari yu at e ya malyaring mitubud tau king Ehipto ban saling kabayu, uling babawal na kekayu ning Ginu ing mibalik pa karin. E ya sukat mika asawang dakal ban e ya matuksung lumaut king Ginu. At e ya sukat magpakabandi king pilak at gintu. Potang milukluk ne bilang ari ning kayarian na, sukat yang gawang kopia na ning libru ning kautusan ning Dios a sisikap da't ingatan ding Levitang pari. Para king ari ya iting kopia at sukat neng babasan aldo-aldo kabang mabie ya ban mika takut ya at kagalangan king Ginung Dios na at mamintu karing kautusan at tuntunan na. Inya e ya malyaring makapagmatas karing kabalen na at e ya malyaring e makapamintu karing kautusan na ning Dios. King anti kaniting paralan ya kumaba panaun king pamag-ari na king Israel at pati na ding lahi na king kapilan pa man. Ding Levitang pari, ing mabilug nang tribung Levi, e la sukat mika dake king gabun na ning Israel. Oneng mangabiayan la karing ain a miyain king Ginu at king aliwa pang ain a mangaintulid king Ginu. Ala la ping dake mana king gabun. Ing Ginu ya ing dake ra, antimo ing pengaku na karela. Oyni ing mangaintulid karela neng mamain kayung baka o tupa: ding pago, pisngi, at dungus. Ibie yu naman karela ing mumunang bunga na ning pupul yu: ing trigu, ing katas ubas, larung olibo, at ing mumunang bulbul da ring tupang meurud ban gawan imalan. Ibie iti karing Levitang pari, uling ila ring pinili na ning Ginung kekayung Dios ban sumuyu king kapilan pa man. Nung ing metung a Levitang ibat king aliwang balen ning Israel munta ya ketang lugal a pilinan na ning Ginu, at nung datang yang ating maragul a kapagnasan sumuyu, malyari yang sumuyu karin king lagyu na ning Ginung Dios na, antimo ing daraptan da ring kalupa nang Levita. Ibie ing pamangan a mangaintulid subali pa ketang dake nang mana kang tata na a iparala na ning pamilya na. Potang miras na kayu king gabun a babie na kekayu ning Ginung kekayung Dios, e kayu makiapus king makasumaming ugali da ring tau karin. Ala metung man kekayu ing malyaring silab king anak na ban iyain king altar ning Dios; e kayu darapat nanumang pamamanula o pamanawas o mangulam o gagamit gayuma o maki-ugnayan karing espiritu da ring mete. Masusumami ya ing Ginu king ninumang darapat kareti. Iti ing sangkan nung inya tatabi na la ding taung manuknangan king gabun a pupuntalan yu. Bukud mung ing Ginung kekayung Dios ing lubus yung panaligan. Nganang Moises, Makiramdam la ding tau king bansang malapit yu nang sakupan king sasabian da ring mamamanula at mamamanawas. E kayu makiapus karela uling e na paintulut kekayu ning Ginung kekayung Dios ing makanyan a dapat. Mitubud yang propetang kalupa ku. Manibat ya mismu kekayu; ya ing pakiramdaman yu. Inyang makatipun kayu karin king Bunduk ning Horeb pekisabi yu king e yu ne sana pakiramdaman magsalitang pasibayu ing Ginung kekayung Dios o akit pa ing milalablab nang panga-atyu, uling tatakut kayung mate. Inya ngana kanaku ning Ginu, Ustu ing sinabi ra. Mitubud kung propetang kalupa mu a manibatan karing mismung kalahi ra. Sabian ku itang buri kung sabian na at ipayabut na karing tau itang sablang iyutus ku. Magsalita ya king lagyu ku at parusan ke ing ninumang e makiramdam. Oneng mate ya ing ninumang propetang magsalita king lagyu ku a ala kung kapaintulutan o ing magsalita king lagyu da ring aliwang kikilalanan dang dios. Nung ikutang yu king sarili yu, Makananu ming abalu king e ibat king Ginu ing sinabi na ning propeta? Oyni ing pakibat, Nung e mepalyari o e mipaltutu ing sinabi na ning propeta king lagyu na ning Ginu, iti e ibat king Ginu. King sarili na mu ibat. Inya e ye sukat pakiramdaman ing propetang makanyan. Potang agisan na na la lahi ning Ginung kekayung Dios ding tau na ning gabun a babie na kekayu, at asakup ding balen at bale ra, at karin na kayu manuknangan, ikawani yu la kanita ding atlung balen niting gabun a pabandi na kekayu ning Ginung kekayung Dios. Kaybat gawa kayung dalan at partian ye iting gabun king atlung dake ban atin yang apuntalan santungan ing ninumang mekapate tau. Oyni ing tuntunan a tukian potang ating taung mekapate kalupa nang tau a e na kapagkamua at king e na sasarian. Atin yang karapatan munta at salikut king metung kareting lugal a santungan ban e numanu balang. Alimbawa, nung ating aduang tau a minta king gubat ban manyutung, at ing metung kareti, king pamamalakul na, milako ya ing palakul king pulu na at tiran ne ing kayabe na, at kaybat mete ya, malyari ya kanitang munta at salikut king metung kareting atlung balen ban e ya numanu balang. Inya nung metung ya mu ing balen at tutu yang marayu pota atagal ne ning manablas a kamaganak na ning mete, at king mua na apate ne ing taung alang kasalanan a e mangaintuliran kamatayan. Inya iyutus ku kekayu ing mikawani kayung atlung balen ban gawan santungan para karing taung mekapate kalupa dang tau king e ra sasarian. Potang idagul na ne ning Ginung kekayung Dios ing angganan na ning gabun a sakup yu, antimo ing pengaku na karing makatua yu, at ibie na na kekayu ing sablang gabun, kanita mamili kayu pang atlung balen. (Wa, ibie ne kekayu ning Ginung kekayung Dios iting gabun, nung tuparan yu la ngan ding sablang kautusan a sasabian ku ngeni kekayu: luguran ye ing Ginung kekayung Dios at tuntun kayu king dalan a tiru na.) Tupad kayu ban e la magdusang kamatayan ding taung alang kasalanan, at e kayu miparsalanan king kamatayan da karin king gabun a babie na kekayu ning Ginung kekayung Dios. Oyni ing daptan nung ing metung a tau kasaman ne ing kalupa nang tau at abatan ne ban pamalupaluan at paten, at kaybat munta ya king metung kareting lugal a santungan: ding manimuna na ning mismung balen na ning mekamate mitubud lang tau ban kuanan de iting mekamate, at kaybat ibie re king pekamalapit nang kamaganak ning mete ba neng paten. E kayu papakit lunus ban milako la king Israel ding taung makamate kalupang tau at mika kapayapan kayu. E yu la yayalis ding matuang muhun a pekatanda na ning angganan na ning gabun a bandi ning kasiping yung bale king gabun a babie na kekayu ning Ginung kekayung Dios. E ya makagyu ing metung a testigu ban atulan yang pamikasala ing taung midimanda. Kailangan ing adua la o atlu ding testigu ban ing sumbung matanggap ya. Nung ing metung a taung alang katibayan sangkanan neng e mayap ing kalupa nang tau, kanita munta la ilang adua ketang lugal a pisasamban king Dios, at iyarap da karing Levitang pari at ukum king aldong ita ing kasu ra. Ila deti ring gawang maingat a pamaniasat. Nung akit da king ing mindalum miglaram ya laban king kalupa nang tau, kanita daptan da itang buri nang marapat king kalupa nang tau. King makanyan a paralan ya milako libutad yu ing anti kaniting e mayap. Mitakutan la kanita ding tau kabud abalitan da iti, at e na miyulitan pa. E kayu papakit lunus karing taung makanyan. Ing maging parusa ya iti: bie libe bie; mata libe mata, ipan libe ipan, gamat libe gamat, at bitis libe bitis. Potang lumual kayu ban makigera karing kalaban yu, e kayu sukat mitatakutan agyang pang akit yu lang mas dakal la ding karelang kabayu, ding karung panggera, at ding sundalus da, uling kayabe ye ing Ginung kekayung Dios, ing Dios a milual kekayu karin king Ehipto. Bayu datang ing pamakilaban, arapan na la ning pari ding sundalus a makilaban at sabian na karela, Lalaki na ning Israel, makiramdam kayu kanaku! Makilaban kayu ngening aldong iti karing kalaban yu. Magpakatatag kayu; e kayu sukat mitatakutan o mangataranta, uling kayabe ye ing Ginung kekayung Dios; ya ing makilaban para kekayu at munie tagumpe kekayu. Kaybat, sabian da naman ding pamuntuk, Ating ninuman kekayu a pepatalakad bale at iti e ya pa mitalaga? Malyari yang muli bale na, uling pota mate ya king gera at aliwa ya ing taung mitalaga king bale na. Ating ninuman kekayu a menanaman ubas at e na la pa tikman ding bunga na nite? Malyari yang muli, uling pota mate ya king gera at aliwa ya ing taung mangan karing ubas na. Ating ninuman kekayu a makatakda nang ikasal king kakaburi na? Malyari yang muli, uling pota mate ya king gera at makapakiasawa yang aliwa ing kakaburi na. Sabian da naman ding pamuntuk ing anti kaniti, Pota galang ating maina lub kekayo at tatakut? Nung atin, malyari yang muli, uling pota ayawa na la pa ring aliwa. Potang ayari da na ring pamuntuk ing buri dang sabian, mamili lang manimuna karing balang grupu da ring tau. Bayu ye lusuban ing isanu mang balen, iyampang yu pa mu karing memalen da ing kundisyun ning kapayapan. Nung tanggapan da at ibuklat da la ring pasbul ning balen da, kanita maging ipus yu la at sumuyu la kekayu. Nung e la mabisa ding memalen at buri da ing lumaban, kanita lusuban yu la; at papagtagumpen na kayu ning Ginung kekayung Dios. Paten yu la ngan ding sablang lalaki; oneng bihagan yu la ding babai at ding anak at kuanan la ding sese rang animal at aliwa pang pibandian da king balen. Kekayu na ita, uling babie na iti kekayu ning Ginung kekayung Dios. Makanyan ing gawan yu karing balen a makalaut kekayu. Oneng karing balen a babie na kekayu ning Ginung kekayung Dios, paten yu la ngan; ala kayung tatagan mabie. Gisanan yu la ngang paten ding Hiteo, Amoreo, Cananeo, Perezeo, Heveo, at Jebuseo, antimo ing inutus na ning Ginung kekayung Dios, ban alang makaturu kekayung makiapus king makasumaming pamanyamba ra karing kikilalanan dang dios. E kayu kanita mikasala king Ginung kekayung Dios. Agyamang mekaba ing panaun na ning pamaglusub yu king isanu mang balen, e yu la papaten deng tanaman a mamunga uling babie lang pamangan kekayu. E yu la sukat papaten anting tau deng tanaman a mamunga, uling e yu no man kalaban. Deta mung tanaman a e mamunga ila ding kuturan yu at gamitan king paglusub yu king balen da ring kalaban yu angga king masambut ya. Nung sakaling ating mete tau king marangle na ning gabun a ibie na kekayu ning Ginung kekayung Dios, at alang makibalu nung ninu ing mekamate king tau, kanita munta la karin ding manimuna at ding ukum at sukdan de ing distansia na ning kabilian ning bangke at ding balen a makapaligid karin. Kaybat na nita, ding manimuna na ning balen a malapit dili king lugal a kepalyarian ning krimen, kuma lang dumalagang baka a e pa bitasang pegobra o e pa mikabitanan paud. Idala re ing dumalagang baka ketang gabun a agusan ning danum at e pa mesarul ni mitamnan. Karas da karin paklian de batal. Munta la naman karin ding pari a lahi nang Levi, uling ila ding pinili na ning Ginung kekayung Dios ban sumuyu at munie kapurian king lagyu na. Ila ding ating katungkulan munie kayatulan king anti kaniting pisasabian. Kaybat manos lang gamat tulid ning baka ding manimuna ning balen a pekamalapit king kepalyarian ning krimen at sabian da, E mi ya pete iting tau at e mi balu nung ninu ing mekamate. Patawaran mu la, O Ginu, ding memalen ning Israel a kekang linigtas king Ehipto. E mu sana bibilang kasalanan da ing pangamate na ning taung iti; nune patawaran mu la. Inya king pamaniapat yu ketang matulid arapan ning Ginu, milako kayu pakibatan king krimen a anti kaniti. Potang lumual kayu ban makigera karing kalaban yu at papagtagumpen na kayu ning Ginung kekayung Dios at makabihag, at kaybat manakit kayu karelang babaing malagu at aburi ye, malyari yeng ayasawa. Iyuli me bale mu at kalbuan, pututan la ding makaba nang kuku, at alilan a imalan. Manatili ya king pibalebale mu at paintulutan yang pagpaldasan na kilub ning pabulan ding pengari na. Kaybat na nita, malyari mu neng pakasalan. Nung datang na ing panaun a e mu ne kailangan, paintulutan mu neng mako malaya. E me malyaring pisali o ituring ipus uling mika relasyun na ka keting babai. Nung ing metung a lalaki atin yang aduang asawa, oneng ing metung kaluguran ne at ing kadua ali ne, at parehu yang mikayanak karela, at ing pangane nang anak keta yang asawa nang e na kaluguran, e na sukat lalako itang katuliran nang mana ning pangane anak; e na sukat lilipat ketang anak na king pakamalan nang asawa. Sukat nang kilalanan ing pangapangane na ning ayanak na ketang asawa nang e na kaluguran. Potang miras na ing oras, sukat nang ibie king anak nang pangane ing dobling dake na ning pibandian na agyang pang anak ne ning asawa nang e na kaluguran. Nung ing metung a pengaring lalaki mikayanak yang lalaking pangane a masias a buntuk at mapaglaban, at e bisang mamintu kang tata na o kang ima na agyang pang barugan da ne, kanita kuanan de at idala keta king pasbul dalan ning balen at iyarap karing manimuna na ning balen. Sabian da kanita ding pengari na, Masias ya buntuk ing anak mi; lalabanan na kami at e na kami buring pamintuan. Matako ya pa at lasenggu. Kaybat na nita, ding lalaki na ning balen basibasan deng batu ing anak angga king mate ya. King makanyan a paralan ye alako king libutad yu ing e mayap a anti kaniti. Mibalita kanita iti king mabilug a Israel at mika takut la ring tau. Nung ing metung a tau mikasala ya at mangaintulid ing atul a kamatayan, ibitin ya king tanaman at ikutkut ya king aldo mu ring ita. E yu paintulut ing kabukas yang makabitin ing bangke uling misumpa ya king Dios ing mebite. Nung e ya mikutkut agad midinatan ya ing gabun a babie na kekayu ning Ginung kekayung Dios. Nung akit ye ing mewala nang baka o tupa ning kalupa yung Israelita, dakpan ye at iyatad king makibandi. Nung marayu ya ing tuknangan na ning makibandi o e ye balu, iyuli ye bale yu at ibie ye potang akit ne kekayu ning manintun a makibandi. Makanyan munaman ing daptan yu king akit yung asno, imalan o king nanumang bage apulut yuibalik yu king makibandi. Nung akit yeng misakab king dalan o nukarin man ing asno o baka na ning kalupa yung Israelita, saupan yeng italakad na. E ya sukat misusulud imalan lalaki ing ninumang babai o misusulud imalan babai ing lalaki uling makasumami king Ginung kekayung Dios ing misusulud imalan a e karapatdapat susulud ning babai o ning lalaki. Nung manakit kayung sale ayup nukarin mang lugal at atin yang ebun o malutub, e ye darakpan ing gaindung ayup. Malyari yu lang kuanan ding malutub o ding ebun, at paburen yang sulapo ing gaindung ayup; kanita misaplala kayu at kumaba bie. Neng pagawa kayung bale, parinan yu lang barandilyas ding babo yung bale ban e kayu mika pakibatan, nung sakaling ating taung manakbag. E ye tatamnan aliwang tanaman ing mulahan yung ubas uling nung tamnan yeng aliwa, miyabie la king Templo ding bunga ra deti at pati na ding ubas. E yu la sukat piyayabe paniarul ing baka at ing asno. E kayu misusulud imalan a megawa king pisamut a sinulad lana at linen. Dinan yu lang tirintas ding apat nang suluk ning balabal yu. Nung ing metung a lalaki makiasawa ya at sipingnan ne, at kaybat lakuan ne at bintanganan ne king e ne pala birhen inyang miyasawa la, kanita ding pengari na ning babai munta la king pasbul-dalan ning balen ban makikit at ipakit karing manimuna a makatipun karin ing katibayan king ing anak da tune birhen ya bayu ya mekiasawa. Inya kuanan de ring manimuna ning balen ing lalaki at paglatikuan de. Papagmultan de pang dinalan a pirasung pilak a ibie ra king tata na ning babai, uling sinira ne dangalan ing metung nang anak a dalagang birhen ning Israel. Manatili yang asawa na ing babai at e ne malyaring kawanian ning lalaki kabang bie na. Nung tutu ing bibintang na ning lalaki at alang katibayan king ing babai birhen ya, kanita ilual de king bale nang tata na. Basibasan deng batu ding lalaki na ning balen angga king mate ya, uling dinapat yang maragul a kamarinayan king balen Israel at king pamilya na. King makanyan a paralan yu alako ing e mayap king kalibudtan yu. Nung ing metung a lalaki mayakit yang makipangatawan king babaing asawa na ning aliwa, parehu lang paten. King makanyan a paralan yu alako ing e mayap king Israel. Nung king metung a balen ating metung a dalagang makatakda nang ikasal at detangan ne at sipingnan ning aliwang lalaki, kuanan la at ilual king balen, at kaybat basibasan lang batu angga king mate la. Sukat yang mate ing babai uling e ya meniawad saup agyamang atyu king balen; ing lalaki antimu rin uling sinalbahian ne ing maging asawa na ning kalupa nang Israelita. King makanyan a paralan yu alako ing e mayap king kalibudtan yu. Nung king marangle akit ne ning metung a lalaki ing dalagang makatakda nang ikasal at pinilit neng sipingnan, ing lalaki ya mu ing paten. E ya sukat parusan kamatayan ing dalaga uling ala yang kasalanan. Ing lalaki ya ing mikasala uling iting kasu kalupa ne ning taung linub king metung a pibalebale at kaybat pete ne ing makibale. Sinalbahi ne ing dalaga king ilang a lugal at agyang pepiglo ya ing dalaga, ala metung man a malyaring sumaup. Nung ing metung a dalaga a e pa mitakdang ikasal sinalbahi ne ning metung a lalaki at merakap ya king aktu, sukat yang mamayaran limang pulung salaping pilak king tata na ning dalagang sinalbahi na at pakasalan ne uling sinira ne puri. E ne malyaring kawanian ning lalaki kabang bie na. E ne sukat pagnasan ning anak a lalaki ing ninuman karing asawa nang tata na o sisipingnan king pagkeran. E ya malyaring maging miembru king kapulungan na ning Ginu ing ninumang kapun o meputut a kasangkapan ning pangalalaki na. E ya malyaring maging miembru king kapulungan na ning Ginu ing ninumang meging anak keng lual, maging ding anak na angga na king kapulung lahi. E ya malyaring maging miembru king kapulungan na ning Ginu ing Ammonita o Moabita o ing ninuman karing lahi ra angga na king kapulung lahi, uling e la minie pamangan at inuman kekayu kanitang miglakbe kayung ibat Ehipto. E mu ita, uling beyaranan de i Balaam a anak nang Beor ning balen Petor, Mesopotamia ban isumpa na kayu. Makanyan man, e ne pekiramdaman ning Ginung kekayung Dios i Balaam; nune gewa neng bendisyun para kekayu ing sumpa uling kaluguran na kayu ning Dios. E yu pagnasan para karela ing kapayapan at kanawan kabang bie yu. E yu la sana pikakasaman ding Edomita uling kamaganak yu la. E yu la naman sana pikakasaman ding tau Ehipto uling king misan a panaun menuknangan kayu king bansa ra. Malyari lang maging miembru king kapulungan na ning Ginu ding lahi ra magumpisa king katlu rang lahi. E ye dirinatan itang lugal nung nu karin kayu mig-kampu neng lulual kayu ban makigera karing kalaban yu. Nung kelualan yang bini ing ninuman kekayu kabang matudtud ya neng bengi, lumual ya king kampu at karin ya pa mu manatili. Mandilu ya potang lalbug ne ing aldo at malyari neng lungub king kampu potang limbug ne ing aldo. Gawa kayung metung a lugal lual ning kampu at karin kayu munta neng magbawas kayu. Iyabe ye karing armas yu ing metung a pangulkul ban gamitan king pamangawang kulkul. Karin kayu magbawas at kaybat tambunan yu. Uling lilibut ya king kampu yu ing Ginung kekayung Dios ban ingatan na kayu at dinan tagumpe karing kalaban yu. Inya kailangan yang malinis ing lugal yu ban ala yang akit nanumang dinat at ban e na kayu painggulutan. Nung tumakas ya ing metung a ipus at munta ya kekayu, e ye babalik king panginuan na. Paburen yeng manatiling kayabe yu at manuknangan king isanu mang balen a pilinan na; e ye gigipitan. E makapaintulut king ninumang Israelita, babai o lalaki, ing itinda na ing katawan na kilub ning Templo at e la malyaring idala kilub ning Templo ding salaping panakitan na bilang ain king penata na, uling pikakasaman na la ning Ginung kekayung Dios ding taung anti kareti. E kayu mamatubu king pera, pamangan o nanumang bage peparam yu karing kalupa yung Israelita. Malyari kayung singil patubu karing dayuan, oneng e karing kalupa yung Israelita. King anti kaniting paralan na kayu bendisyunan ning Ginung kekayung Dios king nanumang kekayung daptan ketang gabun a malapit yu nang bandian. Tuparan yu itang penata yu king Ginung kekayung Dios; e yu piyayantala. Singilan na kayu, nung e yu tuparan, at mikasala kayu. Nung inari yu king lub yu king e kayu gawang panata, iti e mibilang kasalanan laban kekayu. Nung kusa kayung mengaku king Ginung kekayung Dios, iti sukat yung tuparan. Nung lungub kayu king mulahan ubas ning kalupa yung tau, malyari kayung kuma at mangan anggang bisa kayu karing bunga ban maulu ing danup yu, oneng e kayu malyaring midatuk agyang metung mu king kekayung lulanan ban idala. Nung lalabas kayu king asikan nang trigu ning kalupa yung tau, malyari kayung manakdut, oneng e kayu malyaring gumamit lait. Potang makiasawa ya ing metung a lalaki at kaybat e ya maligaya king babaing ayasawa na uling atin yang ikit a e masanting, kanita ing lalaki malyari yang gawang kasulatan ning pamikawani at palakuan ne king bale na ing babai. Nung ing babaing kewanian ning asawa na makiasawa yang pasibayu Potang bayu yang kasal ing metung a lalaki, e ya malyaring makilaban king gera bilang sundalus o magobra king gubiernu. Kailangan neng pakiabayan at paligayan kilub ning pabanua ing asawa na. E makapaintulut kenu man ing kuanan ne ing gilingan o ing kabangal na bilang sangla, uling anti mu ne kanitang kinua bie ing makibandi. Nung meyakit ya ing metung a Israelita a menguang kalupa nang Israelita, at kaybat gawan neng ipus o kaya pisali ne antimong ipus, paten ya itang menguang tau. King makanyan a paralan ye ilako ing e mayap king libutad yu. Mingat kayu king mapanganib a sakit ning lepra. Pamintuan yung mitmung kaingatan ing ituru da ring Levitang pari, antimo ing inutus ku karela. E yu sana kakalinguan itang depat na ning Ginung kekayung Dios kang Miriam inyang linual na kayu Ehipto. Nung atin kayung nanumang bage peparam king kalupa yung tau, e ye luluban a bale ban kumang peka sangla na. Manaya kayu lual na ning bale at paburen yung ing taung peparaman yu ya ing milual at miduang king sangla na. Nung pakakalulu ya, e ye sisinup itang balabal a peka sangla na. Isubli ye bayu datang ing bengi ban atin yang gamitan potang matudtud ya at bendisyunan na kayu, at ing Ginung kekayung Dios ibilang nang kabanalan ing depat yu. E ye gigipitan ing upahan a magobra yu a kalulu at atyu king pamangailangan maging kapatad ye o dayuan a makipamalen kekayu. Ibie yu ing upa na kayari nang megobra bayu ya lumbug ing aldo; uling kalulu ya at ing upa na ya ing asahan nang pagkabie. Nung e yu agad ibie ing upa na, isumbung na kayu king Ginu at iti mibilang kasalanan kekayu. E la sukat miparusan kamatayan ding pengari king kasalanan a depat da ring anak da o ding anak king kasalanan da ring pengari da. Ing mikasala ya ing parusan kamatayan. E yu pagkaymut ing hustisia karing dayuan o ulila o kakuanan man anting sangla ing balabal na ning babaing mebalu. E yu sana kakalinguan king meging ipus kayu karin king Ehipto, oneng linigtas na kayu ning Ginung kekayung Dios. Iti ing sangkan nung inya binie ku la deting kautusan. Nung king pamamalut yu king tenam yu atin kayung e apalut, e yu na babalikan ita. Paburen yu na karing dayuan, ulila, at mebalung babai. At bendisyunan na kayu ning Ginung kekayung Dios king nanumang kekayung daptan. Neng namang agtalan yu na la bunga ding tanaman yung olibo, e yu na la babalikan pa detang melakuan a bunga. Paburen yu na la deta para karing dayuan, ulila, at mebalung babai. Neng mamupul kayung ubas, paburen yu na la detang melakuan para karing dayuan, ulila, at mebalung babai. E yu sana kakalinguan king meging ipus kayu karin king Ehipto. Iti ing sangkan nung inya binie ku la deting kautusan. Nung atin lang piamanuan ding aduang tau at dela ra iting pisasabian king husgadu, ding ukum ilang lumitis. Sukat deng pawalan sala itang alang kasalanan, oneng itang mikasala ya ing atulan da. Nung mangaintulid king metung ing barugan ya, kanita pasakban ne ning ukum at pabarug ne itang mikasala king akakit na. Apat apulung barug ing marakal diling aibie ra, agpang king bayat ning pamikasala na. Pamanalipusta na king kalupa yung tau, nung lagpus king bilang ing barug. E me sasara asbuk ing baka kabang dadara ya. Nung ating aduang mikapatad a lalaki at manuknangan la king metung a lugal, oneng mete yang alang anak ing metung karela, e ya malyaring makiasawa ing asawa na lual ning pamilya na ning asawa na. Sukat neng pakasalan ning kapatad nang lalaki ing babaing akalakuan na ning kapatad na at daptan na ing katungkulan na bilang asawa. Ipalagyu re ing mumunang ayanak da king lagyu na ning mete kapatad na ban e ya mabura lagyu king Israel. Nung e ne buring pakasalan ing asawa na ning mete nang kapatad, munta ya kanita ing mebalung babai karing manimuna na ning balen at sabian na karela, E ne buring manatili lagyu ing kapatad nang lalaki; e na buring daptan kanaku ing katungkulan na ning kapatad na. Kanita payaus de ring manimuna ing kapatad na ning meyangu-bie at usukan de. Nung e ya pa mu rin mabisa, lapitan ne ning babaing mebalu, ilako ne sandalyas at saka ne luran a lupa. Kaybat sabian na, Makanyan ing malyari king lalaking e bisang munie lahi king kapatad na. At ing pamilya na king mabilug a Israel mayaus ya king lagyung Ing Pamilya na ning Leko ra Sandalyas. Nung ating aduang lalaking mipapate at ing asawa na ning metung karela linapit ya ban saupan ne ing asawa na, at sikmal ne itang makasalikut nang kasangkapan ning kapate ning asawa na, pututan ya gamat ing babaing ita; e ya sukat pakitanan lunus. E kayu sukat mikaka ating aduang timbangan a e parehuing metung sobra ya timbang at ing kadua kulang ya. E kayu mikaka ating aduang panakal a e ustuing metung sobra ya takal at ing kadua kulang ya. Sukat kayung ating metung mung timbangan a ustu timbang at panakal a e kulang o sobra ban kumaba kayu bie king gabun a babie na kekayu ning Ginung kekayung Dios. Kasusumamian na ning Ginung kekayung Dios ing sablang miyayaliwang paralan na ning pamamirait. E yu kakalinguan itang depat da kekayu ding Amalekita kanitang meko kayu Ehipto. Ala lang takut king Dios, inya selakayan da kayu agyang mangaina kayu at mangalambut, at sebatan da la ring kayabe yung atyu king kagulutan yu. Potang ligtas na kayu karing kalaban yu at panatag na kabilian king gabun a babie na kekayu ning Ginung kekayung Dios e yu la kakalinguan pamaten ding sablang Amalekita ban ala nang makaganaka pa karela. Potang miras na kayu at abandi yu ne ing gabun a babie na kekayu ning Ginung kekayung Dios at manuknangan na karin, kuma ya kanita ing balang metung kekayu karing mumuna nang bunga ning pupul na. Idatuk la reti karing lulanan at idala ketang lugal a pilinan na ning Ginung kekayung Dios ban karin ya samban. Lapitan ye karin ing pari a mangasiwa king aldong ita at sabian yu: Papasiag ku ngening aldong iti king Ginung Dios king aku atyu na ku king gabun a pengaku nang ibie karing makatua mi. Kuanan na la kanita kekayu ning pari ding lulanan at ibili na la king altar ning Ginung kekayung Dios. Kaybat na nita, sabian yu arapan na ning Ginung kekayung Dios: Metung yang Arameo i tata ku a alang tuknangan. Malati ya mu ing pamilya na inyang minta ya Ehipto, at karin ya menuknangan. Oneng dinatang ing panaun a meging marakal ya, maragul, at mayupayang bansa. E mayap ing meging tratu da kekami ding tau Ehipto; pepasakitan da kami at gewang ipus. Kanita minaus kami king Ginu, ing Dios da ring makatua mi, at pekiramdaman na kami. Ikit na ing pamagdusa mi, kasakitan, at pangayalipusta mi. Linigtas na kami ibat Ehipto king kapamilatan na ning upaya na, ning bage makapangilabut, at dapat a pagmumulalan. Dela na kami keti at binie ne iting gabun nung nukarin mataba ing gabun at labis-labis ing kabiayan. Inya ngening aldong iti darala ku para keka, O Ginung Dios, ing mumunang bunga na ning gabun a binie mu kanaku. Kaybat na nita, iyapag yu king arapan na ing darala yu, siklaud kayu, at samban ing Ginung kekayung Dios. Sukat kayung pasalamat king Ginung kekayung Dios. Magsaya kayung kayabe da ring pamilya yu, ding Levita, at ding dayuan a mekipamalen kekayu, uli na ning mangayap a bage depat na kekayu. Ibie ye ing sikapulu ning pupul yu balang katlung banua. Para karing Levita ya ing sikapulu, karing dayuan, karing ulila, at karing mebalung babai ban mika pamangan la at kumabsi. Kaybat na nita, sabian yu king arapan na ning Ginung kekayung Dios: Aibie ku ne, Ginu, ing kapulung dake na ning pupul ku at dinake karing Levita, karing dayuan, karing ulila, at karing babaing mebalu, agpang king inutus mu kekami. Ala kung lebagan karing utus mu o mengalinguan man kareti. Ala kung pengan king kapulung dake inyang oras ning pamagpaldas. E ke inuli bale ing kapulung dake inyang e ku malinis o dinake para karing mete. Dimdam ku, O Ginung Dios, ing siwala mu at memintu ku. King banal mung luklukan banua lawan mu kami. Bendisyunan me ing balen mung Israel at ing gabun a binie mu kekami, agpang king pengaku mu karing makatua mi, ing gabun a mataba at labis-labis king kabiayan. Utusan na kayu ngening aldong iti ning Ginung kekayung Dios ban mamintu karing sabla nang utus at tuntunan. King mitmung katapatan tuparan yu la sana king mabilug yung pusu at kaladua. Sinabi yu ngening aldong iti king ing Ginu ya ing kekayung Dios; king tuntun kayu king dalan na, mamintu karing utus na at tuntunan, at makiramdam king siwala na. At sinabi na naman ning Ginu ngening aldong iti king ikayu ding taung bukud nang bandi, antimo ing pengaku na kekayu. Inya sukat yu lang pamintuan ding sablang kautusan na at ya naman itas na kayung matas karing sablang bansa a lelang na ban purian ye ampon parangalan, at ban ikayu ing maging memalen nang banal, antimo ing asabi na na kekayu. Kayabe da ring manimuna na ning Israel, minie yang utus i Moises karing memalen ning Israel. Ngana, Pamintuan yu la ding kautusan a babie ku kekayu ngening aldong iti. King aldo a adalakitan yu ne ing Ilug ning Jordan at milub king gabun a babie na kekayu ning Ginung kekayung Dios, mitalakad kayung maragul a batu at sementuan yu la. Isulat yu la karin ding sablang kautusan kabud miras kayu king gabun a babie na kekayu ning Ginung kekayung Dios, ing gabun a mataba at labis-labis king kabiayan, antimo ing pengaku na para kekayu ning Ginung Dios da ring makatua yu. Inya kadalakit yu king Ilug ning Jordan, italakad yu la deting batung maragul king Bunduk ning Ebal, antimo ing iyutus ku kekayu ngening aldong iti. Sementuan yu la. Gawa kayu namang altar karin king kapamilatan da ring batu para king Ginung kekayung Dios, oneng e kayu gagamit kasangkapan a bakal. Gumamit kayung batu a e tinabas at king altar a gawan yu karin yu iyain ing ain yung sisilaban para king Ginung kekayung Dios. Karin yu la naman paten at iyain ding ain-ning-pamisulusulu at karin yu la kanan miyabe-abe. Magpasalamat kayu arapan na ning Ginung kekayung Dios. Isulat yu lang masalese karing batung italakad yu ding sablang kautusan na ning Ginung Dios. Kaybat na nita, nganang sinabing Moises at ding pari karing sablang Israelita, Kapatad kung Israelita, magtahimik kayu at makiramdam. Ngening aldong iti meging memalen na kayu ning Ginung kekayung Dios, inya makiramdam kayu at mamintu karing utus na at tuntun king sabian ku ngeni kekayu. King aldo mu ring ita, nganang minie panabilin Moises karing memalen ning Israel, Kaybat yeng adalakitan ing Ilug ning Jordan, ding tribung talakad king Bunduk ning Gerizim, potang mipasiag ya ing bendisyun karing tau, ila deti: Simeon, Levi, Juda, Isacar, Jose, at Benjamin. Ding tribung talakad naman king Bunduk ning Ebal, potang mipasiag ing sumpa, ila deti: Ruben, Gad, Aser, Zebulun, Dan, at Neftali. At king masikan a siwala, sabian da ring Levitang pari karing Israelita: Isumpa ya ing ninumang gagawang larawan o idolo, ing bage a makasumami king Ginu, at kaybat tatalakad ne king makasalikut a lugal. At ding sablang tau makibat la, Amen! Isumpa ya ing taung alang galang kang tata na o ima na. At ding sablang tau makibat la, Amen! Isumpa ya ing taung manalis muhun a tanda na ning gabun a bandi na ning kalupa nang tau. At ding sablang tau makibat la, Amen! Isumpa ya ing ninumang mililili king daralanan na ning taung bulag. At ding sablang tau makibat la, Amen! Isumpa ya ing ninumang magkaimut hustisia king dayuan, king ulila, at king babaing mebalu. At ding sablang tau makibat la, Amen! Isumpa ya ing anak a lalaking makipangatawan kaninu man karing asawa nang tata na, uling iti kalapastanganan kang tata na. At ding sablang tau makibat la, Amen! Isumpa ya ing ninumang makipangatawan king isanu mang animal. At ding sablang tau makibat la, Amen! Isumpa ya ing ninumang makipangatawan king kapatad nang babai o kasing-ibpa na o kasing-indu na. At ding sablang tau makibat la, Amen! Isumpa ya ing ninumang makipangatawan king katuangan nang babai. At ding sablang tau makibat la, Amen! Isumpa ya ing ninuman king lihim makamate kalupa nang tau. At ding sablang tau makibat la, Amen! Isumpa ya ing ninumang paupang salapi ban makamate taung alang kasalanan. At ding sablang tau makibat la, Amen! Isumpa ya ing ninumang e mamintu kareting kautusan. At ding sablang tau makibat la, Amen! Nung pakiramdaman yung mitmung kaingatan ing siwala na ning Ginu kekayung Dios at mamintung mitmung katapatan karing kautusan na a sasabian ku ngeni kekayu, kanita itas na kayung matas kesa karing aliwang bansa na ning yatu. Datang kekayu ing bendisyun nung makiramdam kayu at mamintu king Ginung kekayung Dios. Bendisyunan na la ning Ginu ding balen yu at ding marangle yu. Bendisyunan na kayu karing anak yu at dinan maragul a pupul at dakal a baka ampon tupa. Bendisyunan na la ring tenam yu at e kayu milako kabiayan. Bendisyunan na ing sablang daraptan yu. Iligtas na kayu karing kalaban a lumusub kekayu at mamulayi lang tumakas king arapan yu. Metung la penibatan king paglub da, oneng misalbag lang pupulayi potang tumakas la kekayu. Bendisyunan na la ning Ginu ding kamalig yu at ing sabla yung daraptan. Bendisyunan ne ing gabun a babie na kekayu ning Ginung kekayung Dios. Nung pamintuan yu la ding kautusan na ning Ginung kekayung Dios at nung tuntun kayu king dalan na, ikayu mismu ing maging banal nang memalen, antimo ing matimid nang pengaku kekayu. Kanita ra akit ding sablang tau ning yatu king ikayu pin ding taung pinili na at mika takut la kekayu. Pabandian na kayu king sablang daraptan yu, parakalan na la ding anak yu at ding baka yu, at dinan na kayung maragul a pupul king gabun a pengaku nang ibie kekayu king kapamilatan da ring makatua yu. Ibuklat ne ning Ginu ing banua, ing simpanan ning pibandian na, ban itugtug na ing uran a kailangan ning marangle yu at bendisyunan na ing sablang daraptan yu. Inya ikayu ing pautang karing dakal a bansa at aliwa ikayu ing manutang. Ikayu ing mutus karing bansa at aliwa ikayu ing utus-utusan. Manatili kayung magtagumpe at e masambut, nung tapat yu lang pamintuan ding kautusan na ning Ginung kekayung Dios a sasabian ku ngeni kekayu, nung e yu la lilisian o painggulutan o e sasamba at e susuyung aliwang dios. Nung e kayu makiramdam king siwala na ning Ginung kekayung Dios at e mamintu karing kautusan na at e tuntun king sasabian ku ngeni kekayu, kanita na la dugpa kekayu deting sumpa: Misumpa la ding balen yu at ding marangle yu. Misumpa ing tenam yu at ing sasadia yung pagkabiayan. Misumpa la ding anak yu, ing tanam yu, ding baka, at sese yung tupa. Misumpa ing sabla yung daraptan. Nung e kayu tupad at mangalinguan kayu king Ginu, parala yang dakal a sumpa, kagutgutan, at kabiguan king sablang daraptan yu angga king agad kayung mabigu at magisan mate uli ning dapat yung e mayap. Parala yang salut a manatili kekayu angga king magisan kayu ngan king gabun a malapit yu nang bandian. Gisanan na kayu king kapamilatan na ning tuberkulosis, lagnat, pali ning aldo, lawi, at kulapu angga king lubus kayung magisan. E muran at maging anting bakal ing gabun. Alikabuk at balas ing parala na at e uran ban mate kayu ngan. Ipasambut na kayu ning Ginu karing kalaban yu; lusuban yu la, kaybat mamulayi kayu king miyayaliwang lugal at mangilabut la ding sablang tau ning yatu a manakit king milyari kekayu. Maging pamangan da la ring ayup at ding malyap a animal ding bangke yu at alang mamulyo man karela. Pasakitan na kayu ning Ginu king kapamilatan na ning tigsa, itang tigsa a digpa karing tau Ehipto. Kumatmu ya ing katawan yu karing ulsera, langib, at buni a alang pangakayap. Masira kayu isip, mabulag, at mangalitu. Anting bulag, kapkapan ye ing daralanan yu agyang masala ya ing aldo, oneng e ye pa mu rin turan ing dalan. Parati kayung mayalipusta at kapanakawan, makanyan man alang sumaup kekayu. Mipangaku yang maging asawa mu ing metung a babai, oneng aliwa ya ing taung sumiping king maging asawa mu. Gawa kayung bale, oneng aliwa ya ing taung tuknang karin; tanam kayung ubas, oneng aliwa ikayu ing numabang. Katatan da la king arapan yu ding kekayung baka, oneng e kayu makatakman king karni ra. Samsaman de ing sese yung asno, at e yu ne akuang pasibayu. Miyabie la ding tupa yu karing kalaban yu, at alang sumaup kekayu ban akua yu lang pasibayu. Kuanan da la ring anak yu king akakit yu, at ipamie da la karing aliwang tau. Langi kayu mata king pamanayang ala namang panenayan king pamagbalik da. Bansa yang e yu kakilala ing mangan king sablang bunga na ning kapagalan yu at pamagsikap, at manatili kayung mayayalipusta at madadakurak. Masira kayu buntuk uli na ning kasakitan a dalanan yu. Pasakitan na kayu ning Ginu king kapamilatan da ring tigsa king tud at bitis. E la kumayap deti at kumalat la king mabilug yung katawan. Idala na kayu at ing ari a pinili yu king dayuan a bansa a e yu balu at e ra naman balu ding makatua yu. Sumuyu kayu karin karing aliwang dios a megawa king dutung at batu. Mangapamulala la ding tau da ring bansa nung nu kayu miyugse uli na ning mapalyari kekayu; maging kasebian kayu at pikaylian. Tanam kayung dakal a bini, oneng ditak mu ing pupulan yu, uling kanan da ring durun. Tanam kayung ubas at sesen yu lang mitmung kaingatan, oneng e yu la takman ding bunga ra o ainum ing katas da, uling ding ulad ilang sumira kareti. Mika tanaman kayung olibo king makapadurut kekayu, oneng e kayu manikuang laru kareti, uling malagas la bunga. Manganak kayung lalaki at babai, oneng milako la kekayu, uling mabihag la karing kalaban. Ding durun ilang gumisan karing sabla yung tanaman at tenam king marangle. Mibandi la ding dayuan a makipamalen kekayu, oneng mamulubi kayu. Ila ding mamaram salapi kekayu at aliwa ikayu. Ila ding maging panginuan yu, at ikayu ring utus-utusan. Datang la at dugpa kekayu deting sablang sumpa at mate kayu ngan, nung e kayu makiramdam king Ginung kekayung Dios uling e yu la tiparan ding kautusan na at tuntunan a binie na kekayu. Maging tanda la deti at metung a kayatulan para kekayu at karing anak yu king kapilan pa man. Dininan na kayung dakal a mayap a bage ning Ginung kekayung Dios, makanyan man e ye matulang simban at siyuan king mabilug yung pusu. Inya naman sumuyu kayu karing kalaban a itubud na ning Ginu laban kekayu. Dumanup kayu, kumau, malubas, at mibili kayu king miyayaliwang pamangailangan. Pasakitan da kayu angga king mate kayu ngan. Mitubud yang bansang ibat king wakas ning yatu at anti ya king agila a lumusub kekayu at e yu aintindian ing salita na. Mabagsik la ding memalen na; ala lang galang karing makatua at alang lunus karing anak. Kanan da la ring anak da ring sese yung animal at ing pupul yu king gabun. Ala lang itagan a binutil trigu, katas ubas, at laru; ala la namang itagan karing sese yung tupa at baka. Inya dumanup kayu at mate. Kubkuban da la ring sablang balen na ning gabun a babie na kekayu ning Ginung kekayung Dios, at mibagsak la ring panaligan yung matas a pader at kuta. King kekaban na ning pangakubkub yu karing kalaban at ning kaguluan at uli na ning danup yu kanan yu la ding anak a binie na kekayu ning Ginung kekayung Dios. Agyang ing pekamarangal at pekamaganakang lalaking kabalen yu maging maimut ya king kapatad na o king asawa nang pakamalan o karing anak nang makatagan. E na la dinan deti king kakanan nang laman da ring anak na pota ala yang kanan king kekaban na ning pangakubkub at kaligaligan a ipasari da ring kalaban a lulusub kekayu. Pati ing pekamarangal at pekamaingat pangasese karing babai a e pa bitasang linakad king gabun a alang sapin a bitis maging maimut ya agyang pang king asawa nang pakamalan at karing anak na. Mangan yang salasalikut. E na la dinan king kakanan nang piulunan anak at pati na ing anak a ibait na, king kekaban ning danup at kaligaligan a ipasari da ring kalaban a lumusub kekayu. Nung e yu la pamintuan mitmung katapatan deting kautusan keting librung iti, at e gumalang king makapagmulala at makapangilabut a lagyu ning Ginung kekayung Dios, kanita parala ya kekayu at karing lahi yu metung a salut a makapangilabut at sakit a makatakut, at e maulu kapilan man. Ibie na la kekayu at karing lahi yu deting makapangilabut a sakit a pitakutan yu a binie na karing tau Ehipto kanitang misan a panaun. At kapilan man e kayu kumayap. Parala ya namang miyayaliwang sakit at salut a e misulat keting libru na ning kautusan ning Dios at magisan kayu. Agyamang dakal kayung anti ring batuin a e mabilang-bilang, ditak la mu ding mitagan uling e kayu memintu king Ginung kekayung Dios. Nung makananu yang metula ing Ginu inyang binendisyunan na kayu at peparakalan king bilang, makanyan ya namang tumula king pamanyira na at pamakamate kekayu. Milako kayu king gabun a kekayung pupuntan at babandian. Ikalat na kayu ning Ginu karing miyayaliwang suluk na ning yatu, at karin samba kayu at sumuyung aliwang dios a megawa karing dutung at batu a e yu kakilala ni balu maging ikayu o ding makatua yu. E kayu mipanatag a kabilian karin ni mipaynawa ding bitis yu. Pakarugan na kayu salu ning Ginu, labug la ring mata yu, at magulu kayu isip uli na ning kabiguan at kalungkutan. Mibili ing bie yu king panganib; mitmu king takut aldo at bengi at milako kayu kapanayan. Ngayung sumabi neng abak, Sana bengi na at neng bengi naman sabian yu, Sana abak na. Iti ya ing pagnasan yu uli na ning maragul a takut a akakit yu at daralanan yu. Isake na kayu ning Ginu karing barku ban ibalik pasibayu king Ehipto agyang pengaku nang e na na kayu ibalik pasibayu. Karin yu pisali ing sarili yu bilang ipus karing kalaban yu, oneng metung man alang mabisang sali kekayu. Ila deti ring pakiduang na ning kasunduan ning Ginu a inutus na karing Israelita king kapamilatan nang Moises karin king Moab. Karagdagan ya iti ketang kasunduan a gewa na karela karin king Bunduk ning Horeb. Inaus na lang mitipun Moises ding sablang Israelita at kaybat ngana karela, Ikit da mismu ding mata yu ing sablang depatan na ning Ginu king ari na ning Ehipto, karing tauan na, at king mabilug dang bansa. Ikit yu ing maragul nang upaya ning Ginu, ding tanda, at bage pagmumulalan a depat na. Angga man ngeni e na kayu pa dininan kaisipan ban aintindian yu, mata ban akit yu o balugbug ban damdaman yu. Penimunan da kayu king disyerto kilub ding apat apulung banua; e melaun ing imalan yu at e la mepudpud ding sandalyas karing bitis yu. E kayu mengan tinape at minum danum o alak, oneng dininan na kayu ning Ginu king kailangan yu ban abalu yu king ya ing Dios yu. Inyang miras tamu keting lugal a iti, lisuban na katamu at lebanan ning Aring Sihon ning Hesbon at i Aring Og ning Bashan, oneng simbut ta la. Sekupan ta ya ing gabun da at binie tamu karing tribu nang Ruben, Gad, at king kapitna na ning tribu nang Manase. Inya tuparan yu la ding pakiduang na niting kasunduan ban mibendisyunan ing sabla yung daraptan. Atyu kayu ngan ngeni keti makatalakad arapan na ning Ginung kekayung Dios a abe ding manimuna ning balang tribu, ding makatua, ding mamuntukan, ding sablang lalaki, ding anak yu at asawa ampon ding dayuan a makipamalen kekayu a talasibak dutung at maniaklung danum para kekayu. Atyu kayu keti ban mangaku at pailalam king aduan na ning kasunduan ning Ginung kekayung Dios. King kapamilatan na niting kasunduan, ikayu ing maging memalen nang pinili manibat ngening aldong iti. At ya ing maging Dios yu, antimo ing pengaku na karing makatua tamung i Abraham, Isaac, at Jacob. E ya mu para kekayung atyu keti iting kasunduan, nune para kareta ya namang alayu keti at karing anak yung mangabait. Balu yu nung nanung uring bie ing delanan tamu king bansa ning Ehipto at karing bansa a lebasan tamu king pamaglakbe tamu. Ikit yu la ding makasumami rang idolo a megawa king dutung, batu, pilak, at gintu. Inya mingat kayu uling pota atin kekayung lalaki o babai o pamilya o tribu a atyu ngeni keti a painggulut king Ginung kekatamung Dios king kapamilatan na ning pamanyamba at pamaniuyu kareting kikilalanan dang dios da reting aliwang bansa. Pota mangari iti king metung a tanaman a daragul at kaybat lasun ya at mapait la ding bunga na. Ngening dimdam yu na la deting pakiduang ning kasunduan at kaybat atin kekayu a matulang sabian na king lub na, E ku numanu balang agyang pang daptan ku itang sabla kung buring daptan. Iti ing panibatan na ning kasiran yumayap la man o e mayap. E ne patawaran ning Ginu ing taung makanyan a kaisipan, nune mikaluku ing mua na at dugpa la ding sablang sumpa a misulat keting libru at lubus yang masintang. Ikalilua ne ning Ginu karing tribu na ning Israel ban parusan, agpang karing sumpang misulat keting libru na ning kautusan ning Ginu. Akit da ring mibait a lahi, ding anak kaybat yu, at ding dayuan a menibatan karing marayung lugal ing kasiran at kasakitan a pepagpa na ning Ginu king kekayung gabun. Akit de ing gabun a mesilab king asupri at timbunan na ning asin, inya alang nanumang mabibie karin. Mangari ya ing gabun yu king siudad ning Sodoma, Gomorra, Adma, at Zeboiim a lesak na ning Ginu uli na ning mikaluku ing mua na karing memalen da. Ngara kanitang mangutang ding sablang tau ning yatu, Obat makanyan ing depat na ning Ginu keting lugal? Obat mimua yang e makanyan-kanyan? Ngara namang makibat ding aliwa, Uling linabag la king kasunduan da king Ginu, ing Dios da ring makatua da, at ing milual karela king Ehipto. Sinamba la at sinuyu karing aliwang dios a e ra kakilala agyang bawal karela. Inya mikaluku ing mua na ning Ginu karela, at pepagpa na la ring parusa a misulat keting libru. E mu ita ing depat na ning Ginu karela; king mua nang alang kalupa leko na la king gabun da at inugse king aliwang bansa. Atyu la ngeni karin. Ating bage milihim at bukud lang mangaintulid king Ginung kekatamung Dios, oneng itang mihayag mangaintulid kekatamu at karing kekatamung anak ban makapamintu tamu karing kautusan king kapilan pa man. Potang mapalyari na la kekayu deting sumpa at bendisyun, at manuknangan na karing aliwang bansa nung nukarin na kayu inugse ning Ginung kekayung Dios, kanita yu na aganaka ing pamamili a inapag ku kekayu. At nung pilinan yu at ding lahi yu ing mibalik king Ginu at mamintu king mabilug yung pusu at kaladua karing utus na a sasabian ku ngeni kekayu, kanita malunus ya kekayu ing Ginung kekayung Dios, at kuanan na kayu karing bansa nung nu kayu miyugse, at ibalik na kayu ketang masaplalang kabilian. Agyang pang miyugse kayu king pekamarayung suluk ning yatu, dakitan na kayu mu rin ning Ginung kekayung Dios ban ibalik na kayu king gabun nung nukarin la menuknangan ding makatua yu at bandian yeng pasibayu. Lalu na kayung bendisyunan at parakalan a bilang maygit karing makatua yu. Ibie ne kekayu at karing maging lahi yu ing pusung mapamintu ban luguran ye king mabilug yung pusu at kaladua at kumaba kayu bie. At ipagpa na la ning Ginung kekayung Dios deting sumpa karing kalaban a menalipusta kekayu. Pasibayu yeng pakiramdaman a siwala at mamintu kayu karing sabla nang kautusan a sasabian ku ngeni kekayu. Pabandian na kayu at bendisyunan ing sablang daraptan yu, ding anak yu, ding sese yung animal, at ding tanaman yu. Tula na ning Ginu ing bendisyunan na kayung pasibayu antimo nung makananu yang metula karing makatua yu. Mu pin, kailangan ing pakiramdaman ye ing siwala na ning Ginung kekayung Dios; mamintu king mabilug yung pusu at kaladua karing utus na at karing tuntunan a misulat keting libru ning Kautusan. Uling iting kautusan a sasabian ku ngeni kekayu e ne man masakit pakiabutan o paki-intindian. Alayu king matas a banua. E yu asabing Ninu ing mukiat karin ban kuanan na la at ban damdaman ta la at tuparan? Alayu naman king kangatba ning dagat. Inya e yu asabing Ninu ing dalakit king dagat ban kuanan ne at ban damdaman ta ya at tuparan? Atyu mismu siping yu ing kautusan; atyu karing asbuk yu at karing pusu yu, inya mayan yang tuparan yu. Babie ku ngeni kekayu ing pamagpasya nung isanu ing pilinan yu: ing bie at ing kayapan o ing kamatayan at ing e ustu. Nung pamintuan yu la ding kautusan na ning Dios a sasabian ku ngeni kekayu, nung luguran ye at tuparan ding sablang kautusan na ning Ginung kekayung Dios, kanita mibendisyunan ing bie yu at dakal kayu king bilang karin king gabun a pengaku nang ibie na kekayu. Nung e kayu mamintu o e makiramdam king Ginu at gumulut ban samba at sumuyu karing aliwang dios, kanita magisan kayu ngan. Sasabian ku na ngening aldong iti king e kayu magluat manuknangan king gabun a kekayung pupuntalan sumangid na ning Ilug ning Jordan ban bandian. Ausan ke ing banua at ing yatu ban saksian da ku king ngening aldong iti inapag ku kekayu ing bie o ing kamatayan at ing bendisyun o ing sumpa. Inya ing pilinan yu ya ing bie ban ikayu at ding maging lahi yu e la mate. Luguran ye ing Ginung kekayung Dios, mamintu kayu karing utus na at manatiling tapat ban kumaba ing bie yu karin king gabun a pengaku nang ibie karing makatua yung i Abraham, i Isaac, at i Jacob. Sindu nang Moises ing pamagsalita na karing sablang memalen ning Israel. Ngana karela, Dinalan at aduang pulung banua na ku ngeni at e ku na agyung daptan itang sadia kung daraptan. Sinabi na kanaku ning Ginu king e ku ne malyaring dalakitan ing Jordan. Ing manimuna king pamandalakit yu ya mismu ing Ginung kekayung Dios, at ya ing gumisan karing bansang dalanan yu ban asakup yu la ring gabun da. At i Josue ya ing maging manimuna yu, uling iti ing sinabi na ning Ginu. Daptan na karela ning Ginu itang depat na kari Sihon at Og, ding ari da ring Amoreo, inyang pete na la at lesak ding bansa ra. Sambutan yu la uli na ning Ginu at daptan yu karela itang mismung inutus kung daptan yu karela. Magpakatatag kayu; siknangan yu ing lub yu. E kayu sukat mitatakutan karela, uling ing Ginung kekayung Dios ya ing manimuna kekayu. E na kayu paburen o lakuan. Kaybat na nita, inaus neng Moises i Josue at king durungutan da ring sablang memalen ning Israel sinabi na, Magpakatatag ka; siknangan mu ing lub mu, uling ika ing manimuna kareting tau ban asakup ya ing gabun a pengaku na ning Ginu ban ibie karela at bandian. Ing Ginu mismu ya ing manimuna at mantabe keka. E na ka paburen o lakuan. Inya e ka sukat mitatakutan o mimina lub. Sinulat neng Moises iting Kautusan na ning Dios at binie ne karing Levitang pari, ding talapagdala king Kaban ning Kasunduan, at karing manimuna na ning Israel. Nganang minie bilin karela, King kapupusan na ning balang kapitung banua, ing banua na ning pamamatawad karing maki utang, king Piesta da ring Dalungdung, basan ye iting Kautusan king daramdaman da ring sablang memalen ning Israel a mitipun ban samba ketang lugal a pilinan na ning Ginung kekayung Dios. Tipunan yu la ding lalaki at babai, ding anak at ding dayuan a mekipamalen kekayu ban damdaman de iting Kautusan, at ban mabiasa lang tumakut at gumalang king Ginung kekayung Dios at mamintung mitmung katapatan karing sablang utus ku. Kanita ding anak da a e bitasang makibalu kaniti damdaman da la naman at mika takut la't kagalangan king Ginung kekayung Dios anggang bie ra king gabun a malapit yu nang sakupan kaybat yeng adalakitan ing Jordan. Kaybat na nita, ngana ning Ginu kang Moises, Malapit na kang mate. Ausan me i Josue at ituki me king Tolda ban italaga ke king katungkulan na. Minta ya i Moises at i Josue king Tolda at pepakit ya karela ing Ginu king kapamilatan na ning asias a biga a atyu arap ning Tolda. Kanita ngana ning Ginu kang Moises, E magluat mate kang anti ding makatua mu. Potang mete na ka ding taung deti magumpisa lang magtaksil kanaku, samba la at sumuyu karing dios da ring lugal a pupuntalan da, gumulut la kanaku at labagan de ing kasunduan a gewa ku karela. Kanita na mikalabkab ing mua ku karela. King aldong ita, tanggian ku la at lakuan. Mangamate la. Datang karela ing dakal a sakit at kaguluan. Kanita ra apagaralan king ing sablang kabiguan a miras karela bunga na ning aku, ing Dios, e ra na ku kayabe. King aldong ita, paburen ku na la uli na ning e ustung depat da king kapamilatan na ning pamanyamba ra at pamaniuyu karing aliwang dios. Inya isulat me iting kanta; ituru me karing memalen ning Israel, iyulit me karela ban ya ing maging peka saksi ku laban karela. Idala ku na la king gabun a mataba at labis-labis king kabiayan, ing gabun a pengaku kung ibie karing makatua da. E la dumanup karin at manuknangan lang payapa, oneng samba la at sumuyu karing aliwang dios. Gulutan da ku at labagan de ing kasunduan. Datang kanita karela ing dakal a sakit at kaguluan. Oneng iting kanta a e ra akalinguan ding karelang lahi, arapan na la anting peka saksi ku laban karela. Ngeni pa balu ku na ing isipan da agyang e la pa miras king gabun a pengaku kung ibie karela. Inya king aldo mu ring ita, sinulat neng Moises iting kanta at tiru ne karing memalen na ning Israel. Kaybat na nita, telaga ne ning Ginu i Josue, ing anak nang Nun, at ngana, Josue, magpakatatag ka; siknangan mu ing lub mu, uling ika ing manimuna karing memalen ning Israel king pamamunta ra king gabun a pengaku kung ibie karela. Mantabe ku keka. Sinulat na lang Moises king libru ding kautusan na ning Dios manibat king mumuna angga king katataulian. Kaybat, nganang minutus karing Levitang pari, ding talapagdala king Kaban ning Kasunduan ning Ginu, Kuanan ye iting libru ning Kautusan ning Dios at ibili ye lele na ning Kaban ning Kasunduan ning Ginung kekayung Dios ban maging peka saksi ya laban kekayu. Balu ku king mapaglaban kayu at masias a buntuk. Mabie ku pa oneng sasalangsang na kayu king Ginu; lalu kayung salangsang potang mete na ku. Tipunan mu la ngan ding sablang makatua da ring kekayung tribu at ding pamuntuk ban isalita ku la karela deting kautusan. Ing banua at ing yatu ila ding peka saksi ku laban karela, uling balu ku king potang mete na ku siguradung mangalinguan kayu at lisia kayu ketang dalan a tiru kung tuntunan yu. Datang ing kabiguan kekayu uling daptan yu itang e mayap king akakit na ning Ginu at mapilitan yang mimua kekayu. Kaybat na nita, ginale neng Moises ing kanta king daramdaman da ring sablang mitipun a memalen ning Israel. Ngana: Makiramdam ka, O banua, king kakung sabian; O yatu, kakung amanu kekang pansinan. Mananu na sanang ing kakung turu manabung anti ing uran, at ding amanu ku dugpa anti ing ambun a didilig king dikut ampon karing tanaman. Ing lagyu ning Ginu kaku yang purian, at ing balen na patutuan na ing kayupayan na. Ya ing Batung maragul; ing dapat na sakdal; sabla nang daraptan pawa ngang makatuliran. Dios yang tapat, at ala yang kapintasan; daraptan na ing makatuliran, at ala yang kakabiran. Kataksilan ing karelang depat; e la meging tapat, inya e na la karapatdapat bilang anak na. Baluktut la at lahing e mayap. Makanyan wari ing ablas yu king Ginu, ikong mangmang at alang isip a tao? Aliwa wari ya ing tata yung linalang kekayu, at ing tata yung matatag migdipensa kekayo? Ganakan yu la detang aldo linabas, isipan yu la ding delanan dang panaun ding dakal a lahi; kutnan lang kekong makatua pati na ing mismung kekang tatang, at makibat lang mitmung kamasalan. Inyang binie ne ning Kakataskatasan a Dios ing gabun bilang karelang mana, at inayus grupu-grupu ding Israelita tikda ne ing angganan ning sakup da, agpang king karelang bilang. Uling ing dake ning Ginu ya ing pili nang balen; i Jacob a bandi nang pakamalan. Atagpuan ne king disyerto, king lugal a alang kalaman-laman; pigdipensa ne at iningat; binten neng mitmung pakamal. Mengari ya king agila a magbante king sale na, malutub na ingatan na la; laladlad na lang pakpak na ban sapuan na la, kaybat isulapo na la. Ing Ginu ya ing bukud mitnube karela; alang dayuan a dios a kayabe na. Tinaid na la karing lugal a matas at mataba; pengan da ing pupul karing gabun da at karing batu menikua lang laru, at pulut-panilan karing batu. Kesu at gatas ing akua ra karing baka at kambing, karni at taba karing tupa, at baka ning Bashan; ing mayap diling trigung binutil at katas ubas ampon alak a maniaman. Inyang ding Israelita mabsi na la at metaba, inyang minawa ing bie ra, migmatas la. Gilutan de ing Dios a linalang karela, at lepastangan ing mayupaya dang Talapagligtas. Pepangalaluan de ing Dios king kapamilatan ding dios a dayuan; mimua ya ing Dios karela, uli ning makasumaming dapat da. Minain la karing demonyung e naman ginu, karing dios a bayu a e ra bitasang balu, at e ra naman balu ding karelang nunu. E ye pinsingan ing Dios a linalang kekayu, at keko yang gilutan. Iti ikit ning Ginu at mimua ya; likuan na la ding Israelitang tinuring nang anak na. Sinabi na, Paburen ku na la; lawan ku ing maging kawakasan da, uling lahi lang e mayap at taksil lang anak. Pepangalaluan da ku inyang karela yang simban itang e naman dios; lalu kung mimua karing dakal dang idolo. Inya kaku na la namang papangalaluan, at pamuan king kapamilatan ning bansang mangmang. Ing mua ku maging anti king api a milalablab, at silaban na pati ing kalalalaman ning Sheol, ing yatu at ing makatanam laklakan na at pati pundasyun ding bunduk ipatag na. Parala kung dakal a kabiguan karela, sablang paslu ku karela ku la ipagpa; magisan la king danup, mate la king mikakalukung lagnat, at karing makapangilabut a salut; karing malyap a animal kaku lang ipakan, at patuktuk karing kamandagan a ubingan. Lungkut la at mangulila uli ning gera, at karing tuknangan takut ing mag-ari karela; mate la ding lalaki at babaing kayanakan, anak a pasusuan, at pati ding atyu na king ketuan. Digsu ku na inari king lub ku ing iyugse ku lang marayu, at pakalinguan a lagyu karing sablang tau, oneng kakung pigaganakan a pota karelang kalaban karelang sabian, Ikami ing ginisan karela at aliwa ing Dios da. Ing Israel bansa yang e biasang tanggap payu, at ding memalen na ala lang beluan. Nung biasa la mu sana agad da na sanang aintindian ing karelang kararasan. Makananu na lang adaig ning metung a tau ding libu, at ding adua sambutan da la ring apulung libung tau subali mu nung gulutan na la at paburen ning Dios a Ginu ra. Oneng ing kikilalanan dang dios ding kalaban e ne kalupa ning kekatamung Dios. Ing karela maina ya at iti balu ra, uling ing uyat da ibat ya king Sodoma, at karing marangle ning Gomorra; ding ubas da e mu ing mapait la nune lasun la pa. Ing katas ding ubas da mengari king kamandag ding ubingan a kamamalu. Iti e ku wari tingka, at anting pibandian a kakung sisinup? Kaku ing pamanablas; aku ing manyingil; datang ing panaun a mibagsak la, ing aldo ning kawakasan da malapit na. Iligtas na la ning Ginu ding taung pinili na; karetang susuyu malunus ya potang mewala na ing sikanan da, at karela ala nang makatagan, malaya o ipus man. Kanita ing Ginu karela ikutang na, Nu la karin ding dios a kekong penaligan, detang dininan yung ain a pamangan at inuman a karelang gisan? Paburen lang talakad ban kekayu sumaup; paburen lang ila ding magdipensa kekayu. Akit yu ngeni king Aku, ya pin i Aku, at ala nang dios subali kaku. Makamate ku at babie bie; manyugat ku at pakayap karing sugat, at alang makasabat king kakung gamat. Tatas ke ing gamat ku banua, at kakung sasabian, Aku ing mabie Dios kapilan man, ing kakung makintab a espada kaku yang itais, at ing hustisia kakung ipatupad. Parusan ku la ding kakung kalaban, at detang kaku mua kaku lang ablasan. Mibalutanan la ding kakung paslu king daya ra, at ing kakung espada tabtaban na la; ala kung igalang ninumang lalaban maging ding sugatan at ding bihag na. Ikong sablang bansa, samban ye ing Ginu da ring taung pinili na; uling detang mekamate karela paparusan na la; sisingilan na la detang kalaban na at patawaran ing kasalanan da ring taung pinili na. Ginale de ri Moises at Josue a ing anak nang Nun iting kanta king daramdaman ding memalen ning Israel. Kaybat neng ginale Moises ing kanta karing memalen, nganang migsalita karing tau, Itanam yu la karing pusu yu deting amanung dimdam yu kanaku ngening aldong iti. Ituru yu la karing anak yu ban abalu da la at tuparan. Maulaga la deti at makataya ing bie yu kareti. Pamintuan yu la ban kumaba ing bie yu karin king gabun lipat ning Jordan a pupuntalan yu ban bandian. King aldo mu ring ita, nganang sinabi ning Ginu kang Moises, Munta ka karing kabundukan ning Abarim king sakup ning Moab sumangid ning siudad ning Jerico. Kaybat mukiat ka king Bunduk ning Nebo at lawan me ing sakup ning Canaan, ing gabun a babie ku karing memalen ning Israel. King bunduk a kekang ukiatan karin ka mate antimo nung makananu yang mete ing kapatad mung i Aaron king Bunduk ning Hor at miyabe ya karing mete kamaganak yu. Ing sangkan ya ing parehu kayung e meging tapat kanaku king arapan da ring memalen ning Israel; lepastangan yu ku king daramdaman da karin king danuman na ning Meriba, lele na ning balen ning Kades ning ilang ning Zin. Akit me king makarayu iting gabun a pengaku kung ibie karing memalen ning Israel, oneng e ka miras karin. Oreni ding bendisyun a sinabi nang Moises, ing talasuyu na ning Dios, karing memalen ning Israel bayu ya mete: Pepakit ya ing Ginu karin king Bunduk ning Sinai, at dinatang ya kekatamu king Seir; pepakit na ing sarili na karin king Bunduk ning Paran, kayabe na la ding libu-libung anghel, at aping milalablab king wanan nang gamat. Wa, kaluguran na la ding taung pinili na, at bibendisyunan detang tapat; makatipun la king arapan na, kautusan na makasadia da lang tuparan. Ding Kautusan a miyabie king kapamilatan nang Moises, kekami lang pemintuan; ila ding peka mal nang pibandian ning bansang Israel. Ing Ginu ya ing meging ari ning Israel inyang ding tribu at ding manimuna da mitipun la. Nganang Moises king tribu nang Ruben: Mananu na sanang mie ya i Ruben at e mate kapilan man, oneng e ya dakal king bilang. King tribu nang Juda sinabi na: Ginu, pakiramdaman mu sana ing panigapu nang Juda, at iyabe meng pasibayu karing kapatad nang tribu. Ingatan me karing gamat mu at saupan lumaban karing kalaban na. King tribu nang Levi sinabi na: Ginu, ibie mu la kang Levi ding kekang Tumim at Urim ban abalu na ing kekang kaburian. Ding tapat mung talasuyu ila ding Levita, sibukan mu la karin king Massa, at meyakit lang tapat karin king danuman ning Meriba. Mas kaluguran na ka kesa karing pengari na, kapatad at anak na, uling pamintuan na la ding kekang kautusan, at tapat king kekang kasunduan. Ding Kautusan mu at tuntunan karing memalen ning Israel tuturu na la ngan. Mibili yang insenso king kekang altar, at babie ain king kekang arapan. Ginu, bendisyunan me't parakalan ing tribu na, sabla nang daraptan keka sanang tanggapan. Lupigan mu lang kalaban na, at e na la sana talakad pa. King tribu nang Benjamin sinabi na: Pakamalan ne at ingatan ning Ginu; ingatan ne aldo o bengi man at manatili ya king libutad na. King tribu nang Jose sinabi na: Bendisyunan na sana ning Ginu ing gabun na, at parating madidilig king danum a manibat banua, at karing sibul lalam ning gabun. Parakalan ne sana karing piling prutas a melulut king pun, at balang bulan ya ing mamupul. Karing maniaman diling bunga da ring tanaman mitakpan la sana ding matuang bunduk na. Mikatmuan ya sana ing gabun na king sablang mangayap a bunga a babie na nitang manuknangan libutad ning milalablab a tanaman. Paburen kang Jose datang iting sablang bendisyun uling karing kapatad na ya ing memuntukan. Ing pangane toro na maging mayupaya ya, ding sagu na anti la king malyap a baka. Ding sagu na ila ding libu-libung tauan nang Manase, at laksa-laksang tauan nang Efraim. Ila deti ring sagupa karing bansa, at itulak da angga karing wakas ning yatu. King tribu nang Zebulun at Isacar sinabi na: Mibendisyunan ya sana i Zebulun king pamaglayag na king dagat, at i Isacar king kapanintunan a tinatag na king tuknangan na. Agkatan da lang dayuan a bansa munta king bunduk da, at mampang karapatdapat a ain. Manibatan king dagat ing karelang pibandian, at king balas ning pampang. King tribu nang Gad sinabi na: Purian ya ing Dios a peparagul king gabun a sakup na. I Gad anti ya ing leon a manenaya ban maglapak gamat at buntuk ning biktima na. Ing pekamasanting a gabun kinua na, uling manimuna ya at katuliran na. Kayabe ning mabilug a Israel tutupad ya, at tutuntun king utus ning Ginu. King tribu nang Dan sinabi na: Mengari yang malating leon i Dan; lundag-lundag yang ibat king Bashan. Kang Neftali sinabi na: Tune mibendisyunan ya i Neftali; labis-labis ing pibandian a tinggap na king Ginu. Ing gabun a sakup na magumpisa king mauli angga king dagat-dagatan ning Galilea. Kang Aser sinabi na: Mas misaplala ya i Aser kesa karing kapatad nang tribu; maging malapit la kang Aser ding kapatad na; dakal ing larung olibo king gabun a tutukluan na. Ding pasbul ding pader ning balen na bakal la at tangsu; manatili ing sikanan na kabang mabie ya. Ala yang kalupa ing Dios, O Israel, saken neng mitmung dangal ing banua at ing biga ban saupan na ka. Ing alang anggang Dios ya ing kekang santungan; ding mayupaya nang gamat ilang keka mingat. Ya ing mitabi karing kalaban a atyu king kekang arapan, at keka nganang gingkas, Gisanan mo ngan. Inya payapa yang mibiebie ing Israel karin king gabun a mitmung trigu at katas ubas; king gabun a didiligan na ning ambun. Kapalad mo, O Israel, ala kang kalupa! Bansa kang ing Ginu ya ing migligtas keka; ya ing kekang kalasag at sandata ban king labanan maniambut ka. Lumapit la keka ding kalaban ban sumuku, at keka lang pandamusakan. Ibat karing kapatagan na ning Moab minukiat ya i Moises king Bunduk ning Nebo, king taluktuk na ning Bunduk ning Pisga, king dane aslagan ning Jerico. At pepakit na ning Ginu ing sablang sakup nang gabun, ing gabun magumpisa king Gilead angga king dane norti ning Dan, ing sablang gabun a sakup nang Neftali, Efraim, Manase, Juda angga king dagat dane albugan, ing dane mauli nang Juda, ing kapatagan a magumpisa king Zoar angga king Jerico, ing siudad da ring tanaman a palma. Kaybat na nita, ngana ning Ginu kang Moises, Oyan ing gabun a pengaku ku karing makatua yung i Abraham, i Isaac, at i Jacob at ibie ke iti karing maging lahi ra! Pepakit ke keka oneng e ka malyaring miras keting gabun. At i Moises, ing talasuyu ning Ginu, mete ya karin king sakup ning Moab, agpang king tikda ning Ginu. Kitkut ne ning Ginu karin king kapatagan sumangid na ning balen ning Betpeor, oneng angga man ngening kasalukuyan alang makibalu king tune lugal nung nu ya mikutkut. Dinalan ya at aduang pulung banua i Moises inyang mete ya; e ya mepula mata o meina pamikakatawan. Atlung pulung aldo reng pigkalungkutan ding memalen ning Israel karin king kapatagan ning Moab. Kitmuan ya i Josue, ing anak nang Nun, king kabiasnan uling ya ing pinili nang Moises ban maging kayalili na. Pemintuan de ring memalen ning Israel i Josue, at memintu la karing kautusan na ning Ginu a miyabie king kapamilatan nang Moises. Ala pang bitasang linto propeta king Israel a kalupa nang Moises at akapagsalita nang arap-arapan ning Ginu. Ala metung mang propeta a mekarapat karetang dapat at bage pagmumulalan a depat ning Ginu inyang tinubud ne i Moises king ari na ning Ehipto, karing galame na, at king mabilug a kayarian ning Ehipto. Wa, ala yang kalupa karetang mangaragul nang depatan at makapangilabut a bage a depat nang Moises king akakit da ring tau Israel. Kamate nang Moises, ing talasuyu ning Ginu, migsalita ya ing Ginu kang Josue. I Josue anak neng Nun at ya ing kasaup nang Moises. Ngana ning Ginu kang Josue, Mete ne ing talasuyu kung i Moises. Magsadia ka at pati na ding sablang memalen na ning Israel. Dalakitan ye ing Ilug ning Jordan papunta king gabun a babie ku kekayu. Antimo ing asabi ku na kang Moises, babie ke kekayu ing kabilugan na ning gabun a dasnan da ring bitis yu. Mamabut ya ing angganan na king disyerto king dane mauli at angga ya karing Bunduk ning Lebanon king dane norti; manibat ya king maragul a Ilug ning Eufrates king dane aslagan, dumalan ya karing gabun da ring Hiteo, at angga ya king Dagat ning Mediteraneo king dane albugan. Alang taung malyaring maniambut keka kabang mabie ka. Kayabe mu ku antimo nung makananu na kung akayabe Moises. E ku magkulang keka; e ra ka lakuan. Tatagan mu ing lub mu at magtiwala ka uling ika ing manimuna kareting taung deti kabang sasakupan de iting gabun a pengaku kung ibie karing makatua da. Magpakatatag ka; magtiwala ka at pagkapilitan meng tuparan ing kabilugan na ning Batas a binie na keka ning talasuyu kung i Moises. E ka lilisia king isanu man karing kautusan at magtagumpe ka nu ka man munta. Parati meng babasan ing libru na ning Batas; pagaralan me neng aldo at bengi at tuparan mu ing sablang makasulat. Kanita mibandi ka at magtagumpe. E mu kakalinguan ing inutus ku keka; tatagan mu ing lub mu at magtiwala ka. E ka tatakut o paisira lub uling, aku, ing Ginung kekang Dios, kayabe mu ku nukarin ka man munta. Kanita nganang minutus Josue karing manimuna, Munta kayu king kampu at sabian yu karing tau, Isadia yu ing pamangan a bakalan yu uling kilub da ring atlung aldo lipatan ye ing Ilug ning Jordan, at sakupan ye ing gabun a babie na kekayu ning Ginung kekayung Dios. Nganang Josue karing tribu nang Ruben at Gad at king kapitna ning tribu nang Manase, E yu sa kakalinguan ing sinabi nang Moises kekayu a talasuyu ning Ginu king ibie ne ning Ginung kekayung Dios iting gabun dane nang aslagan ning Ilug ning Jordan ban maging tuknangan yu. Manatili la keti ding asawa yu, ding anak yu, at ding baka yu, oneng lumipat lang mumuna karing kamaganak dang Israelita ding sundalus yung pakasandata ban sumaup la anggang e re asakupan ing gabun dane nang albugan ning Jordan a binie na karela ning Ginung kekayung Dios. At potang aibie na na ning Ginu ing katahimikan karing sablang tribu ning Israel, muli na kayu at manuknangan keti king sarili yung gabun dane aslagan na ning Jordan a binie na kekayung Moises, ing talasuyu ning Ginu. Ngarang mekibat kang Josue, Daptan mi ing sablang inutus mu kekami at munta kami nukarin mu ke man itubud. Nung makananu mi yang pemintuan i Moises king sablang bage, makanyan da ka munamang pamintuan, at ing Ginung kekang Dios mantabe ya sa keka kalupa na ning pamanantabe na kang Moises! Paten ya ing ninumang e kilala king upaya mu o e mamintu king isanu man karing kautusan mu. Tatagan mu ing lub mu at magtiwala ka! Tinubud na lang lihim Josue ding adua kataung menibat king Sitim at penabilinan na lang lihim magumasid king gabun na ning Canaan, lalung-lalu na ing siudad ning Jerico. Meko la deti at sinalangi la king bale nang Rahab, ing babaing magtinda king katawan na, at karin la mekituknang...lihim magumasid king gabun na ning Canaan, lalung-lalu na ing siudad ning Jerico.(2:1) Abalitan na ning ari ning Jerico king ating mapilan a Israelitang dinatang itang benging ita ban mag-ispia la king mabilug a kayarian. Inya pepasabi na ini kang Rahab: Dinatang la ring lalaking atyu king bale mu ban mag-ispia la king mabilug a kayarian. Ilual mu la! Likuan de ring tubud na ning ari ing siudad at inyang makalual na la ding tatagal, sera de ing pasbul dalan. Ding tubud na ning ari tegal da lang penintun ding ispia angga na king lugal nung nu ya dadalakit ing dalan king Jordan. Inyang bayu la matudtud pintalan na lang Rahab ding aduang ispia king bubungan at ngana karela, Balu ku king binie ne kekayu ning Ginu iting kayarian. Tatakut la kekayu ding sabla keti king kayarian. Abalitan mi nung makananu neng pepamala ning Ginu ing danum na ning Dagat da ring Timbu king arapan yu kanitang lulual kayu Ehipto, at nung makananu yu lang pete di Sihon at Og, ding aduang ari da ring Amoreo king dane aslagan na ning Jordan. Kabud abalitan mi iti, mengakarugan ke ngan a salu uli yu at milako kami sikanan lub uling ing Ginung kekayung Dios ya ing Dios ning banua at yatu. At ngeni isumpa yu king Ginung kekayung Dios ing maging maganaka kayu karing pamilya ku antimo nung makananu kung pepakit ganaka kekayu, at dinan yu kung metung a tanda king ayasahan da kayu. Pangaku yu king iligtas ye i tata ku at ima ku, ding kapatad kung lalaki at babai at ding sablang pamilya ra! Iligtas yu kami king kamatayan! Ngara ding lalaki, Paten na ke ning Dios nung e mi tuparan ing sasabian mi. Nung e mu paniabian ing gagawan mi, ipangaku mi keka king pakiutusan da kayung mayap potang ibie na ne kekami ning Ginu iting kayarian. Atyu ing bale nang Rahab king pader ning siudad, inya pepakuldasan na la king awang king kapamilatan na ning lubid. At ngana karela, Munta kayu karing bunduk-bundukan pota akit da kayu ding tatagal kekayu, at salikut kayung atlung aldo karin anggang e la mekapagbalik ding manintun kekayu. Kaybat na nita, malyari na kayung sumulung king lakad yu. Ngara ding lalaki, Tuparan mi ing pangaku mi a inawad mu kekami. Oyni ing gawan mu. Potang lungub na kami king kayarian yu, itali me ining malutung lubid king mismung awang nung nukarin mu kami pepakuldasan; tipunan mu la king pibalebale mu ding pengari mu, ding kapatad mu, at ding sablang katubale nang tata mu. Nung lumual ya ing ninuman king bale, ya na ing maki kasalanan king kamatayan na at ala keng pakibatan, nung ing ninuman kekayung atyu kilub bale panasakitan de, ikami na ing makibat. Nung sakaling sabian mu kaninu man ing saria mi keti, kanita e na kailangan ing tuparan mi pa ing pangaku mi keka. Nganang mekibat Rahab, Matupad ing buri yu. Ya na ita. Kanita pepalakuan na na la at tinali ne ing lubid a malutu king awang na. Minta la ding ispia karing bunduk-bundukan at karin la sinalikut kilub ding atlung aldo. Panintunan da la ring sundalus na ning ari nu man karin, oneng e ra la ikit, inya mibalik la Jerico. Kinuldas lang pasibayu ding adua katau karing bunduk-bundukan; delakitan de ing Ilug ning Jordan at mibalik la kang Josue. Sinabi ra kang Josue ing sablang milyari. Kanita ngara kang Josue, Binie ne pin ning Ginu king gamat tamu ing mabilug a kayarian. Maragul ing takut da kekatamu ding manuknangan karin. Abak pang maranun migising ne i Josue at ding sablang memalen ning Israel; likuan de ing Sitim. Minta la king Ilug ning Jordan at migkampu la karin bayu de delakitan. Kalabas da ring atlung aldo libutan de ring manimuna ing kampu at ngara karing memalen, Potang akit yeng darala de ring paring Levita ing Kaban ning Kasunduan ning Ginung kekayung Dios mako na kayu at tukian ye ban abalu ye ing dalanan yu uling e kayu pa dinalan keti. Oneng e kayu lalapit king Kaban ning Kasunduan; dumayu kayung maygit kapitnang kilometru gulut na. Nganang Josue karing memalen, Isadia yu ing sarili yu uling bukas gawa yang bage pagmumulalan ing Ginu libutad yu. Ngana namang Josue karing pari, Ibuat ye ing Kaban ning Kasunduan at lumakad kayung makauna karing tau. Inya binuat de ing Kaban ning Kasunduan at linakad lang makauna karing tau. Ngana ning Ginu kang Josue, Ngening aldong iti pagumpisan da na kang parangalan king akakit na ning Israel ban abalu ra nung makananu na kung akayabe Moises makanyan mu ku namang akayabe. Iyutus mu karing paring magdala king Kaban ning Kasunduan king katuklu ra king danum ning Jordan talakad lang maratun malapit king pampang. Kanita nganang Josue karing memalen na ning Israel, Lumapit kayu keni at pakiramdaman yu nung nanu ing sabian na ning Ginung kekayung Dios. King kekayung panyulung, siguradung itabi na la ning Dios ding Cananeo, ding Hiteo, ding Heveo, ding Perezeo, ding Girgaseo, ding Amoreo, at ding Jebuseo. Akilala yu king ing mabie Dios atyu libutad yu potang ing Kaban ning Kasunduan ning Ginu ning mabilug a yatu dalakitan neng makauna kekayu ing Ilug ning Jordan. Ngeni, mamili kayung labing aduang lalaki, metung karing balang tribu na ning Israel. Kabud mituklu la king danum ning Ilug ning Jordan ding bitis da ring paring magdala king Kaban ning Ginu ning mabilug a yatu, tuknang mamagus ing danum ning Jordan, at ing danum a mamagus pababa mitipun king metung a lugal king panibatan na. tinuknang mamagus ing danum at migtipun ketang marayung dake bandang babo nung nu ya manibatan ing ilug tulid ning Adam, ing siudad siping ning Zaretan. Lubus tinuknang ing danum a mamagus pababa papunta king Dagat a Mete, at mekadalakit la ding memalen malapit king Jerico. Kabang lalakad la ring Israelita babo ning malanging gabun, ding pari namang magdala king Kaban ning Kasunduan ning Ginu makatalakad la king gabun a malangi libutad ning Jordan angga king mekadalakit la ngan ding tau. Inyang mekadalakit na la ring Israelita king Ilug ning Jordan, ngana ning Ginu kang Josue, Mamili kang labing aduang lalaki karing memalen; tunggal-tunggal balang tribu, at iyutus mu karela ing kuma lang labing aduang batu king libutad na ning Ilug ning Jordan; ketang mismung lugal nung nu la tinalakad ding pari. Sabian mu karela ing dalan da la deting batu at ibili da la nung nu la magkampu pangabengi. Kanita inaus na lang Josue ding pinili nang labing aduang lalaki at ngana karela, Lumakad kayu arapan na ning Kaban ning Kasunduan ning Ginung kekayung Dios angga king libutad ning Ilug ning Jordan. Kuma yang metung a batu ing balang metung kekayu at pusanan ne, metung para karing balang tribu ning Israel. Ipaganaka ra deting batu karing tau ing depat na ning Ginu. King daratang a panaun, potang mangutang la ding anak yu nung nanu ing buri dang sabian kekayu deting batu, sabian yu karela king tinuknang mamagus ing danum na ning Ilug ning Jordan inyang ing Kaban ning Kasunduan ning Dios delakit de king ilug. Ipaganaka rang parati deting batu karing memalen ning Israel nung nanu ing milyari keti. Tiparan da ring lalaki ing panabilin nang Josue. Antimo ing inutus na ning Ginu kang Josue, kinangwa lang labing aduang batu king libutad na ning Jordan, metung para karing balang tribu ning Israel. Dela da la nung nu la makakampu at karin da la binili. Mitalakad ya namang labing aduang batu i Josue king libutad ning Jordan, nung nukarin la tinalakad ding paring magdala king Kaban ning Kasunduan. (Atyu la karin deting batu angga man ngeni.) Tinalakad la ding pari king libutad na ning Jordan anggang e ra atuparan ding tau ing sablang inutus na ning Ginu kang Josue. Iti ya naman ing inutus nang Moises. Memalagua lang dinalakit king ilug ding tau. Sinulung lang makapauna karing tau ding paring magdala king Kaban ning Kasunduan inyang mekadalakit na la ding sabla king ilug. Dinalakit lang mumuna karing Israelita ding lalaking pakasandata karing tribu nang Ruben at Gad ampon ding kapitna karing tribu nang Manase, antimo ing sinabi nang Moises a karelang gawan. Ating apat apulung libu kataung pakasandata karing linabas king arapan na ning Ginu at dinalakit papunta king kapatagan malapit Jerico. Uli na ning depat ning Ginu kanitang aldong ita binilang deng maula ding Israelita i Josue. Ginalang de king kekaban ning bie na antimo nung makananu deng ginalang i Moises. Kanita sinabi na ning Ginu kang Josue king yutus na la ding paring magdala king Kaban ning Kasunduan ing sumaka na la king Jordan. Makanyan ing gewa nang Josue at karas da ring pari king pampang, minagus yang pasibayu ing ilug at miglapo karing pampang na antimo ing sadia. Kapulu nang aldo ning mumunang bulan inyang dalakitan de ring memalen ing Ilug ning Jordan, at migkampu la Gilgal king dane nang aslagan ning Jerico. Karin na la telakad Josue ding labing aduang batung meyakua king Jordan. At nganang migsalita karing memalen na ning Israel, Keng daratang a panaun, potang ikutang da ring anak yu nung nanu ing buri dang sabian ding batung deni, sabian yu karela itang panaun inyang delakitan de ring memalen na ning Israel ing Ilug ning Jordan keng malanging gabun. Sabian yu karela king pepamala ne ning Ginu ing danum na ning Jordan para kekayu anggang e kayu mekalipat, antimo nung makananu neng pepamalan ing Dagat da ring Timbu para kekatamu. Inya abalu da ring sabla keti king yatu ing degulan na ning upaya ning Ginu, at ikayu igalang ye ing Ginung kekayung Dios angga king alang kapupusan. Abalitan da ring sablang aring Amoreo dane albugan na ning Jordan at ding sablang aring Cananeo king bebe ning Dagat ning Mediteraneo king pepamala ne ning Ginu ing Ilug ning Jordan anggang e la mekadalakit ding memalen na ning Israel. Mitakutan la at mesira la lub arapan da ring Israelita. Ngana ning Ginu kang Josue, Gawa kang pataram karing batung pantingan at gamitan mu la king pamagsirkunsisyun mu karing lalaking Israelita. Inya depatan nang Josue ing inutus ning Ginu, at sinirkunsisyunan na la ding Israelita ketang lugal a ausan dang Gibeat-haaralot. Ding anak da reti ilang birian nang kuma king lugal da at deti e la pa mesirkunsisyun. Ila deti ring sinirkunsisyunan nang Josue uling alang mesirkunsisyun karela king karelang pamaglakbe. Inyang meyari na ing pamagsirkunsisyun karing sablang lalaki, karin la migkampu ding memalen anggang e la kinayap ding sugat da. Ngana ning Ginu kang Josue, Leko ku na kekayu ngening aldong iti ing kamarinayan na ning panga-ipus yu Ehipto. Inya angga man ngeni mayayaus yang Gilgal ing lugal a ita. Kabang makakampu la Gilgal king kapatagan ning Jerico pigselebran de ing Pamaglagpus king kabengian na ning kalabing apat na ning bulan. Kabukasan na nita ya ing kapupurmeruan dang mekapangan pamangan a pinupul da king Canaan, tinape alang lebadura at sing-le trigu. Tinuknang nang mananabu ing manna at manibat na kanita e na la mika atin pa. Manibat naman king panaun a ita mengan na la king pamangan a tutubu king gabun ning Canaan. Inyang malapit nia Jerico i Josue, bigla neng ikit ing metung a lalaking makatalakad king arap na; atin yang tatalnan a espada. Lepitan neng Josue at nganang kinutang, Kakampi ka kekami o kakampi da ka ding kalaban mi? Mekibat ya, E ku kakampi kenu man; atyu ku keti bilang pamuntuk da ring sundalus na ning Ginu. Migsakab ya i Josue king gabun bilang pamanyamba na at ngana, Talasuyu mu ku, ginu. Nanu ing buri mung daptan ku? Nganang mekibat kang Josue ning pamuntuk da ring sundalus na ning Ginu, Ilukas mu la ding sandalyas mu, uling sagradu ing gabun nung nu ka makatalakad. At memintu ya i Josue. Menatili lang makasara ding pasbul dalan ning Jerico at babanten da la ban kanita alang Israelitang milub o milual king siudad. Ngana ning Ginu kang Josue, Ibie ke king gamat mu ing Jerico at ing ari na at ding matapang nang sundalus. Ika at ding sundalus mu magmartsa kayung makapadurut king siudad misan king patingapun kilub ding anam a aldo. Lumakad la arap ning Kaban ning Kasunduan ding pitung pari a magdalang tungga-tunggalan a trumpetang gewa king sagu ning lalaking tupa. King kapitung aldo ika at ding sundalus mu pitung besis yeng durutan magmartsa ing siudad kabang tutiupan da la ring pari ding karelang trumpeta. Kaybat, tiupan da lang masikan at maluat. Kabud damdaman ye ita, kulisak lang masikan ding sablang lalaki at mibagsak ya ing pader na ning siudad. Kanita na la lungub ding sablang sundalus; taglus-taglus ya ing balang metung karela. Inaus na lang Josue ding pari at ngana karela, Kuanan ye ing Kaban ning Kasunduan at magpuestu la ding pitu kekayu a magdalang tungga-tunggalan a trumpeta king arap ning Kaban ning Ginu. At inutusan na la kanita ding tauan na ing lumakad na la at padurutnan de ing siudad at paunan la king arap ning Kaban ning Kasunduan na ning Ginu ding guardiang pangbungad. Antimo ing inutus nang Josue karing memalen, ding pitung pari a magdalang pitung trumpeta a gewa karing sagu da ring lalaking tupa sinulung la king arap ning Ginu; tiniupan da la ring trumpeta ra at makatuki ya karela ing Kaban ning Ginu. Mumuna la ring lalaking pakasandata karing paring tutiup karing karelang trumpeta, at atyu la gulut ning Kaban ding guardiang pangtauli. Alang tuknang ing tiup da ring trumpeta. Oneng minie yang utus i Josue karing tauan na king alang kukulisak o magsalita karela anggang e na iyutus. Inya king utus nang Josue karing tauan na dinurut deng misan king siudad ing Kaban ning Ginu. Kaybat, mibalik la king kampu at karin la metudtud. Keting kaduang aldo migmartsa la namang misan makapadurut king siudad at kaybat migbalik la king kampu. Depatan da iti kilub da ring anam a aldo. King kapitung aldo, kabuklat na ning masala mibangun na la at migmartsa la antimo ing sadia. King mumunang pamikatagun dirutan deng pitung besis ing siudad. King kapitung durut, inyang ding pari malapit da na lang tiupan ding trumpeta, inutus nang Josue ing kulisak la ding tauan na. Ngana, Binie ne kekayu ning Ginu ing siudad! Ing siudad at ing sablang atyu kilub na kailangan ing malasak lang lubus bilang ain king Ginu. I Rahab, ing babaing magtinda king katawan na at ding katubale na ilang itagan uling selikut na la ding ispia tamu. Oneng ala kayung kakuanan nanuman king mitalaga nang malasak uling nung kuma kayu, pasari kayung kaguluan at kasiran king kampu da ring Israelita. Ikawani yu para king Ginu ing nanumang megawa king pilak, gintu, tangsu o bakal. Kailangan mibili iti king pisisinupan bandi king Templo ning Ginu. Kanita tiniupan da la ring pari ding trumpeta. Kabud dimdam da la ring tau kinulisak lang masikan, at melasak ya ing pader. Minukiat lang deretsu ding sablang sundalus king bunduk-bundukan at liban de ing siudad at binihag de. Pete da la kapamilatan ding espada ra ding sablang atyu kilub na ning siudad, lalaki at babai, anak at matua. Pete da la munaman ding baka, tupa, at asno. Nganang sinabing Josue karing aduang lalaking mig-ispia, Munta kayu king bale na ning babaing magtinda king katawan na at ilual ye pati na ding katubale na antimo ing pengaku yu keting babai. Inya minta la at liwal de i Rahab ampon i tata na at ima na, ding kapatad nang lalaki, ding kamaganak na at ipus king ligtas a lugal malapit king kampu da ring Israelita. Silaban de ing siudad pati na ing sablang atyu kilub na. Ding bukud mung mitagan ila ding bage megawa king gintu, pilak, tangsu, at bakal a kinua ra at lilan king pisisinupan bandi king Templo ning Ginu. Oneng i Rahab, ing babaing magtinda king katawan na at ding sablang kamaganak na, linigtas na lang Josue uling selikut na la ding aduang ispia a tinubud na Jerico. (Angga man king aldong iti manuknangan la Israel ding lahi na.) At kanitang penandit a ita perala yang metung a matinding babala i Josue. Ngana, Ing ninumang magnasang italakad ne ing siudad na ning Jerico mibili ya lalam nang sumpa ning Ginu. Ing ninumang mitalakad king pundasyun na mawala ya ing anak nang pangane lalaki; Ing ninumang mitalakad king pasbul dalan mawala ya ing bungsu nang lalaki. Inya minantabe ya ing Ginu kang Josue at mibantug ya king mabilug a lugal a ita. E mipamintuan ing inutus na ning Ginu karing Israelita king ala lang kakuanan king bage a dapat siran a ibat Jerico. E ya memintu king utus na ning Ginu ing metung a taung milagyuan Acan, inya milablab ing mua ning Ginu karing memalen na ning Israel. (I Acan anak neng Carmi, apu neng Zabdi, apu ne king tud Zera ning tribu nang Juda.) Manibat Jerico mitubud yang tauan na i Josue. Pepapuntan na la Ai, ing metung a balen king dane aslagan na ning Betel malapit Betaven, at penabilinan king munta na la at manmanan de ing lugal a ita. Inyang agawa da na iti, migbalik lang minie ulat kang Josue. Ngara, E na kailangan pa karing sabla ing munta lang lumusub king Ai. Padala kayu mung adua o atlung libu katau. Malati ya mu ing balen a ita; e yu na la tutubud ding sablang sundalung pakasandata ban muntang makilaban. Inya atlu lang libung Israelita ding sinugud, oneng mepilitan lang minurung inyang miyarap la karing lalaki na ning Ai. Ding tau Ai penagal da la manibat king pasbul dalan ning siudad angga na karing pikukuanan batu at pete da la ring atlung pulu't anam karela ketang pababa na ning bunduk-bundukan. Kanita la mengaina lub ding Israelita at mengatakutan la. Linapit ya i Josue at ding manimuna na ning Israel king Kaban ning Kasunduan ning Ginu. Ginabak da ing imalan da at mikana lang alikabuk king buntuk da ban ipakit ing kalungkutan da. Migsakab la king gabun at menatili la karin angga itang bengi. At nganang Josue, O Ginung Dios, obat delakit mu ke pa sumangid na ning Ilug ning Jordan? Ban paburen mu kaming manabu karing Amoreo? Ban mapuksa kame? Ba't e na kami mu menatili lipat na ning Jordan? Nanu ing malyari kung sabian, O Ginu, ngening minurung ya ing Israel karing kalaban? Miras karing Cananeo at karing sabla iting bage. Kubkuban da kami at paten de ing metung at metung kekami! At kaybat nanu ing daptan mu ban ingatan mu ing dangalan mu? Ngana ning Ginu kang Josue, Talakad ka! Obat migsakab kang makanyan? Mikasala ya ing Israel! Lebagan de ing kasunduan da kanaku a inutus kung dapat dang tuparan. Kinangwa la karing bage sukat dang siran. Penako ra, lingad da, at inabe ra ing penako ra king karelang pibandian. Iti ya ing sangkan nung inya e la makayarap ding Israelita laban karing kalaban da. Murung la karing kalaban uling ila mismu miyatulan na la namang masintang. E yu na ku akayabe pa anggang e yu la siran detang bage mibawal kuanan yu. Talakad ka! Papagsadian me ing balen at maglinis ban marap kanaku. Sabian mu karela king magsadia la bukas uling aku, ing Ginu, ing Dios ning Israel, kailangan kung sabian ini: Israel, atyu libutad mu ing bage a inutus kung pasira keka! E mu la ayarapan ding kalaban anggang e mu la ilako libutad mu deting bage! Inya sabian mu karela king potang abak lumapit la agpang king karelang tribu. Lumapit ya ing tribung tulduan ku agpang king pamilya na. Lumapit ya ing pamilyang tulduan ku agpang king pamilya na, at lumapit ya ing balang pamilyang tulduan ku. At ing kayakitanan karing bage makabawal, silaban ya at ing pamilya na, at ing sablang pibandian na uling pigdala neng maragul a kamarinayan ing Israel at lebagan ne ing kanakung kasunduan. Itang tutuking abak, maranun yang mibangun i Josue at pepalapitan na lang tunggal-tunggal ding tribu na ning Israel, at mepili ya ing tribu nang Juda. Pepalapitan na lang tunggal-tunggal ding pamilya na ning tribu nang Juda at mepili ya ing pamilya nang Zera. Kanita pepalapitan na lang tunggal-tunggal ding anak da ring pamilya nang Zera, at mepili ya ing pamilya nang Zabdi. Kaybat pepalapitan na lang tunggal-tunggal ding pamilya nang Zabdi, at i Acan a anak nang Carmi at apu nang Zabdi, ya ing mepili. Nganang Josue kang Acan, Anak ko, sabian mu ing katutuan keni king arap na ning Ginu, ing Dios ning Israel. Sabian mu ngeni kanaku nung nanu ing gewa mu. E mu na sana pagnasan ing ilingad mu pa kanaku. Tutu pin, nganang mekibat Acan, mikasala ku king Ginu, ing Dios ning Israel. Oyni ing gewa ku. Karing bage ikua tamu, menakit kung metung a masanting a balabal a gewa Babilonia, manga limang librang pilak, at metung a barang gintu a titimbang maygit metung a libra. Tutu ku lang aburi inya kinua ku la. Akit yu lang makakutkut kilub ning tolda ku. Makalalam ya ing pilak. Inya mitubud yang mapilan a lalaki i Josue, at memalagua lang minta king tolda at ikit da lang makakutkut ding makabawal a bage at makalalam ya pin ing pilak. Liwal da la reti king tolda; dela da la kang Josue at karing sablang Israelita, at binili da la king arap ning Ginu. I Josue at ding sablang memalen na ning Israel, kinua de i Acan, ing pilak, ing balabal, ing metung a barang gintu ampon ding anak nang lalaki at babai, ding baka na, asno ampon tupa, ing tolda na, at ing sablang bandi na at dela da la king Kapatagan ning Akor. At nganang Josue, Obat pepasari mu ing e mayap a ini kekami? Ngeni ing Ginu ya ing munie kapahamakan keka! At ding sablang tau kanita pemasibas deng batu i Acan angga king mete ya; pemasibas da la namang batu at silaban ding pamilya na at ing pibandian na. Timbunan deng dakal a batu a angga man ngeni atyu la. Inya angga ngeni ausan deng Kapatagan ning Akor ing lugal a ita. Kanita milako ing mikakalabkab nang mua ning Ginu. Ngana ning Ginu kang Josue, Ituki mu la ding sablang sundalus mu at munta kayu king Ai. E ka tatakut o paisira lub. Ibie ku keka ing tagumpe at ibie ke king gamat mu ing ari na ning Ai, ding memalen na, ing siudad, at maging bandi mu ing gabun na. Daptan mu king Ai at king ari na itang depat mu king Jerico at king ari na niti, oneng ngeni maging kekayu ing bandi ra pati na ding sese rang animal. Magsadia ka at bigla meng lusuban ing siudad king kagulutan na. Inya migsadia ya i Josue at ding sablang sundalus na ban munta Ai. Memili yang atlung pulung libu karing matapang nang sundalus at tinubud na la busal ning kabengian. At nganang minutus karela, Magkubli kayung e binang marayu king kagulutan na ning siudad, oneng makasadia kayung lumusub. Aku at ding taung kayabe ku lapitan mi ya ing siudad. Potang ding lalaki na ning Ai lual lang lumaban kekami, gulutan mi la at mamulayi kami antimo ing king minuna. Panagalan da kami kanita angga king akua mi lang alaut king siudad. Isipan da kanita ing pupulayi na ke na namang paurung kalupa na ning minuna. Kanita na kayu man lual king pangakubli yu at lusuban ye ing siudad. Ibie ne kekayu ning Ginung kekayung Dios. Kabud abihag ye ing siudad, silaban ye, antimo ing inutus na ning Ginu. Ila deti ring utus kekayu. Inya pepalakuan na na lang Josue at minta lang migkubli at karin la menaya king dane albugan na ning Ai, pilatan na ning Ai at Betel. Linabas nang Josue ing kabukas king kampu. Abak pang maranun mibangun ne i Josue at inaus na la ding sundalus na. Ya at ding manimuna na ning Israel ila ding menimuna king pamunta ra Ai. Kayabe na lang minta ding sundalus na king pasbul dalan ning siudad at karin la migkampu king dane norti. Metung yang libis ing mamilatan karela at ing siudad ning Ai. Memili yang limang libu katau at pepagkublian na la deti pilatan na ning Ai at Betel. Makasadia na la ding sundalus para king labanan at ing mas maragul a kampu atyu dane norti na ning siudad at ding aliwa naman king dane albugan. Menatili ya i Josue king kapatagan itang kabukas a ita. Inyang ikit na la ning ari ning Ai ding sundalus nang Josue, agad-agad yang kinimut. Inya ing ari at ding sablang sundalus na linual lang papunta king Kapatagan ning Jordan ban makilaban karing Israelita antimo king minuna; e na man aisip king lusuban de king kagulutan. I Josue at ding sundalus na sangkan la mong minurung at memulayi lang papunta king ilang. Meyaus la ding sablang lalaki na ning siudad ban tagalan da la, at kabang tatagalan de i Josue lalu na la namang milalaut king siudad. Linual la ngang tatagal ding sablang lalaki na ning Ai karing Israelita; melakuan yang makabuklat ing siudad at alang mag-dipensa kaniti. Ngana kanita ning Ginu kang Josue, Ituldu me ing tandus mu king Ai; uling ibie ke keka. Memintu ya i Josue. Inyang tinas ne ing gamat na, mabilis lang tinalakad ding lalaking pakakubli, memulayi lang palub king siudad; abihag de at agad-agad deng silaban. Inyang melikid la ring tau ning Ai king kagulutan da, ikit da ing asuk a mumukiat banua. Ala na lang dalanan pa ban tumakas uling ding Israelita a memulayi papunta king ilang migbalik la ban ila naman ding tagal karing tatagal karela. Inyang ikit nang Josue at ding tauan na king ding kayabe ra ikua ra ne ing siudad at masisilab ne belikan da la at pegumpisan da lang pete ding lalaki na ning Ai. Linual la kanita ding Israelitang atyu na king siudad at mekiabe la king labanan. Ikit da na mu ding tau Ai ing makakubkub la karing Israelita. At ding Israelita pete da la ngan; ala metung mang mitakas at alang mitagan mabie karing memalen ning Ai subali mu king ari na ning Ai. Binihag de at dela kang Josue. Inyang apate da na la ring kalaban dang tinagal karela king ilang, mibalik la Ai at pete da la ngan ding atyu karin. Antimo ing sinabi na ning Ginu kang Josue, kinua da ring Israelita para karela ding sese rang animal at pibandian. Silaban neng Josue ing Ai at likuan neng lubus mesalanta. Makanyan ya kabilian angga ngeni. Binitin ne king tanaman ing ari at karin de likuan ing katawan na angga na inyang dalumdum. Inyang limbug ne ing aldo inutus nang Josue ing ikuldas da ne ing bangke na, at binili de king dalan a palub king pasbul dalan ning siudad. Timbunan deng batu at angga man ngeni atyu la karin ding kabuntun a batu. Kaybat na nita, mitalakad yang altar i Josue king Bunduk ning Ebal para king Ginu, ing Dios ning Israel. Pepatalakad ne iti karing Israelita agpang king panabilin nang Moises, ing talasuyu ning Ginu. Antimo ing sasabian na ning Batas nang Moises: Metung a altar a e metabas karing kasangkapan a bakal. Babo na niti miyain lang ain-a-durulukan king Ginu, at miyain la naman ain-ning-kapayapan. At karin, king arapan da ring Israelita, sinulat neng Josue karing batu ing kopia na ning Batas a sinulat nang Moises. Ding sablang Israelita, ding karelang makatua, ding pamuntuk, at ukum, antimu rin ding dayuan a kayabe ra, tinalakad la mingatba na ning Kaban ning Kasunduan ning Ginu, arapan da la ring paring Levita a magdala king Kaban. Makatalakad la ding kapitna karing tau; gugulutan de ing Bunduk ning Gerizim. Makatalakad la ding kapitna at gugulutan da ne man ing Bunduk ning Ebal. Makanyan ing inutus na karelang Moises, ing talasuyu ning Ginu, potang datang na ing oras ning pamananggap da king bendisyun. Binasa neng masikan kanitang Josue ing kabilugan na ning Batas, ding bendisyun at ding sumpa, antimo nung makananu lang misulat king libru na ning Batas. Binasa neng Josue ing balang metung karing kautusan nang Moises karing sablang makatipun; kabilang la kareti ding babai, ding anak, at ding dayuan a manuknangan kayabe ra. Meging pikabaluan la ring tagumpe da ring Israelita karing sablang ari dane albugan na ning Jordan: ding atyu karing bunduk-bundukan, karing kapatagan, karing lele ning Dagat ning Mediteraneo angga na Lebanon dane norti. Ila deti ring ari da ring Hiteo, ding Amoreo, ding Cananeo, ding Perezeo, ding Heveo, at ding Jebuseo. Mitipun la at mikakasundu lang pisanmetungan da ing sikanan da ban labanan de i Josue at ding Israelita. Inyang abalitan da ring memalen na ning Gibeon, deti Heveo la, nung nanu ing depatan nang Josue king Jerico at Ai, pikayari da ing linlangan de. Migsadia lang pamangan da at lilan da karing lumang saku at tagpi-tagping balat a lulanan alak at seke ra karing asno ra. Sinulud da ing imalan dang laun at ding pudpud dang sandalyas a penagpian. Masias na la at mengulapu ding tinape a dela ra. Pintalan de kanita i Josue king kampu karin Gilgal, at ngarang migsalita kang Josue at karing memalen na ning Israel, Menibatan kami king marayung bansa. Buri mi ing gawa kayung metung a kasunduan kekami. Oneng ngarang mekibat ding memalen na ning Israel karing Heveo, Ba't mo gawa ke pa mung kasunduan kekayu? Marahil malapit ya mu ing tuknangan yu. Ngara kang Josue, Makasadia kaming sumuyu kekayu. Nganang kinutang Josue karela, Ninu wari ikayu? Nukarin kayu menibatan? Kanita ngarang mekibat, Menibatan la ring talasuyu yu king marayung bansa at karin mi ya abalitan ing Ginung kekayung Dios. Miras kekami ing sablang depat na Ehipto at nung nanu ing depat na karing adua rang ari ding Amoreo king dane aslagan na ning Jordan: ing Aring Sihon na ning Hesbon at ing Aring Og na ning Bashan a manuknangan Astarot. Ding kekaming mamuntukan at ding sablang taung manuknangan king gabun mi sinabi ra kekami king magsadia kaming pamangan para king kekaming pamaglakbe at pakikitan da kayu. Sinabi ra kekami ing ibie mi ing sarili mi king pamanyuyu kekayu at aduan mi ing gawa kayung kasunduan kekami. Lawan yu la pu ding kekaming tinape. Mamali-mali la pa inyang lakuan mi la ding pibalebale mi para makikit kekayu. Lawan yu la ngeni. Mangasias na la pu at mengulapu. Bayu la inyang katmuan mi la dening balat-lulanan alak. Lawan yu la. Mitdas na la! Dening imalan mi at sandalyas melaun la king kekaban na ning pamaglakbe mi. Tinggap da ring lalaki na ning Israel ing pamangan a ibat karela, oneng e la meniawad payu king Ginu. Mekikasundu ya karela i Josue at e na na la pepapate. Taimtim lang mengaku ding manimuna ning komunidad ning Israel king tuparan de iting kasunduan. Katlung aldo kaybat nang milabas ning pamikasundu ra abalu da ring Israelita king detang taung deta malapit la pala penibatan. Inya meko la ding Israelita at kaybat na ning atlung aldo miras la karing siudad a tuknangan da: ing Gibeon, ing Kefira, ing Beerot, at ing Kiriat Jearim. Makanyan man e ra la pete, uling taimtim lang mengaku karela ding karelang manimuna king lagyu ning Ginu, ing Dios ning Israel. Migreklamu la ding sabla karing karelang manimuna tungkul kaniti, oneng ngarang mekibat, Mengaku tamung taimtim karela king lagyu na ning Ginu, ing Dios ning Israel. Inya ngeni e ta la malyaring taginan. Paburen ta lang mie uli na ning pangaku tamu; nung ali parusan na katamu ning Dios. Paburen yu lang mie, oneng ila ing maging talasibak dutung at saklung danum para kekatamu. Iti ya ing minungkahi da ring manimuna. Inutus nang Josue king idala da la arap na ding tau Gibeon at nganang kinutang karela, Obat lininlang yu kami at sinabi yu king ibat kayu king marayung lugal samantalang keti kayu pala manuknangan? Uling depat yu iti, makasumpa kayu. Ikayu at ding kabalen yu manatili lang ipus, talasibak dutung, at talasaklung danum para king bale ning Dios. Ngarang mekibat, Depat mi iti uling abalu mi king tutu pin king ing Ginung kekayung Dios inutus na kang Moises, ing talasuyu na, ing ibie ne kekayu ing mabilug a gabun at paten la ding sablang taung manuknangan karin king kekayung panlub. Depat mi iti uli na ning takut mi kekayu; kinatmu keng takut uli na ning bie mi. Ngeni, atyu kami king lalam na ning kekayung upaya; gawan yu kekami ing isipan yung mayap at matulid. Inya oyni ing gewa nang Josue: iningat na la at e na la peintulutan ding Israelita ing paten da la. Manibat na king aldong ita gewa na lang ipus; meging talasibak lang dutung at talasaklung danum para karing memalen na ning Israel at para king altar ning Ginu. Angga man ngeni menatili la king obra dang iti karing lugal nung nukarin pinili na ning Ginu ing misamban ya. Abalitan nang Adonizedek, ing ari na ning Jerusalem, king simbut neng Josue at lubus neng linaso ing Ai at pete ing ari na antimo ing gewa na king Jerico at king ari na. Abalitan na naman king mekikasundu la ding tau Gibeon karing Israelita at mabibie la ngening kayabe ra. Mitakutan la ding tau Jerusalem uling kasing dagul ne ning Gibeon ing isanu pa mang siudad a maki ari; mas maragul ya kesa king Ai at mangagaling la ngan ding lalaki na king pamakilaban. Inya peparala yang amanu i Adonizedek kang Aring Oham ning Hebron, kang Aring Piram ning Jarmut, kang Aring Jafia ning Lakis, at kang Aring Debir ning Eglon. Ngana, Munta kayu keni at saupan yu kung lusuban ya ing Gibeon, uling mekikasundu la ding memalen na kang Josue at karing Israelita. Deting limang aring Amoreo, ing ari ning Jerusalem, Hebron, Jarmut, Lakis, at Eglon, pisanmetung da ing sikanan da; kibkuban de ing Gibeon at lisuban de. Peparala lang amanu ding tau Gibeon kang Josue king kampu na karin Gilgal at ngara, E yu ke paburen! Mamalagua kayu sanang munta keni at saupan yu kami! Iligtas yu kami! Misanmetung la ding sablang ari da ring Amoreo karing kabundukan at lisuban da kami! Inya meko ya manibat Gilgal i Josue at ding sablang sundalus na, kayabe la ding magaling dili karing sundalus na. Ngana ning Ginu kang Josue, E ka tatakut karela. Binie ku na keka ing tagumpe. Metung man kareti alang malyaring makalaban keka. Uli na ning kabukas nang pamaglakbe Josue manibat Gilgal ikua na lang lisuban a alang kapiadian ding Amoreo. Panakit da karing sundalus na ning Israel birian ning Ginu ing mataranta la ding Amoreo. Pete da la ring kalaban da ring Israelita karin king Gibeon, at tikian da la padulung king pidadalanan na ning bunduk karin Bet Horon. E da la pepatugutan angga na Azeka at Makeda. Kabang tatakas lang padulung ding Amoreo karing Israelita king pidadalanan paukiat king bunduk pepauran yang maragul a batu ing Ginu king daralanan da angga Azeka. Mas dakal la ring mete uli da ring maragul a batu kesa karing apate da ring Israelita. King aldo mu ring ita binie a ne ning Ginu ing tagumpe karing memalen na ning Israel laban karing Amoreo, mekipagsalita ya i Josue king Ginu. Ngana king daramdaman da ring memalen na ning Israel, Aldo, tuknang kang maratun tulid ning Gibeon; bulan, tuknang ka tulid ning Kapatagan ning Ayalon. Tinuknang ya ing aldo at e ya kinimut ing bulan angga king e ne asambut ning bansang Israel ing kalaban na. Iti makasulat king Libru nang Jaser. Tinuknang yang maratun ing aldo king libutad ning banua at e ya minalis kilub ning patingapun. Kapilan man e pa mika kalupa na nita, inyang mekiramdam ya ing Ginu king siwala na ning metung a tau; uling mekilaban ya ing Ginu king panig na ning Israel. Kaybat na nita, mibalik ya i Josue at ding sundalus na king kampu karin Gilgal. Mekatakas la ding limang ari at sinalikut la king kueba karin Makeda. Ating mekatuklas karela at ing balita miras kang Josue nung nu la sasalikut. Nganang Josue, Iparugang yu la ding maragul a batu king pasbul ning kueba. Mibili kayung guardia karin; oneng e kayu magdatun karin. Tagalan yu la ding kalaban at lusuban yu la king kagulutan da at e yu la paburen makauli karing karelang siudad! Ing Ginu, ing kekayung Dios, binie ne kekayu ing tagumpe. I Josue at ding sundalus ning Israel pete da la subali mu detang mitagan a menakit salikutan kilub na ning bakud ning karelang siudad. At kanita mibalik lang e ninanu balang ding sundalus kang Josue king kampu karin Makeda. Ala metung mu man king lugal a ita ing mengangas migsalitang laban karing Israelita. Kanita nganang Josue, Ilako ye ing takap na ning kueba, at ilual yu la ding limang ari at idala yu la kanaku. Inya biklat de ing kueba at liwal da la ring ari na ning Jerusalem, Hebron, Jarmut, Lakis, at Eglon. Dela da la kang Josue deting ari. Inaus na lang Josue ding sablang lalaki ning Israel at inutus na karing pamuntuk a kayabe na king lumapit la at idalpak ding bitis da karing batal da ring ari. Linapit la at dilpak da la ring bitis da karing batal da ring ari. Kanita nganang Josue karing pamuntuk na, E kayu tatakut o paisira lub. Magpakatatag kayu at siknangan yu ing lub yu uling makanyan ing daptan na ning Ginu karing sablang kekayung kalaban. Kaybat na nita, pepapate na lang Josue ding ari at binitin na la karing limang tanaman, at menatili lang makabitin angga na inyang dalumdum. Inyang makalbug ne ing aldo minie yang utus i Josue at kildas da la ring makabitin, at inugse da la king kuebang pisalikutan da. Selansan da la ring maragul a batu king asbuk na ning kueba, at atyu la karin angga ngeni. Itang aldong ita lisuban neng Josue at simbut ne ing Makeda at ing ari na. Pepapate na la ding sabla; ala metung man a mitagan mabie. Depatan na king ari ning Makeda itang depatan na king ari na ning Jerico. Kaybat na nita, manibat Makeda i Josue at ding sundalus na sinulung la Libna at lisuban de. Binie na naman ning Ginu kang Josue ing tagumpe keting siudad at king ari na. Ala lang tinagan mabie; pete da la ngan ding tau karin. Depatan da king ari itang depatan da king ari na ning Jerico. Kaybat na nita, manibat Libna sinulung ya i Josue at ding sablang sundalus na papuntang Lakis. Kibkuban de at lisuban. Binie na ning Ginu ing tagumpe karing Israelita king kaduang aldo ning labanan. Ala lang tinagan mabie; pete da la ngan ding tau king siudad a ita antimo ing depat da karin Libna. Dinatang ya i Aring Horam ning Gezer ban sumaup karing tau Lakis, oneng simbut neng Josue iting ari at ding sundalus na. Ala yang tinagan mabie karela. Kaybat na nita, manibat king Lakis i Josue at ding sablang sundalus na sinulung la papunta Eglon. Kibkuban de at lisuban. Ita mu ring aldong ita sekupan de at pete da la ngan ding sablang atyu karin antimo ing depat da karin Lakis. Kaybat na nita, manibat Eglon minukiat ya i Josue at ding sundalus na karing bunduk-bundukan ning Hebron, at lisuban de at sekupan. Pete re ing ari at ding sablang atyu king siudad pati na ding tau karing makalapit a balen. Pepalaso neng Josue ing siudad antimo ing depat na karin Eglon. Ala lang tinagan mabie. At kaybat belikan na ne mang Josue at ding sundalus na ing Debir at lisuban de. Abihag ne pati na ing ari na at ding sablang kasiping nang balen. Pete da la ngan ding sablang tau karin. Depatan na king Debir ing depat nang Josue karin Hebron at Libna at king karelang ari. Abihag neng Josue ing mabilug a bansa, ding kabundukan at ing Negeb, ding kapatagan, ding makalibis, at ding sablang ari da. Ala yang tinagan mabie; pete na la ngan antimo ing inutus na ning Ginu, ing Dios ning Israel. King pamakilaban nang Josue miras ya king Kades Barnea king dane mauli angga na Gaza king lele ning dagat, pati na ing sabla nang gabun ning Gosen at angga na Gibeon king dane norti. Abihag na lang Josue deting sablang ari at ing sasakupan da king misan mung besis, uling ing Ginu, ing Dios ning Israel, mekilaban ya para king Israel. At kaybat na nita, mibalik ya i Josue at ding sundalus na king kampu karin Gilgal. Inyang ing balita karing tagumpe nang Josue miras kang Aring Jabin ning Hazor peparala yang amanu kang Aring Jobab ning Madon, karing ari na ning Simron at Acsaf, at karing ari da ring bulubundukan king dane norti, king Kapatagan ning Jordan dane nang mauli ning Dagat ning Galilea, karing atyu lele da ring bunduk, at king lele ning dagat malapit Dor. Peparala ya namang amanu karing Cananeo misusumangid na ning Jordan, karing Amoreo, karing Hiteo, karing Perezeo, at karing Jebuseo a atyu karing bulubundukan, antimu rin karing Heveo a manuknangan king lele na ning Bunduk ning Hermon, king sakup ning Mizpa. Dinatang la at ding sablang sundalus da; kasing dakal na la ning balas king pampang ning dagat. Dakal la naman ding kabayu ra at karung panggera. Mikampi-kampi la deting ari at pisanmetung da ing karelang sikanan, at migkampu la king Sapa ning Merom ban labanan de ing Israel. Ngana ning Ginu kang Josue, E mu la pitatakutan. Bukas king anti kaniting oras apate ku na la ngan deti para king Israel. Pamilayan mu la ding kabayu ra at panyilaban ding karelang karung panggera. Inya i Josue at ding tauan na lisuban da lang alang kapiadian king Sapa ning Merom. Binie na ning Ginu ing tagumpe karing Israelita; lisuban da la at penagal angga Misrefot Maim at Sidon king bandang norti at angga na king kapatagan ning Mizpa king dane aslagan. E tinuknang ing labanan anggang ating mabie karing kalaban. Depat nang Josue ing parapat na ning Ginu; pemile na la ding kabayu at penyilab ding karelang karung panggera. Kaybat na nita, belikan neng Josue at simbut ing Hazor at pete ne ing ari na. (Kanitang panaun a ita mayupaya yang dili ing Hazor karing sablang kayarian.) Pete da la ring sabla karin; alang mitagan mabie at silaban de ing siudad. Abihag na la ngan Josue deting sablang siudad at ding karelang ari; pete da la ngan ding sabla, antimo ing inutus nang Moises, ing talasuyu ning Ginu. Makanyan man, ala lang silaban ding Israelita karing siudad a atyu karing matas a lugal, subali mu ing Hazor a silaban nang Josue. Kinua da ring Israelita ing sablang pibandian da at sese rang animal kareting siudad. Oneng pete da la ring sabla; ala lang tigan mabie. Binie na la ning Ginu ding utus king talasuyu nang i Moises; kaybat binie na lang Moises kang Josue at pemintuan na la. Tiparan nang Josue ing sablang inutus na ning Ginu king kapamilatan nang Moises. Abihag neng Josue ing mabilug a gabun, ding kabundukan at bulubundukan, ing Negeb, ing sablang sakup ning Gosen, ing kapatagan dane mauli na niti, at ing Kapatagan ning Jordan. Ing bukud mung siudad a mekikasundu karing Israelita ya ing Gibeon, nung nu la manuknangan ding mapilan a Heveo. Mebihag la ding sabla king labanan. Peintulut na karela ning Ginu ing mika sikanan lang lub lumaban maigpitan karing Israelita ban kanita lubus lang mawala at mate alang lunus, makayagpang king inutus na ning Ginu kang Moises. King panaun mu ring ita pintalan na la at gisan Josue ding lahing higanti a ausan dang Anakim a manuknangan karing bulubundukan ning Hebron, Debir, Anab, at karing bulubundukan ning Judea at Israel. Gisan na la ngan Josue pati na ding siudad da. Alang mitagan mabie karing Anakim king lugal ning Israel; oneng ating mapilan a mitagan karin king Gaza, Gat, at Asdod. Ikua neng abihag Josue ing mabilug a lugal antimo ing inutus na ning Ginu kang Moises. Binie neng Josue ing gabun karing Israelita bilang sarili dang bandi, at piparti-parti de ring balang tribu. At manibat na kanita mipaynawa na la ding memalen king pamakilaban. Simbut de at sekupan ding Israelita ing lugal dane aslagan na ning Jordan, manibat king Kapatagan ning Arnon angga na king Kapatagan ning Jordan at angga na king Bunduk ning Hermon king dane norti. Adua lang ari ding simbut da. Ing metung ya ing ari da ring Amoreo, i Sihon a manuknangan Hesbon. Sakup na ning kayarian na ing kapitna na ning Gilead: manibat Aroer (king gilid ning Kapatagan ning Arnon) at manibat king siudad king libutad na nitang kapatagan a ita angga na king Ilug ning Jabok, ing angganan na ning Ammon; kayabe ya ing Kapatagan ning Jordan manibat king Dagat ning Galilea papuntang mauli angga Bet Jesimot (dane aslagan ning Dagat a Mete) at papunta king lele na ning Bunduk ning Pisga. Ing aliwa pang ari a simbut da ya ing Aring Og ning Bashan, ing metung karing tauling dili karing Refaim; menungkulan ya karin king Astarot at Edrei. Sakup ne ning kayarian na ing Bunduk ning Hermon, Saleca, at ing kabilugan ning Bashan angga na king angganan na ning Gesur at Maaca, antimu rin ing kapitna na ning Gilead angga na king sakup nang Aring Sihon ning Hesbon. Simbut na lang Moises at ding memalen ning Israel deting aduang ari. I Moises, ing talasuyu ning Ginu, binie na ing karelang gabun karing tribu nang Ruben at Gad at king kapitna na ning tribu nang Manase ban maging bandi ra. Simbut na lang Josue at ding memalen ning Israel ding sablang ari king kayarian dane albugan na ning Jordan, manibat Baalgad king Kapatagan ning Lebanon angga na king Bunduk ning Halak dane mauli malapit Edom. Piparti-parti neng Josue iting kayarian karing tribu at binie ne karela ban maging bandi rang sarili. Kayabe la kaniting dake ding bulubundukan at ding talimunduk dane dang albugan, ing Kapatagan ning Jordan, ding talimunduk na, at ding ilang a lugal king dane mauli. Iting lugal ya ing meging tuknangan da ring Hiteo, ding Amoreo, ding Cananeo, ding Perezeo, Heveo, at Jebuseo. Mesambut la karing memalen ning Israel ding ari da ring makatuking siudad: Jerico, Ai (siping ning Betel), Jerusalem, Hebron, Jarmut, Lakis, Eglon, Gezer, Debir, Geder, Horma, Arad, Libna, Adulam, Makeda, Betel, Tapua, Hefer, Afek, Lasaron, Madon, Hazor, Simron Meron, Acsaf, Taanak, Megido, Kedes, Jokneam (king Carmel), Dor (king pasigan), Goiim (king Galilea ), at Tirza. Heganagana atlu lang pulu't metung a ari. Matua ne ngeni i Josue. Ngana ning Ginu kang Josue, Tutu na kang matua, oneng dakal la pang lugal ding kailangan mayakua: ing sablang lugal ning Filistia at Gesur, antimu rin ing sablang lugal na ning Avim bandang mauli. (Ing gabun manibat king sapa ning Sihor, king angganan na ning Ehipto, angga na king dane norti king angganan na ning Ekron makikilalang sakup na ning Canaan. Manuknangan la Gaza, Asdod, Askelon, Gat, at Ekron ding ari da ring Filisteo.) Atin pang makatagan a kailangan mayakua king gabun ning Canaan at king Meara (a bandi da ring Sidoniano) angga na Afek, king angganan da ring Amoreo; ing gabun da ring Gebalita, ing kabilugan ning Lebanon king dane aslagan, manibat Baalgad a atyu mauli na ning Bunduk ning Hermon angga na king Pidadalanan paukiat king Hamat. Kayabe ya kareti ing mabilug dang gabun ding Sidoniano, ding manuknangan karing bulubundukan pilatan da ring Bunduk ning Lebanon at Misrefot Maim. Itabi ku la deting sablang tau kabang susugud la ding memalen na ning Israel antimo ing inutus kung daptan mu. Pipartian-partian me ing gabun karing Israelita, nung makananu kung inutus keka. Pipartian-partian mu na ngeni iting gabun karing aliwang siam a tribu at karing kapitna da ring tribu nang Manase ban maging sarili dang bandi. Tinggap da na ding tribu nang Ruben at Gad at ding kapitna king tribu nang Manase ing lugal a binie na karelang Moises, ing talasuyu ning Ginu; atyu iti king dane nang aslagan ning Ilug ning Jordan. Miraras ya Aroer (king gilid ning Kapatagan ning Arnon) ing gabun a sakup da at king siudad a atyu king libutad na ning kapatagan, at sakup na ing kabilugan ning makatas a kapatagan manibat Medeba angga na Dibon. Miraras ya angga king angganan na ning Ammon at kayabe la ding sablang siudad a sekupan na ning Aring Sihon a Amoreo a menungkulan karin manibat Hesbon. Kayabe ya ing Gilead, ing gabun ning Gesur at Maaca, ing kabilugan a Bunduk ning Hermon, at ing kabilugan ning Bashan angga na Saleca. Kayabe ya naman ing kayarian nang Og, ing tauling dili karing Refaim a menungkulan karin Astarot at Edrei. Simbut na lang Moises ding taung deti at tinabi na la. Makanyan man, ding Israelita e da la tinabi ding memalen na ning Gesur at Maaca; angga man ngeni manuknangan la king Israel. E na la dininan gabun Moises ding tribu nang Levi. Antimo ing sinabi ning Ginu kang Moises, mangaintulid karela bilang bandi ra ing dake ra king ain-a-durulukan king altar na ning Ginu, ing Dios ning Israel. Binie nang Moises ing metung nang dake ning gabun karing pamilya na ning tribu nang Ruben bilang bandi ra. Miraras ya ing gabun da king Aroer (king gilid na ning Kapatagan ning Arnon) at ing siudad king libutad na niting kapatagan at kayabe ing sablang makatas a kapatagan makapadurut king Medeba. Kayabe ya ing Hesbon at ding sablang siudad king kapatagan na ning bunduk: ing Dibon, Bamot Baal, Bet Baalmeon, Jahaz, Kedemot, Mefaat, Kiriataim, Sibma, Zeret Saar king bunduk-bundukan a atyu king kapatagan, Betpeor, ding libis ning Bunduk ning Pisga, at Bet Jesimot. Kayabe la ring sablang siudad karing kapatagan da ring bunduk at ing mabilug a kayarian nang Sihon, ing ari da ring Amoreo a menungkulan Hesbon. Simbut neng Moises iti at antimu rin ding pamuntuk na ning Midian: i Evi, Rekem, Zur, Hur, at Reba. Meging pamuntuk la ngan deti para kang Aring Sihon. Kabilang ya karing pete da ring memalen na ning Israel i Balaam, ing metung a mamamanula a anak nang Beor. Ing Jordan ya ing angganan da dane albugan ding tribu nang Ruben. Ila deti ring siudad at balen a miyabie karing pamilya da ring tribu nang Ruben bilang bandi ra. Dininan na la namang dake Moises king gabun bilang bandi ra ding pamilya na ning tribu nang Gad. Kayabe ya king gabun a tinggap da ing Jazer at ding sablang siudad na ning Gilead, ing kapitna king gabun ning Ammon angga Aroer a atyu dane aslagan ning Rabba. Miraras ya ing gabun da manibat Hesbon angga Ramat Mizpe at Betonim, at manibat Mahanaim angga na king angganan ning Lodebar. King Kapatagan ning Jordan at pati na ing Bet Haram, Betnimra, Sukot, at Zafon, ing aliwa na pang dake ning kayarian nang Aring Sihon ning Hesbon. Ing angganan na dane albugan ya ing Ilug ning Jordan angga king Dagat ning Galilea dane norti. Ila deti ring siudad at balen a miyabie karing pamilya da ring tribu nang Gad bilang bandi ra. Binie neng Moises king kapitna na ning tribu nang Manase ing metung a dake na ning gabun bilang sarili dang bandi. Miraras ya ing gabun a tinggap da king Mahanaim, at kayabe ya ing kabilugan na ning Bashan, ing kabilugan na ning kayarian nang Og, ing ari ning Bashan, antimu rin ding anam apulung baryu na ning Jair king Bashan. Kayabe ya ing kapitna na ning Gilead, antimu rin ing Astarot at Edrei, ding kabiserang siudad na ning kayarian nang Og karin Bashan. Miyabie ing sablang iti king kapitna karing pamilyang lahi nang Makir a anak nang Manase. Makanyan nang piparti-parting Moises ing gabun dane aslagan na ning Jerico at ning Jordan inyang atyu ya king kapatagan ning Moab. Oneng e ya minie gabun i Moises karing tribu nang Levi. Sinabi na karela king ing maging bandi ra ya ing dake ra karing ain da ring tau king Ginu, ing Dios ning Israel. Iti ya ing istoria nung makananung ing gabun ning Canaan dane albugan ning Jordan meparti ya para karing memalen na ning Israel. Piparti-parti de ri Eleazar, ing pari, Josue a anak nang Nun, at ding pamuntuk da ring pamilya da ring tribu na ning Israel ing gabun karing memalen. Antimo ing inutus na ning Ginu kang Moises, ing dake da ring siam at kapitnang tribu dane albugan ning Jordan peparalan de king kapamilatan na ning bagutan. Piparti-parti da ring memalen na ning Israel ing gabun antimo ing inutus ning Ginu kang Moises. Misan a aldo dinatang la kang Josue karin Gilgal ding mapilan a kataung ibat king tribu nang Juda. Ing metung kareti ya i Caleb, ing anak nang Jefune a Kenizeo. Ngana kang Josue, Balu mu ing sinabi na ning Ginu kang Moises, ing taung maka Dios, karin Kades Barnea tungkul keka at kaku. Apat kung pulung banua inyang i Moises, ing talasuyu ning Ginu, tinubud na ku manibat Kades Barnea ban mag-ispia king lugal a iti. Binie ke kang Moises ing tune ulat. Ding lalaking minta a kayabe ku pematakutan da la ring kabalen tamu. Oneng memintu ku king Ginu a kakung Dios king mitmung katapatan. Uling depat ku ita, pengaku na kanakung Moises king ding anak ku ampon aku tanggapan ming siguradu, bilang sarili ming bandi, ing gabun a lekaran ku. Oneng lawan mu, atin na ngening apat apulu't limang banua manibat inyang sabian ning Ginu kang Moises ita. Kanitang panaun a ita maglakbe ya ing Israel king disyerto at ing Ginu, antimo ing pengaku na, pepanatilian na kung mabie manibat na kanita. Lawan yu ku! Walu na kung pulu't limang banua at masikan ku pa angga man ngeni nung makananu kung masikan kanitang tinubud na kung mag-ispiang Moises. Masikan ku pa uling agyu ku pang makigera o maging king nanu pa mang bage. Inya ngeni, ibie me kanaku ing bulubundukan a pengaku na ning Ginu kanaku ketang aldo inyang aku at ding tauan ku minie keng ulat. Sinabi mi kekayu king ding lahing higanti a ausan dang Anakim atyu la karing mangaragul a siudad a makapader. Marahil matnube ya ing Ginu kanaku at itabi ku la, antimo ing pengaku na. Binendisyunan neng Josue i Caleb a anak nang Jefune, at binie ne ing siudad na ning Hebron bilang bandi na. Angga man ngeni ing Hebron bandi de ring lahi nang Caleb a anak nang Jefune, ing Kenizeo, uling tapat yang memintu king Ginu, ing Dios ning Israel. Kanitang minunang panaun, ausan deng Arba ing siudad ning Hebron. (I Arba ya ing peka maulang dili karing Anakim.) Mika kapayapan na kanita king lugal a ita. Miyabie karing lahi na ning tribu nang Juda ing gabun king dane mauli. Miraras ya king angganan na ning Edom at angga ya king ilang ning Zin king sikoti na dane mauli. Iting angganan na king mauli manibat ya king sepu na ning Dagat a Mete, ketang dane ning dagat a makayarap king albugan at manibat king Pidadalanan paukiat Akrabim munta yang papunta mauli angga na Zin. Tataglus ya king dane nang mauli ning Kades Barnea, dalanan ne ing Hezron at paukiat ya king Adar, salingku yang papunta Karka, sumulung yang papunta Azmon at tukian ne ing sapa king angganan na ning Ehipto angga na king Dagat ning Mediteraneo nung nu ya mapupus ing angganan na. Iti ya ing angganan na ning Juda king dane mauli. Ing angganan na king dane aslagan ya ing Dagat a Mete angga king lugal nung nu ya tutugtug ing Jordan. Karin ya magumpisa ing angganan na king bandang norti at mamabut ya angga Bet Hogla, at tataglus ya king dane nang norti ning burul a durungdung king Kapatagan ning Jordan. Kaybat paitas ya king Batu nang Bohan (ing anak nang Ruben), manibat king Kapatagan ning Akor angga Debir at kaybat marap ya dane norti papunta Gilgal a makayarap king Pidadalanan paukiat king Adumim king dane nang mauli ning kapatagan. Tataglus ya ing angganan karing sibul ning Ensemes; lumual yang papunta Enrogel at mukiat ya king Kapatagan ning Hinom king dane nang mauli ning bunduk-bundukan nung nukarin mayakit ya ing siudad da ring Jebuseo, ing Jerusalem. Ing angganan kanita tataglus ya angga king taluktuk na ning bunduk-bundukan king dane albugan ning Kapatagan ning Hinom, king sepu nang dane norti ning Kapatagan ning Refaim. Manibat karin taglus ya karing Sibul ning Neftoa at lumual yang papunta karing siudad a malapit king Bunduk ning Efron. Karin ya liku papunta Baala (o Kiriat Jearim), nung nu ya dumurut dane albugan ning Baala papunta karing bunduk-bundukan ning Edom; sumulung ya king dane nang norti ning Bunduk ning Jearim (o Kesalon), magbaba ya angga Bet Semes at lagpusan ne ing Timna. Ing angganan kanita lumual yang papunta king bunduk-bundukan dane norti na ning Ekron, liku yang papunta Sikeron, lagpusan ne ing Bunduk ning Baala at sumulung ya angga Jamnia. Miyangganan ya king Dagat ning Mediteraneo, at iti ya ing meging angganan na king dane albugan. Kilub da reting angganan karin la mibiebie ding lahi da ring pamilya nang Juda. Antimo ing inutus ning Ginu kang Josue, ating dake ning gabun ning Juda a miyabie kang Caleb a anak nang Jefune a ibat king tribu nang Juda. Tinggap ne ing Hebron, ing siudad a bandi nang Arba, ing tata nang Anak. Tinabi na lang Caleb ding lahi nang Anak lual na ning siudad; ila deti ring pamilya nang Sesai, Ahiman, at Talmai. Manibat karin meko ya ban lusuban na la ding taung manuknangan Debir. (Kanitang minuna mayayaus yang Kiriat Sefer iting siudad.) Nganang Caleb, Ipakasal ke ing anak kung i Acsa king kaninu mang lalaking makabihag king Kiriat Sefer. Abihag neng Otniel a anak nang Kenaz a kapatad nang Caleb ing siudad. Inya binie neng Caleb i Acsa kang Otniel ban maging asawa na. King aldo na ning kasal da pekisabian neng Otniel ing asawa na ban maniawad yang metung a marangle kang tata na. Kinuldas ya king sasaken nang asno i Acsa at kitnan neng Caleb nung nanu ing buri na. Nganang mekibat, Mangailangan kung kulkul a pikuanan danum. Ing gabun a binie mu kanaku lugal yang malangi. Inya binie na lang Caleb ding sibul a atyu king makamatas at makababang lugal. Iti ing gabun a tinggap da ring pamilya na ning tribu nang Juda ban maging bandi ra. Ding siudad a atyu king marayung dili a bandi da na, ding atyu king angganan na ning Edom, antimo ing Kabzeel, Eder, Jagur, Kina, Dimona, Adada, Kedes, Hazor, Itnan, Zif, Telem, Bealot, Hazor Hadata, Keriot Hezron (o Hazor), Amam, Sema, Molada, Hazar Gada, Hesmon, Betpelet, Hazar Sual, Beerseba, Biziotia, Baala, Iim, Ezem, Eltolad, Kesil, Horma, Ziklag, Madmana, Sansana, Lebaot, Silhim, Ain, at Rimon. Adua lang pulu't siam a siudad heganagana ampon ding balen a makapadurut kareti. Ding siudad a atyu king lele da ring bunduk ila ding Estaol, Zora, Asna, Zanoa, Enganim, Tapua, Enam, Jarmut, Adulam, Soco, Azeka, Saaraim, Aditaim, Gedera, at Gederotaim. Labi lang apat a siudad ampon ding balen a makapadurut kareti. Kayabe la munaman ding siudad ning Zenan, Hadasa, Migdalgad, Dilean, Mizpa, Jokteel, Lakis, Bozkat, Eglon, Cabon, Lamam, Kitlis, Gederot, Bet-dagon, Naama, at Makeda. Labi lang anam a siudad ampon ding balen a makapadurut kareti. Kayabe la munaman ding siudad ning Libna, Eter, Asan, Ifta, Asna, Nezib, Keila, Aczib, at Maresa. Siam lang siudad ampon ding balen a makapadurut kareti. Kayabe ya ing Ekron at ding balen at ding baryu na at ding sablang siudad at balen malapit Asdod, manibat Ekron angga na king Dagat ning Mediteraneo. Kayabe ya naman ing Asdod at ing Gaza ampon ding balen da at baryu ra a mamangga king sapa king angganan na ning Ehipto at ning bebe na ning Dagat ning Mediteraneo. Karing bulubundukan kayabe la naman ding siudad ning Samir, Jatir, Soco, Dana, Kiriat Sefer (o Debir), Anab, Estemoa, Anim, Gosen, Holon, at Gilo. Labi lang metung a siudad ampon ding balen a makapadurut kareti. Kayabe la munaman ding siudad ning Arab, Duma, Esan, Janim, Bet Tapua, Afeka, Humta, Hebron, at Zior. Siam lang siudad ampon ding balen a makapadurut kareti. Kayabe la munaman ding siudad ning Maon, Carmel, Zif, Juta, Jezreel, Jokdeam, Zanoa, Kain, Gibea, at Timna. Apulu lang siudad ampon ding balen a makapadurut kareti. Kayabe la munaman ding siudad ning Halhul, Bet-zur, Gedor, Maarat, Betanot, at Eltekon. Anam lang siudad ampon ding balen a makapadurut kareti. Kayabe la munaman ding siudad ning Kiriat Baal (o Kiriat Jearim) at Rabba. Adua lang siudad ampon ding balen a makapadurut kareti. King disyerto naman kayabe la ding siudad ning Bet Araba, Midin, Secaca, Nibsan, ing Siudad ning Asin at Engedi. Anam lang siudad ampon ding balen a makapadurut kareti. Oneng ding tau Juda e ra la atabi ding Jebuseo a manuknangan Jerusalem. Inya angga man ngeni manuknangan la pa karin ding Jebuseo. Magumpisa ya king Jordan malapit Jerico ing angganan king dane mauli ning gabun a miyabie karing lahi nang Jose ketang metung a lugal dane aslagan da ring sibul na ning Jerico at tataglus ya king disyerto. Manibat Jerico dumalan yang paukiat karing bulubundukan angga Betel. Manibat Betel taglus ya Luz at munta ya Atarot Adar nung nu la manuknangan ding Arkiteo. Kaybat dumalan ya king albugan king lugal da ring Jafletita angga na king lugal ning Makababa ning Bet Horon. Manibat karin taglus ya Gezer at miyangganan ya king Dagat ning Mediteraneo. Iti ing gabun a miyabie karing lahi nang Jose: ding tribu nang Efraim at Manase ning dane Albugan bilang bandi ra. Iti ya ing gabun da ring pamilya nang Efraim: ing angganan da manibat ya Atarot Adar king bandang aslagan angga na king Makamatas ning Bet Horon, at manibat karin angga ya king Dagat ning Mediteraneo. Atyu banda nang norti ing Micmetat. King dane aslagan na niti salingku ya ing angganan na papunta Taanat Silo at lagpusan ne iti king dane aslagan angga Janoa. Manibat Janoa kuldas yang papunta Atarot at Naara angga king miras ya Jerico at mapupupus ya king Jordan. Manibat ya Tapua ing angganan na at taglus ya king albugan angga king sapa ning Kana, at mapupus ya king Dagat ning Mediteraneo. Ya iti ing gabun a miyabie karing pamilya da ring tribu nang Efraim bilang bandi ra pati ding mapilan a balen at baryung atyu kilub na ning angganan nang Manase, oneng miyabie karing Efraimita. Makanyan man, e da la tinabi ding Cananeo a manuknangan Gezer. Inya mibiebie lang makalibutad ding Cananeo karing Efraimita angga man king panaun ngeni, oneng mepilitan lang magobra bilang ipus. Miyabie ya ing metung a dake ning gabun karing mapilan karing pamilya a lahi nang Manase, ing pangane nang anak Jose. I Makir, ing tata nang Gilead, ya ing pangane nang anak Manase. Metung yang bayaning sundalus. Miyabie ya kang Makir ing Gilead at Bashan king dane nang aslagan ning Jordan. Miyabie ya ing gabun banda nang albugan ning Jordan karing aliwang pamilya nang Manase; kari Abiezer, Helek, Asriel, Sikem, Hefer at Semida. Ila deti ring lalaking lahi nang Manase a anak nang Jose at ila ding pamuntuk da ring pamilya ra. I Zelofehad, ing anak nang Hefer a anak nang Gilead a anak nang Makir a anak nang Manase, ala yang anak a lalaki; babai la ngan. Ing lagyu ra Mahla, Noa, Hogla, Milka, at Tirza. Minta la kang Eleazar a pari at kang Josue a anak nang Nun at karing manimuna. Ngara, Inutusan ne ning Ginu i Moises ban dinan na kami, at ding kamaganak ming lalaki, metung a dake ning gabun ban maging bandi mi. Inya, agpang king inutus na ning Ginu, mirinan lang dake king gabun ampon ding kamaganak dang lalaki. Iti ya ing sangkan nung inya i Manase tinanggap yang apulung dake karagdagan pa king Gilead at Bashan a atyu king dane nang aslagan ning Jordan, anti na ning mirinan la namang gabun ding lahi nang babai at antimu rin ding lalaki. Miyabie ya ing gabun ning Gilead karing aliwang lahi nang Manase. Ing gabun nang Manase manibat ya Aser angga ya Micmetat dane nang aslagan ning Sikem. Ing angganan na kanita tataglus yang papunta king mauli ban sakupan ding taung manuknangan Entapua. Bandi nang Manase ing gabun a makapadurut king Tapua, oneng ing balen ning Tapua king angganan na bandi da ring lahi nang Efraim. Ing angganan na pabaldug yang papunta king sapa ning Kana. Mangaintulid la kang Efraim ding siudad dane mauli na ning sapa agyamang atyu la king sakup nang Manase. Ing angganan nang Manase sinulung ya king dane nang norti ning sapa at miyangganan ya king Dagat ning Mediteraneo. Atyu king dane mauli ing Efraim at ing Manase atyu king dane norti at ing angganan da dane albugan ya ing Dagat ning Mediteraneo; ayayabut ne king dane nang norti ing Aser at ing Isacar king dane nang aslagan. Kilub da ring sakup nang Isacar at Aser, bandi na lang Manase ing Bet-sean at Ibleam ampon ding balen a makapadurut, antimu rin ing Dor (itang atyu king lele ning dagat), ing Endor, Taanak, Megido ampon ding makapadurut a balen. Oneng ding memalen ning Manase e ra la atabi ding taung manuknangan kareting siudad, inya menatili lang makatuknang karin ding Cananeo. Agyamang masikan na la ding Israelita, e da la ngan tinabi ding Cananeo, oneng pinilit da lang magobra para karela. Ngara ding lahi nang Jose kang Josue, Obat metung yang dake ning gabun ing binie mu kekami ban maging bandi mi? Tutu kaming dakal uling binendisyunan na kami ning Ginu. Nung tutu kayung dakal, nganang mekibat Josue karela, at ing bulubundukan na ning Efraim tutu yang malati para kekayu, munta kayu king kagubatan, king sakup da ring Perezeo at ding Refaim, at linisan ye ing lugal a ita para kekayu. Ngarang mekibat, Malati ya para kekami ing bulubundukan at atin lang karung bakal ding sablang Cananeo king kapatagan, detang manuknangan king Bet-sean ampon ding makapadurut nang balen at detang manuknangan king Kapatagan ning Jezreel. Nganang Josue karing tribu nang Efraim at Manase ning dane Albugan, Tutu ing dakal kayu at mayupaya. Mika dake kayung maygit keng metung. Maging bandi ye ing bulubundukan; agyamang gubat ya, kabud alinis ye maging bandi ye manibat king metung nang punta angga na king sumangid nang punta. Agyu yu lang itabi ding Cananeo agyamang atin lang karung bakal at masikan la. Kaybat deng simbut ing lugal a ita, mitipun ya king Silo ing mabilug nang komunidad ning Israel at karin de telakad ing Toldang tuknangan ning Ginu. Atin pang pitung tribu karing Israelita a e tinanggap king karelang dake king gabun. Inya nganang Josue karing memalen na ning Israel, Angga pa kapilan manaya kayu bayu ye luban at sakupan ing gabun a binie na kekayu ning Ginu, ing Dios da ring kekayung makatua? Dinan yu kung atlu katau balang tribu. Itubud ku lang lumual king kabilugan na ning gabun ban igulis de ing lugal a buri dang maging bandi ra. Kaybat magbalik la kanaku. Partian yang pitung dake ing gabun; manatili ya i Juda king lugal na king mauli, at i Jose king lugal na dane norti. Ibie ye kanaku ing ginulis yung pamiparti king pitung dake. Pipagbagutan da kayu ban abalu ku ing kaburian na para kekayu ning Ginung kekatamung Dios. Makanyan man, e la tanggap dake na ning gabun ding Levita uling ing dake ra ya ing sumuyu la bilang pari na ning Ginu. Midinan na lang dake ding tribu nang Gad, Ruben, at Manase ning dane Aslagan king dane aslagan ning Jordan a binie na karelang Moises, ing talasuyu ning Ginu. Meko la ding lalaki ban igulis de ing lugal kaybat na lang binie Josue deting panabilin: Munta kayu king kabilugan na ning gabun at igulis yu ing pangaparti na at kaybat magbalik kayu kanaku. At pakibaluan yu keti king Silo ing kaburian na ning Ginu king kapamilatan na ning bagutan. Inya minta la ding lalaki king kabilugan na ning gabun at ginulis de nung makananu deng pipartian-partian king pitung dake. Ginawa lang listahan da ring sablang balen, kaybat na nita mibalik la kang Josue king kampu karin Silo. Pipagbagutan na lang Josue ban pakibaluan na nung nanu ing kaburian ning Ginu para karela, at tildu na karing makatagan pang tribu na ning Israel ing dake ra. Para karing pamilya na ning tribu nang Benjamin ing minunang miyabie gabun. Atyu iting gabun pilatan da ring tribu nang Juda at Jose. Manibat ya king bandang norti ing angganan na king Jordan at mukiat ya king dane norti ning Jerico at munta ya bandang albugan karing bulubundukan angga king disyerto ning Betaven. Magbaba ya ing angganan na king maka libis nang dane ning mauli ning Luz (ausan dia namang Betel), kaybat magbaba ya papunta Atarot Adar, king bunduk a atyu mauli na ning Makababa ning Bet Horon. Minaliwa ya dalan kanita ing angganan na; salingku yang papunta mauli manibat king banda nang albugan niting bunduk, at taglus ya Kiriat Baal (o Kiriat Jearim) a bandi da ring tribu nang Juda. Iti ya ing angganan na king dane albugan. Manibat ya ing angganan na king dane mauli king gilid na ning Kiriat Jearim at munta ya karing Sibul ning Neftoa. Kaybat magbaba ya angga king lele na ning bunduk a durungdung king Kapatagan ning Hinom, king wakas na king norti ning Kapatagan ning Refaim. Kaybat taglus ya mauli at baltangan ne ing Kapatagan ning Hinom, maka mauli ning burul ning Jebuseo, papunta Enrogel. Marap ya kanita papuntang norti king Ensemes at kaybat sumulung yang papunta Gelilot king sumangid ning Pidadalanan paukiat Adumim. Magbaba ya ing angganan na kanita papunta king Batu nang Bohan, (ing anak nang Ruben), at dumalan ya norti na ning burul a durungdung king Kapatagan ning Jordan. Magbaba ya kanita king kapatagan; dumalan ya banda nang norti ning burul ning Bet Hogla at miyangganan ya king bandang norti ning Dagat a Mete nung nu ya tutugtug ing Ilug ning Jordan. Iti ya ing angganan na king mauli. Ing Jordan ya ing angganan na king dane aslagan. Ila deti ring angganan na ning gabun a tinggap da ring pamilya da ring tribu nang Benjamin bilang sarili dang bandi. Ding siudad a bandi da ring pamilya na ning tribu nang Benjamin ila reni: Jerico, Bet Hogla, Emek Keziz, Bet Araba, Zemaraim, Betel, Avim, Para, Ofra, Kefaramoni, Ofni, at Geba. Labi lang aduang siudad ampon ding balen a makapadurut kareti. Kayabe la munaman ding siudad ning Gibeon, Rama, Beerot, Mizpa, Kefira, Moza, Rekem, Irpeel, Tarala, Zela, Haelef, Jebus (o Jerusalem), Gibea, at Kiriat Jearim. Labi lang apat a siudad ampon ding balen a makapadurut kareti. Iti ya ing gabun a tinggap da bilang bandi da ring pamilya ning tribu nang Benjamin. Ing kaduang mepili king bagutan ya ing para karing pamilya na ning tribu nang Simeon. Ing gabun a miyabie karela miraras ya angga king gabun a miyabie karing tribu nang Juda. Sakup ne ing Beerseba, Seba, Molada, Hazar Sual, Bala, Ezem, Eltolad, Betul, Horma, Ziklag, Bet Marcabot, Hazar Susa, Bet Lebaot, at Saruhen. Labi lang atlung siudad ampon ding balen a makapadurut kareti. Kayabe la naman ding siudad ning Ain, Rimon, Eter, at Asan. Apat lang siudad ampon ding balen a makapadurut karela. Kabilang la kareti ding sablang balen a makapadurut kareting siudad angga Baalat Beer (o Rama) king dane mauli. Iti ya ing gabun a miyabie karing pamilya na ning tribu nang Simeon a tinggap da bilang bandi ra. Anti na ning ing miyabie kang Juda maragul ya kesa king pamangailangan da, ating dake na niti ing miyabie king tribu nang Simeon. Miyabie ya ing katlung mepili karing pamilya na ning tribu nang Zebulun. Mamabut ya ing gabun a tinggap da angga Sarid. Manibat karin munta ya ing angganan na bandang albugan angga Mareal, darasan ne ing Dabeset, at ing sapa dane aslagan na ning Jokneam. King sumangid na ning Sarid taglus ya papuntang aslagan angga king angganan na ning Kislot Tabor, kaybat taglus ya Daberat at mukiat ya angga Jafia. Manibat karin sumulung yang papunta king aslagan angga Gat Hefer at Etkazin, salingku yang papunta Nea angga Rimon. Marap yang papunta Hanaton king dane norti ing angganan na at mapupus ya king Kapatagan ning Iftael. Kabilang la ring siudad ning Kattat, Naalal, Simron, Idala, at Betlehem. Labi lang aduang siudad ampon ding balen a makapadurut kareti. Kayabe la deting siudad at ding balen da king gabun a tinggap da ring pamilya na ning tribu nang Zebulun bilang bandi ra. Miyabie ya ing kapat a mepili karing pamilya na ning tribu nang Isacar. Kayabe ya king miyabie karela ing Jezreel, Kesulot, Sunem, Hafaraim, Shion, Anaharat, Rabit, Kision, Ebez, Remet, Enganim, Enhada, at Betpazez. Miraras ya ing angganan na king Tabor, Sahasuma at Bet Semes at mapupus ya king Jordan. Kayabe la ding labing anam a siudad ampon ding balen a makapadurut kareti. Deting siudad at ding balen da ila ring tinggap da ring pamilya na ning tribu nang Isacar bilang bandi ra. Miyabie ya ing kalimang mepili karing pamilya na ning tribu nang Aser. Kayabe ya king gabun a sakup na ing Helkat, Hali, Beten, Acsaf, Alam Melec, Amad, at Misal. Miraras ya king Carmel at Sihor Libnat king dane albugan. King aslagan, miraras ya Bet-dagon ing angganan na, miraras ya king Zebulun at king Kapatagan ning Iftael king pamunta na king norti angga Betemek at Neiel. Tataglus ya king norti papunta Cabul, Ebron, Rehob, Hamon, at Kana angga na Sidon. Ing angganan na kanita salingku yang papunta Rama at miras ya king makakuta nang siudad ning Tiro; kaybat liku ya Hosa at mapupus ya king Dagat ning Mediteraneo. Kabilang la ring Mahalab, Akzib, Umma, Afek, at Rehob. Adua lang pulu't aduang siudad ampon ding balen a makapadurut kareti. Deting siudad at ding balen da ila ring tinggap da ring pamilya na ning tribu nang Aser bilang bandi ra. Miyabie ya ing kanam a mepili karing pamilya na ning tribu nang Neftali. Manibat ya Helef ing angganan na at tataglus ya ketang tanaman a ensina a atyu Zaananim, tataglus ya naman king Adaminekeb at Jamnia angga na Lacum, at mapupus ya king Jordan. Karin ya salingkung papuntang albugan angga Aznot Tabor; manibat karin angga ya Hukok, miraras ya Zebulun king dane mauli, ing Aser king dane albugan at ing Jordan king dane aslagan. Ding siudad a maki kuta ila ding Zidim, Zer, Hamat, Rakkat, Kineret, Adama, Rama, Hazor, Kedes, Edrei, Enhazor, Yiron, Migdalel, Horem, Betanat, at Bet Semes. Labi lang siam a siudad ampon ding balen a makapadurut kareti. Atyu la deting siudad at balen king gabun a tinggap da ring pamilya na ning tribu nang Neftali bilang bandi ra. Miyabie ya ing kapitung mepili karing pamilya na ning tribu nang Dan. Kayabe ya king gabun na ing Zora, Estaol, Irsemes, Saalbim, Ayalon, Itla, Elon, Timna, Ekron, Elteke, Gibeton, Baalat, Jehud, Beneberak, Gatrimon, Mejarkon, at Rakon, antimu rin ing gabun a makapadurut king Jopa. Inyang milako ya karing memalen na ning Dan ing karelang gabun, pintalan de at lisuban ing Lais. Binihag de iti at pete da la ring memalen na at bindian de. Menuknangan la karin at pelitan de ing lagyu na ning siudad ning Lais king lagyung Dan. Pemalagyu de king makatua dang i Dan. Atyu la ngan deting siudad at balen da king gabun a tinggap da ring pamilya na ning tribu nang Dan bilang bandi ra. Inyang ayari da na ding memalen na ning Israel ing pamiparti-parti ra king gabun, dininan deng dake i Josue a anak nang Nun. Antimo ing inutus ning Ginu, binie ra la kang Josue ding siudad a inawad na; ing Timnat Sera king bulubundukan na ning Efraim. Pepatalakad neng pasibayu ing siudad at karin ya menuknangan. I Eleazar, ing pari, i Josue a anak nang Nun, at ding pekabuntuk da ring pamilya da ring tribu na ning Israel penutuk da la ring dake na ning gabun king kapamilatan ning bagutan ban pakibaluan ing kaburian na ning Ginu karin king Silo keta king arap ning Tolda nung nu ya manuknangan ing Ginu. King makanyan a paralan ya meyari ing pamiparti-parti ning gabun. Kanita sinabi na ning Ginu kang Josue king sabian na ing anti kaniti karing memalen na ning Israel, Pilinan la ding siudad a santungan a sinabi ku kapamilatan nang Moises. Nung ing metung a tau, king e na sasarian, apate ne ing kalupa nang tau malyari yang munta karin ban makasalikut ya king taung bisang mablas king depat na. Malyari yang salikut king isanu pa man kareting siudad; munta ya king lugal ning pamanatul arap ning pasbul dalan ning siudad at malinawan na karing pamuntuk nung nanung talaga ing milyari. At kanita paintulutan deng lungub king siudad at dinan deng paglugalan ban makapanatili yang kayabe ra. Nung tukian ne karin ning taung bisang mablas, ding memalen ning siudad e re sukat isuku king mamablas uling e na seria ing pamakamate nang tau at uling ala ne mang sasalikut a mua king apate na. Malyari yang manatili king siudad kabang e ya makayarap king metung a pamaglitis da ring malda, at kabang mabie ya ing ninumang pekapun da ring pari. Kaybat na nita, malyari neng magbalik ing tau king balen nung nu ya menibatan. Inya, kewani re king dane albugan na ning Jordan ing Kedes karin Galilea, king bulubundukan na ning Neftali; ing Sikem, king bulubundukan na ning Efraim, at ing Hebron king bulubundukan na ning Juda. King dane aslagan na ning Jordan, king disyerto na ning kapatagan ning bunduk dane nang aslagan ning Jerico, pinili re ing Bezer king gabun nang Ruben; ing Ramot king Gilead, king gabun nang Gad, at Golan king Bashan, king gabun nang Manase. Ila deti ring siudad a mepiling santungan para karing sablang memalen na ning Israel at para king ninumang dayuan a manuknangan karin. Malyari yang magsantung karin ing ninuman a king e na sasarian mekapate yang tau ban e ne apate ning ninumang bisang mablas, anggang e ya melitis king arapan da ring memalen. Minta la ring pamilyang pamuntuk da ring Levita kang Eleazar, ing pari, kang Josue a anak nang Nun at karing pamuntuk ding pamilya da ring sablang tribu na ning Israel. Karin king Silo king Canaan ngarang migsalita karela, Inutus na ning Ginu king kapamilatan nang Moises king kailangan kaming midinan siudad ban atuknangan mi at gabun ban pipagpastulan karing sese ming animal. Inya, agpang king inutus na ning Ginu, ding memalen na ning Israel binie da la reting siudad at gabun a pipagpastulan karing karelang sariling gabun. Ding minunang midinan siudad king kapamilatan ning bagutan ila ring pamilya da ring anak nang Kohat. Miyabie la karing Levitang lahi nang Aaron a pari ding labing atlung siudad ibat karing gabun nang Juda, Simeon, at Benjamin. Miyabie la karing aliwang pamilya nang Kohat ding apulung siudad a ibat king sakup nang Efraim, Dan, at Manase ning dane Albugan. Miyabie la karing pamilya nang Gerson ding labing atlung siudad a ibat king gabun nang Isacar, Aser, Neftali, at Manase ning dane Aslagan. Karing pamilya da ring anak nang Merari miyabie la para karela ding labing aduang siudad a ibat karing gabun da ri Ruben, Gad, at Zebulun. King kapamilatan na ning bagutan, ding memalen na ning Israel binie da la reting siudad at ing pipagpastulan da reti para karing Levita, agpang king inutus na ning Ginu king kapamilatan nang Moises. Ila deti ring lagyu da ring siudad a ibat king gabun nang Juda at Simeon a miyabie karing lahi nang Aaron a pamilya nang Kohat a lahi nang Levi. Ing miyabie karela ya ing minunang diling merapat. Miyabie ya karela ing siudad ning Arba (i Arba ya ing tata nang Anak) a ngeni ausan dang Hebron, king bulubundukan na ning Juda ampon ding pipagpastulan a makapadurut kaniti. Oneng ding marangle na ning siudad, antimu rin ding balen da, miyabie na la kang Caleb a anak nang Jefune bilang bandi na. Subali pa king Hebron (ing metung karing siudad a santungan) miyabie la deting makatuking siudad karing lahi nang Aaron a pari: Libna, Jatir, Estemoa, Holon, Debir, Ain, Juta, at Bet Semes, kayabe la ding karelang pipagpastulan. Siam lang siudad karing tribu nang Juda at Simeon. Ibat king gabun nang Benjamin mirinan lang apat a siudad: Gibeon, Geba, Anatot, at Almon ampon ding pipagpastulan da. Labi lang atlung siudad ampon ding pipagpastulan da ring miyabie karing pari a lahi nang Aaron. Miyabie munaman karing aliwang pamilya da ring Levita a anak nang Kohat ding mapilan a siudad a ibat king gabun nang Efraim. Mirinan lang apat a siudad: ing Sikem ampon ing pipagpastulan na king bulubundukan na ning Efraim (metung ya karing siudad a santungan), Gezer, Kibzaim, at Bet Horon ampon ding karelang pipagpastulan. Ibat king sakup nang Dan mirinan lang apat a siudad: Elteke, Gibeton, Ayalon, at Gatrimon ampon ding pipagpastulan da. Ibat king sakup nang Manase ning dane Albugan mirinan lang aduang siudad: ing Taanak at Gatrimon ampon ding karelang pipagpastulan. Tinggap da la ring pamilya na ning anak nang Kohat ding apulung siudad ampon ding karelang pipagpastulan. Ding aliwa namang pamilya da ring Levita a anak nang Gerson, tinggap da la king gabun nang Manase ning dane Aslagan ding aduang siudad: ing Golan a atyu Bashan (ing metung karing siudad a santungan) at Beestera ampon ding karelang pipagpastulan. Tinggap da la ibat king gabun nang Isacar ding apat a siudad: ing Kision, Daberat, Jarmut, at Enganim ampon ding karelang pipagpastulan. Tinggap da la ibat king gabun nang Aser ding apat a siudad: Misal, Abdon, Helkat, at Rehob ampon ding karelang pipagpastulan. Tinggap da la ibat king gabun nang Neftali ding atlung siudad: Kedes king Galilea (ing metung karing siudad a santungan) ampon ding pipagpastulan na, Hamot Dor, at Kartan ampon ding karelang pipagpastulan. Tinggap da la ring miyayaliwang anak da ring pamilya nang Gerson ding kabilugan a labing atlung siudad ampon ding karelang pipagpastulan. Ibat king gabun nang Zebulun ding aliwang Levita a anak nang Merari tinggap da la ring apat a siudad: Jokneam, Karta, Dimna, at Naalal ampon ding karelang pipagpastulan. Tinggap da la ibat king gabun nang Ruben ding apat a siudad: Bezer, Jahaz, Kedemot, at Mefaat ampon ding pipagpastulan da reti. Tinggap da la ibat king tribu nang Gad ding apat a siudad: Ramot ning Gilead (ing metung karing siudad a santungan) ampon ding pipagpastulan na niti, Mahanaim, Hesbon, at Jazer ampon ding pipagpastulan da reti. Inya miyabie la king pamilya nang Merari ding kabilugan a labing aduang siudad. Heganagana, apat lang pulu't walu ding siudad da ring memalen na ning Israel ding miyabie karing Levita. Atin yang sariling pipagpastulan na ing balang metung kareting siudad. Inya binie ne ning Ginu king Israel ing sablang gabun a taimtim nang pengakung ibie karing makatua da. Karin la menuknangan inyang sekupan da ne. Dininan na lang kapayapan ning Ginu king mabilug a lugal a ita antimo ing pengaku na karing makatua da. Ala metung man karing karelang kalaban ing mekalaban karela, uling binie na ning Ginu karing Israelita ing tagumpe laban karing sabla dang kalaban. Tiparan na la ning Ginu ding sablang pangakung binie na karing memalen na ning Israel. Kanita inaus na la at tinipun Josue ding memalen da ring tribu nang Ruben, Gad, at ning Manase ning dane Aslagan. Ngana karela, Tiparan yu ngan ing sablang parapat na kekayung Moises, ing talasuyu ning Ginu, at pemintuan yu ing sablang inutus ku. King kekaban na ning panaun ni misan e yu la peinggulutan ding kalupa yung Israelita. Meging maingat kayu king pamamintu yu karing kautusan na ning Ginung kekayung Dios. Ngeni, antimo ing pengaku na, binie na ning Ginung kekayung Dios ing kapayapan karing kalupa yung Israelita. Inya muli na kayu king gabun a katuliran yu, ing gabun dane nang aslagan ning Jordan a binie na kekayung Moises, ing talasuyu ning Ginu. E yu la sana kakalinguan tutuparan ding kautusan a binie na kekayung Moises: luguran ye ing Ginung kekayung Dios, tuparan yu ing kaburian na, pamintuan yu la ding kautusan na, maging tapat kayu king Ginu, at suyuan ye king mabilug yung pusu at kaladua. Inya minuli lang pasibayu ding memalen da ring tribu nang Ruben, Gad, at ning Manase ning dane Aslagan. Likuan da la ring aliwang Israelita karin Silo king Canaan, at meko la ban muli king sarili dang lugal, ing gabun ning Gilead a kinua ra antimo ing inutus na karela ning Ginu kapamilatan nang Moises. Inyang ding tribu nang Ruben, Gad, at ning Manase ning dane Aslagan miras la Gelilot, atyu la pa mu rin kanita king dane albugan ning Jordan, mitalakad lang maragul at matas a altar karin king pampang ning ilug. Ngana ning miras a balita karing aliwang memalen na ning Israel, Makiramdam kayu! Ding memalen na ning tribu nang Ruben, Gad at ning Manase ning dane Aslagan mitalakad lang altar king Gelilot, king pampang a atyu king banda tamu ning Jordan! Inyang abalitan da ring memalen na ning Israel iti, mitipun ya king Silo ing mabilug a komunidad ban marap makilaban karing tribu ning aslagan. Peparala de ring memalen na ning Israel i Fineas, ing anak nang Eleazar a pari, king sakup ning Gilead karing memalen da ring tribu nang Ruben, Gad, at ning Manase ning dane Aslagan. Apulu lang talapanimuna ding mintang kayabe nang Fineas, metung karing balang tribu na ning albugan at ing balang metung karela pamuntuk de ring pamilya karing miyayaliwang pamilya. Minta la king Gilead, karing memalen na ning Ruben, Gad, at ning Manase ning dane Aslagan at migsalita la para king mabilug a komunidad ning Ginu. Ngara karela, Obat gewa yu iting kataksilan king Dios na ning Israel? Lebanan ye ing Ginu inyang telakad ye iting altar para kekayu! E yu ne tutukian kanyan! Atatandanan yu pa ing kasalanan tamu king Peor, inyang perusan ne ning Ginu ing sarili nang balen kapamilatan na ning salut? Inya angga man ngeni misasakitan tamu. E pa wari sapat itang kasalanan a ita? E na kayu bisang tuki ngene? Nung lumaban kayu king Ginu ngeni, bukas mimua ya karing sabla king Israel. Ngeni, nung e ya karapatdapat ing gabun yu king pamanyamba king Ginu, lumipat kayu king gabun ning Ginu nung nukarin ya ing Tolda na. Mamili kayung lugal karing kekami. Oneng e kayu mag-rebeldi laban king Ginu o kaya gawan yu kaming kalaban na kapamilatan na ning pamanalakad yung altar a karagdagan pa king altar ning Ginung kekatamung Dios. Ganakan yu inyang i Acan a anak nang Zera e ya memintu king kautusan tungkul karing bage miyatulan dapat siran; miparusan ya ing mabilug a komunidad uli na ning kasalanan na. Aliwa mu i Acan ing mete uli na ning kasalanan na. Ngarang mekibat ding memalen na ning tribu nang Ruben, Gad, at ning Manase ning dane Aslagan karing pamuntuk ding pamilya da ring tribu king dane albugan: Ing Mayupaya ya ing Dios! Ya ing Ginu! Ing Mayupaya ya ing Dios! Ya ing Ginu! Balu na nung inya gewa mi iti at buri mi ing abalu yu munaman iti! Nung sinalangsang kami at e kami menatiling tapat king Ginu, e yu na kami papanatilian pang mabie! Nung e mi ya pemintuan ing Ginu at menalakad kaming sarili ming altar a piainan durulukan o gamitan para king ain-a-pamangan o ain-ning-pamisulusulu, paburen yung ing Ginu mismu ing mamarusa kekami. Oneng e makanyan! Gewa mi iti uling tatakut kami pota datang ing panaun a ding lahi yu sabian da kekami, Ala kayung nanumang dake king Ginu, ing Dios ning Israel? Gewa ne ing Jordan ban mamilatan kekami at kekayung memalen na ning Ruben at Gad. Ala kayung dake nanuman king Ginu. Kanita malyaring ding lahi yu patuknangan da lang sasamba king Ginu ding lahi mi. Inya telakad mi ya iting altar, e para pidinan ain-a-durulukan o gawang pamag-ain, nune, antimong tanda da ring kekaming memalen ampon ding kekayu, at para karing tutuking lahi kaybat tamu, king ikami pin tune sasamban mi ya ing Ginu king arap na ning banal a Tolda na at ding kekaming ain-a-durulukan at ding ain-sakripisyu at ain-ning-pamisulusulu. Iti depat mi ban ala karing kekayung lahi ing makasabi king ikami ala kaming dake king Ginu. Inisip mi ing nung sakaling malyari ing anti kanita, asabi da ring lahi mi ing anti kaniti: Lawan yu! Ding makatua mi ginawa lang altar kalupa na ning altar ning Ginu. E ya para karing ain-a-durulukan o para ain-sakripisyu nune ban maging tanda de ring memalen mi at ding kekayu. Ala kaming bitasang kapagnasan lumaban king Dios o tuknang tutuki kagulutan na kapamilatan na ning pamitalakad altar para pidulukan ain o ain-a-pamangan o ain-sakripisyu. E kami mitalakad nanumang altar a makayaliwa king altar na ning Ginung kekatamung Dios a makatalakad king arap ning Toldang tuknangan na! I Fineas a pari at ding apulung manimuna karing komunidad a kayabe na, ding pamuntuk da ring pamilya ding tribu na ning dane albugan, dimdam da ing sinabi da ring tribu nang Ruben, Gad, at ning Manase ning dane Aslagan at metula la. Inya ngana karelang Fineas a anak nang Eleazar a pari, Ngeni balu mi na king ing Ginu atyu libutad tamu. E kayu mig-rebeldi laban king Ginu, nung inya linigtas ye ing memalen na ning Israel king parusa ning Ginu. Kanita i Fineas at ding pamuntuk likuan da la ring memalen na ning Ruben at Gad king gabun ning Gilead at migbalik la Canaan, karing memalen na ning Israel at minie lang ulat karela. Metula la ding Israelita at pepasalamatan de ing Dios. E ra na pisabi pa ing munta king labanan ban magdalang kasiran king lugal nung nu la manuknangan ding memalen na ning Ruben at Gad. Ngara namang sinabi ding memalen na ning Ruben at Gad, Saksi ya kekatamu ngan iting altar king ing Ginu ya ing Dios. Inya inaus deng Saksi. Kaybat ning makabang panaun, binie na ning Ginu ing kapayapan king Israel. E na la mekigera ding Israelita karing karelang kalaban a makapadurut karela. Tutu neng matua kanita i Josue, inya pepayaus ne ing mabilug a Israel, ding makatua, ding manimuna, ding ukum, at ding opisyal da ring memalen. Ngana karela, Matua na ku. Ikit yu ing sabla-sablang gewa na ning Ginu, ing kekayung Dios, kareting bansa king uli yu, uling ing Ginung kekayung Dios ya ing mekilaban para kekayu. Piparti-parti ku na karing kekayung tribu anting mana yu ing sablang gabun ding bansang simbut ta na ampon ing lugal da retang bansang e ta pa simbut manibat king Ilug ning Jordan king aslagan angga king Dagat ning Mediteraneo king albugan. Paurungan na la ning Ginung kekayung Dios king arapan yu at itabi na la kabang susulung kayu. Maging kekayu ya ing balen da antimo ing pengaku na kekayu ning Ginung kekayung Dios. Inya tapat yung pamintuan at tuparan ing sablang makasulat king libru na ning Batas nang Moises. Ala kayung lalaktawan agyang metung mu mang dake na niti, at e kayu makisalamuha karing taung melakuan libutad yu o babanggit man king lagyu da ring karelang dios o gagamit karing lagyu ra king kekayung pamangaku o sasamba kareting kikilalanan dang dios o duruku arapan da. Nune maging tapat kayu king Ginu, antimo ing daraptan yu angga ngeni. Penabi na la ning Ginu ding mangaragul at mayupayang bansa king paniulung yu at ala metung man ing miniambut laban kekayu. Malyari na lang apayatrasan ning ninuman kekayu ding libung tau uling ing Ginung kekayung Dios ya ing makilaban para kekayu, antimo ing pengaku na. Inya mingat kayu, luguran ye ing Ginu, ing kekayung Dios. Nung magtaksil kayu at makiabe karing taung mitagan pa libutad yu at makiasawa karela, asahan yu king e na na la itabi ning Ginung kekayung Dios deting tau king arapan yu king paniulung yu. Nune maging panganib la kekayu antimong silu o kulkul a makaumang at maging masakit la anting barug king gulut yu o anti lang suksuk a makatusuk karing mata yu. At iti manatili angga king ala nang mitagan kekayu keting mayap a gabun a binie na kekayu ning Ginung kekayung Dios. Ngeni malapit na ing oras ning kanakung kamatayan. Balu na ning balang metung kekayu king ing Ginung kekayung Dios binie na kekayu ing sablang mayap a pengaku na. Metupad ing sablang pangaku na kekayu; ala metung mang mebigu. Nung makananung tiparan na ning Ginung kekayung Dios ing balang pangakung binie na kekayu, makanyan na la namang tuparan ding balang babala na. Nung e ye tuparan ing kasunduan a yutus na kekayu ning Ginung kekayung Dios at nung sumuyu kayu at samba karing aliwang dios, kanita king mua na parusan na kayu at ala metung mang mitagan kekayu keting mayap a gabun a binie na kekayu. Tinipun na lang Josue karin Sikem ding sablang tribu na ning Israel. Inaus na la ding makatua, ding manimuna, ding ukum, at ding opisyal ning Israel, at minta la king arapan na ning Dios. Nganang Josue karing sablang tau, Makanyan yang migsalita ing Ginu, ing Dios ning Israel: Kanitang panaun a minuna menuknangan la ding makatua yu king sumangid na ning Ilug ning Eufrates at sinamba lang aliwang dios. Ing metung kareting makatua ya i Tera, i tata nang Abraham at Nahor. Kanita inaus ke i Abraham a makatua yu manibat king gabun sumangid ning Eufrates, at tinaid ke king kekaban ning Canaan. Dininan keng dakal a lahi. Binie ke kang Abraham i Isaac at binie ke kang Isaac i Jacob at Esau. Binie ke kang Esau ing bulubundukan ning Edom bilang bandi na, pero ing makatua yung i Jacob at ding anak na dinulung la Ehipto. Kaybat tinubud ke i Moises at Aaron at pigdala keng maragul a kaguluan ing Ehipto, oneng liwal da kayu. Liwal ku la Ehipto ding makatua yu, at penagal da la ring tau Ehipto a pakakarung panggera at pakakabayu. Inyang miras la ding makatua yu king Dagat da ring Timbu minaus lang meniawad saup kanaku at binili ku ing dalumdum pilatan da at ding tau Ehipto. Peparatang ku ing danum at linumud ku la ding tau Ehipto. Ikit yu nung nanu ing gewa ku king Ehipto. Menuknangan kayung maluat king disyerto. Kaybat na nita, dela da kayu king gabun da ring Amoreo a manuknangan king dane nang aslagan ning Jordan. Linaban la kekayu oneng ikayu ing pepaniambutan ku. Linipul ku la at sekupan ye ing gabun da. Kanita ing ari ning Moab, i Balak a anak nang Zipor, linaban ya kekayu. Peparala yang amanu kang Balaam a anak nang Beor at inawad na kang Balaam ing ipagpa na ing sumpa kekayu. E ke pekiramdaman i Balaam, inya binendisyunan na kayu at king makanyan a paralan da kayu linigtas king gamat nang Balak. Delakitan ye ing Ilug ning Jordan at miras kayu Jerico. Lebanan da kayu ding memalen na ning Jerico at antimu rin ding Amoreo, ding Perezeo, ding Cananeo, ding Hiteo, ding Girgaseo, ding Heveo, at ding Jebuseo. Pero pepagtagumpen da kayu karela ngan. King kekayung paniulung, pepagpa ku la karela ding kambubuyug at tinabi da la reti ding adua rang ari ding Amoreo king arapan yu. Aliwa ding kekayung espada at pana ding makirapat kanita. Binie ke kekayu ing gabun a e yu bitasang pegobran at ding siudad a e yu naman telakad. Ngeni mabibie kayu king gabun a binie ku. Mamangan kayu karing ubas a e yu tenam at karing olibo a e yu naman tenam. Inya ngeni, nganang Josue, galangan ye ing Ginu, at suyuan king mitmung kataimtiman at katapatan. Ilako yu la ding aliwang dios a simban da ring makatua yu karin Mesopotamia at Ehipto, at ing bukud mung suyuan yu ya ing Ginu. Nung e kayu bisang sumuyu king Ginu, mamili kayu ngening aldong iti nung kaninu kayu sumuyu: karing aliwang dios a simban da ring makatua yu karin Mesopotamia o ding kikilalanan dang dios ding Amoreo ning gabun a ngeni panuknanganan yu? Oneng aku at ing pamilya ku ing Ginu ya ing kekaming suyuan. Ngarang mekibat ding tau, E mi ya kapilan man gulutan ing Ginu ban sumuyu karing aliwang dios! Liwal na katamu at ding makatua tamu ning Ginung kekatamung Dios ibat king pangayalipan karin Ehipto, at ikit tamu ing bage pagmumulalan a depat na. Iningat na katamu nu ta man miras karing sakup da ring sablang bansa a delanan tamu. King panlub tamu king gabun a iti, tinabi na la ning Ginu ding Amoreo a manuknangan keti. Inya suyuan mi ya ing Ginu, uling ya ing Dios mi. Oneng nganang Josue karing memalen, E ye malyaring asuyuan ing Ginu, uling Dios yang banal at mapangalalu; e na la patawaran ding kekayung kasalanan at nung painggulutan ye at sumuyu karing kikilalanan dang dios ding aliwang bansa, parusan na kayu. Paten na kayu agyang meging mayap ya kekayu kanitang minuna. Ngarang mekibat ding tau kang Josue, E makanyan. Ing Ginu ya ing suyuan mi. Nganang Josue karela, Ing sarili yu ya na kabud ing saksi king pinili yeng suyuan ing Ginu. Wa, ikami saksi kami, ngarang sinabi. Nung makanyan, nganang minutus karela, ilako yu na la ding dios a dayuan a atyu kekayu at mangaku kayung katapatan king Ginu, ing Dios ning Israel. Ngara kang Josue ding memalen, Suyuan mi ya ing Ginu, ing kekaming Dios. Pamintuan mi la ding utus na. Inya ginawa yang kasunduan i Josue para karing memalen kanitang aldong ita at binie na la karela karin king Sikem ding batas at tuntunan a sukat dang tukian. Sinulat na lang Josue deting kautusan king libru na ning Batas ning Dios. Kaybat kinangwa yang maragul a batu at binili ne lalam na ning tanaman a ensina keta king santuaryu ning Ginu. Ngana karing memalen, Iting batu ya ing saksi tamu. Dimdam na la ding sablang amanung sinabi na ning Ginu kekatamu. Nung inya saksi ya laban kekayu ban e kayu mag-rebeldi laban king kekayung Dios. Kaybat na nita, pepalakuan na na lang Josue ding tau at mibalik ya ing metung at metung king sarili nang gabun. Kaybat dang mepalyari deting bage, i Josue, ing talasuyu ning Ginu a anak nang Nun, mete ya king idad a dinalan at apulung banua. Kitkut de king sarili nang gabun karin Timnat Sera, king bulubundukan na ning Efraim, king dane norti ning Bunduk ning Gaas. Siyuan de ring memalen na ning Israel ing Ginu king kekaban ning bie nang Josue, at kamate na sindu ra iti anggang mabie la detang manimuna a makibalu king sablang depat ning Ginu para king Israel. Dela da la ring memalen na ning Israel ding butul nang Jose manibat Ehipto. Kitkut da la Sikem ketang kapirasung gabun a seli nang Jacob karing anak nang Hamor, ing tata nang Sikem, king alagang dinalan a pirasung pilak. Miyabie ya ing gabun a iti karing lahi nang Jose anting pimamanan. Mete ya naman i Eleazar a anak nang Aaron, at mikutkut ya king Gibea, ing balen king bulubundukan ning Efraim a miyabie king anak nang i Fineas. Kamate nang Josue ngarang kinutang ding memalen na ning Israel king Ginu, Ninu karing kekaming tribu ing dapat munang lumusub laban karing Cananeo? Pekibat ning Ginu, Ing tribu nang Juda ya ing munang lumusub. Babie ke ing gabun karing gamat na. Ngara ding memalen ning Juda karing memalen ning Simeon, Tuki kayu king gabun a binie ning Ginu para kekami at miyabe tamung lumaban karing Cananeo. Kaybat tuki kami kekayu king gabun a binie ning Ginu para kekayu. Inya miyabe lang minta ding tribu nang Simeon at Juda king labanan. Binie ne ning Ginu karela ing tagumpe laban karing Cananeo at Perezeo, at simbut da la ring apulung libung katau karin king Bezek. Karin de atagpuan i Adonibezek at lebanan de. Tinakas ya i Adonibezek, oneng tegal de; arakap de at pinutut da la ring tindaragul da ring gamat na at bitis. Nganang Adonibezek, Pitu lang pulu ding ari a putut a tindaragul a gamat at bitis ding memulut king pisimen lalam kung lamesa. Depat na ning Ginu kanaku itang depat ku karela. Dela re Jerusalem at karin ya mete. Lisuban de ring lalaki na ning Juda ing Jerusalem at simbut de. Pete da la ring tau karin at silaban de ing siudad. Kaybat na nita, pintalan da lang lebanan ding Cananeo a manuknangan karing bulubundukan, karing lele da ring bunduk-bundukan, at king gabun a malangi king mauli. Kaybat, pintalan da lang lebanan ding Cananeo a manuknangan Hebron a sadiang mayayaus Kiriat Arba. Karin da la simbut ding pamilya nang Sesai, Ahiman, at Talmai. Manibat karin sinulung la ding lalaki na ning Juda laban king siudad ning Debir a kanita ausan dang Kiriat Sefer. Ngana ning metung karela a mayayaus Caleb, Ibie ke ing anak kung dalagang i Acsa ban maging asawa ne ning ninumang lalaking makabihag king Kiriat Sefer. I Otniel, ing anak nang Kenaz a wali nang Caleb, abihag ne ing siudad nung inya pepakasal neng Caleb kang Otniel ing anak nang i Acsa. King aldo ning kasal sitsutan neng Otniel i Acsa ban maniawad yang kapirasung gabun kang tata na. Kinuldas ya i Acsa king asnong sasaken na at kitnan neng Caleb nung nanu ing buri na. Nganang mekibat, Anti na ning binie me kanaku ing malanging gabun, dinan mu ku namang sibul ban piyakuanan danum. At binie na lang Caleb kang Acsa ding sibul king makamatas at makababang lugal. Ding Keniteo, ding lahi da ring katuangan nang Moises, tinuki la karing memalen na ning Juda a menibatan Jerico, ing ausan dang siudad ding palma. Linub la king malanging gabun karin Juda dane nang mauli ning Arad. At mekipanuknangan la karing Amalekita. Kayabe da lang sinulung ding memalen na ning Juda ding memalen na ning Simeon at simbut da la ring Cananeo a manuknangan king siudad ning Zefat. Lesak de iting siudad at inaus deng Horma. Antimo ing inutus nang Moises, miyabie ya kang Caleb ing Hebron, at tinabi na la ding atlung pamilya a lahi nang Anak. Oneng ding memalen na ning tribu nang Benjamin e da la tinabi ding Jebuseo a manuknangan Jerusalem, at ding Jebuseo menatili lang mabibie kayabe da ring lahi nang Benjamin manibat na kanita. Ikit deng lulual ding ispia ing metung a tau at ngara, Ituru me kekami ing lihim a dalan nung makananu kaming milub king siudad at e ra ka panasakitan. Inya tiru ne karela at ding memalen na ning Efraim at Manase; pete da la ngan ding atyu king siudad subali mu iting taung akutnan da at ding pamilya na. Bandang tauli, minta ya iting tau king sakup da ring Hiteo at karin ne telakad ing metung a siudad at pemalagyuan neng Luz, at ita ya ing menatili nang lagyu. E na la tinabi ning tribu nang Manase ding taung manuknangan karing siudad da ring Bet-sean, Taanak, Dor, Ibleam, Megido, at ding kasiping dang balen; menatili lang manuknangan karin ding Cananeo. Inyang ikua rang mesikan ding Israelita pinilit da lang magobra para karela ding Cananeo, makanyan man e ra la ngan tinabi. E na la tinabi ning tribu nang Efraim ding Cananeo a manuknangan king siudad ning Gezer, inya menatili lang manuknangan karin a kayabe ra ding Cananeo. E na la tinabi ning tribu nang Zebulun ding taung manuknangan karing siudad ning Kitron at Naalal, inya menatili lang manuknangan kayabe da ring Cananeo, oneng ding Isrealita pinilit da lang magobra para karela. E na la tinabi ning tribu nang Aser ding taung manuknangan karing siudad ning Acco, Sidon, Ahlab, Aczib, Helba, Afek, at Rehob. Anti na ning e ra no man tinabi ding memalen ning Aser mibiebie lang kayabe da ring Cananeo a sadia nang manuknangan karin. E na la tinabi ning tribu nang Neftali ding taung manuknangan karing siudad da ring Bet Semes at Betanat. Ding memalen ning Neftali manuknangan lang kayabe da ring Cananeo a menuknangan karin, oneng ding Israelita pinilit da lang magobra para karela. Ding Amoreo tinabi da la ring memalen na ning tribu nang Dan karing bulubundukan, at e ra la pepaintulutan kuldas king kapatagan. Menatili lang manuknangan ding Amoreo king Ayalon, Saalbim, at king Bunduk ning Heres, oneng ding Israelita pepanatilian da lang atyu lalam dang upaya ding tribu nang Efraim at Manase, at pinilit da lang magobra para karela. Magumpisa ya ing angganan da ring Edomita king Pidadalanan ning Akrabim at angga ya king dane norti ning Sela. Menibat king Gilgal minta ya ing anghel ning Ginu king Bokim. At ngana karing Israelita, Liwal da kayu manibat Ehipto at dela ra kayu king gabun a pengaku ku karing makatua yu. Sinabi ku, E ke labagan kapilan man ing kasunduan ku kekayu. E kayu gagawang kasunduan karing taung manuknangan king gabun a iti. Lasakan yu la ding karelang altar. Oneng e yu depatan ing inutus ku kekayu. Kabaligtaran ing gewa yu! Inya sasabian ku ngeni kekayu king e ku la itabi deting tau king paniulung yu. Ila ding maging kalaban yu at maging anti lang bitag a makaumang kekayu ding kikilalanan dang dios. Inyang asabi na ning anghel iti, menangis la ding sablang memalen na ning Israel at meyaus yang Bokim ing lugal a ita. Karin la minie ain-sakripisyu king Ginu. Pepalakuan na lang Josue ding memalen na ning Israel ban isundu ing karelang lakad, at minta ya ing balang metung ban kuanan ne ing dake na king gabun a mitutuk king pamilya na. At sinuyu la ring memalen king Ginu king kekaban na ning bie nang Josue at king kekaban na ning bie da ring makatua a mabie pa kaybat nang Josue a mekasaksi king makapagmulalang dapat a gewa ning Ginu para king Israel. I Josue, ing talasuyu ning Ginu at anak nang Nun, mete ya king idad a dinalan at apulung banua. Kitkut de king gabun a dake na ning Efraim king dane norti ning Bunduk ning Gaas. Inyang mete na la ding sabla ketang lahing ita, e na ne balu ning tinuking lahi ing Ginu at ing sablang dapat a gewa na para king Israel. Kaybat na nita, depat da na ring Israelita ing bage e mayap king akakit na ning Ginu at megumpisa lang sinuyu karing Baal a kikilalanan dang dios. Kelinguan de ing Ginu, ing Dios da ring makatua da, ing Dios a milual karela ibat Ehipto, at megumpisa lang sinuyu karing aliwang dios, ding dios da ring taung makapadurut karela. Diku da la ring buntuk da kareting dios at pepamua re ing Ginu. Gilutan de ing Ginu at megumpisa lang sinuyu karing Baal at ding Astarte. Inya meragul ing mua na ning Ginu king Israel, at peintulutan na ing luban da la ring manlub at panakawanan da la. Peintulut na ing masambut la karing kalaban dang makapadurut karela, at e ra na agyung idipensa ding Israelita ing sarili da. Laban ya karela ing Ginu neng pupunta la king labanan, antimo ing sinabi na nang daptan na. Mibili la king maragul a kaligaligan. Kaybat na nita, dininan na lang ukum ning Ginu a migligtas karela karing gamat da ring maminsala karela. Oneng ding Israelita e da la pekiramdaman deting ukum. Pigtaksilan ne ning Israel ing Ginu at sinamba yang aliwang dios. Memintu la ding makatua da karing kautusan ning Ginu, oneng malalagua dang tiknang daraptan iti ding bayung lahi. Sasaupan na la ning Ginu ding balang ukum a babie na king Israel, at liligtas na la ding memalen karing kalaban da king kekaban na ning bie na ning balang ukum. Malulunus ya ing Ginu karing Israelita uli na ning saingsing da king karelang pamagkasakit at pangalupig. Oneng kamate na ning ukum, agad lang magbalik ding memalen karing matua rang panugali, at ligpusan da la pa karawak ding tikian dang lahi. Sinuyu la at sinamba karing aliwang dios at king kesiasan da buntuk sindu ra ing karelang e mayap a dapat. Kanita ya mimua ing Ginu king Israel at ngana, Lebagan ne niting bansa ing kasunduan a inutus kung tuparan da ring karelang makatua. Uli na ning e ra ku pemintuan, e ku ne itabi ing ninuman karing bansa a atyu pa king gabun inyang mate ya i Josue. Gamitan ku la ban abalu ku nung mamintu la o ali la deting Israelita karing paralan ku; antimo ing gewa da ring makatua da. Inya peintulutan na la ning Ginu deting bansa a manatili king gabun; e na binie kang Josue ing tagumpe laban karela ni e na na la tinabi kaybat nang mete Josue. Deti ngeni ila ring mapilan a taung tinagan na ning Ginu king bansa ban panyubukan ne ing Israel kapamilatan da. E la pa mika sibukan deting Israelita king pamakigera karin Canaan. Depat na mu iti ban dinan na lang lisyun ding balang lahi da ring Israelita tungkul king gera lalung-lalu na detang ala pang sibukan king gera. Ding mitagan king bansa ila ding lima dang siudad ding Filisteo, ding Cananeo, ding Sidoniano, at ding Heveo a manuknangan karing kabundukan na ning Lebanon manibat king Bunduk ning Baal Hermon angga na king Pidadalanan ning Hamat. Ila ding meging kasangkapan na ning pangasubuk ning Israel ban mabalu nung mamintu la o ali la ding Israelita karing kautusan a binie ning Ginu karing makatua da king kapamilatan nang Moises. Inya menuknangan la ding Israelita libutad da ring Cananeo, ding Hiteo, ding Amoreo, ding Perezeo, ding Heveo, at ding Jebuseo; at tinggap da la ring anak dang babai deti ban maging asawa ra, at peintulutan da la ring anak dang babai ding Israelita a makiasawa karing anak dang lalaki, at sinamba la karing kikilalanan dang dios. Depat da ring Israelita ing e mayap king akakit na ning Ginu. Kelinguan de ing Ginung karelang Dios; mikasala la king Ginu at simban da la ring larawan nang Baal at Asera. Inya mimua ya ing Ginu karing Israelita at pepaburen na lang menabu king gamat ning Aring Cusan Risataim ning Mesopotamia. Mipailalam la king upaya na kilub ding walung banua. Kanita sinaingsing la ding Israelita king Ginu, at tinubud ne ning Ginu ing metung a lalaki a migligtas karela. Iti ya i Otniel a anak nang Kenaz at wali nang Caleb. Dinatang ya kang Otniel ing upaya ning Ginu at ya ing meging ukum ning Israel. Minta ya king labanan at binie na ning Ginu ing tagumpe. Simbut ne ing ari ning Mesopotamia. Mika kapayapan king bansa kilub ding apat apulung banua. Kaybat na nita, mete ya i Otniel. Pasibayu no namang mikasala king akakit na ning Ginu ding memalen na ning Israel. Inya peintulutan neng maging mas masikan ning Ginu ing Aring Eglon ning Moab kesa king Israel. Mekiabe ya i Eglon karing Ammonita at karing Amalekita; simbut de ing Israel at abihag de ing Jerico, ing siudad ding palma. Mipailalam la ding Israelita king upaya nang Eglon kilub ding labing walung banua. Kanita sinaingsing la king Ginu ding Israelita, at tinubud ne ning Ginu ing metung a lalaki ban iligtas na la. Ya i Ehud, ing kaliweti a anak nang Gera ning tribu nang Benjamin. Tinubud de ring Israelita i Ehud kang Aring Eglon ning Moab at pepagdalan deng regalu. Ginawa yang espada a misusumangid a taram a maki metung at kapitnang talampakan king kaba. Tinali ne iti king wanan nang puad lalam ning imalan na. Kaybat, dela na la ring regalu na kang Eglon; mataba yang lalaki i Eglon. Kaybat na lang binie Ehud ding regalu na, sinabi na karing lalaking migdala kareti ing muli na la. Oneng karas nang Ehud karing dinukit a batu malapit Gilgal, mibalik ya kang Eglon at ngana, Makamal a Ari, atin kung lihim a mensahi para keka. Inya ngana ning ari karing ipus na, Lakuan yu kami! At meko la ngan. Kanita, kabang makalukluk yang magdili-dili ketang marimla nang kuartu ning ari, linapit ya i Ehud at ngana, Atin kung mensahi para keka a ibat king Dios. At tinalakad ya ing ari. Kinua neng Ehud king kayli nang gamat ing espada king banda nang wanan at siksak ne king atian na ning ari. Linub ya ing mabilug a espada pati na ing pulu na at mitakpan ya iti king taba na ning ari. E ne begut Ehud king atian ning ari at linsut ya iti kagulutan na pilatan ding bitis na. Linual ya i Ehud; sera na la ding pasbul at kindadu na la. Kaybat meko ya. Dinatang la ding ipus at ikit da king makakandadu la ding pasbul, oneng inisip da king atyu kilub ing ari at magbawas ya mu. Menaya la angga king oras a isipan dang dapat lang manaya, oneng inyang e ne pa bubuklat ning ari ing pasbul, kinua de ing susi at biklat de. At ikit deng makapase ing panginuan da; mete ya! Kabang manaya la ding ipus, tinakas ya i Ehud. Delanan na la ding dinukit a batu at tinakas yang papunta Seira. Karas na karin king bulubundukan nang sakup ning Efraim, tiniupan ne ing tambuli ban ausan na la ding lalaki ning Israel ba lang makilaban; penimunan na lang kinuldas karing bunduk-bundukan. Ngana karela, Tukian yu ku! Binie ne ning Ginu kekayu ing tagumpe laban karing kalaban, ding tau Moab. Inya tinuki lang kinuldas kang Ehud, at ikua re ing lugal nung nu re daralakitan ding Moabita ing Jordan; ala lang peintulutan makadalakit metung mang katau. Itang aldong ita pete da la ring ating apulung libu katau karing mayap nang diling sundalus ning Moab; metung man karela alang mekatakas. King aldong ita simbut de ring Israelita ing Moab, at mika kapayapan king bansa kilub ding walung pulung banua. Ing tutuking meging ukum ya i Samgar, ing anak nang Anat; linigtas nia naman ing Israel. King kapamilatan na ning pamarug baka pete na la ding anam a ralan a Filisteo. Kamate nang Ehud, pasibayu no namang mikasala king akakit na ning Ginu ding memalen na ning Israel. Inya peintulut na ing masambut la kang Jabin, ing ari na ning Canaan a mamuntukan king siudad ning Hazor. I Sisera ya ing pamuntuk da ring sundalus na a manuknangan king Haroset-da-ring-Paganu. Atin yang siam a ralan a karung panggera i Jabin, at kilub ding aduang pulung banua gipitan na la ding tau Israel king mitmung bigsikan. Kanita sinaingsing lang meniawad saup king Ginu ding memalen na ning Israel. Kanitang panaun a ita, ukum ya king Israel ing babaing i Debora a propeta at asawa nang Lapidot. Ugali na ing lulukluk lalam na ning tanaman a palma pilatan ning Rama at Betel karing bulubundukan ning Efraim, at pupuntalan de karin ding memalen na ning Israel para king kayatulan na. Misan a aldo penabilin ne i Barak a anak nang Abinoam ning siudad ning Kedes sakup ning Neftali at ngana, Barak, ing Ginu, ing Dios ning Israel, binie ne keka ining kautusan: Kuma kang apulung libung lalaki karing tribu nang Neftali at Zebulun, at idala mu la king Bunduk ning Tabor. Ilual ke i Sisera, ing pekapun da ring sundalus nang Jabin, ban milaban kayu king Ilug ning Kison. Atin yang karung panggera at sundalus oneng sambutan me! Nganang mekibat Barak kang Debora, Munta ku nung tuki ka kanaku, oneng e ku munta nung e ka tuki kanaku. Nganang mekibat, Tuki ku keka, oneng e miyabie keka ing dangalan ning tagumpe uling paburen neng manabu ning Ginu i Sisera king metung a babai. Inya i Debora at i Barak meko lang papunta king Kedes. Inaus na lang Barak ding tribu ning Zebulun at Neftali karin Kedes, at apulu lang libu ding lalaking tinuki. Kayabe neng meko i Debora. Ngeni i Heber, ing Keniteo, telakad ne ing tolda na malapit Kedes, siping na ning tanaman a ensina keta king Zananim. Linaut ya karing aliwang Keniteo a lahi nang Hobab a bayo nang Moises. Inyang abalitan nang Sisera king minta ne king Bunduk ning Tabor i Barak a anak nang Abinoam, inaus na la ding siam nang dalan a karung panggera at ding sablang sundalus na, at tinubud na la manibat Haroset-da-ring-Paganu papunta king Ilug ning Kison. Nganang Debora kang Barak, Lumakad na ka. Ing Ginu manimuna ya keka! Ngening aldong iti ibie ne keka ing tagumpe laban kang Sisera. Inya kinuldas ya i Barak manibat king Bunduk ning Tabor; kayabe na la ding apulu nang libung tauan. Inyang linusub ya i Barak at ding sundalus na, king saup na ning Ginu mengagulugulu ya i Sisera at ding sablang karu na at sundalus. Kinuldas ya i Sisera king karu na at tinakas ya. Tegalan na lang Barak ding karu dang panggera at ding sablang sundalus na angga king Haroset-da-ring-Paganu, at mete la ngan ding sundalus nang Sisera. Alang mitagan metung man. Memulayi ya i Sisera king tolda nang Jael, ing asawa nang Heber a Keniteo, uling atin yang pamikasundu ing Aring Jabin ning Hazor king pamilya ra. Linual ya i Jael ban saganan ne i Sisera at ngana, Lungub kayu; lungub kayu kening kanakung tolda. E kayu tatakut. Inya linub ya at selikut ne gulut na ning tabing. Nganang Sisera, Dapat a mayap, dinan mu na ku mong ditak a inuman; mau ku. Biklat ne ing balat a lulanan gatas; pepainuman ne at kaybat selikut neng pasibayu. Kanita nganang Sisera, Talakad ka king pasbul ning tolda at nung ating kutang nung ating tau keti, sabian mu ala. King pagal nang Sisera mipatudtud yang maniaman. Kanita kinangwa yang metung a masu at metung a tulus tolda i Jael; pakakalale neng lepitan i Sisera at apate ne inyang minasu ne ing tulus ning tolda king malingmingan na at tinaglus ya iti angga king gabun. Inyang datang ne i Barak a tatagal kang Sisera, seganan neng Jael at ngana, Me keni! Ipakit ke keka ing taung panintunan mu. Inya tinuki yang linub king tolda na at karin ne ikit makapase ing mete; makatarak ya king malingmingan nang Sisera ing tulus ning tolda. Kanitang aldong ita ne binie ning Dios karing Israelita ing tagumpe laban kang Jabin, ing aring Cananeo. Alang tuknang ing pamaniugud da ring Israelita angga king abihag de i Jabin, ing ari na ning Canaan. Kanitang aldong ita kinta de ri Debora at Barak a anak nang Abinoam iting kanta: Ding pamuntuk ning Israel menimuna la, at kusang lub ding memalen binie da ing sarili ra; purian ya ing Ginu! Makiramdam kayu, ikong ari; pakiramdaman yu, ikong manungkulan! King Ginu kanta ku; metung yang kanta ing ikanta ku king Ginu, ing Dios ning Israel. Ginu, inyang likuan me ing bunduk ning Seir, inyang lakuan me ing sakup ning Edom, ginalgal ya ing yatu at ing uran mibagsak manibat king banua. Wa, manibat karing biga menabu ing uran. Ginalgal lang bunduk arap ning Ginu ning Sinai, arap ning Ginu, ing Dios ning Israel. Kanitang panaun nang Samgar a anak nang Anat, kanitang panaun nang Jael, ding biaheru tinuknang lang lulub king bansa, at menaliwa lang dalan ding maglakbe. Ing obra karing marangle ning Israel tinuknang, ing gabun melakuan makatiwangwang, O Debora, anggang e ka dinatang, at linto anting metung a ima king Israel. Kanita mika gera king bansa inyang memili lang aliwang dios ding Israelita. Karing apat apulung libung tau ning Israel menakit kang metung mu mang ating kalasag o tandus? Ing pusu ku atyu ya karing pekapun ning Israel, at karing taung kusang lub mekiabe. Purian ya ing Ginu. Pamalita yu, ikong pakasake karing maputing asno, ikong karing sia pakalukluk, at ikong lalakad nukarin kayu man munta. Pakiramdaman yu ing sunis ding manigtigan karing lugal ding pisasakluan danum, ulit-ulitan da lang gagale ding tagumpe ning Ginu, ding tagumpe da ring memalen ning Israel. Manibat karing pasbul ding dalan linusub lang memalen ning Ginu. Manimuna ka, manimuna ka, O Debora, manimuna ka, at magkanta ka. Talakad ka, Barak a anak nang Abinoam, at tairan mong kekang bihag. Kanita ding bayani dinatang la karing karelang manimuna; ding memalen ning Ginu dinatang la, at makasadia lang makilaban. Manibat Efraim dinatang la king kapatagan kagulutan ding tribu nang Benjamin at ding memalen na. Ding pekapun kinuldas la manibat Makir, at manibat Zebulun ding opisyal. Ding manimuna ning Isacar dinatang lang kayabe nang Debora. Wa, i Isacar dinatang ya at i Barak antimu rin, at tikian de king kapatagan. Oneng karing pamilya nang Ruben mika maragul a alinlangan. Ba't metigagal la karing kulungan da ring tupa? Ban pakiramdaman la ring pastul a mamaus karing tupa ra? Wa, karing pamilya nang Ruben mika maragul a alinlangan. Ding tribu nang Gad menatili la dane aslagan na ning Jordan. Ba't ing tribu nang Dan e ne meko siping da ring barku? Ing tribu nang Aser naman menatili ya king lele ning dagat; menatili ya karing sadsaran na. Oneng teya ding memalen ning Zebulun at Neftali ing bie ra king parang ning labanan. Dinatang la ding ari at mekilaban la; lebanan da lang ari ning Canaan, karin king Taanak, siping ning danum ning Megido, oneng nanumang pilak ala lang simsam. Maging ding batuin king banua linaban la kang Sisera king paglakad da king dalan a tutuntunan da. King mabilis nang agus ning Ilug ning Kison mitange la; tiki na la ning mabilis nang agus ning Ilug ning Kison. Sumulung ku, lumakad ku king mitmung sikanan. Kanita meramdam ing masikan dang kalantug ding patus ding kabayung kukurakul alang tuknang. Isumpa me i Meroz, ngana ning anghel ning Ginu, isumpa mu lang alang kalupa ding karin manuknangan, uling e la dinatang sinaup king Ginu; e la sinaup king Ginu ban lumaban karing masikan a kalaban. Ing pekamapalad karing sablang babai ya pin i Jael, ing asawa nang Heber a Keniteo; ya ing mapalad dili karing babaing manuknangan karing tolda. Meniawad yang danum i Sisera, oneng gatas ing binie na; lilan na ing marayuput a gatas king malagung silyo. Kinua ne ing tulus ning tolda king metung nang gamat, king wanan naman ing masu yang telan na; pikpuk ne kang Sisera at buntuk na melaso ya, ing tiglusan ning tulus ya ing malingmingan na. Milugmuk ya, mibulang ya i Sisera; kabitisan nang Jael karin mikera ya; karing kabitisan na mibagsak ya, at karin mete neng digpa. Karing siwang ning awang itang ima nang Sisera makabatio ne man. Nganang kinutang, Obat kaya karwahi na alayu pa? Obat kabagal da ring kabayu king panuli ra? Ding pekamatalino karing babai mekibat la; pekibatan na ing sariling kutang na, Manintun lang pibandian a karelang samsaman at pipartian-partian, metung o aduang dalaga para karing balang sundalus da; malagung imalan a kilayan para kang Sisera, burdadung imalan a kilayan king batal ning reyna. Makanyan la sanang magisan ding kalaban mu, O Ginu, oneng ding kakaluguran mu maging kawangis na la ning aldo king panaslag na. At mika kapayapan king bansa kilub ding apat apulung banua. Pasibayu no namang mikasala king akakit na ning Ginu ding memalen na ning Israel. Inya peintulut na ning Ginu ing manabu la king gamat da ring tau Midian kilub ding pitung banua. Uling mas masikan la ding tau Midian kesa karing tau Israel, sinalikut la ding memalen na ning Israel karing lukib, karing kueba da ring bunduk, at karing aliwang ligtas a lugal. Kabud meyari lang tinanam ding Israelita kanita no man datang ding Midianita, ding Amalekita, at ding libut-libut a tribu ning aslagan at lusuban da la. Magkampu la king lugal da at sisiran da ing sablang makatanam angga na king makapadurut a kayarian na ning Gaza. Ala lang tatagan a pagkabie, maging tupa o baka o asno. Daratang lang kayabe da ring karelang baka at tolda. Anti la mong makapal a durun neng daratang la; at e mu la abilang-bilang ding kamelyu ra. Mesalanta ing sabla-sabla king gabun king paniatang da. Misakitan yang alang kalupa ing Israel, inya sinaingsing yang meniawad saup king Ginu. Inyang sinaingsing la ding memalen na ning Israel king Ginu uli da ring Midianita, tinubud ne ning Ginu ing metung a propeta. At king kapamilatan na iti ing sinabi na karela ning Ginu, ing Dios ning Israel, Aku ing milual kekayu king panga-ipus yu king Ehipto. Linigtas da kayu karing tau Ehipto at karing taung linaban kekayu king kayarian a iti. Tinabi ku la king kekayung paniulung at binie ke kekayu ing gabun da. Sinabi ku kekayu king aku ing Ginu, ing kekayung Dios, at king e yu la sasamban ding kikilalanan dang dios da ring Amoreo a ing gabun da ya ngeni ing tuknangan yu. Oneng e kayu mekiramdam kanaku. Dinatang ya kanita ing anghel ning Ginu karin Ofra, at linukluk ya lalam ning metung a tanaman a ensina a bandi nang Joas, ing Abiezarita. Kanitang penandit a ita i Gideon a anak na makasalikut yang babalasbas trigu king pipamaslan ubas ban e ra akit ding Midianita. Karin ya pepakit ing anghel ning Ginu at ngana kang Gideon, Ing Ginu kayabe me, O lalaking masikan at matapang. Kitang nang Gideon, Nung paintulut yu, ginu, buri kung abalu obat milyari ing sablang iti kekami, nung ing Ginu kayabe mi ya? Agpang king kwentu da ring makatua mi, dinapat yang bage pagmumulalan inyang liwal na la king Ehipto. Obat pepaburen na kami ngeni ning Ginu at pepaburen karing gamat da ring tau Midian? Kanita nganang minutus ning Ginu, Mako na ka at iligtas me ing Israel king gamat da ring Midianita king kapamilatan ning sikanan a atyu keka. Aku ing mitutubud keka. Nganang mekibat Gideon, Oneng, Ginu, makananu keng iligtas ing Israel? Ing pamilya ku ya ing mainang dili king tribu nang Manase, at aku naman ing mainang dili king pamilya mi. Nganang mekibat ning Ginu, Arapat mu uling saupan da ka at mayan mu lang sambutan uling anti lang metung mung tau. Mekibat ya i Gideon, Nung metula kayu kanaku, dinan yu kung palatandanan king ikayu pin ing Ginu a kasabi ku. Ipakisabi kung mayap king e kayu pa mamako anggang e ku makapagbalik ban makapagsadiang pamangan kekayu. Nganang mekibat ning Ginu, E ku mako anggang e ka mekapagbalik. Inya linub ya bale i Gideon at linutu ne ing metung a biserung kambing, at ginawa yang tinape alang lebadura king metung a takal a arina; lilan na ing karni king basket at ing sabo king balanga, at dela na la lalam na ning tanaman a ensina at inapag na king anghel. Ngana ning anghel ning Ginu, Gideon, ibili mu kening batu ing karni at ing tinape alang lebadura, at itugtug mu ing sabo babo ra. At memintu ya i Gideon. Tigkilan na king punta ning tukud a tatalnan na ning anghel ning Ginu ing karni at ing tinape alang lebadura at kaybat biglang siniklab ing api manibat king batu, at gisan ning api ing karni at ding tinape, at mewala ya king akakit na ing anghel ning Ginu. Kanita na penamdaman Gideon king ing ikit na ya ing anghel ning Ginu at ngana king takut na, O Ginung Dios, ikit ke ing anghel yu lupa't lupa! Ngana ning Ginu, Gideon, magpayapa ka; e ka tatakut, e ka mate. Inya mitalakad yang altar i Gideon karin para king Ginu at inaus ne iting Kapayapan ya ing Ginu. Atyu ya pa angga ngeni iting altar king Ofra a bandi da ring pamilya nang Abiezer. Itang benging ita ngana ning Ginu kang Gideon, Kuanan me ing toro nang tata mu at itang pitung banua na tua. Kaybat, lasakan me ing altar nang Baal a bandi nang tata mu at idagsa ing kikilalanan dang dios a i Asera a atyu siping na. Kaybat gawa kang metung a matibe altar para king Ginung kekang Dios king babo na niting burul. Kaybat kuanan me itang toro a pitung banua na tua at iyain me bilang ain-a-durulukan. Gamitan mung panangab ing dutung ning Asera a digsa mu. Inya kinangwa yang apulu karing ipus na i Gideon at gewa re ing pagawa na ning Ginu. Bengi inyang gewa re, uling maragul ing takut na karing pamilya na at karing kabalen na. Itang kabukasan, inyang mibangun na la ding memalen, ikit da king ing melasak ya ing altar nang Baal at ing Asera siping na at miyain ya ing pitung banuang toro king altar a bayung gawa. Ngara king metung at metung, Ninu ing makigawa kaniti? Ginawa lang pamaniasat, at abalu ra king i Gideon a anak nang Joas ya ing makirapat. Inya ngara kang Joas, Ilual me keni ing anak mu ba mi yang paten! Lesak ne ing altar nang Baal at kinutud ne ing Asera siping na. Nganang Joas karing mekikit a kalaban na, Idipensa ye i Baal? Idipensa yu ing kasu na? Ninuman ing mag-dipensa sukat yang paten pangayabak. Nung metung yang dios i Baal paburen yeng idipensa na ing sarili na uling altar ne ing melasak! Manibat na kanita pemalagyuan deng Jerubaal i Gideon, uling sinabi nang Joas, Paburen yeng idipensa nang Baal ing sarili na, uling altar ne ing melasak. Kanita mitipun la ding sablang Midianita, ding Amalekita, at ding tribu ning disyerto, lipatan de ing Ilug ning Jordan at migkampu la king Kapatagan ning Jezreel. Kitmuan ne ning upaya ning Ginu i Gideon, inya tiniupan ne ing trumpeta ban ausan na la ding lalaki na ning pamilya nang Abiezer ban tuki. Peparala ya namang tubud karing adua nang dake ning sakup ning Manase ban ausan na lang tuki. Peparala ya namang tubud karing tribu nang Aser, Zebulun, at Neftali, at dinatang la naman ban makiabe. Kaybat nganang Gideon king Dios, Sasabian yu ing inari yu na king lub yu ing gamitan yu ku ba yeng iligtas ing Israel. Nung makanyan mibili kung bulbul tupa king pidadaran trigu. Nung karas ning abak mebasa ya king ambun ing bulbul tupa at malangi ing gabun, kanita ku abalu ing gamitan yu ku king pangaligtas ning Israel. Mibangun ya itang kabukasan abak a maranun i Gideon at pelipit na ing bulbul tupa at mekasalud yang metung a silyo danum. Kaybat nganang Gideon king Dios, E kayu sa mimimua kanaku; paburen yung magsalita ku misan pa. Ipaintulut yu sana ing gawa ku pang metung a pamagsubuk king bulbul tupa. Ngeni naman sana langi ing bulbul tupa at mabasa king ambun ing gabun. At ita ya ing depat na ning Dios ketang benging ita. Kabukasan abak malangi ya ing bulbul tupa at mabasa ya ing gabun king ambun. Misan a aldo maranun yang mibangun i Jerubaal (ngana wari, i Gideon) at ding sablang tauan na, at migkampu la siping na ning Sibul ning Harod. Atyu ne man ing kampu da ring Midianita king kapatagan siping na ning Bunduk-bundukan ning More bandang norti karela. Ngana ning Ginu kang Gideon, Tutu lang dakal ding taung kayabe mu para papaniambutan ku la laban karing Midianita. Marahil isipan da pa king sinambut la uli namu ning sarili ra. Inya e ra man kilalanan ing saup ku karela. Ipayabut mu kareting tau king ing ninumang duag at tatakut malyari neng muli at mako na keti king Bunduk ning Gilead! Minuli la ding aduang pulu't aduang libu, oneng melakuan la ding apulung libu. Kaybat ngana ning Ginu kang Gideon, Dakal la pang tutu ding tauan mu. Ituki mu lang dulung keta king danuman at pilinan ku la para keka karin detang karapatdapat tuki keka. Nung sabian ku kekang Ing taung ita tuki ya keka, tuki ya. Nung sabian ku kekang Ing taung ita e ya dapat tuki keka, e ya tuki keka. Tiki na lang dinulung Gideon ding tauan na king danuman at ngana ning Ginu, Gideon, ikawani mu la ding sablang dumilat king danum antimong asu karetang sablang siklaud king tud da ban makainum la. Ating atlung dalan karing taung sinaluk da karing gamat da at dinilat ing danum; siniklaud la king tud da ring aliwa ba lang makainum. Ngana ning Ginu kang Gideon, Kapamilatan da ring atlung dalan a dinilat king danum iligtas da kayu at ibie ke kekayu ing tagumpe king pamakilaban. Sabian mu karing aliwa ing muli na la. Kaybat na lang kinua ring banga ra at trumpeta pepaulian na na lang Gideon ding sablang Israelita, subali mu karing atlung dalan. Durungdungan ne ing kampu da ring Midianita a atyu king kapatagan. Kanitang bengi mu ring ita nganang minutus ning Ginu kang Gideon, Mibangun na ka at lusuban mu na la ding kalaban; ibie ku keka ing tagumpe. Nung tatakut kang lusuban mu la ituki me ing ipus mung i Pura at munta kayu king kampu. Damdaman mu ing pisasabian da at mika tetagan kang lusuban mu la. Inya kinuldas ya i Gideon, kayabe ne ing ipus nang i Pura, king gilid na ning kampu da ring kalaban. Makakalat la king kapatagan ding Midianita, ding Amalekita ampon ding tribu ning disyerto. Anti lang durun king kakapal da, at ding kamelyu ra kasing dakal na la ning balas king pasigan ning dagat. Karas nang Gideon, dimdam neng magkwentu ing metung a tau king kakaluguran na tungkul king apaninap na. Nganang sinabi, Apaninap ku king ing metung a tinape sebada dinulung ya king libutad ning kampu tamu at tiran ne ing metung a tolda. Mibagsak ya ing tolda at mipatag ya king gabun. Nganang mekibat ning kaluguran na, Iti ya pin at alang aliwa nune ing espada nang Gideon a anak nang Joas, ing Israelita. Binili ne ning Dios king gamat na ing Midian at ding sablang sundalus na! Inyang dimdam nang Gideon ing paninap na ning tau at ing buri nang sabian, siniklaud ya ban pasalamatan ne ing Dios. Kaybat, mibalik ya king kampu da ring Israelita at ngana, Mibangun na kayu! Babie ne ning Ginu ing tagumpe kekayu laban karing sundalus ning Midian. Gewa na lang atlung grupu ding atlu nang dalan a sundalus at dininan neng trumpeta ing balang katau at metung banga a maki sulu kilub. Ngana karela, Lawan yu ku karas ku king gilid ning kampu at pakiapusan yu ing nanumang gawan ku. Potang ding kayabe ku at aku tiniupan mi la ding kekaming trumpeta, kanita ikayu ngang makapadurut king kampu tiupan yu la munaman ding trumpeta yu at ikulisak yu: Para king Ginu at para kang Gideon! Linapit ya i Gideon at ding dinalan nang katau king gilid na ning kampu bayu itang kapitangan bengi, kaybat-aybat da pang mipanaliling guardia kanita. Tiniupan da la ring karelang trumpeta at bilbal ding tatalnan dang banga. Makanyan munaman ing depatan da ring aduang grupu. Tatalnan da la ring sulu ra karing kayli rang gamat, at ding trumpeta karing wanan dang gamat at kinulisak la. Ngara, Ing espada para king Ginu at para kang Gideon! Makapuestu ya ing balang metung king lugal na king makapadurut king kampu, at memulayi lang kukulisak ding heganaganang kalaban da. Kabang titiupan da la ring atlung dalan a trumpeta da ring tauan nang Gideon, pilaban-laban na la ning Ginu ding kalaban. Inarap ne ing espada na ning balang metung karela laban karing mismung kayabe na, at memulayi lang papunta Zaretan angga na Betsita at angga na king balen ning Abel Mehola malapit Tabat. Kanita meyaus la ding lalaki karing tribu nang Neftali, Aser, at ding aduang dake ning Manase at penagal da la ring Midianita. Peparala yang tubud i Gideon king kabilugan a bulubundukan ning Efraim ba rang sabian ing anti kaniti, Munta kayu keni at labanan yu la ding Midianita. Sabatan yu la king Ilug ning Jordan at karing sapa angga Betbara ban e la makadalakit ding Midianita. Meyaus la ding tau Efraim at sekupan da la ring sapa angga Betbara antimu rin ing Ilug ning Jordan. Abihag da la ring aduang pamuntuk da ring Midianita, i Oreb at Zeeb; pete re i Oreb king Batu nang Oreb at i Zeeb king pipamaslan ubas ning Zeeb. Penagal da la ring Midianita at dela da la ring buntuk nang Oreb at Zeeb kang Gideon a atyu na kanita king dane aslagan ning Jordan. Ngara ding tau Efraim kang Gideon, Ba't e mu kami inaus inyang minta kang mekilaban karing Midianita? Ba't makanyan ing depatan mu kekami? Peginakitan deng e mu nanu. Ngana karela, E malyaring ipakilupa ing nanumang depat ku king depatan yu. Agyang ita mung malating bage a gewa yu ikayung tau Efraim maygit yang e palak king gewa na ning mabilug ming pamilya. E wari, king kapamilatan na ning upaya ning Ginu, pete yu la ding aduang pekapun da ring Midianita, i Oreb at Zeeb. Nanu mo ing agawa ku ban ipakilupa kanita? Inyang asabi na ita, milako ing mua ra. Kanita namang penandit a ita mekadalakit ya i Gideon at ding atlu nang dalan a tauan king Ilug ning Jordan. Mapagal na la oneng susundu ra pa mu rin ing pamanagal karing kalaban. Ngana karing memalen na ning Sukot inyang miras la karin, Ipakisabi kung mayap ing dinan yu lang mapilan a tinape ding tauan ku. Mapagal la at tatagalan ku la di Zeba at Zalmuna, ding aring Midianita. Oneng ngara ding manimuna ning Sukot, Ba't mo dinan mi lang nanumang pamangan ding sundalus mu? E ye pa naman abihag i Zeba at i Zalmuna. Inya nganang Gideon, O dale, potang binie na na la ning Ginu king gamat mi di Zeba at Zalmuna, pamalasbasan da kayu karing sangang masuksuk ning disyerto at sangang mataram a gilid. Manibat karin minta ya king Penuel at makanyan ya namang migsalita karing tau karin, oneng kalupa ne ning pakibat da ring tau Sukot ing pakibat da ring tau Penuel. At ngana karing tau Penuel, Potang magbalik na ku kaybat kung migtagumpe, lasakan ke iting tore. Atyu la Karkor di Zeba at Zalmuna at ding makatagan da pang sundalus. Atin pang labing limang libu kareting sundalus ding tribu ning disyerto kaybat dang mete ding dinalan at aduang pulung libu. Dinalan ya i Gideon king gilid ning disyerto, dane nang aslagan ning Noba at Jogbeha; bigla na lang lisuban ding kalaban. Tinakas la ring aduang ari na ning Midian, i Zeba at i Zalmuna, oneng penagal na la at abihag na la, at inya melitu la ding sundalus ra. Kaybat ning labanan dinalan ya i Gideon king Pidadalanan ning Heres. Arakap ne ing metung a kayanakan a lalaking tau Sukot, at pengutnan ne. Sinulat na la niting kayanakan para kang Gideon ding pitung pulu't pitung opisyal at makatua na ning Sukot. Pintalan na lang Gideon kanita ding tau Sukot at ngana karela, Atatandanan yu pa inyang e yu ku buring saupan? Sinabi yu king e yu la malyaring dinan pamangan ding mapagal kung sundalus uling e ku la pa abihag di Zeba at Zalmuna. Oreni ngeni! Kanita kinangwa ya karing sangang masuksuk at sangang mataram a gilid ban parusan na la ding manimuna ning Sukot. Lesak nia naman ing tore ning Penuel at pete na la ding lalaki ning siudad. Kaybat nganang kinutang Gideon kari Zeba at Zalmuna, O detang lalaking pete yu king Tabor? Ngarang mekibat, Kawangis mu lakalupa yang anak ning ari ing balang metung karela. Nganang sinabing Gideon, Kapatad ku la deta, anak na la ning mismung ima ku. Matni kung sasabian kekayu nung e yu la mu pete, e ra ko sana paten ngeni. Kanita ngana kang Jeter, ing pangane na, Sulung, paten mu la! Oneng e ne begut ning anak na ing espada na. Mikakunu ya uling anak ya pa mu. Ngara kanitang migsalitang Zeba at Zalmuna kang Gideon, Sulung, ika na mismu ing makamate kekami. Mangailangan yang ganap a pangalalaki ing gawa king obrang lalaki. Inya pete na lang Gideon at kinua ding palamuti a makasabit karing batal da ring karelang kamelyu. Kaybat na nita, ngara ding Israelita kang Gideon, Anti na ning linigtas mu kami king gamat da ring Midianita, ika na ing manimuna kekami, ika at ding lahi mu kaybat mu. Nganang mekibat Gideon, E ku malyaring maging manimuna kekayu ni ing anak ku; ing Ginu ya ing manimuna kekayu. Ngana pang Gideon karela, Atin kung buring aduan kekayu. Ibie ne kanaku ning balang metung kekayu ding tinggang asamsam na. (Ugali ra kanita ding tau Midian ing magtinggang gintu.) Ngarang mekibat, Matula mi lang ibie keka. Miladlad lang imalan at bildug na la ning balang metung karing lalaki ing tinggang asamsam na. Tinimbang lang maygit apat apulung libra ding tinggap nang gintung tinggang Gideon, at e la kayabe kareti ding aliwang alahas at kwintas ampon imalan a purpura a susulud da ring ari ning Midian ni ding palamuti a makasabit karing batal da ring karelang kamelyu. Pepagawa yang idolo king gintu at binili ne king Ofra, ing siudad na. Ginulut la ding Israelita king Dios king kapamilatan ning pamamunta ra karin at pamanyamba kaniting idolo. Meging bitag ya iting idolo kang Gideon at king pamilya na. Mesambut la ring Midianita karing Israelita at e ne sakit a buntuk karela. Mika kapayapan king bansa kilub ding apat apulung banuang kekaban na ning bie nang Gideon. Mibalik ya i Gideon king sarili nang pibalebale at karin ya menuknangan. Mika pitu yang pulung lalaking anak uling dakal ya asawa. Atin ya pang babaing kasese king Sikem at mikayanak yang lalaki keting babai, at pemalagyuan neng Abimelek. Tune neng matua i Gideon a anak nang Joas inyang mete ya. Mikutkut ya king kutkutan nang Joas a tata na karin king Ofra a tuknangan da ring Abiezera. Kamate nang Gideon, gilutan de ing Dios at sinamba lang pasibayu ding memalen ning Israel karing Baal na ning bansa. Gewa deng dios da i Baal-berit. Kelinguan de ing Ginung karelang Dios a migligtas karela karing kalaban dang makapadurut karela. E ra balung pepasalamatan king pamilya nang Gideon ing dakal a mayap a gewa na para king Israel. Kalabas da ring mapilan a panaun, minta ya king Sikem i Abimelek a anak nang Gideon. Karin la manuknangan ding kamaganak nang ima na. At ngana karela, Ikutang yu karing tau Sikem nung nanu ing buri da: ing mamuntukan la karela ding pitung pulung anak nang Gideon o sakupan na la mu ning katau? Ganakan yu king aku, i Abimelek, sarili yu kung laman at daya. Inya ding kamaganak nang ima nang Abimelek pekisabian da la ding tau Sikem, at meyapan da ring tau Sikem ing tukian de i Abimelek uling kamaganak de. Dininan deng pitung pulung pirasung pilak a ibat king templo nang Baal-berit at ginamit na la reti king pamanupa karing alang kabaldugan at barumbadung tau ban tuki la. Minta ya king Ofra, ing balen nang tata na, at karin babo na ning metung a batu pete na la ding pitung pulung kasing-ibpa na kang Gideon. Oneng i Jotam, ing bungsung anak nang Gideon, e ne apate uling mekasalikut ya. Kaybat na nita, ding sablang memalen na ning Sikem at Betmilo mitipun la king siping ning sagradung tanaman a ensina, at karin de gewang ari i Abimelek. Inyang abalitan nang Jotam ing milyari, minukiat ya king Bunduk ning Gerizim at karin king taluktuk na niti nganang kinulisak karela, Makiramdam kayu kanaku ikayung memalen na ning Sikem, marahil makiramdam ya kekayu ing Dios. Kanitang misan a panaun mitipun la ding tanaman ban pilinan de ing maging ari da. Ngara king tanaman a olibo, Ika ing mag-ari kekami. Nganang mekibat ning olibo, Lakuan ku wari ing laru a paglania ra karing dios at karing tau ban manimuna ku kekayo? At ngara ding tanaman king higera, Munta ka keni at ika na ing mag-ari kekami. Ngana ning tanaman a higera, Lakuan ku wari ing yumu ku at ding mayap kung bunga ban manimuna ku kekayo? Ngara ding tanaman king ubas, Munta ka keni at ika ing mag-ari kekami. Ngana ning ubas karela, Lakuan ku wari ing kakung pamangawang alak a babie tula karing dios at karing tau ban manimuna ku kekayo? Kanita ngara ding sablang tanaman king tanaman a masuksuk, Munta ka keni at ika na ing mag-ari kekami. Nganang mekibat ning tanaman a masuksuk, Nung talagang buri yu kung maging ari yu, munta kayu keni at salilung king lalam ning anino ku; nung ali kayu, mikaluku la ring sanga ku at silaban na la ding tanaman nang sedro ning Lebanon. Nganang tinuglung Jotam, Inya matulid wari at karapatdapat ing pamitalaga yu kang Abimelek bilang ari? Karapatdapat wari yan kang Gideon at king pamilya na? Depatan yu kaya kanyan itang bage katumbas ning depat na? Ganakan yu king mekilaban ya i tata ku para kekayu. Teya na ing bie na ban iligtas na kayu king gamat da ring Midianita. Ngening aldong iti likuan yu la ding pamilya nang tata ku at pete babo ning metung mung batu ding pitung pulu nang anak, at gewa yeng ari da ring memalen na ning Sikem i Abimelek, ing anak nang tata ku king ipus na, uli na mu ning kamaganak ye. Nung tune tapat at marangal ing depat yu para kang Gideon at king pamilya na, kanita maging masaya kayung kayabe nang Abimelek, at maging masaya ya naman kayabe yu. Nung ali, mikaluku sana kang Abimelek ing api at gisanan na la ding lalaki ning Sikem at Betmilo. At manibat naman karing memalen na ning Sikem at Betmilo mikaluku sana ing api ban gisanan ne i Abimelek. At uli na ning takut nang Jotam kang Abimelek a kapatad na, memulayi ya at tinakas papunta Beer. At karin ya menuknangan. Atlu yang banuang menimuna king Israel i Abimelek. Kaybat na nita, ginawa yang paralan ing Dios ban e la mikakasundu ri Abimelek at ding lalaki na ning Sikem. Inya mig-rebeldi la laban kang Abimelek. Iti mepalyari ban kanita mamayaran la king pamikasala nang Abimelek at ding lalaki na ning Sikem a mitulak kang Abimelek ban paten na la ding pitung pulung anak nang Gideon. Mibili lang tauan da ring lalaki na ning Sikem ban tambangan de i Abimelek karing kabundukan at penakawanan da la ring sablang daralan karin. Peparas da iting bage kang Abimelek. Dinatang ya kanita king Sikem i Gaal, ing anak nang Ebed, ampon ding kapatad nang lalaki at mika tiwala la kang Gaal ding lalaki na ning Sikem. Minta la ngan king karelang ubasan at menagtal lang ubas; ginawa lang alak at migsaya la. Linub la king templo da ring karelang dios, at karin la mengan at minum ampon pituya-tuya i Abimelek. At nganang Gaal, Ninu wari i Abimelek? Ba't itamung tau Sikem kailangan ta yang suyuan? E ya wari sinuyu kang Hamor ing anak nang Gideon at ing talasuyu nang i Zebul? Obat mo suyuan ta ya i Abimelek? Maging tapat kayu king makatua yung i Hamor. Sana aku na ing manimuna kareting taung deti! Itabi ke i Abimelek. Sabian ku, Abimelek, dagdagan mu na la ring sundalus mu at lumaban ka! Mimua ya i Zebul, ing mamuntukan king siudad, inyang dimdam na ing sinabi nang Gaal a anak nang Ebed. Mitubud yang tau kang Abimelek karin Aruma ban sabian, Dinatang ya Sikem i Gaal a anak nang Ebed at ding kapatad na, at papag-rebeldi da la ring tau laban keka. Inya ika at ding tauan mu kimut kayu ngening bengi; salikut kayu at manaya king marangle. Karas ning abak, kaslag ning aldo, maranun kayung mibangun at bigla yeng lusuban ing siudad. At potang lumaban ya kekayu i Gaal at ding tauan na gawan yu ing heganaganang kagiwan yu laban karela. Inya itang benging ita i Abimelek at ding sablang kayabe na linakad la. Apat lang grupu ding menayang makasalikut lual ning siudad. Inyang ikit de ri Abimelek at ding kayabe na ing linual ya i Gaal at makatalakad king pasbul dalan ning siudad, linage la ketang pangasalikut da. Ikit na lang Gaal at ngana kang Zebul, Lawan mu! Kukuldas la ring tau king bunduk! E na la man tau ren, nganang mekibat Zebul. Anino da la mu ren ding bunduk. Pasibayu nganang Gaal, Lawan mu! Atin munamang taung manibatan king kalibudtan na ning bansa, at ing metung pang grupu manibat ya king dane na ning tanaman a ensina da ring mamamanula. Kanita nganang Zebul, Gaal, antayu ngeni ing kekang pamagmaragul? Ngamu, Ninu mo wari i Abimelek? Ba't mo suyuan ta ya? Ila den ding taung pikayli-kayli mu. Sulung, lage na ka ngeni at lumaban ka karela. Inya linual ya i Gaal at penimunan na la ding lalaki na ning Sikem, at linaban la kang Abimelek. Penagal neng Abimelek i Gaal, oneng mekatakas ya. Dakal la ring mesugat angga na king pasbul dalan ning siudad. Menuknangan ya Aruma i Abimelek, at tinabi na ne mang Zebul i Gaal at ding kapatad na lual ning Sikem, inya e na la malyaring manuknangan pa karin. Kabukasan, abalitan nang Abimelek king minta la king marangle ding lalaki na ning Sikem, inya tiki na la ding tauan na; gewa na lang atlung grupu, at menaya la king marangle. Inyang linawe ya, ikit na lang lulual king siudad ding lalaki na ning Sikem; lisuban na la at pete. Memalagua yang minta i Abimelek at ing grupu a kayabe na at sebatan de ing pasbul dalan ning siudad, kabang ding aduang grupu naman selakayan da la ring sablang atyu king marangle at pete da la. Pepatingapun yang mekilaban king siudad i Abimelek; binihag ne ing siudad at pete na la ding sablang taung atyu karin; digsa ne ing siudad at timbunan neng asin ing gabun. Inyang abalitan da iti meko la ring talapanimunang atyu king kuta ning Sikem at sinalikut la king matibe nang dake ning templo nang Baal-berit. Abalitan nang Abimelek king ding sablang tau na ning kuta ning Sikem abeabe lang makatipun karin. Inya i Abimelek at ding sablang kayabe na minukiat la king Bunduk ning Zalmon. Kinangwa yang palatso i Abimelek; memutut yang kaptas a sanga at pisanan ne. Ngana karing lalaking kayabe na, Magmalagua kayu! Nung nanu ing ikit yung gewa ku, ya naman ing gawan yu. Inya memutut yang sanga ing balang metung karela at tikian de i Abimelek. Binili da la ring sanga siping ning matibe nang dake ning templo at silaban da. Mete la ding sablang taung atyu kilub; ating libung lalaki at babai. Kaybat na nita, minta ya Tebez i Abimelek, kibkuban ne ing siudad at abihag ne. Ating metung a matibe tore king kilub ning siudad, at pupulayi lang minta karin at migkulung ding sablang tau; minukiat la king bubung na niti. Inyang datang ne i Abimelek ban lusuban ne ing tore, minta ya king pasbul na niti ban silaban ne ing tore. Oneng bildug ne ning metung a babai ing gilingan a batu king buntuk nang Abimelek at mebalbal ya buntuk. Agad-agad neng inaus ing kayanakan a lalaking talapagdala karing armas na. Ngana, Bagutan me ing espada mu at isaksak me kanaku, marahil sabian da pa reng tau kanaku king apate na ku ning metung a babai. Inya siksak ne king espada, at mete ya. Inyang ikit da ring Israelita ing mete ne i Abimelek, memanuli la karing karelang pibalebale. Makanyan neng pepamayaran ning Dios i Abimelek king e mayap a depat na laban kang tata na inyang pete na la ding pitung pulung kapatad na. Pepagpa na naman ning Dios karing lalaki na ning Sikem ing parusa a makayagpang ketang sinabi nang Jotam, ing anak nang Gideon, inyang simpa na la. Inyang mete ne i Abimelek, i Tola a anak nang Pua at apu nang Dodo, ya ing linto ban magligtas king Israel. Ibat ya king tribu nang Isacar at manuknangan ya Samir, king bulubundukan ning Efraim. Ya ing pamuntuk a menimuna king Israel kilub ding aduang pulu't atlung banua. Kaybat mete ya at mikutkut ya king Samir. I Jair ning Gilead ya ing meging kayalili nang Tola. Ya ing pamuntuk a menimuna king Israel kilub ding aduang pulu't aduang banua. Mikayanak yang atlung pulung lalaki a ating sarasariling sasaken a asno. Atin lang atlung pulung siudad a angga man ngeni ausan dang Havot-jair. Atyu la reti king sakup ning Gilead. Kaybat mete ya i Jair at mikutkut ya king Kamon. Pasibayu no namang mikasala king akakit na ning Ginu ding Israelita inyang simban da la ring Baal at ding Astarte, antimu rin ding kikilalanan dang dios ning Siria, ning Sidon, ning Moab, ning Ammon, at ning Filistia. Gilutan de ing Ginu at tiknangan deng sasamban. Inya mimua ya ing Ginu karing Israelita at peintulutan na lang masakup karing Filisteo at karing Ammonita. At kilub ding labing walung banua sinupil da la at ligaligan ding sablang Israelita a manuknangan king kayarian da ring Amoreo dane nang aslagan ning Ilug ning Jordan ning Gilead. Delakitan de ring Ammonita ing Ilug ning Jordan ban labanan da la ring tribu nang Juda, Benjamin, at Efraim. Mibili ya king maragul a kaligaligan ing Israel. Kanita sinaingsing la king Ginu ding Israelita. Ngara, Mikasala kami keka, O Dios, uling gilutan da ka at simban mi la ding Baal. Ngana ning Ginu karing Israelita, Sinaingsing kayu kanaku king milabas inyang ding tau Ehipto, ding Amoreo, ding Ammonita, ding Filisteo, ding Sidoniano, ding Amalekita, at ding Moanita linupig da kayu. At linigtas da kayu. Makanyan man, gilutan yu ku at simban yu la ding aliwang dios. Inya e ra na kayu iligtas pa. Sulung at maus kayu karing dios a pinili yu. Paburen yu lang iligtas da kayu king kekayung kaligaligan! Ngara ding memalen ning Israel king Ginu, Mikasala kami. Daptan mu na kekami ing buri mu, iligtas mu kami mu sana ngeni. Inya leko da la ring kikilalanan dang dios da ring aliwang bansa at simban de ing Ginu; at melunus ya king kabilian ning Israel. Kanita migsadia la ding Ammonita ban makilaban at migkampu la Gilead. Mitipun no man at migkampu ding Israelita king Mizpa ning Gilead. At karin ngarang mikukutnanan ding memalen at ding talapanimuna ning Israel, Ninu ing manimuna king labanan laban karing Ammonita? Ninu ya man, ya ing maging manimuna da ring sablang manuknangan Gilead. Metung yang matapang a sundalus i Jefta a tau Gilead. Anak ne ning babaing magtinda king katawan na. I tata na ya i Gilead. Atin ya pang aliwang anak a lalaki i Gilead king asawa na, at inyang dagul la reti, tinabi re i Jefta king tuknangan da. Ngara, Ala kang tanggapan a mana nanuman kang tata mi uling anak na ka king aliwang babai. Kanita likuan na lang Jefta ding kapatad na at menuknangan ya king sakup ning Tob. Mekiabe la kang Jefta ding taung alang kabaldugan at ila deti ring meging kayabe na. Kalabas da ring mapilan a panaun linusub la ring Ammonita king Israel. Uli na ning milyari, pintalan de ring manimuna ning Gilead i Jefta king Tob at inagkat deng muli na. Ngara, Jefta, muli na ka at panimunan mu kami king pamakilaban karing Ammonita. Nganang Jefta, Kasaman yu ku at pinilit yu kung pepalakuan king bale nang tata ku. Obat detangan yu ku ngening atyu kayu king kaligaligan? Ngarang mekibat kang Jefta, Inya ika ing lepitan mi uling buri mi ing tuki ka kekami, at ika ing manimuna kekami king pamakilaban karing Ammonita. Buri mi munamang ika ing maging manimuna da ring tau Gilead. Nganang Jefta karela, Nung ituki yu kung muli ban labanan ding Ammonita at nung ibie na kanaku ning Ginu ing tagumpe, kanita aku ing maging pamuntuk yu. Ngarang mekibat, Bisa kami. Ing Ginu ya ing kekaming saksi. Inya tinuki ya i Jefta karing manimuna ning Gilead, at gewa reng pamuntuk at manimuna da ring memalen. At karin Mizpa, king arapan ning Ginu pelad na lang Jefta ding kayaduanan na. Kaybat na nita, peparala yang tubud i Jefta king ari da ring Ammonita ban ikutang da: Nanu ing e mu buri kekami? Obat liban me ing bansa mi? Pekibat ning ari da ring Ammonita karing tubud nang Jefta, Inyang dinatang la ring Israelitang ibat king Ehipto, sekupan da ing gabun mi manibat king Ilug ning Arnon angga na king Ilug ning Jabok at ning Ilug ning Jordan. Inya ngeni isubli yu iti king mitmung kapayapan. Tinubud na lang pasibayung Jefta ding tubud king ari da ring Ammonita ban sabian ing anti kaniti: E tutu king kinua ne ning Israel ing gabun ning Moab o ing gabun ning Ammon. Oyni ing milyari: inyang likuan da ne ring Israelita ing Ehipto, delanan de ing disyerto angga na king Dagat da ring Timbu angga na king miras la Kades. Kaybat, peparala lang tubud king ari na ning Edom ban maniawad kapaintulutan dumalan king gabun na. Oneng e ya mebisa ing ari ning Edom. Peparala la namang tubud king ari na ning Moab, oneng e na la naman peintulutan dumalan king kayarian na. Inya menatili la king Kades ding Israelita. Kanita miglakbe la king disyerto; pengilagan de ing kayarian ning Edom at ing kayarian ning Moab angga king miras la dane nang aslagan ning Moab, sumangid na ning Ilug ning Arnon. At karin la migkampu, oneng e re delakitan ing Ilug ning Arnon uling ya na ing angganan na ning Moab. Kanita peparala lang tubud ding Israelita kang Sihon, ing Amoreo a ari ning Hesbon, at meniawad lang kapaintulutan dumalan king karelang kayarian papunta king sarili dang gabun. Oneng e na la peintulutan Sihon a dumalan la karin ding Israelita. Tinipun na la ding sabla nang sundalus at migkampu la Jahaz at lisuban de ing Israel. Oneng ing Ginu, ing Dios ning Israel, binie ne i Sihon at ing mabilug nang memalen king gamat na ning Israel, at mesambut la. Inya abandi na ning Israel ing mabilug a kayarian da ring Amoreo a manuknangan king gabun a ita manibat king Arnon king mauli angga na karing Jabok king norti, at manibat king disyerto king aslagan angga na king Jordan king albugan. Inya ing Ginu, ing Dios ning Israel, ya ing mitabi karing Amoreo ban mika gabun la ring memalen nang Israelita. Nanung matulid mu ban kuanan pasibayu iti? Malyari mung bandian ing nanumang binie na keka ning kekang dios a i Kemos, oneng kekaming bandian ing sablang kinua na para kekami ning Ginu, ing kekaming Dios. Isipan mu galang ing mas mayap ka kesa kang Balak, ing anak nang Zipor a ari ning Moab? E na bitasang binalak ing gerahan ne ing Israel, e makanyan? Sekupan ne ning Israel kilub ding atlung dalan a banua ing Hesbon at Aroer, at ding balen a makapadurut kareti, at ding sablang siudad king pampang na ning Ilug ning Arnon. Obat e yu la pekikuanan pasibayu kilub da reting panaun? Ala kung gewang pamikasala keka. Ika ing gagawang e mayap ban gerahan mu ku. Ing Ginu ya ing balang matul ngening aldong iti karing memalen na ning Israel at karing memalen na ning Ammon. Oneng e ne bitasang pekiramdaman ning ari da ring Ammonita iting mensahi nang Jefta. Kanita dinatang ya ing upaya ning Ginu kang Jefta. Dinalan ya Gilead at Manase at mibalik Mizpa ning Gilead, at sinulung yang papunta Ammon. Nganang mengakung Jefta king Ginu: Nung papagtagumpen mu ku kareting Ammonita, dulukan ke bilang ain king Ginu ing ninumang mumunang lumual king pibalebale ku ban sagana kanaku king paniatang kung ibat king tagumpe. Inya delakitan neng Jefta ing ilug ban makilaban karing Ammonita, at binie na kang Jefta ning Ginu ing tagumpe. Lisuban na la manibat king Aroer angga king lugal a makapadurut king Minnit; heganagana adua lang pulung siudad at angga pa Abel Keramim. Tune lang dakal ding milako bie at mesambut la ring Ammonita king Israel. Inyang miras ne i Jefta king pibalebale na karin Mizpa, ing linual sinalubung ya ing anak nang babai; maki pandereta ya at teterak yang sinalubung. Ya mu ing kabubugtungan nang anak. Inyang ikit ne, ginabak na ing susulud nang imalan Jefta king kalungkutan na at ngana, O anak ko! Pepalungkut mu ku! Ika ing minie sindak kanaku. Ba't ika pa ing meging sangkan ning kanakung kalungkutan? Atin kung pengaku king Ginu at e ke malyaring labagan! At ngana, Tatang, nung ginawa kang pangaku king Ginu, daptan mu kanaku ing pengaku mu uling pepagtagumpen na ka ning Ginu karing kekang kalaban a Ammonita. Oneng atin kung ipakisabing mayap keka, tatang. Dinan mu ku sanang aduang bulan ban akayabe ku la ring kakaluguran ku. Munta kami karing kabundukan at pagkalungkutan ku ing mate kung birhen. Mebisa ya ing tata at meko ya ing anak a kayabe ding kakaluguran na. Minta la karing kabundukan at karin na pigkalungkutan ing mate yang e mekapakiasawa at e mikayanak. Kalabas da ring aduang bulan mibalik ya kang tata na, at gewa nang tata na itang pengaku na king Ginu. At mete yang birhen. Manibat na kanita meging kaugalian king Israel ing mamako la banua-banua ding dalaga na ning Israel ban ganakan kilub ding apat a aldo ing pangamate nang dalaga ning anak nang Jefta ning Gilead. Migsadia la ding lalaki na ning Efraim para king labanan; delakitan de ing Ilug ning Jordan papunta Zafon. Ngara kang Jefta, Obat lipatan me ing angganan ban makilaban karing Ammonita at e mu kami inaus ban tuki keka? Uli na ning depat mu, silaban mi ya ing bale mu ampon ika. Nganang Jefta karela, Aku at ding kabalen ku mika mabayat kaming pamipate karing Ammonita. Meniawad kung saup kekayu, oneng e yu ku sinaupan. Inyang ikit ku ing e yu ku saupan, teya ke ing bie ku at lipatan ing angganan ban labanan la, at binie na naman ning Ginu ing tagumpe kanaku. Ba't dinatang kayu ngening makipate kanaku? Kanita tinipun na lang Jefta ding sablang lalaki na ning Gilead, at lebanan da la ring lalaki na ning Efraim, at simbut da la. (Ngara ding Efraimita, Ikayung Gileadita ning Efraim at Manase, takas kayu mung ibat Efraim!) Ban alang makatakas karing Efraimita, ding Gileadita sekupan da la ring lugal nung nukarin ya malyaring dalakitan ing Jordan. Potang ing ninumang Efraimita a bisang tumakas maniawad yang kapaintulutan dalakit kutnan de ring lalaki na ning Gilead, Efraimita ka? Nung ing sabian na, Ali ku, sabian da, Sabian mu Shibolet, oneng ing sabian na Sibolet, uling e ne ayagkas masalese. Dakpan de kanita at paten de king metung karing dalakitan ning Jordan. Apat lang pulu't aduang libung Efraimita ding apate ra king oras mu ring ita. Penimunan neng Jefta ing Israel kilub ding anam a banua. Inyang mete ya mikutkut ya king mismung balen na king Gilead. Kaybat nang Jefta, ing menimuna king Israel ya i Ibzan ning Betlehem. Atin yang atlung pulung anak a lalaki at atlung pulung anak a babai. Pekiasawa na la ding anak nang babai karing e ra kalahi at kinangwa yang atlung pulung babaing e ra kalahi para maging asawa da ring anak nang lalaki. Penimunan neng Ibzan ing Israel kilub ding pitung banua. Inyang mete ya mikutkut ya Betlehem. Kaybat nang Ibzan, ing menimuna king Israel kilub ding apulung banua ya i Elon ning Zebulun. Inyang mete ya mikutkut ya Ayalon king sakup ning Zebulun. Kaybat nang Elon, ing menimuna king Israel ya i Abdon a anak nang Hillel a tau Piraton. Mika apat yang pulung anak a lalaki at atlung pulung apung lalaki a ating sarasariling asno. Penimunan neng Abdon ing Israel kilub ding walung banua. Inyang mete ya mikutkut ya Piraton sakup ning Efraim, king bulubundukan da ring Amalekita. Pasibayu lang mikasala king Ginu ding Israelita; inya peintulut na ning Ginu ing masakup la karing Filisteo kilub ding apat apulung banua. Kanitang panaun a ita, king balen ning Zora ating metung a taung milagyuan Manoa. Miembru ne ning tribu nang Dan. E ya bitasang mikayanak ing asawa na. Misan a aldo, pepakit ya king asawa na ing anghel ning Ginu. Ngana, E ka pa bitasang mikayanak, oneng ngeni kumagli ka at manganak metung a lalaki. Inya manibat ngeni e ka miminum alak o nanumang makalasing o mamangan king nanumang pamangan a makabawal. Potang abait mu ne ing anak mu, e me paputut a buak uling kabait na makatalaga ne king Dios bilang Nazareo. Ya ing magumpisa king pamagligtas king Israel karing gamat da ring Filisteo. Pintalan ne kanita ning babai ing asawa na at ngana, Detangan na ku ning metung a talasuyu ning Dios. Makatakut ya; lulupa yang anghel ning Dios. E ku ne man kitnan nung nu ya menibatan, at e na ne man sinabi kanaku ing lagyu na. Oneng sinabi na kanaku ing kumagli ku at ibait ke kanu ing metung a anak a lalaki. Sinabi na naman kanaku ing e ku dapat miminum alak o nanumang makalasing, at e ku sukat mamangan king nanumang pamangan a makabawal, uling makatalaga ne kanu ing anak a ibait ku bilang Nazareo ning Dios manibat king kabait na angga na king mate ya. Kanita nganang mekisabing mayap Manoa king Ginu, O Ginu, mamaus ku keka, itubud meng pasibayu kekami ing talasuyu na ning Dios a tinubud mu ban ituru na kekami nung nanu ing daptan mi king anak a mibait. At pekiramdaman na ning Dios ing inawad nang Manoa, at pepakit yang pepasibayu king asawa na ing anghel na ning Dios kabang makalukluk ya king marangle; oneng e ne kayabe i Manoa a asawa na. Inya agad neng pintalan ing asawa na at ngana, Lawan mu! Pepakit yang pasibayu kanaku itang taung dinatang kanaku nakadua na. Tinalakad ya i Manoa at tikian ne ing asawa na. Pintalan ne ing tau at ngana, Ika itang taung mekipagsalita king asawa ko? Wa, nganang mekibat. Nganang Manoa kanita, Nu mong matupad na la ding amanu mu, nanu ing gawan na ning anak? Nanung uring pamibiebie ing sukat nang tuntunan? Pekibat ning anghel ning Ginu, Kailangan ing tukian na ngan ning asawa mu ing sablang sinabi ku. E ya dapat mamangan king nanumang ibat karing tanaman a ubas. E ya dapat miminum alak o nanumang makalasing o mangan karing pamangan a makabawal. Kailangan nang tuparan ing sablang sinabi ku. Nganang mekibat Manoa, Sabian me kekami ing lagyu mu ban aparangalan da ka potang matupad na la ding kekang amanu. Nganang kinutang ning anghel, Obat buri yeng abalu ing lagyu ku? Metung yang lagyung pagmumulalan. Inya kinangwa yang metung a biserung kambing i Manoa at mapilan a binutil, at inain da king babo ning altar a batu king Ginu a darapat bage pagmumulalan. Nganang Manoa king asawa na, Siguradung mate kata, uling ikit te ing Dios! Ngana ning asawa, Nung buri na ning Ginu ing mate kata, e na sana tinggap ing ain ta; e na ne sana pepakit kekata ing sablang iti o e na na sana sinabi kekata ing miyayaliwang bage. Kaybat na nita, beit ne ning asawa nang Manoa ing metung a anak a lalaki at inaus neng Samson. Meragul ya ing anak at binendisyunan ne ning Ginu. At pegumpisan na neng pepasikan ning upaya na ning Ginu kabang atyu king kampu nang Dan pilatan na ning Zora at Estaol. Misan a aldo minta ya king Timna i Samson nung nukarin ne ikit ing metung a dalagang Filistea. Kaybat na nita, minuli ya at ngana kang tata na at ima na, Ating metung a dalagang Filistea karin king Timna. Kapad ke tabas. Gawa kayung paralan ban ya ing maging asawa ku. Nganang tata na at ima na, Samson, ala na waring babai kareng anak da reng kamaganak tamu o kareng kabalen tamu, at kailangan ka pang munta kareng paganung Filisteo ban manintun maging asawa mu? Nganang sinabing Samson kang tata na, Ya ing buri kung maging asawa. E ra kamalayan ding pengari na king iti kaburian na ning Ginu, uli na ning manintun yang pamikatagun ing Ginu ban labanan na la ding Filisteo. Ding sasakup king Israel kanitang panaun a ita ila ring Filisteo. Inya ya at i tata na at ima na minta la king Timna. Kabang lalabas la king metung a mulahan ubas dimdam neng gagaleung ing metung a leon. Bigla neng pepasikan ning upaya na ning Ginu i Samson, at anti ya mung biserung kambing a piglapak na karing gamat na ing leon. E na pepabalu iting milyari karing pengari na. Kaybat na nita, pintalan ne at pekisabian ing babai at lalu yang mikalub i Samson. Kaybat na ning mapilan a aldo mibalik ya ban pakasalan ne. Kabang papunta ya aisip na ing lawan ne ing pete nang leon, at mengapamulala ya inyang menakit yang dakal a panilan ampon pulut kilub ning katawan ning mete leon. Kinayud na karing gamat na ing pulut-panilan at pengan na iti kabang lalakad ya; disnan ne i tata na at i ima na at dininan na la king pulut-panilan. Pengan da oneng e na sinabi karela king kinua na ing pulut-panilan king katawan na ning mete leon. Minta ya i tata na king bale ning babai at karin migsadia yang pamangan i Samson. Iti ya ing kaugalian da ring kayanakan a lalaki. Inyang ikit de ring Filisteo tinubud da la ring atlung pulung lalaki ban akayabe na. Ngana karela, Ibat king mamangan linual ya ing bage apangan; king masikan linual ne man ing bage mayumu. Kaybat ning atlung aldo e re pa turan ing buri nang sabian ning bugtung. King kapat a aldo ngara king asawa nang Samson, Gawa kang paralan ban sabian ne kekami ning asawa mu ing buri nang sabian ning bugtung. Uling nung ali me, silaban mi ya ing bale nang tata mu at kayabe kang silaban mi. Ikayung adua, kinumbira yu kami ban panakawanan yu kami, e makanyan? Maki luang tutulu king mata na inyang pintalan ne ning asawa na i Samson at ngana, E mu ku kaluguran! Mua ka kanaku! Binie me karing kakaluguran ku ing bugtung at e me sinabi kanaku ing buri nang sabian niti! Nganang Samson, Lawan mu, agyang kang tata ku at ima ku e ke sinabi ing pakibat; at ngeni sabian ke keka? Tengisan na iti kilub ding pitung aldo ning pamagpiesta. Inya king kapitung aldo sinabi neng Samson king asawa na ing buri nang sabian ning bugtung, uling e ne tiknangan kukulitan. Kaybat sinabi ne ning babai karing Filisteo. Inya king kapitung aldo, bayu ya limbug ing aldo, sinabi da ring lalaki ning siudad, Samson, nanu ing mas mayumu kesa king pulut-panilan? Nanu ing mas masikan kesa king leon? Nganang mekibat Samson, Nung e ye ginamit ing kanakung baka king pamaniarul yu, angga man ngeni e ye pa sana balu ing pakibat. Bigla neng pepasikan ning upaya na ning Ginu i Samson at minta ya king Askelon nung nu na la pete ding atlung pulu katau karin; linubas na la at binie na ing mangamal dang imalan deti karing lalaking mekapakibat king bugtung. Kaybat na nita, minuli ya king bale nang tata na. Milalu ing mua na king milyari, at miyabie ya ing asawa na king lalaking meging kayabe na inyang kinasal ya. E melambat delawan neng Samson ing asawa na king panaun na ning pamamupul trigu; pigdala neng biserung kambing. Ngana king tata na ning babai, Lungub ku king kuartu ning asawa ku. Oneng e ne buring lungub ning tata. Ngana kang Samson, Sablang isip ku ing kasaman me, inya binie ke king kakaluguran mu. E wari mas malagu ne man ing wali na? Ya na ing kuanan mu king lugal nang atsi na. Pekibat nang Samson, Ngeni aliwa na aku ing maki pakibatan king gawan kung kasiran karing Filisteo! Inya meko ya at dinakap yang atlung dalan a asung-gubat. Tidua-tidua na lang pitaidtaid a iki at mibili yang sulu karing balang buknul da. Tidua-tidua na lang pitaidtaid a iki at mibili yang sulu karing balang buknul da.(15:4) Sinindian na la ding sulu at saka na la binulus karing marangle pakatanam trigu da ring Filisteo. King makanyan a paralan nang silaban pati na itang mepalut na ampon ing makatalaksan. Mesilab la naman ding mulahan dang olibo. Inyang ikutang da ring Filisteo nung ninu ing makirapat kaniti, abalu ra king i Samson ing makirapat uling ing katuangan nang tau Timna binie ne ing asawa nang Samson king kakaluguran na. Inya pintalan de ring Filisteo at silaban de ing babai at i tata na. Nganang Samson karela, Ah, makanyan pala ing daraptan yu! Susumpa ku ing e ku patugut anggang e ku mekayablas kekayu! At king mitmung bigsikan lisuban na la at dakal ya apate karela. Kaybat na nita, minta ya king metung nang kueba ning matarik a bunduk karin Etam. Dinatang la ring Filisteo at migkampu la Juda, at lisuban de ing balen ning Lehi. Kitang da ring memalen ning Juda karela, Obat lisuban yu kami? Pekibat da, Dinatang kami ba mi yang dakpan i Samson at daptan ing depat na kekami. Inya minta la deting atlung libung lalaki ning Juda king kueba king bunduk ning Etam at ngara kang Samson, E mu wari balu king makapailalam tamu king upaya da ring Filisteo? Nanu iting gewa mu kekami? Nganang mekibat, Nung nanu ing depat da kanaku ya naman ing depat ku karela. Ngara, Samson, dinatang kami keti ban igapus da ka at ibie karing Filisteo. Nganang Samson, Ipangaku yu kanaku ing e yu ku mu sana papaten. Ngara, E ra ka paten; igapus da ka mu at ibie karela. Inya tinali re karing aduang bayung lubid at inuli reng ibat king matarik a bunduk. Karas na Lehi, kukulisak lang sinalubung ding Filisteo. Bigla neng pepasikan ning upaya na ning Ginu i Samson at petad na la ding lubid a makatali karing takde na at gamat; anti la mung sinulad a pitlud na. Kaybat na nita, ikit ne ing sikang na ning metung a bayu pa mung mete asno. Dinuku ya at dimput ne at iti ya ing ginamit nang pemakamate karing libu katau. At nganang migkantang Samson, King sikang ning asno pete ku la ding libung tau; king sikang ning asno timbak ku la reting tau. Kaybat na nita, inugse ne ing sikang. Inaus deng Ramat Lehi ing lugal nung nu milyari iti. Dinatang kanita ing maragul a kau kang Samson, inya minaus ya king Ginu. Ngana, Binie me kanaku ing maragul a tagumpe; mamate na ku ngeni king kau at mabaldug na ku king gamat da reting paganung Filisteo? Kanita biklat ne ning Dios ing metung a makakulkul a lugal king gabun at linual ing danum karin. Inya inaus deng Hakore ing sibul; at angga man ngeni atyu karin king Lehi. Penimunan neng Samson ing Israel kilub ding aduang pulung banua kabang makapailalam la king upaya da ring Filisteo. Misan a aldo minta ya i Samson king Gaza, ing metung karing siudad da ring Filisteo. Karin ne ikit ing metung a babaing magtinda king katawan na at sipingnan ne. Abalu da ring tau Gaza king atyu karin i Samson, inya kibkuban de ing lugal at kabukas deng penaya king pasbul dalan ning siudad. Tahimik la kabukas at nganang mimisip king sarili na ning metung at metung karela, Panayan mi na ing sumala at kanita mi ne paten. Oneng migkera ya i Samson angga mu itang kapitangan bengi. Kaybat tinalakad ne at telan na lang matalik ding pasbul dalan ning siudad at bigla na lang biwat, at tinuki la ring aduang asias, ding kandadu, at ing sabla-sabla. Pisanan na la at dela na la ketang marayung taluktuk ning bunduk-bundukan arapan ning Hebron. Kaybat na nita, milsinta ya i Samson king metung a babaing milagyuan Delila a manuknangan king Kapatagan ning Sorek. Pintalan de ring limang aring Filisteo at ngara kang Delila, Gawa kang paralan ban sabian na kekang Samson nung ba't tutu yang masikan at nung makananu mi yang asugpuan, agapus, at e makalaban. Dinan na kang libu dinalan a pirasung pilak ning balang metung kekami, nung daptan mu iti. Inya nganang Delila kang Samson, Ipakisabi kung mayap keka king sabian mu kaku ing lihim a panibatan na ning kekang sikanan. Nung ating bisang migapus keka, nanu ing gawan na ban e ka makalaban? Nganang mekibat Samson, Nung itali ra ku karing pitung bagting pana a sagiwa maging maina kung kalupa da ring sabla. Inya ding aring Filisteo pigdala reng pitung bayung bagting pana a sagiwa i Delila at ginapus ne i Samson. Pepapanayan na la ding mapilan a lalaki king aliwang kuartu at kaybat kinulisak ya. Ngana, Samson! Daratang la ding Filisteo! Inya pematad na lang Samson ding bagting pana nung makananung mapapatad ing sinulad potang mitau iti keng api. Inya e ra mu rin atuklasan ing lihim na ning sikanan na. Nganang Delila kang Samson, Linoku mu ku mu at e mu buring sabian kanaku ing katutuan. Sigi na, sabian mu kanaku nung makananu na kang agapus ning ninuman. Ngana, Nung igapus da ku karing bayung lubid a e pa megamit, maging maina kung kalupa da ring sabla. Inya kinangwa yang bayung lubid i Delila at ginapus ne. Kaybat nganang kinulisak, Samson! Daratang la ring Filisteo! Makapanaya la ding lalaki king aliwang kuartu. Anti lang sinulad a petad na ding lubid karing takde na. Nganang Delila kang Samson, Linoku mu na ku na naman at e mu buring sabian kanaku ing katutuan. Sabian mu na kanaku nung makananu na kang agapus ning ninuman. Ngana, Nung ilala mu la ding pitu kung ikat a buak at itali mu lang matalik kapamilatan ning metung a tulus, maging maina kung kalupa da ring sabla. Inya peparatangan ne tudtud Delila angga king metudtud ya, at linala na la ding ikat ning buak na at tinali na lang matigik king tulus at kaybat nganang kinulisak, Samson! Daratang la ring Filisteo! Migising ya at mabilis neng leko ing tulus at ing linala. Inya ngana, Makananu mu ngening asabi kanaku ing kaluguran mu ku kabang e mu naman buring sabian kanaku ing katutuan? Mekatatlu mu na ku linoku, at e mu pa sinabi kanaku ing lihim a panibatan na ning kekang sikanan. E ne tiknangan kukulitan aldo-aldo. Sinawa ya king kakakulit na, inya king katataulian sinabi na ing katutuan. Ngana, E pa bitasang meputut ing buak ku. Mitalaga ku king Dios bilang Nazareo ning Ginu manibat na inyang mibait ku. Milako ing sikanan ku nung maurud ya ing buak ku at maging maina kung kalupa da ring sabla. Inyang asiguradu nang Delila king katutuan ing sinabi nang Samson, peparala yang amanu karing aring Filisteo. Ngana karela, Magbalik kayung pasibayu. Sinabi na na kanaku ing katutuan. Kanita mibalik la at darala da la ring salapi ra. Peparatang ne tudtud Delila i Samson king kandungan na, at kaybat inaus ne ing metung a lalaki at pepagupit na la ding pitu nang ikat ning buak nang Samson. Kaybat pegumpisan neng pinyubukan uling milako ne sikanan. At nganang kinulisak, Samson! Daratang la ring Filisteo! Migising ya at ngana king lub na, Magkalabius ku at mako antimo ing sadia. E na balu king likuan na ne ning Ginu. Dikma de ring Filisteo at dinukit da la ring mata na. Dela re king Gaza at ginapus de king tanikalang tangsu at pepagobran de king gilingan trigu ning sukulan. Oneng megumpisang tinubu ing buak na. Mitipun la ding aring Filisteo ban magsaya la at main metung a maragul a ain king dios dang i Dagon. Ngarang migkanta, Dininan na katamung tagumpe ning kekatamung dios laban king kalaban tamung i Samson! Magkusuelu la king sarili ra. Ngara, Ausan ye i Samson ban gawan ta yang libangan tamu. Inyang liwal da ne king sukulan i Samson, gewa reng pikaylian da at pepatalakaran de pilatan da ring maragul a asias. Inyang ikit de ring memalen migkanta lang kapurian king dios da. Ngara, Binie ne ning dios tamu ing tagumpe laban king kalaban tamu a minialanta king bansa tamu, at mekamate karing dakal kekatamu! Nganang Samson king anak a lalaking tataid king gamat na, Paburen mung atagkil ku la ding maragul a asias a magdala kaniting gusali ban makapagsandal ku kareti. Mitmu ya karing lalaki at babai ing gusali. Atyu la karin ding limang aring Filisteo at ating manga atlung libung lalaki at babai king bubungan a manalbe kang Samson. Kanita nganang menalangin Samson, O Ginung Dios, ipakisabi ku ing ganakan mu ku sana; makisabi kung mayap, O Dios ko. Ibalik mu kanaku ing sikanan ku agyang ngeni namu ban misan pa makayablas ku karing Filisteo king pamagdukit da karing adua kung mata. Kanita telan na lang Samson ding aduang makalibutad a maragul a asias a magdala king gusali; tinulak na la at nganang kinulisak, Paintulut mu ing mate kung kayabe da reting Filisteo! At tinulak na la king mabilug nang sikanan, at mibagsak ya ing gusali karing limang ari at karing balang metung a atyu karin. Mas dakal la ding taung pete nang Samson king kamatayan na kesa karing apate na inyang mabie ya. Minta la karin ding kapatad na at ding aliwang miembru na ning pamilya na ban kuanan de ing bangke na. Inuli re at kitkut de pilatan ning Zora at Estaol, king kutkutan nang tata nang i Manoa. Meging pamuntuk de ring Israelita i Samson kilub ding aduang pulung banua. Ating metung a tau king bulubundukan ning Efraim a milagyuan Mica. Ngana kang ima na, Simpa me ing taung menako karing kekang libu dinalan a pirasung salaping pilak. Dimdam ku inyang sinabi mu ita. Atyu la kanaku ding pirasung salaping pilak. Aku ing kinangwa. Nganang ima na, Anak, mananu na sanang bendisyunan na ka ning Dios. Sibli na la kang ima na ding libu dinalan a pirasung salaping pilak at nganang ima na, Ban e dugpa king anak ku ing sumpa, aku mismu tatalaga ku la ding salaping pilak king Ginu. Magamit la king pangagawa na ning metung a idolong dutung a binalut king pilak. Inya ngeni susubli ku la keka ding pirasung salaping pilak. Kanita sibli na la kang ima na. Kinangwa yang alagang aduang dalan a pirasung salaping pilak i ima na at binie na la king metung a plateru ban pagawa yang metung a idolo a dinukit king dutung at belutanan king pilak. Binili ne iti king bale nang Mica. Atin yang sariling altar iting taung i Mica. Ginawa yang mapilan a idolo at metung a efod, at tilduan neng pari ing metung karing anak na. Ala pang ari king Israel kanitang panaun a ita. Daraptan na ning balang metung at metung ing buri nang daptan. Kanita munamang panaun a ita ating metung a kayanakan a Levita a malambat nang manuknangan king Betlehem ning Juda. Likuan ne ing Betlehem ban manintun aliwang lugal a pituknangan na. Kabang maglakbe ya atagpuan ne ing bale nang Mica king bulubundukan ning Efraim. Nganang kinutang Mica, Nu ka menibatan? Nganang mekibat, Metung kung Levita a ibat Betlehem ning Juda. Manintun kung lugal a apituknangan ku. Nganang Mica, Malyari kang tuknang keni kanaku. Gawan da kang talaturu ku at pari, at dinan da kang apulung pirasung salaping pilak balang banua, imalan ampon pamangan. Mebisa yang manuknangan ing kayanakan a Levita kang Mica, at tinuring neng anting anak na. Tilduan neng Mica bilang pari na at menuknangan ya king pibalebale na. Nganang Mica, Bendisyunan na ku ning Ginu ngening atin na kung Levita bilang pari. Ala pang ari king Israel kanitang panaun a ita. King panaun a ita, manintun yang paglugalan na ing tribu nang Dan a malyari nang pituknangan uling angga man kanita karing tribu na ning Israel ala ya pang tinggap a gabun bilang mana na. Inya ding memalen na ning Dan memili lang lima kataung karapatdapat ibat karing pamilya da ring karelang tribu, at tinubud da la manibat karing balen na ning Zora at Estaol at penabilin a siasatan de at ispiahan ing lugal. Inyang miras la king bulubundukan ning Efraim, menuknangan la king bale nang Mica. Kabang atyu la karin, aulata re king pamagsalita na ing kayanakan a Levita, inya pintalan de at ngarang kinutang, Obat atyu ka keti? Nanu ing gagawan mu keti? Ninu ing midala keka keti? Nganang mekibat, Atin kaming pikayaring Mica ing upahan na ku bilang pari na. Ngara, Nung makanyan, ipakisabi ming mayap keka ing kutnan me ing Dios nung magtagumpe kami kening lakad mi. Nganang mekibat ning pari, Ala kayung pigaganakan. Ingatan na kayu ning Ginu king paglakad yu. Inya meko la ring limang lalaki at minta la king balen ning Lais. Ikit da ing panatag la pamibiebie ding tau karin antimo ding tau Sidon. Tau lang payapa, tahimik, at alang pamipate kaninu man; atyu ngan karela ing sablang kailangan da. Mabibie lang marayung tutu karing tau Sidon at ala lang pamakiugnayan king kaninu pa mang tau. Inyang kauli ra Zora at Estaol ding lima katau, kitnan da la ring kabalen da nung nanu ing ikit da. Ngarang mekibat, Tara, lusuban ta ya ing Lais. Ikit mi ya ing lugal at masanting ya. E kayu manatili keting alang gagawan. Magmalagua kayu; luban ye at sakupan ye! Karas yu karin akit yu king e ra isipan man ding tau ing luban ye. Maragul yang lugal; atyu ngan ing sablang kailangan na ning tau at babie na ne kekayu iti ning Dios. Inya menulakan lang manibat Zora at Estaol ding anam a ralan a lalaki ning tribu nan Dan; makasadia lang makilaban. Minukiat la at migkampu dane nang albugan ning Kiriat Jearim ning Judea. Inya angga man ngeni ausan deng Kampu nang Dan ing lugal a ita. Sinulung lang manibat karin at miras la king bale nang Mica king bulubundukan na ning balen ning Efraim. Ngara ding lima kataung mig-ispia king lugal makapadurut king Lais karing abe ra, Balu yu king ing metung kareting bale atin yang metung a idolong dutung a belutanan pilak? Atin la pang aliwang idolo at metung a efod. Nanu mo ing isipan yung dapat tamung daptan? Inya linub la king bale nang Mica nung nu ya manuknangan ing kayanakan a Levita at kinomustan de, samantalang pakatalakad la ding anam a ralan a sundalus ning Dan a makasadia king labanan king lele ning pasbul dalan. Katataglus dang linub king bale ding lima kataung ispia at kinua re ing dutung a idolong belutanan pilak, at ding aliwa pang idolo, at ing efod, kabang atyu kilual ing pari a kayabe ra ding anam a ralan a pakasandatang lalaki. Linub la ding lalaki king bale nang Mica at kinua da la ring idolo. Nganang kinutang karela ning pari, Obat daraptan yu yan? Pekibat da, E ka masigla. E ka magsalitang kataya mang amanu. E mu wari buri ing maging pari na ka ning metung a mabilug a tribu ning Israel kesa king pari na ka mu ning pamilya ning metung mung tau? Mekasayang tune iti king pari, inya kinua ne ing efod, at ding idolo king bale, at tinuki ya karela. Inya meko la; binili da la king makauna ding anak da, ding sese rang animal, at ing pibandian da. Marayu-rayu na la king bale inyang inaus na lang Mica ding kasiping nang bale ban makilaban. Atagal da la ring tau Dan at kilait da la. Ding tau ning Dan inarapan da la at ngarang kinutang kang Mica, Nanu ing malilyari? Nanu ing buri nang sabian ding dakal a taung deti? Nganang mekibat Mica, Ba't pikutang-kutang yu, Nanu ing malilyari? Dela ye ing pari ku at dela yu la ding dios a gewa ku! Nanu pa ngeni ing mitagan kanaku? Ngarang sinabi ding tau ning Dan, Mica, mayap pa ing ala na kang dakal a sasabian pota mimua la keka at lusuban da ka pa deting lalaki. Mate ka mung kayabe da ring mabilug mung pamilya. At sinulung la ding tau ning Dan. Ikit nang Mica king mas masikan la, inya migbalik ya at minuli bale na. Kaybat deng kinua ing pari at ding bage gewa nang Mica, tiglusan de at lisuban ing Lais, itang balen a tahimik at maki payapang memalen a atyu king kapatagan na naman ning Betreob. Pete da la ring memalen at silaban de ing balen. Alang malyaring sagip karela uling marayu ya ing Lais king Sidon, at ala lang pamakiugnayan karing aliwang tau. Telakad deng pasibayu ding tau ning Dan ing balen at karin na la menuknangan. Inalilan de ing lagyu na ning Lais king lagyung Dan. Pemalagyu re king makatua dang i Dan, ing anak nang Jacob. Telakad de ring tau ning Dan ing idolo ban karelang samban, at i Jonatan, ing anak nang Gersom at apu nang Moises, ya ing sinuyu bilang pari para karela. At sinuyu la naman karela ding lahi na bilang pari angga na inyang miyugse la karing aliwang bansa. Menatili la karin ding idolo nang Mica kabang manatili ya king Silo ing Tolda nung nu re sasamban ing Dios. Ala pang ari king Israel kanitang panaun a ita. Ating metung a Levita a manuknangan king masulud nang dake ning bulubundukan ning Efraim. Kinangwa yang metung a babai king Betlehem ning Juda ban maging kasese na. Misan a aldo, mimua ya ing babai at mibalik ya king pibalebale nang tata na karin king Betlehem, at menuknangan yang apat a bulan karin. Inya inari na king lub na ning lalaki ing puntalan ne at pakisabian neng mayap magbalik. Tiki ne ing ipus na at dela na la naman ding aduang asno. Tiki neng linub ning babai king bale at matula neng seganan ning tata inyang ikit ne. Pinilit neng manatili karin ning tata, inya menatili ya pang atlung aldo. Karin la miinuman, mengan, at metudtud. Inyang miras na ing kapat a aldo, maranun lang migising at migsadia na lang mako. Ngana ning tata ning babai king Levita, Mangan kayu pa mu ban e kayu dumanup king paglakad yu. Inya miyabe lang linukluk deting aduang lalaki; mengan la at minum. Kaybat ngana ning tata na ning babai, Ipakisabi kung mayap king keti ka pa kabukas at magkusuelu ka pa. Tinalakad ne ban mako ing Levita, oneng inawad na ning tata king manatili ya pa, inya menatili ya pang kabukas karin. King kalimang aldo maranun yang ginayak ban mako, oneng ngana ning tata na ning babai, Mangan ka pa agyang ditak mu. Manaya kang bagya at pota na ka lumakad. Inya mengan la deting aduang lalaki. Inyang mamako ne ing lalaki at ing babaing kasese na ampon ing ipus na pasibayu nang sinabi ning tata, Malapit nang mabengi; mayap pa keti na kayu matudtud ngening kabukas. Saguli na mu at dalumdum na; manatili na kayu keti at magkusuelu. Maranun na kayu mung mibangun bukas para muli na kayu. Oneng e ne bisa pang magkabukas karin ing lalaki, inya ya at ing babaing kasese na linakad na la. Atin lang aduang asno a maki sia a luklukan gulut da reti. Gatpanapun na inyang miras la Jebus (ngana wari, Jerusalem) inya nganang migsalita ning ipus king panginuan na, Masanting pu ing palabasan tamu ing kabukas keting siudad da ring Jebuseo. Inya ligpusan de ing Jebus at sindu ra ing pamaglakad da. Lalbug ne ing aldo inyang miras la Gibea, king sakup da ring tribu nang Benjamin. Tinuknang la king pamaglakad da ban karin la matudtud. Minta la king balen at migluklukan la king plasa, oneng metung man alang mengumbira ban karela na la makipanudtud. Kabang atyu la karin, dinatang ya ing metung a matuang lalaking ibat king obra na king marangle. Tubu yang talaga king bulubundukan na ning Efraim, oneng manuknangan ne ngeni king Gibea. (Ibat la king tribu nang Benjamin ding aliwang tau karin.) Apansinan ne ning matua iting maglakbe Levita a atyu king plasa. Nganang kinutang, Nukarin kayu ibat? Nukarin kayu munta? Nganang mekibat ning Levita, Ibat kami Betlehem ning Juda, at pauli na kami ngeni king kabubusalan na ning bulubundukan na ning Efraim. Ala metung man a mengumbira kekaming makipanudtud king pibalebale na, agyamang atin kaming pamangan at are para karing kekaming asno, tinape, at alak para kening babaing abe ku at kanaku at para king ipus ku. Atin kami king sablang kailangan mi. Ngana ning matua, Tara ketang pibalebale ku; e yu na dapat pang lalabas ing kabukas keti king plasa. Inya tiki na lang minuli ning matua at pepakan na la ding asno ra. Menos lang bitis ding bisita na at mengan la. Masaya lang misulusulu, oneng bigla lang dinatang menibatan king balen ding lalaking mahilig king katawan da ring kalupa rang lalaki. Pepadurutnan de ing bale at pegumpisan deng pengalampag ing pasbul. Ngarang migsalita king matuang lalaki, Ilual me yang lalaking yan a kayabe mung minuli! Bisa kaming makipangatawan king lalaking yan. Oneng linual ya ing matuang lalaki at ngana karela: E makanyan kakaluguran! Ipakisabi kung mayap king e yu gagawan iting e mayap at manawang! Bisita ke iting lalaki. Oyni ing babaing kasese na at ing sarili kung anak a dalagang birhen. Ilual ku la at kekayu na la. Gawan yu itang nanumang buri yung gawan karela. Oneng e yu gagawan ing bage makasumami keting lalaki! Oneng e re buring pakiramdaman. Inya liwal ne ning Levita ing babaing kasese na at binie ne karela. Semantalanan de at inabusu ing babai at e la tinuknang anggang abak. Karas ning ganingaldo mibalik ya ing babai at mibulang ya king pasbul ning bale ning matuang lalaki, nung nukarin atyu ing lalaking kasese na. Karin na ne disnan ning masala. Inyang mibangun ya ing lalaking kasese na itang abak at biklat ne ing pasbul ban sumulung na king lakad na ikit ne ing babaing kasese na; makakera ya arap na ning bale, makatas ya gamat at pakiabutan ne ing pasbul. Ngana, Talakad na ka. Lumakad ta na. Oneng ala yang dimdam a pakibat, inya seke neng makabakle king asno ing katawan na at sinulung neng pauli. Karas na keta karela, linub ya bale na at kinangwa yang panabak. Kinua ne ing katawan na ning babaing kasese na; pemirasu neng labing aduang dake at peparala yang kapirasu king balang metung karing labing adua nang tribu ning Israel. Ngara ding sablang menakit, Ala pang mibalitang anti kanyan! Kapilan man ala pang milyaring kalupa na niti manibat na inyang lakuan de ring Israelita ing Ehipto! Kailangan ing kimut tamu! Nanu ing masanting tamung daptan? Linage la ding sablang memalen na ning Israel, manibat Dan king dane norti angga na Beerseba king dane mauli, antimu rin manibat king sakup ning Gilead king aslagan bilang pakibat king aus. Mitipun la at misanmetung arap ning Ginu karin king Mizpa. Atyu la ring pamuntuk da ring sablang tribu na ning Israel keting pamitipun da ring memalen ning Dios, at ating apat a ralan a libung sundalus karela. Abalitan da ring memalen na ning Benjamin ing pamitipun da ring aliwang Israelita karin Mizpa. Ngarang kinutang ding Israelita, Sabian yu na mo kekami nung makananung merapat iting e mayap? Nganang mekibat ning Levita, ing asawa na ning babaing pete ra, Ing babaing kasese ku at aku miras kami Gibea king sakup nang Benjamin ban karin makitudtud. Dinatang la ding lalaking tau Gibea ban kuanan da ku. Pepadurutnan de ing bale itang bengi at buri da kung paten, oneng ing milyari semantalanan de at inabusu ing babaing kasese ku at kaybat mete ya. Kinua ke ing katawan na; pemirasu ke at peparala kung kapirasu karing balang metung at metung karing tribu ning Israel. Dinapat lang e mayap at manawang deting tau libutad tamu. Ikayu ngan Israelita kayu. Nanu ing isipan yung daptan kaniting milyari? Miyabe-abe lang tinalakad ding memalen at ngara, Ala metung man kekami a makatuknang king tolda o king pibalebale ing muli. Oyni ing daptan mi: mibagutan kami ba lang mapili ding mapilan a kataung lumusub king Gibea. Ding kapulung dake da ring lalaki king Israel ila ring magsadia king pamangan da ring sundalus, at lumakad na la ding aliwa ban parusan de ing Gibea keting karumaldumal a e ustu a gewa ra king Israel. Mitipun la ring sablang lalaki ning Israel a maki metung mung kapagnasan: ing lusuban de ing Gibea. Peparala lang tubud ding tribu ning Israel king kabilugan a sakup ning tribu ning Benjamin ban sabian da, Nanu iting e ustung gewa yu? Isuku yu la detang lalaki ning Gibea a pepasari king e ustu ban paten mi la, at ban milako na iting e mayap king Israel. Oneng ding memalen na ning Benjamin e ra la dininan pansin deting aliwang Israelita. Ibat karing miyayaliwang siudad ning Benjamin dinatang la Gibea ban makilaban karing aliwang Israelita. Subali pa king tribu ning Benjamin, ding Israelita mekatipun lang apat a ralan a libung pakaespadang sundalus a makasane na king labanan. Minta la ding Israelita king lugal ning pisasamban karin Betel, at karin ngarang mengutang king Dios, Ninu kekaming tribu ing mumunang lumusub karing tau ning Benjamin? Ngana ning Ginu, Ing tribu ning Juda. Inya linage na la itang abak ding Israelita at migkampu la malapit king siudad ning Gibea. Minta la ban lusuban da la ring sundalus ning Benjamin. Migpuestu la ding sundalus at inarapan de ing siudad. Linual la king siudad ding sundalus ning Benjamin, at bayu mebengi mekapate lang aduang pulu't aduang libung sundalus a Israelita. Linusub la king kaduang besis laban karing sundalus ning Benjamin. At king kaduang besis linual la king Gibea ding tau ning Benjamin, at king panaun a ita mekapate lang labing walung libu karing makasane sundalus na ning Israel. Kanita ding sablang memalen na ning Israel at ding sablang sundalus, minukiat la Betel at karin la menangis. Makalukluk la karin king arapan ning Ginu, at e la mengan itang aldong ita angga na itang bengi. Minain lang ain-a-durulukan at ain-ning-pamisulusulu king arapan na ning Ginu. Atyu Betel kanitang panaun a ita ing Kaban ning Kasunduan ning Dios. I Fineas, ing anak nang Eleazar at apu nang Aaron, ya kanita ing manibala kaniti. Kitnan de ring memalen ing Ginu, Kailangan ke pang lumual pasibayu ban makilaban karing kapatad ming tau Benjamin o ali na kami? Nganang mekibat ning Ginu, Lumaban kayu. Bukas ibie ku kekayu ing tagumpe. Inya mibili lang pakasalikut a sundalus a makapadurut king Gibea. Kaybat ning atlung aldo linakad no na naman ban labanan da la ring sundalus ning Benjamin, at antimo ing sadia pinuestu da na la king pamakilaban ding sundalus da makayarap king Gibea. Linual la ring sundalus ning Benjamin ban makilaban, at ikua da lang alaut king siudad da. At antimo ing sadia, pegumpisan da na lang pemate ding mapilan a Israelita king marangle, king dalan a papunta Betel, at king dalan a papunta Gibea. Mekapate lang ating atlung pulung Israelita. Ngara ding tau ning Benjamin, Antimo ing sadia, simbut ta no na naman. Oneng makaplanu ing murung la ding Israelita ban alaut da la king siudad at adala da la karing dalan. Inya kabang ing maragul dang grupu ding sundalus da ring Israelita minurung ya at migtipun la Baaltamar, bigla lang linusub ding lalaking pakasalikut karing mabatu nang dake ning gabun a makapadurut king Gibea. Lisuban de ring mepiling apulung libung lalaking ibat king kabilugan a Israel ing Gibea, at meging mabagsik ing labanan. E ra apibalak ding tau Benjamin ing malapit na lang mapate. Binie na ning Ginu ing tagumpe king Israel laban karing sundalus ning Benjamin. Mekapate lang aduang pulu't limang libu at dinalan ding Israelita karing kalaban da itang aldong ita. Kanita ra penamdaman ding tau Benjamin ing mesambut la. Ing maragul dang grupu ding sundalus ning Israel inurungan da la ring sundalus ning Benjamin uling asahan da la ring makapanaya rang sundalus a pinuestu rang pakasalikut makapadurut king Gibea. At bigla lang linage deting makapanaya at leganapan de ing siudad, at pete da la ngan ding atyu karin. Ing maragul dang grupu ding sundalus ning Israel at ding sundalus a pakasalikut atin lang pikasunduan a palatandanan. Kabud ikit de ing maragul a asuk mumukiat manibat king balen, magbalik la ding Israelitang atyu king parang ning labanan. Angga ketang penandit a ita mekapate na lang atlung pulung Israelita ding tau Benjamin. Ngara king sarili da, Antimo ing sadia, simbut ta no naman. Kaybat linto ya ing palatandanan; metung yang maragul a asuk ing minukiat manibat king balen. Melikid la kagulutan da ring tau Benjamin at mengapamulala la inyang akit deng masisilab ya ing siudad da. Mibalik la kanita ding Israelita at mengataranta la ding tau Benjamin uling akilala ra king malapit na lang mapate. Inurungan da la ring Israelita at memulayi lang papunta king ilang, oneng e la mekatakas; metukup la pilatan da retang maragul dang grupu ding sundalus ning Israel ampon ding linage pakasalikut a Israelita, at megisan lang mete. Atukup da la ring Israelita ding kalaban; tekikian da lang alang tuknang angga ketang metung a lugal a dane nang aslagan ning Gibea; pamaten da la kabang susulung la. Labi lang walung libung pekamayap a sundalus na ning Benjamin ding apate ra. Mekatakas la ding aliwa king ilang papunta king Batu ning Rimon. Apate da la karing dalan ding limang libu karela. Tekikian da la ring aliwa pa angga king Gidom. Mekapate lang aduang libu. Heganagana, adua lang pulu at limang libung tau Benjamin ding mete ketang aldong ita. Deti pawa lang matapang a sundalus. Oneng ating anam a ralan a katau a mekatakas king ilang papunta king Batu ning Rimon, at menatili la karin kilub ding apat a bulan. Belikan da la ring Israelita ding aliwa pang tau Benjamin, at pete da la ngan ding lalaki, babai, anak, at pati na ding animal. Silaban da la ngan ding makapadurut a balen ketang lugal a ita. Ginawa lang metung a taimtim a kapangakuan king Ginu inyang mitipun la ding lalaki na ning Israel karin king Mizpa. Ngara, Ala metung man kekami ing paintulutan ne ing anak nang babai ban makapakiasawa ya king metung a tau Benjamin. Inya minta na la Betel ding Israelita at karin la migluklukan king arapan na ning Dios angga itang bengi. King masikan a siwala ngarang kiniak kapaitpaitan: O Ginung Dios ning Israel, obat makanyan ing milyari king Israel? Obat malapit niang matda king Israel ing tribu ning Benjamin? Itang kabukasan abak, mibangun lang maranun ding memalen at mitalakad lang altar karin. Minie lang ain-a-durulukan at ain-ning-pamisulusulu. Ngarang mengutang, Ating grupu karing tribu ning Israel ing e dinatang king pamitipun king arapan na ning Ginu karin king Mizpa? (Ginawa lang metung a pangaku king paten ya ing ninumang e datang Mizpa.) Melunus la ding memalen na ning Israel karing kapatad dang tau Benjamin at ngara, Mewala ya ngening aldong iti ing metung karing tribu na ning Israel. Nanu ing daptan tamu para adinan ta lang ayasawa ra ding lalaki ning Benjamin a mitagan? Mengaku tamung taimtim king Ginu king e ya makapakiasawa karela ing ninuman karing anak tamung babai. Inyang ikutang da nung ating grupu karing tribu na ning Israel ing e minta king pamitipun karin Mizpa, ikit da king metung man alang dinatang karin a ibat Jabes ning Gilead. Inyang mika bilangan na, ala metung man karing manuknangan Jabes karin Gilead ing atyu karin. Inya peparala yang labing aduang libu ing balen karing peka matapang nang diling lalaki a maki panabilin: Munta kayu at paten yu la ding sablang tau king Jabes pati na ding babai ampon anak. Paten yu la ding sablang lalaki pati na ding sablang babai a e na birhen. Menakit lang apat a ralan a birhen pa karing memalen na ning Jabes, inya dela da la reti king kampu karin Silo a atyu king sakup na ning Canaan. Kaybat peparala yang tubud ing mabilug a balen karing tau Benjamin a atyu king Batu ning Rimon at inawad da ing ituknang na ing labanan. Migbalik la ding tau Benjamin at ding aliwang Israelita; binie da la karela ding babaing ibat Jabes a e ra pete. Oneng migkulang la reti. Melunus la ring memalen karing tau Benjamin uling lesakan ne ning Ginu ing pangametung da ring tribu ning Israel. Inya ngara ding talapanimuna ning balen, Ala nang babai king tribu ning Benjamin. Nanu ing gawan tamu ban adinan ta lang asawa ding lalaki ning Benjamin a makatagan? E la dapat kababawasan agyang metung mu ding labing adua nang tribu ning Israel. Manintun tamung paralan ban makapanatili ya ing tribu na ning Benjamin, oneng e ta na la man apaintulutan ing makapakiasawa la karing anak tamung babai, uli na ning ginawa tamung taimtim a pangaku king e ta ya paintulutan ing anak tamung babai ban makapakiasawa ya king metung a tau Benjamin. Kanita ra aganaka king malapit na mu ing banuahan a piesta na ning Silo. (Atyu ya ing Silo king dane norti na ning Betel, banda mauli king Lebona at banda aslagan king dalan pilatan na ning Betel at ning Sikem.) Ngarang sinabi karing tau Benjamin, Munta kayu at salikut karing mulahan ubas at lawan. Potang lumual na la para terak king piesta ding babai ning Silo, lage kayu ibat karing mulahan ubas. Ing balang metung kekayu sagmit yang metung a ayasawa na karing babai at ituki neng magbalik kayabe na king sakup ning Benjamin. Nung datang la kekayu ding karelang tata o kapatad at magreklamu la, malyari yung sabian karela, Ipakisabi mi ing e yu na la kakuanan kekami, uling e mi no man simsam kekayu king labanan ban maging asawa mi. At anti na ning e yu na la man binie kekami, e kayu mikasala king pengaku yu. Gewa ra iti ding tau Benjamin; ing balang metung karela memili yang ayasawa na karing babaing teterak Silo at tinakas ne. Kaybat mibalik la king karelang sakup a lugal; telakad de ing balen da at karin na la menuknangan. Meko la at minuli ding keraklan karing Israelita karing sarasarili dang tribu at pamilya ampon pibandian. Ala pang ari king Israel kanitang panaun a ita. Daraptan na ning balang metung at metung itang buri nang daptan. Kanitang ding ukum ilang mamuntukan king Israel, mika maragul a danup king mabilug a bansa. Inya ing metung a tau Betlehem at ing asawa na ampon ding adua nang anak a lalaki miglakbe lang minta king bansang Moab. Elimelek ing lagyu na at i Naomi ya ing asawa na. Malon at Kilion ing lagyu da ring anak dang lalaki. Tune lang Efrateo ning Betlehem, oneng mekipamalen la king marayung bansa ning Moab. E miglambat mete ya i Elimelek. Melakuan la kang Naomi ding adua nang anak a mekapakiasawa karing aduang babai na ning Moab. Orpa ya lagyu ing metung, at Ruth ne man ing kadua. Kaybat na ning manga apulung banuang pamanuknangan da karin mete ya i Malon at i Kilion. Inya lubus yang meulila king asawa at anak i Naomi. Karin king Moab na abalitan Naomi king binendisyunan na la ning Dios ding memalen na king kapamilatan na ning maragul a pupul. Inari na king lub na ing lakuan ne ing Moab, at ituki na la ding adua nang manuyang king balen nang tibuan. Inya miglakbe lang miyabe-abe papunta king Juda. Oneng kabang lalakad la, nganang Naomi kari Orpa at Ruth, Mayap pa ing muli na kayu keta kekayu at karing pengari yu. Mananu na sanang maging maganaka ya kekayu ing Ginu nung makananu kayung meging maganaka kanaku at karing meyangu-bie anak ku. Ipaintulut na sana ing makapakiasawa kayung pasibayu at mika sarasarili kayung pamilya. Penuma na la kaybat nang asabi ita. Oneng menangis la ding manuyang na at ngara, Tuki kaming muli keka karing kabalen mu. Nganang Naomi, Anak, e kayu malyaring tuki kanaku. Muli na kayu keta kekayu. E na ku malyaring mikayanak pa ban maging asawa yu. Sulung, muli na kayu. Matua na ku; e na ku malyaring makapakiasawa pa. Ala na kung talagang akarapat, inya ala na kayung kapanayan agyang pang makapakiasawa ku pa ngening bengi at manganak, uling e kayu malyaring makapanayang maluat ban maging asawa yu la. Masakit mapalyari ita. Makiasawa na kayu mung pasibayu kareng aliwa, uling dinayu ya kanaku ing Ginu. E ku buri ing takman yu ing mapait kung sibukan! At menangis lang pasibayu ding manuyang na. Kanita inuma neng Orpa i Naomi at memun ne at minuli ne karela. Oneng pepailakuan ya i Ruth. Inya nganang Naomi kang Ruth, Ing bilas mung i Orpa minuli ne karing kabalen na at karing dios na. Sigi na, tukian me! Oneng nganang Ruth, Ima, e mu ku sana pipilitan lakuan da ka. Paburen mung tukian da ka. Nung nukarin ka munta karin ku munta, at nung nukarin ka manuknangan karin ku manuknangan. Ding kabalen mu ilang maging kabalen ku, at ing Dios mu ya ing maging Dios ku. Nung nukarin ka mate karin ku mate, at karin ku naman mikutkut. Parusan na ku sanang mabayat ning Ginu nung paintulutan kung mikawani kata subali mu nung pikawanian na kata ning kamatayan. E ne migsalita pa inyang ikit na nang Naomi king matula yang tuki i Ruth. Sindu ra ing pamaglakbe ra. Inyang miras la Betlehem, mipamulala la ding taung menakit karela. Ngarang mikukutnanan ding babai, Aliwa i Naomi ita?! Pekibat nang Naomi, E yu na ku ausan pang Naomi; ausan yu na ku mung Mara, uling gewa nang mapait ning Ginung Mayupaya ing bie ku. Mabandi ku inyang lakuan ke ing lugal a iti, oneng ngeni pakakalulu kung binalik na ning Ginu keti. E yu na ku sana ausan pang Naomi uling simpa na ku ning Ginung Mayupaya, at pepadalanan king dakal a kasakitan king bie ku. Iti ing sangkan nung inya i Naomi at ing manuyang nang i Ruth meko la Moab at migbalik king balen nang tibuan. Megumpisa naman kanita ing pamamupul king sebada inyang dinatang la Betlehem. I Elimelek a asawa nang Naomi atin yang kamaganak a milagyuan Boaz. Mabandi ya i Boaz. Misan a aldo nganang Ruth, ing tau Moab, king katuangan nang i Naomi, Paintulutan mu ku sanang munta king marangle ban mamulut tinalage sebada a alakuan da ring papalut. Karin ku ketang ninumang munie kapaintulutan mamulut ku. Pekibat nang Naomi, Wa, anak. Inya meko ya i Ruth at minta ya king marangle ban mamulut king kagulutan da ring papalut. Ing apuntalan nang marangle ya ing kang Boaz. Mipaintagun king dinatang ya i Boaz a menibatan Betlehem. Ngana karing taung papalut, Mantabe ya kekayu ing Ginu. Bendisyunan na ka sa ning Ginu, ngara namang mekibat. Nganang mengutang Boaz king katiwala na, Ninu ing babaing ita? Pekibat ning katiwala, Ya ing kayabe nang minuling Naomi; tau ya Moab. Pekisabi nang mayap ing paintulutan keng mamulut kagulutan da ring papalut. Peintulutan ku ne man. Inya manibat na nandin abak angga ngeni atyu ya keti; ala yang paynawa. Linapit ya i Boaz at ngana kang Ruth, Makiramdam ka king sabian ku keka. E na ka pupunta kareng aliwang marangle ban mamulut. Manatili na ka keting kayabe da ring kanakung talapagobrang babai. Lawan mu nung nu la papalut at tukian mu la. Penabilinan ku na la ding kayanakan a lalaki king e ra ka pakialaman. At neng kakau ka, munta ka ketang pi-inuman ban minum king danum a siklu da ring kayanakan a lalaki. Pekaduku nang Ruth kang Boaz at ngana, Meging maganaka kayu kanaku agyang metung ku mung dayuan. Sinabi nang Boaz, Abalitan ku ing sablang mayap a depat mu king kekang katuangan manibat na inyang mete ya ing asawa mu, at ing pamipainggulut mu karing kekang pengari at king balen mu ban makipamalen ka king metung a lugal a ala kang bitasang kakilala. Bendisyunan na ka sa ning Ginu, ing Dios ning Israel, uling karing lalam nang bagyus karin ka migsantung! Nganang Ruth, Meging maganaka kayu kanaku. Pepasikan yu ku lub king sinabi yu agyang e ku karapatdapat maging metung mu karing ipus yung babai. Inyang oras nang mangan inaus neng Boaz i Ruth. Ngana, Me keni, mangan kang tinape at itiltil me king alak. Inya mekiluklukan ya i Ruth karing magobra at dininan neng sing-le, at mengan ya angga king kinabsi ya. At atin ya pang mitagan a pamangan. Nganang minie bilin Boaz karing talapagobra na inyang meko ya i Ruth ban isundu ing pamamulut, Paburen yeng mamulut agyang karing libutad da ring tropa; e ye babawalan. Paburen yung ating manabu king makaaptas ban atin yang pulutan. Memulut ya i Ruth angga na itang gatpanapun at saka na dinara. Menikua yang halus labing aduang kilu. Inuli na king balen at pepakit na king katuangan na ing apulut nang pagkabiayan; binie na naman itang mitagan king pengan na. Nganang kinutang Naomi kang Ruth, Kaninung marangle ka memulut? Kaninu ka mekipagobra? Bendisyunan ne sa ning Dios itang pepakit ganaka keka. Pekibat nang Ruth, King marangle na ning lalaking ausan dang Boaz. Bendisyunan ne sa ning Ginu, nganang Naomi. Tune tutuparan na ning Ginu ing pangaku na karing mabie at mete. Ngana pa, Malapit ta yang kamaganak ing taung ita; metung ya karing ating pakibatan sumaup kekata. Nganang sinabing Ruth, Sinabi na naman kanaku king malyari kung manatiling mamulut kayabe ding talapagobra na angga king mayari ing palutan. Nganang Naomi kang Ruth, Masanting! E ra ka pigaganakan kanita uling kayabe mu la ding babaing talapagobra nang Boaz. Inya sindu nang Ruth ing pamamulut a kayabe da ring tauan nang Boaz angga na inyang meyari ing palutan king sebada at trigu. At menatili yang kalukup na ning katuangan nang i Naomi. Misan a aldo, nganang Naomi kang Ruth, Kailangan ing saupan da kang makapakiasawa at mika sarili mung pibalebale. Atatandanan me i Boaz, ing sinabi kung malapit tamung kamaganak at ding tauan nang kayabe mu king marangle? Makiramdam kang masalese king sabian ku keka. I Boaz at ding kayabe na dumara lang sebada ngening bengi. Inya mandilu ka, magpabanglu, at isulud me ing pekamalagu mung imalan. Kaybat na nita, munta ka king pidadaran da, oneng e ka paulata king atyu ka karin anggang e ya meyaring mengan at minum i Boaz. Lawan me ing lugal nung nu ya matudtud at potang matudtud ne, lapitan me at ilako ing takap karing bitis na at magkera ka lele nang bitis at sabian na keka ing daptan mu. Nganang Ruth, Gawan ku ing sablang sinabi yu. Inya minta ya i Ruth ketang lugal nung nu la dadara, at tiparan na ing sablang sinabi na ning katuangan na. Masaya ya i Boaz inyang meyari yang mengan at minum. Minta ya king buntun da ring tinalage sebada at metudtud ya. Dinatang yang pakakalale i Ruth at leko ne takap a bitis i Boaz at migkera ya lele da ring bitis na. King kapitangan na ning bengi migising ya i Boaz, at inyang migbiling ya mipamulala ya uling ating babaing makakera lele nang bitis. Ninu ika? nganang kinutang. I Ruth pu, ing kekayung talasuyu, nganang mekibat. Kasi malapit kayung kamaganak na ning meyangu-bie asawa ku, inya karapatdapat mu ing lingapan yu ku, at pakasalan agpang king kekayung kaugalian. Nganang Boaz, Bendisyunan na ka ning Ginu. Mas maygit ing katapatan a papakit mu king kekaming pamilya kaniting depat mu kesa king kasuyuan mu king kekang katuangan. E ka menintun lalaking kayanakan a mabandi o pakakalulu. E ka migaganaka. Gawan ku ing sablang agyu ku, uling balu na ning mabilug a balen ing mayap kang babai. Wa, tutu king malapit yu kung kamaganak, oneng ating tau a mas malapit yung kamaganak a sukat sumaup keka. Keti na ka pa at bukas abak a maranun lawan ta nung interesadu yang kuanan na kang pakibatan. Nung e ya bisa, susumpa ku king Dios a mabie king aku ing tupad king tungkulan. Sige, matudtud na ka. Inya metudtud ya i Ruth ketang kabitisan nang Boaz, oneng mibangun ne bayu ya sinlag ing aldo, uling sinabi nang Boaz king e ya sukat mayakit minta king pidadaran. Nganang Boaz kang Ruth inyang mamako ne, Ilako me ing tibabal mu at iladlad me. At dininan neng aduang pulu't limang kilung sebada. Seupan neng puntukan na iti, at kaybat melaus neng minuli i Ruth. Karas na bale, nganang mengutang ning katuangan na, Komusta ing lakad mu, anak? Kinwentu nang Ruth ing sablang depat nang Boaz. At ngana pa, Sinabi na kanakung Boaz king e ku mumuling alang daralan, inya dininan na kung halus kapitnang kaban a sebada. Nganang Naomi, Manaya ka pa anak angga king abalu mu ing maging resulta na niti. E ya patugut i Boaz king aldong iti anggang e ne asalese iting bage. Minta ya i Boaz king pasbul dalan ning siudad, ing lugal nung nu la mititipun ding memalen. Linukluk ya karin. Linabas ya karin itang pekamalapit nang kamaganak Elimelek a abanggit nang Boaz. Inaus ne at ngana king tau, Abe, me keni saguli at lukluk ka. Linapit ya at linukluk ne man. Kanita minaus yang apulung makatua i Boaz, at inagkat na lang lukluk munaman karin. Inyang makalukluk na la nganang Boaz king pekamalapit dang kamaganak, Minuli ya i Naomi ibat Moab at buri ne ngening ipisali ing gabun na ning meyangu-bie asawa na a kamaganak ta. Isipan ku king sukat mung abalu iti uling ika ing maki katuliran sali. Nung interesadu kang saliwan me, saliwan me king akakit da reting makatua na ning balen. Nung e ka interesadu, aku ing sali. Saliwan ke, ngana ning lalaki. Kanita sinabi nang Boaz, Kabud asali me kang Naomi ing gabun, sukat mu ne mang pakasalan i Ruth, ing Moabitang mebalu na ning kekatamung kamaganak ban manatili ing gabun king pamilya na ning meyangu-bie. Ngana ning lalaki kang Boaz, Ah makanyan! Uli na nian e ku gampanan ing katuliran kung sali king gabun, uling mangabaldugan king milako la mana ding mismung sarili kung anak. Ika na ing sali. Anti kaniti ing kaugalian kanitang panaun a ita king mamisali o ing manatbus king pibandian: lulukas na la ning mamisali o ning manatbus ding sandalyas na, at kaybat ibie na la king sasali bilang katibayan na ning karelang pamikasundu. Inyang sinabi na ning lalaki king i Boaz na ing sali, likas na la ding sandalyas na at binie na la kang Boaz. Kanita nganang Boaz karing makatua at karing aliwa pang taung atyu karin, Testigu kayu ngan king ngening aldong iti seli ke kang Naomi ing sablang bage atyu king lagyu nang Elimelek at karing anak nang i Kilion at Malon. Karagdagan kaniti, pakasalan ke i Ruth a tau Moab at asawa na ning meyangu-bie Malon ban manatili ing pibandian king pamilya na ning meyangu-bie. King kapamilatan na niti manatili yang mabie ing lagyu na king kabilugan a pamilya na at king balen na. Saksi kayu ngan kaniting bage merapat ngening aldong iti. Ngara ding makatua at ding aliwa, Wa, testigu kami ngan. Bendisyunan ne sa ning Ginu ing maging asawa mu antimo ing pamamendisyun na kang Raquel at Lea, at uli ra linto ya ing Israel. Mibandi ka sa king Efrata at maging mayupaya king Betlehem. Mananu na sanang ding maging anak mu kang Ruth maging anti ya king pamilya nang Perez, ing anak nang lalaking Juda at Tamar. Inya kesal neng Boaz i Ruth at inuli ne king bale na. Binendisyunan ne ning Ginu i Ruth at mikayanak yang lalaki. Ngara ding babai kang Naomi, Purian ya ing Ginu, uling dininan na ka ngening apu a lumingap keka. Mananu na sanang mirangal ya iting anak king Israel! Iyatad na sana keka ing tula at kapanatagan angga king tumua ka. Kaluguran na ka ning manuyang mu, at maygit ya i Ruth kesa karing pitung anak a lalaki. Kinua neng Naomi ing anak at linapit king salu na; iningat ne at sinese. Ding babaing kasiping dang bale inaus deng Obed ing anak. Pemalita na ning metung at metung karela king mika apu yang anak a lalaki i Naomi. I Obed ya ing tata nang Jese, at i Jese naman ya ing tata nang David. King Ramataim-Zofim, karin king bulubundukan a sakup ning Efraim, ating metung a taung milagyuan Elkana. Anak neng Jeroham at ding makatua na ila di Elihu, Tohu, at ing Efrateong i Zuf. Adua ya asawa: Ana ya lagyu ing metung at i Penina ing kadua. Mikayanak ya kang Penina, oneng ali ya kang Ana. Balang banua pupunta ya i Elkana king Silo ban samba at miyain ain-sakripisyu king Ginung Mayupaya. Ding adua nang anak Eli, di Ofni at Fineas, susuyu la karin bilang pari. Potang miyain yang ain-sakripisyu i Elkana darakayanan ne i Penina at ding sabla nang anak a lalaki at babai; oneng agyamang kaluguran ne i Ana metung ya mung dake ing babie na uling ala yang anak. Parati neng pamakarine ning karibal nang i Penina. Gagawan nang Penina iti balang banua neng pupunta la king bale ning Ginu. Inya manangis ya i Ana at e bisang mangan. Nganang Elkana a asawa na, Ana, obat manangis ka at e mamangan? Obat malungkut ka? E ku wari maygit karing apulung anak a lalaki para keka? Misan, kaybat dang mengan karin Silo, tinalakad ya i Ana. Ing paring i Eli naman makalukluk ya lele na ning pasbul ning bale ning Ginu. Tutung mabayat ing panamdaman nang Ana. Menalangin ya king Ginu kabang manangis yang kapait-paitan. Nganang ginawang panata, O Ginung Mayupaya, nung pakiramdaman yu ku, nung saupan yu ku at dinan metung a anak a lalaki, italaga ke kekayu kabang bie na at e ke paputut a buak. Pagumasdan na ne man palang Eli i Ana kabang manalangin ya. Gagalo ya labi oneng ala yang daramdaman i Eli king sasabian na uling manalangin ya king pilubluban na; inisip nang Eli king malasing ya. Inya nganang Eli, Angga pa kapilan ing alben da kang malasing? Muli na ka ban milako ka lasing! E ku pu malasing, nganang Ana. E ku miminum alak o nanumang inuman a makalasing. E yu sa isipan ing ala kung kwentang babai; bubugnus ku mu king Ginu ing sakit ning lub ku. Nganang Eli, Muli na kang payapa at sana ibie na keka ning Dios ning Israel ing aduan mu. Pasalamatan ku pu ing ganaka yu kanaku, nganang Ana. Kaybat minuli ne. Mengan ya at mayan ne panamdaman. Kabukasan, maranun yang migising i Elkana at ing pamilya na at sinamba la king Ginu; kaybat mibalik na la king bale ra karin Rama. Sipingnan neng Elkana ing asawa nang i Ana, at pekiramdaman na ning Ginu ing aduan na. Mebuktut ya i Ana at beit ne ing metung a anak a lalaki. Samuel ing lagyung binie na king anak uling ngana, Binie ne ning Ginu kanaku. Nganang Elkana, Gawan mu ing nanumang isipan mung mayap daptan. Panayan mu neng miyawat ing anak. Saupan na ka sanang makatupad ning Ginu king pangaku mu. Makanyan yang e tinuki i Ana, at sinese ne ing anak na angga na king inawat ne. At inyang ayawat na ne, tiki ne king Silo. Migdala yang metung a torong atlung banua tua, atlung pulu't anam a litrung arina at metung a lulanan a ating alak; at dela ne ing anak na king bale na ning Ginu karin king Silo agyamang anak ya pa mu. Kaybat deng kinatat ing toro dela re ing anak kang Eli. Nganang Ana, Mayalang galang na ku mo pu, aku pu itang babaing makatalakad siping yu at menalangin king Ginu. Oyni pu ing anak a inawad ku king Ginu; pekiramdaman na pu ing inawad ku. Ngeni aku naman pu babie ke king Ginu; kabang mabie ya, suyuan ne pu ing Ginu. At simban de karin ing Ginu. Nganang menalangin Ana: Matula ku uli ning Ginu; uli na migtagumpe ku. Ngeni kaylian ku la ding kakung kalaban; matula ku uling linigtas na ku ning Ginu. Alang aliwang banal nune mu ing Ginu; alang aliwang batung santungan a kalupa na ning kekatamung Dios. Tuknang na kong magsalitang kayabangan, e yu na paramdam pa ing kekong ketasan; ing Ginung Dios ya'ng makibalu king sabla, at ya ing manatul karing dapat ning tau. Simbut na la ding mayupaya, oneng pasiknangan na la ding maina. Detang mabsi ila naman ngening makiupa ba lang mangan kabang ding danupan ngeni mabsi no man. Pitu ya ayanak ing babaing baug, at magdusa ya ing babaing dakal a anak. Ing Ginu ya ing kakua king bie, at babie bie; malyari na katamung paten at malyari na katamung biayan. Malyari na kang gawan kalulu o mabandi; malyari na kang ibaba o itas. Itatas na la kabilian ding kalulu, at liligtas na la ding atyu king pamangailangan; pakiluklukan na la karing marangal a tau, at babie ne karela ing marangal a tronu bilang karelang mana. Ding pundasyun ning yatu king Ginu la, at babo ra telakad ne ing yatu. Ingatan no ning Ginu ding tapat, oneng ding e mayap mate la libutad ning karalumduman. E na sa pangara ning tau ing sikanan na. Paten no ning Ginu ding kalaban na, karin banua duldul ya karela. Atulan ne ning Ginu ing mabilug a yatu; pasiknangan ne ing ari na, at papagtagumpen ne ing pinili na. Kaybat na nita, minuli ya i Elkana at ing mabilug nang pamilya karin Rama. Oneng likuan de i Samuel ban sumuyu king Ginu lalam nang pamanibalang Eli, ing pari. E la mayap ding anak nang Eli; ala lang galang king Ginu. Oyni ing maralas dang gagawan ding pari karing tau: neng atin taung magdalang animal a iyain da, datang ya ing utus-utusan na ning pari kabang pabukal de ing karni. Magdaladala yang metung a tinidor a maki atlung panusuk. Tutusuk ne iti kilub ning maragul a kaldera o king isanu mang pipaglutuan. Para king pari ing sablang atutusuk na ning tinidor. Makanyan ing daraptan da karin Silo neng pupunta la karin ding sablang Israelita. Ing tutu na niti bayu pa meduluk ing taba, datang ne ing utus-utusan na ning pari at ngana king taung miyayain ain-sakripisyu, Ibie yu na ing dake nang karni ning pari ban inangnang na uling e na tanggapan kekayu ing karning mipabukal na; buri na itang sagiwa pa. At nung sakaling makibat ya king sukat pa mung dulukan ing taba at kaybat malyari na nang kuanan itang buri da, sabian na ning utus-utusan na ning pari, Ali, ngeni mu na ibie; nung ali kuanan kung sapilitan iti. Tutung maragul ing pamikasala ra deting kayanakan a anak nang Eli king arapan na ning Ginu; e ra no gelangan man ding ain king Ginu. Susuyu ya i Samuel king bale ning Ginu; makabigkis ya king awakan na ing metung a imalan a linen. Gagawa neng imalan ima na balang banua at babie ne kang Samuel neng pupunta la ilang miyasawa king bale ning Ginu ban miyain king panata rang ain-sakripisyu balang banua. Bibendisyunan na no mang Eli i Elkana at ing asawa na. Ngana, Dinan na ka pa sanang anak ning Ginu king babaing iti bilang kalibe ketang penata na king Ginu. Kaybat na nita muli na la. Melunus ya ing Ginu kang Ana at mebuktut ya, at mikayanak ya pang atlung lalaki at aduang babai. Ing anak a Samuel naman meragul yang susuyu king Ginu. Matua ne i Eli at dimdam na ing sablang daraptan da ring anak na karing sablang Israelita pati na ing pamakilaguyo ra karing babaing susuyu king pasbul palub king Toldang tuknangan ning Ginu. Nganang Eli karela, Obat gagawan yu ing makanyan? Belita da kanaku ding sablang tau ing e mayap yung pamamaniaptan. Tuknangan yu na ing gagawan yu, anak ko! Matsura ing babalita na ning balen ning Ginu tungkul kekayu. Nung mikasala ya ing metung a tau king kalupa nang tau, malyari yang mamilatan karela ing Ginu; nung ing metung a tau mikasala ya king Ginu, ninu ing mamilatan para king taung ita? Oneng e la rin mekiramdam kang tata ra; buri na ning Ginu ing mate la. Meragul ne mang pibuburian na ning Ginu at ding tau i Samuel. Misan a aldo lepitan ne ning metung a propeta i Eli. Ngana, Oyni ing sasabian na ning Ginu: Pepakilala ku ing sarili ku king pamilya na ning penibatan mu inyang atyu la pa karin Ehipto bilang ipus na ning ari ning Ehipto. Karing sabla nang tribu ning Israel pinili keng maging kanakung pari ban mangasiwa king kanakung altar, duluk insenso, at magdala king efod arapan ku; at king pamilya ning penibatan mu karin ku la tituk ding sablang ain-a-durulukan a idala da ring Israelita. Obat mangasungasub kayu karing animal a yayain da at aliwa pang ain a inutus kung iyain da kanaku? Papaygit mo pa yata kanaku ding anak mu? Lawan mu pataban yu ing sarili yu karetang pekapiling dake ra ding ain na ning balen kung Israel! Inya pakiramdaman mu ngeni ing pasabi na keka ning Ginu, ing Dios ning Israel: Kanitang milabas sinabi ku king ing pamilya mu at ing pamilya nang tata mu ilang sumuyu kanaku angga king alang angga, oneng ngeni e na makanyan. Ding parangalan ku ila mu detang parangal kanaku, at e ku la parangalan detang misasakuil kanaku. Datang ing aldo ala kung itagan a kayanakan king pamilya mu at king pamilya nang tata mu; alang miras king ketuan king pamilya mu. Akit yu king mitmung kapangaririan ding sablang mibie a bendisyun king Israel, oneng alang miras king ketuan king pamilya mu. Paintulutan ku lang sumuyu ding mapilan mung lahi king kanakung altar angga na king mangalual la mata king katakawan da; oneng gisanan no ngan paten ning espada ding aliwa. Ing malyari karing adua mung anak a i Ofni at i Fineas magsilbing sinial para keka: mate la kilub ning patingapun. Oneng mamili kung metung a tapat a pari; gawan na ing sablang buri ku. Dinan keng metung a pamilyang sumuyu arapan na ning kanakung pinili angga na king alang angga. At puntalan de ring sablang mitagan king pamilya mu at magpakumbaba la arap na ban kanita mika upa la at makapanintunan la. Sabian da: Pakisabi mi sanang mayap ing dakayanan yu kami king obra da ring pari ba kaming atin apangan. Susuyu ya king Ginu ing anak a Samuel lalam nang pamamahalang Eli. Malagad ya mung magsalita ing Ginu kanitang panaun a ita; malagad mu ing mika ating vision. Misan a bengi makakera ya i Eli ketang lugal na king bale ning Ginu nung nu ya matudtud; mapula ne mata at halus e ne manakit. E ya pa mitda kanita ing sulu king bale ning Ginu, at matudtud ya naman i Samuel king bale ning Ginu ketang lugal nung nu ya atyu ing Kaban ning Dios. Kanita nganang minaus ning Ginu kang Samuel, Samuel, Samuel! Nanu pu ita? nganang mekibat. At saka ya milaying minta kang Eli at ngana, Ausan yu ku po? Nanu pung buri yu? Pekibat nang Eli, E ra ka inaus; sulung matudtud na kang pasibayu. Meko ya at migbalik king pagkeran na. Nganang pasibayung minaus ning Ginu, Samuel! Mibangun ya i Samuel at minta ya kang Eli at ngana, Ausan yu ku po? Nanu pung buri yu? Pekibat nang Eli, E ra ka inaus, anak ko; sulung matudtud na kang pasibayu. E ne pa kanita kakilalang Samuel ing Ginu, uling e ne pa akasabi ing Ginu. King katlung besis inaus na ne naman ning Ginu i Samuel. Mibangun ya iti at minta ya kang Eli at ngana, Ausan yu ku po? Nanu pung buri yu? Kanita na aintindian Eli king ing Ginu ya ing mamaus king anak. Inya nganang Eli kang Samuel, Sulung, matudtud na ka, at nung ausan na ka, oyni ing ipakibat mo, Magsalita kayu, Ginu, at makiramdam ya ing talasuyu yu. Meko ya i Samuel at saka ne metudtud. Dinatang ya ing Ginu at lepitan ne i Samuel; inaus ne kalupa ning gewa na. Ngana, Samuel, Samuel! Magsalita kayu, Ginu, at makiramdam ya ing talasuyu yu, nganang mekibat Samuel. Kanita ngana ning Ginu kang Samuel, Atin kung malapit nang daptan king Israel at tune lang mitakutan ding makaramdam kaniti. King aldong ita daptan ku ing sablang sinabi kung daptan laban king pamilya nang Eli. Sabian mu kang Eli king atulan ke ngeni at king kapilan man ing pamilya na uli na niting kasalanan. Agyang balu na lang lalapastangan kanaku ding anak na, makanyan man e na la peniabianan. Uli na niti, susumpa ke ing pamilya nang Eli at king ala nang ain-sakripisyu o nanumang ain a makapamayad king kasalanan na. Metudtud yang pasibayu i Samuel angga na itang abak. Pangayabak biklat na la ding pasbul na ning bale ning Ginu. Tatakut neng sabian kang Eli ing ikit nang vision, oneng pepayaus neng Eli i Samuel. Ngana, Samuel, anak ko! Nanu pu ita? nganang mekibat. Nanung sinabi na keka ning Ginu? nganang mengutang Eli kang Samuel. Ala ka sanang sasalikut kanaku, ne! Parusan na ka sana ning Dios nung sakaling atin kang isalikut kanaku agyang metung mu mang amanu king sablang sinabi na keka! Kanita sinabi na ngan Samuel ing sinabi na ning Ginu; ala yang linihim kang Eli. Nganang Eli, Ita mung matulid ya ing gawan na ning Ginu. Meragul ya i Samuel; antabayanan ne ning Ginu at mipatutuan ing sablang sinabi na. At balu na ning mabilug a Israel manibat karin Dan angga Beerseba king propeta ne ning Ginu i Samuel. Sindu na ning Ginu ing pamipakit na karin Silo; pepakilala na ing sarili na kang Samuel karin king kapamilatan na ning amanu na. Potang magsalita ya i Samuel, ing mabilug a Israel makiramdam ya. Misan mekilaban ya ing Israel karing Filisteo; migkampu la malapit Ebenezer samantalang migkampu no man Afek ding Filisteo. Kaybat selese da la ring Filisteo ding sundalus da para king labanan. Tutung mabagsik ing pamilaban da; mesambut ya ing Israel karing Filisteo at kematen lang apat a libu karing karelang sundalus. Inyang mekayatras na la ding sundalus king karelang kampu, ngarang sinabi ding makatuang manimuna na ning Israel, Obat peintulutan na katamung mesambut ning Ginu karing Filisteo king aldong iti? Mayap pa kuanan ta ya ing Kaban ning Kasunduan ning Ginu king Silo ban akayabe ta ya king labanan, at iligtas na katamu king upaya ra ding kekatamung kalaban. Makanyan lang mitubud tauan da king Silo, at kinua de reti ing Kaban ning Kasunduan ning Ginung Mayupaya a makatronu king babo da ring kerubin. Tinuki la king Kaban ning Dios ding adua nang anak Eli, i Ofni at i Fineas. Inyang miras ne ing Kaban ning Ginu king kampu, kinulisak yang masikan king tula ing mabilug a Israel angga na king kinurug ya ing yatu. Dimdam da ring Filisteo ing masikan dang kulisak at ngarang kinutang, Nanu kabaldugan ing dimdam tamung kulisak ibat king kampu ra ding Hebreo? Mitakutan la ding Filisteo inyang abalu ra king miras ne king kampu ing Kaban ning Ginu. Ngara, Dinatang ya ing dios king kampu ra! Masambut ta na kanyan! Ala pang milyaring makanyan kekatamu. Makalunus tamu! Ninung magligtas kekatamu king upaya na niting dios a mayupaya? Ya naman iti ing dios a pepagpang miyayaliwang salut karing tau Ehipto karin king disyerto! E kayu masisira lub at magpakalalaki kayu, Filisteo! Nung ali maging ipus da kayu ding Hebreo nung makananu lang meging ipus yu. Magpakalalaki tamu at lumaban! Mekilaban la ding Filisteo at mesambut la ding Israelita. Memanakas la king labanan at minuli ya bale na ing balang metung. Dakal lang tutu ding mete: atlu lang pulung libung sundalus na ning Israel. Abihag de ring Filisteo ing Kaban ning Dios; kayabe la karing mete ding adua nang anak Eli, i Ofni at i Fineas. Ketang aldong ita ating mekapulaying metung a taung tubu king lahi nang Benjamin a ibat king labanan at miras ya king Silo; gabak-gabak ya susulud at marinat ya. Disnan neng makalukluk i Eli lele na ning dalan; manaya yang balita, uling pigaganakan ne ing Kaban ning Dios. At inyang mekalub ne ing tau king siudad at mekapamalita ne, kinulisak ya king takut ing mabilug a siudad. Nganang mengutang Eli inyang dimdam na ing kulisak, Nanu ing kabaldugan na niting kulisak? Kanita agad neng belitanan niting tau. Idad neng siam apulu't walung banua i Eli; halus e ne manakit. Oyni ing belita na ning tau kang Eli, Aku pu itang karatang-datang pa mung ibat king labanan; ikua ku pung mekatakas. Nanung milyari, anak ku? nganang Eli. Pekibat na ning memalita, Milayi ya pu ing Israel arapan da ring Filisteo at dakal lang mete karing tauan tamu; kabilang la kareti ding adua yung anak, i Ofni at i Fineas. At abihag de ring kalaban ing Kaban ning Dios. Inyang dimdam nang Eli ing milyari king Kaban ning Dios, mituag ya king pangalukluk na lele na ning pasbul dalan ning siudad. Mepakli ya batal at mete ya uli na ning matua ne at mabayat ya. Meging ukum ne ning Israel i Samuel kilub ding apat apulung banua. Miyaldo ne man kanita ing asawa nang Fineas. Mipanganak yang ala king oras inyang abalitan neng mebihag ing Kaban ning Dios at king mete ya naman ing katuangan nang i Eli at king mete ya king labanan ing asawa nang i Fineas. Inyang mamamate ya ngara ding babaing mamantabe, E ka tatakut; lalaki ya ing beit mung anak. Oneng e na la pekibatan; e ya bitasang bubulad. Inaus neng Ikabod ing anak, ngana wari, Likuan na ne ning ligaya ning Dios ing Israel! uling mebihag ya ing Kaban ning Dios at uling mete ya ing asawa na at ing katuangan nang i Eli. Ngana, Meko ne ing ligaya na ning Dios king Israel king pangabihag na ning Kaban ning Dios. Ibat king Ebenezer dela re ding Filisteo ing Kaban ning Dios karin Asdod. Linub de king templo ra at binili re siping na ning kikilalanan dang dios a i Dagon. Kabukasan ning abak a maranun, ikit da ring memalen na ning Asdod king makaragsa ya at makasubsub i Dagon arapan ning Kaban ning Ginu. Telakad de at binalik king lugal na; oneng kabukasan abak a maranun makaragsa ne naman at makasubsub i Dagon arapan ning Kaban ning Ginu. Putut ya buntuk at aduang gamat; pakakalat la lele na ning pasbul. Bukud mung ing katawan na ya ing mitagan. Iti ya ing sangkan nung inya angga man ngeni ding pari nang Dagon at ding sablang lulub king templo nang Dagon e la tutuklu king lugal lele na ning pasbul ning templo nang Dagon karin Asdod. Perusan na la ning Ginu ding memalen na ning Asdod at ding kasiping dang balen; mitubuanan lang tumor. Ngara ding memalen na ning Asdod inyang akit da iti, E ya sukat manatili kekatamu ing Kaban ning Dios ning Israel uling mabayat ing parusa na kekatamu at king dios tamung i Dagon. Atin lang tiburan a tau at pepatipun da la ring sablang ari da ring Filisteo at ngarang mengutang, Nanung gawan mi king Kaban ning Dios ning Israel? Ngarang mekibat, Padala ya ing Kaban ning Dios ning Israel karin Gat. Makanyan deng dela ing Kaban ning Dios ning Israel karin Gat. Inyang miras ya karin, miparusan la naman ding tau karin at bina lang melingasngas. Mitubuanan lang tumor ding memalen karin; matua at anak. Kaybat dela re ing Kaban ning Dios karin Ekron. Oneng ngara ding tau Ekron inyang miras ya karin ing Kaban ning Dios, Dela re ing Kaban ning Dios ning Israel kekatamu ban itamu naman ing papate ra king Dios ning Israel. Kanita ila man pepatubud la at tinipun ding sablang ari da ring Filisteo. Ngara, Ilako ye keni ing Kaban ning Dios ning Israel at ibalik ye king sarili nang lugal; nung ali mangamate ke ngan. Maragul ing takut da ring memalen king mabilug a siudad. Tatakut la king parusa na ning Dios; mengatadtad lang tumor detang e mete. Miras banua ing kulisak da. Pitu yang bulan atyu ing Kaban ning Ginu king bansa ding Filisteo. Kanita pepayaus da la ring Filisteo ding karelang pari at mamamanula at ngarang kinutang, Nanung gawan tamu king Kaban ning Ginu? Nanu ing parala tamu potang pabalik ta ya king sarili nang lugal? Ngara, Nung pabalik ye ing Kaban ning Dios king Israel, papagdalan yeng regalu bilang bayad kasalanan. Kanita kumayap kayu, at akilala yu nung baket paparusan na kayu. Nanu ne man ing regalu a padala tamu bilang bayad king kasalanan? ngarang kinutang ding tau. Pekibat da, Limang gintung tumor at limang gintung dagis agpang king kabilangan da ring ari da ring Filisteo, uling metung ya mu ing salut a digpa kekayu at karing ari yu. Pakilupa yu la ding gintu karetang tumor at dagis a penibatan na ning salut yu; parangalan ye ing Dios ning Israel, pota ituknang na na ing parusa na kekayu, karing kikilalanan yung dios, at king bansa yu. E yu apusan ing kesiasan dang buntuk ding tau Ehipto at ning ari da. E wari inyang parusan na nong e makanyan-kanyan pepaburen da lang meko ding Israelita? Inya ngeni, magsadia kayung metung a bayung gareta at aduang bakang pasusu a e pa mirinan paud; ikulung yu la ding biserung pasusuan da at ding pakulyutan yu king gareta ila deting gaindung baka. Kuanan ye ing Kaban ning Ginu at ibili ye king gareta, at ibili yu la lele na, kilub ning metung a baul, ding gintung bage a parala yu bilang pamayad king kasalanan yu. Kaybat palakaran yu lang dili ra ding baka; e yu la pataid kaninu man. Kaybat magumasid kayu: nung taglus-taglus lang munta king Bet Semes a tuknangan da, kanita ing Ginu pin ing memarusa kekatamu; nung e la taglus-taglus karin, mipaintagun mu ita. Makanyan ing gewa ra. Kinangwa lang aduang bakang pasusu ban mangulyut karing gareta, at saka ra la kilung ding karelang biseru. Binili re ing Kaban ning Ginu king gareta at itang baul nung nu la karin ding gintung tumor at dagis. Taglus-taglus lang minta Bet Semes ding baka. Tikian de ing matulid a dalan papunta karin, at e la man migliku-liku bandang wanan o kayli; gagaga la kabang dalan. Tikian da la ring ari da ring Filisteo angga king angganan na ning Bet Semes. Papalutan da ring tau Bet Semes ing trigu ra king kapatagan. Inyang mipayatna la ikit de ing Kaban at metula la. Miras ya ing gareta ketang asikan nang Josue ning Bet Semes. Ating metung a maragul a batu karin; pemakli ra ing dutung na ning gareta at inain da la bilang ain-a-durulukan ding baka king Ginu. Kildas de ring Levita ing Kaban ning Ginu at ing baul a atyu siping na nung nu la karin ding gintung bage, at binili da la babo na ning maragul a batu. Minain lang ain-a-durulukan at aliwa pang ain-sakripisyu king Ginu ding memalen na ning Bet Semes king aldo mu ring ita. Panakit da kaniti ding lima rang ari ding Filisteo, migbalik la king aldo mu ring ita karin Ekron. Makanyan da lang pipartian ding gintung tumor a pepadala da ring Filisteo bilang bayad king Ginu tungkul king karelang kasalanan: ing metung para king Asdod ya, ing metung para king Gaza ya, ing metung para king Askelon ya, Gat, at Ekron. Kasing dakal da la ring gintung dagis ding sablang siudad a sakup da ring limang ari a Filisteo; kayabe no kareti ding lugal a pakabakud pader at ding alang pader. Angga man king aldong iti atyu king asikan nang Josue karin Bet Semes itang batung maragul nung nu re timpak ing Kaban ning Ginu. At pete no ning Ginu ding pitung pulung katau karing memalen na ning Bet Semes uling sinilip de ing Kaban ning Ginu. Menangis la ding tau panakit da king mete la ding kabalen da. Ngara ding memalen na ning Bet Semes, Ninu ing malyaring marap king Ginu, ing banal a Dios? Nukarin ta ya malyaring padala ing kaban ban milaut ya kekatamu? Mitubud la king siudad na ning Kiriat Jearim. Pepasabi ra king binalik da ne ring Filisteo ing Kaban ning Ginu; inya malyari da neng kuanan. Dinatang la ding memalen na ning siudad ning Kiriat Jearim at kinua re ing Kaban ning Ginu, at dela re king bale nang Abinadab a atyu babo ning metung a bunduk-bundukan. Pinili re ing anak nang i Eleazar ban ya ing sikasu king Kaban ning Ginu. Malambat ya king Kiriat Jearim ing Kaban ning Ginu; manga adua yang pulung banua karin. Sinisi ya ing mabilug a Israel at mignasang migbalik lub king Ginu. Nganang Samuel karing memalen na ning Israel, Nung talagang bisa kayung magbalik king Ginu king mabilug yung pusu, sukat yu lang ilako ding dios a dayuan at pati na i Astarte. Italaga yu ing sarili yu king Ginu at ya mung bukud ing suyuan yu. Kanita iligtas na kayu karing Filisteo. Inya leko da la ring dios a dayuan at pati na i Astarte, at ing bukud da mung simban ya ing Ginu. Kaybat nganang Samuel, Tipunan yu la ding sablang Israelita karin Mizpa at panalangin da kayu king Ginu. Mitipun la karin Mizpa at sinaklu lang danum at saka ra bilus iti arapan na ning Ginu. Mig-ayunu la king aldong ita at sinabi ra, Mikasala kami king Ginu. (At i Samuel ya ing meging pamuntuk da ring Israelita karin Mizpa.) Migsadia la ding ari da ring Filisteo ban makilaban king Israel inyang abalitan da king mitipun la ding Israelita karin Mizpa. Mitakutan la ding Israelita karing Filisteo inyang abalitan da iti, at sinabi ra kang Samuel, E yu ke sana paburen. Maus kayung alang tuknang king Ginung kekatamung Dios ban iligtas na katamu karing Filisteo. Kanita kinangwa yang metung a sususu pang tupa i Samuel at saka ne inain kabilugan bilang ain-a-durulukan king Ginu. Menalangin ya i Samuel king Ginu para king Israel at pekibatan na ne man ning Ginu. Kabang yayain neng Samuel ing ain-a-durulukan dinatang la ring Filisteo ban lusuban de ing Israel, oneng menuldul masikan at makanyan na lang beligon ning Ginu ding Filisteo king aldong ita. E ra balu ing daptan da at memulayi la king akakit da ring Israelita. Linual la Mizpa ding sundalus na ning Israel at saka ra la tegal ding Filisteo angga king Betcar at pete da la. Kaybat na nita, kinangwa yang metung a batu i Samuel at binili ne iti pilatan na ning Mizpa at Sen at inaus neng Ebenezer. Ngana wari: Angga ngeni seupan na katamu ning Ginu. Makanyan lang mesambut ding Filisteo, at manibat na kanita e ra ne liban pa ing bansang sakup na ning Israel. Kabang mabie ya i Samuel pepakit na ning Ginu ing laban ya karing Filisteo. Ikua ra lang abalik king Israel detang balen a sekupan da ring Filisteo manibat king Ekron angga Gat; ikua na ning Israel ing sablang gabun a kimkam da ring Filisteo. Mekipagkasundu la ding Amoreo king Israel. Meging pamuntuk ne ning Israel i Samuel kabang mabie ya. Balang banua lipat-lipat ya king Betel, Gilgal, at Mizpa ban ayusan na ing problema da ring tau kareting lugal. Kaybat magbalik ya Rama, uling karin ya manuknangan at manungkulan bilang ukum na ning Israel. Karin ya naman mitalakad metung a altar para king Ginu. Inyang matua ne i Samuel gewa na lang ukum ding anak na king Israel. Joel ya lagyu ing anak nang lalaking pangane at Abiya ne man a lagyu ing kadua; gagampanan da ing katungkulan da karin king Beerseba. Oneng e la memuli kang tata ra nune meging matako la king pikualtan; tinanggap lang suhul at babaluktut da ing katuliran. Uli na niti, migsaria la ding sablang manimuna na ning Israel kang Samuel karin Rama. Ngara, Samuel, matua na kayu at e no man memuli kekayu ding anak yu; tuldu kayung ari ban mamuntukan kekami antimo ing mararapat karing aliwang bansa. Oneng e ya matula i Samuel kaniting karelang kayaduanan. Inya menalangin ya king Ginu. Nganang mekibat ning Ginu kang Samuel, Pakiramdaman mu ing sabla rang sasabian keka ding memalen, uling aliwa naman ika ing sasakuil da nune aku ing sasakuil dang ari da. Nung makananu ra kung peinggulutan at sinambang aliwang dios manibat na kanitang liwal ku la Ehipto angga na ngeni, makanyan munaman ing gawan da keka. Pakiramdaman mu ing aduan da; oneng maigpit mu lang balan tungkul king gawan na karela ning maging ari da. Sinabi nang Samuel karing taung maniawad ari ing sablang sinabi na ning Ginu. Ngana karela, Anti kanini ing gawan na ning maging ari yu: Gawan na lang sundalus na ding anak yu. Ding aliwa kareti sake la karing karung panggera, ding aliwa naman sake la karing kabayu, at ding aliwa gawan na lang sundalus a maglakad para king pamakilaban; gawan na lang opisyal da ring libung sundalus ding aliwa, at gawan na lang opisyal da ring limang pulung sundalus ding aliwa. Papanyarulan na la at papamupulan na la ding aliwa yung anak, at pagawan na lang sandata para king pamakilaban at para karing karung panggera na ding aliwa pa. Pagawan na lang pabanglu ding anak yung babai, papaglutuan na la, at gawan na lang panadero. Kuanan na ing pekamasanting dang diling pupul ding kekayung asikan at ubasan at pitatamnan olibo, at ibie na iti karing talasuyu na. Kuanan na ing sikapulu king kekayung trigu at karing kekayung ubasan, at ibie na iti karing opisyal na at karing talasuyu na. Kuanan na la ding ipus yung lalaki at babai at ding masanting dili karing baka yu at asno, at kaybat gamitan na la king paobra na. Kuanan na naman ing kapulung dake karing kekayung kawan at maging ipus na kayu. Kanita e na kayu pakiramdaman ning Ginu king aldo saingsing kayu uli na ning aring pinili yu. Oneng e re mu rin pekiramdaman ding tau i Samuel. Ngara, Nanu pa man ing sabian mu buri mi pa mu rin ing mika ari kaming mamuntukan kekami ban maging kalupa da kami ding aliwang bansa. Panimunan na kami ning ari mi at ya ing atyu king mumuna neng makilaban kami. Pekiramdaman na ngang Samuel ing sablang sinabi ra ding tau, at kaybat belita na iti king Ginu. Ngana ning Ginu kang Samuel, Ibie mu ing aduan da at tuldu kang maging ari da. Kanita nganang Samuel karing lalaki ning Israel, Sulung, muli na kayu. Ating metung a taung milagyuan Kis king lahi nang Benjamin; anak neng Abiel at apu neng Zeror a anak nang Becorat at apu na namang Afia. Atin yang anak a masanting; Saul ya lagyu iting kayanakan. Alang aliwang migit king santing kang Saul karing tau Israel; matas yang dili karing sablang Israelita. Misan, mewala la ding asno nang Kis a tata nang Saul. Inya nganang Kis king anak nang i Saul, Mituki kang metung karing ipus at panintunan mu la ding asno. Minta ya king bulubundukan nang lugal ning Efraim. Lipatan ne pa ing sakup ning Salisa, oneng e ra la ikit ding asno. Dinalan la naman karin Saalim, oneng e ra la pa mu rin ikit. Lipatan de ing mabilug nang sakup ning Benjamin, oneng e ra la munaman ikit ding asno. Karas da king Zuf, nganang Saul king ipus a kayabe na, Mibalik ta na; nung ali ikata ing pigaganakan nang tata ku at aliwa ding asno. Ngana ning ipus, Ating propeta keti a gagalangan da ring sabla uling ing heganaganang sasabian na mipapaltutu. Puntalan te; pota asaupan na kata king panintunan ta. Nung munta kata, nganang Saul king ipus, nanu ing ibie ta king propeta? Megisan na ngan ing pamangan ta at ala katang adala anting regalu para king propeta. Nanu ing mitagan king darala ta? Nganang mekibat ning ipus kang Saul, Atin kung pera a kapat nang dake ning salaping pilak. Malyari keng ibie iti king propeta at ituru na la kekata ding panintunan ta. ( Kanitang panaun a ita lalapit ya ing ninuman king manula ning Israel neng atin yang buring ikutang king Dios, uling manula ing aus da king ausan dang propeta ngeni.) Nganang Saul king ipus na, Masanting ya ing aisip mu, abe; tara na. At migsaria la ketang balen nung nu ya manuknangan ing propeta. Kabang paukiat la king dalan papunta king balen, asaganan da la ring babaing lulual ban saklung danum. Ngarang kinutang karela, Atyu ya ing manula king balen? Atyu ya, ngarang mekibat. Mipauna ya kekayu. Mamalagua kayu; atyu ya king balen uling minain lang ain-sakripisyu ngeni ding memalen king lugal a pisasamban. Akit ye kalub yu king balen bayu ya munta king lugal a pisasamban ban mangan. E la mangan ding tau anggang e ya datang uling kailangan ne pa mung bendisyunan ing ain-sakripisyu; kaybat kanita la pa mu mangan detang mekumbira. Lumakad na kayu ban agad yeng akit. Inya minta la king balen. Kabang lulub la king siudad, ikit de i Samuel; lalabas yang papunta king lugal a pisasamban. Itang aldong ita bayu ya dinatang i Saul, pepabalu na ning Ginu ing makatuki kang Samuel: Bukas king oras a anti kaniti, atin kung papuntalan a tau keka; ibat ya king sakup ning Benjamin at lanian me bilang ari ning balen kung Israel. Iligtas ne ing balen ku king gamat da ring Filisteo, uling ikit ku ing kasakitan na ning kanakung balen at miras na kanaku ing saingsing da. Panakit nang Samuel kang Saul, ngana ning Ginu, Samuel, oyan ing taung sasabian ku kekang mamahala king balen ku. Lepitan neng Saul i Samuel lele na ning pasbul dalan ning siudad at ngana, Sabian yu na mo kanako nung nu ya karin ing bale na ning manula? Pekibat nang Samuel kang Saul, Aku ing manula. Tuki ka kanaku king lugal ning pisasamban uling makisulu ka kanaku king aldong iti, at pangaras na ning abak palakuan da ka kaybat kung inula nung nanu ing isipan mu. Tungkul naman karetang asno mung atlu nang aldo mewala, e mu na la pigaganakan uling meyakit na la. Oneng ninu ing pagkapilitan nang panintunan ning Israel nune ika at ing kekang pamilya? Pekibat nang Saul, Lahi na ku mung Benjamin; ibat ku king malating dili karing tribu na ning Israel, at ing pamilya ku ya ing malating dili karing pamilya na ning tribu nang Benjamin! Obat makanyan kayu sasabian kanaku? Tiki neng Samuel i Saul at ing ipus na, at dela na la king kilub at pepaluklukan na la ketang kabisera. Manga atlu lang pulu katau ding kumbiradu. Nganang Samuel king talapaglutu, Idala me kanaku itang dake na ning pamangan a binie ku keka at pepakalilua ku. Kinua ne ning talapaglutu ing pata at binili ne arapan nang Saul. Nganang Samuel, Makatalaga ya para keka ing mikalilua. Mangan ka; kelilua mi ya iti angga king kekang paniatang. Talagang pigsadia ra ka. Mengan yang kasulu nang Samuel i Saul ketang aldong ita. Kaybat meko la king lugal ning pisasamban at minta la king balen. Pigsadia reng tudturan i Saul babo na ning bale at migkera ne ban matudtud. Kabukasan, inyang malapit neng sunlag ing aldo, lepitan neng Samuel i Saul at ginising ne. Ngana, Saul, talakad na ka ba na kayung makalako. Mibangun ya i Saul at minta la king dalan. Nganang Samuel kang Saul kabang papunta la king angganan na ning balen, Sabian mu king ipus mu ing muna neng mako, oneng e ka pa mu mamako ban asabi ku keka ing pasabi na ning Dios. Kinua neng Samuel ing lulanan laru at tigtugan neng laru ing buntuk nang Saul, at kaybat inuma ne. Ngana, Lalanian na ka ning Ginu bilang ari na ning sarili nang balen. Ika ing pamuntuk king balen na ning Ginu at iligtas mu la ring memalen karing sabla dang kalaban. Oyni ing tanda king ika pin ing pinili nang pamuntuk ning Ginu king balen na. Potang mikawani kata ngeni, atin kang akasalubung a adua kataung malapit king kutkutan nang Raquel karin king Selsa a sakup na ning tribu nang Benjamin. Sabian da keka king meyakit na la ding asnong panintunan mu at king ika ngeni ing agaganaka na ning kekang tata at parating kukutang. Kaybat sumulung ka pa at miras ka king tanaman a ensina na ning Tabor. Saganan da ka karin ding atlu kataung papunta king Betel ban samba king Dios. Magdala yang atlung biserung kambing ing metung kareti, ing metung naman magdala yang atlung maragul a tinape, at magdala ne mang metung a lulanan a mitmung alak ing katlu. Pugayan da ka at ibie da la keka ding adua karing atlung darala dang tinape. Kuanan mu la potang ibie da la keka. Kaybat na nita, munta na ka man king Gibeat Elohim (ngana wari ing Bunduk-bundukan ning Dios); karin atin lang kampu ding Filisteo. At kabang papunta ka king siudad akasalubung me ing metung a grupu da ring propeta a kukuldas ibat king matas a lugal; manigtigan lang alpa, pandereta, plauta, at lira; mistula lang ala king sarili da. Luban na ka ning espiritu na ning Ginu at makiabe ka naman karela at maging mistula kang aliwang tau. Potang akit mu lang matupad deting tanda, gawan mu itang isipan mung mayap at antabayanan na ka ning Dios. Kaybat na nita, muna kang munta kanaku karin Gilgal at puntalan da ka ban miyain ain-a-durulukan at ain-ning-pamisulusulu. Panayan mu ku karin kilub ding pitung aldo at sabian ku keka ing sukat mung daptan. Aliwa na ing penamdaman nang Saul inyang mikawani lang Samuel; meganap la ngan ding sablang wagang deti kilub ning patingapun. Inyang minta ya karin king Gibea, akasalubung ne ing metung a grupu da ring propeta at linub ya king katawan na ing espiritu na ning Dios at mekiabe ya karela. Ngarang misabisabi inyang ikit da iti detang sadia nang makakilala kang Saul, Nanung milyari king anak nang Kis? Metung nia naman waring propeta i Saul? At ngana pang kinutang ning metung a tau karin, Ninu wari ding tata ra? Makanyan yang megumpisa ing kasebian, Propeta ya naman i Saul! Inyang meyari na iti, melaus neng minta king altar a atyu king matas a bunduk-bundukan. Kauli ra keta karela, nganang kinutang ning bapa nang Saul keya at king ipus, Nukarin kayu minta? Penintun mi la ding asno, ngana, at inyang e mi la akit, pintalan mi ya i Samuel. Nanu naman ing sinabi nang Samuel keka? ngana ning bapa na. Pekibat nang Saul, Sinabi na king meyakit no kanu ding asno. Oneng ala yang belita nanuman tungkul ketang kayarian a simbitla nang Samuel. Kaybat na nita, pepatipun neng Samuel ing mabilug a balen karin king banal a lugal ning Ginu king Mizpa. Ngana karing tau, Anti kaniti ing pasabi na ning Ginu: Liwal da kayu Ehipto. Linigtas da kayu karing tau Ehipto at karing sablang kayarian a lulupig kekayu. Oneng king aldong iti sikuil ye ing Dios yu a magligtas kekayu karing sabla yung kaligaligan at kasakitan. Sinabi yu pa, Ali! Buri mi ing tuldu kang maging ari mi. Uli na niti, lumapit kayu ngeni king Ginu, ing balang metung agpang king tribu na at pamilya. Pepalapitan na la ngan Samuel ding sablang tribu na ning Israel at king kapamilatan ning bagutan mepili ya ing tribu nang Benjamin. Kaybat pepalapitan ne ing tribu nang Benjamin agpang karing pamilya na, at ing pamilya nang Matri ya ing mepili. Kanita linapit la ring kelalakinan na ning pamilya nang Matri at i Saul a anak nang Kis ya ing mepiling ari. Penintun de, oneng e re akit. Inya pasibayu reng kitnan ing Ginu, Dinatang ya kaya keti? Pekibat na ning Ginu, Sasalikut ya i Saul king pipagponduan pamangan. Milayi la at dinakit de. At inyang makatalakad ne libutad da ring tau, ya ing meyakit matas dili. Nganang Samuel king mabilug a balen, Oyni ing taung pinili na ning Dios! Ala yang kalupa. Ngara ngang kinulisak, Luid ya ing ari! Luid ya! Kaybat melinawan na lang Samuel karing tau ding katuliran na at katungkulan ning ari. Sinulat na la king metung a libru at binili ne iti arapan na ning Ginu. Kaybat pepaulian na na lang Samuel ding sablang tau, ing balang metung king sarili nang pibalebale. Minuli ya naman i Saul king pibalebale na karin Gibea; kayabe na la ding taung matapang a tigkilan na pusu ning Ginu. Oneng ating taung magsisti. Ngara, Makananu na katamung aligtas ning taung iti? Kesaman de at e re pigdalang regalu. Oneng e na pinsingan Saul iti. Kaybat na nita, lisuban neng Nahas a ari da ring Ammonita ing Jabes Gilead. Ngara kang Nahas ding memalen na ning Jabes Gilead, Makikasundu ka kekami at sumuyu ke keka. Oneng nganang Nahas karing Ammonita, Makikasundu ku mu kekayu nung tanguanan yung padukit ke wanan a mata ing balang metung kekayu ban kanita mipakarine ya ing mabilug a Israel. Pekibat da ring makatuang manimuna na ning Jabes, Dinan yu kaming pitung aldo palugit ban makatubud kaming tau king mabilug a Israel. Sumuku kami kekayu nung alang magligtas kekami. Inyang miras la ding tubud king Gibea a lugal nang Saul, belitanan da la ring memalen karin king milyari. Menangis la ngan masikan ding sabla. Daratang ya kanitang ibat king marangle i Saul; atyu ya kagulutan da ring baka na. Nganang mengutang, Obat manangis la ding memalen? At sinabi ra kang Saul itang belita ra ding tau Jabes. Kabang makiramdam ya king balita, liban ne ning espiritu na ning Dios at mimua yang e makanyan-kanyan i Saul. Kinangwa yang kaparis a baka at saka na la pete. Pemirasu na la at pepadala karing sablang lugal a sakup na ning Israel at iting amanu: Ninuman ing e makiabe makilaban para kang Saul at Samuel, makanyan munaman ing malyari karing baka na! Tiblan na la ning maragul a takut king Ginu ding tau, at linage la ngan. Inyang tinipun na la karin Bezek atlu lang dalan a libu ding ibat king Israel at atlu lang pulung libu ding ibat king Juda. Ngara karing tubud a dinatang, Oyni ing sabian yu karing memalen na ning Jabes Gilead, Bukas ugtung-aldo ating datang magligtas kekayu. Inyang minuli la ding tubud belita ra iti karing tau Jabes at metula la ring memalen. Inya sinabi ra karing Ammonita, Bukas mu rin sumuku na kami kekayu at ikayu nang bala nung nanung buri yung gawan kekami! Kabukasan, gewa na lang atlung grupung Saul ding kayabe nang makilaban. Inyang mayayabak na lisuban de ing kampu ra ding Ammonita. Pete da la ring Ammonita bayu miras ing ugtung-aldo. Misambulat la ngan detang mekaligtas. Alang mitagan aduang miyayabe. Kanita ngara ding tau kang Samuel, Ninu ring sinabing e ya malyaring maging ari tamu i Saul? Ituru yu la at paten mi la. Oneng nganang Saul, Metung man alang sukat mate king aldong iti uling king aldong iti ne dininan tagumpe ning Ginu ing Israel. Nganang Samuel karing tau, Tara, munta tamu Gilgal at pasibayu ta yang ipasiag ari tamu i Saul. Inya minta la ding tau king Gilgal, at karin de pinroklamang ari i Saul king arapan na ning Ginu. Kaybat miyain lang ain-ning-pamisulusulu king Ginu. Mika maragul lang pamagsaya karin di Saul at ding sablang memalen na ning Israel. Nganang Samuel karing memalen na ning Israel, Ngeni, penusignan ku na ing buri yu; dininan da na kayung ari. Atin na kayung ari at ya na ing pamuntuk yu. Matua na ku at kayabe yu la ding anak ku. Karame yu ku manibat na inyang anak ku at angga na ngeni. Atyu ku keni. Nung atin kayung e buri kanaku, sabian yu arapan na ning Ginu at king aring pinili na. Atin kung penako baka o kaya asno kekayo? Atin kung pirait o penakawanan kekayo? Atin nang sinuhul kanaku ban kanita maging bulag ku king katuliran? Nung atin, mamayaran ku. Pekibat da, E mu kami pemiraitnan o penakawanan. Ala kang nanumang kinua kekami. At ngana karela, Nung makanyan ing Ginu at ing pinili na ila ding saksi ku king ala kayung abintang nanumang laban kanaku. Pekibat da, Wa, ing Ginu ya ing saksi! Ngana pang Samuel karing tau, Ing Ginu ya ing saksi; ya ing memili kang Moises at Aaron at milual karing makatua yu king Ehipto. Inya talakad kayu arapan na ning Ginu at sabian ku lang tunggal-tunggal ding depat nang ganaka para kekayu at karing makatua yu. Inalipusta de ring tau Ehipto i Jacob at ing pamilya na inyang minta ya karin Ehipto. Kanita minaus la king Ginu, at tinubud ne karela i Moises at i Aaron ban milual karela Ehipto, at binie ne karela iting lugal a iti bilang karelang tuknangan. Oneng kelinguan de ing Ginung karelang Dios. Uli na nita, pepaburen na lang menabu king gamat nang Sisera a pekapun da ring sundalus nang Jabin a ari ning Hazor, antimu rin karing gamat da ring Filisteo at ning ari ning Moab. Kanita ngarang minaus king Ginu, Mikasala kami; ginulut ke keka, O Ginu, at simban mi la ding Baal at ding Astarte. Iligtas mu kami sana karing kalaban mi at ika ing samban mi. Tiburan na la naman ning Ginu di Jerubaal, Bedan, Jefta, at aku; linigtas da kayu karing kalaban yu at mibiebie kayung alang panganib. Oneng inyang ikit yeng palapit kekayu i Nahas a ari da ring Ammonita ban makilaban, sinabi yu kanaku, Ali, kailangan kaming mika ari agyamang ing Ginung kekayung Dios ya ing ari yu. Oyni ing aring inawad yo; binie ne kekayu ning Ginu. Salese kayu bie kabang ing Ginu pitatakutan ne ning ari at ikayu at sasamban ampon pamintuan, at e lalabag king kautusan na. Kabud e kayu mekiramdam king Ginu at labag king kautusan na, parusan na kayu ning Ginu nung makananu na lang perusan ding makatua yu. Inya ngeni saksian yu ing makapagmulalang dapat a gawan na ning Ginu. Panaun na ngeni ning pamamupul trigu. Makanyan man aduan ku king Ginu ing manuldul sana at muran. Kanita yu akit at aisip nung makananu karawak arapan ning Ginu ing pamaniawad yung ari. Menalangin ya i Samuel king Ginu at peparala yang duldul at uran king aldong ita. At mitakutan la ding tau king Ginu at kang Samuel. Kanita ngara ding tau kang Samuel, Maus ka king Ginung kekang Dios para karing kekang talasuyu ban e kami mate, uling digdag mi ya pa karing kekaming kasalanan ing pamaniawad ming ari. Oneng nganang Samuel karing tau, E kayu tatakut. Depat yu la pin deting e mayap a bage. Makanyan man e kayu painggulut king Ginung kekayung Dios nune suyuan ye king mabilug yung pusu. E yu la sisikasuan ding bage alang ulaga uling ala kayung nabangnan kareti at e la makapagligtas pablasang ala lang ulaga. Uli na ning marangal nang lagyu e ne lakuan ning Ginu ing balen na, uling ing Ginu mismu ya ing memili kekayu ban maging memalen na kayu. Nung aku naman ing kutnan yu, e na sana paintulut ning Ginu ing mikasala ku at tuknang manalangin para kekayu; isundu ku ing pamanuru kekayu king mayap at matulid. Maygit king sabla sukat yeng pitakutan ing Ginu at suyuan yeng mitmung katapatan king mabilug yung pusu. Ganakan yu ing kayapan a depat na kekayu. Mate kayu at ing ari yu, nung isundu yu ing pamaniapat yung e ustu. Lima yang pulung banua i Saul inyang meging ari ya, at mig-ari ya king Israel kilub ding aduang pulu't aduang banua. Memili yang atlung libung lalaki ning Israel i Saul; kayabe na la ding aduang libu karin king Mikmas at king bunduk-bundukan nang lugal ning Betel; samantalang ding libu naman kayabe na lang Jonatan karin king Gibea a sakup ning Benjamin. Pepaulian na lang Saul ding aliwang lalaki. Ikua neng Jonatan ing lugal a pipagkampuan da ring Filisteo karin king Gibea; abalitan da iti ding Filisteo. Pepatiup neng Saul ing trumpeta ban ipamalita iti king mabilug a bansa. Abalitan da ring Israelita king lisuban na neng Saul ing pipagkampuan da ring Filisteo at king mua la ding Filisteo king mabilug a Israel. Pintalan de ring sablang tau i Saul karin king Gilgal ba reng pakiabayan. Migsadia lang makilaban ding Filisteo king Israel: atlung pulung libung karung panggera at anam a libung sundalus a pakasake kabayu ampon sundalus a kasing dakal ning balas king pampang ning dagat. Linakad la at migkampu karin Mikmas a atyu king dane nang aslagan ning Betaven. Inyang ikit da ring Israelita king ala lang agyudaig la king labanansinalikut la karing kueba, karing kulkul, karing batu, at pati na karing talaga. Lipatan da ne man ding aliwa ing Ilug ning Jordan, at minta la king sakup na ning Gad at Gilead. Atyu ya pa i Saul karin Gilgal; tutukian de ring tau a gagalgal king takut. Pitu yang aldo manaya karin agpang king sinabi nang Samuel. Oneng inyang e ya dinatang i Samuel karin Gilgal megumpisa na lang mikakawani ding tau. Inya nganang Saul, Idala ye ing ain-a-durulukan kanaku at ding ain-ning-pamisulusulu. Inain ne ing ain-a-durulukan. Kabud ayari neng inain ing ain-a-durulukan, dinatang ya i Samuel. Linual ya i Saul ba neng saganan at pugayan. Nanung gewa mu? nganang kinutang Samuel. Nganang mekibat Saul, Inyang akakit kung lalakuan da na ku ding tau at uling e ka dinatang karing aldo a tikda mu at uling makatipun na la ban lumusub ding Filisteo karin king Mikmas, ngakung sinabi, Malapit da na kaming lusuban ding Filisteo keti king Gilgal at e ku pa meka ain king Ginu. Makanyan kung mepilit miyain king ain-a-durulukan. Nganang Samuel kang Saul, E ustu ing depat mu. E mu tiparan ing utus na ning Ginung kekang Dios. Nung e mu gewa ita, papanatilian na sanang alang angga ing pamag-ari mu king Israel. Ngeni e la manibatan king pamilya mu ding mag-ari king Israel. Atin neng piniling metung a kayalili mu; tau yang babie tula king Ginu. Pinili ne ning Ginu ban maging ari na ning balen na uling e ka memintu king inutus na keka ning Ginu. Meko ya i Samuel king Gilgal at minta ya king Gibea a sakup ning Benjamin. Binilang na lang Saul ding sundalus a menatiling kayabe na; manga anam lang dalan a katau. I Saul at ing anak nang i Jonatan at ding sundalus a menatiling kayabe ra maka-kampu la karin Geba na ning Benjamin samantalang maka-kampu no man king Mikmas ding Filisteo. Atlu lang grupu ding sundalung sinalake ibat king kampu da ring Filisteo. Minta ya ing metung king dalan na ning Ofra a sakup na ning Sual, migbanda ya ing metung king Bet Horon, at ing metung naman minta ya king angganan a makaparungdung king Kapatagan ning Zeboim lele ning disyerto. Ala pang pande kanita king mabilug a sakup na ning Israel uling e ra buri ding Filisteo ing gawa lang espada o tandus ding Hebreo. ( Potang atin lang patais a sudsud, sarul, palakul o lait, pupunta la pa mu ding Israelita karing Filisteo. Katlung dake na ning perang ausan dang sekel ing bayad neng patais da la ring karelang sarul at sudsud; maygit yang kapitnang dake na ning sekel naman ing bayad neng patais da la ring palakul o lait.) Ding maki espada mu inyang miras ing aldo na ning labanan ya i Saul at i Jonatan. Alang maki espada o tandus karing Israelita. Makabante la ding Filisteo king dalan papuntang Mikmas. Misan a aldo nganang Jonatan a anak nang Saul king talapagdala na karing armas na, Tara, lumipat kata at munta king kampu da ring Filisteo. E na pepabalu iti kang tata na. Atyu kanita i Saul lual na ning Gibea lalam na ning tanaman a pomegranate karin king Migron; kayabe na la ding manga anam a ralan karing sundalus na. (Atyu naman karin ing paring i Ahiya a anak nang Ahitob; kapatad neng Ahitob i Ikabod at apu neng Fineas a anak na namang Eli a pari ning Ginu karin king Silo.) Susulud neng Ahiya ing efod. E ra balu ding tau nung nu ya minta i Jonatan at ing abe na. Pilatan de ring matas a batu ing lugal a delanan nang Jonatan at ing abe na ban makadalakit la king kampu da ring Filisteo. Mayayaus yang Boses ing metung a dane samantalang itang metung naman mayayaus yang Sene. Atyu ing metung king dane norti king arapan na ning Mikmas at ita namang metung atyu king dane mauli arapan na ning Geba. Nganang Jonatan king talapagdala nang armas, Tara, munta kata king kampu da reting Filisteo; siguru naman saupan na katamu ning Ginu. Malyari yang magligtas ing Ginu king kapamilatan da ring dakal o ding ditak. Ngana ning talapagdala karing armas na, Gawan yu itang buri yu. Muna kayu at tukian da kayu nanuman itang burian yung daptan. Nganang Jonatan, Nung makanyan, puntalan ta la ding Filisteo at pakit kata karela. Nung sakaling sabian da, Panayan yung ikami ing lumapit kekayu, kanita talakad katang matulid king lugal ta at e kata pupunta karela. Nung sabian da, Munta kayu keni, kanita lumapit kata; uling tanda ya iti king binie na na la ning Ginu kekata. Makanyan lang pepakit ilang adua karing Filisteo. Ngara naman deti, Oyan lulual na la ring mapilan karing Hebreo karing lungga ra. Kinulait la ding sundalus king kampu kang Jonatan at king talapagdala nang armas. Ngara, Meko keni at atin kaming ipakit kekayu. Nganang Jonatan king talapagdala nang armas, Tukian mu ku, uling binie na na la ning Ginu king gamat na ning Israel. Kanita minukiat yang pagapang karing gamat na at bitis i Jonatan at tikian ne ning talapagdala nang armas. Miragsa la ding balang ayarapan na ning talapagdala nang armas at pete na la. Mekapate yang aduang pulu katau i Jonatan at ing talapagdala nang armas ketang mumuna rang pamanialakeng ita kilub ning sukad a kapitnang hektarya. Megulu yang e mu nanu ing kampu da ring Filisteo at pati na ding atyu king marangle at ding sablang tau; mitakutan lang e mu nanu ding bante at pati na ding karelang talasalake. Minayun munaman at tutung maragul ing kaguluan da. Ikit da ring guardia nang Saul karin Gibea a sakup ning Benjamin king ating labanan. Kanita nganang Saul, Lawan yu nung ninung ala karing sundalus tamu. Memilang la at atuklasan da king alayu i Jonatan at ing talapagdala nang armas. Kanita nganang Saul kang Ahiya, Idala me keni ing efod. (Darala neng Ahiya king oras a ita ing efod.) Kabang pakisabian neng Saul ing pari, lalung daragul ing gulu king kampu da ring Filisteo. Ilako mu ne ing gamat mu king efod, nganang Saul king pari. Kanita linusub ne i Saul at ding sundalus na; disnan da lang milabulabu ding Filisteo. Mekiabe na la naman detang Hebreong kayabe da ring Filisteo king karelang kampu karing Israelitang kayabe ra di Saul at Jonatan. Tinagal na la naman ding sablang Israelitang sinalikut karing kabundukan ning Efraim inyang dimdam da king memulayi la ding Filisteo. Makanyan neng linigtas ning Ginu ing Israel king aldong ita. Misundu ing labanan lagpus na pa ning Betaven. Kanitang aldong ita meranup la ding sundalus na ning Israel uling sinabi nang Saul king misumpa ya ing taung mangan bayu miras ing bengi at bayu ya mekayablas karing kalaban na. Makanyan lang e mengan ding sundalus na. Miras la king gubat nung nu ra atagpuan ing dakal a pulut-panilan. Alang mengan kaniti agyang mananabu na king gabun ing pulut-panilan uling tutu lang mitakutan king sumpa nang Saul. Oneng e na dimdam Jonatan ing sinabi nang tata na, inya tiniltil ne king pulut-panilan itang punta na ning tukud na at pengan na. At mesala ya panimanman. Oneng ngana ning metung karing sundalus, Maigpit nang penabilin tata mu karing sundalus king ala metung mang mangan king aldong iti. Tutu na lang maranup ding sundalus. Nganang Jonatan, Pasakitan na lang tata ku ding tau. Lawan mu na ko. Mesalese ku akakit uling mengan kung ditak kaniting pulut-panilan. Nung pepaburen ta lang mengan ding sundalus king ikua da karing kalaban da, e kasi lalu lang dakal ding apate dang Filisteo! King aldong ita apate da la ring Filisteo king labanan manibat king Mikmas angga na king Ahilon, oneng tutu lang meranup ding Israelita. E no mekapanaguanta ding sundalus. Mengasubsub la king banding ikua ra. Dinakap lang tupa, baka, at biserung baka at saka ra la kinatat. Pengan da la; e ra no peparayan man. Kanita ating sinumbung kang Saul. Ngana, Lawan yu, mikakasala la ding tau laban king Ginu; mamangan lang karning ating daya. Nganang Saul, Karagul na ning kataksilan a gewa yo! Idala ye kanaku at iparugang kening lele ku ing metung a maragul a batu. Sabian yu karing tau ing magdala lang baka o tupa at keti da la katatan at kanan ban e la mikakasala king Ginu. E la sukat mamangan karning ating daya. Ketang benging ita migdala lang baka ding tau at karin da la kinatat. Mitalakad yang altar i Saul para king Ginu; iti ya ing minunang diling altar a telakad na para king Ginu. Kaybat, nganang Saul, Lusuban ta la ngening bengi ding Filisteo at kabukas tamung kuanan ing bandi ra. Ala tamung lalakuan metung mang mabie karela. Ing kaburian yu pu ya ing matupad, ngarang mekibat. Oneng ngana ning pari, Mangutang ta pa mu king Dios. Oyni ing kitang nang Saul king Dios, Lusuban mi na la ding Filisteo? Pasambut yu ke kaya? Oneng king aldong ita e ne pekibatan ning Dios. Inya nganang Saul, Mitipun ko keni, ikayung sablang manimuna da ring tau; pakibaluan yu nung makananu at nung ninu ing makipasari king kasalanan a yan king aldong iti. Ing Ginu a babie tagumpe king Israel ya ing saksi ku: ninu ya man, maging ya ing anak kung i Jonatan, siguradung paten ta ya! Oneng e re pekibatan ding tau. Kanita nganang Saul king mabilug a Israel, Munta kayu king kasumangid at ikaming Jonatan king kasumangid na ke man. Pekibat da ring tau kang Saul, Ing kaburian yu pu ya ing matupad. Nganang Saul, Ginu, Dios ning Israel, obat e mu ku pekibatan king aldong iti? Nung aku ing mikasala o ing anak kung i Jonatan, pabagut me kekaming Jonatan ing Urim; oneng nung ing balen yung Israel ya ing mikasala, pabagut ye ing Tumim. Inyang meyari ing bagutan linto king atyu kari Saul at Jonatan ing mikasala; alayu karing tau. Kanita nganang Saul, Pibagutan yu kami ning anak kung i Jonatan. Linto king i Jonatan ya ing mikasala. Kanita kitnan neng Saul i Jonatan, Sabian mu kanaku nung nanu ing depat mu? Pekibat nang Jonatan, Tiniltil ke ing punta na ning tukud ku king pulut-panilan at saka ku tikman. Makasadia kung mate uli ning gewa ku. At nganang Saul, Parusan na kata ning Dios; sukat kang mate, Jonatan. Oneng ngara ding tau, Sukat ne man waring mate i Jonatan a migtagumpe para king Israel. E malyari iti! King daramdaman na ning Ginu, alang manabu king gabun metung mang buak king buntuk na uling migtagumpe tamu king aldong iti king saup na ning Dios. Makanyan deng linigtas ding tau i Jonatan king kamatayan. Kaybat na nita, e na no tegal Saul ding Filisteo at minuli no man deti keta karela. Manibat inyang meging ari ya king mabilug a Israel i Saul mekilaban ya karing sablang kalaban a makapadurut king Israel; antimo ding tau Moab, Ammon, Edom, ing ari na ning Soba, at ding Filisteo. Magtagumpe ya king ninumang akalaban na. King mitmung tepangan simbut na la ding Amalekita, at linigtas ne ing Israel karing sablang kalaban na. Oreni ding anak nang Saul: ding anak nang lalaki ila di Jonatan, Isvi, at Melkishua; ding anak nang babai ila di Merab at Mikal. Ahinoam ne man lagyu ing asawa na; anak neng Ahimaaz. Ing pekapun da ring sundalus na ya i Abner a anak nang Ner a bapa na. I Ner a tata nang Abner anak neng Abiel, at i tata na namang Saul ya i Kis. Kabang ari ya i Saul parati yang makilaban karing Filisteo; yayabe ne karing sundalus na ing ninumang akit nang taung masikan o matapang. Nganang Samuel kang Saul, Tiburan na ku ning Ginu ban lanian da kang ari na ning balen nang Israel. Inya makiramdam ka king pasabi na: Papamayaran ku la ding Amalekita king depat da karing Israelita uling sebat da la kanitang maglakbe lang ibat Ehipto. Uli na niti, lusuban mu la ring Amalekita at ala kang tatagan king pibandian da. Ala kang tatagan a mabie: lalaki't babai, anak at pati na ding sususu, baka at tupa, kamelyu at asno. Pepayaus na lang Saul ding sundalus na at tinipun na la karin king Telaim; adua lang dalan a libu bilang subali pa karetang apulung libung sundalus a ibat king Juda. Kanita minta ya king siudad ning Amalek i Saul at menaya ya king lugal pilatan da ring bunduk. Nganang Saul karing tau Keniteo, Mako kayu ken at lakuan yu la ding Amalekita ba ra kayung e paten kayabe ra; alang-alang ketang ganaka a pepakit yu karing sablang Israelita inyang meko la Ehipto. Inya likuan da la ring Keniteo ding Amalekita. Lisuban na lang Saul ding Amalekita manibat Habila angga karin Shur a atyu king banda nang aslagan ning Ehipto. Binihag neng mabie i Agag a ari da ring Amalekita; ala yang tinagan metung mang mabie karing tau. Oneng tinagan neng Saul at ding sundalus na i Agag at ding masanting diling tupa at baka at miyayaliwang animal a mataba at ing sablang bage ating ulaga. Bukud mung ing bage alang ulaga ing sinira da o pete. Ngana ning Ginu kang Samuel, Malungkut ku uling gewa keng ari i Saul; selangsangan na ku at e na la tiparan ding kautusan ku. Mimua ya i Samuel at kabukas yang menalangin king Ginu. Kabukasan, maranun yang mibangun ban pakikitan ne i Saul. Ngara ding sundalus kang Samuel, Minta ya pu Carmel i Saul; pepatalakad yang monumento ning tagumpe na at saka ya tinaglus Gilgal. At inyang ikit neng Samuel i Saul sinabi na, Bendisyunan na ka sana ning Ginu, Samuel. Tiparan ku ing inutus na kanaku ning Ginu. Oneng kitang nang Samuel, Nung makanyan, nanu ing buri nang sabian ning daramdaman kung inge da ring tupa at baka? Pekibat nang Saul, Ibat la deti karing Amalekita. Tinagan da la ring sundalus ding masanting dili karing tupa at baka ban atin lang iyain king Ginung kekang Dios; subali kareti ala na keng tinagan pa. Nganang Samuel kang Saul, Patugut ka! Makiramdam ka king sinabi na kanaku nabengi ning Ginu. Sabian yu, nganang Saul. Kanita nganang Samuel, Agyamang malati mu ing paglalawe mu king kekang sarili, makanyan man gewa na kang manimuna da ring tribu na ning Israel. Ing Ginu linian na kang ari na ning Israel at atin yang peparapat keka. Papapate na la ngan keka ding Amalekita ban alang metung mang mitagan karela. Obat selangsangan mu ing sinabi na ning Ginu? Obat mengasungasub ka king banding ikua yu at dinapat makarine arapan ning Ginu? Pekibat nang Saul kang Samuel, Pemintuan ku ne man ing Ginu. Tiparan ku itang parapat na kanaku. Binihag ke i Agag a ari na ning Amalek at ala kung tinagan karing Amalekita. Oneng kinua ra ding sundalus ku ing banding simsam da, tupa at baka, ing sablang bage maulaga a e na buring mitagan ning Ginu ban atin lang iyain king Ginu a kekang Dios karin king Gilgal. Nganang Samuel, Isanu wari ing babie tula king Ginu: ding ain at animal a durulukan o ing tupad king kautusan na? Mas mayap ing pamintuan ya kesa king miyain metung a animal; mas mayap ing pakiramdaman ya kesa king taba ding tupang sasakripisyu ra. Uling kasing dawak ne ning pamangulam ing pamaglaban king Ginu, at ing kesiasan buntuk kalupa ne ning pamanyamba karing idolo. Uling e mu pemintuan ing utus ning Ginu, sikuil na ing panga-ari mu. Kanita nganang Saul kang Samuel, Mikasala ku; e ku memintu king utus ning Ginu at king payu mu kanaku uling pepaisaul ku king takut karing sundalus ku at tinuki ku king kaburian da. Ngeni, patawaran mu sana ing depat kung kasalanan at tuki kang magbalik kanaku ban makasamba ku king Ginu. Nganang Samuel kang Saul, E ra ka tukian uling e mu tiparan ing utus na ning Ginu, at leko na na ka king panga-ari mu king Israel. Inyang palako ne i Samuel, telanan neng Saul itang punta na ning balabal na at megisi ya. Nganang Samuel, Saul, king aldong iti anti ne waring ginisi ning Ginu ing kayarian na ning Israel keka at binie ne iti king metung a mas karapatdapat kesa keka. E ya maglaram o magbayu isip ing Dios ning Israel uling e ne man tau a kailangan magbayu isip. Kanita nganang Saul, Mikasala ku; makanyan man pakisabi kung mayap king e mu ku sana pakarine arapan da ring manimuna na ning Israel at tuki kang magbalik kanaku ban makasamba ku king Ginung kekang Dios. Tikian na ne mang Samuel i Saul at sinamba ya i Saul king Ginu. Kanita nganang Samuel, Idala ye kanaku keni i Agag a ari da ring Amalekita. Gagalgal yang linapit kang Samuel i Agag. Nganang Agag, Mapait a kamatayan ing kanakung arapan. Pekibat nang Samuel, Dakal lang babaing e na manganak uli na ning espada mu. Ngeni ing sarili mung ima ya ing kawalan anak! Kasabi na niti pete ne i Agag at pemirasu arapan na ning Ginu karin king Gilgal. Kaybat na nita, minta ya Rama i Samuel; minta ne man i Saul king bale na karin king Gibea. At angga na king mete ya i Saul e no mikit Samuel. Makanyan pa man pigkalungkutan neng Samuel i Saul. Melungkut ya ing Ginu uling gewa neng ari na ning Israel i Saul. Ngana ning Ginu kang Samuel, Angga kapilan me tangisan i Saul ngening ikit mung leko ku na ing panga-ari na king Israel? Katmuan meng laru ing kekang lulanan at puntalan me i Jese ning Betlehem uling pinili ke ing metung karing anak na ban maging ari. Nganang Samuel, Makananu kung munta? Paten na kung Saul nung abalitan na iti. Ngana ning Ginu, Magdala kang metung a dumalagang baka at sabian mu, Dinatang ku ban iyain ing ain-sakripisyu king Ginu. Kumbiran me i Jese king ain-sakripisyung iyain mu at ituru ku ing daptan mu. Lanian me bilang ari itang ituru ku keka. Tiparan nang Samuel itang parapat na ning Ginu at minta ya Betlehem. Inyang miras ya Betlehem seganan de ring makatua na ning siudad. Mitakutan la deti at ngarang kinutang, Mayap namu dinatang kayu? Nganang mekibat, Dinatang ku ban iyain ke ing ain-sakripisyu king Ginu; magsadia kayu at miyabe-abe tamung miyain ain-sakripisyu. Inutus na naman kang Jese at karing anak na ing magsadia la ban makapakiabe la king pamiyain king ain-sakripisyu. Inyang miras la, ikit ne i Eliab. Nganang Samuel king lub na, Iti ya siguru ing pinili nang maging ari ning Ginu. Oneng ngana ning Ginu kang Samuel, E ka lalawe king sintingan o king katas na uling aliwa ya ing pinili ku. E na kalupa ning pamaglalawe na ning tau ing pamaglalawe ku. Lalawe ya mu ing tau ketang makalual king tau, oneng aku, ing Ginu, lalawe ku king pusu. Kaybat inaus neng Jese i Abinadab at dela ne arapan nang Samuel. Nganang Samuel, Aliwa munaman ya ing pinili na ning Ginu. Kanita inaus neng Jese i Samma, oneng sinabi na namang Samuel king aliwa ya ing pinili na ning Ginu. Dela na la ngan Jese ding pitu karing anak na arapan nang Samuel. Oneng nganang Samuel, Alayu kareti ing pinili na ning Ginu. Kanita nganang Samuel kang Jese, Ala na kang aliwa pang anak? Pekibat nang Jese, Atin pa; itang bungsu. Oneng alayu uling magpastul ya. Nganang Samuel kang Jese, Patubud ka at parakit me; e kata mangan anggang e ya datang. Pepatubud ya i Jese at dinakit de. Masanting ya pamikakatawan ing bungsu, mapundat ya mata, at masanting ya. Ngana ning Ginu kang Samuel, Talakad ka at lanian me uling ya ing pinili ku. Kanita kinua neng Samuel ing lulanan nang laru at linian ne i David kabang makapadurut la arap na ding kapatad na. Linub ya kang David ing espiritu na ning Ginu manibat na king aldong ita. Meko ya i Samuel at migbalik ya king Rama. Likuan ne ning espiritu na ning Ginu i Saul, at lingasngasan ne ning metung a marawak a espiritung tinubud ning Ginu. Ngara ding talapagsilbi nang Saul, Lilingasngasan na kayu ning metung a marawak a espiritung tinubud ning Ginu. Nung iyutus yu mu, ikaming talasuyu yung atyu arapan yu, panintun da kayung metung a taung biasang manigtigan alpa; manigtigan ya neng daratang ya iting marawak a espiritu, at mipaldan kayu. Inya nganang Saul karing talapagsilbi na, Panintun yu kung taung biasang manigtigan at idala ye kanaku. Ngana ning metung a baintau, Atin kung kakilalang metung a biasang manigtigan; anak neng Jese a tau Betlehem. Matapang ya at sane king pamakilaban; biasa yang magsalita at masanting yang lalaki. Maygit king sabla, kalugud-lugud ya arapan na ning Ginu. Inya pepatubud ya kang Jese i Saul at pepasabi na ing anti kaniti: Papuntalan me kanaku ing anak mung i David a magpastul tupa. Inya i Jese misadia yang metung a asno, tinape, metung a datukanan mitmung alak, at metung a biserung kambing. Pepadala na iti kang David at pepabie na kang Saul. Makanyan yang miras kang Saul i David at meging talasuyu ne. Tutu neng aluguran Saul at meging talapamahala ya karing armas na. Kanita nganang Saul kang Jese, Paburen mu neng manatiling magsilbi kanaku i David uling meging kalugud-lugud ya kanaku. Kakuanan neng David ing alpa at titigtigan ne para kang Saul neng lilingasngasan ne ning marawak a espiritu. Lakuan ne kanita ning marawak a espiritu i Saul at salese ya pakiramdam. Tinipun da la ring Filisteo ding karelang sundalus karin Soco ning Juda para king labanan. Migkampu la pilatan na ning Soco at Azeka karin king Efes Damim. Mitipun la naman di Saul at ding Israelita at migkampu la king Kapatagan ning Ela ban makilaban karing Filisteo. Miyarapan la ding aduang pangkat: atyu la king metung a bunduk-bundukan ding Filisteo at atyu no naman king kasumangid a bunduk-bundukan ding Israelita. Metung yang kapatagan ing mamilatan karela. Atin lang pagmaragul a sundalus ding Filisteo; Goliat ya lagyu at tubu ya Gat; siam yang talampakan king katas. Tangsu ya ing helmet na at titimbang yang dinalan anam apulu't anam a libra ing baluti nang tangsu. Tangsu ya naman ing baluti karing bitis na; tangsu ya naman itang tandus nang makasakbit karing pago na. Kasing dagul ne ning dutung da ring gagawang imalan ing asta na ning tandus na, at adua yang pulung libra bayat ing taram na at lalakad yang makauna ing talapagdala nang paniagka. Tinalakad ya i Goliat at nganang migsalitang masikan karing Israelita: Obat makilaban ko pa? Filisteo ku at ikayu talasuyu na kayung Saul. Mamili na kayu mung metung karing tauan yu at iyarap ye kanaku. Nung sambutan na ku at apate, maging ipus yu kami; nung sakali namang sambutan ke at apate, kanita maging ipus da kayu at ikami ing suyuan yu. Tiglung na pa ning Filisteong i Goliat, Amunan da kayu, ikayung Israelita! Mamili kayung pakilaban yu kanaku. Mesira ya lub at mitakutan i Saul at ding sablang sundalus na ning Israel inyang dimdam da iti. Anak ne ning metung a lahi nang Efratite ning Betlehem ning Juda i David. Jese ya lagyu i tata na at walu lang lalaki ding kapatad nang David. Matua ne i Jese kanitang kapanaunan nang Saul. Kayabe na lang makilaban Saul ding atlu karing pekamatua karing anak na. Ila deti: i Eliab, ing pangane, i Abinadab, ing katuki na, at i Samma, ing pangatlu. I David ya ing bungsu; kabang ding atlu nang koya kayabe de i Saul, palipat-lipat ne man i David; ngananang kayabe neng Saul at ngananang magpastul karing tupa nang tata na karin king Betlehem. Kilub ding apat apulung aldo lalage ya ing Filisteong i Goliat at manamun ya abak at bengi. Misan a aldo, nganang sinabing Jese king anak nang i David, Dalan mu ining sing-le mais at apulung tinape karing kapatad mu at magmalagua ka ban miras agad king kampu ra. Dalan mu la naman deting apulung kesu at ibie mu la king pekapun da. Komustan mu la ding kapatad mu at saka mu ku pagdalang nanumang bage ibat karela. Atyu ya king Kapatagan ning Ela i Saul, ding kapatad mu, at ding sablang sundalus ning Israel. Kabukasan, maranun yang migising i David; atin yang pekisabian magbante karing tupa na. Meko ya at dela na ing pamangan antimo ing inutus nang tata na. Miras ya king pipagkampuan da ring sundalus ning Israel inyang papunta na la king lugal ning labanan kabang kukulisak de ing kulisak ning pamakilaban. Miyarapan la ding Israelita at ding Filisteo king labanan. Penibala nang David ing darala na king mamahala king karga at saka ya milayi papunta karing sundalus ning Israel, at kinomusta na la ding kapatad na. Kabang makipagsalita ya karela kanita ne man minta king mumuna da ring sundalus a Filisteo ing mayap dang sundalus a tubu Gat, i Goliat. Sinabi na ing parati nang sasabian. Dimdam nang David iti. Panakit da kang Goliat memulayi la king takut ding sundalus na ning Israel. Ngara kang David ding sundalus na ning Israel, Akakit me ing taung ita? Amunan ne ing Israel. Dinan neng dakal a pibandian ning ari ing taung makapate kang Goliat; ibie ne pa ing anak nang dalaga ban maging asawa na, at e na ne sapilitan pang kuanan buis ing pamilya na king mabilug a Israel. Kitang nang David karing kasiping na, Nanu kanung malyari ketang taung makamate king Filisteong yan ban milako ya king kamarinayan ing Israel? Ninu ya ta ing Filisteong yan a manamun karing sundalus na ning Dios a mabie? Sinabi rang pepasibayu kang David ing gantimpala a miabie king taung makapate king Filisteong ita. Inyang dimdam neng makipagsalitang Eliab, ing kapatad nang pangane David, karing sundalus kemuanan ne. Ngana, Obat minta ka keti? Kaninu mu la penibala ding tupa tamu king ilang? Balu ku ing ketasan mu at e masanting ing isipan mu; bisa kang manalbe king labanan! Pekibat nang David, Ala na ku mang depat a e ustu. Makipagsalita ku mu! E ne pinsingan i koya na at mengutang ne naman karing aliwa pang tau; makanyan munaman ing pekibat da. Ating mekaramdam kang David at belita ra iti kang Saul. Pepayaus ne i David. Kanita nganang David kang Saul, E kayu pu paisira lub, Makamal a Ari. Aku a talasuyu yu ing makiarap at makilaban king Filisteong yan! Nganang Saul kang David, E me agyung labanan ing Filisteong yan uling tutu ka pang anak. Makilaban ne manibat na inyang anak ya! Oneng nganang David kang Saul, Pastul yang tupa para kang tata na ing talasuyu yu; nung ating leon o kaya oso at sasagmit yang biserung tupa king kawan, panagalan ke at lalabanan, at saka ke sasamsaman king asbuk na. Nung sakaling balikan na ku, sagmitan ke panga at pamatbat ke angga king apate ke. Mekamate neng leon at oso ing talasuyu yu. Maging kalupa re kararasan ing Filisteong yan ngening inamunan na la ding sundalus na ning Dios a mabie. Ngana pang David, Linigtas na ku ning Ginu karing mataram dang kuku ding leon at oso; ya mu rin ing magligtas kanaku king Filisteong yan! Nganang Saul kang David, Sulung, labanan me! Mantabe ya sana keka ing Ginu! Kanita pepasulud neng Saul kang David ing susulud na neng makilaban ya. Pepasulud nia naman ing helmet a tangsu king buntuk na at antimu rin ding aliwang tangsung susulud na king katawan na neng makilaban ya. Kaybat sikbit neng David babo na ning susulud nang baluti ing espada nang Saul saka na sibukan lumakad. Oneng nganang David kang Saul, E ku pu yata malyari kanini. Kimo ku pu king susulud ku. Uli na niti, likas na la. Kaybat telanan ne ing tukud nang pastul at saka ya memiling limang malinatnat a batu king sapa, at binili na la king suput nang pidaladala neng magpastul ya. Atyu karing gamat na ing tiradol na at lepitan ne ing Filisteo. Palapit neng palapit kang David ing Filisteo; mumuna ya ing talapagdala nang kalasag. Inyang ikit ne ning Filisteo i David, inamak ne uling anak ya mu; malarelare ya at masanting i David. Ngana ning Filisteo kang David, Asu ku waring pamatakutan mu king kekang palupalu? At sinumpa ne i David king lagyu ra ding dios na. Ngana pa ning Filisteo kang David, Lumapit ka kanaku at pakan ku ing laman mu karing ayup at karing animal king marangle. Pekibat nang David king Filisteo, Lalapit ka kanaku a magdalang espada at tandus; oneng lalapit ku keka king lagyu na ning Ginung Mayupaya, ing Dios da ring sundalus ning Israel a kekang inamunan. King aldong iti ibie na ka ning Ginu kanaku, at iragsa ra ka at tabtaban a batal. Kaybat pakan ku la ding bangke ra ding sundalus a Filisteo karing ayup at karing animal a mabangis. Makanyan dang abalu ding sablang tau king yatu king atin yang Dios ing Israel, at ban abalu ra ding sablang makatipun keti king e ya magligtas ing Ginu king kapamilatan na ning espada at tandus. Manibat king Ginu ing tagumpe king labanan, at ipasambut na ka kekami. Kanita linapit ya ing Filisteong i Goliat kang David, at memalagua ne mang milayi i David ban makiarap king Filisteo king lugal ning labanan. Ginauk ya i David king suput a daralan na at saka ya kinangwang metung a batu. Tiradol ne ing Filisteo at tiran ne kanuan. Kinutkut ya ing batu king kanuan na at misubsub ya king gabun. Makanyan neng simbut David ing Filisteo king kapamilatan na ning tiradol at batu; apate ne ing Filisteo. E ya man ginamit espada. Kaybat milayi ya i David at saka ya tinalakad babo ning bangke nang Goliat at begut ne king kaluban na ing espada nang Goliat, at ya ing ginamit nang penabtab king batal na. Memulayi la ring Filisteo inyang ikit deng mete ya ing karelang bayani. Kanita kayabe ning masikan a kulisak ding sundalus na ning Israel at Juda penagal da la ring Filisteo angga na king papunta king Ekron. Miragsa la ring sugatan a Filisteo king dalan manibat Saaraim angga king Gat at Ekron. Kabalik da, kaybat da lang penagal ding Filisteo, kinua ra ding Israelita king kampu ra ding Filisteo ing sablang buri da. Kinua neng David ing buntuk nang Goliat at dela ne Jerusalem, oneng sininup na la king tolda na ding sandata nang Goliat. Panakit nang Saul kang David a ume nang makiarap king Filisteong i Goliat, kitang na king heneral nang i Abner, Abner, kaninu ya anak ing kayanakan a yan? Pekibat nang Abner, E ku pu balu, Makamal a Ari! Inya ngana ning ari, Pangutang mu nung kenu ya anak! Migbalik ya king kampu ra ding Israelita i David kaybat neng apate ing Filisteong i Goliat. Dinakit neng Abner at saka ne dela kang Saul; darala ne pang David ing buntuk na ning Filisteong i Goliat. Nganang Saul kang David, Kayanakan, kenu ka anak? Pekibat nang David, Anak na ku pu ning talasuyu yung i Jese ning Betlehem. Inyang meyari lang mipagsalita di David at Saul, tiblan ne ning lugud i Jonatan kang David. Ing lugud a penamdaman na kalupa na ning lugud na para king sarili na. Manibat na kanita e na ne pepaulian Saul i David. Uling tune neng kaluguran Jonatan i David, sinumpa na king manatili lang mikaluguran. Likas neng Jonatan ing balabal na at ing susulud nang imalan neng makilaban ya, at binie na iti kang David at pati na ing espada, pana, at ing sinturun na. Magtagumpe ya i David nukarin mang labanan a papuntalan neng Saul; makanyan neng gewang pekapun da ring sundalus na. Ketula ra iti ding sablang sundalus at pati na ding opisyal nang Saul. Minuli ne i Saul at i David, kaybat neng pete niti ing Filisteo, kayabe ra ding sundalus. Lulual la ding babai king balang siudad ning Israel a daralanan da ban sagana kang Aring Saul; magkanta la at teterak. Manigtigan lang pandereta, magkanta lang masaya at babagayan dang alpa. Menigtigan la ding babai at ngarang magkanta: Libu-libu la ding pete nang Saul, oneng laksa-laksa la ring pete nang David. E ya matula i Saul kaniting dimdam na, inya mimua ya. Ngana king lub na, Laksa-laksa la ring sasabian dang pete nang David samantalang aku libu-libu la mu. Kulang na mu ing ya na ing kilalanan dang ari. Meriria ya i Saul kang David manibat na kanita. Tinuking aldo ing marawak a espiritung ibat king Dios liban ne i Saul king bale na, at balamu murit ya. Manigtigan yang lira i David antimo ing gagawan na aldo-aldo at tatalnan na ne mang Saul ing tandus na. At sibatan neng mekatadua i David king tandus na uling isipan nang atarak ne i David king pader. Oneng apangilagan neng David. Manibat na kanita ketakutan na neng Saul i David, at aliwa na ya ing antabayanan na ning Ginu. Ban midayu ya i David king arapan na gewa neng pamuntuk da ring libung sundalus at pepadala ne king lugal ning labanan. Penimunan na no man David ding sundalus king pamakilaban da. Parati yang magtagumpe i David king nanumang gagawan na uling mamantabe ya kang David ing Ginu. Inyang ikit nang Saul iti, lalu neng ketakutan i David. Lalu ra ne mang aluguran i David king mabilug a Israel at king Juda uling ya ing manimuna king pamakilaban da. Kanita nganang Saul kang David, Ipakasal ke keka i Merab a pangane karing anak kung babai. Ing aduan ku mu keka ya ing tapat ka sanang sumuyu kanaku at manimuna ka karing pamakilaban ning Ginu. Inisip nang Saul king aliwa ya ing makamate kang David nune ding Filisteo. Nganang David kang Saul, Ninu wari aku? Ninu ring kamaganak ku at pamilya nang tata ku? E ku karapatdapat maging manuyang na ning ari! Oneng inyang malapit na nia mung ikasal David i Merab, pepakasal neng Saul i Merab kang Adriel a tau Meholat. Milsinta ya i Mikal a anak nang Saul kang David. Mibalita iti kang Saul. Matula ne mang mekabalita uling inisip na king gawan neng patibung ban kanita apate re ding Filisteo i David. Inya ngana kang David, Talagang ngeni maging manuyang da na ka. Kanita inutus nang Saul karing tauan na king sarilinan de i David at sabian da king kaluguran ne ning ari at ding tauan na; nung inya sukat neng mabisang maging manuyang na. Sinabi ra iti ding tauan nang Saul kang David. Nganang David, Malyari ku waring maging manuyang na ning ari ngening kalulu ku mu at ala kung sasabian? Belita ra kang Saul ing sinabi nang David. Kanita nganang Saul, Sabian yu kang David king ala kung buring nanumang duru nune mu ring dinalan a sepu ding balat a pipagsirkunsisyunan da ring Filisteo anting ablas karing kalaban. Inisip nang Saul iti ban paten de ring Filisteo i David. Inyang sinabi ra iti ding tauan ning ari kang David, metula yang maging manuyang ne ning ari. Bayu dinatang ing mituldung aldo, lisuban na lang David at ding sundalus na ding Filisteo, at mekapate yang aduang dalan a katau karela. Dela na lang David ding pipagsirkunsisyunan da at pepabie na lang alang bawas king ari ban kanita maging manuyang na ne ning ari. Kanita pepakasal na neng Saul kang David ing anak nang i Mikal. Parati yang magtagumpe i David neng makilaban ya karing Filisteo. Dakal ya labanan a simbut kesa karing aliwa nang opisyal Saul. Inya lalu yang mibantug. Misan sinabi nang Saul kang Jonatan a anak na at karing opisyal na king buri neng paten i David. Oneng kaluguran neng Jonatan i David. Nganang Jonatan kang David, Buri na kang paten tata ku; mingat ka bukas abak. Munta ka king metung a lugal a alang makibalu at karin ka salikut. Munta ke karin tata ku at pakisabian ke tungkul keka. Sabian ku keka nung atin yang sabian kanaku. Mayap ing sinabi nang Jonatan kang Saul a tata na tungkul kang David. Ngana, Tatang, e me sana daraptanan e ustu ing talasuyu mung i David uling ala ne mang gewang e ustu keka. King kamatutuanan, pekinabangan yu ing sabla nang depatan. Teya na pati ing bie na at pete ne ing Filisteong i Goliat, at dininan neng maragul a tagumpe ning Ginu ing mabilug a Israel. Ikit yu iti at ketula yu. Nung sakaling paten ye i David king alang matulid a kasangkanan, patuluan yu kanita ing daya na ning taung ala namang kasalanan. Pekiramdaman neng Saul i Jonatan. Nganang sinumpang Saul, King daramdaman na ning Ginu, susumpa kung e ku ne paten i David. Inya inaus neng Jonatan i David at belita na ing milyari. Kaybat tiki neng Jonatan i David kang Saul, at antimo ing sadia sinuyu ya i David kang Aring Saul. Misan milaban la ding Israelita at ding Filisteo. Sinugud ya king labanan i David at dakal la ding apate na karela. Tinakas la detang mitagan. Misan liban ne ning marawak a espiritung ibat king Ginu i Saul kabang atyu ya king bale na at tatalnan ne ing sibat na. Manigtigan yang lira kanita i David. Sibatan ne i David, oneng mekapangilag ya iti. Mitarak ya ing sibat king pader. Mikapulayi yang tinakas i David. Ketang benging ita mitubud yang tauan na i Saul king bale nang David ba reng banten at paten tutuking abak. Inya nganang Mikal a asawa nang David, Nung e ka pa tumakas ngening bengi, bukas paten da ka ren. Pepadalanan ne i David king awang at memulayi yang tinakas. Kaybat kinua neng Mikal ing dios-diosan a pangbale at kinera ne iti king pagkeran at saka ne inulasan. Mibili yang ulunan a bulbul kambing king buntuk na niti. Inyang datang la ring tubud nang Saul ban dakpan de i David, sinabi nang Mikal king masakit ya. Pepagbalikan na lang Saul ding tiburan na kang David. Ngana, Ibuat ye pati pagkeran na at idala ye kanaku. Aku ing makamate kang David. Inyang magbalik la ding tiburan na, atyu ing dios-diosan king pagkeran at atyu ing ulunan a bulbul kambing king buntuk na. Nganang kinutang Saul kang Mikal, Obat lininlang mu ku at pepaburen meng mekatakas ing kanakung kalaban? Pekibat nang Mikal kang Saul, Kasi sinabi na kanaku king paten na ku, nung e ke paburen makatakas! Tinakas ya pin i David at sinalikut ya kang Samuel karin Rama. Belita na kang Samuel ing sablang depat nang Saul. Minta ya i Samuel at i David king Nayot at karin la migdatun. Atin mekasumbung kang Saul king i David atyu Nayot karin Rama. Inya mitubud yang tauan na ban dakpan de i David. Ikit da la ring tiburan nang Saul ding propeta; panimunan na lang Samuel. Kukulisak la reti at teterak. Liban na la ning espiritu na ning Dios ding tiburan nang Saul at mekiabe la kareting propeta. Inyang mibalita iti kang Saul, mitubud yang aliwa. Makanyan munaman ing gewa ra: mekiabe la karing propeta. Pasibayu yang mitubud tauan na, oneng mekiabe la naman deti karing propeta. Kanita ya na mismu ing minta king Rama, at miras ya king metung a maragul a talaga karin king Seku. Karin ya mengutang. Ngana, Nukarin ya i Samuel at i David? Ngana ning mekibat, Atyu la king Nayot karin Rama. Meko ya Seku i Saul at minta ya Nayot karin Rama. Liban nia naman ning espiritu ning Dios; kinulisak ya naman at tinerak kalupa ra ding propeta angga king miras ya Nayot karin Rama. Miglubas ya naman at saka ya kinulisak at tinerak arapan nang Samuel. Patingapun at kabukas yang lubas. Makanyan ya pegumpisan ing kutang: Mekiabe nia naman wari i Saul karing propeta? Kanita tinakas ya Nayot karin Rama i David at pintalan ne i Jonatan. Nganang David, Jonatan, nanu wari ing depat ku? Nanu ing gewa kung kasalanan? Obat buri na kung paten tata mu? Pekibat nang Jonatan, Marayu ing mate ka. Ala yang bage gagawan malati o maragul i tata ku a lilihim na kanaku. Ba't ilingad na kanaku ing buri nang gawan keka? E ku paniwalan ing gawan na ita. Oneng pekibat nang David, Balu nang tata mu ing mikaluguran kata. Inari na king lub na ing e na pabalu iti keka uling ikalungkut mu. Oneng ing tutu na niti, saksi ya ing Ginu at saksi ka naman, king makatibi ku king kamatayan. Kanita nganang Jonatan kang David, Gawan ku para keka ing nanumang sabian mu. Nganang David kang Jonatan, Bukas bayu ne ing bulan at makisulu kung mangan king ari. Paburen mu na kung mako ban salikut ku king marangle angga king bengi na ning katlung aldo. Nung panintunan na kung tata mu, kanita sabian mu king mekisabi kung mayap muli king Betlehem a balen mi. Karin balang banua mamain yang ain-sakripisyu ing mabilug ming pamilya. Nung sakaling e ya mimua, kanita e ku numanu balang; nung sakali namang mimua ya, kanita abalu mu king buri na kung panasakitan. Inya pakitanan mu kung ganaka alang-alang ketang pikasundu ta. Nung sakaling atin kung kasalanan, ika na ing makamate kanaku; obat sukat mu ku pang idala kang tata mu? Nganang Jonatan, Marayung malyari iti! Nung balu ku mung e mayap ing buri nang gawan tata ku laban keka, e ku wari sabian keka? Kanita nganang David kang Jonatan, Makananu kung abalu ing pakibat na? Pekibat nang Jonatan, Tara, munta kata king marangle. Inya minta la king marangle. Nganang Jonatan kang David, Saksi ya ing Ginung Dios ning Israel! Potang akasabi ku ne i tata ku, king oras a anti kaniti bukas o king katlung aldo, at nung abalu kung ala ne mang e mayap a tatangka laban keka, patubud ku at sabian ku iti keka. Nung buri na na ka mang panasakitan tata ku, parusan na ku ning Dios, nung e ku sabian keka iti at palakuan da ka ban e na ka ananu balang. Antabayanan na ka sana ning Ginu nung makananu neng antabayanan i tata ku. Nung sakaling mabie ku pa, patutuan mu kanaku ing tapat mung sinumpa kanaku; nung sakaling mete na ku pakit mu ing ganaka mu king kanakung pamilya agyamang agisan na no ning Ginu at kelisan king lupa na ning yatu ding sablang kalaban mu. E ya sana makakalinguan king pamilya mu ing lagyu nang Jonatan. Parusan na la sana ning Ginu ding kalaban mu! Uling kaluguran neng Jonatan i David antimo ing lugud na king sarili na, pasibayu yang sinumpa. Kanita nganang Jonatan kang David, Bukas, Piesta ning Bayung Bulan; panintunan da ka uling alang makalukluk king lugal mu. King katlung aldo lalu rang apansinan ing ala ka; kanita munta ka king lugal nung nu ka sinalikut; salikut ka karetang batung makabuntun. Magkunwari kung magsane king pamamana; makatatlu ku mamana ketang lele ra ding makabuntun a batu, at iyutus ku king kayabe ku king panintunan na la at kuanan ding paslu. Nung sakaling sabian ku king kayabe ku ing atyu la king lele na ding paslu, malyari na kang lumual kanita uling alang panganib. Saksi ke ing Ginu kaniting sinabi ku. Nung sabian ku king atyu la ding paslu king makalagpus, kanita tumakas ka uling iti ya ing kaburian na ning Ginu. Tungkul ketang pisumpanan ta, ing Ginu ya ing saksi kaniti angga king alang angga. Inya sinalikut ya i David king marangle. Inyang mibayu ya ing bulan, linukluk ya ing Aring Saul ban mangan. Linukluk ya king luklukan na antimo ing sadia ketang luklukan malapit king pader; makalukluk ya arapan na i Jonatan, i Abner keta ne mang metung nang dane Saul, oneng ala king luklukan nang David. Makanyan man ala yang sinabi ketang aldong ita tungkul kang David uling inisip na king ating milyari o kaya naman e ya malinis inya e ya tinagun king piesta. Oneng king kaduang aldo, itang aldo kabukasan na ning bayung bulan, ala pa mu ring makalukluk king lugal nang David. Kanita kitang na ning ari kang Jonatan a anak na, Obat e ya mekisulung mengan napun at ngeni i David a anak nang Jese? Pekibat nang Jonatan kang Saul, Pekisabi nang mayap David kanaku ing munta ya Betlehem. Pekisabi nang mayap kanaku ing tulutan keng muli uling balang banua miyayain yang ain-sakripisyu king balen ing pamilya na. Pepaulian ne ning kapatad na. Yan ing sangkan nung inya e ta ya kasulu. Mimua ya kang Jonatan i Saul at nganang kinulisak, Anak na ka pin ning babaing taksil at mapaglaban! Balu ku king kampi ka kang David a anak nang Jese. Sukat kang dumine king sarili mu at kang ima mu! Uling anggang mabie ya i David a anak nang Jese, e ka malyaring maging ari. Uli na niti, patubud ka at idala me kanaku uling sukat neng mate! Kanita nganang Jonatan kang tata na, Obat sukat yang mate? Nanu wari ing depat nang kasalanan? Oneng pinukul neng Saul ing tandus kang Jonatan. Makanyan nang abalu nang Jonatan king talagang buri neng paten Saul i David. Tinalakad yang mibubua mua i Jonatan at e ya mengan kanitang kaduang aldo na ning bulan uling maliligalig ya tungkul kang David at uling pemakarine neng tata na. Inyang miras ing abak, agpang king pikayari da, minta ya i Jonatan king marangle ban makikit kang David. Kayabe ne ing metung a anak a lalaki. Sinabi na king anak a kayabe na king panintunan na la ding paslu na. Kabang mamulayi ya ing anak, memana ya at linagpus ya ing paslu king anak a lalaki. Inyang miras ya ing anak ketang lugal nung nu ya digpa ing paslung pemana nang Jonatan, kilait ne ing anak at ngana, E ya makalagpus keka ing paslo? Malagua ka; e ka magpalat ken! Tinipun na la ning anak ding paslu at saka ne linapit king panginuan na. Oneng ala yang balu ing anak king kabaldugan ning milyari; bukud mung di Jonatan at David ilang makibalu. Binie na lang Jonatan ding sandata na king anak at ngana, Sulung, muli na ka at idala mu la reti king siudad. Kalako na ning anak, tinalakad ya i David lele da retang makabuntun a batu at siniklaud ya at saka ya dinukung makatatlung besis. Mipangaul la at mipanangis. Mas maluat yang menangis i David. Kanita nganang Jonatan kang David, Mako na kang payapa; saupan na kata sana ning Ginu ban e masira ing pisumpanan ta. Mantabe ya sana kekata ing Ginu at karing kekatang lahi angga king alang angga. Tinalakad ya i David at saka ne meko; mibalik ne man i Jonatan king siudad. Kanita minta ya Nob i David at pekikitan ne i Ahimelek a pari. Gagalgal yang sinalubung kang David i Ahimelek at nganang mengutang, Obat ikang dili mu? Ala kang kayabe? Pekibat nang David, Atin yang inutus kanaku ing ari at penabilin na ing e ku paniabian kaninu man ing parapat na kanaku. Pepapanaya na ku mu karing kayabe ku king metung a lugal. Nanu ing pamangan yu ken? Dinan yu kung limang tinape o kaya nanumang pamangan a atyu keti. Ngana ning pari, Alang aliwang tinapeng atyu keni subali mu ing sagradung tinape. Nung sakaling e la siniping ding kekang sundalus karing babai malyari lang mangan kaniting tinape. Nganang David king pari, Ing tutu na niti, malaut la kekami ding babai neng atin keng lakad agyamang pangkaraniwan yang lakad. O ngeni pa mong maselan ing lakad mi! Uli na niti, dininan ne ning pari king sagradung tinape; uling alang tinape karin nune mu itang tinape a miyain king altar na ning Ginu. Lalako re iting tinape king altar ning Ginu at alilan deng tinape kakid-akid potang miras ne ing aldo a sukat deng alilan. Mipaintagun ing atyu ya kanita karin i Doeg a tau Edom, ing metung karing tauan nang Saul at pekapun da ring pastul na. Atyu ya karin ban samba king Ginu. Nganang David kang Ahimelek, Atin kayung tandus o kaya espada? E ke dela ing espada ku o nanumang sandata uling pamalaguanan na ku ning ari tungkul king utus na kanaku. Pekibat na ning pari, Atyu ya keni ing espada nang Goliat, ing Filisteo a pete mu karin king Kapatagan ning Ela; atyu keta king kagulutan na ning efod; makabalut yang imalan. Nung buri me, kuanan me; alang aliwang sandata keti nune mu ita. Nganang David, Ala yang kalupa ing sandatang ita; ibie ye kanaku. King aldong ita meko ya i David ban takasan ne i Saul. Minta ya kang Akis a ari ning Gat. Ngara ding tauan nang Akis, Aliwa i David a ari na ning Israel ine? Ya ing pagkanta da ring babai kabang teterak la, Libu-libu la ding pete nang Saul, oneng laksa-laksa la ring pete nang David. Meligalig ya i David king sinabi ra at mitakutan ya kang Aring Akis ning Gat. Inya king akakit da migkunwari yang murit; memanyulat ya karing pasbul dalan na ning siudad at pepaburen nang tinaluntun ing wawa na king balbas na. Kanita nganang Akis karing tauan na, Murit ya ing tau; obat dela ye pa kanaku? Dakal na la ring taung murit keti. Buri yung asaksian ku ing kamuritan na? Pabalausnan ke kaya king pibalebale ko? Ibat Gat tinakas ya i David at sinalikut ya king kueba ning Adulam. Inyang abalitan da iti pintalan de ring kapatad na at ding sabla nang kamaganak. Mekiabe la kang David ding sablang taung daralan maragul a kasakitan at makakutkut king utang; antimu rin detang e masaya king malilyari king bansa. Meging pamuntuk de ring e maygit o kumulang a apat a ralan a lalaki. Manibat karin minta ya i David king Mizpa ning Moab. Ngana king ari na ning Moab, Ipakisabi ku sanang mayap kekayu king tulutan yu lang manatiling kayabe yu i tata ku at ima ku anggang e ku pa balu ing kaburian na ning Dios para kanaku. Likuan na la king ari na ning Moab at menatili lang kayabe na kabang atyu ya i David king kuta king bunduk. Kanita sinabi na ning propetang i Gad kang David, E ka manatili king kuta mu king bunduk; mako ka ken at munta ka king sakup ning Juda. Makanyan yang meko i David at minta ya king gubat na ning Heret. Abalitan nang Saul nung nu ya sasalikut i David at ding tauan na. Makalukluk ya i Saul king Gibea lalam ning tanaman a tamarisko a atyu king metung a bunduk-bundukan. Tatalnan ne ing tandus na king metung a gamat at abe na la ngan ding tauan na. Nganang Saul karing tauan na, Makiramdam kayu, ikayung lahi nang Benjamin; dinan na kayu waring marangle at gabun pitatamnan ubas David a anak nang Jese? Gawan na kayu waring pamuntuk da ring libu-libu o dina-dinalan a sundalus? Obat makisapakat kayu kang David laban kanaku? Obat metung man alang memalita kanaku king mekikasundu ya pala ing anak ku kang David a anak nang Jese? Metung man alang migmalasakit kanaku at mekasabi king ing anak ku silsulan ne pang lumaban kanaku ing talasuyu kung i David a ngeni manaya ba na kung tambangan. Kanita pekibat nang Doeg a tau Edom a makatalakad kayabe ding tauan nang Saul, Ikit keng papunta Nob i David a anak nang Jese; pintalan ne i Ahimelek a anak nang Ahitub karin Nob. Mengutang ya pa i Ahimelek king Ginu para kang David. Dininan ne pang pamangan at saka ne binie kang David itang espada na ning Filisteong i Goliat. Kanita pepayaus ne ning ari i Ahimelek, ing pari a anak nang Ahitub, at ding sabla nang pamilya a pari karin king Nob. Minta la ngan deti king ari. Nganang Saul, Makiramdam ka, anak nang Ahitub. Pekibat na, Makiramdam ku pu, Makamal a Ari! Nganang Saul, Ahimelek, obat mekisabuatan ka laban kanaku? Obat mekisapakat ka kang David a anak nang Jese? Dininan mu neng tinape, dininan me pang espada. Mengutang ka pa king Dios para kang David, inya mig-rebeldi ya laban kanaku at manaya ya ngeni ba na kung tambangan. Kanita pekibat nang Ahimelek king ari, Ninu mo pu karing sabla yung tauan ing kasing tapat nang David a manuyang yu at pekapun da ring bante-sundalus yu, at gagalang da king mabilug yung kayarian? Ngeni ku pa wari mengutang king Dios para kang David? Ali! E yu ku sana bibintanganan nanumang kasalanan at ing mabilug ming pamilya. Ala ku pung balu ditak man o dakal tungkul king bage a iti. Kanita ngana ning ari, Mate ka ngeni, Ahimelek, at pati na ing mabilug mung pamilya! Nganang minie utus ning ari karing guardia na, Paten yu la ding pari na ning Ginu uling kasabuat na lang David. Balu rang tinakas ya i David oneng e ra pepabalu iti kanaku. Oneng mikakunu la ding guardia a buatananan da lang gamat ding pari na ning Ginu. Kanita ngana ning ari kang Doeg, Ika nang makamate karing pari na ning Ginu. At pete na lang Doeg a tau Edom ding pari; walu lang pulu't lima ding pete nang pakasulud efod. Pepapate na la naman ding sablang makatuknang king Nob a siudad da ring pari; lalaki't babai, anak at pati na ding pasusuan, baka, asno, at tupa. Oneng i Abiatar, ing metung karing anak nang Ahimelek at apu nang Ahitub, mekatakas ya at pintalan ne i David. Belita nang Abiatar kang David king pepapate na lang Saul ding pari na ning Ginu. Nganang David kang Abiatar, Balu ku na kanitang atyu ya i Doeg a tau Edom ing sumbung ya kang Saul. Aku ing maki pakibatan king pangamate na ning mabilug mung pamilya. Manatili kang kayabe ku; e ka tatakut. Ing bisang makamate keka ya naman ing bisang makamate kanaku. Ligtas ka ngening kayabe mu ku. Abalitan nang David king lulusuban de ring Filisteo ing Keila at kakuanan da ing pupul karing pidadaran. Inya kitang nang David king Ginu, Buri yung labanan ku la deting Filisteo? Pekibat na ning Ginu kang David, Wa, lusuban mu la at iligtas me ing Keila. Oneng ngara ding tauan nang David, Ngening keti ta pa king Juda mangatakutan na kami, e kasi lalu na potang labanan ta la karin Keila ding sundalus da ring Filisteo? Mengutang yang pasibayu i David king Ginu. Nganang mekibat ning Ginu, Mako ka at munta karin Keila uling pasambut ku la keka ding Filisteo. Minta ya i David at ding tauan na karin Keila at mekilaban la karing Filisteo. Kinua da la ring sese rang animal at dakal la pete karing Filisteo. Makanyan na lang linigtas David ding memalen na ning Keila. Inyang tinakas ya i Abiatar a anak nang Ahimelek at minta kang David karin Keila, dinatang yang magdalang efod. Mibalita kang Saul king minta ya Keila i David. Nganang Saul, Bildug nia mu rin ning Dios karing gamat ku; anti na ning kilung nang David ing sarili na ngening linub ya king metung a balen a maki pasbul at pader. Pepayaus na lang Saul ding tauan na ban makilaban at munta karin Keila, at saka lumusub kang David at karing tauan na. Inyang abalitan nang David king magtangka yang lumusub i Saul, sinabi na king paring i Abiatar, Idala me keni ing efod. Kanita nganang David, Ginu, Dios ning Israel, dimdam ning kekang talasuyu king bisa yang munta Keila i Saul ban lasakan ne ing siudad king uli ku. Isuku ra ku kaya ding memalen na ning Keila? Datang ya pin kaya i Saul antimo ing abalitan ku? Ginu, Dios ning Israel, pakisabi kung mayap, sabian yu kanaku. Pekibat na ning Ginu, Datang ya pin. Kanita kitang nang David, Isuku ra ku kaya at ding tauan ku kang Saul ding memalen ning Keila? Pekibat na ning Ginu, Isuku ra kayu. Kanita mu rin meko ne Keila i David at ding tauan na a ating anam a ralan a kabilangan. Miglipat-lipat la pipagkampuan. Kabud abalitan nang Saul king mekatakas ya Keila i David, kelinguan na na ing balak nang lumusub king Keila. Menatili ne man i David karing kuta king bulubundukan at king ilang nang lugal ning Zif. Aldo-aldo neng panintunan Saul, oneng e na peintulut ning Dios ing arakap ne. Mitakutan ya i David uling pilit neng panintunan Saul ban paten ne. Atyu i David karin king Hores ning ilang ning Zif. Meko ya i Jonatan a anak nang Saul at pintalan ne i David karin Hores, at pepasiknangan ne lub king lagyu ning Ginu. Nganang Jonatan kang David, E ka tatakut. E na ka ananu balang tata ku. Maging ari na ka ning mabilug a Israel at aku naman maging kadua ku keka king upaya. Balu na naman ning tata kung i Saul iti. Mikasundu la ilang adua arapan na ning Ginu; menatili ya Hores i David samantalang minuli ne man i Jonatan. Kanita pintalan de ring mapilan a tau ning Zif i Saul a atyu kanita king Gibea. Ngara, Makamal a Ari, sasalikut ya i David karing kuta ning Hores, king bunduk na ning Hakila a atyu king banda nang mauli ning Jesimon. Inya tuki kayu kekami, Makamal a Ari. Balu mi king tutu yu neng buring arakap i David. Makasadia kaming sumaup ban marakap ya. Nganang Saul karela, Bendisyunan na kayu sana ning Ginu uli na ning malasakit yu kanaku. Muli na kayu at siguraduan yu mu nung nu ya sasalikut at nung ninung menakit kang David karin. Tutu yang malyap ing taung yan at masakit yang dakpan. Inya siguraduan yu la ding lugal a pisasalikutan na at kaybat ituru yu la kanaku. Kanita tuki ku kekayu. At nung atyu ya pa, panintunan ke king mabilug a Juda. Meko na la at migbalik la Zif. Minuna no kang Saul. Atyu ne man i David at ding tauan na king ilang ning Maon karin king Araba a atyu king banda nang mauli ning Jesimon. Penintun na lang Saul at ding tauan na. Belita ra iti kang David. Inya minta ya king kutang batu a atyu king ilang na ning Maon. At inyang abalitan nang Saul ita, tegal ne i David king ilang ning Maon. Samantalang atyu ya i Saul at ding tauan na king metung nang dane ning bunduk-bundukan, atyu ne man i David at ding tauan na king kasumangid. Memirapal yang linaut i David kang Saul uling palapit ne i Saul at ding tauan na at karing tauan na ba reng dakpan. Kanita ne man dinatang ing metung a tubud kang Saul. Ngana, Magmalagua kayu uling lisuban da katamu ding Filisteo! Makanyan nang tiknang Saul ing pamanagal kang David, at ding Filisteo ila ring inarapan na. Inya meyaus yang Bunduk-bundukan ning Pamanakas ing lugal a ita. Ibat karin meko ya i David at menatili ya karing kuta ning Engedi. Inyang mibalik ya i Saul ibat king pamanagal karing Filisteo, belita ra king atyu ya i David king ilang ning Engedi. Mituki yang atlung libu kataung mayap dili king mabilug a Israel at penintun ne i David at ding taung kayabe na banda king lugal a mabatung tuknangan da ring kambing a malyap. Mipatulid ya king kulungan tupa lele ning dalan; ating kueba karin. Linub ya i Saul ban magbawas karin. Atyu ne man kanita i David at ding tauan na kilub ning kueba; makalukluk la king kakilubkiluban na. Ngara ding tauan nang David, David, miras na ing aldo tildu ning Ginu a sinabi, Ngeni, ibie ke ing kalaban mu king gamat mu at gawan mu ing nanumang buri mu king kekang kalaban. Kanita tinalakad ya i David at king e na kamalayan Saul pagulung neng pinutut ing laylayan na ning balabal na. Oneng e ya mipaindatun uling pinutut ne laylayan ing balabal nang Saul. Ngana karing tauan na, E na sa paintulut ning Ginu ing gawan ku iti king kanakung panginuan a linian na ning Ginu: ing lapastanganan ke ing pinili na ning Ginu. Makanyan na lang pengamanuan David ding tauan na at e na peintulut ing lusuban de. Tinalakad ya i Saul at linual ya king kueba at sindu na ing pamaglakbe na. Tinalakad ya naman i David at linual king kueba at nganang kinulait kang Saul, Makamal a Ari! Inyang malikid ya i Saul, dinuku yang angga king gabun i David at pigayan ne. Nganang David kang Saul, Obat pakiramdaman yu la ding taung sasabi king buri da kayung paten? Ngening aldong iti masala yung ikit nung makananu na kayung bildug ning Ginu karing gamat ku kilub ning kueba; buri da ring kanakung tauan king paten da kayu, oneng e ku gewa iti. Sinabi kung e ke malyaring lapastanganan ing panginuan ku, uling ya ing pinili na ning Ginu. Lawan ye, O Makamal a Ari, ing laylayan ning balabal yu. Pinutut ke ing laylayan ning balabal yu; e ra na ko man ninanan ban abalu yu at akit king ala kung depat a e ustu o kataksilan a isipan laban kekayu. E ku mikasala kekayu agyamang panintunan yu ku ba yu kung paten. E ra na ko man ninanan.(24:11) Ing Ginu ya ing matul kekatang adua; ya na mung bala kekayu. Oneng e ra kayu malyaring lapastanganan. Ngana ning matuang kasebian, E mayap ing dapat da ring taung e mayap! Oneng aku e ra kayu panasakitan. Ninu ing panintunan na ning ari ning Israel ban paten na? Ninu ing tatagalan na? Mistula ku mung metung a asung mete o kaya metung a pulgas. Ing Ginu ya nang matul kekatamung adua; balu na ing bage iti at iligtas na ku sana king gamat yu. Nganang Saul inyang asabi na lang David deting amanu, Ika pin yan, O anak kung David? At menangis yang masikan. Ngana kang David, Maygit ka pang makatuliran kesa kanaku; mayap ing inablas mu kanaku samantalang e mayap ing inablas ku keka. Pepatunayan mu pa mu iti ngeni: e mu ku pete agyamang binie na na ku ning Ginu karing gamat mu. Uling ninu mong tau ing paintulut king makatakas ya pa ing kalaban nung arakap na ne? Inya ya nang bala keka ing Ginu uli na ning gewa mung mayap kanaku king aldong iti. Ngeni balu ku king maging ari ka pin at milipat ya keka ing panga-ari ku king mabilug a Israel. Isumpa mu kanaku king arapan na ning Ginu king e mo sana papaten ding lahi ku at e me sana kakalisan ing lagyu ku king pamilya nang tata ku. Mengaku ne man i David kang Saul. Kaybat na nita, minuli ne i Saul; oneng minta ya i David at ding tauan na king lugal a pisasalikutan da. Mete ya i Samuel. Mitipun ya ing mabilug a Israel at pigpaldasan ne. Kitkut de king bale na karin king Rama. Kaybat na nita, minta ne man i David king ilang ning Paran. Ating metung a taung mabandi karin Maon; atyu king Carmel ing pibandian na. Atlu lang libu ding tupa na at libu no man ding kambing na. Ururan na la ding tupa na karin Carmel. Nabal ya lagyu ing tau at i Abigail ya ing asawa na. Biasa ya at malagu ing babai, oneng masungit ya at matsura ugali iting lalaking lahi nang Caleb. Abalitan nang David a atyu king ilang king ururan na lang Nabal ding tupa na. Inya mitubud yang apulung kayanakan kang Nabal at nganang minie bilin David kareti, Munta kayu Carmel at puntalan ye i Nabal; pugayan ye king lagyu ku. Makanyan yeng pugayan, Kapayapan keka, kapayapan king kekang pibalebale; kapayapan king sablang atyu keka. Abalitan kung ururan mu la ding tupa mu; kayabe mi la ding magpastul mu at e mi la ninanan at ala lang keilanganan kabang atyu la king Carmel. Pangutnan mu la at patunayan da iti keka. Inya matula mo sanang tanggapan ding kanakung tubud. Ipakisabi ku sana nung malyari ngeni mu mang piesta yu, dinan mu ke sanang apangan mi, deting talasuyu mu at ing kaluguran mung i David. Inyang miras na la ding kayanakan a tiburan nang David, sinabi ra kang Nabal itang pasabi nang David, at menenaya lang pakibat. Nganang Nabal karing tubud nang David, Ninu wari i David? Ninu ya wari ing anak nang Jese? Dakal la ngeni ding ipus a tatakas karing panginuan da! Kuanan ku naman wari ing tinape ampon inuman at karning sidia ku para karing manurud kung tupa, at kaybat ibie ku mu karing taung e ku man balu penibatan? Meko la ding kayanakan a tubud nang David, at mibalik la at belita ra iti kang David. Kanita nganang David karing tauan na, Dalan yu la ding espada yu! Dela ne ning balang metung at metung ing espada na. Dela nia namang David ing espada na. Ating apat a ralan a katau karing tinuki kang David kabang melakuan lang magbante king karelang karga ding aduang dalan. Oneng minta ya ing metung karing magobra nang Nabal kang Abigail at nganang sinabi, Pepatubud ya pu ibat king ilang i David ban pugayan ne ing kekaming panginuan, oneng kemuanan na la pu ding tubud. Maganaka no man kekami ding taung deta. E ra ke ninanan at ala lang kinua nanuman kekami kabang kayabe mi la king marangle. Binten da kami aldo at bengi kabang kayabe mi la king pamagpastul mi. Isipan yu pung masalese nung nanung agawa yu, uling mibili ya king panganib ing panginuan mi at antimu rin ing mabilug nang pibalebale. Masiadu yang masungit, inya alang mangangas makipagsalita king asawa yu. Kanita i Abigail memalagua yang migsadiang aduang dalan a tinape, alak karing aduang lulanan, limang tupang mekatat na, at limang takal a trigung sing-le, dinalan a kasapunggul a pasas, at aduang dalan a bibingkang higera, at pepasake na iti karing asno. Ngana karing ipus, Sulung; muna na kayu kanaku; tuki ku kagulutan yu. Linihim na iting bage kang Nabal a asawa na. Kabang maglakbe yang makasake king asno at tutuntun king metung a gasgas king bunduk-bundukan, kanita ne man datang i David at ding kayabe na. Ikua rang misalubung. Nganang David king lub na, Sayang mu pala ing depat ming pamagbante king pibandian na ning taung i Nabal king ilang; e ya kebatingan nanuman king uli mi. Oyni pa ing apala mi. Parusan na ku sana ning Dios nung sakaling bukas atin kung itagan mabie metung mu man karing lalaki king pibalebale na. Panakit nang Abigail kang David agad-agad yang kinuldas king asno na at dinuku ya angga king gabun arapan nang David. Migsakab ya lele nang bitis at ngana, Kanaku yu na pu ipagpa ing mua yu, oneng ipakisabi kung mayap king pakiramdaman yu pa mu ing sabian ku. E ye sana papansinan ing asawa kung i Nabal. Ala yang kwentang tau. Bage ne pin ing lagyu na: luse ya. At luse ya pin. E ku la pu ikit ding kayanakan a tiburan yu kekami. Ngeni pu, makamal, ing Ginu at ikayu na ing saksi ngening e na peintulut ning Ginu ing patulu kayung daya at mablas karing sarili yung gamat. Mananu na sanang miras karing kalaban yu at karing bisang manampalasan kekayu ing miras kang Nabal. At ngeni paintulut yung ing dela ku kekayu tanggapan da ring kayanakan a kayabe yu. Patawaran yu sana ing nanumang kasalanan ning talasuyu yu; siguradung gawan na kayung ari ning Ginu uling para king Ginu kayu makilaban at alang nanumang dewakan kekayu. Nung sakaling atin taung bisang makamate kekayu, e na paintulut ning Ginu ing milako kayu karing taung ingatan na bie. Nune ing bie ra ding kekayung kalaban maging kalupa lang batung paniradol. Keng tuparan na ning Ginu ing sablang sinabi nang mayap tungkul kekayu at tilduan na na kayung maging pamuntuk ning Israel, ala kayung sukat ganakan. Ala kayung sukat ikabalisa uling e na ko man pepatulung daya king alang sangkan at migbengansa karing kekayung kalaban. Nung sakaling dinan na na kayung masanting a kabilian ning Ginu, e yu ku sana kakalinguan. Kanita nganang David kang Abigail, Purian ya ing Ginu, ing Dios ning Israel, ing mitubud keka kanaku king aldong iti! Mayap a oras king masanting mung pamisip; mayap a oras keka uling e mu peintulut ing patulu kung daya king aldong iti at mablas king kapamilatan da ring gamat ku! Saksi ya ing Ginung Dios ning Israel; e na peintulut ing apanasakit da ka. Nung e ka memalaguang migsaria kanaku tabalu ta nung itang kabukasan atin pang metung mang lalaki a mitagan king pibalebale nang Nabal. Kanita tinggap nang David itang dela nang Abigail. Ngana, Abigail, muli na kang payapa; lawan mu, pekiramdaman da ka at binie ku ing aduan mu. Migbalik ne kang Nabal i Abigail; lipat ne pa ning piestang sidia ra para king metung a ari ing pepasadia nang Nabal king bale na. Masaya yang e mu nanu i Nabal uling tutu neng malasing. Inya ala yang sinabi nanuman i Abigail kang Nabal angga na inyang miras na ing abak. Pangayabak e ne malasing i Nabal at belita na la ning asawa na deting bage. Meyataki ya at e ne makagalo. Kaybat da ring apulung aldo lakuas yang melala kabilian at melaus yang mete. Nganang David inyang abalitan nang mete ne i Nabal, Purian ya ing Dios uling ya ing minablas king insultu a tinggap ku kang Nabal at e na peintulut kanaku ing gawang e ustu; pepagpa na ning Ginu kang Nabal itang e mayap nang dapat. Kanita mitubud ya i David kang Abigail at pepasabi na king buri neng maging asawa na. Miras la ding tiburan nang David kang Abigail karin Carmel. Ngara, Tiburan na kaming David keka ban ituki ra ka at ban maging asawa na ka. Tinalakad ya i Abigail at dinuku ya angga king gabun. Ngana, Talasuyu na ku at makasadia kung manos karing bitis da ring talasuyu na ning kanakung panginuan. Memalagua yang tinalakad i Abigail at sinake ya king metung a asno. Kayabe na la ding limang babaing katulung na at tikian da la ring tubud, at meging asawa neng David. Asawa na nia namang David kanita i Ahinoam ning Jezreel; ilang adua ding meging asawa na. Binie na ne mang Saul ing anak nang i Mikal a asawa nang David kang Palti a anak nang Lais a tau Galim. Kanita pigsarian de ring mapilan a tau Zif i Saul; belita ra king sasalikut ya i David king Bunduk ning Hakila a atyu king dane nang aslagan ning Jesimon. Agad-agad yang minta i Saul king ilang ning Zif; kayabe na la ding atlung libung piling sundalus ning Israel ban panintunan de i David. Migkampu ya i Saul king lele ning dalan ning Bunduk ning Hakila king banda nang aslagan ning Jesimon. Oneng menatili ya king ilang i David inyang abalitan nang panintunan neng Saul. Mitubud yang ispia at abalu nang panintunan ne pin Saul. Kanita minta ya i David king lugal nung nu ya migkampu i Saul. Miras ya king lugal nung nu ya matudtud i Saul; matudtud ya lele nang Abner a anak nang Ner at pekapun da ring sundalus na at makapadurut la karela ding sundalus na. Kanita nganang David kang Ahimelek a Hiteo at kang Abisai a kapatad nang Joab at anak nang Zeruia, Munta ku king kampu nang Saul! Ninung tuki kanaku? Mekibat ya i Abisai, Aku, tukian da kayu! Inyang benging ita pagulung yang linapit i David at i Abisai karing sundalus at ikit deng matudtud i Saul kilub ning kampu. Makatasak ya king gabun lele nang kabuntukan ing tandus nang Saul; matudtud ya lele nang Abner at makapadurut la ding sundalus na. Kanita nganang Abisai kang David, King aldong iti binie ne ning Dios karing gamat yu ing kekayung kalaban. Paintulut yung tandusan kiang misan at saka ke itasak king gabun. E ke man kailangan tandusan makatadua. Oneng nganang David kang Abisai, E me nananan! Alang ninumang lapastangan king pinili na ning Ginu a e mo sana mamayaran. Ngana pang migsalitang David, Ing Ginu ya ing saksi at ya na ing bala kang Saul; mate ya mu rin; malyaring makilaban ya at kanita ya mate. Oneng e na sana paintulut ning Ginu ing lapastanganan ke ing pinili na! Kuanan nia mu ing tandus na at itang lulanan danum a atyu king kabuntukan na at kaybat mako ta na. Inya kinua neng David ing tandus at itang lulanan danum a atyu king kabuntukan nang Saul at saka na la meko. Alang metung mang menakit o makibalu o migising; menatili lang matudtud uling pepatudturan na lang maniaman ning Ginu. Linipat ya kasumangid i David at tinalakad ya king babo ning bunduk-bundukan. Malaut-laut ne kanita karela. Kaybat kinulait ya i David karing sundalus at kang Abner a anak nang Ner, Abner, daramdaman mu ko? Ninu ikang lilingasngas king ari? nganang mekibat Abner. Pekibat nang David kang Abner, Bala ku sanang matapang ka at ala kang kalupa king mabilug a Israel? Obat e me binten masalese ing panginuan mung ari? Milub ya ing metung karing kanakung sundalus; pigtangkan neng paten ing ari oneng e mu balu iti! E ustu ing depat mu. Sukat mung pakibatan iti. Saksi ya ing Ginu, sukat kang mate uling e me binten masalese ing ari a pinili na ning Ginu. Ngeni nukarin ya ing tandus na ning ari at itang lulanan danum a atyu lele nang kabuntukan? Akilala neng Saul ing siwala nang David. Inya ngana, Ika pin yan, O anak kung David? Pekibat nang David, Aku pin pu, Makamal kung Ari. Obat pakirakpan ne ning makamal a ari ing talasuyu na? Nanu pu wari ing gewa ku o pamikasala ku? Nung dapat na ning Ginu ing pikasaman yu ku, sana milako ing mua yu kapamilatan na ning metung a ain. Nung sakali namang tau la ding makirapat kaniti, isumpa na la sana ning Ginu. Uli ra mepilitan kung mako king balen na ning Ginu ban sumuyu karing aliwang dios. Ngeni e na sana paintulut ning Ginu ing mawala ku bie king aliwang lugal uling pakirakpan yu ku, O Makamal a Ari, samantalang metung ku mung mistulang pulgas; anti kung ayup a buri yung dakpan! Kanita sinabi nang Saul, Mikasala ku. Mibalik na ka, O anak kung David. Pangaku kung e ra na ka nanan pa uling pepakit mung mal ya keka ing bie ku king aldong iti. Meging mistula kung mangmang at maragul ing depat kung kasalanan. Pekibat nang David, Oyni ing tandus, Makamal a Ari! Tuburan ye ing metung karing kayanakan yu ba neng kuanan. Ablasanan neng mayap ning Ginu ing balang taung makatuliran at tapat. King aldong iti binie na kayu kanaku ning Ginu, oneng e ke ninanan ing pinili ning Ginu. Sana nung makananu keng pepakamalan ing bie yu makanyan ya naman sanang maging mal ing bie ku arapan ning Ginu, at ikabus na ku sana king sablang kaligaligan ku! Kanita nganang Saul kang David, Bendisyunan na ka sana ning Dios, O anak kung David! Dakal ka pa gawan at magtagumpe ka. Meko ne i David at minuli nia naman i Saul. Nganang David king lub na, Datang mu rin ing aldo a apate na kung Saul. Mayap pa tumakas ku at munta king bansa da ring Filisteo. Kanita tuknangan na na kung panintunan Saul king mabilug a bansa ning Israel; mekad makanyan ku mung miligtas karing gamat na. Inya minta ya kang Akis i David at ding abe nang anam a ralan a tauan. Anak neng Maok i Akis at ari ne ning Gat. Mekipanuknangan ya kang Akis karin Gat i David; kayabe na la ding adua nang asawa, i Ahinoam ning Jezreel at i Abigail a mebalu nang Nabal ning Carmel. Kayabe da la ring tauan na ding karelang pamilya. Tiknangan na neng panintunan Saul i David inyang abalitan nang tinakas ne at minta Gat. Nganang David kang Akis, Nung kaluguran yu ku, dinan yu kung metung a balen king probinsia ban karin ku manuknangan. E yata karapatdapat ing makituknang ku kekayu king siudad yu! Inya binie neng Akis kang David ing balen ning Ziklag; makanyan yang menatiling bandi ra ding ari ning Juda ing Ziklag angga man ngeni. Menuknangan yang pabanua at apat a bulan i David king bansa da ring Filisteo. King panaun a ita, linusub ya i David at ding tauan na karing Gesureo, Girzita, at Amalekita. Ila deti ring makatuknang kanita pa king bansa angga na king Shur at Ehipto. Ala yang likuan lalaki o babaing mabie nukarin ya man linusub i David; pengua no ngan ding tupa ra, ding baka, ding asno, ding kamelyu ampon imalan, at kaybat magbalik ya kang Akis. Potang kutnan neng Akis nung nu ya linusub i David, ipakibat na king ibat ya king Negeb ning Juda o kaya king Negeb ding Jerameel o kaya king Negeb da ring Keniteo. Ala yang tinagan mabie lalaki o babai i David ban kanita alang sumbung kang Gat king depat na. Makanyan nang makanyan ing depat na kabang makipanuknangan ya king bansa da ring Filisteo. Tiwala ya i Akis kang David at ngana king lub na, Lakuas deng pikasaman ding kabalen nang Israelita king dapat na. Inya manatili yang talasuyu ku kabang mabie ya. Karing aldo deta mitipun la ding Filisteo ban makilaban king Israel. Nganang Akis kang David, Asahan ku ing ika at ding tauan mu ing tuki kayu kanaku king pamakilaban. Pekibat nang David, Agyang makananu; akit yu mu rin nung nanu ing daptan ku. Nganang Akis kang David, Masalese! Gawan da kang sarili kung talapagbante angga king kapilan pa man. Mete ne i Samuel at penangisan ne ning mabilug a Israel at kitkut karin Rama a sarili nang siudad. Tinabi na lang Saul ding sablang mamamanula at makikisabi karing mete. Mitipun la ding Filisteo at migkampu la king Sunem; tinipun neng Saul ing mabilug a Israel at migkampu no man king Gilboa. Mitakutan ya at ginalgal i Saul inyang ikit na la ding sundalus da ring Filisteo. Inyang singguni na iti king Ginu, e ne pekibatan ni king kapamilatan na ning paninap o ning Urim at Tumim o ding propeta. Kanita nganang Saul karing opisyal na, Panintun yu kung metung a babaing biasang makipagsalita karing mete ban puntalan ke at makapangutang ku. Pekibat da ring opisyal na, Atin pung biasang makipagsalita karing mete karin Endor. Inya migbalatkayu ya i Saul at inaliwa na ing piblas na at saka ne menulakan; kayabe na la ding adua katau. Bengi na inyang miras la king babai. Nganang Saul, Manula na ka mo kapamilatan na ning espiritung sabian ku keka! Pekibat na ning babaing mamamanula, Siguradung balu mu ing depat nang Saul: pepatabi na la ding sablang mamamanula at makikisabi karing espiritu da ring mete king Israel. Obat buri mu kung siluan? Buri mu kung ipapate ne? Kanita sinumpa ya i Saul king babai king lagyu ning Ginu. Ngana, Ing Ginu ya ing saksi, alang parusang miras keka king kekang daptan. Kanita ngana ning babai, Ninu ing espiritung buri mung ausan ku? I Samuel, nganang mekibat Saul. Inyang ikit ne ning babai i Samuel, mipakulisak yang masikan at saka na sinabi kang Saul, Obat lininlang yu ku? Ikayu i Aring Saul! Ngana ning ari, E ka tatakut; nanung akakit mu? Pekibat na ning babai, Atin kung akakit a balamu metung a espiritu; lalto yang ibat king gabun. Nanu ya itsura? ngana pang mengutang Saul. Matua ya ing lalto ibat king gabun; makabalut yang balabal! nganang mekibat ning babai. Balu nang Saul king iti ya i Samuel at dinuku ya angga king gabun bilang kagalangan kang Samuel. Kanita nganang Samuel kang Saul, Obat pangabalanan mu ku king kanakung pamagpaynawa? Mekibat ya i Saul, Maragul ku problema; datang lang makigera kanaku ding Filisteo at likuan na ku ning Dios at e na na ku pakibatan king kapamilatan da ring propeta o karing paninap; inya pepayaus da ka ban sabian kanaku ing sukat kung daptan. Nganang Samuel, Obat pangutnan mu ku ngening likuan na na ka ning Ginu at meging kalaban me? Depat na ning Ginu keka ing sinabi na king kapamilatan ku; leko ne ning Ginu ing pamag-ari king gamat mu at binie ne kang David, uling e mu pemintuan ing sinabi na at e mu pepagpa karing Amalekita ing mibabua nang mua. Inya iti ing depat na keka ning Ginu king aldong iti. Metung pa, paburen neng masambut kayabe mu ing mabilug a Israel karing Filisteo; bukas akayabe ra na ka at ding anak mu. Pasambut na la ning Ginu ding sundalus ning Israel karing Filisteo. Kanita mibulang ya i Saul; tune yang mitakutan king sinabi nang Samuel. Ala yang mitagan a sikanan uling ala yang pengan kilub ning patingapun at kabukas. Lepitan ne ning babai i Saul at ngana inyang ikit nang mitakutan ya king sinabi nang Samuel, Lawan yu: penusignan ku na pu ing inawad yu agyamang anti ku ne mong teya king kamatayan ing bie ku. Pekiramdaman ku ing sinabi yu kanaku. Ngeni, aduan kung pakiramdaman yu ku sana; paburen yung dinan da kayung kapirasung tinape; mangan kayu ban sikan kayung pasibayu at asundu yu ing lakad yu. Tinanggi ya at ngana, E ku mangan! Oneng pekisabian deng mayap ding opisyal na at ning babai. Mekiramdam ne man king sinabi ra. Mibangun ya at linukluk king pagkeran. Atin yang pataban a biserung baka ing babai king bale na; agad-agad neng kinatat at saka ya kinangwang arina. Singkapan na at saka ya miglutung tinape a alang lebadura. Inapag na iti arapan nang Saul at karing opisyal na; mengan la deti. Kaybat meko la king benging ita. Tinipun da la ring Filisteo ding sabla rang sundalus karin king Afek at migkampu no man ding Israelita king lele ning sibul karin king Kapatagan ning Jezreel. Atin lang tia dinalan o kaya tia libung sundalus ding balang ari da ring Filisteo. Makatauli ya i David at ding tauan na; kayantabe na lang Akis. Ngarang mengutang ding pamuntuk da ring Filisteo, Nanu ing daraptan da keti reting Hebreo? Pekibat nang Akis, I David ini; talasuyu neng Saul a ari ning Israel; malambat ku neng kayabe at ala kung apintas manibat na inyang mekiabe ya kanaku angga na ngeni. Oneng kemuan de ring pamuntuk da ring Filisteo i Akis at ngara, Pabalikan mu ne king lugal a binie mu; e ta ya tutuki king labanan pota itamu pa ing kalabanan na. Makananu yang makapakikasundu king panginuan na nune mu king kapamilatan na ning pamakamate na karing kekatamung sundalus? Aliwa wari iti i David a pagkanta da ring babai king karelang pamanerak? Ngara, Libu-libu la ding pete nang Saul, oneng i David laksa-laksa la. Kanita inaus neng Akis i David at ngana, David, ing mabie Ginu ya ing saksi, tapat kang tau; para kanaku matulid mu ing akayabe ra ka king labanan; ala kung nanumang asabing kakulangan mu manibat na kanitang dinatang ka angga na ngeni. Oneng e ra ka kapad a tabas ding aliwang pamuntuk. Sulung mibalik na ka keta kekayu; payapa na kang mako ba mu na la mung e apamua ding pamuntuk da ring Filisteo. Oneng nganang David kang Akis, Nanu wari pung depat ku? Nanu wari pung e yu buri kanaku manibat na kanitang sinuyu ku kekayu angga na ngeni nung inya e yu ku buring ituki ban makilaban karing kalaban yu? Pekibat nang Akis kang David, Balu ku king ala kang kakulangan kanaku, anti kang metung a anghel ning Dios; oneng sinabi da ring aliwang ari ding Filisteo king e ka kanu sukat tutuki kekami king labanan. Inya mibangun kang maranun bukas at ding kayabe mung dinatang; mako kayung maranun, potang saslag ne ing aldo. Inya meko ya i David at ding tauan na itang abak a maranun ban magbalik king bansa da ring Filisteo. At minta la Jezreel ding Filisteo. King katlung aldo ya mekapagbalik Ziklag i David at ding tauan na. Linusub la ding Amalekita king Negeb at king Ziklag. Ikua re ing Ziklag at saka re silaban, at binihag da la ring babai, ding matua at anak; ala lang pete metung man oneng dela da la at saka na la meko. Inyang dinatang ya i David at ding tauan na king siudad, ikit da king mesilab ya iti at mebihag la ring asawa ra at anak a lalaki at babai. Kanita kinulisak ya at menangis i David at ding tauan na angga king ala nang tutulung lua karela. Mebihag la ding adua nang asawang David, i Ahinoam ning Jezreel at i Abigail a mebalu nang Nabal a tau Carmel. Meligalig yang e mu nanu i David; buri deng pamasibasan batu ding tauan na uling tutu rang penamdaman ing pangabihag da ring karelang anak a lalaki at babai. Oneng pesiknangan ne ning Ginung Dios na. Nganang David king paring i Abiatar a anak nang Ahimelek, Idala me kanaku ing efod. At dela neng Abiatar ing efod kang David. Kaybat nganang David king Ginu, Panagalan ku la o ali ku la ding linusub a reta? Akua ku la kayang atagal at aligtas ding mebihag? Pekibat na ning Ginu, Tagalan mu la at aligtas mu la ding taung binihag da. Inya meko ya i David; kayabe na la ding anam a ralan a tauan na at miras la king Batis ning Besor nung nu la pepailakuan ding sukat malakuan. Sindu nang David at ding apat a ralan a tauan na ing pamanagal. King pangapagal da e na la milipat king Batis ning Besor ding aduang dalan karing tauan na. Inya melakuan la. Atagpuan de ring tauan nang David ing metung a tau Ehipto at dela re arap na. Dininan deng pamangan at inuman. Dininan dia namang kapirasung bibingkang higera at aduang kasapunggul a pasas. At inyang mekapangan ya, mika animu ya; uling atlu neng aldo at atlung benging e mamangan at miminum. Nganang kinutang David, Ninung panginuan mu at nu ka tau? Kayanakan kung tubu Ehipto, nganang mekibat, ipus na ku ning metung a Amalekita; likuan na ku ning panginuan ku atlung aldo na ing milabas uling mesakit ku. Lisuban mi ya ing Negeb ding Kereteo at ing Negeb ning Juda at ing Negeb ning Caleb at saka mi ya silaban ing Ziklag. Nganang David, Malyari mu kung saupan ban akit ku la reting linusub? Pekibat na, Wa, nung isumpa mu king Dios king e mu ku paten o kaya e ibalik king panginuan ku. At tiki na la nung nu la karin ding Amalekita. Disnan da lang pakakalat ketang lugal da; ating mamangan, miminum, at teterak, uling tutung dakal ing ikua rang pibandian king bansa da ring Filisteo at king sakup ning Juda. Lisuban na lang David at pete inyang sisilim na angga na king bengi ning tutuking aldo. Alang mekaligtas metung mang lalaki subali mu karing apat a ralan a kayanakan a sinake kamelyu ban makatakas. Ikua nang David ing sablang kinua ra ding Amalekita, at aligtas na la ding bihag pati na ring adua nang asawa. Alang mewalang matua o anak, anak a lalaki at babai, pibandian a meyakua o nanumang ikua ra ding Amalekita. Ikua na ngan abalik David iti. Ikua na la namang pasibayung David ding sablang tupa at baka; pepatabi na la deti karing tauan na. Ngara deti, Iti pibandian nang David! Kanita mibalik ya i David karing aduang dalan a kataung mapagal na, inya e la mekatuki kang David nune melakuan na la mu karin king Batis ning Besor. Seganan de i David at ding tauan na. Inyang mipalapit ne i David, kinomusta na la. Oneng migsalita la detang matsura ugali at maimut karing kayabe nang David. Ngara, E ta na la man kayabe ren king labanan, inya e ta la darakayan king banding ikua tamu. Paburen ta nia mung akua ne ning balang metung ing asawa na at ding anak na at kaybat muli ne. Oneng nganang David, E makanyan, kapatad, ing gawan yu king binie na ning Ginu kekatamu. Linigtas na katamu at birian na ing asambut ta la ding linusub. Ninu mong nayun kekayu king bage anti kanyan? Pante-pante ing dake ning balang metung: abe ta ya mang linusub o melakuan yang migbante king karga tamu. Manibat na kanita at angga na ngeni gewa neng patakaran at tuntunan iti para king Israel. Inyang mekapagbalik ne i David king Ziklag, peparalan na la king pibandian a ikua na ding kakaluguran na, ding manimuna ning Juda. Ngana, Tanggapan ye ing metung a regalu ibat karing pibandian a meyakua karing kalaban ning Ginu. Peparala ya karin king Betel, king Ramot ning Negeb, king Jatir, Aroer, Sifmot, Estemoa, at Racal. Makanyan munaman ing binie na karing tau Jerameel, karing siudad da ring Keniteo, karin Horma, Borasan, Atak, Hebron, at karing sablang lugal a pintalan nang David at ding tauan na king karelang pamaglibut. Mekilaban la ring Filisteo karing Israelitang atyu king Bunduk ning Gilboa. Dakal la ding mete karing Israelita. Tinakas la ring mitagan at pati i Aring Saul at ding anak na. Oneng tinagal la ring Filisteo at atagal da la at pete ding anak nang Saul: i Jonatan, Abinadab, at i Malkisua. Makalibutad ya i Saul king mabagsik a labanan; asaluput de ring mamana. Mepana ya at grabi ya ing sugat na. Kanita nganang Saul king talapagdala nang armas, Bagutan me ing espada mu at isaksak me kanaku pota arakap da ku pang mabie ding Filisteong den at gawan da ku mung pikaylian da. Oneng e ya mebisa uli na ning maragul nang kagalangan king ari. Inya kinua neng Saul ing sarili nang espada at sikban ne iti. Inyang ikit na ning talapagdala nang armas king mete ya i Saul, sikban nia naman ing sarili nang espada at mete yang kayabe nang Saul. Makanyan yang mete i Saul at ding atlu nang anak, ing talapagdala nang armas, at ding tauan na. Mete la king aldong ita. Inyang ikit da iti ding Israelitang atyu king kasumangid ning kapatagan at detang atyu king lipat ning Ilug ning Jordan king tinakas la ding sundalus ning Israel at king mete ne i Saul at ding atlu nang anak, likuan da la ring balen da at tinakas na la naman. Dinatang la ding Filisteo at ila ding sinakup kareting balen. Kabukasan, inyang dinatang la ding Filisteo ban lubasan da la ring mete, atagpuan de i Saul at ding atlu nang anak a mete king Bunduk ning Gilboa. Tibtab de batal i Saul; likas de ing baluti na at pepatubud la king mabilug a bansa da ring Filisteo ban yatad ing mayap a balita karing templo ra ding kikilalanan dang dios at karing sablang tau. Binili re ing baluti nang Saul king templo nang Astarte; tinasak de king pader ning Bet San ing bangke na. Inyang abalitan da ring memalen na ning Jabes Gilead ing depat ding Filisteo kang Saul, mig-rebeldi la ding taung matapang at miglakad lang kabukas papunta king Bet San, at saka re kildas ing bangke nang Saul at ding bangke ra ding anak na king pader ning Bet San. Dela da la reti king Jabes at karin da la silaban. Kaybat kinua ra la ding butul at kitkut da la lalam ning tanaman a tamarisko karin king Jabes, at saka la mig-ayunu kilub ding pitung aldo. Mete ne kanita i Aring Saul inyang pauli ne i David ibat king matagumpe nang pamaglipul karing Amalekita. Menatili yang aduang aldo king Ziklag. King katlung aldo, dinatang yang ibat king kampu nang Saul ing metung a kayanakan a lalaking gabak-gabak a imalan at magabun a buntuk. Linapit ya kang David at migsakab bilang pamamie galang. Nganang kinutang David, Nukarin ka menibatan? Pekibat na, Tinakas ku pu king kampu ding Israelita. Nanu ing milyari? Sabian mu kanaku, nganang David. Pekibat ning lalaki, Memulayi la pu king labanan ding kekatamung sundalus at dakal la pu ring mete. Mete ya naman i Saul at ing anak nang i Jonatan. Nganang kinutang David, Makananu mung balung mete ne i Saul at i Jonatan? Kinwentu ning kayanakan a lalaki ing milyari. Ngana, Mipaintagun ing atyu ku pu kanita king Bunduk ning Gilboa, at ikit keng makasandal i Saul king tandus na. Ikit ku la naman king malapit na la mu ding kalaban a tatagal kang Saul; pakasake lang karung panggera at kabayu. Inyang melikid ya i Saul ikit na ku at inaus na ku. Po, ngakung mekibat. Kitang na nung ninu aku. Sinabi ku king metung kung Amalekita. Ngana kanaku, Lumapit ka keni at paten mu ku! Grabi ya ing sugat ku at malapit na ku mung mate. Inya linapit ku at pete ke uling balu ku king e lumuat mate ya mu rin kabud miragsa ya. Kaybat na nita, kinua ke ing korona king buntuk na at ing pulseras king takde na, at dela ku la keti, O makamal. Kanita ginabak nang David ing imalan na uli na ning lungkut. Makanyan munaman ing depat da ring sablang tauan na. Migpaldas la, menangis, at mig-ayunu angga na itang bengi para kang Saul at Jonatan, at para king Israel, ing balen ning Ginu, uling dakal la ring mete king labanan. Kitnan neng David ing kayanakan a lalaking memalita. Ngana, Nu ka tau? Pekibat na, Anak na ku pu ning metung a Amalekitang dayuan a manuknangan king bansa yu. Nganang David, Ba't e ka mikakunung paten me ing aring pinili ning Ginu? Kanita inaus neng David ing metung karing tauan na at ngana, Paten me ing taung ini! Memintu ya, at pete ne. Nganang David king maginghalung Amalekita, Ika ing pepasari king kamatayan mu. Ika ing minatul king sarili mu inyang pepatutuan mung ika ing mekamate king ari a pinili ning Ginu. Menagulele ya i David kayabe niting kanta tungkul kang Saul at Jonatan, at inutus na ing ituru ya karing memalen na ning Juda. (Misulat ya iti king Libru nang Jasar. ) Ngana niting tagulele: Ing ligaya mu, O Israel, miwakasan karing bunduk-bundukan! Matapang a sundalus karin la mibulang! Ilihim yu iti king Gat, e yu paniabian karing dalan ning Askelon. E yu paintulut ing tumula la ding kebabainan ning Filistia, ding kebabainan ding paganu. Ala na sanang uran o ambun a dugpa king bunduk-bundukan ning Gilboa; langi la sana ding marangle na! Uling ding kalasag da ring matapang karin la milako dangalan; e ne mikukuskusan laru ing kalasag nang Saul. Makamate ya ing pana nang Jonatan, ala yang patawad ing espada nang Saul, daragsa da lang masikan at pamaten karelang kalaban. Tune lang kalugud-lugud at pakamalan di Saul at Jonatan, miyabe la king bie at kamatayan; mabilis la kesa karing agila, masikan lang maygit karing leon. Ikong babai ning Israel, i Saul keko yang panangisan, uling ya ing minie kekong malagung imalan at karing iyas ampon gintu a kekong susulud. Mibulang na lang matapang a sundalus, mete la king pamakilaban. Pete re i Jonatan king bunduk-bundukan. Panangisan da ka, O kapatad kung Jonatan; tutu kang mal kaku, alang kalupa ing lugud mu; maygit king sinta da ring babai. Mibulang na lang matapang a sundalus, ala na lang ulaga ding sandatang karelang gagamitan king pamakilaban. Kaybat na nita, mengutang ya i David king Ginu. Ngana, Munta ku king metung karing siudad ning Juda o ali ku? Wa, munta ka, nganang mekibat ning Ginu. Isanu karing siudad? nganang kinutang David. Ing Hebron, ngana ning Ginu. Inya minta ya king Hebron i David; kayabe na la ding adua nang asawa: i Ahinoam a tau Jezreel at i Abigail a mebalu nang Nabal ning Carmel. Tiki na la naman ding tauan na at ding pamilya ra, at menuknangan la karing balen a makapadurut king Hebron. Dinatang la king Hebron ding lalaki na ning Juda, at linian deng laru i David bilang ari na ning Juda. Abalitan nang David king ding mengutkut kang Saul ila ring lalaking tau Jabes Gilead, inya mitubud yang mapilan a tauan na ban ipayabut iting mensahi karela: Bendisyunan na kayu sana ning Ginu uli na ning pepakit yung katapatan king ari yung i Saul inyang kitkut ye. At mananu na sanang maging maganaka ya at tapat kekayu ing Ginu. Makanyan munaman ing daptan ku kekayu uli na ning depat yung mayap. Ala ne i Saul, inya magpakatatag kayu at e yu painan ing lub yu. Aku ngeni ing milanian ari da ring memalen na ning Juda. I Abner a anak nang Ner, ing matas diling opisyal da ring sundalus nang Saul, tinakas yang kayabe nang Isboset a anak nang Saul. Lipatan de ing Jordan at minta la king Mahanaim. Karin i Abner gewa neng ari i Isboset karing sakup nang gabun ning Gilead, Aser, Jezreel, Efraim, at Benjamin. Nanupata, king mabilug a Israel. Apat yang pulung banua kanita i Isboset inyang meging ari ya king Israel, at mig-ari ya kilub ding aduang banua. Oneng tapat ya kang David ing tribu ning Juda, inya mig-ari ya king Juda kilub ding pitu at kapitnang banua kabang manuknangan ya king Hebron. Manibat king Mahanaim, minta la ring opisyal nang Isboset at i Abner king siudad ning Gibeon. Pekitagpuan na la karin Joab a anak nang Zeruia, at ding opisyal nang David. Mikit-ikit la king metung a depositung danum. Miyarap-arapan la. Nganang Abner kang Joab, Ilage yu la ring kayanakan yung lalaki at ilage mi la ring kekami at kaybat pilabanan la. Wa, nung makanyan, nganang mekibat Joab. Inya linage la ring labing aduang lalaking pekakatawan nang Isboset ning tribu nang Benjamin, at lebanan da la ring labing aduang lalaking kayanakan nang David. Inarapan ne ning balang metung ing katapat na, at mitalanan lang buntuk ampon mipapaniaksak espada king tagiliran. Mibulang la at mete la reting aduang pulu't apat a kayanakan a lalaki. Iti ing sangkan nung inya inaus deng Marangle ding Espada ing lugal a ita. Kaybat na nita, meging mabagsik ing pamilaban at mesambut ya i Abner at ding Israelitang kayabe na karing tauan nang David. Atyu la karin ding atlu nang anak a lalaking Zeruia: i Joab, Abisai, at Asael. I Asael a mabilis mamulaying anti ing usa, tegal ne i Abner nu ya man munta. Melikid ya i Abner at kitnan ne. Ngana, Ika i Asael? Wa, nganang mekibat. Nganang Abner, Tuknang na kang tatagal kanaku. Lumawe na ka mung aliwang tagalan mu at samsaman ing bandi na. Oneng sindu na mu ring Asael ing pamanagal kang Abner. Pasibayu nang sinabing Abner, Sinabi ku na kekang tuknangan mu na kung tatagalan. E mu ku sana pipilitan paten da ka. Ala kung lupang makiarap king kapatad mung i Joab, nung apate ra ka. Oneng e ne pekiramdaman Asael, inya siksak neng Abner king atian king kapamilatan na ning pulu na ning tandus na at linsut ya king gulut na. Miragsa ya i Asael at mete ya. Tutuknang la ding sablang daralan king lugal nung nu ya mete. Tegal dia naman di Joab at Abisai i Abner. Limbug ne ing aldo inyang miras la king bunduk-bundukan ning Amma dane aslagan ning Gia papunta king dalan king ilang ning Gibeon. Mitipun la ring kelalakinan na ning tribu nang Benjamin king panig nang Abner at miyabe-abe lang migpuestu ketang taluktuk ning bunduk-bundukan. Kilait neng Abner i Joab. Ngana king masikan a siwala, Kailangan wari ing mipatayan tamu? Maging mapait mung sibukan ing kawakasan na niti. Mikakamaganak tamu, inya iyutus mu karing tauan mu ing tuknangan da na ing pamanagal da kekami. Pekibat nang Joab, Susumpa ku king mabie Dios, nung e ka migsalita e la tuknang tatagal kekayu angga bukas abak ding tauan ku. Kanita tiniupan neng Joab ing trumpeta ban tuknang na lang tatagal karing Israelita. Inya mituknang ing pamipate. Kaybat na nita, miglakad yang kabukas i Abner at ding tauan na king Kapatagan ning Jordan. Lipatan de ing Ilug ning Jordan at mekapagbalik la king Mahanaim kaybat dang miglakad itang tinuking abak. Migbalik nia naman i Joab uling mituknang na ing pamanagal na kang Abner. Inyang tipunan na la ring tauan na, ikit na king labing siam la ring mewala subali pa kang Asael. Oneng mekapate lang atlung dalan anam apulu ding tauan nang David karing tauan nang Abner a ibat karing kelalakinan na ning tribu nang Benjamin. Kinua neng Joab at ding tauan na ing bangke nang Asael at kitkut de king kutkutan ding pamilya na king Betlehem. Kaybat na nita, miglakad lang kabukas at inyang munag sumala na mekapagbalik la king Hebron. Mekabang panaun ing pamipate't pamipatayan da ring taung makapanig king pamilya nang Saul at ding makapanig kang David. Kabang sisikan ing puersa nang David, mimina no man ding kalaban na. Mikayanak yang lalaki i David inyang menuknangan ya king Hebron. Anam la; at iti ing pamidalan-dalan da: Amnon, ing anak na kang Ahinoam ning Jezreel; Kileab, ing anak nang Abigail a mebalu nang Nabal ning Carmel; i Absalom a anak nang Maacang anak nang Aring Talmai ning Gesur; i Adoniya a anak nang Hagit; i Sefatia a anak nang Abital; i Itream a anak nang Egla. Mibait la ngan deti king Hebron. Kabang milalaban la ring tauan nang David at ding taung makapanig king pamilya nang Saul, lalu yang meging mayupaya i Abner karing talatuki nang Saul. Atin yang babaing kesese i Saul; Rizpa ya lagyu, anak neng Aiya. Misan a aldo sinuatan neng Isboset i Abner. Ngana, Obat sipingnan me i Rizpa, ing babaing meging kasese nang tata ku? Mimua ya i Abner at nganang mekibat kang Isboset, Nanu ing palage mu kanaku, metung kung taksil? Isipan mu galang king ing susuyuan ku ya ing Juda? Kapilan man e ku meging taksil kang tata mung i Saul, king pamilya na, karing kapatad na, at karing kakaluguran na. At e ku peintulut ing masambut ka kang David. Obat sasangkanan mu kung sipingnan ke ing babaing ita? Paten na ku ning Dios nung e ku maging kasangkapan king pangatuparan ning pengaku na kang David a ilipat ne kang David ing kayarian nang Saul at gawan neng ari king Israel at king Juda, magumpisa king Dan angga Beerseba. E ya bitasang mekabulad i Isboset king sinabi nang Abner uling tatakut ya kang Abner. Kaybat na nita, peparala na lang Abner ding tubud na kang David a atyu kanita king Hebron. Ngara ding mituburan kang David, Kaninu ya mangaintulid ing kayarian? Makipagkasundu ka kanaku, at saupan da kang miyabie ya keka ing mabilug a Israel. Nganang David, Masanting a balita yan! Makipagkasundu ku keka, nung idala me kanaku i Mikal, ing babaing anak nang Saul, potang datang ka ban makikit kanaku. Peparala ya namang tubud i David kang Isboset ban sabian ing anti kaniti: Ibie me kanaku ing asawa kung i Mikal, ing babaing pekasalan ku king alagang dinalan a sepu ding balat ding Filisteong mesirkunsisyun. Inya kewani neng Isboset i Mikal king asawa nang i Paltiel a anak nang Lais. Tikian neng Paltiel i Mikal angga king balen ning Bahurim; kikiak ya kabang dalan. Kanita nganang Abner, Paltiel, muli na ka. At minuli ya. Pintalan na lang Abner ding manimuna na ning Israel at sinabi na karela, Maluat yu neng buring maging ari yu i David. Matupad na ngeni ing kekong kapagnasan, uling king misan a panaun sinabi na ning Ginu, King kapamilatan nang David iligtas ke ing bansang Israel karing gamat ding Filisteo at karing aliwa na pang kalaban. Pekisabian na lang Abner ding taung miembru king tribu nang Benjamin, at kaybat minta ya king Hebron ban sabian kang David ing pikayari dang daptan ding tau ning Benjamin at ning Israel. Migtau yang maragul i David karin Hebron inyang datang ya i Abner at ding aduang pulung lalaking kayabe na. Nganang Abner kang David, Lumakad na ku ngeni ban tipunan ke ing mabilug a Israel para king ginung kanakung Ari. Makipagkasundu la ding tau kekayu, at kaybat na nita, pamahalan yu la bilang ari agpang king kekayung kaburian. At peintulut nang David ing mako ne i Abner kambe ing kapayapan a e ya numanu balang king paglakad na. Dinatang ya i Joab at ding aliwa pang opisyal nang David. Ibat la king pamaglusub at magdala lang dakal a pibandian a ikua ra king pamaglusub. Ala ne kanita i Abner king arap nang David karin Hebron uling pepalakuan na neng kambe ing kapayapan a e ya numanu balang king paglakad na. Inyang datang ne i Joab at ding tauan na, mibalita king pekikitan neng Abner i Aring David at king pepalakuan neng magdalang kapayapan a e ya numanu balang king paglakad na. Inya pintalan neng Joab ing ari at ngana, Dinatang ya pala i Abner, at kaybat pepalakuan ye. Obat depat yu ing makanyan? E yu wari balu king dinatang ya keti ban na kayu mung linlangan at ban ispian ing nanumang gagawan yu. Inyang meko ne i Joab king arap ning ari, mitubud yang tau i Joab ban tagalan de i Abner. Atagal de iti king Talaga ning Sira, at dela re kang Joab. Oneng ala yang kamalayan i David kaniti. Inyang adala da ne i Abner king Hebron, tiki neng Joab ketang lele ning pasbul dalan at kunwari neng lihim pakisabian. At siksak ne atian king pataram bilang pamanablas king pamakamate a depat nang Abner kang Asael a kapatad nang Joab. Mete ya i Abner. Nganang David inyang abalitan na iti, Aku at ing kayarian ku ala yang pakibatan king Ginu king pangamate nang Abner. Dugpa sana ing parusa kang Joab at king pamilya na! E milako karing lahi nang lalaki ing sakit a gonorrea o lepra o ing makapagobra mu king obrang babai o ing kamatayan king labanan o danup! Pete neng Joab at Abisai a kapatad na i Abner uling pete neng Abner ing kapatad dang i Asael king labanan king Gibeon. Inutus nang David kang Joab at karing sablang kayabe na ing pangabakan da ing imalan a susulud da at misulud lang imalan saku bilang pamagmalun king pangamate nang Abner. Mekipaglibing ya naman i Aring David. Kitkut de i Abner king Hebron. Menangis yang masikan i Aring David king kutkutan nang Abner. Menangis la naman ding tau. Nganang menaguleleng Aring David: Ba't mete yang anting mangmang i Abner? E la makagapus ding gamat na ni ding bitis na; mete yang kalupa ra ding pete ra ding kriminal! At pasibayu lang menangis ding mekipaglibing. King aldong ita pinilit de ring tau i David ban mangan, oneng nganang taimtim migsalita, Sinumpa ku king e ku mangan nanuman anggang e ya lumbug ing aldo. Apansinan da iti ring tau at metula la. Tune lang matutula king nanumang daraptan nang Aring David. Balu da ring tauan ning ari at ning mabilug a Israel king ala yang kasalanan king pangamate nang Abner a anak nang Ner. Nganang Aring David karing opisyal na, E yu wari balu king ngening aldong iti mete ya ing metung a maragul a manimuna na ning Israel? Atin kung keinan agyang pang aku ing aring pinili ning Dios. Tampalasan la reting anak nang lalaking Zeruia. Parusan na la sana ning Ginu king depat dang krimen. Mengalambut ya i Isboset a anak nang Saul inyang abalitan nang mete ya i Abner king Hebron, at mebalisa ya ing mabilug a Israel. Atin ya kanitang aduang tauan i Isboset. Ila ri Baana at Rekab; ila ring manimuna keng pamaglusub. Anak na lang Rimon a tau Beerot ning tribu nang Benjamin. (Dake ne kanita ning Benjamin ing Beerot. Likuan de ring taung minunang manuknangan karin at minta la king Gittaim nung nu la menuknangan manibat na kanita.) Ing metung na pang lahing Saul ya i Mefiboset a anak nang Jonatan. Lima yang banua i Mefiboset inyang mete ya king labanan i Saul at i Jonatan. Inyang miras ibat Jezreel ing balita ning kamatayan da, ing maningat nang Mefiboset kinilik ne at tinakas la. Oneng king pamamalagua na, atabili ne i Mefiboset, inya mepile ya. Minta la ring mikapatad a Rekab at Baana king bale nang Isboset at miras la king kaugtuan ning aldo. Matudtud ya kanita i Isboset. Mipatudtud ya ing babaing magbante king pasbul kabang tatatap yang trigu, inya mekalub la king bale di Rekab at Baana. Taglus-taglus lang linub king silid nang Isboset at disnan deng matudtud king katri na. Siksak de at pete, kaybat tibtab de batal. Dela re ing buntuk na at kabukas lang miglakad king Kapatagan ning Jordan. Miras la king Hebron at binie re kang Aring David ing buntuk nang Isboset. Ngara, Oyni pu ing buntuk nang Isboset a anak ning kalaban yung i Saul a migtangkang makamate kekayu. Birian na ning Ginu ing makayablas kayu ngening aldong iti kang Saul at karing lahi na. Nganang David karela, Mabie ya ing Ginung migligtas kanaku king sablang panganib. Inyang atyu ku king Ziklag ating metung a taung dinatang a isipan nang pagdala na kung mayap a balita. Belita na kanaku king mete ne i Saul. Peparakap ke at kaybat pepapate ke. Ita ya ing inablas ku king dela nang balita kanaku. Lalung maragul ing iyablas ku karing taung e mayap a mekamate king taung alang kasalanan a matudtud king sarili nang pibalebale. Ngeni, pakibatan yu ing pamakamate yu kang Isboset at gisanan da kayung paten ban mawala na kayu keti king yatu. Kaybat na nita, inutus nang Aring David karing tauan na ing paten da la ri Rekab at Baana. Pinutut da la ring gamat da ampon bitis, at binitin da la king lele ning depositung danum ning Hebron. Kaybat, kinua re ing buntuk nang Isboset at kitkut de king kutkutan nang Abner king Hebron. Kanita pintalan de ring sablang tribu ning Israel i David karin king Hebron at ngara, David, laman mu kami at daya. Ika ing menimuna king Israel king sabla nang pamakilaban kanitang i Saul ya ing kekaming ari. Ngana keka ning Dios, David, ika ing magpastul king balen kung Israel at ika ing manimuna karela. Inya pintalan de ring sablang manimuna ning Israel i Aring David king Hebron at king arapan ning Ginu ginawa ne mang kasunduan karela i David. Linian deng laru i David at ya ing meging ari ning mabilug a Israel. Atlu yang pulung banua inyang maging ari ya, at mig-ari ya kilub ding apat apulung banua. Pitu at kapitnang banua yang mig-ari king Juda kabang atyu ya king Hebron. Linipat ya king Jerusalem at karin ne pemahalan ing mabilug a Israel at ing Juda kilub ding atlung pulu't atlung banua. Minta ya i Aring David at ding tauan na king Jerusalem ban lusuban da la ring Jebuseong manuknangan karin. Ngara ding Jebuseo kang David, E ka malyaring lungub keti; agyu ra kang itabi agyang deng mung bulag at pile. ( Makanyan man, ikua neng abihag David ing kuta ning Zion, at iti ya ing meging pikabaluan a Siudad nang David.) King aldo mu ring ita, nganang David karing tauan na, Kailangan yang mukiat king pidadalanan ning danum ing ninumang bisang maniambut karing Jebuseo ban alusuban la ring bulag at pile a tutu kung kasaman. (Iti ing sangkan nung inya masasabi: E la milub king bale ning Ginu ding bulag at pile.) Inyang mebihag ne ing kuta, karin ne menuknangan i David at inaus neng Siudad nang David. Telakad ne ing siudad king paligid na niti magumpisa ketang lugal a mitambakan king dane aslagan ning bunduk-bundukan. Lalu yang meging mayupaya i David uling patnubayan ne ning Ginung Dios a Mayupaya. Pepadala yang tubud kang David ing Aring Hiram ning Tiro. Magdala lang trosung sedro, kalpinteru, at kanteru ban gawan de ing palasyu nang David. At kanita na akilalang David king tune neng telaga ning Ginu bilang ari ning mabilug a Israel at paragulan ne ing kayarian na alang-alang karing memalen na ning Dios. Inyang meko ya king Hebron ban lumipat king Jerusalem, kinangwa ya pang babaing maging asawa na at kasese, at mikayanak yang dakal a lalaki at babai. Oreti ding anak nang mibait king Jerusalem: Samua, Sobab, Natan, Solomon, Ibar, Elisua, Nefeg, Jafia, Elisama, Eliada, at i Elifelet. Inyang abalitan da ring Filisteo king i David ya ing mepiling ari ning mabilug a Israel, lege ra ing mabilug dang sikanan ba reng bihagan. Oneng abalitan nang David iti, inya meko ya ketang matas a lugal a ita at kinuldas yang minta king metung a matibe kuta. Dinatang la ring Filisteo king Kapatagan ning Refaim at karin da kinalat king makapadurut ing sarili da. Nganang mengutang David king Ginu, Lusuban ku la ring Filisteo? Papagtagumpen mu ku kaya karela? Nganang mekibat ning Ginu, Wa, lusuban mu la at papagtagumpen da ka karela. Inya minta ya i David king Baal Perazim at karin na la simbut ding Filisteo. Ngana, Keng panakit ku anti yang masikan a albug ing Ginu inyang liban na la ring kanakung kalaban. Iti ing sangkan nung inya meyaus yang Baal Perazim ing lugal a ita. Alakuan da la ring idolo da ring Filisteo inyang tinakas la, at kinua na lang David at ding tauan na. Kaybat na nita, mibalik la ring Filisteo king Kapatagan ning Refaim at sekupan deng pasibayu. Pasibayu neng kitnan David ing Ginu, at nganang mekibat ning Ginu, E yu la lulusuban keng lugal mung yan; nune lumigid kayu king kagulutan da at kanita yu la lusuban ketang lele da ring tanaman a balsamu. Potang damdaman yu na karing babo da ring tanaman a balsamu ing karelang pamagmartsa, kanita yu la biglang salakayan, uling kimut kung makauna kekayu ban sambutan la ring sundalus da ring Filisteo. Tiparan nang David itang inutus na ning Ginu, at ikua na lang lisuban manibat king Geba angga king Gezer. Pasibayu na lang tinipun David ding magaling dili karing sundalus na ning Israel; atlung pulung libu ing bilang da. Penimunan na la king pamunta ra king Baala ning Juda ban kuanan ya ing Kaban ning Dios a magdala king lagyu ning Ginung Mayupaya; atyu babo ding kerubin ing luklukan na. Kinua re iti king bale nang Abinadab king bunduk-bundukan at seke re king bayung karitun. Ding pakulyut king karitun ila ri Uzza at Ahio, ding anak nang lalaking Abinadab. Mumuna ya i Ahio king karitun. Masaya yang masaya i David at ding sablang Israelita; magkanta la at teterak kayabe ding alpa, lira, tambul, pandereta, at pompiang bilang parangal king Ginu. Inyang miras la king pidadaran nang Nakon, misakab la ding bakang kukulyut king karitun, inya telan neng Uzza ing Kaban ning Dios. Mimua ya ing Ginu kang Uzza uling telan ne ing Kaban. Inya pete ne i Uzza uli na ning keyalan nang galang king Kaban ning Dios at mipase ya lele ning Kaban ning Dios. Mikapali ya at mimua i David uli na ning depat nang Uzza a perusan ning Ginu. Ausan deng Perez Uzza ing lugal a ita manibat na kanita. Mitakutan ya king Ginu i David king aldong ita. Ngana, Makananu ke ngening aingat ing Kaban ning Ginu? E na ne buring idala king Siudad nang David ing Kaban ning Ginu. Ing depat na ya ing dela ne iti king bale nang Obed Edom a tau Gat. Atlu yang bulan menatili karin ing Kaban ning Ginu, at binendisyunan ne ning Ginu i Obed Edom at ing pamilya na. Abalitan nang Aring David king binendisyunan ne ning Ginu ing pamilya nang Obed Edom at ing sablang pibandian na uli na ning Kaban ning Dios. Inya minta ya karin at kinua ne ing Kaban ning Dios at delang masayang-masaya king Siudad nang David. Inyang mekalakad na lang anam a lakbang ding magdala king Kaban ning Ginu, inutus nang David ing tuknang la at miyain yang metung a toro at metung a pepatabang biserung baka bilang ain-sakripisyu king Ginu. Misulud yang linen a efod at masaya yang tinerak anggang binit na king arapan ning Ginu. Kanita i David at ding sablang Israelita kukulisak la king tula, at tutiupan da la ring trumpeta da. Kabang lulub la king siudad, makatando ne man ketang awang i Mikal a babaing anak nang Saul. Mesora ya inyang ikit neng lundag-lundag at terak-terak i David. Linub de ing Kaban ning Ginu king toldang pepatalakad nang David at binili de ketang paglugalan na. Kaybat na nita, miyain yang ain-sakripisyu at ain-ning-pamisulusulu king Ginu i David. Inyang meyari na ing pamiyain karing ain, binendisyunan na la ring memalen king lagyu ning Ginung Mayupaya at dininan neng kapirasung tinape at karni ampon pasas ing balang metung at metung karing lalaki at babaing atyu karin. Kaybat na nita, minuli na la. Minuli ya naman i David ba neng komustan ing pamilya na. Linual ya i Mikal a anak nang Saul ba neng saganan i David at ngana, Meging pikabaluan ya king aldong iti i David, ing ari ning Israel, a balamu mangmang at lubas arapan da ring ipus dang babai ding opisyal na! Nganang David, Depat ku ita arapan ning Ginu bilang pamagsaya, uling aku ing pinili na ban mamahala king Israel, ing balen ning Ginu. Aliwa i tata mu o ing ninuman king pamilya yu ing pinili na. Isundu ku ing pamagsaya ku arapan ning Ginu, at maygit pa kanita ing gawan ku. Wa, mababa ing paglalawe mu kanaku, oneng matas ing paglalawe da kanaku detang babaing binggitan mu! E ya menganak i Mikal a anak nang Saul angga na king mete ya. Manuknangan neng payapa i David king palasyu na. E ra ne abalanan pa ding sablang kalaban na uling ing Ginu ya ing mimingat king bie na. Kanita nganang David kang propeta Natan, Lawan mu, manuknangan ku keting palasyung megawa king sedro kabang atyu ne man ing Kaban ning Dios king metung mung tolda. Nganang Natan, Daptan yu itang nanumang mayap a isipan yu uling mamantabe ya kekayu ing Ginu. King benging ita ngana ning Ginu kang Natan, Puntalan me ing talasuyu kung i David at sabian mu king pasabi ku ing anti kaniti: Aliwa ika ing mitalakad king templong pituknangan ku. E ku pa tinuknang king metung a templo manibat na kanitang liwal ku la king Ehipto ding Israelita. Angga man ngeni lipat-lipat kung makatuknang king tolda karing miyayaliwang lugal. Nu ku man muntang kayabe ding Israelita, e ku kitang king ninumang manimuna a pinili ku nung inya angga ngeni ala la pang telakad metung a templo para kanaku a megawa king dutung a sedro. Inya sabian mu king talasuyu kung i David king aku, ing Ginung Mayupaya, pasabi ku ing anti kaniti: Kinua ra ka king marangleng pipagpastulan tupa at gewa ra kang talapamahala ning balen kung Israel. Kayabe mu ku nu ka man minta at ikit mu ing simbut ku la ding sabla mung kalaban. Ngeni, gawan keng lalung marangal ing lagyu mu kesa karing pikabaluan a manimuna ning yatu. Dininan keng gabun ing balen kung Israel at karin ku la papanuknanganan, at ala nang menligalig pa karela manibat na kanitang dininan ku lang ukum. E na la ma-ipus pa karing e mayap a tau a antimo ing merapat karela king milabas a panaun. Iligtas da ka karing sablang kalaban mu. Dinan da kang anak a talapagmana king tronu mu. Potang mate na ka at mikutkut king kutkutan da ring makatua mu, gawan keng ari ing metung karing anak mung lalaki at gawan keng matatag ing kayarian na. Ya ing mitalakad king templo para kanaku, at papanatilian ke king kapilan pa man ing tronu nang luklukan. Aku ing maging tata na at ya naman ing maging anak ku. Nung mikasala ya parusan keng antimo ing pamamarusa na ning metung a tata king anak nang mikasala. Oneng e ku bawian kang David ing lugud kung e kukupas, e na kalupa ning depat ku kang Saul a leko ku ban ika ing maging ari. Manatili ya ing kekang pamilya at ing kekang kayarian. Manatili ya ing kekang tronu king kapilan pa man. Sinabi na ngang Natan kang David ing sablang bage a pepabalu na ning Dios. Kanita linub ya i Aring David king Toldang tuknangan ning Ginu at linukluk ya. Kaybat nganang migsalita, O Ginung Dios, ninu mo aku at ing pamilya ku ban pagmalasakitan mu? At balamu malati pang bage iti king lawe mu, O Ginung Dios. Binggitan mu munaman ing tungkul king mayap nang paintungulan ning pamilya ku. Nanu pa ing sabian ku keka? Balu mu ku bilang talasuyu mu, O Ginung Dios. Agpang king kekang pengaku at kaburian, pepabalu mu ngan iting sablang bage king kekang talasuyu. Karangal mo, O Ginung Dios! Ala kang kalupa; alang Dios subali mu ika, antimo ing balu mi na. At ninu ing apakilimpi mu king balen mung Israel? Ya mung bukud ing bansa keti king yatu a inatbus mu king panga-ipus ban maging bandi mu. At mibantug ka king mabilug a yatu uli na ning maragul at makapagmulalang bage depat mu para karing memalen mu antimo ing pamanabi mu karing paganu at karing kikilalanan dang dios. Ikit da iti ring taung inatbus mu king Ehipto. Tinatag me ing bansang Israel ban maging bandi mu king kapilan pa man. At ika, O Ginu, ing meging Dios da. At ngeni, O Ginung Dios, daptan mu king kapilan pa man ing pangaku mu king kekang talasuyu at king pamilya na. Tuparan mu sana ing sinabi mu, at mirangal ya ing lagyu mu king kapilan pa man at ding tau sabian da, Ing Ginung Mayupaya ya ing Dios ning Israel. Kanita, maging matatag ya king arapan mu ing pamilya ku, ing talasuyu mu. O Ginung Mayupaya, Dios ning Israel, pisiag mu iti king kekang talasuyu. Antimo ing sinabi mu kanaku, Itatag ke ing pamilya mu. Iti ing sangkan nung inya mika sikanan kung lub manalangin keka. At ngeni, O Ginung Dios, ika ing Dios; katutuan la ding amanu mu at binie me ing metung a malagung pangaku kanaku, ing kekang talasuyu. Matula me sana ngening bendisyunan ing pamilya ning kekang talasuyu ban manatili ya king lawe mu king kapilan pa man. Uling ika, O Ginung Dios, migsalita ka, at mibendisyunan ya king kapilan pa man ing pamilya na ning talasuyu mu uli na ning bendisyun mu. Kalabas da ring mapilan a panaun simbut na lang David ding Filisteo at sekupan ne at leko karela ing Metegama. Simbut na la naman ding Moabita. Pepagkeran na la king gabun ding bihag at karing balang atlung bihag pepapate na la ring adua. Meging sakup na la ring Moabita at memayad lang buis. Simbut nia namang David i Hadadezer, ing anak nang Rehob, ing ari ning Zoba, a lalakad kanita king pangabalik na ning kayarian na bandang babo ning Ilug ning Eufrates. Abihag na lang David ding libu pitung dalan a sundalus nang pakasake kabayu at ding aduang pulung libung e pakasake kabayu, at pepapile na la ding sablang kabayu subali mu ring gamitan dang mangulyut karing dinalan a karung panggera. Dinatang la ring sundalus na ning Siria a ibat Damasco ban saupan de i Aring Hadadezer, oneng lebanan na lang David at apate na la ding aduang pulu't aduang libu karela. Kaybat na nita, mitalakad yang kampu karing karelang lugal; sekupan na la at memayad lang buis. Pepagtagumpen ne ning Ginu i David nu man karin ya makilaban. Ikua na lang David ding gintung kalasag nang Hadadezer a pidaladala da ring talasuyu na, at dela na la king Jerusalem. Kinua na naman ing dakal a tangsu ning Beta at Berotai, ding aduang siudad a sakup nang Hadadezer. Inyang abalitan nang Aring Toi ning Hamat ing pamaniambut nang David karing sablang sundalus nang Hadadezer, tinubud ne ing anak nang lalaking i Joram ba neng pagmananuan at dinan mayap a oras i Aring David uling simbut ne i Hadadezer. Malambat na nia namang kapate Aring Toi i Aring Hadadezer. Magdala yang dakal a regalu i Joram para kang David; kagamitan lang megawa king gintu, pilak, at tangsu. Telaga na lang Aring David deti king Ginu at ding aliwa pang gintu at pilak a ikua na karing bansang simbut na antimo ing Edom, Moab, Ammon, Filistia, at Amalek pati na itang ikua na kang Hadadezer. Lalu yang meging pikabaluan a lagyu i David inyang mibalik ya kaybat na lang apate king Kapatagan ning Asin ding walung pulung libung Edomita. Mitalakad yang kampu king mabilug a Edom, at meging sakup na la ring tau karin. Pepagtagumpen ne ning Ginu i David nu man karin ya munta. Mig-ari ya i David king mabilug a Israel, at depat na ing sablang mayap at makatuliran para karing memalen. I Joab a anak nang Zeruia ya ing pekapun da ring sablang sundalus; i Jeosafat a anak nang Ahilud ya ing mamahala karing maulagang kasulatan; i Zadok a anak nang Ahitub at i Ahimelek a anak nang Abiatar ila ring pari; i Seraia ya ing kalihim; i Benaia a anak nang Jeoiada ya ing memahala karing guardiang Kereteo at Peleteo; at pari la ding anak nang Aring David. Misan a aldo, nganang kinutang David, Atin pang mitagan king pamilya nang Saul a malyari kung asaupan ban apakit ku ing ganaka ku alang-alang kang Jonatan a kakung kakaluguran? Atin yang ipus i Saul a milagyuan Ziba. Inaus de ban makikit kang Aring David. Inyang mikit la nganang kinutang ning ari, Ika i Ziba? Nganang mekibat, Opu, aku ing talasuyu yu. Pasibayu neng kitnan ning ari, Atin kang balung makatagan pa king pamilya nang Saul a malyari kung pakitanan ganaka antimo ing pengaku ku king Dios? Pekibat nang Ziba, Atin ya pung mitagan a anak a lalaki i Jonatan; pile ya pu bitis. Nu ya karin? ngana ning ari. Pekibat nang Ziba, Atyu ya pu king bale nang Makir a anak nang Amiel ning Lodebar. Inya peparakit neng David ing mesabing anak nang Jonatan. Inyang dinatang ya i Mefiboset a anak nang Jonatan at apu nang Saul, dinuku ya kang Aring David bilang pamangalang. Nganang David, Ika i Mefiboset? Pekibat nang Mefiboset, Opu, ing kekayung talasuyu. E ka tatakut, nganang David. Maging maganaka ku keka alang-alang kang Jonatan a tata mu. Ibalik ku keka ing sablang gabun nang Saul a ingkung mu at king bale ku karin na ka parating mamangan. Dinuku yang pasibayu i Mefiboset at ngana, Ninu mo pu wari aku a anting asung mete a sukat yung pagmalasakitan? Kanita pepayaus ne ning Aring David i Ziba, ing ipus nang Saul at ngana, Babie ku kang Mefiboset a apu nang Saul ing sablang pibandian nang ingkung na at ning pamilya na. Ika, ding anak mu, at ding ipus mu ila ring manasik king gabun ning apu nang Saul, at ibie ing pupul para king pagkabiayan da. Oneng manatili yang bisita ku i Mefiboset king kakung lamesa. (Atin yang labing limang anak a lalaki i Ziba at adua lang pulu ding ipus na.) Nganang Ziba, Opu, pamintuan na ning talasuyu yu ing sablang iyutus yu. Inya manibat na kanita king lamesa na ne ning ari mamangan i Mefiboset; balamu tune neng anak ning ari. Atin yang anak a lalaki i Mefiboset, Mika ing lagyu na at kayanakan ya pa. Meging ipus neng Mefiboset ing mabilug nang pibalebaleng Ziba. Menuknangan ya Jerusalem i Mefiboset a pile aduang bitis at parati yang mamangan king lamesa na ning ari. E melambat mete ya ing ari da ring Ammonita, at ing menalili ya ing anak nang i Hanun. Nganang David, Makipagkaluguran kung tapatan kang Hanun antimo nung makananu yang mekipagkaluguran i tata nang i Nahas kanaku. Inya mitubud yang pekakatawan na ban makirame king kamatayan nang tata nang Hanun. Inyang miras la ding tubud king sakup ning Ammon, ding manimuna da ring Ammonita sinabi ra king Aring Hanun, Pota isipan yu ing tinubud na lang Aring David deting pekakatawan na ban makirame kekayu at parangalan ing meyangu-bie tata yo? Ali, tinubud na la den ban mag-ispia at pagaralan nung makananu deng ibagsak ing kayarian yu. Inya peparakap na lang Hanun ding tubud nang David; lebahas da la ring balbas da king kapitna rang lupa, ginupit da ing imalan da angga king papaluan. Kaybat na nita, pepaulian da na la, oneng marine lang muli. Inyang abalitan nang David ing milyari, pepasabi na karela ing manatili no pa king Jerico anggang e tumubu ing balbas da. Muli la potang tinubu na. Abalitan da ring Ammonita ing tune yang mimua i David, inya menupa lang aduang pulung libung sundalung Arameo king Betrehob at Soba. Menupa la namang aliwa pang libu katau lalam nang pamanimuna ning ari ning Maaca at labing aduang libu karing tau ning Tob. Abalu nang David iti inya inutusan ne i Joab at ding sablang sundalus na ban labanan da la. Linual la ding Ammonita at migpuestu la ketang piluluban king siudad samantalang makapuestu no man king marangle ding sundalung Arameo ning Soba at Tob ampon Maaca. Ikit nang Joab king ating makapuestung kalaban king arapan na at king kagulutan na. Inya pinili na la ding mayap diling sundalus ning Israel ban ila ding makiarap karing sundalus ning Siria. Penibala na la ding aliwang sundalus king pamanimuna nang Abisai a kapatad na at ila ding sagupa karing Ammonita. Nganang Joab kang Abisai, Nung akit mung maygit la sikanan kesa kekami ding Amoreo, saupan yu kami, at nung ikayu naman ing masasambut, ikami naman ing sumaup kekayu. Magpakatatag kayu; e yu painan ing lub yu. Labanan ta la alang-alang karing kekatamung kabalen at karing siudad ning Dios. Mananu na sanang daptan ning Ginu ing kaburian nang mayap! Sinugud ya i Joab at ding sundalus na laban karing sundalus ning Siria, at tinakas la ring sundalus ning Siria. Inyang ikit da iti ding Ammonita, tinakas na la naman kang Abisai at linub la king siudad. E na na tiglus Joab ing pamanagal karing Ammonita at mibalik ya Jerusalem. Inyang ikit da ring tau Siria king mesambut la karing Israelita, pasibayu da lang tinipun ding sundalus da. Pepayaus na lang Hadadezer ding sundalus ning Siria a atyu king dane aslagan ning Ilug ning Eufrates, at minta la king Helam lalam nang pamanimunang Sobak. Inyang abalitan nang David iti, tinipun na la ring sablang sundalus ning Israel, at lipatan de ing Ilug ning Jordan at tinaglus la king Helam. Migsadia la ring sundalus ning Siria ban labanan la ring sundalus nang David, at megumpisa ing labanan. Oneng mesambut la at tinakas ding sundalus ning Siria karing sundalus ning Israel. Apate na lang David at ding sundalus na ring pitung dalan a pakasake karung panggera at ding apat apulung libung pakasake kabayu. Apate ria naman i Sobak, ing pekapun da. Inyang abalitan da ring aring sakup nang Hadadezer king mesambut la karing sundalus ning Israel, mekipagpayapa la king Israel at pepasakup la karela. Manibat na kanita mitakutan na lang sumaup ding tau Siria karing Ammonita. Sisibut na la kanita ding bulung, ding tulud, at ding sampaga da ring tanaman at panaun na ning pamakigera da ring ari. Tinubud neng David i Joab at ding opisyal na ampon ding sablang sundalus ning Israel, at simbut da la ring Ammonita at kibkuban de ing Rabba. E ya meko king Jerusalem i David. Misan a gatpanapun, metudtud ya i David ban magpaynawa. Kagising na miglakad-lakad ya king babo ning palasyu. Karin ne ikit ing malagung babaing mandilu king bale ra. Pengutang na nung ninu ing babaing ita. Sinabi ra king ita ya i Batseba, ing anak nang Eliam at asawa neng Uria a Hiteo. Mitubud yang tauan na ba reng dakitan i Batseba a kayari-yari na pa kanitang miglinis king katawan na, agpang king aduan ning kautusan tungkul king pamag-regla. Sipingnan neng David at kaybat na nita minuli ne i Batseba. Inya mebuktut ya i Batseba at pepabalu na iti kang David. Kanita peparala yang amanu i David kang Joab at ngana, Joab, idala me kanaku i Uria a Hiteo. Inya tinubud neng Joab i Uria kang David. Karas nang Uria kitang nang David ing kabilian nang Joab at ding sundalus a makilaban. Kaybat nganang David, Muli na ka ban makapagpaynawa ka. Meko ya i Uria; at peparala neng David ing pasalubung na para king pibalebale nang Uria. Oneng e ya minuli bale i Uria; metudtud yang kayabe ra ding guardia ning ari king pasbul dalan ning palasyu. Abalitan nang David king e ya minuli bale i Uria inya kitang na, Maluat ka mu ring ala king pamilya mu, obat e ka minuli keta kekayu? Nganang Uria, Atyu la pu king marangle ning labanan ding sundalus ning Israel at Juda at kayabe re ing Kaban ning Kasunduan. Inya e ku pu atanggap ing muli ku bale ban mangan at minum ampon sumiping king asawa ku. Kabang mabie kayu, pangaku kung e ku gawan ing makanyan. Kanita sinabi nang David, Nung makanyan keti na ka pa, at bukas da na ka pabalikan king marangle ning labanan. Inya menatili ya king Jerusalem i Uria king aldong ita at ita pang kabukasan. Kinumbira neng David makiapun i Uria at pepalasing ne. Oneng e ya mu rin minuli i Uria king bale na; kinua ne ing ulas na at metudtud yang kayabe ding guardia ning palasyu. Kabukasan, sinulat ya i David kang Joab at peparala ne kang Uria. Ngana ning sulat, I Uria ya ing isabak mu king pekamabagsik a labanan. Kaybat lakuan ye at paburen meng apate ra ding kalaban. Inyang lulusuban da ne ing siudad da ring kalaban inutusan neng Joab i Uria ban ya ing makiarap karing kalaban a mas masikan kesa karela. Linual la ring memalen na ning kalaban a siudad ban labanan da la ring sundalus a panimunan nang Joab; mete la ring mapilan karing opisyal nang David; metung ya karing mete i Uria a Hiteo. Kaybat na nita, peparala yang balita i Joab kang David tungkul king labanan. Nganang minie bilin king talapagdala king balita, Potang ayari mu nang minie balita king ari tungkul king labanan a milyari, malyaring mibua ya mua ing ari at sabian na, Obat pekalapit yu king siudad ban labanan la ring kalaban? E yu wari balu king malyari kayung mapana karing kalaban a mamanang atyu karing pader? E yu wari balu nung makananu yang mete i Abimelek a anak nang Jerubeset? Bigsakanan neng gilingan a batu ning babaing atyu babo ning pader. Inya mete ya karin king Tebez. Obat pekalapit yu king pader? Nung yan ing sabian na keka, kanita sabian mu, Mete ya naman pu ing talasuyu yung i Uria a Hiteo. Meko ya ing tubud at inyang miras ya kang David sinabi na ngan itang pasabi nang Joab. Ngana, Linual la pu ring kalaban at mas dakal la kesa kekami, oneng ikua mi lang atabi king amboka na ning pasbul dalan ning siudad. Detang kalaban tamung atyu karing pader pemana da la ring sundalus tamu, at mete la ring mapilan karing kekayung opisyal. Mete ya naman pu ing talasuyu yung i Uria a Hiteo. Nganang David, Sabian mu kang Joab king e na sukat pagkalungkutan ing milyari, uling makanyan talaga ing labanan; ating mamamate king pamakilaban. Sabian mu king isundu na ing pamaglusub at lasakan ya ing siudad. Migpaldas ya i Batseba inyang abalitan nang mete ya i Uria. Inyang meyari na ing pamagpaldas na, peparakit neng David at dela re king palasyu. Meging asawa neng David at menganak yang metung a lalaki. Oneng e ya matula ing Ginu king depat nang David. Tinubud ne ning Ginu i propeta Natan kang David. Inyang mikit la nganang Natan kang David, Ating aduang lalaki a manuknangan king metung a balen; mabandi ya ing metung at kalulu ya ing kadua. Dakal ya sese baka at tupa ing mabandi, oneng ing kalulu metung ya mung biserung babaing tupa a seli na ing bukud nang bandi. Sinese ne iti ning kalulu at meragul yang kayabe da ring anak na king bale at pakanan ne king pamangan na at painuman ne king kopa na at patudturan king takde na. Anti yang anak nang babai iting mesabing tupa. Misan a aldo, dinatang ya ing metung a bisita king bale na ning mabandi. E ne buring katatan ning mabandi ing metung karing sese nang animal. Ing gewa na ya ing kinua ne ing biserung tupa a bandi na ning kalulu at iti ing pepalutu na para king bisita nang dinatang. Inyang dimdam nang David iti mibua ya king mua at ngana kang Natan, Sasabian kung matni king daramdaman na ning mabie Dios, sukat yang mate ing lalaking ita! Sukat yang mamayaran apat a besis king depat na uling ala yang lunus. Nganang Natan kang David, Ika ing lalaking ita! Oyni ing sasabian na ning Ginu, ing Dios ning Israel, Linanian da ka ban maging ari king mabilug a Israel at linigtas da ka karing gamat nang Saul. Binie ke keka ing kayarian na at ding asawa na; binie ke keka ing kayarian ning Israel at Juda. Maygit pa kanyan ing ibie ku keka. Obat lepastangan me ing Ginu? Obat depat mu ing e ustu king panimanman na? Pete me i Uria a Hiteo at kinua me ing asawa na ban maging asawa mu. Pete me king kapamilatan na ning espada da ring Ammonita. Inya manibat ngeni e ne mako ing espada king pibalebale mu uling lepastangan me ing Ginu at kinua ing asawa nang Uria ban maging asawa mu. Ngana pang tinuglung ning Ginu, Gamitan ke ing metung king sarili mung pamilya ban guluan na ka. King mismung akakit mu kuanan ku la ring asawa mu at ibie ku la king aliwang lalaki, at sipingnan na la agyang aldo masala. Lihim kang dinapat kasalanan, oneng daptan ku king masalang aldo ing sinabi ku keka ban akit na ning mabilug a Israel. Kanita nganang David kang Natan, Mikasala ku laban king Ginu. Nganang Natan, David, pepatawaran na na ka ning Ginu. E ka mate. Makanyan man, uli na ning depat mung kalapastanganan king Ginu, mate ya ing mibait mung anak a lalaki. Kaybat na nita, minuli ne bale na i Natan. At mika mabayat yang sakit ing anak nang David kang Batsebang asawa nang Uria. Menalangin ya i David king Ginu ban kumayap ya ing anak. E ya bitasang mengan at inyang bengi na linub ya king kuartu na at king gabun ya migkera. Pintalan de ring opisyal na at pekisabian deng mayap ing talakad ya, oneng e ya mebisang mangan kayabe ra. King kapitung aldo mete ya ing anak. Mikakunu lang sabian da iti kang David uling api-isip-isip da king lalu na lang e pakiramdaman king sasabian da at pota daptan na itang e na sukat daptan king sarili na. Apansinan na lang David ing mibubulungan la, inya aulata nang mete ne ing anak. Nganang mengutang karela, Mete ne ing anak? Pekibat da, Opu, mete ne ing anak yu. Kanita tinalakad ya i David; mindilu ya at miniblas ampon migpabanglu. Kaybat linub ya king bale ning Ginu at sinamba ya. Kaybat, minuli ya; meniawad yang pamangan at mengan ya inyang makayapag na. Kanita ngara ding opisyal na, E mi pu aintindian ing ikit mi kekayu. E kayu mengan at menangis kayu inyang mabie ya ing anak yu, oneng ngening mete ne tinalakad kayu at mengan. Wa, nganang David, mig-ayunu ku kanita at menangis ku inyang mabie ya ing anak. Atyu kanita king lub ku ing malunus ya kanaku ing Ginu at e na paintulut ing mate ya ing anak ku. Oneng ngening mete ne e na kailangan pa ing mag-ayunu ku pa. Abalik ku wari ing bie na? Aku ing munta king anak potang datang ing panaun, oneng e ne makapagbalik kanaku ing anak ku. Pematulan neng David ing asawa nang i Batseba; sipingnan ne at mebuktut ya. Menganak yang metung a lalaki at pemalagyuan neng Solomon. Kaluguran ne ning Ginu ing anak, inya tinubud ne i propeta Natan ban sabian king Jedidia ing ipamalagyu ra king anak pablasang kaluguran ne ning Ginu. At sindu nang Joab at ding tauan na ing pamakilaban karing Ammonita king Rabba, ing siudad ning ari da, at malapit da niang asakup. Peparala yang tubud i Joab kang David ban ibalita king lisuban da ne ing Rabba at ikua de ing pititipunan danum karin. Inya kailangan ing tipunan na la ning ari ding mitagan nang sundalus. At ngana pang Joab, Ya ing manimuna king pamanialake at ya na mismu ing sumakup king siudad, e ku buring aku ing miparangalan king tagumpe. Inya tinipun na lang David ding sablang sundalus na at penimunan na la king pamaglusub king Rabba at abihag de iti. Kinua neng David ing koronang gintu a titimbang apat apulu't siam a kilu. Makaputung ya iti king estatuang kikilalanan dang dios a ausan dang Molek. Atin ya iting mal a batung iyas at kinua neng David at kebit ne king korona na. Dakal ing ikua rang pibandian king siudad. Binihag da la ring memalen karin at kaybat ila ring pepagobran da bilang kalpinteru, pande, at mangawang laryu. Makanyan munaman ing depat nang David karing aliwang balen da ring Ammonita. Kaybat na nita, minuli ne Jerusalem i David at ding sundalus na. Atin yang kapatad a dalaga i Absalom a anak nang David. Malagu ya at ing lagyu na Tamar. Milsinta ya kang Tamar i Amnon, ing aliwa na pang anak a lalaking David king aliwang babai. Mesakit ya uling milalu ing sinta na kang Tamar a kasing-ibpa na; birhen ya inya e ne malyaring alapitan. E na balu ing gawan na. Atin yang kakaluguran a mautak i Amnon; i Jonadab. Pisan ne i Jonadab uling anak neng Simea a kapatad nang David. Nganang Jonadab kang Amnon, O pisan kung prinsipi, apansinan ku king aldo-aldo malungkut ka. Nanu ing sangkan? Pekibat na, Malsinta ku kang Tamar a kapatad nang Absalom at kasing-ibpa ku. Nganang Jonadab, Magkunwari kang masakit at magkera. At potang dalawan na kang tata mu ipakisabi mung mayap king i Tamar a kapatad mu ya ing buri mung akit maglutu at munie pamangan keka. Inya migkunwari yang masakit i Amnon at migkera ya. Dinatang ya i David ba neng dalawan at nganang Amnon, Sabian yu sana kang Tamar a kapatad ku king ya na ing magbante at maglutu at munie pamangan kanaku. Inya pepayaus ne king palasyu i Tamar at ngana, Tamar, puntalan me king bale na i Amnon a kapatad mu at paglutu meng pamangan na. Inya minta ya i Tamar king bale na ning kapatad nang i Amnon; disan neng makakera. Kinangwa yang arina i Tamar at ginawa yang masa, at king akakit nang Amnon miglutu yang tinape. Inyang lutu na la binili na la king pinggan at dela na la kang Amnon ba neng mangan. Oneng e ya bisang mangan. Sinabi na, Palakuan mu la ding sablang atyu keti. Inya meko la ding sabla. Kaybat nganang Amnon kang Tamar, Idala mu la kening pagkeran ku ding tinape at subuanan mu ku. Kinua na lang Tamar ding tinape linutu na at dela na la king pagkeran nang Amnon. Inyang subuanan na neng Tamar, kinaul ne at ngana, Magkera ka siping ku, kapatad ko! Nganang Tamar, E ku bisa, kapatad ko. E mu ku sana pipilitan. E sukat marapat ing bage makanyan king Israel. E ustu yan! Nanung lupa ku pang makiarap karing tau nung paintulutan da ka? Lumual kang makarine king mabilug a Israel. Pakisabian me ing ari at paniwalan ku king paintulut na ing maging asawa mu ku. Oneng e ne pekiramdaman Amnon at uling mas masikan ya pinuersa ne at ikua na ing buri na kang Tamar. Kaybat nang arapat Amnon ita, mimua yang e mu nanu kang Tamar. Mas matindi ing mua na kesa king pamalsinta na kang Tamar. Ngana, Mabating na ka! Nganang Tamar, E ku bisa! Lalung e ustu ing pamanabi mu kanaku kesa king depat mu kanaku. Oneng e ne pekiramdaman Amnon; inaus ne ing talasuyu nang ipus at sinabi na, Ilual me ing babaing yan at ikabat me ing pasbul. E ke buring akakit! Linual ne ning ipus at kebat ne ing pasbul. Maka-imalan ya kanitang bata a ating makabang takde i Tamar; makanyan la susulud kanitang panaun a ita ding prinsesang e talasawa. Mibili yang abu king buntuk na at ginabak ne ing susulud nang imalan at tikpan ne ing lupa na karing gamat na at kikiak yang masikan kabang lalakad ya. Kitnan neng Absalom inyang ikit ne. Ngana, Sipingnan na ka waring Amnon a kasing-ibpa mo? E na ka sana mag-iskandalu uling kasing-ibpa me. E mu na pakadibdiban yan. At king bale nang Absalom ne menuknangan i Tamar; magdili-dili ya at malungkut. Mikasbu ya i Aring David inyang abalitan na ing milyari. Ala yang binggitan nanuman i Absalom kang Amnon, oneng pikasaman ne uli na ning depat nang kalapastanganan kang Tamar a kapatad na. Kalabas da ring aduang banua, inagkat na lang Absalom ding sablang anak nang lalaki ning ari. King panaun a ita atyu la king Baal Hazor ding tupa nang Absalom at paurud na la ding tupa na. Malapit ya ing lugal a ita king balen ning Efraim at karin la mikit-ikit ding kumbiradu. Pintalan neng Absalom i Aring David at ngana, Makamal a Ari, paurud ku la pu karing tauan ku ding kanakung tupa. Malyari kayu pung tuki at ding opisyal yu king katatagan karin? Pekibat ning ari, E ku malyari, anak. Maragul a pangabala keka nung tumagun ke ngan. Pemilit neng Absalom, makanyan man e ya mu rin mebisa ing ari, oneng binendisyunan ne i Absalom. Nganang Absalom, Nung e kayu talagang malyari, ing kapatad kung i Amnon na mu pu ing patagunan yu. Ngana ning ari, Obat patagunan me? King kapipilit nang Absalom pepatukian ne i Amnon at ding aliwa pang anak nang lalaki ning ari. Migtau yang maragul i Absalom a karapatdapat king ari. At nganang minie panabilin Absalom karing ipus na, Banten ye i Amnon at potang malasing ne at binie ku ne ing senias, paten ye. E ko sukat mitatakutan; aku ing ating pakibatan king kamatayan na. E yu painan ing lub yu; magpakatatag kayu. Memintu la ring ipus king utus nang Absalom, at pete re i Amnon. Inya tinalakad la ring aliwang anak nang lalaking David; seken da la ring karelang mula at tinakas la. Kabang atyu la pa king dalan miras na kang David ing balita tungkul king milyari. Ngana ning mibalita: Pete no ngang Absalom ding sablang anak nang lalaking David; alang mitagan. Tinalakad ya ing ari; ginabak na ing imalan na uli na ning sakit nang lub at migkasat ya king gabun. Ginabak da naman ing imalan da ring talasuyu nang atyu karin a pakatalakad. Nganang Jonadab a pangunakan nang David, Makamal a Ari, e ro ngan pu pete ding anak yung lalaki; i Amnon mu pu ing pete ra. Misimpan yang mua i Absalom manibat na kanitang sinira ne puring Amnon ing kapatad nang i Tamar. Inya e yu pu isipan ing pete da la ngan ding anak yu; i Amnon mu pu ing pete ra. Samantala, tinakas ne man i Absalom. Kanita ing metung a mag-guardiang sundalus menakit yang dakal a taung daratang ibat king dalan ning Horonaim; kukuldas la king bunduk-bundukan. Linapit ya king ari iting guardia at belita na ing ikit na. Nganang migsalitang Jonadab kang Aring David, Antimo ing asabi ku na kekayu, ding anak yu pung lalaki ila ring daratang. Kayari nang migsalita, dinatang la ring anak nang lalaki ning ari; manangis la. Menangis ya naman ing ari at ding opisyal na. Akabiusan nang David ing pamagmalun na kang Amnon, at sabik ne ngening buring akit i Absalom. Apansinan nang Joab a anak nang Zeruia king tutu neng buring akit ning Aring David i Absalom. Inya peparakit neng Joab ing metung a biasang babaing manuknangan king Tekoa. Ngana inyang mikit na la, Magkunwari kang manangis at misulud imalan ning pamagpaldas; e mu ayusan ing sarili mu ban mayakit king makaba nang panaun ing kekang pamagpaldas. Kaybat, puntalan me ing ari at sabian mu ing sabian ku keka. At sinabi nang Joab itang sukat nang sabian ning babai king ari. Minta ya king ari iting babaing tau Tekoa; dinuku ya arapan ning ari bilang pamamie galang at ngana, Saupan yu ku sana, O Makamal a Ari! Kitnan ne ning ari, Nanu wari ing liligalig keka? Pekibat ning babai, Metung ku pung babaing mebalu, mete ne pu ing asawa ku. Atin ku pung aduang anak a lalaki at mipate la kabang atyu la king marangle. Ala lang kayabe a malyaring manawat karela; pete ne ning metung ing metung. At ngeni, Makamal a Ari, mua la ngan kanaku ding kamaganak ku. Ngarang sasabi kanaku, Ibie me kekami ing anak mung mekamate king kapatad na at paten mi ya bilang kabayaran king depat na. Makamal a Ari, lubus kung magdili-dili nung ibie ku ing aduan da ring kamaganak ku. Siguradung kawalan kung manintunan kabiayan at mabura ne lagyu ing meyangu-bie asawa ku. Ngana ning ari, Muli na ka; aku na ing bala. Ngana ning babai, Makamal a Ari, aku at ing pamilya ku ing mika pakibatan king nanumang lakbang a gawan yu; aliwa ikayu at ing pamilya yu. Ngana ning ari, Nung ating mamatakut keka, isumbung me kanaku ban e na na ka pangabalanan. Ngana ning babai, Makamal a Ari, iyabe yu ke sana king panalangin yu king Ginung kekong Dios ban e ne paten ning metung karing kamaganak kung magbenggansa ing anak kung makatagan. Ngana ning ari, Pangaku ku king lagyu na ning Ginu king e ya numanu balang ing anak mu. Ngana pa ning babai, Atin ku pa pung buring sabian kekayu, nung ipaintulut yu. Ngana ning ari, Nanu ita? Pekibat ning babai, Obat depatan yu ing e ustu karing memalen na ning Dios? Inatulan yu ing sarili yu ngening e ye paintulutan makapagbalik ing sarili yung anak a tinakas. Mate tamu ngan; mengari tamung danum a miyugse king gabun a e na malyaring tipunan pasibayu. E na la pasibayung babalik a bie ning Dios ding mete, oneng makagawa yang paralan ing ari ban abalik ne ing taung miyugse. Dinatang ku pu keti, Makamal a Ari, ban sabian kekayu king babalan da ku ring tau. Inya asabi ku king sarili ku ing pakisabian da kayu kayabe ing kapanayan a ibie yu ing kayaduanan ku. Balu ku ing pakiramdaman yu ku at iligtas king kamaganak kung makamate king anak ku at kanaku. Inya e kami mitabi king gabun a binie na ning Dios karing memalen na. Ngaku king lub ku, Dinan na kung kapanatagan ning amanu na ning makamal a ari, uling mengari kayu king anghel ning Dios, at balu yu nung isanu ing mayap at ing e mayap. Mananu na sanang mantabe ya kekayu ing Ginung kekong Dios. Ngana ning ari, Kutnan da ka, at ing ipakibat mu kanaku ya ing katutuan. Opu, Makamal a Ari, ngana ning babai. Ngana ning ari, Atin yang kamalayan i Joab kaniting sasabian mo? E ku pu malyaring e magsalitang katutuan kekayu, O Makamal a Ari. Opu, i Joab a talasuyu yu ya pu ing tinuru kanaku king sabian ku kekayu. Depat na pung Joab iti ban mayaus kayu pansin king bage malilyari. Oneng ikayu, Makamal a Ari, biasa kayung anti ding anghel ning Dios at balu yu ing sablang bage malilyari keti king kayarian yu. Kaybat na nita, pepayaus neng Aring David i Joab at ngana, Ngeni, Joab, ipaintulut ku keka ing ibalik me keti ing kayanakan a i Absalom. At dinuku ya i Joab king ari bilang pamamie galang at kaybat sinabi na, Bendisyunan na kayu sana ning Dios. Tune abalu ku ngening aldong iti king katanggap-tanggap ku king kekong arapan, uling pekiramdaman yu ing kanakung kayaduanan. Inya minta ya king Gesur i Joab at dinakit ne i Absalom, at inuli ne Jerusalem. Sinabi na ning ari, Muli ya i Absalom keta king bale na; e ke buring akit. Inya king bale na karin ya menuknangan i Absalom at e ya pepakit king ari. King panaun a ita, kasasantingan yang e mu nanu ing mabilug a Israel kang Absalom. Ala lang apintas kang Absalom manibat king buntuk angga na king talampakan na. Makapal ya buak at paurud ya misan mu pabanua, pota mung tune neng malabung a malabung. Titimbang maygit aduang kilu ing buak na agpang king timbangan ning kayarian. Atin yang atlung anak a lalaki at metung a anak a babai a milagyuan Tamar; metung yang malagung dalaga. Adua yang banuang menuknangan king Jerusalem i Absalom, oneng e la mikit ning ari. Pepayaus neng Absalom i Joab ban saupan neng makikit king ari, oneng e ya mebisa. Pasibayu neng pepayaus, oneng e ne naman mebisa i Joab. Inya sinabi nang Absalom karing ipus na, Makiramdam kayu kanaku. Atin yang marangle sebada i Joab at kasiping nia mu ing kanaku. Munta kayu karin at silaban ye. Inya minta la karin at silaban de ing marangle nang Joab. Kaybat na nita, pintalan neng Joab i Absalom at ngana, Ba't silaban de ring ipus mu ing kanakung marangle? Pekibat nang Absalom, Aduang besis da kang pekisabian datang ban tuburan king ari at ikutang ing anti kaniti: Obat peparakit yu ku pa king Gesur? Mas masanting ing menatili ku karin kesa king atyu ku keti. Idala mu ku king ari ngeni mu rin, at nung mikasala ku, paburen mung paten na ku. Inya minta ya kang Aring David i Joab at sinabi na itang sinabi nang Absalom. Pepayaus ne ning ari i Absalom, at dinatang ya at dinuku ya arapan ning ari. Tinggap ne ning ari at inuma ne i Absalom. Kaybat na nita, mika karwahe ya at mapilan a kabayu i Absalom. Atin ya namang limang pulung tauan a abe na. Ugali nang Absalom ing migigising maranun neng abak at tatalakad ketang lele ning pasbul dalan palub king siudad. Neng ating taung daralan karin a magdalang pisasabian ban lutasan ning ari, ausan na lang Absalom at kukutnan nung nu la menibatan. At potang ing pakibat da: Ibat kami king metung nang tribu ning Israel, sabian nang Absalom karela: Atin kang matulid makikit king ari, oneng ala yang pekakatawan ing ari ban lingun king lakad yu. Ngana pang sumabi, Sana mitulduan kung ukum ning bansa ban asaupan ke ing ninumang lumapit a ating lakad o pisasabian at tanggap yang hustisia. At neng ating lalapit kang Absalom ban munie galang, ing daptan na ya ing kaulan ne at uman. Makanyan ing daraptan nang Absalom karing sablang Israelitang daratang maniawad hustisia king ari. Inya ikua na la kapanamdaman Absalom ding memalen na ning Israel. Kalabas da ring apat a banua nganang Absalom king ari a tata na, Paintulutan yu ku sanang munta Hebron ban atuparan ku ing panata ku king Ginu. Ginawa kung metung a panata inyang manuknangan ku king Gesur ning Siria. Ngaku, Nung ibalik na ku Jerusalem ning Ginu, samban ke king Hebron. Kanita ngana ning ari, Sulung, munta ka. Kaybat na nita, lihim yang mitubud mapilan a tau i Absalom karing sablang tribu ning Israel ban sabian ing anti kaniti: Potang damdaman yu na ing tiup ning trumpeta, ikulisak yu: I Absalom ya ing ari king Hebron! Ating aduang dalan a lalaki ning Jerusalem ding tinuki kang Absalom. Inagkat na la bilang bisita na, oneng ala lang kamalemale king balak na. Kabang babie na la ding ain-sakripisyu, pepayaus ne i Ahitofel a tau Gilo at tagapayu neng Aring David. Meragul ing pamakisabuatan laban king ari at merakal la ring tauan nang Absalom. Ating tubud a dinatang kang David at nganang memalita, Mekisanmetung na la pu panamdam kang Absalom ding kelalakinan na ning Israel. Kanita nganang David karing opisyal a kayabe na king Jerusalem, Tara, tumakas tamu; makapanganib ing bie tamu kang Absalom. Magmalagua tamu uling pota atagal na katamu at daptananan e mayap at panabakan ing metung at metung a tau ning siudad! Ngara ding opisyal, Opu, Makamal a Ari. Makasadia kaming mamintu king nanumang sabian yu. Inya meko ya ing ari at ing mabilug nang pamilya, oneng likuan na la ring apulung babaing kasese na ban ila ding mag-asikasu king palasyu. Inyang meko na la at mitulid king katataulian a bale tinuknang ya ing ari at ding sablang kayabe na. Migbanda la lele na ning ari ding opisyal na kabang lalabas la arapan na ding guardia nang Kereteo, Peleteo, at ding anam a ralan a Gititeo a tinuki ibat king Gat. Ngana ning ari kang Ittai a Gititeo at manimuna karing kabalen na, Magbalik na ka; e na kayu tutuki kekami at ing bayung ari ing suyuan yu. E na ka man talagang tau keti; mipadpad ka mu keti. Kapilan ka pa dinatang keti, inya e ka sukat maglito-lito kayabe ku. E ku man balu nung nu ku munta. Sigi na, magbalik na ka at ituki mu la ring kabalen mu. Mananu na sanang ing Ginu pakitanan na kang lugud a e kukupas at maging tapat ya keka. Nganang Ittai, Mabie ya ing Ginu at mabie kayu, Makamal a Ari, at tukian da kayu nu kayu man munta agyang king kamatayan pa. E ra kayu lakuan nanuman ing malyari. Nung makanyan, nganang David, sumulung na kayu. Inya mekiabe ya kang David i Ittai a Gititeo, ding tauan na, at ding pamilya ra. Manangis ya ing mabilug a bansa kabang palako la ring taung tinuki kang Aring David. Lipatan ne ning ari at ding talatuki na ing Sapa ning Kidron, at tinaglus la king ilang. Kayabe re ing paring i Zadok at ding sablang Levitang talapagdala king Kaban ning Kasunduan. Beba re ing Kaban, at binuat de inyang mekalabas na la king siudad ding tau. Tinuki ya naman karela ing paring i Abiatar. Kanita nganang David kang Zadok, Ibalik yu ne king siudad ing Kaban ning Kasunduan. Nung katanggap-tanggap ku pa king Ginu, ibalik na ku at akit keng pasibayu ing Kaban at ing pagkabilian na. Nung e na ku man katanggap-tanggap ya na ing bala king buri nang daptan kanaku. Ngana pang Aring David kang Zadok, E wari ing manula ka? King mitmung kapayapan magbalik ka king siudad. Ituki me ing anak mung i Ahimaaz at i Jonatan a anak nang Abiatar. Manaya kung balita kekayu karin king lele ning ilug papunta king ilang. Inya binalik de Jerusalem di Zadok at Abiatar ing Kaban ning Kasunduan at menatili la karin. Manangis ya i David inyang mukiat ya king Bunduk ding Olibo; ala yang sapin a bitis at makatalukbung ya uling tune yang manamdaman king milyari king bie na. Makanyan munaman ing depat da ring tinuki. Ating memalita kang David king mekiabe ya i Ahitofel king pamag-rebelding tinatag nang Absalom. Kanita nganang menalangin David, O Ginu, gawan mu sanang kamangmangan ing payu nang Ahitofel! Inyang miras ne i David king taluktuk ning bunduk, ketang lugal nung nu ya misasamban ing Dios, seganan neng Husai a Arkiteo; gabak-gabak ya imalan at mayalikabuk ya buntuk. Nganang David, Maging pabayat ka mu kanaku nung tuki ka kanaku. Oneng asaupan mu ku nung mibalik ka king siudad at sabian kang Absalom king ya ngeni ing suyuan mung mitmung katapatan antimo nung makananu meng siyuan i tata na. At daptan mu ngan ing sablang agyu mu para kanaku ban salangsangan mu ing nanumang payu a ibie nang Ahitofel kang Absalom. Atyu la karin ding paring di Zadok at Abiatar. Sabian mu karela ing nanumang damdaman mu king palasyu. Atyu ya naman karin i Ahimaaz a anak nang Zadok, at i Jonatan a anak nang Abiatar. Karela mu ipadala ing nanumang balitang dimdam mu. Inya i Husai, ing kakaluguran nang David, minta ya king siudad, at lulub ne man kanita king Jerusalem i Absalom. Mekakuldas neng ditak kanita king bunduk i David inyang akatagpu ne i Ziba, ing ipus nang Mefiboset. I Ziba atin yang tatairan aduang asno a maki aduang dalan a tinape, dinalan a kapunggul a pasas, dinalan a kapunggul a prutas, at metung a balat a lulanan mitmung alak. Nganang kinutang David, Obat dela mu keti yan? Nganang mekibat Ziba, Babie ku la pu king pamilya yu deting aduang asno; deni namang pung tinape at prutas para karing tauan yu la, at iting alak para king kenu ya mang kumau king paglakad na king ilang. Kitang ning ari, Nu ya karin i Mefiboset, ing apu ning panginuan mung i Saul? Pekibat nang Ziba, Atyu ya pu Jerusalem, uling ngana pu kanaku: Ngening aldong iti ne ibalik kanaku ning Israel ing kayarian nang ingkung ku. Kanita ngana ning ari, Ziba, manibat ngeni keka na ing sablang pibandian nang Mefiboset. Nganang Ziba, Atyu ku pu lalam yung upaya. Mananu na sanang maging karapatdapat ku king kekayung panimanman, O Makamal a Ari. Inyang miras ya king Bahurim i David, ating metung a lalaking sinalubung at panagkasan ne; ing lagyu na Simei a anak nang Gera at kamaganak neng Saul. Besibas ne i David at ding kayabe nang opisyal at tauan a makapadurut king ari. Nganang kukulisak, Mabating ka! Mabating ka keti! Metung kang kriminal at taung alang kabaldugan. Minablas ya ngeni keka ing Ginu uli na ning pangamate nang Saul at ing pamilya na at pamaniamsam mu king tronu na. Binie ne ngeni ning Ginu ing kayarian kang Absalom a anak mu. Miras mu rin ing kayangganan mu, uling makamate kang kalupang tau! Nganang Abisai a anak nang Zeruia, Makamal a Ari, obat paintulutan ye iting asung mete a panagkasan na kayu? Paintulutan yu ku pung puntalan ke at tabtaban a batal. Ngana ning ari, E me pakialaman. Ala katang parehung matulid nung inutus ning Ginu kang Simei ing panagkasan na ku. Kanita sinabi na pang David kang Abisai at karing sablang kayabe na, Lawan yu, buri na kung paten ning sarili kung anak, e kasi lalu na iting i Simei a Benjaminita. Inya paburen yeng managkas nang managkas, uling inutusan ne ning Ginu. Pota malunus ya ing Ginu kaniting daralanan kung kasakitan at bendisyunan na ku king kapamilatan ning depat nang Simei. Inya tiglus nang David at ding kayabe na ing paglakad da kabang i Simei naman tatagal ya king sumangid ning burul; managkas yang alang patugut at mamasibas batu at dinat karela. Mapagal yang mapagal ing ari at ding kayabe nang tauan inyang miras la king pupuntalan da. At migpaynawa la karin. Dinatang ya Jerusalem i Absalom; kayabe ne i Ahitofel at ding sablang kelalakinan na ning Israel. Kinulisak ya i Husai, ing Arkiteong kakaluguran nang David, inyang akatagpu ne i Absalom. Ngana, Luid ya ing ari! Luid ya ing ari! At ngana namang Absalom kang Husai, Iti ya ing kapasiagan mung katapatan king kakaluguran mo? Obat e ka mekiabe king kakaluguran mung ari? Pekibat nang Husai, Ing bukud ku mung pakiabayan ya ing pinili ning Ginu, ning balen a iti, at ding kelalakinan na ning Israel. Ninu ing suyuan ku? Agyang makananu ing anak ning panginuan ku. Nung makananu keng siyuan i tata mu, makanyan da ka namang suyuan. Kanita nganang Absalom kang Ahitofel, Magsalita na ka man. Nanu ngeni ing aturu mung daptan ta? Pekibat nang Ahitofel, Puntalan mu la ring babaing kasese nang tata mung likuan na ban mag-asikasu king palasyu, at sipingnan mu la. Mibalita kanita king mabilug a Israel king tune na kang kalaban tata mu, at sikan la lub ding talatuki mu. Inya mitalakad lang tolda king babo ning palasyu ban akit na ning mabilug a Israel ing pamanyiping nang Absalom karing babaing kasese nang David a tata na. King panaun a ita, mituturing a payu na ning Dios ing payu a babie nang Ahitofel. Tinggap nang David iti at antimu rin i Absalom. E miglambat sinabi na pang Ahitofel kang Absalom, Paintulut mung aku ing mamiling labing aduang libung lalaki at ngeni mu ring benging iti tagalan mi ya i David. Lusuban ke kabang mapagal ya at sira lub, at pamasdanan ke king takut. Kanita ra ne lakuan ding tauan na. Ing paten ku mu ya ing ari at ibalik ku la keka ding tauan na nung makananu yang mumuli ing babaing kakasal king maging asawa na. Ya mu ing buri mung mate, at mipayapa na la kanita ding sablang memalen. Metula ya i Absalom at ding sablang manimuna ning Israel. Kanita nganang Absalom, Ausan ye i Husai, ing Arkiteo, at lawan tamu nung nanu naman ing sabian na. Nganang sinabing Absalom inyang atyu ne, Migsalita ya kekami i Ahitofel; tukian mi ing payu na o ali mi? Nung ali mi, sabian mu ing sukat ming daptan. Nganang Husai, E ya sukat tukian kaniting penandit ing payu nang Ahitofel. Balu ye i tata yu at ding tauan na; matapang la king pamakilaban at mabagsik lang anti ing gaindung oso a kepanakawan karing anak nang pasusuan. Masibukan yang sundalus i tata mu at e ya makiabe karing tauan na neng matudtud ya neng bengi. Siguru kaniting penandit makasalikut ya king metung a kueba o king aliwang lugal. Kabud lisuban na lang David ding sundalus yu at kaybat mibalita iti, kanita mikalat king mesambut la ring sundalus yu. Inya mitakutan ya ing matapang dili karing sundalus a kasing tapang ning leon uling balu na ning mabilug a Israel king matapang yang sundalus i tata yu at matapang la naman ding sundalus a kayabe na. Iti ya ing asabi ku: tipunan yu la pa ring sablang Israelita manibat king Dan angga Beerseba a kasing dakal na ning balas king pasigan ning dagat. Kaybat na nita, ikayu mismu ing manimuna king pamakilaban. Lusuban ta ya i David nu man karin ta ya akit. Lusuban ta yang anting putakti. Alang mitagan kanita metung man karela; pati i David mate ya. Nung murung ya at salikut king metung a siudad, kanita la magdalang lubid ding memalen tamu at abitan ta yang pababa ing siudad king kapatagan angga king ala nang mitagan agyang metung mung batu. Nganang Absalom at ding sablang kelalakinan na ning Israel, Mas masanting ya ing sinabi nang Husai a Arkiteo kesa king kang Ahitofel. Iti milyari uling inari na king lub na ning Ginu ing sabatan ya ing payu nang Ahitofel ban kang Absalom dugpa ing kapahamakan. Kanita nganang Husai karing paring di Zadok at Abiatar, Inusukan neng Ahitofel i Absalom at ding manimuna ning Israel king daptan de ing metung a planu ban arakap de i David, oneng makayaliwa naman ing binie kung payu karela. Inya mitubud kayung tau at ipabalung agad kang David ing anti kaniti: E me palipasan ing bengi ketang ilug a lipatan papunta king ilang. Lipatan me ngeni mu rin ing Jordan ban ika at ding tauan mu e la marakap at e la mate. Makapanaya ya kanita king sibul ning Enrogel i Jonatan a anak nang Abiatar at i Ahimaaz a anak nang Zadok. Atyu la king lual ning siudad uling e la dapat papakit lulub king siudad. Ating metung a babaing ipus a lual-lungub king siudad at ya ing manatad balita kari Jonatan at Ahimaaz, at kaybat ila naman ding manatad balita kang Aring David. Oneng ating metung a anak a lalaki a menakit karela at sinumbung ya kang Absalom. Inya memalagua lang meko di Jonatan at Ahimaaz at sinalikut la king bale ning metung a tau king Bahurim. Ating talaga kilub ning bakuran na at karin la sinalikut. Tikpan ne iti ning asawa na ning makibale at kaybat kinalat na ing trigu babo na niti ban alang makaulatang atin taung sasalikut king talaga. Dinatang la karin ding tauan nang Absalom at ngarang kinutang king asawa na ning makibale, Nukarin la ri Ahimaaz at Jonatan? Pekibat na, Lipatan da ne ing ilug. Penintun da la ring tauan nang Absalom di Ahimaaz at Jonatan, oneng e da la ikit. Inya mibalik la king Jerusalem. Kalako da ring tatagal karela, linual la king talaga di Ahimaaz at Jonatan. Pintalan de i Aring David at inatad da ing balita. Ngara, Makamal a Ari, mako na kayu at lipatan ye ing ilug. Dakal ya sasabian i Ahitofel laban kekayu. Inya memalagua yang meko i David at ding tauan na. Lipatan de ing Jordan at mekadalakit no ngan inyang sunlag ya ing aldo. Inyang abalu nang Ahitofel ing e mitukian ing binie nang payu, sinake ya king asno na at minuli ya king bale na king siudad nang tibuan. Migbigti ya kaybat nang ayayus ing sukat nang ayusan. Mete ya at kitkut de king kutkutan nang tata na. Miras ne Mahanaim i David inyang lilipatan neng Absalom at ding tauan nang Israelita ing Jordan. Lugal king i Joab ing tulduan nang pekapun da ring sablang sundalus, i Amasa ya ing tilduan nang Absalom. Anak neng Itra a Ismaelita i Amasa. I ima nang Amasa ya i Abigail a anak nang Nahas a kapatad nang Zeruia a ima nang Joab. Migkampu ya king sakup ning Gilead i Absalom at ding tauan nang Israelita. Inyang datang ya i David king Mahanaim seganan neng Sobi, ing lalaking anak nang Nahas ning siudad ning Rabba, Ammon. Sinagana ya naman i Makir a anak nang Amiel ning Lodebar. Sinagana ya naman i Barzilai ning Rogelim, Gilead. Magdala la ngang pagkeran at ulas, palanggana, silyo, at kuran, trigu, sebada, arina, sing-le binutil, miyayaliwang gule, pulut-panilan, kesu, at tupa. Binie da ngan iti kang David at karing tauan na ban mika pamangan la, uling balu ra king danupan la at mapagal ampon maung danum uling ibat la king ilang. Kanita tinipun na lang David ding sablang tauan na at inayus na lang tia libu at tia dinalan, at tinuldu yang opisyal a manimuna kareti. Kaybat, gewa na lang atlung grupu; panimunan neng Joab ing mumunang grupu, panimunan neng Abisai a kapatad nang Joab ing kadua, at panimunan neng Ittai a tau Gat ing katlu. At ngana karelang David, Makilaban ku namang kayabe yu. Ngara ding tauan na, E kayu sukat tuki kekami king pamakilaban. E ra masiadung pansinan ding kalaban nung murung kami. E maulaga karela agyang pang mate la ding kapitna kekami, oneng ikayu, Makamal a Ari, katumbas kayung apulung libung sundalus. Masanting pu ing manatili na kayu mu keting siudad at parala na kayu mung saup kekami. Ngana ning ari, Ikayung bala; daptan ku ing nanumang isipan yung mayap. Kaybat na nita, tinalakad ya ing ari lele ning pasbul dalan ning siudad kabang magmartsa lang palual king siudad ding tia dinalan at tia libung sundalus na. Nganang minie utus ning ari kari Joab, Abisai, at Ittai, Alang-alang kanaku, e ye sana panasakitan ing kayanakan a i Absalom. Dimdam da ring sablang sundalus iting utus a binie na karing opisyal. Meko la at mekilaban ding sundalus nang David karing Israelitang sundalus nang Absalom. Mitagpu la king Kagubatan ning Efraim at karin la milaban. Mesambut la ring sundalung Israelita karing sundalus nang David. Adua lang pulung libu ding sundalung Israelita ding mete king aldong ita. Miras ing labanan king kaparangan, at mas dakal la ring mete king kagubatan kesa karing mete king labanan. King e na tinap-tinapan Absalom akatagpu na la ring sundalus nang David. Makasake ya king metung a animal a mula i Absalom at daralan ya lalam na ning malabung a tanaman a ensina, at misabit ya ing buntuk na king metung karing sanga. Mibitin ya i Absalom at milayi ya ing mula. Ikit ne ning metung karing tauan nang David at sinabi ne kang Joab. Ngana, Ikit ke pu i Absalom a makabitin king tanaman a ensina! Nganang Joab, Nano? Ikit me i Absalom? Obat e me pete? Tanggap ka sanang apulung pirasung pilak kanaku at metung a sinturun nung pete me kanita mu rin. Ngana ning menakit, Agyang pa pung dinan yu kung libung pirasung pilak e ke panasakitan ing anak ning ari. Dimdam mi pung inutus na kekayu ning ari at kang Abisai at Ittai ing e ya panasakitan ing kayanakan a i Absalom. Nung sakaling e ku memintu king utus ning ari at pete keng pataksil ing anak nang i Absalom, siguradung abalu na ning ari, at aku ing mika pakibatan at aliwa ikayu. Nganang Joab, E ku sukat siran ing panaun ku keka. Kaybat, kinangwa yang atlung tandus at siksak na la king pusu nang Absalom a disnan nang mabie pang makabitin king tanaman a ensina. Dinatang la ring apulung sundalus a talapagdala nang armas Joab at pedurutnan de i Absalom; penabak de angga king mete ya. Pepatiup neng Joab ing trumpeta ban ituknang na ing pamakilaban at magbalik na ding sundalus na, inya tiknangan da lang tatagalan ding sundalus na ning Israel. Kinua re di Joab ing bangke nang Absalom at kaybat bildug de king malalam a kulkul king kagubatan at saka re timbunan karing batu. Tinakas no man ding Israelita at minuli karing bale da. Inyang mabie ya pa i Absalom, pepagawa yang metung a monumento king Kapatagan ning Ari, uling ala yang anak a lalaking papanatili king lagyu na. Pemalagyuan neng Monumento nang Absalom iting pepagawa na, at makanyan deng balu lagyu iting monumento angga ngeni. Nganang Ahimaaz a anak nang Zadok kang Joab, Paintulutan yu ku sanang puntalan ke ing ari ban ibalita king linigtas na ne ning Ginu karing gamat da ring kalaban na. Nganang Joab, E mu daraptan yan ngeni. Ken nang aliwang aldo uling mete ya ing anak ning ari. Inutusan neng Joab ing metung karing ipus a tau Cus ban ibalita kang David ing milyari. Dinuku ya ing ipus kang Joab, at kaybat meko neng pupulayi. Mapilit ya i Ahimaaz at ngana kang Joab, Nanuman ing malyari paburen mu na ku sanang tukian ke ing ipus a tau Cus ban ibalita ku king ari ing milyari. Nganang Joab, Anak ko, obat kailangan ka pang mako? Ala na ka mang apala nung pabaluan me man ing ari. Nganang Ahimaaz, Mako ku mu rin nanuman ing malyari. Nung makanyan, nganang Joab, sulung mako na ka. Inya meko yang mamulayi i Ahimaaz; delanan ne ing Kapatagan ning Jordan at ligpusan ne ing ipus a tau Cus. Makalukluk ya kanita i David pilatan ning pasbul dalan king lual at ning pasbul dalan palub king siudad. Minukiat ya ing guardia king bantayan ning bubungan na ning pasbul dalan at karin ikit ne ing metung a lalaking mamulaying palapit king siudad. Pepabaluan ne ing ari tungkul king ikit na. Ngana ning ari, Nung magdili-dili ya ing taung ikit mu siguradung magdala yang balita. Palapit neng palapit king siudad ing lalaking mamulayi. Menakit ne namang aliwang lalaking pupulayi ing bante king bantayan. Inya inaus ne ing guardia king pasbul dalan ning siudad at ngana, Atin pang aliwang pupulaying papunta keti! Ngana ning ari, Magdala ya namang balita ing taung yan. Ngana ning bante king bantayan, King panakit ku ing mumuna kapamulayi neng Ahimaaz a anak nang Zadok. Nganang David, Mayap yang anak ing taung yan at magdala yang mayap a balita. Minaus ya ing dinatang a i Ahimaaz. Dinuku ya king arap ning ari at nganang migsalita, Masalese pu ing sabla-sabla. Purian ya ing Ginung kekong Dios uling dininan na kayung tagumpe karing taung mag-rebeldi laban kekayu, O Makamal a Ari. Komusta ya ing kayanakan a i Absalom? nganang kinutang ning ari. Pekibat nang Ahimaaz, Makamal a Ari, magugulu la pu inyang tinubud na kung Joab a talasuyu yu, oneng e ku pu balu nung nanu ita. Ngana ning ari, Keta na ka pa lumele. At miglele ya at migtahimik i Ahimaaz. Datang ne man kanita ing ipus a Cusita at nganang sinabi, Makamal a Ari, magdala ku pung mayap a balita para kekayu. Linigtas na na kayu ning Ginu king upaya da ring sablang mag-rebeldi laban kekayu. Ngana ning ari, Komusta ya ing kayanakan a i Absalom? Pekibat ning ipus a Cusita, Makamal a Ari, sana pu ing milyari ketang kayanakan a ita ya naman ing malyari karing sablang kalaban yu at mig-rebeldi laban kekayu. At bina yang melungkut ing ari. Menik ya at minta king silid a atyu babo ning pasbul dalan ning siudad at karin ya menangis. Nganang sinabi kabang papanik ya, O ing anak kong i Absalom! Ing anak ko, ing anak kong Absalom! Sana aku ing mete at aliwa ika. O Absalom, ing anak ko, ing anak ko! Ngana ning balitang miras kang Joab: Manangis ya at migpaldas i Aring David uling mete ya i Absalom. Inya ing tagumpe king aldong ita meging aldo ne ning kalungkutan, uling abalitan da ring tau king tune nang kelungkut ning ari ing pangamate nang Absalom a anak na. Inya pasalikut lang minuli at linub ding sundalus king siudad. Marine lang mayakit uling balamu mo mesambut la king pamakilaban. Tikpan ne ning ari ing lupa na at nganang menangis, O ing anak kong i Absalom! O Absalom, ing anak ko! Pintalan neng Joab ing ari king bale na at ngana, Makamal a Ari, pemakarine yu la ngening aldong iti ding sabla yung tauan a migligtas kekayu at karing anak yung lalaki ampon babai, at migligtas munaman karing asawa yu at karing babaing kasese yu, uling itang masama kekayu ya ing kaluguran yu at detang malugud kekayu ilang kasaman yu. Pepakit yu ngeni kekami king ikaming opisyal at talasuyu yu, ala keng kabaldugan kekayu. Ing akakit ku ngeni kekayu ya ing tumula kayu nung akit yeng mabie i Absalom at mete na ke man. Lumual na kayu, Makamal a Ari, at pasiknangan yu la lub ding tauan tamu. Oyni daramdaman na ku ning Ginu, nung e yu daptan yan ngeni mu ring bengi ala nang manatili kekayu. Ing maging e mayap diling dugpa king bie yu ya ing lakuan da kayu kesa karing mabayat a problemang delanan yu inyang kayanakan kayu at angga na ngeni. Inya tinalakad ya ing ari at linukluk lele ning pasbul dalan ning siudad. Lepitan de ring tauan na inyang abalitan dang atyu ya karin. Samantala, tinakas la at minuli ing metung at metung karing Israelita. At mika pamipate karing sablang tribu ning Israel. Ngara, Linigtas na katamung Aring David karing gamat da ring kalaban tamu; ya munaman ing migligtas kekatamu karing gamat da ring Filisteo. Oneng ngeni, likuan ne ing bansa tamu uling tekasan ne i Absalom. Oneng i Absalom, ing gewa tamung ari, mete ya king labanan. Ngeni, obat e tamu pikayarian ing papagbalikan ta ya i Aring David? Ing pisasabian a iti mikalat king mabilug a Israel at abalitan na namang David. Inya tinubud na la ring paring di Zadok at Abiatar ban ikutang karing manimuna ning Juda ing anti kaniti: Obat ikayu ing tauling diling mignasang ibalik ya ing ari king palasyu? Kamaganak da kayu, laman da kayu at daya; obat ikayu ing tauling diling mignasang ibalik yu ku? Sinabi na namang David karing tubud king sabian da kang Amasa ing anti kaniti: Kamaganak da ka naman, Amasa. Manibat ngeni ika na ing pekapun da ring sablang sundalus at aliwa na i Joab. Paten na ku ning Dios, nung e tutu yan. Ikua na la ngan pilubluban David ding sablang lalaki na ning Juda, at pepayabut da kang David ing anti kaniti: Mibalik na ka at ding sabla mung opisyal. Inya mibalik ya i David. Inyang miras ne king Ilug ning Jordan seganan de ring lalaki na ning Juda a dinatang king Gilgal ban antabayanan de lipat ning ilug. King oras mu ring ita memalagua yang minta king Jordan i Simei, ing Benjaminitang anak nang Gera ning Bahurim, ban sagana munaman kang Aring David; kayabe na la ring metung a libung lalaki na ning tribu nang Benjamin. Dinatang ya naman i Ziba, ing ipus na ning pamilya nang Saul; kayabe na la ring labing limang anak nang lalaki at aduang pulung ipus. Atyu na la king Jordan bayu ya miras karin ing ari. Lipatan de ing ilug ban antabayanan de ing ari at ding kayabe na, at tupad king nanumang iyutus na karela ning ari. Inyang malapit neng lumipat king ilug ing ari, migsakab ya arapan na i Simei a anak nang Gera at nganang sinabi king ari, Makamal a Ari, kalinguan yu na pu sana ing e ustung gewa ku kekayu kanitang mamako kayu king Jerusalem. Ilako yu na pu sana king lub yu ing milyaring ita at e yu na bibilang pang kasalanan ku. Tatanggapan ku pu ing mikasala ku kekayu. Inya naman pu pekikuanan ku ing aku ing munang dili karing lahi nang Jose ban sagana kekayu. Nganang Abisai a anak nang Zeruia, E ya wari sukat mate i Simei uling penagkasan ne ing linian na ning Ginu? Pekibat nang David, Ikayung anak nang Zeruia, nanung matulid yu kaniting pisasabian? Ba't balu yu pa kanaku? Aku ing ari na ning Israel at alang sukat mate a Israelita king aldong iti. Kaybat ngana kang Simei, Pangaku ku keka king e ka mate. Sinagana ya naman kang Aring David i Mefiboset a apu nang Saul. Manibat na inyang meko ya ing ari angga na ngening mekapagbalik yang ligtas, e ya menos bitis o memalbas o menaliling piblas i Mefiboset. Inyang meko ya Jerusalem ban sagana king ari, kitnan ne. Nganang mengutang ning ari, Mefiboset, obat e ka tinuki kanaku? Nganang mekibat, Makamal a Ari, e makalingad ing pile ku. Pekisabian ke pu ing ipus ku ban isadia ne ing asnong saken ku ban atukian da kayu, oneng lininlang na ku. Sinira na ku pa pangatau kekayu. Mengari kayu king anghel ning Dios, inya ikayu pung bala king buri yung daptan kanaku. Karapatdapat ing paten la arapan yu ding miembru ning pamilya nang tata ku, makanyan man dininan yu kung oportunidad a maging kasulu yu king kekayung lamesa. Inya ala na ku pung matulid manigapu kekayu. Ngana ning ari, E na kailangan ing magsalita ka pa. Inari ku na king lub ku king pipitnan yu ikong aduang Ziba ing gabun nang Saul a ingkung mu. Nganang Mefiboset, Ibie yu na ngan pu kang Ziba. Makagyu na pu kanaku ing mekapagbalik kayung alang kasasagkulan. Meko ya naman king Rogelim i Barzilai a tau Gilead ban saganan ne ing ari at antabayanan king pamandalakit na king Jordan. Matua ne i Barzilai; walung pulung banua ne at dakal ya pibandian. Ya ing minie king sablang kailangan na ning ari inyang atyu ya Mahanaim. Ngana ning ari, Barzilai, tuki na ka kanaku king Jerusalem at e ra ka paburen karin. Nganang Barzilai, Matua na ku pu, Makamal a Ari, e na kailangan ing manuknangan ku Jerusalem. Walung pulung banua na ku; balu ku pa kaya ing mayap at ing e mayap? Apilasan ku pa kaya ing kakung kakanan ampon inuman? Damdaman ku pa kaya ing kanta da ring lalaki at babai? Maging pangabala ku mu pu kekayu, Makamal a Ari. Iyatad da na kayu mu pu angga king Jordan. E na kailangan ing ablasan yu ku pa. Paburen yu na ku mung muli ku keta kekami at karin na ku mate at mikutkut lele da ring kutkutan da ring pengari ku. Oyni pu ing anak kung i Kimham, ya pu ing sumuyu kekayu. Ya pu ing ituki yu, Makamal a Ari, at ikayu nang bala kang Kimham. Ngana ning ari, Nung makanyan, i Kimham ya ing ituki ku. E me pigaganakan, e ke paburen. Ibie ku ing nanumang aduan mu. Kanita dinalakit la king Jordan ding sabla at antimu rin ing ari. Kinaul ne i Barzilai at kaybat binendisyunan ne. At minuli ne keta karela i Barzilai. Dinalakit ya king Ilug ning Jordan ing ari at i Kimham. Kayabe na la namang dinalakit ding sundalus na ning Juda at ding kapitna karing sundalus na ning Israel. Tinaglus la king Gilgal. Kaybat na nita, lepitan de ring sablang Israelita ing ari at ngara, Makamal a Ari, obat inunan da kami ring kamaganak ming taga Juda king pamanantabe king pamandalakit kekayu, karing tauan yu, at king pamilya yu king ilug? Pekibat da ring tau Juda, Depat mi ita uling malapit kaming kamaganak ning ari. Ba't ikakamua yu ita? E na na ke man pakanan o upahan ning ari. Sinabi ra ding Israelita karing tau Juda, Maygit apulung besis ing karapatan mi king ari kesa kekayu. Obat maninsultu kayu ngeni kekami? Aliwa wari ikami ing minunang ginawang lakbang ban mibalik ya ing kekaming ari? Oneng maygit lang mataram magsalita ding tau Juda kesa karing tau Israel. Mipaintagun king atin kanitang alang kabaldugan a tau a milagyuan Seba. Anak neng Bikri king tribu nang Benjamin. Tiniupan ne ing trumpeta at kaybat nganang migsalitang masikan, Kabalen kung Israelita, ala tamung pangataid kang David! Ala tamung dake king anak nang Jese! Muli na kayu karing pibalebale yu! Inya likuan de ring lalaki na ning Israel i David, at i Seba a anak nang Bikri ya ing tikian da. Oneng menatili la kang David ding lalaki na ning Juda at inatad de angga king miras ya Jerusalem. Inyang miras ne i David king palasyu na king Jerusalem, pekiduang na la ring apulung babaing kasese na a likuan na ban mag-asikasu king palasyu, at pepadala na la king metung a bale. Pepabante na la at at sinustentuan king kailangan da, oneng e na na la sipingnan. Karin la menatili angga king mete la deting apulung babai a mibiebieng anting mebalu. Nganang Aring David kang Amasa, Ausan mu la ding lalaki na ning Juda at tipunan mu la arapan ku kilub ning atlung aldo. Sukat ka namang atyu kanita keti! Inya meko ya i Amasa ban ausan na la ring lalaki na ning Juda, oneng e ya mekatupad ketang panaun a tikda ning ari. Inya ngana ning ari kang Abisai, Mas maragul ing ibie nang problema kekatamung Seba kesa kang Absalom. Ituki mu la reng tauan ku at tagalan ye i Seba bayu na la asakup ding siudad tamung pakakuta o ing makatakas ya kekatamu. Tinuki la kang Abisai ding tauan nang Joab, ding Kereteo, ding Peleteo, at ding aliwa pang sundalung melakuan king Jerusalem ban tagalan ya i Seba a anak nang Bikri. Inyang miras na la ketang batung maragul ning Gibeon, seganan na lang Amasa. Susulud na kanitang Joab ing imalan a gagamitan na king pamakilaban, at atin yang makasabit a espada king babat na king awakan. Kabang lalapit ya menabu ya ing espada na. Nganang Joab kang Amasa, Komusta ka kapatad? At telan ne balbas king wanan nang gamat ba neng uman i Amasa. Oneng e ne apansinan Amasa ing espadang tatalnan nang Joab king metung nang gamat. Siksak neng Joab ing espada king atian nang Amasa at mibulus ing bituka na king gabun. E na ne pengaduan ing pamaniaksak na uling kanita mu rin mete ya i Amasa. Kanita i Joab at ing kapatad nang i Abisai sindu ra ing pamanagal da kang Seba a anak nang Bikri. Tinalakad ya siping ning bangke nang Amasa ing metung karing tauan nang Joab at ngana, Detang makapanig kang Joab at kang David tukian de i Joab! Atyu ing bangke nang Amasa king libutad ning dalan at mandilu ya king sarili nang daya. Tutuknang ya king paglakad na ing ninumang manakit king bangke. Apansinan na iti ning metung karing tauan nang Joab, inya ginuyud ne ing bangke at dela ne king marangle at tikpan neng imalan. Inyang ala ne ing bangke king dalan, tikian da ne ring sabla i Joab king pamanagal kang Seba a anak nang Bikri. Peindalanan na la ngang Seba ding sablang tribu na ning Israel at miras ya king Abel Bet Maaca, at mitipun la ngan ding sablang lahi nang Bikri at tikian de i Seba king paglub na king siudad. Dinatang la ding tauan nang Joab at kibkuban de i Seba king siudad ning Abel Bet Maaca. Ginawa lang eran-eran a gabun ban miyukiat la king pader at penibag de ring aliwa ba yang mibagsak. Kanita minaus ya ing metung a biasang babai karin at ngana, Pakiramdaman yu ku! Pakiramdaman yu ku! Sabian yu kang Joab king munta ya keni ba kaming makapipagsalita. Minta ya i Joab at kitnan ne ning babai, Ika i Joab? Wa, aku i Joab, nganang mekibat. Ngana ning babai, Makiramdam ka king sabian ku. Makiramdam ku, nganang Joab. Ngana ning babai, Masasabi kanitang minunang panaun ing anti kaniti: Paburen lang manintun payu king siudad nang Abel, at milunasan na kanita ing problema. Metung ya karing payapa at tapat king Israel ing siudad ku. Mengari ya king metung a malugud a ima ning Israel. Obat buri meng lasakan ing mismung pibandian ning Ginu? Nganang Joab, E ku daptan ing anti kanyan. Ala kaming kapagnasan a lasakan ya ing siudad yu. Magkamali ka king sinabi mu. Panintunan mi ya mu ing metung a taung manuknangan king bulubundukan ning Efraim. Ing lagyu na Seba, ing anak nang Bikri, at menimuna ya king pamag-rebeldi laban kang Aring David. Ibie ye kanaku ing lalaking iti, at kaybat mako na kami keting siudad. Ngana ning babai, Nung makanyan, iyatsa mi ya kekayu ing buntuk nang Seba lipat niting pader. Kanita meko ya ing babai at pintalan na la ding kabalen na. Ginamit na ing kabiasnan na ban akua na la pilubluban. Inya tibtab de batal i Seba at kaybat inatsa re ing buntuk na kang Joab. Tiniupan ne ing trumpeta nang Joab ban lakuan da ne ring tauan na ing siudad, at kaybat minuli na la. Migbalik nia naman king Jerusalem at pintalan ne ing ari. I Joab ya ing matas dili katungkulan karing sablang sundalus ning Israel; i Benaia a anak nang Jeoiada ya ing mamahala karing grupu da ring Kereteo at Peleteo; i Adoniram ya ing mamahala king sapilitang pamagobra; i Jeosafat a anak nang Ahilud ya ing talatala; i Seba ya ing kalihim; i Zadok at i Abiatar ila ring pari; at i Ira a tau Jair ya ing pansarili nang pari ning Aring David. King panaun na ning pamag-ari nang David, mika maragul a danup king Israel kilub ding atlung banua. Inya sinanggunian ne ing Ginu. At ngana ning Ginu kang David, Mikasala yang pamakamate tau i Saul at ing pamilya na uling pepapate na la ring tau Gibeon. ( E la Israelita ding memalen na ning Gibeon; ila ring mitagan karing Amoreo. Ila ring pengakuanan dang e ra paten ding Israelita, oneng buri na lang gisanan paten Saul uli na ning maragul nang katapatan karing memalen na ning Israel at Juda.) Nganang kinutang Aring David karing memalen na ning Gibeon, Nanu ing buri yung daptan ku para kekayu? Nanu ing daptan ku ban mibayaran ing e ustung merapat kekayu at layun bendisyunan yu la ring memalen na ning Israel? Pekibat da, E pu pilak o gintu ing makalunas king problema mi king meyangu-bie Saul at king pamilya na ni e mi nasa ing paten ya ing ninumang Israelita. Kitang nang David karela, Nung makanyan, nanu ing buri yung daptan ku para kekayu? Pekibat da king ari, Buri na kami ngang paten ning lalaking i Saul at alang itagan metung man kekami ban lubus kaming mawala keti king Israel. Paintulut yung miyabie la kekami ding pitung lalaking lahi nang Saul, at ibigti mi la king arapan na ning Ginu karin king Gibea, ing balen nang Saul a pinili nang ari ning Ginu. Ngana ning ari, Ibie ku la kekayu. Oneng e ne binie karela i Mefiboset a apu nang Saul uli na ning pangakung pisiag da ri David at Jonatan king metung at metung. Ding binie na ya ing metung a milagyuan munamang Mefiboset at i Armoni; mikapatad la reti at anak na lang Saul kang Rizpa a anak nang Aiya. Binie na la naman ding limang anak nang Adriel kang Merab. Anak neng Saul ing babaing i Merab at i Adriel naman anak neng Barzilai a tau Mehola. Binie na lang David deting pitu karing tau Gibeon, at kaybat binitin da la king bunduk at mete la arapan na ning Ginu. Pete da la kanitang mumunang aldo na ning pamagumpisa ning pamamupul sebada. Kanita i Rizpa a anak nang Aiya kinangwa yang saku ban gawan nang pagkambilan ketang batung maragul nung nu la karin ding bangke da ring anak na. Karin ya menatili angga na inyang mebaldug ing uran. Babanten na la aldo at bengi ding bangke ban e la mapangan karing ayup at karing animal a ganid. Mibalita kang David iting kabilian nang Rizpa a anak nang Aiya at babaing kasese ning meyangu-bie Saul. Inya meko ya i David at kinua no karing memalen na ning Jabes Gilead ding butul nang Saul at Jonatan a anak na. (Penako da la ring memalen na ning Jabes Gilead ding butul nang Saul at Jonatan karin Betsan nung nu da la binitin ding bangke ra inyang pete da la ring Filisteo king Gilboa.) Kinua na la deting butul at ding butul da ring pitung pete ra king bunduk. Kaybat kitkut da la ring butul nang Saul at ing anak nang i Jonatan king kutkutan nang Kis a makatua da karin king Zela sakup ning Benjamin. Metupad ing sablang inutus nang Aring David, at pekiramdaman na ning Dios ing panalangin da para king bansa. Pasibayung mispak ing labanan pilatan da ring Filisteo ampon Israelita. Linage ya i David at ding tauan na ban arapan la ring Filisteo. Misan, penamdaman nang David ing pamangaina na ning katawan, at ing higanting i Isbibenob migkapilit yang paten ne i David. Ibat ya i Isbibenob king lahi nang Refaim; atlu ya ampon kapitnang kilu ing tangsung tandus na at atin yang bayung espada. Oneng seupan neng Abisai, ing anak nang Zeruia, i David, at pete ne ing higanting Filisteo. Inya pepangakuanan de ring tauan nang Aring David ing e ne sana tutuki karela king pamakilaban pota kawalan lang ari. Kaybat na niting labanan, mika labanan na naman karing Filisteo karin king Gob. Keting labanan ne apateng Sebbacai a tau Husa ing higanting i Saf a lahing higanting Refaim. Mika labanan na naman karing Filisteo karin king Gob. Keti ne apateng Elhanan, ing anak nang Jair ning Betlehem, ing higanting i Goliat a tau Gat. Kasing kapal ne ning pabakle na ning gagawang imalan ing pulu na ning tandus na. Kaybat na nita, mika labanan na naman king Gat. Ating higanti karing kalaban a ating anam a taliri karing gamat na at anam la naman ding karing bitis na. Inya adua lang pulu't apat heganagana ding taliri na. Ibat ya naman king lahing higanting Refaim. Inamunan na la ding Israelita, at i Jonatan, ing anak nang Samma a kapatad nang Aring David, pete ne iting higanti. Apate na lang David at ding tauan na deting apat a lahing higanti ning Gat. Kinta neng David iting kanta king Ginu inyang linigtas ne ning Ginu karing gamat nang Saul at karing aliwa na pang kalaban. Nganang migkanta: Kaku ing Ginu anti yang batung maragul a e mauugun; anti yang matibe pader a babie kaligtasan. Kaku ing Ginu anti yang batung maragul a e mauugun. (22:2) Ing kakung Dios batu ya waring pagsantungan a mimingat kaku, at mengari yang kalasag kaku. Ya ing kakung talapagligtas; ingatan na ku at liligtas king karahasan. Purian ya ing Ginu, at keya maus ku at miligtas ku karing sabla kung kalaban. Kaku makapadurut na la ding alun ning kamatayan, lulumud da na ku king kalalaman. Miras ku king bingit ning kamatayan; atyu na ku king oras ning kawakasan. Kaniting gipit kung kabilian, ing Ginu ya ing kakung delungan; king templo na kakung siwala dimdam na, kakung saingsing miras king panamdam na. Kanita ing yatu ginalgal ya, ding asias ning banua meugun la, at minayun uling mua ya. King arung na asuk ing linual, at king asbuk na aping mikakalabkab; ya ing panibatan ning mibabayang uling. Pepadukuan ne ing banua at saka ya tinipa, king makapal a ulap karin la makatuklu ding bitis na. Sinake ya ketang kerubin, at mabilis sinulapo makasake karing pakpak ning angin. Gewa neng pampan na ing dalumdum, at ing gewa nang tolda ya ing ulap a matuling a magdalang uran. King salang maslag a atyu arap na bayang uling milalablab la. Ibat banua duldul ing kalupa na inyang migsalita ya ing Dios a Mayupaya. Bignus na lang paslu na, at kalaban mikalat la; king kislap ning kildap misambulat la. Ing kalalaman ning dagat linto ya, at ding asias ning yatu meyakit la, inyang sebianan na lang kalaban na king mua na. Ing Ginu tinando ya ibat banua, at saka na ku inabut, layun na kung sinaka ibat king kalalaman ning dagat. Linigtas na ku king mayupaya kung kalaban; karing kalaban a mas masikan kaku. Lisuban da ku king aldo ning kakung kabiguan; oneng iningat na ku ning Ginu. Liwal na ku't dela king malualas a lugal; linigtas na ku uling tutu na kung kaluguran. Inablasan na ku ning Ginu uli ning kakung katuliran; dininan na kung galal uling malinis lang kakung gamat. Ing utus ning Ginu kakung tiparan; e ke peinggulutan ing Dios. Kautusan na e ku la kelinguan, at kapilan man e ku la lebagan. Ala kung kapintasan king arapan na; apangilagan ku ing pamaniapat kasalanan. Inya ing Ginu inablasan na ku uli ning mayap kung dapat, uli ning malinis ku king arapan na. Ginu, tapat ka karetang tapat keka; karetang keka e magkulang, karela e ka naman magkulang; karing malinis, papakit mu ing kekang kalinisan, oneng karing e mayap, mabagsik na ka man. Liligtas mu la ding taung mapagpakumbaba, oneng ding palalu keka lang bababa. Ika, O Ginu, ing sulu ku, tatabi mung dalumdum king kakung daralanan. Uli mu sambutan ku lang kakung kalaban, at uli na ning kakung Dios pader kaku yang alundagan. Iting Dios dapat na ganap la; ayasahan lang amanu na. Ing Ginu kalasag ya karetang magsantung keya. Atin pa waring Dios nung e mu ing Ginu? Atin pa waring batung mabie nung e mu ya? Iting Dios ya ing matibe kung santungan; leko na ing panganib king kakung daralanan. Bitis ku gewa mong kasing bilis da ring king usa; tetagan mu kakung talakad karing lugal a matas. Gamat ku keka lang sinane king pamakilaban, at kaku yang ayabit agyang pana yang bakal. Kekang ingat kaku binie mu, at ing kekang saup degul na ku. Kakung daralanan keka yang pinatag, ban bitis ku e la mitalusad. Penagal ko ding kalaban, at simbut ku la ngan; e ku tinuknang anggang e ko agisan. Pete ku la ban e na la makabangun pa, at king kakung arapan miragsa la. Dirinan mu kung sikanan king kakung pamakilaban, at tagumpe karing kakung kalaban. Kakung kalaban pepaurungan mo ngan; masama kaku, kaku la ngang gisan. Linawe lang saup, oneng e la menakit; minaus la king Ginu, oneng e no pekibatan. Linaso ku la, at meging anti lang alikabuk; demusak ku lang anting burak karing dalan. Linigtas mu ku karing rebelding kakung tauan, at pepanatilian mung kaku lang pag-arian ding sablang balen; ding taung dayuan kaku la ngening sasakupan. Kabud damdaman da ku, agad lang mamintu; aliwang bansa gagalgal lang magsaria kaku. Dakal lang dayuan ding menimutla; gagalgal lang linual karing karelang kuta. Mabie ya ing Ginu! Purian ya ing mimingat kaku! Ipasiag ing kayapan ning mayupayang Dios a magligtas kaku! Ing Dios ya ing mablas karing kakung kalaban, at ding tau kaku na la pepailalam. Liligtas na ku karing kakung kalaban; karing kalaban pepagtagumpen na ku, segipan na ku karing tampalasan a tau. Inya libutad ding bansa, Ginu, ikang kakung purian, kekang lagyu kaku yang pagkanta. Mangaragul a tagumpe ing babie na king ari na; papakitanan neng manatiling lugud ing pinili na, i David, at ding lahi na king kapilan pa man. Anak neng Jese i David, ing lalaking gewa nang marangal ning Dios, ing lalaking pinili na ning Dios nang Jacob ban maging ari. I David munaman ing sinulat karing mangalagung kanta para king Israel. Ila deti ring katataulian nang amanu: Magsalita ya ing espiritu ning Ginu king kapamilatan ku; atyu ya king dila ku ing amanu na. Migsalita ya ing Dios ning Israel; ngana kaku ning mimingat king Israel, Ing ari a mamahalang alang pamangabiran, at ating takut king Dios, kawangis ne ing sala ning munag sumala, kalupa ne ing aldo saslag neng panaun a alang ulap, anti ya king uran a patubu karing tanaman. Makanyan neng bendisyunan ning Dios ing kakung pamilya, uling kaku ginawa yang kasunduan at iti manatili ya, inayus na ing heganagana at ing sabla pekatibe na. Ita ya ing kakung kapagnasan; kakung tagumpe king Dios manibatan. Oneng ding taung alang dios anti lang suksuk a iyugse na kabud; e mo atalan king kekang gamat. Ban keka lang atalan kailangan ing gumamit kang kasangkapan a bakal o sundang, kanita keka na lang silaban. Oreti ding lagyu da ring pikabaluan a sundalus nang David: ing mumuna ya i Joseb Bassebet a tau Takemon; ya ing manimuna da ring Atlu. Misan, mekilaban ya karing walung dalan a kalaban, at apate no ngan kanita mu rin king kapamilatan na mu ning metung a tandus. Ing kadua ya i Eleazar, ing anak nang Dodo at apu nang Ahohi. Ya ing kayabe nang David inyang inamunan na la ring Filisteong makasadia nang makilaban. Minatras la ring Israelita, oneng ya ali ya at lebanan na la ring Filisteo angga king mepata ya ing gamat na, at e na ne abili ing espada na. King aldong ita ikua ning Ginu ing maragul a tagumpe. Mibalik la kanita ding Israelita nung nu ya karin i Eleazar at kinua ra ing nanumang akua ra karing kalaban a apate na. Ing katlu ya i Samma, ing anak nang Agee a tau Harar. Mitipun-tipun la kanita king Lehi ding Filisteo nung nukarin ating marangle a mitmung tanam a bule. Tinakas la ring Israelita karing Filisteo, oneng i Samma ali ya. Lebanan na la karin king libutad ning marangle, at apate na la ding Filisteo. King aldong ita ikua ning Ginu ing maragul a tagumpe. Panaun na kanita ning pamamupul, ding atlu karing Atlung Pulu minta la kang David a atyu kanita king kueba ning Adulam. Makatipun ne man kanita ing tropa da ring Filisteo king Kapatagan ning Refaim. Atyu ya kanita i David king kutang matibe kabang atyu no man makakampu king Betlehem ding Filisteo. Uli na ning kasabikan nang makauli keta karela asabi nang David ing anti kaniti: Sana makainum ku king danum a ibat king talaga a atyu lele ning pasbul dalan ning Betlehem! Inya ginawa lang paralan ding atlung matapang a lalaki ban alusutan da la ring Filisteong kalaban, at menikua lang danum ketang talaga a atyu lele ning pasbul dalan ning Betlehem. Binie ra iti kang David, oneng e na ininum, nune bilus na iti king gabun bilang ain king Ginu. Nganang David, O Ginu, e ku ainum iti, uling nung inuman ku anti ku nang ininum ing daya da reting lalaki a teya ra ing bie ra! Inya e na ininum. Makanyan mekilala ing depat dang katapatan ding atlung matapang a sundalus nang David. Ing tutuki ya i Abisai a kapatad neng Joab at i ima ra ya i Zeruia. Ya ing manimuna da ring Ding Atlung Pulung Pikabaluan a Sundalus. Lebanan na la ring atlung dalan a kalaban at apate na la king kapamilatan na mu ning tandus na. Meging pikabaluan ya karing Atlung Pulu a panimunan na. Ya ing pikabaluan dili karing Atlung Pulu at ya ing meging manimuna ra. Mu pin e ya maygit pikabaluan karing Atlu. Pikabaluan ya namang sundalus i Benaia, ing anak nang Jeoiada ning Kabzeel. Dakal ya depat a katapangan. Ya ing mekapate karing aduang matapang nang sundalus ning Moab. Misan a aldo mumuran yelu, dinulung ya king metung a kulkul at pete ne ing leon. Ya naman ing mekapate king metung a lalaking maragul a tau Ehipto. Makasandata yang tandus iting tau Ehipto, at lisuban neng Benaia agyang palupalu ya mu ing tatalnan na. Asamsam ne ing tatalnan nang tandus ning taung maragul, at ya ing ginamit nang Benaia king pamakamate keting tau. Ila deti ring depat nang katapangan Benaia, ing metung karing pikabaluan a Atlung Pulu. Maygit ya karela ngan, mu pin e ya maygit pikabaluan karing Atlu. Ya ing gewa nang David a mamahala karing sundalung guguardia king ari. Ding aliwang kayabe king grupu da ring Atlung pulu ila reti: i Asael a kapatad nang Joab; i Elhanan a anak nang Dodo ning Betlehem; i Samma at i Elika a parehung tau Harod; i Helez, ing tau Pelet; i Ira, ing anak nang Ikes ning Tekoa; i Abiezer, ing tau Anatot; i Mebunai, ing tau Husa; i Zalmon, ing tau Aho; i Maharai, ing tau Netofa; i Heleb, ing anak nang Baana ning Netofa; i Ittai, ing anak nang Ribai ning Gibea ning Benjamin; i Benaia, ing tau Piraton; i Hidai, ing taung ibat karing kapatagan lele ning Gaas; i Abialbon, ing tau Araba; i Azmavet, ing tau Bahurim; i Eliaba, ing tau Saalbon; ding anak nang lalaking Jasen; i Jonatan; i Samma, ing tau Harar; i Ahiam, ing anak nang Sarar ning Harar; i Elifelet, ing anak nang Ahasbai ning Maaca; i Eliam, ing anak nang Ahitofel ning Gilo; i Hezro, ing tau Carmel; i Paarai, ing tau Arabia; i Igal, ing anak nang Natan ning Zoba; i Bani, ing tau Gad; i Selek, ing tau Ammon; i Naharai, ing talapagdala king baluti nang Joab a anak nang Zeruia; tau ya Beerot; i Ira at i Gareb, ding tau Jatir; at i Uria, ing Hiteo. Atlu lang pulu't pitu heganagana ing bilang da. Pasibayung mikaluku ing mua ning Ginu king Israel, at ginamit ne i David ban parusan na la ring memalen na. Ngana, Bilangan mu la at ilista bilang ding memalen na ning Israel at Juda. Inya inutusan neng Aring David i Joab at ding aliwa pang opisyal da ring sundalus. Ngana karela, Puntalan yu la ding sablang tribu na ning Israel manibat king Dan angga Beerseba at gawa kayung sensus ban abalu ku ing bilang da ring memalen. Nganang Joab, Mananu na sanang lalu na lang parakalan ning Ginung kekong Dios ding memalen at akit da sa ding mata yu iti. Obat buri yung mabilang la ring memalen? Oneng ing buri ning ari ya ing mepalyari, inya memintu ya at ding kalupa nang opisyal ban bilangan la ding memalen na ning Israel. Lipatan de ing Ilug ning Jordan at migkampu la king dane mauli ning Aroer, ing siudad a atyu libutad ning kapatagan king sakup ning Gad. Manibat karin minta la king dane norti papunta king Jazer. Kaybat da karin, minta la king Gilead at king Kades, ing gabun da ring Hiteo. Manibat karin minta la king Dan at kaybat minta la king albugan papunta Sidon. Kaybat na nita, minta la king makakutang siudad ning Tiro dane mauli, at tinaglus la karing siudad da ring Heveo at Cananeo. Ing katataulian a lugal a pintalan da ya ing Beerseba, king dane mauli ning Juda. Libutan de ing mabilug a bansa kilub ding siam a bulan at aduang pulung aldo, at kaybat mibalik na la king Jerusalem. Minie yang ulat i Joab kang Aring David tungkul king bilang da ring memalen a mitala. Walu lang dalan a libu ding sundalus king Israel at makasadia lang makilaban; lima no mang dalan a libu ding king Juda. Oneng meligalig ya i David kaybat neng abalu ing sensus da ring memalen. Nganang David king Ginu, Maragul ing depat kung kasalanan uli na ning merapat a pamagsensus. O Ginu, patawaran mu ku sana king depat kung kamangmangan. Inyang migising ne itang kabukasan, dinatang kang David ing mensahi na ning Ginu king kapamilatan na ning propetang i Gad, ing propeta nang David. Ngana kang David, Puntalan me i David at sabian mu ing anti kaniti: Atlung bage ing yapag ku keka. Mamili kang metung mu kareti at iti marapat keka. Pintalan neng Gad i David at sinabi na itang pasabi na ning Ginu. Nganang mengutang, Danup king bansa kilub ding atlung banua o atlung bulan kang salasalikut karing kekang kalaban o atlung aldo salut king bansa mu? Pakaisipan yu iting bage nung isanu ing ibie kung pakibat king Ginung mitubud kanaku. Nganang David, E ku balu ing daptan ku. Anti na ning malunusan ya ing Ginu, ya na ing balang mamarusa kekatamu kesa king ding memalen ilang mamarusa kanaku. Inya peparala yang salut a makamate karing tau king mabilug a Israel a megumpisa king aldong ita angga ketang aldo a mitakda. Pitung pulung libu la ring taung mete. Migbayu ya isip ing Ginu inyang malapit na na lang pamuksan a bie ning anghel ding memalen na ning Jerusalem. Ngana king anghel, Tuknang na ka. E mu na tataglus pa! Atyu kanita ing anghel king pidadaran nang Arauna a Jebuseo. Nganang David king Ginu inyang ikit na lang pamaten na la ning anghel ding memalen, Aku ing mikasala. Tune e mayap ing depat ku. Ala lang kasalanan deting tau. Aku at ing pamilya ku ing parusan yu. At king aldong ita pintalan neng Gad i David at sinabi na, David, munta ka king pidadaran nang Arauna at gawa kang altar para king Ginu. Inya memintu ya i David king utus ning Ginu at minta ya kang Arauna, antimo ing sinabi nang Gad. Inyang matyo ya i Arauna ikit neng palapit i Aring David at ding opisyal na. Seganan na la at pekaduku na king ari bilang pamamie galang. Nganang mengutang Arauna, Makamal a Ari, ba't mipasyal kayu keti? Pekibat nang David, Mipasyal ku keti ban saliwan ke ing lugal ning pidadaran mu ban pitalakaran keng altar para king Ginu. Kanita tuknang na ing makamate salut karing tau. Nganang Arauna kang Aring David, Kuanan yu pu ing buri yu at iyain king Ginu itang isipan yung karapatdapat. Oren pu deng baka at dutung a gagamitan kung pamandara ampon ding paud a malyari yung gamitan panangab. Babie ku ngan pu yan kekayu, Makamal a Ari. Mananu na sanang tanggapan na ning Ginung kekayung Dios ing kekayung ain. Nganang Aring David, Bayaran ku ngan yan, Arauna. E ku mamain ain-a-durulukan king Ginung kanakung Dios a e ku ginastus. Inya beyaran neng David ing lugal a pidadaran at ding baka king alagang limang pulung pirasung pilak. Kaybat na nita, pepagawa yang altar para king Ginu, at karin na la inain ding ain-a-durulukan ampon ding ain-pamisulusulu. Inya pekiramdaman na ning Ginu ing panalangin na at mewala ing salut a makamate karing memalen na ning Israel. Tutu neng matua i Aring David at agyang nanan deng ulasan makapal marimla ya pa mu rin. Inya ngara kang Aring David ding pamuntuk na, Makamal a Ari, lumawe kami pung metung a dalaga ban keti tuknang at manese kekayu. Magkera ya siping yu ban e kayu marimla. Inya linibut la king mabilug a Israel ban manintun metung a malagung dalaga, at karin king Sunem de ikit. Ing lagyu na Abisag, at dela re king ari. Tune yang malagung babai at binten ne ampon sinese ing ari, oneng e ne sipingnan ning ari i Abisag. Kanita na sinabing ating kapagmaragulan Adoniya king ya ing tutuking maging ari. I Adoniya anak neng Hagit; migsadia neng karung panggera, sundalung pakakabayu, at limang pulung lalaking guguardia neng maglakad ya. E ne sebianan David a tata na tungkul king nanumang depat na. Masanting yang lalaki i Adoniya; koya ne i Absalom. Mekipagsalita ya kang Joab, ing anak nang Zeruia, at kang Abiatar a pari, at pengaku rang saupan de. Oneng e ya makapanig kang Adoniya i Zadok a pari, i Benaia a anak nang Jeoiada, i Natan a propeta, i Simei, i Rei, at ding pansariling guardia nang David. Misan a aldo, i Adoniya minain yang dakal a tupa, toro, at pepatabang baka karin king Batu ning Ubingan lele ning sibul ning Enrogel. Kinumbira na la ring aliwa nang anak a lalaking Aring David at ding opisyal ning ari a tau Juda. Oneng e na la kinumbira di propeta Natan, Benaia, ding pansariling guardia ning ari, at i Solomon a kasing-ibpa na. Inya pekisabian neng Natan i Batseba a ima nang Solomon. Ngana, Batseba, e mu pa abalitan king i Adoniya a anak nang Hagit tilduan nang ari ing sarili na at ala yang kabalubalu i Aring David? Makiramdam ka king sabian ku keka nung e ka bisang mate at nung buri meng sagipan a bie ing anak mung i Solomon. Munta ka ngeni mu rin kang Aring David at sabian mu ing anti kaniti: Makamal a Ari at ginu ku, e yu wari pengaku kanaku king i Solomon a anak ku ya ing maging ari a kayalili yo? Obat i Adoniya ya ing meging ari? Ngana pang Natan kang Batseba, Datang ku kanita kabang pakisabian me ing Aring David at patutuan ku king ari ing sinabi mu. Inya pintalan neng Batseba ing ari king kuartu na. Tutu neng matua ing ari at i Abisag, ing dalagang tau Sunem, ya ing magbante. Dinuku ya i Batseba at siniklaud arapan ning ari. Nganang Aring David, Nanu ing buri mu? Pekibat nang Batseba, Makamal a Ari, pengaku yu kanaku king lagyu ning Ginung kekayung Dios king ing anak kung i Solomon ya ing maging kayalili yu bilang ari. Oneng ngeni i Adoniya ya ing meging ari king e yu man kamalayan. Miyain neng dakal a toro, tupa, at pepatabang baka, at kinumbira ding anak yung lalaki, at i Abiatar a pari ampon i Joab, ing pekapun da ring kekayung sundalus, oneng e ne kinumbira ing anak yung i Solomon. Makamal a Ari, manenaya la kekayu ding sablang tau ning Israel ban sabian karela nung ninu ing maging kayalili yu bilang ari. Nung e yu dinan pansin iti, kabud kamate yu, aku ampon ing anak yung i Solomon mibilang kaming talapanialansang. Kabang magsalita ya pa i Batseba, dinatang ne man i Natan king palasyu. Ating sinabi king ari king atyu ya i propeta Natan, inya pepaluban de. Dinuku ya king ari. Kaybat nganang migsalita, Makamal a Ari, pepalual na kayu pu waring amanu king i Adoniya ya ing manalili kekayu bilang ari? Ngening aldong iti minta ya at minain yang dakal a toro, tupa, at pepatabang baka. Kinumbira na la ngan ding anak yung lalaki, i Joab, ing pekapun da ring sundalus yu, at i Abiatar a pari. Ngening penandit a iti mamangan la at miminum kayabe na, at kukulisak da, Luid ya ing Aring Adoniya! Oneng e na ku kimbira; e nia naman kinumbira i Zadok a pari, i Benaia, at i Solomon. Utus yu pu ite? Nung utus yu, obat e la pu mipabaluan ding kekayung opisyal tungkul king ari a maging kayalili yu? Nganang Aring David, Ausan me i Batseba. Linapit ya i Batseba at tinalakad ya arap na ning ari. Ngana ning ari, Pengaku ku keka king lagyu ning mabie Ginu, ing migligtas king sabla kung kaguluan, king ngening aldong iti tuparan ke ing pangaku a gewa ku keka king lagyu na ning Ginu, ing Dios ning Israel, king ing anak mung i Solomon ya ing kayalili ku bilang ari. Dinuku ya at siniklaud i Batseba arapan ning ari at kaybat ngana, Mananu na sanang ing ginung kanakung ari mie ya kapilan man! Kaybat na nita, peparakit ne ning ari i Zadok a pari, i Natan a propeta, at i Benaia a anak nang Jeoiada. Dinatang la at mekikit king ari. Ngana karela ning ari, Ituki yu la ring kanakung opisyal; pasaken ye ing anak kung i Solomon king sarili kung mula, at patnubayan ye king pamunta na king Sibul ning Gihon. Karin de lanian di Zadok a pari at Natan a propeta bilang ari ning mabilug a Israel. Kaybat tiupan ye ing trumpeta at ikulisak masikan: Luid ya ing Aring Solomon! Patnubayan ye king pamunta na keti potang lukluk ne king tronu ku. Ya ing manalili kanaku bilang ari, uling ya ing pinili ku ban maging pamuntuk ning Israel at ning Juda. Nganang mekibat Benaia a anak nang Jeoiada, Matupad pu ing utus yu, at mananu na sanang patibayan na iti ning Ginung kekayung Dios! At nung makananu neng pitnubayan ning Ginu ing kanakung Makamal a Ari, makanyan nia naman sanang patnubayan i Solomon at maygit bendisyunan king pamag-ari yu. Inya mitnube ya i Zadok a pari, i Natan a propeta, i Benaia a anak nang Jeoiada, ding Kereteo, at Peleteo. Pepasaken de i Solomon king mula nang Aring David at tiki re king Sibul ning Gihon. Karin kinua nang Zadok, ing pari, ing larung olibo a makalulan king sagu a ibat king Tolda, at linian ne i Solomon bilang ari. Kaybat tiniupan da la ring trumpeta at kilisak dang masikan ding sablang tau: Luid ya ing Aring Solomon! At tikian deng mibalik; kukulisak la king tula ra at titigtigan da la ring plauta. Kukurug ing gabun uli na ning inge ra. Mayayari neng mamangan kanita i Adoniya at ding bisita na inyang dimdam da ing inge. Nganang sinabing Joab inyang dimdam ne ing trumpeta, Nanu ita? Obat mainge king siudad? Kabang magsalita ya pa dinatang ya i Jonatan, ing anak nang Abiatar a pari. Nganang Adoniya kang Jonatan, Me keni. Mayap kang tau, at siguradung atin kang daralang mayap a balita. Nganang Jonatan, E pu mayap a balita, uling ing makamal tamung i Aring David gewa neng ari i Solomon bilang kayalili na. Tinubud ne i Zadok a pari, i Natan a propeta, i Benaia a anak nang Jeoiada, ding Kereteo at Peleteo ban antabayanan de i Solomon at pepasaken de king mula na ning ari. At karin king Sibul ning Gihon di Zadok at Natan linian deng laru bilang ari. Kaybat mibalik la king siudad a kayabe na; kukulisak la king tula at mika maragul a kulisakan karing memalen. Ya pin iti ing inge a dimdam yu. Makalukluk ne king tronu i Solomon. E mu ila, dinatang la pati ring tagapayu ning ari ban dinan yang mayap a oras ing Makamal a Aring David. Ngara, Mananu na sanang ing Dios yu gawan neng maygit a pikabaluan i Solomon at mas mapalad kesa kekayu ing pamag-ari na. Kaybat na nita, dinuku ya king katri i Aring David at menalangin. Ngana, Purian ya ing Ginu, ing Dios ning Israel, uling birian na king ing metung karing anak ku ya ing lukluk king tronu ku at peintulut na ing akit keng ari! Mitakutan la ring sablang bisita nang Adoniya inyang dimdam da iti at tinalakad la at memalaguang minuli karing sarasarili rang lugal. King takut nang Adoniya kang Solomon, tinalakad ya naman at minta king Toldang tuknangan ning Ginu, at pekatalan na karing sagu na ning altar. Belita ra kang Aring Solomon king tatakut ya i Adoniya. Iti ing sangkan nung inya minta ya i Adoniya king Tolda at telan ne ing metung karing sagu ning altar. Ngana kang Solomon, Buri kung ipangaku nang Aring Solomon king e na ku ipapate. Nganang sinabing Solomon, Nung tapat ya, agyang metung mu king buak na e matagin; oneng paten ya nung e ya tapat. Inya peparakit neng Aring Solomon i Adoniya at liwal king altar. Kaybat na nita, linapit ya at migsakab i Adoniya arapan nang Aring Solomon. Nganang Solomon kang Adoniya, Muli na ka. Nganang minie bilin kang Solomon inyang malapit neng mate i David: E na lumuat mate na ku. Inya magpakatatag ka at magpakalalaki, at daptan mu ing nanumang iyutus na keka ning Ginung kekang Dios. Tuparan mu la ding sabla nang utus at tuntunan, agpang king kautusan a sinulat nang Moises, ban mibendisyunan ka at magtagumpe king nanumang daptan mu, at tuparan na ning Ginu itang pengaku na. Ngana, Nung ding anak mu at ding maging anak da manatili lang tapat kanaku at mamintu king kaburian ku king mabilug dang pusu at kaladua, kanita manatili lang mag-ari king Israel. Balu mu munaman nung nanu ing depat na kanakung Joab a anak nang Zeruia; pete na la ding aduang pekapun da ring sundalus na ning Israel; i Abner a anak nang Ner, at i Amasa a anak nang Jeter. Pete na la reti at pigbengansan king panaun na ning kapayapan uli na ning dayang tinulu inyang panaun na ning gera. Pete na la ring taung alang kasalanan. Inya midinatan ya ing lagyu ku at aku ing miparsalanan. Daptan mu na itang sukat mung gawan; e mu paintulut ing kumaba ya pa bie at mate king kapayapan. Oneng pakit kang ganaka karing anak nang Barzilai ning Gilead at e mu la paburen, uling meging maganaka la kanaku kanitang tatakasan ke ing kapatad mung i Absalom. E mia naman kakalinguan i Simei a anak nang Gera ning balen ning Bahurim ning tribu nang Benjamin. Piniumpa na kung e mu nanu kanitang aldo a minta ku king Mahanaim. Oneng inyang saganan na ku king Ilug ning Jordan, pengaku ku king lagyu na ning Ginu king e ke paten. E mu sa paintulut ing e ya miparusan. Biasa ka at balu mu na ing gawan mu kang Simei. Siguraduan mung magdusa yang kamatayan. Mete ya i David at mikutkut king balen nung nu ya mibait. Mig-ari ya king Israel kilub ding apat apulung banua; pitu yang banuang mig-ari king Hebron at atlung pulu't atlung banua king Jerusalem. I Solomon ya ing menalili kang tata nang i David bilang ari, at tune yang matatag ing kayarian na. Misan a aldo, i Adoniya a anak nang Hagit pintalan ne i Batseba, ing ima nang Aring Solomon. Nganang Batseba kang Adoniya, Pagnasan mu ing kapayapan king pamunta mu kete? Pekibat nang Adoniya, Opu. Ngana pa, Atin ku pung buring sabian kekayu. Nganang Batseba, Sulung, sabian mu. Nganang Adoniya, Ikayu balu yu king aku ing sukat maging ari, at iti ya ing panenayan na ning mabilug a Israel. Oneng e makanyan ing milyari at ing kapatad ku ya ing meging ari, uling iti ing kaburian na ning Ginu. Atin ku pung metung a kayaduanan kekayu at e yu ku sana tatanggian. Nganang Batseba, Sulung, sabian mu. Nganang Adoniya, Balu ku king e na kayu tanggian Aring Solomon, inya ipakisabi yung mayap king ari king ibie ne kanaku i Abisag, ing dalagang tau Sunem, ban maging asawa ku. Wa, nganang Batseba, pakisabian ke ing ari tungkul kaniting kayaduanan mu. Inya pintalan neng Batseba i Aring Solomon ban ipayabut na ing kayaduanan nang Adoniya. Inyang ikit neng Solomon i Batseba tinalakad ya at selubungan ne. Dinuku ya kang ima na at linukluk yang pasibayu king tronu na. Kaybat pepakua yang luklukan; binili re banda nang wanan at karin ne pepaluklukan i ima na. Nganang Batseba, Ating malating bage a buri kung aduan keka, anak; e mu ku sana tatanggian. Ngana ning ari, Sabian mu, ima; e ra kayu tanggian. Nganang Batsebang ima na, Paburen mu neng maging asawa nang Adoniya a kapatad mu i Abisag, ing dalagang tau Sunem. Nganang Solomon, Ima, obat aduan mu kanaku ing ibie ke i Abisag kang Adoniya? Pota galang pati ing tronu ku aduan ye ban ibie kang Adoniya? Wa, makamatua ya kanaku at makapanig ya kang Adoniya i Abiatar a pari at i Joab a anak nang Zeruia. Kanita nganang sinumpa king lagyu na ning Ginu, Parusan na ku ning Ginu nung e ke papamayaran king bie na i Adoniya kaniting depat na. Pinilmi na ku ning Ginu king tronung luklukan nang tata kung i David, tiparan na ing pangaku na at binie ne ing kayarian kanaku at karing maging lahi ku. Susumpa ku king mabie Ginu king ngeni mu ring aldong iti paten ya i Adoniya! Inya inutusan neng Aring Solomon i Benaia, ing anak nang Jeoiada, at pete ne i Adoniya. Kaybat na nita, nganang Aring Solomon kang Abiatar a pari, Sulung, muli na ka keta kekayu king Anatot. Sukat kang mate, oneng e ra ka ipapate uling ika ing miningat king Kaban ning Kasunduan ning Ginung Dios inyang kapanaunan nang tata kung i David at kayabe na kang mibata king kasakitan a delanan na. Inya leko nang Solomon kang Abiatar ing katungkulan bilang pari na ning Ginu. Makanyan metupad itang sinabi na ning Ginu karin king Silo laban karing lahi nang Eli. Abalitan nang Joab ing sablang milyari. (Migpanig ya kang Adoniya oneng e kang Absalom.) Inya sinalikut ya king Toldang tuknangan ning Ginu at pekatalan na karing sagu na ning altar. Belita ra kang Aring Solomon king sinalikut ya i Joab king lele ning altar ning Toldang tuknangan ning Ginu. Kanita nganang Solomon kang Benaia a anak nang Jeoiada, Puntalan me at paten. Inya minta ya i Benaia king Toldang tuknangan na ning Ginu at ngana kang Joab, Lumual ka ken! Iti utus a ibat king ari. Nganang mekibat, E ku bisa. Keni na ku mate! Mibalik ya i Benaia king ari at sinabi na itang sinabi nang Joab. Ngana ning ari kang Benaia, Sulung, gawan mu itang sinabi na. Paten me at kaybat ikutkut me. King anti kaniting paralan ya milako pakibatan ing pamilya mi karing taung alang kasalanan a pete nang Joab. Ing Dios na mismu ing mamarusa kang Joab uli na ning pamakamate tau a depat na king e na kamalayan tata kung i David. Pete na la ding aduang taung alang kasalanan at mas mayap kesa kang Joab: i Abner a anak nang Ner at pekapun da ring sundalus na ning Israel, at i Amasa a anak nang Jeter at pekapun da naman ding sundalus na ning Juda. Ing mamayad king kamatayan da dugpa kang Joab at karing lahi na king kapilan pa man. Oneng dinan na lang tagumpe ning Ginu ding lahi nang David a lukluk king tronu na. Inya minta yang pasibayu i Benaia king Toldang tuknangan ning Ginu at pete ne i Joab, at kitkut de king tuknangan na karin king ilang. Kaybat na nita, i Benaia ya ing gewa nang pekapun da ring sundalus bilang kayalili nang Joab. I Zadok naman ya ing tilduan nang pari bilang kayalili nang Abiatar. Kanita pepayaus neng Aring Solomon i Simei at ngana, Simei, pagawa kang bale mu keti Jerusalem. E na ka mamako; keti na ka manuknangan. Mate ka kabud meko ka at dinalakit king Batis ning Kidron. Ika na kanita ing makikasalanan king kamatayan mu. Nganang Simei king ari, Mayap pu ing sinabi yu, Makamal a Ari. Ita pung buri yu ya ing daptan ku. Inya karin ya menuknangan kilub ning makabang panaun. Oneng kalabas da ring atlung banua tinakas la ding adua karing ipus nang Simei at minta la kang Aring Akis ning Gat a anak nang Maaca. Ating memalita kang Simei king atyu la king Gat ding adua nang ipus. Inya seken ne ing asno na at minta ya king Gat ban kuanan kang Aring Akis ding adua nang ipus. Ikit na la karin at kinua na la. Belita ra kang Solomon king meko ya Jerusalem i Simei at kaybat-aybat na Gat. Pepayaus ne ning ari at ngana kang Simei, E ra ka wari pepangakuanan king lagyu na ning Ginu at peka panabilinan king e ka mamako keti Jerusalem, at kabud meko ka mate ka? Pekibat mu king mayap ing sinabi ku keka at pengaku mung mamintu ka. Obat e mu tiparan ing sinumpa mu king Ginu at ing inutus ku keka? Ika mismu balu mu ing sablang e ustung depat mu king tata kung i David. Inya ngeni ing Ginu ya ing mamarusa keka. Oneng aku, i Aring Solomon, bendisyunan na ku at gawan neng matatag ing kayarian nang David king kapilan pa man. Kaybat na nita, inutusan ne i Benaia a anak nang Jeoiada. Linual ya i Jeoiada at pete ne i Simei. Ganap ne ngening matatag ing kayarian lalam nang pamag-aring Solomon. Mekisangga ya i Solomon king ari na ning Ehipto king kapamilatan na ning pamakiasawa na king anak nang dalaga. Inuli ne ing asawa na king Siudad nang David kabang e ya pa yari ing palasyung pagawa na at ing Templo ampon ing pader ning mabilug a Jerusalem. Miyayain lang ain-sakripisyu ding tau karing altar a atyu karing mangatas a lugal uling ala pang templong mitalakad. Kaluguran neng Solomon ing Ginu, at tutuparan na la ding panabilin nang David a tata na. Mekamate ya namang animal at inain na la bilang ain-a-durulukan karing altar a atyu karing mangatas a lugal. Misan a aldo, minta ya Gibeon i Aring Solomon ban miyain ain-sakripisyu uling atyu karin ing pikabaluan a altar. Karin ya miyain libung ain-a-durulukan. Misan a bengi, kabang atyu ya karin pepakit ya ing Ginung Dios king kapamilatan na ning paninap. Ngana kang Solomon, Nanu ing buri mung ibie ku keka? Pekibat nang Solomon, Pepakit kayung maragul at alang kupas a lugud king talasuyu yung i David a tata ku, uling menatili yang tapat kekayu, makatuliran, at malinis a pusu. At pepanatilian yu naman kang tata ku iting maragul at alang kupas yung lugud, at dininan ye pang metung a anak a menalili king tronu na. O Ginung Dios, aku ing gewa yung ari bilang kayalili nang tata ku agyang anak ku pa mu at alang sibukan king pamanimuna. Atyu ku ngeni libutad da ring taung kekayung pinili; milalu la king karakal at e mu la abilang-bilang. Dinan yu ku sanang kabiasnan ban abalu ku ing mayap at ing e mayap ban kanita apamahalan ku lang alang pamangabiran deting kekayung memalen. Nung ali, makananu ku lang apamahalan? Metula ya ing Ginu kang Solomon uli na ning inawad na. Inya ngana ning Ginu kang Solomon, Uli na ning iti ing inawad mu at e makabang bie o pibandian o kamatayan para karing kekang kalaban nune kabiasnan ban makapamahala ka king alang pamangabiran, ibie ku ing inawad mu. Dinan da kang kabiasnan at beluan a alang kalupa king milabas a panaun at king kapilan pa man. Ibie ku la naman keka detang bage a e mu inawad: dakal a pibandian at dangalan a alang aring makaygit keka kabang bie mu. At nung pailalam ka king kaburian ku at mamintu karing kautusan ku at tuntunan, antimo ing depat nang David a tata mu, dinan da kang makabang bie. Migising ya i Solomon; akilala na ing pekipagsalitan ne ning Dios king kapamilatan na ning paninap. Mibalik ya Jerusalem at tinalakad ya arap na ning Kaban ning Kasunduan ning Ginu at miyain yang ain-a-durulukan at ain-ning-pamisulusulu king Ginu. Kaybat na nita, migtau yang maragul para karing tauan na. Misan a aldo, ating aduang babaing magtinda king katawan da a mekikit kang Aring Solomon. Ngana ning metung karela, Makamal a Ari, miyabe kami pung manuknangan ning babaing ini king metung a bale. Beit ke ing metung a anak a lalaki kabang atyu kami karin. Ya man pu menganak yang lalaki kalabas ning atlung aldo kaybat kung menganak. Ikami mu pung adua karin; ala kami pung kayabe. Misan a bengi, apatanan ne ning babaing ini ing anak na, at mete ya ing anak na. Mibangun ya king kapitangan na ning bengi, at kinua ne ing anak kung atyu siping ku kabang matudtud ku at dela ne king pagkeran na. Kaybat binili ne king siping ku ing anak nang mete. Itang kabukasan a migising ku ban pasusuan ing anak ku, ikit ku king mete ya. Linawe keng masalese ing anak, at ikit ku king aliwa ya ing anak ku. Oneng ngana ning kaduang babai, Ya pin ita ing anak mu; ing mabie anak ya ing kanaku! Ngana ning mumunang babai, Ali, ing mete anak ya ing keka, at ing mabie ya ing kaku! Makanyan lang mipakibatan arapan na ning ari. Kanita nganang Aring Solomon karela, Ing metung kekayu sasabian na king anak ne itang mabie, at ing mete anak ne ning metung. At kaybat ing metung pipilit na king ing mabie anak ya ing anak na. Kaybat na nita, mekiduang yang espada ing ari karing sundalus at dininan de. Kanita ngana ning ari, Pitnan ye ing anak a mabie; ibie ya ing kapitna king metung at ing kapitna king metung. Oneng migpakalunus ya king ari ing babaing tune maki anak a mabie at malugud king anak na. Ngana, Makamal a Ari, e yu ne pu pipitnan ing anak! Ibie yu ne pu king babaing ini! Ngana naman ning kaduang babai, Pitnan ya pin ing anak ban ala metung man kekami ing makinabang. Kanita nganang Aring Solomon, E ye pipitnan ing anak! Ibie ye king mumunang babai. Ya ing tune ima. Abalitan da ring sablang memalen ning Israel ing binie nang kayatulan at mika maragul lang kagalangan king Aring Solomon. Kikilalanan da king dininan neng kabiasnan ning Dios ban ipairal na ing hustisia king alang pamangabiran. Ari ne ning mabilug a Israel i Solomon, at ila deti ring opisyal nang ating matas a katungkulan: i Azaria a anak nang Zadok, ya ing pari; i Elihoref at i Aija a anak nang Sisha, ila ring kalihim ning konsehu; i Jeosafat a anak nang Ahilud, ya ing talaingat karing maulagang papelis; i Benaia a anak nang Jeoiada, ya ing pekapun da ring sundalus; i Zadok at i Abiatar, ila ring pari; i Azaria, ing anak nang Natan, ya ing pamuntuk ding gobernador da ring probinsia; i Zabud a pari at anak na namang Natan, ya ing babie payu king ari; i Ahisar, ya ing talapanibala king palasyu; i Adoniram a anak nang Abda, ya ing talapanibala king sapilitang pamagobra king kayarian. Memili ya namang labing aduang lalaki i Solomon at tilduan na lang gobernador karing probinsia na ning Israel. Ila ring maki pakibatan king pamangan a kailangan na ning ari at ding katubale na. Makatutuk ya ing balang metung karela metung a bulan kilub ning pabanua tungkul kaniting kabiayan. Ila deti ring mepili at ding pamahalan dang lugal: i Benhur, ing bulubundukan ning Efraim; i Bendeker, ing siudad ning Makaz, Saalbim, Bet Semes, Elon, at Bet Hanan; i Benhesed, ing siudad ning Arubot at Soco ampon ding sablang lugal a sakup ning Hefer; i Benabinadab, ing asawa nang Tafat a anak nang Solomon, ing mabilug a matas nang lugal ning Dor; i Baana a anak nang Ahilud, ing siudad ning Taanak, Megido, at ing mabilug a Betsedan sumangid ning balen ning Zaretan, dane mauli na ning balen Jezreel at angga na king siudad ning Abel Mehola at ning siudad ning Jokmeam; i Bengeber, ing siudad ning Ramot king Gilead, at karing baryu na ning Gilead a bandi ra ding pamilya nang Jair, ing lahi nang Manase, at ing mabilug na ning Argob king Bashan; heganagana anam lang pulung mangaragul a balen a makabakud pader at ating tangsung kabat karing pasbul dalan; i Ahinadab a anak nang Iddo, ing Mahanaim; i Ahimaz, ing mekapakiasawa kang Basemat a anak na namang Solomon, ing kabilugan a Neftali; i Baana a anak nang Husai, ing Aser at ing balen ning Bealot; i Jeosafat a anak nang Parua, ing kabilugan a Isacar; i Simei a anak nang Ela, ing kabilugan a Benjamin; i Geber a anak nang Uri, ing Gilead a king misan a panaun meging kayarian neng Aring Sihon da ring Amoreo at Aring Og ning Bashan. At atin pang metung a gobernador para king sakup na ning Juda. Mengari lang balas king pampang ning dagat ding memalen ning Israel at Juda uli na ning keraklan da. Labis-labis ing karelang kabiayan at masaya la. Sakup na lang Solomon ding sablang kayarian manibat king Ilug ning Eufrates angga Filistia at king angganan na ning Ehipto. Mamayad lang buis at atyu la ngan lalam nang upaya king kekaban na ning bie na. Ing aldo-aldo pamangan a kailangan nang Solomon ya iti: dinalan limang pulung kaban a mapinung arina; atlung dalan a kaban a karaniwan a arina; apulung pepatabang baka, aduang pulung bakang pistulan king marangle; dinalan a tupa; subali pa karing malati't maragul a usang lalaki at babai ampon pepatabang pabu at manuk. Sakup na namang Solomon ing sablang gabun a atyu dane nang albugan ning Ilug ning Eufrates manibat Tifsa angga king albugan king Gaza. Ya ing ari da ring ari kareting lugal, at kakasundu na la ngan ding sablang bansang makapadurut. King kekaban na ning bie nang Solomon, mibibie lang payapa ding memalen ning mabilug a Israel at Juda. Atin yang mulahan ubas at tanaman a higera ing balang pamilya manibat king Dan angga na Beerseba. Atin yang apat apulung libung kuadra para karing kabayung pangkarwahe at labing aduang libung kabayung saken da ring sundalus na. Paparala yang pamangan king bulan a mitakda ing balang metung at metung karing tilduan nang gobernador. Inya e ya kakukulangan at ding sablang pakanan na king sablang kailangan da. Ding magrasyun munamang sebada at are para karing kabayung sasaken na at pangkarwahe ila naman deting mesabing gobernador. Darala ra nu man karin mayawad idala ra. Dininan neng alang kalupang kabiasnan at beluan ning Dios i Solomon. Malapad anti ing dagat ing kabiasnan na. Ligpusan na la kabiasnan ding biasa na ning aslagan at ning Ehipto. Mas biasa ya king kenu mang biasa; ligpusan ne kabiasnan i Etan a Ezrahite, i Heman, i Calcol, at i Darda, ding anak nang Mahol. Pikabaluan ing kabiasnan nang Solomon karing siping-siping a bansa. Sinulat yang atlung libung kasebian, at libu at limang kanta. Makapagsalita ya tungkul karing tanaman at tanaman a mamunga, antimo ring tanaman a sedro ning Lebanon at ding hisopo a tutubu karing pader. Makapagsalita ya naman tungkul karing animal, ayup, ding gagapang a lelangan, at asan. Abalitan de ring ari ning mabilug a yatu ing kabiasnan na, at mitubud lang tau ban makiramdam kang Aring Solomon. Mikaluguran lang matalik di Aring Hiram ning Tiro at Aring David. Mitubud yang mapilan karing tauan na i Aring Hiram inyang abalitan nang i Solomon ya ing mepili bilang ari a kayalili nang tata na. Nganang peparalang pakibat Solomon kang Hiram, E makalingad kekayu ing kapagnasan nang tata ku a patalakad templo para karin ya samban ing Ginung Dios na. E ne apatalakad uli na ning alang patugut a gerang inarapan na laban karing kalaban nang makapadurut anggang e na la simbut king saup ning Ginu. Oneng ngeni dininan na kung kapayapan nu man karin ning Ginung kanakung Dios. Ala na kung kalaban at ala nang panganib a lumusub la ring kalaban. Inya inari ku king lub ku ing italakad ke ing templo nung nu ya misamban ing Ginung kanakung Dios. Wa, nganang minie pangaku ning Ginu kang tatang ku: Ing anak mung ilukluk ku king tronu mu ya ing patalakad templo para kanaku. Nung paintulut yu, iyutus yu ngeni karing tauan yu ing kuturan da la para kanaku ding tanaman a sedro karin king Lebanon, at sumaup lang mangutud dutung a sedro ding tauan ku. Bayaran ku ing nanumang alagang buri yu. E makalingad kekayu king ala lang sibukan ding tauan ku king pamangutud dutung, oneng sane la ding tauan yu. Mesaya yang lubus i Aring Hiram king mensahing peparala nang Aring Solomon. Ngana, Purian ya ngeni ing Ginu a minie kang David metung a biasang anak ban manimuna king bansang marangal! Inya nganang peparalang mensahi kang Solomon: Tinggap ke ing peparala mung mensahi, at matula kung ibie ing kayaduanan mung dutung a sedro at pinu. Manibat king Lebanon idala ra la ding tauan ku ing dutung king dagat, at payagus da lang anting balsa king lugal a ituldu mu. Pikakawanian da la karas karin at ika na ing payakut. Ing pakibatan mu ya ing dinan mu lang pamangan ding tauan ku. Inya pepadala nang Hiram ing sablang dutung a sedro at pinu a kailangan nang Solomon, at i Solomon naman balang banua babie yang dinalan a libung sakung trigu at dinalan apulung libung galun a alang samut a larung olibo para karing tauan nang Hiram. Antimo ing pangaku na, dininan neng kabiasnan ning Ginu i Solomon. Masanting ing pamiyutus da ri Hiram at Solomon, at pikayari de ing metung a kasunduan. Mepili la ring atlung pulung libung lalaki king mabilug a Israel para king obrang sapilitan. Gewa na lang atlung grupu; apulung libu king balang grupu, at liwas-liwas na lang peparala bulan-bulan king Lebanon. Inya atin lang aduang bulan king karelang tuknangan. I Adoniram ya ing tilduan nang mamahala kareting tau king obrang sapilitan. Atin ya namang walung pulung libung tau i Solomon a manabas batu karing bunduk-bundukan, at pitung pulung libung taung talayakut karing metabas a batu. Memili yang atlung libu at atlung dalan a kapatas ban mamahala kareting taung magobra. King utus nang Aring Solomon menabas lang batung mangaragul ban gamitan king pundasyun na ning Templo. Ding magobra nang Solomon at ding kang Hiram at ding tau Gebal ila ring tinabas at misadia karing batu at dutung a gamitan king pangatalakad na ning Templo. Pegumpisan neng pepatalakad Solomon ing Templo kanitang bulan ning Ziv, king kaduang bulan na ning kapat nang banuang pamag-ari king Israel at king kapat a ralan walung pulung banua kaybat dang meko king Ehipto ding Israelita. Siam yang pulung talampakan king kaba ing Templo, atlu yang pulung talampakan king kalualas, at apat yang pulu't limang talampakan king katas. Labi yang limang talampakan kalalam ing dake nang palub at atlu yang pulung talampakan king kalualas; kasing lualas ne ning santuaryu. Atin lang awang ding pader na niti; mas makitid la bandang lual kesa king kilub. Pepatalakad ya namang katuglung na a atlung palapag a tia pitu at kapitnang talampakan katas a makataid king pader misusumangid nang tagiliran at kagulutan ning Templo. Sukad yang pitu ampon kapitnang talampakan kalualas ing balang kuartu king mumunang palapag, siam yang talampakan kalualas ing kadua, at apulu ya ampon kapitnang talampakan kalualas ing katlu. Mas maimpis ya ing pader na ning balang palapag kesa king pader ning makalalam a palapag, nung inya makapatung na la mu at e na la kailangan pang isanib ding barakilan karing dingding na ning Templo. Metabas la king lugal a pititibagan batu ding batung megamit king pangagawa ning Templo, inya alang meramdam a inge ra ding mantilyu, palakul o nanumang kasangkapan a bakal kabang tatalakad de. Atyu ya king dane mauli ing dalan palub king mumunang palapag na ning Templo; atin yang eran papunta king kadua at king katlung palapag. Inya apayari neng Solomon ing Templo. Pepadinan neng kisami a megawa king makapal a tablang sedro. Pitu at kapitnang talampakan la katas ding balang palapag a midagdag king paligid na ning Templo at makataid la king kabalenan na ning Templo king kapamilatan da ring barakilan a sedro. Nganang sinabi ning Ginu kang Solomon, Nung pamintuan mu la ding sabla kung kautusan at tuntunan at manatili kang tapat karing kakung kautusan, tuparan ku naman keka itang pengaku ku kang David a tata mu. Manuknangan ku libutad da ring Israelita king kapamilatan na niting Templo at e ku la paburen kapilan man. Inya pepagawa neng Solomon ing Templo angga king meyari ya iti. Belutanan yang tablang sedro ing kilub nang pader ning Templo; tablang pinu ing kebit na manibat king suelo angga king kisami, at tablang sipres ing pepabili na king suelo. King kakilubkiluban na ning Templo pepagawa yang kuartu a pemansagan nang Ing Kabanal-banalan a Lugal. Atin yang atlung pulung talampakan king kaba a maka partisyun king tablang sedro manibat king suelo angga na king kisami. Itang megawang santuaryu arap ning Kabanal-banalan a Lugal atin yang anam apulung talampakan king kaba, at mipamansagan yang Ing Banal a Lugal. Midukitan la ring dingding nang sedro karing miyayaliwang dinukit a bungang tanaman at sampaga. Ala kang akit nanumang batu, uling mipadurutnan ngan king tablang sedro. King gulut na ning Templo karin ne pepagawa ing metung a kuartu ban karin ya isikap ing Kaban ning Kasunduan ning Ginu. Iting kuartu sukad yang atlung pulung talampakan king kaba, atlung pulung talampakan king lualas, at atlung pulung talampakan ya munaman king katas, at makabalut ya king gintung puru. Makabalut ne mang tablang sedro ing altar. Pepabalut neng gintu ing kabilugan a kilub ning Templo, at ating misusumangid a tanikalang gintu king palub king kakilubkiluban a kuartu. Makabalut ya munamang gintu. Makabalut yang gintu ing kabilugan nang kilub ning Templo, pati na ing Kabanal-banalan a Lugal. Pepagawa yang aduang kerubin king dutung a olibo a tia labing limang talampakan king katas. Pepabili na la reti king Kabanal-banalan a Lugal. Tidua la pakpak; pitu at kapitna yang talampakan a sukad ing balang pakpak da, at labing lima lang talampakan manibat king metung nang wakas ning pakpak angga king sumangid nang wakas. Parehu la dagul at anyu deting kerubin. Labing limang talampakan ya ing katas ning balang kerubin. Pepabili na la reting kerubin king Kabanal-banalan a Lugal. Makaladlad la ring karelang pakpak at halus mitatagkilan la ring karelang pakpak king libutad na ning kuartu, at tatagkil la karing pader ding sumangid dang pakpak. Makabalut lang gintu deting kerubin. Mipalamutian ya ing mabilug a kuartu karing dinukit a larawan da ring kerubin, tanaman a palma, at sampaga. Makabalut yang gintu pati ing suelo. Pepadinan neng aduang pasbul a megawa king dutung a olibo ing Kabanal-banalan a Lugal; makapatilus la king libutad ding amba ra ding pasbul. Mipalamutian la reting pasbul karing larawan da ring kerubin, tanaman a palma, at sampaga. Makabalut lang gintu ding pasbul, ding kerubin, at ding tanaman a palma. Makanyan ya namang pepagawang pasbul para king Banal a Lugal, kuadradu ya at megawa king dutung a olibo. Pepagawa ya namang aduang pasbul a tutuklip king dutung a pinu. Mipalamutian la karing medukit a larawan da ring kerubin, tanaman a palma at sampaga, at paraparehu ing pangabalut king gintu. Pepagawa yang patyu arap ning Templo, at pepabakud neng atlung hilera karing batung metabas ampon king metung a hilerang tanan a sedro balang atlung hilerang batu. King bulan ning Ziv ning kapat nang banuang pamag-aring Solomon kanita ya megawa ing pundasyun na ning Templo ning Ginu. Inyang bulan ning Bul, ing kawalung bulan, king kalabing metung nang banuang pamag-ari, kanita ya meyaring megawa ing Templo agpang king migulis a planu. Pitu neng banuang tatalakad ing Templo. Labing atlung banua ing milabas bayu ya meyari ing palasyung pepagawa nang Solomon. Pepagawa ne iting tuknangan na at mipamansagan yang Ing Bale king Gubat ning Lebanon. Dinalan limang pulung talampakan ya king kaba, pitu yang pulu't limang talampakan king lualas, at apat apulung talampakan ya king katas. Atin yang atlung hilerang asias a sedro a ating labing limang tanan a sedro balang metung. Megawa ya king dutung a sedro ing bubungan na a makapatung karing apat apulu't limang asias a tia labing lima balang hilera. Atlu lang hilera ding awang na at mitulid-tulid la. Kuadradu la ring amba ra ding pasbul at awang a mitulid-tulid. Pepagawa yang malualas a balkun; pitu yang pulu't limang talampakan king kaba at apat yang pulu't limang talampakan king lualas. Atin yang makabubung a balkun king arap pilatan da ring asias. Pepagawa yang sala a mipamansagan Sala ning Hustisia, at karin ne pepabili ing tronung luklukan na neng babie yang kayatulan karing kasung pisasabian. Pepadinan neng tablang sedro ing suelo angga king bubung na. Atyu la king gulut ding kuartu king tuknangan na at megawa lang kalupa da ring aliwang gusali. Makanyan ya naman a pangagawa ing bale a pepagawa na para king asawa na, ing anak ning ari ning Ehipto. Megawa la ngan deting gusali karing e pangkaraniwan a batung mangaragul a metabas arap at gulut king kapamilatan na ning lagari. Megawa la ring karelang pundasyun karing batung mangaragul a tia labing aduang talampakan king kaba, at ding aliwa naman labing limang talampakan la king kaba. Babo da reti, batu lang matas a uri a metabas ban milapat-lapat la at trosung sedro. Makapaligid ya ing malualas a patyu karing atlung hilerang batung tinabas, at makatumpak la babo da reti ding tanan a dutung a sedro. Makanyan ya naman kaayusan ing patyu na ning Templo ning Ginu at ing palasyu. Pepayaus ne at peparakit Aring Solomon i Hiram a tau Tiro. Ya ing anak nang lalaki ning babaing mebalu king tribu nang Neftali. Tau ya Tiro ing meyangu-bie tata na at pande yang tangsu. Biasa ya at magaling i Hiram king pamangawang kagamitan a tangsu. Dinatang ya inyang pepayaus neng Aring Solomon, at ya ing ating pakibatan king sablang megawa king tangsu. Minoldi na lang tangsu ding aduang maragul a asias. Sukad yang aduang pulu't pitung talampakan king katas ing balang metung kareti at labing walung talampakan ya king makapabilug. Ginawa ya namang aduang pasapnung tangsu. Sukad yang pitu at kapitnang talampakan king kaba ing balang metung kareti ban ikabit la babo ra ding maragul a asias. Ginawa ya namang aduang palamuti a balamu tanikala ban pandekorasyun karing asias. Minoldi na la naman ding aduang hilerang tangsung kaubug bungang pomegranate, at kebit na la reti king babo at lalam da ring pasapnu. Telakad na lang Hiram deting maragul a tangsung asias arapan na ning pidadalanan palub king Templo. Inaus neng Jakin, itang king dane mauli, at Boaz itang king dane norti. Makapatung la ring tangsung makaubug liryung pasapnu babo ra ding asias a maragul. Makanyan meyari ing obra tungkul karing asias a maragul. Ginawa yang maragul a tangsung kawa i Hiram. Mabilug ya at maki sukad yang pitu at kapitnang talampakan king lalam, labing lima yang talampakan kalualas, at apat yang pulu't limang talampakan king makapadurut. King labi na niti ating aduang hilerang tela-kalabasang makapadurut; tia pulu at kapitnang talampakan ing makakabit king balang metung keting kawa. Makapatung ya iting kawa king gulut da ring labing aduang tangsung toro: makayarap la ring atlu king dane norti, ding atlu king dane albugan, ding atlu king dane mauli, at ding atlu king dane aslagan. Atlu yang pulgada king kapal ing kawa. Kalupa ne ning labi na ning silyo ing labi na, kaubug yang sampagang liryu. Mikakalaman yang apulung libung galun a danum. Ginawa ya namang apulung tangsung pitutumpakan pipanuasan i Hiram. Anam yang talampakan king kaba at lualas, at apat ya ampon kapitna king katas ning balang metung. Anti la kaniti pangagawa ding pitutumpakan: kuadradu la uling makasukung lang paitas ding karelang suluk. Atin lang medukit a larawan da ring leon, toro, at kerubin. King babo at lalam da ring leon at toro ating tela-tanikalang palamuti a makadukit. Ing balang pitutumpakan atin yang apat a parugang a tangsu at tangsung ehe. Atin lang apat a tangsung tukud karing apat nang suluk ning pitutumpakan panuasan. Atin lang palamuting tela-tanikala deting tukud. Atin yang peka mabilug a makapatung babo ning kawa a maka-angat yang labing walung pulgada manibat babo ning pitutumpakan at pitung pulgada lalam na niti. Atin yang disenyung makadukit. Adua lang pulu't limang pulgada king katas ding parugang at atyu la lalam da ring kulung a kuadru. Metung yang dake ing ehe at ing pitutumpakan. Kalupa ra la pangagawa ding parugang da ring karwahe. Megawa la ngan king tangsu ding ehe, yanta, rayus, at boha. Ating apat a tukud a peka sapnu lalam da ring balang apat a suluk ning pitutumpakan; at metung lang piesa king pitutumpakan. Ating metung a batibat a mabilug babo na ning balang metung karing pitutumpakan. Siam yang pulgada, at ding peka sapnu ra at kuadru metung lang piesa king pitutumpakan. Mipalamutian la ngan ding sapnu at kuadru karing dinukit a larawan da ring kerubin, leon, at tanaman a palma. Deti mipadurutnan lang palamuting tela-tanikala nung atin lang paglugalan. Makanyan la pangagawa ding pitutumpakan king kawa; paraparehu la ngan king sukad at itsura. Ginawa ya namang apulung tangsung pipanuasan i Hiram para karing apulung pitutumpakan. Anam yang talampakan king makapabilug at mikakalaman yang aduang dalan a galun ing balang metung. Binili na la ring lima kareting pitutumpakan king dane mauli na ning Templo, at ding lima naman king dane norti. Binili ne ing kawa king suluk dane mauli at aslagan. Gewa na la namang Hiram ding kalderang pididinan abu, ding pala, at silyo. Ayari na ngan ing sablang pagawa nang Aring Solomon para king Templo ning Ginu, antimo ding aduang maragul a tangsung asias, ding pasapnu a kaubug sampagang liryu, at ding palamuting tanikala para kareti, ding apat a ralan a tangsung kaubug bungang pomegranate para karing aduang pasapnu, adua lang hilera deti a tia dinalan balang hilera, ding apulung pitutumpakan, ding apulung pipanuasan, ing kawa, at ding apulung torong sasapu king kawa, ding pidatukanan abu, ding pala, at ding silyo. Gewa na la ngan Hiram king makintab a tangsu deting kasangkapan para kang Aring Solomon ban gamitan king Templo na ning Ginu. Pepaulma na lang Solomon deti king Kapatagan ning Jordan pilatan ning Sucot at ning Zaretan. E na la apatimbang Solomon deting kasangkapan uli na ning tutu lang dakal, inya alang makibalu king bayat da. Pepagawa na la ngang Solomon deting kasangkapan a gintu king Templo na ning Ginu: ing altar, ing lamesang pibibilianan king tinape a iyain, ding tumpakan-sulu king arap ning Kabanal-banalan a Lugal; makabili la ding lima kareti king dane albugan at ding lima king dane norti, ding sampaga, ding sulu, sipit, ding kopa, ding pamatda karing sulu, ding silyo, ding palanggana, ding datukanan para king insenso, ding kawaling pididinan baya, ding bisagra da ring pasbul para king Kabanal-banalan a Lugal, at ding pasbul palual king Templo. Pawa la ngang megawa king gintung puru deting sablang kasangkapan. Inyang meyari na ing sabla nang pepaobrang Solomon para king Templo ning Ginu pepadala na la ngan karing lugal ning pisisinupan ning Templo ding kasangkapan a telaga nang David a tata na para king Ginu: ing pilak, ing gintu, at ding aliwang pang kasangkapan. Kaybat na nita, pepayaus na lang Aring Solomon ding sablang manimuna da ring tribu at pamilya na ning Israel ban mitipun la king Jerusalem at kaybat kuanan de ing Kaban ning Kasunduan king Zion, ing Siudad nang David, at idala de king Templo. Mitipun la ngan arapan nang Solomon deting lalaki na ning Israel king Piesta da ring Dalungdung. Bulan na kanita ning Etanim, ing kapitung bulan. Inyang atyu na la ding manimuna na ning Israel, binuat de ring pari ing Kaban ning Kasunduan at linub de king Templo. Sinaup la karela ding Levita king pamamuat king Toldang tuknangan ning Ginu at karing aliwa pang kasangkapan na niti. Mitipun la arap na ning Kaban ning Kasunduan di Aring Solomon at ding sablang memalen ning Israel. Mekamate lang dakal at e abilang a tupa at baka ban iyain bilang ain-sakripisyu. Kaybat na nita, linub de ring pari ing Kaban ning Kasunduan ning Ginu king Templo at binili de king Kabanal-banalan a Lugal lalam da ring pakpak da ring kerubin. Makaladlad la pakpak ding kerubin, inya sasalilungan de ing Kaban ning Kasunduan at ding tambayuk a pibubuatan kaniti. Makaba la ding tambayuk, inya mayayakit la manibat king Banal a Lugal a malapit arap ning kakilubkiluban a altar, oneng e la mayayakit king lual. (Atyu la angga ngeni deting tambayuk.) Alang nanumang bage makalulan king Kaban nung e mu ding aduang tinabas a batung linulan nang Moises karin king Horeb. Deting tinabas a batu ila ding kasusulatan na ning kasunduan a gewa ning Ginu karing Israelita kaybat dang meko king bansang Ehipto. Mikatmuan ya king biga ing Templo inyang linual la ding pari; e ra ayaring gimpanan ing katungkulan da uling kinatmu ya ing Templo king makasilo nang ligaya ning Ginu. Kanita nganang menalangin Solomon: O Ginu, ika ing mibili king aldo king banua, oneng pinili mu ing manuknangan ka king bigang makapal at king karalumduman. Pepagawa kung maragul at malagung Templo para keka a maging kekang tuknangan king kapilan pa man. Kaybat na nita, inarapan na la ding memalen a pakatalakad karin at binendisyunan na lang Aring Solomon. Ngana, Purian ya ing Ginung Dios ning Israel a tinupad king pangakung binie na kang David a tata ku kanitang sinabi na, Manibat na kanitang aldo a linual ku la Ehipto ding memalen kung Israelita ala kung piniling siudad karing sablang tribu ning Israel ban pitalakaran mo sa king Templo nung nukarin da ku samban. Oneng ika, David, pinili ra ka ban manimuna karing kakung memalen. Ngana pang Solomon, Pignasan nang David a tata ku ing mitalakad Templo bilang parangal king lagyu na ning Ginu, ing Dios ning Israel, oneng ngana ning Ginu kang tata ku, Mayap at ustu ing buri mung patalakad Templo para kanaku. Makanyan man, e me apatalakad iti; ing sarili mung anak ya ing patalakad king Templo bilang parangal king lagyu ku. Metupad ngeni ing pengaku ning Ginu. Aku ing menalili kang David a tata ku bilang ari ning Israel, antimo ing pengaku na, at pepatalakad ke iting Templo ban keti ya samban ing Ginung Dios ning Israel. Pepasadia ku munamang metung a lugal karin para king Kaban a pagbilian na ning kasunduan a gewa na ning Ginu karing kekatamung makatua kanitang liwal na la king Ehipto. Kaybat na nita, king arapan da ring memalen tinalakad ya i Solomon king arap ning altar; tinas na la ding gamat na at nganang menalangin, O Ginung Dios ning Israel, alang dios a anti ika king banua o king yatu. Tutuparan mu ing kekang pangaku karing kekang memalen, at papakit mu karela ing lugud mung e kukupas neng mamintu la keka king mabilug dang pusu. Tiparan mu ing pengaku mu kang David a tata ku; itang sinabi mu kang tata ku kanitang kapanaunan na, tiparan mu ngan ngening aldong iti. Inya ngeni, O Ginung Dios ning Israel, isundu mu sanang tuparan itang pengaku mu king talasuyu mung i David a tata ku. King ating manatiling lahi na a mag-ari king Israel, nung maging mapamintu la keka a antimo ya. Inya, O Ginung Dios ning Israel, paburen mung mipatibayan ing sinabi mu king talasuyu mung i David a tata ku. Tune kayang malyari kang manuknangan, O Dios, keti king yato? E ka mipagyu agyang king kabilugan a banua; lalu kang e mipagyu keting Templong gewa ku! Makanyan man, pakiramdaman mu sa, O Ginung Dios, ing panalangin ku ngening aldong iti, ing aduan ning kekang talasuyu. Banten me sana aldo't bengi iting Templo, iting lugal a pinili mu ban keti ka samban. Pakiramdaman mu ku sana neng mamarap ku keti ban manalangin. Pakiramdaman mu sana ing panalangin ku, at ing panalangin da ring kekang memalen neng mamarap la keting lugal. Ken king banuang kekang tuknangan pakiramdaman mu kami at patawaran ing kasalanan mi. Nung misangkanan yang dinapat e ustu ing metung a tau king kalupa nang tau, idala re keting altar mu at pasumpan nung ala ya ping kasalanan. Ken king banua, makiramdam ka sana, O Ginu, at ika ing gawa at munie atul king karelang kasu. Parusan me itang mikasala at payalan sala ing e mikasala. Potang masambut la karing kalaban ding memalen mung Israelita uli na ning mikasala la keka, at kaybat sumisi la at datang keting Templo, at king mitmung kapakumbaban maus la keka, pakiramdaman mu la sana ken king banua at patawaran ing kasalanan da at ibalik pasibayu king lugal a binie mu karing makatua da. Potang e na ibaldug ning banua ing uran uli na ning mikasala la keka, at kaybat sumisi la at datang la keting Templo, at king mitmung kapakumbaban maus la keka, pakiramdaman mu la sana ken king banua. Patawaran mu ing kasalanan da ring taung pinili mu, ding memalen ning Israel, at ituru mu itang mayap a sukat dang daptan. Kaybat, ibaldug mu ing uran keting kekang gabun a kekang binie karing kekang memalen bilang mana ra. Nung mika maragul a danup king bansa o pesti o mika lawi o kulapu o gisanan da lang durun o ulad ding tanaman; nung kubkuban da lang kalaban ing isanu man karing karelang siudad o nung datang karela ing salut o sakit, pakiramdaman mu sana kanita ing karelang panalangin o ing nanumang aus na ning metung at metung karing memalen mung Israelita king penandit a panamdaman da king pusu ra king mikasala la, at itas da la ring gamat da makayarap keting Templo, pakiramdaman mu la sana kanita ken king banuang kekang tuknangan, at patawaran ing depat dang pamikasala, uling ikang bukud ing makibalu king pusu ning tau. Inya ika ing munie ablas agpang king depat da. King makanyan a paralan akua rang manatiling ating takut keka king kekaban na ning bie ra ketang gabun a binie mu karing kekaming makatua. Manalangin ku naman para king dayuan a e kabilang karing memalen mung Israelita, ing taung ibat king marayung lugal a dinatang uli na ning pikabaluan mung lagyu at uli da ring makapagmulalang bage depat mu para karing kekang memalen. Nung datang ya keting Templo iting dayuan ban samba keka at manalangin, pakiramdaman mu sa ing panalangin na ken king banuang tuknangan mu, at ibie ing kayaduanan na ban ding sablang tau ning yatu akilala ra ka at mamintu la keka antimo ding memalen mung Israelita. Kanita abalu ra king iting Templong telakad ku metung yang lugal nung nu ka dapat misamban. Potang mako lang makilaban ding kekang memalen karing karelang kalaban king lugal a ituldu mu karela, at kaybat marap la keting siudad a pinili mu at keting Templo a telakad ku bilang parangal king lagyu mu, ikang atyu ken king banua, pakiramdaman mu sana ing panalangin da at aus, at ibie mu karela ing tagumpe. Nung mikasala la keka ding kekang memalen, uling ala metung man a e mikasala, at uli ning mua mu pasambut mu la karing karelang kalaban at idala da lang bihag king bansa ra, marayu ya man o malapit, at nung king bansa nung nu la midala anting bihag apagaralan da king mikasala la keka at kaybat sabian da keka, Mikasala kami keka, dinapat kaming e ustu at e mayap, at kaybat mibalik la lub keka king mabilug dang pusu at kaladua karin king lugal da ring mekabihag karela, at kaybat manalangin la keka at marap banda king gabun a binie mu karing makatua mi at keting siudad a pinili mu at keting Templo a telakad ku bilang parangal king lagyu mu, kanita pakiramdaman mu la ken king banuang kekang tuknangan ing karelang panalangin at kapaniausan. Malunus ka sana karela at ipatawad mu ing kalapastanganan at kasalanan a depat da keka. Tagkilan mu la pusu ding mekabihag karela ban malunus la karela, uling bandi mu la; ila ring taung liwal mu Ehipto, ing ornung pilalasawan king bakal. Parati la sanang makalawe ding mata mu king aring pinili mu at karing kekang memalen Israel at manatiling makiramdam neng mamaus la keka. Karing sablang tau, ika mismu ing memili karela ban maging bandi mu, antimo ing sinabi mu karela king kapamilatan nang Moises a talasuyu mu, O Ginung Dios, kanitang liwal mu la ding makatua mi king Ehipto. Makasiklaud ya at makatas a gamat i Solomon arapan ning altar kabang manalangin ya. Inyang meyari ya king pamanalangin na tinalakad ya, at king masikan a siwala binendisyunan ne ing mabilug a katipunan ning balen Israel. Ngana, Purian ya ing Ginu a minie kapayapan king balen nang Israel; tiparan na ing pengaku na; metupad ngan ing sablang pengaku na king kapamilatan nang Moises a talasuyu na. Mananu na sanang ing Ginung kekatamung Dios mantabe ya kekatamu antimo nung makananu yang minantabe karing kekatamung makatua. Mananu na sanang e na katamu lakuan o paburen. Mananu na sanang tairan na katamu ban atuntunan ta ya ing dalan na at makapamintu karing sabla nang kautusan, antimo ing inutus na karing makatua tamu. Mananu na sanang ding panalangin ku king Ginung kekatamung Dios manatili lang mararamdam aldo at bengi man ban nung datang ing pamangailangan dinan neng hustisia ining aring pinili na at ing balen Israel. King anti kaniting paralan da abalu ding sablang tau ning yatu king ing Ginu ya ing Dios, at ala nang aliwa pa. Inya manibat ngeni sukat kayung manatiling tapat king Ginung kekatamung Dios; mibiebie aldo-aldo agpang king paralan na at mapamintu karing kautusan na. Kaybat na nita, ing Aring Solomon at ing mabilug a Israel miyain lang ain-sakripisyu para king Ginu. Miyain lang aduang pulu't aduang libung baka ampon dinalan aduang pulung libung tupa bilang ain-ning-pamisulusulu. Inya ing ari at ding sablang memalen telaga re ing Templo. King aldo mu ring ita telaga ne ning ari ing libutad nang dake ning patyu, itang lugal arap ning Templo. Kaybat na nita, miyain yang ain-a-durulukan, ain-a-binutil, at taba da ring animal para king ain-ning-pamisulusulu. Depatan na iti uling milalu ya kalati ing tangsung altar para kareting sablang ain. Inya i Solomon at ding sablang memalen ning Israel, pigselebran de ing Piesta da ring Dalungdung kilub ding pitung aldo. Maragul ya ing katipunan da ring mekipamiesta a menibatan pa king marayung Pidadalanan ning Hamat dane norti angga na king Pinak ning Ehipto king dane mauli. King kawalung aldo pepaulian na la ring tau, at binendisyunan de ring tau ing ari. Masaya lang masayang minuli karing sarasarili dang tuknangan uli na ning bendisyun a binie ning Ginu kang David a talasuyu na at karing memalen ning Israel. Inyang apayari na neng pepagawang Solomon ing Templo ning Ginu at ing palasyu, at ing sablang tingka nang ipatalakad, pepakit yang pasibayu ing Ginu, antimo inyang pepakit ya karin king Gibeon. Ngana ning Ginu, Solomon, dimdam ku ing panalangin mu at aus kanaku. Telaga ke iting Templong kekang pepagawa bilang lugal nung nukarin da ku samban king kapilan pa man. Manatili ya ing panlalawe ku keti at ing pusu ku. Nung manatili kang tapat at matulid king akakit ku, antimo i David a tata mu, at daptan ampon pamintuan ing sablang kautusan ku, kanita ika, at ding maging anak da ring anak mu manatili lang makalukluk king tronu, antimo ing pengaku ku. Nung e ka manatiling tapat kanaku at e mamintu karing kautusan ku at sumuyu ampon samba karing aliwang dios, kanita itabi ku la ding memalen kung Israelita keting gabun a binie ku karela; paburen ke ing Templong telaga ku king lagyu ku, at maging kasebian ya ampon pikaylian ing Israel karing sablang tau ning yatu. Mibagsak ya iting Templo at maging katumpuk yang batu. Mangasdan la at mangilabut ding sablang daralan at ikutang da, Obat makanyan ing depat na ning Ginu keting bansa at keting Templo? Ipakibat da ring aliwa, Kasi ginulut la king Ginung karelang Dios a milual karing makatua da king bansa ning Ehipto, at sinamba la ampon sinuyu karing aliwang dios. Inya pepagpa na ning Ginu iting sablang kapahamakan karela. Aduang pulung banua ing milabas bayu ne apayaring Solomon ing Templo ning Ginu at ing palasyu na. Pepadala nang Aring Hiram ning Tiro ing sablang kailangan nang dutung a sedro at pinu ampon gintu anggang bisa ya. Inya dininan neng Aring Solomon i Hiram aduang pulung siudad karin king Galilea. Oneng e ya metula i Hiram inyang dinatang yang ibat king Tiro ban lawan na la ring siudad a binie nang Solomon. Inya ngana kang Solomon, Kapatad, obat makanyan la ring siudad a binie mu kanaku? Inya angga ngeni mayayaus la deting siudad Ing Gabun ning Cabul. Peparala yang halus limang toneladang gintu i Hiram kang Solomon. Iti ya ing istoria tungkul king sapilitang pamagobra a pepatupad nang Aring Solomon karing memalen ban apagawa ne ing Templo ning Ginu at ing palasyu na at tambakan ya ing Milo, at ban gawan la ring pader ning Jerusalem, ing Hazor, ing Megido, at ing Gezer. ( Lisuban ne ning ari ning Ehipto ing Gezer at abihag ne; pepapate na la ding sablang taung manuknangan karin, at pepasilab ne iting siudad. Kaybat na nita, binie ne bilang regalu king anak na inyang mekiasawa ya kang Solomon. Pepatalakad na ne mang pasibayung Solomon ing Gezer.) Pepatalakad nia namang pasibayu ing Mababa ning Bet Horon, ing Baalat, ing Tamar king ilang ning Juda, ding siudad nung nukarin makasinup ing pagkabiayan, ding siudad para karing kabayu na ampon karwahe, at ing sablang buri nang ipagawa king Jerusalem, king Lebanon, at nu mang lugal ning kayarian na. Ding sablang mitagan karing Amoreo, Hiteo, Perezeo, Heveo, at Jebuseo a e Israelita, oneng lahi da la ring mitagan a e ra pete ding Israelita kanitang lisuban de ing lugal, ginamit na la king sapilitan pamagobra bilang ipus at makanyan la kabilian angga man ngeni. Oneng e na la pinilit magobrang Solomon ding Israelita; ila ring meging sundalus na, pamuntuk, pekapun, at kapitan da ring sundalus nang pakasake kabayu, at karing karung panggera. Limang dalan limang pulu katau la ding katiwalang pepamahalan nang Solomon king sapilitang paobra na. Meko ya king siudad nang David ing anak na ning ari ning Ehipto inyang apagawa na neng Solomon ing palasyu a pepagawa na para tuknangan na. Kaybat na nita, pepatambak neng Solomon ing Milo. Makatatlu pabanua i Solomon miyayain yang ain-a-durulukan at ain-ning-pamisulusulu king altar a pepagawa na para king Ginu. Duruluk ya namang insenso para king Ginu. Inya ikua nia mu ring apayari ing Templo. Pepagawa ya namang dakal a barku i Aring Solomon karin king Eziongeber. Malapit ya ing Eziongeber king Elat, king lele na ning Dagat da ring Timbu karin king bansang Edom. Peparala yang dakal a tauan na i Hiram a sane king pamaglayag king dagat ban saupan da la ring tauan nang Solomon. Miglayag la reti king Ofir, at ibat karin migdala lang halus labing anam a toneladang gintu para kang Aring Solomon. Abalitan na ning reyna ning Seba ing kabantugan nang Solomon, inya minta ya king Jerusalem ban pangutnan ne karing mangasakit a kutang. Dinatang yang kayabe ding dakal a abe a susuyu king reyna, at dakal a kamelyung magdalang miyayaliwang paniangkap at pabanglu, dakal a gintu, at batung iyas a mangamal. Inyang mikit la ilang aduang Solomon, kitang na ngan ing sablang buri nang ikutang. At pekibatan na la ngang Solomon ding kutang na; ala metung man ing pigkasakitan nang melinawan. Dimdam na mismu ning reyna ning Seba ing kabiasnan nang Solomon; ikit ne ing palasyung pepagawa na, ing pamangan a yapag da king lamesa na, ing tuknangan da ring opisyal na, ing pamagsilbi da ring talasuyu na, ing susulud dang imalan, ding magsadiang alak para king ari, at ding ain-a-durulukan a yayain na king Templo ning Ginu. Tune yang mengapamulala ing reyna king dimdam na ampon ikit. Inya ngana kang Aring Solomon, Tutu pin pala ing sablang balita a dimdam ku king kakung kayarian tungkul keka at ing kekang kabiasnan! E ku bisang maniwala, oneng maniwala na ku ngeni, uling ikit da ring mismung mata ku. E man pala kapitna ing belita ra kanaku; mas marakal ing kekang kabiasnan at pibandian kesa ketang belita ra kanaku. Kasuerti da ring kekang asawa! Kasuerti da ring kekang ipus uling parati lang atyu king kekang arapan at makaramdam la king kekang kabiasnan! Purian ya ing Ginung kekang Dios a metula keka at milukluk keka king tronu na ning Israel. Uling alang kapupusan ing lugud na king Israel, gewa na kang ari ban ipatupad ing batas at ing hustisia. Kaybat na nita, regaluan neng halus limang toneladang gintu ing ari, dakal a pabanglu at paniangkap pamangan ampon batung iyas a mangamal. Ala pang makanyan a karakal a pabanglu at paniangkap pamangan ing tinggap nang Aring Solomon kenu man subali mu ing binie na ning reyna ning Seba. ( Subali pa kaniti, ding barku nang Hiram a migdalang gintung ibat king Ofir, migdala la namang dakal a batung iyas a mangamal at dutung a almug. Ginamit nang Solomon ing dutung a almug bilang sapnu ning Templo ning Ginu at ning palasyu. Pepagawa nang lira at alpa ing aliwa para karing manigtigan musika. Ala nang dinatang o meyakit pang dutung a almug manibat na kanita.) Binie na ngang Aring Solomon ing sablang bage inawad na ning reyna ning Seba. Wa, ing sablang buri na subali pa ketang kusang lub a binie na king reyna. Kaybat na nita, minuli ne ing reyna at ding kayabe na king sarili dang bansa. Balang banua, tatanggap yang maygit aduang pulu't limang toneladang gintu i Aring Solomon. E la kabilang kareti ding bayad buis da ring negosianti, ing pakinabang king negosyu, at ing babie da ring ari ning Arabia, at ding gobernador da ring probinsia ning Israel. Pepagawa yang aduang dalan a mangaragul a kalasag i Solomon; labing limang librang pikpuk a gintu ing megamit king balang metung. Pepagawa ya namang mangalating kalasag; apat a librang pikpuk a gintu ing megamit king balang metung. Binili na la reti king Bale king Gubat ning Lebanon. Pepagawa ya namang metung a maragul a tronu at ing metung nang dake niti mibalutanan yang garing at ing aliwa nang dake king gintung puru. Atin yang anam a balitang paukiat king tronu, at atin yang dinukit a buntuk ning toro ing kabuntukan na, at atin lang tunggalan a dinukit a leon king lele ra ding aduang patungan gamat ning luklukan, at labi lang aduang leon a dinukit ding atyu king mingatba rang wakas ding balitang. Ala pang makanyan a megawang tronu nu mang kayarian. Gintu la ngan ding sablang kopang piinuman nang Aring Solomon, at megawa la ngan king gintung puru ding sablang kasangkapan ning Bale king Gubat ning Lebanon. Alang kasangkapan a megawa king pilak uling ala yang ulaga ing pilak king kapanaunan nang Solomon. Atin yang dakal a barku a maglayag a kayabe da ring barku nang Hiram. Misan king balang katlung banua magbalik lang magdalang dakal a gintu, pilak, garing, matsin, at pabo real. Mas mabandi ya at biasa i Aring Solomon kesa king ninumang ari king yatu, at pagnasan da ring dakal a tau ning yatu ing akatagpu re at damdaman ing kabiasnan a binie na ning Dios kang Solomon. Pagdala reng regalung megawa king pilak at gintu, imalan, sandata, pabanglu, kabayu, at mula. E tinuknang iting pamagregalu kang Solomon balang banua. Mitatag yang maragul a hukbung pakasandata i Solomon; bibilugan de ring labing aduang libung pakasake kabayu at libu apat a ralan a karung panggera. Dela na la ding aliwa king Jerusalem at ding aliwa naman karing miyayaliwang siudad ning kayarian. King panaun nang Solomon, anti yang karaniwan a batu ing pilak king Jerusalem, at ing dutung a sedro labis-labis anting tanaman a sikamoro karing bunduk-bundukan na ning Juda. Mesali la king Ehipto at Coa ding kabayu para kang Solomon. Ding ahenti na ilang mamahala king pamisaliwanan karing kabayu. Mesali no man king Ehipto ding karwahe, at pisasali da la ring ahenti nang Solomon king alagang anam a ralan a pirasung pilak ing balang kabayu. Pamisali da la reti karing ari da ring Hiteo at Amoreo. Mahilig ya i Solomon kareng babaing dayuan. E mu ing anak nang prinsesa ning ari ning Ehipto ing ayasawa na; mekiasawa ya naman karing babai na ning bansang Moab, Ammon, Edom, Sidon, at Hiteo, agyang binawal na ning Ginu karing Israelita ing e la makiasawa karing e ra kalahi. Nganang misan sinabi karela, E kayu makiasawa kareng e yu kalahi o paintulutan ing makapakiasawa la kekayu, uling agkatan da kayu reti ban samba at sumuyu karing karelang kikilalanan a dios. Pitu lang dalan ding babaing anak ari ding kesal na, at atlu lang dalan naman ding kasese na. At linaut de king Dios i Solomon. Inyang matua ne ikua reng ayagkat samba karing dios a kikilalanan da reting babaing dayuan. E ya meging tapat king Ginung Dios na; e ne kaugali i David a tata na. Simban ne i Astarte, ing diosa ning Sidon at i Molek, ing makasumaming dios ning Ammon. Inya mikasala ya i Solomon at e ya lubus meging tapat king Ginu agyamang tapat ya i David a tata na. King bunduk dane aslagan na ning Jerusalem karin ya pepagawang altar ban karin ne samban i Kemos, ing makasumaming dios da ring Moabita, at antimu rin kang Molek, ing makasumaming dios da ring Ammonita. Pepagawa ya namang altar para karing asawa nang dayuan ban makaduluk lang insenso at makayain ain-sakripisyu karing sarasarili dang dios. Mimua ya ing Ginu uling kelinguan ne ing Ginung Dios ning Israel a pepakit kang Solomon makataduang besis at minutus king e sukat samba karing dios da ring dayuan. E ya mekiramdam king utus na ning Ginu. Nganang sinabi ning Ginu kang Solomon, Anti na ning birian mung depat iti at e ka tinupad king kasunduan at e memintu karing utus ku, siguradu keng ilako keka ing kayarian at ibie ke king metung karing kekang pamuntuk. Oneng king uli nang David a tata mu e ku daptan iti king kekang kapanaunan. Marapat iti king kapanaunan na ning pamag-ari na ning anak mu. E ke ilako king anak mu ing mabilug a kayarian; lakuananan keng metung a tribu alang-alang kang David a talasuyu ku at alang-alang king Jerusalem, ing siudad a pinili ku. At pepalto yang metung a tau ing Ginu ban maging kalaban na. Hadad ing lagyu na; tau ya Edom at ibat ya king lahing ari. Kanitang panaun a milabas simbut neng David ing bansang Edom at tinubud ne i Joab, ing pekapun da ring sundalus na, ban ikutkut la ring taung apate ra. I Joab at ding tauan nang Israelita menatili la karin kilub ding anam a bulan; e la meko anggang e ra la agisan pete ding lalaki na ning Edom, subali kang Hadad at ding ipus nang tata na a tinakas minta king Ehipto. (Anak ya pang malati kanita i Hadad.) Meko la king Midian at minta la king Paran nung nu la menikuang tau ban mekiabe karela. Kaybat na nita, minta la king Ehipto at mekikit la king ari a minie karelang bale, pamangan, at gabun. Meging maganaka ya ing ari karela at binie ne kang Hadad ing bayo nang babai, ing kapatad ning asawa nang i Reyna Tapenes, ban maging asawa na. I Hadad at ing kapatad ning Reyna Tapenes mikayanak lang lalaki. Pemalagyuan deng Genubat. Sinese ne at peparagul ning reyna king palasyu a kayabe ra ding anak na ning ari. Inyang abalitan nang Hadad karin Ehipto king mete ne i David at i Joab a pekapun; nganang sinabi king ari, Paintulutan yu ku sanang muli na king sarili kung bansa. Ngana ning ari, Hadad, migkulang ku wari kalingapan keka, inya bisa na kang muli keta kekayo? Ali naman pu, nganang mekibat Hadad, Mu pin, paintulutan yu na kung muli keta kekami. At minuli ya king sarili nang bansa. E mayap i Hadad bilang ari na ning Edom at meging mabagsik neng kalaban ning Israel. Pepalto ya pang aliwang tau ing Dios ban maging kalaban nang Solomon. Rezon ing lagyu na at anak neng Eliada. Tinakas ya i Rezon king panginuan nang i Aring Hadadezer ning Zoba. Tinipun yang tauan na at ya ing meging pamuntuk da ring tulisan. (Milyari iti kaybat neng simbut David i Hadadezer at pete ding tau ning Damasco a kakampi na.) Minta ya king Damasco i Rezon at ding tauan na at karin la menuknangan. Gewa reng ari ning Damasco i Rezon. Ya naman ing aliwang meging kalaban ning Israel king kapanaunan nang Solomon. Atin pang metung a lalaking linaban kang Solomon; metung ya karing pamuntuk na. Jeroboam ing lagyu na at anak ne ning Efrateong i Nebat ning Zereda. Zerua ya lagyu i ima na at mebalu ya. Iti ya ing istoria na ning pamag-rebeldi na laban king ari. Patambak ne kanitang Solomon ing Milo dane nang aslagan ning Jerusalem, at palarin ding pader na ning siudad ning Jerusalem. Metung yang kayanakan i Jeroboam a ating kagiwan. Apansinan nang Solomon ing kagiwan na at sipagan Jeroboam. Inya gewa neng talapamahala king sablang obrang sapilitan king sakup da ring tribu nang Manase at Efraim. Misan a aldo, linual ya i Jeroboam king Jerusalem at akasalubung ne i Ahiya, ing propetang tau Silo. Magdili-dili yang maglakad at bayu ya ing balabal a susulud na. Likas neng Ahiya ing balabal na at ginabak ne at gewang labing aduang pirasu. Kaybat ngana kang Jeroboam, Kuanan mu la ding apulung pirasu uling ing Ginu, ing Dios ning Israel, sasabian na: E lumuat pamirasuan ku ne ing kayarian nang Solomon at ibie ku la keka ding apulung tribu. Oneng mitagan ya kang Solomon ing metung a tribu alang-alang kang David a talasuyu ku at alang-alang king Jerusalem, ing siudad a pinili ku karing sablang siudad da ring tribu ning Israel. Depatan ku iti uling gilutan na kung Solomon; sinamba ya kang Astarte, ing diosa ning Sidon; kang Kemos, ing kikilalanan nang dios ning Moab; kang Molek, ing kikilalanan nang dios ning Ammon. E ya mibiebie agpang king kaburian ku. E ya meging mapamintu karing kautusan ku at tuntunan antimo i David a tata na. Makanyan man, e ke ilako ing kayarian kabang mabie ya i Solomon. Papanatilian keng ari kabang mabie ya alang-alang kang David a pinili kung talasuyu a memintu karing kakung kautusan. Oneng ilako ke ing kayarian king panaun na ning anak na, at ibie ku la keka ding apulung tribu. Metung ya ing tribung malakuan king anak nang Solomon ban ing talasuyu kung i David e ya kalakonan apu a magsilbing sulung makaslag para kanaku king Jerusalem, ing siudad a pinili ku nung nu ya misamban ing lagyu ku. Ika ing gawan kung ari king Israel, at pamahalan mu la ring sablang lugal a buri mu. E ra ka lakuan nung makiramdam ka karing sabla kung kautusan ampon mamintu, at dapat king kaburian ku antimo ing depat nang David a talasuyu ku. Papanatilian keng mag-ari ing maging lahi mu antimo ing depat ku king lahi nang David. Ibie ke keka ing Israel, at parusan ku la ring anak at apu nang David, agpang king mangaintulid karela, oneng e kabang panaun. Inya pigkapilitan neng paten Solomon i Jeroboam, oneng mekatakas ya iti at minta ya kang Aring Sisak ning Ehipto, at menatili ya karin angga na king mete ya i Solomon. Makasulat king Istoria nang Solomon ing bie na, ing depat na, at ing kabiasnan na. Mig-ari ya king mabilug a Israel kilub ding apat apulung banua. Mete ya at mikutkut king Siudad nang David. Ing anak nang i Rehoboam ya ing menalili bilang ari. Minta ya i Rehoboam king Sikem uling karin la mitipun ding memalen ning Israel ban gawan deng ari. Abalitan na iting Jeroboam a anak nang Nebat (atyu ya kanita king Ehipto uling tinakas ya kang Aring Solomon); mibalik yang ibat Ehipto. Pepayaus de ring tribu na ning dane norti i Jeroboam, at miyabe-abe lang minta kang Rehoboam at ngara, Rehoboam, pepasakitan na kaming Solomon a tata mu king obrang mangabayat. Nung gawan mung mayan ing obra mi at ing bie mi, kanita maging tapat kaming memalen a sakup mu. Nganang mekibat Rehoboam, Magbalik kayu kaybat ning atlung aldo at kanita ku na ibie ing pakibat ku kekayu. Inya meko na la. Kaybat na nita, kitnan na lang Rehoboam ding makatuang sinuyu bilang taga-payu nang Solomon a tata na. Ngana karela, Nanu ing masanting kung ibie pakibat karing taung deta? Ngarang mekibat, Nung buri mu lang suyuan mitmung katapatan at pagbigyan king karelang kayaduanan, manatili lang susuyu keka king mitmung katapatan. Oneng e na pekiramdaman ing payu da ring makatua. Kaybat minta ya karing kayanakan a akayabe nang meragul at ngeni taga-payu na. Nganang mengutang karela, Nanu ing asaup yung ipakibat ku karetang taung makisabing gawan kung mayan ing pusan a pepapusan na karelang tata ku? Ngarang mekibat, Oyni ing sabian mu karela: Mas maragul ya ing malati kung taliri kesa king awakan nang tata ku. Dininan na kayung mabayat a obrang tata ku; lalu keng gawan mabayat ing obrang papusan ku kekayu. Berug na kayu, oneng aku pamalupaluan da kayu. Kalabas da ring atlung aldo, mibalik ya kang Aring Rehoboam i Jeroboam at ding kayabe na uling ita ing sinabi na karela. Magaspang yang minie pakibat karela i Rehoboam; e na tikian ing payu da ring makatua. Ing tikian na ya ing payu da ring kayanakan, inya ngana kareting memalen, Dininan na kayung mabayat a obrang tata ku; lalu keng gawan mabayat ing obrang papusan ku kekayu. Berug na kayu, oneng aku pamalupaluan da kayu! Tune e na pekiramdaman ing kayaduanan da ring memalen. Ing milyaring iti makayagpang king kaburian ning Ginu ban matupad itang sinabi na kang Jeroboam, ing anak nang Nebat, king kapamilatan nang propeta Ahiya ning Silo. Inyang ikit da ring memalen ning Israel king e na buring pakiramdaman ning ari ing karelang kayaduanan, sinabi ra, Nanu pa ing kaugnayan tamu kang David? Ala ta nang pangataid king anak nang Jese. Balen Israel, tara, muli ta na karing balen tamu! Rehoboam, bahala na ka king sarili mu manibat ngeni! Inya minuli na la ring memalen ning Israel karing bale ra, at i Rehoboam ya ing meging ari da ring Israelitang manuknangan karing sakup ning Juda. Kaybat na nita, pepayaus neng Aring Rehoboam i Adoniram, ing talapamahala king sapilitang pamagobra, at tiburan ne karing memalen ning Israel, oneng pemasibas deng batu angga king mete ya. Inya memalagua yang sinake i Rehoboam king karwahe na at tinakas ya at minta Jerusalem. Manibat na kanita menatili lang mag-rebeldi ding memalen ning Israel laban king pamilya nang David. Inyang abalitan da ring memalen ning Israel king dinatang neng ibat Ehipto i Jeroboam, inaus de para tumagun king metung a maragul a kapulungan, at kaybat ya ing gewa rang ari king Israel. Bukud mung ing tribu ning Juda ing menatiling tapat king lahi nang David. Inyang miras ne Jerusalem i Rehoboam, tinipun na la ring mayap diling sundalus na ning tribu ning Juda at ning Benjamin ban lusuban na la ding tribu ning dane nang norti ning Israel at ban abawi ne ing kayarian na. Mekatipun yang dinalan walung pulung libu katau a pawang mangagaling. Oneng ngana ning Dios kang propeta Semaia, Sabian mu kang Rehoboam a anak nang Solomon, at karing sablang memalen ning Juda at Benjamin, at karing aliwa pa: Ing Ginu sasabian na king e yu la lulusuban ding kapatad yung memalen ning Israel. Muli na kayu bale yu, uling kaburian ku ing milyari. Memintu ya ing metung at metung karela at minuli la uli na ning sinabi na karela ning Ginu. Kanita pepagawa na lang Jeroboam ding pader na ning siudad ning Sikem king bulubundukan na ning Efraim at karin ya menuknangan. Kaybat meko ya karin at pepapader ne ing siudad ning Penuel. Ngana king lub na, Pota mibalik ya ing kayarian king lahi nang David, nung munta la king Jerusalem ding tau ban miyain ain-sakripisyu king Templo ning Ginu. Pasibayu lang mangakung katapatan kang Aring Rehoboam. Inya paten da ku at mibalik la lub kang Rehoboam. Kaybat nang pegaralan iting bage, pepagawa yang aduang torong gintu, at kaybat ngana karing memalen, Memalen ning Israel, magkakasakit kayung pupunta Jerusalem. Oreni ding dios a milual kekayu king Ehipto. Binili ne king Betel ing metung karing torong gintu at ing metung king Dan. Inya meging kasalanan iti king Israel, uling minta la karin ding memalen ban samba kareting kikilalanan dang dios. Pepagawa ya namang altar a pisasamban karing taluktuk da ring bunduk-bundukan at mibili yang pari karing pamilyang e ibat king tribu nang Levi. Tinatag nia namang Jeroboam ing metung a piesta neng kalabing limang aldo ning kawalung bulan; kalupa ne niti ing piesta karin king Juda. Karin king Betel miyain yang ain-sakripisyu king gintung toro a pepagawa na. Mitutuk yang pari karing mangatas a lugal a pisasamban a pepagawa na. Inyang kalabing limang aldo na ning kawalung bulan a tikda na, minta ya king Betel at miyain yang ain-sakripisyu king altar bilang pamagselebra king piestang tinatag na para karing memalen. Ating metung a propeta na ning Dios a ibat Juda; dinatang ya king Betel uling tinubud neng munta karin. Makatalakad ya kanita i Jeroboam arap na ning altar ban duluk insenso. King utus na ning Ginu migsalita yang masikan iting propeta laban king altar. Ngana, Altar, altar! Oyni ing pasabi na keka ning Ginu: Mibait ya king pamilya nang David ing anak a mipamalagyuan Josias. Paten na la keti ding pari a miyayain ain-sakripisyu keka karing bunduk-bundukan, at silaban na la ding butul da ring tau babo mu. Ngana pang sinabi king aldo mu ring ita, Iti ya ing tanda king migsalita ya ing Ginu: Malasak ya iting altar, at misambulat ing abu a atyu babo na. Inyang dimdam nang Aring Jeroboam iting amanung laban king altar, tildu ne ing gamat na king propeta ning Dios at ngana, Dakpan ye ing taung yan! Kanita mu rin mengasias ya ing gamat a penuldu na at e ne akimut. At bigla ya namang melasak ing altar at misambulat ing abung atyu babo na, antimo ing sinabi na ning Dios king kapamilatan na ning propeta na. Kanita nganang Aring Jeroboam, Dapat a mayap, ipanalangin mu ku king Ginung kekang Dios king misubli ya sa king sadia ing gamat ku! Inya menalangin ya king Dios iting propeta, at misubli ya king sadia ing gamat na ning ari. Kaybat na nita, ngana ning ari king propeta na ning Dios, Tara, tuki ka kanaku ketang bale ku at mangan. Atin kung ibie regalu keka uli na ning mayap a depat mu kanaku. Nganang mekibat ning propeta na ning Dios, E ku tuki keka agyang pang ibie mu kaku ing kapitna ning kekang pibandian. E ku mangan o minum nanuman keti, uling inutus na kanaku ning Ginu king e ku bitasang mamangan o miminum o daralan pasibayu ketang delanan ku inyang papunta ku keti. Inya inyang muli ya, dinalan ya king aliwang dalan; e ya dinalan ketang delanan na inyang minta ya king Betel. Atin kanitang matuang propetang manuknangan king Betel. Dinatang la ding anak nang lalaki niti at belita ra kang tata ra ing sablang depatan na king aldong ita ning propeta na ning Dios a dinatang ibat Juda. Belita ra naman itang sinabi na niting propeta kang Aring Jeroboam. Nganang kinutang tata ra, Nukarin ya dinalan inyang minuli ya? Tiru de ring anak na itang dalan a delanan na ning propeta ning Dios. Kanita ngana karela, Isadia ye ing asno ban saken ke. Sidia re ing asno, seken ne at meko ne. Tegal ne ing propeta na ning Dios, at ikit neng makalukluk lalam ning tanaman a ensina. Nganang kinutang, Ika ing propetang menibat king Juda? Pekibat na, Wa, aku. Tara, tuki ka kanaku king bale ku ban makapangan ka, nganang menagkat ning matuang propeta. Nganang mekibat ning propetang ibat Juda, E ku malyaring tuki kekang mibalik o mangan o minum keting lugal a iti, uling inutus na kanaku ning Ginu ing e ku mamangan at miminum at e daralan ketang delanan kung papunta keti. Kanita ngana ning matuang propeta, Propeta ku munamang kalupa mu. Inutus na kanaku ning Dios king kapamilatan na ning anghel a tinubud na king ituki ra ka king bale ku ban makapangan ka at makainum. Oneng e tutu iting sinabi na. Inya tinuki ya ing propeta na ning Juda king matuang propeta at mengan ya keta karela. Kabang makalukluk la arap na ning lamesa, dinatang ing amanu na ning Dios king matuang propetang menagkat king propetang ibat Juda, at kaybat nganang masikan migsalita king propetang ibat Juda, Sasabian na ning Ginu king e mu tiparan ing inutus na keka. Dinalan kang pasibayu ketang delanan mu, mengan at minum keting lugal a binawal ku keka. Inya mate ka at e ya mikutkut ing bangke mu king kutkutan da ring makatua mu. Inyang meyari neng mengan at minum, geyak ne at dininan sia ing asno na ning propetang tiki na bale na, at king pamaglakbe nang pauli asaganan ne ing metung a leon. Apate ne ning leon at mipase ya king gabun ing bangke na. Makatalakad la siping na ing leon at ing asno. Ikit de ring taung daralan karin ing makapase nang bangke at ing leon a makatalakad siping na. Miras la reti king siudad ning Betel nung nu ya manuknangan ing matuang propeta at pemalita ra ing milyari king propetang ibat Juda. Inyang abalitan na iti ning matuang propeta sinabi na, Ita ya ing propeta na ning Dios a e memintu king utus ning Ginu. Inya pepaburen neng piglapak at pete ning leon, antimo ing sinabi na king propeta ning Ginu. Kaybat inutus na karing anak nang lalaki ing isadia re ing asno para saken na. Memintu la ring anak. Meko ya at miras ketang lugal nung nu ya makapase ing bangke na ning propeta. Atyu ya pa mu rin ing asno na at itang leon siping ning bangke. E ne pengan ning leon at e ne ninanan balang ing asno. Binuat ne ing bangke na at seke ne king asno, at kaybat dela ne king Betel ban pagpaldasan at ikutkut. Kitkut ne ing bangke king kutkutan da ring pamilya na kaybat neng pigpaldasan a kayabe ding anak na. Ngarang kiniak, Ay, ing kapatad ko! Kaybat deng kitkut, ngana ning propeta karing anak nang lalaki, Potang mate ku, ikutkut yu ku keting kutkutan a pikutkutan yu keting propetang ibat Juda; ibili yu la ding butul ku siping da ring butul niting propeta na ning Dios. Uling siguradung matupad itang amanung sinabi na at inutus ning Ginu ban sabian na laban king altar na ning Betel at karing sablang lugal a pisasamban karing siudad ning Samaria. Agyamang mepalyari na iti, e ya pa mu rin tinuknang darapat e ustu i Jeroboam. Sindu na mu rin ing pamanutuk nang pari a e ibat king lahi nang Levi; maski ninu na mung bisa malyari neng tulduan para karing altar a pepagawa na karing bunduk-bundukan. Iting depat na ya ing meging kasalanan nang Jeroboam at meging dalan king lubus nang pangabagsak ning kayarian na. King panaun a ita, mesakit ya i Abiya, ing anak nang lalaking Jeroboam. Nganang sinabi king asawa na, Magsadia ka at magbalatkayu ka ban alang metung man a makakilalang ika ing asawa ku. Munta ka king Silo ban pakikitan me karin i Ahiya, ing propetang sinabi kanakung aku ing maging ari na ning Israel. Pagdala meng apulung tinape at mapilan a bibingka, at metung a garapung pulut-panilan. Kutnan me at sabian na keka nung nanu ing mapalyari king anak ta. Tiparan na ning asawa nang Jeroboam itang pagawa na, at kaybat minta ya king Silo ban pakikitan ne i Ahiya king bale na karin. E ne manakit i Ahiya; mapula la ring mata na uli na ning matua ne. Sinabi na ning Ginu kang Ahiya king daratang ya ing asawa nang Jeroboam ban mangutang nung nanu ing mapalyari king anak nang masakit. At sinabi na naman ning Ginu nung nanu ing sukat nang ipakibat Ahiya. Inyang datang ne ing asawa nang Jeroboam, migkunwari yang aliwa yang babai. Inyang daramdaman na neng daratang, nganang Ahiya, Malaus ka, asawa nang Jeroboam! Obat magkunwari ka pang e na asawang Jeroboam? Ating e mayap a balita para keka. Muli na ka, at sabian mu kang Jeroboam ing anti kaniti: Ing Ginu, ing Dios ning Israel, pasabi na keka: Pinili da ka karing dakal a tau at gewang pamuntuk da ring memalen kung Israel. Leko ke karing lahi nang David ing kayarian at kaybat binie ke keka. Oneng e ka meging anti i David a talasuyu ku. Meging tapat ya at mapamintu kanaku; depat na ita mung katanggap-tanggap kanaku. Mas maragul ing kasalanan a depat mu kesa karetang minuna keka. Ginawa kang aliwang dios at dakal a larawan. Inya sikuil mu ku at pepamua mu ku. Inya pagpa kung kasiran king kekang kayarian at paten ding sablang lalaking lahi mu, anak la man o matua. Silaban keng anting basura ing pamilya mu angga king magisan ya at alang mitagan metung man. Asu la ring mangan king ninumang mate king siudad a ating pamilya mu, at ayup no man ding mangan karing mangamate karing marangle. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ngana pang Ahiya, Inya muli na ka bale mu uling mate ya ing anak mu kalub mu king siudad. Pigkalungkutan de ngan ding sablang memalen ning Israel at kaybat ikutkut de. Ya mung bukud ing miembru na ning pamilya nang Jeroboam a mikutkut uling ya mu ing katanggap-tanggap king Ginu, ing Dios ning Israel. Dinan neng metung a ari ning Dios ing Israel ban wakasan ne ing lahi nang Jeroboam. Parusan ne ning Ginu ing Israel, at mangari ya king timbu a sapul-sapulan na ning danum. Bagutan na la ding memalen king gabun a binie na karing makatua da, at isalbag lipat na ning Ilug ning Eufrates, uling pepamua re ing Ginu inyang ginawa lang larawan nang Asera. Isuka na ne ning Ginu ing Israel uling mikasala ya i Jeroboam, at uling penimunan na la ring memalen king pamikasala. Minuli ya king Tirza ing asawa nang Jeroboam, at karas na bale, mete ya ing anak na. Pigkalungkutan de ring memalen ning Israel ing anak a mete at kaybat kitkut de, antimo ing sinabi na ning Ginu king kapamilatan na ning propetang talasuyu nang i Ahiya. Makasulat ngan king librung Ing Istoria da ring Ari ning Israel ing sablang depatan nang Jeroboam, nung makananu yang mekigera karing aliwa, at nung makananu neng pemahalan ing kayarian. Meging ari ya kilub ding aduang pulu't aduang banua. Mete ya at mikutkut, at i Nadab a anak na ya ing menalili bilang ari. Meging ari ne ning Juda i Rehoboam a anak nang Solomon inyang idad yang apat apulu't metung a banua. Labi yang pitung banuang mig-ari king Jerusalem, ing siudad a pinili na ning Ginu karing sablang lugal da ring tribu na ning Israel ban karin ya misamban. Naama ya lagyu i ima nang Rehoboam at tau ya Ammon. Dinapat yang e ustu ing Juda king akakit na ning Ginu. Mas dakal ing depat dang pamikasala kesa karing karelang makatua. Inya pepamua re ing Ginu. Ginawa lang pisasamban karing mangatas a lugal, mitalakad lang asias a batu, at larawan nang Asera karing bunduk-bundukan, at karing lalam da ring tanaman. Karin atin munamang lalaki at babaing patutut ning pisasamban a babie ra ing karelang sarili bilang kasuyuan da. Memakiapus la ring Israelita king makasuklam a ugali da ring taung tinabi na ning Ginu king akakit da. Inyang kalimang banua na ning pamag-ari nang Rehoboam lisuban ne ning Aring Sisak ning Ehipto ing Jerusalem. Kinua na ngan ing sablang pibandian na ning Templo ning Ginu at ning palasyu pati na ring gintung kalasag a pepagawa nang Solomon. Pelitan na la reti ning Aring Rehoboam karing tangsung kalasag a pepagawa na, at pigkatiwala na la karing opisyal da ring guardia na ning palasyu. Darala da la reti ding guardia neng pupunta ya ing ari king Templo ning Ginu, at kaybat babalik da la king silid-pisisinupan. Makasulat ngan king librung Ing Istoria da ring Ari ning Juda ing sablang depatan nang Aring Rehoboam. King panaun a ita, alang tuknang ing pamigera da ri Rehoboam at i Jeroboam. Mete ya i Rehoboam at kitkut de king kutkutan da ring makatua na karin king Siudad nang David. Naama ya lagyu i ima na at tau ya Ammon. I Abiya a anak na ya ing menalili bilang ari. Inyang labi neng walung banuang mag-ari king Israel i Jeroboam, ing anak nang Nebat, kanita ne man meging ari ning Juda i Abiya. Mig-ari ya king Jerusalem kilub ding atlung banua. I ima na ya i Maaca a anak nang Abisalom. Depatan nang Abiya ing sablang kasalanan a depat nang tata na; e na tikian ing mayap nang bakas David a ingkung na a tapat king Ginung Dios na. Makanyan man, alang-alang kang David ing Ginung Dios na minie yang metung a anak a lalaki kang Abiya ban mag-ari kaybat na at ban mika kapanatagan ya ing Jerusalem. Binie na iti ning Dios uling depatan nang David itang katanggap-tanggap king Dios; e ya linabag karing utus na ning Ginu king kekaban ning bie na, subali mu ketang pisasabian tungkul kang Uria a Hiteo. King kekaban na ning bie nang Abiya e tinuknang ing gerang pegumpisan da ri Rehoboam at Jeroboam. Makasulat ngan king librung Ing Istoria da ring Ari ning Juda ing depatan nang Abiya. Mete ya at mikutkut king Siudad nang David, at i Asa, ing anak na, ya ing menalili bilang ari. King kadua nang pulung banua na ning pamag-ari nang Jeroboam ning Israel kanita ya meging ari i Asa king Juda, at mig-ari ya kilub ding apat apulu't metung a banua king Jerusalem. Maaca ya lagyu i apu nang babai, ing anak nang Abisalom. Antimo i David a makatua na depatan nang Asa itang katanggap-tanggap king Ginu. Tinabi na la ring lalaki at babaing magtinda king katawan da a babie ra ing karelang sarili bilang kasuyuan da karing pisasamban karin, at piglako na la ring idolong pepagawa da ring makatua na. Pati i apu nang i Maaca leko ne panga-reynang-ima na uling pepagawa ya iting makasumaming larawan para king diosang i Asera. Pepalasak ne iting larawan at kaybat pepasilab ne karin king batis ning Kidron. Agyang e na la ngan lesak Asa ding sablang lugal a pisasamban da ring dayuan king bansa, menatili ne mang tapat king Ginu kabang mabie ya. Dela na la ngan king Templo ning Ginu ding sablang kasangkapan a telaga nang tata na pati na ring gintu at pilak a kasangkapan a ya mismu ing mitalaga. E pepatugut ing pamigera da ri Asa ning Juda at Baasa ning Israel kabang mabie la. Lisuban neng Aring Baasa ning Israel ing Juda, at pepagawa yang kuta king Rama ban alang milub o milual king palasyu nang Aring Asa ning Juda. Inya kinua na la ngang Aring Asa ding pilak at gintung mitagan king Templo at king palasyu, at pigkatiwala na la karing opisyal na at pepadala na la kang Aring Benhadad ning Siria a manuknangan king Damasco. I Benhadad anak neng Tabrimon at i ingkung na ya i Hezion. Ngana ning mensahing pepadala nang Aring Baasa kang Benhadad, Sana mikampi kata antimo ing pamikampi da ring tata ta. Tanggapan mu la reting regalu kung pilak at gintu. Pututan mu na sana ing pamakiabe mu kang Aring Baasa ning Israel ban tuknang neng manggulu king kayarian ku. Mebisa yang makikampi i Benhadad kang Aring Asa, inya tiburan na la ding heneral na at ding sundalus da ban lusuban da la ring siudad ning Israel. Abihag de ing Ijon, Dan, Abel Bet Maaca, ing lugal lele ning Dagat-dagatan ning Galilea, at ing mabilug a Neftali. Inyang abalitan nang Baasa ing milyari, pepatuknang na ing pangabakud nang pader ning Rama at minta ya king Tirza. Inya peparala yang utus king mabilug a Juda ban ing metung at metung, at alang pasubali karing memalen, sumaup yang ilako la ring batu at dutung a ginamit nang Baasa king pangagawa na ning kuta king Rama. Ginamit nang Aring Asa ing materialis king pangatibe na pader ning Mizpa ning Geba, ing siudad a sakup ning Benjamin. Makasulat ngan ing sablang depatan nang Aring Asa pati ing katapangan na at ding siudad a pepatalakad na, king librung Ing Istoria ding Ari ning Juda. Oneng inyang matua ne mikasakit ya king bitis. Mete ya i Asa at mikutkut king Siudad nang David a makatua na. I Jeosafat, ing anak nang lalaki, ya ing menalili bilang ari. King kadua nang banuang pamag-aring Asa ning Juda, kanita ya meging ari king Israel i Nadab a anak nang Jeroboam. Mig-ari ya king Israel kilub ding aduang banua. Dinapat yang e mayap king akakit na ning Ginu; tikian na ing e mayap nang bakas tata na, at penimunan ne ing Israel king pamikasala. I Baasa a anak nang Ahiya ning tribu nang Isacar mibalak yang laban kang Nadab, at pete ne king Gibeton a sakup da ring Filisteo kabang i Nadab at ding sundalus na lulusuban de iting siudad da ring Israelita. Katlung banua na na kanita ning pamag-ari nang Asa king Juda inyang pete neng Baasa i Nadab. At i Baasa ya ing menalili kang Nadab bilang ari ning Israel. Kalukluk na king tronu bilang ari, pegumpisan na lang pemate ding miembru na ning pamilya nang Jeroboam. Pete na la ngan, ala yang tigan. Iti makayagpang king sinabi na ning Ginu king kapamilatan ning talasuyu nang propetang i Ahiya ning Silo. Iti milyari uling pepamua neng Jeroboam ing Ginu, ing Dios ning Israel, king kapamilatan da ring kasalanan a depat na at layun tinake king pamikasala ing Israel. Makasulat king librung Ing Istoria ding Ari ning Israel ing sablang depatan nang Nadab. E la tinuknang migigera di Aring Asa at Baasa ning Israel kabang mabie la. King katlu nang banuang pamag-aring Asa king Juda, kanita ne man meging ari i Baasa, ing anak nang Ahiya, king mabilug a Israel. Menuknangan ya king Tirza at mig-ari ya kilub ding aduang pulu't apat a banua. Depatan na itang e mayap king akakit na ning Ginu, at tikian na ing e mayap nang alimbawang Jeroboam, at tinake ne king pamikasala ing Israel. Ngana ning miras nang amanu ning Ginu kang Jehu a anak nang Hanani laban kang Baasa, Ala kang ulaga, makanyan man gewa ra kang manimuna da ring memalen kung Israelita. Oneng tikian mu ing pamikasala nang Jeroboam at tinake me ing Israel king pamikasala. Inya pepamua mu ku. Inya paburen da ka at ing pamilya mu, antimo ing depat ku kang Jeroboam. Kanan de ring asu ing ninumang miembru na ning pamilya mu a mate king siudad, at itang mate king marangle kanan de ring ayup a buitre. Ing depatan nang Baasa pati na ing depat nang katapangan makasulat ngan king librung Ing Istoria ding Ari ning Israel. Mete ya i Baasa at kitkut de king Tirza. I Ela, ing anak na, ya ing menalili bilang ari. Miras iting amanu na ning Ginu laban kang Baasa at king pamilya na king kapamilatan nang Jehu a anak nang Hanani uli na ning e ustung depat nang Baasa king akakit na ning Ginu. Depat na naman itang e ustung alimbawa nang Jeroboam. Inya pepamua ne ing Ginu at pete na la pa ring sablang miembru na ning pamilya nang Jeroboam. King kaduang pulu't anam nang banua ning pamag-ari nang Asa king Juda, i Ela a anak nang Baasa ya ing meging ari na ning Israel. Mig-ari ya kilub ding aduang banua at menuknangan ya king Tirza. I Zimri, ing metung karing opisyal na a mamahala karing kapitna karing karung panggera na ning ari, mitangka yang laban kang Ela. Malasing ya kanita i Aring Ela uli na ning miminum yang alak king bale nang Arza, ing talapamahala ning palasyu king Tirza. Linub ya karin i Zimri at pete ne i Aring Ela at i Zimri ya ing menalili kang Ela bilang ari ning Israel. Adua neng pulu't pitung banuang mag-ari kanita i Asa king Juda. Kalukluk nang Zimri bilang ari, pepapate na la ngan ding sablang miembru na ning pamilya nang Baasa; ala yang tigan metung man a lalaki maging karing pamilya na o karing kakaluguran na. Makayagpang iting milyari king amanung sinabi na ning Ginu kang Baasa king kapamilatan nang propeta Jehu. Milyari iti uli na ning mimua ya ing Ginu kang Baasa at Ela uli na ning pamanyamba ra karing idolo at uli na ning tinake da la ring memalen ning Israel king pamikasala. Makasulat ing sablang depatan nang Ela king librung Ing Istoria ding Ari ning Israel. King kaduang pulu't pitung banua ning pamag-ari nang Asa king Juda, kanita ne man meging ari i Zimri king Israel. Mig-ari ya kilub ding pitung aldo, at menuknangan ya karin king Tirza. Lulusuban de kanita ring sundalus na ning Israel ing Gibeton, ing lugal a sakup da ring Filisteo. Abalitan da ing pataksil a pamakamate nang Zimri king ari ning Israel. Inya kanitang aldo mu ring ita, kayabe ding sablang memalen ning Israel, gewa deng ari da i Omri, ing pekapun da ring sundalus. Kaybat na nita, i Omri at ding sablang sundalus na meko la king Gibeton at lisuban de ing Tirza. Inyang ikit nang Zimri ing mibagsak ne ing siudad, minta ya king kakilubkiluban na ning palasyu at silaban ne ing palasyu. Mete ya king silab. Iti milyari uli da ring kasalanan na king Ginu; dinapat yang e ustu king akakit na ning Ginu at kalupa nang Jeroboam tinake na la ring memalen ning Israel king pamikasala. Makasulat ngan ing depatan nang Zimri, pati ing kataksilan a depat na, king librung Ing Istoria ding Ari ning Israel. Megawa lang aduang grupu ding memalen na ning Israel. Ing metung buri neng maging ari na i Tibni a anak nang Ginat, at ing metung naman i Omri. Oneng mas dakal la ring panig kang Omri kesa kang Tibni. King katataulian, mete ya i Tibni, inya i Omri ya ing meging ari. King katlung pulu't metung a banua na ning pamag-ari nang Asa king Juda, kanita ya meging ari i Omri king Israel. Mig-ari ya kilub ding labing aduang banua. King Tirza na la ginamit ding mumunang anam a banua ning panga-ari na. Seli ne kang Semer ing bunduk-bundukan ning Samaria king alagang anam a libung pirasung pilak. Pepabakud neng matibe iting bunduk-bundukan at pemalagyuan neng Samaria, ing lagyu ning pisaluan na king bunduk-bundukan. Dinapat yang e mayap i Omri king akakit na ning Ginu; mas grabi ing gewa nang kasalanan kesa karing minunang ari. Tikian na ing e ustung alimbawa nang Jeroboam a anak nang Nebat, at tinake na la ring memalen king pamikasala king kapamilatan ning pamanyambang idolo. Inya pepamua re ing Ginu, ing Dios ning Israel. Makasulat ngan ing depatan nang Omri king librung Ing Istoria ding Ari ning Israel. Mete ya i Omri at kitkut de king Samaria. I Ahab a anak na ya ing menalili bilang ari. King katlung pulu't walung banua na ning pamag-ari nang Asa king Juda, kanita ya meging ari i Ahab a anak nang Omri king Israel. Menuknangan ya king Samaria at mig-ari ya kilub ding aduang pulu't aduang banua. Lalung e mayap ing depatan nang Ahab king akakit ning Ginu kesa karing minunang ari. E mekagyu ing mekiapus yang dinapat kasalanan anti i Aring Jeroboam, nune pekasalan ne pa i Jezebel a anak ning Aring Etbaal ning Sidon. E mu ita, sinamba ya pa at sinuyu kang Baal. Pepagawa ne pang templo at altar i Baal karin king Samaria. Pepagawa ya namang larawan na ning diosang i Asera. Inya lalu neng pepamua ing Ginu, ing Dios ning Israel, kesa karing minunang ari. King kapanaunan nang Ahab ne pepatalakad Hiel ning Betel ing Jerico. Oneng inyang gawan da la ring pundasyun na niti, mete ya i Abiram a anak nang pangane. At inyang italakad da la ring pasbul dalan mete ne man i Segub, ing bungsu nang anak. Iti milyari bilang katuparan king sinabi na ning Ginu king kapamilatan nang Josue a anak nang Nun. Ating metung a propeta a tau Tisbe, Gilead. Elias ing lagyu na. Nganang sinabi kang Aring Ahab, King lagyu na ning Ginu, ing mabie Dios ning Israel a kakung susuyuan, sasabian ku keka: e muran o mambun man kilub ding adua o atlung banua anggang e ku sabian. Kaybat, ngana ning Ginu kang Elias, Lakuan mu ne ing lugal a yan at munta ka dane aslagan ning Jordan at salikut ka karin king Batis ning Kerit. Minum ka king danum ning batis, at inutusan ku na la ring awak ban magdala lang pamangan para keka. Memintu ya i Elias king sinabi na ning Ginu, at minta ya at menatili king Batis ning Kerit. Daratang la reng awak neng abak at neng gatpanapun ban pagdala reng pamangan. At miminum ya king danum ning batis. E miglambat, melangi ya ing batis uling e minuran. Kanita ngana ning Ginu kang Elias, Munta ka ngeni mu rin king Zarepat, malapit Sidon at karin ka manatili. Inutusan ku ne ing metung a babaing mebalu karin ban pakanan na ka. Inya meko ya at minta ya i Elias king Zarepat. Inyang malapit nia mu king pasbul dalan ning siudad, ikit ne ing metung a babaing mebalu a mamulut dutung a panangab. Ngana king babaing mebalu, Malyari kung makainom? Inyang ume neng muli ing babai ban kumang inuman, tegal neng Elias at ngana, Nung malyari, pakipagdala mu na ku munamang apangan ku. Nganang mekibat ning babai, Balu na ning Ginung kekayung Dios ing ala ku agyamang tinape. Atin ku mung ditak a arina at ditak a tabang olibo king lulanan. Minta ku keti ban mamulut dutung a panangab a gamitan ku king pamaglutu para kanaku at king anak kung lalaki. Ita mu ing pamangan a makatagan at kaybat na nita mate na kami king danup. Nganang Elias, E ka migaganaka. Sulung at maglutu na kang pamangan. Oneng maglutu ka pa mung ditak a tinape para kanaku at kaybat ilutu mu na itang para kekayu. Uling anti kaniti ing sasabian na ning Ginu, ing Dios ning Israel: E ya kagisanan arina ing lulanan, at e ya munaman kagisanan taba ing datukanan anggang e na ibaldug ning Ginu ing uran king yatu. Meko ya ing babai at tiparan na itang sinabi nang Elias. Ilang atlu, i Elias, ing babaing mebalu, at ing anak na mamangan la aldo-aldo, oneng e ya kegisanan ing lulanan arina, at ing datukanan tabang olibo, antimo ing sinabi na ning Ginu king kapamilatan nang Elias. E miglambat, mesakit ya ing anak na ning babaing mebalu. Melala ing sakit na angga king mete ya. Ngana ning ima kang Elias, Talasuyu ning Dios, obat depatan mu iti kanaku? Dinatang ka wari keti ban ipaganaka mu la kanaku ding kasalanan ku king Ginu at paten ing anak ko? Nganang Elias, Ibie me kanaku ing anak. Kinua ne ing anak king babaing mebalu at penik ne ketang kuartu babo nung nu ya manatili, at kinera ne king pagkeran. Kaybat nganang menalangin masikan, O Ginung kakung Dios, iti waring kamatayan ning anak ya ing ablas mu king babaing mebalung kinupkup kanako? Kaybat sikban neng mekatatlung besis ing anak at nganang menalangin: Ginu kung Dios, paintulut mung mie yang pasibayu iting anak. Pekibatan ne ning Ginu i Elias; mengisnawa yang pasibayu ing anak at mebie ya. Binuat neng Elias ing anak at tinipa ne ban ibie kang ima na. Nganang Elias kang ima na, Oyan ing anak mu, mabie ya! Ngana ning babai kang Elias, Ngeni ku apatunayan king ika tune na kang talasuyu ning Dios, at ing amanung sasabian yung ibat king Ginu pawang katutuan. Kalabas da ring dakal a aldo, kanitang katlung banua, migsalita ya ing Ginu kang Elias. Ngana, Elias, pakikitan me i Aring Ahab uling paratang na kung uran. Inya meko ya at mekikit i Elias kang Ahab. Ing danup king Samaria tutung maragul, inya pepayaus neng Ahab i Obadias, ing talapamahala ning palasyu. (Tapat ya i Obadias king pamanyamba king Ginu. Inyang pepapate na lang Jezebel ding propeta na ning Ginu, kinua na lang Obadias ding dinalan a propeta at selikut na la karing aduang kueba; tia limang pulu king balang kueba. Kaybat peparalan na lang pamangan at inuman.) Nganang Ahab kang Obadias, Tara, lawan ta la ring sibul da ring danum at ding kapatagan, pota manakit katang agyang ditak mung dikut ban atin lang apangan ding kabayu at asno, at aligtas ta la ring sese tamung animal. Inya pikayari da nung isanu king dake ning gabun a pipartian da ing karelang lawen, at mikawani na lang dalan. Kabang lalakad ya i Obadias, akasalubung ne i Elias. Akilala ne at dikuan ne at ngana, Ikayu i Elias a kakung panginuan? Pekibat nang Elias, Wa, aku ya. Sulung, sabian mu king panginuan mung ari king atyu na ku keti. Kitang nang Obadias, Nanu wari ing depat kung kasalanan keka at buri mu kung ipapate kang Ahab? Balu na ning Ginung kekang Dios, king karing bansa at kayarian mitutubud yang tau ing kakung ari ban panintunan da ka, at pasumpan na la ring mamuntukan ban patunayan king e ra ka pin ikit. At ngeni buri mu ing puntalan ke i Ahab at sabian king atyu ka kete? Kalako ku keti e ku na balu kanita nung nukarin na ka idala ning espiritu ning Ginu. At nung sabian ku kang Ahab king atyu ka keti at kaybat e na ka akit, kanita aku ing paten na. E mu sana kakalinguan king talasuyu na ku ning Ginu manibat na kanitang kayanakan ku. E yu wari abalitan king inyang papapate na lang Jezebel ding propeta na ning Ginu selikut ku la ding dinalan a katau karela karing aduang kueba; tia limang pulu balang kueba? Kaybat peparalan ku lang pamangan at inuman? At ngeni sasabian mu ing puntalan ke ban sabian king atyu ka kete? E malyari; paten na ku! Nganang Elias, Obadias, king daramdaman na ning Ginung Mayupaya a kakung susuyuan, pangaku ku king pakit ku ngeni mu rin kang Aring Ahab. Inya meko ya i Obadias at pintalan ne i Aring Ahab, at sinabi na ing pasabi nang Elias. Inya pintalan neng Ahab i Elias ban pakikitan ne. Nganang Ahab inyang akatagpu ne, Ika pala ing mapanggulu king Israel! Pekibat nang Elias, E ku mapanggulu. Ika at i tata mu ding mapanggulu, uling lalabagan mu la ding utus na ning Ginu at uling sasamban mu la ding idolo nang Baal. Ngeni payaus mu la ngan ding memalen ning Israel ban pakikitan da ku karin king Bunduk ning Carmel. Papuntan mu la naman karin ding apat a ralan at limang pulung propeta nang Baal at ding apat a ralan nang propeta ning diosang i Asera a susustentuan nang Reyna Jezebel. Inya pepayaus na lang Ahab ding sablang memalen ning Israel at ding propeta nang Baal ban mitipun karin king Bunduk ning Carmel. Lepitan na lang Elias ding memalen at ngana karela, Nu pa anti kaluat bayu kayu makagawang metung a kapasyahan? Nung ing Ginu ya ing Dios, samban ye; nung i Baal dios ya, ya ing samban yu! Oneng e la bitasang mekibat ding memalen. Kanita nganang Elias, Aku na mung dili ku ing mitagan karing propeta na ning Ginu, oneng apat lang dalan limang pulu ding propeta nang Baal. Magdala kayu kening aduang toro; ibie ya ing metung karing propeta nang Baal ban paten de at pamirasuan, at itumpak de king dutung a panangab, oneng e ra patawan. Makanyan munaman ing daptan ku king metung pang toro. Kaybat, paburen lang manalangin ding propeta nang Baal king karelang kikilalanan a dios, at aku man manalangin ku king Ginu, at itang dios a makibat king kapamilatan na ning api ya ing Dios. Ngarang mekibat ding memalen, Nayun kami! Kanita nganang Elias karing propeta nang Baal, Anti na ning dakal kayu, ikayu ing munang mamili king toro a buri yu at isadia ye. Kaybat manalangin kayu king kikilalanan yung dios, oneng e yu patawan ing dutung. Kinua re ing torong miyabie karela; sidia re iti, at kaybat menalangin la kang Baal manibat king abak angga na itang kaugtuan aldo. Ngara, Pakibatan mu kami, O Baal!, at terak-terak la king paligid na ning altar a gewa ra. Oneng ala lang tinggap a pakibat. Itang gatpanapun na, pegumpisan na lang pigsisting Elias. Ngana karela, Isikan yu ing panalangin yu king dios yu! Pota samal ya o kaya magbawas ya king gulut o kaya miglakbe ya! O pota matudtud ya at kailangan yeng gisingan! Inya lalu rang pekasikan ing panalangin da at layun piniugat ing sarili da karing punyal at tandus antimo ing sadia rang daraptan, at tinulu ing daya karing katawan da. Milabas ing gatpanapun king karelang pamangulisak angga king dinatang ing oras ning pamanain, oneng ala mu ring bitasang meramdam a siwala o pakibat. Kanita nganang Elias karing taung atyu karin, Lumapit kayung malapit kanaku, at pekalapit da. Linarin ne ing melasak nang altar ning Ginu. Kinangwa yang labing aduang batu agpang king bilang da ring tribung anak nang lalaking Jacob, ing lalaking pemalagyuan nang Israel ning Ginu. King kapamilatan da ring batu linarin ne ing altar para king lagyu ning Ginu. Ginawa yang paligi king makapadurut ning altar a maglaman aduang tukung a danum. Kaybat na nita, inayus na ing dutung a panangab at pete ne ing toro, at timpak ne king makaayus a dutung. Kaybat sinabi na, Kuma kayung apat a tapayang danum at itugtug yu king ain at king dutung a panangab. Tiparan da ing sinabi na, at kaybat ngana karela, Pasibayuan yeng tugtugan. At memintu la. Tugtugan ye pa, ngana namang minutus karela. At memintu la. Minagus ing danum king paligid na ning altar at kitmuan ne ing paligi. Inyang miras ing oras ning pamiyain king ain, linapit ya i propeta Elias king altar at ngana, O Ginung Dios nang Abraham, Isaac, at Israel, patunayan mu ngening aldong iti king ika ing Dios king Israel, at king aku ing kekang talasuyu, at king depatan ku ngan iti uling iti utus mu. Pakibatan mu ku, O Ginu, pakiramdaman mu ku ban abalu da reting tau king ika, O Ginu, ing Dios, at ban mibalik la lub keka. Kanita ya pepatipang api ing Ginu, at silaban na ning api ing ain, ing dutung a panangab, ding batu, ing gabun, at pepalangi na ing danum king paligi. Inyang ikit da ring tau iti, migsakab la king gabun at ngarang migsalitang masikan, Ing Ginu Dios ya; bukud mung ing Ginu ya ing Dios! Kanita nganang minutus Elias, Dakpan yu la ring propeta nang Baal; ala kayung paburen makatakas metung man. Inya dekap da la ngan at kaybat dela na lang Elias king Batis ning Kison at pete na la ngan karin. Kaybat na nita, nganang Elias kang Aring Ahab, Muli na kayu at mangan, uling daramdaman ku nang daratang lalagusgus ing uran. Inya minuli ya i Ahab ban mangan kabang i Elias naman minukiat ya king taluktuk ning Bunduk ning Carmel. Dinuku ya angga king gabun at atyu ing buntuk na pilatan da ring tud na. Ngana king ipus na, Sulung at lumawe ka mu banda na ning dagat. Meko ya ing ipus at kaybat migbalik ya. Ngana kang Elias, Ala kung ikit nanuman. Pitung besis nang sinabing Elias king ipus na ing sumulung ya at maglalawe. King kapitung besis nang pamagbalik sinabi na kang Elias, Menakit kung biga a kasing dagul na ning gamat ning metung a lalaki; mitatas ya tulid ning dagat. Kanita nganang Elias, Mamalagua ka, puntalan me i Aring Ahab at sabian mu king isadia ne ing karwahe na at muli neng agad ban e ne dasnan ning uran. E miglambat mitakpan yang makapal a lulam ing banua, tiniup ing angin, at kaybat mebaldug ing masikan a uran. Sinake ya i Ahab king karwahe na at memalagua yang minuli king Jezreel. Dinatang ing upaya na ning Ginu kang Elias; bebat nang masalese ing imalan king awakan na, at memulayi yang makauna kang Ahab angga na inyang miras la Jezreel. Belita na ngang Ahab kang Jezebel a asawa na ing depatan nang Elias, at nung makananu na lang gisan pete king espada ding sablang propeta nang Baal. Inya peparala yang tubud i Jezebel kang Elias ban sabian ing anti kaniti: Makanyan at maygit ing parusang daptan da kanaku ding dios, nung anggang bukas king oras a anti kaniti, e ku daptan keka itang depatan mu karing propeta. Mitakutan ya i Elias, inya tinakas yang kayabe na ing ipus na, at miras la king Beerseba ning Juda. Likuan ne ing ipus na karin, at linakad yang dili na kilub ning metung a aldo pamaglakbe papunta king ilang. Tinuknang ya at linukluk lalam ning tanaman a retama at buri na ing mate ne sana. Nganang menalangin, O Ginu, mapagal na ku; kuanan mu na ing bie ku, mas mayap pa ing mete na ku! Kaybat na nita, migkera ya at mipatudtud ya. Kabud-abud ating anghel at tigkilan ne at ngana, Migising na ka at mangan. Inyang lumawe ya, ikit ne king kabuntukan na ing metung a tinape a melutu karing babo da ring mapaling batu at metung a bangang danum. Mengan ya at minum at kaybat migkera yang pasibayu. Pasibayu yang dinatang ing anghel ning Ginu; tigkilan ne at ngana, Elias, mibangun ka at mangan, uling makaba pa ing lakaran mu. Mibangun ya; mengan at minum. Inya mibawi ing sikanan na ban makalakad ya kilub ding apat apulung aldo papunta king Bunduk ning Horeb, ing sagradung bunduk. Karin ating kueba; linub ya karin ban matudtud. Kabud-abud migsalita ya ing Ginu. Ngana, Elias, obat atyu ka keti? Nganang mekibat, Mangatmu kung katapatan keka, O Ginung Dios a Mayupaya. E re tiparan ding memalen ning Israel ing kasunduan a gewa mu karela, lesak da la ring altar mu, at pete ding propeta mu king kapamilatan na ning espada. Aku na mu ing mitagan at panintunan da ku pa ban paten. Ngana ning Ginu, Elias, lumual ka ken at talakad king arapan ku king taluktuk ning bunduk. Kaybat na nita, linabas ya ing Ginu at tiniup ya ing maragul at masikan a angin, at inaspak na la ding bunduk at piglasilasi ding batu king arapan ning Ginu; oneng alayu ing Ginu king angin. Kalabas na ning angin, minayun; oneng alayu ing Ginu king ayun. Kalabas na ning ayun, api; oneng alayu ing Ginu king api. Kaybat ning api ating malating siwala. Inyang dimdam nang Elias iti, tikpan ne ing lupa na king balabal at linual ya at menaya king arap ning kueba. Ngana ning siwala, Elias, nananu ka keti? Pekibat na, Mangatmu kung katapatan keka, O Ginung Dios a Mayupaya. E re tiparan ding memalen ning Israel ing kasunduan a gewa mu karela, lesak da la ring altar mu, at pete ding propeta mu king kapamilatan na ning espada. Aku na mu ing mitagan at panintunan da ku pa ban paten. Ngana ning Ginu kang Elias, Sulung, mibalik ka king ilang ning Damasco. Kaybat lungub ka king siudad at lanian meng laru i Hazael bilang ari na ning Siria, at i Jehu a anak nang Nimsi bilang ari na ning Israel. Lanian mia namang laru i Eliseo a anak nang Safat ning Abel Mehola bilang propetang kayalili mu. Ing ninumang makaligtas king espada nang Hazael paten na ne mang Jehu, at ing ninumang makaligtas king espada nang Jehu paten na ne mang Eliseo. Oneng mitagan kung pitung libung taung mabie king Israelding sablang tud a e siniklaud arapan nang Baal, at ding sablang e minuma kang Baal. Meko ya i Elias, at kaybat ikit ne i Eliseo, ing anak nang Safat, sasarul ya king marangle. Labi lang metung a paris a baka ding makauna arap na at ing kalabing aduang paris ya ing sasarul na. Dinalan ya siping na i Elias at siklub ne kang Eliseo ing balabal na. Likuan na la ring baka na at tegal ne i Elias at ngana, Mamun ku pa mu kang tata ku at ima ku, at kaybat tuki na ku keka. Pekibat nang Elias, Sige, muli na ka pa. E problema ita kanaku. Inya belikan na lang Eliseo ding baka na at pete na la; linutu na ing karni at gewa na lang panangab ding paud. Pemie na ing karni karing tau at pengan da iti. Kaybat na nita, likuan na la at tinuki ya kang Elias bilang kasaup na. Tinipun na la ngang Aring Benhadad ning Siria ding sundalus na. King saup da ring atlung pulu't aduang ari at ding kabayu ra ampon karung panggera kibkuban ne at lisuban ing Samaria. Peparala yang tubud king siudad, kang Aring Ahab ning Israel, ban sabian da ing anti kaniti: Pasabi nang Benhadad keka king isuku mu na la arap na ding kekang pilak, gintu, ding pekamalagu mung asawa, at ding pekamasikan karing kekang anak. Nganang mekibat Aring Ahab ning Israel, Sabian mu king kanakung panginuan a Aring Benhadad king nayun ku king kayaduanan na; bandi na ku at pati ing nanumang atyu kaku. E miglambat migbalik la ring tubud kang Ahab a magdalang aliwang kayaduanan. Ngara, Pasabi na ning Aring Benhadad keka king mitubud yang tau keka ban isuku mu la ding kekang pilak, gintu, ding kekang asawa, at anak. Subali pa kareti, bukas, king anti kaniting oras, mitubud kung tauan ku ban siasatan de ing palasyu at ding bale ra ding tauan mu. Kuanan da at dalan ing nanumang bage aburi da. Inya tinipun na lang Aring Ahab ning Israel ding kasaup na at ngana karela, Lawan yu, talagang manintun yang gulu ing Aring Benhadad. Aduan na ing isuku ku la ding asawa ku at anak, ing pilak ku ampon gintu. Mebisa na ku man king aduan na. Ngara kang Ahab ding tau at ding kasaup na, E me papansinan; e ka mabibisa! Inya nganang Ahab karing tubud nang Benhadad, Sabian mu king panginuan kung ari king nayun ku king mumuna nang aduan, oneng e ku nayun king kadua. Meko la ring tubud at kaybat mibalik no naman a ating makayaliwang mensahi ibat kang Benhadad para kang Ahab: Mananu na sanang paten da ku ring dios ku nung bukas, king oras a anti kaniti, atin pang makatagan a kasakmal mu mang alikabuk ning siudad a e ra adala ding kakung sundalus. Inya mitubud kung dakal a sundalus ken ban lasakan de ing siudad mu. Pekibat nang Aring Ahab ning Israel, Sabian mu kang Aring Benhadad king magmayabang ya mu ing tune sundalus potang yari na ing labanan, e potang bayu ing labanan. Miras iting amanu kang Benhadad kabang ya at ding kayabe na miminum lang alak karing tolda ra. Inya minie yang utus karing tauan na ban magsadia nang lumusub king siudad. At migsadia la king pamakilaban. Dinatang ne man ing metung a propeta at lepitan ne i Aring Ahab at ngana, Pasabi na ning Ginu keka, Aring Ahab, king e ka sukat mitatakutan karing akakit mung dakal a sundalus. Saupan da ka ban sambutan mu la ngening aldong iti at ban akilala mu king aku ing Ginu. Nganang kinutang Ahab, Ninu ing manimuna king pamaglusub? Pekibat ning propeta, Ing Ginu sasabian na king ding kayanakan a sundalus lalam dang pamamahala ring gobernador da ring probinsia. Ngana pang kinutang Ahab, Ninu ing munang lumusub? Ika, nganang mekibat ning propeta. Inya pepayaus na lang Ahab ding kayanakan a sundalus lalam dang pamamahala ding gobernador a ating aduang dalan atlung pulu't adua katau. Tinipun na la naman ding aliwa pang memalen ning Israel, at mekatipun yang pitung libu katau. Linusub la itang kaugtuan aldo kabang maglasing ya i Benhadad at ding atlung pulu't aduang ari a kayabe na karing karelang tolda. Ding minunang linusub ila ring kayanakan a lalaking sundalus lalam dang pamanimuna ding karelang gobernador. Belita da ring sundalung tinubud nang magumasid Benhadad king ating lalaking daratang a menibat king Samaria. Nganang Benhadad karela, Nanuman ing pake dakapayapan o e kapayapandakpan yu lang mabie. Ding minunang linusub ila ding kayanakan a sundalus, atyu la kagulutan da ring sundalus na ning Israel, at apate ne ning metung at metung karela ing akalaban na. Inya tinakas la ring sundalus na ning Siria, oneng ding Israelita penagal da la. Mekatakas ya mu rin i Benhadad a mekasake king kabayu a kayabe da ring mapilan a sundalus nang pakasake kabayu. Kanita mekiabe ya i Aring Ahab king labanan. Gisan da lang pete ding sundalus ning Siria, at abihag da la ring dakal a kabayu ampon karung panggera. Kaybat na nita, pintalan ne ning propeta i Aring Ahab at ngana, Muli na kayu at dagdagan mu la ring kekang sundalus, at magplanu kang masalese, uling kalabas na niting banua mibalik ya ing ari ning Siria ban lumusub pasibayu. Ngara ding pamuntuk kang Aring Benhadad, Ding dios da ring Israelita ila ding dios da ring bunduk. Iti ing sangkan nung inya mesambut tamu karela. Oneng siguradu ta lang sambutan nung karing patag a lugal ta la labanan. Oyni, Makamal a Ari ing gawan yu: ilako yu la ring atlung pulu't aduang ari karing karelang katungkulan at palitan yu la karing pekapun. Tumipun kayung pasibayung sundalus a kasing dakal da retang minuna, alilan la ring kabayu at karung panggera a mebihag, at kaybat labanan la king kapatagan. Kanita mas dakal tamu at masikan kesa karela. Pekiramdaman nang Aring Benhadad ing payu da at makanyan ing depat na. Kalabas na ning pabanua tinipun na la ding sundalus na at abe-abe lang minta king siudad ning Afek ban lusuban la ring Israelita. Mitipun la naman ding Israelita at miyabie karela itang kailangan da para king labanan. Meko la at migkampu la king aduang grupu arapan da ring sundalus ning Siria. Balamu malati lang kawan da ring kambing ding Israelita kabang ding sundalus ning Siria marakal lang makakalat king lugal a ita. Lepitan neng pasibayu ning propeta ing ari na ning Israel at ngana, Ing Ginu sasabian na king agpang karing tau Siria, dios ya kanu king kabundukan at e ya dios king kapatagan. Inya masambut la kekayu ding e mabilang-bilang dang sundalus, at kanita yu akilala king ya ing Ginu. Parehu lang pitung aldo migkampung miyayarapan. Milaban la inyang miras ing kapitung aldo, at ding Israelita mekapate lang dinalan a libung sundalus ning Siria. Mekatakas la ring mitagan karela, at minta la king siudad ning Afek. Oneng mibagsak ya ing pader ning siudad at mitambunan la ring aduang pulu't pitung libung sundalus ning Siria. Mekatakas ne naman i Benhadad king siudad at sinalikut ya king metung karing kuartu. Ngara ding opisyal na, Makamal a Ari, abalitan mi king malunusan la ding ari ning Israel. Inya paintulutan yu kaming magbabat saku karing awakan mi at mitaling lubid karing buntuk mi, at kaybat lapitan mi ya ing ari ning Israel. Siguru e na ka papate, nung makanyan ing daptan mi. Inya migbabat lang saku karing karelang awakan at mitaling lubid karing buntuk da; pintalan de ing ari ning Israel at ngara, Makamal a Ari, pakisabi nang mayap kekayu ning talasuyu yung i Benhadad king e ye sana papate. Ngana ning Aring Ahab, Mabie ya pa? Mengari kaming mikapatad Benhadad. Bala ra king ing amanung mikapatad a sinabi ning ari ya ing tanda ning mayap nang pilubluban, inya agad lang mekibat. Ngara, Opu, mabie ya pa ing kapatad yung i Benhadad! Dakitan ye at idala keti, ngana ning ari karela. Inyang dinatang ya i Benhadad, pepasaken neng Aring Ahab king karwahe na. Nganang Benhadad, Ibalik ku la keka ding siudad a kinua nang tata ku kang tata mu. Malyari kang gawang negosyu king Damasco antimo ing depat nang tatang ku karin king Samaria. Nganang Ahab, Uli na niting sinabi mu, ibulus da ka. Ginawa lang kasunduan at kaybat binulus neng Ahab i Benhadad. King utus ning Ginu, ing metung karing miembru ning aguman da ring propeta, miyutusan yang sabian na king kalupa nang propeta, Dapat a mayap, tabakan mu ku. Oneng e ya mebisa. Inya ngana, Uli na ning e mu pamamintu king utus ning Ginu, paten na ka ning leon kalako mu keti. Inyang meko ne, akasalubung ne ing leon at pete ne ning leon. Mekatagpu ne namang kalupa nang propeta at sinabi na, Dapat a mayap, tabakan mu ku. Inya ing pekisabian na tebak ne at mesugat ya. Binalut ne ning propeta ing lupa na ban e re akilala ding tau; meko ya at tinalakad king dalan. Panayan neng dumalan ing ari na ning Israel. Inyang daralan ne ing ari, ngana ning propeta, Makamal a Ari, minta ku at mipalibutad king labanan. Karin ating linapit kanaku a magdalang bihag. Ngana kanaku, Banten me ing taung iti. Nung makatakas ya, ing bie mu ya ing kapalit na o kaya mamayad kang atlung libung pirasung pilak. Oneng samal ku inya akalimbatawan ke at mekatakas ya ing bihag. Ngana ning ari, Ika mismu ing minatul king sarili mu, at sukat kang mamayaran. Kanita ne biglang leko ning propeta ing makabalut a imalan king lupa na, at akilala ne ning ari king metung ya karing propeta. Ngana ning propeta king ari, Anti kaniti ing pasabi na keka ning Ginu: Obat binulus me ing taung telaga kung paten? Inya ing kapalit na ning bie na ya ing bie mu, at mate la ring sundalus mu uling pepaburen mu lang mekatakas ding sundalus na. Minuli ya king palasyu na king Samaria i Aring Ahab a malungkut at masakit a lub. Karin king Jezreel ating metung a taung milagyuan Nabot. Atin yang mulahan ubas lele na ning palasyu ning Aring Ahab ning Samaria. Misan a aldo, nganang Ahab kang Nabot, Anti na ning malapit ya king palasyu ku ing mulahan mung ubas, e ka bisa palitan ke king mas masanting a mulahan ubas ban apitamnan keng gule? Nung e na ka man bisa, saliwan ke king alagang buri mu. Nganang mekibat Nabot, Amana ke iting mulahan ubas karing makatua ku. E na sa paintulut ning Ginu ing mawala ya iting mulahan kanaku. Minuli yang malungkut at mua i Aring Ahab uli na ning sinabi nang Nabot. Migkera ya king katri na; gulu ya isip at e bisang mangan uli na ning milyari. Lepitan ne ning asawa nang i Jezebel at ngana, Obat malungkut ka at e bisang mangan? Pekibat na, Pekisabian ke i Nabot a tau Jezreel at inalukan keng palitan ing mulahan nang ubas king mas masanting a mulahan ubas o kaya saliwan ke king alagang buri na, oneng e ya mebisa. Nganang Jezebel, Aliwa wari ika ing ari? Mibangun na ka, mangan, at magsaya. E ka migaganaka; ibie ke keka ing mulahan nang Nabot a tau Jezreel! Kaybat na nita, ginawa yang mapilan a sulat i Jezebel king lagyu na ning ari; tetakan na la king panatak na ning ari, at pepadala na la karing pamuntuk at karing kagalang-galang a makatua ning siudad a tuknangan nang Nabot. Ngana ning makasulat: Mitatag kayung metung a aldo na ning pamag-ayunu at tipunan yu la ding memalen, at kaybat ibie ya kang Nabot ing lugal a pandangal. Kaybat paluklukan la king mingatba na ring aduang malaram a magsaksi laban kang Nabot: king sinumpa neng Nabot ing Dios at ing ari. Kaybat, ilual ya at basibasan batu angga king mate ya. Makanyan ing depat da ring pamuntuk at ding kagalang-galang a makatua na ning siudad ning Jezreel agpang king sulat a peparala nang Jezebel karela. Mitatag lang aldo ning pamag-ayunu; tinipun da la ring tau at binie kang Nabot ing lugal a pandangal. Dinatang la ring aduang taung malaram at linukluk la mingatba nang Nabot. Kaybat, king daramdaman da ring dakal a tau sinabi ra, I Nabot sinumpa ne ing Dios at ing ari! Inya kinua re ding tau i Nabot at dela re king lual ning siudad, at pemasibas deng batu angga king mete ya. Kaybat na nita, pepabalita ra kang Jezebel king i Nabot mete ne king kapamilatan ning basibas batu. Kabud abalitan nang Jezebel king mete ne i Nabot, sinabi na kang Ahab, Mete ne i Nabot ning Jezreel! Kuanan mu ne ngeni ing mulahan nang ubas a e na buring pisali keka. Kanita mu rin linakad ya i Ahab ban bandian ne iti. Oneng ngana ning Ginu kang Elias, ing propeta na ning Tisbe, Gayak ka; puntalan me i Ahab a ari ning Israel a atyu king Samaria. Akit me king mulahan ubas nang Nabot at babandian ne iti. Sabian mu king aku, ing Ginu, sasabian ku: Ahab, metung kang makamate tau at mapangamkam! Inya ketang lugal nung nu ra dinilat ding asu ing daya nang Nabot karin da munaman dilatan ding asu ing daya mu. Inyang ikit neng Ahab i Elias, sinabi na, A, atyu ne naman ing kakung kalaban! Ngana namang mekibat Elias, Wa, ikit da ka uling migbabad ka king dapat a e mayap king akakit na ning Ginu. Inya pasabi na keka ning Ginu ing anti kaniti: Parala kung kasiran keka. Paburen da ka at ala kung itagan metung man karing lalaki king pamilya mu, anak ya man o matua. Itulad ke ing pamilya mu king pamilya nang Aring Jeroboam a anak nang Nebat at anti ing pamilya nang Aring Baasa a anak nang Ahiya, uli na ning pepamua mu ku at tinake me ing Israel king pamikasala. Tungkul naman kang Jezebel, ing Ginu sinabi na king kanan de ring asu ing katawan na karin king siudad ning Jezreel. Kanan de ring asu ing ninumang taung mate king siudad a kamaganak nang Ahab, at kanan de ring ayup a buitre itang mate king marangle. ( Ala pang kalupa nang Ahab a dinapat dakal a e ustu kesa king akakit na ning Ginu uli na ning pamanamuyut ning asawa nang i Jezebel. Depat na itang makasumaming dili king kapamilatan na ning pamanyamba karing idolo, antimo ing daraptan da ring Amoreo a tinabi na ning Ginu inyang lulub la ring Israelita king bansa da.) Inyang dimdam na lang Ahab deting amanu, ginabak na ing susulud nang imalan, at misulud yang imalan a magaspang E ya bitasang mengan at metudtud ya king imalan a magaspang. Tutu yang melungkut at mesakit a lub. Kanita ngana ning Ginu kang propeta Elias ning Tisbe, E me apansinan nung makananu yang migpakumbaba kanaku i Ahab? Anti na ning migpakumbaba ya, e ku ibalaus ing kasiran kabang mabie ya; datang mu ing kasiran king pamilya na king panaun na ning anak nang lalaki. Tinuknang lang migigera ing Israel at ing Siria kilub ding atlung banua. Oneng king katlung banua minta ya ing Aring Jeosafat ning Juda ban pakikitan ne i Aring Ahab ning Israel. Nganang kinutang Aring Ahab karing opisyal na, E yu wari balu king ing Ramot ning Gilead kekatamu ya? Makanyan man ala tamung depat nanuman ban abawi ta ya king ari na ning Siria. Kanita kitnan neng Ahab i Jeosafat, Malyari kang tuki kanaku king pamaglusub king Ramot ning Gilead? Pekibat nang Jeosafat, Bisa ku, ding sundalus ku sundalus mu la naman, at ding kabayu ku kabayu mu la naman. Oneng bayu ta gawan yan kailangan pa ing kutnan ya ing Ginu. Inya pepayaus na lang Aring Ahab ding apat a ralan a propeta at nganang mengutang karela, Kailangan kung lumusub king Ramot ning Gilead o ali? Ngarang mekibat ding propeta, Lumusub ka, uling papagtagumpen na ka ning Ginu. Oneng nganang mengutang Jeosafat, Ala na waring aliwang propeta a malyari tamung akutnan tungkul king Ginu? Nganang mekibat Ahab, Atin, i Micaia a anak nang Imla. Oneng kasaman ke, uling ala ya pang inula a mekakayap mo sa kanaku; puru e mayap ing pepasari na. E mu sukat sabian yan, Makamal a Ari, nganang sinabing Jeosafat kang Ahab. Inya inaus neng Aring Ahab ning Israel ing metung karing pamuntuk at ngana, Magmalagua ka, dakitan me i Micaia a anak nang Imla. Ing ari ning Israel at i Jeosafat a ari ning Juda makaimalan la king imalan ari at makalukluk la karing tronu lele na ning pidadaran lual ning pasbul dalan ning Samaria kabang ding sablang propeta magsalita lang ula king arapan da. I Zedekia a anak nang Kenaana, ing metung karing propeta, ginawa yang sagung bakal at ngana kang Ahab, Ing Ginu sasabian na: King kapamilatan da reti labanan mu la ding tau Siria at gisanan mu la ngan paten. Makanyan munaman ing sinabi da ring sablang propeta. Ngara pa, Sulung, lumusub ka king Ramot ning Gilead at maniambut ka. Magtagumpe ka, uling saupan na ka ning Ginu. E miglambat miras ya ing opisyal a mituburan dumakit kang Micaia. Ngana niting tubud kang Micaia, Metung mu ing sasabian da ring propeta: magtagumpe ya ing ari. Kailangan ing makanyan munaman ing sabian mu. Oneng nganang Micaia, King daramdaman na ning mabie Ginu sabian ku mu itang pasabi na kanaku! Inyang makayarap ne kang Aring Ahab, kitnan ne ning ari, Micaia, kailangan pin king aku at i Aring Jeosafat ing munta kami at lumusub king Ramot ning Gilead o ali? Pekibat nang Micaia, Wa, at maniambut kayu uling papagtagumpen na kayu ning Ginu. Oneng nganang Aring Ahab kang Micaia, Magsalita kang katutuan kanaku neng magsalita ka king lagyu na ning Ginu. Kailangan pa waring sabian kung ulit-ulit yan keka? Pekibat nang Micaia, Akakit ku lang makakalat karing bunduk-bundukan ding sundalus na ning Israel; mengari lang tupang alang pastul. At sinabi na ning Ginu, Ala lang talapanimuna deting sundalus, inya paburen na lang muling payapa karing pibalebale ra. Nganang Ahab kang Jeosafat, Ikit mu na! E ku wari sinabi na keka king ala yang inula ing taung yan a mayap para kanaku nune mu pawang e mayap? Tiglus nang Micaia ing pamagsalita na. Ngana, Pakiramdaman mu sana ing sasabian na ning Ginu! Ikit ke ing Ginu, makalukluk ya king tronu na karin banua a abe ding sablang anghel na at makatalakad siping na. Kanita kitang na ning Ginu, Ninu ing managkat kang Ahab ban munta ya at mate karin king Ramot ning Gilead? Mekibat ya ing metung karing anghel; at aliwa no man a pekibat ding aliwa. Kanita ating metung a espiritung linapit at sinabi na, Aku ing managkat kang Ahab. Kitang ning Ginu, King makananung paralan? Pekibat ning espiritu, Aku ing munta at papagsalitan ku lang kalaraman ding propeta nang Ahab. Inya ngana ning Ginu, Sulung, ika ing munta at magtagumpe ka. Nganang memupus king pamagsalita nang Micaia, Inya naman ikit mu at dimdam nung makananu lang migsalitang kalaraman keka deting propeta mu. Oneng ing Ginu mismu ya ing sinabing miras keka ing kapahamakan! Kanita lepitan neng propeta Zedekia i Micaia at timpaling ne lupa. Ngana, King makananung paralan na ku likuan ning espiritu ning Ginu ban makapagsalita ya keka? Nganang mekibat Micaia, Akit mu potang datang ing aldo a salikut ka king metung a kuartu. Kaybat na nita, nganang minie utus ning Aring Ahab ning Israel karing opisyal na, Dakpan ye i Micaia at idala ye kang Amon, ing gobernador ning siudad, at kang Prinsipi Joas. Sabian yu karela king isukul de at dinan mung tinape ampon danum angga king ligtas kung makapagbalik. Nganang Micaia, Nung mibalik kang ligtas, kanita mipatunayan king e ya migsalita ing Ginu king kapamilatan ku. Ngana pa, Makiramdam kayu king sinabi ku! Kaybat na nita, i Aring Ahab ning Israel at i Aring Jeosafat ning Juda minta la king Ramot ning Gilead ban lusuban de. Nganang Ahab kang Jeosafat, Magbalatkayu ku at makiabe king pamakilaban, oneng e mu lulukas ing imalan mung ari. Inya migbalatkayu ya ing ari ning Israel at kaybat mekiabe ya king pamakilaban. Oneng minie yang utus ing ari na ning Siria karing atlung pulu't adua nang pekapun da ring karung panggera king ala lang aliwang labanan nung e mu ing ari na ning Israel. Inyang ikit de ing Aring Jeosafat, bala ra king ya ing ari na ning Israel, inya inarapan de at lisuban. Oneng kinulisak ya i Jeosafat, at abalu ra king aliwa ya ing ari na ning Israel, at tiknangan deng tatagalan. Oneng ing metung karing sundalus na ning Siria abugnus ne ing paslu ning pana na at king e na sasarian tiran ne ing ari na ning Israel. Tinusuk ya ing paslu king pilatan ding tiranti na ning baluti na king salu. Inya ngana ning ari king magmanehu na king karung panggera, Magbalik ka at ilako mu ku keting labanan uling mituran ku. Milalu kabagsik ing labanan king aldong ita, oneng menatili yang makasandal i Aring Ahab king karung panggera a makayarap karing sundalus na ning Siria. Tutulu ing daya na king suelo na ning karung panggera at mete ya inyang lalbug ne ing aldo. Inyang lalbug ne ing aldo, dimdam de ring sundalus na ning Israel ing anti kaniting kulisak: Muli na kayu karing sarasarili yung balen at siudad! Wa, mete ya ing Aring Ahab. Inuli de king Samaria ing bangke na at karin de kitkut. Lininis de ing karung panggera na king Batis ning Samaria (ing lugal nung nu la mendilu ding babaing magtinda king katawan da), at dinilat da karin ding asu ing daya na, antimo ing sinabi na ning Ginu. Ing sablang depatan nang Aring Ahab pati na ing garing a palasyung pepagawa na ampon ding siudad a tinatag na, makasulat ngan king librung Ing Istoria ding Ari ning Israel. Kamate nang Ahab, i Ahazia a anak na ya ing menalili bilang ari. King kapat nang banua ning pamag-ari nang Ahab ning Israel, kanita ne man meging ari ning Juda i Jeosafat a anak nang Asa. Atlu yang pulu't limang banua kanita, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding aduang pulu't limang banua. I ima na ya i Azuba a anak nang Silhi. Kalupa nang Asa a tata na, depatan nang Jeosafat itang katanggap-tanggap king akakit na ning Ginu, oneng e na la lesakan ding pisasamban a atyu karing bunduk-bundukan, at menatili la ding tau king pamiyain dang ain-sakripisyu at pamanduluk insenso. Mapayapa ing relasyun nang Jeosafat king ari na ning Israel. Ing sablang depatan nang Jeosafat, pati na ing pepakit nang katapangan at ding gerang leukan na, makasulat king librung Ing Istoria ding Ari ning Juda. Ya ing mekapalako karing mitagan a lalaki at babaing magtinda king katawan da karing pisasamban paganu kanita pang panaun nang Asa a tata na. Alang ari kanita king bansang Edom; itang tilduan nang Jeosafat ya ing mamahala karin. Pepagawa yang barku i Jeosafat karin king Tarsis ban maglayag mangalakal gintu king Ofir, oneng e la mekapaglayag uling lesak na la ning masikan a angin karin king Eziongeber. Inya minungkahi nang Aring Ahazia ning Israel ing paintulutan na lang maglayag ding tauan na karing tauan nang Jeosafat, oneng tinggian nang Jeosafat iting aluk. Mete ya i Jeosafat at kitkut de karing kutkutan da ring ari karin king Siudad nang David. Ing anak nang i Jeoram ya ing menalili bilang ari. King kalabing pitung banua na ning pamag-ari nang Jeosafat ning Juda, kanita ya meging ari ning Israel i Ahazia a anak nang Ahab. Mig-ari ya kilub ding aduang banua, at menuknangan ya king Samaria. Depatan na itang e ustu king akakit na ning Ginu; depat na itang e mayap a depat nang Ahab a tata na at i Jezebel a ima na at i Jeroboam a anak nang Nebat, ing mitake king pamikasala da ring memalen na ning Israel. Simban ne at siyuan Jeosafat i Baal. Kalupa nang tata na, pepamua ne ing Ginu, ing Dios ning Israel. Inyang mete ne i Aring Ahab ning Israel, mig-rebeldi ya ing bansang Moab laban king Israel. Menakbag ya i Aring Ahazia ning Israel king balkun ning patag nang bubungan ning palasyu na king Samaria at megrabi ya. Inya mitubud yang tauan na ban ikutang na kang Baalzebub, ing kikilalanan nang dios ning Ekron, nung kumayap ya o ali king pinsalang bunga ning panganakbag na. Oneng inutusan ne ning anghel ning Ginu i Elias, ing propeta na ning Tisbe, ban saganan ding tiburan nang Aring Ahazia at ikutang ing anti kaniti, Ala na waring dios king Israel inya kang Baalzebub, ing dios ning Ekron, kayu mangutang? Iti ya ing pasabi na ning Ginu king ari: E na ka milako king pagkeran mu. Siguradu kang mate! Kaybat na nita, linakad ne i Elias. Migbalik la king ari ding tubud. Ngana ning ari karela, Obat mibalik kayu? Pekibat da, Akatagpu mi ya pu ing metung a lalaki at sinabi na kekami ing mibalik na kami at sabian kekayu ing anti kaniti: Iti ya ing pasabi na ning Ginu keka: Ala na waring dios king Israel inya kang Baalzebub, ing dios ning Ekron, kayu mangutang? E na ka milako king pagkeran mu. Siguradu kang mate! Nganang kinutang ning ari, Nanu ya itsura ing taung akatagpu yu at migsalitang makanyan kekayu? Ngarang mekibat, Makasulud yang imalan a megawa king bulbul da ring animal at ating babat balat king awakan na. Ngana ning ari, I Elias ning Tisbe ita! Kanita mitubud yang metung a opisyal at limang pulung sundalus kang Elias. Ikit ne ning opisyal i Elias a makalukluk king metung nang dake ning bunduk-bundukan. Ngana, Hoy, talasuyu ning Dios, parakit na kayu ning ari. Nganang mekibat Elias, Nung talasuyu na ku pin ning Dios, muran sanang api at masilab ka pati na ring limang pulung sundalus mu. Kanita mu rin minuran api at mesilab ya at mete ing opisyal at ding sundalus na. Inya pasibayu yang mitubud metung pang opisyal at limang pulung sundalus. Ngana ning opisyal kang Elias, Hoy, talasuyu ning Dios, pasabi na ning ari ing puntalan ye ngeni mu rin! Nganang mekibat Elias, Nung talasuyu na ku pin ning Dios, muran sanang api at masilab ka at ding limang pulung sundalus mu. At pepauran yang api ing Dios at mesilab ya at mete ing opisyal at ding sundalus na. Pepasibayu ne namang mitubud aliwang opisyal at limang pulung sundalus. Siniklaud ya ing opisyal king arapan nang Elias at nganang mekisabing mayap, Talasuyu ning Dios, malunus kayu sana kanaku at karing limang pulung sundalus ku. E mu sa paintulut ing mate kami king api! Mete la ring aduang kalupa kung opisyal at ding sundalus da uli na ning minuran api, inya malunus ka sana kanaku! Ngana ning anghel ning Ginu kang Elias, Tuki ka king opisyal. E ka tatakut. Inya tinalakad ya i Elias at tinuki ya king opisyal ban puntalan ya ing ari. Nganang Elias king ari, Oyni ing sasabian na keka ning Ginu, Ala na waring dios a akutnan mu king Israel at mitubud kang tauan mu ban mangutang kang Baalzebub, ing kikilalanan nang dios ning Ekron? Uli na ning gewa mung yan, e na ka milako king pagkeran mu. Siguradung mate ka! Mete ya i Ahazia, antimo ing sinabi na ning Ginu kang Elias. Ala yang anak a lalaki i Ahazia, inya i Joram a kapatad na ya ing menalili kang Ahazia bilang ari kanitang kadua nang banua ning pamag-ari nang Jeoram a anak nang Jeosafat, ing ari na ning Juda. Ing aliwa pang mepalyari king pamag-ari nang Ahazia makasulat king Istoria da ring Ari na ning Israel. Maglakad la kanitang ibat king Gilgal di Elias at Eliseo inyang dinatang ing oras a iyukiat na ne banua ning Ginu i Elias king kapamilatan ning alisus. Nganang Elias kang Eliseo, Malakuan na ka ken uling utusan na kung taglus ning Ginu king Betel. Pekibat nang Eliseo, Balu na ning mabie Ginu king e ra ka malyaring lakuan kabang mabie ka. Inya miyabe lang minta king Betel. Sinalubung la karela ding propetang manuknangan king Betel at linapit la kang Eliseo at ngarang mengutang, Tutu pin king kuanan na ne ning Ginu ing kekang panginuan ngening aldong ite? Nganang mekibat Eliseo, Wa, at balu ku, inya e na kayu sana mainge. Kaybat na nita, nganang Elias kang Eliseo, Malakuan na ka ken uling utusan na kung taglus ning Ginu king Jerico. Pekibat nang Eliseo, Balu na ning mabie Ginu king e ra ka malyaring lakuan kabang mabie ka. Inya miyabe lang minta king Jerico. Sinalubung la karela ding propetang manuknangan karin at linapit la kang Eliseo at ngarang mengutang, Eliseo, tutu pin king kuanan na ne ning Ginu ing kekang panginuan ngening aldong ite? Wa, at balu ku, inya e na kayu sana mainge. Kaybat na nita, nganang Elias kang Eliseo, Malakuan na ka ken uling utusan na kung taglus ning Ginu king Jordan. Pekibat nang Eliseo, Balu na ning mabie Ginu king e ra ka malyaring lakuan kabang mabie ka. Inya miyabe lang minta king Jordan, at ding limang pulu karing propeta tikian da la king Jordan. Tinuknang la ri Elias at Eliseo king lele ning ilug; makarayu lang bagya karing limang pulung propeta. Likas neng Elias ing balabal na at tiklip pabilug, kaybat pispas ne king danum. Mepitna king misusumangid ing danum at dinalakit la king malanging gabun. Kadalakit da, nganang Elias kang Eliseo, Sabian mu na mo kanaku nung nanu ing asaup ku keka bayu ku mayakua. Pekibat nang Eliseo, Amana ku sana ing aduang dake na ning kekang upaya. Nganang Elias, Mabayat ing kekang aduan. Oneng kabud akit mu kung mayakua, ing aduan mu mapalyari. Nung ali, e mu na tanggapan ing aduan mu. Kabang lalakad la at mipagsalita, ating karwaheng api at kabayung api a kabud na linto at pikawani na la ilang adua. Inukiat ne banua ning alisus i Elias. Ikit nang Eliseo ing milyari at nganang kinulisak, Tatang! Tatang ko! Ding karwahe at ding pakakabayu ning Israel! At manibat na kanita e na ne ikit i Elias. Uli na ning kalungkutan, ginabak neng Eliseo ing imalan na at meging adua ya. Kaybat, dimput ne ing melaglag a balabal nang Elias. Mibalik ya at tinalakad lele na ning pampang ning Ilug ning Jordan. Pispas na ing danum king balabal nang Elias at agnan nang sinabi, Nukarin ya ing Ginu, ing Dios nang Elias? Pasibayu nang pispas ing danum, at mepitna king misusumangid ing danum, at dinalakit ya king kangatba. Ikit de ring limang pulung propeta a tau Jerico at sinabi ra, Miras kang Eliseo ing upaya nang Elias! Seganan de at dikuan bilang paggalang. Kaybat, sinabi ra, Lima kaming pulung lalaking mangasikan. Paburen yung ikami ing manintun king kekayung panginuan. Mapalyaring dela nia mu ning espiritu ning Ginu at likuan king bunduk o king kapatagan. Pekibat nang Eliseo, E mu na la tutubud. Oneng king kapipilit da ring propeta mengapakarine ya i Eliseo angga king mebisa ya. Ngana, Sulung, panintunan yu ne. Atlu lang aldo manintun ding limang pulu, oneng e re ikit i Elias. Inya mibalik la kang Eliseo a manaya kanita king Jerico. Nganang Eliseo karetang limang pulung propeta, E wari sinabi ku na kekayung e yu ne panintunan? Ngara ding taung manuknangan karin kang Eliseo, Makamal a Eliseo, antimo ing akakit yu, masanting ya ing balen, mu pin e mayap ing danum at dakal la ring makikikuan. Pekibat na, Dinan yu kung metung a bayung silyo at dinan yeng asin. Memintu la. Inyang atyu ne king gamat na ing silyo at ing asin, minta ya king sibul ning danum at bilus na karin ing asin. Ngana, Oyni ing pasabi ning Ginu: Gawan kung puru ing danum a ini at e na kapilan man panibatan na ning sakit o ning kikuan. At meging puru ing danum manibat na kanita, antimo ing sinabi nang Eliseo. Meko ya king Jordan i Eliseo at minta ya king Betel. Kabang maglakad ya seganan de ring mapilan a anak a lalaki a ibat king balen at gewa reng pikaylian. Ngarang kukulisak, Sulung, lakad lalaking kalbo! Sulung lumakad ka, lalaking kalbo! Belikdan na la reting anak at king lagyu ning Ginu sinumpa na la. Inya linto la ring aduang babaing oso a ibat king kagubatan at piglapak da la ring apat apulu't adua karing anak a lalaki. Manibat karin, tinaglus ya king Bunduk ning Carmel, at kaybat mibalik ya king Samaria. Kanitang kalabing walung banua ning pamag-ari nang Jeosafat king Juda kanita ya mig-ari king Israel i Joram a anak nang Ahab, at mig-ari ya king Samaria kilub ding labing aduang banua. Gewa na itang e katanggap-tanggap king akakit ning Ginu, oneng e re kasing karok ding pengari nang lalaki at babai, uling ya ing pepalako karing rebultu nang Baal a pepagawa nang tata na. Tikian na at e na gilutan ing kasalanan a gewa nang Jeroboam a anak nang Nebat. Penimunan na ing pamikasala ning Israel, at e na tiknangan. Kanitang panaun a ita, manese yang dakal a tupa i Aring Mesa ning Moab. Ila ring gagamitan nang pamayad king buis na king ari na ning Israel: dinalan a libung tupang pabanua tua at ing bulbul da ring dinalan a libung tupa. Inyang mete ne i Aring Ahab, mig-rebeldi ya ing ari na ning Moab laban king ari na ning Israel. Inya meko ya king Samaria i Aring Joram at tinipun na la ring sundalus na. Kaybat, peparala yang amanu kang Aring Jeosafat ning Juda. Ngana, Mig-rebeldi yang laban kanaku ing ari na ning Moab. Saupan mu ku king pamakilaban king Moab? Pekibat nang Jeosafat, Saupan da ka. Kayabe mu ku; ing kayarian ku kayarian me, at ding kabayu ku kabayu mu la. Nukarin kami dumalan? Pekibat nang Joram, King ilang ning Edom. Inya miyabe-abe lang linakad ding ari na ning Israel, ning Juda, at ning Edom. Inyang miras na ing kapitung aldo ning karelang lakad, kegisanan lang danum para karing karelang sundalus at karing animal. Nganang Aring Joram, Mate ta na kanyan! Piyabe-abe na katamu ning Ginu ban ipabihag karing tau na ning Moab! Nganang mengutang Aring Jeosafat, Ating propeta keti a malyaring makasaup kekatamu ban makapangutang tamu king Ginu? Pekibat na ning metung karing opisyal ning ari ning Israel, Atyu pu keni i Eliseo a anak nang Safat. Ya ing kayaduangan nang Elias. Nganang Aring Jeosafat, Nung makanyan, atyu kang Eliseo ing amanu na ning Ginu. Inya ding atlung ari pintalan de i Eliseo. Nganang Eliseo king ari ning Israel, Ala kung pakialam kekayu! Ding lapitan yu ila ring propeta nang tata mu at ima mu. E makanyan, ngana ning ari ning Israel, uling piyabe-abe na kami ning Ginu ban mabihag ya ing Moab. Nganang Eliseo, Daramdaman na ku ning mabie Ginu, ing mayupaya king sabla at kanakung susuyuan. Nung e mu kang Aring Jeosafat ning Juda a kanakung gagalangan e ra kayu pansinan man. Dinan yu kung metung a biasang tigtig alpa. Kabang manigtigan ya ing lalaking ating alpa, dinatang ing upaya na ning Ginu kang Eliseo. Ngana, Oyni ing sasabian na ning Ginu: Gawa kayung kulkul king melanging lugal a piagusan ning danum. E na kayu manakit pang angin o uran, oneng ing lugal a iti kumatmu yang danum a ainum yu at ding sese yung animal. Ngana pang Eliseo, Iti metung a bage a mayan nang gawan ning Ginu, at ibie na naman kekayu ing tagumpe laban karing Moabita. Sakupan yu la ring siudad a makapaligid pader at kuturan yu la ding tanaman a mamunga, tambunan yu la ring sibul ning danum, at tambunan batu ring gabun a mataba. Kabukasan, king oras ning pamamie ning ain-a-durulukan, dinatang ing agus ning danum a menibatan king Edom, at mikatmuan ya king danum ing lugal a ita. Abalitan da ring tau Moab ing paniatang da ring atlung ari ban lusuban da la. Inya tinipun da la ngan ding lalaki, matua at anak a malyari nang talan sandata, at pinuestu da la king angganan na ning bansa. Inyang migising la itang kabukasan, tutud king danum ing aslag ning aldo. Ikit da ring tau Moab king malutu ya kule ing danum at balamu daya. Inya sinabi ra, Daya! Siguru mipatayan no ring aring deta. Inya ngeni, Moab, kuanan ta na ing pibandian da! Karatang da king kampu da ring Israelita, makasadia la ding Israelita at lebanan da la angga king mepilitan lang matras ding tau Moab. Lisuban de ring Israelita ing Moab at pete da la ngan ding tau karin. Lesak da la ring siudad da, at ing metung at metung menatsa yang batu karing marangle a mataba angga king mitambunan la reti. Timbunan da la naman ding sibul ning danum at kinutud ding tanaman a mamunga. Ing bukud mung siudad a e ra ninanan balang ya ing Kir Hareset. Oneng peligiran dia mu rin at lisuban ding Israelitang biasang maniradol. Inyang ikit ning ari ning Moab ing ala neng agawa, tinipun na la ring pitung dalan nang sundalus a paka-espada at migkapilit lang dinalan king dane da ring kalaban ban makatakas la. Oneng e la migtagumpe. Inya kinua ne ing pangane nang anak a lalaki, ing talapagmana king tronu na, at dela ne king pader ning siudad at inain ne bilang ain-a-durulukan. Mitakutan la ring Israelita inyang ikit da iti, inya minatras la at minuli king sarili dang bansa. Minta ya kang Eliseo ing babaing mebalu na ning metung a miembru king aguman da ring propeta at ngana, Mete ne ing asawa ku, at balu yu king siyuan ne ing Ginu king mitmung katapatan. Datang ya ngening aldong iti ing pikautangan na ban kuanan na la ring adua kung anak a lalaki at gawan na lang ipus. Nganang Eliseo, Nanu ing malyari kung asaup keka? Nanu ing atyu king bale mu? Pekibat ning babaing mebalu, Ala kung nanuman pibandian king bale subali mu ing metung a datukanan a ating laru. Nganang Eliseo, Puntalan mu la reng kasiping mung bale at andaman mu la karela ding datukanan. Kaybat, lungub ka at ding anak mu king bale yu at isara ye ing pasbul. Katmuan meng larung olibo ing balang datukanan at ilele potang mitmu ne. Inya linub ya king bale ing babai at ding adua nang anak a lalaki. Sera ne ing pasbul, at kitmuan na lang laru ding datukanan a duduang da ring anak na. E na balu king mirinan no ngang laman ding datukanan, inya mekiduang ya pa. Pekibat ning metung karing anak, Mirinan no ngan laman. Kanita mu rin tinuknang tutulu ing larung olibo. Inya pintalan ne i Eliseo, ing propeta ning Dios. Nganang Eliseo king babai, Ipisali mu ing larung olibo at kaybat bayaran mu ing utang yu. Labis-labis la ring mitagan karing abli mu para king pagkabiayan ding anak mu. Misan a aldo, minta ya i Eliseo king Sunem nung nu ya manuknangan ing metung a babaing mabandi. Kinumbira neng mangan i Eliseo king bale na. Manibat na kanita karin ne mamangan i Eliseo neng pupunta ya king Sunem. Ngana ning babai king asawa na, Balu ku king ing lalaking maralas pupunta ken tau yang banal a talasuyu ning Dios. Igawa ta neng malating kuartu king babo; dinan yang pagkeran, lamesa, luklukan, at sulu. Karin ya neng pupunta ya Sunem. Misan a aldo, minta ne naman karin i Eliseo at tinaglus ya king kuartu ban magpaynawa. Ngana king kasaup nang i Gehazi, Ausan mu ne mo ing babaing makibale. Inaus neng Gehazi ing babai. Inyang datang ne ing babai, nganang Eliseo kang Gehazi, Sabian mu king maragul ing pangabalang pasari ta. Nanu ing malyaring iyablas ta para king pamilya na? Buri na kaya ing igawa keng rekomendasyun king ari o king pekapun da ring sundalus? Pekibat ning babai, Ala kung kailangan uling kayabe ku la ring kabalen ku. Nganang Eliseo kang Gehazi, Nanu kaya ing malyari kung asuyu king babai? Nganang mekibat, Ala yang anak a lalaki, at matua ne ing asawa na. Nganang Eliseo kang Gehazi, Ausan mu nia. Inaus ne at tinalakad ya lele ning pasbul. Nganang Eliseo, Keng tutuking banua, king oras a anti kaniti, atin na kang kikilikan a anak a lalaki. Ngana ning babai, O! E yu ku pu sana payasahan, uling talasuyu na kayu ning Dios! Antimo ing sinabi nang Eliseo, mebuktut ya ing babai, at menganak yang lalaki king anti kanita mu ring panaun. Meragul ya ing anak. Misan a aldo, pintalan ne king marangle i tata na a kayabe da ring papalut. Kabud-abud, nganang sinaingsing kang tata na, Masakit ku buntuk! Masakit ya ing buntuk ku! Ngana ning tata king kasaup na, Idala me ing anak kang ima na! Kinarga ne ning kasaup ing anak at dela ne king ima. Binten ne ning ima ing anak na anggang ugtung aldo, at mete ya ing anak king kandungan na. Penik ne king babo at kinera ing anak ketang pagkeran nang propeta Eliseo. Sera ne ing pasbul, at kaybat meko ya. Inaus ne ing asawa na at ngana, Patukian me kanaku ing metung karing kekang kasaup at ing metung a asno ban agad kung miras kang propeta Eliseo, at ban agad kung makapagbalik. Ngana ning asawang lalaki, Obat pupuntalan me; e naman Piesta ning Bayung Bulan ngeni o Aldo ning Sabbath? Pekibat ning babai, E na bala. Pepasadia ne ing asno at kaybat ngana king kasaup, Palakaran meng mabilis ing asno, at e ka bagal-bagal anggang e ku sabian keka. Inya linakad ne ing babai at minta ya king Bunduk ning Carmel ban pakikitan ne i propeta Eliseo. Marayu ya pa akakit na neng Eliseo ing babai. Ngana king kasaup nang i Gehazi, Aliwa ing babaing tau Sunem ing daratang? Malagua ka at saganan me. Ikutang mu ing kabilian na, ing asawa na, at ing anak na. Nganang mekibat ning babai kang Gehazi, Masalese ke ngan a kabilian. Oneng inyang miras ne kang Eliseo, dinuku ya at kinaul ne bitis. Linapit ya i Gehazi ban pigilan ne ing babai, oneng nganang propeta Eliseo, Paburen me. E mu wari apapansin king mabayat ing panamdaman na? At ala ya pang sinabi kanaku ing Ginu tungkul kaniti. Ngana ning babai, Makamal, meniawad ku waring anak a lalaki kekayo? E ku wari sinabi kekayu king e yu ku payasahan? Nganang Eliseo kang Gehazi, Gayak ka. Idala me ing tukud ku at agad na kang mako ban ipatung me ing tukud king lupa na ning mete anak. E mu ne atuan ing ninumang akasalubung mu keng dalan at e mu ne papansinan ing ninumang manatu keka. Ngana ning babai kang Eliseo, Daramdaman na ku ning mabie Dios. E ra kayu lakuan anggang mabie kayu. Inya tinalakad ya i Eliseo at tikian ne ing babai. Minuna ya i Gehazi at pinatung ne ing tukud king lupa na ning mete a anak, oneng alang linto tanda a mabie ya. Inya mibalik ya at seganan ne i Eliseo. Ngana, E ya pa mebie ing anak. Inyang miras ne king bale i Eliseo, ikit ne king pagkeran na ing anak a mete. Linub ya at sera ne ing pasbul. Ya mu at ing anak a mete ing atyu karin. Menalangin ya king Ginu. Kaybat na nita, sikban ne ing anak; tigkil ne ing asbuk na, ding mata na, at ding gamat na king asbuk, mata, at gamat ning anak. Kabang makasakab ya king anak a mete, dimdam neng mikakapali ing katawan na. Tinalakad ya i Eliseo at miglakad yang pabalikbalik king kuartu. Kalabas da ring mapilan a penandit sikban neng pasibayu ing anak a mete. Kaybat na nita, minatsing yang pitung besis ing anak at milagat na la ring mata na. Kanita inaus neng Eliseo i Gehazi at ngana, Ausan me ing ima na ning anak. Memintu ya i Gehazi. Nganang Eliseo inyang datang ne ing ima ning anak, Kuanan mu ne ing anak mu. Linub ya ing ima ning anak at siniklaud ya arapan nang Eliseo. Kaybat, kinilik ne ing anak at saka na la meko. Maragul ing danup king sakup ning Gilgal inyang mibalik ya karin i Eliseo. Kabang makalukluk yang kayabe da ring grupu da ring propeta, sinabi na king kasaup na, Isiang me ing maragul a kuran at maglutu kang apangan da ring propeta. Tinalakad ya ing metung at minta ya king marangle ban kumang gule. Menakit yang layas a wake at menagtal ya karing bunga na at kinandung na la. Inyang mibalik ya, pengili na la at bilug king kuran a pilulutuan agyang e na balu nung nanu la. Inyang melutu na, inapag da karing tau ban kanan da. Ngarang kinulisak inyang atakman da, Talasuyu ning Dios, lasun ini! Inya e ra buring kanan. Kanita nganang Eliseo, Dinan yu kung ditak a pamangan. Bilug na king kuran at kaybat sinabi na, Iyapag yu na karing tau ban makapangan na la. Mewala ing lasun king kuran. Misan munamang aldo, ating taung ibat king Baal Salisa a linapit kang Eliseo. Magdala yang aduang pulung pirasung tinape a megawa king mumunang pupul a sebada at ditak a binutil a bayung pupul. Nganang Eliseo king kasaup na, Iyapag yu la karing tau ban kanan da. Oneng ngana ning kasaup na, E la makagyu karing dinalan a tau. Nganang Eliseo, Iyapag mu ban makapangan la, uling ing Ginu sasabian na king makapangan la at atin pang mitagan. Inya inapag na la ning kasaup na karela, at antimo ing sinabi na ning Ginu, mengan la ngan at atin pang mitagan. I Naaman ya ing pekapun da ring sundalus ning Siria, marangal ya at kapuri-puring lalaki king akakit na ning ari ning Siria, uling king kapamilatan na pepagtagumpen na la ning Ginu ding sundalus ning Siria. Matapang ya, oneng atin yang sakit a lepra. Misan a aldo, mekilaban la ring sundalus ning Siria king Israel; mekabihag lang metung a dalagitang Israelita at meging ipus ne ning asawa nang Naaman. Ngana ning dalagita king asawa nang Naaman, Nung makapunta ya mu ing kanakung panginuan king propeta na ning Samaria siguradu neng pakayapan king sakit nang lepra. Inya pintalan neng Naaman ing ari at belita na ing sinabi na ning dalagitang Israelita. Ngana ning ari, Sulung munta ka. Sulatanan ke ing ari ning Israel. Inya meko ya i Naaman at migdala yang atlung pulung libung pirasung pilak, anam a libung pirasung gintu, at apulung kapiblas a mangamal a imalan. Ngana ning sulat ning ari a darala na para king ari ning Israel, King kapamilatan na ning sulat lalapit ke keka ing talasuyu kung i Naaman ban pakayapan me king sakit nang lepra. Inyang abasa ne ning ari ning Israel ing sulat, ginabak ne ing imalan a susulud na uli ning lungkut at nganang sinabi, Dios ku wari a ating upayang makamate at munie bie? Obat tinubud ne kanaku ining taung sakitan lepra ban uluan ke? Pota galang bisa yang gawang sangkan ban mipate kame? Inyang abalitan nang Eliseo ing gewa ning ari, nganang peparalang amanu, Obat ginabak ye ing susulud yung imalan? Papuntalan ye keni ing taung yan ban abalu na king ating propeta keti king Israel. Inya minta ya i Naaman a kayabe ding tauan nang pakakabayu at karwahe. Tinuknang la tulid nang pasbul ning bale nang Eliseo. Mitubud yang ipus i Eliseo ban sabian kang Naaman ing munta ya king Ilug ning Jordan at karin na wasan pitung besis ing sarili na, at kumayap ne kanita king sakit nang lepra. Inya meko yang mua i Naaman. Ngana, Bala ku mo lumual ya ban makikit kanaku ampon manalangin king Ginu Dios at iyatyat no ding gamat na tulid ning lepra ku ban kumayap ku. E la wari mas malinis ding ilug ning Abana at Farpar king Damasco kesa karing ilug ning Israel? E malyari wari ing karin na ku mu manos ban kumayap? Inya meko yang mua. Lepitan de ring ipus na at ngara kang Naaman, Nung sinabi na pu ning propeta kekayu ing gawan yu ing metung a mabayat a bage, e yu wari gawan ita? Nu pa kasi anti ngening sinabi na kekayu ing manos kayu karin at kumayap kayu? Inya dinulung ya i Naaman king Ilug ning Jordan at pitung besis yang migpalbug karin, antimo ing sinabi na ning propeta Eliseo. At kinayap ya. Meging malinis ing balat na anti ing balat na ning anak a malati. Kayabe ding tauan na, belikan neng Naaman i Eliseo at ngana, Ngeni balu ku na king alang dios king yatu nune mu ing Dios ning Israel. Ipakisabi kung mayap, tanggapan mu sana ing kakung regalu. Nganang propeta Eliseo, Daramdaman na ku ning mabie Ginu kakung susuyuan, e ku tanggap nanuman keka. Pinilit neng Naaman ban kuanan nang Eliseo ing babie na, oneng tinggian na. Inya nganang Naaman, Anti na ning e ka bisang tanggap regalu kanaku, malyari na ku man kayang magdalang gabun a akarga da ring aduang asno? E na ku munie ain-a-durulukan o nanumang ain para karing aliwang dios nune mu king Ginu. Sana patawaran na ku ning Ginu neng antabayanan ke ing kanakung ari neng sasamba ya king templo nang Rimmon, ing kikilalanan nang dios ning Siria. Patawaran na ku sana ning Ginu neng makatalan ya kanaku ing ari at sasamba ku king templo nang Rimmon. Nganang Eliseo, Muli na kang payapa. At meko ne i Naaman. Inyang marayu neng bagya i Naaman, nganang Gehazi, ing kasaup nang Eliseo, Kaganaka na naman ning panginuan ku kang Naaman. E na tinggap ing babie na. Daramdaman na ku ning mabie Ginu, tagalan ke i Naaman at maniawad ku agyang nanu mu. Inya tegalan neng Gehazi i Naaman. Inyang ikit nang Naaman ing ating tatagal, kinuldas ya king karwahe na at seganan ne. Ngana, Nanu, masalese ing heganagana? Pekibat nang Gehazi, Wa, masalese ing heganagana. Pepatagal na ka kanaku ning panginuan ku ban sabian keka king ating dinatang a aduang propeta a miembru king aguman da ring propetang manuknangan king bulubundukan ning Efraim. Nung malyari kanu dinan meng atlung libung pirasung pilak at aduang kapiblas a imalan. Nganang Naaman, Tanggapan mu la ding anam a libung pirasung pilak. Pinilit na lang binie kang Gehazi at dinatuk na la karing aduang suput at mibalut ya pang aduang kapiblas a imalan. Pepadala na la karing adua nang ipus, at linakad lang makauna kang Gehazi. Inyang miras ne i Gehazi king bunduk-bundukan, kinua na ing darala da ring aduang ipus at selikut na king bale, at saka na na la pepalakuan at meko la. Kaybat, minta ya ketang lugal nung nu ya karin i Eliseo, ing panginuan na. Kitang nang Eliseo, Nukarin ka ibat, Gehazi? E na ku man meko, nganang mekibat Gehazi. Oneng nganang Eliseo, Gehazi, e wari atyu ku king espiritu inyang kinuldas ya ing taung ita king karwahe na ban saganan na ka? Ngeni wari ing pamananggap salapi, imalan, mulahan olibo, at ubas, tupa, at baka o ipus lalake at babae? Inya milipat keka ing lepra nang Naaman at karing maging lahi mu king kapilan man. Mikasakit yang lepra i Gehazi; maputi yang anting yelu ing balat na inyang meko ya king arapan nang Eliseo. Misan a aldo, linapit la kang Eliseo ding propetang pamahalan na. Ngara, Eliseo, maskup ne para kekatamu ing lugal a pitutuknangan tamu. Paintulutan yu kami sanang munta king Jordan; mangutud kaming dutung ban makagawa kaming apituknangan mi. Sulung ikayung bala, nganang mekibat Eliseo. Ngana ning metung, Eliseo, nung malyari, tukian yu kami sana. Wa, nganang mekibat Eliseo. At miyabe-abe lang minta king Jordan ban mangutud dutung. Inyang mangutud na lang dutung, menakbag ya king danum ing taram ning palakul ning metung karela. Nganang kinulisak, Makamal a Eliseo, menakbag ya king danum ing taram ning palakul. Inandam kia mu! Nganang kinutang Eliseo, Nukarin ya menakbag? Tiru ne ing lugal nung nu ya menakbag. Kinutud yang sanga i Eliseo at inatsa ne king danum, at pepagato ne ing taram ning palakul. Kuanan me, nganang Eliseo. Inabut ne at kinua. Kanitang panaun a ita, makigera ya ing ari ning Siria laban king Israel. Mengutang ya ing ari ning Siria karing opisyal na at kaybat sinabi na, Mibili kung kampu karin at karing lugal a anti kareta. Nganang pepayatad amanung Eliseo king ari ning Israel, E kayu pupunta karetang lugal a deta uling atyu la karin manayang manambang ding sundalus ning Siria. Inya pengilagan da la ring lugal a binggitan nang Eliseo. Ulit-ulit neng inaus pansin Eliseo ing ari ning Israel ban makapaningat ya tungkul king balak ning ari ning Siria. Inya megulu ya isip ing ari ning Siria at pepayaus na la ring opisyal na at ngana karela, Sabian yu kanaku ing tutu. Ninu kekayu ing kakampi na ning ari ning Israel? Pekibat ning metung karela, Ala metung man kekami, Makamal a Ari. I Eliseo a propeta ning Israel ya ing magsalita king ari ning Israel king heganaganang sasabian yu pati itang isipan yu neng atyu kayu king kuartu yu. Nganang minutus ning ari, Sulung, panintunan ye ban aparakap ke. Ating sinabi king ari ning Siria king atyu ya king Dotan i Eliseo. Inya peparala yang dakal a sundalus a pakakabayu at karwahe king Dotan. Bengi na inyang miras la karin at kibkuban de ing siudad. Itang kabukasan, mibangun ya ing kasaup nang propeta Eliseo; ikit na la ding dakal a sundalus a makapadurut king siudad. Ngana kang Eliseo, Makamal a Eliseo, nanu ing gawan tamu? Nganang Eliseo, E ka tatakut. Mas dakal la ring kakampi tamu kesa karela. Kanita nganang menalangin Eliseo, O Ginu, ibuklat mu la ding mata na ban akit na. At biklat ne mata ning Ginu ing kasaup nang Eliseo. Inyang lumawe ya, ikit ne ing bulubundukan a mitmung kabayu at karwaheng api king paligid nang Eliseo. Inyang lulusub na la ring sundalus ning Siria, nganang menalangin Eliseo, O Ginu, bulagan mu la sana deting sundalus. At binulag na la ning Ginu, antimo ing inawad nang Eliseo. Kanita ngana karelang Eliseo, Aliwa iti ing dalan at ing siudad. Tuki ko kanaku at ituru ke ing taung panintunan yu. At dela na la Samaria. Inyang milub na la Samaria nganang menalangin Eliseo, O Ginu, ibuklat mu lang pasibayu ding mata ra ban manakit la. Biklat na la mata ning Ginu, at ikit da king atyu la pala Samaria. Inyang ikit na la ning ari ning Israel ding sundalus ning Siria, nganang kinutang kang Eliseo, Paten ku la, makamal a propeta? Paten ku la? Pekibat na, E mu la papaten. Paten mu la wari ding taung kekang abihag king kapamilatan na ning sarili mung espada at pana? Ipasadia mu lang pamangan at inuman, at kaybat papagbalikan mu na la king karelang ari. Inya pepasadia yang dakal a pamangan para karela. Inyang meyari na lang mengan at minum, pepalakuan na na la ban mibalik king karelang ari. Manibat na kanita, e ra ne lisuban ding sundalus ning Siria ing bansa ning Israel. Kalabas da ring mapilan a panaun, tinipun na lang Aring Benhadad ning Siria ding sundalus na at kibkuban de ing Samaria. Mika maragul a danup king siudad. Meluat ing pangakubkub na inya minabut yang walung pulung pirasung pilak ing alaga na ning buntuk ning asno, at limang pirasung pilak ne man ing kapitnang librang takla ning patipati. Misan a aldo, maglakad ya ing ari ning Israel king lele nang pader ning siudad. Ating metung a babaing minaus. Ngana, Makamal a Ari, saupan yu ku pu sana! Nganang mekibat, Nung e na ka saupan ning Ginu, e ra ka malyaring asaupan. Nukarin ku kumang trigu at katas ubas ban isaup ku keka? Ngana pang sinabi ning ari, Nanu wari ing problema mu? Nganang mekibat, Sinabi na kanaku ning babai ing kanan mi ya ing anak ku, at kabukasan ing anak na ya naman ing kanan mi. Inya linutu ke ing anak ku at pengan mi ya. Kabukasan, sinabi ku king ing anak na ya ing tutuki ming kanan, oneng selikut ne. Inyang dimdam ning ari ing sinabi na ning babai, ginabak ne ing imalan a susulud na uli na ning lungkut. Ikit da ring taung atyu karin king makaimalan ne palang saku uli na ning maragul nang kalungkutan. Ngana, Mananu na sanang paten na ku ning Dios nung ngeni e ke pa pepatabtab a batal i Eliseo a anak nang Safat! Atyu ya kanita king bale i Eliseo; kayabe na lang pakalukluk ding makatuang manimuna ning Israel. Papunta ne man kanita ing inutusan ning ari ban tabtaban ne batal i Eliseo. E ya pa miras karin ing inutusan ning ari sinabi na nang Eliseo, Itang makamate taung ita mitubud yang tau ban tabtaban na ku batal. Datang ya ing tubud at kayabe ne ing panginuan na kagulutan na. Isara ye ing pasbul potang datang ya ing tubud at e ye paluban. Magsalita ya pa i Eliseo inyang datang ya ing ari, at ngana kang Eliseo, Ing pepasari king kasakitan ya ing Ginu. Obat kailangan pang panayan keng maluat ing Ginu? Nganang mekibat Eliseo, Pakiramdaman mu ing sasabian na ning Ginu. Oyni ing pasabi na, Bukas, king anti kaniting oras, ketang pasbul dalan ning siudad ning Samaria makasali kang metung a takal a arina o aduang takal a sebada king alagang metung a pirasung pilak. Ngana ning lalaking mag-asikasu king ari, Talasuyu ning Dios, e mapalyari yan agyang pang ibuklat ne ning Ginu ing awang ning banua. Pekibat nang Eliseo, Akit mu mu rin bukas king iti mapalyari oneng e ka makapangan. Atin kanitang apat a taung maki sakit lepra at atyu la king pasbul dalan ning siudad. Ngara king metung at metung, Obat keti tamu manenaya king kamatayan tamu? Nung lungub tamu king siudad, mate tamu mu rin uling maragul ing danup. Nung e ta naman mako, mate tamu munaman. Masanting pa ing munta tamu king kampu da ring sundalus ning Siria. Mayap, nung e ra katamu paten. Nung paten da katamu, ita na ya ing kawakasan tamu. Inyang daralumdum na, minta la king kampu da ring sundalus ning Siria. Ala metung mang taung ikit da karin inyang miras la, uling kaburian na ning Ginu ing makaramdam lang inge da ring dakal a sundalus a pakakabayu at karung panggera. Inya ngara ding sundalus ning Siria, Beyaranan na la ning ari ning Israel ding ari da ring Hiteo at ding tau Ehipto ban lusuban da katamu. Inya meko la inyang daralumdum na; likuan de ing kampu ra, ding kabayu ra at asno, at ing sabla-sabla, at tinakas la ban iligtas ing bie ra. Inyang datang la ring apat a lalaking sakitan lepra, linub la king metung karing tolda. Mengan la at minum. Kaybat, kinua ra ing ikit dang gintu, pilak, at imalan at selikut da. Linub la naman karing aliwang tolda at kinua ing buri da at kaybat selikut da naman. Ngara king metung at metung, E ustu ing gagawan tamu. Iti aldo ne ning mayap a balita, oneng sasarilinan ta ya. Nung manaya ta pang angga bukas, siguradu tamung miparusan. Tara, ipabalu tamu karing tauan ning ari. Inya meko la at karas da king pasbul dalan ning siudad sinabi ra karing guardia da ring pasbul dalan, Minta kami king kampu da ring sundalus ning Siria at ala metung mang tau karin subali mu karing pakataling kabayu, asno, at ding tolda ra. Kilisak da ring guardia ning pasbul dalan ing balita angga king miras king palasyu. At king bengi mu ring ita mibangun ya ing ari at tinipun na la ngan ding opisyal na. Ngana karela, Sabian ku ngeni kekayu nung nanung gawan da kekatamu ding sundalus ning Siria. Balu ra king danupan tamu, inya meko la ban salikut king marangle. Dakpan da katamung mabie kabud linual tamu king kampu ra, at makalub na la kanita king siudad tamu. Ngana ning metung karing opisyal, Makamal a Ari, mitubud kayu pung mapilan a lalaki at ipagamit yu la karela ding limang kabayung mitagan ban abalu tamu nung nanu ing milyari karin. Maging mayap a balita king mabilug a Israel nung makapagbalik lang mabie, at nung mate no man mangari na la mu kekatang makatagan king siudad a mate munaman. Inya memili lang mapilan a lalaki; pepasaken da la karing aduang karwahe at tiburan da la at penabilinan king siasatan da nung nanu ing milyari karing sundalus ning Siria. Miras la ding tubud angga king Ilug ning Jordan. Kabang maglakbe la ikit da ing imalan at ding kagamitan a likuan da ring sundalus ning Siria uli na ning pamamalagua rang makatakas. Mibalik la ring mituburan at belita ra king ari ing karelang ikit. Minta la ring memalen na ning Israel king kampu da ring sundalus ning Siria, at kinua ra ngan ing bage likuan da. Inya metupad ing sinabi na ning Ginu king ing metung a pirasung pilak makasali yang metung a takal a mapinung arina o kaya aduang takal a sebada. Ing mitutukan mag-guardia king pasbul dalan palub king siudad ya ing lalaking mag-asikasu king kailangan na ning ari. Antimo ing sinabi nang propeta Eliseo, medamusak ya at mete inyang delanan de ring dakal a tau. Mipaltutu itang sinabi nang Eliseo king ariking itang kabukasan ing metung a pirasung pilak makasali yang metung a takal a mapinung arina o kaya aduang takal a sebada. Oneng e ya meniwala ing lalaking mag-asikasu king ari agyang pang ibuklat ne kanu ning Ginu ing awang ning banua. Inya sinabi nang Eliseo, Akit mu mu rin bukas king mapalyari, oneng e ka makapangan. At iti pin ing mepalyari inyang apandamusak de ring taung daralan king pasbul dalan ning siudad, at mete ya. Nganang sinabing Eliseo king babaing tau Sunem a ima na ning anak a lalaking pepasublian nang mebie, Mako na kayu at ing pamilya mu at lumawe aliwang pituknangan yu uling tikda na ning Ginu ing mika maragul a danup king mabilug a bansa kilub ding pitung banua. Memintu ya ing babai king sinabi nang Eliseo a talasuyu ning Ginu. Meko ya at ing pamilya na, at menuknangan la king sakup ning Filistia kilub ding pitung banua. Kalabas da ring pitung banua, mibalik ya king sadia rang tuknangan. Pintalan ne ing ari at pasaup ya ban mibalik yang pasibayu king bale na at gabun. King oras namang ita, ing ari at i Gehazi, ing kasaup nang propeta Eliseo, mipagsalita la. Ngana ning ari kang Gehazi, Isalita mu no mo kanaku ding bage makapagmulala a gewa nang Eliseo. Kabang istoria neng Gehazi itang mete a pepasublian nang mebie Eliseo, dinatang ya ing babaing ima na ning anak a pepasublian nang mebie Eliseo ban aduan ing saup ning ari a mibalik sana ing bale at ing gabun na. Nganang Gehazi king ari, Makamal a Ari, oyni ing babai at ing anak a pepasublian nang mebie Eliseo! Kitnan ne ning ari ing babai nung tutu pin ing sinabi nang Gehazi, at pekibat na king iti katutuan. Inya inaus ne ning ari ing metung karing kayaduangan na at ngana, Gawa kang paralan ban mibalik king babai ing bandi na at pati na ing pupul king gabun na manibat na kanitang meko ya angga na king pamagbalik na ngeni. Minta ya i Eliseo king Damasco. Masakit ya kanita i Aring Benhadad ning Siria. Abalitan na ning ari king atyu ya king Damasco i Eliseo, ing talasuyu ning Dios. Inya inutusan ne ning ari i Hazael king magdala yang regalu at puntalan ne i Eliseo ban ikutang king Ginu, king kapamilatan nang Eliseo, nung kumayap ya pa. Meko ya i Hazael ban makikit kang Eliseo. Migdala yang dakal at miyayaliwang regalu, ing masanting dili king Damasco, at seke na karing apat apulung kamelyu. Inyang akatagpu na ne, ngana kang Eliseo, Tiburan na ku pu ning talasuyu yung i Benhadad a ari ning Siria ban ikutang kekayu nung kumayap ya pa. Nganang mekibat Eliseo, Mibalik na ka king ari at sabian mu king kumayap ya, oneng pepabalu na kanaku ning Ginu king mate ya mu rin. At linawe neng maratnang Eliseo i Hazael angga king e ya mipaindatun. Kaybat na nita, tinulu ing lua nang Eliseo. Kitnan neng Hazael, Obat kikiak kayu? Nganang mekibat Eliseo, Uling balu ku ing kasiran a gawan mu karing memalen na ning Israel. Panyilaban mu la ring lugal dang pakakuta, pamaten mu la ring karelang kayanakan a lalaki, ipaspas mu la king gabun ding anak dang mangalati at laslasan a atian ding babaing mabuktut. Nganang Hazael, Makananu kung agawa yang bageng yan ngening e na ku man mayupaya? Pekibat nang Eliseo, Pepabalu na kanaku ning Ginu king maging ari na ka ning Siria. Likuan neng Hazael i Eliseo at mibalik ya king panginuan nang i Aring Benhadad. Nganang mengutang ning ari, Nanu ing sinabi na kekang Eliseo? Pekibat na, Siguradu kayu kanung kumayap. Kabukasan, kinangwa yang ulas i Hazael at sinoso ne king danum. Kaybat, tekap ne king lupa na ning ari at mete ya. I Hazael ya ing menalili kang Benhadad bilang ari na ning Siria. Inyang lima neng banuang mag-ari king Israel i Joram a anak nang Ahab, i Jeoram a anak nang Jeosafat meging ari ya king Juda. Atlu yang pulu't aduang banua kanita at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding walung banua. Pekiapusan na ing e mayap dang ugali ring meging ari ning Israel antimo i Ahab a katuangan na uling ayasawa ne ing anak na. Gewa na itang e mayap king akakit na ning Ginu. Makanyan man, e ne bigsak ning Ginu ing Juda alang-alang king talasuyu nang i David, uling pengaku na king papanatilian neng mag-ari ing pamilya na kabang panaun. King panaun nang Jeoram kanita ya mig-rebeldi ing Edom laban king Israel at mibili yang sarili nang ari. Inya minta ya i Jeoram king Zair a kayabe da ring karu nang panggera at ding pekapun da. Oneng ding Edomita peligiran da la, inya tinakas la itang kabengian at minuli la bale ring sundalus na. Manibat na kanita mikawani ne ing Edom king Juda. King panaun mu ring ita ya mig-rebeldi ing Libna. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Juda ing heganaganang depat nang Jeoram. Mete ya i Jeoram at mikutkut ya king kutkutan da ring ari king Siudad nang David. Ing anak nang i Ahazia ya ing menalili bilang ari. Inyang labing adua neng banuang mag-ari king Israel i Joram a anak nang Ahab, i Ahazia a anak nang Jeoram meging ari ya king Juda. Adua yang pulu't aduang banua kanita at mig-ari ya king Jerusalem kilub ning pabanua. I ima na ya i Atalia a anak nang Aring Ahab at ingkung ne i Aring Omri ning Israel. Pekiapusan na ing e mayap nang ugali ning pamilya nang Ahab a ingkung na. Gewa na itang e mayap king akakit na ning Ginu antimo ing gewa na ning pamilya nang Ahab a katuangan na uling ayasawa ne ing metung karing anak na. Mekisangga ya i Aring Ahazia kang Aring Joram ning Israel inyang lisuban de i Aring Hazael ning Siria. Milaban la king Ramot Gilead at asugat de ring sundalus ning Siria ing Aring Joram. Mibalik ya king Jezreel ban paulu ne ing sugat na. Delawan neng Ahazia a anak nang Jeoram inyang abalitan neng mika kapanamdaman ya. Inaus neng propeta Eliseo ing metung karing kayanakan a propeta at ngana, Abe, gayak ka at munta ka king Ramot Gilead. Dalan me ing lulanan a ating larung olibo. Potang miras na ka karin, panintunan me i Jehu a anak nang Jeosafat at apu nang Nimsi. Lapitan me at ilaut karing kayabe na at ituki me king metung a kuartu. Kaybat, itugtug mu ing larung olibo king buntuk na at sabian mu, Oyni ing pasabi na ning Ginu: Lalanian da ka bilang ari ning Israel! Kaybat na nita, mako na kang agad. At minta ya king Ramot Gilead ing kayanakan a propeta. Karas na karin, ikit na lang magpulung ding pakalukluk a opisyal da ring sundalus. Ngana karela, Atin ku pung buring sabian king pekapun. Nganang mekibat Jehu, Ninu ing buri mung akasabi kekami? Ngana ning propeta, Ikayu pu. Tinalakad ya i Jehu at linub la ilang adua king bale. Kanita tigtug na ning propeta ing larung olibo king buntuk nang Jehu at ngana, Oyni ing pasabi na keka ning Ginu, ing Dios ning Israel: Lalanian da ka bilang ari ning balen kung Israel. Paten me ing pamilya nang Ahab a kekang panginuan ban makayablas ku kang Jezebel, ing pepapate karing propeta ku at karing talasuyu ku. Matda ya ing mabilug nang pamilyang Ahab. Paten ku la ding lalaking ating pangataid kang Ahab, matua la man o anak. Gawan ku king pamilya na itang depat ku king pamilya nang Jeroboam a anak nang Nebat ning Israel at king pamilya nang Baasa a anak nang Ahiya ning Israel. King Jezreel de paglapakan at kanan ding asu i Jezebel, inya e ya milibing man. Kaybat nang asabi iti, biklat ne ing pasbul at memalagua yang meko. Inyang mibalik ya i Jehu karing kayabe nang opisyal, ngarang kinutang, Ating problema? Nanu ing buri na keka nitang sira buntuk a taung ita? Nganang mekibat, Balu ye ing taung ita at ing pamagsalita na. Ali mi, ngarang sinabi, sabian mu kekami ing sinabi na keka. Nganang Jehu, Ini ing sinabi na kanaku, Oyni ing pasabi ning Ginu: Lalanian da ka ban maging ari na ka ning Israel. Inyang dimdam da iti agad da lang leko ding balabal da at lidlad da la king daralpakan nang Jehu. Tiniupan da la ring trumpeta at saka la kinulisak, Luid ya ing Aring i Jehu! Migplanu ya i Jehu a anak nang Jeosafat at apu nang Nimsi laban kang Aring Joram a kayabe ra kanita ring Israelitang magdipensa king Ramot Gilead laban kang Aring Hazael ning Siria. Atyu ya kanita i Aring Joram king Jezreel ban paulu ne ing sugat a bunga na ning pamakilaban na kang Aring Hazael ning Siria. Nganang Jehu, Nung tune ra kayung kapanalig, ala kayung paintulutan metung man a makalual king Ramot Gilead ban muntang mamalita king Jezreel. Kaybat na nita, sinake ya king karwahe na at minta ya king Jezreel. Atyu ya pa kanita king Jezreel i Aring Joram at paymawi ya. Karin ne dinalo ning Aring Ahazia ning Juda. Ikit neng daratang ning guardiang atyu king tore ning Jezreel i Jehu at ding tauan na. Nganang kinulisak ning guardia, Atin kung akakit mapilan a taung daratang! Pekibat nang Joram, Mitubud kang sundalus a sake king kabayu ban ikutang karela nung kapayapan ing saria ra. Meko ya ing mituburan ban saganan na la. Ngana inyang akatagpu ne i Jehu, Pakutang ning ari nung kapayapan ing saria yu. Nganang mekibat Jehu, E ka makialam! Munta ka kagulutan ku. Ngana nitang guardiang atyu king tore, Akatagpu na na la ning tubud tamu oneng e ya pa magbalik keti! Inya mitubud yang pasibayu at kitang nia naman ning tubud itang pakutang na ning ari. Oneng ing pekibat nang Jehu, E ka makialam! Munta ka kagulutan ku. Pasibayu yang kinulisak ing guardiang atyu king tore. Ngana, Akatagpu na na la ning tubud oneng e ya pa magbalik! Balamu sira ya buntuk ing manimuna karing taung daratang at mabilis yang papulaying kabayu a antimo i Jehu a anak nang Nimsi. Kanita nganang Joram, Isadia ye ing karwahe ku. At inyang makasadia ne ing karwahe sinake ya i Aring Joram at sekian nia namang Aring Ahazia ing karwahe na ban saganan de i Jehu. Akatagpu re king marangle a bandi nang Nabot. Nganang kinutang Joram kang Jehu, Kapayapan ing saria mo? Pekibat nang Jehu, Makananung mika kapayapan ngening angga ngeni atin pang pamanyamba karing idolo at pamangulam a panimunan nang ima mung i Jezebel? Inya binalik neng Joram ing karwahe ban tumakas at agnan nang kilisak, Ahazia, iti kataksilan! Kinua neng Jehu ing pana at ing paslu na at pinana ne king anggang sikanan na i Joram at mituran ya king gulut. Tinaglus ya ing paslu king pusu nang Joram at milugmuk ya king karwahe na. Nganang Jehu kang Bidkar a kayabe na king karwahe, Ibuat me at iyatsa king marangle nang Nabot ning Jezreel. Atatandanan mu inyang miyabe kata king gulut ning karwahe nang Ahab a tata na kanitang sinabi na ning Ginu ing anti kanyan laban kang Ahab: Napun, ikit ku ing pamakamate kang Nabot at karing anak nang lalaki. At king lugal a iti karin da ka singilan. Inya ibuat me ing bangke nang Joram at iyatsa king marangle nang Nabot ban matupad ing sinabi na ning Ginu. Inyang ikit nang Aring Ahazia ing milyari kang Aring Joram, tinakas yang papunta king Bet Hagan. Oneng tegal neng Jehu at nganang kinulisak, Paten ya naman! Asugat de ring tauan na at milugmuk ya i Ahazia king karwahe na a paukiat na king dalan ning Gur malapit king balen ning Ibleam. Ikua nang miras king siudad ning Megido at karin ya mete. Kinua re ding opisyal na ing bangke na at seke king karwahe ban iyuli king Jerusalem. Kitkut de king kutkutan da ring ari king Siudad nang David. Labing metung neng banuang mag-ari king Jerusalem i Joram a anak nang Ahab inyang mig-ari ya i Ahazia king Juda. Kaybat na nita, mibalik ya i Jehu king Jezreel. Inyang abalu na iting Jezebel, pinintahan na la ring pilatan da ring mata na, inayus ne ing buak na, at saka ya tinando king awang. Kitnan ne i Jehu inyang lulub ne king pasbul dalan ning siudad. Ngana, Kapayapan ing saria mo Zimri a mekamate king aring kekang panginuan? Tinalanga ya i Jehu at nganang kinulisak, Ninu ing kakampi ku? Ninu? Tinando la ring adua o atlung lalaking kapun. Ngana karelang Jehu, Inakbag ye ing babaing yan! At nikbag de i Jezebel. Tinalamsik ing daya na king pader at karing kabayu. Delanan de ring kabayu at karwahe na ning grupu nang Jehu ing katawan nang Jezebel. Linub ya i Jehu at mengan ampon minum. Kaybat sinabi na, Ikayu na ing bala king babaing yan a misumpa. Ikutkut ye uling anak yang ari. Inyang lual la ring miyutusan ban ikutkut i Jezebel, ala lang disnan nung e mu ing bungu na, ing bitis na, at ing gamat na. Mibalik la kang Jehu at sinabi ra ing ikit da. Kanita nganang Jehu, Iti ya ing sinabi nang matupad ning Ginu, inyang migsalita ya king kapamilatan na ning talasuyu nang i Elias: Kanan de ring asu king Jezreel ing katawan nang Jezebel. Misalbag yang anting dinat ning animal ing bangke na, inya ala metung mang makakilala king ya i Jezebel. Atin yang pitung pulung anak a lalaki i Ahab king Samaria. Ginawa yang sulat i Jehu at peparala yang kopia karing pamuntuk da ring siudad, karing pikabaluan a memalen, at karing manibala karing anak nang Ahab. Ngana ning sulat: Silatanan da kayu uling ikayu ing manibala karing anak na ning aring kekayung panginuan. At atin kayung kabayu, karwahe, at sandata subali pa king makabakud yang pader ing kekayung siudad. Ngeni, pilinan ye ing pekamayap karing anak ning kekayung panginuan, at ya ing ilukluk yu king tronu bilang kayalili nang tata na. Kaybat na nita, idipensa ye nanuman ing malyari. Oneng liban na la ning takut ding pamuntuk ning Samaria. Ngara, Nung e re malyaring sambutan ding aduang ari, itamu pa kaya? Inya peparala yang amanu kang Jehu ing talapamahala ning palasyu, ing gobernador ning siudad, ding pikabaluan a memalen, at ding manibala. Ngana ning mensahi: Talasuyu yu kami at pamintuan mi ing nanumang iyutus yu. E mi ya tulutan maging ari ing ninuman, inya gawan yu itang minamayap yu. Silatanan na lang pasibayung Jehu. Ngana ning kaduang sulat, Nung tune kayung makapanig kanaku at makasadiang mamintu king nanumang iyutus ku, tabtaban yu la batal ding anak nang Aring Ahab at idala yu la ding buntuk da kanaku bukas king Jezreel king anti kaniting oras. Atyu la king pamaningat da ring pikabaluan a memalen ning Samaria ding pitung pulung lalaking anak nang Aring Ahab. Inyang tinggap de at abasa ing sulat nang Jehu, tibtab da la batal ding pitung pulung anak. Binili da la king basket ding buntuk da at pepadala da la kang Jehu a atyu kanita king Jezreel. Dinatang ya ing tubud at ngana kang Jehu, Dela da na la ken ding buntuk da ring anak nang Aring Ahab. Kanita inutus nang Jehu, Salesen yu la king aduang tumpuk at ibili ketang pasbul dalan ning siudad; paburen yu la karin angga bukas abak. Kabukasan, linual ya i Jehu; makatalakad ya arapan da ring tau. Ngana karela, Ala kayung kasalanan king milyari. Aku ing migtangka laban king Aring Joram at ing mekamate. Ninu ring mekamate karen? Sukat yung abalu king ala yang sinabi ing Ginu laban karing lahi nang Ahab a e mo sa metupad. Tiparan na ning Ginu itang pengaku na king kapamilatan na ning talasuyu nang i Elias. Inya pete na lang Jehu ding kamaganak nang Ahab a manuknangan king Jezreel. Pete na la naman ding opisyal nang Ahab, ding kakaluguran na, at ding pari. Ala yang tigan mabie. Kaybat na nita, meko ya i Jehu at minta ya king Samaria. King paglakad na ketang lugal a ausan dang Kampu ding Pastul, akasalubung na la ring mapilan karing kamaganak nang Aring Ahazia ning Juda. Nganang kinutang karela, Ninu ikayu? Pekibat da, Kamaganak na kaming Ahazia. Papunta kami king Jezreel ban ibie mi ing kagalangan karing anak ning ari at ing imang reyna. Nganang minutus Jehu karing tauan na, Dakpan yu lang mabie! Dekap da la at pete ketang lele na ning kulkul ning Kampu ding Pastul. Apat lang pulu't adua ring pete ra; alang mitagan mabie. Kalako nang Jehu karin, akasalubung ne i Jonadab a anak nang Rekab. Inatu neng Jehu at kaybat kitnan ne. Ngana, Kalupa da ka kaya kapanamdaman at makasadiang sumaup kanako? Pekibat nang Jonadab, Wa. Kanita nganang Jehu, Nung makanyan, iduang me ing gamat mu kanaku. Diwang ne ing gamat na at inalalayan neng Jehu ban makasake ya king karwahe. Nganang Jehu, Tuki ka kanaku ban akit mu nung nu anti karagul ing katapatan ku king Ginu. At miyabe lang miglakbe makasake king karwahe na. Inyang miras na la Samaria, pete na la ngan Jehu ding kamaganak nang Ahab; ala yang tigan mabie. Iti ya ing katuparan na ning sinabi na ning Ginu kang Elias. Kaybat na nita, tinipun na lang Jehu ding memalen na ning Samaria at ngana karela, Ditak mung kasuyuan ing binie nang Ahab kang Baal, oneng aku maragul ing isuyu ku. Ausan yu la ngan ding propeta nang Baal, ding pari na, at ding sasamba kang Baal. Ala kayung kakalinguan metung man karela uling miyain kung maragul a ain-sakripisyu kang Baal. Paten ya ing ninumang e datang. Iti paralan nia mung Jehu uling buri na la ngang paten ding sasamba kang Baal. Ngana pang minutus, Mitatag kayung metung a kapulungan para king kapanyamban kang Baal. At memintu la. Pepabalu re ing utus nang Jehu king mabilug a Israel. Dinatang la ring sasamba kang Baal; ala metung man a e dinalo. Misisiksikan la king templo nang Baal; mitmu yang tau. Nganang Jehu king talaingat imalan a susulud king templo, Dinan mu lang imalan a isulud ding sasamba kang Baal. Kaybat na nita, linub ya king templo nang Baal i Jehu at i Jonadab a anak nang Rekab, at nganang Jehu karing taung atyu karin, Siguraduan yung ala metung man a sasamba king Ginu ing atyu keti; bukud mung ding sasamba kang Baal ilang sukat atyu. Kaybat na nita, linub ya i Jehu at i Jonadab ban miyain ain-sakripisyu at ain-a-durulukan. Bayu iti, atin yang tilduan walung pulung guardia king lual ning templo. Nganang minie panabilin karela, Ala kayung paburen a makatakas karing taung pabante ku kekayu. Paten ke ing ninumang magpabaya kekayu. Inyang ayari na nang Jehu ing pamiyain karing ain, nganang sinabi karing guardia at opisyal, Lungub na kayu at gisanan yu lang paten. Ala kayung paburen makatakas! Inya linub la at pete do ngan king kapamilatan da ring espada ra, at inugse king lual ding bangke. Kaybat, minta la king kakilubkiluban ning templo nang Baal at liwal de ing sagradung asias at silaban de. Inya lesak de ing sagradung asias at ing templo nang Baal. Kaybat na nita, gewa reng kasilyas angga na ngening aldong iti. King anti kanitang paralan na leko Jehu ing pamanyamba kang Baal king Israel. Makanyan man, e na gilutan Jehu ing e mayap a gewa nang Jeroboam a anak nang Nebat a pepasari king pangababad na king pamikasala ning Israel king kapamilatan ning pamanyamba karing gintung biserung baka karin king Betel at Dan. Ngana ning Ginu kang Jehu, Uli na ning gewa mung masalese ing matulid king akakit ku at atuparan mu ing heganaganang buri kung malyari kang Ahab at king pamilya na, ding anak mu ila ring lukluk king tronu ning Israel angga king kapat a lahi. Oneng e na pemintuan Jehu king mabilug nang pusu ing kautusan ning Ginu, ing Dios ning Israel. E na kewanian ing e ustung dapat nang Jeroboam a meging sangkan ning pangababad na ning Israel king pamikasala. Karing dinatang a panaun, pegumpisan neng leti ning Ginu ing gabun a sasakupan ning Israel. Simbut na lang Aring Hazael ning Siria ding Israelita at sekupan ding lugal da manibat king aslagan ning Jordan angga king Aroer ning Ilug ning Arnoning mabilug a Gilead at Bashan nung nu la manuknangan ding tribu nang Gad, Ruben, at ning dane Aslagan ning Manase. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Israel ing heganaganang depat nang Jehu. Mete ya at mikutkut king Samaria. Ing anak nang i Jeoahaz ya ing menalili bilang ari. Mig-ari ya i Jehu king Israel kilub ding aduang pulu't walung banua. Inyang abalitan nang Atalia ing pete re ing anak nang i Aring Ahazia, minie yang utus a paten la ngan ding kamaganak na ning pamilya ning ari ning Juda. Oneng kinua neng Jeoseba, ing anak nang Aring Jeoram at kasing-ibpa nang Ahazia, i Joas a anak nang Ahazia at sinese ne king metung nang kuartu ning Templo. Karin ne selikut ban e ne akit Atalia, inya e ya mepate i Joas. Karin ya menatili i Joas at ing maningat nang i Jeoseba kilub ding anam a banua kabang i Atalia ya ing reynang mamahala king kayarian. Inyang miras na ing kapitung banua, pepayaus na lang Jeoiada ding opisyal da ring sundalus a guardia ning ari at ding guardia ning palasyu. Sinabi na karela ing mitipun la king Templo nung nukarin na la ayagkat kayabe ning taimtim a pangaku king gewa nang planu. Kaybat na nita, pepakit ne karela i Joas, ing anak nang Aring Ahazia. Nganang minie utus karela, Potang gampanan yu ing kekong katungkulan king Aldo ning Sabbath, banten ne ning katlung dake kekayu ing palasyu, talakad yang magbante king pasbul dalan ning Shur ing tutuking katlung dake, at ing metung pang katlung dake kagulutan da ring aliwang guardia. Ding aduang grupu a e makatutuk king Aldo ning Sabbath ila ring magbante king Templo ban ingatan ya ing ari. Kayabe da ring makabagut yung espada banten ye i Aring Joas. E ye lalakuan; tukian ye nu ya man munta. Paten ya ing ninumang lumapit kekayu. Memintu la ring opisyal king inutus nang Jeoiada. Inya tinipun na la ning metung at metung karela ding tauan nadetang makatutuk gusal neng Aldo ning Sabbath at detang ali. Binie na lang Jeoiada karing opisyal ding tandus at kalasag a bandi nang Aring David. Makasikap la ring sandata king Templo. Kaybat na nita, pinuestu na la ring sundalus a pakasandata king makapadurut ning arap ning Templo ban ingatan ya ing ari. Linual neng Jeoiada ing anak ning ari at pinutung ne ing korona. Kaybat binie ne ing libru ning kautusan, tigtugan neng larung olibo at pisiag neng ari. Memalakpak la ring tau at ngarang kinulisak, Luid ya ing ari! Inyang dimdam nang Atalia ing inge da ring guardia at ding tau, pintalan na la king Templo ning Ginu. Miglalawe ya at ikit ne ing ari a makatalakad lele ning asias, antimo ing meging kaugalian. Atyu la lele ning ari ding opisyal at ding talatiup karing trumpeta. Magsaya la ring heganaganang memalen at tutiupan da la ring karelang trumpeta. Ginabak nang Atalia ing susulud nang imalan uli na ning sukal ning lub na at nganang kinulisak, Taksil! Taksil kayu ngan! Nganang minutus ning paring i Jeoiada karing opisyal a ating tia dinalan a sundalus, Ilual ye ing babaing ita king pilatan da ring aduang hilera da ring guardia, at paten ya ing ninumang magtangkang magligtas kang Atalia. Sinabi nang Jeoiada ita uling e ne buring paten da i Atalia king kilub ning Templo. Inya dekap de at dela king palasyu at pete re ketang lugal a ausan dang Pasbul dalan ding Kabayu. Kaybat na nita, pepagawan neng kasunduan Jeoiada ing ari at ding memalen na king ila ngan maging memalen na la ning Ginu; ginawa ya namang kasunduan ing ari at ding memalen. Kaybat, minta la ding memalen king templo nang Baal at lesak de at pemalbal ding rebultu. Pete re i Matan, ing pari nang Baal, king arap da ring altar. Mitalaga yang guardia i Jeoiada king Templo ning Ginu. Tiki na la ring opisyal da ring grupu a ating tia dinalan a sundalus, ding guardia ning ari, at ding guardia ning palasyu, at miyabe-abe reng liwal ing ari king Templo ning Ginu at inatad de king palasyu. Dinalan ya i Joas ketang Pasbul dalan da ring Guardia at linukluk ya king tronu. Migsaya la ring heganaganang memalen king mitmung tula, at mipayapa ya ing siudad uling pete re king palasyu i Atalia. Meging ari ne ning Juda i Joas inyang idad yang pitung banua. Pitu neng banuang mag-ari i Jehu ning Israel inyang meging ari ya i Joas king Juda. At mig-ari ya i Joas king Jerusalem kilub ding apat apulung banua. I ima na ya i Zibia a tau Beerseba. Katanggap-tanggap ngan king akakit na ning Ginu ing gewa nang Aring Joas uling tiruanan neng Jeoiada, ing pari. Oneng e na la leko ding altar a atyu karing mangatas a lugal. Inya sindu ra karin ding tau ing pamiyain ain-sakripisyu at dinuluk lang insenso. Inaus na lang Joas ding pari at ngana karela, Tipunan yu la ring salaping binie da ring tau bilang sagradung ain da king Templo ning Ginu ding salaping ibat king buis a pansarili at ding kusang lub a inain da. Tanggapan yu la at ila ring salaping gamitan yu king pangalarin na ning Templo ning Ginu. Oneng ala la pang apalarin ding pari king Templo agyamang miras na ing aduang pulu't atlung banuang pamag-ari nang Joas. Inya pepayaus neng Aring Joas i Jeoiada, ing pamuntuk da ring pari at ding aliwa pang pari. Nganang kinutang karela, Obat e yu pa apalarin ing sira king Templo? Inya manibat ngeni e na kayu malyaring tanggap at talan salapi. Intriga yu la ban magamit la king pangalarin na ning Templo. Neyunan da iti ding pari king e da la tanggapan ding salaping babie da ring tau at ing e na la mangasiwa king pangalarin na ning Templo. Kaybat na nita, kinangwa yang baul i Jeoiada at bisbusan ne ing takap na. Binili ne ing baul lele ning altar, ketang dane wanan palub king Templo. Ding paring makatutuk magbante karin king pasbul ila ring mibibili karing salaping darala da ring tau para king Templo ning Ginu. Potang akit deng mitmu na ing baul, datang ne man ing kalihim ning ari at ing Pekapun ding Pari ban lasawan da la at timbangan ding salaping melikum para king Templo ning Ginu, at idatuk da la karing suput. Kaybat dang alista ing alaga ra ding salapi, ibie da la karing taung mangasiwa king pamaglarin ban pamayad karing kalpinteru, karing mangontrata, karing kanteru, karing manabas batu ampon manialing materialis para king pangalarin na ning Templo, at king aliwa pang gastus. Alang megamit karing salapi para pamayad karing megawang palangganang pilak o sipit para karing sulu ning templo o silyo o kopa o trumpeta o nanumang kasangkapan a pilak o gintu. Megamit la ngan ding salapi king pamamayad karing magobra at para king materialis a kailangan king pangalarin na ning Templo. E la meniawad kwenta karing taung mengasiwa king pamamayad karing magobra uling megobra la king mitmung katapatan. E da la bildug king baul ding ain tungkul king pamanatbus at ding ain-para-king-pangapatawaran-ning-kasalanan uling mangaintulid la karing pari. King panaun a ita lisuban ne at sinakup ning Aring Hazael ning Siria ing Gat at kaybat ing Jerusalem naman. Kinua na la ngang Aring Joas ding sagradung bage a telaga ra king Ginu ding makatua nang i Jeosafat, Jehoram, at Ahazia, ding ari na ning Juda ampon ding regalung ya mismu ing minie at ing heganaganang gintu king kaban ning Templo at ning palasyu. Pepabie na ngan kang Aring Hazael ning Siria at meko ne kanita king Jerusalem at ding sundalus na. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Juda ing heganaganang gewa nang Aring Joas. Misapakat la ring opisyal laban kang Aring Joas at pete re king Bet-milo, ketang dalan papunta Sila. Ding opisyal a mekamate kang Aring Joas ila ri Jozacar a anak nang Simeat at i Jeozabad a anak nang Somer. Mikutkut ya i Joas king kutkutan da ring ari king Siudad nang David. Ing anak nang i Amazia ya ing menalili bilang ari. Inyang kaduang pulu't atlung banua na ning pamag-ari nang Joas a anak nang Ahazia king Juda, kanita ne man meging ari king Israel i Jeoahaz a anak nang Jehu, at mig-ari ya king Samaria kilub ding labing pitung banua. E mayap ing gewa na king akakit na ning Ginu uling tikian na ing e mayap nang ugaling Aring Jeroboam a anak nang Nebat. Inya tiki ne king pamikasala ing Israel. E ya kinawani king e mayap a dapat. Inya mibua ing mua ning Ginu laban king Israel, at pepailalam na la kilub ning makabang panaun king upaya nang Aring Hazael ning Siria at kang Benhadad a anak na. Menalangin ya i Jeoahaz king Ginu at pekiramdaman ne ning Ginu uling ikit na ing labis a pamanalipustang gagawan na ning ari ning Siria. Mitubud yang metung a manimuna ing Ginu at mikabus la king bigsikan ning Siria. Inya antimo ing sadia pasibayu lang mibiebie king kapayapan ding Israelita. Oneng e la ginulut karing kasalanan nung nu na la tiki ning Aring Jeroboam. Sindu ra ing e ustung gagawan da at menatili ya king Samaria ing rebultu ning diosang i Asera. Ala yang mitagan a sundalus i Jeoahaz subali mu karetang limang pulung sundalus a pakakabayu, apulung karung panggera, at apulung libung sundalus, uling lesak na la ning ari ning Siria at demusak anting alikabuk. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Israel ing heganaganang gewa nang Jeoahaz at pati na ing katapangan na. Mete ya at mikutkut king Samaria, at ing anak nang i Jeoas ya ing menalili bilang ari. Inyang katlung pulu't pitung banua na ning pamag-ari nang Joas ning Juda, kanita ya meging ari king Israel i Jeoas a anak nang Jeoahaz, at mig-ari ya king Samaria kilub ding labing anam a banua. E munaman mayap ing depat na king akakit ning Ginu. Tikian na ing e mayap nang alimbawang Jeroboam, ing aring menimuna king pangababad na king kasalanan ning Israel. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Israel ing heganaganang gewa nang Jeoas pati na ing katapangan a pepakit na king pamakilaban na kang Aring Amazia ning Juda. Mete ya i Jeoas at mikutkut ya king kutkutan da ring ari ning Samaria, at ing anak nang i Jeroboam a Kadua ya ing menalili bilang ari. King panaun a ita, mika sakit ya i propeta Eliseo at grabi ing kabilian na. Dinalo ne ning Aring Jeoas ning Israel. Tatang, tatang ko! nganang menangis ning ari. Ika ing mayupayang mimingat ning Israel! Nganang Eliseo, Kuma kang pana at mapilan a paslu. Memintu ya ing Aring Jeoas. Kaybat, nganang Eliseo, Talnan me ing pana. Memintu ya ing ari at timpak na lang Eliseo ding gamat na king gamat na ning ari. Kanita nganang Eliseo, Ibuklat me ing awang bandang aslagan, king Siria. Memintu ya ing ari. Kaybat nganang Eliseo, Ibugnus me ing paslu. Memintu ya ing ari. Kanita nganang propeta Eliseo, Ita ing paslu ning tagumpe ning Ginu, ing paslu ning tagumpe laban king Siria. Lubus mu lang sambutan ding sundalus na ning Siria king Afek potang makilaban ka karela. Kaybat, nganang Eliseo king ari, Kuanan mu la ring aliwang paslu at panan me ing gabun. Memintu ya ing ari; pinana neng atlung besis ing gabun at kaybat tinuknang ne. Inya mimua ya i Eliseo at ngana king ari, Sukat lima o anam a besis mung pinana ing gabun ban lubus mu lang sambutan ding sundalus ning Siria, oneng ngeni atlung besis mu lang sambutan. Mete ya i Eliseo at kitkut de. Balang banua grupu-grupu lang Moabita ding lulusub king bansa ning Israel. Misan a aldo, kabang mangutkut lang mete ding Israelita, ikit deng lulusub ing metung karing grupu da ring Moabita. Inya inatsa da nia mu ing bangke king kutkutan nang Eliseo, at kaybat milayi na la. Mebie ya at tinalakad inyang digpa ya ing bangke karing butul nang Eliseo. Pepasakitan neng Aring Hazael ning Siria ing Israel king kekaban na ning pamag-ari nang Jeoahaz. Oneng meging malunusan ya at maganaka karela ing Ginu uli na ning kasunduan na kang Abraham, Isaac, at Jacob. E na peintulut ing magisan lang mate, inya sinaupan na la; e na la kelinguan angga ngeni. Inyang mete ne i Aring Hazael ning Siria, ing anak nang i Benhadad ing menalili. Mekilaban ya i Aring Jeoas ning Israel laban kang Benhadad at atlung besis neng simbut. Inya abawi na lang Jeoas ding siudad ning Israel a sekupan nang Hazael inyang panaun na ning pamag-ari nang Jeoahaz a tata nang Jeoas. King kadua nang banua ning pamag-ari nang Jeoas a anak nang Jeoahaz king Israel, kanita ne man mig-ari king Juda i Amazia a anak nang Joas. Adua yang pulu't limang banua inyang mag-ari ya, at mig-ari ya Jerusalem kilub ding aduang pulu't siam a banua. I ima na ya i Jeoadin ning Jerusalem. Gewa na itang katanggap-tanggap king akakit na ning Ginu, agyang e na kalupa ning gewa na ning makatua nang i David. Tikian na itang gewa nang Joas a tata na. E na la pepalako ding altar da ring paganu a atyu karing mangatas a lugal, inya sindu da ring tau ing pamiyain ain-sakripisyu at ing pamanduluk insenso. Inyang matatag na ing pamag-ari na, pepapate na la ring opisyal a mekamate king ari a tata na. Oneng e na la pepapate ding anak da uling tikian ne itang kautusan a atyu king Kautusan nang Moises. Anti ya kaniti: E la sukat papaten ding pengari uli da ring kasalanan ding anak ni papaten ding anak uli da ring kasalanan ding pengari. Ing paten ya mismu ing ginawa king kasalanan. Mekapate yang apulung libung sundalus a Edomita i Amazia karin king Kapatagan ning Asin at abihag ne ing Sela. Inaus ne iting Jokteel, ing lagyu na angga ngeni. Kanita peparala yang tubud i Amazia kang Aring Jeoas ning Israel ban amunan ne king labanan. Ngana, Ikata naman ing milaban ngeni. Nganang peparalang pakibat Aring Jeoas ning Israel kang Amazia ning Juda, Peparala yang amanu king tanaman a sedro ing tanaman a suksuk king Bunduk ning Lebanon. Ngana, Ibie me ing anak mung dalaga king anak kung baintau ban maging asawa ne. Oneng ating malyap a animal a dinalan at demusak ne ing tanaman a suksuk. Simbut mia mu ing Edom at ngeni meging palalu na ka. Sukat na kang tumula king tagumpe kimtan mu; e na ka sana lulual king bale mu. E na ka sana manintun pang basaggulu a maging sangkan na ning pangabagsak mu at ning Juda. Oneng e na pinsinan Amazia, inya linusub ya i Aring Jeoas at ding sundalus na. Milaban la king Bet Semes ning Juda. Mesambut la ring sundalus nang Aring Amazia ning Juda karing sundalus na ning Israel, inya minuli ya ing metung at metung karing sundalus king sarili nang tuknangan. Abihag neng Aring Jeoas i Amazia at kaybat lisuban ne ing Jerusalem. Digsa ne ing pader na ning siudad manibat king Pasbul dalan ning Efraim angga na king Pasbul dalan ning Suluk a ating sukad aduang dalan a yarda. Kinua na ngan ing heganaganang gintu at pilak, at ding kasangkapan king Templo ning Ginu at itang king kaban ning palasyu, at kaybat inuli na ngan king Samaria. Migdala ya namang bihag. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Israel ing heganaganang gewa nang Jeoas pati na ing katapangan a pepakit na inyang mekilaban ya kang Aring Amazia ning Juda. Mete ya i Jeoas at mikutkut ya king kutkutan da ring ari king Samaria. Ing anak nang i Jeroboam a Kadua ya ing menalili bilang ari. Inyang mete ya i Aring Jeoas ning Israel, mebie ya pang labing limang banua i Aring Amazia ning Juda. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Juda ing heganaganang gewa nang Amazia. Ating misapakat king Jerusalem a paten ya i Amazia, inya tinakas yang minta king Lakis. Oneng tikian de karin at pete re. Seke re king kabayu ing bangke na ban ibalik king Jerusalem, at kitkut de king kutkutan da ring ari king Siudad nang David. Labing anam yang banua kanita i Uzzia. Kinua de ring memalen na ning Juda at ya ing gewa rang ari bilang kayalili nang Amazia a tata na. Ya ing pepatalakad pasibayu king Elat at binalik ne king Juda inyang mete ne i Amazia a tata na. King kalabing limang banua na ning pamag-ari nang Amazia a anak nang Joas ning Juda, kanita ya meging ari king Israel i Jeroboam a anak nang Jeoas, at mig-ari ya king Samaria kilub ding apat apulu't metung a banua. E mayap ing gewa na king akakit na ning Ginu; tikian na ing e mayap nang dapat Aring Jeroboam, ing anak nang Nebat a meging dalan ning pangababad na king kasalanan ning Israel. Ya ing makirapat king pangabalik da ring gabun a sadia nang sakup ning Israel, manibat king Pidadalanan ning Hamat angga king Dagat a Mete, agpang king sinabi na ning Ginu, ing Dios ning Israel, king kapamilatan na ning talasuyu nang i Jonas a anak nang Amitai, ing propeta a menibatan king Gat Hefer. Ikit na ning Ginu ing maragul a kasakitan a daralanan da ring Israelita, ipus la man o malaya. Ala metung mang sinaup karela. Inya linigtas na la king kapamilatan nang Aring Jeroboam a Kadua a anak nang Jeoas, uling e na naman sinabi ing buran ne lagyu ing Israel king yatu. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Israel ing heganaganang gewa nang Jeroboam a Kadua pati ing katapangan a pepakit na king labanan at nung makananu neng binalik king Israel ing Damasco at ing Hamat. Mete ya at mikutkut i Jeroboam king kutkutan da ring ari. Ing anak nang i Zacarias ya ing menalili bilang ari. King kaduang pulu't pitung banua na ning pamag-ari nang Jeroboam a Kadua ning Israel kanita ya meging ari i Uzzia a anak nang Amazia king Juda. Labing anam yang banua kanita at mig-ari ya Jerusalem kilub ding limang pulu't aduang banua. I ima na ya i Jecolia ning Jerusalem. Mayap ing gewa na king akakit na ning Ginu, antimo ing gewa nang Amazia a tata na. Makanyan man, e na la pepalako ding paganung altar karing mangatas a lugal. Inya sindu da ring tau ing pamiyain ain-sakripisyu at pamanduluk insenso. Pepasakit ne ning Ginu i Uzzia angga king mete ya. Lepra ing meging sakit na at king aliwang bale ya menuknangan. Ing anak nang i Jotam ya ing memahala king kayarian. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Juda ing heganaganang gewa nang Uzzia. Mete ya i Uzzia at mikutkut ya king kutkutan da ring ari king Siudad nang David, at ing anak nang i Jotam ya ing menalili bilang ari. King katlung pulu't walung banua na ning pamag-ari nang Uzzia king Juda kanita ya mig-ari king Israel i Zacarias a anak Jeroboam a Kadua. Mig-ari ya king Samaria kilub ding anam a bulan. E mayap ing gewa na king akakit na ning Ginu, antimo ing gewa da ring makatua na. Tikian na ing gewa nang pamikasalang Jeroboam a anak nang Nebat a meging dalan na ning pangababad na ning Israel king kasalanan. Mekisapakat ya i Sallum a anak nang Jabes laban kang Zacarias. Pete neng Sallum i Zacarias karin king Ibleam, at ya ing menalili bilang ari ning Israel. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Israel ing heganaganang gewa nang Zacarias. Inya metupad ing sinabi na ning Ginu kang Jehu inyang sabian na: Ding anak mu angga king kapat a lahi ilang mag-ari king Israel. King katlung pulu't siam a banua na ning pamag-ari nang Uzzia king Juda kanita ya mig-ari king Israel i Sallum a anak nang Jabes. Mig-ari ya king Samaria kilub na mu ning pabulan. King panaun a ita, dinatang ya king Samaria i Menahem a anak nang Gadi; ibat ya king Tirza. Pete ne i Sallum at ya ing menalili bilang ari. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Israel ing heganaganang gewa nang Sallum at ing pamisapakatan a gewa na. Inyang meko ya i Menahem king Tirza papunta king Samaria, lisuban ne ing Tapua. Lesak ne ing lugal at pete ding memalen uling e re buring padalanan ding taung manuknangan karin. Lesak ne ing Tapua at layun lislas a atian ding heganaganang babaing mabuktut. King katlung pulu't siam a banua na ning pamag-ari nang Uzzia king Juda kanita ya meging ari king Israel i Menahem a anak nang Gadi. Mig-ari ya king Samaria kilub ding apulung banua. E mayap ing gewa na king akakit na ning Ginu. King kekaban na ning pamag-ari na, tikian na ing e mayap a gewa nang Jeroboam a anak nang Nebat a meging dalan king pangababad na ning Israel king kasalanan. King panaun a ita, lisuban neng Aring Pul ning Asiria ing Israel. Atlung pulu't walung toneladang pilak ing binie nang Menahem kang Aring Pul ban saupan neng manatiling ari king Israel. Alikum na lang Menahem ding pilak inyang pinilit na lang munie tia limang pulung pirasung pilak ding lalaking mabandi king Israel ban ibie king ari na ning Asiria. Inya meko ya at mibalik i Aring Pul king sarili nang bansa. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Israel ing heganaganang gewa nang Menahem. Mete ya at mikutkut, at ing anak nang i Pekaya ya ing menalili bilang ari ning Israel. King kalimang pulung banua na ning pamag-ari nang Uzzia king Juda kanita ya meging ari king Israel i Pekaya a anak nang Menahem. Mig-ari ya king Samaria kilub ding aduang banua. E mayap ing gewa nang Pekaya king akakit na ning Ginu. Tikian na ing e mayap a gewa nang Jeroboam a anak nang Nebat a meging dalan na ning pangababad na ning Israel king kasalanan. I Peka, ing anak nang Remalia at metung karing opisyal na, mekisapakat ya laban kang Pekaya. Mituki yang limang pulung lalaking ibat king Gilead at pete re i Pekaya ketang kakilubkiluban nang kuta ning palasyu ning Samaria. Ya ing menalili bilang ari. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Israel ing heganaganang gewa nang Pekaya. King kalimang pulu't aduang banua na ning pamag-ari nang Uzzia king Juda kanita ya meging ari king Israel i Peka a anak nang Remalia. Mig-ari ya king Samaria kilub ding aduang pulung banua. E mayap ing gewa na king akakit na ning Ginu. Tikian na ing e mayap a gewa nang Jeroboam a anak nang Nebat a meging dalan na ning pangababad na ning Israel king kasalanan. King panaun na ning pamag-ari nang Peka king Israel kanita ne sinakup Aring Tiglat Pileser ning Asiria ing Ijon, Abel Bet Maaca, Janoa, Kedes, ing Hazor, at ding lugal sakup ning Gilead, Galilea, at Neftali. Kaybat, dela na la king Asiria ding taung bihag na. King kaduang pulung banua na ning pamag-ari nang Jotam a anak nang Uzzia, mekisapakat ya i Hosea a anak nang Ela laban kang Aring Peka; pete ne at ya ing menalili bilang ari. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Israel ing heganaganang gewa nang Peka. King kadua nang banua ning pamag-ari nang Peka a anak nang Remalia king Israel, kanita ya meging ari king Juda i Jotam a anak nang Uzzia. Meging ari ya inyang idad yang aduang pulu't limang banua, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding labing anam a banua. I ima na ya i Jerusa, ing anak nang Zadok. Mayap ing gewa na king akakit na ning Ginu, antimo ing gewa nang Uzzia a tata na. Makanyan man, e na la leko ding paganung altar a atyu karing mangatas a lugal. Inya sindu ra ding tau ing pamiyain ain-sakripisyu at pamanduluk insenso. Pepagawa neng Jotam ing Pasbul dalan dane Norti ning Templo ning Ginu. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Juda ing heganaganang gewa nang Jotam. King panaun a ita ne tinubud ning Ginu i Aring Rezin ning Siria at i Aring Peka ning Israel ban lusuban ya ing Juda. Mete ya i Jotam at mikutkut ya king kutkutan da ring ari king Siudad nang David. Ing anak nang i Ahaz ya ing menalili bilang ari. King kalabing pitung banua na ning pamag-ari nang Peka a anak nang Remalia kanita ya mig-ari king Juda i Ahaz a anak nang Jotam. Idad neng aduang pulung banua kanita, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding labing anam a banua. E mayap ing gewa na king akakit na ning Ginu; e na kalupa ning gewa na ning makatua nang i David. Ing tikian na ya ing e mayap dang alimbawa ding mapilan a meging ari na ning Israel. Dilukan ne ing metung nang anak a lalaki bilang ain-sakripisyu antimo ing ugali dang makasumami ding taung tinabi ning Ginu inyang palub na la ring Israelita king gabun a mipangaku. Miyain yang ain-sakripisyu at dinuluk insenso karing altar a atyu karing mangatas a lugal, karing bunduk-bundukan, at karing balang lalam da ring tanaman. Lisuban neng Aring Rezin ning Siria at Aring Peka ning Israel ing Jerusalem. Kibkuban de oneng e re simbut i Ahaz. Kanita ne abawing Aring Rezin ning Siria ing Elat. Tinabi na la ring tau Juda a manuknangan karin. Manibat na kanita at angga na ngeni ding Edomita ila ring manuknangan karin. Peparala yang tubud i Aring Ahaz kang Aring Tiglat Pileser ning Asiria ban sabian: Tapat mu kung talasuyu. Munta ka keni at iligtas mu ku king ari ning Israel at king ari ning Siria. Lulusuban da ku. Kinua nang Ahaz ing pilak at gintu king Templo ning Ginu at ing king palasyu ban iregalu king ari ning Asiria. Inya lisuban ne ning ari ning Asiria ing Damasco. Sekupan ne at pete ne i Aring Rezin, kaybat dela na la king Kir ding bihag. Inyang minta ya king Damasco i Aring Ahaz ban makikit kang Aring Tiglat Pileser, ikit ne ing metung a altar karin. Pepakopia ne ing kabilugan nang planu ning altar at peparala ne kang Uria a pari. Inya pepagawa neng Uria ing metung a altar agpang ketang planung ibat king Damasco a peparala nang Aring Ahaz. Pepayari ne bayu ya mekapagbalik ing ari. Inyang mekapagbalik ne ing ari ibat king Damasco, ikit ne ing altar; lepitan ne at penikan ne, at miyain yang ain-a-durulukan ampon ain-a-binutil. Subali pa karing ain, tigtug na ing ain-a-inuman at pisik na ing dayang ain-ning-pamisulusulu. Pepalako ne ing altar a tangsu king arap ning Templo ning Ginu at pepabili king dane norti ning altar. Kaybat, nganang minutus Aring Ahaz king paring i Uria, King bayu at maragul a altar mu la iyain ding ain-a-durulukan neng abak at ding ain-a-binutil neng bengi, ding ain da ring tau at ning ari. Ipisik mu king altar ing daya da ring animal a durulukan. Gamitan ke ing altar a tangsu king pamaniawad kausukan king Dios. Tiparan na ngang Uria a pari ing inutus nang Aring Ahaz. Kelag na lang Aring Ahaz ding patungang tangsu at leko na la ding palangganang pipanuasan. Leko nia naman ing maragul a kawang tangsu karing patungang bakang tangsu at binili na la king metung a patungang batu. Pepalako nia naman ing makabukud a luklukan na ning ari king Templo at pepasara ne ing pidadalanan na ning ari neng pupunta ya king Templo ning Ginu. Gewa na ngan iti ban pamatulan ne ing ari na ning Asiria. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Juda ing heganaganang gewa nang Aring Ahaz. Mete ya i Ahaz at mikutkut ya king kutkutan da ring ari king Siudad nang David. Ing anak nang i Hezekia ya ing menalili bilang ari. King kalabing aduang banua na ning pamag-ari nang Ahaz king Juda kanita ya meging ari ning Israel i Hosea a anak nang Ela. Mig-ari ya king Samaria kilub ding siam a banua. E mayap ing gewa na king akakit na ning Ginu, oneng lalung e mayap ing gewa da ring aring minuna. Lisuban neng Aring Salmaneser ning Asiria i Aring Hosea, at simbut ne. Inya memayad yang buis i Aring Hosea balang banua kang Aring Salmaneser. Misan a aldo, atuklasan nang Aring Salmaneser king migtaksil ya i Aring Hosea, uling peparala yang tubud i Hosea king Aring So ning Ehipto. Tinuknang yang mamayad buis i Aring Hosea kang Aring Salmaneser. Inya peparakap ne at pepasukul i Aring Hosea. Lisuban neng Aring Salmaneser ning Asiria ing Israel at kibkuban ne ing Samaria kilub ding atlung banua. King kasiam nang banua ning pamag-ari nang Hosea sekupan ne ning ari ning Asiria ing Samaria, at binihag na la ampon dela ring Israelita king Asiria. Tiknang na la ding mapilan king siudad ning Hala, ding mapilan naman king lele na ning Ilug ning Habor sakup ning Gozan, at ding aliwa pa karing siudad ning Media. Milyari iti karing Israelita uling mikasala la king Ginu karelang Dios, ing milual karela king upaya na ning ari ning Ehipto. Sinamba la karing aliwang kikilalanan dang dios, tikian da ing kaugalian da ring taung tinabi na ning Ginu inyang palub na la ding memalen na king gabun a mipangaku, at tinggap da ing e ustung kaugalian a tinatag da ring ari na ning Israel. Lihim la pang dinapat ding Israelita karing bage a labag king kaburian na ning Ginu karelang Dios. Ginawa lang lugal a pisasamban a kalupa da ring paganu karing karelang siudad, balen, at baryu. Mitalakad lang asias a batu ampon larawan na ning diosang i Asera karing bunduk-bundukan at karing balang lalam da ring tanaman. Dinuluk la namang insenso karing paganung altar antimo ing gagawan da ring taung tinabi na ning Ginu. Pepamua re ing Ginu king kapamilatan na ning e mayap dang gagawan, at sinuyu la karing idolo agyang bawal, agpang king inutus na karela ning Ginu. King kapamilatan da ring tubud at propeta, dininan neng babala ning Ginu ing Israel at ing Juda. Ngana, Lakuan yu na ing e mayap yung daraptan, at mamintu kayu karing utus ku a atyu king Kautusan a sinabi ku karing propetang talasuyu ku. Oneng e la mekiramdam; masias la buntuk anti ding makatua dang e menalig king Ginu karelang Dios. E ra la pinsinan ding kautusan na, e la tinupad king kasunduan a gewa na karing karelang makatua, at migmaklak-maklakan la karing babalang binie na. Sinamba la karing alang kabaldugan a idolo, inya meging ala lang kabaldugan. Mekiapus la karing e mayap dang kaugalian ding bansang makapatulug karela agyang binawal na la ning Ginu. Lebagan da la ngan ding utus na ning Ginu karelang Dios, at ginawa lang aduang biserung bakal a baka. Ginawa la namang rebultu na ning diosang i Asera, simban da la ring batuin, at sinuyu la king kikilalanan dang dios a i Baal. Dilukan da la ring anak dang lalaki at babai bilang ain-sakripisyu karing dios da ring paganu. Sinangguni la karing mamamanula ampon mangkukulam, at king akakit na ning Ginu pepakasangkapan da ing sarili da king pamangawang e mayap. Inya mimua ya karela ing Ginu. King mua na king Israel, tinabi na la ding memalen king akakit na, oneng tinagan na la ring memalen na ning Juda. Oneng e la naman memintu ding memalen na ning Juda karing utus na ning Ginu karelang Dios. Pekiapusan da ing meging e mayap dang ugali ding memalen na ning Israel. Inya sikuil na la ngan ning Ginu ding Israelita. Pepagdusan na la at binie karing gamat da ring karelang kalaban angga king limbug la king akakit na. Inyang apikawani na ne ning Ginu ing Israel king Juda, pinili reng maging ari da ring Israelita i Jeroboam a anak nang Nebat. Penimunan na no mang Jeroboam ding Israelita king pamainggulut king Ginu at king pangababad da king maragul a kasalanan. Pekiapusan da ing e mayap nang dapat Jeroboam; e la pepatugut angga king tinabi na la king akakit na ning Ginu, antimo ing asabi na nang gawan na king kapamilatan da ring propetang talasuyu na. Inya miyugse la ring Israelita king Asiria nung nu la manuknangan angga ngeni. Migdala yang tau ing ari na ning Asiria at ilang pepatuknangan na karing siudad na ning Samaria a sekupan na bilang kayalili da ring Israelita. Ibat la ding tau king Babilonia, Cut, Ava, Hamat, at Sefarvaim. E la sinamba king Ginu inyang megumpisa na lang manuknangan karin. Inya mitubud yang leon ing Ginu at pete da la ring mapilan a tau. Ngana ning balita a miras king ari: E re balu ding taung pepatuknangan mu king Samaria ing batas na ning dios ning kayarian a iti. Inya mitubud yang leon ban pamaten da la ring tau. Nganang minutus ning ari ning Asiria, Ibalik ya karin ing metung karing pari a binihag tamu. Patuknangan ye karin ban ituru na la ding tau tungkul king batas na ning dios ning bansang ita. Inya menuknangan ya king Betel ing metung karing Israelitang paring mebihag at tiru na la ding tau nung makananu reng samban ing Ginu. Makanyan man, ginawa ya pa mu ring dios nang sasamban ing metung at metung karing lahing manuknangan karin. Binili da la ring kikilalanan dang dios karing mangatas a lugal a gewa da ring tau Samaria. Gewa re ding lalaki na ning Babilonia i Sucot Benot, ding lalaki na ning Cut i Nergal, ding lalaki na ning Hamat i Asima, ding lalaki na ning Ava i Nibhaz at i Tartak, ding lalaki na ning Sefarvaim i Adramelek at i Anamelek at silaban da la ring karelang anak bilang ain karing kikilalanan dang dios. Sasamban dia naman ding tau ing Ginu at memili lang miyayaliwang tau ban maging pari da. Ding tau ila ring babie ain para karela karing altar a atyu karing mangatas a lugal. Tune sasamba la king Ginu, oneng sasamba la naman karing sarasarili dang kikilalanan a dios antimo ing kaugalian da ring bansang penibatan da. Makanyan ing gagawan da angga ngeni. E la tatakut king Ginu, at e ra la tutukian ding tuntunan o kautusan a miyabie karing anak nang Jacob a pemalagyuan nang Israel. Ginawa yang kasunduan karela ing Ginu at nganang minutus karela, E kayu sasamba karing aliwang dios o duruku karela o susuyu karela o babie ain karela. Aku ing samban yu, ing Ginu milual kekayu king Ehipto king kapamilatan na ning maragul kung kayupayan at makapagmulalang dapat. Bukud mung aku ing dukuan yu at dinan ain. Pamintuan yu lang mitmung kaingatan ding tuntunan at kautusan a sinulat ku para kekayu. E kayu sasambang aliwang dios, at e ye sukat kakalinguan ing kasunduan a gewa kung kayabe yu. E kayu sasambang aliwang dios. Bukud mung aku, ing Ginu kekayung Dios, ing samban yu at iligtas da kayu karing kalaban yu. Oneng e la mekiramdam karing tau at sindu rang gagawan ing matua rang kaugalian. Sasamba la pin king Ginu, oneng susuyu la naman karing gewa rang idolo. Makanyan munaman ing gagawan da ring anak da ring anak da angga man ngeni. King katlung banua na ning pamag-ari na king Israel Hosea a anak nang Ela, kanita ya meging ari ning Juda i Hezekia a anak nang Ahaz. Adua yang pulu't limang banua i Hezekia inyang meging ari ya, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding aduang pulu't siam a banua. I ima na ya i Abiya, ing anak nang Zacarias. Kalupa nang Aring David a penibatan na, gewa nang Hezekia itang katanggap-tanggap king akakit ning Ginu. Pepalako na la ring paganung altar a atyu karing mangatas a lugal, lesak na la ring asias a batu, at sinira ding larawan na ning diosang i Asera. Pemirasu neng mangalati ing tangsung ubingan a gewa nang Moises, uling angga king panaun a ita duruluk lang insenso ding memalen na ning Israel king tangsung ubingan a inaus da namang Nehustan. Menalig ya i Hezekia king Ginu, ing Dios ning Israel. E ne mika ari pa ing Juda a antimo ya, agyang king milabas a panaun bayu ya mig-ari o detang sinalisi. Menatili yang tapat king Ginu at e sinalangsang karing utus na. Pemintuan na la ngan ding utus a binie ning Ginu kang Moises. Pitnubayan ne ning Ginu at meging matagumpe ya king heganagana nang gewa. Selangsangan ne ing ari ning Asiria at e ya pepailalam king upaya na. Simbut na la ring Filisteo a manuknangan king Gaza, at sekupan na la ring balen at baryung makapadurut king siudad ning Gaza. King kapat nang banua ning pamag-ari nang Hezekia at king kapitung banua na ning pamag-ari nang Hosea king Israel, lisuban ne at kibkuban Aring Salmaneser ning Asiria ing Samaria. Sekupan ne kalabas da ring atlung banua. Inya mebihag ya ing Samaria kanitang kanam nang banuang pamag-aring Hezekia at king kasiam nang banua ning pamag-ari nang Hosea king Israel. Pepayugse na la ning ari ning Asiria ding Israelita karin king Hala, ding aliwa king pampang na ning Ilug ning Habor sakup ning Gozan, at ding aliwa karing siudad ning Media. Mibagsak ya ing Samaria uling e re pemintuan ding memalen na ing Ginu karelang Dios; lebagan de ing kasunduan, at lebagan da la ring heganaganang utus a miyabie kang Moises. E la mekiramdam ni memintu. King kalabing apat nang banua ning pamag-ari nang Hezekia king Juda, i Senakerib a ari ning Siria linusub ya karing makakuta nang siudad ning Juda at abihag na la. Peparala yang mensahi i Hezekia kang Senakerib a atyu kanita king Lakis. Ngana, Mikasala ku, ituknang mu na sana ing pamaglusub mu kekami at ibie ku ing nanumang aduan mu. Meniawad yang apulung toneladang pilak at metung a toneladang gintu. Inya peparala na ngan Hezekia ing heganaganang pilak a atyu king Templo ning Ginu at ning palasyu. Pepabakbak na naman ing gintung pepatapal na karing pasbul at amba da ring pasbul ning Templo, at peparala na ngan kang Senakerib. Peparala yang dakal a sundalus a ibat king Lakis ing ari ning Asiria ban lusuban ya i Hezekia ning Jerusalem. Atyu la ding sundalus king lalam dang pamanimuna ding atlung pekamatas a opisyal. Inyang miras na la Jerusalem, sekupan de ing dalan nung nu la magobra ding gagawang imalan lele ning paligi a pidadalanan na ning danum a manibat king sibul babo. Pepayaus de ing Aring Hezekia at ding atlu karing opisyal na ilang meko ban makikit karela. Ding tauan nang Hezekia ila ri Eliakim a anak nang Hilkia; ya ing mamahala king palasyu; i Sebna a kalihim ning palasyu; at i Joa a anak nang Asaf a mamahala karing maulagang papelis. Ngana ning metung karing opisyal da ring sundalus ning Asiria, Sabian yu kang Hezekia ing pasabi na ning ari ning Asiria: Ninu ing pagsandalan mu king kekang kapanaligan? Isipan mu galang king ding amanu malyari dang sambutan ing gelingan at ing dakal a bilang da ring sundalos? Ninu ing panaligan mung sumaup keka laban kanaku? Ing Ehipto a mengaring balbal a timbu a tumusuk mu king gamat ning tau at sumugat king ninumang magsandal kanite? Makanyan ya ing ari na ning Ehipto karing manalig king kayarian na. Nung sabian munaman king ing Ginu Dios ya ing panaligan mu, aliwa wari ya ing atyu karing altar at karing mangatas a lugal a pepalako nang Hezekia, at sinabi king Juda at Jerusalem king bukud lang samba king arap ning altar ning Jerusalem? Ngana pa ning opisyal ning Asiria, Me keni at makipagsalita ka king panginuan kung ari ning Asiria. Dinan da kang aduang libung kabayu, nung manakit kang tau a sake. Nung asahan mu la ring karung panggera at ding sundalus a pakakabayu ning Ehipto, makananu meng adaig agyang ing pekamainang opisyal ning ari? Pota galang isipan mu king e na balu ning Ginu ing pamunta ku keti ban lasakan ke iting lugal? Ing Ginu mismu ing minutus kanakung lusuban ke at lasakan ing lugal a iti. Ngarang mekibat di Eliakim, Sebna, at Joa, Nung malyari sana, magsalita kayu kekami king salitang Aramaico uling aintindian mi. E yu kami sana pakipagsalitan king salitang Hebreo king daramdaman da ring kabalen ming atyu karing pader. Nganang sinabi karela, Pepapuntan na ku ning kanakung panginuan ban sabian iti, e mu king panginuan mu nune pati karing taung atyu karing pader a kalupa yung mangan king sarili yung dinat at minum king sarili yung imi. Kaybat na nita, tinalakad ya ing opisyal a tubud at nganang migsalitang masikan king salitang Hebreo ning Juda. Pakiramdaman yu ing amanu na ning marangal a ari ning Asiria! Oyni ing pasabi na: E kayu pailinlang kang Hezekia. E na kayu malyaring iligtas karing gamat ku. E ye paniwalan agyang pang sabian nang iligtas na kayu ning Ginu o e na ipaintulut ning Ginu ing manabu ya karing gamat ku ing siudad yu. E ye pakiramdaman i Hezekia. Pasabi na ning ari ning Asiria king lumual na kayu ken at sumuku na. Ipaintulut na naman ing makapangan kayu karing tanaman yung ubas at higera, at minum karing sarili yung talaga angga na king idala na kayu king bansa a kalupa na ning kekayu ban karin na kayu manuknangan. Karin ating mulahan ubas at makainum kayung alak, at ating arina ban makapangan kayung tinape. Lugal de iti ring tanaman a olibo, larung olibo, at ning pulut-panilan. E kayu mate, nung makiramdam kayu kanaku. E ye pakiramdaman i Hezekia uling lilinlangan na kayu mu neng sasabian nang iligtas na kayu ning Ginu. Atin na waring dios karing aliwang bansa a mekapagligtas karing bansa ra king gamat na ning ari ning Asiria? Nu la karin ngeni ding dios ning Hamat at Arpad? Nu la karin ding dios ning Sefarvaim, Hena, at Iva? Ating metung mu man karela a mekapagligtas king Samaria king gamat na ning ari ning Asiria? Ninu karing dios ding bansa ing mekapagligtas karela? Inya ngeni, makananu neng iligtas ning Ginu ing Jerusalem karing gamat ku? Menatili lang tahimik ding tau; e la mekibat uling penabilinan na lang Aring Hezekia ing e la bitasang makibat. Kanita di Eliakim, Sebna, at Joa ginabak da ing susulud dang imalan uli na ning lungkut; mibalik la at minie ulat king ari tungkul king sinabi na ning opisyal a tau Asiria. Inyang dimdam nang Aring Hezekia ing ulat da, ginabak na ing susulud nang imalan uli na ning lungkut na, at kaybat misulud yang sakung imalan at minta ya king Templo na ning Ginu. Tinubud ne i Eliakim, ing opisyal a manibala king palasyu, i Sebna, ing kalihim ning palasyu, at ding makatua karing pari kang propeta Isaias a anak nang Amoz. Makasulud la namang sakung imalan. Oyni ing mensahi a penabilin nang ipayabut da kang Isaias: Ing aldong iti aldo ne ning kaguluan; mipaparusan tamu at mibili king kamarinayan. Mengari tamu king babaing manganak, oneng e ne abait ing anak uli na ning maina ne. Tinubud ne ning ari na ning Asiria ing pekamatas a opisyal na ban lapastanganan ne ing Dios a mabie. Mananu na sanang damdaman na la ning Ginu kekang Dios ding kalapastanganan at parusan na la detang migsalita. Inya ipanalangin mu la king Dios ding mitagan karing kekatamung memalen. Inyang tinggap neng Isaias ing mensahi na ning Aring Hezekia, pepayabut na ing pakibat: Sasabian na keka ning Ginu king e ka sukat mitatakutan king sasabian da ring tau Asiria king ing Ginu e na ka agyung iligtas. Gawa yang paralan ing Ginu ban miras ing balita king ari ning Asiria at ita ing maging sangkan na ning pamagbalik na king sarili nang bansa. At paintulut na ning Ginu ing mate ya king sarili nang bansa king kapamilatan na ning espada. Abalitan na ning opisyal a tau Asiria king meko ne king Lakis ing ari na at makilaban ya king makasiping a siudad na ning Libna. Inya tinaglus ya karin ban mangutang king ari. Miras ing balita karing tau Asiria king ding sundalus na ning Ehipto a panimunan nang Aring Tirhaka ning Etiopia daratang la ban lumusub karela. Inyang dimdam na ning ari peparala yang sulat kang Aring Hezekia na ning Juda ban sabian na: Sinabi na keka ning dios a kekayung panaligan king e kayu manabu karing gamat ku, oneng e ka sa pailinlang kaniti. Marahil abalitan mu na nung nanu ing gagawan na ning ari ning Asiria karing bansa a birian nang lasakan. Isipan mu galang king miligtas ka? Ding makatua ku ila ring minlasak karing siudad na ning Gozan, Haran, at Rezef, at ila ring mekamate karing memalen na ning Beteden a manuknangan king Telasar. Ala metung man karing dios da ing mekapagligtas karela. Nu la karin ngeni ding ari da ring siudad na ning Hamat, Arpad, Sefarvaim, Hena, at Iva? Kinua neng Aring Hezekia ing sulat karing tubud at binasa ne. Kaybat minta ya king Templo ning Ginu; binili ne ing sulat king arapan na ning Ginu, at nganang menalangin, O Ginu Dios ning Israel a makalukluk king tronu babo da ring kerubin, ikang bukud ing Dios a sasakup karing kayarian. Ika ing linalang king yatu at king banua. Ngeni, Ginu, pakiramdaman mu kami sana at lawan mu ing mangapalyari kekami. Pakiramdaman mu, O Dios a mabie, ing heganaganang kalapastanganan a sasabian na kekang Senakerib. Ikami ngan, Ginu, balu mi king ding ari na ning Asiria ilang manyira karing dakal a bansa at likuan da lang makatiwangwang ing gabun, at minyilab karing karelang dios a e naman tune dios, nune larawan la mung gewa da ring gamat ding tau king dutung at king batu. Ngeni, O Ginu kekaming Dios, iligtas mu kami karing tau Asiria ban akilala da ring bansa king ika mung bukud ing Dios. Kanita peparala yang mensahi i Isaias kang Aring Hezekia; sasabian na ing pakibat na ning Ginu tungkul king panalangin na ning ari. Nganang sinabi ning Ginu, Senakerib, kaylian na ka ning siudad ning Jerusalem at pisunusunu na ka. Ninu ing isipan mung kekang lalapastanganan at insultuan? Meging ala kang galang kanaku, ing banal a Dios ning Israel. Tinubud mu la ring kekang talasuyu ban ipagmayabang mu kanaku king kayabe ding karu mung panggera ikua mu lang selakayan ding pekamatas a bunduk na ning Lebanon. Pigmayabang mu pa king kinutud mo ring pekamatas a tanaman a sedro at ding pekamasanting diling tanaman a sipres at king ikua mu lang disan ding pekasuluk dang diling dake da ring gubat. Pigmayabang mu pa king kinulkul kang talaga at minum king danum da ring aliwang bansa, at melangi ya ing Ilug ning Nilo uling dilpak de ring bitis ding sundalus mu. E mu pa wari abalitan king maluat ku nang tingka yan? At ngeni tiparan ku na. Aku ing minie upaya keka ban gawan mu lang tambak-tambak a balbal a batu ding siudad a mangatibe pader. Ala lang akarapat ding taung manuknangan karin; mitakutan la at e la mekabulad. Mengari la king dikut king marangle o king dikut a tutubu king bubungan na ning bale neng tutiupan na la ning mapaling angin a ibat king aslagan. Oneng balu ku ing heganaganang bage tungkul keka, nung nanu ing gagawan mu at nung nukarin ka munta. Balu ku nung makananu kang mimimua kanaku. Abalitan ku ing bigsikan mu at ing ketasan mung lub, at ngeni mibili kung taga king arung mu at paket king asbuk mu at ibalik da ka king mismung dalan nung nu ka menibatan. Kaybat nganang Isaias kang Aring Hezekia, Oyni ing tanda ning bage mapalyari kaniting banuang salukuyan at king tutuking banua. Ing bukud mung kanan ya ing kabud na tinubu, oneng king tutuking banua makatanam kang trigu at pupulan mu at makatanam ka namang ubas at makapangan ka karing bunga ra. Detang mitagan king bansang Juda lumabung lang anting tanaman a malalam a yamut king gabun at mamunga la. Mika tau king Jerusalem at king Bunduk ning Zion uli da ring mitagan, uling ita ing buri nang mapalyari ning Ginu. Ita ya naman ing sinabi na ning Ginu tungkul king ari na ning Asiria: E ne luban ing siudad ni makabugnus agyang metung mung paslu. Alang sundalus a pakakalasag a makalapit king siudad, at alang makagawang kambilan a pangubkub kaniti. Magbalik ya king mismung dalan a ibatan na at e ne bitasang aluban ing siudad. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Idipensa ke at ingatan ing siudad para king sarili kung dangalan at uli na ning pangakung binie ku king talasuyu kung i David. King benging ita minta ya king kampu da ring tau Asiria ing metung a anghel ning Ginu, at mekamate yang dinalan walung pulu't limang libung sundalus. Itang kabukasan a abak a maranun, inyang migising la ring memalen, ikit da lang pakapase; mete la ngan! Kanita i Senakerib, ing ari ning Asiria, minatras ya at migbalik ya king Nineve. Misan a aldo, kabang sasamba ya king templo ning dios nang i Nisrok, ding adua karing anak nang lalaki, i Adramelek at i Sarezer, pete re karing karelang espada at kaybat tinakas lang minta king sakup ning Ararat. I Esarhadon, ing metung na pang anak, ya ing menalili bilang ari na ning Asiria. Kanita mu ring panaun a ita, mesakit ya i Aring Hezekia at digsu nia mete. Delawan neng propeta Isaias a anak nang Amoz at ngana, Sasabian na keka ning Ginu king ayusan mu na ing heganagana, uling e na ka kumayap. Isadia mu na ing sarili mu king kamatayan. Minarap ya i Hezekia king pader at menalangin ya. Ngana, O Ginu, e mu sana kakalinguan king siyuan da kang mitmung katapatan at kalausan a lub, king parati kung magkapilit gawan itang buri mung pagawa kanaku. At menangis yang kapait-paitan. Likuan neng Isaias ing ari, oneng bayu ya mekadalan king libutad na ning patyu ning palasyu, sinabi na ning Ginu king magbalik ya kang Hezekia, ing pamuntuk da ring memalen na ning Ginu, at sabian na ing anti kaniti: Aku, ing Ginu, ing Dios na ning makatua mung i David, dimdam ku ing panalangin mu at ikit ku ing lua mung tinulu; pakayapan da ka at king katlung aldo lungub ka king Templo. Paintulutan da ka pang mie kilub ding labing limang banua. Iligtas da ka at ing siudad ning Jerusalem king ari na ning Asiria. Isundu ku ing pamagdipensa king siudad alang-alang king sarili kung dangalan at uli na ning pangaku a binie ku king talasuyu kung i David. Sinabi nang Isaias karing sarili nang talasuyu ning ari king tapalan deng dildak a bungang higera ing tigsa na at kumayap ya. Kanita kitang nang Aring Hezekia, Nanung tanda a ing Ginu pakayapan na ku at kaybat ning atlung aldo malyari na kung munta king Templo? Nganang mekibat Isaias, Dinan na kang tanda ning Ginu ban patutuan king tuparan na ing pangaku na. Buri mung ing anino king balitang ning eran ing sumulung yang apulung kalakbangan o matras yang apulung kalakbangan? Nganang mekibat Hezekia, Mayan king anino ing sumulung yang apulung kalakbangan! Payatrasan meng apulung kalakbangan. Menalangin ya king Ginu i Isaias, at pepayatrasan neng apulung kalakbangan ning Ginu ing anino king eran a pepagawa nang Aring Ahaz. Halus king panaun mu ring ita, ing ari na ning Babilonia, i Merodak Baladan a anak nang Baladan, abalitan na king mesakit ya ing Aring Hezekia. Inya peparala yang sulat at regalu. Matula na lang tinggap Hezekia ding tubud na ning ari ning Babilonia. Kaybat na nita, pepakit na karela ing pibandian nang pilak at gintu, ding paniangkap-pamangan at pabanglu. Pepakit na naman karela ing miyayaliwa nang kagamitan king pamakigera. Pepakit na ngan karela ing heganaganang pibandian na ning kayarian na. Kanita minta ya ing propetang i Isaias king Aring Hezekia at nganang mengutang, Nukarin la ibat deting lalaki at nanu ing sinabi ra kekayu? Nganang mekibat Aring Hezekia, Ibat la king marayung bansa; ibat la Babilonia. Ngana pang kinutang Isaias, Nanu ing ikit da king palasyu? Pekibat nang Aring Hezekia, Ikit da ngan ing heganagana. Pepakit ku ngan karela ing heganaganang atyu karing pisisinupan ku king palasyu. Kanita nganang Isaias king ari, Pakiramdaman yu ing sasabian na ning Ginu Mayupaya. Sasabian na king datang ing panaun potang ing heganaganang bage a atyu king palasyu, ing heganaganang tinipun da ring makatua yu masamsam at miras Babilonia. Alang bitasang mitagan. Kuanan da la ring mapilan karing anak yung lalaki at idala Babilonia. Kapunan da la at gawan talapagsilbi king palasyu na ning ari. Ing aintindian nang Hezekia king mika kapayapan at kapanatagan king Jerusalem king kekaban na ning bie na. Inya nganang mekibat, Mayap ing balitang dela mu kanaku a ibat king Ginu. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Juda ing heganaganang gewa nang Aring Hezekia at itang depositung danum a pepagawa na, at ing gewa nang piagusan danum papunta king siudad. Mete ya i Hezekia, at ing anak nang i Manase ya ing menalili bilang ari. Labi yang aduang banua i Manase inyang meging ari ya, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding limang pulu't limang banua. I ima na ya i Hefziba. E mayap ing gewa na king akakit na ning Ginu, uling tikian na ing makasumaming ugali da ring taung tinabi na ning Ginu kanitang lulub la ding Israelita king gabun a mipangaku. Pepatalakad na lang pasibayu ding pisasamban da ring paganu a pepalasak nang Hezekia a tata na. Pepagawa na la ring altar para kang Baal at pepagawa ya namang larawan na ning diosang i Asera antimo ing gewa nang Aring Ahab ning Israel, at sinamba ya karing batuin. Pepagawa yang altar a paganu king Templo ning Ginu, king lugal a sinabi na ning Ginu a karin ya samban king kapilan pa man. Pepagawa ya namang aduang altar para karing aduang asias na ning patyu ning Templo ning Ginu ban samban la karin ding batuin. Silaban ne ing anak nang lalaki bilang ain-sakripisyu. Mewili ya king pamangulam, king pamamanula, king pamanialamangka, at meniawad kausukan karing mamamag-espiritista. Milalu king e mayap ing gewa na king akakit na ning Ginu. Inya pepamua ne ing Ginu. Binili ne king Templo ing larawan nang Asera a pepagawa na, king mismung Templo nung nu na sinabi ning Ginu kang David at king anak nang i Solomon: Keti king Jerusalem, ing Templo, ya ing lugal a pinili ku karing heganaganang sakup dang gabun ding labing aduang tribu ban ken ku misamban. E ku la itabi ding Israelita keting gabun a binie ku karing makatua da, nung pamintuan da lang mitmung katapatan ding kautusan a binie ku king talasuyu kung i Moises. Oneng e la mekiramdam kanaku ding memalen na ning Juda. Linili na lang Manase. Lalung e mayap ing gewa da kesa king gewa da karing taung tinabi na ning Ginu kanitang lulub na la king gabun a mipangaku. Migsalita ya karela ing Ginu king kapamilatan da ring talasuyu nang propeta. Ngana, Gewa na lang Aring Manase ning Juda ding makasumaming bage. Lalung e mayap ing gewa na kesa king gewa da ring Cananeo, at tinake na la king pamikasala ding memalen na ning Juda king kapamilatan da ring idolo na. Inya aku, ing Ginu Dios ning Israel, parala kung kapahamakan king Jerusalem at king Juda, at mangilabut ya king takut ing ninumang makaramdam. Nung makananu keng perusan ing Samaria, makanyan kia namang parusan ing Jerusalem, antimo ing gewa ku kang Aring Ahab ning Israel at karing lahi na. Ilako ke tau ing Jerusalem antimo nung makananu yang lalako dinat ing pinggan at kaybat isakub ya. Lakuan ku la ding taung mitagan at ibie karing karelang kalaban. Sakupan da la at panakawanan uling e mayap ing gagawan da king akakit ku, ing Ginu. Yan ing sangkan nung inya mimua ku manibat na karing makatua da inyang liwal ku la king Ehipto at angga na ngeni. Subali pa kanyan, dakal ya pepapate taung alang kasalanan i Manase; minagus ing daya karing dalan na ning Jerusalem. E pa kayabe ing gewa nang pamanimuna king pangababad na king kasalanan ning Juda king kapamilatan na ning pamanyambang idolo. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Juda ing heganaganang gewa nang Manase at ing kasalanan a gewa na. Mete ya i Manase at mikutkut ya king hardin ning palasyu, ing hardin nang Uza, at ing anak nang i Amon ya ing menalili bilang ari. Adua yang pulu't aduang banua i Amon inyang meging ari ya king Juda, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding aduang banua. I ima na ya i Mesulemet, ing anak nang Haruz ning balen ning Jotba. E mayap ing gewa na king akakit na ning Ginu; tikian na ing e mayap nang gewang Manase a tata na. Tikian ne bakas i tata na king heganaganang gewa na, at sinamba ya karing idolong simban nang tata na. Sikuil ne ing Ginu, ing Dios da ring makatua na; e ya memintu karing utus na ning Ginu. Misasapakat la ring opisyal na at pete re king palasyu na. Kaybat na nita, ding memalen na ning Juda pete da la ring mekamate king Aring Amon, at kaybat gewa reng ari da ing anak nang i Josias. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Juda ing heganaganang gewa nang Amon. Mikutkut ya i Amon king patyu ning hardin nang Uza, at ing anak nang i Josias ya ing menalili bilang ari. Walu yang banua i Josias inyang meging ari ya king Juda, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding atlung pulu't metung a banua. I ima na ya i Jedida a anak nang Adaia ning balen ning Bozkat. Gewa nang Josias itang katanggap-tanggap king Ginu. Tikian na ing mayap nang alimbawang Aring David a makatua na; e ya linisia king dalan a tiru na ning Ginu. Inyang kalabing walung banua na ning pamag-ari nang Josias tinubud ne king Templo ning Ginu i Safan, ing kalihim ning palasyu a anak nang Azalia at apu nang Mesullam. Ngana kang Safan, Munta ka kang Hilkia, ing Pekapun ding Pari. Sabian mu kang Hilkia king isadia na la ring salaping dela da ring tau king Templo ning Ginu a tinipun da ring guardia king pasbul ning Templo. Ibie na la ring salapi karing lalaking mepili ban mamahala king pangalarin ning Templo ning Ginu. Ila ring mamayad karing maglarin king Templo ning Ginu antimo ring kalpinteru, kanteru, karing manialing materialis, at batu. E na kailangan ing maniawad lang kwenta uling tau lang tapat king obra da. Nganang Hilkia inyang miras ne i Safan king Templo, Ikit ke king Templo ning Ginu ing libru ning Kautusan. Binie ne kang Safan at binasa ne. Kaybat, minta ya king ari at ngana, Makamal a Ari, binie da la pu ring talasuyu yu ring salapi karing taung mamahala king pangalarin ning Templo ning Ginu. At ngana pang sinabi, Atin ya pung binie libru kanaku i Hilkia. Binasa neng masikan king arapan na ning ari. Inyang dimdam na ning ari ing mababasa king kautusan, ginabak na ing susulud nang imalan uli na ning lungkut na. Inutus na kang Hilkia a pari, kang Ahikam a anak nang Safan, kang Akbor a anak nang Micaia, king kalihim a i Safan, at king mayordomong i Asaia ing maniawad lang kausukan king Ginu para king ari at para king mabilug a Juda tungkul king turu na ning libru. Ngana pa karela, Maragul ing mua na kekatamu ning Ginu uling e ra gewa ding makatua tamu ing sukat marapat a sasabian na ning libru. Inya meko ya ing paring i Hilkia, i Ahikam, i Akbor, i Safan, at i Asaia at minta la king babaing propetang i Hulda a manuknangan king bayung dake na ning Jerusalem. (Sallum ing lagyu ning asawa na, ing anak nang Tikva at apu nang Haras; ya ing talaingat imalan king Templo.) Belita ra kang Hulda ing milyari. At ngana karela niting babaing propeta, Oyni ing pasabi na ning Ginu, ing Dios ning Israel, ketang mitubud kekayu kanaku: Parala kung kapahamakan keting lugal at karing memalen agpang king makasulat king libru a binasa na ning ari ning Juda. Sikuil da ku at minie lang ain-a-durulukan karing aliwang dios. Pepamua ra ku king gewa da, milalablab ing mua ku karela at e matda. Oyni naman ing sabian yu king aring mitubud kekayu: Aku, ing Ginu Dios ning Israel, mekiramdam ka king makasulat king libru, uling sinisi ka at migpakumbaba arap ku, ginabak mu ing susulud mung imalan, at menangis inyang dimdam mung belan keng kasiran ing Jerusalem at ding memalen na. Gawan keng lugal a makatakut, lugal a gamitan da ring tau bilang metung a sumpa. Dimdam ku ing panalangin mu, at e ku iparala ing kasiran a parala ku king Jerusalem kabang mabie ka. Paintulutan ku ing mate kang payapa. Mibalik la ring tubud kang Aring Josias a darala da ing mensahi. Pepayaus na la ngang Aring Josias ding manimuna na ning Juda at ning Jerusalem, at miyabe-abe lang minta king Templo ning Ginu a kayabe ding pari at propeta at ding heganaganang memalenkalulu at mabandi. Binasa ne karela ing mabilug a libru ning kasunduan a meyakit king Templo ning Ginu. Tinalakad ya ketang paglugalan na ning ari at ginawa yang kasunduan king Ginu king tuparan na la king mabilug nang pusu at kaladua ding kautusan at tuntunan, antimo ing makasulat king libru. At mengaku la ring memalen king tuparan de ing kasunduan. Kaybat, inutusan ne ning ari i Hilkia a matas dili katungkulan karing pari at ding paring kayaduangan na, at ding guardia king pasbul palub king Templo ning Ginu king ilual da la ngan ding bageng megamit king pamanyamba kang Baal, king diosang i Asera, at karing batuin. Pepasilab na la ngan ning ari king lual ning siudad lele ning Kapatagan ning Kidron, at kaybat peparala na king Betel ing abu. Tinabi na la ding paring telaga da ring minunang ari ning Juda ban duluk insenso karing mangatas a lugal ning siudad ning Juda at ning makapadurut ning Jerusalemding paring miyain ain-sakripisyu kang Baal, king aldo, king bulan, karing planeta, at karing batuin. Leko ne king Templo ning Ginu ing larawan na ning diosang i Asera; dela ne iti king siudad ning Kapatagan ning Kidron; silaban ne at linaso neng mapinung-mapinung anting alikabuk, at kaybat sinabug na karing kutkutan da ring taung karaniwan. Pepalasak na la ring kuartu da ring lalaking patutut a manuknangan king Templo ning Ginu. (Ken la naman gagawang imalan ding babai para gamitan king pamanyamba kang Asera.) Tinipun na la ngan king Jerusalem ding pari karing siudad ning Judea at pepalasak na la ding altar karing mangatas a lugal king mabilug a Juda, at pepalasak na la ding altar manibat king Geba angga king Beerseba. Pepalasak na la naman ding altar a megawa para karing kambing a demonyu a malapit king pasbul dalan a pepagawa ning gobernador Josue a atyu banda nang kayli ning pasbul dalan a palub king siudad. E la mipaintulutan ding pari ban sumuyu king Templo, oneng malyari lang makapangan karing tinape alang lebadura a miyabie para karing kalupa dang pari. Pepalasak nia naman ing Tofet king Kapatagan ning Hinom ban ala nang makaduluk pang anak da bilang ain da kang Molek. Pepalako na la ring kabayung telaga da ring meging ari ning Juda para king pamanyamba king aldo, at pepasilab na la ding karwaheng megamit king pamanyamba. (Makasikap la king patyu ning Templo ning Ginu, lele ning pasbul dalan at e marayu king tuknangan nang Natan Melek, ing metung a lalaking matas a katungkulan.) Pepalasak na lang Aring Josias ding altar a atyu king babo ning palasyu. Pepagawa da la reti ding meging ari ning Juda babo ning kuartu nang Aring Ahaz. Pepalasak na la naman ding altar a atyu pilatan da ring aduang patyu ning Templo ning Ginu, at pepalaso na la at inugse ing pulbus da king Kapatagan ning Kidron. Ing pepagawa kareng altar ya i Aring Manase. Pepalasak na la naman ding altar a atyu king aslagan ning Jerusalem, dane mauli ning Bunduk da ring Olibo. Pepagawa na la deti ning Aring Solomon para king pamanyamba karing makasumaming idolo na ning diosang i Astarte ning Sidon, para kang Kemos, ing kikilalanan nang dios ning Moab, at para kang Molek, ing kikilalanan nang dios ning Ammon. Pepalasak na la naman ding sagradung asias a batu at larawan nang Asera, at pepatambun na lang butul mete tau ring lugal nung nu la mitalakad. Pepalasak na la namang Aring Josias ding altar king Betel a pepagawa nang Aring Jeroboam a anak nang Nebat at ing pepasari king pamikasala na ning Israel. Tibag na la ring batu at pepalaso angga king meging alikabuk la, at pepasilab ne ing larawan nang Asera. King pamaglalawe na, ikit na la ding mapilan a pantiun karin king bunduk-bundukan. Pepakulkul na la ring butul at pepasilab na la king altar. King anti kaniting paralan ne lesakan ing altar, agpang king inula na ning propeta ning Dios king maluat nang panaun a milabas. King pamaglalawe na ikit nia namang Aring Josias ing pantiun na ning propetang minie king ula. Nganang kinutang, Kaninu ya pantiun yan? Ngarang mekibat ding memalen na ning Betel, Yan ing pantiun na ning propetang dinatang ibat king Juda at minie ula karing bage gewa yu king altar. Nganang Aring Josias, E ye tataginan; e yu la kikimutan ding butul na. Inya e da la teginan ding butul na pati na ring butul na ning propetang dinatang ibat king Samaria. Pepalasak na la naman ding altar karing siudad ning Samaria a pepagawa da ring minunang ari na ning Israel a meging sangkan king pangabua na mua ning Ginu. Gewa nang Aring Josias itang gewa na king Betel. Pepapate na la ngan ding paring paganu karing mismung altar nung nu la susuyu, at pepasilab king balang altar ding butul mete tau. Kaybat na nita, mibalik ne king Jerusalem. Nganang minie utus Aring Josias karing memalen, Pagselebran ye ing Pamaglagpus bilang pamamie parangal king Ginung kekatamung Dios, antimo ing makasulat king libru ning kasunduan. Ala pang Piesta ning Pamaglagpus ing mipagselebran king Israel o king Juda manibat na kanitang kapanaunan da ring ukum. Ngeni, king kalabing walung banua na ning pamag-ari nang Josias, mipagselebran ya king Jerusalem ing Piesta ning Pamaglagpus. Ing metung pang gewa nang Josias ya ing pepalako na la ding espiritista, ding mamamanula, ding bage kikilalanan dang dios, at ing heganaganang dapat a makasumami king Juda at Jerusalem. Gewa na ita bilang pamanupad karing kautusan a mababasa king librung ikit nang Hilkia, ing Pekapun ding Pari, king Templo ning Ginu. Ala metung mang ari king milabas a panaun o karing meging ari kaybat na a kalupa nang Josias a sinuyu king Ginu king mabilug nang pusu, kaisipan, at sikanan. Pemintuan na la ngan ding kautusan king Batas nang Moises. Oneng mibubua angga ngeni ing mua ning Ginu laban king Juda uli na ning gewa nang Aring Manase. Ngana ning Ginu, Gawan ku king Juda itang gewa ku king Israel. Itabi ku la ding memalen na ning Juda at isakuil ing Jerusalem, ing siudad a pinili ku at ing Templo, ing lugal a pinili ku ban karin samban. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Juda ing heganaganang gewa nang Aring Josias. King panaun na ning pamag-ari na, penimunan no ning Aring Neco ning Ehipto ding dakal a sundalung pakasandata king Ilug ning Eufrates ban saupan ne ing ari ning Asiria. Migkapilit yang sabatan na lang Aring Josias, oneng mete ya king pamakilaban karin king Megido. Binili de ring opisyal na ing bangke na king metung a karwahe at inuli king Jerusalem, at kitkut king kutkutan da ring ari. Ing anak nang i Joahaz ya ing pinili da ring memalen na ning Juda, at linian de bilang ari a kayalili nang tata na. Adua yang pulu't atlung banua i Joahaz inyang meging ari ya king Juda, at mig-ari ya king Jerusalem kilub da mu ring atlung bulan. I ima na ya i Hamutal a anak nang Jeremias ning Libna. Tikian na ing e mayap dang gewa ding makatua na, inya mikasala ya naman king Ginu. Miyangganan ing pamag-ari na inyang mebihag ya kang Aring Neco ning Ehipto karin king Ribla ning sakup ning Hamat. Kaybat pepabuisan neng pitung libu limang dalan a librang pilak at pitung pulu't limang librang gintu. I Eliakim a anak nang Josias ya ing gewa nang Aring Neco bilang kayalili nang Josias, at inalilan ne ing lagyu na king lagyung Jeoiakim. Dela neng Aring Neco i Joahaz king Ehipto at karin ya mete. Pepabuisan na lang Aring Jeoiakim ding memalen na ning Juda agpang king pibandian a atyu karela ban apalto ne ing alagang pakiduang na ning ari ning Ehipto. Adua yang pulu't limang banua i Jeoiakim inyang meging ari ya king Juda, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding labing metung a banua. I ima na ya i Zebida a anak nang Pedaia ning Ruma. Tikian na ing e mayap dang gewa ding makatau na, inya mikasala ya naman king Ginu. King panaun na ning pamag-ari nang Jeoiakim, lisuban neng Aring Nebucadenesar ning Babilonia ing Juda. Mipailalam ya king upaya na i Jeoiakim kilub ding atlung banua. Kaybat na nita, mig-rebeldi yang laban kang Aring Nebucadenesar. Mitubud yang lalaking pakasandata ing Ginu laban kang Jeoiakim. Menibatan la ding lalaki king Babilonia, king Siria, king Moab, at king Ammon. Mituburan la ban lasakan ya ing Juda, antimo ing sinabi na karing talasuyu nang propeta. Iti mepalyari king utus na ning Ginu ban itabi la king panimanman na ring memalen na ning Juda, uli da ring dakal a kasalanan a gewa nang Aring Manase, at uli da ring dakal a taung alang kasalanan a pepapate na. E ne apatawaran ning Ginu i Manase king gewa na. Makasulat king Istoria da ring Ari ning Juda ing heganaganang gewa nang Jeoiakim. Mete ya i Jeoiakim, at ing anak nang i Jeoiakin ya ing menalili bilang ari. E ne bitasang linual pa ing ari ning Ehipto, uling ing ari ning Babilonia ikua na na la ngan asakup ding lugal a sakup na ning ari ning Ehipto manibat king Batis ning Ehipto angga na king Ilug ning Eufrates. Labi yang walung banua i Jeoiakin inyang meging ari ya king Juda, at mig-ari ya king Jerusalem kilub da mu ring atlung bulan. I ima na ya i Neusta a anak nang Elnatan ning Jerusalem. Tikian na ing heganaganang e mayap a gewa nang tata na, inya mikasala ya king akakit na ning Ginu. King kapanaunan na kanita re lisuban ding sundalus nang Nebucadenesar ning Babilonia ing Jerusalem. Kabang lulusuban de, dinatang ya i Aring Nebucadenesar, at sinuku ya i Aring Jeoiakin at i ima na, ding anak nang lalaki, ding opisyal na, at ding talapamahala na king palasyu. King kawalung banua na ning pamag-ari na kanita ne binihag ning Aring Nebucadenesar, at dela na naman king Babilonia ing heganaganang pibandian na ning Templo ning Ginu at ning palasyu. Antimo ing asabi na na ning Ginu, pepalaso na lang Nebucadenesar ding gintung kasangkapan a pepagawa nang Aring Solomon para gamitan king Templo ning Ginu. Dela na la ngang Nebucadenesar ding bihag a memalen na ning Jerusalem, ding prinsipi, ding kalang-alangnan a tau; heganagana apulu lang libu. Tiki na la naman ding lalaking mangagaling a pangamat king obra at ding pande. Ala yang tigan nung e mu ding pakakalulu. Dela ne Babilonia i Aring Jeoiakin, i ima na, ding asawa na, ding opisyal na, at ding manimuna ning bansa. Dela na la naman Babilonia ding pitung libung sundalus a bihag, at ding mangagaling a pangamat king obra, at ding pande a pawang mangasikan at malyaring ilaban king gera. I Matania, ing bapa nang Jeoiakin, ya ing gewa nang Nebucadenesar bilang ari ning Juda. Inalilan ne lagyu, at Zedekia ing binie nang lagyu. Adua yang pulu't metung a banua i Zedekia inyang meging ari ya king Juda, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding labing metung a banua. I ima na ya i Hamutal a anak nang Jeremias ning Libna. Tikian na ing e mayap nang gewang Aring Jeoiakim, inya mikasala ya king akakit na ning Ginu. Mimua yang e mu nanu ing Ginu karing memalen na ning Jerusalem at Juda, inya tinabi na la king akakit na. Mig-rebeldi ya i Zedekia laban kang Aring Nebucadenesar ning Babilonia. Inya dinatang ya i Nebucadenesar at ding heganagana nang sundalus a pakasandata, at kibkuban de ing Jerusalem kanitang kapulu nang aldo ning kapulung bulan ning kasiam nang banuang pamag-aring Zedekia. Ginawa lang kampu ra lual ning siudad at mitalakad lang pader a barikada king makapadurut ning siudad. E la pepatugut linusub angga na king kalabing metung a banua nang pamag-aring Zedekia. King kasiam a aldo ning kapat a bulan ning banua mu ring ita meragul ing danup angga king ala na lang apangan ding tau. Melasak la ring pader ning siudad, at agyang kibkuban de ring sundalus ning Babilonia ing siudad, mekatakas la mu rin ding sundalus ning Jerusalem inyang bengi na. Tinakas la king kapamilatan na ning pamandalan da king hardin ning ari, at linabas la king pasbul a makataid karing aduang pader. Milayi la papunta king Kapatagan ning Jordan. Oneng ding sundalus na ning Babilonia tegalan de i Aring Zedekia, at abihag de karin king kapatagan lele ning Jerico, at likuan de ring sundalus na. Dela re i Zedekia kang Aring Nebucadenesar a atyu kanita king siudad ning Ribla. Karin ne inatulan i Aring Zedekia. Pete da la ring anak nang lalaki kabang makalawe ya. Kaybat na nita, pepadukit ne mata i Zedekia ampon pepatanikala, at kaybat pepadala ne king Babilonia. King kapitung aldo na ning kalimang bulan ning kalabing siam nang banuang pamag-aring Nebucadenesar ning Babilonia, linub ya Jerusalem i Nebuzaradan, ing talausuk ning ari at pekapun da ring sundalus a pakasandata. Silaban ne ing Templo ning Ginu, ing palasyu, at ding bale da ring maulagang tau na ning Jerusalem, at ding sundalus na lesak da la ring pader ning siudad. Kaybat dela na lang Nebuzaradan king Babilonia ding taung mitagan king siudad, ding mitagan a taung mangagaling a pangamat king pamagobra, at detang mekikampi king Babilonia. Oneng likuan na la king Juda ding mapilan a pakakalulung taung alang pibandian nanuman, at pepagobran na la karing mulahan ubas at karing marangle. Pemirasu da la ring sundalus na ning Babilonia ding tangsung asias at ding karwaheng atyu king Templo ning Ginu; antimu rin ing maragul a tangsung datukanan danum, at kinua da ngan ing heganaganang tangsu at dela ra king Babilonia. Kinua da la naman ding pala at ding lulanan abu a gagamitan king pamaglinis king altar, ding kasangkapan a gagamitan karing sulu, ding palangganang gagamitan king pamanialud daya da ring ain-sakripisyu, ding silyo a gagamitan king pamanduluk insenso, at ding heganaganang tangsung kasangkapan a gagamitan king kasuyuan king Templo. Kinua ra ngan ing bage megawa king gintu at pilak; ding malating silyo, ding kawaling gagamitan para king pamagdalang mibabayang uling, ding tangsung kasangkapan a pepagawa nang Aring Solomon para king Templo ning Ginu ding aduang asias, ding aduang karwahe, at ing maragul a datukanan danume mu la atimbang uling mabayat la. Milulupa la ring aduang asias: adua yang pulu't pitung talampakan king katas ing balang metung at atin lang tangsung kapital king babo a apat at kapitnang talampakan king katas. At king makapadurut da ring kapital metung yang tangsung salasala a mipalamutian pomegranate at megawa la king tangsu. Karagdagan kaniti, i Nebuzaradan a pekapun, dela neng bihag i Seraia, ing Pekapun ding Pari, i Zefania, ing kaduang matas a katungkulan karing pari, at ding atlu pang maulagang opisyal na ning Templo. Ibat king siudad, kinua ne ing opisyal a manimuna karing sundalus, ding limang talausuk ning ari a atyu pa kanita king siudad, ing kasaup ning pekapun a mamahala karing listahan militar, at ding aliwa pang anam apulung maulagang lalaki. Dela na la ngan Nebuzaradan king ari ning Babilonia a atyu king siudad ning Ribla king sakup ning Hamat. Karin na la pepabarug at pepapate ning ari. Inya mebihag la ding memalen na ning Juda king sarili dang bansa at miyugse la king aliwang bansa. I Gedalias a anak nang Ahikam at apu nang Safan ya ing pinili nang Aring Nebucadenesar ban gawan gobernador ning Juda para karing taung e miyugse king Babilonia. Inyang abalitan da ring opisyal at ding sundalus ning Juda a e sinuku, pintalan de i Gedalias karin king Mizpa. Ding opisyal ila ri Ismael a anak nang Netania, Joanan a anak nang Karea, Seraia a anak nang Tanumet ning Netofa, at i Jezania ning Maaca. Ngana karelang Gedalias, E kayu sukat mitatakutan karing opisyal da ring Babilonia. Paniwalan yu ku sana. Ken na kayu manuknangan at sumuyu king ari na ning Babilonia, at e kayu numanu balang. Oneng king kapitung bulan na ning banuang ita, i Ismael a anak nang Netania at apu nang Elisama a miembru king pamilyang ari, at ding apulung lalaki minta la king Mizpa; liban de i Gedalias at pete re. Pete da la naman ding Israelita at ding tau Babiloniang kayabe nang Gedalias. Kaybat na nita, meko la at minta king Ehipto ding Israelita a mabandi at pakakalulu, kayabe da la ring opisyal da ring sundalus, uling tatakut la karing tau Babilonia. Kanitang banuang meging ari ya i Evilmerodak king Babilonia, pepakit yang ganaka kang Aring Jeoiakin ning Juda king kapamilatan na ning pamaglual na kang Jeoiakin king sukulan. Milyari ita kanitang kadua nang pulu't pitung aldo ning kalabing adua nang bulan ning katlu nang pulu't pitung banua nang pangabihag Jeoiakin. Meging maganaka ya i Evilmerodak; dininan neng katungkulan a mas marangal kesa karing aliwang aring kayabe nang miyugse king Babilonia. Inya mipaintulut kang Jeoiakin ing alilan na ing imalan nang presu at mangan king lamesa na ning ari kabang mabie ya. Mirinan yang sustentu aldo-aldo para king pamangailangan na kabang mabie ya. Anak neng Adan i Set, at anak neng Set i Enos. Anak neng Enos i Kenan, at anak neng Kenan i Mahalalel. Anak neng Mahalalel i Jared. Anak neng Jared i Enoc, at anak neng Enoc i Matusalem. Anak neng Matusalem i Lamec. Anak neng Lamec i Noe, at anak na lang Noe di Sem, Ham, at i Jafet. Ding anak nang Jafet ila di Gomer, Magog, Madai, Javan, Tubal, Mesek, at i Tiras. Ila ding makatua da ring taung mayayaus kareting lagyu. Ding anak nang Gomer ila di Askenaz, Rifat, at i Togarma. Ding anak nang Javan ila di Elisa, Tarsis, Kitim, at i Rodanim. Ding anak nang Ham ila di Cus, Ehipto, Put, at i Canaan. Ding anak nang Cus ila di Seba, Havila, Sabta, Raama, at i Sabteca. Ding anak nang Raama ila di Seba at Dedan. Anak neng Cus i Nimrod, ing lalaking pikabaluan bilang masikan diling tau king yatu. I Ehipto ya ing penibatan da ring tau Lud, Anam, Lehab, Naftu, Patrus, Caslu (ing penibatan da ring Filisteo), at Caftor. I Canaan ya i tata da ri Sidon a pangane at Het. Ila deti ring taung penibatan da ring taung mayayaus king lagyu ra. I Canaan ya naman ing penibatan da ring Jebuseo, Amoreo, Girgaseo, Heveo, Arkiteo, Sineo, Arvadeo, Zemariteo, at Hamateo. Ding anak nang Sem ila di Elam, Asur, Arpaksad, Lud, Aram, Uz, Hul, Geter, at i Mesek. Anak neng Arpaksad i Sela, at anak neng Sela i Eber. Adua la ding anak nang Eber; Peleg ya lagyu ing metung uling king panaun na kanita la misagsag ding tau king yatu. Joktan ya lagyu ing kadua. Ding meging anak nang Joktan ila di Almodad, Selef, Hazarmavet, Jera, Hadoram, Uzal, Dikla, Ebal, Abimael, Seba, Ofir, Havila, at i Jobab. Ila ngan deti ring anak nang Joktan. Oyni ing pamilya manibat kang Sem angga kang Abraham: Sem, Arpaksad, Sela, Eber, Peleg, Reu, Serug, Nahor, Tera, at i Abram a alang aliwa nune i Abraham. Adua la ding anak nang Abraham, ila di Isaac at Ismael. Ding meging anak nang Ismael ila di Nebayot (ing pangane), Kedar, Adbeel, Mibsam, Misma, Duma, Massa, Hadad, Tema, Jetur, Napis, at i Kedema. Atin yang babaing kasese i Abraham; Ketura ya lagyu nung kenu na la ayanak di Zimran, Joksan, Medan, Midian, Isbak, at i Suah. Atin yang aduang anak i Joksan; ila di Seba at Dedan. Ding anak nang Midian ila di Efa, Efer, Hanok, Abida, at i Eldaa. I Abraham ya i tata nang Isaac, at ding anak nang Isaac ila di Esau at Jacob. Ding anak nang Esau ila di Elifaz, Reuel, Jeus, Jalam, at i Kora. Ding anak nang Elifaz ila di Teman, Omar, Zefi, Gatam, Kenaz, Timna, at i Amalek. Ding anak nang Reuel ila di Nahat, Zera, Samma, at i Mizza. Ding anak nang Seir ila di Lotan, Sobal, Zibeon, Ana, Dison, Ezer, at i Disan. Ding anak nang Lotan ila di Hori at Homam, at i Timna ya ing kapatad nang babaing tata ra. Ding anak nang Sobal ila di Alvan, Manahat, Ebal, Sefi, at i Onam. Ding anak nang Zibeon ila di Aya at Ana. Ing anak nang Ana ya i Dison. Ding anak nang Dison ila di Hamran, Esban, Itran, at i Keran. Ding anak nang Ezer ila di Bilhan, Zaavan, at i Jaakan. Ding anak nang Disan ila di Uz at Aran. Deting tuki-tuking lagyu ila ding meging ari na ning Edom bayu ya mika ari ing Israel: i Bela a anak nang Beor; mipamalagyuan yang Dinhaba ing siudad na. Inyang mete ya, ing menalili ya i Jobab a anak nang Zera ning Bozra. Inyang mete ya i Jobab, ing menalili ya i Husam ning Teman. Inyang mete ya i Husam, ing menalili ya i Hadad a anak nang Bedad. Ya ing miniambut kang Midian king sakup ning Moab. Avit ya lagyu ing siudad na. Inyang mete ya i Hadad, ing menalili ya i Samla ning Masreka. Inyang mete ya i Samla, ing menalili ya i Saul ning Rehobot lele ning Ilug ning Eufrates. Inyang mete ya i Saul, ing menalili ya i Baal Hanan a anak nang Akbor. Inyang mete ya i Baal Hanan, ing menalili ya i Hadad, Pau ya lagyu ing siudad na, at ing lagyu na ning asawa na Mehetabel, ing babaing anak nang Matred at apu nang Mezahab. Ding meging pekapun ning Edom inyang mete ne i Hadad ila di Timna, Alva, Jetet, Oholibama, Ela, Pinon, Kenaz, Teman, Mibzar, Magdiel, at i Iram. Ding anak nang Jacob ila deti: Ruben, Simeon, Levi, Juda, Isacar, Zebulun, Dan, Jose, Benjamin, Neftali, Gad, at i Aser. Ding anak nang Juda kang Batsua, ing babaing tubu Canaan, ila di Er, Onan, at i Sela. I Er, ing pangane anak nang Juda, e ya mayap king panlalawe na ning Ginu, inya pete ne ning Ginu. Ding meging anak nang Juda king mebalu nang manuyang a i Tamar ila di Perez at Zera. Lima la ding anak nang Juda. Ding anak nang Perez ila di Hezron at Hamul. Ding anak nang Zera ila di Zimri, Etan, Heman, Calcol, at i Darda. Lima la ngan. Ing anak nang Carmi ya i Akar, ing migdalang kaguluan king Israel uli na ning pamaglabag na karing bage sagradu. Azaria ya lagyu ing bugtung nang anak Etan. Atlu la ding anak nang Hezron; ila di Jerameel, Ram, at i Caleb. I Ram ya i tata nang Aminadab, at i Aminadab ya i tata nang Nason, ing pamuntuk da ring anak nang Juda. I Nason ya i tata nang Salmon, i Salmon ya i tata nang Boaz. I Boaz ya i tata nang Obed, i Obed ya i tata nang Jese. I Jese ya i tata da ri Eliab a pangane; Abinadab, ing kadua; Sama, ing katlu; Netanel, ing kapat; Radai, ing kalima; Osem, ing kanam; David, ing kapitu; at ding kapatad dang babai ila di Zeruia at Abigail. Atlu la ding anak nang Zeruia; ila di Abisai, Joab, at i Asael. Anak neng Abigail i Amasa, at i tata nang Amasa ya i Jeter a Ismaelita. I Caleb a anak nang Hezron mikayanak yang babai kang Azuba. Jeriot ya lagyu ing anak. Ya ing ima da ri Jeser, Sobab, at i Ardon. Inyang mete ya i Azuba, mekiasawa ya i Caleb kang Efrata at meging anak de i Hur. I Hur ya i tata nang Uri at i Uri ya i tata nang Bezalel. Inyang anam neng pulung banua i Hezron, ayasawa ne ing anak nang Makir a tata nang Gilead. Segub ya lagyu ing anak da. Jair ne man a lagyu ing anak nang Segub. Adua lang pulu't atlung siudad king sakup ning Gilead ding sakup nang Jair. Oneng kinua da la ri Gesur at Aram ing Havot Jair at ing Kenat at pati na ding baryu da reti. Anam lang pulu heganagana. Lahi na la ngang Makir a tata nang Gilead ding memalen kareti. Inyang mete ne i Hezron, pekiabayan neng Caleb i Efrata a asawa nang tata na at ayanak de i Asur, i tata nang Tekoa. Ila deti ring anak nang Jerameel, ing anak nang pangane Hezron: i Ram, ing pangane, Buna, Oren, Ozem, at i Aiya. Atin yang aliwang asawa i Jerameel, ing lagyu na Atara a ima nang Onam. Ding anak nang Ram, ing pangane nang Jerameel, ila di Maaz, Jamin, at i Eker. Ding anak nang Onam ila di Sammai at Jada. Ding anak nang Sammai ila ri Nadab at Abisur. Abihail ya lagyu ing asawa nang Abisur at ayanak da la ri Aban at Molid. Ding anak nang Nadab ila di Seled at Appaim. Mete yang alang anak i Seled. I Appaim ya i tata nang Isi, at i Isi ya i tata nang Sesan. I Sesan ya i tata nang Alai. I Jada, ing kapatad nang Sammai, atin yang aduang anak, i Jeter at i Jonatan. Mete yang alang anak i Jeter. Ding anak nang Jonatan ila di Pelet at Zaza. Ila deti ring lahi nang Jerameel. Ala yang anak a lalaki i Sesan; babai la ngan. Oneng atin yang ipus a lalaking tau Ehipto, ing lagyu na Jarha. Binie neng Sesan kang Jarha ing metung nang anak a babai at ayanak de i Atai. I Atai ya i tata nang Natan, at i Natan ya i tata nang Zabad. I Zabad ya i tata nang Efal, at i Efal ya i tata nang Obed. I Obed ya i tata nang Jehu, at i Jehu ya i tata nang Azaria. I Azaria ya i tata nang Helez, at i Helez ya i tata nang Eleasa. I Eleasa ya i tata nang Sismai, at i Sismai ya i tata nang Sallum. I Sallum ya i tata nang Jekamia, at i Jekamia ya i tata nang Elisama. Ing anak nang pangane Caleb a kapatad nang Jerameel ya i Mesa a tata nang Zif. I Zif ya i tata nang Maresa, at i Maresa ya i tata nang Hebron. Ding anak nang Hebron ila di Kora, Tapua, Rekem, at i Sema. I Sema ya i tata nang Raham a tata nang Jorkeam, at i Rekem ya i tata nang Sammai. Ing anak nang Sammai ya i Maon a tata nang Betzur. Atin yang babaing kasese i Caleb, ing lagyu na Efa nung kenu ya mikayanak atlu. Ila di Haran, Moza, at i Gazez. Atin yang anak i Haran; Gazez ya lagyu. ( Ating metung a lalaki a ing lagyu na Jadai. Anak na la di Regem, Jotam, Gesan, Pelet, Efa, at i Saaf.) Atin ya pang aliwang babaing kasese i Caleb, ing lagyu na Maaca. Mikayanak yang adua; ila di Seber at Tirhana. Kaybat na nita, ayanak na la pa ri Saaf a tata nang Madmanna, at Seva a tata nang Makbena a tata nang Gibea. I Acsa ya ing anak nang babaing Caleb. Ding aliwa na pang lahing Caleb ila reti: i Hur ya ing anak dang pangane di Caleb at Efrata. I Hur ya i tata nang Sobal a tata nang Kiriat Jearim. I Salma, ing kapatad nang Hur, ya i tata nang Betlehem. I Haref, ing kapatad da ri Hur at Salma, ya i tata nang Betgader. I Sobal, ing tata nang Kiriat Jearim, atin ya pang aliwang anak. Ya i Haroe, ing penibatan na ning kapitna nang dake ning Menuot. At ding pamilya nang Kiriat Jearim ila deti: ding Itriteo, ding Putiteo, ding Sumatiteo, at ding Misraiteo. Ibat la kareti ding Zoratiteo at ding Estaoliteo. Ding anak nang Salma ila ding tau Betlehem, Netofat, Atrot Bet Joab, at ding Zorite a kapitna rang dake ding tau Manahat. Ding biasa king pamanyulat at pamangopiang kasulatan a menuknangan king balen ning Jabez ila reti: ding Tiratiteo, ding Simeatiteo, at ding Sucatiteo. Lahi lang Keniteo a mekapakiasawa karing Rekabiteo. Ding anak nang David a mibait king Hebron ila deti: Amnon, ing pangane anak na kang Ahinoam a tau Jezreel; Daniel, ing kadua a anak na kang Abigail a tau Carmel; Absalom, ing pangatlu a anak na kang Maaca a anak nang Aring Talmai ning Gesur; i Adoniya, ing pangapat a anak na kang Hagit; Sefatia, ing kalima a anak na kang Abital, at ing kanam ya i Itream a anak na kang Egla. Mibait la king Hebron deting anam a anak nang David kilub ding pitu at kapitnang banuang pamag-ari na karin. Mig-ari ya king Jerusalem kilub ding atlung pulu't atlung banua, at dakal lang anak na ding mibait karin. Apat la ding meging anak na kang Batseba a anak nang Amiel. Ila deti: Simea, Sobab, Natan, at i Solomon. Ding aliwa na pang anak ila di Ibhar, Elisua, Elpelet, Noga, Nefeg, Jafia, Elisama, Eliada, at i Elifelet. Puera pa kareti, mikayanak ya pa karing babaing kasese na. Atin yang anak a babai; Tamar ing lagyu na. Anak neng Solomon i Rehoboam, at anak neng Rehoboam i Abiya. Anak neng Abiya i Asa, at i Asa anak ne i Jeosafat. Anak neng Jeosafat i Jeoram, at i Jeoram anak ne i Ahazia, at i Ahazia anak ne i Joas. Anak neng Joas i Amazia, at i Amazia anak ne i Uzzia, at i Uzzia anak ne i Jotam. Anak neng Jotam i Ahaz, at anak neng Ahaz i Hezekia, at anak neng Hezekia i Manase. Anak neng Manase i Amon, at anak neng Amon i Josias. Anak na lang Josias di Joanan, ing pangane; Jeoiakim, ing pangadua; Zedekia, ing pangatlu; at i Sallum, ing pangapat. Ding anak nang Jeoiakim ila di Jeoiakin at Zedekia. Ila deti ring anak nang Jeoiakin, ing dela rang bihag ding tau ning Babilonia: Sealtiel, Malkiram, Pedaia, Senazar, Jekamia, Hosama, at i Nedabia. Ding anak nang Pedaia ila di Zerubabel at Simei. Ding anak nang Zerubabel ila di Mesullam, Hanania, at i Selomit, ing anak nang babai. Atin ya pang aliwang anak i Zerubabel; ila di Hasuba, Ohel, Berekia, Hasadia, at i Jusab Hesed. Ding anak nang Hanania ila di Pelatia at Jesaia. Anak neng Jesaia i Refaia, at i Refaia ya i tata nang Arnan, at i Arnan ya i tata nang Obadias, at i Obadias ya i tata nang Secania. Anak neng Secania i Semaia, at lima la ding anak nang Semaia. Ila di Hatus, Igal, Baria, Nearia, at i Safat. Ding anak nang Nearia ila di Elioenai, Hizkia, at i Azrikam. Pitu la ding anak nang Elioenai; ila di Hodavia, Eliasib, Pelaia, Akub, Joanan, Delaia, at i Anani. Ding aliwa na pang anak Juda ila di Perez, Hezron, Carmi, Hur, at i Sobal. I Sobal ya i tata nang Reaia a tata nang Jahat. I Jahat ya i tata da ri Ahumai at Lahad, ding penibatan da ring taung manuknangan king Zora. Deti naman ila ding anak nang Etam: Jezreel, Isma, at i Idbas. Hazelelponi ya lagyu ing kapatad dang babai. I Penuel ya i tata nang Gedor, at i Ezer ya i tata nang Husa. Ila deti ring anak nang Hur, ing pangane anak nang Caleb king asawa nang i Efrata at tata nang Betlehem. I Asur, ing tata nang Tekoa, atin yang aduang asawa, ila di Hela at Naara. Mikayanak ya kang Naara; ila di Ahuzam, Hefer, Temeni, at i Haahastari. At mikayanak ya kang Hela; ila di Zeret, Izar, at i Etnan. I Koz ya i tata da ri Anub at Zobeba, at ing penibatan da ring lahi nang Aharhel a anak nang Harum. Ating metung a taung milagyuan Jabez, mas marangal ya kesa karing kapatad na. Pemalagyuan neng Jabez ima na uling tune yang migkasakit inyang beit ne. Oneng nganang menalangin Jabez king Dios ning Israel, Sana bendisyunan mu ku, O Dios, at parakalan mu ing gabun a kakung sasakupan. Patnubayan mu ku at iligtas king nanumang e mayap a munie kaplas lub kanaku. At binie na ning Dios itang inawad na. I Caleb, ing kapatad nang Suha, anak ne i Mehir, at i Mehir ya i tata nang Eston. Ding anak na namang Eston ila ri Betrafa, Pasea, at i Tehina. I Tehina ya i tata nang Nahas. Ila deti ring lalaki na ning Reca. Ding anak nang Kenaz ila di Otniel at Seraia. Ding anak nang Otniel ila di Hatat at Meonotai. I Meonotai ya i tata nang Ofra. I Seraia ya i tata nang Joab a tata da ring Geharasim. Meyaus la king lagyung anti kaniti uling mangagaling la pangamat king obra. Ding anak nang Caleb a anak nang Jefune ila di Iru, Ela, at i Naam. Ing anak nang Ela ya i Kenaz. Ding anak nang Jehalelel ila di Zif, Zifa, Tiria, at i Asarel. Ding anak nang Ezra ila di Jeter, Mered, Efer, at i Jalon. Ding anak nang Mered king prinsesang i Bitia a anak ning ari ning Ehipto ila di Miriam, metung a babai, at aduang lalakii Samai at i Isba a tata nang Estemoa. Ding anak nang Mered king asawa nang tau Judea ila di Jered a tata nang Gedor; i Heber a tata nang Soco, at i Jecutiel a tata nang Zanoa. Ding anak nang Hodia king kapatad nang babaing Naham ila ding mitatag king Keila a balen da ring Garmiteo at king Estemoa a balen da ring Maacatiteo. Ding anak nang Simon ila di Amnon, Rina, Benhanan, at i Tilon. Ding anak na namang Isi ila di Zohet at Bensohet. Ding anak nang Sela a anak nang Juda ila di Er a tata nang Leca; i Laada a tata nang Maresa, at ding taung gagawang telang linen king Bet Asbea; i Jokim at ding taung manuknangan king Cozeba; at di Joas at Saraf a mekapakiasawa karing babaing tau Moab at kaybat menuknangan na king Betlehem. (Kanita la pang minunang panaun deting listahan.) Ila ding gagawang kuran a susuyu king ari at menuknangan la king balen na ning Netaim at Gedera. Ding anak nang Simeon ila di Nemuel, Jamin, Jarib, Zera, at i Saul. Anak neng Saul i Sallum, apu ne i Mibsam, at apu ne king tud i Misma. Ding anak nang Misma ila di Hamuel, Zacur, at i Simei. Labing anam la ding anak nang lalaking Simei at anam la ding babai. Ditak la mu ding anak da ring kapatad na inya e ya meragul ing pamilya nang Simeon antimo ing pamilya nang Juda. Menuknangan la king Beerseba, Molada, Hazarsual, Bilha, Ezem, Tolad, Betuel, Horma, Ziklag, Bet Marcabot, Hazarsusim, Betbiri, at Saaraim. Ila deti ring karelang tuknangan angga na inyang meging ari ya i David. Sakup da la naman ding siudad ning Etam, Ain, Rimon, Token ampon Asan at pati na ding baryung makapaligid kareti angga na king Baal. Kareting lugal la menuknangan at atin lang sarili dang listahan tungkul karing makatua da. Ding lalaking pekapun da ila reti: Mesobab, Jamlek, i Josa a anak nang Amazia, Joel, at i Jehu a anak nang Josibias a anak nang Seraia a anak nang Asiel, Elioenai, Jaakoba, Jesohaia, Asaia, Adiel, Jesimiel, at i Benaia. Meging pekapun ya naman i Ziza a anak nang Sifi a anak Allon. Tata neng Allon i Jedaia a anak nang Simri a anak nang Semaia. Ila deti ring pekapun ning karelang lahi. Merakal la, inya minta la king aslagan at miras la king kapatagan ning Gedor ban manintun pipagpastulan. Mekatagpu lang malabung at masanting a pipagpastulan; malualas ya at tahimik a lugal. Lahi na lang Ham ding sadiang manuknangan karin. Misulat la deting lagyu da ring lahi inyang kapanaunan nang Aring Hezekia ning Juda. Ila ding linusub karing memalen na ning Meunim; gisan da lang pete at lesak ding toldang tuknangan da. Kaybat na nita, ila na ding menuknangan karin uling gabun yang masanting pipagpastulan para karing sese rang animal. Ding limang dalan kareting lahi nang Simeon ila ding linusub karing Bunduk ning Seir. Ding menimuna karela ila di Pelatia, Nearia, Refaia, at i Uziel. Ila deti ring anak nang Isi. Gisan da lang pete ding mitagan a Amalekita, at ila ding menuknangan karin angga ngeni. I Ruben ya ing pangane karing anak nang Israel. Oneng milako kang Ruben ing pangapangane uling sipingnan ne ing metung karing babaing kasese nang tata na. Miyabie kang Jose ing pangapangane. Makanyan man, ing tribu nang Juda ya ing mekilalang pamuntuk da ring mikakapatad uling ya ing mekapalto manimuna karing tribu, oneng mangaintulid ing pangapangane kang Jose. Ding anak nang Ruben, ing pangane karing anak nang Israel, ila di Enoc, Pallu, Hezron, at i Carmi. I Joel ya i tata nang Semaia, at i Semaia ya i tata nang Gog. I Gog ya i tata nang Simei a tata nang Mikeas. I Mikeas ya i tata nang Reaia a tata nang Baal. I Baal ya i tata nang Beera, ing manimuna da ring lahi nang Ruben a binihag na at pepayugse nang Aring Tiglat Pileser ning Asiria. Oreti ding kamaganak na agpang king listahan da ring pamilya at lahi a penibatan da: Jeiel at Zacarias, ding manimuna; i Bela a anak nang Azaz at apu nang Sema. I tata nang Sema ya i Joel. Menuknangan la ding lahi nang Bela king Aroer; mamabut ya king Nebo at king Baal Meon ing sakup dang gabun. Uli na ning merakal la ding sese rang animal king Gilead, sekupan de ing dane aslagan na ning gabun manibat king ilang a mamabut king Ilug ning Eufrates. Inyang kapanaunan nang Aring Saul, lisuban na la at pete ding memalen a ausan dang Hagriteo. Kaybat sekupan de ing gabun dane aslagan na ning Gilead. Menuknangan ya ing tribu nang Gad king dane nang norti nang Ruben king sakup ning Bashan angga king aslagan ning Saleca. I Joel ya ing manimuna at ing kaduang manimuna ya i Safam. I Janai at i Safat ila ring manimuna ning Bashan. Ding aliwang kayabe king tribu da ila reti: Mikael, Mesullam, Seba, Jorai, Jakan, Zia, at i Eber. Pitu la ngan. Ila ding lahi nang Abihail a anak nang Huri. I Huri anak neng Jaroa; i Jaroa anak neng Gilead; i Gilead anak neng Mikael; i Mikael anak neng Jesisai; i Jesisai anak neng Jado; at i Jado anak neng Buz. I Ahi, ing anak nang Abdiel at apu nang Guni, ya ing pekapun da. Menuknangan la Bashan at Gilead karing balen da reti ampon karing lugal a pipagpastulan king Sharon. ( Ya iti ing listahan a megawa king kapanaunan nang Aring Jotam ning Juda at Aring Jeroboam a Kadua ning Israel.) Atin yang mangatapang a lalaki ing tribu nang Ruben, Gad, at ing tribu nang Manase dane Aslagan. Magaling la king pamangamit kalasag, espada, pana, at king pamakilaban. Apat lang pulu't apat a libu at pitung dalan anam apulu heganagana. Mekilaban la karing Hagriteo ning Jetur, Nafis, at Nodab. Menalig la king Dios at menalangin. Pekibatan na ning Dios ing panalangin da at dininan na lang tagumpe karing kalaban dang Hagriteo at ding kakampi ra. Mekabihag la namang limang pulung libung kamelyu, aduang dalan limang pulung libung tupa, at aduang libung asno. Dinalan a libu la ding abihag dang kalaban. Dakal la ding apate rang kalaban uling kaburian ning Dios ing milyaring labanan. At king lugal a ita karin la menuknangan angga na kanitang miras ing pangayugse ning Israel. Menuknangan ya ing tribu nang Manase dane Aslagan king Bashan angga na king Baal Hermon, Senir, at king Bunduk ning Hermon. Mabilis lang merakal. Ding pekapun da ila di Efer, Isi, Eliel, Azriel, Jeremias, Hodavia, at i Jadiel. Mangayap la ngan sundalus at pikabaluan a manimuna. Oneng sinalangsang ya iting tribu nang Manase dane Aslagan laban king Dios da ring makatua ra. Sinamba ya karing dios a kikilalanan da ring bansang tinabi na ning Dios. Inya ginamit ne ning Dios i Aring Pul ning Asiria (a pikabaluan munaman king lagyung Tiglat Pileser) ban lusuban na la. Binihag na la niti ding memalen na ning Ruben, Gad, at ing tribu nang Manase dane Aslagan; miyugse la at menuknangan angga ngeni king Hala, Habor, Hara, at king pampang ning Ilug ning Gozan. Ding anak nang Levi ila di Gerson, Kohat, at i Merari. Ding anak na namang Kohat ila di Amram, Izar, Hebron, at i Uzziel. Ding anak nang Amram ila di Aaron at Moises. I Miriam ya ing kapatad dang babai. Ding anak nang lalaking Aaron ila di Nadab, Abihu, Eleazar, at i Itamar. Anak neng Eleazar i Fineas, at anak neng Fineas i Abisua; anak neng Abisua i Bukki, at anak neng Bukki i Uzzi. Anak neng Uzzi i Zerahia, at anak neng Zerahia i Meraiot. Anak neng Meraiot i Amaria, at anak neng Amaria i Ahitub. Anak neng Ahitub i Zadok, at anak neng Zadok i Ahimaaz. Anak neng Ahimaaz i Azaria, at anak neng Azaria i Joanan. Anak neng Joanan i Azaria (ing sinuyu king Templong pepagawa nang Aring Solomon king Jerusalem). Anak neng Azaria i Amaria, at anak neng Amaria i Ahitub. Anak neng Ahitub i Zadok, at anak neng Zadok i Sallum. Anak neng Sallum i Hilkia, at anak neng Hilkia i Azaria. Anak neng Azaria i Seraia, at anak neng Seraia i Jeozadak. I Jeozadak ya itang akayabe da ring taung miyugse inyang peintulut ning Ginu ing miyugse la ding memalen na ning Juda at Jerusalem king gamat na ning Aring Nebucadenesar. Ding anak nang Levi ila di Gerson, Kohat, at i Merari. Anak na lang Gerson di Libni at Simei. Ding anak nang Kohat ila di Amram, Izar, Hebron, at i Uzziel. Ding anak na namang Merari ila di Mahli at Musi. Ila deti ring lahi nang Levi karing meging anak na. Ila deti ring mituki-tuking lahi nang Gerson: i Libni, at anak neng Libni i Jahat, at anak neng Jahat i Zimma. Anak neng Zimma i Joa, at anak neng Joa i Iddo, at anak neng Iddo i Zera. Anak neng Zera i Jeaterai. Ila deti ring mituki-tuking lahi nang Kohat: i Aminadab, at anak neng Aminadab i Kora. Anak neng Kora i Asir, at anak neng Asir i Elkana. Anak neng Elkana i Ebiasaf, at anak neng Ebiasaf i Asir. Anak neng Asir i Tahat, at anak neng Tahat i Uriel. Anak neng Uriel i Uzzia, at anak neng Uzzia i Saul. Ding anak nang Elkana ila ri Amasai at Ahimot. Anak neng Ahimot i Elkana, at anak neng Elkana i Sofai. Anak neng Sofai i Nahat, at anak neng Nahat i Eliab. Anak neng Eliab i Jeroham, at anak neng Jeroham i Elkana. Ding anak nang Samuel ila ri Joel, ing pangane, at ing wali ya i Abiya. Anak neng Merari i Mahli, at anak neng Mahli i Libni. Anak neng Libni i Simei, at anak neng Simei i Uzza. Anak neng Uzza i Simea, at anak neng Simea i Haggia. Anak neng Haggia i Asaia. Ating lalaking dininan nang pakibatan Aring David king pamagkanta king Bale tuknangan ning Ginu inyang milipat ya king Jerusalem ing Kaban ning Kasunduan. Ila ding miliwas-liwas gaganap king katungkulan king arap ning Bale tuknangan ning Ginu angga na inyang pepatalakad neng Aring Solomon ing Templo. Ila deti ring pamilya at ding anak da a sinuyu: King pamilya nang KohatI Heman, ing talapagkanta a anak nang Joel a anak nang Samuel. I Samuel anak neng Elkana, at i Elkana anak neng Jeroham. I Jeroham anak neng Eliel, at i Eliel anak neng Toa. I Toa anak neng Zuf, at i Zuf anak neng Elkana. I Elkana anak neng Mahat, at i Mahat anak neng Amasai. I Amasai anak neng Elkana, at i Elkana anak neng Joel. I Joel anak neng Azaria, at i Azaria anak neng Zefania. I Zefania anak neng Tahat, at i Tahat anak neng Asir. I Asir anak neng Ebiasaf, at i Ebiasaf anak neng Kora. I Kora anak neng Izar, at i Izar anak neng Kohat. I Kohat anak neng Levi, at i Levi anak neng Jacob. King banda nang wanan Heman, ing mamahala ya ing kapatad nang i Asaf a anak nang Berekia at apu nang Simea. I Simea anak neng Mikael, at i Mikael anak neng Baaseia. I Baaseia anak neng Malkia, at i Malkia anak neng Etni. I Etni anak neng Zera, at i Zera anak neng Adaia. I Adaia anak neng Etan, at i Etan anak neng Zimma. I Zimma anak neng Simei, at i Simei anak neng Jahat. I Jahat anak neng Gerson, at i Gerson anak neng Levi. King banda nang kayling Heman, ding mamahala ila ding anak nang Merari: i Etan anak neng Kishi. I Kishi anak neng Abdi, at i Abdi anak neng Malluk. I Malluk anak neng Hasabia, at i Hasabia anak neng Amazia. I Amazia anak neng Hilkia, at i Hilkia anak neng Amzi. I Amzi anak neng Bani, at i Bani anak neng Semer. I Semer anak neng Mahli, at i Mahli anak neng Musi. I Musi anak neng Merari, at i Merari anak neng Levi. Ding darapat king miyayaliwang katungkulan king tolda a Bale na ning Dios ila ring aliwang kapatad dang Levita. I Aaron at ding anak na ila ring bukud miyayain karing ain-a-durulukan at duruluk insenso king altar. Ila ring manimuna karing kasuyuan king Kabanal-banalan a Lugal, at babie ain para king pangapatawaran na ning kasalanan ning Israel, agpang king inutus nang Moises, ing talasuyu na ning Dios. Ila deti ring anak nang Aaron: Eleazar, ing tata nang Fineas. Anak neng Fineas i Abisua. Anak neng Abisua i Bukki, at i Bukki anak ne i Uzzi. I Uzzi anak ne i Zerahia. Anak neng Zerahia i Meraiot, at anak neng Meraiot i Amaria, at anak neng Amaria i Ahitub. Anak neng Ahitub i Zadok, at anak neng Zadok i Ahimaaz. Mitakda ya para kang Kohat at karing anak na a lahi nang Aaron ing lugal a maging tuknangan da. Tinggap de ing mumuna nang dake ning gabun a mitakda para karing Levita. Kayabe ya kaniti ing Hebron a sakup ning Juda, at ding pipagpastulan king makapaligid na niti. Ding marangle na ning siudad at ding baryu na niti miyabie la kang Caleb a anak nang Jefune. Miyabie la karing anak nang Aaron ding siudad a santungan antimo ing Hebron, ing Libna at ding pipagpastulan na, Jatir, at ing Estemoa pati na ding pipagpastulan na, ing Hilen at Debir pati na ding pipagpastulan da, ing Asan at Bet Semes at ding pipagpastulan da. Ing ikua da king tribu nang Benjamin ya ing Geba, Alemet, at ing Anatot pati ding makapaligid a pipagpastulan da. Labi lang atlung siudad ding miras karela. King kapamilatan na ning bagutan, apulu lang siudad ding ikua da ring pamilya nang Kohat a ibat king tribu nang Manase dane Albugan. Karing anak nang Gerson, labi lang atlung siudad ding miyabie a ibat karing sakup da ring tribung Isacar, Aser, Neftali, at king tribu nang Manase dane Aslagan king Bashan. Karing anak nang Merari, labi lang aduang siudad ding miyabie a ibat karing sakup da ring tribung Ruben, Gad, at Zebulun. Mitakda lang siudad dang tuknangan at pipagpastulan ding memalen na ning Israel para karing Levita. ( Miyabie la naman karela ding siudad a ibat karing tribung Juda, Simeon, at Benjamin. Miras la karela king kapamilatan na ning bagutan.) Ding mapilan karing anak nang Kohat midinan lang siudad at pipagpastulan king gabun a sakup na ning tribu nang Efraim: ing Sikem, ing siudad a santungan king bunduk-bundukan ning Efraim, at pati na ding pipagpastulan na niti, ing Gezer at ding pipagpastulan na, ing Jokmeam at ding pipagpastulan na, ing Bet Horon at ding pipagpastulan na, ing Ayalon at ding pipagpastulan na, at ing Gat Rimon pati na ding pipagpastulan na. King gabun a sakup na ning tribu ning Manase dane Albugan, miyabie ya karela ing siudad ning Aner pati na ding pipagpastulan na, at ing Bileam pati na ding pipagpastulan na. Miyabie ya karing anak nang Gerson itang gabun a sakup na ning tribu nang Manase dane Aslagan: ing Golan king Bashan pati na ding pipagpastulan na, at ing Astarot pati na ding pipagpastulan na. King sakup na ning tribu nang Isacar: ing Kedes pati na ding pipagpastulan na, ing Daberat pati na ding pipagpastulan na, ing Ramot pati na ding pipagpastulan na, at ing Anem pati na ding pipagpastulan na. King sakup na ning tribu nang Aser: ing Masal pati na ding pipagpastulan na, ing Abdon pati na ding pipagpastulan na, ing Hukok pati na ding pipagpastulan na, at ing Rehob pati na ding pipagpastulan na. King sakup na ning tribu nang Neftali: ing Kedes ning Galilea pati na ding pipagpastulan na, ing Hammon pati na ding pipagpastulan na, at ing Kiriataim pati na ding pipagpastulan na. Karing aliwa pang lahi nang Merari, miyabie la karela ding gabun a sakup na ning tribu nang Zebulun: ing Rimono pati na ding pipagpastulan na, at ing Tabor pati na ding pipagpastulan na. King sakup na ning tribu nang Ruben dane aslagan ning Ilug ning Jordan lele ning Jerico: ing Bezer king ilang pati na ding pipagpastulan na, ing Jaza pati na ding pipagpastulan na, ing Kedemot pati na ding pipagpastulan na, at ing Mefaat pati na ding pipagpastulan na. King sakup na ning tribu nang Gad: ing Ramot ning Gilead pati na ding pipagpastulan na, ing Mahanaim pati na ding pipagpastulan na, ing Hesbon pati na ding pipagpastulan na, at ing Jazer pati na ding pipagpastulan na. Ding anak nang Isacar ila di Tola, Pua, Jasub, at i Simron. Ding anak nang Tola ila di Uzzi, Refaia, Jeriel, Jamai, Ibsam, at i Semuel. Ila ding pekapun at pikabaluan la king katapangan. Adua lang pulu't aduang libu at anam a ralan king bilang inyang kapanaunan nang Aring David. Ing anak nang Uzzi ya i Izrahia, at ding anak nang Izrahia ila di Mikael, Obadias, Joel, at i Issia. Pekapun la deting anak. Dakal la asawa at anak a lalaki, inya mekapalto lang atlung pulu't anam a libung sundalus. Walu lang pulu't pitung libu ding aliwa ra pang kamaganak a sundalus a ibat king tribu nang Isacar. Ding anak nang Benjamin ila di Bela, Beker, at i Jediael. Ding anak nang Bela ila di Esbon, Uzzi, Uzziel, Jerimot, at i Iri. Pikabaluan la ngang sundalus at pekapun la karing karelang sarasariling pamilya. Adua lang pulu't aduang libu at atlung pulu't apat a sundalus, agpang king listahan na ning karelang pamilya. Ding anak nang Beker ila di Zemira, Joas, Eliezer, Eleoenai, Omri, Jeremot, Abiya, Anatot, at i Alemet. Agpang king listahan da ring karelang sarasariling pamilya, adua lang pulung libu at aduang dalan ding karelang sundalus. Kayabe la kareti ding karelang manimuna. Ing anak nang Jediael ya i Bilhan. Ding anak na namang Bilhan ila di Jeus, Benjamin, Ehud, Kenaana, Zetan, Tarsis, at i Ahisahar. Pekapun la reting anak nang Bilhan karing sarasarili dang pamilya. Pikabaluan la ngang sundalus. Atin lang labing pitung libu at aduang dalan a sundalus a makasadiang makilaban. I Supim at i Hupim anak na lang Ir. I Husim anak neng Aher. Ding anak nang Neftali ila di Jaziel, Guni, Jezer, at i Sallum. (Lahi na lang Bilha. ) Ding ayanak nang Manase king babaing kasese nang Aramea ila di Asriel at Makir. I Makir ya i tata nang Gilead. Menakit yang metung a babai i Makir para maging asawa nang Hupim, at antimu rin metung pang babai para kang Supim. Maaca ya lagyu ing kapatad nang babaing Makir, at Zelofehad ya lagyu ing kadua nang anak. Atin yang anak a babai i Zelofehad. Ding anak nang Makir king asawa nang i Maaca ila di Perez at Seres. Ila deti ring pemalagyu ra karela. Ding anak nang Perez ila di Ulam at Rakem. Ing anak nang Ulam ya i Bedan. Ila deti ring lahi nang Gilead a anak nang Makir at apu nang Manase. I Hammoleket ya ing kapatad nang babaing Gilead, at ding anak nang Hammoleket ila di Isod, Abiezer, at i Mahla. ( Ding anak nang Semida ila di Ahian, Sikem, Likhi, at i Aniam.) Ing anak nang Efraim ya i Sutela. Anak neng Sutela i Bered, at anak neng Bered i Tahat. Anak neng Tahat i Eleada. Anak na ne mang Eleada i Tahat. Anak neng Tahat i Zabad, at i Zabad anak ne i Sutela. Subali pa kang Sutela, atin ya pang anak i Efraim. Ila di Ezer at Elead a pete da ring taung bait at meragul king Gat uling penako da la ring baka ra. Pigkalungkutan na lang Efraim a tata ra kilub ding dakal a aldo, at dinatang la ding kapatad na ba reng pasiknangan a lub. Kaybat na nita, sipingnan ne ing asawa na at mebuktut ya at menganak yang metung a lalaki. Pemalagyuan neng Beria uli na ning kaguluan a miras king pamilya ra. Atin yang anak a babai i Efraim; Seera ing lagyu na. Ya ing mitatag karing balen na ning Mababa at Matas ning Bet Horon, at ing Uzen Seera. Atin ya pang aliwang anak i Efraim; Refa ing lagyu na. Anak neng Refa i Resef, at anak neng Resef i Tela. Anak neng Tela i Tahan, at anak neng Tahan i Ladan. Anak neng Ladan i Amiud, at anak neng Amiud i Elisama. At anak neng Elisama i Nun, at anak neng Nun i Josue. Ding sakup dang gabun at meging tuknangan da ila ding Betel at ding makapadurut nang balen angga na king aslagan na ning Naaran at albugan ning Gezer at ding balen a makapadurut kaniti. Kayabe la naman ding siudad na ning Sikem ampon Ayya at ding balen a makapadurut kareti. Ding lahi nang Manase ila ding sasakup karing siudad na ning Bet Sean, Taanak, Megido, at ing Dor ampon ding balen a makapadurut kareti. Ila deti ring lugal nung nu la menuknangan ding lahi nang Jose a anak nang Jacob. Ding anak nang Aser ila di Imna, Isva, Isvi, at i Beria. I Sera ya ing kapatad dang babai. Ding anak nang Beria ila di Heber at Malkiel a tata nang Birzait. Ding anak nang Heber ila di Jaflet, Somer, at i Hotam. I Shua ya ing kapatad dang babai. Ding anak nang Jaflet ila di Pasak, Bimhal, at i Asvat. Ding anak na ning kapatad nang i Somer ila di Roga, Jeuba, at i Aram. Ding anak na ning kapatad nang i Helem ila di Zofa, Imna, Seles, at i Amal. Ding anak nang Zofa ila di Suah, Harnefer, Shual, Beri, Imra, Bezer, Hod, Samma, Silsa, Itran, at i Beera. Ding anak nang Jeter ila di Jefune, Pispa, Ara, at ding anak nang Ulla ila di Ara, Haniel, at i Rizia. Ila ngan deti ring lahi nang Aser. Pekapun la karing sarasarili rang pamilya; pili lang lalaki at pikabaluan king katapangan, at pekapun da la ring manimuna. Agpang king karelang listahan, adua lang pulu't anam a libu ring lalaking makasadiang makilaban. Ding anak nang Benjamin ila di Bela, ing pangane, ing katuki na ya i Asbel, ing katlu ya i Ahara, ing kapat ya i Noha, at ing kalima ya i Rafa. Ding anak nang Bela ila di Addar, Gera, Abihud, Abisua, Naaman, Ahoa, Gera, Sefufan, at i Huram. Kewanian na lang Saharaim ding adua nang asawang i Husim at i Baara. Kanitang menuknangan ya king Moab ayasawa ne i Hodes at ayanak da la ri Jobab, Zibia, Mesa, Malkam, Jeus, Sakia, at i Mirma. Ila deti ring anak a meging pekapun karing sarasarili rang pamilya. Mikayanak ya naman kang Husim; ila di Abitub at Elpaal. Ding anak nang Elpaal ila di Eber, Misam, at i Semed. I Semed ya ing mitatag karing siudad na ning Ono at Lod at ding balen a makapadurut kareti. I Beria at i Sema, ding pekapun da ring pamilyang menuknangan king Ayalon kaybat da lang atabi ding memalen na ning Gat. Anak na lang Beria di Ahio, Sasak, Jeremot, Zebadia, Arad, Eder, Mikael, Ispa, at i Joa. Ding anak nang Elpaal ila di Zebadia, Mesullam, Hizki, Heber, Ismerai, Izlia, at i Jobab. Ding anak na namang Simei ila di Jakim, Zikri, Zabdi, Elienai, Ziletai, Eliel, Adaia, Beraia, at i Simrat. Ding anak na namang Sasak ila di Ispan, Eber, Eliel, Abdon, Zikri, Hanan, Hanania, Elam, Antotija, Ifdeia, at i Penuel. Ding anak na namang Jeroham ila di Samserai, Seharia, Atalia, Jaareshia, Elias, at i Zikri. Ila deti ring pekapun at ding manimuna da ring lahi nang Benjamin a menuknangan king Jerusalem. I Jeiel ya ing mitatag king siudad ning Gibeon at karin ya menuknangan. Maaca ya lagyu ing asawa na. I Abdon ya ing pangane nang anak; ding aliwa nang anak ila di Zur, Kis, Baal, Ner, Nadab, Gedor, Ahio, Zacarias, at i Miklot a tata nang Simea. Menuknangan la ding karelang lahi king Jerusalem at siping da ring karelang kamaganak. I Ner ya i tata nang Kis, at i Kis ya i tata nang Saul. I Saul naman ya i tata da ri Jonatan, Malkisua, Abinadab, at i Esbaal. I Jonatan ya i tata nang Meribaal. I Meribaal ya i tata nang Mikeas. Ding anak nang Mikeas ila di Piton, Melek, Tarea, at i Ahaz. I Ahaz ya i tata nang Jeoadda, at i Jeoadda ya i tata da ri Alemet, Azmavet, at i Zimri. I Zimri ya i tata nang Moza. I Moza ya i tata nang Binea, at i Binea ya i tata nang Rafa. I Rafa ya i tata nang Eleasa, at i Eleasa ya i tata nang Azel. Atin yang anam a anak i Azel; ila di Azrikam, Bokeru, Ismael, Searia, Obadias, at i Hanan. Ding anak nang Esek a kapatad nang Azel ila di Ulam, ing pangane, i Jeus, ing pangadua, at i Elifelet, ing bungsu. Matapang la ngang sundalus at mangagaling mamana ding anak nang Ulam. Mika dinalan limang pulu yang anak a lalaki at apu. Ding sablang mesaglawe lagyu lahi na la ngang Benjamin. Milista la ngan ding sablang memalen na ning Israel agpang king tribung kayayaniban da. Misulat iti king Istoria da ring Ari ning Israel at ding memalen na ning Juda a miyugse king Babilonia uli na ning keyalan dang katapatan king Dios. Ding minunang mibalik karing karelang siudad at tuknangan ila ding lalaki na ning Israel, ding pari, ding Levita, at ding susuyu king Templo ning Dios. Ating karing tribu nang Juda, Benjamin, Efraim, at Manase ding menuknangan king Jerusalem. I Utai, ing metung karing lahi nang Juda king anak nang i Perez, ya ing manimuna king pamilya ra. I Utai anak neng Amiud at apu neng Omri. I Omri anak neng Imri at apu neng Bani. I Asaia, ing metung munaman karing lahi nang Juda king anak nang i Sela, ya ing manimuna king pamilya ra. I Jeuel, ing metung pang lahi nang Juda king anak nang i Zera, ya ing manimuna king pamilya ra. Anam a ralan siam apulu la ding pamilya na ning tribu nang Juda ding menuknangan king Jerusalem. I Sallu a anak nang Mesullam ya ing metung karing lahi nang Benjamin a menuknangan king Jerusalem. Tata neng Mesullam i Hodavia, at tata neng Hodavia i Hasenua. Ing aliwa pang menuknangan karin ya i Ibneia, ing anak nang Jeroham. Tata neng Ela i Uzzi. Tata neng Uzzi i Mikri. Tata neng Mesullam i Sefatia, at tata neng Sefatia i Reuel. Tata neng Reuel i Ibnia. Siam lang dalan limang pulu't anam ding pamilya na ning tribu ding menuknangan karin. Ding sablang lalaking mebanggit pekapun la ngan karing sarasarili dang pamilya. Ding pari a menuknangan king Jerusalem ila ri Jedaia, Jeoiarib, at i Jakin. I Azaria a anak nang Hilkia at apu nang Mesullam ya ing pekapamuntuk karing opisyal na ning Bale ning Dios. Ding makatua na ila di Mesullam a anak nang Zadok. Tata neng Zadok i Meraiot, at tata neng Meraiot i Ahitub. Menuknangan ya naman karin i Adaia a anak nang Jeroham. Tata neng Jeroham i Pasur, at tata neng Pasur i Malkia. Tata neng Maasai i Adiel. Tata neng Adiel i Jasera, at tata neng Jasera i Mesullam. Tata neng Mesullam i Mesilemit, at tata neng Mesilemit i Immer. Libu pitung dalan anam apulu la heganagana deting paring pekapun karing sarasarili dang pamilya. Mayagyu la ngan king obra na ning Bale ning Dios. Ding Levitang menuknangan king Jerusalem ila deti: i Semaia a anak nang Hasub, at tata neng Hasub i Azrikam, at tata neng Azrikam i Hasabia, a lahi na ngan Merari; i Bakbakar, Heres, Galal, at i Matania a anak nang Mika, at tata neng Mika i Zikri, at tata neng Zikri i Asaf; i Obadias a anak nang Semaia, at i Semaia anak neng Galal, at tata neng Galal i Jedutun, at tata neng Jedutun i Berekia, at tata neng Berekia i Asa, at tata neng Asa i Elkana a menuknangan karing baryu da ring Netofatiteo. Ding guardia karing pasbul-dalan ning Bale ning Dios a menuknangan king Jerusalem ila di Sallum, Akub, Talmon, Ahiman, at ding karelang kamaganak. I Sallum ya ing manimuna da. Ila ding makatutuk magguardia king dalan palub king dane aslagan na ning Pasbul Dalan ning Ari. King misan a panaun, ila ding migguardia karing pasbul dalan da ring kampu da ring Levita. Menuknangan ya naman karin i Sallum at ding kamaganak na. I Sallum anak neng Kore at apu neng Ebiasaf at apu ne king tud Kora. Ila ding guguardia king dalan palub king Toldang tuknangan ning Ginu antimo ding karelang makatua a migguardia king kampu ning Ginu. Menuknangan ya naman karin i Fineas a anak nang Eleazar, at metung ya karing meging manimuna da. Sana matnube ya ing Ginu kang Fineas. Menuknangan ya naman karin i Zacarias a anak nang Meselemia. Guardia ya naman king dalan palub king Toldang tuknangan ning Ginu. Adua lang dalan labing adua ding mepiling magguardia karing pidadalanan at pasbul dalan. Makalista la ngan agpang karing baryung karelang tuknangan. I Aring David at i propeta Samuel ila ding mibili karing karelang makatua kareting obra da. Ila at ding meging anak da at kayapu-apuan ding menatiling guguardia karing pasbul dalan na ning Bale ning Ginu. Ating guardia king balang metung at metung karing apat a pasbul dalan dane aslagan, albugan, mauli, at norti. Kasaup da la reting guardia ding karelang kamaganak a manuknangan karing baryu, at liwas-liwas lang magguardia kilub ding tuki-tuking pitung aldo. Levita la ding apat a manimuna da ring guardia at pagkatiwalan la uling ila ding ating pakibatan at mamahala karing kuartu at karing pisisinupan pibandian na ning Bale ning Dios. Menuknangan la lele na ning Bale ning Dios, uling katungkulan da ing guardian de iti at ibuklat ding pasbul dalan neng abak. Ding aliwa karing Levita ila ding ating pakibatan karing kasangkapan a magagamit king pamanyamba. Ila ding milulual kareting kasangkapan at kaybat isikap da la. Ding aliwa pang Levita ila ring ating pakibatan karing sagradung kasangkapan, king arina, alak, larung olibo, insenso, at ding pabanglu. Ding ating pakibatan king pamangawang pabanglu ila ding pari. I Matitia, ing metung karing Levita a anak nang pangane Sallum ning lahi nang Kora, ya ing mangawa karing tinape maimpis. Ating mapilan karing lahi nang Kora a ating pakibatan king pangasadia da ring tinape para king Bale ning Dios neng Aldo ning Sabbath. Ding aliwa karing pamilyang Levita ila ding ating pakibatan king pamagkanta. Manuknangan la ding pekapun da reting pamilya karing gusali na ning Bale ning Dios, at ala na lang aliwa pang pakibatan, uling aldo't bengi iti ing katungkulan da. Deting lalaking mesambitla ila ding buntuk da ring pamilya ding Levita. Ila ding manimuna a menuknangan king Jerusalem. I Jeiel ya ing mitatag king siudad ning Gibeon at karin ya menuknangan. Maaca ya lagyu ing asawa na. I Abdon ya ing pangane nang anak; ding aliwa nang anak ila di Zur, Kis, Baal, Ner, Nadab, Gedor, Ahio, Zacarias, at i Miklot a tata nang Simea. Menuknangan la ding lahi ra king Jerusalem at siping da ring kamaganak da. I Ner ya i tata nang Kis, at i Kis ya i tata nang Saul. I Saul ya i tata da ri Jonatan, Malkisua, Abinadab, at i Esbaal. I Jonatan ya i tata nang Meribaal, at i Meribaal ya i tata nang Mikeas. Ding anak nang Mikeas ila ri Piton, Melek, Tarea, at i Ahaz. I Ahaz ya i tata nang Jara, at i Jara ya i tata da ri Alemet, Azmavet, at i Zimri. I Zimri ya i tata nang Moza. I Moza ya i tata nang Binea, at i Binea ya i tata nang Refaia. I Refaia ya i tata nang Eleasa, at i Eleasa ya i tata nang Azel. Atin yang anam a anak i Azel; ila di Azrikam, Bokeru, Ismael, Searia, Obadias, at i Hanan. Mekilaban la ding Filisteo karing Israelita king Bunduk ning Gilboa. Dakal la ding mete karing Israelita. Tinakas la ding mitagan at pati na i Aring Saul at ding anak na. Oneng tinagal la ding Filisteo at atagal da la at pete ding anak nang Saul: i Jonatan, Abinadab, at i Malkisua. Mabagsik ing labanan at tiran ne ning paslu ning kalaban i Saul at grabi ya ing sugat na. Nganang Saul king talapagdala nang armas, Bagutan me ing espada mu at paten mu ku ban kanita e ra ku akuang gawang pikaylian deting paganung Filisteo. Oneng e mebisa ing talapagdala nang armas uli na ning tatakut ya. Inya kinua neng Saul ing sarili nang espada at sikban ne iti. Inyang ikit neng mete i Saul, sikban nia naman ing espada na at mete ya. Mete ya i Saul at ding atlu nang anak, at ala neng lahi a mig-ari pa. Inyang ikit da ring Israelitang atyu king kasumangid ning Kapatagan ning Jezreel king memulayi lang tinakas ding sundalus na ning Israel at king mete ne i Saul at ding anak na, likuan da la ring balen da at tinakas na la naman. Dinatang la ding Filisteo at ila ding sinakup karin. Kabukasan, kaybat ning labanan, minta la ding Filisteo ban kuanan da ing nanumang bage akua ra karing mete Israelita, at atagpuan de ing bangke nang Saul at ding anak na a makapase king Bunduk ning Gilboa. Tibtab de batal i Saul at leko re ing baluti na. Kaybat na nita, mitubud lang tau ban ibalita king mabilug a Filistia ing mayap a balita karing kikilalanan dang dios at karing karelang kabalen. Dela re king metung karing karelang templo ing baluti nang Saul, at sinabit de ing buntuk na king templo na ning dios dang i Dagon. Inyang abalitan da ring memalen na ning Jabes ning Gilead ing depat da ring Filisteo kang Saul, meko la ding matapang dili karing lalaki ban kuanan de ing katawan nang Saul at ding anak na. Dela da la king Jabes. Kitkut da la karin king lalam ning tanaman a ensina at mig-ayunu la kilub ding pitung aldo. Mete ya i Saul uli na ning e ya meging tapat king Ginu. Lebagan na la ding utus na ning Ginu, at uling meniawad yang payu karing espiritu da ring mete lugal king Ginu ya maniawad payu. Inya pete ne ning Ginu at linipat ne ing kayarian kang David a anak nang Jese. Pintalan de ring sablang memalen na ning Israel i David karin king Hebron at ngara, Laman mu kami at daya. King milabas a panaun, agyang i Saul ya ing ari, ika ing menimuna king Israel king pamakilaban, at ing Ginung kekang Dios ya ing mengaku kekang ika ing manimuna karing memalen na at ika ing maging pamuntuk da. Inya pintalan de ring sablang manimuna na ning Israel i Aring David king Hebron. Ginawa yang metung a taimtim a kasunduan karela. Linian deng laru at gewang ari na ning Israel, antimo ing pengaku ning Ginu king kapamilatan nang Samuel. Minta ya i Aring David at ding sablang Israelita king Jerusalem ban lusuban de iti. Jebus ya lagyu kanita ing Jerusalem, at ding Jebuseo ila ding manuknangan karin. Ngara ding Jebuseo kang David, E ka malyaring lungub keti. Oneng abihag neng David ing kuta ning Zion, at ngeni ya meging pikabaluan a Siudad nang David. Nganang David, Gawan keng pekapun da ring sundalus ing mumunang makapate Jebuseo. I Joab ya ing menimuna king pamaglusub at ya ing meging pekapun da. I ima nang Joab ya i Zeruia. Karin ya menuknangan king kuta ning Zion i David, inya inaus de iting Siudad nang David. Pepalarin ne ing siudad manibat king Milo a timbakan gabun, at i Joab naman ya ing miglarin king mitagan a sira king siudad. Meging masikan ya aldo-aldo i David, uling ing Ginung Mayupaya mamantabe ya kang David. Atin yang pikabaluan a sundalus i David at deti ampon ding memalen na ning Israel seupan deng meging ari, antimo ing pengaku ning Ginu. Ila ding minie saup kang David ban maging matatag ya ing kayarian na. Ila deti: Ing mumuna ya i Jasobeam ning pamilya ning Hakmon. Ya ing manimuna da ring Atlu. Ya ing mekilaban karing atlung dalan a kalaban, at apate na la ngan king uli namu ning tandus na. Ing kadua kareting pikabaluan a Atlu ya i Eleazar a anak nang Dodo ning pamilya nang Aho. Kayabe neng David inyang mekilaban ya karing Filisteo king Pas Damim. Atyu kanita king marangle da ring sebada inyang tinakas la ding Israelita. Kanita linage ya i Eleazar libutad na ning marangle at lebanan na la ding Filisteo at apate na la. Dininan neng maragul a tagumpe ning Ginu. Misan a aldo, inyang migkampu la ding Filisteo king Kapatagan ning Refaim, ding atlu karing atlung pulung manimuna da ring sundalus na ning Israel minta la keting batung maragul nung nukarin ya karin i David lele ning Kueba ning Adulam. Atyu kanita i David king metung a kuta, at asakup na ne ning metung dang grupu ding Filisteo ing Betlehem. King kasabikan nang David asabi na ing anti kaniti: Sana makainum ku king danum a ibat king talaga lele ning pasbul dalan ning Betlehem! Kanita ginawa lang paralan ding atlung matapang nang sundalus ba lang milub king kampu da ring Filisteo. At menikua lang danum king talaga lele ning pasbul dalan ning Betlehem. Binie ra iti kang David, oneng e na ininum nune bilus na iti bilang ain king Ginu. Nganang David, E ku ainum iti, uling anti ku nang ininum ing daya da reting lalaking teya ra ing bie ra! Inya e na ininum. Makanyan mekilala ing depat dang katapatan ding atlung matapang a sundalus nang David. I Abisai a kapatad nang Joab ya ing manimuna da ring Atlung Pulu. Ya ing mekilaban karing atlung dalan a kalaban at apate na la ngan king uli na ning tandus na. Meging pikabaluan ya karing Atlung Pulu a panimunan na. Ya ing pikabaluan kareting Atlung Pulu at ya ing meging manimuna da, oneng e ya lubus pikabaluan a antimo ding Atlu. Pikabaluan ya namang sundalus i Benaia a anak nang Jeoiada ning Kabzeel. Dakal ya depat a katapangan. Ya ing mekapate karing aduang matapang nang sundalus ning Moab. Misan a aldo a mumuran yelu, dinulung ya king metung a kulkul a malalam at pete ne ing leon. Ya munaman ing mekapate king metung a lalaking maragul a tau Ehipto a pitu at kapitnang talampakan king katas, at atin yang maragul a tandus. Atin yang palupalu i Benaia at delusungan ne iting lalaki, at ikua neng asamsam ing tandus na niting tau Ehipto. Kaybat pete ne king tandus na. Ila deti ring depat nang katapangan Benaia, ing metung karing pikabaluan a Atlung Pulu. Maygit ya karela ngan, mu pin e ya maygit pikabaluan karing Atlu. Ya ing gewa nang David a mamahala karing sundalung guardia na. Ila deti ring aliwa na pang matapang a sundalus David: i Asael a kapatad nang Joab, at i Elhanan a anak nang Dodo ning Betlehem, i Samot ning Harod, at i Helez ning Pelet, i Ira a anak nang Ikes ning Tekoa, at i Abiezer ning Anatot, i Sibecai ning Husa, at i Ilai ning Aho, i Maharai ning Netofa, at i Heled a anak nang Baana a tau munaman Netofa, i Itai a anak nang Ribai ning Gibea ning Benjamin, at i Benaia ning Piraton, i Hurai da ring kapatagan ning Gaas, at i Abiel ning Arba, i Azmavet ning Bahurum, at i Eliaba ning Saalbon, i Hasem ning Gizon, at i Jonatan a anak nang Sage ning Arar, i Ahiam a anak nang Sakar a tau munaman king Arar at i Elifal a anak nang Ur, i Hefer ning Mekera, at i Ahiya ning Pelon, i Hezro ning Carmel, at i Naarai a anak nang Ezbai, i Joel a kapatad nang Natan, at i Mibhar a anak nang Hagri, i Zelek ning Ammon, i Naarai ning Beerot a talapagdala nang armas Joab a anak nang Zeruia, i Ira at i Gareb ning Jatir, i Uria a Hiteo, at i Zabad a anak nang Ahlai, i Adina a anak nang Siza a manimuna na ning lahi nang Ruben at ating sariling atlung pulung tauan, i Hanan a anak nang Maaca, at i Josafat ning Mitan, i Uzia ning Astera, at di Samma at Jeiel, ding anak nang Hotam ning Aroer, i Jediael at i Joha, ding anak nang Simri ning Tiz, i Eliel ning Mahava, at di Jeribai at Josavia, ding anak nang Elnaam, i Itma ning Moab, i Eliel, Obed, at i Jaasiel a tau Zoba. Ating lalaking minta kang David inyang atyu ya king Ziklag; kanitang sasalikut ya kang Aring Saul a anak nang Kis. Mekiabe la kang David deting lalaki a masibukan at pikabaluan king gelingan king pamakilaban. Atin lang pana at paslu ampon tiradol. Kayli at wanan lang mamana o maniradol. Ibat la king lahi nang Benjamin nung nu ya kabilang i Saul. Ila deti: i Ahiezer, ing manimuna, at i Joas, ing kaduang manimuna. Anak na lang Semaa ning Gibea. Di Jeziel at Pelet a anak nang Azmavet; i Beraka, at i Jehu a tau Anatot, i Ismaia ning Gibeon, ing metung karing sundalus at metung karing manimuna da ring Atlung Pulu; i Jeremias, Jahaziel, Johanan, at i Jozabad a tau Gedera; i Eluzai, Jerimot, Bealia, Semaria, at i Sefatia a tau Harif; i Elkana, Issia, Azarel, Joezer, at i Jasobeam na ning pamilya nang Kora; i Joela at Zebadia a anak nang Jeroham ning Gedor. Atin munaman masibukan at pikabaluan a sundalus a ibat king tribu nang Gad a mekiabe kang David inyang atyu ya king kuta na king ilang. Biasa la ngang gumamit kalasag at tandus, mabagsik la ngang anti ding leon at maliksing anti ding usa king bunduk. Ila deti, agpang king pamitukituki ning karelang katungkulan: Ezer, ing pamuntuk da, Obadias, Eliab, Mismana, Jeremias, Atai, Eliel, Johanan, Elzabad, Jeremias, at i Makbanai. Opisyal la deting mesabing lalaki karing tia dinalan o tia libung sundalus. Ila ding dinalakit king Ilug ning Jordan inyang miglapo ya king mumunang bulan na ning banua, at iti ing meging sangkan ning pamaglako da ring taung manuknangan karing kapatagan banda aslagan at albugan. Ating karing lahi nang Benjamin at Juda ing minta king kuta nung nu ya karin i David. Linual ya i David ba na lang saganan. Ngana karela, Malaus kayu, nung dinatang kayu bilang kakaluguran a sumaup kanaku. Makiabe kayu kekami! Nung ing buri yu ya ing panganiaya yu ku karing kanakung kalaban, agyang ala kung gewang e ustu kekayu, makanyan man abalu na iti ning Dios da ring kekatamung makatua at ya ing bala kekayu. Kanita ing upaya na ning Dios linub ya kang Amasai, ing metung kareti. I Amasai ya ing meging pekapun da ring Atlung Pulu, at nganang migsalita: David anak nang Jese, kakampi mu kami! Kapayapan keka, kapayapan munaman karing kekang katambayan! Uling ing Dios saupan na ka. Tinggap na lang matulang David at gewa na lang opisyal da ring sundalus na. Ating mapilan a sundalus na ning tribu nang Manase ding mekiabe kang David inyang kayabe na lang linual ding Filisteo ban labanan ya i Aring Saul. E na la sinaupan David ding Filisteo, uling e la tiwala ding ari da ring Filisteo. Pepalakuan de i David at ngara king metung at metung, Mibili mu king panganib ing bie tamu king taung yan, uling makapanig ya pa mu rin king panginuan nang i Saul. Inyang mekapagbalik ne i David king Ziklag, kanita la dinatang ding sundalus a ibat king tribu nang Manase at mekiabe la kang David. Ila deti: Adna, Jozabad, Jediael, Mikael, Jozabad, Elihu, at i Ziletai. Pekapun la at atin yang metung a libung sundalus ing balang metung karela. Seupan de i David at ding sundalus na. Ila ding meging opisyal da ring sundalus nang David uling masibukan la king pamakilaban. Daratang la aldo-aldo ding lalaki ban makiabe la at saupan ya i David. Uli na niti, mika marakal yang sundalus a pakasandata i David. Oyni ing bilang da ring sundalus a minta kang David king Hebron ban ilipat da ing panga-ari nang Saul, agpang king pengaku ning Ginu: ding king lahi nang Juda, anam lang libu walung dalan. Magdala la ngang sibat at kalasag. Ding king lahi nang Simeon, pitu lang libu at dinalan. Pikabaluan la ngan king tepangan at sikanan. Ding king lahi nang Levi, apat lang libu at anam a ralan. Ding king lahi nang Aaron a panimunan nang Jeoiada, atlu lang libu at pitung dalan; kayabe ya kareti ing pikabaluan a matapang a kayanakan a i Zadok at ding aduang pulu't aduang manimuna na ning karelang pamilya. Ding king lahi nang Benjamin, king pamilya nang Saul, atlu lang libu agyang tapat la pa mu rin kang Saul ding keraklan karing pamilya ra. Ding king lahi nang Efraim, adua lang pulung libu walung dalan a mangatapang at pikabaluan karing karelang lahi. Ding king tribu nang Manase dane Albugan, labi lang walung libu ding pepapuntan da ban gawan yang ari i David. Ding king lahi nang Isacar, adua lang dalan ding manimuna a kayabe da ring pamilyang karelang panimunan. Balu da lang dinan kabaldugan ding panaun at biasang gawang lakbang a gawan na ning bansang Israel. Ding king lahi nang Zebulun, lima lang pulung libung masibukan a sundalus at tapat ampon makasadiang makilaban nanumang oras. Biasa lang gumamit nanumang sandata ban asaupan de i David. Ding king lahi nang Neftali, libu la ding manimuna subali pa karetang atlung pulu't pitung libung sundalus a ating kalasag at tandus. Ding king lahi nang Dan, adua lang pulu't walung libu at anam a ralan a sundalus a pakasandata at makasadiang makilaban nanumang oras. Ding king lahi nang Aser, apat lang pulung libu a makasadiang makilaban nanumang oras. Ding king lahi da ri Ruben, Gad, at ing tribu nang Manase dane Aslagan sumangid na ning Ilug ning Jordan, dinalan aduang pulung libu la a ating miyayaliwang uring sandata. Makasadia la ngang makilaban nanumang oras deting sundalus, at metung mu ing karelang buri inyang minta la king Hebronya pin ing gawan yang ari ning Israel i David. Makanyan ing panamdam da ring aliwang Israelita. Kayabe de i David kilub ding atlung aldo; mamangan la at miminum king sidia da ring karelang kabalen para karela. Pepadala lang pamangan pati ding atyu karing marayung lugal a antimo ding kang Isacar, Zebulun, at Neftali. Makasake karing asno, kamelyu, mula, at baka ing miyayaliwang darala dang pamangan: arina, higos, pasas, alak, larung olibo, baka, at tupa. Iti ngan ya ing tanda ning tula na ning mabilug a bansang Israel. Sinanggunian na lang David ding opisyal da ring tia libu at tia dinalan a sundalus. Kaybat, nganang sinabi karing sablang Israelitang atyu karin, Nung paintulut yu at nung kaburian na ning Ginung kekatamung Dios, mitubud tamung tau ban agkatan la ngang mitipun keti ding kabalen tamung alayu keti at pati na ding pari at Levitang manuknangan karing karelang siudad at baryu. Kanita abe-abe ta yang kuanan ing Kaban ning Dios a mekalinguan inyang i Saul ya ing ari. Metula la ding memalen kaniting munikala at pemayapan de. Inya tinipun na lang David ding Israelita manibat king Sihor ning Ehipto angga king Pidadalanan ning Hamat ban kuanan ya king Kiriat Jearim ing Kaban ning Dios at kaybat idala ya king Jerusalem. Minta ya i David at ding memalen king siudad na ning Baala a alang aliwa nune ing Kiriat Jearim king sakup ning Juda ban kuanan ya ing Kaban ning Dios nung nu ya atyu ing lagyu na ning Ginung makatronu babo da ring kerubin. Ibat king bale nang Abinadab, linual de ing Kaban ning Dios at seke re king bayung karitun. Ding pakuliut king karitun ila di Uzza at Ahio kabang i David at ding sablang memalen teterak lang alang tuknang ban parangalan ya ing Dios. Migkanta la at tinigtig da la ring karelang lira, alpa, tambul, pompiang, at trumpeta. Inyang malapit na la king lugal a pidadaran nang Tsidon, mitisud la ding bakang kukuliut king karitun, inya telan neng Uzza ing Kaban. Kanita mu rin mimua ya kang Uzza ing Ginu at pete ne karin uling telan ne ing Kaban. Iti ing sangkan nung inya manibat na kanita inaus deng Perez Uzza ing lugal a ita. Tutu yang meligalig i David kaniting milyari kang Uzza. Mitakutan ya i David king Dios. Ngana, Makananu ke ngening iyuli ing Kaban ning Dios? Inya e na ne delang David ing Kaban king Jerusalem. Likuan na nia mu ing Kaban king bale na ning taung milagyuan Obed Edom ning Gat. Menatili ya karin ing Kaban ning Dios kilub ding atlung bulan, at binendisyunan ne ning Ginu ing pamilya nang Obed Edom at ing sablang atyu keya. Mitubud yang tau i Aring Hiram kang David; peparala ya namang tablang sedro, manabas batu ampon kalpinteru ban gawan de ing palasyu nang David. Kanita na akilalang David king kaburian na ning Ginu ing pamaging ari na king Israel, at mibendisyunan ya ing kayarian king uli da ring memalen na ning Israel. Mekiasawa ya pa i David karing babai na ning Jerusalem at mikayanak yang dakal. Ila deti ring anak na: i Samua, Sobab, Natan, Solomon, Ibhar, Elisua, Elpelet, Noga, Nefeg, Jafia, Elisama, Beeliada, at i Elifelet. Abalitan da ring Filisteo king i David ya na ing mag-ari king mabilug a Israel. Inya miyabe-abe la ba reng bihagan. Abalitan nang David iti at linual ya ba na lang labanan. Miras la ding Filisteo king Kapatagan ning Refaim at lisuban de. Nganang mengutang David king Dios, Labanan ku la o ali ku la ding Filisteo? Nung labanan ku la, papagtagumpen yu ku kaya karela? Nganang mekibat ning Ginu, Wa, labanan mu la at papagtagumpen da ka! Inya lisuban na lang David ding Filisteong atyu king Baal Perazim at simbut na la. Nganang David, Ginamit na kung anting kasangkapan ning Dios ban payagusan lang anting danum ding kakung kalaban. Inya meyaus yang Baal Perazim ing lugal a ita. Inyang tinakas la ding Filisteo likuan da la ring kikilalanan dang dios, at pepasilab na la ngang David deti. Pasibayu lang linusub king kapatagan ding Filisteo. Inya mengutang yang pasibayu i David king Dios. Nganang mekibat ning Dios, E mo lulusuban keti, nune dumurut ka at king kagulutan mu la salakayan, lele da ring tanaman a balsamu. Potang damdaman mu na ing kaluskus babo da ring tanaman kanita mu la lusuban, uling muna ku kekang salake ba lang masambut ding Filisteo. Memintu ya i David ketang inutus na ning Dios, at simbut na la ding Filisteo manibat king Gibeon angga king Gezer. Mikalat karing sablang bansa ing kabantugan nang David, at mitakutan la kang David uli na ning Ginu. Pepagawa yang dakal nang bale i David karin king Siudad nang David. Pepasadia nia naman ing metung a lugal para king Kaban ning Dios at pepatalakad yang tolda para kaniti. Sinabi na, Bukud mung ding Levita ilang malyaring magdala king Kaban ning Dios, uling ila ding pinili na ning Ginu ban magdala kaniti at sumuyu king kapilan pa man. Kanita pepayaus na la ngang David ding sablang memalen na ning Israel a mitipun king Jerusalem ban idala ya ing Kaban ning Ginu ketang lugal a sidia na para kaniti. Kaybat na nita, peparakit na la ding lahi nang Aaron at ding Levita. Ibat king lahi nang Kohat a anak nang Levi, dinatang ya i Uriel a mamahala karing dinalan aduang pulung miembru na ning pamilya na. King pamilya nang Merari, dinatang ya i Asaia a mamahala karing aduang dalan aduang pulung katau. King pamilya nang Gerson, dinatang ya i Joel a mamahala karing dinalan atlung pulung katau. King pamilya nang Elizafan, dinatang ya i Semaia a mamahala karing aduang dalan a katau. King pamilya nang Hebron, dinatang ya i Eliel a mamahala karing walung pulung katau. At king pamilya nang Uzziel, dinatang ya i Aminadab a mamahala karing dinalan labing aduang tau. Pepayaus na lang David ding paring i Zadok at i Abiatar ampon ding Levitang i Uriel, Asaia, Joel, Semaia, Eliel, at i Aminadab. Ngana karing Levita, Ikayu ding manimuna da ring pamilyang Levita. Pakalinisan yu ing sarili yu at antimu rin ding kalupa yung Levita ba yeng idala ing Kaban ning Kasunduan ning Ginung Dios ning Israel ketang lugal a pepasadia ku. Uling e kayu kayabe kanitang dela mi ya ing Kaban ning Kasunduan, mimua ya ing Ginung kekatamung Dios, uling simban mi ya ing Dios king paralan a e karapatdapat. Inya pekalinis da ring pari at Levita ing karelang sarili ba reng idala ing Kaban ning Kasunduan ning Ginung Dios ning Israel. Pisanan de iti king kapamilatan da ring tambayuk, agpang king inutus na ning Ginu kang Moises. Inutus na namang David karing manimuna da ring Levita ing mamili la karing kayabe ra a biasang magkanta at tigtig masikan karing instrumentong musika antimo ding alpa, lira, at pompiang. Inya pinili de i Heman a anak nang Joel, i Asaf a anak nang Berekia; king pamilya nang Merari, i Etan a anak nang Kusaia. Para magkanta at manigtigan, pinili da la ri Zacarias, Jaaziel, Semiramot, Jehiel, Uni, Eliab, Benaia, Maaseia, Matitia, Elifelehu, Mikneia, di Obed Edom at Jeiel, ding guardia karing pasbul dalan. Pinili da la ri Heman, Asaf, at i Etan ban ila ring tigtig karing tangsung pompiang. Ding tigtig karing instrumentong babage karing salteryu ila ri Zacarias, Jaaziel, Semiramot, Jehiel, Uni, Eliab, Maaseia, at i Benaia. Ding tigtig karing lira ila di Matitia, Elifelehu, Mikneia, Obed Edom, Jeiel, at i Azazia. Ing kumpas karing talapagkanta ya i Kenania, ing manibala karing Levita, uling biasa ya. Ding magbante king pasbul ning Kaban ila di Berekia at Elkana. Ding tumiup karing trumpeta arap ning Kaban ning Dios ila ding paring di Sebania, Josafat, Netanel, Amasai, Zacarias, Benaia, Eliezer. I Obed Edom at i Jehia ila ding mepili ban magbante king Kaban ning Kasunduan; kayabe da la ri Berekia at Elkana. Inya minta yang masayang-masaya i David at ding manimuna ning Israel ampon ding manimuna da ring libu-libung sundalus king bale nang Obed Edom ban kuanan ya ing Kaban ning Kasunduan ning Ginu. Miyain lang pitung toro at pitung tupang lalaki ban saupan na la ning Dios ding Levitang magdala king Kaban ning Kasunduan ning Ginu. Makasulud yang imalan a megawa king masanting diling linen i David, at antimu rin ding talapagkanta, i Kenania a manimuna da, at ding Levitang magdala king Kaban. Susulud nia namang David itang efod a megawa king telang linen. Kayabe la ngan ding sablang Israelita inyang milipat ya ing Kaban ning Kasunduan ning Ginu king Jerusalem. Kukulisak la ngan king tula at titigtigan da la ring trumpeta, tambuli, pompiang, alpa, at lira. Tinando ya king awang i Mikal, ing babaing anak nang Saul, kabang lulub de king siudad ing Kaban ning Kasunduan ning Ginu, at ikit neng teterak at lundag-lundag king tula i David. Kesaman ne i David kilub ning pusu na. Dela re ing Kaban ning Dios ketang toldang pepasadia nang David at linub de. Kaybat, minie lang ain-a-durulukan at ain-ning-pamisulusulu para king Dios. Inyang ayari na nang David ing pamanain karing ain-sakripisyu, binendisyunan na la ding tau king lagyu na ning Ginu, at dininan na la ngang pamangan. Dininan neng tinape at kapirasung karning ningnang ampon pasas ing balang metung a lalaki at babaing Israelita. Tilduan na lang David ding mapilan karing Levita ban manimuna arap ning Kaban ning Ginu king pamaniamba, pamagkanta, at pamamie kapasalamatan king Ginu, ing Dios ning Israel. Mitulduan yang manimuna i Asaf at meging kasaup na la di Zacarias, Jeiel, Semiramot, Jehiel, Matitia, Eliab, Benaia, Obed Edom, at i Jeiel. Ila ding tigtig karing alpa at lira. I Asaf ya ing tigtig karing pompiang. Pari la ding tumiup karing trumpeta aldo-aldo king arap ning Kaban ning Kasunduan ning Dios. Ding pari ila di Benaia at Jahaziel. Kanitang aldong ita na penibalang David kang Asaf at karing kayabe na ing katungkulan da king pamagkantang kapasalamatan king Ginu. Munie kayung kapasalamatan king Ginu, maus kayu king lagyu na; sablang depat na karing tau sabian yu. Magkanta kayu king Ginu, pagkanta yeng kapurian; ibalita ing makapagmulala nang depat. Tumula kayu uli na ning banal nang lagyu; paburen lang tumula ding sasamba king Dios! Panintunan ye ing Ginu at ing kayupayan na; ing pamanintun king Ginu e yu sana kakalinguan. E yu la sana kakalinguan ding milagrung depat na, at ding sinabi nang kayatulan, O lahi nang Abraham a talasuyu na, O anak nang Jacob a pinili na ning Ginu. Ing Ginu ya ing kekatamung Dios, ding kautusan na para king mabilug a yatu la. E ne kakalinguan dit' man ing kasunduan na, ing pangaku na karing libu-libung lahi na. Ing kasunduan a gewa na kang Abraham, ing pangaku na kang Isaac, deti tuparan na la ngan. Ginawa yang kasunduan ing Ginu kang Jacob, kasunduan yang manatili kapilan man. Ngana, Keka ibie ke ing gabun ning Canaan bilang mana a kekang pibandian. Kanitang panaun a ita inyang tutu lang ditak pa; dayuan la ngan karin king Canaan. Karing miyayaliwang bansa at kayarian miglipat-lipat la. E na la pepaburen ma-ipus kaninu man, alang-alang karela ding ari belan na la. Ngana, Ding pinili ku e yu la nananan, ding propeta ku e yu la panasakitan. Magkanta kayu king Ginu! Magkanta ka king Ginu, O meto yatu! Isalita yu aldo-aldo ing pamagligtas na kekatamu! Ing kayupayan na karing bansa sabian yu, at ding makapagmulalang dapat na karing sablang tau. Uling ing Ginu maula ya; sukat yang purian, sukat yang galangan maygit karing aliwang dios. Rebultu la mu ding dios-diosan da ring paganu; oneng ing linalang karing banua ya ing Ginu. Makapadurut ing ligaya ampon ing kamalan na; kayupayan at tula ing atyu king tuknangan na. Purian ya ing Ginu, ikong sablang tau keting yatu, purian ye ing ligaya na at kayupayan! Purian ya ing maligaya nang lagyu; malaus kayu king bale na at ain ibie keya. King banal a gayak samban ya ing Ginu. Galgal ka arapan na, O meto yatu. Wa, ing yatu matatag ya at e ya maugun king kabilian na. Paburen yang tumula ing banua; paburen ing yatu magsaya ya, at pati na ing dagat ampon ing sablang atyu king Ginu; sabian karing bansa king ing Ginu ari ya! Paburen yang mainge ing dagat, at ing sablang atyu keting dagat; paburen yung ding marangle at ding sablang tanam da tumula la. Kanita ding sablang tanaman ning kagubatan magkanta lang matula arap ning Ginu potang datang ya ban ukuman neng yatu. Munie kayung kapasalamatan king Ginu, uling mayap ya; ing lugud nang e kukupas manatili kapilan man. Sabian king Ginu, Iligtas mu kami, O Dios a kekeng Talapagligtas; ibat karing miyayaliwang bansa tipunan mu kami ban pasalamatan mi ya ing lagyu mung banal at manakit kaligayan king pamamie kekang kapurian. Ing Ginu, ing Dios ning Israel ya ing purian; purian ye ngeni at king kapilan man! Ngarang mekibat ding tau, Amen. Kaybat na nita, pinuri de ing Ginu. I Asaf at ding kalupa nang Levita ila ding tilduan nang David mangasiwa king aldo-aldo pamanyamba ketang lugal ning Kaban ning Kasunduan ning Ginu. Ding kasaup da ila di Obed Edom, ing anak nang Jedutun ampon ding anam apulu't walung katau king pamilya na. I Obed Edom at i Hosa ila ding ating pakibatan karing pasbul dalan. I Zadok at ding kayabe nang pari ila naman ding ating pakibatan king kasuyuan pamanyamba king Ginu ketang matas a lugal ning Gibeon. Minie lang ain-a-durulukan king altar neng abak at neng bengi, agpang ketang makasulat king Kautusan ning Ginu a binie na king Israel. Kasaup da la karin di Heman at Jedutun ampon ding aliwa pang mepili ban magkantang kapasalamatan king Ginu uli na ning alang angga nang lugud. Ding ating pakibatan karing trumpeta at pompiang ampon aliwa pang intrumentong musikang titigtigan neng magkantang kapasalamatan ila naman di Heman at Jedutun. Ding pamilya nang Jedutun ila ding ating pakibatan king pamag-guardia karing pasbul dalan. Kaybat na nita, minuli la ding tau. Minuli ya naman i David ba neng akayabe ing pamilya na. Nganang Aring David kang propeta Natan inyang makatuknang ne king palasyu na, Manuknangan ku king palasyung megawa king dutung a sedro samantalang ing Kaban ning Kasunduan ning Ginu atyu king tolda. Nganang Natan, Gawan mu itang isipan mung mayap uling ing Dios atyu keka. King bengi mu ring ita pekisabian ne ning Ginu i Natan. Ngana, Natan, puntalan me ing talasuyu kung i David at sabian mu king aliwa ya ing patalakad king bale a pituknangan ku. E ku pa menuknangan king metung a bale manibat na kanitang linual ke ing Israel king Ehipto; menuknangan ku king tolda a pilipat-lipat da karing miyayaliwang lugal. King kanakung pamaglakbe kayabe da ring Israelita, ala kung kitnan metung man karing manimuna da nung inya e ra ku pepatalakad bale gewa king dutung a sedro. Inya sabian mu ing anti kaniti king talasuyu kung i David, king aku, ing Ginung Mayupaya: Leko da ka king pamagpastul mung tupa ban gawan pamuntuk na ning balen kung Israel. Pitnubayan da ka nu ka man minta, at simbut ku la ngan ding kekang kalaban king kekang panyulung. Gawan da kang pikabaluan a pamuntuk karing sablang manimuna ning yatu. Dinan keng sarili nang gabun ing Israel, at ibili ku la karin ban e ne misakitan o maligalig pa karing e mayap a tau antimo ing milyari manibat na kanitang memili kung talapanimuna na. Pasukuan ku la ding sabla mung kalaban. Ipatalakad da kang metung a lahi. Potang mate ka at mikutkut king kutkutan da ring kekang makatua, gawan keng ari ing metung karing anak mu at gawan keng matatag ing kayarian na. Ya ing pagawa king bale para kanaku, at papanatilian ku ne man ing kayarian na king kapilan pa man. Aku ing maging tata na at ya ing maging anak ku. Likuan ke i Saul, oneng ya e ke lakuan. Wa, leko ke i Saul ban ika ing maging ari. Ya ing papamahalan ku karing memalen ku at king kanakung kayarian king kapilan pa man. Ala yang kapupusan ing kayarian na. Sinabi na ngang Natan kang David ing sablang sinabi na ning Dios. Kanita linub ya i Aring David king Toldang tuknangan ning Ginu at linukluk ya. Kaybat nganang migsalita, O Ginung Dios, ninu mo aku at ing pamilya ku ban pagmalasakitan mu? At balamu malati pang bage iti king akakit mu, O Ginung Dios. Binggitan mu munaman ing tungkul king mayap nang panaun a daratang ning pamilya ku. Nanu pa mo ing sabian ku keka? Lubus mu kung balu, makanyan man parangalan mu ku, ing kekang talasuyu. Para king kanakung kapakanan, aku a maluka mung talasuyu, at agpang king kekang kaburian, depatan mu ngan iting mangaragul a bage at pepakit ing dangalan ku king daratang a panaun. O Ginu, ala kang kalupa; malambat mi nang balu king alang Dios subali mu ika. Alang aliwang bansa keti king yatu a kalupa na ning Israel a linigtas mu king panga-ipus ban gawan meng sarili mung balen. Meging pikabaluan ka king mabilug a yatu uli na ning maragul at makapagmulalang dapat a gewa mu para karela. Linigtas mu la ding memalen mu king Ehipto at tinabi ding paganung disnan da. O Ginu, gewa mu lang sarili mung memalen ding Israelita king kapilan pa man, at ika naman ing meging Dios da. Ngeni, O Ginung Dios, tuparan mu king sablang panaun ing pengaku mu kanaku at karing kanakung lahi, at daptan mu itang sinabi mu. King anti kaniting paralan ya mirangal ing lagyu mu, at sabian da ring tau, Ing Ginung Mayupaya ya ing Dios ning Israel. At maging matatag ya king arapan mu ing pamilya na ning kekang talasuyu king kapilan pa man. Ika mu rin, O kanakung Dios, ing sinabi king gawan meng matatag ing pamilya ku, ing kekang talasuyu. Iti ing sangkan nung inya atin kung sikanan lub manalangin keka. Ika, Ginu, ing Dios, at ika ing mengaku a daptan mu la kanaku a talasuyu mu deting mayap a bage. Inya bendisyunan me ing pamilya ku ba nang parating tatakman ing kekang kayapan. Ika, Ginu, ing mamendisyun karela at manatili ing kekang bendisyun karela king kapilan pa man. Kalabas da ring mapilan a panaun, lisuban na lang pasibayung David ding Filisteo, at simbut na la. Sekupan ne ing siudad ning Gat at ding baryung makapadurut kaniti. Simbut na la naman ding Moabita at meging ipus na la at memayad lang buis. Kaybat, lisuban neng David i Aring Hadadezer ning Zoba ning Siria malapit king sakup ning Hamat, uling buri neng pasibayung sakupan i Hadadezer ing matas nang dake ning Ilug ning Eufrates. Ikua na la namang David ding libung karung panggera, at abihag ding pitung libung sundalung pakasake kabayu, at ding aduang pulung libung sundalung e pakasake kabayu. Memili yang kabayu para karing dinalan a karung panggera na, at kaybat pemile na la ring mitagan. Inyang parala lang sundalus ding tau Siria ning Damasco ba reng saupan i Aring Hadadezer, inarapan na lang David at pete na la ding aduang pulu't aduang libung sundalus. Kaybat na nita, pepatalakad yang kampu na king sakup da at meging ipus na la at mamayad lang buis. Papagtagumpen ne ning Ginu i David nu ya man munta. Dela na lang David king Jerusalem ding gintung kalasag a ikua na karing opisyal nang Hadadezer. Dakal ya naman ikuang tangsu king Tibhat at Kun, ding siudad a sakup nang Hadadezer. (Iti ing tangsung ginamit nang Solomon inyang pagawa yang kawa, asias, at aliwa pang kasangkapan para king bale ning Dios.) Abalitan nang Aring Toi ning Hamat king simbut na lang David ding sundalus nang Hadadezer. Inya tinubud ne ing anak nang i Joram ba neng dinan mayap a oras i Aring David uling simbut ne i Hadadezer a akalaban na namang Toi king dakal a pamakilaban. Migdala yang regalung megawa king gintu, pilak, at tangsu i Joram para kang David. Telaga na lang David deti para gamitan king pamanyamba at ding pilak at gintung ikua na karing bansang simbut na antimo ing Edom, Moab, Ammon, Filistia, at ing Amalek. I Abisai a anak nang Zeruia mekapate yang labing walung libung tau Edom king Kapatagan ning Asin. Mitalakad yang kampu na king mabilug a sakup ning Edom, at meging sakup na lang Aring David ding memalen karin. Papagtagumpen ne ning Ginu i David nu ya man munta. Mig-ari ya i David king mabilug a Israel, at pepatupad na ing hustisia at ing katuliran na ning metung at metung karing memalen na. I Joab a anak nang Zeruia ya ing gewa nang pekapun da ring sablang sundalus na; i Jeosafat a anak nang Ahilud ya ing gewa nang talaingat karing listahan; i Zadok a anak nang Ahitub at i Ahimelek a anak nang Abiatar ila ring tilduan nang pari; i Seraia ya ing kalihim; i Benaia a anak nang Jeoiada ya ing pekapun da ring Kereteo at Peleteo a pansarili nang guardiang David; at matas la katungkulan ding sablang anak nang Aring David. Kalabas na ning mapilan a panaun, mete ya i Nahas a ari na ning Ammon. Ing anak nang i Hanun ya ing menalili bilang ari. Nganang David, Kailangan ku namang makipagkaluguran kang Aring Hanun uling meging maganaka ya kanaku i tata na. Inya peparala yang mapilan a tubud i David ban ipayabut kang Aring Hanun ing pamakirame na. Inyang miras na la ring tubud, ngara ding manimuna na ning Ammon kang Aring Hanun, Pota isipan yu king pepadala na lang David deting tubud ban makirame kekayu king pangamate nang tata yo? Agyang ditak ali la! Dinatang la ren ba reng ispian ing bansa tamu at kaybat lusuban neng David. Inya peparakap na lang Hanun ding tubud nang David at pepalabahas ding balbas da ampon pinutut anggang awakan ing susulud dang imalan. Kaybat, pepalakuan na la. King dine ra e la minuli deting tubud. Inyang abalitan nang David ing milyari peparala yang amanu karela king e la mamako king Jerico at e magbalik anggang e tinubu ing balbas da. Balu nang Aring Hanun at ding tauan na king mua ya karela i David, inya king halus alagang apat apulung toneladang pilak menupa lang karung panggera at taung sake kareti a ibat king Matas nang Dake ning Mesopotamia at Siria ampon king Maaca at Zoba. Atlu lang pulu't aduang libu ding inupahan dang karung panggera subali pa karing sundalus na ning ari ning Maaca. Migkampu la malapit king Medeba. Dinatang la naman ding Ammonita a ibat karing karelang siudad at makasadia lang makilaban. Inyang abalitan nang David iti, tiburan ne i Joab at ding sablang sundalus na ning kayarian. Linage la ring Ammonita at migpuestu la para king pamakilaban karin king dalan palub king Rabba, ing sentrung siudad da. Migpuestu la naman king malualas a lugal ding aring dinatang ban sumaup karela. Inyang ikit nang Joab king sagupa la ring kalaban da king arap at king kagulutan da, pinili na la ding magaling nang sundalus ning Israel at pinuestu na la arapan da ring sundalus na ning Siria. Pepanibala na la ring aliwang sundalus ning Israel kang Abisai a kapatad na at pinuestu na la arap da ring sundalung Ammonita. Nganang Joab, Nung akit mung masasambut kami karing sundalus na ning Siria, saupan mu kami, at nung akit ku namang masasambut kayu karing sundalus na ning Ammon, saupan da kayu. E mu painan ing lub mu! Magpakatatag ka! Anggang agyu tamu makilaban tamu para karing kabalen tamu at para karing siudad na ning Dios. Ing kaburian na sana ning Ginu ya ing mapalyari. Sinagupa la ding sundalus na ning Israel a panimunan nang Joab, at memulayi lang tinakas ding kalaban a sundalus na ning Siria. Inyang ikit da lang tatakas deti, tinakas na la naman ding sundalus na ning Ammon kang Abisai a kapatad nang Joab, at minta la king karelang siudad. Kaybat na nita, migbalik ne Jerusalem i Joab. Ikit da ring sundalus na ning Siria king e ra la agyung labanan ding Israelita, inya meniawad lang saklolu karing kayabe rang atyu king lipat na ning Ilug ning Eufrates. Sinaklolu no man ding sundalung panimunan nang Sofac, ing pekapun da ring sundalus nang Hadadezer. Agad mibalita iti kang David at kanita mu rin pepasadia ne ing mabilug nang puersa ning Israel. Lipatan de ing Ilug ning Jordan at pekasadia ra ing sarili da para king pamakilaban. Sinugud la ding Israelita at apayatrasan da la ring kalaban. Mekapate lang pitung libung sundalus a pakasake karung panggera at apat apulung libung sundalus a e makasake kabayu at pati na ing pekapun dang i Sofac. Inyang ikit da ring ari a kakampi nang Aring Hadadezer king mesambut la king puersa ning Israel, sinuku la at mekipagpayapa kang David at meging ipus na la. Manibat na kanita e na la bisang sumaup ding tau Siria karing tau na ning Ammon. King pamagumpisa na ning banua, ing panaun nung kapilan la makigera ding ari, linual la ding sundalus na ning Israel a panimunan nang Joab at lisuban de ing bansa ning Ammon. Liban de ing siudad ning Rabba at pinatag king gabun. Menatili ya kanita i Aring David king Jerusalem. Kinua neng David ing iyas a batung mal a palamuti na ning korona nang gintu ning rebultu nang Molek a kikilalanan dang dios ding Ammonita. Titimbang yang pitung pulu't limang libra iting korona. Kinua neng David iting iyas at kebit ne king korona na. Dakal ya rin ikuang pibandian king siudad. Binihag na la ding memalen na ning Ammon at dininan na lang lagari, sarulgamat ampon palakul, at kaybat pepagobran na la king siudad. Makanyan munaman ing gewa na karing sablang memalen da ring aliwang siudad ning Ammon. Kaybat na nita, migbalik ne i David at ding sundalus na king Jerusalem. E miglambat akalaban da no naman ding Filisteo king Gezer. Kaniting labanan, apate neng Sibecai ning Husa ing higanting milagyuan Sippai, at mesambut la ding Filisteo. King aliwa pang pamakilaban karing Filisteo, apate neng Elhanan a anak nang Jair i Lami a kapatad nang Goliat ning Gat a ing pulu ning tandus na kasing dagul ne ning pabakle na ning pipamabalan imalan. Mika aliwa pang labanan a milyari king Gat. Ating higanti karin a maki anam a taliri king gamat na at bitis na. Lahi de ring higanti kanitang minunang panaun. Lepastangan ne ing Israel, inya pete neng Jonatan a pangunakan nang David king kapatad nang i Samma. Pete na lang David at ding tauan na deting atlung higanti a lahi da ring higanti na ning Gat. Buri nang Satanas ing guluan ne ing Israel, inya inagkat ne i David ban gawang sensus tungkul king bilang da ring memalen. Nganang minutus David kang Joab at karing aliwa pang opisyal na, Lumibut kayu king mabilug a Israel, manibat king Beerseba angga king Dan, uling buri kung abalu ing bilang da ring memalen. Nganang Joab, Mananu na sanang parakalan na lang dinalan a besis ning Ginu ding memalen na ning Israel kesa king sadia! Makamal a Ari, obat buri yung daptan yan kabang talasuyu yu no man? Buri yung panamdaman na ning mabilug a bansa ing mikasala la? Oneng ing buri na ning ari ya ing mepalyari, inya linibut ya i Joab king mabilug a Israel at kaybat mibalik ya king Jerusalem. Minie yang ulat kang Aring David tungkul karing sablang lalaking malyaring gawan sundalus: metung lang milyun at dinalan a libu ring king Israel at apat lang dalan pitung pulung libu ring king Juda. E na la inabeng Joab ding bilang da ring king tribu nang Levi at Benjamin, uling talagang e ne buring pamintuan ing utus na ning ari. E ya metula ing Dios king milyari, inya perusan ne ing Israel. Nganang David king Dios, Mekarapat kung maragul a pamikasala king kapamilatan na ning pamagsensus. Kamulangan ing depat ku. Patawaran mu ku sana. Kanita ngana ning Ginu kang Gad, ing propeta nang David, Puntalan me i David, at papamilinan meng metung karing atlung bage a ibie ku. At ita ing daptan ku kang David. Pintalan neng Gad i David at sinabi na itang pasabi na ning Ginu. Kitnan ne, Isanu kareti ing buri yu: atlung banua ning danup o atlung bulan a tatakasan mu la ding kalaban o atlung aldo ning salut, at kamatayan king bansa a daptan na ning anghel ning Ginu? Nanu ing pakibat yu a ibie ku king Ginu? Pekibat nang David, Gipit ing kabilian ku! Oneng e ku buri ing parusan da ku ring tau. Ing Ginu na mismu ing mamarusa kanaku uling malunusan ya. Inya peparala yang salut ing Ginu karing memalen na ning Israel, at pitung pulung libu la ring mete. Kaybat na nita, mitubud yang anghel ing Dios ba neng lasakan ing Jerusalem, oneng migbayu ya isip at ngana king anghel, Tuknang na ka! Makagyu na ita! Makatalakad ya kanita ing anghel ketang pidadaran nang Ornan a Jebuseo. Tinalanga ya i David at ikit neng makatalakad ing anghel ning Ginu pilatan na ning banua at yatu; atin yang tatalnan a espada at makaturu ya king Jerusalem. Inya i David at ding manimuna misulud lang imalan a magaspang at migsakab la king gabun. Nganang menalangin David king Dios, Aku ing minutus a gawan ya ing sensus. Aku ing mikasala oneng nanu wari ing gewa ra deting tau? O Ginung kanakung Dios, aku ing parusan yu ampon ing pamilya ku, at aliwa deting tau. Uli na niti, inutus na ning anghel ning Ginu kang Gad ing sabian na kang David king mitalakad yang altar para king Ginu ketang lugal a pidadaran nang Ornan a Jebuseo. Memintu ya i David king utus ning Ginu king kapamilatan nang Gad. Dadara yang trigu kanita i Ornan at ding apat nang anak a lalaki. Sinalikut la inyang ikit de reti ing anghel. Ikit neng daratang Ornan i David, inya selubungan ne. Dinuku ya bilang pamamie galang king ari. Nganang David, Ipisali mu ne kanaku ing lugal a pidadaran mu ban makapatalakad kung metung a altar para king Ginu, at tuknang na kanita ing salut a makamate. Bayaran ke king alagang buri mu. Nganang Ornan, Kuanan yu ne pu, Makamal a Ari, at gawan yu itang buri yung gawan. Munie ku pa pung baka para dulukan bilang ain-sakripisyu at deting dutung pidadaran ban panangab ampon trigu bilang ain. Ibie ku ngan pu yan kekayu. Nganang David, E makanyan. Bayaran ku ngan yan. E ku malyaring iyain king Ginu itang e kanaku, itang bage a e ku pigastusan. Inya beyaran neng anam a ralan a pirasung gintu ing pidadaran. Mitalakad yang altar karin para king Ginu at minain yang ain-a-durulukan ampon ain-ning-pamisulusulu. Menalangin ya at pekibatan ne ning Dios king kapamilatan na ning api a ibat banua ban dulukan na la ring ain-sakripisyu babo ning altar. Inutus na ning Ginu king anghel ing ilako na ne ing espada na, at memintu ya. Uli na niting milyari penamdaman nang David king pekibatan na ning Ginu ing panalangin na. Inya minain yang ain-sakripisyu king altar ketang pidadaran nang Ornan. Atyu ya king matas a lugal ning Gibeon ing Toldang tuknangan ning Ginu a gewa nang Moises king ilang at ing altar nung nu da la durulukan ding ain. Oneng e ya makapunta karin i David ban samba king Dios, uling tatakut ya king espada ning anghel ning Ginu. Nganang David, Sukat yang keti ing bale ning Ginung Dios at ing altar a pidurulukan karing ain da ring Israelita. Inya inutus nang Aring David ing mitipun la ding sablang dayuan a manuknangan king Israel, at kaybat mamili yang manabas batu a gamitan king pangatalakad na ning Bale ning Dios. Migsadia yang dakal a bakal ban gawan paku at bisagra para karing pasbul. Migsadia ya namang tangsu a e mu atimbang uling tutung dakal. E munaman abilang ing dakal a tablang sedro a dela da ring tau Tiro at Sidon. Ngana king lub na, Anak ya pamu at ala pang sibukan ing anak kung i Solomon. Ing bale a italakad para king Ginu sukat yang maging pikabaluan, marangal, at alang kasing santing ampon kislap king akakit da ring sablang bansa. Inya kailangan kung isadia ing sablang kailangan para kaniti. Inya bayu ya mete i David sidia na na ngan ing dakal a materialis. Pepayaus neng David i Solomon a anak na at inutus na ing ipatalakad ne ing bale para king Ginu, ing Dios ning Israel. Nganang David, Anak, buri keng ipanalakad metung a bale ing Ginung kanakung Dios bilang parangal. Oneng sinabi na ning Ginu kanaku, Dakal la ding taung pete mu at dakal la ding gerang kekang leukan. Inya aliwa ika ing patalakad bale para kanaku, uling misna king karakal ing pepatulu mung daya king gabun. Makanyan man, mikayanak kang lalaki a mamahala king kapayapan at e de guluan ding kalaban na. Solomon ing maging lagyu na, uling dininan keng kapayapan at katahimikan king panaun na ning pamag-ari na king Israel. Ya ing mitalakad king bale para kanaku. Ya ing maging anak ku, at aku ing maging tata na. Gawan keng matatag ing tronu na king Israel king kapilan pa man. Ngana pang sinabing David, Anak ku, mananu na sanang saupan na ka ning Ginung kekang Dios. Magtagumpe ka sana king pamitalakad mung bale para king Ginu antimo ing pengaku na. At mananu na sanang dinan na kang beluan at kabiasnan ban apamahalan me ing Israel karing kautusan na. Magtagumpe ka nung pamintuan mu la ring sablang kautusan a binie na ning Ginu kang Moises para king Israel. Magpakatatag ka at e ka tatakut o painan man ing lub mu. King pamagkapilit ku atipun ku la deting bage para king pangatalakad na ning bale ning Ginu: manga-apat a libung toneladang gintu at halus apat apulung libung toneladang pilak. Subali pa kareti mekatipun kung dakal a tangsu at bakal. Sidia ku na naman ing dutung at batu. Ika na ing mangalap, nung magkulang iti. Atin kang dakal a taung magobra bilang manabas batu, kanteru, kalpinteru, at aliwa pang mangagaling a pangamat king obrang gintu, pilak, tangsu, at king bakal. Pagumpisan mu na ing obra at mananu na sanang patnubayan na ka ning Ginu. Kaybat na nita, inutus nang David karing sablang manimuna na ning Israel ing saupan de i Solomon. Ngana karela, E ye wari kayabe ing Ginung kekayung Dios? Ya ing minie kapayapan kekayu nu man karin. Peintulutan na ing sambutan ku la ding sablang taung sadiang manuknangan keti, at ngeni atyu la king lalam yung upaya at ning Ginu. Ngeni, suyuan ye ing Ginung kekayung Dios king mabilug yung kaisipan at pusu. Pagumpisan yu neng italakad ing bale, ban abili yu ne karin ing Kaban ning Kasunduan ning Ginu at ding aliwa pang sagradung kasangkapan a magagamit king pamanyamba king Ginu. Inyang matua ne i David, likluk ne king tronu i Solomon a anak na bilang kayalili nang ari ning Israel. Pepatipun na la ngang David ding manimuna na ning Israel at ding sablang pari at Levita. Ding mebilang a Levita a ating idad a atlung pulung banua at maygit atlu lang pulu't walung libu. Nganang David, Ding aduang pulu't apat a libu kareti ila ding mamahala king pangatalakad na ning bale ning Ginu, at ding anam a libu ila ding maging manimuna at manayus king nanumang problema, at ding apat a libu ila ding mag-guardia karing pasbul, at ding apat a libung mitagan ila ding munie kapurian king Ginu kabang babagayan da lang tigtigan karing instrumentong musika a sidia ku para kaniti. Gewa na lang atlung grupung David agpang karing atlu nang anak Levi: i Gerson, i Kohat, at i Merari. Adua la ding anak nang Gerson; ila di Ladan at Simei. Atlu la ding anak nang Ladan; ila di Jehiel, ing pekapun, Zetam, at i Joel. Atlu la naman ding anak nang Simei; ila di Selomot, Haziel, at i Haran. Ila ding pekapun karing pamilyang ibat king grupu nang Ladan. Apat la ding anak nang Simei; ila di Jahat, Zina, Jeus, at i Beria. Ing pekapun da ya i Jahat, at i Zina ya ing kaduang pekapun. E ya mikayanak dakal i Jeus at i Beria, inya mebilang lang metung mung pamilya. Apat la ding anak nang Kohat; ila di Amram, Izar, Hebron, at i Uziel. Ding anak nang Amram ila di Aaron at Moises. Mitalaga ya i Aaron at ding anak na king pamaningat karing bage sagradu king kapilan pa man. Ila ding duluk king insenso king altar ning Ginu at sumuyu ampon mamendisyun karing tau king lagyu na ning Ginu. Mibilang la ding anak nang Moises, ing talasuyu ning Ginu, karing Levita. Atin yang aduang anak i Moises; ila di Gersom at Eliezer. Ing anak nang Gersom ya i Sebuel, at ya ing manimuna. Metung ya mu ing anak nang Eliezer; i Rehabia, oneng dakal ya lahi i Rehabia. I Izar, ing kadua karing anak nang Kohat, atin yang metung a anak, i Selomit, ing pekapun na ning pamilya. I Hebron, ing katlu karing anak nang Kohat, atin yang apat a anak; ila di Jeria, Amaria, Jehaziel, at i Jekameam. I Uziel, ing kapat karing anak nang Kohat, atin yang aduang anak; ila di Mikeas at Issia. Atin yang aduang anak i Merari; ila di Mahli at Musi. Atin yang aduang anak i Mahli; ila di Eleazar at Kis, oneng mete yang alang anak a lalaki i Eleazar. Babai la ding anak na. Mekapakiasawa la ding anak na karing pisan dang anak nang Kis. I Musi, ing kadua karing anak nang Merari, atin yang atlung anak; ila di Mahli, Eder, at i Jeremot. Ila deti ring lahi nang Levi agpang karing pamilya ra. Makalista ya ing balang metung karela a ating idad a aduang pulung banua at maygit at atin parti king obra na ning bale ning Ginu. Nganang David, Dininan neng kapayapan ning Ginung Dios ning Israel ing balen na, at ya mismu manuknangan ya king Jerusalem king kapilan pa man. E na kailangan pa ing ibuat de ring Levita ing Toldang tuknangan ning Ginu at ding sagradung kasangkapan na a magagamit king pamanyamba. Agpang king tauling panabilin nang David, binilang da la ring sablang Levita a ating idad a aduang pulung banua at maygit. Ing obra da ring Levita ya ing saupan la ring paring ibat king lahi nang Aaron neng susuyu la king bale ning Ginu. Ila ding mamahala karing patyu, karing kuartu, king pamaglinis karing sagradung kasangkapan, at king aliwa pang obra king bale na ning Dios. Ila mu rin ding ating pakibatan karing tinape iyain, king arinang isamut karing ain a iyain, karing tinape maimpis a alang lebadura. Ila munaman ding maglutu king tinape alang lebadura, king arinang singkapan larung olibo, at mamahala king pamanimbang at pamanyukad karing ain para king Bale ning Dios. Ila ding talakad neng abak ban munie kapurian at kapasalamatan king Ginu. Makanyan munaman ing daptan da neng bengi, at neng babie ain-a-durulukan para king Ginu neng Aldo ning Sabbath, neng Piesta ning Bayung Bulan, at karing aliwa pang piesta. Ila ding sumuyu king altar na ning Ginu king sablang panaun, agpang king mepikayari at bilang ding Levita. Ila ding ating pakibatan king pangaingat na ning Toldang tuknangan ning Ginu at king altar, at sumaup karing paring ibat king lahi nang Aaron king bale na ning Ginu. Oreni ding grupu da ring lahi nang Aaron. Apat la ding anak nang Aaron; ila di Nadab, Abihu, Eleazar, at i Itamar. Mete la di Nadab at Abihu bayu ya mete i tata ra, at ala lang anak. Inya i Eleazar at i Itamar ilang sinuyu bilang pari. King saup nang Zadok a lahi nang Eleazar at Ahimelek a lahi nang Itamar, pipitna-pitna na lang Aring David ding lahi nang Aaron para king kaayusan na ning karelang kasuyuan. Mas dakal la ding pekapun king lahi nang Eleazar kesa king lahi nang Itamar. Inya pipitna-pitna da la agpang king bilang da. Labi lang anam a grupu ding king lahi nang Eleazar, at walu lang grupu ding king lahi nang Itamar. Ing tutuk da king obra merapat king uli na ning bagutan uling agyang king lahi nang Eleazar at king lahi nang Itamar ating pekapun da ring pari at ating manimuna a mamahala king bale na ning Dios. I Semaia, ing anak ning Levitang i Netanel, ya ing milista karing lagyu ra, at merapat iti king arap na ning ari, at ding opisyal na, ing paring i Zadok, i Ahimelek a anak nang Abiatar, at ding pekapun da ring lahi da ring paring Levita. Metung yang pamilya da ring pari ing misulat para kang Eleazar at metung munaman para kang Itamar. Oyni ing kaayusan na ning karelang kasuyuan magumpisa king mumuna angga king kaduang pulu't apat a grupu: ing mumuna ya i Jeoiarib, ing kadua ya i Jedaia, ing katlu ya i Harim, ing kapat ya i Seorim, ing kalima ya i Malkia, ing kanam ya i Miyamin, ing kapitu ya i Hakkos, ing kawalu ya i Abiya, ing kasiam ya i Jesua, ing kapulu ya i Sekania, ing kalabing metung ya i Eliasib, ing kalabing adua ya i Jakim, ing kalabing atlu ya i Hupa, ing kalabing apat ya i Jesebeab, ing kalabing lima ya i Bilga, ing kalabing anam ya i Immer, ing kalabing pitu ya i Hezir, ing kalabing walu ya i Hapizez, ing kalabing siam ya i Petaia, ing kaduang pulu ya i Jehezkel, ing kaduang pulu't metung ya i Jakin, ing kaduang pulu't adua ya i Gamul, ing kaduang pulu't atlu ya i Delaia, ing kaduang pulu't apat ya i Maazia. Ila deti ring lalaking mitulduan sumuyu king Bale ning Ginu agpang karing tuntunan a tikda na ning makatua dang i Aaron a makabasi king utus ning Ginu, ing Dios ning Israel. Oreni pa ding aliwa nang lahing Levi: i Sebuel ning pamilya nang Amram, i Jehedia ning pamilya nang Sebuel, i Issia ning pamilya nang Rehabia, ya ing pekapun, i Selomit king pamilya nang Izar, i Jahat ning pamilya nang Selomit, I Jeria ya ing pekapun king pamilya nang Hebron at i Amaria ing kadua, i Jehaziel ing katlu, at i Jekameam ing kapat, i Mikeas king pamilya nang Uziel, i Samir king pamilya na namang Mikeas, i Issia a kapatad nang Mikeas, at i Zacarias king pamilya nang Issia, di Mahli at Musi king pamilya nang Merari, i Beno king pamilya nang Jaazia, di Beno, Soham, Zacur, at i Ibri a anak nang Jaazia ning pamilya nang Merari. Atin yang aduang anak i Mahli; ila di Eleazar at Kis. Ala yang anak a lalaki i Eleazar, oneng atin ya i Kis. Ing lagyu na Jerameel. Atin yang atlung anak a lalaki i Musi; ila di Mahli, Eder, at i Jeremot. Ila deti ring pamilya da ring Levita. Antimo ing depat da ring pamilya nang Aaron, mibagutan la naman deting lalaki king durungutan nang Aring David, Zadok, Ahimelek ampon ding pekapun da ring pari at ding Levita. Telaga na lang Aring David at ding manimuna ding Levita deting pamilyang Levita ban manimuna king kasuyuan pamanyamba. Ila deti: i Asaf, Heman, at i Jedutun. Sabian da ing amanu na ning Ginu kabang babagayan da la ring lira, alpa, at pompiang. Oyni ing listahan da ring manimuna king pamanyamba at ing sarasarili dang katungkulan. I Zacur at ding kapatad nang i Jose, i Netania, at i Asarela. Ila ding magsalita king amanu na ning Dios lalam nang pamanimunang Asaf a tata ra at agpang king utus na ning ari. Di Gedalia, Zeri, Jesaia, Simei, Hasabia, at i Matitia ila ding magsalita king amanu na ning Dios lalam nang pamanimunang Jedutun a tata ra at babagayan da la ring lira at kantang kapurian ampon kapasalamatan king Ginu. Ding labing apat nang anak Heman: Bukkia, Matania, Uziel, Sebuel, Jerimot, Hanania, Hanani, Eliata, Giddalti, Romamti Ezer, Josbekasa, Malloti, Hotir, at i Mahaziot. Binie na la ning Dios deting labing apat a anak a lalaki kang Heman a propeta na ning ari. Dininan nia namang atlung anak a babai antimo ing pengaku na ban lalu yang mirangal i Heman. Titigtig la ngan lira, pompiang, at alpa deting labing apat lalam nang pamanimunang tata ra at babagayan dang musika ing kasuyuan pamanyamba king bale ning Ginu. Di Asaf, Jedutun, at i Heman ila ding mamahala karing anak da agpang king utus na ning ari karela. Magaling la ngan deting aduang pulu't apat a lalaki, at miyanad lang ustu ding kalupa rang Levita king musika. Adua lang dalan walung pulu't walu kabilangan. Mibagutan la tungkul king karelang katungkulan, matua ya man o kayanakan; biasa ya man o magumpisa ya pa. Ing mumunang mebagut ya ing kang Jose ning pamilya nang Asaf at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua. Ing tinuking mebagut ya ing kang Gedalia at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua. Ing katlung mebagut ya ing kang Zacur at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kapat a mebagut ya ing kang Zeri at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kalimang mebagut ya ing kang Netania at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kanam a mebagut ya ing kang Bukkia at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kapitung mebagut ya ing kang Asarela at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kawalung mebagut ya ing kang Jesaia at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kasiam a mebagut ya ing kang Matania at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kapulung mebagut ya ing kang Simei at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kalabing metung a mebagut ya ing kang Uziel at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kalabing aduang mebagut ya ing kang Hasabia at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kalabing atlung mebagut ya ing kang Sebuel at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kalabing apat a mebagut ya ing kang Matitia at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kalabing limang mebagut ya ing kang Jerimot at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kalabing anam ya ing kang Hanania at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kalabing pitu ya ing kang Josbekasa at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kalabing walu ya ing kang Hanani at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kalabing siam ya ing kang Malloti at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kaduang pulu ya ing kang Eliata at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kaduang pulu't metung ya ing kang Hotir at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kaduang pulu't adua ya ing kang Giddalti at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kaduang pulu't atlu ya ing kang Mahaziot at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Ing kaduang pulu't apat ya ing kang Romamti Ezer at ding anak na ampon kapatad. Labi lang adua munaman. Oreni ding Levita a mitulduan guardia karing pasbul ning Bale ning Ginu: king pamilya nang Kora, i Meselemia a anak nang Kore. Anak neng Asaf i Kore. Ding anak nang Meselemia, agpang king pamidalandalan da, ila di Zacarias, Jediael, Zebadia, Jatniel, Elam, Jeohanan, at i Elieoenai. Kayabe ya naman i Obed Edom at ding anak nang di Semaia, ing pangane, Jeozabad, ing kaduang pangane, Joa, Sakar, Netanel, Amiel, Isacar, at i Peuletai. Atin yang anak i Semaia a meging pamuntuk da ring pamilya ra; mangagaling la. Ila deti: Otni, Refael, Obed, Elzabad at ding adua nang anak a mangagaling munaman. Ila deti ri Elihu at Semakia. Anam lang pulu't adua ding anak nang Obed Edom at ding apu na a karapatdapat para king kasuyuan. Labi no mang walu ding king pamilya nang Meselemia. Ding king pamilya nang Merari kang Hosa ila deti: Simri (ing gewa nang pamuntuk tata na agyang aliwa ya ing pangane), Hilkia, Tebalia, at i Zacarias. Labi lang atlu ding king pamilya nang Hosa a guardia king Bale ning Ginu. Pigrupu-grupu da la reting guardia agpang king pamilyang ibatan da, at midinan lang katungkulan king Bale ning Ginu a antimo ding aliwang Levita. Mibagutan la ban abalu de ing pasbul a karelang guardian. Kaniting mesabing bagutan e meging pisasabian ing bilang ning pamilya, nung dakal la man o ditak. Ing miras kang Selemia ya ing pasbul king dane aslagan. Ing anak nang i Zacarias, ing lalaking biasang munie payu, tinggap ne ing king dane norti. Ing king dane mauli kang Obed Edom ya, at ding anak na ilang mitulduan mag-guardia karing kamalig. I Supim at i Hosa ila ding king pasbul dane albugan at king Pasbul Dalan ning Salleket king dalan a paukiat. Liwas-liwas lang mag-guardia, king dane aslagan anam la reng guardia neng aldo; king dane norti, apat la; at apat la naman king dane mauli. Apat la ding mag-guardia aldo-aldo karing kamalig, adua karing balang kamalig. Apat la ding guardia ketang dane albugan ning pavilion, at adua la detang king lele ning dalan a malapit king pavilion. Ya iti ing kaayusan na ning pamag-guardia da ring pamilya nang Kora at Merari. King pamanimuna nang Ahiya mitulduan lang katungkulan ding kalupa rang Levita bilang talaingat pibandian na ning Bale ning Dios at karing kamalig a pisisinupan karing ain a mitalaga. I Ladan, ing metung karing anak nang Gerson, ya ing makatua da ring dakal a pamilya pati na ing pamilya nang Jehiel. Ding aliwa na pang anak Ladan ila di Zetam at Joel. Ila ding ating pakibatan king pibandian na ning bale ning Ginu. Mirinan la namang katungkulan ding lahi nang Amram, Izar, Hebron, at Uziel. I Sebuel, ing anak nang Gersom at apu nang Moises, ya ing meging pamuntuk da ring mamahala king pibandian na ning Bale ning Ginu at karing kamalig. Ila deti ring kamaganak na king uli nang Eliezer: i Rehabia a anak na, i Jesia a anak nang Rehabia, i Joram a anak nang Jesia, i Zikri a anak nang Joram, at i Selomit a anak nang Zikri. I Selomit at ding kamaganak na ila ding ating pakibatan karing regalung telaga nang Aring David para king Dios at ding pekapun da ring pamilya at manimuna da ring grupu-grupung pamilya, at ding opisyal da ring sundalus. Telaga ra para gamitan king Bale ning Ginu ing mapilan karing bage a ikua ra karing kalaban a simbut da king labanan. I Selomit at ing pamilya na ila ding ating pakibatan king sablang bage mitalagang gamitan king bale ning Ginu pati na ding binie nang propeta Samuel, i Aring Saul, at i Abner a anak nang Ner, at i Joab a anak nang Zeruia. Karing lahi nang Izar, i Kenania at ding anak na ila ding mitulduan talapaglista at ukum ning Israel. Karing lahi nang Hebron, i Hasabia at ding libu at pitung dalan a mangagaling a kamaganak na ila ding mitulduan mangasiwa king Israel dane albugan ning Jordan. Ila ding mamahala king obra ning Ginu at ning ari. Agpang king listahan da ring lahi nang Hebron, i Jeria ya ing manimuna. King apat apulung banua nang pamag-aring David ating megawang pamanialiksik king lahi nang Hebron, at meyakit king ding pekamagaling a sundalus keting lahi manuknangan la king Jazer a sakup ning Gilead. Pinili na lang Aring David ding aduang libu pitung dalan a mangagaling at pekapun pamilya a kamaganak nang Jeria ban mamahala karing Rubenita, Gadaita, at ing tribu nang Manase dane Aslagan. Ila ding pemahalan nang David ban tupad king obrang panrelihiun at pambalen. Iti ya ing listahan da ring Israelitang pekapun da ring pamilya ra at manimuna da ring tribu a susuyu king kayarian. Adua lang pulu't apat a libung lalaki balang grupu ding susuyu balang bulan lalam nang pamanimuna ning metung a pekapun. I Jasobeam a anak nang Zabdiel, ya ing pekapun a mamahala king grupu a sumuyu king mumunang bulan. Lahi neng Perez na ning tribu nang Juda. I Dodai a lahi nang Ahohi, ya ing pekapun a mamahala king kaduang bulan. I Miklot ya ing kaduang pekapun. I Benaia a anak na ning paring i Jeoiada, ya ing pekapun a mamahala king katlung bulan. Ya ing manimuna ding Atlung Pulu. Ing anak nang i Amizabad ya ing meging kayalili na keting grupu. I Asael a kapatad nang Joab, ya ing pekapun a mamahala king kapat a bulan. Ing anak nang i Zebadia ya ing meging kayalili na. I Samhut a lahi nang Izar, ya ing pekapun a mamahala king kalimang bulan. I Ira a anak nang Ikes ning Tekoa, ya ing pekapun a mamahala king kanam a bulan. I Helez a lahi nang Efraim at tau Pelon, ya ing pekapun a mamahala king kapitung bulan. I Sibecai a tau Husa at lahi nang Zera ning tribu nang Juda, ya ing pekapun a mamahala king kawalung bulan. I Abiezer a tau Anatot sakup ning tribu nang Benjamin, ya ing pekapun a mamahala king kasiam a bulan. I Maharai a tau Netofa ning pamilya nang Zera, ya ing pekapun a mamahala king kapulung bulan. I Benaia a tau Piraton ning sakup ning tribu nang Efraim, ya ing pekapun a mamahala king kalabing metung a bulan. I Heldai a tau munaman Netofa at lahi nang Otniel, ya ing pekapun a mamahala king kalabing aduang bulan. Ila deti ring mamahala karing tribu na ning Israel: i Eliezer a anak nang Zikri, ya ing mamahala king tribu nang Ruben; i Sefatia a anak nang Maaca, ya ing mamahala king tribu nang Simeon; i Hasabia a anak nang Kemuel, ya ing mamahala king tribu nang Levi; i Zadok, ya ing mamahala king tribu nang Aaron; i Elihu, ing metung karing kapatad nang David, ing mamahala king tribu nang Juda; i Omri a anak nang Mikael, ya ing mamahala king tribu nang Isacar; i Ismaia a anak nang Obadias, ya ing mamahala king tribu nang Zebulun; i Jeremot a anak nang Azriel, ya ing mamahala king tribu nang Neftali; i Hosea a anak nang Azazia, ya ing mamahala king tribu nang Efraim; i Joel a anak nang Pedaia, ya ing mamahala king tribu nang Manase dane Albugan; i Iddo a anak nang Zacarias, ya ing mamahala king tribu nang Manase dane Aslagan; i Jaasiel a anak nang Abner, ya ing mamahala king tribu nang Benjamin; at i Azarel a anak nang Jeroham, ya ing mamahala king tribu nang Dan. E na la pepalistang Aring David ding ala pang aduang pulung banua uling pengaku na ning Ginu ing parakalan na lang anti ding batuin king banua ding Israelita. Pegumpisan nang Joab a anak nang Zeruia ing pamagsensus king bilang da ring Israelita, oneng e na ayari, uling mimua ya ing Dios king Israel uli na niting pamagsensus. Iti ing sangkan nung inya ing bilang e misulat karing talaan na ning Aring David. Iti ya ing listahan da ring mamahala king pibandian na ning ari: i Azmavet a anak nang Adiel, ya ing mamahala karing pibandian ning kayarian; i Jonatan a anak nang Uzzia, ya ing mamahala king pibandian karing probinsia, siudad, baryu, at tore; i Ezri a anak nang Kelub, ya ing mamahala karing magobra karing marangle; i Simei a tau Rama, ya ing mamahala karing mulahan ubas; i Zabdi a tau Sefam, ya ing mamahala karing kamalig alak; i Baal Hanan a tau Geder, ya ing mamahala karing tanaman a olibo at sikamoro karin king Sefela; i Joas, ya ing mamahala karing kamalig laru; i Sitrai a tau Sharon, ya ing mamahala karing kawan karing pipagpastulan ning Sharon; i Safat a anak nang Adlai, ya ing mamahala karing kawan karing lugal a kapatagan. I Obil a Ismaelita, ya ing mamahala karing kamelyu, at i Jedeia a tau Meronot, ya ing mamahala karing gaindung asno; i Jaziz a tau Hagar, ya ing mamahala karing tupa at kambing. Ila deti ring katiwala nang Aring David king pibandian na. I Jonatan, ing kapatad nang tata nang David, biasa yang munie payu, aintindian no ding tau at tau yang matas a pegaralan. Ya at i Jehiel a anak nang Hakmoni ila ding mamahala king pamagaral da ring anak ning ari. I Ahitofel ya ing talausuk na ning ari, at i Husai a Arkiteo ya ing kakaluguran na ning ari. Ding menalili kang Ahitofel ila di Abiatar at Jeoiada a anak nang Benaia. I Joab ya naman ing pekapun da ring sablang sundalus na ning kayarian. Inutus nang Aring David karing sablang opisyal na ning Israel ing mitipun la king Jerusalem. Inya mitipun la king Jerusalem ding sablang opisyal da ring tribu, ding opisyal a mamahala king obra na ning kayarian, ding manimuna da ring balang pamilya, ding mamahala king pibandian at ding sese animal ning ari at ding anak na, ding opisyal ning palasyu, ding pikabaluan a opisyal da ring sundalus, at ding kagalang-galang a memalen. Tinalakad ya i David arapan da at ngana karela, Kapatad ku at kabalen, makiramdam kayu kanaku. Malasakit ku at nasa ing mitalakad metung a bale a pagkabilian na ning Kaban ning Kasunduan ning Ginu at tuknangan na ning Dios. Sidia ku na ing sablang kailangan para kaniti bilang parangal king Dios, oneng ngana kanaku ning Ginu, Aliwa ika ing patalakad king bale para king lagyu ku uling metung kang sundalus at dakal ing dayang pepatulu mu. Makanyan man, ing Ginung Dios ning Israel pinili na ku at ing pamilya ku ban mag-ari king Israel king kapilan pa man. Ya ing memili king tribu na ning Juda ban maging pamuntuk ya, at keting tribu pinili ne ing pamilya nang tatang ku. At karing anak nang lalaking tatang ku, metula yang pinili na ku bilang ari na ning mabilug a Israel. Dininan na kung dakal a anak a lalaki, at kareting anak ku pinili ne i Solomon ban ya ing lukluk king tronu na ning kayarian ning Ginu king mabilug a Israel. Ngana pa kanaku ning Ginu, Ing anak mung i Solomon ya ing patalakad king kanakung bale at karing patyu uling ya ing pinili ku ban maging anak ku, at aku ing maging tata na. Gawan keng matatag ing kayarian na king kapilan pa man, nung isundu na lang pamintuan ding sablang kautusan ku ampon tuntunan, antimo ing daraptan na ngeni. Inya king daramdaman na ning Ginu at niting kapulungan, ausan da kayu kapanamdaman king tuparan yu la sanang mitmung katapatan ding sablang utus na ning Ginung kekatamung Dios ban manatili yang bandi yu iting mayap a gabun at aibie ye bilang mana karing anak yu king kapilan pa man. At ngana kang Solomon, Solomon, anak ku, kilalanan me sana ing Dios nang tata mu at suyuan me king mabilug mung pusu at king kaisipan at king mitmung katapatan, uling asasalugsugan na la ding sabla tamung isipan at kapagnasan. Siguradung akit me, nung panintunan me; nung lakuan me, lakuan na ka naman king kapilan pa man. Sukat mung tandanan king ika ing pinili na ning Ginu ban patalakad king banal nang bale. Magpakatatag ka at daptan mu na itang sukat mung daptan. Kaybat na nita, binie neng David kang Solomon a anak na ing planu da ring gusali na ning bale ning Ginu, ding kamalig, ding aliwa pang kuartu, at itang Kabanal-banalan a Lugal nung nu la mipatawaran ding kasalanan. Binie na la naman ding sablang planung inisip na para karing patyu at ding kuartung makapaligid kareti, at ding kamalig para karing kasangkapan na ning bale ning Ginu at ding regalu a mitalaga para king Ginu. Binie na la naman ding planu tungkul king kaayusan da ring grupu da ring pari at Levita a sumuyu at magobra king bale ning Ginu at ing pamaningat karing kasangkapan a gagamitan king bale ning Ginu. Penabilin na ing timbang ning pilak at gintung gamitan king pamangawa karing kasangkapan, karing sulu at karing pitutumpakan-sulu, karing lamesang pilak, at para karing lamesang gintu nung nu la ibili ding tinape a miyain king Dios. Penabilin na naman ing timbang na ning gintung puru at pilak a gamitan king pamangawa karing tinidor, silyo, banga, at pinggan, at ing timbang ning gintung puru a gamitan king pamangawa king altar, nung nu ra dulukan ing insenso at ing pamangawa karing karwahe para karing kerubin a makaladlad a pakpak babo na ning Kaban ning Kasunduan ning Ginu. Nganang David, Makasulat ngan iti king planu agpang king penabilin na kanaku ning Ginu ban kekang tukian. Ngana pang David kang Solomon, Magpakatatag ka at e mu painan ing lub mu. Daptan mu na itang sukat mung daptan at e mu paintulut ing sabatan na ka ning ninuman, uling ing Ginung Dios a kanakung Dios patnubayan na ka. E na ka lakuan; matnube ya keka angga king apayari mu ing obra para king bale na. Mitakda naman karing grupu da ring pari at Levita ing obrang sukat dang gampanan king bale ning Dios. Makasadia na la namang magobra ding lalaking mangagaling a pangamat, ding sablang memalen at ding karelang manimuna. Pamintuan da ing nanumang iyutus mu karela. Kaybat na nita, nganang Aring David king kapulungan, Ing anak kung i Solomon ya ing pinili na ning Dios, oneng anak ya pamu at ala ya pang sibukan. Maragul ing obra uling ing patalakad tamu e ya palasyu para karing tau nune para king Ginung Dios ya. Depatan ku ngan ing sablang agyu ku ban asadia ku ing sablang kailangan para king pangatalakad na ning bale ning Dios antimo ing kailangan a gintu, pilak, tangsu, bakal, at dutung. Dakal na mu rin ing atipun kung batung onyx at aliwa pang mangamal a batu at marmol ampon palamuti. Subali pa kareti, babie ku ing sarili kung atipun a gintu at pilak uli na ning maragul kung kapagnasan a mitalakad ya ing bale ning Dios. Atin kung dinalan labing limang toneladang gintung puru a ibat king Ofir at aduang dalan anam apulu't limang toneladang pilak a puru para gamitan karing dingding na ning bale ning Dios, at para karing aliwa pang bage a gawan da ring mangagaling a pangamat a plateru. Ninu ngeni kekayu ing makasadiang italaga na ing sarili na para kaniting obra na ning Ginu? Mebisa la ngan ding pekapun da ring balang pamilya, ding manimuna da ring tribu na ning Israel, ding pekapun da ring sundalus, at ding katiwala na ning ari. Minie lang dinalan siam apulung toneladang gintu, atlung dalan walung pulung toneladang pilak, anam a ralan pitung pulu't limang toneladang tangsu, at atlung libu pitung dalan at limang pulung toneladang bakal. Minie la detang ating mal a batu para king kaban pibandian na ning bale ning Ginu a ingatan nang Jehiel a lahi nang Gerson. Masaya la ding tau uling kusang lub ing pamamie da king Ginu. Masaya yang masaya munaman i Aring David. King arapan da ring tau pinuri ne at pepasalamatan David ing Ginu. Ngana, O Ginung Dios na ning Israel a ibpa mi, karapatdapat kang purian at pasalamatan king kapilan pa man. Keka, O Ginu, ing dangalan, ing kayupayan, ing ligaya, ing tagumpe, at ing kamalan uling ing sablang atyu king banua at yatu keka ngan. Keka, O Ginu, ing pamag-ari; ika ing pekamatas at ari ning sabla. Keka ibat ing pibandian at ing dangalan, ika ing sasakup king sablang bage. Atyu karing gamat mu ing sikanan at ing upaya ban itas ya at dinan sikanan ing metung at metung. Ngeni, O kekaming Dios, pasalamatan da ka at pupurian ing maligaya mung lagyu. Ninu mo aku at deting kabalen ku ban mamie keng kusang lub keka, uling ing sabla ibat ngan keka, at itang binie mi tune ibat keka. Dayuan kami ngan king kekang arapan a antimo ding kekaming makatua. Anti la mu king anino ding aldo mi keti king yatu at ala metung mang manatili. O Ginung kekaming Dios, babie mi iting sablang pibandian para king pangatalakad na ning metung a bale para king banal mung lagyu, oneng iti ngan ibat keka at ing sabla keka. Balu ku, O Dios, king sasalugsugan me ing pusu at tutula ka karing taung matulid. Iyain ku ngan iti king kusang lub. Ikit kung matula ing kalausan dang lub minie deting taung kekang memalen. O Ginung Dios da ring kekaming makatuang i Abraham, Isaac, at Israel, papanatilian mu sana iting nasa karing pusu da ring kekang memalen at manatili la sanang tapat keka. At ibie me sa king anak kung i Solomon ing pusung tapat a bisang tupad karing kekang utus ampon tuntunan at italakad ne ing bale mu a kanaku nang sidia. Kaybat, nganang David king kapulungan da ring tau, Bendisyunan ye at pasalamatan ing Ginung kekayung Dios! At pinuri ne't pepasalamatan ning kapulungan ing Ginu, ing Dios da ring karelang makatua. Siniklaud la at migsakab king gabun arapan na ning Ginu at ning ari. Kabukasan, pete da la ring animal bilang ain-a-durulukan para king Ginu, at kaybat dininan da la ring tau ba rang kanan. Libu la ding toro a pete ra, libu la ding lalaking tupa, at libu la naman ding tupang pabanua tua. Subali pa kareti, miyain la pang ain-a-inuman. Masaya la ngan king aldong ita kabang mamangan la at miminum king arapan na ning Ginu. Kaybat, pasibayu deng pepatibayan ari da i Solomon a anak nang David. Linian deng larung olibo king lagyu na ning Ginu, at linian dia naman i Zadok bilang pari. Inya i Solomon ya ing linukluk king luklukan na ning Ginu bilang kayalili nang Aring David a tata na. Meging matagumpe yang ari at pemintuan de ngan ding sablang memalen na ning Israel. Mengaku lang maging tapat kang Aring Solomon ding sablang manimuna at magaling a lalaki at ding aliwa na pang anak a lalaking David. Gewa neng marangal ning Ginu i Solomon king mabilug a Israel, at meging maningning ing panga-ari na kesa karing ari a minunang mig-ari king Israel. Mig-ari ya king mabilug a Israel i David a anak nang Jese. Mig-ari ya kilub ding apat apulung banua; pitung banua king Hebron at atlung pulu't atlu king Jerusalem. Matua ne inyang mete ya. Tikman na ing makabang bie, ing mabandi, at ing dangalan. Ing menalili kang David bilang ari ya i Solomon a anak na. Ing istoria na ning bie at depat nang Aring David manibat king kapupurmeruan angga king kawakasan makasulat king listahan da ring propetang i Samuel, Natan, at i Gad. Sasalita na niting listahan ing marakal nang pamamahala, ing upaya na, at ing sablang milyari king bie na ning bansang Israel, at ding aliwa pang kayarian karing aliwang lugal. Meging matatag ya ing kayarian nang Aring Solomon a anak nang David uling minantabe ya kang Solomon ing Ginung Dios na at gewa neng tune marangal at mayupaya. Migsalita ya i Solomon karing opisyal da ring sundalus a mamahala karing libu at tia dinalan a tauan, karing ukum, karing pamuntuk ning Israel, at karing buntuk da ring pamilya. Kaybat, ya ampon ila minta la ketang matas a lugal a pisasamban king Gibeon, uling atyu karin ing Toldang tuknangan ning Ginu a gewa nang Moises, ing talasuyu ning Ginu, kanitang atyu la king ilang. ( Kanitang milabas a panaun, kinua neng David karin king Kiriat Jearim ing Kaban ning Dios at dela ne king Jerusalem at binili ketang toldang pepagawa na.) Oneng ing tangsung altar a gewa nang Bezalel, ing anak nang Uri at apu nang Hur, atyu king Gibeon arap ning Toldang tuknangan ning Ginu. Inya karin ya sinamba king Ginu i Solomon at ding taung kayabe na. Linapit ya i Solomon king tangsung altar ning Toldang tuknangan ning Ginu at minain yang libung ain-a-durulukan. Itang benging ita, pepakit ya ing Dios kang Solomon at ngana, Solomon, nanu ing buri mung ibie ku keka? Pekibat nang Solomon, Meging maganaka kayu at e merimla ing lugud yu kang David a tata ku angga na king peintulut yu ing maging kayalili na ku bilang ari. O Ginung Dios, tuparan yu ngeni itang pengaku yu kang tata ku, anti na ning gewa yu kung ari da reting taung kasing dakal na ning alikabuk ning yatu. Dinan yu ku sanang kabiasnan at beluan ban apamahalan ku la, uling ninu ing karapatdapat mamahala kareting dakal a tau nung e yu ku saupan? Nganang mekibat ning Dios kang Solomon, Anti na ning yan ing buri mu, at ing inawad mu e pibandian o dangalan o kamatayan para karing kalaban mu o makabang bie para keka, nune kabiasnan at beluan ban apamahalan mu la bilang ari ding kanakung memalen, ibie ku keka ing kabiasnan at beluan. E mu ita, dinan da ka namang dakal a pibandian at kabantugan a e ra bitasang tikman ding meging ari king milabasan o king panaun a datang. Kaybat na nita, meko ya i Solomon arapan na ning Toldang tuknangan ning Ginu king Gibeon at mibalik ya king Jerusalem. Karin ne pemahalan ing mabilug a Israel. Mekatipun yang dakal a karung panggera ampon kabayu i Solomon. Atin yang libu apat a ralan a karung panggera at labing aduang libung kabayung saken da ring sundalus na. Dela na la ding aliwa kareti king Jerusalem at ding aliwa karing miyayaliwang siudad. King kapanaunan na, meging pangkaraniwan lang anting batu king Jerusalem ing pilak at ing gintu; kasing dakal na ning tanaman a sikamoro karing bunduk-bundukan ing dutung a sedro. Masasali la pa king Ehipto at king Coa ding kabayu para kang Solomon king kapamilatan da ring ahenti nang komersianti. Sasali la namang karung panggera king Ehipto king alagang anam a ralan a pirasung pilak king balang karung panggera, at dinalan limang pulu king balang kabayu. Ila ding mamisali karing kabayu at karung panggera para karing ari da ring Hiteo at Arameo. Inari na king lub nang Aring Solomon king pagawa yang templo para king lagyu na ning Ginu at pagawa munamang palasyu na. Tituk na lang Solomon ding pitung pulung libung tau bilang taga-akut, at walung pulung libung manabas batu king bulubundukan. Atlu lang libu anam a ralan ding kapatas a mangasiwa king obra. Pepadala yang mensahi i Solomon kang Aring Hiram ning Tiro. Ngana ning mensahi: Padalan mu ku sanang dutung a sedro antimo ing depat mu kang tata kung i David inyang pepagawa ne ing palasyu na. Pagawa kung templo para king lagyu na ning Ginu kung Dios. Italaga ke para king Ginu ban pidulukan king mabanglung insenso king arapan na, at dinan tinape aldo-aldo, at ain-a-durulukan neng abak at neng bengi, at neng Aldo ning Sabbath, neng Piesta ning Bayung Bulan, at karing piestang mitakda para king Ginung kekaming Dios. Deti tuntunan lang sukat dang tukian ding Israelita king kapilan pa man. Maragul ya ing templong ipagawa ku uling mas maragul ya ing Dios mi kesa karing aliwang dios. Oneng ninu ing malyaring makagawang templo ban maging tuknangan na, anti na ning e ya mipagyu king banuang maleparan? Ninu mo aku ban igawa keng templo? Ing apagawa ku metung yang lugal ban pidulukan insenso para king Dios. Nung malyari, padalan mu kung metung a taung magaling a pangamat keng gintu, pilak, tangsu, at bakal, pulidu king pamanggawang telang muradu, malutu at asul, at magaling munaman a pangamat king pamandukit. Magobra yang kayabe da ring kanakung magobra keni Jerusalem at Juda, ding taung sidia na nang David a tata ku ban magobra. Padalan mu ku munamang trosung sedro, sipres, at algum, uling balu ku king biasa la ding tauan mu king pamangutud dutung king Lebanon. Itubud ku la ken ding tauan ku ban akayabe da la ring tauan mu, at isadia ra para kanaku ing dakal a dutung, uling maragul ya at malagu ing templong ipagawa ku. Dinan ku lang pamangan ding tauan mung mangutud dutung: dinalan a libung tiklis a trigu, at dinalan a libu munamang tiklis a sebada, dinalan at apulung libung galun a alak ampon dinalan at apulung libung galun a larung olibo. King sulat na nganang mekibat Aring Hiram ning Tiro kang Solomon, Kaluguran na la ning Ginu ding memalen na, inya gewa na kang ari da. Purian ya ing Ginu, ing Dios ning Israel, a linalang king banua at yatu, uling dininan neng metung a biasang anak i Aring David. At tagle na ning anak ing beluan at pamanalastas, at ya ing pagawa king templo para king Ginu, at gawang palasyu para king sarili na. Papuntalan ke ken i Huram, ing magaling a pangamat king obra. Anak ne ning babaing ibat king tribu nang Dan; tau ne man Tiro i tata na. Misane ya king pamagobra king gintu, pilak, tangsu, bakal, batu, at dutung. Biasa ya namang magobra king telang muradu, asul, at malutu ampon mapinung linen. Magaling ya king obrang pamandukit at pamangawang disenyu. Agawa na ing nanumang ipagawa mu at makasadia yang sumaup karing magobrang sidia na ning kagalang-galang a David a tata mu. Inya iparala mu na ngeni keni ing trigu, sebada, larung olibo, at ing alak a binggitan mu kanaku para king kailangan da ring tauan ku. Pakutud ku na la karela king Lebanon ding dutung a kailangan mu. At manibat karin ibalsa da la ring dutung king dagat angga king Jopa. Ikayu na ing makut karing dutung karas karin ban idala king Jerusalem. Pepakua na la kabilangan Solomon ding sablang taung dayuan a manuknangan king Israel, antimo ing merapat kanitang panaun nang David a tata na. Meyakit king ating dinalan limang pulu't atlung libu at anam a ralan a dayuan a manuknangan karin. Ding pitung pulung libu gewa na lang taga-akut at ding walung pulung libu bilang manabas batu karing kabundukan. Ding atlung libu anam a ralan ila ring pinili nang maging kapatas. Inya pegumpisan neng pepatalakad Aring Solomon ing Templo ning Ginu karin king Bunduk ning Moria, king Jerusalem, ing lugal a pidadaran nang Ornan a Jebuseo. Iti ya ing lugal a pinili nang David uling pepakit ya karin ing Ginu kang David. Pegumpisan nang Solomon ing pamipatalakad king Templo king kaduang bulan na ning kapat nang banuang pamag-ari. Siam yang pulung talampakan king kaba at atlu yang pulung talampakan king lualas ing Templo ning Dios a pepatalakad nang Solomon. Atlu yang pulung talampakan king kaba ing balkun arapan ning Templo; kasing lualas ne ning Templo, at dinalan walung pulung talampakan ya king katas. Pepabalut ne king gintung puru ing kilub na. Pepadingding neng tablang sedro ing maragul diling kuartu at pepabalut king gintung puru at pelamutian ya karing dinukit a palma at kadenang pandekorasyun. Pelamutian ne ing Templo karing mangamal a batung iyas. Ibat pa king Parvaim ing gintung megamit. Pepabalut neng gintu ing kabilugan a Templo: ding tanan, ding pader, ding dalan palub, ding amba, at ding pasbul. Pepadinan na lang dinukit a kerubin ding pader. Pepagawa ne ing Kabanal-banalan a Lugal; atlu yang pulung talampakan king kaba at atlu yang pulung talampakan munaman king lualas. Kalupa ne sukad ning Templo. Aduang pulu't limang toneladang gintu ing megamit king pangabalut nang gintu ning Kabanal-banalan a Lugal; aduang pulung onsang gintu ing megamit para karing paku. Mibalutanan la namang gintu ding kuartu king babo. Pepagawa ya namang aduang kerubin a gintu para king Kabanal-banalan a Lugal at pepabalut na la king gintu. Atlung pulung talampakan ing kabilugan dang kaba ding pakpak da ring aduang kerubin, pitu at kapitnang talampakan ing kaba ning balang metung a pakpak. Mamabut ya king pader ing sepu ning pakpak ning metung karing kerubin at ing sepu ning kasumangid nang pakpak na mamabut ne man king sepu nang pakpak ning kaduang kerubin. Kalupa nia naman sukad ning kaduang kerubin ing mumunang kerubin, at mamabut ya naman king pader ing sepu nang pakpak. At ing kasumangid nang pakpak mamabut ya naman king sepu nang pakpak ning mumunang kerubin. Atlung pulung talampakan ing kaba da ring pakpak dang makaladlad, at makatalakad lang makayarap king dalan palub. Megawa ya ing tabing king inabal a linen asul, muradu, at malutu; atin yang larawan da ring binurdahan a kerubin. Pepagawa yang aduang mangaragul a tangsung asias king arap ning Templo. Lima yang pulu't aduang talampakan king katas ing balang metung, at pitu ampon kapitnang talampakan ya king katas ing kapital na ning metung at metung. Pepagawa na la ding tanikala a telakwintas ban ikabit la king babo da ring asias, at antimu rin ding dinalan a pomegranate a tangsu a kebit da karing tanikala. Pepatalakad na la ding asias king arap na ning Templo, ing metung king bandang mauli at ing metung king bandang norti. Pemalagyuan neng Jakin itang asias king bandang mauli at Boaz itang king bandang norti. Pepagawa ya namang metung a tangsung altar i Aring Solomon. Atlu yang pulung talampakan king kaba ampon lualas, at labi yang limang talampakan king katas. Kaybat na nita, pepagawa yang metung a mabilug a tangsung kawa. Pitu ya ampon kapitnang talampakan king kalalam, labi yang limang talampakan king lualas, at apat yang pulu't limang talampakan king makapadurut. Lual ning makapadurut nang labi ning kawa ating aduang hilerang larawan da ring toro, tia pulu king balang metung at kapitnang talampakan king kalaut. Makapatung ya ing kawa karing gulut da ring labing aduang tangsung toro a migugulutan; makayarap la ding atlu king dane norti, ding atlu king dane albugan, ding atlu king dane mauli, at ding atlu king dane aslagan. Atlu yang pulgada king kapal ing kawa, at kalupa ne ning labi na ning silyo ing labi na; kaubug yang sampagang liryu. Mikakalaman yang labing limang libung galun a danum. Pepagawa ya namang apulung palangganang pipanuasan, ding lima para king dane mauli la at ding lima para king dane norti la. Keti da la wawasan ding dake da ring animal a ain-a-durulukan. Itang danum king maragul a kawa ya ing gamitan da ring pari king pamanos da. Pepagawa ya namang apulung gintung pitutumpakan-sulu agpang ketang padrun, at binili da la king kilub ning Templo, lima king dane mauli at lima king dane norti. Pepagawa ya namang apulung lamesa; dela da la king kilub ning Templo, lima king dane mauli at lima king dane norti. Pepagawa ya namang dinalan a gintung silyo. Pepagawa ya namang patyu king kilub para karing pari, at metung a patyu king kilual. Belutanan da lang tangsu ding pasbul da ring patyu. Binili de ing maragul a kawa king suluk ning mauli-aslagan ning Templo. Pepagawa ya namang kaldera, pala, at silyo kang Huram. Ayari na ngang Huram ing heganaganang pagawa nang Aring Solomon para king Templo ning Dios. Ila deti: ding aduang asias a maragul, ding aduang telasilyong kapital babo da ring asias a maragul, ding aduang grupu a palamuti a telasilyo da ring kapital a atyu babo da ring asias, ding apat a ralan a tangsung pomegranate para karing aduang grupung palamuti a makaayus king aduang hilera king babo da ring kapital, ding palanggana at ding pipatungan da, ing maragul a kawa at ding labing aduang torong pipatungan da, ding kaldera, pala, tinidor, at ding kasangkapan a pepagawa nang Aring Solomon kang Huram para king Templo ning Ginu. Megawa la ngan king makintab a tangsu. Pepaulma na la ngan ning ari ketang pipagawan pilatan ning Sukot at Zereda ning Kapatagan ning Jordan. Dakal ing tangsung megamit king pamangawa karing kasangkapan a pepagawa nang Solomon, inya alang makatantia nung nu anti karakal ing megamit. Pepagawa na la namang Solomon ding kasangkapan king kilub ning Templo ning Dios, ing gintung altar, ing lamesang pidadaunan king tinape, ding gintung pitutumpakan-sulu at ding sulung milalablab arap ning Kabanal-banalan a Lugal, agpang king utus para kaniti: ding palamuting bulaklak a gintu, ding sulu, at ding panyipit a megawa king gintung puru, ding gintung puru a pamatdang sulu, ding silyo, ding kawali, ding pinggan para king insenso, ding gintung pasbul ning Templo, ding pasbul kilub a palub king Kabanal-banalan a Lugal, at ding pasbul king maragul diling kuartu. Inyang meyari na ngan ing heganaganang pagawa nang Aring Solomon para king Templo ning Ginu, pepalub na la ngan king silid a pisisinupan ning Templo ding bage telaga nang David a tata naing pilak at gintu at ding aliwa pang kasangkapan. Kaybat na nita, pepayaus na lang Aring Solomon ding manimuna da ring tribu at pamilya ning Israel ban mitipun la king Jerusalem at kaybat kuanan de ing Kaban ning Kasunduan ning Ginu a atyu king Zion, ing Siudad nang David, at kaybat idala de king Templo. Mitipun la ngan ding lalaki king arapan ning ari inyang panaun na ning Piesta da ring Dalungdung. Inyang makatipun na la ngan ding manimuna binuat de ring Levita ing Kaban, at dela re king Templo pati ing Toldang tuknangan ning Ginu, at ding sagradung kasangkapan kilub na niti. Ding Levita at ding pari ilang memuat at migdala kareti. Mitipun la king arap ning Kaban di Aring Solomon at ding memalen ning Israel at miyain lang ain a tupa at baka a e abilang-bilang uli na ning karakal da. Kaybat, linub de ring pari king Templo ing Kaban ning Kasunduan ning Ginu, ketang lugal na king Kabanal-banalan a Lugal, lalam da ring pakpak da ring kerubin. Makaladlad la ding pakpak da ring kerubin king tulid ning Kaban ning Kasunduan at ding pipupusanan na. Makaba la ding pipupusanan; lalagpas la king misusumangid, inya mayayakit la king arap ning kilub ning altar, oneng e king lual ning Banal a Lugal. Atyu la reti angga ngeni. Ala yang laman ing Kaban ning Kasunduan subali mu karing aduang tinabas a batu a binili nang Moises inyang atyu la king Horeb. Karin ya mekikasundu ing Ginu karing Israelita kaybat na lang alual king Ehipto. Kaybat na nita, meko la ding pari king Banal a Lugal. Telaga da ring heganaganang paring atyu karin ing sarili da nu mang grupu la makabilang. Tinalakad la king dane aslagan ning altar ding Levitang manigtigan a kabilang da ri Asaf, Heman, Jedutun, at ding anak da ampon kamaganak. Makaimalan lang mapinung linen at titigtigan da la ring pompiang, alpa, at lira. Babagayan da la ring dinalan aduang pulung pari king kapamilatan da ring trumpeta da. Ding tutiup trumpeta at ding talapagkanta balamu metung la mung siwala king karelang pamamie kapurian at kapasalamatan king Ginu. Kayabe da ring trumpeta, pompiang, at aliwa pang instrumento ning musika, magkanta lang kapurian king Ginu. Ngara, Purian ya ing Ginu, uling mayap ya; ing lugud nang e kukupas alang angga. Kanita kinatmu ya ing Templo king biga ning maslag nang pangayatyu ning Ginu. Inya e ra agampanan ding pari ing karelang katungkulan uling mengatmu ya ing Templo ning Dios king ligaya na ning pangayatyu na. Kaybat na nita, nganang menalangin Aring Solomon, Ginu, sinabi mu ing manuknangan ka king makapal a biga. Ngeni mitalakad kung metung a marangal a Templo ban maging kekang tuknangan king kapilan pa man. Makatalakad la karin ding memalen na ning Israel. Belikdan na la ning ari at binendisyunan na la. Ngana, Purian ya ing Ginung Dios ning Israel! Tiparan na itang pengaku na kang tata kung i David, inyang sinabi na, Manibat na kanitang liwal ku la ding memalen kung Israelita king Ehipto angga na ngeni, ala kung piniling siudad king gabun ning Israel a pitalakaran king templo nung nu ra ku samban ding tau. At ala kung pinili metung man ban manimuna karing memalen kung Israel. Oneng ngeni, pinili ke ing Jerusalem ban maging lugal nung nu ku misamban. At ika, David, ing pinili kung manimuna karing kanakung memalen. Ngana pang Solomon, E meko king isip nang tatang kung i David ing patalakad templo nung nu ya misamban ing Ginu, ing Dios ning Israel. Oneng ngana ning Ginu, Mayap ing isipan mung patalakad templo para kanaku, oneng aliwa ika ing patalakad, nune ing anak mu, ing sarili mung laman at daya. Tiparan na ning Ginu ing pangaku na. Aku ing menalili kang tatang kung i David bilang ari ning Israel, at aku ing pepatalakad king templo nung nu ya misamban ing Ginu, ing Dios ning Israel. Binili ku ne king Templo ing Kaban ning Kasunduan nung nu la makadatuk ding aduang tinabas a batu a kasusulatan na ning kasunduan a gewa ning Ginu karing memalen na ning Israel. Kaybat na nita, king arapan da ring memalen tinalakad ya i Solomon king arap ning altar; tinas na la ding gamat na at menalangin ya. ( Pepagawa yang entabladung tangsu i Solomon at pepabili ne king libutad na ning patyu. Walu yang talampakan king kaba at lualas at lima yang talampakan king katas. Sinampa ya king entabladu at king akakit da ring tau siniklaud ya; tinas na la ding gamat na.) Nganang menalangin, O Ginung Dios ning Israel, alang dios a anti ika king banua o king yatu. Tutuparan mu ing kekang pangaku karing kekang memalen, at papakit mu karela ing lugud mung e kukupas neng mamintu la keka king mabilug dang pusu. Tiparan mu ing pengaku mu kang David a tata ku; itang sinabi mu kanitang kapanaunan na tiparan mu ngan ngening aldong iti. Inya ngeni, O Ginung Dios ning Israel, isundu mu sanang tuparan itang pengaku mu king talasuyu mung i David a tata ku. King ating manatiling lahi na a mag-ari king Israel, nung maging mapamintu la keka a antimo ya. Inya, O Ginung Dios ning Israel, paintulut mung mipatibayan ing amanung kekang sinabi king talasuyu mung i David a tata ku. Oneng tune kayang malyari kang manuknangan, O Dios, king yatu a kayabe da ring tao? E ka mipagyu agyang king mabilug a banua; lalu kang e mipagyu king Templong gewa ku! Makanyan man, pakiramdaman mu sa, O Ginung Dios, ing panalangin ku, ing pakisabi nang mayap ning kekang talasuyu. Banten me sana aldo't bengi ing Templo, iting lugal a pinili mu nung nu ka misamban. Pakiramdaman mu ku sana neng mamarap ku ban manalangin. Pakiramdaman mu sana ing panalangin ku at ing panalangin da ring memalen mung Israelita neng mamarap la keti. Ken king banuang kekang tuknangan pakiramdaman mu kami at patawaran ing kasalanan mi. Nung ing metung a tau misangkanan yang ginawang e mayap king kalupa nang tau, at idala re king altar mu at pasumpan nung ala ya ping kasalanan, ken king banua, makiramdam ka sana, O Ginu, at ika ing gawa at munie atul king karelang problema. Parusan me itang mikasala at payalang sala ing e mikasala. Nung masambut la karing kalaban ding memalen mung Israelita uli na ning mikasala la keka, at kaybat sumisi la at datang king Templo, at king mitmung kapakumbaban manigapu la keka, pakiramdaman mu la sana ken king banua. Patawaran mu ing kasalanan da ring memalen mu at ibalik mu lang pasibayu king gabun a binie mu karela at karing makatua da. Nung e na ibaldug ning banua ing uran uli na ning dinapat lang pamikasala keka, at kaybat sumisi la at datang king Templo, at king mitmung kapakumbaban mamaus la keka, pakiramdaman mu la sana ken king banua at patawaran ing kasalanan da ring kekang talasuyu, ding memalen ning Israel, at ituru mu itang mayap a sukat dang daptan. Kaybat, ibaldug mu ing uran king gabun a kekang binie karing kekang memalen bilang mana ra. Nung mika maragul a danup king gabun o pesti o mika lawi o kulapu o gisanan da lang durun at ulad ding tanaman, nung kubkuban da lang kalaban ing isanu man karing karelang siudad o nung datang karela ing salut o sakit, pakiramdaman mu sana ing karelang panalangin o ing nanumang aus na ning metung at metung karing memalen mung Israelita king penandit a panamdaman da king pusu ra ing mikasala la, at itas da la ring gamat da tulid ning Templo, pakiramdaman mu la sana kanita ken king banua at patawaran ing depat dang pamikasala, uling ikang bukud ing makibalu king pusu ning tau. Inya ika ing munie ablas agpang king depat da. King makanyan a paralan da akuang manatiling ating takut keka at pamintuan da ka king kekaban na ning bie ra ketang gabun a binie mu karing kekaming makatua. Potang abalitan na ning metung a taung dayuan a manuknangan king marayung bansa ing kekang degulan at kayupayan at makasadiang kimut, at kaybat datang ya king Templo ban manalangin, pakiramdaman mu sana ing panalangin na ken king banuang tuknangan mu, at ibie ing kayaduanan na ban akilala da ka ding sablang tau ning yatu, at mamintu la keka antimo ding memalen mung Israelita. Kanita abalu ra king iting Templong telakad ku metung yang lugal nung nu ka misasamban. Potang mako lang makilaban ding kekang memalen karing kalaban king isanu mang lugal a ituldu mu karela, at kaybat marap la king siudad a pinili mu at king Templo a telakad ku bilang parangal king lagyu mu, ikang atyu ken king banua, pakiramdaman mu sana ing panalangin da at pakisabing mayap, at ibie mu karela ing tagumpe. Nung mikasala la keka ding kekang memalen, uling ala metung man a e mikakasala, at uli ning mua mu pasambut mu la karing kalaban da at idala da lang bihag king bansa rang marayu o malapit, kanita pakiramdaman mu sana ing panalangin da ring kekang memalen. Nung king bansa nung nu la midala anting bihag apagaralan da king mikasala la keka at kaybat sabian da keka, Mikasala kami keka, dinapat kaming e ustu at e mayap; at mibalik la lub keka king mabilug dang pusu at kaladua karin king bansa da ring mekabihag karela, at kaybat manalangin la keka at marap banda king bansa a binie mu karing makatua mi at king siudad a pinili mu at king Templo a telakad ku bilang parangal king lagyu mu, kanita pakiramdaman mu la, ken king banuang kekang tuknangan, ing karelang panalangin at pakisabing mayap. Malunus ka sana karela at patawaran mu ing heganaganang kasalanan a depat da keka. Ngeni, O kakung Dios, lawan mu kami at pakiramdaman ding panalangin a miyayain keting lugal. Talakad na ka ngeni, O Ginung Dios, at kayabe ning Kaban ning Kasunduan, ing tanda ning kekang upaya, lungub na ka king Templo at karin na ka manuknangan king kapilan pa man. Bendisyunan mu ing heganaganang daraptan da ring kekang pari, at mananu na sanang ligaya la ding kekang memalen uli na ning kekang kayapan. O Ginung Dios, e me sana lalakuan ing aring kekang pinili. E mu sana kakalinguan ing lugud mung e kukupas a pepakit mu king talasuyu mung i David. Inyang ayari na neng Aring Solomon ing panalangin, tinipang ibat banua ing api at silaban na ing ain-a-durulukan at ing aliwa pang ain. At kinatmu ya ing Templo king makasilo nang aslag ning pangayatyu na ning Ginu. E la makalub ding pari king Templo ning Ginu uli na ning makasilo nang aslag ning panga-atyu ning Ginu. Inyang ikit da ring memalen na ning Israel ing titipang api at ing makasilo nang aslag ning pangayatyu ning Ginu, diku da lang angga king gabun ding lupa ra ban purian at samban ing Dios uli na ning kayapan na at ing lugud nang e kukupas. Kaybat na nita, i Solomon at ing mabilug a Israel miyain lang ain-sakripisyu para king Ginu. Miyain yang aduang pulu't aduang libung baka at dinalan aduang pulung libung tupa bilang ain-ning-pamisulusulu. Inya ya at ding sablang memalen telaga re ing Templo ning Dios. Tinalakad la ding pari karing karelang sarasariling lugal at antimu rin ding Levitang tatalan karing instrumentong musika a gewa nang David para gamitan king pamamie kapasalamatan king Ginu. Ngarang magkanta kabang titigtigan da la, Ing lugud nang e kukupas ning Dios alang angga! Kabang makatalakad la ding memalen, tiniupan da la ring pari ding trumpeta. Telaga neng Solomon ing libutad nang dake ning patyu, itang lugal arap ning Templo. Kaybat, minie yang ain-a-durulukan, ain-a-binutil, at taba a ibat karing ain-ning-pamisulusulu. Depat na iti uling milalu ya kalati ing tangsung altar a pepagawa na para kareting sablang ain. Pigselebran neng Solomon at ding sablang memalen na ning Israel ing Piesta da ring Dalungdung kilub ding pitung aldo. Maragul yang katipunan da ring mekipamiesta manibat king Pidadalanan na ning Hamat dane norti angga king Pinak ning Ehipto dane mauli. Ginamit lang pitung aldo para king pangatalaga na ning altar at kaybat pitu pang aldo para king piesta. King tauling aldo mika atin lang pamitipun bayu la mikakawani. King kabukasan na nita, ing kaduang pulu't atlung aldo ning kapitung bulan, pepaulian na lang Solomon ding memalen. Masaya lang masayang minuli ding memalen uli na ning kanawan a binie ning Ginu karing memalen nang Israelita, kang David, at kang Solomon. Inyang apayari na neng Solomon ing Templo ning Ginu at ing palasyu ning ari, at lubus meyari ing sablang tingka nang marapat para kareti, pepakit yang pasibayu ing Ginu kang Solomon king misan a bengi. Ngana ning Ginu, Solomon, dimdam ku ing panalangin mu at tatanggapan ke iting lugal nung nu la miyain para kanaku ding ain-sakripisyu. Potang sera ke ing banua ban e muran o parala ding durun ban kanan da ing makatanam king gabun o padala kung salut laban karing memalen ku, nung ding memalen a mayayaus king lagyu ku magpakumbaba la at manalangin la, at panintunan da ku, at tuknang lang darapat e mayap, kanita pakiramdaman ku la king banua, patawaran ku ing kasalanan da, at uluan ke ing bansa ra. Manatili lang makalawe ding mata ku karela at makiramdam la ding balugbug ku karing panalangin da. Pinili ke at telaga iting Templo ban manatili ya keti ing lagyu ku king kapilan man. Manatili yang atyu keti ing pusu ku at ding mata ku. Nung ika naman manatili kang tapat at matulid king akakit ku, antimo i David a tata mu, at daptan ampon pamintuan ing sablang kautusan ku, kanita ika, at ding maging anak da ring anak mu manatili lang makalukluk king tronu antimo ing pengaku ku kang David a tatang mu. Nung e kayu manatiling tapat kanaku at e mamintu karing kautusan ku at sumuyu at samba karing aliwang dios, kanita palakuan da kayu keting bansa a binie ku kekayu, lakuan ke ing Templong telaga ku king lagyu ku, at maging kasebian ya ampon pikaylian karing sablang tau ning yatu. Ing ninumang daralan arap niting Templo a ngeni tune gagalangan mangapakirut ya at mangilabut at ikutang na, Obat makanyan ing depat na ning Ginu keting bansa at king Templo? Ipakibat da ring tau, Uling kelinguan de ing Ginung Dios a milual karing makatua da king bansa ning Ehipto, at sinamba la ampon sinuyu karing aliwang dios. Inya naman pepagpa ning Ginu iting sablang kapahamakan karela. Aduang pulung banua ing megugul bayu ne apayaring Solomon ing Templo ning Ginu at ing palasyu ning ari. Pepalarin na la namang pasibayu ding siudad a binie nang Aring Huram, at mitubud yang Israelita ban karin na manuknangan. Kaybat na nita, lisuban ne at sekupan Solomon ing Hamat at ing Zoba at pepalarin ne ing Palmyra a atyu king disyerto, at ding sablang siudad ning Hamat a pipagponduan king nanumang kailangan. Pepalarin na la namang pasibayung Solomon deting siudad: Bet Horon Babo at ing Bet Horon Lalam (ding mangatibe siudad a ating pasbul dalan a malyaring ikandadu), ing siudad ning Baalat, ding sablang siudad a pipagponduan na king nanumang kailangan, at ding siudad para karing kabayu na at karwahe. Pepagawa na ing sabla nang buring magawa king Jerusalem, king Lebanon, at king sablang lugal a sakup na. Kinua na la at pinilit pepagobran Solomon ding taung mitagan antimo ding Hiteo, Amoreo, Perezeo, Heveo, at Jebuseo. E la Israelita at ila ring e ra pete inyang lisuban de ring Israelita ing Canaan. Pinilit na lang magobra at angga na king panaun ngeni. Oneng ala yang pinilit magobra karing kalupa nang Israelita; gewa na lang sundalus, opisyal, pekapun da ring karung panggera, at sundalus a pakasake kabayu. Ating aduang dalan limang pulung opisyal a manibala king sapilitang pamagobra para karing pagawa nang Solomon. Ibat king Siudad nang David, linipat neng Solomon king palasyung pepagawa na ing asawa na a anak ning ari ning Ehipto. Ngana, E ya sukat manuknangan ing asawa ku king palasyu nang David a ari ning Israel uling sagradu ya ing lugal a pagkabilian ning Kaban ning Ginu. Kaybat na nita, i Solomon minain yang ain-a-durulukan king Ginu ketang altar a pepagawa na king arap ning Templo. Ila deti ring ain-a-durulukan a sukat miyain agpang king inutus nang Moises neng Aldo ning Sabbath, neng Piesta ning Bayung Bulan, at ding atlung piesta kilub ning pabanua: ing Piesta ning Tinape Alang Lebadura, ing Piesta ning Pamamupul, at ing Piesta da ring Dalungdung. Sindu na ing kaayusan a pegumpisan nang David a tata na tungkul king kasuyuan da ring pari at ding Levita a sumaup karela king pamagkanta at king nanumang obra da aldo-aldo. Mibili ya namang grupu-grupung a guardia para karing pasbul dalan uling iti ing inutus nang David, ing talasuyu ning Dios. Tiparan da ngan deting pari at Levita ing sablang tituk nang obra karelang Solomon, at pati na itang karing bale pipagponduan king nanumang pamangailangan. Apayari na mu ring Solomon ing sablang buri nang pagawa, magumpisa king pangatalakad ning pundasyun ning Templo ning Ginu angga na inyang mayari ya. Kaybat na nita, minta ya i Solomon king Eziongeber at king Elat, ding sanglaran king lele ning Edom. Pepadalan neng mapilan a barku nang Aring Huram i Solomon. Ding mismung tauan nang Huram a sane king pamaglayag ilang mamahala. Miglayag lang kayabe da ring opisyal nang Solomon at miras la king sakup ning Ofir. Kaybat na nita, mibalik la at pigdala reng maygit labing anam a toneladang gintu i Solomon. Abalitan na ning reyna ning Seba ing kabantugan nang Solomon, inya minta ya king Jerusalem ban pangutnan ne karing mangasakit a kutang. Dinatang yang kayabe na ding dakal a abe a talasuyu na, at dakal a kamelyung magdalang miyayaliwang paniangkap at pabanglu, batung iyas a mangamal, at dakal a gintu. Inyang mikit la ilang aduang Solomon, kitang na ngan ing heganaganang buri nang ikutang. At pekibatan na la ngang Solomon ding kutang na; ala metung man a pigkasakitan nang malinawan. Dimdam na mismu ning reyna ning Seba ing kabiasnan nang Solomon; ikit ne ing palasyung pepagawa na, ing pamangan a yapag da king ari king lamesa, ing tuknangan da ring opisyal na, ing pamagsilbi da ring talasuyu na, ing susulud dang imalan, ding magsadiang alak, at ding ain-a-durulukan a yayain na king Templo ning Ginu. Tune mengapamulala ya ing reyna king dimdam na ampon ikit. Inya ngana kang Aring Solomon, Tutu pin pala ing heganaganang balita a dimdam ku king kakung kayarian tungkul keka at king kekang kabiasnan! E ku bisang maniwala, oneng maniwala na ku ngeni, uling ikit da ring mismung mata ku. E man pala kapitna ing belita ra kanaku tungkul keka; mas dakal ing kekang kabiasnan kesa ketang mibalita kanaku. Kasuerti da ring lalaking susuyu keka uling parati lang atyu king kekang arapan at makaramdam king kekang kabiasnan! Purian ya ing Ginung kekang Dios a metula keka at milukluk keka king tronu bilang ari para king Ginung kekang Dios! Uli na ning lugud na king Israel at uli na ning nasa nang maging matatag la ring memalen na king kapilan man, gewa na kang ari ban ipatupad ing batas at ing hustisia. Kaybat na nita, regaluan neng halus limang toneladang gintu ing ari, dakal a pabanglu at paniangkap ampon batung iyas a mangamal. Alang kalupa king karakal ing pabanglung binie na ning reyna ning Seba kang Aring Solomon. ( Subali pa king gintung darala ra migdala la namang dakal a dutung a almug at iyas ding tauan nang Aring Huram at Solomon inyang dinatang lang ibat king Ofir. Ginamit nang Aring Solomon ing dutung a almug king pangagawa na ning eran na ning Templo ning Ginu at ning palasyu na. Ing aliwa pepagawa nang alpa at lira para karing manigtigan. Ala nang anti kanita a meyakit pa king sakup ning Juda.) Binie na ngang Aring Solomon ing nanumang bage inawad na ning reyna ning Seba. Wa, ing heganaganang buri na subali pa ketang kusang lub a binie na bilang pakundangan king regalu ning reyna. Kaybat na nita, minuli ne ing reyna at ding kayabe na king sarili nang bansa. Balang banua tatanggap yang maygit aduang pulu't limang toneladang gintu i Aring Solomon. E la kabilang ding bayad buis da ring komersianti. Minie la namang gintu at pilak ding ari na ning Arabia at ding gobernador ning kayarian na. Pepagawa yang aduang dalan a mangaragul a kalasag i Solomon; labing limang librang gintung puru ing megamit king balang metung. Pepagawa ya namang atlung dalan a mangalating kalasag; walung librang gintung puru ing megamit king balang metung. Binili na la reti king Bale king Kagubatan ning Lebanon. Pepagawa ya namang metung a maragul a tronu at ing metung nang dake niti belutanan yang garing at ing aliwa nang dake king gintung puru. Atin yang anam a balitang paukiat king tronu, at atin yang patungan bitis a belutanan gintu. Atin ya namang patungan gamat king misusumangid, at ating aduang makatalakad a dinukit a leon king misusumangid. Labi lang aduang leon a dinukit ding atyu king mingatba rang wakas ding balitang. Ala pang makanyan a megawang tronu nu mang kayarian. Gintu la ring kopang piinuman nang Aring Solomon, at megawa la king gintung puru ding sablang kasangkapan ning Bale king Kagubatan ning Lebanon. Alang ulaga ing pilak inyang kapanaunan na. Atin yang dakal a barku a maglayag king Tarsis a kayabe da ring barku nang Aring Huram. Misan king balang katlung banua magbalik lang magdalang dakal a gintu, pilak, garing, matsin, at peacock. Mas mabandi ya at biasa i Aring Solomon kesa king ninumang ari king yatu. Pagnasan da ngan ding ari king yatu ing akatagpu re at damdaman ing kabiasnan a binie na ning Dios kang Solomon. Magdala yang regalu ing balang metung karela: kasangkapan a pilak at gintu, balabal, sandata, pabanglu, kabayu, at mula. E tinuknang ing pamagregalu kang Aring Solomon balang banua. Atin yang apat a libung kural da ring kabayu at karwahe i Aring Solomon. Atin ya namang labing aduang libung kabayung panggera. Dela da la ring aliwa king Jerusalem at ding aliwa naman karing miyayaliwang siudad ning kayarian na. Ya ing sasakup karing heganaganang ari manibat king Ilug ning Eufrates angga na king Filistia at king angganan ning Ehipto. King panaun nang Aring Solomon anti yang karaniwan a batu ing pilak king Jerusalem, at ing dutung a sedro labis-labis anting dutung a sikamoro karing bunduk-bundukan ning Juda. King Ehipto at karing aliwang bansa la pa mesali ding kabayu nang Solomon. Makasulat ing sablang milyari king bie nang Solomon, manibat king kamumulan angga na king katataulian, king Istoria ning Propeta Natan at ning Ula nang Ahiya ning Silo ampon Ding Vision ning Propeta Iddo a magsalita munaman king pamag-ari nang Jeroboam a anak nang Nebat. Mig-ari ya i Solomon king Jerusalem kilub ding apat apulung banua. Mete ya at mikutkut king Siudad nang David. Ing anak nang i Rehoboam ya ing menalili bilang ari. Minta ya i Rehoboam king Sikem uling karin la minta ding memalen na ning Israel ban gawan deng ari. Abalitan na iting Jeroboam a anak nang Nebat (atyu ya kanita king Ehipto uling tinakas ya kang Aring Solomon) at mibalik yang ibat Ehipto. Pepayaus de ring tribu na ning dane norti i Jeroboam, at miyabe-abe lang minta kang Rehoboam at ngara, Aring Rehoboam, pepasakitan na kaming Aring Solomon a tata mu king obrang mangabayat. Nung gawan mung mayan ing obra mi at ing bie mi, kanita maging tapat kaming memalen mu. Nganang mekibat Rehoboam, Magbalik kayu keti kaybat ning atlung aldo, at kanita ku na ibie ing pakibat ku. Inya meko na la. Kaybat na nita, kitnan na lang Rehoboam ding makatuang sinuyu bilang tagapayu nang Solomon a tata na. Ngana karela, Nanu ing masanting kung ibie pakibat karing taung deta? Ngarang mekibat, Nung maging maganaka ka karela at buri mu lang pamatulan king karelang kayaduanan, manatili lang susuyu keka king mitmung katapatan. Oneng e na pekiramdaman ing payu da ring makatua bagkus minta ya karing kayanakan a akayabe nang meragul at ngeni tagapayu na. Nganang mengutang karela, Nanu ing payu a aibie yu ban yung ipakibat ku karing taung makisabing gawan kung mayan ing obrang pepapusan na karelang tata ku? Ngarang mekibat, Oyni ing sabian mu karela: Mas maragul ya ing malati kung taliri kesa king awakan nang tata ku. Dininan na kayung mabayat a obrang tata ku; lalu keng gawan mabayat ing obrang pepapusan na kekayu. Berug na kayu, oneng aku pamalupaluan da kayu! Kalabas da ring atlung aldo, mibalik ya kang Aring Rehoboam i Jeroboam at ding kayabe na uling ita ing sinabi na karela. Magaspang yang minie pakibat i Rehoboam karela; e na tikian ing payu da ring makatua. Ing tikian na ya ing payu da ring kayanakan, inya ngana karing memalen, Dininan na kayung mabayat a obrang tata ku; lalu keng gawan mabayat ing obrang papusan ku kekayu. Berug na kayu, oneng aku pamalupaluan da kayu! E na pekiramdaman ing kayaduanan da ring memalen. Ing milyaring iti makayagpang king kaburian ning Ginu ban matupad itang sinabi na kang Jeroboam, ing anak nang Nebat, king kapamilatan nang propeta Ahiya ning Silo. Inyang ikit da ring memalen na ning Israel ing e na buring pakiramdaman ning ari ing kayaduanan da, sinabi ra, Nanu pamu ing kaugnayan tamu kang David? Ala ta nang pangataid king anak nang Jese. Balen Israel, tara, muli ta na karing bale tamu! Rehoboam, bahala na ka king sarili mu manibat ngeni! Inya minuli la ding memalen na ning Israel karing bale ra, at i Rehoboam ya ing meging ari da ring Israelitang sakup ning Juda. Kaybat na nita, pepayaus neng Aring Rehoboam i Adoniram, ing manibala king sapilitang pamagobra, at tiburan ne karing memalen na ning Israel, oneng pemasibas deng batu angga king mete ya. Inya memalagua yang sinake i Rehoboam king karwahe na at tinakas ya at minta king Jerusalem. Manibat na kanita angga na ngeni mag-rebeldi la ding memalen na ning Israel laban king pamilya nang David. Inyang miras ne Jerusalem i Rehoboam, tinipun na la ding pekamayap nang sundalus ning tribu ning Juda at ning Benjamin ban lusuban da la ring tribu ning dane norti ning Israel at ban abawi ne ing kayarian na. Mekatipun yang dinalan walung pulung libu katau a pawang mangagaling. Oneng ngana ning Ginu kang propeta Semaia, Sabian mu kang Rehoboam a anak nang Solomon, ing ari ning Juda, at karing Israelita king Juda at Benjamin king iti ing pasabi na ning Ginu: E yu la lulusuban ding kalupa yung Israelita. Muli na kayu bale yu, iko ngan. Kaburian ku ing milyari. Memintu ya ing metung at metung karela uli na ning sinabi na karela ning Ginu at e re lisuban i Jeroboam. Menatili ya i Rehoboam king Jerusalem at pepagawa yang kuta karing siudad ning Juda at Benjamin: king Betlehem, Etam, Tekoa, Betzur, Soco, Adullam, Gat, Maresa, Zif, Adoraim, Lakis, Azeka, Zora, Ayalon, at Hebron. Pekatibe na la ding dipensa na at mibili yang taung mamahala at mitambak yang sapat a pamangan, laru ampon alak. Mibili ya namang kalasag at sibat karing sablang siudad ban lalu lang maging masikan. King anti kaniting paralan ya mipailalam ing Juda at Benjamin king upaya nang Rehoboam. Migpanig la kang Rehoboam ding pari at Levitang ibat karing lugal a tuknangan da. Likuan da la ring karelang pastulan at pibandian ban manuknangan king Juda at king Jerusalem, uling leko nang Aring Jeroboam at ding kayalili na ing sumuyu la king Ginu bilang pari. Memili yang sarili nang pari i Jeroboam ban sumuyu karing lugal a pisasamban da ring paganu at ban samba karing demonyu at karing idolong baka a pepagawa na. Tinuki la karing Levita at minta la Jerusalem ding sablang kabilang karing lahi nang Israel a magnasang samba at miyain ain-sakripisyu king Ginu, ing Dios da ring karelang makatua. Makanyan deng gewang matatag ing kayarian na ning Juda at ing kayupayan nang Rehoboam a anak nang Solomon kilub ding atlung banua uling tikian na ing mayap dang alimbawa di David at Solomon. Ayasawa neng Rehoboam i Mahalat a anak nang Jerimot at Abihail. Anak neng David i Jerimot at i Abihail naman anak neng Eliab at ingkung ne i Jese. Ayanak na lang Rehoboam kang Mahalat ding atlung anak a lalaki: i Jeus, Semaria, at Zaham. Meging asawa nia namang Rehoboam i Maaca a anak nang Absalom. Ayanak na la kang Maaca di Abiya, Atai, Ziza, at Selomit. Pakamalan neng Rehoboam i Maaca maygit karing sabla nang asawa at babaing kasese. Labing walu la ring asawa na at atin ya pang anam apulung babaing kasese. Adua lang pulu't walu ding anak nang lalaki at anam lang pulu ding anak nang babai. Mas matas ing katungkulan a binie na kang Abiya a anak na kang Maaca kesa karing aliwa nang anak a prinsipi, uling i Abiya ya ing buri nang maging kayalili na bilang ari. Pekapagaralan nang masalese ing pakibatan a binie na karing anak nang lalaki at kinalat na la king mabilug nang sakup ning Juda at Benjamin at karing pakakutang siudad. Labis-labis ing binie nang sustentu karela at menintun yang babaing maging asawa ra. Inyang matatag ne ing kayarian nang Aring Rehoboam, mengalinguan ya at ing mabilug a Israel king Kautusan na ning Ginu. Uli na niting kataksilan a depat da king Ginu, lisuban ne ning Aring Sisak ning Ehipto ing Jerusalem kanitang kalimang banua na ning pamag-ari nang Rehoboam. Kayabe na lang linusub ding libu aduang dalan a karung panggera, anam apulung libung sundalus a pakakabayu, at ding e abilang-bilang a sundalus a ibat Libya, Sukim, at Etiopia. Binihag na la at sekupan ding siudad nang pakakuta ning Juda angga na king Jerusalem. Kanita, minta ya i propeta Semaia kang Rehoboam at karing manimuna na ning Juda a makatipun king Jerusalem uli na ning takut da kang Sisak. Nganang Semaia karela, Oyni ing pasabi na kekayu ning Ginu: Ginulut kayu kanaku, inya naman pepaburen da kayung menabu king gamat nang Sisak. Inamin nang Aring Rehoboam at ding manimuna ing pamikasalang depat da at ngarang sinabi, Makatuliran ya ing Ginu. Ikit ning Ginu ing karelang kapakumbaban, inya ngana ning Ginu kang Semaia, Anti na ning migpakumbaba la, e ku na la gisanan paten; iligtas ku la. E ku na iparala king Jerusalem ing mua ku king kapamilatan nang Sisak. Makanyan man, maging ipus na la ban abalu da ing pamiyaliwa na ning pamaniuyu kanaku ila ning pamaniuyu karing ari da ring aliwang bansa. Inya dinatang ya king Jerusalem i Aring Sisak ning Ehipto at kinua na ngan ing sablang pibandian ning Templo ning Ginu at ing king palasyu pati na ding gintung kalasag a pepagawa nang Solomon. Inalilan na la ning Aring Rehoboam karing tangsung kalasag a pepagawa na, at pigkatiwala na la karing opisyal da ring guardia ning palasyu. Darala da la ring guardia neng pupunta ya ing ari king Templo ning Ginu, at kaybat babalik da la king silid-pisisinupan. E mikalabkab ing mua ning Ginu kang Rehoboam uling migpakumbaba ya. Inya e ya lubus masira at meging maayus ing sabla king Juda. Meging matatag at mayupaya ing pamag-ari nang Rehoboam king Jerusalem. Apat yang pulu't metung a banua idad inyang linukluk ya king tronu, at mig-ari ya kilub ding labing pitung banua king Jerusalem, ing siudad a pinili ning Ginu karing sablang tribu ning Israel ban karin ya misamban. Tau ya king bansang Ammon i ima na at ing lagyu na Naama. E mayap ing depat nang Rehoboam, uling e na tiparan ing kaburian na ning Ginu. Makasulat king librung Istoria ning Propeta Semaia at king librung Istoria ning Propeta Iddo ing sablang milyari king bie nang Rehoboam manibat na king kapupurmeruan ning pamag-ari na angga na inyang miwakasan na. Alang tuknang ing pamilaban da ri Rehoboam at Jeroboam. Mete ya i Rehoboam at kitkut de king Siudad nang David. I Abiya a anak na ya ing menalili bilang ari. Inyang labi neng walung banuang mag-ari king Israel i Jeroboam, kanita ne man meging ari ning Juda i Abiya. Mig-ari ya king Jerusalem kilub ding atlung banua. I ima na ya i Micaia a anak nang Uriel ning Gibea. Mispak ing gera pilatan nang Abiya at Jeroboam. Apat lang dalan a libung mangatapang a sundalung pakasandata ding tinipun na, at walu lang dalan a libu ding sundalus a pawa munamang pakasandata ding kang Jeroboam. Pinuestu na lang Abiya ding sundalus na king bulubundukan na ning Efraim, king taluktuk ning Bunduk ning Zemaraim. Karin nganang kinulisak masikan, Makiramdam kayu kanaku, Jeroboam at memalen ning Israel! E yu wari balu king ing Ginu, ing Dios ning Israel, ginawa yang alang kapupusan a kasunduan kang David at karing anak na king maging ari la king kapilan pa man? Makanyan man, i Jeroboam a anak nang Nebat at talasuyu nang Solomon a anak na namang David mig-rebeldi ya laban king panginuan na. Mekiabe la ding lalaking alang silbi at e bisang kilala king panga-ari nang Rehoboam a anak nang Solomon uli mong anak ya pa at alang sibukan ban labanan na la. Ngeni buri yeng labanan ing kayarian ning Ginu a pamahalan da ring anak nang David uli mong dakal kayu kesa kekami at uling kayabe yu la ding gintung torong baka a pepagawa nang Jeroboam ban maging kekayung dios. E yo wari tinabi ding pari na ning Ginu, ding lahi nang Aaron, at ding Levita? At kaybat tinuldu kayung taung maging kayalili ra? E kayu wari makiapus kanyan king ugali da ring aliwang bansa? Inya ing ninumang datang a magdalang toro o pitung tupa malyari neng mitalagang pari para karing dios a kikilalanan yo? Oneng ikami suyuan mi ya rin ing Ginung kekaming Dios at kapilan man e mi ya gulutan. Alang aliwang pari para kekami subali mu ding paring ibat king lahi nang Aaron at ding kasaup dang Levita. Babie lang insenso neng abak at neng bengi at animal a durulukan para king Ginu. Babie la namang ain a tinape ketang misadiang malinis a lamesa. At neng bengi sisindian da la ring sulung atyu king gintung pitutumpakan-sulu. Pamintuan mi ing sablang inutus na ning Ginu, oneng ikayu gilutan ye. Inya ngeni kayabe mi ya king pamakilaban. Ya ing pamuntuk mi, at ding pari a kayabe mi munaman ila ding tumiup karing trumpeta da ban misadia kami king pamakilaban kekayu. Memalen ning Israel, e ye sana lalabanan ing Ginu, ing Dios da ring makatua yu, uling e kayu malyaring maniambut! Parala yang mapilan karing sundalus na i Jeroboam king kagulutan da ring kalaban ban karin da la sabatan kabang ding dakal karing sundalus na makayarap la karing sundalus ning Juda. Inyang miglalawe la ding sundalus ning Juda ikit da king atin lang kalaban king arapan da at king kagulutan da. Inya menalangin la ban maniawad saup king Ginu, at ding pari naman tiniupan da la ring trumpeta. Kinulisak lang masikan ding sundalus ning Juda, at linusub la king pamanimuna nang Abiya. Simbut ne ning Dios i Jeroboam at ding sundalus ning Israel. Tinakas la ding sundalus ning Israel karing sundalus ning Juda, at peintulut ning Dios ing masambut la king Juda. Migtagumpe ya i Abiya at ding sundalus na; simbut da la at apate ding limang dalan a libung mangagaling nang sundalus ning Israel. Manibat na kanita mipailalam la ding memalen na ning Israel king upaya ning Juda, at ding memalen naman ning Juda menatili lang menalig king Ginu, ing Dios da ring karelang makatua. E ya pepatugut i Abiya king pamanintun na kang Jeroboam, inya abihag na la ding siudad ning Betel, Jesana, Efron, at ding baryung makasiping kareting mesabing siudad. E na na abawi pang Jeroboam ing upaya na king panaun nang Abiya. Katataulian, pepasakitan ne ning Ginu at mete ya. Meging mayupaya yang ari i Abiya. Labi lang apat ding asawa na; adua lang pulu't adua ding anak nang lalaki at labing anam la ding babai. Ing aliwang milyari king bie nang Abiya, ing sinabi na at depat, makasulat king Istoria ning Propeta Iddo. Mete ya i Aring Abiya at mikutkut ya king kutkutan da ring ari king Siudad nang David. I Asa, ing anak na, ya ing menalili bilang ari. Mapayapa king Juda kilub ding apulung banuang pamag-ari nang Asa. Metula ya ing Ginung Dios uling depat na itang mayap at matulid. Pepalako na la ding altar da ring dayuan at ding lugal a mangatas nung nu la sasamba; pepalasak na la naman ding sagradung asias at ding simbulu ning diosang i Asera. Inutus na karing memalen na ning Juda ing daptan da ing kaburian na ning Ginu, ing Dios da ring makatua da, at tuparan ding utus na at tuntun karing tuntunan na. Uling pepalako na la ding lugal a pisasamban da ring dayuan at ding lugal nung nu la duruluk insenso karing sablang siudad ning Juda, mika kapayapan king kayarian king panaun na ning pamag-ari na. Pepatalakad yang mangatibe pader para karing siudad ning Juda king kapanaunan na at e mika gera, uling dininan neng kapayapan ning Ginu. Ngana karing tau Juda, Pakatibe ta la ding siudad tamu king kapamilatan da ring mangatibe pader at tore, at pasbul dalan a malyaring ibuklat at ikandadu. Atyu ya king gamat tamu iting bansa uling buri tamung gawan ing kaburian na ning Ginung kekatamung Dios. Pigdipensa na katamu at dininan na katamung kapanatagan nu man karin. Inya megobra la at meging manawa ing bie ra. Atin yang atlung dalan a libung sundalus a tau Judea a pakasandatang kalasag at tandus, at aduang dalan walung pulung libu a tau Benjamin a pakasandatang kalasag at pana. Mangatapang la ngan ding sundalus at masibukan king labanan. E miglambat i Zera a tau Etiopia linusub ya laban karela. Atin yang metung a milyung sundalus at atin yang atlung dalan a karung panggera, at king panyulung da miras la angga Maresa. Inya linage ya i Asa ban labanan ne i Zera, at mitagpu la king Kapatagan ning Zefata lele ning Maresa. Nganang menalangin Asa king Ginung Dios, Ginu, ala metung man a anti ika ing makasaup king metung a maina king pamakilaban king metung a mayupaya. Saupan mu kami, O Ginung kekaming Dios, uling manalig kami keka, at king lagyu mu linual kaming makilaban kareting dakal a kalaban. O Ginu, ika ing kekaming Dios; e mu ipaintulut ing sambutan da kami. King saup ning Ginu, simbut na lang Asa at ding sundalus na ding kalaban a tau Cus at tinakas la. Penagal na lang Asa at ding sundalus na angga king Gerar. King saup ning Ginu, gisan da la ngan pete ding dakal a kalaban, at dakal ing pibandian a karelang ikua. Lesak da la ngan ding siudad a makapadurut king Gerar, uli na ning takut da ring memalen da reti king Ginu. Liban da la ngan ding siudad at dakal ing ikua rang pibandian. Lisuban da la naman ding paglugalan da ring pastul kawan, at kaybat inuli da la Jerusalem ding ikua rang tupa at kamelyu. Detangan ne ning espiritu na ning Dios i Azaria a anak nang Oded, at linual ya ban pakikitan ne i Asa. Ngana, Makiramdam ka kanaku, Aring Asa at ikong memalen na ning Juda at Benjamin! Manatili ya kekayu ing Ginu kabang manatili kayu king Ginu. Akit ye, nung panintunan ye; nung kalinguan ye, kalinguan na kayu naman. Kilub ding makabang panaun mibiebie yang alang tune Dios ing Israel; ala yang pari ban turu karing memalen at alang batas. Oneng panintunan de ing Ginung Dios ning Israel neng mibibili la king panganib. Panintunan de at atatagpuan da ne man. Mapanganib kanita ing maglakad nu man karin uling magulu at alang kapayapan. Guluan ne ning metung a bansa ing kalupa nang bansa, at ing siudad ing kalupa nang siudad. Ing Dios ya ing pasari king kaguluan at kaligaligan karela. Oneng e yu painan ing lub yu at magpakatatag kayu, uling ablasan na ing daptan yu. Mesikan ya lub i Asa inyang dimdam na ing mesabing ula nang Azaria a anak nang Oded. Pepalako na la ding makasumaming idolo king mabilug a Juda at Benjamin at karing siudad a abihag na karin king bulubundukan na ning Efraim. Pepalarin nia naman ing altar na ning Ginu a mitalakad king patyu ning Templo ning Ginu. Migpanig la kang Asa ding dakal a taung dinatang ibat king Efraim, Manase, at Simeon uling ikit da king ing Ginu atyu ya kang Asa. Pepayaus na la ngan Asa pati na ding memalen na ning Juda at Benjamin. Mitipun la king Jerusalem kanitang katlung bulan na ning kalabing limang banua na ning pamag-ari nang Asa. King mismung aldong ita miyain lang ain-a-durulukan para king Ginu ibat king pibandian a karelang asamsam: pitung dalan a baka at pitung libung tupa. Ginawa lang metung a kasunduan nung nu ra pikayari ing samban de ing Ginu, ing Dios da ring makatua da, king mabilug dang pusu at kaladua. Pikayari da ing paten ya ing ninumang e sambakayanakan ya man o matua, lalaki ya man o babai. King masikan a bosis at tiup ding trumpeta sinumpa la king lagyu ning Ginu king tuparan de ing kasunduan. Masaya la ngan ding memalen na ning Juda uling gewa re iting kasunduan king mabilug dang pusu. Matutula la king pamanyamba ra king Ginu, at tinggap na no naman ning Ginu at dininan kapayapan king bansa da. Leko neng Aring Asa i apu nang i Maaca bilang reynang indu, uling ginawa yang makasumaming idolo na ning diosang i Asera. Digsa neng Asa iting idolo; penadtad neng mangalati at silaban king Kapatagan ning Kidron. Agyang e na la ngan lesak Asa ding sablang lugal a pisasamban da ring dayuan king bansa, menatili yang tapat king Ginu king kekaban ning bie na. Dela na la ngan king Templo ning Dios ding sablang kagamitan a telaga nang Abiya a tata na para king Dios. Inabe na la ding kasangkapan a gintu at pilak a ya mismu ing mitalaga. E na bitasa pang mika gera nune mu inyang katlung pulu't limang banua na ning pamag-ari na. Inyang katlung pulu't anam na nang banuang mag-aring Asa king Juda, kanita ne lisuban Aring Baasa ning Israel ing Juda. Pegumpisan neng pepabakud ing Rama ban alang milub o milual king Juda. Inya kinua na lang Asa ding pilak at gintu king baul ning Templo ning Ginu at ning palasyu at peparala na la king Damasco, kang Aring Benhadad ning Siria at iting mensahi: Peparala ku la deting pilak at gintu bilang regalu keka. Sana mikaluguran kata antimo i tata ku at i tata mu. Inya, pututan mu na ing pamakiabe mu kang Aring Baasa ning Israel ban ilako na na la ding sundalus na king kakung kayarian. Mebisa yang makikampi i Benhadad kang Asa, inya tiburan na la ding opisyal na at ding sundalus ban lusuban da la ring siudad ning Israel. Abihag de ing Ihon, Dan, Abel Bet Maaca, at ding sablang siudad ning Neftali nung nu makatambak ing sablang kailangan a pamangan at kagamitan. Inyang abalitan nang Aring Baasa ing milyari, pepatuknang na ing pangabakud nang pader ning Rama. Kanita na la tinipun Aring Asa ding lalaki ning mabilug a Juda at pepaakut na la ding batu at dutung a melakuan king Rama, ing e meyaring pagawa nang pader Aring Baasa, at pepadala na karing siudad ning Geba at Mizpa ban magamit king pamipatibe ra. King panaun a ita, pintalan neng propeta Hanani i Aring Asa at ngana, Aring Asa, mekatakas la ding sundalus ning ari ning Israel uli na ning menalig ka king Siria at e king Ginung kekang Dios. E la wari milalu karakal ding sundalus ning Etiopia at Libya, at ding karelang karung panggera at sundalus a pakasake kabayo? Oneng simbut mu la uling menalig ka king Ginu. Lalawan ne ning Ginu ing mabilug a yatu ban saupan na la ding taung maki pusung tapat king Ginu. Inya manibat ngeni mibili kang parati king labanan uli na ning depat mung kamangmangan. Mimua ya i Asa king sinabi na ning propeta. Inya pepatanikala ne at pepasukul i Hanani. King panaun munamang iti na pegumpisan Asa ing mabagsik a pamakiutus na karing mapilan nang memalen. Ing heganaganang milyari king bie nang Aring Asa misulat king Istoria da ring Ari ning Juda at Israel. King katlung pulu't siam a banua ning pamag-ari nang Asa mirate ya uli na ning mabayat a sakit a digpa king bitis na. Makanyan man, e ya meniawad saup king Ginu; karing doktor ya menalig. Kaybat dang milabas ding aduang banua mete ya. Kitkut de king Siudad nang David, ketang batung kutkutan a ya mismu ing pepagawa. Dininan deng dakal at miyayaliwang pabanglu ing bangke na, at ginawa lang maragul a dapug ding tau bilang pamagpaldas king kamatayan na. Ing menalili kang Asa bilang ari ya ing anak nang i Jeosafat, at pekasadia ne ing kayarian na laban king Israel. Pinuestu na la ding sundalus na karing mabilug nang sakup ning kayarian na ning Juda pati na karing siudad a pakakuta at karing siudad ning Efraim a abihag nang Asa a tata na. Binendisyunan ne ning Ginu i Jeosafat uling tikian na itang mayap nang alimbawa ning makatua nang i David inyang anak pa ing bie na at e ya sinamba karing Baal. Simban ne ing Dios nang tata na, pemintuan na la ding utus ning Dios, at e ya menugaling anti ding ari ning Israel. Gewa neng matatag ning Ginu ing pamag-ari nang Jeosafat king Juda, at ding memalen dininan deng regalu. Inya meging mabandi ya at tune kagalang-galang. Tula na ing sumuyung tapat king Ginu, at lesak na la ngan ding lugal a pisasamban da ring dayuan at ding simbulu na ning diosang i Asera king Juda. King katlung banua na ning pamag-ari na tiburan na la ding opisyal nang i Benhail, Obadias, Zacarias, Netanel, at i Micaia ban turu karing siudad ning Juda. Kayabe da la reting opisyal ding siam a Levita at aduang pari. Ding Levita ila di Semaia, Netania, Zebadia, Asael, Semiramot, Jeonatan, Adoniya, Tobia, at i Tobadoniya. Ding pari ila di Elisama at Jehoram. Dela re ing libru ning Kautusan ning Ginu at minta la karing heganaganang balen ning Juda ban ituru da la ring tau. Ing takut king Ginu miras karing heganaganang kayarian a makapadurut king Juda. Tatakut lang lumaban kang Aring Jeosafat. Ding mapilan karing tau Filistia pigdala reng dakal a pilak at aliwa pang regalu, ding tau Arabia naman pigdala reng pitung libu at pitung dalan a tupa ampon pitung libu at pitung dalan a kambing. Meragul nang meragul ing kayupayan na. Pepagawa yang dakal a kuta at mitatag dakal a siudad king mabilug a Juda, at karin na pinondu ing kagamitan a misna king karakal. Pinuestu na la naman king Jerusalem ding sundalus a opisyal a masibukan king pamakilaban, agpang karing pamilyang karelang penibatan. Ila deti: i Adna ya ing pekapun a ibat king lahi nang Juda a ating tatalnan a atlung dalan a libung sundalus; i Jeohanan, ing katuki na, atin yang aduang dalan walung pulung libung sundalus; at i Amasia, ing anak nang Zikri, atin yang aduang dalan a libung sundalus. (Migkusa yang lub sinuyu king Ginu i Amasia.) I Eliada, ing mesubuk na katapangan, ya ing pekapun da ring sundalus a menibatan karing pamilya nang Benjamin. Atin yang aduang dalan a libung sundalus a pakakalasag at magdalang pana at paslu. Ing kayaduangan na ya i Jeozabad a manibala karing dinalan walung pulung libung sundalus a manatiling makasadia king aus ning pamakilaban. Ila deti ring lalaking sinuyu king ari ning Jerusalem, subali pa karetang pinuestu nang Jeosafat karing kuta da ring siudad ning mabilug a Juda. Inyang meging mabandi ne at pikabaluan i Aring Jeosafat ning Juda, mekisangga ya kang Aring Ahab ning Israel king kapamilatan ning inayus nang pamakiasawa ning metung karing miembru na ning pamilya na king metung nang miembru ning pamilya nang Aring Ahab. Kalabas da ring mapilan a banua, minta ya i Jeosafat king Samaria ban dalawan ne i Ahab. Pepapate yang dakal a tupa at baka i Ahab bilang pamagpiesta king pamandalo nang Jeosafat. At kaybat, inagkat neng makiabe i Jeosafat king pamaglusub king siudad ning Ramot ning Gilead. Ngana, Jeosafat, malyari kang tuki kanaku king pamaglusub king Ramot ning Gilead? Pekibat nang Jeosafat, Bisa ku; makasadia ku at ding sundalus ku ban tuki keka king pamaglusub. Oneng sinabi na naman, Bayu ta gawan yan, kailangan pa ing kutnan ya ing Ginu. Inya pepayaus na lang Ahab ding apat a ralan a propeta at nganang kinutang karela, Kailangan kung lumusub king Ramot ning Gilead o ali? Ngarang mekibat, Lumusub ka, uling papagtagumpen na ka ning Dios. Nganang mengutang Jeosafat, Ala na waring aliwang propeta a malyari tamung akutnan tungkul king Ginu? Nganang mekibat Ahab, Atin, i Micaia a anak nang Imla. Oneng kasaman ke uling ala ya pang inula a mekakayap mo sa kanaku; puru e mayap ing pepasari na. E mu sukat sabian yan! nganang sinabing Jeosafat kang Ahab. Inya pepayaus neng Aring Ahab ing metung a opisyal at ngana, Magmalagua ka, dakitan me i Micaia a anak nang Imla. Ing ari ning Israel at i Jeosafat a ari ning Juda maka-imalan la king imalan ari at makalukluk la karing tronu lele ning pidadaran king lual pasbul-dalan ning Samaria kabang magsalita lang ula ding sablang propeta king arapan da. I Zedekia a anak nang Kenaana, ing metung karing propeta, ginawa yang sagung bakal at ngana kang Ahab, Ing Ginu sasabian na: King kapamilatan da reti labanan mu la ding tau ning Siria at gisanan mu la ngang paten. Makanyan munaman ing sinabi da ring sablang propeta. Ngara pa, Sulung, lumusub ka king Ramot ning Gilead at maniambut ka. Magtagumpe ka uling saupan na ka ning Ginu. E miglambat miras ya kang Micaia ing opisyal a mituburan dumakit. Ngana niting tubud kang Micaia, Metung mu ing sasabian da ring propeta: magtagumpe ya ing ari. Kailangan ing makanyan munaman ing sabian mu. Nganang mekibat Micaia, Daramdaman na ning mabie Ginu king sabian ku king ari itang pasabi na! Inyang makayarap ne king Aring Ahab, kitnan ne ning ari, Micaia, kailangan pin king aku at i Aring Jeosafat ing munta kami at lumusub king Ramot ning Gilead o ali? Pekibat nang Micaia, Wa, at maniambut kayu uling papagtagumpen na kayu ning Ginu. Nganang Aring Ahab, Magsalita kang katutuan kanaku neng magsalita ka king lagyu na ning Ginu. Kailangan pa waring sabian kung ulit-ulit yan keka? Pekibat nang Micaia, Akakit ku lang makakalat karing bunduk-bundukan ding sundalus na ning Israel; mengari lang tupang alang pastul. At sinabi na ning Ginu, Ala lang talapanimuna deting sundalus, inya pepaburen na lang muling payapa karing pibalebale ra. Nganang Ahab kang Jeosafat, Ikit mu na! E ku wari sinabi keka king ala yang inula ing taung yan a mekakayap mo sa kanaku nune mu pawang e mayap!? Tiglus nang Micaia ing pamagsalita na. Ngana, Pakiramdaman mu sana ing sasabian na ning Ginu! Ikit ke ing Ginu, makalukluk ya king tronu na karin banua at kayabe da ring sablang anghel na a makatalakad siping na. Kanita kitang ning Ginu, Ninu ing maglinlang kang Ahab ban munta ya at mate karin king Ramot ning Gilead? Mekibat ya ing metung karing anghel; at miyayaliwa munaman ing pekibat da ring aliwa. Kanita ating metung a espiritung linapit king Ginu at sinabi na, Aku ing maglinlang kang Ahab. Kitang ning Ginu, King makananung paralan? Pekibat ning espiritu, Aku ing munta at papagsalitan ku lang kalaraman ding propeta nang Ahab ban magsalita lang kalaraman. Inya ngana ning Ginu, Sulung, ika ing munta at magtagumpe ka. Nganang memupus king pamagsalita nang Micaia, Inya naman ikit mu at dimdam nung makananu lang migsalitang kalaraman keka deting propeta mu. Oneng ing Ginu mismu ya ing sinabing miras keka ing kapahamakan! Kanita ne lepitan ning propeta Zedekia i Micaia at timpaling ne lupa. Ngana, King makananung paralan na ku likuan ning espiritu ning Ginu ban makapagsalita ya keka? Nganang mekibat Micaia, Akit mu potang datang ing aldo a salikut ka king metung a kuartung masalikut. Kaybat nganang minie utus ning Aring Ahab ning Israel karing opisyal na, Dakpan ye i Micaia at idala ye kang Amon, ing gobernador ning siudad, at king Prinsipi Joas. Sabian yu karela king isukul de at dinan mung tinape ampon danum angga king pamagbalik kung e ninanu balang. Nganang Micaia, Nung sakaling mibalik kang e ninanu balang, kanita mipatunayan king e ya migsalita ing Ginu king kapamilatan ku. Ngana pa, Makiramdam kayu ngan king sinabi ku! Kaybat na nita, i Aring Ahab ning Israel at i Aring Jeosafat ning Juda minta la king Ramot ning Gilead ban lusuban de. Nganang Ahab kang Jeosafat, Magbalatkayu ku at makiabe king pamakilaban, oneng e mu lulukas ing imalan mung ari. Inya migbalatkayu ya ing ari ning Israel at kaybat mekiabe ya king pamakilaban. Oneng minie yang utus ing ari ning Siria karing pekapun ding karung panggera king ala lang aliwang labanan nung e mu ing ari na ning Israel. Inyang ikit de i Aring Jeosafat bala ra king ya ing ari na ning Israel; inarapan de at lisuban. Oneng kinulisak ya i Jeosafat, at linigtas ne ning Ginung Dios at tinuknang lang tatagal ding kalaban na. Akilala da ring pekapun ding karung panggera king aliwa ya pala ing ari na ning Israel, inya tiknangan deng tatagalan. Oneng abugnus ne ning metung karing sundalus ning Siria ing paslu king pana na king e na sasarian at tiran ne ing ari na ning Israel. Tinusuk ya ing paslu king pilatan ding tiranti na ning baluti na king salu. Inya ngana ning ari king magmanehu na king karung panggera, Magbalik ka at ilako mu ku king labanan uling mesugat ku! Milalu kabagsik ing labanan king aldong ita, oneng menatili yang makasandal i Aring Ahab king karung panggera a makayarap karing sundalus ning Siria. At mete ya inyang lalbug ne ing aldo. Mekapagbalik yang e ninanu balang king palasyu na i Aring Jeosafat ning Juda. Selubungan neng Jehu, ing propetang anak nang Hanani. Nganang propeta Jehu kang Aring Jeosafat, Kailangan la waring saupan ding taung e mayap at luguran detang masama king Ginu? Uli na ning depat mung iti, mimua ya keka ing Ginu. Makanyan man ating meyakit a mayap tungkul keka, uling pepalako mu la king bansa ding simbulu na ning diosang i Asera, at inari mu king lub mu ing tupad king kaburian na ning Dios. Menuknangan ya i Jeosafat king Jerusalem, oneng pupuntalan na la ding kabalen na manibat king Beerseba angga na king bulubundukan nang lugal ning Efraim ban papagbalikan na la lub king Ginu, ing Dios da ring makatua da. Memili yang taung maging ukum para king mabilug a bansa. Atin yang ukum ing balang metung at metung karing pakakuta nang siudad ning Juda. Ngana kareting ukum, Samasnan yu sa ing obra yu bilang ukum. Aliwa ing tau ing dirinan yung tula nune ing Ginu a atyu siping yu neng babie kayung kayatulan. Tune pin sana ing tumakut kayu king Ginu; mingat kayu king daraptan yu, uling e na paintulut ning Ginung kekatamung Dios ing milisia ing hustisia o ing pamangabiran o ing pamananggap suhul. King Jerusalem, i Jeosafat tinuldu ya namang mapilan a Levita, pari, at karing kalang-alangnan a memalen bilang ukum a munie kayatulan king nanumang pisasabian da ring tau o pamaglabag karing kautusan na ning Ginu. Nganang minie panabilin karela, Sukat yung tuparan ing katungkulan yu king mitmung kagalangan king Ginu, king mitmung katapatan, at king mabilug yung pusu. Ituru yu la ding kapatad yung manibatan karing karelang siudad king sukat nang daptan ning ninumang misasampang dalum laban king mekamate tau o linabag king kautusan at karing tuntunan ban e la mikasala king Ginu. Nung e yu daptan, datang kekayu at karing kapatad yu ing mua na ning Ginu. Oneng e kayu mikasala nung tuparan yu ing katungkulan yu. I Amaria, ing Pekapun da ring Pari, ya ing mamahala kekayu tungkul karing bage ating kaugnayan king Ginu. I Zebadia, ing gobernador ning Juda at anak nang Ismael, ya ing mamahala kekayu tungkul karing bage ating kaugnayan king ari, at ding Levita naman ilang mamahala karing desisyun yu ban mipatupad la. Magpakatatag kayu at sana mantabe ya ing Ginu king ninumang atyu king katuliran. Kalabas ning mapilan a panaun, misanmetung la ring sundalung Moabita, Ammonita, at ding mapilan a Meunita ban lusuban ya ing kayarian nang Jeosafat. Ating mapilan a lalaking dinatang kang Jeosafat at ngara, Ating maragul a grupung sundalus a daratang ibat king Edom ning sumangid ning dagat ban lumusub kekayu. Abihag da ne ing Hazazon Tamar (ngana wari, ing Engedi). Mitakutan ya i Jeosafat, inya inari na king lub na ing maniawad yang saup king Ginu at inutus na ing mika pamag-ayunu karing sablang memalen ning kayarian. Mitipun-tipun la king Jerusalem ding sablang memalen a menibatan karing balang siudad ning Juda ban maniawad saup king Ginu. Ila at ding memalen na ning Jerusalem mitipun la king bayung patyu ning Templo ning Ginu. Minta ya karin i Aring Jeosafat at tinalakad ya king arapan da. Kaybat nganang menalangin masikan, O Ginung Dios da ring makatua mi, aliwa wari ika ing Dios a atyu banua? Ika ing mamahala karing sablang kayarian na ning yatu. Atyu keka ing upaya at ing sikanan at ala metung man a makalaban keka. Aliwa wari ika ing kekaming Dios, at aliwa wari ika ing mitabi karing tau na niting bansa ban kanita aibie me karing memalen mung Israelita a lahi nang Abraham a kekang kaluguran ban maging bandi ra king kapilan pa man? Keti na la menuknangan at mitalakad metung a Templo para king kekang lagyu. Ngarang sasabi, Nung datang kekami ing kapahamakan bilang parusa, antimo ing gera, salut o maragul a danup, talakad kami arap na ning Templo nung nu ra ka sasamban. Uli na ning kaligaligan, maus kami keka at pakiramdaman mu kami at iligtas. Atyu la ngeni at lulusub kekami ding tau da ring bansang Ammon, Moab, at Edom. Inyang meko ya ing Israel king Ehipto e me peintulutan ing Israel ban lusuban na la. Inya linisia la karela at e ra la lesak. Oyni ngeni ing inablas da kekami. Dinatang la ban itabi da kami king gabun a binie mu kekami bilang mana. O Dios, parusan yo sana; ala kaming talagang akarapat king maragul a grupu dang sundalus. E mi balu ing gawan mi, oneng makalawe la keka ding mata mi. Tinalakad la king arapan na ning Ginu ding sablang lalaki na ning Juda kayabe ding karelang asawa at pati na ding anak a mangalati. Kanita dinatang ya ing espiritu na ning Ginu king metung karing Levitang atyu karin. Ing lagyu na ning Levita Jaaziel, ing anak nang Zacarias at apu nang Benaia, at apu na king tud Jeiel a anak nang Matania ning pamilya nang Asaf. Nganang Jaaziel, Makamal a Ari at memalen na ning Juda at Jerusalem, pasabi na ning Ginu king e kayu sukat mitatakutan o mimina lub uli na ning maragul a grupu da ring sundalung kalaban. E kekayu ing pamakilaban nune king Ginu. Lusuban yu la bukas potang lulual na la king pidadalanan na ning Ziz. Akit yu la king wakas ning kapatagan a painturu king ilang ning Jeruel. E na kailangan ing makilaban kayu king labanan. Ala kayung aliwang gawan nung e mu ing talakad kayu, magpakatatag, at manaya kayu king pamagligtas a daptan na ning Ginu kekayu. Memalen na ning Juda at Jerusalem, e kayu sukat mitatakutan ni mimina lub; sulung king labanan at ing Ginu matnube ya kekayu! Diku neng Jeosafat ing buntuk na at tatagkil ne ing lupa na king gabun king kapanyamban king Ginu. Makanyan munaman ing depat da ring memalen na ning Juda at Jerusalem. Kaybat na nita, tinalakad la ding mapilan karing Levitang ibat king lahi da ri Kohat at Kora, at king masikan a siwala pinuri de ing Ginu, ing Dios ning Israel. Migising lang maranun itang kabukasan, at minta la ketang ilang a lugal malapit king Tekoa. Bayu la linakad, inarapan na lang Jeosafat at ngana karela, Memalen na ning Juda at Jerusalem, makiramdam kayu kanaku. Manalig kayu king Ginung kekayung Dios at saupan na kayu. Magtiwala kayu karing propeta na at magtagumpe kayu. Inyang ayari na na lang pengutnan ding tau, mitalaga yang talapagkanta i Jeosafat ban magkantang kapurian king Ginu. Inutus na kareting talapagkanta ing isulud da ing imalan a gagamitan da karing sagradung kasuyuan, at kaybat lumakad lang makauna karing sundalus kabang kakanta da ing anti kaniti: Pasalamatan ya ing Ginu, uling ing lugud na alang angga! Inyang megumpisa na lang migkantang kapurian, mibili yang talapaniabat ing Ginu laban karing sundalus ning Ammon, Moab, at Edom a dinatang ban lusuban ya ing Juda. Mengataranta la. Minarap la ding sundalus ning Ammon at Moab karing sundalus ning Edom at lisuban da la at simbut ampon pete. Kaybat, ding sundalus ning Ammon at Moab ila naman ding milaban-laban king mitmung bigsikan at mipatayan la. Inyang miras la ding sundalus na ning Juda ketang lugal nung nukarin ating batiawan king ilang, ikit da lang pakapase at mete na ding kalaban da. Ala metung mang mekatakas. Linapit ya i Jeosafat at ding sundalus na ban kuanan ing nanumang malyari dang akua. Menikua lang dakal a baka, imalan, kasangkapan, at aliwa pang maulagang bage. Atlu rang aldo titipunan ing ikua ra oneng kulang ing karelang panaun ban kuanan ing heganagana. Inyang kapat a aldo mitipun la king Kapatagan ning Beraka, at pinuri de karin ing Ginu. Iti ing sangkan nung inya inaus deng Beraka itang kapatagan a ita. Kaybat na nita, king pamanimuna nang Jeosafat, minuli na lang masaya ding sundalus ning Juda at Jerusalem uling sinaupan na lang magtagumpe ning Ginu karing karelang kalaban. Karas da Jerusalem, linub la king Templo ning Ginu kabang titigtigan da la ring karelang alpa, lira, at trumpeta. Mitakutan la king Ginung Dios ding sablang kayarian inyang abalitan da ing depat na laban karing kalaban ning Israel. Meging mapayapa ya ing kayarian nang Jeosafat, uling nukarin mang suluk dininan neng kayapan ning Dios na. Meging ari ya i Jeosafat king Juda inyang idad yang atlung pulu't limang banua, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding aduang pulu't limang banua. I ima na ya i Azuba a anak nang Silhi. Tikian nang Jeosafat ing mayap a alimbawang depat nang Asa a tata na; depat na itang matulid king akakit ning Ginu. Makanyan man, e na la lesakan ding lugal a pisasamban da ring paganu. E la pa mu rin sasamba ding tau king mabilug dang pusu king Dios da ring karelang makatua. Manibat king kapupurmeruan angga na king kawakasan ing sablang bage depat nang Jeosafat makatala king Istoria nang Jehu a Anak nang Hanani a dake na ning Istoria da ring Ari ning Israel. E miglambat, mekipagkasundu ya i Aring Jeosafat ning Juda kang Aring Ahazia ning Israel a dinapat e mayap a bage. Pikayari da ing gawang barku a makapaglayag king Tarsis. Gewa da la ring barku king Eziongeber. Oneng i Eliezer a anak nang Dodavahu ning balen ning Maresa belan ne i Jeosafat. Ngana, Uli na ning mekipagkasundu ka kang Ahazia, lasakan na ning Ginu ing pepagawa mu. At melasak la ring barku a pepagawa na, inya e la bitasang megamit king pamaglayag king Tarsis. Mete ya i Jeosafat at mikutkut ya king kutkutan da ring ari karin king Siudad nang David. Ing anak nang i Jehoram ya ing menalili bilang ari. Atin yang anam a kapatad a lalaki i Jehoram a anak nang Jeosafat. Ila deti: i Azaria, Jehiel, Zacarias, Azariahu, Mikael, at i Sefatia. Pepamanan na lang dakal a gintu, pilak, at aliwa pang maulagang pibandian tata ra, at pinuestu ne ing metung at metung karela karing pakakutang siudad ning Juda. Uling i Jehoram ya ing pangane, ya ing tilduan nang maging kayalili na bilang ari. Inyang meging matatag na ing pamamahala nang Jehoram king kayarian nang tata na, pepapate na la ding kapatad na at ding mapilan karing opisyal ning Israel. Atlu yang pulu't aduang banua inyang meging ari ya, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding walung banua. Tikian na ing e mayap dang dapat ding meging ari ning Israel antimo i Aring Ahab uling ayasawa neng Jehoram ing metung nang anak a dalagang Ahab. Mikasala ya king Ginu. Makanyan man, uli na ning kasunduan a gewa na ning Ginu kang David e ne buring siran ing pamilya nang David. Pengaku na naman ning Ginu ing papanatilian neng makaslag ing sulu na at ing pamilya na king kapilan pa man. King panaun nang Aring Jehoram mig-rebeldi ya ing Edom laban king Juda at mibili yang sarili nang ari. Inya minta ya karin i Jehoram, kayabe na la ding opisyal at ding heganaganang karung panggera na ban lusuban ya ing Edom. Ding sundalus Edomita peligiran da la, oneng mekatakas la inyang miras na ing bengi. Manibat na kanita at angga ngeni mag-rebeldi ya ing Edom laban king Juda. Mig-rebeldi ya naman king panaun a ita ing Libna uling likuan neng Jehoram ing Ginu, ing Dios da ring makatua na. Pepagawa ya pang pisasamban da ring paganu karing bulubundukan ning Juda, at penimunan na la ding memalen na ning Juda at ning Jerusalem king pamikasala laban king Ginu. Kanita tinanggap yang sulat i Jehoram a ibat kang propeta Elias. Ngana ning sulat, Oyni ing sasabian na ning Ginu, ing Dios nang David a makatua mu: E ka linakad king dalan nang tata mung i Jeosafat o i ingkung mung i Asa a ari ning Juda; ing tikian mu ya ing alimbawa da ring ari na ning Israel at tinake mo pa ring memalen na ning Juda at ning Jerusalem king alang katapatan king Ginu a antimo ing depat nang Ahab at ding sinalisi pa. Pepapate mu la pa ding kapatad mung lalaki a mas mayap kesa keka. Inya ipagpa na keka ning Ginu ing alang kalupang parusa karing memalen mu, karing anak mu, karing asawa mu, at mawala ngan ing pibandian mu. Ika mismu mika sakit kang mabayat king bituka a maging grabi aldo-aldo. Kesangkapanan na la ning Ginu ding Filisteo at Arabo a manuknangan siping da ring tau Etiopia ban makigera laban kang Jehoram. Lisuban de ing Juda at kinua ra ing sablang bage a ikit da king palasyu ning Aring Jehoram, at dela da lang bihag ding sablang asawa na at anak a lalaki subali mu i Ahazia, ing bungsu na. Kaybat ing Ginu dininan neng sakit karing bituka na ing ari. Kilub ding aduang banua meging grabi ing sakit na angga king mete ya king mabayat nang panamdaman. E re peparangalan dapug ding memalen a sakup na antimo ing dapug a depat da karing makatua na. Meging ari ya i Jehoram inyang atlu yang pulu't aduang banua, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding walung banua. E la melungkut ding tau king pangamate na. Kitkut de king Siudad nang David, oneng e karing kutkutan da ring ari. Ing gewa dang ari da ring memalen ning Jerusalem ya i Ahazia, ing bungsu nang anak Aring Jehoram. Ya ing mitagan karing anak nang lalaki inyang linusub la ding taung ating abe tau Arabia at pete da la ring mas matua karing anak nang lalaki. Apat yang pulu't aduang banua i Ahazia inyang meging ari ya, at pabanua yang mig-ari king Jerusalem. I ima na ya i Atalia, ing apu nang Omri. Tikian na naman ing e mayap nang pamamahalang Ahab, uling i ima na ya ing minie payu kang Ahab ban dapat e mayap. Kalupa na ning depat ding miembru ning pamilya nang Aring Ahab, kasuklam-suklam ing depat na king akakit na ning Ginu uling ila ding meging tagapayu na kamate nang tata na, at migdala king pangabagsak na. Ing tikian na ya ing payu da, inya mikiabe ya kang Aring Joram ning Israel ban makigera karin king Ramot Gilead laban king Aring Hazael ning Siria. Mesugat ya i Joram king pamakilaban king Rama, at migbalik ya king siudad ning Jezreel ban pakayapan ing sugat na a bunga na ning pamakilaban na kang Aring Hazael ning Siria. Inya minta ya king Jezreel i Aring Ahazia a anak ning meyangu-bie Aring Jehoram ning Juda ban dalawan ne i Aring Joram a anak nang Ahab uli na ning mesugat ya. King kapamilatan na niting pamandalo na kang Aring Joram, lesak ne ning Ginu ing kayarian nang Aring Ahazia. Inyang datang ya karin i Ahazia, linual la ilang aduang Joram ban saganan de i Jehu a anak nang Nimsi. I Jehu ya ing telaga ning Ginu ban lasakan ya ing pamilya nang Aring Ahab. Kabang sasabian nang Jehu ing kayatulan ning Dios king pamilya nang Ahab, akatagpu na la ding manimuna na ning Juda at ding pangunakan nang Ahazia a kayabe na king pamandalo na kang Aring Joram. Pete na lang ngan Jehu. Kaybat na nita, penintun ne i Ahazia, at ikit de at arakap ding tauan na inyang sasalikut ya king Samaria. Dela re kang Jehu i Ahazia at pete re. Oneng kitkut de inyang sinabi ra, Anak neng Aring Jeosafat a sinuyung mitmung katapatan king Ginu. Alang mitagan king pamilya nang Ahazia ban malyaring mamahala king kayarian. Inyang abalitan nang Atalia ing pete re ing anak nang i Aring Ahazia, minie yang utus a paten la ngan ding miembru ning pamilya na ning ari ning Juda. Oneng i Jeoseba, ing babaing anak ning Aring Joram, lihim neng tinakas i Joas a anak nang Aring Ahazia. Selikut ne ing anak at ing maningat king metung a kuartu ning Templo ban e ne apate Atalia. I Jeoseba kapatad neng Aring Ahazia at asawa neng Jeoiada a pari. Menatili yang makasalikut king Templo ning Dios ing anak kilub ding anam a banua kabang i Atalia ya ing mamahala king kayarian bilang reyna. King kapitung banua migpasya yang kimut ne i Jeoiada, ing pari a asawa nang Jeoseba. Mekipagkasundu ya karing limang opisyal da ring tia dinalan a sundalus. Ila deti: i Azaria, ing anak nang Jeroham; i Ismael, ing anak nang Jeohanan; i Azaria, ing anak nang Obed; i Maaseia, ing anak nang Adaia, at i Elisafat, ing anak nang Zikri. Miglakbe la king mabilug a Juda ban tipunan da la at iyuli Jerusalem ding Levita at ding pamuntuk da ring sablang pamilya. Inyang atyu na la Jerusalem mipulung la king Templo ning Dios at ginawang kasunduan kang Joas, ing anak ning ari. Nganang Jeoiada, Oyni ing anak ning meyangu-bie ari. Ya ing sukat mag-ari ngeni, antimo ing pengaku ning Ginu karing maging lahi nang Aring David. Oyni ing gawan tamu: potang gampanan da ring pari at ding Levita ing karelang katungkulan king Aldo ning Sabbath, ing katlung dake karela ya ing magbante karing pasbul dalan ning Templo, ing aliwang katlung dake ya naman ing magbante king palasyu, at ing katlu pang dake ya ing magpuestu king Pundasyun Pasbul Dalan. Mitipun la ding heganaganang tau king patyu ning Templo ning Ginu. Alang lulub king Templo ning Ginu subali mu ding pari at ding Levitang susuyu karin. Malyari lang lungub karin uling mitalaga la, oneng magbante la ding aliwang memalen ketang lugal a ituldu ning Ginu karela. Ding Levita ilang magbante makapadurut king ari, at kailangan ing tatalnan da la ring espada ra, at tukian de ing ari nukarin ya man munta. Paten ya ing ninumang lungub king Templo. Tiparan da ngan ding Levita at ding memalen na ning Juda ing sablang inutus na karelang Jeoiada, ing pari. Kayabe na lang parati ning balang opisyal ding sundalus na pati na ding grupu a miyalilan na king oras ning katungkulan da neng Aldo ning Sabbath uling e na la papaulian Jeoiada. Kaybat na nita, binie na lang Jeoiada karing opisyal ding sibat at kalasag a bandi nang Aring David. Makasikap la deti king Templo ning Dios. Pinuestu na la ding tauan nang pakasandata king dane mauli at norti ning Templo ban e ya numanu balang ing ari. Kaybat, liwal neng Jeoiada i Joas at pinutung ne ing korona, at dininan neng kopia ning tuntunan tungkul king katungkulan ning ari. Inya meging ari ya i Joas. I Jeoiada a pari at ding anak na ilang miglania kang Joas bilang ari. At kanita kilisak da ring tau, Luid ya ing ari! Inyang dimdam nang Atalia ing inge da ring taung pupulaying babie galang king ari, linub ya king Templo ning Ginu. Miglalawe ya at ikit ne ing ari a makatalakad ketang lele ning metung a asias a makatalaga karing ari lele ning pasbul. Atyu la lele ning ari ding opisyal at ding tutiup karing trumpeta. Magsaya la ding memalen at tutiupan da la ring karelang trumpeta. Titigtigan da la naman ding talapagkanta ding instrumento ning musika king pamanimuna king kasayahan. Ginabak neng Atalia ing susulud nang imalan uli na ning sukal ning lub na at nganang kinulisak, Taksil! Taksil kayu ngan! Inaus na la ning paring i Jeoiada ding opisyal ding sundalus at nganang minutus karela, Ilual ye ing babaing ita king pilatan ding aduang hilera da ring guardia, at paten ya ing ninumang magtangkang magligtas king babai. Sinabi nang Jeoiada iti uling e ne buring paten da i Atalia king kilub ning Templo ning Ginu. Inya dekap de at dela king palasyu, at pete re ketang lugal a ausan dang Pasbul dalan Kabayu. Kaybat na nita, pepagawan neng kasunduan Jeoiada ing ari at ding memalen na king ila ngan maging memalen na la ning Ginu. Minta la ngan king templo nang Baal at lesak de at pemalbal ding rebultu. Kaybat, pete re i Matan, ing pari nang Baal, king arap da ring altar. Binie nang Jeoiada karing pari at Levita ing pamamahala king Templo ning Ginu. Ila ding tilduan nang Aring David tungkul king obra at duluk karing ain-sakripisyung iyain king Ginu, agpang king inutus nang Moises. Daptan da iting kayabe ning pamagsaya at pamagkanta, agpang king inutus nang Aring David. Mibili ya namang guardia i Jeoiada karing pasbul ning Templo ning Ginu ban e ya makalub ing ninumang e karapatdapat. Kaybat na nita, tiki na la ring opisyal da ring sundalus, ding taung kalang-alangnan, ding pamuntuk, at ding memalen ban iyatad deng miyabe-abe ing ari manibat king Templo ning Ginu papunta king palasyu. Minta la king palasyu king kapamilatan na ning pamandalan da king pasbul babo, at pepaluklukan de ing bayung ari king tronu. Migsaya la ding sablang memalen king mitmung tula at mipayapa ya ing siudad uling mete ne i Atalia. Pitu yang banua i Joas inyang meging ari ya, at mig-ari ya Jerusalem kilub ding apat apulung banua. I ima na ya i Zibia a tau Beerseba. Pawang katanggap-tanggap king akakit na ning Ginu ing depat nang Aring Joas inyang i Jeoiada ya ing pari. Memili yang aduang babai i Jeoiada ban maging asawa na ning ari, at mikayanak yang lalaki at babai. E migluat, inari na king lub nang Joas ing larinan ya ing Templo ning Ginu. Inaus na la ding pari at ding Levita at ngana karela, Munta kayu karing balang siudad ning Juda at kuanan yu la ding salaping sukat ibayad dang buis balang banua ding memalen ban ating gastusan king pangalarin na ning Templo ning Dios. Oneng e la agad kinimut ding Levita. Inya pepayaus ne ning ari i Jeoiada, ing manimuna da, at sinabi na, Obat e mu iyutus pasibayu karing Levita ing kuanan da la at idala Jerusalem ding buis a manibat king Juda a tikda nang Moises, ing talasuyu ning Ginu, karing memalen para king Toldang tuknangan ning Ginu? ( Ding talatuki na ning e mayap a babaing i Atalia sinira de ing Templo ning Dios at selaula da la ring kagamitan king pamanyamba ra kang Baal.) Inutus na ning ari ing gawa lang metung a baul a maragul para pibaldugan ain at ibili ya king pasbul palub king Templo ning Ginu. Inya linual ya ing metung a utus king Juda at Jerusalem king sukat da lang idala karin ding memalen ding buis a tikda nang Moises a talasuyu ning Ginu inyang atyu la king disyerto. Matula da lang dela ding sablang manimuna at ding tau ding karelang buis, at bildug da la king baul a maragul at kinatmu ya. Darala de aldo-aldo ding Levita iting baul king pekakatawan ning palasyu a mamahala kaniti. Neng mitmu ne iti ing kalihim at ing pekakatawan ning Pekapun da ring Pari kuanan da la ring salapi, at kaybat ibalik ketang pibibilianan na. Inya mekatipun lang dakal a salapi. Ila deti ring salapi a pemayad da ri Aring Joas at Jeoiada karing taung mamahala king pangalarin na ning Templo ning Ginu, at menupa lang kanteru, kalpinteru, at platerung bakal at tangsu para king pangalarin na ning Templo ning Ginu. Megobra lang masalese ding taung deti, inya agad yang melarin at misubli ing Templo ning Dios king sadia nang kabilian. Inyang meyari na ing pamaglarin king Templo sibli da la king ari at kang Jeoiada ding mitagan a salapi, at ginamit da la king pamangawang kasangkapan para gamitan king kasuyuan king Templo ning Ginu antimo ding sanduk, silyo, at aliwa pang megawa king gintu at pilak. Maayus at alang tuknang ing pamanain king Templo king kekaban ning bie nang Jeoiada. Mete ya inyang idad neng dinalan atlung pulung banua. Kitkut de king kutkutan da ring ari king Siudad nang David uli na ning kayapan a depat na king Israel, king Dios, at king Templo na. Kamate nang Jeoiada, dinatang la ding manimuna na ning Juda ban munie galang kang Aring Joas, at inagkat deng makiramdam karing kayaduanan da. Inya pepaburen da ing kasuyuan king Templo ning Ginu, ing Dios da ring makatua da, at megumpisa lang sinamba karing rebultu at larawan na ning diosang i Asera. Uli na ning kasalanan da, mimua ya ing Dios king Juda at king Jerusalem. Tinubud na la ning Ginu ding propeta ban agkatan mibalik ding memalen, oneng e da la pekiramdaman ding propeta. Inya ing espiritu na ning Ginu dinatang ya kang Zacarias, ing anak nang Jeoiada a pari. Tinalakad ya i Zacarias king arapan da ring tau at ngana karela, Kukutang na kekayu ning Ginung Dios nung baket lalabagan yu la ding utus na ning Ginu? Buri yu ing miparusan kayo? Uling tinggian ye ing Ginu, isakuil na kayu naman! Mekisapakat ya i Aring Joas karing taung laban kang Zacarias, at king utus na pemasibas deng batu karin king patyu ning Templo ning Ginu. Kelinguan nang Aring Joas ing kayapan a depat nang Jeoiada, ing tata nang Zacarias. Ing depat na ya ing pepapate ne i Zacarias. Nganang Zacarias inyang mamamate ne, Sana akit ning Ginu ing daraptan mu at papamayaran na ka! Inyang mapupus ne ing banua, linusub la ring sundalus ning Siria laban kang Aring Joas. Lisuban de ing Juda at ing Jerusalem at pete da la ring sablang manimuna, at kinua ing sablang buri dang kuanan, at inuli da king ari ning Damasco. Agyang ditak la mu ring sundalus ning Siria a linusub, pepasambut na la karela ning Ginu ding mas dakal a sundalus ning Juda. Makanyan nang bigsak ning Dios ing parusa karing memalen at kang Aring Joas uli na ning tinggian de ing Ginung Dios da ring makatua da. Inyang meko na la ding sundalus ning Siria likuan deng grabi sugat i Aring Joas. Misanmetung la ding opisyal na ban labanan ya at paten ya i Aring Joas uli na ning pepapate ne ing anak nang Jeoiada a pari. Inya pete re i Aring Joas king katri na. Kitkut de king Siudad nang David, oneng e ketang kutkutan da ring ari. Ding misanmetung a opisyal laban kang Joas ila ri Sabad a anak nang Simeat ning Ammon, at Jeosabad a anak nang Simrit ning Moab. Makasulat king librung Ing Istoria da ring Ari ing sablang milyari karing anak nang Joas, ding mesabing ula laban kang Joas, at ing pangalarin nang pasibayu ning Templo ning Ginu. Ing menalili bilang ari ya ing anak nang i Amazia. Adua yang pulu't limang banua i Amazia inyang meging ari ya, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding aduang pulu't siam a banua. I ima na ya i Jeoadin ning Jerusalem. Depat na itang katanggap-tanggap king akakit ning Ginu, oneng e laus king lub na. Inyang matatag na ing pamamahala na, pepapate na la ding pamuntuk a mekamate king ari a tata na. Oneng e na la pepapate ding anak da, uling ing batayan na ya ing makasulat king Kautusan nang Moises. Anti ya kaniti: E la sukat papaten ding pengaring lalaki uli da ring kasalanan ding anak ni e la papaten ding anak uli da ring kasalanan da ring tata. Ing paten ya mismu ing dinapat king kasalanan na. Kanita tinipun na lang Aring Amazia ding sablang lalaki da ring tribu na ning Juda at Benjamin. Inayus na la at dininan pamuntuk agpang king bilang a tia dinalan, tia libu, kayabe la kareti ding sablang lalaking idad aduang pulung banua at paitas. Atlu lang dalan a libu heganagana ding sundalus a makasadiang makilaban, at magaling la king pamangamit sibat ampon kalasag. Menupa ya namang dinalan a libung sundalus a ibat king Israel king alagang apat a toneladang pilak. Oneng dinatang ya ing metung a talasuyu ning Dios at ngana, Makamal a Ari, e yu la sukat tutuki ding sundalus a ibat king Israel uling e ya panig ing Ginu king Israel o king ninumang menibatan king Efraim. Agyang pang kayabe yu la o makilaban kayung mitmung tapang king labanan, makanyan man pasambut na kayu ning Dios karing kalaban uling ya ing mamie tagumpe o pangasambut kekayu. Nganang mengutang Amazia king talasuyu ning Ginu, Nanung malyari karing apat a toneladang pilak a binayad ku karing sundalus ning Israel? Pekibat ning talasuyu ning Dios, Maygit pa kareta ing malyari nang ibie keka ning Ginu. Inya pepaulian na lang Amazia ding sundalus a ibat king Efraim. Minuli lang mua at mititigis a ipan karing tau Juda. Kaybat na nita, siniknangan nang Amazia ing lub na at penimunan na la ding sarili nang sundalus papunta king Kapatagan ning Asin. Mekapate lang apulung libung kalaban karin a taga Seir. Mekabihag la pang apulung libung sundalus. Dela da la king taluktuk ning Sela; tinulak da la karin at mete la karing batung atyu lalam. Kanita ding upahang sundalus a pepaulian nang Amazia at e na peintulutan makiabe king pamakilaban linusub la karing siudad ning Juda, magumpisa king Samaria angga king Bet Horon. Mekapate lang atlung libung tau at menguang dakal a pibandian. Kaybat na lang simbut at pete Amazia at ding sundalus na ding Edomita, minuli la at dela na lang Amazia ding rebultu ra; simban na la at dinuluk yang insenso para karela. Inya mimua ya ing Ginu kang Amazia. Tinubud ne ning Ginu ing metung a propeta kang Amazia. Ngana ning propeta, Obat sasamba ka karing kikilalanan dang dios ding dayuan a e naman makapagligtas karela king kekang upaya? Nganang Amazia, kabang magsalita ya pa ing propeta, Kapilan ka pa mitulduan tagapayu ning ari? Patugut ka, nung ali papate ra ka! Tinuknang ya ing propeta oneng ikua nang asabi ing anti kaniti, Balu ku king migpasya ne ing Dios ban papate na ka king depat mu at king e mu pamakiramdam king payu ku. Pinulung na lang Amazia ding tagapayu na, at kaybat pepadala yang tubud kang Aring Jeoas ning Israel, ing anak nang Jeoahaz at apu nang Jehu, ban amunan king labanan. Nganang peparalang pakibat Jeoas kang Amazia, Ing tanaman a suksuk king Bunduk ning Lebanon peparala yang amanu king tanaman a sedro ning Lebanon. Ngana, Ibie me ing anak mung dalaga king anak kung baintau ban maging asawa ne. Oneng ating malyap a animal a dinalan at demusak ne ing tanaman a suksuk. Sasabian mu king simbut me ing Edom at pagmaragul mu iti ampon pagmayabang. Mayap pa ing manatili na ka mu king bale mu! Obat manintun kang basaggulu a munie mung kapahamakan keka at king Juda? Oneng e ya mekiramdam i Amazia; kaburian na ning Dios ing masambut ya kang Jeoas uling sinamba ya karing idolong kikilalanan dang dios ding Edomita. Inya linusub ya i Jeoas, ing ari ning Israel, kang Amazia, ing ari ning Juda. Mitagpu la at milaban kayabe ding sundalus da karin king Bet Semes ning Juda. Simbut ne ning Israel ing Juda at tinakas lang minuli ding sundalus na. Abihag neng Jeoas ning Israel i Amazia ning Juda at dela ne king Jerusalem, at lesak ne ing pader ning Jerusalem magumpisa king Pasbul dalan ning Efraim angga king Pasbul dalan ning Suluk a ating sukad aduang dalan a yarda. Kinua na ing sablang gintu at pilak at ding kasangkapan king Templo ning Dios a ingatan da ring lahi nang Obed Edom, at pati na ing pibandian ning palasyu. Dela na la ngan at ding bihag king Samaria. Inyang mete ya i Aring Jeoas ning Israel, mebie ya pang labing limang banua i Aring Amazia ning Juda. Ing aliwa pang mengapalyari king panaun na ning pamag-ari nang Amazia, manibat king kapupurmeruan angga na king kawakasan ning bie na, makasulat king Istoria da ring Ari ning Juda at Israel. E tinuknang ing pangimut king Jerusalem laban kang Amazia manibat na kanitang linabag ya king Ginu, inya tinakas yang minta king Lakis. Oneng tekikian de at pete de karin. Seke re king kabayu ing bangke na ban ibalik king Jerusalem. King kutkutan da ring makatua na king Siudad nang David karin de kitkut. Misanmetung la ding memalen na ning Juda ban gawan yang ari da i Uzzia, ing anak nang Amazia, bilang kayalili na ning meyangu-bie tata na. Labi yang anam a banua kanita. ( Ikua neng pasibayu ing siudad ning Elat at pepalarin ne kaybat ning kamatayan nang Amazia.) Labi yang anam a banua i Uzzia inyang meging ari ya, at limang pulu't adua yang banuang mig-ari king Jerusalem. I ima na ya i Jecolia a tau Jerusalem. Katanggap-tanggap king akakit na ning Ginu ing depat na antimo i tata nang i Amazia. I Zacarias, ing tagapayu na, tiruanan neng tumakut at gumalang king Dios. Inya siyuan neng mitmung katapatan ing Ginu king kekaban na ning bie nang Zacarias, at binendisyunan na ne man ning Dios. Mekilaban ya i Uzzia karing Filisteo, at lesak na la ding pader da ring siudad ning Gat, Jabnia, at Asdod. Kaybat, pepatalakad yang siudad a mangatibe lele ning Asdod at karing aliwa pang lugal ning Filistia. Sinaupan neng migtagumpe ning Dios laban karing Filisteo at Arabo a manuknangan king Gurbaal. Simbut na la naman ding Meunita. Memayad lang buis kang Uzzia ding Ammonita, at meging pikabaluan ya pati na king Ehipto uli na ning mayupaya ya. Pepagawa na la ding toreng bantayan king Pasbul dalan ning Suluk ning Jerusalem, king Pasbul dalan ning Kapatagan, at ketang lugal a tutumbukan na ning pader at pekapatibe na la. Pepagawa ya namang mangatibe toreng bantayan king ilang at pepakulkul yang talaga, uling dakal la ding sese nang animal karing bunduk-bundukan at kapatagan. Uling mahilig ya namang mananaman, memili yang taung mag-asikasu king marangle na at mulahan ubas a atyu karing bulubundukan at karing gabun a mangataba. Dakal la ding sundalus na a sane at makasadia king pamakilaban, agpang king karelang grupu a binilang da ri Jeiel, ing kalihim, at i Maaseia, ing opisyal a atyu lalam nang upayang Hanania, ing metung karing pagkatiwalan na ning ari. Adua lang libu anam a ralan ding opisyal a mamahala kareting dakal a sundalus. Atlu lang dalan pitung libu at limang dalan ding sundalus a sane at makasadiang makilaban at magdipensa king ari laban karing kalaban na. I Uzzia ya ing minie karelang baluti, sibat, helmet, imalan a gamitan king pamakilaban, at tiradul. Ding mangagaling na pangamat karin king Jerusalem ilang ginawa karing kagamitan king pamamanang paslu at pamamasibas maragul a batu manibat karing tore at karing suluk da ring pader. Meging pikabaluan ya nu man karin at meging mayupaya ya uli na ning saup a tinggap na king Ginu. Migmatas ya i Uzzia inyang meging mayupaya ya, at iti ing pepasari king pangabagsak na. E ya meging tapat king Ginung Dios na. Lepastangan ne ing Ginung Dios na inyang linub ya king Templo ban duluk insenso king altar. Kayabe da ring walung pulung mangatapang a pari, i Azariang Pamuntuk da ring pari tikian de karin ing ari ban pigilan de. Ngara king ari, Uzzia, ala kang matulid duluk insenso para king Ginu. Bukud mung ding paring menibatan king lahi nang Aaron ilang mitalaga para kaniti. Mako na ka keting sagradung lugal. Lepastangan me ing Ginung Dios at e na na ka bendisyunan. Atyu ne kanita i Uzzia king Templo lele ning altar a pidurulukan insenso at tatalnan na ne ing insensaryu. Mimua ya i Uzzia karing pari, at mika sakit yang lepra king kanuan. Ikit na iting Azaria, ing Pamuntuk da ring pari, at ding kayabe nang pari. Inya agad deng pepalakuan ing ari, at ya mismu meko ya uling perusan na ne ning Ginu. E kinayap ing sakit nang leprang Aring Uzzia angga king mete ya. Menuknangan yang magdili-dili king metung a bale, at e ya makalub king Templo ning Ginu uli na ning sakit nang lepra. Ing anak nang i Jotam ya ing memahala king palasyu at king mabilug a kayarian. Sinulat nang propeta Isaias a anak nang Amoz ing aliwa pang mengapalyari king pamag-ari nang Uzzia manibat king kapupurmeruan angga na king kawakasan. Mete ya i Uzzia at mikutkut ya king kutkutan da ring ari, oneng e ya mikutkut karing pantiun da ring ari uling sinabi da ring memalen, Mika sakit yang lepra. Ing anak nang i Jotam ya ing menalili bilang ari. Adua yang pulu't limang banua i Jotam inyang meging ari ya, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding labing anam a banua. I ima na ya i Jerusa a anak nang Zadok. Katanggap-tanggap king akakit na ning Ginu ing depat na, antimo i Uzzia a tata na. Oneng e ya linub king Templo ning Ginu ban duluk insenso. Tiglus da naman ding memalen ing e mayap dang pamibiebie. I Jotam ya ing pepagawa king Pasbul dalan dane Norti ning Templo at ya munaman ing masipag a pepaobra king pader ning siudad a sakup ning Jerusalem a ausan dang Ofel. Pepatalakad yang siudad karing kabundukan na ning Juda, at pepagawa yang kuta at toreng bantayan karing kagubatan. Mekilaban ya king ari da ring Ammonita at karing sundalus da at simbut na la. King banuang ita, memayad la ding Ammonita king alagang apat a toneladang pilak, limang pulung libung kaban a trigu, at limang pulung libung kaban a sebada. Makanyan munaman ing alagang binayad da king kadua at king katlung banua. Meging mayupaya ya i Jotam uling menatili yang tapat king Ginung Dios. Ing aliwang mengapalyari king panaun na ning pamag-ari na pati na ring gerang lebanan na at ing patakaran na makasulat ngan king Istoria da ring Ari na ning Israel at Juda. Adua yang pulu't limang banua i Jotam inyang meging ari ya, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding labing anam a banua. Mete ya at mikutkut king Siudad nang David. Ing anak nang i Ahaz ya ing menalili bilang ari. Adua yang pulung banua i Ahaz inyang meging ari ya, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding labing anam a banua. E katanggap-tanggap king akakit na ning Dios ing depat na, uling e na tikian ing alimbawang depat nang Aring David a makatua na. Ing tikian na ya ing dapat da ring ari na ning Israel; pepagawa yang bakal a rebultu nang Baal ban samban. Dinuluk yang insenso king Kapatagan ning Hinom at inain na la ding sarili nang anak a lalaki bilang ain-a-durulukan karing idolo. Tikian na ing makasumaming ugali da ring bansang tinabi ning Ginu king gabun a pupuntalan da ring Israelita. Minain yang ain-sakripisyu at dinuluk insenso karing lugal a pisasamban da ring paganu, karing bunduk-bundukan, at karing lalam da ring tanaman a masalilung. Mimua ya ing Dios kang Aring Ahaz uli na ning depat na, inya peintulut na ning Ginung Dios ing mesambut ya king ari ning Siria. Dakal la ding mebihag karing memalen na at midala la king Damasco. Linusub ya naman at simbut ne ning ari ning Israel a mekamate karing dakal nang sundalus. Kilub namu ning metung a aldo dinalan aduang pulung libu la ding sundalus nang mangatapang ning Juda ding pete nang Peka, ing anak nang Remalia. Iti milyari uling tinggian de ring memalen na ning Juda ing Ginu, ing Dios da ring makatua da. I Zikri, ing pekamatapang karing sundalus ning Israel, pete ne i Maaseia, ing anak ning ari. Pete nia naman i Azrikam a talapanibala king palasyu, at i Elkana a peka wanan nang gamat ning ari. Adua lang dalan a libu ding memalen na ning Juda ding mebihag karing kalahi rang Israelita. Kayabe la karing mebihag ding karelang asawa, anak a lalaki at babai. Dela da la king Samaria at ing dakal a pibandian a ikua ra. I Oded, ing propeta ning Ginu, atyu kanita karin. Selubungan na la ding sundalus ning Israel a migbalik king Samaria at ngana karela, Migtagumpe kayu karing sundalus ning Juda uling mimua ya karela ing Ginu, oneng pete yu la king mitmung bigsikan at balu na ning Ginu. At ngeni buri yu la pang gawan ipus yu ding lalaki at babai ning Juda at Jerusalem. E yu wari balu king ikayu man mikasala kayu king Ginung kekayung Dios? Makiramdam kayu ngeni kanaku! Paulian yu na la ding bihag uling kamaganak yu la. Mikalabkab ing mua ning Ginu kekayu, nung e yu la paulian. Atin munamang mapilan karing pamuntuk ning Israel ding tutul king depat da ring migbalik a sundalus. Ding tinutul ila ri Azaria a anak nang Jeohanan, Berekia a anak nang Mesilemot, Ezekia a anak nang Sallum, at i Amasa a anak nang Hadlai. At ngara karela, E yu la darala keti deting bihag! Dakal ta na kasalanan king Ginu at mua ne kekatamu. Ngeni, buri yu pa waring miragdagan ing kasalanan tamo? Inya ding sundalus binie da la karing memalen at karing manimuna ding bihag da at ing pibandian a kinua ra karing memalen na ning Juda. Miyatasan la ding apat a lalaki ban saupan da la ring bihag. Ding halus lubas na dininan da lang imalan a ibat king kinua ding sundalus da; dininan da la namang sandalyas, pamangan at inuman. Inulu da la king larung olibo ding sugatan. Seke da la karing asno ding maina at dela da la ring bihag karing karelang kamaganak a manuknangan king Jerico, ing siudad da ring palma. Kaybat, migbalik la ring Israelita king Samaria. Kanita meniawad yang saklolu i Aring Ahaz king ari ning Asiria, uling mibalik lang pasibayu ding Edomita at lisuban de at simbut ing Juda, at dakal la ring abihag da. Linusub la naman ding Filisteo karing siudad da ring kabundukan at king Negeb ning Juda. Abihag da la ring siudad ning Bet Semes, Ayalon, Gederot, Soco, Timna, Gimzo, at pati na ding baryung makapadurut at karin na la menuknangan. Bigsak ne ning Ginu ing Juda uling e ya mayap i Aring Ahaz ning Juda at e ya tapat king Ginu. Giluan neng Tiglat Pileser, ing ari ning Siria, lugal king saupan ne i Aring Ahaz. Inya kinua na lang Aring Ahaz ding kasangkapan a gintu king Templo, king palasyu, at karing pibalebale da ring manimuna da ring memalen at binie na la king ari ning Asiria, oneng iti e munaman mekasaup. Lalu yang meging e mayap i Aring Ahaz king panaun na ning kaligaligan na. Minain yang ain-sakripisyu karing kikilalanan dang dios ding tau Damasco a pepasari king pangasambut na. Ngana, Anti na ning ding kikilalanan dang dios sinaupan da la ring ari ning Siria, main ku namang ain-sakripisyu karela ban saupan da ku. Oneng lalu yang mipahamak at ing mabilug a Israel. Tinipun na lang Ahaz ding heganaganang kasangkapan king Templo ning Dios at kaybat sinira na la. Sera na la naman ding pasbul ning Templo ning Dios at mitalakad yang altar karing miyayaliwang lugal ning Jerusalem. Ginawa yang paganung altar karing balang siudad at balen ning Juda ban pidulukan ain para karing aliwang dios. Iti ing sangkan nung inya mimua ya ing Ginu, ing Dios da ring makatua na. Ding aliwa pang mengapalyari king panaun na ning pamag-ari na, manibat king kapupurmeruan angga na king kawakasan, makasulat king Istoria da ring Ari ning Juda at Israel. Mete ya i Aring Ahaz at mikutkut ya king Jerusalem, oneng e king kutkutan da ring ari. Ing anak nang i Hezekia ya ing menalili bilang ari. Adua yang pulu't limang banua i Hezekia inyang meging ari ya king Juda, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding aduang pulu't siam a banua. I ima na ya i Abiya, ing anak nang Zacarias. Kalupa nang Aring David a makatua na, depat nang Hezekia itang katanggap-tanggap king akakit na ning Ginu. King mumunang bulan ning mumunang banua ning pamag-ari na, pepabuklat na la ding pasbul ning Templo ning Ginu at pepalarin na la. Tinipun na la ding pari at ding Levita king patyu dane aslagan ning Templo. Ngana karela, Makiramdam kayu kanaku, ikayung Levita. Italaga yu ngeni ing sarili yu at ing Templo ning Ginu, ing Dios da ring makatua yu. Ilako yu ing nanumang bage marinat king Templo. E la meging tapat king Ginung kekatamung Dios ding kekatamung makatua, at depat da itang e mayap king akakit na ning Ginung kekatamung Dios. Tinggian de ing Dios at gilutan ing Templong tuknangan na. Sera da la naman ding pasbul ning Templo. E ra la sinindian ding sulu at e la dinuluk insenso ni miyain ain-a-durulukan king Templo ning Dios ning Israel. Inya kemuan ne ning Ginu ing Juda at ing Jerusalem, antimo ing kekayung ikit; makasdan, makatakut, at makapangilabut ing depat ning Ginu karela. At mete la king gera ding pengari tamung lalaki, at mebihag ding asawa tamu at anak. Tune pagnasan ku ngeni ing gawa tamung pasibayung kasunduan king Ginu, ing Dios ning Israel, ban mawala na ing mabagsik nang mua kekatamu. Anak ku, e kayu sana magpabaya ngeni, miyain kayung ain at sumuyu uling ikayu ing pinili na ban talakad king arapan na at ban manimuna karing tau king pamanyamba. Migsadia la ring Levita at ila detiking pamilya nang Kohat: i Mahat a anak nang Amasai at i Joel a anak nang Azaria; king pamilya nang Merari: i Kis a anak nang Abdi at i Azaria a anak nang Jehalelel; king pamilya nang Gerson: i Joa a anak nang Zimna at i Eden a anak nang Joa; king pamilya nang Elizafan: i Simri at i Jeuel; king pamilya nang Asaf: i Zacarias at i Matania; king pamilya nang Heman: i Jeuel at i Simei; king pamilya nang Jedutun: i Semaia at i Uziel. Inyang atipun da na la ding karelang kalupang Levita at aitalaga ing karelang sarili, linub la king Templo ning Ginu ban linisan ya bilang kapamintuan king utus ning ari, agpang king amanu na ning Ginu. Linub la naman king kakilubkiluban ban linisan, at linual da king patyu ning Templo ning Ginu ing sablang bage marinat karin. Kinua da ring Levita ing dinat at dela ra king Kapatagan ning Kidron. Pegumpisan da ing obra king mumunang aldo ning mumunang bulan, at ayari da ngan ing sukat dang pagobran karas ning kawalung aldo, pati na itang lugal a palub king Templo ning Ginu. Kaybat megobra no naman kilub ding walung aldo ban isadia ya ing Templo para king pamanyamba. Meyari la inyang kalabing anam nang aldo ning bulan. Kaybat na nita, minta la ding Levita kang Aring Hezekia at ngarang minie ulat, Agpang king aduan ning kautusan, alinis mi ne pu ing mabilug a Templo ning Ginu, ing altar a pidurulukan karing ain, ing lamesa para karing sagradung tinape, at ding sablang kasangkapan. Binalik mi na la naman pu ding kasangkapan at aitalaga ding kasangkapan a leko nang Aring Ahaz a e tapat king Dios king panaun ning pamag-ari na. Atyu la ngan pu king arap ning altar ning Ginu. Kabukasan, mibangun yang maranun i Aring Hezekia at malalagua na lang tinipun ding sablang manimuna na ning siudad, at minta la king Templo ning Ginu. Migdala lang pitung toro, pitung lalaking tupa, pitung biserung tupa, at pitung kambing a lalaki bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan ning pamilya ning ari at ding memalen at king pangalinis na ning Templo, agpang king aduan ning kautusan. Inutusan na la ning ari ding paring ibat king lahi nang Aaron ing iyain da la king altar ning Ginu. Inya pete da la ring toro at pisik da ring pari ing daya king altar. Kaybat, pete da la ring lalaking tupa at ding biserung tupa at pisik da munaman ing daya king altar. Kinua da la naman ding kambing at dela king ari at karing sasamba ban ipatung da la ring gamat da karing buntuk da ring kambing. Kaybat na nita, ding pari pete da la ring kambing at tigtug da ing daya king altar bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan da ring memalen, uling inutus na ning ari king miyain lang ain-a-durulukan at ain-a-kapamayaran-king-kasalanan ning mabilug a Israel. Tituk na la king kilub ning Templo ning Ginu ding Levitang ating pompiang, lira, at alpa, uling iti ing inutus nang David kang Gad, ing propeta ning ari, at kang propeta Natan. Levita la ding manigtigan karing instrumentong musika a kalupa da retang kang David, at ding pari naman ilang karing trumpeta. Inutus nang Hezekia ing iyain da la king altar ding ain-a-durulukan. Inyang magumpisa ing pamiyain, megumpisa munaman ing kantahan para king Ginu; babagayan da la ring trumpeta ampon ding aliwang instrumentong musika. Dinuku la ring sablang sasamba king Dios kabang magkanta la ring talapagkanta a babagayan da ring musikang instrumento. E la tinuknang anggang e meyari ing pamiyain ain-sakripisyu. Kanita siniklaud ya ing ari at ding sablang atyu karin at sinamba la. Inutus nang Aring Hezekia at ding manimuna karing Levita ing purian ya ing Ginu king kapamilatan da ring kanta a gewa nang Aring David at ing tagapayu nang i Asaf. Inya migkanta lang kapurian ding tau king mitmung tula; siniklaud la at sinamba. Nganang Aring Hezekia karing tau, Anti na ning aitalaga yu na ing kekayung sarili king Ginu, munta ko keni ngeni at iyain ding ain yung kapasalamatan king Ginu. Inya linapit la ding sablang sasamba kayabe ding karelang ain-a-kapasalamatan at ain-a-durulukan, at kusang lub dang inain. Mekayain lang pitung pulung toro, dinalan a lalaking tupa, at aduang dalan a biserung tupa bilang ain-a-durulukan para king Ginu. Anam lang dalan ding toro a miyain at atlu lang libu ding tupa. Oneng ditak la mu ding paring maglako king balat da ring animal, inya sinaup la ding Levita anggang ayari da la at mirinan panaun ding pari ban makapaglinis la, agpang king aduan na ning kautusan. Mas masigasig la ding Levita king pamaglinis kesa karing pari. Tutu lang marakal ding ain-a-durulukan subali pa king taba a ain-a-pamangan at ain-a-inuman. Inya mibalik ing pamanyamba king Templo ning Ginu. Masaya yang masaya i Aring Hezekia at ding sablang memalen uli na ning depat ning Dios para karela uling meyari ing sukat marapat king malalaguang panaun. Kinumbira neng Aring Hezekia ing mabilug a Israel at Juda ban munta king Templo ning Jerusalem at pagselebran ya ing Pamaglagpus para king Ginu, ing Dios ning Israel. Silatanan na la naman ding tau Efraim at Manase tungkul king katatagan ban makiabe king pamagselebra! Ing ari, ding galame na, at ing mabilug a kapulungan pikayari da ing daptan da iting pamagselebra king kadua nang bulan ning banua, uling e ra aitalaga ding keraklan karing pari ing karelang sarili at ditak la mu ring dinatang king milabas a bulan. Inya e re apagselebran ing Piesta ning Pamaglagpus ning Ginu king mitakdang panaun. Matula ya ing ari at ing kapulungan king mepikayari. Inya kinumbira da la ngan ding memalen na ning Israel manibat king Beerseba angga king Dan. Sukat lang munta Jerusalem ban pagselebran ya ing Piesta ning Pamaglagpus ning Ginu, uling e ya pa mipagselebran iting ating dakal a dinatang, agpang king aduan na ning Kautusan nang Moises. Ngana ning masasabi king sulat a pinirman na ning ari at ding galame na a dela da ring talapagdalang sulat king mabilug a Israel at Juda: Memalen na ning Israel at Juda, mibalik na kayu lub king Ginu, king Dios da ri Abraham, Isaac, at Jacob ban lingapan na lang pasibayu ding mitagan pa kekayung e na abihag ning ari ning Asiria. E kayu sana makiapus karing makatua yu at kapatad a taksil king Ginu. Iti ya ing meging sangkan nung inya perusan na la. Iti ikit yu. E kayu sana masias a buntuk antimo ila; mamintu kayu king Ginu. Munta kayu king Templo na a gewa nang banal para king kapilan pa man. Karin ye samban ing Ginung kekayung Dios ban milako na ing mua na kekayu. Nung magbalik kayu king Ginu, kanita ding mekabihag at migdala karing kekong kamaganak at anak pakitanan da lang lunus at ibalik da la kekayu, uling maganaka ya at malunusan ing Ginung kekayung Dios, at nung magbalik kayu tanggapan na kayu. Minta la ding talapagdalang sulat karing balang siudad a sakup da ring tribu ning Efraim at Manase at angga na king Zebulun, oneng keylian da la mu at ininsultu. Makanyan man, atin mu ring mapilan karing tribu ning Aser, Manase, at Zebulun a matulang minta king Jerusalem. Magobra ya ing Dios king Juda at pisanmetungan na la ding tau karin ban tupad king utus ning ari at ding pamuntuk na. Tutu lang dakal ding taung dinatang king Jerusalem kanitang kaduang bulan ban pagselebran ya ing Piesta ning Tinape Alang Lebadura. Leko da la ring altar king Jerusalem a megamit king pamiyain ain-sakripisyu at insenso, at inugse da la king Kapatagan ning Kidron. King kalabing apat nang aldo ning kaduang bulan, pete da la ring biserung tupa para iyain king Piesta ning Pamaglagpus. Merine la ding pari at ding Levita, inya lininis da ing sarili da, agpang king aduan ning kautusan, at kaybat telaga ra ing sarili da king Templo at makaduluk na la ngening ain. Minta la karing karelang puestu ban gampanan ing katungkulan da agpang king inutus nang Moises, ing tau ning Dios. Pisik da ing daya, ing dayang tinggap da ring pari karing Levita. Uling dakal la karing atyu king kapulungan ding e malinis, agpang king aduan ning Kautusan nang Moises, ding Levita ilang mekamate karing biserung tupa a mitalaga king Piesta ning Pamaglagpus at ila mu rin ding miyain para king Ginu. Dakal la munaman ding taung ibat king tribu ning Efraim, Manase, Isacar, at Zebulun ding e dinalan king pamaglinis, agpang king aduan ning kautusan. Makanyan man, mekapangan la karing ain, uling menalangin ya i Aring Hezekia para karela. Nganang menalangin, Sana king kayapan mu, O Ginu, patawaran mu la ding sablang magkapilit lumapit keka agyang e la malinis agpang king aduan ning kautusan. Pekibatan ne ning Ginu i Hezekia at petawaran na ing kasalanan da. Pigselebran deng masaya ing Piesta ning Tinape Alang Lebadura kilub ding pitung aldo. Aldo-aldo lang pupuri at pasalamat king Ginu ding pari at ding Levita. Pinuri na lang Aring Hezekia ding Levita uli na ning maayus dang pamanimuna king pamanyamba king Ginu. Kaybat da ring pitung aldong pamagselebra at pamiyain ain ampon pamagkantang kapasalamatan king Ginu, ing Dios da ring karelang makatua, pikayari da ngan ding tau ing magselebra la pang pitung aldo. Inya migpiesta lang pasibayu king mitmung tula. Libu lang toro at pitung libung tupa ding inambag nang Aring Hezekia para paten da at kanan ding tau. Libung toro at apulung libung tupa no naman ding binie da ring pamuntuk. Uli da, dakal la ring paring mitalaga king karelang sarili. Masaya lang masaya ding memalen na ning Juda, ding pari, at ding Levita, ding taung menibatan king norti, at ding dayuan a menatili nang manuknangan king Israel at Juda. Kanita pa mika maragul a kasayahan king Jerusalem manibat na kanitang panaun nang Aring Solomon a anak nang David. Gimpanan da ring pari at ding Levita ing katungkulan da, at binendisyunan da la ring tau. Ing karelang bosis at panalangin meramdam king banua, ing banal a tuknangan ning Dios. Inyang meyari na ing piesta memamunta la ding sablang memalen na ning Israel king balang siudad ning Juda at piglasak da la ring sagradung asias at sinira ding sablang larawan ning diosang i Asera. Lesak da la naman ding altar at ding pisasamban da ring paganu. Makanyan munaman ing depat da king mabilug a Juda at karing sablang lugal a sakup ning Benjamin, Efraim, at Manase anggang e ra la asira ngan. Kaybat na nita, minuli na la bale ra. Pasibayu neng telakad Aring Hezekia ing katipunan da ring pari at Levita ban agampanan da ing karelang sarasariling katungkulan. Atin karelang minie ain-a-durulukan, ating minie ain-a-kapasalamatan at kapurian, at ating sasaup king kasuyuan pamanyamba. Ding aliwa naman talapagkanta lang kapurian karing miyayaliwa nang lugal king Templo ning Ginu. Ya ing minie karing sese nang animal ban gamitan karing ain-a-durulukan neng abak at neng bengi at pati na neng Aldo ning Sabbath, neng Piesta ning Bayung Bulan, at aliwa pang piesta a tikda na ning Kautusan ning Ginu. Bukud pa kanyan, inutus na karing memalen na ning Jerusalem ing ibie da karing pari at Levita itang ain a mangaintulid karela ban ding pari at Levita lubus dang aibie ing karelang panaun a aduan na karela ning Kautusan ning Ginu. Katanggap da ring memalen ning Israel king utus minie lang labis-labis king mumunang pupul ning karelang pekamasanting dang binutil, alak, larung olibo, pulut-panilan, at aliwang pupul king marangle. Binie da naman ing kapulung dake ning sablang penakitan da. Dela da naman ding memalen a makatuknang king Israel ing kapulung dake da ring karelang baka at tupa, at migdala la namang dakal a ain a telaga da king Ginung karelang Dios. Mitambak ing karelang ain a binie uli na ning keraklan na. Megumpisang dinatang ing karelang babie kanitang katlung bulan at meyari king kapitung bulan. Inyang ikit nang Aring Hezekia at ding opisyal na ing dakal dang binie ding tau, pinuri de ing Ginu at pinuri da la ring memalen na ning Israel. Kitnan na lang Hezekia ding pari at ding Levita tungkul king mitambak a miyabie. Nganang mekibat Azaria, ing pekamatas a katungkulan karing pari at lahi nang Zadok, Manibat na kanitang dela da ring memalen ing babie da king Templo mika dakal a pamangan at miglabis-labis. Iti milyari uli na ning binendisyunan na la ning Ginu ding memalen na. Inya inutus nang Hezekia ing magsadia lang kamalig a pipagponduan king metung nang dake ning Templo ning Ginu. At sidia da la ring kamalig. King mitmung katapatan karin da ngan dela ding tau ing karelang babie at ing kapulung dake. I Conania, ing metung karing Levita, ya ing penibalan da. Kasaup ne i Simei a kapatad na. Ding aliwa pang Levitang mitulduan maging kasaup da ila ri Jehiel, Azazia, Nahat, Asahel, Jerimot, Jozabad, Eliel, Ismakia, Mahat, at i Benaia. I Aring Hezekia at Azaria, ing pekapun da ring pari, ilang memili karela. I Kore a Levitang anak nang Imna at bante king Pasbul dalan dane Aslagan ning Templo, ya ing mamahala karing kusang lub a ain at ya naman ing magrasyun kareti. Ding kasaup na karing aliwang siudad nung nu la manuknangan ding pari ila di Eden, Miniamin, Jesua, Semaia, Amaria, at i Sekania. Ila ding tapat munamang migrasyun karing karelang kalupang Levita, agpang king karelang grupu, matua la man o anak, at e agpang king pamilya ra. Dininan da la ring sablang lalaking idad atlung pulung banua at paitas a ating aldo-aldo katungkulan king Templo, agpang king karelang katungkulan. Mitutukan lang katungkulan da ring pari agpang king karelang pamilya, at antimu rin ding Levitang idad aduang pulung banua at paitas, mitutukan lang obra agpang king grupu da. Linista da la ring karelang asawa, anak a lalaki at babai at ding aliwa pang kayabe ra uling mayayawad munaman karela ing gampanan da ing karelang banal a katungkulan king nanumang oras a mayaus la. Karing paring manuknangan karing siudad o karing pipagpastulan a sakup da ring siudad a makatalaga karing lahi nang Aaron, ating lalaking mepili a magrasyun pamangan karing sablang lalaking makaugne king pamilya da ring pari at karing listahan da ring pamilya da ring Levita. Makanyan ing depat nang Aring Hezekia king mabilug a Juda; depat na itang mayap, matulid, at katanggap-tanggap king akakit na ning Ginung Dios na. Meging matagumpe ya uling ing sablang depat na para king Templo o king pangatuparan ning Kautusan; depat na ngan king mitmung katapatan king Dios na. Lipat ning katapatan a pepakit nang Hezekia, dinatang ya pa mu rin king Juda i Senakerib, ing ari ning Asiria; kibkuban na la ding siudad a pakapader ban alusub na la. Inyang abalitan na iting Hezekia, sinangguni ya karing pamuntuk na at karing opisyal militar, at pikayari da ing sabatan da ing agus ning danum lual ning siudad ban ala lang akuang danum ding Asiriano potang miras na la Jerusalem. Minaus lang dakal a tau at sebatan da la ring sablang batis at agus ning danum a lulual king karelang lugal ban ala lang akuang danum ding kalaban potang datang la. Pepalarin na la ning ari ding sirang pader a peka dipensa ning siudad at pepakabit yang tore at pepagawa ya namang aliwa pang pader king lual. Pekatibe ne ing Milo ning Siudad nang David. Pepagawa ya namang dakal a sandata at kalasag. Tinuldu yang opisyal militar ban manimuna karing lalaki ning balen. Tinipun na la king plasa arap ning pasbul dalan ning siudad. Migsalita ya karela ban pasiknangan no lub. Ngana, Magpakatatag kayu; e yu painan ing lub yu. E kayu sukat mitakutan o paisira lub king ari ning Asiria o karing sundalus a panimunan na uling ating metung a mas mayupaya a kayabe tamu kesa ketang karela. Takde la mung tau ding kayabe na, oneng ing kayabe tamu ya ing Ginu tamung Dios. Ya ing sumaup kekatamu at ing makilaban karing kekatamung pamakilaban. Mesikan la lub ding tau uli na ning sinabi nang Hezekia. Kaybat ning mapilan a panaun, kabang atyu ya king Lakis i Senakerib at ding sundalus na, peparala na la ding tubud na king Jerusalem ban ipayabut ing amanu kang Aring Hezekia at karing memalen na ning Juda a atyu kanita king Jerusalem. Aku, i Senakerib, ing ari ning Asiria. Makiramdam kayu kanaku. Kibkuban da na kayu! Obat manatili kayu pa ken? Ninu ing panaligan yu? Lilinlangan na kayu mung Hezekia neng sasabian nang iligtas na kayu ning Ginung kekayung Dios king gamat ku ban kanita mate kayu king danup at kau. Aliwa wari i Hezekia mismu ing pepalasak karing altar at karing lugal a pisasamban, at ing minutus king metung nia mu ing pisasamban at ing pidadaunan ain? E yu wari balu ing depat ku at ding makatua ku karing aliwang tao? Aligtas da la ring dios da king gamat ko? Ninu kareting dios da ring bansang lesak da ring makatua ku ing mekapagligtas karela? Makananu na kayu ngening iligtas kanaku ning kekayung dios? Inya e kayu paipirait kang Hezekia, antimo ing gagawan na ngeni kekayu. E kayu maniwala keting tau uling alang dios ning ninumang bansa o kayarian ing malyaring makapagligtas karing tauan na karing gamat ku o karing makatua ku. Lalu na kayung e aligtas king gamat ku ning dios yu! Dakal la pa sinabi ding tubud nang Senakerib laban king Ginung Dios at kang Hezekia. Atin ya pang sinulat i Aring Senakerib a maglapastangan king Ginu, ing Dios ning Israel. Ngana ning sulat: Ding dios da ring bansa e ra la aligtas ding memalen da king gamat ku. Inya e na la naman aligtas ning dios nang Hezekia ding memalen na. Kilisak dang masikan iti ding tubud king salitang Hebreo karing memalen na ning Jerusalem a atyu lele da ring pader ban pamatakutan da la at painan a lub layun bihagan ing Jerusalem. Migsalita la tungkul king Dios ning Jerusalem a balamu mo wari kalupa de ring dios da ring aliwang bansa, ding idolo a gewa da ring gamat ding tau. Inya menalangin ya i Aring Hezekia at i Isaias a propeta a anak nang Amoz at meniawad lang saup king Dios. Mitubud yang anghel ing Ginu at gisan nong pete ding sundalus at ding opisyal nang Aring Senakerib. Migbalik yang mengapakarine ing ari ning Asiria king kayarian na. Misan a aldo, kabang atyu ya ketang templo ning dios na, pete de ring mapilan karing anak nang lalaki king kapamilatan da ring espada ra. King anti kaniting paralan ne linigtas ning Ginu i Hezekia at ding memalen na ning Jerusalem king gamat nang Senakerib a ari ning Asiria at karing aliwa pang kalaban. At mika kapayapan ya karing kasiping dang bansa. Dakal lang tau ding memamunta king Jerusalem ban miyain ain king Ginu at mangamal a regalu para kang Hezekia. Manibat na kanita kilala da neng mayupaya ding sablang bansa i Hezekia. Kanita mu ring panaun a ita, mesakit ya i Hezekia at digsu nia mete. Menalangin ya king Ginu at pekiramdaman na ne man at dininan neng metung a tanda king kumayap ya. Oneng migmatas ya i Hezekia at e ya pepasalamat king Dios. Inya mimua ya ing Ginu kang Hezekia at king Juda at king Jerusalem. Oneng e miglambat migpakumbaba ya at sinising abe ding memalen na ning Jerusalem. Inya e digpa ing mua ning Ginu king kayarian kabang mabie ya i Hezekia. Meging mabandi yang mabandi at kagalang-galang i Hezekia. Pepagawa yang lugal a pisisinupan karing pilak na, gintu, mal a batu, pabanglu, kalasag, at aliwa pang mangamal a bage. Pepagawa ya namang mangaragul a kamalig ban pipagponduan karing pupul na a binutil, king bayung alak ampon larung olibo. Pepagawa ya namang kural para karing miyayaliwa nang sese animal antimo ding baka at tupa. Pepatalakad yang dakal a siudad uling dininan neng dakal a tupa at baka at pibandian ning Dios. Ya mu rin i Aring Hezekia ing sinabat king agus ning danum ning Gihon king dane matas, at pepayagusan na papunta king kilub ning Siudad nang David. Migtagumpe ya i Hezekia king sabla nang depat. Agyang inyang dinatang la ding tubud ning Babilonia ban mangutang tungkul king makapagmulalang malilyari king kayarian, likuan ne ning Dios ban subukan ne nung nanu ing gawan na at ban abalu na ing laman ning pusu na. Makasulat king Vision ning Propeta Isaias a anak nang Amoz at king Istoria da ring Ari ning Juda at Israel ing sablang mayap a depat nang Aring Hezekia pati ing dakal a kayapan a pepakit na. Mete ya i Hezekia at mikutkut ketang dane matas nang lugal ding kutkutan da ring ari. Perangalan de ring sablang memalen na ning Juda at Jerusalem inyang mete ya. I Manase, ing anak na, ya ing menalili bilang ari. Labi yang aduang banua i Manase inyang meging ari ya, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding limang pulu't limang banua. E mayap ing depat na king akakit na ning Ginu. Tikian na ing makasumaming kaugalian da ring taung tinabi na ning Ginu kanitang lulub la ding Israelita king gabun a mipangaku. Pepatalakad na lang pasibayu ding pisasamban da ring paganu a pepalasak nang Hezekia a tata na. Pepagawa na la ding altar a pisasamban kang Baal at pepagawa ya namang larawan na ning diosang i Asera at sinamba ya karing batuin. Ya ing pepagawa karing paganung altar kilub ning Templo ning Ginu, ing lugal nung nu na sinabi ning Ginu ing karin ya misamban king kapilan pa man. Karetang adua nang patyu ning Templo ning Ginu, pepagawa yang altar para samban la ding batuin. Binie na la ding anak nang lalaki king Kapatagan ning Hinom bilang ain-a-durulukan. Mewili ya king pamamanula, pamangulam, pamanialamangka, at meniawad yang turu karing mamag-espiritista. Tune e ustu ing depat na king akakit na ning Ginu. Inya pepamua ne ing Ginu. Kinua ne ing larawan a gewa na at kebit king Templo ning Dios, ing lugal nung nu na sinabi ning Dios kang David at kang Solomon a anak na, King Templong iti at keti Jerusalem a pinili ku karing sablang lugal a sakup da ring labing aduang tribu ning Israel karin yu ku samban king kapilan pa man. At nung tapat da lang pamintuan ding utus ku at ding tuntunan a binie ku karela king kapamilatan nang Moises, e ku na la palakuan king bansa a pepamana ku karing karelang makatua. Oneng linili na lang Manase ding memalen na ning Juda at ning Jerusalem. Lalung e mayap ing depat da kesa karing taung tinabi na ning Ginu kanitang lulub la ding Israelita king gabun a mipangaku. Migsalita ya ing Ginu kang Manase at karing memalen na, oneng e re pekiramdaman. Inya tinubud na la ning Ginu ding pekapun da ring sundalus ning ari ning Asiria, at binihag de i Manase; ginapus deng tanikalang tangsu at dela re king Babilonia. Uli na ning kasakitan a delanan na, migpakumbaba ya at minaus king Ginu, ing Dios da ring makatua na. Pekiramdaman ne ning Ginu, binalik ne king Jerusalem at king kayarian na. Kanita na akilalang Manase king ing Ginu ya ing Dios. Kaybat na nita, pepagawa ne ing lual nang pader ning Siudad nang David, king dane aslagan lele ning Sibul ning Gihon angga ketang lugal palub king Pasbul dalan Asan at ketang malapit king dake ning siudad ning Ofel. Pepatas ne ing pader. Mitutuk yang opisyal at sundalus para karing sablang pakakutang siudad ning Juda. Leko na la ding kikilalanan dang dios ding dayuan, at pati na ing larawan a atyu king Templo ning Ginu. Leko na la ding sablang altar a pepagawa na karing mangatas a lugal at king Jerusalem, at pepayugse na la king lual ning siudad. Pepalarin ne ing altar ning Ginu at miyain yang ain-ning-pamisulusulu at ain-a-kapasalamatan. Sinabi na karing memalen na ning Juda king sumuyu la king Ginu, ing Dios ning Israel. Makanyan man, sindu da ring tau ing pamiyain ain karing lugal a pisasamban da ring paganu, oneng depat da iti bukud mung para king Ginu. Makasulat ngan king Istoria da ring Ari na ning Israel ing aliwa pang mengapalyari king pamag-ari nang Manase pati na ing panalangin na king Dios at ding amanung selita ra ding propeta na ning Ginu, ing Dios ning Israel. Makasulat ne man king Istoria da ring Propeta ing panalangin na at ing pekibat ning Dios. Makasulat munaman karin ing kasalanan na at ing depat nang kataksilan pati na ding pepagawa nang pisasamban karing lugal a mangatas, ding pepagawa nang larawan nang Asera at ding pepagawa nang rebultu bayu ya mibalik lub king Dios. Mete ya i Manase at mikutkut ya king palasyu. I Amon, ing anak na, ya ing menalili bilang ari. Adua yang pulu't aduang banua i Amon inyang meging ari ya, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding aduang banua. Kalupa nang Manase a tata na, e katanggap-tanggap king Ginu ing depat nang Amon. Simban na la ding idolo a simban nang tata na. E ya migpakumbaba king Ginu; e ne pekiapusan i tata na a migpakumbaba arapan ning Ginu. Mangaragul ing pamikasalang depat na. Misasapakat la ding opisyal laban kang Amon at pete re king palasyu na. Oneng mimua la ding memalen karing mekamate king Aring Amon, inya pete da la naman. Kaybat na nita, i Josias a anak na ya ing gewa rang ari. Walu yang banua i Josias inyang meging ari ya king Juda, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding atlung pulu't metung a banua. Depat nang Josias itang katanggap-tanggap king Ginu. Tikian na ing mayap nang alimbawang Aring David a makatua na; e ya linisia king dalan a tiru na ning Ginu. King kawalung banua na ning pamag-ari na, agyang anak ya pa kanita, sinuyu neng mitmung katapatan king Dios ning makatua nang i David. King kalabing aduang banua ning pamag-ari na, pegumpisan na lang leko king Jerusalem ding lugal a pisasamban da ring paganu, ding larawan ning diosang i Asera, ding dinukit a rebultu at larawan. King utus na, lesak da la ring tauan na ring altar nang Baal at lesak da la ring altar a pidurulukan insenso. Linaso da lang mapinung-mapinu ding larawan nang Asera at ding rebultu. Kaybat, silbag dang anting alikabuk karing kutkutan da ring sinamba at minain karela. Silaban na la ding butul da ring paganung pari king babo da ring altar nung nu la sinamba. King depat na alinis neng pasibayu ing Juda at ing Jerusalem. Makanyan munaman ing depat na karing mengalasak a siudad ning Manase, Efraim, at Simeon, at angga na king Neftali dane norti. Lesak na la ding altar at ding larawan nang Asera, linaso na lang mapinu ding rebultu, at pemirasung mangalati ding altar a pidurulukan insenso king kabilugan nang bansa ning Israel. Kaybat na nita, mibalik ne king Jerusalem. Inyang kalabing walung banua na ning pamag-ari nang Josias, kaybat neng alinis ing bansa at ing Templo, agpang king aduan ning kautusan, tinubud ne i Safan a anak nang Azalia at i Maaseia, ing gobernador ning Jerusalem, at i Joa a anak nang Joahaz a matas a katungkulan karing opisyal ban larinan ya ing Templo ning Ginung Dios. Minta la kang Hilkia, ing matas dili katungkulan karing pari, at binie da la ring salaping atipun da ring Levitang bante karing pasbul ning Templo. Ibat la ding salapi karing memalen na ning Manase, Efraim, at karing aliwa pang tau Israel at karing tau Juda, Benjamin, at Jerusalem. Inintriga da la ring salapi karing lalaking miyatasan maglarin king Templo ning Ginu, at binie da na la man karing kalpinteru, at aliwa pang magobra ban saliwan da la ring batu at dutung a gamitan paglarin king gusaling pepaburen dang mesira ding ari na ning Juda. Megobra lang mitmung katapatan ding talapagobra. Ding menibala king obra da ila ding Levitang i Jahat, i Obadias ning pamilya nang Merari, i Zacarias, at i Mesullam ning pamilya nang Kohat. (Mangagaling la ngan manigtigan karing musikang instrumento ding Levita.) Ding aliwa namang Levita ila ding mika pakibatan king pangadala ding materialis at pamanibala karing magobrang miyayaliwa gagawan. Migsilbi lang talapaglista o bante ding aliwa. Kabang lulual da la ring salapi king pisisinupan king Templo ning Ginu, ikit neng Hilkia a pari ing libru ning Kautusan a binie na ning Ginu king kapamilatan nang Moises. Nganang Hilkia kang Safan a kalihim, Ikit ke king Templo ning Ginu ing libru ning Kautusan. Binie ne iti kang Safan, at dela na ne man Safan king ari. Nganang minie ulat king ari, Arapat mi na ngan pu ing pagawa yu. Ikua mi na la ding salaping makasikap king Templo ning Ginu at inintriga mi la karing magobra at karing talapanibala. Ngana pang sinabi, Atin ya pung binie libru kanaku i Hilkia. Binasa neng Safan ing libru king arapan ning ari. Inyang dimdam na ning ari ing amanung mababasa king Kautusan, ginabak na ing susulud nang imalan uli ning lungkut. Inutus na kang Hilkia, kang Ahikam a anak nang Safan, kang Abdon a anak nang Micaia, kang Safan, ing kalihim, at kang Asaia, ing talasuyu na ning ari, ing maniawad lang turu king Ginu. Ngana karela, Ikutang yu king Ginu para kanaku at para karing taung manuknangan king Israel at Juda nung nanu ing kaugnayan na ning librung meyakit. Talagang mua ne ing Ginu kekatamu uli na ning e la memintu ding makatua tamu karing utus na; e la mibiebie agpang king makasulat keting libru. King utus na ning ari, minta ya i Hilkia at ding aliwa pa king babaing propetang i Hulda a asawa nang Sallum, ing anak nang Tikva a anak nang Haras a talaingat imalan at manuknangan king bayung tatag a balen ning Jerusalem. Belita ra ing milyari. At ngana ning babaing propetang i Hulda karela, Oyni ing pasabi na ning Ginu, ing Dios ning Israel, ketang mitubud kekayu: Parala kung kapahamakan king lugal a iti at karing memalen na. Matupad ngan ing sablang sumpa a mebasa king libru king arapan ning ari ning Juda. Uling likuan da ku ding tau at dinuluk lang insenso para karing aliwang dios a gewa da ring gamat da. Pepamua da ku uli na ning pemaniapat da at ala nang makasabat pa king alang tuknang a parusang ipagpa ku karela. Sabian yu king ari na ning Juda a mitubud kekayu para mangutang king Ginu, Oyni ing sasabian na ning Ginu, ing Dios ning Israel, tungkul karing amanung dimdam yu: Uling mekiramdam ka at migpakumbaba arapan ku inyang dimdam mu ing sinabi kung laban king lugal at karing manuknangan, ginabak mu ing susulud mung imalan at menangis ka. Dimdam ku ing panalangin mu. Paintulutan ku ing mate kang payapa. E mu na akit pa ing kapahamakan a ipagpa ku king lugal at karing taung manuknangan keti. Migbalik la kang Aring Josias ding tubud a darala da iting mensahi. Pepayaus na la ngang Aring Josias ding manimuna na ning Juda at ning Jerusalem at miyabe-abe lang linub king Templo ning Ginu a kayabe da ring pari at Levita at ding sablang memalenkalulu at mabandi. Binasa ne karela ing mabilug a libru ning kasunduan a meyakit king Templo ning Ginu. Tinalakad ya ketang paglugalan ning ari at ginawa yang kasunduan king Ginu king tuparan na la king mabilug nang pusu at kaladua ding sabla nang kautusan at tuntunan. Kaybat na nita, pepangakuanan na la ngan ding sablang memalen na ning Jerusalem at Benjamin king sukat dang pamintuan ing sablang kautusan a makasulat king librung mebasa. At memintu la ding memalen na ning Jerusalem, agpang king kasunduan a gewa ra king Dios, ing Dios da ring makatua da. Deyu na la ngan Josias king mabilug a Israel ding sablang bage makasumami king Dios. Inutus na karing sablang atyu Israel ing sumuyu la king Ginung karelang Dios, ing Dios da ring makatua da. At memintu la ding memalen king kekaban ning bie nang Josias. Pigselebran ne king Jerusalem ning Aring Josias ing Piesta ning Pamaglagpus bilang parangal king Ginu, at king kalabing apat nang aldo ning mumunang bulan pete da la ring animal para king piesta. Tituk na karing pari ing katungkulan a sukat dang gampanan king Templo ning Ginu at pekisabian na lang mayap king gampanan da sanang masalese. Pekisabian na la naman ding Levita, ding talaturu na ning Israel a makatalaga king Ginu. Ngana karela, Idala ye ing sagradung Kaban ning Kasunduan king Templong pepagawa nang Aring Solomon a anak nang David. E yu ne kailangan pidaladala pa karing miyayaliwang lugal, nune suyuan ye ing Ginung kekayung Dios at ding memalen nang Israelita. Ibili yu ing sarili yu agpang king kekayung pamilya at grupu at agpang karing katungkulan a tituk na kekayung Aring David at ing anak nang i Aring Solomon. Talakad kayu karing mituldung sagradung lugal ban kanita ating makasadiang sumaup karing balang pamilya ding tau Israel. Paten ye ing biserung tupa. Linisan yu ing sarili yu, agpang king aduan ning kautusan, at magsadia kayu para karing kalupa yung Israelita ban atuparan da la ring kautusan a binie na ning Ginu king kapamilatan nang Moises. Minie yang atlung pulung libung biserung tupa at kambing i Josias para iyain da ring memalen king Piesta ning Pamaglagpus. Minie ya namang atlung libung toro. Minie la naman ding opisyal na para karing tau, ding pari, at ding Levita. Di Hilkia, Zacarias, at Jehiel, ding mamahala king Templo ning Dios, minie lang aduang libu anam a ralan a biserung tupa at atlung dalan a toro karing pari para gamitan king Piesta ning Pamaglagpus. I Conania, i Semaia at ing kapatad nang i Netanel, at i Hasabia, i Jeiel, at i Jozabad, ding manimuna da ring Levita, minie lang limang libung biserung tupa at limang dalan a toro ban gamitan da ring Levita king pamiyain ain-sakripisyu. Inyang ayayus da na ing sabla para king Piesta ning Pamaglagpus, minta la ding pari at ding Levita karing sarasarili dang lugal, antimo ing inutus na karela ning ari. Pete da la ring biserung tupa, at pisik da ring pari ing daya king altar kabang ding Levita babalatan da la ring animal. Kaybat, pirake da la karing memalen, agpang karing karelang pamilya, ding ain-a-durulukan ban iyain da agpang king makasulat king libru nang Moises. Linitsun de ing biserung tupa a mitalaga, agpang king tuntunan. Linutu ra karing kuran, kaldera, at palanggana ding banal a ain. Binie rang malalagua karing tau inyang lutu na. Kaybat na nita, migsadia no mang pamangan ding Levita para karela at para karing pari a ibat king lahi nang Aaron, uling anggang bengi samal lang duruluk mabilug a animal at taba da ring ain-sakripisyu. Makatalakad la karing lugal da ring Levitang manigtigan a ibat king lahi nang Asaf, agpang king inutus nang Aring David. Ila di: Asaf, Heman, at Jedutun, ing propeta na ning ari. E na la kailangan mako pa ding bante king pasbul uling ding magsadiang pamangan para karela ila ding kalupa rang Levita. Merapat ing sabla king aldong ita agpang king inutus ning ari: ing pamanyamba king Ginu, ing pamagselebra king Piesta ning Pamaglagpus, at ing pamiyain karing ain-a-durulukan king altar. Pigselebran de ring Israelitang atyu karin ing Piesta ning Pamaglagpus at ing Piesta ning Tinape Alang Lebadura kilub ding pitung aldo. Ala pang makanyan a merapat a pamagselebra king Piesta ning Pamaglagpus manibat na kanitang panaun nang Samuel. Ala metung man karing meging ari ning Israel ing mekapagselebrang kalupa na ning kang Josias, ding pari, ding Levita, at ding sablang memalen na ning Juda, Israel, at Jerusalem. Pigselebran de ing piesta kanitang kalabing walung banua na ning pamag-ari nang Josias. Kaybat nang agampanan Aring Josias ing bage para king Templo, linual ya i Aring Neco ning Ehipto ban makigera king Carkemis banda na ning Ilug ning Eufrates. Linual ya i Josias ban pigilan ne, oneng ngana ning tubud nang Neco, Ari ning Juda, e kata sukat mipapate. Aliwa ika ing kalaban ku nune ding kanakung kalaban. Sinabi na kanaku ning Dios ing magmalagua ku. Makapanig ya ing Dios kanaku, inya e mu ku sana kakalabanan, magkang ika ing paten na. Oneng inari na king lub nang Josias ing labanan ne. E ne pekiramdaman ing Dios a migsalita king kapamilatan nang Neco. Inya migbalatkayu ya ban labanan ne i Neco karin king kapatagan ning Megido. Pinana de ring mamana ning Ehipto at mesugat ya king paslu a tinud king katawan na. Inya ngana karing kayabe na, Ilako yu ku keti; grabi ya ing sugat ku. Inya linipat de king aliwang karwahe; dela re king Jerusalem at karin ya mete. Kitkut de king kutkutan da ring ari. Pigkalungkutan da ring memalen na ning Juda at Jerusalem ing pangamate na. Ginawa yang poesiang malungkut i propeta Jeremias para kang Aring Josias. Meging kaugalian na karing talapagkantang lalaki at babai ning Israel ing ikanta de ing poesia bilang kapigaganakan. Kakanta de pa angga ngeni at mayayakit ya king Libru da ring Tagulele. Ing sablang depat nang Josias king panaun na ning pamag-ari na, antimo ing katapatan na king Dios at ing kapamintuan na karing kautusan, at ing bie na manibat king kapupurmeruan angga king kawakasan makasulat king Istoria da ring Ari ning Israel at Juda. Pinili de ring memalen na ning Juda i Joahaz a anak nang Aring Josias bilang kayalili nang ari. Adua yang pulu't atlung banua inyang meging ari ya, at mig-ari ya king Jerusalem kilub da mu ring atlung bulan. Leko ne panga-ari ning Aring Neco ning Ehipto at pepagbuisan ne ing Juda king alagang pitung libu limang dalan a librang pilak at pitung pulu't limang librang gintu. Ing gewa nang ari ban mamahala king Juda at Jerusalem ya i Eliakim, ing kapatad nang Joahaz. Inalilan ne ing lagyu nang Eliakim king lagyung Jeoiakim. Dela neng Neco i Joahaz king Ehipto. Adua yang pulu't limang banua i Jeoiakim inyang meging ari ya king Juda, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding labing metung a banua. E mayap ing depat na king akakit na ning Ginung Dios na. Lisuban neng Aring Nebucadenesar ning Babilonia ing Juda; mebihag ya i Jeoiakim at midala yang makatanikala karin king Babilonia. Kinua na la namang Nebucadenesar ding kasangkapan ning Templo ning Ginu at dela na la king palasyu na Babilonia. Ing aliwa pang mepalyari king panaun ning pamag-ari nang Jeoiakim antimo ing makasumami at ing e mayap a depat na, makasulat king Istoria da ring Ari na ning Israel at Juda. Ing anak nang i Jeoiakin ya ing menalili bilang ari. Walu yang banua i Jeoiakin inyang meging ari ya king Juda, at mig-ari ya king Jerusalem kilub da mu ring atlung bulan at apulung aldo. E mayap munaman ing depat na king akakit na ning Ginu. Inyang mapupupus ne ing panaun ning dimla, pepayaus neng Aring Nebucadenesar at dela re Babilonia a kayabe ding maulagang kasangkapan ning Templo ning Ginu. Ing gewa nang Aring Nebucadenesar bilang kayalili na king Juda at Jerusalem ya i Zedekia, ing bapa nang Jeoiakin. Adua yang pulu't metung a banua i Zedekia inyang meging ari ya king Juda, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding labing metung a banua. E mayap munaman ing depat na king akakit na ning Ginung Dios na at e ya mekiramdam kang propeta Jeremias, ing magsalita king amanu na ning Ginu. Mig-rebeldi ya i Zedekia laban kang Aring Nebucadenesar a memilit sumpa ya king lagyu ning Dios king pamintuan ne. Meging masias ya buntuk at pusu at e bisang mibalik lub king Ginu, ing Dios ning Israel. Subali pa kanyan, lalu lang meging taksil ding manimuna da ring pari at ding memalen. Pekiapusan da ing makasumaming dapat da ring aliwang bansa, at dinatan de ing Templo ning Ginu a telaga nang banal. King kapamilatan da ring tubud, ing Ginu, ing Dios da ring makatua da, paulit-ulit na lang dirinan babala ding memalen uling buri na lang iligtas at ing Templo. Oneng ding tau ininsultu da la ring tubud ning Dios, tinggian da la ring amanu na, at gewang pikaylian ding propeta na angga king mikalabkab ing mua na ning Ginu karing tau at ala nang makaligtas pa king mua na. Inya tinubud ne ning Ginu laban karela ing ari ning Babilonia ban lusuban la. Pete na la ning ari ning Babilonia ding kayanakan a lalaki ning Juda at agyang king Templo. Ala yang lunus kenu mananak o matua, lalaki o babai, masakit o e masakit. Binie na la ngan ning Dios king gamat na. Kinua na la ngan ding kasangkapan king Templo ning Dios, malati't maragul, ing pibandian a makasalikut karin, pati pibandian ning ari at ding galame na dela na ngan king Babilonia. Silaban de ing Templo ning Dios, lesak de ing pader ning Jerusalem at ding gusali. Pengan ning api ing sablang maulagang bage pati na ding palasyu na, at likuan deng lasak-lasak ing siudad. Midala la anting bihag detang miligtas king tabak, at gewa na lang ipus ning ari at ding anak na angga na kanitang sakupan ne ning Persia ing Babilonia. Makanyan yang metupad ing ula nang propeta Jeremias a ing gabun makapagpaynawa ya kilub ding pitung pulung banua ban makapagbawi ya king e na pamagselebra king paynawa ning Sabbath. Kanitang mumuna nang banua ning pamag-ari nang Ciro ning Persia, peintulut ning Ginu ing matupad ing sinabi na king kapamilatan na ning propeta Jeremias. Tigkil ne kapanamdaman ning Ginu i Aring Ciro ban ipasiag na king mabilug nang kayarian at isulat na: Aku i Ciro, ing Ari ning Persia, sasabian ku: Ing Ginu, ing Dios ning Banua, ya ing minie kanaku karing sablang kayarian king yatu at inutus na kanaku ing mitalakad kung Templo para karin king Jerusalem ning Juda. Inya paintulutan keng munta karin Jerusalem ing ninuman kekayung kabilang karing memalen na. Patnubayan na kayu sana ning Ginung kekayung Dios. Kanitang mumuna nang banua ning pamag-ari nang Ciro ning Persia, peintulut ning Ginu ing matupad ing sinabi na king kapamilatan na ning propeta Jeremias. Tigkil ne kapanamdaman ning Ginu i Aring Ciro ban ipabalu na king mabilug nang kayarian at isulat na ing anti kaniti: Aku i Ciro, ing Ari ning Persia, pabalu ku: Ing Ginu, ing Dios ning banua, ya ing minie kanaku karing sablang kayarian keti king yatu at inutus na kanaku ing mitalakad kung Templo karin king Jerusalem ning Juda. Inya paintulutan keng munta karin Jerusalem ing ninuman kekayung kabilang karing memalen na. Patnubayan na kayu sana ning Ginung kekayung Dios. Italakad yeng pasibayu ing Templo ning Ginu, ing Dios ning Israel, ing Dios a atyu king Jerusalem. Nung mangailangan yang saup king pamagbalik na Jerusalem ing ninuman karing memalen nang miyugse nu mang lugal, sukat deng saupan ding kasiping nang bale king kapamilatan na ning pamamie rang pilak at gintu ampon aliwa pang kailangan na antimo ding sese animal, subali pa king kusang lub a ain para king Templo ning Dios karin Jerusalem. At migsadia la ding pamuntuk da ring pamilya da ring tribu nang Juda at Benjamin, ding pari at ding Levita, at ing metung at metung a tigkilan na pusu ning Dios ban mibalik Jerusalem at italakad deng pasibayu ing Templo ning Ginu karin Jerusalem. Sinaup la ding kasiping dang bale; dininan da lang kasangkapan a pilak, gintu, kagamitan, sese animal, at mangamal a kasangkapan, subali pa karing kusang lub a ain para king Templo. Sibli na la karelang Aring Ciro ding kasangkapan na ning Templo a kinua nang Nebucadenesar king Templo ning Jerusalem a dela na king templo ning kikilalanan nang dios. Binie na la kang Mitredat, ing talaingat bandi, at inintriga na no man niti kang Sesbazar, ing gobernador ning Juda. Oyni ing bilang da ring kasangkapan: atlung pulung palangganang gintu, libung palangganang pilak, aduang pulu at siam a insensaryu, atlung pulung silyo a gintu, apat a ralan at apulung miyayaliwang pilak a datukanan, at libung miyayaliwang kasangkapan. Limang libu at apat a ralan ing heganaganang kasangkapan a pilak at gintu. Dela na la ngan Sesbazar deti inyang ya ampon ding aliwa pang Judiong miyugse king Babilonia mibalik la Jerusalem. Likuan de ring dakal karing Judiong mebihag ing probinsia ning Babilonia ban mibalik karing sarasarili dang tuknangan king Jerusalem at Juda. Deting Judiong bihag ila ding mitagan karing mebihag a dela nang Aring Nebucadenesar king Babilonia. Ngeni mumuli na la king pamanimuna nang Zerubabel, Jesua, Nehemias, Seraia, Reelaia, Mordecai, Bilsan, Mispar, Bigvai, Rehum, at Baana. Iti ya ing listahan da ring lalaking memalen na ning Israel a minuli: ding pamilya nang Paros, adua lang libu at dinalan pitung pulu't adua; ding pamilya nang Sefatia, atlu lang dalan at pitung pulu't adua; ding pamilya nang Ara, pitu lang dalan at pitung pulu't lima; ding pamilya nang Pahat Moab a alang aliwa nune di Jesua at Joab, adua lang libu walung dalan at labing adua; ding pamilya nang Elam, libu aduang dalan at limang pulu't apat la; ding pamilya nang Zatu, siam a ralan at apat apulu't lima la; ding pamilya nang Zacai, pitu lang dalan at anam apulu; ding pamilya nang Bani, anam a ralan at apat apulu't adua la; ding pamilya nang Bebai, anam a ralan at aduang pulu't atlu la; ding pamilya nang Azgad, libu aduang dalan at aduang pulu't adua la; ding pamilya nang Adonikam, anam a ralan at anam apulu't anam la; ding pamilya nang Bigvai, adua lang libu at limang pulu't anam; ding pamilya nang Adin, apat a ralan at limang pulu't apat la; ding pamilya nang Ater a mayayaus munamang Hezekia, siam lang pulu't walu; ding pamilya nang Bezai, atlu lang dalan at aduang pulu't atlu; ding pamilya nang Jora, dinalan at labing adua la; ding pamilya nang Hasum, adua lang dalan at aduang pulu't atlu; ding pamilya nang Gibar, siam lang pulu't lima; ding lalaki na ning Betlehem, dinalan aduang pulu't atlu la; ding lalaki na ning Netofa, lima lang pulu't anam; ding lalaki na ning Anatot, dinalan at aduang pulu't walu la; ding lalaki na ning Azmavet, apat apulu't adua la; ding lalaki na ning Kiriat Jearim, Kefira, at Beerot, pitu lang dalan apat apulu't atlu; ding lalaki na ning Rama at Geba, anam a ralan at aduang pulu't metung la; ding lalaki na ning Mikmas, dinalan at aduang pulu't adua la; ding lalaki na ning Betel at Ai, adua lang dalan at aduang pulu't atlu; ding lalaki na ning Nebo, lima lang pulu't adua; ding lalaki na ning Magbis, dinalan limang pulu't anam la; ding aliwa pang lalaki na ning Elam, libu aduang dalan at limang pulu't apat la; ding lalaki na ning Harim, atlu lang dalan at aduang pulu; ding lalaki na ning Lod, Hadid, at Ono, pitu lang dalan at aduang pulu't lima; ding lalaki na ning Jerico, atlu lang dalan at apat apulu't lima; ding lalaki na ning Senaa, atlu lang libu at anam a ralan atlung pulu. Ding paring Levita: karing pamilya nang Jedaia a lahi nang Jesua, siam a ralan at pitung pulu't atlu la; karing pamilya nang Immer, libu at limang pulu't adua la; karing pamilya nang Pasur, libu aduang dalan at apat apulu't pitu la; karing pamilya nang Harim, libu at labing pitu la. Ding Levita: karing pamilya da ri Jesua at Kadmiel, ding lahi nang Hodavia, pitu lang pulu't apat; karing talapagkanta king Templo a lahi nang Asaf, dinalan at aduang pulu't walu la; karing guardia karing pasbul dalan a lahi da ri Sallum, Ater, Talmon, Akub, Hatita, at Sobai, dinalan at atlung pulu't siam la. Ding kasaup king Templo ila deti: ding pamilya da ri Ziha, Hasufa, Tabaot, Keros, Siaha, Padon, Lebana, Hagaba, Akub, Hagab, Samlai, Hanan, Gidel, Gahar, Reaia, Rezin, Nekoda, Gazam, Uza, Pasea, Besai, Asna, Meunim, Nefisim, Bakbuk, Hakufa, Harhur, Bazlut, Mehida, Harsa, Barkos, Sisera, Tema, Nezia, at Hatifa. Ding pamilya at anak da ring kasaup nang Solomon ila deti: Sotai, Hasoferet, Peruda, Jaala, Darkon, Gidel, Sefatia, Hatil, Pokeret Hazebaim, at Ami. Heganagana, atlu lang dalan siam apulu't adua ring mibalik a pamilya at anak da ring kasaup na ning Templo at ding kasaup nang Solomon. Atin munamang aliwang menibatan Tel Mela, Tel Arsa, Kerub, Adan, at Immer a mibalik karin Jerusalem at Juda, oneng e ra la amasalese ding makatua da o nung Israelita la o ali la. Ila deti: ding pamilya da ri Delaia, Tobia, at Nekoda. Heganagana, anam lang dalan at limang pulu't adua. Ding pamilya da ring pari: Habaia, Hakoz, at Barzilai. I Barzilai ya ing mekapakiasawa king metung karing anak nang Barzilai a tau Gilead at tikian ne lagyu ing katuangan nang lalaki. Alalu ding lagyu ra king listahan da ring pari, inya mituring lang e malinis, at e la mibilang ibat king pamilyang pari. Sinabi na karela ning gobernador king e la malyaring mangan king pamangan a miyain king Dios anggang e na asangguni ning pari iting bage king kapamilatan na ning Urim at Tumim. Heganaganang bilang da ring miyugse a mibalik: apat lang pulu't aduang libu at atlung dalan anam apulu. E la kabilang ding lalaki ampon babaing ipus a pitung libu at atlung dalan atlung pulu't pitu, at ding aduang dalan a lalaki ampon babaing talapagkanta. Pitu lang dalan at atlung pulu't anam ding kabayu, adua lang dalan at apat apulu't lima ding mula, apat lang dalan at atlung pulu't lima ring kamelyu, at anam lang libu at pitung dalan aduang pulu ding asno. Inyang miras na la king Jerusalem, ding mapilan karing pamuntuk da ring pamilya miyain lang kusang lub a ain para king Templo ban mitalakad yang pasibayu iti king sadia nang lugal. Binie da itang sablang agyu ra para kaniting obra. Mekatipun lang libu at atlung pulung librang gintu, limang libu at pitung dalan apat apulung librang pilak, at dinalan a imalan-pari. King balen at paligid na ning Jerusalem la menuknangan ding pari, ding Levita, at ding mapilan karing taung mibalik. Karing makalapit a balen naman karin la menuknangan ding talapagkanta, ding guardia karing pasbul dalan, at ding magobra king Templo. Menuknangan la ding keraklan karing balen nung nu la menuknangan ding makatua da. Inyang miras ing kapitung bulan, panatag na la ngan manuknangan ding memalen na ning Israel karing sarasarili dang balen. Kaybat, mitipun la Jerusalem. Kanita i Jesua, ing anak nang Jozadak, at ding kayabe nang pari ampon i Zerubabel, ing anak nang Sealtiel, at ding kamaganak na mitipun la ban larinan ya ing altar ning Dios at karin da dulukan ing yayain dang ain, agpang king makasulat king Kautusan nang Moises, ing tau ning Dios. Uli na ning takut da karing taung manuknangan karin, telakad de ing altar ketang sadia nang lugal. Kaybat na nita, aldo't bengi lang duruluk ain para king Ginu. Pigselebran dia naman ing Piesta da ring Dalungdung at miyain lang ain-a-durulukan, agpang king aduan ning kautusan. Karagdagan kaniti, inain da la ring aldo-aldo ain at kusang lub a ain para king Ginu. Gimpanan da la ngan ding piestang tikda ning Ginu antimo neng Piesta ning Bayung Bulan. Agyang e pa mipagumpisan ing pamaglarin king Templo ning Ginu, miyain na lang ain-a-durulukan king mumunang aldo na ning kapitung bulan. Minie lang salapi para karing kanteru at karing kalpinteru. Minie la naman pamangan, inuman ampon laru para karing tau Sidon at Tiro ban ipangutud da lang dutung a sedro karin king Lebanon at kaybat ilipat da la king dagat papunta Jopa. Paintulut na iti ning Aring Ciro ning Persia. Inya king kadua nang bulan ning kadua nang banua ning pamagbalik da king Templo king Jerusalem lalam dang pamanimuna di Jesua a anak nang Jozadak at Zerubabel a anak nang Sealtiel ampon ding kabalen da, ding pari, at ding Levita pegumpisan da ing pangatalakad nang pasibayu ning Templo. Tilduan da la ring Levitang idad aduang pulung banua at patas ban panibalan da ing obra. Mekiabe la ngan king obra ding sablang miyugse at mibalik king Jerusalem. I Jesua, ding anak nang lalaki, at ding kamaganak na ampon i Kadmiel at ding anak nang lalaki (ding pamilya nang Hodavia) miyabe-abe lang mig-asikasu king pangatalakad nang pasibayu ning Templo. Sinaup la karela ding Levitang ibat king pamilya nang Henadad. Inyang agawa da ne ring manalakad ing pundasyun na ning Templo, sinulud da ring pari ing imalan-pari at migpuestu la ketang lugal a sukat dang paglugalan at tiniupan da la ring trumpeta. Ding Levita namang pamilya nang Asaf titigtigan da la ring karelang pompiang ban purian ya ing Ginu, agpang king panabilin nang Aring David. Ngarang mipakibatan magkanta ding tau bilang kapurian at kapasalamatan king Ginu: Ing Ginu mayap ya, ing lugud nang e kukupas king Israel manatili kapilan man. Ing metung at metung kukulisak yang anggang binit na, pupuri ya king Ginu, uling megawa ne ing pundasyun na ning Bale ning Ginu. Ding dakal karing pari, Levita, buntuk ding pamilya, at makatua a menakit ketang minunang Bale menangis lang masikan inyang akit deng tatalakad da ing pundasyun. Ding keraklan naman kukulisak lang anggang binit da king tula ra. E na balu ning ninuman nung isanu ing inge ning tula at ning kiak, uling misamut ing kulisakan. At iti meramdam angga karing marayung lugal. Abalitan da ring kalaban ding memalen na ning Juda at Benjamin king ding miyugse a mekapagbalik na lalarinan de ing Templo ning Ginu, ing Dios ning Israel. Pintalan de i Zerubabel at ding pamuntuk da ring pamilya at ngara karela, Saupan da kayung mitalakad king Templo uling sasamban mi ya naman ing Dios a kekayung sasamban at miyayain ain manibat na inyang dela na kami keti ning Aring Esarhadon ning Asiria. Ngarang mekibat di Zerubabel, Jesua, at ding aliwang pamuntuk da ring pamilya ning Israel, Ala kayung pangataid king Templong tatalakad mi para king kekaming Dios. Agyu mi yang italakad iting Templo para king Ginu, ing Dios ning Israel, agpang king inutus na kekami ning Aring Ciro ning Persia. Kanita ginawa lang paralan ding taung manuknangan karin ban siran la lub at pamatakutan ding Judio ban e re isundung pagobran ing Templo. Sihulan da la ring pamuntuk na ning kapamahalan ning Persia ban kimut laban karela. Megumpisa iti king panaun nang Aring Ciro angga na inyang ari ne i Dario. King pamagumpisa na ning kapamahalan nang Aring Asueru, mindalum la ring memalen ning lugal a ita laban karing tau Juda at Jerusalem. Makanyan munaman ing depat da inyang panaun nang Aring Artaxerxes. Ding mindalum karela ila di Bislam, Mitredat, Tabel, at ding aliwa da pang kayabe. Sinulat de ing dalum da king salitang Aramaico, oneng linikas de iting sulat ban aintindian ne ning mamasa. Kanita i Rehum, ing gobernador, at i Simsai, ing kalihim na ning probinsia, sinulat lang laban king Jerusalem at peparala de iting sulat king Aring Artaxerxes. Ngana ning sulat: Ibat ya iting sulat kang Rehum, ing gobernador, at kang Simsai, ing kalihim, karing kayabe ra, karing ukum, at karing aliwa pang pamuntuk a tune tau Erec, Babilonia, at Susa ning bansang Elam, kayabe da ring aliwa pang tau a linipat at pepanuknanganan na ning marangal at mayupayang Osnapar karing siudad ning Samaria at karing miyayaliwa na pang sakup ning probinsia dane Albugan ning Ilug ning Eufrates. Iti ya ing sasabian na ning sulat: Kang Aring Artaxerxes Ibat ya iting sulat karing talasuyu yu king dane Albugan ning Ilug ning Eufrates. Buri mi pung abalu yu, Kagalang-galang a Ari, king ding Judiong dinatang keni kekami a ibat karing miyayaliwa yung sakup a kayarian menuknangan la Jerusalem at tatalakad deng pasibayu iting e mayap at rebelding siudad. Pegumpisan da na la pung telakad ding pader ning siudad at e magluat mayari na la. Kagalang-galang a Ari, buri mi pung ausan ing pansin yu, uling nung pasibayu ya pung mitalakad iting siudad at ding pader na, tuknang na la pung mamayad buis ding tau at mina ya panakitan ing kayarian yu. Mangabiayan kami uli na ning pangataid mi kekayu, inya karapatdapat ing pagmalasakitan da kayu uling e mi buring akit ing malapastangan kayu. Iti pu ing sangkan ning pamaniulat mi. Uli na pu nian, mumungkahi mi pu ing pasaliksik yu la ding kasulatan a sinikap da ring makatua yu at abalu yu king manibat na kanita pang minunang panaun rebeldi ya iting siudad at sakit deng buntuk ding ari at ding gobernador. Tutu la pung masakit pamahalan ding memalen na. Inya naman melasak ya iting siudad. Buri mi pung abalu yu, Kagalang-galang a Ari, nung malarin ya iting siudad at antimu rin ding pader na, milako kayu upaya keting probinsia dane Albugan ning Ilug ning Eufrates. Ngana ning pakibat a peparala na ning Ari: Kang Rehum, ing gobernador, kang Simsai, ing kalihim, at karing kayabe rang manuknangan king Samaria at king aliwa nang lugal dane Albugan ning probinsia ning Eufrates: Kukomustan da kayu ngan. Malino yang binasa ra kanaku ing sulat a peparala yu kanaku. Inya minie kung utus ban siasatan iting bage, at meyakit pin king manibat na king kapupurmeruan rebeldi ya ing siudad ning Jerusalem, at sinalangsang ya karing meging ari na. Abalu ku munaman king mika aring mayupaya a sinakup keting siudad at mig-ari king mabilug a probinsia dane Albugan ning Ilug ning Eufrates. At memayad lang miyayaliwang buis ding memalen karela. Inya gawa kayung kautusan ban mituknang ing pangalarin na ning siudad ning Jerusalem kabang ala ku pang aliwang kautusan. Kimut na kayu ngeni mu rin bayu la makagawang nanumang kasiran king kayarian. Inyang abasa re iting sulat ning Aring Artaxerxes kang Rehum, Simsai at ding kayabe ra memalagua lang minta Jerusalem at pinuersa da lang tuknang magobra ding Judio king pamaglarin king siudad. Mituknang ing pamaglarin king Templo ning Ginu karin king Jerusalem. Alang bitasang megobra angga na king kadua nang banuang panga-aring Dario ning Persia. King panaun a ita, ating aduang propeta; ila di Hageo at Zacarias a anak nang Iddo. King lagyu na ning Dios ning Israel sinabi da ing kaburian ning Dios karing Judio a manuknangan king Juda at Jerusalem. Inya i Zerubabel a anak nang Sealtiel, at i Jesua a anak nang Jozadak, penimunan dang pasibayu ing pangatalakad na ning Templo a atyu Jerusalem. Kayabe da la at kasaup deting aduang propeta na ning Dios. Kanita mu rin minta ya Jerusalem i Tatenai, ing gobernador ning probinsia dane Albugan ning Ilug ning Eufrates, i Setar Bozenai at ding kayabe ra at ngarang kinutang, Ninu ing minie paintulut kekayu ban italakad yang pasibayu at arian ing Templong iti? Pekiduang da la naman a lagyu ding sablang lalaking sasaup king pangatalakad na ning Templo. Oneng makalawe ya ing Dios karing manimuna da ring Judio, inya ding tau Persiang pamuntuk e ra la pepatuknangan magobra anggang alang utus a manibat king Aring Dario. Iti ya ing ulat a peparala da ri gobernador Tetanai, Setar Bozenai, at ding kayabe ra king ari: Kang Aring Dario, dasan na kayu pu sana niting sulat king mitmung kapayapan. Buri mi pung abalu yu, Kagalang-galang a Ari, king minta kami king probinsia na ning Juda, king Templo ning mayupayang Dios. Tatalakad da ne pu ngening salukuyan. Mangaragul lang tinabas a batu ding gagamitan da at tabla lang mangakapal ding gagamitan da para king dingding na. E la tutuknang magobra ding tau, inya e magluat mayari ya. Kitang mi pu karing pamuntuk da ring tau karin nung ninu ing minie paintulut ban pagobran ya at arian ing Templo. Pekiduang mi la naman karela ding lagyu da ring manimuna karela ban apabalu mi la kekayu. Oneng ing pakibat da pu anti ya kaniti: Talasuyu na kami ning Dios ning banua at yatu, at tatalakad mi yang pasibayu ing Templo na king sadia nang lugal nung nu ne pepatalakad karing dakal nang banuang milabas ning mayupayang ari ning Israel. Oneng pepamua re ding makatua mi ing Dios ning Banua, inya peintulut na ing mabihag la kang Aring Nebucadenesar ning Babilonia, ing Caldeo a linasak keting Templo, at dela na la ding memalen karin king Babilonia. Makanyan man, king mumuna nang banuang pamaniakup Aring Ciro ning Persia, minie yang metung a utus ban iting Templo ning Dios mitalakad yang pasibayu. At ding sablang gintu at pilak a kasangkapan ning Templo ning Jerusalem a kinua nang Nebucadenesar at dela na king templo na Babilonia sibli na lang Aring Ciro at inintriga king lalaking milagyuan Sesbazar, ing tilduan nang gobernador ning Juda. Sinabi na ning ari king kuanan na la ding kasangkapan at isubli king Templo karin Jerusalem, at italakad yang pasibayu ing Templo ketang sadia nang lugal. Inya minta ya i Sesbazar king Jerusalem at pepagawa na la ding pundasyun na ning Templo ning Dios, at manibat na kanita tatalakad da ne; angga man ngeni e pa meyari. Inya Kagalang-galang a Ari, nung malyari pu sana, papaintun ye ing dokumento king pisisinupan ning kayarian ken king Babilonia ban abalu yu nung tutu o ali ing minie ya ping utus ing Aring Ciro tungkul king pangatalakad nang pasibayu ning Templo ning Dios karin Jerusalem. Kaybat, pabaluan yu kami pu king nanumang pasya yu tungkul kaniting pisasabian. Inya inutus nang Aring Dario ing saliksikan de ing dokumento king pisisinupan ning kayarian ning Babilonia. Karin king siudad ning Ecbatana ning probinsia ning Media karin ya meyakit ing dokumento. Mababasa ing anti kaniti: King mumunang banua ning pamag-ari nang Ciro inutus na king italakad yang pasibayu ing Templo karin king Jerusalem nung nu la miyayain ding ain-a-durulukan. Kailangan ing siam yang pulung talampakan king katas at siam yang pulung talampakan munaman king lualas. Atlu lang hilerang mangaragul a batu ding pader na at metung a hilerang dutung. Bayaran na ning palasyu ing sablang magastus. Isubli la naman king sadia rang lugal king Templo karin Jerusalem ding gintu at pilak a kasangkapan a kinua nang Nebucadenesar at inuli na Babilonia. Kaybat na nita, peparala neng Aring Dario ing pakibat na. Ngana: Kang Tatenai, ing gobernador ning probinsia dane Albugan ning Ilug ning Eufrates, at Setar Bozenai ampon ding kayabe yung pamuntuk. Lumaut kayu king Templo at e yu sasabatan ing pangatalakad nang pasibayu ning Templo. Paburen ye ing gobernador na ning Juda at ding pamuntuk da ring Judio ing italakad deng pasibayu king sadia nang lugal. Subali pa kaniti, utusan da kayung saupan yu la king obra at bayaran ing nanumang gastus da. Pamayad yu la ding buis a metipun king probinsia dane Albugan ning Ilug ning Eufrates ban e mayantala ing pangatalakad nang pasibayu ning Templo. E yu kakalinguan babie aldo-aldo king alang kapilisian karing pari ing nanumang kailangan da antimo ding biserung toro, lalaking tupa, trigu, asin, alak o larung olibo para king ain dang durulukan king Dios ning Banua. Saupan yu la ban makayain lang ain-sakripisyung katanggap-tanggap king Dios ning Banua at ipakipanalangin da ku at ing pamilya ku. Iyutus ku naman king ing ninuman ing e tupad kaniting utus ku, pakua ke ing metung karing trosu ning bale na at karin ya igapus makatalakad. Kaybat, gawan yang ugsianan basura ing bale na. Mananu na sanang ing Dios a memili king Jerusalem a maging lugal na nung nukarin ya misamban ibagsak ne ing ninumang ari o bansa a labag kaniting kautusan at mangangas lasak king Templo karin. Aku, i Dario, ing mumutus. Sukat matupad ganap ing utus ku. Tiparan nang Tatenai, ing gobernador, at Setar Bozenai ampon ding kayabe ra ing sablang inutus na ning ari. Inya sindu da ring Judio at ding pamuntuk da ing pangatalakad ning Templo at mebilis ing obra, antimo ing inula da ri Hageo at Zacarias a anak nang Iddo. Ayari da ing obra agpang king inutus na ning Dios ning Israel at king utus a peparala ding Aring Ciro, Dario, at i Artaxerxes ning Persia. Meyari ya ing Templo king kaduang pulu't atlung aldo ning bulan na ning Adar ning kanam a banua nang pamag-aring Dario. Kaybat, telaga re king mitmung tula ding memalen na ning Israel, ding pari, at ding Levita, at ding sablang mibalik a miyugse. Para king pangatalaga na ning Templo ning Dios miyain lang dinalan a lalaking baka, aduang dalan a lalaking tupa, apat a ralan a biserung tupa, at labing aduang lalaking kambing para ain-a-kapatawaran-king-kasalanan da ring labing aduang tribu na ning Israel. Inayus da lang paka-grupu ding pari at ding Levita tungkul king obrang gampanan da king Templo, agpang king makasulat king Kautusan nang Moises. King kalabing apat nang aldo ning mumunang bulan pigselebran de ring mibalik a Judiong miyugse ing Pamaglagpus. Migpakalinis lang miyabe-abe ding pari at ding Levita; malinis la ngan agpang king aduan na ning Kautusan. Pete da la ring animal para king ain ning Pamaglagpus para karing sablang memalen a mibalik, karing pari, at para karing sarili ra. Miyabe-abe lang mengan ding memalen na ning Israel a mibalik ibat king pangayugse, at ing metung at metung a mekiabe karelang meko na karing paganu at ngeni dinatang ban samba king Ginung Dios ning Israel. At kaybat kilub ding pitung aldo pigselebran deng mitmung tula ing Piesta ning Tinape Alang Lebadura. Tutu lang masaya uling ing Ginu gewa neng maganaka karela ing ari ning Asiria ban saupan na la king pangatalakad nang pasibayu ning Templo ning Dios, ing Dios ning Israel. Kaybat na ning mapilan a panaun, inyang i Artaxerxes ya ing ari ning Persia, ating metung a lalaking milagyuan Ezra; anak neng Seraia a anak nang Azaria. I Azaria anak neng Hilkia at i Hilkia anak neng Sallum. I Sallum naman anak neng Zadok a anak nang Ahitub. I Ahitub naman anak neng Amaria a anak nang Azaria. I Azaria anak neng Meraiot a anak nang Zerahia a anak nang Uzzi a anak nang Buki. I Buki naman anak neng Abisua a anak nang Fineas. I Fineas anak neng Eleazar a anak nang Aaron, ing pekapun da ring pari. Dinatang ya iting i Ezra ibat Babilonia. Talasulat ya at tune biasa king Kautusan nang Moises a binie na ning Ginu, ing Dios ning Israel. Babie na ning ari ing nanumang aduan nang Ezra uling patnubayan ne ning Ginung Dios na. Dinatang ya ibat Babilonia i Ezra kanitang kapitung banua nang panga-aring Artaxerxes. Kayabe na lang dinatang ding mapilan a Israelita, ding pari, at Levita, at ding talapagkanta ning Templo, at ding guardia karing pasbul dalan ning Templo, at ding kasaup king Templo. Meko la Babilonia kanitang mumunang aldo ning mumunang bulan, at king saup ning Dios miras la Jerusalem king mumuna nang aldo ning kalimang bulan, king kapitung banua nang panga-aring Artaxerxes. Telaga nang Ezra ing mabilug nang pangatau king pamagaral king Kautusan ning Ginu, king tuparan ya iti at ituru karing Israelita. Iti ya ing kopia king sulat a binie nang Aring Artaxerxes kang Ezra a pari, ing talasulat, at ing biasa karing Kautusan ning Dios a binie na king Israel: Ibat ya iting sulat king Aring Artaxerxes, ing ari da ring ari, at miparala ya kang Ezra, ing pari, ing talasulat at biasa king Kautusan ning Dios ning Banua. Iyutus ku king malyari yang tuki keka king Jerusalem ing ninumang bisa karing Israelita o pari o Levita ning kakung kayarian. Aku at ding pitu kung tagapayu tutubud da ka ban lawan ing kabilian na ning Juda at ning Jerusalem agpang king Kautusan ning Dios mu a mipaniwala keka. Idala mu la ding pilak at gintu a babie mi king Dios ning Israel king Templo nang tuknangan a atyu Jerusalem. Idala mu munaman karin ing sablang pilak at gintu a akit mu king mabilug nang probinsia ning Babilonia, at ing kusang lub a ain da ring Israelita at pari a matula rang babie para king Templo ning karelang Dios karin king Jerusalem. King mitmung kaingatan gamitan mu la deting salapi king pamanialing biserung toro, lalaking tupa, biserung tupa, binutil ampon alak at kaybat iyain mu la king altar na ning Templo ning kekang Dios karin Jerusalem. Malyari mu lang gamitan ding mitagan a pilak at gintu para king nanumang isipan mung mayap, at ding kabalen mu, agpang king kaburian ning kekayung Dios. Idala mu la naman king Templo ning kekayung Dios ding kasangkapan a miyabie kekayu para gamitan karing kasuyuan king Templo. At nung atin pang aliwang kailangan ning Templo ning Dios, malyari mung kuanan king talaingat-bandi na ning ari. Karing talaingat-bandi na ning probinsia dane Albugan ning Ilug ning Eufrates, iyutus ku king ibie ra king malaguang panaun ing sablang aduan nang Ezra, ing pari, ing talasulat, at ing biasa king Kautusan ning Dios ning Banua. Dinan yeng anggang pitung libu at limang dalan a librang pilak, limang dalan a takal a trigu, limang dalan at limang pulung galun a alak, limang dalan at limang pulung galun a larung olibo, at asin anggang bisa ya. Pamintuan yu king mitmung kataimtiman ing sablang iyutus na ning Dios ning Banua ban e ya mimua kanaku at karing anak kung lalaki. Buri ku namang ipabalu kekayu king bawal ing singil nanumang buis karing pari, karing Levita, karing talapagkanta, karing guardia karing pasbul dalan, at karing kasaup king Templo o king ninumang magobra king Templo ning Dios. At ika, Ezra, anti na ning dininan na kang kabiasnan ning kekang Dios, tuldu kang ukum a mamahala at matul karing sablang taung manuknangan king probinsia dane Albugan ning Ilug ning Eufrates. Sukat lang biasa deting ukum a mapili king Kautusan ning Dios, at ituru mu la detang e biasa. Ing ninumang e mamintu king utus ning kekang Dios at king utus ning ari agad ipatupad ing parusa, maging kamatayan o kaya iyugse ya king aliwang lugal o kuanan a pibandian o isukul. Nganang mekibat Ezra, Purian ya ing Ginu, ing Dios da ring makatua tamu, uling gewa neng maganaka ing ari ban gawan neng masanting ing Templo ning Ginu karin king Jerusalem. Sinaupan na ku ning Ginung kakung Dios ban maging malapit ya lub kanaku ing ari, at ding tagapayu na ampon ding aliwa na pang pamuntuk. Mesikan ku lub king uli na at ikua ku lang atipun ampon apanimunan mibalik ding pamuntuk da ring pamilya nang Israel. Iti ya ing listahan ding pamuntuk da ring pamilya a miyugse king Babilonia at mibalik Jerusalem kayabe nang Ezra inyang i Artaxerxes ya ing ari: i Gersom, king pamilya nang Fineas; i Daniel, king pamilya nang Itamar; i Hatus a anak nang Sekania, king pamilya nang David; i Zacarias, king pamilya nang Paros at ding dinalan limang pulung lalaking kayabe na; i Elieoenai a anak nang Zerahia, king pamilya nang Pahat Moab, at ding aduang dalan a lalaking kayabe na; i Secania a anak nang Jahaziel, king pamilya nang Zatu, at ding atlung dalan a lalaking kayabe na; i Ebed a anak nang Jonatan, king pamilya nang Adin, at ding limang pulung lalaking kayabe na; i Jesaia a anak nang Atalia, king pamilya nang Elam, at ding pitung pulung lalaking kayabe na; i Zebadia a anak nang Mikael, king pamilya nang Sefatia, at ding walung pulung lalaking kayabe na; i Obadias a anak nang Jehiel, king pamilya nang Joab, at ding aduang dalan at labing walung lalaking kayabe na; i Selomit a anak nang Josifia, king pamilya nang Bani, at ding dinalan at anam apulung lalaking kayabe na; i Zacarias a anak nang Bebai, king pamilya nang Bebai, at ding aduang pulu't walung lalaking kayabe na; i Joanan a anak nang Hakatan, king pamilya nang Azgad, at ding dinalan at apulung lalaking kayabe na; i Elifelet, Jeuel, at Semaia, king pamilya nang Adonikam, at ding anam apulung lalaking kayabe ra a tauling mekapagbalik; i Utai at i Zacur, king pamilya nang Bigvai, at ding pitung pulung lalaking kayabe ra. Tinipun ku lang makapamisan lele ning ilug a mamagus papunta king balen ning Ahava at migkampu kami karin kilub ding atlung aldo. Kabang pagumasdan ku la ding tau at ding pari, apansinan ku king ala metung mang Levita karela. Inya pepayaus ku la di Eliezer, Ariel, Semaia, Elnatan, Jarib, Elnatan, Natan, Zacarias, at i Mesullam. Pepayaus ku la naman di Joiarib at Elnatan, ding lalaking talaturu. Tiburan ku la ngan kang Iddo, ing pamuntuk na ning lugal a ausan dang Casifia, ban pakisabi ra kang Iddo at karing kasaup nang magobra king parala yang taung akayabe ming sumuyu king Templo ning kekaming Dios. At king saup ning malugud a Dios, peparala re kekami i Serebia; tau yang mayagyu at Levita yang ibat king pamilya nang Mahli. Kayabe na lang dinatang ding labing walung anak nang lalaki at ding kapatad nang lalaki. Peparala ria munaman i Hasabia at i Jesaia na ning pamilya nang Merari a kayabe da ring aduang pulung kamaganak da. E la kayabe kareti ding dinatang a aduang dalan at aduang pulung talapagobra ning Templo, ding lahi da ring taung kelilua nang Aring David at ding pamuntuk na ban sumaup karing Levita. Makalista la ngan a lagyu. Karin king lele ning Ilug ning Ahava inutus ku ing mag-ayunu ke ngan at magpakumbaba arapan na ning kekaming Dios, at aduan ing panimunan na kami king pamaglakbe at pagdipensa na kami ampon ding anak mi at ing sablang pibandian mi. Marine na kung lumapit king ari ban maniawad sundalus a pakakabayu ban lumaban karing kalaban kabang maglakbe kami, uling sinabi ku king bendisyunan na la ning Dios detang manalig, oneng mimua ya karetang tatanggi king Dios. Inya mig-ayunu ke ngan at menalangin kami king Dios king ingatan na ke sana. Pekibatan na ing kekaming panalangin. Memili kung labing aduang pari karing pikabaluan karela; ila di Serebia, Hasabia, at ding apulu karing kayabe ra. Tinimbang ku king akakit da ing pilak at gintu at ding kasangkapan a peparala na ning ari at ding tagapayu na at ding pamuntuk na, at itang binie da ring Israelita para king Templo. Binie ku ngan iti karing pari. Titimbang aduang pulu't limang tonelada ing pilak, dinalan limang pulung libra ing timbang da ring pilak a kasangkapan, at pitung libu at limang dalan a libra ing gintu; aduang dalan at pitung pulung onsa ing timbang da ring aduang pulung gintung silyo, aduang mapinung tangsung silyo a kasing alaga da ring gintung silyo. Ngaku karela, Mitalaga kayu king Ginu, ing Dios da ring makatua yu, at antimu rin ding kasangkapan a pilak at gintu a miparala para king Ginu bilang kusang lub a ain. Ingatan yu lang masalese angga king miras kayu king Templo. Timbangan yu la karing kuartu da ring pari at kaybat intriga yu la karing pamuntuk da ring pari at Levita at karing manimuna karing memalen na ning Israel king Jerusalem. Inya ding pari at ding Levita tinggap da la ring mi-intrigang pilak, gintu, at ding kasangkapan. Kaybat dela da la king Templo na ning Dios karin king Jerusalem. Meko kami king ilug ning Ahava kanitang kalabing aduang aldo ning mumunang bulan ban munta kami king Jerusalem. Pitnubayan na kami ning kekaming Dios at linigtas karing kalaban at karing taung bisang manambang kekami king dalan. Miras kami Jerusalem at migpaynawa kami karin kilub ding atlung aldo. King kapat a aldo minta kami king Templo; tinimbang mi karin ing pilak at gintu at ding kasangkapan, at kaybat inintriga mi la kang Meremot, ing paring anak nang Uria. Kayabe na la di Eleazar a anak nang Fineas at ding adua pang Levita, i Jozabad a anak nang Jesua, at i Noadia a anak nang Binui. Mebilang at metimbang ing sablang inintriga mi. Kaybat milista. Migdala no mang ain-a-durulukan para king Dios ning Israel ding sablang mibalik a taung miyugse. Miyain lang labing aduang biserung toro para king Israel, siam apulu't siam a lalaking tupa, pitung pulu't pitung biserung tupa. Miyain la namang labing aduang lalaking kambing bilang ain-kapamayaran-king-kasalanan. Dilukan da la ngan deting animal bilang ain king Ginu. Binie ria naman ing dokumento ning utus ning ari karing embahador ning ari at karing gobernador at ding pamuntuk na ning probinsia dane Albugan ning Ilug ning Eufrates, at sinaup la karing Israelita at king Templo ning Dios. Kalabas da reting bage milyari, lepitan da ku ring mapilan karing pamuntuk da ring memalen na ning Israel at ngara kanaku, Ding memalen na ning Israel, ding pari, at ding Levita menugali lang makasumaming anti ding Cananeo, Hiteo, Perezeo, Jebuseo, Ammoneo, Moabita, Ehipto, at Amoreo. Mekiasawa la at pati na ding anak dang lalaki kareting taung deti. Inya misamutan yang aliwang lahi ing balen na ning Dios. Ding menimuna kaniting kataksilan ila kabud ding pamuntuk at talapamahala. Inyang dimdam ku iti ginabak ku ing imalan a susulud ku, ginut ku ing buak ku at ing balbas ku, at linukluk mitmung lungkut. Lepitan da ku at pepadurutnan ding sablang mitakutan king Amanu na ning Dios, uli na niting kataksilan da ring mibalik a miyugse. Menatili kung makalukluk mitmung lungkut angga king miras ing oras ning pamiyain ain para king gatpanapun. Inyang oras ning pamiyain ain, tinalakad ku ketang lugal nung nu ku migmalun; gabak-gabak ku imalan at balabal. Kaybat siniklaud ku at tinas ding gamat ku ban manalangin king Ginung kanakung Dios. Ngaku, O Dios ku, e ku makayatna keka uling marine ku, uli da ring kekaming dakal a kasalanan at susukdul la angga banua. Manibat na king kapanaunan da ring makatua mi angga na ngeni menatili kami king maragul a pamikasala. Uli da ring kekaming kasalanan, mipailalam kami karing gamat ding ari da ring paganu, ikami, ding ari mi, at ding pari mi. Pete da kami, kinua pibandian, binihag, at mibili king alang kalupang kamarinayan. Oneng king sinaguling panaun, O Ginung kekaming Dios, meging maganaka ka at peintulut mu ing makatakas la king pangabihag ding mapilan kekami at ngeni manuknangan payapa keting banal ming lugal. Dininan mu kaming pamikatagun ban milako king panga-ipus. Ipus kami, oneng ika, O Dios, e mu ke peinggulutan king kekaming panga-ipus. Pepakit mu ing lugud mung e kukupas king kapamilatan da ring ari ning Persia, at peintulutan da kaming italakad yang pasibayu ing kekang Templo, larinan ding pader na, at manuknangan payapa king Juda at Jerusalem. Oneng ngeni, O Dios, nanu ing malyari ming asabi? Ala, uling lebagan mi no naman ding kekang kautusan a binie mu kekami king kapamilatan da ring talasuyu mung propeta. Ngara deti kekami, Ing gabun a kekayung pupuntalan ban bandian lugal yang e malinis, uling e mayap at makasumami ing dapat da ring taung manuknangan karin. Inya e yu la paintulutan makapakiasawa ding anak yu karing anak da. E kayu gagawang kasunduan karela ni makiabiayan man karela. King anti kaniting paralan kayu sikan, mangabiayan labis-labis, at apamana ing gabun karing anak yu king kapilan pa man. Kaybat mi lang pipulan ding depat ming kasalanan at dewakan, balu mi, O Dios, king mayan mu ing parusang pepagpa mu kekami, at peintulut mu ing ating mitagan kekami. Ngeni lebagan mi no naman ding kekang kautusan at mekiasawa kami kareting taung makasumami dapat. E ka wari mimua kekami at pamaten mu kami ban ala nang mitagan kekame? O Ginung Dios ning Israel, makatuliran ka; peintulut mu ing mitagan kami. Tatanggapan mi king mikasala kami keka; ala keng matulid talakad arapan mu. Manangis ya i Ezra at mangumpisal kabang makaruku yang manalangin king arap ning Templo ning Dios, uli na ning pamikasalang merapat. Lepitan de ring dakal a lalaki, babai, at anak; manangis la namang kapait-paitan. Nganang Secania, ing anak nang Jehiel ning pamilya nang Elam, kang Ezra, Sinira mi ing tiwala na ning kekatamung Dios at mekiasawa kami karing babaing e mi kalahi keting lugal a iti. Makanyan man, atin ya pa mu ring kapanayan ing Israel. Gawan mi ngeni ing taimtim a pangaku king kekatamung Dios king kawanian la deting ayasawa ming babaing e tamu kalahi at ding ayanak mi karela. Daptan mi iti, nung iti ing mamayapan mu at ding aliwa pang makitakut king utus ning kekatamung Dios. Talakad na ka; katungkulan mu ing gawa kang lakbang at atyu kami kagulutan mu. E mu painan ing lub mi; kimut na ka! Tinalakad ya i Ezra at pepapangakuanan na lang taimtim ding manimuna da ring pari, ding Levita, at ding memalen king daptan da itang binie nang munikalang Secania. Kaybat meko ya king arap ning Templo, at minta ya king kuartu nang Johanan a anak nang Eliasib, at karin na pepalabasan ing bengi. E ya bitasang mengan at minum uling tutu yang malungkut uli na ning kataksilan a depat da ring taung miyugse a mibalik. Miparala ya ing metung a kapabaluan king mabilug a Jerusalem at Juda king mitipun-tipun la king Jerusalem ding sablang taung miyugse a mibalik. Iti utus da ring pamuntuk at makatua da ring Israelita. Ing e datang kilub ding atlung aldo, mayakua ing pibandian na at mitiwalag ya king katipunan da ring taung mibalik a miyugse. Inyang miras na ing katlung aldo, mitipun la Jerusalem ding sablang lalaki na ning Juda at Benjamin. Kaduang pulung aldo na kanita ning kasiam a bulan. Mitipun la ngan at linukluk arap ning patyu ning Templo ning Dios. Mumuran masikan kanita at gagalgal la uli na ning panaun at ning ulaga ning pisasabian. Tinalakad ya i Ezra, ing pari, at nganang sinabi karela, Mikasala kayu at mekiasawa karing babaing e tamu kalahi. Inya meragul ing kasalanan na ning Israel. Ngeni ipagtapat yu king Ginu, ing Dios da ring kekayung makatua, ing depat yung pamikasala at daptan ing kaburian na. Kawani kayu karing tau na niting bansa at kawanian yu la munaman ding asawa yung e yu kalahi. King masikan a siwala nganang mekibat ning mabilug a katipunan, Daptan mi ing nanumang kekang sabian. Oneng tutu keng dakal at mumuran pang masikan. E ke makapaglambat keti king lual. Mabayat iting pisasabian at e malyaring malutas iti kilub ning metung o aduang aldo, uling dakal la kekami ding mikasala keting bage. Ding pamuntuk mi ila na ding malakuan at ipanibala mi na karela iting pisasabian. Kaybat detang ating asawang e ra kalahi ila nang datang keting siudad king mituldung aldo a kayabe da ring pamuntuk at ukum. Iti ing daptan tamu ban e mibagsak kekatamu ing mabagsik nang mua ning Dios. Mebisa la ngan, oneng tinutul ya i Jonatan, ing anak nang Asahel at apu nang Tikva. Migpanig ya kang Jonatan i Mesullam at i Sabetai a Levita. Tinggap de ring taung miyugse a migbalik ing pikayari; inya i Ezra, ing pari, pinili na la ding pamuntuk da ring pamilya at linista da la lagyu. King mumunang aldo na ning kapulung bulan kanita ra pegumpisan siniasat ing pisasabian, at king mumunang aldo na ning mumunang bulan ayari da lang siniasat ding sablang lalaking mekiasawang e ra kalahi. Iti ya ing listahan da ring lalaking mekiasawa karing e ra kalahi: King grupu da ring pari: i Maaseia, Eliezer, Jarib, at i Gedalias. Pamilya na lang Jesua at ding kapatad na, at i tata ra ya i Jeozadak. Pengaku ra king kawanian da la ring karelang asawa at miyain lang metung a lalaking tupa bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan da. King pamilya nang Immer: i Hanani at i Zebadia; king pamilya nang Harim: i Maaseia, Elias, Semaia, Jehiel, at i Uzzia; king pamilya nang Pasur: i Elioenai, Maaseia, Ismael, Netanel, Jozabad, at i Elasa; karing Levita: i Jozabad, Simei, Kelaia (o Kelita), Petahia, Juda, at i Eliezer; karing talapagkanta ning Templo: i Eliasib. Karing guardia karing pasbul dalan ning Templo: i Sallum, Telem, at i Uri; karing memalen na ning Israel: king pamilya nang Paros: i Ramia, Izzia, Malkija, Mijamin, Eleazar, Malkija, at i Benaia; king pamilya nang Elam: i Matania, Zacarias, Jehiel, Abdi, Jeremot, at i Elias; king pamilya nang Zatu: Elioenai, Eliasib, Matania, Jeremot, Zabad, at i Aziza; king pamilya nang Bebai: i Jeohanan, Hanania, Zabbai, at i Atlai; king pamilya nang Bani: i Mesullam, Malluk, Adaia, Jasub, Seal, at i Jeremot; king pamilya nang Pahat Moab: i Adna, Kelal, Benaia, Maaseia, Matania, Bezalel, Binui, at i Manase; king pamilya nang Harim: i Eliezer, Issija, Malkija, Semaia, Simeon, Benjamin, Malluk, at i Semaria; king pamilya nang Hasum: i Matenai, Matata, Elifelet, Jeremai, Manase, at i Simei; king pamilya nang Bani: i Maadai, Amram, Uel, Benaia, Bedeia, Keluhi, Vania, Meremot, Eliasib, Matania, Matenai, at i Jaasu; king pamilya nang Binui: i Simei, Selemia, Natan, Adaia, Maknadebai, Sasai, Sarai, Azarel, Selemia, Semaria, Sallum, Amaria, at i Jose; king pamilya nang Nebo: i Jeiel, Matitia, Zabad, Zebina, Jadai, Joel, at i Benaia. Ila ngan deti ring lalaking ating asawang e ra kalahi. Kewanian da la at pepalakuan da la pati na ding ayanak da karela. Iti ya ing istoria na ning depat nang Nehemias, ing anak nang Hacalia. Bulan ne ning Kislev kanita at adua neng pulung banuang ari king Persia i Artaxerxes. Aku, i Nehemias, atyu ku kanita king Susa, ing sentrung siudad. Dinatang ya i Hanani, ing metung karing kapatad kung lalaki, kayabe ne ing metung a grupu ding lalaking ibat Juda. Kitnan ku la tungkul king kabilian na ning Jerusalem at antimu rin ding kalupang Judiong miyugse a mekabalik ibat Babilonia. Ngarang mekibat kanaku, Makalunus ing kabilian da ring miligtas a mekapagbalik Jerusalem, ing lugal nung nu la mibait. Manga-insultu la karing paganu a manuknangan karin. Lasak-lasak ya pa mu rin ing pader at ding pasbul dalan ning siudad manibat na kanitang mesilab la. Linukluk ku at kiniak inyang dimdam ku iti. Melungkut ku at e ku mengan kilub ding mapilan a aldo. Menalangin ku king Dios. Ngaku, O Ginung Dios ning Banua, mayupaya ka at gagalgal kami king kekang arapan. Tutuparan mu ing kekang pangaku karetang malugud keka at tutupad karing utus mu. Lawan mu ku at pakiramdaman ing panalangin ku aldo at bengi para karing talasuyu mung Israelita. Wa, aku at ding makatua ku mikasala kami keka. E mayap ing depat mi keka; e kami memintu karing utus mu at tuntunan a binie mu king kapamilatan nang Moises a talasuyu mu. Ganakan mu ing sinabi mu king talasuyu mung i Moises. Ngamu, Nung e kayu maging tapat kanaku, ikalat da kayu karing miyayaliwang bansa. Nung mibalik kayu kanaku at tupad karing utus ku, tipunan da kayu nu kayu man miyugse at ibalik da kayu ketang lugal a pinili ku nung nu yu ku samban. Ila ding kekang talasuyu at ding sarili mung memalen. Ila ding linigtas mu king kapamilatan na ning kekang upaya at sikanan. O Ginu, pakiramdaman mu sana ing panalangin ku at ing panalangin da ring aliwang talasuyu mu a bisang munie parangal keka. Papagtagumpen mu sana ngeni ing lakad ku at malunus ya sa kanaku ing ari. Kanitang panaun a ita aku ing talaingat king kopa nang alak ning ari. Bulan na kanita ning Nisan at kaduang pulung banua na ning pamag-ari nang Artaxerxes. Mamangan ya ing ari at inyang idala ku ing alak apansinan na king kanita ku pa malungkut. Inya nganang kinutang, Nehemias, obat lupa kang malungkut? Keng lawe ku e na ka man masakit; siguru atin kang problema ne? Mikarugan ku salu at ngakung mekibat, Kagalang-galang a Ari, kumaba pu sana ing bie yu! Malungkut ku pu uling lasak-lasak ya ing siudad nung nu la mikutkut ding makatua ku at silab la ding pasbul nang dalan. Ngana ning ari, Atin kang buring aduan kanako? Menalangin ku king Dios ning Banua, at kaybat ngaku king ari, Kagalang-galang a Ari, nung e kayu mimua kanaku paintulutan yu ku sanang muli king Juda, ing siudad nung nu la mikutkut ding makatua ku, ban alarin keng pasibayu ing siudad. Mebisa ya ing ari (kasiping neng mamangan kanita ing reyna na). Kitang na nung nu anti kaluat ing ala ku at nung kapilan ku mibalik. Sinabi ku nung nu anti kaluat at nung kapilan ku mibalik. Inawad ku king ari ing igawa na ku sanang sulat para karing gobernador na ning probinsia dane Albugan ning Ilug ning Eufrates ban paintulutan da kung lumabas angga king miras ku Juda. Inawad ku naman king igawa na kung sulat para kang Asaf, ing talaingat king kagubatan ning ari, ban dinan na kung dutung a gamitan para karing pasbul na ning kutang bantayan ning Templo, para karing pader ning siudad, at para king bale a pituknangan ku. Binie na ngan ning ari ing sablang inawad ku, uling mamantabe ya kanaku ing Dios. Pepatukian na la kanaku ning ari ding mapilan a opisyal at sundalung pakakabayu ban akayabe ku king pamaglakbe king probinsia dane Albugan ning Ilug ning Eufrates. Inyang miras na ku, binie ku la ding sulat ning ari para karing gobernador. Oneng inyang abalitan na iting Sanbalat ning Bet Horon at i Tobia, ing pamuntuk king probinsia ning Ammon, e la matula uling ating dinatang para king kapakanan da ring memalen na ning Israel. Miras ku Jerusalem at menatili ku karin kilub ning atlung aldo. Ala kung belitanan tungkul king obrang parapat na kanaku Jerusalem ning kakung Dios. King kapitangan ning bengi, mibangun ku at linual king siudad a kayabe ding mapilan a kapanalig. Metung yang animal ing dela mi, ing asno a seken ku. Malalam ya pa ing bengi inyang meko ku king siudad. Dinalan kami king Pasbul dalan ning Kapatagan dane albugan, at kaybat minta ku dane mauli ning Sibul ning Dragon angga na king Pasbul dalan ning Basurahan. Linawe ku lang masalese ding melasak nang pader ning Jerusalem at ding pasbul dalan a mesilab. Kaybat minta ku king Pasbul dalan ning Sibul at king Talaga ning Ari. Alang dalan ban makalabas ya ing asnong sasaken ku. Inya king kapitangan ning bengi minta ku king Kapatagan ning Kidron at siniasat ke ing pader, at mibalik ku ketang delanan ku king Pasbul dalan ning Kapatagan. Ala lang kabaluan ding opisyal nung nukarin ku minta at nung nanu ing depatan ku. Ala ku pa munamang belitanan karing kalupa kung Judio, ding pari, ding manimuna, ding pamuntuk o ninuman karing kayabe kaniting obra. Kaybat ngakung sinabi karela, Akakit yu ing problemang liban tamo? Lasak-lasak ya ing Templo at silab la ding pasbul nang dalan. Tara, larinan ta la ding pader na ning siudad ban milako ta na king kamarinayan. Sinabi ku naman karela nung makananu na kung pitnubayan at sinaupan ning Dios, at itang sinabi na kanaku ning ari. Ngarang mekibat, Tara na at magobra ta na. At pegumpisan da na ing obra. Oneng pisunu-sunu da kami inyang abalitan da ri Sanbalat, Tobia, at ing metung a tau Arabia a mayayaus Gesem ing obrang pegumpisan mi. Ngara, Nanu ing kekong daraptan? Mag-rebeldi kayung laban king ari? Ngakung mekibat, Papagtagumpen na kami ning Dios ning Banua. Talasuyu na kami at italakad mi yang pasibayu ing Templo. Oneng, ikayu, ala kayung dake o katuliran o nanuman keting siudad a iti. I Eliasib, ing pari a matas dili katungkulan, at ding kalupa nang pari pegumpisan deng pegobran miyabe-abe ing Pasbul dalan ding Tupa. Kebit da la ring pasbul at kaybat telaga re. Telaga re ing pader angga na king miras ya king Tore ding Dinalan at ing Tore nang Hananel....pegumpisan deng pegobran miyabe-abe...(3:1) Pegobran da ne man ding lalaki na ning Jerico ing tutuking dake, at i Zacur a anak nang Imri, ya ing misundu king katuking dake. Pegobran da ne man ding pamilya nang Hasenaa ing Pasbul dalan ding Asan. Kebit da la ring amba at ding pasbul king pagkabilian da, at kaybat ding bisagra na at ding kabat karing pasbul. I Meremot, ing anak nang Uria at apu nang Hakoz, ya ing megobra king katuking dake. I Mesullam, ing anak nang Berekias at apu nang Mesezabel, ya ing sinalising megobra king katuking dake. I Zadok, ing anak nang Baana, ya naman ing megobra king katuking dake. Ding sinalising megobra king katuking dake ila ding lalaki na ning Tekoa, oneng tinanggi lang mamintu ding pikabaluan a lalaki na ning balen karing kapatas a mangasiwa king obra. I Joiada, ing anak nang Pasea, at i Mesullam a anak nang Besodia, ila ding mitalakad pasibayu king Pasbul dalan nang Jesana. Kebit da la ring amba at ding pasbul king pagkabilian da, at kaybat ding bisagra na at kabat karing pasbul. Ding sinalising megobra ila di Melatia ning Gibeon, Jadon ning Meronot, at ding lalaki ning Gibeon at Mizpa. Inari da itang obra angga king tuknangan na ning gobernador ning probinsia dane Albugan ning Ilug ning Eufrates. I Uziel, ing anak nang Haraia, ya ing sinalising megobra. Plateru yang gintu i Uziel. Selisian neng Hanania, ing gagawang pabanglu. Angga ya ketang Malualas a Pader ing pegobran na. Ing sinalising megobra ya i Refaia, ing anak nang Hur. I Refaia ya ing pamuntuk na ning kapitna nang dake ning Jerusalem. Ing sinalising megobra ya i Jedaia, ing anak nang Harumaf. Malapit ya king bale na ing pegobran na. Selisian neng Hatus, ing anak nang Hasabneia. Ding sinalising megobra ila di Malkija, ing anak nang Harim, at i Hasub, ing anak nang Pahat Moab. Pegobran dia naman ing Tore ding Ornu. I Sallum, ing anak nang Halloes, ya ing sinalising megobra. Kayabe na lang megobra ding anak nang babai. Ya ing pamuntuk na ning kapitna nang dake ning Jerusalem. Ding miglarin king Pasbul dalan ning Kapatagan ya i Hanun at ding memalen na ning Zanoa. Kebit da la ring pasbul king pagkabilian da, ding bisagra at ding kabat karing pasbul. Linarin dia naman itang pader a ating sukad libu limang dalan a talampakan a mamabut angga king Pasbul dalan ning Basurahan. Ing miglarin king Pasbul dalan ning Basurahan ya i Malkija, ing anak nang Rekab. Kebit na la ding pasbul king pagkabilian da, ding bisagra at ding kabat karing pasbul. I Malkija ya ing pamuntuk ning Bet Hakerem. Ing miglarin king Pasbul dalan ning Sibul ya i Sallum, ing anak nang Colhoze. Dininan neng bubung ing pasbul dalan, kebit na la ding pasbul, ding bisagra at kabat karing pasbul. I Sallum ya ing pamuntuk na ning Mizpa. Pegobran nia naman itang pader lele ning Talaga nang Sela at ning hardin ning ari angga karetang balitang pababa king Siudad nang David. Ing sinalising megobra ya i Nehemias, ing anak nang Azbuk. Ya ing pamuntuk na ning kapitna ning Betzur. Angga ya king pantiun nang David ing pegobran na at ning talaga, at king tuknangan da ring sundalus. Ding sinalising megobra ban malarin ya ing pader ila ding Levita. Ila deti: i Rehum, ing anak nang Bani, pegobran ne itang tutuk na. Kaybat na, i Hasabia, ing pamuntuk na ning kapitna ning Keila. Megobra ya king lagyu ning distritu na. Ing sinalisi kang Hasabia ya i Bavai, ing anak nang Henadad. Ya ing pamuntuk na ning kapitna ning Keila. Ing katuki na ya i Ezer, ing anak nang Jesua. Ya ing pamuntuk ning Mizpa. Ing pegobran na ya ing arap ning pisisinupan sandata at angga na ketang nung nu ya liliku ing pader. Ing sinalising megobrang mitmung sipagan ya i Baruk, ing anak nang Zabbai. Minabut ya ing pegobran na king pasbul dalan ning bale na ning Pekapun ding Paring i Eliasib. Kaybat na, ing sinalising megobra ya i Meremot, ing anak nang Uria at apu nang Hakoz. Minabut king angganan na ning bale nang Eliasib ing pegobran na. Ding sinalising paring megobra king miyayaliwang dake ning Jerusalem ila deti: i Benjamin at i Hasub, megobra la ketang dake angga king tulid dang bale; i Azaria, ing anak nang Maaseia at apu nang Ananias, pegobran ne itang dake tulid nang bale; i Binui, ing anak nang Henadad, pegobran ne itang dake manibat king bale nang Azaria angga ketang suluk na ning pader; i Palal, ing anak nang Uzai, pegobran ne itang dake magumpisa ketang suluk ning pader at tulid ning tore ning palasyu lele na ning patyu ning mag-guardia; i Pedaia, ing anak nang Paros, pegobran ne itang dake tulid ning Pasbul dalan ning Danum king dane aslagan at ing toreng bantayan ning Templo. Malapit ya iti king siudad ning Ofel, ing lugal nung nu la manuknangan ding abe-kasaup magobra king Templo. Ding sinalising megobra ila ding lalaki na ning Tekoa. Iti ya ing kadua rang pamagobra, at ing pegobran da ya ing sumangid na ning maragul a bantayan ning Templo angga king pader lele ning Ofel. Pegobran de ring metung a grupu ding pari itang dake papunta dane norti, nung ibat ka king Pasbul dalan Kabayu. Pegobran ne ning metung at metung karela itang dake tulid ning bale na. I Zadok, ing anak nang Immer, pegobran ne itang dake tulid ning bale na. I Semaia, ing anak nang Secania, ya ing sinalising megobra. Ya ing guardia king Pasbul dalan Aslagan. Ing sinalising megobra ya i Hanania, ing anak nang Selemia; at i Hanun, ing kanam nang anak Zalaf. Iti ya ing kadua rang besis pamagobra. I Mesullam, ing anak nang Berekias, ya ing sinalising megobra. Pegobran ne itang dake tulid nang bale. Ing sinalising megobra ya i Malkija; metung yang platerung gintu. Minabut ing pegobran na king bale da ring abe-kasaup king Templo at ding negosianti. Iting dake ning lugal atyu tulid ning Pasbul dalan ning Mifkad papunta king Templo, malapit king silid babo ning suluk ning pader. Ing tauling dake pegobran da ya itang pilatan ning silid babo ning suluk ning pader at ning Pasbul dalan ding Tupa. Ding megobra kaniti ila ding platerung gintu at ding negosianti. Mibua ing mua nang Sanbalat inyang abalitan nang tatalakad mi yang pasibayu, ikeng Judio, ing pader na ning Jerusalem. E mu ita, pituyatuya na ke pa. Nganang sinabi king arapan da ring kayabe na at ding Samaritanung sundalus, Nanu ing daraptan da reng alang akarapat a Judiong den? Abalik da pa kaya ing sadiang bage? Magsakripisyu la? Ayari da kaya ing obra kilub ning patingapun? Abawi da la pa kaya ding batung mitambunan at mesilab? Makatalakad ya siping nang Sanbalat i Tobia, ing Ammonita, at nganang tinuglung, Nanung klasing pader ing tatalakad da? Dumalan ya mu ing asung-gubat mibagsak ya! Inya menalangin ku. Ngaku, Pakiramdaman mu, O kekaming Dios, ing pamaninsultu a sasabian da kekami. Paburen mung magbalandra karela ing pamaninsultu da. Paburen mung masamsam ing sabla rang pibandian at mabihag la ampon midala king dayuan a bansa. E mu la sana patawaran at e mu kakalinguan ing karelang kasalanan, uling inalipusta da kami king gagawan mi. Inya tiglus mi ing pamitalakad pasibayu king pader, at e miglambat ayari mi ya ing kapitna ning katas na uling makasadia la ngang magobra ding tau. Mimua yang e mu nanu i Sanbalat, i Tobia, ding tau Arabia, Ammon, at Asdod inyang abalitan dang alang tuknang ing pamagobra mi karing pader na ning Jerusalem at halus mikakit na la ding pilatan da ring pader. Inya pikayari da ing miyabe-abe lang lumusub Jerusalem at gawang kaguluan karin. Oneng menalangin kami king kekaming Dios at mibili kaming lalaking mag-guardia aldo't bengi. Atin lang kakanta ding memalen na ning Juda. Ngana ning kanta ra: Mangaina kami king bayat ning kekeng pupusanan; ding batu ning pader a melaso kailangan mi lang ilako. Malyari mi ya kayang italakad pasibayu ing pader? Bala da ring kalaban mi king e mi la akakit o e mi balu ing balak dang salake kekami angga king apate da kami at mituknang ing obra. Oneng oras-oras babalita da kekami ding Judiong kasalamuha ra ing tangka da reting kalaban laban kekami. Inya dininan ku lang espada, tandus, at pana ampon paslu. Kaybat, pinuestu ku la, agpang king pamilyang penibatan da, kagulutan ning pader a e pa meyari. Apansinan ku king magugulu la isip ding tau, inya ngakung sinabi karela at karing karelang manimuna ampon pamuntuk, E kayu sukat mitatakutan karing kalaban tamu. E tamu sana kakalinguan king ing Ginu tamu maragul ya at mayupaya. Makilaban tamu para karing kabalen tamu, para karing anak tamu, asawa, at pibalebale. Abalitan da ring kalaban mi ing balu mi na pala ing tangka ra, at api-isip-isip da king ing Dios ya ing sinabat kaniti. Inya tiglus mi ing pamagobra king pader. Manibat na kanita, magobra la ding kapitna karing tauan ku at ding kapitna naman mag-guardia la. Pakasulud lang baluti, atin lang tandus, kalasag, pana ampon paslu. At binie da ring kekaming pamuntuk ing sablang agyu rang isaup karing memalen a magobra king pader. Tatalan yang sandata pati ing metung dang gamat detang mamakut materialis. Atin yang makasakbit a sandata king awakan na ing metung at metung karing magobra. Parati yang atyu lele ku itang mitutukan tumiup king trumpeta. Ngakung sinabi karing manimuna at pamuntuk at karing tau, Dakal ing obra tamu at masiadu tamung mikakanlaut king metung at metung king pamagobra tamu king pader. Datang kayu kabud damdaman yeng tumiup ing trumpeta at miyabe-abe tamu. Ing kekatamung Dios ya ing makilaban para kekatamu. Aldo-aldo, kabuklat ning masala angga king lunto la ding batuin neng bengi, magobra kami. Magobra la ding kapitna kekami king pader kabang ding kapitna tatalan lang tandus at mag-guardia. Sinabi ku naman karing kapatas at karing tauan da ing sukat lang atyu Jerusalem neng bengi ban aguardia mi ya ing siudad neng bengi at makapagobra munaman neng aldo. E ku na likas ing imalan ku, uling parati keng tatalnan ing kanakung sandata. Makanyan munaman ding kayabe ku, kasaup, at guardia. Tatalnan ne ning metung at metung kekami ing sandata na. Kalabas ning mapilan a panaun, migreklamu la ding dakal karing lalaki at babai na ning balen laban karing karelang kalupang Judio. Ngara ding mapilan karela, Maragul kami pamilya; mangailangan kaming binutil a apangan mi ba kaming e mate king danup. Ngara naman ding aliwa, Singla mi la ring kekaming gabun a asikan, mulahan ubas, at bale ban e kami mate king danup. Ding aliwa pa sasabian da, Mepilitan kaming menutang salapi ban makapamayad kaming buis king ari para karing kekaming asikan ampon mulahan ubas. Metung kami mu ibatan at paraparehung Judio. Paraparehu ing kabilian da ring anak mi ampon ding anak da. Makanyan man, mepilitan kaming pisali mi lang bilang ipus ding anak mi uling ala keng akarapat. Ipus na la ding mapilan karing anak ming babai; e mi na la bandi ding kekaming marangle at mulahan ubas. Mibua ing mua ku inyang dimdam ku iting saingsing da ring tau, at inari king lub ku ing sumbatan ku la ding manimuna at pamuntuk da ring memalen. Ngakung migsalitang mataram karela, Gigipitan yu la ding mismung kapatad yu king gagawan yung yan! Minaus kung maragul a pulung ban lunasan iting problema. Ngaku king kapulungan, Depat tamu ing sablang agyu tamu ban ayatbus ta la ding kalupa tamung Judio king karelang panga-ipus karing aliwang bansa. Oneng ikayu naman ngeni pipilitan yu la ding kapatad yu ban maging ipus yu a kalupa yung Judio. E la makabulad; tahimik la. Inya sinabi ku, E ustu ing daraptan yu! Sukat kayung tumakut king kekatamung Dios ban e ra katamu insultuan ding bansang kekatamung kalaban. Aku at ding kapatad ku ampon tauan paparam kaming salapi ampon binutil. E ta na la sisingilan pa king karelang utang. Isubli yu la ngeni mu ring aldong iti ding karelang marangle, mulahan ubas at olibo, ding bale ra, salapi, binutil, alak at larung olibo a malambat yu nang sisingil karela. Ngarang mekibat, Wa, isubli mi la at e mi la aduananan nanumang patubu. Daptan mi ing sinabi mu. Kaybat inaus ku la ding pari at pepangakuanan arapan da ring manimuna king tuparan da ing pengaku ra. Kanita kinua ke at pigpag ing babat a ating bulsa king awakan ning imalan ku at sinabi ku karela, Anti kaniti ing daptan na kekayu ning Dios, nung e yu tuparan ing pangaku yu; ipagpag na kayu at alang mitagan nanuman king pibandian yu. At ing metung at metung king katipunan pekibat na, Amen at pinuri de ing Dios. Tiparan da ing pengaku ra. Kilub da ring labing aduang banuang pamanungkulan ku bilang gobernador na ning Juda, manibat na king kaduang pulung banua nang pamag-aring Artaxerxes angga na king katlung pulu't aduang banua, e ku mengan at ding kamaganak ku ketang pamangan a mangaintulid king metung a gobernador. Meging pabayat la karing tau ding mengalabasan a gobernador; migmolestia lang pamangan at alak karing tau subali pa karing apat apulung pirasung pilak a aduan da. Kayabe la pati ding abe ra bale king pamanabusu karing tau. Oneng aku makayaliwa ku ugali karela uling tatakut ku king Dios. Pakigisanan ku ing kanakung sikanan king pamitalakad pasibayu king pader, at e ku pignasan ing mika pibandian ku. Kayabe ku lang magobra king pader ding abe ku king bale. Atin kung pakanan a dinalan at limang pulung Judio at pamuntuk subali pa karetang dayuan a lalapit kanaku. Aldo-aldo makamate kung metung a biserung baka, anam a tupa, at dakal a manuk, at balang kapulung aldo milalage kung miyayaliwang alak. Makanyan man, e ku kakuanan itang sustentung pamangan a katuliran na ning gobernador uling magkakasakit la ding tau. E mu sana kakalinguan para king kapakanan ku, O Dios ku, ing mayap a depat ku kareting tau. Abalitan da ri Sanbalat, Tobia, Gesem, at ding aliwa pang kalaban king ayari mi neng gagawan ing pader at ala nang pilatan a mitagan, agyang e mi la pa akabit ding pasbul nang dalan. Inya inagkat da ku ri Sanbalat at Gesem a makipagsalita karela king metung karing baryu ning Kapatagan ning Ono. Metung ya iting paralan ban panasakitan da ku. Mitubud kung mapilan a tau ban sabian karela king ating kung maulagang pagobran a e ku malyaring lakuan; inya e ku malyaring makipagsalita karela. E ku apaintulutan tuknang ing obra ba ku mung munta at makipagsalita karela. Apat a besis da kung inagkat at apat a besis ku munamang sinabi king e ku malyaring makipagsalita karela. King kalimang besis mitubud ne namang tau kanaku i Sanbalat a magdalang sulat a e makasara. Ngana ning sulat: Mikakalat ing balita karing siping-siping a bansa king ika ampon ding kalupa mung Judio magbalak kayung mag-rebeldi, inya tatalakad yeng pasibayu ing pader. Patutuan nang Gesem iting balitang miras kanaku. Sasabian na naman king bisa ka kanung maging ari. Tinuldu na ka namang kanung propeta ban sabian king Jerusalem king atin nang ari king Juda. Pihung miras iting balita king Ari. Inya masanting ing mikit kata at pisabian iting bage. Iti ya ing peparala kung pakibat kang Sanbalat: Alang bitasang katutuan ing sinabi mu. Ika mu ing makigawa king balitang yan. Buri da ing pamatakutan da kami ban tuknang kaming magobra. Ngakung menalangin, O Dios ku, pasiknangan mu ku sana ngeni. Kaybat na nita, dinalo ke i Semaia, ing anak nang Delaia at apu nang Mehetabel, uling e ya malyaring lumual king bale na. Ngana kanaku, Ika ampon aku kailangan ing salikut kata king Banal nang Lugal ning Templo at isara ta la ring pasbul. Datang la ngening bengi ban paten da ka. Sinabi ku, Kailangan waring mamulayi ya ing taung anti kanaku at salikut king Templo ban iligtas ne ing bie na? E ku daptan ing anti kanita. Api-isip-isip ku king e ne tinubud ning Dios i Semaia, nune inupahan de ri Sanbalat at Tobia ban sabian na iti kanaku. Inupahan de ban pamatakutan na ku at inabu king pamikasala, at ban masira ku dangalan. Kanita mika matulid lang siran da ing pangatau ku at insultuan da ku. Ngakung menalangin, O Dios ku, e mu la sana kakalinguan di Tobia at Sanbalat. Parusan mu la uli na ning depat da. Makanyan munaman ing daptan mu king babaing propetang i Noadia at ding aliwa pang propetang bisang mamatakut kanaku. Meyari ya ing pader kalabas na ning limang pulu't aduang aldo pamagobra. Kaduang pulu't limang aldo ne kanita ning bulan na ning Elul. Mengapamulala la at mengapakarine ding siping-siping a bansa inyang abalitan da iti ding kalaban. Ikit da king meyari ing obra uli na ning saup ning Dios. King panaun a ita susulatanan de ring manimuna da ring Judio i Tobia. Dakal la ding makapanig kang Tobia uling Judio ya ing katuangan nang lalaki, i Secania a anak nang Ara. Subali pa kaniti, ayasawa ne ning anak nang i Jeohanan, ing anak nang Mesullam a anak nang Berekias. Pupurian de ring tau i Tobia king arapan ku uli na ning mangayap nang dapat, at babalita ra ing sablang sasabian ku. E ya pepatugut paralang sulat kanaku i Tobia ban pamatakutan na ku. Ngeni yari ne ing pader, mikabit na la ngan ding pasbul dalan king pagkabilian da, at balu da na ring guardia karing pasbul king Templo, ding talapagkanta, at ding Levita ing obrang mitutuk karela. Tilduan ku la ding aduang lalaki ban mamahala king siudad ning Jerusalem: i Hanani a kapatad ku at i Hanania a pamuntuk opisyal ning kuta, at tau yang tune apagkatiwalan at ating takut king Dios. Sinabi ku karela king e ra la bubuklat ding pasbul dalan ning Jerusalem anggang e ya matas a aslag ing aldo, at isara la mu neng limbug ne at bayu la magretiru ding guardia. Sinabi ku naman karela king mamili lang guardia karing mismung memalen a manuknangan Jerusalem, at dinan da lang pilming lugal a guardian da at mag-ronda la ding aliwa karing lugal nung nu la karin ding bale ra. Metung yang maragul at malualas a siudad ing Jerusalem, oneng ditak la mu ding manuknangan karin at mapilan la pa mu ring bale makatalakad. Kanita tigkilan na ku panamdam ning Dios ban tipunan la ding memalen, ding manimuna, at pamuntuk da, at lawan la lagyu ding pamilyang penibatan da. Ikua ke ing listahan da retang minunang miyugse mibalik. Iti ing ikit ku: Dakal la ding bihag a meko king probinsia ning Babilonia ban mibalik karing sarasarili dang tuknangan king Jerusalem at Juda. Menuknangan la ding pamilya ra Babilonia manibat na kanitang dela na la karin ning Aring Nebucadenesar bilang bihag na. Ding manimuna karela ila di Zerubabel, Josue, Nehemias, Azaria, Raamia, Nahamani, Mordecai, Bilsan, Misperet, Bigvai, Nehum, at i Baana. Atlu lang dalan siam apulu't adua ding heganaganang lahi da ring magobra king Templo at talasuyu nang Solomon ding mibalik ibat king pangayugse. Sinabi na karela ning Judiong gobernador king e la malyaring makapangan king pamangan a miyain king Dios anggang alang paring makagamit king Urim at Tumim. Apat apulu't aduang libu la at atlung dalan anam apulu ding heganaganang mekapagbalik ibat king pangayugse. Pitu lang libu at atlung dalan atlung pulu't pitu ding ipus a lalaki at babai; adua lang dalan apat apulu't lima ding lalaki at babaing talapagkanta ning Templo. Menuknangan la karing balen at siudad ning Juda ding pari, ding Levita, ding guardia ning Templo, ding talapagkanta, ding karaniwan a memalen, nanupata ing mabilug a balen ning Israel. Inyang miras ne ing kapitung bulan, panatag na lang manuknangan ding memalen na ning Israel karing karelang sarasariling balen. King mumunang aldo na ning bulan a ita mitipun la Jerusalem, karin king plasa lele ning Pasbul dalan ning Danum. Inawad da kang Ezra, ing pari at biasa king Kautasan a binie ning Dios king Israel king kapamilatan nang Moises, ing kuanan ne ing libru ning Kautusan. Inya dela neng Ezra ketang lugal nung nu la mititipun ding lalaki, babai, at anak a makaintindi na king pisasabian. Binasa ne karela ing Kautusan ketang plasa nung nu la makatipun ding memalen manibat na itang abak anggang ugtung aldo. At mekiramdam lang masalese ding sabla. Makatalakad ya i Ezra king entabladung dutung a gewa ra para king pamitipun a ita. Makatalakad la banda nang wanan di Matitia, Sema, Anaia, Uria, Hilkia, at i Maaseia. Makatalakad no man banda nang kayli di Pedaia, Misael, Malkija, Hasum, Hasbadana, Zacarias, at i Mesullam. Makalawe la ngan a mata ding tau kang Ezra kabang makatalakad ya. Tinalakad la ngan ding tau inyang biklat ne ing libru. Nganang Ezra, Purian ya ing Ginu, ing maragul a Dios! Tinas da la ring gamat da ring tau at ngarang mekibat, Amen! Amen! Diku do ring buntuk da at migsakab la king gabun king pamanyamba king Ginu. Kaybat na nita, tinalakad la at ding Levitang di Jesua, Bani, Serebia, Jamin, Akub, Sabetai, Hodia, Maaseia, Kelita, Azaria, Jozabad, Hanan, at i Pelaia inisplika re ing Kautusan karela. Binasa re karela ing Kautusan ning Dios at linikas de ampon binie kabaldugan ban aintindian de ring tau. Inyang abalu da ring tau ing sukat dang daptan, agpang king aduan ning Kautusan, metagkil la kapanamdaman at mipakiak la. Inya i Nehemias, ing gobernador, i Ezra a pari at biasa king Kautusan, at ding Levitang manisplika king Kautusan sinabi ra karing tau, Banal ya ing aldong iti para king Ginung kekayung Dios, inya e kayu sukat malungkut o kikiak. Muli na kayu at magsaya. Mangan kayu at minum at dinan yu la detang alang pamangan at inuman, uling banal ya iting aldo king kekatamung Ginu. Inya e kayu sukat malungkut. Ing tula a babie na ning Ginu kekayu ya ing kekayung sikanan. Inya ding Levita pepamayapan da la ring tau. Ngara, Magtahimik kayu uling aldo yang banal ing aldong iti; e kayu sukat malungkut. At minuli la ding tau ban mangan at minum ampon dinan detang alang pamangan at inuman. Masaya la ngan uling aintindian de ing Kautusan a mebasa karela. Kabukasan, mitipun la ding pamuntuk da ring pamilya, at ding pari ampon Levita, pintalan de i Ezra ban magaral karing turu na ning Kautusan. Atuklasan da king Kautusan a binie ning Ginu kang Moises, king makautus karing memalen na ning Israel ing manuknangan lang pansamantala karing dalungdung king kekaban na ning Piesta da ring Dalungdung. Inya pepalual lang metung a kapabaluan para karing memalen na ning Jerusalem at karing aliwa pang siudad at balen: Munta kayu karing bunduk-bundukan at kumang sangang olibo, agusu, mirto, palma, at aliwa pang dutung ban gawan dalungdung, agpang king makasulat king Kautusan. Inya memangua lang sanga at ginawa lang dalungdung karing karelang patag a bubungan, karing karelang mulahan, king patyu ning Templo, at king plasa lele ning Pasbul dalan ning Danum at ning Pasbul dalan ning Efraim. Ginawa la ngang dalungdung ding sablang taung mibalik ibat king pangayugse at karin la menuknangan. Iti ya ing mumunang diling merapat manibat na kanitang panaun nang Josue a anak nang Nun. Masaya yang masaya ing balang metung at metung. Babasan de aldo-aldo ing libru ning Kautusan ning Dios angga na king katataulian a aldo ning karelang selebrasyun. Migpiesta la kilub ding pitung aldo at mika masusi lang pamitipun king kawalung aldo, agpang king aduan ning Kautusan. Inyang kadua nang pulu't apat a aldo ning bulan a ita, mitipun la ding memalen na ning Israel ban mag-ayunu. Misulud lang imalan a magaspang at mibiling alikabuk karing buntuk da. Kewani ra ing sarili da karing dayuan; tinalakad la at pigtapat da ing kasalanan da at antimu rin ing depat dang pamikasala ding karelang makatua Makatalakad la karing lugal da kilub ning atlung oras kabang mababasa ya ing Kautusan ning Ginung karelang Dios. At karing tutuking atlung oras pigtapat da ing depat dang pamikasala, at simban de ing Ginung karelang Dios. Makatalakad la babo ning entabladu ding Levitang di Jesua, Bani, Kadmiel, Sebania, Bunni, Serebia, Bani, at i Kenani. King masikan a siwala, menalangin la king Ginung karelang Dios. Kaybat na nita, sinabi da ri Jesua, Kadmiel, Bani, Hasabneia, Serebia, Hodia, Sebania, at i Petahia: Talakad tamu at purian ya ing Ginung kekatamung Dios, purian ya king kapilan pa man! Purian ya ing makaligaya nang lagyu agyang alang amanung kapurian at pamipanuan a malyaring karapatdapat. Kanita miyabe-abe reng sinabi iting manalangin: Bukud mung ika Ginu, ing Ginu; ika ing linalang king meto sikluban at karing batuin. Ika ing linalang king yatu, king dagat, at karing karela manuknangan; ika ing minie bie karela. Ding sablang upaya king banua duruku la at sasamba keka. Ika ing Ginung Dios, ing memili kang Abram at milual king Ur ning Babilonia; Abraham ing pemalagyu mu. Ikit mu king tapat ya keka, inya kang Abraham ka ginawang kasunduan. Pengaku mung ibie mu la kang Abraham ding gabun da ring Cananeo, Heteo, Amoreo, Perezeo, Jebuseo, at Girgaseo, ban karin la manuknangan ding lahi na. Tiparan mu ing kekang pengaku uling tune kang tapat. Ikit mu ing kasakitan a delanan da ring kekaming makatua karin Ehipto; ing karelang aus dimdam mu inyang atyu la king Dagat da ring Timbu. Ginawa kang bage pagmumulalan laban king karelang ari, karing pamuntuk at memalen na, uling pigbagsikan da la ring kekaming makatua. At ing Lagyu mu angga ngeni pikabaluan ya. Pinitna me ing dagat king akakit da; king malanging gabun libutad ning dagat karin la linakad, at detang tatagal karela anti lang batung pepalbug mu king kalalaman na. Bukud kaniti, neng aldo pitnubayan mu la king kapamilatan ning asias a biga, at asias a api neng bengi ban suluan ing dalanan da king paglakbe ra. Ibat banua king Bunduk ning Sinai karin ka minta; karing kekang memalen migsalita ka, at ding mayap mung tuntunan at kautusan karela binie mu la. Pepabalu mu karela king ing Aldo ning Sabbath sukat deng pangilinan, at king kapamilatan ning talasuyu mung i Moises ding kekang tuntunan at kautusan karela binie mu la. Inyang meranup la, peparala kang tinapeng ibat banua, at inyang mau lang danum king batung ating sibul karin mu la pepainum. Sinabi mu karela king bandian de ing gabun a pengaku mung ibie karela. Oneng ding makatua mi migmaragul la, at pepasias da lang buntuk da, at e memintu karing utus mu. Karing utus mu e la memintu; kelinguan da ing sablang bage pagmumulalan a depat mu; buntuk da pepasias da la, at memili lang karela manimuna ban king Ehipto maging ipus pasibayu. Oneng metung kang Dios a makasadiang mamatawad, maganaka, at malunusan, e agad mimua, at tune malugud. Inya e mu la pepaburen. Ginawa lang rebultu a kawangis ning biserung baka, at sinabi ra king iti ya ing dios dang milual karela king Ehipto! Makanyan lang dinapat maragul a kalapastanganan keka. Uli ning maragul mung lunus e mo pepaburen king ilang; e me leko ing asias a biga at api neng maglakbe la aldo't bengi. King kekang kayapan tiru me karela ing dalan a sukat dang dalanan; e mu pigkaymut karela ing pamangan a manna at ing danum a inuman da. Apat apulung banua mong sinustentuan king ilang, at e la migkulangan king nanuman; e melaun ing karelang imalan, at bitis da e la mengalbag king karelang paglakad. Dininan mu lang kayarian ampon taung sasakupan; dininan mong gabun, inya sekupan de ing Hesbon, ing gabun nang Aring Sihon, at ing gabun ning Bashan, ing gabun nang Aring Og. Peparakal mu la ding anak da, kasing dakal da la ring batuin ning banua, at dela mu la king gabun a pengaku mung ibie karing makatua da ban maging bandi ra. Inya sekupan de ing gabun ning Canaan, at simbut ding taung karin manuknangan. Karing gamat da ari at kalaban da binie mu la, ban daptan da ing buri dang gawan karela. Abihag da lang pakakutang siudad, matabang gabun, bale mitmung pibandian, depositung danum, mulahan olibo at ubas, at miyayaliwa pang tanaman a mamunga. Mengan la at kinabsi at metaba la. Meligaya la king mayap a binie mu karela. Oneng linaban la keka; e la memintu karing utus mu, linele re ing Kautusan mu. Pete da la ring propeta a babie babala karela ban mibalik lub keka. Dinapat lang maragul a kalapastanganan keka. Inya pepailalam mu la karing kalaban da, at pepasakitan da la. King karelang delanan a kasakitan minaus la keka, at ibat banua pekiramdaman mu la. Uli ning maragul mung lunus karela dininan mu lang manimuna ban karing kalaban iligtas da la. Inyang payapa na, dinapat no namang pamikasala laban keka, inya pasibayu mu lang pepailalam karing karelang kalaban. Inyang minaus la't sinaingsing keka, ibat banua pekiramdaman mu la, at king kekang maragul a lunus ulit-ulit mu lang kinabus. Belan mu la ban mibalik at tupad karing utus mu, oneng migmatas la at e la memintu karing utus mu agyang ing Kautusan mu ya ing babie bie karela. Mesias la buntuk at e la bisang mamintu. Pibata mu la kilub ding dakal a banua, inaus mu la pansin kapamilatan ding pepawaga mu karing propeta, oneng migmaklak-maklakan la. Inya karing gamat ding dayuan keka lang pepailalam. Makanyan man, e mu la gilutan at gisan uli ning maragul mung kapakaluluan. Dios kang maganaka at malunusan. Inya, ika, ing kekeng Dios, Dios kang marangal, mayupaya ka, at makapangilabut; tapat tutupad king kekang pangaku. E mu sana lalawan mayan ing digpang kasakitan karing kekeng ari, manimuna, pari, at propeta; karing kekeng makatua, at karing sablang kekang memalen memagkasakit la uli ning pamaniakup da ring ari ning Asiria. Atin kang matulid ing perusan mu kami; tapat ka kekami agyang mikasala ke keka. Ding kekeng makatua, ari, manimuna, at pari e re tiparan ing kekang kautusan. Ding kekang utus at babala e da la pekiramdaman. Kabang atilu king karelang kayarian at ning binie mung labis-labis a kayapan king malapad at matabang gabun a binie mu karela; e la rin tinuknang king dapat dang pamikasala ni keka sinuyung tapat. Inya meging ipus kami ngeni king mismung binie mung gabun, keting matabang lugal a babie king kabiayan mi. Ing dakal nang pupul karing ari mumuli, uli ning pamikasala mi karela pepailalam mu kami, pati animal a sese mi; alang kalupa ing kasakitan mi ngeni! Uli na niting sablang milyari, ikaming memalen na ning Israel, susulat mi ing masusi ming pangaku. At ding kekaming manimuna, ding kekaming Levita, at pari ayunan da at migpirma lang kayabe mi. Ing minunang migpirma ya i gobernador Nehemias a anak nang Hacalia, at kaybat i Zedekia. Sinalisi lang migpirma di Seraia, Azaria, Jeremias, Pasur, Amaria, Malkija, Hatus, Sebania, Malluk, Harim, Meremot, Obadias, Daniel, Gineton, Baruk, Mesullam, Abiya, Mijamin, Maazia, Bilgai, at i Semaia. Pari la ngan deti. Ding Levitang migpirma ila deti: i Jesua, ing anak nang Azania; Binui ning pamilya nang Henadad; i Kadmiel, at ding kapatad nang di Sebania, Hodia, Kelita, Pelaia, Hanan, Mica, Rehob, Hasabia, Zacur, Serebia, Sebania, Hodia, Bani, at i Beninu. Ding pamuntuk da ring memalen a migpirma: i Paros, Pahat Moab, Elam, Zatu, Bani, Bunni, Azgad, Bebai, Adonija, Bigvai, Adin, Ater, Hezekia, Azzur, Hodia, Hasum, Bezai, Harif, Anatot, Nebai, Magpias, Mesullam, Hezir, Mesezabel, Zadok, Jadua, Pelatia, Hanan, Anaia, Osea, Hanania, Hasub, Halloes, Pilha, Sobek, Rehum, Hasabna, Maaseia, Ahia, Hanan, Anan, Malluk, Harim, at i Baana. Ikami, ding memalen na ning Israel, ding pari, ding Levita, ding guardia ning Templo, ding talapagkanta king Templo, ding magobra king Templo, at ikaming sablang kinawani karing dayuan a manuknangan king kekaming gabun uli na ning kekaming kapamintuan king Kautusan ning Dios, at ding asawa mi at anak a atyu na king idad at pamanalastas, makisanmetung kami karing kekaming kapatad at manimuna king taimtim a pangaku a tuparan mi la ding sablang tuntunan at Kautusan ning Dios a miyabie king kapamilatan nang Moises a talasuyu na. Nung labag kami, makasadia kaming tanggap parusa. E mi la paintulutan makiasawa ding anak ming lalaki at babai karing dayuan a manuknangan king kekaming lugal. E ke sali nung ding dayuan magtinda lang binutil o nanumang paninda neng Aldo ning Sabbath o king isanu mang aldo pangilinan. E mi ya tamnanan ing asikan king kapitung banua, at e mi na la singilan detang ating utang kekami. Ing kawalung dake na ning metung a onsang pilak ing ibie mi balang banua para king gastus ning Templo. Ibie mi la naman deting tuki-tuking bage para king pamanyamba king Bale ning Dios: ing sagradung tinape, ing aldo-aldo binutil a ain, ing animal para ain-a-durulukan, ding sagradung ain neng Aldo ning Sabbath, ding Piesta ning Bayung Bulan at aliwa pang piesta, ding aliwa pang sagradung ain, ding ain-a-kapamayaran-king-kasalanan na ning Israel, at nanumang bage a kailangan king Bale ning Dios. Ding pari, ding Levita, ding memalenikaming sabla, mibagutan kami balang banua ban abalu mi nung ninu ding pamilyang magdalang dutung a gamitan para karing ain-a-durulukan king altar ning Ginung kekaming Dios, agpang king aduan na ning Kautusan. Idala mi balang banua king Bale ning Ginu ing mumunang pupul ning asikan at bungang tanaman. Idala mi la naman karing pari a susuyu king Bale ning Dios ding anak ming lalaking pangane, ding baka, at aliwa pang sese animal, agpang king aduan na ning Kautusan, ban italaga la king Dios. Idala mi munaman karing paring susuyu king Bale ning Dios ing masa a megawa king trigung mumunang pupul balang banua at ing aliwa pang ain: bungang tanaman, alak, at larung olibo. Ibie mi la naman ding sikapulu da ring kekaming asikan. Ding lumikum kareti ila ding Levita at kaybat idala da la karing bodega ning Bale ning Dios. Kailangan ing atin lang kayabe metung a pari (a lahi nang Aaron) ding Levita neng lilikuman da la reng sikapulu. Ing kapulung dake da reti ya ing idala ra karing bodega na ning Bale ning Dios. Ding memalen na ning Israel at ding Levita ila ding magdala king melikum a binutil, alak, at larung olibo karing bodega na ning Bale ning Dios; karin la naman makasalikut ding kasangkapan na ning Bale ning Dios at karin manuknangan ding paring susuyu, ding guardia, at talapagkanta ning Bale ning Dios. E mi ya paburen ing Bale na ning kekaming Dios. Menuknangan la Jerusalem ding manimuna da ring memalen, at mibagutan la ding aliwa karing memalen ban pilinan ya ing metung a pamilya karing balang apulu ban manuknangan king banal a siudad ning Jerusalem, kabang ding siam naman karing apulu malyari lang manuknangan karing aliwang siudad. Pinuri da la retang laus lub migprisintang manuknangan king Jerusalem. Menuknangan la Jerusalem ding pamuntuk na ning probinsia, oneng karing sarasariling balen na ning Juda ya menuknangan ing balang memalen, ding pari, ding Levita, ding magobra king Templo, at ding lahi da ring talasuyu nang Solomon. Oreti ding lahi nang Juda a menuknangan Jerusalem: i Ataia, ing anak nang Uzzia at apu nang Zacarias. Ding aliwa pang pamilyang penibatan na ila di Amaria, Sefatia, at i Mahalalel. Lahi na la ngang Juda king anak nang i Perez. I Maaseia, ing anak nang Baruk at apu nang Colhoze. Ding aliwa pang pamilyang penibatan na ila di Hazaia, Adaia, Joiarib, at i Zacarias. Lahi na la ngang Juda king anak nang i Sela. Apat lang dalan anam apulu't walung mayagyung lalaki ding menuknangan king Jerusalem a lahi nang Perez. Ding lahi nang Benjamin a menuknangan Jerusalem ila ding pamilya nang Sallu a anak nang Mesullam at apu nang Joed. Ding aliwa pang pamilyang penibatan na ila di Pedaia, Kolaia, Maaseia, Itiel, at i Jesaia; i Gabai at i Salai, ding malapit nang kamaganak Sallu. Siam lang dalan aduang pulu't walu heganagana ding menuknangan Jerusalem a lahi nang Benjamin; i Joel a anak nang Zikri ya ing karelang manimuna, at i Juda a anak nang Hasenua ya ing kaduang matas a katungkulan a pamuntuk ning siudad. Ding pari: i Jedaia, ing anak nang Joiarib, at i Jakin. I Seraia, ing anak nang Hilkia at apu nang Mesullam. Ding aliwa pang pamilyang penibatan na ila di Zadok, Meraiot, at i Ahitub, ing Pekapun ding Pari. Walu lang dalan aduang pulu't adua heganagana ding pamilya da ring sinuyu king Bale ning Dios. I Adaia, ing anak nang Jeroam at apu nang Pelalia. Ding aliwa pang pamilyang penibatan na ila ri Amzi, Zacarias, Pasur, at i Malkija. Adua lang dalan apat apulu't adua heganagana ding buntuk pamilya na niting pamilya. I Amasai, ing anak nang Azarel at apu nang Azai. Ding aliwa pang pamilyang penibatan na ila di Mesilemot at i Immer. Ating dinalan aduang pulu't walung miembru na niting pamilya da ring pikabaluan a matapang a sundalus. I Zabdiel ya ing manimuna ra; ibat la king mayap a pamilya. Ding Levita: i Semaia, ing anak nang Hasub at apu nang Azrikam. Ding aliwa pang pamilyang penibatan na ila di Hasabia at i Bunni. I Sabetai at i Jozabad, ding aduang pikabaluan a Levita a memahala king obra lual ning Bale ning Dios. I Matania, ing anak nang Mica at apu nang Zabdi a lahi nang Asaf. Ya ing menimuna karing talapagkanta ning Bale ning Dios king pamagkanta king panalangin na ning kapasalamatan. I Bakbukia, ing kasaup nang Matania. I Abda, ing anak nang Samua at apu nang Galal a lahi nang Jedutun. Adua lang dalan walung pulu't apat heganagana ding Levitang menuknangan king banal nang siudad ning Jerusalem. Ding guardia ning Bale ning Dios: i Akub, Talmon, at ding karelang kamaganak. Dinalan pitung pulu't adua la heganagana. Menuknangan la ding aliwang memalen na ning Israel at ding mitagan a pari at Levita karing sarili dang gabun a mana karing balen ning Juda. Oneng menuknangan la king Ofel ding magobra king Templo, at megobra la lalam dang pamamahala di Ziha at Gispa. I Uzzi, ing memahala karing Levitang manuknangan king Jerusalem, anak neng Bani at apu neng Hasabia. Ding aliwa pang pamilyang penibatan na ila ri Matania at Mica at dake na la ning pamilya nang Asaf, ing pamilya a ating pakibatan king musika neng ating kasuyuan king Bale ning Dios. Ating utus a ibat king ari tungkul king katungkulan da ring talapagkanta aldo-aldo. I Petahia, ing anak nang Mesezabel ning pamilya nang Zera at ning tribu nang Juda, ya ing pekakatawan ning memalen na ning Israel king korti na ning ari. Menuknangan la ding keraklan karing tau karing balen malapit karing marangle asikan da. Menuknangan la detang ibat king tribu nang Juda king Kiriat Arba, Dibon, Jekabzel, at karing baryu lele da reti. Menuknangan la naman karing balen ning Jesua, Molada, Betpelet, Hazarsual, Beerseba, at karing baryung makapaligid kareti. Menuknangan la karing balen ning Ziklag, Mecona, at karing baryu na. karin king Enrimon, Zora, Jarmut, Zanoa, Adullam, at karing baryu siping da reting balen. Menuknangan la naman king Lakis at karing marangle na, king Azeka at karing baryu na. Inya alaganapan deng sekupan manibat king Beerseba dane mauli angga king Kapatagan ning Hinom dane norti. Menuknangan la ding pamilyang ibat king tribu nang Benjamin king Geba, Mikmas, Ai, Betel, at karing makalapit a baryu, Anatot, Nob, Anania, Hazor, Rama, Gitaim, Hadid, Zeboim, Nebalat, Lod, Ono, at king Kapatagan ding Mangagaling a Pangamat. Miyabe la karing tau na ning tribu nang Benjamin ding aliwang grupu da ring Levita a menuknangan king sakup ning Juda. Iti ya ing listahan da ring pari at Levitang mibalik ibat king pangayugse a kayabe nang Zerubabel a anak nang Sealtiel at i Jesua: i Seraia, Jeremias, Ezra, Amaria, Malluk, Hatus, Secania, Rehum, Meremot, Iddo, Ginetoi, Abiya, Mijamin, Maadia, Bilga, Semaia, Joiarib, Jedaia, Sallu, Amok, Hilkia, at i Jedaia. Ila deti ring manimuna da ring kalupa dang pari king panaun nang Jesua. Ding Levita ila di Jesua, Binui, Kadmiel, Serebia, Juda, at i Matania at ding kapatad na ila ding ating pakibatan karing kantang kapasalamatan. Ding grupu da ring talapagkanta karing pakibat a kanta ila di Bakbukia, Unno, at ding kapatad dang lalaki. I Jesua ya i tata nang Joiakim a tata nang Eliasib. Anak na ne mang Eliasib i Joiada. I Joiada tata neng Jonatan at i Jonatan tata neng Jadua. Oreti ding paring pamuntuk da ring pamilyang pari inyang i Joiakim ya ing Pekapun ding Pari: i Meraia ning pamilya nang Seraia, i Hanania ning pamilya nang Jeremias, i Mesullam ning pamilya nang Ezra, i Jeohanan ning pamilya nang Amaria, i Jonatan ning pamilya nang Maluki, i Jose ning pamilya nang Sebania, i Adna ning pamilya nang Harim, i Helkai ning pamilya nang Meraiot, i Zacarias ning pamilya nang Iddo, i Mesullam ning pamilya nang Gineton, i Zikri ning pamilya nang Abiya, ning pamilya nang Miniamin, i Piltai ning pamilya nang Moadia, i Samua ning pamilya nang Bilga, i Jeonatan ning pamilya nang Semaia, i Matenai ning pamilya nang Joiarib, i Uzzi ning pamilya ning Jedaia, i Kalai ning pamilya nang Salai, i Eber ning pamilya nang Amok, i Hasabia ning pamilya nang Hilkia, at i Netanel ning pamilya nang Jedaia. Kanitang kapanaunan da ring Pekapun ding Paring di Eliasib, Joiada, Joanan, at Jadua milista la lagyu ding buntuk da ring pamilya da ring Levita at ding pari. Meyari ing pamaglista inyang i Dario ya ing ari ning Persia. Mitala la king Libru ning Istoria ding lagyu da ring buntuk ding pamilya da ring Levita angga na king panaun nang Joanan a apu nang Eliasib. Lalam nang pamanibalang Hasabia, Serebia, Jesua, Binui, at Kadmiel, gewa da lang makagrupu ding Levita. Agpang king inutus nang David, ing talasuyu ning Dios, adua lang grupu ding magkantang kapurian at kapasalamatan king Dios. Di Matania, Bakbukia, Obadias, Mesullam, Talmon, at Akub ila ding guardia ning Bale ning Dios a magbante karing bodegang malapit karing pasbul dalan ning Templo. Mibiebie la ngan deti inyang kapanaunan nang Joiakim, ing anak nang Josue at apu nang Jeozadak, at inyang i Nehemias ya ing gobernador, at i Ezra ya naman ing pari a biasa king Kautusan. Inyang italaga da ne ing pader na ning Jerusalem inaus da la ngan ding sablang Levita a manuknangan karing miyayaliwang lugal ban makapakiabe la king pamitalaga at king kantang kapasalamatan, at pamagkantang babagayan da ring pompiang, alpa, at lira. Dinatang la ding pamilyang Levitang talapagkanta a manuknangan king paligid na ning Jerusalem at karing baryu ning Netopatites, Bet-gilgal at king sakup ning Geba at Azmavet. At depatan da ring pari at ding Levita ing pamaglinis king sarili da, agpang king aduan na ning Kautusan. Makanyan munaman ing depatan da ring memalen. Lininis da la naman ding pasbul dalan at ing pader. Tinipun ku la ding manimuna na ning Juda king babo ning pader at tilduan mamahala karing aduang maragul a grupu a lumibut Jerusalem ban magpasalamat king Dios. Minta ya ing metung a grupu karela bandang wanan papunta king Pasbul dalan ning Basurahan. Tinuki ya karela i Hosaia kagulutan da ring talapagkanta at tikian de ring kapitna karing pamuntuk na ning Juda. Kayabe na lang Hosaia di Azaria, Ezra, Mesullam, Juda, Benjamin, Semaia, Jeremias, at ding mapilan a anak da ring paring tutiup karing trumpeta. Ila deti: i Zacarias a anak nang Jonatan at apu nang Semaia. (Kabilang la karing makatua na di Matania, Micaia, at i Zacur ning pamilya nang Asaf.) Katuki na la ding aliwa nang miembru ning pamilya nai Semaia, Azarel, Milalai, Gilalai, Maai, Netanel, Juda, at i Hanani. Magdala la ngang musikang instrumento a kalupa da retang ginamit nang Aring David, ing talasuyu ning Dios. I Ezra, ing biasa king Kautusan, ya ing menimuna kaniting grupu. Karin king Pasbul dalan ning Sibul sindu ra ing pamaglakad paukiat king Siudad nang David, lagpus king palasyu nang David. Kaybat migbalik la king pader lele ning Pasbul dalan ning Danum papunta king dane aslagan ning siudad. Minta ya king bandang kayli na ning babo ning pader ing kaduang grupu da ring magkantang kapasalamatan. Tikian ku lang kayabe ding kapitna karing tau. Migmartsa kaming lagpus king Tore ding Pugun papunta king Malualas a Pader, at manibat karin miglakad kaming lagpus king Pasbul dalan ning Efraim, Pasbul dalan ning Jesana, Pasbul dalan ning Asan, Tore nang Hananel, at ing Tore ding Dinalan papunta king Pasbul dalan da ring Tupa. Tinuknang keng lalakad inyang miras kami king Pasbul dalan da ring Guardia lele ning Bale ning Dios. Mitagpu la ding aduang grupu da ring talapagkanta tulid na ning Bale ning Dios. Subali pa karetang manimuna a kayabe ku, kayabe ku la naman ding paring tutiup karing trumpeta. Ila di Eliakim, Maaseia, Miniamin, Micaia, Elioenai, Zacarias, at i Hanania. Ding tutuki a atyu kagulutan da ila di Maaseia, Semaia, Eleazar, Uzzi, Jeohanan, Malkija, Elam, at i Ezer. Migkanta la ding talapagkantang panimunan nang Jezrahia. King aldong ita, dakal ing miyabie ain-sakripisyu at tune lang masaya ding tau, uling peligayan na la ning Dios. Kayabe la ding babai at anak kaniting kasayahan. Ing inge ning kasayahan da meramdam angga karing mangarayung lugal. King panaun a ita, tinuldu lang lalaki ban mamahala karing bodegang pibibilianan karing babie da ring tau antimo ring ambag, ding mumunang bungang binutil at prutas ampon ding sikapulu, agpang king aduan na ning Kautusan. Deting lalaki ila ding munta karing marangle at tipunan da itang babie da ring tau para karing pari at Levita a parehung susuyu king Bale ning Dios. Matula la ding memalen ning Juda karing pari at ding Levita uli ning karelang pamagsilbi. Gagampanan da ing aduan ning Dios tungkul king pamaglinis. Gagampanan da naman ding talapagkanta at ding guardia karing pasbul dalan ing karelang katungkulan agpang king inutus nang Aring David at Solomon a anak na. Manibat na inyang kapanaunan nang Aring David at i Asaf a manimuna da ring talapagkanta, menimuna na la deting talapagkanta king pamagkantang kapurian at kapasalamatan king Dios. King kapanaunan nang Zerubabel at Nehemias, babie lang saup aldo-aldo ding sablang memalen na ning Israel para king kailangan da ring talapagkanta at guardia ning Bale ning Dios. Babie lang ain karing Levita at babie da naman ding Levita itang dake a mangaintulid karing pari. Itang aldo a babasan de king publiku ing libru nang Moises, ikit de ing metung a bersikulu nung nu makabawal karing tau Ammon at Moab ing makiabe la karing memalen na ning Dios. Bawal iti uling e da la dininan pamangan at inuman ding Israelita inyang dinalan la king gabun da kanitang meko la Ehipto. Lugal king saupan da la ring Israelita, beyaranan de i Balaam ban isumpa na la. Mu pin, gewa neng bendisyun ning Dios ing sumpa para karing Israelita. Inyang dimdam de ring Israelita iting Kautusan, kewani da la karela ding sablang e ra kalahi. Bayu mepalyari ita, i Eliasib a pari at mamahala karing bodega na ning Bale ning kekatamung Dios, maluat neng ating pamakiugnayan kang Tobia. Peintulutan ne i Tobia a gamitan ne ing metung a maragul a kuartu. Bukud yang magamit iting maragul a kuartu para pisinupan karing ain-a-binutil at insenso, karing kasangkapan, karing ain para karing pari, ding sikapulung trigu, alak, at larung olibo a miyabie karing Levita, karing talapagkanta, at karing guardia. Ala ku kanita king Jerusalem inyang milyari iti uling katlung pulu't adua nang banuang Artaxerxes bilang ari na ning Babilonia minta ku karin ban munie ulat. Kaybat na nita, peintulutan na kung meko at mibalik na ku Jerusalem. Kanita ku abalu ing kapaintulutan a binie nang Eliasib kang Tobia ban gamitan ne ing maragul a kuartu king Bale ning Dios. Mibua ing mua ku at pemalugse ku ing sablang gamit nang Tobia. Kaybat inutus ku king linisan de ing kuartu at ibalik lang pasibayu ding kasangkapan na ning Bale ning Dios, ding ain-a-binutil, at insenso. Abalu ku munaman king ding Levita ampon ding talapagkanta a ating pakibatan at katungkulan meko la at minuli karing asikan da, uling e ra binie ding tau itang dake a mangaintulid king pagkabiayan da. Inya sebianan ku la ding talapamahala. Ngaku karela, Obat mipaburen ya ing Bale ning Dios? Pepayaus ku la ding Levita at ding talapagkanta at binalik ku la king obra da. Kaybat na nita, binie da ring sablang memalen na ning Juda ing sikapulu na ning karelang pupul a binutil, alak ampon larung olibo, at dela ra king bodega na ning Bale ning Dios. Gewa ku lang talapamahala di Selemia a pari, i Zadok a biasa king Kautusan, at i Pedaia a Levita. I Hanan a anak nang Zacur at apu nang Matania ya ing karelang kayaduangan. Apagkatiwalan la ngan deti at balu ku king ibie ra itang kailangan a mangaintulid karing kalupa rang talapagobra. E mu sana kakalinguan, O Dios ko, iting sablang bage a depatan ku king kekang Bale at king kapanyamban a mararapat karin. King panaun a ita, ikit ku la ring lalaki na ning Juda a kakuang katas karing ubas king Aldo ning Sabbath. Titipunan da ring aliwa at kakarga karing asno ra ing karelang pupul a binutil, alak, ubas, bungang higera at miyayaliwa pa, at kaybat darala da king Jerusalem agyang king Aldo ning Sabbath. Belan ku la king e ra pisasali iti king Aldo ning Sabbath. Ating tau Tiro a manuknangan Jerusalem a magdalang asan at miyayaliwa pang paninda, at pisasali ra iti karing memalen na ning Juda at ning Jerusalem king Aldo ning Sabbath. Sebianan ku la ding pamuntuk na ning Juda. Ngaku karela, Lawan yu ing e ustung pepasari yu. Lalapastanganan ye ing Aldo ning Sabbath! Iti mismu ing sangkan nung inya perusan na la ning Dios ding makatua tamu at bildug na ing kasiran keting siudad. Makanyan man, lalu yeng pamuan ing Dios king Israel uli na ning e yu pamangiling king Aldo ning Sabbath. Inya inutus ku king isara la ding pasbul dalan na ning siudad kaumpisa ning balang Aldo ning Sabbath, potang lumbug ne ing aldo, at ibuklat la mu kaybat ning Aldo ning Sabbath. Tilduan ku la ding mapilan karing tauan ku ban guardian da la ring pasbul dalan at ala lang paintulutan nanumang bage a milub neng Aldo ning Sabbath. Misan o makatadua la migkampu lual ning pader ning Jerusalem ding negosianting magtindang miyayaliwang tinda. Belan ku la king anti kaniting amanu: E kayu magkampu ken! Kabud inulit yung pasibayu yan, mapilitan kung gumamit puersa laban kekayu. Manibat na kanita e na la mibalik king Aldo ning Sabbath. Inutus ku karing Levita king linisan da ing sarili da at kaybat ila ding mag-guardia karing pasbul dalan ban pihu yang manatiling sagradu ing Aldo ning Sabbath. E mu munaman sana kakalinguan, O Dios ko, iting depat ku, at iligtas mu ku uli na ning maragul a lugud mu. King panaun munamang ita, atuklasan ku king dakal la ding Judio a mekiasawa karing babaing tau Asdod, Ammon, at Moab. Magsalita la ding kapitna karing karelang anak king salitang Asdod o karing aliwang salita, at e la makapagsalita king salitang Judio. Inya sebianan ku la, belan, berug, at ginut a buak. Kaybat pepangakuanan ku la king lagyu na ning Dios king e da la paintulutan makiasawa ding anak dang lalaki o babai at ila man karing e ra kalahi. Ngaku pa karela, E ya wari mikasala i Aring Solomon ning Israel king kapamilatan na ning pamakiasawa na karing babaing anti karete? Ala metung man karing dakal a bansa a mika aring kalupa na; kaluguran ne ning Dios at gewa neng ari king mabilug a Israel. Makanyan man, mikasala ya i Aring Solomon uli da ring babaing dayuan. Ngeni, pakiapusan mi wari ing daraptan yung e ustu at pagtaksilan ing kekatamung Dios king kapamilatan na ning pamakiasawa karing babaing dayuan? Mekapakiasawa ya ing metung karing anak nang lalaking Jeoiada at apu nang Eliasib a Pekapun ding Pari, king anak nang babaing Sanbalat a tau Bet Horon. Uli na niti, tinabi ke Jerusalem. E mu la sana kakalinguan, O Dios ko, deting taung linapastangan king katungkulan da bilang pari at ing kasunduan a tinatag mu karing pari at Levita. Inya leko ku karela ing nanumang bage dayuan at ginawa kung tuntunan a tukian da at gampanan ding pari ampon Levita. Binie ku ing dutung a panangab karing ain-a-durulukan king mitakdang oras, at ing kaayusan para karing ain tungkul karing mumunang pupul a binutil at prutas. E mu sana kakalinguan, O Dios ko, at kilalanan mu sa iting depat kung mayap. Ing sasakupan nang lugal Aring Asueru ning Persia inyang kapanaunan na magumpisa ya king India at angga ya king Etiopia. Bibilugan de ring dinalan aduang pulu't pitung probinsia. Atyu king siudad ning Susa ing sentru na ning kayarian na. King katlung banua na ning pamag-ari na, minie yang bangketi para karing sabla nang opisyal at talapamahala. Atyu la ding dakal a sundalus na ning Persia at Media at ding gobernador ampon ding taung kagalang-galang karing probinsia. Kilub ding dinalan walung pulung aldo pepakit na karela ing pibandian na ning kayarian na at ing labis-labis a kabiayan na. Kalabas da retang aldong deta, minie ne mang bangketi para karing sablang taung manuknangan king Susa, mabandi la man o kalulu. Merapat iting bangketi kilub ding pitung aldo karin king patyu ning palasyu. Makagayak ya ing patyu king asul at maputing kurtinang linen a pakatali king mapinung lubid at argoliang pilak at makasabit la karing asias a marmol. Megawa la king gintu at pilak ding luklukan a ating sandalan. Mosaik ya ing patyu a megawa king porfido, maputing marmol; atin yang maragul at makintab a perlas at mangamal a batu. Mininum lang alak karing kopang gintu a miyayaliwa tabas. Labis-labis ing mangamal a alak a sidia na ning ari. Makainum ka anggang bisa ka uling minie yang utus ing ari karing talapagsilbi ning palasyu king dinan da lang alak ding bisita anggang bisa la. Kilub ning palasyu, minie ya namang bangketi i Reyna Vasti para karing babai. King kapitung aldo na ning bangketi makainum ya at masaya ing ari inyang pepayaus na la ding pitu nang kapun a talapagsilbi nai Mehuman, Bizta, Harbona, Bigta, Abagta, Zetar, at i Carkas. Inutus na karela ing idala de i Reyna Vasti; sukat yang makaputung king buntuk na ning reyna ing korona na. Buri neng ipagmaragul ning ari karing bisita na uling tune yang malagu ing reyna. Oneng e ya mebisang tinuki ing reyna karing kapun a lalaking tubud ning ari. Inya mikalabkab ing mua na ning ari. Ugali na ning ari ing mangutang ya at maniawad payu karing tauan nang biasa king kautusan at kayatulan. Ding kutnanan na ila di Carsena, Setar, Admata, Tarsis, Meres, Marsena, at i Memucan. Ila ding pitung pikabaluan a opisyal na ning Persia at Media; malapit la king ari. Ngana ning ari karela, Agpang king kautusan, nanu ing sukat daptan kang Reyna Vasti uling e ya memintu king utus ku inyang peparakit ke karing tubud kung kapun? Nganang mekibat Memucan king daramdaman da ring abe na, Makamal a Ari, e mu kekayu ya dinapat e ustu i Reyna Vasti, nune karing sablang pamuntuk at memalen na ning kayarian yu. Siguradung abalu da ring sablang babai iting milyari. Inya, mika matulid lang lumaban karing karelang asawa. Sabian da, E ya memintu i Reyna Vasti kang Aring Asueru inyang papapuntan ne arapan na. King aldong iti asisiguru ku nang balu da na ding babai na ning Persia at Media ing depat ning reyna king ari at ibalita ra iti karing asawa ra. Inya mika problema la ding lalaki karing asawa rang e bisang pailalam king kaburian da. Nung burian yu pu, Makamal a Ari, gawa kayung metung a utus king e ne malyaring makikit pa kekayu i Reyna Vasti at alilan yeng aliwa a maygit kesa kang Reyna Vasti. Iyabe ya iting utus karing kautusan na ning Persia at Media at e sukat mauman. Potang mipabalu ne iting utus king mabilug yung kayarian, siguradung galangan ne ning balang babaing talasawa ing asawa na, mabandi ya man o ali ya. Metula ya ing ari at ding tagapayu na kaniting munikala nang Memucan. Inya peparala yang sulat karing sablang probinsiang sakup na agpang king karelang sariling pamanyulat at salita ban ing asawang lalaki ya ing malyari buri king pamilya na at kautusan la ding amanu na. Kaybat na nita, milako ne mua ing ari. Makanyan man, parati nang agaganaka itang depat nang Vasti at itang utus a gewa na laban keya. Inya migmungkahi la king ari ding taga-payu nang malapit keya. Ngara, Baket e kayu pu papaintun mangalagung dalaga para kekayu? Mamili kayu pung opisyal king balang probinsia na ning kayarian at idala da la reting mangalagung dalaga king kekayung harem keti king Susa, ing kabiserang siudad. Ipagkatiwala yu la kang Hegai, ing kapun a mamahala karing babai yu, at ibie ing sablang kailangan da ban lalung lunto ing lagu da. Itang aburi yu kareting dalaga ya ing pilinan yung kapalit nang Reyna Vasti. Metula ya ing ari kaniting munikala, inya mebisa ya. Kanitang panaun a ita, ating Judiong manuknangan king siudad ning Susa. Mordecai ing lagyu na; anak neng Jair at apu neng Simei at apu ne king tud Kis ning tribu nang Benjamin. Metung ya karing abihag nang Aring Nebucadenesar, at ibat Jerusalem dela ne Babilonia. Kayabe ne i Aring Jeconia ning Juda. Atin yang pisan a dalaga i Mordecai; Ester ing lagyu naHadasa king Hebreo. Malagu ya at balangkinitan a katawan, oneng ala neng pengari. Inampun neng Mordecai antimong tune nang anak i Ester inyang mete la ding pengari na. Metung ya i Ester karing dalagang midala king siudad ning Susa inyang mipatupad ya ing utus na ning ari. Miyabe ya karetang mipagkatiwala kang Hegai a mamahala king harem ning ari. Meging malapit ya lub i Hegai kang Ester. Inya depat na ing sablang agyu na ban lalung lunto ing lagu na. Dininan neng makapasubaling pamangan ampon gamit pampalagu, at memili yang pitung babai king palasyu ning ari ban lingun keya. E mu ita, dininan neng masanting a lugal king harem na ning ari. E na pepabalung Ester nung nanung lahi ing penibatan na o nung ninu ding kamaganak na, uling iti ing panabilin a binie nang Mordecai keya. Labas-labas ya aldo-aldo i Mordecai king patyu ning harem ban abalu na ing kabilian nang Ester at nung nanu ing mapapalyari keya. Pabanua ing reglamentu king pampalagu karing dalaga: anam a bulan ing masahian lang laru ampon mira, at anam a bulan king balsamung laru, at aliwa pang pabanglung pampalagu. Kaybat na nita, liwas-liwas da lang iyarap king Aring Asueru ding dalaga. Malyari nang isulud ning ninuman karela itang buri nang imalan neng makikit ya king ari. Munta ya king ari itang bengi, at idala re pangayabak king aliwang harem at ipagkatiwala kang Saasgaz, ing metung pang kapun a mamahala karing babai na ning ari. E ya malyaring makapagbalik king ari ing ninumang babai nung e ya metula keya at nung e ne pakiduang a lagyu. Miras ing oras ban makikit ya i Ester king ari. I Ester, ing anak nang Abihail at pisan nang Mordecai a minampun keya bilang anak na, ala yang inawad nanumang isulud na. Bukud nang tikian ing payu nang Hegai, ing lalaking kapun a mamahala king harem ning ari. Kelaguan la ngan at nayun ding sablang menakit kang Ester. Bulan ning Tebet kanita, ing kapulung bulan na ning kapitung banua ning pamag-ari nang Asueru, inyang idala re i Ester king palasyu ning ari... inyang idala re i Ester king palasyu ning ari.(2:16) Mas kaluguran ne ning ari i Ester kesa karing aliwang babai, at tune yang menabu lub keya. Inya kang Ester ne pinutung ing korona at ya ing meging reynang kayalili nang Vasti. Minie yang maragul a bangketi ing ari para karing opisyal na at aliwang pamuntuk bilang parangal kang Ester. Migdeklara yang metung a piesta opisyal king mabilug a kayarian at memie yang dakal at mangamal a regalu karing tau. Makalukluk ya kanita i Mordecai lele na ning pasbul dalan ning ari inyang tipunan da la king kaduang besis ding dalaga. E na pa pigtapat Ester ing lahing penibatan na o ding kamaganak na antimo ing penabilin nang Mordecai keya. Pemintuan na ing penabilin na kalupa ning pamamintu na inyang malati ya pa mu lalam ning lingap na. Karing aldo a deta, kabang makalukluk ya king pasbul dalan na ning ari, dimdam na lang mipagsalitang Mordecai di Bigtan at Teres, ding aduang kapun a lalaking guguardia karing kuartu na ning ari. Mua la kang Aring Asueru at pikayari da ing paten de. Abalu nang Mordecai iti at sinabi na kang Reyna Ester, at sinabi na namang Ester iti king ari, makayagpang king atuklasan nang Mordecai. Pepasiasat na ning ari iting bage at meyakit king tutu pin. Inya binite da la ring aduang taung migtangkang makamate king ari. Misulat iti king opisyal a talaan na ning kayarian. Kalabas da reting bage milyari, tinas ne katungkulan Aring Asueru i Haman a Agageo at anak nang Hamedata. Ya ing gewa nang matas a pamuntuk da ring ministru na. Inutus na ning ari karing opisyal na ing dukuan de at galangan i Haman. Oneng e ya duruku o gagalang i Mordecai. Ngarang kinutang kang Mordecai ding opisyal ning ari, Baket sasalangsangan mu ing utus na ning ari? Pakisabian de aldo-aldo, oneng e ya rin mebisa. Inya simbung de kang Haman ban lawan nung nanu mo ing daptan na kang Mordecai, uling sinabi na king metung yang Judio. Mikalabkab ing mua nang Haman kang Mordecai inyang ikit na king e ya pin bisang duku at gumalang. Lalu yang mimua inyang abalitan nang Judio ya pala i Mordecai. Inya e mu i Mordecai ing buri nang paten nune ding sablang Judiong manuknangan king kayarian nang Asueru. King mumunang bulan, ing bulan ning Nisan, ning kalabing aduang banua nang pamag-aring Asueru, minutus ya i Haman a mika aldo-aldong bagutan a ausan dang Pur ban abalu ne ing aldo at bulan a gampanan ya ing tingka nang e ustu laban karing Judio. Ing linual ya ing kalabing atlung aldo ning Adar, ing kalabing aduang bulan. Kanita na sinabing Haman kang Aring Asueru ing anti kaniti, Atin pung metung a lahi a makakalat king mabilug yung kayarian at atatagpuan la karing balang probinsia. Makayaliwa la ugali at e la bisang mamintu karing kautusan na ning kekayung kayarian. E pu makakayap iti kekayu at king kayarian nung paburen na lang makanyan. Nung burian yu pu, Makamal a Ari, gawa kayung kautusan ban pamaten la ngan deting tau. Nung mika kautusan a anti kanita, siguradung mika atlung dalan pitung pulu't limang toneladang pilak king kaban na ning ari a malyaring magamit king obra na ning kayarian. Likas ne ning ari ing singsing nang ating panatak at binie ne kang Haman, ing Agageo at anak nang Hamedata at kalaban da ring Judio. Ngana ning ari, Keka na la ding salapi at ding tau; daptan mu itang buri mung daptan karela. Inya king kalabing atlung aldo na ning mumunang bulan, inaus na lang Haman ding kalihim na ning ari at inutusan na lang gawang sulat para karing gobernador da ring probinsia at pamuntuk balen. Misulat iti king salitang gagamitan da at king lagyu na ning Aring Asueru. Kaybat tetakan na la king singsing a ating panatak ning ari. King kapamilatan da ring talapanatad sulat, miras la ding sulat karing sukat mirinan ban king metung mung aldo, ing kalabing atlung aldo ning kalabing aduang bulan, ing bulan ning Adar, paten la ngan ding sablang Judiokayanakan at makatua, babai at anak at kuanan ing sablang pibandian da. Ala lang tatagan metung man; kailangan ing gisanan la ngang paten. Mirinan yang kopia king utus ing balang probinsia ban ipabalu ing kalamnan na king metung at metung karing memalen ban magsadia ya king aldo mitakda. King utus na ning ari, memalagua lang meko ding talapanatad sulat, at abalu reng agad ding tau ning balang probinsia ing utus lalung-lalu na king Susa, ing sentrung siudad. Makalukluk ya at miminum ing ari at i Haman kabang magugulu ne man ing siudad ning Susa. Inyang abalitan nang Mordecai ing sablang milyari, ginabak na ing imalan na uli na ning lungkut na. Kaybat misulud yang imalan a magaspang at mibili yang abu king buntuk na at miglakad king siudad. Manangis yang masikan at king mitmung kapait-paitan angga na king miras ya king dalan palub king palasyu. E ya linub uling makabawal kenu man ing lungub a makaimalan magaspang. King balang probinsia nung nu ya miras ing utus ning ari, mika tangisan mitmung kapait-paitan karing Judio; mig-ayunu la at misulud magaspang a imalan, at migkera la king abu ding keraklan karela. Miras ing balita kang Reyna Ester king kapamilatan da ring damas na at ding lalaking kapun. Bina yang meligalig ing reyna; pepadalan neng imalan i Mordecai ban alilan na ing magaspang a imalan a saku a susulud na, oneng e ya mebisa i Mordecai. Inya pepayaus neng Ester i Hatak, ing metung karing kapun na ning ari a miyatasan sumaup keya. Inutusan neng paintunan ne i Mordecai at ikutang nung baket mipakanyan ya. Inya linual ya i Hatak, at ikit ne i Mordecai king plasa na ning siudad, arap ning dalan palub king palasyu. Selita na ngan Mordecai kang Hatak ing sablang milyari at pati na ding salaping ibie nang Haman king kaban ning kayarian, nung magisan lang mate ding sablang Judio. Dininan neng kopia ning kautusan ning ari a gisanan lang paten ding Judio a linual king Susa ban ibie ne kang Ester, at ibalita ing karelang gipit a kabilian, at ban lumapit ya i Ester king ari at malunus ya sa karing kabalen nang Judio. Meko ya i Hatak at sinabi na ngan kang Ester ing sablang pasabi nang Mordecai. Kaybat, tiburan neng pasibayung Ester kang Mordecai a kayabe niting mensahi: Balu ra ngan ding sablang pamuntuk na ning ari at ding memalen karing probinsiang sakup na king paten ya ing ninumang lalaki o babai a lumapit king ari a e na pepayaus. Iti ya ing bukud kautusan a mipatupad subali mu karetang kaninu ne ituldu ing gintu nang setro. Atlu nang pulung aldo ngeni ing e na ku payaus ning ari. Sinabi ra kang Mordecai itang pasabi nang Ester. At ngana namang peparalang pakibat Mordecai kang Ester: E mu sana isipan king uli na mo ning atyu ka king palasyu na ning ari bukud mung ika karing sablang Judio ing miligtas. Nung manatili kang e bubulad king panaun a anti ngeni, pihung ibat king aliwang lugal ating magligtas karing Judio, oneng ika at ing lahi mu mate ya. Ninu mo ing makibalu king inya atyu ka ngeni king palasyu uli na ning problemang iti? Inya nganang peparalang pakibat Ester kang Mordecai: Sulung, tipunan mu la ngan ding sablang Judio king Susa, at mag-ayunu kayu para kanaku. E kayu mamangan o miminum kilub ding atlung aldo at bengi. Aku at ding damas ku mag-ayunu kami munaman. Kaybat, lapitan ke ing ari agyang iti labag king kautusan. E bala ing mate ku, nung iti ing kailangan. Kanita meko ya i Mordecai at depatan na itang sablang parapat nang Ester. Kalabas da ring atlung aldo, sinulud nang Ester ing imalan reyna at minta ya't tinalakad king korti na ning ari, tulid na ning palasyu ning ari. Makalukluk ya kanita ing ari king tronu na kilub ning palasyu at makayarap ya king pasbul palub king palasyu. Ikit ne ning ari i Reyna Ester at ikua kapanamdaman kabang makatalakad ya karin. Tildu ne kang Ester ing tatalnan nang gintung setro, inya linapit ya king ari i Ester at tigkil ne ing punta ning setro. Ngana ning ari, Nanu ing sadia mu keti, Reyna Ester? Sabian mu ing kailangan mu at ibie ku agyang pang ing kapitna na ning kanakung kayarian. Nganang mekibat Ester, Nung malyari pu sana, Makamal a Ari, kukumbiran da kayu at i Haman ngening aldong iti ban mangan at minum king sidia ku para king ari. Sinabi na ning ari, Ausan ye ngeni mu rin i Haman ban matupad ing kayaduanan na ning Reyna Ester. Inya meging bisita neng Ester ing ari at i Haman king tuknangan na. Kabang miminum lang alak, nganang mengutang ning ari kang Ester, Atin kang buri kako? Sabian mu at ibie ku keka agyang pang ing kapitna na ning kayarian ku. Nganang mekibat Ester, Ing aduan ku at pakisabing mayap kekayu ya iti: Nung tune ping apapaligaya da kayu at tula yu ing ibie ing nanumang aduan ku kekayu, nung burian yu, agkatan da kayung pasibayu bukas, ikayu at i Haman ban mangan. Kanita ku na sabian kekayu ing buri ku. Masaya yang masayang minuli i Haman king aldong ita. Oneng mikapali ya buntuk inyang ikit ne i Mordecai king lele ning pasbul palub king palasyu, uling e ya dinuku o minie galang. Makanyan man, ayaguanta na ing sarili na at tinaglus yang minuli. Karas na bale na, pepayaus na la ding kakaluguran na at i Zeres a asawa na. Pigmayabang na karela ing dakal nang pibandian, ding dakal nang anak, ing pangatas na katungkulan, at nung nu ya anti kaulaga king ari maygit karing aliwang opisyal. Ngana pang Haman, Aku mu ing kinumbira nang Reyna Ester a maging kayabe na ning ari king pamangan at inuman a sidia na. Kumbiradu ku munaman king reyna bukas a kayabe ning ari. Oneng ala ngang kabaldugan kanaku iti kabang akakit ke ing Judiong i Mordecai a makalukluk king pasbul palub king palasyu. Kanita nganang Zeres a asawa na at ding kakaluguran na, Obat e ka pagawang pibitayan a pitung pulu't limang talampakan king katas? At bukas abak, aduan mu king ari ing ibitin ya batal karin i Mordecai. Kaybat, masaya kang pakiabayan me ing ari king pamangan a sidia ning reyna. Metula ya i Haman kaniting minungkahi ra, inya pepagawa ne ing pibitayan. King benging ita, e ya mipatudtud ing ari, inya pepakua ne ing librung pisusulatanan king istoria ning kayarian at binasa de king ari. Mebasa king metung nang dake niting libru nung makananu nang atuklasan Mordecai ing tangka da ri Bigtana at Teres, ding aduang lalaking kapun a guardia karing kuartu na ning ari, a paten ya ing ari. Nganang kinutang ning ari, Nanung ablas o parangal ing miyabie kang Mordecai tungkul kaniting mayap a depat na kanaku? Ngarang mekibat ding talasuyu na, Ala pu! Nganang kinutang ning ari, Ninu itang atyu king korti? Kalub-alub na pa kanitang Haman king korti ning palasyu ban aduan king ari ing ibitin ya batal i Mordecai king pibitayan a makasadia na. Ngarang mekibat ding talasuyu ning ari, I Haman pu ing atyu karin. Sinabi na ning ari, Paluban ye keni. Linapit ya i Haman at ngana ning ari, Haman, nanu ing sukat daptan king taung buri nang parangalan ning ari? Ngana king lub nang Haman, Ninu mo ing parangalan na ning ari nung aliwa aku? Ibie ing imalan at ing kabayu king metung karing kagalang-galang a pamuntuk na ban ipasulud na ing imalan king taung parangalan na ning ari. Kaybat isake ne king kabayu at ilibut ne king plasa ning siudad kabang sasabian nang masikan ing anti kaniti: Oyni ing lalaking buri nang parangalan mitmung tula ning ari! Kanita ngana ning ari kang Haman, Malagua ka, kuanan mu itang imalan ku at itang kabayu. Ing sablang sinabi mu ya ing daptan mu kang Mordecai, ing Judiong makalukluk king pasbul palub king palasyu. Inya kinua nang Haman ing imalan-ari at ing kabayu. Sinulud na kang Mordecai ing imalan at seke ne king kabayu; linibut ne king mabilug a siudad kabang sasabian na, Oyni ing lalaking buri nang parangalan mitmung tula ning ari! Kaybat na nita, mibalik ya i Mordecai karin king pasbul palub king palasyu. Memalagua ne mang minuli i Haman keta karela; malungkut ya at tatakpan ne ing lupa na uli na ning mengapakarine ya. Kinwentu na kang Zeres a asawa na at karing kakaluguran na ing sablang milyari. Kanita nganang Zeres at ding kakaluguran na, Nung metung yang Judio i Mordecai a pegumpisan na ning pangabagsak ning upaya mu, e me malyaring sambutan; ika ing siguradung sambutan na. Kabang mipapagsalita la pa, dinatang la ding lalaking kapun a tubud na ning ari, at malalagua deng tiki i Haman king pamangan a sidia nang Ester. Inya minta ya ing ari at i Haman king tuknangan nang Ester ban pasibayung mangan karin. Kabang miminum lang alak, nganang kinutang ning ari kang Ester, Nanu ing buri mu, Reyna Ester? Sabian mu at ibie ku keka agyang pang ing kapitna ning kayarian ku. Nganang mekibat Reyna Ester, Nung tune ping apapaligaya da kayu at nung burian yu, o Kagalang-galang a Ari, e yu sa paintulut ing paten da ku at ding kanakung kalahi. Pisali da ku at ding kabalen ku ban paten at lubusan gisanan a lahi. E na ku sana bubulad nung pisali da kami mu ban gawan ipus at e ra na kayu inabala pa, uling agyu ming pibatan ing kasakitan. Kanita kitang nang Aring Asueru kang Reyna Ester, Ninu ing maki dapat kanyan? Nukarin ya ing taung pangangas a makirapat kanyan? Nganang mekibat Ester, Ing kekaming kalaban at manligalig kekami ya ining Haman a ini a marawak! Ginalgal ya king takut i Haman king arapan na ning ari at ning reyna. Mimua ya ing ari at likuan na ing pamangan at minta ya king hardin ning palasyu. Melakuan ya i Haman ban ipakisabi neng mayap ing bie na kang Reyna Ester, uling anti na nang akakit ing parusan neng mabayat ning ari. Inyang mibalik ya karin ing ari, ikit neng makasakab i Haman king luklukan nung nu ya makasandal ing reyna. Inya nganang migsalitang masikan ning ari, Pati pala ing reynang asawa ku buri neng salbahian king akakit ku at king mismung palasyu ku! Kayari nang migsalita ning ari, tinikma de ring talasuyu na ning ari i Haman at tikpan de lupa. Kanita nganang Harbona, ing metung karing lalaking kapun a talasuyu ning ari, E mu pu ita ing depat nang Haman; pepagawa ya pa pung pibitayan king bale na a pitung pulu't limang talampakan king katas para kang Mordecai, ing mekapagligtas king bie yu! Karin ye bitayan! nganang minutus ning ari. Inya binite re i Haman ketang pibitayan a pepagawa na para kang Mordecai. Kaybat na nita, milako na ing mua na ning ari. King aldo mu ring ita, binie nang Aring Asueru kang Reyna Ester ing sablang pibandian nang Haman, ing kalaban da ring Judio. At milapit ne man king ari i Mordecai, uling sinabi nang Ester king kamaganak ne. Likas ne ning ari ing singsing nang ating panatak a kinua nang pasibayu kang Haman at binie ne iti kang Mordecai. At tilduan na ne mang Ester i Mordecai bilang katiwala king pibandian a likuan nang Haman. Pasibayu yang linapit i Ester kang Aring Asueru; migsakab ya arapan na at tutulu luang mekisabing mayap king ari king gawa ya sanang paralan ban e mibalaus ing tingka nang Haman a Agagite a pamaten la ngan ding Judio. At tildu ne ning ari ing setro na kang Ester, inya tinalakad ya i Ester at ngana, Nung burian na ning ari at nung makaligaya ku kekayu, at nung king panlalawe na ning ari king iti matulid, ipakisabi kung mayap king gawa kayung metung a kautusan ban pawalan yang bisa ing kautusan a pepasari nang Haman, ing Agageo at anak nang Hamedata, ban paten la ding Judiong manuknangan karing probinsiang sakup yu. E ku malyaring apibata ing akit ku ing kamatayan da ring kalahi ku at kamaganak. Kanita nganang Aring Asueru kang Reyna Ester at kang Mordecai a Judio, Lawan mu, binie ku na kekayu ing pibandian nang Haman at pepabite ke uling buri na lang paten ding Judio. Ngeni, malyari kayung gawang sulat para karing Judio at isulat yu ing nanumang buri yu king lagyu ku. Kaybat pirman ke at tatakan king singsing ku. E malyaring milako bisa ing nanumang utus a pinirman ku at tetakan ku. Milyari iti kanitang kaduang pulu't atlu nang aldo ning katlung bulan ning Sivan. Inaus na lang Mordecai ding talasulat ning ari at dinikta ne ing metung a sulat para karing gobernador at talapangasiwa karing dinalan aduang pulu't pitung probinsia, magumpisa king India angga king Etiopia. Sinulat da la karing salita da reting probinsia. Pepasulat na la deting Mordecai king lagyu nang Aring Asueru at tetakan na la king singsing a panatak na ning ari. Kaybat, inatad da la king kapamilatan da ring lalaking makasake karing kabayung mangabilis na ning palasyu. King kapamilatan da reting sulat, paintulutan na la ning ari ding Judio king balang lugal ing mitipun la ban idipensa ing sarili da at ing pamilya da laban king ninumang lumusub karela. Malyari lang lumaban at makamate karing mangangas a makamate karela o maniamsam king pibandian da. Daptan da iti king mabilug nang kayarian Aring Asueru, king kalabing atlung aldo ning Adar, ing kalabing aduang bulan. Mika kopia ya kaniting utus ing balang probinsia at mipabalu karing sablang tau ban makapagsadia lang magdipensa ding Judio king sarili da king aldong ita laban karing kalaban da. Inya king utus ning ari, sinake la ding talapanatad sulat karing mangabilis nang kabayu ning palasyu at memalagua lang miglakbe. Kinalat dia naman ing utus ning ari king kabilugan ning Susa, ing sentrung siudad. Kaybat na nita, linual ya king palasyu i Mordecai; makaimalan yang ari a kule asul at maputi, at balabal a mapinung linen at metung a masanting a koronang gintu. Migbiba la ding tau ning Susa king tula ra inyang ikit de. Mika kapanayan la ampon tula at dangalan ding Judio. Nu mang lugal a mipabalu ya ing utus ning ari, mika tula at pamagpiesta karing Judio. At dakal la karing tau ding meging Judio uli na ning mitatakutan na la ngeni karela. Miras ing kalabing atlung aldo na ning bulan ning Adar, ing aldo nung kapilan ya mipatupad ing utus ning ari ban paten la ding heganaganang kalaban dang Judio. Oneng e ra balu king kabaligtaran ing milyari, uling ding Judio ila ding makamate. King aldong ita, mitipun la ding Judio ning balang siudad na ning kayarian ning Aring Asueru nung nu la manuknangan ban paten ing ninumang bisang makamate karela. Oneng alang mengangas a lumusub karela uling tatakut la karela ding dakal. Sinaup la karela ding gobernador at ding aliwa pang pamuntuk ning balang probinsia uli na ning takut da kang Mordecai. Meging pikabaluan king mabilug a kayarian king i Mordecai metung ya ngening mayupayang tau king palasyu at lalu ya pang meging mayupaya. Inya ding Judio pete da la ring sabla dang kalaban at depat da itang buri dang daptan karing masama karela. Lima lang dalan a kalaban ding apate ra king siudad ning Susa. Pete da la naman di Parsandata, Dalfon, Aspata, Porata, Adalia, Aridata, Parmasta, Arisai, Aridai, at i Vaizata. Ila deti ring apulung anak nang Haman a anak nang Hamedata, ing kalaban da ring Judio. Oneng e ra teginan ding Judio ing pibandian da ring kalaban da. King aldo mu ring ita, pepabalu da la king ari ding mepate king siudad ning Susa. Ngana ning ari kang Reyna Ester, Limang dalan la pala katau ding mete king Susa at kabilang la kareti ding apulung anak nang Haman. Nanu kaya ing milyari karing aliwang probinsia? Nanu pa ing buri mu? Sabian mu at ibie ku keka. Nganang mekibat Ester, Nung burian yu, Makamal a Ari, paintulutan yu la sana ring Judio king Susa ing daptan dang pasibayu bukas itang mipaintulut a depatan da ngening aldong iti. At ibitin la king pipagbitayan ding bangke da ring apulung anak nang Haman. Inya inutus na ning ari ing ibitin da la king pibitayan ding bangke da ring apulung anak nang Haman. King kalabing apat nang aldo ning bulan ning Adar, mitipun lang pasibayu ding Judio ning siudad ning Susa, at atlu lang dalan a kalaban ding apate ra. E da munaman teginan ing nanumang pibandian da ring kalaban. Mitipun-tipun la naman ding aliwang Judio karing miyayaliwang lugal na ning kayarian at pigdipensa ra ing bie ra. Asambut da la ring kalaban da at mekapate lang pitung pulu't limang libu kataung masama karela. Oneng e ra teginan ing pibandian da. Milyari iti king kalabing atlung aldo na ning bulan ning Adar. Ala nang pamakamate itang kalabing apat a aldo, inya masaya lang migpiesta. Kanita mitipun la ding Judiong manuknangan king Susa king kalabing atlung aldo at king kalabing apat a aldo ban arapan la ding kalaban, oneng masaya lang migpiesta king kalabing limang aldo, uling agisan da na lang pete ding kalaban da. Iti ing sangkan nung inya pagselebran de ring Judiong manuknangan karing baryu ing kalabing apat nang aldo ning bulan ning Adar bilang kapiestan da at panaun ning pamamie regalu king metung at metung. Sinulat na ngan Mordecai iting sablang milyari ban e makalinguan, at peparala yang sulat karing sablang Judiong manuknangan king kayarian nang Aring Asueru, malapit la man o marayu. Penabilinan na la king galangan de balang banua ing kalabing apat at kalabing limang aldo na ning bulan ning Adar, uling kareting aldong deti da la simbut ding karelang kalaban; aldo lang meging masaya lugal king maging kalungkutan la. Sinabi na karela ing magpiesta la at magsaya kilub da reting aldo, at mipapamie lang regalu king metung at metung at karing kalulu. Inari da king lub da ing isundu ra ing pegumpisan da at tukian balang banua ing panabilin a sinulat na karelang Mordecai. Ginawa yang e mayap a tangka i Haman a Agageo at anak nang Hamedata at kalaban da ring Judio ban gisanan na lang paten ding Judio. Binalak ne ing ausan dang bagutan, ing purim, ban pilinan ya ing aldo a gisanan lang paten. Oneng pintalan neng Ester ing ari, at kaybat sinulat ne ning ari ing metung a utus. Inya ing e mayap nang tangkang Haman laban karing Judio mibagsak king sarili na, at ya at ding anak na ila ding mebite king pibitayan. Iti ing sangkan nung inya deting aldo kapiestan inaus da lang Purim, ngana wari, bagutan. At uli da ring sulat nang Mordecai at ning sablang milyari karela ngan, inari da king lub da at tikda para karela at karing maging lahi ra at ding makiabe karela king paselebran da lang alang mintis deting aduang aldo balang banua, agpang king sinulat nang panabilin Mordecai. Mepikayari king ing balang pamilyang Judio king daratang a panaun at nu mang probinsia o siudad king sukat da lang tandanan at pagselebran deting aduang aldo na ning Purim king kapilan pa man. At i Reyna Ester a anak nang Abihail, at i Mordecai a Judio sinulat la naman ban patibayan ya ing sulat tungkul king Purim a abanggit na nang Mordecai king minuna nang sulat. Miparala ya ing sulat at ing kopia na karing sablang Judio a manuknangan karing dinalan aduang pulu't pitung probinsia na ning kayarian nang Asueru. Nasa da ring sulat ing kapayapan at ing katutuan, at king sukat da lang pagselebran ding aldo ning Purim king mitakdang panaun, antimo ing penabilin na karelang Mordecai at ning Reyna Ester. Mayayawad munaman karela at karing maging lahi ra ing mag-ayunu la at manangis. Misulat ya king metung a libru ing sulat nang Ester a patibe king pamagselebra karing aldo ning Purim. Sapilitan na lang pepamayaran buis ning Aring Asueru ding taung sakup na at pati na ding atyu karing mangarayung pulu. Ing upaya na at ing sablang depat nang mayap, pati na ing parangal at pangatas na katungkulan Mordecai, misulat ngan king Librung Istoria da ring Ari ning Media at Persia. Pangadua ya king upaya i Mordecai a Judio king Aring Asueru. Metung yang taung kagalang-galang at katanggap-tanggap karing kalupa nang Judio, uling pigmalasakitan na ing ikakayap da at ing ikaunlad da ring sabla nang kalahi. Ating metung a lalaki king sakup ning Uz a milagyuan Job; ala yang kapintasan at makatuliran ya. Metung yang taung ating takut king Dios at mangilag king e ustu. Pitu la ding anak nang lalaki at atlu la ding babai. Atin yang pitung libung tupa, atlung libung kamelyu, limang dalan a paris a baka, limang dalan a gaindung asno ampon dakal a ipus. Ya ing mabanding dili karing tau king Aslagan. Meging kaugalian da ring anak nang lalaki ing liwas-liwas lang magtau karing karelang pibalebale king aldo a mitutuk karela, at parati da lang kukumbirahan ding atlu rang kapatad a babai ban mangan at minum kayabe ra. Itang abak a kayari ning karelang anda, maranun yang mibangun i Job at miyain yang ain-sakripisyu para karing balang metung karing anak na; pota ating karelang mikasala king e na sasarian at mekalapastangan ya king Dios. Inyang datang ne ing aldo ban marap la king Dios ding lelangan ning banua, dinatang lang kayabe ra i Satanas. Nganang kinutang ning Dios, Satanas, nukarin ka ibat? Pekibat nang Satanas, Ibat ku keta at karin; lilibutan ke ing yatu. Ngana ning Ginu kang Satanas, Apansingan mu ne ing talasuyu kung i Job? Ala kang akit kalupa na king yatu. Tau yang alang kapintasan at makatuliran; atin yang takut king Dios at mangilag ya king nanumang e ustu. Pekibat nang Satanas, Samban na ka mo kayang Job nung alang sangkan king pamanyamba na? Manibat king ibat ingatan mu ne at ing pamilya na at ing sablang heganaganang pibandian na. Bibendisyunan mu ing heganaganang daraptan na at dininan meng baka a halus laganapan da ne ing mabilug a bansa. Subukan mung idayu ing heganaganang atyu kang Job at siguradung isumpa na ka. Ngana ning Ginu kang Satanas, Nung makanyan, bibili ku king kekang upaya ing heganaganang atyu kang Job; e mia mu panasakitan. Kaybat na nita meko ne king arapan na ning Ginu i Satanas. Misan a aldo inyang ding anak nang lalaki at babaing Job mamangan la at miminum alak king bale ning pangane, dinatang yang pupulayi ing magdalang balita kang Job. Ngana, Kasalukuyan mi ya pung sasarulan ing asikan karing baka at manyibsiban la ding asno king pipagpastulan, inyang bigla lang linusub ding Sabeo at dela da la ngan. Pete da la ngan ding ipus yu. Bukud mung aku pu ing mekatakas ban mamalita kekayu. Kabang magsalita ya pa, dinatang ne naman ing metung pang ipus at ngana, Mituran la pu king kildap ding tupa yu pati na ding pastul yu at mete la ngan. Bukud mung aku pu ing miligtas ban mamalita kekayu. Kabang magsalita ya pa, dinatang ne naman ing metung pang ipus at ngana, Selakayan da ke pu ding atlung grupung Caldeo; dela da la ring kamelyu at pete ding kekong ipus subali mu aku. Bukud mu pung aku ing mekatakas ban mamalita kekayu. Kabang magsalita ya pa, dinatang ne naman ing metung pang ipus at ngana, Ding anak yu pung lalaki at babai mamangan la at miminum alak king bale ning pangane, inyang dinatang ya ing masikan a angin a ibat king disyerto. Digsa ne ing bale; mibagsak ya karing anak yu at mete la ngan. Bukud mu pung aku ing miligtas ban mamalita kekayu. Kanita tinalakad ya i Job; ginabak na ing imalan na uli ning lungkut na. Sitsat ne ing buntuk na, migsakab ya king gabun, at sinamba ya king Dios. Ngana, Lubas ku inyang mibait ku at lubas ku naman keng mate ku. Ing Ginu ya ing minie at ya ing kinangua. Purian ya ing lagyu na ning Ginu! Makanyan man ing milyari, e ya mikasala i Job; e ne sinisian ing Ginu. Inyang datang yang pasibayu ing aldo ban marap la king Dios ding lelangan na ning banua, dinatang lang kayabe ra i Satanas ban marap king Dios. Nganang kinutang ning Dios, Satanas, nukarin ka ibat? Pekibat nang Satanas, Ibat ku keta at karin; lilibutan ke ing yatu. Ngana ning Ginu kang Satanas, Apansinan mu ne ing talasuyu kung i Job? Ala kang akit kalupa na king yatu. Tau yang alang kapintasan at makatuliran; atin yang takut king Dios at mangilag ya king nanumang e ustu. Ganap pa mu rin ing kasalpantayanan na anti ing sadia agyamang inamun mu kung paintulutan da kang ipahamak me king alang kasangkanan. Pekibat nang Satanas, Ibie na ngan ing heganaganang atyu king tau ba yang e mate. Oneng nung panasakitan me ing katawan na, siguradung isumpa na ka. Kanita ngana ning Ginu kang Satanas, Nung makanyan, atyu ne king lalam mung upaya, oneng e mia mu papaten. Kaybat na nita meko ne king arapan ning Ginu i Satanas, at pepalto na la kang Job ding bayang mangatdas king mabilug nang katawan, manibat king talampakan na angga na king bumbunan na. Linukluk ya king abu i Job, at kinangwa yang kapirasung kapsa ban pangayud na karing baya na. Kanita ngana ning asawa na, O nanu, angga man ngeni atin ka pang katapatan king Dios antimo ing sadia? Obat e me pa isumpa ing Dios at saka na ka mate? Nganang mekibat Job, Makanyan lang magsalita ding babaing mangmang. Nung tatanggapan ta ing tula king Ginu, e ta wari sukat munamang tanggapan ing kalungkutan? Agyamang ketang daralanan nang kasakitan a ita ala yang sinabing laban king Dios i Job. Inyang abalitan da ring atlu nang kakaluguran ing heganaganang kapahamakan a miras kang Job, pikayari da ing dalawan de ban makirame at pasiknangan a lub. Deting atlu ila ri Elipas ning siudad ning Teman, Bildad ning sakup ning Suah, at i Zofar ning sakup ning Naama. Marayu la pa ikit da ne i Job, oneng e re akilala. Menangis lang masikan inyang akilala re, at uli na ning lungkut da ginabak da ing imalan da at mibili lang alikabuk king buntuk da. Kaybat na nita, linukluk la king gabun siping nang Job kilub ding pitung aldo at pitung bengi, at alang migsalita metung man karela uli na ning ikit dang degulan na ning kasakitan a daralanan na. King katataulian biklat neng Job ing asbuk na at simpa ne ing aldo nang beitan. Nganang Job king Dios: Paburen matda ya ing aldo kebaitan ku, pati na ing benging memalita, Anak a lalaki mipangagli ya. Paburen yang aldong ita a maging maralumdum ya! Sana ing Dios babo e na ne panintunan pa ni aslagan ning sala. Paburen bandian ne ning lungkut at ning dalumdum; paburen ding biga karin la magdatun; paburen ing karalumduman takpan ne ing aldo. Paburen samsaman na ning karalumduman ing benging ita; paburen e ne tumulang miyabe pa karing aldo ning pabanua; paburen mung e ne mibilang pa karing bulan ning banua. Wa, maging baug ya sana ing benging ita; ala sanang meramdam a masayang kulisak. Paburen la ding maniumpa ing isumpa re ing aldong ita, detang biasang gumising king Leviatan. Paburen maging maralumdum la ding batuin ning munag sumala na; paburen meng manayang alang panayan a sala, at e na na kapilan man akit pang datang ing sala ning abak. Uli ning ing benging ita peintulut nang mibait ku pa, at karing kakung mata e na pimpanan ing kalungkutan. Baket kaya e ku pa mete kabait ku? Obat king atian nang ima ku e ku pa mete kalual ku? Obat kaya iningat na ku pa nitang ima ku king kandungan na? Obat pepasusuan na ku pa? Nung mete na ku mu kanita sana ngeni makapaynawa na kung abe ding ari at ding talaturu ning yatu a pepatalakad karing melasak a palasyu o matudtud na sanang abe ding prinsiping karing gintu at pilak a bandi ra king bale ra kitmuan da la. Obat kaya e da ku meging kalupa ding pungul a mibait mete na o ding bingut a e bitasang menakit king masala? King kutkutan ding taung e mayap ala na lang arapat, at karin manakit lang kapaynawan ding taung mepagal. Karin maging ding pakasukul abe-abe la king kapayapan; e da na damdaman ing kulisak ding mabagsik dang manibala. Atyu la ngan karin ding maina at masikan, at malaya ya ing ipus king panginuan na. Obat ing bie mipagkalub pa king taung daralan kasakitan? Obat ing bie mipagkalub pa king magdusang kapait-paitan? Panenayan na ing kamatayan oneng e naman daratang; minamayap na pa ing kutkutan kesa king nanumang pibandian. Kulisak lang masikan king tula potang ing kutkutan karela neng dasan. Obat miyabie pa king tau ing sala nung makasalikut ne man ing dalanan na, ing kilungan na kilub ning Dios? Bukud na mung pangisnawang saldak ing kakung pamangan, at anting danum a mamagus ing kakung saingsing. Ing heganaganang kakung pitatakutan ya na pin man ing kaku daratang, at ing heganaganang kakung pangilagan ya na pin man ing kakung atatagpuan. Ala kung kapaynawan, ala kung karatunan; ing kagutgutan ku alang tuknang. Nganang migsalitang Elipaz, ing tau Teman: Nung ing ninuman magsalita ya keka, manamdaman ka kaya? Oneng e ku apibata ing e ku magsalita keka. Lawan mu, dakal na la ding tiru mu, ikua mu lang apasikan a lub ding mangaina. Tiru mu la karing kekang amanu detang miraragsa; maina tud keka lang pepatatag. Baket mangainipan ka ngening keka miras iti; ngening ika mitagkilan ka, obat malilingasngas ka? E wari ing takut mu king Dios ya ing kekang tiwala, at ing kalinisan ding dapat mu ila ding kekang kapanayan? Misip ka ngeni, atin kang balung taung banal a mipahamak? Atin nang taung makatuliran a mipaburen? Keng ikit ku, detang sinarul e ustu at sinalbag kaguluan, ita munaman ing karelang pipulan. King pangisnawa na ning Dios mawala la; at king mikakalabkab nang mua magisan la. Anting leon ding e mayap mamuangit la at mumungul, oneng ing Dios patahimikan na la; pamaklian na lang ipan da. Kalupa ding leon a alang apangan mate la at ding anak da misalbag la. Misan banayad miras kaku ing amanu, anting sitsit miras king balugbug ku. Anti ing makatakut a paninap king kabengian e na ku mipatudtud. ing takut kaku dinatang, ginalgal mabilug kung katawan. King lupa ku ing angin sinagi ya; mengilabut ing mabilug kung katawan. Ating makatalakad king arapan ku, e ya bitasang kikimut; linawe ke oneng e ku abitasa nung nanu ya; mistulang tahimik kanita inyang ing metung a siwala meramdam ya: Atin na waring taung meyakit matulid arapan ning Dios o banal arap ning Miglalang? Agyamang karing talasuyu na banua e na aibie ing tiwala na, agyang karing anghel na manakit yang kasalanan da; lalu na ding lelangan na a manuknangan karing bale pila; mistulang alikabuk ing karelang ibatan a malyaring dunutan anting ayup-ayupan. Itang abak mabie la; bayu miras ing bengi mete la; ala mang makibalu. Meyakua ing heganaganang atyu karela; mete la, oneng e ra mu rin kimtan ing kabiasnan. Job, maus ka; atin kayang makibat keka? Atin kayang anghel a kekang alapitan? Makamate ing kabalisan king mangmang, at ing kapangaririan king taung pangkaraniwan. Ikit ku nung makananu yang panatag ing mangmang, oneng biglang-bigla mibagsak ya ing tuknangan na. E na la manakit pang karatunan ding anak nang lalaki; ala mang karela talakad magdipensa arap ding ukuman. Kanan da ring danupan ing pupul ning mangmang pati itang tutubu karing suksukan; ding mau buri dang kamkaman ing keyang pibandian. E naman manibatan king alikabuk ing kasakitan; e munaman tutubu king gabun ing kaguluan. King sarili na ning tau manibatan ing kaguluan na, kalupa ning king api manibat ing susulapo lipatu. Nung aku mu ing atyu king bili mu, king Dios lumapit na ku. Ing gagawan na marangal, e mu la abut isipan; makapagmulalang dapat na e mu la abilang. Parala na king yatu ing uran, at paranuman na lang marangle. Tatas na la kabilian ding kalulu, at dirinan nong tula ding malungkut. Sasabatan na ing tangka da ring mapagsamantala, ban ing heganagana rang pamalak muli mu king ala. Darakpan na la ding tosu king sariling bitag da, at ding paralan da agad miyayangganan la. Agyamang ing aldo makaslag ya maralumdum ing darasan da, kakapkap la antimo king kabengian. Oneng liligtas na la ning Dios ding kalulu king kamatayan; ipangilag na la ding mangailangan karing manalipusta. Dirinan na lang kapanayan ding pakakalulu, at ding e mayap patahimikan na la. Lawan mu, masaya ya itang sasabian na ning Dios, inya e ka sa mimimua, nung paniabianan na ka. Uluan na la ding sigatan na; nung king gamat na menamdaman ka, king gamat na naman mipaldan ka. Ulit-ulitan na kang ingatan king miyayaliwang kapanamdaman; king panaun ning danup e na ka paburen mate; at ilisia na ka king kamatayan king panaun ning gera. Iligtas na ka king kamandag ning dila; potang ing kapahamakan keka daratang e mu pitatakutan ing keyang kasiran. Keka yang kaylian ing kasiran at danup, at e pitakutan ding animal ning yatu. Milako ya batu ing marangle kekang sasarulan, ding animal ning marangle e da ka lusuban. Kanita payapa kang mie kilub ning kekang tolda; siasatan mu la ding kekang kawan at akit mu ing ala lang kulang. Akit mu ing dakal la ding anak mu, at ding lahi mu kasing dakal na la ning dikut ning yatu. Kalupa ning trigu a melulut king pun, ganap ka king ketuan potang miras ka king kutkutan. Siniasat mi iti at kekeng apagaralan king katutuan. Pakiramdaman mu at pakibaluan para king kekang kapakanan. Nganang mekibat Job: Nung malyari mu sanang mibili la king timbangan ding heganagana kung kaguluan pati na ing kaligaligan, mayakit ing mabayat la kesa king balas ning dagat; makanyan kang e dapat magmulala king mapali kung pamagsalita. Pakatusuk la kaku ding paslu ning Mayupayang Dios; kakalat king mabilug kung pangatau ing lasun dang e mu nanu. Makatalakad arap ku ing heganaganang makatakut ning Dios. Ing asno panatag ya potang king dikut mamangan ya, at antimu rin ing baka neng makayarap ya king are na. Ninu ing makapangan ketang tutung matabang? Ninu ing makalasa king maputi ning ebun? Ala kung ganang tagkil king anti kanita, anti la mo king pamangan neng masakit ka. Sana ing Dios ibie nang kakung kayaduanan. Sana ing Dios paten na na ku. Nung balu kung iti daptan na, magluksu ku king tula, nu man anti karagul ing sakit a ipagpa na. Balu ku king ing Dios banal ya; mamintu ku king kaburian na. Nanu wari ing sikanan ku ban manaya ku? Nanu wari ing kararasan ku ban mibabata ku? Ing sikanan ku wari sikanan de ring batu? O ing laman ku wari anti yang tangsu? Ala na kung sikanan a mitagan pa ban iligtas ing kakung sarili; ala na kung alapitan ban aduanan kasaupan. Kelinguan ke ing Dios o ali ke man, king anti kaniting kaligaligan kailangan ku la ding kakaluguran. Oneng ikong kakung kakaluguran, ing kalupa yu batis a lilipas; mistulang kalalangian kabud ala nang uran. Ding batis king panaun ning dimla baradu la king yelung atyu karela, neng kaleldo mawawala la; king pali ning panaun lalangi la. Ding maglakbe lakuan deng dalan da, ing batis yang panintunan da; king pamaglibut-libut da king ilang mawala la. Manintun la ding maglakbe ibat Tema; manalig la ding maglakbe ibat Seba. Ing karelang tiwala linto alang kalma, uling ding batis a disnan da malangi la. Kaku ngeni makanyan kayu: anti kayung malanging sapa; ikit yu ing kabiguan ku, king takut betingan yu ku. Meniawad ku waring regalu kekayu o pasuhul ku wari kekayu? Pasagip ku wari king kalaban o payatbus king manalipusta? Ipakilala yu nung makananu kung mikasala; ituru yu ku at manahimik ku. Mayupaya la ding amanung magdalang katapatan, oneng ing sasabian yu pawang alang kabaldugan. Isipan yu king ing heganaganang kakung sasabian alang kabaldugan; obat kekayu lang pakibatan ding amanu kung maniambitan? Agyang ding ulila pipagbagutan yu la, kakaluguran pisali yu la naman ba kayung manakitan. Ngeni, lawan yu ku lupa; e ku maglaram king kekong arapan. Sinobra na kayu; e yu paintulut ing e makatuliran. E yu ku atulan; atyu ku king katuliran. Karing labi ku manakit kayung kalaraman? E ku wari balu ing mayap at ing e mayap? E wari king yatu ing bie ning tau anting pilit a pamagserbisyu? E wari ing bie nang daralanan kalupa na mu ning king upahan? Kalupa na mu ning ipus a magnasang salilungan o ning upahan a manayang bayaran. Lalabas la ding pabulan ala lang kapupuntalan; ding kaku miyabie bengi pawa lang mitmung lungkut. Ngakung kukutang potang magkera na ku: Kapilan ku mibangun? Uli ning ing bengi tutu yang makaba; kabukas bibiling ku anggang sasala. Katawan ku mitmu yang ulad at dinat; maglangib yang kakung balat kaybat pasibayung mangatdas. Ding aldo ku lalabas lang ala namang kapanayan, lalabas lang mabilis kesa king gamat ning gagawang imalan. Ganakan mu, O Dios ko, king ing bie ku metung yang inawa; e na ku manakit pang tula kapilan man. Itang mata na nitang lalawe kaku e na ku akit; panintunan da ku ding mata mu, oneng ala na ku. Nung makananung ing biga matatda ya at mawawala, makanyan ya namang e na magbalik ing taung mete na. King pibalebale na e ne magbalik pa; e da ne kakilala ding kayabe king bale na. Inya e ku malyaring manahimik. Magsalita ku pin uli ning sakit a kakung daralanan. Magreklamu ku pin uli ning mapait kung panamdaman. Aku wari ing ubingan ning dagat o ing dambuala nang mabagsik ban banten mu ku at tanuran? Isipan ku mo ing kakera ku king kakung pagkeran mapawi nang sakit a kakung panamdaman. Oneng ali uling king kakung paninap pamasdanan mu ku; karing vision pamatakutan mu. Angga king buri ku pa ing mabite at mate kesa kening kabilian ning katawan kung mabie. Kasaman ke ing bie ku; e na ku man mie kabang-kaba. Paburen mu na ku mung makanyan, ing bie ku ala nang kabaldugan. Nanu ya wari ing tau para keka? Baket dirinan meng maragul a ulaga, at ing pamisip mu pane makaukul king tau? Balang abak keka yang daralawan, at balang penandit keka yang paniubukan. Baket e mu ilako saguli kaku ding mata mu ban ining wawa king asbuk ayakmul ku. Ikang magbante karing tau, nung mikasala ku, nanu keka ing gewa ku? Baket apili mu kung kekang puntirian? Baket tutu kung makapangabayat keka? Baket e mu pa patawaran ing kakung kasalanan, at panupaya ing maling kakung depatan? Saguli namu ikutkut da na ku, panintunan mu ku man, ala na ku. Nganang migsalitang Bildad, ing tau Suah: Nanu, ala nang kapupusan ing kekang pamagsalita? E na tuknang ing mayangin a pamagsalita mo? Malyari waring ing Dios matulid yang ilisia na? Malyari waring ibaluktut na ning Mayupaya ing hustisia? Nung ding anak mu mikasala la laban king Dios, tinggap da na ing kabayaran ning pamikasala ra. Nung king Dios lumapit ka at makisabing mayap king Mayupaya, nung matulid ka at kapintasan ala keka, datang ya at saupan na ka at kanawan king pibalebale mu keka ibie na. Agyang kalulu mu ing kekang penibatan ding tauli mung aldo maging mabandi no man. Aduan ku keka ing mangutang ka sana king panaun dang milabas ding kekang makatua, pagaralan mu nung nanu ing atuklasan da; pablasang itamu kapilan ta pa mu, ala tamung kamalayan nanuman; ing bie tamu anting anino mung daralan. Ituru da ka reti at sabian da keka itang heganaganang karelang beluan. Tumubu wari ing timbu nung nu alang sapa? Dagul la wari nung alang danum? Nung langi la danum ding sapa, kabang sagiwa la at e pa metabas ila ding munang malanta. Makanyan la kararasan ding taung king Dios mangalinguan; ding alang Dios a katawan muling ala ing karelang kapanayan. Ing tiwala na anti niang sinulad, ing kapanaligan na anti ya king bale ning babagua. Nung magsandal ya king bale ning babagua adala nia? Nung kalawatan ne, atalakad ne nita? Anti lang dikut ding taung e mayap lalam ning aldo lalsut la, ding suli da mabilug a mulahan katmuan da. Yamut da karing batu pakakulaput la, karing balang batu pakakalawat la. Nung keka lang putputan metung man alang makabalu king atyu la karin. Wa, ya na ngan iti ing tula ding e mayap a lalaki, at kaybat da reti datang la ding karelang kayalili. Lawan mu, e na la lakuan ning Dios ding mayap ni saupan ding e mayap. Misan pa karing pisngi milarawan ing timan, at karing labi mu ing kulisak ning tula maramdam. Miras ing kamarinayan karing kekang kalaban, at ding tuknangan ding makasalanan mawala la ngan. Nganang mekibat Job: Wa, balu ku king makanyan pin. Makananu yang sumambut ing tau king kasu na laban king Ginu? Nung ipilit ning ninuman ing makiargu ya king Ginu, agyang metung mu karing libu nang kutang ala yang malyaring apakibatan. Ing Dios biasa yang tutu at mayupaya; alang taung makatalakad laban king Ginu. Yayabe na la ning Ginu ding bunduk king e ra kamalayan, pamaligtad na la deti potang mimimua ya. Potang ayun padala na la, mangakimut ya ing yatu king kabilian na; pagalgalan ne angga na king pundasyun na. Ing Dios ya ing mumutus king aldo, at karing batuin ban ing sala pigilan da. Ninu ing magdili-diling milantang king banua, at babo alun ning dagat miglakad pa? Ing Dios ya'ng mibili king kabilian da ring batuin king banua, ing Saru, ing Orion, ding Pleiades, at ding batuin ning mauli. E ta la abut mang isipan ding maragul nang daraptan. E la mabilang-bilang ding makapagmulala nang dapat. Daralan ya ing Dios siping ku, oneng e ke akakit. Sumulung ya man e ku man apansinan. Nung atin yang samsaman ninung makasabat? Ninu ing makakutang king Ginu: Nanu ing kekang gagawan? E na pipigilan ning Dios ing mua na; kampun nang Rahab pakapase la king kabitisan na. Makananu ke ngening pakibatan o mamiling amanung imatulid? Agyamang ala kung kasalanan, e ku pa mu rin makiargu; maniawad na ku mung lunus king Dios a ukum ku. At nung paintulutan na kung makiargu, e ku pa mu rin paniwalan ing makiramdam ya kaku. Pablasang king metung mung bagyu lasawan na ku, paniugatan na ku king alang kasangkanan a balu ku. E na ku dirinan mang panaun makapangisnawa; bagkus king kasakitan kakatmuan na ku pa. Nung ing labanan tungkul king sikanan, ya na ing mas masikan; nung ing pisasabian keng ukuman ninu ing malyaring maus king Ginu? Tapat ku at alang kasalanan, oneng ding amanu ku ilang mangondena kaku, ing anggang sasabian ku ilang babie kayatulan king sarili ku. Ala kung kasalanan, makanyan man parehu na kaku; kaku yang pikakasaman ing bie ku. Metung mu ing heganagana; ita ya ing kakung sasabian, ing Dios parehu na lang siran ding ala o ating kasalanan. Mayli ya ing Dios potang ing kamatayan bigla yang datang king taung alang kasalanan. Miyabie ya ing yatu karing e mayap a tau. Tatakpan na la mata ding ukum. Nung aliwa ya ing Dios ing makirapat, ninu mo? Mabilis la pa king taung pupulayi ding aldo ku; king kabilis dang lilipas ala lang akakit a mayap. Anti lang bangkang mabilis babo ning danuman, anting susulapo a agila neng sasagmit yang pamangan. Nung sabian ku ing tuknang na kung daraing, at alilan ku na ing itsura ku, at timan ing mayakit king lupa ku, datang naman ing takut uli ning dakal kung kasakitan, uling balu kung e mu ku pa mu rin patawaran. Miyatulan ku pa mu rin king pamikasala; obat magmalasakit ku pa nung muli mung alang ulaga? Nung king sabun maglinis ku man at kakung gamat pakalinis-linisan, oneng idagsa mu na ku man king mabuluk a pitak; agyang ing imalan ku kasuklaman na ku. Uling ing Dios e ne man tau ban malyaring pakibatan ku, inya e kami malyari ikeng adua marap king ukuman. Alang malyaring mamilatan kekaming adua; alang matul kekami, king Dios at kaku. Nung ilako nia mu ing pamarug na arapan ku, at ilako na ing takut ku uli ning bigsikan na, kanita magsalita kung alang takut king Ginu uling balu ku ing kalamnan na ning kakung pusu. Anti ning milako na ku gana king bie, kakung tutul alang pamamigil kaku yang ibie. Magsalita ku tungkul king kapait-paitan ning kakung panamdaman. Sabian ku king Dios, E mu ku atulan. Ipabalu mu kaku nung nanu ing sasangkan mu kaku. Matulid para keka ing alipitan mu ko? Ing insultuan mu la ding mismung dapat ding gamat mo, at kaybat panusigan pa ing tangka da ring e mayap? Ing panlalawe mu wari kalupa na ning panlalawe mi? Ing bie mu wari makuyad ya mung kalupa ning kekame, nung inya panintunan mu la ding kakung kasalanan at sasalugsugan mu la ding kakung kasalanan? Balu mu king ala kung kasalanan, at keka alang makapagligtas kaku metung man. Belangkas da ku, at inubug ding gamat mu, at ngeni ding kabud gamat mu ilang sumira kaku. Ganakan mu king pila inubug mu ku, at ngeni king alikabuk ibalik mu ko? E wari dininan meng sikanan i tata ku ban ayanak na ku, at peparagul mu king sepupunan ning ima ku? E wari belangkas mu ku karing butul at amad, at kaybat pepaimalanan mu ku king laman at balat? Dininan mu kung bie layun iningat pa, lalam ning lingap mu mibiebie ku. Oneng ngeni balu ku king kekaban ning panaun mu tingka mung lihim ing panasakitan mu ku. Makabante kang lawe-lawe nung aku mikasala ku ban mika oportunidad kang e mu ku payalang sala. Makalunus ku king arapan mu nung mikasala ku! Nung ali ku keka alang nanu naman; makarine ining kabilian ku at kaligaligan king kekang arapan. Nung gawa na ku mang pamanalakaran anti kung leon a kekang pakirakpan. Apanasakit mu ku mu sana gawa kang bage makapagmulala. Alang tuknang mu lang babayu ding testigu laban kaku; alang tuknang darakal ing mua mu kaku; ala kang tuknang mimisip bayung paralan laban kaku. Baket peintulut mu ku pang linual king atian ning kakung ima? Mayap pa ing mete na ku bayu ating menakit kaku. Parehu namu ing mibait ka at kaybat mete ka, at ing e ka bitasang mika bie. E wari malapit nia mung mapupus ing kakung bie? Lakuan mu kung magdili-dili ban ditak mu man magkamit kung kaligayan. Saguli namu mako na ku; e na ku magbalik pa. Munta ku king sakup ning malalam a karalumduman. Ing sakup a ing sala na dalumdum, pawang karalumduman at kaguluan; ing sala na karalumduman. Nganang Zofar a tau Naama: E wari karampatan lang pakibatan ding dakal a salitang mesabi? Makalako la waring kasalanan king taung masalita? Isipan mu galang ing e ra ka agyung pakibatan? Isipan mu galang mangapipi kami uli ding amanu mung manalipusta? Sasabian mu, Alang pamangabiran ing pamanalakaran ku, ala kung dungis arap ning Dios. Sana ing Dios pakibatan na ka, at ipakilala na keka ing dakal ya dake ing kabiasnan; dakal la ding bage malalam kaisipan tau e na agyung dasan. Ing parusang babie ning Ginu kulang ketang mangaintulid keka. Malyari mu kayang pakibaluan ing kalalalaman na at angganan ning degulan na at upaya ning Dios? Lalagpus ya banua, at e me agyung pakirasan. Malalam ya pa king kutkutan ding mete, at ala kang kamalayan. Ing sukad ning degulan ning Dios maygit ya king yatu, at malualas ya kesa king dagat. Nung dumalan ya ampon maniukul at matul, ninu ing makapigil king Dios? Balu na la ding taung alang silbi; balu na ing dakal dang kasalanan. Tau la mang mangmang magumpisa lang mika isip potang malyap a asno matunud ya ing ibait na. Ibili mu, Job, ing matulid king pusu mu. Pakiabutan me ing Dios. Ilako mu ing nanumang e mayap a atyu keka, e mu paintulut ing e ustu kilub ning kekang tuknangan. Kanita iyatna meng lupa mung alang dungis; maging panatag ka at alang takut. Kalinguan mu na ing kekang kalungkutan; isipan mu na mung anting danum a linabas. Kanita maging masala ya pa king kaugtuan aldo ing bie mu; at ding kalungkutan na sunlag lang antimo ing abak. Mie kang panatag, mitmu king kapanayan; ingatan na ka ning Dios, at karatunan ibie na keka. Ala kang takut karing kekang kalaban; dakal lang lumapit kekang maniawad kasaupan. Manintun lang alang asahan ding taung e mayap, at akilala da ing ala na lang dalanan pang pitakasan. Ing bukud mung kapanayan da sana datang na ing kamatayan. Nganang mekibat Job: Alang kapikakunuan ikayu ing siwala ding taung dakal. Keng mate kayu, mate munamang kayabe yu ing kabiasnan. Atin ku munamang pamangilalang kalupa yu; e na ku man mitauli kekayu; balu da ngan ding tau ing sinabi yu. Meging pikaylian ku karing kakung kakaluguran; aku ing minaus king Dios, at pekibatan na ku; tau kung makatuliran at alang kapintasan, ngeni metung kung pikaylian. Ikong alang kaligaligan tutung mababa ing panlalawe yu karing taung milako kalma; kekayu lang insultuan taung miraragsa. Samantalang ding tulisan at alang Dios a katawan mabibie la king katahimikan, agyamang ala lang panginuan nune mu ing sarili dang sikanan. Agyang ding animal at ding ayup dakal ing aturu da kekayu. Kutnan yu la ding lelangan ning yatu at ning danuman tungkul king karelang beluan; ila ngan kamalayan da king ibat la king gamat na ning Ginung Mayupaya a linalang karela. King gamat ning Dios atyu ya ing bie ding lelangan na, makalalam king upaya ning Ginu ing bie ding tau. Nung makananu yang magkusuelu ing dila king panlasa ning pamangan, makanyan ya naman ing balugbug king amanung daramdaman na. Miyabie karing mangatua ing kabiasnan, at karing mika makabang bie ing pamangilala miyabie. Atyu king Dios ing kabiasnan at ing upaya; atyu king Dios ing beluan at ing pamangilala. Alang makatalakad king nanumang lasakan na; at alang makalual king ninumang ikulung na. Nung ing uran e na pigilan lawi ing datang; nung e na pigilan ing danum, albug naman ing datang. Masikan ya at siguradu yang magtagumpe ing Dios; atyu la lalam nang upaya ding mapipirait at ding mamirait. Lalako na la kabiasnan ding pamuntuk, at gagawan na lang mangmang ding manimuna. Kukuldas na la king trono ding ari, at karing sukulan papalub na la. Kukuldas na la ding pari, at daragsa ding mayupaya. Patahimikan na la ding apagkatiwalan, at lalako beluan ding makatua. Pakarinayan na la detang atyu king upaya, dirinan nang angganan ing sikanan ding manimuna. Tutubud na ing sala king karalumduman. Pasiknangan na la at gagawan marangal ding bansa, kaybat lulupigan na la at lalasakan. Gagawan na lang mangmang ding karelang manimuna, galagala lang lingo alang pupuntalan. Kakapkap la king maralumdum, at pasepase la anting malasing. Lawan yu; ikit da na ding kakung mata ing heganagana, dimdam da na ding balugbug ku at aintindian ku na. Ing heganaganang balu yu, balu ku naman; e na ku man magkulangan kekayu king nanu pa man. Oneng bisa kung makipagsalita king Dios a Mayupaya, at buri kung iyarap ing kakung pisasabian. At ikayu naman, tatakpan yu king kalaraman ing kekong alang beluan; kalupa yo ding manulung e na bitasang makapaldan karing karelang uluan. Nung isara yu la mu ding asbuk yu king katahimikan, apapaniwalan yu la ding aliwa king atin kayung beluan. Pakiramdaman yo ngeni ding kakung sangkan, at pansinan yu ing kakung pamangatuliran. Magsalita kayung kalaraman para king Dios? Ya ita ing kekong kapagnasan pati na ing pamagsalitang maki pamaglinlang? Ipakit yu wari ing kekong pamangabiran, at pisasabian ning Dios kekong ilaban? Minamayap yu naman potang ikayu ing surian na? Alinlang ye kaya kalupa ning pamaglinlang ning tau kareng kalupa nang tao? Alang sala ikayu ing sabianan na, nung king lihim atin kayung pamangabiran. E yu wari pagmulalan ing dangalan na? E kayu wari mangatakutan king kayupayan na? Ing kawangis da ring kekong kasebian abu'ng alang kasilbian, at burak mu ing kalupa da ring kekong pamangatuliran. Manahimik kayu pamu, paburen yung magsalita ku; at nung nanu kaku ing ibunga da, ya na ita. Makasadia kung itaya ke ing kakung bie. Ala na ku mu ring kapanayan agyang ing bie ku kuanan na ne, oneng idipensa ke pa mu rin ing sarili ku king arap na. Atyu keni ing kakung kaligtasan, uling ing taung alang Dios a katawan e ya lumapit king arap na. Ding kakung amanu kekayu lang pakaintindian karing balugbug yu, kekayu lang pakiramdaman. Oyni, makasadia kung iyapag ke ing kakung kasu, uling balu ku ing makamatulid ku. Daratang ka kaku, O Dios, ba mu kung bintanganan? Nung datang na ka, makasadia na kung manahimik at mate. Adua mung bage ing aduan ku ban e ku salikut king arap mu. Tuknangan mu na kung parusan, at ilaut mung takut ku keka. Kanita maus ka at makibat ku; o paburen mung magsalita ku at ika pakibatan mu ku. Nanu la wari ding mali ku at kasalanan? Ipakilala mu la kaku ding kakung kasalanan, at pamanialangsangan? Baket pangilagan mu ku? Baket anting kalaban ing tratu mu kaku? Nasa mu ing pamatakutan mu ko? Anti ku mung bulung; keka yang kakalabanan ing malanging are. Iyarap mu la kaku ding mangabayat a dalum, pati na detang gewa ku inyang kayanakan ku. Ginapus mu la ding bitis ku, babanten mu balang takbang a gagawan ku, keka lang pagumasdan pati bakas ding bitis ku. Inya misasaldak kung anting dutung a mebuluk, anting imalan a ngitngat dang ane. Ing bie ning tau a beit ning babai makuyad ya mu, at dakal ya kaligaligan. Mibubukadkad yang anti ing bulaklak, at kaybat malanat ampon malagas; kalupa ning anino agad yang lilipas. Iti naman ya ing babanten ding mata mu at lalawan, at kaybat yarap me pa keka ban atulan? Kapilan man alang malinis a malyaring manibatan king nanumang marinat antimo ing tau. Ala metung man. Anti na ning ding aldo na makabilang la, at ding bilang ding bulan atyu la keka, at tikda mu na la ding angganan a e na malyaring dalanan, ilaut mu la king tau ding kekang mata, at lakuan meng dili-dili na; paburen meng magkusuelu king bie nang mabayat, nung iti apalyari na. Tanaman 'tin yang kapanayan, nung iti makutud ya man; ibalik na ing bie na karing suling tumubu. Tumua la man yamut nang makakutkut lalam, maging ing pun mate ya man, makanyan man potang danum datang manulud ya anting bayung tanaman. Oneng potang ing tau mate ya, at ikutkut king malalam; ita na ing angganan na. Nu ya pa karin kanita? Kalupa da ring ilug a tinuknang mamagus, at ding lawa a melangi at memala, ding tau kamate ra talakad ali na la; anggang ing banua manatili ya e mu na la agising king tudtud da. Sana isalikut mu ku king tuknangan da ring mete; paburen mung makapampan ku kabang ing mua mu atyu, at itakda me ing panaun ban ganakan mu ku. Nung mate ya ing tau mie ya pa kaya? Minamayap ku pa ing manayang masanting a panaun; panayan ku nang miyangganan ya ing panaun ning kaligaligan. Kanita maus ka, at makibat ku. Kanita matula na ka kaku, aku a lalang ding gamat mu. Kanita banten mu na la ding balang takbang a kakung gawan, oneng e mu na la tandanan ding balang kakung kasalanan. Keka lang patawaran, at ilaut king kekang arapan; keka lang linisan ding kakung kasalanan. Ing panaun datang potang ding bunduk matibag la, at ding batu milako la king sadiang kabilian da; lalagasan no ning danum ding batu, tutuki ning agus ing gabun ning yatu; makanyan mung lalasakan ing kapanayan king bie ning tau. Laban king tau kapilan man ika ing magwagi; itabi me kapilan man at e na makapagbalik, king kamatayan na lupa na mangakibit. Tanggap la mang dangalan ding anak na, ala neng kamalayan; mibili la man king kamuran, ala ya ring kabaluan. Ala neng daramdaman subali namu ing kaplas ning sarili nang katawan, at ing sarili na ya namu ing pagkalungkutan na. Nganang Elipaz a tau Teman: Job, ala lang kabaldugan ding kekang amanu. Ala lang bitasang beyatan. Alang biasang tau a magsalitang kalupa mu o idipensa ing sarili na karing amanung alang kabaldugan. Nung ing kekang paralan ya mu ing mapalyari, ala nang mitakutan king Dios, at ala nang manalangin pa. Mayayakit ing kekang kasalanan kapamilatan ding sasabian mu sasalikut ka pa karing mangasanting mung amanu. E na kailangan pa ing aku atulan da ka; atulan da na ka ding balang amanung manibat keka. Ika wari ing pangane karing tau? Atyu na ka wari inyang ing Dios gawan na la ding bunduk? Ikua mu la waring abalu ding planung tingka ning Dios? Keka na wari makabukud ing kabiasnan ning tau? Nanu mo ing balu mu a e mi balu? Nanu mo ing malino keka a kekami ali? Tinggap mi ing beluan mi karing maputi na buak at makatua libutad mi, maygit lang matua deti kesa kang tata mu. Baket tatanggian mu ing lingap a babie na keka ning Dios, at ding banayad a amanung selita mi keka? Baket paigulu ka, at king mua mu kekami mangamulagat ka mata? Baket ing mua mu king Dios bubugnus mu, pati ding e karampatan a amanu lulual la king asbuk mu? Atin waring taung e mikasala? Atin waring taung mibait banal arap ning Dios? Lawan mu, agyang karing anghel na ing Dios e ya magtiwala. E la naman sakdal deti king paglalawe na. Lalu na king taung makasumami at baluktut a ugali, a anting danum nang inuman ing kasalanan! Ipakilala ku keka, makiramdam ka; at ing kakung sibukan ya ing kakung sabian. Ding mangabiasa tiru da kaku ing katutuan a karelang abalu karing karelang makatua, ala lang selikut nanuman king karelang beluan. Bukud mung karela ya miyabie ing gabun; kapilan man alang dayuan a managkat lumaut king Dios. Ing taung e mayap a menalipusta karing aliwa, king sakit mamalipit ya king kekaban ning bie na. Makatakut a kulisakan ing daramdaman na. Busal ning kanawan na bigla neng datangan ning mapamuksa. Ala neng kapanayan pang makatakas king karalumduman, balu na king panenayan ne ning pataram. Buitri la ding makapanayang mangan king laman ning keyang katawan. Balu na king makasadia ne ing aldo ning karalumduman. Mitakutan ya king kaligaligan a daratang; datang yang anting mayupayang ari. Ita ya ing maging kararasan na ning taung tinas neng gamat na, at sikmal ban king Dios lumaban ya. King kesiasan nang buntuk sinugud yang linaban king Dios; king makapal nang kalasag makaprotekta ya. Mabilug ya at metaba ing lupa na; mengapal ya king taba ing awakan na. Menuknangan ya karing siudad a mesalanta; karing pibalebale a e ra na dapat pang tuknangan ning ninuman, at mitalagang maging kabuntun mung batu. E ya manatiling mabandi; nanumang bandi na muli mu king ala. Maging ing anino na mawala ya, karalumduman e na atakasan. Mangari ya king tanaman a sanga na king api masilab la, at ing angin isulapo na la ding sampaga na. Uling bina yang mangmang at manalig king e ustu, ing e ustu ya naman ing maging kayablasan na. Langi ya bayu miras ing panaun na, at sanga na e no sagiwa pa. Ubas ing kalupa na, pamalag na lang bubut nang bunga. Tanaman a olibo ing kalupa na pamalag na lang sampaga na. Ding taung king Dios e maniwala e la mika lahi. Ding bale mitalakad king suhul tampusan na la ning api. Ing king kaisipan da kaguluan, ing gagawan da e mayap; ing pusu ra mitmu ne man king pamaglinlang. Nganang mekibat Job: Dimdam ku na la ding amanung makanyan; ing pamamatula yu kaku lalung makabayat kening kakung panamdaman. Ala na waring kayangganan ing pamagsalita yung kayabangan? Nanu naman ing sangkan ba't e ko tutuknang makibat? Nung ikayu ing atyu king kabilian ku, makapagsalita ku namang kalupa yu; balu ku la namang pitairan-tairan ding amanung laban kekayu, at kakung pipiling-piling ing buntuk ku kekayu. Apasiknangan da kayu lub king kakung tuturu, at adinan kapasnawan king sakit a kekong panamdaman. E naman makasaup kaku ing nanumang sabian ku; nung kuanan ku naman king e bubulad e munaman makapaldan ita king sakit a panamdaman ku. Gisan ning Dios ing kakung sikanan, at peintulut na pati pamilya ku megisan. Apayayat na ku; butul balat na ku mu, at ita yang gagawan dang patutu ding tau king mikasala ku. King mua na piglapak na ku at pikasaman nang e mu nanu; pinggaligitan na ku karing keyang ipan, at lawe na kaku mataram. Pilabilabi da ku ring tau; pinyapingil da ku at misanmetung la laban kaku. Binie na ku ning Dios king gamat da ring taung e mayap. Mabibie kung tahimik, oneng ing Dios sigmit na ku batal; bitbat na ku at melugmuk ku. Telakad na ku anting pipagpuntirian na. Ibat karing lugal paslu ding pana na daratang la; tinirik lang miniugat king laman ku; makanyan man e ya pepakit lunus kaku. Saksak keni, saksak keta ing gewa na kaku; delusungan na kung anting sundalus a milablab a mua kaku. Melungkut ku at misulud kung saku; mesambut ku inya migluklukan ku king abu. Menangis ku angga king melare yang lupa ku, mengalbag lang mata ku; menuling lang talukap ding mata ku. Makanyan man alang masabing depat kung katampalasanan, at taimtim ing kakung panalangin. E mu tatakpan, O gabun, ing kakung daya! E me buring matatda ing siwala kung maniawad hustisia! Ngeni pa, ing testigu ku atyu banua, atyu king kakataskatasan ing kakung talaingat. Kasaman da ku ding kakaluguran; king Dios mamagus ing kakung lua. Manintun kung magpakalunus king Dios para kaku, anting kakaluguran a magdipensa. Mapilan na la mu ding kakung banua, maglakad na ku king dalan at e na magbalik kapilan man. Malapit neng mapupus ining bie; pangisnawa ku maskup ne, kutkutan kaku manaya ne. Makapadurut ku karing kaku manyunu; lawan ku ing bubuska da kaku. Kakung Dios, magsalita kung katutuan; maniwala ka sa kening kakung sasabian. Ala nang aliwa pang manalakaran king kakung sasabian. Anti ning sera mu la ding kaisipan da king pamagmatulid; sana naman e mu la papagtagumpen pa. Agpang king metung a matuang kasebian, ing tau pagtaksilan ne ing keyang kakaluguran uli ning pibandian, inya anak na ilang misakitan. Iting kasebian ya ngeni ing gagamitan ding tau laban kaku; daratangan da ku at pagluran ing lupa ku. Uli ning kakung lungkut ding kakung mata mepula la; ding gamat at bitis ku meging tingting na la. Mangasdan la detang sasabian dang mayap la, at ila ngan lalawan da kung alang Dios a katawan. Detang sasabian da ing makatuliran la daragul nang daragul ing kapaniwalan da king ila makanyan la. Nung ila ngan dinatang la at tinalakad king arapan ku, metung man ala kung akit a mayap karela. Linipas na lang aldo ku; e la migtagumpe ding kakung planu; ala na kung kapanayan. Nung kakung kakaluguran karelang sasabian king ing bengi aldo ya; sasabian da malapit nia mu ing sala, oneng kakung balu ing atyu ku king karalumduman. Ing makatagan nang kapanayan ku ya ing tuknangan da ring mete nung nukarin ku magkera ban matudtud king karalumduman. Ausan keng tata ing kakung kutkutan, at kakung ima at kapatad a babai ding ulad a mamangan kaku. Nukarin pa ating kapanayan para kaku? Ninu ing ating akakit? E ya tuki kaku ing kapanayan kabud minta ku king tuknangan da ring mete. Nganang mekibat Bildad a tau Suah: Job, ding taung anti keka e la biasang tahimek? Nung tuknang ka mu ban makiramdam makipagsalita kami keka. Baket bibilang mu kaming anting baka'ng mangmang? Ala kang panasakitan king mua mu nung e mu ing sarili mu. Mipaburen ya wari ing yatu uli ning mua mo? Iyalis na la wari ning Dios ding bunduk king uli mo? Wa, ing sulu ning taung e mayap patdan de; mawala ya ing lablab ning api na. Kulimlim ya ing sala kilub ning tolda na, at matda ya ing sulu babo na. Maging e la matatag ding takbang; misakab ya uli ding sarili nang kapamalakan. Dumalan ya king metung a lambat, at marakap lang bitis na; sakung na king bitag marakap ya, at pigilan ne. Makasalikut ya king gabun ing metung a silu; king dalanan na ing paniakap makaumang ya. Ing makatakut makapadurut; tutukian ne gulut na king balang takbang na. Mabandi ya kanita, ngeni danup-danup ya; ing kabiguan siping na makapanaya. Linaganap ing makamate sakit king mabilug nang katawan; inya nanaknak la ding bitis at gamat na. Sepuliut deng liwal king toldang panaligan na, at teguyud deng inarap king Aring Kamatayan. Ngeni king tolda na agyang ninu malyari yang manuknangan; ing asupri yang sinabug dang paglinis king tolda na. Melangi lang yamut na, at pati ding sanga na. Mitda babo ning tuknangan na ing kabantugan na; ala nang bitasang makaganaka pa. Itabi de king tuknangan da ring mabie; ibat king masala mitabi ya king karalumduman. Ala yang anak ni lahing mitagan a mabie nung nu ya manuknangan. Manibat king aslagan angga na king albugan mangilabut la king meging keyang kapalaran. Ita ya ing kapalaran da ring taung e mayap, ing kararasan da ring alang pamakimetung king Dios. Nganang mekibat Job: Angga pa kapilan yu ku guguluan, at pasukalan a lub king kekong pamaniabian? Ulit-ulitan yu kung pamaniangkanan; e na ko merine man king kekong gagawan. Tutu na mo ing mikasala ku, ing kasalanan ku manatiling kaku mu. Isipan yu king mayap kayu kesa kaku, at tatanggapan yu ing kaguluan a miras kaku bilang patutu king pamikasala ku. E yu akakit king ing Dios ya ing makirapat kanyan? Mibili yang bitag a paniakap kaku. Tututulan ku ing bigsikan na, oneng ala namang makiramdam; ala na ku mang tatanggapan king pamaniawad kung katuliran. Kilungan na kung matas, inya ala kung alsutan. Binili ne ing karalumduman king kakung daralanan. Kinua na ing heganagana kung pibandian, at sinira ing kakung dangalan. Bubugbugan na ku king mingatba-ngatba. Anting tanaman pitput nang kakung kapanayan, at likuan na ku ban langi at mate. Mua ya ing Dios at papayabut na kaku; tuturing na kung e mayap nang diling kalaban. Abe-abe lang dinatang ding sundalus na, ginawa lang kulkul at kibkuban de ing kakung tolda. Dela na la king marayu ding kapatad ku, deng mang kakilala ku dinayu la kaku. Likuan da ku pati ding kamaganak ku, at malapit kung kakaluguran. Kelinguan da na ku detang meging bisita ku king pibalebale ku; tuturing da kung anting e kakilala ding ipus kung babai; mistula kung dayuan king karelang panlalawe. Neng ausan ke ing ipus ku, e na ku pakibatan; kailangan pa ing pakisabian keng mayap. Pangilagan na ku ning mismung asawa ku; meging pikakasaman ku pati karing kapatad ku. Maging ding anak a malati mababa ing lawe da kaku; pituya-tuya da ku. Ding matalik kung kakaluguran kasusumamian da ku, at ding taung liguran ku lebanan da ku. Mewala na ing kakung laman; butul ku mataram lang anting ipan lalam ning kakung balat. Ikong kakung kakaluguran, malunus kayu kaku, uling ing gamat ning Dios digpa ya kaku. Baket pakiapusan ye ing Dios king pamanligalig yu kaku? E pa wari sapat ing pasakit a depat yu kaku? Sana e la makalinguan kakung amanu, misulat la sana deti king libru. Sana kapamilatan ding matilus a bakal midukit la king tapias a batu ban manatili la king kapilan pa man. Uling balu ku king mabie ya ing Talaingat ku, at king katataulian talakad ya babo ning yatu ban ingatan na ku. Agyamang megisan ne ining balat ku, kabang atyu ku pa king katawan ku akit ke ing Dios. Akit ke king siping ku; tangalan de ring mata ku, at ala nang aliwa pa. Meina ku lub uli ning sinabi yu: Makananu ta yang ligaligan? Nanu ing sangkan a isandali tamu? Oneng ngeni, sukat kayung tumakut king pataram, ing pataram a pakilala king mimimua ya ing Dios king kasalanan, at ba yung akilala king ating metung a mamatul. Nganang mekibat Zofar a tau Naama: Giluan mu ku Job. Ngeni e ku abatang e ra ka pakibatan. Ing sinabi mu makapanamdaman, oneng balu ku nung makananu da kang pakibatan. E mu wari balu manibat na king minunang panaun, manibat na inyang mibili ya ing tau king yatu, king ing tula ding e mayap makuyad, at ding alang Dios e la maglambat? Agyamang ing degulan na mamabut king banua at uli ning katas na miraras ya ing buntuk na karing biga, anting alikabuk isulapo neng marayu ning angin. Detang sadiang makakilala pagmulalan da nung nu ya minta. Anting paninap matda ya, anting vision ning kabengian e ne mayakit kapilan man. E na ne akit pa ning matang sadiang manakit; e na ne tangalan pa ning karinan a tuknangan na. Pakikuanan ding anak na ing maglarin la, ban ding taung inargabiaduan na karela ibalik da ing pibandian a kimkam na. Itang sadia nang kayanakan at sikanan kayabe nang muli king alikabuk. Uling ing kasalanan mayumu ya king panlasa na, sasalikut na lalam ning dila na, at pipigilan na iti ban king asbuk na apipilasa na. Oneng king dungus na ita sumlam ya, anting lasun galogon ne ing atian na. Ing penako nang pibandian ita isuka na ngan; king atian na ipalual na ning Dios. Anting lasun ing akmulan ning taung e mayap; paten ne anting tiktuk ning kamandagan a ubingan. E na no akit pa ding ilug a agusan ning larung olibo ni ding sapang agusan ning gatas at pulut-panilan. Mapilit yang ibili na ing heganaganang pipagalan na; e ya mika panaun magtamasa king pibandian na. Uli ning inalipit na la at kelinguan ding kalulu; at simsam ding pibalebale a telakad ding aliwa. Ala yang pikabsian ing kasakiman na. Kaybat nang mengan ala nang mitatagan, oneng miyayangganan na ngeni ing heganaganang keyang pibandian. Libutad ning kayatinan na panamdaman na ing kakulangan; datang ing kabiguan na king mitmung bigsikan. Paburen mung magpakabsi ya king kapad na! Parusan ne ning Dios king bigsikan ning mua na. Potang tatakasan ne ing bakal a pataram; ing tangsung paslu tumarak ne man king keyang katawan. Potang bagutan de king katawan na, tutulu ya king daya ing kikinang nang punta, mikatmuan ya king takut mabilug nang pangatau. Mawala ngan ing heganaganang tinipun nang pibandian; ing aping e na pepatawan ning ninuman tampusan neng abe ding atyu king keyang tuknangan. Ibulalag ning banua ing kasalanan na, at ing yatu talakad yang laban king pangatau na. Ing bandi na mawala arap ning mua ning Dios. Ita ya ing kararasan na ning taung e mayap, ing paintungulan na a tikda ning Dios. Nganang Job: Pakiramdaman yu ing kakung sasabian; iti ya ing pakisabi kung mayap kekayu. Dinan yu ku mung panaun makapagsalita; kayari ku, isundu yu ing kekong pamanyunu. Ing kakung pakilaban e naman tungkul karing kalupang tau; atin kung matulid milako kapibabatan. Lawan yu kung masalese, king kekong pangasindak e na kayu makabulad. Potang apibulebule ku ing milyari kaku, mangasdan ku at mangalgal mabilug kung katawan. Baket kaya ing Dios paintulut na lang mabibie ding e mayap? Baket akakua dang tutua at maging mayupaya? Maging matatag la kabilian ding anak na king arap na, pati na ding anak da ring anak na. E na la didinan kaligaligan ning Dios king pibalebale ra; nanumang takut ala karela. Ding karelang toro alang sala mikaka lahi la; manganak lang baka ra at darakal la. Anting tupa king kawan anak da masaya lang mitatagalan at mamialungan. Magkanta la at teterak kabang babagayan da lang plauta ampon alpa. Mabibie la king kanawan, at king katahimikan muli la king karelang kutkutan. Sasabian ding e mayap king Dios king lakuan na lang magdili-dili; e da na nasa pang abalu ing kaburian na king bie ra. Paniwalan da king e na kailangan pa ing Dios pagsilbian ya, at king Dios ala naman pakinabang ing manalangin la. Sabian da king ing tagumpe ra ibat king sikanan da, oneng ing anti kaniting kaisipan e ku malyaring tanggapan. Kapilan ne mo mitda ing sulu ning e mayap? Atin na karelang tinakman king kapahamakan? Perusan na no ning Dios king kamua na deting e mayap at pesulagpuan nang anting are o anting sepu a silapo ning bagyu? Sasabian yu king parusan ne ning Dios ing anak uli ding kasalanan ding pengari na. Ali! Paburen mung parusan ne ning Dios ing mikasala; paburen mung ipakit na king ita gewa na uli ding kasalanan da. Paburen lang magdusa ding mikasala king parusang digpa karela; paburen lang panamdaman da ing mua ning Dios a Mayupaya. Kapupus ning bie ning tau, atin ya pa kayang apakialaman king pamilyang likuan na? Malyari ne kayang ituru ning tau ing Dios a mamatul agyang karetang atyu king matas? Atin taung mamamate king kasusukdulan ning sikanan na, ganap ya king karatunan at kapanatagan, katawan na mabilug king taba na, utak ning butul na mabasa pa. Atin namang mamate a ala yang tikman a tula nanuman; mebie ya at mete ya, pusu na mitmu yang mapait. Parehu lang mate deta at king alikabuk muli; karing ulad mapangan la. E makalingad kaku ing isipan yu, at ing paralan ban ipahamak yu ku. Ngayung kukutang, Nu ya karin ngeni ing bale ning taung mayupaya, itang taung dinapat king e mayap? E kayu mangutang kareng taung maglakbe? E yo wari balu ding balita a darala da king pamagbalik da? King aldo a mimua ya ing Dios at mamarusa ya, e wari ing taung e mayap ya ing mililigtas? Alang taung manalakaran laban king taung e mayap o manyingil king gewa nang kasalanan. Potang yatad da ne king kutkutan na atin karin manatiling makabante. E la mabilang ding mantabe king pangakutkut na, maging ing gabun banayad yang makatambun. Oneng ikayu, pakikuanan yu kung pamatulan karing amanu yung ala namang kabaldugan. Balang kekong sasabian pawa mung kalaraman. Kanita nganang Elipaz a tau Teman: Atin ya kayang nanumang silbi ing tau king Dios, ngening agyang ing peka biasang dili ing makinabang mu ya ing keyang sarili? Ing pamangawa mung mayap pakinabangnan na kaya ning Dios o nung ika mayap ka makasaup kaya ita? Uli na wari ning takut mu inya paniabianan na ka, at darala na ka ban mayatul? Ali, uling tutung maragul ing kekang kasalanan; alang tuknang ing kasalanan a kekang gagawan. Ban makapamayad ya keka ing kapatad mu king utang na, kinua mung keyang susulud at likuan meng alang imalan. E mu la dininan danum ding mapagal, at e mu la pepakan ding danupan. Ginamit mu ing upaya mu at kabilian ba mung abandi ing mabilug a gabun. E mu ing pigkaymut mu ing saup mu karing mebalu, penakawanan mo pa ding ulila at inabusu. Inya ngeni makapadurut ka karing pakaumang a kulkul, at bigla kang mikatmuan king takut. Dinatang ing karalumduman, inya ala kang akakit nanuman, at tatakpan na ka ning danum ning albug. E wari ing Dios manuknangan ya karin king matas a banua, at nu la man anti katas ding tala angga la mu king durungdungan na? Inya ngamung kukutang, Nanu ing balu ning Dios? Makapampan ya karing biga, makananu na katamung atulan? Isipan mu king ing makapal a biga tatakpan na la ding mata na, kabang maglakad ya king suklub ning banua. Makasadia kang dumalan karing dalan a pane rang daralanan ding taung e mayap? E pa man miras ing panaun da, ing danum ning albug tiki na na la. Ila deta ring taung e tinanggap king Dios, at meniwala king e na la ananu balang. Makanyan man ing Dios ya ing maki gawa king pangabandi ra; e ku la aintindian a pamisip detang taung e mayap. Potang miparusan la ding e mayap, matula la ding mayap; mayli la ding alang malit. Magisan ing bandi ning taung e mayap, at dulukan ning api ing nanumang mitagan. Job, makikasundu ka king Dios at tuknangan mu neng bibilang antimong kalaban; bendisyunan na ka nung ita ing kekang gawan. Tanggapan mu la ding turu a babie na keka at isikap mu la ding amanu na king kekang pusu. Magpakumbaba kang magbalik king Dios, at pangilagan mu na ing e ustu a mararapat king kekang tuknangan. Ding kekang gintu keka lang iyugse, at itambak mu la ding peka puru kareti king sapa a kinati. Ing Mayupaya ya ing kekang maging pibandian, at ya ing gintu at pilak a para keka matas a pangaimbak. Kanita king Mayupaya ya miyabie lubus mung tiwala, at akilala mu ing ya ing panibatan ning kekang tula. Potang manalangin ka pakiramdaman na, at tuparan mu lang pangaku a binie mu. Nanumang kekang pagnasan, ita miyabie keka, at ing sala sunlag ya king kekang daralanan. Daragsa na la ning Dios ding mapagmatas, oneng sasagipan na la ding mapagpakumbaba. Liligtas na la ding taung alang pamikasala, miligtas ka nung malinis ka gamat. Nganang mekibat Job: Angga ngeni lalaban ku, at magreklamu king Dios. E ku apigil ing kakung saingsing. O nung abalu ku sana nung nu ke atagpuan, puntalan ke angga na king luklukan na. Ipalad ku ing kasu ku king arap na, ibie ku la ding matulid ku. Buri kung abalu nung nanu ing sabian na, at nung makananu na kung pakibatan. Gamitan na kaya ing mabilug nang sikanan laban kako? Ali, pakiramdaman na ku kabang magsalita ku. Karin malyari yang makipagmatulid ing taung mayap, at payalan na kung kasalanan king kapilan pa man. Penintun ke king dane Aslagan, oneng e ke ikit ing Dios karin. Penintun ke king dane Albugan; alayu munaman karin. Penintun ke king dane Norti, oneng e ke ikit karin; minta ku munaman king dane Mauli, oneng e ria naman ikit karin ding kakung mata. Oneng balu ning Dios ing balang takbang ning bie ku; nung surian na ku, akit na ing malinis ku. Tapat keng tikian ing dalan a tildu na. E ku linisiang bitasa. Memintu kung alang kutang-kutang karing kautusan na; pemintuan kung kaburian na, at aliwa ing kaku. E ya magbayu. Metung man alang makalaban o makasabat king buri nang gawan. Tuparan na itang tingka na para kaku; at ita metung ya mu karing dakal nang planu. Gagalgal ku king takut king arapan na. Pepainan na ku lub ning Dios; maragul ing takut ku king Mayupaya, maygit king kilungan na ku king makapal a karalumduman. Baket kaya ing Mayupaya e ya mitakdang aldo pamanatul para karetang talasuyu na? Lalako da la ring tau ding batung pekatanda ding angganan ban dagul ing gabun da; manako lang tupa, at yayabe da la karing sarili dang kawan. Kukua la karing asno da ring ulila, at e re ibie ing bakang singla ning mebalu anggang e ya mekabayad king utang na. Pipigilan da lang kalulu ban e re atanggap ing karelang katuliran, at mangapilitan lang tumakas at salikut ding mangailangan. Anti lang malyap a asno ning ilang; galagala lang manintun pamangan para karing karelang anak. Kailangan da lang palutan ding marangle a e naman karela, at pagnapnapan ding ubasan da ring taung e mayap. Karas ning bengi matudtud lang ala mang panakap king sarili da, alang panlaban nanuman king dimla. Mababasa la king mababaldug a uran ibat karing bunduk, misisiksikan lang sasalilung karing batu. Ding e mayap sasamsaman da la ding bingut a mengulilang tata, at kukuanan da la ring anak da ring kalulu bilang kabayaran ning utang da. Libut-libut lang lubas, ala lang imalan; mangaranup-danup la samantalang trigu ing karelang pupupulan. Laru ing gagawan da libutad ding olibong bandi ra ding e mayap; papaslan da lang ubas ban maging alak, oneng king kau ra ala namang panulu. Manibat karing siudad ding sugatan at mamamate mamaus la, oneng e na pansin ning Dios ing dalangin da. Atin taung tatanggi king sala; e re aintindian nung nanu ya ni tutukian nung nu ya pupunta. Maralumdum pa talakad ne ing taung makamate karing kalulu; karas ning bengi ing pamanako naman ya ing gawan na. Panayan na naman ing sisilim ning makipangalugud; tatakpan neng lupa na ban e re akilala. Karas ning bengi ding mapanako manlub lang bale, oneng neng aldo sasalikut la; ing sala pangilagan da. Tatakut la king masala, oneng king maralumdum nanuman takut ala karela. Tutuki ne ning albug ing taung e mayap; at atyu lalam ning sumpa ning Dios ing gabun a bandi na; e ne pupunta ban magobra king ubasan a mula na. Nung makananu yang mawawala ing yelu neng mapali, makanyan ya naman ing makasalanan king tuknangan da ring mabie. Agyang ing ima na e na ne agaganaka; anting tanaman pengan de at gisan ding ulad. Mangapalyari ngan iti uling mebalung babai lepastangan na la, at e papakit ganaka karing e mikayanak a babai. King sikanan ning Dios babagsak na lang masikanan; potang kimut ya ing Dios, mate la ding e mayap. Malyaring paintulutan neng mie panatag ning Dios, oneng makabante yang makalawe king kekaban ning keyang bie. Mibandi ya man king ditak a panaun ing e mayap, oneng kaybat anting tanaman langi ya, kalupa ning mabungang tinalage king gabun mebagut at mipase. Atin ninuman ing makapayale? Atin makatanggi karing kakung sinabe? Nganang Bildad, ing tau Suah: Mayupaya ya ing Dios; talakad lang mitmung takut, at kagalangan ding tau; manatili ing kapayapan king kayarian na banua. Atin makabilang karing anghel a talasuyu na? Atin lugal nung nukarin ing sala na e makaslag? Atin metung mu man a malyaring maging matulid o malinis king arapan na? Lawan mu, agyang ing bulan e ya masala o ding batuin man king paglalawe na. Nung makanyan, nanu pa kaya king taung mistula mung ulad? Nanu ing ulaga ning tau king arapan na? Nganang mekibat Job: Karagul ning asaup yu kaku, king kalulu at mainang anti kako! Kekayu yang dininan payu ining alang kabiasnan, at labis-labis yung pisiag ing ganap a beluan. Ninung isipan yung makiramdam karing dakal yung sasabian? Kaninung espiritu ya ing menibat kekayu? Mangalgal la ding espiritu da ring mete king danuman lalam ning yatu. Alang makapampan king Ginu king tuknangan da ring mete; alang takap a sasabat karing mata na. Inatiat ne ing banua king dane norti, at binitin ne ing yatu libutad ning kalawakan. Kitmuan na lang danum ding makapal a biga, at ya ing pipigil ban king bayat na e mabaldug. Sasalikut ne ing kabilugan a bulan gulut ning biga. Ginulis yang mabilug babo ning danuman ban ikawani na ing dalumdum king sala. Mangalgal la king takut ding asias ning banua potang sasabianan na la. Pepatahimikan ne ing dagat king upaya na; king gelingan na pete ne i Rahab, ing dambuala ning dagat. Lininis ne ing banua king pangisnawa na; at pete ne ing tatakas a ubingan king gamat na. Lawan mu, deti malati lang dake na ning upaya na, ding sitsit na ila mu ding daramdaman tamu. Ninu ing makabalu king tune nang upaya ning Dios? Nganang pasibayung migsalitang Job: Anggang mabie ya ing Dios a milako king katuliran ku, at ing Mayupaya a minie kalungkutan king bie ku, anggang dirinan na kung inawa e la magsalitang nanumang e mayap dening labi ku, e ya magsalitang kalaraman ining dila ku. Marayung-marayu kaku ing sabian ku ing ustu kayu; ipilit ku pin anggang mabie ku king aku ala kung kasalanan. Kapilan man e ke gulutan ing pamanalakaran ku king atyu ku king matulid; malinis ya ing konsiensia ku. Sana ding heganaganang sasalangsang at lalaban kaku miparusan lang anting e mayap at taung e makatuliran. Nanu mo ing kapanayan da detang taung alang Dios a katawan king oras a ing Dios kuanan na ing bie ra? Pakiramdaman na kaya ning Dios ing saingsing da potang datang na ing kaligaligan karela? Pignasan da sana itang tulang babie na; menatili la sana king pamanalangin. Paburen yung ituru ku kekayu ing degulan ning upaya ning Dios, at ikwentu ku kekayu nung nanu ing binalak ning Dios a Mayupaya. Oneng e na kailangan pa uling king sarili yu ikit yu na; obat magsalita kayu pang ala king matulid? Makanyan na lang paparusan ning Dios a Mayupaya ding taung e mayap, ding taung tampalasan. Dakal la man ding anak da, oneng mate la ngan king gera; kulang mung kulang ing pamangan a pagkabie ra. Mate no man king sakit ding mitagan, at ding mebalu ra e ra man tangisan ing kamatayan da. Mika pilak ya mang anting balas a tatambak da, at imalan a bubuntun da anting gabun; oneng ating mayap a taung misulud king imalan, at ating tapat a taung kuma king pilak. Ing tatalakad nang bale anti ya king bale babagua o kalupa ning kubu ning ipus a magbante king marangle. King misan a panaun matudtud ya ing mabandi, oneng kabuklat ding mata na bandi na ala na. Anting biglang albug datang ing takut; king kabengian itange na lang marayu ning angin; palisan na la manibat karing karelang tuknangan ning angin a ibat king aslagan; alang lunus yang dugpa karela kabang gagawan da ing agyu ra ban miligtas la. Bibiung yang dagpa karela ing angin kabang pupulayi la, pamatakutan na la ketang mapanyira nang upaya. Ating minahan nung nukarin ing pilak karelang kukulkulan; atin munamang lugal nung nu ing gintu karelang gagawan puru. Kukulkulan da ing bakal king gabun, at lalasawan ing tangsung ibat king batu. Sasalugsugan de ing kalalalaman ning karalumduman ning yatu; batu king maralumdum karelang kukulkulan. Marayu king tuknangan da ring tau o marayu pa king lugal a lekaran na na ning ninuman; kukulkul lang gagawang dalan palub karing minahan. King kalungkutan magobra la, pakakalawat la karing lubid kilub ding kulkul a gewa ra. Ing yatu ya ing panibatan ning pamangan ning tau, oneng lalam na pangulkulan da ne man, at pamirasuan. Atin lang iyas a safiro ding batu na ning yatu, at atin yang mugmug a gintu. Ayup mang maniagmit pamangan ala pang menakit king dalan, ayup mang lawin mata ra e ra pa ikit. Ala pang leon o nanumang mabangis a animal ing dinalan king malungkut a dalan. Kukulkulan da la ring tau ding mangasias diling batu, at alukayan de ing bunduk king katatalakaran na. Kilub ding mangaragul a batu gagawa lang karelang dalanan, at karelang atutuklasan batung mangamal. Kilkulan da la ring panibatan ding ilug, lege da king masala ing makasalikut. Oneng nukarin malyaring mayakit ing kabiasnan? Nukarin kami malyaring magaral ban ating aintindian? E ya malyaring mayakit ing kabiasnan king katipunan ding tau; alang makibalu king tune nang ulaga. Ing kalalalaman sasabian na, Alayu kaku at ing dagat sasabian na, Keni alayu. E me asali king pilak o gintu. E me malyaring pakilupa ing ulaga na king purung gintu o alahas. Maulaga yang e palak king gintu o kristal, at e me apakilibe karing alahas o king purung gintu. Ing ulaga ning kabiasnan maygit ya kesa king koral o kristal; mal yang e palak karing perlas. E me apakiwangis ing kabiasnan king pinung topas o purung gintu. Nung makanyan nukarin ya ing penibatan ning kabiasnan? Nukarin kami magaral ban atin keng aintindian? Makasalikut ya karing mata da ring mabie, makapampan ya maging karing susulapo ayup. Tatanggapan ning kamatayan, at ning kasiran king bali-balita mu ing dimdam da tungkul karela. Ing bukud mung Dios ya ing makibalu king dalan. Balu ne ing lugal ning kabiasnan nung nukarin me atagpuan. Uling akakit ne ing wakas ning yatu; akakit na ing heganagana lalam ning banua. Inyang binie na ning Dios ing upaya ning angin, at binalak ne ing degulan na ning dagat; inyang inari na nung nukarin dugpa ing uran, at ing dalanan ning duldul; kanita ne ikit ing kabiasnan, at ing ulaga na terukan na. Kanita ne bilalag. Ngana ning Dios king tau: Lawan mu, ing takut at kagalangan king Dios ya ing kabiasnan, at ing gumulut king kasalanan ya ing beluan. Nganang pasibayung migsalitang Job: Sana misan pa ing bie ku maging kalupa ne ning sadia inyang ing Dios ingatan na ku, kanita pane yang kayabe ku, dirinan na kung sala king pamaglakad ku king karalumduman. Kanita mabandi ku, at iningat ne ning lugud ning Dios ing pibalebale ku. Kanita kayabe ke ing Dios a Mayupaya, at atyu la siping ku deng anak ku. Dirinan da kung dakal a gatas ding baka ku at kambing, agyang keng mabatu tutubu la ding tanaman kung olibo. Potang magpulung la ding makatua ning siudad, at munta ku king lugal ku libutad da, potang akit da ku ding kayanakan lelele la ba da kung dinan dalan, at tatalakad la ding makatua ban ibie dang karelang galang. Tuknang la king pamagsalita ra ding karelang manimuna, agyang ding karela pikabaluan manahimik la. Ding balang menakit o mekaramdam kaku atin lang mayap a balung sabian tungkul king kakung gagawan. Potang saingsing ya ing kalulu, sasaup ku; sinaupan ku la ding ulilang e ra balu man nung ninu ing karelang lapitan. Kapurian babie da kaku detang tau atyu king kalalaman ning karelang kasakitan. Aku ing sangkan inya magkanta la ding babaing mebalu king tula ra. Menatili kung darapat king makatuliran, at king alang pamangabiran. Aku ing meging mata da ring bulag, at bitis da ring pile. Aku ing tata da ring kalulu, at menalakaran king panig da ring dayuan a atyu king kaligaligan. Sinira ku ing upaya da ring taung mabagsik, at karelang biktima kakung segipan. Ing mie kung makaba ya ing kakung asahan, at mate ku king katahimikan kilub ning kakung tuknangan. Ing kalupa ku ya ing tanaman a king danum kakung yamut e la kagigisanan, at ding kakung sanga kabukas king ambun mabasa la. Pupurian da kung alang tuknang ding tau, at kapilan man e na ku likuan ning kakung sikanan. Neng babie kung payu, king kakung sasabian ding tau tahimik la at makiramdam; kayari ku ala na lang daragdag pa. Penamdaman da ing sinabi ku karela; tatanggapan do ngan ding sabla kalupa ning pamanialubung ning ortelanu king uran kaybat ning kaleldo. Tinimanan ku la inyang milalako ing tiwala ra; mesikan la lub uli ning masaya kung lupa. Kinua ku ing pamamahala, at gewa ku ing pamagpasya; penimunan ku la anting ari karing tropa na, at dininan tula king panaun ning kalungkutan da. Oneng ngeni gagawan da na ku mung pitutulan ding lalaking mas anak kesa kaku! Ala lang bitasang kabaldugan ding karelang tata; e ku la man buring kasaup ding asu kung magbante tupa. Ala kang pakinabang king kagiwan da. Nanumang obra ala lang agawa uling maina la. Uli ning danup da, at kakaluluan karela lang gigisanan malanging yamut ding tanaman. Karela lang paglaputan at kakanan ding tanaman king ilang; maging ing alang lasang tanaman a timbu! Anti lang mapanako king kulisak panabi ding tau. Kailangan lang manuknangan karing kulkul a delanan ning danuman, karing busbus a kilkulan da gilid ning bunduk. Anting animal king ilang magbitaul lang masikan, at abe-abe lang misisiksikan lalam da ring tanaman. Tinabi da la king gabun da ding taung alang kwenta; e do man tuturing kabilang karela. At ngeni daratangan da ku at pikayli-kaylian; para karela mistula na ku mung pitutulan. Pandirian da ku at pangingilagan, pagluran da ku pa lupa. Uling ing Dios gewa na kung maina at ala nang akarapat, lubus-lubusan da ing bigsikan da nung arapan da ku. Deting magulung tau nung luban da ku arap-arapan; tinabi da kung mengapapulayi; sasadia da laban kaku ing kakung kasiran. Sebat de ing pitakasan ku, at pakikuanan dang ilugmuk da ku; metung mang tau alang memigil karela. Ketang dalanan dang makatiwangwang sasagasa lang daratang; medakurak kung karela mipailalam. Mikatmuan ku king takut; mewala ing nanumang dangalan ku anting tinabi ning angin, at anting biga ing pibandian ku mewala. Malapit nia mung datang kaku ing kamatayan; alang kapaldanan nanuman kening kakung kasakitan. Karas ning bengi kakung butul mangirut la; itang sakit a ngangatngat kaku alang paynawa. Kinuelyu na ku ning Dios layun mengapilipit ing kakung imalan. Bigsak na ku king burak; mistula na ku mung dinat. Mamaus ku keka, O Dios, oneng kapilan man e mu ku pekibatan; at neng manalangin ku e mu ku pakiramdaman. Tutu kang meging mabagsik kaku; ligaligan mu ku ketang lubus a upaya mu. Dimput mu ku at seke king angin, king angin ning bagyu piitsa-itsa mu ku. Wa, balu ku ing darala mu ku king kamatayan, ing kararasan a makapanaya karing sabla. E wari ing taung mibagsak na king bie na, ala nang arapat nune namu maniawad pakalulu. E wari menangis ku para karetang atyu king kaligaligan? E wari mebagbag ku kapanamdaman karetang atyu king kakaluluan? Oneng inyang manintun kung tula dinatang ing kaguluan; inyang manaya ku king sala, dinatang ing karalumduman. Malisuas ya ing pusu ku, ala yang kapaynawan. Tuki-tuki la ding aldo daratang pawang kasakitan ing karelang daralan. Lakad-lakad ku; malungkut ing itsura ku, ala yang sala nanuman ing lupa ku. Mamarap ku karing tau kasaupan da ing aduan ku. Magdili-dili ya at malungkut ining kakung siwala, anti ya king siwala ning tuku o ning asung magbitaul. Manuling at mangasugat ining kakung balat; katawan ku mibabaya ne man king lagnat. Kanita ing masayang tigtigan ing king lira ku mararamdam, ngeni keni mang plauta ku ing kekang daramdaman musika yang maniambitan. Ginawa kung taimtim a kapangakuan king kareng babai e na ku lumawe maki pamagnasa. Nanu ya ing maging dake ku king Dios a atyu babo, at ing kakung katuliran ibat king Mayupayang atyu king katasan? E wari kaguluan ing tatanggapan da ring e makatuliran, at kasiran ing karing gagawang kasalanan? E wari akakit na ing heganagana kung gewa, at ala kang alingad karing kakung takbang? Susumpa ku king kapilan man e ku ginawang kasalanan, at e ku pignasan ing ding aliwa kaku lang linlangan. Paburen mung timbangan na ku ning Dios karing ustung timbangan, at akit na nung makananu kung alang kasalanan. Nung wari't linisia ku king ustung dalan o pignasan ku ing e ustu o mimantsan la ding gamat ku king kasalanan, kanita paburen mung masira lang kakung tanaman, at king pupul ku ding aliwa ila ding mangan at makinabang. Nung wari't pignasan ke ing asawa ning aliwa, at makasalikut menaya lual ning pasbul na, paburen mung ing asawa ku maglutu yang pamangan para king lalaking aliwa, at siping ning aliwang lalaki karin ya magkera. Ing makanyan a kasalanan mangaintulid parusang kamatayan. Ing maging kawangis na api a mapali at makatampus; lubus nang gisanan ing kakung pibandian. Pakiramdaman ku at dirinan kalutasan ing saingsing ding alipan kung kaku daratang. Nung e mu pin makanyan makananung ing Dios kaku yang arapan? Nanu ing malyari kung sabian potang ing Dios ya'ng datang at aku ing keyang atulan? Ing Dios a linalang king kakung alipan ya naman ing kaku linalang. Kapilan man e ku la pigkaitan ding kalulu; kapilan man e ku la pepaburen ding mebalung mangailangan o kaya peintulutan ing aku mangan ku at ding ulila ali la. Sinese ke anting pengari na manibat na king anak ya, at manibat king kabait na, kaku yang tiru na. Potang menakit kung mangailangan, king keyang kakaluluan ala yang isaling imalan, dinan keng imalan a lana a ibat karing kakung tupa. At kanita pasalamat ya kabilugan ning pusu na. Nung wari't binuatanan keng gamat ing ulila uling balu ku e na ku sambutan king ukuman, kanita pepe ning pago ku matanggal ya sana, at takde ku milako ya king pisuguan na. Uli ning takut ku king parusa ning Dios, kapilan man e ku gawan iting bage. Kapilan man e ku menalig king pibandian o pigmaragul ing kakung kayatinan. Kapilan man e ke simban ing aldo makaslag o ing bulan king keyang leguan. Kapilan man e ku milisia, at karela sinamba o inuma ining gamat king pamangalang karela. Ing kasalanan a anti kanita kamatayan ing katulid na, uling metung yang kalapastanganan king Dios a Mayupaya. Kapilan man e ku ketula ing kasiran da detang kaku maki mua o migsaya inyang ing e mayap miras karela; at e ku mikasalang penalangin ku ing karelang kamatayan. Balu da ring taung kaku makipagobra king matula ku lang tinggap bale ku ding dayuan. Makabuklat ya pasbul ing kakung tuknangan, alang maglakbe a metudtud king dalan. Ding aliwang lalaki sasalikut da ing karelang kasalanan, oneng ing kaku kapilan man ali ku. E ku pitakutan kapilan man nung nanu ing sabian da ring aliwa. E ku kinua king e bubulad o sinalikut kaya uli namu ning takut ku king malyaring sabian da kaku. Alang bisang makiramdam king sasabian ko? Susumpa ku king ing balang sasabian ku tutu. Paburen pakibatan na ku ning Dios a Mayupaya. Nung misulat la mu ban kakung abasa ding sumbung ding kalaban a laban kaku, mapagmaragul ku la pang isulud king pago ku, at ibili anting korona king buntuk ku. Makayatna ku kanuan king arap na, sabian ku king Dios ing heganagana kung depat. Nung simsam ke ing gabun a kakung asikan karing taung maki katuliran, nung pengan ku ing pupul a alang bayad, at aku ing meging sangkan ning kamatayan ding maki mulahan, paburen mung tumubu ing suksuk ampon ing dikut kayalili ning sebada at trigu. Keti la mepupus ding amanu nang Job. Uli na ning kapaniwalan nang Job king ala yang kasalanan, tiknangan deng pakibatan ding atlung lalaki. Kanita ya mimua i Elihu a anak nang Barakel at lahi nang Bus, king pamilya nang Ram, uling ing sarili nang Job ya ing dirinan nang matulid at aliwa ing Dios. Mua ya naman karing atlu nang kakaluguran Job uling agyang sinabi da king i Job atyu ya king kamalian oneng ala lang balung ipakibat da kang Job inya lalto pa king balamu ing Dios ya pa ing atyu king kamalian. Uli na ning i Elihu ya ing anak karela, menaya ya anggang e la ngan meyaring migsalita. Mimua ya inyang e na la makabulad ding atlung lalaki, at megumpisa yang migsalita i Elihu. Ngana: Anak ku mu at matua na kayu, inya mikakunu ku at tatakut kung sabian ing atyu king lub ku. Sinabi ku king sarili ku king dapat lang magsalita ding maki idad na, king idake ra ing dakal a kabiasnan da. Oneng ing espiritu ning Mayupaya ya ing daratang king tau, at babie beluan. Aliwa ing tua da ring tau yang babie kabiasnan o makasaup karela ban abalu ra nung nanu ing mayap. Inya ngeni, aduan ku ing makiramdam kayu at sabian ku kekayu nung nanu ing isipan ku. Mibata kung mekiramdam kabang magsalita kayu, at menaya ku kabang panintunan yu la ding amanung maki kabiasnan. Maingat da kayung pekiramdaman, at lawan yu, ala metung man ing mekatutul kekayu king sinabi nang Job. Makananu yung sabian ngeni ing atyu kekayu ing kabiasnan? Uli ning e ye atutulan i Job, ing Dios ya ngeni ing kailangan makibat. Ikayu, aliwa aku, ing akasabi nang Job, oneng e ke pakibatan kalupa ning kekayu. E na la mekabulad kang Job; ala na lang asabi pa. Manaya na ku wari uling e la magsalita, uling pakatalakad na la mu, at ala nang balung sabian? Aku ing munie pakibat; sabian ku ing isipan ku. E na ku makapanaya pa ban magsalita. E ku na la apibata ding amanung atyu kaku. Nung e ku pa magsalita, matdas kung anting balat a lulanan a maki bayung alak. Kailangan kung magsalita ba kung mika kanawan. Ibuklat ku lang labi ku ba kung magsalita. Kaninu man ala kung kakabiran ni e ku gumamit pamipapuri kenu man. E ku ugali ing babie kapurian uling malalagua na kung arian ning kaku linalang. At ngeni Job, makiramdam kang masalese king kakung sabian. Ing atyu king pusu ku kakung sabian keka. Tapat la ding amanu ku, at king katutuan ku magsalita. Gewa na ku at dininan bie ning espiritu ning Dios. Nung agyu mu pakibatan mu ku; isadia mu la at talakaran ding pakibat mu. Parehu katamu king arapan ning Dios, parehu katamung meubug king gabun. Inya ala kang sukat ikatakut kaku; e ra ka patasan. Atyu ku at oyni ing sinabi mung dimdam ku: Ala kung dapat pakibatan; ala kung gewang e ustu. Malinis ku; ala kung kasalanan. Manintun yang sangkan ing Dios laban kaku, binilang na ku anting keyang kalaban. Ginapus na la ding bitis ku, at binten balang kimut ku. Oneng sasabian ku keka Job ing mali ka. Maygit ya ing Dios king kenu mang tau. Baket sasangkanan meng e biasang makiramdam ing Dios king reklamu ning tau? Agyamang ing Dios ulit-ulit yang magsalita, ala namang makiramdam king sasabian na. Neng benging matudtud ya ing tau, kapamilatan ning paninap at vision magsalita ya ing Dios king tau, at pamatakutan na la karing babala na. Gagawan na ita ban tuknang la king pamikasala ra, at ilisia na la king ketasan da. E na la buring masira, at lilisia na la king karelang kamatayan. Parala yang miyayaliwang sakit king tau, miyayaliwang kapanamdaman ning katawan ba nia mung atulid king gagawan na. Milalako ya gana king pamangan, ing pelalung maniaman dungus na e na buring tanggapan. Meyayat ya; butul-balat nia mu; malapit nia mung munta king tuknangan da ring mete. Sana datang yang sumaup ing metung mu man karing libu-libung anghel a paganaka karing katungkulan da ring tau. King lunus na ing anghel nganang sumabi, Ilako ye! E ne mabaldug pa king tuknangan da ring mete. Oyni ing panatbus. Sikan ya pamikakatawan at pasibayu yang maging anak; manalangin ya at makiramdam ya ing Dios; samban ne king mitmung tula ing Dios; ipamalita na karing tau ing pangaligtas na. Sabian na karing tau, Mikasala ku. Aliwa ing mayap ya ing gewa ku, oneng pepatawaran na ku ning Dios. Sebat na ing pangabaldug ku king tuknangan da ring mete, at angga ngeni atin kung bie. Ulit-ulit ing Dios gagawan na; liligtas ne bie ing tau, at babie na ing tula ning mabibie. Inya makiramdam ka, Job, kening kakung sasabian manahimik ka, at paburen mung magsalita ku. Oneng makibat ka, nung atin na ka mang buring sabian, masaya ku namang tanggapan ing kekang katuliran. Nung ali na ka man, manahimik ka at makiramdam, at ituru ku keka ing kabiasnan. Ngana pang migsalitang Elihu: Makiramdam kayu ikong taung mangabiasa, makiramdam kayu ikong taung ating beluan. Paniubukan na la ning balugbug ding amanu, kalupa na ning pamaglasa na ning dila king pamangan. Pilinan ta ya itang ustu; itamu mismu ing matul ketang mayap. Sasabian nang Job king ala yang kasalanan, king pigkaymut ning Dios ing hustisia. Agyang atyu king matulid bibilang deng malaram, agyang ala yang kasalanan ing sugat ning panamdam na ala nang pangapaldan. Menakit na kayung taung kalupa na ning Job a ine? Kapilan man e na papakit ing kagalangan king Dios. Maburi yang makiabe karing taung e mayap a dapat, at galagala yang kayabe ra ding makasalanan. Ngana pa king ala namang pakinabang ing pamamintu king kaburian ning Dios. Makiramdam kayu kaku ikong makaintindi, marayung-marayu ing gawa yang e ustu ing Dios a Mayupaya. Dirinan na lang ablas ding tau agpang king karelang depat, at pakiabayan na la agpang king mangaintulid karela. Ing katutuan, e ya gagawang e ustu ing Dios a Mayupaya; kapilan man e na paintulutan ing e makatuliran. Tinggap na wari ing upaya na kenu man? Ating ninumang minie upaya ban sakupan ne ing yatu? Nung kuanan nang pasibayu ing inawa ning bie, ding balang mabie, abe-abe lang mate at king alikabuk la pasibayung magbalik. Makiramdam ka kaku, nung ika biasa ka. Keka yang atulan ing Dios a makatuliran? Keka yang isipan king kasaman na ing hustisia? Ing Dios ya ing matul karing ari at manungkulan a alang kabaldugan o maki kasalanan. E ya papakit pamangabiran karing manungkulan ni karing mabandi laban karing kalulu, uling ya ing linalang karela ngan. King metung mung saglit mate la king kapitangan bengi. Ing barugan na mate ya; king alang nanuman ding mayupaya paten na la. Ding mata na makalawe la karing balang gewa da ring tau; alang makasalikut king Dios, uling balu na ngan ing takbang da. Alang dalumdum nu ya man anti kapal ing malyari nang pisalikutan ning taung e mayap. Uling ing Dios e ne man mitakdang oras kenu man ban king arap na munta ya para miyatulan. Agyang alang kapaniasatan babagsak na lang mayupaya, at king lugal da aliwa lang lulukluk na. Uling balu na ing gagawan da; king kabengian lalako na la at daragsa. Parusan na lang makasalanan king akakit da ring tau, uling tinuknang la king pamanuki ra king Dios, at ala na lang pinsinan metung man karing keyang kautusan. Ila ding meging sangkan inya ding kalulu sinaingsing la king Dios, at dimdam na ing kulait ding maniawad kasaupan. Nung ing Dios ala yang gawan nanuman, ala metung man ing makapintas. Nung isalikut ne ing lupa na, nanu ing akarapat ning ninuman? Ala lang agawa nanuman ding bansa ban apalakuan de ing manungkulan a alang Dios a katawan a karela manalipit. Tinggap mu na la Job ding kasalanan mu king Dios, at mengaku na kang e na mikasala pang pasibayo? Inawad mu na king Dios ing ipakilala na la keka ding kekang kamalian, at pengaku mu nang tuknang gagawang kasalanan? Anti na ning tutul ka king gagawan ning Dios panenayan mu ngeni ing gawan na ing kaburian mo? Atyu keka ing disisyun alayu kaku; sabian mu ngeni kekami nung nanu ing isipan mu. Ding taung maki beluan sabian da kaku, pati na ding taung biasa a makaramdam kaku sabian da king magsalita ya i Job king e na balu; alang kalaman-laman ing keyang sasabian. Balikan mung isipan ing heganagana nang sinabi; akit mu ing magsalita ya anting taung e mayap. Daragdag na pa ing pamaglaban karing kasalanan na; insultuan ne ing Dios king kekatang arapan. o kaya kutnan me ing Dios, Makananu wari keka ing kasalanan ku? Nanu mo ing apala ku nung aku e ku mikakasala? Pakibatan da ka at pati na ding kekang kakaluguran. Talangan me at lawan ing banua! Lawan mu nung nu la anti katas ding biga! Nung mikakasala ka man, e mu ne man ananu balang ing Dios. Nung ulitan mu lang kekang kasalanan maligalig ya? Asasaupan me ing Dios nung ika matulid ka? Ala ne mang nanumang kailangan ing Dios keka. Ing kalupa mung tau ya ing magdusa karing kekang pamikakasala, at king mayap munaman ya ing misasaupan. Sasaingsing la ding taung magigipit; maniawad lang saup karing aliwa ban sagipan da la. Oneng e re lalapitan ing Dios a karela Linalang, ing malyaring sumaup karela king maskup dang kabilian. E re lalapitan ing Dios a babie kabiasnan kekatamu, kabiasnan a maygit kesa karing animal o ayup. Kanita maniawad lang kasaupan oneng ing Dios e na la pakibatan, uli ning ketasan da at kasalanan. Alang kasilbi-silbi ing dalung da king Dios; e na la akakit o daramdaman ning Dios a Mayupaya. Ika nang sinabi, Job, king ing Dios e me akakit; manaya ka at mibabata pa, ing kasu mu atyu king arap na. Isipan mu king ing Dios e ya mamarusa, at king e na dirinan pansin ing kasalanan. Masasayang mu ing salita na kang salita; malino king e mu balu ing sasabian mu. Ngana pang migsalitang Elihu: Makiramdam ka at mibabata ka pang bagya king sabian ku alang-alang king Dios. Maleparan ing beluan ku, at gamitan ku ngan ban apakilala ku keka king makatuliran ya ing kakung Miglalang. Ala kung sabian kekang kalaraman, uling tau yang biasa ining atyu king kekang arapan. Tune king ing Dios mayupaya ya, at ala yang insultuan ninuman; balu na ing heganagana. E na la paluatan mabie ding taung e mayap, bagkus dirinan na lang matulid ding taung mangadakurak. Ingatan na la ding makatuliran; kayabe ding ari paintulutan na lang manimuna; kabang-kaba parangalan da la. Nung ding tau pakagapus no man karing tanikala, at magdusa uli ning depat da, ipakilala na ning Dios ing karelang kasalanan, at ing penugali rang ketasan. Ausan na la kapanamdaman, at agkatan gumulut king kasalanan. Nung pakiramdaman de ing Dios at suyuan, dalanan dang bie makatagan king kapayapan at kanawan. Nung e la makiramdam, mate la king pataram, at mate lang alang beluan. Susundu ra ing mua ra detang alang Dios a katawan, tanggap la mang parusa e la mu rin manalangin maniawad kasaupan. Mate la king karelang kayanakan, mapupus ing bie ra king kamarinayan. Tuturu na la ning Dios ding tau kapamilatan ning kasakitan, at gagamitan na ing kaligaligan ban mibuklat la mata. Linaut na ka ning Dios king kaligaligan, at pepatakman na keka ing bie panatag; ing lamesa mu mitmu ya king pamangan. Oneng kinatmu ka king pamanatul karing e mayap; ing pamanatul at ing hustisia dinatang keka. Mingat ka pota alinlang na ka ning suhul o ilisia na ka king dalan ning pibandian. E na ka asaupan nung saingsing kang maniawad kasaupan; e na na ka asaupan ngeni ning mabilug mung sikanan. E mu ne pagnasan pang datang ing kabengian, potang ding bansa mawala la. Mingat ka e mu arapan ing kasalanan; ing kasakitan mu miras keka ban kekang pangilagan. Ganakan mu ing degulan ning upaya ning Dios; ya na ing maragul dili karing heganaganang talaturu. Ala metung man ing makasabi king Dios nung nanu ing gawan na o abintanganan meng ginawa yang kasalanan. Alang tuknang a pamipapuri king Dios karing gagawan na; ika man purian me. Ding heganaganang tau ikit da ing gewa na; karelang tatangalan ketang marayu dang kabilian. E tamu lubus abalu ing degulan na o bilangnan ding bilang ding banua nang delanan. Ing Dios ya ing kukua king danum ning yatu, at kaybat gawan nang patak ning uran. Ya ing mibabaldug king uran ibat karing biga ban paranuman ne ing meto ketawan. Alang makibalu king lakad ning biga o nung makananu yang kakalugkug king banuang tuknangan na. Tutubud ne ing kildap king malualas a banua, oneng ing kalalaman ning dagat manatili king karalumduman. Makanyan na lang pakanan ding tau; babie na ing labis-labis a pamangan. Dakpan ne karing gamat na ing kildap; yutus neng paturan ne ing tulduan na. Ing inge ning duldul babalita na ing pamangalalung mitmung kamua laban king kasalanan. Pakarugan na ku salu ning bagyu. Pakiramdaman ye ing siwala ning Dios, ing duldul a manibatan king asbuk na. Tutubud ne ing kildap king malualas a banua, manibat king metung nang punta ning yatu angga king kangatba na. Katuki na maramdam ne man king duldul ing makamal nang siwala, samantalang ing kildap gugulis ne man. King utus ning Dios makapagmulalang bage ing mararapat. Pagmulalan tamu, oneng e tamu aintindian. King utus na mabaldug ing yelu king yatu, at parala ya namang uran a alang tuknang, at ya naman ing paralang uran a masikan. Inya tuknang la ding tau king karelang obra; pakilala na king ing heganagana dapat na. Kanita ding mabagsik a animal lungub la at manatili karing lungga ra. Ing angin a magdalang bagyu ibat ya king mauli, at ing marimlang amiam ibat naman king norti. King pangisnawa ning Dios danum maging yelu, at ing malualas a danuman sisias anting batu. King banua gugulis ing mataram a kildap, uli ning pamamintu ra king kaburian ning Dios. Mamintu la ngan king utus ning Dios, nukarin pa man king kabilugan ning yatu. Padala na ing uran ban paranuman ing gabun; malyaring padala na bilang pamamarusa o ban pakit na ing pakamal na. Tuknang ka pa mu, Job, at makiramdam ka; isipan mu pa mu ing makapagmulalang gagawan ning Dios. Balu mu nung makananu yang mumutus ing Dios, at nung makananu nang king banua payaslagan na ing kildap? Balu mu nung makananu nang papagato ning Dios ing biga? Yan ing makapagmulalang dapat ning Dios a ganap king beluan. E mu balu yan. Makagyung pibabatan mu ing pali potang maratun king gabun ing angin ning mauli. Agawa mung kalupa ning Dios ing iladlad me ing suklub ning banua, at apasias meng kalupa ning kikintab a bakal? Ituru mu kami nung nanu ing sabian mi; ala na kaming balung sabian, ala lang laman dening kekeng utak. E ku aduan ing makipagsalita ku king Dios; obat dinan keng panaun siran na ku? At ngening ing angin dinalan ya, at lininis ne ing banua; makasilo ya ing sala king banua, tutu yang masala para alawe ta ya. Manibat king norti daratang ing ginintuan a leguan; maka imalan ya ing Dios king makapagmulala nang kamalan. Ing upaya ning Dios tutung maragul, e ta man makalapit; bina yang makatuliran, ala yang pamangabiran. Inya ding tau katakutan de; e na la pansinan ding taung sasabian da ing biasa la. Kanita busal ning bagyu, migsalita ya ing Ginu kang Job. Ngana: Ninu wari ika a magduda king kakung kabiasnan kapamilatan ding kekang amanung alang beluan? Talakad ka at magpakalalaki, at pakibatan mu la ding kutang ku keka. Nukarin ka inyang lelang ke ing yatu? Nung tutu ing dakal ka balu, sabian mu kaku. Ninu ing migpasya nung nu ya anti ing sukad na? Ninu ing miyatiat babo na king gulis a paniukad? Balu mu la ding pakibat? Nu la makatalakad ding pundasyun na o ninu ing mibili king batu nang paniuluk? King munag sumala ning aldo a ita ding batuin miyabe-abe lang migkanta, at ding lelangan ning banua mengulisak la king tula ra. Ninu ing misara karing pasbul ban masabat ya ing dagat inyang ita misapuak ya ibat king yatung sepupunan na? Gewa ke ing biga bilang piblasan na, at king makapal a dalumdum kaku yang bebatan. Dininan keng angganan ing dagat, at binili gulut ding pasbul a pakasara. Ngaku, Angga na ka mu ken, at e na makalagpus pa, at keni ding palalu mung alun tuknang la. Job, king kekaban ning bie mu inutusan mu neng datang ing ganingaldo? Inutus mu na king sala ing katmuan ne ing yatu ban ding e mayap mayabuang la king pangasalikut da? Ding bunduk-bundukan, at ding kapatagan king aslag ning aldo linto la, kalupa ding tuklip ning imalan melino la, kalupa ning marka na ning panatak king pila. Ing sala ning aldo bina yang masala karing e mayap, at mangapigil la king tangka rang gawang kasiran. Ibat na ka karing panibatan da ring sibul king kalalalaman ding dagat? Linakad na ka king kalalalaman ding danuman? Atin nang pepakit keka karing pasbul dalan a magbante king maralumdum a tuknangan da ring mete? Atin kang beluan king degulan na ning yatu? Pakibatan mu ku nung balu mu. Balu me ing panibatan ning sala o ing panibatan ning karalumduman? Atuldu mu karela nung nu la angga munta o apapagbalikan mu la kaya? Balu ku king balu mu uling bina na kang matua, makabait na ka kanita! Liban mu na la ding silid pisisinupan, nung nu ku sisikap ing yelu at uran-lipat? Sasadia ku la den king panaun ning kaguluan, karing aldo ding gera. Nu ya karin ing dalan papunta king lugal a panibatan ning sala o ing lugal a panibatan na ning angin ning aslagan? Ninu ing kinulkul king paliging dalanan na ning mananabung uran, at ing minie dalanan king kildap abe ning duldul? Ninu ing paralang uran karing lugal a ala mang makatuknang? Ninu ing paranum king malangi at maung gabun ban tumubu ing dikut? Atin yang tata ing ambun o ing uran? Kaninung sepupunan ya ibat ing yelu a sobra king karimla a papasias anting batu king danum, at maging masias a yelu ing dagat? Atali mu la at piabayan ding batuin ning Pleiades o akalag mu la kaya ding batuin ning Orion? Aturu me ing dalanan da ring batuin king miyayaliwang panaun, at ing dalanan da ring batuin ning Maragul at ning Malating Saru king banua? Balu me ing kautusan a pamintuan da ring atyu king suklub ning banua, at apalyari mung gampanan da ing atyu keti king yato? Malyari mu lang autusan ding biga ban mabingbing ka king uran a ibaldug da? Atuburan mu la ding kildap ban keka mamintu la, at keka sabian da, Atyu na ke pu kekayu makasadiang sumuyu? Ninu ing mibiling kabiasnan karing biga o minie beluan king ulap? Ninu ing maki kabiasnan a makapamilang karing biga? Ninu ing makatagilid karen ban ibaldug karelang bitbit a uran, ing uran a makapasari ban alikabuk maging mapekat? Malyari meng dakpan itang maging pamangan da ring leon o apakabsi mu ing danup da ring anak da kabang manenaya lang pakasalikut karing kueba o manaya karing karelang kulungan? Ninu ing magsadia king apangan da ring awak potang king danup ding malutub da malisuas la at pamangan kaku maniawad la? Balu mu nung kapilan la mibabait ding malyap a kambing da ring bundok? Linawe mu na la deng usa neng manganak la? Balu mu nung nu la anti kaluat king atian ning gaindu ra bayu la miganap? Balu mu ing panaun nung kapilan la miramdam? Balu mu nung kapilan la durukung mababa ban ibait da lang anak da? Karing kagubatan la daragul at sisikan, at kaybat mako la at e na magbalik pa. Ninu ing minie kalayaan karing asnong malyap? Ninu ing mibulus kareng asnong mabilis? Binie ke karela ing ilang ban maging karelang tuknangan, at peintulutan karing gabun a malat manuknangan. Pangilagan da la ding siudad a masigla, ala namang makapatunud karela ban gamitan king pamagobra. Karing bunduk karin la manintun apangan da; karela lang kakanan ding sagiwang bulung. Makasadia ya mo kayang magobra para keka ing malyap a baka? Bisa ya mo kayang kabukas ya king kekang kuadra? Amanehu me kaya king lubid ban apaniarul mia? O apaguliut me kaya ing balsa king kekang taldawa? Apanaligan me kaya uli ning maragul nang sikanan, at ayasahan meng gawan na ing kekang mabayat a obra? Ayasahan me kayang iyuli na ing kekang pinupul, at idala na ing mepalut manibat king lugal ning pidadaran? Matikas lang mamayagpag ding pakpak ning ayup a ostrich, oneng den kaya pakpak lang magdalang lugud? Uling lalakuan na la ding ebun na king gabun, at panayan na karin ing tanggap lang pali. E na pakibalak king karing bitis madamusak la o balbalan da la ding malyap a animal. Ketang pangimut na ding ebun balamu e no bandi, ala yang malasakit agyang masayang ing kapagalan na. Ita makanyan uling ing Dios gewa neng mangmang; e ne dininan kabiasnan. Oneng potang magumpisa yang mamulayi kaylian nia mu ing kabayu, at ing makasake na. Ika wari, Job, ing minie sikanan king kabayu? At king buak nang makaba king tundun ika wari ing minie? Uli mu wari inya makalundag yang anting durun, at potang gagaleung ya karing tau sindak naman ing ipasari na? Kukudkud na lang patus na king kapatagan; king mabilug nang sikanan mamirapal yang munta king labanan. Ing takut kaylian na king nanuman e ya manginayang, at alang pataram a makapaurung. Kalakalaksing la at kikislap ding armas da ring pakasake karela. Maki bigsikan at kamua yang pupulayi; katiup da ring trumpeta kabayu e ne makapaindatun. Gagaleung ya karing balang tiup ding trumpeta; marayu ya pa ing labanan ababau na na, daramdaman na ing kulisak nang utus ding opisyal. Uli na wari ning kekang kabiasnan inya balawe matas ya sulapo, at kaladlad ding pakpak na papuntang mauli ing sulapo na? Panayan na pa wari ning agila kekang utus bayu sulapo ya, at king bunduk a matas sale na karin ne gawan? Gawan ne karing batu ing tuknangan na, batung mangatilus ilang salikutan na. Manibat karin king malapit, at marayu makabante ya manintun yang apate na at apangan na. Nung nukarin la ding mete karin atyu ya, ding malutub na daya pagkabie ra. Mekibat ya i Job king Ginu. Ngana: Migsalita kung kamangmangan, Ginu. Nanu ing apakibat ku? Isara ku ne ing asbuk ku. Labis na king dapat kung sabian ing sinabi ku. Kanita busal ning bagyu pasibayu yang migsalita ing Ginu. Antimong lalaki talakad ka, at pakibatan mu la ding kutang ku keka. Keka ya ngening buring ipakilala king e ku makatuliran, ba mung apakilala ing ika ing ustu at aku ing mali? Kasing sikan mu ko? Aparisan ne ning siwala mu ing duldol? Nung makanyan, talakad kang marangal, at maki dangalan; miblas ka king ligaya at kamalan. Lawan mu la ding maki ketasan; ibugnus mu ing mua mu karela at keka lang insultuan. Wa, lawan mu la at ikuldas mu la; keka lang lasawan ding marawak ketang karelang katatalakaran. Ikutkut mu la ngan king gabun; itali mu la king tuknangan da ring mete. Kanita aku ing mumunang keka munie kapurian, at tanggapan king ing tagumpe mu sariling keka ya. Lawan me ing dambualang Behemot; aku ing linalang king dambuala; aku munaman ing linalang keka. Kalupa ding baka dikut ing kakanan na, oneng lawan mu ing sikanan ning katawan na, at ing upayang atyu karing laman na! Ing iki na katalakad yang tanaman a sedro; masikan la ding kalamnan ning bitis na. Kasing tibe lang tangsu ding butul na, at ding bitis na anti lang bakal. Ya ing makapagmulalang dili karing kakung lelangan! Ing bukud mung Linalang ya ing malyaring sumambut keting dambuala. Ing dikut a pamangan na tutubu karing bunduk-bundukan nung nukarin mamialung la ding malyap at mabagsik a animal. Magkera ya lalam ding masuksuk a tanaman, at sasalikut ya lalam ding timbu ning sapa. Sasalilung ya lalam da ring masuksuk a tanaman, at ding tanaman ning sapa makapaligid la king dambuala. Ala yang takut agyang mabilis ya ing agus; tahimik ya agyang sapulan ne ning danum ning Jordan. Ninu ing makabulag ba reng arakap? Ninu ing makasilu king arung na? Malyari me kayang arakap i Leviatan keng taga o itali keng lubid ing dila na? Asulud me ing lubid king arung na o ibili ing taga king panga na? Aduan na kaya keka ing ibulus mia o maniawad ya kayang lunus keka? Gawa ya kayang kasunduan keka, at mangakung pagsilbian na kang alang angga? Itali me kaya anting ayup a sese o anting bage paglimbang ding babaing kekang ipus? Saliwan de kaya ding manasan? Pirasuan de kaya ding magtinda ban pisale? Atusuk mo kaya king balat na ding dakal a sibat ding manasan, o taglusan ne kaya ning tandus ing buntuk na? Tagkilan mia misan at e mu na ulitan; e mu na kalinguan ing labanan. Milako ya tapang ing manakit kang Leviatan; ing ninumang manakit king gabun magsapad ya. Alang anti ing tapang na potang meyabuang ya; alang masikan a lub talakad arap na. Alang makalaban a e numanu balang; ala metung man king mabilug a yatu. Paburen mung ibalita ku la keka ding bitis ning Leviatan, at ilarawan keka nung nu ya anti karagul at kasikan. Ala metung man ing makalako king panlual nang susulud o makatandus king makapal nang balat. Ninu ing makabuklat king sikang na a mipadurutnan karetang makatakut nang ipan? Tuki-tuki lang kalasag a makailera king gulut na; taidtaid la at masias lang anting batu. Matigik ya pangataid ing metung king katuki na; agyang angin ya mu e milub king pilatan da. Alang nanumang bage ing makapikawani karela king katibe ra pangasuglung king metung at metung. Mangildap king sala neng manatsing ya, mibabaya lang mata na anti ing aldo saslag neng abak. Lulual king asbuk na ing aping milalablab, at alang tuknang susulapo ing mitataung lipatu. Lulual naman ing asuk karing busbus ding arung na; kalupa ning asuk ning dikut a mitatau lalam ning kuran. Silaban ning pangisnawa na nanuman ing dasan na; lulual king asbuk na ing aping milalablab. King sikan ning tundun na ding manakit tatakut la. Alang dake maina king balat na; e mu abaluktut, masias anting bakal. Ala yang takut kenu man ing pusu nang masias anting batu; matatag ya antimo ing batung panglalam ning gilingan. At ngening talakad ne man mitatakutan lang pekamasikan; uli ning takut da ala lang agawa. Alang espada a makasugat ni pana o tandus o nanumang matilus. Anti yang are keya ing bakal, at ing tangsu anti yang dutung a malambut. E ne pulayan ing pana a daratang; batung besibas mu king dambuala anti yang are panamdaman na. King dambuala ing palupalu mengari yang are pipalutan, kaylian na la mu deng taung miyayasiwas tandus. Anti yang mataram a kapsa ing atian na; nung magsapad ya anti ya mong balsa, pikakawanian na gabun a malambut. Apapagalo ne ing dagat anting danum a bubukal; apapabula ne anting metung a kalderung laru. Maputi yang kikislap ing delanan na; apapaputi ne anting bula ing dagat. Alang nanuman king yatu ing apakilupa mu; metung yang melalang a alang takut nanuman. Lawe na mababa king peka palalung diling animal; ya ing ari ding malyap at mabagsik a lasip. Mekibat ya i Job king Ginu. Ngana: Balu ku, Ginu, ing agawa mu ing heganagana, at alang makasagka king nanumang kekang tangka. Kitang mu nung ba't masikan ku lub mangutang king kekang kabiasnan samantalang metung ku mung taung ala namang beluan. Migsalita ku karing bage a e ku aintindian, karing bage tutung pagmumulalan a e ku aintindian. Sinabi mu ing makiramdam ku kabang magsalita ka, at pakikuanan kung apakibatan ku la ding kekang kutang. Kanitang minuna ing balu ku mu keka ya ing dimdam ku karing aliwa, oneng ngeni ikit da ka ding sarili kung mata. Inya tutu kung pagmarinayan ing heganagana kung sinabi, at sisisian ku king alikabuk at abu. Ngana ning Ginu kang Elipaz kayari nang migsalita kang Job, Mua ku keka at karing adua mung kakaluguran, uling e kayu migsalita king katutuan tungkul kanaku antimo ing gewa ning talasuyu kung i Job. Ngeni, magdala kayung pitung baka at pitung tupang lalaki kang Job, at iyain yu lang ain-sakripisyu para karing sarili yu. Ipanalangin na kayung Job at tanggapan ku ing panalangin na at e ku gawan kekayu itang mangaintulid kekayu. E kayu migsalita king katutuan tungkul kanaku a antimo ing gewa nang Job. Gewa da ri Elipaz, Bildad, at Zofar ing sinabi na karela ning Ginu at pekiramdaman ning Ginu ing panalangin nang Job. Kaybat na lang penalangin Job ding atlu nang kakaluguran, gewa neng pasibayung mabandi ning Ginu. Dininan neng dobli king sadia nang bandi. Dinalo de ring kapatad nang lalaki at babai at ding sadia nang kakaluguran, at migpiesta lang kayabe na king pibalebale na. Pisiag da ing pamakirame ra kang Job at inaru de karing kasakitan a pepagpa na ning Ginu. Minie yang ditak a salapi at gintung singsing ing balang metung karela. Binendisyunan ne ning Dios ing tauling dake ning bie nang Job maygit king minuna. Meging bandi na la ding labing apat a libung tupa, anam a libung kamelyu, libung kaparis a baka, at libung gaindung asno. Atin yang pitung anak a lalaki at atlung anak a babai. Inaus neng Jemimah ing pangane karing babai, ing kadua Keziah, at ing bungsu Keren Hapuch. Ala nang babai pa king mabilug a yatu a kasing lagu da ring anak nang Job. Kalupa da ring anak nang lalaki, pepamanan na la ding babai. Mebie yang dinalan apat apulung banua i Job, at ikit na la ding apu na, ding apu na king tud, at ding apu na king talampakan. Tutu neng matua i Job inyang mate ya. Mapalad ya ing taung e makiramdam king tuturu ding e mayap a dapat, at e makikiabe king dapat ding makasalanan o makikiluklukan karetang alang Dios a katawan. Matula na lang pamintuan ding kautusan ning Ginu, at keya lang pagaralan aldo o bengi man. Mengari ya king tanaman a tutubu lele ning danuman, at mamunga ya king keyang kapanaunan. Sagiwa lang parati ding keyang bulung; magtagumpe sabla nang daraptan. Oneng ding taung makasalanan e la makanyan; sepu la waring pipaid-paid ning angin. Potang datang ing pamanukum na taung e mayap mitalakad ali la; mikawani la ding makasalanan king katipunan ding makatuliran. Ingatan ne ning Ginu ing taung makatuliran, oneng ing taung makasalanan miras ya king kapahamakan. Ba't ding bansa rebulusyun ing isipan da? Nanung kapupuntan na ning tatangka ra? Ari keting yatu abe-abe la, at e mayap ing buri da; karelang mamuntukan mipupulung la; ing Ginu ya'ng buri dang labanan at ing aring pinili na. Ngara, Patluran tamung upaya ra, at e na payalipan pa karela! Ing Ginu naman karin banua, king tronu na makalukluk ya; kailian na la mu king gagawan da. King mua na sabianan na la; tumakut la king bagsik na. Ngana karela, King Zion a bunduk kung banal, ing kakung ari karin ke likluk. Ngana naman ning aring pinili na, Kakung isalita utus ning Ginu: Ika ing kakung anak, king aldo'ng iti meging tata mu ku. Maniawad ka at ibie ku lang sablang bansa keka; pati na ing mabilug a yatu iyabe mu la king bandi mu. King kekang palupalung bakal keka lang pamaluan, at keka lang pamalbalan anting kuran. Inya, ikong ari, magpakabiasa kayu; mingat kayu ngan pamuntuk ning yatu. suyuan ye't pitakutan ing Ginu, tumula kayu at galgal; kekayu yang suyuan, nung ali mimua ya at magisan ko ngan; uling tutu yang mayan mimua. Mapalad la ding sablang lalapit pasaup king Ginu. O Ginu, karakal da ring kakung kalaban; e la ditak ding kaku bisang lumaban! Kaku karelang sasabian, Ing Dios e ne saupan. Oneng ika, O Ginu, ing kalasag ku, ika ing babie tagumpe kaku; babalik mu kaku ing sikanan lub. King Ginu maus kung masikan, at ya naman king bunduk nang banal, kaku munie yang kapakibatan. Malyari na ku ngening magkera ban matudtud, at kaybat migising ku, uling ing Ginu ya ing magbante kaku. Laksa-laksa la man ding kalaban a kaku makapadurut e ku la rin pitakutan. Me keni, Ginu! Iligtas mu ku, O Dios ko! Ding kakung kalaban keka lang parusan, at ilako sikanan. ding sablang makasalanan. King Ginu manibatan ing kaligtasan; keka ya sanang bendisyunan ing kekang balen. Pakibatan mu ku sana, O Dios a makatuliran, neng mamaus ku keka; king kaligaligan liligtas mu ku; lunusan mu ku at pakibatan dalangin ku. O Tao, angga pa kapilan ing insultuan yu ing kakung dangalan? Angga pa kapilan ing luguran yu ing alang kabaldugan, at panintunan ing kalaraman? Ganakan yu king makapaygit la ding tapat king Ginu; neng mamaus ku pakiramdaman na ku ning Ginu. Malyari kayung mimua, oneng e kayu sa mikakasala; karing kekong pagkeran misip kayu sa at magpayapa. Itang mayap at ustu yang iyain yu, at manalig kayu king Ginu. Ding dakal karelang kukutang, Ninu ing makaibie kanawan kekatamu? Lunusan mu ke sana, O Ginu. Ing lalung maragul a tula binie mu king pusu ku; maygit yang e palak king tulang kakamtan da detang labis-labis a kakanan at inuman. Payapa kung magkera, at agad-agad mipapatudtud ku, uling ika mung bukud O Ginu, ing makapanatag king lub ku. O Ginu, pakiramdaman mu ku, pansinan mu sa ing saingsing ku. O ari ku at Dios ku, saingsing ku pakiramdaman mu, uling keka mamaus ku. Neng abak pakiramdaman mu ku; uling keka mamaus ku, at panayan ku ing saup mu. Dios kang e matula king e ustu; kapilan man ing e ustu e mu katulan. E mo man buring akakit ding taung palalu; kasaman mo ngan ding e mayap a tau. Keka lang papaten ding malaram, at kasaman ding taung mapaglinlang ampon tampalasan. Oneng aku, uling tutu mu kung kaluguran, malaus ku king bale mu; king mitmung takut samba ku kilub ning banal mung Templo. O Ginu, ituru mu kaku ing kekang katuliran, uling dakal lang kakung kalaban; pakit meng masala kaku ing kekang kaburian ba keng mayan atuparan. Uling alang mayayakit a katutuan karing asbuk ding kakung kalaban, mitmu lang kapanyiran; kutkutan la waring e mitambunan; pamanyunu ing karelang sasabian. Atulan mu la't parusan, O Dios ko; sablang babalakan da ya sanang ikabigu ra. King arap mu itabi mu la, uli ning linaban la keka, at ning dakal dang pamikasala. Oneng ding sablang lalapit keka tumula la, at keka ikanta da kapilan man ing tula ra, at ding sablang malugud keka keka lang ingatan ban magkanta la king tula da. O Ginu, ika ing babie bendisyun king taung makatuliran; ing lugud mu ya ing kalasag na. O Ginu, king kamua mu e mu ku sa paparusan! E mu ku sana kakamuan at paniabianan. Lunusan mu ku, Ginu, uling sikanan ala ku; Ginu, uluan mu ku sana; mabilug kung katawan masakit ya. Magdusa kung e makanyan-kanyan king maragul a kalingasngasan. O Ginu, angga kapilan, iting kasakitan? Balikdan mu ku, O Ginu, at sagipan mu ku; uli ning lugud at lunus mu iligtas mu ku. King tuknangan da ring mete na keka ala nang makaganaka pa; karin alang makaibie kapurian keka. Mepayo na ku kening kakung pamanangis; balang bengi karing lua ku ulunan mabasa ya, at pati na ing kakung pagkeran. Mata ku lalabug na la, uling labis-labis ing kakung dusa; kakung kalaban iti depat da. Lakuan yu ku, ikong sablang darapat e mayap, uling dimdam ning Ginu ing kiak ku. Pekibatan na ning Ginu ing kakung panalangin; panalangin ku tatanggapan na ning Ginu. Ding sabla kung kalaban dumine la sana't mitakutan; lakuan da ku at mako lang mitmung kamarinayan. O Ginu, O Dios ko, keka ku lalapit; iligtas mu ku at ingatan karing sablang tatagal kaku. Nung ali mangari lang leon idala da ku, at paglapakan da ku, at alang magligtas kaku. O Ginu, O kakung Dios, nung wari't dening gamat ku atin lang e mayap a depat; nung wari't inablasan keng e mayap ing tapat kung kaluguran o semantalanan ing kakung kalaban a alang kasalanan, bustan mung atagal da ku at dakpan ning kakung kalaban, at bie ku pandamusakan na, at king alikabuk lakuan! Ginu, mibangun ka at mimua, O Dios ko, talakad na ka! Ing mua ding kalaban ku daigan mu, saupan mu ku, ika a patupad king katuliran. Bustan mung ding bansa mitipun lang makapadurut keka, at manibat banua sakupan mu la. Ing ukum ding bansa ya ing Ginu. O Ginu, atulan mu ku ketang kakung katuliran, at keyalan kasalanan. O Dios a e mangabiran a talasuri ning pusu at kaisipan, ding taung mitmung kasalanan keka na la sanang parusan, at patatagan ding taung banal. Ing Dios ya ing kakung kalasag; detang mamintu liligtas na la ning Dios. Ing Dios ukum yang e mangabiran; aldo-aldo makasadia yang mamarusa. Nung ing tau e ya sumisi at tuknang king pamikasala na; kanita itais ne ning Dios ing espada na o isadia ne ing pana na. Deting sandatang pamakamate na makasadia na la, pati ding paslu nang mataram. Lawan me, ing mimisip king e mayap pangagli na ing kapamiraitnan, at babait na ing kalaraman. Gagawa yang metung a kulkul, at pekalalam ne; oneng ya mu rin kabud ing mayakmul king gewa nang kulkul! Ing e ustung depat na migbalandra king bie na; ing katampalasan na king sariling buntuk na digpa. Inya ing Ginu kaku yang pasalamatan, uling makatuliran ya; ing lagyu ning Ginung Kakataskatasan pagkanta keng kapurian. O Ginung kekeng Ginu, sakdal ya kamalan ing lagyu mu king mabilug a yatu! Kekang dangalan lalagpus king banua; anak at bingut kakanta ra. Matibe kuta keka yang telakad ban kalaban keka lang patahimikan. Neng pagumasdan ke ing banua, ing banuang gewa da ring taliri mu; at ing bulan at batuin karin binili mu; nanu ya ing tau ba't keka yang gaganakan; nanu ya ing tau ba't keka yang pagmalasakitan? Makanyan man, lelangan meng halus kapante mu; pitungan meng kamalan at ligaya. Penibala mu king tau ing sablang dapat mu; lalam nang upaya pepasakup mu ing sabla-sabla; ding tupa at baka pati animal a malyap, ayup at asan king danuman at ing sablang kakawe king dagat. O Ginung kekeng Ginu, sakdal ya kamalan ing lagyu mu king mabilug a yatu! Pasalamatan da ka, O Ginu, king mabilug kung pusu; kakung pamalita sablang depat mung makapagmulala. Keka tumula ku at magsaya ku; purian ke ing lagyu mu, O Kakataskatasan a Ginu. Panakit da keka ding kakung kalaban, miragsa la ngan; layun mate la king kekang arapan. Pekilaban mu ing katuliran ning kakung piamanuan; minatul kang mitmung katuliran. Inatulan mo ding bansang e kikilala keka; ding e mayap pete mu la, lagyu ra kapilan man e na masambitla pa. Gisan mu la't tinampus ding kekeng kalaban, pati siudad da keka lang lesakan; inya lubus na lang makalinguan. Oneng ing Ginu ari ya kapilan man. Sidia ne ing tronu na anting piukuman. Ukuman neng yatu king mitmung katuliran, atulan na la king katutuan na, ding sablang taung lelangan na. Matibe yang kuta ing Ginu para karing malulupig a tau; metung yang matibe tuknangan king oras ning kaligaligan. Detang mekasubuk king lagyu mu manalig la keka, O Ginu; kapilan man e mu la lakuan ding lalapit king kekang arapan. Magkanta kayung kapurian king Ginung manuknangan king Zion! Mayap a depat na ibalita karing sablang bansa. E na malyaring kalinguan ing saingsing ding atyu king kasakitan, nune singilan na la ding tampalasan king dayang pepatulu ra. Malunus ka sa kaku, O Ginu! Lawan mung kasakitan a depat da kaku detang masama kaku; king bingit ning kamatayan damputan mu ku, ban kilub ning siudad ning Zion kakung ikanta ing kekang kapurian, at tumula king kaligtasan a kekang binie. Ding taung alang Dios menakbag la king mismung kulkul a gewa ra; king bitag a inumang da kaku karin la merakap ding sariling bitis da. King pamanatul na makikilala ya ing Ginu; ding e mayap antimu rin makilala la karing dapat da. King Sheol la miras ding taung e mayap, pati na ding bansang king Dios e bisang tanggap. Uling ding atyu king pamangailangan kapilan man e la makalinguan, at itang kapanayan ding kalulu kapilan man e mawala. Me keni, O Ginu, e mu paintulut magtagumpe ya'ng tau, bustan mung mayatul la arapan mu ding bansang e kikilala keka. Katmuan mu lang takut, O Ginu, at ipabalu mu karela king tau la mu! Ginu, ba't lalaut ka kekami? Ba't sasalikut ka king oras ning kaligaligan mi? Abusuan ne at gigipitan ning taung e mayap ing taung kalulu; ila sanang marakap king bitag a karelang yuyumang para karing kalulu. Ing taung e mayap pagmaragul na pa ing e mayap nang nasa ning pusu na; angga king ing Ginu pituya-tuya ne at susumpa. Uling sapat na ing atyu king bie na; ala neng panintunan pa. Ala, alang Dios! ngana ning kaisipan na. Magtagumpe ya ing taung e mayap king nanumang gagawan na; ing kekang pamanukum ala man king kaisipan na; pituya-tuya na lang kalaban na. Ngana king lub na, Matatag ku kapilan man; alang dugpa kaku nanumang kabiguan. Ing asbuk na mitmu yang pamalmura, pamaglaram, at pamamala; kaguluan at e mayap ing atyu king dila na. Karing baryu karin ya salasalikut, manenayang makamate king lihim karing taung alang kasalanan. Silip-silip yang magugumasid, manenayang makapampan, leon ing kalupa na ban sagmitan taung kalulu kabud linub ya king makaumang nang lambat. Ing taung alang kalaban-laban daragsa ne, at king upaya na pailalam ne. Nganang sasabi king lub na, Mengalinguan ne ing Dios; e na ku akit uling papampanan neng lupa na. Talakad ka, O Ginu, at sagipan mu ku, O Dios ko, ganakan me ing kalulung magdusa! Obat lilibakan ne ning taung e mayap ing Dios, at sasabian nang e ne kanu parusan? Oneng akakit mu, O Ginu, ing kasakitan at kaligaligan, at makasadia kang sumaup. Ing taung alang arapat keka na ipanibala ing sarili na, uling bukud ika ing talasaup da ring ulila. Ilako mu na ing upaya na ning taung e mayap at palpikasala; parusan mung kasalanan da angga king iti lubus matda na! Ing Ginu ya ing ari king kapilan pa man, at detang alang Dios a katawan lubus lang mitabi king balen na. O Ginu, ing panalangin ding taung mababa lub keka sanang pakiramdaman; pusu ra keka la sanang dinan sikanan. Layun mo sanang pagdipensa ding ulila at ding gigipitan da; ban ing mistulang tau e ne mamatakut kapilan man. Ing Ginu ya'ng kaku mimingat, makananu yung ngeni kaku sabian, Karing bunduk sulapo kang anting ayup; uling ding taung e mayap sasadia da na lang pana ra; paslu da kakasa da na la ban king karalumduman ibugnus da la para king taung malinis a pilubluban. Nung ding pundasyun ning katatalakaran na mibual na la, ing taung banal nanu pa ing arapat na? Ing Ginu atyu ya king banal a Templo na, ing tronu na atyu karin banua; mata na king yatu makalawe la, miraras karing sablang tau ing pamaglalawe na. Ding banal at ding makasalanan parehu na lang susurian; oneng kasaman na lang maburing darapat katampalasanan. Pauran yang baya at asupring bubukal karing sablang makasalanan; mapaling angin ing dugpang parusa karela. Ing Ginu matulid ya, at malugud king katuliran; inya karing taung makatuliran, pakit ne ing lupa na. O Ginu, sumaup ka, uling maka-Dios a tau ala na; taung tapat ala nang mitagan. Pawang kalaraman ing karelang pisasabian; mapagkunwari la at mapaglinlang. Ginu, keka la sanang patahimikan ding labi a papalual kalaraman, at ding dilang magsalitang kayabangan; detang sasabing atyu king dila ing karelang sikanan, at alang makabawal karela, at ala lang giginuan. Oneng ngana ning Ginu, Kimut na ku para karing gigipitan dang kalulu, at karing sasaingsing saup karela kakung ibie. Ding amanu na ning Ginu apanaligan la, pilak ing kalupa ra a dinalan mekatapitu king ornu. Ika, O Ginu, ing talaingat mi kapilan man, at magligtas kekami kaniting mapaglinlang a lahi. E mayap a tau nu man karin atilu, at ing e mayap pagparangalan ning balang metung at metung. O Ginu, angga kapilan ing kaku kekang pamangalinguan? Angga me kapilan isalikut ing lupa mu kaku? Angga kapilan kakung pibatan ing kakung panamdaman, at ing aldo'ldo kung kasakitan? Angga kapilan na ku daigan ning kakung kalaban? Lawan mu ku at pakibatan, O Ginu at Dios ko! Ibalik mu mewala kung sikanan ban ing kamatayan e ku takman. Pota kakung kalaban sabian na, Ikua kia mu ring deigan. At ikatula na pa ing kakung kasiran. Aku, Ginu, manalig ku king alang kupas a lugud mu. Matula ku uling iligtas mu ku. Magkanta ku keka, Ginu, uli ning mayap a depat mu kaku. Ding mangmang karelang sasabian Alang Dios! Makanyan la ngan ding taung e mayap; makasumami ing karelang dapat. Ala metung man karela ing darapat mayap. Manibat banua ing Ginu maglalawe ya; lalawan na karing taung lelangan na nung atin pang biasa, at sasamba arap na. Oneng ding sabla melili la ngan king dalan, pawa ngang e mayap ing karelang gagawan. Metung man alang darapat kayapan. Nganang kinutang ning Ginu, E no kaya mabiasa pa deting sablang darapat e ustu a mengaring mamangan putu king balen ku, mangalinguan lang samba kaku? Oneng king takut galgal la, uling ing Dios makapanig ya karing taung alang pamikasala. Kailian yu la man ding babalakan ning kalulu, makanyan man king Ginu lubus yang magtiwala. Kakung nasa king datang ya sanang ibat king Zion ing magligtas king Israel. I Jacob tumula ya at ing Israel magsaya ya potang pasibayu neng bendisyunan ning Ginu ing balen na. O Ginu, ninu ing malyaring lungub kilub ning Templo mu? Ninu ing karapatdapat manuknangan king Zion a banal mung bunduk-bundukan? Ya itang taung ala kang asabi king keyang pamibiebie, itang darapat king katuliran; itang parating magsalitang katutuan, at e gagamit king dila na king kapanyiran; e gagawang makapanasakit king kakaluguran na, at e magsalitang kalaraman king kenu man. E na la katulan detang tatanggi king Dios; oneng detang king Dios mamintu, at tatakut ilang gagalangan na; tutuparan na sabla nang kapangakuan nu man anti ing maging kabayaran. Itang e mamatubu king salaping paparam na, at e me asuhul laban karing taung alang kasalanan. Ing taung mibiebie makanyan matatag ya, at e maugun kapilan man. O Dios ko, ingatan mu ku, uling ika ing kakung panaligan. King Dios kakung sabian, Ika ing kakung bukud panginuan; nanumang mayap a atyu kaku binie mu. Deta namang king Ginu tapat marangal la't kalang-alangnan, at karela ligaya ing kakung kakamtan. Detang sasambang aliwang dios, anti rang parakalan ing karelang kasakitan; ain karela e ku magdala ni lagyu ra e ko banggitan. Ika, Ginu, ing bukud kung pibandian, ing tula a kakung pagnasan; karing gamat mu atyu ing mayap kung kapalaran. Mayap la ding regalung kaku binie mu; tutu lang makayama kaku! Ing Ginu kaku yang purian, uling kaku babie yang mayap a dalan ban kakung tuntunan; tatairan neng kakung kaisipan king kapitangan ning kabengian. E ke malyaring kalinguan ing Ginu, uling parati yang atyu king siping ku; matatag ku at e mauugun. Inya ing pusu ku masaya ya, at matula yang kakung kaladua; pati pamikakatawan ku panatag ya. E mu paintulut ing miras ku king tuknangan da ring mete ni e mu itulut king ing kekang kakaluguran dungdungan ne ing kutkutan. Ing dalan a papunta king bie kaku papakit me; siping mu atyu tulang alang kapante; ing saup mu magdalang tulang alang kapupusan. O Ginu, pakiramdaman mu ku; katuliran ing aduan ku; kakung dalangin miras sa king kekang panandam, uling tau kung e maglinlang. Keka ku sana tanggapan ing kayatulan a kakung katuliran, bustan mu sanang karelang akit ing katutuan. Pusu ku balu me; bengi man sisi-siasatan me. Sibukan mu ku at ala kang ikit a e mayap; uling kakung pamagsalita kakung ingatan. Ding taung mapanagkas e ku la pakiapusan, uling tapat ku lang pamintuan ding amanung king labi mu manibatan. Karing kekang dalan bitis ku karin la daralan, inya e ku mitakid king kakung pamaglakbang. Keka maus ku, O Dios ko, uling pakibatan mu ku, keka sanang pakiramdaman ing kakung sasabian. Ipakit mu ing alang kupas mung lugud, O talapagligtas ding keka lalapit pasaup; siping mu ligtas ku karing kakung kalaban. Ingatan mu ku antimong pekamal keka, lalam mung pakpak ingat mu makanyan sana; uling ding taung e mayap buri da keng panasakitan. Kaku makapadurut la, lunus ala karela; kapalaluan ing pamaniabian da. Tekikian da ku at pedurutnan; buri dang arakap da ku sana. Balamu leon lang danupan manintun paglapakan; balamu leon lang malati, pakasalikut lang manaya ban aku ing karelang sagmitan. Ginu, me keni keka lang arapan; gisanan mu lang sambutan! Iligtas mu ku karing taung e mayap king kapamilatan ning kekang panabak. Ginu, iligtas mu ku karing taung anti kareti; gamat mung mayupaya gamitan mu ne kareting taung labis-labis king pagkabie; parusan mu la ketang parusang sidia mu karela; ding anak at apu ra idame mu la. Lupa mu kaku yang tangalan, uling darapat kung katuliran, at kagising ku neng abak tula kumatmu ku uling 'tyu ku arapan mu. Kaluguran da ka, O Ginu, ika ing kaku mag-dipensa. Kaku ing Ginu anti yang batung maragul a e mauugun; anti yang pader a matibe a babie kaligtasan. Ing kakung Dios batu ya waring matibe a magdipensa kaku, at anti yang kalasag ku. Purian ya ing Ginu, ngakung kukulisak, at miligtas ku karing sabla kung kalaban. Makagapus ku karing tali ning kamatayan; tatange na ku ning masalusung agus ning kasiran. Miras ku king bingit ning kamatayan; atyu na ku king oras ning kawakasan. Kaniting gipit kung kabilian, ing Ginu ya ing kakung inaus; king Templo na kakung bosis dimdam na, kakung saingsing miras king panamdam na. Kanita ing yatu meugun ya, at ginalgal pati na pundasyun ding bunduk; milyari iti uling mimua ya ing Dios. King arung na asuk ing linual, at king asbuk na aping mikakalabkab at uling a mibabaya. Pininpin ne ing banua at saka ya tinipa, king makapal a ulap karin la makatuklu ding bitis na. Sinake ya ketang kerubin, at mabilis sinulapo makasake king pakpak ning angin. Ing dalumdum gewa neng pampan na, at ing matuling a ulap a magdalang uran ya'ng gewa nang tolda. At ing kildap linto arap na, lipat a mangaragul ampon mapaling baya. Kanita menuldul king banua, at bosis ning Kakataskatasan a Ginu peparamdam na. Bignus na lang paslu na, at kalaban mikalat la; king kislap ning kildap misambulat la. Ing kalalaman ning dagat linto ya, at ding pundasyun ning yatu meyakit la inyang ding kekang kalaban sebianan mu la, O Ginu, uling mimua ka. Dinungo ya ing Ginu ibat banua, at saka na ku inabut, layun na kung sinaka ibat king kalalaman ning dagat. Linigtas na ku king mayupaya kung kalaban; karing kalaban a mas masikan kaku. Lisuban da ku king aldo ning kakung kabiguan; oneng iningat na ku ning Ginu. Liwal na ku at dela king malualas a lugal; linigtas na ku uling tune na kung kaluguran. Inablasan na ku ning Ginu uli ning kakung katuliran; binendisyunan na ku, uling malinis lang kakung gamat. Ing utus ning Ginu kakung tiparan; e ke gilutan ing Dios. Kautusan na e ku la kelinguan, at e ku la lebagan kapilan man. Ala kung kapintasan king arapan na; apangilagan ku ing pamaniapat kasalanan. Inya ing Ginu ablasan na kung mayap, uli ning pamanupad ku karing utus na; ding kakung gamat malinis la; iti akakit ding mata na. Ginu, tapat ka karetang tapat keka; karetang keka e migkulang, papakit mu munamang e ka magkulang karela; karing malinis, papakit mu ing kekang kalinisan, oneng karing taung e mayap mabagsik na ka man. Liligtas mu lang taung mapagpakumbaba, oneng ding palalu keka lang ibababa. Ing Ginu a Dios ku ya'ng babie sala kaku; tatabi nang dalumdum a makapadurut kaku. Uli mu sambutan ku lang kakung kalaban, at uli ning kakung Dios pader kaku yang alundagan. Iting Dios dapat na ganap la; ayasahan lang amanu na. Detang lalapit pasaup king Ginu kalasag ya karela. Atin pa waring Dios nung e mu ing Ginu? Atin pa waring batung mabie nung e mu ya? Ya ing Dios a babie sikanan kaku, at mimingat king daralanan ku. Bitis ku gewa mong kasing bilis ding king usa; tetagan mu kakung talakad karing lugal a matas. Gamat ku keka lang sinane king pamakilaban, at kaku yang ayabit agyang pana yang bakal. King kekang kalasag iningat mu ku't linigtas; iningat mu ku, at gewa mu kung marangal. Kakung daralanan keka yang pinatag, ban bitis ku e la mitalusad. Tegal ku lang kakung kalaban, at ikua ku na la mang atagal; e ku la likuan anggang e la megisan. Wekasan kung bie ra ban e na makabangun pa, at king kakung arapan miragsa la. Dirinan mu kung sikanan king kakung pamakilaban, at tagumpe karing kakung kalaban. Kakung kalaban pepaurungan mo ngan; masama kaku, kaku la ngang gisan. Kukulisak lang maniawad saup, oneng karela alang migligtas; kinulisak la't pepasaup king Ginu, oneng saup e na binie. Mapinung-mapinu ku lang dinurug, ban angin ipaid na lang anting alikabuk, at karing dalan dekurak ku lang anting burak. Linigtas mu ku king pamag-rebeldi da ring tau, karing karelang bansa gewa mu kung pamuntuk da; taung e ku kakilala kaku pepasakup la. Kabud damdaman da ku, agad lang mamintu; aliwang bansa gagalgal lang magsaria kaku. Dakal lang dayuan ding menimutla; gagalgal lang linual karing karelang kuta. Ing kakung Ginu mabie ya, mipuri ya ing kakung batung tuknangan! Ing Dios a talapagligtas ku ya ing purian! Ing Dios ya ing mablas karing kakung kalaban, at pepailalam na la kaku ding tau. Liligtas na ku karing kakung kalaban; karing kalaban pepagtagumpian na ku, segipan na ku karing mabagsik a tau. Inya libutad ding sablang bansa, Ginu, ikang kakung purian, kekang lagyu kaku yang pagkanta. Maragul a tagumpe ing binie na king ari na; papakitanan ne king lugud a manatili ing pinili na, i David, at ding lahi na. Sasabian na ning malualas a banua ing dangalan ning Dios; pakilala na ing depat na. Ing aldo babalita na iti king tutuking aldo, at ing bengi pabalu na king benging katuki na. Alang amanung sasalita ra o bosis a damdaman mu karela; makanyan man king mabilug a yatu kakablas ing bosis da, at karing wakas ning yatu ing mensahi ra. Karin ing Dios mibili yang metung a tolda para king aldo. Lulual yang anting lalaking kakasal ibat king silid na; mengari ya king mamialung a masayang makilaban. King dane aslagan karin ya saslag ing aldo, lalbug ne man king dane albugan; king pali ning aldo ing sabla mirarasnan. Ganap ya ing kautusan ning Ginu; babie yang bayung bie king tau. Apanaligan lang tuntunan na ning Ginu, kabiasnan babie ra king taung alang balu. Ding kautusan ning Ginu matulid la; ninuman ing tupad tula ing kamtan na. Ding utus ning Ginu ustu la; babie lang sala karing mata. Karapatdapat ing gumalang mitmung takut king Ginu, sukat manatili iti kapilan man. Ding atul ning Ginu pawa lang katutuan, at makatuliran la ngan. Mal lang maygit king gintu; maygit lang pagnasan king purung gintu; mas mayumu la kesa king inuyat, maygit la kaniaman king pulut-panilan. Karing utus mu mabibiasa yang talasuyu mu, mayap ing kakamtan king pamamintu ku. Ninu mo ing makibalu king sabla nang pamagkulang ning tau? Inya karing kamalian a e ku balu patawaran mu ku. Iligtas me ining kekang talasuyu king kasalanan ning kapalaluan; e me paburen mag-ari iti kaku, kanita maging lubus kung alang kapintasan; alang mantsa ning mabayat a kasalanan. Ding amanung lulual karing labi ku at ing pamibulebule ning kakung pusu, maging katanggap-tanggap la sa arapan mu, O Ginu a peka batu kung matibe at kakung talapagligtas! Pakibatan na ka sa ning Ginu king oras ning kekang kaligaligan! Ingatan na ka sa ning lagyu ning Dios nang Jacob! Ibat king Templo na saup keka ibie na sana, at ibat king Zion alalayan na ka. Sablang ain mu tanggapan na la sana, at kekang ain-sakripisyu matula na sanang tanggapan. Ibie na sa keka ing kapagnasan ning pusu mu, at dinan katuparan sabla mung planu. Kulisak keng masikan uli ning tagumpe kimtan mu, at ing lagyu ning Ginu ya'ng purian tamu! Ibie na ngan sa ning Ginu sablang kekang aduan. Ngeni balu ku na: ing Ginu tagumpe babie na ketang aring pinili na; ibat king banal nang banua ibie nang pakibat kayabe ding tagumpe a dapat ning wanan nang gamat. Manalig lang aliwang tau karing karung panggera o karing kabayu da; ikami manalig ke king lagyu ning Ginu. Mangalyu la at miragsa, oneng ikami makatalakad kaming lumaban. Tagumpe king ari ibie mu, O Ginu; neng mamaus kami pakibat ibie mu. Matula ya ing ari uli ning sikanan a binie mu, O Ginu; matula yang e mu nanu king tagumpe a binie mu. Binie mu ing nasa ning pusu na; e mu pigkaymut ing aduan ding labi na. Pigdala meng mayap a bage; pitungan me king koronang gintung dalise. Bie ing inawad na keka, at binie mu bie makaba at alang angga. Meging maragul ya't marangal, uli ning saup a kekang pepabal; bintun mu king ari ing ligaya at kamalan. Ala yang kapupusan ing binie mung bendisyun; masaya ya uli ning atyu ka king arapan na. Binili ning ari king Ginu ing kapanaligan na, at manatili yang matatag king kapilan pa man, uli ning lugud na't lunus ning Kakataskatasan. Sabla nang kalaban a mua, dakpan na la, at king wanan nang gamat bihagan na la. Dulukan mu la king milalablab a ornu king aldo a datang ka at palto. At ing Ginu king mua na gisanan na la, at ing api silaban na la ngan. Anak da keti king yatu gisanan na la ngan, at ding anak ding karelang anak anti munaman. Mibalak la mang e mayap laban keka; e la magtagumpe king e mayap a tingka da. Mulayi la at tumakas la, uling iyarap me karela ing kekang pana. O Ginu, pakit mung kekang sikanan, magkanta kaming kapurian uli ning kekang kayupayan. Dios ko, Dios ko, baket pepaburen mu ku? Baket meko kang marayu at saup kaku pigkaimut mu? O Dios ko, aldo't bengi ikang kakung ausan; e ku mipaindatun kening kakung kabilian; obat e mu ku pa pakibatan? Oneng ika ing makalukluk king banal a lugal, ing bukud pupurian ning Israel. Kekeng makatua ikang karelang penaligan, at dininan mu lang kaligtasan. Inyang minaus la keka king panganib miligtas la; memungang mayap ing keka pamanalig da. Balamu e na ku tau nune anti kung ulad a tatabi da, at pikakasaman ding memalen! Ding sablang menakit kaku kailian da ku; pipiling da lang buntuk da at pituya-tuya da ku! Ngarang sasabi, Ing Ginu ya ing kekang penaligan, obat ngeni e na ka papansinan? Nung kaluguran na ka pin, obat e na ka sasagipan? Ika ing ilut inyang mibait ku, at miningat king pandagul ku kapamilatan ning kakung ima. Manibat na kanita ika na ing kakung penaligan, at ing Dios ku kanitang mibait ku. E ka lalaut kaku, uling malapit ing panganib kaku, at metung man alang sumaup kaku. Ding kalaban ku anti lang toro'ng makapadurut kaku, kalupa da la ring mabagsik nang toro ning Bashan. Asbuk da kaku nganganga da la ngan; gagaga lang balamu leon a mapaglapak at danupan. Ing sikanan ku mebating; ing kalupa na danum a mitugtug king gabun; mengalisia-lisia la sablang kakung butul. Pusu ku anti yang kandila; kilub ning kakung salu malalaso ya. Anti yang gabun a malangi ing batal ku; mipapakat ya kening telabanua ining dila ku; halus mete ku inyang king alikabuk likuan mu ku. Padurutnan da ku ding balamu asu, kukubkuban da ku ding e mayap a tau; gamat ku bisbus da la pati na ding bitis ku. Kakung butul kaku lang abilang; pituya-tuya da ku kabang aku ing karelang lalawan. Karelang pirakayan susulud kung imalan, at kakung tibabal karela yang pisugalan. E ka sana lalaut kaku, O Ginu! Datang na kang agad, O talapagligtas ku. King espada iligtas meng kaladua ku, at ing bie ku king ket da rening asu. King asbuk ning leon sagipan mu ku; iligtas mu ku karing sagu da reting mabangis a toro! Sabian ke ing lagyu mu karing kapatad ku, at ika ing kakung purian king karelang kapulungan. Ikong maki takut king Ginu, purian ye! Ikong sablang lahi nang Jacob, parangalan ya! Ikong sablang lahi nang Israel, samban ye! Uling ala yang inumis ni pepaburen ninumang pakakalulung atyu king kagipitan; kabud karela yang ausan agad na lang pakibatan. Ika ing kakung purian king maragul a kapulungan, uli ning kekang depatan; kakung penata kakung tuparan king karelang arapan. Mangan la at kumabsi ding kalulu; detang king Ginu lalapit purian de. King kapilan pa man sana minawa la! Ding sablang tau aganaka re ing Ginu at kilalanan de, datang lang sablang bansa ban king Ginu samba. Uling ing Ginu ari ya, ya ing pamuntuk ding bansa. Duku la king Ginu ding sablang mayupaya at palalu; ding sablang king alikabuk menibatan, king arap na duku la ngan. Ding anak a mibait king panaun a daratang ya ing karelang suyuan; ing daratang a lahi balitanan ya tungkul king Ginu. Mibalita karetang e pa mibait ing pamagligtas na; karetang e pa makabait ing sablang depatan na. Ing Ginu ya ing pastul ku, e ku magkulang king nanuman; king dikut a malabung karin na ku papagpaynawan, at king makapasno danuman karin na ku daralan. Dirinan na kung bayung sikanan. Tatairan na ku king dalan ning katuliran, antimo ing keyang pengaku. Agyang king libis a mapanganib karin ku dumalan, e ku numanu balang, uling ika ing kakung kayabe. Ing pamarug mu't tukud ilang kaku babie sikanan lub. Misasadia yang pamangan king kakung arapan king mismung akakit ding kakung kalaban; tutugtugan neng laru ing buntuk ku, tula ku e makanyan-kanyan. Pawang ing kayapan at lugud ilang mantabe kaku kabang mabie ku, at king bale ning Ginu manuknangan ku king kapilan pa man. Ing sabla bandi ning Ginu, at ing sablang atyu king yatu. Bandi ne ing mabilug a yatu, at ding sablang keti manuknangan. Ya ing kaniti menatagan king libutad ning danuman; pekatigik ne talakad libutad ning dagat. Ninu ing maki katuliran mukiat king bunduk ning Ginu? Ninu ing maki matulid lungub king banal nang Templo? Ya itang ating malinis a gamat, itang ating pusung dalise; itang e magnasa king e mayap, at e magsalitang kalaraman laban king kenu man. King Ginu tanggap yang kanawan, at kapatawaran king Dios a keyang kaligtasan. Makanyan la ugali ding taung manintun king Ginu, ding lalapit king Dios nang Jacob. Ding pasbul ning siudad a matua na pakabuklat yu na la, uling lungub ya ing ari ning ligaya. Ninu wari iting ari ning ligaya? Alang aliwa nune ing Ginung Mayupaya; tagumpe akakua na king marangle ning gera. Ding lumang pasbul ning siudad pakabuklat yu na la, uling lungub ya ing ari ning ligaya. Ninu wari iting ari ning ligaya? Ing Ginung Mayupaya, ya ing ari ning ligaya! Ika, O Ginu, ing kakung ausan; O Dios ko, ika ing kakung panaligan. E mu sa paburen ing sambutan da ku ding kakung kalaban. Ding keka manalig e la tanggap kabiguan; bukud mung daratang ing kabiguan karetang keka alang katapatan. Ginu, ituru mu la sa kaku ding kekang dalan; ituru mu la kaku ding kekang tuntunan. Ituru mu ku at tairan king kekang katutuan, uling ika ing kakung Dios at kaligtasan; patitingapun ikang kakung panayan. O Ginu, ganakan mu ing lugud mung e kukupas a keta pang minuna keka nang selita. Kalinguan mu na sa ing gewa kung kasalanan, at keinan inyang anak ku; uli ning wagas a lugud mu at kayapan lub e mu ku sa kalinguan, O Ginu! Mayap ya ing Ginu at makatuliran; tuturu neng tune dalan karing makasalanan. Darala na lang mapagpakumbaba king dalan ning katuliran; karela tuturu ne ing tune dalan. Ding sablang dalan ning Ginu katapatan la, at para kareta lang tutupad king kasunduan na at kautusan. Alang-alang king kekang lagyu, O Ginu, dakal kung kasalanan keka sanang patawaran. Ing ninuman king Ginu tatakut at gagalang, abalu re ing dalan a sukat dang dalanan. Mangabiayan yang mitmung kanawan, at anak na gabun karela yang bandian. Kakaluguran na la ning Ginu ding mamintu karing utus na, at karela pabalu nang kasunduan na. Ding mata ku parati lang makalawe king Ginu, uling liligtas na ku king bitag a inumang da kaku. Balikdan mu ku at lunusan, uling magdili-dili ku at mipasakitan. Ilako mu ku karing kalingasngasan ku, at isaka king kaligaligan ku. Lawan mu ining dusa ku't kasakitan; kekang patawaran sabla kung kasalanan. Lawan mu: milalu la karakal ding kakung kalaban; pawa ra kung kasaman at buring panasakitan! Ingatan mu ku at sagipan; keka ku lalapit pasaup e mu ku pakarinayan. Mananu na sanang ing kakung katapatan at katuliran ilang maging kakung salilungan, uling ika, Ginu, ing kakung panaligan. Dios ko, king sablang kaguluan iligtas me ing Israel! O Ginu, ibie mung kakung katuliran, uling matulid ing kakung daraptan, at bukud mung ika ing kakung panaligan. Siasatan mu ku, Ginu, at subukan! Lawan mung kakung kapagnasan at kaisipan. Ing lugud mung e kukupas e ku kakalinguan at mibiebie ku king kekang katutuan. E ku mekiabe karing taung malaram, at e mekisalamuha karing magbanal-banalan. Kasaman ku ing pamakiabe karing taung darapat e ustu, at e ku mekiluklukan karing makasalanan. Ginu, wasan ku la ding kakung gamat anting tanda king ala kung depat a pamikasala; kekang altar kaku yang lapitan. Magkanta kung kapasalamatan, at sablang makapagmulala mung depat kaku ngan sabian. Kaluguran ke ing Templo mung tuknangan, at ing lugal ning kekang kaligayan. E mu ku darame king parusa da ring makasalanan, at taung tampalasan; karing taung midinatan a gamat king kasalanan, at tatanggap suhul karing gamat dang wanan. Oneng aku matulid ing kakung daraptan; lunus ibie mu at ing kaligtasan. Bitis ku matatag la talakad king gabun a patag; arap ding taung pakatipun, ing Ginu ya'ng kakung purian! Ing Ginu ya ing kakung sulu at kaligtasan, ninu ing kakung pitakutan? King panganib ing Ginu ingatan na ku, ninu ing pitakutan ku? Neng lalapitan da ku ban paten ding e mayap a tau, deting kakung kalaban at kapagkamua, ila ding mismung mitakid at mibulang. Kubkuban da ku man ding dakal a kawal e ku mu rin mitakutan; sagupa la man kaku ding kalaban, ing Dios ya pa mu rin ing kakung panaligan. Metung mung bage ing aduan ku king Ginu, at metung mu ing kakung pagnasan; king Templo na sa karin ku manuknangan king kapilan pa man ban kakung tangalan ing keyang kayapan, at turu na tanggapan. Siguradu na kung ingatan neng atyu ku king kaguluan; king panganib ya'ng kakung salilungan, at itas na ku at ibili king batung matatag. Inya kaku lang sambutan makapadurut a kalaban, at iyain kilub ning Templo na ain at matulang kulisak; pagkanta ke at purian ing Ginu! O Ginu, pakiramdaman mu ing keka aus ku! Malunus ka at pakibatan mu ku. Ngamung sinabi, Me keni; panintunan mu ku. Ngakung mekibat, Buri da kang akit, Ginu. Lupa mu e me sa papampan kaku. King kamua mu e me sa palakuan ining kekang alipan. Ika ing kakung kasaupan; e mu ku sa lalakuan o paburen man, O Dios a kakung kaligtasan! Pepaburen da ku ding pengari ku, oneng ing Ginu ali na ku. Ituru me, O Ginu, ing sukat kung dalanan; king patag a dalan karin mu ku sa tairan, uling dakal ku kalaban. E mu la paburen maniambut kaku, uling malaram la ding testigu ra laban kaku, at buri da kung panasakitan. Iti ya ing paniwalan ku: takman ku ing kayapan ning Ginu keting kasalukuyan a panaun. Manalig ka king Ginu; e mu painan ing lub mu, at e ka tatakut; wa, manalig ka king Ginu. Keka, O Ginu, mamaus ku; ika ing panaligan ku, pakiramdaman mu ku! Nung e mu ku pansinan mangari ku karing malapit na king kamatayan. Pakiramdaman mung kakung saingsing, ngening mamaus ku keka, ngening manalangin kung makayarap king banal a Templo mu. E mu ku sa yayabe kareng taung e mayap a pamibiebie; maniabi lang kayapan karing labi ra, oneng e ustu naman ing karelang isipan. Ablasan mu ing karelang depat, itang depat dang e mayap; ing mangaintulid king dapat da ya ing ibie mu karela! Sablang depat ning Ginu pati mayap a dapat na, e ra bitasang sikasu. Iragsa no sana at e na mitalakad pa. Ing Ginu keko yang purian, uling dimdam nang kakung saingsing. Ing Ginu ya ing kakung kalasag at sikanan, ya ing bukud kung pagkatiwalan, inya manakit kung kasaupan; masaya ku at pagkanta keng kapasalamatan. Ing Ginu ya ing sikanan ning balen na; ya ing magdipensa at magligtas king taung kaluguran na. Ginu, iligtas me ing balen mu, bendisyunan me iting bandi mu. Ika sa ing karelang pastul ban karela lingun kapilan man. Purian ye ing Ginu, ikong king banuang lelang na! Purian ye uli ning ligaya na at upaya. Lagyu nang marangal sukat yeng parangalan; ing Ginu kekayu yang samban potang pakit nang kabanalan na. Ing bosis ning Ginu mararamdam babo ning danuman! Ing upaya ning Dios duldul ing kawangis; ing bosis na kakablas king maragul a danuman. Mayupaya ing bosis ning Ginu; mitmung kamalan ing bosis ning Ginu. Papaklian no ning bosis ning Ginu ding tanaman a sedro; ding sedro'ng tanaman karin king Lebanon. Palundagan ne ing Bunduk ning Lebanon anti ing luksu ning bakang biseru, at ing Bunduk ning Hermon anting malyap a toro. Ing bosis ning Ginu papalto neng kildap a mataram. King bosis na galgal yang disyerto; pagalgalan na lang disyerto ning Kades. King bosis na mangapanganak lang usa; king bosis na sablang tanaman ning kagubatan malalagas la; kabang kilub ning Templo na Ing Ginu purian ye! ngara ding tau. Ing Ginu ari de pati ding danuman a malalam; ari ya king kapilan pa man. Dinan ne sanang sikanan ining balen na; bendisyunan ne sa ning Ginu at dinan kapayapan. Pupurian da ka, O Ginu, uling linigtas mu ku; e mu peintulut ing tumula la kakung kalaban king kakung kabiguan. O Ginung kakung Dios, minaus ku keka, at kakung katawan keka yang pepakayapan. O Ginu, linigtas me ing bie ku king kamatayan, e mu ku inabe karing padulung na king kutkutan. Pagkanta yang kapurian ing Ginu, ikong sablang tapat! E yu kakalinguan pasalamat king lagyu nang banal! Saguli mu ing mua na; kabang-kaba ing ganaka na; karas ning bengi mapalyaring ating lua, oneng datang ing tula. Panatag ku lub sinabi, Matatag ku; e ra ku atugun. Uli ning kayapan mu telakad mu kung matatag anti ding bunduk a e makikimut; inyang ing lupa mu keka yang pimpan, kaku dinatang ing takut at kaligaligan. Keka, O Ginu, minaus ku; keka inawad ku: Nanu ing apala mu nung mate ku, nung wari't king aun kuldas ku? Apurian da ka kaya ding mete o asabi ing kekang kayapan? Pakiramdaman mu ku sa, O Ginu, at malunus ka kaku; Ginu, saupan mu ku! Inalilan mung pamanerak ing kakung kalungkutan; leko mu ing paldas kung imalan, king tula karin mu ku belabalan. Inya ngeni e ku malyaring magtahimik; alang tuknang kapurian keka ikanta. O Ginu, kakung Dios, parati kung pasalamat keka. Ika, O Ginu, ing kakung lalapitan; e mu paintulut miras kaku ing kamarinayan! Iligtas mu ku king kekang katuliran. Pakiramdaman mu ku; malagua ka, saupan mu ku. Maging anti ka sanang batu'ng pisalikutan, at kutang matatag a kaku babie kaligtasan. Ika ing kaku magdipensa, at kakung salilungan; antimo ing pengaku mu; alalayan mu ku't patnubayan. Iligtas mu ku king inumang dang silu kaku, uling ika ing kakung panaligan. Karing gamat mu ipanibala ku ing bie ku. Ika ing migligtas kaku, Ginu; O Dios, tune kang tapat. Keka lang pikakasaman ding sasambang e tutung dios, oneng ika, Ginu, ing kakung panaligan. Tumula ku at magsaya uli ning lugud mu; kakung kasakitan kekang pinsinan, at sabla kung kabalisan. E mu paintulut ing bihagan na ku ning kalaban; kalayaan kekang binie ban kaku lang dasan lugal a kakung buring puntalan. Malunus ka kaku, O Ginu, uling maliligalig ku. Mata ku midadame, katawan, at mabilug kung pangatau. Bie ku halus kalungkutan ya; king saingsing magigisan ya. Ing sikanan ku mababating uli ning kakung kaligaligan; marurunut pati kakung butul. Gewa da kung kalibakan ding kakung kalaban; ding kasiping kung bale makanyan munaman; karing kakung kakaluguran, metung na ku mang pitatakutan. Detang kaku manakit king dalan, e ra balu nung makananu da kung lisian. Mengari ku karing mete king isip mebura na; mengari kung sukal a karelang yugse. Daramdaman ku ing pisisitsitan da ku; tatakut ku nu ku man marap; uling misanmetung la ngan ban bie ku karelang patayan. Oneng keka ku manalig, O Ginu; kakung sasabian, Ika ing Dios ku. Ing bie ku atyu karing gamat mu; iligtas mu ku karing kalaban ku, at karing manggipit kaku. Bustan mung tumiman ka kening kekang talasuyu. Uli ning lugud mung e kukupas iligtas mu ku! Ginu, keka mamaus ku; e mu ku paburen mabibigu! Ding sukat tanggap kabiguan at mipatahimikan king kutkutan ila detang darapat e ustu. Isara mu lang asbuk dang malaram a magsalitang kapalaluan at kapanyiran laban karing darapat katuliran. O Ginu, ing kayapan mu alang kalupa, makasadia para karetang ating takut keka! Balu ding sabla ing kekang ganaka a kekang babie karetang manalig keka. Ika ing mimingat karela ban milaut la king intriga da; tatairan mu la king ligtas a lugal, king e ra dasan ding taung manyira. Purian ye ing Ginu, uli ning lugud nang e kukupas; makapagmulala ing depat na kaku inyang balamu siudad kung karelang kibkuban. King kakung takut ngakung mipakulisak, Milaut ku king kekang panimanman. Makanyan man kekang dimdam ing kakung aus inyang keka meniawad kung saup. Luguran ye ing Ginu, ikong sablang pinili na! Ding tapat king Ginu, ingatan na la, oneng detang palalu, maygit na lang parusan. Magpakatatag kayu ngan, at siknangan ing lub yu; ikong manalig king Ginu! Mapalad ya ing taung mipatawaran a kasalanan, at mipanupaya king keyang kakulangan. Mapalad ya ing taung king Ginu alang atrasu at alang kapamiraitnan king keyang pusu. Inyang kakung kasalanan e ku kimpisal tutu kung misakitan, at sasaingsing patitingapun. Aldo at bengi ing kekang gamat dagpa ya kaku misnang bayat; sikanan ku menapnap, balamu bulung tanaman a mepanat. Kanita linapit ku keka, Ginu, at pigtapat sablang kasalanan a makasalikut kaku. Ngaku, Ikumpisal ku king Ginu ing sablang kakung kasalanan; at keka namang deyu ing beyatan ning kakung kasalanan. Inya ing balang metung karing keka tapat maus ya king oras ning kaligaligan na. Agyang datang man ing agus a masikan ding keka tapat e la mirasnan. Ika, Ginu, ing kakung salikutan; liligtas mu ku king oras ning kaligaligan. Padurutnan mu kung kaligtasan. Ngana ning Ginu, Ituru ke ing sukat mung dalanan; dinan da kang kausukan, at mata ku keka e ku la ikawang. E ka sa mangari king kabayu o king asno a alang pamisip a malino; mangailangan lang paket at renda ban mamintu la keka. Masuksuk ya ing dalan ning taung e mayap, oneng itang king Ginu tapat lugud ing makapadurut. Tumula kayu king Ginu, tumula kayu, ikong banal! Ikong sablang ating malinis a pusu, tula ikulisak yu. Ikong sablang matulid a pamibiebie, king Ginu tumula kayu; ikong maki pusung dalise, kapurian sukat yung ibie. Kayabe ning lira ing Ginu kekayu yang purian, kayabe ding gitara panigtigan ye. Pagkanta yeng bayung kanta, manigtigan kayung masalese kayabe ning masikan a kulisak! Uling ing amanu ning Ginu mitmung katapatan, at apanaligan sabla nang depatan. Kaluguran na ing hustisia at ing katapatan; kakatmuan ne ing yatu king lugud na. King amanu na banua melalang ya, aldo, bulan, batuin, at aliwa pa. Ing danum ning dagat, at pati itang atyu king kalalaman titipunan na king metung a lugal. Galangan ne sa ning meto yatu ing Ginu! Samban ye, ikong sablang mabibie king yatu! Melalang ya ing yatu king metung nang amanu; minutus ya mu at ing sabla pepalto na. Ing Ginu ya ing sisira king tatangka da ring bansa; bibiguan nang e mayap dang nasa. Oneng ding sariling balak ning Dios manatili la kabang-kaba; kapagnasan na kapilan man e la matda. Maligaya ya ing bansa, nung ing Dios ya ing Ginu na. Maligaya ya ing balen a pinili na. Ibat banua ing Ginu makalawe ya; sablang taung lelangan na lalawan na. Ibat king tronu na pagumasdan na sablang tau king yatu. Ya ing miyubug king isip da; sablang dapat da balu na. Uling dakal ya sundalus magwagi ne wari ing ari? Uling tutu yang masikan ing makilaban akua na na wari ing kaligtasan? Ding kabayu ala lang kabaldugan ban sumambut king pamakilaban; karelang sikanan e mu apanaligan ban miligtas. Oneng ing Ginu ingatan na la detang ating takut at gagalang, at sablang manalig king lugud na. Iligtas na la king kamatayan; king panaun ning danup dinan na lang pamangan. Ing Ginu ya ing kekatang kapanayan, talasaup, at kambilan. Maligaya kami uli na, uling lagyu nang banal panaligan mi ya. O Ginu, lugud mu kekami ipakit anti na ning keka ke manalig. Pasalamatan ke ing Ginu king kapilan pa man; labi ku e la tuknang pupuri king Ginu. Ing Ginu ya ing pagmaragul ku; makiramdam kayu at tumula, ikong mayayalipusta. Parangalan yeng abe ku ing Ginu; miyabe-abe ta yang purian ing lagyu na. Menalangin ku king Ginu, at pekibatan na ku; karing sablang kakung takut linigtas na ku. Lumawe kayu king Ginu at tumula kayu, at e kayu mipakarine. Ing taung maliligalig king Ginu minaus ya, at pekiramdaman ne; linigtas ne king sabla nang dusa. Ing anghel ning Ginu babanten na la detang ating takut at gagalang; king panganib liligtas na la. Pilasan yu at subukan ing kayapan na! Tumula ya ing taung lalapit king Ginu! Ikong taung pinili ning Ginu, pitakutan ye't igalang, at sabla yung kailangan kekong kamtan. Magkulangan la at daranup ding leon, oneng detang king Ginu magdulap e la magkulangan. Meko keni, kalupa kung tau; kaku makiramdam kayu ban takut at kagalangan king Ginu ituru ku. E wari makabang bie ing kekong pagnasan, at sablang kayapan ing buri yung kamtan? Uli niti, dila keko yang pigilan at e kayu magsalitang kalaraman. Ing e mayap keko nang lakuan, at ing mayap yang kekong daptan; panintunan at pakikuanan ing kapayapan. Lalawan na la at ingatan ning Ginu ding matulid, at pakiramdaman nang karelang saingsing. Lalabanan na la ning Ginu ding taung darapat pamikasala, at paten na la ba na lang makalinguan. Neng mamaus lang taung matulid, pakiramdaman na la ning Ginu, at liligtas king sabla rang problema. Malapit ya ing Ginu karetang meina lub, at sasagipan na la detang milako kapanayan. Dakal ing kasakitan a daralanan na ning taung-matulid, oneng iligtas ne ning Ginu kareting kasakitan. Ingatan ne ning Ginu nanuman ing mapalyari; metung man karing butul na alang mapakli. Ing e ustu ya ing makamate king makasalanan; detang masama karing banal tanggap lang kaparusan. Iligtas na la ning Ginu ding talasuyu na; alang dugpang parusa karetang lalapit king Ginu. O Ginu, keka sanang talakaran kakung piamanuan; ding makipate kaku keka la sanang labanan. Kuanan meng sandata mu't kalasag, at saupan mu ku sanang agad. Talnan meng kekang tandus at palakul, laban karing kaku tatagal; kaku, O Ginu, sabian mu king ika ing talapagligtas ku. Mipakarine la sa at milako puri ding sablang bisang makamate kaku; pasiyatras la sa at isip magulu ding ating e mayap a tangka kaku! Maging anti la sanang sepu a ipaid na ning angin, at isambulat ning tubud mung anghel. Bustan mung talusad ya, at dalumdum ing dalan da kabang ing kekang anghel panagalan na la. King alang sangkan buri da kung dakpan, kinulkul lang malalam ba ra kung patayan; e ku man balu ing sangkan. King e ra kamalayan dugpa sana karela ing kasiran; king inumang dang lambat sana ila ding marakap, king gewa rang kulkul ila sana ding manakbag! Oneng aku tumula ku king Ginu, tumula ku uling linigtas na ku. King mabilug kung pangatau sabian ku, Ginu, ninu ing kalupa mu? Ding maina keka lang sasagipan ketang masikan karela, at ing pakakalulu king manalipusta king bie na. Ding malaram a testigu linto la, at e katutuan ing kaku bibintang da. E mayap ing yablas da king dapat kung mayap; iti tutu kung panamdaman. Inyang masakit la diname ku karela, at pati king pamangan menaguanta; alang tuknang ing panalangin ku para karela. Uling kapatad at kakaluguran ing turing ku karela; linakad kung mitmung lungkut, anti ku waring kewalan ima. Inyang aku ing misakitan migsaya la pang e makanyan-kanyan; mitipun-tipun la ba ra kung insultuan. King e ku kamalayan pinyira da kung alang tuknang. Pisunu-sunu da ku at gewang karelang pikaylian; pititigis da lang ipan da kaku! O Ginu, angga ka kapilan na mu makalawe? Iligtas mu ku kaniting kakung kaligaligan, ing bie ku kareting leon a mabagsik. Kanita libutad ding dakal a taung makapulung, purian da ka at pasalamatan. E mu paintulut tumula lang kakung kalaban ngening ala kung kasalanan. E mu sa paburen ing pikindatan da ku detang alang sangkan mua kaku. E la biasang magsalita king kapayapan; ding taung payapa ila pang karelang panyiran. Asbuk da agad dang kukulisak, Ah, ah, mebante ka; miyadia ka, ikit da ka! Ika ing testigu king malilyari, O Ginu; e ka sa magmaklak-maklakan kaku; e ka sa lalaut kaku. Kimut na ka at idipensa mu ku, O Dios ku at Ginu ko; kakung dangalan kekang talakaran. O Ginu, ibie mu kakung katuliran uling makatuliran ka, at e mu paintulut karing kakung kalaban ing lunto ku karelang kalibakan. E mu paburen isipan da at sabian, Oyni ing panayan tamo! at e mu paintulut sabian da, Simbut ta ne, ikit na! Pamakarine mu la at guluan a isip ding matula king kabilian kung gipit. Mipakarine la sana't milako dangalan detang migmaragul kaku. Oneng kulisak lang matula detang king katuliran ku magnasa; sabian dang alang patna, Purian ya ing Ginu, uling buri na ing makakayap kaku. At kakung sabian ing kekang kayapan; ika ing kakung purian aldo o bengi man. Magsalita ya ing kasalanan king pusu ning taung e mayap; ala yang takut king Dios dit' man. Tutung maragul ing lawe na king sarili na; inya isipan na king alang manakit at mua king depat nang pamikasala. Asbuk na mitmu yang kapamiraitnan at kalaraman, ing kabiasnan lubus nang gilutan, at pati na ing pamaniapat kayapan. Kabang makakera ya king pagkeran na e mayap itang isipan na; pamibiebie na e na buring larinan, ing e mayap e na buring lakuan. Ing lugud mu, O Ginu, alang kalupa; ing kekang katapatan lalagpus king banua. Ding kautusan mu't kaburian anti la karing matas a bunduk; ing kayatulan mu malalam anti ing dagat. O Ginu, ding tau at animal parehu mu lang pagmalasakitan. O Dios, tutung mal ing lugud mu; lalam ding pakpak mu lalapit la ding tau. Kakabsi la king kabiayan ning bale mu; miminum la king batis ning lub mung mayap. Atyu keka ing sibul ning bie; ing aslag mung tagle ya ing keke matnube. Isundu mu sa lugud mu karetang keka kikilala, at bendisyunan detang ating malinis a bie. E mu paintulut ing damusakan da ku ding palalu, at pitapus-tapus ding e mayap a tau. Pagumasdan yu: ding taung e mayap mibagsak la; e na la pasibayung makatalakad pa king pangalugmuk da. E ka sa paibalisa uli ding taung e mayap o diriria karing taung darapat kalokuan. Uling e lumuat langi lang anting dikut; anti ding tanaman malanat la ngan. Magtiwala ka king Ginu at dapat kang mayap, ban payapa kang manuknangan king kekang tuknangan. King Ginu panintunan ing tula a buri mu, at ibie na kapagnasan ning kekang pusu. Pagkatiwala mu ing bie mu king Ginu; manalig ka king Ginu, at saupan na ka. Pakit nang maslag ing kekang kayapan, at ing kekang katuliran anti ing aldo neng kaugtuan. Magtahimik ka king arap ning Ginu at ya'ng panayan mu. E ka paisakit lub king taung mipapala o king ninumang magtagumpe king e mayap nang nasa. E ka sa paimua at ilako sama king lub mu, at apangilagan mu ing basaggulu. Uling ding darapat e mayap mitabi la, oneng detang manalig king Ginu ilang magmana king gabun. E lumuat lumbug lang taung e mayap; e mu na la akit agyang panintunan mo pa; oneng ding mababa lub bandian de ing gabun, at ing ganap a kapayapan. E ustu ing babalakan na ning taung e mayap laban king taung malinis a daraptan, at pititigis na lang keyang ipan; oneng ing Ginu kaylian nia mu, uling akakit nang daratang ing keyang kawakasan. Begut ne ing espada na ning taung e mayap, at inigut neng keyang pana ban na lang paten ding kalulu at gipit at pati na ding taung matulid. Oneng iting espada ra king mismung pusu da karin ya dugpa, at ding pana ra mapakli la. Ing ditak nang kayatinan ning kalulu maygit yang e palak king dakal dang pibandian ding taung e mayap; uling mabating ing sikanan ning e mayap at ing saupan ning Ginu ya ing taung mayap. Ingatan na la ning Ginu detang mamintu king utus na; ing mana ra kapilan man e milako. Nung datang ing kagipitan balu ra ing karelang daptan; king panaun ning danup e la magkulangan. Oneng mate la ding e mayap a tau; lumbug lang kalaban ning Ginu, malanat lang anti ding bulaklak, at matda anting asuk ning silab. Ing taung e mayap mandam ya, oneng e na balung isubli itang inandam na; ing taung mayap mapaglunus ya at mamie ya. Ding binendisyunan na ning Ginu manuknangan la king bansa a binie na, oneng detang taung sinumpa na mitabi la. Ing Ginu ya ing mimingat king paglakad ning tau, at king gagawan na tutula ya ing Ginu. Nung mitakid ya, makanyan man e ya miragsa, uling ing Ginu ya'ng talaingat na. Manibat na inyang anak ku angga na ngening metua na ku metung man taung matulid ala kung ikit a pepaburen na mo sa ning Ginu; o ding lahi na a mepilit magpalimus pamangan karing tau. King sablang oras darapat yang mayap at karing manandam babie yang kasaupan; pati anak na tanggap lang kanuanan. Ing e ustu kekang lakuan, at ing mayap yang kekang daptan ban manatili kang atin tuknangan; uling kaluguran ning Ginu ing katuliran, inya ding taung tapat king Ginu kapilan man e na la gulutan; oneng lahi da ring darapat e ustu angganan na. Ding makatuliran ilang manikua king mipangakung gabun; karin la manuknangan king kapilan pa man. Kabiasnan ing lulual king asbuk ning makatuliran, at sasalita na ning dila na ing katuliran. Atyu king pusu na ing kautusan ning Dios; tutuparan na king bie na. Pagumasdan ne ning taung e mayap ing taung matulid, ing kamatayan na yang pagnasan na; oneng ing Ginu e na paintulut ing manabu ya ing taung matulid karing gamat da ni paburen mayatul potang marap ya king ukuman. Magtiwala ka king Ginu, at keka lang pamintuan ding kautusan na; saupan na ka ban ing mipangakung gabun keka yang bandian, at akit mu lang mitabi ding taung ating dapat e ustu. Misan ikit ke ing metung a taung mayabang; matibe yang anti ing tanaman a matas ning Lebanon, oneng ala na yu karin inyang pasibayu kung lumabas; e ke ikit agyang penintun keng masalese. Pagumasdan ye ing taung matulid; ing taung tapat keko yang pansinan; lahi na manatili la king kapilan pa man. Oneng ding taung makasalanan e la makanyan, uling magisan la ngan; metung man karela alang mitagan. Ing kaligtasan ding taung matulid king Ginu manibatan; ya ing karelang salilungan king oras ning kaligaligan. Saupan na la ning Ginu at iligtas; iligtas na la karing gamat ding taung e mayap, uling ing Ginu ya ing karelang sasalilungan. O Ginu, e mu ku sa kakamuan at paparusan. Kinutkut la kaku ding paslu mu, digpa ya kaku ing gamat mu. Uli ning mua mu masakit ya mabilug kung katawan; ala kung kapaldanan uli ning depat kung kasalanan. Malulumud ku king keraklan ding kakung pamikasala; e ku la adala-dala uling anti lang mabayat a karga. Mamau la at nanaknak ding kakung sugat, iti bunga ning kasalanan a kakung depat. Mangabaluktut ku at sayasayukut king gabun, kilub ning patingapun mitmu kung lungkut. Malibub ku uli ning mapaling lagnat; balamu ata e na ku kumayap. Pata ku panamdam, at lubus na kung meina; sasaingsing ku uli ning kaplas ning lub ku. O Ginu, kakung kapagnasan balu mu; e makalingad keka ing saingsing ku. Salu ku tatatap ya, sikanan ku ala na; mata ku melula na la. Pangilagan da ku ding kakaluguran at kayabe-abe ku, kasiping bale e la bisang lumapit kaku. Yuyumang do kaku ding silu da, kaku kamatayan ing nasa ra; detang bisang makapanasakit kaku pisasabian da ing kasiran ku; patitingapun katraydulan ing karelang babalakan. Maklak ku waring e makaramdam, pipi ku waring e makapagsalita dit' man? Anti ku king taung alang daramdaman at alang balung sabian king piamanuan. Oneng ika, O Ginu, ing kakung panaligan; O Ginu kung Dios, ing aus keka sanang pakibatan. Ngakung sinabi, E mu sa paintulut karing kakung kalaban ing gawan da kung pikaylian, detang magmaragul kaku potang miraragsa ku! Malapit na kung mibulang, at ing sakit e na ku buring lakuan. Sasabian ku ing kasalanan a kakung depat; kasalanan a kakung depat sisisian ku ngan. Dakal la at masikan ding kakung kalaban; mua la agyang ala kung kasalanan. Detang kaku mamablas e mayap king mayap kung depat, lalabanan da ku uling ing nasa ku mayap. O Ginu, e mu ku sa paburen! O Dios ko, e mu ku sana lalakuan! O Ginu, agad mu kung saupan, ika a kakung kaligtasan! Ngaku king lub ku, Mingat ku king kakung daraptan ban dila ku e ya makarapat kasalanan; asbuk ku kaku yang pigilan kabang kayarap ku lang taung makasalanan. Menahimik ku, inya e ku bubulad; ala kung sinabi pati kayapan man, oneng lalung merakal ing kakung kasakitan. Kabang mibulebule ku, meskup ya ing kakung salu; inya ngakung sinabi, Ginu, sabian mu nung kapilan ku mate. Nu pa kakaba ining kaku binie mung bie? Pabalu mung tutu yang mabilis kumupas ing bie ku. Makuyad yang tutu ing bie ku; balamu ala yang ulaga king arapan mu. Anti ya mung sakildap ing bie ning tau keti king yatu. Mengari yang anino ing taung mabibie; sabla nang daraptan muli mung alang kabaldugan; ing pibandian a titipunan na e na balu nung kaninu iti malakuan. Ngeni, O Ginu, nanu mo ing kakung panenayan? Keka ku bibili ing kakung kapanayan. Iligtas mu ku king sabla kung kasalanan; e mu sa paintulut ing gawan da kung pikaylian ding mangmang. E ku bubulad; asbuk ku e biklat, uling balu ku king iti kekang dapat. Pamamarusa mu kaku keka nang ituknang; gamat mu karelang gisan ing kakung sikanan. Paparusan mu ing pamikasala na ning tau ban akua nang magpakatinu; ipas ka waring gigisan king kayatinan na; wa, ing tau angin ing kalupa na. O Ginu, kakung panalangin kekang pakiramdaman; O Ginu, kakung saingsing kekang pakiramdaman. E ka sa magmaklak-maklakan kening kakung tangis. King bale mu anti kung bisitang dinatang; dayuan a makituknang anti ding kakung makatua. Masanting pa lakuan mu na ku ban mipaldan ku; kanita tula tanggapan ku bayu ku man mako at mawala keting yatu. Menaya kung mitmung kapibabatan king Ginu; linusan na ku at dimdam nang panalangin ku. Leko na ku king kulkul a malalam, at king maglaklak a burak. Bitis ku tiklu na la king metung a batu, at kakung talakad gewa nang matatag. Binili ne king asbuk ku ing bayung kanta; kanta yang kapurian para king kekatamung Dios. Dakal la ring manakit kaniti at mitakutan la, at manalig la king Ginu. Maligaya ya ing taung manalig king Ginu; itang e makikiabe karing taung palalu at e lalapit karing dios a e tutu. Maragul, O Dios a kakung Ginu, ing milagrung depat mu, at tatangka mu para kekeng tau. Ala kang kalupa keti king yatu! Nung kaku lang sabian kekang depatan, e ku la agyung sabian ngan! E ain-sakripisyu o ain ing kekang pagnasan; e animal a sisilaban king altar ing kekang aduan o ain a kapamayaran king kasalanan; nune balugbug a keka biasang makiramdam. Inya keka sinabi ku, Oyni, atyu ku arap mu, Ginu. Tungkul kaku makasulat king libru mu. Matula kung tuparan, O Dios ko, ing kekang kaburian! King kakung pusu Kautusan mu ilang makasimpan. King maragul a katipunan ning balen mu, ing mayap a balita ning pamagligtas mu sinabi ku. Ginu, balu mu king e ku tutuknang magsalita karing kekang depatan. E ku selikut king pusu ku ing depat mung pamagligtas, king maragul a katipunan lalu kung sinabi, ing pamaniaup mu, katapatan, at ing lugud mung alang kayangganan. Ginu, e mu sana pagkaimut lunus mu kaku, bustan mung ing lugud at katapatan mu ilang parating mingat kaku. Makapadurut ku king e abilang-bilang a kaguluan; pasakitan da ku ding kakung kasalanan, at mata ku e la manakit; mas dakal la king buak king kakung buntuk, at mewala ngan kakung sikanan. Matula mu ku sanang saupan, O Ginu! O Ginu, me keni at malagua mu kung saupan. Detang kaku bisang makamate mabaligo la sa, at mangapakarine; detang maburi king kakung kasiran, mabigu la sa at milako dangalan! Detang kaku mayling manatsa, mipakarine la sa at miragsa. Deta namang lalapit keka dinan mo sanang tulang alang kalupa; mananu na sanang ding pasalamat keka uli ning depat mung pamagligtas karela, sabian da, Ing Dios tune marangal ya! Maina ku at pakakalulu; oneng e na na ku man kakalinguan ning Ginu kening kakung kabilian. Ika, ing kakung talasaup at Talapagligtas; malagua mu ku sanang saupan, O Dios ko! Masaya ya ing taung karing kalulu magmalasakit, uling ing Ginu matula neng saupan king oras ning kagipitan. Ingatan ne ning Ginu at pakaban a bie at gawan masaya keti king masala; karing gamat ding kalaban na e ne paburen mipailalam. Uluan ne ning Ginu potang sakit ya, at ibalik na ing sikanan a mewala. Ngakung sinabi king Ginu, Ginu, keka mikasala ku; malunus ka at uluan mu ku. Ngarang magsalitang kapanyiran ding kakung kalaban, Mate ne sana ban makalinguan yang lagyu na. E la tapat detang kaku magbisita; lalawe lang e mayap a ipagindredus da, at makanyan ing daraptan da potang kalako ra. Detang kaku masama pisisitsitan da ku; e mayap ing isipan da tungkul king sakit a miras kaku. Ngara, Grabi ing sakit a miras king katawan na; e ne kumayap king pangarate na. Pati na ing matalik kung kakaluguran at pagkatiwalan; itang kasulu kung mamangan pigtaksilan na ku naman. O Ginu, malunus ka kaku; ibalik mu ing sikanan a mewala kaku ban karela makaganti ku! Kanita ku abalu king matula ka kaku; nung ding kalaban e la magtagumpe kaku. Balu ku ing saupan mu ku, uling ing mayap ya ing daraptan ku; arap mu talakad ku king kapilan pa man. Purian ya ing Ginu, ing Dios ning Israel! Purian ye angga king kapilan pa man. Amen! Amen! Nung makananu yang kakau ing usa king danum a mamagus, makanyan yang kakau keka, O Dios, ing kakung kaladua. King mabie Dios kakau yang kakung kaladua; kapilan ke kaya akit ing lupa na ban samban ya? Aldo't bengi ing lua ku yang meging kakung pamangan kabang kakung kalaban karelang kukutang, Nu ya karin ing kekang Dios? Saskup ya ing salu ku potang ing panaun a milabas agaganaka ku, lalung-lalu na inyang kayabe lang taung dakal ing bale ning Dios yang kekeng pintan, kabang masaya lang kukulisak, at pasalamat ding taung tatagun king kapiestan. Ba't malungkut ku? Ba't ala kung kapanatagan a lub? Ing Dios ya'ng kakung panaligan; pasibayu ibie ku king Ginu ing kapurian; ing kakung Dios a babie kasaupan. Kaladua ku malungkut ya, inya agaganaka da ka king bansa ning Jordan, at karin king Hermon at king Bunduk ning Mizar. Ing kalalaman ning dagat, at alun a malati't maragul king kaladua ku ilang tatambun. Sana lugud nang e kukupas ning Dios aldo-aldo ipakit na ban king kabengian kaku yang pagkanta; ing Dios ning bie ku ya ing dalanginan. Kakung sabian king Dios a kaku maningat, Obat kelinguan mu ku? Obat manatili keng magpaldas a pasakitan ning kalaban? Tutu da kung pasakitan ding kakung kalaban, at pikayli-kaylian; alang patugut karelang sasabian, Nukarin ya ing Dios mu? Obat malungkut ku? Obat manamdaman ku? Ing Dios ya ing panaligan ku, uling pasibayu keng pasalamatan; ya ing kakung talasaup at Dios ku. O Dios ko, sabian mu king ala kung kasalanan; idipensa mung kakung piamanuan laban karing taung alang Dios a katawan. Iligtas mu ku karing taung mitmung kapamiraitnan, at karing e makatuliran! Ika, O Dios, ing kaku mimingat; obat likuan mu ku? Obat kailangan ku pang dumalan kasakitan karing mabagsik kung kalaban? Iparala mung kekang sala, at ing katutuan ban aku ing karelang patnubayan, at tairan king Zion, ing bunduk a banal nung nukarin yang kekang tuknangan! Karin ketang altar mu, O Dios, lumapit ku; ikang babie kaku king tulang e mu nanu; tigtigan keng alpa at purian da ka, O Dios a kakung Dios. Ba't malungkut ku? Ba't manamdaman ku? Ing Dios ya'ng panaligan ku; uling pasibayu ibie ku ing kapurian king Ginu. Ya ing talasaup ku at Dios ku. Inistoria da kekami, O Dios, ding makatua mi ing makapagmulala mung depatan kanitang karelang kapanaunan. Ika kanu ing mitabi karing dakal a paganu ban karelang gabun kekang pabandi karing taung pinili mu; ding paganu keka lang pepagdusan, oneng ing kekang balen dininan meng kanawan. E re asamsam ing gabun a ita kapamilatan ding karelang espada o king sikanan a atyu karela; nune uli ning kekang kayupayan at sikanan, at uling minantabe ka karela. Iti kekang depatan uling keka lang kaluguran. Ika ing Ari ku at Dios ku; ing papagtagumpe king kekang balen. King saup mu deigan mi lang kekeng kalaban; king lagyu mu simbut mi la ngan. E king kakung pana karin ku manalig o king kakung espada karin ku masagip. Ika ing migligtas kekami karing kalaban mi; binigu mu lang masama kekami. King Dios e ke tinuknang babie kapurian at kapasalamatan king kapilan pa man. Ngeni likuan mu kami at pepasambut; e na ka mamantabe karing kekeng sundalus. Pepayatrasan mu kami libutad ning labanan, at kekaming pibandian simsam ding kalaban. Peintulut mung katatan da kami anting tupa, at karing bansang dayuan kinalat mu ke pa. Pisali meng sarili mung balen king malating alaga; balamu tutu na keng alang kwenta. Ding sablang makapadurut a bansa akakit dang kekang gewa; pikaylian da kami at pituya-tuya. Gewa mu keng kasebian da ring bansa; karelang kaylian at paninsultuan. Menatili kung sira dangalan; maibug kung mate king kamarinayan king pamanyumpa at pamag-insultu ding kalaban at masama kaku. Iti ngan milyari agyang e ra ka kelinguan o e tinupad king tinatag mung kasunduan. Agyamang e ke meging taksil keka, kautusan mu pemintuan mi la. Makanyan man likuan mu kami, at pepaburen karing mabagsik a animal libutad ning makapal a karalumduman. Nung sakali mang king Dios tinuknang keng sinamba o kaya menalangin king dios a aliwa, siguradung iti atuklasan mu, uling balu mu laman ding pusu mi. Wa, uli mu papaten da kami patitingapun, anti keng tupang karelang pupulkeruan. Ginu, migising ka! Ba't matudtud ka? Mibangun ka at e mu ke sa tatanggian kapilan man. Ba't sasalikutan mu kami? Ba't kelinguan mu ing kekeng kasakitan at kekaming dusa? Oyni king gabun milugmuk kami; king alikabuk makapase. Me keni at saupan mu kami! Uli ning lugud mung e kukupas ikami sana kekang iligtas! Maglapo yang malagung amanu ing kakung kaisipan, kabang ing ari kaku yang pagkanta. Ing dila ku kasing bilis ne ning panyulat ning mayap a talasulat. Karing sablang anak ding tau ika ing masanting dili; ing pamagsalita mu makawili, parati na kang bibendisyunan ning Dios. King kekang awakan kekang espada itakas mu ne, O aring makapayan; maslag ka at tune marangal. Sulung maglakbe na kang mitmung kamalan ban magtagumpe ing katutuan at ing katuliran; magtagumpe ka uli ning kekang sikanan. Mataram la ngan ding kekang paslu, ding pusu ding kalaban ilang karelang tuturan; sablang bansa sisiklod la ngan king kekang arapan. Ing kayarian a kekang tinggap king Dios manatili ya kapilan man. Kayabe ning pamaniakup mu ing katuliran. Kaluguran mu ing katuliran, at kekang kasaman ing e mayap. Iti ing sangkan nung inya ing Dios a kekang Dios, pinili na ka at dininan dakal a tula kesa karing aring aliwa. Ing susulud mung imalan mabanglu ya king aloe at mira. King palasyu mu king garing pelamutian karin da ka panigtigan. Karing damas king kekang palasyu kabilang la ding prinsesa, at king dane mung wanan ing kekang reyna karin ne man; gintung puru lang alahas na. Makiramdam ka, O babaing maging reyna, pakiramdaman mung kakung amanu; kekang kamaganak at kabalen keka na la ngan kalinguan. Bustan ing leguan mung tagle ya ing pagnasan ning ari; ya ing ginu mu, inya pamintuan me. Ding tau ning Tiro datang lang magdalang regalu; taung mabandi keka makikaluguran la. Ing prinsesang king palasyu manuknangan ala yang kalupa king lagu na; ing imalan nang susulud megawa king gintung sinulad. King malagu nang susulud a imalan makanyan deng king ari tairan; alalayan de ring damas na a miyarap munaman king aring marangal. Miras lang abe ning tula at saya, at lungub la king palasyu ning ari. Ika, O ari, mika marakal kang anak a lalaki, ban karing makatua mu manalili at maging ari; gawan mu lang mamuntukan a mag-ari king mabilug a yatu. E na ka kalinguan ning kakung kanta ngeni at kapilan man, at parati da kang purian ding taung dakal. Ing Dios ya ing salilungan tamu at sikanan, makasadia yang sumaup king oras ning kaligaligan. Inya e tamu sukat mitatakutan agyang ding bunduk manabu la karing kalalalaman o dabungbung man ing danuman, at ding bunduk galgal la ngan king alun a mitmung bigsikan. Ating ilug a mamagus babie tula king siudad ning Dios, king banal a tuknangan ning Kakataskatasan. Atyu ing Dios libutad ning siudad, inya e ya masira kapilan man; sakoruan ne ning Dios paniatang ning abak a maranun. Mitatakutan lang bansa; ding kayarian gagalgal la, at yatu malalaso ya kabud damdaman na ing balamu duldul nang bosis ning Dios. Atyu libutad tamu ing Ginung Mayupaya; ing Dios nang Jacob ya ing salilungan tamu. Me ko keni, pagumasdan yu la ding dapat ning Ginu, makapagmulala ing depat na keti king yatu. Ing sablang pamigera king yatu patuknangan na na; papatluran ne ing pana, at ing tandus papaklian ne, at ing kalasag king api ne iyugse! Ngana, Tuknang na kong milalaban at kekong kilalanan king aku ing Dios; sakup ko ding bansa pati ing mabilug a yatu. Atyu libutad tamu ing Ginung Mayupayang tutu; ing Dios nang Jacob ya ing salilungan tamu. Ikong sablang tau, makpak kayu; king mitmung tula king Dios kulisak kayu! Uling ing Ginung Kakataskatasan sukat yang pitakutan; king mabilug a yatu, ya ing aring sakdal a degulan. Pepailalam na lang tau kekatamu, at pepasakup na lang bansa. Ya ing memili king gabun a kekatamung tuknangan a bandi nang Jacob a pakamalan na. Papanik ya ing Dios king tronu na libutad ning masayang kulisak, at tiup ding trumpeta. Magkanta kayung kapurian king Dios; pagkanta yeng kapurian ing ari! Uling ing Dios ya ing ari ning mabilug a yatu; magkanta kayung kapurian king Dios. Mag-ari ya ing Dios karing sablang bansa; makalukluk ya king sagradung tronu na. Ding pamuntuk ding aliwang bansa migtipun la, kayabe ding lahing pinili na ning Dios nang Abraham; uling ding sandata ding sablang tau ning yatu bandi na la ngan ning Dios a mayupaya king sabla. Ing Ginu sakdal ya dangalan, inya karapatdapat yang purian karin ketang keyang siudad, ketang bunduk nang banal. Ing bunduk ning Dios ya ing Zion; matas ya at masanting yang lalawan; ya ing siudad a bandi ning aring marangal at babie tula king mabilug a yatu! Kilub ding pader na ing Dios sinabi na king ligtas ya ing ninuman. Misan ding ari mitipun la; kaybat miyabe-abe king bunduk linusub la. Oneng mebigla la inyang karela yang ikit; mitakutan la't meko'ng mirarapal. Ginalgal la king takut at mebalisa; mengari la king babaing malapit nang manganak. Anti lang barkung maragul ning Tarsis; lesakan na la kapamilatan ning angin-aslagan. Iting depat ning Dios kekeng dimdam, at ngeni kekeng ikit king siudad ning Dios, ing Ginung Mayupayang tutu; kapilan man king siudad ya ing mag-dipensa. O Dios, kilub ning banal mung Templo kekeng isip-isipan ing alang kupas a lugud mu. Nukarin man pupurian da ka ding tau, at pikabaluan king mabilug a yatu. Mitmung katuliran ing pamanibala mu. Bustan lang tumula ding tau ning Bunduk ning Zion, bustan la namang magsaya ding king Juda, uling makatuliran ing pamanatul ning Dios. Lakaran me't durutan ing Zion; ding tore na kekayu lang bilangan. Pader na kekayu lang pansinan, kuta na kekayu lang siasatan. ban king daratang a lahi kekong banggitan: Ing Dios, Dios ta ya kapilan man; king sablang panaun patnubayan na katamu ngan. Pakiramdaman yu ini, ikong sablang tau! Pakiramdaman yu, ikong keti king yatu; taung mababa o matas, mabandi at kalulu! Magsalita kung amanung mitmung kabiasnan; malino ing kakung isipan. Pansinan ku lang kasebian, at karelang kabaldugan kakung pakibaluan kabang ining alpa kaku yang titigtigan. E ku tumakut neng mapanganib, at karing kalaban a makapadurut kaku o karing taung manalig king karelang pibandian, at magmayabang king karelang kayatinan. Katutuan king ala metung mang tau ing makayatbus king sarili na ni asali king Dios ing alaga ning bie na. Ala kang malyaring pamayad king tau; nanumang atyu king bie na e sapat ban ing bie na aligtas na, at kapilan man mie ya. Balu na king mate la ngan pati ding biasa at mangmang, at ing sablang tinipun dang pibandian karing aliwa da mu lakuan. Ding karelang pantiun ilang maging karelang tuknangan kapilan man; maging tuknangan da lang alang kapupusan, agyang pang ing gabun a seli da makalagyu karela. Ing tau nu ya man karangal kalupa ding animal mate ya munaman. Iti ya ing apala da ring kontentu king pibandian da. Ing kawakasan da kamatayan kalupa da ring tupa, at ing Kamatayan yang maging pastul da. Masambut la karing makatuliran; katawan da malaso ya, at ing Sheol yang maging tuknangan da. Oneng ing Dios iligtas na ku; iligtas na ku king upaya ning kamatayan. Inya e me sa kakaririan ing taung darakal a pibandian, neng daragul ing kayatinan na. Uling potang mate ya ala ne mang idala ni ketang kutkutan na. Agyang pang king bie na kontentu ya, at pinuri ding tau uling masuerti ya, makanyan man potang mate ya ding makatua na akayabe na la; manatili ya kapilan man king karalumduman. Ing tau nu ya man karangal kalupa da ring animal mate ya munaman. Ing Mayupayang tutu, ing Dios a Ginu, magsalita ya; ausan ne ing mabilug a yatu manibat king aslagan angga king albugan. Ing Dios saslag ya ibat king Zion, ing siudad a sakdal king leguan. Daratang ya ing kekatamung Dios, oneng e king katahimikan; makauna ya ing aping milalablab, at ing masikan a bagyu ya ing makapadurut king Dios. Ing banua at yatu ausan na la ban saksian da ing pamanukum na king balen na. Ngana, Tipunan yu la ding taung tapat, ding memalen a mekikasundu kaku kayabe ning karelang ain-sakripisyu. Ing banua sasabian na king ing Dios makatuliran ya; ya mismu ing ukum. Memalen ku, makiramdam kayu, uling magsalita ku; Israel, laban keka munie kung patutu, uling aku ing Dios, ing kekang Dios. E ra ka paniabianan uli ding ain mu o ding ain-a-durulukan a parating yayain mu kaku. Ding kekang lalaking baka e ku la kailangan o metung mang kambing karing kekang kawan. Uling bandi ku la ngan ding animal king kagubatan, at ding baka karing libu-libung bunduk-bundukan. Balu ku la ngan ding ayup a susulapo, at bandi ku ing sablang mabibie king marangle. Nung danupan ku man keka e ku sabian, uling ing yatu at ing sabla kaku ngan. Mamangan ku waring karni ding lalaking baka o miminum king daya ding kambing mo? Ing sukat king Dios a kekang iyain ya ing kapasalamatan, at kekang pangaku king Kakataskatasan kekang tuparan. King oras ning kekong kaguluan maus kayu kaku; iligtas da kayu at parangalan yu ku. Oneng ngana ning Dios karing darapat e mayap, Nanung matulid yung manggit karing kakung kautusan? Ala kayung matulid ban ing kasunduan kekayu yang pisabian! Uling kekong tatanggian ing itulid ke ing kekong dalan, at e tatanggapan kakung kautusan. Maging kakaluguran da kayu ding mapanako, at kabarkada ding makipangatawan tau. Matalusad kayu ngan a dila, at kalaraman ing kekong sasalita. Ding mismung kekong kapatad kekayu lang bibintanganan; karela e mikakunung mikalat kapanyiran. Daraptan yu yan, at uling e ku bubulad bala yu king kalupa yu ku. Oneng ngeni paniabianan da kayu ngan ban kakung malinawan maling kekong depatan. Inya pakatandanan yu, ikong kaku mangalinguan, magkang paglapakan da kayu at alang sumaup kekayu! Ing ninumang miyayain ain-a-kapasalamatan aku ing parangalan na; ing ninumang mabibieng makatuliran kaku tanggap yang kaligtasan. O Dios ko, malunus ka kaku, uli ning alang kupas a lugud mu. Uli ning maragul a lunus mu wasan mu lang kakung kasalanan! Linisan mu ing sablang kakung karinatan, at patawaran mung kakung kasalanan. Balu ku lang kakung kakulangan at ding kakung kasalanan; parati lang atyu king kakung kaisipan. Mikasala ku laban keka; bukud mung keka ku mikasala. Depat ku itang e mayap king arapan mu, inya matulid ing atulan mu ku. Makatuliran ing parusan mu ku. Marawak na ku manibat na inyang mibait ku; kanita pang pengagli da ku makasalanan na ku. Katapatan at katutuan ing kekang panenayan; katmuan me sa king kekang kabiasnan ining kakung kaisipan. Wasan mu ing kasalanan ku, at luminis ku. Wasan mu ku, at maging maputi ku; maputi pa kesa king yelu. Katmuan mu ku king tula at saya; agyamang pepasakitan mu ku't pepalasan, makanyan man tumula kung pasibayu. Kalinguan mu na lang kakung kasalanan, at buran sabla kung kasalanan. Gawan meng malinis ing pusu ku, O Dios ko, ibayu me ing pilubluban ku, at katapatan ibie mu kaku. E mu ku tatabi king kekang arapan; e me lalako kaku ing espiritu mung banal. Ibalik me kaku itang tulang bunga ning pamagligtas mu, at gawan mu kung mapamintu king sablang kaburian mu. Kanita, karing makasalanan matula keng ituru ing kekang kautusan, at keka magbalik la ngan. Sagipan me ing bie ku, O Dios ko, at iligtas mu ku, ban matula kung isalita ing kekang pamagligtas. O Ginu, saupan mu kung magsalita at ikanta ku ing kapurian keka. E mu la buri ding ain-sakripisyu, nung ali, keka kaku lang ibie ni e mo katulan ain-a-durulukan. Ing ain ku, O Dios ko, mapagpakumbaba yang espiritu. Ing pusung sisisi at magpakumbaba kapilan man e me tanggian. O Dios, maging maganaka ka sa king Zion, keka yang saupan; pader ning Jerusalem keka lang italakad. Kanita, matula mu lang tanggapan ding ain a karampatan, at ain ming durulukan; main keng baka king kekang altar. O taung magkakalalake, ba't kekang pagmaragul ing e mayap a depat mu? Tapat ya ing Dios king kapilan pa man. Tatangka mu ing kasiran, ing kekang dila anti yang labahas a mataram; ing sasabian na pane kalaraman. Mas kaluguran mu pa ing e mayap kesa king mayap, at ing kalaraman kesa king katutuan. Keka lang kapad ding amanung manyugat, O taung ating dilang malaram! Oneng ing Dios idala na ka king kasiran a alang angga; ilako na ka king kekang tolda at iyabe karing mete. Ding taung matulid iti akit da, at mitakutan la, oneng kaybat sabian da, Oyan ing taung king Dios e bisang lumapit nune menalig king dakal nang pibandian; ing pemuhunan na ya ing ugali nang e mayap. Oneng aku anti ku king tanaman a olibo king lele ning bale ning Dios tutubu; king kapilan man lugud nang maniaman yang kakung panaligan. Pasalamatan da ka king kapilan pa man, uli ning kekang depatan; lagyu mu kaku yang sabian uling iti mayap, arapan ding kekang memalen sabian ku ing kekang kayapan. Ding mangmang karelang sasabian, Alang Dios. Makanyan la ngan, ding taung e mayap; makasumami ing karelang dapat. Ala metung man karela a darapat mayap. Manibat banua ing Dios maglalawe ya; lalawan na karing taung lelangan na nung atin pang biasa at sasamba arap na. Oneng ding sabla ing dalan a sukat dang dalanan, karela yang linisian; pawa ngang e mayap ing karelang gagawan. Metung man alang darapat kayapan! Nganang kinutang ning Ginu, Tutu na la waring alang balu deting sablang darapat e ustu a mengaring mamangan putu king balen ku, at mangalinguan lang samba kako? Oneng king takut galgal lang alang kalupa, uling ing Dios ikalat na la butul ding kalaban ning balen na; tinggian na la ning Dios. Kakung nasa king datang ya sanang ibat king Zion ing magligtas king Israel! I Jacob tumula ya at ing Israel magsaya ya potang pasibayu neng bendisyunan ning Dios ing balen na. O Dios ko, uli ning lagyu mu, iligtas mu ku; idipensa mu ku king kayupayan mu. O Dios ko, pakiramdaman mu ing panalangin ku; pakiramdaman mung kakung panalangin. Uling lulusuban da ku ding taung palalu; buri da kung paten ding taung alang pusu, ding taung alang kagalangan king Dios. Oneng ing Dios saupan na ku; iligtas na ku ning Ginu. Ibalik na sa karela ing kasalanan da anting parusa; O Dios a tapat, gisanan mu la sana. King mitmung tula keka ain ibie ku; purian keng lagyu mu, O Ginu, uli ning kayapan mu. King sabla kung kaguluan linigtas mu ku; ikit ku lang mesambut ding kakung kalaban. O Dios ko, pakiramdaman mu ing panalangin ku; pakiramdaman mung kakung pamakisabing mayap. Pakiramdaman mu ku at pakibatan kening kakung masakit a kabilian, at alang karatunan. Gagalgal ku neng kakung daramdaman ing e mayap a balak ding kakung kalaban; tutu kung panamdaman ing e mayap a karelang gagawan; parati da kung guguluan; kamuan da ku't pikakasaman. Tutu kung mangatakutan, magkang malaus ku king kamatayan. Detangan na ku ning takut at galgal, at mibalutan king sindak. Inya ngaku, Sana makasulapo ku kalupa ning patipati, kanita manakit kung tuknangan ku. Kanita sulapo kung malaut, at king disyerto karin na ku manuknangan. Mamalagua kung manintun salilungan ban apangilagan ing angin at bagyung masikan. O Ginu, guluan mu la pati king pamipapagsalita da, uling king siudad da mag-ari ing katampalasan at kaguluan. Aldo't bengi karing pader na karin la ligid-ligid; kakatmuan deng krimen at kaguluan. Kasiran ing atyu king kalibudtan na; kitmuan yang pamanalipit at kapamiraitnan ding dalan na. Nung dapat na iti ning metung a kalaban, ing pamaninsultu na agyu kung pibatan; nung ing magmayabang metung yang kalaban, akua keng asalikutan. Oneng ika a kayabe ku, ikang makirapat mismu; ika a matalik kung kakaluguran. Mikabalu kata ing metung at metung; miyabe katang sasamba king Dios. Datang sa karing kalaban ing kamatayan; manakbag la sanang mabie king kutkutan, uling karing pibalebale ra at pusu ing e ustu ya ing atyu. Oneng maus ku at pasaup king Dios, at ing Ginu iligtas na ku. Abak, ugtu, at bengi saingsing kung alang tuknang, at kakung aus pakiramdaman na. King pamakiarap karing kalaban saupan na ku ban e ra ku sambutan ding dakal kung kalaban. Ing Dios a ari manibat king mula, damdaman na ku at daigan na la, e la bisang magbayu at takut king Dios karela ala. Ing kakung kayabe-abe kakaluguran pigtaksilan na la; ya mismung sinira king pangaku na. Ing pamagsalita na tutung masanting, oneng mua ing atyu king pusu na; amanung sasabian na masanting la, oneng mataram lang anting espada. Idala ing kaligaligan yu king Ginu, at alalayan na kayu; e na paintulut kapilan man ing maraig ya ing taung makatuliran. O Dios, keka yang kuanan bie da ring makamate tau, at mapaglinlang; e ra na akuang tumua man, oneng aku, Ginu, ika ing kakung panaligan. O Dios ko, malunus ka kaku, uling lulusuban da ku kalupa kung tau; patitingapun liligaligan da ku. Ala lang patugut kaku dadakurak; tutu lang dakal ding kakung kalaban. Neng tatakut ku, ika ing panaligan ku, O Ginung Mayupayang tutu. Ing amanu't pangaku ning Dios kakung pasalamatan at panaligan; pengaku na kakung pupurian. Ba't kalupa kung tau kaku yang pitakutan? Patitingapun ala lang daraptan, aku ing karelang pasakitan; ala lang aliwang pag-imbutan nune mu ing kakung kasiran. Miyabe-abe lang manenaya ban aku ing karelang tambangan; parati rang lalawan ing kakung gagawan. O Dios ko, parusan mu la sana, uli ning e mayap a dapat da; king kekang mua lupigan mu la. Balu mu nung nu karakal ing kakung problema; lua kung tinulu balu mu la; king kekang libru iti ngan kekang linista. Kakung kalaban mamulayi la ngan kabud kekang damdaman kakung kapaniausan. Iti ing kakung paniwalan: ing Dios aku ing papanigan na. Ing amanu't pangaku ning Dios siguradu nang daptan; kaku yang purian uling pangaku na tuparan na. King Dios ku binili ing kakung kapanaligan, inya ala kung sukat pigaganakan. Ba't kalupa kung tau kaku yang pitakutan? Ding pengaku ku keka, O Dios, sukat ku lang tuparan, ain ning kapasalamatan keka kaku lang ibie. Linigtas mu ku king kamatayan; e mu pepaburen ing tanggap kung kabiguan, inya arap mu maglakad kung kayantabe ning sala a kekang babie. Malunus ka kaku, O Dios, malunus ka sa, uling ika ing kakung lalapitan; king lalam ding kekang bagyus karin ku salilung, anggang e la mako ding bagyung masikan. Maus ku king Dios a Kakataskatasan; king Dios a babie king sablang kakung kailangan. Ibat banua pakiramdaman na ku at iligtas, at daigan na la ding kaku manalipusta. Kaku iparala nang lugud na at katapatan. Atyu ku libutad ding taung balamu leon, balamu leon lang mamangan-tau; ding ipan da balamu paku la at paslu, at dila ra anti lang espadang mataram. Pakit mu ing dangalan mu, O Dios ko, at king mabilug a yatu ipakit mung ligaya mu. Miyumang lang silu ding kakung kalaban, inyang masasambut ku king kakung kaligaligan; ginawa lang kulkul king kakung daralanan, oneng ila mismu ding menabu. Lubus keng keka manalig, O Dios; pagkanta da ka't purian. Migising ka, O kakung kaladua! Migising ka, kakung alpa at lira! Pati aldo gisingan ku na. Pasalamatan da ka, O Ginu, arap ding sablang tau; magkanta kung kapurian keka libutad ding sablang bansa. Uling ing lugud mung e kukupas miraras king banua, at ing kekang katapatan lalagpus king biga. Ing dangalan mu, O Dios ko, pakit mu king banua, at king mabilug a yatu ipakit mung kekang ligaya. Ikong pamuntuk, babie yu kaya ing makatud a kayatulan? King pamanatul yu karing tau e kayu kaya mangabiran? Mangabiran kayu! Uling ing bukud mung kekong isipan ya ing e mayap a malyaring kekong daptan; king bansa katampalasan ing kekong pamaniaptan. Kabang atyu la pa king atian ding marawak magkamali na la; maglaram na la kabait da. Kamandagan lang anti ing ubingan; mengari la king kamamalung magmaklak-maklakan; king patunud karela e makaramdam o king bosis ning salamangkeru. O Dios ko, pananggalan mo ngan sa ipan; paglako mu la patsit deting leon a mabagsik! Mamala la sanang anti ing danum; langi la sanang anti ing dikut a karelang daralanan. Malaso la sanang anting yelu; kalupa ning kikuan a mete kabait na. Kalupa na ning dikut keka lang pututan king e ra kamalayan. Ding taung matulid tumula la ngan kabud karelang lawan ing digpa karelang kaparusan; magtampiso la king daya ding makasalanan. Kanita karelang sabian, Talaga palang miyablasan lang mayap ding makatuliran, at ating Dios king yatu mamatul! Iligtas mu ku karing kalaban ku, O Dios ko; idipensa mu ku laban karing lulusub kaku. Karing darapat e mayap iligtas mu ku at karing makamate-tau. Buri da kung tambangan deting kalaban; mikampi-kampi la ban aku ing karelang labanan, e uling atin kung kasalanan o pamagkamaling depatan, O Ginu. Ala ku mang gewang e ustu; makanyan man aku ing karelang lulusuban. Mibangun ka, O Ginung Dios a Mayupaya, me keni at saupan mu ku, at lawan kakung kabilian, O Dios ning Israel. Migising ka at layun parusan ding paganu, at e ka papakit lunus karing taksil a tau. Neng bengi anti lang asung daratang king siudad magbitaul at limbun-limbun. Ding asbuk da bubula la, karelang dila anti lang mataram a espada! Makanyan man karela pang sasabian, Alang makaramdam king kekatamung pamaniabian. Oneng ika, O Ginu, kaylian mu la mu; e mu la man pansin deting paganu. Ing sikanan mu yang kakung panaligan; ika ing kakung salilungan, O Dios, inya ika ing kakung purian. Kaluguran na ku ning kakung Dios, uli niti, saupan na ku, ban ipakit na lang mesambut ding kakung kalaban. O Dios, kalaban e mu la pa mu papaten, magkang mangalinguan yang kakung balen; nune keka lang isalbag at ibagsak kapamilatan ning kekang kayupayan, O Ginung kekeng talapagligtas. Karing asbuk da at labi e mayap ing karelang pamaniabian; bustan mu lang marakap king karelang kapalaluan. Uli ning pamaniumpa ra at pamaglaram. Lubus mu lang gisanan paten; king kekang mua papagdusan mo ngan, kanita ding tau karelang kilalanan king ika ing Dios a mag-ari king Israel at king meto yatu. Oneng aku, ikanta ku ing kekang kayupayan; balang abak kakung ikanta kekang pakamal, uling ika ing meging kakung salilungan, ing kakung salikutan king oras ning kaguluan. Keka, O kakung sikanan, magkanta kung kapurian; uling ika, O Dios, ing kakung salilungan, ing Dios a e mapapagal king pamaglugud. O Dios ko, likuan mu ke ngan, at digpa kekami ing kabiguan; e na ka sa mimimua, kekami magbalik na ka sa. Pepagalgalan me ing bansa, at keka yang biklat; ulipan me ing gabun a mengabtak ban e ya misambulat. Pepaburen mong migdusang e makanyan-kanyan ding kekang memalen; pase-pase kaming anting taung malasing. Dininan mong babala ding ating takut keka ban ing kasiran karelang apangilagan. Datang na ka ban ding kekang pakamalan miligtas la king karelang kasakitan, at kekeng panalangin kekang pakibatan. Karin ketang banal nang santuaryu ing Dios nganang mengamanu, Magtagumpe ku at kaku yang pirakayan ing bansa ning Sikem, at kaku yang ibie ing Sucot king kakung balen. Ing Gilead bandi ke at ing Manase; ing kakung helmet ya ing Efraim, at ing Juda ya ing kakung pekasetro. Ing Moab yang gawan kung pipanuasan, at ing Edom yang piyugsianan kung sandalyas ban patutuan kung bandi ke. King Filistia ikulisak ing tagumpe. Ninu, O Dios, ing midala kaku king siudad a matibe? Ninu ing kaku matnube ban ing Edom dasan ke? O Dios, tune mu na ke waring gilutan, at kekeng kawal e mu no wari patnubayan? Saupan mu kaming makilaban karing kalaban, uling ing saup ning tau alang arapat nanuman. King saup ning Dios tagumpe kekatamung kamtan; sambutan na lang kekatamung kalaban. O Dios ko, kakung panalangin keka sanang pakiramdaman; kakung panalangin keka sanang pansinan. Kening lugal nung nu ku miyugse ika ing kakung ausan, uling malungkut ya ing kakung pusu. Iligtas mu ku at ingatan. Ika ing kakung salilungan, at talapagligtas karing kalaban. Bustan mung kapilan man king kekang tolda karin ku manuknangan, at karing kekang bagyus karin mu ku lukuban. Dimdam mu la, O Dios ko, ding sinabi kung pangaku, at itang karapatdapat karing tatakut king lagyu mu kaku binie mu. Ing bie ning ari pakaban mu sa; bustan mung inawa na manatili kabang-kaba. King kekang arapan mamuntukan ya sana kapilan man; ing kekang pakamal at katapatan ila sa ding maging peka-guardia na. Kanita kapilan man purian da ka ngening aldo-aldo tutupad ku king kakung pengaku. Bukud mung ing Dios ya ing kakung panenayan; ing kakung kaligtasan king Dios manibatan. Ya ing bukud kung talaingat at talapagligtas; ya ing kuta a kakung dipensa, inya kapilan man e ku numanu balang. Angga ye kapilan lulusuban ing taung kalupa ning bakud a makaragsa? Ing bukud yung nasa ya ing milako ya king marangal a kabilian. Ing tula yu ya ing magsalitang kalaraman, karing labi yu kekayu yang pamurian, oneng ing pusu yu mitmu yang kapanyiran. Bukud mung ing Dios ya ing kakung asahan; ing kakung kapanayan king Dios manibatan. Ya mung bukud ing mimingat at magligtas kaku; ya ing kakung kuta a kakung salilungan, inya e ku bitasang mitakutan. King Dios makatalakad ing kakung kaligtasan at dangalan; ya ing mayupaya kung talapagligtas; ing Dios ya ing kakung salilungan. Ikong kakung kabalen, manalig kayu sana king Dios king sablang panaun. Sabla yung kaguluan king Dios idala yu, uling ya ing salilungan tamu. Ding tau mengari lang bula a agad matatda, taung marangal at mababa ala na lang ulaga. Nung parehu mu lang timbangan ala kang akit dang beyatan. Bula ing karelang kalupa. E kayu sa manalig king pamanampalasan; ala kayung apala nung manako na kayu man. Nung sakaling dakal man ing kekong pibandian, iti e yu sa panaligan. E mu mekatadua ku ne dimdam ing Dios, agpang king sasabian na, bukud mung bandi na ing kayupayan at king ing lugud na manatili kapilan man. Ika, O Ginu, keka yang ablasan ing ninuman ketang depat na. O Dios, ika ing kakung Dios, tune ra kang panintunan; ing mabilug kung pangatau kakau ya keka; kaladua ku pagnasan na ka; mengari kung melangi at abtak a gabun a kakau keka. Paintulut mu ing akit da ka king banal mung santuaryu. Pakit mung kekang kaligayan at kayupayan. Ing lugud mung alang kupas mayap yang e palak king bie; inya pupurian da ka. Pasalamatan da ka king kekaban ning bie ku, at manalangin ku keka. Ing kaladua ku kumabsi ya antimo neng ating piesta, pagkanta da ka karing masayang kanta ning kapurian. Gaganakan da ka kabang makakera ku; kilub ning kabukas ika ing kakung isipan, uling parati mu kung sasaupan. King anino ding pakpak mu karin masaya magkanta ku. Keka e ku bisang kawani, uling liligtas da ku ding gamat mu. Oneng detang bisang makamate kaku mabaldug la king kalalalaman ning yatu. Mate la king labanan, at bangke ra kanan da ring asung-gubat. Oneng ing ari magsaya ya king Dios, at ding sablang mangaku king lagyu na paligayan de, uling asbuk ding malaram misara la. Pakiramdaman mu, O Dios, ing kakung panalangin, iligtas mu ku karing pitatakutan kung kalaban. Idipensa mu ku king lihim dang tangka ding taung e mayap, karing dakal a taung darapat e ustu. Ding karelang dila pekataram da lang anting espada, matilus lang anting paslu ding karelang amanu. King makasalikut a paralan karela yang sasabatan ing taung alang kasalanan, at uling ala lang takut bigla reng panasakitan. Misasabuatan la king e mayap dang tangka, king pamiyumang dang silu misasanmetung la; karelang sasabian, Kekatamu alang manakit metung man; alang makabalu king krimen a kekatamung gawan; e tamu marakap uling kekatamu yang pekaisipan. Tune ing pusu na't kaisipan ning tau metung lang misteryu. Oneng paturan na la ning Dios king paslu na, at king e ra kamalayan masugat la. Paten na la uli ning dila ra, at ding manakit karela kailian da la king maging kararasan da. At ding sablang tau mitakutan la; karelang pibulayan sabla nang depatan, at karing aliwa karelang ibalita. Ding sablang matulid tumula la king Ginu uli ning depat nang mayap; manakit lang tuknangan king Ginu. Ding mayap a tau ya ing karelang purian. O Dios, matulid ing munie keng kapasalamatan keka king Zion, at ding penata mi keka kekami lang tuparan, uling kekeng dalangin kekang pakibatan, inya ding sablang makasalanan ika ing karelang lapitan. Mangasambut kami uli ra ding kekeng kapanialangsangan, makanyan man kekami ibie mu ing kapatawaran. Kaligaya na ning taung kekang pipilinan, at king kekang santuaryu karin me patuknangan. Lubus keng ligaya kilub ning kekang tuknangan; karing bendisyun ning Templo mung banal. O Dios a kekeng talapagligtas, kekaming kayaduanan kekang pakibatan kapamilatan ding makapag- mulalang kekang depatan. Ika ing kapanayan ding sablang tau pati ding atyu king lipat ning dagat. King kekang sikanan keka lang telakad ding kabundukan; makanyan mung papakit ing maragul mung kayupayan. Kekang patahimikan dabungbung ning dagat, ding mainge alun at ding taung magugulu. Ing mabilug a yatu pagmulalan na lang kekang makapagmulalang depat. Misusumangid nang wakas ning yatu kukulisak dang tula ra uli ding dapat mu. Ing yatu keka yang daralawan at pauranan; layun pataban ban mamunga yang dakal. Ibat banua tutugtug na ban ing gabun palto yang miyayaliwang tanaman. Makanyan mu ngang sidia: paranuman mu ing gabun a mesarul layun palambutan at ayusan; ban tumubung tanam. Marakal ing pupul a babie mu, at nukarin ka man munta ding tau king kabiayan maglabis-labis la. Ding pipagpastulan mitmu la karing kawan, mitmu lang tula ding bunduk-bundukan. Wa, ding mataba at dakal a tupa gagala la, at ing marangle dakal a trigu papalto na. Papalakpak ing sabla at magkanta la pang matula. Purian ye ing Dios king masayang kulisak, ikong sablang melalang! Magkanta kayu king ikaligaya na ning lagyu na; ibie ing tapat a kapurian! Dalit kayu king ikaligaya na ning lagyu na.(66:2) Sabian iti king Dios, Tutu lang makapagmulala ding kekang daraptan! Uling maragul ing kekang kayupayan, inya duruku la't gagalgal arapan mu ding kekang kalaban. Ding atyu king yatu keka samba la; magkanta lang kapurian para keka, at kekang lagyu ya ing purian da. Me ko keni at lawan yu ing makapagmulalang dapat ning Dios king libutad da ring tau. Pepamalan neng dagat, inya mekalakad la libutad na taung kekatamung makatua! Mesaya tamu uli niting depat na. Ya ing mag-aring mitmung kayupayan king kapilan pa man; pagumasdan na la ding bansa, inya e ya sukat magkamaling lumaban king Ginu ing ninuman! Ikong sablang bansa, ing Dios mi yang kekong purian; paramdam yu king Ginu ing babie yung kapurian. Ya ing babie bie kekatamu aldo-aldo, at e na paintulut ing misakab tamu. Ika, O Dios, pinyubukan mu kami anting pilak king api madadalise. King makaumang a lambat peintulut mung marakap kami; mabayat a pusan binili mu karing gulut mi. Peintulut mu ing masambut kami karing kalaban; king silab at albug karin mu ke pepadalanan, makanyan man kekang peintulutan ing miras ke king ligtas a lugal. King bale mu lungub ku ban ain ibie ku, at tuparan ing kakung pengaku, pati na detang panatang sinabi ku inyang atyu ku king kaguluan. Munie kung ain-a-durulukan, tupa lang pepataban; toro ampon kambing ibie ku la naman, at ing asuk da miras banua. Ikong sablang ating takut king Dios, 'me ko keni at makiramdam kayu. Ibalita ku kekayu ing sablang depat na kaku. Kinulait kung pasaup king Dios, at pinuri ke king kanta. Nung king kakung pusu manuknangan ing kasalanan, siguradung ing Ginu e na ku pakiramdaman. Oneng ing Dios tune na kung pekiramdaman; dimdam na ing kakung kayaduanan. Purian ya ing Dios uling kakung dalangin e na tinggian, at lugud nang e kukupas kaku e na kelinguan. O Dios, lunusan mu kami at bendisyunan; aslagan mu kami sana king lupa mung malam, ban ing sablang melalang abalu na ing kekang kaburian, at ing babie mung kaligtasan. Mananu na sanang ding tau, O Dios, ika ing karelang purian; ika sana ing purian na ning sabla mung lelang! Paintulut mung bansa tumula la at magkantang masaya, uling alang pamangabiran ing kekang kayatulan karing sablang tau, at keka lang patnubayan. Mananu na sanang ding tau, O Dios, ika ing karelang purian; ika sana ing purian da ring taung kekang lelangan! King kekeng asikan dakal ing kekeng pipulan, ing Dios, ing kekatamung Dios, ya ing minie kaniti ngan. Binendisyunan na katamu ngan ning Dios; sana igalang de't pitakutan nukarin man. Talakad ya ing Dios at isambulat na lang kalaban na! Detang masama king Dios tumakas la ngan king arap na. Nung makananung mipapaid ing asuk, makanyan na la namang ipaid; anting kandilang malalaso king api, makanyan lang malaso ding darapat e mayap king arap na. Oneng ding taung matulid tumula la at magsaya king arap na; king tula ra kulisak la at terak la pa. Magkanta kayu para king Dios, purian ya ing lagyu na; isadia yang dalan para ketang daratang king biga makasake. Ginu ing lagyu na, magsaya kayu arapan na. Ya ing Ibpa da retang alang tata, at ding babaing mebalu ya ing talaingat da; makanyan ya ing Dios a manuknangan ketang banal a Templo na. Atin yang tuknangan para karetang alang tuknangan, at lulual na la ding bihag king sukulan; oneng ding sasalangsang king malanging gabun karin la manuknangan. O Dios, kanitang keka lang teiran ding kekang memalen, at kanitang ing disyerto yang kekang delanan, ginalgal ya ing gabun; ing banua mildug yang uran, uling ing Dios ning Sinai, ing Dios ning Israel, ya ing daratang. O Dios, peparala mu ing dakal a uran; binayu me sikanan ing maina mung bansa. Kanita ding kekang memalen karin menakit lang tuknangan; uli ning kekang kayapan ding atyu king kalipitan e la misakitan. Ing Ginu ya ing minie utus, at iti belita da ring dakal a babai. Ngara, Tatakas na la king labanan ding ari at ding sundalus da! Ding babaing king bale melakuan, ilang mirakerake king pibandian a mesamsam: patipati lang makabalut pilak ding karelang pakpak; ding karelang bagyus kikinang king mapinu rang gintu. (Obat ding mapilan kekayu atyu la karing kural da ring tupa kabang makilaban la?) Inyang ing Mayupayang Dios silbag na la ding ari karin king Bunduk Salmon, yelu ing pepauran na. Ing Bunduk ning Bashan maragul ya! Ala kang kalupa, O bunduk a dakal a tungatung! O bunduk a matas, obat keka yang kasusumamian ing aliwang bunduk a pinili ning Dios ban maging tuknangan na? Karin ing Ginu manuknangan ya king kapilan pa man! Kayabe ding libu-libu nang matibe karung panggera king Sinai ing Ginu meko ya, ban king banal a lugal ya munta. King matas a taluktuk minukiat ya, dakal a bihag lang darala na, tinanggap yang regalu karing taung mig-rebeldi. Ing Ginung Dios karin manuknangan ya. Ing Ginu purian ya, uling aldo-aldo lulunasan na kekatamung problema, at Dios yang kekatamu misasalba. Ing kekatamung Dios, Dios yang magligtas! Ya ing Ginu a Ginu tamu, at king kamatayan liligtas na katamu. Balbalan na la ning Dios ding buntuk da ring kalaban na a e bisang gumulut king e ustung ugali ra. Nganang sinabi ning Ginu, Ding kekang kalaban ibalik ku la manibat Bashan; kuanan ku la ibat king dagat a malalam ban magtampiso kayu king daya rang tinulu, at kekong asu makadilat la naman king daya da ring kalaban. Ikit da ing matagumpe mung pamaglakad, O Dios ko, ing paglub mu bilang Dios at ari ketang banal a santuaryu mu. Mumuna la ring talapagkanta, ding musiko tauli la; pilatan da dalaga lang manigtigan pandereta. Purian ye ing Dios king katipunan ning balen na; ikong lahi nang Israel, ing Ginu kekayu yang purian! Ing tribu nang Benjamin a malating dili ya ing mumuna, ding pamuntuk ning Juda at ding kayabe na katuki na la, at pamuntuk ding Zebulun at Neftali tuki la. O Dios, kekang upaya kekami kekang iparala, itang upaya a pepakit mu king panaun a milabasan ibat king Jerusalem a kekang Templo nung nu ding ari keka babie lang regalu. Sabianan me ing Ehipto, ing malyap a animal libutad ding timbu, at ding bansa a mengaring toro a maki biseru angga king keka sumuku la, at karelang pilak ibie ra keka. Isambulat mu la ding taung maburi king gulu. Sugu ibat Ehipto datang lang magdalang tangsu, at ding tau Etiopia king Dios mabiasa lang manalangin. Ikong sablang kayarian ing Dios kekayu yang pagkanta; ing Ginu pagkanta yeng kapurian. Ing Ginung maglakbe king banua, ing banuang milalu na tua. Oyan! kekayu yang pakiramdaman uling magsalita yang masikan. Ing kayupayan ning Dios kekong ibalita; ya ing mag-ari king bansang Israel at upaya na king banua kekong akit. Karin ketang santuaryu nang tuknangan ing Dios tune yang pagmulalan; karing memalen na yang babie upaya at sikanan. Ing Dios kekatamu yang purian! O Dios ko, iligtas mu ku! Angga na king batal ku ing danum. Lalbug na ku kening malalam a burak; ala na kung apitukluan mang masias; atyu na ku king dake a malalam, at halus ilumud da na ku ding alun a maragul. Mepayo na kung papiglo; melangi na ku akmulan. Mepula na lang kakung mata king pamanayang kasaupan keka. Ding mua kaku agyang ala lang asangkan mas marakal la kesa king kakung buak. Ding kalaban kung malaram buri da kung paten, at tutu la ngan masikan. Pilit dang pasubli kaku ing pibandian a e ku naman penako. O Dios, keka e la makalingad ding kakung kasalanan; ing meging kamulangan ku balu mu! E mu la sa pakarinayan, agyang atin kung kakulangan, detang ika ing karelang panaligan. O Ginung Dios a tutung Mayupaya! O Dios ning Israel, e mu sa paintulut, king uli ku, mipakarine la ding lalapit keka. King uli mu insultuan da ku, at tutu kung mengapakarine. Mengari kung aliwang tau karing kapatad ku, anti kung dayuan karing kayabe ku king bale. Tiktak karagul ing pamagmalasakit ku king bale mu, balamu api a mikakaluku king pusu ku; ing pamag-insultu da keka kaku digpa. King mitmung kapakumbaban mig-ayunu ku, makanyan man pagsisti da ku ding tau. Inyang king magaspang a imalan mibablas ku pikayli-kayli da ku. Pisasabian da ku ding tau karing dalan, at pikanta-kanta ra ku ding malasing. Oneng para kaku, keka ku manalangin, O Ginu, O Dios, king panaun a tula mu pakibatan mu ku, uli ning maragul a lugud mu ika pakibatan mu ku, uling tutuparan mu ing pangaku mung iligtas mu ku! Iligtas mu ku at sagipan king burak, at king danum a malalam; karing kakung kalaban sagipan mu ku naman. E mu paintulut ing itange na ku ning albug o malumud king malalam; e mu paintulut ing kuanan na ku ning kamatayan. King uli ning mayap mung pilubluban at katapatan, O Ginu, uli ning maragul mung lunus kaku, saupan mu ku. E me sana gugulutan ining kekang talasuyu; king maragul a kaguluan makapadurut ku; sana ibie mung agad ing kekang pakibat. Lapitan mu ku; iligtas mu ku karing kakung kalaban! Balu mu nung makananu da kung ininsultu, nung makananu da kung pilmuran, at leko dangalan; kakung kalaban balu mu la ngan. King pamaninsultu ra kaku mispak yang kakung salu; tutu kung ala nang akarapat, kalungkutan ing atyu kaku; manintun kung dumame kaku, oneng ala metung man; mamatula kaku ala kung atagpuan. Inyang danupan ku lasun ing karelang dinuang; inyang mau ku, ing binie ra inuman a maslam. Paintulut mung ing pamangan king lamesa ra maging dalan ne ning kasiran da, at sagradung pamisulusulu ra maging dalan ne ning pangabagsak da. Paintulut mung labug la at mabulag a mata ban e na la manakit pa; paburen mung mina la ding katawan da. Ibugnus mu karela ing mua mu, at iparamdam ing mua mung mikakaluku. Ala na sanang manuknangan karing lugal a pitutuknangan da, karing pibalebale ra ala na sanang taung mitagan. Uling liligaligan da la ring kekang perusan, at daragdagan da la pa ding kasakitan a binie mu karela. Tandanan mu ing sabla rang kasalanan; e mo dirinan kaligtasan. Kalisan mu la ding lagyu ra king libru ding mabie; king listahan ding taung makatuliran e mu la yayabe. Oneng tutu lang maplas ding sugat ku at misasakitan ku; O Dios ko, saupan mu ku at pakayapan. Ing lagyu ning Dios king kanta kaku yang purian; parangalan ke at pasalamatan. Iti makaligaya king Dios maygit karing baka at toro a yayain da king Dios. Panakit ding megipit kaniti tumula la, at ding king Dios sasamba mipasiknangan la. Uling ing Ginu pakiramdaman na ing saingsing ding atyu king pamangailangan, at e na la lakuan detang kaluguran na a atyu king sukulan. Banua at yatu, ing Dios kekayu yang purian; dagat at sablang atyu lelangan na, purian ye munaman. Iligtas ne ning Dios ing siudad ning Zion, at ding siudad ning Juda italakad na lang pasibayu; ding tau karela yang bandian at karin na manuknangan; ding anak da ring talasuyu na ilang magmana, at karin la manuknangan ding sablang malugud king Dios. Iligtas mu ku ngeni, O Dios ko! O Ginu, agad mu kung saupan. Detang bisang makamate kaku mabaligo la sa at mabigu! Detang matula king problemang kaku digpa mabigu la sa pati dangal milako sana! Detang kaku matulang manatsa, sana masambut la at mangapakarine la. Deta namang lalapit keka tumula la sana at magsaya! Mananu na sanang ding pasalamat keka king pamagligtas mu karela sabian da, Ing Dios marangal ya! Aku, Ginu, maina ku at pakakalulu; magmalagua mu ku sanang saupan, O Dios ko! Ika, Ginu, ing kakung talasaup at talapanatbus; agad mu ku sanang saupan! Ika, O Ginu, ing lalapitan kung salilungan, e mu sa paintulut dugpa kaku ing kabiguan! Uli ning makatuliran ka, kakung asahan ing saupan mu ku at iligtas; dalangin ku pakiramdaman mu; sagipan mu ku. Maging anti ka sanang matibe salilungan para kaku, metung a kuta a dipensa ku kapilan man; ika ing kakung salilungan at talaingat. O Dios ko, iligtas mu ku karing e mayap a tau; king gamat ding e matulid at mabagsik a tau iligtas mu ku. Ika, O Ginung Dios, ing kakung kapanayan at asahan manibat na kanitang anak ku. King mabilug kung bie keka ku manalig, ika na ing miningat at minantabe kaku manibat na kanitang mibait ku. Inya naman kapilan man ika ing kakung purian. Ing bie ku pialimbawanan ya karing aliwa, uling ika ing masikan kung talaingat. Patitingapun pupurian da ka; babalita ku ing kekang ligaya. Ngening matua na ku, e mu ku sana lalakuan; e mu ku sana paburen ngening tatakasan na na ku ning kakung sikanan. Magsalita lang laban kaku ding kalaban, at buri da kung patayan. Ngara, Ing Dios likuan na ne; tara, tagalan ta ya at dakpan; uling ala nang sumaup metung man. O Dios ko, e ka sa lalaut kaku magmalagua ka, O Dios ko, ba mu kung saupan. Mananu na sanang kaku sasalake masambut la at mate; detang magnasang panasakitan da ku milako la sana dangalan at mangapakarine. Manalig ku keka king kapilan pa man, at lalu da kang purian alang tuknang. Ibalita ku ing kekang kayapan, at aldo-aldo ibalita ku ing binie mung kaligtasan agyamang iti e ku aintindian. Purian ku, O Ginung Dios, Kakataskatasan, ing makapagmulala mung kayupayan kakung sabian masikan, ing keka bukud mung kayapan. Manibat na inyang kayanakan ku, O Dios, tiru mu na ku at aku naman ala kung tuknang mamalita karing makapagmulala mung dapat. Ngening matua na ku at maputi na buak, O Dios ko, e mu ku sana lalakuan. Mantabe ka kaku kabang ipamalita ku pa karing lahing daratang ing kekang kayupayan at sikanan. O Dios, mayupaya ka, at ing kekang katuliran miraras angga king matas a banua. Kekang depatan makapagmulala; O Dios, ala kang kalupa. Peintulut mu ing kakung dalanan ing dakal a mabayat a kaligaligan, makanyan man kaku parati mung babalik ing sikanan ban e ke dasan ing malalam a kutkutan. Kakung dangalan kekang dagdagan, at pasibayu mu kung paligayan. King kakung lira, O Dios, purian da ka't pasalamatan, purian ku ing kekang katapatan; pagkanta da ka at bagayan ning alpa, O bukud Banal ning Israel. Kulisak kung mitmung saya potang magkanta ku para keka; uli ning pamagligtas mu kaku, kaladua ku purian na ka. At king kekaban ning patingapun ining kakung dila ing katuliran mu ipamalita na: uling mengapakarine la at milako dangalan detang bisang aku ing karelang panasakitan. O Dios ko, ing kekeng ari keka yang turuanan matul a alang pamangabiran; king kekang hustisia dakayanan me sana, ban king mitmung katuliran pamahalan ne ing kekang balen, at karing magigipit ibie na ing katuliran. Mananu na sanang ing balen munie yang dakal a kanawan, at mag-ari ing katuliran. Idipensa na sana ning ari ing katuliran ding atyu king kakaluluan; ding king kalipitan saupan na la, at ding manalipit karela lupigan na la. Antimo ing aldo at ing bulan makanyan ya sanang manatili kapilan man ing kekeng aring pakamalan. Maging anti ya sa king uran a didilig king marangle, at anting patak ning uran para king yatu. Magbabo sa ing katuliran king kapanaunan na; laganap sa ing kapayapan anti ing saslag a bulan. Mag-ari ya sa karing mingatba- ngatbang dagat, at manibat king Ilug ning Eufrates angga king wakas ning yatu. Sumuku la sa ding kalaban na, at magpakumbaba arap na. Ding ari ning Tarsis at ding aliwang kapuluan buis da king ari ibie ra; ding ari ning Arabia at ning Etiopia datang lang magdalang regalu para king ari mi. Ding sablang ari duku la arap na, at sablang bansa sumuyu la king kayarian na. Sagipan na la ding pakakalulung pasaup, at ding taung mipaburen a mangailangan saup. Lunusan na la ding maina at kalulu, at liligtas na la ding alang agyu. Karing mapanlupig at tampalasan liligtas na la uling ding karelang bie maulaga la king bie na. Ing bie na sa ning ari kumaba, at miyabie sa king ari mi ing gintu ning Arabia. Ala sanang tuknang ing pamanalangin para king tronu na, at ing bendisyun ning Dios king kayarian na manatili sana. Nukarin man sa tumud ing pupul, ding kabundukan mitakpan la sanang tanaman mabungang anti ding king Lebanon; dakal la sa ding taung manukna- ngan karing siudad na anting dikut a malabung king marangle. E ya sa makalinguan ing lagyu na kapilan man, at manatili ing kabantugan na kalupa na ning aldo. Mananu na sanang ding bansa aduan da ing bendisyunan na ning Dios anti ing gewa na king ari. Purian ya ing Ginu, ing Dios ning Israel a bukud pepalto karing makapagmulalang dapat. Purian yang alang angga ing mayupaya nang lagyu; mananu na sanang kumatmu ya ing yatu king ligaya na! Iti ya ing kawakasan ding panalangin nang David a anak nang Jese. Tune yang maganaka ing Dios king taung matulid, karing sablang ating pusung malinis. Oneng halus milako ku kapanaligan; kapaniwalan ku ala nang mitagan, uling ding palalu kaku lang keririan at ding taung e mayap darakal la pibandian. E la bitasang misasakitan; masikan la at masanting a pamikakatawan. E la magkakasakit anti ding aliwa; ala lang kaligaligan kalupa ding aliwa. Ing peka kwintas karing karelang batal ya ing ketasan, at ing karelang imalan ya ing pamanampalasan. Ding pusu ra mitmu lang kasalanan; e mayap ing parati dang isipan. Manyunu la at e mayap ing karelang pisasabian; ing pamagsamantala ya ing karelang parating isipan. Pati na ing Dios karela yang lalapastanganan; balamu ninu na ila potang manutus la. Iti ing sangkan nung inya pati na ing balen ning Dios tutuki ya karela, at maniwala king balang sabian da. Ngara, Ing Dios ala yang kabaluan; ing Kakataskatasan e na rin atuklasan! Pansinan mu: makanyan la ding palpikasala; mabandi na la at mibabandi la pa! Balamu ing malinis a pusu alang kwenta, at ing pamaningat ban e makarapat pamikasala, uling patingapun pasakitan mu ku, O Dios at neng abak aku ing kekang babarugan. Nung makanyan ku pin migsalita, balamu e ku kabilang karing kekang memalen. Migkapilit kung iti pakaintindian, oneng mabayat yang lutasan, angga king mipalub ku king Templo ning Dios. Karin kaku tune meging malino ing maging kararasan da ring e mayap a tau. Wa, idala mu la karing lugal a matalusad ban karin mu la ibagsak! Kabud-abud na miras ing kasiran karela; makapangilabut ing kawakasan da. Anti la mung paninap; matda la karas ning abak; potang migising ka, Ginu, mabating la. Inyang masakit ya ing lub ku, angga na niang singkup yang kakung salu; meging mangmang ku't alang aintindian; mengari kung animal king kekang arapan. Makanyan man, keka e ku linaut, uling makatalan ka king kakung gamat. Patnubayan mu ku kapamilatan ning kekang turu, at kaybat tanggapan mu kung ating dangalan. Ninu mo ing asahan ku banua nung e mu ika? At keti king yatu neng kayabe da ka ala na kung aliwang panintunan pa. Mina ya mang kakung katawan at kaisipan ing Dios mu rin ya ing kakung sikanan; ya mung bukud ing kakung kailangan king kapilan pa man. Ding sablang gumulut keka mangamate la; gisanan mu la ding magtaksil keka. Para kaku alang kalupang kayapan ing maging malapit king Dios, ing maging salilungan ke ing Ginung Dios; ding makapagmulala nang dapat ipamalita ku la ngan. O Dios, obat likuan mu kaming alang kapupusan? Manatili ka waring mua king kekang balen? Ganakan me ing kekang balen a pinili mu king panaun a maluat nang milabas, ing lahi a kekang linigtas king panga-alipan maging sarili mung mana; ganakan me ing Bunduk ning Zion a king misan meging kekang tuknangan. Paindalanan mu la at pasyalan deting lugal a lubus melasak; sinira da la ring kalaban ding sablang bage atyu king Templo! Karin king Templo tagumpe kukulio da ring kalaban; karelang bandera tinas de bilang tanda ning karelang tagumpe. Mengari la karing taung king bunduk manyutung; digsa da lang tanaman karing karelang palakul. Ing sablang dinukit a dutung karelang sinira karing piku at palakul. Silaban de ing kekang santuaryu, lesak de at lepastangan ing banal a lugal nung nu ra ka sasamban. Ngarang misabisabi, E tamu patugut anggang e ta la asambut. Inya silaban da lang sablang banal a lugal king bansa. Ala nang palatandanan a manibat king Dios; ala nang propeta metung man at alang makasabi nung kapilan iti miyangganan. Angga kapilan, O Dios, ing pikayli-kaylian da ka ding kekeng kalaban? Paburen mo waring insultuan da ka king kapilan pa man? Obat e mu ne buring saupan? Obat ing wanan mung gamat keka yang pimpan? Ika, O Dios, ing ari mi ibat na king kapupurmeruan; ing maralas kekami migligtas. King kekang upaya keka yang pinitna ing dagat; keka lang linaso buntuk ding dambuala king danuman manuknangan. Ika ing linaso king buntuk ning Leviatan, at gewa meng pamangan para karing animal a atyu king ilang. Ika ing mibugnus karing sibul at batis; ika namang pepamala karing ilug a mangaragul. Lelangan me ing aldo at ing bengi, king bulan at karing batuin ika ing mibili; ika ing mibili karing angganan na ning yatu; ika ing mitatag king kaleldo at king panaun ning dimla. Ganakan mu, Ginu, kaylian da ka ding kekang kalaban; ala lang Dios a katawan at ikang karelang pikakasaman. E me babie ing balen mung alang kalaban-laban king mabagsik nang kalaban ni e kakalinguan kapilan man ing balen mung karelang insultuan. E me sa kakalinguan itang kasunduan mu kekami! Magbabo ing katampalasan nukarin mang lugal. E mo sa paburen mipakarine ding malulupig; paintulut mung purian da ka ding kalulu at ding taung gipit. Talakad ka, O Dios, idipensa mu ing kekang piamanuan, ganakan mung kaylian-kaylian da ka patingapun ding alang Dios a katawan. Ganakan mu ing kukulisak da ring kalaban, itang alang tuknang a alingongo ding kekang kalaban! Babie keng kapasalamatan, O Dios! Pasalamatan da ka. Sasabian mi ing kekang degulan layun babalita ding makapagmulala mung depatan. King penandit a kakung itakda, ngana ning Ginu, matul kung alang pamangabiran. Galgal ya ing yatu at ding sablang tau, makanyan man e la tugun ding pundasyun na. Karing palalu kakung sabian, Ing kekong pamagmayabang kekayu nang ituknang. At karing taung e mayap, E ye pagmaragulan at tuknang na kayung magsalitang kapalaluan king Kakataskatasan. Ing kayatulan e manibatan king aslagan o king albugan o kaya king mauli o king norti, nune manibatan king Dios ing pamanatul; pawalan na lang sala ding aliwa oneng ding aliwa parusan na la. Atin yang tatalnan a kopa ing Ginu, mitmu ya king alak ning mua na. Itugtug na iti ban ding taung e mayap inuman da; minum la angga king iti agisan da. Oneng e ke ituknang ibalita ing Dios nang Jacob; e ku tuknang magkantang kapurian king Dios. Pamaklian na la sagu ding taung e mayap, oneng ding karing banal itas na la ngan. Pikabaluan ya ing Dios king Juda, king Israel lagyu na marangal ya. King Jerusalem karin ne telakad ing tolda na, at king Zion karin ya ing tuknangan na. Karin ding paslu ding kalaban pikli na la, pati ding paniagka, espada, at baluti. Ika, O Ginu, sari ka linang at degulan! Karagul mu kamalan ngening magbalik ka ibat karing kabundukan nung nu mo simbut ding kekang kalaban. Ding sundalus dang matapang mewala ing pibandian a karelang asamsam, ngeni matudtud lang maniaman king kutkutan; ngeni ala nang kabaldugan ing karelang sikanan at kayalistuan. O Dios nang Jacob, inyang keka lang sebianan, ding kabayu at ding pakasake kareti mete la ngan. Oneng ika, Ginu, pitatakutan da kang e makanyan-kanyan! Ninung mangangas talakad king kekang arapan potang ing mua mu mikakalatang? Pepakilala mu ing atul mu ibat king banua; ala yang imik ing yatu at gagalgal ya kanitang tinalakad ka ban sabian ing kayatulan king ukuman na ban magligtas karing gigipitan da. Ing mua ning tau lalu nang daragdagan ing kapurian keka; ding mitatagan king gera pagselebran da lang kekang piesta. Ding panata yu king Ginung kekong Dios tuparan yu la; pagdala yeng regalu, ikong bansang pakalapit. Buri ning Dios ing pitakutan de ring tau. Ibaba na lang mayabang a prinsipi, at pamatakutan na la ding marangal a ari. Manalangin kung masikan king Dios; kakung pakasikan ba na kung damdaman. King oras ning kaguluan manalangin ku king Ginu; tinas ku la king pamanalangin kabukas ding kakung gamat, oneng ing tula a kakung kailangan e ku tinggap. Neng gaganakan ke ing Dios sasaingsing ku; neng migunamgunam ku mimina ku lub. E na ku patudturan kabukas; king kakung kaguluan e ku makabulad. Genaka ku la ding aldo napun nakadua na, ding banuang mipapauna na. Migunamgunam ku kabukas; migunam ku at ing pusu ku nganang sinabi, Paburen na ku kaya ning Ginu kabang-kaba? Kaku kaya kapilan man e ne tumula? Ing lugud na kayang alang kupas miyangganan na? Iti na kaya ing kapupusan ning pangaku na? Akalinguan na na kaya ning Dios ing pangamalunusan na o inalilan mua ing ganaka na? Ngaku pang sinabi, Iti ya ing kaku makasakit lub: ing Dios balamu ala neng sikanan. Kaku lang ganakan detang depat mung pagmulalan, O Ginu, wa, detang depat mu king panaun a milabasan. Kaku lang gunamgunaman, at biayan king kakung kaisipan ding sablang makapagmulalang kekang depat. Ding sablang paralan mu, O Dios, banal la! Ala nang aliwang dios a kalupa mu degulan! Ika ing Dios a darapat karing bage pagmulalan; pepakit mu ing kekang upaya karing sablang bansa. Uli ning kekang upaya linigtas mong kekang memalen, ding lahi da ri Jacob at Jose. O Dios, inyang ikit na ka ning danuman ginalgal yang e makanyan-kanyan pati na itang laman ning dagat. Bilus ning lulam ing uran; ibat king banua memaksing ing duldul; kildap mu kinislap king makapadurut. Ing kekang duldul memaksing king banua; ing kekang kildap mabilug a yatu inaslagan na; ing yatu kinurug at ginalgal ya. Inyang keka yang delakitan ing maragul a dagat, at linakad babo ning danum, alang menakit karing bakas mung likuan. Tinaid mong kekang memalen antimong metung a kawan king kapamilatan nang Moises ampon i Aaron. Makiramdam ka, O balen ku, king kakung tuturu; itingid mung kekang panamdam karing amanung kakung sabian. Ing asbuk ku magsalita ya king kapamilatan ning talimhaga, at ibulalag ku lang lihim a aral a milihim king milabas a panaun; itang sablang dimdam ta na at balu a tiru ding makatua tamu. E tamu kailangan lilihim karing kekatamung lahi, nune kailangan tamung ilipat at sabian karing tutuking lahi ing sikanan ning Ginu, at ding makapagmulalang bage depat na. Kang Jacob minie yang kautusan; penabilin na karing kekatamung makatua king ituru lang kautusan na karing karelang anak. Kanita abalu da la naman ding tutuking lahi, at pati na ding daratang a lahi. Ila man ituru da la karing maging anak da, kanita king Dios ibili ra ing kapanayan da, at e ra kalinguan ing dapat ning Dios, nune tupad lang parati king kautusan na. Kanita e la mangari karing karelang makatua; king Dios e la maging masias a buntuk at lahing mapaglaban; maging lahi lang matatag at manatiling tapat king Dios. Pakasandata la ngan ding anak nang Efraim, oneng king aldo ning pamakilaban ginulut la ngan. E la tinupad king kasunduan da king Dios, at e la bisang tuntun king keyang kautusan. Kelinguan da lang bage depat na, ding dakal a mala a pepakit na karela. Ginawa yang mala ing Dios king akakit ding makatua ra karin Ehipto, king kapatagan karin Zoan. Pinitna ne ing dagat at karin na la pepadalanan, at ing danum mengaring pader a matas. Neng aldo kapamilatan ning biga ya ing tinaid karela, at neng bengi kapamilatan ning aping masala. Binangal na lang batu king ilang; dininan na lang dakal a inuman antimo waring meyakua king kalalaman. Pepasibul yang batis karing batu, at minagus ing danum antimo ing ilug. Makanyan man king Dios sindu ra ing e tupad king kaburian na; keta king disyerto lebanan de ing Kakataskatasan. Seria deng piniubukan ing Dios king pamaniawad pamangan a karelang kapad. Angga king ing Dios lepastangan de pa. Ngara, Agyu na kata waring pakanan keting ilang; keti king disyerto, nanung malyari nang ayampang? Wa, ya itang mikpuk king batu, at ing danum sinibul lapo-lapo. Oneng agyu na kata kayang dinan tinape at karning apangan tamo? Mimua ya ing Ginu inyang dimdam na la. Milablab anting api ing mua na kang Jacob at king Israel, uling e la bisang manalig; e la bisang maniwala king iligtas na la. Makanyan man ing Ginu minutus ya king biga, at inutus nang ibuklat lang pasbul ning banua. Pepauran yang manna ban apangan da, at dininan nong tinape Inya ing tau king pamangan ding anghel mengan ya, labis-labis ing pamangan a binie na karela. Pepatiup ne ing angin ning aslagan, at ing angin ning mauli king uli ning upaya na. Ing pamangan para karela anting alipugpug nang pepauran, at peparatang yang dakal a ayup a kasing dakal ning balas king pampang ning dagat. Pepagpa na la king pepagkampuan da, at makapadurut karing karelang tolda. Mengan la ding tau at kinabsi la, uling binie na karela ing pamangan a buri da. Oneng bayu ra ikuang apanusigan ing danup ning atian, kabang king asbuk atyu pa ing pamangan, ing mua ning Dios mikalatang, at ding pekamasikan karela gisan na lang pete, at ding magaling nang kayanakan ning Israel. Agyamang makanyan na ing milyari, sinulung da pa mu rin ing karelang pamikasala; karing milagru pilit lang e bisang meniwala. Inya pitlud nang anting pangisnawa ing bie ra, at bildug na karela ing biglang parusa. Inyang atin neng paten karela ding aliwa kanita king Dios linapit la; migbalik la lub at taimtim sinisi la. Aganaka ra king ing Dios ya ing talaingat, king ing Dios a Kakataskatasan ya ing Talapagligtas da. Oneng ing amanung sinabi ra pawang kalaraman; pamagkunwari ing atyu karela. Uling ding pusu ra e la tapat; king kasunduan da king Dios e la mu rin tinupad. Makanyan man, ing Dios a mapaglunus pepatawaran na la at kinabus. Maralas nang pipigilan ing mua na, at ing kasbu na. Aganaka na king tau la mu, mengari lang tiup ning angin a lalabas at kaybat mawala. E mu makatapilan ing lebanan de karin king ilang, at king disyerto sigatan de kapanamdaman! Ing Dios ulit-ulit deng paniubukan, at ing Banal ning Israel karela yang pepalungkutan. Ing maragul nang upaya karelang kelinguan, at itang aldo a linigtas na la karing karelang kalaban; inyang dinapat yang milagru karin Ehipto, king kapatagan ning Zoan. Gewa nang daya ing danum da ring karelang ilug ban ala lang ainum. Peparala yang dakal a lango ban pasakitan da la ring tau Ehipto; pepalto yang tugak a misna karakal ban marangle karela yang siran. Sepakan nang ulad ing tenam da, at pengan da ring durun itang mitagan a mikabunga. Ing uran-lipat naman pepagpa na karing ubas a tenam da; ding karelang tanaman a sikomoro pete na la king dimla. Ding karelang baka mete la ngan king yelung peparatang na; ding karelang tupa't kambing king kildap la mituran. Bignus na karela ing bigsikan na, ing kamua na at kasbu; mengari lang pulutung ding anghel a tinubud nang makamate karela. E na pinigil ing mua nang mikakalabkab, e na la linigtas king kamatayan at karing salut karin no gisan. Ding pangane karin Ehipto pete na la ngan, ding sablang pangane ibat king lahi nang Ham. Kaybat liwal neng anting tupa ing balen na, at tinaid anting kawan king ilang. Tinaid na lang mitmung kaingatan, inya e la mitakutan, kabang ding karelang kalaban king dagat la mitakpan! Dela na la king bansa nang banal; karing bunduk a simbut na. Penabi na lang memalen karin, at pirakerake na at pepabandi karing tribu ning Israel; ing gabun ding memalen karin at ding tuknangan da pepatuknang na la karela. Makanyan man piniubukan de't lebanan ing Dios a Kakataskatasan; e la memintu karing utus na. Peinggulutan de at meging taksil la pa antimo ding makatua ra; e la apagkatiwalan antimo ing baluktut a pana. Pepamua re ing Dios karing santuaryung telakad da para karing karelang idolo, peparatangan de pangalalu karing dios-diosan a karelang simban. Ikit ning Dios iti, at ing mua na mikalatang; ing Israel lubus neng likuan. Ing tuknangan na karin Silo, ing tuknangan na libutad ding memalen na likuan na la. Pepaburen neng mebihag ing Kaban ning Kasunduan, ing tanda ning kayupayan na at kaligayan menabu ya karing kalaban. Pepaburen na lang pete ra ding karelang kalaban uling kemuan ne ing sarili nang bansa. Megisan la ding lalaki rang kayanakan king labanan, inya ala lang katulid a asawa ding karelang kadalagnan. Pati karelang pari mete la ngan king pataram, at ding karelang mebalu e la mekapaniambitan. Mengari ya ing Ginu king taung biglang migising; kalupa ning taung mikapali king ininum nang alak. Pepayatrasan na lang kalaban, makarine ing karelang pangasambut, at iti alang kapupusan. Oneng tinggian ne ing lahi nang Jose; ing lahi nang Efraim e nia naman buri nune ing lahi nang Juda ya ing pinili na, at ing Bunduk ning Zion a tune nang pakamalan. Karin ing Templo na telakad ne; kalupa ning tuknangan na karin banua; gewa neng tutung matatag kalupa ning yatu. Pinili ne i David a talasuyu na, at king pamagpastul tupa karin ne kinua. Ibat king pamagpastul karing tupa gewa neng ari ning Israel at pastul ding memalen na. Iningat na lang David king mitmung katapatan; pemahalan na la king ganap a kabiasnan. O Dios, ding paganu liban deng kekang bansa. Ing banal mung Templo karela yang lepastangan, at kasiran ing karelang likuan king Jerusalem. Ding katawan ding kekang talasuyu karing ayup gewa da lang pamangan; ding bangke ding kekang talasuyu gewa da lang pamangan para karing animal. Ing daya ding kekang memalen pepayagusan dang anting danum king Jerusalem, at ala nang mitagan ban karela mangutkut. Meging pikaylian kami karing kasiping ming bansa; insultuan da kami at pituya-tuya. O Ginu, nu pa anti kaluat ing mua mu kekami? Ing mua mu kekami ala na kayang angga? Ing mua mu manatili kayang milalablab anti ing api? Ibaldug mu ing mua mu karing bansang e bisang kilala keka, at karing taung e manalangin keka! Uling karela yang gisan ing lahi nang Jacob, at karela yang lesak ing kekang bansa. E mu ke paparusan uli ding kasalanan ding kekeng makatua; lunus mu kekami ibie mu ngening ala na keng kapanayan. Saupan mu kami, O Dios a kekeng talapagligtas; sagipan mu kami at patawaran pamikasala mi alang-alang king lagyu mung marangal. Baket ding aliwang bansa karelang kukutang, Nukarin ya ing kekong Dios? Paintulut mung karing bansa akit mi ing pamanablas mu, uling pepatulu ra ing daya ding kekang talasuyu. Paintulut mung ing saingsing ding bihag miras king arapan mu, at king kapamilatan ning maragul mung kayupayan iligtas mu la detang miyatulan kamatayan. Ginu, pitung besis mu lang papamayaran ding kasiping ming bansa, uli ning pamaglapastangan da keka. Kanita ikami namang kekang memalen at tupang kekang papastulan ikang pasalamatan king kapilan pa man, at purian alang kapupusan. Pakiramdaman mu kami, O Pastul ning Israel, pakiramdaman mu kami, ikang pamuntuk ning kekang kawan. Ika a makalukluk king tronu babo da ring kerubin. Ipakilala mu ing kekang sarili karing tribu nang Efraim, Benjamin, at Manase. Ipakit mu kekami ing kekang sikanan; me keni at iligtas mu ke ngan. Ibalik mu kami, O Dios! Malunus ka kekami at miligtas kami! O Ginung Dios a Mayupaya, angga kapilan mu la kamuan ding panalangin da ring tau keka? Ing kalungkutan yang kekami mu pepakan; ing luang dakal yang meging kekeng inuman. Pepaburen meng pipaten da ring bansang kekeng kasiping ing kekeng gabun; ding kalaban mi kaylian da kami at pagsisti. O Dios a Mayupayang tutu, ibalik mu kami; pakit mu ing lunus mu at miligtas kami. Liwal me Ehipto ing metung a tanaman ubas; tinabi mu la ding dayuan king sarili dang lugal, at keka yang tenam ing tanaman ubas. Sidia me at lininis ing kekang pitamnanan; tinubu yang agad at kelatanan ing mabilug a bansa. King lilung ding bunduk mitakpan la; pati ding tanaman a sedro mitakpan la karing sanga na. Miras la ding sanga na king dagat, at minangga la pa king ilug a Maragul. Baket ngeni keka yang lesak ing bakud na? Inya balang daralan agtalan de bunga; ding babing dikut luluban de at pandamusakan, at kakanan ding aliwang animal ning kagubatan. O Dios a Mayupayang tutu, balikdan mu ke sanang pasibayu; ibat banua mung matas lawan mu kami; me keni at iligtas meng tenam mung ubas; iligtas me ing tanaman a kekang tenam; iting ubas a tanaman a kekang pepalabung at pepasikan. Silaban de ring kekeng kalaban at layun kinutud. Mate la sana potang lawen mu la king mua mu karela! Oneng ingatan mu la't iligtas ding taung kekang pinili, ing balen a dininan mung sikanan. Kanita kapilan man e na ke magtaksil keka; dinan mu kaming bayung bie at purian da kang miyabe-abe. O Ginu, Dios a Mayupaya, ibalik mu kami; lunusan mu kami at miligtas kami. Magkanta kayung masaya para king Dios a kekatamung sikanan! King Dios nang Jacob, magkanta kayung kapurian! Ing pamagkanta pagumpisan yu na, at tigtigan yu na lang pandereta, a kayabe ning malambing dang sunis ding alpa at lira. Tiupan yu lang trumpeta neng piesta, potang bayu ya ing bulan at neng mabilug ya. Uling iti kautusan ning Israel, kautusan yang ibat king Dios nang Jacob. Binie neng anting tuntunan karing anak nang Israel inyang segupa ne ing Ehipto. Ing metung a siwalang e ku sadiang daramdaman ngana kaku, Aku ing milako king pupusanan mung mabayat; kildas ku la ding laryu a kekang pupusanan. King oras ning kagutgutan kaku minaus ka, at linigtas da ka. Makasalikut ku king duldul kanitang pekibatan da ka, at paniubukan da ka inyang 'tyu ka karing batis ning Meriba. Makiramdam ka, balen ku, kening kakung babala, O Israel, sana kaku makiramdam ka. E ka mikaka aliwang dios subali kaku; e me sasamban ing dios-diosan da ring taung dayuan. Aku ing Ginung kekang Dios a midala keti keka ibat Ehipto. Ibuklat me ing kekang asbuk at kaku yang subuanan. Oneng ing balen ku e ya mekiramdam kaku, ing Israel e ya bisang mamintu. Inya king kesiasan dang pusu pepaburen ku na la, bahala na lang gawa ketang buri da. Sana ing balen ku makiramdam ya kaku; sana ing Israel mamintu ya kaku! E lumuat daigan ku la ding karelang kalaban, at sambutan ding masama karela. Galgal la at duku ding sablang kaku masama, at magdusa lang alang angga. Oneng ing Israel pakanan ke king masanting diling trigu, at pakabsian king pulut-panilan. Ing Dios ya ing manimuna king kapulungan karin banua, king kapulungan da ring dios nganang minieng kayatulan: Ing pamanatul yung alang katuliran kekayu nang ituknang, at tuknangan yu na lang papanigan ding taung alang kayapan! Ibie yu ing katuliran da ring kalulu at ding ulila; ibie yu ing mangaintulid karing mangailangan at karing alang akarapat. Sagipan yu la king upaya da ring taung e mayap! Kamangmangan yo! Ala kayung balu! King karalumduman karin kayu manuknangan, at ing hustisia keti king yatu mewala na. Ngaku kekayu, Ikayu dios kayu; anak na kayu ngan ning Kakataskatasan a Ginu, makanyan man mate kayu antimong tau; antimo ing anak ning ari, miwakasan munaman ing bie yu. Talakad ka, O Dios, at yatu keka yang atulan, uling ding sablang bansa keka la naman. O Dios, e ka sa manahimik; e ka sa magtudtudturan at kabud na alang bulad! Oren ding kekang kalaban mag-rebeldi la; lalaban la ding sablang mua keka. Atin lang lihim a babalakan laban karing kekang memalen; atin lang tatangka laban karing taung kekang ingatan. Ngara, Tara, karelang bansa kekatamu yang lusuban, ban ing Israel lubus neng makalinguan. King pamisasapakat da metung mu ing pikayari da; misasanmetung la laban keka: ing Edom at ing Ismael, ing Moab at ing Agar, ing Gebal, Ammon, at ing Amalek, ing Filistia ampon ding memalen ning Tiro. Ing Asiria munaman mekikampi ya karela, kari Ammon at Moab, ding lahi nang Lot. Daptan mu munaman itang binie mung dusa karing tau Midian, karing tau Sisera, at karing tau Jabin ning Ilug ning Kison. Pete mu la karin king Endor, at ding bangke ra king gabun melaso la. Yapus mu la kari Oreb at Zeeb ding pamuntuk da; yapus mu la ding komandanti ra kari Zeba at Zalmuna a parehung sinabi, Tara, kekatamung kuanan at bandian ing lugal a bandi ning Dios. O Dios, isalbag mu lang anting alikabuk; anti ing sepu a papaid ning angin. Gawan mu lang anti ing masisilab a gubat; anti ing silab a gigisan karing kabundukan. Tagalan mu la kapamilatan ning kekang bagyu, at katmuan mu lang takut king angin mung masikan. O Ginu, pamakarine mu la, at pakilala me karela ing kekang upaya. Paintulut mong masambut at mitakutan king kapilan man, at mate king alang dangalan. Pakilala mu karela king ikang bukud ing Ginu, ing Kakataskatasan a sasakup king mabilug a yatu. Kalagu na ning Templo mu, O Ginung Mayupayang tutu! Sabik ya at mau, O Ginu, ing kekang talasuyu a miras kilub ning bale mu. Magkanta yang matula ing mabilug kung pangatau para king Dios a mabie. Agyang ding denas king Templo mu atin lang sale, at ing sibad atin yang bale; malutub na daragul la lele ning kekang altar. O Ginung Mayupayang tutu, O Ari ku at Dios ku! Kapalad da retang king Templo mu manuknangan; keka magkanta lang kapurian a alang kawakasan. Kapalad da retang manalig king kekang sikanan, detang lubus bisang miras king Zion. Kabang daralan la king malanging gabun ning kapatagan ning Baca, maging lugal yang dakal a sibul, at ing maranun a uran kakatmuan neng batis! Kabang susulung la, lalu lang sisikan; ing Dios da ring dios karela yang tangalan karin king kabundukan ning Zion. O Ginu, O Dios a Mayupayang tutu, pakiramdaman mu sa ing panalangin ku; O Dios nang Jacob, dalangin ku pakiramdaman mu. Bendisyunan me, O Dios, ing ari ming talapaglualu at maging maganaka ka sa anti ning ya ing ari a kekang pinili. Ing metung a aldo kilub ning Templo mu maygit ya kesa king libung aldo nukarin man. Mas buri ku ing maging bante kung pasbul king Templo mu kesa king manuknangan ku karing palasyu da ring e mayap a tau. Ing Ginung Dios ya ing kekatamung kalasag at aring marangal; dininan na katamung ganaka. Ala yang pagkaimut a bage mayap karetang lalakad king daklat na. O Ginung Mayupayang tutu, kapalad da retang magtiwala keka! O Ginu, pepakit kang maganaka king kekang bansa; binalik mu king Israel ing sablang kasaplalan; ing kasalanan ding memalen kekang pepatawaran; kekang kelinguan sabla rang kasalanan. Leko mu ing sabla mung mua; peparimla mu ing kasbu mung mikakapali. O Dios a Talapagligtas mi, kekang lingap ibalik mu kekami; kalinguan mu nang paginakit mu kekami. Manatili ka waring mua kekami kabang-kaba? Ala na waring kapupusan ing kekang mua? Ibalik mu na ing kekeng sikanan ban ikami ngan masaya ra kang purian. Ipakit mu kekami, O Ginu, ing lugud mung e kukupas; saupan mu ke sana at iligtas. Ing sasabian ning Ginung Dios kakung pakiramdaman, uling ipangaku na ing kapayapan kekatamung memalen na, karetang tapat at karetang e na magbalik king karelang kamulangan. Tutu yang makasadiang magligtas ing Dios karetang ating takut, at kanita king kekatamung bansa manatili ing lingap na. Misagana ing alang kupas a lugud at katapatan; mikaul naman ing katuliran at kapayapan. Ing katapatan sumibul manibat king bansa, at ing katuliran matyo ibat banuang matas. Wa, ibie ning Ginu ing sablang kasaplalan, at king asikan tamu dakal ing kekatamung pupul. Manimuna ya at tuki ing katuliran, at isadia neng dalanan na. Pakiramdaman mu ku, O Ginu, at pakibatan mu ku, uling atyu ku king kakaluluan ampon kalipitan. Ining bie ku keka sanang ingatan, uling keka tapat na ku man; iligtas mu ku uling aku ing kekang talasuyu at keka magtiwala ku. Ika ing kakung Dios, inya malunus ka sa kaku; patitingapun ika ing kakung ausan. Paligayan me, Ginu, ining talasuyu mu, uling kakung panalangin keka ipayabut ku. Uling maganaka ka at mapamatawad, O Ginu, karing sablang mamaus keka mitmu kang lugud. Ginu, kakung dalangin keka sanang pakiramdaman, ing kakung panalangin keka sanang tingiran. King oras ning kaligaligan ika ing kakung ausan, uling dirinan mu kung kapakibatan. Alang dios a kalupa mu, O Ginu; alang mekarapat karing bage a depat mu. Ding bansang kekang lelangan keka lumapit la, ban samba at munie kapurian king kekang lagyu. Mayupaya ka at darapat bage makapagmulala; bukud mung ika ing Dios at ala nang aliwa pa. O Ginu, ituru mu ing buri mung parapat kaku, at pamintuan da kang mitmung katapatan; ituru mu kung sumuyu keka king taimtim a pilubluban. Pasalamatan da ka, O Ginung kakung Dios, king mabilug kung pusu, at king kapilan pa man kaku yang parangalan ing kekang lagyu. Tutung maragul ing alang kupas a lugud mu kaku; king malalam a kutkutan linigtas mu ku. Ding taung palalu, O Dios ko, lulusuban da ku; bie ku buri deng paten ding taung alang pusu, ding taung keka e kikilala. Oneng ika, O Ginu, Dios kang mapaglunus; mapibabata ka at parati kang malugud at tapat. Balikdan mu ku sa at lunusan; kening kekang talasuyu ibie mu, uling kalupa nang ima ku sinuyu ke keka. Kaku patutuan mu, O Ginu, ing kekang kayapan; ban detang taung kaku masama mangapakarine la kabud akit dang pematulan mu ku at seupan. Telakad ne ning Dios ing siudad na king banal a Bunduk ning Zion. Maygit neng kaluguran iting siudad king isanu mang balen nang Jacob. O siudad ning Dios, keka sanang pakiramdaman king ing masasabi keka mayap ngan. Potang isulat ku la lagyu ding bansang mapamintu kaku, iyabe ke ing Babilonia at Ehipto; iyabe kia naman ing Filistia, Tiro, at Etiopia karetang king Jerusalem manuknangan. Tungkul king Zion ding tau karelang sabian king ding sablang bansa sasakupan na la, at gawan nong masikan ning Kakataskatasan. Gawa yang listahan da ring bansa ing Ginu, at karing memalen ning Jerusalem iyabe na la ngan. Ding sablang manuknangan karin magkanta la at terak, at karelang sabian, Ing sablang bendisyun at kekatamung tatanggapan king Zion manibatan. O Ginung Dios a kakung talapagligtas, patitingapun aduan ku ing saup mu, at neng bengi ika mu rin ing kakung ausan. Kakung panalangin keka sanang pakiramdaman, ing kakung sasabian keka sanang pakiramdaman. E ku na akarga ing problemang kaku dinatang, at ing kamatayan maibug na na kung akmulan. Mibilang na ku karetang malapit nang taglus king kutkutan; tau kung kegisanan nang sikanan. Anti ra kung likuan libutad ding mete; kawangis da retang pete ra king kutkutan makarate na; kalupa da na ku detang taung kekang kelinguan a e mu na malyaring asaupan. Binili mu ku king malalam a aun, king tuknangan a malalam at madalumdum. Ing mua mu kaku tune mabayat, kawangis ning maragul a alun a kaku tatakap. Pati kakaluguran ku dinayu mo kaku; karela metung kung pikakasaman. Mesaluput ku at e na makatakas. Daralumdum na ing kakung akakit kening kakung kasakitan; O Ginu, patitingapun ika ing kakung ausan at keka ku manalangin. Gawa ka waring milagru para karing mete? Makatalakad la pa kaya ban kapurian ibie keka? Abalita da pa kaya karin king kutkutan ing alang kupas a lugud mo o ing kekang katapatan king tuknangan da ring mete? Akit da la kayang kekang milagru king madalumdum o ing kekang pamagligtas king tuknangan da ring taung mekalinguan? Oneng aku, Ginu, keka maus ku at pasakup; balang abak panalangin ku keka iyarap. Ginu, obat tatanggian mu ku? Obat kaku sasalikut me ing lupa mu? Makalunus ku uling manibat na inyang anak ku, misasakitan na ku at digsu na mete; e ku na akarga ing kaku babie mung dusa. Ing mua mu lulugmuk na ku; tutung makatakut ing babie mung kasakitan kaku; mengari lang albug a kaku makapadurut patitingapun; lubus da kung kukubkuban. Leko mo kaku pati na ing matalik kung kakaluguran; ing bukud mung kayabe kung makatagan ya ing karalumduman. Parati kung ikanta, O Ginu, ing lugud mung e kukupas; ibalita ku ing katapatan mu king kapilan pa man. Uling alang kayangganan ing lugud mu; ing katapatan mu matatag yang anti ing banua. Nganang sinabi, Ating kasunduan a gewa ku king kakung pinili; pengaku ku kang David a talasuyu ku king ing lahi na kaku yang papanatilian ari kapilan man, at ing kayarian na e ya miwakasan. Ding banua sasabian da la, O Ginu, ding makapagmulalang dapat mu; ing katipunan ding kekang banal sasabian da ing kekang katapatan. O Ginu, ninung atyu banua a malyaring keka pakilupa; alang dios a kalupa mu. Metung kang Dios a gagalang da, at pitatakutan king kapulungan ding banal. O Ginung Dios a Mayupaya, king kayupayan ala kang kalupa; O Ginu king sablang bage tapat ka. Ika ing sasakup king dagat a mabagsik; ding alun nang manyintang keka lang patahimikan. Itang dambualang i Rahab piglati me at pete; king mayupaya mung sikanan simbut mu la ding kekang kalaban. Keka ya ing banua at keka ya naman ing yatu; king yatu ika ing linalang at king sablang makalulan. Ika ing linalang king mauli at king norti; ing Tabor at ing Hermon masaya lang magkanta keka. Tutu kang mayupaya at tutu kang masikan, at ing gamat mung wanan makayatiat ya. Ing hustisia at katuliran ila ding asias ning kekang kayarian; ing lugud at katapatan mayayakit king sabla mung daraptan. Mapalad la, O Ginu, ding taung biasang samba at magkantang kapurian keka, ding mabibie king aslag ning kekang ganaka! Uli mu, magsaya la patitingapun layun da kang pupurian uli ning kekang kayapan. Maragul la ding tagumpe a kekami kekang babie; magtagumpe kami uling kaluguran mu kami. Ika, Ginu, ing memili king kekeng talapamingua, ika ing minie king ari mi, O Banal ning Israel. Kanitang minuna, king kapamilatan ning vision, migsalita ka karetang tapat keka. Ngamu karela, King metung a bayani pinutung ku ne ing korona; likluk ke king tronu na itang pinili ku karing maldang tau. Gewa keng ari i David a kakung talasuyu, at tigtugan king banal a laru. Kaku yang alalayan at king kakung kayupayan dinan keng sikanan. Minsan man e la magtagumpe kang David ding keyang kalaban; e re sambutan ding taung alang kayapan. Aku ing gumisan karing kalaban na, at gisanan paten ding masama kang David. Kang David manatili ing lugud ku't katapatan; magtagumpe ya kapilan man. Ing kayarian na miras ya angga king dagat, at pati na king Ilug Eufrates. Kaku sabian na, Ika ing Tata ku at Dios ku; ika ing Talaingat at Talapagligtas ku. Aku naman ibilang keng anak a pangane ku, ya ing mayupayang diling ari ning yatu. Parati keng tuparan ing pangakung binie ku, at ing kasunduan mi manatili ya. Papanatilian keng ari kapilan man ing lahi na; parati yang metung karing lahi na ing maging ari. Nung ding lahi na e la tupad karing kakung kautusan, at lapastanganan da lang kakung tuntunan, nung labagan da ing kakung turu, at e da la tuparan ding kakung kautusan, kanita kaku lang parusan king dapat dang makasalanan. Kaku lang papagdusan king dapat dang kamalian. Oneng ing lugud ku kang David e miwakasan; ing pangakung binie ku kakung tuparan. E ke labagan itang kakung kasunduan; metung mang pangaku ku kang David e ku bawian. Misan mu at para king kapilan man; sinumpa ku king banal kung lagyu; kang David kapilan man e ku maglaram! Ing lahi na, anting ari, manatili ya anggang saslag yang aldo; manatili ya king kapilan man anti ing bulan, itang tapat a testigu king banuang maleparan. Oneng ngeni keka yang tinggian at gilutan, at kamuan meng e makanyan- kanyan ing aring kekang pinili. Keka yang lebagan ing kasunduan mu king kekang alipan, at ing korona na king gabun me inugse. Digsa mo ngan ding pader ning siudad na, at ding keyang kuta ligpak mu la. Ding sablang daralan panakawanan dang keyang pibandian; pituya-tuya de ring bansang keyang kasiping. Ding kalaban na ilang kekang pepaniambutan; pepatula mo ngan ding sabla nang kalaban. Meging ala yang silbi ing espada na, at pepaburen meng mesambut king labanan. Leko me king gamat na ing setro, at king alikabuk me belugse ing tronu na. King kekang depat malagua yang metua, at mengapakarine ya. O Ginu, ala nang angga ing pamagpampan mu kekami? Angga kapilan ing mua mung milalablab anting api? E mu sa kakalinguan king makuyad mu ing bie ku; ganakan mu sa king lelangan mu kaming ating kamatayan. Ninung mabie a e takman king kamatayan? Ninu ing makapangilag king malalam a kutkutan? O Ginu, nukarin ing lugud mung wagas king panaun a milabas? Antayu ing pengaku mung katapatan kang David? Ganakan mu, O Ginu, nung makananu reng insultuan ding tau ining talasuyu mu, at ing insultu a pibata ku karing paganu. O Ginu, ing kekang pinili insultuan de ring kalaban! Lilibakan de nukarin ya man munta. Purian ya ing Ginu king kapilan pa man! Ginu, ika ing kekeng meging tuknangan karing dakal a panaun a milabasan. Bayu mo pa pepalto ding kabundukan o ing yatung kekang lelangan, ika na ing Dios a alang kayangganan, at Dios ka kapilan man. Babalik me ing tau king alikabuk a keyang ibatan; kekang sasabian, O anak ding tau, king alikabuk mibalik kayu. Anti lang patingapun ding libung banua keka; mengari la king napun a linabas na o anting oras a makuyad neng bengi. Tatange mu la ding tau anting agus ning albug; kasing kaba na kami mu ning paninap; mengari kaming dikut a neng abak sisibut. Kabang abak pa sagiwa la at mamulaklak; karas ning bengi lanat la. King pelian ning mua mu magigisan kami; king kekang kasbu gagalgal ke ngan. Atyu la king kekang arapan ding kekeng kasalanan; ding makasalikut ming kasalanan balu mu la ngan. Kukuyad ing bie mi uli ning kekang mua; lalbug yang kalupa ning bage bilung ning tau. Ing bie mi angga mung pitung pulung banua; miraras kaming walung pulung banua nung masikan ke pa; makanyan man, kaguluan at problema ing darala ra; mabilis yang lilipas ing bie at kaybat mawala ne. Ninu ing makibalu king puersa ning kekang mua? Ninu ing makaintindi king kasbung makatakut a kekang darala? Inya ituru mu kekami king ing bie makuyad ya, ban pusu mi king beluan mipabiasnan la. Ginu, ing kekang mua kekami angga kapilan? Keka la sanang lunusan dening kekang alipan. Kagising mi neng abak katmuan mu ke sa king lugud mung alang kupas, ban magkanta kami at tumula kabang mabie kami. Alilan mung tula itang lungkut a kekami kekang peparala kanitang panaun ning kekeng kasakitan. Ipakit mu karing talasuyu mu ing makapagmulalang dapat mu; paintulut mung ding lahi mi karelang akit ing mayupaya mung dapat. O Ginung Dios, ing keka sanang bendisyun ibie mu kekami; king sablang dapat mi tagumpe keka sanang ibie. Ing ninumang lalapit king Kakataskatasan a Dios at manatili king lalam ning keyang kayupayan, malyari nang sabian, Ika ing kakung santungan at kambilan; ika ing kakung Dios a kakung panaligan. Iligtas na ka king panganib, at karing makamate sakit. Karing pakpak na lukuban na ka; ingat na keka ibie na; ing katapatan na ya ing mingat keka. Ala kang dapat pitakutan a panganib neng kabengian o neng aldo karetang bigla na lulusub ni sakit katakap ning silim o nanumang e mayap a makamate neng aldo. Malyaring ding libu king siping mu mate la, at ding apulung libu a makapadurut keka, oneng e ka numanu balang. Lumawe ka at kekang akit ing kaparusan a dugpa karing makasalanan. Uling gewa meng salilungan ing Ginu, ing Kakataskatasan a keka maningat. Alang dugpa kekang e mayap ni sakit a miras king kekang tuknangan. Karing anghel ning Dios penabilin na ka, ban mingat keka nukarin ka man munta. Ingatan da ka karing karelang gamat, ban ding bitis mu karing batu e la mitalusad. Keka lang damusakan ding leon at ding ubingan, ding leon a mitmung bigsikan at ubingan a kamandagan. Ngana ning Dios, Iligtas ku la detang malugud kaku, at idipensa detang tatanggap kaku bilang karelang Ginu. Potang maus la kaku kaku lang pakibatan; kaku lang saupan king karelang kagutgutan; kaku lang iligtas at parangalan. Ing makabang bie karela ku ibie, at ing kaligtasan. Mayap ing pasalamat king Ginu, at ing magkantang kapurian king lagyu ning Dios a Kakataskatasan. Mayap ing isalita ing lugud nang e kukupas balang abak, at ing keyang katapatan karas ning kabengian, at bagayan karing instrumentong de kuerdas, at sunis ning alpa. Ding dapat mu, O Ginu, paligayan da ku; uli ding dapat ding gamat mu king tula mipapakanta ku. Ding dapat mu, O Ginu, tutu lang marangal! Ding kekang pamisip bina lang malalam! Iti makalingad karing taung alang beluan, at e na aintindian ning taung mangmang. Agyang pang lumabung lang anting dikut ding taung e mayap, at dakal man ing karelang pibandian, makanyan man miras karela ing mitakdang kasiran, uling ika, O Ginu, ing Kakataskatasan king kapilan pa man. Wa, Ginu, ding sablang kekang kalaban magisan la ngan, at masambut ding darapat kasalanan. Oneng gewa mu kung kasing sikan ning toro, at dininan tulang e makanyan- kanyan. Ikit ku lang mesambut ding kakung kalaban, at karelang kulisak kakung dimdam. Ding taung banal lumabung lang kalupa ning palma; lumabung lang kawangis ding tanaman a sedro ning Lebanon. Mangari la karing tanaman a mitanam king tuknangan ning Ginu, king Templo ning Dios dagul la at lumabung. Agyang matua na la mamunga la pa; manatili lang mabie at sagiwa. Pakilala na niti king ing Ginu makatuliran ya; ya ing kakung talaingat a alang kakulangan. Ing Ginu ari ya; makagani ya king kamalan at sikanan. Ing yatu matatag ya pundasyun; kapilan man e ya maugun. Ing tronu mu, O Ginu, matatag ya manibat na kanitang minuna, at ika atyu na ka bayu pa megumpisa ing sabla. O Ginu, ing kalalaman ning danuman tinas nang siwala na; tinas ne ing siwala na at melingongo. Maygit pa king alingongo ning maragul a danuman, at mayupaya king alun ning dagat ing pamag-ari ning Ginung makapayan. O Ginu, ding kekang kautusan ala lang kayangganan; ing kekang tuknangan sidsad ya king kabanalan kapilan man. O Ginu, Dios kang biasang mamarusa; ipakit mu na ing kekang mua! O Ukum ning yatu, talakad na ka at ibie karing palalu ing mangaintulid karela. Angga la kapilan matula, O Ginu, ding e mayap a tau? Angga la kapilan magmayabang ding darapat kasalanan, angga ro kapilan pagmayabang ding e ustu rang gagawan? O Ginu, ding kekang memalen karela lang pasakitan, at ding kekang pinili karela lang gigipitan. Ding mebalu ampon dayuan paten da la, pati na ding anak a mengulilang tata. Karelang sasabian, Ing Ginu e na naman akakit ing kekatamung daraptan, ing Dios ning Israel iti e na apapansinan. O balen ku, ba't mapurul ka isip? Mangmang, kapilan ka pa mabiasa? Ing Dios ya ing makigawa king balugbug at mata; bala yu galang e ya makaramdam at manaket? Sasabianan na la ding bansa; e no wari parusan? Ya ing talaturu ding sablang tau; ya wari ing alang balu? Balu na la isipan ning Ginu ding tau; balu na king alang kapupuntan ing karelang pamangatuliran. Mapalad ya ing taung kekang tuturuanan, O Ginu, ya ing kekang yayanad king kekang kautusan. Ibie mu keting tau ing kapaynawan king panaun ning kagutgutan kabang kukulkulan de ing aun para karing darapat kasalanan. E na la gulutan ning Ginu ding memalen na ni lakuan ding taung pakamalan na. Ing e pamangabiran magbalik karing piukuman, at ding taung makatuliran karela yang igalang. Ninu ing tinalakad para kaku laban karing e mayap a tau? Laban karing darapat kasalanan ninung sinaup kaku? Nung ing Ginu e na ku mu seupan, malambat na sanang panaun ing miras ku king tahimik a kutkutan. Inyang sinabi ku, Mananabu ku, ing lugud mung alang kupas, O Ginu, agad na kung sepu. Neng magugulu ya ing isip ku, tutula ku uli ning saup a babie mu. Malyari mu la waring pakiabayan ding ukum a e makatuliran, at mamaluktut king katutuan? Miyabe-abe lang lalaban karing taung makatuliran, at detang alang kasalanan atulan da lang kamatayan. Oneng ing Ginu ya ing mimingat kaku; ing Dios ya ing talaingat ku. Parusan na la king depat dang pamikasala, at paten na la uli ning kasalanan da. Wa, ing Ginung kekatamung Dios, paten na la. Me ko keni, magkanta tamu king Ginu, purian ta ya ing Dios a magligtas kekatamu. Lumapit tamu king Ginu a ating kapasalamatan; masaya tamung magkantang kapurian. Uling ing Ginu, Dios yang mitmung kayupayan; maygit yang mayupaya kesa karing sablang dios-diosan. Atyu ya king gamat na ing yatu manibat king kalalaman angga na karing matas a bunduk. Bandi ne ing dagat, uling ya ing linalang kaniti; bandi nia naman ing gabun, uling gewa nia naman iti. Me ko keni, duku tamu at samban ya; tara, siklaud tamu king arapan ning Ginu. Ya ing linalang kekatamu! Ya ing kekatamung Dios; itamu ding memalen a pagmalasakitan na, anti tamung tupang ingatan na. Pakiramdam yu ngeni ing sasabian na. E kayu sa masias a pusu; e yu sa pakiapusan ing gewa ra ding kekong makatua inyang atyu la king Meriba king disyerto karin Masa. Karin inamunan da ku't piniubukan agyamang karela nang ikit ing depat kung mayap para karela ngan. Ing lahing ita pikasaman ke kilub ding apat apulung banua; inya kakung sinabi, Ding taung deti tune lang alang katapatan; e da la buring pamintuan ding kakung kautusan. Uli ning mimua ku karela sinumpa ku king e la miras king gabun nung nu ko mo sana papagpaynawan. Magkanta kayung bayung kanta king Ginu! Magkanta ka king Ginu, O meto yatu! Magkanta kayu king Ginu at purian ye; ibalita yu aldo-aldo ing pamagligtas na kekatamu! Ing kayupayan na karing bansa ibalita yu, at ding makapagmulalang dapat na karing sablang tau. Uling ing Ginu maula ya, at dapat yang purian, kailangan yang galangan maygit karing aliwang dios-diosan. Ding dios da ring paganu idolo la mu; oneng ing linalang king banua ya ing Ginu. Makapadurut king Ginu ing ligaya at kamalan; kayupayan at leguan ing atyu king keyang Templo. Purian ya ing Ginu, ikong sablang tau keti king yatu, purian ing ligaya at kayupayan na! Purian ya ing maligaya nang lagyu; king Templo na malaus kayu at ain ibie yu. King banal a gayak samban ya ing Ginu; galgal ka arapan na, O meto yatu! Karing sablang bansa sabian yu: Ing Ginu ari ya. Ya ing minie tetagan king yatu, inya e ya numanu; king mitmung katuliran ukuman na lang sablang tau. Paburen yang tumula ing banua; paburen ing yatu magsaya ya, at pati na ing dagat at ing sablang keyang sakup; paburen yung ding marangle at ding sablang tanam da tumula la! Kanita ding sablang tanaman ning kagubatan magkanta la uli ning tula ra, potang datang ya ing Ginu ban mag-ari king yatu. Pamahalan no ding sablang tau king alang pamangabiran, at king mitmung katuliran. Ing Ginu mag-ari ya! O yatu, magsaya ka! Ikong sablang pulu, tumula kayu sa! Ing biga at dalumdum makapatulug king Ginu; manalumpakan king kabanalan at alang pamangabiran ing pamag-ari na. Atyu mumuna na ing api; sisilaban na lang makapadurut nang kalaban. Ing kildap na pasalan neng yatu; ing yatu gagalgal ya panakit na. Malalaso lang anting kandila ding bunduk king arap ning Ginu ning mabilug a yatu. Ing kekang katuliran sasabian na ning banua, sablang bansa akakit da ing ligaya na. Mibili la king kamarinayan ding sablang sasamba karing idolo; detang magparangalan karing idolo dang alang kabaldugan. Ding sablang dios da duku la king arapan na. Ing Zion makiramdam ya at matula ya, at ding siudad ning Juda magsaya la, uli ding kayatulan mu, O Ginu. Ginung Mayupayang tutu, ari na ka ning mabilug a yatu; maygit ka karing sablang dios a e tutu. Kaluguran na la ning Ginu detang masama king e mayap; ing bie ding memalen na ingatan na; liligtas na la karing gamat da ring taung e mayap. Saslag ing sala para karing banal, at ing tula karing mayap a pilubluban. Tumula kayu king Ginu, ikong sablang banal, at ing banal nang lagyu kekayu yang pasalamatan! Pagkanta yeng bayung kanta ing Ginu, uli ning makapagmulala nang depatan! King sarili nang kayupayan at banal nang gamat ing tagumpe ikua na. Pisiag ning Ginu ing tagumpe na; ing pamagligtas na karing bansa pepakilala na. Ing pengaku na king balen ning Israel e na kelinguan; karela mitmu yang lugud at katapatan. Ing tagumpe ning Dios ikit ding sablang tau ning yatu. Gawa kang masayang inge king Ginu, O mabilug a yatu, purian yang kayabe ding kanta, at kulisak ning tula. Magkanta kayung kapurian king Ginu! Manigtigan kayung lira! Tiupan yo ding trumpeta at tambuli, at kulisak kayung mitmung tula king Ginung ari tamu. Magkainge ka, O dagat, pati na ing sablang atyu keka! Magkanta ka, O yatu, at sablang manuknangan keka. Ikong sablang ilug makpak kayu ngan; ikong sablang kabundukan miyabe-abe kayung matulang magkanta king arap ning Ginu, uling daratang ya ban yatu ya'ng pamahalan na, at ukuman ding tau ketang katuliran at alang pamangabiran. Ing Ginu mag-ari ya, at ding tau gagalgal la! Makalukluk ya king tronu na babo da ring kerubin; kabang makalukluk ya, ing yatu gagalgal ya. Ing Ginu mayupaya ya karin king Zion; ya ing pamuntuk ding sablang bansa. Ing lagyu nang maula at makamal ding sabla karela yang purian. Banal ya! Mayupayang Ari, ing matulid yang kekang kaluguran; king Israel tinatag mu ing katuliran; at binie mung katuliran at alang pamangabiran. Purian ya ing Ginung kekatamung Dios; samba kayu arap nang tronu! Banal ya ing Ginu! I Moises at i Aaron pari na la, i Samuel naman menalangin ya; deti ngan king Ginu minaus la, at pekibatan na la. Migsalita ya karela busal ning biga, at tiparan da lang tuntunan at kautusan a binie ning Ginu karela. O Ginung kekaming Dios, pekibatan mu lang kekang memalen; pepakit mu karela king Dios kang mapamatawad agyamang perusan mu la uling mikasala la. Ing Ginung kekatamung Dios kailangan yang purian; king banal nang bunduk kekatamu yang samban, uling banal ya ing Ginung kekatamung Dios. Gawa kang masayang inge king Ginu, O meto yatu! King mitmung tula suyuan ya't samban; lumapit ko king Ginu a ating masayang kanta. Kilalanan yu king ing Ginu ya ing Dios. Ya ing linalang kekatamu at bandi na katamu; itamu ding memalen na at tupang papastulan na. Ding pasbul ning Templo na luban yu na la kayabe ing kapasalamatan, at ding patyu na a ating kapurian. Pasalamatan ye at purian. Uling ing Ginu mayap ya; alang angga ing lugud na, at tapat ya kapilan man. Ing kanta ku tungkul ya king katapatan at katuliran; Ginu, iti keka ke iyampang. King dalan ning kabanalan karin ku dumalan. O Ginu, kapilan mu ku kaya datangan? Mibiebie kung alang kapintasan king mismung kakung tuknangan. E ku paintulut magbabo ing nanumang e mayap. Pikasaman ku ing dapat ding taung e mayap, at e ku la pakiabayan. E ku gawang nanumang pamaglinlang; e ku paintulut lungub ing e mayap king kakung kaisipan. Ing ninumang king lihim sisira king kalupa nang tau kaku yang tanggian; e ke kampian ing taung palalu at mayabang. Ding taung tapat king Dios ilang kakung pakiabayan; king kakung palasyu paintulutan ku lang manuknangan; detang talagang apagkatiwalan ila mung mipaintulutan aku ing karelang suyuan. E ya malyaring manuknangan king kakung palasyu ing taung malaram; e lumuat king kakung arapan ing taung mapagkunwari. Aldo-aldo kaku lang paten ding sablang taung e mayap ning kekatang bansa; king siudad ning Ginu kaku la ngan itabi ding taung darapat e mayap. Pakiramdaman mu sana, O Ginu, ing panalangin ku; miras sa king arap mu ing saup a aduan ku! E mu ku sa lalakuan neng atyu ku king kaguluan. Saingsing ku keka sanang pakiramdaman, at potang keka mamaus ku agad mu ku sanang pakibatan. Ing bie ku mawawala anti ing asuk; ing katawan ku mitatau yang anti ing api. Malalanat yang anting dikut ing kakung pusu; king pamangan ala kung ganang mangan. Masikan kung sasaingsing; meging butul-balat na ku mu. Mengari kung ayup a malyap king disyerto; magdili-dili kung anti ing kulayu karing lasak-lasak a gusali. Dit'man e ku mipatudtud; mengari kung ayup king bubungan magdili-dili. Aldo-aldo da kung e patugutan insultuan ding kakung kalaban; detang manyunu kaku gagamitan dang paniumpa ing kakung lagyu. Ing bie ku kalupa ne ning anino neng bengi, at anti ing dikut a melanat. Oneng ika, Ginu, ari ka kapilan man; ing balang lahi e na ka kalinguan. Talakad ka at lunusan me ing Zion; oras na ban keka yang lunusan; ing takdang panaun miras na ban keka yang sakluluan. Uling ding talasuyu mu kaluguran de agyang 'ti ne makapase, at kalulunusan de agyang melasak ne. Pitakutan de ring bansa ing lagyu ning Ginu, at ding sablang ari king yatu, pitakutan da ing upaya na. Potang italakad neng pasibayu ning Ginu ing Zion, ipakit na ing degulan na. Saingsing ding misasakitan keyang pakiramdaman, at karelang panalangin keyang pansinan. Isulat yu para karing daratang a lahi ing depat ning Ginu, ban pati ding e pa mibait munie lang kapurian king Ginu. Karin ketang santuaryu na banua, ing Ginu tinando ya; ibat banua ing yatu linawe ne. Ing saingsing ding makasukul dimdam na, at ding miyatulan mate gewa na lang malaya. Inya ding tau king Zion lagyu na karela yang ipasiag, at ding tau Jerusalem karela yang pasalamatan potang ding miyayaliwang bansa at kayarian mitipun la, ban king Ginu la samba. Leko na ing kakung sikanan busal ning kakung pangakayanakan; ing bie ku keya yang kinuyad. O Dios ko, bie ku e mu pa sana kakuanan kabang e ku pa miras king ketuan. O Ginu, ika mabie ka kapilan man. King panaun a malambat nang milabas, ing yatu keka yang telakad, at ing banua lelangan de ring kekang gamat. Deti ngan lumipas la, ika mu ing mitagan; malaso la ngan anti ing imalan; anti ing imalan a mirinatan keka lang alilan. Oneng ika e ka manaliwa kapilan man, at ing bie mu alang kapupusan. Ding anak mi mibiebie lang mitmung kapanatagan, at ding lahi da manatili lang alang pigaganakan king lalam mung kayampunan. Purian me ing Ginu, O kaladua ku; mabilug kung pangatau, purian meng banal nang lagyu! O kaladua ku, ing Ginu keka yang purian; sablang keka na pepanabang e mu sana kakalinguan. Ing sabla kung kasalanan keyang patawaran, at pakayapan nang sabla kung kapanamdaman. King kamatayan kakabus na ku; ing lugud na't lunus babie na kaku. Kaku panabang nang bage mayap ban manatili ing kakung pangakayanakan at masikan kalupa ning agila. Ing Ginu darapat yang kayatulan a matulid; papanigan na la ding malulupig. Pepakilala na kang Moises ing kapagnasan na, at king balen nang Israel ding dapat nang pagmumulalan. Malunusan ya at maganaka ing Ginu, e ya agad mimimua, at tapat ing lugud na. E ya tatanam mua kenu man o mua mo sanang alang kapupusan. E na katamu papatulan king depat tamung kasalanan o ablasan ing dapat a e ustu at kamalian. Nung makananu ya katas ing banua king yatu makanyan ya ing lugud na karetang ating takut king Ginu. Nung makananu yang marayu ing aslagan king albugan, makanyan la karayu king Ginu ding kasalanan tamu. Nung makananu na lang lulunusan ning tata ding anak na, makanyan na la naman lulunusan ning Ginu ding ating takut king kadiosan na. Balu na nung nukarin tamu ibat; balu na alikabuk yang kekatamung ibatan. Ing bie tamu dikut ing kalupa na; mabibie tamu at tutubu anti ing sampaga king marangle; king tiup ning angin malagas ya, at lumbug nia king lugal na. Oneng ing lugud ning Ginu karing malugud at ating takut manatili angga king alang angga; ing lugud na mamabut karing anak da ring anak da. Iti mapalyari karetang tutupad king kasunduan na, at e mangalinguan karing kautusan na. King banua ne binili ning Ginu ing tronu na, at mag-ari ya karing sablang melalang. Ikong masikan at mayupayang anghel, purian ye ing Ginu, ikong mayupaya at masikanan a mamintu king keyang amanu. Purian ye ing Ginu, ikong sablang talasuyu na banua, ikong talasuyu nang tutupad king kaburian na! Purian ye ing Ginu, ikong sablang lelangan na, king sablang lugal nung nu ya mamuntukan! O kaladua ku, ing Ginu keka yang purian! Purian me ing Ginu, O kaladua ku! O Ginung kakung Dios, ing degulan mu e mu nanu! Makaimalan ka king dangalan at kamalan. Makabalabal ka king sala! Laladlad me ing banua anting tolda, at babo ning danuman telakad me ing kekang bale. Ding kekang peka karwahe ila ding biga, at babo ding pakpak ning angin ka makasake. Ing angin ya ing kekang tubud- tuburan nukarin man, at ing kislap ning kildap ya ing kekang utus-utusan. Matatag meng binili ing yatu king katatalakaran na, at e ya maugun kapilan man. King dagat karin me belabalan, at ding bunduk limbug la king danuman. Minagus ing danum inyang kekang sebianan; king masikan mung bosis minagus ngan. Minagus pababa karing bunduk, at miras karing kapatagan, king lugal a sidia mu. Tildu mu ing angganan a e na dapat lagpusan, ban ing yatu e ra ne takpan pasibayu. Payagusan mu lang sibul karing libis ban magus pilatan ding talimunduk. Karing malyap a animal babie lang inuman; karin milulunasan ing kau ding asnong malyap. Karing tanaman lele da, ding ayup maniale la at magpasiuk la pa. Ibat king matas mung tuknangan tutugtugan mu la ding kabundukan angga king kumatmu ing gabun king babie mung kalam. Sagiwang dikut para karing animal kekang patubuan, at tanaman a gamitan ning tau ban pikuanan king kabiayan, at alak a makaibie tula king pusu na; laru ban lupa na saya ya, at tinape a munie sikanan. Ding tanaman ning Ginu e la magkulangan uran, ding sedro ning Lebanon a keyang tenam. Karin ding ayup maniale la, at karing tanaman a sipres mamugad la. Ding kambing a malyap manuknangan no man king kabundukan, at karing pilatan ding batu karin la manuknangan ding kunehu. Ing bulan keka yang lelangan ban ing panaun mitulduan; balu ning aldo nung nanu yang oras lumbug. Paratangan mu ing bengi, at kanita no man lalage ding animal a malyap. Ding anak ding leon gagaleung la kabang manintun lang apangan da; libut-libut lang manintun king pamangan a babie ning Dios karela. Kabud sunlag ya ing aldo mamanialikut na la ban magpaynawa karing lukib da. At ing tau naman lulual ya ban magobra angga na king ing aldo lumbug ya. O Ginu, ding kekang lelangan e la mabilang-bilang! King mitmung kabiasnan keka la ngang lelangan! Mitmu ya ing yatu karing kekang lelangan. Kabilang ya kareti ing dagat a tutung maragul at malapad; mabibie la karin ding lelangan a e mu abilang-bilang malati o maragul man; karin ding barku mako la't datang, at karin ya mamialungan itang Leviatan a kekang lelang. Deti ngan ika ing karelang asahan king aldo-aldo pamangan a karelang kailangan. Itang babie mu titipunan da; potang ding gamat mu bubuklat mu la, e la misingap king kabsi ra. Potang darayu ka karela mangatakutan la; nung patluran mung karelang pangisnawa mate la; magbalik la king alikabuk a ibatan da. Oneng kabud dinan mu lang pangisnawa malalang la, at ing yatu dinan meng bayung bie. Ing ligaya ning Ginu manatili sa kapilan man, tumula ya sa king sabla nang lelangan! Lawan nia mu ing yatu, at iti gagalgal ya; tagkilan na la mu ding bunduk, at agad lang palual asuk. Pagkanta ke ing Ginu kabang mabie ku, pagkanta keng kapurian ing kakung Dios kabang mabie ku. Mananu na sanang ing kakung pamagkanta makaibie yang tula, uling king Ginu tutula ku. Mawala la sana keti king yatu ding makasalanan; ding taung e mayap sana mawala no ngan. Purian me ing Ginu, O kaladua ku! Purian ya ing Ginu! O munie kayung kapasalamatan king Ginu; maus kayu king lagyu na; sablang keyang depatan karing tau kekong sabian. Magkanta kayu para king Ginu, pagkanta yeng kapurian; ibalita yu ing makapagmulala nang depatan. Tumula kayu uli ning banal nang lagyu; bustan lang tumula ding sablang sasamba king Ginu! Panintunan ye ing Ginu at ing sikanan na; ing pamagdulap king Ginu e yu sana kakalinguan. E yu la sana kakalinguan ding milagrung gewa ning Ginu, at ding pisiag nang kayatulan, O lahi nang Abraham a talasuyu na, O anak nang Jacob a pinili ning Ginu. Ing Ginu ya ing kekatamung Dios; ding kautusan na para king mabilug a yatu la. E ne kakalinguan dit'man ing keyang kasunduan, ing pangaku na karing libu-libung lahi. Ing kasunduan a gewa na kang Abraham, ing pangaku na kang Isaac, deti tuparan na la ngan. Ginawa yang kasunduan ing Ginu kang Jacob, kasunduan a manatili kapilan man. Ngana, Keka ibie ke ing gabun ning Canaan bilang mana a kekang pibandian. King panaun a ita tutu la pang ditak; dayuan la ngan king Canaan. Karing miyayaliwang bansa at kayarian la miglipat-lipat. E na la pepaburen mayalipit kaninu man, alang-alang karela ding ari belan na la. Ngana, Ding pinili ku e yu la nananan, ding propeta ku e yu la panasakitan. Kaybat, peparatang nang danup king lugal a ita, at sinira na ing sablang apangan da. Oneng tinubud neng makauna karela i Jose; anting ipus, pisali de. Tenikala da lang bitis na, at pati na ing batal na angga king ing amanu na meging tutu la; ing pepatutu ya ing amanu ning Ginu. Kanita ing ari ning Ehipto pepabulus ne; ing panginuan ding bansa gewa neng malaya, at penibalan ne king pibalebale na, at talapangasiwa king sabla nang bandi. Dininan neng upayang sumakup karing opisyal na, at ituru na lang kabiasnan ding mamuntukan na. Kaybat minta ya Ehipto ing Israel, at karin ne migdatun. Peparakalan ne ning Dios ing balen na, at pepasiknangan maygit karing karelang kalaban. Deti namang tau Ehipto peparatangan na la kasbu laban king balen na, at karela pepalinlang ding talasuyu na. Kanita i Moises a talasuyu na tiburan ne, at i Aaron a pinili na. Kapamilatan da pepakit na la ding makapagmulalang dapat na, at aliwa pang mala ketang bansang ita. Peparala na ing dalumdum at meralumdum ya ing bansang Ehipto, oneng selangsangan da ring tau Ehipto ing keyang amanu. Inalilan nang daya ing danum karing ilug da, at ding asan mete la. Kaybat kinatmu yang tugak ing karelang bansa, pati palasyu ning ari atin munaman. Migsalita ya at ding lango ampon amuk linto la nukarin mang suluk. King lugal ning uran, uran-lipat ing pepagpa na, at mikit ing duldul at kildap king bansang ita; sinira na lang mulahan dang ubas at tanaman a higera; ding sablang tanaman pemakli na la. Migsalita ne naman at durun la ding dinatang; king karakal da, e la malyaring bilangan. Gisan da ing sablang bulung a karelang disan, at ing sablang atyu karing karelang asikan. Ding pangane rang lalaki king bansang ita pete na la, ding sablang mumunang anak king balang pamilya. Kaybat tinaid neng linual ing Israel; gintu at pilak karelang daralan. Masikan la ngan at masalese pamikakatawan. Metula ya ing Ehipto king paglako ra, uling kabang atyu la pitatakutan da la. Selilungan na la king biga, at dininan api ban munie sala neng bengi. Inyang miniawad lang pamangan ayup lang pugu ding binie na, at dakal a tinapeng ibat banua. Inaspak ne ing batung maragul, at linual ing dakal a danum; sinibul at minagus ing danum anting ilug king disyertong ita. Genaka na ing banal a amanu na, itang pangaku na kang Abraham a talasuyu na. Inya linual ne ing balen na; ding taung pinili na magkanta la, at kukulisak la king tula da. At binie na karela ing gabun da ring bansa; pati ing bunga ning kapagalan da miyabie karela ban kautusan na e da la kalinguan, at ding utus na karela lang tuparan. Purian ya ing Ginu! Purian ye ing Ginu! Pasalamatan ye ing Ginu, uling mayap ya; ing lugud nang e kukupas alang angga. Ninu ing makapagsalita karing dapat nang maragul ning Ginu? Ninung makaibie ganap a kapurian king Ginu? Mapalad la ding taung tutupad karing keyang utus, ding parating darapat king matulid. Ginu, e mu ku sana kakalinguan potang ing kekang balen keka neng saupan; iyabe mu ku karetang kekang sagipan. Paintulut mung kakung akit ing kasaplalan ning kekang balen, at king karelang tula makiabe layun ligaya karing sablang ibat keka. Ikami at ding kekeng mangatua parehu kaming dinapat pamikasala; ing depat ming kasalanan alang kalupa. Kanitang atyu la king Ehipto ding kekeng makatua e da la aintindian ding makapagmulala mung depatan; karelang kelinguan ing lugud mung alang angga, at karin king Dagat da ring Timbu, keka O dios a Kakataskatasan, mig-rebeldi la. Makanyan man keka lang segipan antimo ing kekang pengaku, ban kekang ipabalu ing upaya ning kekang lagyu. King amanu na memala ya ing Dagat da ring Timbu, at tinaid na lang papunta king malanging gabun. Linigtas na la karing gamat ding menalipan karela; linigtas na la king puersa da ring kalaban da. Timbunan na lang kalaban karing maragul a alun, at karela alang mitagan metung man. Kanita ing balen Israel meniwala ya king amanu na, at migkantang kapurian king Ginu. Oneng agad dang kelinguan ing depat na; e da penaya ing turu na. Karin king disyerto penusigan da ing sariling buri da, at ing Dios pekilabanan de pa. Itang inawad da, ing Dios binie na, oneng binie na naman ing makamate pesti karela. Karin king disyerto keririan de i Moises at i Aaron a tapat nang talasuyu ning Ginu. Kanita ing gabun mignganga ya, at inakmul ne i Datan, at i Abiram at ing mabilug nang pamilya mikutkut ya. Ing milalablab a api dinatang, at ding talatuki da mesilab la ngan; mesilab la ngan detang darapat e matulid. Karin king Horeb ginawa lang metung a biserung baka, at iting larawan a pinandayan ya ing karelang simban. Pekilibe de ing Dios a mayupaya king larawan ning baka a dikut ing kakanan na. Kelinguan de ing Dios a migligtas karela kapamilatan ding mayupaya nang dapat karin Ehipto. Tune makapagmulala ing depat na king bansang ita, at king Dagat da ring Timbu makapangilabut ing pepasari na. Binalak na ing paten na la, oneng i Moises a talasuyu na tinalakad ya ban mamilatan para karela, at e na belaus ning Dios itang karela buri nang ipagpa. Kaybat ing gabun a pengaku na karela yang tinggian, uling ing pengaku na e da paniwalan. Kilub dang tolda bulung-bulung la, at e la memintu king utus ning Ginu da. Inya sinumpa na king karin disyerto paten na la, at ikalat ding lahi ra layun isambulat karing aliwang bansa. Karin king Peor sinamba la kang Baal, at mengan la karing ain a miyabie karing dios a e naman mabie. King depat da ing Dios mimua ya, inya ing pesti a makamate miras karela. Kanita i Fineas tinalakad ya at memilatan, at ing pesti tinuknang. Uli ning depat na, liguran de ring kekaldan, at e kalinguan king kapilan pa man. Pepamua de ing Ginu karin king sibul ning Meriba, at uli nita, pati i Moises midame ya. Pepasukal de ing pilubluban na, inya bugasuk na lang sebianan. E da la pete ding paganu antimo ing inutus na karela ning Ginu. Ing depat da ya ing memakiasawa la karela at menugaling kalupa da. Sinuyu la naman karing karelang idolo, at iti meging dalan ne ning karelang kasiran. ly Pati anak dang lalaki at babai karing idolo na ning Canaan karin da la inain. Pete da la't inain ding anak dang ala pang kamalayan, inya ing lugal a ita king daya da karin ya midinatan. King depat da karelang dinatan ing sarili da, at king Ginu meging taksil la. Meragul ing mua na karela; mesumami ya karing taung pinili na. Inya pepaburen na lang mipailalam king upaya da ring dayuan, at ding sinakup karela ila ding kalaban. Ding kalaban inalipit da la, at lubus lang mesakup king upaya da. Maralas na lang linigtas, oneng ing lumaban king Ginu ya ing mas buri da, at lalu lang migbabad king pamikasala. Makanyan man pekibatan na la inyang minaus la, at lunus karela binie na. Alang-alang karela, genaka ne itang kasunduan da; uling tutu nong kaluguran, penupaya na la. Ginawa yang paralan ban ding mekabihag karela lumunus la karela. Iligtas mu kami, O Ginung kekaming Dios, ibat karing miyayaliwang bansa tipunan mu kami ban ika ing kekeng pasalamatan, at ing lagyu mung banal kekami yang purian. Ing Ginu, ing Dios ning Israel, ya ing purian; purian ye ngeni at king kapilan pa man! Amen ing dapat dang sabian ding sablang tau. Pasalamatan ye ing Ginu, uling mayap ya; ing lugud na alang angga! Bustan yung ding linigtas na ing Ginu ya ing purian da, detang kinabus na karing kalaban da, at ibat karing miyayaliwang bansa tinipun na ko ngan manibat king aslagan at albugan, norti at mauli. Ating melili king disyerto, at e menakit siudad ban karelang pituknangan; danup at kau ing karelang delanan; pati kapanayan da megisan. Kanita minaus la king Ginu, uli ning kasakitan a karelang daralanan, at linigtas na la king gipit dang kabilian. Tinaid na la king matulid a dalan ba lang miras king siudad a malyari dang pituknangan. Uli ning alang kupas a lugud na, ing Ginu kailangan deng pasalamatan, alang-alang karing milagrung depat na para karela ngan! Anggang bisa ya, ing taung mau painuman ne, at ing taung danupan pakabsian ne king mayap a bage. King dalumdum at lungkut la migdatun ding aliwa, king kasakitan bihag la at makatanikala. Uling lebag da lang kautusan ning Kakataskatasan a Dios, at tinggian dang tuntunan na. Misakitan la king mabayat a obra, king pangaragsa da alang lalapit ban sumaup karela. Kanita minaus la king Ginu king kasakitan da, at linigtas na la king gipit dang kabilian. Leko na la king dalumdum at lungkut, at ding kekang tanikalang bakal pitlud na la ngan. Uli ning alang kupas a lugud na, ing Ginu kailangan deng pasalamatan, alang-alang karing milagrung depat na para karela ngan! Sinira na lang tangsung pasbul, at pemaluktut ding rehas a bakal. Mesakit la ding aliwa uli ning karelang pamikasala, at dinalan lang kasakitan uli ning e ustung karelang depatan. Ala lang ganang mangan king nanumang pamangan, inya mibingit la king kamatayan. Kanita minaus la king Ginu uli ning kasakitan a karelang daralanan, at linigtas na la king gipit dang kabilian. King amanung peparala na kinayap la ngan, at miligtas la king kamatayan. Uli ning alang kupas a lugud na, ing Ginu kailangan deng pasalamatan; alang-alang karing milagrung depat na para karela ngan! Kailangan lang munie ain-a-kapasalamatan, at matula da lang ikanta sabla nang depatan! Ding aliwa sinake lang barku ban lipat ning dagat karin la mangalakal. Libutad ning danuman ing makapagmulala nang depat ikit da ngan. King amanu na tiniup ing angin a masikan, at meragul la ding alun ning dagat. Tinas na lang matas a matas ding barku da; at kaybat sildak na la angga king kalalalaman. Mesira la lub; bala ra mate no ngan. Miragsa la't mipaid anting taung malasing; ing sablang beluan da e mekasaup karela. Kanita minaus la king Ginu uli ning kasakitan a karelang daralanan, at linigtas na la king gipit dang kabilian. Pepatahimikan na ing bagyung masikan; ding alun a maragul tinuknang la naman. Metula lang e mu nanu uli ning katahimikan, at pitnubayan na la angga king sadsaran a karelang pakirasnan. Uli ning alang kupas nang lugud, ing Ginu kailangan deng pasalamatan, alang-alang karing depat na para karela ngan! King katipunan ding tau kailangan dang ihayag ing kayupayan na, at king kapulungan ding makatua kailangan da ne mang purian. Ding ilug pelangian na la, at ding sibul pepamalan na no man; ing gabun a sadiang mataba meging gabun a malat, uli ning ugali rang e mayap ding taung karin manuknangan. Oneng ing disyerto gewa neng danuman, at ing gabun a masias gewa neng batisan. Karin ding danupan peintulutan na lang manuknangan, at manalakad lang siudad a karelang tuknangan. Menasik la at menanaman ubas, at ing karelang pupul misna king karakal. Binendisyunan na la at peparakalan a bilang; merakal pati ding sese dang animal. Uli ning pangalupig, kabiguan, at kalungkutan, meritak la bilang. Bignus na ing mua na karing menalipit karela, at karing maleparan a ilang pepaburen na lang melili. Oneng linigtas na la ding mayayalipit at mangailangan; ding anak da peparakalan na lang anting kawan. Metula la inyang ikit da iti ding banal, oneng e la mekabulad ding e mayap a dapat. Ninumang biasa, deting bage kailangan na lang pakaintindian; ing lugud ning Ginu karela sanang pagaralan tanggapan. Makasadia ya ining pusu ku, O Dios ko; makasadia na ku; makasadia kung magkanta at magsalitang kapurian keka! Migising na ka, O kakung kaladua! Migising na ka, O alpa ku at lira! Ing abak kaku yang gisingan. Pasalamatan da ka, O Ginu, libutad ding bansa; libutad ding tau magkanta kung kapurian keka. Uling ing lugud mung alang kupas susukdul king banua; ing kekang katapatan mamabut karing biga. O Dios ko, mitas ka pa sana lagpus king banua; king meto yatu ipakit mu na ing kekang ligaya, ban ing balen a kekang pakamalan kaligtasan akua na; gamitan mu ing upaya mu; pakibatan mung panalangin ku. Ibat ketang banal nang santuaryu ing Dios sasabian na, Bilang tanda ning kakung tagumpe, ing gabun ning Sikem kaku yang pitnan at ing Kapatagan ning Sucot kaku yang pamartian. Ing Gilead kaku ya at ing Manase. Ing Efraim yang gawan kung helmet, at ing Juda ya ing kakung maging setro. Ing Moab gawan keng pipanuasan, at ing Edom yang piyatsanan kung sandalyas. Ing mabilug a Filistia maging kaku ya. Oneng ninu, Ginu, ing kaku tuki king panlub ku keting kutang matibe? Ninu ing sumaup kaku ban king Edom miras ku? O Dios ko, talaga kayang lubus mu na keng gilutan? Talaga kayang e mu no saupan ding kekaming kawal? Saupan mu kaming lumaban karing kalaban, uling ing saup ning tau alang babie kasilbian. Nung ing Dios ya ing kekatamu sasaup magtagumpe tamu; kalaban tamu sambutan na la ning Ginu. Pupurian da ka, O Dios; pakibatan mung panalangin ku. Uling ding taung e mayap, at malaram aku ing karelang pakisiran; laban kaku magsalita lang kapanyiran. Pilit da kung pakisiran, at lulusuban alang kasangkanan. Pamagbintang ing ablas da king lugud ku't panalangin para karela ngan. King mayap a kakung depat ing ablas da e mayap, at king lugud, kamua ing karelang ablas. Iyarap mu taung e mayap a kalupa na, bustan mung ing mandalum metung yang kalaban na; potang miyarap king ukuman lunto ya sanang makasalanan; lawan mung kasalanan pati keyang panalangin! Ing bie na kuyaran mu sa; bustan ing pibandian na miras karing aliwa. Bustan mung ding anak na maulila la, at mabalu ing asawa na! Bustan mung ding anak na maglipo-lipo la at mamulubi; king lasak dang bale bustan mung mitabi la. Bustan ing pibandian na samsaman da ring pikautangan na; bustan ding aliwang tau ilang numabang king pipagalan na. Metung man ala sang malunus, at karing anak nang meyalang tata. Bustan mung ding anak na't lahi mate la, kanita mabura pati ing lagyu na. Ing kasalanan ding makatua na ing Ginu e no sa kalinguan; at ing pamikasala nang ima na e sa makalinguan kapilan man! Mananu na sanang ing Ginu karelang kasalanan e na kakalinguan, oneng ila naman lubus la sanang makalinguan. Uling e ya pepakit ganaka king kalupa nang tau; pepasakitan na la ding pakakalulu, gipit, at alang akarapat. Kapad na ing maniumpa, inya misumpa ya sa; e no buring mipala ding aliwa, inya e ya sa mipala. Anting imalan a susulud na ing pamaniumpa; bustan mung mibabad ya ing katawan na king sumpa na; managlus sanang anting laru angga karing butul na. Paburen mung mangaring imalan a makabalut king katawan na, at sinturun a makabatabat king awakan na. Makanyan na la sanang parusan ning Ginu ding kakung kalaban, ding sablang kaku magsalitang kapanyiran. Oneng, O Dios, a kakung Ginu, saupan mu ku anti ing pengaku mu; iligtas mu ku uling mayap ka at malugud. Uling pakakalulu ku at atyu king pamangailangan; tutu kung panamdaman ing kakung kasakitan. Mawawala ku antimo ing anino ning kabengian; mananakbag kung anti ing durun neng ugunan de ing tanaman. Mangaina lang tud ku uli ning danup; butul-balat ing kelualan ku. Kaylian da ku ding kapate ku a manakit kaku; pipiling-piling da lang buntuk da. Saupan mu ku, O Ginu ku at Dios ko; sagipan mu ku alang-alang king alang kupas a lugud mu. Pakilala mu karing kapate ku king ika ing magligtas kaku. Isumpa da ku man, oneng bendisyunan mu na ku man; pamakarine mu lang kakung kapate; bustan mung tumula na ku man. Mananu na sanang mipaimalanan la king alang dangalan; king dine la sa mibalabalan. King siwalang masikan pasalamat ku king Ginu; king kapulungan da ring tau kaku yang purian. Uling kakampian ne ing taung 'tyu king kakaluluan, at liligtas ne karetang bisang makamate. Ngana ning Ginu king kakung ginu, Lukluk ka king banda kung wanan, angga king agawa ku lang dalpakan mung bitis ding kekang kalaban. Manibat king Zion ing Ginu palawakan na ing gabun a kekang sasakupan; kalaban king kekang kayupayan keka na la ipailalam. King aldo a arapan mu lang kekang kalaban, ding memalen magkusa lang ika ing karelang saupan; ibat king sagradung bunduk ding kayanakan datang lang anting ambun ning abak ban keka makiabe. Atin yang pangaku ing Ginu keka, at iti e ne bawian. Ngana, Pari ka kapilan man; king pangapari nang Melkisedek karin ka makabilang. Atyu banda mung wanan ing Ginu; ding ari daigan na la king aldo a mimua ya. Ukuman na lang sablang bansa, mitambak lang bangke king lugal ning labanan; ding ari king mabilug a yatu sambutan na la. Minum ya king batis lele na ning dalan; mibawi ya sikanan at king labanan tagumpe akua na. Purian ya ing Ginu! King mabilug kung pusu pasalamatan ke ing Ginu king kapulungan ning balen na. Ding dapat ning Ginu tutu lang makapagmulala; buri da lang pakaintindian ding kareti matula. Mitmung dangalan at kamalan ing sabla nang daraptan, at ing kabanalan na manatili kapilan man. Ding makapagmulalang depat na kekatamu paganaka na la, maganaka ya at malunusan. Dinan na lang pamangan ding ating takut king Ginu; e ne kakalinguan kapilan man itang pangaku na. Pepakit na king keyang balen ing upaya na; binie no karela ding gabun da ring dayuan. King sabla nang daraptan tapat ya at makatuliran; ayasahan lang sabla nang kautusan. Manatili la kapilan man, uling tutu la at makatuliran. Binie na ing kaligtasan, karing memalen na, at karela ginawa yang alang anggang kasunduan. Banal ya at mayupaya ing lagyu na. Ing ating takut king Ginu ya ing pasimula king kabiasnan; dirinan na lang mayap a pamanalastas ding mamintu karing utus na. Purian ya kapilan pa man. Purian ya ing Ginu! Mapalad ya ing taung gagalang king Ginu, karing kautusan na matulang tutupad. Ding anak na maging mayupaya la keti king yatu; minuan la kapilan man ding lahi na. Minawa ya ing pamilya na, at layun mipabandian, at sagana king kabiayan king kapilan pa man. Uling ing sala saslag para karing taung banal, karing maganaka, mapaglunus, at makatuliran. Mapalad ya ing taung maganakang paparam kualta, at tapat king nanumang daraptan na. E ya mabigu kapilan man ing taung mayap, at parati neng ganakan. E ya tatakut tanggap king e masanting a balita; masikan ya kapaniwalan at king Ginu magtiwala ya. E ya maliligalig o mitatakutan man; siguradu yang akit na lang masambut ding keyang kalaban. Makabuklat ya gamat, at karing pakakalulu mapaniapat yang mayap; manatili kapilan man ing mayap nang pilubluban. Maging mayupaya ya at miparangalan. Akit da iti ding taung e mayap; migagaligit la at mamako agad, uling mewala ngan ing karelang asahan. Purian ya ing Ginu! Ikong talasuyu ning Ginu, purian ye lagyu! Mananu na sanang ing lagyu ning Ginu ya ing purian da ngeni, at king kapilan pa man. Manibat king aslagan ning aldo angga king albugan, ing lagyu ning Ginu purian ya. Ing Ginu mag-ari ya karing heganaganang bansa; lalagpus king banua ing ligaya na. Ninu ing kawangis ning Ginung kekatamung Dios a makalukluk king tronu karin king banuang matas? Oneng karin ketang kabilian na, tatando ya ban banua at yatu akit na. King pangapase ding kalulu king gabun babangun na la; tatas na no man ding atyu king kalulung kabilian, at karing prinsipi na la yayabe, karing prinsipi ning balen na. Ing babaing e mikakayanak parangalan ne king pibalebale na; paligayan ne kapamilatan ning pamamie nang anak. Purian ya ing Ginu! Inyang ing Israel meko ya king Ehipto, kanitang ing lahi nang Jacob likuan de ing bansang dayuan, ing Juda ya ing meging banal nang balen, ing Israel ya ing meging sarili nang pibandian. Inyang ikit ning Dagat da ring Timbu tinakas ya, at ing Ilug ning Jordan tiknang na ing agus na. Linundag la ding bunduk anting lalaking tupa, at ding talimunduk anting biserung tupa. Dagat, nanu ing milyari keka? Obat tinakas ka? Ilug ning Jordan, obat tiknang mu ing agus mu? Ikong bunduk, obat mipalundag kayung anting lalaking tupa, at ikong talimunduk anti ding biseru da? Galgal ka, O mabilug a yatu king paniatang ning Ginu; arapan ning Dios nang Jacob, gagawa yang ilug karing batu, at papalto yang mamagus a danum ibat karing batu. Keka, O Ginu, bukud mung keka, at e kekami mangaintulid ing dangalan at ligaya, uling alang kupas ing lugud mu at katapatan. Oneng ding bansa kukutang da kekatamu: Nu ya karin ing Dios yu? Ing kekaming Dios atyu karin banua; daraptan na itang buri nang daptan. Kabang ding dios da gintu la mu at pilak; gewa da la ring karelang gamat. Atin lang asbuk, oneng e no man makapagsalita; atin lang mata, oneng e no man manakit; atin lang balugbug, oneng e no man makaramdam, atin lang arung, oneng e no man makabau. Atin lang gamat, oneng e no man makatagkil, atin lang bitis, oneng e no man makalakad, katiting mang siwala e la makagawa. Deta sanang ginawa karela maging kalupa da la, at pati na detang manalig karela. O balen Israel, ing Ginu ya ing kekang panaligan. Ya ing keka babie kasaupan at kambilan. Ikayung pari a lahi nang Aaron, ing Ginu ya ing kekong panaligan, uling ya ing kekayu babie kasaupan at kalasag. Ikong gagalang king Ginu, ya ing kekong panaligan. Ya ing kekayu babie kasaupan at kalasag. Ing Ginu e na katamu malyaring kalinguan; bendisyunan na katamu ngan, ding memalen ning Israel bendisyunan na la, at pati na ding pari a lahi nang Aaron. Bendisyunan na la ning Ginu ding ating takut gawang pamikasala, malati la man o maragul. Parakalan na ko sana ning Ginu pati na ding maging anak da ring anak yu. Bendisyunan na kayu sana ning Ginu, ing linalang king banua at yatu! Ing banuang maleparan king Ginu ya mu, oneng karing tau binie ne ing yatu. Ding mete e re malyaring apurian, detang miras na king marimlang kutkutan. Oneng itamung mabie ing Ginu kekatamu yang purian ngeni at king kapilan pa man. Purian ya ing Ginu! Kaluguran ke ing Ginu, uling pakiramdaman nang panalangin ku. Pakiramdaman na ku neng mamaus ku king Ginu; inya ya ing kakung ausan anggang ating kung inawa. Inyang atyu ku king panganib, at malapit na king kutkutan, mikatmuan kung takut ampon kagutgutan. Kanita minaus ku king lagyu ning Ginu. Ngaku, O Ginu, makisabi kung mayap, iligtas mu ku! Mapaglunus ya ing Ginu at makatuliran; ing kekatamung Dios, Dios yang malunusan. Ingatan na la ning Ginu detang alang akarapat; inyang atyu ku king panganib ya ing kaku sinagip. Magtiwala ka king Ginu, O kaladua ku, uling ing Ginu dakal ing mayap a depat na para kaku. Linigtas na ku king kamatayan; ing lua kung mamagus pinulis na ngan, at e na ku pepaburen meraig king kabiguan. King arap ning Ginu karin ku mibiebie. Ya pa mu rin ing kakung pagkatiwalan, agyamang ngakung sinabi, Lubus kung milugmuk king kasakitan. At neng atyu ku king kagutgutan kakung sasabian, Ala kang ayasahan king ninuman. Nanu ing malyari kung ayampang king Ginu, uli ning sablang mayap a depat na kaku? King Ginu kakung iyampang alak a maniaman bilang kapasalamatan king binie nang kaligtasan. King katipunan ding memalen na ding pangaku ku king Ginu kaku lang tuparan. Panamdaman na ning Ginu, nung ing metung karing memalen na mate ya. O Ginu, aku ing kekang talasuyu, susuyuan da ka antimo ing pamaniuyu na keka ning kakung ima. King kamatayan linigtas mu ku. Keka kakung ibie ing ain-ning- kapasalamatan, at ampanganan king kakung panalangin. Ding kakung pangaku king Ginu kaku lang tuparan; king katipunan ding kekang memalen, king santuaryu ning Templo mu karin Jerusalem. Purian ya ing Ginu! Ikong sablang bansa, ing Ginu purian ye sa. Purian ye ikong sablang tau keti king yatu. Uling maragul ing lugud na kekatamu ngan, at ing katapatan na manatili king kapilan pa man. Purian ya ing Ginu! O munie kayung kapasalamatan king Ginu, uling mayap ya; wagas ing lugud na at alang angga. Ding memalen ning Israel bustan sabian da, Wagas ing lugud na at alang angga. Ding pari ning Dios bustan yung sabian da, Wagas ing lugud na at alang angga. Ding sablang sasamba king Ginu, bustan yung sabian da, Wagas ing lugud na at alang angga. Inyang atyu ku king kagutgutan minaus ku king Ginu; pekibatan na ku at linigtas na ku. Nung ing Ginu atyu ya king kakung siping ala kung pitakutan; ing ninumang tau kaku ala yang arapat nanuman. Ing Ginu ya'ng sasaup kaku; akit ku lang masambut ding kapate ku. Masanting e palak ing magtiwala king Ginu kesa king kalupang tau. Masanting e palak ing magtiwala king Ginu kesa karing pamuntuk da ring tau. Pedurutnan da ku ding kalaban, oneng king lagyu ning Ginu kaku la ngan deigan. Nu ku man lumawe makapadurut la kaku, oneng king lagyu ning Ginu kaku lang simbut! Anti lang putakti a linusub kaku, mitatau lang kalupa ning talahib; oneng king lagyu ning Ginu gisan ku la ngan! Maibug kung miragsa inyang gipitan da ku, ing Ginu dininan na kung kasaupan. Gagawan na kung mayupaya at masikan ning Ginu; ya ing babie kaligtasan kaku. Kekong pakiramdaman ing masayang kantahan ning tagumpe ding king tolda da ring memalen ning Dios. Ngara, Ing mayupaya nang gamat ning Ginu ya ing makirapat kaniti! Ing upaya na ya'ng minie tagumpe king kekatamung pamakilaban karing kalaban. E ku mate, nune mie ku ban sabian lang depat ning Ginu. Perusan na kung mabayat ning Ginu, oneng e na peintulut ing mate ku. Ibuklat yu la ding pasbul ning Templo; lungub ku at pasalamat king Ginu! Iti pasbul ne ning Ginu; deta mung makatuliran ilang keti daralan. Ginu, ika ing kakung pasalamatan, uling kakung panalangin kekang pekibatan layun mu kung pepagtagumpayan. Ing sikuil dang batu ding manalakad bale, ya naman ing linto pekamasalese. Ing Ginu ya ing makirapat kaniti, at tune makapagmulalang lalawan! Iti ya ing aldo tinatag ning Ginu; sukat tamung tumula at magsaya! Iligtas mu kami sana, O Ginu, iligtas mu kami! Papagtagumpen mu ing sablang lakad mi! Itang daratang king lagyu ning Ginu, bendisyunan ne sa; ibat king Templo tanggap yang bendisyun! Ing Ginu ya ing Dios; meging maganaka ya kekatamu! Kabang tatalan tamung sangang tanaman, pagmulan ing piesta at maglakad tamung makapadurut king altar. Ika ing kakung Dios, at keka pasalamat ku; isalita ku ing kekang degulan. O munie kayung kapasalamatan king Ginu, uling mayap ya; wagas ing lugud na at alang angga. Mapalad la detang malinis a pamibiebie; detang mamintu king kautusan ning Ginu. Mapalad la detang tutupad king tuntunan na, detang mamintu king mabilug dang pusu, e la darapat king e mayap, nune tutuntun la king dalan na. Binie mu la kekami ding kekang kautusan ban kekami lang tuparan king mitmung kaingatan. Mananu na sanang manatili kung tapat karing utus a kaku mu patupad! E ku mipakarine nung ding kekang kautusan pagsikapan ku la ngan tutuparan. King mabilug kung pusu ikang purian kabang kaku lang pagaralan ding kekang kayatulan. Ding kekang tuntunan kaku lang tuparan; e mu ku sana lubus lalakuan! Makananu yang makapanatiling malinis a bie ing lalaking kayanakan? Ing keyang daptan ya ing tuparan na lang kekang kautusan. Pagkapilitan da kang suyuan king mabilug kung pusu; e mu paintulut ing kaku lang labagan ding kekang kautusan. King kakung pusu karin ku la selikut ding kekang kautusan ban keka e ku mikasala. O Ginu, pupurian da ka; kekang tuntunan kaku ituru mu la. Ulit-ulitan ku lang sabian masikan ding sabla mung kautusan. Maygit kung pitutulan ing tupad karing kekang kautusan kesa ing tumipun dakal a pibandian. Kaku lang pagaralan ding kekang tuntunan; ding turu mu kaku lang isipan. Tutula ku karing utus mu; e ku la kalinguan ding kekang amanu. Maging maganaka ka sa kakung talasuyu mu ban e ku mate, ban makatupad ku karing amanung kekang binie. Mata ku keka lang ibuklat ban kaku lang akit ding makapagmulala nang katutuan ning kekang kautusan. E ku magluat keti king yatu, inya e mu la sasalikut kaku ding utus mu. Maragul ing pamagnasa ning kakung kaladua, king kapilan man abalu ko sanang kekang kautusan. Keka lang sasabianan ding palalu; isumpa mo ding e mamintu karing utus mu. Idayu mu ku kareting mapaninsultu at mapaglibak a tau, uling pamintuan ku lang utus mu. Mipulung la ding mamuntukan ban misabisabi lang laban kaku, makanyan man kaku lang pegaralan ding kekang tuntunan. Ing tula ku ila ding kekang kautusan; ilang kaku babie kausukan. Mesambut ku't makapase king gabun; antimo ing pangaku mu ibangun mu ku. Ing sablang kakung depatan keka pigtapat ku ngan, at kekang pekiramdaman; kaku ituru mu lang kekang tuntunan. Saupan mu kung kaku lang aintindian ding kekang kautusan, at ding dapat mung pagmumulalan kakung isip-isipan. Ing kalungkutan daraigan na ku; pasiknangan mu ku agpang king pengaku mu. Ing malili ku e mu sa paintulutan; king mitmung kayapan kaku ituru mong kekang kautusan. Pinili ke ing dalan ning kapamintuan; ding kekang kautusan e ku la kakalinguan, Ginu, tiparan ku la ngan; e mu ku sana paburen mipapakarine. E ku mipaindatun anggang e ko ngan atuparan ding kekang kautusan, uling ing pamanalastas babie mu naman. O Ginu, ituru mu la kaku ding kabaldugan ding kekang kautusan, at kaku lang pamintuan king kapilan pa man. Dinan mu kung kabiasnan ban king mabilug kung pusu kaku lang atuparan ding kekang kautusan. Papanatilian mu kung mamintu karing kekang kautusan, uling kareti ing ligaya kakung tatanggapan. Saupan mu kung magnasang tupad karing kekang tuntunan, at aliwa ing pikualtan ya ing kakung sisikasuan. E mu paintulut ing sikasuan ku la ding bage a alang kabaldugan, at kalupa ning pengaku mu mipala ku sa. Tuparan mu ing pengaku mu kaku a kekang talasuyu; itang pangaku mu karing keka mapamintu. Sagkan mu ing insultu a kakung pitatakutan; ding sablang kekang kautusan mayap la ngan! Aku, pagnasan ku lang tuparan ding kekang kautusan; bayung bie kekang babie uli ning kekang katuliran. Ipakit mu kaku, O Ginu, ing maragul a lugud mu kaku, at iligtas mu ku antimo ing pengaku mu. Kanita ding kaku maninsultu karela atin kung ipakibat, uling amanu mu kaku lang pagkatiwalan. Saupan mu kung maniabi king katutuan kapilan man, uling magtiwala ku karing kekang kayatulan. Kaku lang tuparan ding kekang kautusan ngeni at king kapilan pa man. Mibiebie kung mitmung kalayaan, uling pagkapilitan ku lang tuparan ding kekang kautusan. Karing ari kaku lang sabian ding kekang kautusan, at iti e ku pikarine dit' man. Ding kekang kautusan a kakung pakamalan tula ing kakung kakamtan. Gagalangan ku la't palsintan ding kekang kautusan; kekang tuntunan kaku lang isip-isipan. Ing pengaku mu kaku a kekang talasuyu, e mu sana kakalinguan, uling iti yang kaku babie kapanayan. King kakung kasakitan mipaligayan ku, uling migdalang bie ing pengaku mu. Parati da kung insultuan ding palalu, makanyan man ala kung lebagan karing kekang kautusan. Ginu, potang agaganaka ku la detang minuna mung payu, kaligayan ing kakung kakamtan. Mimimua kung e mu nanu potang ding e mayap a tau lalabag la karing utus mu. King kekaban niting makuyad a bie ku, kanta gagawa ku tungkul karing kautusan mu. Ginu, neng bengi ika ing kakung gaganakan, at kaku lang isip-isipan kekang kautusan. King pamanupad ku karing kekang kautusan kaligayan ing kakung kakamtan. Ika mung bukud ing pagnasan ku, O Ginu; pangaku kung mamintu karing utus mu. King mitmung kataimtiman keka kakung pakisabing mayap ing lunusan mu ku antimo ing pengaku mu. Sinuri ku ining kakung pamirapatdapat; mangaku kung karing kautusan mu tupad. Mamirapal ku ban ing panaun e masayang king pamamintu karing kekang kautusan. Agyang ginapus da ku ding taung tampalasan, ding kekang kautusan e ku la rin kelinguan. Mibabangun ku neng kapitangan bengi ban kakung purian ing makatuliran mung kayatulan. Kakaluguran ku la ding sablang susuyu keka, at ding sablang mamintu karing utus mu. O Ginu, king lugud mung alang kupas mitmu ya ing meto yatu; ding kekang kautusan ituru mu la kaku. Ginu, kekang tiparan ing pengaku mu, at maganaka ka kakung talasuyu mu. Didinan mu kung beluan at kabiasnan, uling kaku lang pagkatiwalan ding kekang kautusan. Inyang e mu ku pa perusan, melili ku, oneng ngeni amanu mu kakung tutuparan. Maganaka ka at mitmung kayapan! Kaku ituru mu lang kekang tuntunan. Pawang kalaraman ing piniabi ra tungkul kaku, sisiran da ku ding taung palalu; kekang kautusan kaku lang pamintuan king mabilug kung pusu. Ding taung deti ala lang aintindian, oneng aku liligaya ku king kekang kautusan. Mekakayap kaku ing dinalan kung kasakitan, uling kaku lang apagaralan ding kekang kautusan. Ipaigit ku la ding utus mu king pilak at gintu niting yatu. Ika ing linalang at mimingat kaku; dinan mu kung kabiasnan ban kaku lang apagaralan ding kekang kautusan. Panakit da kaku ding keka gagalang magsaya la ngan, uling ing kekang amanu yang kakung pagkatiwalan. Balu ku, O Ginu, king e la mangabiran ding utus mu; uli ning kekang katapatan perusan mu ku. Bustan mung ing alang kupas a lugud mu yang mamatula kaku antimo ing kekang pengaku kaku a kekang talasuyu. E ku mate nung ing lunus ibie mu kaku, uling tutula ku karing kautusan mu. Mangapakarine la sa ding taung palalu, uli ning maling bintang da kaku; aku naman ding tuntunan mu ilang isip-isipan ku. Detang ating takut at gagalang keka lumapit la kaku; lumapit la ding sablang makibalu karing kautusan mu. Sana ganap ku lang atuparan ding kekang kautusan ba kung e mipakarine, at akua ku ing tagumpe. Meinip na kung manenaya, O Ginu, ban iligtas mu ku; manalig ku king kekang amanu. Mapagal na ku matang manaya king pengaku mu, at ngakung kukutang, Kapilan mu ku kaya saupan? Ala kung silbi kalupa ning mebusbus a balat pilulanan alak; makanyan man, e ku la kelinguan ding kekang kautusan. Angga kapilan ya mibata ining talasuyu mu? Kapilan mu la parusan ding gugulu kaku? Ding taung palalu a e tutupad karing utus mu, ginawa lang kulkul ban karin da ku inabu. Guguluan da ku deting tau king karelang pamaglaram; ding kekang kautusan tune lang apagkatiwalan, inya aku sana ing kekang saupan. Digsu da na ku mu apate, oneng ding kekang kautusan e ku la rin peinggulutan. Uli ning lugud mung alang kupas, sikasuan mu ku sa ban ding utus mu kaku lang atuparan. Ing amanu mu, O Ginu, manatili kapilan man, ala yang kayangganan karin king banua. Ing katapatan mu manatili king sablang panaun; binili me ing yatu king lugal na at manatili ya pa. Angga ngeni ing sabla atyu, uling iti utus mu, pablasang ing sabla susuyu keka. Nung e mu king tulang kakung kakamtan karing kekang kautusan, mete ku sana uli ning kasakitan. Ding kekang kautusan kapilan man e ku la kalinguan, uling ilang pasari kening kakung bie. Iligtas mu ku, uling bandi mu ku, at uling migkapilit kung mamintu karing utus mu. Abatan da ku ding taung e mayap ba ra kung paten, oneng ding kekang kautusan kaku lang pagaralan. Abalu ku king ing sabla ating kawakasan, oneng ding kekang kautusan tune lang alang kayangganan. Tune keng pakamalan ing kekang kautusan; aldo't bengi kaku yang pagaralan. Ing kekang kautusan gagawan na kung mas biasa kesa karing kakung kalaban, uling kayabe keng utus mu kapilan pa man. Maygit ing pamanalastas ku kesa karing kakung talaturu, uling kaku lang pagaralan ding kekang tuntunan. Maygit ing kakung kabiasnan kesa karing makatua, uling ding kekang kautusan kaku lang tutuparan. Lalabanan ku ing sablang tuksu, ban apamintuan ku ing amanu mu. E ku la kelinguan ding kekang tuntunan, uling ika mismu ing talaturu ku. Kayumu rang pilalasan ding kekang amanu! King pulut-panilan maygit la king yumu! Darakal ing kakung kabiasnan a manibat karing kekang kautusan, inya ing e ustung dapat kakung pikakasaman. Anti yang sulu ing amanu mu a makiabe king paglakad ku, at sala yang saslag king kakung daralanan. Tuparan ke ing masusi kung pangaku: ing mamintu karing makatuliran mung kautusan. Tutung mabayat ing kasakitan ku, Ginu; e mu ku sa paburen mate antimo ing pengaku mu. Tanggapan mu, O Ginu, ing kapasalamatan a keka babie ku, layun ituru ding kekang kautusan kaku. Makasadia kung parati ban itaya ining bie ku, oneng e ke kakalinguan ing utus mu. Ginawa lang bitag para kaku ding taung e mayap, oneng ding kekang kautusan e ku la selangsangan. Ding kekang tuntunan ilang bandi kung alang kapupusan; ilang bukud makaligaya kaku. Inari ku king lub ku king tukian ku lang kekang kautusan angga king oras ning kakung kamatayan. Kaku lang pikakasaman ding taung salawahan, oneng ding kekang utus ilang tune kung pakamalan. Ika ing kakung salikutan at kambilan; ing kekang pangaku yang kakung pagkatiwalan. Kawani kayu kaku, ikong darapat e mayap. Ding utus ning Dios ku ilang pamintuan ku. Pasiknangan mu ku antimo ing pengaku mu at e ku mate; e mu paintulut ing mabigu ya ing kapanayan ku. Ingatan mu ku at e ku numanu balang, at pagsikapan ku lang parating tuparan ding kekang kautusan. Keka lang tatanggian ding e mamintu karing kekang tuntunan; ding mapamirait dang tangka mumuling alang kabaldugan. Tuturing mu lang anting basurahan ding taung darapat e mayap, inya aku naman kaku lang pakamalan ding kekang kautusan. Uli mu mitatakutan ku; kaku lang pitatakutan ding kayatulan mu. Kakung depatan ing mayap at ing matulid; e mu ku sana paburen karing kakung kalaban. Ipangaku mung saupan me ing kekang talasuyu; e mu paintulut ing gipitan da ku ding taung palalu. Mengaslak na lang kakung mata king pamanaya king pamagligtas a pengaku mu kaku. Daptan mu kaku ing aduan ning alang kupas a lugud mu; kekang kautusan keka lang ituru kaku. Aku talasuyu mu ku; dinan mu kung kabiasnan, ban kaku lang aintindian kekang tuntunan. Oras na, Ginu, ban kimut ka, uling utus mu lalabagan da la. Maygit king gintu at gintung puru ing lugud ku karing utus mu. Inya kaku lang tutukian sabla mung tuntunan, oneng kasaman ku ing e matulid a kararaptanan. Tune lang makapagmulala ding kekang turu; inya pamintuan ku la king mabilug kung pusu. Babie sala karing tau ing pangapalino ding kekang amanu, at babie kabiasnan karing alang balu. Anti kung susunga uling sabik ku lang pagnasan ding kekang kautusan. Balikdan mu ku at lunus ibie mu kaku antimo ing sadia mung daraptan karing malugud keka. Agpang king kekang pengaku, e mu ku paburen mananabu; e mu ku paisaul king e mayap. Iligtas mu ku karing taung mapanalipit, ban kekang kautusan kaku lang atuparan. Binendisyunan mu ku king kapamilatan ning panga-atyu mu, at ding utus mu ituru mo kaku. Balamu ilug a mamagus king lupa ku ing lua, uling ding utus mu e da la pamintuan ding aliwa. O Ginu, tune banal ka at ding utus mu makatuliran la. Ding binie mung tuntunan tutu lang e mangabiran at makatuliran. Balamu aping milalablab ing mua ku uling ding kalaban ku e la tutupad karing utus mu. Mesubuk king tutu ing pangaku mu, inya naman iti kakung pakamalan! Malati ku mu at e pibuburian, oneng e ku la kakalinguan ding kekang kautusan. Ing kekang katuliran manatili kapilan man; kapilan man ing kekang kautusan tune katutuan. Mengatmu ku mang kasakitan at kaguluan, oneng inatdanan da kung tula ding kekang kautusan. Ding kekang tuntunan e la mangabiran kapilan man; didinan mu kung beluan ban ining bie e miyangganan. Ginu, taimtim ku lub mamaus keka, pakibatan mu ku sana, at ding utus mu tuparan ku la. Keka mamaus ku, iligtas mu ku at pamintuan ku lang utus mu. Bayu ya pa datang ing abak, ika na ing kakung ausan; ing pangaku mu ya'ng kakung asahan. Makakera ku, oneng kabukas makagising ku ban kaku lang isip-isipan ding kekang tuntunan. Ginu, bosis ku keka sanang pakiramdaman, alang-alang king alang kupas a lugud mu; lunusan mu ku at ingatan me ining kakung bie. Lalapit la ding manggulu kaku, deti tau lang e bitasang tutupad king kekang kautusan. Oneng ika, Ginu, malapit ka kaku, at manatili la ding utus mu. Deting tuntunan mu kanita pang panaun a minuna balu ku na la; papanatilian mu la king kapilan man. Lawan mu ing kasakitan ku layun ikabus mu, uling e ku la kakalinguan ding utus mu. Idipensa mu ku at iligtas; antimo ing pengaku mu kaku. E la miligtas ding makasalanan, uling e da la pamintuan ding kekang kautusan. Oneng maragul ing lunus mu, O Ginu; pakit mu ing lunus mu at ikabus mu ku! Dakal la ding kalaban ku at manlupig kaku, makanyan man e ku sasalang tutupad karing utus mu. Masusumami ku neng akakit ku la ding taksil, uling ding utus mu e da la pamintuan. Lawan mu, pakamalan ku la ding kekang kautusan; agpang king lugud mung e mibabayu, inya ikabus mu ku. Ing suma na ning kekang kautusan ya ing katutuan, at ding sabla mung tuntunan manatili la kapilan man. Ding mayupayang mamuntukan guguluan da kung alang bitasang kasangkanan, oneng pamintuan ku la mu rin ding kekang kautusan. Ding kekang pangaku makaligaya la kaku; anti ku king taung mekatuklas dakal a pibandian. Kasaman ku at kasusumamian ing kalaraman, oneng kaluguran ke ing kekang kautusan. Pitung besis patingapun pupurian da ka, uling ding kekang kayatulan makatuliran la. Atin lang ganap a kapayapan ding malugud king kekang kautusan; alang makatakid nanuman karela ngan. Asahan ku ing iligtas mu ku, O Ginu, at itang utus mu pamintuan ku. Kaku lang pamintuan ding kekang tuntunan, at tune ku lang pakamalan. Pamintuan ku la ding kekang kautusan at aral; balu mu ing sabla kung daraptan. O Ginu, miras sa king kekang arapan ing aduan kung kasaupan! Anti ing pengaku mu, dinan mu kung kabiasnan. Miras sa keka ing panalangin ku, at iligtas mu ku antimo ing pengaku mu. Parati da kang purian, uling tuturu mu lang kekang tuntunan. Ing amanu mu kaku yang ikanta, uling ding kautusan mu matulid la. Parati ka sanang makasadiang sumaup kaku, uling pamintuan ku la ding utus mu. Ginu, tune kung pagnasan ing kekang pamagligtas! Tutula ku king kekang kautusan. Dinan mu kung bie ba ra kang apurian, at bustan mung ding kekang kautusan kaku ilang munie kasaupan. Mengari ku king tupa a mebating; ining kekang talasuyu keka ya sanang panintunan, uling e ku la kelinguan ding kekang kautusan. Inyang magugulu ku, minaus ku king Ginu at pekibatan na ku. Iligtas mu ku, O Ginu, karing taung malaram at mapaglinlang. Nanung daptan na kekayu ning Dios, O taung malaram? Nanung parusang ibie na kekayu? Ding paslung mataram ding kawal at mibabayang uling ilang dugpa kekayu! Ing mabibie libutad yu kasing karok ne ning mabibie king Meshech o libutad ding memalen king Kedar! Malambat na kung tutung mibiebie libutad ding taung masama king kapayapan. Tau kung malugud king kapayapan, oneng potang iti ya ing pisabian gera ing karelang kaburian! Iyatna ku la ding kakung mata karing bunduk-bundukan nung nukarin manibatan ing kakung kasaupan. Ing Ginu ya'ng sumaup kaku, ing Ginung mengawa king banua at yatu. E na paintulut ing mitisud ka; parati yang makagising ing mimingat keka. Wa, ing mimingat king Israel e ya mipapaiglip o matudtud man. Ing Ginu ya ing bante mu; siping mu atyu ban keka magdipensa. King patingapun ing aldo e na ka panasakitan o ing bulan kekaban ning kabengian. Ingatan na ka ning Ginu king sablang panganib; ilisia na ka king sablang disgrasya. Ingatan na ka king kekang pamaglako angga na king pamagbalik mu ngeni at king kapilan pa man. Mesaya ku inyang sinabi ra kaku, Tara, munta tamu king bale ning Ginu! At ngeni atyu ta na makatalakad kilub ding pasbul ning Jerusalem! Iting Jerusalem, kasanting na, kaayus na king pangalarin na! Karin pupunta la ding lahi, ding lahi ning Israel ban pasalamat king Ginu antimo ing inutus na. Karin ding ari ning Israel lukluk la, ban matul karing sasakupan da. Ipanalangin ye ing kapayapan ning Jerusalem king Ginu. Minawa la sana detang malugud keka! Ing kapayapan manatili sana kilub ding pader mu, at masanting a kabiayan kilub ding kekang palasyu. Alang-alang karing kamaganak at kaluguran ku, keka Jerusalem, sabian ku, Ing kapayapan manatili keka! King uli ning Templo ning Ginung kekatamung Dios penalangin ku ing kekang kasaplalan. Keka yatna ku la dening kakung mata, keka a makalukluk king tronu king banua. Kalupa ning ipus a lalaki o babai a magtiwala king ginu na, makanyan kaming magtiwala keka, O Ginung kekeng Dios, angga king lunusan mu kami. Malunus ka sana kekami, O Ginu; malunus ka sana kekami, tutu nang dakal ing kalibakan a kekeng tinggap. Tutu da na keng malambat insultuan ding taung dakal a pibandian, at umisan ding mayabang. Nung ing Ginu e ya migpanig kekatamu, nanu kaya ing mepalyari? Makibat ka ngeni, O Israel! Nung e na katamu penigan ning Ginu inyang ding kalaban lisuban da katamu, magkang penakmul da ka tamung mabie, uling maragul ing kasbu da kekatamu; ing agus ning albug tiki na katamu sa at pepalbug, linumud na kata sa ning mabilis a agus. Pasalamatan ta ya ing Ginu; e na peintulut ing pamuksan da katamu ding kalaban. Anting ayup miligtas tamu king inumang dang bitag; mesira ya ing bitag at miligtas tamu. Ing saup tamu atyu king lagyu ning Ginu, ing linalang king banua at yatu. Ding taung magtiwala king Ginu kalupa re ing Bunduk ning Zion a kapilan man e matugun at midusug. Nung makananu lang makapadurut ding bunduk king Jerusalem, makanyan neng padurutnan ning Ginu ing keyang balen ngeni at king kapilan man. Uling ding e mayap e no man mamahala kabang-kaba king bansa ding makatuliran; miyawa la namang gawa king e mayap. Ginu, kayapan ing ibie mu karing taung mayap a daraptan, karetang tapat karing kekang kautusan. Potang parusan mu la ding taung e mayap, iyabe mu la ding painggulut karing kekang kautusan. Ing kapayapan manatili king Israel! Inyang binalik na kami ning Ginu karin Jerusalem balamu wari maninap kami mu. Sasagakgak kami at magkanta king tula mi. Kanita ngarang sinabi ding bansang manakit, Ing depat ning Ginu karela binang makapagmulala. Tune ping makapagmulala ing depat na para kekami; mesaya kaming e mu nanu! Minawa ke sanang pasibayu, O Ginu, anting danum a babie ning uran karing melanging ilug. Detang menangis inyang tatanam la, kailangan lang magsaya ngening pupupul la! Detang tatangis kabang daralan da ing bining itanam da, magbalik lang magkanta king tula kabang sasaka ra ing pupul da! Nung aliwa ing Ginu ing mitalakad king bale, alang ulaga ing gewa da ring manalakad-bale. Nung ing Ginu e ne ingatan ing siudad, alang kabaldugan ing pamagbante da ring guardia. Baket paipagal ka pang manintunan, migigising maranun at magpuyat? Ing Ginu e no paburen ding kaluguran na kabang matudtud la. Ding anak regalu lang ibat king Ginu; tune lang bendisyun a binie na. Anti la mong paslu king gamat ning kawal ding anak a lalaking ayanak ning tau king kayanakan na. Mapalad ya ing taung dakal a paslu king lulanan na; e ya masambut potang arapan no ding keyang kalaban king lugal ning piukuman. Mapalad la ding taung mamintu king Ginu, at mibiebie tutupad karing keyang kautusan! Mangabiayan ka king bunga ning kekang kapagalan; maging masaya ka at minawa ka bie. King pibalebale mu ing kekang asawa mangari ya king ubas a mabunga; ding anak mu mangari lang makapadurut a olibong tanaman. Makanyan yang mipala ing taung mamintu king Ginu. Ing Ginu bendisyunan na ka sa manibat king Zion; akit mu sanang minawa ya ing Jerusalem king kekaban ning bie mu. Kumaba ka sa bie ban pati apu akit mu! Ing kapayapan manatili king Israel! Sabian mu, Israel, nung makananu da kang linupig ding kapate mu ibat na inyang anak ka. Manibat inyang anak ku pa mu ding kapate ku gilu da na ku at pepasakitan; oneng kapilan man e ra ku deigan. Malalam lang tabak ding king gulut ku digpa, serulan a taldawa ing meging kalupa na. Oneng ing Ginu, ing makatuliran, linigtas na ku king panga-alipan. Mananu na sanang ding sablang masama king Zion mangapakarine la, at mangapaurung la. Paburen lang maging kawangis ning dikut karing babo bale; langi na la bayu ra akuang tumubu. Alang manipun o manaptas man. Karing lalabas alang sumabi, Bendisyunan na ka sa ning Ginu! Bendisyunan da kayu king lagyu ning Ginu! Manibat king kalalalaman mamaus ku keka, O Ginu, pakiramdaman me ing aus ku at ing pamaniawad ku king saup mu! Nung tatandanan mu la mu ding kekeng kasalanan, ninu ing e miyatulan? Oneng ika patawaran mu kami, nung inya kailangan da kang pamintuan. Sabik kung manaya king Ginu, uling panaligan ku itang pengaku mu. Panayan ke ing Ginu; maygit king pamanaya na ning bante king paniatang ning abak Wa, maygit king pamanaya na ning bante king paniatang ning abak. Israel, magtiwala ka king Ginu; ing lugud na alang kupas, at parati yang makasadiang magligtas. Iligtas ne ing Israel a balen na king sabla nang pamikasala. Ginu, ala na kaku ing nanumang katasan lub; likuan ku na ing sablang kapagmaragulan. E ku no panintunan pa ding bage makarangal o nanumang bage lampas king agyu kung isipan. Kontentu ku at payapa bili, kawangis ning bingut king kandungan nang ima na panatag ku lub. Inya, Israel, magtiwala ka king Ginu, ngeni at king kapilan man! O Ginu, i David e me sa kakalinguan, at ing sablang delanan nang kasakitan. Ganakan mu sana itang pengaku na keka; itang penata na keka, O Mayupayang Dios nang Jacob. Ngana, E ku muli king kakung bale o magkera king kakung katri; e ku magpaynawa o matudtud anggang e ke apagawang tuknangan na, ing Mayupayang Dios nang Jacob. Abalitan mi king karin Betlehem atyu ya karin ing Kaban ning Kasunduan, at king marangle ning Jearim karin mi ya atuklasan. Ngami, Tara munta tamu king bale ning Ginu; tara samba tamu arap nang tronu! Me keni, Ginu, at lungub ka king kekang tuknangan, kayabe ning Kaban ning Kasunduan ning kekang kayupayan, keti manatili ka king kapilan pa man. Ding kekang pari ing matulid ya sanang karelang gawan; kekang memalen king tula kulisak la sana! Kang David a talasuyu mu atin kang pengaku; ing pinili mung ari e me sana tatanggian. Kang David tapat mung pengaku, at e mu painggulutan ing binie mung amanu. Ngamu, Ing metung karing anak mu maging ari ya, at ya ing manalili keka. Nung ding anak mu king kasunduan tupad la, at karing kautusan a babie ku karela, kanita ding anak da naman maging ari lang kekang kasalisi angga king kapilan man. Pinili ne ning Ginu ing Zion; buri neng maging keyang tuknangan. Ngana, Karin ku tuknang kapilan man; karin ku gampanan ing pamag-ari ku. Labis-labis kung ibie ing kailangan na; ding kalulu nang memalen pakabsian ku la. Papagtagumpen ku ing sablang gagawan ding pari na; magkanta la at kulisak king tula ding sablang memalen na. Karing lahi nang David palto kung metung a aring marangal, at papanatilian keng mamahala ing kakung pinili. Pamakarinayan ku la ding kalaban na, oneng ing kayarian na sumulung ya at misaplala. Kasampat na at kalagung lalawan potang ding memalen ning Dios misasanmetung la ngan! Mengari king larung mabanglu king buntuk mitugtug, at managlus karing balbas at talab ning baru nang Aaron. Mengari king ambun king Bunduk ning Hermon a mananabu karing bunduk-bundukan ning Zion. Karin ing Ginu pengaku na ing bendisyun na, king bie a alang angga. Meko keni, ikong talasuyu na, ikong susuyu kabukas king Templo na, lumapit kayu at purian ye ing Ginu. Itas yu lang gamat yu neng manalangin kayu kilub ning Templo na, at purian ye ing Ginu! Mananu na sanang karin king Zion, ing Ginung linalang king banua at yatu bendisyunan na kayu. Purian ye ing Ginu! Purian ye ing keyang lagyu. Purian ye, ikong king Ginu susuyu, ikong susuyu kilub nang Templo ning kekatamung Dios. Purian ye ing Ginu uling mayap ya. Magkanta kayung kapurian king lagyu na uling maganaka ya! Pinili ne i Jacob maging bandi na, ing balen ning Israel ban maging sarili nang bandi. Balu ku king ing Ginu maragul ya; igitan na la ding sablang dios-diosan. Daraptan na itang sablang buri na keti king yatu o karin banua, king dagat o king kalalaman na. Ya ing paratang king biga ibat karing suluk ning yatu; ya ing pasari king kildap neng babagyu, at papalual king angin king keyang pisisinupan. Karin Ehipto sablang pangane pete na la anak a pangane ding tau at sese dang animal. Karin dinapat yang milagru at bage makapagmulala, ban parusan ne ing Ari at ding opisyal na. Dakal lang bansa ding gisan na; aring mayupaya pete na la. Antimo i Sihon a ari ding Amoreo, at i Og a ari ning Bashan, at ding sablang ari king Canaan. At binie na ing karelang gabun karing memalen na; king balen Israel binie na ngan. O Ginu, mipasiag kang Dios king kapilan pa man; sablang lahi e ra ka kalinguan. Ingatan na la ning Ginu ding memalen na; ding talasuyu na lunusan na la. Ding dios-diosan da ring bansa megawa la king gintu ampon pilak; gewa da la ring taung magaling a pangamat. Atin lang asbuk, oneng e no man makapagsalita; atin lang mata, oneng e no man manakit bitasa. Atin lang balugbug, oneng e no man makaramdam; atin lang asbuk, oneng e no man mangisnawa. Detang ginawa at magtiwala karela, maging kawangis da la sana detang dios-diosan a gewa ra! O memalen ning Israel, purian ye ing Ginu; ikong pari ning Dios, purian ye ing Ginu! Ikong Levita, purian ye ing Ginu! Purian ye, ikong sablang ating takut king Ginu! Ing Ginu kekayu yang purian, ing Ginung atyu king Zion, king Jerusalem a keyang tuknangan! Purian ya ing Ginu! Pasalamat kayu king Ginu uling mayap ya; uling ing lugud na alang angga. Pasalamat kayu king Dios da ring sablang dios; uling ing lugud na alang angga. Pasalamat kayu king Ginu da ring sablang ginu; uling ing lugud na alang angga. Ya mung bukud ing makarapat karing maragul at makapagmulalang milagru; uling ing lugud na alang angga. King kabiasnan na lelangan ne ing malapad at matas a banua; uling ing lugud na alang angga. Ya ing mitalakad king yatu libutad ning danuman; uling ing lugud na alang angga. Ya ing linalang king aldo at king bulan; uling ing lugud na alang angga. Lelang ne ing aldo ban sunlag kilub ning patingapun; uling ing lugud na alang angga. Lelang ne ing bulan at ding batuin ban sunlag neng bengi; uling ing lugud na alang angga. Pete na la king Ehipto ding sablang pangane; uling ing lugud na alang angga. Liwal ne king Ehipto ing balen ning Israel; uling ing lugud na alang angga. Liwal ne ing balen na kapamilatan ning mayupaya nang gamat; uling ing lugud na alang angga. Pinitna ne ing Dagat da ring Timbu; uling ing lugud na alang angga. At delakit na lang memalen na; uling ing lugud na alang angga. Oneng ing ari ning Ehipto at ding sundalus na linumud na la; uling ing lugud na alang angga. Inantabayanan na lang memalen na king paglakbe ra king disyerto; uling ing lugud na alang angga. Pete na lang aring mayupaya; uling ing lugud na alang angga. Ding aring pikabaluan gisan na la ngan; uling ing lugud na alang angga. I Sihon a ari ding Amoreo pete ne; uling ing lugud na alang angga. Pete nia naman i Og a ari ning Bashan; uling ing lugud na alang angga. Ing karelang gabun binie na karing memalen na; uling ing lugud na alang angga. Binie na kang Israel a talasuyu na; uling ing lugud na alang angga. E na katamu kelinguan inyang mesambut tamu; uling ing lugud na alang angga. Linigtas na katamu karing kalaban tamu; uling ing lugud na alang angga. Babie yang pamangan karing tau at animal; uling ing lugud na alang angga. Pasalamat kayu king Dios ning banua; uling ing lugud na alang angga. Karing pampang ding ilug ning Babilonia karin kami pakalukluk, at manangis inyang agaganaka mi ya ing Zion. Karing tanaman a tutubu karin mi la sinabit ding kekeng alpa. Ding memihag kekami inawad da ing magkanta kami ban patulan mi la; Ipagkanta yu kami, ngarang sinabi, metung a kanta tungkul king Zion. Makananu mi yang ikanta ing kanta ning Ginu king bansa da ring dayuan? Nung kalinguan da ka, O Jerusalem, e na ku sa makapanigtigan pa! E na ku sana makapagkanta pa sakaling kalinguan da ka, nung aliwa ika ing ituring kung maragul diling tula king bie ku! Ganakan mu sa, O Ginu, ing gewa da ring tau Edom kanitang mebihag ya ing Jerusalem. Ganakan mu nung makananung ulit-ulitan dang sasabian, Lasakan ya at iragsa angga king gabun! Mibagsak ka naman, Babilonia. Mapalad ya itang mablas keka king sablang kekami mu gewa! Mapalad ya itang damput karing anak mung bingut ban karing batu ipukul! King mabilug kung pusu pasalamatan da ka, O Ginu; arapan da ring anghel magkanta kung kapurian keka. Arapan ke ing banal mung Templo; duku ku at purian ing kekang lagyu, uling pepakilala mu king sablang bage makapaygit ya ing lagyu at kautusan mu. King aldo minaus ku, ika pekibatan mu ku; mismung sikanan mu ya ing binie mu kaku. Ding sablang ari ning mabilug a yatu purian da ka, O Ginu, uling dimdam do ring pangaku mu. At karelang ikanta ing depat mu, at ing degulan ning ligaya mu. Atyu ka king Kakataskatasan, ding mababa lub keka no mang ingatan, at keka e la makasalikut ding palalu. Makapadurut ku man king kagutgutan; ining bie ku keka yang ingatan. Kalaban kung mua kaku keka lang sasabatan, at liligtas mu ku kapamilatan ning upaya mu. Tuparan mung sablang kekang pangaku; ing alang kupas a lugud mu, O Ginu, alang kayangganan; ing bage kekang pegumpisan keka munamang pupupusan. O Ginu, sinuri mu ku at kakilala mu ku! Balu mu ing sablang gagawan ku; agyang keng marayu aintindian mu ing isipan ku. Akakit mu ku, magobra ku man o makapaynawa; balu mu ing sablang gagawan ku. Bayu ne pa asabi ning asbuk ku ing amanu, balu mu na ing sabian ku. Atyu ka king makapadurut kaku, at king kekang upaya ingatan mu ku. Alang makalingad king bie ku keka; ing kabiasnan mu lalagpas king kaisipan ku. Nu ku mo malyaring munta ban takasan da ka? Nukarin da ka malyaring asalikutan? Mukiat ku man king banuang matas atyu ka karin; nung magkera ku man king tuknangan da ring mete, karin atyu ka mu rin! Sulapo ku man lampas king aslagan, manuknangan ku man king pekamalaut a lugal king albugan, karin atyu ka ba mu kung tairan; atyu ka karin ban aku ing kekang saupan. Malyaring aduan ku king dalumdum ing isalikut na ku o kaya king sala a makapadurut kaku ing maging dalumdum, oneng ing dalumdum e maralumdum keka, ing bengi masalang antimong aldo. Ing sala at ing karalumduman parehu keka. Ika ing linalang king sablang dake ning katawan ku; inubug mu ku king atian nang ima ku. Pasalamatan da ka uling kailangan kang pitakutan, at pagmumulalan ing dapat mu! Balu ku iti king mabilug kung pusu. Inyang miyuyubug ku king mitmung kaingatan king atian nang ima ku, inyang daragul ku king palanakan, ita keka e lihim. Balu mu ing kaba ning bie ku, uling iti makasulat king libru mu bayu ku pa man magumpisang mangisnawa, inyang deti metung man ala pang linto. O Dios, e ku la abut isipan ding isipan mu; karakal dang tuto! Nung kaku lang bilangan, maygit la kabilangan kesa karing binutil. At nung miras na ku king karelang angganan, atyu ku pa mu rin king kekang siping. O Dios, sana gisanan mu na lang e mayap a tau! Sana lakuan da na ku ding taung tampalasan! Ding taung deti e mayap ing sasabian da tungkul keka; magsalita lang e mayap a bage laban king lagyu mu. O Ginu, tutu ku lang kasaman detang ating mua keka! Pikakasaman ku la detang keka lalaban! Kasaman ku la king mabilug kung pusu; bibilang ku lang anting kakung kalaban. Surian mu ku, O Dios, at pakibaluan mung isipan ku; subukan mu ku at kilalanan ing kakung isipan. Lawan mu nung ating e mayap kaku, at tairan mu ku king dalan papunta king bie alang angga. Karing e mayap a tau iligtas mu ku, O Ginu; karing tampalasan ingatan mu ku. Parati lang mitatangkang e mayap; ing pamipate ya ing karelang kapad. Ding dila ra anti lang ubingan a kamandagan; ding karelang amanu anti lang kamandag ning kamamalu. Ingatan mu ku, Ginu, king upaya ding taung e mayap; ilisia mu ku karing taung tampalasan a magnasa king kakung kasiran. Ding palalu misadia lang metung a silu para kaku; binili da na la ding bitag da, at karing gasgas makayumang la ding kaku paniakap da. Sasabian ku king Ginu, Ika ing kakung Dios. Pakiramdaman mung pamaniawad kung kasaupan, Ginu! O Ginu a masikanan kung Talapaglualu, iningat mu ku king labanan. E mu binie ing parasan da ring taung e mayap; e mu paintulut magtagumpe ing e mayap dang kapamalakan. E mu la paintulutan magtagumpe ding kalaban ku; baldug mu karela itang e mayap dang banta laban kaku. Manabu sana karela ing uling a mibabaya; mabaldug la sana king malalam a kulkul at e na misaka kapilan man. E sana magtagumpe ing bintang ding malaram; makatagal sana ing e mayap king tampalasan ban na lang pamuksan. Ginu, balu ku ika ing mimingat karing kalulu, at king matulid da ring mangailangan. Ding banal purian da ka pin; mie la king kekang arapan. Mamaus ku keka, Ginu; magmalagua mu ku sanang saupan! Tingiran mu sana ing dalung ku keka. Sana tanggapan mu ing panalangin ku antimong mabanglung insenso, at ding gamat kung makatas king panalangin antimong pambenging ain-sakripisyu. Ginu, mibili kang bante king asbuk ku a magbante karing pasbul ding labi ku. Ipangilag mu ku king pamagnasang gawang kasalanan, at king pamakiabe karing taung darapat e mayap. Kapilan man e ku sa makisulu karing karelang pamangan. Ing mayap a tau malyari na kung parusan o sabianan, iti bunga ning mayap nang pilubluban; oneng kapilan man e ku tanggapan ing kapurian ding e mayap a tau, uling alang tuknang manalangin ku laban king e ustu dang pamaniaptan. Potang ding pamuntuk da pagnabu da la karing mabatung libis, kanita ding sabla tanggapan da king tutu la ding kakung amanu. Kalupa na ning tanaman a mekutud at mepirasu, makanyan lang misambulat ding butul da angga na king labi ning kutkutan da. Manatili kung magtiwala keka, O Ginung Dios, pagnasan ku ing ingatan mu ku; e mu paintulut ing mate ku. Pangilag mu ku karing silu a inumang da para kaku, lubus mu kung ilisia karetang bitag a sidia da kaku deting e mayap a tau. Deting taung e mayap ila sana ding marakap karetang sidia rang silu kaku kabang aku naman lumabas kung e man ninanu. Mamaus kung maniawad saup king Ginu; king Ginu manalangin ku, darala kung sablang aduan ku king Ginu; ipagtapat ku king Ginu sablang kagutgutan ku. Potang lumapit na kung sumuku balu na ing kailangan kung daptan. Ding kalaban ku inumang de ing silu para kaku king gasgas a daralanan ku. Potang lumawe ku siping ku, ala kung akakit makasadiang sumaup kaku; ala metung mang magdipensa kaku. Ala na metung mang magmalasakit kaku. Ginu, mamaus kung maniawad saup keka; ika, O Ginu, ing kakung santungan, ika mung bukud ing nasa ku kabilugan ning bie ku. Tingiran mu ing pamaniawad kung kasaupan, uling milako na ing kakung kapanayan. Iligtas mu ku karing gugulu kaku; masikan lang e palak kaku. Iligtas mu ku kening kakung kagutgutan; kanita libutad ding memalen mung makatipun purian da ka, uli ning ganaka mu kaku. Tingiran mu ing panalangin ku, O Ginu; pakiramdaman mu ining kakung panalangin uli ning makatuliran ka; pakibatan mu ku uling tapat ka! E mu ku yayarap keka ban kekang litisan; tau ke ngan makasalanan king kekang arapan. Kalaban ku e na ku tiknangan tutukian at lubus na kung deigan. Binili na ku king madalumdum a sukulan, at meging kawangis ko ding mete king panaun a milabasan. Inya maibug na kung sumuku; milako ing kakung kapanayan. Gaganakan ku la ding aldo milabas; gaganakan ku ing sablang kekang depat, isip-isipan ku ing sablang gewa mu. Tatas ku la keka dening kakung gamat king panalangin; kalupa ning malanging gabun kakau ya keka ining kakung kaladua. Mamalagua kang makibat kaku, O Ginu! Mepupus na ing sabla kung kapanayan. E me sasalikut ing sarili mu kaku, nung ali kayabe ku karetang manabu king tuknangan da ring mete. Ipaganaka mu kaku balang abak ing lugud mung alang kupas, uling keka ku magtiwala! Ding panalangin ku miraras la keka; ituru me ing dalan a kailangan kung tuntunan. Iligtas mu ku, O Ginu, karing kakung kalaban! Keka linapit kung manintun salilungan! Uling ika ing Dios ku; ituru mu kung mamintu king kaburian mu! Maging maganaka ka sa kaku, karing dalan a alang panganib patnubayan mu ku. Alang-alang king pangaku mu, O Ginu, iligtas me ing bie ku. King kekang kayapan anguan mu ku karing kakung kagutgutan! Uli ning lugud mu kaku paten mu lang kalaban ku, at gisanan mu la ding sablang manalipusta kaku uling talasuyu mu ku. Purian ya ing Ginu, ing kakung talaingat! Sasane na ku king pamakilaban; sasadia na ku king labanan. Ya ing kakung kuta at talaingat, ing kakung santungan at talapagligtas; lubus kung tiwala king Ginu, at miligtas ku. Bibili na la lalam kung upaya ding bansa. Ginu, nanu ya wari ing tau? Ba't keka yang papansinan? Tau ya mu, ba't keka yang gaganakan? Ing tau anti yang tiup ning angin; anti yang aninong lalabas ing bie na. O Ginu, ibuklat me ing banua at kuldas ka; tagkilan mu lang bunduk at masuk la. Payaslagan mu ing kildap at ding kalaban keka lang isambulat; ibugnus mu lang paslu mu at papulayan mo ngan. Abutan mu ku manibat ken banua; sagipan mu ku king danum a malalam, iligtas mu ku king upaya da ring dayuan. Pawang kalaraman ing sasabian da; malaram la agyang sinumpa lang maniabi king katutuan. Bayu yang kanta, O Ginu, ing ikanta ku keka; bagayan ke king lira kung apulu kwerdas. Ika ing babie tagumpe karing ari; ika ing mililigtas kang David a talasuyu mu. Iligtas mu ku karing tampalasan a kakung kalaban; iligtas mu ku king upaya da ring dayuan, pawang kalaraman ing karelang sasabian; malaram la agyang sinumpa lang maniabi king katutuan. Dening anak ming lalaki king karelang kayanakan kawangis da sana maragul at malabung a tanaman, at ding anak ming babai matimyas la sanang asias a paniuluk anting palamuti karing palasyu. Karing miyayaliwang pupul kumatmu la sana ding kekeng bangan, at ding tupa naman karing marangle laksa-laksa la sanang manganak. Ding sese tamung baka dakal la sana; e la sa kamamaten anak o makikikuan. E na sana maramdam ing tangis ning lungkut at dusa karing kekatang dalan. Mapalad ya ing bansa nung makanyan ing malilyari king sakup na; mapalad la ding memalen, nung ing Ginu ya ing Dios da! Ibalita ku ing kekang kamalan, O kakung Dios at Ari; alang angga ing pamipasalamat ku keka. Balang aldo pasalamatan da ka, at purian alang kapupusan. Ing Ginu mayupaya ya at mangaintulid yang labis-labis a kapurian; ing kamalan na e mu agyung pakirasan. Ing kekang dapat purian da manibat king metung a lahi angga na ketang katuki na; ibalita da ing mayupaya mung dapat. Pamalita ding tau ing ligaya mu't kamalan, at ding makapagmulala mung daraptan ilang kakung isip-isipan. Ipamalita ding tau ing mayupaya mung dapat, at ing kekang degulan kaku namang sabian. Ibalita da ing sabla mung kayapan, at ikanta ing kekang katuliran. Malugud ya at mapaglunus ing Ginu; banayad ya king pamimua, at maglapo king e kukupas ing lugud na. Mayap ya lub ing Ginu karing sabla; ing lunus na atyu king sablang dapat na. Ding sablang lelangan mu purian da ka, O Ginu, at ding memalen mu pasalamatan da ka! Ipamalita ra ing ligaya na ning kekang kayarian, at ing kekang kayupayan, ban ipakilala ra la ding sabla ding mayupaya mung dapat, at ing maligaya nang kamalan ning kekang kayarian. Ing pamag-ari mu alang kapupusan; ari ka kapilan man. Tapat ya ing Ginu karing sabla nang pangaku, at maganaka karing sablang dapat na. Sasaupan na lang magugulu, at tatalakad na la detang atyu king kabiguan. Ding sabla makalawe la, at king Ginu manaya, at babie na karela ing pamangan king panaun a kailangan da. Ing babie mu karela sobra-sobra; ibabie mu karing sabla ing kailangan da. Makatuliran ya ing Ginu king sablang dapat na, at maganaka karing sablang dapat na. Malapit ya ing Ginu karing sablang mamaus; mitmung katapatan. Babie ning Ginu ing kapagnasan da ring sablang ating takut; pakiramdaman na naman ing saingsing da at liligtas na la. Ding sablang malugud king Ginu ingatan na la, oneng ding taung e mayap paten na la. Parati keng pupurian ing Ginu; bustan sablang tau purian deng banal nang lagyu king kapilan pa man. Purian ya ing Ginu! Purian me ing Ginu, O kaladua ku! Purian ke ing Ginu kabang mabie ku; pagkanta ke ing Dios ku king kekaban ning bie ku. E ka magtiwala karing mamuntukan a tau o king ninumang e makapagligtas keka. Kamate ra magbalik la king alikabuk, at king aldong ita ing sablang balak dang gawan miyangganan. Mapalad ya ing taung sasaupan na ning Dios nang Jacob, at magtiwala king Ginung Dios na, ing miglalang king banua at yatu, at king dagat at king sablang atyu karela; tapat ya kapilan man. Potang manatul ya, papanig ya karing malulupig, at babie yang pamangan karing danupan. Ing Ginu ya ing babie kalayaan karing bihag, at pasalan na la mata ding bulag. Babangun na la ding mebigu; kaluguran na lang makatuliran. Ingatan na la ning Ginu ding dayuan a manuknangan king kekatamung bansa; sasaupan na la ding mebalu at ulila, oneng ding balak da ring e mayap lalako na la. Ing Ginu mag-ari ya king kapilan pa man, ing Dios mu, O Zion, mag-ari yang alang angga. Purian ya ing Ginu! Purian ya ing Ginu! Mayap ing magkantang kapurian king kekatamung Dios; masanting at masampat ing purian ya. Tatalakad neng pasibayu ning Ginu ing Jerusalem; titipunan na lang memalen nang miyugse karing aliwang bansa. Ding mebigu pakayapan na la, at lalanggasan na lang sugat da. Balu na nung pilan la ding batuin, at ausan ne ing balang metung king lagyu na. Masikan ya at mayupaya ing kekatamung Ginu; ing kabiasnan na e mu asukdan. Tatalakad na la ning Ginu ding mangadakurak, at babagsak na la king gabun ding taung e mayap. Pagkanta yeng kapurian ing Ginu; panigtigan ye king alpa ing kekatamung Dios. Ing banua tatakpan neng biga; ya ing babie uran king yatu; king dikut karing bunduk ya ing patubu. Ya ing babie pamangan karing animal, at karing malutub a awak a sisiak. E na la katulan ding masikan a kabayu; e na la naman katulan ding sundalung matapang; oneng manakit yang tula karetang babie kagalangan, karetang magtiwala king tapat nang lugud. Purian me ing Ginu, O Jerusalem! Purian me ing kekang Dios, O Zion! Ya ing patibe karing kekang pasbul, at bendisyunan na lang kekang anak. Ya ing babie kapayapan karing kekang angganan, at king mayap diling trigu karin na ka pakabsian. Potang mutus ya, agad iting matutupad keti king yatu. Antimong bulbul tupa ing yelung parala na; antimong alikabuk neng sasambulat na. Bual-bual nang babagsak ing yelu, anti waring graba; ninu mo ing makapibata king dimlang pasari na? Potang mutus ya, malalaso ing yelu; payanginan na at magus ya ing danum. Parala na ing amanu na kang Jacob, ding tuntunan at kautusan na kang Israel. Karing aliwang bansa iti e na gewa, e ro akikilala ding utus na. Purian ya ing Ginu! Purian ya ing Ginu! Purian ye ing Ginu manibat ken banua, ikong manuknangan king katasan. Purian ye, ikong sablang anghel na; purian ye, ikong sablang sundalus na banua. Aldo at bulan, purian ye; purian ye, ikong sablang saslag a batuin. Purian ye, kakataskatasan a banua at ikayu, danuman babo banua. Bustan yung ila ngan purian de ing lagyu ning Ginu! Minutus ya at melalang la; king utus na mipilmi la lugal king kapilan pa man, at e la malyaring e mamintu. Purian ye ing Ginu manibat ken king yatu, ikong dambuala king dagat, at sablang kalalalaman; ikong kildap at uran-lipat, yelu at biga, at masikan a angin a mamintu king utus na. Purian ye, ikong bunduk at bunduk-bundukan; ikong tanaman a mamunga at ikong kagubatan; ikong sablang animal, matunud at malyap, ikong sablang gagapang at susulapo. Purian ye, ikong ari at sablang tau, prinsipi at sablang mamuntukan, ikong kayanakan a babai at lalaki, matua at pati na anak a malati. Bustan mu lang purian de ing lagyu ning Ginu, uling ing lagyu na maygit ya karing sablang lagyu; ing ligaya na lalagpus king yatu at king banua. Ya ing minie sikanan king bansa na, inya sabla nang memalen karela yang purian, ding memalen ning Israel a tutu nang pakamalan. Purian ya ing Ginu! Purian ya ing Ginu! Pagkanta yeng bayung kanta ing Ginu; purian ye libutad ding kapulungan ding tapat king Ginu. Tumula ka, Israel, uli ning kekang Talapaglalang; uli ning Ari mu, magsaya kayu, memalen ning Zion! Purian ye ing lagyu na kapamilatan ning pamanerak; manigtigan kayu karing tambul at alpa, at purian ye. Ing Ginu manakit yang tula karing memalen na; puputungan na la king tagumpe ding mapagpakumbaba. Bustan mu lang magsaya ding memalen ning Dios king tagumpe ra; bustan mu lang matulang magkanta karing piesta ra. Bustan mu lang kulisak masikan, pupuri king Dios, kabang tatalnan da la ding mataram a espada, ban sambutan ding bansa at parusan ding memalen da; ban igapus king tanikala ding ari da, ding mamuntukan da karing tanikalang bakal; ban parusan la ding bansa antimo ing utus ning Dios. Iti ya ing tagumpe ning balen ning Dios. Purian ya ing Ginu! Purian ya ing Ginu! Purian ye ing Dios king Templo na! Purian yu ing sikanan na karin banua. Purian ye uli ding mayupaya nang dapat; purian ye uling sakdal ya degulan! Purian ye king tiup ding trumpeta; purian ye kayabe ding alpa at lira! Purian ye kayabe ding tambul at king terak; purian ye kayabe ding alpa at plauta! Purian ye kayabe ding pandereta; purian ye kayabe ding kakalaksing a pandereta! Purian ye ing Ginu, ikong sablang melalang! Purian ya ing Ginu! Ding Kasebian nang Solomon a anak nang David at ari ning Israel. Ila deti ring kasebian a makasaup keka ban akilala mu ing kabiasnan at ing mayap a turu, at ban aintindian mu la ding malalam dang kabaldugan ding kasebian. Tuturu da reti nung makananu kang mibiebie maisip, at nung makananu kang maging makatuliran at alang papanigan. Dirinan deng kabiasnan ing taung alang beluan, at tuturu da karing kayanakan nung makananu lang gawang kapasyahan king ustung paralan. Malyari la namang makaragdag king beluan da ring taung biasa at munie kasaupan karing atin nang pegaralan ban malyari da lang aintindian ding malalam dang kabaldugan ding kasebian, at ding palaisipan ding taung biasa. Ing takut king Ginu ya ing pamagumpisa na ning kabiasnan. Ala lang pansin ding mangmang king kabiasnan at king pamagaral. Anak ko, pakiramdaman mu ing tuturu nang tata mu at pakiramdaman mu ing sasabian nang ima mu, uling ing karelang tuturu mengaring kupia at kwintas a munie dangalan keka. Anak ko, nung agkatan da ka ring makasalanan, keka la sanang tanggian. Nung sakaling sabian da, Tara, manintun tamung taung paten tamu! Panasakitan ta la ding taung alang kasalanan ban tumula tamu! Mabie la at masalese potang lapitan ta la, oneng mete la potang lakuan ta la! Mibandi tamu at mikatmuan la ding kekatamung bale king pibandian a akua tamu. Makiabe ka kekami at pipitnan-pitnan tamu ing sablang apanako tamu. Anak ko, e ka makiabe karing taung anti karen. Dumayu ka karela, uling kapad da ing darapat e mayap, at mamalagua lang makamate kalupang tau. Ala kang apala nung iyumang me ing bitag king akakit ning ayup a buri mung dakpan. Oneng e ra balu ding taung anti karen king ing umangan dang bitag ya kabud ing sarili da. Makanyan ing miras karing taung misasalapi king kapamilatan na ning pamaniapat katampalasanan; kamatayan ing karelang kaulian. Mamaus yang masikan ing kabiasnan karing dalan at karing palengki; mamaus karing pasbul dalan ning siudad, at nukarin mang lugal la mititipun ding tau. Ngana, Taung mangmang! Angga kapilan yu buri ing ala kayung beluan? Angga kapilan yu pituya-tuya ing kabiasnan? Kapilan kayu pa kaya mabiasa? Pakiramdaman yu ing turu ku; dinan da kayung mayap a turu at dinan kening balu ku. Menatili kung mamaus kekayu, oneng e kayu bisang makiramdam. Agkatan da kayung lumapit, oneng e yu ku sikasu. E yu bitasang pinsinan ing kanakung turu at tatanggian yu ing kanakung iyaral. Inya mayli ku potang mika problema kayu; kaylian da kayu potang datangan na kayu ning kapahamakan, potang ing takut a anting bagyu sapulan na kayu, at tiupan ning angin ning kaligaligan; potang ing kaligaligan at tangis datang kekayu. Kanita maus kayu kanaku, oneng e ra kayu pakiramdaman; magkapilit kayung manintun kanaku, oneng e yu ku akit. Uling pikasaman yu ing kabiasnan; e kayu bitasang tatakut king Ginu, e kayu mekiramdam king kakung turu, at e yu pinsinan ing kakung iyaral. Inya ngeni, pupulan yu ing bunga na ning depat yu at ing mismung dapat yu ya ing munie kasakitan kekayu. Mate la ding taung alang beluan uling e ra buri ing kabiasnan, at mawala la ding taung alang isip uli na ning ala lang malasakit. Oneng ing makiramdam kanaku mika kapayapan ya ampon kapanatagan at e mitakutan. Anak ko, pakiramdaman mu ining tuturu ku keka at pakamalan mu ampon daptan ing parapat ku keka. Pakiramdaman mu ing kabiasnan at pakaintindian mung masalese. Wa, maniawad kang kabiasnan at magkapilit manintun pamanalastas. Panintunan mung antimo ing pamanintun mung pilak o king pamanintun king makasalikut a pibandian. Nung iti ing daptan mu, abalu mu nung nanu kabaldugan ing ating takut king Ginu at akua mung mabiasa tungkul king Dios. Ing Ginu ya ing babie kabiasnan. King Ginu manibat ing beluan at pamanalastas. Ya ing babie kabiasnan at mimingat karing taung mayap at tapat. Ingatan na la detang makiutus alang papanigan at ingatan na la detang malugud king Ginu. Nung makiramdam ka kanaku abalu mu nung nanu ing ustu, ing matulid, at ing alang papanigan. Abalu mu ing sukat mung daptan. Maging biasa ka at tumula uli na ning kekang beluan. Ing kekang kabiasnan at ing kekang aintindian ya ing mingat keka, at ya ing mamigil keka ban e mu daptan itang e karampatan. Saupan na kang lumaut karing taung gagawang gulu king karelang pamagsalita; ding taung e bisa king bie matulid ban mibiebie king pamikasala, ding taung tutula king pamaniapat e ustu at mayayama king e mayap, ding taung e mu apanaligan at e tapat. Akua meng atanggian ing babaing e tapat king asawa na a managkat king kapamilatan ning mayumu nang amanu. Babai yang taksil king sarili nang asawa at mangalinguan ya karing banal nang sumpa king Dios. Nung munta ka king tuknangan na anti na kang minta king kutkutan; lugal ne ning kamatayan ing bale na. Ala nang mekapagbalik metung man karetang linapit keting babai o mekasalese king pamibiebie na. Inya tukian mu ing alimbawa da ring taung mayap at lisia ka king e mayap. Uling ding taung mayap ila ding manuknangan keting bansa, oneng mitabi la keting bansa ding taung e mayap, at maputput la yamut ding e tapat. Anak ko, e mu la kakalinguan ding tuturu ku keka; e mu la kakalinguan tutuparan ding kakung kautusan ban kumaba at mibendisyunan ing bie mu. E mu tatanggian ing katapatan at ing kapanaligan. Isabit mu lang anting kwintas king kekang batal at itanam king kekang pusu. Nung iti daptan mu, tumula ya keka ing Dios at ing tau. Manalig ka king Ginu king mabilug mung pusu at e ka magtiwala kapilan man king sarili mung kaisipan. E me kakalinguan ing Ginu king sablang kekang daraptan at pakit ne keka ing ustung dalan a kekang tuntunan. E mu lalawan maragul ing kekang sarili; tumakut ka king Ginu at lakuan ing e mayap. Nung yan ing kekang gawan, anting panulu kumayap lang sugat mu at sikan ing kekang katawan. Parangalan me ing Ginu king pamiyain mu king kekang pibandian at karing mayap diling bunga na ning kekang tamnanan. Nung daptan mu yan, kumatmu la ngan ding kekang datukanan at maglapo-lapo lang alak ding kekang lulanan. Anak ko, neng sasabianan na ka ning Ginu, e mu sa tatanggian at pagkasala; pakaintindian mu at tanggapan bilang disiplina. Uling didisiplinahan ne ning Ginu itang kaluguran na, antimo nung makananu neng sasabianan ning tata ing anak a kaluguran na. Masuerti ya ing manakit kabiasnan at pamanalastas. Maygit kaniti king pilak ing pakinabang at lalu yang maygit king gintung mal. Maygit ya ing kabiasnan kesa karing alahas at ala yang kalupa king nanumang kekang pagnasan. Makabang bie ing babie na at saka pibandian ampon dangalan. Babie ning kabiasnan ing kaligayan at ituntun na ka king dalan ning kapayapan. Mengari yang tanaman a mamunga karetang manintun kabiasnan. Lelang ne ning Ginu ing yatu king kapamilatan ning keyang kabiasnan; binili ne ing banua king pagkabilian na kapamilatan ning beluan na. Ing kabiasnan na ya ing pepasari ban ding ilug magus la, at ban ding biga king yatu uran ibaldug da. Anak ko, e mu sa paburen ing kekang kabiasnan at mayap a kaisipan; e mu paintulut ing mawala la keka. Ila ding munie bie at dangalan keka. Inya lumakad kang alang takut at e ka misakab. Magkera kang alang takut at mipatudtud kang maniaman. E ka maligalig tungkul karing sakuna a biglang daratang anting bagyu karing e mayap a tau. Uling ing Ginu ya ing mingat keka; e na paintulut ing manakbag ka king bitag. Daptananan mu lang mayap ding mangailangan saup lalung-lalu na nung iti agyu mung gawan. E mu na pibukas-bukas ing saup a aibie mu ngeni king kalupa mung tau. E ka mimisip dapat e ustu king kalupa mung tau a manuknangan siping mu at magtiwala keka. E ka makipate kenu man nung ala kang asangkan at e na ka ninanan balang. E me kakaririan ing taung tampalasan ni makiapus king keyang daraptan. Uling masusumami ya ing Ginu king taung e mayap, oneng tutula ya king taung matulid a dapat. Susumpa na la ning Ginu ding pibalebale da ring e mayap a tau, oneng bibendisyunan na la ding pibalebale da ring banal. Susunu na la ding palalu, oneng bibendisyunan na la ding taung mababa lub. Tanggap lang dangalan ding biasa, oneng kamarinayan ing kamtan da ring mangmang. Anak, pakiramdaman yu ing tuturu nang tata yu kekayu at pakaintindian yu ban mika beluan kayu. Mayap ing tuturu ku kekayu, inya kekayu ngang tandanan. Kanitang anak ku pang malati, bukud a anak dang lalaki ding kakung pengari, tiru na kung tata ku. Ngana kaku, Tandanan mu ing tuturu ku. Daptan mu ing sasabian ku keka ban kumaba ing bie mu. E mo kakalinguan o paburen. Pakikuanan mung mabiasa ka at mika beluan. E mu paburen ing kabiasnan at ingatan na ka ning kabiasnan; luguran mu at ingatan na ka. Ing pamagumpisa ning kabiasnan ya iti: magaral ka at nanuman ing malyari pakikuanan mung mika beluan ka. Luguran mu ing kabiasnan at maging marangal ka; kaulan me at parangalan na ka. Ya ing miputung korona ning ligaya keka at palamutian na kang mabanglung sampaga. Anak ko, makiramdam ka kaku. Dinan mung ulaga ing sasabian ku ban kumaba ing bie mu. Tiru ku keka ing kabiasnan at ing matulid a dalan a sukat mung tuntunan. E mirinan sagabal ing kekang pamaglakad, at e ka misakab potang mulayi ka. Ingatan mu ing tiru ku at e mu paburen; ingatan mu uling ing bie mu king kabiasnan ing katatalakaran na. E me daralanan ing daralanan da ring taung e mayap ni pakiapusan ing e ustung karelang daraptan. Pangilagan me! Lisian mu ing e ustu; keka yang gulutan at king ustung dalan karin ka dumalan. E la mipatudtud ding taung e mayap anggang e la makagawang e ustung dapat; e la mipaindatun anggang e la mekapanasakit kapanamdaman. Karela ing e mayap mengaring pamangan, at mengaring alak a karelang inuman ing bigsikan. Oneng mengari ya ing dalan na ning taung matulid king aldo a saslag; lalu yang maslag neng aldo tapat. Anti ya king benging madalumdum ing dalan da ring taung e mayap; misakab la at e ra man balu nung nanung karelang atakiran. Anak ko, pakiramdaman mu ing kakung sasabian; pakiramdaman mu ing kakung iyaral. E mo paburen mawawala; king pusu mu karin mu la idukit. Uling bie at masanting a pamikakatawan ing tanggapan da ring manintun kabiasnan. Misip kang pakakalale uling king kaisipan makasalale ing kekang bie. E ka sa magsalita king e katutuan ni makiabe king kalaraman a maglinlang. Lumawe kang maratna king daratang a panaun at lawan masalese ing dalan a kekang tutukian. Siguraduan mung balu mu ing kekang daraptan ban maging maayus ing kekang gagawan. E ka balabalikid king kekang pamaglakad; kekang lisian nanumang e mayap. Anak ko, makiramdam ka king kakung apagaralan; magaral ka king kakung bie delanan ban mabiasa kang gawang ustung kalutasan at maging magaling king kekang sasabian. Kasing yumu no ning pulut-panilan ding labi ning asawa na ning aliwang tau, at ding uma na anti la king larung olibong matalusad, oneng ala kang akua kaybat yung misiping nune mu sakit at kaguluan. Durulung la ding bitis na king kutkutan at ding lakbang na papunta la king kamatayan. E ne gagalangan ing dalan na ning bie; paliku-liku la ding dalan na at ala yang kapupuntan. Ngeni anak ku, makiramdam kayu kaku at kakung sasabian e yu sa kakalinguan. Dumayu kayu king makanyan a babai! E ye lalapitan agyang ing lele nang pasbul. Nung e kayu makiramdam masira kayu dangalan, at mate agyang kayanakan kayu pa; pota aliwa lang tau ding kuma king kekong pibandian at pati ing kekong pipagalan. Saingsing kayu king kawakasan ning kekong bie potang ing kekong katawan butul-balat na lang tune. Sabian yu kanita, E ku kasi mekiramdam at kakung tinggian ing mayap a turu. E ku kasi sikasu ing tuturu da ring kakung talaturu. At ngeni ala kung dangalan king akakit da ring taung dakal. Maging tapat kayu karing sarili yung asawa at bukud ibie karing sariling asawa ing sabla yung pakamal. Kailangan la waring ikalat anting dinat karing dalan ding ayanak yu karing aliwang babai? Sesen yu la't paragulan ding kekong anak ban ilang sumaup kekayu potang matua na kayu, at e kayu maging pabayat karing aliwang tau. Inya sukat kang tumula king kekang asawang pekasalan mu inyang kayanakan ka. Malagu ya at matimtiman antimo ing sampaga. Paintulut mung paligayan na ka ning lagu na at kaulan ning pakamal na. Anak ko, obat paituksu ka king lugud ning aliwang babai at paysoso king asawa na ning aliwang lalaki? Akakit na ning Ginu ing sablang daraptan mu. Lalawan na ka nukarin ka man munta. Ding kasalanan na ning taung e mayap ilang mismung dakap king bie na; marakap ya king pamikasalang depat na. Mate ya uli ning keyalan nang pamanaguanta; uli na ning kamangmangan na mewala ya. Anak ko, nung pengaku mung bayaran ing utang ning kalupa mung tau o ning dayuan, e ka kaya mipako king kekang pangaku o misabit king kekang pangaku? Nung makanyan, anak, makapailalam ka king upaya na ning taung ita. Oyni ing kekang daptan ba kang makapagkalag: agad meng puntalan at makisabi kang mayap. E ka matudtud o magpaynawa man anggang e ka mibulus anting ayup king aula o anting usa a tatakas ketang bisang dakap keka. Ding taung matamad sukat lang makapagaral king pamibiebie da ring panas. Ala lang pamuntuk o manimuna o pekapun a mumutus karela, makanyan man aldo-aldo titipun lang pamangan para king panaun ning kauran. Angga kapilan ka kaya kera-kera, O taung matamad? Kapilan ka pa kaya mibangun? Matudtud ku mu saguli, nganang sumabi, magpaynawa at magtamimi. Oneng kabang matudtud ya, datang ing kakaluluan a mengaring tulisan. Ding alang kwenta at e mayap a tau libut-libut lang magsalitang kalaraman. Kindat-kindat la at miyayaliwa la daraptan ban ikang karelang linlangan; samantalang kilub dang pusu e mayap ing karelang paplanu; sasalbag lang gulu karing tau. Inya dugpa karela ing kasiran a e asahan, at misakitan la karing sugat a e na bitasang kumayap. Ating pitung bage a kasaman na at e apanupaya ning Ginu: Ing pamagmaragul, ing dila na ning malaram, ing gamat a makamate karing taung alang kasalanan, ing kaisipan a mimisip e mayap, ding bitis a mabilis darapat e mayap, ing testigu a e magsalitang katutuan, at ing taung panibatan na ning pamipate da ring mikaluguran. Anak ko, pamintuan mu ing yuyutus nang tata mu keka at e mu kakalinguan ing turu nang ima mu. Idukit mu la king pusu mu at ikwintas king kekang batal. Ing karelang tiru ya ing matnube keka king paglakad mu; ing mingat keka neng bengi at munie turu keka neng aldo. Ing karelang panabilin at turu mengaring sulung maslag; ing karelang beluan ya ing mituru keka nung makananu kang mibiebie. Milaut ka king babaing e mayap at king agkat nang malambing ning babaing talasawa. E mu sa pagnasan ing lagu da, at e ka pabihag karing mata rang mapundat. King ditak a salapi asali me ing babaing magtinda king katawan na, oneng king pamakipangalugud mawala ngan ing kekang kayatinan. E ya wari mapali ing taung mamialungan api? Nung adalpak mu ing uling a mibabaya, e ka wari mapaltus a bitis? Makanyan munaman ing mapalyari king lalaking talasawa a sisiping king e na asawa. Ninuman ing makipangalugud miparusan ya. Apanupaya ya ing taung menako pamangan uli ning danupan ya, nung marakap ya, mamayaran yang pitung besis king penako na; ipamayad na ing sablang bandi na. Ing taung makipangalugud makuyad ya kaisipan. Ing sisiran na ya ing sarili na. Kasakitan at alang dangalan ing kamtan na at e na mabura ing kamarinayan na. Alang kalupa ing mua na ning metung a lalaki neng datangan ne ning pamangalalu, at ala yang gagalangan potang mablas ya. E na tanggapan nanumang kabayaran; e mu asabat ing mua na nanumang regalung ibie mu. Anak ko, tandanan mu ing kakung sasabian at pakamalan ing kakung mayap a sasabian. Tupad ka king kakung sasabian at ing bie mu kumaba ya. Nung makananu mong ingatan ding kekang mata makanyan mung ingatan ing kakung sasabian. Pakatandanan mu la; king kekang pusu idukit mu la. Ituring meng anting atsi mu ing kabiasnan, at ing beluan anting matalik mung kakaluguran. Parehu da kang ilaut karing asawa da ring maki asawa at karing managkat king pamagsalita ra. Misan a aldo makatando ku king awang ning bale ku. Ikit ku la ding dakal a baintaung alang sibukan, oneng meyaus ku pansin king metung a kayabe rang mangmang. Lalakad yang papunta king dalan malapit king kantu nung nu ya manuknangan ing metung a babai. Mabibengi na kanita at madalumdum. Seganan ne niting babaing makapiblas king imalan ning babaing magtinda king katawan na at e ustu ing isipan na. Masikan ya lub at alang kadinedine. Parati yang lilibut karing dalan. Ugali na ing talatalakad karing kantu; neng misan king palengki at neng misan king dalan. Tambing neng kinaul iting baintau; inuma ne at linawe neng maratna. Ngana, Kaybat-ibat ku pa mung miyain ain ngening aldong iti at darala kung minuli ing karning ibat karing ain-sakripisyu. Inya linual ku ban ika ing panintunan ku. Atyu na ka pala! Geyak ke't tikpan ing kama ku karing ulas a linen a miyayaliwa kule a menibat Ehipto. Pepabangluan keng mira, aloe, at kanela. Tara, siping kata kabukas; miyabe kata king ligaya uling ala yu ing asawa ku. Miglakbe yang marayu. Migbakal yang dakal a salapi at magbalik ya pota pang kabilugan ning bulan. King pamanagkat nang malambing ning babai mepilit ya ing lalaki. Tinuki yang anti ing baka a tatairan king matadero ban pulkeruan; mengari ya king usa king bitag merakap, angga king ing paslu tinasak ya king pusu na. Mengari ya king ayup a tinuklu king bitag; e na balu king makapanganib ing bie na. Inya ngeni, kakung anak, makiramdam kayu kaku. Pakiramdaman yu sana ing kakung sasabian. E ye paburen mabihag ing pusu yu king anti kaniting babai; tuknangan yu neng panintunan. Dakal na lang lalaki ding sinira na; e mu na la abilang ding pamilyang lesak na. Ing bale na papunta ya king kutkutan da ring mete; metung yang dalan ning kamatayan. E wari mamaus ing kabiasnan at ing beluan anti naman? Makayabat ya karing matas a lugal lele dalan, at karing mikurus a dalan. Atyu karin king piluluban king siudad, karing lele pasbul dalan. Nganang mamaus: Ausan da ka kapanamdaman, O taung melalang, mamaus ku king balang tau ning mabilug a yatu. Ikong mangmang, kabiasnan kekong pagaralan, at pakaisipan. Makiramdam kayu, uling magsalita kung bage maulaga; karing labi ku lumual ing katutuan. Ing kakung sabian katutuan, uling masusumami ku king kalaraman. Ing sablang kakung sabian makatuliran; ala kang akit a pamangabiran. Masala la king taung ating aintindian, at malino la king taung ating kabiasnan. Ipaygit yu king pilak ing kakung tuturu; pilinan yu ing kabiasnan kesa king purung gintu. Uling ing kabiasnan maygit ya karing alahas a mangamal; ala yang kalupa king nanumang kekang pagnasan. Aku ing Kabiasnan; atyu kaku ing bage aintindian, atin kung beluan at masalese kapasyahan. Ing takut king Ginu ya ing pikasaman ing e ustu; kakung kasaman ing ketasan at ing kapalaluan, ing ugaling e mayap at kalaraman. Kaku ing mayap a kaisipan at ing tune agyu kung daptan, atin kung beluan at sikanan. King uli ku ding ari atyu la king tronu, at pamuntuk patupad dang kautusan a makatuliran. King uli ku pamuntuk makapamahala la, at pati na detang marangal a tau ning yatu. Kaluguran ku la detang malugud kaku, at ding manintun kaku akit da ku. Atyu kaku ing pibandian at dangalan, pati ing e kukupas a pibandian at kanawan. Ing kaku akua yu maygit ya king gintung puru at king pilak a puru. Lalakad ku king dalan ning kabanalan; kaku lang tutukian ding tuntunan ning katuliran. Karetang malugud kaku dinan kong pibandian pati na ding karelang tuknangan. Karing sablang lelang ning Ginu aku ing minuna, king sablang depat na kanitang milabas a panaun aku ing mumuna. Melalang na ku bayu linto ing sabla, kanitang ing yatu e ya pa megawa. Atyu na ku bayu ya linto ing dagat; kanitang ala la pang danum ding sibul. Atyu na ku bayu la linto ding bunduk, at ding bunduk-bundukan, bayu ne lelang ning Dios ing yatu, at ding marangle o ing gabun ning yatu. Atyu na ku kanitang lelang ne ing banua king ngeni kabilian na, kanitang lidlad ne ing balamu suklub babo ning danuman, kanitang binili no ding biga king banua, kanitang ding sibul ning dagat biklat na la, at kanitang inutus na king danum ning dagat king e la mitatas lagpus king sinabi na, at inyang ding pundasyun ning yatu telakad na la. Atyu ku siping na anting maestro de obra, aldo-aldo aku ing tula na; king arapan na parating masaya; matula ya king yatu at maligaya karing anak da ring tau. Ngeni, kakung anak, makiramdam kayu kaku, daptan yu ing sasabian ku at magtagumpe kayu. Makiramdam kayu at magpakabiasa at e kayu magpabaya. Tumula ya ing taung kaku makiramdam, itang aldo-aldo manaya karing kakung pasbul dalan; itang manatiling king pasbul mibuklatanan. Itang kaku makatuklas, bie ing atagpuan na, at king Ginu tanggap yang kaligayan. Oneng ing taung kaku e makatuklas, ing sarili na yang panasakitan na; detang kaku mimimua, ing kamatayan ya ing kaburian da. Menalakad yang bale na ing kabiasnan at mitalakad yang pitung asias a batu para kaniti. Mekamate yang metung a animal ban magtau; biluganan nang miyayaliwang sangkap ing alak at inapag na king lamesa. Inutusan no ding ipus na ban sabian da ibat karing mangatas nang lugal ning balen: Malaus na kayu, ikong taung alang balu! At king taung mangmang nganang migsalita: Me keni, kanan mu ing pamangan ku at inuman mu ing alak a singkapan ku. Lakuan mo ding taung alang balu at mie ka. Lumakad ka king dalan ning beluan. Nung amanuan me ing taung alang kaluguran nung e mu ing sarili na, ing ablas na keka pawang insultu. Nung sabianan me ing taung e mayap, ika ing manamdaman. Kapilan man e me sasabianan ing taung palalu, uling pikasaman na ka mu. Nung ing sabianan mu tau yang biasa igalang na ka pa. Nanu pa man ing sabian mu king taung biasa makaragdag king kabiasnan na. Nanuman ing sabian mu king taung matulid makaragdag. Ing takut king Ginu ya ing pamagumpisa na ning kabiasnan. Nung akikilala me ing Dios a Banal, atin kang aintindian. Pakaban na ka bie ning kabiasnan. Ika mu rin ing makinabang nung atin kang kabiasnan, at nung paburen mu, ika mu rin ing misakitan. Ing alang beluan mengari king metung a babaing malabit, alang balu, at alang marine. Makalukluk ya king tukuran nang eran o kaya magluklukan ya king matas nang diling lugal ning balen. Nganang mamaus karing taung lalabas, taung sisikasu king sarili dang kalakal: Salangi kayu pa, taung alang balu! Ngana namang magsalita king taung mangmang, Maniaman ing penako danum. Ing tinape penako maniaman yang kakanan. E ra balu ding abibiktima na king ding taung lulub king pibalebale na mate la; king detang linub na karin atyu na la ngeni king kalalalaman ning kutkutan da ring mete. Ila deti ring kasebian nang Solomon. Ing penganak a biasa pagmaragul neng tata na, oneng ing anak a mangmang metung yang kalungkutan kang ima na. E pakinabangan ing pibandian a meyakua king pamaglinlang, oneng ing katapatan iligtas na ing bie mu. E ne paburen dumanup ning Ginu ing taung mayap, oneng sabatan na ing pamagnasa na ning taung e mayap king kailangan na. Gawan na kang kalulu ning katamaran, oneng gawan na kang mabandi ning sipagan. Maisip ya ing taung pupupul potang oras na, oneng makarine ing matudtud king oras ning pamamupul. Tanggap yang bendisyun ing taung mayap, ing sasabian na ning taung e mayap sasalikut na ing bigsikan na. Anting bendisyun e la makalinguan ding taung mayap, oneng makakalinguan lang agad ding taung e mayap. Tutukian da ring taung maisip ing mayap a turu, ding taung magsalitang kamangmangan kasiran ing karelang dasan. Ding taung tapat ligtas la't panatag king karelang lakad, oneng marakap la ding taung maglinlang. Ing taung e maniabing katutuan pasari yang kagutgutan, oneng ing pipintas king arapan magobra ya para king kapayapan. Ding amanu na ning taung mayap anti lang sibul ning bie, oneng ding amanu na ning taung e mayap sasalikut na ing bigsikan. Ing mua mamungang problema, oneng ing lugud sablang kakulangan keyang patawaran. Makabaldugan ing pamagsalita na ning taung maisip, oneng barug ing sukat dugpa king taung alang isip. Lalu lang magpakabiasa ding biasa. E na marayu ing kaguluan neng magsalita la ding mangmang. Makasaup king tau ing pibandian, oneng magdalang kasakitan ing kakaluluan. Ing ablas king taung mayap ya ing bie, oneng ing ablas ning kasalanan lalung dakal a kasalanan. Atyu king tune dalan ning bie ing tanggap payu, oneng mibibili ya king panganib itang e bisang makiramdam. Malaram ya ing taung misasalikut mua, at mangmang ya itang manyira king kalupa nang tau. Milalapit ya king pamikasala ing taung masalita, oneng ing biasang mangawat king dila na tune yang biasa. Mengari ya ing amanu na ning taung mayap king purung pilak, oneng ala lang ulaga ding kaisipan ning taung e mayap. Pakinabang la karing dakal ding sasabian na ning taung mayap, oneng mamamate la ding mangmang uling ala lang kabaldugan. Ing bendisyun ning Ginu ya ing babie pibandian king tau. Ing pamagkapilit magobra e na ka agawang makualta. Kamangmangan ing tutula king e ustu, oneng ding taung biasa ing kabiasnan ya ing karelang katulan. Itang pitatakutan da ring taung e mayap ya ing miras karela, oneng ing buri da ring taung mayap ya ing karelang tanggapan. Susulapo na la ning bagyu ding e mayap a tau, oneng ding taung tapat matatag la kabilian kapilan man. Nung makananung makalinyu ing maslam karing ipan at makapangaplas ing asuk karing mata, makanyan ya naman keka ing taung matamad a kekang utusan. Makakabang bie ing takut king Ginu, oneng mate lang agad ding taung e mayap. Mamungang tula ing kapanayan da ring taung mayap, oneng muling alang kabaldugan ing asahan da ring taung darapat e mayap. Ing Ginu ya ing talaingat da ring taung tapat, oneng kasiran ya karetang darapat e ustu. Panatag la kabilian ding taung makatuliran, oneng ala lang kapayapan ding darapat e mayap. Magsalita lang kabiasnan ding taung makatuliran, oneng ing dilang malaram maputut ne man. Balu rang sabian ding taung makatuliran itang sukat dang sabian, oneng ing sasabian ding taung e mayap makapanamdaman. Masusumami ya ing Ginu karing taung gagamit e ustung timbangan, oneng tutula ya karetang timbangan a e kulang. Potang ating katasan, datang naman ing kapahamakan, oneng magdalang kabiasnan ing kababan. Ing katapatan ya ing tuntunan da ring taung makatuliran, oneng ing kapamiraitnan da ring e mu apagkatiwalan ya ing sumira karela. Alang arapat ing pibandian king oras ning kamatayan, oneng ing katuliran kaligtasan kekang tanggapan. Ing mayap nang pilubluban ning taung sakdal ya ing tumaid king paglakad na king dalan ning kapayapan, oneng magbalandra ing kapahamakan king mismung taung darapat e mayap. Ing kayapan na ning taung ating mayap a pilubluban ya ing magligtas king bie na, oneng bihag ya ing traidul king mismung kasakiman na. Potang mamamate ya ing taung e mayap, kayabe nang mamate ing kapanayan na; mumuling alang kabaldugan ing asahan na king pibandian. Ligtas la king ligalig ding taung matulid, oneng karing e mayap iti lalapit. Siran ne ing kalupa nang tau ning asbuk ning taung alang Dios, oneng iligtas ne ning kabiasnan ing taung makatuliran. Potang mipapala la ding taung matulid, ing balen magsaya ya, oneng masaya ing kulisakan potang mamate la ding taung e mayap. Mirarangal ya ing balen uli da ring sasabian ding taung matulid, oneng masisira ya king sasabian da ring taung e mayap. Ala yang beluan ing maninsultu king kalupa nang tau, oneng ing taung ating kabiasnan dila na ya ing pipigilan na. Ala kang asalikut a lihim king taung madaldal, oneng king taung apagkatiwalan keyang ingatan. Uli ning alang mayap a kausukan mibagsak ya ing bansa, oneng maging matatag ya king payu da ring taung dakal. Sumisi ka mu, nung mangaku kang bayaran mu ing utang ning aliwang tau, oneng itang e manalakaran mipangilag ya king nanumang kaguluan. Ing babaing mahinhin gagalangan de, oneng ing babaing magaslo karela yang pikarine. Dumanup ya ing taung matamad, oneng ali ya ing masipag. Ing taung maganaka sarili na ya ing sasaplala na, oneng ing taung tampalasan ing sarili na ya ing panasakitan na. Muli mung alang kabaldugan ing nanumang isipan nang pakinabang ning taung tune e mayap, oneng ing taung tatanam kayapan mupul yang tune kasaplalan. E ya mate ing ninumang taung magkapilit dapat kayapan, oneng kamatayan ing kararasan na ning taung darapat e mayap. Kasaman na la ning Ginu ding taung e mayap a isip, oneng katulan ne ing taung alang bakas ning e mayap. Siguradung miparusan la ding taung darapat e mayap, oneng ali la detang darapat mayap. Ing lagu ning babaing alang mayap a disposisyun kalupa ne ning gintung singsing king asbuk ning babi. Mamungang mayap ing nanumang buri da ring taung tapat, oneng mua ing tanggapan da ring taung tutung marawak. Lalu yang misasalapi ing taung e sasawa king pamaniaup, oneng ing taung e bisang sumaup miras ya king kakaluluan. Maging mapalad ya ing taung maganaka, at ing taung mapaniaup siguradu yang tanggap kasaupan. Mipanagkasan ya ing taung misasalikut king abias, oneng mapupuri ya itang lalage na ban itinda king ustung alaga. Nung mayap ing kekang buri, ding tau karelang igalang; nung kaguluan ing kekang parasan iti kekang atagpuan. Mengari lang bulung a manakbag king gabun detang manalig king karelang pibandian, oneng ding taung mayap anti lang bulung da ring sagiwang tanaman. Ing taung magdalang kaguluan king pamilya na kaguluan ing kaulian na. Ing taung mangmang maging utus-utusan ne ning taung ating kabiasnan. Babie bie ing darapat kayapan, oneng sisiran na ning pamanampalasan. Tanggapan na ne keti pa king yatu ing galal ning mayap a tau, oneng miparusan la ding taung e mayap at makasalanan. Matula ya ing taung malugud king kabiasnan, nung keka yang sasabianan king keyang kamalian, oneng kasaman na ning taung mangmang ing sasabianan. Masaya ya ing Ginu king taung mayap, oneng kasaman ne ing taung darapat e mayap. E babie kapanatagan ing e mayap, oneng matatag la talakad ding taung darapat mayap. Ing mayap a babaing talasawa dangalan ne ning asawa na; nung makarine ing dapat na mengari yang sakit king butul na. E la mangabiran ding taung malinis a kaisipan, oneng mitmu lang katraidulan ding taung e mayap. Makamate la ding sasabian na ning taung e mayap, oneng magligtas la ding king taung mayap. Masambut la at lumbug ding taung e mayap, oneng manatili yang makatalakad ing pamilya na ning taung mayap. Pupurian ya ing taung gagamit ustu king keyang kabiasnan, oneng kalibakan ing tanggapan na ning taung mangmang. Mas mayap ya ing taung kalulu a masipag kesa king magkunwaring dakal a pibandian, oneng daranup ne man. Ingatan na la ning taung mayap ding sese nang animal, oneng ing taung e mayap keya lang panasakitan. Ing taung masipag mananaman mupul yang dakal a kabiayan, oneng ing matamad danup ing keyang pupulan. Malasak ya ing katatalakaran na ning taung e mayap, oneng ing king taung mayap manatili yang matatag. Mararakap ya ing taung e mayap king sarili nang amanu, oneng mililisia ya ing mayap a tau king nanumang basaggulu. Makatalakad ing kayablasan kenu man agpang king keyang sasabian; ing kekang depatan ya ing batayan. Bala na ning taung mangmang ing ustu ya, oneng king payu ya makiramdam ing taung biasa. Neng mapipikun ya ing mangmang, iti agad nang pakilala. E na papansinan ning taung maisip ing insultu. Neng maniabi kang katutuan, ing hustisia mipairal; nung kalaraman sumulung ing kaguluan. Ing pamagsalitang bugasuk anti yang pataram a maniugat malalam, oneng ing pamagsalitang banayad mamungang kapayapan. Ing dila a magsalitang katutuan manatili ya kapilan man, oneng ing dilang malaram agad yang miwakasan. Ing pamaglinlang atyu karing taung magplanung e mayap; detang magplanung kayapan kaligayan ing karelang tanggapan. Alang e mayap a dugpa king taung banal, oneng ding taung e mayap mitmu lang kaligaligan. Masusumami ya ing Ginu karing malaram, oneng katulan na la detang tapat tutupad king karelang sasabian. Tahimik ya ing taung biasa tungkul king beluan na, oneng papasiag da ring mangmang ing karelang kamangmangan. E lumuat ing taung masipag ya ing maging pamuntuk; ing matamad ya ing maging utus-utusan. Mina ya ing diribdib king problema, oneng ing mayap a amanu tula ing idala na. Metung yang mayap a alimbawa ing taung banal karing keyang kakaluguran, oneng ing taung e mayap ilili na la ngan king dalan. E na akua ning taung matamad ing buri na, oneng ing taung masipag akua na ing dakal a pibandian. Ing kabanalan ya ing dalan papunta king bie, oneng ing maling dalan idala na ka king kamatayan. Makiramdam ya ing anak a biasa neng sasabianan neng tata na, oneng e na pansinan ning anak a masias a buntuk. Mayap ing maging kayablasan da ring taung banal king karelang sasabian, oneng katampalasanan ing nasa da ring taung mapaglinlang. Itang maingat king dila na ingatan ne ing bie na; ing bugasuk king sasabian na kasiran ing kararasan na. Kapilan man e na kamtan ning taung matamad ing nasa na, oneng ing taung masipag kamtan nang sablang buri na. Kasaman da ring taung makatuliran ing kalaraman, oneng makarine at makasumami ing dapat ning taung e mayap. Ing katuliran ya ing mingat king taung alang kasalanan, oneng ing e mayap ya ing sumira king makasalanan. Ating taung magkunwaring masalapi la, oneng king kamatutuanan ali la; magkunwari lang pakakalulu ding aliwa, oneng ing karelang pibandian milalu king karakal. Makasaup ing pibandian king pamagligtas king bie ning masalapi, oneng ing kalulu ala ya mang talnan. Mengari lang sulung maslag ding taung banal, oneng anti la king sulung undap-undap ding taung e mayap. Kaguluan ing bubunga na ning kapalaluan, inya kabiasnan ing maniawad kausukan. Agad mawala ing pibandian a ikua king e ustung paralan, oneng itang pibandian a kekang pipagalan lalung dakal. Neng mabibigu ing kapanayan, saskup ya ing salu, oneng ing kapagnasan a kimtan paligayan neng pusu. Itang taung magmaklak-maklakan king mayap a payu agkatan na ing kapahamakan, oneng itang makiramdam tanggap yang mayap a kayablasan. Mengaring sibul a babie bie ing tuturu da ring biasa; ilisia da ka king nanumang disgrasya. Ing mayap a kaisipan mamungang kagalangan, oneng ing alang katapatan magdalang kasiran. Pakaisipan na pa ning taung biasa itang buri nang gawan bayu na daptan, oneng ing mangmang papakit na ing ala yang beluan. Ing tubud a e mu apagkatiwalan pasari yang kaguluan, oneng itang kekang apanaligan magdala yang kapayapan. Kakaluluan at kamarinayan ing miras king taung e bisang magaral, oneng tanggap yang karangalan itang makiramdam king kausukan. Ing kapagnasan a metupad ligaya ing keyang babie, oneng kasaman na ning mangmang ing gumulut king e mayap. Mabiasa ka nung makiabe ka karing biasa, oneng ing pamakiabe karing mangmang mamungang kaguluan. Keyalan kalma ing miras karing taung palpikasala, oneng kasaplalan ing miras karing taung darapat mayap. Ing taung mayap atin yang pibandian a pamana karing apu na, oneng ing pibandian da ring makasalanan miras karing taung mayap. Ing gabun a e mitatamnan malyaring mamungang dakal a kabiayan para karing kalulu, oneng ding taung sakim sasabatan da ing pangatamnan na. E me kaluguran ing kekang anak nung e me babarugan; nung keka yang kaluguran keka yang aralan. Labis-labis ing kabiayan da ring taung banal, oneng ing taung e mayap parati yang atyu king pamangailangan. Ding biasang babai menalakad lang maligayang tuknangan, oneng malasak la uli ning kamangmangan. Itang mabibie king katuliran ing Ginu ya ing keyang katakutan; oneng itang maglinlang ya ing lalapastangan. Ing ketasan ning mangmang ya ing pasari king kalabitan na, oneng ing sasabian na ning biasa ya ing mingat king bie na. Nung ala kang animal a paniarul, ala kang idatuk king kekang lulanan; nung atin dakal ing kekang pupulan. Ing apagkatiwalan a testigu magsalita yang katutuan, oneng ing e mu apagkatiwalan pawang kalaraman ing keyang sasabian. Ing taung mapaninsultu kapilan man e ya mabiasa, oneng ing taung maisip malagua yang mabiasa. Dumayu ka karing taung mangmang, uling ala kang abalu karela. Balu na ning taung biasa ing keyang daptan, oneng ing alang balu lalu yang maging mangmang uli ning keyalan nang beluan. E na la katulan ning Dios ding taung darapat e mayap, oneng tutula ya karetang darapat mayap. Bukud keka ing daralan mung problema; alang makapakiabe keka agyang king kekang ligaya. Malasak ya ing bale ning taung e mayap, oneng manatili yang makatalakad ing king taung mayap. Ing isipan mung ustung dalan a kekang tutuntunan malyaring papunta ya king kamatayan. Asalikut ning ayli ing lungkut, oneng kayari ning saya ya ing sakit lub. Pupulan na ning taung e mayap ing keyang tenam, at ing taung mayap miyablasan ya king mayap nang depat. Paniwalan na ning mangmang ing nanuman, oneng lalawan na ning biasa ing keyang daralanan. Maingat ya ing biasa at king e mayap lalaut ya, oneng ing mangmang bugasuk ya at ala yang kaingatan. Ing taung mapali buntuk makarapat ya ketang e na sukat daptan, oneng ing taung mapibabata biasa yang managuanta. Akakua na ning mangmang ing lalu pang kamangmangan, oneng ing biasa mipakoronan yang kabiasnan. Duku la ding taung e mayap karing taung mayap at karela makisabing mayap maniawad kasaupan. Alang makiburi king taung kalulu; agyang ing kasiping nang bale tatanggian ne, oneng ing mabandi dakal ya kakaluguran. Mikakasala ya itang maninsultu karing kalupa nang tau, oneng itang maganaka karing kalulu ligaya ya. Ing darapat e mayap siguradu yang mipahamak; itang darapat mayap mupul yang katapatan at kagalangan. Magdalang dakal a pakinabang ing sipagan, oneng ing pamagtalungku't pamakipagdaldalan muli king kakaluluan. Ing korona da ring biasa ya ing karelang kabiasnan, oneng ing karing mangmang ya ing karelang kamulangan. Ing tapat a testigu maniagip yang bie; itang malaram lilinlangan na la ding dakal. Ing takut king Ginu kapanatagan lub ing babie na at pati na karing katubale na. Maniagip bie ing takut king Ginu; ing kamatayan kekang apangilagan. Ing dangalan ning metung a ari manalumpakan king keraklan da ring keyang sasakupan; nung ala yang pamahalan alang kabaldugan ing keyang pamamuntukan. Biasa ya ing taung marimla buntuk, oneng ing mapali buntuk kamangmangan ing keyang papakit. Ing kapayapan ning kaisipan makasaup king mayap a pamikakatawan, oneng ing pamangalalu mengaring sakit king butul mu. Ing pamanabusu karing kalulu pamaglapastangan king karela Linalang, oneng ing pamaniaup iti pamipaligaya king Dios. Ing dapat ding taung e mayap ya ing pasari king karelang pangabagsak, oneng ding karing taung mayap ya ing malinis dang dapat. Mayayakit ing kabiasnan king taung maisip; king mangmang ala kang akit nanuman. Ing katuliran ya ing mitas king bansa, oneng ing kasalanan ya ing babie kasiran king isanu mang balayan. Tutula ya ing ari karing talasuyung tapat, oneng mimimua ya karing makarine dapat. Ing malambut a pakibat tatabi na ing mua; ing masias a pakibat palablaban na. Maging makayama ing beluan neng magsalita la reng taung maki kabiasnan; ding asbuk ding mangmang papalual lang bage alang kabaldugan. Akakit na ning Ginu ing sablang malilyari nukarin man; lalawan na la ding taung darapat e mayap o mayap. Ing malagung amanu babie yang konsuelu king tau, oneng makamate ya ing mataram a amanu. E ustu ing e makiramdam king payu da ring matua mu; itang makiramdam tanggap yang kasaplalan. Balu rang ingatan ding taung banal ing karelang pibandian; ding taung e mayap miyugse king oras ning kagipitan. Mikakalat ing beluan uli da ring taung ating kabiasnan, at e uli da ring taung mangmang. Tutula ya ing Ginu neng manalangin la ding taung mayap, oneng masusumami ya karing ain da ring taung e mayap. E ya matula ing Ginu king ugali da ring taung e mayap, oneng pakamalan na la ding darapat kayapan. Ing taung darapat e mayap tanggap yang parusang mabayat; malapit ya king kamatayan ing e bisang sasabianan. Balu na ning Ginu ing atyu king Sheol o ing king tuknangan da ring mete; lalu nang balu ning Ginu ing makalaman karing kekatamung pusu't kaisipan. E na buri ning taung palalu ing sasabianan; e ya maniawad payu karing taung ating kabiasnan. Titiman la ding tau neng masaya la; neng malungkut la maslam la lupa. Magkapilit ya pang mabiasa ing taung biasa, oneng managyu na king mangmang ing kamangmangan. Ing bie ning taung kalulu metung yang alang patad a pamakilaban, oneng king taung masaya ing bie na ala yang problema. Mas mayap ing kalulung ating takut king Ginu kesa king mabandi ka oneng mitmu kang problema. Mas mayap ing gule ing ulam a kayabe ding kaluguran kesa king karning pamangan libutad ding taung kekang kasaman. Ing pelian buntuk kaguluan ing pasari na, oneng kapayapan ing bubunga na ning buntuk a marimla. Nung matamad ka misakitan ka nu ka man munta, oneng e ka mika kaguluan nung mayap ka pilubluban. Ing anak a biasa paligayan ne i tata na, oneng ing mangmang pikakasaman ne i ima na. Tutula la ding mangmang king kamulangan da, oneng ding biasa king ustu la liligaya. Magtagumpe ka king lakad mu nung tanggap kang payu, oneng mabigu ka nung e ka mangutang. Ing magsalitang banayad at ing amanung karampatan babie kaligayan king kenu man. Papunta ya king bie ing dalan da ring biasa; e ya papunta king kutkutan. Lasakan na la ning Ginu ding bale da ring palalu, oneng ingatan na la ding karing kalulung mebalu. Makasumami king Ginu ing kaisipan a e mayap, oneng tutula ya karing amanung mitmung lugud. Ing sakim king e ustung pakinabang mamungang kaguluan king pamilya na, oneng itang e tatanggap suhul kumaba ing bie na. Mimisip la ding taung mayap bayu la makibat; agad lang makibat ding taung e mayap, oneng iti mamungang kaguluan. Makiramdam ya ing Ginu neng manalangin la reng mayap a tau, oneng e na la papansinan ding taung e mayap. Ing makatiman a lupa babie yang ligaya, at ing mayap a balita babie kapasnon king katawan. Metung ka ping biasa, nung makiramdam ka neng ating magsalitang mayap keka. Itang e makiramdam king payu ing sarili na ya ing insultuan na; itang makiramdam lalu yang mipabiasnan. Ing takut king Ginu metung neng kabiasnan; muna ya pa ing kapakumbaban bayu ka tanggap dangalan. Ing magmungkahi ya ing tau, oneng ing bala ya ing Ginu. Pota isipan mu king ing sablang daraptan mu ustu, oneng ing Ginu ya ing matul king kapagnasan mu. Ipagkatiwala mu king Ginu ing kekang nasa, at tagumpe ing ibie na king kekang obra. Ing balang metung karing lelangan na ning Ginu atin yang sariling kapupuntan, oneng ing kararasan na ning taung e mayap ya ing kasiran. Kasusumamian ne ning Ginu ing taung palalu; siguradu neng parusan ing taung makanyan. Maging tapat ka at matupad at patawaran na ning Dios ing kekang kasalanan. Milaut ka king kasiran, nung ing Ginu ya ing kekang galangan at pitakutan. Makaibie tula king Ginu ing mayap a ugali ning tau; pati ing kalaban na maging kakaluguran ne. Mas mayap ing ditak a penakitan king malinis a paralan kesa king dakal a pibandian a e naman ustu penibatan. Ing tau ya ing misip king buri nang daptan, oneng ing Dios ya ing bala king kekang gawan. Magsalita ya ing ari kapamilatan ning upayang manibatan king Dios; ding atul na pawa la ngang alang pamangabiran. Tutula ya ing Ginu karing timbangan at sukad a e kulang at king tindang alang kapamiraitnan. Makasumami king ari ing nanumang dapat a e ustu uling king hustisia ya makatalakad ing tronu nang luklukan. Tutula ya ing ari king taung magsalitang katutuan, at pakamalan ne ing taung papanig king katuliran. Ing mua ning ari magdalang kamatayan king ninuman, inya ing taung ating kabiasnan sukat neng pamatulan ing ari. Babie bie ing timan na ning ari; ing mayap nang pilubluban mengaring uran king oras ning pamangailangan. Mas mayap ing manintun kabiasnan kesa king gintung mal, at ing beluan kesa king pilak a dakal. Pangilagan de ring taung marangal ing dalan na ning taung e mayap; itang maingat king bie na e ya numanu. Ing ketasan lub mamungang kasiran, at ing kapalaluan kapahamakan naman. Mas mayap ing mapagpakumbaba at kayabe ding kalulu kesa king makakayabe kang tatanggap king penako da ring palalu. Itang makiramdam king payu tanggap yang kanawan, at ligaya ya ing manalig king Ginu. Makilala ya ing taung biasa uli ning makaintindi ya; ing malambut nang sasabian managkat yang tau. Sibul ne ning bie ing kabiasnan king taung biasa, oneng kamangmangan ing sabianan ya ing taung mangmang. Misip la pa ding biasa bayu la magsalita; uli na nita, ing karelang sasabian makayama. Ing malambut a amanu mengari yang mayumu; maniaman yang lalasan at makasanting yang pamikakatawan. Ing isipan mung dalan a kekang tutuntunan malyaring papunta ya king kamatayan. Ing gana nang mangan ning magobra ya ing mumutus ban lalu yang magobra, uling e ne buring dumanup ing atian na. Ing taung e mayap mitatangka yang e mayap at pati amanu na mengaring aping mikakalabkab. Ing taung e mayap ya ing mikakalat king indredus, at ya ing sangkan king pamikawani da ring mikaluguran. Ding taung tampalasan karela lang lilinlangan ding karelang kakaluguran, at tatairan da la pa king kasiran. Mingat ka karing taung makatiman at kindat-kindat; magkang keka atin na lang aisip a e mayap daptan. Ing maputing buak korona ne ning maligayang dangalan; bunga ne ning malinis a pamibiebie. Mas mayap ing makapibata king mua kesa king mayupaya ka; mas mayap ya ing biasang mamigil king sarili kesa king sasakup kang maragul a siudad. Mibabagutan lang tau ban karelang abalu ing kaburian ning Ginu, oneng ing munie kapasyahan ya ing Ginu. Mas mayap ya ing mesias a tinapeng kakanan a ating kapayapan kesa king dakal a pamangan king magulung tuknangan. Ing maisip a ipus igitan ne ing anak nang alang kwenta ning panginuan na, at akua nang mika dake king mana antimong kapatad na. Masusubuk king api ing gintu at pilak, at ing susuri king pusu ning tau ya ing Ginu. Ing taung e mayap a dapat makiramdam ya karing labing e mayap; kapad da naman ding malaram ing makiramdam king e katutuan. Ing magsisti king taung kalulu, ing pagsisti na ya ing Dios a linalang king tau; ing matula king sakunang dugpa king kalupa nang tau siguradu yang magdusa. Ding apu ilang ligaya da ring makatua, at ing ligaya da ring penganak ila ding pengari da. E la mayakit king taung mangmang ding malagung amanu; ing pamaglaram e mu damdaman king taung kagalang-galang. Isipan na ning taung babie suhul king iti makasaup ban akua nang sablang buri na. Itang mamatawad pasiknangan na ing pamikakaluguran, oneng itang parati nang kakalkalan ing milabas nang kasalanan sisiran na ing pamikakaluguran. Ing taung biasa agad yang mabibiasa king ditak a kekang sabian kesa king mangmang a ulit-ulitan babarugan. Nasa ning taung e mayap ing pamaglaban, inya datang ya king bie na ing mabagsik a kalaban. Mas mayap ing lumapit king gaindung oso a kepanakawanan karing keyang anak kesa king lapitan me ing mangmang a samal king dapat nang alang kabaldugan. Nung e ustu ing ablas king dapat a mayap, e mu apalakuan ing e ustu king kekang tuknangan. Ing pamagumpisa ning pamipate mengari king malating busbus king tabun; sumpalan me bayu na akuang dagul. Parehu nang pikakasaman ning Ginu ing parusan ya ing taung alang kasalanan o payalang sala ing dinapat kasalanan. Ala yang apala ing mangmang king pamagpakagastus na king pamagaral, uling ala yang masalese kaisipan. Mikalugud la ding mikaluguran king kapilan pa man. Nanung ulaga ning pamikakapatad nung alang pamidadamayan? Mibibili ya king kagipitan ing taung alang isip uling ya ing mengakung manalakaran king utang ning kalupa nang tau. Ing malugud king kaguluan malugud ya king kasalanan; itang magsalitang kapalaluan managkat yang kasiran. E ya minawa bie ing taung mimisip e mayap, at itang malaram miras ya king kabiguan. Ing anak a mangmang problema ya karing makatua na; lungkut at kasakitan ing nabangnan da. Panulu king bie ing masaya ka lupa, oneng ing malungkut tunggal ditak papaten na ka. Ding hues a e tapat king pasalikut tatanggap lang suhul, inya ing hustisia e matutupad. Balu na ning taung maisip ing sukat nang daptan, oneng ing taung mangmang balabalandra ya kaisipan. Ing alang isip a penganak sakit yang buntuk kang tata na, at suksuk ya king pusu nang ima na. E makatuliran ing papamayaran yang multa ing taung alang kasalanan, at ing parusan lang taung marangal. Maingat ya ing taung biasa king pamagsalita na; ding taung e mapali buntuk biasa la. Aturing meng biasa ing mangmang, nung e ya daraldal o balu neng isara ing asbuk na. Ing taung e biasang makiabe maymut ing kapagnasan na; king pikayaring mayap tutul ya. E ya tutula ing mangmang king kabiasnan; tula na ing ipakit na ing sarili nang gelingan. Potang atyu ing e mayap, datang ing kamarinayan, kalako ning dangalan datang ing kamarinayan. Ing amanu na ning tau mengari yang danum a malalam; anti king agus ning sibul ing kabiasnan. E ustu ing kampian ya ing mikasala, at pagkaitan yang hustisia ing taung alang pamikasala. Magdala yang kaguluan ing dila ning mangmang, at aduan na ning asbuk ing tampalingan ya. Ing asbuk ning mangmang ya ing kasiran na, at ding dakap ila mismu ding labi na. Maniaman pakiramdaman ing indredus; kapad tamung tatanggapan. Kalupa ne ning e mayap a taung matamad ing taung maburing manlasak. Mengari ya ing lagyu ning Ginu king toreng matibe; kambilan ne ing taung banal king oras ning pamangailangan. Ukulan da ring mabandi king ing karelang pibandian ingatan na la king kapahamakan. Mapagmatas ya ing taung e pa dinalan kasakitan, oneng bayu datang ing dangal ing pamagpakumbaba pa. Makiramdam ka bayu ka salabat at makibat. Mangmang ka at maniugat kapanamdaman, nung iti e mu daptan. Ing sikanan lub king sakit ikabus na ka, oneng nung maina ka lub ing bie mu mawala ya. Ing taung biasa makasadia ya at magkapilit lalung mabiasa. Nung bisa kang milapit king maimpluensiang tau pagdala meng regalu. Ing taung mumunang magsalita king arapan ning husgadu balamu ya ing ustu anggang e ne pagumpisan pangutnan ning keyang kalaban. Nung ding aduang masikan milaban la king husgadu, malyari dang arian king bagutan ing karelang pisasabian. Nung saupan me ing kapatad mu maging anti yang pader ning siudad a maningat keka, oneng nung pakipaten me isara na la ding pasbul na keka. Pakibatan mu ing ibunga na ning balang amanung sasabian mu. Ing kekang amanu malyaring makakaba o makakuyad king bie mu; inya sukat mung balung tanggapan ing bubunga da ring kekang amanu. Nung mekapakiasawa ka king babaing tapat, ing kekang meging kapalaran mayap. Iti regalu king Ginu ibat. Gagalang ya ing taung kalulu neng makipagsalita ya, oneng ing makualta magaspang ing pamagsalita na. Ating pamakikaluguran a e maglambat; atin munamang kakaluguran a tapat kesa karing kapatad. Mas mayap ya ing kalulung malinis a pamibiebie kesa king taung magsalitang kalaraman. E mayap ing milalung kapagnasan a alang kayabe beluan; ing pamamirapal idala na ka king kapahamakan. Ipapahamak da ring aliwang tau ing sarili da uli ning karelang kamangmangan, kaybat, ing Ginu ya ing karelang sisisian. Ing pibandian managkat yang bayung dakal a kakaluguran, oneng ing pakakalulu kakawanian de ring keyang abe. Ing maglaram arapan ning husgadu, siguradu yang miparusan at iti e na apangilagan. Dakal lang magkapilit lumapit king taung ating mayap a pilubluban; kakaluguran de ngan ding tau ing babie regalu. Nung ding kapatad ning kalulu e re sikasu, e sukat pagmulalan nung alang bisang makipagkaluguran king kalulu agyang magkapilit ya. Itang bisang makapagaral ing sarili na ya ing sasaupan na; itang paulagan na ing kabiasnan tagumpe ing akua na. Ing ninumang maglaram king arapan ning husgadu siguradu yang miparusan king sukulan. E karapatdapat king mangmang ing magpasasa ya king kalayawan, at manawang ing mamuntukan ya karing pamuntuk ing alipan. Ing kabiasnan ning tau dirinan neng kapibabatan; ikarangal na ing panupaya ne ing mikasala. Ing mua ning ari mengaring galeung ning leon, oneng ing pamaniapat nang mayap mengaring uran a panenayan. Ing mangmang a penganak ya ing magdalang kasiran kang tata na, oneng ing asawang masalita mengari ya king danum a patak-patak. Malyari yang mika manang pibalebale at pibandian ing tau karing pengari na, oneng bukud mung ing Ginu ya ing makaibie mayap a asawa king tau. Uyab-uyab ya at gamus-gamus pusad ing taung matamad, inya ala yang laman ing keyang atian. Kumaba ing bie, nung pamintuan mong utus ning Ginu; itang lapastangan dasnan nang agad ing kamatayan. Anti kang paparam king Ginu neng daraptanan mong mayap ding kalulu, at ablas ning Ginu tanggapan mu. Kabang malati ya pa ing kekang anak keka neng disiplinahan; e me kukusintian ban e ya misakitan. Paburen meng dili na king parusang tinggap ning taung buntuk na mapali ya; nung keka yang saupan siguradu nang ulitan ing pamamerwisyu na. Makiramdam ka king payu at kekang tukian, king daratang a panaun maging biasa ka naman. Dakal ya isipan at tatangka ing tau, oneng ing matupad ya ing kaburian ning Ginu. Ing pagnasan king tau ya ing katapatan na; mas mayap ya ing taung kalulu kesa king malaram. Ing takut king Ginu makakaba king bie mu; mika kapanatagan ya at kaligtasan king nanumang kaguluan. Bibili neng gamat ning matamad king pinggan, oneng e ne asubu king asbuk na uli ning katamaran na. Ing mapaninsultu keka yang barugan ban makapagaral ya ing taung mangmang. Nung ing biasa keka yang sabianan lalu yang mabiasa. Ala yang marine at alang dangalan ing anak a lalapastangan kang tata na at mitatabi kang ima na. Anak ku, nung tuknang kang makiramdam king mayap a turu keka nang pepaburen ing kabiasnan. Ing testigung alang katapatan sasabatan na ing tagumpe ning hustisia, at ding taung e mayap ala lang buring daraptan nune mu ing kasiran. Ating makasadiang parusa karing taung mapaninsultu, at ding mangmang siguradu lang mabarug. Gawan na kang palalu ning alak at ing kalasingan idala na ka king kaguluan. Mangmang ya ing taung maglasing. Mengari ya king gagaleung a leon ing ari potang mua ya. Magpakamate ka nung pamuan me ing ari. Metung a dangalan kaninu man ing pangilagan na ing kaguluan, oneng ing mangmang agad yang makipate. Ing ortelanung matamad sarul king karampatan a panaun agyang ditak ala yang pupulan. Ing isip ning tau mengari king danum a malalam, oneng ing biasang tau siguradu yang makasaklu. Ing metung at metung sasabian na ing katapatan na, oneng manakit ka kayang taung apanaligan? Mapalad la ding penganak a atin tatang a malinis a pilubluban at darapat king katuliran. Potang lukluk ya ing ari ban munie kayatulan, mata na akit da nung ninu ing ating kasalanan. Ninu mo ing makasabi king ya malinis ya konsiensia at ala yang dinat ning pamikasala? Kasusumamian na la ning Ginu ding taung gagamit timbangan at paniukad a e ustu. Agyang ing malating anak pakilala na nung nanu ya king kapamilatan ning dapat na; asabi mu nung tapat ya at mayap. Ing balugbug a makaramdam at ing mata a manakit, deti ing Ginu ya ing migkalub. Mamulubi ka nung parati kang matudtud; nung migising ka sumulung ing kekang kabiayan. Ngana ning sasali, Masiadung mal ing kekang tinda, oneng kaybat nang mekasali ipamalita na king mekamura ya. Nung magsalita kang kabiasnan, atin kang pibandian a gintu at alahas a mangamal. Imbarguan me ing singla na ning taung mengakung mamayaran king utang ning taung dayuan; e me babie anggang e mekabayad king keyang telakaran. Ing ikua mu king kapamiraitnan malyari mung takman anting maniaman a pamangan, oneng mangari mung balas king katataulian. Maniawad kang payu tungkul king kekang gawan a pamakilaban ban tagumpe kekang kamtan. Ikalat ning taung maindredus ing ingatan mung lihim; inya dumayu ka king taung masalita. Busal ning dalumdum matda ya ing sulu ning penganak a lapastangan karing pengari na. Ing pibandian a kekang ikua king e mu pipagalan, e lumuat mabating munaman. E mu sana ablasan e mayap ing e mayap a keka ra depat. Manalig ka king Ginu uling ya ing singil. Kasusumamian na la ning Ginu ding taung gagamit timbangan at paniukad a e ustu. Tildu ne ning Ginu ing dalan a kekatamung tuntunan. Makananu ne kayang aintindian ning tau ing sariling dalan na? Misip kang masalese bayu ka mangakung ain king Dios ban e ka sumisi bandang tauli. Sisisiatan na la ning biasang ari ding taung darapat e mayap, at king alang lunus parusan na la. Ing konsiensia at kaisipan binie na la ning Ginu king tau, inya luluban da ing atyu king pusu tamu. Manatili ya ing ari king tronu nang luklukan uli ning katapatan at alang pamangabiran. Ing kapurian karing kayanakan 'tiu king karelang sikanan; ing maputing buak ya ing leguan ning ketuan. Ing barug a maglate ya ing mitapus king e mayap, at ing masakit a sibukan ituru na katamu munaman. Tatairan ne ning Ginu ing pamisip na ning ari. Anti ing mamagus a danum payagusan ne ketang lugal a buri na. Bala na ning tau king ustu ing sablang daraptan na, oneng ing Ginu ya ing sisiasat king pusu na ning tau. Ing dapat king matulid at alang pamangabiran babie tula king Ginu kesa king pamiyain mung dakal a ain-sakripisyu. Alipan na la ning kaimutan at kapalaluan ding taung tune e mayap, at iti kasalanan. Ing planu na ning maingat a tau mamungang dakal, oneng ing magmalagua muli mu king ala. Ing pibandian a meyakua king e ustung paralan e maglambat mawala ngan, at iyatad na ka king kutkutan. Ing manyira karing taung tune e mayap ya ing sarili dang pamanampalasan, uling e ra buring daptan itang katuliran. Paliku-liku ya ing dalan da ring ating sisipitan a kasalanan, oneng detang alang bakas ning kasalanan daraptan da ing katuliran. Mas masanting ing manuknangan babo bubungan kesa king kilub ning bale a kayabe ning babaing madaldal. Ing kapagnasan da ring taung e mayap ya ing dapat e mayap; ala lang lunus kaninu man. Potang ing taung mapaninsultu miparusan ya, ing mangmang makapagaral ya. Lalu yang mabibiasa ing taung ating kabiasnan neng keka yang sabianan. Balu na la ning Dios a banal ding pibalebale da ring taung e mayap at lasakan na la. Nung magmaklak-maklakan ka king saingsing ding kalulu, potang ika ing saingsing e ka maramdam. Nung ating mua keka, regaluan meng lihim at milako ing mua na. Neng ing hustisia ya ing patupad, matula lang taung makatuliran, oneng ding taung e mayap mitmu lang kalungkutan. Ing taung lilisia king dalan ning kabiasnan kamatayan ing keyang dasan. Ing mahilig king alak at aliwa pang bisyu, e ya mibandi nune maging pakakalulu yang tau. Dugpa karing taung e mayap ing mismung e mayap a buri dang daptan karing taung mayap. Mas mayap ing manuknangan ka king libutad ning disyerto kesa king makiabe ka king asawang e patugut sasabi at magreklamu. Dakal ing pibandian a atitipun da ring taung ating kabiasnan, oneng ding alang beluan agad da lang sisiran ding salaping karelang panakitan. Ing taung magkapilit mibiebie matulid at darapat ganaka, miparangalan ya at maging makaba ing bie na. Malyari neng aluban ning pamuntuk a maisip ing siudad a guguardian da ring matapang a sundalus, at idagsa ing pagmaragul dang kuta. Itang biasang mingat king asbuk na at king sasabian na milisia ya king nanumang kaguluan. Ing taung ing sarili na mu yang balu na, mapagmatas ya, at palalu ampon alang panatindi karing kalupa nang tau. Ing taung matamad a e bisang magobra ing papaten na ya ing mismung sarili na. Ala yang aliwang daraptan patitingapun ing sakim nung e mu ing manangkamin, oneng ing taung mayap mapaniaup ya at makabuklat ya gamat. Kasusumamian na ning Ginu ing babie da ring taung e mayap lalung-lalu na nung ing karelang kapagnasan ating kaimutan. Ing sasabian na ning malaram e ra paniwalan, oneng ing sasabian na ning magsalitang katutuan mayan dang tatanggapan. Atin lang kompiansa ding matulid king karelang sarili, oneng ding taung e mayap dapat da pawang pamagkunwari. Alang kabaldugan ing kabiasnan o beluan at ing ating aintindian, nung ing Ginu ya ing kekang pakilabanan. Malyari kang makapagsadiang dakal a kabayu para king pamakilaban, oneng king tagumpe ing Ginu ya ing munie. Maygit yang kailangan pilinan ing malinis a lagyu kesa king pilak o gintu; ing gagalangan maygit ya king isanu pa mang pibandian. Ing mabandi at ing kalulu atin lang pamilupa: ing Ginu ya ing linalang karela. Potang akakit nang daratang ing panganib, ing taung biasa mangilag ya, oneng ing taung mangmang e na pangilagan, inya daralan yang kasakitan. Ing bunga na ning kapakumbaban at takut king Ginu ila ding pibandian, dangalan, at makabang bie. Suksuk la at bitag ding atyu king dalan ning darapat e mayap; itang e maingat king bie na ya ing masuksuk at marakap. Ituru me ing anak king dalan a sukat nang dalanan at kabang bie na iti e ne kalinguan. Makapailalam la ding kalulu king upaya da ring makualta; ding menandam pera utus-utusan na la nitang peparam karela. Itang sasalbag king alang katuliran, kasiran ing keyang pupulan, at ing pamanggipit na mirinan kayangganan. Mipala ya ing maganakang tau uling king kabiayan na taung pakakalulu sasaupan na la. Itabi me ing taung mapanuksu at milako na kanita ing pamipate at pamanagkas. Ing taung maki dalise pusu at banayad king pamagsalita na pati ing ari maging kakaluguran ne. Ingatan na ning Ginu ing katutuan at e na paintulut magtagumpe ing kalaraman. Makabaluktut ya ing taung matamad king bale na; inya e ya bisang magobra uli kanung ating leon king lual a bisang sagpang king bie na. Anti ya king bitag ing pamakipangalugud; mararakap la karin detang kamuan ning Ginu. Natural karing anak ing malikut la; nung barugan la makasaup karela at ing e ustu apangilagan da. Nung magregalu ka karing mabandi o alipitan ding kalulu ban misalapi ka, e lambat ika mismu makalulu ka. Makiramdam ka at ituru ku keka ing sinabi da ring taung biasa. Pagaralan mu ing tuturu da, at e ka sumisi, nung tandanan mu la at balu mu lang sabian. Buri ku ing ibili mu king Ginu ing kekang kapanaligan. Inya sabian ku la ngeni keka. Sinulat kung atlung pulung kasebian para keka. Mitmu la king beluan at mayap a payu, at ituru da keka ing tune katutuan. Kanita apakibatan mu lang masalese detang mangutang keka. E mu la sasamantalanan ding kalulu uli na mu ning agyu-agyu mu la o sasamantalanan ding taung alang akarapat arapan ning husgadu. Ing Ginu ya ing mingat king karelang piyamanuan at bantan ne bie ing ninumang magbanta king bie ra. E ka makikaluguran king taung mapali buntuk, pota miyawa ka king ugali na at e na makapagbayu pa. E ka mangakung mamayaran king utang ning aliwang tau, uling nung e ka makapamayad mayakua pati pagkeran mu. E mu la yayalis ding matuang muhun a binili da ring kekang makatua. Ipakit me kaku ing taung masalese magobra, at ipakit ke keka ing taung maygit kayapan karing dakal at karapatdapat makiarap karing ari. Neng lukluk kang kayabe mangan ing taung ating matas a katungkulan, e mu sana kakalinguan nung ninu ya. Agyang magana kang mangan, ing kekang sarili keka yang aguantan. E ka sa balamu tutung danupan king maniaman a pamangan a keka yapag da; pota buri na ka mung linlangan. E mu pakigisanan ing kekang sikanan king pamanipun pibandian; biasa ka sanang managuanta. Agad lang mawawala ding kualta; susulapo lang mabilis anti ing ayup a agila. E ka makipangan king taung kuriput o pagnasan man ing yapag nang maniaman a pamangan. Sigi, kuma ka pa, nganang sumabi keka, oneng e naman laus king lub na. Itang isipan na ya ing ugali na. Sablang kekang pengan kekang isuka at masayang la mu ding malagung amanung sinabi mu. E mu ne sasabianan ing taung mangmang uling e na mu rin pansinan. E mo yayalis ding muhun a matua o kukuanan ing gabun a bandi ra ding ulila, uling ing Ginung mimingat karela mayupaya ya at ya ing marap laban keka. Makiramdam ka king kekang talaturu at pagaralan mu ing sablang sukat mung pagaralan. E me pikakunuan didisiplinahan ing anak. E ne man mate king ustung barug. King kamatutuanan, makasagip pa iti king bie na. Anak, tumula ku nung magpakabiasa ka. Makapagmaragul ku potang ing kekang sasabian magdalang katutuan. E mo kakaririan ding taung makasalanan; ing takut at kagalangan king Ginu ya ing daptan mu kabang bie mu. Nung iti ya ing kekang daptan siguradu kang mika mayap a paintungulan. Makiramdam ka, anak ku, at magpakabiasa; paka-isipan mu ing gagawan mu king bie mu. E ka makikiabe karing taung lasenggu o karing taung matako. Ding taung lasenggu at matako siguradu lang makalulu. At ing taung parating matudtud e lumuat mimalan yang basan. Makiramdam ka kang tata mu; ya ing sangkan nung inya linto ka king yatu. At e me insultuan ing ima mung atyu na king ketuan. Ing katutuan, kabiasnan, pegaralan, at mayap a ugali mayap lang pigastusan, oneng tutu lang mal, inya e mo paburen. Ing tata ning taung mayap atin yang matulid tumula uling atin yang anak a biasa. Sikapan mung apagmaragul da ka ri tata mu't ima mu; dinan me sanang tula ing ima mung penibatan ning bie mu. Anak ko, makiramdam kang masalese at ing bie ku ya ing kekang pakiapusan. Ding babaing magtinda king katawan da at ding babaing malantung mengari lang bitag a makamate. Anti lang tulisan a manabat keka, at ila ding makapasari king pamagtaksil da ring dakal a lalaki karing asawa ra. Ninu ing ating maragul a problema? Ninu ing malungkut? Ninu ing magugulu isip? Ninu ing sasaingsing? Ninu ing sigatan dang ala namang kasangkanan? Ninu ing malare mata? Alang aliwa nung e mu itang mapaninum alak at magpasasa king mangamal a alak. E ka paisubu king alak agyang pang makayama yang lalawan at maniaman inuman. Kabukasan kekang panamdaman ing anti kang metuktuk king kamandagan a ubingan. Miyayaliwa na ing akakit mu at e ka matinu pamisip ampon e malino sasabian. Balamu atyu ka makakera libutad ning dagat; ngamu nang balamu maliliu, ngamu nang balamu makakalawat king matas a asias pitatalian karing layag ning barku a piyayasiwas ning malimbuyung dagat. Balamu pemalu da ku, ngamung sumabi; balamu bitbatan da ku, oneng ala na ku mang atatandanan. Kapilan ku lumino isip? Kabangun ku kailangan minum kung pasibayu. E mo sa kariririan ding taung e mayap o pagnasan man ing makikaluguran karela. Ala lang aliwang isipan nung e mu ing gawang kaguluan; ing lulual karing asbuk da pawang kamulangan. Ing kabiasnan at ing ating aintindian ila ding pundasyun a pitatalakaran karing pibalebale. Nung nu ating beluan, ding kuartu mitmu lang kasangkapan a mangamal at sari king sintingan. Mas mayupaya ya ing taung biasa kesa king taung masikan, at mas maulaga ya ing beluan kesa king sikanan. Akua ing tagumpe king pamakilaban uling pekaplanu meng masalese at uling dakal ing payu a keka miyabie. Masakit nang paki-intindian ning mangmang ing kabiasnan; e ya makapakiabe karing maulagang pisasabian. Ing taung mimisip gawang e mayap mipamalagyuan yang mapanggulu. Ing nanu pa mang tatangka ning mangmang kasalanan, at pikakasaman de ring tau ing makanyan. Tune ditak ing kekang sikanan, nung maina ka lub king oras ning kagipitan. Keka lang iligtas ding tau king e makatuliran miyatulan lang kamatayan. Pota kekang sabian king e ka sukat makialam, oneng ing Dios balu na at ya ing mamatul king kekang kapagnasan. Makalawe ya; balu na at ya ing mamablas king nanumang kekang daraptan. Anak, mangan kang pulut-panilan, iti keka makakayap. At nung makananu mung alalasang maniaman ing pulut-panilan, makanyan ya king kaladua ing kabiasnan. Inya kekang pakikuanan ing kabiasnan at mika malagu kang paintungulan. E me pakiapusan ing taung e mayap a magnasang luban ne pibalebale ing taung matulid at saka ne panakawanan. Agyang misakab yang pitung besis ing taung matulid, talakad ya pa mu rin. Oneng ing taung e mayap dasnan ne ning kapahamakan. E ka sana tutula potang ing kekang kalaban misasakab ya at neng mipapahamak ya. Kabud iti kekang gewa, ing Ginu e ya tumula at ika ing kamuan na. E mu paintulut ing pasakitan da ka lub ding taung e mayap o makiapus king karelang dapat. Uling ala yang paintungulan ing taung e mayap; king aldo bukas ala yang ayasahan. Anak ko, galangan me at pitakutan ing Ginu at ing ari. Pamintuan me ing ninuman karela, uling ing ninuman karela malyari yang paralang kapahamakan king ditak a penandit. Balu mu kaya nung nanu ing kapahamakan a malyari nang ipasari ning Dios o ning ari? Kasebian da la naman ding biasa deting makatuki: E ustu ing pamanatul a ating pamangabiran. Ing ukum a sasabing, Ala yang kasalanan ing taung dinapat e mayap siguradu deng pikasaman at tanggian ding memalen. Oneng ding ukum a mamatul kaparusan karing dinapat pamikasala tula kamtan da at minawa la bie. Ing pakibat a mitmung katapatan tanda ne ning tune pamikaluguran. Lumawe ka pang obra at sarulan ing marangle bayu me italakad ing kekang bale. E ka magtestigu laban king kalupa mung tau, nung ala kang matulid a sangkan o magsalitang ating pamaglinlang. E mu sa sasabian, Daptan ku itang depat na kanaku ban makayablas ku. Mipadalan ku king asikan na at ubasan ning taung matamad at mangmang. Masuksuk ya at madikut. Lasak-lasak ya ing bakud na. Kaniting kakung ikit mekapagaral ku: ditak a tudtud at iglip, paynawa at pamagtamimi, oneng kabang makanyan ing kekang kabilian datang yang anting mapanako ing kakaluluan. Oreni ding aliwa na pang kasebian Solomon a kinopia da ring tauan na ning Aring Hezekia ning Juda. Dangalan na ning Dios ing isalikut na la ding lihim a bage, oneng dangalan da ring ari ing panintunan la at ipamalino ing kabaldugan da. E tamu balu nung nanu ing isipan na ning ari; e ta la abut ding kaisipan na uling matas lang anti ing banua at anti la king malalam a dagat. Potang ing pilak adalise mu ne, atin neng malagung bage pagobran ing plateru. Potang milako la ding taung e mayap a tagapayu na ning ari, mika katuliran king kapamahalan na. Neng makatalakad ka arapan na ning ari, e mu papakit at pakilalang balamu nung nu ka kaulaga. Mas mayap ing keka sabian na, Me keni kesa king ibili na ka king mababang katungkulan king daramdaman da ring aliwang manungkulan. E mu agad darala king husgadu itang kekang apansinan; pota gawan na kang malaram ning aliwang menakit at ala kang akarapat nanuman. Salesen yu ing e yu pamikaintindi ning kekang kasiping bale at e sukat paniabian ing lihim ning ninuman; pota abalu da ring aliwa at mipakarine ka at e na pagkatiwalan pa. Ing amanung masanting pangasabi mengari ya king dibuhung gintu king pilak makainggaste. Ing mayap a payu a babie ning taung ating sibukan king taung matulang makiramdam maygit ya kaulaga karing singsing a gintu o karing alahas a gewa king gintung puru. Ing tubud a apagkatiwalan babie yang kapasnon king keyang panginuan; anti ya king danum a marimla neng panaun na ning palutan. Ing taung e bitasang tutupad king pangaku na anti ya king biga at angin a alang daralang uran. Ing pamanagkat mitmung kapibabatan malyari neng apatangu itang atyu king matas a katungkulan at pati na ding masias a buntuk. E ka mamangan pulut-panilan labis ketang kailangan; pota isuka mu mu ing kekang pengan. E ka maralas magbisita king siping mung bale; pota sumawa ya at mimua ya keka. Ing taung magsalitang kalaraman king kalupa nang tau, makamate yang anti ing espada o ing pamalupalu o ing matilus a paslu. Ing pamanalig king taung e apagkatiwalan, mengari king lalangut kapamilatan na ning tutugun a ipan o lalakad kapamilatan na ning bitis a pile. Nung pagkanta me ing taung malungkut anti me mong lalako imalan neng panaun ning dimla o mengari kang tutugtug aslam king balat a ating sugat. Nung ing kekang kalaban maranup ya, pakanan me; nung mau ya, painuman me. King anti kaniting paralan dumine ya at ing Ginu mayap ing ablas na keka. Magdalang uran ing angin ning amian; ing indredus mua naman. Mas mayap ing manuknangan king babo ning bale kesa king makitubale ka king babaing madaldal. Nung makananu ya ing danum a marimla king kaladuang kakau, makanyan ing kau king mayap a balitang ibat king marayung lugal. Ing sibul a maburak o ing danum a mirinatan kalupa ne ning taung mayap a ayagkat na ning taung e mayap. E mayap ing lalabis a pulut-panilan, makanyan munaman ing magimbut king labis-labis a kapurian. Ing taung e biasang mangawat king sarili na mengari ya king siudad a alang dipensa a malyaring lusuban nanumang oras. Ala king lugal ing purian ya ing mangmang uling mangari king yelu neng panaun ning kaleldo o uran neng panaun ning palutan. E na ka tablan ning sumpa nung iti e karapatdapat keka, mengari ya king ayup a sulasulapo oneng e naman tutuklu. Ing latiku para king kabayu ya, ing paket para king asno ne man, at ing barug para king tau ne mang mangmang. E me papatulan ing mangmang uling nung keka yang pakiabaran ika ing lunto mamulang. Nung pakibatan me ing kutang ning taung mangmang, isipan na king atin yang kabiasnan. Nung mangmang ya ing kekang tutuburan, bitis mu keka na lang pututan, uling anti na kang manintun kaguluan. Ala lang kasilbian ding bitis ning taung pile, antimu rin ding kasebian king mangmang. Ing pamamuri king taung mangmang kalupa ne ning mesipit a batu king tiradol gagamitan. Ing kasebian a lulual king asbuk ning mangmang mengari ya king suksuk a lalako ning taung malasing. Ing paobrang manupa king bala namung daratang a mangmang ala yang aliwang panasakitan nune ding sabla nang pakiabayan. Ing mangmang a ulitan na ing kamalian na mengari ya king asu a mamangan king sinuka na. Mas mayap ing mangmang kesa king taung isipan nang biasa ya kabang ali ne man. Obat e bisang lumual king bale ing taung matamad? Uli kanung ating leon king dalan. Balabaluktut ya ing matamad king pagkeran na. Ing kalupa na ya ing pasbul a lapat karing bisagra. Makababad ya gamat ing matamad king pinggan na, e na asubu man ing pamangan na. Isipan na ning matamad king mas biasa ya karing pitu kataung makaibie pakibat karing karelang pamalak. Ing makiabe king pisasabian a e na sukat pakialaman mengari ya king taung titikma king balugbug ning asu. Potang ala nang tangab ing api matda na, at potang ala nang magindredus ing pisasabian tuknang na. Mibabaya ing uling, mitatau ing dutung, makanyan dang patawan ding mapanggulu ing pisasabian. Ing sitsit ning maindredus mengaring pamangan a maniaman; buri tamung akmulan. Ing pamagsalitang alang katapatan a magkunwaring ating mayap a kapagnasan mengaring kule pilak a kiskas king kuran. Ing taung mua sasalikut nang sama na king malambut a pamagsalita. Masanting pakiramdaman ing sasabian na, oneng e sukat paniwalan uling king mua ing pusu na maglapo ya. Malyaring apampan na ing mua na, oneng ding dakal akit dang e ustung dapat na. Ing miyuyumang bitag para karing kalupa nang tau ya mismu ing marakap. Itang parugang king batu ya ing mipatanan. Kasaman ne ning taung malaram ing pakisiran na, at ing pamagsalitang kalaraman mamungang kasiran. E me ipagmayabang ing aldo bukas uling e mu balu nung nanu ing mapalyari. Paburen mung ing aliwang tau ya ing munie kapurian keka at aliwa ika. Mabayat ya ing batu at ing balas anti naman, oneng ing mas mabayat ya ing kaguluan a bunga ning kamangmangan. Ing mua mabagsik at ing sama makamate, oneng ing pamagselus ala yang kalupa. Mas mayap ing sabianan da ka king daramdaman da ring dakal kesa ketang lugud a pamagkunwari mu. Makakayap la ding sugat a bunga na ning barug ning kakaluguran, oneng mingat ka king kaul ning kalaban. Potang ing tau mabsi ya agyang ing mayumu tanggian na, oneng mayumu king paglasa na potang danupan ya pati ing mapait. Ing taung king pibalebale miwale, kalupa ne ning ayup a meko king sale. Ing laru at ing pabanglu pasayan ne ing tau, oneng ing kaligaligan aspakan ne ing salu na. E mo sa paburen ding kekang kakaluguran at ding makatua da ring kekang kakaluguran. Potang miras ka king kagipitan kekang kapatad e mo lalapitan. Mipaglako mang puling mayap ya ing kasiping kesa king kapatad a atyu king marayung lugal. Anak ku, magpakabiasa ka sa ban kakung takman ing ligaya; layun kaku lang apakibatan detang kaku maninsultu. Akakit na ning biasa ing panganib at mangilag ya, oneng ing mangmang mipapahamak ya uling ala yang pansin. Tanggapan me ing imalan na ning manalakaran para king utang ning dayuan, at paburen meng ya ing mamakibatan uli ning singla na keka. Ing pabulyo pamanatu king kagising-gising a kasiping bale anti ne king sumpang kekang dimdam. Ing asawang babaing masalita kalupa ne ning papatak a uran neng kauran. Nung keka yang patuknangan mengari kang sasabat king angin o sasakmal king laru. Makapagaral la ding tau karing kalupa rang tau, nung makananung ing bakal atatais me king kalupa nang bakal. Sesen me ing tanaman a mangga at mika pamangan ka karing bunga na. Ing talasuyung sesese king keyang panginuan, tanggap yang karangalan. Nung magsalamin ka king danum ing akit mu ya ing kekang lupa, at ing kekang sarili king kekang pamisip karin me akit. Ding nasa ning tau mengari la king kutkutan da ring mete; atin mung ating paglugalan para karing aliwa pang datang. Nung ing pilak at gintu tune la, king api masubuk la; akilala me ing tau king ugali na. Agyang pukpukan me buntuk ing mangmang, mangmang mu rin ing keyang kaulian. Ding sese mung tupa at baka pakaingatan mu la uling ing pibandian e manatili kapilan man. Agyang ding bansa atin lang angganan. Tipunan ing are at kumpen ing dikut king lele ning bunduk kabang ing pupul kekang panenayan. Makagawa kang imalan king bulbul da ring kekang tupa, at king abli karing kekang mapilan a kambing makasali kang gabun. E mo paburen ding kambing uling ilang babie gatas keka at king kekang pamilya at karing ipus mung babai. Agyang alang tatagal, ing taung dinapat kasalanan pupulayi ya, oneng matatag ya ing taung tapat uling leon ing kasing tapang na. Manatili ya ing bansa potang ding mamuntukan biasa la at makaintindi; nung ing bansa mikakasala ya, salasalisi lang mangayalilan ding pamuntuk na. Ing taung manungkulan a manggipit karing kalulu mengari ya king masikan a uran a manyira karing tanaman. Mapupuri la ding taung e mayap kapamilatan da ring sasalangsang king kautusan, oneng laban no man karela detang mamintu king kautusan. E ra aintindian ding taung e mayap ing hustisia, oneng aintindian deng lubusan detang king Ginu sasamba. Mas mayap ya ing kalulung mabibie king dangalan kesa king mabanding mapaglinlang. Biasa ya ing anak a mamintu king kautusan, oneng itang makikiabe karing taung e mayap kamarinayan ya kang tata na. Itang misasalapi king kapamilatan ning matas a interes at pamaglinlang karing tau, miras ing pibandian na king taung malugud karing pakakalulu. Itang e mamintu king kautusan, ing panalangin na king Dios e mipakibatan at makasumami yang daramdaman. Itang maglinlang king taung mayap ban malili ya king dalan, ya mismu ing marakap king gewa nang bitag; oneng ing taung alang pamikasala maragul a kanawan ing tanggapan na. Isipan na ning masalapi king biasa ya, oneng ing kalulu a ating aintindian akit na king ali ya. Potang ding mayap a tau ilang miririnan kayupayan masaya la ding memalen; potang ding taung e mayap ila ding manungkulan ding tau sasalikut la ngan. Itang misasalikut king pamikasala na e ya magtagumpe king pamibiebie na, oneng itang pagtapat na la't sisisian tanggap yang kapatawaran. Mapalad ya ing taung manatiling tatakut at gagalang king Ginu, oneng itang ating kesiasan a pusu mabaldug ya king kapahamakan. Ing aring e mayap mengari ya king leon a mamius o king ubingan a kamandagan; ala lang akarapat ding pakakalulung keyang sasakupan. Ing pamuntuk a alang isip tampalasan yang mabagsik, oneng itang masama king e ustung paralan manungkulan yang maluat. Ing taung mekamate kalupa nang tau kukulkulan ne ing sarili nang kutkutan at e ya sukat saupan. Ing taung mabibie king katapatan panatag ya kabilian, oneng itang mapaglinlang manakbag ya king kapahamakan. Dakal ya kabiayan ing ortelanung masipag, oneng ing taung alang daraptan nung e mu ing gamus-gamus pusad manatili yang busabus. Ing taung tapat mipapala ya, oneng itang mamalaguang mikualta ya, parusa ing tanggapan na. E mayap ing mangabiran, oneng uli na ning suhul ding aliwang ukum makanyan ing karelang daraptan. Mamalagua ya ing sakim ba yang agad mikualta; e na balu king datang ing kalipitan king bie na. Itang ausan ne pansin king kamalian na ing kalupa nang tau, e lambat maygit nang kilalanan kesa ketang kapurian a e tapat. Itang sasabing Ing pamanako karing pengari e kasalanan kayabe da ne ding tulisan. Kaguluan ing pasari na ning kasakiman, oneng mipanatag ka kabilian nung ing Ginu ya ing panaligan. Itang manalig king sarili nang kaisipan metung yang mangmang, oneng itang tatanggap king mayap a payu milaut ya king kapahamakan. Itang sasaup karing pakakalulu e ya kakulangan, oneng itang magbulag-bulagan sumpa ing tanggapan na. Sasalikut la ding tau potang e ya mayap a tau ing manungkulan, oneng potang ala na yu, ding mayap a tau ila ding manimuna. Ing taung maralas misasabianan, oneng buntuk na lalu neng pasiasan, e lumuat miras ya king kapahamakan at e ne makabangun pa. Potang makatuliran la ding mamuntukan, magsaya la ngan ding tau, oneng potang ing mamuntukan ala yang bitasang kayapan sablang tau sasaingsing no man. Itang malugud king kabiasnan i tata na ya ing paligayan na. Oneng itang ating relasyun karing babaing magtinda karing karelang katawan sisiran nang pibandian na. Matatag ya ing kayarian potang ing ari patupad na ing katuliran, oneng itang tatanggap suhul lalasakan ne. Anti mu neng dekap ing kekang sarili, nung e mu panamdaman ing pamamuri mu karing kekang kakaluguran. Mararakap ya ing taung e mayap king kasalanan a keyang depat, oneng ing taung mayap makapagkanta ya at masaya ya. Balu na la ning taung mayap ding katuliran da ring pakakalulu, oneng e makanyan a pamanintindi ing taung e mayap. Guguluan de ring taung palalu ing balen, oneng ing kapayapan pagobran da ring taung ating kabiasnan. Potang ing taung ating kabiasnan makiargu ya king taung mangmang, ing mangmang mayli yang masikan at lalu yang gawang kaguluan. Ding makamate tau kasaman da lang taung alang kasalanan, oneng ding taung banal ingatan da la bie deting tau. Agad dang paulata ding mangmang ing karelang mua, oneng ing taung biasa pipigilan na. Nung paniwalan na ning manimuna ing e katutuan, ding opisyal na maging malaram la. Ing kalulu at ing manggipit atin lang pamilupa; parehu na lang dininan mata ning Ginu. Nung balu nang ipagdipensa ning ari ing katuliran da ring kalulu, mag-ari ya king makabang panaun. Ing barug at ing pamanuru king matulid makakayap la king penganak, oneng ing anak a panusigan king sablang buri na, kamarinayan ing ibie na kang ima na. Ing krimen darakal potang ding taung e mayap ila ding manungkulan, oneng ing pangabagsak da akit ding taung banal. Ing kekang anak keka yang disiplinahan, at apagmaragul me kapilan man. Ing bansang alang pansin king Dios, memalen na ala lang disiplina, oneng mapalad ya itang tutupad king kautusan ning Dios. E me adisiplinahan ing ipus king dakal a salita; malyaring aintindian na, oneng e na ka pamintuan. Mas atin kang ayasahan king mangmang kesa king taung bugasuk magsalita. Itang mapanusig king ipus na manibat na inyang malati ya, e lumuat ya ing manikua king pibandian na. Ing taung malaguang mimimua ibunga na ing dakal a pamipate uling buntuk na mapali ya. Kabiguan ing maging kararasan ning kapalaluan, oneng ing kapakumbaban pagdala na kang dangalan. Mapanganib ing makisapakat king mapanako. Miparusan ya nung magsalita yang katutuan king husgadu, at parusan ne ning Dios nung kalaraman ing keyang sabian. E mu sa ikakabalisa ing sasabian da ring aliwa tungkul keka; magtiwala ka king Ginu at mipanatag ka. Dakal lang taung manintun pabor king ari, oneng ing bukud makaibie hustisia king tau ya ing Ginu. Kasaman ne ning taung sakdal ing taung e mayap, at ing taung e mayap kasaman ne ing taung sakdal. Ila deti ring selita nang Agur a anak nang Jakeh ning Massa. Nganang migsalita kang Itiel at kang Ucal: E ku sukat meging tau uli ning kakung kamangmangan; ing isip tau ala kaku. E ku mekapagaral king nanumang kabiasnan, at ala kung beluan tungkul king Dios a Banal. Ninu na mo ing minukiat banua at kaybat kinuldas ya? Ninu na mo ing mekasakmal king angin o king lampin binalut na ing danum? Ninu na ing mekabili karing angganan na ning yatu? Ninu ya at nanu ya lagyu ing anak na? Siguradung balu me. Patutuan na ning Dios ing balang sinabi na. Mengari yang kalasag karing sablang magtiwala king Dios. E mu daragdagan ing sinabi na ban e na ka paniabianan at ausan malaram. O Dios, aduang bage ing aduan ku keka at ibie mu la sa kaku bayu ku mu man mate: ilaut mu ku king pamaglaram at e mu ku gagawan masalapi ni e mu ku gagawan kalulu. Ing ibie mu kaku ya ita mung pamangan a kailangan ku. Malyaring kakung sabian ing e ra ka balu o e ra ka kailangan, nung sobra ing babie mu kaku. Malyaring manako ku, nung mamulubi ku at layun kang malapastangan, O kakung Dios. E me sisiran ing ipus king keyang panginuan. Malyaring isumpa na ka at iti kekang panamdaman. Ating taung paniumpa da la ring karelang tata at e biasang pasalamat karing karelang ima. Ating taung isipan da ing malinis la, oneng king kamatutuanan ala lang kalupa king karinatan. Ating taung mimisip king ila tune lang mayapala la kanung kalupa king kayapan, agpang king sarili dang kaisipan. Ating taung mapangamkam at mapagsamantala karing kalulu at karing atyu king kalipitan. Ating linta a ating aduang anak a babai at parehu dang sasabian, Dinan na. Apat la ding bage a kapilan man e sasawa: ing kutkutan karing mete, ing babaing e mikayanak, ing malanging gabun a manayang uran, at ing api a milalablab. Ing anak a pisunusunu ne i tata na o maninsultu at e mamintu kang ima na sukat ing kanan de ring ayup a buitre at mata na awak panuktukan da la. Ating apat a bage a tune makapagmulala kaku at e ku aintindian: ing agilang susulapo king banuang matas, ing ubingan a gagapang king batung maragul, ing barku a maglayag king malualas a dagat, at ing lalaki ampon ing babaing mipalsinta. Oyni ing dapat na ning babaing taksil king asawa na: kaybat nang migtaksil mandilu ya at sabian na: Ala kung kasalanan a depat! Deting apat a bage naman galgal ya ing yatu at e no apibata: ing ipus a meging ari, ing mangmang a e milalako kabiayan, ing babaing pikakasaman a mekapakiasawa, at ing ipus a babaing menikua king lugal ning babaing panginuan na. Ating apat a animal keti king yatu a tutung malati, oneng pekabiasa la karing sablang biasa: ding panas: ala lang sikanan, oneng makatipun lang pamangan da neng kaleldo; ding koneho: ala lang sikanan, oneng makagawa lang lungga karing maragul a batu; ding durun: ala lang ari, oneng makaayus la neng susulapo la. ding lupisak: mipagyu ya ing metung king kekang palad, oneng king palasyu ning ari karin la manuknangan. Ating apat a bage a makawiling lalawan neng lalakad la: ing leon, ing masikan dili karing sablang animal; e ya tatakut kenu man; ing tatyo a matikas, ing mabulas a kambing, at ing ari a lalakad king akakit da ring sasakupan na. Nung meging mangmang ka angga na ketang meging palalu ka o migtangkang dapat a e mayap, tuknang na ka. Sabulan mu ing gatas at manikua kang kesu. Tumbukan me arung ing tau at dumaya ya, at nung parati kang mua gulu ing kararasan mu. Ila deti ring sinabi nang Aring Lemuel ning Massa a tiru nang ima na: Nanu, O anak a kakung pakamalan, ing sabian ku keka? Ika ing bunga na ning kanakung panalangin. E mu sana gigisanan ing kekang sikanan king aduan na ning laman at e mu la gagastusan ding salapi mu karing babai, uling dakal na la ding ari a mipahamak uli da reti. Makiramdam ka, Lemuel. E la sukat miminum alak ding ari o manintun king inuman a makalasing. Neng makainum la, akakalinguan da la ring kautusan at ing katuliran da ring taung atyu king kagipitan. Ibie ya ing alak kareta mung taung ala nang kapanayan at karetang tutu nang magkakasakit. Ila ding sukat minum ban akalinguan da ing karelang kakaluluan at makalunus a kabilian. Magsalita ka para karetang taung e makapagsalita king karelang sarili. Idipensa mu la katuliran ding sablang maina. Magsalita ka para karela at matul kang alang pamangabiran. Ingatan mu ing katuliran da ring kalulu at ding atyu king kagipitan. Masakit yang panintunan ing mayap a asawang babai! Maygit ya kaulaga kesa karing alahas a mangamal. Lubus yang tiwala ing asawa na at kapilan man e ya magkulangan karing bage maulaga. Kabang bie na, susuyuan neng mayap ing asawa na; ala yang daraptan a e ustu. E ya patugut magobra; gagawa yang imalan a lana at linen. Mengari ya king barkung ating dakal a mangamal a kalakal; miyuyuli yang kabiayan a ibat king marayung lugal. Ganingaldo pa mibabangun ne ban magsadiang pamangan para king pamilya na at ban gisingan na la at tutukan obra ding babaing kasaup da king bale. Nung manakit yang gabun a masanting, saliwan ne at gawan neng pitamnanan ubas karing salaping keyang atipun. Matatag ya king obra, masikan ya, at masipag. Balu na king maulaga ing balang gagawan na, at e patugut magobra anggang kapitangan bengi. Gagawa yang sarili nang sinulad at manayi yang sarili nang imalan. Sasaupan na la ding kalulu at ding atyu king pamangailangan. E ya migaganaka neng panaun na ning dimla uling atin lang imalan a pagmarimla ding keyang pamilya. Gagawa yang ulas at mi-imalan yang mapinung linen a kule granati. Pikabaluan ya ing asawa na at metung ya karing memalen a gagalangan. Manayi ya pang imalan at babat at pisasali na karing maniali. Marangal ya at kagalang-galang; ala yang takut marap king aldo bukas. Magsalita ya king mitmung kabiasnan at maganaka ya. Samal yang parati at lilingapan na ing kailangan na ning pibalebale na. Pakamalan de at gagalangan ding anak na at pupurian ne ning asawa na. Nganang magsalita ning asawa na, Dakal lang babaing talasawang mayap, oneng ika ing pekamayap karela ngan. Mapaglinlang ing seksi, kukupas ing lagu, oneng ing babaing ating takut king Ginu sukat yang purian. Pasalamatan ya at parangalan king sablang keyang daraptan. Karapatdapat neng purian ning balen. Ila deti ring amanu na ning Talapanaral, ing anak nang David, ing ari king Jerusalem. Alang kabaldugan ing sabla, wa, alang kabaldugan, ngana ning Talapanaral. Nanu mo ing pakinabang na ning taung alang patugut magobra? Salasalisi ing paniatang da at paglako ding tau, oneng ing yatu manatili ya antimo ing sadia. Saslag ya ing aldo at kaybat lumbug ya; makanyan ing parati nang daraptan. Tutiup ing angin king mauli at tutiup munanaman king norti; durut-durut alang patugut ing angin. Mamagus ing danum da ring ilug king dagat, oneng angga man ngeni e ya pa mitmu. Kaybat magbalik ing danum karing ilug nung nu menibatan, at mabaldug na naman king dagat. Miyangganan ing sablang bage king kapagalan. E ya sasawa ing mata king pamaglawe na at ing balugbug king pamakiramdam na. Itang milyari king panaun a milabas ya naman ing mapapalyari ngeni, at ing milyari ya naman ing miyulitan. Alang bitasang bayu king mabilug a yatu. Ngarang sasabi ding aliwa, Lawan mu, ini bayu ya. Oneng e ra balu king ita malambat nang milyari bayu ta pa linto keti king yatu. Alang makaganaka karing bage milyari na king milabas, at ing mapapalyari ngeni makalinguan ngan king panaun a daratang. Aku, ing Talapanaral, ing ari king Jerusalem. Seliksikan ku at pegaralan ing sablang bage milyari keti king yatu. Apagaralan ku king tikda na ning Dios ing maragul a kasakitan para karing anak da ring tau. Ikit ku ing sablang milyari keti king yatu, inya ing asabi ku ya iti: alang kabaldugan ing sabla; mengari kang darakap king angin. E mu ne atulid itang baluktut; e mu abilang itang ala. Ngaku king sarili ku, Ikua ku ing sablang kabiasnan; mas biasa ku kesa karing minunang meging ari na ning Jerusalem. Balu ku ing tune kabiasnan at beluan. Pigsikapan kung pegaralan ing pamiyaliwa na ning kabiasnan ila ning kamangmangan at ing beluan ila ning kamulangan. Ikit ku king iti munaman mengari king taung darakap king angin. Nung kapilan ka biasa, kanita ka dakal a problema; itang dakal mung beluan ya ing pasari king dakal mung kasakitan. Ngaku king sarili ku, Sulung, magpasasa ka king tula! Oneng ikit ku king iti ala munaman palang kabaldugan. Kamangmangan mu ing sasagakgak king tula at alang ibungang mayap ing pamagkusuelu king laman. Uli na ning pamagnasa kung abalu ing mayap para king tau, peligayan ku ing sarili ku king pamaninum alak. Iti ing inisip kung masanting a daptan da ring tau king makuyad dang bie keti king yatu. Mekarapat kung mangaragul a bage. Mekapagawa kung mapilan a bale at mitatag mulahan ubas. Ginawa kung hardin at mulahan a timnanan kong miyayaliwang mamungang tanaman. Ginawa kung talaga ban pikuanan danum a panugtug karing tanaman. Sinali kung ipus a lalaki at babai at mika ipus a mibait king pibalebale ku. Dakal la ding baka ku at tupa kesa king ninumang menuknangan na king Jerusalem. Mekatipun kung dakal a pilak at gintu a ibat karing ari da ring bansang sekupan ku. Atin kung lalaki at babaing talapagkanta at dakal ku asawa at babaing kasese a babie tula kanaku. Marangal ku; ligpusan ku la detang minuna kanaku king Jerusalem at e na ku pepaburen ning kabiasnan ku. Ikua ku ing nanumang buri ku; tikman ku ing sablang bisyu ning yatu. Pigmaragul ku ing sablang depatan ku, at iti ing ablas ku king sabla kung pipagalan. Kaybat pibulebulayan ku ing sablang depatan ku ampon pipagalan. At ikit ku king ala palang kabaldugan at mengari ku mung darakap king angin; ala ngang kabaldugan. Inya pibulebulayan ku ing kabiasnan, ing kamulangan, at ing kamangmangan. At apagaralan ku king ing arapat ning ari e migit ketang aring inalilan na. Ikit ku king ing kabiasnan sambutan na ing kamangmangan, nung makananung ing sala akmulan na ing dalumdum. Akakit da ring biasa ing daralanan da, oneng ding mangmang ali ra. Oneng balu ku king metung ya mu ing kararasan a makapanaya karela. Ngaku king lub ku, Ing kararasan na ning mangmang a tau ya naman ing mapalyari kanaku. Inya e na ku sukat magpakabiasa pa uling ala mu ring kabaldugan. Ala nang makaganaka king taung ating kabiasnan at king taung mangmang; parehu lang makalinguan karing panaun a daratang. Mate ya ing biasa at anti naman ing e biasa. Inya kasaman ku ing mabibie uling pawang kaguluan ing pepasari na kanaku. Ing sabla alang kabaldugan at mengari ka mung darakap king angin. Kesaman ku ing sablang pegobran ku at pipagalan lalam ning mapaling aldo uling lakuan ku mu king taung manalili kanaku, at ninu ing makibalu nung tau yang ating kabiasnan o nung mangmang ya? Makanyan man, miras keting tau ing sablang bunga na ning pipagalan ku at kabiasnan. Iti munaman alang kabaldugan. Inya malungkut ku at sisisian ing pamagobra kung alang tuknang. Magobra kang alang patugut a abe ing beluan at gelingan, at kaybat ing makinabang ya ing taung e bitasang memuhunan kapagalan. Iti munaman alang kabaldugan at e makatuliran. Nanu mo ing pakinabang na ning tau king sablang depat nat kapagalan lalam na ning mapaling aldo? Kabang mabibie ka e mako ing problema at kasakitan. Agyang neng bengi ing kaisipan mu e ya mipaynawa. Ing sabla ala ngang kabaldugan. Ing masanting nang daptan ning tau ya ing mangan, minum, at magsaya king bunga na ning pipagalan na. Balu ku king iti ibat king Dios uling e ka mika pamangan at kaligayan, nung makakawani ka king Dios. Ing Dios ya ing babie kabiasnan, beluan, at kaligayan karetang babie tula king Dios, oneng ding makasalanan papagobran na la at papatipunan pibandian ban ibie karetang taung babie tula karela. Iti munaman alang kabaldugan at mengari kang darakap king angin. Ating mitakdang panaun para king sablang bage; ating oras ing sablang malilyari keti king yatu. Ating panaun ing mibait ka, at ating panaun ing mate ka; ating panaun ing tanam ka, at ating panaun a kekang pupulan ing kekang tenam. Ating panaun ning pamakamate tau, at ating panaun ning pamanulu; ating panaun ning pamanlasak, at ating panaun ning pamanalakad king melasak. Ating panaun ning pamangiak, at ating panaun ning pamangayli uli ning tula; ating panaun ning kalungkutan, at ating panaun ning pamanerak. Ating panaun ing pamangalat batu, at ating panaun a tipunan lang pasibayu; ating panaun ning pamangaul, at ating panaun ning pamamigil king pamangaul. Ating panaun ning pamanintun, at ating panaun ning pamamating; ating panaun ning pamanipun, at ating panaun ning pamanugse. Ating panaun ning pamangisi, at ating panaun ning pamanulsi; ating panaun ning pamagtahimik, at ating panaun ning pamagsalita. Ating panaun ning pamalsinta, at ating panaun ning pamimua; ating panaun ning pamakigera, at ating panaun a payapa. Nanu mo ing kekatamung pakinabangnan king sablang kekatamung daraptan? Balu ku ing bayat na ning papapusan ning Dios kekatamu. Dininan na ngang ustung panaun ing sablang bage. Dininan na katamung panaun ban abalu tamu ing daratang a panaun, oneng kapilan man e na katamu dininan sapat a beluan ban kekatamung aintindian ing daraptan na manibat na kanitang minunang panaun. Balu ku king ing masanting tamung daptan ya ing magsaya tamu, at daptan ing sablang mayap a kekatamung arapat kabang mabibie tamu. Babie na anting regalu ning Dios king tau king ding sabla sukat lang mangan at minum ampon magkusuelu king sablang pegobran na. Balu ku king ing nanumang daraptan na ning Dios manatili king kapilan pa man; e na sukat pang dagdagan o bawasan. Makanyan ing depatan na, at ding tau ya ing karelang galangan. Itang mapalyari, milyari na keta pang minuna; itang milabasan ulit-ulitan nang papalyarian ning Dios. Subali pa kaniti, apansinan ku munaman king ing magbabo keti king yatu ya ing e mayap, at aliwa ing hustisia ampon ing katuliran. Ngaku king lub ku, Parehu na lang atulan ning Dios ding taung mayap at ding e mayap, uling mitakda yang panaun para king sablang bage at king merapat. Ngaku pa king lub ku, Susubukan na la ning Dios ding tau ban ipakit na karela king ala lang pangayaliwa karing animal. Uling ing kararasan da ring tau at ding animal ya naman ing kamatayan. Parehu lang mangisnawa; ala yang pamiyaliwa ing tau king animal uling ala yang kabaldugan karela ing bie. Parehu lang muli king alikabuk uling parehu lang ibat king alikabuk. Ninu mo ing makibalu nung ing espiritu na ning tau munta ya king babo at ing king animal munta ya king lalam? Inya king palage ku ing masanting nang daptan ning tau ya ing sukat yang magkusuelu king pipagalan na uling iti ing mitakda king tau. Ninu mo ing makibalu king mapalyari potang mete ne? Ikit ku munaman king alang hustisia keti king yatu. Kikiak la ding megipit at ala mang bisang sumaup karela uling mayupaya la detang menggipit karela! Inya aisip ku king mas masuerti la ding mete kesa karing mabie. Oneng lalu lang masuerti detang e pa mibait, detang e pa bitasang menakit king alang hustisiang mapapalyari keti king yatu. Apansinan ku munaman king pakigisanan na ning tau ing gelingan na king pamagobra, uli na ning karirian ne ing kasiping nang bale. Iti ala munamang kabaldugan; anti kang darakap king angin. Sasabian da king ing mangmang ya mu ing magtamimi at mamate king danup. Mapalyaring iti tutu, oneng mas mayap ing atin kang ditak a kabiayan a ating kapanatagan a lub kesa king adua kang gamat magobrang alang patugut at darakap king angin. Atin ku pang apansinan a alang kabaldugan keti king yatu: ing taung mabibie magdili-dili, ala yang anak o kamaganak, makanyan man ala yang patugut magobra. E ya pa matula king pibandian na. E na akukutang man nung kaninu malakuan ing pibandian a bunga na ning kapagalan na at tatanggian na ing tula. Iti munaman alang kabaldugan at malungkut a bie. Mas mayap la ding adua kesa king metung uling mas dakal la apagobran. Nung misakab ya ing metung, asaupan neng talakad ning kayabe na. Itang yang dili na, nung misakab ya, alang sumaup king pangasakab na. Nung marimla ing panaun, malyari lang misiping ban e la dimla. Wa, e mu alisian ing dimla nung magdili-dili ka. Nung adaig ne ning metung a tau ing metung munamang tau lalu reng adaig deng adua. Ing lubid a pengatluan masakit yang pataran. Mas mayap ya ing pakakalulu at biasang kayanakan kesa king ari a matua at mangmang a e na bisang tanggap payu. Mapalyaring maging ari ya ing kayanakan a ita agyang mesukul ya o mibait king kakaluluan. Apansinan ku la ding taung mabibie keti king yatu at siguradu ku king kareti ating kayanakan a manalili king ari. Ala lang kayangganan ding taung dakal a pamahalan na ning ari, oneng kamate na, ala mang munie kapurian king ari. Iti munaman alang kabaldugan at mengari ka mung darakap king angin. Mimingat ka sana neng lulub ka king bale na ning Dios. Mas mayap ing munta ka karin ban makiramdam kesa king balamu mangmang kang babie ain-sakripisyu, uling e na balu ning mangmang ing ustu ila ning e ustu. E ka agad mangaku king Dios; misip kang banayad bayu ka gawang pangaku king Dios. Atyu banua ing Dios at ika atyu ka king yatu, inya e mu sasabian itang e mu agyung daptan. Ing ikagugulu na ning isip ya ing pasari king makatakut a paninap. Dakal ya balung sabian ing taung mangmang. Tuparan mung agad itang pengaku mu king Dios uling e ya tutula karing mangmang. Tuparan mu itang pengaku mu. Mas mayap ing e ka gagawang pangaku kesa king mangaku ka at kaybat e mu naman tuparan. Pigilan me ing dila mu ban e ka mikasala at e mu sana sasabian king talasuyu ning Dios king migkamali ka pala. Obat buri mung mimua ya keka ing Dios? Obat paintulut mung siran na ing kekang pegobran? Agyang maralas kang maninap at dakal a pamaniabian, makanyan man, e mu sana kakalinguan ing kagalangan king Dios. E ka sa mabibigla nung akit mu king metung a probinsia ing pamanabusu karing kalulu at ing alang hustisia ampon katuliran. Uling ing matas a pamuntuk pagdipensa ne ning mas matas a katungkulan keting tau, at ating mas matas a katungkulan a magdipensa karela. Makakayap king ari ing ating makatanam king marangle na. E ya kakabsi ing sakim king salapi at e ya tutula ing magpakabandi king tubu na. Iti munaman alang kabaldugan. Nung kapilan darakal ing pibandian kanita no man darakal ding kekang pakanan at ing bukud mung kekang ligaya ya ing beluan a ika mibandi ka. Maniaman ya tudtud ing taung mapagal king obra, mabsi ya o ali ya. Oneng e ya man mipapaiglip ing taung mabandi uli na ning kaiisip na king pibandian na. Ikit ku ing karumaldumal a e mayap king yatu: titipun lang pibandian ding tau ban gamitan king oras ning karelang pamangailangan, at kaybat iting pibandian mawala mu king e ustung paralan, at ala lang manan ding anak da. Nung makananu tamung alang darala inyang linto tamu keti king yatu, makanyan ta ya munamang lakuan a alang darala. Ala tamung bitasang idala ketang pipagalan tamu. Ini munaman e mayap: nung makananu tamung dinatang, makanyan tamu munamang mako. Magobra tamung alang patugut, oneng ala palang pakinabang; pakigisanan tamu ing bie tamu king karalumduman at kalungkutan, magugulu tamu isip, sasakit tamu, at mimimua. Ing ikit kung masanting at karapatdapat ya ing mangan, minum, at magsaya king bunga na ning kekang pipagalan kilub ning makuyad a bie a binie na keka ning Dios. Iti ing telaga na keka. Ing balang taung dininan nang pibandian ning Dios at oportunidad gamitan na king kusuelu na, magpasalamat ya at ita ing sukat nang daptan king bunga na ning kapagalan na. Iti regalu na ning Dios at telaga na. E na pinsinan ing kuyad ning bie na uling dirinan neng tula ning Dios. Oyni pa ing e mayap a ikit ku keti king yatu at mabayat karing taung dininan nang pibandian, dangalan, at aliwa pang bage ning Dios. Nanupata e ya magkulangan king nanumang kailangan na, oneng e ne dininan oportunidad ning Dios ban saya ya ketang atyu king bie na, at aliwa ya pang tau ing makinabang. Iti alang kabaldugan at makasakit lub. Mas mayap ya kabilian ing anak a mibait mete kesa king taung mika dinalan a anak at mebie makaba, oneng e naman metula king bie na at alang makipaglibing potang mate ya. E munaman makakayap king mibait ya uling mate ya naman at makalinguan. E ne ikit aslag ing aldo o abalu ing nanuman tungkul king bie, makanyan man mekatagpu yang kapaynawan. Maygit ya kesa king taung mebie aduang libung banua, oneng e ne man mesaya, ita alang ulaga. King kamatutuanan, metung ya ing lugal a puntalan da. Magobra yang alang patugut ing tau ban atin yang apangan, oneng e ya kakabsi. Nanu ing igit ning taung ating kabiasnan king taung mangmang? Nanung pakinabang na ning taung pakakalulu a biasang mamarap king bie? Mas mayap itang masaya ka ketang atyu keka kesa king paninapan mu itang ala. Iti munaman alang kabaldugan; mengari kang darakap king angin. Mitakda na kanita pang minuna ing malilyari ngeni, at pikabaluan king e ne malyaring sambutan ning tau ing mas masikan a tau. Ing dakal a sasabian muli mu king alang kabaldugan; ala ka mu ring nabangnan. Ninu mo ing makibalu nung nanu ing mayap king taung mabibie makuyad a panaun at kaybat lumbug namung anting anino? Ninu ing makibalu nung nanu ing mapalyari king yatu potang mete ne ing tau? Mas maulaga ya ing mayap a lagyu kesa king mal a pabanglu; ing aldo ning kamatayan kesa king aldo ning kebaitan. Mas mayap ing munta king bale a ating mete kesa king bale da ring taung magpiesta, uling ing kamatayan datang karing sablang tau; iti sukat itanam king pusu tamu. Maygit ya ing kalungkutan kesa king sagakgak; mapalyaring malungkut ka lupa, oneng kilub masaya ka. Pagsadian ning taung biasa ing paniatang ning kamatayan, oneng ing taung mangmang ing isipan na kasayahan. Mas mayap ing paniabianan na ka ning biasa kesa king purian na ka ning mangmang. Ing sagakgak ning mangmang lalagutuk anting mitataung suksuk; alang bitasang kabaldugan. Ing taung biasa a mamirait kamangmangan ing balu na, at ing pamananggap suhul siran nang kekang dangal. Mas masanting ya ing wakas ning metung a bage kesa king pamagumpisa na. Mas mayap ing mapibabata kesa king mapagmatas ka. E ka agad mimimua; ding mangmang ilang tatanam mua. E mu sana kukutang, Nanu ing sangkan obat ing bie king milabasan mayan kesa ngening kapanaunan? Iti kutang yang e magdalang kabiasnan. Mas mayap ya ing kabiasnan a tinggap anting minanang pibandian; igitan ne ing ninuman. Saupan na ka antimo nung makananu na kang asaupan ning salapi. King kagipitan sagipan na ka ning kabiasnan a atyu keka. Pibulayan mu ing depat ning Dios. Ninu ing makatulid king beluktut na? Tumula ka neng masalese ing sabla-sabla, at neng e masalese ganakan mu king ing Dios ya ing parala king kanawan at king kaskupan. Alang makibalu nung nanu ing tutuking mapalyari. King bie kung alang ulaga ikit ku ing sabla-sabla. Ikit keng mamate ing taung mayap king kayapan na, at mabibie maluat ing taung e mayap king kasalanan na. Inya e ka masiadung magpakakayap at magpakabiasa. Obat pasakitan mu pa ing kekang sarili? Oneng e munaman sana daragdagan ing dapat mung e mayap o ing magpakamangmang. E ka sukat mate king e mu pa oras. Parehu mung pangilagan ing milalu. King makananu mang paralan magtagumpe ya ing taung ating takut king Dios. Mas dakal ya ararapat ing kabiasnan king tau kesa king ararapat da ring apulung taung mamahala king balen. Tune alang taung sakdal a darapat mayap king sablang panaun o e bitasang magkamali. E mu pakiramdaman ing sablang sasabian da reng tau, pota ing sarili mung ipus ya ing lapastangan keka; ika mismu balu mu king dakal na lang tau ding lepastangan mu. Sibukan ku ing sablang bage uli na ning bisa kung mabiasa, oneng ikit ku king masakit akua ing kabiasnan. Masakit linawan ing sablang bage linto; e mu abut ing karelang kabaldugan uling tune malalam. Makanyan man gewa ku ing pamanialiksik at ing pamagaral; migkapilit kung akua ing kabiasnan ban mipakibatan la ding kanakung kutang. At atuklasan ku king ing e mayap kamangmangan pala, at ing kamangmangan kamulangan. Atuklasan ku munaman king ating mas mapait kesa king kamatayan: ing babai. Ing lugud a babie na mengari yang bitag a dakap keka; ing kaul na mangaring tanikala a mitali keka. Apangilagan ne ning lalaking maki takut king Dios, oneng ali ne ning palpikasala. Wa, ngana ning Talapanaral, tunggal ditak iti kakung atuklasan kabang manintun kung pakibat karing kanakung kukutang. Linawe kung aliwang pakibat, oneng mebigu ku munaman. Karing libung lalaking atagpuan ku, metung ya mu ing kagalang-galang; oneng ala metung man karing babai. Oyni ing bukud kung atuklasan: lelang ne ning Dios ing tau para king kaayusan, oneng ing tau ya ing maki pasari king kaguluan. Ninu ing kalupa na ning taung biasa? Ninu ing makaibie kabaldugan king bage a pisasabian? Ya itang makatiman uli na ning kabiasnan na at e me akit makabusangut. Daptan mu itang iyutus na keka ning ari at pakapagaralan me pa mu ing pangakung babie mu king Dios. Mako ka arapan ning ari potang mapali na ing pisasabian, uling arapat na ing nanumang buri nang daptan. Ya ing ari at ya ing malilyari buri; e me asalangsangan o akutnan man. E ya numanu balang ing ninumang mamintu king ari, at balu ne ning taung biasa ing oras a kimut ya at nung makananu nang daptan. Ating panaun at paralan para gawan ya ing metung a bage, oneng iti masakit pakibaluan. Ala metung man ing makibalu nung nanu ing mapalyari, at alang makapamalita nung makananung mapalyari iti. Alang tau a malyaring makapigil king angin o makapaliban king oras ning kamatayan na. Iti pamakilaban yang e tamu malyaring takasan; e tamu apangilagan. Apagumasdan ku iti kabang isip-isipan ku la ding bage mapapalyari keti king yatu, ing yatu nung nu ding taung maki upaya pasakitan da la ring kalupa dang tau. Ikit ku lang milibing ding taung e mayap; mepuri la karing mekipaglibing king mismung lugal nung nu la dinapat e mayap. Ala munanamang kabaldugan iti. E ya agad miyatulan ing taung dinapat kasalanan, inya darakal la ding taung darapat e mayap. Mabibie ya pa mu rin ing taung makasalanan agyang pang dapat yang dinalan a e mayap. Sasabian da ring dakal a tau, Basta mamintu ka king Dios e ka numanu balang. Oneng e makanyan karing darapat e mayap. Anti yang anino ing bie ra at e lumuat mate la uling e la mamintu king Dios. Atin pang e ustu a malilyari keti king yatu. Ya iti: ding taung mayap ila ding miparusan, at ding e mayap ila ding miparangalan. Ala munamang kabaldugan iti. Inya para kanaku, sukat yang magpakaligaya ing tau king tula. Ing masanting nang daptan ya ing mangan, minum, at magsaya. Iti arapat na kabang magobra ya at mabibie keti king yatu. Nung kapilan ku migkapilit mabiasa at apagaralan ing malilyari keti king yatu, kanita ku abalu king agyang pang patingapun at kabukas kung e matudtud e ku mu rin akuang aintindian ing dapat ning Dios. Agyang nu pa karagul ing pamagkapilit mu e mu mu rin aintindian. Mapalyaring sabian da ring biasa king balu ra, oneng king kamatutuanan ali ra. Pekaisipan ku at pekapagaralan masalese iting sabla, at abalu ku king ing dapat da ring taung matulid ampon ding biasa makapailalam king kaburian na ning Dios pati na ing lugud o ing mua ra. Ala metung man a makibalu nung nanu ing mapalyari king aldo bukas. Metung la mu kararasan ding banal at ding makasalanan, ding mayap at ding e mayap, ding malinis at ding e malinis, at ding babie ain-sakripisyu at ding e babie. Ala yang pangayaliwa ing taung alang kasalanan king taung ating kasalanan, king biasang tupad king pangaku at king e biasang tupad. Paraparehu la ngan a kararasan, at e ustu iting malilyari keti king yatu. Pawang e ustu at kamulangan ing isipan da kabang mabibie la ding tau, at kaybat mate la. Oneng atin yang kapanayan ing tau kabang mabibie ya. Mas mayap ya ing asung mabie kesa king leon a mete. Balu da ring mabie king e lumuat mate la; oneng ala lang balu ampon ala lang galal ding mete, at mekalinguan na lang lubusan. Kayabe rang mete ing karelang lugud, mua at diria; e na la makapakiabe pa king nanumang malilyari keti king yatu. Sulung, kanan mu ing kekang pamangan at magsaya ka; inuman mu ing kekang alak ban tumula ka uling e ya tutul ing Dios. Parati ka sanang masaya at makatiman. Magpakasaya kang kayabe ing asawa mung kekang pakamalan kabang dirinan na kang bie ning Dios king yatu, uling iti ing ablas mu keting bie a alang kabaldugan at king kekang kapagalan. Gawan mu ing sablang agyu mu king nanumang pagobran mu, uling king pupuntalan mung kutkutan da ring mete ala na kang pagobran o isipan o beluan o kabiasnan. Atin ku pang atuklasan metung a bage keti king yatu: e ding sablang mabilis mamulayi maniambut la king siglulu o ding matapang king labanan. E la ngan manakitan kabiayan ding sablang taung ating kabiasnan o mibabandi ding taung biasa o mitatas a katungkulan ding taung ating kagiwan. Uling ing kadamalasan daratang kenu man. E mu balu ing paniatang na ning kekang oras. Mangari ka king asan a merakap king salakab o ayup a merakap king bitag. Mararakap tamu ngan king e mayap a kapanaunan a e tamu asaasahan. Atin ku pang ikit a alimbawa ning kabiasnan a milyari keti king yatu at iti kanakung pagmulalan. Ating metung a malating siudad at ditak la mu ding memalen na. Lisuban ne ning metung a mayupayang ari; kibkuban ne at digsa ing bakud nang pader. Oneng ating taung pakalulu a manuknangan karin; biasa ya. King kapamilatan na ning kabiasnan na malyari neng iligtas iting siudad, oneng ala metung man a mekaganaka kaniting biasang tau. Maralas kung sasabian king mas mayupaya ya ing kabiasnan kesa king sikanan, oneng alang babie pansin king kabiasnan na ning taung pakalulu o makiramdam king sasabian na. Mas mayap ing makiramdam karing banayad nang amanu ning biasang tau kesa king mamulyo pamuntuk king konsehu da ring taung mangmang. Mas mayupaya ya ing kabiasnan kesa karing sandatang gagamitan king gera, oneng ing dapat ning makasalanan dakal ya siran a kayapan. Muluk ya ing pabanglu king datukanan na king kapamilatan na ning miyalung mete lango, at ing ditak a dapat a kamangmangan takpan na ing kabiasnan at dangalan. Makayungyung ya ing pusu na ning taung biasa king mayap a dapat, oneng makayungyung ya ing pusu na ning mangmang king pamaniapat e mayap. Agyang king paglakad na aulata mu ing kamangmangan na; ipakilala na karing sabla king ya mangmang ya. Nung mimua ya ing mamuntukan keka, e mu lalakuan ing kekang obra; agyang ing maragul a kakulangan malyaring mipatawaran nung e na ka bubulad. Oyni pa ing e ustung ikit ku keti king yatu: alang hustisia uli da ring mamuntukan king kapamahalan; ding atyu king matas a katungkulan ila ding mangmang, kabang ding mabandi ila ding makalalam. Ikit ku lang pakasake kabayu ding ipus, at ding maglakad anting ipus ila ding pamuntuk. Itang ginawang kulkul karin ya mabaldug; itang manyirang bakud ya ing matuktuk king ubingan. Mibagsakan yang batu itang manabas karing batu, at e lumuat masugat ya itang mamalakul dutung. Nung mapurul ya ing kekang palakul at e me tatais siguradung lumuat ka king kekang obra. Siguradu kang magtagumpe nung atin kang planu king bie. Alang ulaga ing biasa kang patunud ubingan, nung akua mung matuktuk bayu me apatunud. Babie dangalan king taung ating kabiasnan ing sasabian na, kasiran ing babie na king taung mangmang. Magumpisa king kalokuan ing pamagsalita na ning mangmang, at arian na ing sasabian na king kamulangan. Magsalita yang alang tuknang ing mangmang; ala metung man a makibalu nung nanu ing tutuking mapalyari. At alang makasabi kekatamu nung nanu ing mapalyari kamate tamu. Mapapagal ya ing mangmang king pamaniaptan na, inya e na ne balu ing dalan papunta king bale na. Makalunus ya ing bansang ing pamuntuk na mura ing isip na, at ding kasaup na kabukabukas lang mamangan at miinuman. Oneng masuerti ya ing bansa potang ing pamuntuk na biasa yang magdisposisyun, at ding kasaup na mamangan la at e la pailasing. Potang ing bubungan na ning bale tutulu ya masisira ya, ing buri nang sabian nita matamad ya ing makibale at mapagpabaya ya. Babie tula ing pamangan at ligaya ing alak, oneng nung ala kang salapi iti e miras keka. Ngening makakera na ka king kekang pagkeran agyang king sarili mu e me insultuan ing ari at ding taung masalapi, magkang ing metung a ayup o ing aliwa pang ating pakpak iyatad na karela itang dimdam na keka. Ipisali mu ing kekang trigu karing aliwang bansa, at e lumuat tanggap kang pakinabang. Gawan mung pitu o walu ing kekang negosyu, uling ing kadamalasan e mu apangilagan keti king yatu. Manabu ing uran neng makapal ing lulam. Nung nukarin ya makayungyung ing tanaman karin ya mibulang. E ya salbag bini itang panenayan nang tuknang ing angin; at ala yang tanaman a pupulan itang manaya king uran. Nung makananung e mu aintindian ing pamagumpisa na ning bie ning pungul king atian nang ima na, makanyan mu munamang e mu aintindian ing sablang daraptan na ning Dios. Mananaman ka neng abak at anti mu rin neng gatpanapun, uling e mu balu nung isanu ing tumubu karing kekang tenam o nung tumubu la ngan. Masanting ya ing aslag ning aldo at makayama yang lalawan. Sukat yang tumula ing ninuman, nung makaba ing bie na. Oneng e na sukat kakalinguan king makaba la ding panaun potang ala ne. Ala na ngang kabaldugan keka ing sablang datang. Kayanakan, tumula ka sana king kekang pangakayanakan. Magsaya ka kabang kayanakan ka. Daptan mu itang buri mung daptan at tukian ing buri ning kekang pusu. Oneng kapilan man e mu kakalinguan king ukuman na ning Dios ing sablang kekang daptan. E ka paigulu isip at ingatan mu ing kekang sarili, uling lumipas ing pangakayanakan mu at ing sibul ning bie. Kayanakan, e me kakalinguan king kekang pangakayanakan ing Dios a linalang keka ban potang datang la ding aldo at banuang magdalang kaguluan e mu asabing: E ku matula king bie. Ganakan me kabang e ya lalbug ing aldo, bayu ya dalumdum ing bulan at ding batuin, at kabang e la daratang ding biga a magdalang uran. Ganakan me kabang masikan ka katawan; kabang e la mangaina ding gamat mu at tud. Ganakan me kabang ating ka pang ipan ampon e pa mapula mata. Ganakan me kabang e ka maklak; kabang daramdaman mu ing inge ning gilingan, ing pasyuk da ring ayup, at ing malagung musika. Ganakan me kabang e ka tatakut mukiat king eran a matas; kabang e ka tatakut lalakad dili-dili king dalan, kabang e ka maputi buak, at kabang ing sablang buri mu atyu pa keka. Uling muli tamu ngan ketang alang anggang tuknangan at lumual la ding tau karing dalan ban ilibing da katamu. Ganakan me bayu ya mapatlud ing kwintas a pilak o mabaldug at maspak ing gintung silyo o mabalbal ing datukanan danum o mapatlud ing lubid king talaga. Ganakan me kabang e ya magbalik ing katawan mu king gabun a penibatan na at bayu ya mibalik ing kaladua mu king Dios a minie kaniti. Ala, alang kabaldugan ing sabla-sabla, ngana ning Talapanaral. Wa, ala ping kabaldugan. Uling biasa ya ing Talapanaral, tiglus na ing pamanuru na karing tau tungkul king beluan na. Pekapagaralan na la ding kasebian at tinimbang na ampon sinubuk ing katutuan da. Migkapilit ya iting Talapanaral a manintun amanung makapasno king tau, at mitmu lang katapatan ding amanung sinulat na. Mengari la ding kasebian na ning taung biasa karing tulus a matilus a gagamitan na ning pastul ban maingat la ding papastulan na; anti lang paku ding kasebian na a makakutkut king kaisipan. Ing Dios, ing bukud mung kekatamung Pastul, ya ing minie kareti. Anak ko, subali pa kareti mingat ka karing aliwa pang bage. Alang kapupusan ing pamanyulat dakal a libru at pagalan na ka mu ning sobrang pamagaral. King kataya mung amanu, oyni ing asabi ku: Pitakutan me ing Dios at pamintuan la ding utus na, uling iti ing katungkulan na ning balang tau. Atulan na ning Dios ing sablang kekatamung daraptan king hayagan o king lihim, mayap o e mayap. Ding pekamasanting kantang sinulat nang Aring Solomon. Sana uman mu ku karing labi mu; ing kekang lugud maygit ya king alak a maniaman. Ing kekang banglu sasalingalngal; ing lagyu mu tutugtug na ngan. Inya ding babai malsinta la keka. Kuanan mu ku at ituki; magmalagua kata, ika ing ari ku at king kuartu mu karin mu ku idala. Tamasan ta ikatang adua ing ligaya. Paintulut mung kakung takman ing lugud mung maniaman a maygit king alak a inuman. Matulid ing malsinta la keka ding sablang dalaga. Ikong kebabainan ning Jerusalem, matuling ku, oneng malagu na ku man, matuling kung anti ding tolda ning Kedar, oneng malagu naman anti ring kurtina nang Aring Solomon. E yu ku sana lalawan mababa uri agyang ing kule ku komanggi; ing aslag ning aldo ya ing mekapasari kaniti. Ding kapatad kung lalaki kaku mua la ngan, at pepagobran da ku king ubasan. Ala kung panaun ban kakung katawan kaku yang lingapan. Sabian me kaku, O kakung pakamalan, ing lugal nung nu me papastulan ing kekang kawan. Nukarin ya ing karelang pipagpaynawan neng aldo kaugtuan? Keka yang tulduan ban e ra na ka panintunan karing aliwang pipagpastulan. E me wari balu ing lugal, O babaing alang kalupa king lagu? Keka yang tukian ing kawan a mandikut; kekang kambing karin mo pastulan lele ding tolda ding aliwang pastul kawan. O sinta ku, kaninu da ka ipakilupa? Kalupa mu la detang kabayung malagu ning ari ning Ehipto a gagamitan na king karwahe na. Masanting lang lalawan ding pisngi mu pilatan ning buak mung makaikat, at ning batal mung ating kwintas. Igawa ra kang gintung kwintas, at palamutian ya king pilak. Kabang makasandal ya ing ari king luklukan na ing kakung pabanglu sinalingalngal. Mabanglu yang anting mira ing kakung pakamalan, inyang king kakung salu karin ya migkera. Anti ya king kapunggul a bulaklak ing kakung pakamalan, karing mulahan ubas ning Engedi migbukadkad. Kalagu mo, O sinta ko; tune kang malagu! Mapundat lang mata mu. Masanting ka, O kakung pakamalan; makawili kang lalawan! Berding dikut ya ing kekatang pagkeran; dutung lang sedro ding barakilan ning bale ta, at ing kisami na sipres la. Anti ku king metung a sampaga ning Sharon, metung a tanaman a liryu a tutubu king libis ning bunduk. Anti ing sampagang liryu libutad ding suksuk, makanyan ya ing babaing kakung pakamalan libutad ding kebabainan. Anti ing tanaman a mansanas libutad ning gubat, makanyan ya ing kakung pakamalan libutad ding kelalakinan. Tula ku ing sasalilung king anino na, at maniaman lang tatakman ding bunga na. Dela na ku king lamesa nang mitmung pamangan, at liningap na ku king keyang pakamal. Pepakabsian na ku karing pasas, mibayu ing kakung sikanan karing mansanas a maniaman. Meina ku uli na ning sinta. Makaulun ya ing kakung buntuk king kayli nang gamat, at makakaul ne man kaku ing wanan nang gamat. Ipangaku yu sana kaku, O kebabainan ning Jerusalem, king lagyu ding babaing usa at aliwa pang mabilis mamulaying animal ning kagubatan, ing e yu pangabalanan ing kekeng lambingan. Daramdaman keng mabilis daratang ing kakung pakamalan; biltangan na lang bunduk at ding talimunduk ba na kung pakikitan. Anti ya king metung a masanting o malating usa ing kakung sinta; lele ning bakud ming pader makatalakad ya, karing awang at siwang silip-silip ya ban aku ing akit na. Ing kakung pakamalan kaku sinabi na: Tara, sinta ku, tuki na ka kaku. Linipas na ing panaun ning dimla, ing uran tinuknang na, king marangle atin nang sampaga, dinatang na ing oras ning pamagkanta, ing kanta ding batu-batu king kekatamung bansa mararamdam na. Lululut na lang bungang higera; mabanglu ing makapadurut uli ding bulaklak ding ubas. Tara, sinta ku, tuki na ka kaku. Anti ka king patipati a salasalikut karing siwang da ring batu. Paburen mung akit ke ing malagu mung lupa at damdaman ing malagu mung siwala. Ding asung-gubat dakpan la uling sisiran da la ding ubas a maniampaga na. Bandi ke ing pakamalan ku, at aku bandi na ku. Papastulan na lang tupa na libutad ding liryung sampaga, angga ing marimlang angin ning kayabakan, at mawala nang karalumduman. Mulayi kang mabilis anti ing usa; kabundukan ning Beter baltangan mu na la. Neng bengi king kakung pagkeran panintunan ke ing kakung pakamalan; kaku yang ausan, oneng e na ku pakibatan. Mibangun ku at penintun ke karing dalan at suluk ning siudad, oneng e ke ikit ing kakung pakamalan. Ikit da ku ring guardiang magronda king siudad. Ngakung mengutang karela, E ye pu ikit ing kakung pakamalan? Inyang likuan ku na la ding guardia, ikit ke ing pakamalan a kaku babie ligaya. Kinaul ke at e ke buring mako angga king tinaid ke king bale at kuartu nang ima ku nung mu ku mibait. O kebabainan ning Jerusalem, kekayu ipakisabi kung mayap king lagyu ding babaing usa at aliwa pang mabilis mamulaying animal ning kagubatan, ing e yu sana abalanan ing kekaming lambingan. Nanu ya iting daratang ibat king disyerto a anting asuk ning mira at insenso, at aliwa pang tindang mabanglu ning taung magnegosyo? I Solomon ya ing daratang, makalukluk ya king tronu na; anam lang pulung sundalus ding keyang guardia, ding sundalung mayap dili king Israel. Atin la ngan espada at beteranu la king gera; ding karelang espada makasadia la king nanumang panganib a darala ning kabengian. King tronung luklukan nang Aring Solomon karin de pupusanan; megawa ya iti king dutung ning Lebanon. Makabalut lang pilak ding asias na, imalan binurdahan gintu ing babo na. Ding kutsun na makabalut lang purpurang imalan a gewa da ring kebabainan ning Jerusalem. Kebabainan ning siudad ning Zion, 'me ko keni at lawan ye i Aring Solomon. Susulud ne ing koronang pinutung nang ima na inyang kinasal ya, ing aldo ning tula nang alang kalupa. Kalagu mo, O sinta ko; tune kang malagu! Mapundat lang mata mu lalam ning kekang belu. Anti ya king metung a kawan-kambing ing kekang buak a lundag-lundag kukuldas king bunduk ning Gilead. Ding kekang ipan maputi lang anti ding tupang meurud at melinis; paris-paris la at e ka bungal. Ding kekang labi anti la karing lasung malutu; lalu kang lalagu neng magsalita ka. Ding pisngi mung malare-lare makawili lang lalawan lipat ning ing belu papampanan na la. Kalupa ne ning tore nang David ing kekang batal, mabilug ya at malinatnat; neng atin yang kwintas anti yang sabitan kalasag ding lalaking matapang. Ding susu mu anti lang aduang usa king salu mu a mamangan karing liryu. King salu mung mabanglu karin ku magkanlung angga king tumiup ing marimlang angin ning kayabakan, at mawala nang lubusan ing sablang karalumduman. Kalagu mo, O sinta ko! Ala kung apintas keka. O ketanguanan ko, tara lakuan ta ne ing Lebanon, at ing taluktuk ning Amana. Lakuan mu ne ing bunduk ning Senir at ing Hermon, ding lugal a salikutan da ring leopardo at leon. O sinta ko at ketanguanan ko, uli ning suliap ding mata mu at ning kwintas king batal mu binihag me ining pusu ku. Kaniaman na ning lugud mo, O sinta ko at kakaburi ko! Mas maniaman ing lugud mu kesa king alak, at ala yang kalupa ing banglu mu karing sablang pabanglung balu ku! Ding labi mu lalasa lang pulut-panilan; ing dila mu 'tin yang pulut at gatas; ing bau ning kekang imalan mabanglung anti ing Bunduk ning Lebanon. O sinta ko at kakaburi ko, mengari kang makasalikut at makabakud a hardin; mengari ka naman king makasalikut a sibul. Ding kekang suli lalsut la antimo ding king mulahan a granada, at ala lang kalupa ding bunga ra. 'Tyu la karin ding tanaman a henna at nardo a piakuanan pabanglu, at antimu rin ding saffron, kalamo, kanela, at ding tanaman a piakuanan insenso, mira, aloe a maulagang pabanglu. Miparanuman ya ing hardin king sibul, king danum a mamagus ibat karing Bunduk ning Lebanon. Tumiup ka, O angin ning norti! Datang na ka, O angin ning mauli! Tiupan yang kakung hardin ban banglu mikalat. Paburen yang datang king hardin na ing kakung pakamalan at mangan karing prutas a pekamaniaman. Linub ku king kakung mulahan, ing kakung kakaburi at kakung ketanguanan. Mangua kung mira at aliwa pang mabanglung tanaman; mangan kung pulut at pulut ding panilan; inuman ku ing alak at ing gatas. Mangan kayu, O malsinta, at minum angga king lasing kayu! Matudtud ku, oneng makagising ya ing pusu ku. Kabud-abud ing kakung pakamalan dimdam keng tutuktuk king pasbul. Ngana kaku, Paluban mu ku, O sinta ku, kakung kaluguran at sakdal kung kaligayan! King ambun mebasa ya ing kakung buntuk, at king ulap ing kakung buak. Likas ku na ing kakung imalan; obat kailangan pang isulud kung miuman? Inos ku na lang bitis ku; e na kailangan ing kaku lang dinatan. Inyang ing kakung pakamalan talnan ne ing busnianan ning pasbul, penamdaman ku ing kaligayan king mabilug kung katawan. Tinalakad ku ban ibuklat ing pasbul at paluban ing kakung pakamalan; atin yang patak ning mabanglung mira ing kakung gamat inyang ing pasbul ume ku neng ibuklat. Biklat ke ing pasbul para king pakamalan ku, oneng ing kakung pakamalan ala yu. Sabik kung damdaman ing siwala na; inaus ke, oneng alang mekibat. Penintun ke, oneng e ke ikit. Ikit da ku ring guardia kabang king siudad magronda la; pelupalu ra ku at mesugat ku, at ing kakung balabal karela yang ginabak. O kebabainan ning Jerusalem, kekayu ipakisabi kung mayap; nung keko yang akit ing kakung pakamalan, kekong sabian king atin kung sakit a panamdaman, uli ning kapalsintan. O babaing alang kalupa king leguan, ala na waring lalaking maygit king kekang pakamalan? Atin ya waring panga-aliwa ing kekang pakamalan karing dakal a kelalakinan, inya aduan mu ing kekeng kasaupan? Ing kakung pakamalan masanting ya at masikan; metung ya mu karing apulung libung kelalakinan. Makinis ya lupa at kule yang tangsu ing balat na. Kulut ing buak na at matuling anti ing king awak. Ding mata na masanting lang anti ding patipating atyu lele ning sapa, at dinilu king gatas. Ding pisngi na kalupa de ring malagung hardin king banglu sasalingalngal. Ding labi na anti lang liryu a mabasa king mirang pabanglu. Ding takde na anti la king pulserang gintu a ating batung mangamal. Ing katawan na anti ya king garing a malinatnat at karing batung safiro belutanan. Ding puad na anti la karing alabastrung asias karing gintung talpakan makatalakad. Makawili yang lalawan; anti ya king matas a Lebanong kabundukan at ding sedrong mangatas nang tanaman. Makayama yang magsalita, at parati kang bisa. Iti ing itsura na ning kakung pakamalan, O kebabainan ning Jerusalem. O babaing alang kalupa king leguan, nukarin ya wari minta ing kekang pakamalan? Sabian mu nung nukarin ya minta, at saupan da kang manintun. Minta ya ing kakung pakamalan king mulahan na nung nu la tutubu ding tanaman a balsamu. King mulahan na karin ne papastulan ing kawan na, at sampagang liryu agtalan na la. Bandi ke ing kakung pakamalan, at aku bandi na ku; king libutad ding liryu karin ne papastulan ing keyang kawan. O sinta ku, malagu kang anti ing siudad ning Tirza; anti ing siudad ning Jerusalem ing kekang leguan. Ing leguan mu makapagmulalang lalawan anti reting siudad a pikabaluan. E mo sana lalawe kaku ding mata mu, uling bibihagan da ku. Anti ya king metung a kawan-kambing ing kekang buak a lundag-lundag kukuldas king bunduk ning Gilead. Ding kekang ipan maputi lang anti ding tupang meurud at melinis; paris-paris la at ala lang bungal. Ding pisngi mung malare-lare makawili lang lalawan agyang ing belu papampanan na la. Paburen mung atin yang anam apulung reyna ing ari, subali pa karetang walung pulung babaing kasese na; subali pa karetang dalagang e mabilang-bilang. Oneng aku metung ya ing kakung palsintan at malagu yang anti ing patipati. Ya'ng bukud anak nang ima na at kaligayan. Pupurian de ring sablang babaing menakit, at pati na ding reyna at babaing kasese ning ari. Ninu iting daratang a balamu ing aldo a saslag neng abak? Malagu yang anti ing bulan ampon ing aldo maslag, at matindag yang anti ing katasan. Minta ku king mulahan ding tanaman a almendro ban sagiwang tanam king kapatagan kakung lawan, ban lawan nung ding ubas meniampaga no ngan pati na ding pomeganateng tanaman. Maligaga ku at sabik king lugud mu; mengari ku king sundalung mamarap king labanan. Tumerak ka, tumerak ka, O babaing Sulamita! Paburen mung alben da ka kabang teterak ka. Obat buri yu kung alben kabang teterak ku bilang babaing Sulamita pilatan ding aduang grupu a paka sandata? Tune lang malagung lalawan ding kekang bitis neng makasulud lang sandalyas. Ing ubug da ring kekang puad anti lang alahas a seria nang gewa ning magaling a pangamat. Karin ating tasa at parati yang ating maniaman a alak. Ing malambut mung atian anti yang kabuntun a trigu a makapadurut karing sampagang liryu. Anti lang aduang usa ding susu mu; mengari lang kambal a bunduk. Anti yang toreng garing ing kekang batal. Mata mu anti la karing sibul ning siudad ning Hesbon, lele ning pasbul dalan ning maragul a siudad. Ing kekang arung malagu yang anti ing tore ning Lebanon a makalawe king siudad ning Damasco. Anti ya king matas a Bunduk ning Carmel ing makayatna mung buntuk. Malagu yang anti ing imalan a purpura ing makaikat mung buak; leguan na ari bibihagan ne. Kalagu mo; wa, tune kang malagu! Kawiliwili ka, O sinta ko! Mahinhin kang anti ing tanaman a palma; ding punggul-punggul nang bunga ding kekang susu ilang karelang kalupa. Ukiatan ke ing tanaman a palma ban agtalan ding bunga na. Ding adua mung susu anti lang aduang punggul a ubas; ing mabanglu mung pangisnawa mansanas ing keyang kalupa, at ing pekamaniaman a alak ya ing kalupa ning kekang uma. Nung makanyan, paburen magus ing alak king kakung pakamalan, paburen dumalan karing labi na at ipan. Bandi na ku ning kakung pakamalan, at aku ing keyang pagnasan. Tara na, O sinta ku, king marangle kata munta; king baryu kata matudtud. Maranun katang munta king mulahan ubas, at lawan nung atin nang minyanga at memulaklak. Lawan ta la naman ding tanaman a pomegranate nung atin na lang sampaga. Karin ing lugud ku ibie ku keka. Sasalingalngal ing banglu ding tanaman a mandragora, at ding pekamaniaman a prutas atyu na la king pasbul ta. Detang luma at kayakua-akua kaku la ngan sidia para keka, O kakung sinta. Sana kapatad da ka a sinusu king salu nang ima ku! Ban nung akit da ka king dalan uman da ka, at alang mitakid kaku. Ituki ra ka king bale nang ima ku ban ituru mu kaku ing sinta. Painuman da kang maniaman a alak, at katas ning pomegranateng prutas. Ing buntuk ku makaulun ya king kayli mung gamat, at makakaul ne man kaku ing wanan mung gamat. Ipangaku yu kaku, O kebabainan ning Jerusalem, ing e yu sana pangabalanan ing kekeng lambingan. Ninu ing daratang ibat king disyerto a makasandal king keyang pakamalan? Ginising da ka karin king lalam ning tanaman a mansanas, ing lugal a kekang beitan. Aku mung dili sana ing kekang luguran, aku mu sana ing kekang kaulan. Nung nu ya anti kayupaya ing kamatayan, ing lugud makanyan ya naman. Ing pangalalu mabagsik yang anti ing kutkutan; anti ya king aping gigisan. E na apatda ning danum; e na alumud ning albug. Nung gamitan mu ing kekang pibandian ban saling lugud mangapakarine ka mu king kekang gawan. Atin kaming wali a babai, ding susu na malati la pa. Nanu ing daptan mi potang paglolon da ne? Nung anti ya mu sa king pader igawa mi yang tore a pilak. Nung pasbul ne man, takpan mi ya king dutung a sedro. Metung kung pader, at ding susu ku ila ding peka tore na. Siping ning kakung pakamalan balu na atin kung kapanatagan. Atin yang mulahan i Aring Solomon king lugal a ausan dang Baal Hamon. Ing balang metung karing ortelanung kasamak na mamayad yang libung pirasung pilak. Matula ya i Solomon karing pilak a keyang tatanggapan, at ding ortelanu king aduang dalan a karelang pakinabang. Aku naman atin kung sariling mulahan! O sinta kung atyu king kakung mulahan, magsalita ka sana ban ding kakung kakaluguran siwala mu karelang damdaman. Magmalagua ka, O kakung sinta! Anti ing mabilis a usa o baintaung usa datang na ka sanang ibat karing bunduk nung nu la tutubu ding tanaman a piakuanan pabanglu. Atyu la keting libru ding mensahi tungkul king Juda at Jerusalem a sinabi na ning Dios kang Isaias a anak nang Amoz. Milyari iti kanitang di Uzzia, Jotam, Ahaz, at Hezekia ilang ari na ning Juda. Ngana ning Ginu, Makiramdam ka, banua at yatu king kanakung sabian! Linaban la kanaku ding anak a kanakung sinese at peparagul. Akikilala ne ning baka ing maki bandi keya at balu ne ning animal a asno ing taung babie pamangan keya. Oneng e na ku balu ning balen kung Israel at ding taung kanakung pinili; e ra bitasang aintindian. Makalunus ka, ikang bansang makasalanan, ikang balen a mibait king lahi da ring mapamirait at e mayap a memalen. Gilutan me ing Ginu, ing Banal a Dios ning Israel, at lubus kang ginulut keya. Obat e ka tutuknang lalaban king Ginu? Buri mung miragdagan pa ing parusa mo? Israel, mitmu neng sugat ing buntuk mu. Masakit ne ing pusu mu at ing kekang pamisip. Ala nang masalese king katawan mu manibat king buntuk angga king talampakan. Mitmu kang galus, late, at sugat a nanaknak. E la pa melanggas ni miyaptasan man ding sugat mu o mikaskasanan panulu. Mesalanta ne ing bansa mu at silab la't mipatag king gabun ding siudad mu. Kabang makalawe ka, kinua da ring dayuan ing gabun mu at sinira da ing sabla-sabla. Bukud mung ing Jerusalem ya ing makatagan, metung yang siudad a makakubkub karing kalaban, magdili-dili yang anting bantayan libutad na ning tamnanan ubas o anting kubu libutad na ning tamnanan pipinu. Lubus ya sanang melasak anti ing Sodoma at Gomorra, nung e na peintulut ning Ginung Mayupaya ing mitagan la ding mapilan a tau. Jerusalem, mengari la ding kekang pamuntuk ampon ding taung keka manuknangan karing tau na ning Sodoma at Gomorra! Makiramdam ka sa king sasabian na keka ning Ginu. Pakiramdaman mu ing tuturu na keka ning Dios. Sasabian na keka, Isipan mu galang ing tutula ku karing ain-sakripisyu a alang patugut mung yayain kanako? Sinawa na ku karing tupang kekang durulukan bilang ain, antimu rin ing taba da ring pepataba mung animal. E ku tutula king daya da ring toro, tupa, at kambing. Ninu ing sinabi kekang idala mu ngan iti potang sasamba ka kanaku? Ninu ing sinabi kekang lapastanganan me ing kanakung Templo? Tuknang na kang magdala karing ain a alang kabaldugan. Masusumami ku king bau na ning insenso a yayain mu kanaku. E ku na la apibata pa ding pamagpiesta mu king Bayung Bulan, ding pamagselebra mu king Aldo ning Sabbath, ding kekang pamitipun relihioso, uling midungisan la ngan deti karing kekang kasalanan. Pikakasaman ku la ding pamagpiesta mu king Bayung Bulan at ding aldo mung pangilinan. Sinawa na kung mibabata kareti. E ra ka pansinan potang itas mu la ding gamat mu king pamanalangin. E ra ka pakiramdaman agyang numanu kang manalangin makaba uling marinat la ding gamat mu uli na ning kekang kasalanan. Wasan mu ing kekang sarili. Maglinis ka! Tuknang na kang darapat e mayap king akakit ku. Tuknang na kang darapat e mayap at magaral na kang dapat king mayap. Patupad mu ing hustisia; saupan mu la ding magigipit, ibie mu ing karapatdapat karing ulila, at idipensa mu la ding mebalung babai. Ngana ning Ginu, Me ka keni. Pisabian ta ing bage a yan. Agyang metuling ka uli na ning kasalanan, putian da kang anti ing maputing bulak. Malyaring milalu katuling ing kasalanan mu, makanyan man putian ku antimo ing maputing bulbul ning tupa. Nung bisa ka mu at mamintu kanaku, ibie ku keka ing mayap a bage bubunga na ning gabun. Nung tanggi ka at salangsang kanaku, mate ka kapamilatan na ning gera. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ing siudad a kanitang misan a panaun tapat ya at makatuliran, ngeni meging anti yang babaing magtinda king katawan na! Kanitang misan a panaun karin la manuknangan ding taung matulid a pamibiebie, oneng ngeni tau lang makamate kalupa dang tau. Jerusalem, kanitang misan a panaun mengari kang pilak, oneng ngeni ala kang kabaldugan; kanitang misan mengari kang maniaman a alak, oneng ngeni mengari kang alak a semutanan danum. Rebeldi la ding kekang manimuna at kasabuat da la ring mapanako; maralas ing tatanggap lang regalu at suhul. E ra la kapilan man pigdipensa ding ulila king ukuman ni mekiramdam karing katuliran da ring babaing mebalu. Inya makiramdam ka ngeni king sasabian na ning Ginung Mayupaya, ing Mayupayang Dios ning Israel: Ibugnus ku ing milalablab kung mua karing kalaban ku. Kimut ku laban keka. Gawan da kang puru antimo nung makananu yang alang samut ing bakal at ilako ku ing sablang dinat mu. Dinan da kang pamuntuk at tagapayu antimo kanitang minunang panaun. Kanita ya mayaus banal at tapat a siudad ing Jerusalem. Uling makatuliran ya ing Ginu, iligtas ne ing Jerusalem at ding sablang atyu karin a sumisi at painggulut karing kasalanan da. Oneng paten na la ning Ginu ding sablang mikakasala at tatanggi keya. Dumine ka uli na ning sinamba ka karing dutung at uling ginawa kang banal a hardin. Malanat kang anti ing lalanging tanaman a ensina at ing hardin a e mitutugtugan danum. Antimo nung makananu yang mitatau king ditak a baya ing are, makanyan lang magisan ding mayupayang tau uli na ning e ustu dang dapat, at alang makapatuknang king kasiran a dugpa karela. Oyni ing mensahi tungkul king Juda at Jerusalem a binie na ning Dios kang Isaias a anak nang Amoz: Karing aldo daratang, ing bunduk nung nu ya makatalakad ing Templo, ya ing maging pekamatas karing bunduk, maygit matas karing sablang bunduk-bundukan. Dakal lang bansa ding lumapit, at karelang memalen sabian da, Tara, mukiat tamu king bunduk ning Ginu, king Templo ning Dios nang Jacob. Ituru na kekatamu nung nanu ing buri nang daptan tamu; lumakad tamu karing dalan a pinili na. Ing tuturu ning Ginu manibatan Jerusalem; manibat king Zion magsalita ya para karing taung pinili na. Lutasan na ing e ra pamikakaintindi ding mangaragul a bansa. Panden da lang espada ra ban maging sarul la, at maging lait la ding tandus da. E na la lumual makigera ding bansa o magsadia para king labanan. Inya, ikong lahi nang Jacob, munta kayu keni at lumakad tamu king sala a babie na ning Ginu kekatamu! O Dios, tinggian mu la ding taung kekang pinili, ding lahi nang Jacob, uling kinatmu ya ing bansa karing salamangkerung ibat king Aslagan at king bansang Filistia. Pakiapusan da ing ugaling dayuan! Mitmu ya ing bansa ra karing pilak at gintu at alang kalupa ing pibandian da. Mitmu yang dakal a kabayu ing bansa ra at ala lang patad ding karelang karung panggera. Mitmu yang idolo ing bansa ra; sasamba la karing bage a gewa da ring gamat da. Mimura ya at milako dangalan ing balang metung karela. E mu la sana patawaran, Ginu! Salikut la karing kueba da ring mabatung bunduk-bundukan o kaya gawa lang kulkul king gabun ban aligtasan da ing mua na ning Ginu o kaya salikutan da ing upaya at ligaya na ning Ginu! Datang ing aldo nung kapilan miyangganan ing ketasan na ning tau at malasak ing kapalaluan na. Kanita ing Ginu ya na mung bukud mirangal. King aldong ita isaldak ne ning Ginung Mayupaya ing ninumang mapagmaragul, palalu, at masikanan. Paten na la ding mangatas a tanaman a sedro na ning Lebanon at pati na ding sablang tanaman a ensina ning bansang Bashan. Patagan na la ding mangatas a bunduk at bunduk-bundukan, ing balang matas a tore, at ding pader ning balang kuta. Ipalbug na la pati na ding pekamaragul at pekamalagung barku na ning Tarsis at ing sablang ating ulaga. Miyangganan ing ketasan na ning tau at ing sablang kapalaluan na. Bukud mung ing Ginu ya ing mirangal king aldong ita at lubus na lang lumbug ding sablang idolo. Salikut la ding tau karing kueba da ring mabatung bunduk-bundukan o kaya kulkul la king gabun ban aligtasan da ing mua na ning Ginu o kaya salikutan da ing upaya na at ligaya potang datang ya ban ugunan ne ing yatu. Potang datang ne ing aldong ita, panugse da la ring idolong gintu at pilak a karelang gewa at paburen da la karing dagis at talibatab. Potang datang ne ing Ginu ban ugunan ne ing yatu, salikut la ding tau karing kulkul at kueba karing mabatung bunduk-bundukan ban aligtasan da ing mua na at makasalikut la king upaya na at ligaya. E yu na bibili ing kekayung kapanaligan karing taung matbud. Nanu wari ing ulaga ra? Ngeni ing Ginu, ing Mayupayang Ginu, malapit na nang ilako king Jerusalem at Juda ing nanuman at ing ninumang panaligan da ring tau. Ilako na karela ing karelang pamangan at ing karelang danum. Ilako na la karela ding karelang bayani at ding karelang sundalus, ding karelang ukum, at ding karelang propeta, ding karelang mamamanula, at ding lalaking mamahala king karelang gobiernu, ding karelang manimuna king militar at memalen, ding karelang politiko, at ing ninumang gagamit salamangka ban manehuan ing bage mangapalyari. Paburen na la ning Ginu ding anak a mura isip ban mamahala karing tau. Samantalanan ne ning metung at metung ing ninu pa mang tau. E la munie kagalangan ding kayanakan karing karelang makatua, at e ra la galangan ding taung alang dangal ding makaygit karela. Datang ing panaun nung kapilan ding mikakamaganak pilinan de ing metung karela at sabian da, Ika ing manimuna kekami kaniting oras na ning kalipitan uling atin ka pa namang imalan a asulud. Oneng sabian na, Aliwa aku! E ra kayu malyaring asaupan. Ala ku munamang pamangan at imalan. E yu ku gagawan manimuna yu! Wa, miraragsa ne ing Jerusalem! Mibabagsak ne ing Juda! Pawa ngang laban king Ginu ing sablang sasabian da at daraptan; e la mikakunung lapastangan king Dios. Maging katibayan laban karela ing karelang pamangabiran. Makalantad na ing pamaniapat dang kasalanan; mengari la karing tau na ning Sodoma. E ra na alisian ing kapahamakan at ila mismu ing makipasari kaniti. Sabian mu king tumula la ding taung malugud king katuliran at maging masalese para karela ing sablang bage. Akua rang nabangnan ing pipawasan da. Oneng siguradu lang mipahamak ding taung e mayap; nanuman ing depat da karing aliwa ya naman ing marapat karela! Ding manggipit karing kanakung memalen ila ding paparam salapi, at pipiraitnan da la. O Balen ku, lilili da ka ring kekang manimuna, inya e me balu ing dalan a sukat mung dalanan. Makasadia ne ing Ginu ban isampa king husgadu ing dalum na; makasadia ya ba neng atulan ing balen na. Iyarap na na la king husgadu ding makatua at manimuna na ning balen na. Ngana ning kayatulan na: Ikayu ing menako karing mulahan ubas at mitmu la ding pibalebale yu karing bage penako yu karing pakakalulu. Ala kayung matulid damusak karing kanakung memalen at magsamantala karing pakakalulu. Aku, ing Ginung Dios a Mayupaya, ing migsalita. Ngana ning Ginu, Lawan yu la ding babaing tau Jerusalem. Tutu lang mapagmaragul! Balamu ninu na ila neng lalakad la. E la patugut magmapundat a mata; kending-kending la king lakad da at pakalaksingan da la ring pulseras karing bitis da. Oneng parusan ku la at kalbuan. Daratang ne ing aldo nung kapilan ing Ginu ilako na karing babaing tau Jerusalem ing sablang bage pagmaragul da; ding palamuti a susulud da karing bitis da, buntuk, at batal at karing gamat da. Ilako na la ding talikbung da at ding bandana karing buntuk da, ding palamuti, at gayumang bibili ra karing takde ra at awakan, ding singsing karing taliri da, at karing arung da; ing sablang mal a imalan, bata, balabal, at bag; ding mangalino rang imalan, panyu, turban, at ding mangakabang belo karing buntuk da. Lugal king maging mabanglu la, maging mabuluk la; king lugal ding mangamal dang sinturun, maging lubid lang magaspang; makalbu la ding mangalagu rang buak; lugal king malagung imalan da, misulud lang basan; miyalilan kamarinayan ing karelang leguan! Ding lalaki naman, wa, mate la king gera pati na ding pekamasikan. Mika tangisan at kalungkutan karing pibalebale na ning siudad, at maging anti ya ing siudad king babaing lubas a makatalpak king gabun. Potang datang na ing panaun a ita, talnan de ring pitung babai ing metung a lalaki at sabian da, Apakanan mi at apaimalanan ing kekaming sarili, oneng dapat a mayap paintulut mung sabian mi king ika ing asawa mi ban e ke manatili king kamarinayan na ning ala keng asawa. Ing panaun datang potang ing Ginu gawan na lang maragul at malabung ding sablang tanaman at dutung ning bansang Israel. Tumula la ding sablang taung mitagan at ipagmaragul da ing bubunga na ning gabun. Mayaus yang banal ing balang metung a taung mitagan king Jerusalem a buri nang miligtas ning Dios. King uli na ning upaya na, atulan ne ning Ginu at pakadalisayan ne ing bansa; wasan na at ilako ing e mayap king Jerusalem at ing dayang minagus karin. At kanita king babo ning Bunduk ning Zion at karing sablang makatipun karin, palto yang biga ing Ginu neng aldo masala at asuk at aping masala neng bengi. Ing ligaya na ning Ginu ya ing takap at mingat king mabilug a siudad. Maging salilung ne ning siudad ing ligaya na king mapaling aldo at king uran ampon bagyu. Paburen mung pagkanta ke ing kakung pakamalan, metung a kanta tungkul king bie na at king ubas nang mulahan. Ing kakung pakamalan atin yang mulahan ubas king gabun a mataba ning metung a bunduk-bundukan. Serulan na ing gabun at leko na lang batu; kaybat tenam na la ding pekamayap a ubas. Mitalakad yang bantayan king kalibudtan da, at kinulkul ya para king pipapaslan karing keyang ubas. Penaya na lang lulut ding ubas na, oneng maslam la ngang alang kalupa. Ngeni ing kanakung pakamalan sasabian na, Ikayung memalen ning Jerusalem at Juda, atulan yu ku at ing mulahan kung ubas. Migkulang ku kaya king pamanese ku king mulahan? Obat memunga yang maslam a ubas? Obat e la mayumung ubas ding binunga na? Oyni ing daptan ku king mulahan kung ubas. Ilako ku la ding makapadurut nang tanam, at lasakan ke ing bakud at paburen ding animal ing kanan de at pandamusakan. Paburen kung dagul nang dagul ing dikut at suksuk. E ke linisan o gambulan man, oneng paburen keng mapuput ya karing miyayaliwang suksuk. E ku paintulut dugpa ing uran king mulahan ubas. Ing Israel ya ing mulahan ubas ning Ginung Mayupaya, ding ubas a tenam na ila ding tau ning Juda. Asahan na ing karelang daptan itang makatuliran, oneng ing ikit na patayan! Asahan na karela ing dapat lang kayapan, oneng ing pepasari da kabaligtaran at tangis! Makalunus na kayo, uling daragdagan yu la pa ding bale at marangle a atyu na kekayu. E lumuat ala na lang paglugalan ding tau at ikayu namung dili yu ing manuknangan keti. Dimdam keng magsalita ing Ginung Mayupaya. Ngana, Masira la deting sablang maragul at masanting a bale at metung man alang manuknangan karela. Mupul la mung apulung galun a alak ding mulahan ubas karing walung hektariang gabun. Mupul ka mung metung a kaban karing apulung kaban a bini a kekang silbag. Makalunus na kayo, uling mibabangun kayu neng abak a maranun ban minum alak at magpuyat king pamaglasing. Karing piesta yu atin kayung alpa at pandereta ampon plauta at dakal a alak. Oneng e yu gagalangan ing daraptan na ning Ginu. Inya naman mabihag kayu at miyugse marayu uling ala kayung galang. Mate lang danup ding kekayung manimuna, at mate la naman ding memalen king kau rang danum. Kakau ne karela ing kayarian ding mete, inya pakanganga ne ing asbuk na. Akmulan na la ding kagalang-galang nang memalen ning Jerusalem at ding sablang mainge memalen. Mangapakarine ya ing balang metung at metung at mibaba la ding sablang mapagmatas. Oneng ipakit na ning Ginung Mayupaya ing kayupayan na king kapamilatan na ning pamaniapat na king matulid, at ipakit na ing kabanalan na king kapamilatan na ning pamanatul na king balen na. Mayakit lang mamangan king melasak a siudad ding biserung tupa, at manakit lang pastulan ding biserung kambing. Makalunus na kayo, uling e kayu makapagkalag karing kekayung depat a kasalanan. Sasabian yu, Paburen yang magmalagua ing Ginu at daptan na ing sinabi na ban akit tamu. Paburen ya ing banal nang Dios ning Israel ing tuparan na ing tingka na. Lawan tamu nung nanu ing atyu king lub na. Makalunus na kayo, uling ausan yung e mayap ing mayap, at ing e mayap ya ing ausan yung mayap. Gagawan yeng masala ing madalumdum at gagawan yeng madalumdum ing masala. At gagawan yung mayumu pati ing mapait, at ing mayumu naman ya ing gagawan yung mapait! Makalunus na kayo! Uling isipan yu ing tutu na kayung biasa at mautak king kekayung pamibalak. Makalunus na kayo! Ikayung matalik minum alak! Alang maniambut kekayu pangaras king pamaniangkap alak! Oneng uli na mu ning suhul, bubulus yu la ding mikasala, at e yu na la man sasaupan manakit hustisia ding alang kasalanan. Inya naman nung makananung ing are at malanging dikut mamaluktut at magisan king api, makanyan lang marunut ding kekayung yamut, at langi la ding kekayung sampaga at ipaid na ning angin, uling tinggian yu ing turu na ning Ginung Mayupaya, ing banal a Dios ning Israel. Milalablab ing mua na ning Ginu king balen na, at inatiat na ne ing gamat na ba neng parusan. Mangaugun la ding bunduk at malakuan la ding bangke da ring mete karing dalan a kalupa na ning basura. Makanyan man, e pa mu rin miyangganan ing mua na ning Ginu. Manatili ya pa mu rin makayatiat ing gamat na ban mamarusa. Munie yang tanda ing Ginu ban ausan ne ing metung a bansang atyu king marayung lugal. Pasuitan ne manibat king wakas ning yatu at lumapit ya king Ginu. At datang yang agad-agad; mamalagua yang datang! Alang magal ni mitakid man. Alang mitundu ni mipatudtud man. Alang lumualas a kuldun king awakan ni mapatlud a tali sandalyas. Matilus la paslu at makasadia da lang ibugnus ding karelang pana. Anti lang batung mabie ding kuku da ring kabayu ra, at anti lang alisus king kabilis ding parugang da ring karelang karung panggera. Gagaga la ding sundalus anti ding leon a mekapate animal at darala de king marayu nung nu alang ninumang makasamsam karela. Potang datang ne ing aldong ita, gumaga la king mabilug a Israel; gumaga lang anti ing biung ning alun ning dagat. Lawan ye iting bansa! Karalumduman at kasakitan ing daralanan na! Akmulan na ning dalumdum ing sala. Ikit ke ing Ginu kanitang banua na ning pangamate nang Aring Uzzia. Makalukluk ya king tronu nang matas. Mitmu ya ing mabilug a Templo king laylayan na ning imalan na. Makatalakad lang makapadurut king Ginu ding anam a milalablab a lelangan. Atin yang anam a pakpak ing balang metung karela. Tatakpan ne ning metung at metung karela ing lupa na karing aduang pakpak, ing katawan na karing adua, at gagamitan na la ding adua king pamanyulapo. Ngara king metung at metung: Banal, banal, banal! Banal ya ing Ginung Mayupaya! Mitmu ya ing yatu king ligaya na! Meugun la ding pundasyun na ning Templo uli ning masikan dang siwala, at mikatmuan yang asuk ing Templo. Kanita sinabi ku, Ala na kung kapanayan! Makalunus ku uling makasalanan la ding labi ku, at uling manuknangan ku libutad ding taung marinat a labi. Ngeni, ikit ke karing sarili kung mata ing Ari, ing Ginung Mayupaya! Kanita sinulapo yang papunta kanaku ing metung karing lelangan. Magdala yang baya a kinua na king altar king kapamilatan ning sipit. Tigkilan ne ing labi ku king baya at ngana, Tigkilan na na la niti ding kekang labi. Ala na kang kasalanan ngeni at mipatawaran na la. Kaybat na nita, dimdam keng magsalita ing Ginu. Ngana, Ninu ing itubud ku? Ninu ing maging kekaming talapagsalita? Ngakung mekibat, Aku pu! Itubud yu ku! Inya sinabi na ing mako na ku at iyatad ku karing tau ing anti kaniti: Agyang numanu kayung makiramdam, e kayu makaintindi. Agyang numanu kayung lumawe, e yu akit ing malilyari. Kaybat sinabi na kanaku, Gawan mu lang mapurul a isip ding taung deti, maklak, at bulag ban e la manakit o makaramdam o makaintindi. Magkang magbalik la lub kanaku at maulu la nung manakit la, makaramdam, at makaintindi. Ngakung kinutang, Angga kapilan manatili ing anti kaniti, Ginu? Nganang mekibat, Angga potang malasak na la ding siudad at ala na lang bitasang manuknangan. Angga king milako la tau ding bale ra, angga king maging anti ya king disyerto ing bansa. Iparala ku la ding tau king marayung lugal at gawan keng alang ulaga ing mabilug a bansa. Nung atin mang mitagan metung a tau karing balang apulu, ita man mate ya; maging anti yang pun nang mitagan ning tanaman a ensinang mekutud. (Larawan ne ning pun a mitagan ing metung a bayung pamagumpisa para king balen na ning Dios.) Mika gera inyang i Ahaz, ing anak nang Jotam at apu nang Uzzia, ya ing ari na ning Juda. I Rezin a ari na ning Siria at i Peka a anak nang Remalia a ari na ning Israel, lisuban de ing Jerusalem; oneng e re ikuang simbut. Miras ing balita king ari na ning Juda king atyu na la ding sundalus na ning Siria king sakup ning Israel. Mitakutan ya ing ari at pati na ding taung sasakupan na. Ginalgal lang anting tanaman a tuturan na ning masikan a angin. Kanita migsalita ya ing Ginu kang Isaias. Ngana, Ituki me ing anak mung lalaking i Sear-Yasub at puntalan ye i Aring Ahaz. Akit me king lele na ning dalan nung nu la magobra ding gagawang imalan, king wakas ning paligi a piagusan na ning danum a manibat king matas a batis. Sabian mu king maging alistu ya, magpayapa ya at e mitatakutan o mababalisa isip. Uling ing mua na ning Aring Rezin at ding kayabe nang tau Siria at ning Aring Peka e babie maygit a panganib kesa king asuk da ring aduang kaputut a dutung a mibabaya. Miyabe-abe lang ginawang planu ing Siria at ing Israel ampon ing ari na. Buri deng lusuban ing Juda at pamatakutan ding tau ban makiabe la karela, at kaybat ilukluk de king tronu ing anak nang Tabeel. Oneng aku, ing Ginung Dios, sasabian kung matni king kapilan man iti e mapalyari. Ninu wari ing pangangas na ning Siria? Ing Damasco a siudad nang kabiserang maina! Mapirasu yang mangalati ing Israel kilub ding anam apulu at limang banua at e na mitalakad pa. Ninu wari ing pangangas na ning Israel? Ing siudad ning Samaria a kabisera nang maina! Ninu naman ing pangangas na ning Samaria? Aliwa mu wari ing mainang i Aring Peka? Nung maina ing kekang kasalpantayanan, maina ka naman. Pasibayu yang peparalang mensahi ing Ginu kang Ahaz. Ngana, Aduan mu king Ginung kekang Dios king dinan na kang metung a tanda. Malyaring manibatan ya iti king kalalaman na ning lugal da ring mete o kaya king matas a banua. Nganang mekibat Ahaz, E ku maniawad tanda. E ke ibili king kapagsubukan ing Ginu. Inya nganang Isaias, Lahi nang David, makiramdam kayu sa. E pa makagyu kekayu ing gisanan yu la kapibabatan ding tau at gisanan yu wari pati ing kapibabatan na ning kanakung Dios? Ing Ginu mismu munie yang metung a tanda para kekayu. Muktut ya ing metung a kayanakan a babai at manganak yang metung a lalaki at ing maging lagyu na Immanuel. Potang balu na nang pilinan nung isanu ing mayap at ing e mayap, gatas ing maging inuman na, pulut-panilan naman ing maging pamangan na. Bayu pa datang ing panaun a ita, kawalan lang memalen ding bansa da ring aduang aring mamatakut kekayu. Ipagpa na kanita ning Ginu keka, king balen mu at king pamilya na ning kekang ari ding aldo ning kaligaligan a maygit mangasakit kesa karing aldo linabas manibat inyang kinawani ya ing kayarian Israel king Juda; idala ne pa ing ari na ning Asiria. Potang datang ne ing aldong ita, masuit ya ing Ginu anting tanda karing tau Ehipto ban lumapit lang anting lango a manibatan karing pekamarayu nang dake ning Ilug ning Nilo. Datang la namang anting tamumu ding tau Asiria. Katmuan da la ring mabatung libis at ding kueba karing batu, at laganasan da lang takpan ding lugal a masuksuk at marangle a pipagpastulan. Potang datang ne ing aldong ita, manupa yang barberu a tau Eufrates a alang aliwa nune ing ari na ning Asiria at labahasan na kayu balbas, buntuk at pati na ing mabilug yung katawan. Potang datang ne ing aldong ita, agyang metung ya mu ing baka at adua la mu ding kambing a mitagan king metung a ortelanu, makanyan man manikua yang labis-labis a gatas para king sablang pamangailangan na. Wa, ding mapilan a mitagan mika gatas la't pulut-panilan a karelang pangabiayan. Potang datang ne ing aldong ita, ding masanting a mulahan ubas a ating libung bunga a mikaka alagang libung pirasung pilak, maging lugal de ring malabung a dikut at tanaman a masuksuk. Datang la karin ding taung magdalang pana at paslu. Wa, mitubuanan yang dikut at tanaman a masuksuk ing mabilug a bansa. Mitubuanan la karing tanaman a masuksuk ding sablang bunduk-bundukan a kanitang misan mitamnan pangabiayan, at alang taung mangangas munta karin. Maging lugal niang pastulan karing baka at tupa. Nganang sinabi ning Ginu kanaku, Kuma kang maragul a pisulatan at isulat mu karing maragul a letra ing anti kaniti: Maher-shalal-hashbaz. Kuma kang aduang taung apagkatiwalan, i Uria a pari at i Zacarias a anak nang Jeberekias, ban maging testigu mu tungkul king kekang sinulat. Kaybat na nita, siniping ku king kanakung asawa. Mebuktut ya at menganak yang metung a lalaki. Kanita, ngana ning Ginu kanaku, Pamalagyuan meng Maher-shalal-hashbaz. Bayu ya mabiasang maus Ima at Tatang ing anak, masamsam ing sablang pibandian na ning Damasco at idala na ning ari ning Asiria ing makamkam nang pibandian ning Samaria. Pasibayu yang migsalita kanaku ing Ginu. Ngana, Uli na ning tinggian da ring taung deti ing danum nang banayad a agus ning Batis ning Siloe at uling gagalgal la arap ning Aring Rezin a anak nang Remalia, aku, ing Ginu, paratangan ke ing ari na ning Asiria at ding sabla rang puersa militar ban lusuban de ing Juda. Sagupa lang anti ing masikan nang agus ning Ilug ning Eufrates; maglapo la karing pampang. Laganapan de ing Juda anting albug a kasing katas pago at takpan da ing sabla. Ing Dios kayabe ta ya! Ingatan de ring makaladlad nang pakpak ing bansa. Ikayung sablang bansa, pakiramdaman yu sa iti king mitmung takut! Makiramdam kayu, ikayung marayu nang lugal ning yatu. Magsadia kayu king pamakilaban, oneng mitakutan kayu sa! Wa, magsadia kayu, oneng tumakut kayu! Magplanu kayu, oneng e kayu magtagumpe kapilan man. Sabian yu na ing sablang buri yung sabian! Oneng iti ngan mayalang kabaldugan, uling kayabe mi ya ing Dios. Ing Ginu at ing maragul nang upaya, minie yang babala kanaku king e ke sana tutukian ing dalan a daralanan da ring tau. Ngana, E ka makiabe karing lihim dang tangka ding tau at e ka tatakut karing katakutan da. Tandanan mu king aku, ing Ginung Mayupaya, banal ku. Aku ing sukat mung pitakutan. Uli na ning degulan na ning kanakung kabanalan mangari kung batu nung nu la matitisud ding tau; mangari kung bitag a dakap karing memalen na ning kayarian ning Juda at Israel at karing tau Jerusalem. Dakal la ding mitisud at misakab. Misakab la at magisan mate. Marakap la king bitag. Kailangan king ikayung kanakung alagad ing ingatan yu la't papanatilian ding turu a binie na ning Dios kanaku. Migpampan ya ing Ginu karing memalen na, oneng manalig ku at ibili ing kapanayan ku king Ginu. Atyu ku kening kayabe da ring anak a binie na ning Ginu kanaku. Ing Ginung Mayupaya a makatronu king Bunduk ning Zion, tinubud na kami bilang mabie nang mensahi para karing memalen na ning Israel. Oneng sabian da ring tau kekayu king maniawad kayung payu karing mamamanula at karing makipagsalita karing espiritu a sitsit nang sitsit at bulung nang bulung. Sabian da, Nanu mo pin ing daptan da ring tau nune mu ing maniawad lang payu karing espiritu at sumangguni karing mete alang-alang karing mabie. Ipakibat yu naman karela, Makiramdam kayu king nanumang tuturu na kekayu ning Ginu! E kayu makiramdam karing makipagsalita karing espiritu da ring mete. Ala kayung akua king nanumang sabian da kekayu. Maggala-gala la ding tau king mabilug a bansa; maina la lub at maranup. King uli na ning danup da at mua isumpa re ing ari da at ing karelang Dios. Talanga la banua o lumawe king gabun, oneng ala lang akit nune mu kaguluan at karalumduman; makatakut a karalumduman ing maging kararasan da. Ala lang arapat ban miligtas kaniting kaguluan. Kanitang misan a panaun mengapakarine la ding tribu nang Zebulun at Neftali, oneng magdala yang dangalan ing daratang a panaun para karela manibat king Mediteraneo papunta king dane aslagan karing lugal a atyu lipat ning Jordan at pati na king Galilea mismu a panuknanganan da ring dayuan. Menakit lang sulung maragul ding taung linakad king dalumdum. Menuknangan la king lugal a madalumdum, oneng ngeni ing sala saslag ya karela ngan. Maragul a tula ing binie mu karela, O Ginu, meging maligaya ing bie ra king uli mu. Matula la king mayap a depat mu karela antimo ing tula da ring tau neng titipunan da ing pupul da o neng pipapartian da ing pibandian a ikua da. Uling ing paud king batal da keka yang leko, at pati ing tambayuk karing karelang pago. Ika, O Ginu, ing sinambut king bansa a menalipusta at migsamantala karing kekang memalen. Simbut mu la antimo ing pamaniambut mu karing sundalus ning Midian kanitang milabas a panaun. Ding botas da ring sasagupang kawal, at ing unipormi rang mengasnang daya ing api yang gumisan karela. Uling mibait ya ing anak para kekatamu! Ing metung a anak a lalaki miyabie ya kekatamu! At ya ing maging pamuntuk tamu! Mayaus yang Makapagmulalang Tagapayu, Mayupayang Dios, Alang anggang Ibpa, Prinsipi ning Kapayapan. Ing makamal nang upaya manatiling daragul; manatili ing kapayapan king keyang kayarian. Manibala ya bilang kayalili nang Aring David, at makabasi ing upaya na king mayap at matulid manibat ngeni at angga na king kapilan pa man. Iti ngan daptan ning Ginung Mayupaya. Sildak na ning Ginu ing kayatulan na king kayarian Israel, karing lahi nang Jacob. Ding sablang memalen na ning Israel, ing balang metung a manuknangan king siudad ning Samaria, akilala ra king iti dapat na ning Ginu. Meging mapagmatas la at palalu. Ngarang sasabi, Melasak la ding gusaling megawa karing laryu; oneng alilan mi la karing gusaling gawa king batu. Meputut la ding tanan a megawa karing dutung a sikamoro, oneng alilan mi la karing pekamayap a dutung a sedro. Inya tinubud na la ning Ginu ding karelang kalaban ban lusuban da la; ing Siria king dane aslagan at ing Filistia king dane albugan na ning Israel. Biklat da la ring asbuk da ba reng laklakan ing Israel. Makanyan man, e mu rin tuknang ing mua na ning Ginu; manatili yang makayatiat ing gamat na ban mamarusa. E la sinisi ding tau ning Israel agyang perusan na la ning Ginung Mayupaya. E la pa mu rin mibalik a lub king Ginu. Inya king metung mung aldo parusan na la ning Ginu ding manimuna na ning Israel at ding memalen na; pututan na la buntuk at iki. Ding buntuk ila ding matua at kagalang-galang a lalaki, at ding iki ila ding propetang tuturung kalaraman! Ding manimuna karing taung deti linili da la at belatungan. Inya metung man karing kayanakan a lalaki ala yang paintulutan makaligtas ing Ginu. E ya pakit lunus kenu pa mang mebalung babai at ulila, uling ala lang takut ding sablang tau king Dios, at e la mayap. E mayap ing sablang lulual king asbuk da. Makanyan man, e tuknang ing mua na ning Ginu; manatili yang makayatiat ing gamat na ban mamarusa. Mengari ing dapat dang e ustu ding tau king aping lalaklak karing miyayaliwang dikut at tanaman a masuksuk. Mitataung anting silab king kasukalan a maki asuk a susun-susun papunta babo. Uling mua ya ing Ginung Mayupaya, milalablab anting silab ing pamamarusa na king mabilug a bansa at makamate karing tau, at ya nang balang magligtas king sarili na ing metung at metung. Makanyan man, maniamsam la ding tau king nanumang bage a malyari dang apangan, oneng e la kumabsi. Kanan da pati na ding sariling anak da! Lusuban de ring memalen na ning Manase at ding memalen na ning Efraim ing metung at metung, at miyabe lang lumusub king Juda. Makanyan man, e mu rin tuknang ing mua na ning Ginu; manatili yang makayatiat ing gamat na ban mamarusa. Makalunus na kayo, uling gagawa kayung kautusan ban gipitan ye ing kanakung balen. Makanyan yu lang sasabatan ding pakakalulu king katuliran da at king pamanintun dang hustisia. Makanyan yu lang panakawanan ding mebalung babai at ulila. Nanu ing daptan yu potang datang ne ing aldo a parusan na kayu ning Dios? Nanu ing daptan yu potang ing Dios parala yang kasakitan a manibat king marayung bansa? Kaninu kayu lumapit ban maniawad saup? Nukarin yu isalikut ing pibandian yu? Mate kayu king labanan o kaya maging bihag kayung iguyud da. Makanyan man, e mu rin tuknang ing mua na ning Ginu; manatili yang makatas a gamat ban mamarusa. Ngana ning Ginu, Gamitan ke ing Asiria anting palupalu ban parusan ke itang kamuan ku. Tuburan ke ing Asiria ban lusuban ne ing bansang alang takut kanaku; ding taung pepasari king mua ku. Tiburan ke ban maniamsam, manako at ban dakurakan na la ding tau anting dinat king dalan. E makanyan ing isipan na at e makanyan ing kapagnasan na. Atin yang sariling babalakan a mabagsik ing ari na ning Asiria. Makasadia yang manyirang dakal a bansa. Nganang magmayabang, Ari ya ing balang metung at metung karing kumander ku! Simbut ku la ding siudad na ning Calno, Carkemis, Hamat, at Arpad. Simbut kia naman ing Samaria at Damasco. Pekirasnan ku la ban parusan ding kayarian a sasambang idolo, idolo a dakal kesa karing atyu king Jerusalem at Samaria. Lesak ke ing Samaria at ding sablang idolo na, at daptan ku naman iti king Jerusalem at karing larawan a sasamban da karin. Oneng ngana ning Ginu, Kabud ayari ku ing daraptan ku king Bunduk ning Zion at king Jerusalem, kanita ku ne parusan ing ari na ning Asiria king sablang pamagmayabang na at kapalaluan. Mapagmaragul ya ing ari na ning Asiria. Ngana, Aku mu ing maki dapat kanyan. Masikan ku, biasa, at mautak! Leko ku la ding angganan a mamilatan karing bansa at simsam ku ing sablang pibandian a tinipun da. Mengari kung toro a mendamusak karing taung manuknangan karin. Mengari lang pugad manuk ding bansa na ning yatu at kinua ku ing pibandian a tinipun da kalupa na ning pamangua karing ebun a makatipun. Ala mang pakpak a sinulapo ba na kung pamatakutan; alang asbuk a ginaga ban mitakutan ku mo sa. Oneng nganang magsalita ning Ginu, Maygit ya pa wari ing palakul kesa king taung gagamit? Maygit ya pa wari ing lagari kesa king gagamit? Aliwa ing palupalu ing mitatas king tau; ing tau ya ing mitatas king palupalu. Padala yang sakit ing Ginung Mayupaya ban parusan na la ding tauan nang ating masanting a pamikakatawan. Sakit lang alang patugut milalablab king katawan da. Ing Dios, ing sulu ning Israel, maging api ya at dulukan na kilub ning metung mung aldo ing sablang bage pati na ing dikut at tanaman a masuksuk. Lubus lang magisan ding malabung a gubat at marangle antimo nung makananung papaten ne ning mabagsik a sakit ing tau. Tutu na la mung ditak ding tanaman a mitagan, agyu na lang bilangan agyang ing anak a malati. Datang ing panaun nung kapilan ding memalen na ning Israel a miligtas king mua na ning Dios e na la kapilan man manalig king bansa a digsu na mekamate karela. Tune rang ibili ing kapanaligan da king Ginu, ing Dios a banal ning Israel. Mapilan la mu ding memalen na ning Israel ding magbalik king karelang mayupayang Dios. Ngening kasing dakal na la ning balas king pampang ning dagat ding memalen na ning Israel, makanyan man ditak la mu ding magbalik. Mitakda ing kasiran karing tau at iti talagang karapatdapat karela. Wa, antimo ing sinabi nang daptan na ning Ginung Dios a Mayupaya, parala yang kasiran king mabilug a bansa. Ngana ning Ginung Dios a Mayupaya karing memalen nang manuknangan king Zion, E kayu tatakut karing tau ning Asiria agyang pasakitan da kayung antimo ing depatan da kanita kekayu ding tau Ehipto. Ditak nang panaun ing pamamarusa ku kekayu at kaybat ila naman ding gisanan ku. Aku, ing Ginung Mayupaya, barugan ku la king kanakung pamarug antimo nung makananu ku lang berugan ding memalen na ning Midian king Batu ning Oreb. Parusan ke ing Asiria antimo inyang pepasakitan ke ing Ehipto. Potang ing panaun a ita datang na, ilako da kayu king upaya na ning Asiria at e na la maging pabayat pa ding paud da karing pago yu. Ibat king Rimmon linusub la ding kalaban. Atyu na la king siudad ning Ayat ding kalaban! Linabas na la king Migron! Likuan da king Mikmas ing kagamitan da! Miras na la king dalakitan at magpaynawa la king Geba! Mitakutan la ding memalen na ning Rama at at tinakas la ding memalen na ning Gibea, ing balen nang Saul. Kulisak kayung masikan, memalen ning Galim! Makiramdam kayu, memalen ning Laisa! Makibat kayu, memalen ning Anatot! Mamulayi la ding memalen ning Madmena at Gebim ban iligtas da ing sarili ra. Atyu na la ngening kasalukuyan ding kalaban king balen ning Nob at tatantu da la karin ding gamat da king Bunduk ning Zion, king siudad ning Jerusalem. Ibagsak na la ning Ginung Mayupaya antimo nung makananu lang mibabagsak ding sangang metabas king tanaman. Makutud la ding palalung dili at matas dili karela at mangapakarine la. Kuturan na la ning Ginu anting tanaman king libutad ning gubat king kapamilatan na ning palakul; miragsa lang anti ding matibe diling tanaman na ning Lebanon. Mengari ya king tanaman a mekutud ing pamidalandalan da ring ari king lahi nang David; nung makananu lang lalto ding suli king pun a mitagan, makanyan yang lunto ing metung a bayung ari a ibat karing lahi nang David. King uli ning espiritu ning Ginu tanggap yang kabiasnan, beluan, at gelingan para king pamanimuna king balen na. Balu na ing kaburian ning Ginu, at galangan ne; ing ligaya na atyu king pamaniuyu king Ginu. E ya matul agpang king akakit ding mata na o king daramdaman ding balugbug na. Atulan na la ding kalulu king alang pamangabiran, at idipensa matulid ding maina. King amanu na miparusan ya ing bansa, at taung e mayap mate la. Pamahalan na lang memalen na king hustisia at king katapatan. Miyabe la king kapayapan ing asung-gubat at ing tupa, at magkera ya ing leopardo siping ning kambing a biseru. Mangan lang miyabe ing biserung baka at ing biserung leon, at ing manese karela ya ing malating anak. Mangan lang miyabe ing baka at ing oso, at matudtud lang miyabe ding karelang biseru. Mangan lang are ding leon anti ding baka. E ya numanu balang ing anak agyang mamialung ya lele ning ubingan a kamandagan. King Zion, ing bunduk a banal ning Dios, e ne mika nanumang e mayap. King Ginu ing bansa mikatmuan yang beluan antimo nung makananu lang mitmung danum ding dagat. Datang ing aldo potang ing bayung aring ibat king lahi nang David maging tanda ya para karing sablang bansa. Mitipun la ding bansa king banal a siudad at parangalan de. Potang datang ne ing aldong ita, pasibayu nang gamitan ning Ginu ing upaya na at iyuli na la king bale da ring taung miyugse karin Asiria, Ehipto, at karing bansang Patros, Etiopia, Elam, Babilonia, at Hamat; ding karing lele dagat at pati na ding atyu karing pulu libutad ning dagat. Ipakit ne ning Ginu ing metung a tanda ban ipabalu na karing bansa king titipunan na na lang pasibayu ding memalen na ning Israel at Juda, at iyuli na la ibat karing apat nang suluk ning yatu. E na ne karirian ning kayarian ning Israel ing Juda, at e na ne maging kalaban ning Israel ing Juda. Miyabe lang lumusub karing Filisteo king dane albugan, at kuanan da la pibandian ding taung manuknangan king dane aslagan. Sambutan da la ring memalen na ning Edom at Moab at mamintu la karela ding tau Ammon. Papamalan ne ning Ginu ing dagat ning Ehipto at padala yang mapaling angin ing Ginu ban langi ya ing Ilug ning Eufrates. Mitagan la ding pitung malating batis ban makadalakit ya karin ing ninuman. Mika dalan a malualas king Asiria para karetang memalen na ning Israel a mitagan ban dalanan da antimo nung makananu lang ating delanan ding karelang makatua kanitang meko la Ehipto. King aldong ita magkanta la ding tau: Pasalamatan da ka, O Ginu! Agyang mimua ka kaku, ngeni pamatulan mu ku at ala na kang mua. Ing Dios ya ing talapagligtas ku; ya ing kakung panaligan at ala na kung katakutan. Dirinan na kung upaya at sikanan; ya ing kakung kaligtasan. Nung makananung makaibie tula ing danum king mau, makanyan lang tumula ding memalen ning Dios potang liligtas na la. King aldong ita ikanta mu: Pasalamat kayu king Ginu! Maus kayu king lagyu na! Ibalita yu karing sablang bansa ing depat na! Ipamalita yu ban miparangalan ya ing lagyu na! Magkanta kayu king Ginu, uli ning mangayap a dapat na. Bustan yung iting balita miras karing sablang bansa. Bustan ya ing balang metung king Zion kulisak ya at magkanta! Uling marangal ya ing banal nang Dios ning Israel, at manuknangan ya libutad ding memalen na. Iti ya ing mensahi na ning Dios tungkul king Babilonia a tinggap nang Isaias, ing anak nang Amoz. Itas ye ing bandera babo ning malanging bunduk-bundukan! Kulisak kayu karing sundalus at ipepe yu la ding gamat yu bilang senias karela ban lusuban da la ring pasbul dalan na ning siudad a palalu. Inaus na la ning Ginu ding magaling at tapat nang sundalus ban makilaban king metung a banal a gera at parusan la ding kamuan na. Pakiramdaman yu ing inge a manibat karing bunduk, ing inge ding dakal a tau, ing inge ding bansa at kayarian a mitipun-tipun. Magsadia ya ing Ginu da ring e mabilang-bilang a sundalus ban iparala na la king labanan ding sundalus na. Daratang lang ibat karing marayung bansa at karing wakas na ning yatu. King mua na, daratang ya ing Ginu ban lasakan ne ing mabilug a bansa. Ngulangul kayu uling ing aldo ning Ginu malapit ne, ing aldo a magdalang kasiran ning Mayupaya! Mangalambut la at mina ya lub ing metung at metung. Mitakutan la ngan at misakitan anti ing kasakitan na ning babaing manganak. Milalawayan la at king mitmung takut lare la lupa uli na ning dine ra. Daratang ne ing aldo ning Ginu, ing aldo ning pamanablas na at mabagsik a mua. Maging anti ya king disyerto ing yatu at mate ya ing ninumang makasalanan. Tuknang lang saslag ding batuin na ning banua; kulimlim ya ing aldo potang sunlag ya at e na ibie ning bulan ing sala na. Ngana ning Ginu, Parala kung kapahamakan king yatu at parusan ku la ngan ding taung e mayap uli da ring kasalanan da. Isaldak ke ing ninumang mapagmatas at parusan ke ing ninumang palalu at mabagsik. Mas ditak la ding miligtas kesa king gintung malagad atagpuan king Ofir. Pagalgalan ke ing mabilug a yatu at miyalis ya ing yatu king kabilian na. Mapalyari iti king aldo a aku, ing Ginung Mayupaya, ipakit ku ing kanakung mua. Mamulayi lang muli ding dayuan a manuknangan king Babilonia karing sarasarili dang bansa; misalbag lang anti ding usang tatakas karing mangasu at mangari lang tupang alang pastul. Matabak ya at mate ing ninumang mayakit at marakap. Ala lang akarapat potang king akakit da mapirasu la ding karelang anak a malati, panakawanan da la ring bale ra at salbahian da la ring karelang asawang babai. Ngana ning Ginu, Susulsulan ku la ding tau na ning Medes ban lusuban de ing Babilonia. E la mahilig deti king pilak ni masisilo king kislap ning gintu. Paten da la ring kayanakan a lalaki king kapamilatan da ring karelang pana at paslu. E ra la pakitanan lunus ding bingut at ding anak a malati. Karing sablang kayarian, ing Babilonia ya ing malagung dili; ya ing pagmaragul da ring memalen na. Oneng aku, ing Ginu, ibagsak ke ing Babilonia anti ing depat ku king Sodoma at Gomorra! Ala nang manuknangan pa karin. Ala nang tau Arabia a maglakbe at manalakad tolda at ala nang magpastul pang tupa karin. Maging lugal yang pagdatunan da ring malyap a animal at pipanialen da ring kulayu. Manuknangan la naman karin ding ayup a ostrich at mamaglundag la ding malyap a kambing. Maramdam karing tore at palasyu ing bitaul da ring animal a hiyena ampon asung-gubat. Miras na ing oras ning Babilonia! Malapit na lang miwakasan ding aldo na. Pasibayu yang malunus ing Ginu karing memalen na ning Israel at pilinan na la pa mu rin maging memalen na. Pasibayu na lang ibalik king sarili dang bansa at datangan da la ring dayuan at manuknangan lang kayabe ra. Dakal lang bansa ding sumaup karing memalen na ning Israel ban makapagbalik la king bansang binie na ning Ginu karela, at karin la sumuyu ding aliwang bansa bilang ipus king Israel. Detang kanitang misan memihag king Israel, ila naman ngeni ding bihagan na ning Israel at ding memalen na ning Israel ilang sumakup karing taung menggipit karela kanitang misan a panaun. Dinan na lang kapasnon ning Ginu ding memalen na ning Israel king karelang kalungkutan ampon kasakitan at king kapagalan king mabayat a obrang sapilitan dang pepaobra karela. Potang daptan na ning Ginu iti, insultuan de ring memalen na ning Israel ing ari ning Babilonia. Sabian da: Mibagsak ne ing mabagsik a ari! E ne kapilan man makapanggipit pa! Inangganan na na ning Ginu ing upaya da ring taung e mayap a manimuna at king maragul a mua menalipusta karing tau, at e pepatugut liligalig karing bansang simbut da. Ngeni mika atin ya ring kapasnon at kapayapan ing mabilug a yatu, at magkanta ya ing balang metung uli na ning tula na. Magsaya la ding tanaman a sipres at ding sedro na ning Lebanon king pangabagsak ning ari uling ala nang mangutud karela uling ala ne ing ari! Magsadia ya ing tuknangan da ring mete ban salubungan ne ing ari na ning Babilonia. Mililingat na la ding kaladua da ring meging mayupaya keti king yatu. Mibabangun la ding kaladua da ring aring ibat karing karelang tronu. Ngara king ari na ning Babilonia, Ngeni kalupa da na kang maina! Metung na ka kekami! Kanitang misan a panaun peparangalan da ka ding tau karing musika da ring karelang alpa, oneng ngeni atyu na ka king tuknangan da ring mete! Ulad la ding pagkeran mu at mibalut ka karing bulati! Ari na ning Babilonia, masalang tala ning abak, misaldak kang ibat king banua! Kanitang milabas sekupan mu la ding dakal a bansa, oneng ngeni makapase ka king gabun. Sinabi mu king ukiatan me ing banua at ibili me ing tronu mu babo da ring batuin, at lukluk ka bilang ari king bunduk na ning norti nung nu la mititipun ding kikilalanan dang dios. Sinabi mu king ukiatan mu la ding matas a biga at mangari ka king Mayupaya. Lugal king dasnan mu yan, menakbag ka king pekamalalam nang dake ning tuknangan da ring mete. Lawan da ka at pagumasdan ding mete. Ngara kanitang mangutang, Aliwa wari ing taung iti ing menugun king yatu at pepagalgal karing kayarian? Aliwa wari ya ing linasak karing siudad at gewang anting disyerto ing yatu? Aliwa wari ya ing e bisang mibulus karing bihag at e na la buring paulian? Pakakera la ding sablang ari keti king yatu karing maragul at malagung pantiun; oneng ika ala kang pantiun at miyugse ya at muluk ing bangke mu. Mitakpan ya karing bangke da ring sundalus a mete king labanan, at kayabe reng miyugse king mabatung kulkul at medamusak ya. E ka mikutkut a kalupa da ring aliwang ari, uling sinira me ing sarili mung bansa at pete mu la ding mismung kabalen mu. Alang mitagan karing miembru na ning e mayap mung pamilya. Pagumpisan na ing pamakamate! Mate la ding anak nang lalaki niting ari uli da ring kasalanan ding makatua ra. Ala nang makasakup metung man karela king yatu, at e ra ne alaganasan karing siudad da. Nganang sasabi ning Ginung Mayupaya, Lusuban ke ing Babilonia at paten ding memalen na. Ala kung itagan; alang miligtas maging ding anak. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Gawan keng pinak ing Babilonia at karin la manuknangan ding kulayu. Palisan ke ing Babilonia king palis a mitapus king sablang bage atyu keting bansa. Aku, ing Ginung Mayupaya, ing migsalita. Nganang matimid sinabi ning Ginung Mayupaya, Nung nanu ing inisip ku, ita ya ing mapalyari. Ing birian kung marapat ya ing marapat. Paten ku la ding tau Asiria a manuknangan king bansa kung Israel at damusakan ku la karing kanakung bunduk. Ilako ke ing paud at ing karga a papusan da ring tau Asiria king balen kung pinili. Iti ya ing planu ku para king yatu at makatas ya ing gamat ku ban parusan ku la ding bansa. Wa, iti ya ing inari na nang daptan ning Ginung Mayupaya; makatas ne ing gamat na ban mamarusa at ala nang makapigil pa. Iti ya ing mensahi a mipasiag kanitang banuang mete ya i Aring Ahaz. Memalen ning Filistia, mepakli ne ing pamarug a pemarug da keka, oneng ala ka pang matulid ban magsaya. Potang mate ya ing metung a ubingan, atin namang lunto a lalung mabagsik. Miyayapsa ya king ebun na ning ubingan ing metung a dragon a susulapo. Maging metung yang pastul ing Ginu para karing pakakalulu na ning balen na at paburen na lang mibiebie payapa. Oneng kekayung tau Filistia, parala yang danup ing Ginu at alang mitagan mabie metung man kekayu. Ikayung sablang siudad na ning Filistia, ngulangul kayu at papiglo maniawad saup! Ikayung sabla, galgal kayu king takut! Uling datang ing makapal a alikabuk a manibat king norti, sundalus la at alang mataloti karela. Makananu ta lang pakibatan ding tubud a daratang kekatamu a ibat Filistia? Sabian tamu karela king telakad na ne ning Ginu ing Zion, at manakit na lang kapasnon karin ding taung pinili na a daralan king kasakitan. Iti metung yang mensahi tungkul king bansang Moab. King misan mung bengi malasak la ding siudad na ning Ar at Kir at mitiwangwang ya ing Moab. Mukiat la king bunduk-bundukan ding memalen na ning Dibon ban manangis king santuaryu karin. Tatangisan da la ring memalen na ning Moab ding siudad ning Nebo at Medeba; kinalbu da la ring buntuk da at lebahas ding balbas da uli na ning kalungkutan da. Pakaimalan lang magaspang ding taung atyu karing dalan; malungkut la at kikiak ding tau karing plasa na ning siudad at karing asotea babo ding bale. Kikiak la ding memalen na ning Hesbon at Eleale, at mararamdam ing kiak da angga karin Jahaz. Gagalgal la pati na ding sundalus; mimina la lub. Masisindak ya ing pusu ku para king Moab! Tinakas la ding memalen at minta la king Zoar at king Eglat Selisiya. Dinalan la ding aliwa king dalan paukiat king Luhit; manangis la kabang dalan. Tinakas lang minta ding aliwa king Horonaim, ngungulangul lang masikan. Malangi ya ing Sapa ning Nimrim; melangi ing dikut king lele na at alang nanumang mitagan a sagiwa. Lipatan de ring tau ing Sapa ding Sause; magkapilit lang makatakas at idala ing atipun dang pibandian. Mararamdam ing saingsing nu man karing suluk na ning Moab. Mararamdam angga karing balen na ning Eglaim at Beerelim. Melare ya ing ilug ning balen Dibon uli na ning daya at atin yang sidia ing Dios a lalung masakit para karing taung atyu karin. Magus ing daya potang gisanan da lang paten ding sablang mitagan karin Moab. Ibat king siudad na ning Sela libutad ning disyerto, parala lang metung a biserung tupa ding memalen na ning Moab bilang regalu ra king pamuntuk na ning Jerusalem. Manaya la karing pampang na ning Ilug ning Arnon at pabalik-balik lang alang balung puntalan; mengari lang ayup a meyabuang karing sale ra. Ngara karing memalen na ning Juda, Sabian yu kekami nung nanu ing sukat ming daptan. E yu ke paburen. Mangari kayu sana king tanaman a babie salilung neng kaugtuan aldo; paburen yu keng salilung kekayu. Tinakas kami; isalikut yu kami king lugal a e ra ke akit. Paintulut yung manuknangan kami king bansa yu. Iligtas yu kami karetang bisang mamuksa kekami. (Miwakasan na ing pamanalipit ampon pamanyira at mawala la detang manyira king bansa. Kanita maging ari ya ing metung karing lahi nang David, at panimunan na la ding tau king mitmung katapatan at lugud. Agad nang daptan itang matulid at lingunan na ing pamag-ari na ning hustisia.) Sabian da ring memalen na ning Juda, Abalitan mi ing ketasan dang lub ding memalen na ning Moab. Balu mi king palalu la at ing balu ra ya mu ing sarili da, oneng alang batayan ing karelang pamagmaragul. Manangis lang katakut-takut ding memalen na ning Moab, uli na ning daralanan dang kasakitan. Manangis la ngan potang aganaka ra ing maniaman a pamangan a sadia rang kakanan king siudad ning Kir Hareset. E ra balu nung nanu ing sukat dang daptan. Masira la ding marangle lele ning Hesbon at ding mulahan ubas king Sibma; detang mulahan ubas a pepasari king pangalasing da ring pamuntuk da ring bansa uli na ning alak da. Kanitang misan a panaun laganap la ding tanaman ubas angga na king siudad na ning Jazer at papunta king dane aslagan angga na king disyerto at papunta king dane albugan angga na king sumangid nang pampang ning Dagat a Mete. Ngeni tatangisan ku la ding mulahan ubas na ning Sibma nung makananu keng tatangisan ing Jazer. Tutulu ing lua ku uli na ning Hesbon at Eleale uling ala nang pupul a munie tula karing tau. Ala na ngening matula karing marangle a mataba. Ala nang kukulisak o magkanta karing mulahan ubas. Ala nang daramusak ubas ban gawang alak; mituknang na ing masayang kulisakan. Sasaingsing kung mitmung lungkut uli na ning Moab; masaspak ya ining salu ku uli na ning Kir Hareset. Papagalan da ing sarili da ring memalen na ning Moab king pamamunta ra karing santuaryu da karing bunduk at karing templo ra ban manalangin, oneng ala lang mayap a apala kaniti. Iti ya ing mensahi a binie nang makapauna ning Ginu tungkul king Moab. At ngeni, ngana ning Ginu, Kilub ding atlung banua, mawala ing maragul nang pibandian ning Moab. Ditak la mu ding miligtas karing dakal nang memalen at maging maina la deti. Ngana ning Ginu, E ne maging siudad pa ing Damasco; maging katumpuk niang batu. Lubus lang milako tau ding siudad na ning Siria. Maging pipagpastulan na la mu karing tupa at baka, at ala nang manabi karela. Milako ya dipensa ing Israel, at mawala ing kalayaan na ning Damasco. Mibili la ding mekaligtas a tau Siria king kamarinayan anti ding memalen na ning Israel. Aku, ing Ginung Mayupaya, ing migsalita. Ngana pang sinabi ning Ginu, Datang ing aldo a miwakasan ing ligaya na ning Israel at miyalilan kakaluluan ing pibandian na. Mangari ya ing Israel king marangle kaybat nang mepalut ning trigu king ortelanu; mangari ya king marangle na ning Kapatagan ning Refaim a gilutan da ring tau kaybat nang mepalut. Ditak la mung tau ding miligtas at mangari ya ing Israel king tanaman a olibong meyagtal a bunga subali mu karing adua o atlung bungang mitagan a atyu king matas o ding mapilan a bungang melakuan karing mababang sanga. Aku, ing Ginung Dios ning Israel, ing migsalita. Potang datang ne ing aldong ita, lumapit la ding tau king karelang Miglalang, ing banal a Dios ning Israel, ban maniawad saup. E na la manalig karing altar a gewa da naman karing karelang gamat o manalig karing larawan na ning diosang i Asera a gewa da ring gamat da o gumalang karing altar at duluk insenso. Potang datang ne ing aldong ita, ala kang akit a tau at lakuan da la king kasiran ding siudad a pakadipensa anti ding siudad a likuan da ring Heveo at Amoreo kanitang tinakas la arapan da ring memalen na ning Israel. Israel, kelinguan me ing Dios a magligtas at mimingat keka anting matibe kuta. Bagkus, mitatag kang dakal a sagradung hardin ban samba king dios a e mu balu. Nung sakali mang tumubu la at maniampaga ita mu ring abak a ita, ala ka pa mu ring pupulan. Mistula mung kaguluan at sakit a e malyaring maulu ing kekang akua. Magugulu la ding bansang mayupaya at mengari ing inge ra king biung ning dagat ampon ding maragul a alun a sasagasa. Susugud la ding bansa anting lulusub a alun; oneng sabianan na la ning Dios at matras la; mipaid lang anti ing alikabuk a atyu lele ning bunduk, mipaid lang anti ing are king alisus. Babie lang takut kilub ning kabengian; oneng mawala la pangayabak. Iti ya ing kararasan da ring manlub manako king bansa tamu! Lipat da ring ilug na ning Etiopia ating lugal nung nukarin mararamdam ing kaluskus da ring pakpak. Ibat king lugal a ita datang la ding tubud king Ilug ning Nilo; makasake la karing bangka a megawa king timbu. Muli na kayu, ikayung masalusung tubud! Idala yeng mibalik iting mensahi king bansa yung kewani da ring ilug, king masikan at mayupaya yung bansa, karing memalen yung matas at mapinu balat at pitatakutan da ring tau king mabilug a yatu. Makiramdam kayu, ikayung sablang tau keti king yatu. Lawan ye ing banderang peka tanda a mitas king taluktuk ning bunduk! Pakiramdaman ye ing tiup ning trumpeta! Uling sinabi na ning Ginu kanaku, Lumawe kung alang imik ibat banua antimo nung makananung alang bulad lalto ing ambun busal ning malisangan a kabengian neng panaun na ning papalut, kasing lino na ning sala ning kaugtuan aldo. Bayu da la pupulan ding ubas, potang ikua ra nang melaglag ding sampaga at ding ubas lululut na la, mayan lang magisan ding tau Etiopia karing kalaban nung makananu na lang agyung kuturan ning palang ding sanga king pun. Malakuan la ding bangke da ring sundalus da at milantad la karing ayup at mabagsik a animal. At king panaun na ning kaleldo maging pamangan da la ring ayup, at ding mangan karela king panaun na ning dimla ila naman ding animal. Potang datang ing panaun a ita tanggap yang ain ing Ginung Mayupaya kaniting bansang kewani da ring ilug; iting masikan at mayupayang bansa; deting taung matas at mapinu balat a pitatakutan da ring sabla king mabilug a yatu. Datang la king Bunduk ning Zion nung nu ya misasamban ing Ginung Mayupaya. Iti ya ing mensahi tungkul king Ehipto. Mamirapal yang datang ing Ginu king Ehipto. Makasake ya king mabilis a biga. Inya galgal la arap na ding idolo da ring tau Ehipto at masira la lub ding memalen na. Ngana ning Ginu, Paratang kung gera king Ehipto at pilaban-laban ku la ding mikakapatad at misisiping bale. Mipatepate la naman ding mililigligan a siudad at mipatepate la munaman ding ari uli na ning upaya. Kimut ku ban mabigu la ding tangka da ring tau Ehipto at painan ku la lub. Lumapit la karing karelang idolo ban maniawad saup at mamunta la karing enkantador at aduananan da lang payu ding espiritu da ring mete. Ibie ku la ding tau Ehipto king gamat na ning metung a mabagsik a ari a sumakup karela. Aku, ing Ginung Mayupaya, ing migsalita. Kumati ing danum na ning Ilug ning Nilo at e lumuat mamala ya. Mantut la ding piagusan nang danum ning ilug kabang lalangi lang tunggal ditak. Langi la naman ding timbu at tike pati na ing sablang makatanam king pampang ning Ilug ning Nilo at ipaid na ning angin. Saingsing ya at manangis ing balang metung a mangabiayan king pamanasan king Ilug ning Nilo uling ala lang ararakap ding karelang taga at lambat. Lungkut la detang gagawang maputing linen a imalan; milako la obra at lungkut la ding manayi ampon ding mangagaling a pangamat. Mangmang la ngan ding manimuna na ning siudad ning Zoan! Babie lang payu a alang kabaldugan ding pekabiasa nang diling lalaki na ning Ehipto. Makananu lang masikan a lub at asabi king ari king ila ding kayalili da ring minunang mangabiasa at ari? Ari na ning Ehipto, nu la karin detang mangabiasa mung tagapayu? Mekad asabi ra keka nung nanu la ding planu na ning Ginung Mayupaya para king Ehipto. Mangmang la ding manimuna na ning Zoan at ning Memfis. Sukat sana ing tairan de ing bansa, oneng linili re iti. Birian na ning Ginu ing misasalangsangan la payu. Bilang bunga na niti, pane e ustu ing ararapat na ning Ehipto, at anti yang malasing a paid-paid mangatalusad king sarili nang suka. Ala metung man king Ehipto, mabandi ya man o kalulu, malati ya man o maragul, ing makaibie saklolu. Potang datang na ing panaun a ita, maging malamarine lang anti ding babai ding memalen na ning Ehipto. Galgal la king takut potang akit de ing makatas nang gamat ning Ginung Mayupaya ba na lang parusan. Mitakutan la ngan ding memalen na ning Ehipto king Juda. Aganaka ra nang agad ing parusang sidia na ning Ginung Mayupaya para karela kabud damdaman de ing lagyu na. Potang datang na ing panaun a ita, ing amanung Hebreo ya ing maging salita da ring limang siudad ning Ehipto. Pasakup la ding tau karin at sumpa la king lagyu na ning Ginung Mayupaya. Mayaus yang Ing Siudad ning Aldo ing metung kareting siudad. Potang datang na ing panaun a ita, mika altar para king Ginu libutad na ning bansang Ehipto at mika batung asias a mitalaga para king Ginu king angganan na ning Ehipto. Maging palatandanan la deti king panga-atyu na ning Ginung Mayupaya king Ehipto. Potang mayalipit la ding tau karin at maniawad lang saklolu king Ginu, mitubud yang talapagligtas para karela. Ipakilala na ning Ginu ing mismung sarili na karing memalen na ning Ehipto, at kilalanan da ne man ampon samban at pagdala reng ain-sakripisyu at aliwa pang ain. Gawa lang taimtim a panata at tuparan da ing karelang pengaku. Parusan na la ning Ginu ding memalen na ning Ehipto, oneng kaybat pakayapan na la. Lumapit la king Ginu at pakiramdaman na ing panalangin da at pakayapan na la. Potang datang na ing panaun a ita, mika ating dalan a malualas pilatan na ning Ehipto at ning Asiria. Dalanan deng lumba-sumaka deng memalen da reting aduang bansa at samba lang miyabe-abe. Potang datang na ing panaun a ita, maging kapante ne ning Israel ing Ehipto at ing Asiria; maging metung lang kanuanan para king mabilug a yatu deting atlung bansa. Bendisyunan na la ning Ginung Mayupaya at sabian na, Bendisyunan da ka, Ehipto a kanakung balen, at ika, Asiria a kanakung lelangan, at ika, Israel a kanakung pinili. King utus na ning Aring Sargon ning Asiria, lisuban ne ning matas diling pamuntuk da ring sundalung Asiriano ing Asdod, ing metung karing siudad na ning Filistia. Atlung banua bayu milyari iti, sinabi na ning Ginu kang Isaias, ing anak nang Amoz, king ilukas ne ing magaspang a imalan a susulud na pati na ding sandalyas na. Memintu ya i Isaias at linakad yang alang imalan at alang sapin a bitis. Ngana ning Ginu inyang mebihag ne ing siudad na ning Asdod, Lalakad yang alang imalan ing talasuyu kung i Isaias at alang sapin a bitis kilub ding atlung banua. Iti ya ing tanda nung nanu ing mapalyari king Ehipto at Etiopia. Tairan na la ning ari ning Asiria ding alang imalan a mabihag kareting aduang bansa. Lumakad lang alang imalan at alang sapin a bitis ding kayanakan at makatua, at mayakit ing pisinup-sinup nang dake ning karelang katawan. Iti magdalang kamarinayan king bansang Ehipto. Masira la lub at milako kapanayan detang binie ra ing karelang kapanaligan king Etiopia at detang migmayabang tungkul king Ehipto. Potang datang na ing panaun a ita, sabian da ring taung manuknangan king pampang ning Filistia, Lawan yu nung nanu ing milyari karing taung panaligan tamung magdipensa kekatamu laban king ari ning Asiria! Makananu tamu pa ngening miligtas? Iti ya ing mensahi tungkul king Babilonia. Mengari king alisus a mabilis tutiup king disyerto ing kapahamakan a datang ibat king metung a pitatakutan a bansa. Menakit kung metung a vision tungkul karing bage mangapalyaring mitmung bigsikan; metung yang tagimpan ning kataksilan at kasiran. Sundalus ning Elam, lumusub ka! Sundalus ning Media, kubkuban mu na la ding siudad! Dinan na nang kawakasan ning Dios ing sablang kasakitan a pepasari na ning Babilonia. Mikatmuan kung takut at penamdaman ku ing kanakung ikit at dimdam king vision; sakit a kalupa na ning babaing malapit nang manganak. Dudurut na ku akakit at gagalgal ku king takut. Panenayan kung datang na ing kabengian; meging pitatakutan yang pigagalgalan ku. King vision, makasadia ne ing metung a bangketi; makalantang la ding alpombra. Mamangan la at miminum. Kabud-abud meramdam ya ing metung a siwala. Ngana, Pamuntuk da ring sundalus, talakad kayu at isadia yu la ding kekayung kalasag! Kanita ngana kanaku ning Ginu, Sulung at mibili kang guardia at sabian mu king munie yang ulat king nanumang akit na. Nung manakit yang taung daratang a makakabayung tidua-tidua at lalaking pakasake asno at kamelyu, pagumasdan na lang masalese deti. Kanita kinulisak ya ing guardia. Ngana, Makamal a Ginu, patitingapun ku't kabakabukas magbante king kanakung puesto. Kabud-abud daratang la! Tau lang pakasake kabayung tidua-tidua. Nganang memalita ning guardia, Mibagsak ya ing Babilonia! Mengalasolaso la at pakakalat king gabun ding sasamban dang idolo. Balen kung Israel, medara kayung anti ing trigu, oneng ngeni belita ku kekayu ing mayap a balitang kanakung dimdam king Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel. Iti ing mensahi tungkul king Edom. Ating metung a mamaus kanaku ibat king Edom. Ngana, Guardia, pilan ya pang oras ing madalumdum a bengi? Sabian mu kanaku nung nu ya pa anti kaluat. Pekibat ning guardia, Daratang na ing abak, oneng datang pasibayu ing bengi! Nung bisa ka pang mangutang pasibayu, magbalik ka at mangutang. Iti ya ing mensahi tungkul king Arabia. Ikayung memalen na ning Dedan, ikayung miyabe-abe magkampu king ilang nang lugal ning Arabia, dinan yu lang inuman ding taung mau a lalapit kekayu. Ikayu namang memalen na ning bansang Tema, munie kayung pamangan karing takas. Pupulayi lang tatakas ding tau karing espada a makayaniung makamate karela, karing pana a malapit nang mibugnus, at karing sablang panganib a darala na ning gera. Kanita ngana kanaku ning Ginu, Kilub na mu ning pabanua miwakasan na ing degulan da ring memalen na ning Kedar. Ding tauan nang tatalan pana at paslu ilang pekamatapang nang lalaki ning Kedar, oneng ditak la mu ding mitagan karela. Aku, ing Ginung Dios ning Israel, ing migsalita. Iti ya ing mensahi tungkul king Kapatagan ning Vision. Nanu ing malilyari? Obat magpiesta la ding sablang memalen ning siudad karing asotea babo ding bale ra? Obat magugulu ya ing kabilugan a siudad, mainge ya at malisuas? E la mete makilaban ding kekang lalaking mete king gera! Memulandit la ding sabla mung manimuna at mebihag la bayu re ikuang abugnus ing metung a paslu. Ngeni, lakuan yu kung dili-dili ban manangis kapait-paitan uli da ring mete kung memalen. E yu na ku sana aruan. Oras na ngeni ning kalingasngasan, ning pangasambut at kagutgutan king Kapatagan ning Vision, at ing Ginung Dios a Mayupaya ya ing peparala kaniti kekatamu. Abagsak da la ring pader na ning kekaming siudad at kakablas ing saingsing yu karing bunduk-bundukan. Pakakabayu la at pakakarung panggera ding sundalus na ning bansang Elam; pakasandata lang pana at paslu. Pakasadia na la naman ding kalasag da ring sundalus na ning bansang Kir. Mitmu la ding mataba nang kapatagan ning Juda karing karung panggera, at atyu la ding sundalus a pakakabayu king arap da ring pasbul dalan na ning Jerusalem. Mibagsak na la ngan ding sablang dipensa na ning Juda. Kaniting mepalyari, lege mu la ding armas king lugal nung nu la makasinup. Ban makatipun kang danum kilub ning Jerusalem, ginawa kang depositung danum kilub da ring pader ban sumalud king danum a mamagus ibat king matuang depositung danum. Oneng e me dininan pansin ing Dios a mibalak kaniti king maluat nang panaun at pepasari kaniting mepalyari. Mamaus ya kanita keka ing Ginung Dios a Mayupaya ban manangis kayu at magpaldas, ban kalbuan la ding buntuk yu at ban misulud imalan a magaspang. Lugal king daptan yu yan, meyli kayu at migsaya. Mekamate kayung tupa at baka ban kanan at mininum kayung alak. Ngayung sinabi, Mayap pa ing mangan tamu at minum uling bukas mate ta na! Ing mismung Ginung Dios a Mayupaya ing migsalita kanaku. Ngana, E ku malyaring patawaran ing e ustung dapat kabang mabibie la. Aku, ing Ginung Dios a Mayupaya, ing migsalita. Sinabi na kanaku ning Ginung Dios a Mayupaya king munta ku kang Sebna, ing talapangasiwa na ning pibalebale ning ari, ban sabian ing anti kaniti: Sebna, ninu wari ika? Nanu ing matulid mung dumukit pantiun karing mabatung libis ning bunduk-bundukan? Mapalyaring maulaga kang tau, oneng daklutan na ka ning Ginu at ibalugse. Gawan na kang anting bola at ibasibas king mas maragul a bansa. Karin ka mate lele da ring karung panggera a pagmaragul mu. Meging kamarinayan ka king pamilya na ning kekang panginuan. Ilako na ka ning Ginu king kekang katungkulan, at ibaba na ka king matas mung kabilian. Nganang sinabi ning Ginu kang Sebna, Potang iti mapalyari na, payaus ke ing kanakung talasuyung i Eliakim a anak nang Hilkia. Pasulud ke kang Eliakim ing balabal mu at ing sinturun mu at ilipat ku ing sablang upayang sadiang keka. Mangari ya kanitang anting pengari karing memalen na ning Jerusalem at Juda. Itumpak ku la king pago na ding susi na ning pibalebale nang David; alang makasara king ibuklat na at alang makabuklat king isara na. Ipilmi ke king lugal na anti ing tulus at ya ing maging panibatan na ning dangalan para king mabilug nang pamilya. Oneng maging pabayat la ding sablang kamaganak na at ding manalig kang Eliakim. Sumabit la kang Eliakim antimong kuran at tasa a pakasabit king tulus. Potang mapalyari na iti lubak ya ing tulus a mapilmi pangabili; mabagut ya at mibagsak. At iti ya ing maging kawakasan da ring sablang pakasabit kang Eliakim. Ing Ginu ya ing migsalita. Iti ya ing mensahi tungkul king Tiro. Ngulangul kayu, ikayung maglayag king dagat! Melasak ne ing kekayung sadsaran king Tiro; mesira la ding bale na at daungan. Miras kekayu iting balita kabang pauli la ding barku yung ibat king Kitim. Manangis kayu, ikayung negosianti na ning Sidon. Mitubud kayung tau king kasumangid nang pampang ning dagat ban sali at mamisali king binutil ibat king kapatagan na ning Nilo ning Ehipto at ban mangalakal karing sablang bansa. Dumine na ka man, O siudad na ning Sidon; uling susuka na ka ning dagat at ning kalalaman na. Ngara, E ku menganak kapilan man ni menese anak a lalaki o babai. Masdan la pati na ding memalen na ning Ehipto potang abalitan da king melasak ya ing Tiro. Inya ngulangul kayu, ikayung memalen na ning Fenicia! Subukan yung tumakas papunta Tarsis! Iti ya kaya ing masayang siudad na ning Tiro a mitatag malambat nang panaun? Iti ya kaya ing siudad a mitubud tau lipat ning dagat ban karin manalakad balen? Ninu ing migmunikala ban iti ngan marapat king Tiro, ing marangal a siudad, siudad da ring negosianting prinsipi a kagalang-galang king mabilug a yatu? Ing migmunikala kaniti ya ing Ginung Mayupaya! Pinlanu na iti ban angganan na ing karelang pamagmaragul king depat da at pamakarinayan ding parangalan dang memalen. Ikayung manuknangan king Tarsis, sulung, sarulan yu ing gabun! Ala nang mamingua kekayu! Tinas na ne ning Ginu ing gamat na king dagat at digsa na na la ding kayarian. Inutus na king lasakan la ding sentru na ning komersyu da ring tau Fenicia. Siudad ning Sidon, miyangganan na ing pamagmatas mu. Mayayalipusta la ding kekang memalen at e la rin miligtas agyang pang tumakas lang munta king Kitim. Aliwa ding tau Asiria nune ding tau Babilonia ding mibulus karing mabagsik a animal ban salakayan de ing Tiro. Ding sinagupa karing tore ila ding tau Babilonia; ilang minyira karing kuta na ning Tiro at likuan deng mesalanta ing siudad. Ngulangul kayu, ikayung maglayag king dagat! Melasak ne ing siudad a kekayung penaligan. Daratang ing panaun potang makalinguan ya ing Tiro kilub ding pitung pulung banua, ing kaba na ning bie ning ari. Potang milabas na la deting banua, mangari ya ing Tiro king babaing magtinda king katawan na a babanggitan na ning kanta: Kuanan me ing kekang alpa, king balen lumibut ka, O babaing taksil a mekalinguan na! Magkanta ka at manigtigan ban ding lalaki magbalik la keka. Kapupus da reting pitung pulung banua, paintulutan ne ning Ginu ing Tiro ban mibalik king sadia nang kapanintunan, at pakiupa na ing sarili na karing sablang kayarian na ning yatu. Mitalaga la king Ginu ding salaping atubu na king kapamilatan na ning komersyu na. E na la isikap deti, oneng detang susuyu king Ginu gamitan da la ring salapi ra ban saliwan ing pamangan at imalan a kailangan da. Durugan ne ning Ginu ing yatu at lakuan neng lasak-lasak. Masalanta ya iti at isambulat na la ding tau. Takman na ning balang metung ing kapahamakan: ding pari at antimu rin ding memalen, ding ipus at antimu rin ding panginuan, ding maniali at antimu rin ding mamisali, ding paparam at antimu rin ding manandam salapi, ding mabandi at antimu rin ding kalulu. Malasak ya at masalanta ing yatu. Ing migsalita ya ing Ginu at iti mapalyari. Langi ya ing yatu at lungkut; mangaina ya ing mabilug a yatu; malaso ing gabun at ing banua. Merinat ya ing yatu king kapamilatan na ning e ra pamanupad ding tau karing kautusan na ning Dios, at king kapamilatan na ning pamanlabag da king kasunduan a telaga nang alang kawakasan. Inya piniumpa na ne ning Dios ing yatu. Mamayaran la ding tau uli na ning depat dang pamikasala. Uli na niti, dumitak la ding taung mabie a mitagan. Lalangi la ding tanaman a ubas at diritak ing alak. Malungkut la ngeni ding taung masaya kanitang misan a panaun, at tinuknang ing masayang tigtigan da ring karelang alpa ampon tambul. Ala na itang masayang pamagkanta ra kabang miminum lang alak; e na la tutula king lasa na ning alak. Magulu ing sabla-sabla king siudad; maniara lang bale ding tau ban e la numanu balang. Mangulisak la ding tau karing dalan uling ala nang alak. Lubus milako at mebating ing tula king bansa. Lasak-lasak ne ing siudad at mesira la ding pasbul dalan. Iti ya ing mapalyari karing balang bansa king mabilug a yatu. Maging kalupa ne ing kapupusan na ning pamamupul, potang meugun la ding tanaman a olibo at megisan na la bunga at meyagtal na la ding katataulian a bunga na ning tanaman a ubas. Magkanta la king tula ra detang miligtas. Isalita ra detang atyu king Albugan ing degulan na ning Dios, at purian de retang atyu king Aslagan. Parangalan de ring taung manuknangan lele ning dagat ing Ginu, ing Dios ning Israel. At karing pekamarayung lugal ning yatu makaramdam tamung kanta bilang kapurian king Israel, ing makatuliran a bansa. Oneng alang kapanayan para kanaku! Mayayayat ku! Isusundu da ring taksil ing pamanganiaya ra kanaku at daragul ing karelang kataksilan. Ikayung sablang manuknangan keti king yatu, makiramdam kayu! Ating pitatakutan, kulkul, at bitag a manenaya para kekayu. Manabu ya king kulkul ing ninumang magkapilit mangilag karing mamatakut at mayakua ne man king bitag ing ninumang magkapilit mangilag king kulkul. Datang ing alang tuknang a uran at mangaugun la ding pundasyun na ning yatu. Maspak ya ing yatu at misalbag ampon mibuklat. Ing mismung yatu magpaid-paid yang anti ing taung malasing, at miduyan ya anting kubu a ugunan na ning bagyu. Mibabayatnan ya ing yatu karing depat nang pamikasala; mibagsak ya at e ne kapilan man makabangun pa. Daratang na ing panaun nung kapilan ing Ginu parusan na na la ding upayang atyu babo at ding pamuntuk na ning yatu. Piyabe-abayan na la ning Dios ding ari anting bihag king metung a kulkul. Ikulung na la king sukulan angga king oras a datang ing pamamarusa karela. Dalumdum ya ing bulan at e ne sunlag ing aldo uling ing maging ari ya ing Ginung Mayupaya. Sakupan ne ing Jerusalem a makatalakad babo ning Bunduk ning Zion at akit da ring manimuna da ring tau ing ligaya na. Ika ing kakung Dios, O Ginu; galangan ke at purian ing lagyu mu. Dinapat kang bage pagmumulalan; king katapatan keka lang tiparan ding planung kekang belangkas king panaun a milabas. Keka lang lesakan ding siudad, at pati pader keka lang tibagan. Ding palasyung telakad ding kekeng kalaban e na la lunto kapilan man. Purian da ka ding bansang mayupaya, at pitakutan da ka ding siudad da ring mabagsik a bansa. Ding kalulu at alang akarapat keka linapit la, at meging panatag la king oras ning kaligaligan da. King panaun ning bagyu dirinan mu lang tuknangan, at king pali ning aldo metung a salilungan. Anti lang bagyung daratang ding lalaking tampalasan, anting lawi king malanging lugal. Oneng ika, Ginu, kalaban mi keka lang pepatahimikan! Kekang pepatuknangan kulisak ding lalaking tampalasan; anting lulam a parimla king aldo malisangan. Keting Bunduk ning Zion magsadia yang dakal a pamangan at inuman ing Ginung Mayupaya para karing sablang bansa keti king yatu. Maniaman a pamangan at mangamal diling alak ing pepasadia na. Keti na biglang ipawi ing lulam na ning lungkut a malambat nang tatakap karing sablang bansa. Ilako na neng lubus ning Ginung Dios ing kamatayan! Pulisan na ing lua na ning balang metung, at ilako na ing kamarinayan a daralanan na ning balen na king mabilug a yatu. Ing migsalita kaniti ya ing Ginu. Potang mapalyari na iti, sabian na ning balang metung, Ya ing kekaming Dios! Binili mi ing kapanaligan mi king Dios at linigtas na kami. Ya ing Ginu. Binili mi ing kapanaligan mi king Dios at matula kami ngeni ampon masaya uling linigtas na kami! Idipensa ne ning Ginu ing Bunduk ning Zion, oneng madamusak la ding memalen na ning Moab nung makananung madadamusak ing are king dinat da ring animal. Igawang da la ring karelang gamat; balamu magkapilit lang kawe, oneng pakarinayan na la ning Dios at lumbug la ding gamat da; ala lang akarapat. Lasakan na la ning Dios ding dipensa na ning Moab at ding matas dang pader at idagsa na la deti king alikabuk. Datang ing aldo nung kapilan ikanta re ding tau iting kanta king bansa na ning Juda: Atin keng siudad at matatag ya! Ing Dios mismu ya ing magbante karing pader na! Ding pasbul dalan ning siudad kekayu lang ibuklat, at paburen yang lungub ing bansang tapat, ing bansang darapat mayap. Ika, Ginu, ing babie ganap a kapayapan karetang tutupad king kekang kaburian, at keka ibibili ra ing karelang kapanaligan. Manalig kayu king Ginu king kapilan pa man; ya ing mimingat parati kekatamu ngan. Sildak na la detang palalu; lesak neng matibe rang siudad at digsa ding pader king alikabuk. Detang megipit ngeni lalakaran da ne, at daramusakan karing bitis da. Ginu, gagawan meng patag ing dalan para karing taung mayap; matulid ya ing dalan a karelang daralanan. Pamintuan mi ing kekang kaburian, at keka ibili mi ing kekeng kapanayan; ika mu ing bukud ming pagnasan. King bengi ikang pagnasan na ning kakung pusu; ing espiritung atyu kaku taimtim na kang panintunan potang keka yang atulan ing yatu at ding tau, abalu ra kanita ing kabaldugan na ning kekang hustisia. Agyang maganaka ka karing taung e mayap, makanyan man e la mebiasang dapat katuliran. Agyang king bansa da ring taung kikilala king matulid, e mayap mu rin ing karelang daraptan; e ra buring kilalanan ing kekang kamalan. E ra balu ding kekang kalaban king keka lang parusan. Ginu, ibili mu la king kamarinayan, at paburen lang misakitan; paburen lang magdusa king sidia mung parusa. Ipakit mu karela nung nu anti ing lugud mu karing pinili mung tau. Ginu, dinan mu keng kanawan; ing sablang kekeng akamtan bunga na ngan ning kekang daraptan. O Ginung kekeng Dios, sekupan da ke ding aliwang tau, oneng ika mung bukud ing kekeng kilalang Ginu. Ngeni mete na la at e na subli pang mie; ding kaladua ra e na la talakad, uling keka lang perusan at lesak. Ala nang makaganaka pa karela. O Ginu, ing bansa keka yang degul; linapad mu la ding angganan na at iti keka minie dangalan. O Ginu, ding taung kekang pinili keka lang pepagdusan, at king karelang kasakitan ika ing karelang ausan. Ika, O Ginu, ing pepasari king kekeng saingsing, anti ke king babaing magkakasakit king pamanganak na. Mibili kami king sakit at karamdaman, oneng ala keng arapat nanuman. Ala keng ikuang tagumpe para king kekeng balen; nanuman ala keng apala. Detang kabalen ming mete subli lang mie! Ding katawan da pasibayu lang mika bie! Ding sablang matudtud king karelang kutkutan pasibayu lang migising, at magkanta lang matula. Nung makananu neng gagawan sagiwa ning ambun ing yatu, makanyan na lang biayan ning Ginu detang maluat nang mete. Kakung memalen, lungub na kayu karing kekayung pibalebale at isara ding pasbul kagulutan yu. Salikut kayu king ditak pang panaun kabang ing mua na ning Dios e pa mepawi. Lawan yu, datang ya ing Ginu ibat king tuknangan na ban parusan na la ding tau keti king yatu uli na ning karelang pamikasala. Ibulalag na naman ning yatu ing daya nang tinulu, at e na na la isalikut ding mete na. King aldong ita gamitan ne ning Ginung Mayupaya ing mataram nang espada ban parusan ne ing Leviatan, ing mabilis at liko-likong dragon. Paten ne iting lasip a manuknangan king dagat. King aldong ita sabian na ning Ginu ing anti kaniti tungkul king makayama nang mulahan ubas: Banten ke at parati keng paranuman. Banten ke aldo at bengi ban e ne ananu balang ning ninuman. E na ku mua king mulahan ubas. Nung ating dikut at tanaman a masuksuk a sukat labanan, lubus ku la ngan silaban. Nung buri da ring kalaban na ning kanakung balen ing kanakung pamagdipensa, sukat lang makikasundu kanaku. Wa, sukat lang makikasundu kanaku. Karing aldo datang, ding memalen na ning Israel, ding lahi nang Jacob, magyamut lang anti ing tanaman; manyampaga la at mamunga. Mikatmuan ya ing yatu karing bunga da. Perusan ne waring mabayat ning Ginu ing Israel antimo itang miras karing kalaban na? Kematen ya waring lalaking kasing dakal da ring kalaban na? Perusan na la ning Ginu ding memalen na king kapamilatan na ning pangaugse ra king aliwang bansa. Inugse na la king kapamilatan na ning mabagsik a angin a ibat king aslagan. Oneng mipatawaran mu ing kasalanan na ning Israel potang medunut lang mapinu ding sablang batu karing altar a paganu, at anggang e la magisan milako ding sagradung tulus a simbolo na ning diosang i Asera at ding altar a pidurulukan insenso. Melasak ne ing siudad a mipadurutnan kuta. Ala neng bitasang tau; mengari ya king ilang a lugal. Meging pastulan nia mu para karing baka; pipagpaynawan da at pipanyibsiban. Melangi la at mepakli ding sanga da ring tanaman at titipunan da ring babai ban panangab. Uling ala lang aintindian nanuman ding tau, e na la lunusan ning Dios a karela Miglalang ni pakitanan man king lugud na. King aldong ita ing Ginu mismu tipunan na lang tunggal-tunggal ding Israelita a pinili na, manibat king Eufrates angga king angganan na ning Ehipto, antimo nung makananu rang kakawani ing trigu king sepu neng panaun na ning pamandara. Potang datang ne ing aldong ita, tumiup ya ing trumpeta ban ausan lang muli ding Israelitang miyugse king Asiria at Ehipto. Datang la at samba king Ginu karin Jerusalem, king banal nang bunduk. Makalunus ya ing kayarian na ning Israel! Ing leguan na kukupas na anti ding koronang sampagang makaputung karing malasing nang manimuna. Sasalingalngal ing pabanglu karing buntuk dang mapagmatas, oneng pakapase la king kalasingan da. Oyan ing Ginu; atin yang metung a masikan at mayupayang panaligan a makasadiang salake karela. Datang yang anti ing mananabung uran-lipat, anting uran a balamu bubulus da, anti yang mabilis at mapanyirang albug at lasakan ne ing bansa. Madakurak ing ketasan da reting malasing a manimuna. Ing kukupas dang dangalan deting palalung manimuna lumbug anti ding mumunang bunga na ning tanaman a higera neng panaun da; agad-agad lang mayagtal at mapangan kabud melulut la. Potang datang ne ing aldong ita, mangari ya ing Ginung Mayupaya king malagung koronang sampaga para karing memalen na a mitagan. Ibie na ing matulid a pamangilala king hustisia para karetang sinuyung antimong ukum at tetagan a lub para karetang magdipensa karing pasbul dalan ning siudad. Paid-paid la pati na ding propeta at pari king pamaglakad da uli na ning kalasingan da. Mangatisud la at mangasakab uli na ning milalung pamaninum dang alak at aliwa pang matapang a inuman. King milalu dang pangalasing ding propeta, e ra na la akuang aintindian detang vision a parala na ning Dios. Antimu rin, tutu la namang malasing ding pari, inya e ra na la akuang alulutas ding kasung lalapit da ring tau karela. Mitmu lang suka ding lamesang karelang gagamitan; ala kang akit a dake malinis. Ngarang magsalitang laban kanaku, Ninu wari i Isaias? Ninu wari ing isipan nang tuturu na? Ninu ing mangailangan king tuturu na? Mangaintulid mu ing turu na karing anak a bayung awat king susu. Pagnasan nang ituru na katamu letra por letra, gulis por gulis, at lisyun por lisyun. Nung e kayu bisang makiramdam kanaku, gamitan na la ning Dios ding dayuan a magsalita king amanung e yu aintindian ban mika lisyun kayu. Kapaynawan at kanawan ing babie na para kekayu, oneng e ye pekiramdaman. Iti ya ing sangkan nung inya ing Ginu tuturuanan na kayung letra por letra, gulis por gulis, at lisyun por lisyun. Mitakid kayu kanita king balang lakbang yu. Masugat kayu, masaluput, at mabihag. Inya ikayung lalaking palalu a sasakup karing memalen keti Jerusalem, pakiramdaman yu ing sasabian na ning Ginu. Ipagmaragul yu ing mika kasunduan kayu king kamatayan at ikua yung mekikasundu king tuknangan da ring mete. Sisiguradu kayu king miligtas kayu king kasiran potang datang na uling manalig kayu king kalaraman at kapamiraitnan tungkul king kaligtasan yu. Iti ya ngeni ing sasabian na ning Ginung Dios: Mibibili kung matatag at matibe pundasyun king Zion. Karin ke ibili ing matibe batung paniuluk nung nu la makasulat deting amanu, Ing matibe kasalpantayanan mapibabata ya naman. Ing hustisia ya ing paniukad kaniting pundasyun, at ing katapatan ya ing patulu na. Mitange ing sablang kalaraman a panaligan yu king masikan a uran-yelu at ing albug ya ing paniud king kapanatagan yu bili. Milako ya bisa ing kasunduan a kekayung gewa king kamatayan at payalan keng ulaga ing kasunduan a kekayung gewa king tuknangan da ring mete. Mayakua kayu ngan potang magus na ing kasiran. Salakayan na kayung alang patugut. Sukat yung arapan iti king aldo at bengi balang abak. Magdalang bayung pitatakutan ing balang bayung mensahing ibat king Dios! Mangari kayu king lalaking sasabian na ning kasebian a pilit bisang matudtud king pagkeran a milalu kakuyad; e ya makayatiat at e ne atakpan ing katawan na king ulas a malati. Makilaban ya ing Ginu antimo ing depat na keta king Bunduk ning Perazim at keta king kapatagan ning Gibeon ban daptan na itang pagnasan nang daptan; agyamang tune makapagtaka iting dapat na. Arian na ing obra na, ing obrang bukud mung ya ing makibalu. Inya e yu sa kaylian iting babala a babie ku kekayu! Nung gawan yung pikaylian, lalung maging masakit para kekayu ing makatakas. Dimdam ku na ing inari na king lub na ning Ginung Dios a Mayupaya king lasakan ne ing mabilug a bansa. Makiramdam kayu king kanakung sabian; pakaintindian yu ing sasabian ku kekayu. Alang ortelanung pane nang pane sasarul king marangle na at magsadiang tamnan na. Kabud asadia na ing gabun, salbaganan neng bining anis at komino. Tanam yang trigu at sebada karing dayus at tanam yang aliwang bini karing pibalingan da ring dayus. Balu nang daptan ing obra na uling tiru ne ning Dios. E ya kapilan man gagamit maragul a pamalupalu ban palual na la butul ding anis o ding komino; gagamit yang kasantingan a pamalupalu para kareti. E na sisiran ing binutil ning trigu king kapamilatan na ning alang tuknang a pamandara. Balu nang daran ing trigu king kapamilatan na ning pamidalan nang karitun babo na ban e masira ing binutil. Manibatan iting sablang kabiasnan king Ginung Mayupaya. Makapagtaka la ding paralan na at makapagmulala ing kabiasnan na. Makalunus ya ing Jerusalem, ing mismung altar ning Dios. Makalunus ya ing siudad a pipagkampuan nang David! Paburen yang mika pamagpiesta at pamagsaya kilub ning metung o adua pang banua, at kaybat na nita parala neng kasiran ing Dios king siudad a mayayaus Ing altar ning Dios. Mika pamanangis at kalungkutan at maging metung yang balamu altar a mitmung daya ing mabilug a siudad! Lusuban ne ning Dios ing siudad; kubkuban ne at luban. Maging anti yang multu ing Jerusalem a pilit bisang magsalita ibat king lalam ning gabun; siwalang mekulub a manibat libutad ning alikabuk. Jerusalem, ding sablang dayuan a lumusub keka maging anti lang alikabuk a mipaid at mitange lang anting are ding makatakut dang sundalus. King metung mung saglit at king e asahan iligtas na ka ning Ginung Mayupaya. Parala yang matning duldul at masikan a ayun. Paratang yang alisus at mikakalabkab a api. Kanita ding sablang sundalung pakasandata da ring bansang lulusub king siudad ning altar ning Ginu, ding sabla rang sandata at miyayaliwang kagamitan, ing sablang iti matdang antimong paninap; mengari mung guniguni busal ning kabengian. Mitipun la ding sablang bansa ban lumusub king Jerusalem; mangari la king metung a taung danupan a maninap king mamangan ya, oneng kagising na danupan ya o kaya mangari ya king lalaking mamamate king kau a maninap king miminum ya, oneng kagising na malangi ya asang. Sulung at magpakamangmang kayu! Sige, magpakabulag kayu! Magpakalasing kayu agyang alang alak! Lumakad kayung pasepase agyang e kayu minum kapatak mu mang alak! Gewa na kayung mitutundu ning Ginu at makasadiang matudtud malalam. Ding peka mata na ning balen ila ding propeta, oneng tikpan na la mata ning Dios. Mipampan karing kekayung kamalayan ing kabaldugan da ring vision a ikit yu; mangari kayu king librung makasara. Nung idala ye king metung a biasang mamasa at aduan yu ing basan ne kekayu, sabian na king e ne abasa uling makasara ya. Nung idala ye king e biasang mamasa at aduan yu king basan ne, sabian na king e ya biasang mamasa. Ngana ning Ginu, Sasabian da reting tau king sasamban da ku, oneng ala lang kabaldugan ding amanu ra at marayu la kanaku ding pusu ra. Alang keliwan ing karelang relihiun karing tuntunan at piyuyugalian da ring tau, at makagyu mu ing minemoria da la. Inya gawa kung bage pagmumulalan king arapan da, pagmumulalan at makapaniglo. Mawala ing kabiasnan da ring mangabiasa at mawalang kabaldugan ing pamanyuri da ring biasang sumuri. Makalunus la detang lilihim da king Ginu ing karelang tatangka. Daraptan da king pasalikut ing karelang pamalak at isipan da king alang manakit o makibalu king daraptan da. Babaligtad da ing sabla! Isanu wari ing mas maulaga: ing taung gagawang kuran o ing pila? Asabi na wari ning metung a bage a gewa na ning tau ing anti kaniti: E mu na ku man gewa? O asabi na kaya, E mu naman balu ing daraptan mu? Antimo ing sasabian na ning kasebian, E lumuat maging marangle ya ing makapal a gubat at maging gubat ya ing marangle. Potang datang ne ing aldong ita damdaman de ring maklak ing librung mabasa at mibuklat la mata at manakit la ding bulag a mabibie king karalumduman. Pasibayu rang akit ding pakakalulu at taung mapagkumbaba ing tulang babie na ning Ginu, ing banal a Dios ning Israel. Ya na ita ing kawakasan da ring mapanalipit karing aliwa at e kikilala king Dios. Mate ya ing ninumang makasalanan. Gisanan na lang paten ning Dios detang mamanyirang dangalan karing aliwa, detang sasabat king pangaparusan da ring kriminal, at detang mamigawang salita ban e la mirinan hustisia ding taung ating katuliran. Inya ngeni, ing Ginu, ing Dios ning Israel a migligtas kang Abraham king kaligaligan na, sasabian na, O memalen ku, e na kayu mibili pa king kamarinayan at e na la mangalare king dine ding lupa yu. Potang akit yu na la ding anak a ibie ku kekayu, kanita yu kilalanan king aku ing banal a Dios ning Israel; galangan yu ku at dukuan. Mabiasa lang makaintindi ding taung mangmang at tumula la ding parating tututul king pangaturuanan da. Nganang migsalita ning Ginu: Makalunus na la ding manimuna na ning Juda uling mig-rebeldi la kanaku. Tutukian da la ring pamalak a e ku gewa at makikasundu la laban king kaburian ku; mipatung-patung na ing karelang pamikasala. King alang kapaintulutan kanaku, pupunta la Ehipto ban maniawad saup. Buri da king ing Ehipto ya ing magdipensa karela; inya bibili ra ing kapanaligan da king ari na ning Ehipto. Oneng ala yang akarapat ing ari na ning Ehipto para asaupan na la at miyangganan mu ing pamagdipensa na king kamarinayan. Agyang miras na la ding karelang pekakatawan karing siudad na ning Zoan at Hanes ning Ehipto, sumisi la ding memalen na ning Juda ba't menalig la king bansang e ra apanaligan, ing bansang e makaibie king saup a panenayan da. Iti ya ing mensahi na ning Dios tungkul karing animal king disyerto ning mauli: Maglakbe la ding pekakatawan libutad na ning mapanganib a lugal nung nu la manuknangan ding leon at nung nukarin ating kamandagan a ubingan at sulasulapo dragon. Sasakenan da lang mangamal a regalu ding karelang asno at kamelyu ban ibie king bansang e naman makaibie nanumang saup karela. Alang ulaga ing saup a ibie na ning Ehipto. Inya pemalagyuan keng Ing Dragon a alang Akarapat ing Ehipto. Sinabi na kanaku ning Dios king isulat ku king libru nung nanu lang uri ding tau ban iti magsilbing katunayan kapilan man tungkul king dapat dang e mayap. Parati lang lalaban king Dios, parating maglaram at e makiramdam karing turu na ning Ginu. Patuknangan da lang magsalita ding propeta. Ngara, Tuknang kayung magsalita kekami tungkul king matulid. Ing isalita yu kekami ya itang kapad ming daramdaman. Paburen yung mibiebie kami karing mali ming kapamalakan. Mabating kayu at patugut kayung babie pangabala king lakad mi. E mi ya buring daramdaman ing tungkul king kekayung banal a Dios ning Israel. Oneng ini ya ing sasabian na ning banal a Dios ning Israel: Pikakasaman yu ing kanakung sasabian kekayu oneng ing katampalasanan at kapamiraitnan ya ing kekong panaligan. Uli na niti, mikasala kayu. Mengari kayu ngeni king matas a pader a ating abtak a makaba; kabud na kayu mibagsak. Mangabalbal kayung mangalati anti ing kuran; uli na ning milalu ya pangasira ala kang akuang kapirasu mumang kapsa a malyaring gamitan king pamanguang mapaling baya o apanialuk mumang danum king talaga. Ing Ginung Dios, ing Banal ning Israel, sasabian na karing tau, Magbalik kayu at manalig kayung pasibayu kanaku. Kanita maging masikan kayu at maging panatag. Oneng e yu buring daptan iti! Bagkus ing daraptan yu ya ing isipan yu ing tumakas kayu karing kalaban yu kapamilatan na ning pamaniake yu karing mabilis a kabayu. Wa, matulid pin ing tumakas kayu! Isipan yu king mabilis la ding kekayung kabayu, oneng mas mabilis la ding tagal kekayu! Mulayi la ding libu kekayu kabud akit ye ing metung mung kalaban at managyu na la ding limang kalaban ban mamulayi kayu ngang tumakas. Alang mitagan kekayu subali mu ing tulus ning bandera a makatasak babo ning bunduk-bundukan! Makanyan man manenaya yang maging malam a lub kekayu ing Ginu. Makasadia yang malunus kekayu uling parati yang darapat king matulid. Mapalad la detang manalig king Ginu. E na kayu pasibayung tumangis, ikayung memalen a manuknangan king Jerusalem. Mapaglunus ya at saupan na kayu, nung pasaup kayu king Ginu. Ipaintulut na ning Ginu ing dumalan kayung kasakitan, oneng atyu ya mismu karin ban turuanan na kayu at e yu ne kailangan pang panintunan uling e na sasalikut ing sarili na. Nung malili kayu king dalan, king banda yu mang wanan o kayli, damdaman yu ing siwala na kagulutan yu. Sabian na, Oyni ing dalan. Keni kayu dumalan. Kuanan yu la kanita ding kekayung idolo a tilbug king pilak at gintu at iyugse yu lang anting basura. Ngayung sumabi, Mabating kayu king arapan ku! Paratang yang uran ing Ginu kapilan mang mananaman kayu ban paragulan na la at dinan na kayung dakal a pupul at mika malabung lang pastulan ding kekayung baka. Mangan la king masanting diling dikut ding baka at asno a gagamitan yu king pamaniarul king marangle. King aldo a mabihag la ding kuta da ring kalaban yu at mate ding memalen da, magus la ding dakal a batis manibat king balang bunduk at bunduk-bundukan. Maging masala ya ing bulan anti ing aldo; maging pitu ne mang besis kasala ing aldo king sadia nang sala, anti la mong piyabe ing sala da ring pitung aldo king patingapun! Iti ngan mapalyari king aldo ing Ginu bendahan na la at pakayapan ding sugat a pepasari na karing taung pinili na. Mayakit king makarayu ing upaya na at ligaya ning Dios. Papakit na ning api at ning asuk ing mua na. Magsalita ya at milalablab lang anting api ding amanu na. Parala ne ing angin arapan na anting albug a papaniud king sablang bage. Malalasak la ding balang dalanan nang bansa at angganan na ing e mayap dang tangka. Oneng ika o bansang pinili na ning Dios, maging maligaya ka at magkanta ka antimo ing daraptan mu king kabengian na ning metung a sagradung selebrasyun. Maging masaya kang anti detang lalakad kabang babagayan na la ning plauta ngening papunta la king Templo ning Ginu, ing talaingat na ning Israel. Ipaintulut na ning Ginu king balang metung ing damdaman na ing makamal nang siwala at iparamdam na ing upaya na ning mua na. Mika ating malablab a api, matuling a lulam, makapal a uran-batu at uran a masikan. Mitakutan la ding tau Asiria kabud damdaman de ing siwala na ning Ginu at panamdaman da ing bigsikan na ning pamamarusa na. At kabang babarugan na lang ulit-ulit ning Ginu ding tau Asiria, bagayan na ne man ning balen a pinili na king musika da ring tambul at alpa. Ing Dios mismu ya ing lumaban karing tau Asiria. Maluat neng makasadia ing metung a lugal nung nu ya silaban ing ari na ning Asiria libutad ning maragul a api. Malalam ya at malualas at makatambak ing dakal a dutung; labulan na ning Ginu king pangisnawa nang mikakalukung api at mitau ing dutung. Makalunus na la detang pupunta king Ehipto ban maniawad saup! Manalig la king maragul nang puersa militar ning Ehipto: karing kabayu, karing dakal dang karung panggera at mangasikan a sundalus. Oneng e na la man manalig king Ginu, ing banal a Dios ning Israel, ni maniawad kasaupan king Dios. Balu na ing daraptan na! Parala yang kasiran. Tututuanan na ing babala nang parusan la ding taung e mayap at pati na detang magdipensa karela. E la dios ding tau Ehipto; tau la mu! E la mayupaya ding kabayu da uling mistula la mung animal! Malaso ya ing bansang masikan potang kimut ya ing Ginu at mibagsak ya naman ing mainang bansang sasaupan na. Parehu lang magisan. Ngana kanaku ning Ginu, Nung makananung e re atabi ding pastul ing leon king siping ning animal a apate na, agyang bulyon de at kulisakan, makanyan munamang alang makatabi kanaku, ing Ginung Mayupaya, king pamagdipensa ku king Bunduk ning Zion. Nung makananu yang sulasulapo ing ayup babo ning sale na ban ipagdipensa na la ding malutub na, aku, ing Ginung Mayupaya, makanyan kia namang ipagdipensa at iligtas ing Jerusalem. Ngana ning Dios, Memalen ning Israel, mikasala kayu kanaku at lebanan yu ku. Oneng ngeni, magbalik kayu kanaku! Daratang ne ing panaun potang ikayu mismu iyugse yu la ding mekapalpikasalang idolo a gewa yu king pilak at gintu. Malasak ya king gera ing Asiria, oneng e king upaya na ning tau. Tumakas la king labanan ding tau Asiria at maging ipus la ding karelang kayanakan a lalaki. Mulayi ya ing ari da uli na ning takut, at mitakutan la ding manimuna, at lakuan da la ring karelang bandera. Migsalita ya ing Ginu, ing Ginung sasamban da karin Jerusalem at maki aping mitatau para karing ain-sakripisyu. Datang mu rin ing aldo a mika metung a mag-aring mitmung katapatan, at mika dakal a manimuna ning bansa a mamahalang kayabe ing hustisia. Mangari yang salilungan king angin ing balang metung karela, at lugal a salilungan king panaun ding bagyu. Mangari la karing batis a mamagus libutad ning disyerto; mangari la king anino na ning maragul a batu a babie salilung king malanging gabun. Makabuklat la ding mata ra at balugbug para king pamangailangan ding tau. E la milako kapibabatan nune magobra lang ating ganaka at sabian dang tapatan ing buri dang sabian. Ala metung mang misip king kagalang-galang ya ing mangmang o sumabi king tapat ya ing taung mapaglinlang. Magsalita yang kamangmangan ing taung mangmang at mimisip yang e mayap a bage daptan na. Mistulang insultu king Dios ing daraptan na at isipan at e na la dirinan pamangan ding danupan o inuman ding kakau. E ya mayap ing taung mapaglinlang at darapat yang e mayap a bage; mimisip ya ban pakisiran na la ding pakakalulu king kapamilatan na ning pamaglaram at ban e ra akua itang mangaintulid karela. Oneng darapat ya king mitmung katapatan ing taung maki dangal at tatalakaran nang matatag itang matulid. Ikayung babaing mabibie tiaman-tiaman alang problema, makiramdam kayu king kanakung sasabian. Mapalyaring panatag kayu bili ngeni, oneng lungkut kayu king daratang a banua; e yu na balu kanita ing sukat yung daptan uling ala kayung pupulan a ubas. Meging mayan ing bie yung delanan; e kayu mika problema oneng ngeni, galgal kayu king takut! Ilako yu ing piblas yu at mitali kayung langgotsi karing awakan yu. Dugdugan yu la ding salu yu king lungkut uling mesira la ding matabang marangle at ding mulahan ubas; dikut at tanaman a masuksuk ing tutubu king gabun na ning kanakung balen. Tumangis kayu para karing sablang pibalebale a sadiang mitmung taung masaya at para king siudad a sadiang masaya. Lakuan de ing palasyu at lubus deng lakuan ing siudad a mitmung tau. Manatili lang lasak-lasak king kapilan pa man ding bale at ding kuta a peka dipensa da. Malyap lang asno ding gumala karin, at karin la manakit pipanyibsiban dang dikut ding tupa. Oneng misan pa itubud ne kekatamu ning Dios ing espiritu na. Maging mataba ing gabun a mipaburen at palto lang masanting a pupul ding marangle. Mag-ari ing katuliran at ing hustisia king balang suluk na ning bansa. Mika kapayapan at kapanatagan a lub king alang angga uli na ning daptan na ning metung at metung itang matulid. Maging payapa la at panatag ding pibalebale da ring taung pinili na ning Dios at e na la mika problema pa. ( Dugpa ing uran-lipat karing gubat at malasak ya ing siudad.) Tumula ya ing metung at metung uli na ning dakal a danum para karing tanaman at payapang pastulan para karing asno at baka. Makalunus la ding kekaming kalaban! Menako la at migtaksil, agyang e la kepanakawanan o mipagtaksilan. Oneng miyangganan ing panaun na ning karelang pamanako at pamagtaksil uling maging biktima na la naman ning pamanako at kataksilan. Ginu, malunus ka kekami. Binili mi ing kapanaligan mi keka. Ingatan mu kami aldo-aldo at iligtas king panaun ning kaligaligan. Ngening ika ing makilaban para kekami tatakas la ding bansa king inge ning labanan. Mesamsam at meyakua ing pibandian dang balamu delanan da ring durun. Sakdal ya degulan ing Ginu! Sasakupan na ing sabla. Katmuan neng hustisia at katapatan ing Jerusalem at dinan neng kapanatagan ing bansa. Parati na lang ingatan ding taung pinili na at dinan na lang beluan at kabiasnan. Ing pekamaragul king pibandian da ya ing takut king Ginu. Papiglo lang pasaup ding lalaking matapang! Manangis lang e makanyan-kanyan ding pekakatawan a magkapilit mitatag kapayapan. Ala nang daralan karing dalan uling tutu lang mapanganib. Malalabag la ding kasunduan at e la matutupad ding pitanguanan. Ala nang metung mang taung kagalang-galang. Alang makatanam king gabun at likuan deng makatiwangwang. Melangi la ding gubat ning Lebanon; mengari yang disyerto ing mataba nang Kapatagan ning Sharon at malagas la ngan a bulung ding tanaman king Bashan at king Bunduk ning Carmel. Nganang sasabi ning Ginu karing bansa, Ngeni kimut na ku. Ipakit ku nung nu anti ku kayupaya. Ala lang ulaga ding gagawan yung planu at alang kabaldugan ing sablang daraptan yu. Ing mismung sarili yu ya ing sisiran yu! Malaso kayung anti ding batung durulukan da ban gawan api at anting suksuk a maging abu. Paburen yung damdaman da ring atyu king malapit at marayu ing depat ku at kilalanan da ing upaya ku. Gagalgal la king takut ding makasalanan nang memalen ning Zion. Ngarang sasabi, Mengari ing kayatulan na ning Dios king aping mikakalukung alang kapupusan. Ninu kekatamu ing malyaring miligtas king aping anti kanyan? Miligtas kayu nung sabian yu at daptan ing matulid. E yu gagamitan ing upaya yu king pamaglinlang karing pakakalulu at e kayu tatanggap suhul. E kayu makiabe karing magplanung makamate kalupang tau o darapat karing bage a e mayap. Kanita mipala kayu at maging panatag a bili; anti kayu mong atyu kilub na ning matibe kuta. Mika sapat kayung pamangan at danum a inuman. Pasibayu yeng akit ing metung a ari a manimunang mitmung dangalan king bansang mamabut king marayung lugal. Maging anti na mung metung a paninap ing sadia yung takut karing dayuan a manyingil buis at karing ispia. E yu na la akit pa kapilan man ding palalung dayuan a magsalita king amanung e yu aintindian! Lumawe kayu king Zion, king siudad nung nu la gagampanan ding banal a selebrasyun. Lumawe kayu king Jerusalem! Metung yang payapang lugal a sukat panuknanganan! Mangari ya king metung a toldang pilmi pangatalakad, e la mababagut kapilan man ding tulus na at e la mapapatlud ding lubid na. Ipakit na kekatamu ning Ginu ing ligaya na. Manuknangan tamu lele da ring malapad a ilug at batis, oneng alang malyaring maglayag kareti karing barku da ring kalaban. Ala metung man a manuknangan king balen tamu a malyaring saingsing uli na ning kapanamdaman na at mipatawaran ing sablang kasalanan. Lumapit kayu, ikayung sablang memalen da ring bansa! Mitipun-tipun kayu at makiramdam. Paburen ya ing mabilug a yatu at ding sablang manuknangan kaniti ing lumapit la keni at makiramdam. Mua ya ing Ginu karing sablang bansa at karing sabla rang sundalung pakasandata. Sildak na ne ing atul a kamatayan. E la mikutkut ding mete ra, nune manatili lang malaso at muluk at maging malare la ding bunduk uli na ning daya ra. Manabu ya ing aldo, ing bulan, at ding batuin, at malaso lang anti ing alikabuk. Lumbug ya ing banua; maging anti yang dase a milululun at manabu la ding batuin anting bulung ning ubas o ning tanaman a higera. Sidia na ne ning Ginu ing espada na karin king banua at tabakan na ne ngeni ing Edom, ding taung miyatulan nang kasiran. Mibalutanan ya ing espada na king karelang daya at taba kalupa da ring daya ra at taba ding biserung tupa at kambing a misasakripisyu. Iyain na ning Ginu iting ain-sakripisyu king siudad ning Bozra. Daptan na iting maragul a pamakamate king bansang Edom. Mibulang la ding tau nung makananu lang mibulang ding malyap a toro at baka, at lare ya ing yatu king daya at mitakpan ya king taba. Iti ya ing panaun a iligtas ne ning Ginu ing Zion at sambutan na la ding kalaban na. Maging alketran la ding ilug ning Edom at maging asupri ing gabun. Mitau yang anting alketran ing mabilug a bansa. Mitau ya aldo at bengi at kapilan man e tuknang paitas ing asuk na. Muling alang kabaldugan kabang-kaba ing gabun at ala nang tau a pasibayung maglakbe karin. Ding sumakup king bansa ila ding kulayu at ding awak. Gawan neng pasibayung alang kasilbian kalupa na inyang bayu ing pamaglalang ning Ginu. Alang aring manibala kaniting bansa at lumbug la ngan ding sablang manimuna. Dikut at tanaman a masuksuk ing tumubu karing palasyu at karing pakapader a balen. Ding manuknangan kareti ila ding animal a asung-gubat at ding ayup a kulayu. Malyap lang animal ding mag-galagala karin at demonyu la ding mikukulaitanan. Datang ya ing demonyu na ning kabengian a lalawe lugal ban pipagpaynawan na. Gawa lang sale karin ding kulayu; mangebun la at iyapsa da la't sesen ding malutub da. Datang lang tunggal-tunggal karin ding ayup a buitre at karin la mitipun. Saliksikan ye ing libru ning Ginu para karing mabibie melalang at lawan yu nung nanu ing sasabian na. Alang mabating metung man kareting melalang at e ya milako kaparis ing metung man karela. Uling makanyan nang inutus ning Ginu; ya mismu tipunan na la't piyabe-abayan. Ing Ginu ya ing mamirake king gabun at ibie na king balang metung karela ing dake na. Manuknangan la king lugal a ita king sablang panaun at maging bandi re king kapilan pa man. Ing disyerto magsaya ya, at karing gabun a alang ulaga lunto lang sampaga. Ing disyerto magkanta ya, at kulisak king tula; maging anti ya karing Bunduk ning Lebanon king lagu na, at maging mataba ya anti ding marangle ning Carmel at Sharon. Akit ning balang metung ing ligaya ning Ginu; akit da ing degulan na at upaya. Dinan yu lang sikanan ding gamat a mapagal, at ding tud a gagalgal king pamangalambut. Sabian yu king ninumang mimina lub, Siknangan mu ing lub mu at e ka tatakut! Daratang ya ing Dios ba na kang iligtas, datang ya ban ding kekang kalaban keya lang parusan. Manakit la ding bulag, at makaramdam la ding maklak. Ding pile lundag la at terak, at kulisak la ding pipi king tula ra. Magus ing danum libutad ning disyerto; maging dagat-dagatan ing mapaling balas, at kumatmu yang sibul ing malanging gabun. Karing lugal a sadia rang tuknangan ding asung-gubat, dikut at timbu ing tumubu. Mika malualas a dalan karin a mayaus Ing Dalan ning Kabanalan. E makadalan karin ing ninumang makasalanan ni makapaglinlang ding mangmang karing daralan. Karin alang mayakit a leon ni makalabas ding animal a mitmung bigsikan. Detang linigtas ning Ginu ilang dumalan king panuli ra karing karelang tuknangan. Miras la Jerusalem king mitmung tula, kakanta at kukulisak king saya. Maging maligaya la kapilan man, lungkut at kaligaligan karela mawala ngan. Kanitang kalabing apat a banua na ning pamag-ari nang Hezekia king Juda, i Senakerib a ari na ning Asiria linusub ya karing makakuta nang siudad ning Juda at abihag na la reti. Kaybat na nita, inutus na king matas diling pamuntuk na king mako ya manibat king Lakis at munta ya Jerusalem kayabe ding dakal a sundalus ban pasukuan ne ing Aring Hezekia. Migkampu ya ing pamuntuk king dalan nung nu la magobra ding gagawang tela; lele ning paligi a agusan ning danum a manibat king depositung danum babo. Atlu lang tau Juda ding dinatang ban makikit kaniting pamuntuk. Ing metung kareti ya i Eliakim a anak nang Hilkia at mamahala king palasyu, i Sebna, ing kalihim, at ing pamuntuk a talaingat karing kasulatan a milagyuan Joa a anak nang Asaf. Sinabi na karela ning pamuntuk a tau Asiria king buri nang abalu ning ari ing sangkan obat masikan ya lub i Aring Hezekia. Ngana, Isipan yu galang king maygit la sikanan ding amanu kesa king gelingan at puersa na ning militar? Ninu ing babalakan yung sumaup kekayu king pamaglaban yu kanaku? Ing Ehipto ya ing asahan yung sumaup kekayu? Oneng mengari ya mung balbal a timbu iting asahan yung gawan tukud; sugatan nia mu gamat ing gamat yu. Makanyan ya kabilian ing ninumang manalig king ari na ning Ehipto. Ngana pa ning pamuntuk a tau Asiria, Magkang sabian yu kanaku king manalig kayu king Ginung kekayung Dios. Ding matas nang lugal at altar ila mismu ding lesak nang Hezekia kanitang inutus na karing memalen ning Juda at Jerusalem king samba la king metung mung altar. Amunan da kayu king lagyu na ning ari ning Asiria. Dinan da kayung aduang libung kabayu, nung manakit kayung taung sake kareti. E kayu man malyaring ipakilupa king mababang diling manimuna na ning Asiria at makanyan man asahan yu pa king Ehipto king paralan na kayung karung panggera at sundalus a pakasake kabayu! Pota galang isipan yu king lisuban ke ing bansa yu at lesak ke a e ke kasaup ing Ginu? Ing Ginu mismu ya ing sinabi kanakung lusuban ke at lasakan ing bansa yu. Ngarang mekibat di Eliakim, Sebna, at Joa king pamuntuk, Nung malyari sana magsalita kayung Aramaico uling makaintindi ke king salitang Aramaico. E yu ke pakisabian king Hebreo uling makiramdam la ding sablang taung atyu king lele ning pader. Ngana ning pamuntuk, Isipan yu galang king tiburan na ku ning ari mi ban sabian ku ngan iti bukud mung kekayo at king ari yo? Ali, magsalita ku naman para karing taung pakalukluk king pader a e malyaring e mangan king dinat da at e minum king imi ra antimo ikayu. Kanita tinalakad ya ing pamuntuk at migsalitang masikan king salitang Hebreo, Makiramdam kayu king pasabi na kekayu ning ari na ning Asiria. Sasabian na king e yu paintulutan ing linlangan na kayung Hezekia. E na kayu aligtas Hezekia! At e yu paintulutan ing ayagkat na kayung manalig king Ginu. E yu isipan king iligtas na kayu ning Ginu at king sabatan na la ding sundalus ning Asiria ban e ya mabihag ing kekayung siudad. E ye pakiramdaman i Hezekia. Iyutus na kekayu ning ari na ning Asiria king lumual kayu king siudad at sumuku. At paintulut na ing mangan kayu karing ubas a bunga da ring sarili yung mulahan at karing bunga da ring kekayung tanaman a higera at minum karing sarili yung talaga angga king alipat na kayu ning ari king bansa a kalupa na ning kekayu, nung nukarin atin munamang mulahan ubas a babie alak at ating trigung malyari yung gawan tinape. E ye paintulutan i Hezekia ing alinlang na kayung misip king iligtas na kayu ning Ginu. Ikua da na la waring aligtas ding dios da ring aliwang bansa king ari na ning Asiria ding karelang bansa? Nukarin la ngeni ding dios na ning Hamat at Arpad? Nu la karin ding dios na ning Sefarvaim? Atin waring metung man kareti a sinagip king Samaria? Aten? Kapilan na mo milyari king linigtas ne ning metung karing dios da reting sablang bansa ing karelang bansa king kekaming ari? Ba't mo isipan yu ngeni king aligtas ne ning Ginu ing Jerusalem? E la bubulad ding tau at e la mekibat kataya mu mang amanu antimo ing penabilin na karela ning Aring Hezekia. Kaybat na nita, ginabak da ri Eliakim, Sebna, at Joa ing imalan a karelang susulud uli na ing lungkut da at saka la minuli at minie lang ulat king ari tungkul king sinabi na ning pamuntuk a tau Asiria. Inyang dimdam nang Aring Hezekia ing ulat da, ginabak na ing imalan a susulud na uli na ning lungkut na; misulud yang magaspang a imalan at minta ya king Templo ning Ginu. Tinubud ne i Eliakim, ing opisyal a manibala king palasyu, i Sebna, ing kalihim ning palasyu, at ding makatua karing pari kang propeta Isaias a anak nang Amoz. Makasulud la namang imalan a magaspang. Iti ya ing mensahi a penabilin nang ipayabut da kang Isaias: Ing aldong iti aldo ne ning kaligaligan; mipaparusan tamu at mibili king kamarinayan. Mengari tamu king babaing manganak, oneng e ne abait ing anak uli na ning maina ne. Tinubud ne ning ari na ning Asiria ing matas diling opisyal na ban lapastanganan ne ing Dios a mabie. Mananu na sanang damdaman na la ning Ginung kekang Dios deting kalapastanganan at parusan na la detang migsalita kareti. Inya ipanalangin mu la king Dios ding mitagan karing kekatamung memalen. Inyang tinggap neng Isaias ing mensahi na ning Aring Hezekia, pepayabut na ing anti kaniting pakibat: Sasabian na keka ning Ginu king e ka sukat mitatakutan king sasabian da ring tau Asiria king ing Ginu e na ka agyung iligtas. Gawa yang paralan ing Ginu ban miras ing balita king ari ning Asiria at iti ing maging sangkan na ning pamagbalik na king sarili nang bansa. At paintulut na ning Ginu king mate ya king sarili nang bansa king kapamilatan na ning espada. Abalitan na ning opisyal a tau Asiria king meko ne king Lakis ing ari na at makilaban ya king makasiping a siudad na ning Libna. Inya tinaglus ya karin ban mangutang king ari. Miras ing balita karing tau Asiria king ding sundalus na ning Ehipto a panimunan nang Aring Tirhaka ning Etiopia daratang la ban lumusub karela. Inyang dimdam na iti ning ari peparala yang sulat king Aring Hezekia na ning Juda ban sabian na iti: Sinabi na keka ning dios a kekayung panaligan king e kayu manabu karing gamat ku, oneng e ka sa pailinlang kaniti. Mekad abalitan mu na nung nanu ing daraptan na ning ari ning Asiria karing bansa a birian nang lasakan. Isipan mu galang king miligtas ka? Ding makatua ku ila ding linasak karing siudad na ning Gozan, Haran, at Resef, at ila ding mekamate karing memalen na ning Beteden a manuknangan king Telasar. Ala metung man karing dios da ing mekapagligtas karela. Nu la karin ngeni ding ari da ring siudad na ning Hamat, Arpad, Sefarvaim, Hena, at Iva? Kinua neng Aring Hezekia ing sulat karing tubud at binasa ne. Kaybat minta ya king Templo; binili ne ing sulat king arapan na ning Ginu, at nganang menalangin, O Ginung Dios ning Israel a makalukluk king tronu babo da ring kerubin, ikang bukud ing Dios a sasakup karing sablang kayarian keti king yatu. Ika ing linalang king yatu at king banua. Ngeni, Ginu, pakiramdaman mu kami sana at lawan mu ing mangapalyari kekami. Pakiramdaman mu, O Dios a mabie, ing sablang kalapastanganan a sasabian na kekang Senakerib. Ikami ngan, Ginu, balu mi king ding ari na ning Asiria ilang menlasak karing dakal a bansa at likuan da lang makatiwangwang, at minyilab karing karelang dios a e naman tune dios, nune larawan la mung gewa ra ding gamat ding tau king dutung at king batu. Ngeni, O Ginung kekaming Dios, iligtas mu kami sana karing tau Asiria ban akilala da ring sablang bansa king ika mung bukud ing Dios. Kanita peparala yang mensahi i Isaias kang Aring Hezekia; sasabian na ing pakibat na ning Ginu tungkul king panalangin na ning ari. Nganang sinabi ning Ginu, Senakerib, kaylian na ka ning siudad ning Jerusalem at pisunusunu na ka. Ninu ing isipan mung kekang lalapastanganan at insultuan? Meging ala kang galang kanaku, ing banal a Dios ning Israel. Tinubud mu la ding kekang talasuyu ban ipagmayabang mu kanaku king ika at ding sabla mung karung panggera ikua mu lang selakayan ding matas diling bunduk na ning Lebanon. Pigmayabang mu pa king kinutud mu la ding matas diling tanaman a sedro at ding masanting diling tanaman a sipres at king ikua mu lang disan ding pekasuluk nang diling dake ding gubat. Pigmayabang mu pa king kinulkul kang talaga at minum king danum da ring aliwang bansa, at melangi ya ing Ilug ning Nilo uling dilpak de ring bitis ding sundalus mu. E mu pa wari abalitan king maluat ku nang tingka yan? At ngeni tiparan ku na. Aku ing minie upaya keka ban gawan mu lang tambak-tambak a balbal a batu ding siudad a matibe pader. Ala lang akarapat ding taung manuknangan karin; mitakutan la at e la mekabulad. Mengari la king dikut king marangle o king dikut a tutubu king bubungan na ning bale potang tutiupan na la ning mapaling angin a ibat king aslagan. Oneng balu ku ing sablang bage tungkul keka, nung nanu ing daraptan mu at nung nukarin ka munta. Balu ku nung makananu kang mimimua kanaku. Abalitan ku ing bigsikan mu at ing ketasan mung lub at ngeni mibili kung taga king arung mu at busal king asbuk mu at ibalik da ka king lugal nung nu ka menibatan. Kaybat nganang Isaias kang Aring Hezekia, Oyti ing tanda king bage mapalyari kaniting banuang kasalukuyan at king tutuking banua. Ing bukud mung kanan ya pin ing trigu a kabud na tinubu, oneng makatanam kang trigu king tutuking banua at pupulan mu iti, at makatanam ka namang ubas at makapangan ka karing bunga ra. Detang mitagan king bansang Juda lumabung lang anting tanaman a managlus a yamut king gabun at mamunga la. Mika tau king Jerusalem at king Bunduk ning Zion uli da ring mitagan, uling iti ing buri nang mapalyari ning Ginung Mayupaya. Iti ya naman ing sinabi na ning Ginu tungkul king ari na ning Asiria: E ne luban iting siudad at e ya makabugnus agyang metung mung paslu. Alang sundalus a pakakalasag a makalapit kaniting siudad, at alang makagawang sabat a pangubkub kaniti. Magbalik ya king mismung dalan a ibatan na, at e ne bitasang aluban iting siudad. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Idipensa ke at ingatan iting siudad para king sarili kung dangalan at uli na ning pangakung binie ku king talasuyu kung i David. Kanita minta ya king kampu da ring tau Asiria ing metung a anghel na ning Ginu, at mekamate yang dinalan walung pulu't limang libung sundalus. Itang kabukasan a abak a maranun, inyang migising la ding memalen, ikit da lang pakapase; mete la ngan! Kanita i Senakerib, ing ari ning Asiria, minatras ya at migbalik king Nineve. Misan a aldo, kabang sasamba ya king templo ning dios nang i Nisrok, ding adua karing anak nang lalaki, i Adramelek at i Sarezer, pete de karing karelang espada at kaybat tinakas lang minta king Ararat. I Esarhadon, ing metung na pang anak, ya ing minalili bilang ari na ning Asiria. Kanita mu ring panaun a ita, mesakit ya i Aring Hezekia at digsu nia mete. Delawan neng propeta Isaias a anak nang Amoz at ngana, Makamal a Ari, sasabian na keka ning Ginu king ayusan yu na ing sabla uling e na ka mipaldan. Isadia mu na ing sarili mu king kamatayan. Minarap ya i Hezekia king pader at menalangin ya. Ngana, O Ginu, e mu sana kakalinguan king siyuan da kang mitmung katapatan at kalausan a lub, king parati kung magkapilit daptan itang buri mung parapat kanaku. At menangis yang kapait-paitan. Inutus na kanita ning Ginu kang Isaias king magbalik ya kang Hezekia at sabian ing anti kaniti: Aku, ing Ginu, ing Dios na ning makatua mung i David, dimdam ku ing panalangin mu at ikit ku ing lua mung tinulu; paintulutan da ka pang mie kilub ning labing limang banua. Iligtas da ka at iting siudad ning Jerusalem king ari na ning Asiria. Isundu ku ing pamagdipensa kaniting siudad. Nganang mekibat Isaias, Dinan na kang tanda ning Ginu ban patutuan king tuparan na ing pangaku na. Paurungan neng apulung balitang ning Ginu ing anino na ning paniukad oras a pepagawa nang Aring Ahaz. At migbalik ya ping apulung balitang ing anino ning paniukad oras. Pangapaldan nang Aring Hezekia ning Juda, sinulat ne iting kanta: Bala ku lungub na ku king tuknangan ding mete, at e na ku mibawi agyang atyu ku pa king kalibudtan ning bie. Bala ku king keting yatung panuknangan da ring mabie e ku ne malyaring akit ing Ginu o ing ninumang taung mabibie. Mepatlud ing kakung bie at miyangganan, mengari ya king toldang bigbag da, anti ing imalan a ginabak dang leko king pipanabalan. Bala ku angganan na na ning Dios ing bie ku. Kabukas kung tatangis king sakit, balamu wari ating leon a mamakli karing kakung butul. Bala ku angganan na na ning Dios ing bie ku. Ing siwala ku meina at melati, at sinaingsing kung anti ing patipati. Mepagal la ding mata ku king kalalawe king banua. Ginu, iligtas mu ku king kakung problema. Nanung kakung asabi? Ing Ginu ya ing makipasari kaniti. Maskup ya'ng salu ku, at e ku mipatudtud. Ginu, mie ku para keka at bukud mung keka; uluan mu ku at paintulut mung mie ku. Ing peitan ning bie ku miyalilan kapayapan. Liligtas me ing bie ku king sablang panganib; patawaran mung kakung kasalanan. Ala metung man king tuknangan ding mete ing makapasalamat keka ni apurian at apanaligan ding mete ing kekang katapatan. Ding mabie ilang makapuri keka, antimo ing ngeni daraptan ku keka. Sasalita da ring tata karing anak da nung nu anti ing katapatan mu karela. Ginu, ikang pepakayap kaku! Tigtigan mi lang alpa, at ikanta ing kapurian keka. Magkanta kaming kapurian king kekang Templo king kekaban ning bie mi. Sinabi nang Isaias king ari king patapal neng dildak a bungang higera ing tigsa na at kumayap ya. Kanita kitang na ning Aring Hezekia, Nanung tanda ing aibie mu king aku malyari ku pang milub king Templo ning Ginu? Halus king panaun mu ring ita, ing ari na ning Babilonia, i Merodak Baladan a anak nang Baladan, abalitan na king mesakit ya ing Aring Hezekia at kaybat mipaldan ya. Uli na niti, peparala yang sulat at regalu. Matula na lang tinggap Hezekia ding tubud na ning ari ning Babilonia. Kaybat na nita, pepakit na karela ing pibandian nang pilak at gintu, ding paniangkap-pamangan at pabanglu na. Pepakit na naman karela ing miyayaliwa nang kagamitan king pamakigera. Pepakit na ngan karela ing sablang pibandian nang pakasalikut karing miyayaliwa nang pisisinupan ning kayarian na. Kanita minta ya ing propetang i Isaias king Aring Hezekia at nganang mengutang, Nukarin la ibat deting lalaki at nanu ing sinabi ra kekayu? Nganang mekibat Aring Hezekia, Ibat la king marayung bansa; ibat la Babilonia. Ngana pang kinutang Isaias, Nanu ing ikit da king palasyu? Pekibat nang Aring Hezekia, Ikit da ngan ing sabla. Pepakit ku ngan karela ing sablang atyu karing pisisinupan ku king palasyu. Kanita nganang Isaias king ari, Pakiramdaman yu ing sasabian na ning Ginung Mayupaya. Sasabian na king datang ing panaun potang ing sablang bage a atyu king palasyu, ing sablang tinipun da ring makatua yu masamsam at miras Babilonia. Alang bitasang mitagan. Kuanan da la ring mapilan karing anak yung lalaki at idala da la king Babilonia. Kapunan da la at gawan talapagsilbi king palasyu na ning ari. Oneng e na aintindian iti ning Aring Hezekia. Bala na king mika kapayapan at kapanatagan king kekaban na ning bie na. Inya ngana, Mayap ing balitang ibat king Ginu a dela mu kanaku. Nganang sasabi ning kekatamung Dios, Paligayan yu la ding taung kakung pinili. Paligayan yu la! Pasiknangan yu la lub ding memalen ning Jerusalem. Sabian yu karela king labis-labis na ing kasakitan a karelang delanan, at mipatawaran nang karelang kasalanan. Sapat na ing parusa a binie ku karela. Ing metung a siwala kukulisak na, Isadia ye para king Ginu ing metung a dalan king ilang. King disyerto gawa kayung dalan a matulid para king kekatamung Dios! Tambakan ya ing balang kulkul, patagan ya ing balang bunduk at bunduk-bundukan; panten lang gurul-gurul a dalan. Kanita ing ligaya ning Ginu mibulalag ya, at akit da iti ding sablang tau. Ing Ginu mismu ya ing migsalita. Ngana ning metung a siwala, Mamasiag ka! Ngakung kinutang, Nanu ing ipasiag ku? Ipasiag king ing meto ketawan mengari yang dikut; at ing sablang leguan na sampaga king marangle ing kalupa na. Lalangi ing dikut at malalanat lang sampaga potang tiupan na la ning angin a parala na ning Ginu. Wa, mengari yang dikut ing tau. Lalangi ing dikut at malalanat lang sampaga, oneng ing amanu ning Dios manatili ya! O Jerusalem, mukiat ka king matas a bunduk; isalita mu ing mayap a balita! O Zion, isikan mu ing pamaniaus mu; isalita mu ing mayap a balita! Magsalita kang masikan; e ka tatakut. Sabian mu karing balen ning Juda king ing karelang Dios daratang ya! Ing Ginung Dios daratang ya ban sumakup kapamilatan ning upaya; daralan na la ding taung linigtas na. Anti ing pastul ingatan neng kawan na; ding malating tupa tipunan na la, karing takde na kilikan na la; ding gaindu ra tairan na la king mitmung kaingatan. Ating makatakal king danum ning dagat karing palad na? O ating makasukad king banua kapamilatan ding gamat na? Ating makalulan king gabun ning yatu king metung a tasa? O ating makatimbang at makasukad karing bunduk at bunduk-bundukan? Ating ninumang makasabi king Ginu king sukat nang daptan? Ninu ing makaturu king Ginu o makaibie kausukan? Ninu ding sasanggunian ning Dios tungkul king kamasalan na, at ninu ing mituru king dalan ning katuliran, ba nang apagaralan nung makananung sukat marapat ing miyayaliwang bage? Ala lang ulaga king Ginu ding bansa; e la man anting kapatak a danum king lawe na; anti lang alikabuk a mapinu ding marayung pulu. Ding sablang animal karing kagubatan ning Lebanon e la sapat ban ibie anting ain king kekatamung Dios, at tune lang ditak ding tanaman na ban makapataung api! Ala lang bitasang ulaga king Ginu ding sablang bansa. Kaninu ya malyaring apakilupa ing Dios? Makananu meng ilarawan ing itsura na? E ne kalupa ning metung a idolo a gagawan ding tau, at babalutan dang gintu ding plateru, at king pilak karin de tutuklu. Ing e makasaling pilak o gintu mamili yang dutung a e malalaso. Lalawe yang taung magaling mandukit ban pagawang larawan a e mitutuag. E yu pa wari balu? E pa wari mipabalu kekayu king panaun a milabas? E yu pa wari dimdam nung makananu yang megumpisa ing yato? Lelang ne nitang makalukluk king tronu babo ning yatu, at lagpus king banua; anti lang malating panas ding taung atyu king bansa! Lidlad neng banua anting kortina, anting toldang panuknanganan na. Kukuldas na la ding pamuntuk a mayupaya, at gagawan na lang alang ulaga. Mengari la karing punla a katanam-tanam at e pa migwakat. Ngening ing Ginu mitutubud yang angin, lalangi la at susulapong anting are. Kaninu ya malyaring apakilupa ing Dios a banal? Atin pa waring aliwang anti ya? Talanga kayu banua! Ninu ing linalang karing akakit yung batuin? Ya itang karela tataid lulual anting kawal; balu na nung nu la anti karakal, at ausan ing balang metung king lagyu na! Uli ning degulan ning upaya na, metung man karela alang mawawala! Israel, obat ngeni tututul mu king ing Ginu e na la balu ding problema mu o ala yang pakialam king hustisiang mangaintulid keka? E mu wari balu? E mu pa wari dimdam? Ing Ginu ya ing Dios a alang kawakasan; ya ing linalang king mabilug a yatu. E ya mapapagal ni matitikal man. Ala metung mang malyaring makaintindi king keyang isipan. Pasiknangan na lang maina lub, at dirinan kapasnawan ding mapagal. Mimina la agyang deng kayanakan; mangabual la king pagal ding lalaking kayanakan. Oneng detang manalig king Ginu ban pasaup manakit lang bayung sikanan. Sulapo lang anti ding agila; mulayi la, oneng e la magal; lumakad la, oneng e la mina. Ing Dios sasabian na, Ikong bansang atyu king marayu, magtahimik kayu at makiramdam kaku! Magsadia kayu king pamisampa yu king kasu yu king husgadu. Mirinan kayung oras ban magsalita. Mitipun tamu ban lawan nung ninu ing ating katuliran. Ninu wari ing migdala king gererung ibat king aslagan, at minie king tagumpe na? Ninu ing babie tagumpe laban karing ari at bansa? Mengari lang alikabuk potang espada na dagpa ya karela! Mengari lang are papaid ning angin neng sasambulat na lang pana na! Panagalan na la at ing pamanagal na alang pangayantala; uli ning bilis ding bitis na balamu king gabun e la man dagpa. Ninu ing mekapasari kaniting mepalyari? Ninu ing tinuldu king lakad ning istoria? Aku, ing Ginu, atyu na ku manibat na king kapupurmeruan at aku, ing Ginu, atyu ku pa mu rin angga king kawakasan! Ikit ding memalen da ring marayung bansa ing kakung depatan; mitakutan la at king takut da gagalgal la. Inya miyabe-abe la at datang. Mipapaniaup la at miyabe-abe, at pasiknangan de lub ing metung at metung. Sabian ning kalpinteru king plateru, Masanting ya ing gewa mu! Itang migmoldi king idolong makintab pasiknangan ne lub itang memorma. Sabian ding aliwa, Masanting ya pangalapat at saka de papaku ing idolo king pagkabilian na. Oneng ika, Israel, a kakung talasuyu, ika ing balen a pinili ku, ing lahi nang Abraham a kakaluguran ku. Kinua da ka ibat karing wakas ning yatu; inaus da kang ibat karing suluk nang pekamarayu. Ika ing kakung talasuyu, ngakung sinabi keka. E ra ka pepaburen, nune pinili da ka. E ka tatakut; kayabe mu ku! Aku ing kekang Dios; e ka sa mitatakutan. Gawan da kang masikan at kakung saupan; ingatan da ka at iligtas. Lawan mu, detang mua keka takman da ing kamarinayan ning pangasambut. Mate la detang makilaban keka, at keti king yatu mawala la. Aku ing Ginung kekang Dios, pasiknangan da ka at keka kakung sabian, E ka tatakut; saupan da ka. Ing Ginu sasabian na, Israel, agyang malati ka at maina, e ka sana tatakut; saupan da ka. Aku, ing banal a Dios ning Israel, ing magligtas keka. Gawan da kang anti ing metung a pidadaran, metung a bayu at mataram a kasangkapan. Daran mu la ding bunduk at keka lang lasawan, at gawan mong alikabuk ding sablang bunduk-bundukan. Keka lang iyatsa king matas; isulapo ning angin at isalbag ning alisus. Kanita ika tumula ka, uling aku ing kekang Dios; aku ing kekang purian, ing Banal a Dios ning Israel. Potang ding memalen ku king pamangailangan da manintun lang danum, at potang langi la king kau ding karelang akmulan, kanita, aku ing Ginu, pakibatan ku ing karelang dalung. Aku, ing Dios ning Israel, kapilan man e ku la gulutan. Gawa kung dakal a ilug a magus libutad ding malanging bunduk-bundukan, at sibul a magus karing kapatagan. Palto kung dakal a danum king disyerto, at batis king malanging gabun. Patubuan ku la king disyerto ding tanaman a sedro, akasia, mirto, at olibo. King malanging gabun palto ku lang kagubatan, kagubatan ding tanaman a sipres ampon pino at tanaman a hunipero. Akit da iti ding tau at karelang abalu king aku, ing Ginu, ing pepasari kaniti. Akua rang aintindian king ing Banal nang Dios ning Israel ya ing mekapalyari kaniti ngan. Ing Ginu, ing Ari ning Israel, sasabian na, Ikong kikilalanan dang dios ding bansa, yapag ye ing kasu yu; idala yu la ding kekong katibayan! Me ko keni at ulan yu ing mapalyaring bage ba tamung abalu nung kapilan iti mapalyari. Ipalino yu la king ukuman ding bage milyari king milabas, at sabian yu ing sablang kabaldugan da kekami. Isalita yu kekami ing darala ning aldo bukas; kanita abalu mi king dios kayu pin! Agyang ditak mu dapat kayung kayapan o kaya parala kayung kasakitan; katmuan yu kami king takut at king kapagmulalan! Ikayu at ing sablang daraptan yu ala ngang ulaga; makasumami la ding kekayu sasamba! Pinili ke ing metung a lalaking manuknangan king aslagan; itubud ke ibat king norti ba na lang lusuban. Talasan na lang anting burak ding mamuntukan; mangari ya king taung gagawang kuran king pila daramusak. Ninu kekayu ing menula king iti ya ing mapalyari ban asabi mi king ustu kayu pala? Metung man kekayu ala yang sinabi agyang metung mung amanu; alang mekaramdam king atin kayung sinabi! Aku, ing Ginu, ing minunang memalita king Zion. Atin kung tiburan ban king Jerusalem sabian, Mumuli na lang kekang memalen! Inyang lawan ku la ding dios, ala metung man karela ing ating balung sabian; ala metung man a makapakibat karing kakung kutang. Ala lang kasilbian deting kikilalanan dang dios; ala lang arapat nanuman; maina la at alang kayupayan! Nganang sasabi ning Ginu, Oyni ing kakung talasuyung kakung pasiknangan; ya ing kakung pinili at bina kung matula. Kitmuan ke king kakung upaya, at king balang bansa idala na ing hustisia. E ya kulisak o itas man ing siwala na o magsalitang masikan karing dalan. Ing mebalbal a timbu e ne paklian, at ing undap-undap a sulu e ne patdan; karing sabla ibie na ing hustisia. E ya milako kapanayan o mina lub, at itatag na ing hustisia king yatu. Ing turu na panayan da ring bansang atyu king marayu. Lelang na la ning Dios ding banua at layun lidlad na; inubug ne ing yatu at ding sablang bage karin mabibie; dininan na lang bie at pangisnawa ding sablang tau. At ngeni ing Ginung Dios sasabian na king talasuyu na, Aku, ing Ginu, ing minaus at minie upaya keka ban kekang pagsikapan king yatu matupad ing hustisia. Kapamilatan mu gawa kung kasunduan karing sablang tau; king kapamilatan mu karing bansa sala ibie ku. Ding mata da ring bulag keka lang ibuklat, at ibulus ding atyu pakalukluk karing sukulan a madalumdum. Aku, ing Ginu, iti ya ing lagyu ku. Alang aliwang dios a malyaring makirake king kakung ligaya; e ku paintulut karing idolo ing makirake la king kakung kapurian. Ding bage inula ku, metupad na la ngeni. Ngeni ding bage bayu sabian ku la keka, bayu la pa mapalyari sabian ku na la. Magkanta kayung bayung kanta king Ginu; ing kapurian na ikanta yu king yatu! Purian ye, ikong maglayag king dagat; purian ye, ikong sablang lelangan a atyu king danuman! Magkanta kayu, ikong marayung pulu at ikong sablang manuknangan ken! Pabustan yung ing disyerto at ding balen na purian de ing Dios, pabustan lang memalen ning Kedar ing purian de! Pabustan lang memalen ning siudad ning Sela kulisak la king tula babo ding bunduk! Pabustan la detang manuknangan karing marayung bansa ing munie lang kapurian, at kaligayan king Ginu! Ing Ginu lulual yang makilaban anti ing gerero; makasadia ya at mamalaguang makilaban. Kukulisak ne ing tanda ning pamakilaban; papakit nang upaya na laban karing keyang kalaban. Nganang sasabi ning Dios, Menahimik ku king malambat a panaun; e ku la pekibatan ding taung kakung pinili. Oneng ing oras a kimut ku 'ti na dinatang; kukulisak ku anti ing babaing miraramdam. Lasakan ku la ding bunduk-bundukan at ding bunduk; palangian ku ing dikut at ding tanaman. Gawan ku lang disyerto ding kapatagan a agusan ning danum, at palangian ding depositung danum. Ding bulag kung memalen kaku lang tairan karing dalan a e ra pa bitasang delanan. Alilan kung sala ing karelang karalumduman, at ding lugal a e patag kaku lang patagan. Deting bage siguradu ku na lang daptan. Ding sablang manalig karing idolo, ding mamaus dios karing larawan, mangapakarine la ngan at milako dangalan. Nganang sasabi ning Ginu, Makiramdam kayu, ikong maklak! Lumawe kayu, ikong bulag! Atin pa kayang mas bulag kesa king kakung talasuyu o mas maklak kesa king tubud a kakung tinubud? Israel, dakal na ing ikit mu, oneng nanu mo ing meging kabaldugan na niti para keka? Atin kang balugbug ban makaramdam, oneng nanu mo ing tune mung dimdam? Ing Ginu Dios yang matulang magligtas, inya ding keyang kautusan at turu dininan na lang dangal, at buri na king kilalanan na la ning balen na. Oneng ngeni ding memalen na lisuban da la at penakawanan; mesaluput la at karing kulkul la mebaldug, at mekulung karing sukulan. Kepanakawanan la at kesamsaman; ala metung mang dinatang ban iligtas la. Atin kaya kekayu a makiramdam kanite? Manibat kaya ngeni makiramdam na kayung masalese? Ninu ing pepaintulut king ing Israel panakawanan de? Ing Ginu mismung kekatamung pikasalanan! E ta kasi mebisang mibiebie antimo king buri na ni pemintuan ding turu a binie na. Inya bilus na ing mikakalabkab nang mua, at misakitan la king bigsikan ning gera. Anting aping milalablab king mabilug a Israel ing mua na, oneng e tamu bitasang aintindian ing mangapalyari; e tamu bitasang mekapagaral kaniti. Israel, ing Ginung keka linalang sasabian na, E ka tatakut; iligtas da ka. Inaus da ka king kekang lagyu; bandi ra ka. Neng daralan ka karing malalam a danuman, patnubayan da ka; e ra ka daigan ding kekang kaguluan. Nung dumalan ka libutad ning api, e ka masilab; ding mabayat a kapagsubukan e ra ka sambutan. Uling aku ing Ginung kekang Dios, ing banal a Dios ning Israel, ing magligtas keka. E bala nung ing Ehipto kaku mawala ya, maging malaya ka sana. E bala ing mawala ya kaku ing Etiopia at ing Seba. E bala ing mawala la kaku ding dakal a bansa, masagip ya sana ing bie mu, uling mal ka kaku, at dinan da kang dangalan, uling tune da kang pakamalan. E ka tatakut; atyu ku siping mu! Ibat king marayung aslagan, at angga king marayung albugan, kaku lang iyuli kekang memalen. King norti kakung sabian ing pabustan na lang muli, at king mauli ing e na la sa sasabatan. Pabustan yeng magbalik ing balen ku ibat karing bansang marayu, at king balang suluk ning yatu. Ila ding sarili kung memalen, at kaku lang lelangan ba ra kung paligayan. Ing Dios sasabian na, Ausan yu lang marap king husgadu ding taung pinili ku. Atin lang mata, oneng bulag la; atin lang balugbug, oneng maklak la! Ausan la ding bansa ban datang king pamaglitis. Ninu karing karelang kikilalanan a dios ing maka-ula king panaun a daratang? Ninu karela ing meka-ula king ngeni mapapalyari na? Pabustan la deting dios ing idala da lang sarili dang testigu ban patunayan king atin lang matulid, ban saksian ing katutuan ning karelang sasabian. Memalen ning Israel, ikayu ding kakung testigu; pinili da kayu ban maging kakung talasuyu, ban akilala yu ku at kaku maniwala kayu, at ban kekong aintindian king aku mung bukud ing Dios. Ala nang aliwa pa subali kaku; alang dios a minuna kaku ni datang kaybat ku. Aku mung bukud ing Ginu; alang makapagligtas kekayu nung aliwa mu aku. Minuna ku nang sinabi ing bage mapalyari, at kaybat dinatang ku ban saupan da kayu. Alang dios a dayuan a mekarapat na kanyan; ikayu ding kakung testigu. Aku Dios ku at Dios ku kapilan man. Alang makatakas king kakung kayupayan; alang makapagbayu king kakung daraptan. Ing banal nang Dios ning Israel, ing Ginu a magligtas kekayu, sasabian na, Ban aligtas da kayu, mitubud kung dakal a sundalus laban king Babilonia; lasakan ku la ding pasbul dalan ning siudad, at ing kulyo ding memalen na muli king pamanangis. Aku ing Ginu, ing kekong banal a Dios. Lelangan da ka Israel, at aku ing kekang ari. King milabas a panaun ing Ginu ginawa yang dalan libutad ning dagat, metung a pidadalanan libutad ning mapanganib a danuman. Dela ne ing mayupayang armada king kasiran, ing armada ding karung panggera at kabayu. Miragsa la at kapilan man e na pasibayung talakad, anti ing api ning sulu mitda la! Oneng ing Ginu sasabian na, Kalinguan yu na la ding bage mengapapauna; kareti e na kayu manalakaran pa. Panayan yu ing bayung bage a kakung daptan. Mapapalyari na; ngeni pa akakit yu na! Gawa kung dalan libutad ning ilang, at dinan da kayung batis a mamagus king disyerto. Galangan da ku agyang ding mabangis a animal; ding asung-gubat at ding ayup a ostrich purian da ku potang payagusan ku la ding batis king disyerto ban munie danum karing taung pinili ku. Ila ding taung lelangan ku para king sarili ku, at ikanta da kaku ing kapurian! Ing Ginu sasabian na, Oneng ika, O Israel, mepagal ka kaku; kaku e ka sinamba. E mu la dela kaku ding tupang ain-a-durulukan; aliwa aku ing kekang peparangalan karing kekang ain-sakripisyu. E ra ka pebayatnan king pamaniawad ain ni lingasngas king pamaniawad insenso. E ka sinaling insenso para kaku; e mu ku peligayan king taba da ring kekang sese animal. Bagkus pebayatnan mu ku karing kekang kasalanan; lingasngas mu ku karing depat mung e ustu. Makanyan man, aku ing Dios a mamatawad karing kekang kasalanan; iti kakung daraptan uli ning kakung kadiosan; kaku nang pepatawaran ing kekang kasalanan. Tara munta kata king husgadu; karin iyarap mu ing kekang kasu. Patutuan mu king e ka mikasala kaku! Mikasala lang kekang makatua, at ding kekang manimuna. Lepastangan de ring pamuntuk yu ing kakung santuaryu. Inya kasiran king Israel ing dela ku, at peintulut ku ing mainsultu lang taung pinili ku. Ngana ning Ginu, Makiramdam ka ngeni, Israel, a kakung talasuyu, ing balen a kakung pinili, ing lahi nang Jacob! Aku ing Ginung linalang keka; seupan da na ka manibat na inyang mibait ka. E ka tatakut; ika ing kakung talasuyu, ing balen a pinili ku at kaluguran ku. Munie kung danum king bansang kakau, at kaku lang payagusan ding batis king malanging gabun. Ibie ke ing espiritu ku karing anak mu, at ing bendisyun karing lahi mu. Lumabung lang anti ing dikut, mangari la karing tanaman a tutubu lele ning batis a mamagus. Ing metung at metung karing tau sabian na, Bandi na ku ning Ginu. Datang la ban makiabe karing memalen ning Israel. Ikintal ne king takde na ning balang metung karela ing lagyu ning Ginu, at sabian na king metung ya karing pinili ning Dios. Ing Ginung sasakup at mimingat king Israel, ing Ginung Mayupaya, sasabian na, Aku ing mumuna, ing tauli, ing bukud mung Dios, ala nang aliwang dios subali kaku. Atin na kayang mekarapat king depat ko? Ninu mo kaya ing makaula king sablang bage mapalyari manibat king mula angga na king kawakasan ning panaun? E kayu tatakut, O memalen ku! Balu yu manibat na king minunang panaun angga na ngeni king sinabi kung makapauna ing sablang bage mapalyari, at ikayu ding kakung testigu! Atin pa waring aliwang dios? Atin pa waring aliwang mayupayang dios subali kako? Ala lang kabaldugan ding sablang gagawang idolo at ding kikilalanan dang dios a tutu rang pakamalan. Ala lang ulaga! Bulag la at mangmang ding sasamba kareti at mibili la king kamarinayan. Alang kasilbian ing gawa kang idolo o mipormang larawan. Mangapakarine ya ing ninumang sasamba kareti. Tau la mu ding gagawa kareting idolo. Paburen lang datang at marap king husgadu; mitakutan la at mibili king kamarinayan. Kakua yang kapirasung bakal ing pande; itangab ne king api at kaybat papandayan ne king gamat nang masikan. Masuan ne ing bakal at saka ne dinan ubug. Daranup ya, kakau, at mapapagal kabang magobra ya. Susukdan na ne man ning kalpinteru ing dutung. Gugulis ne ing larawan, at dudukitan ing dutung karing kasangkapan na. Gagawan ne king larawan na ning tau, metung a masanting a larawan ban ibili king pibalebale na. Mapalyaring kumutud yang tanaman a sedro para gamitan na o kaya mamili yang tanaman a ensina o kaya sipres king kagubatan. Mapalyaring tanam yang tanaman a laurel at manaya ya king uran ban tumubu ya at dagul. Gagamitan ne ning tau ing kapirasung dutung antimong panangab, gawan neng idolo ing aliwang dake. Gagamitan ne ing aliwang kapirasu ban mikapali ya ing bale na king panaun na ning dimla at ban paglutung tinape. Gagawan neng dios ing aliwa namang kapirasung dutung ban samban na. Panangab na ing aliwang kapirasung dutung; magnangnang yang karni a kanan na at kumabsi ya. Magsalab ya at ngana, Kasanting! E ku marimla! Kalablab ning api king kalang! Gagawan neng idolo ing aliwa nang kapirasu ning dutung. Kaybat durukuan ne at sasamban. Manalangin ya king idolo. Ngana, Ika ing kanakung dios; iligtas mu ku! E ra balu at e ra aintindian ing daraptan da reting tau uling milalu ing karelang kamangmangan. Sasara da la ring mata ra at ing pamisip da king katutuan. Ala yang beluan o tetagan lub ing gagawa karing idolo ban sabian na, Penangab ku ing mapilan a kapirasu ning dutung. Miglutu kung tinape king uling at mignangnang karni at pengan ku. At gewa keng idolo ing aliwang mitagan king dutung. Ngeni, oyni durukuan ke ing kapirasung dutung! Anti ya mu waring mamangan abu. Tutu na neng lininlang ning kaisipan nang alang kabaldugan angga na king ala neng kapalyarian. E na buring aminan king sarili na king e ya pala dios ing idolong tatalnan na. Ngana ning Ginu, Israel, e mu sa kakalinguan king ika ing kakung talasuyu. Lelang da ka ban maging kakung talasuyu, at kapilan man e ra kalinguan. Pinawi ku lang anting lulam ding kekang kasalanan. Magbalik ka kaku, aku ing talapagligtas mu. Kulisak ka king tula, O matas a banua! Kulisak kayu, ikong lugal a mangalalam ning yatu! Kulisak kayu king tula, ikong bunduk at ing balang tanaman ning kagubatan! Uling linigtas ne ning Ginu ing Israel a keyang balayan, at pepakit nang upaya na. Aku ing Ginu, ing kekang talapagligtas; aku ing linalang keka. Aku ing Ginu, ing Miglalang king sablang bage. Aku mung bukud ing miladlad karing banua; alang sinaup kaku inyang lelangan ke ing yatu. Gagawan ku lang mangmang ding taung mamamanula, at bibiguan ku ing ula da ring magaral karing batuin. Palaraman ku la ding amanu da ring mangabiasa, at papakit ku king ing karelang kabiasnan kamangmangan mu. Oneng potang ing kakung talasuyu yang manula, potang itubud ke ing talasuyu ku ban ibulalag na ding munikala ku, papalyarian ku la deting ula at planu. Sabian ku king Jerusalem king ding tau karin la pasibayung manuknangan, at pasibayu lang malarin ding siudad ning Juda. Ding siudad a deta talakad lang pasibayu ibat king pangasira da. King metung mung amanu papamalan ke ing dagat. Sabian ku kang Ciro, Ika ing sumakup para kaku; daptan mu itang buri kung daptan mu; iyutus mu king ing Jerusalem larinan ya at ding pundasyun ning Templo italakad la. Pinili ne ning Ginu i Ciro ban maging ari. Tilduan ne ning Ginu ban sumakup karing bansa; tiburan ne ban lubasan la ding ari king upaya ra; ibuklat na la ning Ginu ding pasbul dalan ding siudad para king pinili na. Ngana ning Ginu kang Ciro, Aku mismu ing misadia king kekang dalanan; patagan ku la ding bunduk at bunduk-bundukan. Ding pasbul dalan a tangsu kaku lang lasakan, at siran ding tarangkang bakal. Ibie ku la keka ding pibandian karing maralumdum dang lihim a pisisinupan. Akilala mu kanita king aku ing Ginu, at king ing Dios ning Israel inaus na ka king lagyu mu. Ausan da ka ban saupan me ing Israel a kakung talasuyu, ing balen a pinili ku. Dininan da kang maragul a dangalan, agyamang ala kang balu tungkul kaku. Aku ing Ginu; ala nang aliwa pang dios subali kaku. Ibie ku keka ing sikanan a kekang kailangan agyamang kaku ala kang kabaluan. Iti kakung daptan ban ing balang tau ning mabilug a yatu akilala na king aku ing Ginu, at king ala nang aliwa pa subali kaku. Lalalangan ku ing sala at dalumdum; parala kung kanawan at kapamahakan. Aku, ing Ginu, ing darapat kareti ngan. Miparala kung tagumpe anting uran ibat banua; mibuklat ya ing yatu ban iti tanggapan na, at mag-ari ing kalayaan at ing katuliran. Aku, ing Ginu, ing darapat kaniti ngan. Ing waring kapsang kuran mangangas yang makitua king ginawa, ing kuran a kalupa da ring aliwa? Ing waring kapsang kuran kutnan ne ing mangawa nung nanung gagawan na? Ing waring kapsang kuran magreklamu ya king ing mangawa kulang ya pangamat? Atin waring metung mu mang mangangas magsalita karing pengari na, Obat makanyan yu kung gewa? Ing Ginu, ing banal a Dios ning Israel, itang miyuyubug king datang a panaun, sasabian na: Ala kang matulid mangutang tungkul karing kakung anak o sabian kaku itang sukat kung daptan! Aku itang ginawa king yatu, at linalang karing tau ban karin manuknangan. King kakung upaya lidlad ku la ding banua; ing aldo, bulan, at ding batuin atyu la ngan lalam kung upaya. Aku mismu ing misubung kang Ciro ban kimut ya, ban ing kakung parasan tuparan na at itulid ing sabla. Kakung tuliran ing balang dalan a dalanan na. Italakad ne at larinan ing siudad kung Jerusalem, at ibulus ing mebihag kung balen. Ala metung man ing menupa o minie suhul ban iti daptan na. Ing Ginung Mayupaya migsalita ya. Ngana ning Ginu king Israel, Ing pibandian ning Ehipto at ning Etiopia maging bandi mu at ding maragul nang lalaki ning Seba maging ipus mu la; makatanikala lang tuki keka. Duku la keka at karelang sabian; Ing Dios atyu keka; ya mung bukud ing Dios. Ing Dios ning Israel a magligtas karing memalen na, Dios yang papampan na ing sarili na. Detang sablang gagawang idolo mangapakarine la ngan; mibili la ngan king kabiguan. Oneng linigtas ne ning Ginu ing Israel; ing tagumpe na manatili kapilan man; e na la mibili ding memalen na king alang dangalan. Lelangan na la ning Ginu ding banua; ya kabud ing Dios! Ya ing miyubug at linalang king yatu; gewa neng matatag at manatili. E ne lelangan alang kabaldugan, nune lugal ya para panuknanganan da ring tau. Ya ing sasabi, Aku ing Ginu at ala nang aliwa pa subali kaku. E ku migsalita king makalihim o selikut ing kakung parasan. E ku pekiduang karing memalen ning Israel ing panintunan da ku king karinan a alang kabaldugan. Aku ing Ginu at ing katutuan yang kakung sasabian; ibubulalag ku itang makatuliran. Ngana ning Ginu, Me ko keni, mitipun kayu ikong memalen ning yatu, ikong sablang mitagan king pangabagsak ning kayarian; iyarap yu ing sarili yu para king pamaglitis! Ding taung pidala-dala da la ring idolo rang dutung, at manalangin karing kikilalanan dang dios a e naman makapagligtas karela. Ala lang bitasang balu deting tau! Me ko keni at iyarap ing kasu yu king husgadu; paburen lang mikukutnanan ding midimanda. Ninu king milabas a panaun ing sinabi king bage mapalyari? Aliwa wari aku, ing Ginu, ing Dios a magligtas king balen na? Ala nang aliwa pang dios subali kaku. Mibalik na kayu ngeni kaku at miligtas kayu, ikong memalen king mabilug a yatu! Aku mu ing bukud a Dios at ala nang aliwa pa. Katutuan ing pengaku ku at iti e mibayu. Ing kakung pengaku taimtim kung tuparan. Ing balang metung lumapit ya at duku arapan ku, at isumpa nang maging tapat ya kaku. Karelang sabian king bukud mung king kakung kapamilatan karin mayakit ing tagumpe at sikanan; oneng ding sablang masama kaku karelang tanggapan ing kamarinayan. Aku, ing Ginu, kaku lang iligtas ding sablang lahi nang Israel, at kaybat aku ing purian da. Ya na iti ing kawakasan da ring idolo ning Babilonia! I Bel ampon i Nebo a kanitang misan misamban, oneng ngeni sasake da la karing asno, pabayat mu ing babie da karing animal a mapagal na. E ra aligtas ding idolo ing sarili ra; mebihag la at karing aliwang lugal karin da la dela. Ya na iti ing kawakasan da ring idolo ning Babilonia! Lahi nang Jacob, makiramdam kayu kaku, ikong sablang mitagan king balen ku. Iningat da kayu manibat king oras ning pangabait yu. Aku ing kekong Dios; ingatan da kayu angga king tumua kayu at muti ing buak yu. Lelangan da kayu; ingatan da kayu; saupan at iligtas da kayu. Kaninu yu ku apakilupa? ngana ning Ginu. Atin pa waring aliwa a kakung kalupa? Bubuklat do ring tau ding karelang suput, at gintu ing karelang bubulus; pilak karelang titimbangan. Manupa lang plateru ban gawa lang dios, at kaybat dukuan ampon samban. Tatas de at pupusanan karing karelang pago; bibili re king metung a lugal ban karin talakad, e bitasang makakimut king lugal a pagkabilian na. Nung ing ninuman manalangin ya king idolo, e ya makapakibat o e ne aligtas king kagipitan na. Ikong makasalanan, tandanan yu iti; ganakan yu itang kakung depatan. E yu sa kakalinguan itang mepalyari king milabasan; tanggapan yu king aku mung bukud ing Dios, at ala nang aliwa pang kalupa ku. Manibat na king kapupurmeruan sinabi ku na itang maging bunga; king milabas a panaun itang mapalyari sinabi ku na. Sinabi ku king e la magmintis ding kakung tangka, king ing sabla kakung daptan antimo ing kakung pignasan. Ausan keng datang ing metung a lalaking ibat king aslagan; anting balawe yang maniagmit at tuparan na ngan ing binalak kung gawan. Iti sinabi ku at mituparan. Makiramdam kayu kaku, ikong taung masias a buntuk a mimisip king ing pamagwagi tutung marayu. Paratangan ku na ing aldo ning tagumpe, e na binang lumuat datang ne. Ing kakung pamagwagi e mayantala. Iligtas ke ing Jerusalem, at karin ing Israel pagdala keng dangalan. Ngana ning Ginu, Babilonia, king kekang tronu kuldas ka, at lukluk ka king alikabuk. Kanitang misan a panaun anti ka king metung a birhen; anti kang metung a siudad a e pa lisuban, oneng ngeni lunu ka at ipus. Idurut me ing gilingan! Arina kekang gilingan! Ilako me ing kekang panakap lupa! Mangamal mung imalan ilukas mu na! Ing baru mu keka neng ilislis king pamandalakit mu karing batis! Ding tau akit da kang lubas; akit da kang mimura at mangapakarine. Mablas ku at alang metung mang kaku sabat. Ing banal nang Dios ning Israel ing talapagligtas tamu, Ginung Mayupaya ing lagyu na. Ngana ning Ginu king Babilonia, Lukluk kang tahimik busal ning karalumduman; e na ka mayaus pang reyna da ring bansa! Mimua ku karing taung kakung pinili, e ku na la kilalang kakung bandi; pepailalam ku la king upaya mu, at e ka pepakit lunus karela; pati na ding matua pepagdusan mu la. Inisip mu king angga king alang angga reyna ka, at e mu apibalak king pusu mu deting bage o aisip nung makananu lang miyangganan. Ikang malugud king kalayawan pakiramdaman mu iti, ikang mimisip king ligtas ka at panatag a bili. Tuturing mung kasing dagul ning Dios ing sarili mu, king ala nang aliwa pang anti ika. Inisip mu king lub mu king kapilan man e ka mabalu o kabatingan karing anak mu. Oneng king saguli mung penandit, king metung mung aldo, deting aduang bage keka datang la. Agyamang gamitan mu ing sabla mung pamagsalamangka, ing asawa mu at anak mawala la keka. Panatag ka kabilian agyang alang bitasang mayap keka; bala mu siguru alang manakit keka metung man. Linili na ka ning kekang kabiasnan at ning kekang aintindian, at ngamung sinabi king kekang sarili, Aku Dios ku, at ala nang aliwa pang anti aku. Kagutgutan ing keka datang, at ing kekang salamangka e na asabat yan. Ing kasiran yang biglang keka datang, ing kasiran a e mu bitasang asahan! Pagsikapan mu lang sablang manaliguat mung salamangka at pati na ding kekang panggayuma; keka lang ginamit manibat na kanitang kayanakan ka. Mekad keka makaibie lang kasaupan; mekad ding kekang kalaban keka lang apamatakutan. Ala kang akarapat agyang dakal ing payu a kekang tatanggapan. Paburen mong datang at lumapit ding kekang astrologo ban aligtas da ka, ding taung magaral karing batuin a manialiksik king maleparan a banua at ding keka magsalita bulan-bulan nung nanu ing mapalyari keka. Mangari la karing putut-putut a are, at laklakan na la ning api! E ra akua mang aligtas ing karelang sarili, uling ing lablab ning api milalu kapali, e ya metung mung dapug a malyari dang pipagsalaban. Iti ngan ya ing mayap a daptan da para keka detang astrologong kekang singgunian king kekaban ning bie mu. Gumulut la ngan keka, at lumakad karing sarili dang dalan, at ala metung man a mitagan ban magligtas keka. Memalen ning Israel, iti kekong pakiramdaman, ikong ibat king lahi nang Juda: Susumpa kayu king lagyu ning Ginu, at sasabian yu king sasamban ye ing Dios ning Israel, oneng ala kayung tututuanan metung man king kekong sasabian. At makanyan man pagmaragul yung sasabian king memalen na kayu ning siudad a banal, at king asahan ye ing Dios ning Israel Ginung Mayupaya ing lagyu na. Ngana ning Ginu king Israel, Kanitang panaun a malambat nang milabas ing bage mapalyari kakung sinabi, at bigla kung pepalyarian. Balu ku kanita pa ing pakit mung masias ka buntuk; masias anting bakal, at e anting tangsung abayutuk. Inya kanita pa sinabi ku na ing kekang panaun a pakiarapan, selita ku la ding bage bayu la pa mapalyari ban sabatan ing kekang kapaniwalan a ding kekang idolo at larawan ilang pepasari kareting mepalyari. Ing sablang makapauna ku nang sinabi mepalyari na ngan ngeni; sukat kekang tanggapan king ing kakung sinabi katutuan. Ngeni keka ku la sabian ding bayung bage datang a e ku sinabi king panaun a milabasan. Ngeni ku la pa mu papalyarian, ala pang milyaring anti kanyan king panaun a milabasan. Nung mika atin man, mekad kekang sabian king iti lubus mung kamalayan. Balu ku king e ka malyaring pagkatiwalan; pikabaluan king rebeldi ka manibat na king kapupurmeruan. Iti ing sangkan nung inya iti ngan e mu bitasang dimdam, nung inya ala metung man king sinabi na ing miras king kekang pakiramdam. Ban purian de ring tau ing kakung lagyu, iyantala ku ing mua ku; iti kakung aguantan ban e ka mate. Sibukan da ka king api ning kasakitan, antimo ing pilak a gagawan puru king ornu. Oneng ikit ku king ala kang ulaga. Ing kakung daraptan merapat para king sarili kung kapakanan; e ku paintulut king ing kakung lagyu malapastangan ya o paintulutan ing ninuman dumake king kaligayan a bukud mung kaku mangaintuliran. Ngana ning Ginu, Makiramdam ka kaku, Israel, balen a kakung inaus! Aku ing Dios, ing mumuna, ing katataulian, ing bukud mung Dios! Ding mibili karing pundasyun na ning yatu ila ding kakung gamat, at karing banua ilang miladlad. Potang ausan ke ing yatu at ing banua, agad-agad datang la at karelang sarili iyarap da. Mitipun kayu at makiramdam, ikong sabla! Ala metung man karing dios ing maka-ula king ing lalaking kakung pinili, lusuban ne ing Babilonia; ing buri kung iparapat ya ing daptan na. Aku itang migsalita at minaus king lalaking kakung pinili; liwal ke at pitnubayan at dininan tagumpe. Ngeni pakalapit mu kaku at kekang pakiramdaman ing kakung sabian. Manibat na king kapupurmeruan migsalita na kung hayagan, at menatiling papalyarian ing katutuan ding kakung amanu. (Ngeni dininan na kung upaya ning Ginung Dios at tinubud na ku.) Ing banal a Dios ning Israel, ing Ginu a talapagligtas mu, sasabian na: Aku ing Ginung kekang Dios, ing bisang turu keka para king ikakayap mu, at mituturu keka king dalan a sukat mung tuntunan. Nung mekiramdam ka mu sana karing kakung kautusan! Minagus na sana keka ing kanawan a anting sibul a e bitasang kalalangian! Ing tagumpe miras sana kekang anting alun a mamagus king pampang. Ding kekang lahi meging kasing dakal na la sana ning balas, at e ku sana peintulut ing pangamate ra. Mako na kayu king Babilonia, malaya na kayu! Ikulisak yung mitmung tula iting balita; ipabalu yu karing sablang bansa: Linigtas ne ning Ginu ing Israel a talasuyu na! E la bitasang kinau ding taung pinili ning Ginu kanitang tinaid na la libutad ning mapali at malanging disyerto. Pepayagusan na ing danum a ibat king batu; binangal ne ing batu at mamagus a danum ing linual. Alang kapayapan para karing makasalanan, ngana ning Ginu. Makiramdam kayu kaku, ikong bansang marayu, ikong taung manuknangan king marayu! Bayu ku pa mibait, pinili na na ku ning Ginu at tilduan maging keyang talasuyu. Gewa na lang mataram anting espada ding kakung amanu. King mismung gamat na iningat na ku. Gewa na kung anti ing paslu, matilus at makasadiang mibugnus. Ngana kaku, Israel, ika ing kakung talasuyu; uli mu, purian da ku ring tau. Mekibat ku, Megobra ku, oneng meging alang kabaldugan! Gisan ku ing kakung sikanan, oneng ala kung arapat nanuman. Makanyan man, ing Ginu kaku yang apanaligan; ipagdipensa nang kakung daraptan at dinan na kung ablas king kakung gawan. Bayu ku pa mibait, tilduan na na ku ning Ginu; gewa na kung talasuyu na ban ibalik ku la ding taung pinili na, ban ibalik ku la ding mikalat nang memalen ning Israel. Ing Ginu yang kaku babie dangalan; ya ing panibatan ning kakung sikanan. Ngana kaku ning Ginu, Kakung talasuyu, atin kung mas maragul a paobra keka; e mu ing ibalik mu ing dangalan ding mitagan a memalen ning Israel, nune gawan da ka namang sulu para karing sablang bansa, ban ing mabilug a yatu miligtas ya. Ketang alang kalupa king pamaglibak, at pikakasaman ding sablang bansa, at talasuyu da ring pamuntuk; ing banal a Dios at talapagligtas ning Israel sasabian na, Akit da kang malaya ding ari, at talakad la ban ipakit da ing pamangalang da; akit da naman iti ding prinsipi at duku la ban galangan da ka. Iti mapalyari uling ing Ginu ya ing memili king talasuyu na; ing banal a Dios ning Israel tutuparan na lang pangaku na. Ngana ning Ginu karing taung pinili na, Potang ing panaun datang na ban iligtas da kayu, pakitanan da kayung ganaka at kakung pakibatan ing pamaniawad yung kasaupan. Banten da kayu at ingatan, at king kapamilatan yu gawa kung kasunduan karing sablang bansa. Paintulut kung manuknangan kayung pasibayu king kekong bansa a mesalanta. Sabian ku karing makasukul, Mako na kayu. Malaya na kayu! At sabian ku karetang atyu king karalumduman, Lumual na kayu keni king masala! Mangari la karing tupang manyibsiban karing bunduk-bundukan; e na la dumanup o kumau kapilan man. E na la ananu balang ning pali ning aldo at ning disyerto, uling ing karela manimuna ya itang malugud karela. Tairan na la king danum da ring batis. Gawa kung malualas a dalan karing bunduk, at misadia kung dalan a dalanan ding taung pinili ku. Ding taung kakung pinili datang lang ibat king marayu, manibat la king norti at king albugan at ibat king Aswan. Magkanta kayu, ikong banua! Yatu, kulisak ka king tula! Paburen lang magkantang masikan ding bunduk! Pamatulan na la ning Ginu ding taung pinili na; malunus ya king karelang kasakitan. Oneng sinabi da ring memalen ning Jerusalem, Pepaburen na katamu ning Ginu! Kelinguan na na katamu! Inya ing Ginu makibat ya, Malyari ne kayang kalinguan ning ima ing anak na, at e ne luguran ing anak a beit na? Kalinguan ne man ning metung a ima ing anak na, aku e ra kayu kalinguan. Jerusalem, kapilan man e ra ka malyaring kalinguan, sinulat ku ne ing lagyu mu karing palad ku. E lumuat datang na la detang maglarin keka, detang miglasak mako na la. Lumawe ka king makapadurut, at akit mu nung nanu ing malilyari! Mitipun-tipun na la ding kekang memalen; mumuli na la keka! Kabang aku ing mabie Dios, keka lang pagmaragul ding kekang memalen, anti king babaing kakasal king alahas mipalamutian! Melasak ya at mesalanta ing bansa mu, oneng ngeni maging tutu yang maskup karetang daratang ban manuknangan! At detang keka minyira mirayu na la keka. Datang ing aldo, ding anak a mibait king panaun ning pangayugse keka karelang sabian, Milalu ya kaskup iting bansa; mangailangan tamung malualas a lugal ban maging kekatamung tuknangan! Kanita sabian mu king kekang sarili, Ninu ing menganak kareting anak para kaku? Mewala la ding kakung anak at e na ku manganak pa. Miyugse ku at mitabi king marayung lugal; ninu ding peparagul kareting anak? Magdili-dili kung mitagan, nukarin la menibatan deting anak? Ngana ning Ginung Dios karing memalen na, Sumenias ku karing bansa, at iyuli da lang anak yu karing kekong tuknangan. Maging anti lang tata kekayu ding ari; ding reyna lingapan da kayung anting ima yu. Duku la arapan yu at parangalan da kayu; king kababan lub ipakit da ing kagalangan kekayu. Akilala yu kanita king aku ing Ginu; ala metung mang mipakarine karetang manenayang saup kaku. Malyari kayang akua king sundalus ing banding ikua na? Malyari la kayang aligtas ding bihag ning metung a taung mapaniupil? Ing Ginu ipakibat na, Iti kabud ing mapalyari: Ding bihag ning sundalus mayakua la, at ing simsam ning taung mapaniupil. Labanan ke ing ninumang makilaban kekayu, at iligtas ku la ding anak yu. Agkatan ku lang mipatayan la ding kekayu manggipit; lasing la king pamakamate at king mua. Kanita ding tau akilala ra king aku ing Ginu, ing magligtas at magpalaya kekayu. Akilala ra kanita king aku ing Mayupayang Dios ning Israel. Ngana ning Ginu, Bala yu galang king kaku yang pepalakuan ing kakung balayan anti ing lalaking midiborsyu king keyang asawa? Nu la karin ngeni ding papelis ning pamidiborsyu? Bala yu galang king pisali da kayu king pangabihag kalupa ning lalaking mamisali karing anak na ban maging ipus la? Ali! Mebihag kayu uli da ring kekong kasalanan; mitabi kayu uli ra ding krimen a kekong depatan. Obat ing balen ku e ya kinimut inyang pintalan ke ban iligtas? Obat e ya mekibat inyang inaus ke? Milalu ku wari kaina ban e ra kayu aligtas? Apakati ke ing dagat king metung mung amanu, at agawa ku lang metung a disyerto ding ilug, ban king keyalan danum mate lang karelang asan. Apadalumdum ke ing banua, angga king balamu magpaldas ya para karing mete. Tiru na ku ning Ginung Dios nung nanu ing sukat kung sabian ban apasiknangan ku la ding mibabayatnan. Dirinan na kung sikanan balang abak ban itang ituru na kaku kakung pakiramdaman. Dininan na kung pamanalastas ning Ginung Dios, at e ku linaban o ginulut king Ginu. Inarap ke ing gulut ku karetang mamatbat kaku. E ku la sebatan inyang ininsultu da ku, inyang sepuliut dang balbas ku at pigluran ing lupa ku. Oneng ing insultu ra e na ku ananu balang, uling ing Ginung Dios yang kaku babie kasaupan. Siniknangan ku ing lub ku ban apibata ku la. Balu ku king milako ing kakung dangalan, uling ing Dios malapit ya at patunayan na king ala kung pamikasala. Ating masikan a lub bisang mandalum kako? Paburen yung munta kami king husgadu! Paburen yang karin misampang demanda! Ing Ginung Dios ya ing mismung magdipensa kaku, ninu ngeni ing makapatune king mikasala ku? Lumbug la ngan ding sablang mandalum kaku; mawala lang anti ing imalan a pengan ding ipas. Ikong sablang ating takut king Ginu, at mamintu karing amanu ning keyang talasuyu, mapalyaring ing dalan a kekong daralanan tune yang madalumdum, makanyan man king Ginu yu ibili ing kekong kapanaligan; magtiwala kayu king kekong Dios. Ikong sablang mitatangkang kasiran karing aliwa, masira kayu king mismung sarili yung tangka! Ing Ginu mismu ya ing pasari kaniti; misakitan kayung alang kapara. Ngana ning Ginu, Makiramdam kayu, ikong bisang miligtas, ikong kaku lalapit pasaup. Ganakan ye itang batu nung nu kayu menibat, king lugal nung nu kayu meyakua at metabas. Ganakan ye ing makatua yung i Abraham, at i Sarah nung kenu kayu menibatan. Ala yang anak i Abraham inyang inaus ke, oneng kaku yang binendisyunan at dininan dakal a anak; e la abilang-bilang ding keyang lahi. Ipakit ku ing kakung lunus king Zion, karing sablang manuknangan karing melasak nang lugal. Agyang pang ing lugal na metung neng disyerto, gawan ke mu ring metung a hardin, anti ing hardin ku king Eden. Tula at saya ing atyu karin; kantang kapurian at kapasalamatan ing ikanta ra kaku. Makiramdam kayu kaku, O taung kakung pinili, makiramdam kayu king kakung sabian: Babie ku ing amanu ku karing bansa; anting sala ning aldo ing iyatad da ring kautusan ku karela. Mamirapal kung datang ban iligtas ku la; ing oras ning pamagtagumpe ku malapit na. Aku mismu ing sumakup karing sablang bansa. Ing paniatang ku panayan da ring marayung bansa; manaya lang ating kapanaligan a iligtas ku la. Lumawe kayu king banua; lumawe kayu king yatu! Ing banua matda yang anting asuk; ing yatu madunut yang anti ing laun a imalan, at ding sablang tau mate lang anting lango. Oneng ing pamagligtas a darala ku manatili kapilan man; ing tagumpe ku e miyangganan. Makiramdam kayu kaku, ikong maki balu king matulid, ikong king pusu yu makatanam lang kautusan ku. E kayu tatakut potang ding tau pamagsisti da kayu at lalapastanganan; ding taung makanyan lumbug lang anti ing imalan a pengan ding ipas! Oneng ing kaligtasan a darala ku manatili kapilan man, ing tagumpe ku manatili king sablang panaun. Migising ka, Ginu, at saupan mu kami! Gamitan mung kekang upaya at iligtas mu kami; gamitan mu antimo ing king panaun a malambat nang milabas. Ika ing memirasung malati king Rahab, ing dambuala ning dagat. Ika ing pepakati king dagat, at ginawang dalan libutad ning danuman, ban makadalakit la detang kekang liligtas. Detang linigtas mu miras lang mitmung tula karin Jerusalem, king tula ra magkanta la at kukulisak. Tumula la king kapilan pa man; ing lungkut at siguk mawala ngan. Ngana ning Ginu, Aku ing babie sikanan keka. Obat tatakut ka king taung ating kamatayan a e manatiling anti ing dikut? Kelinguan mu ne wari ing Ginung keka linalang, ing miladlad karing banua at mibili karing pundasyun ning yatu? Obat parati kang mabibie king takut mu king bigsikan da ring keka manggipit, at karetang keka magnasang makamate? E ra na ka apanasakit ning mua ra! E lumuat ding bihag mibulus na la; kumaba ing bie ra, at ing sablang pamangan a kailangan da miyabie karela. Aku ing Ginung kekang Dios; aku ing gogogo king dagat, at babie biung karing alun. Ginung Mayupaya ing lagyu ku! Lidlad ke ing banua, at binili ding pundasyun ning yatu. Ngaku king Jerusalem, Ika ing balen a pinili ku! Binie ku la keka ding amanu ku, at ingatan da ka karing gamat ku. Migising ka, Jerusalem! Mibangun ka at talakad! Ininum mu ne ing kopa ning kaparusan a pepainum na keka ning Ginu uli ning mua na keka; gisan mu at ngeni paid-paid ka! Ala metung man a mamalale keka; ala metung man karing memalen mu ing tataid king kekang gamat. Dobli ing kasakitan a digpa keka; ing bansa mu lesak ne ning gera, at ding memalen mu meranup la. Ala metung mang papakit lunus keka. At king suluk ning balang dalan miragsa lang kekang memalen uli ning mangaina la; mengari lang usa a merakap king lambat ning maniakap. Atakman da na ing bigsikan na ning mua ning Dios. Ikong misasakitan nang memalen ning Jerusalem, ikong mangapaid a balamu malasing, ing Ginung kekong Dios ingatan na kayu. Sasabian na, Ilako ku ne ing kopa king kekong gamat a binie ku kekayu uli ning mua ku. E na kailangan ing minum kayu king alak a makidapat king pamipaid-paid yu. Ilipat ke karetang kekayu menalipit, karetang makidapat king pangapase yu karing dalan at dinamusak kekayu ba lang midalan. Jerusalem, magpakasikan ka at magpakarangal pasibayu! Banal a siudad ning Dios, miblas kang mitmung leguan! E na la pasibayung lungub karing siudad mu ding paganu. Jerusalem, malaya na ka king panga-ipus mu! Mibangun ka ibat king alikabuk at lukluk na ka king kekang tronu! Kalagan mu la ding tanikala a gagapus keka, O mebihag nang balen ning Zion! Ngana ning Ginung Dios karing memalen na, Alang salaping mebayad para kekayu kanitang meging ipus kayu; makanyan munaman alang salaping mabayad para maging malaya kayu. Kanitang misan atyu kayu Ehipto anting dayuan, oneng kusa yung lub minta karin. Makanyan man kinua na kayung sapilitan ning Asiria at alang mebayad salapi para kekayu. At ngeni makanyan munaman ing milyari kekayu king Babilonia; meging bihag kayu karin at alang salaping mebayad para kekayu. Magmaragul la at magmayabang detang sasakup kekayu at ala lang patugut lalapastangan kanaku. Oneng king panaun a datang kilalanan yu king aku ing Dios at migsalita ku kekayu. Makayama yang lalawan itang talapagbalitang daratang daralan karing kabundukan; magdalang mayap a balita, ing balita ning kapayapan! Ipabalu na ing tagumpe at sabian na king Zion, Ing kekang Dios ya ing mag-ari! Detang magbante king siudad kukulisak la, kukulisak lang miyabe-abe king tula ra! Akakit da karing sarili rang mata ing pamagbalik na ning Ginu king Zion! Kulisak kayu king tula; miyabe-abe kayung magkanta, ikong lugal a melasak ning Jerusalem! Paligayan na ne ning Ginu ing balen na; linigtas na ne ing siudad na. Gamitan ning Ginu ing banal nang upaya; iligtas na la ding memalen na at mabilug a yatu iti akit na. Lakuan yu ne ing Babilonia, ikong karing kasangkapan ning Templo magdala. Karing bawal a bage e kayu tatagin; ingatan yung malinis ing sarili yu at lakuan yu ne ing siudad. Ngeni e na kailangan ing mako kayung mirarapal; e na kayu balamu tatakas! Ing Ginung kekong Dios ya ing kekayu tumaid, at ingatan na kayu misusumangid. Ngana ning Ginu, Magtagumpe ya ing talasuyu ku king obra na; mirangal yang alang kalupa. Mebigla la ding dakal kanitang ikit de; uling ing lupa na medisporma ya, halus e ne itsurang tau. Oneng ngeni mangapamulala la ding dakal a bansa, at e la makapagsalita ding ari king pangapamulala ra. Akit da at aintindian itang bage a ngeni ra pa dimdam. Ngara ding tau, Ninu ing malyaring maniwala kekami king ipamalita mi ngeni? Ninu ing malyaring makaintindi king iti dapat ning Ginu? Kaburian ning Ginu king ing talasuyu na tumubu yang anting tanaman a magyamut king malanging gabun. Ala yang dangalan o leguan ban kekatamu yang pansinan. Alang nanumang makawili king talasuyu na ban lapitan ta ya mo sana. Lepastangan de ring tau at tinggian; pibata na ing kaplas at ing kasakitan. Ala mang bisang lumawe king keyang kabilian; e ta ya pinsingan, anti yang alang kabaldugan. Makanyan man ya ing mibata king kasakitan a kekatamu mangaintuliran, ing sakit a sukat itamu sana ing memusan. Bala tamu king ing keyang kasakitan parusang king Dios menibatan. Oneng mesugat ya uli da ring kekatamung kasalanan, mebugbug ya uli ning depat tamung e mayap. Ing parusang keyang pigdusan yang kekatamu mekapaldan, kinayap tamu king uli ra ding barug a digpa king katawan na. Mengari tamung tupang mebating; ing balang metung kekatamu minarap ya king sarili nang dalan. Oneng ing Ginu tilutan nang dugpa king keyang talasuyu ing kaparusan, itang parusang kekatamu mangaintuliran. Pepasakitan deng ustu, oneng pibata na ngang mitmung katahimikan; e ya migsalita agyang metung mu mang amanu. Mengari ya king biserung tupa a malapit nang katatan; mengari yang tupang malapit nang ururan, e ya migsalitang nanuman. Dekap de at sinintensia at kaybat liwal ban patayan; ala metung mang mekialam king meging keyang kapalaran. Pete re alang-alang king kasalanan ding kekatamung memalen. Dela re king kutkutan kayabe da ring makasalanan; kitkut deng kayabe ding taung ating pibandian, agyamang ala yang depatan a kasalanan, at e bitasang migsalitang kalaraman. Ngana ning Ginu, Kaburian ku ing dumalan yang kasakitan; metung yang ain-sakripisyu ing kamatayan na ban mipatawaran ing kasalanan. Inya akit na lang lahi na; kumaba ya bie at king kapamilatan na ing parasan ku magtagumpe. Kaybat ning bie nang mitmung kasakitan, pasibayu yang mika kaligayan; abalu na king e mewalang kabaldugan ing keyang kasakitan. Ing tapat kung talasuyu a tutu kung pitutulan tanggapan na ing parusang mangaintulid karing dakal, at alang-alang keting talasuyu patawaran ku la. Inya naman dakayanan keng lugal a mitmung dangalan, metung a lugal libutad ding taung mayupaya at marangal. King mitmung kalausan a lub dinaun nang bie na, at tinggap ing kapalaran da ring taung e mayap. Kinua na ing lugal ding dakal a makasalanan, at penalangin na king kamtan da sa ing kapatawaran. Jerusalem, mengari kang metung a babaing e mikayanak, oneng ngeni king tula makapagkanta ka't makakulisak. Ngeni mikayanak kang mas dakal kesa king babaing e na bitasang likuan ning asawa na! Idagul me ing toldang kekang tuknangan; ikaba mu la ding lubid na, at pakatibe ding tulus na! Isulung mu la ding kekang angganan king mingatba-ngatbang lugal; akua rang pasibayu ding kekang memalen ing gabun a ngeni sasakupan da ring aliwang bansa; ding siudad a alang manuknangan karing tau pasibayu lang mikatmuan. E ka tatakut; e na ka pasibayung milako dangalan; e na ka mibili pa king kamarinayan. Akua mu nang kalinguan ing kekang kataksilan kanitang kayanakan kang talasawa, at ing lubus mung pamangulila antimong metung a biuda. Ing keka Miglalang mangari yang asawa keka, Ginung Mayupaya ing lagyu na! Ing banal nang Dios ning Israel ya ing magligtas keka; ya ing sasakup king mabilug a yatu! Israel, mengari ka king kayanakan a babaing talasawa a kewanian ning asawa na, at lubus meligalig. Oneng ing Ginu ausan na kang magbalik na. Ngana, King ditak a penandit likuan da ka; pasibayu kuanan da ka uli ning maragul kung lugud. King ditak a penandit gilutan da ka, uling mimua ku keka, oneng ipakit ku keka ing lugud kung alang angga. Makanyan ing sasabian na ning Ginung magligtas keka. Pengaku ku kanitang kapanaunan nang Noe king e na ku paralang albug king yatu. Ngeni ipangaku ku keka king e na ku pasibayung mimua; e ra na ka paniabianan o parusan. Malyari lang mawala ding bunduk, at miyalis ding bunduk-bundukan, oneng ing tapat kung lugud keka kapilan man e miwakasan; tuparan ku king kapilan man ing pengaku kung kapayapan. Makanyan ing sasabian na ning Ginung malugud keka. Ngana ning Ginu, O Jerusalem, siudad a magkakasakit at ala nang akarapat, mamatula keka ala metung man. Italakad ku lang pasibayu ding kekang pundasyun king kapamilatan ding batung mangamal. Gawan ku la ding kekang tore karing batung rubi, ding kekang pasbul dalan gawan ku la karing batung maslag, ding makapadurut mung pader batung mangamal ing kakung ikabit. Aku mismu ing turu karing kekang memalen, at dinan labis-labis a kabiayan ampon kapayapan. Ing hustisia at ing katuliran gawan da kang masikan. Miligtas ka karing manggipit at king takut. Nung lumusub ya keka ing ninuman, iti daptan na king e ku kaburian. Masambut ya ing ninumang keka lumaban! Aku ing linalang king pande a pataung api at miyuyubug sandata. Aku munaman ing linalang king sundalus a gagamit karing sandata ban makamate. Oneng alang sandatang malyaring makapanasakit keka; atin kang ipakibat karing sablang maki bintang keka. Idipensa ku la ding kakung talasuyu at dinan tagumpe. Ing Ginu ya ing migsalita. Ngana ning Ginu, Me ko keni, ikong sablang kakau, oyni ing inuman yo! Me ko keni, ikong alang pera, sali kayung trigu at mangan kayu! Me ko keni, sali kayung alak at gatas, e kayu magastus nanuman! Baket paigastus kayu king e tune makakabsi? Baket sueldu gagastusan yu la, makanyan man danupan kayu pa? Makiramdam kayu kaku, at daptan ing kakung sasabian, at mayama kayung mangan king pekamaniaman a pamangan. Makiramdam kayu ngeni taung kakung pinili, at lumapit kayu kaku; lumapit kayu kaku at mika bie kayu! Gawa kung kasunduan kekayu a manatili king kapilan man, at ibie ku la kekayu ding kanuanan a pengaku ku kang David. Gewa keng manimuna at komandanti da ring bansa, at kakung pepakit ing kakung kayupayan king kapamilatan na. Ngeni keka lang ausan ding aliwang bansa a kanitang misan ila e ra ka kakilala, oneng ngeni mamirapal lang datang ban makiabe la keka! Aku, ing Ginung kekang Dios, ing banal nang Dios ning Israel, iti kaku ngan papalyarian; dinan da kang ligaya at dangalan. Ngening malapit ya panintunan me ing Ginu at ausan me. Paburen lang gumulut ding taung e mayap king karelang e ustung dapat, at ibayu ing karelang pamisip. Paburen lang magbalik king Ginung kekatamung Dios; uling mapaglunus ya at mapamatawad. Ngana ning Ginu, Ding kakung isipan e da la kalupa ding kekong isipan, at ding kakung paralan makayaliwa la kekong paralan. Nung makananu ya katas ing banua king yatu, makanyan lang maygit matas ding paralan at pamisip ku kesa karing kekayu. Mengari ing kakung amanu king yelu at uran a mababaldug ibat king banua ban ing yatu diligan ya. Patubuan dang tanaman at munie bining tatanam at pamangan. Makanyan ing malyari king amanung kakung sasabian; e magbalik kakung alang daralan o e tiparan ing buri kung keyang daptan. Lakuan ye ing Babilonia kayabe ing tula; ibat king siudad mipanimunan kayung lumual payapa. Lunto ing pamagkanta karing bunduk at bunduk-bundukan, at ding tanaman kulisak la king tula ra! Tumubu lang tanaman a sipres king ibatan ding dikut; lugal king suksuk lang lunsut, tanaman lang mirto ding tumubu. Iti ya ing maging tanda a manatili king kapilan pa man, metung a paganaka king aku pin ing Ginung makirapat kaniti. Ngana ning Ginu karing taung pinili na, E na lumuat iligtas da kayu. Inya daptan yu itang mayap at matulid. Bendisyunan ku la detang parating mangiling at gagalang king Aldo ning Sabbath. Bendisyunan ku la ding e darapat nanumang e mayap. E na sukat sabian ning taung dayuan a mekianib karing taung pinili na ning Ginu ing anti kaniti, E na buri ning Ginu ing samba kung kayabe ra ding taung pinili na. E na naman sukat isipan ning taung kapun king uling e ya malyaring mikayanak e ne malyaring maging kayanib king balen a pinili ning Dios. Sasabian na ning Ginu king taung anti kaniti, Nung gagalangan mu ku king kapamilatan na ning pamagmasusi mu king Aldo ning Sabbath at nung daraptan mu itang babie tula kanaku at tapat kang tutupad king kakung kasunduan, e makalinguan ing kekang lagyu king kakung Templo at karing taung pinili ku. Mie yang lalung malambat ing lagyu mu kesa ketang mikayanak kang lalaki at anak a babai. E ka makalinguan. At sasabian na ning Ginu karetang taung dayuan a meging dake na ning balen a pinili na a malugud at susuyu ampon mangiling king Aldo ning Sabbath at tapat tutupad king kasunduan: Idala da kayu king Zion, king banal kung bunduk; dinan da kayung tula king kanakung bale pipanalanginan at tanggapan ku la ding ain-sakripisyung babie yu king kanakung altar. Mayaus yang bale pipanalanginan ing Templo ku para karing sablang tau. Ing Ginung Dios a miyuli king balen nang Israel ibat pangayugse na king marayung lugal, pengaku nang ituki na la ding aliwang tau ban makiabe la karela. Sinabi na ning Ginu karing aliwang bansa king datang lang anting mabagsik a animal at laklakan da la ring taung pinili na. Ngana, Bulag la ding sablang manimuna a sukat munie babala karing taung pinili ku! Ala lang kabalu-balu. Mengari lang asung bante a e biasang kaung; kera-kera la mu at mamaninap. Tutu lang matako tudtud! Mengari la karing asung matako a alang pikabsian. Ala lang aintindian deting manimuna. Daraptan na ning balang metung at metung karela itang buri nang daptan at ala lang sisikasuan nune mu ing sarili dang kapakanan. Ngara deting lasenggu, Tara, kuma tamung alak at inuman ing anggang agyu tamu! Mas masanting ya ing aldo bukas kesa king ngeni! Mate la ding mayap a tau at ala metung mang makaintindi o magmasabal karela. Oneng potang mate la, ala nang sakuna a miras pa karela. Manakit lang kapayapan detang mabibie king mayap a pamibiebie at kapaynawan king karelang kamatayan. Ikayung makasalanan, lumapit kayu keni ban miyatulan! Ala kayung pangayaliwa karing mangkukulam, karing makipangalugud, at karing babaing magtinda king katawan da. Ninu ing gagawan yung pikaylian? Ikayung malaram, ninu ing kekong kakantiawan? Sasamban yu la ding kikilalanan dang dios king kapamilatan na ning pamanyiping yu karing babaing atyu lalam da ring kekayung sagradung tanaman. Iyain yu la ding anak yu bilang ain-sakripisyu karing lukib a batu lele da ring mamagus a batis. Karin kayu kakuang batung malinatnat at sasamban yu lang anting dios. Tutugtug yu ing alak bilang ain-sakripisyu yu karela at pagdala yu la pang trigu bilang ain yu. Isipan yu galang king tutula ku king sablang daraptan yung yan? Ukiatan yu la ding mangatas a bunduk ban munie ain-sakripisyu, at ban daptan ing pamitan ning kekong laman. Bibili yu la kilub yung bale tulid pasbul ding makasumami yung idolo. Kaybat, tinggian yu ku; maglubas kayu at magkera karing kama yung malapad kayabe ding kekayung kalaguyo, at babayaranan yu la ban sumiping la kekayu. At karin ing pita ning laman ya ing panusigan yu. Mangaskas kayung laru at magpabanglu at kaybat pupunta kayung sasamba king dios a i Molek. Ban manakit kayung aliwa pang dios a malyari yung samban, mitutubud kayung tau karing marayung lugal pati na king tuknangan da ring mete. Mapapagal kayu king pamanintun yung aliwang dios, oneng e kayu pa mu rin patugut. Isipan yu king ding idolo ila ding babie sikanan kekayu, inya e yu panamdaman ing pagal. Ngana ning Ginu, Ninu deting dios a pitatakutan yu at king uli ra maglaram kayu kanaku at lubus yu kung kakalinguan? Tinuknang na kayu waring tatakut kanaku uli na ning ala kung bulad king makabang panaun? Magkang isipan yu king ustu ing daraptan yu, oneng ibulalag ku ing kekayung dapat, at e ra kayu malyaring asaupan ding idolo yu. Potang papiglo kayung maniawad saup, paburen yung ding idolo yu ilang sagip kekayu! Mipaid la ngan deti king tiup na mu ning angin! Oneng detang manalig kanaku abandi re ing bansa at samban da ku king kanakung Templo! Ngana ning Ginu, Paburen yu lang mibalik kanaku ding taung pinili ku. Ilako yu ing nanumang sagabal king daralanan da! Gawan ye at isadia ing dalan! Aku ing matas at banal a Dios a mabie kapilan man. Manuknangan ku king matas at banal a lugal, oneng manuknangan ku munaman libutad da ring taung mapagpakumbaba at sisisi ban abalik ku ing kapanaligan at ing kapanayan da. Dininan ku lang bie ding taung pinili ku, at e ku na isundu ing pamamarsala karela, at e na ku mimua kabang-kaba karela. Mimua ku pin karela uli na ning karelang pamikasala at kasakiman. Inya king mua ku perusan ku la at gilutan. Oneng masias la buntuk at sindu ra ing sarili dang kaburian. Ikit ku ing karelang depat; makanyan man, uluan ku la. Tairan ku la at saupan ampon paligayan ding tatangis. Iyaluk ku karela ing kapayapan, karing atyu king makalapit at ding king marayung lugal! Uluan ku la ding memalen ku. Oneng mengari la ding taung e mayap king balisang dagat a ing alun na e patugut sasadsad magdalang dinat at burak. Alang kapayapan para karing makasalanan, ngana ning Ginu. Ngana ning Ginu, Kulisak kang masikan anggang binit mu! Sabian mu karing memalen kung Israelita ing kasalanan da! Sasamban da ku aldo-aldo at sasabian da king matula da lang buring abalu ding tuntunan ku at pamintuan ding kanakung kautusan. Aduan da ing dinan ku lang kautusan a makatuliran at matutula lang sasamba kanaku. Ngarang mengutang ding tau, Baket kailangan pa ing mag-ayunu tamu, nung e na katamu mu rin pansin ning Ginu? Baket kailangan pa ing pairanup tamu, nung e na katamu mu rin papansinan? Nganang mekibat karela ning Ginu, King kamatutuanan kabang mag-ayunu kayu, iyagnan yu naman ing pamanintun yu king sarili yung kapakanan at gigipitan yu la ding magobra yu. Mumuli mu ing pamag-ayunu yu king pamipatepate at tumbukan. E ku pakiramdaman ing panalangin yu nung makanyan mu ing pamag-ayunu yu. Pasakitan yu ing sarili yu neng mag-ayunu kayu; duruku yu la ding buntuk yu anti ing bulung ning tanaman, at miladlad kayung langgotsi ampon mibibiling abu ban pipagkeran yu. Iti ya wari ing ausan yung pamag-ayuno? Isipan yu mo galang king tutula ku king dapat yung yan? Oyni ing pamag-ayunung buri ku: Ilako yu la ding tanikala na ning pamanggipit, ipatupad ing hustisia, at gawan malaya ding magigipit. Dinan yu la king pamangan yu ding danupan at ibuklat ding pibalebale yu para karing pakakalulung alang tuknangan. Dinan yu lang imalan ding lubas at e yu la tatanggian saupan ding kamaganak yu. Kanita sunlag ya kekayu ing lupa ku anti ing aldo neng abak at agad lang kumayap ding sugat yu. Manatili kung atyu kekayu ban iligtas da kayu; ing panga-atyu ku kekayu ya ing mingat king sablang aldo ning bie yu. Pakibatan da kayu potang manalangin kayu kanaku. Makibat ku potang maus kayu. Nung tuknang na kayung manggipit, manabusu, at magsalitang e mayap, nung munie kayung pamangan karing danupan at saupan ding atyu king pamangailangan, kanita ing dalumdum a makapadurut kekayu miyalilan king sala na ning kaugtuan aldo. At manatili kung matnube kekayu at katmuan da kayu king sablang mayap a bage. Pasiknangan da kayu at dinan mayap a pamikakatawan. Mangari kayu karing tanaman king mulahan a parating madidilig at anting batis a e kakati. Larinan da ring memalen yu ing mesira king minunang panaun; italakad da lang pasibayu karing matuang pundasyun na ning siudad. Maging pikabaluan kayu anting taung miglarin karing pader at karing mesirang tuknangan. Ngana ning Ginu, Nung kilalanan yeng banal ing Aldo ning Sabbath at nung tuknangan yung panintunan ing sarili yung kapakanan king aldong iti; nung pakamalan ye ing kanakung banal a aldo at nung galangan ye king kapamilatan na ning e yu pamaglakbe, pamagobra o king pamakipagkwentung alang kapupuntalan, kanita manakit kayung tula a bunga na ning kekayung pamaniuyu kanaku. Gawan da kayung taung kalang-alangnan king mabilug a yatu; maging tula ye ing bansa a binie ku king makatua yung i Jacob. Aku, ing Ginu, ing migsalita. E ya maina ing Dios; aligtas na kayu! E ya maklak; daramdaman na kayung maniawad saup! Ding kasalanan yu ila ding sangkan nung inya e na kayu daramdaman. Ding kasalanan yu ilang pepasari king pangakawani yu king Dios. Malaram kayu, mabagsik, at makamate tau! Ala na kayu king matulid, makanyan man pupunta kayu pa mu rin king husgadu. Manalig kayu king kalaraman ba yeng apapaniambutan ing kasu yu. Gagampanan yu ing tingka yung makapanasakit karing aliwa. Ala kayung patugut mibabalak e mayap at mamalagua kayung daptan la. E kayu bitasang mikakunung makamate taung alang kasalanan. Kasiran at kapahamakan ing kekayung lalakuan nu kayu man miras, at alang taung mipanatag a lub neng atyu kayu. Ala king katuliran ing sablang dapat yu. Baluktut ya ing dalan yu at ninumang tutuntun king dalan a yan ala yang kapanatagan. Ngara ding tau, Ngeni balu mi na ing sangkan nung inya e na ke liligtas ning Dios karing gigipit karela. Pagnasan mi ing sala king paglakad mi, oneng pawa ngan karalumduman ing makapadurut kekami at mengari kaming bulag a kakapkap. Mangatakid kami king kaugtuan aldo, balamu wari atyu ke king busal ning kabengian; balamu wari atyu kami king maralumdum dang tuknangan ding mete. Mitatakutan kami at maliligalig. Pagnasan mi naman ing iligtas na kami ning Dios king pangagipit at king e ustu, oneng alang malilyari. Ginu, ding kasalanan a depat mi laban keka tutu lang dakal. Ding kasalanan mi ilang susumbat kekami. Balu mi la ngan. Mig-rebeldi kami laban keka; likuan da ka at e ke mebisang tuki keka. Gipitan mi la ding kalupa ming tau at ginulut ke keka. Mali la ding pamisip mi at pawang kalaraman ing sasabian mi. Mipaburen ing hustisia at masakit panintunan ing katuliran. Mangapildis ing katutuan karing plasa at alang lugal ing katapatan. Tutung ditak ing katapatan, inya ing ninumang tutuknang gagawang e mayap maging biktima ne ning krimen. Ikit na iti ning Ginu at melungkut ya uli na ning alang hustisia. Mangapamulala ya uling ala yang akakit babie saup karing magigipit. Inya gamitan na ing upaya na ban iligtas na la at ban akua ing tagumpe. Isulud ne ing hustisia anti ing baluti na ning sundalus, at anting helmet ing magligtas nang upaya. Miblas ya king maragul a kapagnasan at mibili la ding bage king sukat dang pagkabilian, at mamarusa ampon mablas karing kamalian a babie pasakit karing tau. Parusan na la ding kalaban na, agpang king depat da, pati na detang manuknangan karing marayung lugal. Manibat king aslagan angga na king albugan, ing balang tau mitakutan ya king Ginu at king maragul nang upaya. Datang yang anti ing mabilis nang agus ning ilug; anting masikan a angin. Ngana ning Ginu karing taung pinili na, Datang ku karin Jerusalem ban ingatan da kayu at iligtas, ikayung sablang ginulut karing pamikasala yu. At gawa kung kasunduan kekayu: binie ku kekayu ing upaya ku at ding turu ku ban maging kekayu la king kapilan pa man. At pamintuan yu la manibat ngeni at ituru karing anak yu at karing lahi yu ban mamintu kanaku king kapilan pa man. Jerusalem, talakad ka, at sunlag anti ing aldo; ing ligaya ning Ginu keka saslag ya! Mitakpan la king kadalumduman ding aliwang bansa. Oneng keka ing sulu ning Ginu sunlag ya; ing ligaya na manatili keka! King uli ning kekang sala datang la ding bansa. Ari datang la uling ing bayu mung aldo saslag ya. Lumawe ka king makapadurut, at kekang lawan ing malilyari; kekang memalen mititipun la ban muli keka! Datang lang ibat king marayung lugal ding anak mung lalaki. Datang la ding anak mung babai a kikilikan dang anting anak a malati. Akit mu yan at mikatmuan kang tula; galgal ka uli na ning kekang kaligagan. Idala ra keka ing pibandian da ring bansa. Keka datang ing pibandian a ibat king lipat ning dagat. Manibat king Midian at Efa kamelyu datang la ngan. Ibat Seba naman gintu at insenso ing karelang daralan. Ipamalita da ring tau ing mayap a depat ning Ginu! Sablang tupa ning Kedar at Nebayot maging ain-sakripisyu lang keka ra ibie; king altar da ibie ban ing Ginu ya ing paligayan. Mas matindag ya kesa king sadia ing Templong gawan ning Ginu. Nanu la deting maglayag pakakalale daratang anting biga; anti lang patipating mumuli king tuknangan da? Barku lang ibat karing marayung bansa, piniling tau ning Dios yuyuli da la. Pilak at gintu ing darala ra ban ing lagyu ning Ginu parangalan da, ing banal nang Dios ning Israel a makipasari karing sablang bansa ban parangalan lang taung pinili na. Ngana ning Ginu king Jerusalem, Tau lang dayuan ding maglarin karing kekang pader, at karelang ari keka sumuyu la. King uli ning mua ku pepasakitan da ka, oneng ngeni lunus ibie ku keka. E la mikabat ding pasbul dalan mu king aldo at bengi ban ding ari ding bansa ayatad da keka ing pibandian da. Oneng ding bansang e susuyu keka malasak lang lubus. Ding tanaman a pino, hunipero, at sipres a pekamasanting a tanaman karing gubat ning Lebanon idatang da la ban paglarin keka, Jerusalem, ban ing Templo ku magawa yang kitmuan leguan, ban siudad ku maging maligaya ya. Datang la ding anak da ring keka menggipit, at duku ban kagalangan keka ibie ra. Samba la arapan mu detang kanitang misan keka meninsultu. Ing Siudad ning Ginu ing keka ra ipamalagyu, Zion, ing Siudad ning Dios a Banal ning Israel. E na ka pasibayung mipainggulutan at pikakasaman ni siudad a melakuan at mipaburen. Gawan da kang marangal at mitmung leguan, metung a lugal ning tula angga king kapilan pa man. Anti ing metung a imang pasusu king anak na ding bansa at ding ari lingapan da ka. Abalu mu king aku, ing Ginu, ing migligtas keka, ing mayupayang Dios ning Israel ya ing keka magpalaya. Gintu ing idala ku keka at e tangsu, pilak at e bakal; tangsu at e dutung; bakal at e batu. Ding keka manimuna e ra na ka gipitan; uling gawan ku lang pamuntuk a ating hustisia at kapayapan. Ing inge ning bigsikan e na maramdam; e na datang king kekang bansa ing kasiran. Maging anti kung pader a mag-dipensa keka; purian mu ku uling linigtas da ka. E mu ne maging sulu ing aldo king kayaldawan o ing bulan neng kabengian. Aku, ing Ginu, ing maging sulu mung alang kapupusan; ing sala ning kakung ligaya ya ing sunlag keka. Ding aldo ding kalungkutan mu miwakasan na la. Aldo at bulan lunto-lumbug la, oneng aku, ing Ginu, ing maging sulu mung alang angga. Ing matulid yang daptan ding kekang memalen, at maging bandi re kapilan man ing gabun a kakung pengaku. Tenam ku la, aku ing karela linalang ban karing sabla sabian da ing kakung degulan. Agyang ing pekamalati at kalulu mung diling pamilya maging maragul yang anti ing bansang mayupaya! Iti daptan kung agad potang ing panaun a mituldu datang na. Aku ing Ginu! Kitmuan na ku ning Ginung Dios king espiritu na. Pinili na ku at tinubud ban karing kalulu mayap a balita iyatad ku, ban uluan lang pusung sugatan, ban ihayag karing bihag ing pangaligtas da at ing kalayaan karing atyu king sukulan. Tinubud na ku ban sabian king miras na ing panaun ban ing Ginu iligtas ne ing balen a pinili na, at sambutan karelang kalaban. Tinubud na ku ban ding tatangis kaku lang paligayan, ban detang tatangis king Zion kaku lang atdanan tula at saya king lugal ning kalungkutan, lugal king tangis magkanta lang kapurian. Mangari la karing tanaman a tenam na mismu ning Ginu. Daptan da ngan ing matulid at ustu, at purian de ing Dios uli ning depat na. Larinan da lang siudad a maluat nang sira at makaragsa. Aliwa lang tau ding sumuyu keka. Pastulan da lang kawan mung tupa at baka, gabun mu karelang tamnan, at mulahan mung ubas karela yang lingapan. Makilala kayung pari ning Ginu, talasuyu ning Dios tamu. Tamasan yu ing pibandian da ring bansa, at ipagmaragul yu king iti kekong bandi. Miyangganan nang kekong kamarinayan at alang dangalan. King sarili yung gabun karin kayu manuknangan, maging dobli ing kekong pibandian; tula yu manatili kapilan man. Ngana ning Ginu, Kaluguran ku ing hustisia, kasaman ku ing pamanako at ing sablang e mayap. Ding taung kakung pinili tapat ku lang ablasan; karela gawa kung kasunduan a alang kayangganan. Mibantug la karing sablang bansa; abalu na ning balang metung a manakit karela king ila ding taung kakung binendisyunan. Magsaya ya ing Jerusalem uli ning depat ning Ginu. Mengari ya king dalagang makaimalan pangkasal. Pibablas ne ning Ginu king tagumpe at kaligtasan! Nung makananu lang sisibut at tutubu ding bini makanyan na lang iligtas ning Ginung Dios ding taung pinili na, at ding sablang bansa purian de ing Ginu. Magsalita ku ban sikan ya lub ing Jerusalem; e ku magtahimik anggang e ya mikabus, at anggang ing tagumpe e ya sunlag anting sulu ning kabengian. Jerusalem, sablang bansa akit dang kekang pamanagumpe! Ligaya mu akit da ring karelang ari. Mayaus ka king bayung lagyu, lagyung ibie ning Ginu. Mangari kang malagung korona at mal a diadema para king Ginu, E na ka pasibayung mayaus Mipaburen; ing bansa mu e ne mipamansagan, Ing Babaing Likuan ning Asawa na. Ing bayu mung lagyu Ing Dios tutula ya Keka! Ing bansa mu mayaus yang Masaya ing Bie nang Talasawa, uling ing Ginu metula ya keka at mangari yang metung a asawa para king kekang bansa. Mangari ya king lalaking makiasawa king babaing kakasal na, itang miyubug keka pakasalan na ka. Nung makananung ing lalaking bayung kasal mayayama ya king ayasawa na, ing kekang Dios makanyan yang mipamatulan keka. Jerusalem, karing pader mu mibili kung guardia; bengi at aldo sukat lang e magtahimik ban pangaku ning Ginu ipaganaka ra, at e ra paintulut ing makalinguan la. E re sukat patugutan ing Ginu anggang ing Jerusalem e ne italakad pasibayu, at anggang e ya maging siudad a pupurian ning mabilug a yatu. Tapat nang pengaku ning Ginu, at kapamilatan ning upaya na iti tuparan na: Ing kekong trigu e na maging kabiayan da ring kekong kalaban, at e na la minum ding dayuan king kekong alak. Oneng ikong tinanam at minalut king trigu ing mangan king tinape na, at munie kapurian king Ginu! Ikong tinanam at minupul ubas ikayu ing minum king alak karing patyu ning kakung Templo. Lumual kayu, ikong memalen ning Jerusalem at gawang dalan para karing magbalik yung kabalen! Isadia ye ing dalan a malualas; ilako lang batung kalatkalat! Mibili kayung tanda ban abalu da ring bansa king ing Ginu ipabalu na ing anti kaniti king yatu: Sabian yu karing memalen ning Jerusalem king daratang ya ing Ginu ban magligtas kekayu; darala na la taung segipan na! Mayaus kayung Banal nang Memalen ning Dios, Ding Taung Linigtas ning Ginu. Ing Jerusalem mayaus yang Siudad a Pakamalan ning Dios, Ing Siudad a E Na Pepaburen ning Dios. Ninu iting daratang ibat king siudad ning Bozra ning Edom? Ninu iting makamal a makapiblas malutu, lalakad mitmung kayupayan, at sikanan? Ya ing Ginu, ing mayupayang magligtas; daratang ya ban ihayag na ing tagumpe na. Baket ing susulud na malutu a kalupa na ning lalaking daramusak ubas king pigagawan alak? Nganang mekibat ning Ginu, Anti ding ubas demusak ku la ding bansa at alang dinatang ban sumaup kanaku. King mua ku telasan ku la, at ing daya ra ya ing pepalare king imalan ku. Inari ku king lub ku king dinatang na ing aldo ning pamagligtas karing taung pinili ku; oras na ban parusan ku la ding kalaban da. Inyang miglalawe ku, mipamulala ku king ikit ku uling ala metung mang sumaup kanaku. Oneng ing mua ku ya ing pepasikan kanaku, at ikua kung dili ku ing tagumpe. King mua ku demusak ku la ding sablang bansa at simbulat ku la. Tigtug ku ing karelang daya king gabun. Isalita ku ing e kukupas nang lugud ning Ginu, purian ke king sablang depat na kekatamu. Lubus na lang binendisyunan ding memalen ning Israel, uli na ning lunus at lugud nang alang kupas. Nganang sinabi ning Ginu, Ila ding taung pinili ku; e ra ku pagtaksilan. Inya naman linigtas na la king sabla rang kasakitan. E ya metung a anghel, nune ing Ginu mismu ya ing migligtas karela. Linigtas na la uli na ning lugud na at lunus. Ya ing parating mimingat karela king milabas a panaun. Oneng linaban la king Ginu at pepalungkut de ing banal nang espiritu. Inya meging kalaban de ing Ginu at lebanan na la. Oneng aganaka ra kanita ing karelang milabas, itang panaun nang Moises a talasuyu ning Ginu. Kaybat kitang da, Nu ya karin ngeni ing Ginung migligtas karing manimuna na ning balen na keta king dagat? Nu ya karin ing Ginung minie king banal nang espiritu kang Moises? Nung makananung tatairan na la ning pastul ding baka king malabung a dikut king kapatagan, makanyan na lang dininan kanawan ning Dios ding taung pinili na. Penimunan ne ing balen na at iti migdalang dangalan king lagyu na. Ginu, lawan mu kami ibat king banuang tuknangan mu, busal ning kekang kabanalan at ligaya. Nukarin ing maragul mung malasakit para kekami? Nukarin ing upaya mu? Nukarin ing lugud mu at lunus? E mu ke sa kakalinguan. Ika ing kekaming tatang. E ra ke kikilalanan agyang di Abraham at Jacob a makatua mi, oneng ika, Ginu, ing kekaming tatang, e mu ke tiknangan liligtas. Baket paintulutan mung mililisia kami karing kekang dalan? Baket paburen mu ing kesiasan ming buntuk at ing pamipainggulut mi keka? King uli ra detang susuyu keka magbalik ka kekami at king uli da ring taung kekang pinili a menatiling bandi mu kapilan man. Ikami, ding memalen mung banal, tinabi da kami ding kalaban at lepastangan de ing kekang santuaryu. Linawe mu kaming balamu wari kapilan man e mu ke pa sekupan; anti waring e ke meging pili mung memalen. Baket e me gabakan ing banua at tipa ka? Akit da ka kanita ding bunduk at galgal la king takut. Galgal lang anti ing danum a bubukal babo ning api. Tipa ka at ipakit ing upaya mu karing kalaban mu at pagalgalan mu la ding bansa king arapan mu. Kanitang misan a panaun tinipa ka at ginawang miyayaliwang makatakut a bage a e mi panenayan; ikit da ka ring bunduk at ginalgal la king takut. Ala pang menakit at mekaramdam king metung a Dios a anti ika a darapat karing anti kareting bage para karetang mibibili king karelang kapanayan keka. Matula mu lang tatanggapan detang manakit tula king pamaniapat dang matulid, detang makaganaka nung makananu mu lang buring mibiebie. Mimua ka kekami, makanyan man sinulung mi ing pamaniapat ming kasalanan. Agyamang maragul ing mu mua kekami, tiglus mi pa mu rin ing pamaniapat e ustu manibat na kanitang mumunang panaun. Meging makasalanan ke ngan; agyang ing pekamayap ming dapat mengaring basan a marinat. Uli da ring kasalanan mi, meging anti kaming bulung a lalangi at pipaidpaid na ning angin. Ala metung mang lalapit keka ban manalangin; ala metung mang lalapit keka ban maniawad saup. Pimpan mu ing sarili mu kekami; gilutan mu kami uli da ring kasalanan mi. Oneng ika, Ginu, ing kekaming tatang. Mengari kaming pila at ika ing miyuyubug kekami. Ika ing linalang kekami, inya e mu sana lulubusan ing mua mu kekami, e mu na la sana gaganakan pa ding kekaming kasalanan king alang kapupusan. Ikami ding taung pinili mu; malunus ka sa kekami. Mengari la king disyerto ding banal mung siudad at melasak ya ing Jerusalem at likuan de ring tau. Ing Templo mi, ing banal at malagung lugal nung nu ra ka pinuri ding kekaming makatua, mipatag ya king gabun uli na ning silab. Melasak la ding sablang lugal ming pakamalan. Ginu, ayamyam mu iting sablang milyare? E ka gawang nanuman at paburen mu na kami mung magkasakit maygit king agyu ming pibatan? Ngana ning Ginu, Makasadia kung makibat karing panalangin da ring taung pinili ku, oneng e la menalangin. Panenayan kung panintunan da ku, oneng e ra ku penintun. E ya menalangin kanaku ing bansa agyamang parati kung makasadiang ipakibat karela: Atyu ku keni; saupan da kayu. Menatili kung makasadia ban tanggapan ku lang matula deting memalen ku, deting mangasias a buntuk a darapat e ustu at darapat king sarili dang kaburian. Papamuan da kung alang patugut; ala lang marine! Babie lang ain-sakripisyung paganu karing sagradung hardin at duruluk insenso karing altar da ring paganu. Pupunta la neng bengi karing kueba at karing kutkutan ban sumangguni karing espiritu da ring mete. Mamangan lang karning babi at miminum sabo ning karning miyabie karing ain-sakripisyung paganu. At sasabian da pa karing aliwa king e la sukat lalapit karela pota atagkil da la uli mo kanung tutu lang banal. E ku na la apibata deng taung makanyan! Mengari king aping e matatda ing mua ku karela. Inari ku na king lub ku ing parusang ipagpa ku karela at misulat na ing karelang sentensia. Pansinan ku ing pemaniapat da, papamayaran ku la karing kasalanan da at pati na ding kasalanan da ring makatua da. Dinuluk lang insenso karing altar da ring paganu a atyu karing bunduk-bundukan, at migsalita lang kalapastanganan kanaku. Inya parusan ku la antimo ing karapatdapat karela king kasalanan da king milabas a panaun. Ngana ning Ginu, Ala metung man a manyira karing mayap a ubas, nune gagawan da lang alak. Makanyan munaman, e ku la gisanan a lahi ding sablang taung pinili ku; iligtas ku la detang susuyu kanaku. Bendisyunan ku la ding Israelita king tribu nang Juda at abandi re ding karelang lahi ing gabun kung atin dakal a bunduk. Karin la manuknangan ding taung pinili ku a susuyu kanaku. Samban da ku at pastulan da la ring karelang tupa at baka king Kapatagan ning Sharon, king dane albugan at king Libis ning Kaguluan, king dane aslagan. Oneng makayaliwa ing daptan ku karetang e tatanggap kanaku, karing taung alang pansin king Zion, ing banal kung bunduk, at sasamba kang Gad at Meni, ding dios ning kapalaran at suerte. Maging kapalaran yu ing mate king makapangilabut a kamatayan uling e yu ku pekibatan inyang inaus da kayu at e mekiramdam inyang migsalita ku. Birian yung e yu ku pemintuan at ing e mayap ya ing depat yu. Inya naman sasabian ku kekayu king mika atin lang labis-labis a pamangan at inuman ding sasamba at mamintu kanaku, oneng dumanup kayu at kumau. Maging maligaya la, oneng mipahamak kayu. Magkanta la king tula ra, oneng kumiak kayu at mabigu. Gamitan de ring taung pinili ku ing kekayung lagyu king pamaniumpa. Aku, ing Ginung Dios, paten da kayu. Oneng munie kung bayung lagyu karetang mamintu kanaku. Ing ninuman king bansa a maniawad bendisyun, aduan na king mabendisyun ya king Dios a tapat. Ing ninumang sumpa, sumpa ya king lagyu na ning Dios a tapat. Mawala na la at makalinguan ding kaligaligan king milabas. Ngana ning Ginu, Lalang kung bayung yatu at bayung banua. Lubus nang makalinguan ing milyari king milabas. Magsaya kayu at tumula king kapilan pa man king uli na ning kanakung lalalangan. Mangatmu yang tula ing bayung Jerusalem a kanakung lalangan at maging masaya la ding memalen na. Mikatmuan kung tula uli na ning Jerusalem at ding memalen na. Milako na ing tangisan karin; mawala na ing kagutgutan. E na la mate ding anak a bingut at kumaba ya bie ing balang metung at metung agpang king sukad na ning bie na. Mibilang lang anting kayanakan pa detang miras king idad a dinalan a banua. Mangabaldugan king perusan ku la detang mete bayu ing idad a ita. Magtagumpe la king nanumang pagobran da at e la numanu balang ding anak da. Bendisyunan ku la at ding lahi ra king sablang panaun a daratang. Pakibatan kung agad ing panalangin da bayu ra pa ayari ing panalangin da kanaku. Miyabe lang mangan ding asung-gubat at ding tupa; mangan lang are ding leon a antimo ding baka. E na la maging mapanganib ding ubingan. E na mika bage pang makapanasakit o makapanyira karin king Zion, ing banal kung bunduk. Ngana ning Ginu, Ing banua ya ing kanakung tronu at ing yatu ya ing talpakan ding bitis ku. Uli na niti, nanung klasing bale ing italakad yu para kanaku? Nanu yang uring lugal ing panuknanganan ku? Aku ing linalang king meto sikluban! Aku ing makibandi king sabla-sabla. Liligaya ku karing mapagpakumbaba at sisisi, karetang ating takut at mamintu kanaku. Ing buri da ring tau yang daraptan da. Paraparehu mu para karela nung makamate la mang baka o tau bilang ain-sakripisyu; biseru ya mang tupa ing sasakripisyu ra o asu yang sekal da batal; trigu ya man ing ain o daya na ning babi; babie la mang insenso o manalangin king metung a idolo. Liligaya la karing makasumaming paralan na ning pamanyamba ra. Inya padala kung kasakitan karela, kareta mismung pitatakutan da uling ala metung mang mekibat inyang minaus ku o mekiramdam inyang migsalita ku. Birian da pa ing e ra ku pemintuan at ing dapat lang e mayap. Makiramdam kayu king sasabian na ning Ginu, ikayung ating takut at mamintu king Ginu: Uling tapat kayu kanaku, pikasaman da kayu ding mapilan karing kabalen yu at ala lang pakialam kekayu. Insultuan da kayu at ngarang sumabi, Paburen tamung pakit na kekatamu ning Ginu ing upaya na at ing pamagligtas na ba da kayung akit saya! Oneng ila mismu ding mangapakarine! Makiramdam kayu! Ing inge king siudad, itang alingongo king Templo, ya ing alingongo ning pamamarusa na ning Ginu karing kalaban na! Mengari ya ing banal kung siudad king metung a ima a biglang menganak a lalaki; e man bitasang miramdam! Ating mu mang metung kekayu a menakit na o mekabalita na king anti kanyan? Atin waring bansa a mibait kilub na mu ning metung a aldo? E ya kailangan misakitan pa mung makaba ing Zion bayu ya mibait ing metung a bansa. E yu isipan king ing balen ku paburen keng miras king penandit a pamanganak at kaybat e ke paintulutan mibait. Ing Ginu ya ing migsalita. Makisanmetung kayu king tula ning Jerusalem; magsaya kayu para king Jerusalem, ikong sablang malugud kaniting siudad na! Makisanmetung kayu ngeni king tula na, ikong sablang menangis para king Jerusalem! Ikatula yu ing pangasaplala na, anti ing bingut king salu nang ima na. Ngana ning Ginu, Iyatad ku keka ing alang anggang kanawan; ing pibandian da ring bansa magus kekang anti ing ilug a e kakati. Mangari ka king bingut a pasusuan nang ima na; kikilikan na at sisesen king mitmung lugud. Nung makananung paligayan ne ning metung a ima ing anak na, makanyan da kang paligayan karin king Jerusalem. Potang akit mu nang mapalyari iti, tumula ka; pasiknangan na ka at dinan masanting a pamikakatawan. Abalu mu kanita king aku, ing Ginu, sasaupan ku la detang mamintu kanaku, oneng papakit ku ing mua ku karing kalaban ku. Datang ya ing Ginu a kayabe ning api. Makasake ya karing bagius na ning bagyu ba na lang parusan detang kamuan na. Parusan na la ngan king kapamilatan na ning api at ning espada ding taung mikasala keti king yatu, at dakal la ding mate. Ngana ning Ginu, Malapit na ing kawakasan para karetang magpakadalise king pamanyamba ra ding paganu at makiabe king prusisyun papunta karing sagradung hardin, ding mamangan karning babi at dagis, at aliwa pang pamangan a makasumami. Balu ku ing karelang isipan at ing karelang pamaniaptan. Daratang na ku ban tipunan ku la ding memalen da ring sablang bansa. Potang ikua ra nang mitipun akit da nung nanu ing arapat na ning upaya ku at abalu ra king aku ing mamarusa karela. Oneng itagan ku la ding mapilan karela at itubud ku la karing bansa at karing marayung lugal a e pa mibalitanan king kabantugan ku o e pa menakit king degulan ku at upaya: karin Tarsis, Put, at Lud at ding mangagaling dang mamana at karin king Tubal at Javan. Ihayag da libutad da reting bansa ing kanakung kayupayan. Iyuli da la antimong pasalubung da kanaku ding kekayung kabalen a atyu kareting bansa. Iyatad da la king banal kung bunduk-bundukan karin Jerusalem; pakasake la karing kabayu, asno, kamelyu, karing karwahe, at gareta antimo nung makananung ding Israelita magdala lang ain-a-binutil king Templo karing lulanan a melinis. Gawan ku lang pari at Levita ding mapilan karela. Antimo nung makananung ing bayung yatu at ing bayung banua manatili la king kapamilatan na ning upaya ku, makanyan la namang manatili ding lahi yu at ing lagyu yu. King pamagselebra king Bayung Bulan at king balang Aldo ning Sabbath, datang la keti king Jerusalem ding memalen na ning balang bansa ban samba kanaku, ngana ning Ginu. Kabang mamako la, akit da la ring bangke da ring memag-rebeldi laban kanaku. E la mate kapilan man ding ulad a mamangan kareti at e matda kapilan man ing aping duruluk karela. Masumami la ding tau panakit da karela. Iti ya ing kasulatan a piakitan karing sinabi nang Jeremias, ing anak nang Hilkia, ing metung karing paring Judio ning balen Anatot king sakup ning tribu ning Benjamin. Migsalita ya ing Ginu kang Jeremias kanitang labi neng atlung banuang mag-ari king Juda i Josias a anak nang Amon. Migsalita yang pasibayu kang Jeremias kanitang i Jeoiakim a anak nang Josias ya ing ari. Maralas yang mekipagsalita kang Jeremias ing Ginu angga na king kalabing metung a banua ning pamag-ari nang Zedekias a anak nang Josias. Mibagsak ya ing Jerusalem at miyugse la ding memalen na king kalimang bulan ning banuang ita. Ngana kanaku ning Ginu, Balu da na ka bayu da ka dininan bie at pinili da na ka bayu ka pa mibait ban maging propeta karing bansa. Pekibat ku, Ginung Dios, e ku biasang magsalita; anak ku pa mu. Oneng ngana kanaku ning Ginu, E mu sasabian king anak ka pa mu, bagkus munta ka karing tau nung nu ra ka itubud at sabian mu karela ing sablang bage a iyutus kung sabian mu. E ka tatakut karela uling kayabe mu ku at ingatan da ka. Aku, ing Ginu, ing migsalita! Kanita, inatiat ne ning Ginu ing gamat na; tigkil na la ding labi ku at ngana kanaku, Makiramdam ka. Ibabie ku la keka ding amanung sukat mung sabian. Ngening aldong iti dirinan da kang upaya karing bansa at kayarian ban mamutput at manlasak, manyira at manialdak, manalakad at tanam. Nganang kinutang kanaku ning Ginu, Jeremias, nanu ing akakit mu? Pekibat ku, Metung yang sanga na ning tanaman a almendro. Ngana ning Ginu, Tinud ka at lalawan ku ing pangatuparan da ring amanu ku. Migsalita yang pasibayu kanaku ing Ginu. Nganang kinutang, Nanu pa ing akakit mu? Pekibat ku, Akakit ke ing metung a kalderang bubukal manibat king dane norti at malapit niang mibakung banda keti. Kanita ngana kanaku ning Ginu, Magus ing kasiran a anting bubukal a danum manibat king dane norti karing sablang manuknangan keting bansa, uling ausan ku la ngan ding sablang bansa ning dane norti ban datang. Italakad ne ning balang ari ing tronu na karing pasbul dalan ning Jerusalem at karing makapadurut nang pader at antimu rin karing makapadurut da ring aliwang siudad ning Juda. Parusan ku la ding taung kanakung pinili uling mikasala la; gilutan da ku at minie lang ain-sakripisyu karing aliwang dios at uling ginawa lang idolo at kaybat simban da la. E mu painan ing lub mu; munta ka at sabian mu la karela ding sablang bage inutus kung sabian mu. E ka tatakut karela; nung mitakutan ka ngeni karela lalu da kang pamatakutan potang atyu na ka karela. Ngening aldong iti gawan da kang anting makakutang siudad, anting metung a asias a bakal at anting pader a tangsu. Lumaban la keka ding ari ning Juda, ding pamuntuk, ding pari, at ding memalen. Lumaban la keka, oneng e la maniambut uling kayabe mu ku at e ra ka paburen. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Sinabi na kanaku ning Ginu king ibalita ku iting mensahi na king balang memalen na ning Jerusalem: Agaganaka ku ing kekang katapatan inyang kayanakan mu, nung nu anti karagul ing lugud mu kaku inyang pekasalan da ka; tikian mu ku king libutad ning disyerto, karing lugal a e bitasang mitamnan. Israel, bukud mung kaku ka; ika ing banal kung pibandian. Peparala kung kasakitan at kasiran king ninumang manyira keka. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ikayung lahi nang Jacob at tribu nang Israel, makiramdam kayu king mensahi na ning Ginu. Ngana ning Ginu: Nanung kamalian ing ikit da kaku ding kekong makatua at dinayu la kaku? Nanu ing sangkan ba't gilutan da ku? Simban da la ring alang kabaldugan a idolo, at ila mismu meging ala lang kabaldugan. E ra ku man aganaka agyamang linigtas ku la king Ehipto, at tinaid libutad ning disyerto: king bansang disyerto at kulkul, king malangi at makatakut a lugal a alang manuknangan at alang bisang dumalan. Dela ku la king matabang gabun, ban nabangnan da ing pupul at miyayaliwang bage mayap. Makanyan man karas da karin selaula de ing kakung bansa; gewa deng karumaldumal ing bansang binie ku karela. E ra man kitang ding pari, Nu ya karin ing Ginu? Ding mismung kakung pari e da ku balu. Linaban la kaku ding pamuntuk; migsalita la ding propeta king lagyu nang Baal, at sinamba la karing idolong alang kabaldugan. Inya aku, ing Ginu, iyarap keng pasibayu ing dalum ku laban karing taung kakung pinili. Angga na karing anak da ring anak da. Munta ka king dane albugan king pulu ning Cyprus, at mitubud ka dane aslagan a sakup ning Kedar. Akit mu king ala pang bage milyaring kalupa ning keti. Ala pang bansang menalili karing kikilalanan nang dios agyang e la tutu. Oneng ding taung kakung pinili pekilibe da ku, ing Dios a minie dangalan karela, karing e tutung dios a alang arapat mayap karela. Mangapamulala ka, O banua, at masdan, aku, ing Ginu, ing migsalita, uling ding taung pinili ku dinapat lang aduang pamikasala; ginulut la kaku, ing sibul ning malinis a danum, at ginawa lang pilulanan a e mu adatukanan danum. E ya ipus ing Israel; e ya mibait king panga-ipus. Obat ngeni panintunan de ring kalaban na? Ding kalaban na anti lang leon a gagaleung; milalu kasikan ing galeung da. Gewa reng disyerto ing bansa na; melasak la ding balen na at ala metung mang manuknangan karela. Wa, ding lalaki na ning Memfis at Tapanhes bilbal de bikan ing buntuk na. Israel, ika mismu ing dinapat kanyan king sarili mu! Gilutan me, ing Ginung kekang Dios, kabang tatairan na ka king dalan. Nanu mong mayap ing ibunga na ning pamamunta mu Ehipto? Atin kang apala king pamaninum mu king danum ning Ilug ning Nilo? Nanu mong mayap ing ibunga na ning pamamunta mu king Asiria? Atin kang apala king pamaninum mu king danum ning Ilug ning Eufrates? Ing sarili mung alang kayapan ya ing mamarusa keka, at ing kataksilan mu kaku ya ing mangondena keka. Abalu mu nung nu anti kapait at alang kayapan ing likuan mu ku, ing Ginung kekang Dios; ala na kang galang nanuman. Aku, ing Ginung Dios a Mayupaya, ing migsalita. Sasabian ning Ginung Dios, Israel, gilutan mu king milabas a panaun ing kakung upaya; tinggian mu ing pamamintu at pamanyamba kaku. Karing balang matas a bunduk-bundukan, at lalam ding balang malabung a tanaman keka lang simban ding e tune dios. Tenam da kang anting piling ubas, anti ing pekamayap a bini. Oneng lawan mu ing milyari keka! Mengari ka king mebuluk at alang ulagang ubas. Agyang wasan mu ing sarili mu king matapang diling sabun, akit ku pa mu rin ing bakas ning kekang kasalanan. Makananu mung asabi king ing sarili mu e mu dinatan, king kapilan man e me simban i Baal? Ganakan mu ing kasalanan a depat mu king kapatagan; lawan mu ing depat mu karin. Mengari ka king dumalagang kamelyu a manintun potro, pulapulaying alang balung puntalan, kurakurakul libutad ning disyerto. Potang makaratang ya landi, ninu ing makasupil king Israel? E ne magal manintun ing bulugan a magnasa king Israel uling agad neng atagpuan king oras a makanyan. Israel, e mo buring magagasgas ding kekang talampakan ni paburen lalangi ing kekang akmulan king pamanagal mu karing aliwang dios. Oneng sinabi mu, Ali! Makapasubu na ku. Aluguran ku na la ding dios a dayuan at kaku lang panintunan. Ngana ning Ginu, Memalen ning Israel, nung makananung mangapakarine ya potang marakap ya ing mapanako, ikayu ngan, ding kekayung ari at pamuntuk, ding kekayung pari, at propeta, mangapakarine kayu naman. Mangapakarine kayu, ikayung sablang sasabi king ing kapirasung dutung ya ing kekong tata at king ing metung a batu ya ing kekong ima. Matupad iti uling ginulut kayu kanaku lugal king mibalik kayu kanaku. Oneng potang atyu kayu king kaligaligan, ausan yu kung datang ban iligtas da kayu. Nu la karin ding kikilalanan yung dios a kekong gewa? Paburen yung ila ding magligtas kekayu, nung agyu ra, potang atyu kayu king kaligaligan. Juda, nung makananu la karakal ding kekang siudad makanyan la naman karakal ding kekang kikilalanan a dios. Nanu ing kekong sasaingsing? Baket linakan kayu laban kanaku? Perusan da kayu, oneng iti e mekakayap kekayu; e yu buri ing sasabianan da kayu. Anti kayu king mabangis a leon, pete yu la ding kekong propeta. Memalen ning Israel, makiramdam kayu king kanakung sasabian. Meging anti ku waring disyerto kekayu, anting maralumdum at mapanganib a lugal? Baket sasabian yu ing daptan yu ing buri yung daptan at king e na kayu magbalik kanaku? Malyari na la waring kalinguan ning kayanakan a babai ding alahas na o ing imalan nang pangkasal ning babaing kakasal? Oneng kelinguan da ku ding taung kanakung pinili kilub ding e mabilang-bilang a aldo. Tutu mu la mong balung pakitagpuan ding kekang palsintan. Maging ding e mayap karing babai atin lang malyaring pulutan keka. Mimantsahan ya ing susulud mung imalan king daya da ring pakakalulu at alang kasalanan; e king daya da ring mapanako. Makanyan man keka pang sasabian, Ala kung kasalanan; talagang e ne mua kanaku ing Ginu. Oneng aku, ing Ginu, parusan da ka uling lilingad mu ing depat mung pamikasala. Baket gewa mung mababa ing sarili mu king kapamilatan na ning pamaglapit mu karing dios da ring aliwang bansa? Mabigu ka king Ehipto antimo nung makananu kang mebigu king Asiria. Mipalako kang e bubulad Ehipto uli na ning dine mu. Aku, ing Ginu, ing tinanggi karing kekang panaligan; ala kang pakinabangan karela. Ngana ning Ginu, Nung idiborsyu ne ning lalaki ing asawa na, at ing babai naman kawanian ne at maging asawa ne ning aliwang lalaki, e na ne akuang pasibayu ning minuna nang asawa. Lubus neng minie dinat king bansang ita. Oneng ika, Israel, karakal mu kelaguyo at ngeni bisa kang magbalik kanako! Lumawe ka babo da ring bunduk-bundukan. Atin waring lugal a e ka menugaling anting babaing magtinda king katawan na? Penaya mu la king lele dalan ding lalaking kekang suki, nung makananu yang manaya ing metung a Arabo king disyerto karing maging biktima na. Dinatan me ing bansa king kapamilatan na ning pamagtinda mu king kekang katawan. Iti ya ing sangkan nung inya e minuran at e bitasang minuran agyang king panaun ning kauran. Pati itsura mu lupang babaing magtinda king katawan na; tutu na kang alang marine! At ngeni sasabian mu kanaku, Ika ing Tata ku at pepakamalan mu ku manibat na inyang malati ku. E manatili ing mua mu; e ka malyaring manatiling mua kanaku. Israel, ita ing sinabi mu, oneng depat mu mu rin ing sablang e mayap a agyu mung daptan. Ngana kanaku ning Ginu inyang i Josias ya ing ari, Ikit mu nung nanu ing depat na ning Israel, ing babaing taksil? Likuan na ku; at king balang bunduk-bundukan at lalam ding tanaman pekiapusan na ing dapat ning metung a babaing magtinda king katawan na. Bala ku king magbalik ya kanaku kaybat nang depat iti. Oneng e ya migbalik kanaku at iti ikit na ngan Juda, ing taksil a kapatad nang babai. Ikit na namang Juda king diborsyu ke ing Israel at tinabi ke uling pigtaksilan na ku. Makanyan man e ya mitakutan ing Juda at menugali ya namang anti ing babaing magtinda king katawan na. E ne tiblan ning dine ditak mu man. Dinatan ne ing bansa; dinapat yang kataksilan king kapamilatan na ning pamanyamba na karing batu at karing dutung. Kaybat na nita, i Juda, ing taksil a kapatad nang Israel, migkunwari yang magbalik kanaku; e laus king lub na. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Kaybat na nita, sinabi na ning Ginu kanaku king agyang ginulut ya ing Israel, mayap ne man kesa king taksil a Juda. Inutus na kung munta kang Israel ban sabian ku, Taksil a Israel, magbalik na ka kanaku. Biasa kung lumunus at e na ku mua; e kabang kaba ing mua ku keka. Tanggapan mu mu ing mikasala ka at king linaban ka king Ginung kekang Dios. Kilalanan mu at ibalita king tutu pin ing mekipangalugud ka karing aliwang dios king lalam ning balang tanaman a malabung at king e ka memintu karing kanakung kautusan. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Taksil a memalen, magbalik kayu; aku ing makibandi kekayu. Kuma kung metung kekayu king balang balen at kuma kung tidua katau king balang tribu, kaybat ibalik da kayu king Bunduk ning Zion. Dinan da kayung pamuntuk a mamintu kanaku at ila panibalan da kayung ating kabiasnan at ating aintindian. Potang merakal na kayu king lugal a ita, tuknang na lang babanggit ding tau tungkul king Kaban ning Kasunduan. E ra ne aisip o aganaka man; e ra ne kailangan man ni gawa pang aliwa. Potang datang na ing oras a ita, mayaus yang Ing Tronu ning Ginu ing Jerusalem at mitipun la karin ding sablang bansa ban samban da ku. E ra na panusigan ing buri da ring masias at e mayap dang pusu. Makiabe ya ing Israel king Juda at ilang adua miyabe lang lumual ibat king pangayugse ra king bansang atyu king dane norti, at magbalik la king bansang binie ku karing makatua da. Maging pibandian da iti kabang panaun. Ngana ning Ginu, Israel, pignasan kung tanggapan da ka bilang anak ku, at dinan malagung bansa; bansang malagung dili king mabilug a yatu. Buri ku ing ausan mu kung tatang, at e na ka gumulut kaku kapilan man. Oneng kalupa na ning metung a taksil a asawa, e ka meging tapat kaku. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Meramdam ing inge babo ding bunduk-bundukan: Iti ya ing memalen ning Israel a kikiak at magamuamu, uling mibiebie lang memalen na king pamikasala at kelinguan de ing Ginung Dios da. Magbalik na kayu, ikong sablang ginulut king Ginu; pakayapan na kayu at gawan na kayung tune tapat. Sasabian yu, Wa, lumapit na kami king Ginu uling ya ing kekaming Dios. E na ke bitasang asaupan ning paganu ming pamanyamba babo da ring bunduk-bundukan. Bukud mung manibatan king Ginung kekaming Dios ing kasaupan para king Israel. Oneng ing pamanyamba kang Baal, ing dios ning sablang sukat pikarine, ya ing pepasari king pangawala ra kekami ding sabla ming sese animal, ding anak ming lalaki at babai, ing sablang pipawasan da ring makatua mi manibat na kanitang minunang panaun. Kailangan ing magkasat kami king dine at paburen ing takpan na kami ning kekaming kamarinayan. Ikami at ding makatua mi e ke pepatugut mikakasala laban king Ginung kekaming Dios. E ke bitasang memintu karing kautusan na. Ngana ning Ginu, Memalen ning Israel, nung bisa kayung magbalik, sukat ing mibalik kayu kanaku. Nung ilako yu la ding idolong kasaman ku at nung maging tapat kayu kanaku, maging matulid at ustu para kekayu ing sumpa kayu king kapamilatan na ning lagyu ku. Ding sablang bansa kanita aduan da kanaku ing bendisyunan ku la at ila purian da ku. Nganang sasabi ning Ginu karing memalen ning Juda at Jerusalem, Sarulan yu la ding e masasarul yung marangle; e yu la tatanam ding bini libutad ding suksuk. Ikayung memalen ning Juda at Jerusalem, tuparan ye ing kasunduan a gewa yung kayabe ku, ing kekayung Ginu, at italaga yu ing kekayung sarili kanaku. Nung ali, mikalabkab anting api ing mua ku uli da ring e mayap a bage depatan yu. Manduluk ya at metung man alang makapatda kaniti. Tiupan ye ing trumpeta king mabilug a bansa! Kulisak kayung masikan at malino! Sabian yu karing memalen ning Juda at Jerusalem ing munta la karing siudad a makakuta. Ituru ye ing dalan papunta king Zion! Iligtas yu ing sarili yu! Magmalagua kayu! Uling ing Ginu parala yang kasakitan, at maragul a kasiran a manibat king norti. Anti yang leon a lulual ibat king salikutan nang lugal, lalage ne ing metung a manlasak karing bansa. Daratang ya ban lasakan ne ing Juda. Lakuan na lang lasak-lasak ding siudad na, at ala nang taung makapanuknangan pa karela. Inya, misulud kayung imalan a magaspang, ngulangul at manangis kayu, uling ing mabagsik nang mua ning Ginu e pa milako king Juda. Kaybat, ngana ning Ginu, King aldong ita, masira la lub ding ari at ding pamuntuk; masdan la ding pari at mangapamulala la ding propeta. Kanita, sinabi ku, O Ginung Dios, tune mu lang alinlang ding memalen ning Jerusalem! Sinabi mung mika kapayapan, oneng makaumang ya ing espada karela. Daratang ing panaun a mibalita karing memalen ning Jerusalem king ing metung a mapaling angin daratang yang papunta karela ibat king disyerto. E ne kalupa ning banayad a angin a mitatange mu king apa. Ing daratang a angin a mamintu king utus ning Ginu masikan yang e palak kesa kaniti! Ing Ginu mismu ya ing misasaldak kayatulan king balen na. Lawan yu, daratang yang anti ding biga ing kalaban. Mengari lang alisus ding karung panggera na at mabilis la pa karing agila ding kabayu na. Makalunus tamu! Mate tana kanyan! Jerusalem, wasan mu ing e mayap a atyu king pusu mu ban miligtas ka. Kapilan ka kaya tuknang mimisip e mayap? Magdala lang e mayap a balita ding tubud a ibat king siudad ning Dan at ding ibat karing bunduk-bundukan ning Efraim. Daratang la ban dinan da lang babala ding bansa at sabian king Jerusalem king daratang na la ding kalaban a manibat king marayung bansa. Kukulio lang laban karing siudad ning Juda, at paligiran de ing Jerusalem antimo neng babanten de ring lalaki ing marangle. Iti mapalyari uling mig-rebeldi la ding memalen na laban king Ginu. Ing Ginu ya ing migsalita. Juda, ika ing pepasari kaniti king kekang sarili king uli na ning e makatud mung pamibiebie at ding bage pemaniapat mu. Iti ya ing mapait mung kayatulan. Ay, kasaket! E ku na apibata ing sakit! Maskup ya ing salu ku! Mabilis ya tibuk ining pusu ku! E ku mipaindatun; daramdaman ku la ding trumpeta at ing kulisak king marangle ning labanan. Salasalisi ing kasiran a daratang; melakuan yang salanta ing bansa Bigla na la mung melasak ding tolda mi; megisi la ding kortina ra. Angga kapilan ku kaya tangalan ing labanan, at daramdaman ing kabling ding trumpeta? Ngana ning Ginu, Kamangmangan da pala ding taung kakung pinili; e ra ku akikilala. Mengari la karing anak a alang balu; ala la pang aintindian. Kagaling da king pamaniapat e mayap, oneng ala lang bitasang balu king pamaniapat mayap! Miglalawe ku king yatu; sira ya at ala yang laman, miglalawe ku king banua; pawang maralumdum ing kakung ikit. Linawe ku la ding bunduk, galgal la; mengari lang duyan ding bunduk-bundukan a yuyuyu ra. Ikit ku king alang tau; ala na agyang ayup a susulapo. Meging disyerto ya ing gabun a mataba; melasak la ding siudad na, uli ning mabagsik nang mua ning Ginu. ( Sinabi na ning Ginu king ing mabilug a yatu maging anti yang disyerto, oneng e ne lubus lasakan iti.) Lungkut ya ing yatu, dalumdum ya ing banua. Migsalita ne ing Ginu, at e na bawian ing sinabi na. Inari na na king lub na ing sukat nang daptan, at e ne gumulut king buri na. Tumakas ya ing balang metung kabud maramdam ing inge ding pakakabayu at mamana. Ding aliwa luban de ing kagubatan; at ding mapilan libutad batu karelang ukiatan. Lakuan da la ring karelang siudad, at ala nang manuknangan karela king kapilan man. Jerusalem, ing oras mu dinatang na! Baket makaimalan kang malutu? Baket maka-alahas ka pa at kukulayan ding talukap mung mata? Magpakalagu ka oneng iti muli mung alang kwenta! Likuan da na ka ding malsinta keka, at buri da ing paten ka. Dimdam ke ing metung a saingsing a kalupa ning king babaing manganak, ing kulisak ning babaing manganak king pangane na. Iti saingsing ning Jerusalem; abut-abutan na ing pangisnawa na, gagawang na lang gamat na at ngana, Mate na ku kanini! Daratang na lang makamate kaku! Memalen ning Jerusalem, mamulayi kayung pabalikbalik karing dalan! Maglalawe kayu at magumasid! Pakalawe yu! Salugsugan ye ing palengki ban lawan nung ating metung mu mang taung darapat king matulid, at magkapilit maging tapat king Dios. Nung atin kayung akit, patawaran ne ning Ginu ing Jerusalem. Agyang sasabian yung sasamban ye ing Ginu, e naman laus king lub yu ing kekong amanu. Manintun yang katapatan ing Ginu. Oneng e yu pinsinan agyang berug na kayu; lemutak na kayu, oneng e kayu migbayu. Masias kayu buntuk karing kekong kasalanan at e bisang gumulut. Kanita ku aisip king deti kalulu la mu at mangmang. E ra balu ing karelang daraptan; e ra balu ing aduan ning Dios karela, itang parapat na karela ning Ginu. Puntalan ku la ding taung atyu king upaya, at makipagsalita ku karela. Siguradung balu da naman itang aduan ning Dios da, itang buri nang parapat ning Ginu karela. Oneng tinggian da ing kayupayan ning Ginu, at keya e la mebisang mamintu. Iti ing sangkan nung inya datang la ding leon ibat king kagubatan, at paten da la; ding asung-gubat a ibat king disyerto paglapakan da la, at gumala lang leopardo libutad ding balen da. Malapak la nung lumual la ding tau karing bale ra, uli ning dakal dang pamikasala at ulit-ulit ing kataksilan da king Dios. Nganang kinutang ning Ginu, Baket kailangan ku lang patawaran ding kasalanan da ring taung kakung pinili? Gilutan da ku at sinamba la karing dios a e naman tutu. Pepakan ku la anggang bisa la, oneng dinapat lang pamakipangalugud at linabas da ing karelang panaun karing babaing magtinda king katawan da. Mengari la karing mabsing kabayung bulugan; maliswas la king pamagnasa king asawa ning aliwa. E ku la wari sukat parusan kareting bage pamaniaptan da at magbengansa king bansang anti kanite? Parala kung kalaban ban kuturan da lang mulahan dang ubas ding taung kakung pinili, oneng e da la lubus siran deti. Sabian ku mu karela king makagyung paglako da la sanga, uling e la kaku ding sangang deta. Lubus da kung pigtaksilan ding memalen ning Israel at Juda. Aku, ing Ginu, ing migsalita. E la tapat king Ginu at ngarang sinabi, Siguradung ala yang daptan kekatamu. E tamu dumalan kasakitan; e mika gera o danup keti kekatamu. Sinabi da pa king mistula la mung lalabul angin ding propeta at ala ne man karela ing amanu ning Ginu. Makanyan ing malyari karela! Ngana kanaku ning Ginung Dios a Mayupayang tutu, Jeremias, uling makanyan lang migsalita ding taung deti, gawan ku lang anting api ding amanu ku king asbuk mu. Maging anti lang dutung ding tau at gisanan na la ngan ning api. Memalen ning Israel, magdala yang bansang manibatan king marayung lugal ing Ginu ban lusuban na kayu. Masikan ya at matua nang bansa; bansa yang e yu aintindian a salita. Sundalus lang masikan ding mamana na at makamate lang alang lunus. Laklakan da ing kekayung pupul at ing kekayung pagkabie; paten da la ring anak yung lalaki at babai. Gisanan da lang paten ding sese yung baka at tupa; siran da la ring kekayung tanaman a ubas at higera. Lasakan da la ring karelang sundalus ding siudad yung pakakuta a panaligan yu. Nganang sasabi ning Ginu, Makanyan man, e ku la lubus gisanan karing aldo deta ding taung kanakung pinili. Jeremias, potang ikutang da nung nanu ing sangkan nung ba't depat ku la deting sablang bage, sabian mu karela king makananu lang ginulut kanaku at sinuyu karing dios da ring dayuan king mismung bansa ra, makanyan la namang sumuyu karing dayuan king bansang e karela. Ngana ning Ginu, Sabian mu karing lahi nang Jacob at karing memalen ning Juda: Pansinan yu iti, ikayung memalen a mangmang at alang balu; atin kayung mata, oneng e na ko man manakit, at atin kayung balugbug, oneng e na ko man makaramdam. Aku ing Ginu, obat ala kayung galang man kanaku? Baket e kayu galgal king arapan ku? Binili ku ing balas anting peka angganan ning dagat, metung a manatiling angganan a e na alipatan. Malyaring malimbuyu ya ing dagat, oneng e ne malyaring lagpus king pampang; malyaring dabungbung masikan ing alun, makanyan man e ne malyaring alipatan. Oneng ikayu, masias kayu buntuk at mapaglaban; ginulut kayu at likuan yu ku. E yu bitasa mang aisip ing galangan yu ku agyang parala kung uran king panaun ning uran kaybat ning dimla at dirinan da kayung panaun para mupul balang banua. Makanyan man, ding kekayung kasalanan ilang sinabat kareting mayap a bage ban e yu la nabangnan. Manuknangan la ding taung e mayap libutad da ring taung kanakung pinili. Kalupa da la ring taung miyuyumang bitag at manenaya ban dakap ayup; minumang na la ban dakap tau. Nung makananung kakatmuan ne ning metung a mangasu ing aula na karing ayup, makanyan da lang kitmuan ding taung deti ding bale ra karing pibandian a simsam da. Inya mayupaya la at mabandi; mataba la at labis-labis king pamangan. Alang patugut ing dapat dang e mayap. E ra babie karing ulila ing matulid ni papakit nanumang hustisia karing magigipit. Oneng aku, ing Ginu, parusan ku la karing bage depat da. Ganti ku kaniting bansa. Milyari king bansa ing metung a makapangilabut at makatakut a bage: pawang kalaraman ing sasabian da ring propeta, ding pari ila ding mag-ari at tutuki king buri da reting propeta, at ala yang bitasang tutul ing balen ku. Oneng nanu kaya ing daptan da potang miwakasan na iting sabla-sabla? Memalen ning Benjamin, tumakas kayu ba kayung miligtas! Lakuan yu ne ing Jerusalem! Tiupan yu ne ing trumpeta king Tekoa at gawa kayung dapug bilang senias king Bet-Akerem. Malapit nang datang ing kasakitan at kasiran a manibat king norti. Malagu ya at maslag ing siudad ning Zion, oneng masira ya iti; karin la gawang kampu ding ari ampon ding sundalus da. Padurutnan de ing siudad karing toldang italakad da at magkampu ya ing balang metung king lugal a buri na. Sabian da, Magsadia kayung lusuban ya ing Jerusalem! Magsadia kayu! Lumusub tamu king kaugtuan aldo tapat! Oneng ngarang sumabi kanita, Tauli ta na; lalbug ne ing aldo at sisilim na. Lumusub tamu agyang bengi na; lasakan ta la ding kuta na ning siudad. Inutus na ning Ginung Mayupaya kareting ari ing kuturan da la ring tanaman, at gawa lang buntun gabun ban kubkuban ya ing Jerusalem. Ngana ning Ginu, Parusan ke iting siudad uling mitmu ya king pamanggipit. Nung makananu neng apapanatiling malinis ning talaga ing danum na, ing Jerusalem naman papanatilian nang sagiwa ing dapat nang e mayap. Daramdaman ku ing pamanampalasan at pamanyira kilub ning siudad; ala kung akakit nune mu ding taung masakit at ding sugatan. Memalen ning Jerusalem, paburen yung maging babala la kekayu deting kaligaligan, nung ali, lakuan da kayu; gawan keng anting disyerto ing kekayung siudad, lugal a alang manuknangan metung man. Ngana kanaku ning Ginung Mayupaya, Napnapan de ing Israel antimo nung makananu yang magigisan mayayagtal a bunga ing mulahan ubas. Inya kabang ating panaun iligtas me ing balang metung a agyu mung iligtas. Ngaku, Ninu ing makiramdam kanaku, nung magsalita ku karela at dinan ku lang babala? Masias la buntuk at e la bisang makiramdam king pasabi mu; gagawan dang pikaylian ing pasabi mu kanaku karela. Ginu, aku man tatablan na na ku ning mua mu karela; e ku na agyung aguantan. Kanita ngana kanaku ning Ginu, Sulung, ibugnus mu ing mua ku karing anak a atyu karing dalan, karing sablang pititipunan da ring kayanakan a lalaki. Magisan la ngang mayakua ding miyasawa, lalaki at babai, at e la miligtas pati ding matua nang matua. Miyabie la ding bale ra karing aliwa, antimu rin ding marangle ra at ding asawa rang babai. Parusan ku na la ding memalen na niting bansa. Magpakabandi ya ing balang metung, maragul at malati, king e ustung paralan; pati ding propeta at pari biasa na lang mamirait karing tau. Bagya mu nung uluan da la ring taung kanakung pinili; lalawan da lang alang kabaldugan ding sugat da. Ngarang sasabi, Masalese na ing sabla ngening e naman masalese. Merine la wari inyang depat da la reting makasumaming bage? Ali la! E la bitasang merine. E la man biasang dumine. Inya naman, miragsa la nung makananu lang miragsa ding aliwa. Kabud digpa ku gamat karela, ita na ing kawakasan da. Aku ing Ginu, ing migsalita. Nganang sinabi ning Ginu karing taung pinili na, Talakad kayu karing salapungan da ring dalan at maglalawe kayu. Pangutang yu la ding matuang dalan at nung nu ya karin ing masanting diling dalan. Karin kayu dumalan at mie kayu king kapayapan. Oneng sinabi ra, E ke bisa! Kaybat na nita, memili yang taung magbante ing Ginu ban makiramdam king babala a payabut na ning trumpeta. Makanyan man sinabi ra, E ke makiramdam! Inya ngana ning Ginu, Makiramdam kayu, ikayung aliwang bansa at lawan yu ing malapit nang mapalyari karing taung pinili ku. Yatu, makiramdam ka! Bilang parusa king sablang e mayap dang nasa, parala kung kasiran karing taung deti uling tinggian da ing turu ku at e da la pemintuan ding amanu ku. Nanu tang ulaga na ning insenso a darala ra kanaku ibat Seba o ning miyayaliwang pabanglu a ibat king marayung bansa? E ku la tanggapan ding ain da o tumula karing ain-sakripisyu da. Inya paburen ku lang mitisud at misakab ding taung deti. Mate la ding lalaki, ding tata ampon ding anak at antimu rin ding mikakaluguran at misisiping bale. Ngana ning Ginu, Daratang la ding taung ibat king metung a bansa king norti; magsadia yang makigera ing metung a marayu at mayupayang bansa. Makasadia na la ding karelang pana at espada; mabagsik la at alang lunus. Mengari la king darabungbung a dagat neng pakasake la karing karelang kabayu. Magsadia na la ban labanan de ing Jerusalem. Ngara ding memalen ning Jerusalem, Dimdam mi na ing balita at mangaina kami; mararaig kami king sindak at king sakit a kalupa na ning king babaing manganak. E ke mangangas lulual king marangle o lumakad man karing dalan, uling pakasandata la ding kekeng kalaban at makatakut ing makapadurut kekami. Nganang sasabi ning Ginu karing taung pinili na, Magsulud kayung imalan a magaspang at magbiling-biling king abu. Tumangis kayung kapait-paitan antimo ing pamanangis yu king kabubugtungan yung anak a lalaking mete. Salake ya king oras a e yu piadian ing datang ban manlasak kekayu. Jeremias, subukan mu la ding taung kanakung pinili nung makananu meng susubukan ing bakal king api, at lawan mu nung nanu lang uri pangatau. Mapaglaban la at masias a buntuk, kasing kasias na la ning tangsu at ning bakal. Baluktut la ngan a dapat; lakad-lakad lang mangalat kapanyiran. Mapali neng mapali ing ornu, oneng e bisang malaso at matanggal ing dinat at kalawang. Alang kabaldugan ing isundu la pang daralisayan ding taung kanakung pinili uling e la milalako detang e mayap. Mayaus lang pilak a e metanggap, uling aku, ing Ginu, ing e tinanggap karela. Tinubud na ku ning Ginu king pasbul dalan ning Templo nung nu la lulub ding memalen na ning Juda ban samba. Sinabi na kanaku king talakad ku karin at ibalita ku karela itang pasabi na ning Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel. Ya iti: Alilan yu ing paralan na ning pamibiebie yu at ding bage pamaniaptan yu ban paintulut ku ing pamanatili yung manuknangan keti. Tuknang na kayung manalig kareting amanung mapaglinlang: Panatag kami bili keti! Iti ya ing Templo ning Ginu, iti ya ing Templo ning Ginu, iti ya ing Templo ning Ginu! Alilan yu ing paralan na ning pamibiebie yu at ding bage pamaniaptan yu. Parehu sa ing lawe yu king metung at metung. Tuknangan yu na ing pamagsamantala karing dayuan, karing ulila, at karing babaing mebalu. Tuknangan yu na ing pamakamate karing alang kasalanan a memalen na ning bansang iti. Tuknang na kayung sasambang aliwang dios uling iti ya ing makasira kekayu. Nung magbayu kayu, paintulut ku kanita ing pamanatili yung manuknangan keting bansang binie ku karing kekayung makatua bilang pibandian yu king kapilan pa man. Lawan yu, binili yu ing kekayung kapanaligan karing amanung mapaglinlang. Manako kayu, makamate kayung kalupang tau, makipangalugud kayu, magsalita kayung kalaraman, babie kayung ain-sakripisyu kang Baal, at sasamba kayung aliwang dios a e yu balu. Daraptan yu la deting bage a kasaman ku at kaybat lalapit kayu at tatalakad king arapan ku, king kanakung sariling Templo at ngayu, Ligtas kami keti! Bala yu galang salikutan ya ing Templo ku para karing mapanako? Akakit ku ing pamaniaptan yu. Munta kayu king Silo, ing minunang lugal a pinili ku ban karin ku misamban at lawan yu nung nanu ing depat ku kaniti uli da ring kasalanan da ring memalen kung Israel. Depat yu la ngan deting sablang kasalanan at agyang migsalita kung ulit-ulit e kayu mebisang makiramdam. E kayu mekibat inyang inaus da kayu. Inya naman, daptan ku keting Templo ku a panaligan yu itang depat ku king Silo. Daptan ku naman keting lugal a iti a binie ku karing makatua yu at kekayu ing depat ku king Silo. Itabi da kayu king arap ku a antimo ing depat ku karing kekayung kamaganak, ding memalen na ning Israel. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ngana kanaku ning Ginu, Jeremias, e na ka manalangin para karing taung deti. E na ka manangis o manalangin para karela; tuknang na kang makisabing mayap kanaku uling e ra ka pakiramdaman. E mu wari akakit ing pamaniaptan da karing siudad ning Juda at karing siudad ning Jerusalem? Manipun lang dutung ding anak, patau na la mang api ding lalaki at sasadia da ring babai ing masa a gawan dang bibingka para king diosang ausan dang Reyna ning Banua. Tutugtug da naman ing alak a ain da para karing aliwang dios ban panasakitan da ku lub. Oneng aku pin kaya ing tune rang panasakitan? Ali, ing mismung sarili da ya ing panasakitan da at pamakarinayan. Inya aku, ing Ginung Dios, ibugnus ku ing mabagsik kung mua keting Templo, karing tau, karing animal, at pati na karing tanaman at ing makatanam king marangle. Maging anti ya king api ing mua ku a e na apatda ning ninuman. Taung kakung pinili, lulubusan yu lang durulukan king altar ding mapilan karing ain-sakripisyu at ding mapilan mipaintulut lang kanan yu. Oneng aku, ing Ginu, sasabian ku: mayap pang kanan yu na ngan. Inyang liwal ku la ding makatua yu king Ehipto, ala kung binie karela nanumang utus tungkul karing ain-a-durulukan o karing aliwang ain-sakripisyu. Oneng inutus ku lang mamintu kanaku ban aku ing maging karelang Dios at ila ding maging kanakung memalen. At sinabi ku karela king mibiebie la agpang king inutus ku karela ban ing sabla-sabla maging masalese para karela. Oneng e ra ku pemintuan ni pekiramdaman man. Lugal king pamintuan da ku, ing depat da ya pin ing penusigan da ing agkat ning masias at e mayap dang pusu at meging e la mayap lugal king maging mayap la. Manibat na kanitang aldo a meko la ding makatua yu karin Ehipto angga na ngening aldong iti, e ku sinawang mitutubud talasuyu kung propeta kekayu. Makanyan man, ala metung man a mekiramdam o minie pansin. Lalu kayung meging masias a buntuk at mapaglaban kesa karing makatua yu. Inya, Jeremias, isalita mu la ngan deting amanu karing memalen ku, oneng e la makiramdam keka; ausan mu la, oneng e la makibat. Sabian mu karela king ing karelang bansa e ya mamintu kanaku, ing Ginung karelang Dios, ni mabibiasa king parusang dagpa karela. Mewala na ing katapatan. E re man babanggitan iti king karelang pamipagsalita. Manangis kayu, memalen ning Jerusalem; ururan yu ing buak yu at iyugse yu. Ikanta ye babo ding bunduk-bundukan ing kanta ning kamatayan, uling aku, ing Ginu, mua ku at tinggian ke ing balen ku. Dinapat lang metung a bage e mayap ding memalen na ning Juda. Binili da la kilub ning Templo ku ding karelang idolo a pikakasaman ku at dinatan de iti. Mitalakad lang altar king Kapatagan ning Hinom a ausan dang Tofet ban karin da la iyain king api ding anak dang lalaki at babai. E ku inutus ing daptan da iti; e man bitasang linub king pamisip ku iti. Inya, ing oras datang a e ne mayaus Tofet o Kapatagan ning Hinom, nune mayaus yang Kapatagan a Pipatayan. Karin da la ikutkut ding mete uling ala nang aliwa pang lugal a pikutkutan da para kareti. Maging pamangan da la ring ayup at ding malyap a animal ding bangke ra at ala metung man a manabuang karela. Maging metung yang disyerto ing bansa. Ituknang ku ing tula at saya karing siudad na ning Juda at karing dalan na ning Jerusalem at pati na ing siwalang masaya karing kasalan. At king panaun a ita ilual la king kutkutan ding butul da ring ari at ding opisyal na ning Juda at antimu rin ding karing pari at ding karing propeta at ding aliwang taung menuknangan king Jerusalem. Lugal king tipunan da la ngan at ikutkut, ikalat da la king aslagan na ning aldo, ning bulan at ding batuin a liguran da ampon siyuan at karelang singgunian ampon simban. Maging anti lang dinat ding animal ding butul a pakakalat king gabun. At ding memalen na naman niting e mayap a bansa a miligtas at manuknangan karing lugal nung nu ku la inugse, pagnasan da ing mate na la sa kesa king mie la pa. Aku, ing Ginung Mayupaya, ing migsalita. Sinabi na kanaku ning Ginu ing sabian ku iti karing taung pinili na, Nung misakab ya ing metung a tau, e ne wari talakad pasibayu? Nung malili ya king lakad na, e ya wari magbalik king ibatan na? Obat mo, O taung kanakung pinili, gilutan yu ku at e kayu bisang magbalik kanaku? Pakakalawat yu ing talan yu karing kekayung idolo at e kayu bisang magbalik kanaku. Pekiramdaman da kayung masalese, oneng e yu naman sinabi ing katutuan. Ala pang sinisi metung man kekayu king e mayap a depat na; ala metung man kekayu a mengutang, Nanu ing depat kung pamikasala? Susulung na ning balang metung ing sarili nang lakad, ala yang pamiyaliwa king kabayung sasagasa king labanan. Balu da agyang deng ayup a tagak ing oras a magbalik la; balu da ring batu-batu, ding sibad, at ding tarat ing oras na ning pamanalis dang lugal. Oneng, O taung kanakung pinili, e yu la balu ding kautusan ku king pamanibala ku kekayu. Makananu yung asabi ing biasa kayu at balu ding kautusan ku? Lawan yu, penalilan da la ring kautusan ku ding e tapat a talasulat. Mangapakarine la ding mangabiasa yung lalaki; e ra balu ing daptan da at marakap la. Tinggian da la ring amanu ku; nanung kabiasnan ing makatagan pa ngeni karela? Inya ipamie ku la ding marangle ra karing aliwang tau at ding karelang asawa karing aliwang lalaki. Ing balang metung, malati at maragul, magkapilit yang mibandi king e ustung paralan. Agyang ding propeta at pari mamirait na la karing tau. Uluan da lang bagya-bagya ding sugat da ring taung kanakung pinili a balamu wari ala lang ulaga. Masalese na ing sabla, ngarang sasabi, kabang ing sabla-sabla e naman masalese. Taung kanakung pinili, merine kayu wari inyang depat yu la ding bage makasumami? Ali kayu! E kayu bitasang merine; e kayu man biasang mangalare lupa! Inya miragsa kayu nung makananu lang miragsa ding aliwa. Potang parusan da na kayu, ita na ya ing maging wakas yu. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Buri ku lang tipunan ding taung kanakung pinili antimo nung makananu nang titipunan ning metung a tau ing pupul na, oneng mengari lang tanaman a ubas a alang bunga; mengari lang tanaman a higera a e mamunga; malangi pati bulung da. Inya ibie ku karing dayuan ing gabun da. Baket tahimik tamung pakalukluk? ngarang mangutang ding taung pinili na ning Dios. Tara, lungub tamu karing makapader a siudad at karin tamu mate. Inatulan na katamung kamatayan ning Ginung kekatamung Dios; dininan na katamung inuman a ating lasun uling mikasala tamu. Pignasan tamu ing kapayapan, oneng alang dinatang. Pignasan tamu ing pangapaldan, oneng takut ing dinatang. Miras na la king siudad ning Dan ding kalaban at daramdaman ta na lang kukurakul ding karelang kabayu. Gagalgal ya ing mabilug a bansa potang gigikgik la ding karelang kabayu. Dinatang la ding kekatamung kalaban ban siran de ing bansa at ing sablang atyu keting bansa, ing kekatamung siudad at ding sablang memalen na. Ngana ning Ginu, Mingat kayu! Parala kung ubingan a kamandagan libutad yu a e yu malyaring apatunud at panuktukan da kayu. E malyaring tuknang ing kalungkutan ku; mangaina ya ing kakung pusu. Makiramdam kayu! Ing tangis ding kabalen ku king mabilug a bansa daramdaman ku, Ala ne kaya ing Ginu king Zion? Ing ari ning Zion, ala ne kaya karin? Ing Ginu, ing karelang ari, nganang mekibat, Baket pepamua yu ku karing dinukit yung larawan at karing dayuan a idolo? Ngara ding memalen, Linabas ing kaleldo at meyari na ing pamamupul, oneng e tamu miligtas. Medurug ya ing kakung pusu uling medurug la ding taung pinili ku. Tune malungkut ku at alang kalupa ing kalungkutan ku. Ala na waring panulu karin king Gilead? Ala na waring manulu karin? Baket e la manakit kapaldanan ding taung kakung pinili? Sana ing buntuk ku metung yang talaga, at ding kakung mata sibul na la ning lua, ban atangisan ku la aldo at bengi ding kabalen kung pete ra. Sana atin kung tuknangan king disyerto nung nu ku la asalikutan ding kabalen ku. E la ngan tapat, taksil la ngan. Parati lang magsalitang kalaraman; kalaraman ing mag-ari king bansa lugal king ing katutuan. Ngana ning Ginu, E ngan mayap ing daraptan da ring taung pinili ku, at e ra ku kikilalanan Dios da. Sukat yang mingat ing metung at metung agyang king kakaluguran na, ala nang makapagtiwala king kapatad na; uling ing balang kapatad mapaglinlang yang anti i Jacob, at ing balang metung sisiran neng kakaluguran na. Ila ngan karela lang lilinlangan ding karelang kakaluguran, at metung man alang magsalitang katutuan; sinane da lang dila ra king pamaglaram, at e la bisang tuknang darapat kasalanan. Salasalisi ing dapat dang katampalasanan, antimu rin ing dapat dang pamaglinlang. Sasabian na ning Ginu: Ding pinili ku ila ding e tatanggap kaku. Sasabian na pa ning Ginung Mayupaya: Dalisayan ku lang anti ing bakal, at ibili ku la king kapagsubukan. Dinapat lang e mayap. Nanu pang kakung daptan para karela ngan? Anti lang paslung ating lasun ding karelang dila; kalaraman ing karelang sasalita. Mayap ing sasabian ning metung at metung king kalupa nang tau, oneng king kamatutuanan umangnan neng kasiran. E ku la wari parusan? E ku wari mablas king bansang anti kanyan? Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ngaku, Tumangis ku para karing kabundukan, at managulele ku para karing marangleng pipagpastulan, uling melangi la at ala nang taung daralan karela. E na mararamdam ing siwala da ring baka; ding ayup at malyap a animal tinakas na la, at e mu na la akit pa. Ngana ning Ginu, Gawan keng katumpuk a kasiran ing Jerusalem, at lugal a tuknangan da ring animal a jackal. Maging disyerto la ring siudad ning Juda, lugal a e na apituknangan ning ninuman. Kitang ku, Ginu, baket melasak ya ing bansa, obat melangi yang anti ing disyerto? Baket ala metung mang daralan libutad na? Ninu ing ating sapat a kabiasnan para makaintindi kaniti? Kaninu mu pepabalu ban isalita na karing aliwa? Pekibat ning Ginu, Iti mepalyari uling gilutan da ring taung pinili ku ing turu a binie ku karela. E ra ku pemintuan ni tiparan ing sinabi ku karela. Lugal king aku ing karelang tukian, meging masias la buntuk at simban da la ring idolo nang Baal antimo ing tiru da ring makatua da. Aku, ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, lawan mu ing kanakung daptan; dinan ku lang mapait a tanaman bilang karelang pamangan at dinan lasun ing karelang inuman. Ikalat ku la karing bansang e ra balu ni abalitan man ding makatua da, at mitubud kung dakal a sundalung pakasandata ban lumaban karela angga king magisan la. Ngana ning Ginu, Isipan mu ing bage mangapalyari! Ausan mu la ban datang ding managulele, ding babaing magkanta neng ating mete. Ngara ding tau, Sabian mu karela king mamalagua lang magkantang malungkut angga king tumulu ing lua karing mata mi, at talukab ming mata mabasa la king pamanangis. Pakiramdaman mu ing pamanangis ning Zion: Melasak kami! Ganap na ing kekeng kamarinayan! Sukat mi neng lakuan ing bansa mi; piglasak da lang bale mi. Ngaku, Babae, pakiramdaman yu ing sasabian na ning Ginu, pakapakiramdaman yu ing keyang amanu. Turuanan yu lang manangis ding anak yung babai, at magkantang malungkut ding kakaluguran yu. Dinatang ing kamatayan karing kekatamung awang, at linub karing palasyu tamu; gisan na la ding anak a atyu karing dalan, at ding kayanakan a lalaki king palengking karinan. Nukarin man pakakalat lang bangke; anti lang dinat a makabuntun karing marangle, anti lang aptas a trigung likuan da ring papalut, at metung man alang mamulut. Iti ya ing pasabi na kaku ning Ginu para kekayu. Ngana ning Ginu, Ing beluan ding lalaking biasa e ra sukat pagmayabang ni ing sikanan ding lalaking masikan ni ing pibandian ding lalaking dakal a pibandian. Nung ing ninuman bisa yang magmayabang, ing sukat nang pagmayabang ya ing keyang beluan at aintindian tungkul kaku, uling ing lugud ku e kukupas at ing mayap at matulid ya ing kakung daraptan. Ila deti ring bage a makaibie tula kaku. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ngana pang sasabi ning Ginu, Daratang na ing panaun ban parusan ku la ding memalen na ning Ehipto, Juda, Edom, Ammon, Moab, at ding sablang manuknangan king disyerto a makuyad a buak. Mesirkunsisyun la ngan deting tau, oneng e ra tiparan ing kasunduan a lalarawan na niti. Ala metung man kareting tau at pati na karing king Israel ing tinupad king kanakung kasunduan. Memalen ning Israel, pakiramdaman yu ing mensahi na ning Ginu para kekayu. Ngana, E yu pakiapusan ing ugali da ring aliwang bansa; e kayu sukat magugulu isip karing tanda king banua, agyamang ding aliwang bansa magugulu la. Ala yang ulaga ing relihiun da reting tau. Kinutud de ing metung a tanaman king gubat; dinukit ne ning magaling a pangamat, at pelamutian deng gintu at pilak. Pinaku de ban e ya miragsa. Anti la waring tau-tauan libutad da ring tamnanan a pipinu; e la makapagsalita; kailangan lang pusanan uling e la makalakad. E kayu tatakut kareting idolo; e ra kayu ananu balang ni alayu karela ing gawang kayapan. Ginu, ala kang kalupa: mayupaya ka, marangal ya at mayupaya ing kekang lagyu. Ninu ing e mitakutan keka, ika a ari da ring bansa? Sukat lang tumakut keka. Ala kang kalupa karing sablang lalaki rang biasa ding bansa o kenu man karing karelang ari. Bolang la ngan at mangmang. Nanung abalu ra karing idolong dutung? Ding idolo da belutanan lang pilak a ibat Tarsis at king gintung ibat king Ufas; pawa la ngang dapat da ring magaling a pangamat. Asul at muradu ing imalan a pasulud da a gewa ding magaling a gagawang imalan. Oneng ika, Ginu, ing tune Dios, ika ing mabie Dios at alang anggang ari. Gagalgal ya ing yatu potang mimua ka; e ra apibata ding bansa ing kekang mua. ( Ikayung taung pinili ku sukat yung sabian karela king magisan la ding kikilalanan dang dios uling aliwa naman ila ding ginawa king yatu at king banua. Mawala la keti king yatu.) King uli ning upaya ning Ginu, gewa ne ing yatu; king kabiasnan na lelangan ne ing yatu at lidlad ding banua. King amanu na bibiung ing dakal a danum karing banua; peparala na lang biga ibat karing wakas ning yatu. Gagawa yang kildap ban kislap libutad ning uran, at tutubud na ing angin ibat king silid nang pisisinupan. Kabud akit ding lalaki iti, akilala ra ing karelang kamangmangan, at ing ala dang kabaldugan; balang pande a gagawa karing idolo masira ya lub, uling ding idolong gagawan na e la tutu at e la mabie. Ala lang kabaldugan at maglinlang la; malasak la potang datang ya ing Ginu. E re kalupa ing Dios nang Jacob; ya ing linalang king sabla-sabla at pinili ne ing Israel ban maging sarili nang bansa. Ginung Mayupaya ing lagyu na. Memalen ning Jerusalem, makubkub kayu karing kalaban yu! Magbalutan na kayu. Ngeni iyugse na kayu ning Ginu lual na niting bansa; ibasibas na na kayu angga king ala nang mitagan metung man kekayu. Ing Ginu ya ing migsalita. Ngarang menangis ding memalen na ning Jerusalem, Grabi ing kekeng pangapanasakit! E la bisang kumayap ding kekeng sugat, at bala mi apibata mi. Mesira la ding kekeng tolda, ding lubid da mepatlud la. Ding kekeng anak meko la ngan; alang sumaup ban ding tolda mitalakad lang pasibayu; ala metung mang misabit karing panabing. Mekibat ku, Mangmang la ding manimuna tamu; e la maniawad payu king Ginu. Iti ya ing sangkan nung inya e la migtagumpe, at ikua rang mikalat-kalat ding sasakupan dang tau. Makiramdam kayu! Ating balitang dinatang! Ating maragul a alingongo king bansang atyu king norti; ding sundalus na gawan da lang disyerto ding siudad ning Juda, maging lugal da la ring animal a jackal. Ginu, balu ku king ala metung mang makibalu king sarili nang pupuntalan; ala metung mang makiupaya king sariling bie na. Ginu, disiplinahan mo ding taung pinili mu; oneng e mu ke sa igpitan ni paparusan neng mua ka; uling ita na ing maging kawakasan mi. Ibaling mu ing mua mu karing bansang keka e sasamba, at karing taung e tatanggap keka. Pete da lang taung pinili mu, lesak da kaming e mu nanu at ing bansa mi liklak de at gisan. Ngana kanaku ning Ginu, Pakiramdaman mu ing kayaduanan na niting kasunduan. Sabian mu karing memalen na ning Juda at Jerusalem king aku, ing Ginung Dios ning Israel, isumpa ke ing ninumang e mamintu kareting kayaduanan na ning kasunduan. Iti ya ing kasunduan a pikayari mi ding makatua yu kanitang liwal ku la karin Ehipto, ing bansang mengaring milalablab a ornu para karela. Sinabi ku karela king pamintuan da ku at tuparan ing sablang inutus ku. Sinabi ku karela king nung pamintuan da ku ila ding maging taung pinili ku at aku naman ing maging Dios da. Tuparan ku kanita ing pangakung binie ku karing karelang makatua, king ibie ke ing mayap at matabang gabun a ngeni bandi ra na. Ngaku, Opu, Ginu. Ngana kanita ning Ginu kanaku, Munta ka karing siudad na ning Juda at karing dalan ning Jerusalem. Ibalita mu karin ing mensahi ku at sabian mu karing memalen king dinan dong pansin ding kayaduanan na ning kasunduan at pamintuan da la. Inyang liwal ku la ding makatua da karin king Ehipto, sinabi kung matimid karela king pamintuan da ku at angga man ngeni dirinan ku lang babala ding tau. Oneng e ra ku pekiramdaman o pemintuan. Bagkus, sindu na ning balang metung ing kesiasan nang buntuk at ing dapat nang e mayap. Inutus ku karela king tuparan de ing kasunduan, oneng e la mebisa. Inya naman pepagpa ku karela ing sablang parusang mababanggit king kasunduan. Ngana pa kanaku ning Ginu, Atin lang tatangkang laban kanaku ding memalen na ning Juda at Jerusalem. Migbalik la karing dapat dang pamikasala ding makatua da at tinangging tupad king parapat ku karela. Sinamba lang aliwang dios. Parehu lang linabag ing Israel at ing Juda king kasunduan a pikayari mi ding makatua da. Inya ngeni, aku, ing Ginu, babie kung babala karela king paratang kung kasiran karela at e la makatakas. At e ku la pakiramdaman potang maniawad lang saup. Mamunta la kanita ding memalen na ning Juda at Jerusalem karing aliwang dios a dirinan dang ain-sakripisyu at pasaup la karela. Oneng deting aliwang dios e da la malyaring aligtas potang datang na ing kasiran. Nung makananu la karakal ding siudad ning Juda, makanyan la naman karakal ding aliwang dios ding memalen na. Menalakad la namang dakal a altar ding memalen na ning Jerusalem ban pidinan dang ain-sakripisyu para kang Baal, ing makasumaming kikilalanan dang dios. Nung makananu la karakal ding dalan ning Jerusalem, makanyan la naman karakal ding altar a telakad da para kang Baal. Jeremias, tuknang na kang manalangin at makisabing mayap kanaku para kareting tau. E ku la pakiramdaman potang atyu la king kaligaligan at potang maniawad lang saup. Ngana ning Ginu, Darapat lang e mayap a bage ding taung kanakung pepakamalan. Nanu ing matulid dang lungub king kanakung Templo? Isipan da galang king asabat da ing kapahamakan king kapamilatan na ning pamangawa rang pangaku at pamamie dang ain-sakripisyung animal? Tumula la mo kaya kanita? Kanitang misan inaus ku lang mabulung a tanaman a olibong memungang dakal karing maniaman a bunga; oneng ngeni, kayabe ning biung a anting duldul, silaban ku la ding bulung na at pamaklian ding sanga na. Aku, ing Ginung Mayupaya, ing mitanam king Israel at Juda; oneng ngeni babalan ku lang kapahamakan. Ila mismu ding makipasari kaniti uling dinapat lang e ustu; pepamua da ku king kapamilatan na ning pamamie dang ain-sakripisyu kang Baal. Pepabalu na la kanaku ning Ginu ding tangka da ring kalaban ku laban kanaku. Mengari ku king mamung tupa a kinua ra at liwal ban paten, at e ku balu king ding e mayap a bage binalak da para kanaku la pala. Ngara, Tara, kuturan ta ya ing tanaman a ating bunga; paten ta ne ban lubus neng makalinguan. Kanita ngakung menalangin, Mayupayang Ginu, metung kang ukum a e mangabiran; paniubukan mu ing pamisip da at panamdam ding tau. Binili ku karing gamat mu ing kasu ku; paburen mung akit ku ing pamanablas mu kareting tau. Pagnasan da kung mate ding lalaki na ning Anatot. Sinabi ra kanaku king paten da ku nung isundu ku ing pamanaral karing amanu na ning Ginu. Inya ngana ning Ginung Mayupaya, Parusan ku la! Mate la king gera ding kayanakan dang lalaki; mate la king danup ding anak da. Tikda ku na ing panaun para ipagpa ku ing kapahamakan karing memalen na ning Anatot. At metung man karela alang mitagan potang datang na ing panaun a ita. Ginu, nung makipagmatulid ku keka tungkul king kakung kasu, mayakit king ika ing maki matulid. Makanyan man buri da ka pang pangutnan tungkul king hustisia. Baket mipapala la ding taung makasalanan? Baket magtagumpe la ding taung e tapat? Tatanam mu la at magyamut la; daragul la at mamunga. Mayap ngan ing sasabian da tungkul keka, makanyan man marayu na la man keka ding pilubluban da. Oneng ika, Ginu, balu mu ku; ing daraptan ku akakit mu at balu mu nung nu anti ing lugud ku keka. Kaladkaran mu la't ilako deting tau anting tupang malapit da nang katatan; banten mu la angga king oras a paten da la. Angga kapilan ing malangi ya ing bansa mi pati ing dikut karing marangle? Mate la ding ayup at animal uli ning dapat dang kasalanan ding kekeng kabalen, ding memalen a sasabi king e mu akakit ing karelang dapat. Ngana ning Ginu, Jeremias, nung mapapagal ka king pamakisaglulu karing tau, makananu kang makapakisaglulu karing kabayu? Nung king malualas a lugal ala kang yaguanta, makananu kang maguanta libutad ning kagubatan king lele ning Jordan? Pati ding kapatad mung lalaki, mismung katubale mu, pigtaksilan da ka; mekiabe la king pamagtaksil keka. E ka magtiwala karela agyang magsalita lang masanting a amanu keka. Ngana ning Ginu, Pepaburen ku ne ing Israel; kaku yang tinggian ing kakung piling bansa. Ding taung kakung pakamalan king upaya ding karelang kalaban karin ku na la ngan pepailalam. Ginulut la kaku ding taung pinili ku; gagaleung la kaku anti ing leon king gubat, inya kesaman ku na la man. Mengari yang ayup ing bansang kakung pinili a mingatba-ngatba rang sasalakayan ding ayup a balawe. Sulung, agkatan lang malyap a animal ban datang at makisulu la naman. Pinyira de ring dakal a pamuntuk a dayuan ing mulahan kung ubas; dekurak da la ring kakung marangle; gewa reng disyerto ing malagu kung bansa. Gewa reng alang kabaldugan a bansa; alang kasilbian king kakung arapan. Meging disyerto ya ing mabilug a bansa, metung man ala nang magmalasakit. King malualas at karing matas nang lugal ning disyerto dinatang la ding lalaki ban maniamsam. Peparatang kung gera ban siran ya ing mabilug a bansa; ala metung mang makapibiebie king kapayapan. Tinanam lang trigu ding taung pinili ku, oneng dikut ing karelang pinupul; megobra lang anggang binit da, oneng ala lang apala. Uli ning kakung mabagsik a mua e memunga ing karelang tenam. Ngana ning Ginu, Atin kung buring sabian karing kasiping nang bansa ning Israel a minyira king binie kung gabun king balen kung Israel. Ilako ku la deting taung e mayap karing karelang bansa; mangari la king tanaman a meputput. Iligtas ke ing Juda king gamat da. Oneng lunusan ku la kaybat ku lang leko; ibalik ku la ding balang bansa king mismung bansang tuknangan da. Nung tanggapan de king mabilug dang pusu ing relihiun da ring taung kanakung pinili at nung isumpa ra, Ing Ginu mabie ya antimo nung makananu da lang pepasumpan kang Baal ding taung kanakung pinili. Maging dake na la kanita ning balen a kanakung pinili at mipala la. Nung e ya mamintu ing isanu mang bansa, lubus ku ne kanitang bagutan at siran. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Sinabi na kanaku ning Ginu king mako ku at saling mapilan a salol a linen at kaybat isulud ku la. Oneng sinabi na king e ku la tatalbug king danum. Inya seli ku la at sinulud. Kaybat na nita, migsalita yang pasibayu kanaku ing Ginu. Ngana, Munta ka king Ilug ning Eufrates. Dalan mu la ding salol a linen at isalikut mu la king siwang da ring batu. Inya meko ku at selikut ku la king lele na ning Ilug ning Eufrates. Kalabas ning mapilan a panaun, sinabi na kanaku ning Ginu king magbalik ku king Eufrates at kuanan ku la ding salol a linen. Inya migbalik ku. Inyang miras ku king lugal nung nukarin ku la selikut, ikit ku king mesira la at e na la malyaring magamit. Kaybat na nita, migsalita yang pasibayu kanaku ing Ginu. Ngana, Makanyan kung siran ing ketasan nang lub ning Juda at ing maragul nang ketasan lub ning Jerusalem. E la mebisang mamintu kanaku deting taung e mayap. Masias la pa mu rin a buntuk at tune e mayap; sinamba la at sinuyung aliwang dios. Uli na niti, maging anti la kareting salol a linen a e na malyaring magamit. Nung makananu yang matalik ing salol king awakan ning tau, makanyan ku namang pagnasan ing maging matalik la pangakalawat kanaku ding memalen na ning Israel at ning Juda. Depat ku iti ban ila ding maging taung kanakung pinili at magdalang kapurian at dangalan king kanakung lagyu. Oneng e la bisang memintu kanaku. Ngana kanaku ning Ginung Dios, Jeremias, sabian mu karing memalen na ning Israel king ing balang metung a banga a lulanan alak sukat yang katmuan alak. Ipakibat da king balu ra king ing balang bangang lulanan alak sukat yang katmuan king alak. Sabian mu kanita karela king aku, ing Ginu, katmuan ku lang alak ding memalen na niting bansa angga king lasing la; ding ari a lahi nang David, ding pari, ding propeta, at ding sablang memalen na ning Jerusalem. Kaybat na nita, pipupugkulan ku la anti ding banga, pengari at anak. E ku malunus karela ni pakit ganaka karela. E na ku malyaring pigilan ning lunus king pamakamate ku karela. Memalen ning Israel, migsalita ya ing Ginu! Magpakumbaba kayu at makiramdam. Galangan ye ing Ginu, ing kekong Dios, bayu ya paratang dalumdum at bayu kayu mitakid karing bunduk; bayu na alilan misnang kapal a dalumdum ing sala a kekong asahan. Nung e kayu makiramdam, lihim kung kumiak uli ning kekong ketasan; Kumiak kung e makanyan-kanyan at ing lua ku magus, uling ding taung pinili ning Ginu mayakua la at maging bihag. Ngana pa kanaku ning Ginu, Sabian mu king ari at kang ima na king kuldas na la king karelang tronu, uling mebalag na la karing buntuk da ring malagung korona ra. Mipaligiran na la ding siudad king dane mauli na ning Juda; ala metung man a makalabas karela. Mebihag la at miyugse ding sablang memalen na ning Juda karing aliwang bansa. Jerusalem, lawan mu! Daratang lang ibat king norti ding kekang kalaban! Nu la karin ding taung pagmaragul mu, ding taung mipanibala king lingap mu? Nanu ing sabian mu ngening ding taung isipan mung kakaluguran mu ila pala mismu ding lumusub at sumakup keka? Manamdaman kang anti ing babaing manganak. Nung ikutang mu ba't milyari ngan iti keka, ba't megabak ing imalan mu at melapastangan ka puri, iti milyari uling ing kasalanan mu tune alang kalupa. Ayalilan na wari ning taung matuling ing kule na ning balat na; alako na la kaya ning animal a leopardo ding pultik na? Nung arapat da, ikayung alang daraptan a mayap malyari kayu namang mabiasang dapat king matulid. Ikalat na kayu ning Ginu anti ing are a ituki na ning angin ning disyerto. Iti ya ing sinabi nang maging kalma yu. Iti ya ing inari na king lub nang daptan na kekayu, uling kelinguan ye at uling menalig kayu karing e tutung dios. Ing Ginu mismu ya ing lumabas kekayu at ilantad na kayu king kamarinayan. Ikit na kayung darapat karing bage kasaman na. Ikit na kayung minta karing dios da ring paganu a atyu karing bunduk-bundukan at marangle; ikit na kayung anti ing lalaking magnasa king asawa na ning kasiping nang bale o anti ing kabayung bulugan a tatagal king kabayung babai. Memalen ning Jerusalem, mitakda na ing kapahamakan a dugpa kekayu! Kapilan kayu pa kaya magbayung bie? Nganang migsalita ning Ginu kanaku tungkul king lawi, Manangis ya ing Juda, mamamate la ding siudad na; pakapase la king gabun ding memalen na uli ning lungkut da, at kukulisak yang maniawad saup ing Jerusalem. Tutuburan da la ring mabandi ding karelang ipus ban kumang danum; pupunta la reti karing talaga, oneng danum ala lang akua; magbalik lang alang laman ding karelang banga. Mimina la lub at e ra balu ing daptan da, at tatakpan da lang lupa ra. E la mipaindatun ding ortelanu; tatakpan da lang karelang lupa, uling alang uran a mananabu at ing gabun mengabtak na. King marangle ing gaindung usa lalakuan ne ing bayung bait a biseru na, uling alang dikut king lugal a ita. Pakatalakad la karing taluktuk ding bunduk-bundukan ding malyap a asno, anti la karing animal a jackal a abut-abut pangisnawa; pupula la ring mata ra, uling ala lang akit a pamangan da. Mamaus la kaku ding taung kakung pinili. Ngara, Agyang ing kasalanan mi tetestigu laban kekami, makanyan man, Ginu, saupan mu kami antimo ing pengaku mu. Gilutan da kang e mu misan; mikasala kami keka. Ika mung bukud ing kapanayan ning Israel, ika ing magligtas kekami king kapahamakan. Baket mengari kang dayuan king kekeng kakarinan, obat anti kang maglakbe a manatili mung misan a bengi? Baket mengari ka king lalaking misdan, anti ing sundalung alang sikanan sumaup? Makanyan man, Ginu, atyu ka libutad mi, ikami ding taung kekang pinili; e mu ke lalakuan magdili-dili. Nganang sasabi ning Ginu tungkul kareting tau, Aburi da ing tatakasan da ku at e la mebisang mamigil king karelang sarili. Inya e ku la katulan. E ku kalinguan ing depat dang kamalian at parusan ku la uli da ring karelang kasalanan. Ngana kanaku ning Ginu, E mu na aduan pa kanaku ing saupan ku la deting tau. E ku pakiramdaman ing pamaniawad dang kasaupan agyang mag-ayunu la pa; e ku mu rin tumula karela agyang dinan da ku pang durulukan a sakripisyu at ain-a-binutil. Bagkus, paten ku la king gera, king danup, at king sakit. Kaybat na nita sinabi ku, Ginung Dios, balu mu king ding propeta sasabian da karing tau king e mika gera o danup uling ita ya ing pengaku mu. Sasabian da pa king bukud mung ing kapayapan ya ing mag-ari king bansa. Oneng ngana ning Ginu, King lagyu ku magsalita lang kalaraman deting propeta; e ku la tinubud ni dininan nanumang kautusan a magsalita agyang metung mu mang amanu. E la ibat kanaku ding vision a amanuan da, ding karelang pamamanula; bage lang alang ulaga a bunga namu ning karelang kaisipan. Aku, ing Ginu, sasabian ku keka ing daptan ku kareting propetang e ku naman tinubud, oneng magsalita la king kapamilatan na ning lagyu ku at sasabi king ing gera at danup e miras keting bansa: ila ding paten ku king gera at danup. Makanyan la namang mate ding taung selitanan da kareting bage. Miyugse la ding karelang bangke karing dalan na ning Jerusalem at ala metung mang mangutkut karela. Iti ing mapalyari karela ngan pati na karing karelang asawa at anak. Papamayaran ku la king depat dang e mayap. Inutus na kanaku ning Ginu king sabian ku karing tau ing tungkul king kanakung kalungkutan at sabian ku: Mananu sanang ing lua karing kakung mata tumulu aldo't bengi, mananu na sanang e tutuknang mamagus, uling malalam la pangasugat ding kakung kabalen, at lubus lang misakitan. Neng lulual kung pupunta karing marangle, kaku lang akakit ding bangke ra ding lalaking mete king gera; potang pupunta ku karing balen, kaku lang akakit ding taung mamamate king danup. Susundu da ring propeta at ding pari ing obra da, oneng e ra balu ing daraptan da. Ginu, lubus mu ne waring tinggian ing Juda? Kasaman mu la wari ding memalen ning Zion? Baket penasakit mu keng masolu angga king e na ke malyaring maulu? Menintun keng kapayapan, oneng iti alang binungang mayap; manaya keng maulu, oneng kaligaligan ing dinatang. Mikasala kami keka, O Ginu; tatanggapan mi ing kekeng sariling pamikasala at ding kasalanan ding kekeng makatua. Ganakan mu la sa ding pangaku mu; e mu ke sa lalakuan, e me sa bibili king kamarinayan ing Jerusalem, ing karinan ning marangal mung tronu. E me sa sisiran ing kasunduan a gewa mung kayabe mi. Ala metung man karing idolo ding bansa a makaparatang uran; ing banua king sarili na e makabaldug uran ditak man. Binili mi ing kapanayan mi keka, O Ginung kekeng Dios, uling ika mu ing makarapat kareting bage. Kanita ngana kanaku ning Ginu, Agyang pang i Moises at i Samuel ilang talakad makisabing mayap kanaku, e ku la pa mu rin pakitanan nanumang lunus deting tau. Itabi mu la; palakuan mu la king arapan ku. Potang ikutang da keka nung nu la sukat munta, sabian mu king sinabi ku ing anti kaniti: Mitakda lang mate ding mapilan king sakit; inya ita ya ing kararasan da! Mitakda lang mate ding aliwa king gera; inya ita ya ing kararasan da! Mitakda lang mate ding aliwa king danup; inya ita ya ing kararasan da! Mitakda lang mabihag ding aliwa; inya ita ya ing kararasan da! Aku, ing Ginu, inari ku na king lub ku king apat lang makatakut a bage ding mangapalyari karela: mate la king gera; itaginis da la ring asu ding bangke ra; ding ayup ilang mangan karela, at ding malyap a animal ilang laklak king mitagan. Mangatakutan la karela ding sablang tau keti king yatu uli na ning depat nang Manase, ing anak nang Hezekia, king Jerusalem kanitang ya ing ari na ning Juda. Sasabian na ning Ginu, Memalen ning Jerusalem, ninu mo ing malunus kekayu at ninu ing tumangis kekayu? Ninu mong taung mangabala agyang saguli mu ban komustan na kayu? Ikayu ding taung tinanggi kaku; gilutan yu ku. Inya pekirasnan da kayu at lesak, uling sinawa na kung mamigil king mua ku kekayu. King balang balen ning bansa anti kayung are a silbag ku king angin. Taung kakung pinili, lesak da kayu at pete ding anak yu, uling e kayu tinuknang king dapat yung e mayap. Mas dakal la ding babaing mebalu king kekong bansa kesa king balas king pampang ning dagat. Pete ku la ding anak yung lalaki agyang kayanakan la pa, at pepalungkutan ding karelang ima. Bigla ku lang lisuban a kayabe ing takut at galgal. Mebungsul ya ing imang kebatingan pitung anak, patad-patad ya pangisnawa. Ing kayaldawan na meging karalumduman ya; milako ya dangalan at kinatmu king kamarinayan. Paburen ku lang paten da kayu ding kekong kalaban, ikong angga ngeni mabie pa. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Masakit ing kabilian ku! Baket beit na ku pa ning ima ku keti king yatu? Mapipilit kung makipate at makiargu king balang tau ning bansa. E ku peparam salapi ni menandam, makanyan man paniumpa da ku. Ginu, mananu na sanang ding sablang sumpa ra mipaltutu la nung wari't e ku mekasuyung tapat keka, nung e ku mekisabing mayap keka king lagyu da ring kanakung kalaban inyang atyu la king kaguluan at kagipitan. ( Ala metung man a makapakli king bakal lalung-lalu na ing bakal a semutanan tangsu a ibat king norti.) Ngana kanaku ning Ginu, Mitubud kung kalaban a maniamsam king pibandian at ban parusan la karing kasalanan a depat da king mabilug a bansa. Gawan ku lang ipus da ring karelang kalaban king bansang ala lang bitasang kamalayan, uling mengaring api ing mua ku at mikakalabkab king kapilan pa man. Kanita sinabi ku, Ginu, ika balu mu. Ganakan mu ku at saupan mu ku. Yablas mu ku karing liligalig kanaku. Tuknangan mu na lang pibabatan ban e la magtagumpe king nasa rang paten da ku. E mu sa kakalinguan king insultuan da ku king uli mu. Migsalita ka kanaku at pekiramdaman ku ing balang amanu mu. Keka ku, Ginung Dios a Mayupaya, inya ding kekang amanu kitmuan deng tula at ligaya ing pusu ku. E ku ginamit ing panaun ku king pamagkusuelu at pamagsayang kayabe da ring aliwa. Bilang kapamintuan karing utus mu mibiebie kung sarili ku at kitmuan mu kung mua karing tau. Baket manatili kung magkakasakit? Baket e la mau-ulu ding sugat ku? Baket e la kakayap? Buri mu wari ing mabigu ku kalupa ning batis a lalangi neng kaleldo? Inya nganang mekibat kanaku ning Ginu, Tanggapan da ka nung magbalik ka at pasibayu kang maging talasuyu ku. Nung magsalita ka karing bage makabaldugan, lugal king magsalita ka ketang alang kabaldugan, kanita pasibayu kang maging kanakung propeta. Magbalik la keka ding tau at e na kailangan pa ing lumapit ka karela. Gawan da kang anti ing pader a tangsu arapan da ring taung deti. Pakipaten da ka man ding tau oneng e ra ka sambutan. Mantabe ku keka at ingatan da ka. Iligtas da ka king gamat da ring taung e mayap at tampalasan a tau. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Pasibayu yang migsalita kanaku ing Ginu. Ngana, E ka makiasawa o mikakayanak keting lugal. Sabian ku keka ing mapalyari karing anak a mibait keti at ing mapalyari karing pengari da. Mate la karing makatakut a sakit at ala metung mang manangis at mangutkut karela. Mangari la ding bangke ra king dinat da ring animal a mitambak king gabun. Mate la king gera o king danup at maging pamangan da la ring ayup at ding malyap a animal ding bangke ra. E ka lulub king bale nung nukarin ating pamagpaldas. E ka manangis para kaninu man. E ku na la dinan kapayapan ding taung kanakung pinili o pakitanan mang lugud at lunus. Mate ya ing mabandi at ing kalulu king bansang iti, oneng alang mangutkut o manangis para karela. Ala metung mang gumalus king sarili na o maniatsat king buntuk na ban ipakit na ing lungkut na. Ala metung mang makisulung mangan o minum abe ning ninuman ban pasiknangan ne lub potang mate ya ing kaluguran na. Ala metung mang pakit pamakirame agyang king kematen tata na o ima na. E ka lulub king bale a ating taung magtau. E ka makiluklukan karela king pamangan at pamaninum. Aku, ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel. Makiramdam ka kening kanakung sabian. Patuknangan ku ing inge ning tula ampon saya at pati na ing masigla rang pamagsaya ding kakasal. Akit da ring tau ing mangapalyari keti bayu la mate. Potang sabian mu ngan iti karela, ikutang da obat birian ku lang parusan mabayat. Ikutang da nung nanung kamalian ing depat da at nung nanung kasalanan ing depat da laban king Ginung karelang Dios. Sabian mu kanita karela king ing Ginu sinabi na, Gilutan da ku ding kekong makatua at sinamba la at sinuyu karing aliwang dios. Gilutan da ku at e da la tiparan ding utus ku. Oneng lalung grabi ing pemaniapat yu kesa karing makatua yu. Masias kayu ngan a buntuk at e mayap at e mamintu kanaku. Uli na niti, iyugse da kayu king aliwang bansang e yu balu o ding makatua yu. At karin aldo't bengi kayung sumuyu karing aliwang dios at aku e ra kayu pakitanan nanumang lunus. Ngana ning Ginu, Daratang ne ing aldo nung kapilan ding tau e na la sumpa kanaku, ing Dios a mabie a milual karing memalen na ning Israel karin king Ehipto. Nune sumpa la kanaku bilang Dios a mabie a milual karing memalen na ning Israel ibat king metung a bansa king dane norti at karing sablang aliwa pang bansa nung nu ku la inugse. Ibalik ku lang pasibayu king sarili dang bansa, king bansang binie ku karing makatua da. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ngana pa ning Ginu, Mitubud kung dakal a manasan ban datang at dakap kareting tau. Kaybat mitubud kung dakal a mangasu a manintun karela king balang bunduk at bunduk-bundukan at karing lukib libutad da ring batung mangaragul. Akakit ku ing sablang daraptan da. Alang nanumang bage a makasalikut kanaku; e la miligtas ding kasalanan da karing mata ku. Papamayaran ku lang aduang besis king depat dang pamikasala at king e mayap uling dinatan de ing bansa ku karing idolo a mengaring bangke alang bie at uling kitmuan de ing bansa ku karing dios dang e tutu. Ginu, ika ing mimingat at babie sikanan kanaku; sasaupan mu ku king oras ning kaligaligan. Datang la keka ding bansang ibat karing miyayaliwang suluk na ning yatu at sabian da, Ala lang pibandian ding makatua mi nune mu ding dios a e tutu; ala nune mu ding alang silbing idolo. Malyari ya waring makagawang dakal a dios ing tau? Nung makagawa ya, e la tune dios ding agawa na. Ngana ning Ginu, Nung makanyan, ipakilala ku karing bansa misan mu at para king kapilan pa man ing upaya ku at sikanan; abalu ra kanita king aku ing Ginu. Nganang sasabi ning Ginu, Memalen ning Juda, misulat ing kasalanan yu king paniulat a megawa king bakal; midukit karing kekayung pusu king kapamilatan na ning diamanting pandukit at makadukit munaman karing suluk da ring kekayung altar. Sasamba la ding memalen yu karing altar at karing sagradung asias a mitalakad para king diosang i Asera a atyu king lele ning balang tanaman a malabung, karing bunduk-bundukan, at karing bunduk ning malualas a bansa. Samsaman da la ring kalaban ding kekayung alahas at ing pibandian yung makasalikut uli da ring kasalanan a depat yu king kabilugan yung bansa. Kailangan yeng isuku ing bansa a binie ku kekayu, at gawan da kayung ipus da ring kalaban yu king bansang e yu bitasang balu, uling mengaring api ing mua ku kekayu at mikakalabkab king kapilan pa man. Nganang sasabi ning Ginu, Isumpa ke ing ninumang taung manalig king kalupa nang tau, king sikanan ning kalupa nang tau at painggulut kaku. Mangari ya king mababang tanaman king disyerto a tutubu king malanging marangle, king gabun a malat a alang bitasang tutubung tanaman. Alang bitasang kayapan a mapalyari keting bansa. Oneng bendisyunan ke ing taung manalig kaku. Mangari ya king tanaman a tutubu lele ning batis, at miraras la king danum ding uyat na. E ya tatakut potang ing kaleldo daratang, uling manatili lang sagiwa ding bulung na; e ya maliligalig neng e mumuran; manatili yang mamunga. Ninu ing makibalu king pusu ning tau? Tune yang mapaglinlang at e mayap. Aku, ing Ginu, ing sasalugsug karing kaisipan, at susubuk karing pusu da ring tau. Lalawan ke ing balang tau agpang king pamibiebie na, agpang king daraptan na. Ing taung mibandi king e ustung paralan mengari ya king ayup a lulukub karing e na ebun. Busal ning kayanakan na, mawala ing pibandian na, at king kawakasan ning bie na mayakit ing mangmang ya. Mengari ya king maligayang tronu ing kekatamung Templo, makatalakad manibat king kapupurmeruan king metung a matas a bunduk. Ginu, ika ing kapanayan na ning Israel; kamarinayan ing kamtan da ring sablang painggulut keka. Matda lang anti ding lagyung misulat king alikabuk, uling ika, Ginu, ing karelang gilutan, ika ing sibul ning makapasno danum. Ginu, uluan mu ku at lubus kung kumayap; iligtas mu ku at lubus kung miligtas. Ika ing kakung pupurian! Ngara ding tau kanaku, Antalu ding babala a sinabi na ning Ginu kekami? Sulung, ibalaus na na la ngeni! Oneng, Ginu, kapilan man e ku inawad keka ing parala kang kasakitan karela; e ku pignasan ing mag-ari ing kaligaligan karela. Balu mu iti, Ginu, balu mu itang sinabi ku. E ka sana maging pitatakutan kanaku; ika ing kanakung santungan at kaligtasan neng daratang ing kaligaligan. Paburen mu lang mangapakarine ding lulupig kanaku, oneng e mu ku yayabe. Pamatakutan mu la, oneng e mu ku pamatakutan. Pasakitan mu la at paglapakan. Ngana kanaku ning Ginu, Jeremias, mako ka at ibalita mu ing mensahi ku king Pasbul dalan da ring Tau, nung nukarin la lulub at lulual king siudad ding ari na ning Juda. Kaybat, munta ka naman karing aliwang pasbul dalan ning Jerusalem. Sabian mu karing ari at karing sablang memalen na ning Juda at king balang manuknangan king Jerusalem at daralan kareting pasbul, king makiramdam la king bage a kanakung sabian. Sabian mu karela king ingatan da ing bie ra, king e la sukat magdalang nanumang karga king Aldo ning Sabbath; e la sukat magdalang nanumang bage neng daralan la karing pasbul na ning Jerusalem o magdalang nanumang bage ibat karing pibalebale ra neng Aldo ning Sabbath. E la sukat magobra neng Aldo ning Sabbath; sukat deng pagselebran bilang aldo banal, antimo ing inutus ku karing makatua da. E ra ku pekiramdaman ding karelang makatua ni minie pansin. Meging masias la buntuk; e ra ku buring pamintuan ni mebiasa king tiru ku karela. Sabian mu kareting tau king sukat da lang tuparan ding sabla kung kautusan. E la sukat magdalang nanumang karga neng daralan la karing pasbul dalan ning siudad neng Aldo ning Sabbath. Sukat deng pagselebran ing Aldo ning Sabbath bilang aldo banal at e la sukat bitasang magobra. Kanita ding karelang ari at prinsipi lungub la karing pasbul dalan ning Jerusalem at kamtan da ing kayupayan antimo itang kang David. Kayabe da ring memalen na ning Juda at Jerusalem, sake la karing karwahe at kabayu at parati yang mitmung tau ing siudad na ning Jerusalem. Datang la ding taung ibat karing balen na ning Juda at karing baryung makapadurut Jerusalem: datang lang ibat king bansa ning Benjamin, karing lele bunduk-bundukan, bunduk at king dane mauli ning Juda. Idala da la king Templo ku ding ain-a-durulukan at ain-sakripisyu, ain-a-binutil, at insenso at antimu rin ding ain-a-kapasalamatan. Oneng kailangan ing pamintuan da ku at pagselebran de ing Aldo ning Sabbath bilang aldo sagradu. Neng daralan la karing pasbul dalan ning Jerusalem king aldo a ita, e la sukat mamusan nanumang karga, nung ali, silaban ku la ding pasbul dalan ning Jerusalem. Magisan lang masilab ding palasyu na ning Jerusalem at ala metung mang makapatda king silab a iti. Ngana kanaku ning Ginu, Munta ka king bale na ning taung gagawang kuran at aliwa pang kasangkapan a pila, at karin ku ibie ing mensahi ku keka. Inya minta ku karin at ikit ke ing taung gagawang kuran; gagamitan ne ing metung a parugang king pamagobra na. Neng ating mayayakit a e ustu karing kasangkapan a gagawan na, kuanan nang pasibayu ing pila at iyubug ne ing aliwang kasangkapan. Kanita ngana kanaku ning Ginu, Memalen ning Israel, ala ku waring matulid daptan kekayu itang daraptan na ning gagawang kuran king pila? Atyu kayu karing gamat ku nung makananung ing pila atyu karing gamat na ning taung gagawang kuran at aliwa pang kasangkapan king pila. Nung sakaling datang ing oras a sabian kung bagutan ke, lasakan o siran ing isanu pa mang bansa o kayarian, oneng itang bansang ita tuknang yang darapat e mayap, e ku na ibalaus kanita itang sinabi kung daptan ku. Nung sakali namang sinabi kung italakad ke o gawan ing isanu mang bansa o kayarian, oneng ita namang bansang ita e na ku pamintuan at darapat yang e ustu, e ku ne ibalaus kanita itang sinabi kung daptan ku. Inya ngeni, sabian mu karing memalen na ning Juda at Jerusalem king gagawa kung planu laban karela at magsadia na ku ban parusan ku la. Sabian mu karela king tuknang na lang mabibie king pamikasala, king sukat na lang magbayung bie. Oneng karelang ipakibat, E ke bisa, obat mo kailangan pa? Maging masias ke ngan pin a buntuk at e mayap anggang bisa kami. Ngana ning Ginu, Ikutang mu king balang bansa nung ing anti kaniting bage mepalyari nang minuna? Dinapat lang makapangilabut a bage ding memalen ning Israel! Kewalan na la waring yelu ding mabatung taluktuk ning Lebanon? Kinati na la wari ding sibul nang marimla ning bunduk? Makanyan man, kelinguan da ku ding taung pinili ku; duruluk lang insenso para karing idolo. Misakab la king dalan a sukat dang dalanan; e da na la tutuntunan ding matuang dalan; lalakad la karing gasgas a e ra sadiang daralanan. Gewa deng metung a bage pitatakutan iting bansa, at insultuan king kapilan pa man. Masdan la ding daralan king akakit da, pipiling-piling da lang buntuk da king pangapamulala ra. King arapan da ring karelang kalaban ikalat ku la ding taung kakung pinili. Mangari lang alikabuk a pipaid-paid ning angin a manibat aslagan. Paburen ku la; e ku la saupan potang ing kasiran datang. Kanita ngara ding memalen, Tara, gawa tamung kapanyiran laban kang Jeremias! Atin namang pari a turu kekatamu; ating lalaking biasa a munie payu kekatamu at propetang manaral king amanu na ning Dios. Tara, idalum ta ya at tuknang ta nang makiramdam king sasabian na. Inya ngakung menalangin, Ginu, pakiramdaman mu sana ing sasabian ku at pakiramdaman mu sana ing sasabian da ring kalaban ku tungkul kanaku. Ing e mayap wari ya ing ablas ning mayap? Ginawa na lang kulkul para kanaku ban karin ku manabu. Ganakan mu sana nung makananu kung linapit keka at migsalita para karela ban e mu la arapan king kekang mua. Oneng ngeni, Ginu, paburen mung mate la ding anak da king danup; paburen mu lang mate king gera. Paburen mung kawalan lang asawa at anak ding babai; paburen mung mate la ding lalaki king sakit at ding kayanakan a lalaki king labanan. Parala kang dakal a tau ban manlub alang babala karing karelang pibalebale; paburen mung kulisak la king takut. Ginawa na lang kulkul para kanaku ban karin ku manabu at miyumang lang bitag ba ra kung arakap. Ginu, balu mu la ngan deting tangka ra ba ra kung apate. E mu sa panupaya ing e ustung dapat da o patawaran ing kasalanan da. Paburen mu lang masambut at arapan mu la kabang mua ka. Sinabi na kanaku ning Ginu king mako ku at saling metung a banga. Sinabi na naman king mituki kung mapilan karing makatua na ning balen ampon mapilan karing makamatuang pari, at dumalan ku king Pasbul dalan ding Magkukuran papunta king Kapatagan ning Hinom. Karin ku ibalita ing mensahing ibie na kanaku. Sinabi na ning Ginu king sabian ku iti: Ikayung ari ning Juda at memalen na ning Jerusalem, aku, ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, makiramdam kayu king kanakung sabian. Parala kung kasiran king lugal a ita at mabigla ya ing ninumang makabalita kaniti. Daptan ku ing anti kaniting kasiran king lugal a iti uling likuan da ku ding taung pinili ku, at dinatan de iting lugal king kapamilatan na ning pamamie dang ain-sakripisyu keti para karing aliwang dios a e ra balu o kamalayan ding karelang makatua o ding ari na ning Juda. Pepatulu lang daya keting lugal king daya da ring taung alang kasalanan, at menalakad lang altar para kang Baal ban dulukan da la ring anak da bilang ain-sakripisyu. E ku bitasang inutus karela ing daptan da iti; e man bitasang linub iti king isip ku. Inya ngeni, ing oras datang nung kapilan iting lugal e ne mayaus Tofet o Kapatagan ning Hinom nune mayaus yang Kapatagan ning Pipatayan. Siran ku la keting lugal a iti ding sablang balak da ring memalen na ning Juda at Jerusalem. Paburen ku lang maniambut karela ding kalaban da at paten king labanan. Ibie ku la ding bangke ra karing ayup at karing malyap a animal ban kanan da. Iparala ku ing anti kaniting makatakut a kasiran keting siudad; masdan ya at mangapamulala ing ninumang daralan. Paligiran de ring kalaban ing siudad at pakikuanan da lang paten ding memalen na. Maging makatakut ing pamanlusub da. Uli na niti, ding memalen a atyu kilub ning siudad kanan da la laman ding kasiping dang bale at pati na ding mismung anak da. Sinabi na kanita kanaku ning Ginu ing balbalan ke ing banga king akakit da ring lalaki a tinuki kanaku, at sabian karela king ing Ginung Mayupaya sinabi na, Balbalan ku la ding memalen at iting siudad, at maging anti la king mebalbal a banga a e na malyaring malarin pasibayu. Ikutkut da la ring mete ra agyang king Tofet uling ala nang aliwa pang lugal a malyaring pikutkutan da. Pangaku kung iyapus ke king Tofet ing siudad a iti at ding memalen na. Anti ing Tofet maging marinat la ngan ding bale ning Jerusalem at ding bale da ring ari ning Juda at pati na ding babo ding sablang bale nung nu la dinuluk insenso para karing batuin, at nung nu la mitugtug alak bilang ain karing aliwang dios. Likuan ke ing Tofet nung nukarin na ku tinubud ning Ginu ban ibalita ing mensahi na. Meko ku at tinalakad king patyu ning Templo at sinabi ku karing sablang tau king ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, sinabi na, Iparala ku king siudad a iti at king balang makasiping a balen ing sablang parusang sinabi kung daptan ku, uling masias kayu buntuk at e bisang makiramdam king sasabian ku. I Pasur, ing paring anak nang Immer, ya ing pamuntuk da ring opisyal ning Templo. Inyang dimdam na kung magsalita kareting bage, pepabarug na ku at pepatanikala lele ning makamatas a Pasbul dalan ning Benjamin ning Templo. Kabukasan, kaybat na kung binulus Pasur king pangatanikala ku, sinabi ku, Pasur, e na ka pemalagyuan Pasur ning Ginu. Ing binie nang lagyu keka ya iti: Ing Makapangilabut king Nukarin mang Lugal. Uling ing Ginu mismu sinabi na, Gawan da kang pangingilabutan king mismung sarili mu at karing kakaluguran mu, at akit mu la ngan mate karing espada da ring karelang kalaban. Ibili ku la ngan ding memalen na ning Juda king lalam nang upaya ning ari ning Babilonia; idala na lang bihag ding mapilan king bansa na at ipapate na la ding aliwa. Paburen kung kuanan da naman ding kalaban da ing sablang pibandian na niting siudad at kuanan da ing sablang kayatinan na at pibandian pati na ding mangamal a pibandian da ring ari na ning Juda, at idala ra ngan iti king Babilonia. At ika, Pasur, mabihag ka at ing mabilug mung pamilya at midala kayu Babilonia. Karin ka mate at mikutkut kayabe da ring sabla mung kakaluguran a selitanan mung dakal a kalaraman. Ginu, lininlang mu ku, at melinlang na ku man. Mas masikan ka kesa kaku, at adaig mu ku. Pagsisti da ku ding sabla; kaylian da ku kilub ning patingapun. Kailangan pa neng magsalita ku ing ikulisak ku, Katampalasanan at Kasiran ing dugpa kekayu! Ginu, insultuan da ku at e matatanggap king sablang panaun, uling babalita ku ing kekang amanu. Oneng potang kakung sabian, Kalinguan ku ne ing Ginu, e ku ne banggitan pa ing lagyu na, kanita ing keka namang amanu mengari ya king aping milalablab king libutad ning pusu ku; magalsa kilub dang busbus ding butul ku, mangaina na ku king pamamigil. E ku na bitasang ayaguanta. Ding sabla daramdaman ku lang bubulung Makapadurut kekatamu ing makapangilabut! Isumbung ta ya karing atyu king kayupayan! Agyang ding matalik kung kakaluguran panenayan da ing kakung pangabagsak. Ngarang sasabi, Marahil akua nang malinlang; kanita arakap ta ya at apagbengansan. Oneng ika, Ginu, atyu ka siping ku, masikan ka ampon mayupaya, at detang kaku maglupig mibual la. Mangapakarine lang alang angga, uling e la malyaring magtagumpe. E na makalinguan kapilan man ing karelang kamarinayan. Oneng, Mayupayang Ginu, king alang pamangabiran taung makatuliran keka lang paniubukan, balu mu ing atyu karing pusu ra at kaisipan. Inya paburen mung akit ku ing pamagbengansa mu karing kalaban ku, uling karing gamat mu karin ku binili ing nasa ku. Pagkanta ye ing Ginu! Purian ye ing Ginu! Liligtas na la ding magigipit king upaya da ring taung e mayap. Isumpa ya ing aldo kebaitan ku! Kalinguan ya itang aldo inyang beit na ku ning kakung ima! Isumpa ya ing lalaking minie tula kang tatang ku inyang sinabi na: Mayap a oras! Lalaki ya ing kekang anak! Mangari ya sa itang lalaking ita karing siudad a lesak nang alang lunus ning Ginu. Sana damdaman na neng abak ing saingsing ning kaplas, at king kaugtuan ing inge ning labanan, uling e na ku pete bayu ku mibait; kanita meging kutkutan ke sa ing atian nang ima ku. Obat kaya mibait ku pa? Ban mika kaligaligan ku at kalungkutan, ban miwakasan ing bie ku king kamarinayan? Tinubud ne kanaku ning Aring Zedekias ning Juda i Pasur a anak nang Malkias at i Zefania, ing paring anak nang Maaseia, ban sabian ing anti kaniti: Dapat a mayap, magsalita ka king Ginu para kekami, uling ing Aring Nebucadenesar ning Babilonia at ding sundalus nang pakasandata lisuban de ing siudad. Marahil makarapat yang metung a milagru ing Ginu para kekami ban matras ya i Nebucadenesar. Kanita migsalita ya ing Ginu kanaku at sinabi ku karing lalaking mituburan kanaku king sabian da kang Zedekias king ing Ginu, ing Dios ning Israel, sinabi na, Zedekias, sambutan ku la ding sundalus mung pakasandata a makilaban king ari at ding sundalus ning Babilonia a makakubkub kekayu lual ning siudad. Itambak ku la ding sandata da ring kekang sundalus king libutad ning siudad. Labanan da ka king mabilug kung sikanan, mua, kasbu, at bigsikan. Paten ke ing balang mabibie a atyu keting siudad; ding tau at ding animal; paraparehu lang mate king makatakut a salut. Oneng ika ampon ding pamuntuk mu at memalen a miligtas king gera, danup, at salutpaburen da kayu ngan mabihag kang Nebucadenesar at karing kalaban yung bisang makamate kekayu. Ipapate na kayung Nebucadenesar. Ala yang itagan metung man kekayu o pakitanan lunus o pakalulu ing ninuman. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Kanita sinabi na kanaku ning Ginu king sabian ku karing memalen ing anti kaniti: Makiramdam kayu! Aku, ing Ginu, dirinan da kayung kapaintulutan mamili king dalan a papunta king bie at king kamatayan. Mate ya king gera, king danup o king salut ing ninumang manatili kilub na ning siudad. Oneng e ya mate ing ninumang lumual at sumuku karing tau Babilonia a ngeni kukubkub king siudad; akua nang iligtas ing bie na. Inari ku na king lub ku king e ke iligtas iting siudad; lasakan ke. Miyabie ya king ari na ning Babilonia at silaban ne angga king mipatag ya king gabun. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Sinabi na kanaku ning Ginu king ibie ke iting mensahi king pamilyang lahi nang Aring David king Juda: Aku ing Ginu, makiramdam kayu king kanakung sabian. Ing sanang matulid ya ing sikasuan yung marapat aldo-aldo. Labanan yu la ding manggipit, idipensa ye ing ninumang alipitan da. Nung ali, ding e mayap a bage a kekayung daraptan ilang makapasari king mua kung anting aping milalablab at e na apatda ning ninuman. Ika, Jerusalem a makalukluk king matas nang dake ning kapatagan, anti kang batung matas a mamukud king libutad ning kapatagan. Oneng labanan da ka. Sasabian mu king alang makalusub keka o alang makalasak karing kekang dipensa. Oneng parusan da ka uli na ning depat mu. Silaban ke ing palasyu mu at gisanan nang laklakan ning api ing sablang makapadurut kaniti. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Sinabi na kanaku ning Ginu king munta ku king palasyu na ning ari ning Juda a lahi nang David. Karin sabian ku king ari at karing pamuntuk na ampon karing memalen na ning Jerusalem king makiramdam la king pasabi na ning Ginu. Ngana, Aku, ing Ginu, yuyutus ku kekayu king daptan yu ing matulid at ing alang pamangabiran. Idipensa ye ing taung pipiraitnan na ning manalipit. E yu la alipitan, nune pakiutusan yu lang mayap ding dayuan, ding ulila, at ding mebalung babai. E yu la papaten keting banal a lugal a iti ding taung alang kasalanan. Nung tune yung tuparan itang inutus ku kekayu, kanita manatili lang maging ari ding lahi nang David. At deti, kayabe da ring karelang pamuntuk at ding memalen, manatili lang lual-lungub karing pasbul dalan na niting palasyu a pakasake karing karelang karwahe at kabayu. Nung e yu la pamintuan ding utus ku, sasabian kung matni kekayu king malaso ya iting palasyu. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Para kanaku, ing marangal nang palasyu ning Juda kasing lagu ne ning lugal ning Gilead at ding Bunduk ning Lebanon; oneng gawan keng disyerto, metung a lugal a alang bitasang manuknangan. Mitutubud kung tau ba reng siran. Idala da la ngan ding palakul da; kuturan da la ring malagu nang asias a sedro at silaban da la. Kaybat na nita, dumalan la karin ding dakal a dayuan at ikutang da king metung at metung: Ginu, baket depat mu ing makanyan a bage keting marangal a siudad? Kanita ipakibat da king iti mepalyari uli na ning ginulut kayu king kasunduan yu kanaku, ing kekayung Dios, at sinamba kayu at sinuyu karing aliwang dios. Memalen ning Juda, e kayu sa manangis para king Aring Josias; e yu sa pagkalungkutan ing pangamate na. Oneng manangis kayu para kang Joahaz a anak na; idala re king marayu. E ne makapagbalik kapilan man, at e na ne malyaring akit pa ing balen nang tibuan. Ngana ning Ginu tungkul kang Joahaz a anak nang Josias a sinalisi kang tata na bilang ari na ning Juda, Meko ne keti at e ne makapagbalik kapilan man. Mate ya king bansa nung nu re dela at e na ne akit kapilan man iting bansa na. Makasumpa ya ing taung manalakad king bale na king kapamilatan ning alang hustisia, at daragul ne king kapamilatan ning keyalan katapatan, at papagobran na lang kalupa nang tau, oneng e no dirinan sueldu. Makasumpa ya ing taung sasabing, Gawa kung bale maragul a ating malualas a kuartu babo. Inya dininan neng awang ing bale na, pinartisyunan ne karing dutung a sedro, at pininturan neng malutu. Maging maygit ka waring ari ngening ing bale mu megawa ya karing dutung a sedro, at mas malagu ya kesa karing bale da ring aliwang tao? I tata mu meligaya yang mitmung tula king bie na. Menatili yang matulid at parehu lawe karing tau, at mipala ya king sablang depat na. Binie na karing kalulu ing katuliran da king husgadu, at ing sabla linto masalese para karela. Iti ya ing kabaldugan na ning balu me ing Ginu. Oneng ika ala kang aliwang akakit nune mu ing sarili mung kapakanan; pamaten mu lang taung alang kasalanan at alipitan ampon tatampalasan ding kekang memalen. Ing Ginu ya ing migsalita. Inya iti ya ing sasabian na ning Ginu tungkul kang Jeoiakim a anak nang Josias, ing ari ning Juda, Ala metung mang manangis king pangamate na o sumabing, Ay kasaket, kapatad, ay kasaket! Ala metung mang managulele o kumiak para king ari ning Juda: O ginu ku! O kakung ari! Potang ikutkut de, anti kang mengutkut asnong mete; iguyud de at iyugse lual ding pasbul dalan ning siudad ning Jerusalem. Memalen ning Jerusalem, mukiat na kayu king Bunduk ning Lebanon, at manangis karin; munta na kayu king bansa ning Bashan at manangis kayu; manangis kayu manibat karing bunduk ning Abarim, uling mesambut na la ding sablang kekong kakampi. Ing migsalita kekayu ya ing Ginu kanitang manawa kayu pa pamibiebie, oneng e ye pekiramdaman. Iti ing maralas yung daraptan king kekaban ning bie yu; kanita pa e ye buring pamintuan ing Ginu. Ipaid na lang marayu ning angin ding kekong pamuntuk, mabihag la ding kekong kakampi king labanan, milako ya dangalan ing kekong siudad, at mibili ya king kamarinayan, uli ning sablang depat yung e mayap. Panatag kayu bili karing pibalebale yung megawa karing dutung a sedrong ibat king Lebanon, oneng potang datangan na kayu ning sakit, makalunus ing maging kararasan yu, sakit a kalupa ning babai king oras ning pamanganak na. Ngana ning Ginu kang Aring Jeoiakin a anak nang Aring Jeoiakim ning Juda, Kabang aku ing mabie Dios, agyang ika pa ing singsing a panatak a susulud ku king wanan kung gamat, makanyan man ilukas da ka at ibie da ka karing taung katakutan mu, ding taung bisang makamate keka. Ibie da ka kang Aring Nebucadenesar ning Babilonia at karing sundalus na. Iyugse da ka at i ima mu king aliwang bansa a e yu parehung kebaitan at parehu kayung mate karin. Pagnasan meng akit pasibayu iting bansa, oneng e na ka makapagbalik kapilan man. Sinabi ku, Meging anti ne wari king bangang mebalbal i Aring Jeoiakin a miyugse at ala nang makibure? Ba't ya at ding anak na mebihag la at miyugse king bansang e ra bitasang balu? O bansa, bansa, bansa! Pakiramdaman mu ing sinabi ning Ginu: Mitakda king taung iti ing e ya mikayanak, at e magtamgumpe kapilan man. E ya mikayanak a mag-ari king Juda, at lukluk bilang kayalili nang Aring David. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Makalunus ing mangapalyari potang dugpa na ing kayatulan na ning Ginu karetang pamuntuk a makamate at maniambulat karing taung pinili na! Iti ya ing sasabian na ning Ginu, ing Dios ning Israel, tungkul karing pamuntuk a sukat mo sanang miningat karing taung pinili na. E yu la iningat ding taung pinili ku; simbulat yu la at penabi. Inya ngeni parusan da kayu uli na ning depat yung e mayap. Tipunan ku la ding mitagan karing taung pinili ku manibat karing bansa nung nu ku la kinalat, at ibalik ku lang pasibayu king bansang karelang tibuan. Mikayanak lang dakal at dakal ing bilang da. Tuldu kung pamuntuk a manibala karela. E na la pasibayung mitakutan ding taung kanakung pinili o galgal man at e ku na la pasibayung parusan. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ngana ning Ginu, Datang mu rin ing aldo nung kapilan mamili kung metung a ari a ibat king lahi nang David at maging ari yang kalupa na. Manibala yang mitmung kabiasnan at daptan na ing mayap at ing matulid king kabilugan a kayarian. Potang ya na ing ari, mipanatag la bili ding memalen na ning kabilugan a Juda at mibiebie la ding memalen na ning Israel king kapayapan. Mayaus yang Ing Ginu ya ing Talapagligtas tamu. Datang mu rin ing aldo, nganang sasabi ning Ginu, nung kapilan ding memalen e na la kapilan man sumpa kanaku bilang mabie Dios a milual karing memalen na ning Israel king bansang Ehipto. Bagkus sumpa la kanaku bilang mabie Dios a milual karing memalen na ning Israel ibat king bansa king dane norti at karing aliwa pang bansa nung nu ku la kinalat. Kanita manuknangan na la king mismung sarili dang bansa. Masaspak ya ing pusu ku, at gagalgal ing mabilug kung katawan. Uli ning Ginu, uli ding banal nang amanu, meging anti ku king taung malasing, king lalaking mipalalung minum alak. Mitmu ya ing bansa karing taung migtaksil king Ginu; mibiebie la king e mayap at abusuan ing karelang upaya. Uli ning sumpa ning Ginu magpaldas ya ing bansa, at melangi lang pipagpastulan. Ngana ning Ginu, Ala lang Dios ding propeta at ding pari; arakap ku lang darapat e ustu king mismung Templo. Ding dalan a karelang tutuntunan maging matalusad la at madalumdum; mitalusad la at miragsa. Iparala ku karela ing kasakitan; daratang na ing oras ning karelang pangaparusan. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ikit ku na ing kasalanan da ring propeta ning Samaria: migsalita la king lagyu nang Baal, at linili da la ring kakung memalen. Oneng ikit ku ing lalung e mayap karing propeta ning Jerusalem: darapat lang pamakipangalugud at magsalitang kalaraman; sasaupan da lang darapat e ustu ding tau, inya alang tuknang ing pamaniapat dang e mayap. Para kaku, e la ngan mayap anti ding tau Sodoma, at e la mayap anti ding memalen ning Gomorra. Inya, aku ing Ginung Mayupaya, sasabian ku ing bage tungkul karing propeta na ning Jerusalem: Ibie ku la karela ding mapait diling tanaman bilang karelang pamangan, at danum a maki lasun bilang karelang inuman, uling kinalat da ing e mayap king mabilug a bansa. Ngana ning Ginung Mayupaya karing memalen na ning Jerusalem, E yu la pakiramdaman ding propeta king karelang pamaniabian; e tutu ing sasalita da kekayu. Sasabian da kekayu itang bunga na ning sariling kaisipan da at aliwa ing kanakung sinabi karela. Alang patugut dang sasabian karing taung e bisang makiramdam kanaku king ing sabla muling mayap para karela ngan. At king balang metung at metung a masias a buntuk sasabian da king e ne bitasang dasnan ning kasakitan. Sinabi ku, Ala metung man kareting propeta ing mekabalu karing lihim nang isipan ning Ginu. Ala metung man karela ing mekaramdam na o mekaintindi king mensahi na o mekiramdam man o minie pansin king sinabi na. Ing mua na mangaring bagyu a dugpa karing buntuk da ring darapat e mayap, at e tuknang iti anggang e na atuparan itang sablang buri nang daptan. Karing aldo a datang, kanita ra akuang aintindian iti ding taung pinili na. Nganang sinabi ning Ginu, E ku la tinubud deting propeta, makanyan man linual la. Ala kung binie nanumang amanu ku karela, oneng migsalita la mu rin king lagyu ku. Nung balu da la mu sana ding lihim a isipan ku, sana ikua da nang apanaral ing mensahi ku karing taung kanakung pinili, at ikua da lang apabalik a lub at apalakuan king dapat dang e mayap. Aku ing Dios a atyu nukarin man at e mu bukud king metung a lugal. Ala metung mang taung makasalikut king lugal a e ku mo sana akit. E yu wari balu king atyu ku nukarin mang lugal karin banua at keti king yatu? Dimdam ku ing e mayap a sinabi ra detang propetang migsalitang kalaraman king kapamilatan ning lagyu ku, at sasabi king binie ku kanu karela ing mensahi ku king kapamilatan da ring paninap da. Angga pa kaya kapilan king deting propeta ilili da la ring taung kanakung pinili king kapamilatan na ning kalaraman a gagawan da? Isipan da king ding paninap a sasalita ra maging dalan la ban kalinguan da ku ring taung kanakung pinili a antimo ing pamangalinguan da kaku ding makatua rang sinamba kang Baal. Ing propetang meninap sukat neng sabian iti antimong paninap mu, oneng ing propetang mekaramdam king mensahi ku sukat nang ipanaral iti king mitmung katapatan. Nanu ing ulaga na ning are nung ipakilupa me king binutil a trigu? Mengari yang api ing mensahi ku at anti ya king mantilyu a babalbal mangalati karing batu. Laban ku kareting propeta a mipapanandam king amanu na ning metung at metung, at kaybat ibabalita dang aku ing minie kaniti karela. Laban ku naman karetang propetang magsalita karing sarili dang amanu at kaybat sasabian dang ibat kaku. Aku, ing Ginu, makiramdam ka king kakung sabian! Laban ku karing propetang magsalita karing apaninap da at lilili ding taung kanakung pinili, at pati ding karelang kalaraman at pamagmayabang. E ku la tinubud ni inutusan lumual at ala no mang bitasang silbi karing tau. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ngana ning Ginu kanaku, Jeremias, neng ing metung karing taung pinili ku o ing metung a propeta o pari kutnan na ka, Nanu ing mensahi na ning Ginu? sabian mu, Metung kang mabayat a pupusanan na ning Ginu, inya iyugse na ka. Nung ing metung a propeta o pari o ing metung kareting memalen gagamitan na la ding amanung, Ing mabayat a pupusanan na ning Ginu, parusan ke at ing pamilya na. Ing sukat marapat ya iti: Sukat nang ikutang ning balang metung karing kakaluguran na at kamaganak, Nanu ing binie nang pakibat ning Ginu? Nanu ing sinabi na ning Ginu? Inya e yu la sukat gamitan ding amanung, Ing mabayat a pupusanan na ning Ginu uling nung daptan na ning ninuman yan, gawan keng tune mabayat ing mensahi ku keting tau. Pemaluktut da la ring tau ding amanu na ning karelang Dios, ing mabie Dios, ing Ginung Mayupaya. Jeremias, kutnan mu la ding propeta, Nanu ing pakibat a binie na ning Ginu kekayu? Nanu ing sinabi na ning Ginu? At nung e ra tuparan ing utus ku at gagamitan da la ring amanung, Ing mabayat a pupusanan na ning Ginu, kanita sabian mu karela king siguradu ku lang daklutan at ibasibas king marayu, ila at ing siudad a binie ku karing makatua da. Iparala ku karela ing alang anggang kamarinayan at ing keyalan dangalan a e na makalinguan kapilan man. Pepakit na la kanaku ning Ginu ding aduang basket a ating bungang higera. Makabili la deti king arap ning Templo. (Milyari iti kaybat neng binihag at delang Aring Nebucadenesar ning Babilonia i Aring Jeoiakin ning Juda a anak nang Jeoiakim. Kayabe lang mebihag ding manimuna na ning Juda, ding pande, at ding mangagaling a pangamat king obra.) Atin yang mayap a bungang higera ing mumunang basket, detang minunang melulut; atin yang e mayap a bungang higera ing kaduang basket, tune e la mayap kanan. Kanita ngana kanaku ning Ginu, Jeremias, nanu ing akakit mu? Pekibat ku, Bungang higera la pu. Tune lang mayap ding mayap a bunga, at detang e mayap tune lang e mayap kanan. Inya ngana kanaku ning Ginu, Aku, ing Ginu, ing Dios ning Israel, lalawen ku la ding taung mebihag at midala king Babilonia a kalupa da reting mayap a bungang higera at pakiutusan ku lang ating ganaka. Ingatan ku la at ibalik keting bansa. Palabungan ku la at e na pasibayung lasakan pa; itanam ku la at e na bagutan pa. Ibie ku karela ing kapagnasan a abalu da king aku ing Ginu. Kanita ila ding maging memalen ku, at aku ing maging Dios da, uling magbalik la kanaku king mabilug dang pusu. Tungkul naman kang Aring Zedekias ning Juda, ding tauan nang makapadurut king tronu na at ding memalen na ning Jerusalem a menatili keting bansa o linipat king Ehipto, aku, ing Ginu, pakiutusan ku la ngan anti deting bungang higera a e mayap kanan. Iparala ku karela ing kasiran a maging pitatakutan da ring sablang bansa na ning yatu. Maging pikaylian da la ring tau, pituya-tuya da la, insultuan da la, at gamitan da la ring lagyu ra anting sumpa king balang lugal nung nu ku la iyugse. Parala kung gera, danup, at salut karela angga king ala nang mitagan metung man king bansa a binie ku karela at karing makatua da. King kapat nang banuang pamag-aring Jeoiakim, ing anak nang Josias ning Juda, tinggap ke ing mensahing ibat king Ginu tungkul karing sablang memalen na ning Juda. (Iti ya ing mumunang banua na ning pamag-ari nang Nebucadenesar ning Babilonia.) Ngaku karing sablang memalen na ning Juda at Jerusalem, Kilub ding aduang pulu't atlung banua, manibat king kalabing atlung banua nang pamag-aring Josias a anak nang Amon king Juda angga ngening aldong iti, migsalita ya kanaku ing Ginu, at e ku migkulang king pamagsalita kekayu tungkul king sinabi na, oneng e yu pinsinan. E kayu bisang makiramdam o munie pansin agyamang ing Ginu menatili yang mitutubud karing talasuyu nang propeta. Sinabi da kekayu king lakuan yu na ing e mayap yung pamibiebie, at tuknang nang darapat karing e ustung bage ban manatili kayung mangabiayan king bansang binie na ning Ginu kekayu at karing makatua yu bilang kekayung pibandian king kapilan pa man. Sinabi da kekayu king e kayu sasamba at susuyu karing aliwang dios, at e ye pamuan ing Ginu king kapamilatan na ning pamanyamba yu karing idolong kekayung gewa. E na kayu sana perusan nung pemintuan ye ing Ginu. Oneng sasabian na ning Ginu king e kayu bisang makiramdam, bagkus pepamua ye king kapamilatan da ring kekayung idolo at ikayu mismu ing pepasari king pangaparusan yu. Uling e kayu bisang makiramdam king Ginung Mayupaya, oyni ing sasabian na, Itubud ku la ding sablang tau na ning norti at ing talasuyu kung i Aring Nebucadenesar ning Babilonia. Iparala ku la ban lumaban keting bansa at karing memalen na, at karing sablang bansang makapadurut keting bansa. Lubus ku lang lasakan at manatili ing kasiran king kapilan pa manmetung a bage makatakut at makapangalgal a lalawan. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Patuknangan ku ing inge na ning karelang tula at ligaya at ing masayang inge da ring karelang kakasal. E la mika ating laru para karing sulu ra at e na mika atin pang binutil. Manatili yang lasak iting mabilug a bansa at makapangalgal lalawan, at sumuyu la ding makapadurut a bansa king ari na ning Babilonia kilub ding pitung pulung banua. Kaybat na nita, parusan ke ing Babilonia at ing ari na uli na ning pamikasala ra. Lasakan ke ing bansang Babilonia at manatili yang lasak king kapilan pa man. Parusan ke ing Babilonia karing sablang kasakitan a sinabi kung iparala ku karing bansa, inyang migsalita ku kang Jeremias, ding sablang kasakitan a misulat keting libru. Papamayaran ku la ding tau Babilonia king depat da at ding dakal a bansa at ding marangal a ari gawan da lang ipus. Ngana ning Ginu, ing Dios ning Israel, Oyni ing kopang lulanan alak a mitmu king kakung mua. Kuanan me at painuman mu la ding sablang bansa nung nu ra ka itubud. Potang makainum na la, mangapasepase la at milako la pamisip uli na ning gera a iparala ku laban karela. Inya kinua ke ing kopa king gamat na ning Ginu at pepainum ku la ding bansa nung nu na ku tinubud ning Ginu. Ing Jerusalem at ding sablang lugal ning Juda ampon ding ari da at manimuna mipainuman la ngan kaniti ban maging disyerto la, metung a makatakut at makapangalgal a lalawan, at ban gamitan da la ring tau ding lagyu da anting sumpa. Iti ya ing mapapalyari ngening aldong iti. Iti ya ing listahan da ring aliwa pang mipainuman king kopa: ing ari na ning Ehipto, ding opisyal na at manimuna; ding sablang tau Ehipto, at ding sablang dayuan karin; ding sablang ari na ning bansang Uz; ding sablang ari da ring siudad ning Filistia; Askelon, Gaza, Ekron, at ing makatagan king Asdod; ding sablang tau ning Edom, Moab, at Ammon; ding sablang ari na ning Tiro, at Sidon; ding sablang ari da ring bansa ning Mediteraneo; ding siudad ning Dedan, Tema, at Buz; ding sablang tau a ururan dang makuyad ing buak da; ding sablang ari na ning Arabia; ding sablang ari da ring tribung atyu king disyerto; ding sablang ari na ning Zimri, Elam, at Media; ing metung at metung karing sablang ari na ning dane norti, marayu at malapit. Ing balang bansa keti king yatu sukat yang minum kaniti. Ing katataulian a minum ya ing ari na ning Babilonia. Kanita ngana kanaku ning Ginu, Sabian mu karing tau king aku, ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, iyutus ku karela ing minum la angga king lasing la at sumuka; angga king miragsa la at e na makabangun pa, uli na ning gera a iparala ku laban karela. At nung tanggian deng kuanan ing kopang atyu king kekang gamat at e minum kaniti, kanita sabian mu karela king ing Ginung Mayupaya sinabi na king bisa la o e la bisa minum la kaniti. Pagumpisan ku na ing pamaglasak king mismung sarili kung siudad. Isipan da galang king e la miparusan? Wa, miparusan la uling miparala kung gera karing sablang tau na ning yatu. Aku, ing Ginung Mayupaya, ing migsalita. Jeremias, sukat mung ibalita ing sablang sinabi ku. Kailangan ing sabian mu kareting tau ing anti kaniti, Magsalita yang masikan ibat banua ing Ginu, at manuldul yang ibat karing katasan ning banua. Ngulangul ya laban karing taung pinili na; kulyo yang anti ing lalaking daramusak karing ubas, ing balang metung king yatu damdaman ne, at kabling ing siwala na karing wakas ning yatu. Atin yang dalum ing Ginu laban karing bansa. Tipunan na la ngan ding tau ban litisan na la, at atulan na lang kamatayan ding e mayap. Ing Ginu ya ing migsalita. Sasabian na ning Ginung Mayupaya king ing kapahamakan datang karing balang bansa, at ing metung a masikan a bagyu datang yang ibat karing wakas na ning yatu. King aldong ita mikalat la ding bangke da ring taung pete na ning Ginu karing misusumangid nang wakas ning yatu. Ala metung mang manangis para karela at ala mang kuma ampon mangutkut karela. Manatili lang makakera king gabun a antimo ing mitambak a dinat ding animal. Kumiak kayu, ikong manimuna, ikong pastul da ring taung kanakung pinili; kumiak kayung masikan! Manangis kayu at magkasat-kasat king alikabuk. Dinatang na ing oras ning pamakamate kekayu at mangari kayu karing lalaking tupa a kakatatan. Ala nang paralan ba kayu mu sanang makatakas. Uli na ning kagipitan, saingsing kayu at mangulisak uling king mua na ning Ginu lesak ne ing bansa yu at likuan neng lasak-lasak ing payapa yung bansa. Gilutan na la ning Ginu ding taung pinili na antimo neng lalakuan ne ning leon ing kueba na. Ding bage makapangilabut ning gera at ing mabagsik nang mua ning Ginu ya ing pepasari king pamaging disyerto na ning bansa. Inyang magumpisa yang mig-ari king Juda i Jeoiakim a anak nang Josias, migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Jeremias, talakad ka king libutad ning patyu ning Templo at ibalita mu ing sablang inutus kung sabian mu karing taung manibatan karing balen na ning Juda ban samba karin. Ala kang lalaktawan metung man karing amanu ku. Mapalyaring makiramdam la ding tau at lakuan da ing e mayap dang pamibiebie. Nung makanyan ing mapalyari, e ku na kanita ibalaus ing balak kung kasiran karela uli na ning dapat dang e mayap. Sinabi na kanaku ning Ginu king sabian ku karing tau ing anti kaniti: Aku, ing Ginu, sinabi ku king sukat yu kung pamintuan king kapamilatan na ning pamanupad yu karing turu a binie ku kekayu, at dinan yong pansin ding amanu da ring talasuyu ku, ding propetang alang tuknang kung tutubud kekayu. E yu bitasang pemintuan ing sinabi da kekayu. Nung manatili kayung e mamintu daptan ku keting Templo itang depat ku karin king Silo, at gamitan de ring sablang bansa ning yatu anting sumpa ing lagyu na niting siudad. Ding pari, ding propeta, at ding sablang tau dimdam dang sasabian ku la ngan deting amanu king Templo. At kaybat kung asabi ing pasabi na ning Ginu, dekap da ku at ngarang kinulisak, Sukat kang paten! Baket sinabi mu king lagyu ning Ginu king iting Templo maging anti ya king Silo at king iting siudad malasak ya at ala nang bitasang manuknangan keti? Kanita pilupungnan da ku ding tau. Inyang abalitan da ring manimuna na ning Juda ing milyari, memalagua lang meko king palasyu at minta la king Templo at linukluk la karing karelang lugal king Bayung Pasbul dalan. Kanita ngara ding pari at ding propeta karing manimuna at karing tau, Karapatdapat yang sentensiang kamatayan ing lalaking iti uling migsalita yang laban king kekatamung siudad. Ikayu mismu dimdam yeng migsalita. Kanita sinabi ku, Tinubud na ku ning Ginu ban ibalita ku ing sablang dimdam yu laban keting Templo at keting siudad. Kailangan ing magbayu kayung bie at pamintuan ye ing Ginung kekayung Dios. Nung makanyan ing daptan yu e na na kanita ibalaus ing balak nang kasiran a sinabi nang iparala na kekayu. Atyu na ku man king lalam ning kekong upaya! Daptan yu kanaku itang isipan yung mayap at matulid. Oneng iti ya ing pakatandanan yu: nung paten yu ku, ikayu at ding tau niting siudad mikasala kayung pamakamate king taung alang kasalanan uling ing mitubud kanaku ya ing Ginu ban ibie ke kekayu iting babala. Kanita ngara ding manimuna at ding tau karing pari at propeta, Migsalita ya kekatamu ing lalaking iti king lagyu na ning Ginung kekatamung Dios; e ya sukat paten. Kaybat na nita, tinalakad la ding mapilan a makatua at ngara karing taung makatipun, Inyang i Hezekia ya ing ari na ning Juda, i propeta Mikeas ning Morastita sinabi na karing sablang tau king ing Ginung Mayupaya migsalita yang anti kaniti, Masarul yang anti ing marangle ing Zion; maging buntun ne ning kasiran ing Jerusalem, at maging gubat ya ing Templo king bunduk-bundukan. I Aring Hezekia at ding memalen na ning Juda e re pete i Mikeas, bagkus mitakutan ya i Hezekia king Ginu at depat na ing agyu na ba neng paligayan ing Ginu. At binawi na ning Ginu itang binalak nang miparalang kasakitan a sinabi nang iparala na. Ngeni itamu ing malapit nang paralang kasakitan king mismung sarili tamu. ( Atin munamang metung a lalaki, Urias ing lagyu na; anak neng Semaia ning Kiriat Jearim. King lagyu na ning Ginu migsalita ya iting lalaki anti i Jeremias laban king siudad a iti at iting bansa. Inyang dimdam nang Aring Jeoiakim at ding sundalus na ampon opisyal ing sinabi nang Urias, migkapilit ya ing ari ban ipapate ne. Oneng abalitan nang Urias iti; inya tinakas ya king takut na at minta ya Ehipto. Makanyan man, tinubud ne ning Aring Jeoiakim i Elnatan a anak nang Akor at ding mapilan pang lalaki ban munta Ehipto at kuanan ya i Urias. Binalik deng pasibayu kang Aring Jeoiakim; pepapate ne at pepayugse ing bangke nang Urias king kutkutan na ning balen.) Oneng, aku, e ku miras karing gamat da ring tau at e ku mete, uling sinaupan na kung Ahikam a anak nang lalaking Safan. King pamagumpisa na ning pamag-ari nang Zedekias, ing anak nang Josias a ari ning Juda, sinabi na kanaku ning Ginu king gawa kung metung a paud para kanaku king kapamilatan da ring pirasung balat at dutung a pikurus at ibili ke iti king batal ku. Kaybat sinabi na kanaku ning Ginu king parala kung mensahi karing ari na ning Edom, Moab, Ammon, Tiro, at Sidon king kapamilatan da ring karelang pekakatawan a dinatang king Jerusalem ban makikit kang Aring Zedekias. Ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, sinabi na kanaku king utusan ku lang sabian da karing karelang ari king ing Ginu pasabi na: Aku, king kapamilatan na ning maragul kung upaya at sikanan, lelangan ke ing yatu, ding tau, at ding sablang animal a mabibie king yatu, at malyari keng ibie iti king ninumang pilinan ku. Aku itang mibili kareting sablang bansang atyu lalam nang upaya ning kanakung talasuyu, ing Aring Nebucadenesar ning Babilonia, at apapasuyuan ku la pati na ding malyap a animal. Suyuan de ring sablang bansa at sumuyu la naman karing anak nang lalaki at apung lalaki angga king datang ing oras na ning pangabagsak ning bansa na. Kanita sumuyu ya iting bansa na karing lalung mayupayang bansa at mayupayang ari. Nung e ya pailalam ing isanu mang bansa o kayarian king pamamahala na, parusan ke ing bansang ita king kapamilatan na ning gera, danup, at salut angga king paintulutan keng lubus neng siran Nebucadenesar. E kayu makiramdam karing kekong propeta o kenu mang sasabing aula na ing aldo daratang king kapamilatan ding paninap o king kapamilatan na ning pamaniaus karing espiritu da ring mete o king kapamilatan na ning salamangka. Ila ngan sasabian da kekayu king e kayu pasakup king ari na ning Babilonia. Lilinlangan da kayu mu deting propeta ban milaut kayu king kekong bansa. Aku ing mitabi kekayu at magisan kayu. Nung pailalam ya ing isanu mang bansa king ari na ning Babilonia at suyuan ne, kanita paintulutan keng manatili king sarili nang bansa ban mananaman at manuknangan karin. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Sinabi ku naman iti kang Aring Zedekias ning Juda. Ngaku, Pailalam ka king ari na ning Babilonia. Suyuan me at ding memalen na at e ka mate. Baket kailangan ing ika at ding memalen mu mate la king gera o king danup o salut? Iti ya ing sinabi nang mapalyari ning Ginu king isanu mang bansang pailalam king ari na ning Babilonia. E mu la pakiramdaman ding propeta a sasabing e ka susuku king ari na ning Babilonia. Lilinlangan da ka mu. Sinabi na ning Ginu king e na la tinubud den at king ila, king lagyu na, magsalita lang kalaraman keka. Inya, itabi na ka at mate ka at ding propetang magsalitang kalaraman keka. Kanita sinabi ku karing pari at karing tau king ing Ginu sinabi na: E kayu makiramdam karing propeta a sasabing e lumuat misubli lang ibat king Babilonia ding kasangkapan na ning Templo. Maglaram la kekayu! E yu la pakiramdaman! Suyuan ye ing ari na ning Babilonia at e kayu mate! Obat kailangan pa keting siudad ing maging buntun ne ning kasiran? Nung tune lang propeta at nung tune atyu ing mensahi ku karela, paburen lang aduan da kanaku, ing Ginung Mayupaya, king e ku la paintulut midala Babilonia ding mitagan a kasangkapan ning Templo at ding king palasyu na ning ari! ( Aku, ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, makiramdam kayu king sabian ku tungkul karing kasangkapan a melakuan king Templo at ding king palasyu ning ari na ning Jerusalem: midala la king Babilonia at manatili la karin angga king aldo munie kung pansin kareti. Ibalik ku la kanitang pasibayu at isubli king lugal a iti. Aku, ing Ginu, ing migsalita. King banua mu ring ita, king kalima nang bulan ning kapat a banua nang pamag-aring Zedekias, ing propetang ibat king balen ning Gibeon, i Hananias a anak nang Azur, migsalita ya kanaku king Templo. King daramdaman da ring pari at ding tau sinabi na kanaku king ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, sinabi na: Inangganan ku na ing upaya na ning ari ning Babilonia. Kilub ding aduang banua ibalik ku la keting lugal ding sablang kasangkapan na ning Templo a kinua na at delang Nebucadenesar king Babilonia. Ibalik kia naman ing ari na ning Juda, i Jeoiakin a anak nang Jeoiakim, at ding sablang memalen na ning Juda a mebihag at midala king Babilonia. Wa, ilako ku na ing upaya na ning ari ning Babilonia. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Kanita king daramdaman da ring pari at ding sablang taung pakatalakad kilub ning Templo, sinabi ku kang Hananias: Masanting! Sana daptan na ning Ginu iti! Tune pin sanang gawan nang tutu ing ula mu at ibalik ibat Babilonia ding sablang kasangkapan na ning Templo at ding sablang tau a midalang bihag. Oneng makiramdam ka king kanakung sabian keka at karing tau. Ding propetang migsalita king milabas a panaun, bayu ku dinatang at ika antimu rin, inula ra king ing gera, danup, at salut datang karing dakal a bansa at karing mayupayang kayarian. Oneng ing propetang manula king mika kapayapan malyari ya mung makilalang tune propetang tubud na ning Ginu, nung ing ula na maging tutu. Kanita leko neng Hananias ing paud a atyu king batal nang Jeremias; pikli ne at pemirasung malati at ngana king daramdaman da ring sablang tau, Sinabi na ning Ginu king makanyan neng paklian ing paud a binili nang Aring Nebucadenesar karing batal da ring sablang bansa, at daptan na iti kilub ding aduang banua. Kanita meko na ku. Mapilan mung panaun kaybat na nita, sinabi na kanaku ning Ginu king puntalan ke i Hananias at sabian: Hananias, sinabi na ning Ginu king malyari meng apakli ing paud a dutung, oneng alilan ne king paud a bakal. Ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, sinabi na king mibili yang paud a bakal kareting sablang bansa at king suyuan de i Aring Nebucadenesar ning Babilonia. Asabi na naman ning Ginu king pasuyuan na la kang Nebucadenesar pati na ding malyap a animal. Sinabi ku iti kang Hananias at ngaku pa: Hananias, makiramdam ka! E na ka tinubud ning Ginu at papaniwalan mu la deting tau king e katutuan. Inya ing Ginu mismu sinabi na king itabi na ka. Mate ka bayu ya mapupus iting banua uling inagkat mu la ding tau ban mag-rebeldi lang laban king Ginu. At mete ya i Hananias king banua mu ring ita, king kapitung banua. Sinulat ku karing pari at karing propeta ampon manimuna da ring memalen, at karing sablang tau king Jerusalem a binihag nang Nebucadenesar at dela king Babilonia. Sinulat ke iti kaybat nang miyugse king marayung lugal ning Aring Jeoiakin, at i ima na ampon ding opisyal na ning palasyu, ding manimuna na ning Juda at ning Jerusalem, ding pande, at ding mangagaling a pangamat king obra. Tinubud neng Aring Zedekias ning Juda i Elasan a anak nang Safan at i Gemarias a anak nang Hilkia, kang Aring Nebucadenesar at iting sulat. Ngana ning sulat: Ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, sasabian na karing sablang tau na ning Jerusalem a binihag nang Nebucadenesar at dela king Babilonia: Manalakad kayung bale at manuknangan kayu kareti. Mananaman kayu at kanan yu ing bunga na ning pamananaman yu. Makiasawa kayu at mikayanak. Kaybat paburen yu lang makiasawa ding anak yu ban mikayanak la naman. Kailangan ing dakal kayu at e diritak king bilang. Magobra kayu para king ikakayap da ring siudad nung nu ku peintulut ing midala kayu bilang bihag. King uli ra, manalangin kayu kanaku, uling nung minawa la bie, minawa kayu naman a bie. Aku, ing Ginu, ing Dios ning Israel, e yu paintulut ing linlangan da kayu ding propeta a manuknangan kayabe yu o mapirait king ninumang sasabing aula na ing bage mapalyari king daratang a panaun. E yu la dirinan pansin ding paninap a sasalita ra kekayu. Magsalita la mung kalaraman king kapamilatan na ning lagyu ku. E ku la tinubud den. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ngana pa ning Ginu, Kabud milabas na la ding pitung pulung banua ning Babilonia, ipakit ku ing kanakung malasakit kekayu at tuparan ku ing pengaku kung ibalik da kayu king kekayung bansa. Aku mu ing bukud makibalu karing planu ku para kekayu, detang planu ban minawa kayu bie at e ban misaldak; ding planu ban ibie da kekayu ing panenayan yu para karing aldo daratang. Maus kayu kanita kanaku. Lumapit kayu kanaku at manalangin, at pakibatan da kayu. Panintunan yu ku at akit yu ku, uling panintunan yu ku king mabilug yung pusu. Wa, sasabian ku, akit yu ku at ibalik da kayu king kekayung bansa. Manibat karing balang bansa at lugal nung nu ra kayu inugse, tipunan da kayu at ibalik king bansa nung nu ra kayu kinua anting bihag. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Sasabian yu king ing Ginu dininan na kayung propeta ken king Babilonia. Pakiramdaman yu ing sasabian na ning Ginu tungkul king ari a sasakup king kayarian a pemahalan nang David, at ing tungkul karing tau na niting siudad. Ila ding kamaganak yu a e mebihag kayabe yu. Ngana ning Ginung Mayupaya, Iparala ku ing gera, ing danup, at ing salut karela, at gawan ku lang anti ding bunga da ring higerang e mu apangan uling tune lang mebuluk. Panalukian ku la king kapamilatan na ning gera, danup, at salut. Mangatakutan la ding sablang bansa ning yatu king akit dang iti. King balang lugal nung nu ku la inugse, galgal la at mabigla ding tau king akit da karela. Gawan da lang pikaylian at gamitan da la ring lagyu da bilang sumpa. Mapalyari karela iti uling e ra pemintuan ing mensahing alang patugut kung peparala karela king kapamilatan da ring talasuyu kung propeta. E la bisang makiramdam. Ikayung tau Jerusalem a peintulut kung mebihag at idala na ning ari ning Babilonia, aku ing Ginu, makiramdam kayu king kanakung sasabian. Ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, migsalita ya tungkul kang Ahab a anak nang Kolaia at kang Zedekias a anak nang Maaseia a magsalitang kalaraman king lagyu na. Sinabi na ning Ginu king ibie na la king lalam nang upayang Aring Nebucadenesar ning Babilonia at ipapate na la king akakit da ring mata yu. Sabian da potang ding memalen na ning Jerusalem a mebihag at midala king Babilonia pagnasan deng isumpa ing ninuman, Daptan na sana keka ning Ginu ing depat na kang Zedekias at kang Ahab a linitsun nang mabie ning ari ning Babilonia! Yan ing mapalyari karela uling dinapat lang pamikasala; mekipangalugud la at migsalitang kalaraman king kapamilatan na ning lagyu ning Ginu. Laban iti king kaburian na ning Ginu; balu na ing depat da at testigu ya laban karela. Ing Ginu ya ing migsalita. Ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, dininan na kung mensahi para kang Semaia ning Nehelam nung ninu ing peparalang sulat king lagyu na para karing sablang tau na ning Jerusalem at kang Zefania, ing paring anak nang Maaseia, at karing sablang aliwang pari. Keting sulat, sinabi nang Semaia: Gewa na kang pari ning Ginu bilang kayalili nang Jeoiada, at ika na ngeni ing pamuntuk king Templo. Katungkulan mu ing siasatan me at itanikala ampon itali batal king bakal ing balang mamulang a taung magkunwaring propeta. Obat e mu depat yan kang Jeremias ning Anatot a mamagsalita karing tau bilang propeta? Sukat yang sabatan uling sinabi na karing taung atyu Babilonia king manatili lang bihag karin king makabang panaun, inya sukat lang manalakad bale tuknangan da, mananaman, at kanan ing sablang apupul da. Binasa neng Zefania kanaku iting sulat, at kaybat sinabi na kanaku ning Ginu king iparala ke ing mensahi karing sablang bihag king Babilonia tungkul kang Semaia. Ngana: Aku, ing Ginu, parusan ke i Semaia at ding sablang lahi na. E ke tinubud; makanyan man migsalita ya kekayung balamu mo wari metung yang propeta at pepaniwalan na kayu king e katutuan. E ya mikayanak libutad yu. E na la akit king bie na ding mayap a bage a malapit ku nang daptan para karing taung kanakung pinili, uling inagkat na lang mag-rebeldi laban kanaku. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Migsalita ya kanaku ing Ginu, ing Dios ning Israel. Ngana, Isulat mu king pisusulatan a lulun ing sablang bage sinabi ku keka, uling daratang na ing panaun nung kapilan ku la ibalik ding taung kanakung pinili, ing Israel at ing Juda. Ibalik ku lang pasibayu king bansang binie ku karing makatua da at bandian de iting pasibayu. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Nganang sasabi ning Ginu karing memalen na ning Israel at Juda: Dimdam ke ing kulisak ning gagalgal, ing kulisak ning tatakut at aliwa ing kulisak ning kapayapan. Tuknang ka at mibulebule! Malyari ya waring manganak ing lalaki? Baket akakit ku la ding gamat ding balang lalaki a makatalan karing karelang atian anti ing babaing miraramdam? Baket maputla ya ing balang metung? Daratang ne ing aldo makatakut; ala yang kalupa ing aldong iti; panaun ne ning kaligaligan para karing taung kakung pinili; oneng mikabus la. Ngana ning Ginung Mayupaya, Potang datang ne ing aldong ita, paklian ke ing paud a atyu karing batal da at ilako ku la ding tanikala ra. E na la pasibayung maging ipus da ring dayuan. Nune, ila ding sumuyu kanaku, ing Ginung karelang Dios, at ibie ke ing lahi nang David ban maging ari da. Taung kakung pinili, e kayu tatakut; memalen ning Israel, e kayu mangatakutan. Iligtas da kayu ibat king marayung bansa, king bansa nung nu kayu midalang bihag. Magbalik kayu king kekong bansa, at king kapayapan karin kayu manuknangan; mipanatag kayu bili at metung man ala nang mamatakut kekayu. Datangan da kayu at iligtas. Lasakan ku la ngan ding sablang bansa nung nu ra kayu inugse, oneng e ra kayu gisanan paten. E ku paintulut ing e kayu miparusan; oneng potang parusan da na kayu, ing karapatdapat ya ing iyatul ku kekayu. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ngana ning Ginu karing taung pinili na, Alang panulu para karing kekong menasakit, e la malyaring kumayap ding kekong sugat. Ala metung mang kekayu lumingap, alang lunas para karing kekong sugat, ala nang kapanayan para king kekong pangakayap. Kelinguan da kayu ding sablang kekayu malsinta; ala na lang pakialam. Aku ing linusub kekayu antimong metung a kalaban; ing digpa kekayung parusa bina yang mabayat, uling dakal ing kekong kasalanan at dakal ing e mayap kekayu. Tuknang na kong daralung tungkul king kekong panamdaman; ala nang panulu para king kekong ikakayap. Makanyan da kayung perusan, uling dakal ing kekong kasalanan at dakal ing e mayap kekayu. Oneng ngeni, ding sablang kekayu linaklak ilang malaklak, at ding sablang kekong kalaban, ila naman ding mabihag. Ding sablang kekayu menggipit ila ding magipit, at ding sablang keko miniamsam ila ding masamsam. Pasibayu da kong pakayapan; ding sugat yu kaku lang uluan, agyang sabian da ring kekong kalaban, Miyugse ya ing Zion; alang magmalasakit metung man king Zion. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ngana pa ning Ginu, Ibalik ku la ding taung pinili ku king bansa da, at lunus ing pakit ku king balang pamilya. Ing Jerusalem malarin ya; at pati na ing palasyu na. Ding karin manuknangan kapurian ing ikanta da, kulisak la king tula ra. Bendisyunan ku la at dakal la king bilang; ing kakung bendisyun atdanan na lang dangalan. Ibalik ku ing matua nang kayupayan ning bansa, at pasibayung italakad matibe; parusan ku la ding sablang liligalig karela. Ing manimuna da manibatan ya king mismung bansa da, at karing kabalen da ing prinsipi ra. Potang agkatan ke, lumapit ya; ninu wari ing mangangas datang nung e ya mekumbira? Ila ding maging memalen ku, at aku ing maging Dios da. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Anti ya king bagyu ing mua ning Ginu; masikan yang angin a mabagsik dumalan babo ding buntuk da ring e mayap. E ya patugut anggang e ngan merapat ing sablang buri nang daptan. Karing aldo daratang kanita da pa lubus aintindian ding memalen na. Ngana ning Ginu, Daratang ne ing panaun nung kapilan aku ing maging Dios da ring sablang lahi nang Israel at ila ding maging memalen ku. Karin king disyerto pepakit kung lunus karetang taung mekaligtas king kamatayan. Inyang bisa lang mika kapaynawan ding Israelita, pepakit ku karela ibat king marayung lugal. Memalen ning Israel, menatili kung malugud kekayu, inya menatili kung papakit kekayu ing lugud kung e kukupas. Pasibayu da kayung italakad. Pasibayu da kayung patigtigan karing kekong pandereta at terak kayung masaya. Pasibayu kayung tanam ubas karing bunduk-bundukan na ning Samaria at mangan la detang menanaman karing bunga da ring ubasan. Wa, daratang na ing panaun nung kapilan ding lalaking magbante ikulisak da karing bunduk-bundukan na ning Efraim, Tara at mukiat tamu king Zion, king Ginung kekatamung Dios. Ngana ning Ginu, Magkanta kayung masaya para king Israel, ing maragul dili karing bansa. Magkanta kayu karing kanta ning kapurian, Linigtas na la ning Ginu ding memalen na; kinabus na la ding sablang mitagan. Iyuli ku lang ibat king norting bansa, at tipunan ibat karing wakas ning yatu. Datang lang kayabe ra ding bulag at pile, ding mabuktut at ding malapit nang manganak. Muli lang metung a maragul a bansa. Kikiak lang datang ding taung kakung memalen; manalangin la kabang kaku lang tatairan. Tairan ku la karing sibul ning danum, karing patag a dalan, at e la misakab. Uling anti kung tata para king Israel, at ing Efraim ya ing kakung pangane. Ngana pa ning Ginu, Ikong bansa, makiramdam ko kaku at ibalita yu la ding amanu karing marayung pulu. Kaku lang kinalat ding taung kakung pinili, oneng kaku lang tipunan at banten anti ing pastul a magbante karing keyang kawan. Gewa ku lang malaya ding memalen ning Israel, at linigtas ibat king bansang mayupaya. Datang la at magkanta king tula king Bunduk ning Zion, at tumula la karing kakung babie: binutil, alak, at larung olibo, tupa ampon baka. Mangari la king mulahan a parating mididiligan, at e na la takman kalungkutan kapilan man. Terak la kanita ding anak a babai, at maging masaya la at tumula la ding lalaki, kayanakan, at ding makatua. Pasiknangan ku la lub, at ing pamagpaldas da gawan kung tula, at ing lungkut da saya. Pakabsian ku la ding pari king pekamaniaman a pamangan, at ibie ing kailangan da ring sablang taung kakung pinili. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ngana ning Ginu, Ing metung a siwala meramdam ya king Rama, ing siwala ning mapait a tangis. Manangis ya i Raquel uling ding anak na ala na la, at tatanggian na ing mipaligayan ya. Tuknang na kang kikiak, at lua kekang pulisan. Ing sablang kekang depat para karing kekang anak siguradung miyablasan; datang lang pasibayu ibat king bansa da ring kalaban. Ating kapanayan para king kekang panaun a daratang; magbalik la keka ding kekang anak. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Daramdaman ku la ding memalen ning Israel a magsalitang mitmung lungkut. Ngara, Ginu, mengari kami karing malyap at alang isip a toro, oneng tiru mu kaming maging mapamintu. Ibalik mu kami; makasadia kaming mibalik keka, ing Ginung kekeng Dios. Ginulut ke keka, oneng e migluat mignasa keng mibalik. Kaybat mu keng perusan, diku mi la ding kekeng buntuk king lungkut. Mengapakarine kami at milako dangalan, uling mikasala kami inyang kayanakan kami. Israel, ika ing pakamalan kung anak, ing anak a tutu kung kaluguran. Neng babanggitan ke ing kekang lagyu, agaganaka da kang mitmung lugud. Titibuk ya ing pusu ku para keka; maging malunusan ku keka. Mibili kang tanda at tandanan me ing dalan; pasibayu meng panintunan ing dalan a kekang likuan. Magbalik kayu, memalen ning Israel, muli na kayu karing balen yung likuan. Angga kapilan, ikong taung alang kapanaligan ing mikakunu kayu? Linalang kung metung a bage bayu at makayaliwa, anting babaing magdipensa para king lalaki. Ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, sasabian na, Potang ibalik ku na la ding tau king karelang bansa, pasibayu dang sabian king bansa ning Juda at karing balen na ing anti kaniti, Mananu na sanang bendisyunan ne ning Ginu ing banal nang bunduk-bundukan ning Jerusalem, ing banal a lugal nung nu ya manuknangan. Manuknangan la ding tau king Juda at karing sablang balen na at mika ortelanu ampon pastul a kayabe ding kawan da. Dinan ku lang kapaynawan detang mapagal at pakabsian ing balang metung a maina uli na ning danup. Inya ding tau karelang sabian, Metudtud ku at presku ku panamdam inyang migising ku. Aku, ing Ginu, sasabian ku king ing panaun daratang na nung kapilan katmuan ku lang tau at animal ding bansang Israel at Juda. At nung makananu keng begutan, lesakan, belugse, lesak, at kelisan king balat ning gabun, makanyan keng itanam at italakad pasibayu. Potang datang na ing panaun a ita, e ra na pasibayung sabian ding tau, Mengan lang maslam a ubas ding pengari, at meliniu la ipan ding karelang anak. Nune, liniu ya ipan ing balang mangan maslam a ubas, at mate ya ing ninuman uli na ning depat nang kasalanan. Ngana ning Ginu, Daratang na ing panaun nung kapilan gawa kung bayung kasunduan karing memalen ning Israel at karing memalen ning Juda. E ne kalupa nitang matuang kasunduan a gewa kung kayabe ding karelang makatua inyang linigtas ku la karing gamat ku at leko king Ehipto. E re tiparan ing kasunduan agyang meging anti kung asawang lalaki karela. Anti ya kaniti ing bayung kasunduan a gawan ku karing memalen ning Israel: Ibili ke ing kautusan ku king mabilug dang pangatau at isulat ke iti karing karelang pusu. Aku ing maging karelang Dios at ila naman ding maging memalen ku. Ala na metung man kanita ing ituru ne ing kabalen na ban pakibaluan ne ing Ginu uling ding sabla abalu ra ku, manibat king malating dili at angga na king maragul dili. Patawaran ku ing karelang kasalanan at kalinguan ku ing karelang kasalanan. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Papaslag ne ning Ginu ing aldo ban maging sala neng aldo, ing bulan, at ding batuin para king kabengian. Aligogon ne ing dagat ban miung ya; Ginung Mayupaya ing lagyu na. Pangaku na king manatili yang bansa ing Israel kabang manatili ing kaayusan ning keyang lelangan. Nung datang ing oras a ing banua masukad ya, at ding pundasyun ning yatu masiasat la, kanita tanggian na la ding memalen ning Israel, uli ning kasalanan da. Ing Ginu ya ing migsalita. Ngana ning Ginu, Daratang na ing panaun nung kapilan ing mabilug nang siudad ning Jerusalem pasibayu yang mitalakad manibat king dane albugan ning Toring Hananel angga king Pasbul dalan ning Suluk. At taglus ya ing angganan na manibat karin king dane albugan angga king bunduk-bundukan na ning Gareb at dumurut angga na king Goa. Ing kabilugan a kapatagan nung nu ra la kukutkut ding mete at iyugse ing basura at ding sablang marangle babo ning Sapa ning Kidron at angga na king Pasbul dalan ding Kabayu dane aslagan, maging banal lang lugal para kanaku. E ne kapilan man pasibayung mabagut o malasak ing siudad. Migsalita ya ing Ginu kanaku king kapulu nang banuang pamag-aring Zedekias ning Juda; ya naman iti ing kalabi nang walung banuang pamag-aring Nebucadenesar king Babilonia. King panaun a ita, lulusuban de ring sundalus na ning ari ning Babilonia ing Jerusalem at makakulung ku king sukulan a makataid king palasyu. Kilung na ku karin ning Aring Zedekias at singkanan na kung mengalat balita king ing Ginu kanu sinabi na, Paburen keng bihagan na ning ari ning Babilonia iting siudad, at e ya makatakas i Aring Zedekias. Miyabie ya king gamat na ning ari ning Babilonia; akit ne lupa at lupa at magsalitang arapan king ari. Midala ya i Zedekias king Babilonia at manatili ya karin angga king akayarap ke. Agyang labanan na la pa ding sundalus na ning Babilonia, makanyan man masambut ya. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Sinabi na kanaku ning Ginu king i Hanamel, ing lalaking anak nang bapa kung Salum, datangan na ku at ipakisabi nang mayap king saliwan ke ing marangle na a atyu king Anatot, king gabun ning tribu ning Benjamin, uling aku ing pekamalapit nang kamaganak at ing ating matulid sali kaniti. Nung makananu nang sinabi kanaku ning Ginu, makanyan yang dinatang kanaku karin king sukulan ing pisan kung i Hanamel at inawad na kanaku king saliwan ke ing marangle. Kanita ku abalu king tune yang migsalita kanaku ing Ginu. Seli ke ing marangle nang Hanamel at tinimbang ku la ding salaping pemayad ku; mika alaga yang labing pitung pirasung pilak. Pinirman ke at tetakan ing kasulatan ning pamisaliwanan at minaus kung lalaki ban magtestigu kaniti, at tinimbang ku la ding salapi king timbangan. Kaybat na nita, kinua ku la ding kopia ning pamisaliwanan, ing kopia ning kontrata, at ding kondisyun na at ing kopia ning titulu ning gabun, at binie ku la kang Baruk, ing anak nang lalaking Neria at Maseia. Binie ku la kang Baruk king akakit na ning pisan kung i Hanamel, ding testigu a migpirma king kasulatan na ning pamisaliwanan at king akakit da ring lalaking pakalukluk king patyu. King daramdaman da ngan sinabi ku kang Baruk, Ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, iyutus na keka king dalan mu la deting kasulatan ning pamisaliwanan, ing ating tatak at ing titulu na ning gabun at ibili mu la king datukanan a megawa king pila ban maingat la king makabang panaun. Ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, sinabi na king ding bale, marangle, at ding mulahan ubas pasibayu lang asali king bansang iti. Kaybat keng aibie ing kasulatan na ning pamisaliwanan kang Baruk, menalangin ku. Ngaku, Ginung Dios, lelangan me ing yatu at ing banua king kapamilatan na ning kekang maragul a upaya at sikanan; alang bage a e mu arapat. Pepakit mu ing lugud mung e kukupas karing libu-libung tau, oneng paparusan mu la naman uli da ring kasalanan ding pengari da. Metung kang maragul at mayupayang Dios; ika ing Ginung Mayupaya. Mayap la ding kekang tatangka at darapat kang mangaragul a bage; akakit mu ing sablang daraptan da ring tau at ablasan mu la agpang king pamibiebie ra at dapat. King milabas a panaun, dinapat kang dakal a milagru at bage pagmulalan karin king Ehipto at angga ngening aldong iti darapat ka pang milagru e mu para king Israel nune karing sablang aliwang bansa, inya pikabaluan ka nukarin mang lugal. King kapamilatan da ring milagru at bage pagmulalan a minie takut karing kekaming kalaban, ginamit mu ing kekang upaya at sikanan ban ilako la ding memalen mung Israel karin king Ehipto. Binie me karela iting mayap at matabang gabun a pengaku mu karing karelang makatua. Oneng inyang miras na la keting gabun at karela yang bindian, e da na la tiparan ding utus mu at e la mibiebie agpang karing turu mu. Ala lang bitasang tiparan karing bage inutus mung daptan da. Inya naman dela mu karela iting sablang kasiran. Ginawa lang barikada ding sundalus na ning Babilonia king makapadurut ning siudad ba reng abihag, at lulusuban da ne. Ing gera, ing danup, at ing salut ila ding sangkan king pangabagsak na ning siudad karing gamat da. Akakit mu king ing sablang sinabi mu mepalyari. Makanyan man, ika, Ginung Dios, ing minutus kanakung saling marangle king daramdaman da ring saksi agyang ing siudad malapit da niang abihag ding sundalus na ning Babilonia. Kanita ngana kanaku ning Ginu, Aku ing Ginu, ing Dios da ring sablang tau. Alang bage a e ku arapat. Ibie ke iting siudad kang Aring Nebucadenesar ning Babilonia at karing sundalus na at ilang makabihag keting siudad. Silaban de iti angga king mapupud yang kayabe da ring bale da ring taung pepamua kanaku uli na ning pamanduluk dang insenso para kang Baal babo rang bale, at uli na ning karelang pamitugtug alak bilang ain da karing aliwang dios. Manibat king kapupurmeruan ning istoria na ning karelang bie, sinugat da na ku kapanamdaman at pepamua ding memalen na ning Israel at ning Juda king kapamilatan na ning depat da. Manibat ketang oras a mitalakad ya iting siudad, pepamua da na ku deting tau at sinugat a panamdam. Inari ku king lub ku king lasakan ku ne, uli na ning dakal a e ustung merapat king kapamilatan da ring memalen na ning Juda at ning Jerusalem at ding karelang ari, manimuna, pari, at propeta. Gilutan da ku at agyang sindu ku ing pamanuru karela; e la mekiramdam ni mebiasa man. Kebit da la pa ding makasumami rang idolo king Templong pisasamban kanaku at dinatan de. Ginawa lang altar para kang Baal karin king Kapatagan ning Hinom ban ibie da lang ain-sakripisyu ding anak da para kang Molek, ing kikilalanan dang dios. E ku inutus karela ing daptan da iti at e bitasang linub king isip ku king daptan da ing makanyan a bage at tairan da la ring memalen na ning Juda king pamikasala. Ngana kanaku ning Ginu, ing Dios ning Israel, Jeremias, sasabian da ring tau king ing gera, ing danup, at ing salut ilang sangkan king pangabagsak na niting siudad karing gamat na ning ari ning Babilonia. Makiramdam ka ngeni king kanakung sabian. Tipunan ku la ding tau manibat karing bansa nung nu ku la inugse uli na ning mua ku, kasbu, at pangasugat a panamdam. At ibalik ku la keting lugal at paburen ku lang mibiebie king alang panganib. Ila kanita ding maging memalen ku, at aku ing maging Dios da. Dinan ku lang metung mung pusu at metung mung parasan king bie: king pitakutan da ku king sablang panaun para king sarili dang ikakayap at ding maging lahi ra. Gawa kung alang anggang kasunduan karela. E ku tuknang darapat mayap a bage para karela at ibili ku ing takut king mabilug dang pusu ban kanita e na la pasibayung magtaksil kanaku. Maging tula ku ing dapat mayap a bage para karela at papanatilian ku na lang manuknangan keting labuad. Nung makananu kung dela iting kasakitan kareting memalen, makanyan ku la munamang idala karela ding bage mayap a kanakung pengaku. Sasabian da ring tau king iting bansa maging anti ya king disyerto a alang tau at alang animal a malyaring mie, at miyabie ya kanu karing tau Babilonia. Oneng pasibayu lang masali ding marangle keting bansa. Sali la ding tau at mapirma la ding katibayan na ning pamisaliwanan, mitatakan, at misaksian. Marapat iti king sakup ning tribu ning Benjamin, karing baryung makapadurut Jerusalem, karing balen na ning Juda, karing balen karing bunduk, karing lele da ring bunduk-bundukan, at king dane mauli na ning Juda. Ibalik ku la ding tau king karelang lugal. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Kabang atyu ku pa king sukulan ning palasyu, pasibayung dinatang kanaku ing amanu na ning Ginu. Migsalita ya kanaku ing Ginu, ing linalang king yatu, ing miyubug kaniti, at mibili king lugal na. Ngana kanaku ning maki lagyung Ginu, Maus ka kanaku at pakibatan da ka; sabian ku la keka ding malagu at makapagmulalang bage a e mu balu. Aku, ing Ginu, ing Dios ning Israel, sasabian ku king malasak la ding bale na ning Jerusalem at ing palasyu na ning Juda uli na ning pangakubkub na. Ating lumaban karing sundalus na ning Babilonia at katmuan da la ring bale karing mete a kanakung idagsa king uli na ning mua ku at pangasugat a panamdam. Pepaburen ku ne iting siudad uli da ring e mayap a bage a depat da ring memalen na. Oneng uluan ke iting siudad at ding memalen na at ibalik la king masanting a pamikakatawan. Maging labis-labis ing pagkabiayan da at maging panatag king bie. Ibalik ku la ding pibandian na ning Juda at ning Israel, at pasibayu lang italakad antimo ing kabilian da kanitang minunang panaun. Linisan ku la king karelang kasalanan a depat dang laban kanaku at patawaran ku ing kasalanan da at ing pamag-rebeldi ra kanaku. Ing Jerusalem ya ing panibatan na ning tula, dangalan, at kapurian para kanaku, at mitakutan la ding balang bansa ning yatu, at galgal la potang damdaman da la ring mayap a bage a daptan ku para karing memalen na ning Jerusalem, at ibie ku ing pangapala keting siudad. Nganang migsalita ning Ginu, Sasabian da ring tau king mengari ya kanu iting bansa king disyerto, king alang tau o animal man a manuknangan. At tutu ing sasabian da uling ding balen na ning Juda at ding dalan na ning Jerusalem ala lang laman; alang tau o animal man a manuknangan. Oneng pasibayu yang damdaman kareting lugal ing kulisakan ning ligaya at tula ampon ding masayang inge da ring kakasal. Damdaman yu la ding taung magkanta kabang darala da la ring ain dang kapasalamatan king kakung Templo. Sabian da, Munie kayung kapasalamatan king Ginung Mayupaya, uling mayap ya, at ing lugud na alang angga. Gawan keng mapala iting bansa anti kanitang minunang panaun. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Nganang migsalita ning Ginu, Keting bansang mengaring disyerto nung nu alang tau o animal a mabibie, mika pasibayung pastulan nung nukarin da la adala ding pastul ding tupa ra. Karing balen karing bulubundukan, king lele ding bunduk-bundukan at king dane mauli ning Juda, king gabun ning tribu ning Benjamin, karing baryung makapadurut king Jerusalem, at karing balen ning Juda pasibayu lang mamilang ding pastul karing tupa ra. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ngana ning Ginu kanaku, Daratang na ing panaun nung kapilan ku tuparan ing pengaku ku karing memalen na ning Israel at Juda. At king panaun a ita mamili kung maging ari da king lahi nang David at maging anti ya king pamag-ari na. Daptan na ning aring ita ing mayap at ing makatuliran king mabilug a bansa. Miligtas la ding memalen na ning Juda at Jerusalem at mibiebie la king alang panganib. Ing siudad mayaus yang Makatuliran Ya ing kekeng Ginu. Aku, ing Ginu, pangaku ku king manatili yang ating lahi i David ban maging ari na ning Israel, at king ating manatiling paring ibat king tribu nang Levi ban sumuyu kanaku, at ban mamie karing ain-a-durulukan, karing binutil ain, at karing ain-sakripisyu. Ngana kanakung sinabi ning Ginu, Ginawa kung kasunduan king aldo at king bengi ban sunlag la king takdang oras, at e ya malabag ing kasunduan a ita kapilan man. Makanyan ku munamang ginawang kasunduan kang David a kanakung talasuyu, king manatili yang ating lahi ban maging ari, at metung a kasunduan karing paring ibat king tribu nang Levi ban manatili lang susuyu kanaku; at e la malabag detang kasunduan a deta kapilan man. Dagdagan ku la bilang ding lahi nang David a talasuyu ku at ding paring ibat king tribu nang Levi ban maging masakit ing pamamilang karela antimo ing pamamilang karing batuin na ning banua o ing balas king pampang na ning dagat. Ngana kanaku ning Ginu, E mu wari apansinan ing sasabian da ring tau king aku kanu tinggian ke ing Israel at ing Juda, ding aduang pamilyang kanakung pinili? Inya linawe da la ring taung kanakung pinili king mitmung pamaninsultu at e da na la bitasang tatanggapan antimong metung a bansa. Oneng aku, ing Ginu, atin kung kasunduan king aldo at king bengi, at ginawa kung kautusan a mamahala king yatu at king banua. Nung makananu kung depat iti, makanyan ku munamang papanatilian ing kanakung kasunduan karing anak nang Jacob at kang David a kanakung talasuyu. Mamili kung metung karing lahi nang David ban manimuna karing lahi nang Abraham, Isaac, at Jacob. Maging malunusan ku karing taung kanakung pinili at pasibayu ku lang gawan mapala. Migsalita ya kanaku ing Ginu inyang ing Aring Nebucadenesar ning Babilonia at ding sundalus na tatanggap lang saup karing aliwang sundalus a ibat karing sablang bansa at taung miyayaliwa kule balat a makapailalam king upaya na. Lulusub la kanita king Jerusalem at karing makasiping a balen. Ing Ginu, ing Dios ning Israel, sinabi na kanaku king munta ku at sabian kang Aring Zedekias ning Juda ing anti kaniti: Aku, ing Ginu, ibie ke iting siudad king ari na ning Babilonia at silaban ne angga king mipatag ya king gabun. E ka makatakas; mabihag ka at miyabie king ari ning Babilonia. Akit me lupa't lupa at akapagsalita meng arapan; kaybat midala ka Babilonia. Zedekias, pakiramdaman mu ing sasabian ku tungkul keka. E ka mate king labanan. Mate ka king kapayapan. Nung makananu lang dinuluk insenso ding tau inyang kitkut da la ring makatua mu a meging ari bayu ika, duluk la namang insenso para keka. Tumangis la para keka at sabian da, Mete ya ing kekeng ari! Aku, ing Ginu, ing migsalita. Kaybat na nita, binie ke iting mensahi kang Aring Zedekias karin king Jerusalem kabang ding sundalus na ning ari ning Babilonia lulusuban de ing siudad. Lulusuban dia naman ing Lakis at ing Azeka, ding aliwang pakakutang siudad a mitagan king Juda. Pikasundu ning Aring Zedekias at ding memalen na ning Jerusalem ing ibulus da la ring ipus dang Hebreo, lalaki at babai, ban ala nang manipus karing kalupa dang Israelita. Pikayari da ring sabla at ding manimuna da ing ibulus da la ring karelang ipus at e na la manipus pang pasibayu. At binulus da la. Oneng e linuat migbayu la isip; kinua da lang pasibayu at pinilit gewang ipus da. Kanita ing Ginu, ing Dios ning Israel, sinabi na kanaku king sabian ku karing memalen ing anti kaniti: Ginawa kung kasunduan karing makatua yu inyang linigtas ku la king Ehipto at leko king panga-ipus. Sinabi ku karela king balang kapitung banua ibulus ya ing ninuman karing kalupa dang Hebreo a mipisali karela at nung ninu ing mekasuyu na karela kilub ding anam a banua. Oneng e ra ku pekiramdaman ding makatua yu ni pemintuan ing sinabi ku. Mapilan pa mung aldo ing milabas migbayu kayu isip at depat yu itang bage katanggap-tanggap kanaku. Pikayari yu ngan king ibulus ye ing kalupa yung Israelita at ginawa kayung kasunduan king kanakung arapan, king Templo nung nukarin da ku sasamban ding tau. Oneng pasibayu kayung migbayu isip at lepastangan yu ku. Kinua yu lang pasibayu ding ipus a binulus yu at pinilit yu lang gewang pasibayung ipus. Inya ngeni, aku, ing Ginu, sasabian ku king e yu ku pemintuan; e yu binie karing kalupa yung Israelita ing karelang kalayaan. Inya, dinan da kayung kalayaan: ing kalayaan mate king gera, king salut, at king danup. Mitakutan ya ing balang bansa ning yatu king daptan ku kekayu. Ibie ku la karing gamat da ring karelang kalaban a bisang makamate karela, at maging pamangan da la ring ayup at ding malyap a animal ding bangke ra. Ibie kia naman i Aring Zedekias ning Juda at ding opisyal na karetang bisang makamate karela. Ibie ku la karing gamat da ring sundalus na ning Babilonia a tinuknang lulusub laban kekayu. Ibie ke ing utus at mibalik la keting siudad. Lusuban de at bihagan ampon silaban. Gawan ku lang anting disyerto ding balen ning Juda nung nukarin alang mabibie. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ngana kanaku ning Ginu inyang i Jeoiakim a anak nang Josias ya ing ari na ning Juda, Munta ka king pamilya da ring Recabita at magsalita ka karela. Kaybat idala mu la king metung nang kuartu ning Templo at apagan mu lang alak. Inya dela ke ing mabilug a pamilyang Recabitai Jazanias (ing anak ning kalagyu nang Jeremias a anak nang Habazinias) at ding kapatad nang lalaki at anak nang lalaki at dela ku la king Templo. Dela ku la king kuartu da ring disipulu na ning propetang i Hanan a anak nang Igdalias. Atyu ya iting kuartu king babo ning kuartu nang Maaseia a anak nang Salum; ya ing pekamaulagang opisyal na ning Templo, at atyu lele ding kuartu da ring aliwang opisyal. Kaybat binili ku la ding kopa at ding lulanan a mitmung alak king arapan ding Recabita. Ngaku karela, Minum kayung alak. Pekibat da, E ke miminum alak uling i Jonadab, ing kekeng makatua a anak nang Recab, inutus na kekami at karing maging lahi mi ing e ke miminum kapilan man king nanumang alak. Inutus na naman kekami ing e ke manalakad bale ni sarul gabun at e tanam ubas ni sali mang mulahan ubas. Inutus na king manatili kaming manuknangan karing tolda ban makapanatili keng manuknangan keting bansa bilang dayuan. Pemintuan mi ngan ing inutus na kekaming Jonadab. E kami miminum alak ni ding asawa mi, anak a lalaki o babai. E kami manalakad bale ban tuknangan; manuknangan kami karing tolda at ala kaming mulahan ubas, marangle o binutil. Lubus ming pemintuan ing nanumang inutus nang Jonadab a makatua mi. Inyang lisuban neng Aring Nebucadenesar ing bansa mi, pikayari mi ing munta kami king Jerusalem ban miligtas karing sundalus na ning Babilonia at Siria. Iti ya ing sangkan nung inya manuknangan ke king Jerusalem. Kanita ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, sinabi na kanaku ing mako ku at sabian karing memalen na ning Juda at Jerusalem ing anti kaniti: Aku, ing Ginu, kukutang ku nung ba't tinanggi kayung makiramdam kanaku at e memintu karing utus ku. Memintu la ding lahi nang Jonadab king utus a e la miminum alak at angga king aldong iti e la bitasang miminum. Menatili kung magsalita kekayu, makanyan man e yu ku pemintuan. Sindu ku ing pamitubud karing talasuyu kung propeta, at sinabi da kekayu king patugut na kayung darapat e mayap at dapat king matulid. Belan da kayu king e kayu sasamba ni susuyu karing aliwang dios ban makapanatili kayung manuknangan king bansa a binie ku kekayu at karing makatua yu. Oneng e yu ku buring pakiramdaman ni babie man pansin kanaku. Memintu la ding lahi nang Jonadab king utus a binie na karela ning makatua da, oneng ikayu e yu ku pemintuan. Inya naman, aku, ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, iparala ku ing sablang kasiran kekayung memalen na ning Juda at Jerusalem a kakung pengaku. Daptan ku iti uling e kayu mekiramdam inyang migsalita ku kekayu at uling e kayu mekibat inyang inaus da kayu. Kanita sinabi ku king pamilyang Recabita king ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, sinabi na, Pamintuan yu ing utus a binie na kekayung Jonadab a makatua yu; tikian yu ngan ing tiru na kekayu, tiparan yu ngan ing bage inutus na kekayu. Inya aku, ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, pangaku ku kang Jonadab a anak nang Recab king manatili yang mika lahing lalaki ban sumuyu kanaku. Migsalita ya kanaku ing Ginu kanitang kapat nang banuang pamag-aring Jeoiakim king Juda a anak nang Josias. Ngana, Kuma kang pisusulatan a lulun at isulat mu ing sablang sinabi ku keka tungkul king Israel at king Juda ampon karing sablang bansa. Isulat mu ing sablang sinabi ku keka manibat na kanitang minunang migsalita ku keka, inyang i Josias ya ing ari at angga na ngening kasalukuyan. Magkang gumulut la ding memalen na ning Juda king e ustung pamibiebie potang damdaman da ing sablang kasiran a buri kung iparala karela. Kanita patawaran ku ing depat dang e ustu at ing kasalanan da. Inya inaus ke i Baruk, ing anak nang Nerias, at pepasulat ku ing sablang sinabi na kanaku ning Ginu. Sinulat na ngang Baruk iti king pisusulatan a lulun. Kaybat inutusan ke i Baruk. Ngaku, Baruk, e na mipaintulut kanaku ing lungub ku king Templo ning Ginu. Buri ku king munta ka karin king tutuking panaun na ning pamag-ayunu at basan meng masikan ing lulun ban damdaman da ing sablang sinabi na kanaku ning Ginu, at itang pepasulat ku keka. Daptan mu yan nung nu ring sabla damdaman da ka pati na ding memalen na ning Juda a ibat karing karelang balen. Magkang manalangin la king Ginu at lakuan da ing e mayap dang pamibiebie, uling belan ne ning Ginu iting bansa king maragul nang mua at kasbu. Inya binasa nang Baruk ing amanu na ning Ginu karin king Templo antimo ing inutus kung daptan na. King kasiam nang bulan ning kalimang banuang pamag-ari nang Jeoiakim king Juda, pigselebran da ring tau ing pamag-ayunu ban tanggapan da ing mayap nang pilubluban ning Ginu. Pigselebran de iting pamag-ayunu ding sablang manuknangan king Jerusalem, at ding dinatang ibat karing balen ning Juda. At kabang makiramdam la ding tau, binasa nang Baruk ing sinabi ku. Milyari iti king Templo, manibat king kuartu nang Gemarias a anak nang Safan a kalihim. Atyu ya babo ning patyu lele ning piluluban papunta king Bayung Pasbul dalan ning Templo ing kuartu na. I Micaias a anak nang Gemarias at apu nang Safan, dimdam neng babasan nang Baruk ing sablang sinabi ning Ginu a makasulat king lulun. Kaybat minta ya king palasyu, king kuartu ning kalihim nung nu la mipupulung ding opisyal. I Elisama, ing kalihim, i Delaias a anak nang Semaia, i Elnatan a anak nang Akbor, i Gemarias a anak nang Safan, i Zedekias a anak nang Hananias, at ding aliwa pang opisyal a atyu karin. Sinabi nang Micaias karela ing sablang dimdam na inyang babasan neng Baruk karing tau ing lulun. Kanita tinubud de ring opisyal i Jehudi a anak nang Netanias at apu nang Selemias, at apu na king tud Cusi ban sabian na kang Baruk king idala ne karela ing lulun a binasa na karing tau. Dela neng Baruk ing kasulatan karela. Lukluk ka, ngara, at basan me kekami ing lulun. Inya binasa neng Baruk karela. Kaybat neng binasa, milalawayan lang ating takut at ngara kang Baruk, Kailangan ipabalu mi iting bage king ari. Kaybat kitnan de, Sabian mu na mo kekami nung makananu mung asulat iting sablang bage? Pepasulat neng Jeremias yan keka? Mekibat ya, Pepasulat nang Jeremias kanaku ing sablang amanung atyu ken at sinulat ku king tinta keting lulun! Kanita ngara, Baruk, kailangan ing mako na kayu at salikut, ika ampon i Jeremias. E yu sasabian kenu man nung nu kayu munta. Binili de ring opisyal ing lulun king kuartu nang Elisama, ing kalihim, at minta la king palasyu ban sabian king ari ing sablang bage. Kaybat na nita, tiburan ne ning ari i Jehudi ban kuanan ne ing lulun. Kinua neng Jehudi ing lulun king kuartu nang Elisama at binasa ne iti king ari at karing sablang opisyal a pakatalakad makapadurut king ari. Panaun na ning dimla kanita at makalukluk ya ing ari arap ning api king palasyung tuknangan na neng panaun na ning dimla. Kabud mekayari yang makabasang atlu o apat a kabulung ning lulun, pupututan na la ning ari king kapamilatan na ning kutsilyu at iyugse king api. Depatan na iti angga king mesilab ya ngan ing kabilugan a lulun. E ya mitakutan o melungkut man ing ari at ding opisyal a mekaramdam king pangabasa na ning lulun. E na la pinsinan ning ari di Elnatan, Delaias, at Gemarias inyang pekisabi rang mayap king e ne sa sisilaban ing lulun. Kaybat inutusan ne ning ari i Prinsipi Jerameel at i Seraia a anak nang Azriel at i Selemias a anak nang Abdeel ban dakpan de i propeta Jeremias at ing kalihim nang i Baruk. Oneng selikut na la ning Ginu. Ngana kanaku ning Ginu kaybat neng silaban Aring Jeoiakim ing lulun nung nukarin makasulat ing pepasulat ku kang Baruk, Kuma kang aliwang lulun at isulat mu ing sablang misulat king minunang lulun. Sinabi na naman ning Ginu ing sabian ku kang Aring Jeoiakim ing anti kaniti: Silaban me ing lulun at ikutang mu kang Jeremias ing sangkan obat sinulat na king ing ari ning Babilonia king datang ya at lasakan ne iting bansa at paten ding memalen na at ding animal. Inya ngeni, aku, ing Ginu, sasabian ku keka, Aring Jeoiakim, king ala nang lahi mu a mag-ari king kayarian nang David. Miyugse ya ing bangke mu king lugal a tatangaran na ning aldo at ning yelu neng bengi. Parusan da ka at ding kekang lahi ampon opisyal, uli da ring kasalanan a depat yu. Ika at ding memalen na ning Jerusalem at Juda e la minie nanumang pansin karing babala a sinabi ku. Inya ngeni iparala ku kekayu ing sablang kasakitan a abanggit ku na kekayu. Kanita kinangwa kung aliwang lulun at binie ke kang Baruk a kalihim ku. At sinulat na ing sablang pepasulat ku. Sinulat na ing sablang misulat na king minunang lulun at ing aliwa pang mensahing pepasulat ku kang Baruk. Gewa neng ari ning Aring Nebucadenesar ning Babilonia i Zedekias king lugal nang Jeoiakin a anak nang Jeoiakim. Anak neng Josias i Zedekias a meging ari na ning Juda. E ya memintu i Zedekias ni ding opisyal na at ding memalen king utus a binie na ning Ginu king kapamilatan ku. Tinubud neng Aring Zedekias i Jeucal a anak nang Selemias at ing paring i Zefania a anak nang Maaseia ban ipakisabi kanaku king manalangin ku king Ginu para king bansa. E ku pa makasukul kanita at malaya kung makisalamuha karing tau. Lulusuban de ring sundalus na ning Babilonia ing Jerusalem, oneng minurung la inyang abalitan da king mekalipat na la ding sundalus na ning Ehipto king angganan ning Ehipto. Kanita ing Ginu, ing Dios ning Israel, sinabi na kanaku king sabian ku kang Aring Zedekias ing anti kaniti: Daratang na la ding sundalus na ning Ehipto ban sumaup keka, oneng magbalik la king sarili dang bansa. At magbalik la kanita ding sundalus na ning Babilonia ban lusuban de iting siudad, bihagan de at silaban angga king mipatag ya king gabun. Aku, ing Ginu, babie kung babala keka king e yu sa pipiraitnan pa ing sarili yu king pamisip king e na la mibalik ding sundalus na ning Babilonia. Siguradu lang magbalik. Nung sakali mang sambutan yu la ding sablang sundalus na ning Babilonia at ding mitagan ila mu detang sugatan a pakakera kilub ding tolda, makatalakad la pa mu rin deti at silaban de iting siudad angga king mipatag ya king gabun. Minurung la ding sundalus na ning Babilonia uling daratang la king Jerusalem ding sundalus na ning Ehipto. Inya ibat king Jerusalem minta ku king gabun ning tribu ning Benjamin ban kuanan ing dake ku king pibandian ning pamilya mi. Oneng inyang miras na ku king Pasbul dalan ning Benjamin, ing opisyal a mamahala karing sundalung magbante king oras a ita, Irias ing lagyu na (anak neng Selemias at apu neng Hananias), sebat na ku at ngana, Tatakas ka ban makianib karing sundalus na ning Babilonia ne? Pekibat ku, Ali ku! E ku tatakas. Oneng e na ku buring paniwalan Irias. Inya dekap na ku at dela karing opisyal. Mua la kanaku at pemalupalu da ku at kilung king bale nang Jonatan, ing kalihim; gewa reng sukulan ing bale na. Dela ra ku king sukulan a atyu lalam na ning gabun at kilung da ku karin king maluat a panaun. E linuat, pepakua na ku ning Aring Zedekias at karin king palasyu lihim na kung kitnan. Ngana, Atin pang mensahing ibat king Ginu? Atin, ngakung mekibat. At ngaku pa, Miyabie ka karing gamat na ning ari ning Babilonia. Kaybat kitang ku king ari, Nanung kasalanan ing depat ku laban keka o karing opisyal o kareting memalen ban mika matulid kang ipasukul mu ku? Nanung milyari karing propeta mu a sinabi keka king ing ari na ning Babilonia e na ka lusuban ni ing bansa? Ngeni, Makamal a Ari, makisabi kung mayap king pakiramdaman mu ku sa at daptan mu ing sablang aduan ku keka. Dapat a mayap e mu ku sa babalik king sukulan karin king pibalebale nang Jonatan. Siguradu kung mate nung ipabalik mu ku karin. Inya inutus na ning Aring Zedekias ing mikulung ku king sukulan na ning palasyu. Karin ku mesukul at balang aldo miririnan kung tinape a manibatan karing panaderia angga king megisan la ding tinape king siudad. I Sefatias a anak nang Matan at i Gedalias a anak nang Pasur ampon i Jeucal a anak nang Selemias, at i Pasur a anak nang Malkias dimdam da kung magsalita karing tau king ing Ginu sinabi na, Ing ninumang manatili keting siudad mate ya king gera o king danup o king salut. Oneng e ya mate ing ninumang lumual at sumuku karing sundalus na ning Babilonia; aligtas na ing bie na. Sinabi ku naman karela king ing Ginu sinabi na, Ibie ke iting siudad karing sundalus na ning Babilonia at abihag de iti. Kanita minta la king ari ding opisyal at sinabi ra, Makamal a Ari, sukat yang paten ing lalaking iti. Painan na la lub ding sundalus na ning siudad king pamagsalita nang makanyan; daraptan na ing anti kanyan pati na karing taung mitagan king siudad. E na la sasaupan ding memalen; buri namu ing kapahamakan. Nganang mekibat Aring Zedekias, Nung makanyan, daptan yu ing buri yung daptan kang Jeremias; e ra kayu pigilan. Inya kinua da ku at king kapamilatan da ring lubid bildug da ku king talaga ning Prinsipi Malkias a atyu king patyu ning palasyu. Ala yang danum ing talaga; burak ing atyu karin at mikutkut ku karin. I Ebedmelec a tau Etiopia at metung a kapun a magobra king palasyu dimdam na ing balita king bildug da ku king talaga. At king oras a ita atyu ya ing ari king pulung a mararapat king Pasbul dalan ning Benjamin. Inya minta ya karin i Ebedmelec at sinabi na king ari, Makamal a Ari, e pu ustu ing depat da reting lalaki. Bildug de i Jeremias king talaga; siguradu yang mate king danup, uling ala nang pamangan king siudad. Kanita inutus na ning ari king magdala yang atlung lalaki i Ebedmelec ban isaka da ku king talaga bayu ku mate. Inya tiki na lang Ebedmelec ding lalaki at minta la king kuartung pisisinupan imalan ning palasyu. Kinangwa lang galut-galut a imalan at beba da kanaku king kapamilatan da ring lubid. Sinabi na kanakung Ebedmelec king ibili ku la ding galut-galut a imalan king kilikili ku ban e ku manasakit karing lubid. Tiparan ku ing sinabi na at inabit da kung paukiat king talaga. Kaybat na nita, dela da ku king lugal ning sukulan. Pasibayu na kung pepayaus Aring Zedekias ban mikit kami karin king katlung piluluban na ning Templo. Ngana kanaku, Mangutang ku keka at buri ku king ipakibat mu kanaku ing bukud mung katutuan. Sinabi ku, Nung sabian ku keka ing katutuan, ipapate mu ku mu, at nung dinan da kang payu e mu munaman pakiramdaman. Inya lihim yang mengaku kanaku i Aring Zedekias. Ngana, Susumpa ku king arapan na ning Dios a mabie, ing Dios a minie bie kekatamu, king e ra ka ipapate o ibie karing gamat da ring bisang makamate keka. Kanita sinabi ku kang Zedekias king ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, sinabi na, E ka mate nung sumuku ka karing opisyal na ning ari ning Babilonia at e ya masilab iting siudad. Miligtas ka at ing pamilya mu. Nung e ka sumuku, miyabie ya iting siudad karing tau Babilonia nung ninu ding silab kaniti angga king mipatag ya king gabun at e ka malyaring makatakas karela. Pekibat ning ari, Tatakut ku karing kabalen tamung kinampi karing tau Babilonia. Magkang ibie da ku karela at panasakitan da ku. Sinabi ku, E ka miyabie karing gamat da. Ipakisabi kung mayap keka king pamintuan mu sana ing sinabi na keka ning Ginu ban e ka numanu balang at miligtas ka. Oneng king kapamilatan na ning vision a pepakit na kanaku ning Ginu ing mapalyari, nung tanggi kang sumuku. Magumasid ka! Ding sablang babaing mitagan king palasyu ning Juda darala da la karing opisyal na ning ari ning Babilonia. Pakiramdaman mu ing sasabian da kabang darala da la karela, Ding tapat nang kakaluguran ning ari lininlang de, at deigan de. At ngening makakutkut la ding bitis na king burak likuan de ring kakaluguran na. Sinabi ku pa ing anti kaniti: Midala la ding sabla yung kebabainan at anak karing tau Babilonia at ika mismu e ka makatakas karela. Bihagan na ka ning ari na ning Babilonia at masilab ya iting siudad angga king mipatag ya king gabun. Nganang mekibat Zedekias, E mu paburen ating makabalu king pisabi ta at e ya mibili king panganib ing bie mu. Nung sakaling abalitan da ring opisyal ing sinabi ku keka, magbalik la at ikutang nung nanu ing sinabi ku keka, ipangaku da keka king e da ka paten, nung sabian mu ing sablang bage. Sabian mu karela king pekisabian mu ku mung mayap ban e da ka sana babalik king sukulan; ban e ka mate karin. Kanita dinatang la kanaku ding sablang opisyal at kitnan da ku. Sinabi ku ing pasabi na ning ari karela. Ala lang akarapat uling ala metung man a mekaramdam king pisabi mi ning ari. At kilung da ku king sukulan na ning palasyu angga na king aldo mebihag ya ing Jerusalem. King kapulu nang bulan ning siam nang banuang pamag-aring Zedekias king Juda, dinatang ya ing Aring Nebucadenesar ning Babilonia at ding sabla nang sundalus, at lisuban de ing Jerusalem. King kasiam nang aldo ning kapat a bulan na ning kalabing metung a banua na ning pamag-ari nang Zedekias, melasak la ding pader ning siudad. ( Inyang mebihag ne ing Jerusalem dinatang la ding sablang matas nang opisyal ning ari ning Babilonia, at linukluk la king Pasbul dalan Libutad, kayabe da la ri Nergal Sarezer, Samgar Nebo, Sarsekim, at ing metung pang lalaking maki lagyung Nergal Sarezer.) Inyang ing Aring Zedekias at ding sablang sundalus na ikit da ing mapapalyari, migkapilit lang makatakas king siudad inyang bengi na. Meko la at delanan de ing hardin ning ari, at dinalan la king pasbul dalan pilatan da ring aduang pader at tinakas lang papunta king Kapatagan ning Jordan. Oneng tinagal la ding sundalus na ning Babilonia at arakap de i Zedekias karin king kapatagan a malapit Jerico. Kaybat dela re kang Aring Nebucadenesar a atyu kanita king siudad ning Ribla a sakup ning Hamata. Karin ne inatulan. Karin king Ribla na la pepapate Aring Nebucadenesar ding anak nang lalaking Zedekias kabang makalawe ya iting tata. Pepapate na la namang Aring Nebucadenesar ding opisyal na ning Juda. Kaybat na nita, pepadukit na la ding mata nang Zedekias at pepatanikala neng pepadala king Babilonia. Kabang mapapalyari iti, silaban de ring sundalus na ning Babilonia ing palasyu at ding bale da ring memalen at lesak da la ring pader na ning Jerusalem. Katataulian, i Nebuzaradan, ing pekapun da ring sundalus, dela na la detang tinakas minta keya at ding sablang taung mitagan king siudad at ding kinampi karela. Likuan na la karin king Juda ding mapilan a pakakalulung taung alang pibandian, at dininan na lang mulahan ubas at gabun. Inutusan neng Aring Nebucadenesar i Nebuzaradan, ing pekapun da ring sundalus. Ngana, Kuanan me i Jeremias at banten neng masalese. E me panasakitan; daptan mu ing sablang parapat na keka. Inya i Nebuzaradan at ding matas a opisyal, di Nebusazban at Nergal Sarezer at ding aliwa pang opisyal na ning ari na ning Babilonia, kinua da ku king sukulan na ning palasyu. Penabilin da ku kang Gedalias, ing anak nang Ahikam at apu nang Safan. Katungkulan na ing ligtas kung miras king kanakung tuknangan. Inya menatili ku karin a kayabe da ring memalen. Inyang atyu ku pa king sukulan na ning palasyu, sinabi na kanaku ning Ginu king sabian ku kang Ebedmelec, ing tau Etiopia, king ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, sinabi na, Antimo ing sinabi kung daptan ku, miparala kung kasiran keting siudad at e kanawan. Akit mu potang mapalyari na iti. Oneng aku, ing Ginu, iligtas da ka at e ka miyabie karing gamat da ring taung katakutan mu. Ingatan da ka at e ka mibili king kamatayan. Makatakas ka uling binili mu ing kapanaligan mu kanaku. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Migsalita ya kanaku ing Ginu kaybat na kung binulus ning pekapun da ring sundalus a i Nebuzaradan karin king Rama. Makatanikala kung dela ra karin a kayabe da ring aliwang memalen na ning Jerusalem at Juda a mebihag at miparala king Babilonia. Linele na ku ning opisyal a mamuntukan at ngana, Belan neng siran iting bansa ning Ginung kekang Dios, at depat na ngeni itang sinabi nang daptan na. Merapat ngan iti uling mikasala la ding kabalen mu king Ginu at e re pemintuan. Ngeni, kalagan ku na la ding tanikalang atyu karing gamat mu at ibulus da na ka. Nung bisa kang tuki kanaku king Babilonia, tuki ka at akung bala keka karin. Nung e ka bisang tuki, e ka tutuki. Atyu ing pamamili keka keting mabilug a bansa at malyari kang munta king lugal a buri mung puntalan. Nganang Nebuzaradan inyang e ku mekibat, Mibalik ka kang Gedalias a anak nang Ahikam at apu nang Safan. Gewa neng gobernador ning ari ning Babilonia i Gedalias para karing balen ning Juda. Malyari kang makiabe kang Gedalias at manuknangan kayabe da ring memalen o malyari kang munta nukarin mang lugal a buri mung puntalan. Kaybat dininan na kung regalu at mapilan a pamangan ban bakalan ku at peintulutan na kung mako. Meko ku ban manuknangan kayabe nang Gedalias karin king Mizpa at menuknangan kung kayabe da ring memalen a mitagan king bansa. E la sinuku ding mapilan karing opisyal at sundalus na ning Juda. Abalitan da king ing ari na ning Babilonia gewa neng gobernador ning bansa i Gedalias, at penibalan ne karing sablang e mebihag at e midala king Babilonia, ding pakakalulung memalen na ning bansa. Inya i Ismael a anak nang Netanias, i Joanan a anak nang Karea, i Seraia a anak nang Tanhumet, ding anak nang Efai ning Netopa, at i Jezenias ning Maaca minta lang kayabe da ring lalaki kang Gedalias karin king Mizpa. Nganang Gedalias karela, E kayu sukat mitatakutan karing sundalus na ning Babilonia. Paniwalan yu ku sana. Keti na kayu manuknangan at sumuyu king ari na ning Babilonia at e kayu numanu balang. Manatili ku keti king Mizpa at maging pekakatawan yu ku potang datang na la keti ding sundalus na ning Babilonia. Malyari kayung manipun at mitambak alak, prutas ampon larung olibo, at manuknangan karing baryu a kekayung sakupan. King metung a banda, ding sablang Israelitang atyu king Moab, Ammon, Edom, at karing aliwa pang bansa, abalitan da king peintulut na ning ari ning Babilonia ing makapanatili la ding mapilan king Juda at king i Gedalias ya ing gewa nang gobernador para karela. Inya likuan da la ring lugal nung nu la miyugse at migbalik la king Juda. Pekikitan de i Gedalias karin king Mizpa at karin la tinupun dakal a alak at prutas. Kaybat na nita, minta la kang Gedalias karin king Mizpa i Joanan at ding manimuna da ring sundalus a e sinuku at ngara, Gedalias, e mu wari balu king tinubud neng Aring Baalis ning Ammon i Ismael ba na kang paten? Oneng e ya meniwala i Gedalias kaniting sinabi ra. Kanita lihim neng pekisabian Joanan i Gedalias. Ngana, Gedalias, paintulutan mu kung mako at paten ke i Ismael a anak nang Netanias at ala metung mang makabalu nung ninu ing mekamate kang Ismael. Baket kailangan ing mipaintulutan ya ba na ka mung paten? Maging sangkan iti karing sablang Judio a mitipun makapadurut keka at mamungang kasakitan karing sablang memalen a melakuan king Juda. Nganang mekibat Gedalias, E mu daraptan yan. E tutu ing sasabian mu tungkul kang Ismael! King kapitung bulan na ning banuang ita, i Ismael a anak nang Netanias at apu nang Elisama a miembru king pamilya ning ari at metung karing matas a pekapun ning ari, dinatang ya at ding apulung lalaki ban pakikitan ya king Mizpa i Gobernador Gedalias. Kabang mamangan lang miyabe-abe, i Ismael at ding apulung lalaki begut da la ring espada ra at pete de i Gedalias. Pete na la namang Ismael ding sablang Israelitang kayabe nang Gedalias king Mizpa at ding sundalus na ning Babilonia a mipaintagun atyu karin. Kabukasan, bayu ating mekabalu king pangamate nang Gedalias, walu lang pulung lalaki ding dinatang ibat king Sikem, Silo, at Samaria. Lebahas da la ring balbas da, ginabak da la ring imalan da at sinugat ing sarili da. Magdala lang binutil at insenso ban iyain king Templo. Inya linual ya i Ismael ba na lang salubungan; manangis ya kabang lulual ya. Ngana karela inyang akayarap na na la, Malaus kayu ban akit ye i Gedalias. Kabud kalub da king siudad, i Ismael at ding tauan na pete da la at inugse ding bangke ra king talaga. Oneng ating apulung lalaki king grupu a sinabi kang Ismael, Dapat a mayap, e mu ke papaten! Atin keng trigu, sebada, larung olibo, at pulut-panilan a pakasalikut karing marangle. Inya e na la pete. Maragul ya ing kulkul a kitmuan nang Ismael karing taung pete na. Iti ya ing kulkul a pepakulkul nang Aring Asa ban maging peka dipensa na laban kang Aring Baasa ning Israel. Kanita binihag na lang Ismael ding anak nang babai ning ari at ding sablang tau ning Mizpa a penabilin nang Nebuzaradan, ing pekapun da ring sundalus, kang Gedalias. Binihag na la ngan Ismael at dela king bansang Ammon. Abalitan nang Joanan at ding sablang manimuna da ring sundalus a kayabe na ing pamakamate depat nang Ismael. Inya ila at ding tauan da tegalan de at atagal de king lele ning maragul a sibul karin king Gibeon. Mesaya la ding bihag nang Ismael inyang ikit de i Joanan at ding manimuna da ring sundalung kayabe na at milayi lang papunta karela. Oneng i Ismael at ding walung lalaking tauan na mekatakas la kang Joanan at milayi la king bansang Ammon. Kanita i Joanan at ding manimuna da ring sundalung kayabe na ilang miligtas karing taung binihag nang Ismael karin king Mizpa kaybat neng pete i Gedalias. Inya tinipun da la ring sundalus, ding anak, at ding kapun. Kanita ding sablang manimuna da ring sundalus pati na i Joanan a anak nang Karea at i Azaria a anak nang Nesaias, dinatang lang kayabe da ring miyayaliwang tau. Ngara kanaku, Daptan mu sana ing ipakisabi ming mayap keka! Manalangin ka king Ginung kekatamung Dios para kekami. Manalangin ka para kekaming mitagan. Dakal kami king panaun a milabas, oneng ditak na kami mu ngeni antimo ing akakit mu. Manalangin ka king Ginung kekatamung Dios ban ituru ne ing dalan a dalanan tamu at ing sukat tamung daptan. Ngakung mekibat, Wa, manalangin ku king Ginung kekatamung Dios, anti ing pakisabi yung mayap kanaku, at sabian ku kekayu ing nanumang sabian na ning Ginu. Ala kung ilingad nanuman kekayu. Kanita ngara kanaku, Mananu na sanang ing Ginu maging tune ya at tapat a testigu laban kekami nung e mi pamintuan ing sablang utus a binie na ning Ginung kekatamung Dios para kekami. Munie tula o ali kekami ing iyutus na, mamintu kami king Ginung kekatamung Dios nung kenu kami pasaup keka ban manalangin. Maging mayap ing sabla kekami, nung pamintuan mi ya. Kalabas na ning apulung aldo migsalita ya kanaku ing Ginu. Inya inaus ke i Joanan, ding sablang manimuna da ring sundalus, at ding aliwang tau. Ngaku karela, Ngana ning Ginu, ing Dios ning Israel nung kenu yu ku tinubud, Nung bisa kayung manatiling manuknangan keting bansa, italakad da kayu at e lasakan. Itanam da kayu at e bagutan. Ing dela kung kasiran kekayu minie maragul a lungkut kanaku. Tuknang na kayung mitatakutan king ari na ning Babilonia. Kayabe yu ku at iligtas da kayu king upaya na. Uling malunusan ku, gawa kung paralan ban malunus ya kekayu at paintulutan na kayung muli karing pibalebale yu. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Nung sabian yu, E kami manatili king bansang iti, at e ye pamintuan ing Ginung kekayung Dios. E yu sukat sabian ing anti kaniti: Ali, mako kami at manuknangan king Ehipto nung nukarin e ke takman pang gera o makaramdam king aus ning pamakilaban o dumanup man, at karin kami manuknangan, kanita pakiramdaman ye ing amanu ning Ginu, ikayung mitagan ning Juda. Makanyan ing ipakibat na ning Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel: Nung talagang disididu na kayung mako at manuknangan king Ehipto, akua na kayu ning gera a kekong katakutan, tukian na kayu ning danup a pangilagan yu, at mate kayu karin king Ehipto. Mate la king gera ding sablang taung bisang munta at manuknangan king Ehipto o kaya mate la king danup o salut. Ala metung man a mitagan; ala metung mang makatakas king kasiran a iparala ku karela. Nganang sasabi ning Ginung Dios ning Israel, Nung makananung ing kanakung mua at kasbu mibagsak karing memalen na ning Jerusalem, makanyan munamang mibagsak kekayu, nung malaus kayung munta Ehipto. Mabigla la ding taung manakit kekayu; gawan da kayung pikaylian at gamitan de ing lagyu yu king pamaniumpa. E yu ne akit pa iting lugal. Ngaku pa karela, Sinabi na ning Ginu kekayung mitagan king Juda king e kayu pupunta king Ehipto. Inya ngeni babie kung babala kekayu king gagawa kayung maragul a kamalian. Inawad yu kanaku king manalangin ku king Ginu para kekayu at pengaku yu king daptan yu ing sablang bage iyutus na kekayu. At ngening sinabi ku kekayu, e yu naman pemintuan ing sablang bage a pasabi na ning Ginu a sabian ku kekayu. Inya ngeni, tandanan yu iti: mate kayu king gera o king danup o king salut king bansa a buri yung puntalan at panuknanganan. Ayari kung selita karing tau ing sablang bage pasabi na kanaku ning Ginung karelang Dios. Kanita i Azaria a anak nang Hosaias at i Joanan a anak nang Karea at ding aliwa pang masias a buntuk a tau, sinabi da kanaku, Malaram ka. E na ka tinubud ning Ginung kekaming Dios ban sabian mu kekami king e ke pupunta at manuknangan king Ehipto. Oneng sitsutan na kang Baruk a anak nang Nerias laban kekami ban kanita sambutan da kami ding tau Babilonia at paten o bihagan at idala king Babilonia. Inya i Joanan o ninuman karing opisyal da ring sundalus o metung man karing memalen e ya bisang mamintu king utus na ning Ginu a manatili king balen Juda. Kanita i Joanan at ding sablang opisyal da ring sundalus tiki da la king Ehipto ding mitagan king Juda at ding taung migbalik ibat karing bansa nung nu la miyugse: ding lalaki, ding babai, ding anak, at ding anak nang babai ning ari. Tiki da la ngan ding sablang taung likuan nang Nebuzaradan, ing pekapun da ring sundalus na ning Babilonia, king pamanibala nang Gedalias; kayabe ku kareti at i Baruk. E la memintu king utus ning Ginu at minta la king Ehipto angga na king siudad ning Tapanhes. Karin, migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Kuma kang batung mangaragul at ikutkut mu la arapan na ning piluluban king gusali na ning gobiernu keti king siudad. Paburen mung akit da ka ring mapilan a Israelita ing gagawan mu. Kaybat sabian mu karela king aku, ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, itubud ke ing talasuyu ku, ing Aring Nebucadenesar ning Babilonia at ibili ke ing tronu na babo da reting batung kekang kitkut at iladlad ke ing tolda ning ari king makapadurut karela. Datang ya i Nebucadenesar at sambutan ne ing Ehipto. Mate la king salut ding taung mitakdang mate king salut; mabihag la detang mitakdang mabihag, at mate la king gera detang mitakdang mate king gera. Patau kung api karing templo da ring kikilalanan nang dios ning Ehipto, at silaban na la ning ari na ning Babilonia ding karelang kikilalanan a dios o kaya idala na la. Nung makananu nang pipipian ning pastul ing mabuluk nang imalan, makanyan neng pipian ing bansang Ehipto at mako yang matagumpe. Lasakan na la ding sagradung batung monumento ning Heliepolis karin king Ehipto, at silaban na la ding templo da ring kikilalanan nang dios ning Ehipto. Migsalita ya kanaku ing Ginu tungkul karing sablang Israelitang manuknangan king Ehipto, karing siudad ning Migdol, Tapanhes, at Memfis, at king dane mauli ning bansang ita. Ngana ning Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, Ikit yu ing kasiran a dela ku king Jerusalem at karing aliwang siudad na ning Juda. Manatili lang lasak angga ngeni at ala metung mang manuknangan karin. Milyari iti uling dinapat lang e mayap a bage ding karelang memalen at pepamua da ku. Minie lang ain-sakripisyu at siyuan da la ring aliwang dios a e ra bitasang balu ni ikayu o ding makatua da. E ku tinuknang mitutubud karing talasuyu kung propeta a sinabi kekayung e yu daraptan ing bage pikakasaman ku. Oneng e kayu bisang makiramdam o minie pansin karela. E yu buring lakuan ing e mayap yung ugaling mamain ain-sakripisyu karing aliwang dios. Inya bigsak ku ing kanakung mua at kasbu karing balen na ning Juda at karing dalan na ning Jerusalem at silaban ku la. Melasak la at meging makapangilabut lang lalawan angga na king aldong iti. Inya aku, ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, kukutang ku ngeni kekayu nung ba't daraptan yu ing makanyan a e ustung bage king mismung sarili yu? Buri yung dugpa ing kasiran karing kekayung lalaki at babai, karing anak, at karing sususo ban metung man karing memalen yu ala nang mitagan? Baket pamuan yu ku king kapamilatan na ning kekayung pamanyambang idolo at pamamie ain-sakripisyu karing aliwang dios angga man keti king Ehipto, nung nu kayu manuknangan ngening kasalukuyan? Daraptan yu iti ban siran ing kekayung sarili, ban ing balang bansa ning yatu gawan na kayung pikaylian at gamitan ing kekong lagyu anting sumpa? Kelinguan yu na la wari ding sablang e mayap a bageng merapat karing balen ning Juda at karing dalan ning Jerusalem king kapamilatan da ring makatua yu, ding ari na ning Juda, at ding asawa ra, at king kapamilatan yu, at ding asawa yo? Oneng angga ngening aldong iti e kayu pa migpakumbaba. E kayu tatakut kanaku ni mibiebie agpang karing sablang kautusan a binie ku kekayu at karing makatua yu. Inya, aku, ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, maging kalaban yu ku at lasakan ke ing mabilug a Juda. Tungkul naman karing memalen nang mitagan ning Juda at disididung munta at manuknangan king Ehipto, lumawe kung paralan ban mate la ngan. Mate la ngan, malati't maragul king Ehipto king kapamilatan na ning gera o ning danup. Maging makapangilabut lang lalawan; gawan da lang pikaylian at gamitan de ing lagyu ra bilang sumpa. Parusan ku la ding manuknangan king Ehipto anti ing pamamarusa ku king Jerusalem king kapamilatan na ning gera, danup, at salut. Ala metung mang mitagan kareting memalen na ning Juda a munta king Ehipto ban karin manuknangan; e la makatakas o makaligtas. Ala metung mang makapagbalik karela king Juda a pagnasan dang karin manuknangan pasibayu. Ala metung mang makapagbalik subali mu karing mapilan a bakwit. Kanita ding sablang lalaking makibalu king ding karelang asawa minie lang ain-sakripisyu karing aliwang dios at ding sablang babaing pakatalakad karin pati na ding Israelitang menuknangan king Patros dane mauli ning Ehipto. Sinabi na kanaku ning maragul a katipunan ding tau, E mi atanggap ing bage sinabi mu kekami king lagyu na ning Ginu. Daptan mi ngan ing bage sinabi ming daptan mi. Munie kaming ain-sakripisyu at mitugtug keng ain-a-alak para king kekaming diosa, ing Reyna ning Banua, nung makananung ikami at ding makatua mi, ing kekaming ari at ding manimuna mi penugalian ming daraptan karing balen ning Juda at karing dalan ning Jerusalem. King panaun a ita, dakal kami pamangan, mibandi kami at alang kaligaligan. Oneng manibat na inyang tinuknang keng babie ain-sakripisyu at tutugtug ain-a-alak para king Reyna ning Banua, mewala ngan ing sablang kayatinan mi at mete la king gera at king danup ding kekeng memalen. Ngara namang tinuglung ding babai, Peintulut da ring asawa mi ing munie kaming bibingkang ugis ning Reyna ning Banua at mitugtug ain-a-alak para keting diosa. Pekibatan ku la ding sablang lalaki at babai a mekibat kanaku king makanyan a paralan. Ngaku karela, Tungkul karing ain-sakripisyung kekayung binie pati na ding kekayung makatua, ding ari yu, at ding manimuna yu, at ding memalen na ning bansa karing balen ning Juda, at karing dalan na ning Jerusalemisipan yu galang king e na balu ning Ginu yan o kelinguan na na? King mismung aldong iti makapase ya king kasiran ing kekong bansa at ala metung mang manuknangan karin. Meging makapangilabut yang akakit at gagamitan de ring tau ing lagyu na bilang sumpa, uling e na na abata ning Ginu ing kekayung kasalanan at e mayap a dapat. Miras kekayu iting kasiran antimo ing mayayakit ngeni uling minie kayung ain-sakripisyu karing aliwang dios at mikasala kayu king Ginu king kapamilatan na ning e yu pamamintu karing sabla nang kautusan. Ngaku karing tau, lalung-lalu na karing babai, itang sasabian na ning Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, karing memalen na ning Juda a manuknangan king Ehipto: Ikayu at pati na ding asawa yu ginawa kayung masusing pangaku king Reyna ning Banua. Pengaku yu king munie kayung ain-sakripisyu at mitugtug ain-a-alak, at tiparan yu ing pengaku yu king Reyna ning Banua. Sulung, tuparan yu ing pangaku yu! Gampanan yu la ding panata yu! Oneng ngeni, aku, ing Ginu, pakiramdaman yu ing panata a gewa ku king mayupaya kung lagyu para kekayung sablang Israelitang manuknangan king Ehipto. E ku na kapilan man paintulut kenu man kekayu ing gamitan ne ing lagyu ku king pamangawa nang panata king kapamilatan na ning pamagsalitang anti kaniti: Susumpa ku king lagyu na ning Ginung Dios a mabie! Gawa kung paralan ban e kayu mipala, nune magisan kayu. Mate kayu, ikayung sabla, king gera o king salut angga na king ala metung mang mitagan kekayu. Oneng ating mapilan kekayu a makatakas king kamatayan at ibat king Ehipto magbalik la king Juda. Kanita abalu ra ding miligtas nung isanung amanu ing meging tutu, ing kanaku o ing karela. Aku, ing Ginu, munie kung katibayan king parusan da kayu keting lugal, at mapalyari ing pangaku kung miparalang kasiran kekayu. Ibie ke i Aring Hopra ning Ehipto karing gamat da ring kalaban nang bisang makamate keting ari. Makanyan ing depat ku kang Aring Zedekias na ning Juda; binie ke karing gamat nang Aring Nebucadenesar ning Babilonia a kalaban na at mignasang makamate keting ari. King kapat nang banuang pamag-aring Jeoiakim, ing anak nang Josias ning Juda, sinulat nang Baruk itang buri kung daptan na. Kaybat sinabi ku kang Baruk king ing Ginu, ing Dios ning Israel, sinabi na, Baruk, sasabian mu king e na ka bisa! Digdagan na ning Ginu ing kanakung problema. Sinawa na kung magkakasakit; e ku mipaynawa! Oneng aku, ing Ginu, daragsa ku la ding kanakung telakad at putputan ku itang tenam ku. Gawan ku iti king mabilug a yatu. Manaya ka waring makayaliwang tratus para king sarili mo? Ali ka sa. Miparala kung kasiran karing sablang tau, oneng makatakas ka pa mu rin at e mate nu ka man munta. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Migsalita ya kanaku ing Ginu tungkul karing bansa. Iti ya ing sinabi na tungkul king Ehipto. Migsalita ya tungkul karing sundalus nang Aring Neco ning Ehipto, ing simbut na ning Aring Nebucadenesar ning Babilonia karin king Carkemis lele ning Ilug ning Eufrates kanitang kapat nang banuang pamag-aring Jeoiakim ning Juda. Ding opisyal ding sundalus ning Ehipto karelang kukulisak, Isadia yu lang kekong paniagka at king labanan magmartsa na! Isadia yu lang kabayu at saken na la, gayak na kayu at isulud lang helmet yu! Itais yu lang tandus yu! Isulud lang baluti yu! Oneng nanung akakit ku? ngana ning Ginu. King takut da magbalik la. Mesambut lang sundalus da; uli ning takut, memamulandit la at e na balabalikid pa. E la makaligtas detang mabilis milayi; e la malyaring makatakas ding sundalus. King dane norti ning Ilug ning Eufrates, karin la mitisud at misakab. Ninu iting tatalakad a balamu wari ing Nilo, anti ing ilug a maglapo karing pampang na? Ya ing Ehipto, ing tatalakad anti ing Nilo, anti ing ilug maglapo karing pampang na. Ngana ning Ehipto, Talakad ku at takpan ke ing yatu, lasakan ku la ding siudad at pati na ding taung karin manuknangan. Utusan yu na lang mako ding kabayu, at ding karung panggera ban manulakan na! Itubud yu na lang sundalus: ding lalaki ning Cus at Put a magdalang paniagka at ding biasang mamana ning Ludim. Iti ya ing aldo ning Ginung Dios a Mayupaya: aldo ne iti ning pamagbengansa na, ngening aldong iti na la parusan ding keyang kalaban. Laklakan na la ning espada na angga king kumabsi ya, at inuman na ing daya ra kabang bisa ya. Ngening aldong iti na la isakripisyu ding biktima na king dane norti lele ning Ilug ning Eufrates. Memalen ning Ehipto, munta kayu Gilead, at lumawe kayung panulu karin. Ala palang ulaga ing sablang panulu yu; kekayu ala nanumang makaulu. Abalitan da ring bansa ing keka digpang kamarinayan; dimdam ning metung at metung ing kekang tangis. Mitakid ya ing sundalus king kalupa nang sundalus, at parehu lang mipapase king gabun. Nganang migsalita kanaku ning Ginu inyang ing Aring Nebucadenesar ning Babilonia dinatang ya ban lusuban ne ing Ehipto: Sabian mu iti karing balen ning Ehipto, karin Migdol, Memfis, at Tapanhes: Magsadia kayu ban idipensa ing sarili yu; ing sablang atyu kekayu siran ning gera! Baket ing kikilalanan yung dios a mayupayang i Apis mibagsak ya? Uling ing Ginu digsa ne! Mitisud la't misakab ding kekong sundalus, sasabian ning metung at metung, Mamalagua ka! Muli ta na king bansa tamung tibuan, at tumakas king espada ning kalaban! Dinan yeng bayung lagyu ing ari ning Ehipto Mainge, Mayabang, at Minyira king malagu nang oras. Aku, ing Ginung Mayupaya, ing ari. Aku ing Dios a mabie. Nung makananung ing Bunduk ning Tabor durungdunganan no ding aliwang bunduk, at ing Bunduk ning Carmel makatalakad yang matas king dagat, makanyan ya sikanan itang kekayu lumusub. Magsadia na kayung mabihag, ikong memalen ning Ehipto! Ing Memfis magawa yang disyerto, metung a lasak a lugal a alang manuknangan. Mengari ya ing Ehipto king malagung dumalagang baka a penget ning tamumung ibat king norti. Agyang ding sundalus nang inupahan mengari la king biserung bakang pepataban. E la mekiarap at mekilaban; ginulut la at memulayi la ngan. Dinatang ing aldo ning karelang kamatayan, at ing oras ning karelang kasiran. Milayi ya ing Ehipto; inge na kalupa na ning tatakas a ubingan uling daratang la ding sundalung kalaban. Lisuban de king kapamilatan ding palakul; mengari la karing lalaking mangutud tanaman at manyira king kagubatan. E mo abilang-bilang ding dakal dang tauan, maygit lang marakal ding sundalus kesa karing durun. Mengapakarine la ding memalen ning Ehipto; mesakup la karing tau ning norti. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, sasabian na, Parusan ke i Amon, ing kikilalanan nang dios ning Tebes at pati ing Ehipto at ding kikilalanan dang dios at ding ari na. Kuanan ke ing ari na ning Ehipto at ding sablang menalig keting ari. At ibie ke karing gamat da ring bisang makamate karela, kang Aring Nebucadenesar ning Babilonia at ding sundalus na. Kaybat pasibayu lang manuknangan ding tau king Ehipto antimo ing king milabas a panaun. Aku, ing Ginu, ing migsalita. E kayu tatakut, taung kakung pinili, memalen ning Israel, e ye painan ing lub yu. Iligtas da kayu ibat king bansang marayu, king bansa nung nu makasukul kayu. Muli kayu karing tuknangan yu, at mibiebie payapa; mipanatag kayu at metung man ala nang mamatakut kekayu. Datangan da kayu at iligtas. Lasakan ku la ding sablang bansa nung nu da kayu inugse, oneng e da kayu lubus gisanan. E ku paintulut ing e kayu miparusan; ing parusang karapatdapat ya ing kakung iparala. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Migsalita ya kanaku ing Ginu tungkul king Filistia bayu ne lisuban ning ari ning Ehipto ing Gaza. Ngana: Lawan mu! Ing danum king norti daragul, at mamagus anti ing ilug a disnan ning albug. Takpan ne ing bansa at ing sabla-sabla, ding siudad at ding memalen karin manuknangan. Maniawad lang saklolu ding tau; tumangis yang kapait-paitan ing balang tau ning yatu. Damdaman da ing kurakul da ring kabayu, ing bulusuk ding panggerang karu, ing inge ding parugang. E la mibalik ding tata ban saupan ding anak da, uling mangaina lang karelang gamat. Dinatang ne ing aldo ban lasakan ya ing Filistia, ban king Tiro at Sidon ikawani ya, at ing sablang kasaupan a makatagan pa. Aku, ing Ginu, ing makamate karing tau Filistia, detang sablang dinatang karing pampang ning Creta. Maragul a lungkut ing dinatang karing memalen ning Gaza, at ding memalen ning Askelon tahimik la. Angga kapilan ing magpaldas la ding taung mitagan ning Filistia? Kukulisak mu, Espada ning Ginu! Angga kapilan ing pamanabak mu? Magbalik ka king kekang kaluban, patugut ka at karin ka magpaynawa! Oneng makananu yang magpaynawa, atin kung obrang parapat king espada? Inutusan keng lusuban ne ing Askelon, at ding taung manuknangan king pampang. Iti ya ing sinabi na ning Ginung Mayupaya tungkul king Moab: Karing memalen ning Nebo malunus ka; ing karelang balen melasak ya! Mebihag ya ing Kiriataim, ding matibe nang kuta melasak la, at memalen na mengapakarine la; mewala na ing dangalan ning Moab. Binihag ne ning kalaban ing Hesbon, at magtangka yang lasakan ne ing bansang Moab. Ing balen ning Madmen manahimik ya; ding kalaban nang sundalus magmartsa la. Kukulisak ding memalen ning Horonaim, Katampalasanan! Kasiran! Ing Moab melasak ya; pakiramdaman yu ing tangis ding anak na. Pakiramdaman yu ing karelang siguk karing lele ning dalan paukiat king Luhit, ing saingsing ding magigipit king dalan pababa ning Horonaim. Ngara, Tumakas na kayu; iligtas yu ing sarili yu! Mulayi kayung anti ing malyap a asno ning disyerto! Moab, penaligan mu ing kekang sikanan at pibandian, oneng mayakua ka naman, at i Kemos a kekong kikilalanan a dios mitabi ya at ding prinsipi na at pari. Metung man karing balen e makailag king kasiran; ing libis at ing kapatagan malasak la ngan. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Isadia yu ne ing kutkutan para king Moab; e lumuat datang king Moab ing kasiran. Malasak la ding balen na, at ala nang manuknangan karela. ( Makasumpa ya ing lalaking e darapat king mabilug nang pusu king dapat ning Ginu! Makasumpa ya ing lalaking e makamate king kapamilatan na ning espada na!) Ngana ning Ginu, Menatili yang mabibie panatag ing Moab at e ya pa mebihag kapilan man. Mengari ya ing Moab king alak a e matatagin king pangapanatili na at e bitasang mililikas king aliwang lulanan. E bitasang milako lasa at menatiling maniaman ing lasa na. Oneng ngeni, daratang la ding aldo nung kapilan ku la itubud ding tau ban itugtug de ing Moab anti ing alak. Ilako da la laman ding lulanan nang alak at pamalbalan da lang mangalati. Mangapakarine la kanita ding memalen na ning Moab king kikilalanan dang dios a i Kemos nung makananu lang mipakarine ding Israelita king aliwang dios a karelang penaligan king Betel. Lalaki na ning Moab, obat sasabian yung bayani kayu at matapang a sundalung mesubuk na king labanan? Daratang ne ing manyira king Moab at karing siudad na mate la ding mayap nang kayanakan a lalaki. Aku ing Ari, ing Ginung Mayupaya, ing migsalita. Ing kawakasan ning Moab daratang na; malapit nang datang ing keyang kasiran. Magpaldas kayu para kaniting bansa, ikong sablang manuknangan siping na, ikong sablang makibalu king gelingan na. Sabian yu, Ing maragul nang pamamahala mepatlud na; ala nang keyang ligaya at upaya. Ikong manuknangan king Dibon, kuldas na kayu karing luklukan yung pandangal, at lukluk king alikabuk. Atyu ne ing manyira king Moab at lesak na na lang kuta na. Ikong manuknangan king Aroer, king dalan talakad at manaya; ikutang yu karing tatakas, nung nanu ing merapat. Mibagsak ne ing Moab, ya ing karelang ipakibat; manangis kayu para king Moab; makarine ya. Ibalita yu karing taung atyu lele ning Ilug ning Arnon king ing Moab melasak ne! Dinatang na ing kayatulan karing siudad a atyu karing kapatagan: king Holon, Jaza, Mefat, Dibon, Nebo, Bet Diblataim, Kiriataim, Betgamul, Betmeon, Keriot, at Bozra. Dinatang na ing kayatulan karing sablang siudad ning Moab, ding king marayu at malapit. Mewala ne sikanan ing Moab, ing upaya na ala na. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ngana ning Ginu, Lasingan ye ing Moab uling mig-rebeldi ya laban kanaku. Gumulung ya ing Moab king sarili nang suka at kaylian de ring tau. Moab, agaganaka mu nung makananu mu lang gewang pikaylian ding memalen na ning Israel? Linawe mu lang antimo waring merakap kayabe da ring mapanako. Ikayung taung manuknangan king Moab, lakuan yu na la ding kekong balen! Mako na kayu at manuknangan karing matas a batu! Pakiapusan ye ing patipating gagawang sale king gilid da ring matilo bunduk. Mapagmaragul ya ing Moab! Abalitan ku ing pamagmaragul da, ing ketasan da, at kapalaluan da ring memalen na, nung nu anti katas ing paglalawe ra king sarili da. Aku, ing Ginu, balu ku ing karelang kesiasan buntuk. Alang kabaldugan ing karelang kayabangan at e la manatili ding bage daraptan da. Inya, tatangis ku para king mabilug a Moab at para karing memalen na ning Kir Heres. Lalu ku lang kiakan ding memalen na ning Sibma kesa karing memalen na ning Jazer. Siudad ning Sibma, mengari ka king wake; miraras la ding sanga mu king Dagat a Mete at angga na king Jazer. Oneng ngeni mesira na la ding bunga mu neng kaleldo at ding ubas mu. Mebating ing tula at ligaya king mataba nang gabun ning Moab. E na mamagus ing alak karing pipapaslan ubas; ala nang gagawang alak at kukulisak king tula. Kukulisak la ding memalen na ning Hesbon at Eleale at mararamdam ing kulisak da angga king marayung Jahaz; daramdaman da ring memalen na ning Zoar at mararamdam angga king Horonaim at Bayung Eglat. Melangi ya at pati na ing Batis ning Nimrim. Sabatan ku la ding memalen na ning Moab king pamangawa ra karing ain-a-durulukan karing matas a lugal at pamanain-sakripisyu para karing kikilalanan dang dios. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Inya manangis ya ing pusu ku uli na ning Moab at uli da ring memalen na ning Kir Heres. Mengari ku king metung a magkanta king kantang mete king kapamilatan na ning plauta, uling mewala ing sablang bandi ra. Kinalbu ne ning balang metung at metung ing buntuk na at lebahas ing balbas na. Pengili da la ring gamat da at misulud yang imalan a magaspang ing balang metung. Ating pamagpaldas karing sablang bale na ning Moab at karing plasa na, uling bilbal keng anting kuran ing Moab at ala metung mang makiburi. Melaso ya ing Moab! Ngulangul kayu! Mengapakarine ya ing Moab. Lasak ya at gagawan deng pikaylian ding sablang bansang kasiping na. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Pengaku na ning Ginu king ing metung a bansa a anting agila sungaban ne karing makaladlad nang pakpak ing Moab, at mabihag la ding balen at ding kuta na. King aldong ita mitakutan la ding sundalus na ning Moab anti ing babaing manganak. Malasak ya ing Moab at e ne maging bansa uling mig-rebeldi yang laban kanaku. Takut, kulkul, at bitag la ding manaya karing memalen na ning Moab. Ing Ginu ya ing migsalita. Manakbag ya karing kulkul ing ninumang magtangkang tumakas king takut, at mayakua ya ing ninumang sumaka karing kulkul karing bitag, uling tikda ne ning Ginu ing oras para king kasiran na ning Moab. Magkapilit lang manintun pagkambilan ding alang akarapat a bakwit karin king Hesbon, ing siudad a king misan a panaun pemahalan neng Aring Sihon, oneng masisilab ya. Dilukan na la ning silab ding lugal a megubat at ding matas dang bunduk ding memalen na ning Moab a mahilig king gera. Malunus kayu karing memalen na ning Moab. Mete la ding taung sinamba kang Kemos at merakap la ampon mebihag ding anak dang lalaki at babai. Oneng karing aldo datang ing Ginu gawan neng pasibayung mapala ing Moab. Iti ya ing sinabi nang mapalyari ning Ginu tungkul king Moab. Iti ing sinabi na ning Ginu tungkul king Ammon: Nukarin la ding lalaki na ning Israel? Ala na wari metung man a magdipensa para king bansa ra? Baket pepaburen da la ring taung sasamba kang Molek a kuanan de ing sakup ning tribu nang Gad at karin manuknangan? Oneng ing aldo daratang nung kapilan ku iparamdam karing memalen na ning siudad ning Rabba ing inge na ning labanan at malasak la at masilab ding baryu na angga king mipatag la king gabun. Kanita ing bansang kinua ra king Israel kuanan neng pasibayu. Memalen ning Hesbon, tumangis kayu! Melasak ya ing Ai! Ikong babai na ning Rabba, magpaldas kayu! Misulud kayung imalan a magaspang at manangis kayu. E yu balu nung nukarin kayu mulayi. Mayakua ya at miyugse ing kikilalanan yung dios a i Molek at ding pari na at prinsipi. Ikong e tapat a tau, obat magmaragul kayu? Mangaina na kayu. Obat manalig kayu king kekong upaya at sasabian king ala metung mang mangangas lumusub kekayu? Miparala kung takut king sablang makapadurut kekayu. Mamulayi kayu. Mulayi ya ing balang metung ban e ya mate at ala metung man a manipun karing sundalus mung mikalat. Kaybat na niti gawan keng pasibayung mapala ing Ammon. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Oyni ing sinabi na ning Ginung Mayupaya tungkul king Edom: Milako na la wari beluan ding tau na ning Edom? E na la wari makaibie payu ding karelang tagapayu tungkul king karelang daptan? Mewala na ngan wari ing karelang kabiasnan? Memalen ning Dedan, tumakas na kayu at mulayi! Salikut kayu! Malapit ku na lang paten ding lahi nang Esau uling dinatang na ing oras ning pamamarusa ku karela. Neng managtal lang ubas ding lalaki maglakuan lang mapilan karing sanga, at neng daratang la ding mapanako neng bengi, detang buri da mu ilang kakuanan da. Oneng linubas ku lang ganap ding lahi nang Esau at pepalto ku la ding lugal nung nu la sasalikut ban e na la kapilan man makasalikut. Mete na la ding memalen na ning Edom at ding kamaganak da at kasiping bale. Ala metung mang mitagan. Lakuan yu la kanaku ding kekong ulila at ingatan ku la. Ayasahan da ku ring kekong mebalung babai. Nung minum la ding e karapatdapat king kopa na ning parusa, ikayu pa kaya ing e miparusan? Wa, minum kayu kaniting kopa ning parusa! Aku mismu sinumpa ku king ing siudad ning Bozra maging makatakut yang lalawan at maging disyerto ya; gawan deng pikaylian ding tau at gamitan de ing lagyu na bilang peka sumpa. Manatili lang lasak king kapilan pa man ding sablang baryu na. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ngaku, Edom, mekatanggap kung balita a ibat king Ginu. Mitubud yang mensahero ban sabian karing bansa king tipunan da la ring sundalus da ban magsadia king pamaglusub keka. Gawan na kang maina ning Ginu at metung man alang gumalang keka. Lininlang na ka ning ketasan. Ala nang maki takut keka antimo ing isipan mu. Manuknangan ka karing mabatung bangin, king taluktuk ning bunduk; oneng agyang manuknangan ka king matas anting agila, ibaba na ka ning Ginu. Ing Ginu ya ing migsalita. Ngana ning Ginu, Mabayat ing kasiran a datang king Edom; mabigla ya at mitakutan ing balang manakit. Mapalyari munaman king Edom itang milyari king Sodoma at Gomorra inyang melasak la at ding kasiping dang balen. Ala nang manuknangan pang pasibayu karin. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Anti ing leon a lulual king kagubatan lele ning Ilug ning Jordan paukiat king malabung a pastulan, datang ku at papulayan ku lang palual king bansa da ring tau Edom. Kanita ing manimuna a pilinan ku ya ing manibala king bansa. Ninu ing pakilupa yu kanaku? Ninu ing mangangas manamun kanaku? Ninung pamuntuk ing makasalangsang kanaku? Pakiramdaman ye ing pamalak a gewa ku laban karing memalen na ning Edom, at itang buri kung daptan karing memalen na ning siudad ning Teman. Makaladkad la pati na anak da at mitakutan ya ing balang metung. Potang mibagsak ne ing Edom, mika inge a pasari king pangaugun na ning mabilug a yatu at maramdam ing kulisak ning babala angga na king marayung Dagat ding Timbu. Anti ing agilang makaladlad a bagius lusuban de ring kalaban ing Bozra. King aldong ita, mitakutan la ding sundalus na ning Edom anti ing babaing manganak. Iti ya ing sinabi na ning Ginu tungkul king Damasco: Maliligalig la ding memalen da ring siudad na ning Hamat at Arpad uling abalitan da ing e mayap a balita. Mengari king alun ning dagat ing kaligaligan a daratang karela at e la mipaindatun. Mangaina la ding memalen na ning Damasco at tinakas uli na ning takut. Mengari la king babaing manganak; atyu la king kasakitan at kalungkutan. Lubus ne ngening alang tau ing pikabaluan a masayang siudad. King aldong ita, mate la karing dalan na ning siudad ding kayanakan nang lalaki at magisan la ding sabla nang sundalus. Silaban ku la ding pader na ning Damasco at ding palasyu nang Aring Benhadad. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Iti ya ing sinabi na ning Ginu tungkul king tribu ning Kedar at karing pamuntuk na ning siudad ning Hazor a simbut na ning Aring Nebucadenesar ning Babilonia: Lusuban yu la ding memalen na ning Kedar at paten ya itang tribu da ring memalen na ning aslagan! Kuanan yu la ding tolda ra at sese dang animal, ding kortina da ring tolda ra at ing sablang atyu karing karelang tolda. Kuanan yu la ding karelang kamelyu at sabian karing memalen: Makapadurut kekayu ing sindak! Memalen ning Hazor, aku, ing Ginu, babie kung babala kekayu king mulayi na kayu king marayung lugal at salikut kayu. Atin yang gewang planu ing Aring Nebucadenesar ning Babilonia laban kekayu at iti ya ing sasabian na, Me ko keni! Lusuban ta la detang taung isipan dang ligtas la at panatag a bili! Ala lang pasbul dalan ding karelang siudad o kandadu at ganap yang alang dipensa. Kuanan yu la ding karelang kamelyu at baka! Ikalat ku la king balang suluk detang taung paurud makuyad a buak, at miparala kung kasiran karela king balang lugal da. Maging disyerto ya ing Hazor king kapilan pa man, metung a lugal a bukud mung ding animal a jackal ilang manuknangan. Ala nang manuknangan pang pasibayu karin. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Inyang meging ari ya i Zedekias king Juda, migsalita ya ing Ginung Mayupaya kanaku tungkul king bansang Elam. Ngana, Paten ku la ding sabla nang mamana a meging kasangkapan king pamaging mayupaya ning Elam. Patiupan ke ing angin karing suluk ning bansa ra laban karela, at ikalat ku la ding memalen na king miyayaliwang lugal angga king ala nang bakwit a e miras king kaisanu pa mang bansa. Gawan ku lang duag ding memalen na ning Elam karing karelang kalaban a bisang makamate karela. Uli na ning maragul kung mua gisanan ku lang paten ding memalen na ning Elam, at mitubud kung sundalus laban karela angga king lubus ku lang agisan. Paten ku la ding karelang ari at ding manimuna ra at ibili ke karin ing tronu ku. E lumuat gawan ku lang pasibayung mapala ding memalen na ning Elam. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Iti ya ing mensahi a binie na ning Ginu kanaku tungkul king siudad ning Babilonia at karing memalen na: Sabian yu, ibalita yu karing bansa! Ibalita yu! Ibie ye ing sinial at ipamalita yu! E yu sukat isalikut ing balita! Mibagsak ne ing Babilonia! Ing dios dang i Marduk mengapirasu ya! Mengapakarine lang idolo na, ding makasumami nang larawan mengalasi la! Dinatang ya ing metung a bansang ibat king norti ban lusuban ne ing Babilonia at gawan neng disyerto. Mamulayi la ding lalaki at ding animal, at metung man ala nang manuknangan karin. Ngana ning Ginu, Potang datang na ing aldong ita, datang lang manangis manintun kanaku, ing karelang Dios, ding memalen na ning Israel at Juda. Ikutang de ing dalan papunta king Zion at kaybat tukian de. Gawa lang alang anggang kasunduan kanaku at tuparan de. Mengari la ding taung kanakung pinili karing tupang pepaburen da ring pastul da; mewala la karing bunduk. Kalupa da la ring tupang maggala-gala karing miyayaliwang bunduk at akalinguan da nung nu ya karin ing karelang tuknangan. Darakpan da la ring ninumang manakit karela. Ngarang sasabi ding karelang kalaban, Mikasala la king Ginu, inya ustu ing depat tamu. Menalig la king Ginu ding karelang makatua at sukat la sanang menatiling tapat king Ginu. Memalen ning Israel, tumakas na kayu! Lakuan yu ne ing bansang Babilonia! Pakikuanan yung ikayu ing munang mako! Aligogon ke ing grupu da ring masikan nang bansa ning norti at lusuban de ing Babilonia. Isadia da ing karelang sarili laban kaniting bansa at sambutan de. Biasa lang mangasu; e la magmintis ding paslu ra king pamamana ra. Kuanan da ing pibandian na ning Babilonia at kuanan da retang maniamsam ing sablang bage buri da. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ngana ning Ginu, Memalen ning Babilonia, selanta ye ing bansa ku. Masaya kayu at matulang anti ing baka a dadarang binutil o king lalaking kabayung mainge. Makanyan man, ing mipakarine ya ing kekong maragul a siudad at milako ya dangalan. Maging malati yang dili ing Babilonia karing sablang bansa; langi ya at maging disyerto yang alang danum. Uli na ning mua ku, ala metung mang manuknangan king Babilonia; malasak ya at mangilabut la ampon mangapamulala ding sablang manakit kaniting bansa. Lalaking ating pana, magsadia na kayu para king pamakilaban king Babilonia at kubkuban ye. Ibugnus yu la ngan ding kekong paslu king Babilonia, uling mikasala ya kanaku, ing Ginu. Ikulisak ye king mabilug a siudad ing balita na ning pamakilaban! Ngeni sinuku ne ing Babilonia. Melasak la at mibagsak ding pader na. Mamablas ku karing tau na ning Babilonia. Mablas kayu naman karela at daptan yu itang depat da karing aliwa. E yu paintulut ing tumubu la ding bini king bansang ita ni paintulut ing matipun ing pupul. Mitakutan ya karing lulusub a sundalus ing ninumang dayuan a manuknangan karin at mamanuli la karing sarasarili dang bansa. Ngana ning Ginu, Mengari ya king tupang panagalan da ing balen ning Israel at sasambulat ding leon. Mumuna, lisuban na la ning ari na ning Asiria at kadua, ngitngat na la ning Aring Nebucadenesar ning Babilonia ding butul da. Uli na niti, aku, ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, parusan ke ing Aring Nebucadenesar at ing bansa na antimo nung makananu keng perusan ing ari na ning Asiria. Ibalik ku la ding memalen na ning Israel king bansa da. Mangan la king pagkabiayan a tutubu king Bunduk ning Carmel at king lugal ning Bashan at kanan da ing sablang buri dang kanan a tutubu king sakup ning Efraim at Gilead. Potang datang na ing aldong ita, ala nang mayakit pang kasalanan king Israel at ala nang e mayap king Juda, uling patawaran ku la ding taung tinagan ku bie. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ngana ning Ginu, Lusuban yu la ding memalen na ning Marataim at ning Pekod. Paten yu la ngan at gisanan. Daptan yu ing sablang iyutus ku kekayu. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Meramdam king bansa ing inge na ning labanan at maragul ing kasiran. Pemalbal neng mangalati ning Babilonia king pamukpuk na ing mabilug a yatu, at mengalasi-lasi ya ing pamukpuk na! Mengapamulala la ding sablang bansa king milyari king bansang ita. Babilonia, mekilaban ka kanaku at merakap ka king bitag a sidia ku para keka agyang e me balu iti. Biklat ke ing lugal nung nu ku la sasalikut ding kanakung sandata at lege ku la uli na ning kanakung mua, uling aku, ing Ginung Dios a Mayupaya, atin kung obrang daptan king Babilonia. Lusuban ye king misusumangid at lasakan ding lugal a pisisinupan nang pamangan! Itambak yu ing asamsam yu antimo nung makananung makatambak ing binutil. Lasakan ya ing bansa. Ala kayung tatagan nanuman! Paten la ngan ding sundalus! Gisanan yu la! Makalunus la ding memalen na ning Babilonia! Dinatang na ing oras ban parusan la! ( Makatakas la ding bakwit ning Babilonia; mako la Babilonia at ibalita ra king Jerusalem nung makananung minablas ya ing Ginu karing tau Babilonia uli na ning depat da king Templo na.) Sabian mu karing mamana ing lusuban de ing Babilonia. Itubud me ing balang metung a biasang gumamit pana at paslu. Kubkuban ye ing siudad at ala kayung paburen a makatakas. Papamayaran ye king depat na, at daptan yu itang depat na karing aliwa uling pigmaragulan na ku, ing Banal ning Israel. Inya mate la karing dalan ning siudad ding kayanakan nang lalaki, at magisan la king aldong ita ding sablang sundalus na. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Babilonia, mitmu kang kapagmaragulan, inya aku, ing Ginung Dios a Mayupaya, laban ku keka! Dinatang na ing oras ban parusan da ka. Mitisud ya at misakab ing mapagmaragul mung bansa at ala metung mang mitikdo keka. Silaban ku la ding kekang siudad at malasak ing sablang makapadurut karin. Ngana ning Ginung Mayupaya, Meyalipit la ding memalen na ning Israel at ning Juda. Pakabanten da la ring mekabihag karela at e da la paintulutan mako. Oneng masikan ya itang sagip karela, Ginung Mayupaya ing lagyu na. Ya mismu ing magdipensa king karelang kasu at dinan neng kapayapan ing yatu, oneng kaguluan ing idala na karing memalen na ning Babilonia. Ngana ning Ginu, Kamatayan ing karapatdapat king Babilonia! Kamatayan ing karapatdapat karing memalen na ampon pamuntuk, at karing lalaki nang mangabiasa. Kamatayan ing karapatdapat karing malaram nang propeta; mangmang la! Kamatayan ing karapatdapat karing sundalus na; mataloti la! Gisanan la ding kabayu ra at karwahe! Kamatayan ing karapatdapat karing sundalus a upahan na; mangaina la! Siran ing pibandian na; panakawanan ya at samsaman. Palangian ya ing bansa na, at ding ilug na. Bansa yang mitmung idolo ing Babilonia a pepasari king kamangmangan da ring tau. Inya, dalawan de ring demonyu at ding e mayap a espiritu ampon ding marinat a ayup. E na la manuknangan pasibayu ding tau karin ni king panaun a datang. Mapalyari keya itang milyari king Sodoma at Gomorra inyang lesak ku la at ding siping nang balen. Ala nang manuknangan metung man karin. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Daratang la ding tau ibat king metung a bansa ning norti; bansa yang mayupaya king marayung lugal, at dakal lang aring magsadia para king pamakilaban. Pana at espada ing darala da; ala lang lunus at mabagsik la. Anti la king biung ning dagat kabang pakasake la karing kabayu ra. Makasadia la para labanan ya ing Babilonia. Damdaman na ning ari ning Babilonia ing balita, at mangalambut la ding gamat na. Akmulan ne ning sindak, ning sakit a kalupa na king babaing manganak. Anting leon a lulual king kagubatan lele ning Jordan paukiat king pastulan a malabung ning bansa, aku, ing Ginu, datang ku at payatrasan ding tau Babilonia king siudad da. Kanita ing pamuntuk a pilinan ku ya ing mamahala king bansa. Ninu ing kalupa ku? Ninu ing mangangas manamun kanaku? Ninung pamuntuk ing makasalangsang kanaku? Inya pakiramdaman ye ing tingka kung gawan laban king siudad ning Babilon, at ing buri kung daptan karing memalen na. Makaladkad la pati ding anak da at mitakutan ya ing balang metung. Potang mibagsak ne ing Babilon, mika inge a pasari king panga-ugun na ning mabilug a yatu at maramdam ing tangis karing aliwang bansa. Ngana ning Ginu, Miparala kung masikan a angin a manyira king Babilonia at karing memalen na. Mitubud kung taung dayuan a manyira king Babilonia anting angin a mipapaid king are. Potang datang na ing kasiran a ita, lusuban de king misusumangid nang dake ning Babilonia at lakuan deng alang laman. E yu la dirinan panaun ding sundalus na ban e da la abugnus ding paslu ra o misulud man karing baluti ra. E yu paintulut ing miligtas la ding kayanakan dang lalaki! Gisanan yu lang paten ding sabla nang sundalus! Mangasugat la at mangamate karing dalan da ring siudad da. Aku, ing Ginung Dios a Mayupaya, e ke gilutan ing Israel at ing Juda agyang mikasala la kanaku, ing Banal ning Israel. Lakuan yu ne ing Babilonia! Tumakas na kayu! E yu paintulut ing mate kayu uli na ning kasalanan ning Babilonia. Mamablas na ku at paparusan ke agpang ketang depat na. Mengari ya ing Babilonia king kopang gintung atyu king gamat ku; palasingan ke ing mabilug a yatu. Mininum la ding bansa king alak na at memulang la. Bigla yang mibagsak at melasak ing Babilonia! Kiakan ye! Kuma kayung panulu para karing sugat na, magkang kumayap ya. Ngara ding dayuan a manuknangan karin, Gewa mi ing sablang agyu mi ban saupan ya ing Babilonia, oneng ala keng akarapat. Tara mako ta na at magbalik karing tuknangan tamu. Perusan ne ning Dios king mabilug nang sikanan ing Babilonia at lubus neng lesak. Ngana ning Ginu, Kukulisak da ring taung kanakung pinili, Pepakit na ning Ginu king atyu tamu king matulid. Tara mako ta na at sabian karing memalen na ning Jerusalem ing depat ning Ginung kekatamung Dios. Ginising na la panamdam ning Ginu ding ari na ning Medes uling pagnasan na ing lasakan ne ing Babilonia. King anti kaniti ne ablasan uli na ning pangalasak na ning Templo na. Ngarang minutus ding mamuntukan king pamaglusub, Itais yu la ding paslu yu! Isadia yu la ding kalasag yu! Ibie ya ing senias king pamaglusub karing pader ning Babilonia. Dagdagan la ding guardia! Mibili kayung bante karing puesto ra! Isadia la ding salake! Depat na ning Ginu itang sinabi nang daptan na karing memalen na ning Babilonia. Atin yang dakal a ilug itang bansang ita at dakal a bandi, oneng dinatang na ing oras na at miyangganan na ing sukad ning bie na. Sinumpa ya ing Ginu king kapamilatan na ning bie na king miparala yang dakal a lalaking anting makapal a durun ban lusuban ya ing Babilonia, at kulisak lang kayabe ing pamagtagumpe. Lelangan ne ning Ginu ing yatu king kapamilatan ning keyang upaya, at ing bansa king kapamilatan ning kabiasnan na, at lidlad na la ding banua. King utus na danum babo biga dadabungbung; parala na lang biga manibat karing wakas ning yatu. Pagulisan neng kildap busal ning uran, at ibat king salikutan na pepalual yang angin. Maging mangmang la at mulala kabud akit da iti; mangapakarine ya ing balang platerung gintu uli ding gewa rang idolo, uling dios lang e tutu at alang bie. Ala lang kabaldugan at sukat lang isumpa; magisan la ngan potang datangan na la ning Ginu. E re kalupa ing Dios nang Jacob; ya ing linalang king sabla, at pinili ne ing Israel ban maging balen na. Ginung Mayupaya ing lagyu na. Ngana ning Ginu, Babilonia, ika ing kakung pamukpuk, ing armas ku king pamakilaban. Ginamit da ka ban ibagsak lang bansa at kayarian, ban lasawan lang kabayu at ding makasake karela, paglatian lang karung panggera at ding magmanehu karela, ban paten lalaki at babai, makatua at kayanakan, anak a lalaki at babai, ding pastul at ding karelang kawan, ortelanu at ding kabayu rang panyarul; ban lasawan lang pamuntuk at matas a katungkulan. Ngana ning Ginu, Akit mu kung singil king Babilonia at karing memalen na uli na ning sablang e mayap a depat da king Jerusalem. Babilonia, mengari ka king bunduk a sisira king mabilug a yatu, oneng aku, ing Ginu a kekang kalaban, sakmalan da ka; patagan da ka king gabun at dulukan angga king maging abu ka. Ala metung man karing batung ibat king melasak ing magamit pa king pamanalakad gusali. Maging disyerto ka king kapilan pa man. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ibie ye ing senias ning pamanlusub! Tiupan ye ing trumpeta ban damdaman de ring bansa! Isadia yu la ding bansa para king gera laban king Babilonia! Sabian yu karing kayarian ning Ararat, Minni, at Askenaz ing lumusub na la. Tuldu kang metung a opisyal a manimuna king pamanlusub. Palualan lang anting susulapo durun ding kabayu. Isadia na la ding bansa king gera laban king Babilonia. Pabaluan la ding ari na ning Medes, ding karelang manimuna at opisyal, at ding sundalus ding sablang bansang sasakupan da. Gagalgal ya at mumugun ing yatu uling tutuparan na na ning Ginu ing balak nang gawan neng disyerto ing Babilonia at karin ala nang manuknangan pa. Tinuknang na lang makilaban ding sundalus na ning Babilonia at menatili la karing karelang kuta. Mewala na ing karelang tepangan at mengalambut la. Melasak la ding pasbul dalan ning siudad at masisilab la ding bale. Daratang ya king ari ning Babilonia ing metung at metung karing talapagdalang balita ban sabian king ing siudad na melasak ya king misusumangid. Abihag de ring kalaban ing ilug nung nu la lilipat at silaban da la ring kuta. Mitakutan la ding sundalus na ning Babilonia. E migluat mesaluput la karing kalaban at pindamusak da lang anti ding binutil king pidadaran. Aku, ing Ginung Mayupaya, ing Dios ning Israel, ing migsalita. Gili ne ning ari ning Babilonia ing Jerusalem at pengan ne. Anti ing lulanan, leko ne laman ing siudad; anting ganid iti inakmul ne. Kinua na itang buri na, at inugse itang mitagan. Paburen sabian da ring memalen ning Jerusalem, Mamayad ya sa ing Babilonia, king bigsikan a kekatamu depat na! Paburen sabian da ring memalen ning Jerusalem, Mamayad ya sa ing Babilonia, king kasakitan a delanan tamu! Inya sinabi na ning Ginu karing memalen ning Jerusalem, Idipensa ku ing kekong katatalakaran; iyablas da kayu. Palangian ke ing piakuanan nang danum ning Babilonia at palangian ku la ding ilug na. Ing bansang ita maging tambakan ne ning kasiran nung nu la manuknangan ding malyap a animal. Maging makatakut ing mayakit; metung man ala nang manuknangan karin at mangatakutan la ding sablang manakit. Gagaleung lang anti ding leon ding memalen na ning Babilonia at gagaga lang anti ding malating leon. Matako la? Isadia ku lang dakal a pamangan at palasingan ku la at gawan masaya. Matudtud la at e na la migising kapilan man. Anti ding tupa o ding toro o ding kambing idala ku la king pipatayan. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Oyni ing sasabian na ning Ginu tungkul king Babilonia: Mebihag ya ing siudad a pinuri na ning mabilug a yatu! Makapangilabut yang akakit da ring bansa ing Babilonia! Miglapo ya ing dagat king Babilonia at tikpan ne ning dadabungbung a alun. Meging makatakut lang lalawan ding balen na; mengari la king disyertong alang danum nung nu alang manuknangan o daralan man. Parusan ke i Bel, ing kikilalanan nang dios ning Babilonia, at ipasubli ku la keya ding bage penako na; e ra ne samban pa ding bansa. Mibagsak la ding pader ning Babilonia. Memalen ning Israel, mako kayu ken! Iligtas yu ing sarili yu king milalablab kung mua. E yu painan ing lub yu o mitakutan man king balitang kekayung daramdaman. Aliwang balita balang banua ing kakalat; ding balita tungkul king kasiran king bansa at ing metung a ari a makilaban king aliwang ari. Inya datang ing panaun nung kapilan ku la pakikitan ding idolo na ning Babilonia. Mangapakarine ya ing mabilug a bansa at mate la ding sablang memalen na. Ing sablang bage king yatu at king banua kulisak king tula potang mibagsak ya ing Babilonia karing taung datang a ibat king norti ba reng lasakan. Ing Babilonia ya ing pepasari king kamatayan da ring tau ning mabilug a yatu, at mibagsak ya ngeni ing Babilonia uling ya ing pepasari king kamatayan da ring dakal a Israelita. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ngana ning Ginu karing memalen nang atyu Babilonia: Aligtasan yu ing kamatayan! Mako na kayu ngeni! Mamalagua na kayung mako! Agyang marayu kayu karing kekong pibalebale, aku ing ganakan yu, ing kekayung Ginu, at ganakan ye ing Jerusalem. Sabian yu, Milako ke dangalan at mengapakarine; ala keng akarapat nanuman, uling ding dayuan ilang sinakup karing lugal a banal ning Templo. Inya, aku sabian ku king ing panaun datang nung kapilan ku la pakikitan ding idolo na ning Babilonia, at saingsing la ding sugatan king mabilug a bansa. Nung sakali mang aukiatan ne ning Babilonia ing banua at makagawang matibe kuta karin, makanyan man, mitubud ku ring tau karin ban lasakan de. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Ngana ning Ginu, Pakiramdaman yu ing inge ning tangis karin king Babilonia, ing tagulele tungkul king kasiran king bansa. Lalasakan ke ing Babilonia, at patahimikan ku ne. Mamirapal la ding sundalus; anti lang bibiung a alun at lulusub lang abe ing masikan a kulisak. Dinatang la ban lasakan ya ing Babilonia; mebihag la ding sundalus na at mepakli ding pana ra. Aku ing Dios a mamarusa king e ustu, at atulan ke ing Babilonia agpang king depat na. Palasingan ku la ding pamuntuk na, ding lalaking biasa, manimuna, at sundalus. Matudtud la at e na la migising pa. Aku, ing Ari, ing migsalita; aku, ing Ginung Mayupaya. Ding makapal nang pader ning mayupayang Babilonia king gabun mitomba la, at ding matas nang pasbul dalan masilab no man. Ing sablang dapat ding bansa alang kabaldugan, ing kapagalan da muli mu king api. Aku, ing Ginung Mayupaya, ing migsalita. I Seraia a anak nang Nerias at apu nang Maseia, ya ing taung tubud-tuburan nang Aring Zedekias. King kapat nang banuang pamag-aring Zedekias king Juda, kayabe neng miglakbe king Babilonia i Seraia at dininan keng mapilan a bage daptan na. Sinulat ku king metung a libru ing sablang kasiran a datang king Babilonia at ding sablang bage tungkul king Babilonia. Ngaku kang Seraia, Potang miras na ka Babilonia, siguraduan mung mabasa lang masikan karing tau ing sablang bage makasulat. Kaybat manalangin ka king anti kaniti: Ginu, sinabi mu king lasakan me iting lugal ban ala nang manuknangan pang melalang, tau o animal, at king maging disyerto ya king kapilan pa man. Seraia, potang ayari mu neng abasa karing tau iting libru, itali me king metung a batu at iyatsa king Ilug ning Eufrates. At sabian mu, Iti ya ing mapalyari king Babilonia: lumbug ya at e ne lunto pasibayu uli na ning kasiran a iparala na ning Ginu. Angga la keti ding amanu nang Jeremias. Adua yang pulu't metung a banua i Zedekias inyang meging ari ya king Juda, at mig-ari ya king Jerusalem kilub ding labing metung a banua. Hamutal ya lagyu i ima na; anak neng Jeremias a menuknangan king balen ning Libna. Depat nang Aring Zedekias ing e mayap a e na buri ning Ginu. Kalupa na ning depat nang Aring Jeoiakim ing dapat na. Mimua ya ing Ginu karing memalen na ning Jerusalem at Juda, inya peintulut na ing mabihag la at miyugse king aliwang bansa. Mig-rebeldi ya i Zedekias laban kang Aring Nebucadenesar ning Babilonia. Inya dinatang ya i Nebucadenesar at ding sabla nang sundalung pakasandata, at lisuban de ing Jerusalem kanitang kapulung aldo na ning kapulung bulan ning siam nang banuang pamag-aring Zedekias. Ginawa lang kampu ra king lual ning siudad at mitalakad lang pader a barikada king makapadurut ning siudad. E la pepatugut linusub angga na king kalabing metung a banua nang pamag-aring Zedekias. King kasiam a aldo ning kapat a bulan ning banua mu ring ita meragul ing danup angga king ala na lang apangan ding tau. Melasak la ding pader ning siudad, at agyang kibkuban de ring sundalus na ning Babilonia ing siudad, makanyan man mekatakas la ding sundalus na ning Jerusalem inyang bengi na. Tinakas la king kapamilatan na ning pamandalan da king hardin ning palasyu, at linabas la king pasbul dalan pilatan da ring aduang pader. Milayi lang papunta king Kapatagan ning Jordan. Oneng ding sundalus ning Babilonia tegalan de i Aring Zedekias at abihag de karin king kapatagan lele ning Jerico; likuan de ring sablang sundalus na. Dela re i Zedekias king Aring Nebucadenesar a atyu kanita king siudad ning Ribla karin king bansang Hamat. Karin ne inatulan i Aring Zedekias. Karin king Ribla na la pepapate ding anak nang lalaking Zedekias kabang makalawe ya ing tata ra. At pepapate na la namang Aring Nebucadenesar ding opisyal na ning Juda. Kaybat na nita, pepadukit ne mata i Zedekias at pepatanikala ne at pepadala king Babilon. Menatili ya i Zedekias king sukulan ning Babilon angga na king aldo mete ya. King kapulu nang aldo ning kalimang bulan ning kalabing siam nang banuang pamag-aring Nebucadenesar ning Babilonia, linub ya Jerusalem i Nebuzaradan, ing tagapayu ning ari at pekapun ding sabla nang sundalus. Silaban ne ing Templo, ing palasyu, at ding bale da ring sablang importanting tau ning Jerusalem at ding sundalus na lesak da la ring pader ning siudad. Kaybat dela na lang Nebuzaradan king Babilonia ding taung mitagan king siudad at detang mekikampi karela at ding aliwa pang lalaking magaling a pangamat king pamagobra. Oneng likuan na la king Juda ding mapilan a pakakalulung taung alang pibandian nanuman, at pepagobran na la karing mulahan ubas at karing marangle. Pemirasu da la ring sundalus na ning Babilonia ding tangsung asias at ding pitutumpakan; antimu rin ding mangaragul a tangsung datukanan danum, at kinua da ngan at dela ra king Babilonia ing sablang tangsu. Kinua da la naman ding pala at ding lulanan abu a gagamitan king pamaglinis king altar, ding kasangkapan a gagamitan karing sulu, ding palangganang gagamitan king pamanialud daya da ring ain-sakripisyu, ding silyo a gagamitan king pamamataung insenso, at ding sablang tangsung kasangkapan a gagamitan king kasuyuan king Templo. Kinua na ngan ning kapitan da ing sablang bage megawa king gintu at pilak; ding malating silyo, ding kawaling gagamitan para king pamagdalang mibabayang karbun, ding silyo a gagamitan king pamanialud dayang ibat karing ain-sakripisyu, ding lulanan abu, ding pibibilianan sulu, ding silyong gagamitan para king insenso, at ding silyong gagamitan king pamitugtug karing ain-a-alak. Ding tangsung kasangkapan a pepagawa nang Aring Solomon para king Temploding aduang asias, ding aduang karitun, ing maragul a datukanan danum, at ding labing aduang torong mamahala kaniti a e atimbang uling mabayat la. Milulupa la ding aduang asias: aduang pulu't pitung talampakan ya katas ing balang metung, at labing walung talampakan ya king makapadurut. Kalubkuban la at apat a pulgada ya kapal ing bakal. Babo na ning balang asias ating tangsung pitu at kapitnang talampakan king katas, at king makapadurut metung yang salasala a mipalamutian pomegranate at megawa la king tangsu. King salasala na ning balang asias ating dinalan a pomegranate at ding siam apulu't anam kareti mayayakit la manibat king gabun. Karagdagan kaniti, i Nebuzaradan, ing pekapun da ring sundalus, dela na lang bilang bihag di Seraia, ing matas dili katungkulan karing pari, i Zefania, ing kaduang matas a katungkulan karing pari, at ding atlu pang importanting opisyal ning Templo. Ibat king siudad, kinua ne ing lalaking opisyal da ring sundalus, ing kayaduangan ning pekapun a mamahala karing kasulatan militar at ding aliwa pang anam apulung importanting lalaki. Dela na la ngan Nebuzaradan king ari ning Babilonia a atyu king siudad ning Ribla sakup ning Hamat. Karin na la pepabarug at pepapate ning ari. Inya mebihag la ding memalen na ning Juda king sarili dang bansa at miyugse la king aliwang bansa. Iti ya ing listahan da ring taung kinua na at binihag Nebucadenesar: king kapitung banua nang pamag-ari mekabihag yang atlung libu at aduang pulu't atlu; king kalabi nang walung banua, walung dalan atlung pulu't adua la ding kinua na at binihag ibat Jerusalem; at king kaduang pulu't atlu nang banua, pitung dalan apat apulu't lima lading kang Nebuzaradan. Heganagana, apat a libu at anam a ralan la ding kinua ra at binihag. Kanitang banuang meging ari ya i Evilmerodak king Babilonia, pepakit yang ganaka kang Aring Jeoiakin ning Juda king kapamilatan na ning pamaglual na keya king sukulan. Milyari iti kanitang kadua nang pulu't limang aldo ning kalabing aduang bulan na ning katlung pulu't pitung banua nang pangabihag Jeoiakin. Meging maganaka ya kang Jeoiakin i Evilmerodak; dininan neng katungkulan a mas marangal kesa karing aliwang aring kayabe nang miyugse king Babilonia. Inya mipaintulut kang Jeoiakin ing alilan na ing imalan nang presu at mangan king lamesa na ning ari kabang mabie ya. Miririnan yang sustentu aldo-aldo para king pamangailangan na kabang mabie ya. Kalungkut na bili ning Jerusalem, ing siudad a kanitang misan mitmung taung manuknangan! Napun nakadua na gelangan ne ning yatu, oneng ngeni anti ya king babaing mebalu. Ya ing maragul dili karing siudad, oneng ngeni anti niang ipus. Kabukas manangis ya; lua na mamagus karing pisngi na. Karing sablang meging kakaluguran na, alang mitagan ba reng pamatulan. Pigtaksilan de ring kakampi na, at kalaban de ngeni. Ding memalen ning Juda ipus lang alang akarapat, uling bihag la at mitabi king tuknangan dang lugal. Karing aliwang bansa la menuknangan; ala nang ayaus sarili dang tuknangan. Makakubkub la karing kalaban, at ing pamanakas masakit dang gawan. Ala metung mang daratang ngeni king Templo ban samba karing mituldung banal a aldo. Manamdaman la ngeni ding babaing karin magkanta, at ding pari saingsing ing karelang panalangin. Ala nang tau karing pasbul dalan ning siudad, at ing Zion mibili ya king kalungkutan. Migtagumpe la ding kalaban na; makapailalam ya king kayupayan da. Peintulut ning Ginu ing magkasakit ya uli ning dakal nang pamikasala; pati anak na mebihag la't leko da. Ala na ing malagu king Jerusalem; ding manimuna na mengari lang usang mangaina king danup; halus ala nong sikanan tumakas karing karela tatagal. Lasak-lasak ya't makalunus ngeni ing Jerusalem; agaganaka na itang milabas nang leguan. Ala metung mang sinaup inyang karing kalaban mebaldug ya; kalaban na keylian da ing pangasambut na. Ala na ing dangalan na; lubas ya't me-insultu uli ning kasalanan na. Sasaingsing ya, at tatakpan neng lupa na, uli ning kamarinayan na. Ing Jerusalem ya ing mismung mindinat king sarili na, uli ning makapangilabut nang kasalanan a depat. Ing dinat na masala nang mayayakit, oneng ing keyang kabilian e na dininan pansin. Makapangilabut ing pangasaldak na; ala metung mang mekirame keting bansa. Simbut de ring kalaban na; ngeni maniawad yang lunus king Ginu na. Kinua da ring kalaban ing sabla nang pibandian. Ikit nong linub king mismung Templo nung nu na babawal ning Ginu ing lungub ya ing ninumang paganu. Sasaingsing lang manintun apangan ding keyang memalen; paglibe ra king pamangan ing pibandian da ban e la mate king danup a miras karela. Ngana ning siudad, Lawan mu ku, Ginu, keka sanang lawan ing makalunus kung kabilian. Lawan yu ku, ngana karing sablang taung daralan. Ala pang mika kapanamdaman king kakung kasakitan; ing kasakitan a pepagpa ning Ginu king panaun ning mua na kaku. Pepatipa yang api a ibat babo, aping milalablab king mabilug kung pangatau. Migsadia yang bitag para kaku, at king gabun bitbat na ku. Kaybat likuan na ku at pepaburen king alang anggang kasakitan. Tindanan na lang sabla kung pamikasala, at tinali king lubid a gewa na; king batal ku karin sinabit na la, at mengaina ku uli ning bayat da. Pepaburen na ku ning Ginu karing kakung kalaban, at ala kung ilaban karela. Keylian na la ning Ginu ding sablang mayap kung sundalus; tinubud na lang dakal a kawal ban paten sabla kung lalaking kayanakan. Dilpak na lang kakung memalen; mengari lang ubas king pigagawan alak. Iti yang sangkan nung inya tutulu ing lua ku. Ala metung mang makirame kaku alang makaibie sikanan lub kaku. Simbut na ku ning kalaban; ding kakung memalen ala nang mitagan. Inatiat ku lang kakung gamat, oneng metung man alang kaku lilingap. Karing sablang suluk ning yatu minaus yang kalaban ing Ginu laban kaku; at linawe da kung anting bage marinat. Oneng makamatulid ya ing Ginu, uling sinalangsang ku. Nu kayu man karin, O memalen ku, makiramdam kayu kaku. Lawan yu ing kasakitan a ngeni kakung daralanan. Dela da la bilang bihag ding kakung kayanakan a lalaki at babai. Ding kakung kakampi kaku lang inaus, oneng pigkait dang karelang saup. Ding pari at ding manimuna mibagsak la karing dalan ning siudad da; mete lang manintun pamangan ban ing bie ra e miwakasan. Lawan mu, O Ginu, ing kasakitan a kakung daralanan, ing kaladua kung atyu king kaguluan! King lungkut pusu ku masaspak ya, uli ning pamaglaban keka. Ating patayan karing dalan; agyang kilub ding bale atyu ing kamatayan. Pakiramdaman mu sa ing kakung dalung; metung man alang mamatula kaku. Kalaban ku matula la, uling ing kasakitan kaku mu pepagpa. Parala mu neng aldo pengaku mu, padalanan mu la naman ding kalaban ku king kasakitan a kakung pagdusan. Atulan mu lang kasakitan uli ning e mayap dang daraptan, parusan mu la anti ing parusang kaku digpa uli ding kakung dakal a kasalanan. Sasaingsing ku uli ning kasakitan, at maskup ne ing kakung pilubluban. King mua ning Ginu tikpan neng dalumdum ing Zion! Ing maligaya nang leguan inalilan nang kasiran. King aldo ning mua na pati Templo na gilutan na. King alang lunus, ing Ginu lesak na la ding sablang baryu ning Juda. At lesak na pati ding kuta a dipensa ning bansa. Ing kayarian at ding pamuntuk na kamarinayan binie na karela. King bigsikan ning mua na sikanan ning Israel bigsak na; e na katamu seupan inyang linusub lang kalaban. Mikakalabkab yang anting api laban kekatamu; ing sabla-sabla sinira na. Mengari ya king metung a kalaban, paslu na kekatamu bignus na la ngan; pete no ngan detang tula tamu't kaluguran. Keti king Jerusalem ing mua nang mikakaluku kekatamu yang tikman. Mengari ya king metung a kalaban, ing Ginu ya ing linasak king Israel a bansa na. Ding kuta at palasyu lasak na la ngan. Dela na karing memalen ning Juda ing lungkut a alang kalupa. Linaso ne ing Templong kekatamung pititipunan nung nu ta ya sasamban; ding banal a aldo at ding Sabbath inangganan na na la. Ari at pari parehu dang tikman ing mua nang magdalang bigsikan. Pepaburen ne ning Ginu ing altar na, at gilutan ne ing Templo nang banal. Peintulutan na lang kalaban pader na karela lang lasakan. Kinulisak la uli ning pamagtagumpe ra, king kakarinan a kanitang misan king mitmung tula karin ta ya sasamban. Buri ning Ginu king ding pader ning Zion sukat lang idagsa; sikdan na la ban maging ganap ing pangalasak da. Ngeni ding tore at pader na makaragsa la uli ning pangalasak da. Ding pasbul dalan ning siudad mitambunan la, mepakli la ding kabat da. Ing ari at ding taung marangal miyugse la king marayung lugal. Ing Kautusan e ne mituturu at mipapasiag, at ding propeta naman king Ginu ala na lang tatanggapan a vision. Ding makatua nang lalaki ning Jerusalem tahimik lang pakalukluk king gabun, ating alikabuk karing karelang buntuk, at langgotsi ing makabalabal karing karelang katawan; ding dalaga king gabun pakaduku la ngan. Mata ku mengaslak la, uli ning luang tutulu karela; ing lub ku saskup ya. Mepagal na ku kening lungkut, uli ning kasiran a dinatang karing kakung kabalen. Ding anak at ding bingut mangaliu la karing dalan ning siudad. Danupan la at mau; ausan do ring karelang ima. Misakab la karing dalan; anti la waring sugatan at karing imang kandungan tunggal ditak daratang ing karelang kamatayan. O Jerusalem, Jerusalem a pakamalan, nanu ing kakung sukat sabian? Makananu da kang saupan? Ala pang mirasnan king makanyan a kabilian. Ing kekang kasiran anti ing dagat a malapad; ala nang asilip pang kapanayan. Ding kekang propeta kalaraman ing keka balu rang sabian; pirait da ka king karelang panaral. Kapilan man e ra pepakilala ing kekang pamikasala. Uli ra, e mu na aisip pa king kailangan ing sumisi ka. Ding taung daralan king siudad lalawan da kang ating sunu. Pipiling-piling da lang karelang buntuk, at kaylian da ing pangalasak ning Jerusalem: Iti ya wari ing siudad a malagu a pagmaragul ning yatu? Insultuan da ka ding sablang kekang kalaban, at ing lawe da keka mataram. Pilabilabi da ka at insultuan; karelang sasabian, Ikua ta ya mu ring alasak! Iti ya ing aldo a malambat ta nang panenayan! Ing Ginu lubus na nang agampanan ing tingka nang daptan: king alang lunus sinira na kata ngan antimo ing bela na karing aldo milabasan. Tagumpe ing binie na karing kalaban tamu, at king kekatamung pangabigu tula ing karela binie ning Ginu. O Zion, paburen mung ding mismung pader mu kulisak la king Ginu! Bengi't aldo paburen mung ing lua mu magus anti ing danum ning ilug. Gisanan mu ing kekang sikanan king tangis at king kalungkutan. Mibangun ka king kekaban ning kabengian, king Ginu ulit-ulit maniawad; pusu mu keka yang ibuklat, maniawad kang lunus para karing kekang anak, karing anak a mamamate king danup king balang suluk ning siudad! Lawan mu, O Ginu! Keka lang balikdan ding kekang pasakitan! Ding babai karela lang kakanan ding anak a karelang pakamalan! Ding pari at propeta king mismung Templo paten da la! Mete lang kayanakan at makatua, at karing dalan makalugmuk la; ding kabaintaunan at kadalagnan mete la karing espada da ring kalaban. King keyalang lunus pete mo ngan lubus king aldo ning kekang mua. Kakung kalaban keka lang inagkat ban gawang bage makapangilabut king sablang kaku makapadurut. Ala metung mang mekaligtas king aldo ning kekang mua. Pete da lang kakung anak, ding kakung peparagul at pakamalan. Aku ing taung makibalu nung nu anti kabayat ing tanggap parusa king Dios. Sibung na ku king kalalalaman ning karalumduman, at king alang lunus ulit-ulit na kung bitbat. Likuan neng daraya at makabuklat ing kakung laman at sugat; pemakli na pati kakung butul. Kilung na ku king sukulan ning kasakitan at kalungkutan. Pinilit na kung manuknangan nung nukarin manatili ing dalumdum ning kamatayan. Tinali na ku karing tanikala, bihag ku at alang kapanayan makatakas. Mamaus kung masikan; maniad kasaupan, oneng ing Dios e na ku pakiramdaman. Mangasakab ku king kakung paglakad; nu ku man marap batu lang maragul ding kaku makasabat. Kalupa ne ning animal a oso king pamanaya na kaku; mengari ya king metung a leon, abutan na ku. King dalan penagal na ku ampon piglapak; at saka na ku likuan. Inigut ne ing pana na, at gewa na kung peka puntiria para karing paslu na. Malalam ing disnan da ring paslu king katawan ku digpa. Patitingapun kaylian da ku; insultuan da ku ding sablang tau. Ing kaku binie nang pamangan at inuman ya pin ing alang kalupang kasakitan. Sibsub ne ing lupa ku king gabun, karing batu tinggal na lang kakung ipan. Akalinguan ku na nung nanu ing kabilian ning masanting a pamikakatawan, ing kapayapan at ing kaligayan. E na kumaba pa ing bie ku; mewala na ing kapanayan ku king Ginu. Anti waring mapait a lasun neng agaganaka ku ing kakung kasakitan, at ing ala kung tuknangan. Iti parati kung agaganaka, at malulumud ya ing kakung kaladua. Makanyan man ing kapanayan ku sasagiwa potang iting bage kaku yang agaganaka: Ing lugud at lunus nang e kukupas ning Ginu kapilan man e magbayu. Sasagiwa ya balang abak, at siguradu yang sunlag anti ing aldo neng abak. Ing bukud mung bandi ku ya ing Ginu, bibili ku king Ginu ing kapanayan ku. Maganaka ya ing Ginu king ninumang manalig at manintun king keyang kaburian. Inya ing mayap tamung daptan ya ing manaya king mitmung kapibabatan; manaya king Ginu ban iligtas na kata ngan. At mayap munaman ing abalu tamu ing makanyan a kapibabatan king panaun ning kekatamung kayanakan. Potang daralan tamung kasakitan lukluk tamu ngan; at king katahimikan at kapibabatan dili-diling isip-isipan. Sukat ing duku at pailalam, uling siguru atin pang kapanayan. Agyang mesambut tamu at melapastangan, kailangan king iti tanggapan tamu ngan. Ing Ginu mitmu ya king lunus, at e na katamu paburen kapilan man. Siguru dinan na katamung kalungkutan, oneng ing lugud na para kekata ngan maragul at kekatamung ayasahan. E na tula ing palungkutan na katamu o dinan kasakitan ing ninumang tau. Balu na ning Ginu ngening ing espiritu tamu madadakurak ya king pangasukul tamu. Balu na potang kekatamu pagkaimut da ing katuliran a kekatamu binie na. Potang mibaluktut ing katuliran karing husgadu, iti balu na naman. Bukud mung ing keyang kaburian ya ing parating mipamintuan. Ing kayapan at ing e mayap parehung atyu makapailalam king keyang kayupayan. Baket sasaingsing tamu't magreklamu ngening miparusan tamu king depat tamung kasalanan? Surian tamu ing sarili tamu, at magbalik lub king Ginu! Pusu tamu ibuklat la king Dios ning banua, at manalangin tamu king Ginu: Mikasala kami at keka sinalangsang at ika, Ginu, e mu ke pepatawaran. Penagal mu kami at pete, uli ning mua mu kekami ing kekang lunus milele. Sinalikut ka king makapal a biga ning kekang mua, at e na agyung taglusan ning kekeng panalangin. Gewa mu kaming piyugsianan basura da ring sablang tau. Insultuan da kami at gagawan pikaylian ding sabla ming kalaban. Delanan mi na ngan ing takut at ing kasakitan, ing manuknangan libutad ning panganib at ning kasiran. Ing lua karing mata ku mamagus anti ing danum ning ilug, uli ning miras a kasiran karing kakung memalen. Ing lua ku magus anting batis a alang tuknang angga king ing Ginu lumawe yang manibat babo, at akit na katamu. Malungkut ya ing kakung pusu ngening akakit ku ing milyari karing babai ning siudad ku. Mengari kung ayup a merakap king bitag ding kalaban a ala namang sangkan ban karelang pikasaman. Inugse da kung mabie king kulkul; kaybat tikpan de king batung maragul. Ing danum dinatang at buri na kung takpan; bala ku ita na ing kakung kawakasan. Ibat king kalalaman ning kulkul, O Ginu, minaus ku keka. At inyang linapit kung pasaup, aus ku pekiramdaman mu. Pekibatan mu ku; E ka tatakut, ngamu kanaku. Dinatang ka, Ginu, at linigtas mu ku; segipan me ing bie ku. Matul kang makapanig kaku; balu mu la ding depat dang kamalian laban kaku. Ikit mo ding kakung kalaban a masama at magtangka laban kaku. Dimdam mu, O Ginu, ing pamag-insultu da kaku; balu mu la ding sabla rang planu. Patitingapun aku ing pisasabian da, at laban kaku ing tatangka ra. Ibat king kayabakan angga na king kabengian, aku ing karelang insultuan. O Ginu, parusan mu la, uli ning depat da. Isumpa mu la, at ing kapanayan ilako mu karela! Panagalan mu la, at keti king masala gisanan mong lahi ra! Kinupas ing kekatamung gintung kikinang; ding batu ning Templo pakakalat la karing dalan. Ding pakamalan nang baintau ning Zion kekatamu gintu ing karelang kalupa, oneng ngeni mengari lang matbud a kuran ding karelang gewa. Agyang ding gaindung asung-gubat pasusuan dong karelang anak, oneng mengari la karing ayup a ostrich, karing anak da misna la king kabagsik. Paburen da lang mate ding karelang bingut king kau at king danup; magpalimus lang pamangan ding karelang anak, oneng alang babie karela. Ding tau kanitang misan maniaman la pamangan, ngeni mamamate la king danup karing dalan; detang mibait king pibandian, manintun la ngening pamangan karing basurahan. Ding kakung memalen miparusan la maygit karing memalen ning Sodoma a mibagsak bigla king gamat ning Dios. Sadia malinis la ding kekatamung prinsipi, anti la king bulak kadalise, matipunu la at masikan; masanting la pamikakatawan. Ngeni karing dalan pakakalat la; karela alang makakilala; mete lang metuling a lupa, malanging anting dutung ing balat da, at makapakat karing butul da. Detang king gera mete, mas masuerti la kesa kareting tauling mete a tunggal ditak mapapatad a bie, uling ala lang akit a pamangan king marangle. Ing kasakitan a dinatang king kakung balen migdalang makapangilabut a takut; ding imang malugud linutu da lang karelang anak ban e la mate king danup. Bignus ning Ginu ing bagsik ning mua na; silaban ne ing Zion angga king mipatag ya king gabun. Ala metung man at nukarin man, agyang ding pamuntuk ding dayuan ing mika kapaniwalan king ing ninumang kalaban ing pasbul dalan ning Jerusalem aluban ne. Oneng mepalyari iti, uling ding propeta at pari parehu lang mikasala, at ing bunga na niti mete la ding taung inosenti. Anti lang bulag ding manimuna, libut-libut la karing dalan na; mimantsahan lang daya, inya alang bisa mang tagkil karela. Ngarang kukulisak ding tau, Mabating kayu! Marinat kayu! Bawal ing tagkil kayu! Inya karing bansa libut-libut la; metung man alang bisang tanggap karela. Ala neng pakialam ing Ginu karela; ya mismu ing miniambulat karela. E ne pepakit kagalangan pa karing pari at manimuna da. Menintun keng saup angga king mepagal keng manaya king saup a e mi kimtan. Menatili keng manenayang kasaupan king bansang ala namang ayampang. Babanten na kami ning kalaban; e ke makalakad man karing dalan. Ding kekeng aldo miyangganan na la; uling ing kawakasan dinatang na. Mas mabilis la karing agilang susulapo banua king kekami pamanagal da. Tikian dang bakas mi karing bunduk-bundukan, at king disyerto karin da ke sebatan. Arakap de ing manimuna king bie mi, ing ari a ing Ginu mismu yang memili, ing kekeng penaligan migdipensa kekami karing sablang kalaban. Wa, tumula kayu, memalen ning Edom at Uz; magsaya kayu kabang atin pang panaun. Ing kabiguan kekayu datang munaman; ikayu man mipaid kayung lubusan king kamarinayan. Mekabayad ne ing Zion king keyang kasalanan; ing Ginu e na na paintulut ing manatili tamu pang malambat king pangayugse tamu karing bansang dayuan. Oneng, Edom, ing Ginu ya ing mamarusa keka; ilantad nang depat mung pamikasala. Ganakan mu, O Ginu, ing kekami milyari. Lawan mu kami, keka sanang lawan kekeng kamarinayan. Atyu karing gamat ding dayuan ing kekeng pibandian; dayuan la ding atyu karing kekeng tuknangan. Ding kalaban pete da lang tata mi, at ding kekeng ima mebalu la ngeni. Kailangan ming mamayad king danum a kekeng inuman, kailangan ming saliwan ing dutung para karing kekeng kalang. Anti keng kabayu o kamelyu, mapagal na keng tutu, oneng e ra ke dirinan panaun magpaynawa. Ban e ke mate king danup, migpalimus ke king Ehipto at Asiria. Mikasala lang kekeng makatua, oneng ngeni ala na la; ngeni ikami ing magdusa king depat dang pamikasala. Ding taung kekami sasakup ila mismu ding ipus; ala metung man ing kekami makapagligtas king kekeng pangapailalam karing karelang gamat. Libut-libut la karing baryu ding makamate tau; king panganib mibibili ing kekeng katawan uli ning pamanintun ming pamangan. Ing danup yang pepasari king matas ming lagnat, anti ya king ornu kapali ing kekeng balat. King mismung Bunduk ning Zion kekeng asawa karela lang silbahian; karing balang balen ning Juda ding anak ming dalaga karin da la pemuersa. Dekap da lang kekeng manimuna, at kaybat binite da la; e da la ginalang ding kekeng makatua. Ding kayanakan a lalaki pinilit da lang gumiling trigu; ding anak a lalaki sayasayukut no man uling mabayat ing dutung a karelang pupusanan. Ding makatua e no miluluklukan ketang lele pasbul ning siudad, at ding kayanakan e no makapanigtigan. Tebugan na ning tula ing bie mi; ing kekeng pamanerak naman kalungkutan ing meging kalibe na. Alang mitagan king sablang kekeng pagmaragul. Mikasala kami at ngeni iti pagdusan mi! Ding pusu mi mangaina la; e ke maybug manakit uli ning lua a tutulu karing kekeng mata, uling ing Bunduk ning Zion magdili-dili ya at meulila, uling asu lang gubat ding gagala karing bale nang mengasira. Oneng ika, O Ginu, ari ka kapilan man, at manimuna ka angga king kawakasan. Baket likuan mu keng maluat? Ganakan mu ke pa kaya? Ibalik mu kami keka, O Ginu! Ibalik mu kami! Sadiang kekeng dangalan kekang isubli. Lubus mu na ke pin kayang gilutan? Ing mua mu kekami ala na kayang kayangganan? King kalimang aldo na ning kapat a bulan ning katlung pulung banua, aku, i Ezekiel a pari, ing anak nang Buzi, at ding Judiong miyugse, manuknangan ku king lele ning Ilug ning Kebar karin Babilonia. Mibuklat ya ing banua at ikit ku la ding vision na ning Dios. ( Iti ya ing kalimang banua na ning pangayugse nang Aring Jeoiakin.) Karin king Babilonia lele ning Ilug ning Kebar dimdam keng migsalita kanaku ing Ginu at penamdaman ku ing upaya na. Linawe ku babo at ikit ke ing bagyu a menibatan bandang norti. Gugulis ya ing kildap ibat king metung a maragul a biga at masala ya ing banuang makapatulug. Ketang dane nung nu ing kildap gugulis, ating bage kikislap a mengari king tangsu. Libutad na ning bagyu atin kung ikit a balamu apat lang kerubin a kawangis ding tau, oneng ing balang metung karela atin yang apat a lupa at apat a pakpak. Matulid la bitis at atin lang kuku a kalupa da ring king biserung baka. Kikislap lang anti ing pepakintab a tangsu. Bukud karing tiapat dang lupa at tiapat dang pakpak, ing balang metung atin yang apat a gamat tau, manunggal a gamat lalam ning balang pakpak. Makaladlad la ding adua karing pakpak ning balang metung karing kerubin, inya agawa re ing metung a kuadradu. Mitatagkilan la ding wakas ding karelang pakpak. Neng kikimut la, kikimut lang anti ing metung a grupu at e da la bitasang dudurut ding katawan da. Atin yang apat a miyayaliwang lupa ing balang metung karing kerubin: lupa yang tau ing arap; lupa yang leon ing bandang wanan; lupa yang toro ing bandang kayli, at lupa yang agila ing kagulutan. Makatas la babo ding aduang pakpak ning balang metung angga king tatagkil la karing wakas nang pakpak ning katuki nang kerubin, at makatakap la ding adua nang pakpak karing katawan da. Makayarap ya nu man karin ing balang metung kareting kerubin, inya makapunta la ding grupu nukarin mang lugal a bisa lang munta; e na kailangan ing malikid la pa. Libutad ding kerubin, ating metung a bage a kalupa na ning milalablab a sulu; ala yang patugut gagalo. Milalablab ing api at papalual yang kildap. Ngara nang sumulung ding mismung kerubin at ngara nang murung a kasing bilis ning kildap. Kabang lalawan ku la ding apat a kerubin menakit kung apat a parugang a tatagkil king gabun, aga-agape la. Milupa-lupa la ding apat a parugang; ing balang metung kikislap yang anti ing batung alahas at ing balang metung atin yang aliwang parugang a makabakle kilub na. Inya makakimut la ding parugang nu man karin la marap. Laganas lang ating mata ding antas da ring parugang. Nukarin mang lugal la munta ding kerubin, karin la naman munta ding parugang at nung mitatas la ding kerubin ibat king gabun, mitatas la namang kayabe da ring parugang. Nukarin mang lugal la bisang munta, karin la naman munta ding parugang, uling ding magmanehu karela ila ding kerubin. Inya balang oras a kimut la o tuknang o mitas king angin, makanyan munaman ing daraptan da ring parugang. Babo ding buntuk ding kerubin ating metung a bage a kalupa na ning suklub a megawa king makintab a kristal. Karin king lalam ning suklub makatalakad la ding kerubin; laladlad na la ning balang metung ding adua nang pakpak papunta king kasiping na at tatakpan ne ing katawan na karing aduang aliwa pang pakpak. Dimdam ku ing inge da ring pakpak kabang susulapo la; kalupa na ing biung na ning dagat, mengari king inge na ning maragul a grupu da ring sablang sundalus, anti king siwala na ning Mayupayang Dios. Tiklip da la ring pakpak da inyang tinuknang na lang susulapo, oneng atin pa mu ring inge a manibatan babo ning suklub da ring buntuk da. Babo ning suklub ating balamu metung a tronung megawa king batung safiro. at kalupa yang tau ing makalukluk karin. Balamu iting tau metung yang tangsung milalablab libutad ning api. Laganap ing maslag nang sala at kasing dakal ne kule ning metung a pinanari. Iti ya ing sala a makasilo a pakilala king panga-atyu na ning Ginu. Inyang ikit ku iti, diku ke ing lupa ku angga king gabun at dimdam ke ing metung a siwala. Ngana kanaku, Anak ning tau, talakad ka. Atin kung buring sabian keka. Kabang magsalita ya ing siwala, linub ya kanaku ing espiritu na ning Dios at tinikdo na ku, at dimdam ku ing aliwa na pang sinabi ning siwala. Ngana, Anak ning tau, tutuburan da ka karing memalen na ning Israel. Mig-rebeldi la laban kanaku at angga man ngeni mag-rebeldi la pang anti ing pamag-rebeldi da ring makatua da. Masias la buntuk at e ra ku gagalangan, inya tutuburan da ka ban sabian mu karela itang buri kung sabian karela bilang Ginung Dios. Pakiramdaman da ka man o ali deting mag-rebeldi, abalu ra king ing metung a propeta atyu ya libutad da. Oneng ika, anak ning tau, e ka sukat mitatakutan karela o king nanu pa mang sabian da. Salangsang la keka at insultuan da ka; anti kang manuknangan libutad da ring alakdan king pamakiabe mu karela. Makanyan man, e ka tatakut kareting mag-rebeldi o king nanumang bage sabian da keka. Sabian mu karela ing nanumang sabian ku keka, makiramdam la man o ali la. E mu kakalinguan king mapaglaban la. Anak ning tau, pakiramdaman mu ing sasabian ku keka. E ka mag-rebelding kalupa ra. Ibuklat me ing asbuk mu at kanan mu ing ibie ku keka. Ikit ke ing metung a gamat at abutan na ku at tatalnan ne ing metung a makalulun a kasulatan. Leko ne pangalulun ning gamat ing kasulatan at ikit ku king ating makasulat misusumangid; makasulat ing tangis ning kalungkutan, tagulele, at saingsing. Ngana ning Dios, Anak ning tau, kanan me iting makalulun a kasulatan; kaybat mako ka at magsalita na karing memalen na ning Israel. Inya biklat ke ing asbuk ku at sinubu ne kanaku ing makalulun a kasulatan ban kanan ke. Ngana, Anak ning tau, kanan me iting kasulatan a ibie ku keka; magpakabsi ka kaniti. Pengan ke; kasing yumu ne ning pulut-panilan. Kanita ngana ning Dios, Anak ning tau, munta na ka karing memalen na ning Israel at sabian mu karela ing nanumang yuyutus kung sabian mu. E ra ka tutubud king bansang magsalitang aliwang languahi a masakit paki-intindian, nune karing Israelita. Nung itubud da ka karing maragul a bansa a magsalitang masakit a languahi, makiramdam la keka. Oneng ala metung man karing memalen na ning Israel ing mabisang makiramdam keka; agyang aku e ra ku pakiramdaman. Masias la ngan a buntuk at mapaglaban. Oneng gawan da kang masias a buntuk at matatag a kalupa ra. Gawan da kang anti ing batung matatag at masias anting diamante; inya e ka sukat mitatakutan kareting mag-rebeldi. Ngana pa ning Dios, Anak ning tau, makiramdam kang masalese at tandanan mu ing sablang sasabian ku keka. Kaybat munta ka karing kabalen mung makayugse at makiramdam la man o ali keka, sabian mu karela, Oyni ing sasabian na ning Ginung Dios. Kanita tinas na ku ning espiritu na ning Dios at dimdam ke ing dabeung ning masikan a siwala. Ngana, Purian ing ligaya na ning Ginu king banua! Dimdam ku lang susulapo agnan-agnan ding pakpak da ring kerubin at ing inge da ring parugang a kalupa na ning inge ning ayun a masikan. Dinatang ya kanaku ing espiritu na ning Ginu a kayabe ing maragul a upaya, at kabang darala na ku ning espiritu dimdam ku ing kaplas kung lub at mua. Makanyan kung miras Tel Abib, lele ning Ilug ning Kebar, nung nu la manuknangan ding Israelitang miyugse. Menatili ku karin kilub ding pitung aldo, oneng e ku mekapagsalita uli na ning inakmul na ku ning ikit ku ampon dimdam. Kalabas na ning pitung aldo, migsalita ya ing Ginu kanaku. Ngana, Anak ning tau, gagawan da kang bante para king Israel. Ipayabut mu la karing memalen ding babala a babie ku keka. Nung sabian ku king malapit niang mate ing metung a taung e mayap, oneng e me dininan babala ban magbayu king pamibiebie na para aligtas na ing bie na, mate yang makasalanan, oneng ika ing ating pakibatan kanaku king kamatayan na. Nung dininan meng babala ing taung e mayap, oneng e ya tinuknang darapat pamikasala, mate ya; manatili yang makasalanan, oneng ing bie mu miligtas ya. Nung dapat yang e mayap ing metung a mayap a tau at ibili ke king mapanganib a kabilian, mate ya uling e me dininan babala. Mate ya uli da ring kasalanan na. Kalinguan ku ing depat nang mayap at ika ing ating pakibatan king kamatayan na. Nung dininan meng babala ing taung mayap ban e ya dapat pamikasala, at mekiramdam ne man keka at e ya mikasala, manatili yang mabie, at ing bie mu miligtas munaman. Penamdaman ku ing mayupaya nang panga-atyu ning Ginu at dimdam kung sinabi na kanaku, Talakad ka at munta ka king kapatagan. Karin da ka pakipagsalitan. Inya minta ku king kapatagan at karin ku ikit ing ligaya na ning Ginu, antimo ing ikit ku kanita king lele ning Ilug ning Kebar. Migsakab ku king gabun, oneng linub ya kanaku ing espiritu na ning Ginu at telakad na ku. Ngana ning Ginu kanaku, Muli na ka at magkulung king bale mu. Mitali ka karing lubid, O anak ning tau, at e ka malyaring lumual ban makisalamuha karing kabalen mu. Ipata ke ing dila mu ban e mu la malyaring dinan babala deting mapag-rebelding tau. Kaybat na nita, potang pakisabian da kang pasibayu at ibalik keka ing upaya ning pamagsalita, sabian mu karela king aku, ing Ginung Dios, ing magsalita. Makiramdam la ding aliwa, oneng e da ka pansinan ding aliwa, uling metung lang bansang mapaglaban. Ngana pang sinabi ning Dios, Anak ning tau, kuma kang metung a baldosa; ibili me king arapan mu at igulis me ing siudad ning Jerusalem. Kaybat, ban alarawan mu ing pangakubkub na, ibili mu lang makapatulug ding dutung a paniagka, ding kulkul, ding kampu, at ding trosung paglasak. Kuma kang metung a kawaling bakal at ibili meng anting metung a pader pilatan mu at ning siudad. Arapan me ing siudad. Paburen meng makubkub at ika ing kumubkub kaniti. Maging metung yang palatandanan king bansang Israel. Kaybat magkera ka king banda mung kayli at ipatung ku keka ing pamikasala na ning bansang Israel. Kilub ding atlung dalan at siam apulung aldo manatili ka karin at magdusa uli na ning karelang pamikasala. Katumbas ne ning metung a aldo ing balang banua ning karelang pangaparusan. Potang apupus mu na ita, magbiling ka king banda mung wanan at pagdusan mu kilub ding apat apulung aldo ing pamikasala na ning Juda; manunggal aldo para king balang banua ning karelang pangaparusan. Ilawe mu lang maratna ding mata mu king makubkub a Jerusalem. Ilislis me ing takde mung baru at iyatiat me ing kamau mu king siudad, at magsalita kang ula laban kaniti. Igapus da ka ban e ka makabiling misusumangid anggang e mapupus ing pangakubkub na. Kuma ka ngening trigu, sebada, butul kamangyang, sitsaru, mihu, at espelta. Piyabe-abe mu ngan at gawa kang tinape. Iti ya ing kanan mu kilub ding atlung dalan at siam apulung aldo kabang makakera ka king dane mung kayli. Makapaintulut keka aldo-aldo ing walung onsang tinape, at iti sukat makagyu angga king kabukasan. Limitadu mu ing danum a inuman mu, adua mung tasa balang aldo. Patau kang api king melanging dinat ding tau, maglutu kang tinape at kanan me iting tinape king akakit da ring tau. Ngana ning Ginu, Ipayabut na niti nung makananu lang mangan ding Israelita king pamangan a babawal na ning Kautusan potang ikalat ku na la karing aliwang bansa. Oneng ngakung mekibat, Ali, Ginung Dios! E ku pa bitasang dinatan ing sarili ku. Manibat na kanitang malati ku e ku pa bitasang mengan king nanumang karning animal a mete na kabud o pete da ring malyap a animal. E ku pa bitasang mengan nanumang pamangan a mituring e malinis. Kanita sinabi na ning Ginu, Nung makanyan, paintulutan da kang gumamit dinat baka a gamitan mu king pamaglutu mung tinape. Ngana pang tinuglung, Anak ning tau, ituknang ku ing paniatang ding tinape kilub ning Jerusalem. Magulu la pamisip at malisuas la ding tau karin kabang pagrasyun da na ing pamangan a pagkabie ra at ing danum a inuman da. Kagisanan lang tinape ampon danum; masira na la lub kanita at mayayat la uli na ning kasalanan da. Ngana ning Ginu kanaku, Anak ning tau, kuma kang mataram a espada at gamitan me ban labahasan me ing buntuk mu at ing balbas mu. Kaybat timbangan mu ing buak mu king timbangan at gawan mung atlung dake. Silaban mu ing katlung dake king siudad potang meyari na ing pangakubkub. Kuanan mu ing katlung dake at paglatian mu king kekang espada kabang lalakad ka king siudad. Ikalat mu king angin ing tauling katlung dake at panagalan ku king kakung espada. Mitagan kang mapilan a buak at ibalut mu king lilip ning kekang imalan. Kaybat milual kang pasibayung mapilan at iyatsa mu king api at paburen mung maduluk. Manibat kareti ing api a mikalat king mabilug nang bansa ning Israel. Ngana ning Ginung Dios, Pakalawen me ing Jerusalem. Binili ke king libutad ning yatu kayabe ding aliwang bansang kasiping na. Oneng selangsangan na la ning Jerusalem ding kanakung kautusan at pepakit na king lalu yang e mayap kesa karing aliwang bansa; lalu yang e mapamintu kesa karing aliwang bansang kasiping na. Tinggian na la ning Jerusalem ding kanakung kautusan at e ya memintu karing kanakung tuntunan. Inya makiramdam ka Jerusalem king kanakung sabian, aku ing Ginung Dios. Uli na ning e mu pamamintu karing kautusan ku o e pamananggap karing tuntunan ku, mekarapat kang mas dakal a kagutgutan kesa karing bansang makapadurut keka. Tikian mu ing panugali da ring aliwang bansa. Inya aku, ing Ginung Dios, sasabian ku keka king aku ing kekang kalaban. Isaldak ku keka ing kayatulan king akakit da ring sablang bansa. Uli na ning sablang depat mung pikakasaman ku, parusan ke ing Jerusalem king parusang e ku pa bitasang depat king milabas at e ku na daptan pasibayu. Bilang bunga na niti, kanan da la ring pengari king Jerusalem ding anak da, at kanan da la ring anak ding pengari da. Parusan da ka at ikalat ku la king balang suluk ding miligtas. Anti na ning aku ing mabie Ginung Dios, oyni ing asabi ku: uling dinatan me ing kanakung Templo king e mayap at king makasumaming pemaniapat mu, isuka da ka at e ku malunus keka. Mate la king sakit at king danup ding katlung dake karing kekang memalen kilub ning siudad; mangautas la king lual ning siudad ding aliwang katlung dake karing espada, at ikalat ku la ding tauling katlung dake king angin at panagalan ku la king espada. Ibugnus ku ing bigsikan na ning kanakung mua at kasbu anggang e ku mipasno. Potang iti mapalyari na ngan, maniwala na ka king aku, ing Ginu, migsalita ku pin keka uling mimua ku king kekang kataksilan. Bukud pa kanyan, insultuan na ka at dumayu ya keka ing balang taung lalabas a ibat karing bansang makapadurut keka. Parusan da ka neng mua ku at mikakasbu. Mangilabut la king takut ding bansang makapadurut keka. Masora lang manakit keka at pagsisti da ka pa. Ituknang ku ing paniatang na ning pagkabie keka at paburen da kang mate king danup. Panamdaman mu ing kaplas ning danup a mengaring mataram a paslung bignus da keka. Paratang kung maragul a danup at mangalyap a animal ban makamate karing anak mu at paratang ku munamang pesti, katampalasan, at gerang makamate keka. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Migsalita ya ing Ginu kanaku. Ngana, Anak ning tau, arapan mu la ding bunduk ning Israel at ibie mu karela ing kakung mensahi. Sabian mu karing bunduk ning Israel king makiramdam la king amanu na ning Ginung Dios, king kanakung sasabian karing bunduk, karing bunduk-bundukan, karing pidadalanan na ning danum, at karing kapatagan. Paratang kung espada ban maglasak karing lugal nung nu la sasambang idolo ding tau. Malasak la ding altar at masira la ding altar a piyayainan insenso. Mate la ngan ding sablang tau king arap da ring karelang idolo. Ikalat ku la ding bangke da ring memalen na ning Israel; ikalat ku lang makapadurut karing altar ding butul da. Malasak la ding sablang siudad ning Israel angga king mapirasu lang mangalati ding sablang altar da at idolo, misambulat la ding altar dang pidurulukan insenso, at lumbug la ding sablang bage gewa ra. Mate la ding tau nu la man karin at kilalanan da ring mitagan king aku ing Ginu. Makanyan man, paburen ku lang makatakas ding mapilan at mikalat la karing aliwang bansa nung nu la manuknangan king pangayugse. Aganaka da ku karin at akilala da king perusan ku la at leko dangalan, uling ginulut la kanaku ding pusu rang taksil at mas liguran da la ring idolo kesa kanaku. At mandiri la king sarili da uli na ning e mayap at makasumaming bage depat da. Abalu ra kanita king aku ing Ginu at tutu la ding babala ku. Ngana ning Ginung Dios, Ipalipit mu la ding kekang gamat! Iparak mu la ding kekang bitis! Tumangis kang mitmung lungkut uli da ring sablang e mayap at makasumaming bage depat ding Israelita. Mate la king gera o kaya king danup o salut. Sakit la at mate detang atyu king marayung lugal; mate la king gera detang atyu king makalapit, at mate na la man king danup detang miligtas. Takman da ing bayat ning kanakung mua. Mikalat la ding bangke libutad ding idolo at king makapadurut da ring altar, mikalat la king balang matas a bunduk-bundukan, karing babo ding balang bunduk, karing lalam ding malabung a tanaman, at king balang maragul a tanaman a ensina, karing balang lugal nung nu la dinuluk ain-sakripisyu para karing karelang idolo. Kanita ra akilala king aku ing Ginu. Inya pakirasnan ku la ngan at lasakan ke ing karelang bansa. Gawan keng disyerto manibat king mauling disyerto angga king siudad ning Ribla king dane norti, ala kung laktawan a lugal a panuknanganan da ring Israelita. Kanita ra akilala king aku ing Ginu. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, aku ing Ginung Dios. Iti ya ing kakung sasabian king bansang Israel: Dinatang na ing kawakasan na ning mabilug a bansa! Israel, dinatang na ing kawakasan. Takman mu na ing kanakung mua at atulan da ka king depat mu. Singilan da ka uli na ning makasumami mung ugali. E ra ka ipanupaya o pakitanan lunus. Parusan da ka uli na ning makasumaming bage depat mu. Akilala mu kanita king aku ing Ginu. Nganang magsalita ning Ginung Dios, Tuki-tuking datang keka ing kasiran. Yari na ing sabla! Ya na iti ing kawakasan mu. Angga na ka ken! Daratang ne ing kawakasan para kekayung taung manuknangan king bansa. Malapit na ing panaun a ala nang marapat a pamagselebra karing altar king bunduk; bukud mung kaguluan ing miras kekayu. Malapit ku nang iparala ing bayat ning kanakung mua. Atulan da ka uli na ning makasumaming ugali mu. Parusan da ka king depat mung e ustu. Ala kung itagan o pakitanan lunus. Parusan da ka uli na ning makasumaming bage depat mu. Akilala mu kanita king aku ing Ginu at king aku ing mamarusa keka. Daratang na ing aldo ning kasiran. Merakal ing keyalan hustisia; susukdul na king banua ing ketasan mung lub. Mamungang dakal a e mayap ing pamanampalasan. Alang mitagan karela, king karelang pibandian, king karelang dangalan o ligaya. Dinatang na ing panaun. Malapit ne ing aldo nung kapilan mawalan nang ulaga ing pamaniali at pamagtinda, uling dugpa ing parusa na ning Dios king balang metung at metung. Ala nang negosianting kumaba bie ban abawi na itang mewala na, uling dagpa ing mua na ning Dios king balang metung at metung. E la miligtas ding e mayap. Tumiup ya ing trumpeta at magsadia ya ing balang metung at metung. Oneng ala metung mang munta king gera, uling dugpa ing mua na ning Dios king metung at metung. Ating labanan karing dalan; ing pesti at danup atyu karing pibalebale. Mate ya king labanan ing ninumang atyu king marangle at paten ne ning sakit ampon ning danup ing ninumang atyu king siudad. Tumakas la karing bunduk ding mapilan; mangari la karing patipating meyabuang karing kapatagan. Saingsing la ngan uli na ning kasalanan da. Mangaina la ding gamat ning balang metung at metung at galgal la ding tud da. Misulud lang imalan a magaspang at galgal ing mabilug dang pangatau. Makalbu la ding buntuk da at mibili la ngan king kamarinayan. Iyugse da lang anting basura ding pilak at gintu ra karing dalan, uling e na la aligtas ning gintu at ning pilak king mikakalabkab nang mua ning Ginu. E da la agamit deti ban pakibatan da ing pamangailangan da o uluan ing danup da. Ing gintu at pilak ya ing sangkan king pamikasala da. Kanitang misan pagmamaragul da la ring malagu rang alahas, oneng ginamit da la reti king pamangawang makasumaming idolo. Iti ya ing sangkan nung inya gewa nang makasumami ning Ginu para karela ing pibandian da. Ngana ning Ginu, Paburen ku la ding dayuan ban panakawanan da la at ding taung e mayap ila ding kuma king sabla rang pibandian at dinatan da pa iti. Gulutan ku la potang lapastanganan de ing pakamalan kung Templo, potang luban de ring mapanako at dinatan de. Atyu king kagutgutan ing sabla uling mitmu ya ing bansa king pamakamate at mitmu la ding siudad king katampalasanan. Paratangan ku la keti ding lalung e mayap diling bansa at pepaburen ku lang kuanan da la ring kekong tuknangan. Milako la tiwala ding kekong pekamasikan a lalaki potang ding bansa paburen ku lang lapastanganan da la ring lugal a kekong pisasamban. Panintunan yu ing kapayapan potang ing kabiguan datang na, oneng e yu akit kapilan man. Miliwas-liwas datang ing kasiran at e patugut datang ing e mayap a balita. Aduan yu kanita karing propeta ing sabian da kekayu ing amamatiag da. Ala la namang balung sabian ding pari karing tau at ala lang aibie nanumang payu ding makatua. Magpaldas ya ing ari; milako ya kapanayan ing prinsipi at galgal la ding tau king takut. Parusan da kayu king sabla yung depat at atulan da kayu antimo nung makananu yu lang inatulan ding aliwa. Kanita ra akilala king aku ing Ginu. King kalimang aldo na ning kanam a bulan ning kanam a banua ning kekaming pangayugse, pakalukluk lang kayabe ku king kanakung bale ding manimuna da ring miyugse ibat king Juda. Kabud-abud dinatang kanaku ing upaya na ning Ginung Dios. Linawe ku babo at ikit ke ing metung a vision ning milalablab a itsurang tau. Lulupa yang api manibat king awakan angga lalam ning katawan na, at manibat king awakan paitas kikislap yang anti ing pepakintab a tangsu. Inabut ne ing balamu gamat at sikmal na ku buak. Kanita king vision a iti, tinas na kung matas a matas ning espiritu na ning Dios at dela na ku Jerusalem. Dela na ku kilub ning pasbul dalan king dane norti ning Templo nung nukarin ating larawan a babie pamangalalu king Dios. Karin ke ikit ing maslag a sala a pakilala king panga-atyu na ning Dios ning Israel antimo nung makananu keng ikit kanitang atyu ku king lele ning Ilug ning Kebar. Ngana kanaku ning Dios, Anak ning tau, lumawe ka banda king norti. Linawe ku at karin king lele ning altar kilub ning pasbul dalan king dane norti ning Templo ikit ke ing larawan a babie pamangalalu king Dios. Ngana ning Dios kanaku, Anak ning tau, akakit mu ing malilyari? Lawan mu la ding bage makasumami a pamaniaptan da keti ding memalen na ning Israel; tatabi da kung dumayu nang dumayu king banal kung lugal. Lakuas pang makasumami kesa kaniti ing akit mu. Dela na ku king pasbul ning patyu at pepakit ne kanaku ing metung a busbus king pader. Ngana, Anak ning tau, kulkulan me ing pader. Dinalan ku at ikit ke ing metung a pasbul. At ngana kanaku, Lungub ka at lawan mu la ding makasumaming bage a daraptan da ken. Inya linub ku at linawe. Mitmu la ding pader karing larawan da ring ubingan at aliwang e malinis a animal at karing aliwa pang bage a sasamban da ring Israelita. Pitu lang pulu ding makatuang manimuna na ning Israel a atyu karin; kayabe ya kareti i Jaazania a anak nang Safan. Tatalan yang pidurulukan insenso ing balang metung karela at paitas ing asuk a ibat king insenso. Nganang kinutang kanaku ning Dios, Akakit mo, anak ning tau, ing daraptan dang lihim ding makatuang manimuna na ning Israel? Sasamba la ngan kilub ning metung a kuartung mitmung larawan. Ngarang mangatuliran, E na katamu akakit ning Ginu! Gilutan na ne ing bansa. Kanita ngana kanaku ning Ginu, Lakuas mu lang akit darapat bage mas makasumami kesa kanyan. Inya dela na ku king pasbul dalan king dane norti ning Templo ning Ginu, at pepakit na la kanaku ding babaing manangis king kamatayan na ning kikilalanan dang dios a i Tamuz. Kitang na, Anak ning tau, akakit mu yan? Lalu mu la pang akit ding bage lalung makasumami. Inya dela na ku king patyu kilub ning Templo ning Ginu. Ketang lele ning piluluban king santuaryu, pilatan ning altar at ning balkun, atyu la ding maygit o kumulang aduang pulu't limang lalaki. Gugulutan de ing santuaryu at duruku lang mababa makayarap king dane aslagan; sasamban de ing saslag a aldo. Ngana kanaku ning Ginu, Anak ning tau, akakit mu yan? E pa makagyu kareting memalen na ning Juda ing depat da karing sablang bage makasumaming ikit mu keti at king pamikalat dang katampalasanan king mabilug a bansa. Ali, kailangan da pa ing datang la at daptan da yan keti king mismung Templo at lalu da kung pamuan. Lawan mu nung makananu da kung ininsultu king lalung e mayap diling paralan a agyu rang daptan! Inya takman da ing bigsikan ning kanakung mua. Ala kung itagan karela o pakitanan mang lunus. Manalangin lang masikan kanaku; kulisak lang anggang binit da, oneng e ku la pakiramdaman. Kaybat na nita, dimdam keng migsalitang masikan ing Dios. Ngana, Lumapit kayu keni, ikayung lalaking mamarusa king siudad. Idala yu la ding sandata yu. Agad-agad lang dinatang ding anam a lalaking ibat king lual ning pasbul dalan king dane norti ning Templo. Magdala yang sandata ing balang metung karela. Kayabe re ing metung a lalaking makaimalan linen; magdala yang bage paniulat king awakan na. Dinatang la ngan at tinalakad king lele ning altar a tangsu. Kanita ing maslag a sala a pakilala king panga-atyu na ning Dios ning Israel sinlag ibat karing kerubin a penibatan na, at linub ing sala king pasbul ning Templo. Migsalita ya ing Ginu king lalaking makaimalan linen. Ngana, Munta ka king mabilug a siudad ning Jerusalem at dinan meng tatak king kanuan ing metung at metung a sasaingsing at maliligalig uli da ring sablang bage makasumami a mararapat king siudad. At dimdam kung sinabi na ning Dios karing aliwang lalaki ing anti kaniti: Tukian ye king siudad at makamate kayu. Ala kayung tatagan; e kayu malulunus kenu man. Paten yu la ding matuang lalaki, ding kayanakan a lalaki at babai, ding ima at ding anak. Oneng e ye tatagkilan ing ninumang ating tanda king kanuan na. Magumpisa kayu keting Templo ku. Inya megumpisa la karing makatuang manimuna a pakatalakad kilub ning Templo. Ngana pa karela, Dinatan ye ing Templo. Katmuan yu la ding patyu na karing bangke. Kimut na kayu! Inya pegumpisan da na lang pete ding tau kilub ning siudad. Magdili-dili kung atyu karin kabang mararapat ing pamakamate tau. Migsubsub ku king gabun at ngakung kinulisak, O Ginung Dios, tutu na waring maragul ing mua mu king Jerusalem inya pamaten mu la ding sablang makatagan a tau na ning Israel? Nganang mekibat, Dinapat lang tutung maragul a kasalanan ding memalen na ning Israel at Juda. Dinapat lang pamakamate tau king mabilug a bansa at kitmuan deng krimen. Sasabian da king aku, ing Ginu, gilutan ke kanu ing bansa at king e ku la kanu akakit. Oneng e ku malunus karela; daptan ku karela itang depatan da karing aliwa. Kaybat na nita, mibalik ya ing lalaking makaimalan linen at nganang minie ulat king Ginu: Atuparan ku na ngan ing inutus yu. Miglalawe ku at ikit ku king kalaganapan king kabuntukan da ring kerubin ing balamu metung a tronung megawa king batung safiro. Ngana ning Dios king lalaking makaimalan linen, Munta ka pilatan ding parugang lalam ding kerubin, at katmuan mu la king mibabayang uling ding gamat mu. Kaybat ikalat mu ing uling king siudad. Linawe keng meko. Makatalakad la ding kerubin king dane mauli ning Templo inyang linub ya. At kitmuan ne ning metung a biga ing patyung makalub. Ing maslag a sala a pakilala king panga-atyu na ning Ginu sinlag ibat karing kerubin, at migbanda king pasbul ning Templo. Kanita kitmuan ne ning biga ing Templo at meging masala ya ing patyu king aslag ning Ginu. Meramdam angga na king patyung makalual ing inge ding pakpak da ring kerubin; kalupa na ning siwala na ning Dios a Mayupaya neng magsalita ya. Inyang inutus ne ning Ginu ing lalaking makaimalan linen para kumang mapilan a mibabayang uling king pilatan da ring parugang a atyu lalam ding kerubin, linub ya ing lalaki at tinalakad lele ning metung karing parugang. Inabut ne ning metung karing kerubin ing gamat na king api a atyu karin libutad da. Dinamput yang mapilan a uling at binili na la karing gamat na ning lalaking makaimalan a linen. Kinua na la ning lalaki ding uling at meko ya. Apansingan ku king ing balang metung karing kerubin atin yang balamu gamat ning tau king lalam ning balang bagius na. Apansingan ku munaman king ating apat a parugang; milupa-lupa la ngan. Atyu ing balang metung at metung king lele ning balang kerubin. Kikislap la ding parugang anti ding mangamal a batu. Atin yang aliwang parugang a makakurus ing balang metung karing parugang. Potang kikimut la ding kerubin, abe-abe lang miraras king lugal a buri dang puntalan; e na kailangan ing dumurut la. Mitmu lang mata ding katawan da, ding gulut da, ding gamat da, ding pakpak da, at ding parugang da. Ila naman deti ring parugang a ikit ku king minunang vision. Atin yang apat a lupa ing balang kerubin. Kalupa yang toro ing mumuna, kalupa yang tau ing kadua, kalupa yang leon ing katlu, at kalupa yang agila ing kapat. (Ila naman ding kerubin a ikit ku king lele ning Ilug ning Kebar.) Potang paitas la ding kerubin at potang galo la tutuki la karela ding parugang. Kapilan man laladlad da la ring pakpak da ban sulapo, tutuki la pa mu rin karela ding parugang. Pota namang tuknang la, tuknang la naman ding parugang; at potang sulapo la, ding parugang tutuki la naman, uling ding kerubin ila ding ating upaya karela. Kanita ing maslag a sala a pakilala king panga-atyu na ning Ginu likuan ne ing pasbul ning Templo, at minta ya king metung a lugal babo da ring kerubin. Lidlad da la ring pakpak da at sinulapo lang ibat king yatu kabang makalawe ku, at tinuki la karela ding parugang. Tinuknang la king pasbul dalan dane aslagan ning Templo ning Ginu at ing maslag a sala atyu babo ra. Apansingan ku king ila naman ding kerubin a kanakung ikit lalam ning Dios ning Israel karin king Ilug ning Kebar. Atin yang apat a lupa ing balang metung karela at apat a pakpak, at ing balamu gamat tau king lalam na ning balang pakpak. Kalupa da lang kalupa ding lupa da retang ikit ku king lele ning Ilug ning Kebar. Taglus-taglus yang melaus ing balang metung at metung karing kerubin. Tinas na ku ning espiritu na ning Dios at dela king pasbul dalan dane aslagan ning Templo. Karin lele ning pasbul dalan ikit ku la ding aduang pulu't limang lalaki. Kayabe ya i Jaazania a anak nang Azur at i Pelatia a anak nang Benaia, ding aduang pamuntuk da ring memalen. Ngana kanaku ning Ginu, Anak ning tau, gagawa lang e mayap a tangka deting lalaki at babie lang e ustung payu keting siudad. Sasabian da, E lumuat makatalakad tamung bale pasibayu. Mengari ya iting siudad king kalderang pipaglutuan at mengari tamu king karni kilub na, oneng king metung a banda ingatan na katamu king api. Inya ngeni, anak ning tau, magsalita kang laban karela. Liban na ku ning espiritu na ning Ginu at sinabi na kanaku ing ibie ku karing tau iting mensahi: Memalen ning Israel, balu ku ing kekayung pamaniabian at ing tatangka yu. Pete yu la ding tutung dakal a tau keti king siudad, inya mitmu lang bangke ding dalan. Inya aku, ing Ginung Dios, iti ing sasabian ku kekayu. Wa, metung ya ping kalderang pipaglutuan iting siudad, oneng isanu ing karni? Ding bangke da ring taung pete yu! Milako na kayu keti; iyugse da kayu king lual ning siudad. Tatakut kayu karing espada? Mitubud kung lalaking paka-espada ban lumusub kekayu. Ilako da kayu keting siudad at ibie da kayu karing dayuan. Inatulan da na kayung kamatayan at mate kayu king labanan king mismung bansa yu. Kanita akilala na ning balang metung kekayu king aku ing Ginu. E na kayu adipensa niting siudad; e ya anti ing kalderang magdipensa king karning makadatuk. Parusan da kayu nu kayu man karin keti king bansa ning Israel. Akilala yu king aku ing Ginu at kabang pamintuan yu la ding kautusan da ring makasiping a bansa, lalabagan yu no man ding kanakung Kautusan at e pamintuan ding kanakung tuntunan. Kabang magsalita kung ula, mibual ya i Pelatia at mete ya. Migsubsub ku king gabun at ngakung kinulisak, E makanyan, Ginung Dios! Paten mu na la ngan wari ding sablang mitagan king Israel? Nganang migsalita kanaku ning Ginu, Anak ning tau, ding taung manuknangan Jerusalem pisasabian da ka ampon ding kalupa mung Israelita a makayugse king marayung lugal. Ngarang sasabi, Tutu na lang marayu ding taung miyugse; e na la makasamba king Ginu. Pepabandi na ne kekatamu iting bansa. Ngeni sabian mu karing kalupa mung miyugse ing kanakung sasabian. Aku ing sangkan king pangadala ra karing marayung bansa ban karin na la manuknangan, at aku ing mikalat karela karing aliwang bansa. Makanyan man, pansamantala kung mantabe karela karing bansa nung nukarin la mipadpad. Inya sabian mu karela ing sasabian ku, aku ing Ginung Dios. Tipunan ku lang ibat karing bansa nung nu ku la kinalat at ibie keng pasibayu karela ing bansang Israel. Potang magbalik na la, kailangan da lang ilako ding sablang marinat at makasumaming idolong karelang dasnan. Dinan ku lang bayung pusu at bayung pamisip. Ilako ke karela ing masias dang pusung batu, at dinan ku lang pusung mapamintu. Tukian da la kanita ding Kautusan ku at tapat da lang pamintuan ding sablang tuntunan ku. Ila ding maging balen ku at aku ing maging Dios da. Oneng parusan ku la ding taung maburing sasamba karing marinat at makasumaming idolo. Parusan ku la agpang king depat da. Ing Ginung Dios ya ing migsalita. Megumpisa lang sinulapo ding kerubin at tinuki la karela ding parugang. Atyu babo ra ing makasilo nang aslag ning Dios ning Israel. Meko ing makasilo aslag king siudad at minta king bunduk king dane aslagan na niti. King vision tinas na ku ning espiritu na ning Dios, at dela na kung pasibayu karing taung miyugse king Babilonia. Kaybat mitda ya ing vision at selita ku karing taung miyugse ing sablang bage pepakit na kanaku ning Ginu. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, manuknangan ka ngeni libutad da ring taung mapag-rebeldi. Atin lang mata, oneng e la manakit; atin lang balugbug, oneng e la makaramdam uling lahi lang mapag-rebeldi. Ngeni, anak ning tau, ibalut mu ing kekang kailangan antimo ing daraptan na ning taung magbakwit at lumakad na ka bayu mabengi. Paburen mung akit da ring tau ing paglako mu at ing pamamunta mu king aliwang lugal. Mekad apansingan da ka reting mig-rebeldi. Kabang masala pa, ibalut mu ing kailangan mu para king pangayugse ban akit da ka at kaybat paburen mung pagumasdan da ing paglako mu king kabengian a balamu mo pupunta ka king pangayugse. Kabang magumasid la, gawa kang busbus king pader ning bale mu at karin mu idalan ing balutan mu. Paburen mung apagumasdan da ing pamibili mu karing pago mu king balutan mu at ing paglual mu busal ning karalumduman kabang makatakap la ding mata mu, ita sanang e mu akakit ing pupuntalan mu. Maging metung yang babala ing kekang gawan karing Israelita. Tiparan ku ing sinabi na ning Ginu. King aldo mu ring ita migbalutan ku antimo ing taung magbakwit. At king benging ita, karing gamat ku ginawa kung busbus king pader at linual ku. Kabang makalawe ya ing balang metung, binili ke king pago ku ing balutan at saka na ku meko. Itang kayabakan, migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, ngening kukutang da ring mapag-rebelding Israelita nung nanu ing daraptan mu, sabian mu karela itang pasabi ku karela, aku ing Ginung Dios. Mangaintulid ya iting mensahi king prinsiping manibala king Jerusalem at karing sablang taung manuknangan karin. Sabian mu karela king itang depat mu metung yang tanda ning mapalyari karela; maging bakwit la at bihag. Ibili ne ning prinsipi a manimuna karela ing balutan na karing pago na busal ning kabengian, at tumakas ya't dumalan king busbus a gewa ra king pader para pidalanan na. Takpan na la ding mata na at e na akakit ing pupuntalan na. Oneng iladlad ke ing kanakung lambat at marakap ya kaniti. Kaybat, idala ke king siudad ning Babilonia at mate ya karin a e ne bitasang ikit ing siudad. Iyugse ku la king miyayaliwang lugal ding miembru na ning konsehu na, ding tagapayu ampon guardia, at panintunan da la reti ding tau ban paten da la. Potang iyugse ku na la karing miyayaliwang bansa da ring dayuan, kanita da akilala king aku ing Ginu. Paburen ku lang miligtas ding mapilan king gera, king danup, at king miyayaliwang sakit ban libutad ding bansa akilala ra ing makasumami dang ugali at kilalanan da king aku ing Ginu. Migsalita ya pa kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, galgal ka potang mamangan ka at galgal king takut potang miminum ka. Sabian mu king mabilug a bansa king iti ing mensahi na ning Ginung Dios para karing memalen na ning Jerusalem a manuknangan pa king karelang bansa: Galgal la potang mangan la at galgal la king takut potang minum la. Masalanta ya ing karelang bansa, uling ala yang kagalangan king kautusan ing metung at metung a manuknangan karin. Malasak la ding siudad a ngeni mitmung tau at maging anti yang disyerto ing bansa. Kanita ra akilala king aku ing Ginu. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, obat kaya augalian deng gagamitan ding memalen na ning Israel iting kasebian: Lalabas ing panaun at e la mipapaltutu ding ula? Ngeni sabian mu karela, aku ing Ginung Dios, iti ing malyari kung asabi tungkul kaniti. Angganan ku ne iting kasebian. E ne maulit pa kapilan man king Israel. Sabian mu karela: Dinatang na ing panaun at mipapaltutu na la ding ula! E na mika vision a e tutu o makabaligo ula libutad ding memalen na ning Israel. Aku, ing Ginu, ing magsalita karela at itang sabian ku ya ing marapat. E na mika pangabala pa. King mismung panaun yu, ikayung sablang mapag-rebeldi, daptan ku itang bela kung daptan kekayu. Migsalita na ku, nganang sasabi ning Ginung Dios. Pasibayu, ngana ning Ginu kanaku, Anak ning tau, isipan da ring Israelita king mangaintulid la mu ding kekang vision at ula king panaun a malambat pang e datang. Inya sabian mu karela king aku, ing Ginung Dios, sasabian ku: E na mika pangabala pa. Itang sinabi ku ya ing marapat. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita! Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, magsalita kang laban karing propeta na ning Israel a gagawang sarili dang ula. Sabian mu karela king makiramdam la king amanu na ning Ginu. Iti ya ing sasabian na ning Ginung Dios: Makasumpa la deting mangmang a propeta! Ila mismu ding babie diwa king sarili dang pamisip at mamigawa karing sarili dang vision. Memalen ning Israel, ala lang panga-aliwa ding kekayung propeta karing asung-gubat a maglungga karing lasak-lasak nang bale ning metung a siudad. E da la pansin ding lugal nung nukarin la miragsa ding pader at e da la lalarinan deti. Inya e ya malyaring idipensa ing Israel potang datang ing gera king aldo ning Ginu. E la tutu ding ikit dang vision at kalaraman la ding karelang inula. Sasabian da king sasalita ra ing kanakung amanu, oneng e ku la tinubud. Makanyan man, panenayan da ing mipaltutu la ding karelang amanu! Sasabian ku karela: E la tutu detang vision a ikit yu at kalaraman la ding ula a sasalita yu. Sasabian yu king deti amanu ku la, oneng e na ku man migsalita kekayu! Inya ngana karela ning Ginung Dios, E la tutu ding kekayung amanu at kalaraman la ding kekayung vision. Laban ku kekayu. Malapit da na kayung parusan, ikayung propetang maki vision a e tutu at magsalitang makabaligong ula. Ala na kayu karin potang mitipun la ding memalen ku ban gawang kalutasan; e la miyabe ding lagyu yu king listahan da ring memalen na ning Israel; e na kayu bitasang makapagbalik pa king sarili yung bansa. Kanita yu akilala king aku ing Ginung Dios. Ding propeta ilang maglili karing memalen ku king kapamilatan na ning pamagsalita rang Ing sabla masalese. Oneng e naman masalese ing sabla! Ginawa lang pader ding memalen ku karing batung kabud da na pitumpak-tumpak at kaybat dinatang la ding propeta at pininturan deng maputi ing pader. Sabian mu karing propeta king miragsa ya ing karelang pader. Paratang kung masikan a uran. Dugpa la ding maragul a batu at sapulan ne ning masikan a angin. Miragsa ya ing pader at ikutang na keka ning metung at metung nung nanung mayap ing binie ning pinturang maputi. Ngeni iti ya ing sasabian na ning Ginung Dios: King kanakung mua paratang kung masikan a angin, uran a bubulusuk, at muran lipat ban siran ne ing pader. Iragsa ke ing pader a pininturan dang maputi; isambulat ke at paburen ku lang lunto ding pundasyun na. Miragsa ya at paten na kayu ngan. Kanita na akilala ning metung at metung king aku ing Ginu. Ing pader at detang memintura kaniti king pinturang maputi panamdaman da ing bigsikan na ning mua ku. Kaybat sabian ku keka king ala na yu ing pader at pati na ding meminturang maputi kaniti detang propetang migsalita king Jerusalem king ing sabla masalese, oneng e naman masalese ing sabla! Ing Ginung Dios ya ing migsalita. Ngana ning Ginu, Ngeni, anak ning tau, lawan mu la ding babaing kabalen mung gagawang ula. Magsalita kang laban karela at sabian mu karela ing pasabi ku karela: Ikayung babaing propeta, makasumpa kayu! Ala kayung patugut manayi karing aptas a bibili yung peka anting-anting king pipulsuan ning bala namu at talukbung a panakap da ring sabla karing buntuk da ban mika upaya la karing aliwang tau. Buri yung akua ing upaya king bie at king kamatayan da ring kanakung memalen ban gamitan yu mu king sarili yung kapakanan. Lalako yu ku dangalan king arapan da ring mismung memalen ku ban manikua kayung mapilan a kasakmal a sebada at mapilan a pirasung tinape. Pamaten yu la ding taung e mangaintulid kamatayan at lilingapan ding taung e naman mangaintulid mie. Inya magsalita kayung kalaraman karing memalen ku at maniwala no man kekayu. Ngeni iti ya ing sasabian na ning Ginung Dios: Pikakasaman ku la ding panaptas-pulsu a gagamitan yu king pamagkapilit yung mika atin kayung upaya king bie at kamatayan. Laputan ku la karing takde yu at ibulus ku la ding taung atyu lalam yung upaya. Paglaputan ku la ding talikbung yu at iligtas ku la ding memalen ku king kekayung upaya. Kanita yu akilala king aku ing Ginu. King kapamilatan da ring kekayung kalaraman sisiran yu la lub ding taung mayap a e ku buring manasakit. Sasabatan yu la ding taung e mayap king kapagnasan dang magbayung bie at iligtas ing bie ra. Inya miyangganan ngeni ing e tutu yung vision at makaliling ula. Iligtas ku la ding memalen kung atyu king upaya yu. Kanita yu akilala king aku ing Ginu. Dinatang la ding mapilan karing manimuna na ning Israel ban mangutang kanaku tungkul king kaburian na ning Ginu. Migsalita ya kanita kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, binie da la reting lalaki ding pusu ra karing idolo at paintulutan da la ring idolo ing tairan da la king pamikasala. Isipan da galang king dinan ku lang pakibat? Ngeni magsalita ka karela at sabian mu king aku, ing Ginung Dios, sasabian ku karela: Ing ninumang Israelitang minie king pusu na karing idolo at peintulut na ing tairan ne king pamikasala at kaybat daratang ya ban mangutang king metung a propeta, pakibatan ke ing pakibat a mangaintulid karing dakal nang idolo! Deting sablang idolo ilang sangkan king kataksilan da kanaku ding Israelita, oneng king pakibat ku panenayan ku ing pasibayu kung akua ing karelang katapatan. Inya ngeni, sabian mu karing Israelita ing pasabi ku, aku ing Ginung Dios: Magbalik kayu at lakuan yu na la ding makasumami yung idolo. Ing ninumang gumulut kanaku, Israelita ya man o dayuan a manuknangan king balen ning Israel, at kaybat samba yang idolo at munta yang mangutang king metung a propeta, aku, ing Ginu, dinan keng pakibat. Salangsangan ke! Gawan keng metung a pialimbawanan at kasebian. Itiwalag ke king komunidad da ring memalen ku ban akilala mu king aku ing Ginu. Nung melinlang ya ing propeta a minie maling pakibat, aku, ing Ginu, ing makipasari kanita. Itiwalag ke king katipunan da ring memalen na ning Israel. Ing propeta at itang linapit mengutang parehu lang miparusan. Daptan ku iti ban e ra ku lakuan ding Israelita at ban e ra dirinatan ing sarili da karing karelang pamikasala. Ila ding maging kanakung memalen at aku ing maging karelang Dios. Ing Ginung Dios ya ing migsalita. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, nung dinapat yang pamikasala ing metung a bansa at migtaksil ya kanaku, pakirasnan ke at siran ku ing panibatan ning kabiayan na. Mika danup at parehu na lang paten ding tau at ding animal, agyang pang ding atlung lalaking i Noe, i Daniel, at i Job ilang manuknangan karin, ing aligtas da ya mu ing sarili dang bie uli na ning kayapan da. Ing Ginung Dios ya ing migsalita. Mapalyaring padala kung mabagsik a animal ban paten da la ring tau, maging mapanganib yang bansa angga king ala nang malyaring makapaglakbe karin. At agyang pang ding atlung lalaking deti manuknangan la karin, nung makananung aku, ing Ginung Dios, Dios kung mabie, makanyan da lang e malyaring aligtas pati na ding mismung anak da. Ing bukud mung malyari dang aligtas ya ing sarili dang bie at maging anti yang disyerto ing bansa. Malyaring padala kung gera king bansang ita at parala kung mapanyirang espada ban gisanan la ding tau at ding animal. At agyang pang ding atlung lalaking deti manuknangan la karin nung makananung aku ing Ginung Dios, Dios kung mabie, makanyan da lang e malyaring aligtas ding mismung anak da. Ing bukud mung malyari dang aligtas ya ing sarili dang bie. Nung padala kung pesti ketang bansang ita at king mua ku gisanan ku ing dakal a bie, paten ku la ding tau at ding animal, agyang pang di Noe, Daniel, at Job ilang manuknangan karin nung makananung aku, ing Ginung Dios, Dios kung mabiemakanyan da lang e malyaring aligtas ding anak da. Ing bukud mung makapagligtas king karelang bie ya ing karelang kayapan. Iti ya ing sasabian na ning Ginung Dios: Parala ku ing apat a lalung mabayat a parusa king Jerusalem: ing gera, ing danup, ding mabagsik a animal, at ing salut ban gisanan da lang paten ding tau at ding animal. Nung ating mitagan at ikua na lang aligtas ding anak na, pagumasdan mu la potang lumapit la keka. Akit mu kanita ing e mayap karela, at maniwala kang lubus king makatuliran pin ing parusang ipagpa ku king Jerusalem. Abalu mu kanita king ating sangkan ing metung at metung king depat ku. Ing Ginung Dios ya ing migsalita. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, makananu yang ipakilupa ing ubas king metung a tanaman? Nanu ing kayapan na ning metung a sanga ning tanaman a ubas nung ipakilupa me karing tanaman ning kagubatan? Agamit me kaya king nanu pa mang buri mung gawan? Malyari me kayang gawan agyang tulus mung pisabitan miyayaliwang bage? Ala yang kasilbian nune mu ing gawan yang panangab. At potang mitau na la ding danggut na at meduluk ne ing libutad na, makagawa ka pa kayang nanuman kanite? Ala neng kasilbian bayu ya pa masilab. Ngening silaban na ne ning api at dilukan lalu yang alang kasilbian. Ngeni iti ya ing sasabian na ning Ginung Dios: Nung makananu yang mayayakua ing metung a sangang ubas king libutad ning gubat at mesilab, makanyan ku la namang kuanan ding taung manuknangan Jerusalem at parusan ku la. Aligtasan da ne ing metung a silab, oneng ngeni silab pa mu rin ing maglaklak karela. Potang parusan ku na la, kanita mu akilala king aku ing Ginu. E la meging tapat kanaku; inya gawan keng anting disyerto ing bansa ra. Ing Ginung Dios ya ing migsalita. Pasibayu yang migsalita kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, ipakilala mu king Jerusalem ing makasumaming bage depat na. Sabian mu king Jerusalem nung nanu ing sasabian na ning Ginung Dios: Mibait ka king bansa ning Canaan. Metung yang Amoreo i tata mu at Hetea ya i ima mu. Kanitang mibait ka, ala mang memutut king kekang pusad o menos o menguskus asin o memalut keka king lampin. Ala metung mang melunus keka ban daptan na mo sa keka ing isanu pa man kareti. Kanitang mibait ka, ala metung mang makiburi keka. Miyugse ka king malualas a marangle. Kanita na ku man linabas at ikit da kang kaso-kaso king sarili mung daya. Makabalut kang daya at e ku apibata ing e ra ka iligtas. Peparagul da kang anti ing metung a malabung a tanaman. Meragul ka at mesikan ampon mitas at meging metung kang dalaga. Masanting ya ubug ing salu mu at makaba ka buak, oneng lubas ka. Inyang pasibayu kung linabas karin, apansingan ku king dinatang na ing oras a sukat na kang malsinta. Binalut ke king kanakung imalan ing lubas mung katawan at pengaku kung luguran da ka. Pekasalan da ka at meging kanaku ka. Ngana ning Ginung Dios. Kaybat na nita, kinangwa kung danum at inos ku ing dayang atyu keka. Kiskusan kung larung olibo ing balat mu. Pepaimalanan da ka king imalan a binurdahan. Dininan da kang sapatus a megawa king masanting a balat, at dininan aptas king buntuk a megawa king mapinung linen, at metung a balabal a megawa king seda. Pepasuluran da kang pulseras at kwintas. Dininan da kang singsing king arung at tingga ding balugbug mu at malagung korona king buntuk mu. Pelamutian da ka karing gintu ampon pilak at parating misulud imalan a linen at sedang binurdahan. Mengan ka king tinape a megawa king masanting diling arina, at atin kang pulut-panilan ampon larung olibo ban pagkabiayan mu. Alang kalupa ing leguan mu at meging metung kang reyna. Mibantug ka karing sablang bansa uli na ning ganap mung leguan uling aku ing pepalagu keka. Iti ya ing sasabian na ning Ginung Dios. Oneng gewa mung puhunan ing leguan mu at kabantugan ban matudtud ka king siping na ning ninumang lalaking lalapit keka. Ginamit mu ing mapilan king bestida mu ban palamutian la ding lugal mung pisasamban. At anting metung a babaing magtinda king katawan na binie mu ing kekang sarili king ninumang lalaki. Kinua mu la ding alahas a pilak at gintu a binie ku keka at ginamit mu la ban gawang larawan da ring lalaki at mekipangatawan ka karela. Kinua mu la ding bestidang binurdahan a binie ku at pepasulud mu la karing larawan, at inain mu karela ing larung olibo ampon insenso a binie ku keka. Dininan da kang pamangan, ing masanting diling arina, larung olibo, at pulut-panilan, oneng inain mu iti bilang ain-sakripisyu ban tumula la ding idolo. Iti ya ing sasabian na ning Ginung Dios. Kaybat na nita, kinua mu la pa ding anak tang lalaki at babai, at binie mu la bilang ain-sakripisyu karing larawan a balamu mo e pa sapat ing kekang kataksilan. Kailangan pa wari ing kuanan mu la pati na ding anak ku at isakripisyu mu la karing larawan? King panaun na ning bie mung makasumami bilang babaing magtinda king katawan mu, e mu man aganaka ing bie mu inyang malati ka pa, inyang lubas ka at kaso-kaso king sarili mung daya. Ngana ning Ginung Dios, Makasumpa ka! Makasumpa ka! Depat mu ngan ing sablang e mayap a ita at kaybat mitalakad kang pisasamban para karing idolo king lele na ning balang dalan, at dinapat kang pamagtinda king katawan mu. Keladkad mu ing leguan mu king burak. Binie mu ing sarili mu king bala na mung lalaking lalapit keka at aldo-aldo lakuas kang meging e mayap a babai. Peintulutan mu la ding tau Ehipto, ding kasiping mung bale a mahilig king pamitan na ning laman ban sumiping la keka, at ginamit mu ing pamagtinda mung katawan ban pamuan mu ku. Ngeni inatiat ku ne ing gamat ku ban parusan da ka at ilako ing dake mu king pagkabiayan. Binie da na ka karing gamat da ring Filisteo a masama keka at masusumami king marinat mung pamaniaptan. Uling e ka lubus mipaldan karing aliwa, tekikian mu la pati na ding tau Asiria. Pepagamit ka naman karela, oneng e ka pa mipaldan. Pepagamit ka naman karing tau Babilonia, ing bansa da ring negosianti, oneng e ka naman lubus mipaldan karela. Iti ya ing sasabian na ning Ginung Dios: Depat mu ngan iti anting metung a babaing alang marine a magtinda king katawan mu. Menalakad kang pisasamban para karing idolo karing balang dalan at dinapat kang pamagtinda king katawan. Oneng e na na ka man kalupa ning karaniwan a babaing magtinda king katawan na a mangailangan salapi. Mengari ka king babaing makipangatawan karing e na kakilala lugal king ing asawa na ya ing luguran na. Babayaranan ya ing babaing magtinda king katawan na, oneng ika, ika pang mamayad karing kalaguyo mu at susuhulan mo pang datang ibat karing miyayaliwang lugal ban sumiping la keka. Pambihira ka karing babaing magtindang katawan! Ala metung man a memilit keka ban mipakanyan ka. Aliwa ika ing beyaranan, nune ika pa ing memayad karela! Wa, makayaliwa ka pin! Inya ngeni, Jerusalem a mengari king babaing magtinda king katawan na, pakiramdaman mu ing sasabian na ning Ginu! Iti ya ing sasabian na ning Ginung Dios: Likas mu ing imalan mu at anti ing babaing magtinda king katawan na, binie mu ing sarili mu karing kekang kalaguyo at karing sabla mung makasumaming idolo, at pete mu la ding anak mu bilang ain-sakripisyu karing idolo. Uli na niti, tipunan ku lang makapamisan ding sadiang kelaguyo mu, detang aburi mu at pati na detang kesaman mu. Idala ku la keka at ibili ku lang makapadurut keka, at kaybat ilako ku ing imalan mu at paburen kung lawan da ing kalubasan mu. Atulan da ka uli na ning depat mung pamakipangatawan at pamakamate. At uli na ning mua at kasbu ku parusan da kang kamatayan. Ibili da ka lalam dang upaya at lasakan da la ring lugal nung nukarin mu daraptan ing pamagtinda mung katawan at pamanyambang idolo. Kuanan da ing imalan mu at ding alahas mu at lakuan da kang lubas. Managkat lang tau ban basibasan da kang batu at panadtaran malati karing espada ra. Silaban da la ring bale mu at paburen da la ring babai a akit da ing pangaparusan mu. Pututan ku na ing pamagtinda mung katawan at ing pamamie mung regalu karing kalaguyo mu. Miyangganan na kanita ing mua ku at mipaindatun na ku. E na ku pasibayung mimua at mangalalu pa. Akalinguan mu na nung makananu da kang sinese kanitang malati ka at kaybat pepamua mu ku king kapamilatan na ning sablang e mayap a depat mu. Uli na niti, singilan da ka. Dinapat na kang miyayaliwang makasumaming bage, obat digdag mu pa ing pamakipaglalaki? Ing Ginung Dios ya ing migsalita. Ngana ning Ginu, Jerusalem, gamitan de ring tau tungkul keka iting kasebian, Nung nanu ya ing ima, makanyan ya naman ing anak a babai. Tune na ka ping anak ima mu! Pindirian neng ima mu ing asawa na at ding anak na. Mengari ka karing kapatad mung babai a pikasaman da ring asawa da at ding anak da. Ika at ding kapatad mung siudad atin kayung imang Hetea at tatang a Amoreo. Ing atsi mu, at ding baryu na, ya ing Samaria ning norti. Ing wali mung babai, at ding baryu na, ya ing Sodoma ning mauli. Mekagyu wari keka ing tukian mu ing bakas da at pakiapusan ing karelang makasumaming ugali? Ali, king ditak mung panaun meging mas lalu yang e mayap kesa karela. Kabang aku ing mabie Dios, nganang sasabi ning Ginung Dios, ing wali mung Sodoma at ding baryu na kapilan man e ra depat ing e mayap a depat mu at ding baryu mu. Migmaragul ya at ding anak na uling dakal la pagkabie, at mibiebie la king kapayapan ampon katahimikan. Mu pin, e ra la seupan ding pakakalulu at ding atyu king pamangailangan. Migmaragul la at meging masias a buntuk, at depat da la ring bage pikakasaman ku. Inya lesak ku la, antimo ing balu mu na. E ya man kinapitna ing Samaria king depat mung pamikasala. Mas menugali kang makasumami. Mayakit lang alang kasalanan ding kapatad mu nung ipakilupa la king kekang depat a makasumami. Ngeni pagdusan mu ing kekang sariling kamarinayan. Lalu lang mabayat ding kekang kasalanan kesa karing kasalanan da ring kekang kapatad angga king lalto lang balamu ala nang kasalanan, nung itulad la keka. Ngeni mangalare ka at pagdusan mu ing kamarinayan mu, uling pepakit mu lang balamu mayap ding kapatad mu. Ngana ning Ginu king Jerusalem, Gawan keng pasibayung manawa ing Sodoma at ding baryu na, at ing Samaria ampon ding baryu na. Wa, gawan da ka namang pasibayung manawa. Dumine ka king sarili mu at king kamarinayan mu mayakit king ding kapatad mu mas masanting la kabilian kesa keka. Minawa lang pasibayu at ika man ampon ding baryu mu mibalik kayu king sadia yung kanawan. E me wari pigsisti ing Sodoma kanitang aldo a ika atin kang pagmaragul, at bayu mibulalag ing e mayap a depat mo? Ngeni kalupa na ka naman; metung a pagsisti da ring tau Edom, ding tau Filistia, at ding aliwang kasiping mung bansa a masama keka. Sukat kang magdusa king manong at makasumaming bage depat mu. Ing Ginu ya ing migsalita. Ngana ning Ginung Dios, Daptan ku itang mangaintulid keka uling e mu la tiparan ding pangaku mu at lebagan me ing kasunduan. Oneng kilalanan ke ing kasunduan a gewa ku keka inyang kayanakan ka, at kayabe mu gawa kung kasunduan a manatili kapilan man. Aganaka mu kanita nung makananu kang menugali at pikarine mu iti potang akua meng pasibayu i atsi mu at ing wali mung babai. Paburen ku lang maging antimong anak mung babai, agyang iti e kayabe king kasunduan ku keka. Ibayu ke ing kasunduan ku keka at akikala mu kanita king aku ing Ginu. Patawaran ku ing sablang kasalanan a depat mu, oneng e mu la kalinguan deti at king dine mu e me man akuang ibuklat ing asbuk mu. Ing Ginung Dios ya ing migsalita. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, sabian me karing Israelita ing metung a talimhaga. Sabian mu king aku, ing Ginung Dios, pasabi ku keka karela ing anti kaniti: Ating maragul a agilang ating maragul a pakpak a miyayaliwa kule. Sinulapo ya karing bunduk king Lebanon at pikli ne ing sepu na ning tanaman a sedro. Dela ne iti king bansa na a maki komersyu at binili ne king siudad da ring negosianti. Kaybat na nita, kinangwa yang metung a punla king bansang Israel at tenam ne king matabang marangle nung nukarin e magkulang ing danum. Tinubu ya ing tanaman at meging mababa yang tanaman a ubas a marayu darasnan. Dinagul lang paitas ding sanga tulid ning agila at malalam la disan ding uyat na. Dakal ya sanga at bulung ing tanaman a ubas. Atin munamang aliwa pang maragul a agilang ating maragul at makapal a pakpak. Telanga na la ding uyat na ning tanaman a ubas king agila, at telanga na la naman tulid na ding bulung na king kapagnasan nang dinan neng dakal a danum a maygit king danum a atyu king mulahan a pitubuanan na. Oneng mitanam ne ing tanaman a ubas king matabang gabun, king marangle a e milalako basa ban mika malabung yang bulung at mamunga at maging makayama yang tanaman a ubas. Inya aku, ing Ginung Dios, kukutang ku: Mie ya kaya at dagul iting tanaman? E ne kaya putputan ning minunang agila, pananggalan a bunga, pamaklian ding sanga, at saka na la paburen lange? E kailangan ing maragul a sikanan o ing metung a mayupayang bansa ban bagutan ya. Makatanam ya pin, oneng mie ya kaya at dagul? E ya kaya langi potang sapulan ne ning angin a ibat king aslagan? E ya kaya langi king lugal nung nukarin ya tutubu? Ngana kanaku ning Ginu, Kutnan mu la deting mag-rebelding tau nung balu re kabaldugan iting talimhaga. Sabian mu karela king dinatang ya Jerusalem ing ari na ning Babilonia at kinua ne ing ari at ding opisyal na at dela na lang minuli karin Babilonia. Kinangwa yang metung karing pamilya na ning ari; ginawa yang kasunduan king ari at pepasumpan neng maging tapat. Kinangwa ya naman karing pikabaluan a lalaki a binihag na bilang prenda ban pigilan ya ing bansa king pamag-rebelding pasibayu at ban siguraduan king ing kasunduan matupad ya. Oneng mig-rebeldi ya ing ari na ning Juda at peparala yang tubud karin king Ehipto ban maniawad kabayu ampon dakal a sundalus. Magtagumpe ya kaya? Akua na kayang ayalsutan ita? E ne malyaring labagan ing kasunduan a e mo sa miparusan! Kabang aku ing mabie Dios, nganang sasabi ning Ginung Dios, mate ya karin Babilonia iting ari uling lebagan ne ing sumpa na at e ne tiparan ing kasunduan a tenguanan na king ari na ning Babilonia a milukluk king lalaki king tronu. E ne malyaring asaupan agyang pang ding mayupaya nang sundalus ning ari ning Ehipto ban labanan na la ding sundalus na ning Babilonia kabud magumpisa lang gawang kuta at kulkul a pisalikutan ban paten da la ring dakal a tau. Lebagan na ing sumpa na at ing kasunduan a tenguanan na. Depat na la ngan deting bage at e ne makaligtas ngeni. Nganang sasabi ning Ginung Dios, Kabang aku ing mabie Dios, parusan ke uli na ning pamaglabag na king kasunduan a pengaku nang tapat tuparan king lagyu ku. Iladlad ke ing salap ning taung mangasu at dakpan ne kaniti. Idala ke Babilonia at karin ke parusan, uling e ya meging tapat kanaku. Mate la king gera ding pekamayap nang sundalus, at misalbag la ding mitagan king miyayaliwang lugal. Kanita mu akilala king aku, ing Ginu, ing migsalita. Iti ya ing sasabian na ning Ginung Dios, Kuanan ke ing pekamatas nang dake ning tanaman a sedro, at kuma kung suli na; itanam ke king matas a bunduk, king matas nang diling bunduk ning Israel. Manianga ya at mamunga, at maging metung yang sedrong makayama. Miyayaliwa lang uring ayup ding karin manuknangan, at manakit lang salilungan. Ding sablang tanaman ning bansa karelang abalu king aku ing Ginu. Kukuturan ku la ding matas a tanaman, at ding mababa kaku lang paragulan. Palangian ku la ding tanaman a sagiwa, at ding malangi naman ilang kakung pasagiwan. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Daptan ku itang sinabi kung daptan ku. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Nanu ya iting kasebian a ulit-ulitan dang sasabian ding tau king balen ning Israel? Pengan da la ring pengari ding maslam a ubas, oneng ding meliniu ipan ila ding anak. Kabang aku ing mabie Dios, nganang sasabi ning Ginung Dios, e yu ne malyaring ulitan pang sabian king Israel iting kasebian. Bandi ke ing bie ning ninumang tau, ing bie na ning pengari at ing bie ning anak. Ing taung mikakasala ya ing mate. Alimbawa, ating metung a tune mayap a lalaki, matulid ya at ala yang kapintasan. E ya sasamba karing idolo da ring Israelita at e ya mamangan karing ain a miyain karing bawal a pisasamban. E ne lalapitan at babainan ing asawa na ning kalupa nang lalaki at e ya mikakarelasyun king babaing atyu king panaun ning regla na. E ne pipiraitnan o panakawanan ing ninuman. Susubli na itang singla na ning mindam; pakanan na la ding danupan at paimalanan ding lubas. Paparam na la ding salapi na a alang patubu. Tatanggian na ing dapat a e mayap at e ya mangabiran king pamamie nang kayatulan king nanumang pisasabian. Tutukian na la ding tuntunan ku at tapat na lang pamintuan ding kautusan ku. Makatuliran ya, inya kumaba ya bie, nganang sasabi ning Ginung Dios. Nung sakali namang iting lalaki atin yang anak a mapanako at makamate at darapat king isanu pa man kareting e ustu a e na kapilan man depat tata na: mamangan ya king ain-sakripisyung miyain karing makabawal a pisasamban, lalapitan na la at babainan ding asawa da ring aliwang lalaki, pamiraitnan na la ding kalulu, manako ya, e na buring isubli itang singla da ring mindam, pupunta ya karing pisasamban da ring paganu at sasamban na la ding makasumaming idolo, at kakua yang patubu neng paparam na la ding salapi na. Mie ya kaya? Ali ya! Depat na la ngan deting makasumaming bage, inya mate ya. Ya ing maki kasalanan king kamatayan na. Alimbawa mong iting kaduang lalaki atin yang metung a anak a lalaki. Akakit na ning anak ing sablang pamikasalang daraptan nang tata na, oneng e ne pakiapusan. E ya sasamba karing idolo da ring Israelita at e ya mamangan karing ain a miyain karing makabawal a pisasamban. E ne lalapitan at babainan ing asawa na ning aliwang lalaki, at e ya manggipit kenu man o manako. Susubli na itang singla na nitang menandam. Pakanan na la ding danupan at paimalanan ding lubas. Tatanggian na ing dapat a e mayap at e na la paparam ding salapi na a ating patubu. Pamintuan na la ding kautusan ku at tutukian na la ding tuntunan ku. E ya mate agyang mikasala ya i tata na. Siguradu yang mie. King metung a banda, memirait ya i tata na ampon menako, at e ya pepatugut darapat e mayap king kenu man. Mate ya ing tata uli na ning pamikasalang depat na. Oneng ikayu kukutang yu: Baket e ya sukat magdusa ing anak king kasalanan nang tata na? Iti ya ing pakibat: Uling depat ning anak itang matulid at mayap. Pemintuan na la ding kautusan ku at tikian na lang mitmung kaingatan. Inya siguradu yang mie. Ing mate ya itang mikasala. E ya sukat magdusa ing anak karing kasalanan nang tata na, at e ya sukat magdusa ing tata king kasalanan na ning anak na. Tanggap yang ablas ing taung mayap king depat nang mayap, at magdusa ya ing e mayap a tau king e mayap a depat na. Nung tuknang yang darapat pamikasala ing e mayap a tau at pamintuan na la ding kautusan ku, nung daraptan na ing matulid at ing mayap, e ya mate; siguradu yang mie. Mipatawaran la ding sabla nang kasalanan at e ya mate uling depat na ing matulid. Pota galang isipan mu king tutula ku neng akakit keng mamamate ing taung e mayap? nganang kukutang ning Ginung Dios. Ali ku. Mas buri keng akit sumisi at mabie. Nung tuknang yang darapat mayap ing taung matulid at pagumpisan nang daptan ing sablang e mayap, ing makasumaming bage a pamaniaptan da ring taung e mayap, manatili yang mabibie? Ali ya! Makalinguan na ing nanuman karing mayap a depat na. Mate ya uli na ning ala yang katapatan at uli da ring kasalanan na. Oneng sasabian yu, E makatuliran ing daraptan na ning Ginung Dios! Makiramdam kayu kanaku, ikayung Israelita. Isipan yu king ing paralan na ning daraptan ku e matulid? Ing kekayung paralan ya ing e matulid! Potang tuknang yang darapat mayap ing taung matulid at magumpisa yang dapat e mayap at kaybat mate ya, mate ya uli na ning e mayap a depat na. Potang tuknang yang darapat pamikasala ing taung e mayap at daptan na ing matulid at mayap, liligtas na ing bie na. Akikilala na ing daraptan na at tuknang yang darapat pamikasala, inya e ya mate; manatili yang mabibie. Ikayung Israelita sasabian yu king e makatuliran ing daraptan na ning Ginung Dios! Isipan yu king ing kanakung paralan e makatuliran, ali mo? Ing e makatuliran ya ing kekayung paralan. Ngeni, aku, ing Ginung Dios, sasabian ku kekayung Israelita king atulan ke ing metung at metung kekayu agpang king depat na. Lakuan yu na ing sablang e mayap a darapatan yu at e yu paintulut ing siran na kayu ning kasalanan yu. Ituknang yu na ing sablang e mayap a dapat yu; magbayu na kayu isip at pusu. Baket buri yu, ikayung Israelita, ing mate kayu? Ala kung buring mate metung man kekayu, nganang sasabi ning Ginung Dios. Gumulut kayu karing kasalanan yu at mie kayu. Inutus na kanaku ning Dios ing ikanta ke iting kanta ning kalungkutan para karing aduang prinsipi na ning Israel: Metung yang leon ing kekang ima! Sinese na lang anak na libutad da ring mabagsik a lalaking leon. Sinese ne ing anak na at tiru neng mangasu; mebiasa yang maglaklak tau. Abalitan de ring bansa, at ikua reng arakap king gewa rang kulkul. Maka pango yang keladkad dang dela Ehipto. Panenayan neng magbalik ning gaindu angga king ikit na ala neng panenayan pa. Kanita menese yang aliwa pa karing anak na, at meging metung yang mabagsik a leon. Inyang ganap neng meragul, miggalagala yang kayabe ding aliwang leon. Mebiasa ya namang mangasu at maglaklak yang tau. Penibag na la ding kuta, at piglasak ding balen. Mitatakutan la king leon ding tau neng gagaleung ya. Misanmetung la ding bansa ban labanan ya; memanyatang la ding tau ibat king miyayaliwang lugal. Lidlad da lang karelang paniakap, at arakap de king karelang bitag. Kilung de king maragul a awla, at dela king ari ning Babilonia. Binten deng masalese ban ing pamamius na e na pasibayung maramdam pa karing bunduk-bundukan ning Israel. Mengari ya ing ima mu king tanaman a ubas a mitanam lele ning mamagus a batis. Uling ating dakal a danum ing ubas melabung ya bulung, at memunga yang punggul-punggul. Matibe la ding sanga na, at setro ding ari ing keulian da. Meragul ya ing ubas at miraras ya angga karing matas a biga; ikit ding sabla king malabung ya at matas ya pa. Oneng ding taung mabagsik angga yamut na piglaput da uli ning mua la, at king gabun karin de inugse. Papalangi na la ding bunga na ning angin a ibat king aslagan. Mepakli la ding sanga na; melangi la at silaban da la. Ngeni mitanam ya king disyerto, king malangi at alang danum a lugal. Mesilab ya ing pun na; liklak na la ning api ding sanga na, at pati na ding bunga. E na la pasibayung maging matibe ding sanga na ni maging setro ding kayarian. Iti metung yang kanta ning kalungkutan; ulit-ulit yang mikakanta. Kapulu nang aldo kanita ning kalimang bulan ning kapitung banua ning kekaming pangayugse. Dinatang la ding mapilan karing manimuna na ning balen ning Israel ban mangutang kanaku tungkul king kaburian na ning Dios, at linikluk la arapan ku. Kanita migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, magsalita ka kareting lalaki at sabian mu karela king ing Ginung Dios sasabian na: Dinatang kayu bang mangutang tungkul king kaburian ku, e makanyan? Kabang aku ing mabie Dios, e ku paintulut ing makapangutang kayu kanaku king nanumang bage. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Anak ning tau, makasadia na kang atulan mu la? Sulung, nung makanyan. Ipaganaka mu la karela ding bage makasumami a depat da ring makatua ra. Sabian mu karela ing sasabian ku. Minie kung pangaku karela kanitang pinili ke ing Israel. Pepakilala ku ing sarili ku karela karin king Ehipto at sinabi ku karela: Aku ing Ginung kekayung Dios. Kanita ku pengaku karela king ilako ku la Ehipto at idala king pinili kung gabun a mataba at labis-labis ing kabiayan. Inutus ku karela king iyugse da la ring makasumaming idolo a pakamalan da, at king e ra dirinatan ing sarili da karing e tutung dios ning Ehipto, uling aku ing Ginung karelang Dios. Oneng e ra ku pemintuan at tinanggi lang makiramdam. E da la inugse ding makasumami dang idolo ni sinuku ding dios ning Ehipto. Makasadia ku kanitang ipatakman karela ing bigsikan na ning kanakung mua karin king Ehipto. Oneng e ku depat ita ban e ya milako dangalan ing lagyu ku, uling king durungutan da ring taung kayabe da belita ku king Israel king tairan ku lang lumual Ehipto. At makanyan ku lang tinaid king paglual da Ehipto at dela ku la king disyerto. Binie ku la karela ding kanakung tuntunan at tiru karela ding kanakung kautusan a munie bie king ninumang mamintu kareti. Gewa ke ing pamangiling king Aldo ning Sabbath bilang tanda ning kasunduan mi ban ipaganaka karela king aku, ing Ginu, gawan ku lang banal. Oneng agyang king disyerto selangsangan da na ku. Lebagan da la ring kautusan ku at tinggian da la ring tuntunan ku a babie bie king ninumang mamintu kareti. Lubus deng e ginalang ing Aldo ning Sabbath. Makasadia na ku kanitang ipatakman ku karela ing bigsikan na ning kanakung mua karin king disyerto at layun ku lang gisanan paten. Oneng e ku depatan ita, uling ita ing munie alang dangalan king kanakung lagyu libutad da ring bansa a menakit kanaku kanitang tairan ke ing Israel king paglual na Ehipto. Inya tapat kung pengaku karin king disyerto king e ku la idala king bansa a binie ku karela, ing mabandi at matabang gabun, ing pekamasanting a gabun. Inya gewa ke ing pangakung ita uling tinggian da la ring kanakung tuntunan. Lebagan da la ring kanakung utus at e de ginalang ing Aldo ning Sabbath; birian da pa ing samban da la ring idolo da. Makanyan man, melunus ku karela. Inari ku king lub ku king e ku la paten karin king disyerto. Bagkus dininan ku lang babala ding kayanakan libutad da. Ngaku karela: E yu la tutuparan ding kautusan a gewa da ring makatua yu; e yu la pakiapusan a ugali ni dirinatan ing sarili yu king kapamilatan da ring karelang idolo. Aku ing Ginung kekayung Dios. Pamintuan yu la ding utus ku at ding kanakung tuntunan. Gawan yeng banal ing Aldo ning Sabbath ban maging tanda ne ning kasunduan tamu at ban ipaganaka na kekayu king aku ing Ginung kekayung Dios. Oneng sinalangsang la naman kanaku detang kayanakan a deta. Lebagan da la ring kanakung utus at e da la pemintuan ding kanakung tuntunan a babie bie king kenu mang mamintu kareti. E de ginalang ing Aldo ning Sabbath. Makasadia na ku kanitang ipatakman karela ing bigsikan na ning kanakung mua karin king disyerto at paten ku la ngan. Oneng e ku depatan ita, uling ita munie alang dangalan king kanakung lagyu libutad da ring bansang menakit kanaku inyang tairan ke ing Israel king paglual na Ehipto. Inya ginawa kung aliwang taimtim a pangaku karin king disyerto. Tapat kung pengaku king iyugse ku la ngan karing miyayaliwang bansang dayuan. Depatan ku iti uling tinggian da la ring kanakung tuntunan; lebagan da la ring utus ku; e de ginalang ing Aldo ning Sabbath at uling simban da la naman ding idolo a siyuan da ring makatua da. Kaybat na nita, binie ku la ding utus a e mayap at ding tuntunan a e babie bie. Pepaburen ku lang dinatan da ing sarili da karing mismung ain da, at pepaburen kung ibie da lang peka-ain ding pangane rang anak a lalaki ban parusan ku la; gewa ku iti ban ipakilala ku karela king aku ing Ginu. Ngeni, anak ning tau, aku ing Ginung Dios, sabian mu karing Israelita nung nanung sasabian ku karela. Iti metung ya pang paralan na ning pamaglapastangan da kanaku ding makatua ra king kapamilatan na ning kataksilan da. Dela ku la king gabun a pengaku kung ibie karela. Minie lang ain karing sablang ikit dang matas a bunduk-bundukan at berding tanaman. Pepamua da ku king kapamilatan da ring ain a karelang dilukan at king kapamilatan na ning alak a dela ra bilang ain da. Kitang ku karela: Nanu la deting matas a lugal a kekayung pupuntalan? Inya manibat na kanita meyaus lang Ding Matas a Lugal. Ngeni sabian mu karing Israelita ing kanakung sasabian: Baket kailangan pa ing daptan yu la naman ding kasalanan a depat da ring makatua yu, at paipagal kayung pupunta karing idolo da? Angga man ngeni babie kayu namang regalu at dirinatan yu ing sarili yu karing idolo da ring makatua yu king kapamilatan na ning pamiyain yu karing anak yu bilang ain-a-durulukan king arapan da reting idolo. At ngeni ikayung Israelita lalapit kayu pa mu rin kanaku ban ikutang yu nung nanu ing kaburian ku! Kabang aku, ing Ginung Dios, ing mabie Dios, e ku paintulut ing makapangutang kayu kanaku tungkul king nanumang bage. Inari yu na king lub yu king buri yu ing maging anti kayu karing memalen da ring aliwang bansa at samba karing dutung at batu. Oneng ita kapilan man e mapalyari. Kabang aku, ing Ginung Dios, ing mabie Dios, ini ing pakatandanan yu: uli na ning kanakung mua dirinan da kayung babala king panibalan da kayu king mabayat a gamat at ning sabla kung upaya. Ipakit ku kekayu ing kanakung upaya ampon ing kanakung mua potang tipunan da na kayung makapamisan at iyuli ibat karing miyayaliwang bansa nung nu kayu miyugse. Idala da kayu king Disyerto da ring Bansa at karin da kayu atulan kaparusan. Atulan da kayu antimo nung makananu ku lang inatulan kaparusan ding makatua yu karin king Disyerto ning Sinai, nganang sasabi ning Ginung Dios. Pamahalan da kayung masalese at gawan da kayung mapamintu king kanakung kasunduan. Ilako ku la libutad yu detang mapaglaban at makasalanan. Ilual ku la karing bansa nung nu la manuknangan ngeni, oneng e ku la paintulutan makapagbalik king bansang Israel. Abalu yu kanita king aku ing Ginu. Nganang sasabi ning Ginung Dios, At ngeni, ikayung sablang Israelita, bahala na kayu king kekayung sarili! Sulung, sumuyu kayu karing kekayung idolo! Oneng ipauna ku kekayu king kaybat na nita aku ing pamintuan yu at patugutan yu neng lalapastanganan ing banal kung lagyu king kapamilatan na ning pamiyain yung ain karing kekayung idolo. Ketang lugal a ita, king bunduk kung banal, ing matas a bunduk ning Israel, ikayung sablang memalen ning Israel samban yu ku. Tumula ku kekayu at panayan ku ing pagdala yu kung ain-sakripisyu, ding pekamasanting a ain at ding banal yung regalu. Potang kaybat da na kayung alual karing bansa nung nu kayu miyugse at ikua da na kayung atipun makapamisan, tanggapan ku la ding ain-a-durulukan yu at akit da ring miyayaliwang bansa king aku banal ku. Potang abalik da na kayu king Israel, king gabun a pengaku kung ibie karing makatua yu, akilala yu kanita king aku ing Ginu. Kanita yu la aganaka ding sablang makarine bage a depat yu at nung makananu yung dinatan ing kekayung sarili. Masumami kayu king sarili yu uli da ring bage e mayap a depat yu. Potang kimut ku ban idipensa ing dangalan ku, akilala yu ikayung Israelita, king aku ing Ginu, uling e da kayu tratusan anti ing mangaintulid karing bage manawang at e mayap a kekayung depatan. Ing Ginung Dios ya ing migsalita. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, lumawe ka banda king mauli. Magsalita ka laban king mauli at sabian mu ing ula laban king gubat na ning mauli. Sabian mu king gubat na ning mauli king makiramdam ya nung nanu ing sasabian na ning Ginung Dios: Lawan mu, palto kung metung a api at silaban na la ding sablang tanaman a atyu keka, sagiwa la man o malangi. Alang bage makapatda kaniti. Mikalat ing api manibat king mauli angga king norti at panamdaman na ning metung at metung ing pali na ning api. Abalu da ring sabla king aku, ing Ginu, ing maki pasari kaniting silab at ala metung mang makapatda kaniti. Oneng ngakung tinutul, O Ginung Dios, e mu sa parapat kanaku ing anti kanyan! Sasabian na na ning metung at metung king maralas ku kanung magsalita king kapamilatan da ring bugtung. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, magsalita kang laban king Jerusalem at laban karing lugal a pisasamban da ring tau. Dinan meng babala ing bansa ning Israel king aku, ing Ginu, sasabian ku: Aku ing kekayung kalaban. Bagutan ke ing espada ku at paten da kayu ngan, mayap kayu man o e mayap. Gamitan ke ing espada ku laban king ninumang manibat king norti at king mauli. Akilala na ning metung at metung king aku, ing Ginu, begut ku ne ing kanakung espada at e ke isubling pasibayu king kaluban na. Anak ning tau, saingsing kang kapait-paitan a balamu wari masaspak ya ing salu mu. Mangisnawa kang saldak king akakit da ring tau. Potang ikutang da keka obat sasaingsing ka, ipakibat mu king ing sangkan ya ing balitang daratang. Potang miras na iting balita, mangatmu la ding pusu ra king takut, mangalambut la ding gamat da, mina la lub, at galgal la ding tud da. Dinatang na ing oras, atyu na keti. Ing Ginung Dios ya ing migsalita. Ngana ning Ginu kanaku, Anak ning tau, magsalita kang ula. Sabian mu karing tau king aku, ing Ginu, sasabian ku: Ing metung a espada, mitais ya at makintab ya. Mitais ya ban makamate; pepakintab ya ban kislap yang anting kildap! E na mika pamagsaya pa, uling ing kakung balen e na la pinsinan ding miyayaliwang babala at pamamarusa. Mipakintaban ne ing espada, ban isadia ya king pangagamit na. Mitais ya at pepakintab ban ibili ya karing gamat na ning makamate. Ngulangul ka king lungkut, O anak ning tau; mangaintulid ya iting espada karing kakung memalen at karing sablang manimuna na ning Israel. Mate lang kayabe ding sabla kung memalen. Dugdugan me ing kekang salu king pangabigu mu! Susubukan ku la ding kakung memalen, at nung karelang tanggian ing kapanisian, deting sablang bage mangapalyari la karela ngan. Ngeni, anak ning tau, magsalita kang ula. Ipalakpak mu la ding gamat mu at manabak yang ulit-ulit ing espada. Metung yang espadang makamate; espada yang makapangilabut at maglipul. Lalako na la sikanan lub ding kanakung memalen at daragsa na la. Babalan ke ing karelang siudad king kapamilatan na ning espadang kikislap anting kildap at makasadia yang makamate. Ikang mataram a espada, sumulung ka bandang wanan o bandang kayli! Manabak ka nukarin ka man marap. Ipalakpak ku la kanita ding gamat ku at milako na ing kanakung mua. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, dinan mu lang tanda ding aduang dalan a malyari nang dalanan ning ari na ning Babilonia at ning espada na. Parehu lang magumpisa king metung a bansa. Ibili mu la ding palatandanan king salapungan da ring dalan. Ituldu ne ning metung king ari ing dalan papunta king Rabba, ing siudad da ring Ammonita, at ituru ne ing kaduang dalan papunta king Jerusalem, ing siudad a makapadurut kuta karin Juda. Makatalakad ya ing ari na ning Babilonia tulid ning tanda king salapungan da ring dalan. Ban abalu ne ing dalan a pilinan na, ikusug na la ding paslu na at mangutang ya karing idolo na at siasatan ne ing ate na ning animal a misakripisyu. Ngeni, tatalnan na ne king wanan nang gamat ing paslu a mitatakan Jerusalem! Sasabian na niting paslu ing munta ya at italakad na la ding panlasak karing pader; ikulio ne ing kulisak ning pamakilaban; iyarap na la ding panlasak karing pasbul dalan ning siudad, mitambak yang gabun, at gawa yang kulkul bilang kambilan. E ra paniwalan iti ding memalen na ning Jerusalem uling pamatakaran da la ring kasunduan a gewa ra. Oneng ipaganaka na la karela niting mesabing ula ding karelang kasalanan at dinan na lang babala king mabihag la. Iti ya ngeni ing kanakung sasabian, aku, ing Ginung Dios. Makabulalag na la ding kekayung kasalanan. Balu da na ding sabla ing kasalanan a depat yu. Papakit yu ing kekayung kasalanan king balang kekayung daraptan. E yu na alingad ing mikasala kayu, inya ibie da na kayu karing kekayung kalaban. Ikang e mayap at alang kabanalan a pamuntuk na ning Israel, ing aldo mu, ing oras ning kekang lubus a pangaparusan daratang ne. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Ilukas me ing kekang korona at turban. Mibayu na ing sabla-sabla. Itas la ding pakakalulu king upaya! Ibagsak la detang atyu king katungkulan. Lasakan ke! Lasakan ke! Gawan keng metung a lasak a siudad ing Jerusalem. Oneng mapalyari mu iti potang itang tilduan kung mamarusa datang ne. Ketang tilduan ku karin ke ibie. At ika, anak ning tau, magsalita kang ula. Ibalita mu king aku, ing Ginung Dios, pasabi ku keka karing Ammonita a maninsultu karing Israelita, ing anti kaniti: Ing metung a espada makayaniu yang manyira; pepakintab ya ban makamate at ban kislap anting kildap. E la tutu ding vision a kekong akakit at pawa la ngan kalaraman ding bage sinabi yung mapalyari. Tune alang mayap kekayu at ing kekong aldo daratang ya, ing aldo ning lubus yung pangaparusan. Tabtaban na kayu batal ning espada. Ikaluban mu ne ing espada! Atulan da ka king lugal nung nu ka melalang, ing bansa nung nukarin ka mibait. Panamdaman mu ing kanakung mua potang ibugnus ku iti anting mikakalabkab a silab. At ibie da ka karing berdugu, ding taung sane king pamanyira. Gisanan na kang laklakan ning silab. Tumulu ing kekang daya king mismung kekang bansa at ala metung mang makaganaka pa keka. Ing Ginu ya ing migsalita. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, makasadia na kang matul king siudad a mitmu karing makamate tau? Pakalino mu la ding sablang bage makasumaming depat na. Sabian mu king siudad nung nanung sasabian ku, aku ing Ginung Dios: Ing oras mu daratang na uling pete mu la ding tutung dakal karing sarili mung memalen at uling dinatan mu ing kekang sarili king pamanyamba mung idolo. Mikasala kang pamakamate tau at midinatan ka king uli da ring idolong kekang gewa, inya ing kawakasan mu daratang na. Angga na ka ken! Iti ya ing sangkan nung inya peintulut kung gawan da kang pikaylian ding miyayaliwang bansa at pisunusunu ding sablang tau. Kaylian da ka ring kasiping mung bansa at ding bansang atyu king marayu uli na ning pamaglapastangan mu karing kautusan. Menalig la ding manimuna na ning Israel king sarili dang sikanan at darapat lang pamakamate tau. Ala metung man king siudad a gagalang mo sa karing pengari na. Pamiraitnan mu la ding dayuan at sasamantalanan ding babaing mebalu at ding ulila. Ala kang galang karing sagradung lugal at e me gagalangan ing Aldo ning Sabbath. Mamigawa lang salita ding kekang memalen tungkul karing aliwa ban kanita apapate da la. Mamangan la karing ain a miyain karing idolo. Manatili lang magpasasa king tula ning laman ding aliwa. Sisipingnan da la ring asawa da ring tata ra; sisipingnan da la naman ding aliwang babaing atyu king panaun ning regla da. Darapat lang pamakipangalugud at ding aliwa karela lalapitan do't agkatan ding karelang manuyang a babai o ding babaing karelang kasing-ibpa. Manupa lang tau ban makamate tau. Kakua lang patubu karing salaping paparam da karing kalupa rang Israelita, at mibabandi la king kapamilatan na ning pamagsamantala ra. Kelinguan da na ku. Ing Ginung Dios ya ing migsalita. Parusan da kayu uli na ning depat yung pamanako at pamakamate tau. Isipan mu galang king mika sikanan kang lub o sapat a sikanan ban akua meng itas ing gamat mu potang arapan da na ka? Aku, ing Ginu, ing migsalita at daptan ku ing sinabi ku. Iyugse ku la ding kekang memalen karing miyayaliwang bansa at balen at wakasan ku na la ding sablang dapat mung e mayap. At e ra ko galangan ding aliwang bansa, oneng ika akilala mu king aku ing Ginu. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, ala lang kasilbian kanaku ding Israelita. Mengari la karing tagan-tagan a inugse metal, tangsu, lata, bakal, at tinggaputi a malalakuan kaybat nang medalise ning pilak king ornu. Inya ngeni, aku, ing Ginung Dios, sasabian ku karela king anti ding mebanggit ala lang bitasang kasilbian kanaku. Idala ku lang miyabe-abe king Jerusalem, nung makananu ing minang pilak, tangsu, bakal, tinggaputi, at lata abe-abe mibili king ornung pandalise makanyan munaman ing daptan ku karela. Makanyan na kayung lasawan ning kanakung mua. Wa, tipunan ku la king Jerusalem; patau kung api lalam da at lasawan la king kapamilatan na ning kanakung mua. Malaso la king Jerusalem nung makananung ing pilak malalaso ya king ornu, at kanita ra akilala king tatablan na la ning mua ku, ing Ginu. Migsalita yang pasibayu kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, sabian mu karing Israelita king e ya banal ing karelang bansa, inya paparusan ke king kanakung mua. Mengari la ding manimuna na karing leon a gagaleung babo da ring animal a apate ra. Makamate tau, kakuanan da la salapi at pibandian, at maglakuan lang dakal a babaing mebalu king pamakamate ra. Lalabagan da la ring pari ding kautusan ku at ala lang galang king nanu pa mang bage banal. Ala nang pamiyaliwa karela ing bage banal ampon ing e banal. E da na tuturu ing pamiyaliwa na ning bage malinis ampon ing e malinis, at e de gagalangan ing Aldo ning Sabbath. Ing meging bunga na niti ya ing e da na ku gagalangan ding memalen na ning Israel. Mengari la ding opisyal na ning kapamahalan karing asung-gubat a maglapak karing animal a karelang apate. Makamate la ban kanita mibandi la. Ding propeta tikpan da la reting kasalanan nung makananung ding tau tatakpan da la ring pader king pinturang maputi. Akakit da la ring e tutung vision at babie lang ula tungkul karing bage a e naman mapalyari. Pakilala da king magsalita la king amanu na ning Ginung Dios, oneng aku, ing Ginu, ala na ku man bitasang akasabi karela. Mamirait la at manako ding mabandi. E ustu ing tratu da karing pakakalulu at sasamantalanan da la ring dayuan. Menintun kung agyang metung mung tau a malyaring makatalakad metung a pader, itang malyaring makatalakad tulid da ring pader a metibag ban karin idipensa ne ing bansa potang ing mua ku lasakan ne. Oneng e ku menakit. Inya ibugnus ku na ing mua ku karela, at anti ing api gisanan ku lang paten uli na ning depat da. Ing Ginung Dios ya ing migsalita. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, ating aduang babaing mikapatad. Manuknangan la king Ehipto inyang kayanakan la. Karin mesira ing pangadalaga ra at meging babai lang magtinda king karelang katawan. Ohola ing lagyu ning atsi (ya ing simbulu na ning Samaria), at Oholiba ya lagyu ing wali (ya ing simbulu na ning Jerusalem). Ayasawa ku lang parehu at mikayanak ku karela. I Ohola, agyang asawa ku ne, sindu na pa mu rin ing pamagtinda na king katawan na, at e ya mipaindatun king pamagnasa nang makipaglalaki karing tau Asiria. Sundalus la deting maka uniporming kule muradu, nobling tau, at opisyal lang mangatas a katungkulan. Masanting la ngan ding opisyal da ring sundalung pakakabayu. I Ohola babai de ring sablang opisyal a tau Asiria, at ing nasa na king tula ning laman ya ing mitulak king karinatan ampon king pamanyamba karing idolo da ring tau Asiria. Sindu na itang pegumpisan na anting babaing magtinda king katawan na karin Ehipto nung nu ya mesira pangadalaga. Manibat na inyang anak ya pa mu kayabe na na lang matudtud ding lalaki, at tinuring da ne man anting babaing magtinda king katawan na. Inya binie ku ne karing kalaguyo nang tau Asiria a pagnasan nang e makanyan-kanyan. Linubas de; dekap da la ring anak nang lalaki at babai at pete de king kapamilatan ning espada. Sasalita da ring babai nukarin mang lugal ing milyari king bie na. Iti ikit nang Oholiba, oneng lalu yang masiri at igitan ne i Ohola king kasalanan na ning pamakipaglalaki. Mitmu ya namang kalibian karing magaling a lalaki at opisyal a tau Asiria, karing sundalus a pakauniporming masala kule ampon karing opisyal da ring sundalung pakakabayu, at karing sablang masanting a kayanakan a lalaki. Ikit ku king tune yang e mayap; king ing makawali kalupa neng e mayap ning atsi na. Mikutkut neng mikutkut king e mayap nang dapat. Megayuma ya karing misna kalutu a larawan da ring matas a opisyal na ning Babilonia a pakadukit king pader, at pininturan matingkad a malutu, pakababat paha karing awakan da, at ating sula-sulapo turban karing buntuk da. Mitmu yang kalibian karela inyang ikit na la, at mitubud yang tau karela karin king Babilonia. Dinatang la reting tau Babilonia ban sipingnan de. Ginamit de at dinatan deng e mu nanu angga king bandang tauli mesumami ya lub karela i Oholiba. Bilalag na ing sarili na king akakit da ring tau at pepabalu na king metung yang babaing magtinda king katawan na. Mesumami ku naman kang Oholiba antimo nung makananu kung mesumami kang atsi na. Lalu yang meging e mayap a babai kesa ketang milabas a panaun, antimo ing penugalian na manibat na kanitang kayanakan na, inyang kapupurmeruan nang meging babaing magtinda king katawan na karin Ehipto. Mitmu yang kalibian karing lalaking maygit pa kalibian kesa karing bulugan a asno o kabayu. Buri nang takman pasibayung Oholiba itang marinat nang pamibiebie karin Ehipto kanitang kayanakan na, kanitang pemialungan de ring lalaki na ning Ehipto ing salu na. Inya ngeni, Oholiba, oyni ing asabi ku keka, aku, ing Ginung Dios. Sinawa na ka karing kalaguyo mung deta, oneng paratangan ku la mua keka at itubud ku la ban padurutnan da kang sundalus. Idala ku la ding sablang tau Babilonia at Caldea, ding lalaking ibat king Pekod, Soa, at Koa, at ding sablang tau Asiria. Tipunan ku la ding sablang masanting a nobling kayanakan at opisyal, ding sablang maulagang opisyal a matas a katungkulan, at ding opisyal da ring sundalung pakakabayu. Lusuban da ka manibat king norti; magdala lang dakal a sundalus ampon karung panggera at gareta. Atin lang kalasag at maka-helmet la ban e la numanu balang. Kubkuban da ka. Paburen da kang manabu karing gamat da at ila atulan da ka agpang karing karelang kautusan. Uling mua ku keka, paburen ku lang marap keka king mua ra. Tabakan de ing arung mu at ding kekang balugbug, at paten da la ring anak mu. Wa, kuanan da la keka ding anak mung lalaki at babai at silaban da lang mabie. Lubasan da ka at kuanan da la ring alahas mu. Angganan ku ing kalibian mu king tula ning laman ampon ing kanawangan a daraptan mu manibat na kanitang atyu ka Ehipto. E na ka kapilan man lumawe pa karing idolo o misip man tungkul king Ehipto. Iti ya ing sasabian na ning Ginung Dios Ibie da ka karing gamat da ring taung kasaman mu at kasuklaman mu. At uli na ning sama da keka, kuanan da ing sablang pibandian a pipagalan mu at lakuan da kang lubas anting babaing magtinda king katawan na. Ing kalibian mu king tula ning laman at ing pamamisali mu king kekang katawan ya ing pepasari kaniti keka. Meging babai da ka ring bansa at dinatan mu ing kekang sarili king kapamilatan da ring karelang idolo. Tikian mu la ding bakas na ning kekang kapatad, inya ipainum kia naman keka ing kopa na ning pamamarusang ininum na. Ngana ning Ginung Dios, Minum ka king kopang piinuman na ning kekang kapatad; kopa yang maragul at malalam. Kaylian na ka ning balang metung at insultuan na ka, uling ing kopa mitmu ya. Gawan na kang malungkut at malasing ning kopa ning takut at kasiran, ing kopa ning kapatad mung Samaria. Minum ka king kopa, at kekang napnapan ing laman na, at karing kabalbal niting kopa ing kekang salu laplapan me. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Ngeni iti ya ing sasabian na ning Ginung Dios: Uling kelinguan mu ku at ginulut ka kanaku, pagdusan mu ing kekang kalibian at ing pamamisali mu king kekang katawan. Ngana kanaku ning Ginu, Anak ning tau, makasadia na kang atulan me i Ohola at i Oholiba? Idalum mu la karing depat dang bage makasumami. Dinapat lang pamakipangalugud at pamakamate tau; pamakipangalugud a kayabe da ring idolo, at pamakamate karing anak a lalaking ayanak ku karela. Inain da la ring kanakung anak bilang ain-sakripisyu karing karelang idolo. Aliwa mu ita ing depat da. Gewa deng alang kabaldugan ing kanakung Templo at lebagan de ing Aldo ning Sabbath a kanakung tinatag. King mismung aldo a pete da la ring anak ku bilang ain-sakripisyu karing idolo, dinatang la king Templo ku at lepastangan de! Ulit-ulit lang peparalang tubud ban mangumbirang lalaking datang ibat karing marayung lugal, at dinatang no man deti. Mindilu la kanita ding aduang babaing mikapatad at inayus ding mata ra at misulud lang alahas. Linukluk la karing malagung sopa at arapan da ya ing lamesang mitmung mayap a bage at pati na ing binie ku karelang insenso at larung olibo. Meramdam ing inge da ring milulupung a lalaking dakal, ing metung a grupu da ring lalaking bayung datang a ibat king disyerto. Pepasulud da la ring pulseras karing gamat da reting babai, at pinutung ding malagung korona karing buntuk da. Kanita ngaku king sarili ku, Gamitan de ing metung a babaing metua na king pamakipangalugud. Ulit-ulitan da lang belikan deting babaing mamisali king katawan da. Belikan da lang pasibayu di Ohola at Oholiba, ding e mayap a babaing deta. Oneng ding banal a lalaki atulan da la king kasalanan a pamakipangalugud at pamakamate tau, uli na ning depat dang pamakipangalugud at uling mimantsahan lang daya ding gamat da. Iti ya ing sasabian na ning Ginung Dios: Magdala kang metung a grupung tau ban mamatakut at manako karela. Paburen mu la deting tau ban pamasibasan da la at lusuban da lang panabakan karing espada ra; paten da la ring anak da at silaban ding bale ra. Pututan ku na king mabilug a bansa ing marinat a pamibiebie, at iti maging metung a babala king balang babai ban e na dapat pasibayung pamakipangalugud antimo ing depat da reting aduang babai. At ikayung aduang babaing mikapatad, parusan da kayu king marinat a pamibiebie yu ampon pamanyamba karing idolo. Kanita yu abalu king aku ing Ginung Dios. King kapulung aldo ning kapulung bulan na ning kasiam a banua ning kekaming pangayugse, migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, isulat me ing petsa na ning aldong iti, uling ya ing aldo nung kapilan ne pagumpisan lusuban ning ari ning Babilonia ing Jerusalem. Sabian me kareting taung mag-rebeldi ing talimhagang sidia ku para karela; aku ing Ginung Dios: Isiang me king api ing kaldera, at katmuan meng danum. Ibulug mu la ding masanting diling giling karni, ding pago at ding bitis; katmuan mia naman karing mepiling pirapirasung butul. Gamitan mu ing karni ning matabang tupa; itangab mu ing dakal a dutung lalam ning kaldera. Paburen mung ing danum mukal; pabukal mu la ding butul at ing karni. Iti ya ing sasabian na ning Ginung Dios: Makalunus ya ing siudad da ring makamate tau! Mengari ya king kalderang mengalawang a e bitasang malilinis. Tunggal-tunggal mung isaka ing pirapirasung karni angga king ala nang mitagan. Ating merapat a pamakamate king siudad, oneng e tinalamsik ing daya king gabun nung nu na mo sana malyaring takpan ning alikabuk; tinalamsik king metung a batung maragul. Likuan ku karin ing daya nung nu e malyaring misalikut, nung nu maniawad pamagbengansa. Iti ya ing sasabian na ning Ginung Dios: Makalunus ya ing siudad da ring makamate tau! Aku mismu ing mitangab dakal a dutung. Magdala kayung dakal pang dutung! Pepen yu ing api! Ilaga yu ing karni! Parayuputan ing sabo! Dulukan yu la ding butul! Ngeni isiang ye karing baya ing alang laman a kalderang tangsu at paburen yang mibaya king pali. Kanita maging malinis yang pasibayu ing kaldera antimo ing aduan na ning ritual kaybat nang metanggal ning kalawang na, agyamang ing sablang kalawang e na gisan leko ning api. Jerusalem, dinatan da ka ring dapat mung imoral. Agyang migkapilit kung linisan da ka, makanyan man menatili kang marinat. E na ka pasibayung maging malinis anggang e mu panamdaman ing bigsikan na ning kanakung mua. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Dinatang na ing oras ban kimut ku. E ku la kalinguan ding kekang kasalanan o pakit nanumang lunus keka. Miparusan ka uli na ning depat mu. Ing Ginung Dios ya ing migsalita. Pasibayu yang migsalita kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, king metung mung barug ilako ke ing taung pakamalan mung dili. E ka sukat magreklamu o saingsing o tumulu lua. E mu paburen maramdam ing kekang siguk. E ka lulual alang takap a buntuk o alang sapin a bitis bilang tanda ning kekang pamagpaldas. E me tatakpan ing kekang lupa o mamangan man king kakanan da ring magpaldas. Kapagsalita ku la ding tau itang abak a maranun. Ketang bengi na ning aldong ita, mete ya ing asawa ku at kabukasan depatan ku itang mipayabut kanaku. Ngarang mengutang ding tau kanaku, Obat makanyan ka daraptan? Pekibat ku karela, Migsalita ya kanaku ing Ginu at sinabi na kanaku king ibie ke kekayung Israelita iting mensahi: Ipagmaragul ye ing matibe Templo. Atna kayung kaburing lalawe at daralo kaniti, oneng gawan neng alang kabaldugan ning Ginu. At mate la ngan king gera ding kayanakan a miembru da ring pamilya yung melakuan Jerusalem. Kanita yu daptan ing kanakung depatan. E yu la takpan ding kekayung lupa ni mangan king kakanan da ring magpaldas. E kayu lumual a alang takap a buntuk o alang sapin a bitis o manangis o kumiak man. Mayayat kayu uli da ring kekong kasalanan at saingsing king metung at metung. Maging metung kung tanda kekayu kanita; daptan yu ngan itang sablang depatan ku. Sasabian na ning Ginu king potang mapalyari na iti, akilala yu king ya ing Ginung Dios. Ngana kanaku ning Ginu, Ngeni, anak ning tau, ilako ke karela ing matibe Templo a karelang pagmaragul ampon tula, ing kapad dang lalawan at daralawan. Kuanan ku la naman ding karelang anak a lalaki at babai. King aldo a daptan ku iti, datang ya kekayu ing metung a mekatakas king kasiran at ibalita na iti kekayu. King aldo mu ring ita magbalik pasibayu keka ing upaya na ning pamagsalita a mewala keka at makipagsalita ka king taung datang. King anti kaniting paralan maging metung kang pekatanda karing tau at karelang akilala king aku ing Ginu. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, magsalita ka laban king bansang Ammon. Aku ing Ginung Dios. Sabian mu karing memalen na ning Ammon king makiramdam la king sasabian ku. Metula kayung menakit king pangapayalan nang kabaldugan ning kanakung Templo, king pangalasak ning bansang Israel, king pangayugse ra king marayung lugal ding memalen na ning Juda. Uli na niti, paburen kung sambutan da kayu ding tribu na ning disyerto king dane aslagan. Italakad da la ring karelang kampu king kekayung bansa at manuknangan la karin. Kanan da la ring bunga ding tanaman at inuman ing gatas a mangaintulid kekayu. Gawan ke ing siudad ning Rabba metung a lugal a pipagpastulan karing kamelyu, at ing mabilug a bansa ning Ammon maging lugal yang pipagkuralan da ring tupa ban akilala yu king aku ing Ginu. Iti ya ing sasabian na ning Ginung Dios: Pelakpak yu la ding gamat yu at linundag kayu king tula. Pikasaman ye ing bansang Israel. Uli na niti, paburen da kayung manabu karing gamat da ring aliwang bansa a kuma king pibandian yu. Lubus da kayung siran at e na makilala pang metung a bansa. Kanita yu akilala king aku ing Ginu. Iti ya ing sasabian na ning Ginung Dios, Uling sinabi na ning Moab king ing Juda kalupa de ring aliwang bansa, paburen ku la ngening malusub ding siudad a magdipensa king angganan na ning Moab, at pati na ding malagung diling siudad ning Bet Jesimot, ning Baal Meon, at ning Kiriataim. Paburen kung kubkuban de ring tribu na ning disyerto king dane aslagan ing Moab at ning Ammon ban kalinguan da ne ring aliwang bansa. Parusan ke ing Moab at kanita ra akilala king aku ing Ginu. Iti ya ing sasabian na ning Ginung Dios, Mitmung bigsikan ing pamagbengansang depat da ring memalen na ning Edom karing memalen na ning Juda, at itang pamagbengansang ita ya ing pepasari king pamikasala nang alang kapupusan ning Edom. Ngeni sasabian ku king parusan ke ing Edom at paten ing balang lalaki ampon animal karin. Gawan keng alang silbing bansa manibat king siudad ning Teman angga na king siudad ning Dedan, at mate la king gera ding memalen na. Ipagbengansa da ku ring memalen kung Israelita king Edom at ipatakman da king Edom ing mabagsik kung mua. Abalu na kanita ning Edom nung nu anti kabayat ing kanakung pamagbengansa. Ing Ginung Dios ya ing migsalita. Iti ing sasabian na ning Ginung Dios, Mitmung bigsikan ing pamagbengansang depat da ring Filisteo karing kalaban da manibat na kanitang minunang panaun at gisan da la king sama ra karela. Inya naman aku papasiag ku ngeni king lusuban ku la ding Filisteo, at ala kung itagan metung man karela. Paten ke ing ninumang mitagan mabie king Kapatagan ning Filistia. Parusan ku lang alang kalupa at bengansahan ku lang ganap. Panamdaman da ing kanakung mua. Kanita ra akilala king aku ing Ginu. King mumuna nang aldo ning bulan na ning kalabing metung nang banua ning kekaming pangayugse, migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, iti ya ing kukulyo da ring memalen na ning siudad ning Tiro: Misambulat ya ing Jerusalem! Mibagsak ing negosyu na! Ala ta nang kalaban keng komersyu! Ngeni, aku, ing Ginung Dios, iti ya ing kanakung sasabian: Siudad ning Tiro, aku ing kekang kalaban. Iparala ku la ban lumusub keka ding dakal a bansa at maging anti la karing alun ning dagat a datang keka. Lasakan da la ring pader na ning kekang siudad at idagsa da la ring kekang tore. Kaybat na nita, palisan ku ing sablang alikabuk at mistula niang metung a batu ing lakuan ku. Palangian da la ring lambat da ring manasan king babo na karin king libutad ning dagat nung nu ya makatalakad. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Panguanan da ring bansa ing pibandian na ning Tiro, at paten da la karing espada ra ding manuknangan karing kabalenan na. Kanita na akilala ning Tiro king aku ing Ginu. Iti ing sasabian na ning Ginung Dios, Itubud ke ing maragul dili karing sablang ari, i Aring Nebucadenesar ning Babilonia, ban lusuban ne ing Tiro. Datang yang ibat king norti at ding dakal a sundalus, ding dakal a kabayu, ding karung panggera, at ding sundalung pakasake kabayu. Mate la king pamakilaban detang manuknangan karing balen. Gawa yang kulkul ampon kambilan ing kalaban at piaga-agapayan na la ding kalasag na anting bakud a matibe makapadurut keka. Panibagan da la ring kekang pader karing trosung panibag, at idagsa da la ring kekang tore karing karelang palakul. Mitakpan ka king alikabuk da ring kabayu da. Ing kurug da ring karelang kabayung guguliut karitun at karung panggera ugunan da la ring kekang pader kabang lalabas la karing pasbul dalan ning melasak a siudad. Lumusub la ding sundalus dang pakasake kabayu karing kekang dalan; paten da la ring kekang memalen karing karelang espada. Mibagsak la ding matibe mung asias. Pisamsaman da ring kekang kalaban ing kekang pibandian at kalakal. Tibagan da la ring kekang pader at isambulat ding kekang malapalasyung bale. Kuanan da la ring batu, dutung, at ing heganaganang mengatatal, at kaybat itambak da la king dagat. Wakasan ku na ing sabla yung pamagkanta, at patahimikan ku na la ding kekayung alpa. Mitagan ku mung metung a batu ban karin da la palangian ding manasan ding lambat da. E ne malarin kapilan man ing siudad. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Iti ing sasabian na ning Ginung Dios king siudad na ning Tiro: Potang masasambut na ka king labanan, mangilabut la ding taung manuknangan king lele ning dagat uli na ning saingsing da ring sugatan at kulisak da retang pamaten da. Kuldas la karing tronung luklukan da ring sablang ari da ring bansang mapaglayag keng dagat. Ilukas da la ring karelang balabal at ing imalan dang birdahan at lukluk lang gagalgal king gabun. Mangilabut lang e makanyan-kanyan king kekang kerarasan angga king e ra apigil ing galgal da. Ikanta de iting kantang mete para keka: Mibagsak ne ing pikabaluan a siudad! Inakmul na la ning dagat ding barku na! Ding sinakup karing dagat ila ding memalen na niting siudad, at mematakut karetang taung manuknangan king lele ra. Ngeni, king aldo a mibagsak ya, galgal la ding pulu at manimutla ding memalen na king anti kaniting kasiran. Iti ing sasabian na ning Ginung Dios: Gawan da kang anti ding siudad a melasak nung nukarin ala metung mang manuknangan. Takpan da ka king danum ning malalam at malualas a dagat. Padulungan da ka king kalalalaman na ning kutkutan da ring mete ban akayabe mu la ding taung mebie kanitang minunang panaun. Ketang kalalalaman a kulkul a ita karin da ka papanatilian libutad na ning alang anggang kasiran, kayabe da ring mete. Bilang bunga na niti, e ra na ka kapilan man panuknanganan pa ding tau at ala nang kuma king lugal mu king lugal da ring mabie. Gawan da kang metung a makatakut a pialimbawanan at iti ya ing maging kawakasan mu. Panintunan da ka ring tau, oneng e ra na ka bitasang akit. Ing Ginung Dios ya ing migsalita. Ngana kanaku ning Ginu, Anak ning tau, ikanta me ing kantang mete para king Tiro, ing siudad a makatalakad king lele ning dagat at makipagkalakalan karing balang taung manuknangan lele ning dagat at pulu. Sabian mu ing sasabian na ning Ginung Dios: Tiro, pigmaragul mu ing sakdal mung lagu. Ing dagat ya ing kekang tuknangan. Ding kekang talapagobra inubug da kang anti ing masanting a barku. Ginamit lang tablang ibat karing tanaman a sipres ning Bunduk Hermon, at sedro a ibat king Lebanon para king pisabitan layag. Kinangwa lang tanaman a ensina king Bashan ban gawan dang kekang bagse. Gewa re ing kekang suelu karing dutung a pinu ning Cyprus, at belutanan deng garing. Megawa la ding kekang layag king imalan a linen, burdadung linen a menibat pa Ehipto; agad kang akilala agyang atyu ka king marayu. Megawa la ding kekang layag king pekamapinung imalan, king imalan a kule muradu ibat king pulu ning Cyprus. Ding talapamagse mu ibat la karing siudad ning Sidon at Arvad. Ding sarili mung lalaking magaling king obra ila ding kekang marinu. Ding kekang kalpinteru ila ding lalaking misane masalese king obra a ibat Biblo. Ding maglayag karing balang barku sinali la karing kekang tindahan. Sinuyu la keka ding sundalus a tau Persia, Lydia, at Libya. Sinabit da la ring karelang kalasag at helmet karing kekang kampu. Ila ding lalaking migkamit tagumpe para keka. Ding guguardia karing kekang pader ila ding sundalus a tau Arvad, at ding guguardia karing kekang tore ila ding lalaking tau Gamad. Sasabit da la ring karelang kalasag karing kekang pader. Ila ding lalaking minie lagu keka. Mekipagkalakalan ka king Tarsis at tinanggap kang pilak, bakal, lata, at tinggaputi bilang kalibe ning dakal mung paninda. Mekipagkalakalan ka munaman karin king Javan, Tubal, at Mesek at pekilibe mu ing kekang paninda karing ipus at karing kasangkapan a tangsu. Pisali mu ing paninda mu ban makasali kang kabayung pagobra ampon pakigera at karing animal a asno a ibat king Bet Togarma. Mekipagkalakalan la keka ding memalen na ning Dedan; ding taung manuknangan karing lele dagat minie lang garing at ebonia keka bilang kalibe ning paninda mu. Seli da ring memalen ning Aram ing kekang tinda at ing dakal mung pruduktu. Pekilibe da la ring karelang esmeralda, imalan a purpura, imalan a binurdahan, mapinung linen, sampagang batu, at rubi bilang bayad king kekang tinda. Beyaran na ning Juda at ning Israel ing kekang paninda king trigu, pulut-panilan, larung olibo, at balsamu. Mekilibayan la ding memalen ning Dedan lanang magaspang para sapin sia king kekang paninda. Beyaran da ring tau Arabia at ding pamuntuk ning bansang Kedar ing tinda mung biserung tupa, karing lalaking tupa, at kambing. Ding negosianti ning Seba at Raama binie da la, bilang kalibe ning kekang paninda, ding karelang alahas, gintu, at ing pekamayap dang pabanglu. Mekisaliwanan la ngan keka ding siudad ning Haran, Canne, at Eden, ding negosianti ning Seba, ding siudad ning Assur at Kilmad. Pisali da keka ing pekamal dang imalan, telang purpura, telang birdahan, at malagung alpombrang maslag a kule at mapinung sintas at lubid. Seke mu ing kekang tinda karing maragul a barku a pisasakenan karga. Mengari ka king barku a maglayag king dagat, mitmu king kargang mabayat. Inyang ding kekang talabagse liwal da ka king dagat, ing angin-aslagan lesak na ka king kalibudtan ning dagat. Ing sablang kekang mal a paninda, ding sablang kekang marinu, kalpinteru ning barku at komersianti, sablang sundalus a makasake king barku limbug la ngan king dagat inyang mitiab ya ing kekang barku. Kakabling king pampang ing kulisak ding marinung malulumud. Ing balang barku ngeni ala yang katau-tau, at ing balang marinu sinaka ne king pampang. Manangis la ngan e makanyan-kanyan para keka, bububuran da lang alikabuk ding karelang buntuk, at king abu la kasat-kasat. Sitsatan da lang buntuk da para keka, at misulud lang imalan a magaspang. Masaspak la salu kabang manangis la. Magkanta lang kantang mete para keka: Ninu ing malyaring akalupa na ning Tiro a ngeni tahimik lalam ning dagat? Inyang ing kekong kalakal biniahi ra lipat da ring dagat, kitmuan mu ing pamangailangan na ning balang bansa. Mibandi la ding ari uli na ning dakal mung paninda. Ngeni king dagat 'ti ka mitiab, limbug king kalalalaman. Ing kekang kalakal at ding sablang keka mekipagobra king dagat kayabe mong limbug. Mengapakirut la ding taung manuknangan king lele ning dagat king milyari keka. Mebigla la pati ari at mayayakit ing takut karing lupa ra. Limbug na ka; mewala na ka kapilan man at mitakutan la ding negosianti king mabilug a yatu, at tatakut la pota ing milyari keka mapalyari munaman karela. Ngana kanaku ning Ginu, Anak ning tau, aku ing Ginung Dios, sabian mu king pamuntuk ning Tiro king sasabian ku ing anti kaniti: Milalu na ing kekang pamagmatas; sasabian mu king metung kang dios. Sasabian mu king bilang dios makalukluk ka king tronu a mipadurutnan king malalam a danuman. Magkunwari kang metung a dios. E ka dios uling tune kang tau; ala kang kadiosan. Wa, isipan mu king maygit kang biasa kang Daniel, inya alang lihim a e mu balu. Mibandi ka king gintu at pilak uli na ning kekang kabiasnan at gelingan. Meging matalino ka king pamangomersyu at e ka pepatugut king pamagtubu. Kapagmaragul mu king kekang pibandian! Inya ngeni, aku, ing Ginung Dios, sasabian ku keka: Uling isipan mu king biasa kang anti ing metung a dios, parala kung mangabagsik a kalaban ban lumusub keka. Siran da ngan ing sablang malagung bage a abandi mu king kapamilatan na ning kekang gelingan at kabiasnan. Ila ding makamate keka at iyugse da ka king kalalalaman na ning dagat. Potang datang la keka ban paten da ka, asabi mu pa kaya king ika metung kang dios? Potang arapan mu na la ding makamate keka, akilala mu king atin kang kamatayan at alang bitasang kadiosan. Mate kang anti ing asu karing gamat da ring dayuan a alang dios. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Pasibayu yang migsalita kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, manangis ka para king daratang a mapalyari king ari ning Tiro. Sabian mu king aku, ing Ginung Dios, sasabian ku: Kanitang misan a panaun pialimbawanan ka king pangasakdal. Kabiasnan mo at kasanting mung lalaki kanita! Menuknangan ka king Eden, ing hardin ning Dios, at makasulud miyayaliwang uring alahas a mangamal: rubi at diamante; topasyu, berilu, karnelan, haspe, sapiro, esmeralda, at karbungko. Makapalamuti kang gintu. Megawa la para keka kanitang aldo a ika melalang ka. Mibili kung metung a anghel a makatakut karin ban magbante keka. Menuknangan ka king bunduk kung banal at linakad libutad ding kikislap a alahas. Sakdal ing ugali mu manibat na kanitang melalang ka angga king aldo a megumpisa kang dinapat e mayap. Meging samal ka king pamaniali at pamamisali at iti ya ing mitaguyud keka king pamanabusu at pamikasala. Inya pinilit da kang meko king banal kung bunduk at ing anghel a magbante keka tinabi na ka ibat karing kikislap a alahas. Migmayabang ka uli na ning sintingan mu at ing kekang kabantugan gewa na kang anti ing metung a mangmang. Uli na niti, aku bitbat da ka king gabun at likuan da ka karin ban maging babala karing aliwang ari. Ing ugali mung e karampatan king pamaniali at pamamisali ya ing sangkan king pangasalaula da ring lugal a pisasamban. Inya silaban ke ing siudad at pinatag king gabun. Ding ngeni keka manakit akakit da king minuli ka king abu. Mewala na ka at e na mayakit pa kapilan man at mitakutan la ding sablang bansang dinatang keka; tatakut la pota ing milyari keka mapalyari munaman karela. Nganang sinabi kanaku ning Ginu, Anak ning tau, magsalita kang laban king siudad ning Sidon. Sabian mu karing memalen karin, king aku, ing Ginung Dios, ngakung magsalita karela: Sidon, aku ing kekang kalaban; purian da ku ding tau uli na ning daptan ku keka. Abalu ra king aku ing Ginu potang ipakit ku nung makananu kung banal king kapamilatan na ning pamamarusa ku karetang manuknangan keka. Padala kung salut libutad yu at paburen kung magus ing daya karing kekayung dalan. Lusuban da kayu karing balang lugal at mate la ding kekayung memalen. At kanita abalu yu king aku ing Ginu. Ngana ning Ginung Dios, E ne kapilan man maging anting tanaman a suksuk a makapanasakit king Israel ing ninuman karing makapadurut a bansa a meninsultu king Israel. At kanita ra akilala king aku ing Ginung Dios. Ngana ning Ginung Dios, Tipunan ku lang pasibayu ding memalen na ning Israel a kanakung kinalat karing miyayaliwang bansa, at akilala ra kanita ding sablang bansa king aku banal ku. Manuknangan la ding memalen na ning Israel king sarili dang bansa a kanakung binie king talasuyu kung i Jacob. Karin la manuknangan king mitmung kapayapan. Manalakad lang bale at mananaman lang ubas. Parusan ku la ding sablang kasiping dang bansa a meninsultu karela. At kanita ra akilala king aku ing Ginung karelang Dios. Inyang kalabing aduang aldo na ning kapulung bulan ning kapulung banua ning kekaming pangayugse, migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, magsalita kang laban king ari na ning Ehipto. Sabian mu nung makananu yang miparusan at ing kabilugan a bansang Ehipto. Sabian mu ing sasabian na ning Ginung Dios king ari na ning Ehipto: Aku ing kekang kalaban, ikang maragul a dapu a makababad king ilug. Sasabian mu king ing Ilug ning Nilo bandi me at ika ing ginawa kaniti. Dinan keng taga ing baba mu at ipakat ku la keka ding asan a atyu king ilug mu. Kaybat na nita, isaka da ka king danum at ding sablang asan a makapakat keka. Iyugse da ka king disyerto pati na ding asan a deta. Mipase ya king gabun ing katawan mu at e ya milibing. Paburen keng laklakan da ring ayup at ding animal ing bangke mu. Kanita ra akilala ding memalen na ning Ehipto king aku ing Ginu. Mas mayap ya ing timbu kesa king saup a binie yu karing Israelita. Inyang sindal da la ring takde ra kekayu, pemile yu la at penandus kilikili at pemakli yu la galudgud. Inya ngeni, aku, ing Ginung Dios, sasabian ku kekayu king padala kung taung paka espada ban lumusub kekayu, at paten da la ring kekayung memalen ampon ding kekayung animal. Maging ala yang kwentang bansa ing Ehipto. Kanita yu akilala king aku ing Ginu. Uling sinabi mu king bandi me ing Ilug ning Nilo at keka yang gewa iti, aku ing kekang kalaban antimu rin kalaban ning kekang Nilo. Gawan keng alang kwentang bansa ing mabilug a Ehipto manibat king siudad ning Migdol king norti angga king siudad ning Aswan king mauli, angga na karing angganan ning Etiopia. Ala metung mang tau at animal a lumakad pa karin. Ala nang nanumang manuknangan karin kilub ding apat apulung banua. Gawan keng pekamalungkut a bansa ing Ehipto. Kilub ding apat apulung banua manatili lang lasak-lasak ding siudad ning Ehipto; mas lasak kesa karing aliwang siudad. Gawan ku lang bakwit ding tau Ehipto. Tumakas la at munta karing balang bansa at manuknangan libutad da ring miyayaliwang tau. Ngana ning Ginung Dios, Kaybat ding apat apulung banua ibalik ku lang pasibayu ding tau Ehipto ibat karing bansa nung nu ku la inugse, at paintulutan ku lang manuknangan king dane mauli ning Ehipto, ing tune rang tuknangan. Karin la maging metung a kayarian a alang sikanan; ing pekamaina karing sablang kayarian at e na la kapilan man sumakup pa karing aliwang bansa. Gawan ku lang lubus alang kabaldugan ban e da la apilit ding aliwang bansa king buri da. E ne kapilan man manalig pang saup ing Israel karela. Ipaganaka na king Israel ing milyari king Ehipto king migkamali ya king pamanalig na karela. Kanita na akilala ning Israel king aku ing Ginung Dios. King mumuna nang aldo ning mumuna nang bulan ning kaduang pulu't pitung banua ning pangayugse mi, migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, pegumpisan na ning Aring Nebucadenesar ning Babilonia ing pamaglusub king bansang Tiro. Pepasakitan na lang ustu ding sundalus na king pamamusan mabayat a karga. Inya melugus la buak at mesugat a pago, oneng ala yang pekinabangnan ing ari at ding sundalus na king sablang kapagalan da. Inya ngeni, aku, ing Ginung Dios, sasabian ku: Ipasakup ke ing bansang Ehipto king Aring Nebucadenesar. Panakawanan ne at samsamanan at idala na ing sablang pibandian na ning Ehipto bilang upa karing sundalus na. Ibabie ke ing Ehipto bilang bayad king kasuyuan na, uling megobra la ding sundalus na para kaku. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Potang mapalyari na iti, gawan ku lang masikan ding memalen na ning Israel at ika, Ezekiel, paintulutan da kang magsalita ban ing siwala mu damdaman da ring sabla. At kanita ra akilala king aku ing Ginu. Pasibayu yang migsalita kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, aku ing Ginung Dios, manula ka at sabian mu ing kanakung sasabian. King masikan a siwala sabian mu la deting amanu: Ing makatakut a aldo daratang ya! Malapit ne iting aldo, ing aldo nung kapilan ing Ginu dapat ya. Metung yang aldo malulam, at mitmung kaligaligan para karing bansa. Mika gera king Ehipto, at maragul a kaguluan king Etiopia. Dakal lang mate king Ehipto; masamantala ya ing bansa at malakuan yang mesalanta. Paten na la naman ning gerang ita ding upahan a sundalus ibat Etiopia, Libya, Lydia, Arabia, Kub, at pati na detang mismung kanakung memalen. Sasabian na ning Ginu, Manibat king Migdol king norti angga king Aswan king mauli, mate la ding sablang magdipensa ning Ehipto king labanan. Mate la ding pagmaragul nang sundalus ning Ehipto. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Maging pekamalungkut yang bansa keti king yatu, at lubus lang malasak ding siudad na. Potang silaban ku ne ing Ehipto at potang mete na la ding sabla nang magdipensa akilala ra kanita king aku ing Ginu. Potang datang ne ing aldong ita at potang ing Ehipto melasak ne, itubud ku la ding talapagbalita a makasake karing barku ban alisuasan da la pilubluban ding alang kabalu-balung memalen na ning Etiopia at mitakutan la. Daratang ne ing aldong ita! Iti ing sasabian na ning Ginung Dios, Gamitan ke ing Aring Nebucadenesar ning Babilonia ban wakasan na ing pibandian ning Ehipto. Datang ya ampon ding alang lunus nang sundalus ban lasakan de ing bansa. Lusuban de ing Ehipto karing espada ra at mangatmu yang mete ing bansa. Palangian ke ing Ilug ning Nilo at ibili ke ing Ehipto king lalam dang upaya ding e mayap a tau. Samantalanan de ring dayuan ing mabilug a bansa. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Iti ing sasabian na ning Ginung Dios, Siran ku la ding idolo at ding e tutung dios ning Memfis. Ala nang sumakup pa king Ehipto; pamatakutan ku la ngan ding tau karin. Gawan keng disyerto ing dake nang mauli ning Ehipto at silaban ke ing siudad ning Zoan king dane norti. Parusan ke ing kabiserang siudad ning Tebes. Ipatakman ku ing kakung mua king siudad ning Pelusium, ing maragul nang diling kuta ning Ehipto. Siran ku ing pibandian na ning Tebes. Silaban ke ing Ehipto at mibili ya ing Pelusium king kasakitan. Matibag la ding pader na ning Tebes at datangan ne ning albug ing siudad. Mate la king gera ding kayanakan nang lalaki ning Heliopolis at Bubastis, at mabihag la ding aliwa namang tau. Datang ing dalumdum king Tapanhes potang siran ku ing kayupayan na ning Ehipto, at angganan ku na ing sikanan a pagmaragul da ring memalen na. Takpan ne ning lulam ing Ehipto at mabihag la ding memalen da ring sablang siudad na. Potang parusan ke ing Ehipto king anti kaniting paralan, akilala ra kanita king aku ing Ginu. King kapitung aldo na ning mumunang bulan ning kalabing metung a banua ning kekaming pangayugse, migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, pikli ku ne gamat ing ari na ning Ehipto. Ala metung mang menulu o sinikasu ban kumayap ya ampon sikan at pasibayung makatalan espada. Inya ngeni, aku, ing Ginung Dios, sasabian ku: Aku ing kalaban na ning ari ning Ehipto. Parehu ku lang paklian ding adua nang gamat, itang masalese at itang mepakli na, ban e ne makatalan pang espada. Ikalat ku la ding tau Ehipto king mabilug a yatu. Kanita ku la gawan mayupaya ding gamat na ning ari ning Babilonia at ibili ke ing espada ku king gamat na. Oneng paklian ku la ding gamat na ning ari ning Ehipto at saingsing ya at mate king akakit da ring kalaban na. Wa, painan ke ing ari na ning Ehipto at pasiknangan ku ne man ing ari na ning Babilonia. Potang ibie ku ne ing espada ku at potang iwasiwas ne tulid na ning Ehipto, kanita na akilala ning metung at metung king aku ing Ginu. Ikalat ku la ding tau Ehipto king mabilug a yatu. Kanita ra akilala king aku ing Ginu. Migsalita ya kanaku ing Ginu king mumunang aldo ning katlung bulan ning kalabing metung a banua ning kekaming pangayugse. Ngana, Anak ning tau, sabian mu iti king ari ning Ehipto at karing sasakupan na: Kayupaya mo! Kaninu da ka pakilupa? Mengari ka king tanaman a sedro ning Lebanon; malagu la at masalilung ding kekang sanga. Tanaman kang binang matas at miraras karing biga. Ating danum ban mitugtugan ya ampon dagul, at ating sibul lalam ning gabun ban masese ya. Paranuman de ing lugal nung nu ya tutubu, at pepayagusan da ing danum angga karing sablang tanaman ning kagubatan. Uling parati yang miparanuman, meragul yang matas kesa karing aliwang tanaman. Malabung la ding sanga na, at makaba la. Miyayaliwa lang ayup ding ginawang sale karing sanga na; king lilung na ding malyap a animal karin da la babait ding anak da. Ding bansa ning yatu magsalilung la king anino na. Kalagu na ning tanaman a ita! Tune matas ya at makaba sanga. Ding yamut na managlus la karing malalam a sibul. Ala yang kalupa agyang karing sedro king mulahan ning Dios. Agyang ding tanaman a sipres e la mika sangang kalupa na. At alang tanaman a kastanyo a akaparis na. Alang tanaman king mismung mulahan ning Dios a kasing santing na. Gewa keng malagung kayabe da ring makaladlad nang sanga. Ya ing karirian da ring balang tanaman king Eden, ing mulahan ning Dios. Inya ngeni, aku, ing Ginung Dios, sabian ku ing mapalyari kanitang tanaman a meragul at miraras karing biga. Kabang daragul ya, makanyan ya namang daragul a lub. Inya tinggian ke at peintulutan kung abandi ne ning dayuan a pamuntuk. Ibie na keting tanaman itang e mayap a katuliran na. Kuturan de ring alang lunus a dayuan at kaybat lakuan de. Dugpa la ding sanga na at ding mengatatal nang dake karing balang bunduk at libis ning bansa. Mamaglako la ding sablang bansang menuknangan king anino na. Datang la ding ayup at tuklu king miragsang tanaman, at talasan da la ring malyap a animal ding sanga na. Inya manibat na ngeni ala nang tanaman, nu ya man anti pangasese king danum, a dagul pang matas o miras karing biga at maging matas a matas. Mitakda na ing kamatayan da antimong tune tau, at mitalaga na lang makiabe karetang pupunta king kutkutan da ring mete. Iti ya ing sasabian na ning Ginung Dios: King aldo dulung ya ing tanaman king tuknangan da ring mete, gamitan ku la ding sibul ban takpan da ing gabun bilang tanda na ning pamangulila na. Pigilan ku la ding ilug at e ku paintulut ing magus la ding dakal a sapa. Uling mete ne ing tanaman; parala kung dalumdum babo ding Bunduk ning Lebanon at palangian ku la ngan ding tanaman ning kagubatan. Potang idala ku ne king tuknangan da ring mete, ing kaluskus ning pangabagsak na ya ing makaugun karing bansa. Ikatula da ring sablang tanaman ning Eden at ding sablang piling tanaman ning Lebanon a masese king danum a miras na king tuknangan da ring mete ing pangabagsak na. Tuki la king tuknangan da ring mete ban makiabe karetang mibagsak na. At ding sablang menuknangan king anino na misalbag la libutad da ring bansa. Ing tanaman ya ing ari ning Ehipto at ding sablang taung sasakupan na. Agyang king Eden alang tanaman a binang matas at pagmumulalan. Oneng ngeni, kalupa da ring tanaman king Eden, miras ya king lalam ning tuknangan da ring mete at makiabe ya karing alang dios at karetang mete king labanan. Aku ing migsalita, ngana ning Ginung Dios. King mumunang aldo ning kalabing aduang bulan ning kalabing aduang banua na ning kekaming pangayugse, migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, dinan meng mabayat a babala ing ari na ning Ehipto. Ibie me iting mensahi ku: Mengari ka king leon libutad da ring bansa, oneng king kamatutuanan anti kang dapu a kakawe king ilug. Buburakan mu ing danum karing kekang bitis at dirinatan mu la ding ilug. Dakpan da ka king kakung lambat potang mitipun na la ding dakal a bansa, at paburen ku lang iguyud de ing lambat king mamala. Iyugse da ka king gabun at tipunan ku la ngan ding sablang ayup at animal ning yatu ban mangan keka. Ikalat ku karing bunduk at king kapatagan ing buluk ning malalaso mung bangke. Itugtug ku ing daya mu angga king kumalat babo da ring bunduk at katmuan na la ding batis. Potang paten da na ka, takpan ke ing banua at patdan ku la ngan ding batuin. Salikut ya ing aldo kagulutan da ring biga at e ya sunlag ing bulan. Patdan ku la ngan ding sablang sulu na ning banua at mibili ya king karalumduman ing kekang bansa. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Maligalig la ding dakal a bansang e mu pa bitasang dimdam potang ikalat ku ing balita tungkul king kasiran a miras keka. Mabigla la ding dakal a bansa king daptan ku keka. Potang iwasiwas ku ne ing espada ku, galgal la king takut ding ari. King aldo a miragsa ka, galgal la ngan king takut uling tatakut lang mate. Nganang sasabi ning Ginung Dios king ari ning Ehipto, Arapan me ing espada na ning Babilonia. Paburen ku lang ilage da la ring espada ra ding sundalus a ibat karing mabagsik a bansa at paten da la ring sablang memalen mu. Magisan la ding sablang memalen mu at ing aliwa pang bage a pagmaragul mu. Paten ku la ding kekang baka king tulid ning balang talaga a piinuman. E na miburakan ing danum uling ala nang tumalas a tau o baka. Paintulut kung magpanatag la at lumino ding kekang danuman at paburen kung magus la ding kekang ilug king mitmung kapayapan. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Potang gawan ku neng alang ulagang bansa ing Ehipto at apate ku na la ding sablang manuknangan karin, kanita ra akilala king aku ing Ginu. Iting mabayat a babala maging metung yang kantang mete. Ikanta de ring babai da ring bansa ban pagkalungkutan de ing Ehipto at ding sablang memalen na. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Inyang kalabing limang aldo ning mumuna nang bulan ning kalabing aduang banua ning kekaming pangayugse, migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, magpaldas ka para karing sablang memalen na ning Ehipto. Padulungan mu la king kalalalaman a kayabe ding aliwang mayupayang bansa karin king tuknangan da ring mete. Sabian mu karela: Isipan yu galang king maygit kayu kalagu kesa king ninuman? Manabu kayu king kalalalaman a tuknangan da ring mete, at magkera karin libutad ding alang dios. Miragsa la ding memalen na ning Ehipto a kayabe da retang mete king labanan. Makayaniu ne ing espadang makamate karela ngan. Matula lang salubung karing tau Ehipto ding marangal nang bayani pati na detang mekilaban king panig ning Ehipto king tuknangan da ring mete. Ngarang kukulisak: Dinulung la keti ding alang dios a mete king labanan at oreti pakakera la! Atyu ya karin ing Asiria; akit mu la nukarin mang suluk ding kutkutan da ring sundalus na. Mete la ngan deti king labanan, at atyu la ding karelang kutkutan karing pekamalalam nang dake ning tuknangan da ring mete. Miragsa la ngan king labanan ding sablang sundalus na at makapadurut la ding karelang kutkutan king pantiun na. Makanyan man, pematakutan de reti king misan a panaun ing tuknangan da ring mabie. Atyu ya karin ing Elam; akit mu la nukarin mang suluk ding kutkutan da ring sundalus na. Mete la ngan deti king labanan at dinulung la ngan e mesirkunsisyun king tuknangan da ring mete. Takut ing silbag da kanitang mabie la, oneng ngeni mete na la at makapase alang dangalan. Makapase ya ing Elam libutad da retang mete king labanan, at makapadurut la ngan keya ding kutkutan da ring sundalus na. E la ngan mesirkunsisyun; mete la ngan king labanan. Takut ing silbag da kanitang mabie la, oneng ngeni mete na la at makapase alang dangalan. Akayabe da la retang mete king labanan. Atyu ya karin i Mesek at i Tubal; akit mu la nukarin mang suluk ding kutkutan da ring karelang sundalus. E la ngan mesirkunsisyun; mete la ngan king labanan. Makanyan man, king misan a panaun takut ing silbag da karing mabie. Inyang kitkut da la, e la midinan king parangal a kalupa da ring karing bayani king minunang panaun a linub king tuknangan da ring metea kayabe da ring karelang sandata; pakabili la ding espada ra king lalam dang buntuk at ding kalasag da king babo ding salu da. Tune lang meging mayupaya deting bayani kanitang milabas a panaun, inya meging pitatakutan la king tuknangan da ring mabie. Makanyan lang mate at mabigu ding tau Ehipto libutad ding e mesirkunsisyun a mete king labanan. Atyu karin ing Edom at ding ari na at pamuntuk. Kanitang misan, mayupaya lang sundalus, oneng pakapase la ngeni king tuknangan da ring mete at kayabe ding e mesirkunsisyun a mete king labanan. Atyu la naman karin ding sablang prinsipi na ning norti at antimu rin ding tau Sidon. Kanitang misan a panaun sinalbag takut ing kayupayan da, oneng ngeni manabu lang alang dangalan king kalalalaman a kayabe da retang mete king labanan a makapase e mesirkunsisyun. Tatakman da naman ing mewalang dangalan da retang pupunta king tuknangan da ring mete. King pamanakit da kareting mete king labanan mipasno ya pilubluban ing ari na ning Ehipto at ding sundalus na, nganang magsalita ning Ginung Dios. Aku ing menagkat king ari na ning Ehipto ban pamatakutan la ding mabie, oneng ya ampon ding sablang sundalus na mate la at mipase kayabe da ring e mesirkunsisyun a mete king labanan. Ing Ginung Dios ya ing migsalita. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, sabian mu karing tau ing mapalyari potang paratang kung gera king metung a bansa. Mamili la ding memalen na ning bansang ita metung karing kabalen da ban maging bante. Potang akit na na lang daratang ding kalaban, tiupan ne ing trumpeta ban makapagsadia ya ing metung at metung. Nung damdaman ne ning ninuman, oneng e ne dinan pansin at dinatang ya ing kalaban at pete ne, ya ing miparsalanan king sarili nang kamatayan. Ya ing pepasari king sarili nang kamatayan, uling e ne dininan pansin ing babala. Nung pinsinan namu, mekatakas ya sana. Nung namang akit neng daratang ning bante ing kalaban at e ne tiniupan ing trumpeta, datang ya ing kalaban at paten na la detang makasalanan, oneng ing bante ya ing parsalanan ku king karelang kamatayan. Ngeni, anak ning tau, tutulduan da kang bante para king bansang Israel. Ipayabut mu la karela ding babala a babie ku keka. Nung pepabalu ku king ing metung a taung e mayap ing malapit niang mate oneng e me pepabaluan ban makapagbayu yang bie at ban aligtas ing bie na, mate yang makasalanan, oneng ika ing ating pakibatan king pangamate na. Nung pepabaluan me, oneng e ya tinuknang darapat pamikasala, mate ya mu ring makasalanan, oneng ika miligtas ka. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, ulitan mung sabian karing Israelita itang karelang sasabian: Kababayatnan kami uli da ring kasalanan mi at ding mali ming depat. Magigisan na ing bie mi. Makananu keng mie? Sabian mu karela king kabang aku, ing Ginung Dios, ing mabie Dios, e ku matulang akit keng mate ing metung a makasalanan. Mas buri ke pang akit tuknang king pamikasala na at mie. Israel, patugut na ka king dapat mung pamikasala. Baket buri mu pa ing mate ka? Ngeni, anak ning tau, sabian mu karing Israelita king potang ing metung a mayap a tau mikasala ya, e ne malyaring iligtas ning depat nang mayap. Nung tuknang yang darapat e mayap ing taung e mayap, e ya miparusan at nung ing mayap a tau magumpisa yang dapat pamikasala, mate ya. Malyari kung apangaku ing bie king metung a taung mayap, nung isipan na king ing milabas nang kayapan sapat na at magumpisa yang dapat pamikasala, kalinguan ku ing nanumang depat nang mayap. Mate ya uli da ring kasalanan na. Malyari keng dinan babala ing taung e mayap king e lumuat mate ya, nung tuknang ya king dapat nang pamikasala at daptan na itang matulid at mayap. Nung isubli ne itang singla na ning menandam o kaya ibalik na itang penako na at nung tuknang yang darapat pamikasala at tukian na la ding kautusan a babie bie, e ya mate, nune mie ya. Patawaran ku ing kasalanan na at mie ya uling depat na itang matulid at mayap. Oneng sasabian da ring kabalen mu king e ustu ing daraptan ku. Ing pamibiebie ra ya ing e ustu! Potang ing metung a matulid a tau tuknang yang darapat mayap at magumpisa yang dapat e mayap, mate ya uli na niti. Potang ing metung a taung e mayap tuknang yang darapat pamikasala at daptan na itang matulid at mayap, aligtas na na ing bie na. Oneng ika, Israel, sasabian mu king e ustu ing daraptan ku. Atulan da ka agpang king daraptan mu. King kalimang aldo na ning kapulung bulan ning kalabing aduang banua ning kekaming pangayugse, mekatakas ya ing metung a lalaki king Jerusalem. Dinatang ya at belita na kanaku king mibagsak ne ing siudad. Itang bengi bayu ya dinatang, penamdaman ku ing mayupaya nang panga-atyu ning Ginu. Inyang dinatang ya kabukasan ing lalaki, binalik na kanaku ning Ginu ing upaya na ning pamagsalita. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, ding taung manuknangan karing siudad a melasak ning bansang Israel sasabian da: Bukud yang metung i Abraham, makanyan man mibie ya kang Abraham ing mabilug a bansa. Dakal tamu, inya ing bansa kekatamu ya ngeni. Sabian mu karela king aku, ing Ginung Dios, sasabian ku karela: Mamangan kayung karni a atin pang daya. Sasamba kayung idolo. Makamate kayung kalupa yung tau. Baket aisip yung bandi ye ing bansa? Panaligan yu la ding kekayung espada. Makasumami ing sablang dapat yu. Makipangalugud ya ing metung at metung king e na asawa. Baket aisip yung bandi ye ing bansa? Sabian mu karela king aku, ing Ginung Dios, dirinan ku lang babala king kabang aku ing mabie Dios, mate la ding taung manuknangan karing melasak a siudad. Mapangan la karing malyap a animal detang manuknangan karing baryu. Mate la king sakit detang sasalikut karing bunduk at karing lukib. Gawan keng alang kabaldugan ing bansa at miyangganan ing upayang pagmaragul da. Maging mapanganib la ding bunduk ning Israel at ala metung man a munta karin. Potang parusan ku na la ding tau uli da ring kasalanan da at potang gawan ku neng alang kabaldugan ing bansa, kanita ra akilala king aku ing Ginu. Ngana ning Ginu, Anak ning tau, ika ing pipagsalitan da ring kabalen mu neng mititipun la lele da ring pader ning siudad o karing pasbul dang bale. Ngarang sasabi king metung at metung, Tara at makiramdam tamu nung nanu ing balitang ibat ngeni king Ginu. Datangan da ka ring taung kanakung pinili ban makiramdam king kekang sabian, oneng e ra daraptan itang dimdam dang sukat dang daptan. Mayayama la king pamagsalita mu, oneng e la magbayu pamibiebie. Para karela, ika metung ka mung talapagkanta karing kanta ning sinta o metung a biasang manigtigan alpa. Makiramdam la king sablang sasabian mu, oneng metung man king sinabi mu e ra daptan. Potang ing sablang sinabi mu mapalyari na at tune ping mapalyari, kanita ra abalu king ing metung a propeta atyu libutad da. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, magsalita kang laban karing pamuntuk na ning Israel. Sabian mu ing ula karela at king aku, ing Ginung Dios, pasabi ku karela king miyatulan na la bilang pastul ning Israel! Lilingapan yu ing sarili yu, oneng e yu la kapilan man lingapan ding tupa. Inuman yu ing gatas, misusulud kayung imalan a megawa king bulbul da ring tupa, at pupulkeruan ye ing masanting diling tupa ban kanan ye. Oneng e yu la kapilan man lingapan ding tupa. E yu la lingapan ding maina, e yu la pepakayap ding masakit, e yu la inulu ding mesugat, at e yu la penintun ding melili o ding mebating. Bagkus meging mabagsik kayu karela. Misalbag la ding tupa uling ala lang pastul, at ding malyap at mabagsik a animal ila ding mekamate at mengan karela. Iti ya ing sangkan nung inya gala-gala la ding kanakung tupa karing matas a bunduk-bundukan at bunduk. Mikalat la king yatu at ala metung mang migmalasakit o menintun karela. Ngeni, ikayung pastul, aku ing Ginu, makiramdam kayu king sabian ku kekayu. Kabang aku ing Dios a mabie, mayap ing makiramdam kayu kanaku. Lisuban da la ring mabagsik a animal ding kanakung tupa; pete da la at pengan uling ala lang pastul. E da la pigkapilitan penintun ding kanakung pastul ding tupa. Ing sarili da ya ing lilingapan da at aliwa ding tupa. Inya ikayung pastul, makiramdam kayu kanaku. Aku, ing Ginung Dios, papasiag ku king aku ing kekayung kalaban. Ilako ku na la kekayu ding tupa ku at e da na kayu kapilan man paintulutan maging pastul da; e ku na paintulut king ing sarili yu ya mung bukud yung lingapan. Iligtas ku la ding tupa ku at e ku ipaintulut ing kanan yu la. Aku, ing Ginung Dios, sasabian ku kekayu king aku ing lumingap karing tupa ku at ingatan ku la. Nung makananu na lang panintunan ning pastul ding tupang misalbag at kaybat tipunan na la, makanyan munaman ing daptan ku. Kuanan ku la karing miyayaliwang lugal nung nu la mikalat kanitang aldo ning dalumdum at kasiran. Ilako ku la karing bansa da ring dayuan; tipunan ku lang miyabe-abe at ibalik ku la king sarili dang bansa. Tairan ku lang magbalik karing bunduk at karing batis na ning Israel at idala ku la karing pastulan a malabung. Paintulutan ku lang manyibsiban king sagiwang dikut karing bunduk at kapatagan at karing sablang malabung a pipagpastulan ning bansang Israel. Aku mismu ing maging pastul da ring kanakung tupa, at panintun ku lang lugal a pipagpaynawan da. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Panintunan ku la detang mebating, ibalik ku la detang melili, uluan ku la ding mesugat, at pakayapan ku la detang ating sakit; oneng paten ku la detang mataba at masikan, uling aku metung kung pastul a darapat ketang matulid. Inya ngeni, kakung kawan, aku ing Ginung Dios, sasabian ku kekayu king ukuman ke ing balang metung kekayu at ikalilua ke itang mayap king e mayap, ikalilua ku la ding tupa karing kambing. E kayu matulang mamangan king pekamasanting a dikut; pandamusakan yu pa itang e yu agisan pengan! Inuman yu ing malino danum at buburakan yu itang e yu agisan ininum! Ding aliwa kung tupa ila ding mamangan ketang dikut a pindamusak yu at ilang miminum king danum a birakan yu. Inya ngeni, aku, ing Ginung Dios, sasabian ku kekayu king aku ing matul kekayung tupang masikan at tupang maina. Penulak yu la king lele ding masakit at peniagu yu lang pepalakuan king kawan. Oneng sagipan ku la ding kanakung tupa at e ku paintulut ing malapastangan la pa. Atulan ke ing balang metung karing tupa ku at ikalilua ke ing mayap ketang e mayap. Dinan ku lang ari a kalupa na ning talasuyu kung i David ban maging bukud dang pastul at e na la paburen. Aku, ing Ginu, ing maging Dios da at metung a ari a kalupa na ning talasuyu kung i David ban maging pamuntuk da. Aku ing migsalita. Gawa kung kasunduan a kayabe ra a munie katibayan king karelang kaligtasan. Ilako ku la king bansa ding sablang mabagsik a animal ban mangabiayan la ding kanakung tupa king mitmung kapayapan karing marangle, at makapagkera la karing kagubatan. Bendisyunan ku la at paintulutan ku lang mibiebie makapaligid king banal kung bunduk-bundukan. Bendisyunan ku la karin king kapamilatan na ning uran potang kailangan da iti. Mamunga la ding tanaman, mika pupul karing marangle at ing balang metung mibiebie yang payapa king sarili nang bansa. Potang patluran ku na la ding tanikalang makagapus karing taung kanakung pinili at ibulus ku la karetang menipus karela, kanita ra akilala king aku ing Ginu. E da na la kapilan man lupigan pa ding bansang paganu at ding malyap at mabagsik a animal at e da na la paten at kanan. Mibiebie lang payapa at ala nang mamatakut pa karela. Dinan ku lang gabun a mataba at angganan ku na ing danup king bansa. E da na la insultuan pa ding aliwang bansa. Akilala na kanita ning metung at metung king aku ing mimingat king Israel at king ila ding kanakung memalen. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Ikayu, kanakung tupa, ing kawan a kanakung sesesen; ding taung kanakung pinili at aku ing kekayung Dios, ngana ning Ginung Dios. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, magsalita kang laban king Edom. Sabian mu karing memalen na ing sasabian ku, aku ing Ginung Dios: Aku ing kekong kalaban, O bunduk ning Edom! Gawan da kayung ilang, at bansang alang kabaldugan. Lasakan ku lang kekong siudad, at maging ala yang kabaldugan ing kekong bansa. Kanita yu akilala king aku ing Ginu. Ikayu ding menatili nang kalaban ning Israel at pepaburen yu lang mete king panaun na ning karelang kaligaligan, king oras ning katataulian a pangaparusan da karing karelang kasalanan. Uli na niti, kabang aku ing mabie Ginung Dios, kamatayan ing kararasan yu at e yu malyaring atakasan iti. Mikasala kayu king uli na ning pamakamate tau at tukian na kayu ning pamakamate. Gawan keng alang kasilbian a lugal ing bulubundukan na ning Edom at paten ke ing ninumang dumalan karin. Takpan ku la ding bunduk karing bangke, at ding katawan da retang mete king labanan ilang takap karing bunduk-bundukan at karing kapatagan. Gawan da kang alang kabaldugan king kapilan pa man, at kapilan man ala nang pasibayung manuknangan karing kekang siudad. Kanita mu akilala king aku ing Ginu. Sinabi mu king ding aduang bansa, ing Juda at ing Israel at ding gabun da, keka la at king bandian mu la, agyang aku, ing Ginu, ing karelang Dios. Uli na niti, kabang aku ing Ginung Dios, ing mabie Dios, singilan da ka uli na ning mua mu, ning pamaninsultu mu, at sama mu karing taung kanakung pinili. Abalu ra king paparusan da ka uli na ning depat mu karela. Kanita mu akilala king aku, ing Ginu, dimdam ku ing pamagsalita mung ating kalapastanganan king ding bunduk ning Israel ala lang kabaldugan, at king deti keka la ban keka lang pagsamantalanan. Dimdam ku ing pamagsalita mung mitmung kayabangan laban kanaku. Ngana ning Ginung Dios, Gawan da kang tune alang kabaldugan ban tumula ya ing mabilug a yatu king pangabagsak mu antimo nung makananu kang metula king pangalasak ning Israel, ing sarili kung pibandian. Wa, ding bunduk ning Seir at ing sablang gabun ning Edom maging ala lang kabaldugan. Kanita na akilala ning metung at metung king aku ing Ginu. Ngana ning Ginung Dios, Anak ning tau, magsalita ka karing bunduk ning Israel at sabian mu king makiramdam la king mensahi ku para karela: Kukulyo la ding kalaban ning Israel. Ngara, Kekatamu na la ngeni ding matua nang bunduk-bundukan! Uli na niti, sabian mu ing ula at ipabalu mu karela ing sasabian ku. Aku ing Ginung Dios. Gewa deng pikaylian ding misiping-siping a bansa ing Israel kanitang ikua deng abihag at semantalanan ding bunduk na. Inya ngeni makiramdam kayu king kanakung sabian, ikayung bunduk at bunduk-bundukan, batis at kapatagan, lugal a mesalanta, at siudad a ala nang taung manuknangan a mesamantala at meinsultu karing sablang bansang makapaligid. Aku, ing Ginung Dios, mekapagsalita ku uli na ning maragul kung mua laban karing bansang makapaligid kekayu lalung-lalu na king Edom. Matula reng lepastangan at binihag ing kanakung bansa at sekupan da la ring kanakung pastulan. Inya sabian me ing ula king bansang Israel; sabian mu karing bunduk, at bunduk-bundukan, karing batis at kapatagan king aku, ing Ginung Dios, mangalalu ku at mua uli na ning pamaginsultu da at paglalawe mababa karela. Aku, ing Ginung Dios, tapatan kung sasabian king mainsultu la ding makapaligid a bansa. Oneng pasibayu lang tumubu karing bunduk ning Israel ding bulung karing tanaman at mamunga la para keka, O balen kung Israel. E lumuat muli na ka king tuknangan mu. Atyu ku siping mu at siguraduan kung masarul pasibayu ing marangle mu at mitamnanan bini. Parakalan ku la ding memalen mu. Manuknangan ka karing siudad at italakad mung pasibayu ing sablang melasak. Dagdagan ku la bilang ding tau at ding sese yung animal. Mas dakal kayu kesa king milabas a panaun, at mikayanak kayung dakal. Paburen da kang manuknangan karin antimo ing sadia at gawan da kang alang kalupa king pibandian. Kanita mu akilala king aku ing Ginu. Iyuli da ka, O balen kung Israel, ban manuknangan kang pasibayu king kanakung bansa. Ya ing maging sarili mung bansa at e na mipaintulut pa ing dumanup la ding kekang anak. Aku, ing Ginung Dios, sasabian ku: Wa, tutu king ding tau sasabian da king ing bansa, bansa yang mamangan tau at panakawanan ne ing kayarian karing anak na. Oneng manibat ngeni e ne maging bansang mamangan tau at manako karing anak mu. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. E ne kailangan pang makiramdam ing bansa karing bansang mayli o mibabata karing taung maninsultu. E ne kapilan man manako ing bansa karing anak na ning kayarian. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, inyang manuknangan la ding Israelita king karelang bansa, dinatan de king kapamilatan na ning karelang pamibiebie at depat. Tinuring kung marinat ing karelang dapat anti ing babaing atyu king panaun ning pamagregla na. Pepaburen kung panamdaman da ing bigsikan na ning kanakung mua uli na ning pamakamate rang tau king bansa ampon ding idolo a mindinat kaniti. E ku atanggap ing paralan na ning pamibiebie ra ampon dapat. Inya kinalat ku la karing aliwang bansa. Meinsultu ya ing banal kung lagyu nu la man miras uling sasabian da ring tau, Mepilit lang meko deting tau king bansang binie na karela ning mismung karelang Dios. Iti minie kapigaganakan king banal kung lagyu, uling maiinsultu ya ing lagyu ku nu la man miras ding Israelita. Inya ngeni, ipayabut mu karing Israelita iting sasabian ku para karela, aku, ing Ginung Dios: E para king kekayung kapakanan ing kanakung buring daptan, O Israelita, nune para king kapakanan na ning kanakung banal a lagyu a leko yu dangalan king balang bansang kekong pintalan. Potang ipakit ku na karing bansa ing kabanalan na ning marangal kung lagyu, ing lagyung kekong leko dangalan libutad da, akilala ra kanita king aku ing Ginu. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Gamitan da kayu ban ipakit karing bansa king aku banal ku. Kuanan da kayu karing balang lugal at bansa at ibalik da kayu king sarili yung bansa. Pisikan da kayu king danum a malinis at gawan da kayung malinis king dinat da ring kekong idolo at king aliwang bage minie dinat kekayu. Dinan da kayung metung a bayung pusu at metung a bayung pamisip. Ilako ke kekayu ing masias yung pusung batu at dinan da kayung pusung mapamintu. Ibie ke kekayu ing kanakung espiritu at pagsikapan kung tukian yu la ding tuntunan ku at pamintuan yu la ding sablang kautusan a binie ku kekayu. Kanita manuknangan kayu king bansang binie ku karing makatua yu. Ikayu ding maging memalen ku at aku ing maging Dios yu. Iligtas da kayu king sablang bage a makarinat kekayu. Utusan kung magpakarakal ing binutil ban e yu na kapilan man dalanan pa ing danup. Parakalan ku la bunga ding tanaman yu at marangle ban e na mika danup a pasari king pangalako yu dangalan libutad da ring bansa. Aganaka yu ing e mayap yung ugali at ding kamalian a kekong depat, at masumami kayu mismu king sarili yu uli da ring kekong kasalanan at kakulangan. Israel, buri kung abalu mu king daraptan ku iti e para king kapakanan mu. Buri kung panamdaman mu ing kamarinayan at ing kalapastanganan a kekang daraptan. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Ngana ning Ginung Dios, Potang alinis da na kayu king sabla yung pamikasala, paintulut ku ing manuknangan kayung pasibayu karing kekayung siudad at paintulut ku ing italakad yung pasibayu itang melasak. Ing metung at metung karing sadiang daralan karing kekayung marangle akit na ing sobra nang pangalabung ning dikut at ing pangapaburen na, oneng paintulutan kung sarulan yung pasibayu. Isalita na ning metung at metung king iting bansa a kanitang misan metung yang gubat, ngeni meging anti ya king Mula ning Eden at nung makananung ding melasak a siudad mesamantala la at mipatag king gabun, ngeni atin lang taung manuknangan at makapaligid lang pader. Kanita ra akilala ding siping-siping a bansa a miligtas king aku, ing Ginu, ing mitalakad karing siudad a melasak at ing menanaman king gabun a mipaburen. Aku, ing Ginu, pengaku ku king tune daptan ku iti at daptan ku naman. Ngana ning Ginung Dios, Pasibayu ku lang paintulutan ding Israelitang maniawad kasaupan kanaku at parakalan ku ing bilang da antimong metung a kawan a tupa. Mangatmu lang tau ding siudad a ngeni makapatag king gabun antimo ing Jerusalem a kanitang misan a panaun mitmu ya karing tupa a miyabie bilang ain-sakripisyu king kapiestan. Akilala ra kanita king aku ing Ginu. Dimdam ku king sarili ku king atyu ku king mayupaya nang arapan ning Ginu, at tinaid na ku ning espiritu na at dela king libutad na ning kapatagan a mitmu karing butul da ring tau. Linibut na ku king kapatagan at ikit ku king dakal la ding butul tau at malangi lang malangi. Ngana kanaku, Anak ning tau, malyari la pa kayang mie pasibayu deting butul? Pekibat ku, Ginung Dios, ika mu ing bukud makibalu kanyan! Ngana kanaku, Magsalita ka kareting butul. Sabian mu kareting malanging butul king makiramdam la king amanu na ning Ginu. Sabian mu karela king aku, ing Ginung Dios, sasabian ku karela: Dinan da kayung pangisnawa at mie kayung pasibayu. Dinan da kayung amad ampon laman at balutanan da kayung balat. Dinan da kayung pangisnawa at biayan da kayung pasibayu. Kanita yu akilala king aku ing Ginu. Inya pisiag ku itang inutus na kanaku. Kabang magsalita ku, mekaramdam kung kaluskus at megumpisa lang milapat-lapat ding butul. Kabang makalawe ku, ikit ku lang mirinan amad at laman ding butul at mibalutanan la king balat. Oneng e la mangisnawa. Ngana ning Dios kanaku, Anak ning tau, magsalita ka king angin. Sabian mu king angin king ing Ginung Dios utusan neng datang ibat karing miyayaliwang lugal ban pangisnawanan da la reting mete katawan at ban biayan na la. Inya pisiag ku itang inutus na kanaku. Linub karing katawan da ing pangisnawa, at mebie lang pasibayu at tinalakad la; metung lang tune maragul a katipunan da ring sundalus. Ngana kanaku ning Ginu, Anak ning tau, mengari la ding memalen na ning Israel kareting butul. Sasabian da king malangi la, ala lang bitasang kapanayan at paintungulan. Inya magsalita ka karing memalen kung Israelita at sabian mu king aku, ing Ginung Dios, ibuklat ku la ding karelang kutkutan. Ilual ku la at iyuli king bansang Israel. Potang abuklat ku na la ding kutkutan nung nu la mikutkut ding kanakung memalen at alual ku na la, akilala ra kanita king aku ing Ginu. Ibie ku ing pangisnawa ku karela at pasublian ku lang mie at paburen ku lang manuknangan king sarili dang bansa. Kanita ra akilala king aku ing Ginu. Pengaku kung daptan iti at tune daptan ku. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Pasibayu yang migsalita kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, kuma kang kabante dutung at isulat mu ing anti kaniti: Ing Kayarian ning Juda. Kaybat, kuma kang aliwang kapirasung dutung at isulat mu ing anti kaniti: Ing Kayarian ning Israel. Kaybat na nita, pituglungan mu la king danggut da ban mayakit lang metung mung dutung. Potang ikutang da keka ding kabalen mu nung nanu ing kabaldugan na niti, ipakibat mu karela king aku, ing Ginung Dios, kuanan ke ing kapirasung dutung a milalarawan king Israel at iyabe ke king kapirasung dutung a milalarawan king Juda. Gawan ku lang metung a dutung deting adua at talnan ke king kanakung gamat. Talnan mu la king gamat mu ding aduang kapirasung dutung at paburen mu lang akit da la ring tau. Sabian mu karela king aku, ing Ginung Dios, malapit ku na lang kuanan ding sablang taung kanakung pinili karing bansa nung nu la miyugse at tipunan ku lang makapamisan; iyuli ku la king sarili dang bansa. Pisanmetungan ku la ban maging metung la mung bansa king karelang tuknangan, karing bunduk ning Israel. Mika metung la mung ari a manimuna karela at e na la kapilan man mikawani pa anting aduang bansa o aduang kayarian. E da na dinatan ing sarili da karing makasumaming idolo o magpakasira king pamikasala. Gawan ku lang malaya karing sablang bage ning pamikasala ra at pamagtaksil kanaku. Gawan ku lang puru; ila ding maging memalen ku at aku ing maging Dios da. Ing metung a aring kalupa na ning talasuyu kung i David ya ing maging ari da. Misanmetung la lalam nang pamanibala ning metung a pamuntuk, at tuparan da la ring kautusan ku king mitmung katapatan. Manuknangan la king bansang binie ku king talasuyu kung i Jacob, ing gabun nung nu la menuknangan ding makatua da. Manuknangan la karin king kapilan pa man at antimu rin ding anak da at ding sablang lahi ra. Ing metung a ari a kalupa na ning talasuyu kung i David ya ing manimuna karela king kapilan pa man. Gawa kung kasunduan a kayabe ra a patutu king mag-ari karela ing kapayapan king kapilan man. Patatagan ku la at parakalan ku ing bilang da; papanatilian keng makatalakad king kapilan pa man king bansa da ing kanakung Templo. Manuknangan ku libutad da; aku ing maging Dios da at ila ding maging memalen ku. Potang italakad ku ne ing Templo ku karin ban manuknangan ku libutad da king kapilan pa man, kanita ra akilala ding bansa king aku, ing Ginu, pinili ke ing Israel ban maging balen ku. Migsalita ya kanaku ing Ginu. Ngana, Anak ning tau, sabianan me i Gog, ing pekapun da ring bansa ning Mesek at Tubal king bansang Magog. Magsalita kang laban kang Gog at sabian mu king aku, ing Ginung Dios, ing kalaban na. Ibalik ke king ibatan na; dinan keng taga ing panga na at ikaladkad ke at ding sundalus na. Dakal la ding sundalus na; dakal la ding kabayu na at pakasake makaunipormi; tatalan lang kalasag at espada ding sundalus. Kayabe na la ding sundalus a ibat Persia, Etiopia, at Libya, at pakakalasag la ngan ampon pakahelmet. Kayabe na la naman ding sablang sundalus da ring bansang Gomer at Bet Togarma ning dane norti; antimu rin ding sundalus a ibat karing miyayaliwang bansa. Sabian mu king magsadia ya ampon ding sundalus na king nanumang iyutus na. Kalabas ding dakal a banua utusan keng lumusub king bansa nung nu ding tau mekapagbalik lang miyabe-abe ibat karing dakal a bansa, at mibiebie lang alang takut king gera. Lusuban na la ding bunduk ning Israel a mipaburen at milako tau kilub ning makabang panaun, oneng ngeni panuknanganan de ring tau king mitmung kapayapan. Ya ampon ding sundalus na at ding dakal a bansang kayabe na lusuban de anting bagyu at takpan ing bansa anti ing biga. Iti ya ing sasabian na ning Ginung Dios kang Gog: Potang datang na ing oras a ita, magumpisa kang misip a e mayap a tangka. Lutasan mu king sarili mu ing lusuban me ing bansang alang ilaban nung nukarin la manuknangan ding tau king kapayapan at kapanatagan karing balen a alang pader at dipensa. Samsaman mu la at panakawanan a pibandian ding taung manuknangan karing siudad a kanitang misan a panaun siudad lang melasak. Mitipun la ibat karing miyayaliwang bansa at ngeni atin lang sese animal ampon pibandian at manuknangan la king libutad na ning yatu. Ikutang da keka ding memalen na ning Seba at Dedan ampon ding mangalakal a ibat Tarsis, Tinipun mu la wari ding kekang sundalus at linusub keti ban manako at maniamsam pibandian? Buri mu waring manikuang gintu at pilak, baka at pibandian, at kaybat mako a dadala mu ing asamsam mo? Inya tinubud na ku ning Ginung Dios ban sabian kang Gog itang pasabi na: Ngeni kabang manuknangan ya king kapanatagan ing balen kung Israel, magsadia kang datang ibat king kekang lugal king marayung norti, panimunan mu la ding dakal at mayupayang grupu da ring sundalus a ibat karing dakal a bansa; pakasake la ngang kabayu. Lusuban me ing balen kung Israel anti ing bigang tatakap king kabilugan a bansa. Potang datang na ing oras a ita, itubud da ka ban lusuban me ing kanakung bansa, ban ipakit ku karing bansa nung ninu aku, ban ipakit ku ing kanakung kabanalan king daptan ku king kapamilatan mu. Ika ing sasabian ku kanita pang milabas a panaun, inyang pepabalu ku king kapamilatan da ring kanakung talasuyu, ding propeta ning Israel, king karing aldo datang mitubud kung metung a lumusub king Israel. Ing Ginung Dios ya ing migsalita. Ngana ning Ginung Dios, Mikamas ku king aldo lusuban neng Gog ing Israel. King pali ning mua ku sasabian kung matimid king karas ning aldo a ita mika masikan a ayun king bansang Israel. Ing balang asan at ayup, ing balang maragul at malating animal, at ing balang taung atyu keti babo ning yatu galgal ya uli na ning takut na kanaku. Mibagsak la ding bunduk, matibag la ding mataluktuk a bunduk-bundukan, at malasak ya ing balang pader. Pamatakutan ke i Gog king sablang miyayaliwang sakuna. Aku ing Ginung Dios, ing migsalita. Mitabakan la ding sundalus nang paka-espada. Parusan ke king salut ampon king pamipatayan. Dugpa kang Gog at karing sundalus na at karing dakal a bansang kakampi na ing masikan a uran at uran-lipat at api ampon asupre. King anti kaniting paralan ku ipakit karing sablang bansa king aku ing mayupayang dili at king aku banal ku. Kanita ra akilala king aku ing Ginu. Ngana kanaku ning Ginung Dios, Anak ning tau, magsalita kang laban kang Gog, ing matas a pekapun da ring bansang Mesek at Tubal. Sabian mu kang Gog king aku ing kalaban na. Ibalik ke king lakad na at tairan keng lumual king marayung norti angga king miras ya karing bunduk ning Israel. Kaybat na nita, siran ke ing pana a atyu king kayli nang gamat at ibalag ding paslu a atyu king gamat nang wanan. I Gog at ding sundalus na ampon ding kakampi na mate la king kabundukan ning Israel, at paburen kung ding bangke ra maging pamangan da la ring sablang ayup at malyap a animal. Miragsa lang mate king marangle. Aku, ing Ginung Dios ing migsalita. Gawa kung maragul a silab king bansang Magog at karing sablang balen king lele ning dagat nung nu la manuknangan payapa ding tau, at kanita na akilala ning metung at metung king aku ing Ginu. Pakasiguraduan ku king ing kanakung balen Israel akilala ne ing banal kung lagyu, at e ku na paintulut ing malapastangan ya ing lagyu ku. Kanita ra akilala ding bansa king aku, ing Ginu, ing banal nang Dios ning Israel. Ngana pa ning Ginung Dios, Ing aldo a binggitan ku siguradu yang datang. Mamaglual la ding taung manuknangan karing siudad na ning Israel at pulutan da la ring malakuan a sandata ban gawan da lang panangab. Gawan da lang panangab ding kalasag, ding pana, ding paslu, ding tandus ampon ding palupalu at e la kakulangan panangab kilub da ring pitung banua. E na kailangan pa ing manintun lang dutung king marangle o mangutud king kagubatan, uling atyu la karela ding melakuan a sandata ban gawan panangab. Kuanan da la pibandian detang karela mengua, at samsamanan da la detang meniamsam karela. Ing Ginung Dios ya ing migsalita. Ngana ning Ginu, Potang mapalyari na iting sabla, dinan keng pikutkutan i Gog karin king Israel, king Kapatagan da ring Maglakbe, dane nang aslagan ning Dagat a Mete. I Gog at ding sablang sundalus na karin la mikutkut at ing kapatagan mayaus yang Ing Kapatagan da ring Sundalus nang Gog. Mangailangan lang pitung bulan ding memalen na ning Israel ban akutkut da la ring mete, at ban pasibayu yang luminis ing bansa. Sumaup ya ing metung at metung king bansa ban mikutkut la at uli na niti miparangalan la deti king aldo ning pamagtagumpe ku. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Kaybat dang milabas ding pitung bulan, mamili lang lalaking lumibut king mabilug a bansa ban manintun pang mitagan a mete, at ikutkut da la. Daptan da iti ban luminis ya ing bansa. Kabang dudulung la at sasaka king bansa, dinan deng tanda lele na ing balang butul ning tau ban panakit da kaniti ding mangutkut ikutkut da la king Kapatagan da ring Sundalus nang Gog. (Mika balen a makasiping karin a mipamalagyuan king lagyu da ring sundalus nang Gog.) Makanyan yang maging malinis pasibayu ing bansa. Ngana kanaku ning Ginung Dios, Anak ning tau, ausan mu la ngan ding sablang miyayaliwang ayup at animal ban mitipun makapadurut king dakal a pamangan at inuman a sidia ku karing bunduk ning Israel. Sabian mu ing mangan la king laman at minum daya. Kanan da ing laman da ring mayupayang lalaki at inuman ing daya ding pamuntuk da ring yatu a mangapulkerung anti ding lalaking tupa, ding biserung tupa, ding kambing, at ding matabang toro. Magpakabsi la king taba at maglasing king daya kaniting dakal a pamangan at inuman a sidia ku para karela. Magpakasawa la king kanakung lamesang ating kabayu at ding makasake karela at karing sablang miyayaliwang sundalus. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Ngana ning Ginu, Ipakit ku karing sablang bansa ing kanakung ligaya at ipakit ku naman karela nung makananu kung gamitan ing kanakung upaya ban ipatupad ing inari ku king lub ku. Kanita ra akilala ding tau Israel king aku ing Ginung karelang Dios. Akilala da naman kanita ding bansa king mebihag la ding Israelita uli na ning depat dang e ustu; uli na ning sinalangsang la kanaku, pepaburen ku ing mesambut la at pete ding karelang kalaban king gera. Pepaburen ku la uli na ning dapat dang e ustu at kasalanan. Ngana pa ning Ginung Dios, Oneng ngeni, malunus ku karing lahi nang Jacob, ding memalen na ning Israel, at gawan ku lang pasibayung mabandi. E ku na paintulut ing malapastangan ya ing lagyu ku. Kalinguan da na kanita ing meging kamarinayan da at kataksilan kanaku potang magbalik la at mibiebie alang ligalig king sarili dang bansa. Potang atipun ku na lang ibat karing miyayaliwang bansa, akit da ring karelang kalaban king aku banal ku. Akilala ra kanita ding Israelita king aku ing Ginung karelang Dios, ing pepasari king karelang pangabihag at pangayugse karing miyayaliwang bansa, oneng ngeni titipunan ku la ban ibalik king sarili dang bansa at alang malakuan metung man karela. Ibie ke ing kanakung espiritu karing memalen na ning Israel at e ku na la gulutan pa. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Kapulu nang aldo kanita ning bayung banua ning kaduang pulu't limang banua ning pangayugse mi at kalabing apat a banua na ne man ning pangabagsak ning Jerusalem. King aldong ita penamdaman ku ing mayupaya nang panga-atyu ning Ginu at kaybat leko na ku karin. King kapamilatan da ring vision dela na ku ning Dios king bansa ning Israel at binili ketang matas a bunduk. Ikit ku la king arapan ku ding dakal a gusali a balamu metung a siudad. Linapit na ku at ikit ke ing metung a lalaking maslag anting tangsu. Makatalakad ya king pasbul dalan; atin yang tatalnan a taling linen a panyukad. Ngana kanaku, Anak ning tau, talasan mu la deng mata mu at balugbug at pakaintindian mu ing sablang ipakit ku keka, uling iti ing sangkan nung inya midala ka keti. Kailangan ing sabian mu karing memalen na ning Israel ing sablang akit mu. Ikit ke ing Templo a makabakud pader. Kinua ne niting tau ing panyukad nang apulung talampakan king kaba at sikdan ne ing pader. Apulu yang talampakan king katas ing pader at apulu ya namang talampakan king kapal. Kaybat, minta ya king pasbul dalan dane aslagan. Menik ya king eran at karas na babo sikdan ne ing pasbul. Apulu yang talampakan king katas. Ating pidadalanan king katalindikingan na niti a ating kuartu para karing guardia king balang suluk. Kuadradu la ding kuartu; tia pulung talampakan la sukad king mingatba at walu lang talampakan king kapal ding pader king pilatan da. King katalindikingan da reting kuartu ating malating dalan a apulung talampakan king kaba a papunta king maragul a sala arap ning Templo. Sikdan ne ing sala; labi yang apat a talampakan king lualas. Iti ya ing pekadanggut na ning pasbul dalan malapit king Templo. Apat yang talampakan king kapal ing danggut na ning pader. ( Paraparehu la sukad deting kuartung-guardia king misusumangid na ning malating dalan, at paraparehu la naman king kapal ding pader king pilatan da.) Kaybat na nita, sikdan ne niting tau ing lualas na ning pidadalanan papunta king pasbul dalan. Heganagana, adua yang pulu't aduang talampakan at labing anam yang talampakan ing pilatan ning pasbul dalan. King arap na ning balang metung karing kuartu ating metung a mababang pader a aduang pulung pulgada king katas at aduang pulung pulgada king kapal. (Tia pulung talampakan la sukad deting kuartu at kuadradu la.) Kaybat na nita, sikdan ne manibat king danggut ning mumunang kuartu angga king tauling kuartu. Apat yang pulu't aduang talampakan ing pilatan da. Sikdan nia naman ing tauling kuartung malapit king patyu. Atlu yang pulu't apat a talampakan king lualas. Walu yang pulu't apat a talampakan ing kabilugan nang kaba ning pidadalanan papunta king pasbul dalan angga king tauling kuartu. Atin lang awang deting kuartu kilub at lual da ring pader pilatan da ring kuartu. Atin lang tanaman a palmang makadukit king pader king kilub. Kaybat na nita, tiki na ku niting tau king patyu. Ating atlung pulung kuartu a megawang makapakat king lual ning pader. Arap da reting kuartu ating lugal a kelatanan dang batu a mamabut king makapadurut ning patyu. Mababa ya iti kesa ketang patyu king kilub. Ating pidadalanan a matas papunta king kilub ning patyu. Sikdan ne niting tau ing pilatan da reting aduang pidadalanan. Dinalan anam apulu't walu yang talampakan. Kaybat na nita, sikdan ne niting tau ing kaba at lualas ning pasbul dalan king dane norti a papunta king lual ning patyu. Kalupa da retang king pasbul dalan dane aslagan, paraparehu la naman sukad ding kuartu da ring guardia, ding pader a mamilatan kareti at itang pidadalanan. Walu yang pulu't apat a talampakan king kaba ing malating pidadalanan, at apat yang pulu't aduang talampakan king lualas. Itang kuartung palub, ding awang, at ding makadukit a palmerang tanaman kalupa da la retang king pasbul dalan dane aslagan. Atin yang pitung balitang papunta king pasbul dalan at atyu king danggut arap ning patyu ing kuartung palub. King sumangid na niting patyu king dane norti, ating aliwang pasbul dalan papunta king patyung atyu kilub; kalupa ne nitang king dane aslagan. Sikdan ne niting lalaki ing pilatan da reting aduang pasbul dalan. Dinalan anam apulu't walu yang talampakan. Kaybat na nita, tiki na ku niting lalaki king dane mauli at menakit kaming aliwang pasbul dalan. Sikdan ne ing pader king kilub at ing kuartung palub. Kalupa da la naman sukad detang mesukad na. Ating awang karing kuartu da reting pidadalanan nung makananu lang atin ding aliwa. Walu yang pulu't apat a talampakan king kaba at apat yang pulu't aduang talampakan king lualas. Atin yang pitung balitang papunta karin at ing kuartung palub atyu munaman king danggut arap ning patyu. Ating makadukit a palmang tanaman karing pader na kilub a makayarap king pidadalanan. Atin munamang pasbul dalan a pidadalanan papunta king kilub ning patyu. Sikdan ne niting lalaki ing pilatan king kaduang pasbul dalan. Dinalan anam apulu't walu yang talampakan. Kaybat na nita, tiki na ku niting lalaki king pasbul dalan dane mauli papunta king kakilubkiluban na ning patyu. Sikdan ne ing pasbul dalan, at ikit na king kalupa de sukad ding pasbul dalan lual ning pader. Makayarap ya ing kuartu nang palub king patyung atyu lual at atin lang makadukit a palmang tanaman ding pader lele ning pidadalanan. Walu lang balitang ding papunta keting pasbul dalan. Kaybat na nita, tiki na ku niting lalaki king pasbul dalan dane aslagan papunta king patyung atyu king kilub. Sikdan ne ing pasbul dalan, at ikit na king kalupa de sukad ding aliwa. Ding kuartu da ring guardia, ing kuartung palub, at ding pader kilub kalupa da la sukad detang mesukad nang pasbul dalan. Ating awang king makapadurut at antimu rin ing kuartung palub. Walu yang pulu't apat a talampakan king kaba at apat apulu't adua yang talampakan king lualas. Makayarap ya ing kuartung palub king patyung atyu king lual. Atin lang makadukit a palmang tanaman ding pader na lele ning pidadalanan. Walu lang balitang ding papunta ketang pasbul. Kaybat na nita, tiki na ku niting lalaki king pasbul dalan dane norti. Sikdan ne iti at ikit na king kalupa de sukad detang mesukad na. Atin la namang kuartu para karing guardia; mipalamutian la naman ding pader na king kilub, ating kuartung palub, at awang a makapadurut. Walu yang pulu't apat a talampakan king kaba at apat yang pulu't aduang talampakan king lualas. Makayarap ya ing kuartung palub king patyung atyu king lual. Atin munamang makadukit a palmang tanaman lele ning pidadalanan. Walu lang balitang ding papunta keting pasbul dalan. Ating kuartung makatuglung king patyung atyu king lual; makataid ya iting suglung king pidadalanan kilub dane norti. Tataglus ya king kuartung palub arap ning patyu nung nu da la lilinisan ding bangke da ring animal a miyain bilang ain-a-durulukan. Keting kuartung palub ating aduang lamesa king misusumangid. Karin da la papaten ding animal a miyain ban dulukan, ding ain-a-kapamayaran-king-kasalanan o ding ain-a-kapaglarinan-king-kasalanan. King lual ning kuartu atin munamang apat a lamesa; tiduang lamesa king mingatba ning pidadalanan papunta king pasbul dalan dane norti. Walu la heganagana ding lamesang magagamit para paten la ding animal a miyain; apat la ding king kilub at apat la ding king lual ning patyu. Apat la ing lamesa a megawa king tinabas a batu at magagamit la deti para isadia la ding ain-a-durulukan. Adua lang pulung pulgada king katas at atlu yang pulung pulgada ing kuadradu rang babo. Sisikap da la kareting lamesa ding kasangkapan a magagamit king pamakamate karing animal a miyayayain. Atin lang pasamanung sukad atlung pulgada king paligid da. Kareting lamesa da bibili ing sablang karning miyain. Kaybat na nita, tiki na ku niting lalaki king patyung atyu king kilub. Karin ating aduang kuartu: makayarap ya ing metung kareti king dane mauli lele ning pasbul dalan dane norti, at makayarap ya ing metung dane norti lele ning pasbul dalan dane mauli. Ngana kanaku niting lalaki, Ing kuartung makayarap king dane mauli para kareta yang pari a manibala king Templo, at ita namang kuartung makayarap king dane norti para kareta yang pari a manibala king altar. Lahi na lang Zadok ding sablang pari. Ila mung bukud karing lahi nang Levi a mipaintulutan makalapit king arapan na ning Ginu ban sumuyu. Sikdan ne niting lalaki ing patyu king kilub; dinalan anam apulu't walung talampakan ya; kuadradu ya. Atyu king dane albugan ing Templo at ating altar arap na. Kaybat na nita, tiki na ku niting lalaki king kuartung palub king Templo. Sikdan ne ing pidadalanan; siam yang talampakan king katas at adua yang pulu't apat a talampakan king lualas, at lima lang talampakan kapal ding mingatba nang pader. Atlu yang pulu't apat a talampakan king lualas at aduang pulung talampakan ya katas ing balitang papunta king kuartung palub. Atin munamang aduang asias a maragul a makatalakad mingatba ning pidadalanan. Kaybat na nita, tiki na ku niting lalaki king Banal a Lugal ning Templo. Sikdan ne ing pidadalanan; apulu yang talampakan king katas at labi yang walung talampakan king lualas, at walu lang talampakan king kapal ding mingatba nang pader. Sikdan nia naman ing kuartu; anam yang pulu't walung talampakan king kaba at atlu yang pulu't apat a talampakan king lualas. Kaybat na nita, minta ya king kakilubkiluban a kuartu. Sikdan ne ing pidadalanan na niti; atlu yang talampakan king katas at apulu yang talampakan king lualas at labing adua yang talampakan king kapal ding mingatba nang pader. Sikdan ne ing kuartu; atlu yang pulu't apat a talampakan; kuadradu ya. Atyu iting kuartu sumangid ning kuartung atyu king libutad. Kanita ngana kanaku, Iti ya ing Kabanal-banalan a Lugal. Kaybat na nita, sikdan ne niting lalaki ing kapal ning pader ning Templo; apulu yang talampakan king kapal. King makapadurut nang pader ning Templo ating misiping-siping a mangalating kuartung tia pitung talampakan king lualas. Atyu la deting kuartu karing atlung palapag a ating atlung pulung kuartu king balang palapag. Mas maimpis la ding makalual nang pader ning Templo king balang palapag kesa king palapag a atyu lalam, inya malyari lang magsandal ding balang kuartu king pader a alang sapnu. Inya neng lawan me king lual ing Templo, balamu mo paraparehu ya kapal manibat king lalam angga king babo. Lual da reting kuartu ating aduang malualas a eran a makapakat king lual ning pader. Iti ya ing pidadalanan papunta kareting atlung palapag. Mas maragul la ding kuartung atyu king pekamatas a palapag, at antimu rin ing katuki na kesa ketang atyu king mumunang palapag. Kaybat na nita, ikit kia munaman king Templo ing makatas at makapadurut a beranda. Walu yang talampakan king makapadurut at apulu yang talampakan king katas manibat king gabun, at kapante de ring pundasyun da ring kuartu a makapaligid. Walu yang talampakan king kapal ing pader da ring kuartu. Pilatan na ning beranda at ding gusaling gagamitan da ring pari ating bakanting lugal a sukad atlung pulu't apat a talampakan king paligid ning Templo. Ating pasbul king dane norti at king dane mauli. Parati la deting makabuklat, at walu yang talampakan ing lualas ning beranda a makapadurut king Templo. Ating gusali a makayarap king patyu king dane albugan ning Templo. Dinalan limang pulu yang talampakan king kaba, at dinalan labing anam yang talampakan king lualas. Siam lang talampakan king kapal ding pader nang makapadurut. Kaybat na nita, sikdan ne niting lalaki ing lual ning Templo, at ikit na king dinalan anam apulu't walung talampakan ya king kaba. At dinalan anam apulu't walung talampakan ya munaman manibat king gulut ning Templo angga king gusali a atyu king dane albugan. Dinalan anam apulu't walung talampakan ya munaman ing pilatan manibat king arap ning Templo at ning patyu. Sikdan nia naman ing kaba ning gusali king bandang albugan pati ding kuartu king mingatba, at ikit na king dinalan anam apulu't walu ya namang talampakan. Ing kuartung palub ning Templo, ing Banal a Lugal, at ing Kabanal-banalan a Lugal makatapal la ngan king tabla manibat king suelu angga karing awang. Makatapal la ding pader kilub ning Templo karing medukit a palmang tanaman at karing kerubin a kasing katas da ring pasbul. Salit-salit la ding dinukit a palma at kerubin. Atin yang aduang lupa ing balang metung karing kerubin: ing metung lupa ne ning tau, at ing metung lupa ne ning leon. Migugulutan la deti at parehu lang makabalikid king tanaman a palma. Iti ya ing larawan a makadukit karing sablang pader ning Templo. Manibat king suelu angga king babo da ring pasbul makadukit la ding kerubin at ding tanaman a palma. Kuadradu la ding amba da ring pasbul ning Banal a Lugal. King arap ning Kabanal-banalan a Lugal ating balamu altar a megawa king dutung. Lima yang talampakan king katas, at apat yang talampakan king lualas. Dutung la ngan ding bitis na niti, at antimu rin ing talpakan na at ding dingding na. Ngana niting lalaki kanaku, Iti ya ing lamesang atyu arapan na ning Ginu. Ating pasbul king danggut na ning pidadalanan papunta king Banal a Lugal, at atin munaman king danggut na ning pidadalanan papunta king Kabanal-banalan a Lugal. Tidua la ding pasbul at balamu pamepe la neng bubuklatan la king libutad a ating tiduang bisagra. Atin lang makadukit a palmang tanaman at kerubin ding pasbul na ning Banal a Lugal at antimu rin karing dingding na. Atin munamang dutung a panakap lual na ning pasbul ning kuartung palub. Atin lang awang ding misusumangid nang dake niting kuartu, at mipalamutian lang tanaman a palma ding dingding na. Kaybat na nita, tiki na ku niting lalaki king patyu king kilual at linub na ku ketang gusaling atyu dane norti na ning Templo. E ya marayu iti ketang gusaling atyu king danggut ning dane albugan ning Templo. Iting gusali dinalan anam apulu't walung talampakan ya king kaba, at walung pulu't apat yang talampakan king lualas. Makayarap ya itang metung nang kasumangid ketang beranda a ating atlung pulu't apat a talampakan king lualas a atyu king lele ning Templo. Makayarap ne man itang kasumangid na ketang lugal a maka sementu ning patyung atyu king kilual. Atin yang atlung palapag; mas mayatras ya ing palapag a atyu babo kesa ketang atyu lalam na. Ketang dane norti ning gusali ating pidadalanan a sukad labing anam a talampakan king lualas, at dinalan anam apulu't walung talampakan king kaba at karin ya luluban. Malati la ding kuartu ning katlung palapag kesa karetang king mumuna at kaduang palapag uli na ning makayatras la. Ala lang asias ding kuartung atyu karetang atlung palapag, anti detang kuartu karing aliwang gusaling makatalakad king patyu king lual. Lalam da reting kuartu ning bandang aslagan ning gusali nung nu ya magumpisa ing pader ning patyu, ating pidadalanan papunta king patyung atyu lual. King dane mauli ning Templo atin pang aliwang gusali a e masyadung marayu ketang gusaling atyu king dane albugan ning Templo. King arap da ring kuartu ating pidadalanan a kalupa na nitang king dane norti. Kalupa ne sukad, disenyu, at kalupa na la naman ding piluluban na. Ating pasbul lalam da ring kuartung atyu king dane mauli ning gusali, ketang danggut king aslagan nung nu ya magumpisa ing pader. Ngana kanaku niting lalaki, Parehu lang sagradu deting gusali. Keti da la kakanan ding pari a lulub king arap ning Ginu ding sagradung dake ra king ain. Keti da la naman darala ding pari ding sagradung ain antimo ding ain-a-kapamayaran-king-kasalanan o ain-a-kapaglarinan-king-kasalanan. Potang linub la king lugal a iti e la malyaring lumual king patyu a e menaliling imalan. Lakuan da kareting kuartu ing sinulud dang imalan king pamaniuyu king Ginu. Aliwa ya ing isulud dang imalan neng makiabe la kareng tau. Inyang ayari na neng sikdan niting lalaki ing kilub ning Templo, tiki na kung linual king pasbul dalan dane aslagan, at sikdan ne ing lual ning Templo. Sikdan ne king panyukad na ing dane aslagan, at ikit na king walu yang dalan apat apulung talampakan. Inya sikdan ne ing makapadurut a makabakud pader; walu yang dalan apat apulung talampakan king misusumangid. Ing pader ya ing mikakalilua king banal at king e banal. Kaybat na nita, tiki na ku niting lalaki ketang pasbul dalan a makayarap king aslagan. Karin ke ikit daratang ibat king aslagan ing makasilo nang aslag ning Dios ning Israel. Mengari ya ing siwala na king dabungbung ning alun ning dagat. Maslag yang maslag ing yatu uli na ning makasilo nang aslag. Kalupa ne niting vision itang vision a ikit ku inyang dinatang ya ban lasakan ne ning Dios ing siudad ning Jerusalem. Kalupa nia naman itang vision a ikit ku karin king Ilug ning Kebar. Migsakab ku king gabun. Linub king Templo iting makasilo nang aslag ning Ginu king kapamilatan na ning pasbul dalan a atyu king dane aslagan. Kaybat na nita, telakad na ku ning espiritu na ning Ginu at linub na ku ketang patyu king kilub. Kinatmu ya ing Templo king makasilo nang aslag ning Ginu. Makatalakad ya kanita siping ku ing lalaki inyang atin kung dimdam a siwalang makipagsalita kanakung manibatan king Templo. Ngana kanaku, Anak ning tau, iti ya ing kanakung tronu at iti ya ing talpakan kung bitis. Iti ya ing maging tuknangan ku libutad da ring Israelita. E da ne lapastanganan pa maging ila o ding karelang ari ing banal kung lagyu king kapamilatan na ning pamanyamba rang idolo o ding bangke da ring karelang mete ari. Deting mesabing ari ila ding mitalakad amba at asias pasbul lele na ning kanakung Templo at metung yang pader ing pilatan. Lepastangan de ing banal kung lagyu king kapamilatan na ning makasumaming bage depat da. Inya naman gisan ku lang pete uli na ning mua ku. Inya ngeni sukat na lang tuknang sasamba karing idolo at ilako ding bangke da ring karelang ari. At aku naman manuknangan kung kayabe ra king kapilan pa man. Ngana pa ning Ginu kanaku, At ika naman, O anak ning tau, ilarawan mu ne man iting Templo karing memalen na ning Israel. Paburen mung pagaralan de ing planu na. Paburen mung mipakarine la king depat dang pamikasala. Nung mangapakarine la, ilarawan meng masalese ing Templo: ing anyu na, ing kaayusan, ding piluluban at pilulualan na, at ing heganaganang bage para king Templo. Ipabalu mu la karela ding sablang patakaran na at kautusan at isulat mu la king akakit da ban atuntunan da la at agampanan. Iti ya ing kautusan tungkul king Templo: ing sablang lugal a sakup na king taluktuk ning bunduk sukat tunggen banal. Wa, iti ya ing kautusan tungkul king Templo. Ila deti ring sukad ning Templo agpang ketang panyukad a megamit king pangasukad ning Templo: atin yang paligi king makapadurut king talpakan ning altar. Adua yang pulung pulgada king kalalam at aduang pulung pulgada ya naman king lualas at atin yang pasamanu a sukad apulung pulgada king katas. Apat yang talampakan king katas ing altar manibat lalam angga babo ing mababa nang diling dake. Makayatras yang aduang pulung pulgada makapadurut manibat king danggut ing tutuki nang dake, at pitu yang talampakan king katas. Makayatras ya namang aduang pulung pulgada makapadurut manibat king danggut ing katuki nang dake. Iting dake na babo nung nu da la durulukan ding ain-sakripisyu pitu yang talampakan king katas. Makatas lang bagya ding apat nang sagu kesa ketang king babo. Kuadradu ya ing babo na ning altar; adua yang pulung talampakan king mingangatba nang dake. Kuadradu ya naman itang dake na king libutad; adua yang pulu't apat a talampakan king mingangatba nang dake, at atin yang pasamanu king makalual nang danggut a sukad apulung pulgada. (Adua yang pulung pulgada ing paligi.) Atyu la king dane aslagan detang balitang a papunta king altar. Kaybat na nita, ngana kanaku ning Ginung Dios, Anak ning tau, makiramdam ka king sabian ku keka. Potang megawa ne ing altar, italaga me kanaku king kapamilatan na ning pamanduluk karing ain-sakripisyu at pamipisik king daya da ring animal a miyain bilang ain-sakripisyu. Detang pari a ibat king pamilya nang Zadok ning tribu nang Levi ila mung bukud makalapit king arapan ku ban sumuyu. Aku, ing Ginung Dios, ing mumutus kaniti. Dinan mu lang toro para ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Kuma kang ditak king daya ning toro at ibili mu karing apat nang sagu ning altar, karing apat nang suluk, at king makapadurut a pasamanu. Alinis mu ne kanita at aitalaga ing altar. Kuanan me ing toro ning ain-a-kapamayaran-king-kasalanan at dulukan ketang lugal a mepili lual na ning Templo. King kaduang aldo, iyain me ing lalaking kambing a alang dipektu para ain-kapatawaran-king-kasalanan. At sukat yang madalise ing altar kalupa na inyang miyain ya ing toro. Potang medalise ne ing altar, iyain mu ne kanita ing torong alang dipektu at ing lalaking tupa a ala munamang dipektu. Iyain mu la kanaku, ing Ginu; ding pari ilang mamubud asin kareti at dulukan da la bilang ain para kanaku. Aldo-aldo, kilub ding pitung aldo, miyain kang metung a kambing, metung a toro, at metung a lalaking tupa a paraparehung alang dipektu. Kilub ding pitung aldo, sukat deng linisan at isadia de ring pari ing altar ban mitalaga ya kanaku. Kalabas da reting pitung aldo, itang kawalung aldo at ding tuki-tuki nang aldo, iyain da na la ding pari king altar ding ain-a-durulukan at ain-ning-pamisulusulu da ring tau. At aku naman tanggapan da kayu. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Kaybat na nita, binalik na ku niting lalaki ketang pasbul dalan king kilual ning dane aslagan ning Templo. Makasara ya ing pasbul dalan. Kanita ngana kanaku ning Ginu, Manatili yang makasara iting pasbul dalan. Alang makadalan keti, uling aku, ing Ginung Dios ning Israel, dinalan na ku keti. Sukat yang manatiling makasara. Bukud mung ing kasalukuyan a prinsipi ing makapunta karin ban mangan king arapan ku, ing Ginu. Lungub ya at lumual ketang pasbul ning kuartung maragul. Kaybat na nita, tiki na ku niting lalaki ketang pasbul dalan dane norti ning arap ning Templo. Miglalawe ku at ikit ke ing Templo ning Ginu; mitmu ya king makasilo nang aslag ning panga-atyu na. Migsakab ku king gabun. Kanita ngana ning Ginu kanaku, Anak ning tau, pakalawan mu at pakatingiran ing sablang akakit mu at daramdaman, uling sabian ku la ngeni keka ding sablang patakaran at tuntunan tungkul king Templo ku. Pilinan mu lang masalese detang karapatdapat a lungub king Templo at detang e sukat lungub. At sabian mu karing masias a buntuk nang memalen ning Israel ing anti kaniti: ing Ginung Dios sasabian na, Memalen ning Israel, tuknang na kayung darapat karing bage makasumami. Mesalaula ya ing Templo ku uling peintulutan yu lang linub ding dayuan a e mesirkunsisyun at ding marinat a pamisip at pusu inyang inain yu ing taba at ing daya da ring animal para ain-sakripisyu. Inya dinatan de ing Templo ku. At ikayu naman, subali pa karetang bage makasumaming depat yu, lebagan ye pa ing kakung kasunduan. Lugal king ikayu ing manibala karing bage banal a mitalaga para kanaku, penibala yu la karing dayuan. Inya aku, ing Ginung Dios, sasabian ku king ala nang dayuan a e mesirkunsisyun at ating marinat a isip at pusu ing malyaring milub king Templo, agyang pang dayuan lang mekipamalen na karing memalen na ning Israel. Ngana pa ning Ginu, Parusan ku la ding Levitang meko marayu kanaku, detang ginulut kanaku king kapamilatan na ning pamanyamba rang idolo kanitang ginulut ya ing Israel. Makanyan man, malyari lang sumuyu king kakung Templo, magbante karing pasbul dalan ning Templo. Paten da la ring animal para dulukan at iyain deting ain da ring tau. Ila naman ding mag-asikasu karing tau bilang kasuyuan da. Wa, parusan ku la uling ila ding mengasiwa king pamanyamba rang idolo ding tau, at iti ing meging dalan na ning pamikasala na ning Israel. E la malyaring lumapit kanaku ban sumuyu kanaku bilang pari o makalapit man karing bage sagradu o lungub king Kabanal-banalan a Lugal. Sukat dang pibatan ing makasumaming kamarinayan a depat da. Makanyan man, gawan ku lang kasaup tungkul king karaniwan a obra a sukat marapat king Templo. Ngana ning Ginung Dios, Oneng ding pari a pamilya nang Zadok ning tribu nang Levi, ding tinupad king karelang katungkulan king mitmung katapatan king Templo kanitang gilutan da ku ding Israelita, makalapit la kanaku ban sumuyu. Malyari lang talakad arapan ku ban miyain ain a taba at daya. Ila mung makalub king Templo at makalapit king kanakung lamesa at mangasiwa king pamanyamba kanaku. Kailangan ing misulud lang linen a imalan neng lulub la king pasbul dalan papunta king patyu a atyu king kilub ning Templo. E la sukat misusulud imalan a lana neng gagampanan da ing karelang katungkulan king patyu a atyu king kilub o king Templo. Misulud lang turban at salol a linen ban e la mipawas, oneng e la gagamit sinturun. Potang munta la king patyung atyu king kilual nung nu la karin ding tau, sukat dang ilukas ing imalan a ginamit da inyang sinuyu la kanaku king Templo at lakuan da iti king sagradung kuartu. Misulud lang aliwang imalan ban e la manasakit ding taung makatagkil karela. E la sukat pasatsat a buak ban makalbu la o magpakabang buak. Kailangan ing kasantingan ing urud ning buak da. E la sukat miminum alak bayu la lungub king patyung atyu king kilub. E la sukat makiasawa karing babaing mebalu o karing diborsiada. Bukud lang makapakiasawa karing dalagang Israelita a birhen pa o karing mebalu da ring pari. Sukat da lang ituru ding memalen ku ing pamiyaliwa na ning banal at ning e banal, at ning malinis at ning e malinis. Ila ding munie kayatulan king nanumang e pamikakaintindi ketang banal at ning e banal, agpang karing kakung kautusan. Sukat da lang ipatupad ding tikda kung piesta, agpang king kanakung patakaran at tuntunan, at sukat da lang papanatilian banal ding Aldo ning Sabbath. E na sukat dirinatan ning pari ing sarili na king kapamilatan na ning pamaglapit king taung mete, subali mu nung iti tata ne o ima ne o anak ne o kapatad neng lalaki o kapatad neng babaing e talasawa. Potang melinis neng pasibayu, manaya ya pang pitung aldo at kaybat na nita munta ya king patyung atyu king kilub ning Templo at miyain yang ain-sakripisyu para king pangadalise na ban makasuyu yang pasibayu king Templo. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Aku mu ing bukud dang dake mana ding pari; e la sukat mikakapibandian king Israel. Aku mu ing dake rang mana. Ila ding mangan karing ain-a-binutil, karing ain-a-kapamayaran-king-kasalanan, at karing ain-a-kapaglarinan-king-kasalanan. Maging bandi ra ing sablang bage king Israel a mitalaga para kanaku, ing Ginu. Karapatdapat ya karela ing mayap diling mumunang bunga da ring tanaman at ding makabukud a ain da ring tau. Itang mumunang tinape a alutu da ring tau sukat deng ibie karing pari at ing bendisyun manatili karing pibalebale da ring minain. E la sukat mangan ding pari karing ayup o animal a kabud na mete o piglapak da ring kalupa rang animal. Potang pipitnan-pitnan yu ne ing bansa para ibie ing dake na ning metung at metung karing tribu, mikawani kayung metung a dake para king Ginu. Kailangan ing labing anam yang kilometru king kaba, at labing adua yang kilometru king lualas. Maging sagradu ya ing lugal a iti. Kailangan keting lugal ing aduang dalan limang pulu't siam a metru kuadradu para pitalakaran king Templo a makapadurut king patyung sukad aduang pulu't anam a metru king lualas. Sukad kayung labing anam a kilometru king kaba at anam a kilometru king lualas para king Templo, ing Kabanal-banalan a Lugal. Iti ya ing maging banal a dake king bansa a makatutuk para karing paring susuyu king Ginu king Templo. Karin da la italakad ding bale ra at ing Templo. Itang kapitna a maki sukad munamang labing anam a kilometru king kaba at anam a kilometru king lualas para kareta yang Levitang pari a magobra king Templo. Mitatag lang balen karin ban pituknangan da. Siping na niting banal a lugal a makatutuk kanaku, sukad kayu pang loti a labing anam a kilometru king kaba at atlung kilometru king lualas. Para karing memalen na ne man ning Israel iti. Mikawani kayu munamang metung a loti para king prinsiping pamuntuk ning Israel. Itang dake a atyu bandang albugan ning sagradung lugal at ning bandi ning siudad at mamabut king Dagat ning Mediteraneo, at itang atyu bandang aslagan at mamabut king ilug. Kasing dagul ne niting loti ing dake na ning balang metung karing tribu. Iting loting iti ya ing dake na ning prinsipi king bansa ning Israel ban e na na la ligaligan kapilan man ding tau at ding aliwa pang tribu ning Israel. Ngana ning Ginung Dios, Maluat na kayung mikakasala, ikayung pamuntuk ning Israel! Ituknang yu na ing kekayung pamanampalasan at pamanalipusta. Daptan yu itang matulid at maka-hustisia. E yu na la pasibayung tatabi ding memalen ku karing gabun da. Aku, ing Ginung Dios, ing sasabi kaniti kekayu. Kailangan ing ustu la king sukad at king timbang ding kekayung panyukad at timbangan. Ing efa a gagamitan yung panakal karing bage malangi sukat neng kalupa timbang ning bat a gagamitan yung panyukad karing bage likidu. Ing opisyal a panyukad ya ing homer. Ing pagbasian king panimbang ya ing homer. Katumbas ne niti ding apulung efa, at ding apulung efa katumbas da la ring apulung bat. Oreti ding sukat yung maging timbangan: ding aduang pulung gerah katumbas de ing metung a sekel, at ding anam apulung sekel katumbas ne ning metung a mina. Iti naman ing kekayung iyain: ing kanam a pulung dake ning metung a homer ning trigu at sebada, at ing kadinalan a dake ning larung olibo a bunga da ring tanaman yu. Sukdan iti king kapamilatan na ning bat: ding apulung bat katumbas ne ning metung a homer at ing metung a homer katumbas ne ning metung a kor. Metung a tupa ing iyain karing balang aduang dalan a tupang papastulan karing marangle ning Israel. Gamitan la deting tupa bilang ain-a-pamangan, ain-a-durulukan, at ain-ning-pamisulusulu ban mipatawaran ing kasalanan yu. Aku, ing Ginung Dios, ing mumutus kaniti. Sukat da lang idala ding tau ning Israel ding ain da king prinsipi na ning Israel. Katungkulan na ning prinsipi ing isadia na la ding animal a dulukan kabilugan, ing ain-a-pamangan para king piesta, king pamagselebra karing Bayung Bulan, ding Aldo ning Sabbath, at ding aliwa pang makatuldung piesta. Ya munaman ing misadia karing ain-a-kapamayaran-king-kasalanan, ding ain-a-binutil, ding ain-a-durulukan, at ding ain-ning-pamisulusulu ban mipatawaran la kasalanan ding memalen na ning Israel. Ngana pa ning Ginung Dios, King mumuna nang aldo ning mumunang bulan, kuma kayung metung a toro a alang dipektu at linisan ye ing Templo. Ing pari ya ing kumang ditak king daya ning animal a ain-a-kapamayaran-king-kasalanan, at ikaskas na iti karing amba da ring pasbul ning Templo, karing apat nang suluk ning altar, at karing asias na ning pasbul papunta king patyung atyu king kilub. Makanyan munaman ing gawan na king kapitung aldo para king ninumang migkamali o mikasala king e na sasarian. King makanyan a paralan ye aingat banal ing Templo. King kalabing apat namang aldo ning mumunang bulan, pagselebran ye ing Piesta ning Pamaglagpus. E kayu mamangan tinape a ating lebadura kilub ding pitung aldo. King mumunang aldo, misadia yang metung a toro ing prinsipi bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan para king sarili na at para karing memalen na ning Israel. Kilub ding pitung aldo ning piesta, aldo-aldo yang misadiang pitung toro at pitung lalaking tupa a paraparehung alang dipektu bilang ain-a-durulukan. Misadia ya namang metung a lalaking kambing bilang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan. Misadia ya namang atlung pulu't pitung litrung ain-a-binutil tungkul king balang metung a toro, at para king balang metung karing lalaking tupa. Anam a litrung larung olibo para king balang toro o lalaking tupa. Makanyan munaman ing isadia para king Piesta da ring Dalungdung a magumpisa king kalabing limang aldo na ning kapitung bulan. Iyain na la ning prinsipi balang aldo kilub ding pitung aldo ding makanyan munamang ain-a-kapamayaran-king-kasalanan, ding ain-a-durulukan kabilugan, at antimu rin ding ain-a-binutil at larung olibo. Ngana ning Ginung Dios, Sukat yang makasara ing pasbul dalan king dane aslagan papunta king patyu kilub ding anam a aldo pamagobra. Oneng ibuklat ya king Aldo ning Sabbath at neng Piesta ning Bayung Bulan. Lungub ya ing prinsipi manibat king patyung atyu king kilual papunta king kuartung palub king pasbul, at talakad ya lele da ring asias ning pasbul kabang ding pari durulukan da lang kabilugan ding ain-sakripisyu na at ding ain-ning-pamisulusulu. Karin ketang pasbul ya samba at kaybat na nita lumual ne. E ya sasara ing pasbul dalan angga itang bengi. Samba na la man king Ginu ding memalen neng Aldo ning Sabbath at neng Bayung Bulan, oneng keta king arap ning pasbul dalan. Neng Aldo ning Sabbath, iyain na la ning prinsipi ding anam a biserung tupa at ing metung a lalaking tupa a paraparehung alang dipektu. Deti ain lang durulukan kabilugan. King balang metung karing lalaking tupa, sukat yang magdala ing prinsipi bilang ain atlung pulu't pitung litrung binutil at king balang biserung tupa, magdala yang nanumang buri nang ibie. Magdala ya namang anam a litrung larung olibo para ketang atlung pulu't pitung litrung binutil a iyain. King aldo ning Piesta ning Bayung Bulan, ing prinsipi miyain yang metung a toro, anam a tupang pabanua tua, at metung a lalaking tupa. Sukat la ngan alang dipektu deti. Kayabe ning balang toro at lalaking tupa ya ing ain a atlung pulu't atlung litrung binutil, at king balang tupang pabanua tua, magdala yang nanumang buri nang ibie. Bukud pa kaniti, magdala yang anam a litrung larung olibo para ketang atlung pulu't atlung litrung binutil a iyain. Kaybat lakuan ne ning prinsipi itang kuartung maragul palub king pasbul, at lumual ya naman ketang pidalanan na inyang linub ya. Potang samba la king Ginu ding tau king isanu mang piestang mitakda, detang lulub king kapamilatan na ning pasbul dalan dane norti, sukat lang lumual ketang pasbul dalan dane mauli kaybat dang sinamba. At deta namang lulub king kapamilatan na ning pasbul dalan dane mauli, sukat lang lumual ketang pasbul dalan dane norti. Alang malyaring lumual ketang piluban na; dapat yang dumalan ing sinamba ketang kasumangid a pasbul dalan. Lungub yang kayagnan da ing prinsipi at lumual ya namang kayagnan da. Neng aldo da reng kapiestan a mitakda, ing iyain atlung pulu't atlung litrung binutil king balang toro o lalaking tupa a iyain, at nanumang buri nang ibie ning sasamba para king balang tupang pabanua tua. Anam a litrung larung olibo ing iyain king balang atlung pulu't atlung litrung binutil. Neng magdala yang kusang-lub a ain ing prinsipi para king Ginu, durulukan yang kabilugan o ain-ning-pamisulusulu, ibuklat ya para dalanan na itang pasbul dalan dane aslagan a papunta king patyung atyu kilub. Iyain na ing ain na nung makananu yang miyayain neng Aldo ning Sabbath. Kaybat nang linual, isara ya ing pasbul dalan. Ngana ning Ginu, Balang abak, magdala kayung metung a biserung tupa a pabanua tua at alang dipektu, at dulukan yang kabilugan bilang ain. Daptan iting pamiyain aldo-aldo. Abayanan ya iting maygit anam a litrung arina at aduang litrung larung olibo a paniamut king arina. Iti ya ing tuntunan king kapilan pa man tungkul king aldo-aldo pamanain king Ginu. Ing biserung tupa a pabanua tua, ing arina, at ing larung olibo sukat miyain king Ginu balang abak at king kapilan pa man. Ngana ning Ginung Dios, Nung ing prinsipi pamanan ne king gabun na ing anak nang lalaki, maging bandi neng mana kanita niting anak bilang pibandian na ning pamilya na. Nung ing prinsipi munie yang gabun king ninuman karing ipus na, maging bandi na ning ipus ita kabang ipus ya. Potang miras na ing Banua ning Pamaniubli, ing mesabing gabun misubling pasibayu king prinsipi, uling bukud mung ya at ding anak na ilang manatiling makibandi king gabun. Ala yang matulid kuanan na ning prinsipi ing nanumang pibandian da ring tau. Ing nanumang kapirasung gabun a binie na karing anak nang lalaki sukat manibatan ketang gabun a bandi na ban e ya milako gabun ing ninuman karing memalen ku. Kaybat na nita, tiki na ku ning lalaki ketang pidadalanan karetang kuartung makayarap king dane norti lele ning pasbul dalan ning dane mauli ning patyung atyu king kilub. Ila deti ring sagradung silid da ring pari. Pepakit ne kanaku ing metung a lugal king dane albugan da ring kuartu. Kaybat ngana kanaku, Iti ya ing lugal nung nu da la pabukalan ding pari ing ain-a-durulukan, at ing ain-a-kapamayaran-king-kasalanan, at nung nu da la yoyornu ding ain-a-binutil. Ala lang lulual ban e la manasakit ding tau king kasagraduan da reti. Kaybat na nita, tiki na ku ketang patyung atyu king kilual, at linibut na ku karing apat nang suluk niti. Ating patyung ikit ku king balang suluk; malati la at paraparehu la dagul. Anam lang pulu't walung talampakan king kaba at apat apulu't walung talampakan la king lualas. Makabakud yang pader ing balang metung kareti, at atin lang kalang a makapakat king pader. Ngana niting lalaki kanaku, Ila deti ring kusina nung nukarin ding susuyu king Templo pabukal da la ring ain-sakripisyu a yayain da ring tau. Binalik na ku niting tau ketang pasbul dalan a palub king Templo. Ikit ku karin king ating danum a mamagus ibat king sibul lalam ning pasbul dalan papunta king dane aslagan, nung nu ya makayarap ing Templo. Manibat ing agus king dane mauli nang dake ning Templo, lagpus king dane nang mauli ning altar. Kaybat na nita, linual na ku niting lalaki king pasbul dalan dane norti at linibut ketang pasbul dalan a makayarap king aslagan. Karin ating metung a sibul a mamagus manibat ketang dane mauli ning pasbul dalan. Tinaglus kami ketang dane aslagan, at ketang panyukad a tatalnan na sinukad yang limang dalan at anam apulung yarda papuntang aslagan. Kaybat na nita, dinulung kami king danum a anggang bukung-bukung king lalam. Sinukad yang pasibayung limang dalan at anam apulung yarda at angga na karing tud ku ing danum. Sinukad ne namang limang dalan at anam apulung yardang pababa, at angga na king awakan ku ing danum. Sinukad ya pang limang dalan anam apulung yarda, at milalu na king kalalam ing danum at e na ku makadalakit nung e namu king kapamilatan ning pamangawe. Ngana kanaku, Anak ning tau, pakatandanan mu iti. Kaybat na nita, binalik na ku king pampang ning ilug, at inyang miras na ku karin, ikit ku la ding dakal a tanaman king misusumangid ning pampang. Ngana kanaku, Mamagus ing danum a iti papunta king dane aslagan angga king Dagat a Mete. Milako na kanita kalat ing danum karas na king Dagat a Mete. Nu mang lugal miras ing agus mika miyayaliwang uring animal at asan, uling milako na ing kalat ning danum. Ilako na ning agus ing kalat na ning danum ning Dagat a Mete, at nu man miras mika ating bie. Datang la king pampang na ding manasan at manibat king Engedi angga king Eneglaim mika masanting a lugal ban piyatsanan lambat. Mika marakal a asan a miyayaliwang uri anti king Dagat ning Mediteraneo. Oneng e milako ing kalat da ring pinak at ding bana ban ating piyakuanan asin. Tumubu la king mingatba nang pampang ding miyayaliwang tanaman a mamunga. E la malanat a bulung at e la milako bunga. E tuknang ing karelang pamamunga uling magus karela ing danum a manibat king Templo. Maging pamangan la ding bunga ra at maging panulu la ding bulung da karing masakit. Ngana ning Ginung Dios, Anti kaniti ing gawan tungkul king pangaparti na ning bansa para karing labing aduang tribu ning Israel: aduang dake ing miras king tribu nang Jose. Kaybat, piparaparehu yu ing dake da ring aliwa. Pengaku ku karing makatua yu king ibie ke kekayu iting gabun bilang mana yu. Iti ya ing angganan na ning kabilugan a gabun: king dane norti, ing Dagat ning Mediteraneo angga king Hetlon papunta king Pidadalanan ning Hamat angga king siudad ning Zedad, papunta Berota at Sibraim (a atyu king angganan na ning Damasco at Hamat), angga king Hazerhaticon a atyu king angganan na ning Hauran. Inya ing angganan na king dane norti magumpisa ya king Dagat ning Mediteraneo papuntang aslagan angga king Hazar-enon king Damasco at ning Hamat king dane nang norti. Ing angganan na king dane aslagan: magumpisa ya king Hazar-enon pilatan ning Damasco at Hauran, at ing Ilug ning Jordan ya ing maging angganan na ning Israel king dane albugan at ning Gilead king dane aslagan angga na king Tamar king Dagat a Mete. Ing angganan na king dane mauli: magumpisa ya king Tamar angga king danuman na ning Meribat Kades at dane norti-albugan king angganan na ning Ehipto angga na king Dagat ning Mediteraneo. Ing angganan na king dane albugan ya ing Dagat ning Mediteraneo papuntang norti angga king tulid ning Pidadalanan ning Hamat. Makanyan yeng pipartian ing gabun para karing tribu na ning Israel. Para kekayu ya ampon karing dayuan a manuknangan kayabe yu at mikayanak nang mibait keti. Ituring la deting anak da anting tune Israelita at karake la king gabun a pimamanan king Israel. Itang miras karela ya itang mayakua ketang dake na ning tribung kayayaniban da. Aku, ing Ginung Dios, ing migsalita. Oreti ding lagyu da ring tribu a maging batayan king gabun a mangaintulid king metung at metung: king tribu neng Dan itang dake a magumpisa king angganan na ning dane norti papunta king Hetlon angga Lebohamat at Hazar-enon bandang mauli ning Damasco. King tribu neng Aser itang dake a angganan na ning Dan a magumpisa king dane aslagan angga king dane albugan. King tribu neng Neftali itang dake angganan ning Aser a magumpisa king dane aslagan angga king dane albugan. King tribu neng Manase itang dake angganan ning Neftali a magumpisa king dane aslagan angga king dane albugan. King tribu neng Efraim itang dake angganan ning Manase a magumpisa king dane aslagan angga king dane albugan. King tribu neng Ruben itang dake angganan ning Efraim a magumpisa king dane aslagan angga king dane albugan. King tribu neng Juda itang dake angganan ning Ruben a magumpisa king dane aslagan angga king dane albugan. Ikawani ya para king makabukud a gamit itang dake atyu king angganan na ning Juda a magumpisa king dane aslagan angga king dane albugan. Sukad ya iting labing anam a kilometru king lualas king dane norti angga king dane mauli, at makanyan ya naman a sukad manibat king dane aslagan angga king dane albugan. Keting dake ya italakad ing Templo. Iting makabukud a dake ning gabun a mitalaga para king Ginu sukat yang labing anam a kilometru king kaba at labing aduang kilometru king lualas. Oyni ing tukian potang partian ya iting makabukud a lugal para king Ginu: labing anam a kilometru king kaba, at anam a kilometru king lualas ing para karing pari. Italakad ya king libutad ing Templo ning Ginu. Para karing pari ya iting dake, ding lahi nang Zadok, uling sindu ra ing pamanupad karing kautusan ku agyang ginulut la kanaku ding Israelita. E la mekiapus karing Levita. Para karela ya itang dake niting gabun a mibukud siping ding Levita at mitalaga king Ginu. Para karing Levita ya itang magumpisa king angganan king sakup ding pari king dane mauli; labing anam a kilometru ya manibat king aslagan anggang albugan, at anam a kilometru ya manibat king norti anggang mauli. E ra malyaring ipisali iti o ipaglibe o ilipat kaninu man uling sagradu iting mesabing gabun at mitalaga para king Ginu. Itang mitagan a sukad a atlung kilometru king kalualas at labing anam a kilometru king kakaba para karing sabla ya. Iti e ya sagradu, oneng malyari deng gamitan pituknangan da. Kailangan ing atyu libutad ing siudad. Iti ya ing maging sukad na ning siudad: aduang libu limang dalan at aduang pulung yarda ya king kaba at king lualas. Inya kuadradu ya. Milakuan kayung bakanting dinalan apat apulung yarda a makapadurut king siudad. Itang mitagan king mingatba a mamabut ketang dake para king Ginu: tia anam a kilometru ampon atlung kilometru king bandang aslagan at anam a kilometru ampon atlung kilometru king albugan. Para kareta yang taung manuknangan king siudad. Malyari deng pitamnanan ban mika pamangan la. Ninuman ing manuknangan king siudad a ita, nu mang tribu ya ibat, malyari neng tamnanan ing gabun a ita. Labing aduang libu at siam apulu't lima metru kuadradu ing sablang gabun a italaga para king Ginu at king siudad. Ing dake da naman ding aliwang tribu ya iti: itang metung a dake manibat king aslagan angga king albugan mangaintulid king tribu ning Benjamin. Lele na ning angganan na ning tribu ning Benjamin manibat king dane aslagan angga king dane albugan mangaintulid king tribu ning Simeon. Lele na ning angganan na ning tribu ning Simeon magumpisa king dane aslagan angga king albugan mangaintulid king tribu ning Isacar. Lele na ning angganan na ning tribu ning Isacar magumpisa king dane aslagan angga king albugan mangaintulid king tribu ning Zebulun. Lele na ning angganan na ning tribu ning Zebulun magumpisa king dane aslagan angga king albugan mangaintulid king tribu ning Gad. King bandang mauli, ing angganan na nitang dake ning tribu ning Gad magumpisa ya king Tamar at angga ya king danuman ning Meribat Kades, angga king angganan ning Ehipto at angga king Dagat ning Mediteraneo. Makanyan yeng pipartian ing gabun para karing tribu na ning Israel, nganang sinabi ning Ginung Dios. Oreti naman ding kaayusan da ring pasbul dalan na ning siudad ning Jerusalem: king dane norti, aduang libu limang dalan at aduang pulung yarda ya king lualas a ating atlung pasbul dalan para karing tribu nang Ruben, Juda, at Levi. Dinan lang lagyu deting pasbul dalan agpang karing lagyu da ring tribu ning Israel. King dane aslagan, aduang libu limang dalan at aduang pulung yarda ya king lualas a atin munamang pasbul dalan para karing tribu nang Jose, Benjamin, at Dan. King dane mauli, aduang libu limang dalan at aduang pulung yarda ya king lualas a atin munamang atlung pasbul dalan para karing tribu nang Simeon, Isacar, at Zebulun. King dane albugan, aduang libu limang dalan at aduang pulung yarda ya king lualas a atin munamang pasbul dalan para karing tribu nang Gad, Aser, at Neftali. Apulung libu at walung pulung yarda ing makapadurut nang sukad ning siudad. Manibat king aldong iti, ing lagyu na ning siudad ya iti: Atyu Keti ing Ginu. King katlung banua na ning pamag-ari nang Jeoiakim king Juda, lisuban neng Aring Nebucadenesar ning Babilonia ing Jerusalem at kibkuban ne ing siudad. Peintulut ning Ginu ing bihagan ne i Aring Jeoiakim ning Juda at kuanan ding mapilan nang kasangkapan ning Templo ning Dios. Tiki na lang migbalik kayabe na ding mapilan a bihag king templo da ring kikilalanan dang dios king Babilonia, at binili na la ding kasangkapan a ikua na king silid pisisinupan pibandian ning templo. Inutusan ne ning ari i Aspenaz, ing pamuntuk nang opisyal, ban mamiling mapilan a kayanakan a lalaki karing bihag a Israelitang ibat karing lahing ari at karing marangal a pamilya. Sukat lang masanting, biasa, mayan ituru, at alang kapansanan king pamikakatawan da ban maging karapatdapat lang sumuyu king palasyu ning ari. I Aspenaz ya ing turu karela king pamamasa at pamaniulat king salita da ring tau Babilonia. Inutus na naman ning ari king ibie munaman karela aldo-aldo ing pamangan at alak a kalupa na ning miyayabie karing miembru ning palasyu ning ari. Marap la king ari kaybat ning atlung banuang pamagsane ra. Ding mapilan karing mepili ila di Daniel, Ananias, Misael, at Azaria. Ibat la ngan king tribu nang Juda. Dininan na lang bayung lagyu ning pamuntuk a opisyal: Beltesasar, Sadrac, Mesac, at Abednego. Inari na king lub nang Daniel king e na paintulut king sarili na ing midinatan ya king kapamilatan ning pamamangan at pamaninum alak king palasyu ning ari. Inya inawad na kang Aspenaz ing saupan ne sana. At gewa neng maganaka ning Dios i Aspenaz kang Daniel. Makanyan man, tatakut ya i Aspenaz king ari, inya ngana kang Daniel, Linutas ning ari nung nanu ing kekang kanan ampon inuman; pota paten na ku nung e ka mayakit masanting a pamikakatawan kalupa da ring aliwang kayanakan a lalaki. Inya pintalan neng Daniel ing guardiang inutusan nang Aspenaz a magbante karing atlu nang kakaluguran. Ngana, Subukan mu kami kilub ding apulung aldo. Dinan mu kaming gule ban kanan mi ampon danum a inuman mi. Kaybat, ipakilupa mu kami karing kayanakan a lalaking mamangan king pamangan king palasyu, at matul ka agpang king akit mu kekami. Mebisa yang subukan na la kilub ding apulung aldo. Inyang miras na ing oras, meyakit lang lalung masanting a pamikakatawan at masikan kesa karing mamangan king pamangan king palasyu. Inya manibat na kanita peintulut na ning guardia ing isundu ra ing pamangan dang gule lugal ketang pamangan a inutus na ning ari a kanan da. Binie na ning Dios kareting apat a kayanakan a lalaki ing beluan at ing kabiasnan king literatura ampon pilosopia. Bilang karagdagan, dininan neng gelingan i Daniel ban munie kabaldugan karing vision ampon karing paninap. King kapupusan da ring atlung banuang tikda ning ari, dela na la ngan Aspenaz ding kayanakan a lalaki kang Nebucadenesar. Pekipagsalitan na la ngan ning ari at mebaldug ya lub kari Daniel, Ananias, Misael, at Azaria maygit karing aliwa. Inya meging miembru la king palasyu ning ari. Agyang nanu ing ikutang ning ari o problemang iyapag na, balu ra deting apat maygit apulung besis kesa king balu na ning ninumang mamamanula o salamangkeru king mabilug nang kayarian. Menatili ya i Daniel king palasyu angga na inyang lisuban neng Aring Ciro ning Persia ing Babilonia. Meninap ya ing Aring Nebucadenesar. Milyari iti king kadua nang banua ning pamag-ari na. Tutu yang meligalig angga king e ya mipapatudtud. Inya pepayaus na la ding mamamanula na, ding salamangkeru, ding enkantador, at ding Caldeo ban datang la at ipalino ra ing peninap na. Inyang dinatang la at tinalakad arap ning ari, ngana karela, Maliligalig ku kaisipan tungkul king apaninap ku. Buri kung abalu ing kabaldugan na. Pekibatan de ing ari king salitang Aramaico. Ngara, Makamal a Ari, mananu na sanang ing Kekayung Kamalan mie ya kapilan man. Sabian yu ing peninap yu at ibie mi ya kabaldugan kekayu. Ngana ning ari karela, Inari ku na king lub ku king sukat yeng sabian kanaku ing paninap at kaybat ibie ye kabaldugan kanaku. Nung e yu agawa iti pamaklian da kayu bitis ampon gamat at paglasakan ku la ding bale yu. Nung malyari yeng sabian at ibie kabaldugan, dinan da kayung regalu at maragul a dangalan. Ngeni, sabian ye kanaku nung nanu ya ing paninap at nung nanu ya kabaldugan. Pasibayu reng pekibatan ing ari. Ngara, Nung sabian ya mu kekami, Makamal a Ari, ing apaninap yu, ibie mi ya kabaldugan kekayu. Kaniting pekibat da, ing ari sinabi na, Ngaku na eh! Pakikuanan yu mung mika panaun kayu, uling apansinan yu king inari ku na king lub ku king ibie ku kekayu ngan ing parusa, nung e ye sabian kanaku ing apaninap ku. Pikayari yu king isundu yu ing pamagsalitang kalaraman kanaku uling asahan yu king ibayu na la ning panaun ding dakal a bage. Sabian ye kanaku ing apaninap ku, at kanita abalu ku king malyari yu namang sabian ing kabaldugan na kanaku. Pekibat ding Caldeo, Ala metung mang tau king yatu a malyaring sumabi kekayu king buri yung abalu. Ala pang ari, agyang pang ing pekamayupaya, a miniawad anti kanyan karing mamamanula, salamangkeru, at karing Caldeo. Tutu yang mabayat ing kayaduanan ning Kekayung Kamalan. Ala metung mang makagawa kaniti para kekayu subali mu ding dios, at e la manuknangan deti libutad da ring tau. King pekibat da, mibua ya mua ing ari at inutus na ing paten la ngan ding mangabiasa na ning kayarian ning Babilonia. Inya miparala ya ing kautusan para paten la ngan pati na i Daniel at ding kakaluguran na. Kanita pintalan neng Daniel i Ariok, ing kumander da ring guardia na ning ari a miyutusan ganap king pamakamate. Pekaingat nang migsalita at kitang na kang Ariok nung nanu ing sangkan obat pepalual ne ning ari ing anti kanitang kabagsik a kautusan. Inya sinabi nang Arioc kang Daniel ing mepalyari. Kanita mu rin agad yang meko i Daniel at mekapaniawad yang kapaintulutan king palasyu king mirinan ya pa sanang ditak pang panaun ban kanita malyari nang asabi king ari nung nanu ya kabaldugan ing apaninap na. Kaybat na nita, minuli ya bale na i Daniel at belita na karing kakaluguran nang di Ananias, Misael, at Azaria nung nanu ing milyari. Sinabi na karela king manalangin la king Dios ning banua ban maniawad saup tungkul king misteryu ning peninap ning ari ban e la mate at ding aliwa pang mangabiasa na ning Babilonia. King bengi mu ring ita mipabalu ya ing misteryu kang Daniel king kapamilatan na ning metung a vision. At pinuri ne ing Dios ning banua. Ngana, Biasa ya ing Dios at mayupaya ya! Purian ya king kapilan pa man. Atyu la king gamat na ding oras at ding panaun; ya ing tutuldu karing ari, at ya naman ing mikukuldas kareti. Ya ing babie kabiasnan at beluan. Ya ing papabalu karing bage lihim ampon mangalalam; balu na itang makasalikut king karalumduman, at ya mismu makapadurut ya king sala. O Dios da ring kakung makatua, pupurian da ka at parangalan. Dininan mu kung kabiasnan at sikanan; pekibatan mu ing kakung panalangin, at pepakit mu kekami nung nanung sabian mi king ari. Inya minta ya i Daniel kang Ariok, ing inutusan ning ari a makamate karing mangabiasa na ning Babilonia. Ngana, E mu la pa papaten ding mangabiasa na ning Babilonia. Ituki mu ku at sabian ke king ari ing kabaldugan na ning apaninap na. Agad-agad neng delang Ariok i Daniel king arapan ning Aring Nebucadenesar. Nganang migsalitang Ariok king ari, Atagpuan ke ing metung karing bihag tamung Judio a malyaring makaibie kamalinawan king kekayung apaninap. Nganang sinabi ning ari kang Daniel (a mayayaus munamang Beltesasar), Malyari meng sabian at ibie kabaldugan ing kanakung apaninap? Mekibat ya i Daniel, Makamal a Ari, alang biasa, salamangkeru, mamamanula o astrologo a malyaring makapagsalita kekayu tungkul kanyan. Oneng ating Dios king banua a pepabalu karing bage makalihim. Makamal a Ari, pepayabut na kekayu ning Dios ing mapalyari king panaun a daratang. Ngeni sabian ku ne kekayu ing apaninap yu, ing vision a ikit yu kabang matudtud kayu. Makamal a Ari, kabang matudtud kayu, apaninap yu ing bage tungkul king panaun a daratang at pepakit na kekayu ning Dios a papabalu karing bage makalihim: itang bage a mapalyari. Ngeni, mipabalu ya kanaku ing bage makalihim, e uling mas biasa ku karing aliwa, ban kanita malyari neng abalu ning Kekayung Kamalan ing kabaldugan ning kekayung apaninap, at aintindian yu la ding bage a dinatang king kaisipan yu. Makamal a Ari, king kekayung paninap ikit yeng makatalakad arapan yu ing metung a maragul a estatua; masala ya ampon maningning at makatakut yang lalawan. Megawa ya ing buntuk na king purung gintu; megawa ya king pilak ing salu na at ding gamat na, tangsu ya ing awakan na ampon ding balakang na, bakal la ding bitis na, at megawa la king bakal at pila ding talampakan na. Kabang lalawan ye, mibagsak ya ing maragul a tipak a batu agyamang alang tinagkil, at digpa ya karing bitis a bakal ampon pila ning estatua at mebalbal la. Kanita mu rin, misambulat ing bakal, ing pila, ing tangsu, ing pilak ampon ing gintu at meging anting alikabuk king pidadaran neng kaleldo. Pinaid na ngan ning angin at alang bakas a melakuan. Oneng meragul yang anting bunduk ing batu at tikpan ne ing mabilug a yatu. Iti ya ing kekayung apaninap, Makamal a Ari. Ngeni sabian ku naman kekayu ing kabaldugan na. Makamal a Ari, ikayu ing maragul dili karing heganaganang ari. Gewa na kayung ari ning Dios ning banua at dininan na kayung upaya, sikanan, at dangalan. Gewa na kayung talapanibala karing tau king yatu at karing animal ampon ayup. Ikayu itang buntuk a gintu. Kaybat yu ating lunto aliwang kayarian; e ne kasing dagul ning kekayu at kaybat na nita ing katlu, ing kayarian ning tangsu a sumakup king mabilug a yatu. At kaybat na nita, mika kapat a kayarian; kasing sikan ne ning bakal a manaspak at mamalbal king heganagana. At nung makananu yang mamirasung mangalati ing bakal, makanyan na lang pamirasuan mangalati ampon lasawan ding minunang kayarian. Ikit yu naman king kapitna pila la at kapitna bakal la ding bitis ampon taliring bitis. Iti mangabaldugan king mapitna ya ing kayarian. Mika atin yang bage sikanan ning bakal, uling ating bakal a makasamut king pila. Pawaga da ring taliring bitis a kapitna bakal at kapitna pila king atin yang dake masikan ing kayarian, at atin yang dake maina. Ikit yu naman king makasamut ya ing bakal king pila. Iti mangabaldugan king magkapilit la ding pamuntuk na ning kayarian a ita ing pisanmetungan da la ring karelang pamilya king kapamilatan ning pamiyayasawa ra, oneng e ra agawa iti antimo nung makananung e ya malyaring misamut ing bakal king pila. King kapanaunan da ring pamuntuk a reta, mitatag yang metung a kayarian a alang kapupusan ing Dios ning banua. E ya malyaring masambut iti, nune lubus na lang lasakan ding kayarian at kaybat na nita, manatili ya kapilan man. Ikit yu nung makananung ibat king matas menabu ya ing metung a batu a ala namang tinagkil, at nung makananu neng tiran ing estatuang megawa king bakal, tangsu, pila, pilak, at gintu. Ing maragul a Dios sasabian na kekayu, Makamal a Ari, ing mapalyari king daratang a panaun. Selita keng alang kulang at alang labis ing kekayung apaninap, at binie ku kekayu ing tune nang kabaldugan. Kanita mu rin migsakab ya i Aring Nebucadenesar arapan nang Daniel. Kaybat, inutus na king dinan deng ain-a-pamangan at aliwa pang ain a katanggap-tanggap i Daniel. Ngana ning ari, Ing kekang Dios ya ing Dios da ring dios, ing Ginu da ring ginu, at ya ing babie kamalinawan karing makalihim a bage. Kanita dininan neng matas a katungkulan i Daniel at dininan neng dakal a makapagmulalang regalu; gewa neng talapanibala king probinsia ning Babilonia, at gewa neng pamuntuk da ring tagapayu ning palasyu. King kayaduanan nang Daniel king ari, di Sadrac, Mesac, at Abednego megawa lang talapanibala karing miyayaliwang katatagan ning probinsia ning Babilonia; oneng menatili ya i Daniel king palasyu ning ari. Pepagawa yang gintung estatua ing Aring Nebucadenesar; siam yang pulung talampakan king katas at siam yang talampakan king kalapad. Pepabili ne king kapatagan ning Dura king probinsia ning Babilonia. Kaybat na nita, minie yang utus ing ari karing heganaganang pamuntuk king mitipun lang miyabe-abe ding gobernador, ding talapanibala, ding tagapayu, ding komisionado, ding tesoreru, ding ukum, ding mahistradu, at ding aliwa pang manimuna da ring probinsia. Kailangan dang tagunan ing pangatalaga na ning estatuang pepagawa nang Aring Nebucadenesar. Inyang mitipun na la at pakatalakad arap ning estatua, king masikan a bosis ing metung karing talapagbalita minie yang metung a kapabaluan. Ngana, Memalen da ring bansa, lahi, at salita! Pakiramdaman yu ing katni da ring trumpeta, kaybat ing tigtigan da ring plauta, lira, sitara, alpa, at kaybat miyabe la ring sari-saring instrumento ning musika. Kabud magumpisa ing tigtigan, duku kayu at samba king gintung estatua a pepagawa nang Aring Nebucadenesar. Ing ninumang e duku at samba, agad yang iyugse king mapaling ornu. Inyang dimdam da ing tigtigan da ring instrumento ning musika, ding taung ibat karing bansa, lahi, at salita dinuku la at simban de ing gintung estatua a pepagawa nang Aring Nebucadenesar. Kanita ra semantalanan ding mapilan karing memalen na ning Babilonia ing pakisiran da la ring Judio. Ngara kang Aring Nebucadenesar, Makamal a Ari, mananu na sanang kumaba kayu bie! Ing Kekayung Kamalan pepalual yang kautusan a kabud magumpisa ing tigtigan, duku ya at samba ing balang metung at metung king gintung estatua, at ing ninumang e duku at samba king estatua miyugse ya king mapaling ornu. Ating mapilan a Judio a pepanibalan yu king probinsia ning Babilonia; ila ri Sadrac, Mesac, at Abednego a lalabag king kautusan yu. E re sasamban ing kekayung dios ni duruku man king estatuang pepagawa yu. King uli na niti, mimua ya ing ari at inutus na king idala da la arapan na ding mesabing atlung lalaki. Ngana ning ari, Sadrac, Mesac, at Abednego, tutu pin king e kayu bisang samba king kanakung dios at e kayu bisang duku king gintung estatuang pepagawa ko? Ngeni lawan ku pin, kabud damdaman yu ing tigtigan da ring trumpeta, plauta, lira, sitara, alpa, at ding aliwa pang instrumento, duku kayu at samba king estatua. Nung e yu gawan yan, agad kayung miyugse king mapaling ornu. Isipan yu galang king atin pang aliwang dios a makaligtas kekayo? Ngarang mekibat di Sadrac, Mesac, at Abednego, Makamal a Ari, e mi pagnasan ingatan ing sarili mi. Nung ing Dios a kekaming susuyuan agyu na ing iligtas na kami king mapaling ornu at king upaya yu, kanita gawan na. Agyang e na gawan ita, asahan yu, Makamal a Ari, king e ke samba king kekayung dios at e kami duku king gintung estatuang kekayung pepagawa. Kanita mikapali ya buntuk i Nebucadenesar at melare ya lupa king mua na kari Sadrac, Mesac, at Abednego. Inya inutus na karing tauan na king ipali reng pitung besis kapali ing ornu kesa king sadia. At inutusan na la ding masikan dili karing sundalus na ing igapus da la ring atlung lalaki at iyugse la king mapaling ornu. Inya ginapus da la; ganap lang pakapiblaspakakamisadentro, pakakupia, at aliwa paat inugse da la king mapaling ornu. Uling maigpit nang inutus ning ari king gawan deng mapaling-mapali ing ornu, dilukan na la ning lablab na ding sundalus a migdala karing atlung lalaki king ornu. Kanita di Sadrac, Mesac, at Abednego a pakagapus digpa la king kalibudtan na ning mikakalukung api. Kabud-abud mipalundag ya i Nebucadenesar king pangapamulala na. Nganang mengutang karing pamuntuk, E ta la wari ginapus deting atlung lalaki at inugse king mikakalukung ornu? Mekibat la, Ginapus ta la pu, Makamal a Ari. Nung makanyan, ngana ning ari, obat manakit kung apat a lalaking lakad-lakad king libutad ning api? E la makagapus, at king panakit ku e la man nananu balang at balamu anak de ring dios ing kapat a lalaki. Inya linapit ya i Nebucadenesar king pasbul ning mapaling ornu at nganang minaus, Sadrac! Mesac! Abednego! Talasuyu ning Kakataskatasan a Dios! Lumual kayu keni! At agad lang linual. Mitipun la ding gobernador, talapanibala, tagapayu, at ding aliwa pang pamuntuk ning ari ban lawan da la ring atlung lalaking e na ananu balang ning api. E man misalabsaban ing buak da, e mesilab ing imalan da ni memaung asuk. Ngana ning ari, Purian ya ing Dios da ri Sadrac, Mesac, at Abednego! Tinubud ne ning Dios da ing anghel na at linigtas na la ding atlung lalaking manalig king Dios. E ra la pemintuan ding utus ku at teya ra ing bie ra kesa king sumuyu la at samba king ninu pa mang dios subali mu ing karela. At ngeni yutus ku king pamaklian ya bitis ampon gamat at lasakan ya bale ing ninumang taung ibat king isanu mang bansa, lahi, at salita a magsalitang alang kagalangan king Dios da ri Sadrac, Mesac, at Abednego. Ala nang aliwa pang dios a malyaring makapagligtas king anti kaniti. At king probinsia ning Babilonia tinas na la katungkulan ning ari di Sadrac, Mesac, at Abednego. Pepalual neng Aring Nebucadenesar ing mensahi para karing memalen da ring bansa, lahi, at salita ning yatu. Ngana: Kukomustan da kayu ngan! Pakiramdaman yu ing kanakung sabian tungkul karing bage makapagmulala at milagru a papakit na kaku ning Kakataskatasan a Dios. E la makanyan-kanyan a degulan ding bage pagmulalan a papakit ning Dios kekatamu ngan! Kayupaya da ring milagrung gagawan na! Maging ari ya ing Dios king kapilan pa man; sumakup ya king sablang panaun. Manawa kung mibiebie king kanakung palasyu, at tatamasan ing maragul a kanawan. Oneng mika makatakut kung paninap at kabang matudtud ku ikit ku la ding makapangilabut a vision. Inutus kung iyarap da la kanaku ding heganaganang mangabiasa king mabilug a Babilonia ba rang sabian kanaku nung nanu ya kabaldugan ing peninap ku. Kanita dinatang la ding mamamanula at salamangkeru, ding mangabiasa ampon astrologo, at sinabi ke karela ing apaninap ku, oneng e re balung dinan kabaldugan kanaku. Dinatang ya i Daniel (mayayaus ya naman Beltesasar; kalagyu ne ning kanakung dios). Atyu ya kang Daniel ing espiritu ding banal a dios. Inya sinabi ke kang Daniel ing apaninap ku. Ngaku, Beltesasar a pamuntuk da ring mamamanula, balu ku king atyu keka ing espiritu ding banal a dios at aintindian mu la ding heganaganang misteryu. Iti ya ing kanakung apaninap. Sabian mu kanaku ing kabaldugan na. Kabang matudtud ku, ikit ke ing metung a vision tungkul king metung a maragul a tanaman libutad ning yatu. Meragul neng meragul angga king miras ya banua at akakit de ring heganaganang tau king yatu. Malagu la ding bulung na at marakal ya bunga; sapat la ban pakanan ya ing balang tau king mabilug a yatu. Sasalilung la lalam na ding animal, maniale la ding ayup karing sanga na, at mamangan ya ing balang mabibie karing bunga na. Kabang pibulebulayan ke ing vision, ikit keng titipang ibat banua ing metung a anghel at magbante ya. Nganang sinabi king masikan a bosis, Kuturan me ing tanaman at tabasan mu la ding sanga na; lugusan me bulung at ikalat mu la ding bunga na. Itabi mu la ding animal a makasalilung lalam na at ding ayup karing sanga na. Oneng itagan me ing paludpud na king gabun a makatanikalang bakal at tangsu. Lakuan me karin king marangle libutad ding dikut. Ngeni paburen mung dugpa ing ambun king taung ini at paburen meng mie kayabe da ring animal at ding tanaman. Kilub ding pitung banua e ya mika pamisip tau nung e mu ing pamisip ning animal. Iti ya ing pikayari da ring anghel a magbante. Inya ngeni, paburen la ding tau nu man karin ing abalu ra king ing Kakataskatasan a Dios atin yang upaya karing kayarian da ring tau, at king malyari na lang aibie king ninumang pilinan na, agyang pang king musmus dili karing tau. Iti ya ing kanakung apaninap, nganang sinabing Aring Nebucadenesar. Ngeni, Beltesasar, sabian me kabaldugan kanaku. Ala metung man karing mangabiasa na ning kanakung kayarian a malyaring munie king kabaldugan na kanaku, oneng ika agawa mu, uling atyu ya keka ing espiritu ding banal a dios. Inya tutu yang meligalig i Daniel a mayayaus munaman king lagyung Beltesasar. E ya mekabulad. Ngana ning ari, Beltesasar, e mu paburen ing ligaligan na ka ning peninap ku at ning mensahi na. Nganang mekibat Beltesasar, Makamal a Ari, sana pu mangaintulid ya ing kabaldugan na ning peninap yu karing kalaban yu at e kekayu. Ing tanaman a matas a matas angga king miraras ya king banua, malyari neng akit ning ninu pa man king yatu. Malagu la ding bulung na at atin yang sapat a bunga ban pakanan ne ing mabilug a yatu. Sasalilung la lalam na ding animal at maniale la ding ayup karing sanga na. Makamal a Ari, ikayu ing tanaman a yan; matas at masikan. Meragul kayung e mu nanu angga king miraras kayu banua at lalaganap ing kekayung upaya king mabilug a yatu. Kabang maglalawe kayu, Makamal a Ari, tinipa yang ibat banua ing metung a anghel at sinabi na, Kuturan me ing tanaman at siran, oneng itagan me king gabun ing paludpud na. Talian meng tanikalang bakal at tangsu at lakuan me king libutad ning marangle kayabe ning dikut. Paburen mung dugpa ing ambun king lalaki at paburen meng mie karin kayabe da ring animal kilub ding pitung banua. Iti ya ing kabaldugan na, Makamal a Ari, at ya ing payabut na ning Kakataskatasan a Dios a mapalyari kekayu. Mitabi kayung marayu karing tau at manuknangan kayung kayabe da ring animal. Kilub ding pitung banua mangan kayung dikut antimo ding baka, at matudtud king marangle nung nu dugpa kekayu ing ambun. Kanita kilalanan yu king ing Kakataskatasan a Dios ya ing maki upaya karing kayarian da ring tau, at ipamie na la king ninu pa mang pilinan na. Inutus da ring anghel ing mitagan ya king gabun ing paludpud. Iti mangabaldugan king maging ari kayung pasibayu potang kilalanan yu king ing Dios ya ing sasakup king mabilug a yatu. Inya Makamal a Ari, tukian yu ing kanakung payu. Tuknang na kayung darapat pamikasala, gawan yu itang matulid, at maging mapaglunus kayu karing pakakalulu. Kanita manatili kayung payapa pamibiebie. Mengapalyari iting bage kang Aring Nebucadenesar. Kaybat ning labing aduang bulan, kabang lakad-lakad ya king asotea ning palasyu na karin Babilonia, ngana, Karagul na pin pa la ning siudad ning Babilonia! Telakad ke bilang kanakung sentrung siudad ban ipakit ku ing kanakung upaya at sikanan, ing kanakung ligaya, at kamalan. Bayu na ikuang ayari ing sasabian na, meramdam ya ing metung a bosis a ibat banua. Ngana, Aring Nebucadenesar, makiramdam ka king kanakung sabian! Milako na ngeni keka ing upaya mu bilang ari. Mitabi kang marayu karing tau at manuknangan kang kayabe da ring animal, at kilub ding pitung banua mangan kang dikut antimo ding baka. Kanita kilalanan mu king ing Kakataskatasan a Dios ya ing maki upaya karing kayarian da ring tau, at ipamie na la king ninu pa mang pilinan na. King oras mu ring ita, mipaltutu la ding amanu. Mitabi yang marayu i Nebucadenesar karing tau at mengan yang dikut a antimo ding baka. Digpa ing ambun king katawan na at mekaba ing buak na a kalupa da ring pakpak ning agila. Mekaba la naman ding kuku na a kalupa da ring kuku ding ayup. Ngana ning ari, Inyang mepupus na la ding pitung banua, tinalanga ku king banua at mibalik ing malino kung kaisipan. Pinuri ke ing Kakataskatasan a Dios at binie ku ing dangalan ampon ligaya king Dios a mabie kapilan man. Mag-ari ya king kapilan pa man, at manatili ya ing kayarian na king kekaban ning panaun. Lalawan na lang alang ulaga ding tau ning yatu; atyu la lalam ning upaya na ding anghel ning banua, at ding tau king yatu. Ala metung man ing makasalangsang king kaburian na o makapangutang king gagawan na. Inyang mibalik na ing malino kung kaisipan, misubling pasibayu kanaku ing kanakung dangalan, kamalan at ing ligaya ning kanakung kayarian. Tinggap da ku ring kanakung pamuntuk at ding marangal a tau, at misubling pasibayu kanaku ing upaya bilang ari at ing dangalan a maygit king sadia. At ngeni, aku, i Nebucadenesar, pupurian ke, parangalan ke, at paligayan ing Ari ning Banua. Ing heganaganang gagawan na ustu at makatuliran at agyu neng isaldak ing ninumang taung palalu. Misan, kinumbira na lang Aring Belsazar ding libung marangal a tau king metung a maragul a pamisulusulu, at miyabe-abe lang mininum alak. Kabang miminum la, inutus nang Belsazar ing idala da la ring kopang gintu at pilak a lulanan alak a kinua nang Nebucadenesar a tata na karin king Templo ning Jerusalem. Pepakua na la ning ari ban ya, ding marangal a tau, ding asawa na, at ding babaing kasese na makainum la kareting kasangkapan. Kanita mu rin dela da la arapan na ding kopang gintu at pilak a lulanan alak, at mininum la ngang alak kareti, at pinuri da la ring kikilalanan dang dios a megawa king gintu, pilak, tangsu, bakal, dutung, at batu. Kabud-abud linto ya ing metung a gamat ning tau, at megumpisa yang sinulat king pader ning palasyu nung nu tutud ing sala da ring sulu. Ikit ne ning ari ing gamat kabang susulat ya. Menimutla ya at tune yang mitakutan angga king ginalgal la ding tud na. Kinulisak yang masikan at inutus nang idala da la ring salamangkeru, ding Caldeo, at ding astrologo. Inyang dinatang la ngana karela ning ari, Ing ninumang makabasa king misulat at makaibie kanaku king kabaldugan na mipiblasan yang imalan a purpura, mipasuluran yang gintung kwintas ning dangalan king batal na, at maging katlu ya karing ating upaya king kayarian. Linapit la ding mangabiasa na ning ari, oneng metung man karela alang mekabasa king makasulat king pader ni mekaibie king ari nung nanu ing kabaldugan na. King kaligaligan nang Aring Belsazar, lalu yang meputla at ala lang aisip gawan da ring mangarangal nang tauan. Dimdam ning reynang ima na ning ari ing inge ning ari ampon ding mangarangal nang tauan, at linub ya king lugal nung nu mararapat ing pamisulusulu. Ngana, Mananu na sanang ing Kekang Kamalan mie ya kapilan man! E ka sa pailingasngas at binang manimutla. Ating metung a lalaki king kekang kayarian nung kenu ya atyu ing espiritu ding banal a dios. Pepakit yang talino inyang i tata mu ya ing ari; maki kabiasnan ya at beluan anti ing beluan da ring dios. At ing Aring Nebucadenesar a tata mu, gewa neng pamuntuk da ring mamamanula, ding salamangkeru, ding Caldeo, at ding astrologo. Atin yang makapasubaling kagiwan at beluan ampon gelingan tungkul king pamamie kabaldugan karing paninap, pamaglutas karing bugtung, at pamipalino karing misteryu ning bie. Inya iparakit me ing lalaking i Daniel a pemalagyuan nang Beltesasar ning ari. Sabian na keka nung nanu ing kabaldugan na. Kanita mu rin dela re i Daniel king arapan ning ari at ngana ning ari, Ika pin i Daniel, ing Judiong bihag a tiki nang tata ku inyang ibat ya Juda? Abalitan ku king ing espiritu ding banal a dios atyu keka at king atin kang beluan ampon kabiasnan. Peparatangan ku la ding mangabiasa at salamangkeru ban basan de ing makasulat king pader at ban sabian da kanaku ing kabaldugan na, oneng e ra balu ing kabaldugan na. Abalitan ku king malyari mung aibie kanaku ing makalihim dang kabaldugan at kamalinawan ding misteryu. Nung abasa mu ing makasulat at asabi mu kanaku ing kabaldugan na, mipaimalanan kang purpura, misulud ya keka ing gintung kwintas ning dangalan king batal mu, at maging katlu ka karing ating upaya king kayarian. Nganang mekibat Daniel, E yu na ku dirinan nanuman; ibie yu na mu king aliwa. Basan ke, Makamal a Ari, para kekayu ing makasulat king pader at sabian ku kekayu ing kabaldugan na. Gewa ne ning Kakataskatasan a Dios i tata yung i Nebucadenesar metung a mayupayang ari, at dininan neng dangalan at kamalan. Tune yang pikabaluan at tatakut la kang tata yu at gagalgal ding tau da ring bansa, lahi, at salita. Nung buri neng paten ing ninuman, gawan na; nung buri neng manatiling mabie, daptan na. Parangalan ne o ilako dangalan ing ninumang buri na. Oneng meging palalu ya, masias a buntuk, at mabagsik; milako ya king tronu na at mewala ing dangalan na. Mitabi ya king lipunan at meging anti ing pamisip ning metung a animal ing pamisip na. Menuknangan yang kayabe da ring malyap a asno; mengan yang dikut anti ding baka, at metudtud ya king marangle a alang nanumang panlaban king ambun. King katataulian, tinggap na king ing Kakataskatasan a Dios ya ing magmanehu karing heganaganang kayarian da ring tau, at ya ing babie king ninumang pilinan na. Oneng ikayu a anak na, migmatas kayu naman agyang balu yu ngan iti. Dinapat kayung laban king Ginu ning banua at dela yu la keti ding kopa at lulanan ibat king Templo na. Ikayu, ding mangarangal yung tauan, ding kekayung asawa, at ding babaing kekayung kasese ginamit yu la king pamaninum yung alak at pinuri yu la ding kikilalanan yung dios a megawa king gintu, pilak, tangsu, bakal, dutung, at batu; ding dios a e manakit o makaramdam ampon alang balu nanuman. E ye parangalan ing Dios a tatalan king bie yu at magmanehu king heganaganang gagawan yu. Yan ing sangkan nung inya tinubud ne ning Dios ing gamat ban isulat na la ding amanu king pader. Oyni ing misulat: MENE, MENE, TEKEL, at PARSIN. At oyni ing kabaldugan na ning MENE, binilang na na la ning Dios ding aldo ning kekayung kayarian at dininan na neng kawakasan; ing TEKEL, metimbang kayu at meyakit king kulang kayu king timbang; PARSIN, mangapitna-pitna ya ing kekayung kayarian at miyabie ya karing tau Media at Persia. Kanita mu rin inutus nang Belsazar karing talasuyu na ing piblasan deng imalan a purpura i Daniel, at isulud de king batal na ing kwintas ning dangalan. At gewa neng katlu karing matas a katungkulan king kayarian na. King bengi mu ring ita, pete re i Belsazar a ari ning Babilonia. At i Dario, ing tau Media, a idad anam apulu't aduang banua kanita, ya ing meging ari ning Babilonia. Inari na king lub nang Dario king tuldu yang dinalan aduang pulu katau ban manungkulan bilang gobernador king mabilug nang kayarian. Karagdagan kareti, pinili ne i Daniel at ding adua pang tau ban pamahalan da la ring gobernador king obra da at ban pagmalasakitan ing kapakanan na ning ari. E melambat pepakit nang Daniel king maygit ya agawa kesa karing aliwang talapanibala at gobernador. Uling mayagyu ya, aisip na ning ari king gawan neng talapanibala king mabilug a kayarian. Kanita ding aliwang talapanibala at ding gobernador migkapilit lang manintun bage abusbus da laban kang Daniel. Oneng e la menakit uling tau yang apagkatiwalan i Daniel at e ya ginawang nanumang kamalian o kakulangan. Ngara king metung at metung, E tamu manakit nanumang bage abusbus tamu laban kang Daniel nune mu ing bage tungkul king relihiun na. Inya minta la king ari at ngara, Aring Dario, sana ing Kekayung Kamalan mie ya kapilan man! Ikaming mamahala king kekayung kayarian, ding talapanibala, ding gobernador, ding tagapayu, at ding aliwa pang pamuntuk pikayari mi king sana ing Kekayung Kamalan palual yang metung a kautusan at patupad yeng mitmung kaigpitan. Munie kayung kautusan ban kilub ding atlung pulung aldo ala ninumang tau a makapaniawad nanumang bage king kaninu mang dios o kaninu mang tau subali mu king Kekayung Kamalan. Miyugse ya ing ninumang labag king kautusan king kulungan ding leon. Inya, Makamal a Ari, gawan ye at pirman ing kautusan ban mipatupad ya. Maging metung yang batas da ring tau Media at Persia at e ya malyaring ibayu. Inya pinirman neng Aring Dario ing kautusan. Inyang abalitan nang Daniel king ing kautusan mepirma ne, minuli ya bale na. Ating awang ketang kuartu king kadua nang palapag ning bale na. Makayarap la ding awang king Jerusalem. Karin, antimo ing maralas nang gagawan, siniklaud ya arap ding makabuklat a awang at menalangin ya king Dios makatatlung besis patingapun. Inyang ding kalaban nang Daniel ikit deng manalangin king Dios, miyabe-abe lang minta king ari at simbung de. Ngara, Makamal a Ari, pinirman ye ing metung a kautusan ban kilub da ring tuki-tuking atlung pulung aldo makabawal king ninumang tau ing maniawad nanumang bage king kaninu mang dios o kaninu mang tau subali mu kekayu, at miyugse ya king kulungan a mitmung leon. Mekibat ya ing ari, Wa, metung yang maigpit a kautusan, metung yang batas para karing tau Media at Persia a e malyaring ibayu. Kanita ngara king ari, I Daniel, ing metung karing taung bihag ibat Juda, e na kayu gagalangan ni pamintuan ing kautusan a pepalual yu. Manalangin yang atlung besis patingapun. Inyang dimdam ning ari iti, melungkut ya at gewa na ing anggang agyu na ban iligtas ne i Daniel. E pepatugut ginawa ketang agyu na angga king limbug ya ing aldo. Kanita mibalik la king ari ding lalaki at ngara, Makamal a Ari, balu yu king agpang karing batas da ring tau Media at Persia alang kautusan a pepalual na ning ari a malyaring ibayu. Inya inutus na ning ari king kuanan ya i Daniel at iyugse ya king kulungan ding leon. Ngana kang Daniel, Sana iligtas na ka ning Dios a kekang susuyuan king mitmung katapatan. Tekap de ing metung a batu king pasbul ning kulungan at tetak ne ning ari ing sarili nang panatak at ing panatak da ring mangarangal nang tauan ban ala metung mang makapagligtas kang Daniel. Kaybat, mibalik ya ing ari king palasyu, oneng e ya mipatudtud kabukas; e ya makapangan o makapagsaya dit' man. Kabuklat ning masala mibangun ya ing ari at memalagua yang minta king kulungan ding leon. Inyang miras ya karin, kakarug ya salung minaus kang Daniel. Ngana, Daniel, talasuyu ning mabie Dios! Ikua na kang aligtas karing leon ning Dios a susuyuan mung mitmung katapatan? Nganang Daniel, Sana ing Kekayung Kamalan mie ya kapilan man! Makamal a Ari, tinubud ne ning Dios ing anghel na at sera na la asbuk ding leon ban e ra ku ananu balang. Gewa na iti uling balu na king ala kung kasalanan at uling e ku ginawang kalapastangan kekayu. Maragul ing tula ning ari at inutus na king ilual de king kulungan i Daniel. Inya linual de i Daniel at ikit da king e ya bitasang ninanu balang uling menalig ya king Dios na. Kanita inutus na ning ari king dakpan da la ngan ding lalaking menganiaya kang Daniel at ding karelang asawa ampon anak, at iyugse la king kulungan ding leon. Bayu la pa miras king lalam ning kulungan, ding leon sigpang da na la at piglapak. Kanita silatanan na la ngan ning Aring Dario ding memalen da ring bansa, lahi, at salita ning yatu. Ngana: Kukomustan da kayu ngan! Yutus ku king mabilug kung kayarian king sukat yang pitakutan at galangan ing Dios nang Daniel. Dios yang mabie at sasakup king kapilan man. Kapilan man e ya masira ing kayarian na, at ing kayupayan na kapilan man e miyangganan. Magligtas ya at maniagip; darapat yang bage pagmumulalan ampon milagru king yatu at king banua. Linigtas ne i Daniel karing leon. Mesanting ya bie i Daniel king panaun a i Dario ya ing ari, at inyang panaun nang Aring Ciro ning Persia. Kanitang mumunang banua na ning pamag-ari nang Belsazar king Babilonia, kabang makakera ku meninap ku, at ikit ke ing metung a vision. Sinulat ke ing apaninap ku at oyni ing istoria na ning ikit ku king benging ita. Tutiup ing angin ibat king makapadurut at sasapulan na ing danum ning dagat. Sinaka la ding apat a mabagsik a animal ibat king dagat; makayaliwa ya ing metung at metung karela. Kalupa yang leon ing mumuna, oneng atin yang pakpak anti ing agila. Kabang lalawen ke, meputput la ding bagius na. Mitas ya ing mabagsik a animal at tinalakad yang anti ing tau. Kaybat na nita, miyabie ing kaisipan tau. Kalupa yang oso ing kaduang mabagsik a animal. Makatalakad ya karing tauli nang bitis. Atin yang kiketan a atlung tagiang at ngana ning metung a bosis, Sulung, kanan mu ing heganaganang karning agyu mung kanan! Kabang pagumasdan ke, linto ya ing aliwang mabagsik a animal. Kalupa ne ning leopardo, oneng atin yang apat a pakpak king gulut na; kalupa da ring kareng ayup at atin yang apat a buntuk. Atyu ing itsura ning ating upaya. Kabang maglalawe ku, linto ya ing kapat a mabagsik a animal. Masikan ya at makatakut ampon makapangilabut. Piglapak na la karing ipan nang bakal ding biktima na at kaybat pindamusak na la. E re kalupa ding aliwang mabagsik a animal; atin yang apulung sagu. Kabang pagumasdan ku la ding sagu na, ikit keng linsut ing metung a malating sagu libutad da ring sagu. Begut na la ding atlu karetang sagung atyu na karin. Ing malating sagu atin yang mata a kalupa da ring mata ning tau at asbuk a milalalu king pamagmayabang. Kabang magumasid ku, mibili la ding tronu. Linukluk ya itang mabie king kapilan pa man king metung karing tronu. Maputing anting bulak ing imalan na at maputing anting bulbul tupa ing buak na. Mitatau ya ing tronu nang makabili karing milalablab a parugang, at lulual ing metung a mamagus anting batis a api. Ating libu-libung tau karin ban sumuyu at milyun-milyun la na naman ding taung pakatalakad king arapan na. Megumpisa ing pisasabian king husgadu at mibuklat la ding libru. Kabang magumasid ku, daramdaman ke pa mu rin ing malating sagu a magsalitang kapalaluan at kayabangan. Kabang maglalawe ku, pete re ing kapat a mabagsik a animal at inatsa re ing bangke na king api, at mesilab ya. Milako la upaya ding aliwang mabagsik a animal, oneng mipaintulutan lang manatiling mabie king ditak pang panaun. King vision a ikit ku king kekaban ning bengi, ikit ke ing metung a balamu tau. Lalapitan na ku; makapadurut ya king biga at minta ya ketang mabie king kapilan pa man at migpakilala ya. Midinan yang kayupayan, dangalan, at upayang ari ban suyuan de ring tau da ring bansa, lahi, at salita. Manatili king kapilan pa man ing kayupayan na at e ya miwakasan ing kayarian na. Lingasngas da ku ring vision a kanakung ikit at tune kung meligalig. Lepitan ke ing metung karing makatalakad karin at inawad ku king malinawan na ing heganagana. Inya sinabi na kanaku ing kabaldugan da. Ngana, Ding apat a mangaragul a mabagsik a animal ila ding apat a maragul a kayarian a lunto king yatu. At tanggap lang upayang ari ding banal ning Kakataskatasan a Dios at manatili iti karela king kapilan pa man. Kanita pigkapilitan ku pang makabalung dakal tungkul king kapat a mabagsik a animal a e ra bitasang kalupa ding aliwa; ing makatakut a animal a maglaso karing biktima na karing kuku nang tangsu at ipan a bakal, at kaybat pandamusakan na la. At buri ku namang abalu ing tungkul karing apulung sagung atyu king buntuk na at itang linto metung a sagu at sangkan king pangaragsa da ring atlung sagu. Atin yang mata ampon asbuk at milalalu ing pamagmayabang na. Mas makatakut ya kesa karing aliwang kayabe na. Kabang makalawe ku, mekilaban ya itang sagung ita karing tau ning Dios at simbut na la. Kanita dinatang ya itang mabie king kapilan pa man, at sinabi na ing kayatulan a makapanig karing tau ning Kakataskatasan a Dios. Dinatang na ing panaun para karing tau ning Dios ban tanggap upayang ari. Iti ya ing pamipalino a miyabie kanaku: Ing kapat a mabagsik a animal ya ing kapat a kayarian a lunto keti king yatu, at makayaliwa ya karing aliwang kayarian. Piglapak ne ing mabilug a yatu at pindamusak ne. Ding apulung sagu, ila ding apulung ari a manibala king kayarian. Kaybat, lunto ya ing aliwang ari; maging makayaliwa ya karing minuna at isaldak na la ding atlung ari. Magsalita yang laban king Kakataskatasan a Dios at alipitan na la ding banal ning Dios. Pagkapilitan na lang alilan ding batas ning relihiun da ampon ing pamanyamba ra at mipailalam la ding tau ning Dios king upaya na kilub ding atlu at kapitnang banua. Kaybat, mitipun ya ing piukuman ning banua ban matul; ilako ne upaya at lubus neng lasakan. Miyabie ya karing banal na ning Kakataskatasan a Dios ing upaya at ing degulan da ring kayarian king yatu. E mapupus ing karelang kayupayan at ding mamuntukan ning yatu suyuan da la at pamintuan. Iti ya ing kapupusan ning istoria. Bina kung mitakutan, inya menimutla ku at sinikap ku king lub ku ing sabla-sabla. Kanitang katlung banua ning pamag-ari nang Belsazar, ikit ke ing kaduang vision. King vision kabud ku na ikit ing sarili ku king siudad ning Susa a makapadurut pader king probinsia ning Elam. Makatalakad ku lele ning Ilug ning Ulai. At karin lele ning ilug ikit ke ing metung a tupang lalaking ating aduang makabang sagu; mas makaba ya at bayu ing metung kesa king metung. Linawe ke ing tupang lalaki. King kapamilatan da ring sagu na manyagudsud ya king dane albugan, norti, at mauli. Alang animal a makasabat o makaligtas king upaya na. Gewa na itang buri na at meging palalu ya. Kabang pibulebulayan ku nung nanu ing kabaldugan na niti, mabilis yang dinatang ing metung a kambing a ibat king albugan; e la sasayad ding bitis na king gabun king kasalusu na. Atin yang metung a kapansin-pansin a sagu pilatan da ring mata na. Sinulung ya papunta king tupang lalaking ikit kung makatalakad lele ning ilug at siguran ne king mabilug nang sikanan. Pegumasdan ku ing pamaglusub na king tupang lalaki. Tune yang mua, inya segudsud ne at apakli na la ding adua nang sagu. Ala yang sikanan ing tupang lalaki ban lumaban. Mibalugse ya king gabun at medamusak ya at ala metung man a malyaring makapagligtas. Lalu yang meging palalu ing kambing, oneng mepakli ya ing sagu na king kasusukdulan ning upaya na. Linto la king lugal na ding apat a kapansin-pansin a sagu; tutuldu ya ing balang metung karing miyayaliwang direksyun. Tinubu ya king metung karing apat a sagu ing metung a malating sagu, at mamabut ing kayupayan na angga king mauli at king aslagan ampon king Gabun a Mipangaku. Meragul ya at tutung mesikan ban lusuban na la ding sundalus ning banua, ding batuin, at inatsa na la king gabun ding mapilan at pindamusak na la. Selangsangan ne pati ing Prinsipi da ring sundalus ning banua; pepatuknang na ing aldo-aldo ain a miyabie arap na at lesakan ne ing Templo. Mikakasala la ding tau karin lugal king iyain da la aldo-aldo ding ain, at miyugse ya king gabun ing tune relihiun. Migtagumpe ya ing sagu king heganaganang gewa na. Kaybat na nita, dimdam keng mengutang ing metung a anghel king kalupa nang anghel. Ngana, Angga kapilan la manatili deting bage a meyakit king vision? Nu pa anti kaluat bayu ya miyalilan ing makasumaming kasalanan king aldo-aldo pamiyain ain-sakripisyu? Angga kapilan kaya ing madadakurak la ring sundalus ning banua at ing Templo? Dimdam keng mekibat ing aliwang anghel. Ngana, Manatili kilub ding libu at dinalan limang pulung aldo, at king panaun a ita e la miyain ding ain para bengi at ain para abak. Kaybat na nita, malarin yang pasibayu ing Templo. Pigkapilitan keng paki-intindian ing vision nung nanu ya kabaldugan. Kabud-abud ating metung a taung tinalakad arapan ku. Dimdam ke ing metung a bosis a mamaus lipat ning Ilug ning Ulai. Ngana, Gabriel, malinawan mu ing kabaldugan ning ikit na. Dinatang ya i Gabriel at tinalakad ya lele ku at misakab ku king gabun king pangatakutan ku. Ngana kanaku, Anak ning tau, makiramdam ka king kabaldugan ning vision. Atin yang pangataid ing vision king kawakasan ning yatu. Kabang magsalita ya, mipase ku king gabun; milako ku male tau. Oneng dimput na ku at telakad at ngana, Papakit ku keka ing maging bunga ning mua ning Dios. Tungkul ya ing vision king oras ning kawakasan. Ing ikit mung tupang lalaking ating aduang sagu lalarawan na la ding kayarian ning Media at Persia. Lalarawan ne ning kambing ing kayarian ning Grecia, at ing kapansin-pansin a sagu pilatan da ring mata na ya ing mumunang ari. Ding apat a sagu a linto inyang mepakli ya ing mumunang sagu lalarawan da la ring apat a kayarian a kaulian ning kayarian potang mapirake ya; oneng e na la kasing sikan ning mumunang kayarian. Potang malapit na ing kawakasan da ring kayarian at meging tutu na lang e mayap at sukat na lang miparusan, ating lunto metung a aring maki kesiasan buntuk; mabagsik ya at mapaglinlang. Maging mayupaya ya oneng e king kapamilatan na ning sarili nang kayupayan. Ya ing sangkan king katakut-takut a kasiran at maging matagumpe ya king heganaganang gagawan na. Ibagsak na ing kasiran karing mangayupayang lalaki at pati na karing mismung memalen na ning Dios. Uli na ning mautak ya, magtagumpe ya king mapaglinlang nang pamamaralan. Lawan nang maragul ing sarili na at lasakan na lang alang kapiadian ding tau. Salangsangan nia naman pati ing maragul diling Ari da ring sabla, oneng mapate ya agyang e magamit ing nanumang sikanan tau. Matupad ya ing vision tungkul karing ain neng bengi at ain neng abak a mipalino na kekayu. Oneng ilihim mu pa mu ngeni, uling maluat pa mung panaun bayu matupad iti. Tune kung melungkut at mesakit a lub kilub da ring mapilan a aldo. Kaybat mibangun ku at mibalik king obra a tituk na kanaku ning ari, oneng giluan na ku isip ning vision at e ke aintindian. Sekupan neng Dario a tau Media at anak nang Asuero ing kayarian ning Babilonia. Kanitang mumunang banua ning pamag-ari na kasalukuyan ku lang pagaralan ding librung sagradu, at mimisip ku tungkul karing pitung pulung banuang manatili yang lasak-lasak ing Jerusalem, agpang king sinabi na ning Ginu kang propeta Jeremias. At taimtim kung menalangin king Ginung Dios; menalangin ku king Dios, mig-ayunu, misulud imalan a magaspang, at linukluk ku king abu. Menalangin ku king Ginung kanakung Dios at kilala ku la king arapan na ding kasalanan da ring kabalen ku. Ngaku, Ginung Dios, mitmu kang dangalan at ikami gagalangan da ka. Tapat ka king kasunduan mu at papakit kang lugud a e kukupas karetang malugud keka at tutupad karing kekang kautusan. Mikasala kami, meging makasalanan kami, ginawa keng kamalian. E mi tiparan ing inutus mung gawan mi at gilutan mi ing mayap a pepakit mu kekami. E ke mekiramdam karing talasuyu mung propeta a migsalita king lagyu mu karing ari mi, karing pamuntuk mi, karing makatua mi, at king mabilug mung bansa. Ika, Ginu, parati mung gagawan ing matulid, oneng maralas ing lalapastanganan mi ing sariling dangalan mi. Yan ing katutuan tungkul kekaming atyu manuknangan Judea at Jerusalem at pati na ding Israelita a kekang kinalat karing bansang makalapit at makarayu uling e la meging tapat keka. Ginu, ginawa lang makarine ding kekaming ari, ding pamuntuk mi, at makatua mi at mikasala la keka. Mapaglunus ka at mapamatawad agyang linaban kami keka. E ke mekiramdam keka, O Ginung kekaming Dios, inyang sinabi mu kekaming mibiebie kami agpang karing kautusan a binie mu king kapamilatan da ring talasuyu mung propeta. E na la tiparan ning mabilug a Israel ding kekang kautusan at gilutan na ka at e ya mekiramdam karing amanu mu. Mikasala kami keka; inya naman pepagpa mu la kekami ding sumpa a misulat king Batas nang Moises a kekang talasuyu. Tiparan mu itang sinabi mung gawan mu kekami at karing pamuntuk mi. Perusan meng mabayat ing Jerusalem maygit ketang pepagpa mu karing aliwang siudad ning yatu, pepagpa mu la ngan kekami ding parusang misulat king Batas nang Moises. Agyang ngeni, O Ginung kekaming Dios, e ke migkapilit para pamatulan da ka king kapamilatan ning e mi pamangawang kasalanan o king pamanuki mi king katutuan mu. Ika, O Ginung kekaming Dios, makasadia kang parusan mu kami at gewa mu ita, uling parati mung daraptan ing matulid at e ke mekiramdam keka. O Ginung kekaming Dios, pepakit mu ing kekang upaya king kapamilatan ning pamilual mu king kekang balen ibat Ehipto, at angga man ngeni e makakalinguan ing upaya mu. Mikasala kami; e mayap ing gewa mi. Iningat mu kami king milabas a panaun, inya e na ka sa mimimua king Jerusalem. Ya ing siudad mu, ing banal mung bunduk-bundukan. Ding tau karing makasiping a bansa linawe reng mababa ing Jerusalem ampon ding kekang memalen uli da ring kekaming kasalanan, at uli da ring e ustung bage a depat da ring makatua mi. O kekaming Dios, pakiramdaman mu sa ing kanakung panalangin at pamakisabing mayap. Italakad meng pasibayu ing Templo mung melasak; larinan me ban abalu na ning balang metung at metung king ika pin ing Dios. Makiramdam ka kekami, O Dios, lawan mu kami at akit mu ing kaligaligan mi ngeni at ing kasakitan ning siudad a magdala king lagyu mu. Manalangin ke keka uling mapaglunus ka, e uling ginawa keng mayap. Ginu, pakiramdaman mu kami. Ginu, patawaran mu kami. Ginu, pakiramdaman mu kami at kimut na ka sa! E mu yantala ban abalu na ning balang tau king ika Dios ka! Bandi me ing siudad at ding tau. Sindu ku ing pamanalangin, ing pamangilala ku karing kasalanan ku, at ing kasalanan da ring kabalen kung Israelita ampon ing pamakisabi kung mayap king Ginung kanakung Dios king italakad ne sanang pasibayu ing banal nang Templo. Kabang manalangin ku, i Gabriel, ing anghel a ikit ku king minunang vision, susulapo yang dinatang king lugal nung nu ku karin. Oras na kanita para king pamiyain king ain-sakripisyu ning kabengian. Ngana kanaku, Daniel, dinatang ku keti ban saupan da kang makaintindi king ula. Inyang megumpisa kang mekisabing mayap king Dios, pekibatan na ka. Kaluguran na ka, inya dinatang ku ban sabian ku keka ing pakibat. Ngeni makiramdam ka kabang mamalinawan ke ing vision. Pitung besis a tiapitung pulung banua ya ing kaba ning panaun a tikda ning Dios para mayatbus la king kasalanan at king e mayap ding kekang kabalen at ing banal a siudad. Mipatawaran ing kasalanan at mag-ari ing alang anggang hustisia ban ing vision at ing ula mipaltutu, at mitalaga yang pasibayu king Dios ing banal a Templo. Pansinan mu at paka intindian iti: Manibat king oras ning panga-ibie ning utus para italakad yang pasibayu ing Jerusalem angga king paniatang ning pamuntuk a pinili na ning Dios, pitung besis a tiapitung banua ing lumabas. Pasibayu yang malarin ing Jerusalem at mika dalan at mangatibe dipensa, at talakad yang pitung besis a tianam apulu't aduang banua. Oneng maging panaun ne ning kaligaligan. At king kawakasan ning panaun a ita paten de ing pamuntuk a pinili ning Dios king paralan a e makatuliran. Malasak ya ing siudad at ing Templo king kapamilatan da ring dakal a sundalung lulusub ning metung a mayupayang pamuntuk. Ing kawakasan datang anti ing albug, darala na ing gera at kasiran a sidia ning Dios. Itang pamuntuk a ita mika atin yang matatag a pamakikasundu karing dakal a tau kilub ding pitung banua, at potang mepitna nang linabas iting panaun, ipatuknang na ing pamiyain ain-sakripisyu at ain. Mibili ya ing Makapangilabut a Kasiran king matas nang diling lugal ning Templo, at manatili ya karin angga king itang mibili karin dasnan ne ning kawakasan a sidia ning Dios. Kanitang katlung banua ning pamag-ari nang Ciro king Persia, mipabalu ya kang Daniel ing metung a mensahi. Mayayaus ya naman i Daniel king lagyung Beltesasar. Katutuan ya ing mensahing miparala, oneng tutu yang masakit paki-intindian. Mipalino ya kang Daniel king kapamilatan na ning vision. Kanitang panaun a ita atlu na kung dominggung migpaldas. E ku mengan nanumang masustansiang pamangan o nanumang karni; e ku bitasang minum alak o minyukle mang buak anggang e la mepupus ding atlung dominggu. King kaduang pulu't apat nang aldo ning mumuna nang bulan ning banua makatalakad ku king lele ning maragul a Ilug ning Tigris. Minatna ku at ikit ke ing metung a taung makaimalan maputing linen at maki sinturun a megawa king mapinung gintu. Kikintab yang anti ing metung a iyas ing katawan na. Masala yang anti ing gugulis a kildap ing lupa na, at mitatau lang anting api ding mata na. Ding gamat na ampon bitis kikislap lang anti ing pepakintab a tangsu, at mengari ya ing bosis na king inge ding dakal a taung makatipun. Aku mu ing bukud menakit king vision. Ala lang ikit nanuman ding lalaking kayabe ku, oneng mitakutan la; memamulayi la at memanialikut. Mitagan kung magdili-dili karin a makalawe king makapagmulalang vision. Ala na kung makatagan pang sikanan at menaliwa ya itsura ing kanakung lupa; ala nang makakilala pa. Inyang dimdam ke ing bosis na, milako ku male tau at mipase kung makasubsub king gabun. Kanita telanan na ku ning metung a gamat at seupan na kung mibangun; gagalgal ku pa mu rin. Ngana kanaku ning anghel, Daniel, kaluguran na ka ning Dios; mibangun ka at makiramdam masalese king kanakung sabian. Mituburan ku keka. Inyang asabi na iti, tinalakad ku; gagalgal ku pa mu rin. Kaybat sinabi na, Daniel, e ka sa mitatakutan. Dimdam na la ning Dios ding kekang panalangin manibat na inyang inari mu king lub mu ing magpakumbaba ka ban akua mu ing beluan. Dinatang ku bilang pakibat king kekang panalangin. Selangsangan na ku ning prinsiping anghel ning kayarian ning Persia kilub ding aduang pulu't metung a aldo. Kanita i Miguel, ing metung karing pamuntuk a anghel, dinatang ya ban saupan na ku, uling aku na mu ing mitagan king Persia. Dinatang ku ban saupan da kang makaintindi king bage mapalyari karing kabalen mu king panaun a daratang. Metung yang vision tungkul king daratang a panaun. Inyang asabi na na, linawe ku king gabun; e ku mekabulad. Kanita inabut ne ing gamat na ning anghel a kalupang tau at tigkilan na la ding labi ku. Ngaku, Makamal, tune na kung papangalambutan ning vision, inya gagalgal kung alang patugut. Mengari kung metung a ipus a makatalakad arapan ning panginuan na. Makananu kung makapakipagsalita keka? Ala nang sikanan ni pangisnawa mang mitagan kanaku. At pasibayu na kung telanan at dimdam kung mesikan ku. Ngana, Kaluguran na ka ning Dios, inya e mu paintulut ing ligaligan na ka o pamatakutan ning nanumang bage. Inyang asabi na iti, dimdam kung lalu kung mesikan at sinabi ku, Makamal, sabian mu kanaku ing buri mung sabian. Uli mu masalese na ku panamdam. Ya ing ating katungkulan sumaup at mingat kanaku. At tutu ing sabian ku ngeni keka. Ngana ning anghel, Atlu la pang ari ding sumakup king Persia; salisian na la ning kapat a maging mas mabandi kesa karela ngan. Amunan ne ing kayarian ning Grecia potang atyu ne king taluktuk ning upaya na at pibandian. Kaybat na nita, lunto ya ing metung a mayupayang ari. Ya ing sumakup king metung a maragul a kayarian at gawan na ing nanumang buri na. Oneng misalbag ya ing kayarian na potang atyu ne king taluktuk ning upaya na at mapirake yang apat a dake. Ding ari a e naman ibat king lahi na ilang kuma king lugal na, oneng e la maki upayang anti ing upayang telanan na. Maging mayupaya ya ing ari ning Ehipto. Makanyan man, ing metung karing heneral na, maging mas mayupaya ya at sakupan ne ing metung a mas maragul a kayarian. Kaybat ding mapilan a banua gawa yang pamakisangga ing ari ning Ehipto king ari ning Siria, at ibie ne ing anak nang babai king kapamilatan ning kasalan. Oneng e manatili ing pamisangga ra, at paten de ing babai, ing asawa na ampon anak at ding ipus a tinuki. E lumuat maging ari ya ing metung karing kamaganak ning babai. Lusuban na la ning ari ding sundalus ning ari ning Siria; luban na la ding kuta ra at sambutan na la. Idala na la king pamagbalik na Ehipto ding larawan da ring karelang kikilalanan a dios at ding kagamitan a gintu at pilak a mitalaga karing dios. Kaybat ding dakal a banua ning kapayapan lumusub ya king Ehipto ing ari ning Siria, oneng mapilitan yang matras. Magsadia la ding anak nang lalaki ning ari ning Siria para king gera at tumipun lang dakal a sundalus. Dalusung yang anting albug ing metung karela at lusuban ne ing kuta da ring kalaban. Uli na ning mua ning ari ning Ehipto munta yang makigera laban king ari ning Siria, at bihagan na la ding heganagana nang sundalus. Ipagmaragul na ing tagumpe na at ding dakal a apate nang sundalus, oneng e ya manatiling matagumpe. Magbalik ya ing ari ning Siria at tumipun yang mas dakal a sundalus kesa karing tinipun na king milabas. Potang miras na ing karampatan a panaun, magbalik ya Ehipto at ding dakal a sundalus at kagamitan king pamakilaban. Kanita mag-rebeldi la ding dakal a tau laban king ari ning Ehipto. Daniel, ding mapilan karing mabagsik a lalaking ibat king kekang bansa, mag-rebeldi la uli na ning metung a vision a ikit da, oneng masambut la. Inya ing ari ning Siria ya ing sumugud king siudad a makapadurut-kuta at bihagan ne. E ra ibalaus ding sundalus ning Ehipto ing pamakipaglaban; agyang ing mayap dili karela e ya mika sapat a sikanan. Gawan na karela ning Siria a lumusub itang buri nang gawan at alang salangsang. Talakad ya king Gabun a Mipangaku at ipailalam neng lubus king upaya na. Mibalak yang metung a pamanialake ing ari ning Siria; gamitan na la ding dakal nang sundalus. Kaybat na nita, ban lasakan ne ing kayarian na ning kalaban na, makisangga ya at iyaluk ne ing anak nang babai ban maging asawa na ning kalaban na; oneng e magtagumpe ing binalak na. Kaybat na nita, lusuban na la ding bansang atyu lele ning dagat at sambutan na la ding keraklan. Oneng sambutan ne ning metung a dayuan a pamuntuk at angganan na ing kapalaluan na. Wa, magbalik king ari ning Siria ing kapalaluan na. Magbalik ya ing ari karing kuta ning sarili nang bansa, oneng masambut ya at ya na ita ing maging kawakasan na. Salisian ne ning metung pang ari. Parala yang metung a pamuntuk iting ari ban pasakitan na la ding tau king kapamilatan ning pamipatung buis ban aparakal na ing pibandian na ning kayarian na. King makuyad mung panaun paten de itang aring ita, oneng e king akakit da ring malda at e king labanan. Sindu ning anghel ing pamanisplika na. Ngana, E ya mayap a tau ing salising ari ning Siria; ala yang matulid maging ari, oneng datang yang e asahan at samsaman na ing upaya king kapamilatan ning pamaglinlang. Ing ninumang salangsang, agyang ing Pekapun ding Pari ning Dios, mapalis ya at mawala ya. King kapamilatan ning pamangawang kasunduan, linlangan na la ding aliwang bansa, at dagul neng dagul ing upaya na agyang malati ya mung bansa ing sasakupan na. Luban neng alang kapiadian ing metung a mabanding probinsia at gawan na la ding bage a e ra bitasang gewa ding makatua na. Kaybat na nita, pirakerakayan na karing talatuki na ing pibandian at aliwa pang bage a ikua na king gera. Gawa yang planu ban alusuban na la ding kuta, oneng e lumuat kagisanan yang oras. King mitmung tetagan tumipun yang dakal a sundalus ban lusuban ne ing ari ning Ehipto a makasadiang lumaban at ding dakal at mayupayang sundalus. Oneng malinlang ya ing ari ning Ehipto at e ya magtagumpe. Siran de ring mismung malapit nang tagapayu at masambut la ding sundalus na at dakal la ding mate king labanan. Kanita misulu lang mangan ding aduang ari king metung mung lamesa, oneng e mayap ing buri da at pawang kalaraman ing sabian na ning metung king metung. E ra akua ing karelang buri, uling e pa dinatang ing panaun para kaniti. Magbalik ya ing ari ning Siria king bansa na; daralan na ing heganaganang pibandian a ikua na at yari na king lub na ing siran ne ing relihiun da ring memalen na ning Dios. Gawan na itang buri na at kaybat muli ya king sarili nang bansa. Bandang tauli lusuban neng pasibayu ing Ehipto, oneng king panaun a ita aliwa ing malyari. Datang lang pakabarku ding sundalus ning Roma at labanan de at mitakutan ya karela. Kaybat, magbalik yang mua at pagsikapan nang siran ing relihiun na ning balen ning Dios. Tukian na ing payu da retang ginulut king relihiun a ita. Lapastanganan de ring mapilan karing sundalus na ing Templo. Ipatuknang da ing aldo-aldo pamamie karing ain-sakripisyu at italakad de ing Makapangilabut a Kasiran. King kapamilatan na ning pamaglinlang akua ning ari ing kasaupan da retang ginulut na king relihiun, oneng lumaban la detang talatuki na ning Dios. Idake da ring mangabiasang pamuntuk da ring tau ing karelang kabiasnan karing aliwa pang dakal a tau. Oneng king saguling pang penandit, mate la ding mapilan king pamakilaban o king api at mangapanakawanan la ding mapilan at mabihag. Kabang mararapat ing pamakamate, tanggap lang ditak a kasaupan ding memalen na ning Dios, agyang makiabe la ding keraklan karela uli na mu ning maimut a kapagnasan. Mate la ding mapilan karetang mangabiasang pamuntuk, oneng ing maging bunga na ya ing maging puru la ding tau. Misundu angga king datang ing kawakasan, ing panaun a tikda ning Dios. Gawan na ning ari ning Siria itang buri na. Ipagmaragul na king mas mayupaya ya kesa king ninumang dios, mas matas ya agyang king Kakataskatasan a Dios. Malyari nang arapat iti angga king oras a parusan ne ning Dios. Gawan na't tukian ning Dios itang tingka na. E ne pansinan ning ari ing dios a siyuan da ring makatua na, antimu rin ing dios a luluguran da ring babai. King kamatutuanan, ala yang pansinan metung man karing dios, uling isipan na king maygit ya kaninu pa man karela. Bagkus, ing galangan na ya pin itang dios a magdipensa karing kuta. Miyain yang gintu, pilak, iyas, at aliwang mangamal a regalu king dios a e ra bitasang simban ding makatua na. Ban idipensa na la ding kuta na, gamitan na la ding taung sasamba king dios a dayuan. Ibie na ing maragul a dangalan karetang tanggap king ari bilang pamuntuk, ibili na la karing matas a katungkulan at dinan na lang gabun bilang ablas na karela. Potang malapit nang datang ing katataulian nang oras ning ari ning Siria, lusuban ne ning ari ning Ehipto at lumaban ya ing ari ning Siria king mabilug nang sikanan; gumamit yang karung panggera, kabayu, at dakal a barku. Kalupa ning danum ning albug lusuban na la ding dakal a bansa. Lusuban ne pati ing Gabun a Mipangaku at paten na la ding laksa-laksa, oneng miligtas la ding bansang Edom, Moab, at itang mitagan king Ammon. E la miligtas detang bansang deta pati ing Ehipto potang lusuban na la. Kuanan na la ding pakasalikut nang pibandian ning Ehiptogintu ampon pilak at ing aliwa pang maulaga nang pibandian. Sakupan ne ing Libya at ing Etiopia. Kaybat mitakutan ya king balitang manibatan king aslagan at king norti, at makilaban ya king mitmung bigsikan at makapate yang dakal a tau. Italakad na la ding maragul nang tolda pilatan ning dagat at ning bunduk nung nu ya makatalakad ing Templo. Oneng datang karin ing kawakasan na at ala metung mang sumaup. Nganang sinabi ning anghel a makaimalan linen, King panaun a ita, pakit ya ing mayupayang anghel a i Miguel a magbante karing kabalen mu. Kanita mika panaun ning kaligaligan, ing e mayap dili manibat na king kamumulan a linto la ding bansa. Potang datang na ing panaun a ita, miligtas la ding heganaganang memalen na ning kekang bansa a makasulat a lagyu king libru ning Dios. Mie lang pasibayu ding dakal karing mete na; tamasan da ring mapilan ing bie alang angga, at magdusa la ding mapilan king alang anggang kamarinayan. Ding mangabiasang pamuntuk sunlag lang masalang-masalang kalupa ning masalang banua. At deta namang tinuru karing dakal a tau ban gawa la king matulid sunlag lang anti ding batuin king kapilan pa man. Ngana kanaku, At ngeni, Daniel, isara mu ne ing libru at dinan meng selyu a e masira angga king kawakasan ning yatu. Dakal la ding tau a siran da ing karelang agyu king pamagkapilit dang paki-intindian ing bage mangapalyari. Kaybat na nita, ikit ku la ding aduang lalaking makatalakad lele ning ilug, ing metung at metung king mingatba ning pampang ning ilug. Kitnan ne ning metung karela ing anghel a makatalakad marayung bagya banda nang babo ning ilug. Ngana, Nu anti kaluat bayu la miwakasan ding bage pagmumulalan? Parehu na lang tinas ning anghel ding gamat nang makaturu banua at ginawa yang taimtim a sumpa king lagyu ning Alang Anggang Dios. Dimdam kung sinabi na, Atlu pang banua at kapitna. Potang miwakasan na ing pamanligalig karing memalen na ning Dios, mepalyari na la ding heganaganang bage. Dimdam ku ing sinabi na, oneng e ku aintindian. Inya ngakung kinutang, Oneng makamal, makananu ngang miwakasan iti? Pekibat na, Daniel, kailangan ing mako na ka, uling kailangan lang milihim deting amanu at misalikut anggang e datang ing kawakasan. Dakal la ding taung maging puru. E la makaintindi detang e mayap, nune isundu ra ing e mayap dang gagawan. Deta mung biasa ilang bukud makaintindi. Manibat na kanitang panaun ning pangapatuknang ning pamiyain karing aldo-aldo ain-sakripisyu, ing panaun ning Makapangilabut a Kasiran, libu aduang dalan siam apulung aldo ing lumipas. Mapalad la detang manatiling tapat anggang e ra akuang milabas ding libu atlung dalan atlung pulu't limang aldo. At ika, Daniel, maging tapat ka sa angga king kawakasan. Kaybat na nita, mate ka; oneng subli kang mie ban tanggapan mu ing ablas mu king kawakasan ning panaun. Iti ya ing mensahi a binie na ning Ginu kang Hosea a anak nang Beeri. Miyabie ya kanitang kapanaunan da ring Aring Uzzia, Jotam, Ahaz, at Hezekia ning Juda, at kanitang i Jeroboam a anak nang Jeoas ya naman ing ari ning Israel. Ngana ning Ginu kang Hosea kanitang kapupurmeruan nang migsalita king Israel king kapamilatan na, Sulung, makiasawa ka; oneng pagtaksilan na ka ning maging asawa mu at mamuli la ding anak mu king ugali nang ima ra. Makanyan ing depat da kanaku ding taung pinili ku; gilutan da ku at pigtaksilan. Makanyan yang mekapakiasawa i Hosea kang Gomer a anak nang Diblaim. Inyang beit na neng Gomer ing pangane rang anak a lalaki, nganang sinabi ning Ginu kang Hosea, Pamalagyuan meng Jezreel, uling e lumuat parusan ku ne ing ari na ning Israel uli na ning pamakamate a depat ning makatua nang i Jehu karin king Jezreel. Dinan ku nang angganan ing pamamahala ra ding pamilya nang Jehu king Israel. At king panaun a ita, ibagsak ku ing upaya nang militar ning Israel king Kapatagan ning Jezreel. Menganak yang pasibayu i Gomer at babai ya ing anak na. Kanita ngana ning Ginu kang Hosea, Pamalagyuan meng E Liguran, uling e ku na la pakitanan pang lugud ding memalen na ning Israel at e ku na la patawaran. Oneng atin kung lugud karing memalen na ning Juda. Aku, ing Ginung karelang Dios, iligtas ku la, oneng e king espada o pana o kabayu o karing sundalung pakasake kabayu. Kaybat neng inawat Gomer i E Liguran, mebuktut yang pasibayu at menganak yang lalaki. Kanita ngana ning Ginu kang Hosea, Pamalagyuan meng E Ra Kayu Memalen, uling e ku ne bansa ing Israel at aliwa na aku ing karelang Dios. Maging anti la king balas ning dagat ding memalen na ning Israel; e la malyaring bilangan o sukdan man. Ngeni sasabian na ning Dios karela, E ra na kayu memalen, oneng datang ya ing aldo a sabian na karela, Ikayu ding anak na ning Dios a mabie! Misanmetung la ding memalen na ning Juda at ding memalen na ning Israel. Mamili lang metung a manimuna ra, at pasibayu lang dakal at lumabung king karelang bansa. Wa, maging aldo yang mapalad ing aldo nang Jezreel! Inya ausan yu la ding kalupa yung Israelita Ding Memalen na ning Dios at Ding Pakamalan na ning Ginu! Anak ku, pakisabian yeng mayap i ima yu, agyang e ku ne asawa at aku naman e na na ku asawa. Pakisabian yeng mayap king tuknang ne sanang magtaksil at e na na pamisali pa ing katawan na. Nung e na tuknangan yan, lubasan ke antimo kanitang aldo mibait ya. Gawan keng anti ing malanging gabun at anti ing disyerto, at mate yang maung danum. E ku la pakitanan lunus ding anak nang mibait king kataksilan na ning babaing e tapat king asawa na. Ya mismu ing sinabi, Puntalan ku la ding lalaking kalaguyo ku; ila ding babie pamangan kanaku, inuman, imalan a lana at linen, larung olibo, at alak. Inya bakuran ke karing suksuk at gawa kung pader ban e ya milual. Panalukian na la ding lalaking kalaguyo na, oneng e na la akuang atagal. Panintunan na la, oneng e na la akit. Kanita sabian na, Magbalik ku king minuna kung asawa; mas masanting ku bili kanita kesa ngeni. E na balu king aku ing minie king binutil, king alak, at king larung olibo at king sablang pilak at gintu a ginamit na king pamanyamba na kang Baal. Inya king panaun na ning pamamupul kuanan kung pasibayu ing binie kung binutil at alak; kuanan ku munaman ing binie kung imalan a lana at linen a panakap na king katawan nang lubas. Kaybat, lubasan ke king akakit da ring kalaguyo na at ala metung mang makapagligtas king kanakung upaya. Dinan ku nang angganan ing pamagsaya na; ding dakal nang piesta balang banua, ding aldo pangilinan na bulan-bulan at ding pamagselebra na king Aldo ning Sabbath. Nanupata, ding sablang relihiosang katipunan a tatagunan na. Pamutputan ku la ding tanaman nang ubas at ding tanaman a higera a sasabian nang pemayad da ring kalaguyo na uling siyuan na la. Gawan ku lang gubat ding mulahan nang ubas at tanaman a mamunga, at siran da ngan ding mabagsik a animal. Parusan ke uli na ning pamangalinguan na manibat inyang dinuluk yang insenso para kang Baal, at inyang pelamutian neng iyas ing sarili na ban tukian na la ding kalaguyo na. Ing Ginu ya ing migsalita. Inya idala keng pasibayu king disyerto; karin ibalik ke lub kanaku king kapamilatan da ring amanu na ning lugud. Isubli ku la bilang bandi na ding mulahan nang ubas at gawan keng pasbul ning kapanayan ing Kapatagan ning Akor. Tanguanan na ku karin a antimo ing depat na kanitang kayanakan na, kanitang dinatang yang ibat Ehipto. Kanita, pasibayu na kung ausan asawa na. E na na ku ausan Baal na. E ku ne kapilan man paintulutan banggitan ne pa ing lagyu nang Baal. At king aldong ita, gawa kung kasunduan karing sablang mabagsik a animal at ayup ban e ra la panasakitan ding kanakung pinili. Ilako ku la king bansa ding sablang sandatang gagamitan da king gera antimo ding espada at pana. At paburen ku lang mibiebie king kapayapan at kapanatagan ding taung kanakung pinili. Israel, gawan da kang asawa ku, gawan ku ing matulid at ustu; pakitanan da kang lugud a e kukupas, pakitanan da kang lunus a alang kayangganan, at maging kaku ka kapilan man. Tuparan ku ing kakung pangaku, at gawan da kang bandi ku, at kilalanan mu king aku ing Ginu. At king aldong ita, pakibatan ku la ding panalangin ding tau Jezreel. Ibaldug ku ing uran king yatu, at tumubu king yatu ing binutil, ubas, at olibo. Itanam ke king gabun ing kakung bansa at lumabung ya. Ipakit ku ing lugud ku karing taung mayayaus E Liguran, at kakung sabian karing taung mayayaus E kakung Memalen, Ikayu ding kakung memalen, at karelang ipakibat, Ika naman ing Dios mi. Pasibayu yang migsalita ing Ginu kanaku. Ngana, Sulung, luguran mia mu rin ing babaing makipaglalaki. Luguran me antimo ing manatili kung lugud karing memalen na ning Israel agyang pang lalapit la karing aliwang kikilalanan dang dios at maburing babie ain-a-pasas karing idolo. Inya memayad kung labing limang pirasung pilak at pitung sakung sebada ban asali ke. Sinabi ku keting babai king manaya ya pa mung makabang panaun at samantala, e na na babalikan pa ing makilaguyo king ninumang lalaki at aku naman pibatan ku pa mung e ke miyabe. Iti mangabaldugan king e ya mika ari o mika manimuna ing Israel king makabang panaun; e ya naman mika ain o mika sagradung asias a batu, idolo o larawan a gagamitan king pamanula tungkul king daratang a panaun. Oneng datang ing panaun at pasibayu lang magbalik king Ginung karelang Dios at king metung a lahi nang David a karelang ari. Potang datang ne ing aldong ita, mika takut la king Ginu at tanggapan da ing kayapan na. Atin yang sumbung ing Ginu laban karing taung manuknangan king bansang iti. Makiramdam ka, Israel, king sasabian na: Alang katapatan o lugud a mayayakit king bansang iti at e ra ku kikilalanan Dios da ring memalen na. Mangaku la, oneng e ra naman tutuparan; magsalita lang kalaraman, makamate la, manako la, at makipangalugud la. Milalalu na ing e mayap dang pamaniaptan, misalasalisi ing pamakamate ra. Uli na niti, langi ing gabun at mate ing sablang mabibie. Mate la ding sablang animal at ayup. Wa, pati na ding asan. Nganang sasabi ning Ginu, E ye paintulutan ing ninuman a sangkanan na la o paniabianan ding tau. Laban ya kekayung pari ing kanakung sumbung. E kayu tutud king obra yu bengi at aldo; ding propeta antimu rin. Lasakan ke ing Israel a ima yu. Mipapahamak la ding taung kanakung pinili uli na ning ala lang beluan tungkul kanaku. Ikayung pari, e yu ku naman balu at tinggian yu la ding kanakung utus. Inya tanggian da kayu naman at e ku na la kilalanan ding kekayung anak bilang kanakung pari. Nung kapilan la merakal ding pari kanita naman lalung merakal ing pamikasala yu kanaku. Inya alilan kung kamarinayan ing kekayung dangalan. Mibabandi kayu uli da ring kasalanan da ring taung kanakung pinili, inya buri yu king lalu la sanang mikasala. Mangaintulid munamang dugpa kekayu ing kaparusan a dugpa karing memalen! Parusan da kayu at papamayaran king e mayap yung pamaniaptan. Potang kanan yu ing dake yu karing ain, danupan kayu pa mu rin. Samban ye ing kikilalanan dang dios a makaibie anak; makanyan man e kayu mikayanak, uling ginulut kayu kanaku ban tuki karing aliwang tutunggen dang dios. Nganang sasabi ning Ginu, Ing alak, luma ya man o bayu, ya ing pasari king ala dang matulid a pamisip ding tau. Maniawad lang payu king metung a kapirasung dutung. Sasabian na naman karela ning kapirasung dutung ing buri dang abalu! Gilutan da ku. Mengari la king babaing magtinda king katawan na; binie ra ing sarili da karing kikilalanan dang dios. Karing sagradung lugal da ring taluktuk ding bunduk karin la babie ain, at duruluk lang insenso karing bunduk-bundukan lalam da ring malabung a tanaman uling masalilung karin! Ing bunga na niti ya ing maging babai lang magtindang katawan ding anak yung dalaga, at ding manuyang yung babai pagtaksilan da la ring anak yung asawa ra. Makanyan man e ku la parusan, uling ikayu mismu makiabe kayu karing babai king templo a magtinda karing karelang katawan at kayabe yu lang babie ain kang Baal. Antimo ing sasabian na ning kasebian, Mipahamak ya ing balen a e masalese isip. Agyang e kayu tapat kanaku, ikayung memalen na ning Israel, ing Juda sana e ya mikasalang kalupa na ning kekayu. E kayu pupuntang sasamba king Gilgal o king Betaven, at e kayu gagawang pangaku karin king lagyu na ning mabie Ginu. Masias la buntuk ding memalen na ning Israel; kalupa da la ring bakang e biasang mamintu. Makananu ku lang pakanan anting biserung tupa king malualas a marangle? Megayuma la karing idolo da ring memalen na ning Israel. Paburen yu la! Kaybat dang mekainum dakal a alak, magpakasasa la karing babaing magtinda king katawan da; mas buri da ing alang marine kesa king dangalan. Miyugse la king marayu antimong dela na ning angin, at kanita la dumine uli da ring ain da karing kikilalanan dang dios. Ikayung pari, makiramdam kayu kaniti! Makiramdam kayu, ikayung memalen na ning Israel! Ikayung miembru na ning pamilya ning ari, makiramdam kayu! Ikayu ding sukat munie matulid a atul karing aliwa, inya kekayu dugpa ing kayatulan! Meging bitag kayu king Mizpa, anting lambat a makaladlad king Bunduk ning Tabor. Metung kayung malalam a kulkul a makayumang king siudad ning Sitim, at parusan da kayu ngan. Balu ke ing Israel. Balu ku ing lihim na. E ya meging tapat kanaku at mirinatan la ding memalen na. Ing e mayap dang depat ding tau ya ing pipigil karela ban e la makapagbalik king Dios da. Masikan ing upaya na karela ning pamanyamba rang idolo at e re kikilalanan ing Ginu. Magsalitang masikan laban karela ing kapalaluan da ring memalen na ning Israel. Ding kasalanan da ilang pasari king pangatakid da at pangasakab, at kayabe da lang mibagsak ding memalen na ning Juda. Darala da la ring tupa ra at baka ban ibie da bilang ain king Ginu, oneng iti mayalang kabaldugan. E re akit ing Ginu, uling likuan na na la. Pigtaksilan de ing Ginu; e na la bandi ding anak da. Inya e na lambat masira la at ding marangle da. Tiupan yu la ding trumpeta na ning Gibea! Tiupan ye ing trumpeta king Rama. Isikan yu ing kulisak ning pamakilaban karin Betaven! Ikayung lalaki na ning tribu nang Benjamin, sumugud kayu king labanan! Mibagsak ya ing Israel king daratang a aldo na ning pamamarusa. Memalen na ning Israel, ing sasabian ku siguradung mapalyari! Nganang sasabi ning Ginu, Mua ku uling liban de at kinua da ring manimuna na ning Juda ing gabun da ring karelang kapatad. Inya ibagsak ku ing parusa ku karela anting masikan a agus ning ilug. Gigipitan de ing Israel. Palakuan de king gabun a bandi na, uling pinilit na ing maniawad yang saup karetang e makaibie saup. Inya paratang kung kasiran king Israel at pangabagsak karing memalen na ning Juda. Inyang ikit na ning Israel king grabi ing sakit na at inyang ikit na la ning Juda ding sariling sugat na, kanita ya minta ing Israel king Asiria ban maniawad saup king marangal a ari, oneng e na la aulu o apakayap niti ding sugat da. Lusuban ku la ding memalen na ning Israel at Juda. Mangari ku king leon a lumusub karela. Paglapakan ku la at kaybat lakuan ku la. Potang ikaladkad ku la, alang malyaring makapagligtas karela. Gulutan ku la ding taung kanakung pinili anggang e ra tanggapan ing karelang kasalanan at anggang e ra ku panintunan. Mekad king karelang kasakitan magkapilit lang panintunan da ku. Ngara ding tau, Tara, magbalik ta na king Ginu! Penasakit na katamu, oneng siguradung uluan na katamu; sinugat na katamu, oneng bendahan na la ding sugat tamu. Biayan na katamu kaybat ding adua o atlung aldo at mibiebie tamu arapan na. Magkapilit tamung abalu ta ya. Siguradu yang datang kekatamu antimo nung makananu yang daratang ing abak. Datang ya kekatamu anti ing uran a didilig king yatu king panaun ning kauran. Nganang sasabi ning Ginu, Israel at Juda, nanu ing daptan ku kekayu? Agad mawawala ing lugud yu kanaku, kalupa na ning ulap neng abak, at lalbug anting ambun ning abak a maranun. Inya tinubud ku la ding kanakung propeta kekayu a magdala king kanakung amanung kayatulan at kasiran laban kekayu. Ing parapat ku kekayu malino at mayan daptan. Ing buri ku ya ing lugud yung e kukupas, aliwa ding animal a iyain yu kanaku. Mas buri ku ing abalu da ku ring taung kanakung pinili kesa king duluk lang ain para kanaku. Oneng lebagan de ing kasunduan kalub da reting tau king bansang Adan. Mitmu ya ing siudad ning Gilead karing taung e mayap at karing taung makamate kalupang tau. Mengari no man ding pari karing tulisan a manenayang maniabat king taung maging biktima ra. Agyang king dalan papunta king banal a lugal ning Sikem darapat lang pamakamate tau. At sasarian dang daraptan iting e mayap! Karumaldumal ing ikit ku king Israel; dinatan da ring taung kanakung pinili ing karelang sarili king kapamilatan na ning karelang pamanyambang idolo. At ikayu namang memalen na ning Juda, atin kung telagang panaun ban parusan da kayu king e mayap yung gagawan. Potang buri ku lang uluan ding memalen kung Israelita at gawan pasibayung masalese bili, kanita da naman papakit ing karelang dapat a e ustu at ing dapat dang e mayap. Mipamirait la, manlub la karing bale at manako la, panakawanan da la ring tau king dalan. Isipan da king kelinguan ku na ing sablang e mayap a dapat da; makapadurut la karela ding kasalanan da at iti e ku malyaring e akit. Nganang sasabi ning Ginu, Lilinlangan de ring tau ing ari at ding pamuntuk na king kapamilatan na ning e mayap dang tangka. E mu la apagkatiwalan; taksil la ngan. Mengari la king mapaling ornu na ning gagawang tinape a e na pa susubung ing panangab kabang sasadia ne ing masa. King kayaldawan na ning ari, ya at ding pamuntuk na pepalasing da la. Milangan da la king kapamilatan na ning pamipainum dang alak karela. Wa, kayabe na ning lihim dang e mayap a tangka, mikakapali lang anti ing ornu. Anting dapug king kabengian ing karelang mua at mikalabkab pangayabak. King mua ra pete da la ring karelang pamuntuk. Piliwas-liwas da lang pete ding karelang ari, oneng metung man alang meniawad saup kanaku. Nganang sasabi ning Ginu, Mengari la ding memalen na ning Israel king malabsang bibingka; asahan da la ring kasiping dang bansa. Ing karelang pamanalig karing dayuan ya ing sangkan nung inya ala lang sikanan, at e ra balu king ding aldo ra makabilang na la. Magsalitang masikan ing kapalaluan da ring tau Israel laban karela. Makanyan man, e la migbalik lub kanaku, ing Ginung karelang Dios. Mengari ya ing Israel king taung mangmang at alang aintindian; mamaus ya king Ehipto at pupunta ya king Asiria! Miladlad kung lambat ban arakap ku lang kalupa da ring ayup potang lalabas la. Parusan ku la king depat dang e mayap. Misakitan la! Gilutan da ku at linaban la kanaku. Masira la! Buri ku lang iligtas, oneng magsalita lang kalaraman laban kanaku. Ngungulangul lang manangis karing karelang pagkeran, oneng e la manalangin taimtim kanaku. Paniugatan da la ring karelang katawan kalupa da ring paganu neng manalangin lang para pamangan at alak, makanyan man lalaban la kanaku. Migplanu lang e mayap laban kanaku, agyang aku ing minie bie at sikanan karela. Pilit lang gugulut kanaku at lalapit karing kikilalanan dang dios a alang arapat para karela. E mu la apagkatiwalan antimo ing pana a e ustu pangabaluktut. Takman da ing mabagsik a kamatayan uling palalu lang magsalita ding karelang manimuna. At ding tau Ehipto kaylian da la uli na ning mapalyari karela. Nganang sasabi ning Ginu, Tiupan ye ing trumpeta! Daratang lang anting agila ding kalaban king kanakung bansa! Lebagan de ring taung kanakung pinili ing kasunduan; e ra la tiparan ding utus ku. Agyang ausan da kung Dios at sasabian da king ila ding taung kanakung pinili, makanyan man tinggian da ing mayap. Uli na niti, ding kalaban da panagalan da la. Memili lang ari da, oneng e king pamamilatan ku. Tinuldu lang manimuna, oneng iti e ku kabaluan. Ginawa lang idolo karing karelang pilak at gintu; iti mekasira karela. Tinggian ke ing gintung biserung baka a sasamban da ring memalen na ning siudad ning Samaria. Milalablab ing mua ku karela. Angga pa kapilan bayu ra gulutan iting pamanyamba? Ing metung a magobra ning Israel ya ing ginawa karing idolo at aliwa ing Dios! Mabalbal yang mangalati ing idolong gintung biserung baka a sasamban da ring tau ning Samaria! Potang salbag lang angin, mupul lang bagyu! Ing binutil a tutubu a alang bunga ala yang aibie tinape. Nung sakali mang makapamunga ya, ding makinabang kaniti ila ding dayuan! Meging kalupa da nia mu ding aliwang bansa ing Israel; kalupa ne ning busbus a banga a alang kasilbi-silbi. Masias la buntuk. Mengari lang malyap a asno; ing buri da ya ing malilyari. Meko la ban manintun saup king Asiria. At pisali da ring memalen na ning Israel ing sarili da karing aliwang bansa ban manikua lang magdipensa karela. Oneng e lumuat tipunan ku la at parusan; mamalipit la king sakit potang gipitan na la ning ari na ning Asiria. Nung kapilan la merakal ding altar a telakad da ring memalen na ning Israel para king pangalako ning karelang kasalanan, kanita la lalung merakal ding lugal nung nu la malyaring mikasala! E mu la abilang ding kautusan a sinulat ku para karing taung deti, oneng tinggian da lang antimo ding dayuan. Buri da ing babie ain-sakripisyu at tutu lang maburing mamangan karni. Oneng aku, ing Ginu, e ku tutula karela at ngeni ganakan ku ing karelang kasalanan at parusan ku la. Uli na niti, ibalik ku lang pasibayu king panga-ipus. Menalakad lang palasyu ding memalen na ning Israel, oneng kelinguan de ing karelang Miglalang. Menalakad lang matibe siudad ding memalen na ning Juda, oneng paratang kung api ban masilab la ding karelang siudad at ding karelang palasyu. Memalen ning Israel, ituknang yu ing pamagselebra karing kekayung piesta. Balamu paganu kayu. Gilutan ye at e kayu meging tapat king kekayung Dios. Ikayung sabla king mabilug a bansa pisali yu kang Baal ing kekayung sarili anti ing babaing magtinda king katawan na. At metula kayu king binutil a isipan yung binayad na kekayu! Oneng e maging sapat ing kekayung binutil ampon larung olibo at kagisanan kayung alak. E la manatili king bansa ning Ginu ding memalen na ning Israel. Kailangan lang magbalik karin Ehipto, at mangan la king makabawal a pamangan karin king Asiria. Karing aliwang bansang deta e la malyaring makaibie alak a ain o makapagdalang ain para king Ginu. Mirinatan la ding sablang mangan king pamangan da a antimo ing pamangan neng ating mete. Magamit mu para uluan ing danup da; ala lang adala kaniti antimong ain king Templo ning Ginu. At potang datang na ing aldo da ring mituldung piesta para parangalan ya ing Ginu, nanu ing daptan da kanita? Potang datang ing kasiran at potang mikalat la ding tau, ding tau Ehipto tipunan da la ban ikutkut karin king Mempis! Ding karelang pibandian a pilak at ding lugal nung nukarin king misan a panaun makatalakad la ding karelang tuknangan mitakpan la karing dikut at tanaman a masuksuk. Dinatang na ing oras ning pamamarusa, ing oras nung kapilan tanggapan da ring tau ing kaparusan a mangaintulid karela. Abalu ning Israel potang mapalyari na ita. Ngayung sasabi, Mangmang ya ing propetang iti; sira ya buntuk iting taung maki espiritu. Maragul ing mua yu kanaku, uling maragul ing kekayung kasalanan. Tinubud na ku ning Dios bilang propeta ban munie babala king Israel a balen na. Oneng nu ku man munta, pagkapilitan yu kung darakpan anting ayup. King mismung Templo ning Dios ding kalaban ning propeta ila ding memalen. Tune e mayap ing pamaniaptan da, kalupa na ning depat da karin king Gibea. E na kalinguan ning Dios ing karelang kasalanan; parusan na la uli na niti. Nganang sasabi ning Ginu, Anti yang ubas ing Israel king malanging gabun kanitang minuna keng ikit. Inyang minuna ku lang ikit ding makatua yu, anti la karing mumunang melulut a bunga da ring tanaman a higera king kapanaunan da. Oneng inyang miras la king Bunduk ning Peor, megumpisa lang sinamba kang Baal at e melambat meging makasumami lang kalupa da ring idolong liguran da. Mabating anting ayup a sinulapo ing dangalan na ning Efraim at ala nang anak pa a mibait karela, ala nang babaing muktut o kumagli man. At nung atin la mang anak a aparagul, kuanan ku la deti at metung man ala kung itagan mabie. Potang gulutan ku na la deting tau, dugpa karela ing makatakut a bage. Ginu, akakit ku king Israel nung makananu da lang panalukian at iyatad ding pengari ding karelang anak king pipatayan. Nanu ing sukat kung aduan a daptan mu para karing taung deti? Gawan mu lang baug ding karelang asawa! Ilako mu la gatas ding salu ra! Nganang sasabi ning Ginu, Megumpisa king Gilgal ing sablang dapat dang e mayap. Karin ku megumpisang mimua karela. Uli na ning depat dang e mayap, itabi ku la king kanakung bansa. E ku na la luguran pa; linaban la kanaku ding sablang manimuna da. Mengari la ding memalen na ning Israel king tanaman a melangi yamut at e na mamunga. E na la mikayanak. Nung mikayanak la man, paten ku la ding anak a pakamalan da. Tinggian na la ning Dios a kanakung susuyuan ding taung pinili na, uling e la mekiramdam. Maglibut-libut la karing miyayaliwang bansa. Mengari la ding memalen na ning Israel king ubas a memungang dakal. Nung kapilan la minawa kabilian kanita la merakal ding telakad dang altar. Nung kapilan la merakal a pupul king asikan da, kanita da la pekalagu ding sagradung asias a batu a karelang sasamban. Mapaglinlang la ding pusu ra at ngeni sukat na lang dumalan kasakitan uli na ning karelang kasalanan. Lasakan na la ning Dios ding karelang altar at lasawan na la ding sagradung asias. E lumuat sabian da reting tau, Ala keng ari ngeni uling e kami tatakut king Ginu. Nanu mo ing arapat na ngeni ning metung a ari para kekami? Ala lang daraptan nung e mu bukud magsalita at e tutupad karing pangaku ra at karing kasunduan a tatatag da. Meging baluktut ing hustisia; mengaring dikut a makalasun king mesarul a gabun. Mitakutan la at magpaldas ding memalen na ning siudad ning Samaria uli na ning pangawala na ning gintung baka na ning Betaven. Ila at ding paring susuyu karing kikilalanan dang dios tangisan da iti. Manangis la potang iti malubas ya king ginintuan nang leguan. Midala ya iting idolo king Asiria bilang regalu king marangal a ari. Milako ya dangalan ing Israel, at mangapakarine ya uli na ning payu a tikian na. Mawala ya ing karelang ari anti king kapirasung dutung a tiki na ning agus. Masira la ding pisasamban dang idolo karing babo da ring bunduk-bundukan ning Aven. Tumubu ing suksuk at dikut karing karelang altar. Ikulait da ring tau karing bunduk, Isalikut yu kami! at karing bunduk-bundukan sabian da, Tambunan yu kami! Nganang sasabi ning Ginu, E la tinuknang ding memalen na ning Israel king pamaniapat pamikasala laban kanaku manibat na kanitang aldo a mikasala la karin Gibea. Inya tagalan na la ning gera karin Gibea. Datangan ku la deting makasalanan a memalen at parusan ku la. Misasanmetung la ding bansa laban karela at miparusan la uli na ning dakal dang kasalanan. King misan a panaun mengari ya ing Israel king dumalagang baka a makasadia at maburing dadarang binutil, oneng binili ke ing paud king malagu nang batal at sinane ke para king lalung mabayat a obra. Pepakulyut ke king Juda ing sarul at king Israel ing aswe. Ngakung sinabi, Sarul kayung bayung gabun para king kekayung sarili, mananaman kayung katuliran at mupul kayu king kanawan a ibunga na ning katapatan yu kanaku. Panaun na ban mibalik kayu kanaku, ing kekayung Ginu, at datang ku at pauran ku ing bendisyun kekayu. Oneng e mayap ing tenam yu at pipulan yu iti. Pengan yu ing binunga da ring kekayung kalaraman. Uling menalig kayu karing kekayung karung panggera at karing dakal yung sundalus, datang ing gera karing kekayung memalen at malasak la ding sabla yung kuta. Mangari king aldo inyang lesakan neng Aring Salman king gera ing siudad ning Betarbel, at mipatanan la at mete ding pengaring babai at ding karelang anak. Makanyan ing malyari kekayung memalen na ning Betel, uling tutung maragul ing depat yung e mayap. Mate ya ing ari na ning Israel kabud magumpisa ing labanan. Nganang sasabi ning Ginu, Liguran ke ing Israel kanitang anak ya pang malati, at manibat king Ehipto inaus ku neng anak ku. Nung kapilan ke tinuring kakung anak, kanita ya lalung ginulut kaku. Ding taung kakung pinili babie lang ain-sakripisyu kang Baal; dinuluk lang insenso para karing idolo. Makanyan man, aku ing tinuru king Israel ban mabiasa yang lumakad. Kinilik ku la ring memalen na karing kakung takde, makanyan man e ra dininan ulaga ing ingat a depat ku karela. Linapit ku la kaku king mitmung lugud at pakamal. Kinua ku la at linapit king salu ku; dinuku ku ban pakanan ku la. E la mebisang mibalik kanaku, inya sukat lang magbalik king Ehipto, at ing Asiria ya ing sumakup karela. Datang ing gera karing karelang siudad at siran na la ding pasbul dalan da ring siudad. Mate la king gera ding dakal a tau, uling pilit dang tikian ing e mayap dang payu. Pilit lang gugulut kanaku. Saingsing la uli na ning paud a atyu karing batal da, oneng metung man alang sumaup milako kaniti. Makananu ra kang isakuil, Israel? Makananu ra kang gulutan? Paten da ka kayang anti ing depat ku king Adma o iyapus da ka king depat ku king Zeboiim? E na paintulut ning pusu ku iti! Tutung maragul ing lugud ku keka! E ra ka parusan king mua ku; e ku ne pasibayung lasakan pa ing Israel. Uling aku Dios ku at e ku tau. Aku, ing Banal, atyu ku libutad yu. E ra kayu datangan king mua ku. Potang galeung na kung anting leon karing karelang kalaban kanita da ku tukian ding taung pinili ku. Manibat king albugan mamalagua lang datang kanaku. Ibat king Ehipto datang lang kasing bilis ding ayup, at ibat king Asiria anting patipati. Ibalik ku lang pasibayu karing karelang pibalebale. Aku, ing Ginu, ing sinabi kaniti. Nganang sasabi ning Ginu, Pepadurutnan da ku ring memalen na ning Israel karing karelang kalaraman at kapamiraitnan. At angga ngeni mag-rebeldi la ding memalen na ning Juda laban kanaku, ing tapat at banal a Dios. Pawang alang ulaga at makasira ing sablang daraptan da ring memalen na ning Israel manibat king abak anggang bengi. Merakal ing kataksilan at ing katampalasanan. Gagawa lang kasunduan king Asiria, at makipagkalakalan lang laru king Ehipto. Atin yang sumbung ing Ginu laban karing memalen na ning Juda; parusan nia naman ing Israel uli na ning e ustung ugali da ring memalen na. Papamayaran na la king depat da. Mekilaban ya ing makatua dang i Jacob king kakambal nang i Esau kabang atyu la pa kilub nang atian ning ima ra; inyang meragul ne i Jacob, lebanan ne ing Dios. Mekibatbatan ya king metung a anghel at miniambut ya. Menangis ya i Jacob at meniawad yang bendisyun. Dinatang ya ing Dios karin king Betel, at migsalita ya kang Jacob. Ya ing Ginu, ing Dios a Mayupaya; Ginu ing lagyung iyaus da king Dios king oras ning pamanyamba. Inya ngeni, ikayung lahi nang Jacob, manalig kayu at magbalik king kekayung Dios. Maging tapat kayu at patupad yu ing hustisia, at isundu ing pamanaya king kekayung Dios. Ngana ning Ginu, Mapamirait la ding memalen na ning Israel; anti la karing taung Cananeo. Maburi la karing e ustung timbangan ban piraitnan da la ring maniali karela. Oneng sasabian da, Mabandi kami! Misuerti kami! At ala ninuman a makasabi king mibandi kami king e ustung paralan. Aku ing Ginung kekayung Dios a milual kekayu ibat karin Ehipto. Papanuknanganan da kayung pasibayu karing tolda a antimo ing kabilian yu kanitang detangan da kayu karin king disyerto. Migsalita ku karing propeta at dininan ku lang dakal a vision, at minie kung babala king balen ku king kapamilatan da ring propeta. Makanyan man, atin pang sasambang idolo karin king Gilead; mate la detang sasamba kareti. Miyayain la ding baka bilang ain-sakripisyu karin Gilgal, inya maging buntun lang batu ding altar karin king libutad ning marangle. Tinakas yang minta king bansang Aram ing kekatamung makatuang i Jacob, at pistulan na la karin ding tupa na ning aliwang tau ban makapakiasawa ya. Mitubud yang propeta ing Ginu ban ilako ne ing balen ning Israel king panga-ipus na karin Ehipto, at ban ingatan ne. Pepamuan deng e mu makanyan-kanyan ding memalen na ning Israel ing Ginu; mangaintulid kamatayan ing depat da at e na la patawaran ning Dios. Parusan na la uli na ning kalapastanganan a depat da king Dios. Kanitang minuna, mitakutan la ding aliwang tribu na ning Israel kabud migsalita ya ing tribu nang Efraim. Matas ing paglalawe da ring aliwang tribu na ning Israel king Efraim. Oneng mikasala la ding memalen na ning Efraim uli na ning pamanyamba ra kang Baal. Uli na niti, mate la. E tinuknang ing karelang pamikasala king kapamilatan na ning pamangawa rang larawan a bakal ban samban da. Gagawa lang pilak a idolo a bunga na ning karelang pamisip at dapat da ring gamat da. At ngarang sasabi, Munie kayung ain-sakripisyu kareti! Obat ayuyuma da la reting idolo, ding rebultu a kalupa da ring baka? Inya naman deting tau lumbug lang anti ing ulap neng abak at anting ambun a mawawala neng abak a maranun. Mangari la king apa king pidadaran a papaid na ning angin at anting asuk a manibat king kalang. Nganang sasabi ning Ginu, Aku ing Ginung kekayung Dios a milual kekayu ibat king Ehipto. Ala kayung aliwang Dios nung e mu aku. Aku mu ing bukud yung talapagligtas. Iningat da kayu inyang atyu kayu king mapaling disyerto. Oneng inyang miras na kayu king gabun a mataba, mika atin kayung labis-labis a pagkabie at kinabsi kayu, migmaragul kayu at kelinguan yu ku. Inya naman mangari kung leon a sagupa kekayu. Mangari kung metung a leopardong manaya king kekayung daralanan. Mangari kung gaindung oso a kewalan karing anak na king pamanlusub ku kekayu at paglapakan da kayu. Mangari kung leon a maglaklak kekayu at paglapakan da kayung anting animal ning gubat. Memalen na ning Israel, gisanan da kayung paten! Ninu ing makasaup kekayu? Meniawad kayung ari at dakal a manimuna. Oneng makananu reng aligtas ing balen? King mua ku, dininan da kayung ari at king mua ku naman leko ku la ngan. Makasulat ing kasalanan na at ing e mayap nang dapat ning Israel, at makasikap ya ing listahan. Atin yang panaun pang mie ing Israel, oneng tutu yang mangmang; e na sasamantalanan iti. Mengari yang anak a malapit nang mibait a e bisang lual king atian nang ima na. E ku la iligtas deting tau king kutkutan da ring mete ni sagipan king upaya na ning kamatayan. Kamatayan, paratangan mu na la ding kekang salut! Kutkutan ding mete, paten mu na la! Ala na kung lunus kareting tau. Agyang lumabung yang anting dikut ing Israel, makanyan man parala ku ing mapaling angin ning aslagan a manibatan king disyerto, at palangian na la ding sibul na at batis. Kuanan ku ing sablang bage maulaga. Sukat yang magdusa ing Samaria uling mig-rebeldi yang laban kanaku. Mate la ding memalen na king gera; pamaspas da la ring malating anak king gabun, at panlaslasan da la atian ding babaing mabuktut. Magbalik na kayu king Ginung kekayung Dios, O memalen ning Israel. Ing kekayung kasalanan ya ing pepasari king kekayung pangabagsak. Mibalik na kayu at sabian ye king Ginu iting panalangin: Patawaran mu sana ing sabla ming kasalanan; tanggapan mu sana ing panalangin mi at samban da ka antimo ing pengaku mi. E na ke bitasang aligtas ning Asiria, at e ra ke adipensa ding kabayung panggera. Kapilan man e mi na sabian pa karing idolo, Ikayu ding kekaming dios! O Ginu, ika ing papakit lunus kareting ala nang bitasang alapitan. Nganang sasabi ning Ginu, Ibalik ku la kaku ding taung kakung memalen. Luguran ku la king mabilug kung pusu, uling e na ku mua karela. Karing memalen ning Israel mangari kung uran king malanging gabun. Mamulaklak lang anti ding sampaga; maging matatag la yamut anti ding tanaman ning Lebanon. Manyanga la at lumabung, at maging malagu lang anti ding tanaman a olibo. Maging mabanglu lang anti ding tanaman a sedro ning Lebanon. Misan pa mibiebie la lalam ning kakung lingap. Mananaman lang binutil, at maging mabunga lang kalupa da ring mulahan ubas. Mibantug lang anti ing alak ning Lebanon. E na na la kailangan ning Israel ding idolo; pakibatan ku la ding panalangin da at ingatan ku la. Mangari kung tanaman a malabung karela a salilungan da. King kapamilatan ku mamunga la. Sana aintindian da ring biasa ing misulat keting libru, at isikap da karing pusu ra. Matulid la ding paralan na ning Ginu at ding matulid a tau tutukian da la king pamibiebie ra, oneng mitakid la at misakab kareti ding makasalanan. Iti ya ing mensahi na ning Ginu kang Joel a anak nang Petuel. Pakiramdaman yu iti, ikong lalaking makatua; makiramdam kayu, ikong sablang atyu Juda. Atin na kayang milyaring anti kaniti king kekong kapanaunan o king kapanaunan ding kekong pengari? Sabian yu iti karing kekong anak; ila karing anak da karela namang sabian at ila karing lahi ra sabian da naman. E la pepatugut daratang ding durun karing tanaman; itang karelang tagan ding tinuki ila naman ding mengan. Ikong lasenggu, migising kayu at kumiak; manangis kayu, ikong miminum alak, uling mesira la ding ubas a makatalagang gawan bayung alak. Ding tutung dakal a durun lisuban da ing kekatamung gabun, masikan la at e mu la abilang; ding karelang ipan kasing taram da la ding ipan ning leon. Tanaman tamung ubas sinira da la, at pengan tanaman tamung higera. Bikbak da lang balat da angga king ding sanga menimuti la. Ikong memalen, kumiak kayu; kumiak kayung anti ing pamangiak ning dalaga king mete a kakaburi na. Ala nang binutil ni alak man ban king Templo ibie; ding pari malungkut la uling ain king Ginu ala lang adala. Alang makatanam karing marangle; ing gabun malungkut, uling ing binutil mesira; ding ubas melangi la ngan at mepanat lang olibong tanaman. Ikong ortelanu, lungkut kayu; ikong magbante karing mulahan ubas, kumiak na ko man, uling ing trigu at ing sebada pati sablang tanaman mesira. Ding tanaman a ubas, at tanaman a higera melanat la; melangi la ngan tanaman a mamunga; ing tula ding tau mewala na. Ikong pari king altar susuyu, magaspang a imalan ing isulud yu at kumiak kayu! Templo kekayu yang luban ban karin manangis kabukas! Alang binutil ni alak man ban king kekong Dios iyampang. Iyutus yu ing pamag-ayunu, maus kayung kapulungan! Pamuntuk kekayu lang tipunan pati ding sablang king Juda manuknangan; at kilub ning Templo maus kayu king kekong Dios! Daratang ne ing aldo ning Ginu, ing aldo nung kapilan ing Mayupaya ipagpa nang kasiran. Makatakut ing ipasari na ning aldong ita! Ala tamung akarapat kabang kekatamung lalawan ing mesirang pupul. Ala nang tulang mayayakit kilub ning Templo ning kekatamung Dios. Mamamate lang bini king malanging gabun. Alang binutil a malyaring isikap, inya ding kamalig a alang laman atyu la ngeni king kasiran. King danup gagala la ding baka, uling alang dikut para karela; daralan lang kasakitan pati ding tupa. Ginu, mamaus ku keka, uling ing pipagpastulan at ding tanaman melangi la, anti waring ing api ya ing sinilab karela. Pati ding mabagsik a animal mamaus la keka, uling ding batis melangi la. Tiupan ya ing trumpeta; kampana tigtigan ya king Zion, ing bunduk-bundukan nang banal ning Dios. Galgal kayu memalen ning Juda! Uling ing aldo ning Ginu malapit niang datang kekayu. Aldo yang maralumdum at malungkut, aldo yang matuling at malulam. Lumusub la ding dakal a durun anting dalumdum a kakalat babo ding bunduk. E pa mika anti kanyan, at e na mika anti pa kanian. Mengari la king api a lalaklak karing tanaman. King karelang arapan ing bansa anti ya ing Mula ning Eden, oneng king karelang kagulutan metung yang malanging ilang. Karela alang miligtas metung man. Kabayu ing karelang kawangis; pupulayi lang anti ding kabayung pakigera. Mainge lang anti ding karung panggera karing babo bunduk lundag-lundag la; lalagutuk lang anti ing malanging dikut neng masisilab ya. Maka-ayus lang anti karing dakal a sundalus, king pamakilaban makasadia la. Kabang lalapit la, ing balang tau gagalgal ya; manimutla ya ing balang lupa. Lulusub lang anti ding gerero; mengari la karing sundalus potang pader karela yang ukiatan. Ala lang patugut magmartsa, diretsu ing lakad da at e la manaliwang dalan ni e la misusumpungan man. Sasagupa la karing kutang dipensa, at ala nanumang makasabat karela. Mabilis lang lulub king siudad, lulundagan da lang pader a matas; bale karela lang papanikan, at anti lang mapanako daralan karing awang. King paglusub da, gabun mumugun ya at gagalgal yang banua. Ing aldo at bulan daralumdum la, at batuin ipagkaymut dang aslag da. Kakabling la ding utus ning Ginu karing e abilang-bilang nang sundalus; ding sundalus a mamintu king Ginu; tune dakal la at masikan lang tutu. Makapangilabut ya ing aldo ning Ginu! Ninu kaya ing miligtas kaniti? Oneng agyang ngeni, ngana ning Ginu, sumisi kayu at magbalik lub kaku king mabilug yung pusu, at kayabe ning pamag-ayunu, kiak kayu ampon lungkut. At gabakan ding pusu at aliwa ing imalan yu. Magbalik kayu king Ginung kekong Dios. Maganaka ya at mitmu king lunus; mapibabata ya at tutuparan na sablang pengaku na; manatili yang mamatawad kapilan man at e biasang mamarusa. Siguru ing Ginung kekong Dios mikaduan ya lub, at kayabe ning dakal a pupul ing bendisyun na kekayu ibie na. Kanita iyain yu king Ginu alak ampon binutil. Tiupan ye ing trumpeta king babo ning Bunduk ning Zion; iyutus yu ing pamag-ayunu at maus kayung pulung! Tipunan yong miyabe-abe ding memalen; isadia la para king banal a kapulungan; makatua kekayu lang ausan; anak kekayu lang tipunan pati na ding sususung bingut. Agyang ding bayung miyasawa lakuan da lang bale ra, at sukat ing datang la. Ding pari king Ginu susuyu pilatan ning altar, at ning pasbul ning Templo, paburen lang tumangis at manalangin: Ginu, malunus ka king kekang balen, e mu paintulut ing insultuan da kami at kaylian ding aliwang bansa king kapamilatan ning karelang pamagsalita: Nu ya karin ing kekong Dios? Kaybat, ing Ginu pepakit yang masabal king bansa na; karing memalen na melunus ya. Pekibatan na la; ngana, Ngeni kekayu ibie ku binutil, alak, at larung olibo at kumabsi na kayu. Ing pamaninsultu da kekayu ding aliwang bansa tuknangan da na. Ding dakal a durun a ibat king norti ilako ku na la, at ding mapilan kareti king ilang ku la itabi. Ding mumuna rang pulutung mitabi la king Dagat a Mete, ing pulutung dang makatauli king Mediteraneo ku no man itabi. Muluk la ding mete rang katawan. Kaku lang paten uli ning sablang keko ra depatan. Marangle, e ko sa tatakut; tumula at magsaya kayu uli ning sablang depat ning Ginu para kekayu. Ikong animal, e ko sa mitatakutan uling sagiwa na lang kekong pastulan; ding tanaman mamunga na la ngan, at dakal lang bungang higera at ubas. Tumula kayu, memalen ning Zion, magsaya kayu uli ning depat na para kekayu ning Ginung kekong Dios. Kekayu binie na ing sapat a uran king kekong pupul; bildug na ing uran king panaun ning dimla, at uran-kaleldo antimo ing sadia. Ding lugal a pidadaran king binutil mikatmuan la ngan; ding makatulid a lulanan karing pipamaslan king alak at king larung olibo maglapo-lapo la ngan. Ibalik ku itang keka mewala inyang ding dakal a durun pengan dang kekang pupul. Kareting minyira keka aku ing pepadala. Ngeni mika pamangan kang dakal at kumabsi ka. Ing Ginung kekang Dios keka yang purian, ing dinapat makapagmulalang bage para keka. E ne pasibayu pang mainsultu ing kakung balen. Kanita, ika Israel, abalu mu king aku, ing Ginu a kekang Dios, at ala nang aliwa pang atyu libutad yu. Ing kakung balen e ne mainsultung pasibayu. Kaybat na nita, itugtug ke ing kakung espiritu king metung at metung: ding anak yung lalaki at babai sabian da ing kakung mensahi; maninap la ding kekong mangatuang lalaki at ding lalaki yung kayanakan manakit la ngang vision. King panaun a ita, itugtug ke ing kakung espiritu, pati na karing ipus a lalaki at babai. Munie kung babala tungkul king aldong ita, king yatu at king banua; mika patayan, silab, at asuk a makapal. Ing aldo dalumdum ya, at ing bulan lare yang anting daya, bayu datang ing maragul at makapangilabut a aldo ning Ginu. Oneng ding sablang pasaup king Ginu miligtas la. Antimo ing sinabi ning Ginu kanita pa, Ding mapilan king Jerusalem makatakas la; detang buri kung mitagan, mitagan la. Ing Ginu sasabian na, King panaun a ita ibalik ku ing kanawan king Juda at king Jerusalem. Tipunan ku lang sablang bansa, at king Kapatagan ning Husgadu idala ku la. Karin atulan ku la ngan king sabla rang depat karing kakung memalen. Karela lang kinalat ding Israelita karing bansang dayuan, at pinitna de ing Israel a kakung balen. Mipagsapalaran la ban lutasan nung ninu ding mirinan karing karelang abihag. Ding anak a lalaki at babai king panga-ipus karela lang pisali ban ing karelang abli pamayad dang alak at karing babaing magtinda king katawan da. Tiro, Sidon, at ika kabilugan a Filistia, nanu ing buri yung gawan kanaku? Bisa kayung mamayad kanako? Nung makanyan ing buri yu, bayaran da kayung agad! Kinua yu ing kanakung pilak at gintu, at dela yu ing pibandian ku karing templo yu. Dela yu la karing marayung bansa ding memalen na ning Juda at Jerusalem, at pisali yu la karing Griego. Ngeni, ilual ku na la karing lugal nung nukarin yu la pisali. Daptan ku kekayu itang depat yu karela. Paburen ku lang mangapisali karing tau Juda ding kekayung anak a lalaki at babai; ipisali da la karing Sabeo a manuknangan king marayung lugal. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Iting kapabaluan karing sablang bansa kekong ibalita: Magsadia kayu para king gera; ding gerero yu ausan yu la, sablang sundalus yu tipunan la at saka na kayu magmartsa! Gawan lang espada ding kekong sarul, at kekong pangaltas gawan yong tandus. Pati na ding maina sukat lang sagupa. Magmalagua kayung datang, ikong sablang bansang makapadurut, at king kapatagan karin kayu mitipun. Padulungan mu na la, O Ginu, ding kekang sundalus ban karela lang lusuban! Sukat lang magsadia ding bansa, at munta king Kapatagan ning Husgadu. Karin, aku, ing Ginu, lukluk ku ban ukuman ku la ding sablang bansang makapadurut. Milalu na ing dapat dang e ustu; palutan lang anti ing binutil king oras ning pamamupul. Damusakan lang anti ing pamandamusak karing ubas king pipapaslan, angga king magus ing maglapo katas. Libu-libu la ding atyu king Kapatagan ning Husgadu. E lumuat karin datang ing aldo ning Ginu. Ing aldo at ing bulan dalumdum la, at pagkaimut da ring batuin ing sala ra. Ing Ginu magsalita yang masikan manibat king Bunduk ning Zion; kakablas ing siwala na manibat king Jerusalem; gagalgal ya ing banua at yatu. Oneng ingatan na lang memalen na. Kanita, ika Israel, abalu mu king aku ing Ginung kekang Dios. King Zion ku manuknangan, ing kakung banal a bunduk-bundukan. Maging banal yang siudad ing Jerusalem; e ra ne alusuban pa ding dayuan king kapilan man. King panaun a ita, ding bunduk mitakpan la karing mulahan ubas, at ding baka mayakit la karing bunduk-bundukan; ing danum maglabis-labis para king kabilugan a Juda. Magus ya ing metung a batis ibat king Templo ning Ginu, at paranuman ne ing Kapatagan ning Acacia. Maging disyerto ya ing Ehipto, at malanging gabun ing Edom, uling lisuban de ing Juda at pete ding memalen nang alang kasalanan. Deting amanu ila ding sinabi nang Amos. Pastul ya i Amos at tau ya king balen na ning Tekoa. Sinabi na la ning Dios kang Amos deting amanu aduang banua bayu dinatang ing ayun. I Uzia ya kanita ing ari king Juda at i Jeroboam a anak nang Joas ya naman ing ari king Israel. Nganang sinabing Amos, Magsalita ya ing Ginu karin king Zion; ing bosis na babalandrang ibat Jerusalem. Lalangi ing pipagpastulan, at malalanat ing dikut king Bunduk ning Carmel. Ngana ning Ginu, Ulit-ulit lang mikakasala ding memalen na ning Damasco. Uli na niti siguradu ku lang parusan uling pigbagsikan da la ring memalen na ning Gilead. Inya paratang kung silab king palasyung pepatalakad nang Aring Hazael, at silaban ku la naman ding kuta nang Aring Benhadad. Lasakan ku la ding pasbul dalan na ning siudad ning Damasco, at ilako ku la ding manuknangan king Kapatagan ning Aven at ing pamuntuk na ning Beteden. Mabihag la ding memalen na ning Siria at midala la king bansang Kir. Ngana ning Ginu, Ulit-ulit lang mikakasala ding memalen na ning Gaza. Uli na niti, siguradu ku lang parusan uling binihag da la ngan ding memalen na ning bansa at pisali da lang anting ipus karing memalen na ning Edom. Inya paratang kung silab karing pader na ning siudad ning Gaza at silaban ku la naman ding kuta na. Ilako ku la ding pamuntuk da ring siudad ning Asdod at Askelon. Parusan ke ing siudad ning Ekron at mate la ngan ding sablang mitagan a tau Filistia. Ngana ning Ginu, Ulit-ulit lang mikakasala ding memalen na ning Tiro. Uli na niti, siguradu ku lang parusan uling kinua da la ring sablang memalen na ning bansa at inugse da la king bansang Edom. E re tiparan ing gewa rang kasunduan tungkul king pamikaluguran. Inya paratang kung silab karing pader na ning siudad ning Tiro at silaban ku la ding kuta na. Ngana ning Ginu, Ulit-ulit lang mikakasala ding memalen na ning Edom. Uli na niti, siguradu ku lang parusan uling penagal da lang espada ding Israelitang kapatad da at e da la pekitanan nanumang lunus. Alang kayangganan ing mua ra karela at e ra buring kalinguan. Inya paratang kung silab king Teman at silaban ku la ding kuta na ning Bozra. Ngana ning Ginu, Ulit-ulit lang mikakasala ding memalen na ning Ammon. Uli na niti, siguradu ku lang parusan uli na ning kasakiman dang gabun lislas da la atian ding babaing mabuktut ning Gilead. Inya paratang kung silab karing pader na ning siudad ning Rabba at silaban ku la ding kuta na. Kulio la ding tau king aldo ning labanan at mangaring masikan a bagyu ing labanan. Miyugse ya king aliwang bansa ing ari at ding opisyal na. Ngana ning Ginu, Ulit-ulit lang mikakasala ding memalen na ning Moab. Uli na niti, siguradu ku lang parusan uling lepastangan da la at silaban ding butul na ning ari ning Edom angga king meging abu la. Paratang kung silab king bansang Moab at silaban ku la ding kuta na ning Keriot. Mate la ding memalen na ning Moab libutad ning inge ning labanan, libutad ning kulio da ring sundalus at tiup da ring trumpeta. Paten ke ing ari na ning Moab at pati na ding sablang manimuna na ning balen. Ngana ning Ginu, Ulit-ulit lang mikakasala ding memalen na ning Juda. Uli na niti, siguradu ku lang parusan uling ininsultu da la ring turu ku at e ra la pemintuan ding utus ku. Melili la uli da ring kikilalanan dang dios a siyuan da naman ding makatua da. Inya paratang kung silab king Juda at silaban na la ding kuta na ning Jerusalem. Ngana ning Ginu, Ulit-ulit lang mikakasala ding memalen na ning Israel. Uli na niti, siguradu ku lang parusan. Pamisali da lang anting ipus ding taung alang kasalanan a e makabayad karing utang da, at pisasali da lang anting ipus ding pakakalulung lalaki king alaga namu ning kaparis a sandalyas. Daramusakan da la matulid ding maina at ding lipit a alang akarapat at panabi da la ring pakakalulu. Ing kayanakan a lalaki at ing tata na parehu deng sisipingnan ing ipus a babai. King uli na niti, lalapastanganan de ing banal kung lagyu. Karing sablang lugal nung nu la sasamba, ing pagkeran da ya ing imalan a singla da karela ding kalulu. King Templo na ning karelang Dios karin da inuman ing alak a kinua ra karing ating utang karela. Samantalang king uli mu, O balen ku, pete ku la ding Amoreo, ding lalaking kasing katas da ring tanaman a sedro at kasing tibe da ring tanaman a ensina. Leko da kang ibat Ehipto at seupan da ka king disyerto kilub ding apat apulung banua, at binie ku keka ing gabun ding Amoreo ban maging bandi mu. Pinili ku la ding mapilan karing anak mung lalaki ban maging propeta at ding mapilan karing kayanakan mung lalaki ban maging Nazareo. E wari tutu iti, O memalen ning Israel? Aku, ing Ginu, ing magsalita. Oneng pemilit yu lang minum alak ding Nazareo at binawal yu la ding propeta ban e ra ibie ing amanu ku. Inya ngeni pabayatnan da kayu antimo nung makananu yang kababayatnan at lalagitik ing garetang mitmung kargang binutil. E la miligtas kanaku agyang ding mabilis dang diling mulayi; milako la sikanan ding masikan at e ra aligtas ding sundalus ing sariling bie ra. E la maguanta ding mamana; e la makatakas ding mabilis mamulayi at e ra aligtas ing bie da ring lalaking pakasake kabayu. Agyang ding matapang dang diling sundalus ibalag da la ring sandata ra at mulayi lang tumakas king aldo ita. Iti ya ing sinabi na ning Ginu. Makiramdam kayu, O memalen ning Israel, kaniting mensahi na ning Ginu a selita na tungkul kekayu, ikayung sablang bansang tinaid nang leko Ehipto. Ngana, Ikayu mung bukud ing pinili ku karing sablang bansa keti king yatu at pigmalasakitan. At iti pasari king beyatan na ning kekayung kasalanan, at iti ing sangkan ban sukat da kayung parusan karing kekayung kasalanan! Maglakbe la waring miyabe ding adua katau nung e ra pa mu pikasunduan? Galeung ya wari ing leon king kagubatan nung ala yang ikit a apangan na? Galeung ya wari ing anak a leon king kueba na nung ala yang arakap? Tuklu ya wari ing ayup king bitag nung ing bitag ala yang apan? Mibugnus ya wari ing bitag nung alang tinagkil kanite? E la wari mitakutan ding tau neng tutiup ya ing trumpeta na ning labanan? Atin waring sakuna a mapalyari king siudad nung e na peparala ning Ginu? Kapilan man e ya darapat nanuman ing Ginung Dios a e no mo sa pepabaluan king planu na ding propetang talasuyu na. Ninu mo ing e mitakutan neng gagaleung ya ing leon? Potang magsalita ya ing Ginung Dios, ninu mo ing makapibatang e ne sabian ing mensahi na? Ipabalu mu iti karing manuknangan karing palasyu na ning Asdod at Ehipto: Mitipun kayu karing bunduk-bundukan ning Samaria, at lawan yu ing maragul a kaguluan at ding krimen a mangapalyari karin. Ngana ning Ginu, Kakatmuan da la ring taung deti ding bale rang mangaragul karing pibandian a penako ra at kinua king pilit. E ra bitasang balu nung nanu ing kabaldugan na ning pamaging tapat. Uli na niti, kubkuban ne ning kalaban ing karelang bansa; lasakan na la ding karelang kuta at luban na lang panakawanan ding mangaragul dang bale. Ngana ning Ginu, Nung makananung ing metung a pastul ala yang asasagip nune mu ding aduang bitis o kaya metung a balugbug ning tupang piglapak ning leon, makanyan munaman ing malyari karing taung manuknangan king Samaria; mapilan la mu ding mitagan a ngeni taung kera-kera karing malambut a luklukan. Makiramdam na kayu ngeni at dinan yu lang babala ding lahi nang Jacob, nganang sasabi ning Ginung Dios a Mayupaya. King aldo parusan ku la ding memalen na ning Israel uli na ning dakal dang kasalanan, lasakan ku la ding altar na ning Betel. Makutud la ding suluk na ning balang altar at mibagsak la king gabun. Lasakan ku la ding tuknangan da neng panaun na ning dimla at ding bale tuknangan da neng kaleldo. Mibagsak la at malasak ding bale mipalamutian karing garing, at malaso la at malasak munaman ding bale maragul. Pakiramdaman yu iti, ikong babaing tau Samaria a tataba anti ding baka a pataban karin king Bashan. Ikayu ding manggipit karing maina at manabusu karing pakakalulu, at mamilit karing asawa yu king e ra kayu sa paburen kagigisanan alak! Anti na ning banal ya ing Ginung Dios, pengaku na ing anti kaniti: Datang la ding aldo a kaladkaran da kayu karing kalawit; mangari yang asan a metaga ing balang metung kekayu. Ikaladkad da kayu king malapit diling busbus na ning pader at karin da kayu inabu. Ngana ning Ginung Dios, Memalen ning Israel, sulung, munta kayu at gawang kasalanan king banal nang lugal ning Betel! Munta kayu naman karin Gilgal at gawa kayung kasalanan anggang binit yu. Sulung, magdala kayung animal a kekong iyain balang abak at idala yu la ding kekong sikapulu balang katlung aldo! Sulung, iyain yu la ding kekong tinape ating lebadura bilang kekong ain-a-kapasalamatan king Dios at pagparangalan yu la ding aliwa yu pang ain! Uling iti ing bage a tutu yung kapad daraptan. Aku ing peparatang danup karing sabla yung siudad, makanyan man e kayu migbalik lub kanaku. E ku pepauran inyang kailangan da ring kekong tanaman ing uran. Pepauran ku king metung a siudad, oneng ali ku king aliwa. Miyuranan ya ing metung a marangle, oneng melangi ya ing aliwang marangle. Uli na ning maina na la king kau, minta la ding dakal a tau da ring siudad king metung a siudad nung nu ra asahan ing manakit lang danum, oneng e mekagyu karela. Makanyan man e kayu migbalik lub kanaku. Peparatang kung angin a mapali ban malanat ing kekong tanam. Gisan da lang pengan ding durun ding kekong mulahan at tamnanan ubas ampon ding kekong tanaman a higera at olibo. Makanyan man e kayu mu rin migbalik-a-lub kanaku. Peparatang kung pesti kekayu antimo itang peparatang ku king Ehipto. Pete ku la ding kayanakan yung lalaki king labanan at kinua ku la ding kekong kabayu. Kitmuan ku la ding kekong arung king buluk da ring bangke libutad da ring kekong kampu. Makanyan man e kayu migbalik lub kanaku. Pete ku la ding mapilan kekayu antimo ing depat ku karing tau na ning Sodoma at Gomorra. Mengari la ding mitagan kekayu king milalablab a dutung a mesagip king silab. Makanyan man e kayu pa mu rin migbalik-a-lub kanaku, nganang sasabi ning Ginu. Uli na niti, O memalen ning Israel, parusan da kayu. Uli na ning daptan ku ing anti kaniti, magsadia kayung marap king atul ku! Ing Dios ya ing linalang karing bunduk at king angin. Pabalu na karing tau ing isipan na; alilan ne ing aldo king bengi. Lalakad ya angga na karing wakas ning yatu. Iti ya ing lagyu na: Ginung Dios a Mayupaya! Memalen ning Israel, makiramdam kayu kaniting kanta a kakung ikanta para kekayu tungkul karing mete: Ing dalagang Israel miragsa ya, at e ne pasibayung talakad pa! Oyta, king gabun makapase ya, at alang sumaup ban ibangun ya. Sasabian na ning Ginung Dios, Papalual yang libung sundalus ing metung a siudad king Israel, oneng dinalan la mu ding mibabalik; papalual yang dinalan ing aliwang siudad, oneng apulu la mu ding mibabalik. Sasabian na ning Ginu karing memalen ning Israel, Aku ing panintunan yu at e kayu mate. E kayu pupunta king Beerseba ban samba. E yu ku pagpilitan akit king Betel; muli ya king ala ing Betel. E kayu pupunta karin Gilgal uling makatalaga lang miyugse ding memalen na king aliwang lugal. Lumapit kayu king Ginu at e kayu mate. Nung e ye lapitan datang yang anting silab at gisanan na la ding memalen na ning Israel. Dulukan na la ning api ding memalen na ning Betel at ala metung man a makapatda kaniti. Maging makalunus ing mapalyari kekayu uli na ning babaluktut yu ing hustisia at e yu babie ing katuliran a mangaintulid karing tau! Ing Ginu ya ing linalang karing batuin, ing Pleiades at ing Orion. Gagawan nang anting aldo masala ing karalumduman, at ing aldo gagawan neng bengi. Ausan nang lumapit ning Ginu ing danum ning dagat, at tutugtug na king yatu. Ing lagyu na Ginu. Parala yang kasiran karing taung masikan, at pati na karing kuta ra. Kasaman yu la ding taung papakilala king e matulid at ding taung magsalita king mabilug a katutuan arapan na ning husgadu. Gigipitan yu la ding kalulu at panakawanan yu la king karelang pupul. Inya e kayu makapanuknangan karing bale batu a kekong tatalakad o makainum alak ibat karing malagu yung mulahan ubas. Balu ku nung nu la anti karakal at kabayat ding kekong kasalanan. Lulupigan yu la ding mayap a tau, tatanggap kayung suhul at sasabatan yu la ding pakakalulu king pamagkamit dang hustisia karing husgadu. Inya masanting pa ing e na kayu bubulad kaniting panaun a e mayap! Ing mayap ya ing sukat yung daptan at aliwa ing e mayap ban e kayu mate. Kanita tune makiabe ya kekayu ing Ginung Dios a Mayupaya, antimo ing papaniwala yu. Pikasaman yu ing e mayap at luguran yu ing mayap, at pagsikapan yung mag-ari ing hustisia karing husgadu. Palamang-lamang malunus ya ing Ginu karing mitagan a memalen na ning bansang iti. Inya sasabian na ning Ginu, ing Dios a Mayupaya, Mika tangisan at saingsing king balang dalan na ning siudad. Mayaus la ding makiupang manangis at pati ding ortelanu ban tumangis karing mete da. Mika tangisan libutad da ring sablang mulahan ubas, uling datang ku ban parusan da kayu. Ing Ginu ya ing migsalita. Makalunus ing mapalyari kekayung magnasang datang ne ing aldo ning Ginu! Nanu mo ing apala yu king aldong ita? E ya maging aldo na ning sala para kekayu nune aldo ne ning dalumdum! Mangari ya king metung a lalaking tatakas king leon, oneng mekasalubung yang oso! O kaya, mangari ya king metung a lalaking minuli king bale na at migsandal king dingding, oneng matuktuk ya palang ubingan! Magdala yang karalumduman ing aldo ning Ginu, e sala; aldo yang makatakut; ala yang bitasang sala! Ngana pa ning Ginu, Pikakasaman ku la ding kekong relihiosung katipunan; e ku na la apibata! E ku la pakundanganan ding kekong ain-a-durulukan at ain-a-pamangan. At e ku la tanggapan ding pepataba yung animal a darala yung anting ain-ning-pamisulusulu. Tuknangan yu na ing masigla yung pamagkanta. E ku na la buring daramdaman ding kekayung alpa. Nune paburen yung magus ing hustisia anti ing danum king batis at ing katuliran anti king ilug a e kakati. Memalen ning Israel, king kekaban da retang apat apulung banua ning pamanaid ku kekayu libutad ning disyerto e ku inawad kekayu ing dinan yu kung ain-sakripisyu at aliwa pang ain. Oneng ngeni uli na ning simban yu la ding larawan nang Sakkut a kekong ari at i Kaiwan, ing kikilalanan yung dios a batuin, sapilitan yu lang idala reng larawan a ren potang iyugse da na kayu king aliwang bansa a lagpus pa Damasco, nganang sasabi ning Ginu a maki lagyung Dios a Mayupaya. Makalunus ing mapalyari kekayung makusuelung mabibie king Zion, at ikayung panatag a bili king Samaria, ikayung marangal a tau na niting marangal a bansang Israel, ikayung lalapitan dang aduananan saup ding tau! Munta kayu at lawan ye ing siudad ning Calne. Kaybat sumulung kayu king marangal nang siudad ning Hamat, at taglus kayung kuldas angga na king Gat a siudad da ring Filisteo. Mas mayap la wari kabilian kesa karing kayarian ning Juda at ning Israel? Mas malualas wari ing karelang sasakupan a gabun kesa king kekayo? E yu buring tanggapan karing isip yu king datang ya kekayu ing aldo ning kasiran; lalu na mung pamalaguanan datang ning pamaniaptan yu ing aldong ita. Makalunus ing mapalyari kekayung kera-kera karing malambut yung katring belutanan garing, at sawasawang mamangan karing karning biserung tupa at biserung baka. Antimo i David, tutu yung kapad ing gagawang kanta a babagayan karing alpa. Miminum kayung alak karing kopang maragul at gagamit king mabanglung diling pabanglu, oneng e na kayu man lulungkut king kasiran a dugpa king Israel. Inya ikayu ding mumunang diling miyugse king aliwang bansa. Mituknang na kanita ing pamagpiesta yu at ing pamagsadia yung dakal a pamangan at inuman. Nganang matimid sinabi ning Ginung Dios a Mayupaya, Kasaman ku ing ketasan dang lub ding memalen na ning Israel. Kasaman ku la ding malapalasyu rang tuknangan. Ibie ke karing kalaban da ing karelang sentrung siudad at ing sablang atyu keting siudad. Nung ating apulung lalaking mitagan king metung a pamilya, mate la reti. Potang ing kamaganak na ning mete a mengasiwa munaman king pamangutkut ilual na ne king bale ing bangke, maus ya king ninumang melakuan king bale at ikutang na, Atin pang aliwang kayabe mung melakuan ken? At ing ipakibat ya iti: Ala na! Sabian na kanita ning kamaganak na, E ka mainge! Ingatan tamung e mabanggit bitasa ing lagyu na ning Ginu. Potang ibie na ning Ginu ing utus na, malasak la ngan ding bale, maragul la man o malati. Makapulayi la wari ding kabayu libutad ding maragul a bato? Sasarulan de wari ding tau ing dagat karing baka ra? Makanyan man ikayu ikua yeng gewang lasun ing hustisia; ikua yeng gewang bukut ing matulid. Pagmaragul yung abihag ye ing balen Lodebar. Ngayu pang sasabi, Agyu-agyu ta yang salakayan ing Karnaim. Sasabian na ning Ginung Dios a Mayupaya, O memalen na ning Israel, paratangan ku la ding sundalus na ning aliwang bansa ban salakayan de ing bansa yu. Gipitan da kayu manibat king Pidadalanan ning Hamat angga king Batis ning Araba. Pepakit ne kanaku ning Ginung Dios ing metung a vision. Keting vision ikit keng linalang dakal a durun ing Ginu kanitang kaybat-ibat na pa mung ikua ning ari ing dake na king are at inyang tutubung pasibayu ing dikut. King vision ikit kung gigisanan dang kakanan ding durun ing balang sagiwang bage king mabilug a bansa. Sinabi ku kanita, O Ginung Dios, patawaran me sa ing balen mu! Makananu la pang mie kanyan ding tau? Ditak la mu at maina la pa! Migbayu ya isip ing Ginu at ngana, E ku na papalyarian ing ikit mu. Pepakit ne kanaku ning Ginung Dios ing metung pang vision. Keting vision ikit keng magsadia ban parusan na la ding taung pinili na king kapamilatan na ning silab. Pepamalan ne ning silab ing malapad a dagat lalam ning gabun at megumpisa nang mikakalat ing silab king bansa. Kanita sinabi ku, O Ginung Dios, patdan mu na ing silab! Makananu la pang mie kanyan ding tau? Ditak la mu at maina la pa! Pasibayu yang migbayu isip ing Ginung Dios at ngana, E ku munaman papalyarian iti. Pepakit ne kanaku ning Ginu ing metung pang vision. Keting vision ikit keng makatalakad lele ning metung a pader a gemitanan dang patulu inyang magawa ya at atin yang tatalnan a patulu king gamat na. Nganang kinutang kanaku, Amos, nanu ing akakit mu? Mekibat ku, Metung ya pung patulu. Kanita sinabi na, Lumawe ka, gamitan ke ing patulu ban ipakit ku king kakung balen king mengari lang pader a e gemitanan patulu. E ku na ibayu ing kakung tingka tungkul king parusang ibie ku karela. Malasak la ding lugal nung nu la karin sinamba ding lahi nang Isaac. Malasak la ding lugal a banal ning Israel. Dinan ku neng kawakasan ing pamilya na ning Aring Jeroboam. Kanita i Amazia, ing pari ning Betel, pepabalita na kang Aring Jeroboam ning Israel iti. Ngana, Atin yang tatangka i Amos laban keka libutad da ring memalen ning Israel. Ing pamagsalita na ya ing makasira king balen. Ini ya ing sasabian na, Mate ya king labanan i Jeroboam at mabihag la ding memalen na ning Israel, at miyugse la king aliwang bansa! At kanita nganang Amazia kang Amos, Hoy, propeta, patugut na ka! Muli na ka king bansang Juda at karin ka manaral. At pabayad ka karela king pamanaral mu. E na ka pasibayung manaral keti king Betel. Iti ya ing lugal nang pisasamban ning ari; iti ya ing templo ning bansa. Nganang mekibat Amos kang Amazia, E ku propetang makikiupa ban manaral. Metung ku mung pastul at talaingat karing tanaman a higera. Oneng kinua na ku ning Ginu king obra ku antimong pastul at inutusan na kung lumakad at magsalita king lagyu na para karing memalen na ning Israel. Inya ngeni makiramdam ka king sasabian na ning Ginu. Sasabian mu king tuknang na kung magsalitang ula, king tuknang na kung magsalita laban karing memalen na ning Israel. Uling sinabi mu yan, oyni ngeni ing sasabian na keka ning Ginu, Amazia, makisiping ya ing asawa mu karing lalaki keti king siudad at mate la king gera ding anak mu. Mapirake ya ing gabun mu at miyabie ya karing aliwa at ika mismu mate ka king metung a bansang paganu. Maging bihag la ding memalen na ning Israel at miyugse la king aliwang bansa! Pepakit ne kanaku ning Ginung Dios ing metung pang vision. Ikit ke keting tagimpan ing metung a basket a mitmung prutas. Ngana kanaku ning Ginu, Amos, nanu ing akakit mu? Mekibat ku, Metung yang basket a ating prutas. Kanita ngana kanaku ning Ginu, Dinatang na ing kawakasan para karing memalen kung Israel. E ku na ibayu pa ing tingka ku tungkul king parusang ibie ku karela. King aldong ita, maging tangis lang malungkut ding kanta kilub ning palasyu. Mikalat la ding bangke king sablang lugal. Iyugse da la reting alang bulad. Pakiramdaman yu iti, ikayung dadakurak karing taung atyu king kalipitan at magkapilit makamate karing pakakalulu na ning bansa. Ikayu mismu sasabian yu king sarili yu, Milabas na la sana deting aldo pangilinan ban apisali ta na ing kekatamung binutil. Obat e ya pa mapupus ing Aldo ning Sabbath ban makapagtinda na keng pasibayu? Kanita itas mi na ing alaga at agamit mi na lang pasibayu ding paniukad at timbangan a e ustu ban apamiraitnan mi la ding maniali kekami. Ipisali mi ing ala nang silbing trigu king matas a alaga. Manintun kaming taung pakakalulu a alang ipamayad karing utang na, at saluan mi yang anting ipus king alaga namu ning kaparis a sandalyas. Ing Ginu, ing Dios ning Israel simpa na, E ku na kalinguan kapilan man ing dapat dang e mayap. Uli na niti, mika ayun keti king yatu at maligalig ya ing balang metung a memalen na ning bansa. Galgal ya ing mabilug a bansa; mitas-mibaba ya anti ing Ilug ning Nilo. Daratang na ing panaun a ipalbug ke ing aldo at dalumdum ya ing yatu king kaugtuan na ning aldo. Aku, ing Ginung Dios, ing magsalita. Gawan ku lang aldo ning pamangutkut mete ding kekong piesta, at alilan ku lang pamanangis ding masaya yung pamagkanta. Pasatsat ku la kekayu ding buntuk yu at papamiblasan da kayung imalan a magaspang. Mangari kayu karing pengaring manangis king pangamate na ning bugtung dang anak a lalaki. Maging maplas ya ing aldong ita angga king kawakasan na. Daratang na ing panaun a paratang kung danup king mabilug a bansa. Dumanup la ding tau, oneng e para king pamangan; kumau la, oneng e para king danum. Dumanup la at kumau king amanung manibat king Ginu. Aku, ing Ginung Dios, ing sinabi kaniti. Gumala la ding tau manibat king Dagat a Mete angga king Mediteraneo, at manibat king dane norti angga na king aslagan. Gumala la keni at karin king pamanintun da king amanung manibat king Ginu, oneng e ra akit iti. King aldong ita, mibulang la agyang ding kayanakan a lalaki at babaing masikan a pamikakatawan uli na ning alang danum. Detang susumpa karing kikilalanan nang dios ning Samaria at sasabing Saksi ke ing dios ning Dan o kaya Saksi ke ing dios ning Beerseba, miragsa la ding taung deta at e na la talakad kapilan man. Ikit ke ing Ginu; makatalakad ya lele ning altar. Nganang minutus: Pukpukan mong masikan ding punta da ring asias ning Templo ban maugun la. Idagsa mu la ban dugpa la karing buntuk da ring tau. Paten ku la king gera ding mitagan. Alang miligtas metung man karela; mate la ngan. Agyang gawa la pang kulkul at sumulud la angga king kutkutan da ring mete, akit ku la rin at akua. Agyang mukiat la pa banua, ibaba ku la rin. Akit ku la rin at arakap agyang salikut la king taluktuk na ning Bunduk ning Carmel. Nung salikut la man king kalalalaman na ning dagat, utusan ku ne man ing dambuala ning dagat ban pangetan na la. Nung sakali namang mabihag la karing kalaban da, iyutus ku karing makabihag karela ing paten da la. Inari ku na king lub ku king gisanan ku la lahi at e saupan. Tagkilan ne ning Ginung Dios a Mayupaya ing yatu at mayun; manangis la ding sablang manuknangan karin. Ing mabilug a yatu mibaba-mitas yang anti ing Ilug ning Nilo. Gagawa yang tuknangan na ing Ginu king babo banua at babo yatu bibili ne ing suklub ning banua. Ausan nang lumapit ing danum ning dagat, at iti tutugtug na king yatu. Ginu ing lagyu na! Ngana ning Ginu, Memalen ning Israel, parehu ing lawe ku kekayu at karing memalen ning Etiopia. Linigtas ku la ding memalen na ning Filistia king Creta, linigtas ku la ding tau Siria king Kir, nung makananu da kayu namang linigtas king Ehipto. Aku, ing Ginung Dios, lawen ke iting makasalanan a kayarian na ning Israel at gisanan ke keti king babo yatu. Oneng e ku la lubus gisanan ding sablang lahi nang Jacob. Aku ing munie utus at itatap ku la ding memalen ning Israel anti ing binutil a tatatap da king igu. Simen ku la at ilako ding sablang e karapatdapat. Mate la king gera ding sablang makasalanan libutad na ning kanakung balen, ding sablang sasabing, E na paintulut ning Dios ing misakitan tamu! Nganang sasabi ning Ginu, Daratang na ing aldo a aku ibawi ke ing kayarian nang David a mengaring bale melasak. Larinan ku la ding dalig na at italakad keng pasibayu. Gawan keng pasibayu a antimo ing king minuna. Inya makanyan deng salakayan ding memalen ning Israel ing mitagan king sakup ning Edom at karing sablang bansang meging bandi ku kanitang misan a panaun. Nganang magsalita ning Ginu, Ding aldo daratang la, potang e la pa man meyaring tinanam ding tau atin na lang pupupulan, at ding gagawang alak e ra la pa ayagad ding mamunga rang ubas. Magus karing bunduk ing mayumung alak, at taglus iti karing bunduk-bundukan. Ibalik ku la ding kakung memalen karing karelang gabun. Larinan da la ring karelang melasak a siudad, at manuknangan la karin; mananaman lang ubas at minum lang alak; gawa lang karelang mulahan at kanan da ing karelang tenam. Itanam ke ing balen ku king gabun a karela binie ku, at e na la mabagut pasibayu. Ing magsalita ya ing Ginung kekayung Dios. Iti ya ing ula nang Obadias, ing sinabi na ning Ginung Dios tungkul king bansang Edom. Tinubud ne ning Ginu ing talapamalita na karing bansa, at dimdam ming sinabi na: Magsadia na kayu! Tara, kekatamu neng labanan ing Edom! Ngana ning Ginu king Edom, Ilako da ka sikanan; ding bansa ika ing karelang insultuan. Pirait na ka ning kekang ketasan. Ing pagmaragul mung balen metung yang kuta a gewa karing batu, atyu karing matas a bunduk ing kekang tuknangan, inya king sarili mu kekang sasabian, Ninu mo ing misaldak kaku? Agyang matas ya pang anti king sale ning agila ing kekang tuknangan angga king balamu atyu libutad da ring batuin, makanyan man agyu da ka ring ibaba. Neng daratang la ding mapanako king kabengian, kakuanan da mu itang karelang kailangan. Neng mamupul lang ubas ding tau, atin la pa mu ring tatagan. Oneng ding kekang kalaban ganap da kayung gisan. Lahi nang Esau, ing kekong pibandian ikua na nang mesamsam. Pirait da kayu ding kekong kakampi; king lual ning kekong bansa karin da kayu tinabi. Ding taung keyabe yu king kapayapan karela kayu ngeni makapailalam. Detang kakaluguran a kesulu yung mengan bitag ya ing kekayu ra inumang; tungkul kekayu karelang sasabian, Nukarin ngeni ing sabla rang kayalistuan? King aldo a parusan ke ing Edom, kaku lang gisanan ding alistu nang lalaki, at kakung ilako ing sabla rang kabiasnan. Mitakutan la ngan ding matapang nang lalaki ning Teman, at sundalus ning Edom mate la ngan. Uling keka lang pete at penakawanan ding kekang kapatad a lahi nang Jacob, malasak ka at milako dangalan angga na king kapilan man. E ka bitasang kinimut kanitang kayaldawan a ding kalaban piglasak do ring karelang pasbul siudad. Kalupa da ka namang e mayap detang dayuan a sinamsam king pibandian ning Jerusalem, at kaybat karelang pipartian-partian. Sukat sanang e ka metula king kakulangan palad a digpa karing kapatad mu king Juda. Sukat sanang e ka mesaya king aldo ning karelang kapahamakan. Sukat sanang e mo keylian king karelang kalipitan. Sukat sanang e ka linub king siudad ding kakung memalen ban kaylian ing karelang kasakitan, at samsaman ing karelang pibandian king aldo ning karelang kagipitan. Sukat sanang e ka tinalakad karing pikurusan da ring dalan ban keka lang pandakpan detang migkapilit makatakas muman. Sukat sanang e mo dinuang karing gamat da ring kalaban king aldo ning karelang kaguluan. Malapit na ing kayaldawan nung kapilan, aku, ing Ginu, bansa kaku la ngan ukuman. Edom, itang kekang depat, ya naman ing keka marapat. Itang binie mu keka magbalik pasibayu. Ininum de ring kakung memalen ing mapait nang kopa ning kaparusan karin king banal kung bunduk-bundukan. Oneng ding sablang bansang makapadurut inuman de ing lalung mapait a kopa ning kaparusan; gisanan deng aldukan at mawala la ngan. Oneng ating mapilan a makatakas king Bunduk ning Zion, at iti maging banal yang lugal. Abandi de ring memalen nang Jacob ing bansang karelang pangaintuliran. Maging anti la king api ding memalen nang Jacob at Jose; anti ing aping duruluk king pipalutan memalen nang Esau karela yang siran. Karing lahi nang Esau alang mitagan. Aku, ing Ginu, ing mengamanu. Ding tau king dane mauli ning Juda ilang sumakup king Edom; detang king bulubundukan dane ning albugan ing Filistia yang karelang bihagan. Ding Israelita karela yang bandian ing sakup ning Efraim at Samaria; ding memalen ning Benjamin ing Gilead yang karelang kuanan. Ding sundalus a miyugse ning dane norti ning Israel magbalik la, at sakupan de ing Fenicia angga na king norti ning Zarepat. Ding miyugse memalen ning Jerusalem a atyu Sardis bihagan do ring balen ning dane mauli ning Juda. Ding matagumpe lalaki ning Jerusalem lusuban de at pamahalan ing Edom. At ing Ginu mismu ya ing maging karelang ari. Misan a aldo, migsalita ya ing Ginu kang Jonas a anak nang Amitai. Ngana, Munta ka Nineve at magsalita kang laban keting mayupayang siudad uling e makalihim kanaku ing e mayap dang daraptan ding memalen na. Oneng minta ya i Jonas king aliwang lugal ban atakasan ne ing Ginu. Minta ya king Jopa nung nukarin ne disan ing metung a barkung malapit nang mako para munta Tarsis. Binayad na ing pasahi na, at sinake yang kayabe ra ding mamahala king barku ban maglayag munta Tarsis. Isipan nang Jonas king e na ne akit ning Ginu. Oneng peparala yang masikan a angin ing Ginu king dagat at mika bagyu. Milalu ya kasikan ing bagyu at halus malasak ya ing barku. Mitakutan la ding marino at kinulisak lang maniawad saklolu karing sarasarili dang dios. Ban mabawas ing panganib, inugse ra king dagat ing kargang makasake king barku. Samantalang malilyari iti, minta ya i Jonas king kakilubkiluban na ning barku at karin ya metudtud maniaman. Ikit ne ning kapitan ning barku at ngana kang Jonas, Obat atyu ka ken at matudtud? Talakad ka at maniawad kang saup king kekang dios; magkang malunus ya kekatamu at iligtas na katamu. Ngara ding marino king metung at metung, Mibagutan tamu ban akit tamu nung ninu ing maki kasalanan king pangabili tamu kaniting panganib. Mibagutan la at ing lagyu nang Jonas ya ing mebagut. Kanita ngara kang Jonas, Nanu ing asabi mu kanyan? Ika ing sukat ming parsalanan kaniting panganib. Nanu ing sangkan obat atyu ka keti? Isanu ing bansang ibatan mu? Nu ka makabalen? Nganang mekibat Jonas, Metung kung Hebreo. Sasamban ke ing Ginu, ing Dios ning banua at linalang king yatu at king dagat. At sinabi na pang Jonas karela king tatakasan ne ing Ginu. Mitakutan la ding marino at ngara kang Jonas, Makapangilabut ing depat mu! Sisikan nang sisikan ing bagyu, inya ngara, Nanu ing sukat ming daptan keka ban tuknang ing bagyu? Mekibat ya i Jonas, Iyugse yu ku king dagat at tuknang ing bagyu. Balu ku king aku ing maki kasalanan, inya mirasnan kayu kaniting masikan a bagyu. Makanyan man, migkapilit la ding marino ban asadsad de ing barku king pampang; memagse la anggang binit da. Oneng lalung mesikan ing bagyu at ala lang akarapat. Inya kinulisak la king Ginu. Ngara, O Ginu, ipakisabi ming mayap king e mu ke sa paburen mate king uli na ning bie ning lalaking iti; ala kaming kasalanan. Ika, O Ginu, ing maki pasari kaniting malilyari. Dapat mu iti! At kaybat, biwat de i Jonas at inatsa re king dagat, at kanita mu rin tinuknang ing bagyu. Uli na niting milyari, mitakutan la ding marino king Ginu. King takut da, minie lang ain-sakripisyu at mengaku lang sumuyu king Ginu. King utus ning Ginu inakmul ne ning metung a maragul a asan i Jonas, at menatili ya king atian na ning asan kilub ding atlung aldo at atlung bengi. Kabang atyu ya king kilub ning atian ning maragul a asan menalangin ya i Jonas king Ginung Dios na. Ngana, King kakung kagipitan, O Ginu, minaus ku keka, at pekibatan mu ku. Ibat king kalalaman ning tuknangan ding mete minaus kung pasaup keka, at pekiramdaman mu ku. Inugse mu ku king malalam, king malalam ning dagat, nung nu makapadurut kaku ing danum, at sasapuk la kaku ding maragul mung alun. Bala ku mewala na ku king arapan mu, at kapilan man e ku ne akit ing banal mung Templo. Dinatang ing danum at piputan na ku; ganap na kung pepalbug ning dagat, at ing dikut ning dagat kinatikat king buntuk ku. Miras ku king lalam da ring bunduk, king lugal a pakasara pasbul king kapilan pa man. Oneng ika, O Ginung kakung Dios, segipan mu ku ibat king malalam. Inyang mengalambut na ku, menalangin ku keka, O Ginu, at king banal mung Templo dimdam mu ku. Detang sasamba karing idolong alang kabaldugan, gilutan da ing katapatan da keka. Oneng aku magkanta kung kapurian keka; dinan da kang ain-sakripisyu, at tupad king keka pengaku ku. Ing kaligtasan manibatan king Ginu! Kanita inutusan ne ning Ginu ing asan a maragul ban isuka ne i Jonas king pampang. At memintu ya ing maragul a asan. Migsalita yang pasibayu ing Ginu kang Jonas. Ngana, Jonas, munta ka Nineve, ing mayupayang siudad, at sabian mu karing tau karin ing mensahing binie ku keka. Inya memintu ya king Ginu i Jonas at minta ya Nineve, ing siudad a king dagul na mangailangan atlung aldo para lakaran uli na ning maragul ya. Melaus neng miglakad kilub ning siudad. Kaybat nang mekalakad metung a aldo nganang migsalitang masikan, Kilub ding apat apulung aldo malasak ya ing Nineve! Meniwala la ding memalen na ning Nineve king mensahi ning Dios. Inya pikayari da king mag-ayunu ya ing balang metung magumpisa king pekamaragul angga king malating dili, misulud lang imalan a magaspang ban ipakit da king sinisi la king depat dang pamikasala. Inyang abalitan na ning ari ning Nineve iti, tinalakad yang ibat king tronu na; likas ne ing balabal na, misulud yang imalan a magaspang at linukluk ya king abu. Pepalual yang metung a kapabaluan karing memalen na ning Nineve. Ngana, Iti kautusan yang ibat king ari at karing pamuntuk na: Alang mamangan metung man kekayu; makabawal karing sabla: tau, baka, at tupa ing mangan la at minum. Sukat lang misulud imalan a magaspang ding sablang tau at animal. Sukat yang manalangin taimtim ing balang metung king Dios, at sukat nang gulutan ing ugali nang e mayap at ing e ustung daraptan na. Mapalyaring alilan na ning Dios ing banta na; mapalyaring e ne mimua kekatamu at e tamu malaus mate! Ikit na ning Dios ing depatan da ring tau; ikit na king likuan da na ing dapat dang e mayap. Inya binayu na ning Dios ing banta na, at e na na belaus ing sinabi nang parusan na la. Mimua ya i Jonas lugal king tumula ya kaniting milyari. Inya nganang menalangin, Ginu, bayu ke likuan ing kanakung tuknangan e ku wari sinabi keka king iti ya ing marahil mung daptan? Iti ya ing sangkan nung inya migkapilit kung tinakas papunta king Tarsis! Balu ku king Dios kang malugud at mapaglunus, king manatili kang mapibabata, maganaka, at manatiling makasadiang magbayu balak at e mamarusa. Inya naman, Ginu, paburen mung mate na ku. Mas mayap pa ing mete ku kesa king mabie ku. Ngana ning Ginu, Jonas, ala kang matulid mimua. Minta ya i Jonas king dane aslagan na ning siudad at karin ya linukluk. Ginawa yang balag at sinalilung ya karin; pagumasdan na nung nanu ing malyari king Nineve. Kanita pepatubuan ne ning Ginung Dios ing metung a tanaman ban munie salilung kang Jonas at ban e ya manamdaman pali. At tutu yang mesaya i Jonas king tinubung tanaman. Oneng kabukasan, inyang saslag ne ing aldo, inutusan ne ning Dios ing metung a ulad ban siran ne ing tanaman, at mete ya ing tanaman. At inyang sinlag ne ing aldo, ing Dios peparala yang mapaling angin a ibat king aslagan, at maibug yang malyu i Jonas king pali na ning aldo a dapga king buntuk na. Inya buri na ing mate ne sana. Nganang sinabi, Mas mayap ing mete ku kesa king mabie ku. Oneng ngana ning Dios, Jonas, ala kang matulid mimua king tanaman. Mekibat ya i Jonas, Atin kung matulid mimua at king kamua kung yan bisa na kung mate! Ngana ning Ginu, Jonas, tinubu ya iting tanaman king misan a bengi at limbug ya king tinuking bengi; e mu ne man pipagalan ni pepatubu man, makanyan man lulungkut ka king milyari! Inya lalu kung sukat mika maragul a lunus king Nineve, ing mayupayang siudad a ita. Uling atin yang maygit dinalan at aduang pulung libung memalen a inosenti, at atin ya namang dakal a baka! Iti ya ing mensahi a binie na ning Ginu kang Mikeas a tau Moreset kanitang di Jotam, Ahaz, at Hezekia ilang ari na ning Juda. Pepabalu na la ngan ning Ginu kang Mikeas deting sablang bage tungkul king Samaria at Jerusalem. Ikong sablang bansa, pakiramdaman yu iti; makiramdam kayu ikong manuknangan keti king yatu! Magtestigu yang laban kekayu ing Ginung Dios. Makiramdam kayu! Oyan magsalita ya karin king templo na banua. Ing Ginu daratang yang ibat king banal nang lugal; kuldas ya at lumakad babo da ring bunduk. Malaso la ding bunduk a tutukluan na kalupa ning kandila libutad ning api; magus la karing kapatagan anting danum a masalusung mababaldug ibat karing bunduk-bundukan. Mapalyari ngan iting sabla uling mikasala la ding memalen na ning Israel at linaban la king Dios. Ninu ing pamarsalanan king pamaglaban na ning Israel? Alang aliwa nune ing Samaria, ing sentrung siudad! Ninu ing mikakasala uli na ning pamanyambang aliwang dios king Juda? Alang aliwa nune ing Jerusalem mismu! Inya sasabian na ning Ginu, Gawan keng katumpuk a gabun ing Samaria king libutad ning marangle a pitatamnan karing ubas. Ibulus ku la ding batu nang misalbag ning siudad king kapatagan at palto ku la ding pundasyun na. Pamalbalan ku lang malati ding sabla nang idolo at dulukan ku king api ing sablang bage miyabie karing babaing susuyu karing karelang altar at muli la mung katumpuk a sukal ding sablang rebultu na. Ikua na la ning Samaria deting sablang bage bilang upa da ring babaing misusuyu karing karelang katawan king oras ning pamanyamba kareting idolo. Ngeni idala da la ngan deti ding kalaban na ban samban da la king aliwang lugal. Kanita nganang Mikeas, Uli na niti, magpaldas ku at manangis. Ban ipakilala ing kalungkutan ku lumakad kung makatapak at alang imalan king dalan. Ngulangul kung anti ding asu at gumaga kung anti ing ayup a ostrich. E la malyaring kumayap ding sugat ning Samaria. E lumuat manamdaman ya namang anti kareti ing Juda; miras na ing kasiran karing pasbul dalan na mismu ning Jerusalem nung nu la manuknangan ding memalen ku. E yu pamalita karing kalaban tamu karin Gat ing pangasambut tamu; e kayu papakit kikiak. Ikayung memalen na ning Bet Leafra, ipakit yu ing kekayung sindak king kapamilatan ning pamagkasatkasat yu king alikabuk. Ikayung memalen na ning Safir, lubas at mitmung dine, manaliwa kayung bansa. E la mangangas lumual ding manuknangan karing Zaanan king karelang siudad. Potang damdaman yu lang manangis ding tau ning Betezel, abalu yu king ala kayung alugalan karin. E la mipaindatun ding memalen na ning Marot king pamanaya rang kasaupan, uling pepaburen na nang milapit ning Ginu ing kasiran king Jerusalem. Ikayung manuknangan king Lakis, isulud yu la ding kabayu karing karwahe. Pekiapusan yu ing dakal nang kasalanan ning Israel; inya ikayu ing mitulak king Jerusalem king pamikasala. At ikayu namang memalen na ning Juda, mamun na kayu king balen ning Moreset Gat. E la malyaring manikuang saklolu ding ari na ning Israel king balen ning Aczib. Memalen na ning Maresa, paburen na kayung manabu ning Ginu karing gamat na ning metung a kalaban a mamihag king balen yu. Salikut la ding manimuna na ning Israel king kueba karin Adullam. Memalen na ning Juda, pututan yu na ing buak yu bilang pamagpaldas yu karing kekayung anak a pakamalan. Kalbuan yu na la ding buntuk yu anti ing ayup a buitre, uling kuanan da la kekayu ding anak yu at miyugse la king aliwang bansa. Makapangilabut ing kararasan da ring kera-kerang e matudtud kabang mibabalak lang e mayap! Kabuklat ning masala, kabud mirinan lang oportunidad, daraptan da itang e mayap a karelang binalak. Kuanan da la ring marangle nung mangailangan la; nung bale na la man ding kailangan da, kakuanan da la naman. Ala yang kapilmian a bili ing pamilya na o ing pibandian na ning tau. Inya sasabian na ning Ginu, Babalakan ke ing metung a kasakitan para kekayu at e ye malyaring alisian. Uli na ning miras kekayu, e na kayu pasibayung lumakad pang mitmung kayabangan. Potang datang na ing panaun a ita, gamitan da ring tau ing kwentu tungkul kekayu antimong alimbawa na ning kabiguan at ikanta de iting kanta ning kabiguan tungkul king bie yung delanan: Lubus keng misaldak! Kinua ning Ginu ing gabun mi, at binie na karing memihag kekami. Uli na niti, potang datang ing panaun a misubling pasibayu iting gabun karing taung pinili na ning Ginu, e ya mirakayanan ing ninuman kekayu. Ngarang sumabi kanaku ding tau, Patugut na kang manaral kekami! E ka magsalitang makanyan. E na ke ibili ning Dios king kamarinayan. Misumpa la wari ding memalen na ning Israel? Milako ne wari kapibabatan ing Ginu? Daptan na la wari ning Ginu ding bage a anti karen? E ya wari magsalitang mitmung ganaka karing darapat matulid? Nganang makibat ning Ginu, Oneng ikayu manalakaran kayung anting kalaban da ring taung kanakung pinili. Agyang ding sundalus a mumuli ibat king gera isipan da king kauli ra bale mipanatag na la bili, oneng atyu kayu karin, manenayang maniamsam pati karing balabal da. Panabi yu la ding babaing mebalu ning balen ku karing pibalebaleng karelang pakamalan, at leko yu karing karelang anak ing ligaya a makasadia kung ibie karela. Sulung, mabating na kayu; ala nang karatunan pang makatagan keti. Uli da ring kasalanan yu datang at datang ing kasiran keti. Ing propetang buri da ring taung deti ya ing propetang lakad-lakad mangalat kalaraman at kapamiraitnan at sasabing, Ing alak at matapang a inuman magus para kekayu. Oneng ikayung mitagan a memalen na ning Israel tipunan da kayung miyabe-abe. Tipunan da kayung anting tupang mumuli king karelang kural. Anting pipagpastulan a mitmung tupa, mikatmuan yang pasibayu ing bansa yu karing dakal a tau. Ibuklat ne ning Dios ing dalan para karela, at tairan na lang lumual ibat king pangayugse ra king aliwang bansa. Lumual lang mirarapal karing pasbul dalan ning siudad at lumakad lang malaya. Ing karelang ari, ing Ginu mismu, ya ing tumaid king paglual da. Makiramdam kayu, ikayung manimuna na ning Israel, ikayung pamuntuk ning Israel! Sukat sana ing pagmalasakitan yu ing hustisia, oneng kasaman yu ing mayap at luluguran yu ing e mayap. Mabie lang babakbakan yu balat ding memalen ku at paglaputan yu ing laman karing butul da. Kakanan yu la ding memalen ku. Tatalipan yu la balat, pamaklian yu la butul at panabakan anting karning lulutu yu king kaldera. Daratang na ing panaun potang ikayu ing maus king Ginu, oneng e na kayu pakibatan. E na la pakiramdaman ding panalangin yu uli na ning e mayap yung depatan. Mapipirait la ding memalen ku karing propetang mangakung kapayapan karetang babie upa karela, oneng pamatakut da ing gera karetang alang aibie upa. Nganang sasabi ning Ginu kareting propeta, Uling lilinlangan yu la ding taung kanakung pinili, e na kayu manakit pang vision at e na kayu makapanula pa. Propeta, ditak namu ing makatagan king aldo yu; mapupupus ne ing aldo yu. Mangapakarine la detang manula tungkul king daratang a panaun uling e meging tutu ing karelang ula. Mabigu la ngan uli na ning e na na la pakibatan ning Dios. Oneng tungkul naman kanaku, kakatmuan na ku ning Ginu king espiritu at king upaya na, ning katuliran at tetagan a lub ban sabian ku la karing memalen na ning Israel ding karelang kasalanan. Makiramdam kayu kanaku, ikayung manimuna na ning Israel, ikayung masama king hustisia at mamaluktut king matulid. Tatalakad ye ing siudad ning Dios, ing Jerusalem, king babo na ning pundasyun na ning pamakamate at alang hustisia. Manungkulan la ding manimuna ning siudad para mu king suhul, babie lang palino ding pari tungkul king Kautusan uli na ning salapi; pabayad la naman ding propeta king pamanula ra at sasabian da ngan king atyu karela ing Ginu. Ngara, E ya wari atyu libutad tamu ing Gino? Inya alang e mayap a dugpa kekatamu. Uli yu masarul ya anting marangle ing Zion, maging metung yang buntun na ning kasiran ing Jerusalem, at maging metung yang kagubatan ing bunduk a katatalakaran na ning Templo. Karing aldo a daratang ing bunduk nung nu ya makatalakad ing Templo ning Ginu ya ing maging matas dili karing bunduk, maygit matas karing sablang bunduk-bundukan. Dakal lang bansang lumapit king Ginu, at ding karelang memalen sabian da, Tara mukiat tamu king bunduk ning Ginu, king Templo ning Dios ning Israel. Ituru na kekatamu nung nanu ing buri nang daptan tamu; lumakad tamu karing dalan a pinili na. Ing tuturu ning Ginu manibatan Jerusalem; manibat king Zion magsalita ya karing taung pinili na. Lutasan na ing problema ning bansa king bansang kalupa na, at ing problema ding maragul a upaya malapit la man o marayu la. Gawan da lang sudsud ding espada ra, at sabungke ding tandus da. E na la kapilan man milaban-laban ni pagsadian pa ing gera. Ing balang metung mibiebie ya king kapayapan libutad ning sarili nang ubasan at tanaman a higera, at ala nang munie takut kaninu man. Iti ya ing pengaku na ning Ginung Mayupaya. Samba ya at mamintu ing balang bansa king kikilalanan nang dios, oneng itamu samba tamu at mamintu king Ginung kekatamung Dios king kapilan pa man. Daratang ing panaun, nganang sasabi ning Ginu, nung kapilan ku la tipunan miyabe-abe ding taung kakung perusan, ding taung dinalan kasakitan king pangayugse ra king aliwang bansa. Melumpu la at makarayu king bansang tibuan da, oneng dinan ku lang bayung pamagumpisa ding mitagan at maging metung lang maragul a bansa. Aku ing sumakup karela king Bunduk ning Zion manibat king panaun a ita at king alang angga. At ika, Jerusalem a tore a pipagbanten na ning Dios a antimong pastul a magbante karing memalen na, pasibayu kang maging sentru na ning kayarian a keka kanitang misan. Obat pakakulisak mu ing kiak mu? Obat balamu babai kang manganak? Uli na wari ning ala na kang ari at mete na la ding tagapayu mo? Memalen na ning Jerusalem, mamalipit na kayu at saingsing king kaplas anti ing babaing manganak, uling ngeni lakuan yu ne ing siudad at manuknangan kayu king marangle. Kailangan ing munta kayu Babilonia. Oneng karin iligtas na kayu ning Ginu karing kalaban yu. Mitipun-tipun la ding dakal a bansa ban lusuban da ka. Sasabian da, Kailangan yang misaldak ing Jerusalem! Kailangan ta yang akit melasak iting siudad! Oneng e ra balu deting bansa ing isipan na ning Ginu. E ra balu king tinipun na la ban miyabe-abe lang parusan na antimo ing makayaptas a binutil a madadara. Nganang sasabi ning Ginu, Memalen ning Israel, sulung, parusan yu la ding kalaban yu. Gawan da kayung masikan anting toro a ating sagung bakal at ating kuku a tangsu. Lasawan mu la ding dakal a bansa at ing pibandian a ikua ra king pamanampalasan iyain yu kanaku, ing Ginu ning mabilug a yatu. Memalen ning Jerusalem, tipunan yu la ding sundalus yu! Kukubkuban da na katamu! Lulusuban da ne ring kalaban ing manimuna na ning Israel! Nganang sasabi ning Ginu, Betlehem Efrata, metung ka karing malating diling balen na ning Juda, oneng keka ya lunto ing metung a manimuna para king Israel. Malyaring akit me ing pamilya na king metung a pamilyang atyu na kanita pang minumang panaun. Inya paburen na lang manabu ning Ginu ding taung pinili na karing kalaban da angga king ibait ne ning metung a babai ing anak nang lalaki. Kanita ding kabalen nang miyugse karing aliwang bansa akayabe da lang pasibayu ding mismung kabalen da. Potang datang ne, pamahalan na la ding kabalen na king upayang manibatan king Ginu at king kamalan na mismu ning Ginung Dios. Mibiebie lang panatag ding memalen na, uling tanggapan da ring tau king mabilug a yatu ing dangalan na, at patupad na ing kapayapan. Potang salakayan da ne ring tau Asiria ing bansa tamu at akua ra nang milub king pader tamu, isagupa ta la karela ding pekamasikan tamung manimuna ban lumaban karela. At sambutan de king kapamilatan da ring karelang espada ing bansang Asiria, ing bansa nang Nimrod, at iligtas da katamu karing tau Asiria potang salakayan de ing bansa tamu. Mangari la ding memalen na ning Israel a miligtas king ambun a makapasno a peparala na ning Ginu para karing dakal a bansa; mangari lang patak ning uran a didilig karing tutubung tanaman. Manalig la king Ginu at e king tau. Mikalat la karing bansa; mangari la king leon a manintun pamangan king kagubatan o king pipagpastulan. Maglibutad ya karing kawan; salakayan na la ampon paglapakan at ala nang asahan pang kaligtasan. Sambutan na la ning Israel ding kalaban na at gisanan na la ngan. Nganang sasabi ning Ginu, King panaun a ita, kuanan ku la ding kekayung kabayu at paglasakan ku la ding kekayung karung panggera. Lasakan ku la ding siudad ning kekayung bansa at idagsa ding sablang kekayung dipensa. Siran ku la ding panggayumang gagamitan yu king pamagsalamangka at ala kung itagan karing mamamanula. Siran ku la ding idolo yu at ding sagradu yung asias a batu. E yu na la kapilan man samban ding bage a gewa yu. Ikuldas ku la ding larawan na ning diosang i Asera king kekayung bansa at lasawan ku la ding kekayung siudad. At uli na ning maragul kung mua, papamayaran ku la ding bansang e mamintu kanaku. Pakiramdaman yu ing sumbung na ning Ginu laban king Israel. Talakad ka, O Ginu, at ipalad mu ing sumbung mu; paramdam mu karing bunduk at bunduk-bundukan ing sasabian mu. Ikayung bunduk a alang anggang pundasyun na ning yatu, makiramdam kayu king sumbung ning Ginu. Atin yang sumbung ing Ginu laban karing taung pinili na. Sabian na na ngeni ing bibintang na laban king Israel. Nganang sasabi ning Ginu, Memalen ku, nanu ing depat ku kekayu? Meging pabayat ku wari kekayu? Pakibatan yu ku. Leko da kayu ibat Ehipto at inangu king panga-ipus. Tinubud ke i Moises, i Aaron at i Miriam ban manimuna kekayu. Ganakan yu sa, memalen ku, nung nanu ing binalak nang daptan kekayu ning Aring Balak ning Moab at nung nanu ing pekibat nang Balaam a anak nang lalaking Beor. Ganakan yu la sa ding bage mepalyari inyang lalakad kayung ibat king kampu karin Acacia papunta Gilgal. Ganakan yu la deting miyayaliwang bage at akit yu nung nanu ing depat ku ban aligtas da kayu. Nanu ing idala ku king Ginu, ing Dios ning banua, potang samban ke? Pagdala ke wari karing baka a pabanua tua ban maging ain kung durulukan? Tumula ya kaya ing Ginu nung pagdala keng libu-libung tupang lalaki o larung olibo a alang tuknang mamagus? Ibie ke kaya ing pangane kung anak ban mabayad ing dakal kung pamikasala? Ali! Sinabi na na ning Ginu kekatamu nung nanu ing mayap. Ing pakiduang na kekatamu ning Ginu ya ini: daptan itang matulid, ipakit ing lugud a e kukupas, at mibiebie king mapagpakumbabang pamakiabe king kekatamung Dios. Metung a kabiasnan ing mika takut king Ginu. Mamaus ya king siudad. Ngana, Makiramdam kayu, O memalen a mititipun king siudad! Atyu la karing pibalebale da ring e mayap a tau ding pibandian a karelang atipun king kapamilatan na ning kapamiraitnan. Gagamit lang e ustung timbangan, metung a bage a tutu kung kasaman. Makananu ku lang patawaran ding taung gagamit king e ustung paniukad at timbangan? Magsamantala la ding mabandi karing pakakalulu, at malaram kayu ngan. Inya naman ngeni pegumpisan ku na ing kasiran at ing pangasaldak yu uli da ring kasalanan yu. Mangan kayu, oneng e kayu kumabsi; dumanup kayu pa mu rin. Dalan yu ing tinupun yu, oneng e yu pa mu rin aligtas. Siran na ning gera ing nanumang bage a aligtas yu. Salbag kayung bini, oneng e yu palutan. Paslan yu la ding olibo ban manikua kayung laru, oneng e yu akuang agamit iti. Gawa kayung alak, oneng e yu akuang ainum iti. Iti mapalyari uling pekiapusan yu ing e mayap nang ugali ning Aring Omri at ing anak nang i Aring Ahab. Uling menatili kayung tutuki karing palakad da, inya ibagsak da kayu at muli kayung pikakasaman da ring sabla. Insultuan da kayu ding tau nukarin man. Makalunus ku! Mengari ku king taung danupan a e mitaganan karing prutas da ring tanaman at ubas. Megisan la ngan ding ubas at ding maniaman a prutas a higera. Ala nang mitagan a taung malinis a pamibiebie king bansa at ala nang tapat king Dios. Manenaya yang oportunidad ing balang metung ban makamate king kalupa nang tau. Pakirakpan ne ning balang metung ing kabalen na. Magaling la ngan king pamaniapat e mayap. Maniawad lang suhul ding pamuntuk at ukum. Sasabian na karela ning mayupayang tau ing kaburian na, inya misasapakat la. Agyang ing pekamayap at pekamalinis a pamibiebie karela mengari la pa mu ring suksuk a alang silbi. Dinatang na ing aldo a ing Dios parusan na na la ding tau, antimo ing binie nang babala karela king kapamilatan da ring karelang talapagbante, ding propeta. Ngeni e ra balu ing daptan da. E ye paniwalan ni pagkatiwalan ing kalupa yung tau o ing kakaluguran yu. Mingat ka king sasabian mu agyang king asawa mu. King panaun a iti ding anak a lalaki tuturing da lang mangmang ding karelang tata, sasalangsang la ding anak a babai karing sariling ima ra, makipate la ding talasawang babai karing katuangan dang babai; ding kalaban ning tau ila mismu ding miembru na ning pamilya na. Oneng manaya ku king paniatang na ning Ginu. Manaya kung mitmung tiwala king Dios a magligtas kanaku. Pakiramdaman na ku ning kanakung Dios. Ala lang matulid gawan da katamung pikaylian ding kalaban tamu. Wa, misakab tamu, oneng talakad tamung pasibayu. Wa, atyu tamu ngeni king karalumduman, oneng dinan na katamung sala ning Ginu. Mikasala tamu king Ginu, inya ngeni sukat tamung pibatan karing mapilan a panaun ing mua na. Oneng bandang tauli idipensa na katamu at itulid na la ding kamalian a depat da kekatamu. Ilual na katamu king masala; akua tamu pang akit ing pamagligtas na kekatamu. Kanita akit da ring kekatamung kalaban at mangapakarine la: ding kalaban a mengantio kekatamu inyang ngarang kukutang, Antayu mo ing Ginung kekayung Dios? Akit ta la deting masambut at madakurak kalupa na ning burak karing dalan. Memalen ning Jerusalem, daratang na ing panaun na ning pamaglarin karing mesirang pader ning siudad. King panaun a ita, lumapad ya ing kekayung gabun. Datang la kekayu ding kabalen yu ibat karing miyayaliwang bansa: ibat Asiria king dane aslagan, ibat Ehipto king dane mauli, ibat karing bansa king lele ning Ilug ning Eufrates, ibat karing marayung dagat, at ibat karing marayung kabundukan. Oneng maging disyerto ya ing yatu uli na ning e ustung pamibiebie da ring manuknangan kaniti. Ginu, ipakit mu king ika pin ing pastul da ring kekang memalen. Agyang manuknangan lang dili-dili ra king libutad na ning kagubatan, atin pa namang gabun a mataba a makapadurut karela. Paintulutan mu lang munta at makapangan king malabung nang pastulan ning Bashan at Gilead, antimo ing king milabas a panaun. Gawa kang milagru para kekami, O Ginu, antimo ing depat mu, kanitang leko mu kami ibat Ehipto. Akit da ring bansa iti at mangapakarine la agyang masikan la. Isara da la ring asbuk da king pangabigu ra at tukupan da la ring balugbug da. Gumapang la king alikabuk anting ubingan; lumual lang gagalgal at tatakut karing kuta ra. Lumapit lang mitmung takut king Ginung kekatamung Dios. Ala nang dios a anti keka, O Ginu; patawaran mu la ding kasalanan da ring kekang memalen a mitagan. E manatili kabang-kaba ing mua mu, nune matula mung papakit kekami ing ala mung kupas a lugud. Maging mapaglunus kang pasibayu kekami. Damusakan mu la ding kasalanan mi at iyugse mu la king kalalalaman na ning dagat! Ipakit mu ing katapatan mu at ing ala mung kupas a lugud karing kekang memalen, ding lahi nang Abraham at Jacob, antimo ing pengaku mu kanitang minunang panaun karing makatua mi. Iti ya ing mensahi tungkul king Nineve, ing istoria tungkul king vision a ikit nang Nahum a tau Elkos. E na paintulut ning Ginung Dios ing mika karibal ya; paparusan na la detang sasalangsang king kaburian na. Ablasan na la uli ning mua na. E nia kabud mimimua ing Ginu agyamang mayupaya ya, at e na paintulut ing e la magdusa ding mikasala. Lalto ing bagyu nung nu ya lalakad ing Ginu, ding biga alikabuk da la ring bitis na! Utusan ne ing dagat, at iti langi ya! Ding ilug palangian na la! Ding marangle ning Bashan lalangi la, ing Bunduk ning Carmel kukupas ya, at ding sampaga ning Lebanon malalanat la. Gagalgal la ding bunduk kabud akit de ing Ginu; malalaso lang bunduk king arapan na. Gagalgal ya ing yatu at pati ding tau potang papakit ya ing Ginu. Potang mua ya, ninu ing miligtas? Ninu ing makapibata king bagsik ning mua na? Ibulus na ing mikakalabkab nang mua; arapan na batu malaso la. Ing Ginu mayap ya; ingatan na lang memalen na king oras ning kaligaligan da; ding magbalik sasaupan na la. Anting bubulusuk a albug lubus na lang paten ding kalaban na; parala ne ing kamatayan karetang sasalangsang. Nanu ing tatangka yu laban king Ginu? Lubus na kayung paten. Ala metung man ing aulitan na pa ing kapanialangsangan king Ginu. Anting makakulaput a suksuk at malanging are, masilab kayu ngan! Ibat keka, Nineve, ating linto lalaking mignasang e mayap; migtangka laban king Ginu. Nganang sasabi ning Ginu karing memalen na ning Israel, Agyang masikan la ding tau Asiria at e abilang-bilang, makanyan man masambut la at lumbug. Taung kanakung pinili, pepasakitan da kayu, oneng e ku na daptan pasibayu yan. Ngeni, angganan ku na ing upaya na ning Asiria kekayu, at patluran ku la ding tanikala a makagapus kekayu. Iti ya ing sinabi na ning Ginu tungkul karing tau Asiria: Mabura la lagyu. Lasawan ku la ding idolo a atyu karing templo da ring kikilalanan dang dios. Magsadia kung kutkutan para karing tau Asiria; ala lang matulid mie! Lawan yu, daratang ya ing tubud babo da ring bunduk; magdala yang mayap a balita! Daratang ne ban ibalita na ing tagumpe! Memalen ning Juda, pagselebran yu la ding kekayung piesta at tuparan ing pangakung penata yu king Dios. E na la lumusub pasibayu king bansa yu ding taung e mayap. Lubus na lang mawala! Nineve, atyu na ka lalam ning pangasalake! Ing upaya a manlasak keka dinatang ne. Mamunta na kayu karing puestu yu! Banten yu ne ing dalan! Magsadia na kayu king pamakilaban! ( Uling malapit na niang ibalik ning Ginu ing dangalan na ning Israel, itang dangalan na bayu re penakawanan ding kalaban.) Ding sundalung kalaban magdala lang malutung kalasag, at maka-imalan la ngan malutu. Magsadia na lang salake! Kikislap lang anting api ding karelang karwahe! Lundag-lundag la ding kabayu ra! Ding karwahe da sagasagana lang mabilis king dalan, balik-balik la karing malualas nang suluk ning siudad. Kikislap lang anti ding sulu, at mabilis lang anti ing kildap. Meyaus la ding opisyal; mitakid la kabang lulusub la. Milayi lang minta king pader, at ginawang kalasag para king pamakilaban. Ding pasbul dalan lele ning ilug mibuklat la; king palasyu mitakutan la. Mebihag ya ing reyna; mumungul lang anting patipati ding ipus na; durugdugan da lang salu ra king lungkut da. Anting danum a mamagus ibat king mesirang dike tekasan de ring memalen ing Nineve! Magbalik kayu! Magbalik kayu! ngana ning kulisak, oneng metung man alang migbalik. Samsaman yu ing pilak! Ing gintu kekong kuanan! Ing siudad mitmu yang pibandian! Melasak ya ing siudad ning Nineve, ala yang katau-tau! King takut malalaso lang pusu; gagalgal la ding tud, sikanan mebating; maputla lang karelang lupa. Nukarin ya ngeni ing siudad a king misan anti yang kueba ding leon, ing lugal nung nukarin da la pakanan ding anak da, nung nu ding leon at ding anak da mamunta la, at ligtas king nanumang disgrasya? Pete ne ning leon ing biktima na; piglapak ne para king asawa na at karing anak da; kitmuan ne king mengalapak a karni ing kueba na. Aku ing kekayung kalaban! nganang sasabi ning Ginung Mayupaya. Silaban ku la ding karwahe yu. Mate la king gera ding sundalus yu at kuanan ku ing sablang bage kinua yu karing aliwa. E na maramdam ing siwala da ring lalaking tubud yu. Makalunus ya ing malaram at makamate siudad, mitmu ya king pibandian ban panakawanan at samsaman! Ing barug ning latiku kekong pakiramdaman, ing lagitik da ring parugang, ing luksu da ring kabayu, ing inge da ring karwahe! Lulusub la ding lalaking pakakabayu, kikislap la ding espada at tandus da! Matas la pangatambak ding bangke, e la abilang-bilang ding taung mete; ding tau mangatakid la karela! Nineve, ing babaing magtinda king katawan na mipaparusan ya. Makawili ya at mitmu king makabighaning banglu; megayuma la king Nineve ding bansa at meging ipus-ipusan na la. Ing Ginung Mayupaya sasabian na, Nineve, laban ku keka! Lubasan da ka, at paintulutan ko ding bansa ing akit da sablang kekang kamarinayan. Katmuan da kang dinat; ilako da ka dangalan at mitakutan la ding lumawe keka. Mangapaurung la ding sablang manakit keka. Sabian da, Mibagsak ne ing Nineve! Ninu ing munie lunus king Nineve? Ninu ing mamatula king Nineve? Nineve, mas mayap ka pa wari kesa king Tebes, ing sentru ning Ehipto? Ya man atin yang ilug a anting pader, ing Ilug ning Nilo ya ing dipensa na. Ya ing mamahala king bansang Etiopia at Ehipto; alang kayangganan ing upaya na; kasangga ne ing Libya. Makanyan man mebihag la ding memalen na ning Tebes, at miyugse karing aliwang lugal. Pamalupaluan da la ding anak da king balang kantu da ring dalan. Pakatanikala da lang dela ding marangal dang lalaki, at pirakerakayan da la ring mekabihag karela. Nineve, ika man malasing ka! Magkapilit ka namang makatakas karing kekang kalaban. Mangari la ding sabla mung kuta karing tanaman a higerang ating malulut a bunga; ugunan la mu at manakbag la ding bunga ra king kekang asbuk! Mengari la karing babai ding kekang sundalus at e re adipensa ing bansa karing kalaban. Ing api ya ing sumira karing kandadu da ring pasbul dalan. Saklu na kang danum bayu datang ing pangakubkub, at pakatibe mu la ding kekang kuta! Damusakan mu na ing pila ban gawang laryu at isadia mu na la ding ulmahan da! Nanuman ing daptan mu, masilab ka pa mu rin o mate king labanan. Manapnap ka anti ding tanaman a liklak da ring durun. Darakal kang anti ding durun! Mas dakal la ding negosianting apalto mu kesa karing batuin na ning banua! Oneng ngeni mebating lang anti ding durun a sinulapo. Mengari la ding kekang opisyal karing dakal a durun a manatili karing pader neng aldo marimla. Oneng potang sunlag ne ing aldo, sulapo la at alang makibalu nung nu la minta! Ari ning Asiria, mete na la ding kekang gobernador at matudtud na lang maniaman ding marangal mung lalaki! Pakakalat la ding kekang memalen karing bunduk, at ala metung man a makapagbalik karela karing tuknangan da. Ala nang pangapaldan para karing kekang kapanamdaman, at e na la maulu ding sugat mu. Mamalakpak la king tula ding sablang makaramdam king balita ning pangabagsak mu. Atin waring mekaligtas king alang kalupa mung bigsikan? Iti ya ing mensahi na ning Ginu a sinabi na kang propeta Habakuk. O Ginu, angga pa kapilan bayu mu pakibatan ing aduan kung kasaupan? Angga pa kapilan bayu mu ke iligtas king pamipasakit ding kalaban? Baket apibata mung akakit ing makanyan a kaguluan? Baket apibata mung lalawan ing mararapat a e mayap? Makapadurut kanaku ing kasiran ampon pamipasakit at ating labanan at pamipatepate nukarin mang lugal. Maina ya at ala yang ulaga ing batas, at alang bitasang hustisia a miyabie. Mibababo la ring taung e mayap kesa karing mayap, inya kabaligtaran ing malilyari king hustisia. Kanita ngana ning Ginu karing memalen na, Isundu yu ing pamagumasid karing bansang makapadurut kekayu at masdan kayu king akit yu. Gawa kung bage a e yu abut paniwalan potang iti abalitan yu. Paburen ku lang mibabo king upaya ding tau Babilonia, detang taung mabagsik at alang karatunan. Magmartsa lang papunta karing miyayaliwa nang suluk ning yatu ban lusuban da la ring aliwang bansa. Sasalbag da ing takut ampon kilabut, at uli na ning kapalaluan da, tuturing dang batas ing mismung sarili ra. Mabilis lang tutu ding kabayu ra kesa karing leopardo; mabagsik lang maygit karing asung-gubat. Daratang lang ibat karing marayung bansa ding karelang sundalung pakakabayu; kukurakul la. Mengari la karing agila a sisimbad mabilis king pamanikma ra king animal a itikma da. Pasulung ing lakad da ring sundalus na ban lumusub ampon manampalasan, at gagalgal ya king takut ing balang metung karing tau kabang daratang la. Marakal lang anting balas ding karelang bihag. Lalapastanganan da la ring ari at gagawan da lang pikaylian ding taung matas a katungkulan. Alang kuta a makasabat karela; mibubuntun lang gabun karing tulid nang pader at kaybat bihagan de. Kaybat lumabas lang anting angin at bigla lang mawala deting tau Babilonia a ing sikanan da ya ing karelang dios. Ginu, manibat na kanitang minuna ika na ing Dios. Ika ing kanakung Dios, ing banal at alang angga. Ginu a kanakung Dios at talaingat, pinili mu la ding tau Babilonia at gewa mu lang masikan ban parusan da kami. Makananu mu lang apibata deting taung traidul at e mayap? Tutu lang banal ding kekang mata para lumawe ka king e mayap at e mu la apibatang akakit ding taung darapat e mayap. Baket e ka bubulad kabang pamaten da la ring taung mas mayap kesa karela? Obat ayayamyam mung ibilang lang anting asan o ayup-ayupan ding taung alang manimuna karela? Pandakpan da la ring tau king kapamilatan na ning taga; balamu wari asan la. Guguyud da la karing lambat at kukulisak la king tula uli da ring arakap da! Sasamban da la at ampanganan ain-sakripisyu ding karelang lambat, uling ding lambat da ilang babie karela king pekamayap king sabla-sabla. Manatili da la kayang gagamitan ding espada ra at e la kaya patugut manlasak alang lunus karing bansa? Mukiat ku king kanakung toreng-batiawan at manaya ku ban abalu ku nung nanu ing sabian na ning Ginu kanaku, at nung nanu ing pakibat na tungkul king kanakung reklamu. Iti ya ing pekibat na ning Ginu kanaku: Isulat mung masalese karing tinabas a batung pisusulatan ing pepabalu ku keka ban malyari yang mabasa king metung mung saglit. Isulat mu uling e pa miras ing panaun para mipatutuan iti. Oneng mabilis neng daratang ing panaun ban ing papakit ku keka mipaltutu. Balamu mabagal ing paniatang na, oneng panayan me, siguradung marapat; e ya mayantala. At iti ya ing mensahi: E la miligtas detang e mayap, oneng detang matulid a pamibiebie mie la, uli na ning kasalpantayanan da king Dios. Mapaglinlang ing pibandian. Palalu la at ala lang karatunan ding taung sakim; kalupa na ning kamatayan, e la bitasang patugut. Inya lulusuban de ing bansa kaybat ning metung a bansa para king sarili dang kapakanan. Ding taung mesakup isunu da la at insultuan ding taung miniakup karela. Sabian da karela, Kakuanan yu ing e kekayu, oneng makalunus na kayo! Angga kapilan ing magpakabandi kayu king kapamilatan na ning pamamilit yung mamayad la ding mika utang kekayu? Oneng ikayung meniakup karing aliwa, king e yu piadian, mikutkut kayu naman king utang at mapilit kayung mamayad patubu. Datang la ding kalaban at pagalgalan da kayu. Kuanan da ing pibandian yu! Simsam yu la ding memalen da ring dakal a bansa, oneng ngeni detang mitagan ila ding maniamsam kekayu, uli na ning pamakamate depat yu at uli na ning kasiran a piniapat yu karing tau keti king yatu at karing miyayaliwa nang siudad. Makalunus na kayo! Agawa yu lang mabandi ding kekayung pamilya king kapamilatan na ning pamaniamsam, at pekikuanan yung ligtas la ding bale yu king nanumang sakuna at panganib! Oneng ding dapat yu ilang migdalang kamarinayan karing kekayung pamilya. Ing depat yung kasiran karing aliwang bansa ya ing mismung pepasari king sarili yung kasiran. Pati batu da ring pader kukulisak lang laban kekayu at kakablas da ring dingding ing kulisak. Makalunus na kayo! Tinatag ye ing metung a siudad king kapamilatan na ning pamangawang krimen, at peparagul ye iti king kapamilatan na ning pamakamate. Megisan la sikanan ding bansang sekupan yu king obrang ala namang kabaldugan, at kaybat muli mu king api ing sablang pegobran da. Ing Ginung Mayupaya ya ing makirapat kaniti. Nung makananu lang mitmung danum ding dagat makanyan ya namang kumatmu ing yatu king beluan tungkul king ligaya na ning Ginu. Makalunus na kayo! Pemakarinayan yu la king kekayung bigsikan at pinyira dangalan ding kekayung kasiping a bansa; mipaid lang anti ding malasing uli na ning depat yu karela. E lumuat ikayu naman ing mibuntunanan kamarinayan king lugal na ning dangalan. Ikayu man minum kayung alak at mipaid kayu. Painuman na kayu ning Ginu king mismung kopang kekayung pemarusa, at miyalilan kamarinayan ing kekayung dangalan. Kinutud yu la ding tanaman karing kagubatan ning Lebanon; ngeni ikayu naman ing makutud. Pete yu la ding animal na; ngeni ding mamatakut kekayu ila ding animal. Iti mapalyari uli na ning dakal a pamakamate depat yu, at uli na ning kasiran a piniapat yu karing tau keti king yatu at karing miyayaliwa nang siudad. Nanung kwenta na ning metung a idolo? Metung ya mung bage gewa na ning tau, at ala yang sasabian keka nune mu pawang kalaraman. Nanung pakinabang na ning tau king pamanalig na king mismung gewa nang idolo a e man makapaniabi? Makalunus na kayo! Sasabian yu king kapirasung dutung, Migising ka! o king kapirasung batu, Mibangun ka! Atin ya waring malyaring apabalu kekayu ing metung a idolo? Mapalyaring belutanan yang pilak at gintu, oneng e ne man mabie. Ing Ginu atyu king banal nang Templo: paburen yung ing balang tau keti king yatu magtahimik ya king arapan na. mik ya king arapan na. Iti metung yang panalangin na ning propeta Habakuk: O Ginu, abalitan ku ing kekang depat, at mengatmu kung takut at kagalangan. Ngeni pasibayu mu la sanang daptan king kekeng kapanaunan ding makapagmulala mung dapat a sadia mung daraptan. Malunus ka, agyang neng mua ka. Pasibayu yang daratang ing Dios ibat king Edom, daratang ya ing banal a Dios ibat karing bunduk-bundukan ning Paran. Ing ligaya na tatakpan ne ing banua, at ing yatu mitmu ya king kapurian na. Daratang yang maslag anti ing kildap; ing sala lulual king gamat na nung nukarin makapampan ing kayupayan na. Salut ing parala na arapan na, at utusan ne ing kamatayan tuki king bie na. Potang tuknang ya, yatu mamayun ya; at potang maglalawe ya, bansa gagalgal la. Ding alang anggang kabundukan misalbag la ngan; ding alang kapupusan a bunduk-bundukan lalbug la, ding bunduk-bundukan a delanan na kanitang minunang panaun. Ikit ku lang mitakutan ding memalen ning Cusan, at gagalgal ding tau king Midian. Ginu, ding ilug wari ila ding keka pepamua? Ing dagat kaya ya ing mekapamua keka? Karing babo ding biga ka makasake; ing bagyu yang kekang karwahe; kabang ing kekang balen pagdala meng tagumpe. Makasadia meng gamitan ing kekang pana; makasadia ka ban ding paslu ibugnus la. Ing kekang kildap king yatu ya ing mekapikawani. Inyang ding bunduk ikit da ka, ginalgal la; danum mibulus ibat banua. Ing danum lalam ning yatu mekimut, at ding karelang alun mitas lang e mu nanu. King kislap ding mabilis mung paslu at ing kintab ning tandus mu, ing aldo at ing bulan tinuknang la king lakad da. King mua mu lipat-lipatan meng yatu, ding bansa keka lang demusak uli ning mua mung milalablab. Linual ka ban iligtas me ing kekang balen, ban ing aring kekang pinili keka yang sagipan. Digsa me ing manimuna da ring taung e mayap, at ding talatuki na pete mong lubus. Ding kekang paslu kinutkut la king komandanti ning armada na kanitang dinatang yang anting alisus ban ikami ing isambulat na, kalupa ra detang pakasalikut maglupig karing pakakalulu. Demusak me karing kekang kabayu ing dagat, at migbula ing mayupayang danuman. Iti ngan abalitan ku at gagalgal ku; ding kakung labi gagalgal la king takut. Ing katawan ku mengalambut ya, at mengaina la ding bitis ku. Ing paniatang ning kayaldawan tahimik kung panenayan, potang ing Dios parusan na na la ding sinalake kekata ngan. Agyang ding tanaman a higera ala lang bunga, at ding tutubung ubas, agyamang magpalya ing pupul da ring olibo at karing marangle alang pupul a binutil, agyamang ding tupa mate la ngan at alang baka karing kural, matula ku pa mu rin at masaya, uling ing Ginung Dios ya ing kakung talapagligtas. Ing babie sikanan kaku ya ing Mayupayang Ginu; gagawan na kung matatag a talakad antimo ding usa, at ingatan na ku karing kabundukan. Iti ya ing mensahi na ning Ginu a binie na kang Zepania kanitang i Josias a anak nang Amon ya ing ari na ning Juda. (Ibat ya i Zepania king lahi nang Aring Hezekia king kapamilatan da ri Amaria, Gedalias, at Cusi.) Ngana ning Ginu, Siran ku ngan ing sablang bage keti king yatu: ding sablang tau, animal, ayup, at asan. Ibagsak ku la ngan ding e mayap. Paten ku la ding sablang tau; alang mitagan metung man. Aku, ing Ginu, ing migsalita. Parusan ku la ding memalen na ning Juda at ing mabilug a Jerusalem. Buran ku karin ing nanumang bakas ning pamanyamba kang Baal, at ala nang metung mang makaganaka pa karing paganung pari a susuyu keting dios-diosan. Paten ke ing ninumang mumukiat king bubungan at sasamba king aldo, king bulan, at karing batuin. Paten ku la naman detang sasamba at susumpang katapatan kanaku, at kaybat gagawang kapangakuan king lagyu na ning kikilalanan dang dios a i Molek. Paten ku la detang ginulut kanaku at e na bitasang tutuki kanaku, detang e na lalapit kanaku o mangutang at manintun kanaku. Magtahimik kayu arapan na ning Ginung Dios! Malapit ne ing aldo nang pamanukum. Magsadia ya ing Ginu ba na lang isakripisyu ding taung pinili na, at kinumbira na na la ding kalaban ban kuanan da ing pibandian na ning Juda. Potang datang ne ing aldo ning pamakamate, nganang sasabi ning Ginu, parusan ku la ding pamuntuk, ding anak nang lalaki ning ari, at ding sablang makiapus karing ugali da ring dayuan. Potang datang ne ing aldong ita, parusan ku la ding sablang sasambang anting paganu at manako at makamate ban katmuan de king penako ra ing templo na ning karelang kikilalanan a dios. Potang datang ne ing aldong ita, nganang sasabi ning Ginu, makaramdam kayung manangis king Pasbul dalan ning Asan ning Jerusalem. Damdaman yu lang manangis ding taung atyu king mas bayung dake na ning siudad, at damdaman yu ing masikan a lagusgus a manibatan karing bunduk-bundukan. Managulele kayu at tumangis potang damdaman yu na iti, ikayung manuknangan king mababang dake na ning siudad, uling mate la ding sablang komersianti! King panaun a ita kuma kung sulu at saliksikan ke ing Jerusalem. Parusan ku la ding taung tiwala king panatag dang kabilian a sasabi king lub da, E ya dapat nanumang mayap o e mayap ing Ginu. Mayakua ing karelang pibandian at malasak la ding bale ra. E na la makapanuknangan kapilan man karing bale a tatalakad da o makainum alak ibat karing tanaman dang ubas. Malapit ne ing marangal nang aldo ning Ginu; malapit neng malapit at mabilis yang daratang! Ing aldong ita maging aldo yang mitmung pait, uling tumangis la pati ding pekamatapang nang sundalus uli na ning ala lang akarapat! Maging aldo ne ning maragul a mua; aldo ne ning kaguluan at kalipitan, aldo ne ning pangalasak at kasiran, aldo ne ning karalumduman at kalungkutan, aldo yang matamle at malulam; metung yang aldo a mitmu king inge da ring trumpetang mamaus king pamakigera at king kulisak da ring sundalung lulusub karing pakapader a siudad at mangatas a tore. Nganang sasabi ning Ginu, Paratang kung alang kalupang kasiran karing sablang tau angga king ing balang metung lumakad yang kakapkap a antimo ing taung bulag. Mikasala la kanaku, inya ngeni ing daya ra magus anti ing danum at muluk lang pakapase king gabun ding karelang bangke. King aldo a ipakit na ning Ginu ing maragul nang mua, ala lang akarapat ding sabla rang pilak at gintu ban miligtas la bie. Masira ya ing mabilug a yatu king api na ning mua na. Dinan nang wakas, wa, bigla nang dinan wakas ing bie ning balang mabibie keti king yatu. Bansang alang marine, magbayu na kang bie bayu mu akuang malanat at mate anti ing metung a sampaga, bayu datang ing mikakalabkab nang mua keka ning Ginu, bayu datang ing aldo nung kapilan na ipakit ing maragul nang mua. Magbalik kayu king Ginu, ikayung sablang mapagpakumbaba keti king bansa a mamintu karing utus na. Daptan yu ing matulid at magpakumbaba kayu arapan ning Ginu. Mapalyaring aligtasan yu ing parusa king aldo nung kapilan na ipakit ning Ginu ing maragul nang mua. Ala metung mang mitagan king siudad ning Gaza. Lakuan de ring sablang tau ing Askelon. Mitabi la ding memalen na ning Asdod kilub na mu ning kapitnang aldo, at mitabi la naman ding memalen na ning Ekron king karelang siudad. Makataning na ing bie yu, ikayung Filisteo, ikayung manuknangan king lele ning dagat. Sildak na na ning Ginu ing atul na kekayu. Paten na kayu at metung man alang mitagan kekayu. Maging marangle yang pipagkubuan da ring pastul ing gabun yu king lele ning dagat at pipagkuralan da karing tupa da. Ding sumakup king kekayung gabun ila ding memalen na ning Juda a miligtas. Pastulan da la karin ding karelang kawan at matudtud la karing bale na ning Askelon. Mantabe ya karela ing Ginung karelang Dios at minawa lang pasibayu. Nganang sasabi ning Ginung Mayupaya, Dimdam ku ing pamaninsultu at pamanyunu da ring memalen na ning Moab at Ammon karing taung kanakung pinili, at ing pamagmayabang dang kuanan de ing karelang bansa. Bilang mabie Ginu, ing Dios ning Israel, matni kung sasabian king ing Moab at ing Ammon malasak lang anti ing Sodoma at Gomorra. Maging lugal lang pikukulkulan asin at ning alang anggang kasiran a tubuanan na ning makapal a dikut. Ding maniamsam king pibandian da at kuma king bansa ra ila ding miligtas karing kanakung pinili. Makanyan lang miparusan ding memalen na ning Moab at Ammon uli na ning karelang ketasan lub at kapalaluan, at uli na ning pamaninsultu da karing taung pinili na ning Ginung Mayupaya. Papangilabutan na la ning Ginu. Gawan na lang alang kabaldugan ding kikilalanan dang dios na ning yatu, at samba ya ing balang bansa king Ginu king mismung sasakupan nang lugal ning balang metung karela. Paten na la naman ning Ginu ding tau Etiopia. Gamitan na ning Ginu ing upaya na ban lasakan ne ing Asiria. Gawan neng disyerto ing siudad ning Nineve, disyertong alang bitasang danum. Maging lugal yang pipagpaynawan da ring baka, tupa, at miyayaliwa pang animal. Ding manuknangan karing mesirang bale ila ding ayup a kulayu at karing awang da karin la gumaga. Karing karelang pasbul karin la gumaga ding awak. Mabaklas la ding dutung a sedro karing gusali na. Makanyan ing mapalyari king siudad a tutung mapagmaragul king sarili nang upaya at mimisip king e ya numanu balang. Bala da ring memalen na king ing karelang siudad ya na ing mayupayang dili keti king yatu. Oneng alang kalupa ing kasiran a kaulian na; maging lugal yang panuknanganan da ring mabagsik a animal! Mangapaurung ya king takut ing balang taung lalabas karin. Miyatulan ne ing Jerusalem, ing siudad a e mayap, ing rebelding siudad a manabusu karing mismung memalen na. E ya mekiramdam king Ginu o pepailalam king disiplina na. E na binili ing kapanaligan na at e ya pepasaup king Ginu. Mengari lang danupan a leon ding pamuntuk na, at mengari la karing asu a danupan ding hues na; tutu lang matako inya e ra buring mikabukasan pati butul. E mu la apanaligan at taksil la ding propeta; insultuan da ring pari itang bage sagradu, at pamaluktut de ing kautusan na ning Dios para king sarili dang kapakanan. Oneng e ya mamako ing Ginu king siudad; daraptan na ing mayap at e bitasang gagawang e mayap. E na kakalinguan babie balang abak ing katuliran karing memalen na. Makanyan man e la tutuknang darapat e mayap ding e mayap a taung atyu karin, at e la man dirine. Nganang sasabi ning Ginu, Lubusan ku lang kelisan ding miyayaliwang bansa; lesakan ku la ding siudad da at likuan ku lang lasak-lasak ding karelang pader at tore. Ala nang manuknangan karing karelang siudad; ala lang tau ding dalan; alang mitagan metung man. Bala ku kanita king mika takut la kanaku ding taung kanakung pinili at tanggapan da na ing kanakung disiplina, king e ra na bitasang kalinguan ing aral a tiru ku karela. Oneng e melambat migbalik la king sadiang dapat dang e mayap. Inya panayan yu ku, nganang sasabi ning Ginu. Panayan ye ing aldo a aku talakad ku at idalum ku la ding bansa. Inari ku na king lub ku ing tipunan ku la ding bansa at ding kayarian ban takman da ing bigsikan na ning kanakung mua. Malasak ya ing mabilug a yatu king kapamilatan na ning milalablab kung mua. Ibayu ku la kanita ding tau da ring bansa at bukud lang kanaku manalangin at e karing aliwang dios. Aku ing karelang pamintuan. Agyang king marayung Etiopia datang lang magdalang ain para kanaku ding misalbag a taung kanakung pinili. King panaun a ita, O balen ku, e na kailangan ing pikarine yu ing pamag-rebeldi yu kanaku. Ilako ke ing ninumang magmatas at magpalalu at kapilan man e na kayu pasibayung magrebelding laban kanaku king banal kung bunduk-bundukan. Lakuan ku la karin ding taung mipasakitan at mapagpakumbaba a lumapit kanaku ban maniawad saup. E na la gawang nanumang e mayap kenu man ding mitagan nang memalen ning Israel o magsalitang kalaraman o maglinlang. Mipala la at mipanatag a kabilian, at ala nang takut kaninu man. Magkanta kang masikan, O Zion; kulisak ka, O Israel! King mabilug mung pusu magsaya ka, O Jerusalem! Tiknang na na ning Ginu ing kekang parusa; leko na na la sablang kekang kalaban. Ing Ginu, ing Ari ning Israel, atyu keka; ala nang sangkan ngeni ban tumakut ka. Ing panaun daratang nung kapilan da sabian king Jerusalem, E ka tatakut, siudad ning Zion! E mu paintulut ing mangalambut la ding kekang gamat! Ing Ginung kekang Dios atyu keka; dinan na kang tagumpe uli ning upaya na. Manakit yang tula keka ing Ginu, at king lugud na ibayu na ing bie mu. Magkanta ya at tumula keka, masaya yang anti ding taung magpiesta. Ngana ning Ginu, Pinupus ku na ing miplanu mung kasiran, at leko ku na ing kekang kamarinayan. Ing panaun daratang na! Parusan ku la ding kekayu manalipusta; ding sablang pile kaku lang sagipan, at ding miyugse karing bansang dayuan kaku lang ibalik karing karelang tuknangan. Alilan kung dangalan ing karelang kamarinayan, at ing mabilug a yatu purian na la ngan. Ing panaun daratang na! Iyuli ku na la ding mikalat yung memalen. Wa, gawan da kayung pikabaluan king yatung kabilugan, at ipala da kayung pasibayu. Ing Ginu ya ing migsalita. King kadua nang banua ning pamag-ari nang Dario ning Persia, king mumunang aldo ning kanam a bulan, migsalita ya ing Ginu king kapamilatan ning propeta Hageo. Ing mensahi para king gobernador ne ning Juda, i Zerubabel a anak nang Sealtiel at para king matas diling katungkulan a pari, i Josue a anak nang Jeozadak. Ngana ning Ginung Mayupaya kang Hageo, Sasabian da reting tau king aliwa pa iti ing karampatan a panaun ban italakad yang pasibayu ing Templo ning Ginu. Binie ne kanita ning Ginu iting mensahi para karing memalen king kapamilatan na ning propeta Hageo: Kakung memalen, obat manuknangan kayu karing masanting a pibalebale kabang makalugmuk ya king kasiran ing kanakung Templo? E yu wari apapansinan ing malilyari kekayo? Tinanam kayung dakal, oneng ditak mu ing pinupul yu. Atin kayung pamangan, oneng e makagyu ban kumabsi kayu. Atin kayung alak, oneng e makagyu para lasing kayu! Atin kayung imalan, oneng e makagyung panlaban king dimla. At e makagyu ing panakitan na ning taung manintunan para king pangabiayan na. E yu wari akakit ing sangkan inya mapapalyari iti kekayo? Munta kayu karing bunduk-bundukan; kuma kayung dutung at italakad yeng pasibayu ing Templo; kanita ku mu tumula at misamban antimo ing karampatan. Penaya yu ing mika pupul kayung dakal, oneng ditak mu ing meging bunga. At inyang inuli yu ing pupul, kinalat ku king kapamilatan na ning angin. Obat depatan ku ita? Uling makalugmuk ya king kasiran ing kanakung Templo, samantalang samal neng pagobran ning balang metung kekayu ing bale na. Iti ya ing sangkan nung inya e mumuran at alang tutubu. Aku ing pepalangi king bansa, karing bunduk-bundukan, karing marangle pitatamnanan binutil, karing mulahan ubas at olibo, karing balang tanaman a tutubu king gabun, karing tau ampon animal at king heganaganang buri yung patubuan. Kanita i Zerubabel at i Josue at ding sablang taung mibalik king pangayugse ra Babilonia, tiparan da itang sinabi na karela ning Ginung karelang Dios. Miyatdanan lang takut at pemintuan de i propeta Hageo, ing tubud na ning Ginu. Kaybat na nita, binie nang Hageo ing mensahi na ning Ginu para karing memalen. Ngana, Mantabe ku kekayu; iti ya ing pangaku ku. Pepaisipan ne ning Ginu ing balang metung ban magobra ya king Templo: i Zerubabel, ing gobernador ning Juda, i Josue, ing matas dili katungkulan karing pari, at ding sablang memalen a mibalik king karelang pangayugse. Megumpisa lang megobra king Templo ning Ginung Mayupaya, ing karelang Dios, king kaduang pulu't apat a aldo ning kanam a bulan na ning kaduang banuang pamag-ari nang Dario. King kaduang pulu't metung a aldo ning kapitung bulan na ning banua mu ring ita, migsalita yang pasibayu ing Ginu king kapamilatan nang propeta Hageo. Sinabi na kang Hageo king sabian na kang Zerubabel, ing gobernador na ning Juda, kang Josue, ing matas dili katungkulan karing pari, at karing memalen ing anti kaniti: Atin kekayu a e mekakalinguan king leguan na ning sadiang Templo? Nanu ing itsura na ngeni? Balamu ala yang bitasang leguan. Oneng e kayu paisira lub. Magobra kayu uling atyu ku libutad yu. Inyang meko kayu Ehipto, pengaku ku king manatili kung mamantabe kekayu. Angga ngeni kayabe yu ku. Inya e kayu sukat mitatakutan. E lumuat, ugunan ke ing banua at ing yatu, ing bansa at ing dagat. Ibagsak ku la ding sablang bansa at midala la keti ding karelang pibandian at kumatmu yang pibandian ing Templo. Kanaku ing sablang pilak at gintu ning yatu. Maging maygit ya leguan ing bayung Templo kesa king minunang mitalakad. At karin ku ibie karing memalen ku ing kanawan at ing kapayapan. Ing Ginung Mayupaya ya ing migsalita. King kaduang pulu't apat a aldo ning kasiam a bulan na ning kaduang banua ning pamag-ari nang Dario, migsalita yang pasibayu ing Ginung Mayupaya kang propeta Hageo. Ngana, Ikutang mu karing pari ing pakibat da kaniting kutang: O nu mong ing metung a tau kuma yang kapirasu king karning mibie bilang ain-sakripisyu at ipamulsa na iti. Kaybat na nita, paburen neng mitagkil ing susulud nang imalan king nanumang tinape, king pamangan, king alak, king larung olibo o nanu pa mang pamangan, ita kayang pamangan a ita maging sagradu ya naman? Inyang miyapag ya iting kutang karing pari, ing pakibat da: Ali ya. Kanita kitang nang Hageo, O nu mong mirinatan ya ing metung a lalaki uli na ning tigkilan ne ing metung a bangke, at kaybat tagkilan ne ing isanu man kareting mesabing pamangan, mirinatan la munaman deti? Ngarang mekibat ding pari, Wa. Kanita sinabi nang Hageo, Sasabian na ning Ginu king ing anti kanyan a bage tutu munaman karing memalen na niting bansa at king sablang bage a karelang daraptan. Inya ating dinat ing balang bage yayain da king altar. Sasabian na ning Ginu, E yu apansinan ing mepalyari kekayo? Bayu ye pegumpisan telakad ing Templo ning Ginu, lepitan ye ing makatumpuk a binutil at asahan yung manikua kayung aduang pulung datukanan, oneng apulu mu ing atyu karin. Buri yu ing manikua kayung limang pulung galun a alak king metung a datukanan, oneng manikua kayu mung aduang pulu. Peparala kung mapaling angin at uran-lipat ban siran ing sablang kekayung tenam, makanyan man e kayu sinisi. Ing aldong iti ya ing kaduang pulu't apat a aldo ning kasiam a bulan, ing aldo nung kapilan ya meyari ing pundasyun na ning Templo ning Ginu. Pagumasdan yu ing mapapalyari manibat ngeni. Agyang ala nang bitasang mitagan a binutil at e la pa mekapamunga ding ubas, ding tanaman a higera, ding pomegranate at olibo, makanyan man, bendisyunan da kayu manibat ngeni. King aldo mu ring ita, ing kaduang pulu't apat na ning bulan, binie ne ning Ginu kang Hageo ing metung pang mensahi para kang Zerubabel, ing gobernador ning Juda. Ngana, Malapit ku nia mung ugunan ing banua at ing yatu, at ibagsak ku la ding kayarian at angganan ku ing upaya ra. Panuag ku la ding karung panggera at ding magmanehu kareti; mate la ding kabayu at mipapatayan la ding pakasake. Kuanan da ka king aldong ita, Zerubabel a talasuyu ku, at gawan da kang pamuntuk a mamahala king lagyu ku. Ika ing pinili ku. Ing migsalita ya ing Ginung Mayupaya. Kanitang kawalu nang bulan ning kadua nang banua ning pamag-ari nang Dario king Persia, binie ne ning Ginu iting mensahi kang propeta Zacarias a anak nang Berekias at apu nang Iddo. Sinabi na ning Ginung Mayupaya kang Zacarias king sabian na karing tau ing anti kaniti: Aku, ing Ginu, maragul ing mua ku karing kekayung makatua, oneng ngeni sasabian ku kekayu, Magbalik kayu kanaku at magbalik ku kekayu. E kayu sana mangari karing kekayung makatua. Kanitang panaun a milabas, mipayabut karela ing kanakung mensahi king kapamilatan da ring propeta. Sinabi da reti karela king lakuan da na sa ing e mayap dang pamibiebie at gumulut na la king e ustung dapat. Oneng e la mekiramdam ni memintu kanaku. Mete na la ding kekayung makatua at detang propetang deta. King kapamilatan da ring propetang kanakung talasuyu, pepayabut ku la karing kekayung makatua ding kanakung kautusan at babala, oneng e ra la pinsinan. Uli na niti, misakitan la. Kanita la pa mu sinisi at kilalanan king aku, ing Ginung Mayupaya, perusan ku la agpang ketang karapatdapat karela at ketang inari ku na king lub ku. Kanitang kadua nang banua ning pamag-ari nang Dario, ketang kabengian na ning kaduang pulu't apat a aldo ning kalabing metung a bulan (ing bulan ning Sebat), dininan na kung metung a mensahi ning Ginu king kapamilatan na ning vision. Ikit ke ing metung nang anghel ning Ginu; makasake ya king kabayung malutu. Tinuknang ya libutad da ring tanaman a mirto king kapatagan at atin pang aliwang kabayu king kagulutan na; kule lang malutu, pultik-pultikan, at maputi. Ngakung mengutang, Nanu pu ing buri dang sabian deting kabayu? Nganang mekibat, Ipakit ku keka ing buri dang sabian. Tinubud na la ning Ginu deti ban libutan de at siasatan ing yatu. Minie lang ulat king anghel. Ngara, Alibutan mi ne ing mabilug a yatu, at ikit mi king panatag ya bili ing mabilug a yatu. Kanita ngana ning anghel, Ginung Mayupaya, pitu nang pulung banua ngeni ing mua mu king Jerusalem at karing siudad ning Juda. Nu pa anti kaluat bayu mu ipakit ing lunus mu karela? Pekibatan ne ning Ginu ing anghel karing makapaldan a amanu, at sinabi na kanaku ning anghel king ibalita ku iting selita ning Ginung Mayupaya: Atin kung maragul a lugud at malasakit king Jerusalem, ing banal kung siudad. Tune kung mua karing bansang magtamasa king katahimikan at kapayapan. Kabang aku mo pipigilan ku ing mua ku karing memalen ku, detang bansang deta lalu da na la mang pepasakitan ding memalen ku. Inya mibalik ku Jerusalem ban ipakit ku ing lunus ku king siudad. Malarin ya ing kanakung Templo at mitalakad yang pasibayu ing siudad. Sinabi na naman kanaku ning anghel king ibalita ku: Ing Ginung Mayupaya sasabian na king minawa lang pasibayu ding siudad na at saupan neng pasibayu ing Jerusalem at gawan neng sarili nang siudad. Miglalawe ku at menakit kung apat a sagung toro. Ngakung kinutang king anghel a kapagsalita ku, Nanu ing buri dang sabian deting sagu? Nganang mekibat, Lalarawan da la reti ding bansang mayupaya at king uli ra mikalat la ding memalen na ning Juda, Israel, at Jerusalem. Kaybat na nita, pepakit na la kanaku ning Ginu ding apat a lalaking pande. Ngakung mengutang, Obat dinatang la ren? Nanu ing daptan da? Nganang mekibat, Dinatang la ren ban pamatakutan da la at idagsa ding bansa a lubus miglupig king bansa ning Juda at king uli ra mikalat la ding memalen na. Miglalawe ku at ikit ke ing metung a lalaking ating tatalnan a paniukad. Kitang ku king lalaki, Nu ka munta? Pekibat na, Sukdan ke ing Jerusalem ban akit ku nung nu ya anti kakaba at kalualas. Kaybat, ikit ke ing anghel a akapagsalita ku; linakbang yang palapit at linapit ya ing metung pang anghel ba neng salubungan. Ngana ning minunang anghel king aliwang anghel, Mulayi ka at sabian mu ketang baintaung ating tatalnan a paniukad king mika tutung dakal a tau at baka king Jerusalem angga king mangari ya karing baryung alang bakud a pader. Pengaku na ning Ginu king ya mismu ing maging bakud a api a magpadurut king siudad ban idipensa ne, at king sabla nang kamalan karin ya manuknangan libutad da. Anti na mo waring aku ing lebanan na ning ninumang lumaban kekayu. Inya tinubud na ku ning Ginung Mayupaya at binie ne iting mensahi para karing bansang meniamsam karing memalen na: Ing Ginu mismu ya ing lumaban kekayu at masamsam kayu karing taung king misan a panaun gewa yung ipus. Potang iti mapalyari na, abalu na ning metung at metung king ing mitubud kanaku ya ing Ginung Mayupaya. Ngana ning Ginu, Memalen ning Jerusalem, magkanta kayung mitmung saya! Daratang ku ban manuknangan libutad yu! King aldong ita dakal lang bansa ding lumapit king Ginu at maging memalen na la munaman. Manuknangan ya libutad yu at abalu yu king tinubud na ku kekayu. Pasibayu yang maging makapasubaling pibandian na ning Ginu ing Juda king banal nang bansa, at maging siudad yang kaluguran nang dili ing Jerusalem. Magtahimik ya ing balang tau king arapan na ning Ginu uling daratang yang ibat king banal nang lugal. Pepakit ne pa kanaku ning Ginu ing Pekapun da ring Paring i Josue a makatalakad arapan na ning anghel ning Ginu. Karin siping nang Josue makatalakad ya i Satanas; makasadia yang miyapag dalum laban kang Josue. Ngana ning anghel ning Ginu kang Satanas, Parusan na ka sa ning Ginu, Satanas! Parusan na ka sa ning Ginung malugud king Jerusalem! Mengari ya ing taung yan king kapirasung dutung a mesagmit king api. Makatalakad ya karin i Josue; makasulud yang imalan a marinat. Ngana ning anghel karing talapagsilbi na karin banua, Ilukas yu ing marinat a imalan a susulud na ning taung yan. Kaybat ngana kang Josue, Leko ku na ing kekang kasalanan at dinan da kang bayung imalan a isulud mu. Inutus na naman karing talapagsilbi king ikabit de ing malinis a turban king buntuk nang Josue. Memintu la at kaybat pepasulud de kang Josue ing bayung imalan kabang makatalakad ya karin ing anghel ning Ginu. Kanita sinabi na ning anghel ning Ginu kang Josue king ing Ginung Mayupaya sinabi na: Nung tuparan mu la ding utus ku at gampanan ding katungkulan a binie ku keka, manatili kang talapanibala ning kanakung Templo at ing paligid na, at pakiramdaman ku la ding panalangin mu antimo nung makananu ku lang pakiramdaman ding panalangin da ring anghel a atyu king arapan ku. Inya makiramdam ka, Josue, ika a Pekapun da ring Pari. Makiramdam kayu, ikayung kalupa nang pari, ikayung tanda na ning mayap a panaun a daratang: ipalto ke ing kanakung talasuyu a mayayaus Ing Sanga! Bibili ke arapan nang Josue ing magdili-diling batu'ng ating pitung lupa. Idukit ke ing metung a kasulatan kaniti at king metung mung aldo ilako ku ing kasalanan na niting bansa. Potang datang ne ing aldong ita, agkatan ne ning balang metung kekayu ing kasiping nang bale ban datang at magsayang mitmung kapayapan at kapanatagan libutad da ring kekayung mulahan ubas at tanaman yung higera. Linapit yang pasibayu ing anghel a kepagsalita ku at ginising na ku antimo neng gigisingan ya ing ninumang tau king tudtud na. Nganang kinutang, Nanu ing akakit mu? Metung yang tumpakan-sulu a megawa king gintu, ngakung mekibat. Ating metung a lulanan laru babo na. Pitu la ding sulu king tumpakan-sulu, atin yang pitung piririnan pabelu ing balang metung. Ating aduang tanaman a olibo lele na ning tumpakan-sulu, mingatba la kaniti. Kitang ku kanita king anghel, Nanu ing buri dang sabian deti? E mu balu ing buri dang sabian den? ngana namang kinutang kanaku. Ali ku, ngakung mekibat. Sinabi na kanaku ning anghel king ibie ke kang Zerubabel iting mensahi a ibat king Ginung Mayupaya: Magtagumpe ka e king kapamilatan na ning sikanan ning sandata at e king kekang sariling upaya, nune king kapamilatan na ning kanakung espiritu. Lumbug la king arapan mu ding sagabal a kasing katas da ring bunduk. Italakad meng pasibayu ing Templo at kabang bibili me ing katataulian a batu king paglugalan na, sabian dang masikan ding tau, Kasanting na, kasanting na! Miras munaman kanaku ing aliwa pang mensahing ibat king Ginu. Ngana, I Zerubabel ya ing mekabili king pundasyun na ning Templo at ya naman ing manari kaniti. Potang iti mapalyari na, abalu da ring kanakung memalen king aku ing mitubud keka karela. Sinabi na kanita ning anghel kanaku, Ding pitung sulung den ila ding pitu nang mata ning Ginu a manakit king mabilug a yatu. Masisira na la lub uling ditak mu ing mayayari. Miyatdanan lang tula potang akit da king e patugut i Zerubabel king pamipatalakad na king Templo. Kaybat kitang ku pa, Nanu ing buri dang sabian ding aduang tanaman a olibo a atyu mingatba na ning tumpakan-sulu? At nanu ing buri dang sabian ding aduang sangang olibo lele da ring aduang gintung tubo nung nu mitutugtug ing larung olibo? E mu balu? nganang kinutang kanaku. Ali ku, ngakung mekibat. Kanita sinabi na, Ila deti ring aduang lalaking pinili na ning Dios at linian na ban sumuyu king Ginu ning mabilug a yatu. Miglalawe kung pasibayu at ikit ke ing metung a kasulatan a makalulun a sulasulapo. Kitnan na ku ning anghel nung nanu ing ikit ku. Pekibat ku, Metung yang kasulatan a makalulun a sulasulapo; atlu yang pulung talampakan king kaba at labing limang talampakan ya king lapad. Kanita ngana kanaku, Makasulat kaniti ing sumpa a laganap king mabilug a bansa. Mababasa king metung nang dake niting kasulatan a makalulun king milako ya ing balang mapanako king bansa, at mababasa king kasumangid king milako ya naman ing balang magsalitang kalaraman lalam ning metung a sumpa. Sasabian na ning Ginung Mayupaya king iparala ne iting sumpa at luban ne bale ing balang mapanako at ing balang magsalitang kalaraman. Manatili ya karing pibalebale at lakuan na lang lasak-lasak. Linto yang pasibayu ing anghel at ngana, Lawan mu! Ating aliwang bage a daratang! Nanu ya? ngakung kinutang. Nganang mekibat, Metung yang kaing at lalarawan na ing kasalanan na ning mabilug a bansa. Atin yang takap ing kaing a megawa king tinggaputi. Kabang lalawan ke, mibuklat ya ing takap at kilub ning kaing ating metung a babaing makalukluk! Ngana ning anghel, Lalarawan na niting babai ing e mayap. Kanita tinimid ne ing babai kilub ning kaing at saka ne tikpan pasibayu. Linawe ku babo at ikit ku la ding aduang babaing susulapo palapit kanaku; atin lang maragul a pakpak a kalupa na ning king tagak. Diklut de ing kaing at silapo re. Ngakung kinutang king anghel, Nukarin de idala ing kaing? Nganang mekibat, King Babilonia, nung nu la manalakad templo para kaniti. Potang mayari ne ing templo, ibili de karin ing kaing ban samban. Miglalawe kung pasibayu at ikit ku la ding apat a karung panggera a lulual ibat king pilatan da ring aduang bunduk a tangsu. Kukuliutan de ring malutung kabayu ing mumunang karu; ing kadua, ding matuling a kabayu; ing katlu, ding maputing kabayu; at ing kapat, ding pultik-pultikan a kabayu. Kanita kitang ku king anghel, Nanu ing buri dang sabian deting karu? Pekibat na, Ila deti ring apat a direksyun na ning angin; kalualalual da pang ibat king arapan na ning Ginu ning mabilug a yatu. Papunta ya ing karu a kukuliutan da ring matuling a kabayu king norti, king Babilonia; papunta la ding maputing kabayu king albugan, at papunta la ding kabayung pultik-pultikan king bansang atyu king mauli. Mamalagua lang mako at maniasat king yatu ding kabayung pultik-pultikan. Ngana ning anghel, Sulung, siasatan ye ing yatu! at ita ing depat da. Kanita kilait na ning anghel kanaku, Ikua rang alako ding kabayung minta king dane norti ing mua ning Ginu. Binie ne kanaku ning Ginu iting mensahi. Ngana, Kuanan mu la ding regalu a binie da ri Heldai, Tobias, at Jedaia a dinatang ibat king pangayugse ra Babilonia, at munta kang agad king pibalebale nang Josias a anak nang Zepania. Gawa kang korona king pilak at gintu a binie da at ibili me king buntuk ning Pekapun da ring Pari, i Josue a anak nang Jeozadak. Sabian mu kang Josue king ing Ginung Mayupaya sasabian na, Ya iti ing lalaking mayayaus Ing Sanga; manianga ya nu ya man karin at italakad neng pasibayu ing Templo ning Ginu. Ya ing mitalakad kaniti at tanggapan na ing dangalan a mangaintulid king metung a ari, at panibalan na la ding memalen na. Talakad ya ing metung a pari lele ning tronu at misaupan la king obra. Maging metung yang kapigaganakan ing korona bilang parangal kang Heldai, Tobias, Jedaia, at kang Josue kilub ning Templo ning Ginu. Datang la ding taung manibatan karing marayung lugal at sumaup la kekayu king pangatalakad nang pasibayu ning Templo ning Ginu. At potang mitalakad ne, abalu yu king ing mitubud kanaku kekayu ya ing Ginung Mayupaya. Mapalyari ngan iti nung ganap yu lang pamintuan ding utus na ning Ginung kekayung Dios. Kanitang kapat nang banua ning pamag-ari nang Dario, king kapat nang aldo ning kasiam a bulan (ing bulan ning Kislev), sinabi na ning Ginu ing amanu na kanaku. Tinubud de ring memalen na ning Betel i Sarezer at Regemmelec ampon ding karelang tauan king Templo ning Ginu Mayupaya ban manalangin para king bendisyun ning Ginu, at ban ikutang da karing pari at propeta ing anti kaniti: Sukat mi pang isundu ing pamagpaldas uli na ning pangalasak na ning Templo king kapamilatan ning pamag-ayunu king kalimang bulan antimo ing daraptan mi karing dakal nang banuang milabas? Iti ya ing pakibat ning Ginu a miras kanaku: Sabian mu karing memalen na ning bansa at karing pari king inyang mig-ayunu la at migpaldas king kalima at kapitung bulan kilub ding pitung pulung banua, depatan da ita e para parangalan da ku. At inyang mengan la at minum, depatan da ita para mu king sarili dang kapakanan. Iti ya ing sinabi na ning Ginu king kapamilatan da ring minunang propeta kanitang panaun a ing Jerusalem manawa ya pa bili at mitmu yang tau, at kanitang panaun a dakal la pa ring taung manuknangan e mu karing balen a makapadurut king siudad nune pati na king dane mauli at karing kapatagan lele da ring bunduk king dane albugan. Binie ne ning Ginu iting mensahi kang Zacarias: King milabas a panaun binie ku la deting kautusan karing kanakung memalen: Sukat yung pansinan ing pangatupad ning hustisia, at sukat kayung pakit ganaka ampon lunus king metung at metung. E yu la gigipitan ding babaing mebalu, ding ulila, at ding dayuan a manuknangan libutad yu o ing ninumang atyu king pamangailangan. At e kayu babalak nanumang e mayap a makapanasakit king aliwa. Oneng birian da ring kanakung memalen ing e la makiramdam. Migmaklak-maklakan la; gewa da lang masias anting batu ding pusu ra. Mimua kung e mu nanu uli na ning e la mebisang makiramdam king turu ku a pepayabut ku king kapamilatan da ring propetang mabie pa kanitang panaun a ita. E ku na la pekiramdaman inyang menalangin la kanaku uling e la mekiramdam inyang migsalita ku. Anti ing bagyu kinalat ku la ban manuknangan karing dayuan a bansang e ra bitasang balu. Mipaburen ya iting masanting a gabun, at metung man alang manuknangan. Binie ne ning Ginung Mayupaya iting mensahi kang Zacarias. Ngana, Maluat ku neng buring saupan ing Jerusalem uli na ning maragul kung lugud karing memalen na, ing lugud a meging sangkan na ning pangamua ku karing kalaban na. Magbalik ku Jerusalem, ing banal kung siudad, at manuknangan ku karin. Maging pikabaluan ya bilang tapat a siudad, at mayaus yang banal a bunduk-bundukan ing bunduk-bundukan ning Ginung Mayupaya. Magtukud la ding lalaki at babai uli na ning ketuan da, at pasibayu lang magluklukan karing plasa na ning siudad. At pasibayu lang mikatmuan ding dalan karing mamialung a anak a lalaki at babai. Iti balamu masakit dang paniwalan ding memalen nang mitagan ning bansa, oneng kanaku e masakit paniwalan. Iligtas ku la ding memalen ku karing bansa nung nu da la inugse, at ibalik ku lang pasibayu ibat king aslagan at ibat king albugan ban manuknangan la king Jerusalem. Ila ding maging balen ku, at aku ing maging karelang Dios a manibala karela king mitmung katapatan ampon katuliran. Tatagan yu ing lub yu! Ding amanung daramdaman yu ngeni ila naman ding amanung selita da ring propeta kanitang bibili re ing pundasyun na ning Templo para king pangatalakad nang pasibayu. Bayu na ikuang miras ning panaun a ita alang tau o animal man a malyaring upahan para magobra, at ala munamang metung man a ligtas mo sa king kalaban na. Pipatepate ku la ding tau. Oneng ngeni makayaliwa ing tratu ku karing mitagan nang memalen niting bansa. Mananaman la libutad ning kapayapan. Mamunga la ding karelang tanaman a ubas, palto yang dakal a pagkabiayan ing gabun, at mabaldug ing dakal a uran. Ibie ku iting sablang kanawan karing memalen a mitagan niting bansa. Memalen ning Juda at Israel! King milabas a panaun mipapaniumpa la ding dayuan kapamilatan na ning pamagsalitang Dugpa sana keka ing kasiran a digpa king Juda at Israel! Oneng iligtas da kayu at kaybat na nita, detang dayuan a deta sabian da king metung at metung, Mibendisyunan ka sa antimo ing Juda at Israel! Inya tatagan yu ing lub yu at e kayu sa mitatakutan. Sasabian na ning Ginung Mayupaya, Kanitang pepamua da ku ding kekayung makatua, mibalak kung miparalang kasiran karela at e ku migbayu isip, nune depat ku itang binalak ku. Oneng ngeni babalakan ku ing bendisyunan ku la ding memalen na ning Jerusalem at ning Juda. Inya e kayu mitatakutan. Ila deti ring bage a sukat yung daptan: Magsalita kayung katutuan king metung at metung. Ibie yu king husgadu ing tune hustisia; itang hustisiang magdalang kapayapan. E kayu mimisip gawang nanu pa mang ikapanasakit ning metung at metung. E kayu magsalitang kalaraman king kapamilatan na ning metung a sumpa. Pikakasaman ku ing pamaglaram, ing alang hustisia, at ing pamanampalasan. Binie ne ning Ginung Mayupaya iting mensahi kang Zacarias: Ding pamag-ayunu a mararapat balang kapat, kalima, kapitu, at kapulung bulan maging selebrasyun lang mitmung tula at kaligayan para karing memalen na ning Juda. Kailangan ing luguran yu ing katutuan at ing kapayapan. Sasabian na ning Ginung Mayupaya, Daratang na ing oras potang datang la king Jerusalem ding taung ibat karing dakal a siudad. Detang menibat king metung a siudad sabian da karing menibatan king aliwang siudad, Papunta kami Jerusalem ban samban mi ya ing Ginung Mayupaya at ban maniawad kami king bendisyun na. Tara tuki kayu kekami! Dakal lang tau at bansang mayupaya ding datang king Jerusalem ba reng samban ing Ginung Mayupaya at ban maniawad bendisyun king Dios. King panaun a ita, lumapit la ding apulung dayuan king metung a Judio at sabian da, Bisa kaming mirakayanan king mayap yung kalma uling abalitan mi king ing Dios atyu ya kekayu. Iti ya ing mensahi na ning Ginu: Migsalita yang kaparusan king bansa ning Hadrak at para king siudad ning Damasco. Bandi na la ding sablang tribu na ning Israel; bandi nia naman ning Ginu ing sentru na ning Siria. Ing Hamat, king angganan na ning Hadrak, bandi nia naman; antimu rin ding siudad ning Tiro at Sidon at ing sablang gelingan a atyu karela. Mitalakad yang mangatibe kuta ing Tiro para king sarili na, at mitambak yang dakal a pilak at gintu angga na king balamu pangkaraniwan na mung anti ing alikabuk at sukal karing dalan na. Oneng ilako na ngan ning Ginu ing sablang kayatinan na. Iyugse na ing pibandian na king dagat, at king kapamilatan na ning silab gisanan ne ing siudad angga king mipatag ya king gabun. Akit na iti ning siudad ning Askelon at mitakutan ya. Akit na naman iti ning siudad ning Gaza at tutu nang panamdaman. Ing Ekron, antimu rin, uling mewala na ing sabla nang asahan. Mate ya ing ari ning Gaza, at malakuan yang alang memalen ing Askelon. Manuknangan la king Asdod ding taung misamut-samut a lahi. Ngana ning Ginu, Angganan ku na ing pamagmatas-matas da reting Filisteo. E na la mangan kapilan man king karning ating daya o mangan king makabawal a pamangan. Maging dake na la ning kanakung balen ding sablang miligtas, at maging anti lang metung a pamilya king tribu nang Juda. Maging dake ne ning kanakung balen ing Ekron antimo ding Jebuseo. Banten ke ing kanakung bansa ban e ra ne aluban ding kalaban na. E ku na paintulut karing magsamantala ing gipitan da la pa ring kanakung memalen. Ikit ku nung makananu lang migkasakit ding kanakung memalen. Magsaya kayu, memalen ning Zion! Kulisak kayu king tula, ikong tau Jerusalem! Lawan yu, daratang ya kekayu ing kekong ari! Daratang yang kayabe ing tagumpe, oneng mapagpakumbaba ya at metung yang asno ing sasaken na, metung yang biseru, anak ning gaindung asno. Ngana ning Ginu, Ilako ku na la ding karung panggera ning Israel, at ding kabayung pakigera karin king Jerusalem; ding pana a magagamit king labanan kaku na la ngan siran. Kapayapan ing itatag ning kekong ari karing miyayaliwang kayarian; ing pamamahala na magumpisa king dagat angga king kasumangid a dagat; manibat king Ilug ning Eufrates angga na karing sepu ning yatu. Ing Ginu sasabian na, Uli ning kasunduan ta a mitatakan king daya ding ain-sakripisyu, ding kekang memalen gawan ku lang malaya; ilako ku la king alang danum a talaga ning pangayugse ra karing aliwang bansa. Muli na kayu, ikong miyugse a ngeni atin nang kapanayan; magbalik na kayu karing katahimikan da ring kekong tuknangan. Ngeni kekayu sasabian ku dobli-dobli ing ibayad ku kekayu, at bendisyun para king kasakitan a kekong delanan. Gamitan ke ing Juda anti ing pana ning sundalus, at ing Israel anti ding paslu. Gamitan ku la ding lalaki ning Zion anting metung a espada ban labanan ku la ding sundalus ning Grecia. Pakit ya ing Ginu karing memalen na; ibugnus na lang paslu na anting kildap. Ing Ginung Dios trumpeta yang tiupan na; lumusub ya libutad ning alisus king mauli manibatan. Ing Ginung Mayupaya memalen na ingatan na la, at ding kalaban da karela lang paten. Kulisak la libutad ning labanan anti ding taung malasing, at ing daya ding kalaban karelang payagusan; magus anti ing daya ning animal a sasakripisyu, ing dayang tutugtug da karing suluk ning altar. Potang ing aldong ita datang na, iligtas ne ning Ginu ing balen na, antimo ing pastul a sasagip karing sese nang animal a atyu king panganib. Anti ding iyas king korona sunlag lang masala king bansa na. E mu nanung kayapan at leguan ing mayakit kanita king bansa! Dagul lang masikan a katawan ding baintau na at dalaga uli ning binutil at alak a pangabiayan da. Maniawad kayung uran king Ginu king panaun ning kauran. Ing Ginu ya ing parala king lulam at mibabaldug king uran; pasagiwan ne ing marangle para karing sabla. Sasangguni la ding tau karing idolo at karing mamamanula, oneng pawang kalaraman at alang kabaldugan ing pakibat da reti. Ding aliwa dirinan da lang kabaldugan ding paninap, oneng lilili da la mu; alang kabaldugan ing pamamatula a babie ra. Inya maglibut-libut la ding tau anti ding meliling tupa. Mibibili la king kagutgutan uling ala lang manimuna. Sasabian na ning Ginu, Mua ku karetang dayuan a mamahala king kanakung balen at parusan ku la ngan deti. Bandi ku la ding memalen na ning Juda, at aku, ing Ginung Mayupaya, ing mingat karela. Ila ding kakung maging pakakabayung mangabilis king pamakilaban. Lunto la libutad da ring talapanibala at manimuna a mamahala king kanakung balen. Magtagumpe la ding memalen na ning Juda a mengari karing sundalus a damusak karing kalaban da libutad ning burak karing dalan. Lumaban la uling atyu karela ing Ginu, at sambutan da la pati na ding kalaban a pakakabayu. Gawan ku lang masikan ding memalen ning Juda; iligtas ku la ding memalen ning Israel. Malunus ku karela, at iyuli ku la ngan karing bale ra. Maging anti la karing taung e ku bitasang tinggian. Aku ing Ginung karelang Dios; pakibatan ku ing karelang panalangin. Ding memalen ning Israel maging masikan lang anti ding sundalus, masaya anti ding lalaking miminum alak. E ra kalinguan ding karelang lahi iting tagumpe ra, at maging masaya la uli ning depat ning Ginu karela. Ausan ku la ding kakung memalen, at miyabeabe kong tipunan. Iligtas ku la ngan, at antimo ing sadia rang kabilian, dakal ing karelang bilang. Agyang kinalat ku la karing miyayaliwang bansa, makanyan man karing marayung lugal e ra ku kalinguan. Ila at ding anak da miligtas la, at miyabeabe pasibayung muli karing tuknangan da. Ibat Ehipto at Asiria iyuli ku la bale ra, at papanuknanganan king sariling bansa ra. Papanuknangan ku la naman Gilead, at antimu rin king Lebanon; kumatmu ya karing tau ing mabilug a bansa. Potang lumabas na la king dagat ning karelang kagutgutan, aku, ing Ginu, ing marug karing alun at mamala ya ing danum nang malalam ning Ilug ning Nilo. Ing ketasan ning Asiria maputut na, at ing mayupayang Ehipto mawala ing upaya na. Gawan ku lang masikan ding kakung memalen; samban da ku at aku ing karelang pamintuan. Ing Ginu ya ing magsalita. Lebanon, ibuklat mu la ding pasbul mu, ban ing silab akua nong gisanan ding kekang tanaman a sedro! Manangis kayu at ngulangul, ikong tanaman a sipres; miragsa na la ding tanaman a sedro; mekutud na la detang makayamang tanaman! Manangis kayu at managulele, O tanaman a ensina ning Bashan, uling megisan neng mekutud ing makapal a kagubatan! Ding pamuntuk manangis lang e makanyan-kanyan, uling karelang ligaya mewala na ngan! Pakiramdaman yu ing galeung ding leon; ing kagubatan a karelang tuknangan king Jordan mewala ya! Ngana kanaku ning Ginung kakung Dios, Pakiapusan mu ing gagawan na ning pastul ding tupang malapit nang makatat. Papaten da la ring maniali kareti at makanyan man e la mipaparusan. Pisasali ra ing karni at ngarang sasabi, Salamat king Ginu! Mibandi ta na ngeni! Pati ding mismung pastul da e la malulunus karela. ( Ngana ning Ginu, E ku ne lunusan pa ing ninuman king yatu. Aku mismu ing mibili karing memalen king gamat da ring sasakup karela. Siran de reting pamuntuk ing yatu, at e ku la iligtas ding tau king upaya da reting pamuntuk.) Inupahan da ku detang maniali at mamisaling tupa, at meging pastul ku karing tupang malapit nang makatat. Kinangwa kung aduang tukud: pemalagyuan keng Mayap a Pilubluban ing metung at ing kadua Pamisasanmetung. At kanaku yang pistulan ing kawan. Milako ku kapibabatan karing atlung pastul a masama kanaku. At kilub na mu ning pabulan tinabi ku la. Kanita sinabi ku king kawan, E yu na ku maging pastul. Mate ne itang sukat mate, at malipul ne itang sukat malipul. Mipapatayan la ding mitagan. Kaybat na nita, kinua ke ing tukud a mipamalagyuan Mayap a Pilubluban at pikli ke ban makalis ya ing kasunduan a gewa ning Ginu karing aliwang bansa. Inya king aldong ita mebura ya ing kasunduan. Lalawan da ku ding maniali at mamisaling tupa, at balu ra king magsalita ya ing Ginu king kapamilatan na ning depat ku. Ngaku karela, Nung bisa kayu, ibie yu la ding sueldu ku. Nung e kayu bisa, kekayu na la. Inya beyaranan da kung atlung pulung pirasung pilak bilang sueldu ku. Oneng ngana kanaku ning Ginu, Ibaldug mu la den king kaban ning Templo. Inya dela ku la ding atlung pulung pirasung pilaking matas diling alaga a isipan dang katulid kuat bildug ku la king kaban ning Templo. Kaybat pikli ke ing kaduang tukud, itang mipamalagyuan Pamisasanmetung at mepatlud ing pamisasanmetung na ning Juda at Israel. Kanita ngana kanaku ning Ginu, Misan pa pakiapusan mu ing gagawan na ning metung a pastul, oneng ing pakiapusan mu ngeni ya ing pastul a alang kabaldugan. Tinuldu kung metung a pastul a manibala king kanakung kawan, oneng e na la pagmalasakitan detang atyu king panganib ni panintunan detang mababating; e na la uluan detang mesugat ni pakanan detang mitagan. Bagkus ing daraptan na ya ing kakanan ne ing matabang dili karing tupa at tutuklapan na la ding kuku da. Makalunus ing mapalyari king alang kabaldugan a pastul a ita! Pepaburen na la ding tupang papastulan na. Lubus nang siran ning gera ing kayupayan na. Langi ya ing takde na at mabulag ya ing wanan nang mata. Iti ya ing mensahi tungkul king Israel. Ibat ya iti king Ginu, ing Ginu a miladlad king banua at linalang king yatu at minie bie king tau. Sasabian na, Gawan keng anting metung a kopang alak ing Jerusalem; minum la king kopa ding bansang makapadurut keting siudad at magsuresure lang anti ding malasing. At potang kubkuban da ne ing Jerusalem, makubkub la naman ding siudad ning Juda. Oneng potang datang ne ing aldong ita, iyapus ke ing Jerusalem king metung a mabayat a batu; manasakit ya ing bansa a sumubuk mibuat kaniti. Mikampi-kampi la ding sablang bansa ban lusuban de. Potang datang ne ing aldong ita pamasdanan ku la ngan ding sablang kabayu at guluan ku la pamisip ding sablang pakasake kareti. Banten ku la ding memalen na ning Juda, at bulagan ku la mata ding kabayu da ring kalaban. Kanita sabian da ring pamilya nang Juda king sarili ra, Babie yang sikanan ing Ginung Dios a Mayupaya karing memalen na a manuknangan Jerusalem. Potang datang ne ing aldong ita, gawan ku la ding pamilya nang Juda anting metung a silab king kagubatan o kaya king metung a marangle binutil a malapit nang pupulan; lasakan da la ngan ding bansang makapadurut. E la numanu balang ding memalen na ning Jerusalem kilub ning siudad. Aku, ing Ginu, ing munie mumunang pamagtagumpe karing sundalus ning Juda ban kanita ing dangalan a tanggapan da ring lahi nang David at memalen na ning Jerusalem e maygit kesa ketang karing aliwang dake na ning Juda. King aldong ita ingatan na la ning Ginu detang manuknangan king Jerusalem; pati ing mainang dili karela maging masikan yang anti i David kanitang milabas a panaun. Ding manimuna karela ila ring lahi nang David, anti la ing anghel ning Ginu, anti ing Dios mismu. Potang datang ne ing aldong ita lasakan ke ing balang bansa a magkapilit lumusub king Jerusalem. Katmuan ku la ding lahi nang David at ding aliwang memalen na ning Jerusalem king espiritu ning lunus at panalangin. Lumawe la ketang pete ra king tandus, at panangisan de antimo detang manangis king karelang kabubugtungan a anak. Manangis lang kapait-paitan anti detang kematen king anak dang pangane lalaki. Potang datang ne ing aldong ita mika masikan a pamanangis karin Jerusalem antimo ing pamanangis kang Hadad-rimmon karin king Kapatagan ning Megido. Potang datang ne ing aldong ita, nganang sasabi ning Ginung Mayupaya, lunto ya ing metung a sibul ban maos la ding lahi nang David at ding memalen na ning Jerusalem king kasalanan da at king karelang pamanyambang idolo. King aldong ita kalisan ku la lagyu ding idolo king bansa, at ala nang makaganaka pa karela kapilan man. Itabi ke ing ninumang magbansag propeta, at ilako ku ing pamagnasang samba karing idolo. Kanita nung atin pang magkapilit magsalitang anting propeta, ing mismung tata na at ima na ilang sumabi king sukat yang mate, uling magbansag yang magsalita king amanu na ning Ginu, oneng pawang kalaraman naman ing sasalita na. Potang mangamanu ya, ing mismung tata na at ima ilang maniaksak at makamate king anak da. Potang datang ne ing aldong ita, ala metung mang propeta a magmaragul karing vision a ikit na o manugaling propeta o misulud king imalan a magaspang ning propeta ban alinlang na la ding tau. Bagkus sabian na, E ku propeta. Metung kung ortelanu a sasarul mu king gabun a bandi ku manibat inyang kayanakan ku. Nung sakali mang ating mangutang keting tau, Obat sugatan ka salu? ipakibat na, Ikua ku la den ketang bale na ning kakaluguran ku. Sasabian na ning Ginung Mayupaya, Espada, migising ka at dalusungan me ing pastul a makipagobra kanaku! Paten me at misambulat la ding tupa. Lusuban ku la ding kanakung memalen at mate ya ing kaduang-katlung dake, at miligtas ya ing katlung dake na ning bansa. Paniubukan ke ing katlung dake a mitagan at gawan keng puru antimo ing pilak a madadalise king api. Paniubukan ku la antimo nung makananu yang masusubuk ing gintu. Kanita maus la kanaku at pakibatan ku la. Sabian ku karela king ila ding kanakung memalen, at ibalita da king aku ing karelang Dios. Malapit ne ing aldo nung kapilan lukluk ya ing Ginu king piukuman. Kuanan da kanita ing pibandian na ning Jerusalem, at pirakerakayan da ing meyakua king mismung akakit yu. Tipunan na la ning Ginu ding sablang bansa at gerahan de ing Jerusalem. Mibagsak ya ing siudad; panakawanan da la ring pibalebale at salbahian da la ring babai. Mabihag la ding kapitna karing tau at miyugse la king aliwang bansa, oneng e da la ilako king siudad ding mitagan. Kaybat lage ya ing Ginu at makilaban ya karing bansang deta, antimo ing pamakilaban na king milabas a panaun. King aldong ita talakad ya babo ning Bunduk ding Olibo, king dane aslagan na ning Jerusalem. Kanita mapirasu ya king adua ing Bunduk ding Olibo king maragul a kapatagan manibat king dane aslagan angga king dane albugan. Malis ya ing kapitna ning bunduk banda king norti, at ing kapitna banda king mauli. Makatakas kayu king pamandalan yu ketang kapatagan a pipitna king bunduk king adua. Tumakas kayung anti ing pamanakas da ring makatua yu inyang mika ayun kanitang panaun nang Aring Uzzia ning Juda. Datang ya ing Ginung kanakung Dios; kayabe na la ding sabla nang anghel. Potang datang ne ing aldong ita, e na mika dimla o mika yelu ni dalumdum man. Parating ating sala, agyang king kabengian. Bukud mung ing Ginu ya ing makibalu nung kapilan mapalyari iti. Potang datang ne ing aldong ita, magus ibat Jerusalem ing malinis a danum; magus ing kapitna king Dagat a Mete, at ing kapitna king Mediteraneo. Kaleldo man o kauran, magus alang patugut ing danum. Kanita maging ari ya ing Ginu king mabilug a yatu; samban ne ning balang tau bilang Dios at abalu ne kaniti mu ring lagyu. Maging kapatagan ya ing kabilugan a lugal manibat king Geba king norti angga king Rimon king mauli. Oneng manatili ya king matas a lugal ing Jerusalem; lumapad ya ing siudad magumpisa king Pasbul dalan nang Benjamin angga king Pasbul dalan ning Suluk a pipaglugalan na ning minunang pasbul, at manibat king Tore nang Hananel angga king pigagawan nang alak ning ari. Karin la manuknangan payapa ding tau; ala nang panganib pa king nanu pa mang kasiran. Parala yang makatakut a salut ing Ginu karing sablang bansang makigera king Jerusalem. Malaso ing laman da kabang mabie la pa; malaso la naman ding mata ra at dila. Potang datang ne ing aldong ita, guluan na la isip ning Ginu, at ibie na ing maragul a takut karing tau angga king ing balang metung karela panasakitan ne king gamat na ing kalupa nang tau. Lumusub la naman ding lalaking tau Juda ban idipensa re ing Jerusalem. Kuanan da at tipunan ing pibandian da ring makapadurut a bansa, gintu, pilak, at ing dakal a imalan. Dugpa munaman ing makatakut a salut karing kabayu, mula, kamelyu, at asno; karing sablang animal a atyu karing kampu da ring kalaban. Kanita munta la Jerusalem balang banua ding sablang miligtas dang memalen ding bansang linusub Jerusalem ban samban de ing bilang ari Ginung Mayupaya, at pagselebran de ing Piesta da ring Dalungdung. Nung ating metung a bansa a e bisang munta at samba king Ginung Mayupaya bilang ari, e na dugpa ing uran king bansang ita. Nung tanggian da ring tau Ehipto ing pamagselebra king Piesta da ring Dalungdung, dugpa munaman karela ing mismung salut a binie na ning Ginu king balang bansa a tatangging munta. Iti ya ing maging parusa a dugpa king Ehipto at karing aliwa pang bansa nung e ra pagselebran ing Piesta da ring Dalungdung. Potang datang ne ing aldong ita agyang ding kampanilya da ring kabayu midukitan la kareting amanu: Makatalaga ya iti king Ginu. Ding kalderang pipaglutuan kilub ning Templo maging sagradu lang anti ding silyo a atyu arapan na ning altar. Mitalaga ya ing balang kalderang pipaglutuan karin Jerusalem at king mabilug a Juda ban magamit king pamanyamba king Ginung Mayupaya. Gamitan da la reti ding taung babie ain king pamaglaga king karni da ring animal a miyain king ain-sakripisyu. Potang datang ne ing aldong ita, ala nang taung mayakit pang mangomersyu kilub na ning Templo ning Ginung Mayupaya. Iti ya ing mensahi a binie na ning Ginu karing Israelita king kapamilatan nang Malakias. Nganang sasabi ning Ginu karing memalen na, Pepakitanan da kayung lugud. Oneng mekibat la, Makananu mung pepakit ing lugud mu kekami? Mekibat ya ing Ginu, Mikapatad la ri Esau at Jacob, oneng liguran ke i Jacob ampon ding lahi na, at kesaman ke i Esau at ding lahi na. Sinira ku la ding bulubundukan nang lugal, at likuan ke karing mabagsik a animal ing tuknangan na. Nung sabian da ring lahi nang Esau, ding Edomita, Melasak la ding kekaming balen, oneng italakad mi lang pasibayu. Kanita ipakibat na karela ning Ginu, Paburen yu lang italakad da la; siran ku lang pasibayu! Ding tau ausan da lang Ing e mayap a bansa at Ing bansa a kamuan na kapilan man ning Ginu. Akit da iti ding memalen na ning Israel karing mismung mata ra at sabian da, Mayupaya ya ing Ginu agyang king lual na ning bansang Israel! Nganang sasabi ning Ginung Mayupaya karing pari, Gagalangan ne ning anak ing tata na, at ing ipus ing panginuan na. Aku ing kekayung tata, obat e yu ku gagalangan? Aku ing kekayung panginuan, obat e yu ku gagalangan? Lalapastanganan yu ku, makanyan man kukutang yu kanaku, Makananu da kang lalapastanganan? E yu na ku gagalangan king kapamilatan na ning pamamie yung ain a alang kabaldugan king kanakung altar. At kaybat kukutang yu pa, Makananu keng milako galang keka? Sabian ku kekayu: milako kayu galang kanaku king kapamilatan na ning keyalan yung galang king kanakung altar. Potang magdala kayung bulag o masakit o pile animal ban iyain yu kanaku, isipan yu galang ing ustu ita? Subukan yeng ibie ing makanyan a animal king gobernador! Tumula ya kaya kekayo o dinan na kayu kayang pabor? Ngeni, ikayung pari, subukan yung aduan king Dios king maging maganaka ya sa kekatamu. E na pakibatan ing panalangin yu at iti kasalanan yu. Sasabian na ning Ginung Mayupaya, Sana isara na la ning metung kekayu ding pasbul ning Templo ban e kayu makapataung alang kwentang api king kanakung altar. E ku tutula kekayu; e ku la tanggapan ding ain a darala yu kanaku. Gagalangan da ku ring tau manibat king metung nang suluk ning yatu angga na king sumangid na. Nu man karin duruluk lang insenso para kanaku at miyayain lang karampatan a ain-sakripisyu. Gagalangan da ku ngan! Oneng ikayu insultuan yu ku potang sasabian yung ing altar ku ala yang kwenta, at potang ing pamangan a iyain yu kanaku ya itang e yu buri. Ngayung sasabi, Sinawa ta nang darapat kaniti! at lalawan yu ku pang marok a mata. Animal lang penako yu ding kekayung yayain kanaku o kaya animal lang pile o ating sakit. Isipan yu galang ing tanggapan ke kekayu ing makanyan a animal? Dugpa ing sumpa king mapamirait a miyayain kanakung animal a alang kwenta, ngening atin yang animal a alang dipektu karing sese na a pengaku nang ibie kanaku! Uling metung kung aring marangal, at tatakut la kanaku ding sablang tau ning yatu. Nganang sasabi ning Ginung Mayupaya karing pari, Iting kautusan para kekayu ya. Sukat yu kung galangan king nanumang kekayung daraptan. Nung e kayu makiramdam king sasabian ku kekayu, miparala kung sumpa kekayu. Mibili kung sumpa karing bage tatanggapan yu para king kekayung pangabiayan. Mibili na kung sumpa kareti uling e yu pinsinan ing yuyutus ku kekayu. Parusan ku la ding maging anak yu at ikaskas karing lupa yu ing dinat da ring animal a sasakripisyu yu, at miyugse kayung kayabe ra. Kanita abalu yu king aku ing minie kekayu kaniting kautusan ban e mapatlud ing kanakung kasunduan karing pari a lahi nang Levi. King kanakung kasunduan, pengaku ku ing bie at ing kanawan karela, at iti ya ing binie ku karela ban galangan da ku. Ginalang da ku at pitakutan karing aldo reta. Tiru da ing matulid, aliwa ing e matulid. Mibiebie la agpang king kaburian ku; e mu ing depatan da ing matulid, nune seupan da la pa ding dakal ban tuknang lang darapat e mayap. Katungkulan da ring pari ing ituru da ing tune kabiasnan tungkul king Dios. Sukat lang lumapit karela ding tau ban abalu ra ing kaburian ku, uling ila ding tubud na ning Ginung Mayupaya. Oneng ngeni, ikayung pari, linisia kayu king tune dalan. Ing turu yu ya ing minie dalan karing dakal king pamaniapat dang e ustu. Lebagan ye ing kasunduan a gewa ku kekayu. Inya aku naman tairan ku la ding memalen na ning Israel ban insultuan da kayu, uling e yu pamintuan ing kaburian ku at e kayu parehu lawe karing taung tuturu yu. E wari metung ya mu ing tatang tamu? E wari metung ya ing Dios a linalang kekatamo? Nung makanyan, obat e tamu tutupad karing pangakung binie tamu king metung at metung? Obat lalabagan ta ya ing kasunduan a gewa ning Dios karing makatua tamu? E ra tiparan ding memalen na ning Juda ing pengaku ra king Dios, at dinapat lang makasumaming bage king Jerusalem at king mabilug a bansa. Ginawa lang kalapastanganan king Templong pakamalan na ning Ginu. Mekiasawa la ding lalaki karing babaing sasamba karing dios a dayuan. Ilako ne sana ning Ginu king komunidad ning Israel ing ninumang darapat kaniti, at e na na la paintulutan makiabe kapilan man king ain a darala na ning bansa mi para king Ginung Mayupaya. Oyni pa ing aliwa yung pamaniaptan. Kakatmuan ye ing altar ning Ginu karing kekayung lua, kiak, at tangis uling e na na la tatanggapan ding ain a darala yu. Kukutang yu nung ba't e na na la tatanggapan. Ing sangkan ya iti: uling balu na king e yu la tiparan ding pengaku yu king babaing kekayung kesal inyang kayanakan yu. Ya ing kekayung kayabe king bie, oneng e yu tiparan ing pengaku yu king Ginu agyang simpa yu king arapan na ning Dios king maging tapat kayu karing sarasarili yung asawa. E na kayu wari gewa ning Dios a metung mung katawan at espiritu karing sarasarili yung asawa? Nanu ing parasan na tungkul kaniti? Ing mikayanak kayung tune memalen na ning Dios. Inya mingat ya ing balang metung at metung kekayu ban e na asira ing pangaku na king asawa na. Nganang sasabi ning Ginung Dios ning Israel, Kasaman ku ing diborsyu. Kasaman ku potang ing metung kekayu darapat yang bigsikan king asawa na. Siguraduan yung e yu na sa labagan ing pengaku yung katapatan king kekayung asawa. Pegalan ye ing Ginu king kekayung salita. Oneng kukutang yu, Makananu mi yang pegalan? Pegalan ye king kapamilatan na ning pamagsalita yung anti kaniti, Isipan ning Ginung Mayupaya king mayap lang tau ding sablang darapat e mayap; king kamatutuanan kapad na la deti. O kaya, king kekayung pamangutang, Nukarin ya ing Dios a e mangabiran? Nganang mekibat ning Ginung Mayupaya, Iparala ke ing kanakung tubud ban isadia ne ing dalan para kanaku. At bigla yang datang king Templo na ing Ginung kekayung panintunan. Datang ya ing tubud a buri yung akit at sabian ne ing kakung kasunduan. Oneng ninu ing malyaring makapibata king aldo ning paniatang na? Ninu ing malyaring makaligtas potang pakit ne? Mangari ya king matapang a sabun, mangari ya king api a gagawan neng puru ing bakal. Datang ya ban manukum a kalupa na ning taung maminu at gagawang puru king pilak. Nung makananu neng gagawan puru ning plateru ing pilak at ing gintu, makanyan munaman ing daptan na ning tubud ning Ginu: gawan na lang puru ding pari ban idala da la king Ginu detang karampatan a ain. At ding ain a darala da ring memalen na ning Juda at ning Jerusalem karapatdapat la para king Ginu antimo ing king milabas a panaun. Sasabian na ning Ginung Mayupaya, Lunto ku libutad yu ban ukuman da kayu at magtestigu kung agad laban karing darapat pamagsalamangka, karing makipangalugud, karing magsalitang kalaraman, karing mamirait karing katuliran dang upa ding magobra da at karetang magsamantala karing babaing mebalu, karing ulila, karing dayuan, at antimu rin karing sablang e gagalang kanaku. Aku ing Ginu at e ku mibabayu. Inya ikayung lahi nang Jacob e kayu pa lubus megisan. Ikayu, antimo ding makatua yu, ginulut kayu karing kanakung kautusan at e yu la tiparan. Magbalik kayu kanaku at magbalik ku kekayu. Oneng kukutang yu, Nanu ing daptan mi ban makapagbalik ke keka? Kukutang ku kekayu, matulid ing panakawanan ne ning tau ing Dios? Agyang makananu e ustu ita, makanyan man panakawanan yu ku! Makananu da kang panakawanan? ngayung kukutang. Panakawanan yu ku king kapamilatan da pring sikapulu at ding ain. Talab ing sumpa kekayu, uling panakawanan na ku ning mabilug a bansa. Idala yu ing mabilug yung sikapulu king Templo ban mika ating dakal a pamangan karin. Subukan yu ku at aku naman ibuklat ku la ding awang ning banua, at itugtug ku ing dakal a mayap a bage para kekayu. E ku paintulut ing siran da ring ulad ing kekayung tanam, at mamunga lang dakal a bunga ding mulahan yung ubas. At ausan da kayung mapalad ding tau da ring sablang bansa, uling maging masanting yang lugal a pituknangan ing bansa yu. Nganang sasabi ning Ginu, Migsalita kayung kalapastanganan tungkul kanaku. Oneng kukutang yu, Nanu wari ing sinabi ming laban keka? Sinabi yu, Alang kwenta ing susuyu king Dios. Nanung kwenta na ning pamamintu tamu king sasabian na o ing pamagkapilit tamung ipakit king Ginung Mayupaya king malungkut tamu king e ustung depat tamu ngening akakit tamu king ding taung mapagmatas ila ding pekamasayang tau. E mu ing minawa la bie ding taung e mayap, nune paniubukan da pa ing kapibabatan na ning Dios king kapamilatan ning e mayap dang dapat at e la man nananu balang. Kanita mipapagsalita la ding taung ating takut king Ginu, at mekiramdam ya ing Ginu, at dimdam na ing sablang sinabi ra. King akakit na, misulat la king libru ning kapigaganakan detang ating takut at kagalangan king Ginu. Ila ding maging taung kanakung bandi, nganang sasabi ning Ginung Mayupaya. King aldo a kimut ku, maging ganap lang kanaku. Pakitanan ku lang lunus nung makananung ing metung a tata papakit yang lunus king anak nang lalaking susuyu kang tata na. Pasibayu rang akit ding taung kanakung pinili ing pamiyaliwa na ning bage mapalyari king taung mayap ampon king taung e mayap, king taung susuyu kanaku ampon king taung e susuyu kanaku. Daratang ne ing aldo nung kapilan ding taung mapagmatas at e mayap masilab lang kalupa na ning are, nganang sasabi ning Ginung Mayupaya. King aldong ita masilab la at alang mitagan metung man karela. Oneng ikayung mamintu kanaku, ing upaya ning pamagligtas ku sunlag ya kekayu anti ing aldo at dinan na kayung kapaldanan ning sala na. Maging malaya kayu at masaya antimo ding biserung tupa a pepalualan da king kural. King aldong ita a kimut ku, sambutan yu la ding taung e mayap at maging anti la king alikabuk a daramusakan yu. E yu la sa kakalinguan ding turu na ning talasuyu kung i Moises, ding utus at tuntunan a binie ku king kapamilatan na king Bunduk ning Sinai para karing memalen na ning Israel ban karelang pamintuan. Oneng itubud ke pa kekayu ing propeta Elias bayu datang iting maragul at makatakut a aldo ning Ginu. Tipunan na lang pasibayu ding pengaring lalaki at ding anak; nung e makanyan datang ku at lasakan ke ing bansa yu. Iti ya ing listahan a piakitan karing makatua nang Jesu-Cristo a menibat king lahi nang David a lahi nang Abraham. Anak neng Abraham i Isaac, anak neng Isaac i Jacob, anak neng Jacob i Juda at ding kapatad nang lalaki. Anak na lang Juda kang Tamar di Perez at Zera; anak neng Perez i Hezron, anak neng Hezron i Aran. Anak neng Aran i Aminadab, anak neng Aminadab i Nason, anak neng Nason i Salmon. Anak neng Salmon i Boaz kang Rahab, anak neng Boaz kang Ruth i Obed, anak neng Obed i Jese. Anak neng Jese ing Aring David. Anak neng David i Solomon king meging asawa nang Uria. Anak neng Solomon i Rehoboam, anak neng Rehoboam i Abiya, anak neng Abiya i Asa. Anak neng Asa i Jeosafat, anak neng Jeosafat i Jeoram, anak neng Jeoram i Uzzia. Anak neng Uzzia i Jotam, anak neng Jotam i Ahaz, anak neng Ahaz i Hezekia. Anak neng Hezekia i Manase, anak neng Manase i Amon, anak neng Amon i Josias. Anak neng Josias i Jeconias at ding kapatad nang lalaki. Kanita milyari ing pangadala da ring Israelita anting bihag karin Babilonia. Kaybat ning pangadala da ring Israelita anting bihag karin Babilonia, ayanak neng Jeconias i Salatiel, ayanak neng Salatiel i Zerubabel. Ayanak neng Zerubabel i Abiud, ayanak neng Abiud i Eliakim, ayanak neng Eliakim i Azor. Ayanak neng Azor i Zadoc, ayanak neng Zadoc i Akim, ayanak neng Akim i Eliud. Ayanak neng Eliud i Eleazar, ayanak neng Eleazar i Matan, ayanak neng Matan i Jacob. I Jacob ya i tata nang Jose a asawa nang Maria; i Maria ya ing ima nang Jesus a mayayaus Cristo. Inya heganagana, labi lang apat ding lahi manibat kang Abraham angga kang David; labi lang apat ding lahi manibat kang David angga king pangadala da ring Israelita anting bihag karin Babilonia, at labi lang apat ding lahi manibat king pangadala da ring Israelita anting bihag karin Babilonia angga king pangabait ning Cristo. Anti kaniti ing pangabait nang Jesu-Cristo: I Mariang ima na at i Jose atin lang pamitanguanan kasal. Bayu ra ikuang mikasal, meyakit king i Maria mabuktut ne. (Iti milyari king upaya ning Banal a Espiritu.) I Jose a maging asawa na metung yang banal a tau. E ne buring misalbag a marine i Maria, inya binalak nang kawanian na nia mung lihim. Kabang isipan na ing makanyan, pepakit ya king paninap ing metung a anghel ning Ginu. Ngana, Jose a lahi nang David, e ka tatakut balausnan pakasalan i Maria, uling ing kagli na milyari ya king kapamilatan na ning upaya ning Banal a Espiritu. Ibait ne ing metung a anak a lalaki, at ausan meng Jesus uling ya ing magligtas king balen na king pamikasala na. Milyari iting sabla ban matupad ing sinabi na ning Ginu king kapamilatan na ning propeta: Kumagli ya ing metung a dalagang birhen at ibait ne ing metung a anak a lalaki, at mayaus yang Immanuel (ngana wari, Ing Dios kayabe ta ya). Inyang migising ya i Jose, tiparan na ing inutus na ning anghel ning Ginu: pekasalan ne i Maria. Oneng e ne teginan i Maria angga na king beit ne ing metung a anak a lalaki a pemalagyuan nang Jesus. Mibait ya i Jesus king Betlehem, Judea, kanitang panaun nang Aring Herodes. E melambat dinatang la Jerusalem ding mapilan a Mangabiasa, ding taung magaral king pangimut da ring batuin; menibatan la king Aslagan at kukutang da: Nu ya karin ing bayung bait a Ari da ring Judio? Ikit mi yang sinlag ing batuin na king aslagan at dinatang kami keti ba mi yang samban. Inyang dimdam nang Aring Herodes iti tutu yang megulu isip, antimu rin ing mabilug a Jerusalem. Pepayaus na la at tinipun ding pamuntuk da ring pari at ding talaturu ning Kautusan at kitang na karela, Nu ya mibait ing Cristo? Ngarang mekibat, King Betlehem, Judea uling sinulat na pu ning propeta: Ika, Betlehem, king sakup nang Juda, e ka mitauli king makananu pa man karing manimuna nang balen ning Juda; uling keka ya manibatan ing metung a pamuntuk a manibala king balen kung Israel. Inya pepayaus na lang Herodes at pinulung pasalikut ding Mangabiasa; inusisa na at abalu karela nung kapilan de ikit ing batuin. Kaybat pepalakuan na na lang papunta Betlehem a kayabe na niting panabilin: Munta kayu at panintunan yeng masalese ing anak. Potang ikit yu ne, ipabalu yung agad kanaku ban aku man munta ku at samban ke. Meko la kaybat dang dimdam ing panabilin na ning ari. Kabang dalan ing batuining mismung batuin a ikit da king Aslaganminuna ne naman karela angga king miras ya at tinuknang tulid na ning lugal a kabilian ning anak. Metula lang e mu nanu ding Mangabiasa panakit da king batuin. Kalub da king bale, disnan de ing anak king siping nang Mariang ima na; siniklaud la king arapan na at simban de. Kaybat biklat da la ring regalung darala da, at dininan deng gintu, insenso, at mira. Meyaus ing karelang pansin king kapamilatan ning metung a paninap king e na la magbalik pa kang Herodes. Inya menaliwa lang dalan ding Mangabiasa king pamagbalik da king karelang bansa. Kalako da ring Mangabiasa, pepakit ya ing anghel ning Ginu kang Jose king kapamilatan na ning paninap. Ngana, Mibangun ka, idala me ing anak ampon i ima na at munta kayu Ehipto. E kayu mamako karin anggang e ku sabian, uling papaintun neng Herodes ing anak ba neng ipapate. Mibangun ya i Jose at kanita mu ring benging ita, dela na la ding mi-ima at minta la king Ehipto. Menatili la karin angga king mete ya i Herodes. Makanyan metupad ing amanung sinabi na ning Ginu king kapamilatan ning propeta, Inaus keng lumual ibat Ehipto ing kanakung Anak. Mimua yang e mu nanu i Herodes inyang abalu nang melinlang ya karing Mangabiasa. Inya pepapate na la ngan ding anak a lalaki karin Betlehem at karing makalapit a lugalding sablang anak a lalaking atin nang aduang banua tua at pababa, agpang king ikua nang ausisa karing Mangabiasa. Kanita metupad ing amanung sinabi na ning propeta Jeremias: Meramdam ya ing siwala karin Rama, kikiak ya at maniambitan. Tatangisan na lang Raquel ding anak na; e ya bisang mayaru, uling mete la ngan. Inyang mete ne i Herodes, pepakit ya ing anghel ning Ginu kang Jose karin Ehipto king kapamilatan na ning paninap. Mibangun ka, ngana, iyuli mu na la king bansa ning Israel ding mi-ima, uling mete na la ngan detang bisang makamate king anak. Mibangun ya i Jose at tiki na la ding mi-ima; migbalik na la king Israel. Oneng inyang abalitan nang Jose king i Arkelao ya ing menalili kang Herodes a tata na bilang ari ning Judea, mitakutan yang taglus karin. Pasibayu yang tinanggap amanu king kapamilatan ning paninap; inya king sakup ning Galilea karin ya migbanda. Karin na la tiknang ding mi-ima, king metung a balen a mayayaus Nazaret. King anti kanitang paralan karin metupad ing amanung mesabi king kapamilatan da ring propeta. Meyaus yang Nazareno. King panaun a ita, linual ya at menaral i Juan a Maminyag king disyerto karin Judea. Nganang menaral: Sumisi kayu at painggulut karing kasalanan yu, uling malapit ne ing Kayarian ning Banua. I Juan ya ing taung amanuan ning propeta Isaias inyang nganang sinabi, Ing siwala king disyerto kukulait na: Isadia yu ing dalanan ning Ginu, itulid yu la ding dalan a tuntunan na! Gewa king buak kamelyu ing imalan a susulud nang Juan at makababat yang gewa king balat animal. Durun at pulut-panilan ing pamangan na. Migsaria la kang Juan ding tau Jerusalem at ding sablang tau Judea at ding manuknangan king sakup ning Ilug ning Jordan. Sinabi da la ring kasalanan da at bininyag na lang Juan king Ilug ning Jordan. Oneng panakit na karing dakal a Pariseo at Saduseo a daratang ban pabinyag, ngana karela, Ikong lahing ubingan, ninu ing minutus kekayu ban takasan yu ing daratang a kaparusan? Nung tune kayung sisisi karing kasalanan yu, ipakilala yu king pamagbayu yung bie. E yu pangangas sasabian king lahi na kayung Abraham. Sasabian ku kekayu, agyang karing batung deni ing Dios makapalto yang tune nang lahing Abraham. Ngeni pa makasadia neng dugpa ing palakul karing yamut da ring tanaman, ban ing isanu mang tanaman a e mikakabungang mayap, makutud ya at miyugse king api. Bibinyagan da kayu king danum ban mipakilala king sisisian yu la at painggulutan ding kasalanan yu; oneng ing daratang katuki ku lalu yang mayupaya kesa kanaku. E ku man karapatdapat mamitbit karing sandalyas na. Binyagan na kayu king Banal a Espiritu at king api. Atyu king gamat na ing sabungke na; linisan na ing pidadaran na at tipunan na ing pale king kamalig na, oneng dulukan na ing sepu king aping e matatda kapilan man. Kanita dinatang ya i Jesus king Ilug ning Jordan; menibatan ya Galilea. Dinatang ya ban pabinyag kang Juan. Tatanggian ne sanang Juan, uling ngana, Aku ing sukat pabinyag keka, oneng ngeni ika pa ing lalapit kanaku! Nganang mekibat Jesus kang Juan, Paburen mung makanyan ing malyari, uling iti ya ing kailangan malyari at sukat tang daptan ban matupad ing kaburian ning Dios. Panamdam nang Juan kaniti, menusig ya kang Jesus. Kabinyag nang Jesus, agad yang sinaka king danum at mibuklat ya ing banua. Ikit ne ing Espiritu ning Dios at kukuldas yang balamu metung a patipati at tinuklu ya keya. Migsalita yang ibat banua ing metung a siwala ngana, Iti ya ing Anak kung pakamalan a tutu kung katulan. Kanita dela ne ning Espiritu i Jesus king disyerto ba neng tuksuan ning diablo. Inyang i Jesus mekapag-ayunu neng apat apulung aldo at apat apulung bengi, tiblan ne ning danup. Dinatang ya ing mapanuksu at ngana kang Jesus, Nung ika ing Anak ning Dios iyutus mung maging tinape la ding batung deni. Nganang mekibat Jesus, Sasabian na ning Kasulatan, E mu bukud king tinape ya mabibie ing tau, nune king balang amanung manibatan king asbuk ning Dios. Kaybat, tiki ne ning diablo king Banal a Siudad at telakad ne king taluktuk ning Templo. Nung ika ing Anak ning Dios, ngana, magpabaldug ka, uling sasabian na ning Kasulatan, Ipanibala na ka at paingat karing anghel na, at alalayan da ka, ban e ka mitisud agyang king metung mung batu. Nganang Jesus, Sasabian na naman ning Kasulatan, E me paniubukan ing Ginung kekang Dios. Kaybat na nita, dela ne ning diablo king metung a bunduk a tutung matas. Pepakit na la kang Jesus ding sablang kayarian keti king yatu at ing sablang pibandian da. Ibie ku ngan keka ing sablang yan, nganang sinabi kang Jesus, nung siklaud ka king arapan ku at samban mu ku. Pekibat nang Jesus, Mabating ka, Satanas! Uling ing kasulatan sasabian na, Samban me ing Ginung kekang Dios at ya mung bukud ing kekang suyuan. Likuan ne kanita ning diablo; dinatang la ding anghel at sinilbian de. Inyang abalitan nang Jesus king sinukul de i Juan, meko ya at minta king Galilea. E ya menatili Nazaret nune minta ya at menuknangan Capernaum; metung yang balen ing Capernaum king lele ning Dagat-dagatan ning Genesaret, king sakup ning Zebulun at Neftali ban matupad itang ula ning propeta Isaias, Gabun nang Zebulun, at gabun nang Neftali banda king dagat, kangatba ning Jordan, Galilea da ring paganu! Ding taung manuknangan king kadalumduman menakit lang maragul a sala! Karing manuknangan king anino ning kamatayan karela sunlag ya ing sulu! Manibat na kanita megumpisa yang menaral i Jesus. Ngana: Sumisi kayu at painggulut karing kasalanan yu uling malapit ne ing Kayarian ning Banua! King pamaglakad nang Jesus king lele ning Dagat-dagatan ning Galilea, ikit na la ding mikapatad a manasan, i Simon a meyaus Pedro, at i Andres a kapatad na; mibabaldug lang lambat king dagat-dagatan. Ngana karela, Tara, tuki kayu kanaku at gawan da kayung manasan tau. Kanita mu rin likuan da la ring karelang lambat at tinuki la kang Jesus. Sinulung na pa ing pamaglakad na at ikit na la ding adua pang mikapatad a anak nang Zebedeo, i Santiago at i Juan; atyu la king karelang bangka at kayabe re i tata ra. Sasadia da la ring karelang lambat. Inaus na la naman deti. Kanita mu rin likuan de ing bangka at i tata ra, at tinuki la kang Jesus. Leganasan neng pintalan Jesus ing mabilug a Galilea; tinuru ya karing karelang sinagoga at penaral na ing Mayap a Balita tungkul king Kayarian ning Banua. Pepakayap na la naman ding tau king miyayaliwa rang sakit at kapanamdaman. Mikalat ing balita tungkul kang Jesus angga king mabilug nang bansa ning Siria, inya ding tau dela ra la kang Jesus ding sablang masakit at ating miyayaliwang kaligaligan: ding ating demonyu, ding sosoning, at ding paralitiko. Pepakayap na la ngan. Tukian de ring dakal a taung menibatan king Galilea, king Decapolis, king Jerusalem, king Judea, at king bansa lipat ning Jordan. Panakit nang Jesus karing dakal a tau, minukiat ya king bunduk-bundukan. Inyang mekalukluk ne, linapit la ding alagad na. Kaybat, megumpisa yang migsalita at nganang tinuru karela: Mapalad la ding pakakalulu king espiritu, uling karela ya ing Kayarian ning Banua! Mapalad la ding malungkut, uling paligayan na la ning Dios! Mapalad la ding mapagpakumbaba, uling tanggapan da ing pengaku ning Dios! Mapalad la ding daranup at kakau king kabanalan na ning Dios, uling pakabsian na la! Mapalad la ding mapaglunus, uling lunusan na la ning Dios! Mapalad la ding malinis a pusu, uling akit de ing Dios! Mapalad la ding gagawang paralan para king pamikakasundu da ring tau, uling mayaus lang anak na ning Dios! Mapalad la ding daralan kaligaligan uli na ning pamanupad da king kaburian ning Dios, uling karela ya ing Kayarian ning Banua! Mapalad kayu neng insultuan da kayu deng tau at liligaligan at magsalita lang miyayaliwang kapanyiran laban kekayu king uli ku. Tumula kayu at magsaya uling mikamaragul kayung ablas karin banua. Makanyan da la namang ligalig ding propetang minuna kekayu. Ikayu ing asin ning yatu. Nung milako kalat ing asin, makananu mu pang abalik ing kalat na? Ala nang kasilbian. Inya miyugse na mu king lual king daramusakan da ring tau. Ikayu ing sulu ning yatu. E ya malyaring isalikut ing balen a makatalakad king babo ning bunduk-bundukan. Alang manyinding sulu at kaybat takpan ne king palanggana; nune ibibili ya iti king tumpakan ba yang munie sala karing sablang atyu king bale. Makanyan ya namang sukat sunlag king arapan da ring tau ing sulu yu ban akit da ing dapat yung mayap, at paligayan de ing Ibpa yung atyu banua. E yu isipan king dinatang ku ba keng payalan kabaldugan ing Kautusan o ing turu da ring propeta. Dinatang ku e ban payalan ku lang kabaldugan, nune ba ku lang iganap at tuparan deti. Ing katutuan sasabian ku kekayu, matda ya man ing banua at ing yatu, ni metung mang tuldik o metung mang malati nang gulis ning Kautusan e ya mabura anggang e metupad ing parasan na. Uli na niti, ninuman ing taung labag agyang king malating dili kareting kautusan at ituru na ing makanyan karing aliwa, mibilang yang mababang dili king Kayarian ning Banua. Ing ninumang tutupad kareti at ituru na ing makanyan karing aliwa, ita ing makilalang pekamarangal king Kayarian ning Banua. Sasabian ku kekayu, nung e yu la igitan ding talaturu ning Kautusan at ding Pariseo king pamanupad king kaburian ning Dios, e kayu milub king Kayarian ning Banua. Dimdam yu king kanitang minuna mituru karing tau: E ka makamate; ing ninumang makamate mika pakibatan ya king arapan ning husgadu. Oneng ngeni sasabian ku kekayu: ninuman ing mimua king kapatad na mika pakibatan ya king arapan ning husgadu; ing ninuman maninsultu king kapatad na mika pakibatan ya king arapan ning Sanhedrin, at ninuman ing sumabi king kapatad na, Ala kang isip! miyugse ya king api ning impierno. Uli na niti, nung atin kang yayain king Dios at aganaka mu king atin yang samang lub keka ing kapatad mu, lakuan mu ing kekang yayain king arap ning altar at munta ka pa mung makikasundu king kekang kapatad. Kanita na ka magbalik at main king Dios. Nung ating mandalum keka, makipagkasalese ka king mandalum kabang ating panaun, bayu na ka iyarap king husgadu. Nung ali, intriga na ka king ukum at ibie na ka ning ukum karing pulis, at ikulung da ka ding pulis king sukulan. Sasabian ku keka: karin ka manatili anggang e ka makabayad king katataulian a sentimo. Dimdam yu king kanitang minuna mituru karing tau: E ka makipangalugud. Oneng ngeni sasabian ku kekayu: ing ninumang lumawe a ating pamagnasa king metung a babai, mikakasala neng pamakipangalugud king pusu na king babaing ita. Nung ing kekang mata ya ing maging sangkan ning kekang pamikasala, dukitan me at iyugse! Mayap pa ing ala kang metung a dake ning katawan kesa king ala yang bawas miyugse king impierno ing kekang katawan. Nung ing kekang gamat ya ing sangkan ning kekang pamikasala, pututan me at iyugse! Mayap pang ala na kang metung a dake ning katawan kesa king ala yang bawas miyugse king impierno ing kekang katawan. Dimdam yu king kanitang minuna mituru karing tau: Ing ninumang midiborsyu king asawa na sukat neng dinan kasulatan bilang katibayan ning karelang pamikawani. Oneng ngeni sasabian ku kekayu: nung kawanian ne ning lalaki ing asawa nang e naman mekipangalugud at makiasawa ya ing babai king aliwa, mikakasala ya ing lalakiuling ya ing mitulak king asawa na king pamakipangalugud. At ing ninumang makiasawa king babaing kewanian ning asawa na, makipangalugud ya naman. Dimdam yu naman king kanitang minuna mituru karing tau, E ka lalabag king sumpa a kekang pengaku nune tuparan mu ing pengaku mu king Ginu. Oneng ngeni sasabian ku kekayu: e kayu bitasang susumpa neng mangaku kayu. E yu sasabian: Saksi ke ing banua, uling ing banua ya ing tronu na ning Dios; o kaya, Saksi ke ing yatu, uling iti ya ing tumpakan da ring bitis na. E yu naman sasabian: Saksi ke ing Jerusalem, uling iti ya ing siudad ning marangal a Ari. Ni e mu sasabian: Mate ku man, uling agyang metung mang buak king buntuk mu e me apaputi o apatuling. Makagyu nang sabian mu Wa, nung wa ing buri mung sabian, at Ali, nung ali; uling king Marawak na manibatan ing nanumang idagdag mu. Dimdam yu naman king kanitang minuna mituru karing tau: Mata libe mata at ipan libe ipan. Oneng ngeni sasabian ku kekayu: e ye ablasan e mayap ing taung dinapat e mayap kekayu. Nung ating tampaling keka king wanan mung pisngi, iyarap mia naman ing kayli mung pisngi. Nung ating mandalum keka ba nia mung akua ing kekang baru, ibie mu pati na ing balabal mu. Nung ating mamilit kekang papusan na ing karga na kilub ning metung a kilometru, pusanan mu nang anggang aduang kilometru. Nung ating maniawad keka, dinan me; at nung ating mandam keka, paraman me. Dimdam yu naman king kanitang minuna mituru karing tau: Luguran me ing kakaluguran mu at pikasaman me ing kalaban mu. Oneng ngeni sasabian ku kekayu: luguran yu la ding kalaban yu, at ipanalangin yu la ding liligalig kekayu. Kanita maging tune na kayung anak ning Ibpa yung atyu banua, uling papaslag ne ning Dios ing aldo na karing e mayap at karing mayap a tau, at babie na ing uran na karing darapat mayap at karing darapat e mayap. Nanung ablas ing panenayan yu king Dios nung luluguran yu la mu detang malugud kekayu? Agyang ding talapanyingil buis makanyan ing daraptan da! At nung ding kakaluguran yu ila mung pakisabian yu, atin waring e karaniwan kanita? Agyang ding paganu makanyan la daraptan! Inya sukat kayung maging ganap, nung makananu yang ganap antimo ing Ibpa yung atyu banua. Ingatan yung e yu pagparangalan arap ning balen ing nanumang dapat yung kabanalan para mayaus la pansin kekayu ding tau. Uling nung makanyan, ala kayung panenayan pang ablas king Ibpa yung atyu banua. Inya nung maglimus kayu king taung pakakalulu, e yu na paniabian pa; makanyan ing daraptan da ring hipokrita karing sinagoga at karing dalan. Daraptan da iti ba lang tanggap kapurian karing tau. Ing katutuan sasabian ku kekayu, tinggap da na keti pa ing karelang ablas. Nung maglimus kayu, daptan yu ita sanang e na abalu agyang ing matalik yung diling kakaluguran ban manatiling makalihim. Ablasan na kayu ning Ibpa yung king lihim manakit king daraptan yu. Nung manalangin kayu, e yu la pakiapusan ding hipokrita! Maburi lang makatalakad manalangin karing sinagoga at karing suluk dalan ban kanita pakit la mu karing tau. Ing katutuan sasabian ku kekayu, tinggap da na keti pa ing ablas da. Nung manalangin kayu, munta kayu karing kuartu yu, isara ye ing pasbul at manalangin kayu king Ibpa yung e mayayakit. Ing Ibpa yung king lihim manakit king kekayung daraptan ablasan na kayu. E kayu gagamit dakal a amanu a alang kabaldugan king kekayung pamanalangin antimo ing daraptan da ring paganu. Isipan da king pamangamit dang dakal a amanu malagua na lang pakiramdaman ning Dios. E kayu makiapus karela uling balu na ning kekayung Ibpa ing kekayung kailangan bayu yu pa aduan. Manalangin kayung anti kanini: Ibpa ming atyu banua, samban ya sa ing lagyu mu; Ika sa ing mag-ari kekami, mipamintuan ing kaburian mu keti sulip anti banua. Ibie mu kekami ngeni ing pamangan a kailangan mi king aldo'ng iti. At patawaran mu la ding kasalanan mi keka, antimo ing pamamatawad mi karing mikasala kekami. At e mu ke paisaul king mabayat a kapagsubukan, nune ikabus mu kami king Marawak. Uling nung patawaran yu la ding mikasala kekayu, patawaran na kayu naman ning Ibpa yung atyu banua. Nung e yu la patawaran, e na kayu naman patawaran ning Ibpa yung atyu banua. E yu la pakiapusan ding hipokrita neng mag-ayunu kayu. Papakit da ing makalunus la itsura ban kanita abalu da ring tau king mag-ayunu la. Ing katutuan sasabian ku kekayu, tinggap da na keti pa ing karelang ablas. Manimu kayu at manyukle neng mag-ayunu kayu ban kanita e ra abalu ding tau king mag-ayunu kayu nune mu ing Ibpa yung king lihim manakit, at ing Ibpa yung manakit king kekayung daraptan ablasan na kayu. E kayu titipun pibandian keti king yatu, ing pibandian a sisiran ding ipas at ning kalawang, at malyari dang luban at panakawan kekayu. Nune tumipun kayung pibandian para karin banua; karin alang ipas at kalawang a manyira at alang mapanako a makapanlub. Uling nu man karin atyu ing pibandian yu, atyu naman karin ing pusu yu. Ding mata ila ding peka sulu ning katawan. Inya nung malino la ding kekang mata, mirinan yang sala ing mabilug mung katawan. Nung e la mayap ding kekang mata, dalumdum ya naman ing mabilug mung pamikakatawan. Inya nung ing sala'ng atyu keka karalumduman ya pala, karagul na kasi ning karalumduman a ita! Alang ninumang makasuyu karing aduang panginuan; malyaring pikasaman ne ing mumuna, oneng luguran ne ing kadua o suyuan neng mitmung katapatan ing metung, oneng lakuan ne ing kadua. E kayu malyaring sumuyung miyagnan king Dios at king pibandian. Inya sasabian ku kekayu: e kayu paigulu isip tungkul king bie yu, nung nanung kanan yu at inuman o tungkul king katawan yu, nung nanu ing isulud yu! Lawan yu la ding ayup: e la mananaman ni e la pupupul ni e la titipun pamangan, makanyan man pakanan na la ning Ibpa yung atyu banua. E kayu wari lalung maulaga kesa kareti? Neng paibalisa kayu isip, ninu mo kekayu ing makapakaba king bie na agyang metung mu mang oras? Obat paigulu kayu isip tungkul king kekayung piblasan? Lawan yu la ding sampagang tutubu king marangle: e la magobra ni e la mamabal! Iti ing sasabian ku kekayu: i Solomon agyang mabandi ne, e ya pa naman mimalan a kasing santing ning metung karing sampagang den! Nung pipablasan ne ning Dios agyang ing dikut a atyu ngeni, oneng bukas maduluk ne king ornu, ikayu pa kaya ing e na piblasan? Karitak yu naman a kasalpantayanan! Inya e kayu paigulu isip kukutang: Nukarin kami kumang pamangan, inuman, at piblasan? Deting bage ila ding kagugulu rang panintunan ding paganu. Balu na ning Ibpa yung atyu banua ing kailangan yu ngan iti. Bayu ing sabla pakikuanan yung mag-ari ya ing Dios kekayu at tupad king kaburian na, at ibie na pati na ing sablang kailangan yu. Uli na niti, e me pigaganakan ing aldo bukas; saka yu na arapan nung nanuman ing darala na. Makagyu na ing darala nang problema ning balang aldo; e yu na daragdagan pa. E yu la atulan ding aliwa ban e na kayu atulan ning Dios, uling atulan na kayu ning Dios agpang king pamanatul yu karing aliwa; at ing panyukad yu karing aliwa ya naman ing panyukad ning Dios kekayu. Obat akakit me ing puling king mata ning kapatad mu at e mu ne man apapansin ing trosung atyu king mata mu? Makananu mu ngening asabi king kapatad mu, Paburen mung ilako ke ing puling king mata mu, kabang metung yang trosu ing atyu king sarili mung mata? Hipokrita! Muna me pamung ilako ing trosung atyu king mata mu, kanita manakit kang masalese at alako me ing puling king mata ning kapatad mu. E yu babie karing asu ing sagradung bage uling dalusungan da kayu at pangetan deti, at e yu la iyatsa ding perlas yu karing babi, uling damusakan da la mu deti. Maniawad kayu, at mirinan kayu; manintun kayu, at manakit kayu; tuktuk kayu king pasbul, at mibuklatanan kayu. Uling ing balang maniawad mirinan ya, at ing balang manintun manakit ya at mibuklatanan yang pasbul ing ninumang tutuktuk. Ninung pengari kekayu ing munie batu king anak nang maniawad tinape? Dinan ye kayang ubingan, nung maniawad yang asan kekayu ing anak yo? Nung ikayung palpikasala balu yu lang dinan mayap a bage ding anak yu, e di lalu na kayung balung dinan ning Ibpa yung atyu banua? Ibie na ing sablang mayap a bage karing maniawad keya! Daptan yu karing aliwa itang buri yung daptan da naman kekayu: iti ya ing kabaldugan ning Kautusan at ing sablang turu da ring propeta. Lungub kayu king pasbul a makiput uling malualas ya ing pasbul at malapad ya ing dalan a papunta king kasiran, at ya ing daralanan da ring dakal! Oneng makiput ya ing pasbul at makitid ya ing dalan a papunta king bie, at ditak la mu ding makatuklas kaniti. Mangilag kayu karing e tutung propeta; daratang la kekayung makabalatkayung tupa, oneng king kamatutuanan asu lang gubat a mabangis. Akilala yu la king dapat da. Makapanagtal ka waring ubas karing bongabilia at biabas karing dapdap? Ali ka! Mayap ya bunga ing mayap a tanaman, oneng e me pakinabangnan a bunga ing e mayap a tanaman. E ya mamungang e mayap a bunga ing mayap a tanaman, at e ne man mamungang mayap ing e mayap a tanaman. Kuturan ya ing balang tanaman a e mamungang mayap at iyugse king api. Makanyan yu lang akilala ding e tutung propeta king kapamilatan na ning dapat da. E bala na mung taung mamaus kanaku Ginu, Ginu lulub king Kayarian ning Banua, nune deta mung tutupad king kaburian nang Ibpa kung atyu banua. Potang miras na ing Aldo ning Pamanukum, dakal la ding maus kanaku, Ginu, Ginu! King lagyu mu penaral mi ing amanu na ning Dios; king lagyu mu penabi mi la ding demonyu, at king lagyu mu dinapat keng dakal a milagru. Oneng sabian ku kanita karela, Kapilan man e ra kayu kakilala. Dumayu kayu kanaku, ikayung e mayap a dapat! Inya ing balang metung a makiramdam kareting amanu ku at tutuparan na la, mengari ya king taung biasa. Telakad ne ing bale na babo ning batu. Menabu ing uran, dinatang ing albug, at sepulan ne ning angin ing baleng ita; e ya miragsa uling makatalakad ya babo ning batu. Oneng ing balang taung makiramdam kareting amanu ku, at kaybat e na la tutuparan, mengari ya king taung mangmang. Telakad ne ing bale na babo ning balas. Menabu ing uran, dinatang ing albug, at sepulan ne ning angin ing baleng ita, at miragsa ya at makapangilabut ing pangabagsak na! Inyang ayari nang Jesus ing sasabian na, mengapamulala la ding tau king pamanuru na. E re kalupa ding talaturu ning Kautusan, uling tinuru yang maki kayupayan. Inyang kuldas ne i Jesus king bunduk-bundukan, tikian de ring dakal a tau. Linapit ya kang Jesus ing lalaking leprosuan; siniklaud ya king arapan na at ngana, Nung buri mu, Ginu, apakayap mu ku. Tigkil neng Jesus ing leprosuan at ngana, Buri ku; kumayap ka! Kanita mu rin kinayap ya king lepra na. Nganang Jesus, Tandanan mu, e mu sasabian iti kenu man, nune munta ka ngeni mu rin king pari at ipakit mu ing kekang sarili keya. Kaybat, iyain me ing ain a yuyutus nang Moises bilang katunayan karing tau king kinayap na ka. Kalub nang Jesus king Capernaum linapit ya ing metung a kapitan da ring sundalung Romano at nganang miniawad saup, Ginu, ing ipus ku paralisadu ya; makarate ya keta bale at magkakasakit ya. Sinabi nang Jesus, Puntalan ke ba keng uluan. Ali pu, nganang tinutul ning kapitan, e ku pu karapatdapat tanggap kekayu king kanakung pibalebale. Sabian ya mu pu ing amanu at mipaldan ne ing ipus ku. Uling aku man tau kung makalalam a upaya karing aliwa, at atin ku namang sasakupan a sundalus. Nung sabian ku king metung, Munta ka karin! munta ya; at king aliwa, Mekeni! lumapit ya; at nung iyutus ku king kakung ipus, Daptan mu ini! daptan na. Mengapamulala ya i Jesus inyang dimdam na iti at ngana karetang taung tuki-tuki keya, Ing katutuan sasabian ku kekayu, e ku pa ikit kenu man king Israel ing anti kaniting kasalpantayanan. Tandanan yu: dakal la ding datang ibat king aslagan at ibat king albugan at makisulu la kang Abraham, Isaac, at Jacob king Kayarian ning Banua. Oneng karing anak nang Israel, dakal la ding miyugse king karalumduman king lual; karin la tumangis at mitigis a ipan. At nganang Jesus king kapitan, Muli na ka at agpang king paniwalan mu, marapat ing kekang aduan. Kanita mu rin kinayap ya ing ipus ning kapitan. Minta ya i Jesus king bale nang Pedro. Disnan neng makakera karin ing katuangan nang Pedro uling malagnat ya. Telan ne gamat Jesus ing matuang babai. Kanita mu rin likuan ne ning lagnat; mibangun ya at migsilbi ya kang Jesus. Inyang mabibengi na, dela da la ring tau kang Jesus ding dakal a alipnan da ring demonyu. King metung mung amanu apalualan na la ding marawak a espiritu, at pepakayap na la ding sablang ating sakit. Gewa na iti ban matupad ing ula ning propeta Isaias, Kinua na la ding kekatamung kapanamdaman at dela na ing sabla tamung sakit. Panakit nang Jesus karing dakal a taung makapadurut inutus na karing alagad na king magsadia na lang lumipat king kangatbang pampang. Lepitan ne ning metung a talaturu ning Kautusan at ngana, Maestro, makasadia kung tuki keka nukarin ka man munta. Nganang mekibat Jesus, Atin lang lunggang pisuluran ding asung-gubat at atin lang sale ding ayup, oneng ing Anak ning Tau ala ya mang apipagpaynawan. Ngana ning metung pa karing alagad na, Ginu, paintulutan mu ku pa mung muli ba keng ikutkut i tata ko? Oneng sinabi nang Jesus, Tuki ka kanaku at paburen mu na karing mete ing ikutkut da la ring karelang mete. Inyang sinake ne i Jesus king bangka, tikian de ring alagad na. Biglang dinatang ing masikan a bagyu king dagat-dagatan; halus mitatakpan ya king alun ing bangka. Matudtud ya kanita i Jesus. Lepitan de ring alagad at ginising de. Ngara, Ginu, iligtas mu kami! Mangamate tamu! At sinabi na karela, Obat mitatakutan kayung makanyan? Karitak yu naman a kasalpantayanan! Tinikdo ya kanita; sebianan ne ing angin at ing alun at mikamaragul a karatunan. Mengapamulala la ngan at ngarang sinabi, Nanu yang klasing tau iti? Pati angin at alun mamintu keya! Miras ya i Jesus king sakup ning Gadara king kangatba nang pampang ning dagat-dagatan. Selubungan de ring adua kataung menibat karing kueba a pipangutkutan. Ding taung deti liban da lang demonyu at tutu lang mabagsik. Inya alang mangangas dumalan karin. Kabud-abud ngarang kinulisak, Anak ning Dios, baket pakialaman mu kami? Dinatang ka wari keti ba mu keng pasakitan agyang e pa miras ing mituldung panaun? King e masiadung makarayu karin ating dakal a babing manyibsiban. Pekisabi da ring demonyu kang Jesus, Nung palakuan mu kami, paluban mu na kami mu karing babing manyibsiban. Sulung, lungub kayu karela, nganang Jesus, at linual la at linub karing babi. Milayi ya king bangin ing mabilug a kawan; menabu la king dagat-dagatan at melumud la. Milayi la ding lalaking magbante karing babi at minuli la king balen. Karin da pemalita ing sablang mepalyari at pati na ing milyari karing aduang liban da ring demonyu. Linual la ngan ding memalen ba reng salubungan i Jesus. Panakit da kang Jesus, pekisabi rang mayap king mako ya sa king karelang lugal. Sinake yang pasibayu i Jesus king bangka. Dinalakit ya king dagat-dagatan, at miras ya king sarili nang balen. Dela re kang Jesus ding mapilan a tau ing paralitikong makakera king pagkeran. Ikit nang Jesus ing maragul dang kasalpantayanan at ngana king paralitiko, E mu painan ing lub mu, anak ko. Ding kasalanan mu mipatawaran la! Ngara king lub da ring mapilan a talaturu ning Kautusan, Lalapastanganan ne ning taung iti ing Dios. Balu nang Jesus itang atyu king lub da, inya ngana karela, Obat marawak kayu isipan? Isanu ing mas mayan sabian: Ding kasalanan mu mipatawaran la o Talakad ka at lumakad? Ipakit ku ngeni kekayu king ing Anak ning Tau atin yang upayang mamatawad kasalanan keti king yatu. Inya nganang sinabi king paralitiko, Talakad ka, idala me ing pagkeran mu at muli na ka. Tinalakad ya ing lalaki at minuli ya. Inyang ikit da iti ding tau, tiblan na la ning takut at pinuri de ing Dios a minie king anti kaniting kayupayan karing tau. Meko ya i Jesus ketang lugal a ita at kabang maglakad ya ikit ne ing metung a talapanyingil buis a milagyuan Mateo; makalukluk ya king opisina na. Nganang Jesus, Tuki ka kanaku. Tinikdo ya i Mateo at tinuki ya kang Jesus. Inyang kasalukuyan nang mamangan Jesus kari Mateo, dinatang la ding dakal a talapanyingil buis ampon ding makasalanan. Mekisulu la kang Jesus at karing alagad na. Ikit da iti ding mapilan a Pariseo at ngarang kinutang karing alagad na, Obat makisulu ya karing talapanyingil buis at karing makasalanan ing kekayung maestro? Dimdam na lang Jesus at nganang mekibat, E la mangailangan doktor ding taung alang sakit; deta mung ating sakit ila ding mangailangan. Pagaralan yu nung nanu ya kabaldugan ing kasulatan a ini: Lunus ing buri ku, aliwa ing ain-sakripisyu. Uling e ku dinatang ban ausan ku la ding banal, nune ding makasalanan. At kaybat dinatang la kang Jesus ding alagad nang Juan a Maminyag, at ngarang mengutang, Obat ikami ampon ding Pariseo mag-ayunu keng maralas, oneng e la bitasang mag-ayunu ding alagad mu? Nganang mekibat Jesus, Malyari la waring lungkut ding kumbiradu king kasal kabang kayabe de pa ing lalaking kinasal? Ali la! Potang e ra ne kayabe ing lalaking kinasal, kanita la pa mu malyaring mag-ayunu. Alang managping bayung tela king laun a imalan, uling pamanurung ning bayung tela, manga-igut ya ing laun at lalu yang dagul ing gisi. Ala munamang mibibiling bayung alak karing laun a lulanan a gawa king balat animal, uling matdas la deti king bayung alak. Parehung masayang ing alak at ing lulanan. Nune bibili ra ing bayung alak king bayung lulanan a gewa king balat animal, at king makanyan a paralan parehung magluat ing alak ampon ing lulanan. Samantalang sasabian nang Jesus iti, linapit ya ing metung a pamuntuk da ring Judio. Siniklaud ya king arapan nang Jesus at ngana, Kamate-mate na pa mu ning anak kung babai; oneng tukian mu ku at itumpak ing gamat mu king anak ku at mie ya. Tinikdo ya i Jesus at tinuki ya king tata; tinuki la naman ding alagad na. Tinuki ya king kagulutan nang Jesus ing metung a babaing atin nang labing aduang banuang daraya. Tigkil ne gilid ing imalan na. Ngana king lub na, Agyang atagkil kia mu imalan kumayap na ku. Melikid ya i Jesus kagulutan na at ikit ne ing babai at ngana, Siknangan mu ing lub mu, anak ko! Ing kasalpantayanan mu ya ing pepakayap keka. Kanita mu rin kinayap ya ing babai. Inyang miras ya i Jesus king bale ning pamuntuk, disnan na la ding manigtigan plauta at ding dakal a taung malilingongo. Ngana karela, Lumual kayu ngan pa mu! E ya mete ing anak; matudtud ya mu! Keylian dia mu ding disnan na. Inyang linual na la ding tau, linub ya i Jesus at telanan ne gamat ing anak a babai, at mibangun ya ing anak. Mikalat iting mepalyari king mabilug a lugal a ita. Kalako nang Jesus king lugal a ita, sinulung na ing pamaglakad na. Tikian de ring aduang lalaking bulag. Ngarang kukulait, Anak nang David, malunus ka kekami! Inyang mekasalangi ne king bale, linapit la kang Jesus ding aduang bulag. Kitnan na lang Jesus, Paniwalan yu king malyari kung arapat kekayu ing aduan yo? Opu, ginu! ngarang mekibat. Kanita tigkil na la ding mata ra at ngana, Mapalyari kekayu agpang king kekayung kasalpantayanan! At mesala la mata. Nganang maigpit menabilin Jesus karela, E yu paniabian iti kenu man! Oneng kalako da, pemalita ra king mabilug a lugal a ita ing depat nang Jesus karela. Kalako da ring aduang lalaki, linapit de kang Jesus ing metung a mepipi uling alipnan ne ning demonyu. Kabud apalualan neng Jesus ing demonyu, mekapagsalita ya ing lalaki. Mengapamulala la ding sablang tau. E pa meyakit kapilan man ing anti kanyan king mabilug a Israel! ngara ngan sinabi. Oneng ngara ding Pariseo, Ing pamuntuk da ring demonyu ya ing babie upaya kang Jesus inya apapalualan na la ding demonyu. Leganasan na la ngan delawan Jesus ding balen ampon ding baryu. Tinuru ya karing karelang sinagoga, penaral na ing Mayap a Balita tungkul king Kayarian ning Banua, at pepakayap na la ding tau king nanu pa mang sakit at kapanamdaman da. Panakit na karing dakal a tau, melunus ya uling magugulu la isip at e ra balu ing daptan da; anti lang tupang alang pastul. Inya ngana karing alagad na, Dakal ing palutan, oneng ditak la mu ding papalut. Uli na niti, ipanalangin yu king makibandi king palutan king parala yang talapagobrang tumipun king pupul na. Inaus na lang Jesus mitipun king arap na ding labi nang aduang alagad at dininan na lang upayang makapanabi karing marawak a espiritu, at pakayap king sablang sakit at kapanamdaman. Ila deti ring lagyu da ring labing aduang apostol: i Simon (a mayayaus Pedro) at i Andres a kapatad na; i Santiago at i Juan a kapatad na, ding anak nang Zebedeo; i Felipe at i Bartolome; i Tomas at i Mateo a talapanyingil buis; i Santiago a anak nang Alfeo at i Tadeo; i Simon a aktibista, at i Judas Iscariote, ing migtaksil kang Jesus. Tinubud na lang Jesus at penabilinan na lang anti kanini: E kayu lulub king sakup ding paganu ni e kayu lulub king sasakupan ning Samaria, nune munta kayu karing mewala nang tupa ning bansang Israel. King paglakad yu, ipanaral yu king ing Kayarian ning Banua malapit ne! Pakayapan yu la ding masakit; pasublian yu lang mie ding mete. Pakayapan yu la ding ketungin, panabi yu la ding demonyu. Tinggap yung alang bayad, inya pamie yung alang bayad. E kayu bitasang magdalang gintu, pilak o tangsu karing bulsa yu. King pamaglakad yu e kayu naman magdalang suput a pagpalimus ni imalan a panalili yu king kekayung susulud ni sandalyas o tukud. Uling mangaintulid yang tanggap ing talapagobra king kailangan na. King isanu mang balen o baryu a dasnan yu, lumawe kayung metung a bisang tanggap kekayu, at karin kayu makipanuknangan kabang atyu kayu king lugal a ita. Neng sasalangi kayu king isanu mang pibalebale, ibie yu ing pamamuge ning kapayapan. Nung tanggapan da kayu ding manuknangan king pibalebaleng ita, paburen yung manatili karela ing kapayapan; nung e ra kayu tanggapan, ibawi yu ing kekong pamamuge. At nung ating bale o balen a e tanggap kekayu o e bisang makiramdam kekayu, lakuan ye ing lugal a ita at ipagpag yu ing alikabuk karing bitis yu. Ing katutuan sasabian ku kekayu, king Aldo ning Pamanukum lalung mabayat ing parusang miras karing tau king lugal a ita kesa king miras karing tau Sodoma at Gomorra! Tandanan yu! Tutubud da kayu antimong tupa libutad da ring asung-gubat. Sukat kayung maging matalino antimo ding ubingan, at mamu lub antimo ding patipati. Mingat kayu uling iyarap da kayu ding tau karing husgadu at pamatbatan da kayu karing karelang sinagoga. Ikaladkad da kayung iyarap karing gobernador at karing ari king uli ku ban ihayag yu karela at karing paganu ing Mayap a Balita. Potang iyarap da na kayu karing husgadu, e yu pigaganakan nung nanu ing sabian yu o nung makananu kayung magsalita; potang datang na ing oras a ita, miyabie kekayu nung nanu ing sabian yu. Uling e la kekayu ding amanung kekayung sabian; manibatan la king Espiritu ning kekayung Ibpa; ya ing magsalita king kapamilatan yu. Pagtaksilan ne ning kapatad ing kapatad na, makanyan munaman ing daptan da ring tata karing anak da; lumaban la ding penganak karing pengari da at ipapate da la. Pikasaman da kayu ding sablang tau king uli ku. Oneng ing manatili angga king kawakasan ya ing miligtas. At potang ligaligan da kayu king metung a balen, lumipat kayu king tutuking balen. Sasabian ku kekayu, e yu la akuang alaganasan king obra yu ding sablang balen ning Israel bayu ya datang ing Anak ning Tau. Alang magaral a maygit king talaturu na; alang ipus a maygit king panginuan na. Inya makagyu ne king magaral ketang maging kalupa ne ning talaturu na, at maging kalupa ne ning ipus ing panginuan na. Nung ausan deng Beelzebul ing buntuk ning pamilya, lalung marok ing iyaus da karing miembru ning pamilya na! Inya e kayu mitatakutan karing tau. Milantad ing nanumang makatakap, at mibulalag ing balang lihim. Ing sasabian ku kekayu king madalumdum, ulitan yu king masala, at sukat yung ikulisak ing sisitsit da kekayu. E yu la pitatakutan ding makapate king katawan, oneng ali ra ne man ing kaladua; nune ing sukat yung pitakutan ya ing Dios a makapamarusa king kaladua at katawan king impierno. Malyari kayung makasaling aduang denas king mura mung alaga; makanyan man e ya malyaring manabu king gabun ing metung karen nung e na kaburian ning Ibpa yu. Makabilang agyang ing buak king buntuk yu. Inya e kayu tatakut; maygit kayu ulaga kesa karing denas! Ninuman ing sumabi king arapan da ring tau king ya kanaku ya, makanyan munaman ing daptan ku para keya king arap nang Ibpa ku karin banua. Oneng ing ninumang tanggi kanaku king arap da ring tau, tanggian kia naman king arap nang Ibpa ku karin banua. E yu isipan king dinatang kung magdalang kapayapan king yatu; ali, e ku dinatang ban magdalang kapayapan nune metung a espada. Dinatang ku ban pisalangsangan ku la ding anak a lalaki at ding tata ra, ding anak a babai at ding ima ra, ding manuyang a babai at ding katuangan dang babai. Ding maging kalaban na ning tau ila mismu ding kayabe na king bale. Ninuman ing lulugud kang tata na o i ima na a maygit kesa kanaku e ya karapatdapat kanaku; ninuman ing lulugud king anak nang babai o lalaki maygit kesa kanaku, e ya karapatdapat kanaku. Ninuman ing e mamusan king krus na at e tuki king kagulutan ku e ya karapatdapat kanaku. Mawala ya ing ninumang sasagip king sariling bie na; akit ne ning ninuman ing mibabating king bie na alang-alang kanaku. Aku ing tatanggapan na ning ninumang tatanggap kekayu, at ninuman ing tatanggap kanaku, tatanggapan ne itang mitubud kanaku. Ninuman ing tatanggap king tinubud na ning Dios uli na ning tinubud ne ning Dios midinan ya king ablas ning tubud na ning Dios. Ninuman ing tatanggap king taung banal uli na ning banal ya, tanggap ya naman king ablas ning taung banal. Ninuman ing munie agyang metung ya mung tasang danum a marimla king metung karing malating deti uli na ning alagad ke, sasabian ku kekayu, e ya mipagkaitan king ablas na. Inyang ayari nang Jesus ing pamanuru na karing labing aduang alagad, meko ya ketang lugal a ita ban turu at manaral karing balen a malapit karin. Inyang atyu king sukulan i Juan a Maminyag, abalitan na ing daraptan nang Cristo. Mitubud yang mapilan karing alagad na at pepapuntan na la kang Jesus. Ngarang kinutang kang Jesus, Sabian yu na mo kekami nung ikayu itang datang a amanuan nang Juan o kailangan ke pang manayang aliwa? Nganang mekibat Jesus, Magbalik na kayu at sabian yu kang Juan ing kekayung daramdaman at akakit: manakit la ding bulag, makalakad la ding pile, kakayap la ding leprosuan, makaramdam la ding maklak, susubli lang mie ding mete, at mipanaral ya ing Mayap a Balita karing kalulu. Mapalad ya ing taung e magduda kanaku! Kalako da ring alagad nang Juan, migsalita ya i Jesus karing tau tungkul kang Juan. Ngana, Kanitang minta kayu kang Juan king disyerto, nanu ing panenayan yung akit? Ing metung a timbung babayutuk na ning angin? Nanu ing liwalan yung alben? Ing metung a taung makaimalan masanting? Ding taung pakaimalan masanting karing palasyu la mu mayayakit! Inya sabian yu kanaku, nanu pin ing buri yung akit? Ing metung a propeta? Wa, sasabian ku kekayu, maygit ya pa king metung a propeta ing ikit yu. Uling i Juan ya itang sasabian na ning kasulatan: Oyan ing tubud ku, ngana ning Dios, itubud keng makapauna keka ba nang isadia ing dalanan mu. Sasabian ku kekayu, karing sablang taung linto keti king yatu, ala pang linto lalung marangal kesa kang Juan. Makanyan man, ing pekamababang tau king Kayarian ning Banua maygit ya karangal kesa kang Juan. Manibat na kanitang menaral ya i Juan a Maminyag angga na ngeni, ing Kayarian ning Banua e re patugutan ding taung e mayap a lub at sasamsaman deng sapilitan. Uling ding sablang propeta at ing Kautusan migsalita la angga mu king panaun nang Juan. At nung buri yung paniwalan ing sinabi ra, i Juan ya ing Elias a mipangakung datang. Makiramdam kayu nung atin kayung balugbug! Ngeni, kaninu ku la apakilupa ding tau king kasalukuyan? Mengari la karing anak a pakalukluk king plasa. Ngana ning metung a grupu karing kayabe ra, Menigtigan ke para kekayu, oneng e kayu tinerak. Migkanta keng malungkut, oneng e kayu kiniak. Dinatang ya i Juan, mig-ayunu ya, at e mininum alak, at sinabi da ring tau, Maki demonyu ya! Dinatang ya ing Anak ning Tau, mamangan ya at miminum, at ngara namang sinabi, Lawen ye ing taung matako at lasenggo! Makipagbarkada ya karing talapanyingil buis at karing makasalanan! Makanyan man, mipatunayan ing kabiasnan na ning Dios king kapamilatan na ning bubunga na. Kaybat na nita, pegumpisan na lang peniabianan Jesus ding balen a diptananan na karing keraklan karing depat nang milagru, uling e la bisang sumisi at painggulut ding tau karin karing kasalanan da. Ngana, Makalunus ka, Corazin! Makalunus ka Betsaida! Uling nung king Tiro at king Sidon karin la merapat ding milagrung merapat kekayu, malambat na la sanang mimalan a magaspang at memuntuk abu ding tau karin ban ipakilala ra ing karelang pamanisi. Sasabian ku kekayu, lalung maragul ing parusang miras kekayu king Aldo ning Pamanukum kesa karing tau ning Tiro at Sidon! At ika naman Capernaum, buri mung itas angga banua ing sarili mo? Misaldak ka angga king kalalalaman na ning impierno! Nung ding milagru a merapat keka king Sodoma la mu merapat, angga ngeni sana atyu pa! Inya miparusan kang lalung mabayat kesa king Sodoma king Aldo ning Pamanukum! King oras a ita nganang migsalitang Jesus, Ibpa, Ginu na ning banua at yatu! Pasalamatan da ka uling pepakilala mu karing taung musmus ing e mu pepakilala karing mangabiasa at maisip. Wa, Ibpa, uling iti ya ing sarili mung tula at kaburian. Ing sabla binie na kanaku ning Ibpa ku at alang makakilala king Anak nune mu ing Ibpa, at alang makakilala king Ibpa nune mu ing Anak at detang birian nang makakilala keya ning Anak. Lumapit kayu kanaku, ikayung sablang mapagal na at kababayatnan at dinan da kayung kapaynawan. Pusanan ye ing paud ku at magaral kayu kanaku uling mamu ku at mababa lub, at manakit kayung kapaynawan. Mayan yang idala ing paud ku at e mabayat ing papusan ku kekayu. Misan a Aldo ning Sabbath, maglakad ya i Jesus libutad ning asikan trigu. Meranup la ding alagad na, inya megumpisa lang menakdut binutil trigu at saka ra gigutan. Ngara kang Jesus inyang ikit da iti ding Pariseo, Lawan mu ing gagawan da ring alagad mu. Labag king kekatamung Kautusan ing gawan da yan king Aldo ning Sabbath! Nganang mekibat Jesus, E yu pa wari abasa ing depat nang David at ding kayabe na inyang meranup la? Linub ya at ding kayabe na king bale na ning Dios at mengan la king tinape a miyain king Dios. Labag king Kautusan ing mangan king tinapeng ita, uling bukud mung ding pari ilang atin karapatan mangan kaniti. E yu munaman wari abasa king Kautusan nang Moises king neng Aldo ning Sabbath ding pari king Templo e la tutupad king kautusan tungkul king Sabbath, makanyan man ala lang pakibatan? Ngeni, sasabian ku kekayu, atyu keti ing metung a lalung marangal kesa king Templo. Nung tune yung aintindian ing kabaldugan da reting amanu: Lunus ing buri ku, aliwa ding ain-sakripisyu e yu la sana inatulan ding alang kasalanan. Uling ing Anak ning Tau Ginu ne ning Aldo ning Sabbath. Meko ya i Jesus king lugal a ita at minta ya king metung a sinagoga. Karin ating taung panat metung a gamat. Atin munamang mapilan a lalaking dinatang karin uling bisa lang manakit abusbus da laban kang Jesus. Inya ngarang kinutang kang Jesus, Paintulut na ning kekatamung Kautusan ing manulu king Aldo ning Sabbath? Mekibat ya i Jesus, Nu mong ing metung kekayu atin yang metung a tupa at menabu ya king kulkul king Aldo ning Sabbath, e ne mo kaya kuldasan at saka ne isaka? Ngeni ing metung a tau maygit yang e palak a ulaga kesa king metung a tupa. Inya binang masala king paintulut na ning Kautusan ing gawang mayap king Aldo ning Sabbath. Kaybat, ngana king taung panat a gamat, Iyatiat me ing gamat mu. Inatiat ne at kinayap ya ing gamat na; meging kalupa ne ning metung nang gamat. Meko la kanita ding Pariseo at pisabisabi ra nung makananu reng apapate i Jesus. Inyang abalitan nang Jesus iti, meko ya king lugal a ita; at dakal lang tau ding tinuki kang Jesus. Pepakayap na la ngan ding masakit at penabilin na karela king e ra pamalita karing aliwa ing tungkul keya. Iti depat na ban matupad itang sinabi na ning Dios king kapamilatan na ning propeta Isaias: Oyni ing kakung talasuyu a kakung pinili, ing kakung kaluguran a tutu kung katulan. Ibili ke keya ing kakung Espiritu, ipayabut na ing kakung kayatulan karing sablang tau. E ya makipate, nune banayad yang magsalita ni e maramdam karing dalan ing siwala na. E ne paklian ing timbung mebalbal na; e ne patdan ing sulung undap-undap na. E ya patugut anggang e na apapagtagumpen ing hustisia; ibili ra keya ding sablang tau ing karelang kapanayan. Kanita linapit de kang Jesus ding mapilan a tau ing metung a lalaking mebulag at mepipi uli na ning alipnan ne ning demonyu. Pepakayap neng Jesus ing tau inya mekapagsalita ya at menakit. Mengapamulala la ding dakal a tau at ngarang kukutang, Ya na kaya iti ing Anak nang David? Ngarang mekibat ding Pariseo, inyang dimdam da iti, Apapalualan na la ding demonyu uli na ning upayang binie nang Beelzebul a pamuntuk da ring demonyu. Balu nang Jesus ing karelang isipan, inya ngana karela, E ya manatili ing isanu mang bansa a misasagsag karing grupung milaban-laban. Misambulat ya ing isanu mang balen o pamilyang misasagsag karing grupung mipatepate. Inya nung pakipaten ne ning metung a grupu king kayarian nang Satanas ing aliwang grupu, iti mangabaldugan king misagsag ne at e na lambat misambulat ya! Sasabian yu king apapalualan ku la ding demonyu uli na ning upayang binie nang Beelzebul kanaku. Nung makanyan, ninu naman ing babie king upayang makapalual lang demonyu ding kekayung alagad? Ing mismung daraptan da ring alagad yu ilang palaram kekayu! Ing kabud Espiritu na ning Dios ya ing babie upaya kanaku ban makapanabi ku karing demonyu at iti metung nang katunayan king ing Kayarian ning Dios dinatang ne kekayu. Alang makapanlub king bale na ning taung masikan ban panakawanan ne king pibandian na. Kailangan igapus ne pa ing taung masikan. Nung agapus na ne, kanita ne pa malyaring panakawanan ing pibalebale na. Ninuman ing e para kanaku laban ya kanaku; ninuman ing e sasaup king pamanipun ku maniambulat ya. Inya sasabian ku kekayu: malyari lang mipatawaran ding tau king isanu mang kasalanan at king isanu mang e mayap a sasabian da; oneng e ya mipatawaran ing ninumang magsalitang kalapastanganan king Banal a Espiritu. Malyari yang mipatawaran ing ninumang ating sasabian laban king Anak ning Tau; oneng e ya malyaring mipatawaran ing ninumang magsalitang laban king Banal a Espiritu, ngeni o king kapilan pa man. Para manikua kang bungang mayap, kailangan ing atin kang tanaman a mayap; nung e ya mayap ing tanaman mu mupul kang e mayap a bunga. Uling akilala me ing tanaman karing bunga na. Lahing kamamalu, makananu kayung makapagsalitang mayap ngening e kayu mayap? Uling ing lulual king asbuk na ning tau manibatan ketang makalaman king pusu na. Kakua yang kayapan ing mayap a tau ketang mayap a atipun na; kakua yang e mayap ing e mayap a tau ketang e mayap a atipun na. At oyni ing asabi ku kekayu: king Aldo ning Pamanukum pakibatan ding tau ing balang amanung sasabian da a alang silbi. Ding kekayung mismung amanu ilang magamit king pamanukum kekayu, maging king pangapayalan yung kasalanan o maging king pangayakit yung ating kasalanan. Kanita ngarang migsalita ding mapilan a talaturu ning Kautusan at ding mapilan a Pariseo, Maestro, pakitanan yu keng metung a milagru. Oneng nganang mekibat Jesus, Karawak da at keyalan dang Dios a katawan ding tau ning kasalukuyan a panaun! Aduananan yu kung metung a milagru! Ala! Ing bukud mung milagru a miyabie kekayu ya ing milagru na ning propeta Jonas. Nung makananung i Jonas menatili yang atlung aldo at atlung bengi king atian na ning maragul a asan, makanyan ya namang manatiling atlung aldo ampon atlung bengi ing Anak ning Tau king lalam ning gabun. King Aldo ning Pamanukum, talakad la ding tau Nineve at pamarsalanan da kayu, uling ginulut la karing kasalanan da inyang dimdam deng menaral i Jonas. Sasabian ku kekayu, keti ating metung a maygit pa kang Jonas! King Aldo ning Pamanukum, talakad ya ing Reyna na ning Mauli at pamarsalanan na kayu, uling miglakbe ya halus ibat king kasumangid na ning yatu ba yang makiramdam king kabiasnan nang Solomon. Sasabian ku kekayu, keti ating metung a maygit kesa kang Solomon! Potang lumual ya ing marawak a espiritu king metung a tau, maglibut-libut ya king malanging gabun; manintun yang lugal a apipagpaynawan na. Nung ala yang akit, nganang sumabi king sarili na, Magbalik ku king bale ku. Karas na, akit na king alang manuknangan; malinis ya at maka-ayus. Inya mako ya at mangumbira yang pitung espiritung maygit pa karawak kesa keya. Lungub la at manuknangan karin. Inya lalung marawak kesa king sadia ing maging kabilian na ning taung ita. Makanyan munaman ing malyari karing marok a tau king panaun a kasalukuyan. Kabang magsalita ya pa i Jesus karing dakal a tau, dinatang ya i ima na at ding kapatad na. Manenaya la king lual; buri deng akasabi. [ Ngana kang Jesus ning metung karing atyu karin, Atyu ya king lual i ima yu at ding kapatad yung lalaki; buri da kayung akasabi.] Oneng nganang Jesus, Ninu wari ing ima ku at ninu ding kapatad ku? Tiru na la king gamat na ding alagad na at ngana, Oyni i ima ku at ding kapatad ko! Ninuman ing tutupad king kaburian nang Ibpa kung atyu banua, ya ing kanakung kapatad at kanakung ima. King aldo mu ring ita, meko ya king bale i Jesus at minta ya at linukluk lele na ning dagat-dagatan. Pilupungan de ring dakal a tau, inya sinake ya king metung a bangka at karin ya linukluk. Pakatalakad la ding tau king pampang. Tiru na lang dakal a bage king kapamilatan da ring talimhaga. Ngana, Ating metung a ortelanung linual ban salbag bini. King pamanialbag na, ating bining digpa king dalan-dalanan. Dinatang la ding ayup at tiktuk da iti. Atin namang bining digpa king mabatu nung nu maimpis mu ing gabun. Sinibut agad iti, oneng inyang sinlag ya ing aldo, melanat uling e malalam a yamut. Atin namang bining digpa king dikut a masuksuk; melabung ing dikut at piputan na ing bini. Oneng tinubu at memunga ing bining digpa king gabun a mataba: ating tiadinalan, at ing aliwa tianam apulu, ing aliwa titlung pulung binutil. Nganang Jesus, Makiramdam ya itang ating balugbug! Linapit la kang Jesus ding alagad at kitang da, Obat gagamit kang talimhaga neng magsalita ka karela? Nganang mekibat, Kekayu miyabie ing makabalu karing lihim tungkul king Kayarian ning Banua, oneng e miyabie karela yan. Uling itang atin na, mirinan ya pa ban maging labis-labis itang atyu keya; oneng itang ala, pati na itang ditak a atyu keya milako pa. Magsalita ku karela king kapamilatan da ring talimhaga, uling lumawe la man, oneng e la manakit, at makiramdam la, oneng e la makaramdam ni e la makaintindi. Matutupad karela ing ula ning propeta Isaias a sinabi: Agyang nanan yung makiramdam, e kayu makaintindi; agyang nanan yung lumawe, e kayu manakit, uling mapurul la isip ding taung deti; sasara da la ring karelang balugbug, at pipiak da la ding karelang mata. Uling e ra la buring manakit ding karelang mata, ing makaramdam la ding balugbug da, ing makaintindi la ding karelang kaisipan, at ing magbalik la lub kaku, pota aku pakayapan ku la, ngana ning Ginu. Oneng kapalad yo! Manakit la ding mata yu at makaramdam la ding balugbug yu! Sasabian ku kekayu: dakal la ding propeta at mayap a taung bisang manakit king akakit yu, oneng e ra ikit, at bisang damdam king daramdaman yu, oneng e ra dimdam. Pakiramdaman yu ngeni ing kabaldugan na ning talimhaga tungkul king sinalbag bini. Detang makiramdam king amanu tungkul king Kayarian ning Banua oneng e ra paki-intindian, kalupa da la ring bining digpa king dalan-dalanan. Paniatang na ning Marawak sasagmitan na itang mitanam karing pusu ra. Ing bining digpa king mabatu kalupa da la detang makiramdam king amanu at matula rang tatanggapan agad iti. Oneng e magyamut karing pusu ra inya e maglambat. Neng daratang ing kaguluan o ing kasakitan uli na ning amanu agad lang dirimla. Ing bining digpa king dikut a masuksuk kalupa da la detang makiramdam king amanu, oneng meging balisa la tungkul karing bage keti king yatu, at maging malugud la king pibandian, angga king ala nang paglugalan karing pusu ra ing amanu, inya e la mikabunga. Ing bining digpa king gabun a mataba ila detang makiramdam king amanu at makaintindi kaniti. Mamunga la: ating tiadinalan, ating tianam apulu, at ating tiatitlung pulu. Sinabi nia namang Jesus karing tau ing metung pang talimhaga. Ngana, Ing Kayarian ning Banua kalupa ne ning metung a taung sinalbag mayap a bini king marangle na. Misan a bengi, kabang matudtud la ding sabla, dinatang ya ing kalaban na at sinalbag yang bining e mayap a dikut libutad ning pale at saka ya meko. Inyang tinubu at memunga ing pale, linto munaman ing e mayap a dikut. Inya linapit la ding ipus na ning sinalbag at ngara, E pu wari mayap a bini ing silbag yu, ginu? Makananung mika samut dikut a e mayap? Mekibat ya, Depat na yan ning kakung kalaban. Kitang da ring ipus na, Buri yu pung putputan mi ing dikot? Nganang mekibat, Ali yu, pota king pamamutput yu pati pale tuki. Paburen yung parehung tumubu angga king panaun na ning papalut. Potang oras nang palutan, sabian ku karing talapalut: Tipunan yung mumuna ing dikut at saka yu aptasan at dulukan, at tipunan yu king kanakung kamalig ing pale. Aliwa ne naman ing talimhagang sinabi nang Jesus karela. Ngana, Ing Kayarian ning Banua kalupa ne ning metung a butul mustasang dela na ning metung a tau at tenam na king mulahan na. Malati yang dili karing sablang butul tanaman, oneng pamanubu na maging maragul yang dili karing sablang gule. Maging metung yang tanaman, inya makapaniale la ding ayup karing sanga na. Selitanan na lang metung pang talimhaga. Ngana, Ing Kayarian ning Banua kalupa ne ning lebadurang sinamut na ning metung a babai king atlung gatang a arina ba nang papagalsan ing masa. Sinabi nang Jesus iting sabla karing tau king kapamilatan da ring talimhaga. King kamatutuanan e ya bitasang migsalita karela nune mu king kapamilatan da ring talimhaga. Makanyan ing depat na ban matupad itang inula na ning propeta: Magsalita ku karela kapamilatan ding talimhaga, sabian ku la karela ding bage milihim ibat pa king pangalalang ning yatu. Kaybat na nita, likuan na lang Jesus ding dakal a tau at sinalangi ya king bale. Linapit la ding alagad na at ngara, Nanu ing buri nang sabian ning talimhaga tungkul king dikut libutad ning pale? Nganang mekibat Jesus, Itang sinalbag mayap a bini ya ing Anak ning Tau. Ing marangle ya ing yatu; ing mayap a bining silbag na ila ding tau na ning Kayarian ning Banua, at ing e mayap a dikut ila ding taung sasakupan na ning marawak; ing kalaban a sinalbag king bini na ning e mayap a dikut ya kabud ing diablo. Ing pamamupul ya ing kawakasan na ning panaun, at ding talapalut ila ding anghel. Nung makananung titipunan da ing dikut at kaybat durulukan da, makanyan munaman ing malyari king kapupusan na ning panaun. Itubud na la ning Anak ning Tau ding anghel na, at tipunan da la ngan at simen king Kayarian na ding sablang babie pamikasala karing tau, at ding sablang darapat e mayap, at iyugse da la ngan king mapaling ornu. Karin la tumangis at mitigis a ipan. Ding banal naman sunlag lang anti ing aldo king Kayarian ning karelang Ibpa. Makiramdam ya itang ating balugbug! Ing Kayarian ning Banua kalupa ne ning pibandian a makakutkut king gabun. Mipaintagun akulkul ne ning metung a tau at timbunan neng pasibayu. King tula na, meko ya at pisali na ing sablang pibandian na at kaybat migbalik ya at seli ne ing gabun a ita. Antimu rin, ing Kayarian ning Banua kalupa ne ning metung a manialing mangamal a perlas. Inyang menakit yang metung a perlas a e karaniwan a leguan, meko ya at pisali na ing sablang pibandian na at seli ne ing perlas. Ing Kayarian ning Banua kalupa nia naman ning metung a lambat a inatsa ra king dagat-dagatan; menikua yang miyayaliwang asan. Inyang mabayat ne, ginuyud deng sinaka ding magliligo king pampang. Linukluk la at pikakawani da la ring asan: tinipun da la ring mayap a asan karing karelang lulanan, at inugse da la ring e ra malyaring apangan ding tau. Makanyan ing mapalyari king kawakasan na ning panaun. Datang la ding anghel at ikawani da la ring e mayap a tau karing mayap, at iyugse da la king mapaling ornu. Karin la tumangis at mitigis a ipan. Nganang kinutang Jesus karela, Aintindian yu ing heganaganang yan? Ngarang mekibat, Aintindian mi na. Inya ngana karela, Nung makanyan, iti ing buri nang sabian: king ing balang talaturu ning Kautusan a kikilala king Kayarian ning Banua kalupa ne ning metung a mibalebale a milulual karing bage bayu at laun king pisisinupan na. Inyang ayari na na lang sinabing Jesus deting talimhaga meko ya king lugal a ita, at migbalik ya king sarili nang balen. Tinuru ya king karelang sinagoga. Mengapamulala la ding mekaramdam kang Jesus. Nukarin na ibat ing anti kanyan a kabiasnan? ngarang kinutang. Makananu yang makarapat kareting milagru? E wari anak nia mu ning metung a kalpinteru? Aliwa wari i Maria i ima na, at ding kapatad na ila di Santiago, Jose, Simon, at Judas? E ta la wari kayabe-abe keti ding kapatad nang babai? Nukarin na ngan kinua iti? Inya tinggian de ngan. Nganang Jesus karela, Mirarangal ya ing metung a propeta king sablang lugal subali mu king sariling balen na at king sarili nang pamilya. E ya dinapat dakal a milagru karin uling e la maniwala keya. King panaun a ita, abalitan nang Herodes a tetrarka, ing tungkul kang Jesus. At nganang sinabi karing opisyal na, Iti ya mismu i Juan a Maminyag a sinubling mebie, inya agagawa na la deting milagru! I Herodes ya ing peparakap, pepagapus, at pepasukul kang Juan uli nang Herodias a asawa nang Felipeng kapatad nang Herodes. Nganang Juan kang Herodes, Labag king Kautusan ing pakiabayan meng anting asawa mu i Herodias! Buri ne mang ipapate i Juan, oneng tatakut ya karing memalen Judio, uling kikilalanan deng metung a propeta i Juan. Inyang miras ing aldo nang kebaitan Herodes, tinerak ya i Salome a anak nang Herodias king arapan da ring kumbiradu. Metula yang e mu nanu i Herodes, inya sinabi na at pengaku nang matalik king anak a babai king ibie na ing nanumang aduan na. King mungkahi nang ima na, ngana ning anak kang Herodes, Ibie me ngeni kanaku ing buntuk nang Juan a Maminyag a makabili king metung a bandehadu! Melungkut ya ing ari, oneng uli na ning pengaku na king daramdaman ding kumbiradu na, inutus na king matupad ing kayaduanan na ning anak. Mitubud ya at pepatabtab ne batal i Juan king sukulan. Dela reng makabili ing buntuk nang Juan king metung a bandehadu at binie re king anak, at dela ne kang ima na. Dinatang la ding alagad nang Juan; kinua re ing bangke na at kitkut de. Kaybat na nita, pintalan de i Jesus at belita ra iti. Inyang tinggap nang Jesus ing balita tungkul kang Juan, sinake yang bangka at meko ya king lugal a ita. Minta ya king metung a tahimik a lugal nung nu ya makapagdili-dili. Oneng abalitan da ring tau iti at ibat karing miyayaliwang balen linakad lang tinaluki kang Jesus. Inyang kuldas ya king bangka i Jesus, ikit na la ding tutung dakal a tau. Melunus ya karela at pepakayap na la ding masakit. Inyang mabibengi na, lepitan de ring alagad na at ngara, Mikelangan a lugal iti at mabibengi na. Palakuan mu na la ding tau ba lang munta karing malapit a baryu ban makasali lang apangan da. Nganang mekibat Jesus, E kailangan ing mako la. Ikayu mismu ing munie pamangan karela! Ngarang sinabi, Lima la mung tinape at aduang asan ding darala mi. Nganang Jesus, Idala yu la keni. Pepaluklukan na la king dikut ding tau; kinua na la ding limang tinape at aduang asan; tinalanga ya banua at pepasalamat ya king Dios. Pemirasu na la ding tinape at inutus na karing alagad king pamie da la karing tau. Mengan la ngan ding sabla at kinabsi la. Tinipun da la ring alagad ding mitagan, at mekakatmu lang labing aduang kaing karing pirapirasung tinape. Ating limang libu karing lalaking mengan; e la kabilang ding babai at ding anak. Kaybat na nita, agad na lang pepasaken Jesus king bangka ding alagad na. Pepaunan na na lang dinalakit king kangatba nang pampang ning dagat-dagatan kabang paulian na la ding tau. Inyang apaulian na na la ding tau, minukiat yang magdili-dili king metung a bunduk-bundukan ban manalangin. Miras ing bengi. Magdili-dili ya karin i Jesus. Ketang oras a ita malibutad ne ing bangka king dagat-dagatan. Sapul-sapulan ne ning alun, uling makasalungat ya king tiup na ning angin. Pilatan na ning alas tres ila ning alas sais ning abak pintalan na lang Jesus ding alagad na, lalakad ya babo na ning danum. Inyang ikit deng lalakad babo na ning danum, mengilabut la king takut. Multu ya! ngarang sinabi at kinulisak la king takut da. Agad-agad yang minaus karela i Jesus. Ngana, E kayu tatakut! Aku i Jesus! Kanita, nganang kinulait Pedro, Ginu, nung ika pin, iyutus mung munta ku keka babo na ning danum! Mekeni! nganang mekibat Jesus. Inya kinuldas ya i Pedro king bangka at megumpisa yang linakad babo na ning danum papunta kang Jesus. Inyang ikit na ing masikan a tiup na ning angin, tiblan ne ning takut at megumpisa yang limbug. Nganang kinulisak, Gino, sagipan mu ku! Agad-agad neng inabut Jesus ing gamat na; telan ne i Pedro at ngana, Abe, karitak mu kasalpantayanan! Obat mikakunu ka? Parehu lang sinampa king bangka at kasampa ra tinuknang tutiup ing angin. Simban de i Jesus ding alagad a makasake king bangka at ngara, Tutu pin, ika ing Anak ning Dios! Inyang mekadalakit na la king dagat-dagatan, sinadsad la Genesaret. Akilala de ring tau karin i Jesus. Belitanan de ing mabilug a balen king paniatang nang Jesus. Inya dela da la kang Jesus ding sablang masakit. Inawad da ing paintulut na ing atagkil de ring masakit agyang ita mung gilid na ning imalan na. Kinayap lang lubus ding sablang mekatagkil kaniti. Kanitang misan, linapit la kang Jesus ding mapilan a Pariseo at talaturu ning Kautusan a menibatan Jerusalem. Kitang da, Baket lalabag la ding alagad mu king kaugalian a tiru da ring kekatamung makatua? E la manos gamat bayu la mangan antimo ing makautus! Pekibat nang Jesus karela, Ikayu, obat sasalangsangan yu naman ing utus na ning Dios ba yu la mung atuparan ding kekayung kaugalian? Ing Dios sinabi na, Igalang me i tata mu at i ima mu, at Ninuman ing managkas kang tata na o kang ima na sukat yang mate. Oneng ikayu sasabian yu, Ninuman ing sumabi kang tata na o kang ima na, Makatalaga na king Dios ing malyari yung tanggapan kanaku; mipanupaya ne kanita ketang kagalangan a katuliran nang tata na o ima na. Inya alang-alang karing kaugalian yu, payalan yu nang ulaga ing amanu na ning Dios. Hipokrita! Tinud yang tinud ing propeta Isaias a minie ula tungkul kekayu: Ding taung deti, ngana ning Dios, parangalan da ku karing labi ra, oneng marayu la kaku ding pusu ra. Alang kabaldugan ing kaku pamanyamba ra, uling ding kautusan a gewang tau tuturu da lang antimong kakung kautusan! Pepalapitan na lang Jesus ding dakal a tau at sinabi na karela, Makiramdam kayu at pakaintindian yu ing kanakung sabian. Aliwa ing lulub king asbuk ning tau ing makarinat keya nune itang lulual king asbuk na. Kanita linapit la ding alagad at ngara, E yu apansin king menamdaman la ding Pariseo king kekayung sinabe? Mekibat ya i Jesus, Putputan ne ning Ibpa kung atyu banua ing balang tanaman a e na tenam. Paburen yu la ding Pariseo! Bulag lang talataid; nung tairan ne ning bulag ing kalupa nang bulag, parehu lang manabu king kulkul. Nganang migsalitang Pedro, Sabian ye kabaldugan kekami ing talimhagang yan. Sinabi nang Jesus karela, Ikayu man e yu aintindian? E yu aintindian king ing nanumang lulub king asbuk tataglus king dungus at kaybat lumual munaman king lalam? Oneng ing nanumang papalual na ning tau king asbuk na manibatan king pusu na at ita ya ing makarinat king tau. King pusu na ning tau karin magumpisa ing e mayap a tangka antimo ing pamakamate, ing pamakipangalugud, ing miyayaliwang kanawangan, ing pamanako, ing pamaglaram, at ing pamanyirang puri. Ila deti ring makarinat king tau. Oneng e makarinat king tau ing mangan a e tinupad king seremonia na ning pamanos gamat a agpang kekayu sukat tuparan. Likuan neng Jesus ing lugal a ita at minta ya king sakup da ring siudad na ning Tiro at Sidon. Ing metung a babaing taga Canaan a manuknangan king lugal a ita linapit ya at nganang dinalung, Makamal a ginu, Anak nang David, malunus kayu pu kanaku! Alipnan ne ning demonyu ing anak kung babai; masakit yang tutu daralanan. Oneng e ne bitasang pekibatan Jesus. Linapit la ding alagad na at pekisabi ra, Palakuan yu ne. E na katamu patugutan tutukian at atne king kasigla! Kanita nganang mekibat Jesus, Mituburan ku bukud mung karing tupa nang melili ning balen Israel. Panamdam na kaniti ning babai linapit ya at siniklaud king arap nang Jesus. Saupan yu na ku sa, ginu, nganang mekisabing mayap. Pekibat nang Jesus, E mayap ing kuanan ing pamangan da ring anak at iyugse karing asu. Tutu pu ita, ginu, nganang tinutul ning babai, oneng makapangan no man ding asu agyang king mugmug a mangayugse king lamesa da ring karelang amu. Kanita nganang mekibat Jesus, Babae, karagul mu kasalpantayanan! Matupad ing kekang aduan. Kanita mu rin kinayap ya ing anak na. Meko ya king lugal a ita i Jesus at memebe ya king Dagat-dagatan ning Galilea. Minukiat ya king metung a bunduk-bundukan at saka ya linukluk. Minta la kang Jesus ding tutung dakal a tau; darala da la kang Jesus ding pile, ding baldadu, ding bulag, ding pipi, at ding aliwa pang maki sakit. Binili da la king arap nang Jesus at pepakayap na la. Mengapamulala la ding tau panakit da karing piping magsalita, kinayap la ding baldadu, mekalakad la ding pile, at mesala la mata ding bulag. At pinuri de ing Dios ning Israel. Inaus na lang Jesus lumapit ding alagad na at ngana, Malulunus ku karing taung deti, atlu na lang aldo kayabe ku ngeni at ala na lang apangan. E ku la buring palakuan danupan, pota mangaliu la king dalan. Kitang da ring alagad na, Nukarin tamu kumang sapat a pamangan keti king disyerto para pakanan la ding anti kareting karakal a tau? Pilan la ding kekayung tinape? nganang kinutang Jesus karela. Ngarang mekibat, Pitu la at mapilan a asan a mangalati. Pepaluklukan na lang Jesus ding tau king gabun. Kinua na la ding pitung tinape ampon ding asan at kaybat nang mekapasalamat king Dios pemirasu na la ding tinape at asan, at binie na la karing alagad. Ding alagad naman pemie da la karing tau. Mengan la ding sabla at kinabsi la, at inyang tinipun da la ring alagad ding pirapirasung mitagan, pitu lang kaing ding akatmu ra. Apat lang libung lalaki ding mengan, e la kabilang ding babai at ding anak. Kaybat na nita, pepaulian na na lang Jesus ding tau at saka ya sinake king bangka at minta ya king sakup ning Magadan. Linapit la kang Jesus ding mapilan a Pariseo at Saduseo. Buri deng subukan, inya inawad da ing palto yang metung a milagru karela. Oneng nganang mekibat Jesus, [Ngayung sumabi neng sisilim, Bukas masala ing panaun, uling ing banua malare ya. Neng abak a maranun, nung ing banua malulam ya, ngayung sasabi, Muran ngeni. Ayayanunsyu yu ing panaun king pamaglalawe yu king banua, oneng e yu la aintindian ding palatandanan na ning kasalukuyan a panaun.] Karawak da at keyalan katapatan king Dios ding tau king panaun a kasalukuyan! Malisuas lang maniawad milagru, oneng alang aliwang miyabie karela nune mu ing milagru nang Jonas. Meko ya kaybat nang sinabi ita. Kadalakit da king kangatba na ning dagat-dagatan, aganaka da ring alagad king e la mekapagbakal agyang metung mu mang tinape. Ngana karelang Jesus, Mimingat kayu king lebadura da ring Pariseo at Saduseo. Misabisabi la ding alagad at ngara, E tamu kasi migbakal tinape inya sinabi na ita. Balu nang Jesus itang pisasabian da inya nganang kinutang karela, Obat miyayargu kayu king e yu pamagbakal tinape? Karitak yu kasalpantayanan! Angga ngeni e kayu pa makaintinde? E yu la atatandanan ding limang tinape a pengan da ring limang libu katau? At nung pilan lang kaing ding akatmu yu karing mitagan? Antimu rin, ding pitung tinape a mekapakabsi karing apat a libung tau at nung pilan lang kaing ding akatmu yu karing mitagan? Makananu yu ngening e aintindian king e tinape ing sasabian ku kekayu, nune papangilagan da kayu king lebadura da ring Pariseo at Saduseo! Kanita da pa mu aintindian king aliwa ing lebadura dang gagamitan karing tinape ing papangilag na karela nune ing turu da ring Pariseo at Saduseo. Inyang miras ya i Jesus banda king balen na ning Cesarea Felipe, kitang na karing alagad na, Agpang king sasabian da ring tau, ninu ing Anak ning Tau? Mekibat la, Sasabian da king ya i Juan a Maminyag; sasabian da ring aliwa king ya i Elias, at ating sasabing ya i Jeremias o metung ya karing propeta. O ikayu, nganang kinutang karela, ninu aku? Mekibat ya i Simon Pedro, Ika ing Cristo, ing Anak ning Dios a mabie. Nganang Jesus, Simon, anak nang Juan, mapalad ka! Uling ing sinabi mu e menibatan king tau, nune kang Ibpa kung atyu banua; ya mismu ing pepabalu kaniti keka. At aku sasabian ku keka, ika i Pedro at babo na niting batu italakad ke ing iglesia ku. At e re sambutan ding pasbul ning impierno. Ibie ku la keka ding susi na ning Kayarian ning Banua: nanuman ing e mu paintulut keti king yatu e munaman mipaintulut karin banua, at nanuman ing paintulut mu keti king yatu mipaintulut munaman karin banua. Kaybat na nita, penabilinan na lang maigpit ding alagad na king e ra paniabian kaninu man king ya ing Cristo. Manibat na kanita pepakilala nang Jesus karing alagad na king kailangan yang munta Jerusalem at dumalan dakal a kasakitan king gamat da ring makatua na ning balen, ding pamuntuk da ring pari, at ding talaturu ning Kautusan, at ipapate re. Oneng king katlung aldo subli yang mie. Tiki neng Pedro king metung a suluk at nganang tinutul, Ginu, e na sa paintulut ning Dios yan! E sukat malyari keka ing makanyan! Inarapan neng Jesus i Pedro at ngana, Mabating ka kagulutan ku, Satanas! Metung kang bisang munie sagabal kanaku. Ing pamisip mu e king Dios nune king tau. Kaybat na nita, sinabi nang Jesus karing alagad na, Nung ing ninuman bisa yang tuki kanaku, sukat nang kalinguan ing sarili na, pusanan ne ing krus na at tuki ya kanaku. Uling ing ninumang bisang sagip king bie na, mawala ya; oneng ing ninumang ibating ne ing bie na alang-alang kanaku, akit ne. Nanung apala na ning tau nung abandi ne ing mabilug a yatu oneng mawala naman ing bie na? Kabud mete ya ing tau, ala yang arapat nanuman para abawi na ing bie na. Ing Anak ning Tau datang yang kayabe ning kayupayan nang Ibpa na at antabayanan de ring anghel na. King paniatang na ablasan ne ing balang metung agpang king depat na. Sasabian ku kekayu: E ra takman ding aliwa kekayu keti ing kamatayan anggang e re akit datang keti antimong Ari ing Anak ning Tau. Kalabas da ring anam a aldo, tiki neng Jesus i Pedro ampon ding mikapatad a Santiago at Juan; dela na la king metung a matas a bunduk nung nu la makapagdili-dili. King akakit da ring atlung alagad minaliwa ya itsura i Jesus; maslag yang anti ing aldo ing lupa na at meging makasilo ya king puti ing imalan na. Kabud-abud ikit de i Moises at i Elias; makipagsalita la kang Jesus. Inya nganang Pedro kang Jesus, Ginu, masanting ing keti ta na. Nung bisa ka gawa kung atlung kubu keti; metung para keka, metung para kang Moises, at metung para kang Elias. Kasalukuyan na pang magsalita inyang tikpan na la ning maslag a biga. Meramdam ya ibat king biga ing metung a siwala. Ngana, Iti ya ing Anak kung pakamalan a lubus kung katulan. Pakiramdaman ye! Inyang dimdam de ring alagad ing siwala mitakutan lang e mu nanu, inya mipasubsub la king gabun. Linapit ya i Jesus karela at kilbit na la at ngana karela, Mibangun kayu. E kayu tatakut! Inyang minatna la, ala lang aliwang ikit karin nune na mu i Jesus. Nganang minutus Jesus karela kabang kukuldas la king bunduk, Ala kayung babalitanan ninuman king ikit yu anggang e subling mie ing Anak ning Tau. Kanita kitang da ring alagad kang Jesus, Obat sasabian da ring talaturu ning Kautusan king kailangan ya pa mung datang i Elias? Nganang mekibat Jesus, Kailangan ya ping datang keti i Elias ban isadia na ing sabla. Oneng sasabian ku kekayu: dinatang ne i Elias, oneng e re akilala ding tau. Depat da kang Elias itang buri dang daptan. Makanyan munaman ing dalanan na ning Anak ning Tau. Aintindian da kanita ding alagad king ing amanuan na karela ya i Juan a Maminyag. Inyang ikua ra nang mekapagbalik king kapatagan, disnan da la ring dakal a tau. Linapit ya kang Jesus ing metung a lalaki at siniklaud ya king arapan na. Ngana, Ginu, malunus kayu king anak kung lalaki! Sosoning ya at tutu yang misasakitan neng susumpungan ne ning sakit na. Ngana nang miraragsa king api, ngana nang mananabu king danum. Dela ke pu karing alagad yu, oneng e re agyung pakayapan. Nganang sinabing Jesus, Ala lang kasalpantayanan at maragul la pamagkamali ding tau ngening kasalukuyan! Angga wari kapilan ing kayabe yu ku? Angga kapilan da kayu pibabatan? Idala ye keni ing anak! Sebianan neng Jesus ing demonyu, at iti linual ya. Inya kanita mu rin kinayap ya ing anak. Inyang asarilinan de i Jesus, kitang da ring alagad na nung baket e re apalakuan ing demonyu. Mekibat ya i Jesus, Inya e ye apalualan uling ditak kayu kasalpantayanan. Sasabian ku kekayu, agyang kasing dagul nia mu ning butul mustasa ing kasalpantayanan yu, malyari yung sabian king bunduk a ini, Malis ka keta! at malis ya. Alang bage a e yu arapat! [ Oneng bukud mung ing panalangin at pamag-ayunu ya ing makatabi king anti kaniting klasing demonyu.] Kanitang mitipun la ngan ding alagad karin Galilea sinabi nang Jesus karela, Malapit da niang ipanganiaya ding tau ing Anak ning Tau. Paten de, oneng subli yang mie king katlung aldo. At bina lang melungkut alagad. Kanitang miras ya Capernaum i Jesus at ding alagad na, linapit la kang Pedro ding mangolektang buis para king Templo. Kitang da, Mamayad yang buis king Templo ing kekayung Maestro? Nganang mekibat Pedro, Wa, mamayad ya. Karas da kilub ning bale, bayu na ikuang migsalitang Pedro, kitnan neng Jesus, Nanung pamalak mu, Simon? Kenu la kakuang bayad o buis ding ari keti king yatu? Karing memalen a sasakupan da o karing dayuan? Pekibat nang Pedro, Karing dayuan. Nung makanyan, nganang Jesus, e la sukat mamayad ding memalen a sasakupan da. Makanyan man, ba lang alang asabi ding taung den, munta ka king dagat-dagatan at mamaduas ka; kabud asaka me ing mumunang diling akua mung asan, paslan me balungus at kilub na manakit kang metung a salaping pilak. Sapat ne iting pamayad king buis ku ampon king buis mu king Templo; kuanan me at bayaran mu ing kekatang buis. Kanitang penandit a ita lepitan de ring alagad i Jesus. Kitang da kang Jesus, Ninu ing marangal dili king Kayarian ning Banua? Inaus neng Jesus ing metung a anak a malati at pepatalakaran ne arap da, at ngana, Tandanan yu ini! Nung e kayu magbayu ugali at maging kalupa da ring anak, e kayu milub kapilan man king Kayarian ning Banua. Ing marangal dili king Kayarian ning Banua ya itang biasang magpakumbaba at kalupa na ning anak a ini. At ninumang tanggap matula king anti kaniting anak alang-alang kanaku, aku ing tatanggapan na. Nung ing ninuman panibatan ne ning pamikasala na kanaku ning metung karing mangalating deti a maniwala kanaku, mayap pa ing itali ya ing maragul a gilingan a batu king batal na at ilumud de king dagat. Makalunus yang tutu ing yatu uli na ning ating bage makapikasala karing tau! E mu alako kapilan man ing panibatan na ning pamikasala, oneng makalunus yang tutu ing taung panibatan na niti! Nung ing gamat mu o ing bitis mu ya ing babie dalan king pamikasala mu, pututan me at iyugse! Mayap pa ing lungub ka banua a alang metung a gamat o metung a bitis kesa king adua ka gamat o adua bitis miyugse king impierno. At nung ing mata mu ya ing babie dalan king pamikasala mu, dukitan me at iyugse! Mayap pa ing lungub kang metung a mata karin banua kesa king adua ka matang miyugse king api na ning impierno. Pangilagan yung e ye insultuan ing metung karing malating deti. Sasabian ku kekayu, ding anghel da karin banua atyu la kapilan man king arapan nang Ibpa kung atyu banua. [ Uling dinatang ya ing Anak ning Tau ba na lang iligtas ding mebating.] King pamalak yu, nanu mo ing daptan na ning taung ating dinalan a tupa at saka ya melili ing metung karela? Lakuan na la ding siam apulu't siam a manyibsiban king libis ning bunduk; panintunan ne ing tupang melili. Potang akit ne, sasabian ku kekayu, maygit itang tula na kaniting metung a tupa kesa king tula na karing siam apulu't siam a e melili. Makanyan munaman ing kaburian na ning Ibpa yung atyu banua: king e ya sa malilili ing metung man karing malating deti. Nung mikasala ya keka ing kapatad mu, lapitan me at ipakilala mu ing pamikasala na. Oneng daptan mu king makalihim, ita sanang ikayu mung adua. Nung pakiramdaman na ka, ikua meng abalik a lub keka ing kapatad mu. Nung e na ka pakiramdaman, mituki kang metung o aduang tau ban ing nanumang pisasabian yu malyaring mipatutuan king amanu da ring adua o atlung tau antimo ing sasabian na ning kasulatan. Nung e ya makiramdam karela, isumbung mu ing sabla king iglesia. At nung e ya naman makiramdam king iglesia, iyapus mu nia mung anting dayuan o talapanyingil buis. Sasabian ku kekayu: nanuman ing e yu paintulut keti king yatu e munaman mipaintulut karin banua; nanuman ing paintulut yu keti king yatu, mipaintulut munaman karin banua. Antimu rin, sasabian ku kekayu: nung misanmetung la ding adua kekayu keti king yatu king nanumang aduan yu king panalangin, ibie na kekayu ning Ibpa kung atyu banua. Uling nukarin man ating adua o atlu kataung mititipun king lagyu ku, atyu ku libutad da. Kanita linapit ya i Pedro kang Jesus at kitang na, Ginu, makatapilan ke patawaran ing kapatad kung mikasala? Makatapitung beses? Nganang mekibat Jesus, Ali, e makatapitung besis, nune pitung pulung besis a tiapitu. Uling ing Kayarian ning Banua kalupa ne ning metung a ari a mibalak manyingil king utang da ring ipus na. Mapilan la pa mu ding ayaus na inyang detang de ing metung karela a maki utang milyun-milyun a pesus keya. Ala yang apamayad king utang na, inya inutus na ning ari king pisali re at pati na ing asawa na at ding anak da at ing sabla nang pibandian ba yang makabayad utang. Siniklaud ya ing ipus king arapan ning ari at nganang mekisabing mayap, Dinan yu ku pa pung ditak a panaun, at bayaranan da kayu king sablang utang ku! Melunus ya ing ari, inya pepatawad na ing utang na at pepaburen neng meko. Oneng kalual na niting ipus asalubungan ne ing metung karing kalupa nang ipus a maki utang mapilan a pesus keya. Kinuelyu ne at saka ne sekal a batal. Nganang sinabi, Bayaran mu ing utang mu kanaku! Siniklaud ya ing kalupa nang ipus king arapan na at nganang mekisabing mayap, Dinan mu ku pang panaun at bayaran da ka! Oneng e ya mebisa; nune pepasukul ne anggang e ya mekapamayad king utang na. Panakit da kaniti ding aliwang ipus, menamdaman la; inya minta la king ari at simbung da ing sablang milyari. Uli na nita, pepayaus ne ning ari ing ipus at nganang sinabi, Taung alang kwenta! Pepatawaran da ka king kabilugan mung utang kanaku uli na ning mekisabi kang mayap. Sukat ka naman sanang mika lunus king kalupa mung ipus antimo nung makananu da kang linusan! Mikalabkab ing mua na ing ari at pepasukul ne ing ipus ba yang magdusa anggang e ya makabayad king kabilugan a alagang inutang na. Nganang memupus Jesus king pamagsalita na, Makanyan munaman ing daptan na kekayu ning Ibpa kung atyu banua, nung ing balang metung kekayu e ya biasang mamatawad maniaman king lub na king kapatad na. Kayari nang migsalitang Jesus tungkul kareting bage, meko ya Galilea at minta ya king sakup na ning Judea, king kangatba nang pampang ning Ilug ning Jordan. Tikian de ring tutung dakal a tau at pepakayap na la. Linapit la kang Jesus ding mapilan a Pariseo uling buri deng arakap king pamagsalita na. Ngarang mengutang kang Jesus, Paintulut na ning kekatamung Kautusan ing idiborsyu ne ning lalaki ing asawa na uli na ning isanu pa mang kasangkanan? Nganang mekibat Jesus, E ye pa wari abasa ing anti kaniting kasulatan? Kanitang kamumulan ing Miglalang gewa na lang lalaki at babai. At nganang sinabi ning Dios, Uli na niting sangkan, lakuan ne ning lalaki i tata na at i ima na at makiabe ya king asawa na, at ilang adua maging metung na la mu. Inya e na la adua nune metung na la mu. Uli na nita, e na la malyaring pikawanian ning tau ding pisanmetung na ning Dios. Ngarang kinutang ding Pariseo kang Jesus, Nung makanyan, obat inutus nang Moises king ing lalaki dinan ne pang katunayan king pamikawani ra at kaybat malyari na neng kawanian? Pekibat nang Jesus karela, Peintulut nang Moises ing adiborsyu yu la ding asawa yu uli na ning kesiasan yung buntuk. Oneng e makanyan kanitang minuna. Inya ngeni sasabian ku kekayu: ninuman ing midiborsyu king asawa na samantalang e ne man migtaksil at kaybat makiasawa ya king aliwang babai, mikasala yang pamakipangalugud. [At ing lalaking makiasawa king babaing kewanian na ning asawa na, mikakasala yang pamakipangalugud.] Ngara ding alagad na, Nung makanyan ing kailangan dang tukian ding miyasawa, masanting pa ing e na makiasawa. Pekibat nang Jesus, E bala nang tau malyaring makatanggap keting mesabi, nune mu detang dirinan nang makanyan ning Dios. Uling miyayaliwa la ding sangkan obat atin taung e makiasawa. Ating e makiasawa uling katutubu ra ing makanyan, atin munamang e makiasawa uling ding aliwa sasarian da lang e makapakiasawa, at e la makiasawa ding aliwa alang-alang king Kayarian ning Banua. Itang malyaring makatanggap kaniting turu, tanggapan na. Ating mapilan a taung migdalang anak a mangalati kang Jesus ba na lang bendisyunan at ipanalangin. Oneng sebianan da la ring alagad ding magdala. Nganang Jesus, Paburen yu lang lumapit kanaku ding anak. E yu la sasabatan, uling ing Kayarian ning Banua para karing anak yang anti kareti. Timpak na la ding gamat na karing buntuk da ring anak bayu ya meko ketang lugal a ita. Atin namang metung a lalaking linapit kang Jesus at ngana, Maestro, nanu ing mayap a sukat kung daptan ba kung tanggapan ing bie alang angga? Nganang mekibat Jesus, Baket kukutnan mu ku nung nanu ing mayap? Metung ya mu ing mayap. Nung bisa kang magkamit bie, tuparan mu la ding kautusan. Isanung kautusan? nganang kinutang ning tau. Mekibat ya i Jesus, E ka makamate; e ka makipangalugud; e ka manako; e ka maglaram; igalang me i tata mu at i ima mu; at luguran me ing kalupa mung tau antimo ing sarili mu. Ngana ning kayanakan, Tiparan ku na la ngan deting kautusan. Nanu pa ing kulang kaku? Nganang Jesus, Nung bisa kang maging ganap, muli ka, pisali mu ngan ing pibandian mu at ibie mu karing kalulu ing ayabli mu at mika pibandian ka karin banua; kaybat magbalik ka at tuki ka kanaku. Inyang dimdam na ning kayanakan iti, meko yang malungkut uling dakal ya pibandian. Nganang Jesus karing alagad na, Sasabian ku kekayu: masakit yang tutung lungub ing metung a mabandi king Kayarian ning Banua. Sasabian ku naman kekayu: mas mayan pa ing dumalan ya ing metung a kamelyu king busbus na ning karayum kesa king lungub ya king Kayarian ning Dios ing metung a mabandi. Mebigla la ding alagad na inyang dimdam da iti. Ngarang kinutang, Nung makanyan, ninu ing malyaring miligtas? Linawe na lang Jesus at ngana, Para king tau, iti e mapalyari; oneng para king Dios ing sabla mapalyari. Kanita migsalita ya i Pedro, Lawan mu, likuan mi ing sabla at tikian da ka. Nanu ing malyari ming asahan? Nganang Jesus karela, Ini ing tandanan yu: potang mag-ari yang mitmung kaligayan ing Anak ning Tau king Bayung Panaun, ikayung labing adua a tinuki kanaku lukluk kayu naman karing labing aduang tronu ban manatul karing labing aduang tribu na ning Israel. Bukud pa kanyan, ing balang taung mibatang likuan ne ing pibalebale na, ding kapatad nang lalaki at babai, ding pengari na, ding anak na o gabun a pibandian na alang-alang kanaku, tanggap yang makatadinalan maygit kareti, at midinan yang bie alang angga. Oneng dakal la ding ngeni mumuna a maging tauli, at dakal la ding ngeni tauli a maging mumuna. Ing Kayarian ning Banua kalupa ne ning metung a taung ating mulahan ubas. Linual ya inyang abak a maranun ban manintun a-upahan nang magobra king mulahan nang ubas. Kaybat dang mikasundu king upang metung a denaryung sueldung patingapun, pepapuntan na la king mulahan nang ubas. Linual yang pasibayu itang mag-a-alas nuebe na ning abak at minta ya king palengki, at disnan na la ding mapilan a taung talatalakad karin a alang daraptan. Ngana karela, Munta kayu namang makipagobra king mulahan kung ubas at dinan da kayung sapat a upa. At minta la karin. Pasibayu yang linual bandang kaugtuan aldo at bandang alas tres ibat meugtu, at makanyan munaman ing depat na. Linual yang pasibayu inyang malapit na mung alas singku at menakit yang aliwa pang taung pakatalakad karin. Baket sisiran ye ing patitingapun keti a ala kayung daraptan? nganang kinutang karela. Ngarang mekibat, Kasi pu alang mananggapan obra kekami. Nung makanyan, munta kayu at magobra munaman king mulahan kung ubas, ngana karela. Inyang mabengi na, ngana ning makibandi king katiwala na, Ausan mu na la deng magobra at bayaran mu la king karelang upa. Magumpisa ka karing tauling meyakua at itauli mu la ding minuna. Inyang linapit la ding meyakuang megobra itang gatpanapun, tinanggap lang metung a denaryu. Inyang linapit la ding minunang grupu isipan da king tanggap lang maygit; makanyan man tinanggap la namang metung a denaryu. Inyang tinggap da la ring upa ra, migreklamu la king makibandi. Ngarang sinabi, Metung la mu pung oras megobra dening tauling mekipagobra, baket pekilupa yu la upa kekaming megobrang patingapun a mibata king pali na ning aldo? Ba, abe, ngana ning makibandi king metung, e ra ka piperhuisiuan. E wari mekipagkasundu kang mibayaran metung a denaryu? Tanggapan mu la ding upa mu at muli na ka. Buri keng upahan kalupa na ning upa mu ining tauling megobra. E ku wari arapat ing buri kung daptan karing salapi ko? Pota galang mangalalu ka mu uli na ning maganaka ko? Nganang memupus migsalitang Jesus, Makanyan lang maging mumuna ding tauli at maging tauli ding mumuna. Inyang paukiat ya Jerusalem i Jesus, kelilua na la ding labing aduang alagad at pekisabian na la kabang lalakad la. Ngana karela, Lawan yu, paukiat tamu Jerusalem at karin manabu ya ing Anak ning Tau karing gamat da ring pamuntuk da ring pari at karing talaturu ning Kautusan. Atulan deng mate at kaybat ibie re karing gamat da ring paganu, at insultuan de at panasakitan at ipaku re king krus; at king katlung aldo subli yang mie. Linapit ya kanita kang Jesus ing asawa nang Zebedeo; kayabe na la ding adua nang anak a lalaki. Uling atin yang buring aduan dinuku ya arapan na. Nanung buri mu? nganang kinutang Jesus. Nganang mekibat, Ipangaku yu sana king dening adua kung anak a lalaki lukluk la king banda yung wanan at kayli potang miras na ing Pamag-ari yu. E yu balu ing aduan yu, nganang mekibat Jesus karing aduang anak a lalaki. Apibata yu kaya ing kasakitan a malapit ku nang pibatan? Opu, apibata mi, ngarang mekibat. Wa, ing kasakitan a pibatan ku, pibatan yu naman, nganang Jesus karela, oneng ala yu kanaku ing mamili nung ninu ing lukluk king banda kung wanan o king banda kung kayli. Deti para kareta lang pagsadian nang Ibpa ku. Inyang dimdam da iti ding apulung alagad, mimua la karing aduang mikapatad. Inya pepalapitan na lang Jesus at ngana karela, Balu yu king ding mamuntukan karing tau paginu la karela, at ding sasakup karela pakilala ra ing karelang kayupayan. Oneng e makanyan kekayu. Nung ing ninuman kekayu bisa yang maging marangal, sukat yang maging talasuyu da ring sabla. At nung ing ninuman bisa yang mamuntukan, sukat yang maging talasuyu yu, antimo ing Anak ning Tau e dinatang ban suyuan, nune ban sumuyu at iyain ing bie na ban mayatbus la ding dakal. Kalako da Jerico, tikian de ring dakal a tau i Jesus. Ating aduang taung bulag a makalukluk king lele ning dalan. Ngarang kinulait inyang dimdam dang lalabas ya i Jesus, Anak nang David! Malunus ka kekami! Ding dakal a tau sebianan da la at sinabi ra king e la masigla. Oneng lalu rang sikan ing kulait da. Ngara, Anak nang David! Malunus ka kekami! Tinuknang ya i Jesus at inaus na la. Kitang na karela, Nanu ing buri yung daptan ku para kekayu? Mekibat la, Buri mi pu ing manakit la ding mata mi! Melunus ya karela i Jesus at tigkil na la ding mata ra; kanita mu rin menakit la at tinuki la kang Jesus. Inyang milalapit na la Jerusalem, miras la Betfage, lele ning Bunduk ding Olibo. Kanita mitubud yang adua i Jesus karing alagad at pepaunan na la. Ngana karela, Munta kayu king baryung arapan yu. Karas yu karin manakit kayung metung a gaindung asno; makatali ya, kayabe ne ing biseru na. Kalagan yu la at idala yu la keni. At nung ating mangutang kekayu, ipakibat yu, Kailangan na la ning Ginu; at paburen nang idala yu la. Iti mepalyari ban matupad itang inula na ning propeta: Sabian yu king siudad ning Zion: Lawan mu, daratang ya keka ing kekang ari. Mapagpakumbaba ya at makasake ya king metung a asno, at king metung a biseru, ing biseru ning asno. Meko la ding alagad a mituburan at tiparan da ing inutus nang Jesus karela. Dela re ing asno ampon ing biseru na at binili da la ring balabal da king gulut da ring asno. At sinake ya i Jesus. Lintang da la ring tutung dakal a tau ding karelang balabal king dalan; ding aliwa naman memakli lang sanga karing tanaman at kinalat da la king dalan. Ding tutung dakal a taung lalakad makauna kang Jesus at ding atyu king kagulutan na sinabi rang masikan: Purian ya ing Anak nang David! Bendisyunan ne sa ning Dios ing daratang king lagyu na ning Ginu! Purian ya ing Dios! Inyang linub ya Jerusalem i Jesus, megulu ya ing mabilug a siudad. Ninu kaya iti? ngarang kinutang ding tau. Iti ya i Jesus, ing propetang ibat Nazaret, Galilea, ngarang mekibat ding keraklan. Tinaglus ya king Templo i Jesus at penabi na la ngan ding sablang mamisali at maniali karin; penuag na la ding lamesa da ring maglibe salapi at ding luklukan da ring mamisaling patipati. Ngana karela, Mayayakit karing Kasulatan king ing Dios sinabi na: Ing bale ku mayaus yang bale pipanalanginan. Oneng gewa yeng pugad da ring mapanako! Pigsarian de ring bulag at ding lumpu king Templo at pepakayap na la. Oneng mimua la ding pamuntuk da ring pari at talaturu ning Kautusan inyang ikit da la ring makapagmulala nang dapat at nung makananu rang sasabian masikan ding anak king Templo, Purian ya ing Anak nang David! Inya ngara kang Jesus, E mu daramdaman ing sasabian da? Pekibat nang Jesus karela, Daramdaman ku. E ye pa wari abasa iting Kasulatan a sasabing: Karing asbuk da ring anak at bingut pepayagkas mu ing ganap a kapurian? Likuan na lang Jesus at linual ya king siudad at minta ya Betania. Karin na linabas ing bengi. Kabukasan abak, kabang pabalik ya king siudad, dimdam na ing danup. Menakit yang metung a tanaman a higerang tutubu king lele dalan. Lepitan ne, oneng ala yang ikit nanuman nune mu bulung. Inya sinabi na king higera, E na ka mikabunga kapilan man! Kanita mu rin melangi ya ing tanaman. Ikit da ring alagad na iti at mengapamulala la. Obat bigla yang melanat ing higera? ngarang kinutang. Mekibat ya i Jesus, Tandanan yu ini: nung atin kayung kasalpantayanan at e kayu mag-alinlangan, e mu ing malyari yung arapat ing depat ku king tanaman a higera, nune maygit pa kanita. Sabian yu mu king bunduk a ini, Mako ka ken at dulung ka king dagat, ita marapat. Nanuman ing aduan yu king kekayung pamanalangin tanggapan yu, nung atin kayung kasalpantayanan. Linub yang pasibayu king Templo i Jesus; kabang tuturu ya, linapit la ding pamuntuk da ring pari ampon ding makatua ning balen at ngara, Nanu ing kayupayan mung gawa kareting bage? Ninung minie keka king kayupayan a yan? Mekibat ya i Jesus, Metung mu ing ikutang ku kekayu at nung apakibatan yu ku, sabian ku naman kekayu nung nanung kayupayan kung gawa karing bage daraptan ku. Nukarin na kinuang Juan ing upaya nang maminyag? Ibat banua o ibat karing tau? Mipagsalita la king metung at metung at ngara, Nung sabian tamung ibat banua, sabian na kekatamu, Baket e kayu meniwala keya? At nung sabian tamung ibat karing tau, pota naman nanu ing gawan da ring memalen kekatamu, uling ding sabla kikilalanan deng bilang propeta i Juan. Inya ngarang mekibat kang Jesus, E mi balu. Sinabi na karela, E ku naman sabian kekayu nung nanung kayupayan kung gawa kareting bage. Nanu ing pamalak yu kanini? Ating metung a taung ating aduang anak a lalaki. Lepitan ne ing pangane at ngana, Anak, munta ka king mulahan ubas at magobra ka karin. Pekibat ning anak, E ku bisa. Oneng kaybat, minaliwa ya isip at minta ya king mulahan ubas. Kaybat na nita, minta ya ing tata king kadua at makanyan munaman ing inutus na. Opu, munta ku, nganang mekibat. Oneng e ya minta. Ninu karing adua ing tinupad king kaburian na ning tata? Itang pangane, ngarang mekibat. Sasabian ku ngeni kekayu, nganang Jesus karela, muna la pang lungub king Kayarian ning Dios kesa kekayu ding talapanyingil buis ampon ding babaing magtinda king katawan da. Uling dinatang ya i Juan kekayu at tiru ne kekayu ing dalan na ning kabanalan at e kayu meniwala keya; oneng meniwala la ding talapanyingil buis at ding babaing magtinda king katawan da. Agyang ikit yu na iti, e kayu pa mu rin migbayung bie at e meniwala kang Juan. Pakiramdaman ye ing metung pang talimhaga. Ating metung a taung menanaman ubas king gabun na at bekuran ne. Kinulkul yang pibilian king pipapaslan ubas at mitalakad yang metung a tore. Kaybat na nita, peniwala ne karing kasamak at saka ya minta king marayung lugal. Inyang miras na ing panaun ning pamamupul ubas, tiburan na la ding ipus na ban tanggapan da karing kasamak ing parti na. Penasakit da la ring kasamak na ding ipus na, pemalupalu de ing metung, pete re ing metung, at pemasibas de ing metung. Pasibayu, mitubud ne namang aliwa pang ipus ing maki gabun, lalu lang dakal kesa karing minuna; at makanyan munaman ing depat da ring kasamak karela. Katataulian, tinubud ne karela ing anak nang lalaki. Ngana, Pihung igalang da ne man ing anak ku. Oneng inyang ikit de ring kasamak ing anak, ngarang misabisabi, Iti ya ing talapagmana na ning pakisamakan tamu. Tara, paten ta ya ban akua tamu ing bandi na! Inya dekap de; liwal de king mulahan ubas at saka re pete. Nganang kinutang Jesus, Ngeni, nung datangan na la ning maki gabun, nanu kaya ing daptan na karing kasamak nang deta? Ngarang mekibat, Siguradu na lang ipapate ding e mayap a taung deta, at ipakisamak ne ing mulahan nang ubas karing aliwang makisamak a munie king parti na king pupul king panaun a karampatan. Nganang Jesus karela, E yu wari abasa ini king Kasulatan? Ing batung e ra buri ding manalakad bale, ya ing maging batung pamuntuk. Dapat na iti ning Ginu, at pagmumulalan tamu! Inya ngeni sasabian ku kekayu, nganang tinuglung Jesus, milako ne kekayu ing Kayarian ning Dios at miyabie ya karing taung biasang papamunga kaniti. [ Mangapile ya ing ninumang mitakid king batung iti, at mangarunut ya ing ninumang dugpan na ning batung iti.] Inyang dimdam de ring pamuntuk ding pari at Pariseo ing talimhagang sinabi nang Jesus, balu ra king ila ding pamaramdaman na. Buri deng iparakap, oneng tatakut la karing tau uling kikilalanan deng metung a propeta i Jesus. Migsalita yang pasibayu i Jesus karing dakal a tau king kapamilatan da ring talimhaga. Ngana, Ing Kayarian ning Banua kalupa ne niti: migtau yang maragul ing metung a ari para king kasal ning anak nang lalaki. Tinubud na la ding ipus na ban maniaus karing kumbiradu na king kasal, oneng e la mebisang datang. Inya pasibayu yang mitubud aliwang ipus at penabilin na karela, Sabian yu karing mekumbira king manaya na ing kanakung sidia; pepakatat ku na la ding kanakung biserung baka ampon ding aliwa kung sese pataban; makasadia na ing sabla. Munta na kayu keni king kasalan! Oneng e ra pinsinan iti ding mekumbira. Sinulung na ning balang metung ing lakad na; minta ya ing metung king asikan na at ing metung naman minta ya king negosyu na. Ding aliwa naman dekap da la ring ipus a tinubud na; penasakit da la at melaus da lang pete. Mimua ya ing ari at peparala na la ding sundalus na at pepapate na la ding tampalasan at pepasilab ne ing karelang siudad. Kaybat ngana karela, Makasadia na ing kasalan, oneng e la karapatdapat ding mekumbira. Ngeni munta kayu karing dalan a matau at kumbiran yu lang datang king sidia ku ding sablang taung akit yu. Inya minta la ding ipus karing dalan at tinipun da la ring sablang atagpuan da: e mayap o mayap a tau; at kinatmu ya karing mekumbira ing lugal nung nu da la ikasal. Inyang linual ya ing ari ba na lang lawan ding bisita, ikit ne ing metung a taung e makaimalan pakipagkasal. Abe, ngana, baket linub ka keti a e ka makaimalan pakipagkasal? Oneng ala yang apakibat ing tau. Kanita ngana ning ari karing ipus, Igapus ye gamat at bitis at iyugse ye king karalumduman king lual. Karin ya kumiak at mitigis a ipan. At nganang memupus Jesus, Dakal la ding meyaus, oneng ditak la mu ding mepili. Meko la ding Pariseo at minisip lang paralan nung makananu reng arakap i Jesus king pamagsalita na. Kaybat na nita, tiburan da lang makikit kang Jesus ding karelang alagad at ding mapilan a tauan nang Herodes. Ngara kang Jesus, Maestro, balu mi ing tapat kayu at tuturu yu ing sablang katutuan tungkul king kaburian na ning Dios para king tau. E kayu biasang mangabiran kenu man, uling paraparehu mu ing lawe yu karing tau. Sabian yu na kekami nung nanu ing pamalak yo? Labag king Kautusan tamu ing mamayad buis king Emperador ning Roma o ali? Oneng balu nang Jesus ing e mayap dang parasan, inya ngana karela, Hipokrita! Obat buri yu kung subukan? Pakit ye kanaku ing salaping pamayad buis! Inyang inabutanan da ne, kitang na karela, Kaninu ya larawan at lagyu ing makatatak ken? Ngarang mekibat, King Emperador la. Inya nganang Jesus karela, Nung makanyan, ibie yu king Emperador ing mangaintulid king Emperador, at ibie yu king Dios ing mangaintulid king Dios. Mipamulala la king pekibat nang iti at likuan de. Kanita mu ring aldong ita linapit la kang Jesus ding mapilan a Saduseo. E la maniwala ding taung deti king ating pamaniubling mebie. Ngara, Maestro, sinabi nang Moises: Nung ing metung a lalaki mate yang alang akalakuanan a anak, sukat neng pakasalan ning kapatad nang lalaki ing mebalu ban mikayanak ya para king meyangu-bie kapatad na. Ating pitung mikakapatad a lalaki. Mekiasawa ya ing pangane at kaybat mete yang alang akalakuanan a anak, inya pekasalan ne ning kapatad a katuki na ing mebalu. Makanyan munaman ing milyari king kadua, king katlu, at angga king kapitu. Katataulian, mete ya naman ing babai. Ngeni, king pamaniubling mebie, ninu karing pitung mikakapatad ing maging asawa na, anti na ning mikasal ya karela ngan? Nganang mekibat Jesus karela, Maragul ing kekayung pamagkamali uling e yu la aintindian ding Kasulatan ni e yu aintindian ing upaya na ning Dios. Uling king pamaniubling mebie, e na la miyayasawa ding lalaki at babai; nune mie lang antimo ding anghel karin banua. Tungkul naman king pamaniubling mebie, e yu pa wari abasa ing sinabi na kekayu ning Dios? Sinabi na, Aku ing Dios nang Abraham, ing Dios nang Isaac, at ing Dios nang Jacob. Buri nang sabian niti king e re Dios ding mete nune Dios de ring mabie. Mengapamulala la ding dakal a taung mekaramdam king tuturu na. Mitipun la ngan ding Pariseo inyang abalitan da nung makananu na lang apatahimikan Jesus ding Saduseo. At mengutang ya kang Jesus ing metung karela a talaturu ning Kautusan ba neng subukan. Ngana, Maestro, isanu ing maragul diling utus king Kautusan? Pekibat nang Jesus, Luguran me ing Ginung kekang Dios king mabilug mung pusu, king mabilug mung kaladua, at king mabilug mung kaisipan. Yan ing maragul diling utus. Kalupa nia naman niti ing kadua: Luguran me ing kalupa mung tau antimo ing sarili mu. Kareting aduang kautusan karin ya makatalakad ing mabilug a Kautusan at ing turu da ring propeta. Kabang makatipun la ding Pariseo, kitang nang Jesus karela, Nanu ing pamalak yu tungkul king Cristo? Kaninu ya anak? Ngarang mekibat, Anak neng David. Kitang nang Jesus karela, Nung makanyan, baket king agkat ning Espiritu i David inaus neng Ginu? Sinabi na, Ngana ning Ginu king kakung Ginu: Lukluk ka king banda kung wanan, anggang e ku la lubus apasukuan keka ding kekang kalaban. Ngeni, nung i David mismu ausan neng Ginu, makananu neng malyaring anak kanita? Agyang metung mung amanu alang mekapakibat kang Jesus, at manibat na ketang aldong ita ala nang mengangas pang mangutang kang Jesus. Kaybat na nita, inarapan na lang Jesus ding dakal a tau ampon ding alagad na at ngana karela, Ding talaturu ning Kautusan at Pariseo ila ding mirinan upaya ban palino king Kautusan nang Moises. Inya pamintuan yu at tukian ing nanumang yuyutus da kekayu, oneng e yu la pakiapusan king daraptan da, uling e ra tutuparan ing ipanaral da. Manaptas lang mangabayat a karga at papusan da karing tau, kabang ila naman agyang metung mu man karing taliri da e re kikimut ban saupan da lang magkarga kareti. Pakitang-tau mu ing sablang dapat da. Alben yu nung nu la pangalapad ding karelang pilakteria at pakakabakaba da la borlas ding karelang balabal. Maburi lang tutung lulukluk karing kabisera neng makipamiesta la at karing piling luklukan karing sinagoga; tutu rang buri ing pupugayan da la karing palengki at ausan da lang Maestro. Oneng ikayu e kayu payaus Maestro, uling mikakapatad kayu ngan at metung kayu mu Maestro. E ye ausan Tata ing ninuman keti king yatu, anti na ning atin kayung metung mung Tata a atyu banua ni e kayu payaus Talaturu, uling atin kayung metung mung Talaturu at ya ing Cristo. Ing pekamarangal kekayu ya ing maging talasuyu yu. Mibaba ya ing ninumang mitatas king sarili na, at mitas ya ing ninumang mibababa king sarili na. Makalunus na kayo, ikayung talaturu ning Kautusan at Pariseo! Hipokrita! Sasara ye ing pasbul ning Kayarian ning Banua karing tau. E na kayu bisang lungub, makanyan man sasabatan yu la pa ding taung bisang lungub! [ Makalunus na kayo, ikayung talaturu ning Kautusan at Pariseo! Hipokrita! Sasamantalanan yu ing pibandian da ring mebalu king kapamilatan na ning panalangin yung mangakaba! Uli na ning dapat yung yan lalung maging mabayat ing parusang miyabie kekayu!] Makalunus na kayo, ikayung talaturu ning Kautusan at Pariseo! Hipokrita! Daralakitan ye ing dagat at babaltangan ye ing mamala ba kayung makakonberti agyang metung mu mang paganu; oneng potang ikua yu ne, gagawan yeng dobli pang dagdag kaparusan king impierno antimo ikayu! Makalunus na kayo, ikayung talaturu ning Kautusan at Pariseo! Bulag a talataid! Tuturu yu, Nung ing ninuman susumpa ya king Templo alang ulaga ing sumpa na. Nung king gintu na ning Templo karin ya sumpa, matibe ing sumpa na. Bulag at mangmang! Isanu ing lalung maulaga: ing gintu o ing Templo a makapagbanal king gintu? Sasabian yu pa, Nung ing ninuman susumpa ya king altar, ita alang ulaga, nung king ain a atyu babo ning altar karin ya sumpa, sukat nang tuparan ing sumpa na! Bulag kayu pin! Isanu ing lalung maulaga: ing ain o ing altar a makapagbanal king ain? Inya ing taung susumpa king altar, susumpa ya king altar at king ain a atyu babo ning altar. Nung ing metung a tau susumpa ya king Templo, susumpa ya king Templo at king Dios a manuknangan king Templo. At nung ing metung a tau susumpa ya king banua, susumpa ya king luklukan ning Dios at king makalukluk karin. Makalunus na kayo, ikayung talaturu ning Kautusan at Pariseo! Hipokrita! Babie kayung kapulung parti pati na karing kekayung paniangkap, antimo ing paminta, anis at komino, oneng pabaya na kayu man karing lalung maulagang bage a tuturu na ning Kautusan, antimo ing hustisia, ing lunus at ing katapatan. Ila deti ring sukat yung tuparan kayabe ning pamagasikasu yu tungkul karing aliwang bage. Bulag kayung talataid! Sasalakan ye ing ayup-ayupan king kekayung inuman, oneng iyakmul yu ne man ing kamelyu! Makalunus na kayo, ikayung talaturu ning Kautusan at Pariseo! Hipokrita! Pakalinis-linis yu la lual ding kekayung piinuman at pipanganan kabang kilub mitmu la karing bage ikua yu king kapanakawan at kasakiman. Bulag a Pariseo! Linisan me pa mu kilub ding piinuman at pipanganan ban luminis la naman king lual. Makalunus na kayo, ikayung talaturu ning Kautusan at Pariseo! Hipokrita! Mengari kayu karing pantiun a pininturan maputi a masanting akakit kilual, oneng kilub mitmu la king sablang dinat at karing butul da ring mete. Makanyan kayung mayayakit karing sablang tau. King akakit ding tau balamu nung nu na kayu anti pangayap, oneng kilub mitmu kayung pamagkunwari at kasalanan. Makalunus na kayo, ikayung talaturu ning Kautusan at Pariseo! Hipokrita! Igagawa yu lang masanting a pantiun ding propeta at palamutian yu la ding monumento da ring mayap a tau at ngayung sasabi, Nung mabie na kami sana kanitang panaun da ring kekaming makatua, e ke mekiabe king pamakamate karing propeta. Ikayu mismu tatanggapan yu na ngeni king kekayung pamagsalita king anak da kayu detang mekamate karing propeta. Sige, isundu yu itang pegumpisan da ring makatua yu! Kamamalu, lahing ubingan! Makananu yung alisian ing pangaparusan yu king impierno? Inya itubud ku la kekayu ding propeta, ding taung mangabiasa at talaturu. Pamaten yu la ding aliwa karela at ipaku yu la king krus ding aliwa. Paglatikuan yu la ding aliwa karin king kekayung sinagoga at lumipat kayu karing siudad manintun karela ba yu lang dakpan. Uli na nian, miras kekayu itang kaparusan a katulid ning pamakamate karing taung mayap, manibat kang Abel a alang kasalanan angga na kang Zacarias a anak nang Berekia a kekong pete pilatan ning Templo at ning altar. Sasabian ku kekayu: dugpa ing parusa para karing tau king kasalukuyan a panaun! Jerusalem, Jerusalem! Ika ing makamate karing propeta at mamasibas karing tinubud ning Dios keka! Mekatapilan ing buri ku lang tipunan ding kekang anak, antimo nung makananu na lang titipunan ning gaindung manuk ding sisi na lalam nang pakpak, oneng e ka bisa! Inya mipaburen yang lubus ing kekang Templo. Sasabian ku keka, e mu na ku akit pasibayu manibat ngeni anggang e mu sabian, Bendisyunan ne sa ning Dios ing daratang king lagyu ning Ginu. Meko ya i Jesus king Templo at kabang lulual ya, lepitan de ring alagad na at inaus de pansin tungkul karing gusali ning Templo. Oneng sinabi na karela, Pakalawan yu na lang masalese deng gusaling den. Sasabian ku kekayu, ala metung mang batu a mitagan makatumpak king kalupa nang batu karing gusaling den! Malasak la ngan! Kanitang misan, kabang makalukluk ya i Jesus karin king Bunduk ding Olibo, lepitan de ring alagad na at kitnan deng sarilinan. Ngara, Kapilan ngan mapalyari ing kekang sinabi? Nanu ing maging palatandanan ba ming abalu ing paniatang mung pasibayu at ing kawakasan na ning yatu? Mekibat ya i Jesus, Mingat kayu ban e na kayu alinlang ning ninuman! Dakal la ding datang a gumamit king lagyu ku at ngarang sumabi, Aku ing Cristo! At dakal la ding karelang linlangan. Damdam kayung labanan at makabalita tungkul king gera; oneng e kayu paitakut. Alang kapilisian a mangapalyari ing makanyan, oneng e na buring sabian king miras na ing kawakasan. Gerahan ne ning metung a bansa ing kalupa nang bansa at ing metung a kayarian laban king kalupa nang kayarian. Mika danup at ayun karing miyayaliwang lugal. Ing sablang iti ya ing pamagumpisa na ning kasakitan. King panaun a ita, pikasaman da kayu ding sablang tau king uli ku at pandakpan da kayu ban parusan at paten. Dakal lang gumulut king kasalpantayanan; mipapanganiaya la at mikakasama. Lunto la kanita ding propetang e tutu at linlangan da la ring dakal a tau. Uli na ning pangalaganap ning kasalanan a lunto, dimla ing lugud da ring keraklan. Oneng ing ninumang manatiling tapat angga king kawakasan ya ing miligtas. At ing Mayap a Balita tungkul king Kayarian mipanaral ya king mabilug a yatu ba reng akilala ding sablang bansa. Datang na kanita ing kawakasan. Akit yung marapat king banal a lugal Ing Makapangilabut a Kasiran a inula nang propeta Daniel. Makatalakad ya king banal a lugal. (Iti pansinan na sanang masalese ning babasa!) Potang malyari na yan, sukat lang tumakas karing bunduk-bundukan ding atyu Judea. E ne titipa ing taung atyu king asotea na ning bale na at kumang ilual na king bale na. E ya sukat mumuli ing taung atyu king marangle para kumang imalan na. Makalunus lang tutu king panaun a ita ding babaing mabuktut at ding ating pasusuan! Ipanalangin yu king e sa mitagun ing pamanakas yu king panaun na ning dimla o king Aldo ning Sabbath. Alang kalupa ing kaligaligan king panaun a ita king mengapalyari na king milabas manibat na kanitang melalang ya ing yatu angga na king kasalukuyan o king datang a panaun. Oneng e na paintulut ning Dios ing lambat ing anti kanita, nung ali, metung mang tau alang mitagan. Alang-alang karing pinili na, e na palambatan ning Dios. Nung king panaun a ita sabian na ning ninuman, Lawen yu, atyu keni ing Cristo! o Atyu karin! e kayu maniwala. Lunto la ding Cristo a e tutu at propetang e tutu. Pakit lang miyayaliwang tanda at milagru a tutung pagmumulalan ba ra lang alinlang pati na ding pinili ning Dios, nung malyari mu sa. Tandanan yu, king sinabi ku iti kekayu bayu mapalyari. Inya nung sabian da kekayu, Lawan yu, atyu king disyerto! e kayu pupunta karin. Nung sabian dang Lawan yu, atyu keni king kuartu! e kayu maniwala. Uling ing Anak ning Tau datang ya anting kildap a gugulis king banua ibat king aslagan angga king albugan. Nukarin mang ating mabubuluk a bangke karin manakit ka namang balawe a pakatipun. E lambat kaybat ning kaguluan a mapalyari king panaun a ita, e na ibie ning aldo ing sala na, dalumdum ya ing bulan at manabu la ding batuin ning banua at milisia la ding planeta karing karelang dalan. Kaybat na nita, lunto ya king banua ing tanda ning Anak ning Tau; kumiak la ding sablang tau keti king yatu at akit deng daratang ing Anak ning Tau libutad ding biga kayabe na ning kayupayan at maragul a kamalan. Maramdam ya ing matning trumpeta at itubud na la ding anghel na karing apat nang suluk ning yatu; tipunan da la ring taung pinili na ibat king mabilug a yatu. Sukat kayung mika lisyun king tanaman a higera. Neng sasagiwa ya sanga at lalsut ya tulud balu yu king ing kaleldo malapit na. Makanyan munaman, potang akit yu na lang mangapalyari deting sablang bage balu yu na king malapit neng datang ing Anak ning Tau; atyu ne king kekayung pasbul. Tandanan yu: e la magisan mate ding tau king kasalukuyan anggang e metupad iting sabla. Ing banua at ing yatu lumipas la, oneng manatili la ding amanu ku. Alang makibalu metung man king paniatang na ning aldo at ing oras a ita ni ding anghel ning banua ni ing Anak. Ing bukud mung makibalu ya ing Ibpa. Ing paniatang na ning Anak ning Tau kalupa na nitang milyari king panaun nang Noe. Kanitang panaun bayu dinatang ing albug, mamangan la at miminum ding tau; makiasawa la ding lalaki at babai angga king mismung aldo a linub ya king barku i Noe. At e ra balu ing malilyari angga king dinatang ing albug at tiki na la ngan ning albug. Makanyan munaman ing malyari potang datang ne ing Anak ning Tau. King panaun a ita karing aduang taung atyu king marangle, mayakua ya ing metung at mitagan ya ing kadua. Karing aduang babaing gigiling trigu, mayakua ya ing metung at mitagan ya ing kadua. Inya mingat kayu uling e yu balu nung nanung aldo ing paniatang na ning kekayung Ginu. Oneng tandanan yu ini: nung ing metung a mibalebale balu na nung nanung oras ning bengi karin ya datang ing mapanako, siguradung e ya matudtud at e ne paburen makapanlub king bale na. Inya, makanyan kayu namang sukat makasadiang parati, uling datang ya ing Anak ning Tau king oras a e ye panenayan datang! Ninu ing ipus a tapat at biasa? Ya itang penibalan na ning panginuan na karing aliwang ipus ban munie pamangan karela king takdang oras. Mapalad ya ing ipus a ita nung king pamagbalik na bale ning panginuan na dasnan neng tutupad king obrang tituk na keting ipus! Sasabian ku kekayu, ipanibala na ning panginuan na ing sabla nang pibandian. Nung ing ipus a e mu apaniwalan, sabian na king sarili na, Malambat ya pang e datang ing kanakung panginuan, kaybat maging mabagsik ya karing kalupa nang ipus at makipangan ya at makipaninum karing lasenggu, magbalik ya ing panginuan na ning ipus a ita king aldo a e na panenayan at king oras a e na balu. Siguradung parusan ne at iyabe ne karing hipokrita. Karin ya tumangis at mitigis a ipan. King panaun a ita, ing Kayarian ning Banua apakilupa me king anti kaniti: ating apulung dalagang linual ban sagana king lalaking kakasal. Atin yang daralang sulu ing balang metung karela. Mangmang la ding lima karela at maisip la ding lima. Ding limang mangmang dela da la ring karelang sulu, oneng e la migbakal reserbang laru. Oneng ding limang maisip migdala lang aliwang laru bukud ketang atyu karing sulu ra. Meyantala ya ing lalaking kakasal king paniatang na, inya ikua rang mitundu ding dalaga angga king mipatudtud la. Inyang kapitangan nang bengi meramdam ing kulisak, Oyni na ing lalaking kakasal! Lumual na kayu at salubungan ye! Migising la ding apulung dalaga at inayus da la ring sulu da. Ngara ding limang mangmang karing limang maisip, Idake yu kami king laru yu uling matatda la ding sulu mi. Oneng ngarang mekibat, Pota e makagyu kekatamu ngan; mayap pa munta kayu saguli karing tindahan at sali kayung para kekayu. Inya linual la ding limang mangmang ban saling laru. Kabang ala lu, dinatang ya ing lalaking kakasal. Linub la ding limang dalagang maisip a makapanaya at makasadia at melaus king lugal ning kasalan a kayabe ning lalaking kakasal; at misara ya ing pasbul. Kaybat na nita, dinatang la ding limang mangmang a dalaga. Ngarang kinulait, Ginu, ginu, ibuklat ye ing pasbul! Oneng nganang mekibat karela, E malyari; e ra kayu kakilala. Nganang menaring Jesus, Maglame kayu, uling e yu balu ing aldo ni ing oras! King panaun a ita, ing Kayarian ning Banua apakilupa me kaniti: ating taung maglakbe king marayung lugal. Inaus na la ding ipus na bayu ya meko at penibala na karela ing pibandian na. Likuananan neng salaping gintu ing balang metung karela agpang king gelingan na: ing metung likuananan neng limang libung salaping gintu, ing kadua aduang libung salaping gintu, at ing katlu, libu. Kaybat na lang aintriga deti, meko ne. Kanita mu rin, pemuhunan na la ding salapi ning tinanggap limang libung salaping gintu at apadobli na la king pakinabang. Makanyan munaman ing depat na ning tinanggap aduang libung salaping gintu at apadobli na la king pakinabang. Oneng ing ipus a tinanggap libu, linual ya at kinulkul ya king gabun at karin na la selikut ding salapi na ning panginuan na. Kalabas na ning makabang panaun, migbalik ya ing panginuan da ring ipus a deta at meniawad yang kwenta tungkul karing salaping peniwala na karela. Dinatang ya ing ipus a tinanggap limang libung salaping gintu. Sinabi na, Ginu, likuananan yu ku pung limang libu. Lawan yu! Mika pakinabang kung aliwang limang libung salaping gintu; oren pu. Ngana ning amu na, Masanting! Salamat king sipagan mu at katapatan! Anti na ning apaniwalan da ka king anti kareting alaga, ipaniwala ku la keka ding lalung mangaragul a alaga. Mekeni, makisulu ka kanaku. Kaybat na nita, dinatang ya naman ing ipus a tinanggap aduang libung salaping gintu at ngana, Likuananan yu ku pung aduang libung salaping gintu. Alben yu! Oreni pa ding aduang libung salaping gintu a meging pakinabang ku! Ngana ning amu na, Masanting! Salamat king sipagan mu at katapatan! Anti na ning apaniwalan da ka king anti kareting alaga, ipaniwala ku la keka ding mangaragul a alaga. Mekeni, makisulu ka kanaku. Dinatang ya naman ing ipus a tinaggap libung salaping gintu at ngana, Balu ku pu, ginu, king maigpit kayu: pupupul kayu king e yu tenam, papalut kayu king e yu silbagan bini. Migaganaka ku; inya selikut ku la king kulkul ding kekayung salapi. Oreni pu ding salapi yo. Ngana ning panginuan na, Ala kang kwentang tau, tiktak ka katamad! Balu mu nang pupupul ku king e ku tenam at papalut ku king e ku pipagalan, baket e mu la bildug ding salapi ku king bangku ban king pamagbalik ku e mu ing asubli mu la nune mika interes la sana? Ngeni, kuanan yu la ding salapi keya at ibie yu la king mika pakinabang a limang libu. Uling itang atin na mirinan ya pa angga king maging labis-labis ing atyu keya; oneng itang ala pati na itang ditak a atyu keya milako pa. Tungkul naman kening alang kwentang ipus a ini, iyugse ye king karalumduman king lual ban karin ya manangis at mitigis a ipan. Potang datang ne ing Anak ning Tau antimong Aring makamal at ding sablang anghel a kayabe na, lukluk ya king mal a tronu. Mitipun la arapan na ding sablang tau ning mabilug a yatu. Kanita pikawanian na la karing aduang grupu, antimo nung makananung ing pastul kakawani na la ding tupa karing kambing: ibili na la king banda nang wanan ding tupa at ding kambing king banda nang kayli. At sabian na ning Ari karing atyu king banda nang wanan, Munta kayu keni, ikayung binendisyunan nang Ibpa ku! Munta kayu keni at tanggapan ye ing kayarian a misadia para kekayu manibat na king pangalalang na ning yatu. Uling meranup ku at pepakan yu ku; mau ku at pepainuman yu ku; dayuan ku at tinggap yu ku karing pibalebale yu, lubas ku at pepaimalanan yu ku; mesakit ku at liningap yu ku; atyu ku king sukulan at delawan yu ku! Ipakibat da kanita ding taung makatuliran, Ginu, kapilan da ka ikit danupan at pepakan da ka o mau at pepainuman da ka? Kapilan da ka ikit dayuan at tinggap da ka karing pibalebale mi o kaya lubas at ka pepaimalanan da ka? Kapilan da ka ikit mesakit o atyu king sukulan at delawan da ka? Nganang makibat ning Ari karela, Ing katutuan sasabian ku kekayu king ing nanumang depat yu king metung kareting malating diling kapatad ku, kanaku yu depatan! Kaybat sabian na karetang atyu king banda nang kayli, Dumayu kayu kanaku, ikayung misumpa! Munta kayu king alang anggang api a misadia para king diablo at karing anghel a kampun na! Uling meranup ku, oneng e yu ku pepakan; mau ku, oneng e yu ku dininan inuman; dayuan ku, oneng e yu ku tinggap karing pibalebale yu; lubas ku, oneng e yu ku pepaimalanan; mesakit ku at atyu king sukulan, oneng e yu ku delawan. Kanita tumutul la, Ginu, kapilan da ka ikit danupan o mau o dayuan, lubas, masakit o atyu king sukulan at e da ka seupan? Nganang makibat karela ning Ari, Ing katutuan sasabian ku kekayu, kapilan man pigkaimutan yeng seupan ing metung kareting malating dili, aku ing pigkaimutan yung saup. Inya munta la king alang anggang kaparusan, oneng ding taung makatuliran munta la king bie alang angga. Inyang ayari nang tirung Jesus iting sabla, ngana karing alagad na, Antimo ing balu yu, adua na mung aldo Piesta na na ning Pamaglagpus at mipanganiaya ya ing Anak ning Tau ban mipaku ya king krus. Ketang penandit a ita, ding pamuntuk da ring pari at ding makatua na ning balen makatipun la king palasyu nang Caifas, ing Pekapun ding Pari. Pipulung da nung makananu reng aparakap king makalihim i Jesus at kaybat ipapate re. Ngarang sinabi, E tamu tutud king piesta pota mika kaguluan karing tau. Kanitang atyu karin Betania i Jesus, minta ya king bale nang Simon a leprosuan. Dinatang ya ing metung a babai; magdala yang metung a alabastrung lulanan mitmung mal a pabanglu. Lepitan ne i Jesus kabang mamangan ya at tigtug na ing pabanglu king buntuk nang Jesus. Panakit da kaniti mimua la ding alagad at ngarang kinutang, Baket sasayangan na ing pabanglu? Malyari nang pisaling mal ing pabanglu at ipamie na ing abli karing kalulu! Balu nang Jesus ing karelang pisasabian, inya ngana karela, Baket guguluan ye iting babai? Metung a bage mayap ing depat na kanaku. E la mako kekayu ding kalulu, oneng e yu ku akayabe kapilan man. King pamitugtug na king pabanglu king kanakung katawan isasadia na na ku king kanakung pangakutkut. Tandanan yu, nukarin ya man mipanaral ing Mayap a Balita, mabanggit munaman ing depat na niting babai bilang kapigaganakan keya. Kanita ing metung karing labing adua, itang milagyuan Judas Iscariote, mekikit ya karing pamuntuk da ring pari. Nganang kinutang karela, Nanung ibie yu kanaku nung saupan da kayung makarakap kang Jesus? Beyaranan deng atlung pulung salaping pilak. Manibat na kanita menintun neng oportunidad i Judas ban apagtaksilan ne i Jesus. King mumuna nang aldo ning Piesta ning Tinape Alang Lebadura, linapit la ding alagad nang Jesus at ngarang kinutang, Nukarin mu buring isadia mi para keka ing apunan na ning Pamaglagpus? Nganang mekibat karela, Puntalan ye itang metung a tau king siudad, at sabian yu keya, Ing Maestro sasabian na: ing oras ku miras na. Buri kung pagselebran ing Pamaglagpus king bale mu a kayabe ding alagad ku. Depat da ring alagad ing penabilin nang Jesus karela at sidia ra ing apunan para king Pamaglagpus. Inyang mabengi na, linukluk yang mengan i Jesus a kasulu da ring labing adua. Nganang Jesus kabang mamapun la, Ing katutuan sasabian ku kekayu: pagtaksilan na ku ning metung kekayu. Mebalisa la lub ding alagad kaniting sinabi nang Jesus. Ing metung at metung karela kitang na, Gino, ako? Mekibat ya i Jesus, Ing mitiltil king tinape na king pinggan abe ku, ita ya ing magtaksil kanaku. Arapan na ning Anak ning Tau ing kamatayan na, antimo ing sasabian ding Kasulatan, oneng makalunus ne itang taung maging kasangkapan na ning pamagtaksil king Anak ning Tau! Mayap pa ing e ne mibait! Kanita i Judas, ing magtaksil kang Jesus, migsalita ya, Aku galang ing amanuan mo, Maestro? Mekibat ya i Jesus, Ika na mismu ing sinabi. Kabang mamangan la, kinangwa yang tinape i Jesus; pepasalamat ya king Dios, pemirasu ne ing tinape at binie ne karing alagad na. Ngana, Tanggapan ye iti at kanan ye; iti ya ing kanakung katawan. Kaybat na nita, kinua ne ing kopa; pepasalamat ya king Dios at binie ne karela. At nganang sinabi, Minum kayu kaniti, ikayu ngan; uling iti ya ing daya a maging tanda ning kasunduan ning Dios, ing daya kung mibubu ban mipatawaran la kasalanan ding dakal a tau. Sasabian ku kekayu; e na ku minum pasibayu kaniting alak anggang e ku inuman ing bayung alak kayabe yu king Kayarian nang Ibpa ku. Selisi deng kinta ing metung a kanta, at kaybat linual lang papunta king Bunduk ding Olibo. Kanita nganang Jesus karela, King mismung benging iti, ikayu ngan lakuan yu ku, antimo ing sasabian na ning Kasulatan, Ing Dios sasabian na: Paten ke ing pastul at mikalat-kalat la ding tupa. Oneng kaybat kung sinubling mebie, muna ku kekayu karin Galilea. Migsalita ya i Pedro at ngana kang Jesus, Agyang lakuan da ka ding sabla, aku e ra ka lakuan kapilan man! Nganang Jesus kang Pedro, Oyni ing tandanan mo: bayu ya tulauk ing tatyo kaniting kabengian, mekatatlu mu na ku alingad. Nganang tinutul Pedro, Agyang misan da ku paten kayabe mu, kapilan man e ra ka ilingad! At makanyan munaman ing sinabi da ring sablang alagad. Kaybat na nita, tiki na lang Jesus ding alagad na king metung a lugal a mayayaus Getsemani. Sinabi na karela, Lukluk kayu pa ken saguli; munta ku banda keta ban manalangin. Oneng tiki ne i Pedro at ding adua nang anak Zebedeo. Megumpisa neng detangan ning maragul a lungkut at pagsalbat. Ngana karela, Tutung mabayat ing panamdaman na ning pusu ku; maibug kung maspak a salu king lungkut. Manatili kayu ken at makipaglame kayu kanaku. Sinulung ya pang bagya; migsakab ya king gabun at nganang menalangin, Ibpa ko, nung malyari, idayu me kanaku iting kopa! Oneng aliwa ing kaburian ku, nune ing keka ya ing matupad. Belikan na la ding atlung alagad at disnan na lang matudtud. Ngana kang Pedro, E yu talagang abatang makipaglame kanaku agyang metung mu mang oras? E kayu matudtud, manalangin kayu ban e kayu manabu king tuksu. Ing espiritu bisa ya, oneng ing laman maina ya. King kaduang besis pasibayu na lang likuan Jesus at saka ya menalangin. Ngana, Ibpa ko, nung e ya malyaring mirayu iting kopa anggang e ke inuman, ing kaburian mu ya ing matupad. Belikan na lang pasibayu ding alagad at disnan na lang matudtud uling tutu lang mitutundu. Inya pasibayu na lang likuan at menalangin yang katlung besis; makanyan mu rin ing penalangin na. Kaybat na nita, belikan na la ding alagad at ngana karela, Matudtud kayu pa at paynawa angga ngene? Miras na ing oras ban ing Anak ning Tau manabu ya king gamat da ring taung makasalanan. Talakad na kayu, tara na. Lawan yu, oyni na ing taung magtaksil kanako! E pa man meyaring magsalita i Jesus, dinatang ya i Judas, ing metung karing labing adua. Kayabe na la ding dakal a taung magdala-dalang espada at palupalu. Ibat la karing pamuntuk da ring pari at karing makatua na ning balen. Atin yang binie senias ing taksil karing kayabe na. Ngana, Itang uman ku ya ing taung kekayung buri. Dakpan ye! Inyang miras ya i Judas katataglus nang linapit kang Jesus at ngana, Mayap a bengi pu, Maestro! at saka ne inuma. Nganang Jesus, Abe, daptan mu na ing saria mu. Linapit la kanita ding tau at dekap de i Jesus; telan deng matalik. Begut ne ning metung karing kayabe nang Jesus ing espada na at tinigpas ne ing ipus na ning Pekapun ding Pari, at apingas ne balugbug. Ngana kanitang Jesus king alagad, Isubli me king kaluban na ing espada mu, uling king espadala naman mate ding gagamit espada. E mu wari balu king malyari kung maniawad saup kang Ibpa ku at ngeni mu rin malyari na kung paralan maygit labing aduang batalyun a anghel? Oneng makananung matupad ing sasabian da ring Kasulatan? Sasabian da king makanyan ing sukat marapat. Kaybat na nita, sinabi nang Jesus karing dakal a tau, Kailangan wari ing datang kayung magdalang espada at palupalu ba yu ku mung dakpan? Metung ku waring tulisan? Tuturu ku balang aldo king Templo at e yu ku dekap. Oneng iti sukat ngan malyari ban matupad itang sinulat da ring propeta karing Kasulatan. Kanita likuan de ring alagad na at tinakas la. Dela de ring dinakap kang Jesus king bale nang Caifas, ing Pekapun ding Pari. Atyu la makatipun karin ding talaturu ning Kautusan at ding makatua na ning balen. Makataluki ya i Pedro. Tikian ne king makarayu angga king patyu na ning bale ning Pekapun ding Pari. Sinalangi ya king patyu at mekiluklukan ya karing bante ba nang akit nung nanu ing malyari. Ding pamuntuk da ring pari at ing mabilug a Sanhedrin pilit lang manintun saksing maglaram laban kang Jesus ba reng apapate. Oneng e la manakit agyang dakal la ding migkusang migprisinta at memigawang sumbung laban kang Jesus. Katataulian, ating aduang taung tinalakad at ngara, Ing taung iti sinabi na, Agyu keng lasakan ing Templo ning Dios at kilub ding atlung aldo italakad keng pasibayu. Tinalakad ya ing Pekapun ding Pari at ngana kang Jesus, Ala kang apakibat kaniting susumbung da laban keka? Oneng e ya bubulad i Jesus. Nganang pasibayung migsalita ning Pekapun ding Pari, Yuyutus ku keka: King lagyu na ning Dios a mabie, sabian mu kekami nung ika ing Cristo, ing Anak ning Dios. Pekibat nang Jesus, Ikayu na mismu ing sinabi. Oneng sasabian ku kekayu ngan: manibat ngeni akit ye ing Anak ning Tau a makalukluk king banda nang wanan ning Mayupayang tutu. Datang ya libutad ding biga ning banua! Panamdam na kaniti ning Pekapun ding Pari, ginabak na ing sarili nang imalan at ngana, Kalapastanganan iti king Dios! Ala ta nang kailangan a aliwa pang testigu! Ikayu mismu dimdam yu ing kalapastanganan a sinabi na! Nanung pamalak yu? Mekibat la, Sukat yang mate! Pigluran de kanita king lupa at penumbuk de. Penampaling de ring aliwa at ngara, Manula ka ngeni king daramdaman mi, Cristo! Sabian mu kekami nung ninu ing mekatud keka! Ketang penandit a ita, makalukluk ya i Pedro keta king patyu. Lepitan ne ning metung karing babaing ipus na ning Pekapun ding Pari at ngana, Ika man kayabe na kang Jesus a taga Galilea. Oneng lingad nang Pedro iti king arapan da ring sabla. Ngana, E ku balu nung nanu ing sasabian mu. Minta ya banda king pasbul ning patyu. Ikit ne ning metung pang ipus a babai at ngana karing atyu karin, Ing lalaking ini kayabe neng Jesus ning Nazaret. Pasibayu, lingad nang Pedro iti at nganang susumpang mekibat, E ke kakilala ing taung yan! Kaybat na ning ditak a penandit, lepitan de ring lalaking atyu karin i Pedro at ngara, E mu na lilingad. Metung ka pin karing kayabe na. Ken mung puntu ning pamagsalita mu mararakap na ka! Kanita sinumpa ya i Pedro at ngana, Miparusan ku nung e katutuan ing sasabian ku! E ke kakilala yang taung yan! Ketang penandit a ita tinulauk ya ing tatyo at aganaka nang Pedro ing sinabi nang Jesus: Pedro, bayu ya tulauk ing tatyo, mekatatlu mu na kung ikuang alingad. Linual ya at menangis yang kapait-paitan. Pangayabak a maranun, pipulung da ring pamuntuk da ring pari at ding makatua na ning balen nung makananu reng apapate i Jesus. Pepagapus deng tanikala at dela re at inarap kang Pilato, ing Gobernador. Inyang ikit nang Judas a migtaksil kang Jesus king miyatulan yang kamatayan i Jesus, sinisian na ing depat na. Sibli na la ding atlung pulung salaping pilak karing pamuntuk da ring pari at karing makatua na ning balen. Nganang sinabi, Mikasala ku king taung alang kasalanan! Ngarang mekibat, Nanung pakialam mi kanita? Problema mu nang sarili yan! Belugse na lang Judas ding salapi king kilub ning Templo at likuan na la; meko ya at migbigti ya. Pinulut da la ring pamuntuk da ring pari ding salapi at ngara, Abli lang daya deni at labag king Kautusan ing iyabe la king pondu na ning Templo. Kaybat dang misangguni tungkul kareti, ginamit da lang piniali king gabun na ning mangawang kuran. Gewa re iting sementerio para karing dayuan. Ita ing sangkan nung inya angga ngeni ausan deng Marangle ning Daya. Metupad kanita ing inula na ning propeta Jeremias: Kinua da la ring atlung pulung salaping pilak, ing alagang tinuring da ring Israelita para paniali keya at ginamit da lang piniali king gabun ning mangawang kuran, antimo ing inutus na kanaku ning Ginu. Inarap de kang Pilato i Jesus. Ika pin ing Ari da ring Judio? nganang kinutang ning Gobernador. Nganang mekibat Jesus, Ika mismu ing sasabi. Oneng ala yang pekibat nanuman tungkul king susumbung da laban keya ding pamuntuk da ring pari at ding makatua na ning balen. Inya nganang Pilato, E mu daramdaman ing sablang susumbung da laban keka? Oneng e ya mekibat i Jesus agyang metung mu mang amanu, inya pigtakan nang e mu nanu iti ning Gobernador. Balang banua, king Piesta ning Pamaglagpus, ugali na ning Gobernador ing mibulus metung karing preso a aduan ning balen. Ketang panaun a ita ating metung a kabalitan a preso a milagyuan [Jesus] Barabas. Inyang mitipun la ding dakal a tau, kitnan na lang Pilato. Ninu ing buri yung ibulus ku kekayu, i [Jesus] Barabas o i Jesus a ausan dang Cristo? Balu nang masalese king delum de i Jesus uli na ning diria da. Kabang makalukluk ya pa i Pilato king husgadu, atin yang pepasabi keya ing asawa na. Ngana, E ka makialam king taung yan a alang kasalanan, uling meligalig kung e mu nanu king paninap ku nabengi tungkul keya. Ding pamuntuk da ring pari at ding makatua ning balen sitsutan da no man ding tau ba rang aduan kang Pilato ing ipabulus ne i Barabas at ipapate ne i Jesus. Inya kitang nang pasibayu karela ning Gobernador, Ninu kareting adua ing buri yung ipabulus ku? Ngarang mekibat, I Barabas! Nganang Pilato karela, Nanu naman ing daptan ku kang Jesus a ausan dang Cristo? Ipapaku me king krus! ngara ngan mekibat. Nganang mengutang Pilato, Nanu wari ing kasalanan a depat na? Oneng lalu ra pang pekakulisak, ngara, Ipaku ya king krus! Inyang ikit nang Pilato king ala neng akarapat at pota mika kaguluan pa, pepakua yang danum at inos na la ding gamat na king arapan da ring sablang tau at ngana, Ala kung pakibatan king kamatayan na ning taung ini! Ikayung bala kanyan! Ngarang mekibat ding sablang tau, Ing pakibatan dugpa kekami at karing anak mi. Pepabulus ne kanitang Pilato i Barabas at pepabarug na ne mang latiku i Jesus, at saka ne binie karela ba reng ipaku king krus. Linub de ring sundalus nang Pilato i Jesus king palasyu na ning Gobernador at migpadurut ya keya ing mabilug a grupu da ring sundalus. Likas de kang Jesus ing imalan na at pepasuluran deng balabal a misna kalutu king kule. Kaybat na nita, ginawa lang koronang suksuk a liniko at pinutung de kang Jesus at pepatalanan deng metung a timbu king gamat nang wanan. Kaybat siklod-siklod la arap na at pisunu-sunu re. Ngarang sasabi, Luid ya ing Ari da ring Judio! Pigluran de at kinua re kang Jesus ing timbu at pikpuk de buntuk. Inyang tiknangan deng insultuan, likas de kang Jesus ing balabal at pepasulud dang pasibayu ing imalan na at kaybat linual de ban ipaku king krus. Kalual da king siudad, asaganan de ing metung a tau Cirene, ing lagyu na Simon. Pinilit deng memusan king krus nang Jesus. Karas da king lugal a mayayaus Golgota, ing lagyung mangabaldugan Lugal ning Bungu, dininan deng alak a semutanan atdu. Kabud atakman na, e na belaus ininum. Pinaku re king krus at kaybat piparti-parti da ing imalan na king kapamilatan na ning bagutan. Kaybat na nita, linukluk la karin at binten de. Mibili lang kasulatan king kabuntukan na tungkul king sumbung da laban keya. Ya ini: Iti ya i Jesus, ing Ari da ring Judio. Kaybat pinaku da la naman karing aduang krus ding aduang tulisan; ing metung king banda nang wanan Jesus at ing metung king bandang kayli. Pipiling la ding taung lalabas at palmuran de i Jesus at ngara, Ika ing bisang lasak king Templo at kilub ding atlung aldo italakad meng pasibayu! Obat e mu iligtas ngeni ing sarili mu? Kuldas ka keng krus a yan, nung ika ing Anak ning Dios! Antimu rin, insultuan de ring pamuntuk da ring pari, ding talaturu ning Kautusan, at ding makatua ning balen. Ngara, Linigtas na la ding aliwang tau oneng e na aligtas ing sarili na! Ya kanu ing Ari ding Israelita! Nung kuldas ya ngeni king krus, maniwala kami keya! Manalig ya king Dios at sasabian na king ya ing Anak ning Dios. Alben tamu, nung buri ne ping iligtas ning Dios ngeni! Mekiabe la king pamaninsultu kang Jesus pati na ding tulisan a kayagnan nang mipaku king krus. Inyang ugtung aldo na meralumdum ya ing mabilug a bansa angga itang alas tres. Inyang alas tres na, nganang kinulait masikan Jesus, Eli, Eli, lema sabachthani? ngana wari, Dios ko, Dios ko, baket pepaimburisan mu ku? Dimdam de ring mapilan karing pakatalakad karin at ngara, Ausan ne i Elias! Milayi yang agad-agad ing metung karela; kinangwa yang espongha; sinoso ne king alak a maslam at inasta ne king timbu at sibukan neng pepainuman kang Jesus. Oneng ngara ding aliwa, Alben tamu, nung datangan neng Elias ba neng iligtas! Pasibayu yang kinulait masikan i Jesus at mepatad ya pangisnawa. Ketang penandit a ita megabak ya ing kortina na ning Templo manibat babo angga lalam. Minayun at mebangal la ding batung mangaragul at mibuklat la ding pantiun. Memaniubli lang mie ding dakal a taung banal a pakakutkut, Linual la karing pantiun; at kaybat nang sinubling mebie Jesus, minta la king Banal a Siudad at karin dakal la ding menakit karela. Inyang ikit nang minayun ning kapitan ampon ding sundalus a kayabe nang magbante kang Jesus at ikit da ing sablang mepalyari, mitakutan la at ngarang sinabi, Tutu pin ing Anak ne ning Dios! Atyu la naman karin magumasid makarayung bagya ding dakal a babaing tinuki kang Jesus manibat Galilea at liningap king miyayaliwang pamangailangan na. Kabilang la kareti di Maria Magdalena, i Mariang ima da ri Santiago at i Jose, at ing asawa nang Zebedeo. Inyang mabibengi na, dinatang ya ing metung a masalaping tau Arimatea; Jose ing lagyu na. Metung ya namang alagad nang Jesus. Mekikit ya kang Pilato at pekisabi ne ing bangke nang Jesus. Kinua neng Jose ing bangke at binalut ne king bayung ulas a linen. Minie yang utus i Pilato king ibie re kang Jose ing bangke. Binili ne king sarili nang pantiun a bayu na pa mung pepalukib king batu. Kaybat na nita, peparagus ne ing maragul a batu bilang pekatakap na ning kutkutan at saka ne minuli. Melakuan yang makalukluk karin i Maria Magdalena at itang metung pang Maria; makalukluk la arap ning kutkutan. Kabukasan, itang aldo ning Sabbath, mekikit la kang Pilato ding pamuntuk da ring pari at ding Pariseo at ngara, Ginung Gobernador, atatandanan mi pu ing sinabi na nitang mapaglinlang a ita kanitang mabie ya. Sinabi na king subli yang mie kaybat da ring atlung aldo. Pakipabante ye sa pung maigpit ing kutkutan na angga king katlung aldo pota munta la karin ding alagad na at panakawan de ing bangke, at kaybat ipamalita ra karing tau ing sinubli yang mebie. Iting tauling pamaglinlang igitan na pa ing mengapapauna. Sinabi nang Pilato karela, Kuma kayung bante at munta kayu karin; ipabante ye ing kutkutan king masanting diling paralan a malyari yung agawa. Meko la at pekasiguradu re ing kutkutan. Inya dininan deng tatak ing batu at likuan da la ring magbante makatanud karin. Kalabas na ning Aldo ning Sabbath, inyang munag sumala na ning Domingo, i Maria Magdalena at itang metung pang Maria minta la king kutkutan ban lawan de. Kabud-abud minayun masikan. Tinipa ya ing metung a anghel ning Ginu ibat banua; peparagus ne ing batung takap ning kutkutan at liklukan ne. Maslag antimo ing kildap ing itsura na at kasing puti na ning yelu ing imalan na. Mitakutan la ding bante, anti la mo waring mete king putla ra inyang ikit de ing anghel. Migsalita ya ing anghel karing aduang babai. Ngana, E kayu tatakut. Balu ku king panintunan ye i Jesus a pinaku ra king krus. Ala ne keti; sinubli neng mebie, antimo ing sinabi na. Munta kayu at lawan ye ing lugal a pibilian da kang Jesus. Ngeni, mamalagua kayung mako at sabian yu karing alagad na king sinubli neng mebie at muna ya kekayu karin Galilea. Akit ye karin. Tandanan yu ing sinabi ku kekayu. Inya memalagua lang meko king kutkutan. Miyabe ing takut ampon ing tula da at pupulayi lang minta karing alagad. Kanita seganan na lang Jesus at ngana, Kapayapan kekayu! Linapit la kang Jesus ding babai; siniklaud la king arap na at pengaul de bitis. Nganang Jesus karela, E kayu mitatakutan; puntalan yu la ding kapatad ku at sabian yu karela king munta la Galilea; akit da ku karin. Kalako da karin ding aduang babai, mibalik la king siudad ding aliwa karing sundalus a magbante king kutkutan. Belita ra karing pamuntuk da ring pari ing sablang mepalyari. Mekipulung la ding pamuntuk da ring pari karing makatua na ning balen at misabisabi la; dininan da lang maragul a alaga ding sundalus. Ngarang minie bilin karela, Sabian yu king dinatang la inyang bengi ding alagad na, at penako re ing bangke na kabang matudtud kayu. Nung sakaling abalitan na ning Gobernador yan, ikami nang bala; ikami mismu pakisabian mi ya at ala na kayung pigaganakan pa. Tinggap da la ring sundalus ding salapi at tinupad la king pisabi. Angga man king kasalukuyan makanyan ing balitang mikakalat karing Judio. Minta la ding labing metung a alagad king Galilea at tinaglus la king bunduk a tildu nang Jesus karela. Panakit da kang Jesus, siniklaud la king arap na agyamang magduda la pa ding aliwa. Lepitan na lang Jesus at ngana karela, Miyabie kanaku ing sablang kayupayan karin banua at keti king yatu. Inya munta kayu at gawan yu lang alagad ku ding sablang bansa. Binyagan yu la king lagyu ning Ibpa at ning Anak at ning Banal a Espiritu at ituru yu lang tupad king sablang inutus ku kekayu. Tandanan yu: kayabe yu ku kapilan man angga king kawakasan na ning panaun! Iti ya ing Mayap a Balita tungkul kang Jesu-Cristo, ing Anak ning Dios. Megumpisa ya iting balita kanitang matupad ing ula nang Isaias a propeta: Oyan ing kakung tubud a parala kung makauna keka, isadia na ing kekang dalanan. Sasabian na naman ning metung a kukulisak king disyerto, Isadia ye ing dalanan na ning Ginu, itulid ye ing dalan a tuntunan na! Dinatang ya king disyerto i Juan, maminyag ya at manaral. Ngana karing tau, Sumisi kayu at painggulut karing kekayung kasalanan at pabinyag kayu ban patawaran na kayu ning Dios. Minta la king disyerto ding sablang tau ning mabilug a Judea at Jerusalem ban makiramdam kang Juan. Kimpisal da la ring kasalanan da at bininyag na lang Juan king Ilug ning Jordan. Megawa king buak kamelyu ing imalan a susulud nang Juan, kapirasu yang balat animal ing sinturun na. Durun at pulut-panilan ing pamangan na. Nganang menaral Juan, Lalu yang mayupaya kesa kanaku ing daratang a katuki ku; e ku man karapatdapat agyang kalag mu karing tali nang sandalyas. Bibinyagan da kayu king danum, oneng binyagan na kayu king Banal a Espiritu. E melambat dinatang ya i Jesus ibat Nazaret, Galilea, at bininyag neng Juan king Ilug ning Jordan. Kabud kasaka nang Jesus king danum ikit neng mibuklat ing banua at ikit ne ing Espiritu titipa ya keya antimo ing metung a patipati. Meramdam ya ing metung a siwalang ibat banua. Ngana, Ika ing pakamalan kung Anak; keka tutu kung matutula. Kaybat na nita, agad neng tinaid ning Espiritu king disyerto. Karin ya menatili kilub ding apat apulung aldo; tiksuan neng Satanas. Malyap lang animal ding manuknangan karin, oneng e re pepaburen ding anghel i Jesus nune sinilbian de. Inyang mesukul ya i Juan minta ya i Jesus king Galilea at penaral na ing Mayap a Balita a ibat king Dios. Miras na ing mituldung panaun, nganang sinabi, at malapit ne ing Kayarian ning Dios! Sisian yu la at painggulutan ding kekayung kasalanan at maniwala kayu king Mayap a Balita! Kabang maglakad ya i Jesus king lele na ning Dagat-dagatan ning Galilea, ikit na la ding mikapatad a manasan, i Simon at i Andres; yatsa re king danum ing karelang lambat. Nganang Jesus karela, Tuki kayu kanaku at gawan da kayung manasan tau. Kanita mu rin likuan da la ring karelang lambat at tinuki la kang Jesus. E ya pa makaing mirayu king pamaglakad na, ikit na la ding mikapatad a Santiago at Juan, ding anak nang Zebedeo. Atyu la king karelang bangka; sasadia da la ring karelang lambat. Inaus na la namang Jesus; kanita mu rin likuan de king bangka i tata ra a kayabe da ring makiupa at tinuki la kang Jesus. Minta la Capernaum, at kabukasan, Aldo ning Sabbath kanita, linub ya i Jesus king sinagoga at tinuru ya karin. Pigmulalan de ring tau, uling tinuru ya karelang mitmung kayupayan; e re kalupa ding talaturu ning Kautusan. Kabud-abud linub ya king sinagoga ing metung a lalaking alipnan na ning marawak a espiritu; kukulisak ya. Ngana, Nanung pakialam mu kekami, Jesus ning Nazaret? Minta ka keti ba mu kaming gisanan? Balu ku nung ninu ika: ika ing Banal a menibatan king Dios! Oneng sebianan neng Jesus ing marawak a espiritu. Ngana, Tahimik ka! Lual ka keya! Pepagalgalan ne ning marawak a espiritu ing tau at kukulisak yang linual keya. Mengapamulala la ding sabla, inya ngarang mipapangutang, Nanu iti? Ngeni ta pa dimdam yan! Agyu na lang utusan Jesus pati na ding marawak a espirituat mamintu na la man! At mabilis mikalat king mabilug a Galilea ing balita tungkul kang Jesus. Kanita mu rin meko ya king sinagoga i Jesus at ding alagad na at tinaglus la king bale da ri Simon at Andres. Kayabe da la ri Santiago at Juan. Makarate ya kanita ing babaing katuangan nang Simon uli na ning matas ya lagnat, at sinabi reng agad kang Jesus. Lepitan neng Jesus; telanan ne gamat at seupan neng tinalakad. At likuan ne ning lagnat ing matuang babai at migsilbi ya karela. Inyang silim-silim na, limbug ne ing aldo, dela da la ring tau kang Jesus ding sablang masakit at ding alipnan da ring demonyu. Mitipun la ding sablang memalen king tulid na ning pasbul ning bale. Pepakayap na la ding dakal a taung masakit a maki miyayaliwang kapanamdaman. Penabi na la naman ding dakal a demonyu at e na la pepaburen migsalita uling balu ra nung ninu i Jesus. Ganingaldo pa mibangun ne i Jesus. Minta ya king metung a lugal a tahimik lual ning balen at karin ya menalangin. Penintun neng Simon at ding kayabe na; ngara inyang ikit de, Panintunan da kayu ding sabla. Oneng nganang Jesus karela, Kailangan tamung munta karing aliwang balen ba kung makapanaral munaman karin uling iti ya ing sangkan nung inya meko ku Capernaum. Inya linibut ya king mabilug a Galilea; manaral ya karing karelang sinagoga at panabi na la ding demonyu. Lepitan ne ning lalaking leprosuan i Jesus; siniklaud ya king arapan na at nganang migpakalunus, Nung burian mu, apakayap mu ku. Melunus ya i Jesus; tigkilan ne at nganang sinabi, Buri ku kumayap ka! Kanita mu rin mewala ing lepra na ning tau at kinayap ya. Agad-agad neng pepalakuan Jesus kaybat neng maigpit penabilinan. Lawan mu, nganang sinabi, e mu pamalita iti kaninu man. Mako na ka at munta ka at pakit king pari. Kaybat miyain kang ain agpang king utus nang Moises ban patunayan karing tau king kinayap na ka. Oneng meko ya at pemalita na ing milyari. Uli na nita, e ne milub hayagan i Jesus king balen. Makagyu na mu ing atyu king lual na ning balen, karing lugal a tahimik at karin de pagsarian ding taung manibat karing miyayaliwang lugal. Kalabas da ring mapilan a aldo, mibalik ya i Jesus king Capernaum at mikalat ing balita king atyu ya bale. Inya mitipun la ding tutung dakal a tau; e la mipagyu agyang king tulid na ning bale. Kabang aralan na lang Jesus ding tau, detang de ing metung a paralitikong bubuat da ring apat a tau. E re alapit kang Jesus uli na ning keraklan da ring tau, inya bikbak de ing bubung ning bale king tulid na. Inyang mekabusbus na lang pidalanan na, beba re ing pagkeran nung nu ya makakera ing paralitiko. Inyang ikit nang Jesus ing maragul dang kasalpantayanan, sinabi na king paralitiko, Anak ko, mipatawaran la ding kasalanan mu. Ngara king lub da ring mapilan a talaturu ning Kautusan a pakalukluk karin, Obat makanyan ya sasabian ing taung ini? Kalapastanganan king Dios yan, ah! E wari ing Dios mung bukud ing malyaring mamatawad kasalanan? Agad nang balung Jesus ing atyu king pilubluban da; inya ngana karela, Obat mimisip kayung makanyan? Isanu ing mas mayan sabian king paralitiko, Mipatawaran la ding kasalanan mu o Talakad ka, idala me ing pagkeran mu, at saka ka lumakad? Patutuan ku ngeni kekayu king ing Anak ning Tau atin yang upayang mamatawad kasalanan keti king yatu. Ngana king paralitiko, Talakad ka; idala me ing pagkeran mu at muli na ka! King akakit da ring sabla, tinalakad ya kanita mu rin ing paralitiko; biwat ne ing pagkeran na at meko ya. Mengapamulala la ngan at megumpisa lang minie kapurian king Dios. Ngarang sasabi, E ta pa ikit kapilan man ing anti kaniti! Minta yang pepasibayu i Jesus king lele na ning Dagat-dagatan ning Galilea. Tikian de ring tutung dakal a tau at pegumpisan na lang tiru. Kabang maglakad ya, ikit ne i Levi a anak nang Alfeo, makalukluk ya king opisina nang pipanyingilan buis. Nganang Jesus, Tuki ka kanaku. Tinalakad ya i Levi at tinuki ya kang Jesus. Kanitang mamangan ya i Jesus at ding alagad na king bale nang Levi, mekisulu la karela ding dakal a talapanyingil buis at ding makasalanan a tinuki keya. Ikit da iti ring mapilan a talaturu ning Kautusan a Pariseo at ngarang sinabi karing alagad nang Jesus, Obat makisulu ya karing talapanyingil buis at karing makasalanan? Dimdam nang Jesus iti, inya nganang mekibat, E re kailangan ding taung alang sakit ing doktor, nune deta mung ating sakit. Dinatang ku keti ban papagbalikan ku la lub ding makasalanan at aliwa ding banal. Kanitang misan, mag-ayunu la ding alagad nang Juan a Maminyag at ding karing Pariseo. Ating mapilan a taung linapit kang Jesus at ngarang mengutang, Baket mag-ayunu la ding alagad nang Juan a Maminyag at ding karing Pariseo, oneng ali la ding kekang alagad? Mekibat ya i Jesus, Makapag-ayunu la wari ding kumbiradu king kasal kabang kayabe de pa ing lalaking kakasal? Ali la, kabang kayabe de pa. Potang e da ne kayabe, kanita la pa mu malyaring makapag-ayunu. Alang managping bayung tela king laun a imalan; pamanurung na ning bayung tela, manga-igut ya ing laun at lalu yang dagul ing gisi. Ala munamang mibibiling bayung alak karing laun a lulanan a gewa king balat, uling mangatdas la deti king bayung alak. Parehung masayang ing alak at ding lulanan. Kailangan bayu la ding lulanan, nung bayu ing alak! Misan a Aldo ning Sabbath, maglakad ya i Jesus at ding alagad na king asikan trigu. Kabang daralan la menakdut lang binutil trigu. Inya ngarang sinabi ding Pariseo kang Jesus, Lawan mu ing gagawan da ring alagad mu. Labag king kekatamung Kautusan ing gawan da yan king Aldo ning Sabbath! At ngana pang Jesus, Melalang ya ing Aldo ning Sabbath para king kapakanan na ning tau; aliwa ing tau yang melalang para king Aldo ning Sabbath. Inya ing Anak ning Tau Ginu ne ning Aldo ning Sabbath. Pasibayu yang linub i Jesus king sinagoga; karin ating metung a lalaking panat metung a gamat. Pegumasdan de ring taung atyu karin i Jesus ba rang akit nung uluan ne ing lalaking ita king Aldo ning Sabbath ban atin lang adalum laban keya. Inaus neng Jesus ing lalaking panat metung a gamat. Ngana, Munta ka keni king arap. Kaybat, kitnan na la ding tau, Paintulut na ning kekatamung Kautusan ing dapat mayap o ing dapat e mayap king Aldo ning Sabbath? Ing sagip bie o ing makamate? Oneng e la mekibat. Miyalung mua at lungkut ing meyakit king lupa nang Jesus kabang maglalawe ya karing taung makapadurut uli na ning kesiasan dang lub. Inarapan ne ing lalaking panat metung a gamat at ngana, Iyatiat me ing kekang gamat. Inatiat na ne man ning lalaki ing gamat na at iti kinayap ya. Meko la ding Pariseo at mekikit la karing tauan nang Herodes; pisabisabi ra kanita mu rin nung makananu reng apapate i Jesus. Meko ya i Jesus at ding alagad na at minta la king lele ning Dagat-dagatan ning Galilea. Tikian de ring dakal a taung menibatan Galilea. Dinatang la naman ding tutung dakal a taung menibatan Judea, Jerusalem, Idumea, king kangatba na ning Ilug ning Jordan, at karing miyayaliwa nang suluk ning Tiro at Sidon inyang abalitan da ing sablang depatan nang Jesus. Pepasadia neng Jesus karing alagad na ing metung a bangkang asakian na ba nang apangilagan ing pamisiksikan da ring taung daratang. Dakal ne pepakayap, inya pilulupungan de ring sablang maki sakit ba re mu mang atagkilan. Kapilan man akakit de ring marawak a espiritu, magsakab la ding karelang alipnan king arapan nang Jesus at kukulisak da, Ika ing Anak ning Dios! Maigpit nang inutus Jesus karela king e ra paniabian nung ninu ya. Kaybat na nita, minta ya i Jesus king bunduk-bundukan at saka na la inaus ding pinili na at linapit la. Memili yang labing adua (a inaus nang apostol) ban maging kayabe-abe na ampon tuburan manaral, at dininan na lang upayang palual karing demonyu. Ila deti ring labing aduang pinili na: i Simon (a pemalayawan nang Pedro); i Santiago at i Juanding anak nang Zebedeo, (deti pemalayawan na lang Boanerges, ngana wari, Bugasuk); di Andres, Felipe, Bartolome, Mateo, Tomas, Santiago a anak nang Alfeo, i Tadeo, i Simon, ing aktibista at i Judas Iscariote, ing migtaksil kang Jesus. Inyang minuli ne i Jesus, pasibayu lang mitipun ding dakal a tau, inya e na man ikuang mekapangan Jesus at ding alagad na. Kabud abalitan da iti ding kamaganak na minta la karin ba reng ilako, uling sasabian da ring tau, Masisira ya buntuk! Ngara naman ding talaturu ning Kautusan a dinatang ibat Jerusalem, Alipnan neng Beelzebul a pamuntuk da ring demonyu! Ya ing babie kang Jesus king upayang makapalual karing demonyu! Uli na nita, pepalapitan na lang Jesus ding tau at selitanan na lang mapilan a talimhaga. Ngana, Makananu neng palualan Satanas i Satanas? Nung milaban-laban la deng sasakupan na ning metung a kayarian, e ya manatili ing kayarian a ita. Nung e la mikakasundu deng mipapamilya, misalbag ya ing pamilyang ita. Makanyan munaman, nung mag-rebeldi ya i Satanas laban king sarili na, at milaban-laban la ding sasakupan na, e magluat datang ing kawakasan na. Alang malyaring makapanlub king bale na ning metung a taung masikan at saka na samsaman ing pibandian na, subali mu nung igapus ne pa ing maki bale. Kaybat, kanita ne pa mu lubus aluban at panakawanan ing baleng ita. Pakatandanan yu, malyari lang mipatawaran ding tau king sablang kasalanan at pamaninsultu da king Dios. Oneng ala yang kapatawaran ing ninumang magsalitang marawak king Banal a Espiritu. E mipatawaran ing kasalanan na ning taung makanyan. ( Sinabi nang Jesus iti uling sasabian da ring mapilan, Alipnan ne ning marawak a espiritu.) Kanita dinatang ya i ima na at ding kapatad nang lalaking Jesus. Menaya la king lual na ning bale at pepayaus de. Ketang penandit a ita, makalukluk lang makapadurut kang Jesus ding dakal a tau at ating sinabi keya, Atyu ya pu ing pengari yung babai ampon ding kapatad yung lalaki at babai, at pakiduang da kayu. Ninung ima ku at ninu ding kapatad ku? nganang Jesus. Linawe ya karing makapadurut a tau at ngana, Oyni i ima ku at ding kapatad ko! Uling ing ninumang tutupad king kaburian na ning Dios, ya ing ima ku at kapatad kung lalaki at babai! Pasibayu yang tinuru i Jesus king lele na ning Dagat-dagatan ning Galilea. Pilupungan de ring dakal a tau, inya sinake ya king metung a bangkang makasadsad karin at linukluk ya karin. Atyu la king pampang ding dakal a tau, atyu na la lele na ning danum. Tiru na lang dakal a bage king kapamilatan da ring talimhaga. Ngana: Makiramdam kayu! Ating metung a ortelanung linual bang salbag bini king asikan na. King pamanialbag nang bini, ating digpa king dalan-dalanan. Dinatang la ding ayup at penuktuk da iti. Atin namang bining digpa king mabatu nung nu maimpis mu ing gabun. Tinubung agad ing bini agyang maimpis mu ing gabun karin, oneng inyang mapali ne aslag ing aldo, melanat at melangi ing bining tinubu, uling e la malalam a darasnan ding yamut. Atin namang bining digpa king dikut a masuksuk; melabung ing suksuk at piputan na ing bining tinubu, inya e mika bunga iti. Ating bining digpa king gabun a mataba at iti tinubu, melabung at memungang masalese; mika titlung pulung binutil, tianam apulu, at tiadinalan a binutil. Kaybat tiglung nang Jesus, Makiramdam ya itang ating balugbug! Inyang magdili-dili ne i Jesus, ding mapilan a kayabe-abe na ampon ding labing adua lepitan de at kitnan tungkul king talimhagang selita na. Nganang sinabi karela, Kekayu miyabie ing makaintindi karing lihim tungkul king Kayarian ning Dios; oneng karing aliwa ing sablang bage mipabalu king kapamilatan da ring talimhaga ban kanita, Nanan da mang lumawe e la manakit, nanan da mang makiramdam e ra aintindian, pota mibalik la pa lub king Dios, at ya naman patawaran na la. Kaybat, kitnan na lang Jesus, E ye pa aintindian ing talimhagang binie ko? Makananu yu lang aintindian ding aliwa pang talimhaga? Ing bining miyasik ya ing amanu na ning Dios. Ing digpa king dalan-dalanan ila detang mirasnan king amanu, oneng kaybat dang dimdam iti agad yang daratang i Satanas at lalako na ing amanung miras karela. Ding aliwang tau naman kalupa da ing bining digpa king mabatu nung nu maimpis mu ing gabun. Kabud dimdam da ing amanu agad dang tatanggapan mitmung tula. Oneng e magyamut karing pusu ra, inya e la mibatang malambat. Kabud datang ing kasakitan o pangalupig uli na ning amanu, malagua lang dirimla. Ding aliwang tau kalupa da ing bining digpa king gabun a masuksuk. Dimdam da ing amanu, oneng balisa la pamisip tungkul karing bage-bage king yatung iti, at maburi la king pibandian ampon mapagnasa la karing aliwa pang bage, inya alang paglugalan ing amanu karing pusu ra. Uli na niti, e la mikakabunga. Oneng ding aliwa kalupa da ing bining digpa king gabun a mataba; pakiramdaman da at tatanggapan ing amanu at mamunga la: ating mikakabungang titlung pulung binutil, ating tianam apulu, at ating tiadinalan. Sindu nang Jesus ing pamagsalita na. Ngana, Sisindian ya wari ing sulu para sukluban mia king metung a palanggana o kaya ibili king lalam ning pagkeran? E wari sisindian ya ban ibili king metung a pitutumpakan? Alang makasalikut a e milage at lihim a e mibulalag. Makiramdam ya itang ating balugbug! At tiglung na pa, Paki-intindian yung masalese ing kekayung daramdaman! Ing paniukad a ginamit yu, ya naman ing paniukad na kekayu ning Dios at maygit pa. Uling ing atin na lalu ya pang mirinan at itang ala, agyang itang ditak a atyu keya milako pa. Ngana pang Jesus, Apakilupa me ing Kayarian ning Dios king taung sasalbag bini king asikan na. Kaybat nang sinalbag susundu nang daraptan ing sadia nang gagawan aldo-aldo; sibut at lumabung ing bini king e na kamalayan nung makananu. Ing gabun yang balang pasibut at babie bunga king tanaman; muna lunto ya ing bulung, kaybat ing buku, at kaybat ing bunga. Potang matua na ing bunga, palutan nang agad ning menanaman uling miras na ing pamamupul. Kaisanu ya pa malyaring pakilupa ing Kayarian ning Dios? ngana pang kinutang Jesus. Nanung talimhaga ing gamitan tamu ba ta yang ailarawan? Kalupa ne ning metung a butul mustasa, ing malating dili karing sablang bini a kinua na ning metung a tau at tenam ne king gabun. Oneng kabud mitanam ya iti at tinubu, maging maragul yang dili karing sablang gule; mikakasanga yang mangaragul. Uli na nita, makapaniale la ding ayup karing sanga na. Menaral ya i Jesus karing tau king kapamilatan da ring dakal a talimhagang kalupa da reti, ketang abut dang aintindian. E ya menaral karela a e mo sa ginamit talimhaga; oneng neng ala neng kayabe nune mu ding alagad na mamalinawan na karela ing kabaldugan da ring talimhaga. Inyang mebengi na, nganang Jesus karing alagad na, Tara, dalakit tamu king kangatba na ning dagat-dagatan. Inya likuan da la ring dakal a tau; sinake la king bangkang sasaken nang Jesus at delakit de. Atin lang kayagnan a aliwa pang dakal a bangka. Dinatang ing tutung masikan a angin; sasapulan de ring maragul a alun ing bangka, halus kakatmu ne king danum. Makasandal ne man i Jesus king metung a ulun king banda nang tauli ning bangka; matudtud ya. Ginising de ring alagad na. Ngara, Maestro, ala nanuman keka nung mangamate tamu ngan? Tinalakad ya i Jesus at inutus na king angin, Tuknang ka! at inutus na king alun, Tahimik ka! Tinuknang ing angin at mika maragul a katahimikan. Kaybat ngana karing alagad na, Baket mitakutan kayu? Ala kayu pang kasalpantayanan? Detangan na la ning maragul a takut at kilabut, at ngara king metung at metung, Ninu ya? Pati na ing angin at ing alun mamintu keya! Miras la king kangatba ning dagat-dagatan, king sakup ning Gerasa. Kakuldas nang Jesus king bangka, seganan ne ning metung a lalaking ibat king sementeryu. Alipnan de ring marawak a espiritu ing lalaking iti at karing lukib a pipangutkutan mete karin ya manuknangan. E re agapus malambat agyang karing tanikala pa. Maralas deng dirinan pango king bitis at gagapus de gamat karing tanikala, oneng pamatluran na la ding tanikala at pamaklian na la ding pango. Alang taung makayaguanta keya! Aldo't bengi kukulisak ya libutad da ring pantiun at karing bunduk at paniugatan na karing batu ing sarili na. Marayu ya pa i Jesus abatiawan na ne. Pupulayi yang linapit at siniklaud king arap na. Kukulisak yang masikan. Ngana, Jesus, Anak ning Dios a Kakataskatasan, obat pakialaman mu ku? Ipakisabi ku keka, e mu ku pasakitan alang-alang king Dios! ( Sinabi na iti, uling inutus na nang Jesus keya, Espiritung marawak, lual ka king taung yan!) Kitnan neng Jesus, Nanu ka lagyu? Mekibat ya, Ing lagyu ku Batalyun uling dakal kami! Maigpit nang pekisabi kang Jesus king e na la sana palakuan king lugal a ita. Ating dakal a babing manyibsiban dikut king libis ning bunduk-bundukan. Migpakalunus la kang Jesus ding marawak a espiritu. Ngara, Papuntan mu kami karing babi ba keng lungub karela. At tilutan na lang Jesus. Linual la king tau ding marawak a espiritu at linub la karing babi. Ding babi, atin sigurung aduang libu karakal, linusub lang milayi papunta king bangin; mebaldug la ngan king dagat-dagatan at melumud la. Memulayi lang meko ding magbante karing babi at pemalita ra iti king balen at karing baryu. Inya minta la karin ding tau ban lawan da nung nanu ing milyari. Inyang miras la kang Jesus ikit de ing lalaking inalipnan da ring e abilang-bilang a demonyu. Makalukluk ya, makabaru ne at masalese pamisip. Mitakutan la! Belita ra karela ding mekasaksi kaniti ing milyari king inalipnan da ring demonyu at ing kerarasan da ring babi. Inya pekisabi rang mayap kang Jesus ing lakuan na na la sana. Inyang sasake ne i Jesus king bangka, pekisabi na ning inalipnan ding demonyu ing ituki ne sana. Oneng e ne tilutan Jesus, nune sinabi na, Muli na ka at sabian mu karing kekang pamilya nung nu anti karagul ing gewa na keka ning Ginu at nung makananu yang melunus keka! Meko ya ing tau at pemalita na Decapolis ing sablang depat nang Jesus keya. Mengapamulala la ding sablang mekaramdam king belita na. Pasibayu yang dinalakit i Jesus king kangatba. Atyu pa king lele na ning dagat-dagatan pilupungan da ne ding dakal a tau. Dinatang ya ing metung a lalaking mayayaus Jairo, ing metung karing talapanibala na ning sinagoga. Panakit na kang Jesus, siniklaud ya king arap na at nganang mekisabing mayap, Mamamate ya pu ing anak kung dalagita. Nung malyari tuki kayu pu kanaku at itumpak yu la ding gamat yu king anak ku ba yang kumayap at e mate! Tinuki ne man i Jesus. At tikian de ring dakal a tau. Misisiksikan lang lelele kang Jesus. Ating metung a babai karin a labi nang aduang banuang kayayagasan daya at tutu yang magkakasakit. Dakal na lang doktor ding linawe king sakit na at megisan na ing pibandian na king pamipaulu. Oneng e re apakayap ditak man; nune lalu ya pang misubi sakit. Abalitan na ing sasabian da ring tau tungkul kang Jesus, inya mekisiksikan ya karing taung milulupung kang Jesus angga king ikua nang milapit king kagulutan na. Tigkil ne imalan uling nganang sasabi king lub na, Atagkil kia mu imalan kumayap na ku. Kanita mu rin tinuknang ing agus ning daya nang mayayagas at dimdam nang kinayap ya. Inyang dimdam nang Jesus king ating upayang linual keya belikdan na la ding tau at nganang kinutang, Ninu ing tinagkil king imalan ku? Ngarang mekibat ding alagad na, Akakit mung dakal lang tau ding sisiksik keka at saka mu kukutang nung ninung tinagkil king imalan mo? Oneng sindu nang miglawe-lawe Jesus; panintunan ne itang tinagkil keya. Uling balu na ning babai ing mepalyari keya, gagalgal yang linapit kang Jesus; siniklaud ya king arap na at pigtapat na ing mabilug a katutuan. Sinabi nang Jesus, Anak, pepakayap na ka ning kasalpantayanan mu kanaku. Muli na ka ngeni at ipanatag mu ing lub mu. Mayap na kang lubus. Kasalukuyan na pang magsalitang Jesus inyang ating mapilan a dinatang ibat king bale nang Jairo. Ngara, Mete ne pu ing anak yu, ba't pangabalanan ye pa ing Maestro? E na pinsinan Jesus ing karelang sinabi, nune ngana kang Jairo, E ka migaganaka, maniwala ka mu. Ala yang aliwang tiki nune mu i Pedro at ding mikapatad a Santiago at Juan. Inyang miras na la king bale nang Jairo, ikit nang Jesus ing magugulu la ding tau; dimdam na la ding tatangis at managulele. Kalub na king bale ngana karela, Ba't magugulu kayu at manangis? E ya mete ing anak; matudtud ya mu! At keylian de. Pepalualan na la ding tau subali mu ing tata at ing ima na ning anak, at ding atlung alagad at linub la king lugal nung nu ya karin ing anak. Telan ne gamat at ngana, Talitha koum, ngana wari, Inang, sasabian ku keka, mibangun ka! Kanita mu rin mibangun ya ing anak at saka ya linakad. (Atin neng labing aduang banua tua.) Mengapamulala la ngan ding sabla! Maigpit nang penabilin Jesus karela ing e ra paniabian iti kenu man at inutus nang dinan deng pamangan ing anak. Meko ya karin i Jesus at minuli ya king sarili nang balen, kayabe na la ding alagad na. Karas na ning Aldo ning Sabbath, megumpisa yang tinuru king sinagoga. Mengapamulala la ding dakal a taung mekaramdam kang Jesus. Ngarang sinabi, Nukarin na ngan ibat yan? Nanung kabiasnan ing miyabie keya? Makapagmulala ing daraptan na! E wari ya ing kalpinterung anak nang Maria, at kapatad da ri Santiago, Jose, Judas, at Simon? At ding kapatad nang babai e ta la wari kayabe-abe keti? At e la meniwala kang Jesus. Inya nganang Jesus karela, Parangalan de ring sablang tau ing propeta subali mu ding kabalen na, ding kamaganak na, at ding katubale na. E ya dinapat nanumang milagru karin, nune mu inyang itumpak na la ding gamat na karing mapilan a masakit at kinayap la. Tutu nang pigmulalan Jesus ing keyalan dang kapaniwalan. Linibut ya i Jesus karing makapadurut a balen ba yang turu. Inaus na la ding labing adua at tiburan na lang tidua-tidua. Dininan na lang upayang makapalual karing marawak a espiritu Ngana pa karela, King isanu mang bale a kekayung pituknanganan karin kayu manatili angga king paglako yu king balen a ita. Nung e ra kayu buring tanggapan king metung a lugal o pakiramdaman, mako kayu karin at ipagpag yu ing alikabuk karing bitis yu bilang tutul karela! Meko la ding labing adua at penaral da karing tau ing sukat lang sumisi at painggulut karing karelang kasalanan. Pepalualan da la ring dakal a demonyu at kiskusan da lang laru at pepakayap ding dakal a taung ating sakit. Uling tutu yang pikabaluan a lagyu i Jesus, miras kang Herodes ing balita tungkul keya. Ating sasabing, Ya i Juan a Maminyag a sinubling mebie, inya ararapat na la deting makapagmulalang bage. Atin namang sasabi, Ya i Elias. Ngara naman ding aliwa pa, Propeta yang kalupa da ring propeta kanitang minunang panaun. Ngana namang Herodes inyang abalitan na ngan iti, Sinubli yang mebie i Juan a pepatabtab ku batal! I Herodes ya ing peparakap, pepagapus at pepasukul kang Juan. Inutus na iti alang-alang kang Herodias a kinua nang antimong asawa, agyamang iti bayo ne kang Felipe a kapatad na. Nganang maralas sinabing Juan kang Herodes, Labag king Kautusan ing pakiabayan me ing asawa na ning kapatad mu! Inya misinup yang samang lub i Herodias laban kang Juan at buri neng paten, oneng e na arapat iti uli nang Herodes. Tatakut ya i Herodes kang Juan uling balu na king metung yang mayap at banal a tau, inya iningat na king e ya malyaring numanu balang. Maburi yang makiramdam kang Juan, agyamang mababalisa ya pamisip king sasabian na. Bandang tauli menakit ya mu ring oportunidad i Herodias. Milyari iti inyang i Herodes, king aldo nang kebaitan, kimbiran na la at pigtawan ding sablang mangatas nang opisyal ning gobiernu, ding pamuntuk militar at ding mangarangal nang memalen ning Galilea. Linub ya ing anak nang babaing Herodias at tinerak ya; lubus yang mewili i Herodes at ding kumbiradu na. Inya ngana ning ari king dalaga, Aduan mu kanaku ing nanumang buri mu at ibie ku keka. Melaus na pang sinumpa king ibie na agyang ing kapitna na ning kayarian na. Linual ya ing dalaga at kitang na kang ima na, Nanu ing kakung aduan? Ing buntuk nang Juan a Maminyag, nganang mekibat ning ima. Memalagua yang migbalik ing dalaga king ari. Ngana, Ing buri ku pung ibie yu kanaku ngeni mu rin, ya ing buntuk nang Juan a Maminyag. Ipabili ye king metung a bandehadu! Mebigla yang e mu nanu ing ari; oneng uli na ning asumpa na king daramdaman da ring kumbiradu na, e na atanggian ing inawad na ning dalaga. Agad-agad nang inutus king metung a guardia ing idala ne keya ing buntuk nang Juan. Memintu ya ing guardia at tibtab ne batal i Juan keta king sukulan; binili ne king metung a bandehadu ing buntuk at saka ne binie king anak nang Herodias. Binie na ne man kang ima na. Inyang abalitan da iti ding alagad nang Juan, kinua re ing bangke na at kitkut de. Migbalik la ding apostol at belita da kang Jesus ing sablang arapat da at tiru. Tutu lang dakal ding taung daratang at mamako angga king e na na akua mang makapangan Jesus at ding apostol na. Inya sinabi na karela, Tara, munta tamu king tahimik a lugal, dumayu tamu pa mu kareng dakal a taung den ba kayung mipaynawang ditak. Meko lang makasake king bangka, at minta la king metung a tahimik a lugal. Oneng dakal la ding menakit king karelang paglako at akilala ra la. Inya ibat karing sablang balen, mirarapal lang minta ding tau king direksyun a pupuntalan nang Jesus at ding alagad na, at minuna la pang miras karin kesa karela. Kakuldas nang Jesus, ikit na la ding tutung dakal a tau, at melunus ya karela uling balamu tupa lang alang pastul. Miyayaliwang bage ing tiru na karela. Inyang sisilim na linapit la ding alagad na at ngarang sinabi, Mikelangan a lugal iti at malapit nia mung lumbug ing aldo. Paulian yu na la ding tau karing baryu at balen a pakalapit ba lang makasaling apangan da. Oneng ngana karela, Ikayu ing munie pamangan karela. Buri yu keng mako para saling tinape a alagang aduang dalan a salaping pilak ban ipakan karela? ngarang kinutang ding alagad. Ngana namang kinutang Jesus karela, Pilan la wari ding tinape bekalan yu? Lawan yu na mo. Linawe ra at ngarang mekibat, Lima la mu at aduang asan. Inutus nang Jesus ing paluklukan da lang paka-grupu ding tau king dikut. Inya linukluk la ding tau; ating grupung tiadinalan at ating grupung tialimang pulu katau. Kinua na lang Jesus ding limang tinape at ding aduang asan; tinalanga ya banua at pepasalamat ya king Dios. Pemirasu na la ding tinape at diwang na la karing alagad ba da lang ipamie karing tau. Pemie na la naman karela ding aduang asan. Mekapangan la ngan at kinabsi la ding sabla. Inyang tinipun da la ring alagad ding mitagan a pira-pirasung tinape ampon asan, kinatmu la pa ding labing aduang kaing. Ating limang libu karing lalaking mekapangan karing tinape. Agad-agad na lang pepasaken Jesus king bangka ding alagad na. Inutus na king magpauna na la Betsaida, king kangatbang pampang ning dagat-dagatan samantalang paulian na la ding tau. Inyang mekapamun ya karing tau minukiat ya king bunduk-bundukan ban manalangin. Inyang mabengi na atyu ya ing bangka king libutad ning dagat-dagatan samantalang atyu magdili-dili king mamala i Jesus. Ikit na lang magkakasakit babagse ding alagad na, uling makasalangsang la king angin. At inyang ganingaldo na pintalan na la, lalakad ya babo ning danum. Lagpusan na la sana, oneng ikit deng lalakad babo ning danum. Bala ra multu ya, inya kinulisak la. Mitakutan la inyang ikit de. Agad nang migsalita karelang Jesus. Ngana, E kayu tatakut! Aku i Jesus! Magpanatag kayu! Sinake ya king bangka at tinuknang ing angin. Tutu lang mengapamulala ding alagad uling e ra pa aintindian ing kabaldugan da ring tinape ni e ra abut isipan. Inyang mekadalakit na la king dagat-dagatan sinadsad la Genesaret, at tinali re karin ing bangka ra. Inyang lalakuan da ne ing bangka, akilala deng agad ding tau i Jesus. Inya pemalita ra karing tau karing balen a makapadurut. At tataluki da la kang Jesus ding mekabalita ding karelang masakit nu ya pa man karin. Nu ya man munta karing balen, siudad o baryu bibili da la ring tau ding karelang masakit karing plasa, at aduan da kang Jesus ing paintulutan na la sana agyang makatagkil mu man king lilip nang imalan. Kinayap la ding sablang mekatagkil king lilip ning imalan na. Lepitan de i Jesus ding Pariseo at ding mapilan a talaturu ning Kautusan a menibatan Jerusalem. Ikit da king ding mapilan karing alagad na mamangan lang e menos gamat. Ing buri nang sabian niti e la menos gamat antimo ing pamanos a turu da ring Pariseo. ( Uling tutukian da ring Pariseo at antimu rin ding sablang Judio ing turu a tinggap da karing karelang makatua: e la mangan anggang e la menos gamat anggang siku. At e ra naman apangan ing nanumang mesali king palengki nung e ra pa mu inos iti. At dakal la pang aliwang tuntunan a tinggap da, alimbawa, ing makatud a pamanos karing tasa, kuran, kalderang tangsu, at pagkeran.) Uli na niti, kitang da kang Jesus ding Pariseo at ding talaturu ning Kautusan, Baket sasalangsangan da ring alagad mu ing turu da ring kekatamung makatuamamangan lang e menos gamat? Nganang mekibat Jesus karela, Tinud ing ula nang Isaias tungkul kekayu! Hipokrita kayu antimo ing sinulat na: Ding taung deti, ngana ning Dios, parangalan da ku karing labi ra, oneng marayu la kaku ding pusu ra. Alang kabaldugan ing kaku pamanyamba ra, uling ding kautusan a gewang tau tuturu da lang antimong kakung kautusan! At sinabi nang Jesus, Lelele yu ing kautusan na ning Dios at tutuparan yu ing kautusan da ring tau. At tiglung na pang Jesus, Tutu kayung biasang gawang paralan king pamipayalang ulaga king kautusan na ning Dios ban apatupad yu ing kekayung sariling turu! Uling inutus nang Moises, Igalang me i tata mu at i ima mu. Antimu rin, Ing ninumang magsalitang e mayap laban kang tata na o ima na, sukat yang ipapate. Oneng ikayu tuturu yu, Agyamang atin yang nanumang asaup ing metung a tau kang tata na o kaya kang ima na, nung sabian na karela: Iti Corban (ngana wari, iti mitalaga na king Dios), kanita mipanupaya ne at libri neng e sumaup kang tata na o kaya kang ima na. King anti kaniting paralan payalan yung kabaldugan ing amanu na ning Dios, king kapamilatan na ning matua yung kaugalian. At dakal pang bage anti kaniti ing kekayung pamaniaptan. Inaus na lang pasibayung Jesus ding dakal a tau at ngana karela, Ikayu ngan, makiramdam kayu kanaku at pansinan yu: Aliwa ing lulub king asbuk ning tau ing makarinat keya nune itang lulual king asbuk na. [ Makiramdam ya ing ating balugbug!] Inyang likuan na na la ding dakal a tau, melaus ya king bale at kitnan de ring alagad na tungkul king talimhaga. Pekibat nang Jesus karela, E yu naman wari aintindian? E yu wari balu king aliwa ing lulub king tau ing makarinat keya? Iti e tataglus king pusu na nune king atian na, at kaybat lumual munaman keya. (Kaniting pamagsalita nang Jesus pepakilala na king ing sablang pamangan malyaring kanan.) At ngana pang tinuglung, Ing lulual king asbuk ning tau ya ing makarinat keya. Uling ketang manibatan king pusu na karin magumpisa ing e mayap a kaisipan at ya ing mitutulak keya ban dapat karing bage e mayap: ing pamanako, ing pamakamate, ing pamakipangalugud, ing kasakiman, at ing pamaniapat king miyayaliwang bage e matulid; ing pamamirait, ing manawang, ing diria, ing pamanyirang puri, ing ketasan, at ing kamangmangan. Ing sablang e mayap a iti manibatan king pusu ning tau at ya ing makarinat keya. Meko ya karin i Jesus at minta ya king sakup ning siudad ning Tiro. Minta ya king metung a bale at e na buring mabalu ing atyu karin. Oneng e ya mekasalikut malambat. Abalitan na ning metung a ima a ating anak a babaing maki espiritung marawak king atyu karin i Jesus. Minta yang agad iting ima kang Jesus at siniklaud ya king arapan na. Metung yang dayuan; tubu ya karin Fenicia, Siria. Pekisabi nang mayap kang Jesus ing palualan ne sa ing espiritung marawak king anak na. Pekibat nang Jesus, Mumuna ta la pa mung pakanan ding anak. E matulid ing kuanan ing pamangan da ring anak at iyugse karing asu. Tutu pin pu ita, ginu, nganang sinabi ning babai, oneng agyang ding asu lalam ning lamesa makapangan la king ayuyugse da ring anak! Uli na niti, sinabi nang Jesus, King uli na ning pekibat mu, muli na ka at ala ne ing espiritung marawak king anak mu! Minuli ya ing babai. Disnan neng makakera ing anak na, at ala ne pin ing espiritung marawak. Pamagbalik nang Jesus ibat Tiro, linabas ya Sidon at tinaglus ya king Dagat-dagatan ning Galilea. Dinalan ya king sakup ning Decapolis. Dela re kang Jesus ing metung a lalaking maklak at pipi at inawad da ing itumpak ne sa ing gamat na kaniting lalaki. Kelilua neng Jesus ing lalaki karing dakal a tau. Binili na la ding taliri na karing balugbug na ning pipi; linura ya at saka ne tigkilan a dila. Kaybat tinalanga ya banua i Jesus; mengisnawa yang malalam at sinabi na king tau, Ephphatha, ngana wari, Mibuklat kayu! Kanita mu rin mekaramdam ya ing tau; milako ing pangapipi na at mekapagsalita yang malino. Inutus nang Jesus karing tau king e ra paniabian iti kaninu man. Nung kapilan na la binawal kanita ra lalung pemalita. Mengapamulala lang e mu nanu at ngarang sinabi, Makapagmulala ing sablang daraptan na! Makaramdam na la ding maklak at makapaniabi na la ding pipi! Mapilan a aldo ing milabas, mitipun lang pasibayu ding dakal a tau. Inyang ala na lang apangan, inaus na lang Jesus ding alagad na at sinabi na karela, Malulunus ku kareting dakal a tau uling atlu na lang aldo kayabe ku ngeni at ala lang apangan. Nung paulian ku lang e pa mengan, mangaliu la king dalan uling marayu la penibatan ding aliwa. Kitnan de ring alagad, Nu tamu manikuang pamangan king mikelangan a lugal a iti ban apakan ta la ding anti kareting karakal a tau? Kitang nang Jesus, Pilan la wari ding tinape yu? Pitu la, ngarang mekibat. Inutus nang Jesus karing dakal a tau ing lukluk la king gabun. Kaybat, kinua na la ding pitung tinape, pepasalamat ya king Dios, pemirasu na la ding tinape at saka na la binie karing alagad ban ipamie da la karing tau. At makanyan ing depatan da ring alagad. Atin la namang mapilan a asan a malati. Pepasalamat ya i Jesus king Dios para karing asan. Kaybat, inutus na karing alagad na king ipamie da la naman deti. Agad-agad yang sinake king bangka a kayabe da ring alagad na at minta la king sakup ning Dalmanuta. Detangan de ring mapilan a Pariseo i Jesus at megumpisa lang mekiargu keya. Buri deng arakap king pamagsalita na. Inawad da kang Jesus king pakit yang metung a milagru a patutu king ing upaya na manibat banua. Mengisnawa yang saldak i Jesus at nganang sinabi, Baket maniawad lang milagru ding tau ngeni? Sasabian ku kekayu, ding taung deti e la mipakitanan nanumang milagru! Likuan na la at migbalik ya king bangka; dinalakit ya king kangatba nang pampang ning dagat-dagatan. Akalinguan da ring alagad ing magbakal tinape. Metung ya mu ing darala ra king bangka. Mingat kayu, nganang Jesus karela, mangilag kayu king lebadura da ring Pariseo at king lebadura nang Herodes. At ngara king metung at metung, Sasabian na iti uling ala tamung tinape. Balu nang Jesus ing karelang pisasabian, inya kitnan na la, Obat pisasabian yu ing ala kayung tinape? E yu balu at e yu pa aintindian? Tutu la waring maina ding kekayung pamisip? Atin kayung mata, e kayu manaket? Atin kayung balugbug, e kayu makaramdam? E yu atatandanan itang mepalyari kanitang pemirasu ku la ding limang tinape para karing limang libu katau? Pilan lang kaing a mitmu ding atipun yu karing tagan? Labi lang adua, ngarang mekibat. Kitang na pang Jesus, Kanitang pemirasu ku la ding pitung tinape para karing apat a libu katau, pilan lang kaing a mitmu king tagan a tinipun yu? Pitu la, ngarang mekibat. Makanyan man e yu pa aintindian? nganang kinutang karela. Miras la Betsaida. Dela de ring mapilan a tau kang Jesus ing metung a bulag at pekisabi ra king tagkilan ne. Telanan ne gamat Jesus ing bulag at tinaid ne lual na ning balen. Linuran ne mata at inaplus na la karing gamat na at kaybat ngana, Atin kang nanumang akakit? Miglalawe ya ing lalaki at ngana, Manakit kung dakal a tau; anti la mong tanaman oneng lalakad la. Inaplus na lang pasibayung Jesus ding mata na ning bulag. Miglalawe yang masalese ing bulag. Migbalik ing panimanman na at malino nang ikit ing sabla. Pepaulian na neng Jesus at inutus na king e ne babalik king balen. Linakad ya i Jesus at ding alagad na papunta karing balen na ning Cesarea Felipe. Kabang lalakad la king dalan, nganang kinutang karing alagad na, Keng palage da reng tau ninu kanu aku? Ngarang mekibat, Sasabian da ring aliwa king ika kanu i Juan a Maminyag. Sasabian da naman ding aliwa king ika kanu i Elias, at sasabian da naman ding aliwa pa king metung ka kanu karing propeta. O ikayu naman, keng palage yu, ninu aku? nganang kinutang karela. Ika ing Cristo, nganang Pedro. Kaybat na nita, penabilin na karela king e ra paniabian iti kaninu man. Pegumpisan na lang tirung Jesus ding alagad na. Ngana, Sukat yang dumalan dakal a kasakitan ing Anak ning Tau. Tanggian de ring makatua na ning balen, ding pamuntuk da ring pari, at ding talaturu ning Kautusan. Papate re, oneng king katlung aldo subli yang mie. Malino nang sinabi karela iti. Kanita kewani neng Pedro i Jesus karing alagad at tinutul ya king sinabi na. Oneng inarapan na lang Jesus ding alagad na at sebianan ne i Pedro. Ngana, Dumayu ka kanaku, Satanas, ing isipan mu e king Dios nune king tau! Pepalapitan na lang Jesus ding dakal a tau at ding alagad na. Ngana karela, Nung bisa yang tuki kanaku ing ninuman, payalian na ing sarili na, pusanan ne ing krus na, at tuki ya kanaku. Uling ing ninumang bisang sagip king bie na, abating ne iti. At ing ninumang kabatingan king bie na king uli ku at king uli na ning Mayap a Balita, akit ne iti. Atin ya waring apala ing tau nung abandi ne ing mabilug a yatu oneng mawala ne man ing bie na? Ala yang malyaring ibayad ing tau ban magbalik ing bie na. Inya nung pikarine na ku ampon ing kanakung turu ning ninuman kaniting kapanaunan a marawak at e kikilala king Dios, pikarine nia naman ning Anak ning Tau potang datang ne king kaligayan ning Ibpa na a kayabe ding banal nang anghel. At sinabi na pa karela, Tandanan yu ini: karing mapilan a atyu keti ating e takman king kamatayan anggang e re akit datang king mitmung kayupayan ing Kayarian ning Dios. Kalabas da ring anam a aldo minukiat ya i Jesus king matas a bunduk. Ding bukud mung tiki na ila di Pedro, Santiago, at i Juan. Samantalang makalawe la ikit deng minaliwa itsura. Meging maslag king puti ing imalan na; alang makapalto king makanyan a puti keti king yatu. Kanita mu rin ding atlung alagad ikit da la ri Elias at i Moises; makipagsalita la kang Jesus. Nganang Pedro kang Jesus, Maestro, masanting ing keti ta na. Gawa keng atlung kubu, metung para keka, metung para kang Moises, at metung para kang Elias. Mitakutan yang e mu nanu i Pedro at ding abe nang alagad, inya e na balu ing sukat nang sabian. Linto ya ing metung a biga at tikpan na la at meramdam ya ing siwalang ibat king biga. Ngana, Iti ya ing Anak kung kaluguran; makiramdam kayu keya! Kanita mu rin miglalawe la king makapadurut, oneng ala lang ikit a aliwa; i Jesus ya na mung kayabe ra. Samantalang kukuldas la king bunduk, nganang maigpit menabilin Jesus karela, E yu paniabian kaninu man iting ikit yu anggang e ya subling mie ing Anak ning Tau. Pemintuan da ing penabilin na, oneng ila-ila pisasabian da ing bage mepalyari. Ngara, Nanu ing buri nang sabian king pamaniubling mie? At kitang da kang Jesus, Baket sasabian da ring talaturu ning Kautusan king muna ya pa mung datang i Elias? Nganang mekibat Jesus, Datang yang mumuna i Elias ban isadia na ing sablang bage. Makanyan man obat sasabian da ring Kasulatan king tanggian de ing Anak ning Tau at dumalan yang dakal a kasakitan? Makanyan man sasabian ku kekayu king dinatang ne i Elias, at depatan da na ding tau ing sablang buri dang daptan kang Elias, antimo ing sasabian da tungkul keya ding Kasulatan. Kabalik da karing aliwang alagad, disnan da lang kayabe da ring dakal a tau. Makiargu la ding mapilan a talaturu ning Kautusan karing alagad. Misdan lang menakit ding tau kang Jesus. Pupulayi lang sinalubung kang Jesus. Kitnan na lang Jesus ding alagad na, Nanu ing pakiargu yu karela? Nganang mekibat ning metung karing atyu karin, Maestro, dela ke keka ing anak kung lalaki uling atin yang espiritung marawak at e ya makapagsalita. Balang datangan ne niting espiritu, daragsa ne king gabun; bubula ya asbuk, pititigisan na la ding ipan na, at mangasias ya mabilug a katawan. Inawad ku karing alagad mu ing palualan de iting espiritung marawak, oneng e ra arapat. Nganang Jesus karela, Taung alang kasalpantayanan! Angga kapilan da kayu pakiabayan? Angga kapilan da kayu pibatan? Dala ye keni ing anak! At dela re kang Jesus. Panakit na kang Jesus ning espiritung marawak, agad-agad neng pepagalgalan ing anak. Miragsa ya ing anak; migbiling-biling ya, at bubula ya asbuk. Kapilan ya pa makanyan? nganang kinutang Jesus king tata. Manibat na kanitang malati ya, ngana ning tata. Maralas neng yugse king api o kaya king danum ba neng apate. Malunus ka kekami, saupan mu kami nung atin kang akarapat! Wa, nganang Jesus, nung atin kang akarapat! Ing sabla mapalyari king taung ating kasalpantayanan. Kanita mu rin kinulisak ya ing tata at ngana, Atin kung kasalpantayanan! Nung e pa sapat, saupan mu ku! Apansinan nang Jesus king lalapit la keya ding dakal a tau, inya inutus na king espiritung marawak, Espiritung maklak at pipi, yutus ku keka king lumual ka at e na ka mibabalik keting anak kapilan man! Kayagnan na ning masikan a kulisak, pepagalgalan neng e mu nanu ning espiritung marawak ing anak; kaybat linual ne king anak. Mistula yang mete ing anak; inya sasabian na ning balang menakit, Mete ya! Oneng telanan ne gamat Jesus ing anak; seupan neng mibangun at tinalakad ya. Inyang linub ya i Jesus king bale, lihim deng kitnan ding alagad na. Ngara, Baket e mi ya apalual ing espiritung marawak? Nganang mekibat Jesus, Apalual la mu ding anti kareting espiritung marawak king kapamilatan na ning panalangin [at pamag-ayunu]. Meko la king lugal a ita at linabas la Galilea. E na buring ipabalung Jesus nung nu ya karin uling kasalukuyan na lang tuturu ding alagad na. Ngana karela, Manabu ya ing Anak ning Tau karing gamat da ring makamate keya; makanyan man kaybat da ring atlung aldo subli yang mie. E ra aintindian ing kabaldugan na ning sinabi nang Jesus, oneng tatakut lang mangutang kang Jesus. Dinatang la Capernaum at inyang atyu ne bale, kitang nang Jesus karela, Nanung piarguan yu kabang dalan? Oneng e la bubulad uling kabang dalan piarguan da nung ninu ing marangal dili. Linukluk ya kanita i Jesus, inaus na la ding labing adua at ngana karela, Nung buri na ning ninuman ing mumuna yang dili, paitauli ya at maging talasuyu de ring sabla. Tinaid ne ing metung a malating anak at dela ne king arap da. Kaybat kinaul ne at sinabi na karela, Ing ninumang tanggap king metung karing malating anak a deti king lagyu ku, aku ing tatanggapan na; at ing ninumang tatanggap kanaku, aliwa mu aku ing tatanggapan na nune pati na itang mitubud kanaku. Nganang Juan, Maestro, menakit keng taung papalual demonyu king lagyu mu. Binawal mi ya uling e ta ya kayabe. Nganang Jesus, E ye babawalan uling e ya makapagsalitang laban kanaku ninumang darapat milagru king lagyu ku. Uling ing ninumang e laban kekatamu para kekatamu ya. Tandanan yu ini: ing ninumang munie kekayung metung a basung danum uling alagad na kayung Cristo, siguradu yang tanggap ablas. Nung ing ninuman panibatan ne ning pamikasala na ning metung karing malating deni a maniwala kanaku, mayap pa ing itali ya ing maragul a gilingan a batu king batal na at iyugse ya king dagat. Nung ing gamat mu ya ing panibatan na ning pamikasala mu, pututan me! Mayap pa ing metung ka gamat lungub banua kesa king adua ka gamat a miyugse king impierno, king api a e matatda. [ Karin e la mamamate ding karelang ulad, at e matatda ing api.] At nung ing bitis mu ya ing panibatan na ning pamikasala mu, pututan me! Mayap pa ing metung ka bitis lungub banua kesa king adua ka bitis miyugse king impierno. [ Karin e la mamamate ding karelang ulad, at e matatda ing api.] At nung ing mata mu ya ing panibatan na ning pamikasala mu, dukitan me! Mayap pa ing metung ka matang lungub king Kayarian ning Dios, kesa king adua ka matang miyugse king impierno. Karin e la mamamate ding karelang ulad, at e matatda ing api. Uling maging puru ya ing balang metung king kapamilatan na ning api. Ing asin mayap, nung milako lasa ing asin, makananu pang abalik ing kalat na? Manatili kayung ating asin at mikakasundu kayu king metung at metung. Meko ya karin i Jesus at minta ya king sakup ning Judea at dinalakit ya king Ilug ning Jordan. Pasibayu deng pilupungan ding dakal a tau. Tiru na la antimo ing sadia nang daraptan. Linapit la kang Jesus ding mapilan a Pariseo uling buri deng arakap king pamagsalita na. Sabian mu kekami, ngarang kinutang, paintulut na ning kekatamung Kautusan ing idiborsyu ne ning lalaki ing asawa na? Nganang mekibat Jesus karela, Nanu ing kautusan a binie nang Moises kekayu? Ngarang mekibat, Peintulut nang Moises ing gawa yang kasulatan king diborsyu ing lalaki; kaybat malyari na lang mikawani. Sinabi nang Jesus karela, Sinulat neng Moises kekayu iting kautusan uling tutu kayung masakit ituru. Oneng kanita pang kapupurmeruan, inyang lalangan na ning Dios ing sabla, lelangan na lang lalaki at babai ding tau. King uli na niting sangkan, lakuan ne ning lalaki i tata na at i ima na, at makiabe ya king asawa na at ilang adua maging metung la. Inya e na la mibilang adua nune metung na la mu. E na la sukat pikawanian ning tau ding piyabe na ning Dios. Inyang karin na la bale, pasibayu deng kitnan ding alagad i Jesus tungkul kaniting bage. Sinabi na karela, Ing lalaking kawani king asawa na at makiasawa king aliwa, dinapat yang pamakipangalugud laban king asawa na. Antimu rin, ing babaing kawani king asawa na at makiasawa king aliwa, dinapat yang pamakipangalugud. Lalapit da la ring mapilan a tau kang Jesus ding anak ba na lang itumpak karela ding gamat na, oneng pengamanuan da la ring alagad ding magdala. Inyang apansin nang Jesus iti, mimua ya at sinabi na karela, Paburen yu lang lumapit kanaku ding anak; e yu la babawalan, uling para karing anti kareti ya ing Kayarian ning Dios. Tandanan yu: ing ninumang e tanggap king Kayarian ning Dios kalupa na ning pamananggap na ning anak a malati, e ya milub karin. At kinaul na la ding anak a mangalati; timpak na la ding gamat na king balang metung karela, at binendisyunan na la. Inyang mamako ne i Jesus, pupulayi yang linapit ing metung a lalaki at siniklaud ya arap na at kitang na, Mayap a Maestro, nanu ing daptan ku ban tanggapan ku ing bie alang angga? Nganang mekibat Jesus, Baket ausan mu kung mayap? Alang mayap nune mu ing Dios. Balu mu la ding kautusan: E ka makamate; e ka makipangalugud; e ka manako; e ka maglaram; e ka mamirait; igalang me i tata mu at i ima mu. Ngana ning lalaki, Maestro, ibat pa inyang anak ku tiparan ku na la deting kautusan. King mitmung lugud, linawe neng maratnang Jesus ing lalaki at ngana, Metung pang bage ing kulang keka. Muli ka, pisali mu ing sablang pibandian mu at ibie mu ing abli karing pakakalulu, at mika pibandian ka karin banua; kaybat tuki ka kanaku. Inyang dimdam na ning lalaki iti, meslam ya lupa at malungkut yang meko, uling tutu yang mabandi. Kanita, inarapan na lang Jesus ding alagad na at ngana karela, Tutu ping masakit karing ating pibandian ing lungub king Kayarian ning Dios! At mebigla la ding alagad kareting amanu, oneng ngana pang tinuglung Jesus, Anak, tutu ping masakit karing ating pibandian ing lungub king Kayarian ning Dios! Mas mayan pa king metung a kamelyu ing dumalan ya king busbus ning karayum kesa king lungub ya ing metung a mabandi king Kayarian ning Dios. Lalu lang mipamulala ding alagad at ngarang mikukutnanan, Nung makanyan, ninu ing miligtas? Linawe na lang maratnang Jesus at ngana karela, Karing tau iti masakit mapalyari, oneng king Dios, ali; ing sabla apapalyarian na ning Dios. Nganang migsalitang Pedro, Lawan mu, likuan mi ing sabla at tinuki kami keka. Nganang Jesus karela, Wa, at sasabian ku kekayu ini: nung lakuan ne ning ninuman ing pibalebale na o kaya ding kapatad nang lalaki o kapatad nang babai o kaya ima na o i tata na o kaya ding anak na o asikan, king uli ku ampon king uli ning Mayap a Balita, tanggap yang dinadinalan a besis king panaun a iti: bale, kapatad a lalaki, kapatad a babai, ima, anak, asikan, at kaligaligan antimu rin, at king panaun a datang tanggap yang bie alang angga. Oneng dakal la ding ngeni mumuna a maging tauli, at dakal la ding tauli ngeni a maging mumuna. Atyu la king dalan paukiat Jerusalem. Mumuna ya i Jesus karing alagad na. Mitmu lang kapikakunuan ding alagad at tatakut na la man ding taung tutuki kang Jesus. Misan pa kewani na lang Jesus ding labing adua at sinabi na karela ing mapalyari keya. Lawan yu, ngana karela, paukiat tamu Jerusalem at karin miyabie ya ing Anak ning Tau karing pamuntuk da ring pari at karing talaturu ning Kautusan. Atulan deng mate at ibie re karing paganu. Panyunu re deti, pagluran de, paglatikuan de at paten. Oneng kaybat da ring atlung aldo subli yang mie. Linapit la kang Jesus di Santiago at Juan, ding anak nang Zebedeo. Ngara, Maestro, atin keng buring aduan keka. Nanu ing buri yung aduan kanaku? nganang kinutang karela. Mekibat la, Nung lukluk na ka king maligayang kayarian mu, paintulut mu sa ing makalukluk kami king banda mung wanan at kayli. Sinabi nang Jesus karela, E yu balu ing aduan yu. Apibata yu kaya ing kasakitan a pibatan ku? Malyari kayu kayang pabinyag kalupa na ning binyag a paminyag da kanaku? Malyari kami, ngarang mekibat. Sinabi nang Jesus karela, Ing kasakitan a pibatan ku tune ping pibatan yu, at mabinyag kayu king binyag a ikabinyag ku, oneng ala kung upayang mamili nung ninu ing magbili king banda kung wanan o kaya king kayli. Ding luklukan a sasabian yu sasadia na la ning Dios para karing pinili nang lukluk kareti. Inyang dimdam da ring apulung alagad iti, mimua la kari Santiago at Juan. Uli na nita, pepalapitan na la ngan Jesus at ngana, Balu yu king ding paganu giginuan da la ring ibibilang dang pamuntuk da at ding mamuntukan ila ding mapapamintu. E makanyan kekayu. Nung ing ninuman kekayu bisa yang maging marangal, maging talasuyu ya karing aliwa at nung ing metung kekayu buri na ing maging mumuna, maging talasuyu de ring sabla. Uling e ya dinatang ing Anak ning Tau ban pasuyu nune ban sumuyu, at iyain ing bie na para king pangayatbus da ring dakal a tau. Miras la Jerico. At inyang mamako ne i Jesus at ding alagad na ampon ding dakal a tau, ing metung a lalaking bulag, i Bartimeo a anak nang Timeo, makalukluk yang magpalimus lele na ning dalan. Inyang dimdam nang lalabas ya i Jesus ning Nazaret, megumpisa yang kinulisak. Ngana Jesus, Anak nang David, malunus ka kanaku! Binawal de ring dakal at inutus da king magtahimik ya. Oneng lalu nang sikan ing siwala na. Ngana, Anak nang David, malunus ka kanaku! Tinuknang ya i Jesus at sinabi na, Ausan ye. Inya inaus de ing bulag. Ngara, Magsaya ka at talakad uling payaus na ka. Belugse ne ning bulag ing balabal na; paluksu yang tinalakad at linapit ya kang Jesus. Kitang nang Jesus, Nanu ing buri mung daptan ku keka? Maestro, nganang mekibat ning bulag, buri ku, manakit ku sanang pasibayu. Mako na ka, nganang Jesus, uli na ning kasalpantayanan mu kinayap ka. Kanita mu rin menakit ya at tikian ne i Jesus king dalan. Inyang milalapit na la Jerusalem, malapit king balen ning Betfage at Betania, ababatiawan da ne ing Bunduk ding Olibo, pepaunan na lang Jesus ding adua karing alagad na. Ngana karela, Munta kayu king baryung arapan yu. Pangaras yu karin dasnan ye ing metung a biserung asno a makatali. Ala pang taung sinake kaniti. Kalagan ye at idala ye keni. Nung ating kutang kekayu, Baket kakalagan ye? sabian yu, Kailangan ne ning Ginu at pasubli nia naman agad keti. Minta la at disnan de ing metung a biserung asno king lele dalan; makatali ya king pasbul dalan. Samantalang kakalagan de, kitang da ring taung atyu karin, Nanu ing daraptan yu, obat kakalagan ye? Mekibat la antimo ing tiru nang Jesus karela at peintulutan da na lang mako ding tau. Dela re ing biserung asno kang Jesus. Timpak da la king asno ding karelang balabal at sinake ya i Jesus. Linantang da ring dakal a tau ing karelang balabal king dalan. Memakli lang sangang tanaman ding aliwa at binili da la king daralanan na. At ding taung mumuna at ding makatauli kang Jesus kukulisak da, Purian ya ing Dios! Bendisyunan ne sa ning Dios ing daratang king lagyu na ning Ginu! Bendisyunan ne sa ning Dios ing daratang nang kayarian David a tatang tamu! Hosanna king Kakataskatasan! Linub ya Jerusalem i Jesus, at tinaglus ya kilub na ning Templo. Kaybat nang linawe ing sablang atyu karin, linual ya at ding labing adua at minta la Betania anti na ning mabibengi na. Kabukasan, samantalang lalakad lang ibat Betania, meranup ya i Jesus. King makarayu ikit ne ing metung a tanaman a higera, malabung ya. Lepitan ne ba nang lawan nung atin yang bunga. Inyang milapit ne, bulung mu ing ikit na, uling e ra pa panaun mamunga ding higera. Sinabi nang Jesus king tanaman a higera, Ala nang makapangan pa karing bunga mu! At dimdam da iti ding alagad. Inyang miras na la Jerusalem, linub ya king Templo i Jesus, at pegumpisan na lang tinabi ding mamisali ampon maniali kilub na ning Templo. Penuag na la ding lamesa da ring maglibe-salapi, at ding luklukan da ring magtindang pati-pati. At binawal neng dumalan kilub na ning Templo ing ninumang ating daralan. Tiru na la kanita ding tau. Ngana, Makasulat karing Kasulatan king sinabi na ning Dios, Ing bale ku mayaus yang bale pipanalanginan para karing sablang tau. Oneng gewa yeng pugad da ring mapanako! Dimdam da iti ding pamuntuk da ring pari at ding talaturu ning Kautusan. Inya megumpisa lang menintun paralan ban apapate re i Jesus. Tatakut la kang Jesus uling mangapamulala la ding dakal a tau king turu na. Inyang mabibengi na, meko nia naman Jerusalem i Jesus at ding alagad na. Kabukasan ning abak a maranun, king paglakad da apansinan deng melangi ya ing tanaman a higera at pati ding uyat na. Aganaka nang Pedro ing mepalyari at ngana kang Jesus, Maestro, lawan mu, melangi ya ing tanaman a higerang piniumpa mu! Nganang Jesus karela, Sukat kayung salpantaya king Dios. Ing katutuan sasabian ku kekayu, nung sabian na ning ninumang king bunduk a ini, Malis ka at iyatsa mu ing sarili mu king dagat, at nung ala yang alinlangan king pusu na at paniwalan na king iti mapalyari, marapat para keya. King uli na niti sasabian ku kekayu, nung manalangin kayu at aduan yu ing nanuman, panaligan yu king iti tinggap yu na, at ing sabla miyabie kekayu. At neng tatalakad kayu ban manalangin, patawaran ye ing ninumang mikasala kekayu ban i Ibpa yung atyu banua patawaran na kayu naman. [ Nung e yu la patawaran ding mikasala kekayu, e na kayu naman patawaran ning Ibpa yung atyu banua.] Migbalik na la naman Jerusalem. At kabang lalakad ya king Templo, lepitan de i Jesus ding pamuntuk da ring pari, ding talaturu ning Kautusan ampon ding makatua na ning balen. Kitang da kang Jesus, Nanu ing kayupayan mung gawa karing bage deti? Ninu ing minie keka king kayupayan a yan? Mekibat ya i Jesus, Kutnan da kayu naman at nung apakibatan yu ku, kanita ku sabian kekayu nung kenu ku ibat ing kayupayan dapat kareting bage. Sabian yu kanaku nung kaninu menibatan ing kayupayan nang maminyag Juan: king Dios o king tau? At pisabisabi ra, Nung sabian tamung menibatan king Dios, sabian na kekatamu, Baket e ye peniwalan? Sabian ta kayang Ibat king tau? (Tatakut la karing tau uling ding sabla kikilalanan deng propeta i Juan.) Inya pekibat da kang Jesus, E mi balu. Sinabi nang Jesus karela, E ku naman sabian kekayu nung nanu ing kayupayan kung dapat kareting bage. Tiglus nang Jesus ing pamagsalita na, oneng ngeni king kapamilatan da ring talimhaga. Ngana, Ating metung a taung menanaman ubas king marangle na at bekuran ne. Kinulkul ya namang pibilianan para king pipapaslan ubas at mitalakad ya namang metung a matas a pipagbanten. Kaybat na nita, pepanibala ne iting ubasan karing kasamak na at minta ya king aliwang bansa. Inyang miras ing pamamupul tiburan ne ning makibandi king ubasan ing metung karing ipus na ban kuanan ing parti na karing kasamak. Oneng dekap de ring kasamak ing ipus, penumbuk de at pepalakuan alang daralang ubas. Pasibayu yang mitubud aliwang ipus ing makibandi, oneng pikpuk de buntuk at pemakarine. Mitubud ne naman metung, oneng pete re. Makanyan munaman ing gewa ra karing dakal pang ipus a tiburan na: atin lang pemugbug at atin lang pete. Metung nia mu ngeni ing malyari nang atuburan karela, ing pakamalan nang bugtung a anak a lalaki. Ya ing katataulian a tinubud na. Ngana king lub na, Siguradung igalang de ing anak ku. Oneng ngarang misabisabi ding kasamak, Iti ya ing talapagmana. Tara, paten ta ya ban miras kekatamu ing mana na! Inya dekap de at pete at inugse re ing bangke na lual na ning ubasan. Ngeni, nanu ing isipan yung daptan na ning makibandi king ubasan? nganang kinutang Jesus. Puntalan na la at pamaten at ibie ne ing ubasan karing aliwang makisamak. E ye pa wari abasa iting kasulatan? Ing batung e ra buri ding manalakad bale ya ing meging batung pamuntuk. Depat na iti ning Ginu, at pagmulalan tamu! Pigkapilitan da ring pamuntuk da ring Judio ing parakap de uling aulata ra king ila ding pamaramdaman na kaniting talimhaga. Uli na ning takut da karing tau, e re teginan at meko la. Mituburan la ding mapilan a Pariseo at Herodiano ba reng arakap i Jesus king pamagsalita na. Lepitan de at ngara, Maestro, balu mi king tapat ka at e ka mangabiran kenu man uling pante-pante ing lawe mu karing sablang tau. Tuturu mu nung nanu ing kaburian na ning Dios. Labag king Kautusan tamu ing mamayad buis king Emperador ning Roma o ali? Mamayad kame o ali kami? Oneng balu nang Jesus king magkunwari la mu, inya ngana karela, Baket paniubukan yu ku? Dinan yu kung salaping pamayad buis ba keng lawan. At dininan de. Kitang nang Jesus karela, Kaninu ya larawan at lagyu ing atyu kaniting salapi? King Emperador la, ngarang makibat. Inya nganang Jesus karela, Nung makanyan ibie yu king Emperador ing mangaintulid king Emperador, at ibie king Dios ing mangaintulid king Dios. At mengapamulala la ngan kang Jesus. Ating mapilan a Saduseo a linapit kang Jesus. Ding Saduseo ila ding sasabing alang pamaniubling mie. Ngara, Maestro, ginawa yang kautusan i Moises para kekami. Anti ya kaniti: Nung mate ya ing metung a lalaki at e mikayanak king asawang lakuan na, kailangan neng pakasalan ning kapatad nang lalaki ing mebalu ban mikayanak la para king mete. Ating pitung mikakapatad a lalaki. Mekiasawa ya ing pangane at mete yang alang anak. Kesal ne ning kaduang pangane ing mebalung babai, at mete ya naman alang ayanak. Makanyan munaman ing depatan na ning katlu at ding mituki-tuking mikakapatad. Ayasawa na la ngan niting babai ding pitung mikakapatad at mete lang e mikayanak king babai. King katataulian, mete ya naman ing babai. Ngeni, king aldo ning pamaniubling mebie ninu kareting pitu ing kilalanan nang asawa ning babai, anti na ning ayasawa de ngan? Nganang mekibat Jesus karela, Magkamali kayu! Balu yu nung baket? E yu la balu ding kasulatan ni ing upaya na ning Dios. Uling king aldo ning pamaniubling mebie ala nang pamiasawa; maging anti lang anghel ning banua. Tungkul naman king pamaniubli rang mebie ding mete, e ye pa wari abasa king Libru nang Moises itang dake babanggit king milalablab a tanaman? Makasulat karin ing sinabi na ning Dios kang Moises. Ngana, Aku ing Dios nang Abraham, ing Dios nang Isaac, at ing Dios nang Jacob. Inya magkamali kayu! Ing Dios e re Dios ding mete nune ding mabie. Dimdam na ning metung a talaturu ning Kautusan a atyu karin ing karelang pamiargu. Apagumasdan na king biasa yang mekibat i Jesus karing Saduseo, inya linapit ya at kitnan ne, Isanu ing maragul diling kautusan? Mekibat ya i Jesus, Iti ya ing maragul diling kautusan: Makiramdam ka, Israel! Ing Ginung kekatamung Diosya mung bukud Ginu. Luguran me ing Ginung kekang Dios king mabilug mung pusu, at king mabilug mung kaladua, at king mabilug mung kaisipan, at king mabilug mung sikanan. Ini ing kadua: Luguran me ing kalupa mung tau antimo ing kekang sarili. Alang aliwang kautusan a maygit pa kareti. Ngana ning talaturu ning Kautusan, Tinud ka, Maestro! Tutu ing sinabi mu. Metung ya mu ing Dios at ala nang aliwa pa subali king Dios. At ing lulugud king Dios king mabilug nang pusu, king mabilug nang pamisip, at king mabilug nang sikanan, at ing lulugud king kalupa nang tau antimo ing lugud na king sarili na, maygit yang maulaga kesa ketang sablang ain-a-durulukan at aliwa pang ain. Apansinan nang Jesus king biasa yang makibat iting lalaki, inya sinabi na, E ka marayu king Kayarian ning Dios. At kaybat na nita, ala nang mengangas pang mengutang kang Jesus. Nganang kinutang Jesus kabang tuturu ya king Templo, Makananu rang asabi ding talaturu ning Kautusan king ing Cristo anak neng Aring David? I David mismu, king agkat ning Banal a Espiritu, sinabi na: Ing Ginu sinabi na king kakung Ginu, Lukluk ka banda kung wanan, anggang e ku la lubus apasukuan keka ding kalaban mu. I Aring David mu rin ing minaus keyang Ginu; makananu ra ngening asabi king ing Cristo anak neng David? At matula lang mekiramdam kang Jesus ding dakal a tau. Ngana pang tinuru karela, Mingat kayu karing talaturu ning Kautusan a maburing lalakad makasulud makabang imalan at pupugayan da ring tau karing palengki. Maburi lang lulukluk karing piling luklukan karing sinagoga at kabisera karing bangketi. Ila ding magsamantala king kabiayan da ring babaing mebalu at magparangalan king pamanalangin dang makaba! Lalung mabayat ing parusang miras karela! Linukluk ya i Jesus arapan na ning pibabaldugan ain kilub ning Templo at pegumasdan na la ding taung babaldug salapi. Dakal la ding mabandi a minie maragul a alaga. Linapit ya naman ing metung a babaing mebalu at mildug yang malati mung alaga. Inaus na la pansin Jesus ding alagad na at ngana karela, Balu yo, iting pakakalulung mebalu ya ing minie maygit kesa karing aliwa. Uling minie la ding aliwa ketang labis-labis a atyu karela, oneng iting pakakalulung mebalu, agyang pakakalulu ya, binie na ngan ing sabla nang pangabiayan. Ngana ning metung karing alagad na inyang lulual ne i Jesus king Templo, Maestro, lawan mu! Pangaragul da reng bato! Kasanting da reng gusali! Nganang mekibat Jesus, Ding mangaragul a gusaling akakit mung den malasak la ngan. Alang batung mitutumpak a mitagan king kabilian da; mibagsak la ngan den! Kabang makalukluk ya i Jesus king Bunduk ding Olibo, tulid ning Templo, lihim deng kitnan di Pedro, Santiago, Juan, at Andres. Ngara kang Jesus, Sabian mu na mo kekami nung kapilan la matupad deting bage, at nanu la ding tanda a pakilala king deting bage matupad na la. Sinabi nang Jesus karela, Mingat kayu ban e na kayu alinlang ning ninuman. Dakal lang taung datang kekayu king lagyu ku, sabian da, Aku ya! at ilili da la ring dakal. E kayu paigulu isip nung damdaman yu ing akbung ning gera at ing labanan a malilyari karing aliwang bansa. Iti mapalyari ngan, oneng e mangabaldugan king ing kawakasan dinatang na. Uling gerahan ne ning metung a bansa ing kalupa nang bansa at ing metung a kayarian ing kalupa nang kayarian. Mika ayun king miyayaliwang lugal at mika danup. Nung akit yu na ing makanyan a bage, magumpisa na ing kasakitan a kalupa ning pamagumpisa na ning kasakitan ning babaing manganak. Tatagan yu ing sarili yu! Uling pandakpan da kayu at iyarap karing husgadu. Paglatikuan da kayu karing sinagoga. Iyarap da kayu karing gobernador at ari king uli ku ban munie patutu karela. Kailangan ya pa mung ipanaral ing Mayap a Balita karing sablang bansa bayu datang ing kawakasan. At nung pandakpan da na kayu at iyarap king husgadu, e kayu paibalisang mimisip nung nanu ing sabian yu. Ketang oras a ita, sabian yu itang nanumang miyabie kekayu uling ing Banal a Espiritu ya ing magsalita at aliwa ikayu. Ipanganiaya ne ning kapatad na ing kapatad na ba neng apapate, at ing tata ing anak na. Lumaban la ding anak karing karelang pengari at ipapate da la. Pikasaman da kayu ding sablang tau king uli ku; oneng ing manatiling tapat angga king kawakasan ya ing miligtas. Nung akit yu nang mararapat king lugal a e sukat mapalyari Ing Makapangilabut a Kasiran a tune makapagalgal (pakaintindian na ning babasa iti), detang atyu king Judea sukat lang tumakas karing bunduk. E ne kailangan kuldas ing taung atyu king asotea o lungub man king bale na ban kumang nanumang adala na. At e ne kailangan muli ing taung atyu king marangle ban kumang balabal. Makalunus ing maging kabilian da ring mabuktut at ding ima a ating pasusuan karing aldo deta! Ipanalangin yu king iti e sana datang king panaun ning dimla! Karing aldo deta dalanan da ring tau ing maragul a kaguluan a e pa milyari kapilan man manibat na inyang lelangan ne ning Dios ing yatu angga ngeni ni kapilan man king daratang a panaun e na mika anti pa kanita. At nung e na la kinuyad ning Ginu ding aldo deta, alang taung mitagan. Oneng alang-alang karing pinili na kinuyad na la ding aldo reta. Nung sabian na kekayu ning ninuman, Atyu keni ing Cristo! o kaya, Atyu karin! e kayu maniwala. Uling ating lunto a e tutung Cristo at e tutung propeta. Pakit lang tanda at gawa lang makapagmulala ba ra lang alili, nung malyari mu sa, pati na ding pinili na ning Dios. Ngeni pa sasabian ku na la deting sablang bage a mapalyari. Inya mingat kayu! Pangalabas na ning kasakitan da ring tau, dalumdum ya ing aldo, e na ibie ning bulan ing sala na, at manabu la ding batuin at mangatugun la ding upaya ning banua. Kanita re akit ing Anak ning Tau, daratang ya libutad ding biga a kitmuan upaya at kamalan. Itubud na la ding anghel na karing apat nang suluk ning yatu at tipunan da la ring pinili ning Dios ibat karing mingatba-ngatbang wakas ning yatu. Pagaralan yu ing malilyari king tanaman a higera. Kabud sasagiwa la ding sanga na at sisibut ne bulung, balu yu king malapit na ing kaleldo. Makanyan munaman, kabud akit yu lang malilyari deting bage, balu yu king malapit na ing oras na ning paniatang na; magumpisa na. Tandanan yu: mapalyari la ngan deting bage bayu la mate ding taung mabibie ngening kasalukuyan. Ing banua at ing yatu lumipas la, oneng ding amanu ku kapilan man ali la. Alang makibalu metung man king paniatang na ning aldo o oras a ita ni ding anghel ning banua ni ing Anak. Ing bukud mung makibalu ya ing Ibpa. Mingat kayu at parating makasadia uling e yu balu nung kapilan mapalyari ita. Mangari ya king metung a lalaking miglakbe king marayung lugal: ipanibala ne ing tuknangan na karing ipus na, ing balang metung agpang king katungkulan na, at iyutus ne ing guardia king pasbul ban manatiling makasadia king pamagbalik na. Inya magsadia kayung parati, uling e yu balu nung kapilan ya datang ing makibandi king bale, mapalyaring sisilim o king kapitangan ning bengi o ganingaldo o abak; pota bigla yang datang at dasnan na kayung matudtud! Ing sasabian ku kekayu ya naman ing sasabian ku karing sabla: Magsadia kayu! Adua na mung aldo at Piesta na na ning Pamaglagpus at ning Tinape Alang Lebadura. Manintun lang paralan ding pamuntuk da ring pari at ding talaturu ning Batas ban lihim deng aparakap at apapate i Jesus. Ngara, E ta daraptan iti king aldo na ning piesta, pota magulu la ding tau. Atyu kanita karin Betania i Jesus, king bale nang Simon a leprosuan. Kabang mamangan ya, dinatang ya ing babaing magdalang metung a alabastrong lulanan mitmung mal a pabanglu; purung laru a ibat king tanaman a nardo. Biklat ne ing alabastrong lulanan at tigtug na ing pabanglu king buntuk nang Jesus. Mimua la ding mapilan a atyu karin at ngarang misabisabi, Sinayang na mu ing pabanglu. Nung pisali na yan, mika abli yang maygit atlung dalan a salaping pilak at malyari na lang aibie ding ayabli na karing pakakalulu! At migsalita lang e ustu king babai. Oneng nganang Jesus karela, Paburen ye! Obat pakialaman ye? Mayap ing depat na kanaku. Maralas yu lang akakayabe ding pakakalulu, at araptanan yu lang mayap nanumang oras a buri yu. Oneng e yu ku malyaring akayabe kabang panaun. Depat na niting babai ing agyu na; e pa man kiskusan na na kung pabanglu ban isadia ne ing katawan ku para king pangakutkut ku. Tandanan yu iti: nukarin ya man mipanaral ing Mayap a Balita mabanggit munaman ing depat na niting babai bilang kapigaganakan keya. Kaybat na nita, i Judas Iscariote, ing metung karing labing adua, minta ya karing pamuntuk da ring pari ba neng ipanganiaya i Jesus. Tutu lang metula inyang dimdam da iti at pengakuanan deng dinan salapi. Manibat na kanita menintun neng paralan i Judas ban apanganiaya ne i Jesus. King mumuna nang aldo ning Piesta ning Tinape Alang Lebadura, ing aldo ning pamakamate biserung tupa para king Pamaglagpus, kitnan de i Jesus ding alagad. Ngara, Nukarin mu buring isadia mi ing apunan para king Pamaglagpus? Tiburan na lang Jesus ding adua karing alagad na kayabe niting panabilin: Munta kayu king siudad. Salubungan na kayu karin ning metung a lalaking magdalang bangang danum. Tukian ye king bale salangian na, at sabian yu king makibale, Pakutang na ning Maestro: Nu ya karin ing kuartu a pipanganan mi ding kanakung alagad king apunan ning Pamaglagpus? At ituru ne kekayu ing malualas a kuartu babo; maka ayus ya at kumpletu gamit. Karin yu isadia ing apunan tamu. Meko la ding alagad at minta la king siudad, at ikit da ing sablang lerawan nang Jesus karela. At sidia ra ing apunan na ning Pamaglagpus. Inyang bengi na, dinatang ya i Jesus, kayabe na la ding labing adua. At nganang migsalita kabang mamangan la, Ing katutuan sasabian ku kekayu: pagtaksilan na ku ning metung kekayung kayabe kung mamangan. Melungkut ya ing metung at metung karela at kitnan de, Ako? Mekibat ya i Jesus, Metung ya kekayung labing adua at kayabe keng titiltil tinape king pinggan. Mate ya ing Anak ning Tau agpang king misulat; oneng makalunus ya itang taung magtaksil king Anak ning Tau! Mayap pa ing e ne mibait! Kabang mamangan la, kinangwa yang tinape i Jesus, at pepasalamat ya king Dios. Pemirasu ne ing tinape, at binie ne karing alagad na. Ngana, Tanggapan ye; iti ya ing kanakung katawan. Kaybat na nita, kinua ne ing kopa, at pepasalamat ya king Dios, at binie ne ing kopa karela at mininum la ngan. Nganang Jesus karela, Iti ya ing kanakung daya, ing daya ning kasunduan, ing dayang mibubu para karing dakal a tau. Ing katutuan sasabian ku kekayu, e na ku pasibayung minum kaniting alak angga king aldo a inuman ku ing bayung alak king Kayarian ning Dios. At kaybat deng kinta ing metung a kanta, minta la king Bunduk ding Olibo. Nganang Jesus karela, Ikayu ngan painggulutan yu ku, uling iti ya ing sasabian na ning kasulatan, Paten ke ing pastul at misalbag la ding tupa. Oneng kaybat kung sinubling mebie, muna kung magbalik kekayu karin Galilea. Nganang Pedro, Painggulutan da ka ding sabla, oneng aku e ra ka painggulutan! Pedro, nganang Jesus, pakatandanan mu ini, ngeni mu ring benging iti makatatlu mu ku ilingad bayu ya tulauk makatadua ing tatyo. Matimid nang sinabing Pedro, E ra ka ilingad agyang paten da kung kayabe mu! Makanyan ngan ing sinabi ra kang Jesus. Miras la king lugal a ausan dang Getsemani. Nganang Jesus karing alagad na, Lukluk kayu pa ken kabang manalangin ku. Oneng tiki na la di Pedro, Santiago, at Juan. At megumpisa yang mebalisa at migkasakit a pilubluban. Sinabi na karela, Saskup ku salu uling mabayat ing panamdaman ku. Malakuan kayu ken at magbante kayu. Sinulung ya pang ditak at saka ya menalangin makasakab king gabun king e sa daratang ing oras ning kasakitan na. Ngana, Ibpa, O Ibpa ko, ing sabla arapat mu. Idayu me kaku iting kopa. Oneng aliwa ing kaburian ku, nune ing kaburian mu ya ing mipamintuan. Kaybat na nita, migbalik ya at disnan na lang matudtud ding atlung alagad. Ngana kang Pedro, Simon, matudtud ka? E mu arapat ing e ka matudtud metung mu mang oras? Magpuyat kayu at manalangin ban e na kayu sambutan ning tuksu. Ing espiritu makasadia ya, oneng ing laman maina ya. Pasibayu na lang likuan at menalangin ya at inulit na ing kayaduanan na. Belikan na la ding alagad na at disnan na na la namang matudtud, uling pilit lang mipipiak ding mata ra. E ra balu nung nanu ing sabian da kang Jesus. King katlung pamagbalik na, sinabi na karela, Angga ngeni matudtud kayu pa at magpaynawa? Migising na kayu! Dinatang na ing oras! Miyabie ne ing Anak ning Tau karing gamat da ring makasalanan. Mibangun na kayu at tara na. Oyni na ing magtaksil kanaku! Magsalita ya pa i Jesus inyang i Judas, ing metung karing labing adua, dinatang ya; kayabe na la ding dakal a taung magdalang espada at palupalu. Deti tubud lang ibat karing pamuntuk da ring pari, karing talaturu ning Batas, at karing makatua na ning balen. Minie yang senias ing taksil karela: Itang uman ku ya ing kekayung kailangan. Dakpan ye at ituki, oneng banten yeng masalese. Karas nang Judas, agad neng lepitan i Jesus at ngana, Maestro! at inuma ne. Inya dekap de i Jesus at telanan deng matalik. Begut ne ning metung karetang atyu karin ing espada na at tebak ne ing ipus na ning Pekapun ding Pari at atigpas ne balugbug. At nganang Jesus karela, Tulisan ku wari? Kailangan pa wari ing datang kayung paka-espada at paka-palupalu para dakpan yu ko? Tuturu ku aldo-aldo king Templo at atyu kayu naman karin, oneng e yu ku dekap. Kailangan ping matupad ing sasabian da ring Kasulatan! Likuan de ring alagad na; tinakas la ngan. At tikian ne ning metung a baintaung makabalabal mung linen. Dekap dia naman, oneng meka puslit ya at milayi yang lubas; melakuan ya king gamat da ing balabal na. At dela re i Jesus king bale na ning Pekapun ding Pari. Karin la makatipun ding sablang pamuntuk da ring pari, ding makatua na ning balen, at ding talaturu ning Batas. Tikian neng Pedro i Jesus, oneng makarayung bagya. Tinaglus ya angga king patyu na ning bale ning Pekapun ding Pari. Linukluk ya karin i Pedro lele na ning dapug at migsalab yang kayabe ra ding guardia. Pilit lang manintun ebidensia ding pamuntuk da ring pari at ing kabilugan a Sanhedrin laban kang Jesus ba reng apapate. Oneng ala lang ikit nanuman. Dakal lang testigu ding memigawang patutu laban kang Jesus, oneng e paraparehu ing karelang sinabi. Ating mapilan a migtestigu laban kang Jesus at ngarang migsalitang kalaraman, Dimdam ming sinabi na, Lasakan ke iting Templong gewang tau at kilub ding atlung aldo mitalakad kung aliwa a e ra gewa ding tau! Makanyan man, e mu rin paraparehu ing karelang sinabi. Tinalakad ya ing Pekapun ding Pari king arap na ning kapulungan at kitnan ne i Jesus, Nanu ing asabi mu king bibintang da keka? Obat e ka makibat? E bitasang mekibat i Jesus; menatili yang alang bulad. Nganang kinutang pasibayu ning Pekapun ding Pari, Ika ing Cristo, ing Anak ning Dios? Aku, nganang mekibat Jesus. At ikayu akit ye ing Anak ning Tau a makalukluk king banda nang wanan ning Mayupaya. Akit yeng daratang a kayabe da ring biga banua! Ginabak na ning Pekapun ding Pari ing sarili nang imalan at ngana, Nanan ta la pa ding testigu! Ikayu mismu dimdam yu ing kalapastanganan na king Dios. Nanu ing desisyun yu? At inatulan de ngang mate. At pigluran de ring mapilan, tikpan de lupa at penumbuk. Ulan mu na mo nung ninu ing menumbuk keka? ngarang sinabi kang Jesus. At penampaling de ring guardia. Atyu king lalam ning patio i Pedro inyang dinatang ya ing metung karing babaing ipus na ning Pekapun ding Pari. Panakit na ning babaing iti kang Pedro a magsalab king dapug, linawe neng maratna. Ika man, ngana kang Pedro, kayabe na kang Jesus ning Nazaret! Oneng pepayalian nang Pedro iti. E ku balu ni e ku aintindian ing buri mung sabian, nganang mekibat. At minta ya king pasilyung palual king pasbul banda king pasbul dalan (at tinulauk ya ing tatyo). Ikit na ne naman ning ipus a babai at sinabi na karetang atyu karin, Ing taung iti metung ya karela! Oneng pepayalian na namang Pedro iti. Kalabas na ning mapilan a penandit, ding taung atyu karin sinabi ra naman kang Pedro, Talagang metung ka karela, uling tau ka naman Galilea. Sinumpa ya i Pedro, Talagang e ke kakilala ing taung yan! Parusan na ku ning Dios, nung e tutu ing sasabian ku. Kanita ne man tinulauk kadua ing tatyo. At aganaka nang Pedro ing sinabi nang Jesus: Ilingad mu kung makatatlung besis bayu ya makataduang tulauk ing tatyo. Mengalambut ya i Pedro at menangis. Kabukasan ning abak a maranun, mipulung la ding pamuntuk da ring pari, ding makatua na ning balen, ding talaturu ning Kautusan, at ing kabilugan a Sanhedrin. Pepagapus de i Jesus at dela re kang Pilato. Ika pin ing Ari da ring Judio? nganang kinutang Pilato. Ika mismu sasabian mu, ngana namang mekibat Jesus. Dakal ing sumbung a inarap ding pamuntuk da ring pari laban kang Jesus, inya kitnan neng pasibayung Pilato, Ala kang ipakibat karela? Lawan mu, tutu lang dakal a susumbung laban keka! Oneng e bitasang mekibat i Jesus, inya mengapamulala ya i Pilato. Balang daratang ing Piesta ning Pamaglagpus, mibubulus yang metung a preso i Pilato, itang aduan da ring tau. Makasukul ya kanita ing metung a lalaking ausan dang Barabas, kayabe de ring aliwang rebelding mekamate tau king milabas a rebolusyun. Linapit la ding tau at inawad da kang Pilato king daptan na na ing sadiang pamibulus metung a preso. Kitang na karela, Buri yeng ibulus ku ing Ari da ring Judio? Malino nang balung Pilato king ding pamuntuk da ring pari inarap de keya i Jesus uli na ning diria. Oneng ding pamuntuk da ring pari sitsutan da la ring tau ban aduan da king i Barabas ya ing ibulus na. Nung makanyan, nganang Pilato, nanu ing daptan ku kaniting ausan yung Ari da ring Judio? Ipaku ya king krus! ngarang kinulisak ding dakal a tau. Baket, nanung kasalanan ing depat na? nganang kinutang Pilato. Lalu rang pekasikan ing kulisak, Ipaku ya king krus! King kapagnasan nang apamatulan na lang Pilato ding tau, pepabulus ne i Barabas; pepabarug neng latiku i Jesus at kaybat binie ne karela ban ipaku re king krus. Dela re ding sundalus i Jesus king patio kilub ning pretorio (ing palasyung tuknangan na ning Gobernador) at inaus da la ring abe rang sundalus. Belabalan de i Jesus king metung a malutung imalan; ginawa lang koronang suksuk at binili de king buntuk na. Pisunu-sunu reng sasaluduan. Ngara, Luid ya ing Ari da ring Judio! Pemukpuk de buntuk king kapirasung timbu, pigluran de, siniklaud la arapan na, at pisunu-sunu reng pupugayan. Kaybat deng gewang pikaylian, likas de kang Jesus ing pepasulud dang malutung imalan at sinulud dang pasibayu ing sarili nang imalan. Kaybat, linual de ban ipaku king krus. Ating metung a lalaking lalabas ibat king baryu. Pinilit de ring sundalus ban papusan keya ing krus nang Jesus. Simon ing lagyu na; tau ya Cirene, at tata re di Alejandro at Rufo. At dela re i Jesus king lugal a ausan dang Golgota, ing kabaldugan na Lugal ning Bungu. Dininan deng alak a semutanan mira, oneng e na ininum. Pinaku re king krus at piparti-parti da ring sundalus ing imalan na. Mibagutan la ban abalu ra nung isanung dake ing katuliran ning balang metung. Alas nuebe na ning abak inyang pinaku re king krus. Ngana ning misulat a dalum laban kang Jesus: Ing Ari da ring Judio. Kayagnan na lang mipakung Jesus ding aduang tulisan, ing metung king banda nang wanan at ing metung king banda nang kayli. [ Makanyan yang metupad ing sasabian na ning Kasulatan: Binilang de karing kriminal.] Ininsultu de ring lalabas at pipiling-piling da la ring buntuk da. Ngara, Aha! Ika ing lasak king Templo at italakad me kilub ding atlung aldo? Iligtas mu ngeni ing sarili mu! Kuldas ka keng krus! Pisunu-sunu dia naman ding pamuntuk da ring pari at ding talaturu ning Kautusan. Ngara king metung at metung, Linigtas na la ding aliwa, oneng e na aligtas ing sarili na! Paburen yeng kuldas ngeni king krus ing Cristo, ing Ari ning Israel! Nung akit mi yang kuldas, maniwala kami. Insultuan dia naman ding tulisan a makapakung mingatba keya. At medalumdum king mabilug a bansa manibat king kaugtuan aldo anggang alas tres ning gatpanapun. Inyang alas tres na, kinulisak ya i Jesus. Ngana, Eloi, Eloi, lema sabachthani? Ngana wari, Dios ko, Dios ko, baket pepaburen mu ku? Dimdam de ring mapilan a taung atyu karin. Ngara, Lawan yu, ausan ne i Elias! Milayi ya ing metung karela, sinoso neng aslam ing metung a espongha at tinali ne king punta na ning metung a timbu ban pasipsip ne kang Jesus. At nganang sinabi, Lawan tamu nung tipa ya pin i Elias ba neng ikuldas! At kinulisak yang masikan i Jesus at mepatad ya pangisnawa. Megabak ya ing kortina ning Templo manibat king babo angga king lalam. Panakit na ning kapitan da ring sundalus a makatalakad tulid na ning krus nung makananu yang mepatlud a pangisnawa i Jesus, sinabi na, Tune ing taung iti Anak ne ning Dios! Ating mapilan a babaing magumasid king marayu. Kayabe ya kareti i Maria Magdalena, at i Mariang ima ra di Santiagong anak at Jose ampon i Salome. Tikian de reti at siyuan i Jesus inyang atyu ya Galilea; atyu la naman karin ding aliwa pang babaing tinuki kang Jesus king Jerusalem. Mipamulala ya i Pilato inyang dimdam nang mete ne i Jesus. Pepayaus neng Pilato ing kapitan at kitang na nung mete ne pin i Jesus. Inyang sinabi na ning kapitan king mete ne i Jesus, peintinulut neng Pilato ing bangke kang Jose. At sinali yang telang linen i Jose para pamalut king bangke. Inyang akuldas na ne ing bangke, binalut ne king tela at binili ne king metung a kutkutan a linukib king batu. Kaybat na nita, pepadugang ne ing maragul a batu king pasbul na ning kutkutan. Magumasid ya i Maria Magdalena at i Mariang ima nang Jose, at ikit de ing lugal nung nu ya mikutkut i Jesus. Kalabas na ning Aldo ning Sabbath, sinali lang pabanglu di Maria Magdalena, Mariang ima nang Santiago, at Salome ban ikuskus da king bangke nang Jesus. Abak a maranun ning Domingo kanita, kabang saslag ya ing aldo, minta la king kutkutan. Kabang dalan, ngara king metung at metung, Ninu kaya ing makasaup kekatamu ban ilako ne ing batung makasabat king pasbul ning kutkutan? Inyang lumawe la ikit da ing makalako ne ing maragul a batu. At inyang milub na la king kutkutan, ikit de ing metung a kayanakan a lalaking makalukluk king bandang wanan at makaimalan yang maputi. Mitakutan la. E kayu tatakut, ngana ning lalaki. Panintunan ye i Jesus ning Nazaret, ing mipaku king krus? Ala ne keti. Sinubli neng mebie! Oyan ing lugal nung nukarin de binili. Inya mako na kayu at sabian yu kang Pedro at karing aliwang alagad king muna ne kekayu Galilea. Dasnan yu ne karin antimo ing sinabi na kekayu kanita pa. Linual la at memulaying meko king kutkutan uling gagalgal la king takut. Oneng kaninu man ala lang sinabi uli na ning pangatakutan da. [ Domingung abak a maranun kanita, kaybat nang sinubling mebie Jesus, pepakit yang mumuna kang Maria Magdalena nung kenu na la pepalualan ding pitung demonyu. Pintalan de ring babai i Pedro at ding kakaluguran na, at belita ra karela ing sablang sinabi na ning lalaking atagpuan da king kutkutan. Pintalan na lang Maria Magdalena ding alagad nang Jesus at belitanan na la. Disnan na lang malungkut at manangis. Kaybat na nita, i Jesus mismu, king kapamilatan da ring alagad na, pepabal na king mabilug a yatu ing banal at ing e kukupas a balita na ning alang anggang kaligtasan.] E re peniwalan inyang dimdam da kang Maria Magdalena king mabie ya i Jesus at king pepakit ya keya. Kaybat na nita, pepakit ya i Jesus king aliwang paralan karing adua kabang maglakad lang papunta king baryu. Migbalik la Jerusalem at belita ra karing kayabe ra ing milyari, oneng e ra la munaman peniwalan. Katataulian, pepakit ya i Jesus karing labing metung kabang mamangan la. Sebianan na la uli na ning keyalan dang kasalpantayanan at ning kesiasan dang buntuk, at uling e la bisang maniwala karing menakit keya kaybat nang sinubling mebie. At sinabi nang Jesus karela, Munta kayu king mabilug a yatu at panaral ye ing Mayap a Balita karing sablang tau. Miligtas ya ing ninumang maniwala at pabinyag; oneng miparusan ya ing ninumang e maniwala. Karetang maniwala, mayakit la deting mayupayang tanda: king lagyu ku makapalual lang demonyu; makapaniabi lang aliwang amanu; e la numanu balang agyang talnan da la ring ubingan o makainum lang lasun; itumpak da la ring gamat da karing masakit at deti kumayap la. Kaybat nang migsalita karela, mitas ya banua ing Ginung Jesus, at linukluk ya king banda nang wanan ning Dios. Meko la ding alagad at menaral la karing sablang lugal. Seupan na la ning Ginu king obrang iti at pepatunayan na ing panaral da king kapamilatan na ning binie nang upaya karela, ing upayang makagawang milagru. Amen.] [ Kagalang-galang a Teofilo, Dakal na la mu rin pu ding migkapilit sinulat istoria tungkul karing bage mepalyari libutad mi. Makayagpang ing karelang sinulat king sinabi da kekami ding mekasaksi at menaral kareting bage ibat na king kapupurmeruan. Kaybat kung inusisang mitmung kaingatan iting sablang bage, meyapan ku na naman pu ing sumulat metung a maayus a istoria para kekayu, Kagalang-galang a Teofilo. Depat ku iti ban abalu yung lubus ing katutuan da ring sablang bage a mituru na kekayu. Kanitang i Herodes ya ing ari na ning Judea, ating metung a pari a milagyuan Zacarias. Miembru ya king grupu da ring pari nang Abiya. Elizabeth ya lagyu ing asawa na at iti ibat ya king lahi nang Aaron a pari. Mibiebie la deting miyasawa king mitmung kayapan king arapan na ning Dios. Mapamintu lang lubus karing kautusan at tuntunan a ibat king Ginu. Oneng e la mikayanak uling baug ya i Elizabeth at matua na lang parehu. Misan a aldo, ing grupu nang Zacarias ya ing makatutuk mangasiwa king Templo. Agpang king kaugalian a tutukian da ring pari, ya ing misuertian at mepiling duluk king insenso king altar. Inya linub ya king Templo ning Ginu, kabang ding dakal a taung atyu lual manalangin la king oras ning pamanduluk. Kabud-abud pepakit ya kang Zacarias ing anghel na Ginu; makatalakad ya king banda nang wanan ning altar, king lugal nung nu ra durulukan ing insenso. Misdan ya i Zacarias panakit na king anghel at mitakutan ya. Oneng ngana ning anghel, Zacarias, e ka tatakut! Dimdam na ning Dios ing kekang panalangin, inya manganak yang metung a lalaki ing asawa mung i Elizabeth. Pamalagyuan meng Juan. Tumula ka at magsaya, at dakal lang tumula king pangabait na uling maging marangal ya king panimanman na ning Ginu! E ya minum alak o nanumang inuman a makalasing. At mikatmuan ya king Banal a Espiritu manibat king pangabait na. Dakal la karing anak na ning Israel ding papagbalikan na king Ginung karelang Dios. Datang yang mumuna king Ginu, masikan at mayupayang antimo i propeta Elias ba na lang pikasunduan pasibayu ding tata at ding anak; ban tuntun la ding makasalanan king dalan da ring matulid, at ban isadia ne para king Ginu ing balen a pinili na. Nganang Zacarias king anghel, Makananu kung abalu king tutu yan? Matua na ku at antimu rin ing asawa ku. Aku i Gabriel, nganang mekibat ning anghel, makatalakad ku arap ning Dios a mitubud kanaku ban sabian ku at ipayabut keka iting mayap a balita. Oneng e mu pala paniwalan ing balita ku a tutu namang mapalyari potang miras na ing mituldung panaun. Mapipi ka uling e ka meniwala. Manatili kang e makapagsalita anggang e matupad ing pangaku ku keka. Panenayan deng lumual ding tau i Zacarias; pigmulalan da nung baket meluat yang tutu kilub ning Templo. Inyang linual ya, e ya makapagsalita karela. Inya inisip da king menakit yang metung a vision kilub ning Templo. Uling e ya makapagsalita, sisinial na namu karing gamat na ing buri nang sabian karela. Kayari na ning pamagsilbi na king Templo, minuli ya bale na i Zacarias. Kalabas da ring mapilan a aldo, milamnan ya i Elizabeth a asawa na at migdatun ya king bale kilub ding limang bulan. Nganang sinabing Elizabeth, Seupan na ku mu rin ning Ginu king kapamilatan na niting mepalyari. Segipan na ku king maragul a kamarinayan king arapan da ring tau! Inyang kanam na nang bulan Elizabeth, tinubud ne ning Dios ing anghel Gabriel karin Nazaret, ing metung karing balen na ning Galilea. Atin yang balita para king metung a babaing birhen a makapangakung kasal king lalaking milagyuan Jose a ibat king lahi nang Aring David. Maria ing lagyu na ning babaing birhen. Dinatang ya kang Maria ing anghel at ngana, Ing kapayapan manatili keka! Ing Ginu atyu keka at binendisyunan na kang e mu nanu! Tutu yang melingasngas a lub i Maria uli na niting amanung sinabi na ning anghel at isip-isipan na nung nanu ing kabaldugan na niti. Ngana ning anghel, Maria, e ka mitatakutan uling meging malam ya lub keka ing Dios. Milamnan ka at ibait me ing metung a anak a lalaki at pamalagyuan meng Jesus. Maging marangal ya at mayaus yang Anak ning Kakataskatasan a Dios. Gawan neng ari ning Ginung Dios, antimo i David a makatua na. Ya ing maging ari da ring lahi nang Jacob king sablang panaun at e ya mapupus ing kayarian na kapilan man! Nganang sinabing Maria king anghel, Makananung mapalyari iti kabang ala na ku mang asawa? Pekibat na ning anghel, Datang ya keka ing Banal a Espiritu at lilungan na ka ning upaya na ning Dios. Uli na niti, mayaus yang Anak ning Dios ing banal a anak a mibait keka. Lawan me i Elizabeth a kamaganak mu. Sasabian da ring tau king e ne manganak, oneng ngeni kanam na na, agyamang matua ne. Uling alang bage a e na apapaliarian ning Dios. Nganang Maria, Talasuyu na ku ning Ginu, marapat sa kanaku antimo ing sinabi mu. At likuan ne ning anghel. E melambat, ginayak ya i Maria at mamalagua yang minta king metung a balen king kabundukan na ning Judea. Minta ya king bale nang Zacarias at dininan neng mayap a oras i Elizabeth. Inyang dimdam nang Elizabeth ing pamagmananu nang Maria, ginalo ya ing anak king atian na. At i Elizabeth, kitmuan king Banal a Espiritu, migsalita yang masikan. Ngana, Mapalad ka karing sablang babai! At mapalad ya ing anak a mibait keka! Makananu kung pengaintuliran ing dalawan na ku ning ima na ning kanakung Ginu? Uling kabud dimdam ku ing kekang pamagmananu ginalo ya ing anak king atian ku king tula. Mapalad ka uling paniwalan mu king ing balita na keka ning Ginu mipaltutu! Nganang Maria, Ing pusu ku pupurian ne ing Ginu; magsaya ya ing kaladua ku uli ning Dios a kakung Talapagligtas, uling e na ku kelinguan, akung maluka nang talasuyu! Manibat ngeni ausan da kung mapalad ding sablang tau, uli ning mangaragul a bage a depat na kaku ning Mayupayang Dios. Banal ing lagyu na; lulunusan na la ding ating takut keya, karing sablang mituki-tuking lahi. Inatiat ne ing mayupaya nang takde, at simbulat na la ding mangatas a lub ketang kapalaluan ning karelang nasa. Bigsak na la ding ari ibat karing karelang tronu, at ding atyu king kababan ilang tinas na. Pepakabsian na la ding danupan karing mayap a bage, at pepalakuan na lang alang darala ding mabandi. Tiparan na ing pengaku na karing makatua tamu at dinatang ya ba neng saupan ing Israel a talasuyu na; pepakitanan neng lunus i Abraham at ding sablang lahi na king kapilan pa man! At inabayan neng Maria i Elizabeth kilub ding atlung bulan. Kaybat na nita, minuli ne. Dinatang ing aldo nang pamanganak Elizabeth, at beit ne ing metung a anak a lalaki. Abalu da ring siping nang bale at kamaganak ing makapagmulala nang kayapan ning Ginu kang Elizabeth. At mekipagsaya la ngan kang Elizabeth. Mesirkunsisyun ya ing anak inyang walu neng aldo tua. Pamalagyuan de sanang Zacarias, ing lagyu nang tata na, oneng nganang tinutul ima na, Ali, Juan ing lagyu na. Ngara kang Elizabeth, Ala metung man karing kamaganak mu a makanyan a lagyu! Inya sininialan de ing tata; kitang da nung nanu ing buri nang ipamalagyu king anak. Meniawad yang apisulatanan i Zacarias at sinulat na, Ing lagyu na Juan. Mipamulala la ngan! Kanita mu rin mekapaniabi yang pasibayu i Zacarias at pinuri ne ing Dios. Tiblan na la ngan ning takut ding sablang siping dang bale at mikalat ing balita tungkul king mepalyari king mabilug a kabundukan na ning Judea. Kukutang da ring sablang mekabalita kaniti, Nanu kaya ing paintungulan na ning anak a iti? Masala king ing upaya na ning Ginu atyu keya. I Zacarias, ing tatang nang Juan, mikatmuan ya king Banal a Espiritu at nganang migsalita, Purian ta ya ing Ginu, ing Dios ning Israel! Inatdanan na lang kasaupan ding memalen na at pinalaya na la. Dininan na katamung metung a mayupayang Talapagligtas a ibat king lahi nang David a talasuyu na. Iti ya ing malambat na nang pengaku king kapamilatan ding banal nang propeta: king iligtas na katamu karing kekatamung kalaban, at karing gamat ding sablang masama kekatamu. Pengaku na naman ing pakit yang lunus karing makatua tamu, at ganakan ne ing banal nang kasunduan. Yan ing pangaku a sinumpa na kang Abraham a makatua tamu; king iligtas na katamu karing kekatamung kalaban; ban malaya tamung makasamba keya; ban maging banal tamu at maging matulid king panimanman na king kekaban ning bie tamu. Ika, anak ku, mayaus kang propeta na ning Kakataskatasan a Dios. Datang kang makauna king Ginu ban isadia mu ing dalanan na, at ituru me king balen na ing dalan ning kaligtasan, ing pangapatawad ding karelang kasalanan. Ing Dios tamu tune yang mapaglunus at maganaka. Ing munag ning kaligtasan ipaslag ne kekatamu, at ibat banua sunlag ya karing atyu king karalumduman, at karing atyu king lilung ning kamatayan ban ituntun na katamu king dalan ning kapayapan. At dinagul ya ing anak at sinulung ya pamikakatawan at espiritu. Menuknangan ya king disyerto angga king panaun a linual ya ban pakilala ya king Israel. King panaun a ita, inutus nang Emperador Augusto king magpalista la ding sablang atyu king sasakupan na ning Imperyo ning Roma. Iting mumunang pamipalista merapat inyang i Quirino ya ing gobernador na ning Siria. Inya minuli ya ing balang metung king sarili nang balen ban palista. Manibat Nazaret, Galilea, minta ya i Jose king Betlehem, Judea, ing balen a beitan nang David, uling ibat ya i Jose king lahi nang David. Kayabe neng minuli i Maria a maging asawa na ban palista munaman. Miyaldo ne kanita. Kabang atyu la karin, miras ing oras ning pamanganak nang Maria. At beit ne ing pangane nang anak a lalaki. Binalut neng lampin at kinera ne king lilibangan, uling alang lugal para karela king pipaglayunanan. King sakup na mu rin ning lugal a ita, ating pastul king marangle. Lalamayan da lang babanten ding tupa ra. Bigla yang pepakit karela ing anghel ning Ginu. At linaganap king makapatulug ing makasilo nang ligaya ning Ginu. Tiblan na la ning maragul a takut! Oneng ngana ning anghel karela, E kayu mitatakutan! Uling pagdala da kayung mayap a balita a munie maragul a tula karing sablang tau. Uling king benging iti king balen nang David mibait ya ing kekayung Talapagligtas, ing Cristo a Ginu. Ing tanda kaniti ya ini: manakit kayung metung a bingut a makabalut lampin at makakera king lilibangan. At bigla yang meyakit siping na ning anghel ing metung a maragul a grupu ding anghel banua. Ngarang pupuri king Dios, Ligaya king Dios king kakataskatasan, at keti sulip kapayapan karetang taung katulan na! Inyang migbalik na la banua ding anghel, ngara ding pastul king metung at metung, Tara munta tamu Betlehem ban akit tamu iting mepalyaring balita na kekatamu ning Ginu. Inya memalagua lang meko at atagpuan de i Maria at i Jose, at ikit de ing bingut a makakera king lilibangan. Panakit da ring pastul king bingut belita da karela ing sinabi na ning anghel tungkul keya. At mipamulala la ding sablang mekaramdam king belita da ring pastul. Mitanam la deting bage king pamisip nang Maria at migunamgunam ya tungkul kareti. Mibalik la king marangle ding pastul a pupuri king Dios uli na ning sablang dimdam da at ikit; makayakma ngan king sinabi na ning anghel karela. Kalabas na ning paruminggu, inyang miras na ing aldo masirkunsisyun ya ing bingut, pemalagyuan deng Jesus, ing lagyung binie na ning anghel bayu ya pa mipangagli. Miras ing aldo ban tuparan da ri Jose at Maria ing yuyutus na ning Kautusan nang Moises at gampanan ing seremonia king pamaglinis. Inya dela re ing anak king Jerusalem ban iyain de king Ginu. Iti ya ing makasulat king kautusan na ning Ginu, Kailangan yang mitalaga king Ginu ing balang lalaking pangane. At minta la naman karin ban miyain ain-sakripisyu antimo ing yuyutus na ning kautusan ning Ginu: kaparis a batubatu o kaya aduang pitsun. Ating metung a lalaking manuknangan karin Jerusalem, ing lagyu na Simeon. Metung yang taung mayap at ating takut king Dios. Panayan na ing pangaligtas na ning Israel. Ing Banal a Espiritu atyu kang Simeon. Pepabalu na kang Simeon ning Banal a Espiritu king e ya mate anggang e ne akit ing Cristo a pengaku na ning Ginu. King agkat ning Banal a Espiritu, linub ya i Simeon king Templo. Inyang ding pengari nang Jesus dela re king Templo ban daptan ing aduan na ning Kautusan, kimunan neng Simeon ing anak karing takde na at pepasalamat ya king Dios. Ngana: Ginu, ngening tiparan mu ing kekang pangaku, paburen mu neng paynawa ining kekang talasuyu. Ikit da na mu rin ding mata ku ing kekang pamagligtas a kekang sidia king arapan ding sablang bansa. Metung a sala a pakilala king kekang dalan karing paganu, at munie dangalan king Israel a kekang balen. Mipamulala la ding pengari na ning anak king sinabi nang Simeon tungkul king anak da. Binendisyunan na lang Simeon at ngana kang Mariang ima nang Jesus, Pinili ne ning Dios iting anak para king kapahamakan at king kaligtasan da ring dakal king Israel. Makatalaga yang maging tanda a ibat king Dios; oneng insultuan de ring dakal a tau. Makanyan mibulalag ing isipan ding dakal. At sugatan ne ing pusu mu ning kalungkutan a kasing taram ning metung a punyal. Atin munamang metung a propetang babai karin, ing lagyu na Anna. Anak neng Fanuel a ibat king tribu nang Aser. Metung yang babaing tutu nang matua at keutus niang pitung banua ning asawa na; kaybat mebalu ne kilub ding walung pulu at apat a banua. E bitasang mamako king Templo. Aldo't bengi sasamba ya king Dios king kapamilatan na ning pamag-ayunu at pamanalangin. Ketang oras munamang ita, dinatang ya at pepasalamat king Dios. Migsalita ya tungkul king anak para karetang manaya king pamagligtas na ning Dios king Jerusalem. Inyang atuparan da na ing sablang aduan na ning Kautusan ning Ginu, migbalik la Nazaret, Galilea, ing balen dang tibuan. At meragul ya ing anak at meging masikan ya. Mebiasa ya at ing grasya na ning Dios atyu kang Jesus. Balang banua pupunta la Jerusalem ding pengari nang Jesus ban tumagun king Piesta ning Pamaglagpus. Inyang labi neng aduang banua tua i Jesus, mekipamiesta la antimo ing sadia rang daraptan. Kaybat na ning piesta minuli la, oneng pepailakuan ya Jerusalem ing anak a i Jesus. E ra apansingan iti ding pengari na; inisip da king kayabe da ne king grupu ra. Pepatingapun na lang maglakad inyang apansingan da king e re kayabe. Penintun de karing kamaganak da at kakaluguran, oneng e re ikit. Inya migbalik la Jerusalem ban panintunan de. King katlung aldo, ikit de kilub ning Templo; makalukluk yang kayabe da ring Judio a talaturu, makiramdam ya at mangutang karela. Mengapamulala la ding sablang mekaramdam kang Jesus king kabiasnan na at pakibat. Mipamulala la ding pengari na inyang ikit de at nganang ima na, Anak, obat depatan mu kekami iti? I tatang mu at aku migaganaka kami king pamanintun keka. Pekibat na karela, Baket penintun yu ku? E yu wari balu king kailangan kung atyu king bale nang Ibpa ko? Oneng e ra aintindian ing buri nang sabian. Kayabe reng migbalik Nazaret i Jesus. Meging mapamintu ya karela. Sinikap na ngang Maria iting bage king pusu na. At dinagul ya i Jesus king masanting a pamikakatawan ampon king kabiasnan at katanggap-tanggap ya king Dios at karing tau. Labi neng limang banuang Emperador kanita i Tiberio; i Poncio Pilato ya naman ing gobernador king Judea, at i Herodes ya ing pamuntuk ning Galilea. I Felipe a kapatad na pamuntuk ne man king sakup na ning Iturea at Traconite. I Lisanias ya ing pamuntuk king Abilinia. I Anas at i Caifas naman ila ding pekapun ding pari. King panaun a ita atyu king disyerto i Juan a anak nang Zacarias. Kanita dinatang kang Juan ing amanu na ning Dios. Inya linual ya i Juan at linibut king mabilug a sasakupan ning Ilug ning Jordan. At panaral na, Sisian yu la at painggulutan ding kekayung kasalanan at pabinyag kayu ban ing Dios patawaran na kayu. Antimo ing makasulat king libru nang propeta Isaias, Ating metung a taung kukulisak king disyerto: Isadia ye ing dalanan ning Ginu; tuliran ye ing dalan a dalanan na! Tambunan yu la ding kulkul, at patagan ding bunduk at bunduk-bundukan. Tuliran yu la ding dalan a bukut, at samasnan yu la ding matsurang dalan. Ding sablang tau akit da ing pamagligtas na ning Dios! Dakal lang taung linapit ban pabinyag la kang Juan. Ngana karela, Ikayung lahing ubingan! Ninung sinabi kekayung aligtasan yu ing mua na ning Dios a malapit nang datang? Daptan yu la detang bage a pakilala king sinisi na kayu at ginulut karing kekayung kasalanan. At e yu pangangas sasabian king i Abraham ya ing kekayung makatua. Sasabian ku kekayu king agyang karing batung deni ing Dios makapalto yang lahi nang Abraham! Makasadia ne ing palakul ban kuturan la angga king yamut ding tanaman. Makutud ya ing balang tanaman a e mamungang mayap at miyugse ya king api. Ngarang kinutang kang Juan, Nung makanyan, nanu ing sukat ming daptan? Nganang mekibat, Ninuman ing ating aduang kapiblas a imalan sukat neng idake ing metung ketang ala, at ing ninumang ating pamangan sukat na lang dinan ding aliwa. Linapit la kang Juan ding mapilan a talapanyingil buis ban pabinyag at kitnan de, Maestro, nanu ing daptan mi? Pekibat na karela, E kayu sisingil sobra king sukat yung singilan. Kitnan dia naman ding mapilan a sundalus. Ngara, Ikami naman, nanu ing kekeng sukat daptan? Pekibat na karela, E kayu kakuang salapi kaninu man king kapamilatan na ning puersa o king uli na ning pamamatakut. Managyu na kayu king sueldung tatanggapan yu. Meragul ing kapanayan ding tau at pigmulalan de i Juan. Inisip da king ya na siguru ing Cristo. Inya nganang Juan karela ngan, Bibinyagan da kayu king danum, oneng ing metung a maygit kesa kanaku datang ya. E ku man karapatdapat agyang kalag mu karing tali nang sandalyas. Binyagan na kayu king Banal a Espiritu ampon king api. Darala ne ing sabungke na ba nang daran at ikawani ing pale king sepu at tipunan na ing pale king bangan at dulukan na ing sepu king aping e matatda kapilan man. King miyayaliwang paralan agkatan na lang Juan ding tau kabang panaral na karela ing Mayap a Balita. Oneng menaral yang laban i Juan kang Gobernador Herodes, uling gewa neng asawa na i Herodias agyamang asawa ne ning kapatad na. Dakal pa ing e mayap a depat nang Herodes. At ing lalu pang e mayap a depat na ya ing pepasukul ne i Juan. Mebinyag la ngan ding taung atyu karin at pati na i Jesus. Kabang manalangin ya i Jesus mibuklat ya ing banua. At tinipa ya ing Banal a Espiritu a anting patipati at tinuklu ya kang Jesus. Nganang sinabi ning metung a siwalang ibat banua, Ika ing Anak kung pakamalan; mipaligayan kung tutu keka. Atin neng atlung pulung banua tua i Jesus inyang pegumpisan na ing obra na. King kaisipan da ring tau, i Jesus anak neng Jose a anak nang Heli, a anak nang Matat, a anak nang Levi, a anak nang Melki, a anak nang Janai, a anak nang Jose, a anak nang Matatias, a anak nang Amos, a anak nang Nahum, a anak nang Esli, a anak nang Nagai, a anak nang Maat, a anak nang Matatias, a anak nang Semein, a anak nang Josec, a anak nang Joda, a anak nang Joanan, a anak nang Resa, a anak nang Zerubabel, a anak nang Salatiel, a anak nang Neri, a anak nang Melki, a anak nang Adi, a anak nang Cosam, a anak nang Elmadam, a anak nang Er, a anak nang Josue, a anak nang Eliezer, a anak nang Jorim, a anak nang Matat, a anak nang Levi, a anak nang Simeon, a anak nang Juda, a anak nang Jose, a anak nang Jonam, a anak nang Eliakim, a anak nang Melea, a anak nang Menna, a anak nang Matata, a anak nang Natan, a anak nang David, a anak nang Jese, a anak nang Obed, a anak nang Boaz, a anak nang Salmon, a anak nang Nason, a anak nang Aminadab, a anak nang Admin, a anak nang Arni, a anak nang Hezron, a anak nang Perez, a anak nang Juda, a anak nang Jacob, a anak nang Isaac, a anak nang Abraham, a anak nang Tera, a anak nang Nahor, a anak nang Serug, a anak nang Reu, a anak nang Peleg, a anak nang Eber, a anak nang Sela, a anak nang Cainan, a anak nang Arfaxad, a anak nang Sem, a anak nang Noe, a anak nang Lamec, a anak nang Matusalem, a anak nang Enoc, a anak nang Jared, a anak nang Mahalaleel, a anak nang Kenan, a anak nang Enos, a anak nang Set, a anak nang Adan, a anak ning Dios. Meko ya i Jesus king Ilug ning Jordan; kitmuan ya king Banal a Espiritu at dela ne ning Espiritu king disyerto nung nu ne tiksuan ning diablo kilub ding apat apulung aldo. E ya bitasang mengan nanuman kilub da reting aldo, inya tutu yang danupan inyang milabas la. Ngana ning diablo, Nung ika ing Anak ning Dios, yutus mu kaniting batu ing maging tinape ya. Pekibat nang Jesus, Ing Kasulatan sasabian na, E mu bukud king tinape ya mabibie ing tau. Kaybat na nita, inukiat ne ning diablo king matas a lugal at king metung a saglit pepakit na la kang Jesus ding sablang kayarian na ning yatu. Ngana ning diablo, Ibie ku keka ing sablang kayupayan at ing sablang pibandian na ning yatu uling iti ngan miyabie kanaku, inya aibie ku kenu mang buri kung ibie. Iti ngan maging keka nung siklaud ka king arapan ku. Nganang mekibat Jesus, Ing Kasulatan sasabian na, Samban me ing Ginung kekang Dios at ya mung bukud mung suyuan. Kanita tiki ne ning diablo karin Jerusalem at dela ne king taluktuk na ning Templo at ngana, Nung ika ing Anak ning Dios, luksu kang ibat ken, uling ing Kasulatan sasabian na, Itubud na la ning Dios ding anghel na ba ra kang ingatan. Sasabian na naman, Sapnuan da ka karing karelang gamat ban e la manasakit ding bitis mu karing batu. Pekibat nang Jesus, Ing Kasulatan sasabian na, E me sukat paniubukan ing Ginung kekang Dios. Inyang e ne atuksu ning diablo i Jesus karing miyayaliwang paralan, likuan ne king mapilan a panaun. Migbalik ya Galilea i Jesus at atyu keya ing upaya na ning Banal a Espiritu. Mikalat ing balita tungkul kang Jesus king mabilug a lugal a ita. Tinuru ya karing karelang sinagoga at pupurian de ring sabla. Kaybat na nita, mibalik ya Nazaret i Jesus, ing lugal nung nu ya meragul. King Aldo ning Sabbath, antimo ing ugali na, minta ya king sinagoga. Tinalakad ya ban mamasa karing Kasulatan. Binie re kang Jesus ing libru nang propeta Isaias. Biklat ne ing libru at ikit ne at binasa iting makasulat: Ing Espiritu ning Ginu atyu kanaku, uling pinili na ku ban ipanaral ke ing Mayap a Balita karing pakakalulu. Tinubud na ku ban ihayag ing kalayaan karing bihag, at ing pangabalik da panimanman ding bulag, at ing pangayatbus ding mayayalipit, at ipabalu ing banua ning pamagligtas ning Ginu king balen na. Lilun neng Jesus ing libru, binalik ne king kasaup, at linukluk ya. Makalawe la kang Jesus ding sablang tau king sinagoga. Ngana karela, Metupad ya ngeni iting Kasulatan kabang pakiramdaman yeng mababasa. Ikua na la ngan kapanamdaman at pigmulalan da ing sintingan na ning sinabi na. Ngara, Aliwa wari iti ing anak nang Jose? Ngana karela, Balu ku king sabian ye kanaku ing kasebian, Doktor, uluan mu ing kekang sarili. At sabian yu naman kanaku, Daptan mu munaman king kekang balen ing abalitan ming depat mu karin Capernaum. Ngana pang Jesus, Sasabian ku iti kekayu, e ya miparangalan kapilan man ing propeta king sarili nang balen. Pakiramdaman yu ku: katutuan king dakal lang babaing mebalu karin Israel king panaun nang Elias inyang e minuran kilub ding atlung banua at kapitna, at mika maragul a danup king mabilug a bansa. Makanyan man, e ya mituburan munta i Elias kaninu man kareti nune mu king babaing mebalu ning Zarepat, king sakup ning Sidon. At dakal lang leprosuan karin Israel king panaun nang propeta Eliseo; oneng metung man kareti alang kinayap nung e mu i Naaman a tau Siria. Mimua la ding sablang taung atyu king sinagoga inyang dimdam da iti. Tinalakad la at liwal de i Jesus king balen at dela re king bingit na ning bunduk-bundukan a katatalakaran na ning karelang balen ba reng inabu king bangin. Oneng linabas ya kalibudtan da ring dakal a tau at sinulung na ing pamaglakad na. Kaybat na nita, minta ya i Jesus king Capernaum, ing metung karing balen ning Galilea. Tiru na la ding tau king Aldo ning Sabbath. Meniglo la ngan king pamanuru na uling ing pamagsalita na ating kayupayan. Ating metung a lalaki king sinagoga a ating espiritung marawak; kinulisak yang masikan. Ngana, Nanu ing buri mu kekami, Jesus ning Nazaret? Minta ka wari keti ba mu keng gisanan? Balu ku nung ninu ika: ika ing Banal nang tubud ning Dios! Nganang minutus Jesus king espiritung marawak, Magtahimik ka at lumual ka king lalaking yan! Bitbat ne ning demonyu ing lalaki king arapan da; linual ya at e ne penasakit mang bitasa. Mengapamulala la ding sabla at ngara king metung at metung, Nanung klasing pamagsalita yan? King mitmung kayupayan ayuyutus na lang Jesus ding espiritung marawak at mamintu na la man keya! At mikalat king sablang suluk na ning lugal a ita ing balita tungkul kang Jesus. Meko ya i Jesus king sinagoga at minta ya king bale nang Simon. Matas ya lagnat ing katuangan nang babaing Simon at sinabi re kang Jesus. Lepitan ne king pagkeran na at inutus na king lagnat king lakuan ne. Likuan ne ning lagnat at agad-agad yang tinalakad at sinilbian na la. Inyang limbug ne ing aldo, ding sablang ating kamaganak a maki miyayaliwang sakit dela da la kang Jesus; timpak na la ding gamat na king balang metung karela at kinayap la ngan. Pati demonyu linual karing taung dakal at kukulisak da, Ika ing Anak ning Dios! Oneng binawal na lang Jesus at e na la buring magsalita, uling balu ra king ya ing Cristo. Inyang ganingaldo na, meko ya i Jesus king balen at minta ya king metung a lugal a tahimik. Panintunan de ring tau at inyang atagpuan de e ra ne buring mako. Oneng sinabi na karela, Kailangan munaman ing ipanaral ke ing Mayap a Balita na ning Kayarian ning Dios karing aliwang balen, uling iti ya ing tinubud nang daptan ku ning Dios. Inya menaral ya karing sinagoga da ring Judio. Makatalakad ya kanitang misan i Jesus king pampang ning Dagat-dagatan ning Genesaret at panikuanan da ring tau ing milapit kang Jesus ban makiramdam king amanu na ning Dios. Ikit na lang makasadsad king pampang ding aduang bangka; sidsad da la reti ding manasan ban linisan da la ring karelang lambat. Sinake ya i Jesus king metung kareting bangka, itang kang Simon at inawad na kang Simon king ilaut neng bagya king pampang. Linukluk ya i Jesus king bangka at tiru na la ding dakal a tau. Kayari nang migsalita, ngana kang Simon, Ilaut me pang bagya ing bangka king malalam at ibaldug yu la ding lambat yu ba kayung makarakap asan. Nganang mekibat Simon, Maestro, kabukas na keng babaldug lambat, oneng e ke mekarakap nanuman. Makanyan man, nung ita ya ing yutus mu, ibaldug ku la ding lambat. Bildug da la ring lambat; milalu la king karakal ding arakap dang asan at halus masira la ding lambat da. Inya sininialan da la ring kayabe ra karing aliwang bangka ban lumapit la at sumaup karela. Linapit la at seke da la ring asan karing adua rang bangka. Halus mititiab la ding bangka king pangakatmu ra. Inyang ikit nang Simon Pedro iting mepalyari, siniklaud ya arap nang Jesus at ngana, Dumayu ka kanaku, Ginu, uling tau kung palpikasala! Mengapamulala ya i Simon at ding kayabe na king keraklan da ring asan a arakap da. Makanyan ya namang mengapamulala i Santiago at i Juan a anak nang Zebedeo at kayabe nang Simon. Nganang Jesus kang Simon, E ka tatakut, manibat ngeni manasan kang tau. Ginuyud da la king mamala ding bangka ra; likuan da ing sabla-sabla at tinuki la kang Jesus. Misan a aldo, atyu i Jesus king metung a balen nung nune disnan ing metung a lalaking leprosuan king mabilug nang katawan. Inyang ikit ne i Jesus, migsakab ya king arap na at inawad na, Ginu, nung burian mu, apakayap mu ku! Inatiat neng Jesus ing gamat na at tigkilan ne. Ngana, Buri ku, kumayap ka! Kanita mu rin milako ya lepra ing lalaki. At nganang minie bilin Jesus, E mu paniabian iti kaninu man, nune munta ka king pari, palawe ka keya. Kaybat miyain kang ain antimo ing inutus nang Moises ban patunayan karing sabla king ngeni malinis na ka. Oneng lalung mikalat ing balita tungkul kang Jesus, inya minta la kang Jesus ding dakal a tau ban makiramdam at paulu king miyayaliwang sakit da. Makanyan man, maralas yang pupunta i Jesus karing lugal a tahimik at karin ya manalangin. Misan a aldo kabang tuturu ya i Jesus, makalukluk la ding mapilan a Pariseo at talaturu ning Kautusan a menibatan karing miyayaliwang balen ning Galilea, Judea, ampon ibat Jerusalem. Ing upaya nang pakayap ning Ginu atyu kang Jesus. Darala de ring mapilan a lalaki ing metung a paralitiko a makabili king pagkeran. Buri deng ilub king bale ban ilapit de kang Jesus. Uling dakal la ding tau ala lang adalanan ba reng alub. Inya inukiat de king bubungan at biklas da la ring tisa at karin de bildug ing pagkeran na libutad da ring tau at king mismung arapan nang Jesus. Inyang ikit nang Jesus ing maragul dang kasalpantayanan, ngana king lalaking paralitiko, Kakaluguran, mipatawaran la ding kekang kasalanan. Ngarang misabisabi ding talaturu ning Kautusan at Pariseo, Ninu iting magsalitang kalapastanganan king Dios? Alang makapamatawad kasalanan nune mu ing Dios! Oneng balu nang Jesus ing karelang isipan, inya ngana karela, Baket makanyan kayu isipan? Mayan sabian ing: Ding kasalanan mu mipatawaran la o Talakad ka at lumakad? Patunayan ku kekayu king ing Anak ning Tau atin yang kayupayan mamatawad kasalanan keti king yatu. At kanita sinabi na king lalaking paralitiko, Talakad ka, pusanan me ing pagkeran mu at muli na ka! Kanita mu rin, king akakit da ngan, tinalakad ya; kinua ne ing pagkeran na at minuli yang pupuri king Dios. Lubus la ngan mengasdan! King mitmung takut, pinuri de ing Dios. Ngara, Makapagmulalang tutu ing ikit tamu ngeni! Kaybat na nita, linual ya i Jesus at ikit ne ing metung a talapanyingil buis a milagyuan Levi; makalukluk ya king opisina na. Nganang Jesus, Tuki ka kanaku. Tinalakad ya i Levi, likuan na ing sabla at tinuki ya kang Jesus. At pigtawan neng maragul Levi i Jesus king bale na. Dakal lang talapanyingil buis at aliwa pang tau ding kasulu ra. Bubulung la ding mapilan a Pariseo at talaturu ning Kautusan at ngarang mengutang karing alagad na, Baket makipangan kayu at makipaninum karing talapanyingil buis at palpikasala? Nganang mekibat Jesus karela, E re kailangan ding taung alang sakit ing doktor, nune ding taung masakit ilang mangailangan king doktor. E ku dinatang ban ausan ku lang sumisi ding banal, nune ding makasalanan. Ngara ding mapilan a tau kang Jesus, Parati lang mag-ayunu ampon manalangin ding alagad nang Juan at antimu rin ding alagad ding Pariseo. Oneng e la mangiling king pamangan at pamaninum ding alagad mu. Nganang mekibat Jesus, Isipan yu kaya king ding bisita king kasalan makapag-ayunu la kabang kayabe de pa ing lalaking kakasal? Agyang makananu ali la! Oneng datang ing oras a mikawani ne karela ing lalaking kakasal at kanita na la mag-ayunu. Selita nia naman Jesus karela iting talimhaga. Ngana, Alang taung kakuang kapirasu king bayung imalan ba neng panagpi king lumang imalan. Nung daptan na iti, apirasu ne ing imalan a bayu at iting kapirasung imalan a bayu e ya mibage king luma. Ala munamang taung maglulan bayung alak karing laun a lulanan a megawa king balat animal. Nung daptan na iti, atdasan na la ning alak a bayu ding laun a lulanan at miyugse mu ing alak at matdas la ding lulanan. Sukat ilulan ing bayung alak karing bayung lulanan a gewa king balat animal. E na buri ning ninuman ing bayung alak kaybat nang mekainum king lumang alak. Maniaman ing lumang alak kesa king bayu, nganang sumabi. Misan a Aldo ning Sabbath, lalabas ya i Jesus king asikan. Menakdut la ding alagad na king trigu at saka ra lulugusan karing palad da ban gigutan. Ngara ding mapilan a Pariseo, Baket daraptan yu ing babawal na ning kekatamung Kautusan king Aldo ning Sabbath? Pekibatan na lang Jesus, E yu pa wari abasa ing depat nang David at ding kayabe na inyang meranup la? Linub ya king bale na ning Dios, kinua na la ding tinape a miyain king Dios, pengan na la at saka na la dininan ding kayabe na. Labag king kekatamung Kautusan ing mangan ya ing ninuman karing tinape miyain king Dios, subali mu ding pari. Tiglung na pang Jesus, Ing Anak ning Tau Ginu ne ning Sabbath. Kanitang misan munamang Aldo ning Sabbath, linub ya i Jesus king sinagoga at tinuru ya. Ating metung a lalaki karin; panat ya wanan a gamat. Ding mapilan a talaturu ning Kautusan ampon Pariseo manintun lang dalan ban asangkanan deng darapat mali, inya pegumasdan deng miamasamas ban lalwan da nung manulu ya king Aldo ning Sabbath. Oneng balu nang Jesus ing karelang babalakan, inya ngana king taung panat a gamat, Talakad ka at munta keni king arap. Tinalakad ya ing lalaki at minta ya king arap. Kanita nganang Jesus karela, Kutnan da kayu. Paintulut na ning kekatamung Kautusan ing dapat mayap o dapat e mayap o ing sagip bie o ing makamate king Aldo ning Sabbath? Miglalawe yang makadurut karela ngan at kaybat ngana king lalaki, Iyatiat me ing gamat mu. Inatiat ne at kinayap ya ing gamat na. Oneng mikamas la kang Jesus at pisabisabi ra nung nanung malyari dang arapat laban kang Jesus. King panaun a ita, minukiat ya i Jesus king metung a bunduk-bundukan ban manalangin. Karin ya menatiling kabukas manalangin. Inyang mayabak na, inaus na la ding alagad na. Memili yang labing adua kareti at inaus na lang apostol: i Simon (a pemalagyuan na namang Pedro) at i Andres a kapatad na; i Santiago at i Juan, i Felipe at i Bartolome, i Mateo at i Tomas, i Santiago a anak nang Alfeo at i Simon (a ausan dang Patriota), i Judas a anak nang Santiago at i Judas Iscariote, ing migtaksil. Kinuldas ya i Jesus king bunduk-bundukan a kayabe ra. Miras ya king kapatagan at disnan na la karin ding dakal karing alagad na. Atyu la naman karin ding dakal a taung menibatan king mabilug a Judea at Jerusalem at menibatan karin Tiro at Sidon, ding aduang siudad king lele ning dagat ban makiramdam kang Jesus at paulu karing karelang sakit. Dinatang la naman ding liligaligan da ring marawak a espiritu at kinayap la. Pagkapilitan deng atagkil ding sablang tau, uling pakayapan na la ngan ning upayang lulual kang Jesus. Linawe na lang Jesus ding alagad na at ngana, Mapalad kayu, ikong pakakalulu, uling kekayu ya ing Kayarian ning Dios! Mapalad kayu, ikong danupan ngeni, uling mipakabsian kayu! Mapalad kayu, ikong tatangis ngeni, uling mipaligayan kayu! Mapalad kayu nung pikasaman da kayu, tanggian at pamakarinayan at paniabianan e mayap king uli na ning Anak ning Tau! Tumula kayu at magsaya potang mapalyari na ita, uling maragul ing ablas a makapanaya kekayu karin banua. Makanyan kabud ing depat da ring karelang makatua karing propeta. Oneng kalulu na kayu, ikong mabandi ngeni; tikman yu na ing kanawan! Kalulu na kayu, ikong ating labis-labis a pagkabie, uling dumanup kayu! Kalulu na kayu, ikong magsaya king tula, uling tumangis kayu! Kalulu na kayu, ikong pupurian da ring tau, uling makanyan munaman ing pamipuring depat da ring makatua da karing e tutung propeta. Ikayung makiramdam kanaku, sasabian ku kekayu: Luguran yu la ding kekayung kalaban; daptananan yu lang mayap ding masama kekayu. Bendisyunan yu la ding maniumpa kekayu, at ipanalangin yu la ding manabusu kekayu. Nung timpaling de ing pisngi mu, iyarap mia naman ing kasumangid. At nung kuanan de ing kekang balabal, ibie me pati na ing kekang baru. Ibie mu kaninu mang maniawad keka ing aduan na, at e mu ne pasubli nung kuanan ne ning aliwa ing bandi mu. Daptan mu karing aliwa itang buri mung daptan da keka. Nung ding malugud kekayu ila mung luluguran yu, baket manaya kayu pang ablas? Agyang ding makasalanan kaluguran da la ring malugud karela! At nung ding daraptanan yung mayap ila mu detang darapat mayap kekayu, baket manaya kayung ablas? Agyang ding makasalanan daraptan da ita! At nung ding makapamayad ila mung paparaman yu, baket manenaya kayung ablas. Agyang ding makasalanan paparaman da la ring kalupa dang makasalanan balang makasingil! E makanyan! Sukat yu lang luguran ding kekayung kalaban, at daptananan yu lang mayap. Mamaram kayu, at e na kayu manenayang mibayaranan pa. King anti kaniting paralan tanggap kayung maragul a ablas at maging anak na kayu ning Kakataskatasan a Dios, uling maganaka ya agyang karing alang pasalamat at marawak. Maging malunusan kayu, nung makananu yang malunusan i Ibpa yu. E yu la atulan ding aliwa, at e na kayu naman atulan ning Dios. E kayu mamarusa, at e na kayu parusan ning Dios. Mamatawad kayu, at patawaran na kayu naman ning Dios. Dinan yu la ding aliwa, at dinan na kayu naman ning Dios: tanggap kayu king ustung takal, masiksik, dakal at maglapo ing miyabie kekayu. King sukad a piniukad yu karing aliwa karin na kayu naman sukdan ning Dios. Selita nia namang Jesus iting talimhaga. Ngana, E ne ataid ning bulag ing kalupa nang bulag; nung tairan ne, parehu lang manabu king kulkul. Alang estudianti a maygit king maestro na; nung ayari na na ning estudianti ing pamagaral na, maging kalupa na ne ning maestro na. Baket apapansin me ing puling king mata na ning kapatad mu, at e mu ne man apapansin ing trosung atyu king sariling mata mu? Makananu mung sabian king kapatad mu, Kapatad, paburen mung idayu ke ing kekang puling ngening e me akakit ing trosung atyu king mata mu? Hipokrita! Ilako me pa ing trosung atyu king mata mu, at kanita masala meng akit at alako ing puling king mata ning kapatad mu. E ya mamungang e mayap ing tanaman a mayap ni ing tanaman a e mayap e ya mamungang mayap. Makikilala ya ing balang tanaman karing bunga na. E kayu mupul biabas nung ing tenam yu santol ya; e kayu munaman mupul ubas nung ing tenam yu lansonis ya. Papalto yang kayapan ing mayap a tau ibat king mayap a makalaman king pusu na, at papalto yang e mayap ing e mayap a tau ibat king marawak a makalaman king pusu na. Uling magsalita ya ing tau ketang makalaman king pusu na. Baket ausan yu kung Ginu, Ginu, at e yu naman daraptan ing sasabian ku? Sabian ke kekayu nung ninu ing kalupa na ning balang metung a lalapit kanaku, ing makiramdam karing amanu ku at mamintu. Kalupa ne ning metung a taung manalakad bale; kinulkul yang malalam at telakad ne ing pundasyun na babo ning batu. Dinatang ing albug at linapo ya ing ilug, at delanan ne ning masikan a agus ing bale; at e ne aragsa uling matatag ya pangatalakad. Oneng ing makiramdam karing amanu ku at e na la pamintuan, kalupa ne ning metung a taung menalakad bale a e mibiling matatag a pundasyun. Inyang datangan ne iti ning albug agad nang miragsa, at makatakut ing pangasaldak na! Inyang ayari na na lang sinabing Jesus deting sablang bage karing tau minta ya Capernaum. Karin ating metung a kapitan da ring sundalung Romano a tutung malugud king ipus na. Masakit ya iting ipus at atyu king bingit ning kamatayan. Kabud abalitan na niting kapitan king atyu karin i Jesus, tiburan na la ding mapilan a makatuang Judio ban pakisabi ra kang Jesus king puntalan ne at pakayapan ing ipus na. Panakit da kang Jesus, ngarang mekisabing mayap, Karapatdapat ya king saup mu ing kapitan. Kaluguran na la ding kekatamung kabalenq at penalakad na katamu pang metung a sinagoga. Uli na niti, tikian na lang Jesus. Inyang malapit na la king bale, pepasagana ne niting kapitan i Jesus karing kakaluguran na ban sabian da ing anti kaniti, Ginu, e na kayu paipangabala. E ku karapatdapat ban puntalan yu ku king bale ku ni e ku karapatdapat makiarap kekayu. Magsalita kayu mu at kumayap ya ing ipus ku. Uling metung kung manibala a sakup da naman ding mangatas a opisyal at ating kung sundalus a sasakupan. Nung yutus ku king metung, Lumakad ka, mamintu ya; nung king aliwa naman sabian ku, Mekeni, lumapit ya; at nung sabian ku king kanakung ipus, Daptan mu ini, daptan na. Mipamulala ya i Jesus inyang dimdam na iti; belikdan na la ding dakal a taung tutuki keya. Ngana karela, E ku pa menakit kasalpantayanan a kalupa na niti agyang king Israel! Inyang mibalik na la ding tubud king bale na ning kapitan, disnan deng mayap na ing ipus. Kaybat na nita, minta ya i Jesus king balen ning Nain. Tinuki la kang Jesus ding alagad na at ding dakal a tau. Inyang atyu ne king pasbul ning balen asaganan ne ing metung a libing. Ing mete bugtung niang anak a lalaki ning babaing mebalu. Dakal lang taung ibat king siudad ding mekipaglibing. Panakit na ning Ginu king babaing mebalu, melunus ya keya. Inya sinabi na king babai, E ka tatangis. Kanita linapit ya at tigkilan ne ing kabaung at tinuknang la ding mamusan. Nganang Jesus, Baintau, sasabian ku keka: mibangun ka! Linukluk ya ing mete at saka ya migsalita. Binie neng Jesus kang ima na. Mitakutan la ding sabla at pinuri de ing Dios. Ngara, Linto ya libutad tamu ing metung a maragul a propeta! Dinatang ya ing Dios ba neng iligtas ing balen na! Iting balita tungkul kang Jesus kinalat king mabilug a Judea at karing misiping-siping a balen. Belitanan de i Juan ding alagad na tungkul kareting sablang bage a mepalyari. Inya inaus na lang Juan ding adua karela, at tinubud na la king Ginu ba rang ikutang, Ika ing sasabian nang datang Juan o manaya ke pang aliwa? Inyang miras la kang Jesus sinabi ra, Tiburan na keng Juan a Maminyag ba ming ikutang keka nung Ika ing datang o manaya ke pang aliwa? Kanitang penandit a ita pepakayap na lang Jesus ding dakal a tau karing karelang sakit at kapanamdaman ampon karing espiritung marawak, at pepasublian na la panimanman ding dakal a bulag. Nganang mekibat karing tubud nang Juan, Magbalik kayu at ibalita yu kang Juan ing ikit yu at dimdam: manakit la ding bulag, makalakad la ding pile, kakayap la ding leprosuan, makaramdam lang pasibayu ding maklak, at mabibie lang pasibayu ding mete at mipanaral ing Mayap a Balita karing pakakalulu. Mapalad ya ing taung e magduda kanaku! Inyang meko na la ding tubud nang Juan, migsalita ya i Jesus karing dakal a tau tungkul kang Juan. Ngana, Inyang pintalan ye i Juan king disyerto, nanu ing buri yung akit? Ing metung a timbu a babayutuk na ning angin? Nanu ing buri yung akit? Ing taung misusulud king masiglang imalan? King kamatutuanan, ding mibablas makanyan sobra-sobra la kabiayan at manuknangan la karing palasyu! Sabian yu na mo kanaku nung nanu ing buri yung aket? Ing metung a propeta? Wa, sasabian ku kekayu, maygit ya pa king metung a propeta ing ikit yu. Uling i Juan ya ing sasabian na ning Kasulatan, Iti ya ing tubud ku, ngana ning Dios. Tuburan keng mumuna keka ban isadia ne ing dalan para keka. Sasabian ku kekayu: maygit ya i Juan kaninu mang taung mibait; oneng ing pekamalati king Kayarian ning Dios maygit ya kesa kang Juan. Dimdam de i Jesus ding sablang atyu karin at pati na ding talapanyingil buis. Deti ila ding mamintu king kaburian na ning Dios at ila ding bininyag nang Juan. Oneng tinggian da ring Pariseo at ding talaturu ning Kautusan ing parasan na ning Dios para karela, at e la mebisang pabinyag kang Juan. Ngeni, kaninu ku la ipakilupa ding tau king panaun a iti? Ninu ing kalupa ra? Mengari la karing anak a pakalukluk king plasa. Ing metung a grupu sabian na king aliwa, Menigtigan keng masayang musika para kekayu, oneng e kayu tinerak! Migkanta keng malungkut, oneng e kayu tinangis! Dinatang ya i Juan a Maminyag, mig-ayunu ya at e mininum nanumang alak, oneng ngayu, Alipnan ne ning demonyu! Dinatang ya ing Anak ning Tau; mengan ya at mininum alak at ngayu, Lawan ye iting tau! Matako ya at lasenggu ampon kakaluguran de ring talapanyingil buis at ding makasalanan! Makanyan man, mipatunayan yang matulid ing kabiasnan na ning Dios karetang tatanggap kaniti. Kimbiran ne ning metung karing Pariseo i Jesus ban makipangan king bale na. Minta ya i Jesus king bale na at linukluk ya ban mangan. King balen a ita ating metung a babaing mabibie king pamikasala. Abalitan neng atyu makipangan king bale na ning Pariseo i Jesus. Uli na nita, migdala yang metung a alabastrong lulanan mitmung pabanglu. Linukluk ya lele nang bitis Jesus. Tatangis ya at besa na la king lua nang tutulu ding bitis nang Jesus. At kiskusan na la deti king buak na; penuma na la at saka na la tigtugan pabanglu. Inyang ikit na iti ning Pariseong mengumbira kang Jesus, sinabi na king sarili na, Nung ing taung ini tune yang propeta, sukat nang balu nung ninu at nung nanu yang uring babai ining tatagkil keyametung yang babaing palpikasala! Migsalita ya i Jesus at ngana, Simon, atin kung buring sabian keka. Nganang mekibat, Maestro, nanu pu ita? Nganang Jesus, Ating aduang lalaking maki utang king metung a mamaram salapi. Ing utang na ning metung limang dalan a salaping pilak, at ing metung naman limang pulung salaping pilak. Ala lang pamayad deting adua, inya parehu na lang pepatawaran king karelang utang. Ninu kareting adua ing lalung lugud king mematawad? Nganang Simon, Isipan ku pu, itang pepatawaran nang dakal. Sinabi nang Jesus, Ustu ing pakibat mu. Kanita belikdan neng Jesus ing babai at saka na sinabi kang Simon, Akakit me ing babaing ine? Dinatang ku king bale mu at e mu ku dininan danum a panos bitis, oneng ing babaing ini besa na la ding bitis ku king lua na at pepalangi na la king buak na. E mu ku selubungan inuma, oneng ya e na la tiknangan penuma ding bitis ku kabud dinatang ku. E me tigtugan laru ing buntuk ku, oneng ya kitmu na lang pabanglu ding bitis ku. Uli na niti, sasabian ku keka: linugud yang dakal a dakal uling mipatawaran la ding dakal nang kasalanan. Ninumang tinanggap ditak a kapatawaran, ditak mung lugud ing papakit na. Kanita sinabi nang Jesus king babai, Mipatawaran la ding kasalanan mu. Ngara king sarili da ring aliwang kasulu na king lamesa, Ninu kaya ining mangangas mamatawad kasalanan? Oneng sinabi nang Jesus king babai, Linigtas na ka ning kasalpantayanan mu; sulung, mako na kang payapa. Kaybat na nita, minta ya i Jesus karing balen at karing baryu. Panaral na ing Mayap a Balita tungkul king Kayarian ning Dios. Kayabe na la ding labing adua, at ding mapilan a babaing likuan da ring espiritung marawak at meulu king sakit a miyayaliwa: i Maria (a mayayaus Magdalena) nung kenu na la pepalualan ding pitung demonyu; i Juana a asawa nang Cuza a katiwala nang Herodes; i Susana at ding aliwa pang babai. Gagamitan da reti ing sarili dang pibandian king pamaniaup da kang Jesus at karing alagad na. Daratang lang alang patugut kang Jesus ding taung manibatan karing miyayaliwang balen. Inyang metipun la selita neng Jesus karela iting talimhaga. Ngana, Linual ya ing metung a ortelanu ban salbag bini. King pamanialbag na, ating bining digpa king dalan-dalanan at medamusak, at pengan da ring ayup. Ating digpa king mabatu at melangi inyang tinubu uling malangi ing gabun. Digpa ing aliwa king libutad ning dikut a masuksuk. Ing bini at ing dikut a masuksuk miyagnan meragul, at piputan na ning suksuk ing bining tutubu. Digpa ing aliwa namang bini king gabun a mataba, meragul at memungang tiadinalan a binutil balang metung. At nganang tinuglung Jesus, Makiramdam kayu, nung atin kayung balugbug! Kitang da ring alagad nang Jesus nung nanu ing kabaldugan na niting talimhaga. Nganang mekibat Jesus, Miyabie kekayu ing beluan tungkul karing lihim ning Kayarian ning Dios, oneng miyabie karing aliwa king kapamilatan da ring talimhaga ban kanita lumawe la man e la manakit, at makiramdam la man oneng e la makaintindi. Iti ya ing kabaldugan na ning talimhaga: ing bini ya ing amanu na ning Dios. Ding bining digpa king dalan-dalanan ila ding mekaramdam king amanu, oneng daratang ya ing diablo at sasamsaman na ing amanu karing pusu da ban e la maniwala at e la miligtas. Ding bining digpa king gabun a mabatu ila naman detang dinamdam king amanu at tinggap dang matula. Oneng e tinaglus king pusu ra. Meniwala la sinaguli, oneng painggulut la potang daratang ing kapagsubukan. Ing bining digpa libutad ning dikut a masuksuk kalupa da la detang makiramdam king amanu, oneng ing karelang kalingasngasan, ing pibandian at ing pamagsaya king bie ya ing makisiksikan king amanu at pupuputan da. Inya e na akuang lululut ning karelang bunga. Ing bining digpa king gabun a mataba mangaintulid ya karetang dinamdam king amanu at sininup da iti kilub ning pusung mayap at mapamintu; iti menatili angga na inyang mika bunga. Alang taung manyinding sulu at kaybat takpan ne king metung a palanggana o ibili ne lalam ning pagkeran. Nune, tutumpak ne king pibibilianan sulu ban kanita ding taung lulub bale akit da ing sala. Ing nanumang bage makasalikut, mibulalag, at ing nanumang makatakap, mayakit at milantad king masala. Uli na niti, mingat kayu king kekayung pamakiramdam; uling itang atin na miragdagan pa itang atyu na keya, at itang ala nanuman, milako pa itang ditak a isipan nang atyu na keya. Dinatang ya i ima nang Jesus at ding kapatad nang lalaki, oneng e la milapit kang Jesus uli da ring dakal a tau. Ating metung a sinabi kang Jesus, I ima yu pu ampon ding kapatad yung lalaki atyu la king lual at buri da kayung akit. Oneng sinabi nang Jesus karela ngan, I ima ku at ding kapatad ku ila detang makiramdam at mamintu king amanu na ning Dios. Misan a aldo sinake ya i Jesus king bangka; kayabe na la ding alagad na. Ngana karela, Tara, dalakit tamu kasumangid na ning dagat-dagatan. At megumpisa lang dinalakit. Metudtud ya i Jesus kabang maglayag la. Tiniup ing masikan a angin king dagat-dagatan at lulub ing danum king bangka. Mibili la king maragul a panganib. Lepitan de ring alagad i Jesus at ginising de. Ngara, Maestro, Maestro! Malapit ta na mung mangamate! Mibangun ya i Jesus at sebianan ne ing angin at ing mangaragul a alun. Tinuknang at mesalese ing panaun. Kaybat na nita, ngana karing alagad na, Nukarin ing kekayung kasalpantayanan? Oneng mipamulala la at mitakutan. Ngara king metung at metung, Ninu kaya yan? Apapamintuan na pati na ing angin at ing alun! Sinadsad la king lugal da ring tau Gerasa, king kasumangid ning dagat-dagatan ning Galilea. Kabud kasaka nang Jesus, selubungan ne ning metung a tau karin. Iti maki demonyu ya. Malambat neng panaun lubas ni e manuknangan karing bale nune mu karing lukib a pipangutkutan. Kinulisak yang masikan panakit na kang Jesus; migsakab ya arap na at ngana, Jesus, Anak ning Kakataskatasan a Dios! Nanu ing buri mung daptan kanaku? Pakisabi kung mayap keka ing e mu ku sana panasakitan! Sinabi na iti uling inutus nang Jesus king espiritung marawak king lakuan ne. Maralas, nung sumpungan ne, agyang ikulung de o itali re bitis ampon gamat karing tanikala, apapatlud na la deti at darala ne ning demonyu king disyerto. Nganang kinutang Jesus, Nanu ka lagyu? Ing lagyu ku Batalyun, nganang mekibat, uling dakal lang demonyu ding linub keya. Inawad da ring demonyu kang Jesus king e na la sana papuntalan king bangin. Ating maragul a kawan babi malapit karin; manyibsiban la king libis ning bunduk-bundukan. Inawad da ring demonyu kang Jesus king paburen na la sanang lungub karing babi at peintulutan na la. Inya linual la ding demonyu king tau at linub la karing babi. Dinulung ya ing mabilug a kawan babi king saug papunta king dagat-dagatan, at melumud la karin. Ikit da ring pastul babi ing milyari. Memulayi lang meko, pemalita da ing balita king balen ampon karing baryung makapatulug. Linual la ding tau ban lawan da ing milyari. Disnan de i Jesus at ikit de ing lalaking pilualan da ring demonyu. Makalukluk ya iting lalaki arap nang Jesus, makaimalan ne at masalese ne pamisip at mitakutan la naman. Ding menakit king mepalyari pemalita ra karing tau nung makananu yang kinayap itang tau. At ding sablang tau king Gerasa inawad da kang Jesus ing mako ya uling tutu lang mitakutan. Inya sinake ya i Jesus king bangka at meko ya. Nganang mekisabing mayap kang Jesus ning lalaking pilualan da ring demonyu, Paintulutan yu ku pung tuki kekayu. Oneng nganang Jesus, Muli na ka at ipamalita mu nung nanu ing depat na ning Dios para keka. Linibut ya ing lalaki king mabilug a balen, at pemalita na ing depat nang Jesus para keya. Inyang migbalik ya i Jesus, matula deng selubungan ding tau, uling panenayan de ngan datang. Kanita ya dinatang i Jairo, ing metung a opisyal ning sinagoga karin. Migsakab ya arap nang Jesus at inawad na king tukian ne sana king bale na, uling mamamate ya ing kabubugtungan nang anak a babai a labing aduang banua tua. Kabang dalan pilulupungan de ring tau i Jesus. Kabilang ya kareti ing metung a babaing labi nang aduang banuang kayayagasan daya; megisan na king pamipaulu karing doktor ing pibandian na, oneng e ya kinayap. Mekisiksikan ya karing dakal a taung tutuki kagulutan nang Jesus, at tigkilan ne ing punta na ning imalan na. At kanita mu rin tinuknang yang daraya. Nganang mengutang Jesus, Ninung tinagkil kanaku? Alang minamin king ating tinagkil. At sinabi nang Pedro, Maestro, makapadurut la keka ding dakal a tau at misisiksikan la. Oneng nganang Jesus, Ating tinagkil kanaku! Dimdam kung ating upayang linual kanaku. Ikit na ning babai king merakap ya, inya migtapat ya at gagalgal yang migsakab king arap nang Jesus. King arapan da ring sabla pigtapat na nung baket tigkilan ne at nung makananu yang kinayap agad-agad. Nganang Jesus, Anak, pepakayap na ka ning kasalpantayanan mu. Mako na kang mitmung kapayapan. Kabang sasabian nang Jesus iti, dinatang ya ing metung a tubud ibat king bale nang Jairo. Mete ne pu ing anak yu, ngana kang Jairo, e yu ne pangabalanan ing Maestro. Dimdam nang Jesus iti at ngana kang Jairo, E ka tatakut; maniwala ka mu at kumayap ya. Karas na bale Jesus ala yang peintulutan lungub kayabe na subali mu di Pedro, Juan at Santiago ampon ding pengari na ning anak. Tatangis la at managulele ding sabla uli na ning milyari king anak. Nganang Jesus, E kayu tatangis, e ya mete ing anak; matudtud ya mu! Keylian de ngan uling balu ra king ing anak mete ya. Telanan neng Jesus king gamat at saka na sinabing masikan, Talakad ka, anak! Misubli ing bie na at kanita mu rin tinalakad ya. At inutus nang Jesus karela king dinan deng apangan na ing anak. E ra balu ing piramdaman da ring pengari na. Penabilin nang Jesus karela king e ra paniabian kaninu man ing mepalyari. Inaus na lang Jesus ding labing adua at dininan na lang upaya at kayupayan palual demonyu ampon pakayap king miyayaliwang sakit. Tiburan na la namang manaral tungkul king Kayarian ning Dios at pakayap karing masakit. Sinabi na karela, E kayu magdalang nanuman king pamaglakad yu; maski tukud, datukanan, pamangan, salapi o imalan subali mu ing susulud yu. Nu karin mang lugal a tanggapan da kayu manatili kayu king metung mung bale anggang e kayu lumipat aliwang balen. Nung sakaling e ra kayu tanggapan, lakuan ye ing balen a ita at ipagpag yu ing alikabuk karing bitis yu bilang tutul karela. Meko la ding alagad at minta la karing baryu; panaral da ing Mayap a Balita at pakayapan da la ring masakit king balang lugal a pintalan da. I Herodes, ing gobernador ning Galilea, abalitan na ngan ing bage mangapalyari. Tutu yang mababalisa pamisip uling ding mapilan sasabian da king sinubli yang mebie i Juan a Maminyag. Ding aliwa naman sasabian da king dinatang ya ing propeta Elias. Ding aliwa naman sasabian da king sinubli yang mebie ing metung karing propeta king minunang panaun. Inya nganang Herodes, Pepatabtab ke batal i Juan; oneng ninu iting lalaking babalita ra? At pekikuanan neng akit i Jesus. Migbalik la ding apostol at belita ra kang Jesus ing sablang depat da. Tiki na la at ila mung kayabe nang minta king balen ning Betsaida. Inyang abalu ra iti ding dakal a tau tinuki la kang Jesus. Tinggap na la at selitanan tungkul king Kayarian ning Dios, at pepakayap na la ding sablang sukat pakayapan. Inyang malapit neng lumbug ing aldo lepitan de ring labing adua at ngara, Palakuan yu na la ding tau ban mipunta la karing balen o baryung malapit ba lang manintun apangan da at apitudturan, uling mikelangan iting lugal. Oneng nganang Jesus karela, Ikayu mismu dinan yu lang apangan da. Ngarang mekibat, Lima la mung tinape at aduang asan ding bakal mi. Buri mung mako kami ban saling pamangan para karing dakal a taung dete? (Ating manga limang libu katau karing lalaking atyu karin.) Nganang Jesus karing alagad na, Paluklukan yu lang makagrupung tia limang pulu katau. Memintu la ding alagad at pepaluklukan da la ring sabla. Kinua na lang Jesus ding limang tinape at aduang asan; tinalanga ya banua at pepasalamat ya king Dios para kareti. Pirasu na la at saka na la diwang karing alagad ban ipamie da la karing tau. Mengan la ngan at kinabsi la. Labi lang aduang kaing ding akatmu da ring alagad inyang tinipun da la ring tagan karing mengapirasung tinape. Misan, kabang manalangin yang dili-dili i Jesus, lepitan de ring alagad. Ninu aku agpang king sasabian da ring dakal a tau? nganang kinutang Jesus karela. Mekibat la, Sasabian da ring mapilan king ika kanu i Juan a Maminyag. Ding aliwa sasabian da king ika kanu i Elias. Ding aliwa naman sasabian da king sinubli yang mebie ing metung karing propeta ning minunang panaun. Nganang kinutang karela, O ikayu naman, para kekayu, ninu aku? Mekibat ya i Pedro, Ika ing Cristo ning Dios. Pekapanabilin nang Jesus king e ra sana paniabian iti kaninu man. Ngana pang tinuglung, Sukat yang dumalan dakal a kasakitan ing Anak ning Tau. Tanggian de ring makatua da ring Judio, ding pamuntuk da ring pari, at ding talaturu ning Kautusan, at paten de; oneng subli yang mie king katlung aldo. At sinabi na naman karela ngan, Nung ing ninuman bisa yang tuki kanaku, kalinguan na ing sarili na, pusanan ne ing krus na aldo-aldo, at tuki ya kanaku. Uling ing ninumang bisang magligtas king bie na, abating ne iti; oneng ing ninumang mibating king bie na king uli ku, akit ne iti. Atin ya waring apakinabangnan ing tau nung maging bandi ne ing mabilug a yatu oneng mipahamak ne man ing mismung bie na? Tune ala! Ing mikarine kanaku at king turu ku, pikarine nia naman ning Anak ning Tau, nung datang neng abe ning ligaya na ampon ning ligaya na ning Ibpa at ning ligaya da ring banal a anghel. Sasabian ku kekayu king ating mapilan keti a e mate anggang e re akit ing Kayarian ning Dios. Kalabas da ring walung aldo kaybat na lang sinabi deting bage, tiki na lang minukiat Jesus di Pedro, Juan at Santiago king bunduk-bundukan ban manalangin. Kabang manalangin ya, minaliwa ya itsura ing lupa na at meging makasilo king puti ing imalan na! Kabud-abud ating aduang tau a meyakit kasabi na. Deti ila di Moises at Elias; makapiblas la king e mu nanung kaligayan at kasabi re i Jesus. Pisasabian da ing tungkul king malapit nang pamanupad king parasan na ning Dios king kapamilatan na ning pangamate na karin Jerusalem. Matudtud yang maniaman i Pedro at ding kayabe na, oneng mipagising la at ikit da ing kaligayan nang Jesus ampon ding aduang lalaking makatalakad kayabe na. Inyang lalakuan da ne i Jesus ding adua katau, nganang Pedro kang Jesus, Maestro, mayap ing keti ta na! Gawa tamung atlung kubu; metung para keka, metung para kang Moises, at ing metung para kang Elias. (Tune nang e balu ing sasabian na.) Kabang magsalita ya pa, linto ya ing metung a biga at tikpan na la; mitakutan la ding alagad inyang mitulid ya karela ing biga. Ngana ning siwalang ibat king biga, Iti ya ing Anak ku, ing kanakung pinili, pakiramdaman ye! Inyang tinuknang neng magsalita ing siwala, ikit deng ya na mung dili na i Jesus. Linihim da ring alagad iting bage milyari at ala lang belitanan ninuman king panaun a ita tungkul king ikit da. Kabukasan, kinuldas la king bunduk-bundukan at seganan de ring tutung dakal a tau i Jesus. Kinulisak ya ing metung a lalaking kayabe da ring dakal a tau. Ngana, Maestro, ipakisabi kung mayap keka, lawan me ing anak kung lalaki, ing bugtung kung anak! Sasalakayan ne ning espiritung marawak; bigla yang kukulisak, mangaskad ya, at bubula ya asbuk. Panasakitan neng alang patugut at e ne buring lakuan! Pekisabi ku karing alagad mu ing palualan de, oneng ala lang arapat. Nganang Jesus, Tau kekayu, keyalan yung kasalpantayanan at karagul yu kasalanan! Angga pa kapilan ing pakiabayan da kayu? Angga pa kapilan ing pibatan da kayu? Kaybat, ngana king lalaki, Idala me keni ing anak mu. Kabang lalapit ya ing anak, bitbat ne ning demonyu king gabun at pepagalgalan ne. Tinabi neng Jesus ing espiritung marawak; pepakayap ne ing anak at saka ne binie kang tatang na. Mengapamulala la ding sablang taung atyu karin king mayupaya nang dapat ning Dios. Kasalukuyan da pang mangapamulala ding tau king sablang depat nang Jesus inyang nganang sinabi karing alagad na, E yu kakalinguan ining sabian ku kekayu! Miyabie ya ing Anak ning Tau king upaya da ring tau. Oneng e ra aintindian ing kabaldugan na ning sinabi na. Milihim karela ban e ra aintindian. Mikakunu na la mang ikutang da kang Jesus nung nanu ing kabaldugan na niti. Pipapaten da ring alagad nung ninu karela ing marangal dili. Balu nang Jesus ing isipan da, inya kinua ne ing metung a anak at telakad ne siping na. At sinabi na karela, Ing ninumang tanggap kaniting anak king lagyu ku, aku ing tatanggapan na at ing ninumang tatanggap kanaku, tatanggapan nia naman itang mitubud kanaku. Uling itang malating dili kekayu ya ing marangal dili. Nganang Juan, Maestro, menakit keng taung papalual karing demonyu king lagyu mu at bewalan mi ya uling e ya kayabe king grupu tamu. E ye babawalan, nganang Jesus keya ampon karing aliwang alagad, uling ing ninumang e laban kekayu kakampi ye. Inyang milalapit na ing aldo ning pangaukiat na banua, inari nang Jesus king lub na king marap ne Jerusalem. Pepadala yang tubud a makauna keya at minta la deti king metung a baryu ning Samaria at sidia ra ing sabla para keya. Oneng e re tinggap karin ding tau uling apansingan de king papunta ya Jerusalem. Inyang ikit da iti di Santiago at Juan a alagad na, sinabi ra, Ginu, buri mu ing patipa kaming api ibat banua ban masilab la dete? Belikdan na lang Jesus at sebianan na la, at sinulung na la king aliwang baryu. Kabang lalakad la king dalan, ngana ning metung a lalaki, Tukian da ka nu ka man munta. Nganang Jesus, Atin lang lungga ding asung-gubat at sale ding ayup, oneng ing Anak ning Tau ala ya mang lugal ban pipagpaynawan na. Sinabi na king metung, Tuki ka kanaku. Oneng pekibat na niting lalaki, Tuki ku keka, ginu, oneng paburen yu ku pa mung ikutkut ke i tatang ku. Nganang Jesus, Paburen mung ding mete ing ikutkut da la ring karelang sariling mete. Oneng ika tuki ka at ipanaral me ing Kayarian ning Dios. Ngana ning metung pang lalaki, Tuki ku keka, ginu, oneng paburen mu ku pa mung makapamun karing pamilya ku. Sinabi nang Jesus, Ing ninumang magumpisang sarul at balabalikid ya king kagulutan na e ya maging karapatdapat king Kayarian ning Dios. Kaybat na nita, memili yang pitung pulu't adua katau ing Ginu, at tinubud na lang tidua-tidua ban munta na lang mumuna keya king balang lugal a puntalan na. Sinabi na karela, Dakal ing palutan, oneng ditak la mu ding magobra. Ipanalangin yu king makibandi king palutan king parala yang dakal a talapagobra ba rang tipunan ing pupul na. Lumakad na kayu! Tutubud da kayu antimong tupa libutad da ring asung-gubat. E kayu magdalang pitaka o suput-magpalimus o sandalyas at e kayu tutuknang kabang dalan. Kapilan man lungub kayu king metung a bale sabian yu pa mu, Kapayapan king bale iti. Nung payapa ya ing makatuknang karin, manatili keya ing kapayapan; nung ali ne man, ibawi yu ing binie yung kagalangan keya. Manatili kayu king bale a tanggap kekayu; mangan kayu at minum king nanumang yapag da kekayu, uling ing magobra sukat yang mibayaranan. E kayu lilipat tuknangan. Nung munta kayu king isanu mang balen at tanggapan da kayu, mangan kayu king yapag da kekayu. Pakayapan yu la ding masakit karin at sabian yu karela, Ing Kayarian ning Dios malapit ne kekayu. Nung munta kayu king isanu mang balen at e ra kayu tanggapan, lual kayu karing dalan at sabian yu, Agyang ing alikabuk ning balen yu a mipakat karing bitis mi ipagpag ming antimong tutul kekayu; oneng tandanan yu iti, ing Kayarian ning Dios malapit ne kekayu! Sasabian ku kekayu king ing Sodoma tanggap yang mayan a parusa king Aldo ning Pamanukum kesa king balen a ita. Makalunus na ka Corazin! Makalunus ka naman Betsaida! Nung ding milagru a merapat libutad yu merapat la karin Tiro at Sidon, maluat na la sanang makasulud imalan a magaspang ding tau karin at makalukluk king abu antimong tanda ning karelang pamanisi! Lalung maragul ing parusang dugpa kekayu king Aldo ning Pamanukum kesa karing tau ning Tiro at Sidon. At ika naman Capernaum, buri mung itas angga banua ing sarili mo? Misaldak ka angga king kalalalaman na ning impierno! Nganang Jesus karing alagad na, Ing ninumang makiramdam kekayu, makiramdam ya kanaku; ing ninumang tanggi kekayu, tatanggian na ku at ing ninumang tanggi kanaku, tatanggian ne itang mitubud kanaku. Migbalik lang masaya ding pitung pulu't adua. Ngarang sinabi, Ginu, memintu la kekami pati ding demonyu uli na ning lagyu mu! Nganang Jesus karela, Ikit ke i Satanas a antimong kildap a menakbag ibat banua. Makiramdam kayu! Dininan da kayung kayupayan damusak karing ubingan at alakdan at maygit king upaya ning Kalaban at alang nanumang makapanasakit kekayu. Oneng e kayu magsaya ngening mamintu la kekayu ding marawak a espiritu, nune tumula kayu uling makasulat la ding lagyu yu karin banua. King oras mu ring ita kitmuan ya i Jesus king tula uli na ning Banal a Espiritu at sinabi na, Ibpa, Ginu na ning banua at yatu! Pasalamatan da ka uling pepabalu mu la karing e megaral ding bage a selikut mu karing biasa at megaral. Wa, Ibpa, iti depat mu uli na ning tula mu at kaburian. Binie nang Ibpa ku kanaku ing sablang bage. Ala metung mang makibalu nung ninu ing Anak subali mu ing Ibpa, at ala metung mang makibalu king Ibpa subali mu ing Anak at detang buri nang pabaluan ning Anak. Kanita belikdan na lang Jesus ding alagad at sinabi nang lihim karela, Kapalad da ring taung manakit king akakit yo! Dakal lang propeta at ari ding bisang manakit king akakit yu, oneng e ra ikit at bisang damdam king daramdaman yu, oneng e ra dimdam. Linapit ya ing metung a talaturu ning Kautusan ba neng paniubukan i Jesus. Nganang mengutang, Maestro, nanu ing sukat kung daptan ba kung tanggapan ing bie alang angga? Pekibat nang Jesus, Nanu wari ing makasulat king Kautusan? Nanu ing aintindian mu kareti? Mekibat ya, Sukat meng luguran ing Ginung kekang Dios king mabilug mung pusu, at king mabilug mung kaladua, at king mabilug mung sikanan, at king mabilug mung kaisipan, at Sukat meng luguran ing kalupa mung tau antimo ing kekang sarili. Nganang Jesus, Ustu ing pakibat mu, daptan mu iti at mie ka. Oneng buri na ning talaturu ning Kautusan ing ipakit na king maka matulid ya; inya ngana pang kinutang kang Jesus, Ninu wari ing kalupa kung tau? Nganang mekibat Jesus, Ating metung a taung ibat Jerusalem; papunta ya Jerico. Sebatan de ring tulisan at kinua ra ing imalan a susulud na; pemalupalu re, at likuan deng halus mete na. Mipaintagun daralan ya ing metung a pari king lugal a ita; inyang ikit ne linipat ya kasumangid na ning dalan. Makanyan munaman, miras ya karin ing metung a Levita, at ikit ne ing biktima da ring tulisan; linipat ya naman king kasumangid na ning dalan. Dinalan ya naman karin ing metung a Samaritanong maglakbe. Ikit nia munaman at melunus ya. Lepitan ne at tigtugan na lang laru at alak ding sugat na at saka na la tinali. Kaybat seke ne king asno na at dela ne king bale pipaglayunanan at sinese ne karin. Kabukasan, kinangwa yang aduang salaping pilak king bulsa na at binie na la king mamahala king pipaglayunanan. Ngana, Sesen me at nung magkanu man ing maging kulang, bayaran ku pamagbalik ku. Ninu ngeni king pamalak mu, nganang Jesus, kareting atlu ing dinapat pamakilupang tau king sebatan da ring tulisan? Pekibat na ning talaturu ning Kautusan, Itang pepakit lunus keya. Nganang Jesus, Nung makanyan, sige, anti munaman kaniti ing daptan mu. Tiglus nang Jesus at ding alagad na ing pamaglakbe ra at miras la king metung a baryu. Tinggap na lang matula king pibalebale na ning metung a babaing milagyuan Marta. Atin yang kapatad a milagyuan Maria. Linukluk ya iti king arap na ning Ginu at mekiramdam ya king tuturu na. E na balu ing arapan nang Marta king dakal a obrang sukat nang daptan; inya linapit ya kang Jesus at sinabi na, Ginu, e mu apapansin king pepaburen na kung magobrang dili-dili ning kapatad ko? Pakisabi yu na mo kang Maria ing saupan na ko! Pekibat ning Ginu, Marta, Marta, maliligalig ka at mayayabala karing dakal a bage, oneng metung mu ing tune kailangan. Tinud yang memili i Maria at iti e milako keya. Misan, manalangin ya i Jesus king metung a lugal. Inyang mayari ne, ngana ning metung a alagad, Ginu, ituru yu kaming manalangin antimo ing depatan nang Juan karing alagad na. Nganang Jesus, Sabian yu ing anti kaniti neng manalangin kayu: Ibpa, samban ya sa ing lagyu mu; datang ne sa ing Kayarian mu. Dinan mu keng pamangan aldo-aldo. At patawaran mu kami karing kasalanan mi, uling patawaran mi la naman detang mikasala kekami. E mu ke iyarap king mabayat a kapagsubukan. Ngana pang sinabi karela, Ipalage tamung ing metung kekayu minta ya king metung a kakaluguran king kapitangan ning bengi at sabian na, Abe, paraman mu kung atlung tinape. Mipaindalan ya ing metung kung kakaluguran a maglakbe at ala kung ayampang keya! At ipalage tamung ing pakibat na nitang kekang kakaluguran a atyu king kilub bale anti kaniti, E mu ku istorbuan! Makakandadu ne ing pasbul at matudtud na kami ding anak ku. E na ku malyaring mibangun ban arinan da ka king pamangailangan mu. Sasabian ku kekayu, agyamang e ya mibangun uli na ning karelang pamikaluguran, mibangun ya mu rin ban ibie ing aduan na ning kakaluguran na uli na ning pamamilit na niti. Inya sasabian ku kekayu: Maniawad kayu at mirinan kayu; manintun kayu, at manakit kayu; tuktuk kayu, at mibuklatanan kayung pasbul. Uling ing balang maniawad miririnan ya; ing balang manintun manakit ya, at ing balang tutuktuk mibuklatanan ya. Ninu mo kekayung tata ing munie ubingan king anak na nung iti maniawad yang asan? Dinan ye waring alakdan nung iti maniawad yang ebun? Agyamang marawak kayu biasa kayu pa namang munie mayap a bage karing kekayung anak, e kasi lalu na ing Ibpa yung atyu banua! Ibie ne ing Banal a Espiritu karing maniawad keya! Pepalual neng Jesus ing metung a demonyu a pepasari king pangapipi na ning metung a lalaki. Inyang linual ya ing demonyu, mekapagsalita ya ing pipi. Mengapamulala la ding tau. Oneng ating mapilan karela a sinabi, I Beelzebul, ing pekapun da ring demonyu, ya ing minie upaya keya ban palual karing demonyu. Atin munamang mekipagsalita kang Jesus ba reng paniubukan. Inawad da kang Jesus ing pakit yang milagru a ibat banua. Oneng balu nang Jesus ing karelang isipan, inya sinabi na karela, Mibagsak ya ing isanu mang kayarian a misasagsag karing grupu a milaban-laban; mibagsak ya ing pamilyang misasagsag. Inya nung mapirasu ya ing kayarian nang Satanas, makananu yang manatili? Sasabian yu king papalualan ku la ding demonyu uling dininan na kung upayang Beelzebul. Nung papalual kung demonyu king kapamilatan nang Beelzebul, ninu naman ing minie upaya karing kekayung alagad ban apalual da la? Ila mismu patutuan da king migkamali kayu! Nung papalual kung demonyu king kapamilatan na ning upaya ning Dios, mangabaldugan king miras ne kekayu ing Kayarian ning Dios. Nung ing metung a taung masikan at makasandatang ganap banten ne ing bale na, ing bandi na ligtas. Nung luban ne ning taung mas masikan at sambutan ne, kuanan na la ngan ding sandatang panaligan na ning makibandi, at ipamie na ning taung linub ing banding penako na. Ing taung e kampi kanaku laban ya kanaku, at ing e makipanipun kanaku, king kamatutuanan mangalat ya. Potang lumual ya ing marawak a espiritu king metung a tau, maglibut-libut ya karing malanging lugal, at manintun yang apipagpaynawan na. Nung ala yang akit, nganang sumabi king sarili na, Magbalik ku king bale ibatan ku. Karas na akit na king malinis ya at aregladu ing bale. Inya mako ya at mangumbirang pitung espiritung maygit karok kesa keya, at lungub la at manuknangan karin. Inya lalung maging marawak kesa king sadia ing maging kabilian na ning taung ita. Kabang magsalita ya pa i Jesus, kinulisak ya ing metung a babai libutad da ring dakal a tau. Ngana kang Jesus, Mapalad ya ing babaing migdala keka king sepupunan na at pepasusu keka! Oneng pekibat nang Jesus, Lalu lang mapalad detang makiramdam king amanu na ning Dios at tutuparan da iti! Nganang Jesus kabang pilulupungan de ring dakal a tau, Karawak da ring tau king panaun a ite! Manintun lang milagru, oneng alang miyabie karela subali mu king milagru nang Jonas. Nung makananu yang meging tanda i Jonas karing tau Nineve, makanyan ya namang maging tanda ing Anak ning Tau para karing tau king kasalukuyan. King Aldo ning Pamanukum talakad ya ing Reyna ning Mauli at pamarsalanan na la ding tau ning panaun a iti. Uling menibat ya king kasuluk-sulukan na ning yatu ban makiramdam king kabiasnan nang Solomon; oneng maygit yang e palak kang Solomon ing atyu ngeni keti. King Aldo ning Pamanukum talakad la ding tau Nineve at pamarsalanan da kayu, uling inyang dimdam deng menaral i Jonas ginulut la karing karelang kasalanan. At sasabian kung matni kekayu: maygit yang e palak kang Jonas ing atyu ngeni keti! Alang manyinding sulu at kaybat isalikut ne o kaya takpan ne king palanggana; nune ibili ne iti king pitutumpakan sulu ban ding taung lulub akit da ing sala. Mengari lang sulu ning katawan ding mata yu. Nung masala la ding mata mu, sumala ya ing mabilug mung katawan. Nung mapula la ding mata mu, dalumdum ya ing mabilug mung katawan. Inya mingat ka, pota ing sala a atyu keka, karalumduman pala. Inya nung mitmu yang sala ing mabilug mung katawan at alang bitasang dalumdum, iti lubus yang masala anti ing sulung maslag a tatangad keka. Inyang meyari yang magsalita i Jesus, kimbiran ne ning metung a Pariseo ban makipangan king bale na. Inya minta ya king bale na niti at linukluk ya arap ning lamesa. Mipamulala ya ing Pariseo inyang ikit na king e ya menos gamat i Jesus bayu ya mengan. Inya ngana ning Ginu, Ikayung Pariseo lilinisan yu la lual ding tasa at pinggan, oneng kilub mitmu kayung kasakiman at dewakan. Mangmang! E wari ing Dios a linalang king makalual ya naman ing linalang king atyu kilub? Kailangan ipamie yung limus ing laman ding kekayung tasa at pinggan, at maging malinis ing sablang bage kekayu. Makalunus kayu, ikayung Pariseo! Ibabie yu king Dios ing kapulung dake na ning kekayung paniangkap antimo ing paminta, bawang, at aliwa pang paniangkap a gule, oneng kakalinguan yu ing hustisia at lugud king Dios. Kailangan ing tuparan la deti kabang e yu na la man kakalinguan daraptan ding aliwa. Makalunus kayu, ikayung Pariseo! Uling buri yu lang luluklukan ding luklukan pandangal karing sinagoga at buri yu ing sasaluduan karing plasa. Makalunus na kayo! Uling mengari kayung kutkutan a alang tanda at daramusakan da ring tau king e ra balu. Ngana ning metung karing talaturu ning Kautusan, Maestro, pati ikami insultuan mu king sasabian mung yan! Pekibat nang Jesus, Makalunus kayu naman, ikayung talaturu ning Kautusan! Uling papusan yu karing tau ing mabayat a karga a ikayu mismu e yu buring tagkilan ditak mu man ban saupan yu la mo sanang mamusan. Makalunus kayu! Patalakad kayung kutkutan para karing propetang pete da ring kekayung makatua. Inya, ikayu mismu patutuan yu king nayun kayu king depat da ring makatua yu; uling ila ding mekamate karing propeta at ikayu naman ing patalakad kutkutan para karela. Uli na niti, ing Kabiasnan na ning Dios sasabian na, Parala kung propeta karela at tubud; paten da la ring aliwa at lupigan da na la man ding aliwa pa. Inya ding tau ning kapanaunan a iti miparusan la uli na ning pangapate da ring propeta manibat na king pangalalang na ning yatu, manibat na king pangapaslang nang Abel angga king pangapaslang nang Zacarias a pete ra pilatan ning altar at ning santuaryu ning Templo. Wa, sasabian ku kekayu, ding tau ning panaun a iti miparusan la uli na ngan niti! Makalunus kayu, ikayung talaturu ning Kautusan! Uling leko ye ing susi na ning beluan; e na kayu bisang lungub, sasabatan yu la pa ding bisang lungub! Inyang mamako ne i Jesus king lugal a ita, pegumpisan deng penataki ding talaturu ning Kautusan at ding Pariseo. Pengutnan de tungkul karing dakal a bage ba reng asilu at arakap king pamagsalita na. Kabang misisiksikan la ding libu-libung tau, angga king mipapandamusak na la, migsalita ya pa mung mumuna i Jesus karing alagad na. Ngana, Pangilagan yu ing lebadura da ring Pariseo. Ngaku wari, ing pamagbanal-banalan da. Alang bage makatakap a e milantad, at alang lihim a e mibulalag. Nanuman ing sinabi yu king maralumdum maramdam king masala, at nanuman ing sinitsit yu king silid mikulait manibat karing bubungan. Sasabian ku kekayu, kakaluguran, e yu la pitatakutan ding makapate king katawan at kaybat ala na lang arapat pang marawak. Sabian ku kekayu nung ninu ing sukat yung pitakutan: tumakut kayu king Dios a kaybat nang mekamate atin ya pang upayang mugse king impierno. Wa, sasabian ku, tumakut kayu king Dios! E la wari misasali mung mura ding limang denas? Makanyan man, metung man karela e ne kakalinguan ning Dios. Makabilang agyang ing buak yu. Inya, e kayu tatakut; maygit kayu ulaga kesa karing dakal a denas! Sasabian ku kekayu: ninuman ing sumabi king arapan da ring tau king ya kanaku ya, makanyan munaman ing daptan na para keya ning Anak ning Tau arapan ding anghel ning Dios. Oneng ing ninumang tanggi kanaku king arapan da ring tau, tanggian nia naman ning Anak ning Tau king arapan da ring anghel ning Dios. Mipatawaran ya ing ninumang magsalita laban king Anak ning Tau; oneng e ya mipatawaran ing ninumang lapastangan king Banal a Espiritu. At nung idala ra kayu ban litisan karing sinagoga o king arapan da ring pamuntuk at maki kayupayan, e yu ikakabalisa nung makananu yung idipensa ing sarili yu o nung nanu ing kekayung sabian. Uling ing Banal a Espiritu ya ing mituru kekayu king oras a ita nung nanu ing sukat yung sabian. Ngana kang Jesus ning metung a taung kayabe da ring malda, Maestro, yutus mu king kakung kapatad king ibie na kanaku ing parti ku king pibandian a likuan nang tatang mi. Pekibat na, Abe, ninu ing tinuldu kanaku ban maging ukum o ban pipartian ku kekayu ing kekayung mana? At sinabi na karing sabla, Mangilag kayu king sablang uri na ning kasakiman, uling ing bie ning tau ala yu king pibandian na nu pa man anti iti karakal. Kanita selita neng Jesus iting talimhaga. Ngana, Ing asikan na ning metung a taung mabandi mika masanting a pupul. Nanung daptan ku? nganang mengutang king sarili na. Ala na kung pilulanan king kanakung pupul. A, oyni ing daptan ku, ngana, lasakan ku la ding kanakung kamalig at mitalakad kung lalung mangaragul. Karin ku ilulan ing kanakung pupul at ing sablang aliwa kung pibandian. At kaybat sabian ku king kanakung sarili, Kasuerti mo! Atyu na ngan keka ing sablang kailangan mu king makabang panaun. Inya magpaynawa na ka mu; mangan, minum at magsaya! Oneng ngana ning Dios keya, Mangmang! Ngening bengi mate ka; kaninu mipunta ing pibandian a tinipun mu? Makanyan, nganang Jesus, ing kararasan da ring taung tinipun pibandian para mu king sarili da, oneng e la mabandi arapan na ning Dios. Kaybat na nita, nganang Jesus karing alagad na, Iti ya ing sangkan nung inya sasabian ku kekayu: e kayu mababalisa tungkul king pamangan a kailangan yu ban mie kayu o tungkul king imalan para king katawan yu. Maygit ya ulaga ing bie kesa king pamangan at maygit ya ulaga ing katawan kesa king imalan. Pagumasdan yu la deng awak: e la tatanam ni e la pupupul; ala lang bangan ni kamalig, makanyan man pakanan na la ning Dios. Di lalu na ikayo; maygit kayu ulaga kesa karing ayup! Ninu kekayu ing makapakaba king bie na agyang metung mu mang aldo king kapamilatan na ning pangabalisa na isip? Nung e yu arapat agyang ing malating bage a anti kaniti, baket paigulu kayu isip karing aliwang bage? Lawan yu la ding sampagang tutubu king marangle; e la magobra ni e la gagawang imalan para king sarili da. Sasabian ku kekayu, agyang mabandi ya i Solomon e ya mimalan a kasing santing na ning metung kareting sampaga. Ing Dios ya ing mamiblas king dikut, ing dikut a atyu ngeni, oneng bukas ala na at maduluk king ornu. Ikayu pa kaya ing e na piblasan? Karitak yu naman a kasalpantayanan! Inya e kayu pailingasngas nung nu kayu kumang pamangan at inuman. (Uling deting bage ila ding kayayalisuas dang panintunan ding paganu keti king yatu.) Balu na ning Ibpa yu king kailangan yu la deting bage. Maygit king sabla, pagsikapan yung pag-arian na kayu ning Dios, at dinan na kayu kareting bage kailangan yu. E kayu tatakut, malating kawan, uling ikakatula na ning Ibpa yu ing ibie ne kekayu ing Kayarian. Ipisali yu ing pibandian yu at ipamie yu ing abli karing pakakalulu. Gawa kayung bulsa a e maluluma at tumipun kayung pibandian karin banua uling karin e la mabawas; alang miraras a mapanako at alang puliliang makasira. Uling nung nu karin ing kekayung pibandian karin ya ing pusu yu. Parati kayu sanang makasadia king nanumang malyari, makapiblas at makasindi sulu. Makiapus kayu karing ipus a manaya king pamagbalik na ning karelang panginuan ibat king kasalan ban king paniatang na potang tuktuk ya king pasbul agad-agad deng buklatanan. Mapalad la ding ipus a dasnan nang makagising at manaya king karelang panginuan! Sasabian ku kekayu, magsadia yang pamangan ing panginuan, paluklukan na la king lamesa at silbian na la. Mapalad la nung dasnan na lang magbante agyang datang ya king kapitangan ning bengi o king ganingaldo! Tandanan yu iti! Nung balu namu ning buntuk na ning pamilya nung nanu yang oras datang ing mapanako, magsadia ya at e na paintulut milub ya king pibalebale na. Ikayu man sukat kayung magsadia uling datang ya ing Anak ning Tau king oras a e ye asahan. Kitang nang Pedro, Ginu, sasabian ye iting talimhaga para kekami o para karing sabla? Pekibat ning Ginu, Ninu wari ing ipus a tapat at matalino? Aliwa wari itang panibalan na ning panginuan na king pibalebale na ban munie pamangan karing aliwa pang ipus king oras ning pamangailangan da? Mapalad ya itang ipus a ita, nung dasnan neng magobra ning panginuan na king pamagbalik na! Wa, sasabian ku kekayu, panibalan ne ning panginuan na king sabla nang pibandian. Nung ing ipus a ita sabian na king sarili na, E ya agad datang ing kanakung panginuan, at pagumpisan na na lang panasakitan ding aliwang ipus a lalaki at babai at mangan ya at minum at maglasing. Datang ya ing panginuan na nitang ipus a ita king aldo a e na panayan at king oras a e na balu. At parusan neng mabayat ning panginuan na at iyabe ne karing e tapat a ipus. Ing ipus a makibalu king kaburian na ning panginuan na, oneng e ne man migsadia ni tinupad man, miparusan yang mabayat. Oneng ing ipus a e makibalu king kaburian na ning panginuan na at darapat karing bage sukat nang ikaparusa, miparusan ya man, mayan mu. Ing ninumang mirinan dakal, dakal ing mayawad keya; at ing ninumang mipagkatiwalan dakal, dakal ing pakibatan na. Dinatang ku ban patawan ke ing yatu; sana milalablab ne! Atin pang metung a binyag a kailangan kung tanggapan, at e ku mipaindatun anggang e matupad iti! Pota galang isipan yu king dinatang kung magdalang kapayapan keti king yatu? Sasabian ku kekayu: e kapayapan nune pamisagsagan. Manibat ngeni, misasalangsangan la ding lima katau king pibalebale: atlu laban karing adua at adua laban karing atlu. Milaban-laban la ding tata at ding anak dang lalaki, ding ima at ding anak dang babai at antimu rin ding katuangan a babai at ding manuyang a babai. Ngana munamang Jesus karing tau, Neng akakit yung makapal ing lulam king albugan, agad yung sabian king muran at makanyan pin ing mapalyari. At nung tutiup ing angin ning mauli sasabian yu king datang ing lisangan at makanyan pin ing mapalyari. Hipokrita! Balu yung dinan kabaldugan ing tanda na ning banua at yatu, obat e yu balung dinan kabaldugan ing kasalukuyan a panaun? Baket e yu atulan dili yu ing matulid a kailangan daptan? Nung delum da ka king husgadu, makipanareglu kang agad king mindalum keka kabang atin pang panaun; pota itaglus na ing dalum at ibie na ka king ukum, at ibie na ka ning ukum karing pulis, at isukul da ka ding pulis. Sasabian ku keka: e ka milual karin kabang e ka makabayad angga king katataulian a sentimos. King oras a ita, dinatang la ding mapilan a tau at belita ra kang Jesus king pepapate na lang Pilato ding mapilan a tau Galilea kabang mamain la king Dios. Ngana karela, Isipan yu galang king maragul la kasalanan deting tau Galilea kesa karing aliwang tau karin, uling makanyan ing miras karela? Ali! Sasabian ku kekayu: nung e kayu sumisi at painggulut karing kekayung kasalanan mate kayu ngang kalupa ra. O deta namang labing walu kataung mete inyang mipatanan la king tore na ning Siloe? Isipan yu galang king mas maragul la kasalanan kesa karing aliwang taung manuknangan Jerusalem? Ali la! Oneng sasabian ku kekayu: nung e kayu sumisi at painggulut karing kekayung kasalanan, mate kayu namang kalupa ra! Kanita selita neng Jesus iting talimhaga. Ngana, Ating metung a taung ating tanaman a higera king ubasan na. Linawe na nung atin yang bunga, oneng ala yang ikit. Inya sinabi na king mamahala king ubasan, Atlu na kung banuang pupunta keti at manintun bunga king tanaman a iti, oneng ala ku pang ikit. Kuturan mu ne! Makaskup nia wala king ubasan! Oneng pekibat na ning mamahala, E ta ya pa mu kukuturan king banuang iti. Gambulan ke at dinan pataba. Nung mamunga ya keng tutuking banua, lalung masanting; nung ali ya, kanita ta ne kuturan. Misan a Aldo ning Sabbath, atyu i Jesus king sinagoga; tuturu ya. Ating metung a babai karin a labi nang walung banuang masakit uli na ning marawak a espiritung atyu keya. Bukut ya at e ya bitasang makayatna. Inyang ikit neng Jesus inaus ne at ngana, Babae, kumayap na ka king sakit mu! At timpak na lang Jesus ding gamat na king babai; kanita mu rin mekatalakad ya ing babai at pinuri ne ing Dios. Oneng mimua ya ing manibala king sinagoga uling menulu ya i Jesus king Aldo ning Sabbath. Inya sinabi na karing tau, Ating anam a aldo a sukat tamung magobra. Datang kayu keti kareting aldo ban paulu at e king Aldo ning Sabbath! Mekibat ya ing Ginu, Hipokrita! E ye wari kakalagan king kural ing kekayung baka o asno at painuman agyang Aldo ning Sabbath? Metung yang lahi nang Abraham ing babaing iti; ginapus neng Satanas kilub ding labing walung banua. E wari karampatan ing kalagan ya agyang king Aldo ning Sabbath? Mipakarine la ding sablang kalaban na king pakibat na; oneng mesaya la ding sabla king sablang makapagmulalang depat na. Nganang Jesus, Nanu ing kalupa na ning Kayarian ning Dios? Kaisanu ke apakilupa? Kalupa ne ning metung a butul mustasa a tenam na ning metung a tau king mulahan na. Dinagul ya iti angga na inyang meging anti yang tanaman a matas. At memaniale la ding ayup karing sanga na. Ngana pang Jesus, Kaisanu ke pa apakilupa ing Kayarian ning Dios? Kalupa ne ning lebadurang sinamut ning metung a babai king atlung takal a arina, at migalsa ing kabilugan a masa. Sindu nang Jesus ing pamaglakad na. Tuturu ya karing balang balen at baryung daralanan nang papunta Jerusalem. Ngana ning metung a kinutang kang Jesus, Ginu, ditak la mu ding taung miligtas? Pekibat nang Jesus, Pagpilitan yung milub king makiput a pasbul. Sasabian ku kekayu, dakal la ding bisang lungub oneng e la milub. Kabud sera ne ning manibala king pibalebale, mibata kayung makatalakad king lual at katuk na kayung katuk. Sabian yu, Ginu, paluban yu kami! Ipakibat na kekayu, E ra kayu balu penibatan! At sabian yu, Kesulu mu kaming mengan at mininum at tinuru ka karing balen mi! At sabian nang pasibayu kekayu, E ku balu nung nu kayu tau! Dumayu kayu kanaku, ikayung sablang marawak a dapat! Tumangis kayu at mitigis a ipan kabud akit yung atyu la king Kayarian ning Dios di Abraham, Isaac, Jacob, at ding sablang propeta, oneng ikayu naman mitabi kayu. At datang la ding tau ibat king aslagan at king albugan, king norti at king mauli, at lukluk la king lamesa king Kayarian ning Dios. Kanita ating miyuna karing makatauli ngeni, at ating mitauli karing makauna ngeni. Dinatang la king oras a ita ding mapilan a Pariseo. Ngara kang Jesus, Mako ka keti at manaliwang lugal, uling buri na kang ipapate Herodes. Sinabi nang Jesus karela, Sabian yu ketang asung-gubat a ita king papalual kung demonyu at manulung masakit ngeni at bukas at king katlung aldo arian ku ing obra ku. Oneng kailangan kung itaglus ing lakad ku ngeni, bukas at makadua; uling e kailangan mate ing metung a propeta subali mu king Jerusalem. Jerusalem, Jerusalem! Pamaten mu la deng propeta at pamasibasan ding tinubud na keka ning Dios! Mekatapilan ing buri ku lang tipunan ding kekang anak, antimo nung makananu na lang titipunan ning gaindung manuk ding sisi na king lalam ding pakpak na, oneng e ka bisa! Inya mipaburen yang lubus ing kekang Templo. Sasabian ku keka, e mu na ku akit pasibayu manibat ngeni anggang e mu sabian, Bendisyunan ne sa ning Dios ing daratang king lagyu na ning Ginu! Misan a Aldo ning Sabbath, mekumbira yang makipangan i Jesus king bale na ning metung a pamuntuk da ring Pariseo, at pegumasdan deng masalese ding tau. Karin ating lalaking mengalbag a bitis at gamat; linapit ya kang Jesus. Inya kitang nang Jesus karing talaturu ning Kautusan at Pariseo, Paintulut na ning Kautusan ing pakayap masakit king Aldo ning Sabbath o ali na? Alang mekibat metung man karela. Telanan neng Jesus ing masakit, pepakayap ne at saka ne pepaulian. Kaybat na nita, sinabi na karela, Nung ing ninuman kekayu atin yang anak a lalaki o bakang menabu king talaga king Aldo ning Sabbath, nanu ing daptan na? E ne wari isaka agyamang Aldo ning Sabbath? E la mekapakibat king kutang a iti. Apagumasdan nang Jesus nung makananu lang mamili karing luklukan pandangal ding mapilan a mekumbira. Selita ne karela ngan iting talimhaga. Ngana, Nung kimbiran na ka ning ninuman king metung a kasalan, e me pipilinan ing luklukan pandangal. Pota ating mekumbirang mas marangal kesa keka. At lapitan na ka ning mengumbira kekayung adua at sabian na keka, Paburen meng lukluk king luklukan mu ing taung ini! Mipakarine ka kanita at king pekamarayung luklukan karin ka lukluk. Ing masanting mung daptan neng mekumbira ka ya ing lukluk ka king pekamarayung luklukan. Lapitan na ka kanita ning mengumbira at sabian na keka, Kakaluguran, keni ka king kabisera. Mirangal ka kanita king arapan da ring aliwang bisita. Uling ing ninumang magmatas mibaba ya, at ing ninumang magpakumbaba mitas ya. Sinabi na naman Jesus king mengumbira keya, Neng magtau ka, e mu la kukumbiran ding kekang kakaluguran o ding kekang kapatad o ding kekang kamaganak o ding masalaping siping mung bale, uling kumbiran da ka naman, at kanita miyablasan ka king depat mu karela. Neng magtau ka, ding kumbiran mu ila ding pakakalulu, ding lumpu, ding pile, at ding bulag. Mibendisyunan ka uling ila e ra ka ayablasan. Ablasan na ka ning Dios keng subli lang mie ding banal. Dimdam na iti ning metung karing kasulu nang mamangan, at ngana kang Jesus, Kasuerti da ring miyabe-abe king pamangan king Kayarian ning Dios! Mekibat ya i Jesus, Ating metung a taung migtaung maragul at dakal la ding kimbiran na. Inyang miras na ing oras, inutusan ne ing ipus na at pepasabi na karing mekumbira, Munta na kayu keni; makasadia na ing sabla! Oneng ginawa la ngan sangkan. Ngana king ipus ning mumuna, Mekasali kung hasienda at kailangan keng puntalan ban lawan. Ikayu na ing balang magpasensia kanaku. Ngana naman ning metung, Mekasali kung limang kaparis a baka at kailangan ku lang subukan. Ikayu na sanang balang magpasensia kanaku. Sinabi na naman ning metung pa, Bayu kung kasal; e ku makatagun. Mibalik ya ing ipus at belita na iti king panginuan na. Mimua ya iti at sinabi na king ipus na, Munta kang malagua karing dalan at pigulut na ning siudad at idala mu la keti ding kalulu, ding lumpu, ding bulag, at ding pile. Kabalik na ning ipus, sinabi na, Agawa ku na pu, ginu, ing inutus yu, oneng malualas ya pa ing lamesa. Inya ngana ning panginuan king ipus na, Munta ka pa karing baryu at sitio at pilitan mu lang munta keti ding tau ban kumatmu ya ing bale ku. Sasabian ku keka, king ala metung man karing mekumbira ing makatakman king pamangan a sidia ku! Milalu la karakal ding taung tutuki kang Jesus; inarapan na la at ngana, E ya malyaring maging alagad ku ing ninumang lalapit kanaku nung maygit neng kaluguran kesa kanaku i tata na at ima na, ing asawa na at ding anak na, ding kapatad nang lalaki at babai at pati na ing mismung sarili na. E ya malyaring maging alagad ku ing ninumang e bisang mamusan king krus na at tuki kanaku. Nung magplanu yang patalakad tore ing metung kekayu, e ya pa wari lukluk at balakan na ing gastusan na ban abalu na nung managyu la ding pera na ba yang mayari ing tore? Pota mitalakad la ding pundasyun oneng e na ne man apayari, kaylian dia ding sablang manakit. Sabian da, Pegumpisan neng telakad ning taung iti at e na ne man pala apayari! O ninung ari a makilaban king kalupa nang ari ing e pa mu lukluk at misip nung ding apulu nang libung sundalus agyu da lang labanan ding aduang pulung libung sundalus na ning kalaban na? At nung e na agyu, mitubud yang pekakatawan na kabang marayu ya pa ing kalaban na ban makipagkasundu. Makanyan munaman e ya malyaring maging alagad ku ing ninuman, nung e na lakuan ing sablang atyu keya. Mayap ing asin; nung milako lasa ala nang paralan ban mibalik ing kalat na. Ala nang kasilbian iti para king gabun o para king pikukuanan pataba. Iyugse ra na mu. Inya makiramdam kayu nung atin kayung balugbug! Kanitang misan, linapit la kang Jesus ding dakal a talapanyingil buis at makasalanan ban makiramdam. Mibubulungan la ding Pariseo at ding talaturu ning Kautusan. Ngara, Makisalamuha ya ing taung iti at makisulu karing makasalanan! Inya sinabi neng Jesus karela iting talimhaga: O nu mong ing metung kekayu atin yang dinalan a tupa at mebating ya ing metung kareti, nanu ing daptan na? Lakuan na la ding siam apulu't siam king pastulan at panintunan ne ing mewala anggang e ne akit. At nung akit na ne, masaya neng pusanan karing pago na at iyuli ne. Kaybat kumbiran na la ngan ding kakaluguran na at kasiping bale. Sabian na karela, Matula kung tutu uling ikit ke ing tupa kung mebating; munta kayu keni; magsaya tamu! Sasabian ku kekayu king makanyan munamang mika maygit a kasayahan karin banua uli na ning makasalanan a sisisi at ginulut king kasalanan na kesa karing siam apulu't siam a banal a e kailangan sumisi. O nung ing metung a babaing ating apulung salaping pilak kebatingan yang metung kareti, nanu ing daptan na? Sindi yang sulu; palisan ne ing bale at panintunan neng masalese anggang e ne akit. Nung akit na ne iti, kumbiran na la ding kakaluguran na at kasiping bale. Sabian na karela, Matula kung tutu uling ikit ke ing mewala kung salaping pilak! Munta kayu keni; magsaya tamu! Sasabian ku kekayu king makanyan munamang mika kasayahan karing anghel na ning Dios uli na ning makasalanan a sisisi at painggulut king kasalanan na. Ngana pang Jesus, Ating metung a taung ating aduang anak a lalaki. Ngana ning bungsu, Tatang, ibie mu na kanaku ing mana ku. Pinitna na ning tata ing bandi na karing adua nang anak. Kaybat ning mapilan a aldo, pisali na ning bungsu ing mana na at minta ya king marayung bansa. Darala na la ding sablang ayabli na. Karin na la ginastus ding pera na king e ustung pamibiebie. Inyang agastus na la ngan ding pera na, mika maragul a danup king bansang ita at melipit yang e mu nanu. Inya mekipagobra ya king metung a taung mabandi king bansang ita. Pepapuntan ne niti king baryu ban manese babi. Buri nang pakabsian ing sarili na agyang karing bungang tanaman a kakanan da ring babi, oneng alang minie keya. Inyang api-isip-isip na ing kabilian na, nganang mekabalak, Karakal na ipus tatang ko at sawa-sawa lang pamangan, kabang aku mamamate kung danup keti! Magbalik ku kang tatang ku at sabian ku, Tatang, mikasala ku king Dios at keka. E na ku karapatdapat mayaus pang anak mu; ibilang mu na ku mung metung karing ipus mu. Inya tinalakad ya at migbalik kang tatang na. Marayu ya pa ikit na neng tata na at tutu yang melunus; inya memulayi yang sinalubung keya; kinaul ne at penuma. Ngana ning anak, Tatang, mikasala ku king Dios at keka. E na ku karapatdapat mayaus pang anak mu. Oneng sinabi na ning tata karing ipus na, Mamalagua kayu! Dala ye keni ing masanting diling imalan at ipasulud ye keya. Pasuluran yeng singsing at sandalyas. Kuanan ye ing pataban a biserung baka at paten ye; mangan tamu at magsaya! Uling ing anak kung iti mete ne, oneng sinubli yang mebie; mebating ya, oneng meyakit yang pasibayu. At megumpisa lang migsaya. Atyu kanita king marangle ing anak a pangane. Inyang pauli ya at malapit na king bale, mekaramdam yang tigtigan at terakan. Inaus ne ing metung karing ipus at kitnan ne, Nanu ing malilyari keti? Pekibat na ning ipus, Dinatang ya pu ing kapatad yu! Pepapate neng tatang yu ing biserung bakang pataban, uling ing kapatad yu mibalik yang mabie at alang sakit. Mimua ya ing pangane at e bisang lungub. Inya linual ya ing tata at inaru ne. Oneng sinabi na, Siyuan da kayu kilub ding dakal a banua at kapilan man e ra kayu pepasukal a lub. Agyang misan mu e yu ku dininan biserung kambing ban pagtawan ku la ding kanakung kakaluguran! Ngeni mong dinatang ya ing anak yung yan a minyira king kekayung pibandian karing babaing magtinda king katawan da pepapate ye pa ing biserung bakang pataban! Ngana ning tata, Anak ko, kapilan man kayabe ra ka at keka ing sablang bandi ku. Sukat tamung magsaya at tumula uling ining kapatad mu mete ne, makanyan man sinubli yang mebie; mebating ya at meyakit ya. Nganang Jesus karing alagad na, Kanitang misan, ating mabandi a ating metung a katiwala. Simbung da king ing pibandian na panyiran na mu ning katiwala. Inya pepayaus ne at kitang na, Nanu ing ababalitan ku tungkul keka? Munie kang kwenta kanaku tungkul king kekang pamanibala king pibandian ku uling e na ka malyaring maging katiwala ku. Ngana ning katiwala king sarili na, Lalako na na ku ning panginuan ku king pangakatiwala. Nanu ing daptan ku? E ku agyung sarul; makarine naman nung magpalimus ku. A, balu ku na ing daptan ku! Milako ku man king obra atin namang tanggap kanaku karing pibalebale ra. Tunggal-tunggal na lang pepayaus ding ating utang king panginuan na. Ngana king minuna, Nu anti ing utang mu king kanakung panginuan? Pekibat na, Dinalan a barilis a larung olibo. Ngana ning katiwala, Oyni ing kasulatan na ning utang mo. Lukluk ka at gawan meng limang pulu. Mamalagua ka! Kitnan ne ing kadua, Ika, nu anti ing utang mu? Pekibat na, Dinalan a kaban a trigu. Ngana ning katiwala, Oyni ing kasulatan na ning utang mo. Walung pulu ing isulat mu. Pinuri ne ning panginuan ing mapamirait a katiwala uli na ning pepakit nang katosuan. Uling maygit lang biasang mamahala ding taung maka-yatu kesa karing taung maka-Dios. At sindu nang Jesus ing pamagsalita na. Ngana, Inya sasabian ku kekayu: gamitan yu king pamakikaluguran ing pibandian keti king yatu. Magisan man iti, matanggap na kayu man king tuknangan a alang angga. Ing tapat king malating bage a mipagkatiwala keya, tapat ya naman king maragul a bage a mipagkatiwala keya; ing e mu apagkatiwalan king malating bage, e mia naman apagkatiwalan king maragul a bage. Nung e ra kayu apagkatiwalan king pibandian na niting yatu, ninu ing magkatiwala kekayu king tune pibandian? At nung e ra kayu apagkatiwalan king pibandian da ring aliwa, ninu ing munie kekayu king tune mangaintulid kekayu? Alang ipus a makasuyung aduang panginuan uling pikasaman ne ing metung at luguran ne ing metung; maging tapat ya king metung at pikasaman ne ing metung. E kayu makasuyung agnan king Dios at king pibandian. Dimdam da iti ding Pariseo at pikayli-kayli re i Jesus uling malugud la king salapi. Inya sinabi na karela, Ikayu ding magpanggap banal king arapan da ring tau, oneng akikilala na ning Dios ing atyu karing pusu yu. Uling ing isipan dang maulaga ding tau, ya naman ing alang ulaga king panimanman na ning Dios. Ing Kautusan nang Moises at ing sinulat da ring propeta mipairal angga mu ketang panaun a dinatang ya i Juan a Maminyag. Manibat na kanita, mipanaral ne ing Mayap a Balita tungkul king Kayarian ning Dios, at ing balang metung magkapilit yang milub kaniti. Oneng mayan pa ing lumipas ya ing banua at ing yatu kesa king milako ya ulaga ing malating dake na ning Kautusan. Makipangalugud ya ing ninumang mididiborsyu king asawa na at makiasawa king aliwa, at makipangalugud ya naman ing makiasawa king babaing diniborsyu ning asawa na. Ating metung a taung mabandi a mimalan mal at ating labis-labis a pamangan aldo-aldo. At atin munamang pulubi a milagyuan Lazaro; mitmu yang sugat at atyu lele nang pasbul ning mabandi. Bisa yang makapangan agyang king mugmug a mananabu ibat king lamesa na ning mabandi. Aliwa mu ita, lalapitan de pa ding asu at didilatan da la ring sugat na. Mete ya ing pulubi at dela de ring anghel king siping nang Abraham. Mete ya naman ing mabandi at mikutkut. Kabang magdusa ya king Hades, tinalanga ya ing mabandi at ikit ne king marayu i Abraham at i Lazaro a atyu siping na. At nganang kinulait ning mabandi, Tatang Abraham, malunus kayu kanaku. Utusan ye i Lazaro ba neng basan danum ing sepu na ning taliri na at parimlan ne ing dila ku uling magkasakit ku king aping ini! Oneng nganang Abraham, Anak ko, ganakan mu king kanitang atyu ka king yatu migpakasawa ka king mangayap a bage at mibata yang kasakitan i Lazaro. Oneng ngeni mipaligayan ya keni kabang ika naman magdusa ka. Bukud pa king sablang yan, atyu pilatan tamu ing metung a maragul a bangin. Inya e la makapunta keni ding atyu ken, at ding atyu ken e la makapunta keni. At ngana ning mabandi, Nung makanyan, tatang Abraham, ipakisabi kung mayap king papuntan ye i Lazaro king bale nang tatang ku uling atin kung limang kapatad a lalaki. Itubud ye karin ba na lang dinan babala, kanita ila mu man e la miras keting lugal ning pamagdusa. Oneng sinabi nang Abraham, Atyu ya karela i Moises at ding propeta; paburen mu lang makiramdam karela. Nganang mekibat, E sapat ita, nung puntalan na la ning metung a sinubling mebie, sumisi la at painggulut karing kasalanan da. Sinabi nang Abraham, Nung e la makiramdam kang Moises at karing propeta e la munaman maniwala agyang king mete a sinubling mebie. Nganang Jesus karing alagad na, E la kapilan man mawala ding panibatan na ning pamikasala, oneng makapangilabut ing kararasan na ning taung panibatan na niti! Mayap pa ing isabit ya king batal na ing metung a maragul a gilingan-batu at iyatsa ya king dagat kesa king maging sangkan ne ning pamikasala na ning metung karing mangalating deti. Inya mingat kayu! Nung mikasala ya ing kapatad mu, sabianan me; patawaran me nung sumisi ya. Nung makatapitung besis yang mikasala keka kilub ning patingapun, at makatapitung besis yang linapit keka at sinabing, Sisisi ku, sukat meng patawaran. Ngara ding apostol king Ginu, Dagdagan mu ing kekaming kasalpantayanan! Pekibat na ning Ginu, Nung atin kayung kasalpantayanan a kasing dagul na mu man ning butul mustasa, asabi yu kaniting tanaman a sikomoro, Mabagut ka at iyalis mu ing kekang sarili king dagat! at mamintu ya kekayu. O nu mong ing metung kekayu atin yang ipus a sasarul o magpastul tupa, nung muli neng ibat king marangle, sabian yu wari keya, Mekeni at mangan na ka? Agyang makananu e yu sabian ita; ing sabian yu, Isadia mu kung apunan; kaybat miblas ka at silbian mu ku kabang mamangan ku. Kaybat na nita, saka na ka mangan. Pasalamatan ya wari ing ipus uling tiparan na ing inutus mu keya? Makanyan munaman kekayu; nung arapat yu na ing sablang inutus da kekayu, sabian yu, Mistula kami mung ipus; tinupad kami mu king kekaming katungkulan. King pamaglakad nang Jesus papunta Jerusalem, dinalan ya king angganan na ning Samaria at ning Galilea. Inyang lulub ya king metung a baryu, selubungan de ring apulung leprosuan, tinuknang lang makarayung bagya at kinulait la. Ngara, Jesus! Maestro! Malunus ka kekami! Ngana karela inyang ikit na lang Jesus, Lumakad kayu at pakit karing pari. Kabang dalan, kinayap la. Inyang apansingan na ning metung karela king kinayap ya; migbalik yang kukulisak kapurian king Dios. Migsakab ya arap nang Jesus at pepasalamat ya keya. Samaritano ya ing taung iti. E la wari apulu ding kinayap? nganang kinutang Jesus. Nu la karin ding siam? Ala waring migbalik at minie kapurian king Dios subali mu kaniting dayuan? At nganang Jesus king Samaritano, Talakad ka at mako na ka; kinayap ka uli na ning kasalpantayanan mu. Misan, ating mapilan a Pariseo a mengutang kang Jesus, nung kapilan ya datang ing Kayarian ning Dios. Nganang mekibat, E ya mayakit daratang ing Kayarian ning Dios. At alang makasabing, Alben yu, atyu keni! o Atyu karin! uling ing Kayarian ning Dios atyu kilub yu. At ngana karing alagad na, Datang ing oras nung nu yu pagnasan ing akit ye ing metung karing aldo ning Anak ning Tau, oneng e ye akit. Ating sumabi kekayu, Atyu karin! o Atyu keni! Oneng e kayu lulual ban panintunan ye. Nung makananung kikislap ing kildap king banua at aslagan na ing misusumangid nang dane ning banua, makanyan ya munaman ing Anak ning Tau king aldo na. Oneng kailangan ya pa mung dumalan dakal a kasakitan at tanggian de ring tau king kasalukuyan. Nung nanu ing milyari kanitang panaun nang Noe, makanyan munaman ing malyari king panaun ning Anak ning Tau. Kanitang panaun nang Noe, mamangan la at miminum ding tau, kakasal la at makiasawa la angga king aldo a sinake ya i Noe king barku. Dinatang ing albug at mete la ngan. Mangari munaman kanitang panaun nang Lot, mamangan la at miminum ding tau, sasali la at mamisali la, tatanam at manalakad bale. Oneng king aldo a meko ya i Lot karin Sodoma, minuran api at asupri at meduluk la ngan. Makanyan munaman ing malyari king aldo a datang ya ing Anak ning Tau. King aldo ita, itang atyu king bubungan e ya pa mu kuldas ban kuanan na ing pibandian na kilub ning bale. Makanyan munaman e ya sukat muli itang atyu king marangle. E yu kakalinguan itang milyari king asawa nang Lot! Ing ninumang magkapilit magligtas king bie na, abating ne iti; oneng ing ninumang mibating king bie na, aligtas ne. Sasabian ku kekayu, king benging ita, ating aduang lalaki king metung a pagkeran; ing metung mayakua ya at ing metung mitagan ya. Ating aduang babaing miyayabe gigiling, ing metung mayakua ya at ing metung mitagan ya. [ Ating aduang lalaki king marangle; ing metung mayakua ya at ing metung mitagan ya.] Nganang mengutang ding alagad, Ginu, nu karin mapalyari iti? Pekibat na, Nung nu ya karin ing bangke karin la naman makatipun ding ayup a buitre. Selita neng Jesus karela ing metung a talimhaga ban ituru na karela king sukat lang parating manalangin at e la kapilan man mimina lub. Ngana, King metung a siudad, ating metung a ukum a alang takut king Dios at ala yang gagalangan a tau. King siudad mu ring ita, ating metung a babaing mebalu a maralas pupunta king ukum at parati nang sasabian, Saupan yu ku pu laban king kanakung kalaban! E ya mebisa ing ukum kilub ning makabang panaun. Oneng king katataulian ngana king sarili na, Agyang ala kung takut king Dios at e gagalang kaninu man, saupan keng manakit katuliran ing babaing iti ban tuknangan na kung pangabalanan, pota abuysit na ku pa keng pamamunta na keti! At ngana ning Ginu, Dimdam yu ing sinabi na ning marawak a ukum. Ngeni, ipagkaymut na kaya ning Dios ing katuliran karetang sariling pinili na a mamaus pasaup keya aldo't bengi? E na la kaya agad saupan? Sasabian ku kekayu, agad-agad na lang dinan katuliran. Oneng paniatang na ning Anak ning Tau, manakit ya kayang taung sasalpantaya keya keti king yatu? Selita nia naman iting talimhaga karing taung tutungge mayap king sarili da at maninsultu naman karing aliwa. Ngana, Ating aduang lalaking menik king Templo ban manalangin: ing metung Pariseo ya at ing metung naman talapanyingil yang buis. Tinalakad ya ing Pariseo at nganang menalangin king sarili na, O Dios, pasalamat ku keka king e ra ku kalupa ding aliwang tau; e ku mapanako, e ku mapamirait, e ku makipangalugud o kalupa na ning talapanyingil buis a ini. Makatadua paruminggu mag-ayunu ku; ibabie ku keka ing kapulung dake na ning sablang panakitan ku. Oneng makatalakad yang marayu ing talapanyingil buis; e ya man bisang matna banua, nune durugdugan ne ing salu na at sasabian na: O Dios, malunus ka kanaku; metung kung makasalanan! Sasabian ku kekayu, nganang Jesus, Ing lalaking iti ya ing minuling mekilalang banal arap ning Dios at aliwa itang metung. Uling ing ninumang mitatas king sarili na mibaba ya, at ing ninumang magpakumbaba mitas ya. Dela da la ring mapilan a tau ding anak dang mangalati kang Jesus ba na lang itumpak ding gamat na karela. Inyang ikit da iti ding alagad na, sebianan da la ring tau. Oneng inaus na lang Jesus ding anak at sinabi na karing alagad, Paburen yu lang lumapit kanaku ding anak at e yu la sasabatan, uling para karing anti kareti ya ing Kayarian ning Dios. Iti yang tandanan yu! Ninuman ing e tanggap king Kayarian ning Dios anti ing pamananggap da ring mangalating anak kapilan man e ya milub karin. Kitnan ne ing metung a pamuntuk da ring Judio i Jesus. Ngana, Mayap a Maestro, nanung daptan ku ban tanggapan ku ing bie alang angga? Pekibat nang Jesus, Baket ausan mu kung mayap? Alang mayap nune mu ing Dios. Balu mu la ding kautusan: E ka makipangalugud; e ka makamate; e ka manako; e ka sasaksi king e katutuan; igalang me i tatang mu at ima mu. At sinabi na, Daraptan ku na ing sablang yan manibat na inyang kayanakan ku. Inyang dimdam nang Jesus iti, ngana, Atin pang metung a bage a kulang keka. Ipisali mu ing sablang pibandian mu at ipamie mu ing abli mu karing pakakalulu at mika pibandian ka karin banua. Kaybat, mibalik ka keti at tuki ka kanaku. Oneng melungkut ya ing lalaki inyang dimdam na iti uling tutu yang mabandi. Ikit nang Jesus king melungkut ya at sinabi na, Kasakit dang lungub king Kayarian ning Dios ding ating pibandian! Mas mayan ya pang dumalan ing kamelyu king busbus ning karayum kesa king lungub ya ing mabandi king Kayarian ning Dios. Mengutang la ding mekaramdam kaniti, Nung makanyan, ninu ding miligtas? Pekibat nang Jesus, Ing e ra arapat ding tau, arapat na ning Dios. Kanita i Pedro sinabi na, Alben yu, likuan mi la ding kekaming pibalebale ban tuki ke keka. Sinabi nang Jesus karela, Ing katutuan sasabian ku kekayu: alang tau a pepainggulut king pibalebale na, asawa, kapatad at pengari o ding anak na alang-alang king Kayarian ning Dios ing e tanggap lalung dakal king kasalukuyan at bie alang angga king panaun a daratang. Kewani na lang Jesus ding labing adua at sinabi na karela, Lawan yu! Papunta ta na Jerusalem at karin matupad ing sablang sinulat da ring propeta tungkul king Anak ning Tau. Ipanganiaya re karing paganu a maninsultu, lapastangan, at maglura keya. Paglatikuan de at paten, oneng king katlung aldo subli yang mie. Oneng e ra aintindian ding alagad ing dimdam da; e malino karela ing kabaldugan na nita at e ra balu nung nanu ing amanuan nang Jesus. Inyang malapit ne i Jesus karin Jerico, ating metung a lalaking bulag a makalukluk lele na ning dalan; magpalimus ya. Dimdam na lang daralan ding dakal a tau; mengutang ya nung nanu ing malilyari. Ngarang mekibat, Daralan ya i Jesus ning Nazaret. At nganang kinulisak masikan, Jesus, Anak nang David, malunus ka kanaku! Sebianan de ring tau king mumuna at sinabi ra king e ya mainge, oneng lalu yang kinulait masikan. Ngana, Anak nang David! Malunus ka kanaku! Tinuknang ya i Jesus king pamaglakad na at inutus na king ilapit de keya ing bulag. Pangalapit na, kitnan neng Jesus, Nanu ing buri mung daptan ku keka? Nganang mekibat, Ginu, bisa kung manakit pasibayu. At sinabi nang Jesus king bulag, Manakit ka! Pepakayap na ka ning kekang kasalpantayanan! Kanita mu rin menakit ya at tinuki ya kang Jesus at pepasalamat ya king Dios. Inyang ikit da iti ding tau, pinuri de ngan ing Dios. Linub ya at linabas i Jesus karin king Jerico. Ating metung a mabandi karin a pamuntuk da ring talapanyingil buis, ing lagyu na Zaqueo. Pilit neng buring akit nung ninu i Jesus. Oneng pandak ya i Zaqueo at e ne agyung lawen uli na ning keraklan da ring tau. Inya migpauna yang milayi at minukiat ya king metung a tanaman a sikomoro ba neng akit dumalan i Jesus karin. Pangaras nang Jesus king lugal a ita, tinalanga ya at sinabi na, Zaqueo, kuldas kang malagua uling kailangan kung salangi ngeni king bale mu. Memalagua yang kinuldas at matula neng tinggap i Jesus. Mibubulungan la ding sablang menakit king mepalyari. Ngara, Makipagbisita ya king metung a makasalanan! Tinalakad ya i Zaqueo at sinabi na king Ginu, Ginu, ing kapitna king pibandian ku ipamie ku karing pakakalulu. At nung sakaling atin kung pirait ninuman, isubli kung makatapat a besis keya. Nganang Jesus kang Zaqueo, Dinatang ngeni ing kaligtasan king pibalebaleng iti; ing taung ini lahi nia namang Abraham. Uling dinatang ya ing Anak ning Tau ban panintunan na la at iligtas ding mebating. Sindu nang Jesus ing pamagsalita na at selita ne ing metung a talimhaga karing taung makiramdam. Depat na iti uling malapit ne Jerusalem at isipan da ring tau king malapit niang lunto ing Kayarian ning Dios. Ngana, Ating metung a taung marangal a minta king marayung bansa ba yang magawang ari at kaybat magbalik ya naman. Bayu ya meko, inaus na la ding apulu nang ipus at dininan na lang tungga-tunggalan a salaping gintu, at sinabi na karela, Pagnegosyu yu la den angga king pamagbalik ku. Tutu ra ne mang kesaman ding memalen na, inya kalako na mitubud lang pekakatawan da ban sabian da, E mi ya buring maging ari ing taung iti. Gewa ria mu ring ari ing taung ita. Kaybat minuli ya at pepayaus na la ding ipus a dininan nang salaping gintu ban abalu na nung magkanu ing penakitan na ning balang metung. Linapit ya ing minunang mirinan at ngana, Ing salapi yung gintu, ginu, menakitan yang apulu. Masanting, nganang mekibat. Mayap kang ipus! Anti na ning meging tapat ka king ditak a bage, panibalan da ka karing apulung siudad. Linapit ya ing kadua at ngana, Ing kekayung salaping gintu, ginu, menakitan yang lima. At sinabi na, Manibala ka karing limang siudad. Linapit ya ing aliwa pang ipus at ngana, Oyni, ginu, ing kekayung salaping gintu. Binalut ke king panyu at selikut. Tatakut ku kekayu uling masakit kayung pakiutusan; kakuanan yu ing e kekayu at pupupulan yu ing e yu tenam. Pekibat na ning panginuan na, E ka mayap a ipus! King sinabi mung yan karin da ka atulan! Balu mu na palang masakit kung pakiutusan at kakuanan ku ing e kanaku at pupupulan ku ing e ku tenam, obat e me bildug king bangku ing salapi ku? King pamagbalik ku mika interes ya mu man sana. At sinabi na karing atyu karin, Kuanan ye keya ing salaping gintu at ibie ye king atin nang apulung salaping gintu. Oneng ngara, Atin neng apulung salaping gintu, ginu! Sasabian ku kekayu, nganang mekibat, ing ninumang atin na, mirinan ya pa; oneng itang ala, agyang itang ditak a atyu keya mayakua pa. Ngeni, tungkul naman karetang kalaban kung e maki buri king maging ari ku karela, idala yu la keni at paten yu la king arap ku! Kaybat nang asabi iti, sinulung neng migpauna karela papunta Jerusalem. Inyang malapit ne king Betfage at Betania, king bunduk a ausan dang Bunduk ding Olibo, pepaunan na la ding aduang alagad. Sinabi na karela, Munta kayu king tutuking baryu. Kalub yu karin akit ye ing metung a biserung asno. Makatali ya at ala pang mekasake kaniti. Kalagan ye at idala ye keti. Nung sakaling ating mangutang kekayu: Baket kakalagan ye yan? sabian yu, Kailangan ne ning Ginu. Inya linakad na la ding mituburan at ikit de ing asno, antimo ing sinabi na karelang Jesus. Kabang kakalagan de, ding makibandi kitnan da la, Baket kakalagan ye yan? Pekibat da, Kailangan ne ning Ginu. Dela re ing asno kang Jesus. Kaybat deng sepinan king gulut ing asno king balabal da, pepasaken de i Jesus. Kabang dalan, lalatag da la ring tau ding balabal da king daralanan na. Inyang malapit ne Jerusalem, king lugal a pababa king Bunduk ding Olibo, kinulisak la king tula ding heganaganang alagad a milulupung keya at king masikan a bosis pinuri de at pepasalamatan ing Dios king sablang ikit dang milagru. Ngara, Bendisyunan ne sa ning Dios a daratang king lagyu na ning Ginu! Kapayapan karin banua at ligaya king Dios! Ngara ding mapilan a Pariseong makalibutad karing dakal a tau, Maestro, iyutus mu karing alagad mu ing e la masigla. Pekibat na, Sasabian ku kekayu, nung magtahimik la, ding batu mismu ilang kulisak. Inyang malapit ne king siudad i Jesus at ababatiawan na ne, tengisan ne. Ngana, Nung balu mu mu ing makaibie kapayapan keka king aldo iti! Oneng e mu pin akakit ngeni! Datang la ding aldo a padurutnan da kang kuta ding kekang kalaban; kubkuban da ka at lusuban king misusumangid. Lasakan da kang lubus at pati na ding anak mung atyu kilub ding kekang pader. Ala lang itagan metung mang batu a makatumpak king kalupa nang batu uling e mu kilala ing paniatang na ning Dios keka ba na kang iligtas! Linub ya i Jesus king Templo at tinabi na la ding magtinda. Ngana karela, Makasulat: Ing bale ku mayaus yang bale pipanalanginan. Oneng gewa yeng tuknangan ding mapanako! Aldo-aldo tuturu ya i Jesus kilub ning Templo. Buri da ring pamuntuk ding pari, ding talaturu ning Kautusan, at ding makatua na ning balen king ipapate re. Oneng e la manakit paralan nung makananu rang arapat iti, uling taimtim yang makiramdam kang Jesus ing mabilug a balen; ala lang buring salanan king sasabian na. Misan a aldo, kabang tuturu ya i Jesus karing tau kilub na ning Templo at manaral tungkul king Mayap a Balita, linapit la ding pamuntuk da ring pari at ding talaturu ning Kautusan; kayabe da la ring makatua na ning balen. Ngara, Sabian mu na mo kekami ing katuliran mung dapat kareting bage? Ninu ing minie kayupayan keka? Pekibat nang Jesus, Kutnan da kayu naman. Sabian yu na mo kanaku nung kenu ibat ing upaya nang maminyag Juan, ibat king Dios o karing tau? At ngarang mipapangutang, Nung sabian tamung ibat king Dios, sabian na naman kekatamu, Baket e ye peniwalan? Nung sabian tamung, Ibat karing tau, pamasibasan da katamu ding tau uling paniwalan da king propeta ya i Juan. Inya ing pekibat da kang Jesus, E mi balu. At nganang Jesus karela, E ku naman sabian kekayu nung nanu ing katuliran kung dapat kareting bage. Kanita selita neng Jesus iting talimhaga karing tau: Ating metung a taung menanaman ubas king gabun na. Pekiupa ne karing kasamak at minta ya king aliwang bansa. Menatili yang maluat king lugal a ita. Inyang miras na ing panaun ning pamamupul ubas, pepapuntan ne ing metung a ipus ban kuanan na ing parti na king pupul. Oneng bigbugan de ring kasamak ing ipus at pepaulian deng alang darala. At pepapuntan ne ing metung pang ipus; pemugbug dia naman ampon lepastangan at pepaulian deng ala munamang darala. Pepapuntan ne ing katlu; penasakit de at penabi. Ngana ning makibandi king ubasan, Nanu ing daptan ku? Papuntan ke ing sariling anak kung lalaking pakamalan; siguradung igalang de! Oneng inyang ikit de ring kasamak ing anak a lalaki, ngarang misabisabi, Iti ya ing talapagmana. Tara, paten ta ya ban miras kekatamu ing mana na! Inya liwal de king ubasan at pete re. Nanu kaya ing daptan na karela ning makibandi king ubasan? Ya mismu munta ya karin at pamaten na la detang kasamak at ibie ne karing aliwang kasamak ing ubasan. Inyang dimdam da iti ding tau, sinabi ra, E na na sa paintulut ning Dios kekatamu yan! Linawe na lang Jesus at kaybat kitnan na la, Nung makanyan, nanu ing buri nang sabian niting telatag ning Kasulatan? Ing batung e ra buri ding manalakad bale, ya ing meging batung pamuntuk. Manasakit ya ing ninumang makatakid king batung iti at mangalaso-laso ya ing dagpan na. Kanita mu rin buri deng dakpan ding talaturu ning Kautusan at ding pamuntuk da ring pari i Jesus, uling aintindian da king ila ding pamaramdaman na king talimhaga; oneng tatakut la karing tau. Inya menaya lang masanting a panuan. Sitsutan da la ring mapilan a tau ban magkunwaring manintun king katuliran at ilang tiburan da ba reng arakap i Jesus king pamagsalita na ban kanita adalum de at miyabie king upaya ning Romanung Gobernador. Ngara deting ispia kang Jesus, Maestro, balu mi king ustu ing kekayung sasabian at tuturu. E kayu mangabiran kenu man, nune tuturu yu ing katutuan tungkul king buri na ning Dios para king tau. Sabian yu na mo kekami nung labag king Kautusan ing mamayad buis king Emperador ning Roma o ali? Oneng balu nang Jesus ing e mayap dang kapagnasan, inya ngana karela, Pakitanan yu kung metung a denaryu. Kaninu ya larawan at lagyu ing atyu keni? Ngarang mekibat, King Emperador la. Inya nganang Jesus karela, Nung makanyan, ibie yu king Emperador ing mangaintulid king Emperador, at ibie yu king Dios ing mangaintulid king Dios. Mebigu la king kapagnasan dang arakap de king pamagsalita na arap da ring tau. Ala na lang asabi pa uling mebigla la king pekibat na. Ating mapilan a Saduseo a linapit kang Jesus. Ding Saduseo ila ding taung sasabing alang pamaniubling mebie. Ngara, Maestro, sinulat neng Moises iting kautusan para kekami: Nung ing metung a lalaki mate yang alang ayanak king asawa na, ing kapatad nang lalaki kailangan neng pakasalan ing mebalu ban mika anak la para king mete. Ating pitung mikakapatad a lalaki. Mekiasawa ya ing pangane at mete ya namang alang ayanak. Pekasalan ne ning kadua ing mebalu, at mete yang alang ayanak. Makanyan munaman ing milyari king katlu angga king kapitu; ayasawa de ngan at mete lang alang ayanak king mebalu. King katataulian, mete ya naman ing babai. Ngeni, king aldo pamaniubling mebie, ninu karing pitung mikakapatad ing maging asawa na, anti na ning mikasal ya karela ngan? Nganang mekibat Jesus karela, Miyayasawa la ding lalaki at babai king kapanaunan a iti, oneng e na la makiasawa ding lalaki at babaing kabilang karing subling mie. Mitulad la karing anghel at e na la malyaring mate; uling king pamaniubli rang mie maging anak na la ning Dios. Agyang i Moises patutuan na king subli lang mie ding mete. Uling king istoria tungkul king mababang tanaman a milalablab, ing Ginu inaus neng Dios nang Abraham, Dios nang Isaac, at Dios nang Jacob. Ngana wari, ing Dios e re Dios ding mete, nune Dios de ring mabie uling ding sabla mabie la uli na. Ngara ding mapilan a talaturu ning Kautusan, Maestro, tinud ka king pakibat a yan! Ala nang mengangas pang mengutang. Nganang Jesus karela, Makananu rang asabi king ing Cristo anak neng David? Uling i David mismu sasabian na king libru da ring Dalit, Ing Ginu sinabi na king kakung Ginu: Lukluk ka banda kung wanan, anggang e ku la lubus apasukuan keka ding kekang kalaban. Ngeni nung i David inaus neng Ginu, ing Cristo, makananu ya mo ngening maging anak na? Nganang Jesus karing alagad na kabang makiramdam la ding sabla, Mimingat kayu karing talaturu ning Kautusan a maburing lakad-lakad pakaimalan a makaba at maburing pupugayan da karing plasa. Buri da la ring luklukan pandangal karing sinagoga at ding kabisera neng makipamiesta la. Ila ding gigisan king kabiayan da ring mebalung babai, at kaybat magkunwaring manalangin makaba! Lalung mabayat ing dugpang parusa karela! Megumasid ya i Jesus king makapadurut at ikit na la ding masalaping babaldug king karelang ain king pibabalduganan kareti king Templo. Ikit nia naman ing metung a pakakalulung babaing mebalu; babaldug na la ding aduang salapi. Sinabi nang Jesus, Ing katutuan sasabian ku kekayu, ing pakakalulung babaing iti ya ing maragul a inain kesa karing sabla. Uling binie na ing sablang pagkabie na, oneng ila binie ra mu itang labis ketang kailangan da. Pipagsalitan da ring mapilan karela ing sintingan na ning Templo, ing sintingan a babie da ring marmol at ding ain a miyain king Dios. Inya sinabi nang Jesus, Ding akakit yung den, datang ing panaun, metung man alang mitagan a batung makatumpak king kalupa nang batu; mabaldug la ngan king gabun. Ngarang mengutang kang Jesus, Maestro, kapilan malyari iti? At nanu ing palatandanan king pangatupad na niti? Pekibat na, Mingat kayu ban e na kayu alinlang ning ninuman. Uling dakal la ding datang king lagyu ku a sumabing, Aku ing Cristo! at Ing panaun dinatang na! E kayu tutuki karela. E kayu pailigalig nung makabalita kayung gera at rebolusyun. Kailangan king mapalyari la pa mu deti, oneng e mangabaldugan king ing kawakasan dinatang na. At ngana pa karela, Lusuban ne ning metung a bansa ing kalupa nang bansa at lumaban ya ing metung a kayarian king kalupa nang kayarian. Mika mangasikan a ayun, danup, at salut karing miyayaliwang lugal at ating lunto makapangilabut a bage a mangaragul a tanda a manibat banua. Bayu malyari iting sabla, pandakpan da kayu at ligaligan. Idala da kayu karing sinagoga ban litisan at ipasukul. King uli ku iyarap da kayu karing ari at karing gobernador. Iti ya ing maging masanting yung oras ban munie patutu tungkul kanaku. Ipanatag yu ing lub yu; e kayu paibalisa nung makananu yung ipagdipensa ing kekayung sarili; uling dinan da kayung amanu at kabiasnan a e na agyung labanan o tutulan ning ninuman karing kekayung kalaban. Agyang ding pengari yu, kapatad, kamaganak, at kakaluguran ipanganiaya ra kayu; ipapate da la ring mapilan kekayu. Pikasaman da kayu ding sabla king uli ku. Oneng metung man king buak yu alang mabating. Magpakatatag kayu uling king kekayung kapibabatan karin yu tanggapan ing kaligtasan. Potang akit yu neng kukubkuban da ring sundalus ing Jerusalem, abalu yu king e lumuat malasak ne. Sukat lang tumakas karing bunduk ding atyu king Judea at sukat lang mako ding manuknangan king siudad, at e na la sukat lungub pa karin ding atyu king baryu. Uling ila deti ring Aldo ning Pamamarusa ban matupad ing sablang sasabian ding Kasulatan. Maging makalunus la ding mabuktut at ding pasusu karing aldo deta! Uling datang ing maragul a kasakitan at mua ning Dios laban king bansang iti. Mate la ding mapilan king espada at idala da lang bihag ding aliwa karing sablang bansa. Damusakan de ring paganu ing Jerusalem anggang e mapupus ing panaun a mitakda para karela. Mika ating palatandanan king aldo, king bulan at karing batuin. Magulu la ding bansa keti king yatu at malitu uli na ning dagat at ning alun. Mabungsul la ding tau king takut at king pamanisip da karing bage mapalyari king yatu; uling mayugun la at milisia la dalan ding planeta at ding aliwa pang bage king banua. King panaun a ita, akit deng daratang ing Anak ning Tau libutad na ning biga at kayabe ning maragul a kayupayan at kamalan. Kabud magumpisa na lang mapalyari deting bage, tumula kayu uling malapit na ing pangaligtas yu. Kaybat na nita, selita neng Jesus karela ing metung pang talimhaga. Ngana, Lawan ye ing tanaman a higera at ding aliwa pang tanaman. Nung akit yu na lang manulud, balu yu king malapit na ing kaleldo. Makanyan munaman, potang akit yu na lang mangapalyari deting bage, abalu yu king malapit neng datang ing Kayarian ning Dios. Tandanan yu! Mapalyari ngan ing sablang bage iti bayu la ngan mangamate ding taung mabibie ngening kasalukuyan. Lumipas ya ing banua at ing yatu, oneng manatili ing amanu ku. Mingat kayu! E yu paburen ing mipasoso kayu king katakawan at pamaglasing, at e kayu paibalisa king pamanintun kabiayan, pota dasnan na kayu ning Aldong ita a e kayu makasadia. Uling datang ya ing aldong ita king e ra piadian ding sablang tau king mabilug a yatu. Inya, magsadia kayu king balang oras; manalangin alang patugut ban mika sikanan kayu at aligtasan yu ing sablang mangapalyari at ban makayarap kayu king Anak ning Tau. Aldo-aldo tuturu ya i Jesus kilub ning Templo at mamako ya mu neng bengi at magpaynawa king Bunduk ding Olibo. Inya maranun pa pupunta na la king Templo ding tau ban makiramdam kang Jesus. Malapit nang datang ing Piesta ning Tinape Alang Lebadura a ausan dang Pamaglagpus. Manintun lang masanting a paralan ding pamuntuk da ring pari at talaturu ning Kautusan nung makananu reng apapate i Jesus, oneng tatakut la karing tau. Kanita linub ya i Satanas kang Judas a mayayaus Iscariote, ing metung karing labing adua. Meko ya at mekipagsalita karing pamuntuk da ring pari at karing opisyal da ring guardia na ning Templo, nung makananu neng apanganiaya i Jesus karela. Metula la at pengakuanan deng dinan salapi. Mebisa ya i Judas at manibat na kanita menintun neng oportunidad ba neng apanganiaya i Jesus king e ra kamalayan ding tau. Miras ing aldo na ning Tinape Alang Lebadura nung kapilan de papaten ing biserung tupa para king Pamaglagpus. Inutusan na lang Jesus di Pedro at Juan. Ngana karela, Mako na kayu at isadia yu ing kekatamung apunan para king Pamaglagpus. Ngarang kinutang kang Jesus, Nukarin mu buring isadia mi? Pekibat na, Makiramdam kayu! Kalub yu king siudad akasalubung ye ing metung a lalaking magdalang metung a bangang danum. Tukian ye angga king bale a puntalan na at sabian yu king makibandi king bale: Pakutang na keka ning Maestro nung nukarin ya ing kuartu a malyari nang pipanganan king Apunan ning Pamaglagpus kayabe da ring alagad na? Ituru ne kekayu ing metung a maragul a kuartu a kompletu gamit. Karin kayu magsadiang apunan. Meko la at disnan da at ikit ing sabla-sabla antimo ing sinabi nang Jesus karela, at sidia ra ing apunan ning Pamaglagpus. Inyang miras na ing oras, linukluk ya i Jesus king lugal na king lamesa at ding apostol. Ngana karela, Malambat ku nang pagnasan ing akayabe da kayung mangan king apunan ning Pamaglagpus bayu ku dumalan kasakitan! Sasabian ku kekayu: kapilan man e na ku pasibayung mangan kaniti anggang e lubus matupad iti king Kayarian ning Dios. Kinua ne ing kopa at kaybat nang mekapasalamat king Dios binie ne karela. Ngana, Tanggapan ye iti at pisulusuluan yeng inuman. Sasabian ku kekayu king manibat ngeni e na ku minum kaniting katas ning ubas anggang e datang ing Kayarian ning Dios. At kinua ne ing tinape at kaybat nang mekapasalamat king Dios, pemirasu ne ing tinape at binie ne karela. Ngana, Iti ya ing katawan ku [a miyain para kekayu. Daptan yu iti king kapigaganakan kanaku. Makanyan munaman, kaybat na ning apunan, binie ne ing kopa at sinabi na, Ing kopang iti ya ing bayung kasunduan a mitatalakad king kapamilatan na ning daya kung dumagus para kekayu]. Oneng kasulu ke keti ing magtaksil kanaku! Uling mate ya ing Anak ning Tau agpang king birian ning Dios; oneng makalunus ne itang taung magtaksil kanaku! At mikukutnanan la nung ninu kaya karela ing gawang kataksilan kang Jesus. Linto ing metung a pisasabian karing alagad nung ninu karela ing marangal dili. Sinabi nang Jesus karela, Ding ari keti king yatu giginuan da la ring karelang sasakupan at ding maki kayupayan mayayaus lang Kakaluguran da ring Tau. Oneng e makanyan king kabilian yu, nune, ing pekamarangal kekayu sukat yang maging antimong peka-anak dili at ing pamuntuk maging anti yang talasuyu. Ninu ing lalung marangal, ing makalukluk king lamesa o ing susuyu keya? Siempre, itang makalukluk. Oneng atyu ku libutad yu bilang metung a talasuyu. Menatili kayung kayabe ku karing sablang kapagsubukan a delanan ku. Nung makananu na kung dininan katuliran sumakup ning Ibpa ku, makanyan munaman ing gawan kung kasunduan kekayu. Mangan kayu at minum kayabe ku king Kayarian ku at lukluk kayu karing tronu ba yu lang ukuman ding labing aduang tribu na ning Israel. Simon! Simon! Makiramdam ka! Inawad nang Satanas at mipaintulut king ikayung sabla subukan na kayu antimo nung makananung ing ortelanu sisimen na ing sepu king pale. Oneng penalangin da ka king kapilan man e sa lubus milako ing kekang kasalpantayanan. At kabud mibalik ka lub kanaku, pasiknangan mu la ding kekang kapatad. Mekibat ya i Pedro, Ginu, makasadia da kang damayan king sukulan at king kamatayan! Nganang Jesus, Pedro, tandanan mu iti: bayu ya tulauk ing tatyo king aldo iti makatatlu mu na ku ikuang alingad. Kanita kitang nang Jesus karela, Inyang tinubud da kayung alang pitaka, suput o sandalyas, kekulangan kayung nanu man? Ngarang mekibat, Ali kami. Oneng ngeni, nganang Jesus karela, nung atin kayung pitaka o suput idala ye. Ing ninumang alang espada kailangan ing pisali ne ing balabal na ba yang saling metung. Uling sasabian ku iti kekayu: sukat matupad kanaku ing sasabian na ning Kasulatan, Mibilang ya karing kriminal. Uling ing misulat tungkul kanaku matutupad na. Ngara ding alagad, Ginu, oreni ding aduang espada! Nganang mekibat, Managyu na! Meko ya king siudad i Jesus at minta ya king Bunduk ding Olibo, antimo ing meging kaugalian na, at tinuki la ding alagad na. Karas da karin ngana karela, Manalangin kayu ban e kayu manabu king tuksu. Dinayu yang bagya karela; siniklaud ya at menalangin. Ngana, Ibpa, nung malyari idayu me kaku iting kopa. Makanyan man aliwa ing kaburian ku, nune ing kaburian mu ya ing mipamintuan. [ Pepakit ya kang Jesus ing metung a anghel a ibat banua at pepasiknangan ne lub. Uli na ning mabayat a panamdam na, lalu yang menalangin taimtim; tutulu ing pawas na a mengaring dayang papatak king gabun.] Kaybat nang menalangin, tinikdo ya at belikan na la ding alagad na. Disnan na lang matudtud uli na ning maragul dang kalungkutan. Ngana karela, Baket matudtud kayu? Mibangun kayu at manalangin ban e kayu manabu king tuksu. Magsalita ya pa i Jesus inyang dinatang la ding dakal a tau; panimunan na la ning taung milagyuan Judas, ing metung karing labing adua. Lepitan ne i Jesus ba neng uman. Oneng sinabi nang Jesus, Judas, ipanganiaya me wari ing Anak ning Tau king kapamilatan na ning metung a uma? Inyang ikit da ring alagad a kayabe nang Jesus ing malilyari, sinabi ra, Ginu, panabakan mi na la? At tebak ne ning metung karela ing ipus na ning Pekapun ding Pari; atigpas ne ing balugbug nang wanan. Oneng sinabi nang Jesus, Ustu na! Tigkilan ne ing balugbug na ning ipus at pepakayap ne. Kanita sinabi nang Jesus karing pamuntuk da ring pari at pamuntuk da ring guardia na ning Templo at karing makatua na ning balen a minta karin ba reng dakpan, Tulisan ku wari inya dinatang kayung magdalang espada at palupalo? Tuturu ku aldo-aldo king Templo at atyu kayu naman karin; makanyan man e yu ku dekap. Oneng panaun yu ngeni at ing upaya na ning karalumduman ya ing matutupad. Dekap de i Jesus at dela re king bale na ning Pekapun ding Pari. Tikian neng Pedro, oneng makarayu yang bagya. Mekiabe ya i Pedro karing taung makapadurut king dapug a gewa ra king patyu. Ikit ne karin ning metung a ipus a babai at pegumasdan neng masalese. Kaybat, ngana niting ipus, Kayabe nia naman ing taung iti! Oneng lingad na; nganang Pedro, Babae, e ke man kakilala ing taung sasabian mu! Kaybat da ring mapilan a penandit, apansin ne ning metung a lalaki at ngana keya, Metung ka naman karela! Oneng pekibat nang Pedro, Abe, magkamali ka! Kaybat nang milabas ning metung a oras, pekatimid na namang sinabi ning metung a lalaking menakit kang Pedro, Talagang kayabe neng Jesus ing taung iti, uling metung yang Galileo! Oneng pekibat nang Pedro, Abe, e ku balu ing sasabian mu! Kanita mu rin, kabang magsalita ya pa, tinulauk ya ing tatyo. Melikid ya ing Ginu at linawe ne i Pedro. At aganaka nang Pedro ing sinabi na ning Ginu, Bayu ya tulauk ing tatyo king aldo iti alingad mu na kung makatatlu. Linual ya i Pedro at menangis yang kapait-paitan. Kabang insultuan de i Jesus at pamalupaluan ding magbante, tikpan de lupa at saka re kukutnan. Ngara, Sige na mo, ulahan mu nung ninu ing mekatud keka? Miyayaliwang kalapastanganan ing piniabi ra kang Jesus. Inyang masala na, mitipun la ding makatua na ning balen at ding pamuntuk da ring pari at ding talaturu ning Kautusan, ding sablang bibilug king Sanhedrin at inarap de i Jesus king karelang kapulungan. Ngara, Sabian mu kekami, ika pin ing Cristo? Pekibat na, Nung sabian ku, e yu ku rin paniwalan at nung kutnan da kayu e na kayu man makibat. Oneng manibat ngeni lukluk ya ing Anak ning Tau king banda nang wanan ning Dios a Mayupaya. At ding sabla kitnan de, Nung makanyan, ika pin ing Anak ning Dios? Pekibat na, Ikayu mismu sasabian yu king aku pin ya. Sinabi ra, Nanu pang katibayan ing kailangan tamu? Itamu mismu dimdam tamu ing sarili nang amanu! Tinalakad ya ing mabilug a kapulungan at dela re i Jesus arapan nang Pilato. Pegumpisan dang inapag ing dalum laban kang Jesus. Ngara, Arakap mi ya ing taung iti; susutsutan na la ding kabalen mi at babawal na lang mamayad buis king Emperador at sasabian na pa king ya mismu ing Cristo, ing ari. Kitang nang Pilato, Ika pin ing Ari da ring Judio? Nganang mekibat Jesus, Ika na mismu ing sasabi. Nganang sinabing Pilato karing pamuntuk da ring pari at karing tau, Ala kung akakit a pamikasala na niting tau. Oneng pipilit dang sasabian, King kapamilatan na ning turu na guguluan na la ding tau king mabilug a Judea. Megumpisa ya karin Galilea at ngeni miras ne keti. Inyang dimdam nang Pilato iti, kitang na nung tau ya Galilea i Jesus. At inyang abalu nang i Jesus ibat ya king sakup nang Herodes, pepadala ne kang Herodes a atyu kanita king Jerusalem. Metula yang e mu nanu i Herodes inyang ikit ne i Jesus. Dakal ne abalitan tungkul kang Jesus at malambat na neng buring akit. Panenayan neng akit gawang milagru i Jesus. Inya pengutnan na neng pengutnan, oneng e ya bitasang mekibat i Jesus. Atyu la karin ding pamuntuk da ring pari at ding talaturu ning Kautusan a alang tuknang king pamagbintang da kang Jesus. Ininsultu ne at pisunu-sunung Herodes at ding sundalus na. Pepasuluran deng mal a imalan at binalik de kang Pilato. At king aldo ita mikaluguran la di Herodes at Pilato; king milabas mipagkamua la. Pepayaus na lang Pilato ding pamuntuk da ring pari, ding makatua na ning balen, ampon ding tau, at sinabi na karela, Delum ye kanaku iting tau king kasalanan a pamaniutsut karing tau. Ngeni, siniasat ke king arapan yu at ala kung ikit a pamikasala na karing bage susumbung yu. Agyang i Herodes ala yang ikit a pamikasala na, inya pepabalik ne kekatamu. E karampatan ing atulan yang kamatayan uling ala yang kasalanan. Ipabarug keng latiku at kaybat ipabulus ku ne. [ Balang Piesta ning Pamaglagpus, kailangan king i Pilato mibulus yang metung a preso para karela.] Oneng kilisak dang agnan-agnan ding dakal a tau, Paten ya ing taung yan! Ibulus ya i Barabas! ( Mesukul ya i Barabas uli na ning kaguluan a milyari king siudad at uli na ning pamakamate tau.) I Jesus ya ing buri nang ibulus Pilato, inya migsalita yang pasibayu karing tau. Oneng kilisak da, Ipaku ya king krus! Ipaku ya king krus! Nganang Pilato karela king katlung besis, Baket, nanung gewa nang marawak? Ala kung akakit a sangkan ba yang magdusang kamatayan. Ipabarug keng latiku kaybat ipabulus ya. Oneng lalu rang pekakulisak king kailangan yang ipaku i Jesus king krus at ing karelang kilisak ya ing migtagumpe. Inya sildak nang Pilato kang Jesus ing atul a aduan da. Binulus ne ing taung mesukul uli na ning pamangulu at pamakamate tau, at binie ne i Jesus karela ban gawan da ing buri dang daptan keya. Inyang dela ra ne i Jesus ban ipaku king krus, akasalubung de ing metung a lalaking ibat king baryu. Ing lagyu na Simon; tau ya Cirene. Pinigil de at pepapusan ing krus kang Simon kagulutan nang Jesus. Tutukian de ring dakal a tau i Jesus, kabilang la kareti ding babaing manangis at managulele uli na. Belikdan na lang Jesus at sinabi na karela, Anak nang babai ning Jerusalem, e yu ku tatangisan! Ing tangisan yu ya ing kekayung sarili at ding kekayung anak. Tandanan yu ini: datang la ding aldo nung nu ra sabian ding tau, Kapalad da ring babaing baug, ding kapilan man e menganak at kapilan man e pepasusu! Karing aldo deta sabian da ring tau karing bunduk, Pairagsa kayu kekami! at karing bunduk-bundukan, Kambilan yu kami! Uling nung makanyan ing ararapat da king tanaman potang sagiwa ya, nanu kaya ing marapat potang malangi ya? Atin la naman delang aduang kriminal ban paten dang kayabe nang Jesus. Inyang miras la king lugal a mayayaus Bungu, pinaku re i Jesus king krus. Pinaku da la naman ding aduang kriminal, ing metung king banda nang wanan at ing metung king banda nang kayli. Nganang Jesus, Ibpa, patawaran mu la uling e ra balu ing daraptan da. At piparti-parti ra ing imalan na king kapamilatan na ning pamibagutan. Makatalakad la ding tau karin at manalbe la kabang pituya-tuya de ring makatua da ring Judio. Ngara, Linigtas na la ding aliwa; paburen yung iligtas na ngeni ing sarili na, nung ya pin ing Cristo, ing pinili ning Dios! Pituya-tuya dia naman ding sundalus; lepitan de at alukan maslam a alak. Ngara, Nung ika pin ing ari da ring Judio iligtas mu ing kekang sarili! Deting amanu makasulat la king kabuntukan na: Iti ya ing Ari da ring Judio! Ininsultuan nia naman ning metung karing kriminal a makabitin. Ngana, Aliwa wari ika ing Cristo? Iligtas mu ing kekang sarili at pati na ikami! Oneng sebianan ne ning metung ing kayabe na. Ngana, Ala na kang takut king Dios? Ing parusang tinggap mu kaparehu ne ning keya. Matulid para kekata ing magdusang anti kaniti uli na ning depat tang marawak; oneng ya ala yang bitasang depat a marawak. At kaybat sinabi na kang Jesus, Jesus, e mu ku sana kakalinguan potang datang na ka king kekang kayarian! Nganang Jesus keya, Ing katutuan sasabian ku keka: ngeni mu rin akayabe da ka king Paraiso. Inyang mag-a-alas dose na ning ugtu, meralumdum king mabilug a bansa angga king alas tres ning gatpanapun. Milako ya sala ing aldo; megabak ya king libutad ing kortina na ning Templo. Nganang kinulisak masikan Jesus, Ibpa, karing gamat mu panabilin ke ing kanakung espiritu! Kaybat nang sinabi iti mepatlud ya inawa. Inyang ikit ning kapitan da ring sundalus ing milyari, pinuri ne ing Dios. Ngana, Tune ya ping alang kasalanan iting tau! Ikit da ring taung makatipun manalbe karin ing milyaring iti at minuli la; durugdugan da la ring salu ra. Ding sablang kakilala nang Jesus at pati na ding babaing tinuki keya manibat Galilea, makatalakad lang e binang marayu; ikit da iting sablang bage milyari. Pintalan ne i Pilato at inawad ne ing bangke nang Jesus. Inyang kildas ne ing bangke, binalut ne king ulas a linen at binili ne king kutkutan a linukib king batu a e pa bitasang megamit. Aldo Biernes kanita at malapit nang magumpisa ing Sabbath. Tinuki la kang Jose ding babaing talatuki nang Jesus manibat Galilea, at ikit de ing pikutkutan na pati na ing pangabili na karin ning bangke nang Jesus. Kaybat na nita, minuli la at migsadiang pabanglu at laru para king bangke na. Migpaynawa la king Aldo ning Sabbath, antimo ing yuyutus na ning Kautusan. King kamamaranunan na nitang Domingung abak, minta la ding babai king kutkutan; darala ra ing pabanglung sidia ra. Disnan deng midugang na ing batung makatakap king pasbul na ning kutkutan. At inyang linub la, e re disnan ing bangke ning Ginung Jesus. Megulu la pamisip king milyari at kabud-abud ikit da lang atyu karin ding aduang lalaking makaimalan a makasilo. Uli na ning maragul dang takut, dinuku la angga king gabun. Kitang da ring lalaki karela, Baket panintunan ye ing mabie karing mete? Ala na yu keti; sinubli neng mebie! Ganakan yu itang sinabi na kekayu kanitang atyu ya pa Galilea. Ing Anak ning Tau kailangan yang miyabie karing taung makasalanan, mipaku ya king krus at subling mie king katlung aldo. Kanita ra aganaka ding babai ing sinabi na. Meko la king kutkutan at belita ra karing labing metung at karing sablang kayabe ra iting sablang milyari. Deting babai ila di Maria Magdalena, Juana, at i Mariang ima nang Santiago; ila at ding aliwa pang babaing kayabe ra ilang memalita kaniti karing apostol. Oneng inisip da ring apostol king imposibli ing sasabian da at e ra la peniwalan. [ Oneng tinalakad ya i Pedro at milayi yang minta king kutkutan; dinuku ya at miglalawe. Ala yang aliwang ikit nung e mu ing ulas a linen. Kaybat minuli ya bale; isip-isipan na nung nanu kaya ing milyari.] King aldo mu ring ita, ding adua karing alagad papunta la king baryung ausan dang Emaus; atin yang labing metung a kilometru dayu manibat Jerusalem. Pipagsalitan da ing sablang bage milyari. Kabang mipagsalita la at mikukutnanan, linapit ya i Jesus at mekiyagnan ya karela. Ikit de, oneng e re bitasang akilala. Kitnan na lang Jesus, Nanu ing pipagsalitan yu kabang lalakad kayu? Tinuknang la; mitmu lang lungkut. Ngana kang Jesus ning metung a milagyuan Cleopas, Ikayu na mung dili karing manuknangan Jerusalem ing e maki balu karing bage a kaybat-ibat pa mung mepalyari karin? Nganang kinutang, Nanung bage? Pekibat da, Ding bage mepalyari kang Jesus ning Nazaret, ing propetang mayupaya king dapat at amanu king arapan na ning Dios at ding sablang tau. Dinemanda re ding kekaming pekapun ding pari at ding makatua na ning balen ban miyatulan kamatayan at pepapaku re king krus. Ya pa naman ing asahan ming magligtas king Israel! Subali pa kanita, iti ya na ing katlung aldo manibat inyang milyari ita. Mebigla kami king belita da ring mapilan a babaing kayabe mi. Minta la kanu king kutkutan nanding abak a maranun at e re disnan ing bangke na. Migbalik la at sasabian da king menakit la kanung anghel a sinabi karela king mabie ya i Jesus. Minta la naman king kutkutan ding mapilan a kayabe mi at makanyan pin ing disnan da; oneng e ria naman ikit i Jesus. Kanita sinabi nang Jesus karela, Kapurul yu naman a isip! Angga ngeni e yu pa paniwalan ing sablang inula da ring propeta? E wari kailangan king ing Cristo dumalan ya king sablang bage iti bayu ya lungub king Kayarian na? At selese nang Jesus karela ing masasabi karing sablang kasulatan tungkul keya, manibat karing libru nang Moises at karing Kasulatan da ring sablang propeta. Miraras na la king baryung karelang pupuntalan at pepawaga nang Jesus king isundu na pa ing pamaglakad. Oneng pinigil de. Ngara, Tuki na kayu pa mu kekami, lalbug ne ing aldo at daralumdum na. Inya tinuki yang sinalangi karela. Inyang kasulu da ne king pamangan, kinangwa yang tinape at pepasalamat ya king Dios; at pemirasu ne ing tinape at binie ne karela. Mibuklat la mata at akilala ra king ya pala i Jesus, oneng bigla yang mewala king panimanman da. Ngara king metung at metung, Inya pala balamu milablab kata pusu kabang pakisabian na kata king dalan at lilinawan na la kekata ding Kasulatan! Kanita mu rin linakad la at migbalik Jerusalem. Disnan da lang makatipun ding labing metung at ding aliwa pang kayabe ra a sasabing, Tutu ya ping sinubling mebie ing Ginu! Pepakit ya kang Simon! Belita da ring adua katau ing milyari kabang dalan at nung makananu reng akilala ing Ginu inyang pemirasu ne ing tinape. Kabang babalita da pa iti karela, kabud-abud atyu i Jesus libutad da. Ngana karela, Kapayapan keko ngan! Oneng mitakutan la at mengilibut uling bala ra multu ya ing akakit da. Inya nganang Jesus karela, Baket magugulu kayu at mikakunu? Lawan yu la ding kanakung gamat at bitis at kilalanan yu king aku at alang aliwa. Salatan yu ku ba yung akit. Ala yang laman at butul ing multu, oneng atin ku antimo ing akakit yu. [ At pangasabi na niti, pepakit na la karela ding gamat na at bitis.] E la pa mu rin maniwala uli na ning maragul dang tula at pangasdan. Inya kitang na karela, Atin kayung nanumang apangan keti? Dininan deng kapirasung ningnang a asan; kinua ne iti at pengan king akakit da. Kaybat ngana karela, Ing amanuan ku kanitang kayabe yu ku pa ya pin iti: kailangan ing matupad ing sablang misulat tungkul kanaku king Kautusan nang Moises, karing libru da ring propeta, at karing Dalit. Kanita biklat na la pamisip ba da lang aintindian ding Kasulatan at sinabi na karela, Anti kaniti ing makasulat: Kailangan yang dumalan kasakitan ing Cristo at subli yang mie king katlung aldo, at king lagyu na, ing pamanisi at kapatawaran ding kasalanan sukat mipanaral karing sablang bansa, magumpisa keti Jerusalem. Ikayu ding testigu kareting sablang bage. E yu kakalinguan king aku mismu itubud ke kekayu itang pengaku nang Ibpa ku. Inya e kayu mamako king siudad anggang e yu tanggapan ing upayang ibat banua. Kaybat na nita, tiki na lang Jesus king lual na ning siudad. Karas da Betania, tinas na la ding gamat na at binendisyunan na la. Kabang bibendisyunan na la, likuan na la at mitas ya banua. Simban de at mibalik la Jerusalem king mitmung tula, at e la patugut pupunta king Templo, pupuri at pasalamat king Dios. Atyu ne ing Amanu bayu ya melalang ing yatu. Kayabe ne ning Dios ing Amanu at nung nanu ya ing Dios makanyan ya naman ing Amanu. Ibat na king kamumulan kayabe na ne ning Dios ing Amanu, at king kapamilatan na ning Amanu lelang na ning Dios ing sablang bage; alang nanumang mepalyari king melalang nune mu king kapamilatan na. Atyu keya ing bie at iting bie ya ing migdalang sala karing tau. Saslag ya ing sala king karalumduman at e ne adaig ning karalumduman. Tinubud ne ning Dios ing metung a tau; ing lagyu na Juan. Dinatang ya ban munie patutu tungkul king sala ban king kapamilatan na ning pamipatutu na maniwala la ding sabla. Aliwa i Juan ing sala; dinatang ya ban munie patutu tungkul king sala. Iti ya ing tune sala a daratang king yatu ban munie sala karing sablang tau. Atyu ne ing Amanu king yatu, oneng e ne akilala ning yatu agyamang lelangan ne ning Dios ing yatu king kapamilatan na ning Amanu. Dinatang ya king sarili nang balen, oneng e re tinggap ding kabalen na. Makanyan man karetang tinanggap at meniwala keya binie na ing karapatan a maging anak na la ning Dios. Meging anak na la ning Dios e king kapamilatan na ning daya o ning pamitan ning laman o ning dapat ning tau; ing Dios mismu ya ing Ibpa ra. Meging tau ya ing Amanu at mekipanuknangan ya kekatamu. Ikit mi ing kamalan na a mitmung lugud at katutuan, ing kamalan a mangaintulid mung bukud king bugtung nang Anak ning Ibpa. Minie yang patutu i Juan tungkul keya. Ngana, Ya ing amanuan ku kanitang sinabi ku kekayu, Datang ya kaybat ku, oneng maygit ya kanaku, uling atyu ne bayu ku pa mibait. Uli na ning ganap nang lugud tinanggap tamu ngang grasya, at grasya pa. Binie ne ning Dios ing Kautusan king kapamilatan nang Moises, oneng ing lugud na at katutuan miras karing tau king kapamilatan nang Jesu-Cristo. Ala pang menakit king Dios; oneng mipakilala ya ing Dios karing tau king kapamilatan na ning bugtung nang Anak; ing Anak a kayabe ning Ibpa king panga-Dios at kaluguran nang tutu. Iti ing patutu nang Juan kanitang mitubud lang pari at Levita ding Judio ning Jerusalem ban ikutang da keya: Ninu ika? Pigtapat nang Juan at e na pepayalian, nune sinabi nang malino, Aliwa aku ing Cristo. Kitnan deng pasibayu, Nung makanyan, ninu ika? Ika i Elias? Pekibat nang Juan, Aliwa aku. Kitnan da ne naman, Ika ing Propetang panenayan me? Aliwa, nganang mekibat Juan. Ngara pa, Ninu wari ika? Sabian mu ban atin keng apakibat karetang mitubud kekami. Nanu ing asabi mu tungkul king kekang sarili? Mekibat ya i Juan, Aku ing siwala nitang kukulait king disyerto: Itulid ye ing dalan a dalanan ning Ginu! (Iti ya ing sinabi ning propeta Isaias.) Ding taung deti tubud lang ibat karing Pariseo. Kitnan da ne naman i Juan, Baket maminyag ka ngening aliwa pala ika ing Cristo o i Elias o ing Propeta? Nganang mekibat Juan, Maminyag ku king danum, oneng libutad yu ating metung a e yu akikilala. Ya ing daratang kaybat ku at e ku karapatdapat agyang kalag mu karing tali da ring sandalyas na. Iti mepalyari karin Betania, king kangatba ning Ilug ning Jordan nung nu ya maminyag i Juan. Kabukasan, ikit neng Juan i Jesus at lalapit ya keya. Nganang Juan, Oyan ing Kordero ning Dios a milalako king kasalanan ning yatu! Ya ing amanuan ku inyang sinabi ku, Ing daratang kaybat ku maygit ya kanaku, uling atyu ne bayu ku pa mibait. E ku balu kanita nung ninu ya, agyamang dinatang kung maminyag king kapamilatan ning danum ban mipakilala ya king Israel. Iti ya ing patutu nang Juan, Ikit ke ing Espiritu a kukuldas anting patipati a ibat banua at menatili ya keya. E ku balu kanita nung ninu ya; oneng ing mitubud kanaku ban maminyag king kapamilatan na ning danum ya ing sinabi kanaku, Ing akit mung kuldasan na at panatilian ning Espiritu, ya ing maminyag king kapamilatan ning Banal a Espiritu. Ikit ku iti at patutuan ku king ya ing Anak ning Dios. Kabukasan, atyu ne naman karin i Juan; kayabe na la ding adua karing alagad na. Ikit neng lalabas i Jesus at nganang sinabi, Oyan ing Kordero na ning Dios! Dimdam da ring aduang alagad ing sinabi nang Juan at tinuki la kang Jesus. Melikid ya i Jesus at kitnan na la inyang ikit nang tutukian de, Nanu ing panintunan yu? Mekibat la, Rabbi (ing buri nang sabian niting amanu, Maestro), nu karin ka manuknangan? Nganang mekibat Jesus karela, Tara, lawan yu. Tinuki la kang Jesus at ikit de ing tuknangan na; menatili lang kayabe na king aldong ita. (Mag-a-alas kuatro na ning gatpanapun kanita). Ing metung karing aduang mekaramdam king pamagsalita nang Juan at tinuki kang Jesus ya i Andres a kapatad nang Simon Pedro. Kanita mu rin penintun neng Andres i Simon a kapatad na. Inyang ikit ne, sinabi na kang Simon, Atagpuan mi ya ing Mesiya (ngana wari, ing Cristo). At tiki neng Andres i Simon kang Jesus. Linawe neng Jesus at ngana, Ika i Simon a anak nang Juan. Mayaus kang Cefas. (Ngana wari, Pedro.) Kabukasan, birian nang Jesus ing munta ya Galilea. Atagpuan ne karin i Felipe at nganang Jesus, Tuki ka kanaku! ( Tau ya Betsaida i Felipe, ing balen da ri Andres at Pedro.) Penintun neng Felipe i Nathanael at ngana keya inyang ikit ne, Atagpuan mi ya itang mababanggit king libru na ning Kautusan a sinulat nang Moises at mababanggit munaman karing kasulatan da ring propeta: i Jesus ning Nazaret a anak nang Jose. Nganang kinutang Nathanael, Atin waring mayap a lunto Nazaret? Mekibat ya i Felipe, Tara, lawan mu. Inyang ikit nang Jesus king lalapit ya keya i Nathanael, nganang migsalita tungkul kang Nathanael, Oyan ing tune Israelita! Keya ala kang akit a pamagkunwari! Kitang nang Nathanael, Makananu mu kung akilala? Nganang mekibat Jesus, Bayu na ka inaus Felipe, ikit da na ka inyang atyu ka lalam ning tanaman a higera. Nganang Nathanael, Maestro, ika ing Anak ning Dios! Ika ing Ari ning Israel! Mekibat ya i Jesus, Maniwala ka wari uli na mu ning sinabi ku kekang ikit da kang atyu lalam ning tanaman a higera? Maygit pa kanyan ing akit mu! At tiglung nang Jesus, Ing katutuan sasabian ku kekayu ngan: akit yeng makabuklat ing banua at tipa-manik la ding anghel ning Dios king tulid ning Anak ning Tau. King katlung aldo mika kasalan king Cana, Galilea. Atyu karin ing ima nang Jesus. Mekumbira ya naman i Jesus at ding alagad na. Megisan ing alak, inya i Mariang ima nang Jesus sinabi na keya, Kegisanan lang alak. Nganang mekibat Jesus, Babae, paburen mu, ing oras ku e pa dinatang. Nganang sinabing ima na karetang ipus, Daptan yu ing nanumang sabian na kekayu. Karin ating anam a tapayan. Ing balang metung kareti mikakalaman yang aduang pulu o atlung pulung galun a danum. Makasadia la deting tapayan para king seremonia ning pamaglinis da ring Judio. Sinabi nang Jesus karing ipus, Katmuan yu lang danum ding tapayan. At kitmuan da la angga king labi. Kaybat na nita, nganang Jesus karela, Ngeni sumaluk kayu at idala yu king manibala kaniting kasalan. Inya dela ra king manibala king kasalan at tikman na ing danum a meging alak. E na balu ning manibala nung nu karin ibat itang alak a ita (oneng balu da ring ipus a sinaklu king danum). Inaus ne ning manibala ing lalaking kinasal at sinabi na keya, Kaugalian ing iyapag mumuna ing maniaman a alak at nung dakal na la ainum ding bisita kanita pa iyapag ing alak a maina. Oneng ika tauli mung lege ing maniaman a alak! Iti milyari karin Cana, Galilea; iti ya ing mumunang milagru a depat nang Jesus. Karin na pepakit ing kayupayan na at iti meging dalan ne ning pamaniwala ra keya ding alagad na. Kaybat na nita, minta ya Capernaum, kayabe ne i ima na, ding kapatad nang lalaki, at ding alagad na. Menatili la karin kilub ding mapilan a aldo. Malapit na mu ing Piesta ning Pamaglagpus da ring Judio, inya minta ya Jerusalem i Jesus. Disnan na la king Templo ding magtindang baka, tupa at patipati ampon ding maglibe salapi a karin pakalukluk. Ginawa yang pamarug a lubid at tinabi na la ngan king Templo ding magtinda, pati na ding tupa at baka. Piniambulat na la ding salapi da ring maglibe salapi at penuag ding karelang lamesa. Nganang Jesus karing magtindang patipati, Ilako yu la keti ren! E ye gagawan palengki ing bale nang Ibpa ku! At aganaka da ring alagad na ing sasabian na ning kasulatan, Ing pamagmalasakit ku para king bale mu balamu api a mikakaluku king pusu ku. Uli na niti, kitang da ring Judio kang Jesus, Nanung tanda a pagmumulalan ing gawan mu ban apakit mu kekami king atin kang matulid dapat kaniti? Mekibat ya i Jesus, Lasakan ye iting Templo at kilub ding atlung aldo italakad keng pasibayu. Ngara ding Judio, Megawa ya iting Templo kilub ding apat apulu at anam a banua at ika italakad me kilub na mu ning atlung aldo? Oneng ing Templong amanuan na ya ing katawan na. Inya inyang sinubli neng mie, aganaka da ring alagad na king sinabi na iti; at meniwala la king kasulatan at karing amanung sinabi nang Jesus. Kanitang atyu Jerusalem i Jesus king Piesta ning Pamaglagpus, dakal lang tau ding meniwala keya inyang ikit da la ring makapagmulalang tanda a depat na. Makanyan man e migtiwala i Jesus karela uling balu na la ding tau. E na kailangan pa ing damdaman na king aliwa ing tungkul king ninumang tau uling ya mismu balu na ing atyu king pusu na ning tau. Ating metung a lalaking milagyuan Nicodemo, metung yang Pariseo at pamuntuk ding Judio. Misan a bengi, iting lalaki minta ya kang Jesus. Ngana kang Jesus, Maestro, balu mi king metung kang talaturu a menibat king Dios, uling alang makagawa karing milagrung daraptan mu subali mu nung mamantabe ya keya ing Dios. Mekibat ya i Jesus, Ing katutuan sasabian ku keka: subali mu nung mibait yang pasibayu ing tau e ne akit ing Kayarian ning Dios. Kitang nang Nicodemo, Makananu yang mibait pasibayu ing tau nung matua ne? Makapagbalik ya pa wari king atian nang ima na ba yang mibait pasibayu? Mekibat ya i Jesus, Ing katutuan sasabian ku keka: subali mu nung mibait ya king danum at king Espiritu ing tau e ya makalub king Kayarian ning Dios. Ing mibait king laman, laman ya at ing mibait king Espiritu, espiritu ya. E mu pagmulalan ing sinabi ku keka, Kailangan kayu ngan mibait pasibayu. Tutiup ya ing angin king lugal a buri na at daramdaman yu ing biung na, oneng e yu balu nung nu manibat at nung nu pupunta. Makanyan munaman ing mapapalyari king balang metung a mibabait king Espiritu. Nganang kinutang Nicodemo, Makananu lang mapalyari deting bage? Mekibat ya i Jesus, Metung kang talaturu ning Israel at e mu la aintindian deting bage? Ing katutuan sasabian ku keka: sasabian mi itang balu mi at patutuan mi itang ikit mi. Makanyan man e yu tatanggapan ing pamipatutu mi. Nung e yu paniwalan ing sasabian ku tungkul karing bage keti king yatu, makananu kayung maniwala nung magsalita ku tungkul karing bage a atyu banua? Ala pang miyukiat king banua subali mu ing Anak ning Tau a tinipang ibat banua. At nung makananu neng tinas Moises ing ubingan a tangsu king disyerto, makanyan ya namang sukat itas da ing Anak ning Tau ban ing ninumang maniwala keya mika bie yang alang angga. Uli na ning maragul nang lugud ning Dios king yatu binie ne ing bugtung nang Anak ban ing ninumang maniwala keya e ya mate nune mirinan yang bie alang angga. Uling tinubud ne ning Dios ing Anak na king yatu e ban atulan ne at parusan ing yatu, nune ban miligtas ya ing yatu king kapamilatan na. E ya miyatulan kaparusan ing ninumang maniwala keya; oneng miyatulan ne ing e maniwala keya, uling e ya meniwala king bugtung nang Anak ning Dios. Ing kayatulan ya iti: dinatang ya ing sala keti king yatu, oneng aliwa ing sala ing liguran da ring tau, nune ing dalumdum uling e mayap ing dapat da. Uling kasaman da ring darapat e mayap ing sala at e la lalapit king sala ban e mayakit ing karelang dapat. Oneng lalapit ya king sala ing darapat king katutuan ban masalang mayakit king ding dapat na daraptan na la agpang king kaburian ning Dios. Kaybat na nita, i Jesus at ding alagad na minta la king sakup ning Judea. Karin ya menatiling kayabe ra at meminyag ya. Maminyag ya naman i Juan king Enon malapit king Salim uling dakal a danum karin. Pintalan de karin ding tau i Juan at bininyag na la. ( E ya pa makasukul kanita i Juan.) Mekiargu la ding mapilan karing alagad nang Juan king metung a Judio tungkul king seremonia na ning pamanos. Inya pintalan de i Juan at sinabi ra, Maestro, itang lalaking akayabe yu kangatba ning Jordan a kekang sasabian karing tau, maminyag ya naman at pupuntalan de ring sablang tau! Mekibat ya i Juan, Alang taung makatanggap nanuman subali ketang babie ning Dios keya. Ikayu mismu apatutuan yu king sinabi ku, Aliwa aku ing Cristo, nune mituburan kung makauna keya. Bandi ne ning lalaking kakasal ing babaing ikakasal na. Manenaya ya ing kakaluguran ning lalaking kakasal at makiramdam king paniatang na at maragul ing tula na kabud damdaman na ing bosis ning lalaking kakasal. Makanyan maging ganap ing tula ku ngeni. Ya ing sukat mirangal at aku ing sukat mibaba. Itang daratang ibat babo maygit ya karing sabla. Itang manibat king yatu, king yatu ya at magsalita ya tungkul karing bage keti king yatu. Itang daratang ibat banua maygit ya karing sabla. Patutuan na ing ikit na at dimdam, makanyan man alang tatanggap king pamipatutu na. Ing tatanggap king pamipatutu na patunayan na king tapat ya ing Dios. Magsalita ya itang tinubud ning Dios karing amanu na ning Dios, uling ganap neng babie keya ing Espiritu. Kaluguran ne ning Ibpa ing Anak at binie na keya ing sablang bage. Atin yang bie alang angga ing maniwala king Anak; oneng e ya mirinan bie ing e mamintu king Anak, nune manatili keya ing milalablab nang mua ning Dios. Abalitan da ring Pariseo king lalu lang dakal ding alagad a ayayagkat na at abibinyag Jesus kesa karing kang Juan. ( King kamatutuanan aliwa i Jesus ing maminyag nune ding alagad na.) Inyang abalu na iting Jesus, meko ya Judea at mibalik ya Galilea. Kailangan king dumalan ya Samaria. Miras ya Sicar, ing metung a balen ning Samaria a malapit king gabun a pepamana nang Jacob kang Jose a anak na. Atyu karin ing talaga nang Jacob, at anti na ning mapagal ya i Jesus king pamaglakbe na, linukluk ya lele ning talaga. Halus kaugtuan nang aldo tapat kanita. Dinatang ya ing metung a Samaritana ban saklung danum. Nganang Jesus king Samaritana, Maki-inum na ku mo. ( Alalu kanita ding alagad na uling minta la king balen ban saling pamangan.) Mekibat ya ing Samaritana, Judio ka at aku Samaritana ku, obat maki-inum ka kanaku? (Sinabi na iti uling ala lang pamakiabe ding Judio karing Samaritano.) Sinabi nang Jesus, Nung balu mu mu ing babie ning Dios at nung ninu ing maki-inum, mekad ika na ing maniawad keya at ibie na keka ing danum a mabie. Ngana ning babai, Ala kang paniaklu, ginu, at malalam ya ing talaga. Nukarin ka kumang danum a mabie? Maygit ka pa wari king makatua ming i Jacob a minie kekami kaniting talaga? Mininum ya at ding anak nang lalaki at ding sese nang animal keting talaga. Mekibat ya i Jesus, Kumau yang pasibayu ing ninumang minum king danum niting talaga; oneng e ne kumau kapilan man ing ninumang minum king danum a ibie ku. Uling ing danum a ibie ku keya maging sibul ya kilub na at ibie ne ing bie alang angga. Ngana ning babai, Dinan mu ku kaniting danum, ginu, ban kanita e na ku kumaung pasibayu ni e na ku saklu keti. Nganang Jesus king Samaritana, Puntalan me at ausan ing asawa mu, at kaybat mibalik ka keti. Ngana ning babai, Ala kung asawa. Pekibat nang Jesus, Tutu ing sinabi mung ala kang asawa. Uling lima na la ding meging asawa mu at e me tune asawa ing lalaking pakiabayan mu ngeni. Tutu ing sinabi mu kanaku. Ngana ning babai, Aintindian ku, ginu, king metung kang propeta. Ding Samaritanong makatua mi simban de ing Dios keting bunduk, oneng ikayung Judio sasabian yu king karin Jerusalem ya sukat samban ing Dios. Nganang Jesus, Babae, maniwala ka kanaku, datang ing oras nung kapilan ding tau e re samban ing Ibpa keting bunduk o king Jerusalem man. Ikayung Samaritano e yu talagang balu nung ninu ing sasamban yu. Ikaming Judio balu mi nung ninu ing sasamban mi, uling ing kaligtasan manibatan karing Judio. Oneng daratang na ing oras, at miras na, nung kapilan ding tune sasamba samban de ing Ibpa king espiritu ampon king katutuan. Ding anti kareti ila ding buri nang samba ning Ibpa keya. Ing Dios Espiritu ya at detang sasamba king Dios kailangan king samban de king espiritu at king katutuan. Ngana ning babai, Balu ku king ing Mesiya, ing ausan dang Cristo, datang ya. Paniatang na, ipabalu na kekatamu ing sablang bage. Mekibat ya i Jesus, Aku ya, akung kapagsalita mu. Ketang penandit a ita, dinatang la ding alagad nang Jesus. Mengapamulala la inyang ikit deng makipagsalita king babai. Oneng metung man karela alang kinutang king babai nung nanu ing buri na ni e re kitnan i Jesus nung baket makipagsalita ya king babai. Kanita likuan ne ning babai ing banga na at minta ya king balen at sinabi na karing tau, Tara at lawan ye ing lalaking sinabi kanaku king sablang depat ku. Ya na kaya ing Cristo? Linual la ding tau king balen at pintalan de i Jesus. Samantala, ding alagad na namang Jesus pakisabian deng mayap. Ngara, Maestro, mangan na kayu. Oneng sinabi na, Atin kung pamangan a e yu balu. Inya megumpisa lang mikukutnanan ding alagad, Atin kayang migdalang pamangan keya? Nganang Jesus, Ing pamangan ku ya ing pamintuan ku ing kaburian na nitang mitubud kanaku at arian ing obrang mibie kanaku. Atin kayung kasebian, Apat nang bulan at datang na ing pamamupul. Oyni ing asabi ku kekayu: pagumasdan yu la ding marangle, matua na at makasadia nang palutan ing makatanam! Tatanggap yang upa ing papalut at titipunan na la ding bunga para king bie alang angga ban kanita ing tatanam at ing papalut parehu lang tumula. Kaniti ya mipatutuan ing kasebian, Aliwa ya ing tatanam at aliwa ya ing pupupul. Tinubud da kayu ban pupulan ing e yu pipagalan. Ding aliwa ilang mepagal at ikayung makinabang king pipagalan da. Dakal lang Samaritano king balen a ita ding meniwala kang Jesus uli na ning patutu ning babai: Sinabi na la kanaku ding sablang bage depat ku. Inya inyang dinatang la ding Samaritano kang Jesus inawad da king manatili ya karela; at menatili yang aduang aldo karin. At lalu lang merakal ding meniwala kang Jesus uli na ning sasabian na. Ngara king babai, Ngeni maniwala kami e king uli na ning sinabi mu, nune uling ikami mismu dimdam mi ya at abalu mi king ya ing tune Talapagligtas ning yatu. Kalabas da ring aduang aldo, meko ya i Jesus at minta ya Galilea. Uling i Jesus mismu ya ing pepatutu king e re gagalangan ing propeta king sariling balen na. Karas na Galilea, tinggap deng matula; ikit da ring tau ing sablang depat na karin Jerusalem inyang Piesta ning Pamaglagpus uling mekipamiesta la naman. Mibalik yang pasibayu king Cana, Galilea, nung nu na gewang alak ing danum. At karin Capernaum ating metung a opisyal na ning gobiernu; masakit ya ing anak nang lalaki. Pintalan ne inyang abalitan na king dinatang ya i Jesus king Galilea ibat Judea. Pekisabi na king puntalan ne sa at pakayapan ing anak nang mamamate. Nganang Jesus, Subali mu nung manakit kayung tanda at milagru e kayu maniwala. Ngana ning opisyal, Tara na, ginu, pota e tane dasnan mabie ing anak ku. Mekibat ya i Jesus, Muli na ka, ing anak mu mie ya! Peniwalan na ning lalaki ing sinabi nang Jesus at meko ya. Kabang pa-uli ya, selubungan de ring ipus na at sinabi ra king kinayap ne ing anak na. Kitnan na la nung nanung oras ya kinayap ing anak. Ngarang mekibat, Napun pu, king oras a ala una milako ing lagnat na. Kanita na aganaka ning tata king ita ya ing oras inyang sinabi nang Jesus, Ing anak mu mie ya. Inya ya at ing mabilug nang pamilya meniwala la kang Jesus. Iti ya ing kaduang milagrung depat nang Jesus inyang dinatang ya Galilea ibat Judea. Kaybat na nita, mika piesta la ding Judio at minta ya Jerusalem i Jesus. Karin lele na ning Pasbul ding Tupa, ating sibul a king salitang Hebreo mayayaus yang Betsata. Atin yang limang balkon. Dakal lang makakerang masakit kareting balkonbulag, pile, at paralitiko. [Panenayan dang galo ing danum; uling ating oras a ing metung a anghel na ning Ginu durulung ya at gagalon na ing danum. Ing mumunang midulung kaybat nang megalo ning danum kumayap ya king nanumang sakit a panamdaman na.] Karin ating metung a lalaking atlu nang pulu't walung banuang masakit. Ikit neng Jesus at balu na king maluat neng masakit iting lalaki. Kitnan ne, Bisa kang kumayap? Mekibat ya ing lalaki, Ginu, ala pung midala kanaku king sibul potang gagalo ing danum at kabang papunta ku pa mu atin nang mekadulung makauna kanaku. Nganang Jesus keya, Talakad ka, ibuat me ing pagkeran mu at lumakad ka. Kanita mu rin kinayap ya ing lalaki. Binuat ne ing pagkeran na at linakad ya. Aldo ning Sabbath kanita. Inya sinabi da ring Judio king lalaking kinayap, Aldo Sabbath ngeni at labag king Kautusan ing ibuat me ing pagkeran mu. Oneng pekibat na karela, Ing taung pepakayap kanaku ya ing sinabi kanakung Ibuat me ing pagkeran mu at lumakad ka. Kitnan de, Ninu ing taung sinabi keka king ibuat me ing pagkeran mu at lumakad ka? Oneng e na balu nung ninu itang pepakayap keya uling meko ne i Jesus at uling dakal a tau king lugal a ita. Kaybat na niti, atagpuan neng Jesus king Templo at sinabi na keya, Lawan mu, mayap na ka! E na ka mikakasalang pasibayu magkang lalu pang marawak ing dugpa keka. Meko ya ing lalaki at sinabi na karing Judio king ing pepakayap keya ya i Jesus. Uli na niti, pegumpisan deng ligalig ding Judio i Jesus uling depat na iti king Aldo ning Sabbath. Oneng pekibatan na lang Jesus. Ngana, Alang tuknang ing pamagobra nang Ibpa ku at aku man kailangan kung magobra. Inya lalu reng pigkapilitan paten ding Judio uling e mu ing lebagan ne ing Aldo ning Sabbath, nune ausan ne pang Ibpa na ing Dios. Nanupata, makipante ya king Dios. Nganang Jesus karela, Ing katutuan sasabian ku kekayu: ala yang arapat ing Anak king sarili nang kaburian, nune daraptan na mu itang akakit nang daraptan na ning Ibpa. Nanuman ing daraptan na ning Ibpa ya naman ing daraptan na ning Anak. Uling kaluguran ne ning Ibpa ing Anak at papakit na king Anak ing sablang daraptan na. At pakitanan ne pang dapat a maygit kareti ban mangapamulala kayu. Nung makananung pasublian na lang mie ning Ibpa ding mete, makanyan munaman biayan na la ning Anak ding buri nang biayan. E ne atulan ning Ibpa ing ninuman. Binie na king Anak ing kabilugan a upaya ning pamanatul ban ding sabla gumalang la king Anak, antimo ing pamangalang da king Ibpa. Itang e gagalang king Anak e gagalang king Ibpa a mitubud keya. Ing katutuan sasabian ku kekayu: ing makiramdam king amanu ku at maniwala king mitubud kanaku atin yang bie alang angga. E ya mayatul, nune ibat king kamatayan linipat ne king bie. Ing katutuan sasabian ku kekayu: daratang na ing panaun, at miras na, nung kapilan damdaman da ring mete ing siwala na ning Anak ning Dios. At detang makaramdam mie la. Atin yang upayang munie bie ing Ibpa at dininan neng upayang munie bie ing Anak. Dininan neng upayang matul uling ya ing Anak ning Tau. E yu pagmulalan iti; uling daratang na ing oras nung kapilan ding sablang atyu karing kutkutan damdaman da ing siwala na at lumual la. Subli lang mie detang dinapat mayap at mie lang alang angga. Subli la naman mie detang dinapat e mayap, oneng miparusan la. Ala kung arapat king sarili kung kayupayan. Mamatul ku agpang king sasabian na ning Ibpa kanaku; inya matulid ing atul ku uling e ku pagnasan daptan ing sarili kung kaburian, nune ing kaburian na nitang mitubud kanaku. Nung aku ing patutu tungkul king sarili ku, ing pamipatutu ku alang kabaldugan. Oneng ating aliwang patutu tungkul kanaku at balu ku king tutu ing sasabian na tungkul kanaku. Pepadala kayung tubud kang Juan at pepatutuan na ing katutuan. E uli na ning kailangan ku ing patutu ning tau, nune sasabian ku iti ban miligtas kayu. Mengari yang sulung milalablab i Juan at maslag ya; at birian yung matula kayung sinaguli king aslag na. Ating pamipatutu tungkul kanaku a maygit king pamipatutu nang Juan: ila pin ding dapat a parapat na ning Ibpa kanaku a kanaku namang daraptan. Ila deti ring patutu kanaku king ing Ibpa ya ing mitubud kanaku. Ing Ibpang mitubud kanaku ya mismu patutu ya naman tungkul kanaku. E yu pa dimdam kapilan man ing siwala na at e ye pa ikit kapilan man ing itsura na. Ala lang lugal king pusu yu ding amanu na uling e kayu bisang maniwala king tinubud na. Sasaliksikan yu la ding Kasulatan uling isipan yu king kareti yu atuklasan ing bie alang angga. Oneng deti ila kabud ding patutu tungkul kanaku; makanyan man e kayu bisang lumapit kanaku ban mika bie kayu. Aliwa ing kapurian da ring tau ing pagnasan ku. Oneng balu ra kayu; balu ku king ala kayung lugud king Dios. Dinatang ku king lagyu nang Ibpa ku, oneng e yu ku buring tanggapan. Nung datang ya ing aliwa king sarili nang lagyu, tatanggapan ye. Makananu kayung makapaniwala ngening pagnasan yung tanggap kapurian ibat karing tau, at e yu pagnasan ing tanggap kapurian a manibat king bukud mung Dios? E yu isipan king aku ing mandalum kekayu king Ibpa. I Moises a panaligan yu ya ing mandalum kekayu. Nung meniwala kayu kang Moises kailangan sana ing maniwala kayu kanaku uling sinulat ya tungkul kanaku. Nung e yu paniwalan ing sinulat na makananu kayung maniwala karing amanu ku? Kaybat na nita, dinalakit ya i Jesus king kangatba na ning Dagat-dagatan ning Galilea (o Dagat-dagatan ning Tiberias). Tikian de ring dakal a tau uling ikit da la ring milagrung depat na king pamanulu karing masakit. Minukiat ya i Jesus king bunduk-bundukan at karin linukluk yang kayabe da ring alagad na. Malapit na kanita ing Pamaglagpus, ing piesta da ring Judio. Inyang lawan nang Jesus ing makapadurut, ikit na lang lalapit keya ding dakal a tau. Ngana kang Felipe, Nukarin tamu saling tinape ban apakanan ta la deting tau? ( Balu nang Jesus nung nanung daptan na at sinabi na iti ba neng subukan i Felipe.) Nganang mekibat Felipe, E la managyung panialing tinape ding aduang dalan a salaping pilak ban makapangan ya ing balang metung agyang ditak mu. Ing metung karing alagad, i Andres a kapatad nang Simon Pedro, sinabi na, Ating metung a anak a lalaki keti a migbakal limang tinape sebada at aduang asan. Nu na la anti deti para kareting dakal a tau? Nganang Jesus, Paluklukan yu la ding tau. (Madikut king lugal a ita.) Inya linukluk la ding tau. Migit o kumulang la king limang libu ding lalaki. Kinua na lang Jesus ding tinape at inyang mekapasalamat ne king Dios, pemie na la karing pakalukluk. Makanyan munaman ing gewa na karing asan. Mirinan la ngan ding tau anggang bisa la. Inyang kinabsi la ngan, sinabi na karing alagad na, Tipunan yu la ding pisipising mitagan ban alang masayang. Inya tinipun da la ring pisipisi a ibat karing limang tinape sebada, at akatmu da la ring labing aduang kaing karing tagan ding taung mengan. Ngarang sinabi inyang ikit da ring tau ing milagrung depat na, Tune pin ya ing Propeta a datang keti king yatu! Balu nang Jesus king buri deng lapitan ban pilitan deng gawan ari. Inya meko yang pasibayu at minta yang magdili-dili king bunduk-bundukan. Inyang mabibengi na, minta la ding alagad king dagat-dagatan. Sinake la king bangka at dinalakit lang papunta Capernaum. Bengi na kanita at e na la pa detangan Jesus. Mayalun ya ing dagat uling tutiup ing masikan a angin. Inyang mekabagse na lang ating lima o anam a kilometru, ikit deng lalakad i Jesus babo ning danum at palapit ya king bangka. Mitakutan la. Nganang Jesus karela, Aku, e kayu tatakut. Matula reng pepasaken i Jesus king bangka; agad-agad yang sinadsad ing bangka king lugal a karelang pupuntalan. Kabukasan, ikit da ring dakal a taung menatili king kangatba na ning dagat-dagatan king metung ya mu ing bangkang atyu karin. Balu ra king e ya sinake i Jesus king bangkang seken da ring alagad na, nune ding alagad na ila mung meko. Oneng ating mapilan a bangkang menibatan Tiberias a sinadsad malapit king lugal nung nu da la pengan ding tinape kaybat nang pepasalamat ning Ginu. Inyang ikit da ring tau king alayu karin i Jesus ni ding alagad na, sinake la kareting bangka at minta la Capernaum ban panintunan de i Jesus. Inyang ikit da ne i Jesus king kangatba na ning dagat, kitnan de. Ngara, Maestro, kapilan ka pa dinatang keti? Nganang mekibat, Ing katutuan sasabian ku kekayu: panintunan yu ku e uling ikit yu la ding depat kung milagru, nune uling mengan kayu at kinabsi karing tinape. E yu panintunan ing masisirang pamangan, nune panintunan yu ing pamangan a manatili angga king bie alang angga. Ibie na iti kekayu ning Anak ning Tau uling ya ing dininan nang upaya ning Dios Ibpa. Inya kitnan de, Nanu ing kailangan ming daptan ban arapat mi ing parapat ning Dios? Nganang mekibat Jesus, Iti ya ing parapat na ning Dios: maniwala kayu king tinubud na. Ngara kang Jesus, Nanu ing milagrung arapat mu ban akit mi at maniwala kami keka? Nanu ing kekang daptan? Mengan lang manna king disyerto ding makatua mi. Agpang king kasulatan, Dininan na lang tinape ibat banua ban apangan da. Nganang mekibat Jesus, Ing katutuan sasabian ku kekayu: aliwa i Moises ing minie kekayu king tinapeng ibat banua; nune ing Ibpa ku ya ing babie king tune tinape a ibat banua. Uling ing tinape a babie na ning Dios ya itang titipang ibat banua at babie yang bie king yatu. Ngara, Dinan mu kaming parati, ginu, kaniting tinape. Nganang Jesus karela, Aku ing tinape ning bie. E ya dumanup kapilan man ing lumapit kanaku at e ya kumaung danum kapilan man ing maniwala kanaku. Antimo ing asabi ku na kekayu, ikit yu na ku, makanyan man e kayu pa bisang maniwala kanaku. Lumapit la kanaku ding sablang babie na ning Ibpa kanaku at e ke tanggian ing ninumang lumapit kanaku, uling tinipa kung ibat banua e ban daptan ing sarili kung kaburian, nune ing kaburian na nitang mitubud kanaku. Iti ya ing kaburian na nitang mitubud kanaku: king e ku kabatingan agyang metung mu karing sablang binie na kanaku, nune pasublian ku la ngan mie king tauling aldo. Uling iti ya ing kaburian nang Ibpa ku: ing balang metung a manakit king Anak at maniwala keya mika bie yang alang angga at pasublian keng mie king tauling aldo. Mibubulungan la ding Judio uling sinabi na, Aku ing tinape a tinipa ibat banua. Sinabi ra, Aliwa iti i Jesus a anak nang Jose? Kakilala ta ya i tata na at ima na! Makananu nang asabing tinipa yang ibat banua? Mekibat ya i Jesus, E na kayu mibubulungan. Alang makalapit kanaku subali mu nung ilapit ne ning Ibpang mitubud kanaku at pasublian keng mie king tauling aldo. Makasulat karing libru da ring propeta, At ding sabla turuanan na la ning Dios. Lalapit la kanaku ding sablang mekaramdam at mebiasa king turu na ning Ibpa. Iti e mangabaldugan king atin nang menakit king Ibpa; ita mung ibat king Dios ya ing bukud menakit na king Ibpa. Ing katutuan sasabian ku kekayu: atin yang bie alang angga ing maniwala. Aku ing tinape ning bie. Mengan lang manna king disyerto ding makatua yu, makanyan man mete la. Oneng ing amanuan ku ya itang tinape a ibat banua; ing ninumang mangan kaniti e ya mate. Aku ing mabie tinape a tinipang ibat banua. Ing ninumang mangan kaniti mie ya kapilan man. At ing laman ku ya ing tinape a ibie ku ban mie ya ing yatu. Uli na niti, mapali lang mibadbaran ding Judio. Ngarang mipapangutang, Makananu nang aibie kekatamu ning taung iti ing laman na ba tamung apangan? Nganang Jesus karela, Ing katutuan sasabian ku kekayu: nung e kayu mangan king laman na ning Anak ning Tau at minum king daya na e kayu mika bie king sarili yu. Ing mangan king laman ku at minum king daya ku atin yang bie alang angga, at pasublian keng mie king tauling aldo. Uling ing laman ku tune yang pamangan at ing kanakung daya tune yang inuman. Ing mangan king laman ku at minum king daya ku manatili ya kanaku at aku manatili ku keya. Tinubud na ku ning mabie Ibpa at king uli na mabibie ku; anti munaman ing mamangan kanaku mabibie ya king uli ku. Iti ya ing tinapeng tinipa ibat banua. E ya anti king pengan ding makatua yu. Mengan la, oneng kaybat mete la. Ing mamangan king tinapeng iti mie ya kapilan man. Sinabi nang Jesus iti kilub ning sinagoga inyang tuturu ya Capernaum. Ngara ding dakal karing alagad na inyang dimdam da iti, Masakit ing sasabian na. Ninu ing makatanggap kanyan? Oneng balu nang Jesus king mibubulungan la tungkul kaniti. Inya sinabi na karela, Magugulu kayu pamisip kanite? O nung akit ye pa ing Anak ning Tau a magbalik king kabilianan na king minuna? Ing Espiritu ya ing babie bie. Ala yang aibie ing laman. Ding amanung sinabi ku kekayu Espiritu la at bie. Oneng ating mapilan kekayu a e maniwala. (Uling manibat king kapupurmeruan balu nang Jesus nung ninu ding e maniwala at nung ninu ing magtaksil keya.) At ngana pa, Iti yang sangkan nung inya sinabi ku kekayu king alang milapit kanaku subali mu nung burian na ning Ibpa. Manibat na kanita dakal na la karing alagad na ding ginulut at e na mekiabe kang Jesus. Inya sinabi nang Jesus karing labing adua, Ikayu, bisa kayu namang mako? Nganang mekibat Simon Pedro, Ginu, kenu ke pa munta? Atyu la keka ding amanung babie bie alang angga. Maniwala kami at balu mi na ngeni king ika ing Banal ning Dios. Pekibat nang Jesus, E ra kayu wari pinili ikayung labing adua? Makanyan man ing metung kekayu diablo ya! Ing amanuan na ya i Judas; ing anak nang Simon Iscariote. Metung ya i Judas karing labing adua; at ya ing magtaksil kang Jesus. Kaybat na nita, miglakbe ya i Jesus king Galilea. E ya bisang maglakad king Judea uling buri deng paten ding Judio. Malapit na kanita ing piesta da ring Judio, ing piesta da ring Tolda. Inya ngara kang Jesus ding kapatad nang lalaki, Mako ka keti at munta ka Judea ban akit da la ring kekang alagad ding dapat mu. Uling alang taung darapat makalihim, nung bisa yang maging pikabaluan. Anti na ning daraptan mu na la deting bage, pakilala na ka king yatu! ( Agyang ding kapatad nang lalaki e la maniwala keya.) Nganang Jesus karela, E pa dinatang ing panaun ku, oneng ing panaun yu e mamako. E na kayu pikasaman ning yatu, oneng kasaman na ku uling patutuan ku king ding dapat na marawak la. Ikayu na mung makipamiesta. E ku tumagun uling e pa panaun ban kimut ku. Inyang asabi na iti karela, pepailakuan ya Galilea. Kalako da ring kapatad na ban makipamiesta, minta ya mu rin i Jesus, oneng e mu hayagan nune pasalikut. Panintunan de ring pamuntuk da ring Judio king piesta. Ngarang mengutang, Nu ya karin? At misisitsitan la ding dakal a tau tungkul kang Jesus. Ngara ding aliwa, Mayap yang tau. Ali ya, uling lilili na la deng tau, ngara naman ding aliwa pa. Oneng alang migsalitang hayagan tungkul kang Jesus uli na ning takut da karing pamuntuk da ring Judio. Inyang halus mepitna na ing piesta, minta ya i Jesus king Templo at tinuru ya. Pigmulalan da iti ding pamuntuk da ring Judio. Ngarang sinabi, Makananu yang mebiasa ing taung iti kabang e ne man megaral? Mekibat ya i Jesus, E kanaku ing tuturu ku, nune ibat king Dios a mitubud kanaku. Ninuman ing bisang tupad king kaburian ning Dios, abalu na nung ing kanakung tuturu ibat king Dios o nung aku maniabi ku king sarili kung kayupayan. Buri na ning maniabi king sarili nang kayupayan ing miparangalan ya ing sarili na. Oneng ing manintun king dangalan na ning mitubud keya tapat ya at alang kalaraman keya. Aliwa wari i Moises ing minie kekayu king Kautusan? Makanyan man ala metung man kekayu ing tutupad king Kautusan. Obat buri yu kung paten? Mekibat la ding tau, Alipnan na ka pin ning demonyu! Ninu wari ing bisang makamate keka? Pekibatan na lang Jesus, Metung pa mung bage ing depat ku at pigmulalan yu na. Binie neng Moises kekayu ing Kautusan tungkul king sirkunsisyun (iti e ibat kang Moises, nune karing makatua yu) at magsirkunsisyun kayu agyang king Aldo ning Sabbath. Nung sirkunsisyunan ye ing metung a anak king Aldo ning Sabbath ban matupad ing Kautusan nang Moises, obat mimimua kayu kanaku uling pepakayap keng lubus ing metung a tau king Aldo ning Sabbath? Tuknang kayung mamatul agpang mu king akakit yu, nune matul kayu ketang matulid. Ngarang migsalita ding mapilan a tau Jerusalem, Aliwa iti ing taung buri dang paten? Pagumasdan ye, magsalita yang hayagan at ala lang asabi laban keya! Pota galang balu ra na ding pamuntuk king ya ing Cristo? Alang makibalu metung man king lugal a panibatan na potang datang ya ing Cristo; oneng balu tamu nung nukarin ya ibat ing taung iti. Inya king pamanuru nang Jesus kilub ning Templo matimid nang sinabi, Talaga kayang balu yu ko at balu yu nung nukarin ku menibat? E ku dinatang king sarili kung kaburian. Itang mitubud kanaku tutu ya; oneng e ye balu. Aku balu ke uling ibat ku keya at ya ing mitubud kanaku. Uli na niti, buri deng dakpan; oneng alang dinakap keya uling e pa miras ing oras na. Makanyan man dakal la karing tau ding meniwala kang Jesus at ngarang sinabi, Potang datang ne ing Cristo, gawa ya kayang dakal pang milagru kesa karing gewa na ning taung iti? Dimdam da ring Pariseo ing babalita da ring tau tungkul kang Jesus, at ding pamuntuk da ring pari, at ding Pariseo mitubud lang guardia ba reng dakpan. Inya sinabi nang Jesus, Akayabe yu ku king ditak namung panaun at mibalik na ku ketang mitubud kanaku. Panintunan yu ku oneng e yu ku akit; nung nu ku munta e kayu makapunta. Ngarang misabisabi ding pamuntuk da ring Judio, Nukarin ya kaya munta? Obat e ta ya malyaring akit? Munta ya kaya karing Judio a manuknangan karing siudad da ring Griego? Turu ya kaya karing Griego? Nanu ing buri nang sabian king pamagsalita nang Panintunan yu ku, oneng e yu ku akit, at Nung nu ku munta e kayu makapunta? King tauling aldo, ing maragul diling aldo na ning piesta, tinalakad ya i Jesus at sinabi nang masikan, Nung ing ninuman kakau ya, lumapit ya kanaku at minum. Agpang king sasabian na ning kasulatan, Ing maniwala kanaku, manibat king pusu na magus la ding batis ning mabie danum. Iti sinabi na tungkul king Espiritu a tanggapan ding maniwala keya. E ya pa miyabie kanita ing Espiritu uling e ya pa mipaligayan i Jesus. Dakal la ding taung mekaramdam kaniti at sinabi ra, Tune pin ya ing Propeta! Ngara naman ding aliwa, Ya pin ing Cristo! Oneng ding aliwa sinabi ra, Manibat ya wari Galilea ing Cristo? Sasabian na ning kasulatan king ing Cristo manibatan ya king lahi nang David at manibatan ya Betlehem, ing balen nung nu ya menuknangan i David. Inya misagsag la ding tau tungkul kang Jesus. Buri da ring mapilan ing dakpan de, oneng alang dinakap keya. Migbalik la ding guardia karing pamuntuk da ring pari at Pariseo. Ngarang kinutang, Baket e ye dela keti? Mekibat la, Ala pang taung miniabing anti ing taung iti! Kitang da ring Pariseo karela, Ikayu man alinlang na na kayo? Atin na waring pamuntuk ding Judio o metung mu man Pariseo a meniwala na kang Jesus? Ala lang balu ding dakal a taung den king Kautusan nang Moises, inya makasumpa la! Ing metung karela, i Nicodemo, itang minta kang Jesus king misan a bengi, migsalita ya karela. Ngana, Agpang king Kautusan tamu, e ta ya sukat atulan ing metung a tau anggang e tamu pekiramdaman at abalu ing depat na. Pekibat da kang Nicodemo, Ika man tau ka Galilea? Pagaralan me ing Kasulatan at akit mu king alang lunto propeta a tau Galilea. [Minuli ya ing balang metung karela king sarili nang bale, oneng minta ya i Jesus king Bunduk ding Olibo. At kabukasan abak a maranun minta yang pasibayu king Templo. Lepitan de ring sablang tau karin. Linukluk ya i Jesus at tiru na la. Dela re king arap na ding talaturu ning Kautusan at ding Pariseo ing metung a babaing merakap makipangalugud. Pepatalakaran de ing babai king arap da at ngara kang Jesus, Maestro, merakap ya ing babaing iti a makipangalugud. Agpang king Kautusan, inutus na kekatamung Moises king ing anti kaniting babai paten ya king basibas batu. Nanu ing asabi mu tungkul keya? Sinabi ra iti ba reng pakirakpan; ban atin lang abusbus laban kang Jesus. Dinuku ya i Jesus at king kapamilatan na ning taliri na sinulat ya king gabun. Sigiran de king karelang pamangutang; inya inarapan na lang Jesus at sinabi na karela, Ing ninuman alang kasalanan kekayu ya ing munang masibas keya. Dinuku yang pasibayu at sinulat ya king gabun. Inyang dimdam da iti meko lang tunggal-tunggal, megumpisa king matuang dili. I Jesus na mu ing melakuan at ing babaing makatalakad arap na. Minatna ya i Jesus at ngana king babai, Nu la karin? Ala waring mitagan metung man ban matul keka? Nganang mekibat, Ala pu, ginu. Nganang Jesus, Aku man, e ra ka atulan. Mako na ka at e na ka mikakasalang pasibayu.] Pasibayu yang migsalita i Jesus karing Pariseo. Ngana, Aku ing sulu na ning yatu. E ya lumakad king dalumdum ing tutuki kanaku, nune mika sulu yang babie bie. Ngara ding Pariseo, Ika mu ing patutu tungkul king sarili mu; e tutu ing sasabian mu. Pekibat nang Jesus, Agyang aku ing patutu tungkul king sarili ku ing pamipatutu ku katutuan uling balu ku nung nu ku menibat at nung nu ku munta. Oneng e yu balu nung nu ku menibat at nung nu ku munta. Mamatul kayu agpang king pamanatul tau; oneng aku ala kung atulan ninuman. Agyang munie kung kayatulan, ing atul ku katutuan uling e mu akung dili ing mamatul, nune aku at ing Ibpang mitubud kanaku. Makasulat king kekayung Kautusan king matanggap bilang katutuan ing pamipatutu ding adua katau. Patutu ku tungkul king sarili ku at ing Ibpang mitubud kanaku patutu ya naman tungkul kanaku. Inya kitang da, Nu ya karin ing Ibpa mu? Mekibat ya i Jesus, E yu ku balu ni e ye balu i Ibpa ku. Nung balu yu ku, balu ya naman ing Ibpa ku. Sinabi na lang deting amanu Jesus king lugal a pibaldugan ain kabang tuturu ya king Templo. Oneng alang dinakap kang Jesus uling e pa dinatang ing oras na. Pasibayu nang sinabi karela, Mako ku at panintunan yu ku, oneng mate kayu king kekayung kasalanan. E kayu makapunta ketang nung nu ku munta. Ngara ding Judio, Magpakamate ya kaya? Ita kaya ing sangkan nung inya sinabi nang E kayu makapunta ketang lugal nung nu ku munta? Mekibat ya i Jesus, Ibat kayu keti sulip; aku ibat ku babo. Ibat kayu king yatung iti; aku ali ku. Inya sinabi ku kekayu king mate kayu karing kasalanan yu. Talagang mate kayu karing kasalanan yu, nung e kayu maniwala king Aku pin Ya. Inya kitang da kang Jesus, Ninu wari ika? Pekibat nang Jesus, Aku itang sinabi ku na kekayu manibat na king kapupurmeruan. Dakal ku sukat sabian at atulan tungkul kekayu. Oneng ing mitubud kanaku tutu ya at ing dimdam ku keya ya mu ing sasabian ku king yatu. E ra aintindian king magsalita ya karela tungkul king Ibpa. Inya sinabi nang Jesus, Potang ikua yu neng tinas ing Anak ning Tau, kanita yu abalu king Aku pin Ya; at king ala kung daraptan king sarili kung upaya nune magsalita ku agpang king tiru na kanaku ning Ibpa. Kayabe ke ing mitubud kanaku; e na ku likuan dili-dili uling daraptan kung parati ing makaibie tula keya. Meniwala la ding dakal a mekaramdam karing bage a sinabi nang Jesus. Inya sinabi nang Jesus karing Judiong meniwala keya, Nung tuparan yu ing tuturu ku, tune kayu ping alagad ku at abalu yu ing katutuan at gawan na kayung malaya ning katutuan. Pekibat da kang Jesus, Lahi na keng Abraham at kapilan man e ke pa me-ipus kenu man. Makananu mung asabing Maging malaya kami? Mekibat ya i Jesus karela, Ing katutuan sasabian ku kekayu: ing balang mikakasala ipus ne ning kasalanan. E ya manatili ing ipus king pibalebale kapilan man, oneng manatili ya ing anak kapilan man. Nung ing Anak gawan na kayung malaya tune ping malaya kayu. Balu ku king lahi na kayung Abraham; makanyan man buri yu kung paten uling alang lugal ing tuturu ku karing pusu yu. Sasabian ku ing ikit ku king kanakung Ibpa, oneng daraptan yu ing kekayung dimdam king kekayung tata. Pekibat da kang Jesus, I Abraham ya ing tatang mi. Nganang Jesus karela, Nung anak na kayung Abraham, depat yu sa ing dapat nang Abraham. Oneng ngeni buri yu kung paten; akung taung maniabi kekayu king katutuan a dimdam ku king Dios. E anti kanyan ing depat nang Abraham! Ing daraptan yu kalupa na ning daraptan na ning sarili yung tata. Pekibat da kang Jesus, E ke anak king lual; atin keng metung a tata, ing Dios. Nganang Jesus karela, Nung ing Dios ya ing kekayung Tata, sukat ing luguran yu ku uling dinatang kung menibat king Dios. E ku dinatang king sarili kung kaburian, nune ya ing mitubud kanaku. Baket e yu aintindian ing sasabian ku? Uling e yu atanggap ing sasabian ku. Ing diablo ya ing tata yu at ing buri nang tata yu ya ing buri yung daptan. Makamate ya manibat na king minuna at kalaban ne ning katutuan uling alang katutuan keya. Neng maglaram ya ing diablo, magsalita ya agpang king sarili nang katutubu, uling malaram ya at ya ing tata na ning kalaraman. Oneng sasabian ku ing katutuan, inya e yu ku paniwalan. Ninu kekayu ing makapatutu king mikasala ku? Nung katutuan ing sasabian ku, baket e yu ku paniwalan? Ing menibat king Dios makiramdam ya karing amanu na ning Dios. Oneng e kayu ibat king Dios inya e kayu bisang makiramdam. Ngara ding Judio kang Jesus, E ke wari tinud king sinabi ming Samaritano ka at alipnan na ning demonyu? Mekibat ya i Jesus, E na ku alipnan ning demonyu, nune igagalang ke ing Ibpa ku, oneng ikayu e yu ku gagalangan. Makanyan man, e ku panintunan ing sarili kung dangalan; ating metung a manintun kaniti at ya ing mamatul. Ing katutuan sasabian ku kekayu: ing tutupad king tuturu ku e na takman kapilan man ing kamatayan. Ngara ding Judio, Ngeni, siguradu na kami king alipnan na ka pin ning demonyu! Mete ya i Abraham, antimu rin ding propeta; makanyan man sasabian mu, Ing tutupad king tuturu ku e na takman kapilan man ing kamatayan. Maygit ka pa wari king tata ming i Abraham a mete na? At mete na la naman ding propeta. King pamalak mu ninu ika? Pekibat nang Jesus, Nung parangalan ku ing sarili ku iti alang kabaldugan. Ing Ibpa ku ya ing parangal kanaku. Ya ing amanuan yung Dios yu. Oneng ikayu kapilan man e ye balu, aku balu ke. Nung sabian kung e ke balu maging malaram kung kalupa yu. Oneng balu ke at tutuparan ku ing amanu na. Metula ya i tata yung i Abraham inyang abalu na king akit na ing paniatang ku at ikit na iti at mesaya ya. Inya ngara ding Judio, Ala ka pang limang pulung banua tua at ikit mu ne i Abraham? Mekibat ya i Jesus, Ing katutuan sasabian ku kekayu: atyu na ku bayu ya mibait i Abraham. Inya kinangwa lang batu ban basibasan de i Jesus, oneng sinalikut ya at meko ya king Templo. Kabang lalakad ya i Jesus ikit ne ing metung a lalaking bulag ibat na king pangabait na. Kitang da ring alagad na, Maestro, ninu ing makikasalanan king pangabait nang bulaging lalaking iti o ding pengari na? Mekibat ya i Jesus, Bulag ya e uling mikasala ya o ding pengari na. Iti milyari ban king kapamilatan na mibulalag la ding dapat na ning Dios. Kabang aldo pa sukat ta lang daptan ding dapat na nitang mitubud kanaku. Ing bengi daratang nung kapilan ala nang makapagobra. Kabang atyu ku king yatu, aku ing sulu ning yatu. Inyang asabi na iti, linura ya king gabun at ginawa yang burak king kapamilatan na ning gabun at lura. At kiskas na ing burak karing mata na ning bulag. Ngana, Munta ka at manimu king Sibul ning Siloe. (Ing Siloe mangabaldugan yang Tinubud.) Inya minta ya at menimu at mibalik yang manakit na. Ngara ding kasiping nang bale at ding menakit keya inyang magpalimus ya, Aliwa iti ing lalaking parating makalukluk at magpalimos? Ya pin, ngarang mekibat ding mapilan. Aliwa ya, kalupa nia mu, ngara naman ding aliwa. Oneng sinabi na ning bulag, Aku ita. Kitnan de, Makananu lang mesala ding mata mu? Pekibat na, Ginawa yang burak ing taung ausan dang Jesus at kiskas na iti karing mata ku at sinabi na kanaku, Munta ka king Siloe at manimu ka. Inya minta ku at menimu at menakit ku. Ngarang kinutang, Nu ya karin? Nganang mekibat, E ku balu. Dela re karing Pariseo ing lalaking sadiang bulag. Aldo Sabbath inyang ginawa yang burak i Jesus at pepasala ne mata. Kitnan dia naman ding Pariseo nung makananu yang mesala mata. Nganang mekibat karela, Kiskas na ing burak karing mata ku at menimu ku at ngeni manakit na ku. Ngara ding mapilan a Pariseo, E ya king Dios ing taung ita uling e ya tutupad king Aldo ning Sabbath. Oneng sinabi da ring mapilan, Makananu yang makarapat ing taung makasalanan karing anti kareting milagru? Milaban-laban ing sasabian da. Inya pasibayu deng kitnan ing sadiang bulag. Ngara, Ika naman, nanu ing asabi mu tungkul keya anti na ning pepasala na la ding mata mu? Pekibat na, Propeta ya. E la bisang maniwala ding Judio king sadia yang bulag at ngeni manakit ne anggang e da la inaus ding pengari na. At kitnan da la, Anak ye iti? Sasabian yu king mibait yang bulag. Nanu ing sangkan baket manakit ya ngeni? Mekibat la ding pengari na, Balu mi king ya ing anak mi at king mibait yang bulag. Oneng e mi balu nung makananu yang manakit na ngeni o nung ninu ing mekapasala karing mata na. Kutnan ye; atyu ne king idad at makapagsalita ya para king sarili na! Makanyan lang migsalita ding pengari na uling tatakut la karing Judio at uli na ning pikasundu da ring Judio king itiwalag de king sinagoga ing ninumang sumabi king i Jesus ya ing Cristo. Inya ngara ding pengari na, Kutnan ye; atyu ne king idad! Inya pasibayu deng inaus ing sadiang bulag at ngara keya, Sabian mu ing katutuan arapan na ning Dios! Balu mi king makasalanan ya ing taung ita. Nganang mekibat, E ku balu nung makasalanan ya o ali. Metung mu ing balu ku: kanita bulag ku, oneng ngeni manakit ku. Kitang da, Nanu ing depat na keka? Makananu na lang pepasala ding mata mu? Pekibat na, Sinabi ku na kekayu at e kayu bisang maniwala. Baket buri yung damdaman pasibayu? Bisa kayu namang maging alagad na? At ininsultu de, ngara, Ika na sanang diling alagad na, oneng ikami alagad na kaming Moises. Balu mi king migsalita ya ing Dios kang Moises, oneng tungkul king taung iti, e mi man balu nung nu ya ibat! Nganang mekibat ning taung mesala mata, Yan ing makapagmulala! E yu balu nung nu ya ibat, makanyan man ya ing pepasala karing mata ku! Balu tamu king e na la pakiramdaman ning Dios ding makasalanan, oneng pakiramdaman na la ding tune sasamba keya at tutupad king kaburian na. Manibat na king pangalalang na ning yatu ala pang mibalitang mekapasala karing mata na ning taung mibait bulag. Nung e ya ibat king Dios ing taung iti, ala yang arapat nanuman. Pekibat da, Ikang mipanganak at meragul king kasalanan, ikang turu kekame? At tiwalag de king sinagoga. Abalitan nang Jesus king tiwalag de; inya inyang ikit ne sinabi na keya, Maniwala ka wari king Anak ning Tau? Mekibat ya, Ninu ya, ginu, ban paniwalan ke? Nganang Jesus, Ikit mu ne at ya ing kapagsalita mu. Ngana ning lalaki, Maniwala ku, Ginu! At sinamba ya kang Jesus. Sinabi nang Jesus, Dinatang ku king yatung iti ban matul, ban manakit la ding bulag at mabulag la ding manakit. Dimdam da iti ding mapilan karing Pariseo a atyu karin kayabe na, at kitang da, Ing buri mung sabian bulag kame? Mekibat ya i Jesus, Nung bulag kayu ala kayu sanang kasalanan; oneng sasabian yu ngeni, Manakit kami, inya manatili kayung makasalanan. Ing katutuan sasabian ku kekayu: ing lulub king kural da ring tupa a e daralan king pasbul nune king aliwang paralan, ing taung ita mapanako ya at tulisan. Oneng ing lulub king pasbul, ya ing pastul da ring tupa. Ya ing bubuklatanan na ning bante pasbul. Pakiramdaman da ring tupa ing siwala na kabang ausan na la king lagyu ra at panimunan na la king paglual da. At nung alual na na la ngan, manimuna ya karela at tukian de ring tupa uling balu re ing siwala na. Oneng e re tukian ing aliwang tau, nune takasan de uling e re balu siwala ing aliwang tau. Sinabi neng Jesus iting talimhaga karela, oneng e ra aintindian ing buri nang sabian. Inya pasibayu nang sinabing Jesus karela, Ing katutuan sasabian ku kekayu: Aku ing pasbul na ning kural da ring tupa. Mapanako la at tulisan ding sablang dinatang makauna kanaku, oneng ding tupa e da la pekiramdaman. Aku ing pasbul. Miligtas ya ing ninumang lungub king kapamilatan ku. Malaya yang lungub at lual at makatagpu yang pastulan. Daratang ya ing mapanako ba ya mung manako, makamate, at manyira. Dinatang ku ba lang mika biebie a labis-labis. Aku ing mayap a pastul. Makasadia yang mate ing mayap a pastul para karing tupa na. Ing upahan, potang akakit neng daratang ing asung-gubat, darayu ya at tatakas uling upahan ya mu at uling e na la bandi ding tupa. Inya sagmitan na la ning asung-gubat at isalbag ding tupa. Tatakas ya ing taung upahan uling upahan ya mu at ala yang malasakit karing tupa. Aku ing mayap a pastul. Balu ku la ding kanaku at balu da ku ding kanaku, nung makananung ing Ibpa balu na ku at ing Ibpa balu ke. At babie ku ing kanakung bie para karing tupa. Atin kung aliwang tupa a ala pa keting kural. Kailangan ku la namang panimunan deti; at pakiramdaman da ing siwala ku. Maging metung nia mu ing kawan at metung ing pastul. Kaluguran na ku ning Ibpa uling makasadia kung ibie ing kanakung bie ba keng tanggapan pasibayu. E ne akua ninuman kanaku iting bie, nune kusa keng babie iti. Atin kung upayang ibie at upayang kumang pasibayu kaniti. Iti ya ing utus na kanakung Ibpa ku. Pasibayu lang misagsag ding Judio uli da reting amanu. Dakal la karela ding sinabi, Alipnan ne ning demonyu! Sira ya buntuk! Baket pakiramdaman ye? Ngara naman ding aliwa, E makapagsalitang anti kaniti ing alipnan na ning demonyu! Makapasala ya waring mata ing demonyu? Piesta na ning Pamitalaga king Templo kanita karin Jerusalem at panaun na ning dimla. Atyu king Templo i Jesus; lakad-lakad ya king Balkon nang Solomon, at pilupungnan de ring Judio. Ngara kang Jesus, Angga kapilan ing ibili mu kami king pamikekelangan? Nung ika ing Cristo, sabian mung tapatan kekami. Mekibat ya i Jesus, Sinabi ku na kekayu, oneng e kayu meniwala. Ding dapat a daraptan ku king lagyu nang Ibpa ku ilang patutu tungkul kanaku. Oneng e kayu bisang maniwala uling e ra kayu tupa. Makiramdam la king siwala ku ding kanakung tupa at akikilala ku la at tutuki la kanaku. Dirinan ku lang bie alang angga at e la mipahamak kapilan man. Alang makasamsam kareti kanaku. Ing Ibpa ku a minie kareti kanaku maygit ya karing sabla at alang makasamsam kareti king gamat nang Ibpa ku. Aku at ing Ibpa metung kami mu. Pasibayu lang dinamput batu ding Judio ba reng basibasan. Inya sinabi na karela, Pepakitanan da kayung dakal a mayap a dapat ibat king Ibpa, isanu kareti ing sangkan ning pamamasibas yu kanaku? Pakibat da, Babasibasan da ka e uli na ning mayap mung dapat, nune uli na ning pamaglapastangan mu king Dios! Uling magbansag kang Dios kabang metung ka mung tau! Mekibat ya i Jesus karela, E wari makasulat king kekayung Kautusan, Sinabi ku, dios kayu? Nung ausan na lang dios ning Kautusan ding taung dininan na ning Dios king amanu na, e malyaring payalian ing kasulatan. Pinili na ku ning Ibpa at tinubud keti king yatu. Makananu yung asabi kanaku ngeni ing lalapastanganan ke ing Dios uling sinabi kung Aku ing Anak ning Dios? Nung e ku la daraptan ding parapat ning Ibpa ku, e kayu sukat maniwala kanaku. Nung daraptan ku la, agyang e kayu maniwala kanaku, karing mu mang dapat ku sukat kayung maniwala ban abalu yu at aintindian king ing Ibpa atyu kanaku at aku atyu ku keya. At pasibayu deng pekikuanan dakpan i Jesus, oneng ikua na lang apangilagan. Pasibayu yang minta i Jesus king kasumangid na ning Ilug ning Jordan, king lugal nung nu ya minunang meminyag i Juan. Menatili ya karin. At dakal lang tau ding minta kang Jesus. Ngara, Ala yang depat a milagru i Juan, oneng tutu ing sablang bage sinabi na tungkul king taung iti. At dakal la ding taung meniwala kang Jesus karin. Ating metung a taung masakit; Lazaro ing lagyu na. Tau ya Betania, ing balen nang Maria at ning kapatad nang i Marta. ( I Maria ya ing mitugtug pabanglu at menamulis karing bitis na ning Ginu king kapamilatan na ning buak na. Kapatad ne i Lazaro, ing masakit.) Inya pepabalita da ring mikapatad a babai kang Jesus ing anti kaniti: Ginu, masakit ya ing kakaluguran mu. Inyang tinggap nang Jesus iting balita, sinabi na, E na ikamate iting sakit; nune milyari iti para king ikaligaya na ning Dios ban mipaligayan ya ing Anak ning Dios king kapamilatan na niti. Kaluguran na lang Jesus di Marta, Maria at i Lazaro. Inyang abalitan nang masakit ya i Lazaro, menatili ya pang aduang aldo king lugal nung nu ya karin. Kaybat na nita, sinabi na karing alagad, Tara, magbalik tamu Judea. Ngara ding alagad, Maestro, bayu pamu buri da kang basibasan ding Judio; ngeni magbalik na ka na naman karin? Nganang Jesus karela, E ya wari labing aduang oras ing patingapun? E ya mitakid ing ninumang lalakad king masala uling akakit na ing sala na ning yatu. Oneng mitatakid ya ing ninumang lalakad king bengi uling alang sala keya. At ngana pa, Matudtud ya ing kakaluguran tamung i Lazaro, oneng puntalan ke ba keng gisingan. Ngara ding alagad, Ginu, nung matudtud ya, mipaldan ya. Ing buri nang sabian Jesus, mete ne i Lazaro; bala da ring alagad ing karaniwan a pamanudtud ing amanuan na. Inya malino nang sinabing Jesus karela, Mete ne i Lazaro. Oneng king uli yu matula ku king ala ku karin ban maniwala kayu. Tara, puntalan ta ya. I Tomas a mayayaus Kambal, sinabi na karing kalupa nang alagad, Tara, tukian ta ya ing Maestro ban nung mate ya, mate tamu munaman! Inyang miras ne i Jesus, abalu na king apat neng aldo mikutkut i Lazaro. Malapit ya ing Betania king Jerusalem; ating atlung kilometru manibat karin. At dakal lang Judio ding dinalo kari Marta at Maria ba da lang damayan uli na ning pangamate na ning kapatad da. Panamdam nang Marta king daratang ya i Jesus, tinipa ya at seganan ne. Melakuan ya i Maria king bale. Nganang Marta kang Jesus, Ginu, nung atyu ka keti e ya sana mete ing kapatad ku! Agyang ngeni balu ku king ibie na keka ning Dios ing nanumang aduan mu. Nganang Jesus kang Marta, Mie yang pasibayu ing kapatad mu. Mekibat ya i Marta, Balu ku king mie yang pasibayu king tauling aldo. Nganang Jesus, Aku ing pamanyubling mebie at ing bie. Ing maniwala kanaku, agyang mate ya, mie yang pasibayu; at ing ninumang mabibie at maniwala kanaku e mate kapilan man. Paniwalan mu ite? Nganang mekibat, Wa, Ginu, paniwalan ku king ika ing Cristo, ing Anak ning Dios a datang keti king yatu. Pangasabi na niti, meko ya i Marta at inaus ne i Mariang kapatad na at sinitsit na, Atyu ing Maestro, kukutang na ka. Panamdam nang Maria kaniti, memalagua yang tinikdo at selubungan ne. ( E pa miras kanita i Jesus king balen; atyu ya pa king lugal nung nu ne seganan Marta.) Inyang ikit deng memalaguang tinikdo at linual, tikian de i Maria ding Judiong darame keya king bale. Bala ra munta ya king kutkutan ban manangis karin. Miras ya king lugal nung nu ya karin i Jesus. Panakit na kang Jesus siniklaud ya i Maria king arap na at ngana, Ginu, nung atyu ka keti e sana mete ing kapatad ku! Panakit nang Jesus king i Maria manangis ya at pati ding Judiong kayabe na, mengisnawa yang malalam at metagkil ya kapanamdaman. Nganang kinutang Jesus karela, Nu ye kitkut? Mekibat la, Mekeni, Ginu at lawan mu. Kiniak ya i Jesus. Inya sinabi da ring Judio, Talagang kaluguran ne i Lazaro! Oneng ngara ding mapilan, Pepasala ne mata ing bulag! Baket pepaburen neng mete i Lazaro? Pasibayu yang mengisnawang malalam i Jesus at kaybat minta ya king kutkutan. Iti metung yang lukib a makatakap batung maragul. Nganang Jesus karela, Ilako ye ing batu. Mekibat ya i Marta, ing kapatad na ning mete, Ginu, mamau ne kanyan uling apat neng aldo makakutkut! Nganang Jesus, E ku wari sinabi keka king nung maniwala ka akit mu ing ligaya na ning Dios? Inya leko re ing batu. Tinalanga ya banua i Jesus at ngana, Ibpa, pasalamat ku king pakiramdaman mu ku. Balu ku king pakiramdaman mu ku kapilan man, oneng sinabi ku iti king uli da ring taung atyu keti ba lang maniwala king ika ing mitubud kanaku. Pangasabi na niti, kinulait yang masikan. Ngana, Lazaro, lumual ka! Linual ya ing mete; makabalut la ding gamat at bitis na king telang pamburul at makabalut yang imalan ing lupa na. Nganang Jesus karela, Kalagan ye at paburen yeng lumakad. Uli na niti, meniwala la kang Jesus ding keraklan karing Judiong dinalo kang Maria at menakit king depat na. Oneng minta la ding mapilan karela karing Pariseo at belita ra ing depat nang Jesus. Inya ding Pariseo ampon ding pamuntuk da ring pari inawad dang mipulung ya ing Sanhedrin. Ngarang kinutang, Nanu ing daptan tamu? Darapat yang dakal a milagru ing taung iti! Nung paburen ta niang makanyan, maniwala la keya ding sabla at datang la ding tau Roma at lasakan de ing kekatamung Templo at ing kekatamung bansa! Oneng nganang migsalita ning metung karela, i Caifas, ing Pekapun ding Pari king banuang ita, Ala kayung balu! E yu man aisip king mayap para king balen ing metung ya mu ing mate kesa king malasak ya ing mabilug a bansa! Sinabi na iti e king sarili nang pamalak, nune bilang Pekapun ding Pari king banuang ita at inula na king mate ya i Jesus para king Israel. At e mu para king bansang iti nune ban tipunan na lang anting metung mu ding makakalat nang anak ning Dios. Inya manibat king aldong ita minisip na lang paralan ban apapate re i Jesus. E ne linakad bulalagan i Jesus king Judea. Meko ya at minta king lugal a malapit king disyerto, king balen a mayayaus Efraim. Karin ya menatiling kayabe da ring alagad na. Malapit na ing Piesta ning Pamaglagpus da ring Judio. Dakal lang taung ibat karing balen at baryu ding minukiat Jerusalem bayu magpiesta ban gampanan da ing seremonia na ning pamaglinis. Panintunan de i Jesus at ngarang misabisabi kabang atyu la kilub ning Templo, Nanu ing pamalak yu? Datang ya kaya king piesta o ali ya? Oneng inutus da ring pamuntuk da ring pari at ding Pariseo king ing ninumang makibalu nung nu ya karin i Jesus kailangan nang ipabalu karela ban reng aparakap. Anam a aldo bayu ing Piesta ning Pamaglagpus, minta ya i Jesus king Betania, ing balen nang Lazaro a pepasublian nang mebie. Pigsadia deng apunan karin. Sinaup yang migsilbi i Marta at metung ya i Lazaro karing kasulu nang Jesus king lamesa. I Maria naman kinangwa yang kapitnang litrung mal a pabanglung purung nardo. Kiskusan ne bitis i Jesus at pinulis na la deti king buak na. Sinalingalngal ing banglu king kabilugan a bale. Oneng i Judas Iscariote, ing metung karing alagad nang Jesus, itang magtaksil keya, sinabi na, Baket e mipisaling atlung dalan a salaping pilak iting pabanglu at mipamie la sa ding abli karing pakakalulu? Sinabi na iti e uling atin yang malasakit karing pakakalulu, nune uling mapanako ya; ya ing tesoreru da at kukupit ya karing salaping ingatan na. Oneng nganang Jesus, E ye pakialaman! Paburen yeng daptan na iti para king aldo na ning kanakung pangakutkut. Kayabe yu la kabang panaun ding pakakalulu, oneng e kabang panaun ing kayabe yu ku. Abalitan da ring dakal a Judio king atyu Betania i Jesus. Inya minta la karin, e mu king uli na, nune ban akit dia naman i Lazaro a pepasublian nang mebie. Binalak da ring pamuntuk ding pari king papate ria naman i Lazaro uling king uli na dakal la ding Judiong kakawani karela at maniwala kang Jesus. Kabukasan, abalitan da ring dakal a taung dinatang makipamiesta king datang ya i Jesus. Memangua lang sangang palma at linual la ba reng salubungan. Ngarang kukulisak, Purian ya ing Dios! Bendisyunan ne sa ning Dios ing daratang king lagyu ning Ginu! Ikit neng Jesus ing metung a biserung asno at sekian ne, antimo ing sasabian na ning kasulatan: Siudad ning Zion, e ka tatakut! Oyan, daratang ya ing ari mu, makasake ya king biserung asno! King oras a ita, e ra aintindian iti ding alagad; oneng inyang mipaligayan ne i Jesus kanita ra aganaka king iti misulat tungkul keya at king depat da iti para keya. Minie lang patutu tungkul kaniti ding dakal a taung atyu inyang inaus neng lumual i Lazaro king kutkutan ampon pepasublian mebie. Iti ya ing sangkan nung inya selubungan de i Jesus ding dakal a tau; abalitan da king ya ing dinapat kaniting milagru. Inya ngara ding Pariseo king metung at metung, Lawan yu, ala tamung akarapat! Tutukian de ring sablang tau! Ating mapilan a Griego karin a minta king piesta ban samba. Linapit la deti kang Felipe a tau Betsaida, Galilea. Ngara, Malyari mi yang akit i Jesus? Pintalan neng Felipe i Andres at sinabi na iti keya. At linapit la ilang adua kang Jesus at sinabi ra iti. Pekibat nang Jesus, Dinatang na ing oras ban mipaligayan ya ing Anak ning Tau. Ing katutuan sasabian ku kekayu: subali mu nung manabu ya king gabun ing binutil pale at mate, manatili yang dili-dili. Nung mate ya, mamunga yang dakal. Abating ne ning taung malugud king bie na ing bie na; oneng ing tanggi king bie na king yatung iti apapanatilian ne iti angga king bie alang angga. Ing ninumang bisang sumuyu kanaku kailangan yang tuki kanaku; nung nu ku karin, karin ya naman ing talasuyu ku. Parangalan neng Ibpa ku ing ninumang susuyu kanaku. Ngeni mababalisa ku pamisip. Nanu ing sabian ku? Sabian ku wari, Ibpa, iligtas mu ku king oras a iti? Ali, uling iti yang sangkan nung inya dinatang kuban dikilan ing kasakitan a iti. Ibpa, parangalan me ing lagyu mu. Kanita ing metung a siwalang ibat banua sinabi na, Peparangalan ku ne at parangalan ke pang pasibayu. Dimdam da ring taung atyu karin iting siwala at ngara, Menuldul! Sinabi da naman ding aliwa, Ating anghel a mekipagsalita keya! Mekibat ya i Jesus, Meramdam ya ing siwalang iti e king uli ku, nune king uli yu. Panaun na ban atulan ya ing yatung iti. Mitabi ne ngeni ing pamuntuk na niting yatu. At potang itas da na ku babo ning yatu, ilapit ku la kanaku ding sablang tau. ( Sinabi na iti ban ipakilala na nung makananu deng ipapate.) Ngarang mekibat ding tau, Agpang king sasabian na ning Kautusan, ing Cristo manatili ya kapilan man. Inya makananu mung asabi king sukat yang itas ing Anak ning Tau? Ninu wari iting Anak ning Tau? Nganang Jesus karela, Ditak nang panaun ing akayabe ye ing sala. Lumakad kayu kabang atyu kekayu ing sala, pota arakap na kayu ning dalumdum. E na balu ning lalakad king dalumdum nung nu ya pupunta. Kabang atyu kekayu ing sala, maniwala kayu king sala ban maging talatuki na kayu ning sala. Inyang asabi nang Jesus iti, meko ya at selikutan na la. Agyang dakal ing milagrung depat na king akakit da, makanyan man e la meniwala keya. Uli na niti, metupad ing sinabi nang propeta Isaias: Ginu, ninu ing meniwala karing amanung dimdam da kekami? At kaninu na pepakilala ning Ginu ing upaya na? Iti yang sangkan nung inya e la meniwala, uling sinabi na namang Isaias: Binulag na la mata at pepasias a buntuk, ban e la manakit ding mata ra at e la makaintindi ding pamisip da, at e la mibalik a lub kaku ban pakayapan ku la. Sinabi nang Isaias iti uling ikit na ing ligaya nang Jesus at migsalita ya tungkul keya. Makanyan man, agyang karing pamuntuk da ring Judio dakal la ding meniwala kang Jesus. Oneng e ra pepaulata ing pamaniwala ra uli na ning takut da karing Pariseo, pota itiwalag da la king sinagoga. Buri da pa ing kapurian a ibat karing tau kesa king kapurian a ibat king Dios. Sinabi nang matimid Jesus, Ing maniwala kanaku maniwala ya e mu kanaku nune pati kanitang mitubud kanaku. At ing manakit kanaku akakit nia naman itang mitubud kanaku. Dinatang ku keti king yatu antimong sala ban ding sablang maniwala kanaku e na la manatili king dalumdum. Nung ating makiramdam karing amanu ku at e na la tutuparan, e ke atulan, uling e ku dinatang ban atulan ke ing yatu, nune ban iligtas ke. Ating matul king ninumang e tanggap kanaku at karing amanu ku. Ing amanung sinabi ku ya ing matul keya king tauling aldo! Uling e ku migsalita king sarili kung kayupayan, nune ing Ibpang mitubud kanaku ya ing minutus nung nanung sabian ku at ipabalu kekayu. At balu ku king babie bie alang angga ing utus na. Inya ing inutus nang sabian ku ning Ibpa ya ing sasabian ku. Bespera na kanita ning Piesta ning Pamaglagpus. Balu nang Jesus king dinatang na ing oras na ban mako ya keti king yatu at mibalik ne king Ibpa. Kaluguran na la ding bandi na a atyu king yatu at liguran na la angga king kawakasan. Kasulu na lang Jesus ding alagad na king apunan. Alulan na na ning diablo king isip nang Judas Iscariote a anak nang Simon ing pamagtaksil kang Jesus. Balu nang Jesus king ing sablang upaya binie na na ning Ibpa keya at king ibat ya king Dios at papunta ya king Dios. Tinalakad ya i Jesus, likas ne ing piblas na at bebatan na ing sarili na king tualya. Kaybat, mitugtug yang danum king palanggana at pegumpisan na lang inos a bitis ding alagad. At pinulis na la king tualyang makababat king awakan na. Nganang Simon Pedro inyang lapitan neng Jesus, Ginu, ikang manos karing bitis ko? Pekibat nang Jesus, E mu pa aintindian ing daraptan ku ngeni, oneng bandang tauli aintindian mu. Sinabi nang Pedro, E ku la malyaring paos ding bitis ku keka! Pekibat nang Jesus, Nung e ka paos bitis kanaku, ala kang pangataid kanaku. Sinabi nang Simon Pedro, Ginu, nung makanyan, e mu ding bitis ku ilang wasan mu nune pati na ding gamat ku at ing buntuk ku! Nganang Jesus, E ne kailangan manos ing mindilu na, subali karing bitis na, uling malinis ne mabilug a katawan. At malinis na kayu, oneng e ikayu ngan. ( Uling balu nang Jesus nung ninung magtaksil keya; inya sinabi na, E ikayu ngan malinis na kayu.) Inyang aos na na la bitis at asulud na nang pasibayu ing piblas na migbalik ya king lamesa. Nganang kinutang karela, Aintindian yu ing depat ku kekayu? Ausan yu kung Maestro at Ginu at tinud kayu; uling makanyan ku pin. Nung akung kekayung Ginu at Maestro inos da kayu bitis, ikayu man sukat kayung mipapanos bitis. Dininan da kayung alimbawa ban daptan yu naman ing anti ing depat ku kekayu. Ing katutuan sasabian ku kekayu: e ya maygit ing ipus king panginuan na ni e ya maygit ing tinubud king mitubud keya. Balu yu la deting bage at mapalad kayu nung tuparan yu la! E para kekayu ngan ing sasabian ku. Balu ku la ding kanakung pinili. Oneng sukat matupad ing sasabian ning kasulatan, Pildak na ku ning pepakan ku. Ngeni pa sasabian ku na iti kekayu ban nung mapalyari na, paniwalan yu king Aku pin Ya. Ing katutuan sasabian ku kekayu: ing tatanggap king ninumang tinubud ku, akung tatanggapan na at ing tatanggap kanaku tatanggapan ne itang mitubud kanaku. Inyang asabi nang Jesus iti, melingasngas ya pilubluban at nganang migtapat, Ing katutuan sasabian ku kekayu: pagtaksilan na ku ning metung kekayu. Mipaglalawe la ding alagad at e ra balu nung ninu ing amanuan na. Makahilig yang malapit kang Jesus ing pakamalan nang dili karing alagad na. Sininialan neng Simon Pedro at ngana, Ikutang mu na mo keya nung ninu ing amanuan na. Inya linapit ya kang Jesus at kitang na, Ginu, ninu ing amanuan mu? Pekibat nang Jesus, Isoso ke ing tinape at ing dinan ku kaniti, ya ita. At inyang asoso na ne ing tinape, inabut ne kang Judas, ing anak nang Simon Iscariote. Inyang atanggap na neng Judas ing tinape, linub ya keya i Satanas. Nganang Jesus, Daptan mu nang agad ing sukat mung daptan! Oneng alang makibalu metung man karing kasulu na nung baket sinabi na iti. Uling i Judas ya ing talaingat karing salapi ra, ating minisip king pasaliwan neng Jesus king kailangan da para king piesta o parinan na lang limus ding pakakalulu. Inyang apangan na neng Judas ing tinape, agad neng meko. Bengi na kanita. Nganang Jesus kalako nang Judas, Ngeni mipaligayan ne ing Anak ning Tau at king kapamilatan na mipaligayan ya ing Dios. Nung king kapamilatan na mipaligayan ya ing Dios, ing Dios naman paligayan neng agad ing Anak ning Tau. Anak ko, ditak nang panaun ing akayabe yu ku. Panintunan yu ku oneng sabian ku kekayu ngeni itang sinabi ku karing Judio, E kayu makapunta king puntalan ku. Babie ke kekayu ing metung a bayung kautusan: mikakalugud kayu. Nung makananu da kayung liguran, makanyan kayu namang mikakalugud. Abalu da ring sablang tau king alagad da kayu, nung mikakalugud kayu. Nganang kinutang Simon Pedro, Ginu, nu ka munta? Mekibat ya i Jesus, E ka makatuki ngeni kanaku ketang puntalan ku, oneng kaybat makatuki ka. Nganang pasibayung kinutang Pedro, Ginu, obat e ku makatuki keka ngeni? Idame ku ing bie ku para keka! Mekibat ya i Jesus, Idame mu ing bie mu kanako? Ing katutuan sasabian ku keka: alingad mu na kung mekatatlu bayu ya tulauk ing tatyo. Nganang sinabing Jesus karela, E kayu sukat mababalisa. Maniwala kayu king Dios at maniwala kayu naman kanaku. Ating dakal a kuartu king bale nang Ibpa ku. Nung e mu makanyan e ku sabian iti kekayu. Mako ku ban magsadiang lugal para kekayu. At nung miras na ku at mekapagsadiang lugal para kekayu, mibalik kung pasibayu keti at ituki da kayu ban nung nu ku karin, karin kayu naman. At balu yu ne ing dalan papunta king pupuntalan ku. Nganang Tomas, Ginu, e mi man balu nung nu ka munta, makananu mi yang balu ing dalan? Pekibat nang Jesus, Aku ing dalan, ing katutuan, at ing bie. Alang malyaring miras king Ibpa nung e mu king kapamilatan ku. Nung balu yu ku, balu ya naman ing Ibpa. Manibat ngeni balu yu ne at ikit yu ne. Sinabi nang Felipe, Ginu, ipakit me kekami ing Ibpa at managyu na iti kekami. Mekibat ya i Jesus, Felipe, kalambat yu na kung kayabe e mu ku pa balu? Ing menakit kanaku, ikit na ne ing Ibpa. Baket sinabi mung Ipakit me kekami ing Ibpa? E ka wari maniwala king atyu ku king Ibpa at ing Ibpa atyu kanaku? E la manibat kanaku ding amanung sasabian ku kekayu. Gagawan na ning Ibpang atyu kanaku ing obra na. Maniwala kayu kanaku: atyu ku king Ibpa at atyu kanaku ing Ibpa. Nung e kayu bisang maniwala king sasabian ku, maniwala kayu king uli da ring dapat ku. Ing katutuan sasabian ku kekayu: ing maniwala kanaku makarapat ya naman karing dapat a daraptan ku, at maygit pa kareti uling munta ku king Ibpa. Ing nanumang aduan yu king lagyu ku daptan ku ban mipaligayan ya ing Ibpa king kapamilatan na ning Anak. Nung maniawad kayung nanuman king lagyu ku, daptan ku. Nung kaluguran yu ku, pamintuan yu la ding utus ku. Maniawad ku king Ibpa at dinan na kayung Talasaup a akayabe yu kapilan man. Ya ing Espiritu na ning katutuan a e na atanggap ning yatu uling e ne akakit at e ne balu. Oneng balu ye uling akayabe ye at manuknangan ya kekayu. E ra kayu lakuan dili-dili; mibalik ku kekayu. Saguli na mu at e na na ku akit ning yatu, oneng akit yu ku; uling mabie ku, ikayu man mie kayu. Abalu yu king aldong ita king atyu ku king Ibpa at ikayu atyu kayu kanaku, nung makananu kung atyu kekayu. Ing tatanggap karing utus ku at tutupad kareti ya ing malugud kanaku. At luguran neng Ibpa ku itang malugud kanaku. Luguran ke at ipakilala ku keya ing kanakung sarili. Kitnan neng Judas (aliwa ing Iscariote), Ginu, baket kekami ka mu pakilala at e king yatu? Pekibat nang Jesus, Pamintuan na la ning lulugud kanaku ding amanu ku; luguran neng Ibpa ku at i Ibpa ku at aku manuknangan ke keya. E tutupad karing amanu ku ing e lulugud kanaku. E kanaku ing amanung dimdam yu nune ibat king Ibpang mitubud kanaku. Sinabi ku la deting bage kekayu kabang kayabe yu ku pa. Oneng ing Talasaup, ing Banal a Espiritu a itubud na ning Ibpa king lagyu ku, ya ing mituru kekayu king sablang bage. Paganaka na kekayu ing sablang sinabi ku kekayu. Ing kapayapan lalakuan ku kekayu; ing kanakung kapayapan babie ku kekayu, ing kapayapan a e na kalupa ning babie ning yatu. E kayu sukat mababalisa o mitakutan man. Dimdam yung sinabi ku, Mako ku, oneng mibalik ku naman kekayu. Nung liguran yu ku, sukat kayung tumula king munta ku king Ibpa uling maygit ya kanaku ing Ibpa. Sinabi ku na iti ngeni kekayu bayu pa mapalyari ban maniwala kayu potang mapalyari na. E ku na pakakaban pa ing sabian ku kekayu uling daratang ne ing pamuntuk na ning yatung iti. Ala yang upaya kanaku; oneng daratang ya ban akilala na ning yatu king kaluguran ke ing Ibpa at king daraptan ku ing yuyutus na kanaku. Talakad na kayu, tara na. Aku ing tune tanaman a ubas at ing Ibpa ku ya ing mananaman. Pupututan ne ing balang sanga kung e mamunga at lilinisan ne ing balang sangang mamunga ban lalu ya pang mamunga. Malinis na kayu ngeni uli na ning amanung sinabi ku kekayu. Manatili kayu kanaku at manatili ku kekayu. E ya makapamunga ing metung a sanga king sarili na; makapamunga ya mu nung manatili yang makataid king tanaman a ubas. E kayu makapamunga nung e kayu manatili kanaku, antimo ing sanga e ya makapamunga nung e makataid king tanaman a ubas. Aku ing tanaman a ubas, ikayu ding sanga. Ing manatili kanaku at aku keya, mamunga yang dakal; uling ala kayung arapat nanuman, nung makakawani kayu kanaku. Mangari ya ing e manatili kanaku king metung a sangang miyugse at langi ya. Titipunan la ding anti kareting sanga at iyugse king api at maduluk la. Nung manatili kayu kanaku at ding amanu ku manatili la kekayu, aduan yu itang nanumang buri yu at miyabie kekayu. Mipaligayan ya ing Ibpa ku, nung mamunga kayung dakal at king makanyan a paralan maging alagad da kayu. Nung makananu na kung liguran ning Ibpa, makanyan da kayu namang liguran. Manatili kayu king lugud ku. Nung tuparan yu la ding utus ku, manatili kayu king lugud ku, antimo nung makananu kung tutupad karing utus nang Ibpa ku at manatili ku king lugud na. Sinabi ku la kekayu deting bage ban manatili kekayu ing tula ku at miganap ing tula yu. Iti ya ing utus ku: mikakalugud kayu anti ing pamaglugud ku kekayu. Ala nang lugud a maygit pa kesa ketang ibie na ning metung a tau ing bie na para karing kakaluguran na. Kakaluguran da kayu, nung tuparan yu la ding utus ku. E da na kayu ausan ipus, uling e na balu ning ipus ing daraptan na ning panginuan na. Inya inaus da kayung kakaluguran uling pepabalu ku kekayu ing sablang dimdam ku kang Ibpa ku. E yu ku pinili, nune aku ing memili at tinuldu kekayu ban lumual kayu at mamunga karing bungang manatili. King uli na niti, nanumang aduan yu king Ibpa king lagyu ku, ibie na kekayu. Iti ya ing yuyutus ku kekayu: mikakalugud kayu. Nung kesaman na kayu ning yatu, sukat yung ganakan king minuna na na kung kesaman. Nung para king yatu kayu, luguran na kayu ning yatu anting keya. Oneng e kayu para king yatu, nune pinili da kayung ibat king yatu, inya kasaman na kayu ning yatu. Ganakan yu ing sinabi ku kekayu: E ya maygit ing ipus king panginuan na. Nung ligaligan da ku, ligaligan da kayu naman. Nung tiparan da ing amanu ku, tuparan da naman ing kekayu. Oneng iti ngan daptan da kekayu uli ku; uling e re akikilala ing mitubud kanaku. E la sana mikasala nung e ku dinatang at migsalita karela; oneng ngeni ala lang asangkan king karelang kasalanan. Ing masama kanaku kasaman nia naman i Ibpa ku. Nung ding dapat a e na agawa ning ninuman e ku la depat libutad da, ala la sanang kasalanan. Oneng ikit da ing depat ku at pikasaman da ku ampon i Ibpa ku. Iti mepalyari ban matupad ing amanung makasulat king karelang Kautusan: Pikasaman da kung alang sangkan. Oneng datang ya ing Talasaup, ing Espiritu na ning katutuan a manibat king Ibpa. Itubud ke kekayu ibat king Ibpa at ya ing munie patutu tungkul kanaku. At ikayu man munie kayung patutu tungkul kanaku uling akayabe da kayu manibat na king kapupurmeruan. Sinabi ku iti kekayu ban e kayu milako pamanalig kanaku. Itiwalag da kayu karing sinagoga. Datang ing panaun potang ing ninumang makamate kekayu isipan na king susuyu ya king Dios. At daptan da iti uling e re balu ing Ibpa ni e ra ku balu. Sinabi ku la deting bage kekayu ban nung datang na ing oras a daptan da iti, aganaka yu king sinabi ku na la kekayu. E ku la sinabi deting bage kekayu kanitang minuna uling kayabe yu ku pa. Oneng ngeni munta na ku ketang mitubud kanaku. Metung man kekayu alang mangutang nung nu ku munta. Malungkut kayu uling sinabi ku la ngeni deting bage. Ing katutuan sasabian ku kekayu: ikakayap yu ing paglako ku; uling nung e ku mako, e ya datang kekayu ing Talasaup. Nung mako ku, itubud ke kekayu. At paniatang na, pakilala na karing tau keti king yatu nung isanu ing kasalanan, nung isanu ing matulid at ing kayatulan na ning Dios. Tungkul king kasalanan: uling e la meniwala kanaku. Tungkul naman king matulid: uling munta ku king Ibpa at e yu na ku akit. At tungkul king kayatulan na ning Dios: uling miyatulan ne ing pamuntuk na ning yatung iti. Dakal ku pa buring sabian kekayu, oneng e yu pa agyung paki-intindian ngeni. Saupan na kayu paniatang na ning Espiritu ning katutuan ban aintindian yu ing sablang katutuan. Uling e ya magsalita king sarili na, nune magsalita ya kekayu king dimdam na at sabian na la ding bage datang. Paligayan na ku uling manibatan kanaku ing sablang sabian na kekayu. Ing sablang atyu king Ibpa, kanaku; inya sinabi kung Ing sablang sabian na kekayu manibatan kanaku. Saguli na mu at e yu na ku akit at kaybat na ning ditak a panaun akit yu kung pasibayu. Ngarang mipapagsalita ding mapilan karing alagad, Nanu kaya ing buri nang sabian king Saguli na mu e yu na ku akit, at kaybat na ning ditak a panaun akit yu kung pasibayu at Munta ku king Ibpa? Nanu kaya ing buri nang sabian ning Saguli na mu? E tamu aintindian ing sasabian na! Balu nang Jesus king buri deng kutnan, inya ngana karela, Iti wari ing kukutang yu: nung nanu ing buri kung sabian tungkul king sinabi kung Saguli na mu e yu na ku akit, at kaybat ning ditak a panaun akit yu kung pasibayu? Ing katutuan sasabian ku kekayu: tumangis kayu at lungkut, oneng tumula ya ing yatu. Lungkut kayu, oneng miyalilan tula ing lungkut yu. Neng manganak ya ing metung a babai, lulungkut ya uling dinatang na ing oras ning pamagkasakit na. Potang abait na ne ing anak na, e na na agaganaka ing kasakitan a delanan na; tumula ya uling abait na ne king yatu ing metung a anak. Makanyan munaman kekayu: malungkut kayu ngeni, oneng pakikitan da kayung pasibayu, at mikatmuan la king tula ding pusu yu. E na adayu ning ninuman ing tula yu. King aldo ita, ala na kayung aduan nanuman kanaku. Ing katutuan sasabian ku kekayu: nung maniawad kayung nanuman king Ibpa king lagyu ku, ibie na iti kekayu. Angga man ngeni ala kayu pang inawad king lagyu ku; maniawad kayu at mirinan kayu ban miganap ing tula yu. Sinabi ku la kekayu deting bage king kapamilatan da ring talimhaga. Oneng datang ing panaun a e na ku magsalita kekayu king kapamilatan da ring talimhaga, nune magsalita kung malino kekayu tungkul king Ibpa. King aldo ita, maniawad kayu king lagyu ku, at e ku sasabian king aku ing maniawad king Ibpa para kekayu, uling ing Ibpa mismu kaluguran na kayu. Kaluguran na kayu uling liguran yu ku at meniwala kayung ibat ku king Ibpa. Ibat ku king Ibpa at dinatang ku king yatu. Ngeni lalakuan ku ne ing yatu at mibalik na ku king Ibpa. Ngara ding alagad na, Ngeni magsalita na kang malino at e na ka gagamit talimhaga! Balu mi na ngeni king balu mu ing sabla, at e na kailangan ing kutnan na ka ning ninuman. Uli na niti, paniwalan mi king menibat ka king Dios. Mekibat ya i Jesus karela, Maniwala na kayu ngene? Daratang ing oras, at makaras na ing misalbag-salbag kayu; muli ya ing balang metung king sarili nang bale at lakuan yu kung magdili-dili. Oneng e ku tune magdili-dili uling kayabe ke ing Ibpa. Sinabi ku la deting bage ban mika kapayapan kayu king pamakiabe yu kanaku. Mika kasakitan kayu keti king yatu; oneng magpakatatag kayu! Migtagumpe na ku king yatu! Inyang asabi na la deting amanu tinalanga ya banua i Jesus at ngana, Ibpa, dinatang na ing oras; paligayan me ing Anak mu ban apaligayan na ka ning Anak. Uling dininan meng upayang sumakup karing sablang tau ban munie bie alang angga karing sablang binie mu keya. Iti ya ing bie alang angga: ing akilala ra ka, ikang bukud ing tune Dios at i Jesu-Cristo a kekang tinubud. Pepaligayan da ka keti king yatu; inari ku ing obrang pepagawa mu kanaku. At ngeni, Ibpa, paligayan mu ku king keka mu ring kaligayan a sadiang atyu kanaku king pangayabe ku keka bayu ya melalang ing yatu. Pepakilala da ka karing taung binie mu kanaku ibat king yatung iti. Keka la, binie mu la kanaku, at tiparan da ing amanu mu. Ngeni balu da king ing sablang binie mu kanaku ibat keka, uling tiru ku la king amanung tinggap ku keka at tinggap da iti. Abalu ra king tune kung menibat keka at meniwala la king tinubud mu ku. Ipanalangin ku la. Manalangin ku e para king yatu, nune para karing binie mu kanaku uling keka la. Keka ing sablang kanaku at kanaku ing sablang keka at mipaligayan ku king kapamilatan da. Ngeni munta na ku keka, lakuan ku ne ing yatu, oneng atyu la king yatu. Ibpang Banal, ingatan mu la king kapamilatan na ning upaya ning lagyu mu, ing lagyung binie mu kanaku ban maging metung la mu, antimo ikata metung kata mu. Kabang kayabe da ku iningat ku la king kapamilatan na ning upaya ning lagyu mu, ing lagyung binie mu kanaku. Iningat ku la at metung man karela alang mebating, subali mu king metung a kusang lub a migpakabating ban matupad ya ing kasulatan. Oneng ngeni papunta na ku keka at sasabian ku la deting bage kabang atyu ku keti king yatu ban mikatmuan lang lubus king kanakung tula. Binie ku karela ing amanu mu at pikasaman na la ning yatu uling e la para king yatu antimo aku e ku para king yatu. E ku aduan keka ing ilako mu la king yatu, nune ilisia mu la king Marawak. Nung makananung aku e ku para king yatu, makanyan la namang e para king yatu. Gawan mu lang keka king kapamilatan na ning katutuan; katutuan ing amanu mu. Nung makananu mu kung tinubud keti king yatu, makanyan ku la namang tutubud king yatu. At king uli ra babie ku keka ing kanakung sarili ban ila man maging keka la kapamilatan na ning katutuan. E mu ila ding ipanalangin ku, nune pati na detang maniwala kanaku uli na ning karelang patutu. Maging metung la ngan sa, Ibpa, antimo ika atyu ka kanaku at aku atyu ku keka, ban ila man maging metung la kekata; kanita maniwala ya ing yatu king ika tinubud mu ku. Binie ke karela ing ligayang binie mu kanaku ban maging metung la antimo ika at aku metung kata mu: aku atyu ku karela at ika atyu ka kanaku ban maging ganap lang metung. Kanita abalu na ning yatu king tinubud mu ku at liguran mu la antimo ing pamaglugud mu kanaku. Ibpa, buri ku king nung nu ku karin kayabe ku la ding binie mu kanaku ban akit da ing binie mung kaligayan kanaku, uling liguran mu na ku bayu ya melalang ing yatu. O Ibpang Banal, e na ka balu ning yatu, oneng aku balu ra ka at abalu ra deting binie mu kanaku king ika ing mitubud kanaku. Pepakilala da ka karela at ipakilala da ka pa ban ing lugud mu kanaku miyabie karela, at aku manatili ku karela. Kaybat na lang asabi deting bage, minta ya i Jesus at ding alagad na king kasumangid na ning Sapa ning Kidron. Ating mulahan karin at linub la. Balu neng Judas a magtaksil kang Jesus ing lugal a ita uling maralas lang mititipun karin di Jesus at ding alagad na. Minta ya karin i Judas; kayabe ne ing metung a grupu da ring sundalus at ding mapilan a guardia na ning Templo a peparala da ring pamuntuk ding pari at ding Pariseo. Magdala lang sulu, sulugi at sandata. Balu nang Jesus ing sablang mapalyari, inya selubungan na la at kitnan, Ninu ing panintunan yu? Ngarang mekibat, I Jesus ning Nazaret. Sinabi na karela, Aku ya. Kayabe re i Judas, ing migtaksil kang Jesus. Inyang sinabi nang Jesus karela, Aku ya, mengapayatras la at miragsa king gabun. Kitnan na lang pasibayu, Ninu ing panintunan yu? Ngarang mekibat, I Jesus ning Nazaret. Nganang Jesus, Sinabi ku na kekayu king aku ya. Paburen yu lang mako deng taung deni, nung aku ing kekayung panintunan. ( Sinabi na iti ban matupad itang amanu na, Alang mabating metung man karing binie mu kanaku, Ibpa.) Atin yang espada i Simon Pedro; begut ne iti at tebak ing ipus na ning Pekapun ding Pari. Atigpas ne wanan a balugbug. Malkus ing lagyu na ning ipus. Sinabi nang Jesus kang Pedro, Ikaluban me ing espada mu! E wari kailangan ing inuman ke ing kopa a painum na kanaku ning Ibpa? Dekap de i Jesus at ginapus de ring guardiang Judio at ding sundalus a panimunan na ning kapitan da. Minuna reng dela kang Anas, ing katuangan nang Caifas a Pekapun ding Pari king banuang ita. I Caifas ya itang minie payu karing Judio king makakayap ing katau ya mu ing mate para king balen. Tinuki ya kang Jesus i Simon Pedro at ing metung pang alagad. Kakilala ne ning Pekapun ding Pari ing alagad a iti, inya mekalub yang kayabe nang Jesus king patyu na ning Pekapun ding Pari. Melakuan ya i Pedro lual ning pasbul. Linual ya ing alagad a kakilala ning Pekapun ding Pari, at pekisabian ne ing babaing magbante king pasbul. Tiki neng linub i Pedro. Nganang mengutang niting babai kang Pedro, E ka wari metung karing alagad na ning taung yan? Ali ku, nganang mekibat Pedro. Marimla kanita, inya migdapug la ding ipus ampon ding guardia at migsalab la. Mekiabe ya i Pedro at migsalab ya naman. Pengutnan ne ning Pekapun ding Pari i Jesus tungkul karing alagad na at king tuturu na. Mekibat ya i Jesus. Ngana, Hayagan kung migsalita karing sablang tau; parati kung tuturu kilub da ring sinagoga at kilub ning Templo nung nu la parating mititipun ding Judio. Ala kung sinabi nanuman king makasalikut. Baket kukutnan mu ku? Mangutang ka karing mekaramdam kanaku nung nanu ing sinabi ku karela; balu ra nung nanu ing sinabi ku. Inyang asabi na iti, timpaling ne ning metung karing guardiang atyu karin. Nganang sinabi, Baket makanyan kang makibat king Pekapun ding Pari? Pekibat nang Jesus, Nung e ustu ing sinabi ku, patunayan mu. Nung mayap ing sinabi ku, obat timpaling mu ku? Makagapus ya pa i Jesus inyang peparala neng Anas kang Caifas, ing Pekapun ding Pari. Makatalakad ya pa mu rin at magsalab karin i Pedro. Kitang da, E ka naman wari metung karing alagad na? Ali ku! nganang mekibat Pedro. Kitnan na ne naman ning metung karing ipus ning Pekapun ding Pari, kamaganak ne nitang tinigpas na balugbug Pedro, Aliwa wari ika ing ikit kung kayabe na king mulahan? Pepayalian nang pasibayung Pedro iti, at kanita mu rin tinulauk ya ing tatyo. Ibat king bale nang Caifas dela re i Jesus king palasyu na ning gobernador. Abak a maranun kanita. E la linub ding Judio king palasyu na ning gobernador ban e la midinatan, uling pagnasan dang makapangan la king apunan na ning Pamaglagpus. Inya liwalan na lang Pilato at kitang na karela, Nanung dalum ing yarap yu laban king taung iti? Pekibat da, Nung e ya dinapat e mayap ing taung iti, e mi ya sa dela keka. Nganang Pilato karela, Kuanan ye at atulan agpang king Kautusan yu. Ngara ding Judio, Makabawal kekami ing papate mi ya ing ninuman. ( Iti milyari ban matupad ing sinabi nang Jesus nung makananu yang mate.) Pasibayu yang linub king palasyu i Pilato at inaus ne i Jesus. Nganang kinutang kang Jesus, Ika ing Ari da ring Judio? Mekibat ya i Jesus, Ibat keka yan o ating aliwang sinabi keka tungkul kanaku? Judio ku wari? nganang kinutang Pilato. Dela ra ka kanaku ding sarili mung kabalen at ding pamuntuk da ring pari. Nanu waring depat mu? Pekibat nang Jesus, E ya king yatu ing kanakung kayarian. Nung ing kayarian ku keti ya king yatu, makilaban la ding kanakung talasuyu ban e ku miyabie karing Judio. Oneng e ya king yatung iti ing kanakung kayarian! Nganang Pilato, Ing buri mung sabian, metung ka ping ari? Mekibat ya i Jesus, Ika ing sasabing ari ku. Iti ya ing sangkan nung inya mibait ku at dinatang keti king yatu ban munie patutu king katutuan. Makiramdam ya kanaku ing ninumang atyu king katutuan. Nganang kinutang Pilato, Nanu ing katutuan? Kaybat nang asabi iti, pasibayu na lang liwalan Pilato ding Judio. Ngana karela, Ala kung ikit a kasalanan na. Agpang king kekayung kaugalian kailangan kung mibulus metung a preso para kekayu neng Pamaglagpus. Buri yung ibulus ke ing Ari da ring Judio? Ngarang kinulisak mekibat, Ali mi ya, aliwa ya, nune i Barabas! (Metung yang tulisan i Barabas.) Inya pepakua neng Pilato i Jesus at pepabarug neng latiku. Ginawa lang koronang suksuk ding sundalus at pinutung de king buntuk nang Jesus. At pepasuluran deng imalan a kule ubi. Lepitan de at ngara, Luid ya ing Ari da ring Judio! At kaybat penampaling de. Linual yang pasibayu i Pilato at sinabi na karing tau, Iyarap ke kekayu ban abalu yu king e ku manakit nanumang kasalanan keya. At linual ya i Jesus a ating koronang suksuk at makaimalan yang kule ubi. Sinabi nang Pilato karela, Oyni ing tau! Panakit da kang Jesus ding pamuntuk da ring pari at ding guardia, sinabi rang masikan, Ipaku me king krus! Ipaku me king krus! Nganang Pilato karela, Kuanan ye at ikayung mipaku king krus uling ala kung akakit a kasalanan na. Ngarang mekibat ding Judio, Atin keng kautusan at agpang king kautusan a iti kailangan yang mate uling pakilala na king Anak ne ning Dios. Lalu yang mitakutan i Pilato inyang dimdam na la deting amanu. Linub yang pasibayu king palasyu at kitnan ne i Jesus, Nu ka tau? Oneng e ne pekibatan Jesus. Nganang Pilato, E ka bisang maniabi kanaku? E mu wari balu king atin kung upayang ipabulus da ka at upayang ipapaku da ka king krus? Mekibat ya i Jesus, Atin kang upaya kanaku uling iti binie na keka ning Dios. Inya lalung mabayat ing kasalanan na nitang menganiaya kanaku keka. Inyang dimdam nang Pilato iti, pigkapilitan neng ipabulus i Jesus. Oneng ngarang kinulisak ding Judio, Nung ibulus me ing taung yan, e na ka kakaluguran ning Emperador! Ing ninumang gagawang ari king sarili na, kalaban ne ning Emperador! Panamdam nang Pilato kaniti, liwal ne i Jesus. At linukluk ya king piukuman, king lugal a mayayaus Dalan a Batu. (Gabbatha king salitang Hebreo.) Kanita aldo na ning Pamagsadia para king Pamaglagpus, at mag-a-alas dosi na ning kaugtuan aldo. Nganang Pilato karing Judio, Oyni ing kekayung Ari! Oneng kilisak da, Paten ya! Paten ya! Ipaku ya king krus! Nganang kinutang Pilato karela, Ipapaku ke king krus ing kekayung Ari? Mekibat la ding pamuntuk da ring pari, Ala keng ari nung e mu ing Emperador! Kanita binie na neng Pilato karela i Jesus ba reng ipaku king krus. Inya kinua re i Jesus. Linual yang mamusan king krus na papunta king lugal a mayayaus Lugal ning Bungu. (Golgota king salitang Hebreo.) Karin de pinaku king krus. Kayagnan na lang pinaku da ring adua katau; mingatba la keya. Makalibutad ya karela i Jesus. Sinulat neng Pilato ing metung a kapabaluan at pepabili ne king krus. Iti ya ing makasulat: I Jesus ning Nazaret, ing Ari da ring Judio. Dakal la karing Judio ding mekabasa keting kapabaluan uling ing lugal nung nu ya mipaku i Jesus malapit ya king siudad at misulat ya iti karing amanung Hebreo, Latin, at Griego. Inya sinabi da ring pamuntuk da ring pari kang Pilato, Ing isulat mu e Ing Ari da ring Judio. nune, Sinabi na ning taung iti, Aku ing Ari da ring Judio. Mekibat ya i Pilato, Ing sinulat ku, sinulat ku. Inyang apaku da ne ding sundalus king krus i Jesus, kinua ra ing imalan na at piparti-parti da ring apat a sundalus. Kinua ria naman ing tunika nang Jesus; iti ala yang tai at megawa yang une manibat babo angga lalam. Ngarang misabisabi ding sundalus, E ta ya gigisian iti, nune mipagsapalaran tamu ban abalu tamu nung ninung manikua kaniti. Milyari iti ban matupad ing sasabian na ning Kasulatan, Piparti-parti ra ing susulud ku, at pipagsapalaran da ing imalan ku. Makanyan ing depat da ring sundalus. Makatalakad ya lele na ning krus nang Jesus i ima na at ing babaing kapatad nang ima na at i Mariang asawa nang Clopas at i Maria Magdalena. Panakit nang Jesus kang ima na at king pakamalan nang alagad a makatalakad karin, sinabi na kang ima na, Babae, oyan ing anak mo. At ngana king alagad, Oyan i ima mo. At manibat na kanita inampun na ne ning alagad king pibalebale na. Kaybat na nita, balu nang Jesus king meganap na ing sablang bage at ban matupad ya ing kasulatan, sinabi na, Mau ku. Ating pitsil karin a mitmung alak a maslam. Sinoso re king alak ing metung a espongha at kaybat inasta re king sanga na ning tanaman a hisopo at tinutuk de king asbuk nang Jesus. Inyang asipsip nang Jesus ing alak a maslam, sinabi na, Meyari na! Kaybat diku ne ing buntuk na at mete ya. Aldo ning Pamagsadia kanita. Ban e la manatili king krus ding bangke king Aldo ning Sabbath (ing Sabbath a ita pamagselebra yang e karaniwan), inawad da ring Judio kang Pilato king paklian da la puad ding mipaku king krus at ilako la karin ding bangke. Inya dinatang la ding sundalus at pikli da la ring puad da retang aduang kayagnan nang mipakung Jesus. Inyang linapit la kang Jesus, e da la pikli ding puad na uling ikit dang mete ne. Oneng tindus ne katalindikingan ning metung karing sundalus at biglang linual ing daya ampon danum. ( Ing menakit kaniti ya ing patutu; tutu ing sasabian na at balu na king katutuan ing sasabian na ban maniwala kayu.) Mepalyari iti ban matupad ing sasabian na ning kasulatan, Alang mapakli metung man karing butul na. At sasabian na naman ning aliwang kasulatan, Lawan de ring tau itang tindus da. Kaybat na nita, i Jose ning Arimatea pekisabi ne kang Pilato ing bangke nang Jesus. (I Jose metung yang alagad nang Jesus, oneng makalihim mu uli na ning takut na karing Judio.) At peintulutan neng Pilato. Inya meko ya at kinua ne ing bangke nang Jesus. Tinuki ya keya i Nicodemo; magdala yang pisamut a mira at aksibal at titimbang maygit apat apulung kilu. (I Nicodemo ya itang mekikit misan a bengi kang Jesus.) Kinua re ing bangke nang Jesus at kayabe ning pisamut a mira at aksibal binalut de king telang pamburul. Makayagpang iti king kaugalian da ring Judio king pamangutkut. Ating mulahan king lugal nung nu re pinaku i Jesus at karin ating bayung kutkutan a e pa megamit. Anti na ning aldo ne kanita ning Pamagsadia da ring Judio at uling malapit ne man iting kutkutan, karin de kitkut i Jesus. King abak a maranun na ning mumunang aldo ning paruminggu, maralumdum pa, minta ya king kutkutan i Maria Magdalena. Ikit na king makalako ya ing batung takap ning kutkutan. Inya milayi ya at minta kang Simon Pedro at king aliwang alagad a pakamalan nang Jesus. Ngana karela, Kinua re king kutkutan ing Ginu at e mi balu nung nu re binili! Inya linual ya i Pedro at itang aliwang alagad at minta la king kutkutan. Milayi la, oneng itang aliwang alagad milayi yang mabilis kesa kang Pedro, at minuna yang miras king kutkutan. Dinuku ya at kilub ning kutkutan ikit na ing telang pamburul a makabili karin; oneng e ya linub. Kanita dinatang yang katuki na i Simon Pedro at taglus-taglus yang linub king kutkutan. Ikit nang makabili karin ing telang pamburul at ing panyung penakap king buntuk nang Jesus. Iti e makakayabe king telang pamburul, nune makakalilua yang makatuklip king metung a lugal. Linub ya naman itang aliwang alagad a minunang dinatang at ikit na at meniwala ya. ( E ra pa aintindian kanita ing sasabian na ning kasulatan king kailangan yang subling mie i Jesus.) At kaybat minuli la ding alagad. Makatalakad yang manangis i Maria lual na ning kutkutan. Dinuku ya kabang manangis ya at linawe kilub na ning kutkutan. Atin yang ikit a aduang anghel a makaimalan maputi; makalukluk la king pibilianan king bangke nang Jesus, ing metung king kabuntukan at ing metung king kabitisan. Kitnan de, Babae, obat kikiak ka? Mekibat ya, Kasi kinua re ing Ginu ku at e ku balu nung nu re dela! Pangasabi na niti, melikid ya at ikit neng makatalakad karin i Jesus; oneng e na balu king ya i Jesus. Kitnan neng Jesus, Babae, obat manangis ka? Ninung panintunan mu? Bala nang Maria ya ing hardinero, inya sinabi na, Nung ikang kinangwa keya, ginu, sabian mu kanaku nung nu me dela at kuanan ke. Maria! nganang Jesus. Inarapan ne at sinabi na, Rabboni! (Ngana wari king Hebreo Maestro.) Nganang Jesus kang Maria, E mu ku tatagkilan uling e ku pa pepaitas papunta king Ibpa. Munta ka karing kapatad ku at sabian mu karela king paitas na kung magbalik kang Ibpa ku at Ibpa yu, king Dios ku at king Dios yu. Inya pintalan na lang Maria Magdalena ding alagad at sinabi na karela, Ikit ke ing Ginu. At sinabi na karela ing pasabi nang Jesus. Kanitang bengi na ning aldo mu ring ita, mitipun la ding alagad. Pakasara la ding pasbul king lugal nung nu la makatipun uli na ning takut da karing Judio. Dinatang ya i Jesus at tinalakad ya libutad da. Ngana karela, Kapayapan keko ngan. Pangasabi na niti, pepakit na la karela ding gamat na at ing katalindikingan na. Mesaya la ding alagad panakit da king Ginu. Pasibayu nang sinabing Jesus karela, Kapayapan keko ngan. Nung makananu na kung tinubud ning Ibpa, makanyan da kayu namang tutubud. Pangasabi na niti, pengisnawanan na la at sinabi na, Tanggapan ye ing Banal a Espiritu. Nung patawaran yu la ding kasalanan na ning ninuman, mipatawaran la; ing e yu patawaran e ya mipatawaran. Oneng i Tomas (ing mayayaus Kambal), ing metung karing labing adua, alayu inyang dinatang ya i Jesus. Inya sinabi da ring aliwang alagad kang Tomas, Ikit mi ya ing Ginu! Nganang mekibat Tomas, E ku maniwala anggang e ku la akit ding bakas ding paku karing gamat na at itagkil ing taliri ku king bakas da ring paku at ing gamat ku king katalindikingan na. Pangalabas da ring walung aldo, makatipun lang pasibayu ding alagad king bale at kayabe re i Tomas. Makasara la ding pasbul, oneng linub ya i Jesus at tinalakad ya libutad da. Nganang Jesus karela, Kapayapan keko ngan. At saka na sinabi kang Tomas, Lawen mu la deng gamat ku at itagkil me keni ing taliri mu. Dala me keni ing gamat mu at itagkil me king katalindikingan ku. E na ka magalinlangan, maniwala na ka! Mekibat ya i Tomas, Ginu ko at Dios ko! Nganang Jesus kang Tomas, Maniwala na ka uling ikit mu ko? Mapalad la detang maniwala kanaku agyamang e ra ku ikit! Ginawa yang dakal at miyayaliwa pang milagru i Jesus king akakit da ring alagad na, oneng e la makasulat keting libru. Misulat la ding atyu keting libru ban maniwala kayu king i Jesus ya ing Cristo, ing Anak ning Dios at king pamaniwala yu mika bie kayu king kapamilatan na. Kaybat na nita, pasibayu yang pepakit i Jesus karing alagad na king pampang na ning Dagat-dagatan ning Tiberias. Pepakit ya king anti kaniting paralan. Miyabe-abe la di Simon Pedro, Tomas (ing mayayaus Kambal), Nathanael a tau Cana, Galilea, ding anak nang Zebedeo, at ding adua pa karing alagad nang Jesus. Manasan ku, nganang sinabing Simon Pedro karela. Tuki kami keka, ngara naman kang Simon Pedro. Meko la at sinake king bangka. Oneng ala lang arakap nanumang asan king kabukas a ita. Inyang saslag ne ing aldo, atyu i Jesus king pampang; oneng e re akilala ding alagad king ya i Jesus. Ngana karela, Anak, atin kayung ikua? Ala, ngarang mekibat. Sinabi na karela, Ibaldug ye ing lambat king dane nang wanan ning bangka at manikua kayu. Bildug de ing lambat at e re agyung isaka uli na ning keraklan da ring asan. Ngana ning alagad a pakamalan nang Jesus kang Pedro, Ya ing Ginu! Panamdam nang Simon Pedro king ya pala ing Ginu, sinulud na ing imalan na (uling lubas ya) at linuksu ya king danum. Oneng sinadsad lang makabangka king pampang ding aliwang alagad at guguyud de ing lambat a mitmung asan. E la masiadung malaut king pampang; manga dinalan a yarda mu ing dayu ra. Kasaka da king pampang menakit lang uling a mibabaya at asan a makaderang ampon tinape. Nganang Jesus karela, Magdala kayung mapilan keni karing asan a arakap yu. Inya sinake ya king bangka i Simon Pedro at ginuyud ne papunta king pampang ing lambat a mitmung mangaragul a asan; dinalan la at limang pulu't atlu heganagana. E ya mesira ing lambat agyang marakal la. Nganang Jesus karela, Me kayu keni at magalmusal kayu. Oneng ala metung man karela ing mengangas kinutang nung ninu ya uling balu ra king ya ing Ginu. Linapit ya i Jesus at kinua ne ing tinape at binie ne karela at antimu rin ding asan. Iti ya ing katlung pamipakit nang Jesus karing alagad kaybat nang sinubling mebie. Inyang mekapag-almusal na la, kitnan neng Jesus i Simon Pedro. Ngana, Simon, anak nang Juan, kaluguran mu ko maygit kareni? Nganang mekibat Pedro, Wa, Ginu, balu mu king kaluguran da ka! Sinabi nang Jesus, Pakanan mu la ding kanakung biserung tupa. Kitang nang kaduang besis, Simon, anak nang Juan, kaluguran mu ko? Mekibat ya i Pedro, Wa, Ginu, balu mu king kaluguran da ka. Nganang Jesus, Ingatan mu la ding tupa ku. Kitang na king katlung besis, Simon, anak nang Juan, kaluguran mu ko? Melungkut ya i Pedro uling mekatatlu na kitang: Kaluguran mu ko? At mekibat ya, Ginu, balu mu ing sabla; balu mu king kaluguran da ka! Sinabi nang Jesus, Pakanan mu la ding tupa ku. Ing katutuan sasabian ku keka: inyang kayanakan ka ika ing mibiblas king sarili mu at lalakad ka nung nu ka bisang munta. Potang tumua ka, iyatiat mu la ding gamat mu at aliwa ya ing miblas keka at midala keka king lugal a e ka bisang munta. (Sinabi na iti ban ipabalu na nung makananu yang mate i Pedro at munie kaligayan king Dios.) Pangasabi na niti, nganang Jesus, Tuki ka kanaku! Melikid ya i Pedro at ikit ne king kagulutan na ing alagad a pakamalan nang Jesus; ya itang linapit king salu nang Jesus inyang mag-apunan la at kinutang, Ginu, ninu ing magtaksil keka? Inyang ikit neng Pedro, kitang na kang Jesus, Ginu, nanu ing mapalyari king taung ini? Pekibat nang Jesus, Nung burian kung mie ya angga king pamagbalik ku, nanu keka ita? Ika tuki ka kanaku! Inya mikalat ing balita karing kapatad king e ya mate iting alagad. Oneng e na sinabing Jesus king e ya mate, nune sinabi na, Nung burian kung mie ya angga king pamagbalik ku, nanu keka ita? Iti ya ing alagad a patutu tungkul kareting bage at ya naman ing sinulat kareti at balu mi king tutu ing sasabian na. At atin pang dakal a miyaliwang bage a depat nang Jesus; nung isulat ngan, babalakan ku king e la mipagyu ding librung misulat agyang king mabilug a yatu. King minunang librung sinulat ku, O Teofilo, selese ku ing sablang depat na at ing tiru nang Jesus ibat king kapupurmeruan angga king aldo a mitas ya banua. Bayu ya mitas banua milakuan yang panabilin king kapamilatan na ning Banal a Espiritu karing taung pinili na bilang apostol na. Kilub ding apat apulung aldo, kaybat ning kamatayan na, maralas yang pepakit karela king miyayaliwang paralan a e karaniwan bilang patutu king ya mabie ya. Ikit de at akasabi na la tungkul king Kayarian ning Dios. At inyang makatipun la nganang minie panabilin karela, E kayu mamako king Jerusalem, nune panayan ye karin ing regalung pengaku na ning Ibpa a asabi ku na kekayu. Meminyag ya i Juan king kapamilatan na ning danum, oneng karing daratang a mapilan a aldo mabinyag kayu king Banal a Espiritu. Kayabe de i Jesus kanitang mitipun la ding apostol at kitang da, Ginu, ibalik mu ne kanyan king Israel ing Kayarian? Pekibat nang Jesus karela, Ing kayupayan nang Ibpa ku ya ing mitutuldu karing panaun at karing aldo, at e mangaintulid kekayu ing pakibaluan pa nung kapilan la datang. Oneng mikatmuan kayung upaya potang datang ne kekayu ing Banal a Espiritu at ikayu ding maging testigu ku king Jerusalem, king mabilug a Judea at Samaria at angga na karing wakas ning yatu. Kaybat nang asabi iti, mitas ya banua kabang makalawe la kang Jesus at pimpanan ne ning biga king panimanman da. Makalawe la pa banua kabang paitas ya, inyang bigla lang linto king arap da ring aduang taung makaimalan a maputi. Ngara karela, Lalaking tau Galilea, baket pakatalakad kayu keti at makatalanga banua? I Jesus a ikit yung mitas banua king arap yu datang yang pasibayu, nung makananu yeng ikit mitas banua. Kaybat na nita, migbalik la Jerusalem ding apostol ibat king Bunduk ding Olibo a atin anggang metung a kilometru karayu king siudad. Inyang miras la king siudad, tinaglus lang menik ketang kuartung karelang pitutuknangan: i Pedro, i Juan, i Santiago, i Andres, i Felipe, i Tomas, i Bartolome, i Mateo, i Santiago a anak nang Alfeo, i Simon a aktibista, at i Judas a anak nang Santiago. Maralas lang mititipun ban miyabe-abe manalangin kayabe da ring babai, i Maria a ima nang Jesus at ding kapatad na. Kaybat na ning mapilan a aldo mika pulung la ding talasalpantaya a ating mekad dinalan at aduang pulu heganagana. Tinalakad ya i Pedro ban magsalita. Ngana, Kapatad, kailangan yang matupad ing kasulatan nung nukarin sinabi nang makapauna ning Banal a Espiritu king kapamilatan nang David, ing kasulatan tungkul kang Judas a menimuna karetang dinakap kang Jesus. Metung ya i Judas karing meging galame na ning kekaming grupu, uling mepili yang mika dake king kekaming obra. ( Karing salaping tinggap nang Judas para king kataksilan na sinali yang kapirasung gabun at ya namang lugal a kematayan na; menabu yang mumuna buntuk, mitdas ya atian at linual ing heganaganang bituka na. Abalitan da ngan iti ding sablang tau Jerusalem, inya king amanu dang sisuan ausan deng Akeldama ing marangleng ita. Ngana wari, Ing Marangle ning Daya.) Uling makasulat king libru ding Dalit, Milako ya sana tau ing bale na; ala sanang tuknang kilub na. Misulat munaman, Kuanan na sana ning aliwang tau ing dake nang gagampanan king kasuyuan. Inya inapag da la lagyu ding adua katau: i Jose a ausan dang Barsabas (mipalayawan munamang Justo) at i Matias. Kaybat ngarang menalangin, Ginu, atataruk me pilubluban ing balang tau. Uli na niti, O Ginu, ipakit mu kekami nung ninu kareting adua ing kekang pinili ban kuma king kasuyuan at panga-apostol a peinggulutan nang Judas a minta ketang lugal a pangaintuliran na. Kaybat na nita, mibagutan la karing lagyu da ring adua katau. At mebagut ya ing kang Matias, at ya ing digdag da king grupu da ring labing metung a apostol. Inyang miras ing aldo ning Pentecoste, makatipun la ding sablang talasalpantaya king metung a lugal. Kabud-abud mika alingongo a menibat king banua a balamu biung na ning masikan a angin; kitmuan ne ing bale nung nu la pakalukluk. Kaybat na nita, ikit da lang mikakalat ding balamu dakal a dilang api at mika atin ya kareti king tulid na ing balang katau. Mikatmuan la ngan king Banal a Espiritu. Megumpisa lang migsalita karing miyayaliwang amanu, agpang king binie na karela ning Espiritu. Ating Judio kanita karin Jerusalem; talasamba la king Dios at menibatan la karing miyayaliwang bansa na ning yatu. Inyang dimdam da iting alingongo mitipun-tipun la ding dakal a tau. Mengasdan la ngan uling dimdam da lang migsalita ding apostol king amanu nang sisuan ning balang metung karela. Ngarang sinabi king pangasdan da at pangapamulala, E la ngan wari tau Galilea deting taung magsalitang makanyan? Baket ngeni daramdaman ta lang magsalita karing sara-sarili tamung amanung sisuan? Atin kekatamung menibatan Partia, Media at Elam, atin munamang menibatan Mesopotamia, Judea at Capadocia; ating menibatan karin Ponto at Asia, Frigia at Pamfilia, Ehipto at karing lugal na ning Libya, malapit Cirene; ding aliwa naman kekatamu menibatan la Roma; Judio ampon paganung mekonberti king Judaismo; ding aliwa pa menibatan la Creta at Arabia. Makanyan man daramdaman ta la ngang magsalita karing sara-sarili tamung amanung sisuan; sasalita da ing makapagmulalang bage a depat na ning Dios! King pangasdan da at pangabalisa lub mikukutnanan lang alang patugut. Ngara, Nanu kaya kabaldugan iti? Oneng atin namang mapilan a migsalitang kapanyiran. Ngara, Malasing la ding taung den! Kanita tinalakad ya i Pedro at ding labing metung a apostol, at nganang migsalitang masikan karing tau, Kabalen a Judio at ikayung sablang manuknangan keti Jerusalem, pakiramdaman yu ku at paintulut yung sabian ku kekayu nung nanu ing kabaldugan na niti. E la malasing ding taung deni, antimo ing isipan yu karela; alas nuebe na pa mu ning abak, tutu pang maranun. Oneng iti ing sinabi na ning propeta Joel, Iti ing kakung daptan karing tauling aldo, ngana ning Dios; dinan ku la ding sablang tau king kakung Espiritu. Ding anak mu manula la; ding kekang baintau manakit lang vision, at ding makatua mung lalaki maninap la. Wa, pati na karing kakung talasuyu a lalaki at babai, itugtug ke ing kakung Espiritu karing aldo deta, at ila man manula la. Palto kung tanda king banua, at miyayaliwang pagmulalan king yatu. Mika daya at api at makapal a asuk; kulimlim ya ing aldo, at lare ya ing bulan antimo ing daya, bayu ya datang ing maragul at maligayang Aldo ning Ginu. At kanita, ninuman ing maus king lagyu ning Ginu miligtas ya. Pakiramdaman yu iting sasabian ku, memalen ning Israel! I Jesus ning Nazaret ya ing taung tinubud na ning Dios. At ing pangatuburan na king Dios mipakilalang masala kekayu king kapamilatan da ring milagru, ding makapagmulalang bage, at ding tanda a depat na ning Dios king kapamilatan na. Ikayu mismu balu yu iti uling keti mismu libutad yu karin mepalyari. Ing Dios, king sarili nang kaburian at kabiasnan, telaga na nang makapauna king miyabie ya i Jesus kekayu, at pete ye inyang peintulut yung ipaku de king krus ding e mayap a tau. Oneng pepasublian neng mie ning Dios; linigtas ne king upaya na ning kamatayan uling e malyari kapilan man ing bihagan ne ning kamatayan. Uling sasabian nang David ing tungkul keya. Ngana, Ikit ke ing Ginu, atyu king arap ku king sablang panaun; atyu king banda kung wanan ban e ku maligalig. Uli na niti, mesaya ya ining pusu ku, at ing dila ku magkanta yang mitmung tula; miyatdanan ya namang matibe kapanayan, ing katawan ku, uling e me lakuan ing kaladua ku, at e me paburen king tuknangan da ring mete ni e mu paintulut king ining kekang Banal takman yang kasiran. Pepakilala mu la kaku ding dalan ning bie, at katmuan mu ku king tula uli ning atyu ka king siping ku. Kapatad, e na alingad ning ninuman king i David a kekatamung makatua mete ne at makakutkut; atyu ya pa libutad tamu ing pantiun na. Anti na ning metung yang propeta balu na king ing Dios pengaku na at simpa keya ing gawan neng kayalili na bilang ari ing metung karing lahi na; ikit na nang makapauna ing daptan na ning Dios, inya ing sinabi na makatungkul king pangasubli nang mie ning Cristo: ya kabud itang sasabian nang, E mipaburen king tuknangan da ring mete; e ya mebuluk king kutkutan ing keyang katawan. Binangun ne at pepasublian mie ning Dios iti mismung i Jesus, at ikami ngan testigu kami kaniti. Mitas ya king banda nang wanan ning Dios at tinggap ne keya ing Banal a Espiritu, antimo ing pengaku na ning Ibpa na at ing akakit yu at daramdaman ngeni ya itang kalam a tigtug nang labis-labis kekami. Uling aliwa i David ing minukiat karin banua; oneng ya itang sinabi, Ing Ginu sinabi na king kakung Ginu: Lukluk ka keni king banda kung wanan, anggang e ku la apasuku keka ding kekang kalaban. Uli na niti, kailangan dang abalu ding sablang memalen ning Israel king masalang tutu king iting Jesus, ing pinaku yu king krus, ya ing gewa nang Ginu at Cristo ning Dios! Inyang dimdam da ring tau iti, meligalig la pilubluban, at ngara kang Pedro at karing aliwang apostol, Nanu ing sukat ming daptan, kapatad? Pekibat nang Pedro karela, Sumisi kayu at painggulut karing kekayung kasalanan, ing metung at metung kekayu, at pabinyag kayu king lagyu nang Jesu-Cristo ba lang mipatawaran ding kekayung kasalanan at tanggapan ye ing Banal a Espiritu, ing regalu ning Dios. Uling ing pengaku na ning Dios para kekayu ya at para karing kekayung anak at para karing sablang atyu king marayu, ding sablang ausan nang lumapit keya ning Ginu tamung Dios. Migsalita ya pang malambat karela i Pedro king kapamilatan da ring miyayaliwang pamagmatulid, at nganang menagkat karela, Iligtas yu ing kekayung sarili king parusang daratang kaniting marawak a lahi! Meniwala la ding keraklan karela king aral na, at tinggap da ing sinabi na at pepabinyag la. Kanita mu ring aldong ita angga lang atlung libu katau ding miragdag king kabilangan da. Ginamit da ing karelang oras king pamagaral king tuturu da ring apostol; miyabe-abe la antimong metung a pamilya, misasanmetung la king panalangin at misulusulu la king pamamirasung tinape. Uli da ring dakal a makapagmulalang bage a daraptan da ring apostol, mikatmuan la ding sabla king takut. Menatili lang misasanmetung ding sablang talasalpantaya at para karela ngan ing sabla dang pibandian. Pemisali da ing kayatinan da at pibandian, at piparti-parti da ing ayabli ra karing sabla, agpang king pamangailangan na ning balang metung. Aldo-aldo lang mititipun miyabe-abe king Templo, at misulusulu la king pamamirasung tinape karing karelang pibalebale. Misulusulu lang mitmung saya at katapatan, pupuri la king Dios at ikua ra ing mayap dang pilubluban ding sablang tau. At aldo-aldo daragdag na la karela ning Ginu ding mangaligtas. Misan a aldo, papunta la king Templo di Pedro at Juan. Alas tres na ning gatpanapun kanita; oras para king pamanalangin. King lele na ning pasbul a ausan dang Pasbul a Masanting, ating metung a taung lumpu. Katutubu na ing pangalumpu na. Darala re aldo-aldo king lele na niting pasbul ban magpalimus karing taung lulub king Templo. Inyang ikit na lang lulub di Pedro at Juan meniawad yang limus karela. Linawe deng maratna di Pedro at Juan at ngara, Lumawe ka kekami! Linawe na la; panayan nang atin lang ibie keya. Oneng nganang migsalitang Pedro, Ala kung bitasang pera, oneng dinan da ka king atyu kanaku: king lagyu nang Jesu-Cristo ning Nazaret, lumakad ka! Kanita inabut neng Pedro ing gamat na at seupan neng tinalakad. Kanita mu rin mirinan lang sikanan ding bitis na at bukung-bukung; mipalundag ya, ikua nang mekatalakad at megumpisa yang linakad. Kaybat, tikian na lang linub king Templo, ngananang lumakad, ngananang lundag, pupuri at pasalamat king Dios. Ikit de ring sabla king lalakad ya at babie kapurian king Dios. Akilala da king ya ing taung sadiang makalukluk magpalimus king lele ning Pasbul a Masanting ning Templo. Mengapamulala la at mengasdan; e da abut isipan nung makananu yang kinayap. Kabang tataid ya pa kari Pedro at Juan ing taung mibait lumpu, mengapamulala la ding sablang tau at pupulayi lang linapit karela king balkon na ning Templo, itang balkon a ausan dang Balkon nang Solomon. Nganang Pedro panakit na karing tau, Memalen ning Israel, baket mangasdan kayu kaniti at pagmulalan yu kaming makanyan? Bala yu galang apalakaran mi ya ing taung ini king kapamilatan na ning sarili ming upaya o kabanalan? Ing Dios nang Abraham, Isaac, Jacob, at ing Dios ding kekatamung makatua ya ing pepaligaya king Talasuyu nang i Jesus. Oneng ikayu ing peparakap keya at kaybat tinggian ye king arapan nang Pilato, agyamang buri neng ipabulus Pilato. Banal ya at mayap, oneng tinggian ye at inawad kang Pilato, antimong dapat nang mayap kekayu, ing ibulus ne ing metung a mekamate tau at pepapate ye ing panibatan na ning bie. Makanyan man, pepasublian neng mie ning Dios, at tungkul kaniti ikami ding babie patutu. Uli na ning kapaniwalan mi king lagyu nang Jesus, iting lagyu ya ing minie upaya ban mibalik ing sikanan na niting taung akakit yu ngeni keti at kakilala yu. Ing kasalpantayanan kang Jesus ya ing mekapakayap kaniting tau antimo ing akakit yu ngeni. Ngeni, kapatad, balu ku king ikayu at ding kekayung mamuntukan e yu tune balu ing sablang depat yu kang Jesus; makanyan nang birian nang metupad ning Dios itang meula nang makapauna, inyang king kapamilatan da ring sablang propeta sinabi na king ing Cristo na dumalan yang kasakitan. Inya ngeni sumisi kayu at magbalik lub king Dios ban mipatawaran ing kasalanan yu, at ban paratangan na ning Ginu ing panaun ning banal a bendisyun. Kaybat, itubud ne kanita i Jesus, ing Cristo a pinili na para kekayu. Kailangan ing manatili ya pa karin banua anggang e datang ing panaun para mibayu ngan ing sablang bage, antimo ing pepabalu na ning Dios king kapamilatan da ring banal nang propeta kanita pang minunang panaun. Uling sinabi nang Moises, Palto yang metung a propetang kalupa ku ing Ginung Dios para kekayu. Manibat ya karing sarili yung kapatad; kailangan yung pamintuan ing sablang sabian na kekayu. Ninuman ing e mamintu king sabian na ning propetang ita, mitiwalag ya king balen na at masintang ya. King kamatutuanan ding sablang propeta, manibat kang Samuel angga na king tauling dili kaybat na, atin la ngang sinabi at inula da ngan iting kasalukuyan a panaun. Ding pengaku na ning Dios a mibie king kapamilatan da ring propeta para kekayu la, at makayabe kayu ketang kasunduan a tinatag na ning Dios a kayabe da ring kekayung makatua. Antimo ing sinabi na kang Abraham, King kapamilatan da ring maging lahi mu bendisyunan ku la ding sablang tau king mabilug a yatu. Makanyan neng pinili at tinubud mumuna kekayu ning Dios ing Talasuyu na ban bendisyunan na kayu at saupan painggulut king e mayap yung pamibiebie. Kasalukuyan da pang magsalita karing tau di Pedro at Juan inyang linapit la karela ding pari, at ing kapitan ding guardia ning Templo, at ding Saduseo. Kalilingasngas da king ding aduang apostol tuturu da king sinubli yang mebie i Jesus, ing metung a bage patune king subli lang mie ding mete. Inya dekap da la at pepakulung king sukulan angga itang kabukasan, anti na ning mabibengi na. Oneng meniwala la ding dakal a taung mekaramdam king penaral da, at mamabut lang anggang limang libu ding lalaking miragdag. Kabukasan, mitipun la Jerusalem ding pamuntuk da ring Judio, ding makatua, at ding talaturu ning Kautusan. Mekipulung la king Pekapun ding Paring i Anas at kang Caifas at kang Juan ampon kang Alejandro, karing aliwa na pang galame ning pamilya na ning Pekapun ding Pari. Pepatalakaran da la king arap da ring apostol at kitang da karela, Makananu yung depat iti? Nanu ing kayupayan yu o isanung lagyu ing ginamit yu? Nganang mekibat Pedro a kitmuan king Banal a Espiritu, Makamal a pamuntuk at makatua na ning balen: nung ing kukutang yu kekami ngeni tungkul ya king depat ming mayap king taung lumpu at nung makananu yang kinayap, sukat yung abalu at pati na ing mabilug a balen na ning Israel king iting tau makatalakad ya keti king arap yu, at lubus yang kinayap uli na ning upaya ning lagyu nang Jesu-Cristo ning Nazaret a kekayung pepapaku king krus at pepasublian nang mie ning Dios. I Jesus ya itang amanuan na ning kasulatan, Ing batung e yu buri, ikayung manalakad bale, ya kabud ing meging maulagang diling batu. Bukud mung kang Jesus mayakit ing kaligtasan uling karing sablang lagyung binie na ning Dios karing tau keti king yatu, bukud mung king lagyung yan karin tamu malyaring miligtas. Mengapamulala la ding miembru na ning Konsehu inyang ikit da ing tepangan da lub di Pedro at Juan, at inyang abalu da king karaniwan la mung taung alang pegaralan. Akilala ra kanita king akayabe na lang Jesus. Oneng ala na la mang malyaring asabi laban karela uli na ning kayarap de mismu ing taung kinayap a atyu king siping da ri Pedro at Juan. Inya inutus da lang mako king sala na ning Konsehu. At kalual da ri Pedro, misabisabi la ding miembru na ning Konsehu. Ngarang mikukutnanan, Nanung daptan tamu karing taung deti? Balu da ring sablang tau keti king Jerusalem king ila ding dinapat kaniting milagru, at e tamu malyaring alingad iti. Ban e na lalung mikalat karing tau iting pisasabian, masanting tantuan ta na la mung e na magsalita kenu man king lagyu nang Jesus. Inya pepayaus da lang lungub pasibayu at sinabi da karela king e na la magsalita o tuturu king makananu mang paralan king lagyu nang Jesus. Oneng ngarang mekibat di Pedro at Juan, Ikayu na mismu ing matul nung isanu ing matulid arap ning Dios: ing mamintu kami kekayu o mamintu ke king Dios. Uling e ke malyaring e magsalita tungkul king ikit mi ampon dimdam. Lalu na lang tintuan maigpit ning Konsehu at kaybat binulus da la. Ala lang ikit a sangkan para parusan da la uling pupurian de ring sablang tau ing Dios uli na ning mepalyari. Uling itang taung keraptanan milagru maygit neng apat apulung banua tua. Kabulus da ri Pedro at Juan, migbalik la karing karelang kayabe, at belita ra karela ing sinabi da ring pamuntuk da ring pari at ding makatua na ning balen. Inyang dimdam da iti, ngara ngan menalangin king Dios, O Ginu at Miglalang king banua at yatu at king dagat at king sablang atyu kareti! Ika ing migsalita king kapamilatan na ning talasuyu mung i David a makatua mi, inyang nganang sinabi lalam nang agkat ning Banal a Espiritu, Ba't ding bansa malisuas la, ba't ding memalen mitatangka lang alang parasan? Ding ari keti king yatu magsadia la, at ding pamuntuk mipupulung la laban king Ginu at king Pinili na? At iti pin ing mapapalyari: keni mismu Jerusalem, i Herodes ampon i Pilato mekipulung la karing paganu at karing memalen na ning Israel laban kang Jesus, ing banal mung Talasuyu at kekang Pinili. Misanmetung lang dinapat king sablang bage a king upaya mu at kaburian malambat mu nang birian marapat. Ngeni, O Ginu, pansinan mu ing babala ra kekami at saupan mu kami, ikaming talasuyu mu ban asabi ming mitmung tetagan a lub ing kekang amanu. Igong me ing gamat mu ban pakayap at palto kang makapagmulalang bage at milagru king lagyu nang Jesus, ing banal mung Talasuyu. Kayari dang menalangin, minugun ya ing bale nung nu la makatipun at mikatmuan la ngan king Banal a Espiritu, at megumpisa lang migsalitang mitmung tetagan a lub king amanu na ning Dios. Mikakametung la pusu ding sablang talasalpantaya at pamisip; ala metung man karela ing sinabing bandi na ing sariling pibandian na. Ing sabla dang pibandian para karela ngan. Sindu da ring apostol a kayabe ning maragul a kayupayan ing pamipatutu ra tungkul king pangasubli nang mie ning Ginung Jesus. E makanyan-kanyan a bendisyun ing tigtug na karela ning Dios. Alang mibili king kalipitan metung man karing talasalpantaya, uling pemisali da ring ating pibandian a gabun o ating pibalebale. Darala da la at intriga karing apostol ding salaping ayabli ra. At mirarakayan ya ing balang kapatad king abli, agpang king pamangailangan na. Makanyan ing depat nang Jose, ing metung a Levitang tubu karin Cyprus a pemalayawan dang Bernabe ding apostol (lagyung mangabaldugan Ing Babie Sikanan Lub) Atin yang kapirasung gabun; pisali na iti at inintriga na la ding ayabli na karing apostol. Oneng atin namang miyasawa, ing lagyu ra Ananias at Safira; misali lang kapirasu king pibandian da. King kabaluan nang Safira, e na la ngan inintrigang Ananias ding ayabli ra. Mitagan yang ditak a alaga, at inintriga na la ding sobra karing apostol. Nganang Pedro, Ananias, baket peintulutan meng mig-ari i Satanas king pusu mu at ituru na kang maglaram king Banal a Espiritu king pamilingad mu karing meging abli na ning kekang pibandian? Bayu mu pemisali, e wari bandi mung tune at kaybat mung apisali, ding ayabli mu e la wari keka la mu ren? Obat aisip mu pang dinapat king anti kanyan? Aliwa ding tau ding kekang paglingaran nune ing Dios mismu! Kabud dimdam nang Ananias iti, miragsa ya at mete. Ding sablang mekabalita kaniti tiblan na la ning maragul a takut. Dinatang la ding kayanakan a lalaki; binalut de ing bangke na at saka re liwal ban ikutkut. Atlung oras kaybat nang milyari niti, dinatang ya i Safira. Ala yang kamalayan king mepalyari. Nganang Pedro, Safira, sabian mung tapat kanaku, nung ing alagang iti ya na ing kabilugan a tinggap yung kayablian king banding pisali yung miyasawa. Nganang mekibat Safira, Ya na ngan yan. Inya nganang Pedro, Obat aisip yu, ikayung adua ning asawa mu ing paniubukan ye ing Espiritu na ning Ginu? Oyan, pakiramdaman mu ing takbang da ring taung kaybat-ibat pa mung mengutkut king asawa mu; oren malapit na lang lungub king pasbul. Makasadia da na ka namang idalang lumual! Kasabi na niti, miragsa ya i Safira at mete ya king durungutan nang Pedro. Linub la ding kayanakan at disnan deng mete na i Safira. Liwal de ban ikutkut siping na ning asawa na. Mig-ari ing maragul a takut king kabilugan a iglesia at karing sablang aliwa pang mekabalita tungkul kaniti. Dakal lang tanda at makapagmulalang bage ding depat da ring apostol libutad da ring tau. Parati lang mititipun ding sablang talasalpantaya king Balkon nang Solomon. Ala metung man karing aliwang tau ing mengangas mekiabe karela agyamang matas ya paglalawe karela ing mabilug a balen. Makanyan man alang tuknang ing pangarakal da ring sinalpantaya king Ginu. Merakal na lang merakal ding babai at lalaking mekiabe karela. Bunga na ning sablang daraptan da ring apostol ding taung maki sakit, maka kama o maka dase mu, lulual da la karing dalan ban king pamaglabas nang Pedro agyang king anino na mu mirasnan la ding mapilan. E la mabilang-bilang ding taung manibatan karing miyayaliwang balen a pakalapit Jerusalem; darala da la ring karelang masakit at ding alipnan da ring marawak a espiritu. Kinayap la ngan deti. Uli na niti, meriria lang e mu nanu karing apostol. Inya ing Pekapun ding Pari at ding sablang kayabe na, ding miembru na ning pangkat ding Saduseo ning Jerusalem, pikayari dang gawang metung a takbang. Peparakap da la ring apostol at pepakulung da la king sukulan balen. Oneng kanita mu ring benging ita biklat na la ning anghel ning Ginu ding pasbul ning sukulan; tinaid na lang linual ding apostol at ngana karela, Sulung munta kayu king Templo at ituru yu ngan karing tau ing sabla tungkul kaniting bayung bie. Pemintuan da ring apostol ing sinabi na; minta la king Templo itang abak a maranum at megumpisa lang tinuru. Ing Pekapun ding Pari at ding kayabe na tinipun da la ngan ding makatuang Judio para king maragul a pulung na ning Konsehu; kaybat mitubud la king sukulan ba da lang idala ding apostol king arap ning Konsehu. Oneng e da la disnan karin ding apostol inyang miras la ding opisyal a mituburan king sukulan. Inya mibalik la king Konsehu at ngarang minie ulat, Inyang karas mi king sukulan disnan mi yang makakandadung masalese, at atyu la ding bante karing puestu da karing pasbul; inyang biklat mi la ding pasbul ala keng ikit metung mang tau king kilub! Inyang dimdam da iti, ing kapitan ding guardia na ning Templo at ding pamuntuk ding pari e da abut isipan nung nanung milyari karing apostol. Ketang oras a ita ating taung dinatang at ngana karela, Atyu la pu ding taung pepasukul yu king Templo; tuturu la karing tau! Inya meko ya ing kapitan at ding tauan na at dela da lang mibalik ding apostol. Makanyan man, e la ginamit nanumang puersa uling tatakut la pota ding tau pamasibasan da la. Linub da la ring apostol at inarap king Konsehu. Pengutnan na la ning Pekapun ding Pari. Ngana karela, Maigpit da kayung tintuan king tuknang na kayung tuturu tungkul king lagyu na ning taung iti; lawan yu nung nanu ing kekayung depat! Kinalat yu na king mabilug a Jerusalem ing kekayung tuturu at buri yu pang iparsala kekami ing pangamate na! Nganang mekibat Pedro at ding aliwang apostol, Kailangan ing pamintuan mi ya ing Dios at aliwa ding tau. Ing Dios da ring kekatamung makatua pepasublian neng mie i Jesus, kaybat yeng binitin king tanaman. Tinas ne ning Dios king banda nang wanan ban maging Pamuntuk at Talapagligtas da ring tau ban kanita mika oportunidad lang makasisi ding Israelita at tanggap kapatawaran karing kasalanan da. Testigu kami tungkul kareting bage at anti mu rin ing Banal a Espiritu, ing regalung babie na ning Dios karing mapamintu keya. Mimua la ding miembru na ning Konsehu inyang dimdam da iti, inya inari da king lub da ing ipapate da la ring apostol. Oneng tinalakad ya ing metung karing kayabe ra, ing metung a Pariseong milagyuan Gamaliel at metung a talaturu na ning Kautusan a tutu dang lalawan matas ding sablang tau. Inawad nang ilual da la pa mu ding apostol, at kaybat nganang migsalita king Konsehu, Makamal a Israelita, mimingat kayu king buri yung daptan kareting tau. E pa makaing malambat ing milabas a panaun kanitang linto ya i Teudas a pepakilalang metung yang matenakan; ating mekad apat a ralan a tau karing mekiabe keya. Oneng pete re at misambulat la ding talatuki na at limbug ya ing kilusan a tinatag na. Kaybat na nita, linto ne naman i Judas a tau Galilea, kanitang panaun a merapat ing sensus; menikua ya namang dakal a talatuki na, oneng pete ria naman iti at misambulat la naman ding talatuki na. Uli na niti, mumungkahi ku ngeni, paburen yu lang dili ra ding taung deti. Ibulus yu la. Nung iting katatagan o iting kilusan da, metung yang katatagan-tau, misalbag yang dili na; nung king kamatutuanan ibat ya king Dios, e mu ing e yu la sambutan, nune miras kayu pa ketang kabilian a ing Dios mismu ya ing kekayung pakilabanan! Tinggap na ning Konsehu ing mungkahi nang Gamaliel. Pepayaus da lang lungub pasibayu ding apostol, at inatulan da lang mabarug latiku. Kaybat, tintuan da lang e na magsalitang pasibayu king lagyu nang Jesus at layun da na lang binulus. Meko lang kitmuan tula ding apostol king arap ning Konsehu, uling ila meyakit lang karapatdapat dumalan kaligaligan alang-alang king lagyu nang Jesus. Tuturu la aldo-aldo king Templo at karing pibalebale; ala lang tuknang tuturu at manaral king Mayap a Balita tungkul kang Jesus, ing Cristo. Kaybat na nita, kabang susulung ing pangarakal da ring alagad, mipate-pate la ding Judio a ing salita ra Griego at ding Judiong tubu Palestina. Sasabian da ring taung deti king milalaktawan la king aldo-aldo pamagrasyun karing pondu ding babaing mebalu a kayabe da. Inya ding labing adua inaus da lang mipulung ding sablang alagad at ngara karela, E matulid ing paburen mi ing pamanaral king amanu na ning Dios ba mi mung sikasuan ing pamamie kabiayan. Uli na niti, kapatad, mamili kayung pitung lalaking pikabaluan kekayu a kitmuan king Banal a Espiritu at kabiasnan, at ila ding panibalan mi kaniting bage. Ikami, kanita, lubus ming gamitan ing panaun mi king pamanalangin at king pamanaral. Metula la ding sabla king mungkahi da ring apostol; inya pinili re i Esteban, ing taung kitmuan king kasalpantayanan at king Banal a Espiritu. Kayabe na lang mepili di Felipe, Procoro, Nicanor, Timon, Parmenas, at i Nicolas a tau Antiokia, ing metung a paganung mekonberti king relihiun da ring Judio. Linapit da la reting pitung tau karing apostol. Kaybat dang menalangin ding apostol, inarap da la reting pitu; timpak da la ring gamat da karing buntuk da. Makanyan sinulung ing pamikalat king amanu na ning Dios. Merakal na lang merakal ding alagad karin Jerusalem, at dakal la ding pari a tinanggap king kasalpantayanan. I Esteban, ing taung binendisyunan na ning Dios at kitmuan king upaya, dinapat yang milagru ampon mangangaragul a waga king akakit da ring tau. Oneng pekilabanan de ring mapilan a miembru na ning sinagogang mipamansagan Sinagoga da ring Malaya. Karing Judio a bibilug kaniting sinagoga ating menibatan king Cirene at Alejandria. Ila ampon ding aliwa pang Judiong tubu Cilicia at Asia megumpisa lang mekiargu kang Esteban. Oneng ing Banal a Espiritu dininan na ne mang tutung maragul a kabiasnan i Esteban, inya e ra agyung labanan ing sasabian na. Inya sitsutan da la at beyaranan ding mapilan a tau ba rang sabian, Ya ing taung dimdam ming magsalitang kalapastanganan kang Moises at king Dios! King anti kaniting paralan apagalsa da la pilubluban ding memalen, ding makatua ning balen, at ding talaturu ning Kautusan laban kang Esteban. Pintalan de at dekap i Esteban at keladkad de at inarap king Konsehu. Migdala lang taung malaram. Sinabi ra, Ala yang patugut magsalita ing taung ini laban king kekatamung banal a Templo at laban king Kautusan nang Moises. Dimdam ming sasabian na king iting Jesus ning Nazaret lasakan ne ing Templo at panalilan na la ngan ding kaugalian a miras kekatamu manibat na kang Moises! Makalawe la ngan kang Esteban ding sablang makalukluk king Konsehu, at ikit da king ing lupa na lupa ne ning anghel. Kitang ning Pekapun ding Pari kang Esteban, Tutu pin ing bibintang da laban keka? Nganang mekibat Esteban, Mangatua ku at kapatad! Pakiramdaman yu sa ining sabian ku! Ing Dios a panibatan na ning ligaya pepakit ya king makatua tamung i Abraham kanitang iting penibatan tamu kasalukuyan na pang manuknangan karin Mesopotamia; kanitang bayu ya linipat karin Haran, at nganang migsalita ning Dios kang Abraham, Lakuan me ing pamilya mu at bansa at munta ka king lugal a ituru ku keka. Makanyan yang meko karin Caldea at miras Haran ban manuknangan karin. Kamate na ning pengari nang lalaki, pepapuntan ne ning Dios i Abraham king lugal a iti a ngeni kekayung pitutuknanganan. E ne dininan ning Dios agyang malati mung dake king gabun a iti para maging bandi nang sariling Abraham; oneng pengaku na ning Dios king ibie ne keya at maging bandi neng sarili, at miyabie ya karing maging lahi na. Ala ya pang anak i Abraham kanitang oras a pengaku na ning Dios ing makanyan. Anti keni ing sinabi na ning Dios kang Abraham, Manuknangan la ding lahi mu king aliwang bansa at maging ipus la karin at pasakitan da la kilub ding apat a ralan a banua. Oneng aku ing matul king bansang manipus karela, nganang mengaku ning Dios, at kaybat mako la ketang bansang ita at samba la kanaku king lugal a iti. Kaybat na nita, binie ne ning Dios kang Abraham ing seremonia na ning sirkunsisyun bilang palatandanan na ning kasunduan. Makanyan neng sinirkunsisyunan Abraham i Isaac king kawalung aldo kaybat nang mibait. Gewa na naman Isaac iti kang Jacob at makanyan munaman ing depat nang Jacob karing labing aduang makatua na ning Israel. Pengalaluan de ring makatua na ning Israel i Jose at pisali reng anting ipus karin Ehipto. Oneng ing Dios atyu kang Jose. Linigtas ne king sablang kaligaligan a delanan na. Binendisyunan ne ning Dios i Jose at dininan neng kabiasnan inyang minarap ya king ari ning Ehipto. Inya tilduan ne ning ari a maging gobernador na ning mabilug a bansa ampon ning palasyu na. Kanita naman mika danup king mabilug a Ehipto at Canaan, at maragul ing kasakitan a pepasari na niti. E na la menakit apangabiayan da ring makatua tamu. Inyang abalitan nang Jacob king dakal ing kabiayan karin Ehipto, tiburan na la ding kekatamung makatua, at ita ya ing pamagumpisa na ning pamaglakbe da karin. King kadua rang pamagsaria karin Ehipto pepakilala ya i Jose karing kapatad nang lalaki, at makanyan neng milyaring akilala ning ari ing pamilya nang Jose. Peparala yang panabilin i Jose kang Jacob a tata na at inagkat ne ampon ing mabilug a pamilya ban lumipat Ehipto; pitu lang pulu't lima katau heganagana. Kanita ya linuslus papunta Ehipto i Jacob, at karin na la ngan mete, ya ampon ding makatua tamu. Kaybat na nita, linipat da la ring karelang bangke karin king Sikem. Kitkut da la king kutkutan a seli nang Abraham king tribu nang Hamor. Inyang milalapit na ing panaun para tuparan na ning Dios ing pengaku na kang Abraham, tutu nang maragul ing bilang na ning kekatamung lahi karin Ehipto. Bandang tauli ing metung a ari a e makakilala kang Jose ya ing mig-ari king Ehipto. Lininlang ne ing kekatamung lahi at meging mabagsik ya karing kekatamung makatua; sapilitan na lang pepayugse lual bale ding bingut dang bayung bait ba lang mate. Ketang panaun a ita kanita ne man mibait i Moises; metung yang bingut a tutung makayama. Selikut de kilub ning bale king kekaban da ring atlung bulan, at inyang liwal de king bale, inampun ne ning prinsesang anak na ning ari at sinese ne antimong sarili nang anak. Tiru na kang Moises ing sablang kabiasnan karin Ehipto, at meging mayupaya ya king dapat na at pamagsalita. Inyang idad neng apat apulung banua i Moises aisip nang dinalo karing kalahi nang Israelita. Ikit neng panasakitan na ning metung a tau Ehipto ing metung karela. Pigmasakit ne ing Israelita at minablas ya king tau Ehipto angga king apate ne. ( Inisip na king akilala da ring kalahi na king gagamitan ne ning Dios ba na lang gawan malaya; oneng e ra kilala ing makanyan.) Kabukasan, ikit na lang mipapate ding aduang Israelita, at sibukan nang memilatan karela. Nganang miniabi, Kapamu, tau kekayu, e kayu wari mikamag-anak, baket mipanasakit kayung makanyan? Oneng ita mismung penibatan na ning pamipate tepus ne i Moises, at nganang kinutang keya, Ninu ing minie upaya keka para sakupan mu kami at atulan? Pota galang buri mu ku namang paten kalupa na nitang tau Ehipto a pete mu napon? Inyang dimdam nang Moises iti meko ya Ehipto, at menuknangan ya king sakup ning Midian. Karin mikayanak yang aduang lalaki. Kaybat dang milabas ding apat apulung banua, pepakit ya kang Moises ing metung a anghel libutad ning lablab ning mitataung tanaman keta king disyerto malapit king Bunduk ning Sinai. Mipanganga ya i Moises king ikit na, at linapit ya king tanaman ba neng lawen masalese. Oneng dimdam neng migsalita ing Ginu. Ngana, Aku ing Dios da ring kekang makatua, ing Dios nang Abraham, Isaac at Jacob. Ginalgal ya king takut i Moises at migtakap yang lupa. At ngana ning Ginu, Ilukas mu la ding sandalyas mu, uling sagradung gabun ing lugal a tutukluan mu. Miglalawe ku at ikit ku ing mabayat a kasakitan a daralanan na ning kanakung balen karin Ehipto. Dimdam ku ing karelang saingsing at tinipa ku ngeni ban iligtas ku la. Meka keni ngeni, tuburan da ka karin Ehipto. Iti ya ing Moises a tinggian da ring memalen na ning Israel. Ya itang kitnan dang Ninu ing minie upaya keka para sakupan mu kami at atulan? Ya kabud ing tinubud na ning Dios bilang talapanibala at talapagligtas at saup ning anghel a ikit na king mitataung tanaman. Tinaid na la at liwal Ehipto at dinapat yang milagru at makapagmulalang bage karin at king Dagat a Malutu at king disyerto kilub ding apat apulung banua. Ya itang Moises a sinabi karing memalen na ning Israel, Itubud ne kekayu ning Dios ing metung a propeta, antimo nung makananu na kung tinubud. Metung yang propetang manibatan mismu karing kekayung kalahi. Ya naman itang minantabe karing Israelita a mitipun king disyerto; atyu karin kayabe da ring kekatamung makatua, at itang anghel a migsalita keya keta king Bunduk ning Sinai; tinggap na ing mabie nang amanu ning Dios ban ipayabut na angga kekatamu. Oneng buri dang e re pemintuan ding kekatamung makatua; tinggian de at buri da pa ing magbalik la karin Ehipto. Inya sinabi da kang Aaron, Igawa mu keng dios a manimuna kekami. E mi balu nung nanu na ing milyari kanitang Moises a milual kekatamu king Ehipto. Kanita na la ginawang metung a idolo a kaubug biserung baka at dininan deng ain-sakripisyu at pigpiestan de at perangalan ing mismung gewa da ring gamat da. Oneng gilutan na la ning Dios at pepaburen na lang sinamba karing batuin na ning banua, antimo ing makasulat king libru da ring propeta, Balen Israel! E para kaku inya pete yu la at inain-sakripisyu ding animal king kekaban ding apat apulung banua keta king disyerto. Ing tolda nang Molek a dios-diosan ya itang kekong pisanan, at ing larawan ning batuin ning idolo yung i Refan; deti pawa lang dios-diosan a gewa yu ban samban. Inya ipayugse da kayu lagpus king angganan ning lugal a ausan dang Babilonia. Atyu karing kekatamung makatua keta king disyerto ing Toldang Tipanan ning Dios at ning tau. Megawa ya iting tolda antimo nung makananu nang penabilin ning Dios kang Moises. Miyakma ya ketang padrun a pepakit na ning Dios keya. Bandang tauli, pisanan de ring makatua tamung migmana kaniti, at pidaladala de kanitang tiki na lang Josue king gabun da ring aliwang bansa a tinabi na ning Dios alang-alang karela. Karin ya menatili ing tolda angga king panaun nang David. Tinggap nang David ing lugud na ning Dios, inya inawad na king Dios ing paintulutan ne sanang makapagawang bale para king Dios nang Jacob. Oneng i Solomon ya ing mikalmang pepagawang bale para king Dios. Makanyan man, e ya manuknangan ing Kakataskatasan a Dios karing bale a gewa da ring tau; antimo ing sasabian na ning propeta, Ing banua ya ing kakung tronu, at ing yatu ya ing tumpakan ding bitis ku. At ngana ning Ginu, Nanu yang klasing bale ing buri mung gawan para kaku? Isanu waring lugal a malyari kung pipagpaynawan? Ninung ginawa kareting sablang bage? Aliwa wari ako? Mangasias kayu wari lub; tutu na la waring alang pakiramdam ding pusu yu? Tutu na kayu waring mengaklak ban e yu pansinan ing amanu na ning Dios? Ala kayung keyaliwa karing kekayung makatua; e ye munaman patugutan sasagkan ing Banal a Espiritu! Atin waring metung mu mang propeta a e ra mo sa linupig ding kekayung makatua? Pete da la ring tinubud na ning Dios a memahayag kaniting panaun a malambat nang milabas tungkul king paniatang na ning banal nang Talasuyu. At ngeni ikayu ing menganiaya at mekamate keya. Ikayu ding mekatanggap king kautusan ning Dios, kautusan a binie da ring anghel. Makanyan man ikayu ding e tinupad kaniting kautusan! Inyang dimdam da iti ding miembru na ning Konsehu kang Esteban mimua la at mitigis a ipan king kamua ra keya. Oneng i Esteban a kitmuan king Banal a Espiritu, tinalanga ya banua at ikit na ing ligaya na ning Dios, at i Jesus a atyu banda nang wanan. Nganang sinabi, Lawan yu, akakit keng makabuklat ing banua at makatalakad ya ing Anak ning Tau king banda nang wanan ning Dios! Kinulisak lang masikan at tikpan da la ring balugbug da at delusungan de i Esteban. keladkad de lual na ning siudad at pemasibas deng batu. Likas da ing imalan da ring testigung menganiaya keya, at pepabante ra king metung a kayanakan a milagyuan Saulo. Alang tuknang ing pamamasibas dang batu kang Esteban kabang nganang mamaus king Ginu, Ginung Jesus, tanggapan me ing kanakung kaladua! Siniklaud ya at kilisak nang masikan, Ginu, e mu sa ipaparsala karela iti! Mete ya kaybat nang asabi iti. At tenguanan nang Saulo ing pangamate nang Esteban. King mismung aldong ita megumpisa yang dinalan mabagsik a pangalupig ing iglesia karin Jerusalem. Ding sablang alagad, subali karing apostol, mikalat la karing kabilugan a probinsia na ning Judea at Samaria. Kitkut de ring mapilan a taung tapat i Esteban kabang tatangisan deng e makanyan-kanyan. Oneng pilit neng pekisiran Saulo ing iglesia; memunta ya balebale; keladkad na la ding talasalpantaya, babai at lalaki at saka na la pepasukul. Lipat-lipat la karing miyayaliwang lugal ding talasalpantaya a mekatakas, at ipanaral da nu man karin ing Mayap a Balita. Ing metung kareti ya i Felipe. Minta ya king siudad ning Samaria at penaral ne ing Cristo karing tau karin. Mekiramdam lang masalese ding tau king penaral nang Felipe uli na ning dimdam da keya, at ila mismu ikit da la ring milagru a depat na. Ating marawak a espiritung linual kukulisak karing dakal a inipus da, at dakal la ding lumpu at pile a kinayap. Inya mika maragul a pamagsaya ketang siudad a ita. King siudad mu ring ita ating metung a taung milagyuan Simon. Malambat na mu ring panaun ing papakit yang makapagmulalang gelingan karing tau karin king kapamilatan na ning pamagsalamangka. Sasabian na king atin yang maragul a kayupayan, at ding sablang tau king siudad a ita, kalulu at masalapi, megaral at ali, tutu na lang ikua kapaniwalan. Ngarang sasabi, Ya ing Maragul nang Upaya ning Dios. Malambat na na lang tutung ikua king kayupayan na ning salamangka na, inya lubus la kapaniwalan kang Simon. Oneng inyang meniwala la king panaral nang Felipe tungkul king Mayap a Balita na ning Kayarian ning Dios at king lagyu nang Jesu-Cristo, pepabinyag la ngan ding babai at lalaki. I Simon mismu meniwala ya at kaybat nang mebinyag parati yang tutuki kang Felipe, at mengapamulala ya inyang ikit na la ding mangangaragul a milagru at makapagmulalang bage a mangarapat. Abalitan da ring apostol karin Jerusalem king ding tau Samaria tinggap da ing amanu na ning Dios; inya tinubud de karela i Pedro at i Juan. Inyang miras la karin deting adua, penalangin da la ring talasalpantaya ban malyari deng tanggapan ing Banal a Espiritu. Uling e ya pa tinipa ing Banal a Espiritu kaninu man karela; makagyung mebinyag la mu king lagyu na ning Ginung Jesus. Kaybat na nita, timpak da la di Pedro at Juan ding gamat da karela, at tinggap de ngan ing Banal a Espiritu. Ikit nang Simon king mibie ya karela ing Espiritu, inyang timpak da la ring gamat da ring apostol karing buntuk da. Inya inalukan na lang salapi di Pedro at Juan, at nganang sinabi, Ibie yu naman kanaku iting upaya ban ninuman ing tumpakanan ku buntuk karing gamat ku tanggap ya king Banal a Espiritu. Oneng nganang mekibat Pedro, Maimpierno ka sanang kayabe da reng salapi mu ngening isipan mu king malyari mung asali karing salapi ing regalu na ning Dios! E ka kayabe o karake king obra mi uling ing pusu mu marayu ya king Dios. Inya, sukat kang sumisi at painggulut kaniting e mayap mung kapagnasan, at ipanalangin mu king Ginu ing patawaran na ka sa king pamanisip mu king anti kanyang pamikasala. Uling king akakit ku metung kang melasun a isip king diria at metung kang bihag ning kasalanan. Nganang Simon kari Pedro at Juan, Saupan yu ku sanang manalangin king Ginu ban kanita isanu man king sinabi yu e mapalyari kanaku. Kaybat dang mekaibie king karelang pamipatutu at apasiag ing amanu na ning Ginu, migbalik na la Jerusalem di Pedro at Juan. Kabang dalan panaral da ing Mayap a Balita karing miyayaliwang baryu na ning Samaria. Migsalita ya kang Felipe ing metung a anghel na ning Ginu. Ngana, Gayak ka at munta ka king dalan a manibatan Jerusalem at papunta Gaza, ing dalan a babaltang king disyerto. Sinabi na ning Banal a Espiritu kang Felipe, Salubungan me at lapitan yang karwaheng yan. Memulayi yang sinalubung i Felipe at dimdam neng babasa king libru na ning propeta Isaias, inya nganang kinutang king tau Etiopia, Aintindian mu ing kekang babasan? Nganang mekibat ning opisyal, Makananu kung aintindian nung alang mituru kanaku? Kimbiran neng sampa i Felipe at makisake keya king karwahe. Ing dake na ning kasulatan a babasan na ya iti, Mengari yang tupang darala ra king pipatayan; kalupa ne ning biserung tupang e bubulad neng kukuananan deng lana; e ya migsalita metung mu mang amanu. Meinsultu ya at alang migdipensa para keya. Alang supling nang malyaring pisabian da, uling ing bie na keti sulip miwakasan na. Ngana ning opisyal kang Felipe, Sabian mu na kanaku nung ninu ing amanuan na ning propeta king sasabian nang iti? Ing sarili na o ating aliwa pa? Megumpisa yang migsalita i Felipe; selese na keya manibat kaniting dake na ning kasulatan ing Mayap a Balita tungkul kang Jesus. Kabang susulung la king karelang pamagbiahe, miras la king metung a lugal nung nu ating danum at ngana ning opisyal, Ating danum keti. Atin pang maging sagabal para aku e ku mabinyag? [ Nganang Felipe, Malyari na kang mabinyag, nung maniwala kang kayabe na ning mabilug mung pusu. Nganang mekibat ning opisyal, Maniwala ku. Paniwalan ku king i Jesu-Cristo ya ing Anak ning Dios.] Inutus na ning opisyal king kutsero ing ituknang ne ing karwahe at kinuldas la ilang aduang Felipe at dinulung king danum at bininyag neng Felipe. Kasaka ra ibat king danum, dinayu na ne ning Espiritu ning Ginu i Felipe. E na ne ikit pasibayu ning opisyal. Sinulung ne king pamagbalik na papunta Etiopia at masaya yang masaya. Ikit nang Felipe king kabud nia miras Azoto. Sindu na ing pamaglakbe na; panaral na ing Mayap a Balita king balang balen a darasnan na angga king miras ya Cesarea. Kanitang kasalukuyan nang susundung Saulo ing balak nang papate na la ngan ding alagad na ning Ginu, migsaria ya king arap ning Pekapun ding Pari. Meniawad yang kasulatan a pakilala keya karing sinagoga karin Damasco. Inawad ne iti ban mika kayupayan yang maniakap at midala Jerusalem karing sablang talatuki king Dalan ning Ginu, babai at lalaki. King pamaglakbe nang papunta Damasco, inyang milalapit ne king siudad, bigla yang sinlag king makapadurut keya ing metung a sala a ibat banua. Miragsa ya king gabun at dimdam ne ing metung a siwala a mamaus keya. Ngana, Saulo, baket liligaligan mu ku? Nganang kinutang, Ninu ika, Ginu? Aku i Jesus a kekang liligaligan, ngana ning siwala. Talakad ka at malaus king siudad. Karin sabian da keka ing sukat mung daptan. Tinuknang la ding kayabe nang maglakbe Saulo; e la mekabulad. Dimdam de ing bosis, oneng ala lang ikit nanuman. Tinalakad ya i Saulo at migmulagat ya, oneng ala yang bitasang akakit. Inya telan de gamat at tinaid deng linub king Damasco. E bitasang menakit kilub ding atlung aldo. King kekaban da ring aldong deta ala yang bitasang pengan o ininum. Karin Damasco ating metung a talasalpantaya a milagyuan Ananias. Menakit yang vision nung nu na sinabi ning Ginu keya, Ananias! Nganang mekibat, Atyu ku keni, Ginu! Ngana ning Ginu, Miblas ka at munta ka king Kalye Matulid at karin king bale nang Judas pangutang me ing metung a tau Tarso a milagyuan Saulo. Manalangin ya at king metung a vision ikit neng linub king bale ing metung a lalaking milagyuan Ananias, at timpak na la king buntuk na ding gamat na ban manakit yang pasibayu. Nganang mekibat Ananias, Ginu, dakal na lang tau ding memalita king taung iti tungkul king sablang makatakut a paniaptan na karing pinili mu karin Jerusalem. At dinatang ya keti Damasco a magdalang kayupayan menibat karing pamuntuk da ring pari ban pandakpan na la ding sablang mamaus king lagyu mu. Oneng ngana ning Ginu, Sulung munta ka, uling pinili keng sumuyu kanaku ba neng ipabalu ing lagyu ku karing paganu ampon karing ari at karing memalen na ning Israel. Ipakilala ku keya ing sablang kasakitan a pibatan na alang-alang kanaku. Inya meko ya i Ananias at melaus ya ketang bale at timpak na la ding gamat na king buntuk nang Saulo. Nganang migsalita, Kapatad a Saulo, ing Ginu ya ing mitubud kanaku, i Jesus a mismung pepakit keka king dalan kabang papunta ka keti. Tinubud na ku ban manakit na kang pasibayu at mikatmuan ka king Banal a Espiritu. Kanita mu rin menabu la ding balamu kaliskis asan karing mata nang Saulo, at menakit yang pasibayu. Tinalakad ya at pepabinyag ya. Inyang mekapangan ya, mibalik ing sikanan na. Menatili ya pang mapilan a aldo i Saulo a kayabe da ring talasalpantaya karin Damasco. Minta yang agad-agad karing sinagoga at megumpisa yang menaral tungkul kang Jesus. Ngana karing tau, Ya ing Anak ning Dios. Mengapamulala la ding sablang mekaramdam kang Saulo at ngarang kukutang, Aliwa iti ing tau karin Jerusalem a makamate karing sablang mamaus king lagyung ite? At e ya wari minta keti para pandakpan na la at idala na lang magbalik karing pamuntuk da ring pari? Oneng lalung migdalang kayupayan ing pamanaral nang Saulo, at tutu lang mangalino ding pruebang yapag na king i Jesus ya ing Cristo, inya ala lang apakibat keya ding Judio a manuknangan king Damasco. Kalabas da ring dakal a aldo, mipulung la ding Judio at pisabi ra nung makananu reng apapate i Saulo; oneng ikua nang abalitan nung nanu ing babalakan da laban keya. Aldo at bengi makayabat la karing pasbul ning siudad ba reng apate. Oneng misan a bengi tiki de ring kayabe nang Saulo at pepatagusgus de kilub ning buslu king metung a busbus ning pader. Minta ya Jerusalem i Saulo at pekikuanan nang makiabe karing alagad. Oneng tatakut la ngan kang Saulo. E ra abut paniwalan king tutu ne ping meging alagad na ning Ginu. Oneng seupan neng Bernabe at pepakilala ne karing apostol. Melinawan na karela nung makananu yang pepakit ing Ginu kang Saulo kanitang misan a maglakbe ya, at king migsalita ya ing Ginu keya. Selese na naman karela nung makananu yang menaral i Saulo king mitmung tepangan king lagyu nang Jesus karin Damasco. Makanyan yang menatiling kayabe-abe ra i Saulo king pamaglibut da king mabilug a siudad na ning Jerusalem; ala lang takut manaral king lagyu na ning Ginu. Mekipagsalita ya at mekiargu karing Judio a ing salita ra Griego at deti buri deng paten. Inyang abalitan da iti ding talasalpantaya, tiki re i Saulo karin Cesarea at pepapuntan de king Tarso. Inya mika kapayapan ya ing iglesia king mabilug a Judea, Galilea at Samaria. Meragul ya at miragdag ya miembru king kapamilatan na ning kasaupan na ning Banal a Espiritu kabang susulung ya king pamibiebie ating takut king Ginu. Linibut ya i Pedro karing miyayaliwang lugal, at kanitang misan minta yang dinalo karing memalen na ning Dios karin Lida. Atagpuan ne karin ing metung a taung milagyuan Eneas, metung yang paralitikong walu nang banuang makarate. Nganang Pedro keya, Eneas, uluan na kang Jesu-Cristo. Talakad ka at ituklip me ing pagkeran mu. Kanita mu rin tinalakad ya i Eneas. Ikit de ring sablang tau Lida ampon karin Sharon, at mekonberti la ngan king Ginu. Karin naman Jopa, ating metung a babaing milagyuan Tabita, metung yang talasalpantaya. (Ing lagyu na king Griego Dorcas, ngana wari, Usa.) Gagamitan na ing heganaganang panaun na king pamaniapat mayap at king pamaniaup na karing kalulu. King panaun a ita mesakit ya at mete ya. Inimu ra ne ing bangke na at binurul king metung a kuartu babo. E ya binang marayu king Lida ing balen Jopa. Inyang abalitan da ring talasalpantaya king i Pedro atyu Lida, mitubud lang aduang tau keya a kayabe ning panabilin: Mamalagua kayu sa pung dumalo keni kekami, nung malyari ngeni mu rin. Inya migayak ya i Pedro at tinuki ya karing tubud. Inyang karas na tiki re king kuartu babo. Pilupungan de ring sablang babaing mebalu; tatangis la kabang papakit da kang Pedro ing baru at aliwa pang imalan a teyan nang Dorcas kanitang mabie ya. Pepalualan na la ngan Pedro king kuartu, kaybat siniklaud ya at menalangin; inarapan ne ing bangke at ngana, Tabita, talakad ka! Migmulagat ya at tinalakad ya inyang ikit ne i Pedro. Inabut ne gamat Pedro at seupan neng tinalakad. Kaybat na nita, inaus na la ngan ding talasalpantaya at ding babaing mebalu at inarap neng mabie karela. Mikalat king mabilug a Jopa ing balita tungkul kaniti, at dakal lang tau ding meniwala king Ginu. Migdatun yang malambat i Pedro karin Jopa at mekipanuknangan ya king metung a taung maglinis balat; ing lagyu na Simon. Karin Cesarea ating metung a taung milagyuan Cornelio. Kapitan ya king rehimiento ding sundalung Romano a meyaus Rehimiento Italiano. Metung yang taung relihiosu; ya at ing mabilug nang pamilya sasamba la king Dios. Dakal ya depat ban misaupan la ding Judio at parati yang manalangin king Dios. Misan a gatpanapun, itang bandang alas tres, menakit yang vision nung nu ne ikit masalese dinatang keya ing metung a anghel na ning Dios at dimdam nang inaus ne lagyu, Cornelio! Minatna yang mitmung takut king anghel at ngana, Nanu pu ita, ginu? Mekibat ya ing anghel, Tinggap ning Dios ing kekang panalangin ampon dapat a mayap at e na ka kelinguan. Ngeni mu rin mitubud kang mapilan a tau karin Jopa ban parakit me ing taung ausan dang Simon Pedro. Metung yang bisita king bale nang Simon a maglinis balat a manuknangan king lele na ning dagat. Inyang kalako na ning anghel a kesabi na, minaus yang adua karing ipus na i Cornelio at ing metung a sundalus makitakut king Dios at metung karing sadiang panaligan nang susuyu keya. Sinabi na karela ing milyari at ila ding tiburan nang munta karin Jopa. Itang kabukasan, inyang maglakad la at malapit na king Jopa ding inutusan nang Cornelio, i Pedro naman menik ya king asotea babo ban manalangin. Kaugtuan aldo tapat kanita. Inya daramdaman na na kanita ing danup at bisa neng maugtu; oneng kabang sasadia ra ing paugtuan menakit yang vision. Ikit neng mibubuklat ing banua, at menakit yang metung a balamu maragul a ulas a babaldug da karing apat nang suluk ning yatu. Makalulan la karin ding miyayaliwang klasing animal; ding tiapat a bitis, ding gagapang, at susulapo. Dimdam ne ing metung a bosis a sasabi: Talakad ka, Pedro, makamate ka karen ba mu lang apangan! Oneng mekibat ya i Pedro, Ginu, e ku malyaring gawan yan! Kapilan man e ku pa mengan nanumang pamangan a marinat o midinatan. Pasibayu nganang miniabi ning bosis, E mu tuturing marinat ing nanumang lininis na ning Dios. Mekatatlung besis iti milyari; kaybat inigut deng pabalik banua itang bage ita. Kabang isip-isipan nang Pedro nung nanu ing kabaldugan na ning vision a ikit na, kanita na la man miras karin ding tinubud nang Cornelio. Inyang ikua rang abalu nung nu ya manuknangan i Pedro, minta la karin. Pepaindispu la at ngarang mengutang, Keti ya pu makituknang i mang Simon a ausan da namang Pedro? Kasalukuyan na pang isip-isipan Pedro ing kabaldugan na ning ikit na, inyang ing Espiritu sinabi na, Makiramdam ka! Ating atlung taung manintun keka. Magsadia ka at tipa at e ka mikakunung tuki uling aku ing mitubud karela. Inya tinipa ya i Pedro at ngana karing atlung tau, Aku ing panintunan yu. Nanu ing saria yu? Ngarang mekibat, Tinubud na kami ning Kapitan Cornelio. Metung yang taung mayap a makitakut king Dios at gagalangan ne ning mabilug a bansang Judio. Sinabi na keya ning banal a anghel ning Dios ing kumbiran na kayung munta keta king bale na ba nang pakiramdaman ing nanumang sabian yu. Pepabalausnan na lang Pedro kilub ning bale at karin na na la pepatudturan kanitang benging ita. Kabukasan migayak ya at tinuki karela, at tinuki la naman keya ding mapilan a talasalpantaya karin Jopa. Miras ya Cesarea kanitang tinuking aldo. Disnan neng manaya i Cornelio at ding kamaganak na, antimu rin ding matalik nang kakaluguran a kimbiran na. Inyang atyu ne kilub i Pedro selubungan neng Cornelio, at siniklaud ya at dinuku arapan na. Oneng telakad neng Pedro. Ngana kang Cornelio, Tikdo ka uling metung ku namang taung kalupa mu. Sindu neng pekisabian Pedro kabang malalaus la kilub bale at karin da la disnan ding dakal a taung mitipun. Ngana karela, Ikayu mismu balu yu king ing metung a Judio e ne paintulutan ning relihiun na ban dumalo o makisalamuha karing paganu. Oneng pepakit ya kanaku ing Dios king e ke sukat tuturing marinat o midinatan ing ninumang tau. Inya kabud peparakit yu ku dinatang kung alang pamikakunu. Ngeni sabian yu kanaku, obat peparakit yu ku? Nganang mekibat Cornelio, Apat nang aldo ing milabas, king anti kaniting oras, manalangin ku kilub ning bale ku, itang bandang alas tres ning gatpanapun. Kabud-abud ing metung a lalaking maslag a pamimalan linto ya king arap ku at ngana kanaku, Cornelio! Pekiramdaman na ning Dios ing kekang panalangin at e na kelinguan ing sablang depat mung mayap. Mitubud ka karin Jopa at parakit me ing taung ausan dang Simon Pedro. Makituknang ya kang Simon a maglinis balat a manuknangan king lele ning dagat. Inya agad-agad da kayung peparakit, at dakal a salamat birian yu namang dinatang. Ngeni ikami ngan atyu ke keti king arapan na ning Dios manayang makiramdam king nanumang inutus nang sabian yu ning Ginu. Nganang migsalitang Pedro, Ngeni ku tune akilala nung makananung ing Dios e ya biasang mangabiran kenu man. Ing ninumang taung atin takut king Dios at daraptan na ing matulid, karapatdapat ya arapan na nu ya pa man bansa menibatan. Balu yu king pepabalu na ning Dios ing amanu na karing memalen na ning Israel, at mipasiag karela ing Mayap a Balita na ning kapayapan king kapamilatan nang Jesu-Cristo a Ginu da ring sablang tau. Balu yu itang mangangaragul a bage a mepalyari king mabilug a bansa na ning Israel, megumpisa karin Galilea, kaybat na ning binyag a penaral nang Juan. Balu yu itang tungkul kang Jesus ning Nazaret; nung makananu neng linanian ning Dios king Banal a Espiritu at king upaya. Uling ing Dios atyu keya minta ya karing sablang lugal darapat mayap at pakayap karing sablang inalipnan na ning diablo. Ngeni, aku ampon ding kayabe ku, testigu kami king sablang depat na king mabilug a bansa da ring Judio at king Jerusalem mismu, angga king binitin de king metung a tanaman, oneng king katlung aldo pepasublian neng mie ning Dios at pepakit ne e king mabilug a balen nune karing mapilan a testigung pinili nang makapauna ning Dios. Ngeni ikami ding testigung deta; kasulu mi ya king pamangan at pamaninum kaybat nang sinubling mebie. Inutus na ing manaral kami king balen na at patutuan mi karela king ya ing tilduan na ning Dios a mukum karing sablang mabie at mete. Migsalita la tungkul kang Jesus ding sablang propetaking ding sablang maniwala kang Jesus tanggapan da king kapamilatan na ning lagyu na ing kapatawaran da ring karelang kasalanan. Kabang magsalita ya i Pedro, tinipa ya ing Banal a Espiritu karing sablang makiramdam king pamanaral na. Ding talasalpantayang Judio a menibatan karin Jopa a kayabe nang Pedro pigmulalan da nung baket tigtug nia naman ning Dios karing paganu ing Banal a Espiritu. Uling dimdam da lang migsalitang miyayaliwang amanu at pupuri king Dios. Kanita nganang Pedro, Tinggap dia naman ding taung deti ing Banal a Espiritu antimo nung makananu ta yang tinggap. Ninu ing magkait binyag karing taung deti ngening kalupa ta la namang tinanggap king Banal a Espiritu? Inya inutus nang mabinyag la king lagyu nang Jesu-Cristo. Kaybat na nita, inawad da kang Pedro king manatili yang kayabe ra karing mapilan pang aldo. Abalitan da ring apostol ampon ding talasalpantaya a atyu king magbilug a Judea king tinggap da naman ding paganu ing amanu na ning Dios. Inyang minta ya i Pedro king Jerusalem, ngarang mekipate keya detang makapanig king pangasirkunsisyun da ring paganu, Ba't daralo ka at makipangan karing e Judio? Uli na niti, selese nang Pedro ing sablang mepalyari manibat king kapupurmeruan. Ngana, Misan a aldo manalangin ku karin king balen na ning Jopa at king diwa ku menakit kung vision. Atin kung ikit kukuldas ibat banua a balamu metung yang malapad a ulas a bababa ra karing apat nang suluk; tinuknang ya iti king tulid ku. Linawe ku ing laman na at ikit ku la ding animal a tiapat a bitis, animal a matunud at malyap, ding gagapang at ayup-bunduk. Kaybat na nita, dimdam ke ing metung a bosis a mamaus kanaku. Ngana, Talakad ka Pedro at makamate ka karen ba mu lang apangan! Ngakung mekibat, E ku malyaring gawan yan, Ginu! Ala pang pamangan a midinatan o marinat a linub king asbuk ku! Pasibayu sinabi na ning bosis a menibat banua, E mu ausan marinat ing nanumang sasabian nang malinis ning Dios. Mekatatlung besis milyari iti at kaybat ing sablang ita inigut deng paukiat pasibayu king banua. Ketang penandit a ita, atlu lang lalaki ding dinatang tulid na ning bale tuknangan ku; mituburan lang ibat Cesarea ba ra kung dakitan. At sinabi na ning Espiritu kanaku king e ku mikakunung tuking magbalik kayabe ra. Tinuki la naman kanaku karin Cesarea ding anam a talasalpantaya a kayabe ku ngeni, at minta ke king bale nang Cornelio. Sinabi na kekami nung makananu neng ikit ing metung a anghel kilub ning pibalebale na a nganang sinabi: Mitubud kang tau karin Jopa ban dakitan de i Simon a ausan da namang Pedro; atin yang sabian keka; king kapamilatan na ning sabian na keka, miligtas ka at ding sablang katubale mu. Ya pa mung halus ka-umpisa kung migsalita inyang tinipa ya karela ing Banal a Espiritu antimo nung makananu yang tinipa kekatamu kanitang minuna. Kanita ku aganaka ing sinabi na ning Ginu, Meminyag ya i Juan king kapamilatan na ning danum, oneng mabinyag kayu king Banal a Espiritu. Akilala ku kanita king ing Dios dirinan na la namang regalung kalupa na ning binie na kekatamu kanitang meniwala tamu king Ginu tamung Jesu-Cristo. Ninu mo aku para sabatan ku ing buri nang daptan ning Dios? Inyang dimdam da iti tiknang da ing karelang pamanuligsa at pinuri de ing Dios. Ngarang sinabi, Nung makanyan, dirinan na la namang oportunidad ning Dios ding paganu ban sumisi at painggulut karing karelang kasalanan at ban mika bie la! Ding sablang mekatakas king pamaglupig a megumpisa king pangamate nang Esteban mengaparas la angga karin king Fenicia, Cyprus, at Antiokia. Penaral da ing amanu, oneng karing Judio mu. Ding aliwa karela, ding menibatan Cyprus at Cirene, minta la Antiokia at karin penaral da naman karing paganu ing Mayap a Balita tungkul king Ginung Jesus. Inantabayanan na la ning Ginu at sinalpantaya la ding tutung dakal a tau at mekonberti la king Ginu. Abalitan na iti ning iglesia karin Jerusalem, inya tinubud de i Bernabe karin Antiokia. Inyang miras ya karin at ikit na nung makananu na lang dininan grasya ning Dios, metula ya at pinayuhan na la ngan manatiling tune at tapat king Ginu a kayabe na ning mikakalukung lugud. Metung yang mayap a tau i Bernabe; kitmuan ya king Banal a Espiritu at matibe ya kasalpantayanan, at dakal lang tutu ding taung milapit king Ginu. Kaybat, tinaglus ya Tarso i Bernabe ba neng panintunan i Saulo. Inyang ikit ne, tiki ne Antiokia. Karin la menatiling miyabe kilub ning pabanua; mekiabe la king iglesia na ning Antiokia at tuturu karing dakal a tau. Karin Antiokia la minunang meyaus Cristianu ding talasalpantaya. King panaun a ita ating mapilan a propetang minta Antiokia ibat Jerusalem. Linibutad ya ing metung karela a milagyuan Agabo, at king kapamilatan na ning upaya na ning Banal a Espiritu inula na king malapit nang mikamaragul a danup king mabilug a yatu. (Dinatang iti king panaun na ning Emperador Claudio.) Pikayari da ring alagad king ing balang metung karela pakikuanan nang iparala itang sablang agyu ra karin ban sumaup karing talasalpantayang atyu Judea. Depat da iti at pekiparala da la ring salapi kari Bernabe at Saulo ba da lang ibie karing makatua na ning iglesia. Kanita mu ring panaun a ita pegumpisan na lang linupig Aring Herodes ding mapilan a miembru na ning iglesia. Pepatabtab ne batal i Santiago, ing kapatad nang Juan. Inyang ikit nang iti mekaibie tula karing Judio, sindu na pa at peparakap ne i Pedro. (Iti milyari kanitang kapiestan da ring Tinape Alang Lebadura.) Kaybat deng dekap i Pedro dela re king sukulan at karin de piliwas-liwas ginuardian ding apat a grupung sundalus, tiapat lang tau balang grupu. Isipan nang Herodes ing iyarap ne karing memalen Judio kalabas na ning Pamaglagpus. Inya menatili ya king sukulan i Pedro; oneng menalangin lang taimtim king Dios para keya ding miembru na ning iglesia. Kanitang benging bayu ne iyarap Herodes king balen, matudtud ya i Pedro pilatan da ring aduang guardia. Makatali ya karing aduang tanikala. Atin munamang guardiang makabante king pasbul ning sukulan. Kabud-abud atyu ing metung a anghel na ning Ginu kilub ning sukulan at sinlag ing sala karin. Tepik ne pago ning anghel i Pedro; ginising ne at ngana keya, Malagua, talakad ka! Kanita mu rin mebalag la karing gamat na ding tanikala. Sinabi na kanita ning anghel, Miblas ka at isulud mu la reng sandalyas mu. Memintu ya i Pedro at ngana ning anghel, Magbalabal ka at tuki ka kanaku. Tikian neng Pedro lual na ning sukulan. Makanyan man, e na balu kanita nung tutu ing daraptan na ning anghel; bala na maninap ya mu. Linabas la king mumunang bante, kaybat king kadua at ikua rang miras king pasbul bakal a palual papunta king siudad. Mibuklat yang dili na ing pasbul at melaus lang linual. Tinuntun la king metung a malating dalan, at bigla neng likuan ning anghel i Pedro. Kanita na apibulebule Pedro ing milyari keya at ngana, Ngeni ku asisiguradu king iti tutu pin! Tinubud ne ning Ginu ing anghel na, at linigtas na ku king gamat nang Herodes at king sablang bage tatangka rang daptan ding memalen Judio. Inyang api-isip-isip na ing milyari keya minuli ya king bale nang Maria a ima nang Juan Marcos. Disnan na lang makatipun at manalangin karin ding dakal a tau. Kinatuk ya i Pedro king pasbul dalan at ing ipus a babaing milagyuan Roda ya ing memuklat king pasbul. E ne pa ikuang abuklat ing pasbul akilala na ne bosis i Pedro; king tula na milayi yang linub pasibayu at sinabi na king manenaya ya i Pedro lual na ning pasbul. Ngarang sinabi kang Roda, Maloloka na ka ne! Oneng pipilit na king tutu pin. Inya ngarang mekibat, Siguru yan ing anghel nang katutubu. Samantala, e pepatugut tutuktuk i Pedro keta king pasbul. Inya biklat dia mu rin ing pasbul, at inyang ikit dang ya pin, tiblan na la ning takut. Sininialan na la king gamat na king e la masigla, at inisplika na karela nung makananu neng linual ning Ginu king sukulan. Nganang migsalita, Ipamalita yu iti kang Santiago at karing aliwa pang kapatad. Kaybat meko ya at minta karing aliwa pang lugal. Inyang kabukasan a abak, e makanyan-kanyan ing pangagulu da ring guardia; e ra balu nung nanu ing milyari kang Pedro! Inutus nang Herodes ing panintunan de, oneng e re akit. Inya pepa-inbestiga na la ding guardia at minie yang kautusan king paten da la. Kaybat na nita, meko ya karin Judea i Herodes at miglabas yang makuyad a panaun karin Cesarea. Maluat na na lang kamuan Herodes ding memalen karin Tiro at Sidon; inya mekikit lang agnan-agnan keya. Muna, pekikuanan deng ayagkat makikampi karela i Blasto; ya ing talapangasiwa king palasyu na ning ari. Kaybat, lepitan de i Herodes at mekipagkasundu la keya, uling kakua yang pagkabie na ing karelang bansa king bansang sasakupan na ning ari. King metung a aldo tildu na, migani ya i Herodes king imalan a susulud na ning metung a ari; linukluk ya king tronu na at migdiskursu ya karing tau. Ngarang kukulait ding tau, E ya tau ing magsalita, nune metung yang dios! Kanita mu rin pepaturan ne ning anghel na ning Ginu i Herodes at milako ya male tau uling kisintian nang binie ra king sarili na ing dangal a mangaintulid king Dios. Ngitngat de ring ulad at iti ya ing kemate na. Sinulung ing pangakalat na ning amanu ning Dios. Merakal la ding sinalpantaya. Ayari nang Bernabe at Saulo ing karelang misyun at migbalik la Jerusalem, at tiki re i Juan a mayayaus munamang Marcos. King iglesia karin Antiokia ating mapilan a propeta at talaturu. Ila ding makatuki: i Bernabe, i Simeon (a meyaus Negro), i Lucio (a tau Cirene), i Manahen (a kayabe nang meragul ning Gobernador Herodes), at i Saulo. Kanitang misan, kabang miyayain lang kasuyuan king Ginu at tutupad king pamag-ayunu, ngana ning Banal a Espiritu karela, Italaga yu la di Bernabe at Saulo para king obrang itutuk ku karela. Mig-ayunu la at menalangin, kaybat timpak da la ring gamat da karing buntuk da at saka ra na la tinubud. Inya, i Bernabe at i Saulo, bitbit da ing tubud na ning Banal a Espiritu, minta la Seleucia at ibat karin miglayag lang papunta king pulu ning Cyprus. Karas da Salamina, penaral da ing amanu na ning Dios karing sinagoga da ring Judio. Kasaup de king obra da i Juan Marcos. Ikua reng adalakitan ing kabilugan a pulu at miras la angga Pafos. Disnan de karin ing metung a salamangkeru a milagyuan Bar-Jesus. Metung yang Judiong magbansag king propeta ya. Kakaluguran neng Sergio Paulo, ing gobernador ning pulu, metung a taung biasa. Pepayaus na la ning gobernador di Bernabe at Saulo, uling buri nang damdaman karela ing amanu na ning Dios. Oneng sebatan na la ning salamangkerung i Elimas (ita ing lagyu na king Griego); e na buring mika kasalpantayanan ya ing gobernador. Kanita i Saulo a ausan da namang Pablo a mitmu king Banal a Espiritu, linawe neng maratna ing salamangkeru at ngana, Anak ning diablo! Ika ing kalaban na ning sablang bage mayap; mitmu kang pamaglinlang at kapamiraitnan! Kapilan ka tuknang magliku king dalan nang matulid ning Ginu? Dugpa ya keka ngeni ing gamat na ning Ginu; mabulag ka at malambat mung e akit ing sala na ning aldo! Kanita mu rin penamdaman nang Elimas king ating digpang matuling a ulap king mata na, at kakapkap ya at durutdurut manintun tumaid keya. Inyang ikit na ning gobernador ing mepalyari, sinalpantaya ya; pigtakan nang e mu nanu ing turu tungkul king Ginu. Miglayag ya i Pablo at ding kayabe na manibat Pafos at miras la Perga, Pamfilia. Likuan na lang Juan Marcos karin at migbalik ya Jerusalem. Sinulung lang miglakad manibat Perga at miras la Antiokia, Pisidia; king Aldo ning Sabbath minta la king sinagoga at linukluk. Kaybat na ning pamamasang meyakua king Kautusan at karing kasulatan da ring propeta pepasabi na karela ning talapangasiwa king sinagoga ing anti kanini: Kapatad, ikatula ming lubus nung bisa kayung magsalitang ditak ban munie diwa karing taung pesitagun. Tinalakad ya i Pablo at tinas ne ing gamat na; kaybat megumpisa yang migsalita. Ngana, Kabalen kung Israelita at ikayung sablang paganu a ating takut king Dios, pakiramdaman yu ku! Pinili na la ning Dios da reting Israelita ding kekaming makatua, at gewa na lang marangal a bansa ding kekaming kalahi kanitang atyu la pa antimong dayuan karin Ehipto. Linual na la ning Dios karin Ehipto king kapamilatan na ning maragul nang upaya, at kilub ding apat apulung banua pibata na lang inantabayanan libutad ning disyerto. Gisan na la ding pitung bansang manuknangan Canaan, at binie na karing Israelita ing gabun da reti at karelang bindian kilub ding apat a ralan at limang pulung banua. Kaybat na nita, dininan na lang ukum a menimuna karela angga king panaun nang Samuel a propeta. At kanitang miniawad lang metung a ari, binie ne karela ning Dios i Saul a anak nang Cis ning tribu nang Benjamin. Ya ing meging ari da kilub ding apat apulung banua. Kanitang leko ne king panga-ari i Saul, tilduan ne ning Dios maging ari da i David, at ini ing sinabi na ning Dios tungkul keya, Ikit ku kang David a anak nang Jese king ya ing lalaking buri ku; metung yang lalaking tupad king sablang buri kung iparapat. Metung ya i Jesus karing meging lahi nang David, at ya ing gewa nang Talapagligtas ning Dios king balen Israel antimo ing pengaku na. Bayu na pegumpisan Jesus ing obra na, penaral nang Juan karing sablang memalen na ning Israel king sukat lang sumisi at painggulut karing karelang kasalanan at pabinyag. At kanitang malapit na nang ayaring Juan ing misyun na, nganang sinabi karing tau, King pamalak yu ninu aku? Aliwa aku itang kekayung panenayan. Oneng akit yu! Datang ya kaybat ku, at e ku man karapatdapat kalag karing sandalyas a susulud na. Kapatad ku, lahi nang Abraham, at ikayung sablang paganu keti a ating takut king Dios: kekatamu miparala iting balita na ning kaligtasan! Uling e ra balu ding tau Jerusalem at ding karelang mamuntukan king ya ing Talapagligtas ni e ra la aintindian ding amanu da ring propeta a mababasa king balang Aldo Sabbath. Makanyan man ila mismu ding mekapatutu king ula da ring propeta king kapamilatan na ning pamakamate da kang Jesus. Agyamang e la menakit nanumang matulid para isaldak da kang Jesus ing atul a kamatayan, inawad da kang Pilato ing ipapate ne. Kaybat dang atuparan ing sablang sasabian da ring Kasulatan tungkul kang Jesus, kildas de king krus at binili re king metung a kutkutan. Oneng pepasublian neng mie ning Dios, at e mu misan a aldo, nune maralas pepakit ya karetang keyabe-abe nang linibut manibat Galilea angga Jerusalem. Ila ngeni ding peka-testigu na karing memalen na ning Israel. At ini ing sinabi na ning Dios tungkul king pamipasubli nang mie kang Jesus ban kapilan man e ne magbalik pa king kasiran, Babie ku la keka ding banal at siguradung bendisyun a pengaku ku kang David. Antimo ing sasabian na king metung pang kasulatan, E mu paintulut king ing tapat mung talasuyu dumalan yang kasiran. Tiparan nang David ing nasa na ning Dios kanitang kapanaunan na at kaybat mete ya. Mikutkut ya siping da ring makatua na, at melaso ya ing katawan na. Oneng e ya dinalan kasiran itang pepasublian nang mie ning Dios. Uli na niti, mingat kayu ban iting sinabi da ring propeta e mapalyari kekayu: Lawan yu, ikong mapaninsultu mangapamulala kayu at mate! Uling ing dapat a gagawan ku king panaun yu metung a bage a e yu buring paniwalan, agyamang kaniti atin nang minisplika kekayu! Inyang lulual na la king sinagoga di Pablo at Bernabe, ding tau kimbiran da lang magbalik pasibayu kanitang tutuking Aldo Sabbath ban salitanan da la pa tungkul kareting bage. Kalako ra king kapulungan da ring tau, dakal la ding Judio a tinuki kari Pablo at Bernabe at antimu rin ding dakal a paganu a mekonberti king Judaismo. Migsalita la karela ding apostol at penaralan da lang manatiling mibiebie king grasya na ning Dios. Itang tinuking Aldo ning Sabbath, halus dinatang la ding sablang tau karin Antiokia ban makiramdam king amanu na ning Ginu. Panakit da ring Judio karing dakal a tau, tiblan na la ning maragul a pangalalu. Inya migsalita lang laban king sasabian nang Pablo at ininsultu de pa. Oneng lalu lang mesikan a lub migsalita di Pablo at Bernabe. Ngara, Kailangan ing mumuna ming ipanaral kekayu ing amanu na ning Dios. Oneng anti ning tinggian yu at e yu bibilang mangaintulid king bie alang angga ing kekayung sarili, inya akit yu, lakuan da kayu at karing paganu ke munta. Uling ing kautusan a binie na ning Ginu kekami anti ya kanini: Binili da kayung bilang sulu karing paganu ban maging dalan na ning pangakabus ning mabilug a yatu. Inyang dimdam da iti ding paganu metula la at pepasalamat la king Ginu uli na ning amanu na, at meging talasalpantaya la ding sablang mepili para king bie alang angga. Mikalat ing amanu na ning Ginu king mabilug a lugal a ita; oneng ding Judio sitsutan da la ring mapilan karing masalaping babaing ating lub king Dios at ding lalaking kikilalanan da king siudad. Inagkat da lang lumaban kari Pablo at Bernabe at tinabi da la king karelang distrito. Inya pigpag da ri Pablo at Bernabe ing alikabuk karing bitis da bilang tutul karela, at saka na la sinulung papunta Iconio. Mikatmuan na la man king tula at king Banal a Espiritu ding talasalpantaya karin Antiokia. Makanyan munaman ing merapat karin Iconio: minta la di Pablo at Bernabe king sinagoga da ring Judio. King pamagsalita ra ikua da lang apapaniwalan ding dakal a Judio at paganu. Oneng detang Judio a e bisang maniwala sitsutan da la ring paganu at abaligtad da la panamdam laban karing talasalpantaya. Menatili lang malambat ding apostol karin. Migsalita lang alang takut tungkul king Ginu. Pepatutuan na ning Ginu ing karelang panaral tungkul king grasya na inyang king kapamilatan na ning upayang binie na karela mekarapat lang milagru at miyayaliwang bage makapagmulala. Mikakawani la ding tau king siudad; ding aliwa para karing Judio la; ding aliwa naman para karing apostol la. Kanita ding paganu ampon Judio, kayabe da ring karelang pamuntuk, pikayari da ing panasakitan da la ring apostol at pamasibasan da la. Inyang abalu da ring apostol iti linipat la karin Listra at Derbe, ding aduang siudad karin Licaonia at karing distritong makapadurut. Karin da penaral ing Mayap a Balita. Karin Listra ating metung a taung pane makalukluk. E pa mekalakad kapilan man uling lumpu ne kabait na. Kabang makiramdam ya king pamanaral nang Pablo ikua rang misalubung a panimanman. Panakit nang Pablo king atin yang kapaniwalan maulu sinabi nang masikan keya, Tikdo ka at talakad kang matulid! Linundag ya ing taung lumpu at miglakadlakad ya. Inyang ikit da ring tau ing depat nang Pablo, megumpisa lang kinulait king amanung Licaomano. Ngara, Ding taung deti dios lang tinipang makabalatkayung tau libutad tamu! Inaus deng Zeus i Bernabe, at i Pablo, anti na ning ya ing talapagsalita, inaus deng Hermes. Ing pari ning dios-diosan a i Zeus a ating templo lual da ring pader ning siudad migdala yang lalaking baka at sampaga king pasbul ning siudad. Ya at ding dakal a tau bisa lang miyain sakripisyu karing apostol. Inyang abalitan da ri Bernabe at Pablo ing buri dang daptan, pengabak da ing imalan a karelang susulud at milayi lang linibutad karing tau. Ngarang kukulisak, Kakaluguran, e yu daraptan yan! Tau kami mung kalupa yu! Dinatang kami keti ba ming iyatad ing Mayap a Balita ban painggulut kayu karetang alang kwentang bage, at magbalik kayu lub king Dios a mabie a mengawa king banua, king yatu, king dagat, at king sablang atyu kareti. Karing milabas a panaun peintulut na ning Dios king ing balang bansa sumulung ya king sarili nang lakad. Makanyan man dininan na kayung masalang tanda tungkul king sarili na king kapamilatan da ring mayap a bage daraptan na kekayu; dirinan na kayung uran ibat banua at ya ing babie bunga karing tanaman yu king karampatan a panaun; ya ing babie pagkabie at mangatmung tula kekayu. Agyang makanyan na ing sinabi ra ding apostol, maibug da la pang e apigil ding tau king pamiyain sakripisyu karela. Dinatang la ding mapilan a Judio ibat Antiokia ning Pisidia at ibat Iconio; ikua da lang ayagkat ding tau laban karing apostol. Pemasibas de i Pablo at keladkad de lual ning balen inyang bala ra mete ne. Oneng milupung la kang Pablo ding talasalpantaya at kabang pilulupungan de tinalakad ya at migbalik king balen. Kabukasan minta la di Pablo at Bernabe king Derbe. Kaybat dang penaral ing Mayap a Balita karin Derbe at kaybat dang menikuang dakal a alagad, mibalik la karin Antiokia ning Pisidia, kaybat dang pepaindalan Listra ampon karin Iconio. Pepasiknangan da la lub ding talasalpantaya a disnan da karin at inusukan da lang manatili king kasalpantayanan. Ngarang sinabi, Kailangan ta ngan dumalan dakal a kasakitan bayu tamu milub king Kayarian ning Dios. King balang metung karing iglesia tinuldu lang makatuang talapanibala at kayabe na ning pamanalangin at pamag-ayunu peniwala da la king Ginung karelang panaligan. Dinalan la Pisidia at miras la Pamfilia. Kaybat dang penaral ing amanu na ning Dios king Perga tinaglus lang minta king Atalia. Manibat Atalia miglayag lang pabalik Antiokia, nung nu la kapupurmeruan mipanibala king grasya ning Dios para king obrang ngeni ikua ra nang agampanan lubus. Inyang miras la Antiokia tinipun da la ring miembru na ning iglesia at belita ra ngan ing sablang depat na ning Dios karela, at nung makananu neng biklat ning Dios karing paganu ing dalan para king kasalpantayanan. Menatili lang malambat kayabe da ring talasalpantaya karin Antiokia. Ating mapilan a taung menibatan Judea; dinatang la king Antiokia at pegumpisan dang tiru karing talasalpantaya ing anti kaniti, E kayu malyaring miligtas nung e kayu pasirkunsisyun antimo ing aduan na ning Kautusan nang Moises. Maigpit lang mipapagsalita at makiargu karela di Pablo at Bernabe tungkul king pisasabian a iti; inya mepikayari king i Pablo ampon i Bernabe at ding mapilan pang tau Antiokia kailangan lang munta Jerusalem ban makikit karing apostol at karing makatua tungkul kaniti. Inya linakad la bilang tubud na ning iglesia, at king pamandalan da king sakup ning Fenicia at Samaria pemalita ra nung makananu lang mekonberti ding paganu. Iti minie maragul a tula karing sablang talasalpantaya. Inyang miras la Jerusalem, matula na lang tinggap ning iglesia; antimu rin ding apostol at ding makatua. Pemalita ra karela ing sablang depat na ning Ginu karela. Oneng tinutul la ding mapilan karing talasalpantaya a kayanib king pangkat da ring Pariseo at ngara, Kailangan lang masirkunsisyun ding paganu. Sukat lang iturung tupad king Kautusan nang Moises. Mipulung la ding apostol at ding makatua ban surian da iting pisasabian. Kaybat na ning makabang pamibadbaran, tinalakad ya i Pedro at nganang migsalita, Kapatad, masalang balu yu king kanitang minuna pinili na ku ning Dios ban ipanaral ku ing Mayap a Balita karing paganu ba reng damdaman at layun lang maniwala. At ing Dios a makakilala king isipan da ring tau, pepakit na ing tula na karing paganu king kapamilatan na ning pamamie na karela king Banal a Espiritu antimo nung makananu neng binie kekatamu. E na la gewang aliwa kekatamu; pepatawaran na la kasalanan uli na ning pamaniwala ra. Inya nanu ngeni ing sangkan baket buri ye pang paniubukan ing Dios king kapamilatan na ning buri yung ipapusan karing talasalpantaya ing metung a bage a itamu mismu ni ding makatua tamu e ra agyung pisanan? E makanyan! Paniwalan tamu king ing kekatamung kaligtasan kalupa na ning karela; miyabie king kapamilatan na ning grasya ning Ginung Jesus. Alang mekabulad king mabilug a kapulungan kabang makiramdam la king balita da ri Bernabe at Pablo tungkul karing sablang milagru at makapagmulalang bage depat na ning Dios king kapamilatan da libutad da ring paganu. Inyang meyari lang migsalita, i Santiago naman ya ing migsalita. Ngana, Kapatad, pakiramdaman yu ku! Kaybat-ibat na pa mung lerawan Simon nung makananu nang minunang pepakit ning Dios ing malasakit na karing paganu inyang atin yang piniling balen karela a maging sarili na. Makayagpang lubus iti king inula da ring propeta. Antimo ing sasabian na ning kasulatan, Kaybat na niti magbalik ku, ngana ning Ginu, at italakad keng pasibayu ing miragsa nang bale David. Ibangun keng pasibayu at ibalik king sadia nang leguan. Kanita panintunan de ing Ginu ding sablang tau, ding sablang paganu a inaus ku at piniling maging sariling kaku. Iti ya ing sasabian ning Ginu a pepabalu kaniti king panaun a malambat nang linabas. Nganang Santiago, Para kanaku, e tamu sukat pakasakit para karing paganu ing pamaglapit da king Dios. Nune kailangan tamung sumulat karela king makagyu na ing mangilag lang mamangan king isanu mang midinatan uli na ning iti miyain karing idolo; king mangilag la king pamakipangalugud, mangilag lang mamangan king karni da ring animal a pete rang e peparayan ampon king pamamangan daya. Uling malambat neng mababasa ing Kautusan nang Moises karing sinagoga balang Aldo ning Sabbath, at mipanaral ing turu na king balang balen. Ding apostol ampon ding makatua, at ing mabilug a iglesia, pikayari dang padalang mapilan a taung pekakatawan da a tuki kang Pablo at kang Bernabe karin Antiokia. Pinili da la ring aduang taung kikilalanan da ring talasalpantaya; i Judas a mayayaus Barsabas at i Silas. Peparala de karela ing makatuking sulat: Ding apostol at ding makatua a kekayung kapatad payabut da ing karelang komusta karing sablang kapatad a lahing paganu a manuknangan king Antiokia, Siria, at Cilicia. Miras kekami ing balita king ding mapilan a taung ibat kekami keni Jerusalem detangan da kayu at ligaligan at gilu isip king karelang pamagsalita. Makanyan man, ala lang kapaintulutan a ibat kekami para daptan da ita. Inya, mipulung kami at pikayari mi ing mamili keng pekakatawan mi at itubud la kekayu. Datang lang kayabe da ring pakamalan ming kakaluguran a Pablo at Bernabe a e pasayang king bie a susuyu ra king Ginu tamung Jesu-Cristo. Uli na niti, tutubud mi la kekayu di Judas at Silas a munie patutung personal karing bage sinabi mi na kaniting sulat. Uling kaburian na ning Banal a Espiritu at kasanmetung na kami kaniti, king e kayu mirinan aliwa pang tuntunan labis kareting makatuking tutung kailangan: mangilag kayu king pamangan a miyain karing idolo; e kayu mamangan daya; e kayu mamangan king karni da ring animal a pete rang e peparayan, at dumayu kayu king sablang imoralidad. Pangilagan yu ngan iti at e kayu milisia king matulid. Angga na keni. Pepalakuan da la ring tubud at tinaglus la Antiokia. Karas da karin tinipun da la ring sablang talasalpantaya at binie de karela ing sulat. Inyang abasa re ding tau ing sulat, miragdag la tetagan a lub king payu a darala na. I Judas at i Silas, anti na ning propeta la naman, ila mismu migsalita lang malambat karing talasalpantaya. Dininan da lang tetagan at sikanan a lub. Kaybat dang miglabas ditak a panaun karin, meko na lang kayabe na ning lugud at panalala da ring talasalpantaya at migbalik la karetang mitubud karela. [ Oneng pepailakuan ya i Silas karin.] Pepaindalan la pa mu karin Antiokia di Pablo at Bernabe. Kayabe da ring aliwa pa, tiru da at penaral ing amanu na ning Ginu. E melambat kaybat na nita, nganang Pablo kang Bernabe, Tara, magbalik kata at dumalo karing kapatad king balang siudad nung nu ta penaral ing amanu na ning Ginu, at lawan ta nung mipakananu na la. Buri nang Bernabe ing ituki re i Juan Marcos, oneng para kang Pablo alang sangkan a matulid ing ituki re, uling e ya menatiling kayabe ra angga king kawakasan na ning karelang misyun nune migbalik ya at likuan na la karin Pamfilia. Mika mapali lang pamipagsalita angga king birian dang mikawani na la. Tiki neng Bernabe i Marcos at miglayag lang papunta Cyprus, ing pinili na namang Pablo ya i Silas. Meko lang kayabe na ning panalangin da ring talasalpantaya king mantabe sa karela ing grasya na ning Ginu. Linibut ya i Pablo king kabilugan na ning Siria at Cilicia, at pepasiknangan na la lub ding iglesia karin. Sinulung yang miglayag i Pablo papunta Derbe at Listra. Manuknangan ya karin ing metung a alagad a milagyuan Timoteo. Metung ya naman alagad i ima na, Judio ya, oneng i tata na Griego ya. Ding kapatad karin Listra at Iconio mitmu lang pamipuri kang Timoteo. Sinirkunsisyunan neng Pablo uling buri neng ituki bilang kayabe na king pamaglakad na. Depat na iti uling pikabaluan karing Judio karing lugal a deta king i tata na metung yang Griego. King pamandalo ra king balang balen, binie da la karing talasalpantaya ding tuntunan a pikayari da ring apostol at ding makatua karin Jerusalem. Penabilin da karela king tuparan da la. Inya mesikan la kasalpantayanan ding iglesia at miragdag la bilang aldo-aldo. Linakad la angga Frigia at king sakup ning Galacia; e na peintulut ning Banal a Espiritu ing panaral da ing amanu king probinsia na ning Asia. Inyang miras la king angganan na ning Misia; sibukan dang dinalakit papunta Bitinia, oneng iti e na peintulut karela ning Espiritu nang Jesus. Inya sindu ra na ing pamaglakad da at biltangan de ing Misia at tinaglus la Troas. Kanitang benging ita mika vision ya i Pablo; ikit ne ing metung a tau Macedonia a makisabing mayap keya. Ngana, Taglus ka keni Macedonia at saupan mu kami! Kabud ikit neng Pablo iting vision, agad-agad keng meko papunta Macedonia, uling yari king lub mi king ing Dios ya ing minaus kekami ban ipanaral ing Mayap a Balita karing tau karin. King pamaglayag mi ibat Troas minta keng deretso karin Samotracia; itang kabukasan tinaglus ke Neapolis. Ibat karin melaus keng linub Filipos, ing siudad ning mumunang distrito ning Macedonia a kolonia na naman ning Roma. Kaybat da ring mapilan ming aldo pamanatili karin, minta ke king lele ilug lual na ning siudad king Aldo ning Sabbath. Bala mi atin lang sinagoga karin ding Judio. Migluklukan kami at menaral kami karing babaing mitipun karin. Ing metung karing babaing mekiramdam kekami ya i Lydia a tau Tiatira a magtindang telang purpura. Babai yang sasamba king Dios at inaslaganan ne isip ning Ginu ban makiramdam masalese king sasabian nang Pablo. Ya ampon ding katubale na pepabinyag la. Kaybat peparalan na kaming amanu. Ngana, Nung tatanggapan yung aku tune kung talasalpantaya ning Ginu, kukumbiran da kayung tuknang keni kekami. At e mi apayalian ing kumbira na. Misan a aldo kabang papunta kami king lugal a pipanalanginan, seganan na ke ning metung a babaing ipus a maki espiritung marawak. Uli na ning espiritung marawak a atyu keya agyu nang ulan ing daratang a panaun. King pamanula na dakal ya panakitan para karing makibandi keya. Tinuki ya kang Pablo ampon kekami at nganang kukulisak, Talasuyu na la ning Dios a Kakataskatasan ding taung deni! Papasiag da kekayu nung makananu kayung malyaring miligtas! Anti kaniti ing daraptan na kilub ding dakal a aldo, angga king mebuysit ya i Pablo at inarapan ne. Ngana king espiritu, King lagyu nang Jesu-Cristo yuyutus ku keka ing lumual ka at mabating ka keya! Kanita mu rin linual ya keya ing espiritung marawak. Inyang akilala da ring makibandi kaniting babaing ipus king milako la kapanintunan, siklulu de i Pablo at i Silas at teguyud da la king plasa at inarap karing maki kayupayan. Delum da la king arap da ring opisyal Romano at ngara, Ding taung deti Judio la, at mangulu la king kekatamung siudad. Tuturu lang kaugalian a makakontra king kekatamung kautusan; memalen na ke ning Roma at e mi atanggap o atuparan ing sasabian da. Mekiabe la ding memalen karing linigalig kari Pablo at Silas. Pengabak da ring opisyal ing imalan nang Pablo ampon i Silas at layun da lang pepabarug latiku. Kaybat da ring e mabilang-bilang a barug a tinggap da, kilung da la king sukulan, at inutus da king guardia ing ikandadu na lang masalese. Inyang tinggap ning guardia ning sukulan ing utus, kilung na la king kakilub-kiluban a kulungan at pinosas na la bitis. Inyang malalam nang bengi i Pablo at i Silas menalangin la't migkanta king Dios, at mekiramdam la ding aliwang makasukul. Kabud-abud mika ayun a masikan; minugun yang e mu nanu ing sukulan. Mibuklat la ngan ding pasbul at mepatad la tanikala ding sablang makasukul. Inyang migising ya ing guardia na ning sukulan at ikit nang makabuklat la ding pasbul begut ne ing espada na, at nasa nang magpakamate uling bala na tinakas na la ding makasukul. Oneng kinulait yang masikan i Pablo. Ngana, E mu panasakitan ing kekang sarili, atyu ke ngan keni! Pepakua yang sulu ing guardia na ning sukulan at pupulayi yang linub king sukulan, at gagalgal yang siniklaud king arap da ri Pablo at Silas. Linual na la king sukulan kabang nganang kukutang, Sabian yu kanaku, ginu, nanu ing sukat kung daptan ba kung miligtas? Ngarang mekibat, Maniwala ka king Ginung Jesus at miligtas ka at pati na ing mabilug mung pamilya. At penaral da keya at karing katubale na ing amanu na ning Ginu. Keta mu ring oras a ita na ning kapitangan bengi linual na la ning guardia king sukulan at inos na la ding karelang sugat at kanita mu rin mebinyag yang kayabe da ring sablang katubale na. Kaybat na nita, tiki na lang minuli king bale na at dininan na lang pamangan, at pigsayan na ning mabilug nang pamilya ing pangakonberti da king Dios. Itang kabukasan a abak mitubud lang pulis ding opisyal Romano a abe na ning utus a anti keni: Ibulus yu la ding taung deti. Inya sinabi na ning guardia na ning sukulan kang Pablo, Inutus da ring opisyal ing ibulus da kayu, ikayung aduang Silas. Inya malyari na kayung mako at lumakad kayung mitmung kapayapan. Oneng nganang Pablo karing pulis, Ala na la mang ikit nanumang pamikasala kekami, makanyan man pepabarug da kaming latiku arapan na ning publiku, at memalen na ke pa naman ning Roma! Kaybat pepasukul da ke pa. At ngeni buri da keng palakuan lihim? E malyari yan! Paburen yu lang munta keni mismu ding opisyal Romano at ilang sukat mibulus kekami. Belita ra iti ding pulis karing opisyal Romano; mitakutan la inyang abalu rang memalen lang Romano di Pablo at Silas. Inya minta la at miniawad lang kapanupayan karela. Kaybat na nita, tinaid da lang linual king sukulan at inawad dang lakuan de sa ing siudad. Linual la king sukulan di Pablo at Silas at minuli la king bale nang Lydia; karin da la disnan ding talasalpantaya. Kaybat da lang penaralan at pepatatagan a lub melaus na lang meko. Sinulung lang miglakbe king kekaban na ning Ampipolis at Apolonia at miras la Tesalonica nung nu la ating sinagoga ding Judio. Agpang king sadia nang gagawan, minta ya i Pablo king sinagoga. Karin, balang Aldo ning Sabbath, kilub ding atlung dominggu, mekiargu ya karing tau tungkul karing Kasulatan; pepalino na la at ginamit na lang peka prueba king ing Cristo a mipangakung datang sukat yang dumalan kasakitan at kaybat deng pete, subli yang mie. Nganang Pablo, Iting Jesus a ipanaral ku kekayu, ya ing Cristo. Meniwala la ding mapilan karela at mekianib kari Pablo at Silas. Makanyan munaman ing depat da ring dakal a Griego a sasamba king Dios at antimu rin ding keraklan karing pikabaluan a babai. Oneng mengalalu la ding Judio at tinipun da la ring mapilan karing alang kwentang taung lumba-sumaka karing dalan. Sitsutan da la reti ban mangulu king siudad. Lisuban de ing bale nang Jason king pamanintun da kari Pablo at Silas. Nasa da lang iyarap king balen. Inyang e da la akit, i Jason at ding mapilan pang aliwang talasalpantaya ilang keladkad da at inarap karing makikayupayan king siudad. Ngarang kukulisak, Mangulu la ding taung deti nukarin la man miras! At ngeni dinatang la king kekatamung siudad, at sasalikut na lang Jason king bale na. Lalabagan da la ring kautusan na ning Emperador ning Roma; sasabian da king atin pang aliwang ari a ausan dang Jesus. King sinabi rang iti pepagalsa da la lub ding dakal a tau ampon ding manungkulan king siudad. Ding opisyal pepagmultan da la ri Jason at ding kayabe na para mabulus la, at pepaburen da na lang minuli. King bengi mu ring ita, pepapuntan da la ring talasalpantaya karin Berea di Pablo at Silas. Inyang karas da karin tambing lang tinaglus king sinagoga da ring Judio. Mas mayap la pilubluban ding tau karin kesa karing tau Tesalonica. Matingid lang mekiramdam king penaral nang Pablo. Pagaralan da la aldo-aldo ding Kasulatan ba rang akit nung tutu pin ing sinabi nang Pablo. Meniwala la ding dakal karela; meniwala la naman ding dakal karing pikabaluan a babaing Griego at ding dakal karing lalaki. Oneng inyang abalitan da ring Judio karin Tesalonica king penaral nang pasibayung Pablo ing amanu na ning Dios karin Berea, minta la karin at pegumpisan da lang sitsutan at inablukan mangulu ding dakal a tau. Kanita mu rin pepayatad de ring talasalpantaya i Pablo king lele dagat; oneng melakuan la karin Berea di Silas at Timoteo. Inatad de ring minantabe kang Pablo angga king Atenas. Kaybat migbalik na la Berea kayabe ning panabilin nang Pablo king makikit la keya di Silas at Timoteo king malalaguang panaun. Kabang panenayan na lang Pablo karin Atenas di Silas at Timoteo, e ya mipaindatun a lub inyang ikit na nung nu la anti karakal king idolo a sasamban da king mabilug a siudad. Inya mekiargu ya karing Judio king sinagoga at karing paganu a sasamba king Dios. Makiargu ya aldo-aldo karing taung akakatagpu na king plasa na ning siudad. Mekipagdebate la naman keya ding mapilan karing talaturung Epicureo at Estoico. Ngara ding aliwa, Nanung buri nang sabian niting taung magbibiasang alang balu? Ngara naman ding aliwa, Balamu yata magsalita ya tungkul karing dios a e pikabaluan. Asabi ra iti uling manaral ya i Pablo tungkul kang Jesus at tungkul king pamaniubling mie. Inya tiki re i Pablo at inarap king kapulungan na ning Areopago at ngara keya, Bisa keng makabalu tungkul kaniting bayung doktrinang ipanaral mu. E mi makaing aintindian ing aliwa king kekang sasabian at buri ming abalu nung nanu ing kabaldugan da. ( Uling ding sablang memalen na ning Atenas at ding dayuan a manuknangan karin kapad dang lalabas ing panaun da king pamagsalita at pamakiramdam king pekatauli at bayung diling pisasabian.) Tinalakad ya i Pablo libutad ning kapulungan king Areopago at nganang migsalita, Memalen ning Atenas! Ikit ku nung nu kayu anti ka-relihiosu. Uling kabang maglakad ku king kekayung siudad at miglalawe karing lugal a pisasamban yu, menakit ku namang metung a altar nung nu makasulat ing anti kaniti: King Dios a E Pikabaluan. Itang e yu balu a kekayung sasamban, ya ngeni ing panaral ku kekayu. Ing Dios a mengawa king yatu at king sablang atyu king yatu, ya ing Ginu ning banua at yatu; e ya manuknangan karing templo a telakad da ring tau. Ni e ne kailangan ing nanumang aibie na ning tau king pamagobra na para keya, anti na ning ya mismu ing babie bie at pangisnawa at king sabla karing heganaganang tau. King metung mung tau lelangan na la ding sablang lahi ba reng alaganapan ing mabilug a yatu, at ya mu rin ing mituldung makapauna nung nu ya angga bie ing balang bansa at ya naman ing mituldu karing angganan na ning balang metung karela. Makanyan ing depat na ban ding sablang tau panintunan de at marahil malyari deng atuklasan king kekaban na ning pamanintun da king dalan painturu keya. King kamatutuanan e ya marayu ing Dios king kaninu man kekatamu, anti na ning, Keya tamu mabibie at kikimut at makalto. Antimo ing sasabian da naman ding mapilan karing poeta yu, Tune na katamung anak na. Anti na ning anak na katamu ngan ning Dios, ala tamung matulid misip king ing kadiosan na kalupa na ning isanu mang megawa king gintu, pilak, at batu a inubug na ning gelingan na pangamat at pandukit ning tau. Oneng e na la pinsinan ning Dios ding panaun inyang ala lang balu ding tau, oneng ngeni yuyutus na karing sablang tau nukarin la man king sumisi la at painggulut king e mayap dang pamibiebie. Uling tinuldu yang aldo nung nu ne ukuman king ganap a katuliran ing mabilug a yatu king kapamilatan na ning pinili na. Minie yang katunayan tungkul kaniti para karing sabla king kapamilatan na ning pamipasubli nang mie king taung ita! Kabud dimdam da kang Pablo ing sasabian nang pangasubli nang mie ning metung a tau, mipakayli lang masikan ding mapilan karela. Ngara naman ding aliwa, Bisa ke pang damdam tungkul kanyan! Kaybat na nita, likuan neng Pablo ing kapulungan. Mekianib la keya ding mapilan at meniwala la; metung ya kareti i Dionisio, ing metug karing miembru na ning Areopago ampon ing metung a babaing milagyuan Damaris at ding mapilan pa. Meko ya Atenas i Pablo at tinaglus ya Corinto. Karin ne atagpuan ing metung a Judio a mayayaus Aquila a tubu Ponto. Karatang-datang nang ibat Italia a kayabe na ning asawa nang i Priscila, uling pepalakuan na la Roma ning Emperador Claudio. Delawan na lang Pablo at melaus yang mekipanuknangan at mekiabe megobra karela, uling kalupa na la kapanintunan; mangawa lang tolda. Mekiargu ya king sinagoga balang Aldo Sabbath; agkatan na lang paraparehu ding Judio at Griego. Inyang dinatang ya i Silas at i Timoteo ibat Macedonia, telaga nang Pablo ing mabilug nang panaun king pamanaral king amanu na ning Dios; patutuan na king arap da ring Judio king i Jesus ya ing Cristo a mipangakung datang. Inyang selangsangan de at memagsalita lang miyayaliwang kapanyiran laban keya, pigpag na ing alikabuk king imalan na bilang tutul karela at ngana, Nung mipahamak kayu ala kayung pamarsalanan nune mu ing sarili yu! Ala na kung pakibatan. Manibat ngeni karing paganu ku munta. Inya likuan na la at mekituknang ya king bale na ning metung a paganung milagyuan Ticio Justo, tau yang sasamba king Dios; kasiping nia mu ning sinagoga ing bale na. I Crispo, ing pamuntuk na ning sinagoga, meniwala ya king Ginu at pati na ing mabilug nang pamilya; at dakal la ding aliwa pang tau karin Corinto a mekiramdam king amanu; meniwala la at pepabinyag. Misan a bengi, menakit yang vision i Pablo nung nu na sinabi ning Ginu keya, E ka tatakut, nune isundu mu ing kekang pamagsalita at e ka mimina lub, uling kayabe mu ku. E na ka ananu balang ning ninuman, uling kanaku la ding keraklan karing tau king siudad a iti. Inya menatili ya Corinto i Pablo kilub ning pabanua't kapitna; tuturu na karing tau ing amanu na ning Dios. Kanitang mitulduan ya i Galion maging gobernador Romano na ning Acaya misasanmetung la ding Judio; dekap de i Pablo at delum king husgadu. Ngarang sinabi, Ing taung iti agkatan na la ding tau ban samba king Dios king paralan a makasalangsang king yuyutus na ning kautusan! Inyang megumpisa neng makibat i Pablo, nganang migsalitang Galion karing Judio, Nung iti sanang pisasabian makatungkul ya king metung a kamalian o metung a krimen a merapat, matulid a tutu ing pakiramdaman da kayu ikayung Judio. Anti na ning iting piyamanuan tungkul ya karing amanu at karing lagyu at king sarili yung kautusan, ikayu na mismu ing lumutas kaniti. E ku malyaring munie kayatulan tungkul kareting bage! Tinabi na lang lumual king husgadu. Pisaup-saup de i Sostenes, ing pamuntuk ning sinagoga, at penumbuk de king arap na ning husgadu. Oneng iti e na bitasang pinsinan Galion. Menatili ya pang kayabe da ring talasalpantaya i Pablo karin Corinto. Kaybat na nita, likuan na la at miglayag yang papunta Siria, kayabe na la di Priscila at Aquila. Oneng bayu ya meko ing sasaken da menata ya karin Cencrea at pepasatsat na ing buak na. Miras la Efeso at karin ne likuan i Priscila at i Aquila. Minta ya king sinagoga at mekiargu ya karing Judio. Inawad da kang Pablo ing manatili ya pang mapilan a aldo karin kayabe ra, oneng e ya mebisa. Nune sinabi na karela inyang mamako ne, Nung kaburian na ning Dios, magbalik ku kekayu. Makanyan yang memun at meko Efeso. Inyang karas na Cesarea melaus ya Jerusalem at kinomustan ne ing iglesia at kaybat tinaglus ya Antiokia. Kaybat na ning makuyad a panaun a pamanatili na Antiokia, sindu na ing pamandalo na king distrito na ning Galacia at Frigia. Inatdanan na lang sikanan lub ding sablang talasalpantaya. Ating metung a Judiong milagyuan Apolos at tubu ya Alejandria, dinatang ya Efeso. Atin yang gelingan king pamagsalita at kabisadu na la ding sablang Kasulatan. Mituruanan ya tungkul king Dalan ning Ginu at kayabe na ning malablab a panamdam magsalita ya at tuturung ustu tungkul kang Jesus. Makanyan man, ing binyag nang Juan ya mu ing balu na kanita. Megumpisa yang migsalitang alang takut kenu man king sinagoga. Inyang abalitan de ri Priscila at Aquila, kimbiran de at tiki keta karela at tiruanan de king lalung maragul a kamalinawan tungkul king Dalan ning Dios. Kaybat na nita, binalak nang Apolos ing munta ya karin Acaya. Inya seupan de ring talasalpantaya karin Efeso at pemaralan rekomendasyun karing talasalpantaya a dasnan na Acaya. Inyang miras ya karin, meging maragul yang kasaupan karetang tinanggap king kasalpantayanan king kapamilatan na ning grasya ning Dios. Uling king masanting nang pamagmatulid simbut na la ding Judio king pamiargu arap ning publiku; pepatunayan na karela king kapamilatan da ring Kasulatan king i Jesus ya ing Cristo. Kabang atyu karin Corinto i Apolos, linibut ya i Pablo king kalibudtan na ning probinsia at miras ya Efeso. Karin atin yang disnan a alagad, at kitnan na la, Tinggap ye ing Banal a Espiritu kanitang meniwala kayo? Ngarang mekibat, Ali mi ya. E mi pa kapilan man dimdam king ating Banal a Espiritu. Nganang kinutang, Makananu kayung mebinyag? King binyag nang Juan, ngarang mekibat. Nganang Pablo, Ing binyag nang Juan para kareta yang peinggulut karing karelang kasalanan; at sinabi na karing memalen ning Israel king sukat lang maniwala ketang daratang a katuki na, ing buri nang sabian, i Jesus. Inyang dimdam da iti, pepabinyag la king lagyu ning Ginung Jesus. Timpak na lang Pablo ding gamat na karela, at tinipa ya karela ing Banal a Espiritu; megumpisa lang migsalitang miyayaliwang amanu at penaral da naman ing amanu na ning Dios. Ating labing adua katau karing taung deti. Minta ya i Pablo king sinagoga. Kilub ding atlung bulan migsalita yang alang takut karing tau; makiargu ya karela at agkatan na lang alang patugut tungkul king Kayarian ning Dios. Oneng masias la buntuk ding mapilan karela at e la bisang maniwala at insultuan de pa ing Dalan ning Ginu king pamagsalita ra arap ding taung makatipun. Inya likuan na lang Pablo at tiki na la ding talasalpantaya; at balang aldo mitatag yang diskusyun king sala de lectura nang Tirano. Iti menatiling aduang banua angga king ding sablang manuknangan king probinsia na ning Asia, Judio ampon paganu, ikua rang mirasnan king amanu na ning Dios. Dinapat yang miyayaliwang milagru ing Dios king kapamilatan nang Pablo. Pati ding panyu at sakbibing ginamit na kakaskas da la karing masakit at milalako ing sakit da at linual la karela ding marawak a espiritu. Ating mapilan a Judio a libut-libut karing miyayaliwang lugal at manabi karing marawak a espiritu. Makiapus la namang gagamit king lagyu nang Jesus king pamanabi ra karing marawak a espiritu. Ngarang magsalita karing marawak a espiritu, Mamintu kayu kanaku king lagyu nang Jesus a ipanaral nang Pablo. Ding darapat kaniti ila ding pitung lalaking anak na ning metung a Pekapun ding Paring Judio a milagyuan Esceva. Oneng nganang makibat karela ning marawak a espiritu, Balu ke i Jesus at akikilala kia naman i Pablo; oneng ikayu, ninu ikayu? Ing taung alipnan na ning marawak a espiritu delusungan na lang mitmung bengisan angga king adaig na la. Pupulayi lang memaglual king bale na; sugatan la at megabak a imalan. Abalitan da ngan iti ding Judio at paganu a manuknangan Efeso; tiblan na la ngan ning maragul a takut at lalu yang mirinan maragul a dangal ing lagyu na ning Ginung Jesus. Dinatang la ding keraklan karing talasalpantaya at tatanggapan da at papasiag king publiku ing sablang depat dang pamikasala. Ding keraklan naman karetang darapat salamangka tinipun da la ding libru da at silaban da la king durungutan da ring sabla. Kinwenta da la ring libru at meyakit king mika alaga lang limang pulung libung salaping pilak. King anti kaniting mayupayang paralan mikalat ing amanu na ning Ginu at lalung meging mayupaya. Kaybat dang mepalyari deti, tingka nang Pablo ing maglakbe king kabilugan na ning Macedonia at Acaya at kaybat taglus ya Jerusalem. Kaybat kung ikuang miras karin, nganang sinabi, kailangan ing dumalo ku naman Roma. Inya tinubud na la karin king Macedonia ding adua karing kasaup na: di Timoteo at Erasto, kabang ya mismu menatili ya pa king probinsia na ning Asia. King panaun a ita, kanita naman mika maragul a kaguluan karin Efeso uli na ning Dalan ning Ginu. Ating metung a platerung milagyuan Demetrio. Gagawa yang malating larawan a pilak ning templo ning diosang Artemis. Ing kapanintunan nang iti babie maragul a panakitan karing magobra. Inya pilungan na la ngan Demetrio, kayabe da ring aliwa pang kalupa ra kapanintunan at ngana karela, Abe, balu yu king ing kekatamung kanawan king bie manibat king obrang iti. Sasaksian yu at daramdaman mismu nung nanu ing daraptan na niting taung ausan dang Pablo. Sasabian na king ding dios a gewa da ring tau e la tutung dios at akakua na lang apapaniwalan ding dakal a tau maging keti king Efeso at halus king kabilugan a probinsia na ning Asia. Uli na niti, makapanganib masira iting kapanintunan tamu. E mu ita, mamitamit ya namang milako kabaldugan ing templo na ning maulang diosang i Artemis at makapanganib masira ing dangalan na, ing diosang sasamban da ring sabla king Asia at king mabilug a yatu! Kabang pakiramdaman da iti, mimua la ding dakal a tau at ngarang kukulisak, Ala yang kaparis i Artemis a diosa na ning Efeso! Mikalat ing kaguluan king mabilug a siudad. Ding mangulu dekap da la ri Gayo at Aristarco, ding aduang tau Macedonia a kayabe nang maglayag Pablo, keladkad da lang dela king teatro. I Pablo mismu bisa yang palto arap da ring mangulu, oneng e re peintulutan ding talasalpantaya. Ding mapilan karing manungkulan king probinsia a kakaluguran na peparala la naman amanu keya. Pakisabi ra kang Pablo king e ya sa papalto king teatro. Samantala, magulu ya ing mabilug a kapulungan; ating mapilan a kukulisak king anti keni, ding aliwa naman anti keta ing kukulio ra, uling keraklan karela e ra man balu ing sangkan nung baket mitipun la karin. Inisip da ring mapilan king i Alejandro ya ing maki pasari, uling ya ing pepasampan da ring Judio king entablado. Kanita sininial ya i Alejandro; tinas ne ing gamat na at sibukan nang magsalita at magdipensa king arap da ring tau. Oneng inyang akilala rang metung yang Judio, lalu rang kilisak agnan-agnan ing metung mung bage kilub ding aduang oras, Ala yang kaparis i Artemis a diosa na ning Efeso! Bandang tauli, ding dakal a tau ikua na la mu ring apapanahimikan ning sekretaryu ning siudad. Nganang migsalita, Memalen ning Efeso, balu da ring sabla king ing siudad na ning Efeso ya ing mimingat king templo na ning maulang Artemis at king banal a batung menabu ibat banua. E na apayalian iti ning ninuman. Inya sana manahimik kayu at e kayu mamalagua. Dela yu la deting tau keti agyamang ala lang penakawanan a templo o ala na la man sinabing marawak laban king kekatamung diosa. Nung i Demetrio ampon ding magobra na atin lang susuplung laban king ninuman, atin namang aldo pamaglitis karing husgadu at atin namang taung tatalan upaya; sukat lang karin miyamanu. Nung atin pang aliwang bage buri yu, kailangan pisabian king piyarapan da ring memalen agpang king yuyutus na ning kautusan. Uling pota isipanan da katamung mangulu uli na ning mepalyari king aldong iti. Alang kamamatulid ing nanumang mua a anti kaniti at ala tamung aibie nanumang matulid para kumanian tamu. At kaybat nang asabi iti, sera na na ing pamipulung. Inyang metahimik na, minaus yang pulung i Pablo karing talasalpantaya. Kaybat na lang arinan tetagan a lub king pamagsalita na, memun ya karela. Kaybat na nita, meko ne at tinaglus ya king Macedonia. Leganasan na lang pintalan ding puruk karin at maralas na lang penaralan king e la paisira lub. Miras ya Grecia at menatili yang atlung bulan karin. Magsadia neng munta Siria inyang atuklasan nang atin lang lihim a tatangka ding Judio laban keya; inya inisip nang magbalik ya king delanan na Macedonia. I Sopater a anak nang Pirro a tau Berea, ya ing kayabe nang miglakad; antimu rin i Aristarco at i Segundo a tubu karin Tesalonica; i Gayo a tubu karin Derbe; i Timoteo; at i Tiquico ampon Trofimo a menibatan king probinsia na ning Asia. Minuna lang menulakan at penaya da kami karin Troas. Menulakan kami ibat Filipos kaybat na ning Piesta ning Tinape Alang Lebadura, at kalabas da ring limang aldo ikua mi lang akayabe karin Troas, at menatili kaming paruminggu karin. Domingo kanita inyang mitipun kami para king pamisulusulu anting mikakapatad. Migsalita ya i Pablo karing tau at e ya tinuknang migsalita angga itang kapitangan bengi, uling mako ya ita mu ring kabukasan. Dakal la ding sulu ketang kuartu babo nung nu ke mipulung. Ing metung a kayanakan a milagyuan Eutico makalukluk ya king pasamano na ning awang; anti na ning e mayayari ing pamagsalita nang Pablo, mitundu neng mitundu i Eutico angga na king mipatudtud ya at menabu king gabun ibat king katlung palapag. Mete ne inyang diklut de king gabun. Oneng tinipa ya i Pablo at selakban ne at kinaul. E kayu migaganaka, nganang sinabi, mabie ya pa! Kaybat na nita, menik yang pasibayu; memisi yang tinape at mengan. Kaybat nang migsalitang malambat karela angga itang saslag ne ing aldo, meko ne i Pablo. Ita namang kayanakan inuli reng mabie keta karela at ing tula ra e makanyan-kanyan. Tinaglus keng sinake king barku at menulakan kaming papunta Assos. Karin mi ya paindalanan at isake i Pablo. Penabilin na kekami iti uling maglakad ya king mamala papunta karin. Inyang mikit kami karin Assos, seke mi ya at tinaglus kami Mitilene. Manibat karin menulakan keng pasibayu at sinadsad malapit Quio itang kabukasan. Kalabas na ning metung pang aldo miras ke Samos at tinuki pang aldo sinadsad ke Mileto. Binalak nang Pablo ing maglayag ya at dumalan Efeso ban e masayang ing panaun king pamandalan king probinsia na ning Asia. Mamirapal yang miras Jerusalem, nung malyari mu rin king kayaldawan na ning Pentecoste. Inyang atyu Mileto i Pablo menabilin ya karin Efeso; pekiduang na king pakikitan de sa ring makatua. Ngana karela inyang datangan de, Baluan yu nung makananu ing pamibiebie ku manibat na kanitang kapupurmeruan a aldo a akayabe yu ku king probinsia na ning Asia. Siyuan ke ing Ginu king mitmung kapakumbaban, kasakitan, at kapagsubukan a miras kanaku uli na ning tangka ra laban kanaku ding Judio. Baluan yu king ala kung pigkaymut nanuman a malyaring makasaup kekayu kanitang kasalukuyan kung manaral at tuturu kekayu, maging king publiku o maging karing sarili yung pibalebale. Parehu ku lang inagkat painggulut ding Judio at paganu king kasalanan da at magbalik a lub king Dios at maniwala king Ginung Jesus. At ngeni, bilang kapamintuan king Banal a Espiritu, munta na ku Jerusalem. E ku balu nung nanu ing malyari kanaku karin. Ing bukud mung balu ku ya iti: king balang siudad dirinan na kung babala ning Banal a Espiritu king ing sukulan at miyayaliwang kaligaligan ila ding makapanaya kanaku. Oneng para kanaku e ku masiadung dirinan ulaga ing bie ku ban akua ku mu sanang agampanan ing kanakung misyun at apupus ing obrang binie nang daptan ku ning Ginung Jesus a alang aliwa nune ing apanaral ku ing Mayap a Balita ning grasya ning Dios. Lumba-sumaka ku libutad yu, manaral tungkul king Kayarian ning Dios. At ngeni balu ku king ninuman kekayu e na na ku akit pasibayu. Inya ngeni asabi kung matimid kekayu: nung wari't ninuman kekayu mabating ya, ala kung pakibatan nanuman tungkul keya. Uling king pamipabalu ku kekayu king kabilugan nang parasan ning Dios, ala kung selikut nanuman. Ingatan yu sa ing kekayung sarili at ing mabilug a kawan a binili na ning Banal a Espiritu king kekayung kapanibalan. Pastulan ye sa ing iglesia na ning Dios a pemuhunan na king mismung daya na ning Anak na. Balu ku king kalako ku, datang la kekayu ding mabangis a asung-gubat, at e re patawaran ditak mu man ing kawan. Agyang karing kayabe yu mismu, atin kekayu a magsalitang kalaraman ba da lang atake king kamalian ding talasalpantaya. Uli na niti, mingat kayu at tandanan yu nung makananung king aldo at bengi kilub ding atlung banua e ra kayu selanan tiru angga na king petakanan keng lua ing balang metung at metung kekayu. At ngeni panibala ra kayu king lingap ning Dios at king amanu nang magdalang grasya. Atin yang kayupayan mitalakad kekayu at munie king bendisyun a sasadia na para karing sablang pinili na. Ala kung pigimbutan king kekayung pilak o gintu o imalan. Ikayu mismu balu yu nung makananu ku lang ginamit ding gamat kung deni king pamagobra ban panintunan ku ing kabiayan a kailangan ku at kailangan da ring kasaup ku. Depatan ku ing makanyan ba kung ipakit kekayu nung makananu tamung sukat pigisanan ing kekatamung sarili ban saupan la ding maina, kabang gaganakan ta la ding amanung sinabi na ning Ginung Jesus mismu, Lalu yang mapalad ing babie kesa king tatanggap. Kayari nang migsalitang Pablo, siniklaud yang kayabe ra at menalangin. Kikiak la ngan; kinaul de at penuma kabang mamun ya karela. Penamdaman dang lalu itang sinabi na king e ra ne akit pasibayu. Kaybat na nita, inantabayanan de angga king barku a seken na. Memun ke karela at melaus na keng meko. Miglayag na kami at dinalakit matulid papunta Cos. Itang kabukasan miras ke Rodas, at manibat naman karin tinaglus ke Patara. Disnan mi ya karin ing metung a barkung papunta Fenicia; ya ing seken mi at pasibayu keng menulakan. Miras kami angga ketang lugal a ababatiawan mi ne ing Cyprus; karin ke migbanda mauli ban dasan mi ya ing Siria. Sinaka kami karin Tiro kabang manguldas ya king sake nang karga ing barku. Disnan mi la karin ding mapilan a talasalpantaya at mekituknang ke karela kilub ning paruminggu. King agkat na ning Banal a Espiritu sinabi da reti kang Pablo king e na sa babalaus ing pamunta na king Jerusalem. Inyang miras ing oras a lakuan mi na la, meko kami mu rin at sindu mi ing kekaming pamaglayag. Ila ngan, pati asawa ra at anak, inatad da kami angga king lual ning siudad. Siniklaud ke ngan king pasigan at menalangin. Kaybat ming mipapamun sinake na kami king barku at ila naman minuli na la bale ra. Sindu mi ing kekaming pamaglayag. Manibat Tiro tinaglus ke Tolemaida. Kinomusta mi la ding talasalpantaya karin at melaus keng mekituknang metung a aldo karela. Kabukasan, meko kami at sinadsad ke Cesarea. Pintalan mi ya karin ing bale na ning ebanghelistang i Felipe. Keta keya karin ke mekituknang. Metung ya i Felipe karing pitu kataung mepili karin Jerusalem. Atin yang apat a anak a dalaga; papasiag da ing amanung ipayabut na ning Dios karela. Atin na keng mapilan a aldo karin inyang dinatang yang ibat Judea ing metung a propetang milagyuan Agabo. Ikami ing saria na. Karas na, kelag ne ing sinturun nang Pablo, at saka ne penali karing sarili nang gamat ampon bitis at ngana, Oyni ing sasabian na ning Banal a Espiritu: Ing makabandi kaniting sinturun igapus deng makanyan ding Judio king Jerusalem, at iyintriga re karing paganu. Kabud dimdam mi iti, ikami ampon ding aliwa pang taung atyu karin, pekisabi mi kang Pablo ing e ne malalaus pupunta Jerusalem. Oneng nganang mekibat, Ba, baket tatangis kayung makanyan? Buri yu kung masira lub? E mu ing makasadia kung igapus da Jerusalem, agyang mate karin makasadia ku alang-alang king Ginung Jesus. E mi ya apilit, inya ala na keng sinabi nune na mu, Ing kaburian na ning Ginu ya ing matupad. Kaybat ming menatiling mapilan a aldo karin, geyak mi na ing karga mi at menulakan kami papunta Jerusalem. Tinuki la naman kekami ding mapilan a alagad a ibat Cesarea. Tiki da kami king bale a pituknangan mi. Bale neng Mnason a tau Cyprus, at meging talasalpantaya ibat na kanitang minuna. Matula da keng tinggap ding talasalpantaya inyang miras na ke Jerusalem. Itang kabukasan, tiki na keng Pablo ban dalawan ya i Santiago. Disnan mi la keta keya ding sablang makatua na ning iglesia. Pinuge na lang Pablo at minie yang ganap a balita tungkul king sablang depat na ning Dios libutad ding paganu king kapamilatan na. Kaybat deng pekiramdaman, pepasalamat la ngan king Dios at ngara kang Pablo, Akakit mu pin ngeni, kapatad, libu-libu la ding Judio a talasalpantaya. Tutu la ngang tapat king Kautusan. Abalitan da ka ampon ing ipanaral mu karing sablang Judio a manuknangan karing bansa da ring paganu. Ipanaral mu kanu king painggulutan da ne ing Kautusan nang Moises. Sasabian mu pa kanu king e ra na la kailangan sisirkunsisyunan ding anak da ni e ra na sukat tuparan ing ugaling Judio. Siguradung abalitan da kanyan ing paniatang mu keti. Balu mu nung nanu ing sukat daptan? Tuparan mu sa ining sasabian mi keka. Ating apat a lalaki keti a maki panata. Tukian mu la at makiabe ka karela king seremonia na ning pamaglinis at ika ing mamayad king gastus da; kanita akua da lang apasatsat deng buntuk da. King anti kanyan a paralan abalu da ring sabla king alang katutuan ing isanu mang bage a abalitan da na tungkul keka. Nune lalu ra pang akilala king ika mismu tutuntun ka king Kautusan nang Moises. Tungkul naman karing paganu a meging talasalpantaya; peparalan mi lang sulat nung nu mi sasabian karela ing pikayari mi king e la sukat mamangan king isanu mang pamangan a miyampang karing idolo o king isanu pa mang daya o karing animal a mepate a e ra peparayan at dumayu la king nanumang pamakipangalugud. Uli na niti, tiki na lang Pablo ding apat a lalaki at itang kabukasan gimpanan na ing seremonia na ning pamaglinis a kayabe ra. Linub ya king Templo at tikda na nung kapilan mapupus ing seremonia na ning pamaglinis, at nung kapilan ya miyain sakripisyu para king balang metung karela. Inyang malapit na lang milabas ding pitung aldo, ding mapilan a Judio a menibat king probinsia na ning Asia ikit de i Pablo kilub ning Templo. Sitsutan da la ring sablang tau karin ban dakpan de i Pablo. Ngarang kukulisak, Kabalen a Judio, meko keni, sumaup kayu kekami. Oyni ing taung maski nu ya munta tuturu na la ding sabla laban karing memalen na ning Israel, laban king Kautusan nang Moises at laban kaniti mismung Templo! Ngeni tiki na la pang linub keti king Templo ding mapilan a paganu at dinatan de iting banal a lugal! ( Sinabi ra iti uling ikit deng kayabe nang Pablo king siudad i Trofimong tau Efeso at bala ra tiki neng Pablo kilub ning Templo.) Agad mikalat ing kaguluan king mabilug a siudad at agnan-agnan lang dinalusung ding tau at dekap de i Pablo. Keladkad deng liwal king Templo, at kanita mu rin sera da la ring pasbul ning Templo. Paten da ne sa i Pablo, oneng miras ing balita king komandante da ring sundalung Romano. Agad-agad yang mituking opisyal at sundalus ing komandante, at marapal lang dinalusung karing dakal a taung migugumguman. Inyang ikit de ring tau ing komandante ampon ding sundalus a kayabe na, tiknangan deng panasakitan i Pablo. Lepitan ne ning komandante i Pablo; peparakap ne karing sundalus na at inutus nang igapus de karing aduang tanikala. Kanita nganang kinutang, Ninu ing taung ini at nanu ing depat na? Kilio ding mapilan karing tau ing metung a bage, ding aliwa naman aliwang bage ing kukulio ra. Tutung maragul ing kaguluan, inya e na akuang abalu ning komandante nung nanu ing tune milyari; inya inutus na karing sundalus ing ipanik de i Pablo king kuartel. Ikua reng alapit king eran at mepilit deng binuat uling e ra la agyung aguantan king kaguluan ding tau. Tatagal la ngan kang Pablo at ngarang kukulisak, Paten ye! Inyang malapit da neng ilub i Pablo king kuartel, nganang migsalita king komandante, Malyari da kayung akasabi sagule? Ba, biasa kang Griego? nganang kinutang ning komandante. Nung makanyan aliwa ika itang tau Ehipto a menimuna kanitang aldo king metung a rebolusyun at mekapanuking anggang apat a libung teroristang pakasandata king disyerto? Nganang mekibat Pablo, Metung kung Judio, bait karin Tarso, Cilicia, metung kung memalen na ning metung a importanting siudad. Inya paburen yu ku sanang makapagsalita karing tau. Dininan neng kapaintulutan ning komandante, inya tinuklu ya i Pablo king babo ning eran at tinas ne ing metung nang gamat ba lang manahimik ding tau. Inyang menahimik la, migsalita ya i Pablo karela king Hebreo. Ngana, Kabalen, kapatad at pengari, pakiramdaman yu sa ing matulid a sabian ku kekayu! Inyang dimdam deng magsalitang Hebreo karela, lalu lang menahimik, at sindu nang i Pablo ing pamagsalita na. Metung kung Judio, mibait ku king Tarso, Cilicia, oneng meragul ku keti Jerusalem at meging estudiante na kung Gamaliel. Dinalan ku king maigpit a pamagsane king Kautusan da ring kekatamung makatua at meging tapat ku king Dios antimo nung makananu kayung tapat ikayung atyu ngeni keti. Ligalig ku la at pete ding taung tutuntun king Dalan a iti. Pindakap ku la babai at lalaki at pepasukul. Ing Pekapun ding Pari at ing mabilug a Konsehu apatunayan da king maniabi kung katutuan. Tinanggap kung kasulatan karela para karing kapatad a Judio karin Damasco, inya miparas ku karin ban pandakpan ku la ding taung deti at ibalik ku lang makagapus keti Jerusalem ba lang miparusan. Kabang maglakbe ku at milalapit na karin Damasco, bandang kaugtuan aldo, ing metung a maslag a sala ibat banua kinislap yang bigla king makapadurut kanaku. Menabu ku king gabun at dimdam ke ing metung a bosis. Nganang magsalita kanaku, Saulo, Saulo! Baket liligaligan mu ku? Ngakung kinutang, Ninu ika, Ginu? Nganang mekibat kanaku, Aku i Jesus ning Nazaret; aku ing kekang liligaligan. Ikit da ring taung kayabe ku ing sala, oneng e ra dimdam ing bosis na nitang migsalita kanaku. Kitang ku pa, Nanu ing sukat kung daptan, Ginu? Ngana ning Ginu kanaku, Talakad ka at malaus kang lungub Damasco at karin sabian da keka ing sablang telaga na ning Dios para daptan mu. Mebulag ku king maslag a sala, inya tinaid da ku gamat ding kayabe ku at tiki ra kung linub Damasco. Ating metung a taung milagyuan Ananias; metung yang taung relihiosu a tutupad king kekatamung Kautusan at tutu reng gagalangan ding sablang Judio a manuknangan karin Damasco. Pintalan na ku at lepitan at ngana kanaku, Kapatad a Saulo, manakit kang pasibayu! At kanita mu rin menakit kung pasibayu at linawe ku keya. Ngana kanaku, Ing Dios da ring kekatamung makatua pinili na kang makakilala king kaburian na, manakit king banal nang Talasuyu at damdaman meng magsalita king sarili nang bosis. Uling maging metung kang talapatutu na ban ipamalita mu karing sablang tau ing kekang ikit at dimdam. Inya ngeni, nanu pa ing panayan mu? Talakad ka at pabinyag at maos la ding kekang kasalanan king kapamilatan na ning pamaniaus mi king lagyu na. Mibalik ku Jerusalem at kabang manalangin ku kilub ning Templo menakit kung vision nung nu ke ikit ing Ginu, at nganang migsalita kanaku, Mamirapal kang mako keti Jerusalem uling e ra tanggapan ding tau keti ing patutu mu tungkul kanaku. Ngakung mekibat, Ginu, balu ra namang masala king memunta ku karing sinagoga at pindakap ku la at penasakit ding taung meniwala keka. At inyang ing talapatutu nung i Esteban pete re, aku mismu makarungut ku at kinsintian ing pamakamate ra keya at aku pa ing migbante king imalan da ring mekamate keya. Sige, lumakad na ka, ngana ning Ginu kanaku, uling itubud da ka king marayu, karing paganu. Mekiramdam la kang Pablo ding tau angga king penandit a asabi na iti; oneng kaybat megumpisa na la namang kinulisak anggang binit. Ngara, Iligpit ye! Paten ye! E ya sukat paburen mabie! Kukulisak lang alang patugut, iyasiwas da ing karelang imalan at mamatsa lang alikabuk king angin. Inutus na ning komandante Romano karing sundalus na king ilub da ne i Pablo king kuartel at inutus na ing barugan deng latiku ba rang akuang abalu nung baket kukulisak lang makanyan ding Judio laban keya. Inyang ikua ra neng agapus at anyu ra neng barugan latiku, nganang Pablo king opisyal a makatanud karin, Paintulut na wari ning kautusan ing latikuan ya ing metung a memalen Romano a e pa man melitis para king isanu pa mang pamikasala? Inyang dimdam na iti ning opisyal, milayi ya king komandante at kitang na keya, Nanu ing daraptan yu? Ing taung ita metung yang memalen Romano! Inya lepitan ne ning komandante i Pablo at kitang na, Sabian mu kanaku, metung ka ping memalen Romano? Wa, nganang mekibat Pablo. Ngana ning komandante, Maragul ku ginastus bayu ku meging metung a memalen Romano. Nganang mekibat Pablo, Oneng aku mibait kung memalen Romano. Bigla lang mengapaurung ding sundalus a mangutang sana kang Pablo; at mitakutan ya ing komandante inyang abalu nang metung yang memalen Romano i Pablo at saka ya pa ing pepagapus keya. Buri nang abalu ning komandante nung nanu ing susumbung da ring Judio laban kang Pablo; inya itang kabukasan pepalako na la ding tanikala nang Pablo at inutus na karing pamuntuk da ring pari at king mabilug a Konsehu ing mipulung la. Kaybat na nita, tiki ne i Pablo at pepayarapan ne karela. Maratna na lang linawe Pablo ding miembru na ning Konsehu at ngana, Kabalen at kapatad, malinis ya ing konsiensia ku tungkul king mabilug kung pamibiebie arap ning Dios angga king mismung aldong iti. Ing Pekapun ding Paring i Ananias inutus na karing makalapit kang Pablo ing tampalingan de asbuk. Nganang Pablo, Ing Dios ya ing bala keka; ikang mengaring pader a pininturan maputi. Kunwari makalukluk ka ken para ukuman mu ku agpang king Kautusan, oneng ika kabud ing lalabag king Kautusan king pamanutus mung panasakitan da ku! Ngarang sinabi ding taung makasigi kang Pablo, Insultuan me ing Pekapun ding Pari na ning Dios! Mekibat ya i Pablo, E ku balu, kapatad, king ya pala ing Pekapun ding Pari. Ing kasulatan sasabian na, E me lalapastanganan ing pamuntuk na ning kekang balen. Inyang ikit nang Pablo king ding mapilan karing kayarap na Saduseo la at ding aliwa naman Pariseo la, nganang migsalitang masikan king arap ning Konsehu, Kapatad, metung kung Pariseo. Pariseo la ding pengari ku. Miyarap ku kekayu keti uling panayan ku ing pangasubli rang mie ding mete. Kabud dimdam da ing sinabi nang iti, megumpisa lang mitua ding Pariseo at Saduseo; misagsag ya ing karelang grupu. ( Uling sasabian da ring Saduseo king e la mipasublian mie ding tau, at king alang anghel o espiritu; oneng maniwala la ngan ding Pariseo tungkul karing atlung deti.) Mitas na lang mitas a bosis king pamagsalita ra. Tinalakad la ding mapilan a talaturu ning Kautusan a kapangkat da ring Pariseo at migprotesta lang masikan. Ngara, Ala keng akakit a pamikasala king taung ini! Mekad menakit ya pin o mekaramdam metung a espiritu o kaya metung a anghel! Meging tutung magulu ing pamipagdebate ra, inya migaganaka ya ing komandante pota pamindangan de i Pablo. Inya inutus na karing sundalus na ing tipa la king kapulungan at ilako re libutad da i Pablo at idala re king kilub ning kuartel. Kanitang tinuking bengi pepakit ya kang Pablo ing Ginu at ngana keya, E mu painan ing lub mu! Nung makananu kang minie patutu para kanaku keti Jerusalem, makanyan munaman ing daptan mu karin Roma. Itang kabukasan a abak mipulung la ding aliwang Judio at misangguni tungkul king metung a tangka. Penata ra king e la mangan o minum nanuman anggang e re akuang apate i Pablo. Ating maygit apat apulu katau karing misasanmetung dapat kaniti. Kaybat na nita, minta la karing pekapun da ring pari at makatua at ngara, Misasanmetung kaming menatang masusi king e ya mangan o minum nanuman ing ninuman kekami anggang e mi ya apate i Pablo. Ngeni, ikayu nang balang paralang amanu king komandante Romano king iyarap neng pasibayu kekayu i Pablo. Sangkan yung bisang manikuang lalung tiak a inpormasyun tungkul keya. Ikami naman magsadia kaming manambang keya at paten mi ya bayu na akuang miras keti. Oneng dimdam na iting tangka ning pangunakan nang Pablo king kapatad nang babai; inya minta ya at melaus kilub ning kuartel at belita na iti kang Pablo. Kanita pepayaus neng Pablo ing metung karing opisyal at ngana keya, Ituki me ing binatilyung ini king komandante; atin yang buring ibalita keya. Tiki ne ning opisyal at dela king komandante at ngana, Pepayaus na ku ning presong i Pablo at pekisabi na kanaku ing ituki ke king arap yu iting binatilyu, uling atin ya kanung buring ibalita kekayu. Tinaid ne at dinayung bagya ning komandante ba neng pakisabian lihim. Ngana keya, Nanu ing buri mung ibalita kanaku? Pekibat na ning binatilyu, Ding manungkulan a Judio pikasundu ra pung pakisabian da kayung iyarap ye bukas king Konsehu i Pablo; sangkan dang bisang mika lalung tiak a inpormasyun tungkul keya. Oneng e yu la pu pakiramdam, uling atin pung maygit apat apulung lalaking makayabat lihim manenayang manambang keya. Menata la pung e mangan at minum nanuman anggang e re akuang apate i bapa ku. Makasadia ra na pung daptan iti at panenayan da mu ing magdesisyun kayu. Penabilin na ning komandante king e na paniabian kenu man ing siplung na keya. Kaybat, pepaulian na ne ing binatilyu. Kaybat na nita, minaus yang adua ing komandante karing opisyal na at ngana, Misadia kayung aduang dalan a sundalus para munta la Cesarea at ding pitung pulung sundalus a pakasake kabayu at aduang dalan a magtalan tandus at magsadia kayung manulakan potang alas nuebe na ning bengi. Lumawe kayung kabayung malyaring asaken nang Pablo at iyatad yeng e ninanu balang angga king miras ya king Gobernador Felix. Kaybat nang asabi iti ning komandante, ginawa yang sulat a anti keni kalamnan: I Claudio Lisias pupugayan ne ing Kagalang-galang a Gobernador Felix. Dekap de ring Judio ing taung ini at paten da ne sana. Oneng abalu ku king metung yang memalen Romano, inya aku at ding sundalus ku pintalan mi ya at segipan. Uling buri kung abalu nung nanu ing susumbung da laban keya, inya inarap ke king karelang Konsehu. Atuklasan ku king e ya dinapat nanumang bage a mangaintulid mo sanang ikamate na o ikasukul; ating pangataid king sarili dang kautusan ing dalum da laban keya. At inyang miras king kanakung kabaluan king ding mapilan a Judio lihim dang tatangka ing paten de, inari ku king lub ku ing iparala ke kekayu. Sinabi ku karing kalaban na king kekayu ra sukat iyarap ing nanumang dalum da laban keya. Tiparan da ring sundalus ing utus a miyabie karela. Kinua re i Pablo at tiki re kanitang benging ita angga king balen na ning Antipatris. Itang kabukasan migbalik la ding sundalus king kuartel at ding sundalus a pakasake kabayu ila na mu ding mitagan ban mantabe kang Pablo. Dela re karin Cesarea at diwang de king Gobernador ing sulat a darala ra at saka re inintriga keya i Pablo. Binasa ne ning Gobernador ing sulat. Kitang na kang Pablo nung isanu ing probinsiang tibuan na. Inyang abalu na keya king tubu ya karin Cilicia, nganang sinabi, Marap ka king husgadu potang datang la keti ding mandalum keka. Kaybat, inutus na king idala re at guardian i Pablo king kuartel nang Herodes. Kalabas da ring limang aldo minta ya Cesarea ing Pekapun ding Paring i Ananias at ding mapilan a makatua at ing metung a abogadong milagyuan Tertulio. Minarap la king husgadu ning Gobernador Felix at inapag da keya ing dalum da laban kang Pablo. Meyaus yang talakad i Tertulio at pegumpisan nang inapag ing kasu laban kang Pablo. Ngana, Kagalang-galang a Gobernador, ing matalino yu pung pamamuntukan migdalang maragul a kapayapan a malambat mi na ngening tatamasan, antimu rin dakal ing kailangan a pamagbayung ipatupad yu para king kapakanan na ning kekaming bansa. Matula ming kikilalanan iti karing sablang lugal at king sablang panaun. At iti pasalamatan mi pung maragul kekayu. Makanyan man, ban e ra kayu masiadung pangabalanan king kekayung oras, malugud yu sa pung pakiramdaman ining makuyad kung pamanalese. Ikit-ikit mi king ing taung ini nung wari sana, meging metung yang sakit a mapanganib; nu ya man miraras a suluk keti king yatu guguluan na la ding Judio at metung yang manimuna king sekta da ring Nazareno. Buri ne pang lapastanganan ing Templo, inya dekap mi ya. [Makasadia mi neng atulan agpang king sarili ming Kautusan, oneng i Lisias a komandante na ning rehimiento dinatang ya, at king mitmung bigsikan simsam ne kekami. Kaybat na nita, inutus nang Lisias king ding kayamanu na ning taung ini kekayu la sukat makiarap.] Nung pangutnan ye ing taung ini, ikayu mismu akua yung abalu keya ing sablang bage susumbung mi laban keya. Minagpang la ding Judio kaniti at sinabi ra king tutu ngan iting sabla. Sineniasan ne ning Gobernador i Pablo ban magsalita at nganang Pablo, Balu ku king malambat na kayung ukum king bansang iti, inya matula kung idipensa ing sarili ku king kekayung arapan. E pa mimigit labing aduang aldo ing milabas manibat kanitang dinatang ku Jerusalem ban samba, at akit yu king e ku maglaram nung kekayung surian masalese. Misan man e ra ku ikit ding Judio a makiargu kenu man kilub ning Templo ni e ra ku ikit mangulu karing tau maging king kilub ding sinagoga, maging king isanu mang suluk ning siudad. Ala lang malyaring ipalad a ebidensya tungkul king karelang susumbung laban kanaku. Oneng ini ing malyari kung ayaminan king arap yu: sasamban ke ing Dios da ring kekaming makatua king pamanuntun ku king Dalan a king palage ra metung yang maling sekta. Oneng paniwalan ku naman ing sablang makasulat king Kautusan nang Moises at karing kasulatan da ring propeta. Nung nanu ing panenayan da ring mismung taung deti king Dios, ya naman ing panenayan ku: king ding sablang tau, maging ding mayap, maging ding marawak, mipasublian la ngang mie. Inya daraptan ku ing sablang agyu ku ban manatili kung maki malinis a konsiensia arap ning Dios at ding tau. Kaybat na ning makabang panaun a mibiebie kung makarayu king Jerusalem birian kung migbalik ban iyatad ku la ding ditak a salaping pekasaup karing sarili kung kabalen at ban miyain sakripisyu. Makanyan ing gagampanan ku kaybat kung ayari ing seremonia na ning pamaglinis inyang ikit da ku detang tau kilub ning Templo. Mapilan la mu ring taung kayabe ku at alang nanumang kaguluan a merapat karin. Ding atyu mu kanita ila ding mapilan a Judio a menibat king probinsia ning Asia; sana ila ding sukat atyu keti ban miyapag dalum king arap yu, nung atin lang nanuman malyaring abintang laban kanaku o kaya naman, sabian yu karing taung atyu keti ing magsalita la nung nanu mo ing pamikasalang atuklasan da kanaku inyang inarap da ku king Konsehu. Mekad sabian da king kamalian ing gewa ku inyang sinabi kung masala king arap da: Uli na ning pamanaya ku king pangasubli rang mie ding mete, inya ti ku ngeni malilitis king arap yu. Kanita ing Gobernador Felix, uling atin yang sapat a kabaluan tungkul king Dalan a mesambitla, tiknang na pa mu ing piyamanuan. Ngana karela, Panayan ta na ing paniatang na ning komandante Lisias bayu ku lutasan ing kekayung piyamanuan. Inutus na king opisyal a manibala kang Pablo ing ipabante neng masalese karing guardia, oneng e re paka igpitan nune paintulutan dang adalo re ding kakaluguran na at apagdalang nanumang kailangan na. Kalabas da ring mapilan a aldo dinatang ya i Felix, kayabe ne ing asawa nang i Drusila a metung namang Judio. Peparakit ne i Pablo at mekiramdam ya king pamagsalita na tungkul king kasalpantayanan kang Cristo Jesus. Oneng inyang tiglus nang Pablo ing pamagsalita na tungkul king kabanalan, king pamangawat king sarili at ing tungkul king daratang a Aldo ning Pamanukum, mengilabut ya i Felix at nganang sinabi, Sige, mako na ka pa mu. Payaus da kang pasibayu potang mika panaun ku. Panenayan na ketang oras a ita ing suhulan neng Pablo; ita ing sangkan nung inya manibat kanita maralas neng payaus para makipagsalita keya. Milabas ing aduang banua, inyang inalilan neng Porcio Festo i Felix king panga-gobernador. King imbut nang Felix a akua na la pilubluban ding Judio, pepaburen neng menatiling makasukul i Pablo. Atlung aldo kaybat nang dinatang Festo king probinsia, meko ya Cesarea at minta Jerusalem. Karin, ding pamuntuk da ring pari at ding aliwa pang pamuntuk da ring Judio inapag da kang Festo ing susumbung da laban kang Pablo. Pekisabi ra kang Festo, antimong dapat nang mayap karela, ing pabalik ne sa Jerusalem i Pablo. Inawad da iti uling pikayari da ing papate re kabang dalan. Nganang Festo, Makasukul ya pa i Pablo karin Cesarea at aku mismu e na lambat magbalik ku karin. Ba't e yu la patukian kanaku karin Cesarea ding kekayung peka pamuntuk at isampa yung pasibayu ing dalum laban kang Pablo, nung ating nanumang marawak a depat na. Menatili yang kayabe ra i Festo a manga-walu o apulu pang aldo at kaybat minuli ne Cesarea. Itang kabukasan na ning pangaras na karin linukluk ya king husgadu at inutus nang iyarap de keya i Pablo. Karas nang Pablo, migpadurut la keya ding Judio a menibat Jerusalem at pegumpisan da ing pamisampa karing dakal at mangabayat a bintang laban keya a e ra naman apamatutuanan. Oneng nganang migdipensang Pablo para king sarili na, Ala kung depat nanumang laban king Kautusan da ring Judio o laban king Templo o kaya laban king Emperador ning Roma. King imbut nang magpalugud Festo karing Judio, nganang kinutang kang Pablo, Bisa na ka mang magbalik Jerusalem ban karin ka malitis king arap ko? Pekibat nang Pablo, Atyu ku ngeni makayarap king husgadu na ning Emperador at keti ku pa mu sukat malitis. Ala kung depat a pamikasala laban karing Judio, at ikayu mismu masalang balu yu yan. Nung lebagan ke ing kautusan at atin kung depat a mangaintulid king sentensiang kamatayan e ku tututulan. Nung alang katutuan karing bibintang da laban kanaku e ku sukat manabu king gamat da. Mapelar ku king Emperador. Kanita i Festo, kaybat nang mekisangguni karing tagapayu na, nganang mekibat, Mamapelar ka king Emperador, inya king Emperador ka munta. E melambat kaybat na nita, dinatang ya Cesarea ing Aring Agripa at i Berenice ban dalawan de at pugayan i Festo. Inyang miglambat na lang bagya karin abuklat nang Festo king ari ing kasu nang Pablo. Ngana, Ating metung a makasukul keti a akalakuanan na pa ning administrasyun na ning Gobernador Felix; at kanitang minta ku Jerusalem ding pamuntuk da ring pari at ding makatua da ring Judio biklat dang pasibayu kanaku ing kasu, at inawad da kanaku ing sentensiahan ku ne. Oneng sinabi ku karela king e ra ugali ding manungkulan na ning Imperyo ning Roma ing ipapate re ing ninumang taung bibintanganan dang pamikasala anggang e na la akayarap king husgadu ding bibintang keya, at anggang e mika panaun idipensa na ing sarili na king bibintang da laban keya. Kanitang dinatang la keti, e ku pepasayang panaun. Itang kabukasan agad kung linukluk king husgadu at inutus kung iyarap de kanaku ing tau. Inyang ikua rang mekapiarap king husgadu, ala na la mang inarap nanuman karing pamikasalang isipan kung iyapag da. Ing karelang piyamanuan laban keya makatungkul mung bukud king sarili dang relihiun at tungkul king metung a taung milagyuan Jesus. Mete ne kanu ing taung iti, oneng pipilit nang Pablo king mabie ya. E ku balu nung makananu kung alutasan ing pisasabian a ita, inya kitang ku kang Pablo nung bisa yang karin ne Jerusalem malitis tungkul karing bibintang da laban keya. Oneng minapelar ya i Pablo; inawad na ing e ya milalako guardia at ing Emperador ya ing lumitis king kasu na. Inya inutus ku ing guardian ya anggang e ke akuang aparala king Emperador. Nganang Agripa kang Festo, Buri keng pakiramdaman personal yang taung yan. Nganang mekibat Festo, Bukas mu rin damdaman me. Itang kabukasan dinatang ya i Agripa at i Berenice, kambe ning makule seremonia at antabayanan da ring matas a opisyal militar at ding matenakan a memalen na ning siudad. Melaus lang linub king sala na ning Gobernador. Inutus nang ilub da ne i Pablo. Inyang atyu ne karin i Pablo, migsalita ya i Festo. Ngana, Kagalang-galang a Aring Agripa at ikayung sablang keti makarungut abe mi: Oyni ing taung dadalum na kanaku ning mabilug a bansang Judio, maging ding keti, maging ding karin Jerusalem. Kukulisak da king e ne sukat paburen manatiling mabie. Oneng e ku manakit nanumang depat na a mangaintulid mo sanang sentensiang kamatayan. At anti na ning ya mismu minapelar ya king Emperador, birian ku nang ipadala ke keya. Oneng ala ku pang apipihu nanuman tungkul keya a malyari ku mo sanang isulat king Emperador. Uli na niti, dela ke keti king arap yu, lalu na kekayu, Kagalang-galang a Aring Agripa, ban kaybat yung ininbestiga ing kasu na, atin kung malyaring asulat. Uling balamu para kanaku ala king matulid ing iparala ke ing metung a makasukul nung e naman masalese ing bintang laban keya. Ngana ning Aring Agripa kang Pablo, Atin kang kapaintulutan magsalita ngeni para idipensa mu ing kekang sarili. Minie yang galang king ari i Pablo at migsalita ya bilang pamagdipensa para king sarili na. Ngana, Kagalang-galang a Aring Agripa! Metung pung mayap kung kapalaran ing ngeni king kekayung daramdaman adipensa ku ing sarili ku king sablang bage bibintang da kanaku ding Judio. Kikilalanan ku pung mayap a kapalaran iti ngening ikayu balu yu lang masalese ding kaugalian at pisasabian Judio. Inya aduan ku pu ing maragul yung kapibabatan king pamakiramdam kanaku. E makalingad karing sablang Judio nung makananu ku pamibiebie manibat na kanitang malati ku. Balu ra ibat king samula nung makananu kung ginamit ing mabilug kung bie king sarili kung balen a tibuan at karin Jerusalem. Sadia ra nang balu, nung burian da mung magsalita, king manibat king kapupurmeruan mibiebie ku antimong metung a Pariseo, metung nang miembru ning peka-maigpit a sekta na ning kekaming relihiun. At ngeni atyu ku pu makatalakad keti ban malitis uli na ning pamanalig ku king pengaku na ning Dios karing kekaming makatua; ing pangakung panayan da ngan matupad ding labing aduang tribu na ning kekaming lahi, ngening sasamban de ing Dios aldo at bengi. At uli na mu ning kapanaligan a yan, Makamal kung Ari, inya ngeni dadalum da ku ring Judio! Ba't mo pin ikayung atyu keti tutu yung pagkasakitan paniwalan king apasublian na lang mie ning Dios ding mete? Aku mismu kanitang misan inisip ku ing kailangan kung pigisanan ing agyu ku laban king lagyu nang Jesus ning Nazaret. Ita ing depat ku karin Jerusalem. Tinanggap kung kayupayan karing pamuntuk da ring pari at pepasukul ku la ding dakal karing pinili na ning Dios at inyang misentensiahan la deti king atul a kamatayan, kayabe ku king pamanatul karela. Maralas peparusan ku la karing sablang sinagoga at pinilit ku ing painggulut la king karelang kasalpantayanan. Tutu kung meging mabagsik karela angga na king miras ku king siudad da ring aliwang bansa king pamagligalig ku karela. Iti ya ing kanakung paksa inya minta ku misan a aldo karin Damasco a ating kayupayan at utus a tinggap ku karing pamuntuk da ring pari. Makamal a Ari, kabang dalan, king kaugtuan na ning aldo a ita kanita ku menakit sala a menibat banua a maslag pa king aldo. Sinlag makapadurut kanaku at karing kayabe kung maglakbe. Menabu kami ngan king gabun, at dimdam ke ing metung a bosis a magsalita kanaku king amanung Hebreo. Ngana, Saulo, Saulo! Baket liligaligan mu ku? Ala kang aliwang panasakitan nune mu ing kekang sarili. Masakit para keka ing paldakan me ing matilus. Ngakung kinutang, Ninu ika, Ginu? At pekibat na ning Ginu, Aku i Jesus a kekang liligaligan! Oneng ngeni mibangun ka at talakad. Pepakit ku keka ba ra kang tulduan maging kanakung talasuyu; ipamalita mu karing aliwa nung nanu ing ikit mu kanaku king aldong iti at nung nanu ing pakit ku pa king daratang a panaun. Iligtas da ka karing memalen na ning Israel at karing paganu nung kenu ra ka itubud. Ika ing mibuklat karing karelang mata at ibat king dalumdum iyarap mu la king sala, at ibat king upaya nang Satanas tairan mu la king Dios ban king kapamilatan na ning kasalpantayanan da kanaku mipatawaran la karing karelang kasalanan, at mibilang la karing taung pinili na ning Dios. Uli na niti, Makamal a Aring Agripa, tinupad ku king inutus na ning vision na kanaku ning banua. Muna karin Damasco at karin Jerusalem at kaybat king mabilug a bansa da ring Judio, at penaral ku karing paganu king sukat lang sumisi karing karelang kasalanan at magbalik la lub king Dios at daptan da la detang bage pakilala king pamanisi ra. Ita ing meging sangkan nung inya dekap da ku ding Judio kabang atyu ku king Templo, at buri da kung paten. Oneng angga king aldo iti seupan na ku ning Dios, inya atyu ku ngeni keti babie patutu kekayung sabla, maging karing mababa at maging karing mayupaya. Ing sasabian ku ya itang sinabi rang mapalyari ding propeta ampon i Moises: king ing Cristo sukat yang dumalan kasakitan at ya ing maging peka mumuna karing mipasublian mie ban ihayag na ing sala na ning kaligtasan karing Judio at karing paganu. Kabang makanyan nang pagdipensang Pablo ing sarili na, kinulait ya keya i Festo. Ngana, Pablo, sira ka buntuk! Ing maragul mung kabiasnan sisiran na ka pamisip! Nganang mekibat Pablo, E ku pu sira buntuk, Kagalang-galang a Gobernador! Ing sasabian ku pu katutuan at masala. Aring Agripa! Malilyari ku pung magsalitang mitmung kapangangasan kekayu uling balu yu ngan iting sabla. Asisiguradu ku king isanu man kareti e makalingad kekayu. Uling ining sasalita ku e mepalyari king metung mung suluk a e pikabaluan. Aring Agripa, e kayu wari pu maniwala karing propeta? Balu ku maniwala kayu! Ngana kang Pablo ning Aring Agripa, King makuyad a panaun buri mu ku yatang maging Cristianu? Kilub na mu ning makuyad a panaun o ning makaba man, nganang mekibat Pablo, ipanalangin ku king Dios ing ikayu at ikayung sablang makiramdam kanaku ngeni maging Cristianu kayung kalupa ku subali mu karing tanikalang deni! Kanita ing Ari, ing gobernador, i Berenice at ding sabla tinalakad la, at kagulut da ngarang misabisabi, Ing taung ini ala yang depatan nanuman a sukat nang ikamate o kaya ikasukul! At sinabi nang Aring Agripa kang Festo, Mayan me sanang ibulus ing taung yan nung e ya mu minapelar king Emperador. Inyang mepikayari king sukat na keng maglayag papunta Italia, inintriga de i Pablo at ding aliwa pang makasukul kang Julio, ing opisyal king rehimiento da ring sundalus ning Roma a ausan dang Rehimiento ning Emperador. Sinake kami king barkung menibatan Adramitio, ing makasadia nang manulakan papunta karing sadsaran barku na ning probinsia ning Asia at miglayag na kami. Kayabe mi ya i Aristarco, ing metung a tau Tesalonica, Macedonia. Itang kabukasan sinadsad ke Sidon. Pepakitanan neng mayap a lub Julio i Pablo at pepaintulutan neng sinaka at makikit karing kakaluguran na ba reng asaupan king nanumang pamangailangan na. Manibat karin menulakan keng pasibayu. Uli na ning makasalangsang ke king tiup ning angin, memalebe kami king dane nang aslagan ning pulu ning Cyprus. Inyang milapit kami banda Cilicia at Pamfilia delakitan mi ya ing dagat at miras kami karin Mira, ing metung a siudad ning Licia. Atagpuan ne karin ning kapitan ing metung a barkung ibat Alejandria a malapit nang manulakan para Italia, at kaniti na ke linipat ampon seke. Mabagal ke pamaglayag; minabut dakal a aldo at tutu keng migkasakit bayu mi ikuang miras tulid Cnidus. E na peintulut ning tiup na ning angin ing sumulung ke pa king dagat, inya memalebe kami king dane nang aslagan ning pulu ning Creta a makakubli king angin. Lebasnan mi ya ing Salmone. E ke dinayu king pasigan at kayabe na ning maragul a kasakitan, ikua ming miras king lugal a ausan dang Mayap a Sadsaran; e binang makarayu king balen na ning Lasea. Melambat kaming menatili karin angga king meging mapanganib ing isulung ing pamaglayag uling milabas na kanita ing Aldo ning Pamisut. Inya nganang mekasabing Pablo karela, Makamal, anti ku na mong akakit nung isulung yu iting pamaglayag, dakal ing mapinsala king karga at king barku at mekad mipanganib pa ing bie tamu. Oneng menalig ya ing opisyal na ning rehimiento king sinabi na ning kapitan ampon ning makibandi king barku at e king sinabi nang Pablo. E ne man masanting a lugal ing sadsaran na ning barku para ilabas karin ing panaun na ning dimla; inya makanayun la ding keraklan karing tau king pamaglayag at king pamagkapilit miras karin Fenice, nung malyari mu rin. Iti metung yang sadsaran karin Creta a makayarap amianan-aslagan at mauli-aslagan at karin da buring ilabas ing panaun na ning dimla. Megumpisang tiniup bagya-bagya ing angin ibat banda mauli, at inisip da ing malyari na lang makapaglayag; inya simpa ra ne ing sinipete at memalebe la king kekaban na ning Creta. Oneng e melambat, mignus manibat king mamala ing masikan a angin, ing ausan dang Eurakulon. Tiran ne ing barku, at anti na ning imposibli ing salungatan ing angin pepaburen mi neng itange na ning angin ing barku. Mekapagkubli kami inyang miras ke banda nang mauli ning malating pulu na ning Cauda. Karin, ikua mi yang asampa ing bangka na ning barku agyamang migkasakit keng tutu. Ginuyud de ing barku at kaybat tinali mi yang mangaragul a lubid. King takut dang tumud ya king mabatu a malapit king pasigan na ning Libya, beba da la ring layag at migpatinganiud na kami mu. Menatiling sisikan ing tiup ning bagyu, inya itang kabukasan pegumpisan dang penugse king dagat ing karga, at inyang mikabukasan, pati kasangkapan na ning barku kusa ra nang inugse. Melambat mu rin ing e ke menakit aldo o batuin at e pa mu rin tinuknang ing masikan a angin. inya inari mi na king lub mi ing e na ke miligtas. Uling melambat na mu rin ing e la makapangan ding makasake king barku, tinalakad ya i Pablo at nganang migsalita, Makamal, nung mekiramdam kayu kanaku at e yu pinilit meko karin Creta sana ikua tamung alisian iting heganaganang kasiran at perhuisyu. Oneng ngeni pakisabi kung mayap kekayu, e yu sa painan ing lub yu! Metung man kekayu alang numanu balang; ing barku ya mung bukud malasak. Uling nabengi detangan na ku ning metung a anghel na ning Dios a sasakup kanaku at sasamban ku, at sinabi na, E ka tatakut, Pablo! Kailangan kang miras king arap ning Emperador. Alang-alang keka malugud na la ngang iligtas a bie ning Dios ding sablang kayabe mung maglayag. Uli na niti, e yu painan ing lub yu! Uling maragul ku pamagtiwala king Dios at asahan kung matupad ing sabla antimo ing sinabi na kanaku. Mu pin, mipadpad tamu king metung a pulu. Inyang kalabi mi nang apat a bengi, pidpad na ke ning bagyu king Dagat ning Adriatico. Inyang bandang kapitangan bengi inisip da ring marino king milalapit na ke king mamala. Inya mibaldug lang pising ating pabayat at ataruk da king dinalan at aduang pulung talampakan kalalam ing danum; milabas pa ing sinaguling penandit at terukan dang pasibayu at ikit da siam namung pulung talampakan kalalam. Pitatakutan da king makatud ya king mabatu ing barku mi inya bildug da la ring apat a sinipete king mulin ning barku, at menalangin lang sumala na sana. Bisa lang tumakas ding marino king barku; beba re ing bangka king danuman at sangkan lang bisang mibiling sinipete king sumanga na ning barku. Oneng nganang Pablo king opisyal militar at karing sundalus, Istung likuan de reng marinong den ing barku, e kayu miligtas. Inya petad da la ring sundalus ding lubid na ning bangka at pepaburen deng menyud. Malapit na mung sumala at pekisabi nang mayap Pablo ing mangan la sa agyang ditak mu. Ngana, Labi na kayung apat a aldo ngening e mamangan at balisa kayung manaya. Inya mangan na kayu! Kailangan yu ing mangan ba kayung miligtas. E ya numanu balang ing ninuman kekayu. Kaybat nang asabi iti, kinangwa yang mapilan a tinape. Pepasalamat ya king Dios king durungutan da; pirasu ne ing tinape at megumpisa yang mengan. Miyatdanan lang tetagan a lub at ing balang metung karela mengan yang ditak. Heganagana adua keng dalan pitung pulu't anam a taung makasake king barku. Kaybat nang kinabsi ning balang metung bewasnan da pa ing karga na ning barku. Inugse ra king dagat ing trigu. Inyang mesala na, e ra pa mu rin akakit ding marino nung nu ke karin, oneng atiglapan de ing metung a lawa a ating pasigan at inisip da, nung malyari mu rin, sadsad ke karin at karin de pasayaran ing barku. Inya pematlud da la tali ding sinipete at pepaburen da na lang limbug king danuman. Antimu rin kelag da la ring lubid a pipigil karing gaud. Kaybat tinas da la ring layag king sumanga na ning barku ban sapulan neng pasulung ning angin ing barku banda king pasigan. Oneng tinud ya king mabatu ing barku at sinayad ya; mibara ya ing arap ning barku at e ne mikimut kabang mengalaglag ya ing mulin king masikan a tiup ning alun. Buri da ring sundalus ing gisanan da lang pamaten ding sablang makasukul ban metung man karela alang makakawe king pasigan at makatakas. Oneng ing opisyal da buri neng iligtas i Pablo, inya sebatan na ing balak dang iti. Inutus na king ding sablang biasang kawe luksu na lang mumuna at kawe lang papunta king pasigan; ding aliwa naman tuki na la kanita; kalawat la karing tabla o king isanu mang pirasu nang mebaklas ning barku. At makanyan ke ngan miras a e ninanu balang king pasigan. Inyang ikua mi na ngan mekasaka king pasigan, abalu mi king ita ing pulung ausan dang Malta. Pepakitanan da keng ganaka ding manuknangan karin. Megumpisang minuran at tutung marimla, inya pepatau lang dapug at sikasuan da keng masalese. Memulut yang kasaklulung dutung i Pablo. Inyang malapit na nang ibili iti king dapug, ating linual a kamamalu inyang mikapali ya king api at kinatikat ya king gamat na. Inyang ding tau karin ikit deng makabito king gamat nang Pablo ing kamamalu, ngara king metung at metung, Siguru ing taung ini makamate yang tau. Mekaligtas ne king kamatayan king dagat oneng e na paintulut ning banua ing mie ya pa. Oneng pigpag ne king api ing kamamalu at e ya ninanu balang i Pablo. Panayan da ing lumbag ya o kabud na miragsa at mate bigla. Oneng kaybat dang menayang malambat e la menakit nanumang apaniglon dang malyari kang Pablo; minaliwa la isip at ngara, Metung yang dios yan! Ing pamuntuk ketang pulung ita metung yang lalaking milagyuan Publio at malapit ketang lugal a ita ing pibandian nang gabun. Malugud na keng tinuring bisita na kilub ding atlung aldo. Makarate ya ing tata nang Publio, malagnat ya at atin yang disinteria. Liban neng Pablo king kuartu na; menalangin ya at timpak na la ding gamat na king masakit at pepakayap ne. Inyang milyari iti, dinatang la ding sablang aliwang masakit king pulung ita at kinayap la ngan. Pindinan da keng dakal a regalu at inyang maglayag na kami sekenan de ing barku king sablang kailangan mi king kekaban na ning pamaglayag. Kalabas da ring atlung bulan, menulakan kami king metung a barkung menibat Alejandria. Metung yang barkung ausan dang Ding Dios a Kambal at linabas mi ing panaun ning dimla karin. Sinadsad ke king siudad ning Siracusa at menatili ke karin kilub ding atlung aldo. Manibat karin sinulung keng miglayag at miras na ke man king siudad ning Regio. Itang kabukasan tiniup ing angin ibat banda mauli, at kilub ding aduang aldo miras ke king balen a ausan dang Puteoli. Atagpuan mi la karin ding mapilan a talasalpantaya, at pekisabi ra ing tuknang keng manga paruminggu karin. Bandang tauli ikua ming miras Roma. Abalitan da kami ding talasalpantaya karin Roma at miparas la angga king Palengki na ning Apio at king lugal a ausan dang Tres Tavernas ban salubung kekami. Kabud ikit na lang Pablo, pepasalamat ya king Dios at mirinan yang tetagan a lub; mesaya ya. Inyang miras na ke Roma, mipaintulutan ya i Pablo a mibalebaleng kayabe na ning metung a sundalus a guguardia keya. Kalabas da ring atlung aldo minaus yang kapulungan i Pablo karing pamuntuk da ring Judio karin. Inyang ikua ra nang mitipun, nganang migsalita karela, Kapatad, agyamang ala kung depat nanuman laban karing kekatamung kalahi o lebag karing kaugalian a amana tamu karing kekatamung makatua, pepasukul da ku karin Jerusalem at inintriga da ku karing Romano. Pengutnan da ku at buri da kung ibulus uling ala lang ikit kanaku a mangaintulid sentensiang kamatayan. Oneng inyang titulan da ring Judio iti, mepilit kung minapelar king Emperador agyamang ala kung asabi nanuman laban karing sarili kung kabalen. Yan ing sangkan nung inya inawad kung akit da kayu at akasabi; uling makagapus ku karing tanikalang deni alang-alang king Cristo a panenayan na ning balen Israel. Ngara kang Pablo, Ala ke pang tinggap a kasulatan ibat Judea ni ala pang kabalen a dinatang keti ibat karin a magdalang nanumang balita o makapagsalita nanunamang e mayap tungkul keka. Oneng bisa keng makaramdam karing kekang pamalak uling balu mi king nukarin mang lugal magsalita la ding tau laban kaniting sektang kayayaniban mu. Inya mitakda lang metung a aldo kang Pablo; lalu lang dakal karela ding memaniatang kanitang aldong ita ketang tuknangan nang Pablo. Manibat king abak angga itang bengi pepamalino na at pepayabut karela ing amanu tungkul king Kayarian ning Dios. Pigkapilitan na lang abaldug a lub tungkul kang Jesus king kapamilatan na ning pamagsitas na king Kautusan nang Moises at karing kasulatan da ring propeta. Meyakua la ding mapilan karela king pamagsalita na, oneng e la bisang maniwala ding aliwa. Memaglako lang e mikakametung kaybat nang asabing Pablo iting katayang amanu, Tinud yang tinud migsalita ing Banal a Espiritu karing kekayung makatua king kapamilatan na ning propeta Isaias! Uling nganang sinabi, Sulung, munta ka at sabian mu kareting tau: Makiramdam kayu mang ulit-ulit, e yu mu rin aintindian; lumawe kayu mang lumawe, e kayu manakit. Uling mepurul la isip ding taung deti; tikpan da la ring balugbug da at piniak da lang mata ra. Pota manakit la ding mata ra, makaramdam lang balugbug da, at makaintindi lang isip da, at magbalik la lub kaku, at aku pakayapan ku la. Nganang Pablo, Sukat yung abalu king ing amanu na ning Dios tungkul king kaligtasan mipayabut na karing paganu at pakiramdaman da! [ Kabud asabi nang Pablo iti, meko la ding Judio, maigpit lang mipapagmatulid.] Kilub ding aduang banua, menuknanggan ya i Pablo king metung a bale a upahan na; karin na la tinggap ding sablang bisang makikit keya. Hayagan at alang takut yang menaral tungkul king Kayarian ning Dios at tinuru ya tungkul king Ginung Jesu-Cristo. Ibat ya iting sulat kang Pablo, ing talasuyu nang Cristo Jesus at meyaus maging apostol at mepili ban manaral king Mayap a Balita ning Dios. Ing Mayap a Balita ya ing malambat na nang pengaku ning Dios king kapamilatan da ring propeta, antimo ing masasabi karing Banal a Kasulatan. Iting Mayap a Balita tungkul ya king Anak na, i Jesu-Cristo a Ginu tamu; agpang king pangatau na, mibait ya king lahi nang David; agpang king Espiritu na ning katutubu nang kabanalan, mekilala yang mitmung kayupayan bilang Anak ning Dios inyang sinubli yang mie ibat karing mete. King kapamilatan na, binie na kanaku ning Dios ing pribilehiung maging apostol ban king lagyu nang Cristo idala la ding sablang bansa king pamaniwala at pamamintu keya. Karing mesabing bansa kayabe kayu naman, ikayung atyu Roma a inaus na ning Dios ban miyabe kayu kang Jesu-Cristo. Kekayu ngan sablang atyu Roma, kekayung pakamalan na ning Dios at inaus nang maging sarili nang balen: Ibie na sa kekayu ning Dios a Ibpa tamu at ning Ginung Jesu-Cristo ing grasya at kapayapan. Muna, king kapamilatan nang Jesu-Cristo, pasalamat ku king Dios para kekayung sabla, uling kabalitan ing kasalpantayanan yu king mabilug a yatu. Balu na ning Dios a susuyuan ku king kabilugan na ning pusu ku king pamanaral king Mayap a Balita tungkul king Anak na, king parati da kayung ipanalangin. Balang manalangin ku, aduan ku king Dios ing paintulut na kanaku ing makapagbisita ku kekayu ken. Tutu kung maung makikit kekayu ba ra kayung dakayanan king grasyang espiritual a makaibie sikanan kekayu. Ngaku wari, ba tamung makapisaup-saupan; ikayu asaupan yu ku king kasalpantayanan yu, at aku naman asaupan da kayu king kanaku. Kapatad, buri kung abalu yu king mekatapilan na ku migsadiang magbisita kekayu, oneng parating ating babie sagabal kanaku [inya angga ngeni e ku pa mibalaus]. Bisa ku namang makapanagkat kekayu, antimo ing depat ku karing aliwang bansa. Uling atin kung katungkulan manaral karing Griego at karing Barbaro, karing megaral at karing mangmang. Uli na niti, tutu kung pagnasan ing apanaral ke ing Mayap a Balita kekayu munamang atyu Roma. E ke pikakarine ing Mayap a Balita, uling iti ya ing upaya nang magligtas ning Dios karing sablang maniwala, muna karing Judio at antimu rin karing paganu. Uling pakilala na ning Mayap a Balita nung makananu nang patawaran ning Dios ing kasalanan ding tau king kapamilatan na ning kasalpantayanan da at iti maging ganap king kapamilatan na naman ning kasalpantayanan da. Antimo ing sasabian na ning kasulatan, Ing taung mipatawaran king kasalanan king kapamilatan na ning kasalpantayanan na king Dios mie ya king kapamilatan na ning kasalpantayanan. Mipakilalang manibat banua ing milalablab nang mua ning Dios karing sablang pamikasala ra at ing alang kabanalan ding tau a babie sagabal king pangakilala na ning katutuan. Parusan na la ning Dios uling malino karela ing malyari dang abalu tungkul king Dios. Ing Dios mismu ya ing pepakilala kaniti karela. Manibat na kanitang lelangan ne ning Dios ing yatu, ing miyayaliwa nang kayapan a e mayayakit, ing alang angga nang upaya at kadiosan malino mipakilala king kapamilatan da ring bage a gewa na. Inya ala lang bitasang asangkan! Balu re ing Dios, oneng e ra babie itang kagalangan a mangaintulid king Dios at e re pasalamatan. Nune meging alang kabaldugan ing karelang pamagmatulid at meralumdum la ding kaisipan dang e makaintindi. Sasabian da king biasa la, oneng mistula lang mangmang. Lugal king samban de ing Dios a alang kamatayan, sasamba la karing larawan da ring taung ating kamatayan o ding larawan da ring ayup o ding animal o ding lelangan a gagapang. Uli na niti, pepaburen na lang mibabad ning Dios king karinatan na ning pusu ra angga king milako la dangalan. Pakilibe ra ing katutuan ning Dios king kalaraman; sasamba la at susuyu karing lelangan na ning Dios lugal king samba la at sumuyu king Miglalang a nuan king kapilan pa man. Amen. Uli na ning dapat dang anti kaniti, pepaburen na la ning Dios king marawak dang nasa. Inalilan da ring babai ing natural a pamiyugnayan karing lalaki, at makiugnayan la karing kalupa rang babai. Pepainggulut la naman ding lalaki king natural a relasyun da karing babai, at pepalablab da ing manong nang pamitan ning karelang katawan karing kalupa rang lalaki. Darapat lang kanawangan ding lalaki karing kalupa rang lalaki, inya ila mismu tanggapan da ing parusang mangaintulid king karelang e mayap a dapat. At uling e la bisang kilala king Dios, pepaburen na la ning Dios king e mayap dang pamisip angga na ketang daraptan da ing e ra sukat daptan. Mitmu la king sablang uri ning dewakan, king kasiran, king kasakiman at marawak a ugali; mitmu lang kapangaririan, pamakamate, pamipate, kapamiraitnan, at kapanyiran kalupang tau. Meging maburi la king indredus, king pamanyirang puri; kesaman de ing Dios, meging ala lang galang karing aliwa, mapagmatas, mayabang; e la patugut mimisip dewakan; mapaglaban la karing karelang pengari; ala lang konsiensia, taksil la, alang pusu, at alang lunus karing kalupa rang tau. Balu ra ing sasabian na ning kautusan na ning Dios king ding taung makanyan kailangan lang mate. Makanyan man, e pa makagyu ing daraptan da la deting bage, nune pamayapan da la pa ding aliwang darapat kareti. Inya, kakaluguran ku, ala yang bitasang matulid ing ninuman kekayu a matul karing aliwa. Uling king pamanatul mu karing aliwa atulan mu na pati na ing kekang sarili uling ing dapat mu alang pangayaliwa ketang dapat na. Balu tamu king e ya magkamali ing Dios potang atulan na la ding taung darapat karing anti kareting bage. Oneng, ika kakaluguran, daraptan mu la naman ding bage atulan mu karing aliwa! Isipan mu mo king miligtas na ka man king kayatulan na ning Dios? Pota galang payalan mung ulaga ing maragul nang ganaka, pamanupaya, at kapibabatan? E mu wari balu king maganaka ya ing Dios uling pakikuanan na lang apabalik a lub? Oneng uli na ning kesiasan mung buntuk at ning pusu mung e biasang sumisi, lalu mung bubuntun king kekang sarili ing maragul a kaparusan a tanggapan mu king Aldo a mibugnus ing milalablab nang mua ning Dios at mipakilala ing matulid nang kayatulan. Uling ablasan ne ning Dios ing balang tau agpang king dapat na. Ating taung e patugut darapat mayap, manintun ligaya, dangal at bie alang angga; ibie na kareti ning Dios ing bie alang angga. Ding aliwang tau naman maimut la at tatanggian da ing matulid, at tutukian da ing baluktut; karela na ibugnus ning Dios ing milalablab nang mua at bigsikan. Mika kasakitan at pagsalbat karing taung darapat marawak, muna karing Judio at antimu rin karing paganu. Oneng ibie na ning Dios ing ligaya, dangal, at kapayapan karing sablang darapat king mayap, muna karing Judio at antimu rin karing paganu. Uling e ya mangabiran ing Dios. E la makasakup ding paganu king Kautusan nang Moises; nung mikasala la, miyatulan la e agpang king Kautusan a iti. Makasakup la ding Judio king Kautusan; nung mikasala la, miyatulan la agpang king Kautusan. Uling aliwa ding makiramdam king Kautusan ding kilalanan nang matulid ning Dios nune ding tutupad kaniti. E na la sasakupan ning Kautusan ding paganu, oneng agpang king katutubu rang kaugalian tutupad la king aduan na ning Kautusan, iti maging metung yang kautusan para karela agyamang alalu king lalam nang upaya ning Kautusan. Pakilala na ning karelang panugali king makasulat ya ing Kautusan karing pusu ra. Ing karela munamang konsiensia ya ing patutu kaniti uling maralas na lang liligaligan ning karelang konsiensia, at neng misan pamayapan na ning karelang konsiensia ing dapat da. Inya, agpang king Mayap a Balita a ipanaral ku, makanyan ing mapalyari king Aldo a atulan na ning Dios king kapamilatan nang Jesu-Cristo ing lihim dang isipan ding tau. Oneng ngamung sumabi king ika Judio ka at magdipendi ka king Kautusan, at pagmaragul mu ing kaugnayan mu king Dios. Balu mu ing kaburian na at akikilala mu ing mayap uling iti tuturu na keka ning Kautusan; asisiguru mu king talataid na ka ning bulag, king metung kang sulu libutad ning karalumduman, king metung kang talaturu karing mangmang, at talaturu da ring anak. Aintindian mu king atyu keka ing sablang beluan at katutuan uli na ning Kautusan. Tuturu mu la ding aliwa, baket e mu turuanan ing kekang sarili? Ipanaral mu, E ka manako, oneng ika manako ka? Ngamu, E ka makipangalugud, oneng ika makipangalugud ka? Kasusuklaman mu la ding idolo, oneng lulub kang manako karing templo? Pagmaragul mu king atyu keka ing kautusan, oneng lalapastanganan mu ne man ing Dios king pamaglabag mu king Kautusan na? Ing kasulatan sasabian na, King uli yu, ikayung Judio, insultuan de ring paganu ing lagyu na ning Dios. Nung tutuparan me ing Kautusan, miririnan ulaga ing kekang pangasirkunsisyun; nung lalabagan mia mu rin ing Kautusan, mayap pang e na ka bitasang mesirkunsisyun. Nung daraptan na ning metung a paganu a e mesirkunsisyun itang yuyutus na ning Kautusan, e ne wari kilalanan ning Dios bilang metung a mesirkunsisyun? Inya ikayung Judio atulan da kayu ding paganu, uling lalabagan ye ing Kautusan agyamang misulat ya para kekayu at mesirkunsisyun kayu, kabang ila tutuparan da ing yuyutus na ning Kautusan agyamang e la mesirkunsisyun king laman. Ninu ing tune Judio, ninu ing tune mesirkunsisyun? Aliwa mu kabud ing mibait karing pengaring Judio at mesirkunsisyun king katawan. Ing tune Judio ya itang taung mibayu pusu at pilubluban. Ngana wari, itang mesirkunsisyun kilub, ing sirkunsisyun a pasari na ning Espiritu ning Dios, e ning Kautusan a makasulat king papil. Iti ya ing taung tatanggap kapurian king Dios at e karing tau. Inya nanu ing igitan na ning Judio king paganu? Nanu ing ulaga ning pangasirkunsisyun? Dakal a tutu! Mumunang dili, karing Judio na peniwala ning Dios ing amanu na. O nu mong ding aliwa karela e la meging tapat king Dios? E na buring sabian niti king e ne maging tapat ing Dios king pengaku na! Kapilan man e malyari iti! Manatili yang tapat ing Dios agyang maglaram la ding sablang tau, antimo ing masasabi king kasulatan, Kailangan kang mayakit matulid king kekang sasabian; sukat kang magtagumpe potang mibili ka king kapagsubukan. Ngeni nung uli na ning kekatamung e ustung dapat mipakilala ing makatuliran nang dapat ning Dios, nanu ing asabi tamu? Asabi tamu kaya king ala yang hustisia ing Dios uling paparusan na katamo? (Makanyan lang mangatuliran deng tau.) Kapilan man e tamu asabi ita! Nung e ya makatuliran ing Dios, makananu neng ayatulan ing yatu? Oneng ngeni nung king kanakung pamaglaram lalu namang mipakilala ing katutuan na ning Dios king ikaligaya na, obat sukat ku pang miyatulan antimong makasalanan? Nung makanyan, obat e tamu pa sabian, Tara, dapat tamung e mayap ban dakal ing mayap? Makanyan kanu ing tuturu mi ngarang manyira kekami ding aliwang tau! Miparusan la deti antimo ing karampatan karela. Ngeni, itamu kayang Judio aigitan ta la ding paganu? Bitasang ali! Pepakilala ku na king ding Judio at ding paganu paraparehu la ngang atyu lalam nang upaya ning kasalanan. Antimo ing sasabian ning Kasulatan: Alang taung banal, ala metung man; alang makakilala ni alang manintun king Dios. Pepainggulut la ding sablang tau king Dios; magkamali la ngan; alang darapat mayap, ala metung man. Mengari la ding asbuk da king pantiun a makabuklat; mamagus karing dila ra ing kalaraman, ding labi ra kamandagan lang anti ding karing ubingan; puru panagkas at peitan ing karelang sasabian. Ala lang kapikakunuan makapanasakit at makamate; king balang delanan da, milalakuan lang kasiran at kasakitan. Lubus na lang milisia king dalan ning kapayapan, ni ing Dios e re bitasang balung pitakutan. Ngeni balu tamu king ing nanumang makalaman king Kautusan mangaintulid karing sasakupan na ning Kautusan ban ala lang dalan maniangkan ding sabla, at ban ing meto yatu mipailalam ya king kayatulan na ning Dios. Uling alang taung mipatawaran a kasalanan king arapan na ning Dios king kapamilatan na ning pamanupad na king Kautusan; ing parasan na ning Kautusan ya ing mipakilala king mikasala ya ing tau. Oneng ngeni mipakilala na ing paralan a gagamitan na ning Dios ba na lang ilapit keya ding tau at iting paralan makayaliwa ya king Kautusan agyang minie yang patutu ing Kautusan ampon ding propeta tungkul kaniti. Lalapit na la ning Dios ding tau king sarili na king kapamilatan na ning kasalpantayanan da kang Jesu-Cristo. Daraptan na iti ning Dios karing sablang taung sasalpantaya kang Cristo. Paraparehu la ngan ding sablang tau uling mikasala la ngan, at mirayu la king Dios a Talapagligtas da. Oneng king grasya a matula nang binie ning Dios, i Cristo gewa na la ngan malaya ding tau at king kapamilatan nang Cristo Jesus, ding sabla ikua ra ngan milapit king Dios. Telaga ne ning Dios bilang ain a kapamayaran ban king pamipatulu na king daya na mipatawaran la kasalanan ding tau king kapamilatan na ning pamanialpantaya ra keya. Depat na ning Dios iti ban ipakilala na ing kabanalan na. Kanitang minuna pibabata na la at e na la pinsinan ding kasalanan da ring tau; oneng ngening kasalukuyan, papansinan na la ding kasalanan da ring tau ba nang pakilala ing kabanalan na. Makanyan nang papakit ning Dios king banal ya, at mipatawaran ya kasalanan ing balang tau king pamanialpantaya na kang Jesus. Inya nanu mo ing malyari tamung ipagparangalan? Ala! At baket pin makanyan? Uli na ning mamintu tamu king Kautusan? Ali, nune ba tamung salpantaya. Uling paniwalan tamu king pawalan neng kasalanan ning Dios ing tau king kapamilatan na ning kasalpantayanan, at e king pamanupad na king yuyutus na ning Kautusan. Pota galang naman ing Dios para karing Judio ya mo? E ria naman kaya Dios ding paganu? Wa, Dios dia naman ding paganu, uling metung ya mu ing Dios. At ilapit na la king sarili na ding Judio king kapamilatan na ning kasalpantayanan da, at makanyan munaman ing daptan na karing paganu. Nung makanyan malyari ta ne kayang payalan ulaga ing Kautusan uli na ning kasalpantayanan a ite? Ali! E makanyan! Nune tutuparan ta ya ing Kautusan. Nanung malyari tamung asabi tungkul kang Abraham a makatua na ning kekatamung lahi? Nung mipawalan ya kasalanan i Abraham uli na ning depat na atin yang apagmaragul. Oneng ala yang apagmaragul arapan na ning Dios; uling ing kasulatan sasabian na, Meniwala ya i Abraham king Dios, at uli na ning pamaniwala na kilala neng banal ning Dios. Tatanggap yang upa ing taung magobra; e la regalu ding upa na nune sueldu lang mangaintulid keya. Oneng ing taung manalig king kasalpantayanan at e king dapat na, at maniwala ya king Dios a makapamatawad karing makasalanan, kanita ing kasalpantayanan na ya ing kikilalanan na ning Dios bilang kapatawaran keya king arapan na. Iti ya ing amanuan nang David kanitang migsalita ya tungkul king ligaya na ning taung tatanggapan na ning Dios bilang mipatawaran, e uli na ning nanumang depat nang mayap. Ngana, Mapalad ya ing taung pepatawaran na ning Dios king keyang kamalian, at detang leko na na kasalanan! Mapalad ya ing taung e na na singilan ning Ginu karing kasalanan na! Bukud ya kayang kareng Judio iting sinabi nang David? Ali! Mangaintulid ya naman kareng paganu. Abanggit ta ne ing sasabian na ning kasulatan, Meniwala ya i Abraham king Dios at uli na ning kasalpantayanan na tinggap neng banal ning Dios. Kapilan milyari iti? Bayu o kaybat nang mesirkunsisyun Abraham? Bayu; e kaybat. Bandang tauli ya pa mu mesirkunsisyun at ing pangasirkunsisyun na metung yang palatandanan a patutu king ing kasalpantayanan na king Dios ya ing sangkan nung inya tinggap neng banal ning Dios kanitang e ya pa mesirkunsisyun. Makanyan yang malilyaring tata rang espiritual i Abraham ding sablang maniwala king Dios. At tatanggapan na lang banal ning Dios agyamang e la mesirkunsisyun. E ku lalako king i Abraham tata ria naman ding mesirkunsisyun. Oneng e uli na ning pangasirkunsisyun da, nune uli na ning mabibie la agpang king kasalpantayanan a kalupa na ning kang Abraham kanita pang bayu ya mesirkunsisyun. Pengaku na ning Dios kang Abraham at karing lahi na king ing yatu maging bandi ne. Miyabie ya iting pangaku e uli na ning pamamintu nang Abraham king Kautusan, nune uli na ning meniwala ya at tinggap neng banal ning Dios. Uling nung ing pangaku na ning Dios miyabie mu karetang mamintu king Kautusan, mangabaldugan king alang ulaga ing pamanialpantaya na ning tau, at alang ulaga ing pangaku na ning Dios. Gigisingan na mu ning Kautusan ing milalablab nang mua ning Dios; nung nukarin alang kautusan, ala munamang pamaglabag king kautusan. Inya, makatalakad ing pangaku king kasalpantayanan ban makilala king ing pangaku metung yang grasya a babie nang alang bayad ning Dios, at makasadia ya para karing sablang lahi nang Abraham; e mu karelang mamintu king Kautusan nune pati na karetang ating kasalpantayanan a kalupa na ning kang Abraham. Tata ta ya ngan i Abraham; antimo ing sasabian na ning kasulatan, Pepalyarian da kang tata ra ding dakal a bansa. Wa, tata ta ya ngan i Abraham king arapan na ning Dios nung kenu na binili ing kasalpantayanan na, ing Dios a pasubling mie karing mete at mumutus king pangalto da ring bage a e sadiang makalto. Agyamang balamu alang kapalyarian itang panenayan nang Abraham, menaya ya pa mu rin at meniwala, at king anti kanitang paralan milyari yang tata da ring dakal a bansa antimo ing mipangaku keya kanitang misan: Ding lahi mu maging kasing dakal da la ring batuin. Halus dinalan neng banua tua kanita; oneng e bitasang kinupas ing kasalpantayanan na inyang aisip na king halus gugupu ne, at king i Sarah ala ne king idad a malyari ya pang mikayanak. Ditak man e ya milako kasalpantayanan i Abraham ni e ya migduda tungkul king pengaku na ning Dios keya; mirinan yang tetagan a lub king kasalpantayanan na at pepaligayan ne ing Dios. Lubus ya kapaniwalan king agyu nang tuparan ning Dios ing pengaku na. Uli na niti, king kapamilatan na ning kasalpantayanan na metanggap yang banal king Dios. Ding amanung metanggap yang banal king Dios e la misulat para keya mung bukud. Misulat la naman para kekatamung matanggap bilang banal king Dios uli na ning pamaniwala tamu king ya ing pepasubling mebie kang Jesus a Ginu tamu, i Jesus a pete ra uli da ring kekatamung kasalanan, at mipasublian mie ba tamung mipawalan kasalanan. Inya ngening mipatawaran na ing kasalanan tamu king kapamilatan na ning kasalpantayanan, mika kapayapan tamu king Dios king kapamilatan na ning Ginu tamung Jesu-Cristo. King kapamilatan na ning kasalpantayanan tamu peparas nang Jesus kekatamu iting grasyang tatanggapan tamu ngening kasalukuyan. Inya ikakatula tamu ing kapanayan a atyu kekatamu, kapanayan king pangarakayanan tamu king ligaya na ning Dios! Oneng aliwa mu iti ing malyari tamung ikatula. Malyari tamung tumula karing kekatamung kasakitan; balu tamu king ding kasakitan mamunga lang kapibabatan, at ing kapibabatan mamungang tetagan; ing tetagan magdalang kapanayan, at iti namang kapanayan e makabigu kekatamu uling tigtug na ning Dios ing lugud na karing pusu tamu king kapamilatan na ning Banal a Espiritu a babie na ning Dios kekatamu. Uling kanitang kasalukuyan tamung alang akarapat, king panaun a tildu na ning Dios, mete ya i Cristo para karing taung makasalanan. E mayan king ninuman ing paimate ya alang-alang king metung a taung makatuliran. Mekad para king metung a taung mayap ating bisang paisubu agyang king kamatayan. Oneng mete ya i Cristo para kekatamu kanitang makasalanan tamu pa! At iti patunayan na king kaluguran na katamu ning Dios. Anti na ning ngeni milapit ta na king Dios king kapamilatan na ning kamatayan nang Cristo, e kasi lalu tamung asisiguru king iligtas na katamu king mikakalabkab nang mua ning Dios! Kanitang milabas meging kalaban na katamu ning Dios, oneng milapit tamu keya king kapamilatan na ning kamatayan ning Anak na. Ngening metanggap ta na king Dios, lalu tamung ayasahan ing miligtas tamu king kapamilatan na ning bie nang Cristo! Aliwa mu yan; magsaya tamu king Dios king kapamilatan na ning Ginu tamung Jesu-Cristo uling king kapamilatan na meging kakaluguran na katamu ning Dios. Dinatang ing kasalanan keti king yatu king kapamilatan na ning metung a tau, at ing kasalanan na migdalang kamatayan. Bilang bunga na niti, linaganap ing kamatayan king mabilug a ketawan, uling mikasala la ding sablang tau. Atin nang kasalanan keti king yatu bayu ya pa miyabie ing Kautusan; oneng nung nu alang kautusan alang masasabing pamikasala. Makanyan man manibat king panaun nang Adan angga king panaun nang Moises mig-ari ing kamatayan karing sablang tau pati na karetang e mikasala king pamaglabag king kautusan na ning Dios antimo ing pamaglabag nang Adan. I Adan larawan ne nitang metung a taung mipangakung datang. Oneng e la miwawangis deting adua. Uling ing regalung kusa nang binie ning Dios e ne kalupa nitang kasalanan nang Adan. Tutu pin king mig-ari karing dakal a tau ing kamatayan uli na ning kasalanan na ning metung a tau. Oneng lalung maragul ing grasya na ning Dios at antimu rin itang regalung kusa nang binie karing dakal a tau king kapamilatan na ning grasya na ning metung a tau, i Jesu-Cristo. Makayaliwa ya ing regalu na ning Dios ketang kasalanan na ning metung a tau. Kaybat nang merapat nitang metung mung kasalanan a ita, sinalisi ing kayatulan a magdalang kaparusan; oneng kaybat na ning anti kanitang dakal a pamikasala dinatang ne man ing grasyang e tamu pangaintuliran, at iti magdalang kapatawaran. Wa, king kapamilatan na ning kasalanan ning metung mung tau karin megumpisa ing pamag-ari na ning kamatayan; oneng lalu namang maragul ing binunga na ning depat na ning katau, i Jesu-Cristo! Ding sablang tatanggap king maglapo nang grasya ning Dios at detang kikilalanan nang matulid mie la at makipag-ari king kapamilatan nang Cristo. Inya nung ing metung a kasalanan migdalang kaparusan karing sablang tau, makanyan namang migdalang kapatawaran at bie karing sablang tau ing depat na ning katau. At nung makananu lang meging makasalanan ding sabla uli na mu ning kapanialangsangan na ning metung a tau makanyan la namang mipatawaran ding sabla uli na ning kapamintuan na naman ning metung a tau. Miyabie ya ing Kautusan ban miragdag ing pamikasala; oneng nung kapilan merakal ing kasalanan kanita naman lalung merakal ing grasya na ning Dios. Inya nung makananung mig-ari ing kasalanan king kapamilatan na ning kamatayan, makanyan munaman mig-ari ing grasya na ning Dios king kapamilatan na ning kapatawaran ban kamtan tamu ing bie alang angga king kapamilatan nang Jesu-Cristo a Ginu tamu. Nanu ngeni ing sabian tamu? King itamu manatili tamung mabibie king pamikasala ban kanita lalung dakal ing grasya na ning Dios? E makanyan! Mete ta na king kasalanan, inya makananu tamung manatili pang mabibie king kasalanan? E wari mituru kekayu king inyang mebinyag tamu at miyabe kang Cristo Jesus mebinyag tamu at miyabe king kamatayan na? King matulid a pangasabi, inyang mebinyag tamu mikutkut tamung abe na at mirakayanan king kamatayan na ban nung makananu yang sinubling mebie king kapamilatan na ning maligaya nang upaya ning Ibpa, makanyan tamu munamang mibiebie king panibayung bie. Uling nung mekiabe tamu kang Cristo king kamatayan na, makanyan tamu namang miyabe king pangasubli nang mebie. Balu tamu king ing matua tamung pangatau mipaku yang kayabe nang Cristo king krus ban siran na ing upaya na niting katawan a makasalanan, at ba tamung miligtas king panga-ipus king kasalanan. Potang ing tau mate ya ala ne king upaya na ning kasalanan. Nung miyabe tamu king kamatayan nang Cristo, paniwalan tamung subli tamu namang mie kalupa na. I Cristo, antimo ing balu tamu, king pangasubli nang mie, e ne mate kapilan man; ala neng upaya keya ing kamatayan. Inyang mete ya, mete ya para king kasalanan; misan mu at para king sablang panaun. At ngeni mabie ya para king Dios. Inya ikayu man ibilang yu nang mete para king kasalanan ing kekayung sarili, oneng mabie para king Dios king pangayabe yu kang Cristo Jesus. Inya e na sukat mag-ari ing kasalanan karing katawan yung malalaso, at e yu na sukat panusigan ing e mayap nang pamitan ni e yu na pakasangkapan king kasalanan ing isanu mang dake na ning kekayung sarili para magamit king isanu mang e mayap a parasan. Nune sukat yung ibie ing kekayung sarili king Dios bilang taung mete na, oneng mipasublian mie at isuku yung kabilugan keya ing sarili yu ban magamit king pamaniapat king matulid. E na kayu pailalam pasibayu king upaya na ning kasalanan, uling ala na kayu ngeni king lalam nang upaya ning Kautusan nune atyu kayu lalam nang upaya ning grasya ning Dios. Nanu ngeni? Uli mong ala ta na king lalam nang upaya ning kautusan nune atyu tamu king lalam nang upaya ning grasya, dapat ta nang pamikasala? Ali, e makanyan! Tune balu yu king neng yayampang yu king aliwa ing kekayung sarili, antimong ipus, pa-ipus kayu king taung kekayung pamintuan: pa-ipus kayu king kasalanan at iti papunta king kamatayan o pa-ipus kayu king Dios at iti papunta naman king pangapatawad da ring kasalanan. Oneng salamat king Dios! Agyamang kanitang misan meging ipus na kayu ning kasalanan, memintu kayung maniaman a lub karing turu a tinggap yu. Meging malaya kayu king panga-ipus yu king kasalanan ban pa-ipus kayu king kabanalan. (Gagamit kung karaniwan a amanu uli na ning katutubu yung keinan.) Kanitang misan sinuku yung lubus ing kekayung sarili king karinatan at kanawangan para king nasa a marok. Ngeni naman sukat yung isukung ganap ing kekayung sarili anting ipus na ning kabanalan. Kanitang ipus na kayu pa ning kasalanan, tutu kayung mirayu king kabanalan. Oneng nanu naman ing maging pakinabang yu king pamaniapat karing bage-bage a ngeni pikakarine yu? Alang aliwa nune ing kamatayan! Oneng ngeni meging malaya na kayu king kasalanan at ipus na kayu ning Dios. Ing pakinabang yu ya ing pamibiebie a lubus makatalaga keya, at ing bunga na niti ya ing bie alang angga! Ing bayad na ning kasalanan, kamatayan; oneng ing regalung kusa nang babie ning Dios ya ing bie alang angga kayabe nang Cristo Jesus a Ginu tamu. Kapatad, asisiguru kung aintindian yu ining buri kung sabian kekayu, uling makaintindi kayu ngan tungkul king kautusan. Atin yang upaya ing kautusan king tau kaba mung mabie ya. Metung a alimbawa: katungkulan na ning babaing talasawa, agpang king kautusan, ing maging tapat ya king asawa na kabang mabie ya ing lalaki; nung mate ne ing lalaki, e ne masasakup ing babai ketang kautusan a sasabing e ne malyaring kawanian ing asawa na. Inya nung makiabe ya king aliwang lalaki kabang mabie ya pa ing asawa na, ausan neng makipag-lalaki ning kautusan; nung ing asawa na mete ne, metung neng babaing malaya, agpang king kautusan, at e ya mikakasalang makipangalugud, nung makiasawa ya king aliwang lalaki. Tutu munaman ing anti kaniti para kekayu, kapatad ku. Mete na kayu naman para king Kautusan, uling dake na kayu ning katawan nang Cristo, at ngeni dake na na kayu nitang mipasublian mie ban mamunga kayung mayap a dapat para king Dios. Uling kanitang mibiebie tamu, agpang king katutubu ning kekatamung pangatau, ding e mayap nang nasa a ginising na ning Kautusan ilang magobra karing kekatamung katawan at ing maging bunga na ya ing kamatayan. Oneng ngeni malaya ta na king Kautusan, uling mete ta na ketang mekabihag kekatamu kanitang milabas. E ta ya susuyuan ing Dios lalam ning matuang tuntunan na ning kautusan a misulat, nune king bayung bie a babie na ning Espiritu. Nanu ngeni ing malyari tamung sabian? King ing Kautusan makapalpikasala ya? Ali ya! Nung akilala ku nung nanu ing kasalanan, akilala ku uli na mu ning Kautusan. E ku sana ikuang abalu nung nanu ing manangkamin, nung ing Kautusan e na sinabi, E ka manangkamin. Menakit dalan ing kasalanan para gisingan na kanaku king kapamilatan na ning kautusan ing miyayaliwang pamanangkamin. Nung alang kautusan, alang kasalanan. Aku mismu kanitang misan mibiebie kung alang balu tungkul king kautusan; oneng inyang abalu ke ing kautusan, megumpisang tinubu kanaku ing pamikasala at aku naman mete ku. At ing kautusan a kailangan magdalang bie kanaku kamatayan ing dela na. Mirinan pamikatagun ing kasalanan at lininlang na ku king kapamilatan na ning kautusan; makanyan na kung pete. Inya, ing Kautusan banal ya at ing kautusan banal ya, matulid ampon mayap. E kasi ing mayap ya ing makirapat king kanakung pangamate? Ali! Ing kasalanan ya ing makirapat kaniti: kesangkapanan ne ning kasalanan ing mayap, at inatdanan na kung kamatayan ban makilala ing tune nang kabaldugan ning kasalanan. Inya, king kapamilatan na ning kautusan, lalu kung akikilala ing makatakut nang dewakan ning kasalanan. Balu tamu king ing Kautusan tungkul ya karing bage espiritual; oneng aku tau kung ating kamatayan a mepisali antimong ipus ning kasalanan. E ku aintindian ing mismung daraptan ku; uling e ku daraptan ing kailangan kung daptan, nune ing ararapat ku ya ing kabud ing kasaman ku. Neng daraptan ku ing bage a e ku sukat daptan, mipakilala king tatanggapan kung ustu ya ing Kautusan. Inya aliwa aku ing tune darapat kaniting bage; nune ing kasalanan a atyu kanaku. Balu ku king alang kayapan a mayayakit kanaku, ngaku wari, king kanakung pangatau. Agyamang atyu kanaku ing bisang dapat king mayap, e ku ararapat. E ku ararapat ing mayap a sukat kung daptan; nune ing ararapat ku ya ing e mayap a e ku buring daptan. Nung ing e ku sukat daptan ya ing ararapat ku, mangabaldugan king aliwa na aku mismu ing darapat kaniti, nune ing kasalanan a atyu kanaku. Iti ya ing prinsipyu a atuklasan ku: neng buri kung daptan ing mayap, ing e mayap ya ing malapit kanaku. Ing mabilug kung pangatau tutula ya king kautusan na ning Dios. Oneng akakit ku king ating aliwang prinsipyung magobra king kanakung pangatau a balamu metung yang prinsipyung pilit sasalangsang king didikta na ning lub ku. Gagawan na kung bihag niting prinsipyu na ning kasalanan a magobra king mabilug kung pangatau. Inya tau kung tutung makalunus! Ninu ing magligtas kanaku king katawan a ini a atyu king upaya na ning kamatayan? Salamat king Dios a darapat kaniti king kapamilatan nang Jesu-Cristo a Ginu tamu! Inya, iti ngeni ing kanakung kabilian: king sarili kung pamisip asuyuan ke ing kautusan na ning Dios, oneng ing maina kung pangatau susuyuan ne ing kautusan na ning kasalanan. Inya e na la miyatulan kaparusan detang mabibie kang Cristo Jesus. Ing kautusan ning Espiritu a babie king bie a makayabe kang Cristo Jesus, leko na ku king kautusan ning kasalanan at kamatayan. Depat na ning Dios ing e na arapat ning Kautusan uli na ning keinan ning tau. Tinubud ne ning Dios ing Anak na a dinatang kalupa na ning taung makasalanan ban ilako na ing kasalanan. King kapamilatan na ning depat nang iti ning Dios perusan na ing kasalanan a magobra king keinan na ning tau ban ing katuliran a aduan na ning Kautusan lubus matupad kekatamung mabibie agpang king Espiritu at e agpang king keinan na ning katutubung pangatau. Uling detang mabibie ketang agkat na ning katutubu rang pangatau, mimisip la ketang aduan na ning katutubu rang pangatau. Detang mabibie naman king agkat na ning Espiritu, mimisip la agpang ketang kaburian na ning Espiritu. Nung mimisip la ketang aduan na ning katutubung pangatau, ing pupulan da kamatayan at deta namang mimisip ketang aduan na ning Espiritu, bie at kapayapan ing karelang tanggapan. Inya maging kalaban ne ning Dios ing taung mimisip ketang aduan na ning katutubu rang pangatau, uling iti e mamintu king kautusan na ning Dios, at king kamatutuanan e na agyung pamintuan. Detang manusig king agkat na ning katutubung pangatau e re malyaring apaligayan ing Dios. Oneng e kayu mabibie ketang aduan na ning katutubung pangatau, nune mabibie kayu ketang agkat na ning Espiritu, nung tune yang manuknangan kekayu ing Espiritu ning Dios. E ya kang Cristo ing e na panuknanganan ning Espiritu nang Cristo. Nung manuknangan ya kekayu i Cristo, mate ya man ing katawan uli na ning kasalanan yu, mabie ya ing espiritu yu uling pepawalan na kayung kasalanan ning Dios! Nung ing Espiritu na ning Dios a pepasubling mie kang Jesus, manuknangan ya kekayu, ing pepasubling mie kang Cristo pasublian na la namang mie ding katawan yung malalaso kapamilatan na ning Espiritu nang manuknangan kekayu. Inya, kapatad, atin tamung katungkulan, oneng e para mibiebie ketang agkat na ning katutubung pangatau tamu. Uling mate kayu nung mibiebie kayu ketang agkat na ning katutubung pangatau; nung king agkat na ning Espiritu papaten yu ing e mayap nang pamitan ning katawan, mie kayu. Anak na la ning Dios detang tutuki king agkat na ning Espiritu ning Dios. Uling ing Espiritu a binie na ning Dios kekayu e na kayu papalyarian ipus ba kayung pasibayung mangatmung takut; nune papalyarian na kayung maging anak na ning Dios. Potang ausan ta ya ing Dios: Tatang, Tatang ko! patutuan na ning Espiritu ning Dios king kekatamung espiritu king itamu anak na katamu ning Dios. At anti na ning anak na katamu, talapagmana na katamu ning Dios at kayabe na katamung talapagmanang Cristo; nung darake tamu king kasakitan nang Cristo, mirakayanan tamu naman king kaligayan na. Isipan ku king ing daralanan tamung kasakitan ngening kasalukuyan a panaun e man sukat ipakilimpi king ligayang makapanaya a mihayag kekatamu king daratang a panaun. Masipit na nang panenayan ning meto lelangan ing pamipakilala na ning Dios karing anak na. E na sariling kaburian ning meto lelangan ing mabigu ya nune kaburian na ning Dios; oneng dininan neng kapanayan. Uling ing meto lelangan maging malaya ya king panga-ipus na king kasiran, at mirakayanan ya ing kalayaan at kaligayan da ring anak na ning Dios. Masalang balu tamu king angga ngening kasalukuyan sasaingsing ya ing meto lelangan king sakit a kalupa na ning metung a babaing manganak. Oneng e mu bukud ing meto lelangan, itamung mirinan king Espiritu, antimong mumunang dili karing regalu na ning Dios, sasaingsing tamu naman kabang panayan tamu king Dios ing ibilang na katamung anak na, ing pangayatbus da ring kekatamung katawan. Uling miligtas tamu, oneng atin ta pang kapanayan. Nung akakit ta na itang kekatamung panenayan, e na tune kapanayan ita. Ninu wari ing manaya ketang akakit na na? Nung manaya tamu ketang e ta pa akakit, panayan tamu king mitmung kapibabatan. King anti kanyan munamang paralan daratang ya ing Espiritu ban saupan na katamu uling tau tamung maina. Uling e tamu man balu nung makananu tamung sukat manalangin; oneng ing Espiritu ya mismu ing magparalampu arapan na ning Dios para kekatamu, king dalung a e ra man asabi ding amanu na ning tau. Ing Dios a manakit angga na king kabubusalan na ning pusu ning tau balu na ing atyu king pilubluban na ning Espiritu; uling ing Espiritu ya ing magparalampu king arapan na ning Dios alang-alang king balen na at agpang king kaburian na. Balu tamu king karing sablang bage darapat ya ing Dios para king ikakayap da ring malugud keya, ding inaus na at pinili agpang king parasan na. Ila detang pinili na manibat na kanitang minuna at telaga nang maging tune nang kalupa ning Anak na ban ing Anak yang maging pangane da ring dakal a mikakapatad. Inaus na la ning Dios detang telaga na para kaniti, at pepatawaran na la at dekayanan king kaligayan na. King heganaganang iti, nanu ing malyari tamung asabi? Nung ing Dios atyu king panig tamu, ninu ing laban kekatamu? E ne pepasubalian pati na ing sariling Anak na, nune inain ne para king ikakayap tamu! Nung pati Anak na binie na kekatamu, ipagkaymut na pa kaya kekatamu ing nanumang malyaring aibie na? Ninu ing misuplung laban karing pinili na ning Dios? Nung ing Dios mismu pepayalan na na katamung kasalanan, ninu pa ing makayatul kekatamu? I Cristo Jesus kaya? Aliwa! E mu ing mete ya para kekatamu; sinubli ya namang mie at atyu king banda nang wanan ning Dios at makisabi yang mayap para kekatamu! Ninu mo ing ating upayang ikawani na katamu king lugud nang Cristo? Ing kaligaligan kaya, ing kasakitan, ing pangalupig, ing danup, ing kalubasan, ing panganib o ing kamatayan? Antimo ing sasabian na ning kasulatan: Alang-alang kekayu makatibi kaming patitingapun king kamatayan; pekilupa da kami karing tupang malapit da nang katatan. Ali! Uling karing sablang bage atin tamung ganap a tagumpe king kapamilatan nang Cristo a linugud kekatamu. Matibe ku kapaniwalan king agyang ing kamatayan o ing bie man, ding anghel o ding aliwa pang upaya o sikanan karin banua, antimu rin ing nanuman king kasalukuyan o king daratang a panaun, ing atyu babo o ing atyu lalam o ing nanumang melalang, e na katamu kapilan man malyaring ikawani king lugud na ning Dios kang Cristo Jesus a Ginu tamu. Sasabian ku ing katutuan; talatuki na kung Cristo at e ku maglaram. Ing sarili kung konsiensia a pamahalan na ning Banal a Espiritu, patutuan na king e ku maglaram. Ing buri kung sabian ya ini: tutu kung pagkalungkutan at alang kalupa ing kaplas ning pusu ku para karing kapatad ku a kanakung sariling laman at daya. Maniaman ku lub tanggapan ing miparusan at mikawani ku kang Cristo, nung iti ya ing makasaup karela. Ila ding taung pinili na ning Dios; inampun na la bilang sariling anak na at pepabalu na karela ing kaligayan na; tinatag na la ding kasunduan kayabe ra at binie ne karela ing Kautusan; atyu karela ing tune kapanyamban; tinggap da ing dakal nang pengaku ning Dios; ila ding meging lahi ding pikabaluan a Hebreong penibatan da, at ing Cristo, king pangatau na, ibat ya king karelang lahi. Mipuri yang alang kapupusan ing Dios a mag-ari king sabla-sabla! Amen. E ku sasabian king mebigu ing pangaku na ning Dios; uling e ding sablang memalen na ning Israel tau lang pinili na ning Dios ni e la ngan anak na ning Dios ding lahi nang Abraham. Ngana ning Dios kang Abraham, Ding lahi nang Isaac ilang maging lahi mu. Ing buri nang sabian niti king ding anak a mibait ketang natural a paralan e na la anak ning Dios; nune ding anak a mibait bilang bunga na ning pangaku ning Dios ila ding makilalang tune lahi. Uling ing pangaku na ning Dios anti kanini: King karampatan a panaun magbalik ku at mikayanak neng lalaki i Sarah. Oneng e mu ita, uling parehu la tata ding adua nang anak a lalaking Rebeca, i Isaac a penibatan tamu. Ngana ning kasulatan, Liguran ke i Jacob, oneng pikasaman ke i Esau. Nanu ing asabi tamu tungkul kaniti? King mangabiran ya ing Dios? Ali ya! Uling sinabi na kang Moises, Dinan keng lunus itang buri kung dinan, at lunusan ke itang buri kung lunusan. Inya e makatalakad ketang buri na o daraptan na ning tau, nune bukud mu king lunus na ning Dios. Uling nganang migsalita ning kasulatan king ari ning Ehipto, Gewa da kang ari ba da kang kasangkapanan king pamipakilala ku king kanakung upaya, at king pangahayag na ning kanakung lagyu king mabilug a yatu. Inya dinan neng lunus ning Dios itang buri nang dinan at pasiasan ne buntuk itang buri na. Malyaring ikutang na ning metung kekayu, Nung makanyan pala, obat pamarsalanan ne ning Dios ing tau? Ninu wari ing makatutul king kaburian na ning Dios? Ninu mo ika, kakaluguran, para magsalita kang makanyan king Dios? Ing metung a lulanan a megawa king pila e na kukutang king taung ginawa keya, Obat makanyan mu kung gewa? E wari ing taung gagawang lulanan atin yang upayang gumamit king pila agpang ketang buri na at gawang aduang lulanan king metung mung tumpuk a pila; ing metung magamit ya king espesyal a okasyun at ing metung naman para king karaniwan a pamangamit? Makanyan munaman ing malyari tamung asabi tungkul king dapat na ning Dios. Birian nang ipakilala ing milalablab nang mua at ipakilala ing upaya na. Makanyan man maragul ing kapibabatan na karetang mangaintulid king milalablab nang mua, detang makasadia nang magisan. Buri na namang ipakilala ing maragul nang kaligayan a mitugtug kekatamu a buri nang mirarasnan king lunus na, kekatamung sidia nang tanggap king kaligayan na. Uling itamu ding inaus na; e mu ding ibat karing Judio nune ding ibat karing paganu munaman. At iti ya ing sasabian na king libru ning Hosea, Ding taung sadiang e kaku, ausan ku lang Balen Ku, Ing bansang sadiang e ku kaluguran, ausan keng Ing kakung Pakamalan. At king kabud lugal nung nu ra dimdam, Aliwa ikayu ing kakung balen, karin la mayaus anak ning Dios a mabie. At migsalita ya i Isaias tungkul king Israel. Ngana, Agyang pang kasing dakal na la ning balas king pasigan ding memalen ning Israel, ditak la mu karela ding miligtas; uling mabilis at mabagsik ing atulan ne ning Ginu ing kabilugan a yatu. Kalupa na nitang sinabi na namang Isaias kanitang minuna, Nung ing Ginung Mayupayang tutu e na katamu likuananan lahi, mekad meging anti tamu king Sodoma; mekad meging kalupa na katamu ning Gomorra. Nanu ing sabian tamu? Ding paganu a e naman magkapilit milapit king Dios ila kabud ding pepatawaran na king kapamilatan na ning kasalpantayanan, samantalang e re atuklasan ding taung pinili na ning Dios a manintun kautusan a malyaring makapilapit karela king Dios. Nanu ing meging sangkan? E la menalig king kasalpantayanan, nune ketang sariling dapat da. Mitisud la king batung makatisud a amanuan na ning kasulatan, Lawan yu, ibili ke king Zion ing metung a batu a makatisud karing tau; metung yang batung makaragsa karela, oneng ing ninumang maniwala keya e ya mabigu. Kapatad, king mabilug kung pusu tune kung pagnasan king miligtas la ding mismung sarili kung kalahi! Manalangin ku king Dios para karela! Aku mismu apatutuan ku king tune lang tapat king Dios, oneng ing katapatan da e makatalakad king tune beluan. E re ikuang akilala ing dalan nung nu na la payalan kasalanan ning Dios ding tau at pilit lang mitatag sarili dang dalan; inya e la pepasakup king paralan na ning Dios tungkul king pangapayalan dang kasalanan ding tau. I Cristo ya ing kawakasan na ning Kautusan at king kapamilatan na matanggap ya king Dios ing ninumang sasalpantaya. Iti ya ing sinulat nang Moises tungkul king pangapatawaran ning kasalanan agpang king Kautusan: Mie ya king kapamilatan na ning Kautusan. Anti naman keni ing masasabi tungkul king pangapatawaran ding kasalanan arapan na ning Dios king kapamilatan na ning kasalpantayanan: E mu kukutang king kekang sarili, Ninu ing mukiat karin banua? (ngana wari, para ibaba me i Cristo.) Ni e mu kukutang, Ninu ing dulung king kalalalaman na ning yatu? (ngana wari, para isaka me ibat king kakarinan da ring mete i Cristo). Ing sasabian na anti kaniti: Malapit kekayu ing amanu na ning Dios, atyu karing labi yu at karing kekayung pusu, ngaku wari, ing kasalpantayanan a ipanaral mi kekayu. Nung ipasiag mu karing kekang labi, I Jesus Ginu ya at paniwalan mu king kabubusalan na ning pusu mu king pepasublian neng mie ning Dios, miligtas ka. Uling maniwala tamu king kabubusalan na ning pusu tamu at uli na nita payalan na katamung kasalanan ning Dios; king kapamilatan na ning pamipasiag tamu king kasalpantayanan mililigtas tamu. Ngana ning kasulatan, E ya mabigu ing ninumang maniwala keya. Ala lang pamiyayaliwa ding Judio at ding paganu; ing Dios ya naman ing Ginu da ring sabla at labis-labis na lang bendisyunan ding sablang mamaus keya. Antimo ing sasabian na ning kasulatan, Miligtas ya ing ninumang mamaus king lagyu na ning Ginu. Oneng makananu lang makayaus king Ginu, nung e la pa maniwala? At makananu lang maniwala, nung ala la pang dimdam tungkul king Ginu? At makananu lang makaramdam, nung ala namang menaral karela? Makananu namang mika talapanaral, nung alang mituburan manaral? Agpang king sasabian na ning kasulatan, Kasampat na ning paniatang da ring manaral king Mayap a Balita! Oneng e ila ngan tinggap de ing Mayap a Balita. Ing propeta Isaias mismu sinabi na, Ginu, ninu ing meniwala king penaral mi? Inya daratang ing kasalpantayanan king kapamilatan na ning pamakiramdam king amanung mipanaral at ing amanung manibatan king pamanaral tungkul kang Cristo. Oneng ngakung kukutang, Pota galang e ra naman dimdam ing amanung mipanaral? Wa, dimdam da, antimo ing sasabian na ning kasulatan: Ing karelang bosis minabut angga king mabilug a yatu; ing amanu ra miras angga na karing sikoti na ning yatu. Pasibayu, ngakung kukutang, e ra kaya balu iti ding tau Israel? Pekibatan na nang Moises iti kanita pang minuna. Ngana, Papangalaluan da kayu karing taung e naman metung a bansa; pamuan da kayu laban king metung a bansang bibilugan ding taung alang balu. At lalu pang mataram ing pamagsalita nang Isaias inyang nganang sinabi, Atuklasan da ku ding taung e naman manintun kaku; pepakit ku karing taung e naman mangutang tungkul kanaku. Oneng tungkul king Israel nganang sasabi, Patingapun kung mamaus king metung a balen a mapaglaban at e mapamintu kanaku! Iti naman ngeni ing kukutang ku: Tinggian ne ning Dios ing sarili nang balen? Agyang ditak ali ne! Aku mismu metung kung Israelita, metung kung lahi nang Abraham at miembru na ning tribu nang Benjamin. E ne tinggian ning Dios ing balen na, ing balen a pinili na ibat pa king kamumulan. Balu yu nung nanu ing sasabian na ning kasulatan tungkul king pamakisabi nang mayap ning propeta Elias king Dios laban king Israel. Ngana, Ginu, pete da na la ding kekang propeta at piglasak da la ring kekang altar; aku nang dili ing mitagan at buri da ku pang paten! Nanu ing pekibat na ning Dios keya? Ing pekibat na, Mitagan kung pitung libung lalaking e pa sinamba kang Baal a idolo. Makanyan a makanyan ing malilyari ngening kasalukuyan: atin pa mu ring makatagan karing taung pinili na ning Dios uli na ning grasya na. Ing pamamili na karela manalumpakan king grasya na at e ketang nanumang depat da. Uling nung ing pamamili na ning Dios manalumpakan mu king daraptan da ring tau, e mu na atunggen grasya iti. Nanu ing milyari? E ra atuklasan ding memalen ning Israel itang karelang panintunan. Metung ya mung malating grupu a pinili na ning Dios ing mekatuklas; migmaklak-maklakan la ding aliwa king aus na ning Dios. Antimo ing sasabian na ning kasulatan, Pepasias na la pusu ning Dios at pepaburen na lang mepurul a kaisipan; angga man king aldong iti e la manakit ding mata ra, at e la makaramdam ding balugbug da. At sasabian nang David, Marakap la sa at masilu karing karelang pamagpiesta; miragsa la sa at miparusan! Mabulag la sa mata ba lang e manakit, at mangabukut-bukut la sa kapilan man karing karelang problema. Inya, ngaku pang kukutang, ngening misakab la ding Judio mangabaldugan kaya king melaus na lang miragsa? Ali! Uling ing karelang pamikasala migdalang kaligtasan karing paganu ban kanita dumiria la karela ding Judio. Nung ing pamikasala da ring Judio migdalang maragul a bendisyun king mabilug a yatu, at ing pangabigu ra migdalang dakal a bendisyun karing paganu, e kasi lalung maragul ing bendisyun a ibunga na nung wari't ding sablang Judio magbayu lang bie! Ikayung paganu, oyni ing asabi ku kekayu. Kabang apostol ku kekayu, ipagmaragul ku ing kasuyuan kekayu. Mekad king kapamilatan na niti ding kanakung sariling kalahi apapangalaluan ku la tungkul king lingap ku kekayu, at king paralan a yan malyari ku lang iligtas ding aliwa karela. Nung kanitang ding kalahi ku e la metanggap, ing yatu naman milapit ya king Dios, pota kayang matanggap lang pasibayu keya, nanu ing maging bunga na niti? Alang aliwa nune ing pangasubli ra bie ding taung mete na! Nung ing mumunang kapirasung tinape miyain ya king Dios, keya ya naman ing kabilugan a tinape at nung ding yamut ning metung a tanaman miyain la king Dios, keya la naman ding sanga. Ding mapilan karing sanga na ning tanaman a olibong mesese mepakli la at ing sanga na ning tanaman a olibong kabud na tinubu misusug ya keya. Ikayung paganu mengari kayu ketang olibong kabud na tinubu at ngeni misusug kayu king sikanan at bie rang manawa ding Judio. Inya, e yu la sukat payalan kabaldugan detang mengapakling anting sanga. Makananu kayung makapagmaragul? Metung kayu mung sanga, aliwa ikayu ing magsustentu king yamut, ing yamut ya ing magsustentu kekayu. Mekad ngayu namang sumabi, Wa, oneng mepakli la ding sanga ban ikaming kuma king lugal da. Wa, tutu ita. Mepakli la uling e la sinalpantaya, kabang ikayu menatili kayu uling sasalpantaya kayu. Oneng e kayu daragul a lub uli na niti; nune kailangan kayung mika ating takut. E na la pepasayangnan ning Dios ding Judio a mengaring sangang katutubu ning tanaman; ikayu kaya isipan yung pasayangnan na kayu? Keti tamu akakit nung nu anti ing ganaka na ning Dios at nung nu anti ing bigsikan na. Pagbagsikan na la detang sangang metanggal, oneng maganaka ya kekayu, nung manatili kayu king mayap nang lub; nung ali kayu, ikayu man mangapakli kayu. At ding Judio naman, nung painggulut la king keyalan dang kasalpantayanan, misubli la king sadia rang lugal, uling agyu na lang isubli ning Dios. Ikayung paganu mengari kayu king sanga na ning olibong kabud na tinubu king metung a lugal at mepakli kayu. Kaybat, agyang laban king naturalesa, mitaid kayu king metung a tanaman a olibong sese at saria rang gagambulan. Mengari la ding Judio kaniting olibong mesese. Inya lalung mayan para king Dios ing isusug na lang pasibayu king tanaman a sarili rang penibatan. Kapatad, pota isipan yu king balu yu na ing sabla. Buri kung abalu ye ngan ing katutuan a makalihim. Anti ya keni: e manatili kabang panaun ing kesiasan na lub Israel. Manatili mu angga potang ing mabilug a yatung e Judio akua na nang matanggap king Dios. King makanyan a paralan ya mikabus ing mabilug a Israel, agpang king sasabian na ning kasulatan, Ing Talapagligtas manibatan ya king Zion, idayu na ing sablang e mayap karing lahi nang Jacob. Itatag ke karela iting kasunduan, potang ilako ku la ding karelang kasalanan. Meging kalaban na la ning Dios ding Judio uling tatanggian de ing Mayap a Balita at maging kalaban na la alang-alang kekayung paganu; oneng bilang balen a pinili na, kaluguran na la pa mu rin ning Dios ding Judio alang-alang karing karelang makatua. Uling e biasang manaliwa isip ing Dios tungkul karing pipilinan na at bibendisyunan. Tungkul naman kekayung paganu, kanitang minuna e kayu memintu king Dios; oneng ngeni tinggap yu ing lunus na ning Dios uli na ning e ra pamamintu ding Judio. Makanyan munaman, uli na ning lunus a kekayung tinggap, ding Judio ngeni e la mamintu king Dios ban ila man malyari dang tanggapan ing lunus na. Uling pepaburen na lang mebihag ning Dios ding sablang tau king karelang e pamamintu ban malyari nang ipakit karela ing lunus na. E mu asukdan ing pibandian na ning Dios! Antimu rin ing kabiasnan na ampon beluan! Ninu ing makasaliksik king kayatulan na? Ninu mo ing makaintindi king pamamaralan na? Antimo ing sasabian na ning kasulatan, Ninung makibalu king isipan na ning Ginu? Ninu ing makaibie payu keya? Ninu na ing atin nang aibie nanuman keya ba nang pangaintuliran ing mibayaran? Uling ya ing linalang king sabla-sabla at ing sabla atyu ngan ngeni king uli na at para keya. King Dios ing kapurian angga na king kapilan pa man! Amen. Inya, kapatad ku, king uli na ning maragul nang lunus ning Dios kekatamu, ipakisabi kung mayap kekayu: samban ye king kapamilatan na ning pamiyain yu karing kekayung katawan bilang mabie at banal a ain, tune babie tula king Dios. Iti ya ing tune kapanyamban a kailangan yung iyain keya. E kayu makiapus king lakad na ning yatung iti, nune ibayu yu ing kekayung panugali king kapamilatan na ning pamagbayu yu isip. Kaniti yu atuklasan ing kaburian na ning Dios at akilala yu nung isanu ing mayap at ing katanggap-tanggap keya at ing ganap. King uli na ning grasyang binie na ning Dios kanaku, sasabian ku ngeni kekayu ngan: e yu lalawan maragul ing kekayung sarili maygit ketang karampatan kekayu. Nune maging banayad kayu king kekayung pamibalak, at ing balang metung kekayu kailangan ing surian na ing sarili na agpang king sukad na ning kasalpantayanan a binie na ning Dios keya. Dakal tamu miyayaliwang dake king metung mung katawan, at deting dake atin lang miyayaliwang kasilbian. Makanyan munaman, agyamang dakal tamu metung tamu mung katawan kayabe nang Cristo at makayabe tamu king metung at metung antimong miyayaliwa nang dake ning metung a katawan. Atin tamung miyayaliwang kagiwan agpang king binie na ning Dios king balang metung. Nung ing kagiwan a tinggap mu ya ing maging talapagsalita na ning Dios, ipanaral mu ing amanu na ning Dios agpang king kasalpantayanan a atyu keka, nung pamaniuyu, gamitan mu king pamaniuyu. Nung pamanuru ing kagiwan a kekang tinggap, gamitan mu king pamanuru, nung pamamie payu, dinan mu lang payu ding mimina lub. Ding maglimus, maglimus lang mitmung ganaka. Ding tatalan upaya kailangan lang magkapilit e mu nanu; ing darapat mayap king aliwa, daptan nang mitmung tula. Ala sanang pamagkunwari ing lugud yu; pikasaman yu ing e mayap at papanatilian yu ing mayap. Mikakalugud kayu antimo ding mikakapatad, at mikamaragul kayu sanang kagalangan king metung at metung. King alang sawang pamagkapilit, magobra kayu para king Ginu kayabe na ning kalausan a lub. Tumula kayu uli na ning kekayung kapanayan. Mibabata kayu king oras ning kekayung kapagsubukan, at manatili kayu sa king pamanalangin. Sumaup kayu karing kapatad yung Cristianung atyu king pamangailangan, at tanggapan yu lang matula ding dayuan karing pibalebale yu. Bendisyunan yu la ding liligalig kekayu; e yu la panagkasanan kapilan man, nune aduan yu king Dios ing bendisyunan na la. Makiabe kayu king tula da ring matula, makirame kayu king lungkut da ring malungkut. Pakit kayung parehu paglalawe, at ating malasakit karing sabla. E kayu matas a lub, nune biasa kayu sanang makiabe karing kalulu. E yu isipan ing tutu na kayung biasa. E yu ablasan marok ing depat dang marok kekayu. Daptan yu itang bibilang dang mayap ding sablang tau. Daptan yu ing sablang agyu yu ban makapibiebie kayung payapa kayabe da ring sablang tau. Kanakung kakaluguran, kapilan man e kayu mamablas, nune ipanibala yu king milalablab nang mua ning Dios, uling sasabian na ning kasulatan, Aku ing mablas, aku ing singil, ngana ning Ginu. Antimo ing sasabian na ning kasulatan, Nung maranup ya ing kekang kalaban, pakanan me; nung mau ya, dinan meng inuman; uling king pamaniapat mu king anti kanyan mipakarine ya king sarili na. E kayu paisaul king marawak, nune labanan yu ing marawak king mayap. Sukat yang mamintu ing metung at metung karing manimuna king balen, uling alang kayupayan a makalto nung e na paintulut ning Dios, at binili na la karin ning Dios ding atyu king katungkulan. Inya ninuman ing sasalangsang king kayupayan sasalangsangan na ing tildu na ning Dios, at miparusan ya ing ninumang sasalangsang king tildu na ning Dios. Ala lang sukat pitakutan karing manungkulan ding darapat mayap, nune deta mung darapat e mayap. Bisa kang e mitakutan king atyu king katungkulan? Dapat ka ketang mayap at purian na ka. Uling metung yang talasuyu na ning Dios a magobra para king kekang ikakayap. Nung darapat kang e mayap, kailangan meng pitakutan uling e pabiru-biru ing upaya nang mamarusa. Ya ing talasuyu na ning Dios at instrumento na ning milalablab nang mua ning Dios para karing darapat e mayap. Inya kailangan kang mamintu karing atyu king kayupayan, e mu ban apangilagan mu ing milalablab nang mua ning Dios, nune uling iti ya ing aduan na ning konsiensia yu. Ita munaman ing sangkan nung inya kailangan kayung mamayad buis, uling magobra la para king Dios ding atyu king katungkulan neng tutuparan da ing karelang katungkulan. Inya bayaran yu itang pakibatan yu karela; bayaran yu ing buis yu para king kekayung sarili at para king pibandian yu, at ibie yu ing karapatdapat at kagalangan karing mangaintuliran. E kayu mikakapakibatan kenu man; ing bukud mung pakibatan yu ya ing luguran ya ing metung at metung. Mekatupad ne king Kautusan ing ninumang lulugud king kalupa nang tau. Ding kautusan, E ka makipangalugud, e ka makamate, e ka manako, e ka manangkamin, deti ngan at ding aliwa pa, mumuli la ngan king metung mung kautusan: Luguran me ing kalupa mung tau antimo ing sarili mu. E ya kapilan man mamerhuisyu ing lugud king kalupa nang tau. Inya ing lugud ya ing katuparan na ning kabilugan a Kautusan. Kailangan yung daptan iti uling balu yu king miras na ing oras: kailangan ing migising na kayu ngeni; ing kaligtasan tamu mas malapit ngeni kesa kanitang megumpisa tamung sinalpantaya. Halus linipas ne ing bengi at malapit neng sunlag ing aldo. Painggulut ta na king pamaniapat karing sablang dapat na ning madalumdum at damputan ta na la ding sandata at lage ta na king masala ban marap king labanan. Mibiebie ta na sanang karampatan, antimong taung mabibie king aldo masala, e na magpasasa king katakawan at pamaglasing; e na darapat king nanumang imoralidad, ala nang magaspang a ugali, e na mipatepate at mipapangariria. Paburen yung i Jesu-Cristo a Ginu ya ing maging paniagka yu; e yu na panusigan ing e mayap nang pamitan ning kekayung keinan. Tanggapan ye ing ninumang taung maina king kasalpantayanan. E kayu makiargu keya tungkul king sarili nang kaisipan. Ing kasalpantayanan na ning metung a tau malyaring paintulut na ing ala yang pangilinan king pamangan, oneng ing taung maina king kasalpantayanan ala yang aliwang buring kakanan nune mu gule. E ne sa insultuan ning taung e mangiling king isanu mang pamangan itang ating pangilinan, at e ne sa atulan ning taung mamangan mung bukud gule ing taung alang pangilinan a pamangan, uling tatanggapan ne ning Dios ing anti keya. Ninu wari ika para atulan me ing ipus na ning ninuman? Bukud mung ing panginuan na ya ing matul, nung magtagumpe ya o mabibigu ya. At siguradu namang magtagumpe ya uling ing Ginu ya ing papagtagumpe keya. Malyaring isipan na ning metung a tau king ing metung a aldo maygit ya ulaga kesa karing aliwang aldo, kabang ing aliwa namang tau isipan na king paraparehu la mu ding sablang aldo. Kailangan yang manatiling matatag king sarili nang tatalakaran ing metung at metung. Ing ninumang paulaga king isanu mang aldo daraptan na iti bilang parangal king Ginu; ita namang alang pangilinan a pamangan daraptan na iti bilang parangal king Ginu uling balu nang pasalamatan king Dios ing kakanan na. Ninuman ing e bisang mangan karing mapilan a bage, daraptan na iti bilang parangal king Ginu at ya man biasa yang munie pasalamat king Dios. Ala ninuman kekatamu ing mabibie para mu king sarili na at ala munamang mamamate para mu king sarili na. Nung mabie ta man, mibiebie tamu para king Ginu. Nung mate tamu, mate tamu para king Ginu; inya mabie ta man o mete, king Ginu tamu pa mu rin. Uling i Cristo mete ya at sinubling mebie ba yang maging Ginu da ring mabie at ding mete. Oneng ika obat mo atulan me ing kapatad mu? Ba't mo pikakasaman me ing kekang kapatad? Marap tamu ngan king piukuman na ning Dios uling sasabian na ning kasulatan, Anti na ning aku ing mabie Dios, ngana ning Ginu, siklaud ya ing balang tud king arapan ku, at sabian da ring sabla king aku ing Dios. Inya king Dios ya munie kwenta ing balang metung at metung tungkul king sarili na. Inya, ituknang ta na ing pamanatul king metung at metung; iti ing arian yu king lub yu at daptan: e kayu gagawang nanumang ikatisud na o ikanabu king pamikasala na ning kalupa yung tau. Ing pangayabe ku king Ginung Jesus pakilala nang lubus kanaku king alang nanumang marinat king sarili na; nung ing metung a tau paniwalan na king ing metung a bage marinat ya, maging marinat ya pin para keya. Nung makapanasakit ka king kapatad mu uli na ning kekang kakanan, king anti kanitang paralan e makatalakad king lugud ing daraptan mu. E mu sa paintulut king ing pamangan a kakanan mu makatakid ya king taung meging sangkan na ning kamatayan nang Cristo! E mu paburen king ing kikilalanan mu antimong mayap mika marawak yang lagyu. Uling ing Kayarian ning Dios e ya mangabaldugan pamangan o inuman, nune metung yang bage a makatungkul king kabanalan, kapayapan at tula a babie na ning Banal a Espiritu. At ninuman ing susuyu kang Cristo king anti kanyan a paralan katanggap-tanggap ya king Dios ampon king tau. Inya ding sukat tamung pakiabutan ila detang bage mamungang kapayapan at makasaup king pamipatibe lub king balang metung. E yu sa sisiran uli na mu ning pamangan ing nanumang dapat na ning Dios. Malyaring kanan ing nanumang pamangan, oneng e ustu ing mangan king nanumang munie pamikasala king kapatad mu. Ing masanting daptan ya ing e ka mamangan karni, e ka miminum alak o e ka darapat nanumang malyaring makatisud king kapatad mu. Makagyu namung para keka at king Dios ing nanumang paniwalan mu tungkul kaniting bage. Mapalad ya itang taung e miririnan alinlangan potang gagawan na ing isanu mang paniwalan nang ustu! Nung atin yang alinlangan tungkul king kakanan na parusan ne ning Dios, nung kanan nang malaus iti, uling ing daraptan na e makatalakad king kasalpantayanan. Uling kasalanan ing nanumang bage a e manalumpakan king kasalpantayanan. Itamung masikan a kasalpantayanan kailangan ta lang saupan mamusan ding maina king karelang pupusanan. Aliwa ing sarili tamu ing kekatamung paligayan. Ing balang metung kekatamu kailangan neng paligayan ing kapatad na alang-alang king karelang ikakayap ban asaupan neng sumulung king kasalpantayanan. Uling e na peligayan Cristo ing sarili na. Antimo ing sasabian na ning Kasulatan, Digpa la kanaku ding insultu a sasabian da ring maninsultu. Ing sablang misulat karing Kasulatan misulat ban ituru da katamu, at ban mika kapanayan tamu king kapamilatan na ning kapibabatan at sikanan lub a babie da ring Kasulatan. At mananu na sanang ing Dios a panibatan na ning sablang kapibabatan at sikanan lub, papalyarian na kayung mika metung mung kaisipan king pamanuki king alimbawa nang Cristo Jesus, ban kanita ikayu ngan, king metung a bosis, makaibie kayung kapurian king Dios at Ibpa na ning Ginu tamung Jesu-Cristo. Inya king ikaligaya na ning Dios, tanggapan ye ing metung at metung antimo ing pamananggap nang Cristo kekayu. Sasabian ku kekayu, meging talasuyu ya i Cristo karing memalen Judio, e mu para apakilala na king ing Dios biasa yang tupad mitmung katapatan king pengaku na karing makatua da, nune para arinan na la namang dalan ding paganu ban apaligayan de ing Dios alang-alang king lunus na. Antimo ing sasabian na ning kasulatan, Uli na niti purian da ka libutad ding paganu, at pagkanta keng kapasalamatan ing kekang lagyu. At ngana pang sasabi, Tumula kayu, ikayung paganu, kayabe da ring taung pinili ning Dios! At ngana pa, Purian ye ing Ginu, ikayung sablang paganu; purian ye, ikayung sablang bansa! At pasibayu, nganang sasabing Isaias, Ing metung a lahi nang Jese datang ya; keya lang pamahalan ding paganu, at ibili ra keya ing karelang kapanayan. Mananu na sanang ing Dios a panibatan na ning kapanayan katmuan na kayu king sablang tula at kapayapan king kapamilatan na ning kasalpantayanan yu keya ban manatiling susulung ing kekayung kapanayan uli na ning upaya ning Banal a Espiritu. Kapatad, aku mismu asisiguradu ku king ikayu man atin kayung mayap a pilubluban, king kitmuan kayu king sablang beluan at malyari kayung mituturuanan king metung at metung. Oneng king sulat kung ini tutu kung matapang palual amanu tungkul karing mapilan a bage a buri kung ipaganaka kekayu. Iti darala na mu ning kapaintulutan a binie na kanaku ning Dios ngening meging metung kung talasuyu nang Cristo Jesus karing paganu. Susuyu ku bilang pari a manaral king Mayap a Balita a ibat king Dios ban ding paganu maging metung lang ain a karapatdapat matanggap king Dios, miyayain keya king kapamilatan na ning Banal a Espiritu. Inya kayabe nang Cristo Jesus, malyari kung ipagmaragul ing kasuyuan a daraptan ku alang-alang king Dios. Uling e ku mangangas magsalitang nanuman subali mu king depat nang Cristo king kapamilatan ku ba na lang ayagkat ding paganu king kapamintuan king Dios. Depat na iti kapamilatan ning amanu at dapat, king kapamilatan da ring mayupayang waga at milagru at king upaya na ning Banal a Espiritu. Inya lubus keng penaral ing Mayap a Balita tungkul kang Cristo, manibat karin Jerusalem at karing sablang lugal a libutan ku angga na karin Ilirico. Parati kung pagkapilitan ing apanaral ku kapilan man ing Mayap a Balita karing lugal a e pa makakilala kang Cristo, ban e ku manalakad king pundasyun a telakad na ning aliwang tau. Nune ing pengatawanan ku ya ing makatupad ku king sasabian na ning kasulatan. Ngana, Akit de retang e pa mekabalita tungkul keya, at aintindian de retang e pa mekaramdam keya. Inya maralas kung meyantala king pamandalo ku kekayu. Oneng ngening ikua ku nang ayari ing obra ku kareting lugal a reti at anti na ning malambat da na kayung buring dalawan, isipan ku abalaus ku na ngeni. Buri da kayung paindalanan king pamaglakbe kung papunta karin Espania ba yu ku namang asaupan king pamamunta ku karin kaybat kung matulang mekadalo kekayu kilub ding mapilan a aldo. Makanyan man makasadia kung taglus pa mu Jerusalem para ibie ing saup karing pinili na ning Dios karin. Uling ding iglesia karin Macedonia at Acaya kusa rang pikayari ing padalang limus a malyaring makasaup karing pakakalulu karing pinili na ning Dios karin Jerusalem. Ila mismu pikayari dang daptan iti at king kamatutuanan, atin lang talagang katungkulan sumaup karing kalulung deta. Nung dinan da la ring Judio ding paganu karing bendisyun dang espiritual, makanyan da namang kailangan isuyu ding paganu karing Judio ing karelang bendisyun material. Kabud ayari ku iting misyun at ikua ku na lang aintriga karela ding heganaganang alagang metipun para karela, munta na ku Espania at dalawan da kayu king pamaglakbe kung papunta karin. King paniatang ku kekayu, balu ku king datang kung kayabe na ning ganap nang bendisyun Cristo. Kapatad, ipakisabi kung mayap kekayu, king lagyu na ning Ginu tamung Jesu-Cristo at king lugud a babie na ning Espiritu: makisanmetung kayu sa kanaku king taimtim a pamanalangin king Dios para kanaku. Ipanalangin yu king milisia ku sana king nanumang pamagligalig da ring e talasalpantaya karin Judea at king ing kanakung kasuyuan karin Jerusalem tanggapan da sanang matula ding pinili na ning Dios karin. Makanyan ku sanang akuang miras kekayu king mitmung tula, nung iti ya ing kaburian na ning Dios at kamtan ku sana ing panibayung diwa king pamandalo ku kekayu. Mananu na sanang ing Dios a panibatan na ning kekatamung kapayapan manatili ya kekayu ngan. Amen. Panabilin keng mayap kekayu ing kapatad tamung i Febe, ing diakonisa king iglesia karin Cencrea. Tanggapan ye sa king lagyu na ning Ginu antimo ing karampatan dang daraptan ding pinili na ning Dios, at ibie yu sana keya ing nanumang kasaupan a malyaring kailangan na kekayu; uling ya mismu meging mapaniaup ya karing dakal a tau at kanaku. Kukomustan ku la di Priscila at Aquila a ketambayan ku king kasuyuan kang Cristo Jesus. Mibili king panganib ing bie ra alang-alang kanaku. Maragul ku utang a lub karela at e mu aku, nune pati na ding sablang iglesia da ring paganu. Ikomusta yu ku naman king iglesiang mipupulung king bale ra. Komusta ya naman ing pakamalan kung kakaluguran a Efeneto, ing minunang diling meniwala kang Cristo king probinsia na ning Asia. Komusta ya naman i Maria a megobrang alang patugut para kekayu. Komusta la naman ding kalupa kung Judio, di Andronico at Junias a keyabe ku king sukulan; pikabaluan la karing apostol at minuna la pang meging Cristianu kesa kanaku. Komusta ya naman i Ampliato, ing pakamalan kung kakaluguran at kapatad king Ginu. Komusta ya i Urbano, ing keyabe-abe ku king kasuyuan kang Cristo, antimu rin, i Estaquis a pakamalan kung kakaluguran. Komusta ya naman i Apeles a mesubuk na katapatan kang Cristo. Komusta mu rin karing katubale na ning pamilya nang Aristobulo. Kukomustan kia naman i Herodion, ing kalupa kung Judio at karing kapatad kang Cristo king pamilya nang Narciso. Ipayabut ku naman ing komusta ku kari Trifena at Trifosa a megobrang alang patugut king kasuyuan king Ginu, at kang Persis a tutu kung pakamalan at tutung dakal a pegobrahan para king Ginu. Ikomusta yu ku kang Rufo, ing alang kasimparang talapagobra king kasuyuan para king Ginu, at kang ima na a parating tinanggap kanaku antimong anak nang tune. Ikomusta yu ku kang Asincrito, kari Flegonte, Hermes, Patrobas, Hermas at karing sablang aliwa pang kapatad kang Cristo a kayabe ra. Komusta la di Filologo at Julia, i Nereo at ding kapatad nang babai, i Olimpas at ding sablang kayabe rang pinili na ning Dios. Mipapanatu kayu king metung at metung king mitmung lugud. Pakomusta da kayu naman ding sablang iglesia nang Cristo. Ausan da kayu ngan kapanamdaman, ikayung kapatad ku: mingat kayu karetang makapasaring pamisagsagan at makagutgut king kasalpantayanan da ring tau, at sasalangsang king turung tinggap yu; mangilag kayu karela. Uling ding darapat king anti kareting bage e re susuyuan i Cristo a Ginu tamu, nune ding sarili dang atian ilang karelang susuyuan. King masanting at makawili dang pamagsalita lilinlangan da la ring taung alang balu. Kabalitan karing sabla ing kekayung katapatan king Mayap a Balita, at iti ya ing sangkan nung inya panatag ku lub tungkul kekayu. Buri ku sa ing maging matalino kayu ketang mayap, oneng alang balu ketang e mayap. Ing Dios a panibatan na ning kapayapan, malapit na neng palupig kekayu i Satanas. Ing grasya na ning Ginu tamung Jesu-Cristo manatili kekayu. I Timoteo, ing kayabe kung talapagobra, ipayabut na kekayu ing komusta na; antimu rin ding kalupa kung Judiong di Lucio, Jason at i Sosipatro. Aku, i Tercio a sinulat kaniti, ipayabut ku naman kekayu ing kanakung komusta bilang kapatad yu kang Cristo. Kukomustan na kayu namang Gayo, ing makibandi king bale nung nu ku makipanuknangan at pipupulungan na naman ning iglesia; i Erasto a tesoreru na ning siudad at ing kapatad tamung i Quarto pakomusta da kayu naman. [ Ing grasya na ning Ginu tamung Jesu-Cristo manatili kekayu ngan. Amen.] Purian ta ya ing Dios a ating upayang munie king sikanan a kailangan yu ba kayung makapibiebie king kekayung kasalpantayanan, agpang king Mayap a Balita a ipanaral ku, ing Mayap a Balita tungkul kang Jesu-Cristo at agpang king pangapakilala na ning katutuan a milihim king malambat a panaun a milabas! Ngeni, ing katutuan a ita mibulalag na king masala king kapamilatan da ring kasulatan ding propeta, at king kautusan na ning Dios a alang angga, mipabalu karing sablang bansa ban ding sabla maniwala la at mamintu. King bukud mung Dios a makibalu king sabla, miyabie ing ligaya king kapamilatan nang Jesu-Cristo angga na king kapilan pa man! Amen. Ibat ya iting sulat kang Pablo, ing meyaus apostol nang Cristo Jesus uli na ning kaburian ning Dios, at kang Sostenes a kekatamung kapatad. Miparala ya king iglesia ning Dios karin Corinto, karing inaus nang maging banal ning Dios, ing balen a miyabe kang Cristo Jesus kayabe ding sablang tau a mamaus nu karin man king lagyu na ning Ginu tamung Jesu-Cristo, ing Ginu ra at Ginu tamu naman. Mananu na sanang ibie na kekayu ning Dios a kekatamung Ibpa at ing Ginu tamung Jesu-Cristo ing grasya at kapayapan. Maralas kung babie kapasalamatan king kanakung Dios para kekayu uli na ning grasyang binie na kekayu king kapamilatan nang Cristo Jesus. Uling king pangayabe yu kang Cristo meging mabandi kayu king sablang bage, pati na king pamagsalita at beluan. Ing aral tungkul kang Cristo malino mayayakit kekayu. Tune atyu ngan kekayu ing sablang grasyang espiritual kabang panayan yu ing pangapakilala na ning Ginu tamung Jesu-Cristo. Antabayanan na kayu angga king wakas ban mayakit kayung alang kapintasan king Aldo ning Ginu tamung Jesu-Cristo. Tapat ya ing Dios a minaus kekayu ban mika pamakiabe kayu king Anak na, i Jesu-Cristo a Ginu tamu. Ausan da kayu kapanamdaman, kapatad, king lagyu na ning Ginu tamung Jesu-Cristo: mikakasundu kayu, ikayung sabla, king kekayung pisasabian ban e mika ating pamisagsagan kekayu. Misasanmetung kayu king pamisip at parasan. Kapatad, abalitan ku king kapamilatan da ring mapilan nang tauan Cloe king mipatepate kayu kanu. Ing buri kung sabian ya iti: ing metung kekayu sasabian na, Aku kang Pablo ku!; ngana naman ning metung, Aku kang Apolos ku!; ngana ning aliwa, Aku kang Pedro ku!; ngana pa ning metung, Aku kang Cristo ku! Mengapirake ne wari i Cristo? I Pablo ya wari ing mipaku king krus king uli yo? Mebinyag kayu wari king lagyu nang Pablo? Salamat king Dios! Metung man ala kung bininyag kekayu subali mu kari Crispo at Gayo. Inya e na asabi ning ninuman kekayu king mebinyag ya king lagyu ku. ( Wa pin pala, bininyag kia naman i Estefanas at ding katubale na. Subali karela, ala na kung aliwa pang atatandanan a bininyag ku.) E na ku tinubud Cristo ban maminyag nune ban ipanaral ke ing Mayap a Balita, at ipanaral ke e king pamagsalitang makabasi king kabiasnan tau ban ing kamatayan nang Cristo king krus e mipayalan kabaldugan. Uling ing aral tungkul king kamatayan nang Cristo king krus kamangmangan para karing mipapahamak; oneng kekatamung mililigtas, upaya ne ning Dios. Uling sasabian na ning kasulatan, Siran ku ing kabiasnan da ring biasa, at ipalto kung alang ulaga ing beluan da ring matalino. Ngeni, nu ya magbili ing biasa o ing matalino o ing magaling king debate keti king yatu? Pepakit na ning Dios king ing kabiasnan king yatu kamangmangan mu! Uling king kabiasnan na ning Dios, gewa nang masakit para karing tau ing abalu re king kapamilatan na ning karelang kabiasnan. Nune meyapan na ning Dios ing iligtas na la ding maniwala king kapamilatan na ning kamangmangan ning panaral mi. Milagru ing aduan da ring Judio, at kabiasnan ing panintunan da ring Griego. Oneng ikami ipanaral mi ya i Cristo a mipaku king krus; ing aral a makatakid karing Judio, at kamangmangan para karing paganu. Oneng para karetang inaus na ning Dios, Judio la man o paganu, i Cristo ya ing upaya at kabiasnan na ning Dios. Uling ing balamu kamangmangan na ning Dios maygit king kabiasnan da ring tau, at ing balamu keinan na ning Dios, sikanan yang maygit king sablang sikanan da ring tau. Ngeni, kapatad ku, ganakan yu ing kekong kabilian inyang inaus na kayu ning Dios. King paglalawe na ning tau, mapilan la mu kekayu ding biasa, ding mayupaya o matas a kabilian king sosyedad. Makanyan man, pinili na ning Dios ing bibilang dang kamangmangan ding tau ban pakarinayan na la ding biasa, at ing bibilang dang keinan ding tau ban ipakarine na la ding mayupaya. Pinili na la ning Dios ding alang kabaldugan king yatu, ding pikakasaman da at ding alang ulaga ban siran na itang isipan dang maulaga ding tau. Inya alang ninumang makapagmaragul arapan na ning Dios. Oneng inabe na kayu ning Dios kang Cristo Jesus at binie ne kekatamu i Cristo ban maging kabiasnan ta ya; king uli na metanggap tamu king Dios, meging banal na katamung balen at linigtas na katamu. Inya, antimo ing sasabian na ning kasulatan, Ing ninumang bisang magmaragul, sukat nang ipagmaragul ing depat na ning Ginu. Kanitang dinatang ku kekayu, kapatad, ban ipanaral ku kekayu ing makalihim nang katutuan ning Dios, e ku migsalita king mangalalam a amanu o king matas a kabiasnan. Uling sinabi ku king kanakung sarili ing kalinguan ku ing sablang bage kabang atyu ku libutad yu, subali kang Jesu-Cristo at lalung-lalu na ing kamatayan na king krus. Maina ku inyang dinatang ku kekayu at gagalgal ya ing mabilug kung katawan king takut, at ing kanakung pamagsalita at aral e la miyabie kekayu king makayama nang amanu ning kabiasnan-tau, nune king patutu na ning Espiritu at upaya na ning Dios. Inya e makatalakad ing kekayung kasalpantayanan king kabiasnan-tau, nune king upaya na ning Dios. Makanyan man, maniabi kung kabiasnan karetang atin nang sibukan king bie espiritual. Oneng e king kabiasnan na ning yatu ni e king upaya da ring pamuntuk na ning yatu a milalako na upaya. Ing kabiasnan a sasabian ku ya ing lihim nang kabiasnan ning Dios; kabiasnan a milihim karing tau; oneng telaga na ning Dios bayu ya pa melalang ing yatu para king ikaligaya tamu. Metung man karing pamuntuk king panaun a iti alang makakilala kaniting kabiasnan. Nung akikilala da mu iting kabiasnan, e re sa pinaku king krus ing Ginu na ning ligaya. Antimo ing sasabian na ning kasulatan, Ing e na pa ikit o dimdam ning tau, ing e na abut isipan mapalyari ning tau, ya mismu ing sidia ning Dios para karing lulugud keya. Pepabalu na ning Dios kekatamu ing lihim na king kapamilatan na ning Espiritu. Asasaliksik na ning Espiritu ing sablang bage at pati na ding mangalalam nang parasan ning Dios. Ninu ing taung makibalu king isipan na ning tau subali mu king espiritu a atyu keya? Inya alang makibalu king Dios nung aliwa mu ing Espiritu na. Aliwa ing espiritu na ning yatu ing tinggap tamu. Ing Espiritu a tinggap tamu ya ing Espiritung ibat king Dios ban abalu tamu ngan ing sablang grasyang binie na ning Dios kekatamu. Inya e kami magsalita karing amanung tiru na ning kabiasnan-tau, nune karing amanung tiru na ning Espiritu ban apalino mi ing katutuan espiritual karing panuknanganan na ning Espiritu. Oneng ing e na panuknanganan ning Espiritu e na la malyaring atanggap ding regalu na ning Espiritu ning Dios. E na la siguradung aintindian; ala lang kabaldugan para keya uling ing ulaga ra malyari mung mayakit dapat king espiritu. Balu nang atulan ning taung panuknanganan na ning Espiritu ing ulaga na ning sablang bage, oneng alang ninumang makapanatul keya. Antimo ing sasabian na ning kasulatan, Ninu ing makibalu king pamisip ning Ginu? Ninu ing makaibie payu keya? Oneng atyu kekatamu ing pamisip nang Cristo. Kapatad, e ra kayu pa malyaring pakipagsalitan antimo ing pamakipagsalitang daraptan ku karing taung panuknanganan na na ning Espiritu. Kailangan ing pakipagsalitan da kayu antimong taung maka-yatu, antimong bingut pa king kasalpantayanan Cristianu. Kailangan king gatas ing ipakan ku kekayu uling e kayu pa makasadia king masias a pamangan. Angga ngeni e kayu pa makasadia uling mabibie kayu pa antimong taung maka-yatu. Ating mipapangalalu kekayu at mipatepate. Iti mangabaldugan king tau kayu ping maka-yatu at mabibie agpang king panugali na ning yatu. Neng sasabian na ning metung kekayu, Aku kang Pablo ku, at ing aliwa naman sabian na, Aku kang Apolos ku, e kayu wari taung maka-yatu kanyan? Ninu wari i Apolos? At ninu i Pablo? Ikami ngan talasuyu na kami ning Dios at gagamitan na ban tairan da kayu king pamaniwala. At depat na ning balang metung kekami ing obrang binie na keya ning Ginu. Aku ing tinanam king bini, i Apolos ya ing menugtug, oneng ing Dios ya ing pepatubu king tanaman. Aliwa ing tinanam o ing menugtug ing maulaga, nune ing Dios a pepatubu king tanaman. Ala yang pamiyaliwa ing tinanam king menugtug; parehu na lang ablasan ning Dios ketang depat da. Uling parehu kaming talapagobra king obra na ning Dios at ikayu ing marangle na. Gusali na kayu naman ning Dios. King pamangamit ku king kagiwan a binie na kanaku ning Dios, depat ku ing obra na ning magaling manalakad bale. Binili ke ing pundasyun at ing aliwang tau ya ing misundu. Kailangan yang maingat ing balang manalakad bale. Uling binili na ne ning Dios ing pundasyun, i Jesu-Cristo; ya mung bukud at ala nang aliwa pang pundasyun a malyaring ibili. Deng aliwa gumamit lang gintu o pilak o mal a batu king pamanalakad da babo ning pundasyun; deng aliwa, gumamit lang dutung o talaib o kaya are. At ing depat na ning balang magobra mayakit ya ulaga potang mipabalu ya king Aldo ning Pamanukum. Uling king Aldong ita mipakilala ing tune nang dapat ning balang tau; subukan na ning api at ipakit na ing tune nang ulaga ning balang tau. Nung ing telakad na ning magobra babo ning pundasyun e na dulukan ning api, tanggap yang bayad ing megobra. Nung ing pegobran na masilab, mangalugi ya agyamang miligtas ya; oneng antimong taung kesilaban. E yu wari balu king templo na kayu ning Dios, at ing Espiritu na ning Dios manuknangan ya kekayu? Inya nung siran ne ning ninuman ing templo na ning Dios, siran na ne man ning Dios ing minyira. Uling banal ya ing templo na ning Dios, at ikayu mismu ing templo na. E na sukat pipiraitnan ning ninuman ing sarili na. Nung atin kekayung mimisip king biasa ya agpang king paglalawe na ning yatung iti, sukat yang magpakamangmang ba yang maging tune biasa. Uling ing kabiasnan na ning yatung iti kamangmangan mu king arapan na ning Dios. Uling sasabian na ning kasulatan, Darakpan na la ning Dios ding biasa king sarili rang kayalistuan. At ing aliwang kasulatan sasabian na, Balu na ning Ginu king alang kabaldugan ing pamisip da ring biasa. Inya e na sukat ipagmaragul ning ninuman ing arapat na ning tau. Uling ing sablang bage kekayu ngan: i Pablo, i Apolos, at i Pedro; iting yatu, ing bie at ing kamatayan, ing kasalukuyan, at ing daratang a panaun; iting sabla kekayu ngan. At ikayu kang Cristo kayu, at i Cristo naman king Dios ya. Sukat yu kaming kilalanan talasuyu nang Cristo at mipanibalan karing lihim nang katutuan ning Dios. Metung ya ing bage mayayawad king taung mamahala: ing maging tapat ya sa. Alang nanu naman kanaku nung atulan yu ku king husgadu. Uling aku man e ke atulan ing kanakung sarili. Malinis ku konsiensia, oneng e na buring sabian niti king ala kung kakulangan. Ing Ginu ya ing matul kanaku. Inya e kayu dapat mamatul kaninu man bayu miras ing oras. Manaya kayu angga king paniatang na ning Ginu a munie kamasalan karing mangalalam a lihim, at mibulalag king makasalikut dang parasan ding sablang tau. Kanita na tanggapan king Dios ning balang katau ing kapurian a mangaintulid keya. King uli yu, kanakung kapatad, mekapagsalita ku tungkul kekaming Apolos. Ginamit kung alimbawa para kekayu tungkul kekaming adua ban abalu yu ing buri nang sabian ning kasebian, E kayu lulual king pisasabian. E ne sukat kampian ning ninuman ing metung a tau at pikasaman ne ing aliwa. Ninu ing minie kapaintulutan ban magmaragul ka? Nanung atyu keka a e mu tinggap king Dios? Baket magmaragul ka; balamu mo ing atyu keka e ibat king Dios? Mabandi na kayu! Ing sablang bage kailangan yu atyu na ngan kekayu. Ari na kayu pala, ikami ali ke pa! Wa, kaburi ko nung ari na kayu pin sana ban kanita maging ari keng kayabe yu. Uling king pamalak ku, ikaming apostol, pinili na ke ning Dios ban maging mababang dili karing sablang tau; miyatulan mate arapan na ning publiku at antimong piyalben para karing sablang anghel at ding tau. Meging mangmang kami alang-alang kang Cristo; oneng mangabiasa kayu tungkul kang Cristo! Maina kami, oneng mangasikan kayu! Me-insultu kami, oneng miparangalan kayu! Angga kaniting kaorasan danupan kami at mau; halus ala keng isulud; metampalasan kami; alang tuknangan. Magobra keng alang patugut ban e ke mate danup. Bibendisyunan mi la deng tau neng paniumpa da kami; mibabata kami neng panasakitan da kami; e ke makibat marawak a amanu neng insultuan da kami. Mengari kaming basura keti king yatu, at pekamababang uring tau angga kaniting kaorasan! Susulat ku iti e ban pakarinayan da kayu, nune ban ituru da kayu bilang anak kung pakamalan. Agyang mika apulu kayung libung maestro tungkul king pamibiebie Cristianu, atin kayung metung mung tata. Meging tata yu ku king pangayabe yu kang Cristo Jesus king kapamilatan na ning pamanaral ku kekayu king Mayap a Balita. Inya ipakisabi kung mayap king apusan yu ing alimbawang pepakit ku kekayu. Iti ing sangkan nung inya tutubud ke kekayu i Timoteo. Ya ing kanakung pakamalan at tapat a anak king Ginu. Ipaganaka na la kekayu ding prinsipyu a kanakung tikian king bayung bie makayabe kang Cristo Jesus, at ila naman ding tuturu ku karing iglesia nukarin pa man. Meging mapagmaragul la ding mapilan kekayu uling inisip da king e da na kayu dalawan pasibayu. Nung burian na ning Dios, datang ku ken king malaguang panaun; alben ku mo nung nanu ing arapat da reti agyang miyayaliwa ing pamaniabian da! Uling ing kayarian ning Dios e ya bukud salita, nune dapat ya. Isanu ing buri yu: datangan da kayung ating pamarug o ating pusung malugud at maganaka? Mibalita kanaku king ating mangapalyaring imoralidad libutad yu, bage a tutung makarine a e ra daraptan agyang ding paganu. Mibalita kanaku king ing metung kekayu pakiabayan ne ing dara na, ing asawa nang tata na! Makananu kayu ngening makapagmaragul king ugaling anti kanyan? Kailangan kayung dumine at lungkut at ilako ye king kekayung katipunan ing lalaking dinapat kanyan. Aku naman, agyang makarayu ku kekayu, makanyan man kasanmetung yu ku king panamdam. King lagyu na ning Ginu tamung Jesus, inatulan ku ne iting lalaki king depat nang makarine. Anti na ku mong atyu ken kaniting desisyun ku. Anti ning mititipun kayung miyabe-abe, makayabe ku kekayu king espiritu king kapamilatan na ning upaya na ning Ginu tamung Jesus a atyu kekatamu. Kailangan yang ibie iting lalaki kang Satanas para king pangasintang na katawan ban ing espiritu na miligtas ya king oras na ning Aldo ning Ginu. E mayap ing magmaragul kayu! E ye wari balu ing kasebian, Ing ditak a lebadura papagalsan ne ing masa? Kailangan yeng ilako iting matuang lebadura na ning kasalanan ban maging ganap kayung malinis. Kanita maging bayu kayung masa a alang nanumang lebadura a antimo ing tune kung sadiang balu tungkul kekayu. Makasadia ne ing kekatamung Pamaglagpus, ngening i Cristo, ing biserung tupa na ning Pamaglagpus, misakripisyu ne. Inya, pagselebran ta ya ing kekatamung Pamaglagpus e king tinape a atin matuang lebadura, ing lebadura na ning pamikasala at imoralidad, nune king tinape a alang lebadura, ing tinape na ning kalinisan at katapatan. King sulat a peparala ku kekayu, sinabi ku king e kayu makiabe karing taung imoral. Aliwa ding imoral a paganu ding amanuan ku o ding sakim o mapanako o ding sasambang idolo. Para alisian yu la deti, kailangan ing mako kayu king yatung iti. Ing amanuan ku ya ing e kayu makiabe king magbansag kapatad, oneng imoral ne man, sakim, sasambang idolo, mapanagkas, lasenggu o mapanako. E kayu naman bitasang makiabe mamangan king taung anti kaniti. Nung atin yang reklamu ing metung kekayu king kapatad na king iglesia, munta ya wari karing hues a paganu lugal king munta ya karing pinili na ning Dios? E yu wari balu king ding pinili na ning Dios ilang matul king yatu? Nung atulan ye ing yatu, e yu la wari agyung atulan ding mangalating bage? E yu wari balu king itamu ding matul karing anghel? E kasi lalu ta lang ayatulan ding bage keti king yatu! Nung deting bage lalto la, idala yu la waring pasalese karing taung e na kikilalanan ning iglesia? Dumine na kayu man! Ala na waring metung mu mang biasa kekayu a makasalese king kaguluan da ring mikakapatad king iglesia? Kailangan pa wari ing midaluman la ding mikakapatad king iglesia king ukuman da ring alang kasalpantayanan? Ing mismung pamidaluman laban king metung at metung, mangabaldugan king mabibigu ing kekayung pamikakapatad kang Cristo. Baket e yu atanggap ing meargabiadu kayu? Baket e yu atanggap ing mepirait kayu? King kamatutuanan, ikayu mismu maniugat kayung kapanamdaman at manako, at ding maging biktima yu ila mismu ding kapatad king iglesia! Balu yung masalese king e re malyaring kamtan ding marawak ing Kayarian ning Dios. E yu pipiraitnan ing kekayung sarili! Uling ding taung imoral, ding sasambang idolo, ding makipangalugud, ding makipangatawan king kalupa rang babai o lalaki, ding mapanako, sakim, lasenggu, mapanagkas, at ding tulisan e re kamtan ing Kayarian ning Dios. Anti la kareting mebanggit ding mapilan kekayu. Oneng mewas na ing kasalanan yu; mitalaga na kayu king Dios at meging banal uli na ning lagyu ning Ginung Jesu-Cristo, at uli na ning Espiritu ning kekatamung Dios. Malyaring ing metung kekayu sabian na, Atin kung matulid gawa king sablang bage buri ku. Wa, tutu ita; oneng e ing sablang bage makakayap keka. Asabi ku munaman ing Atin kung matulid gawa king sablang bage buri ku. Oneng e ku paintulutan ing ipusan na ku ning nanuman. Mapalyaring ing metung munaman kekayu sabian na, Ing pamangan para king atian ya at ing atian para king pamangan ya. Wa, tutu ita; oneng deti parehu na lang dinan angganan ning Dios. E ya para king imoralidad ing katawan na ning tau, nune para king Ginu ya, at ing Ginu para king katawan ya. Pepasublian neng mie ning Dios ing Ginu ibat king kamatayan, at pasublian na katamu namang mie king kapamilatan na ning upaya na. E yu wari balu king ding kekayung katawan dake na la ning katawan nang Cristo? Paintulutan ku kaya ing kuanan ke ing metung nang dake ning katawan nang Cristo at gawan keng dake na ning katawan ning babaing magtinda king katawan na? Ali, e malyari! E yu wari balu king ing lalaking makiabe king babaing magtinda king katawan na makisanmetung ya keya king laman? Ing kasulatan malino nang sasabian, Ilang adua maging metung na la mung katawan. Oneng itang makisanmetung king Ginu makisanmetung ya keya king Espiritu. E kayu makipangalugud. Ing kasalanan a daraptan na ning tau makalual king katawan na; oneng ing darapat king pamakipangalugud mikakasala ya king mismung sarili nang katawan. E yu wari balu king ding katawan yu templo na la ning Banal a Espiritu a atyu kekayu at tinggap yung ibat king Dios? E yu bandi ing sarili yu, nune bandi ne ning Dios. Seli na kayu ning Dios at mal ing binayad na para kekayu. Inya gamitan yu la ding kekayung katawan para king ikaligaya na ning Dios. Ngeni pakibatan ku la ding bage a sinulat yu kanaku. Mayap king lalaki ing e ya makiasawa. Ban aiwasan na ning tau ing pamakipangatawan, ing balang lalaki kailangan yang mika sarili nang asawa, at ing balang babai kailangan yang mika sarili nang asawa. Kailangan nang tuparan ning lalaki ing katungkulan na bilang asawa king asawa na, at makanyan munaman ing babai. Ala yang upaya ing babai king sarili nang katawan; nune ing asawa na ya ing maki upaya. Makanyan munaman, ala yang upaya ing lalaki king sarili nang katawan; nune ing asawa na ya ing maki upaya. E yu pagkait ing sarili yu king metung at metung, subali mu nung atin kayung pikasunduan king e yu pa mu daptan ban mirinan kayung panaun king pamanalangin. Oneng kaybat, isundu yu ing kekayung relasyun anting miyasawa ban e na kayu atuksung Satanas uli na mu ning e yu akawat ing kekayung sarili! Sasabian ku iti kekayu e anting utus, nune anting pamangilala king kekayung kabilian. King kamatutuanan, buri ku sana king ding sablang tau anti la kanaku; oneng ing balang metung atin yang makabukud a kagiwan a ibat king Dios, at deting kagiwan e la paraparehu. Oyni ing asabi ku karing e talasawa at karing babaing mebalu: mas mayap nung manatili lang e makiasawa antimo aku. Nung e yu apibata, makiasawa kayu. Mas mayap pa ing makiasawa kayu kesa king mikasala kayu. Karing talasawa yuyutus ku, e ku sariling utus iti nune utus ning Ginu king e ne kailangan kakawanian ning talasawang babai ing asawa na; nung sakaling kawanian ne, kailangan ing e ya makiasawang pasibayu o kaya makikasundu yang pasibayu king asawa na, at ing talasawang lalaki e ne kailangan kawanian ing asawa na. Karing aliwa sasabian ku naman (aku mismu at aliwa ing Ginu): nung ing lalaking Cristianu atin yang asawa a e talasalpantaya at bisa ne mang miyabe lang miyasawa, e ne kailangan kawanian ning lalaki. Makanyan munaman, nung ing babaing Cristianu atin yang asawa a e talasalpantaya at bisa ya mu ring makiabe keya, e ne kailangan kawanian. Uling ing lalaking e Cristianu matanggap ya king Dios king kapamilatan na ning asawa nang Cristianu. Makanyan munaman, ing babaing e Cristianu matanggap ya king Dios king kapamilatan na ning asawa nang Cristianu. Nung e mu makanyan, ding anak da maging paganu la; oneng king kamatutuanan matatanggap la king Dios. Nung ing metung a e Cristianu buri neng kawanian ing asawa nang Cristianu, paburen ye. King anti kaniting kasu ing talasawang Cristianu, lalaki o babai, malaya ne; uling inaus na kayu ning Dios ban mie king kapayapan. Nanung male mu, talasawang babaing Cristianu, pota ika ing maging dalan na ning kaligtasan na ning kekang asawa? Nanung male mu, talasawang lalaking Cristianu, magkang aligtas me ing kekang asawa? Ing balang metung kailangan yang mibiebie king bie a binie na ning Dios, king kabilian na inyang inaus ne ning Dios. Iti ya ing tuntunan a tuturu ku karing sablang iglesia. Nung ing taung mesirkunsisyun tinggap na ing aus ning Dios, e na kailangan ing ilako ne ing tanda na ning pangasirkunsisyun na. Nung ing taung e mesirkunsisyun tinggap na ing aus na ning Dios, e na kailangan ing pasirkunsisyun ya. Uling ing pangasirkunsisyun o ing e pangasirkunsisyun alang ulaga. Ing maulaga ya ing pamamintu karing utus na ning Dios. Ing balang tau kailangan yang manatili king kabilian na inyang tinggap na ing aus ning Dios. Inyang inaus na ka ning Dios, metung kang ipus? Nung makanyan ing kabilian mu, e mu sa kalilingasngas iti; nung ating upayang maging malaya ka, gawan mu. Uling ing ipus a inaus na ning Ginu metung yang taung malaya na king Ginu; makanyan munaman king malayang lalaki a inaus nang Cristo, metung yang ipus na. Seli na kayu ning Dios king maragul a alaga; inya e na kayu pasibayung pa-ipus karing tau. Kapatad, ing balang metung kekayu kailangan yang manatili king pamakiabe na king Dios king sadia nang kabilian inyang inaus na kayu. Tungkul naman karing e talasawa: ala kung tinggap a kautusan ibat king Ginu, oneng ibie ku ing kaisipan ku antimong karapatdapat a apagkatiwalan yu uli na ning lunus na ning Ginu. Uli na ning kasalukuyan a kagutgutan, isipan ku king masanting ing manatili ya ing tau king sadia nang kabilian. Atin kang asawa? Nung atin, e mu sisisian ing pamakiasawa mu. Ala kang asawa? Nung ala, e na ka lalawe pang maging asawa mu. Nung mekiasawa ka, e ka dinapat pamikasala, at nung ing dalaga mekiasawa ya, e ya naman dinapat pamikasala. Oneng lalu kung buri, nung aligtas da kayu karing aldo-aldo problema na ning bie talasawa. Kapatad, iti ya ing buri kung sabian: ditak na ing oras a makatagan at manibat ngeni kailangan lang mibiebie antimong e talasawa ding talasawang lalaki; detang manangis antimong e manangis; detang matula antimong e matula; detang maniali antimong e ra bandi ing seli ra; detang negosianti antimong alang pansin king negosyu ra. Uling iting yatu, king kabilian na ngeni, e ne magluat. Buri ku king ala na kayu sanang problema. Ing e talasawa maging malingap ya king obra na ning Ginu, uling buri na ing paligayan ne ing Ginu; oneng ing talasawang lalaki maging malingap ya karing bage keti king yatu, uling buri neng paligayan ing asawa na; inya e na balu ing arapan na. Ing babaing e talasawa o birhen bukud nang papansinan ing obra na ning Ginu, uling buri na ing mitalaga ya king Dios ing katawan na at espiritu; oneng papansinan na la ning talasawang babai ding bage keti king yatu, uling buri neng paligayan ing asawa na. Sasabian ku iti king ikakayap yu. E ku pagnasan ing sabatan ku ing matulid yu. Nune, pagnasan ku ing daptan yu sana ing ustu at karampatan at ibie yung lubus ing kekayung sarili king kasuyuan king Ginu a alang pasubali. Tungkul karing birhen a dalaga at baintau a atin nang pamitanguanan: nung isipan na ning lalaki king e ya maging karapatdapat king kapalsinta na, nung ing buri na ning laman na milalu at panamdaman na king kailangan lang mikasal, kailangan lang pakasal, ketang buri na. E ya mikasala. Nung ing lalaki, kusa nang inari king lub na king e ya makiasawa, nung balu nang pigilan ing nasa na, desisyunan na nung nanu ing daptan na, mayap ing e ne pakasalan ing babai. Inya mayap ing depat na ning lalaking makiasawa king ketanguanan nang dalaga, oneng lalung mayap ing depat na ning lalaking e makiasawa king kapalsinta na. E ya libring makiasawang aliwa ing babaing talasawa kabang mabie ya ing asawa na; nung mate ya ing asawa na, libri neng makiasawa king lalaking buri na; oneng kailangan king iti metung yang Cristianu. Lalu yang tumula, nung manatili ya king sadia nang kabilian. Iti ya ing kaisipan ku at isipan ku king atyu munaman kanaku ing Espiritu ning Dios. Ngeni, tungkul naman king pamangan a miyain karing idolo. Wa, katutuan king itamung sabla atin tamung kabiasnan, agpang king kekayung kasebian. Ing kabiasnan ya ing babie ketasan lub king tau; oneng ing lugud ya ing babie tibe. Ing taung mimisip king atin yang balu e na pa balu ing dapat nang abalu. Oneng balu ne ning Dios ing taung lulugud keya. Ngeni ing tungkul king pamangan a miyain karing idolo. Balu tamu king ing idolo makabasi ya king bage a e katutuan; balu tamu king atin mung metung a Dios. Nung sakali mang karin banua o keti king yatu atin karing ausan dang dios at agyang pang dakal la deting dios at ginu, makanyan man para kekatamu atin mung metung a Dios, ing Ibpa a linalang king sablang bage. Mabibie tamu para keya at atin tamung metung a Ginu, i Jesu-Cristo. King kapamilatan na, ding sablang bage melalang la at king uli na mabibie tamu. Oneng e re balu ding sabla iting katutuan. Ating mapilan a angga ngeni makasane la pa karing idolo, at ngening mangan la king pamangan a miyain karing idolo isipan da king iti pamangan na ning idolo. Maina la konsiensia at panamdaman da king merinat la uli na ning pamamangan da. E na katamu alapit ning pamangan agyang ditak king Dios; alang mawala kekatamu nung e tamu mangan at ala tamu namang pakinabangnan nung mangan tamu. Makanyan man, mingat kayu, magkang ing kekayung kalayaan maging dalan ne ning pamikasala da ring maina king kasalpantayanan. Uling nung ing taung maina konsiensia tungkul kaniti akit na kang mamangan king templo na ning idolo, ikang ating kabiasnan, e ya naman wari mipasiknangan a lub mangan king pamangan a miyain karing idolo? Inya iting taung maina konsiensia, ing kapatad yu a meging sangkan na ning pangamate nang Cristo, mikasala ya uli na ning kekang kabiasnan! King anti kaniting paralan mikasala ka kang Cristo king kapamilatan na ning pamikasala mu karing kapatad mung Cristianu at pamaniugat mu king maina rang konsiensia. Nung ing pamangan ya ing maging sangkan na ning pamikasala na ning kanakung kapatad, e na ku pasibayung mangan karni ban e ya mikasala ing kapatad ku. E ku wari metung a taung malaya? E ku wari apostol? E ke wari ikit i Jesus a Ginu tamu? Aliwa wari ikayu ing bunga na ning kanakung kasuyuan king Ginu? Nung sakali mang ding aliwa e ra ku atanggap apostol, ikayu atanggap yu ku! Ikayu mismu, uli na ning bie yung makayabe king Ginu, ikayu ing katunayan king aku apostol ku. Iti ya ing pakibat ku karing taung mangutang kanaku. Ala ke waring katuliran sustentuan na ning iglesia king kekaming pamangailangan? Ala ke waring katuliran mituking asawang Cristianu king kekaming pamaglakbe antimo ing daraptan da ring aliwang apostol at ding kapatad na ning Ginu at i Pedro? Bukud mu waring ikaming aduang Bernabe ding kailangan magobra para king kabiayan me? Ninu ing balu yung sundalus a beyaran na ing sarili nang gastus king pangasundalus na? Ninu ing ortelanung e mengan karing ubas a bunga da ring tenam na? Ninung pastul tupa ing e magkabie king gatas da ring papastulan na? E ku kailangan magmatulid king kapamilatan da reting pamanalimbawa, uling makanyan munaman ing sasabian na ning Batas. Mababasa king Batas nang Moises ing anti kaniti: E me tatali asbuk ing baka neng dadara ya. Ngeni, ding baka mu wari ding pagmalasakitan na ning Dios? Aliwa wari itamu ing amanuan na inyang sinabi ne iti? Wa, tune misulat iti para kekatamu. Ing sasarul at ing papalut magobra lang ating kapanayan a manikua lang dake king pupul. Tinanam kaming bining espiritual kekayu. Kalabisan wari nung sakaling mupul kaming pakinabang a material kekayu? Nung ding aliwa atin lang matulid dumake kekayu, e ke wari maygit ating katuliran? Makanyan man, e mi ginamit iting katuliran, nune ing sablang bage pibata mi ban e mirinan pangabala ing dalan na ning Mayap a Balita tungkul kang Cristo. E yu wari balu king ding taung susuyu king Templo kakuanan da ing pamangan da king Templo, at detang miyayain karing ain-sakripisyu king altar, atin lang dake kareting yayain da? Makanyan munaman, inutus na ning Ginu king ding manaral king Mayap a Balita kailangan lang mangabiayan king kapamilatan na ning Mayap a Balita. Oneng e ku la ginamit deting katuliran ni e ku susulat iti ban aduan ku la kekayu deting katuliran para king kanakung sarili. Mayap pa ing mate na ku kesa king pawalan nang kabaldugan ning ninuman ing kanakung katuliran a pagmaragul! Ala kung matulid magmaragul agyang panaral ke ing Mayap a Balita. Utus kanaku ing manaral. Makalunus ku, nung e ke ipanaral ing Mayap a Balita! Nung depat ku ing obra ku king sarili kung kaburian, atin kung asahan a mibayaran ku; oneng daraptan ku antimong katungkulan, uling peniwala na kanaku ning Dios iting obra. Inya nanung ablas ing panayan ku? Alang aliwa nune ing makapanaral ku king Mayap a Balita a alang bayad, at e manenaya king katuliran ku king obra ku para king Mayap a Balita. Tau kung malaya, e na ku ipus ning ninuman; oneng gagawan keng ipus da ring sabla ing sarili ku ban makapanagkat kung dakal a tau para kang Cristo. Inyang megobra ku karing Judio, meging anti kung Judio ban ayagkat ku la; agyamang e ku makasakup king Batas nang Moises, mibiebie ku antimo ila ban ayagkat ku la. Makanyan munaman, inyang megobra ku karing paganu a e na sakup ning Kautusan nang Moises, mibiebie kung anting paganu, ban ayagkat ku la ding paganu. Iti e mangabaldugan king e ku la pamintuan ding kautusan na ning Dios, uling tune kung atyu lalam ning kautusan nang Cristo. Karing maina king kasalpantayanan, meging maina kung kalupa ra, ban ayagkat ku la. Inya karing sablang bage meging anti ku karing sablang tau, ban ayagkat ku la ding mapilan king makananu pa mang paralan. Daraptan ku iti uli na ning Mayap a Balita, ban mirakayanan ku king obra na. Tune balu yu king ding makilaban king karera kayabe la ngan pupulayi, oneng metung ya mu karela ing maniambut king premyu. Uli na niti, mulayi kayu king anggang agyu yu ban akua ye ing premyu. Ing balang magsane makilaban king pialung, maigpit nang didisiplinahan ing sarili na king sablang bage. Daraptan na iti ban miputungan yang koronang e manatili; oneng daraptan tamu iti ban miputungan tamu king koronang manatili kapilan man. Inya pupulayi kung matulid papunta king angganan a pakirasan; iti ya ing sangkan nung inya e ku tutumbuk king angin. Pasakitan ke ing katawan ku king tumbuk at pailalam ke king ganap a pamangawat, magkang kaybat kung menaral karing aliwa, aku mismu e ku matanggap. Kapatad, buri ku king e yu sa kakalinguan ing milyari karing makatua tamu a tinuki kang Moises. Atyu la king lilung ning biga, at mekadalakit la ngan libutad ning Dagat a Malutu. King biga at king dagat la ngan mebinyag antimong talatuki nang Moises. Mengan la ngan king pamangan a espiritual, at minum la king batung espiritual a minantabe karela, at ing batung ita ya i Cristo. Oneng e ya rin metula ing Dios karing keraklan karela, inya mikalat-kalat la ding bangke ra king disyerto. Ngeni, deting bage lisyun la para kekatamu ban e tamu magnasa karing marawak a bage, antimo ing depat da. E kayu sasambang idolo a antimo ing depat da ring mapilan karela. Antimo ing sasabian na ning kasulatan, Linukluk la ding tau ban mangan la at minum, at tinalakad la ban dapat makasumaming bage. E tamu kailangan makipangatawan antimo ing depat da ring mapilan karela, at king metung mung aldo adua lang pulu't atlung libu katau ding mete karela. E ta ya kailangan paniubukan ing Ginu antimo ing depat da ring mapilan karela, at mete la uling meket lang ubingan. E kayu kailangan magreklamu antimo ing depat da ring mapilan karela, at pete na la ning Kamatayan. Mepalyari la deting sablang bage ban maging lisyun la para karing aliwa, at misulat la bilang babala para kekatamu. Uling mabibie tamu king panaun a malapit nang miwakasan. Ing taung mimisip king matatag ya talakad kailangan yang mingat pota miragsa ya. Ing balang kapagsubukan a daratang kekayu, ya naman ing karaniwan a daratang karing tau. Oneng tapat ya ing Ginu king pangaku na at e na kayu paburen masubuk king e yu agyung pibatan. King oras a masubuk kayu, dinan na kayung sikanan ban apibata yu, at gawa yang paralan ban adaig yu ing kapagsubukan. Inya, kanakung kakaluguran, painggulutan yu ing pamanyambang idolo. Magsalita ku kekayu a anting taung makaintindi; ikayung matul king sasabian ku. Ing kopa na ning kanuanan a pasalamatan tamu king Ginu, e wari mangabaldugan king miyabe-abe tamu king daya nang Cristo ngening miminum tamu kaniting kopa? At ing tinape a pirarakayan tamu, e wari mangabaldugan king miyabe-abe tamu king katawan nang Cristo ngening kakanan ta ya? Uling ating metung a tinape, ita ngan agyang dakal tamu, metung tamu mung katawan uling miyabe-abe ta ngan king metung mung tinape. Lawan yu la ding memalen ning Israel: detang mamangan ketang miyain a sakripisyu darake la king altar ning kasuyuan king Dios. Nanu ing buri kung sabian? King ding idolo o ing pamangan a miyain kareti tune atin kabaldugan? Ali! Ing buri kung sabian ya iti: ing miyain a sakripisyu karing altar da ring paganu minain ya karing demonyu at e king Dios. At e ku buri ing maging kayabe da kayu ding demonyu. E kayu malyaring minum king kopa na ning Ginu at king kopa da ring demonyu; e kayu malyaring makiabe king lamesa na ning Ginu at king lamesa da ring demonyu. Buri ta ya waring mangalalu ing Ginu? Mas masikan tamu pa wari kesa king Gino? Masasabi king Malaya tamung gawan ing sablang bage. Tutu iti, oneng e mayap ing sablang bage. Malaya tamung gawa king sablang bage, oneng e makasaup ing sablang bage. E na kailangan panintunan ning ninuman ing sarili namung kapakanan, nune itang makakayap karing aliwa. Malyari kayung mangan king nanumang makatinda king palengki, antimo ing karni, ala nang kutang-kutang pa ban e ne magugulu ing konsiensia yu. Uling ing kasulatan sasabian na, Ing yatu at ing sablang atyu kaniti bandi na ning Ginu. Nung ing e Cristianu kimbiran na kayung mangan at tinggap yu ing aniaya, kanan yu ing miyampang kekayu a ala nang kutang-kutang pa uli na ning kekayung konsiensia. Nung ating sumabi, Iti pamangan yang miyain karing idolo, e yu kakanan itang pamangan a ita, alang-alang ketang sinabi kekayu at para king ikatahimik na ning konsiensia na, aliwa ing sarili yung konsiensia, nune itang konsiensia na ning aliwa. Ngayung sumabi, Ba't ing kalayaan ku kailangan maputut uli na ning konsiensia na ning aliwang tau? Nung pasalamatan ke ing Dios king kanakung pamangan, obat ininsultuan na ku ning ninuman tungkul king pamangan a kanakung pasalamatan? Inya nanuman ing daraptan yu, mamangan kayu man o miminum, daptan yu ngan king ikaligaya na ning Dios. E kayu babie kasangkanan king pamikasala na ning ninuman, Judio o paganu o ding miembru king iglesia na ning Dios. Antimo ing daraptan ku: pagkapilitan keng paligayan ing metung at metung king sabla kung daraptan, e para king ikakayap ku, nune para king ikakayap da ring sabla ba lang miligtas. Makitulad kayu kanaku, antimo ing pamakitulad ku kang Cristo. Tune ra kayung papurian uling parati yu kung agaganaka at uling tutukian yu ing tiru ku kekayu. Oneng buri kung abalu yu king i Cristo ya ing ating upaya king balang lalaki. Ing lalaki ing ating upaya king asawa na, at ing Dios ya ing ating upaya kang Cristo. Inya nung ing lalaking manalangin o manaral king amanu na ning Dios, makatakap ya ing buntuk na, lalako ne dangalan i Cristo. At ing ninumang babaing manalangin o manaral king amanu na ning Dios a alang talikbung king buntuk na, lalako ne dangalan ing asawa na; ala lang pamiyaliwa ila ning babaing kalbu. Nung e ne talikbungan ning babai ing buntuk na, mayap pa ing pututan ne ing buak na. At anti na ning makarine para king metung a babai ing satsatan ne ing buntuk na o paurud na ing buak na, kailangan ing takpan ne ing buntuk na. E ne kailangan takpan ning lalaki ing buntuk na, uling ya ing larawan na at ligaya ning Dios. Oneng ing babai ya ing ligaya na ning lalaki; uling e ibat ing lalaki king babai, nune ing babai ya ing ibat king lalaki. King kamatutuanan, e ya melalang ing lalaki king uli na ning babai, nune ing babai ya ing melalang para king lalaki. King uli da ring anghel, kailangan neng dinan talikbung ning babai ing buntuk na ban ipakit na king atyu lalam nang upaya ning asawa na. King bie tamu king Ginu, maulaga ya ing babai para king lalaki, at maulaga ya ing lalaki para king babai. Nung makananu yang melalang ing babai a ibat king lalaki, makanyan munaman ing lalakimibait ya king babai, at ing sablang bage ibat ngan king Dios. Atulan yu king kekayung sarili: makatud kaya para king babaing manalangin king Dios king publiku ing e ya makatalikbung a buntuk? Tuturu na ning naturalesa mismu king manong para king lalaki ing makaba ya buak, oneng iti dangalan para king babai. Ing makabang buak miyabie keya bang maging talikbung na. Nung ating ninumang bisang makiargu tungkul kaniti, ing asabi ku ya iti: ikami o ding iglesia na ning Dios ala kaming aliwang kaugalian king pamanyamba. E ra kayu apurian kareting makatuking panabilin, uling ing kekayung pamitipun king iglesia dakal ing pasari nang e mayap kesa king mayap. Mumuna, mibalita kanaku king ating milaban-laban a grupu king kekayung kapulungan, at isipan ku king iti ating katutuan. ( King pamalak ku, ing pamisagsagan kailangan ban ding atyu king katutuan makilala la.) Neng mitipun-tipun kayu, aliwa ing Apunan ning Ginu ing kakanan yu, uling ing metung at metung kakanan na ing sariling darala na. Inya deng mapilan daranup la at ding mapilan lalasing la. Ala kayu waring sariling bale a malyari yung pipanganan at piinuman? Buri ye galang insultuan ing iglesia na ning Dios at ibili yu la king kamarinayan ding pakakalulo? Nanung panayan yung sabian ku kekayu? Purian da kayu? Agyang ditak e ra kayu purian! Uling ing turu a binie ku kekayu tinggap ku naman king Ginu: king ing Ginung Jesus, kanitang benging mipagtaksilan ya, kinua ne ing tinape, pepasalamat ya king Dios, pemirasu ne ing tinape at ngana, Iti ya ing katawan ku a miyain para kekayu. Daptan yu iti bilang kapigaganakan kanaku. Antimu rin, kaybat dang mengan, kinua ne ing kopa at ngana, Iting kopa ya ing bayung kasunduan ning Dios a patibayan na ning kanakung daya. Balang minum kayu kaniti, daptan yu bilang kapigaganakan kanaku. Uling balang mangan kayu kaniting tinape at minum kaniting kopa, babalita yu ing kamatayan na ning Ginu angga king datang ya. Inya, nung mamangan ya ing metung a taung e karapatdapat king tinape na ning Ginu o miminum king kopa na, mikakasala ya laban king katawan na at daya ning Ginu. Kailangan nang surian ning balang metung ing sarili na bayu ya mangan king tinape at minum king kopa. Uling nung e na aintindian ing kabaldugan na ning katawan na ning Ginu neng mamangan ya king tinape at neng miminum ya king kopa, atulan ne ing sarili na neng mamangan ya at miminum. Iti ya ing sangkan nung inya dakal la kekayu ding masakit at maina at ding mapilan mete la. Nung surian tamu pa ing kekatamung sarili, e na katamu atulan ning Ginu. Oneng neng atulan na katamu at paparusan ning Ginu, daraptan na iti ba tamung e miparusan kayabe na ning yatu. Inya, kanakung kapatad, neng mititipun kayu ban mangan king Apunan ning Ginu, mipapanaya kayu sana. Nung atin mang danupan, kailangan yang muli at mangan king bale na ban kanita e kayu mirasnan king kayatulan na ning Dios ngening mitipun-tipun kayu. Saka ku na salesen ing makatagan pang pisasabian potang datang ku ken. Ngeni, ing tungkul naman karing regalu ning Banal a Espiritu. Buri kung abalu yu ing katutuan da reti. Balu yu king inyang paganu kayu, mitake kayu king e tune dalan da ring dios-diosan a pipi. Inya, kailangan yung pakaintindian king ala ninuman a panimunan na ning Espiritu ning Dios ing makasabing, Isumpa ya i Jesus! At alang makasabi, I Jesus Ginu ya, subali mu nung patnubayan ne ning Banal a Espiritu. Ating miyayaliwang uring regalung espiritual, oneng ibat la ngan deti king metung mung Espiritu. Ating miyayaliwang paralan ning pamaniuyu, oneng metung ya mu ing Ginung susuyuan. Ating miyayaliwang kagiwan oneng ing Dios ya naman ing babie kareti. Ing balang metung mirinan yang katunayan king atyu ya keya ing Espiritu para king ikakayap da ring sabla. Binie na ning Espiritu king metung ing amanu na ning kabiasnan, kabang king aliwa binie na ing upayang magsalita king beluan. Ing metung at bukud mung Espiritu ya ing minie kasalpantayanan king metung at king aliwang tau ing upayang manulu. Binie na king metung a tau ing upayang dapat milagru; king aliwa, ing magsalita king amanu na ning Dios at king aliwa pa, ing kagiwan makakilala ing pamiyayaliwa da ring regalung ibat king Espiritu at detang e ibat king Espiritu. King aliwa, binie na ning Espiritu ing upayang magsalitang miyayaliwang amanu; king aliwa, ing kagiwan palino king kabaldugan da reting amanu. Oneng metung ya mu ing Espiritu a darapat kareti; babie yang miyayaliwang kagiwan karing tau, ketang kaburian na. Uling mengari ya i Cristo king metung a katawan a ating dakal a dake; makanyan man metung ya mung katawan agyamang dakal lang miyayaliwang dake. Makanyan munaman, itamu ngan, Judio o Griego, ipus o malaya, mebinyag tamu king metung mung katawan king kapamilatan na ning metung mung Espiritu. At itamu ngan minum tamu king metung mung Espiritu. Uling dakal lang dake ding bibilug king katawan at e mu metung a dake. Nung ing bitis sabian na, Uling e ku gamat, e ku kayabe king katawan, ita e mangabaldugan king e na ne dake ning katawan. At nung ing balugbug sabian na, Uling e ku mata, e ku kayabe king katawan, ita e mangabaldugan king e na ne dake ning katawan. Nung ing mabilug a katawan mata ya ngan, makananu yang makaramdam? At nung puru ne mang balugbug, makananu yang makabau? Oneng e makanyan; seria na lang binili ning Dios ding miyayaliwang dake king katawan. Alang katawan nung bukud yang metung a dake! King kamatutuanan, dakal la ding dake, oneng metung ya mu ing katawan. Inya e na asabi ning mata king gamat, E ra ka kailangan! Ni ing buntuk e na asabi karing bitis, E ra kayu kailangan! E mu ita, e tamu malyaring mie, nung alalu ding balamu maina nang dake ning katawan. At deting isipan tamung alang kabaldugan a dake na ning katawan ila mismu ding kailangan tamung pakaingatan kabang detang dake a e masanting lalawan ila ding lalu tamung pakadinan pansin a e ra naman kailangan ding mangalagung dake na ning katawan tamu. Oneng pibage-bage na la ning Dios ding dake na ning katawan ban dinan na lang mas maragul a dangalan detang dake ning katawan a alang makaying dangal. Inya alang pamipatepate king katawan, oneng ding miyayaliwang dake atin lang malasakit king metung at metung. Nung manamdaman ya ing metung nang dake ning katawan, manamdaman la ngang abe na ding aliwang dake; nung ing metung a dake miparangalan ya, ding sablang dake miparangalan lang abe na. Ngeni, ikayu ngan katawan na kayung Cristo at dake ne ning balang metung kekayu. Binili na la ning Dios king iglesia ding sabla king kailangan dang pagkabilian: mumuna, ding apostol; kadua, ding propeta; katlu, ding talaturu; at kaybat ding darapat milagru at detang ating upayang manulu o makasaup karing aliwa o mamahala karela o magsalitang miyayaliwang amanu. E la ngan apostol o propeta o talaturu. E ila ngan atin lang upayang dapat milagru o manulung sakit o magsalitang aliwang amanu o magpalino nung nanu ing kabaldugan da reting amanu. Pagnasan yu la sanang lalung akua ding maulagang regalu. At ngeni, ituru ke ing paralan a maygit king sabla. Nung makapagsalita ku karing amanu da ring tau at ding anghel, oneng ala na ku mang lugud, mangari mu ing amanu ku king kampanang bibiung o king pompiang a kakalaksing. At nung atyu kanaku ing kagiwan na ning masanting a pamanaral at aintindian ku ngan ing sablang makalihim at ing sablang kabiasnan at ing maragul a kasalpantayanan a makayalis karing bunduk, oneng ala na ku mang lugud, ala kung kabaldugan. Ipamie ku man ing atyu kanaku at pasilab ing katawan ku king ain-sakripisyu, oneng ala na ku mang lugud, ala kung apala. Mapibabata ya at maganaka ing lugud; e ya mapangalalu o makasarili o mapagmatas; e ya magaspang a ugali, e maimut, e masungit; e ya tatanam mua; e ya tutula king e mayap a dapat, nune tutula ya king katutuan. E ya talakasawa ing lugud; ing sabla paniwalan na; e milalako kapanayan, at pibabatan na ing sabla. Ala yang kayangganan ing lugud. Ating mangalagung aral, oneng e la manatili; ating makikagiwan king pamagsalita, oneng iti miwakasan munaman; ating kabiasnan, oneng iti ating kapupusan. E pa ganap ing kabiasnan tamu at ing kagiwan tamu king pamanaral king amanu na ning Dios; oneng potang datang na itang ganap, kanita itang e ganap mawala na. Inyang anak ku, migsalita ku, minisip ku, at mengatuliran kung anting anak. Oneng ngening metua na ku, likuan ku na ing panugaling anak. Ngeni ing akakit tamu balamu larawan yang malabug king salamin; oneng datang ing aldo a akit ta yang lupa at lupa. Ditak mu ing balu ku ngeni; oneng king daratang a panaun maging ganap na, antimo nung makananu na kung balu ning Dios. Ngeni, deting atlu manatili la: ing kasalpantayanan, ing kapanayan, at ing lugud; oneng ing pekamaragul kareti ya ing lugud. Inya, ing lugud ya ing pakikuanan yu. Pakikuanan yu la ding regalung espiritual lalung-lalu na ing pamagsalita karing amanu na ning Dios. Ing taung magsalitang aliwang amanu e ya magsalita king tau nune king Dios, uling ninuman alang makaintindi keya. Magsalita ya karing lihim a katutuan king kapamilatan na ning upaya ning Espiritu. Oneng ing manaral king amanu na ning Dios, magsalita ya karing tau at babie yang kasaupan, turu, at kapasnon. Ing taung magsalitang miyayaliwang amanu sasaupan nang bukud ing sarili nang bie espiritual; oneng itang manaral karing amanu na ning Dios sasaupan ne ing mabilug a iglesia. Buri ku ing makapagsalita kayu ngang miyayaliwang amanu; oneng lalu kung buri ing makapanaral kayu king amanu na ning Dios. Ing taung makapanaral karing amanu na ning Dios lalu yang maulaga kesa kanitang makapagsalitang miyayaliwang amanu, subali mu nung ating makapalino king sasabian na ban ing mabilug a iglesia misaupan ya. Ngeni, kapatad, nung aku datangan da kayu at magsalita kung miyayaliwang amanu, nanung ulaga na nita? Ala, subali mu nung king pamagsalita ku apasiag ku la kekayu ding mapilan a pawaga na ning Dios o mapilan a beluan o ing amanu o ing turu na ning Dios. Agyang ding instrumentong musika a e naman mabie antimo ing plauta o alpa, nung e la mangalino nota, makananu mung aintindian ing musikang titigtig da? At nung ing papasiag na ning trumpeta e masalese, ninung makapagsadia king pamakilaban? Makanyan munaman, makananu rang aintindian ding tau ing sasabian yu, nung e malino ing pamagsalita yu? Idala na la mu ning angin ding amanu yu! Dakal lang miyayaliwang amanu keti king yatu, makanyan man atin yang kabaldugan ing balang metung. Nung e ke balu ing amanung gagamitan na ning taung magsalita, maging dayuan ya kanaku at maging dayuan ku keya. Anti na ning tutu yu lang pagnasan ding regalu na ning Espiritu, maygit king sabla pagkapilitan yu lang lalung gamitan detang makasulung king pangaragul na ning iglesia. Inya ing magsalitang aliwang amanu, kailangan yang manalangin para king regalu a makapalino king kabaldugan na ning sasabian na. Uling nung manalangin ku king aliwang amanu, ing espiritu ku ya ing manalangin, oneng ing pamisip ku ala yang pakinabangan. Ngeni, nanu ing kailangan kung daptan? Manalangin kung kayabe na ning espiritu ku, oneng manalangin ku naman kayabe na ning pamisip ku; magkanta kung kayabe na ning espiritu ku, at magkanta ku naman kayabe na ning pamisip ku. Neng babie kang kapasalamatan king Dios king kapamilatan na ning aliwang amanu, makananu yang makapakibat Amen ing karaniwan a taung kayabe mu neng e na aintindian ing sasabian mu? Agyang pang mayap ing panalangin mung kapasalamatan king Dios e ya misaupan king makananu mang paralan ing aliwang tau. Pasalamat ku king Dios uling makapagsalita ku king miyayaliwang amanu a maygit kaninu man kekayu. Oneng king pamanyamba na ning iglesia king Dios, buri ku pa ing magsalita kung limang amanu a aintindian da at pakinabangan da ring aliwa kesa king libung amanu a e ra naman aintindian. Kapatad, e kayu sa mangaring anak king kekayung pamisip; maging inosenti kayung anak pangaras king marawak; oneng maging ganap kayu sanang matua king kekayung pamisip. Makasulat karing Kasulatan, Pakipagsalitan ku la deting tau, ngana ning Ginu, king kapamilatan da ring taung aliwa amanu. Magsalita ku king kapamilatan da ring labi da ring dayuan, makanyan man, e ra ku pakiramdaman. Inya, ing kagiwan na ning pamagsalita king miyayaliwang amanu tanda ya para karing e talasalpantaya, e para karing talasalpantaya, samantalang ing kagiwan na ning pamagsalita king amanu ning Dios tanda ya para karing talasalpantaya at e para karing e talasalpantaya. Nung ing kabilugan a iglesia mititipun yang makapamisan at ing balang metung magsalita ya king miyayaliwang amanu, at lungub ya ing karaniwan a tau o ing e talasalpantaya, e na wari sabian king sira kayu ngan a buntuk? Oneng nung ipanaral da ring sabla ing amanu na ning Dios, at lungub ya ing e talasalpantaya o ing karaniwan a tau, matagkil ya kapanamdaman at sumisi ya king kasalanan na king kapamilatan na ning daramdaman na; mabalu la ding lihim nang isipan. Inya duku ya at samba king Dios at malaus ipasiag na, Tune ing Dios atyu libutad yu! Kapatad, nanu ing buri kung sabian? Neng mititipun kayu ban samba, ing metung magkanta ya, ing aliwa turu ya, ing aliwa sabian na ing bage ibat king Dios, ing aliwa magsalita ya king aliwang amanu, at ing aliwa naman ipalino na ing kabaldugan na ning amanung iti. Ing sablang bage kailangan mararapat king ikatibe na ning iglesia. Nung atin mang magsalita king miyayaliwang amanu, managyu na la ding adua o atlu katau at liwas-liwas lang magsalita at ing aliwa naman ipalino na la ding kabaldugan da ring amanu. Nung alang makapalino, e ne kailangan magsalita king aliwang amanu ing ninuman, nune magsalita niang dili na king Dios. Ding adua o atlu kataung magsalita king amanu na ning Dios manaral la samantalang ding aliwa naman surian da ing panaral da. Nung ing metung karing makalukluk tanggap yang amanung ibat king Dios, kailangan yang tuknang itang manaral. Ikayung sabla malyari kayu ngang manaral king amanu na ning Dios, kailangan liwas-liwas kayu ban ding sabla mabiasa la at mipasiknangan a lub. Ing kagiwan king pamagsalita king amanu na ning Dios mangailangan disiplina; uling ing Dios e ne Dios ning kaguluan nune Dios ne ning kapayapan. Antimo ing kaugalian da ring sablang taung bibilug karing iglesia na ning Dios, kailangan lang manahimik ding babai kilub ning iglesia; e makapaintulut karela ing magsalita, antimo ing sasabian na ning Batas. Nung atin lang buring abalu, ikutang da namu karing sarili dang asawa karas da bale. Uling metung a bage makarine para king babai ing magsalita king kapulungan na ning iglesia. Pota galang isipan yu king ibat kekayu ing amanu na ning Dios o ikayu mung bukud ing tinanggap kanite? Nung ing ninuman isipan nang tubud ne ning Dios o tinanggap yang regalung espiritual, kailangan nang paki-intindian king ing susulat ku kekayu utus a ibat king Ginu. Ing ninumang e munie pansin kaniti, e yu nia naman papansinan. Inya, kapatad, pakikuanan yung makapanaral king amanu na ning Dios, oneng e yu la babawalan ding magsalita king miyayaliwang amanu. Ing sablang bage kailangan marapat ustu at king kaayusan. Kapatad, ngeni buri kung ipaganaka kekayu ing Mayap a Balita a penaral ku kekayu a kekayu namang tinggap, at ngeni katatalakaran nang matibe ning kasalpantayanan yu. Ita ya ing Mayap a Balita, ing aral a penaral ku kekayu. Iligtas na kayu ning Mayap a Balita, nung manatili kayung sasalpantaya, nung ali, muling alang kabaldugan ing pamanialpantaya yu. Linipat ku kekayu ing kanakung tinggap a binang maulaga: i Cristo mete ya para king kasalanan tamu, antimo ing mababasa karing Kasulatan; king mikutkut ya at sinubling mebie king katlung aldo; antimo ing mababasa king Kasulatan; king pepakit ya kang Pedro at kaybat karing labing aduang apostol. Pepakit ya namang makapamisan karing maygit limang dalan a alagad; angga ngeni mabie la pa ding dakal, at mete na la ding mapilan. Pepakit ya kang Santiago at kaybat karing sablang apostol. King katataulian, pepakit ya naman kanaku agyamang aku makayaliwa ku pangabait, nung wari sa, mibait kung e oras. Uling aku ing malating dili karing sablang apostol. E ku man karapatdapat mayaus apostol uling gilu ke ing iglesia ning Dios. Oneng king kapamilatan na ning grasya ning Dios apostol ku ngeni, at ing grasya a binie na kanaku e mayalang kabaldugan. Uling megobra kung maygit kesa karing aliwang apostol; ita e ku sariling dapat nune ing grasya na ning Dios ya ing megobrang kayabe ku. Inya, ibat man kanaku o karing aliwa, iti ya ing panaral mi ngan, at iti ya naman ing paniwalan yu. Ngeni, anti na ning ing kekaming panaral ya ing Cristo a sinubling mebie, makananu rang asabi ding mapilan kekayu king ding mete e la subling mie? Nung iti katutuan, mangabaldugan king i Cristo e ya sinubling mebie, at nung i Cristo e ya sinubling mebie alang kwenta ing kekaming ipanaral at alang kwenta ing paniwalan yu. Maygit kaniti, mayakit king maglaram kami tungkul king Dios, uling sinabi mi king pepasublian neng mebie i Cristo, oneng e ne pala pepasublian mebie, nung katutuan king ding mete e la mipasublian mie. Uling nung ding mete e la subling mie, i Cristo man e ya sinubling mebie. At nung i Cristo e ya sinubling mebie, ing kasalpantayanan yu alang kabaldugan, at atyu kayu pa king pamikasala. Mangabaldugan munaman king ding meniwala kang Cristo at mete na e la miligtas. Nung ing kekatamung kapanayan kang Cristo para king bie iti, itamu ding taung dapat kalunusan dili keti king yatu. Oneng ing katutuan sinubli yang mebie i Cristo, at ya ing katunayan king ding mete subli la namang mie. Uling nung makananung king kapamilatan na ning metung a tau dinatang ing kamatayan, king makanyan munamang paralan ing pamaniubling mie datang king kapamilatan na ning metung a tau. Uling king pangayabe da ring tau kang Adan mete la, king makanyan munamang paralan subli lang mie ding tau uli na ning pangayabe da kang Cristo. Oneng ing balang metung king sarili nang kabilian: i Cristo, ing mumuna karing sabla; kaybat detang makayabe kang Cristo, king oras ning paniatang na. Kaybat na nita, datang na ing kawakasan at sakupan na lang Cristo ding sablang mag-ari, manungkulan, at maki-kayupayan, at ibie ne ing Kayarian king Dios a Ibpa. Uling kailangan yang sumakup i Cristo anggang e na la asambut ning Dios ding sablang kalaban na at ibili lalam nang upaya. Ing katataulian a kalaban a sambutan na ya ing kamatayan. Uling ing kasulatan sasabian na, Binili na la ning Dios ding sablang bage lalam na ning upaya na. Wa, king amanung sablang bage malino king e ya kayabe ing Dios a mibili karing sablang bage lalam nang upayang Cristo. At potang ding sablang bage mibili na la lalam nang pamaniakup Cristo, ing Anak mismu kanita ibili ne ing sarili na lalam nang upaya ning Dios a mibili king sabla lalam nang upaya, at ing Dios ya ing lubus mag-ari karing sabla. Ngeni, nanu ing maging kabilian da retang pabinyag para karing mete? Nanu ing karelang panayan? Nung tutu pin king ding mete e la subling mie, obat pepabinyag la pa alang-alang karing mete? At ikami, obat makapanganib ke bie balang oras? Kapatad, pakiarapan ku aldo-aldo ing kamatayan! Ing dangalan ku a atyu kekayu king uli na ning pangayabe tamu king bie nang Cristo Jesus, ya ing mipapasiag kaniti. Nung alang-alang mu king tau inya pekilabanan ku la ding mabagsik a animal keni king Efeso, nanu ing maging pakinabang ku? Nung ding mete e la mipasublian mie, tukian ta nia itang kasebian, Mangan tamu at minum, uling bukas mate tamu. E kayu pailinlang: Ding e mayap a kayabe ila ding sisira karing mayap a panugali. Mibalak na kayung masalese at tuknang kayung darapat kasalanan. Sasabian ku iti ba kayung dumine uling ding mapilan kekayu e re balu ing Dios. Mekad ikutang na ning metung, Makananu lang subling mie ding mete? Nanu ya uri ing karelang katawan? Mangmang! Neng tatanam kang bini king gabun e ya tumubu anggang e ya pa mate. At itang tenam mu king gabun aliwa ya ing tanaman a maragul na, nune ing bini, antimo ing binutil trigu o aliwang binutil. Ing Dios ya ing patubu king katawan na ning bining mitanam at iti king paralan na, ing balang bini king sariling katawan na. At e paraparehu ing laman da ring sablang mabibie; aliwa ing laman da ring tau, aliwa ing karing animal, aliwa ing karing ayup at ding karing asan. At ating katawan a atyu banua, at katawan a atyu keti king yatu; atin lang sariling leguan ding katawan a atyu keti king yatu. Atin yang sariling leguan ing aldo; makayaliwa ing king bulan at ing karing batuin; agyang ding batuin e la paraparehu leguan. Makanyan ing mapalyari potang subli lang mie ding mete. Potang mikutkut ya ing katawan, iti malaso ya; potang subli yang mie ala neng kamatayan. Tutu yang matsura at maina neng kukutkut ta ya; potang subli yang mie maging malagu ya at masikan. Neng kukutkut ta ya, katawan yang pisikal; potang subli yang mie maging katawan yang espiritual. Wa, nung ating katawan pisikal, atin munamang katawan espiritual. Uling ing kasulatan sasabian na, I Adan, ing minunang tau, milyari yang mabie lelangan, oneng ing tauling Adan, Espiritu yang babie bie. Aliwa ing espiritual ing mumuna, nune ing pisikal, at kaybat ing espiritual. Melalang ya ing minunang Adan king alikabuk na ning yatu; ing kaduang Adan ibat ne man king banua. Detang king yatu kalupa na la ning melalang king kapamilatan na ning gabun; detang king banua kalupa na la nitang ibat king banua. Antimo nung makananu na ka tamung kalupa ning taung megawa king gabun makanyan tamu munamang maging kalupa na ning menibatan king banua. Kapatad, iti ya ing buri kung sabian: e ya malyaring mirakayanan ing laman at daya king Kayarian ning Dios, at itang katawan a ibat king gabun e na malyaring tanggapan ing bie alang angga. Makiramdam kayu, oyni ing lihim: e tamu ngan mate oneng manaliwa tamu king saguli mung penandit, at king tiup ning katataulian a trumpeta. Kabud tumiup ya ing trumpeta, subli lang mie ding mete at e na la mate kapilan man at itamu ngan manaliwa tamu. Uling ing katawan a malalaso kailangan yang miblas king e malalaso, at ing katawan a ating kamatayan kailangan yang miblas king alang kamatayan. At potang miblas ya ing katawan a malalaso ketang e malalaso, at miyalilan ya ing ating kamatayan ketang ala nang kamatayan, matupad ne kanita ing kasulatan: Mesintang ne ing kamatayan; ing tagumpe ganap na! O Kamatayan, nukarin ing kekang tagumpe? O Kamatayan, nukarin ing kekang upayang manyira? Ing kasalanan ya ing upaya nang manyira ning kamatayan, at king Batas na kakuanan ning kasalanan ing upaya na. Inya pasalamatan ta ya ing Dios king tagumpe a babie na kekatamu king kapamilatan na ning Ginu tamung Jesu-Cristo! Inya, pakamalan kung kapatad, magpakatatag kayu at e kayu paisira lub. Magobra kayung alang patugut para king Ginu, uling balu yu king ing kasuyuan yu king Ginu e mayalang kabaldugan. Ngeni, ing tungkul naman king ambagan para saupan la ding kapatad tamu king iglesia karin Judea. Kailangan yung daptan itang minungkahi kung daptan da ring iglesia karin Galacia. King mumunang aldo na ning paruminggu, ing balang metung kekayu mikawani yang alaga ketang penakitan na, at tipunan na la ban nung datang ku e na kayu mika ambagan pa. Kabud dinatang na ku ken, itubud ku la ding kapatad kayabe na ning sulat ku a pakilala king ila ding pinili yung manatad king saup yu karing kapatad karin Jerusalem. Nung kailangan ing aku ing munta, ila ding maging kayabe kung lumakad. Taglus ku ken kaybat ku king Macedonia uling karin ku dumalan. Malyari kung manatiling malambat ken o mapalyaring ken ku ilabas ing panaun na ning dimla ban asaupan yu ku king isanu mang lugal a tutuki kung puntalan. Uling king pamandalan ku ken, e ku buri ing saguli da kayu mung akit. Buri ku ing akayabe da kayu king makabang panaun, nung ipaintulut na ning Ginu. Oneng babalakan kung manatili keni king Efeso angga king aldo ning Pentecoste. Ating dakal a oportunidad keni ban makapagobra kung masalese agyamang dakal la ding kalaban. Nung datang ya ken i Timoteo, siguraduan yung iyapus neng anting bale na ing lugal yu, uling ya man magobra yang anti aku para king Ginu. E ye lalawan mababa, nune saupan ye ban makapagbalik yang mitmung kapayapan keni; uling aku ampon ding kapatad keni panenayan mi yang datang. Ngeni, ing tungkul naman king kapatad a Apolos. Pakisabian keng mayap ban dalawan na kayung kayabe da ring aliwang kapatad. Oneng isipan na king e pa oras ing dumalo ya ken. Dalawan na kayu mu rin potang mirinan yang oportunidad. Alistu kayu, tatagan yu ing kekayung kasalpantayanan; e kayu tatakut at e yu painan ing lub yu. Daptan yu ing sablang obra yu king mitmung lugud. Balu ye i Estefanas at ing pamilya na; ila ding minunang mekonberti king kasalpantayanan Cristianu karin Acaya, at binie ra ing karelang sarili king pamanuyu karing pinili na ning Dios. Kapatad, ipakisabi kung mayap king pasakup kayu sana karing anti kareting tau at king ninumang magobra at susuyung kayabe ra. Matula ku king paniatang da ri Estefanas, Fortunato, at Acaico, uling ilang mengatmu king kailangan yung gawan. At peligayan da ku at pepasaya antimo ing depat da kekayu. Kailangan lang pakundanganan ding taung anti kareti. Pakomusta da kayu ding iglesia king probinsia na ning Asia; payabut da ri Aquila at Priscila at ding kapatad a mipupulung king pibalebale ra ing masayang komusta kekayung sabla. Ding sablang kapatad keni pakomusta da kayu naman. Mipapagmananu kayu antimong mikakapatad kang Cristo. Aku i Pablo, ing mismung susulat kaniti: Komusta kayu ngan ken. Misumpa ya ing ninumang e lulugud king Ginu! Marana tha, Datang na ka, O Ginu mi! Ing grasya na ning Ginung Jesus manatili kekayu. Ipayabut ku ngan kekayu ing lugud ku king lagyu nang Cristo Jesus. Ibat ya iting sulat kang Pablo a apostol nang Cristo Jesus king kapamilatan na ning kaburian ning Dios, at ibat ya naman kang Timoteo a kapatad tamu. King iglesia na ning Dios karin Corinto at karing sablang pinili na ning Dios king kabilugan a Grecia: Mananu na sanang ing Dios a Ibpa tamu at ing Ginu tamung Jesu-Cristo ibie na kekayu ing grasya at kapayapan. Munie tamung kapasalamatan king Dios at Ibpa na ning Ginu tamung Jesu-Cristo, ing malunusan a Ibpa at ing Dios a panibatan na ning sablang tula! Pamatulan na katamu king sabla tamung kalungkutan ban king kapamilatan na ning tulang tinggap tamu keya, itamu naman asaupan ta la ding atyu king nanu pa mang kalungkutan. Nung makananung dakal ing pibabata ming kasakitan king pangayabe mi kang Cristo, makanyan munaman ing tinggap ming tula ibat keya. Nung magkakasakit ke man, iti para king ikakayap yu at ikaligtas; neng mipatulan kami, iti para king ikatula yu at ikasikan yu lub ban makapibata kayung kalupa mi king kasakitan a daralanan yu. Inya matibe ing kapanayan mi kekayu uling balu mi king kayabe da kayu king kekaming tula, nung makananu da kayung kayabe king kasakitan. Kapatad, buri ming ipaganaka kekayu ing kasakitan a milyari kekami king Asia. Tutung mabayat ing kekaming delanan a kasakitan; e mi asahan ing mie ke pa. Bala mi ita na ing oras na ning kamatayan mi. Oneng milyari ita ban e ke manalig king kekaming sarili nune king Dios a pasubling mie karing mete. Linigtas na kami king panganib na ning kamatayan, at buri ming isundu na ing pamagligtas na kekami, king uli na ning saup ning kekayung pamanalangin. King makanyan a paralan, dakal la ding pasalamat king Dios uli na ning grasyang babie na kekami bilang pakibat na karing dakal a manalangin. Iti ya ing pagmaragul mi: patutuan na ning pilubluban mi king ing pamakiabe mi karing sabla, lalung-lalu na kekayu, tapat at alang pamagkunwari. Iti uli na ning saup ning Dios at e uli na ning kabiasnan-tau. Inya e yu dirinan aliwang kabaldugan ing pamaniulat mi kekayu, subali mu king ababasa yu at aintindian. Asahan ku king lubus yu sanang aintindian, ing e yu pa lubus aintindian ngeni ban king paniatang na ning Aldo ning Ginung Jesus, apagmaragul yu kami nung makananu da kayu namang apagmaragul. Uli na ning kapaniwalan kung iti, binalak kung paindalan pa mu ken ban midobli ing kekayung tula. Binalak kung dumalan ken king pamamunta ku karin Macedonia, at dumalan pasibayu kaybat ku karin ban asaupan yu ku king pamaglakbe ku papunta karin Judea. Uli waring e mibalaus ing pamamunta ku ken, sabian yu nang menaliwa na ku pamisip? Bala yu galang pabayu-bayu ku pamisip antimo ding taung makayatu a ngeni sasabian da Wa, at kaybat Ali? Nung makananung ing Dios tapat ya, makanyan munaman ing kanakung katapatan kekayu: ing Wa manatili yang Wa. Uling ing Anak ning Dios, i Jesu-Cristo a penaral mi kekayu di Silvano at Timoteo, e ya Wa at Ali; nune manatili yang Wa. Uling ya ing katuparan na ning sablang pengaku na ning Dios. Uli na, makapakibat tamung Amen king ikaligaya na ning Dios. Uling ing Dios mismu ya ing patibe kekami at kekayu king pangayabe kang Cristo, at ya munaman ing memili kekami. Tetakan na kami bilang bandi na, at dininan king Espiritu na, antimong katibayan king tuparan na ing pengaku na. Saksi ke ing Dios, balu na ing makalaman king pusu ku! E ku pepaindalan ken uling ikayu munaman ding intindian ku. E mi buring sakupan ing kekayung pamanialpantaya, uling matatag na kayu kasalpantayanan. Oneng miyabe-abe tamung magobra para king sariling ikatula yu. Inari ku king lub ku king e ra na kayu pa dalawan ban e ra kayu atdanan pasibayung kalungkutan. Uling nung atdanan da kayung kalungkutan, ninu pa ing mamatula kanaku? Ding mismung pepalungkut ko? Iti ya ing sangkan nung inya sinulat ke itang sulat a ita kekayu ban king pamunta ku ken e kalungkutan ing isagana yu kanaku, ikayu a kailangan munie tula kanaku. Uling paniwalan ku king ing tula ku tula yu munaman. Tutu kung malungkut at magugulu isip, inya silatanan da kayu. E ditak ing lua a tinulu karing mata ku kabang gagawan ke itang sulat a ita. Silatanan da kayu e ban atdananan da kayung kalungkutan, nune ban abalu yu nung nu anti karagul ing lugud ku kekayu. Nung pepasari yang kalungkutan ing ninuman king aliwa, aliwa aku ing pepalungkut na, nune ikong sabla. Sasabian ku iti e king mabagsik a amanu uling e ku bisang maging mabagsik keya. Oneng makagyu na king mikasala ing parusa a depat da keya ding keraklan kekayu. Patawaran yu ne ngeni at pamatulan pota lubus yang masira lub. Ipakisabi kung mayap kekayu king ipakit yu keya king kaluguran ye pa mu rin. Iti ya ing sangkan nung inya gewa ke iting sulat: ban abalu ku nung tutuparan yu ing sablang tuturu ku kekayu. Ing ninumang pepatawaran yu, pepatawaran ku nia naman. Ing ninumang pepatawaran ku, nung atin man, pepatawaran ku ne alang-alang kekayu, king arapan nang Cristo ban e na katamu alinlang Satanas, uling e makalingad kekatamu ing buri nang malyari. Inyang miras ku Troas ban ipanaral ing Mayap a Balita tungkul kang Cristo, ikit ku king ing Ginu ya ing miklat king dalan ban arapat ku ita. Oneng e ku mipanatag a lub uling e ke disnan karin i Tito a kekatamung kapatad. Inya memun ku karing tau at tinaglus ku Macedonia. Salamat king Dios uling parati na katamung yayabe king tagumpe nang Cristo uli na ning pangayabe tamu keya. At king kapamilatan tamu pepalaganap na ning Dios ing mabanglung bau, ing pangapakilala nang Cristo. Mengari tamung mabanglung bau na ning insenso a durulukan nang Cristo para king Dios. At lalaganap iti karing mililigtas at karing papunta king kasiran. Karing papunta king kasiran bau yang makamate; oneng karing mililigtas mabanglu yang bau a babie bie. Ninu ing malyaring ganap king anti kaniting dapat? E ra ke kalupa ding aliwa; pangomersyu re ing amanu na ning Dios. Bilang tubud na ning Dios at talasuyu nang Cristo, mitmung katapatan ming panaral ing amanu na. Isipan yu galang king pupurian mi na naman ing kekaming sarile? Kalupa ra ke wari ding aliwa a mangailangan pang rekomendasyun para kekayu o ibat kekayu? Ikayu mismu ing kekaming rekomendasyun a makasulat karing pusu mi ban akilala ra at abasa ding sablang tau. Ikayu ing malino nang sulat Cristo, ing sulat a peparala na king kapamilatan mi. Iti makasulat e king tinta nune king Espiritu ning Dios a mabie, at e karing metabas a batu nune karing pusu da ring tau. Asasabi mi iti uli na ning pamagtiwala mi king Dios king kapamilatan nang Cristo. Uling king kekeng sarili ala kaming sapat a kagiwan ban daptan iting obra; ing kekaming kagiwan ibat king Dios. Ya ing maki kaburian ban maging talasuyu na kami ning bayung kasunduan, ing kasunduan a e mayayakit king misulat a kautusan, nune king Espiritu. Uling makamate ya ing misulat a kautusan, oneng ing Espiritu babie yang bie. Nung king kapamilatan na ning Kautusan a makasulat karing tinabas a batu a magdalang kamatayan meyakit ya ing ligaya na ning Dios angga na king e re alawe ding Israelita ing lupa nang Moises, agyang lilipas ing aslag na niting ligaya, e kasi lalung maygit ing ligayang darala na ning Espiritu? Nung ing Kautusan a migdalang kaparusan makaligaya ya, lalu yang makaligaya ing kasuyuan a magdalang kaligtasan! Uli na niti, asabi tamu king ing sadiang ligaya ala ne uling miyalilan ne king lalung maygit a ligaya. Nung atin yang ligaya ing linipas na, lalu yang ating ligaya itang manatili king kapilan pa man. Uli na ning kapanayan tamung iti, masikan tamu lub. E na katamu kalupang Moises a migtalukbung lupa ban e ra akit ding Israelita ing paglako na nitang ligayang ita. Tune lang meging masias a buntuk. Angga ngening kapanaunan manatili lang mitatakpan a isip balang babasan de ing matuang kasunduan. I Cristo ya ing milalako king talukbung a iti. Angga man ngeni, atin yang takap ing pamisip da balang babasan de ing Kautusan nang Moises. Oneng milalako ya ing takap potang marap ya ing tau king Ginu. Ing Ginung mababanggit ya ing Espiritu, at nung nu ya atyu ing Espiritu ning Ginu, karin ating kalayaan. At ngening milako ne ing takap karing lupa tamu, itamung sabla maging aslag na katamu ning ligaya na ning Ginu. At lalu tamung miwawangis king ligaya na king kapamilatan na ning Ginu, ing Ginu ya ing Espiritu. Uli na ning lunus ning Dios, pinili na kami para king obrang iti, inya naman e ke mimina lub. Pangilagan mi ing dapat a makarine a mararapat king makasalikut. E kami maglinlang at e mi babaluktut ing amanu na ning Dios. King mitmung katapatan, hayagan ming ipanaral ing katutuan at uli na niti, aduan mi arap ning Dios ing paniwalan da kami ding sablang tau. At nung atin ya pang kalabugan ing Mayap a Balita a pisiag mi, iti maging malabug mu para karing makasalanan. E la maniwala uling ding pamisip da binulag na la ning dios na niting yatu. Binulag na la ban e ra akit ing aslag na ning Mayap a Balita tungkul king ligaya nang Cristo a larawan na ning Dios. Aliwa ing sarili mi, nune i Cristo Jesus ya ing panaral mi bilang kekatamung Ginu, at ikami bilang talasuyu yu king uli nang Jesus. Uling ing Dios a sinabing Busal ning karalumduman, sunlag ya ing sulu, ya mu rin ing Dios a babie aslag king kekatamung pusu ban makilala ing ligaya na ning Dios a mihayag king lupa nang Cristo. Oneng matbud kami, ikaming lulanan na niting pibandian a espiritual, anti ke waring kapsa ban mipakilala king ing matas a kayupayan e kekami nune king Dios. Gigipitan da kami misusumangid, oneng e na ke man masasaul; e mi balu ing daptan mi, oneng e na ke man milalako kapanayan. Guguluan da kami, oneng e ke milalako kakaluguran; miraragsa kami oneng e ra na ke man apapate. Parati ming darala king katawan mi ing kamatayan nang Jesus ban king kekeng katawan mayakit munaman ing bie na. Parati kaming mibibili king panganib na ning kamatayan alang-alang kang Jesus ban king katawan ming ating kamatayan mipakilala ya ing bie na. Inya ing kamatayan ya ing magobra kekami, oneng ing bie ya ing magobra kekayu. Sasabian na ning Kasulatan, Uling maniwala ku, inya magsalita ku. King makanyan munamang espiritu ning kasalpantayanan magsalita tamu munaman uling maniwala tamu. Balu tamu king ing Dios a pepasubling mie king Ginung Jesus, ya naman ing pasubling mie kekatamung kayabe na at midala kekatamung sabla king arapan na. Para king ikakayap yu iting sablang bage ban ngening dakal la ding tatanggap king grasya na ning Dios, lalu na la mang dakal ding pasalamat at paligaya keya. King uli na niti, e kami mimina lub. Agyamang mimina ya ing katawan mi, parati ne mang mibabayu sikanan ing pilubluban mi. Uling iting ditak at sagasaguling kasakitan a daralanan mi mamungang kaligayan a alang kapupusan at alang kalupa. Inya makalawe kami karing bage a e mayayakit at e karing bage mayayakit. Uling e la manatili ding bage mayayakit, oneng ding bage a e mayayakit manatili la kapilan man. Uling balu tamu king nung masira ne ing toldang tuknangan tamu keti king yatu, ing kekatamung katawan keti king yatu, atin tamung alang anggang tuknangan karin banua; metung yang tuknangan a e na gewa ning tau nune gewa ne ning Dios. Sasaingsing tamu keti king yatu, at tutu ta yang pagnasan ing tuknangan karin banua ban nung asulud ta na iti, e tamu mayakit lubas. Kabang manuknangan tamu king toldang iti, magkakasakit tamu at sasaingsing; e tamu bisang maging lubas, nune babo na ning bie tamung ating kapupusan buri ta yang isulud ing bie alang angga. Sasadia na katamu ning Dios para king bage iti at binie ne kekatamu ing Espiritu bilang katibayan king ibayu na katamu pin. Inya manatili tamung masikan a lub. Balu tamu king kabang manuknangan tamu kaniting katawan, makarayu tamu king tuknangan na ning Ginu, uling mabibie tamu king pamanalig king Dios, at e karing bage mayayakit. Masikan tamu lub; buri ta neng lakuan ing katawan ban manuknangan kayabe na ning Ginu. Maygit king sabla, ing kekatamung parasan ya ing maging kalugud-lugud tamu king Dios, maging king tuknangan keti o karin man. Uling marap tamu ngan king piukuman nang Cristo ban tanggap king mayap o marawak a pangaintuliran na ning depat tamu inyang mabibie tamu keti king yatu. Uli na ning balu mi ing kailangan yang pitakutan ing Ginu, pagkapilitan ming agkatan la ding tau ban mibalik keya. Balu na ning Dios ing mabilug ming pangatau at asahan ku king lubus yu kami namang kakilala. E mi sasabian iti ban pagmaragul mi ing kekaming sarili, nune ban dinan da kayung katuliran pagmaragul yu kami, kanita apakibatan yu la ding taung alang pagmaragul nune mu ding akakit da ring mata ra at aliwa ing tune pangatau. Nung isipan yung sira kami pamisip, iti milyari alang-alang king Dios, at nung matinu na kami man, iti para king ikakayap yu. Uling ing lugud nang Cristo ya ing balamu mitutulak kekami, ngening abalu ming mete ya para karing sabla at uli na niti miyayabe la ding sabla king kamatayan na. Mete ya para karing sabla ban ding mabibie ngeni e na la mabibie para king sarili ra, nune para mu kang Cristo a mete at mipasublian mie para karela. Uli na niti, ing paglalawe mi ngeni kaninuman e makatalakad king paniukad na ning tau. King milabas a panaun, makanyan ing panlalawe mi kang Cristo. Oneng ngeni e na makanyan. Inya ing ninumang makisanmetung kang Cristo metung yang bayung lelangan. Ala na ing sadia nang pangatau; mibayu neng lubus. Ing Dios ya ing makirapat kaniting sabla. Gewa na kaming kakaluguran na king kapamilatan nang Cristo, at tilduan na kami ban gawan lang kakaluguran na ding tau. Ing panaral mi ya iti: ing Dios atyu kang Cristo at tinuring neng kakaluguran na ing tau at kelinguan na na ing kasalanan na. At pigkatiwala na kekami ing ikalat mi ya ing balitang iti. Uli na niti, atyu kami keti bilang pekakatawan nang Cristo; ing Dios ya na mismu ing mamaus kekayu king kapamilatan mi: alang-alang kang Cristo, makikasundu kayu king Dios. E ya mikasala i Cristo, oneng alang-alang king kekatamung ikakayap, tinuring neng makasalanan ning Dios ban kayabe na maging banal tamu arap ning Dios king kapamilatan na. Anti na ning kayabe kami king obra na ning Dios, ipakisabi ming mayap kekayu king e yu sa payalan kabaldugan ing grasya a tinggap yu keya. Uling ing Dios sasabian na, Pekiramdaman da ka king oras a karapatdapat kaku, sinaupan da ka king aldo ning kaligtasan. Makiramdam kayu! Ngeni na ing oras a karapatdapat. Ngeni na ing aldo ning kaligtasan! Pangilagan mi ing makarapat nanumang bage makatakid kenu man ban ala lang asabi king kekaming kasuyuan. Nune king heganaganang bage pepakilala mi king talasuyu na kami ning Dios king kapamilatan na ning pamibabata mi king dakal a kasakitan, kalungkutan, at kalipitan. Perusan da kami, sinukul, at pemugbug; megobra kami aldo at bengi, at sinala king pamanudtud at pamangan. Pepakilala mi king talasuyu na kami ning Dios king kapamilatan na ning malinis a pamibiebie, kabiasnan, kapibabatan at ganaka; antimu rin king kapamilatan na ning Banal a Espiritu at ning tapat ming lugud, king tapat a pamagsalita king katutuan, at king upaya na ning Dios. Ing katuliran ya ing kekaming armas a paglaban at paniagka. Ngara na kaming parangalan at ngara na kaming panyiran; ngara na kaming insultuan, ngara na kaming pamurian. Inaus da kaming malaram agyamang maniabi kaming katutuan. Tinuring da kaming e ra kakilala agyamang kakilala da kami; halus mangamate na, oneng masikan ke pang masikan. Agyamang perusan da kami, e kami mete; agyamang maragul ing kalungkutan, parati keng masaya; lupa keng pakakalulu, oneng seupan mi lang misalapi ding dakal; balamu mo ala kaming nanumang pibandian, oneng atyu ngan kekami ing sabla. Kakaluguran a tau Corinto, tapatan ing pamagsalita mi kekayu. Nung nanu ing atyu king lub mi ya ing sasabian mi. E mi ya sasara ing pusu mi kekayu; ikayu ding misara karing pusu yu kekami. Magsalita ku kekayu ngeni antimong tata yu; ibuklat yu la ding pusu yu kanaku, nung makananu keng biklat kekayu ing pusu ku. E kayu makiabe karing e talasalpantaya. Malyari waring miyabe ing katuliran at ing dewakan? O kaya ing sala at ing dalumdum? Malyari la waring mikasundu i Cristo at ing diablo? Makananu yang maki-ugnayan ing sasalpantaya king e sasalpantaya? Makananu lang malyaring makapisanmetung ing Templo na ning Dios at ding idolo da ring paganu? Itamu ing templo na ning Dios a mabie! Ing Dios mismu ya ing sinabi, Manuknangan ku at antabayanan ku la; aku ing maging Dios da, at ila ding maging memalen ku. Inya ing Ginu sinabi na, Dumayu kayu karela, kawani kayu karela. E kayu tatagkil king nanumang marinat, at aku tanggapan da kayu. Maging Ibpa yu ku, at maging anak da kayu, ngana ning Ginung Mayupayang tutu. Pakamalan a kakaluguran, anti na ning makanyan ing mipangaku kekatamu, kailangan tamung linisan ing kekatamung sarili king sablang babie dinat king kekatamung katawan at espiritu. Magkapilit tamung mika ganap a kabanalan at mibiebie a ating takut king Dios. Dinan yu keng lugal karing pusu yu. Metung man kekayu ala kaming diptananan marok, pinyira o pirait. Sasabian ku iti e ban atulan da kayu, uling sinabi ku na kekayu king kaluguran da kayu at kayabe da kayu king bie at kamatayan. Lubus kung magtiwala kekayu; ipagmaragul da kayung parati! Maligaya ku agyamang dakal ing kasakitan at maglapo ya king tula ing pusu ku. E kami mu rin mipaynawa inyang miras ke Macedonia. Pane kasakitan ing delanan mi; misusumangid ing kaguluan at dakal ing takut a atyu karing pusu mi Oneng e na la paburen ning Dios ding malungkut; peligayan na ku king paniatang nang Tito. Aliwa mu ing paniatang na ing minie tula kanaku nune ing mayap a depat yu keya. Belita na ing kasabikan yung manakit kanaku, ing kekayung kalungkutan at malasakit. Inya lalu kung matula ngeni. Agyamang pepalungkut da kayu king kanakung sulat, e ku sisisian ing pamaniulat kung ita. Malyaring melungkut ku uling balu ku king migdala yang lungkut ing kanakung sulat, oneng pansamantala mu. Ngeni masaya ku, e uling pepalungkut da kayu, nune uling ing kekayung kalungkutan meging kasangkapan king kekayung pamagbayung bie. Ing anti kaniting kalungkutan ibat king Dios, inya e kayu mipakarok uli mi. Uling managkat kekayu ing kalungkutan a ibat king Dios ban sumisi kayu at magbayung bie, at alang kalungkutan kaniti. Oneng ing kalungkutan a babie na ning yatu mamungang kamatayan. Lawan yu nung nanu ing bubunga na ning kalungkutan yung ibat king Dios: meging masikap kayu at magkapilit ban patutuan yu king ala kayung kasalanan karing bage deta. Kemuan yu ing sarili yu, midinan kayung takut, sabik kayu king paniatang ku, mika malasakit kayung parusan ya ing mikasala. King sablang paralan pepakit yu king ala kayung kasalanan karing bage deta. E ku sinulat kekayu king uli na ning mikasala o uli na ning keraptanan king marawak, nune ban mibulalag arap ning Dios ing kekayung tune malasakit para kekami. Inya tutu kung mesaya king depat yu. At lubus keng mesaya uli na ning tulang tinggap nang Tito; mipanatag ya lub manibat na inyang ikit na kayu ngan! Pigmaragul da kayu keya at e na ku man mipakarine. Parati ming sasabian kekayu ing katutuan at makanyan nang ikit Tito king tutu pin ing pagmaragul mi tungkul kekayu. At kabang agaganaka na ing kekayung kapamintuan, lalu na na kayu mang luluguran. E na akakalinguan ing pamananggap yu at pamangalang keya. Matutula ku uling lubus da kayung apagkatiwalan! Kapatad, buri kung ibalita kekayu ing arapat na ning grasya ning Dios karing iglesia na ning Macedonia. Mesubuk la king kapamilatan da ring dakal a kasakitan a delanan da. At agyamang maragul ing kakaluluan da, masaya la pa mu rin at makabuklat la pusung sumaup. Kusa lang lub minambag e mu king agyu ra nune maygit pa king agyu ra. Balu ku iti uling pekisabi dang mayap kanaku king dinan lang oras sumaup karing kapatad king Judea. Minigit pa king asahan mi! Binie ra ing karelang sarili mumuna king Ginu at kaybat kekami, agpang king kaburian na ning Dios. Uli na niti, pekisabian mi ya i Tito, anti na ning ya ing menimuna kaniti, king saupan na kayu angga king agampanan yu iting pamaniapat yung mayap. Pikabaluan kayu king pamanialpantaya, king pamagsalita, king kabiasnan, king kasipagan, at ing lugud yu para kekami. Sikapan yung manimuna kayu naman king pamaniapat mayap. E ra kayu didikta; babalita ku mu kekayu ing daraptan dang kasaupan ding aliwa ban akilala ku ing katapatan na ning lugud yu. Balu yu nung nu anti karagul ing lugud na kekatamu ning Ginu tamung Jesu-Cristo. Agyamang mabandi ya, meging pakakalulu ya alang-alang kekayu ban mibandi kayu king kapamilatan na ning kakaluluan na. At iti ya ing payu ku kekayu tungkul kaniting bage: isundu yu sa ing pegumpisan yung obra king milabas a banua. Ikayu ing menimuna e mu king pamaniapat nune king pamagkusa. Inya isundu yu iti! Papanatilian yu ing kekayung pamagkusa kanitang minuna angga king ayari yu; munie kayu ketang agyu yu. Uling nung laus king lub yu ing pamamie, tanggapan na ning Dios ing kekayung kagiwan; e na panenayan ing munie kayu king e yu agyu. Sasabian ku iti e uling buri ku lang e kabayatnan ding aliwa at kabayatnan na kayu man. E na kayu man gipit ngening kasalukuyan, inya kailangan yu lang saupan ding atyu king pamangailangan. Nung ikayu naman ing miras king pamangailangan at ila e la gipit, ila naman ding sumaup kekayu. King anti kaniting paralan, makapisaup-saupan kayu. Antimo ing sasabian na ning kasulatan, Ing tinipun dakal e ya linabis, at ing tinipun ditak e ne man migkulangan. Pasalamat ku king Dios uling pagmalasakitan na kayung Tito, antimo ing pamagmalasakit ku kekayu! Uling tinggap nang matulang Tito ing kekaming pamakisabing mayap. King kapagnasan nang makasaup ya kekayu, migprisinta ya king ya na ing munta ken. Tutubud mi yang kayabe na ing kapatad a kakilala da ring sablang iglesia uli na ning pamanaral na king Mayap a Balita. At aliwa mu yan! Pinili de ring iglesia ban maglakbe kayabe mi at saupan na kaming manibala king obrang iti. Ing anti kaniting kasuyuan babie parangal king Ginu at papakit na ing maragul ming kapagnasan sumaup. Mimingat kami ban ala yang asabi ing ninuman king pamanibala kaniting maragul a ambagan. Pagkapilitan ming arapat maayus iti, e mu king arap ning Ginu nune pati na king arap ding tau. Inya tutubud mi yang kayabe ra ing metung pang kapatad a asubukan mi nang maralas at ikit mi na sipagan. Lalu yang masipag sumaup ngeni uli na ning maragul nang tiwala kekayu. Tungkul naman kang Tito, ya ing kayabe ku at kasaup kung susuyu kekayu. At tungkul naman karing kapatad a kayabe na ila ding pekakatawan da ring iglesia at babie lang ligaya kang Cristo. Inya ipakit yu, kapatad, ing tapat yung lugud karela ban abalu da ring iglesia king tutu pin ing pagmaragul mi tungkul kekayu. E na kailangan ing sumulat ku pa kekayu tungkul king saup yu karing kapatad kang Cristo king iglesia karin Judea. Balu ku king makasadia kayung sumaup at pagmaragul ku iti karing tau Macedonia. Sinabi ku karela king makasadia lang sumaup ding kapatad king Acaya keta pang milabas a banua. Dakal lang metagkil a kapanamdaman uli na ning kekayung malasakit. Inya pepaunan ku na la ken deting kapatad ban mayakit king tutu ing pagmaragul ku tungkul kekayu at ban asadia yu na ing saup yu, antimo ing sinabi ku na. Pota mipakarine kami at pati na ikayu, nung ating tau Macedonia a tuki kanaku at akit dang e kayu pala makasadia! Inya pekisabian ku la ding kapatad king muna na la ken ban asadia ra ing saup a pengaku yu. King makanyan a paralan lunto king kusang lub ing pamamie yu at e king sapilitan. Tandanan yu iti: ing tatanam ditak, mupul yang ditak, at ing tatanam namang dakal, mupul yang dakal. Ing balang katau kailangan yang munie ketang inari na king lub na, laus a lub at e mapipilit, uling kaluguran ne ning Dios ing taung matulang babie. Arapat na ning Dios ing dinan na kayung labis-labis, maygit king kekayung pamangailangan ban atin kayung sapat a agamit para king sarili yu, at itang labis naman agamit yu king pamaniapat mayap. Antimo ing sasabian na ning kasulatan, Meging maganaka ya karing pakakalulu; ing ganaka na manatili kapilan man. Ing Dios a babie karing bining itanam ning tatanam at king tinape a apangan na, ya naman ing munie bini kekayu at paragulan ne iti ban mamungang dakal ing kekayung mayap a pilubluban. Parakalan na kayu pibandian ban lalu kayung makasaup karing dakal. Makanyan lang dakal ding pasalamat king Dios uli na ning kasaupan a idala mi karela. Ing kasaupan yung iti karing kapatad e na mu pakibat king karelang pamangailangan nune maging sangkan king alang kapupusan a pamipasalamat da king Dios. Ing mesubuk yung pamaniaup patutuan na karela king tapat yeng pamintuan ing Mayap a Balita nang Cristo. Uli na niti, purian de ing Dios at pasalamatan de uli na ning pamamie yung ambag king mitmung ganaka. Inya king mitmung lugud ipanalangin da kayu deting tau, uli na ning maragul a grasyang binie na kekayu ning Dios. Salamat king Dios king uli na ning binie nang alang kapara! Aku, i Pablo ing sasabian dang mapagpakumbaba ding mapilan pota mung kayarap da kayu, oneng matapang neng ala na ku king arap yu, ipakisabi kung mayap kekayu alang-alang king kapakumbaban at ganaka nang Cristo; e yu ku sana pipilitan magsalitang mataram potang datangan da kayu, antimo ing daptan ku karing sasabing mabibie kami agpang king lakad na ning yatu. Wa, tutu ing mabibie kami keti king yatu, oneng e ke makilaban ketang paralan na ning yatu. Darala da ring kekaming sandata ing upaya na ning Dios a makapanyira karing kuta at e na la sandata ning yatu. Sisiran mi ing maling pamagmatulid, at ing sablang pamagmaragul laban king Dios; bibihagan mi ing sablang kaisipan ban mamintu kang Cristo. At potang ganap na ing kekayung pamamintu, kanita parusan mi ing sablang keyalan kapamintuan. Ding bage makalual ila mu ding lalawan yu. Nung tiwala ya ing ninuman king ya para kang Cristo ya, ganakan na king ikami man para kang Cristo kami. Nung ipagmaragul ku man ing kekaming kayupayan, ing kayupayan a binie na ning Dios para king ikatibe na at e para king ikasira na ning kasalpantayanan; iti e ku pikarine. E yu sa isipan king pamatakutan da kayu mu king sulat kung iti. Ngara ding mapilan, King sulat ya matapang at king piarapan duag ya at ala lang ulaga ding sasabian na! Kailangan dang abalu ding taung magsalitang makanyan king ing sasabian mi king sulat neng atyu ke king marayung lugal, ya naman ing daraptan mi neng kayarap da kayu. E mi pakipate o pakilupa man ing kekaming sarili karing mitatas karing sarili dang bangku. Mangmang la! Ila mismu mipapanyukad la at mipaparehu king karelang sarili. Oneng e ke lalagpus king sukad a binie na kekami ning Dios; manatili kami mung angga king obrang telaga na ning Dios para kekami at kaniti makayabe ing obra mi libutad yu. E ke linagpus king sukad mi uling sakup na kayu niting angganan inyang mumuna keng minta ken a magdala king Mayap a Balita tungkul kang Cristo. E milalu ing pamamuri mi king kekaming sarili uling e mi pagmaragul ing pipagalan da ring aliwa. Asahan mi king tumibe ing kekayung kasalpantayanan at uli na niti sumulung ing kekaming obra kekayu, oneng e lagpus king angganan na ning sukad a telaga na ning Dios. Kaybat, malyari mi neng ipanaral ing Mayap a Balita karing aliwang bansa a makalaut kekayu, at e mi ipagmaragul ing obrang arapat da na ding aliwa. Antimo ing sasabian na ning kasulatan, Nung bisa yang magmaragul ing ninuman, ing depat na ning Dios ya ing kailangan nang ipagmaragul. Uling ing parangalan na ning Dios ya itang karapatdapat keya at aliwa itang pupuri king sarili na. Apibata yu ku sana king ditak kung kamangmangan. Pibatan yu ku sana! Daramdaman ku king kanakung sarili ing pangalalu a kalupa na ning pangalalu na ning Dios kekayu, uling mengari kayung dalagang birhen a pekitanguanan ku king metung a lalaki, i Cristo. Oneng mikakunu ku; pota malasun ing kekayung pamisip at mirayu kayu king tapat at malinis a pamanalig kang Cristo, antimo nung makananu neng alinlang ning ubingan i Eva. Uling matula yeng paburen ing ninumang daratang at manaral king metung a Jesus a makayaliwa ketang penaral mi kekayu, at tatanggapan ye ing espiritu at ing aral a makayaliwa ketang tinggap yu kekami! Isipan ku king e ku mitauli king makananu pa mang bage kareting kekayung mangagaling a apostol. Mapalyaring e ku magaling magsalita, oneng e na ku man kulang king kabiasnan. King miyayaliwang oportunidad at paralan, pepakilala mi iti kekayu. E ra kayu inaduananan bayad king Mayap a Balita ning Dios a penaral ku kekayu. Migpakumbaba ku ba kayung mitas. Asabi yu wari king kasalanan iting depat ko? Ding aliwang iglesia ila ding minie saup king kanakung pamangailangan, inyang sinuyu ku kekayu. Anti ku la waring penakawanan ba ra kayu mung asaupan. At inyang kekulangan kung gastusan, e ku meging pabayat kenu man kekayu uling pigdala da kung saup ding kapatad a menibat karin Macedonia. Antimo king milabas at angga na king daratang a panaun e ku daptan ing maging pabayat ku kekayu! King uli ning katutuan nang Cristo a atyu kanaku, e ku tuknang munie kapurian kaniti nukarin mang lugal ning Acaya. Obat daraptan ku iti? Uli waring e ra kayu kaluguran? Balu na ning Dios king tune da kayung kaluguran! Oneng isundu kung daptan ing daraptan ku ngeni ban e la mirinan matulid ding magkunwaring apostol king ing karelang daraptan kalupa na ning kekaming daraptan. E la tune apostol, nune maglinlang la mu at magkunwaring apostol nang Cristo. E yu kailangan pagmulalan iti! Uling i Satanas man magkunwari yang anghel na ning sala! Inya e kailangan pagmulalan, nung ding talasuyu nang Satanas magkunwari lang talasuyu na ning katuliran. Ing maging kararasan da ya pin ing katumbas na ning depat da. Iyulit ku: e na sa isipan ning ninuman king mangmang ku. Nung makanyan ing isipan yu, tanggapan ku na ba na ku mang makapagmaragul antimong metung a mangmang. Ing sasabian kung pamagmaragul a iti e ibat king Ginu nune pamagmaragul na ning metung a mangmang. Anti na ning dakal la ding pupuri tungkul king bage makayatu, aku man purian ke ing sarili ku. Pibata yu la ding mangmang, uli na ning biasa kayu! Pibata yung ma-ipus, masakmal a pamisip, masamantala, pagmayabangnan, at matampaling. Agyamang makarine, tatanggapan ku king e ku malyaring daptan yan! Nung atin mang makapagmaragul, aku man makapagmaragul ku. Magsalita kung anting metung a mangmang. Hebreo la? Aku man. Israelita la? Aku man. Lahi na lang Abraham? Aku man. Talasuyu na lang Cristo? Anti ku waring mangmang king pamagsalita ku, oneng mas mayap kung talasuyu nang Cristo kesa karela! Maygit ing kanakung kapagalan; maralas mesukul; miparusan e mu nanu at maralas mibili king bingit ning kamatayan. Mekatalimang besis kung tinanggap tia titlung pulu't siam a barug-latiku karing Judio, mekatatlung besis kung mepalupalu, at misan mebasibas batu. Mekatatlung besis ya mitiab ing barkung sasaken ku; misan, kabukas at patingapun kung gato-gato king dagat. King maralas kung pamaglakbe, mibili ku king miyayaliwang panganib: karing albug, karing tulisan, karing kalupang Judio, at karing paganu; king panganib karing siudad, king disyerto, king dagat, at karing magkunwaring kapatad. Delanan ku ing dakal a kapagalan at kasakitan, ing maralas a kapuyatan, danup at kau. Tikman ku munaman ing alang apangan, ing dimla, at alang salilungan. Subali kareting kasakitan, maragul ing pamigaganaka ku aldo-aldo karing iglesia. Nung ating mimina, karame na ku, at nung ating mananabu king pamikasala, iti labis kung panamdaman. Nung magmaragul ku man, ing pagmaragul ku ya ing kanakung keinan. E ku maglaram. Iti balu na ning Dios at Ibpa na ning Ginung Jesus. Purian ya ing lagyu na angga king kapilan pa man! Inyang atyu ku Damasco, pepabante ne ning gobernador a sakup nang Aring Aretas, ing pasbul ning siudad ba na kung parakap; oneng binili da ku king tiklis a pepatagusgus da king pader at mekatakas ku. Kailangan kung magmaragul agyamang ala kung akua kaniti. Ing sabian ku naman ngeni ila ding vision at ding kapahayagan na kanaku ning Ginu. Atin kung balung Cristianu a midala king katlung banua, labi nang apat a banua ing milabas. (E ku siguradu nung ita vision mu o tune mepalyari; ing Dios ya ing bukud makibalu.) Iyulit ku: ing Dios ya ing bukud makibalu at e ku siguradu nung iti vision o tune mepalyari. Ing balu ku, midala ya king Paraiso. Karin, dimdam na la ding bage a e na abut ilarawan ning amanu at e na kailangan sambitlan man ning ninuman. Ipagmaragul ke ing taung ita, oneng e ku ipagmaragul ing kanakung sarili. Ding ipagmaragul ku ila ding kanakung keinan. At nung magparangalan ku man, e ku lumual mangmang, uling tutu iting sasabian ku. Oneng pipigilan ku ing sarili ku uling e ku buri ing maygit ya isipan ing ninuman tungkul kanaku kesa king akakit na, at daramdaman kanaku. Ban e ku la pagmaragul ding makapagmulalang kapahayagan na ning Dios kanaku, mirinan kung masakit a kapansanan king katawan; migsilbi ya iting tubud nang Satanas kanaku ban e ku maging palalu. Mekatatlung besis ku penalangin king Ginu king ilako ne sana iti, oneng iti ya ing pakibat na, Managyu ing grasya ku para keka; lalung mayakit ing upaya ku neng maina ka. Inya tutu kung pagmaragul ing kanakung keinan, ba na kung pasiknangan ning upaya nang Cristo. Inya king uli nang Cristo, e baling maina ku, maiinsultu, mipasakitan, malulupig, at magugulu. Uling nung kapilan ku maina, kanita na ku man masikan. Balamu mu mangmang kung maniabi; oneng mepilit ku king uli yu. Ikayu sana ing kailangan muri kanaku. Agyamang ala kung kabaldugan, e na ku man mitauli karing mangagaling a apostol a ren. King mitmung kapibabatan pepatutuan ku kekayu king aku tune kung apostol king kapamilatan da ring milagru, at ding miyayaliwang makapagmulalang bage a depat na ning Dios. Nanu wari ing ala kekayu a atyu karing aliwang iglesia? Ala, subali mu king bage a e ku meniawad nanumang bage kekayu. Ipanupaya yu sa nung iti metung a pamagkulang! Iti ya ngeni ing katlu kung pamunta ken, oneng e ra kayu pabayatnan. Ikayu ing kailangan ku at aliwa ing pibandian yu. Ding pengari ilang kailangan tumipun para karing anak, at aliwa ding anak ding tumipun para karing pengari. Ikatula kung gastusan ing sablang kayatinan ku, at ibie pati na bie ku para king ikakayap yu. Ditak mung lugud wari ing isukli yu king maragul kung lugud kekayu? Ipalage tamung e ku meging pabayat kaninuman kekayu, oneng ating sasabi king biasa ku mung magparalan at pipiraitnan da kayu mu. Semantalanan ku wari ing ganaka yu king kapamilatan da ring tinubud ku ken? Pekisabian ke i Tito ban munta ken, at pepatuki ke ing metung a kapatad. Semantalanan na kayu waring Tito? E wari mibiebie kami king metung mung espiritu, at king metung mung parasan? Isipan yu galang king pagdipensa mi ing kekaming sarile? Ali! Magsalita kami arapan na ning Dios ketang kaburian nang Cristo. Kaluguran kung kapatad, ing sabla daraptan mi para king ikatibe na ning kasalpantayanan yu. Mikakunu ku pota king pamamunta ku ken, atin kung akit a e ku buri kekayu, at ikayu naman atin kayung akit a e yu aburi kanaku. Pota ing akit ku ken ya ing pamipatepate, pamangalalu, pamipagkamua, kaimutan, pamanyirang puri, indredus, pamagmaragul, at kaguluan. Mikakunu ku, pota king pasibayu kung pamamunta ken, pakarine na ku ning Dios king arapan yu. Uling siguradu kung kiakan ing depat dang pamikasala ding dakal king milabas a panaun; oneng e na la man sinisi at ginulut king dapat ning pamikasalapamakipangalugud at ing marawak nang pamitan ning laman. Iti ya ing katlung pamagbisita ku ken. Antimo ing sasabian na ning kasulatan, Ing nanumang sumbung kailangan king patutuan da ring adua o atlung testigu. Ngening makawale ku at marayu kekayu, iyulit ku karing mikasala at karing aliwa pa ing sinabi ku king kaduang pamagbisita ku ken: e na ku mamatawad. Daptan ku iti ban patutuan kekayu king i Cristo ya ing magsalita king kapamilatan ku para kekayu. E ya maina king pamakiutus na kekayu nune mayupaya ya. Agyamang maina ya inyang pinaku re king krus, mabibie yang pasibayu ngeni king uli na ning upaya na ning Dios. Kayabe na maina kami munaman, oneng mabibie ku ngeni uli na ning upaya na ning Dios ban sumuyu kekayu. Surian yung masalese ing sarili yu nung mabibie kayu agpang king kasalpantayanan; subukan yu ing kekayung sarili. E yu wari daramdaman king sarili yu king i Cristo Jesus atyu kekayu? Subali mu nung e kayu migtagumpe. Paniwalan ku king e kami mebigu. Ipanalangin ku king Dios king e kayu sana darapat marawak, e ban mayakit mu ing migtagumpe kami nune ban makarapat kayung mayap agyang lunto kaming e migtagumpe. Uling ala kaming arapat laban king katutuan. Para king katutuan ing bukud mung daraptan mi. Matula kami agyamang maina kami nung masikan na kayu man. Inya, ipanalangin mi naman ing maging ganap kayu ngan sa. Susulat ku la deting bage kabang ala ku pa ken ban king pamamunta ku ken e na kailangan ing pakit kung bigsikan king pamangamit ku king upayang binie na ning Ginu kanaku. Miyabie iting upaya kanaku para king ikakayap yu, e king ikakarok yu. Angga na keni, kapatad ku, ing pamaniulat ku at mamun na ku. Pagkapilitan yu sanang maging ganap; tukian yu ing payu ku; misasanmetung kayu at mangabiayan payapa. Ing Dios na ning lugud at kapayapan mantabe ya kekayu. Mipapanatu kayu anting mikakapatad kang Cristo. Kukomustan da kayu ding kapatad tamu king iglesia. Mananu na sanang ing grasya na ning Ginung Jesu-Cristo, ing lugud na ning Dios, at ing pamakiabe na ning Banal a Espiritu manatili kekayung sabla. Ibat ya iting sulat kang Pablo a e na inaus maging apostol ning ninumang tau o king kapamilatan na ning ninuman, nune inaus ne at tilduan Jesu-Cristo at ning Dios Ibpa a pepasubling mebie kang Jesus. Antimu rin, manibatan ya karing sablang kapatad a kayabe ku keni. Aku at ila iparala mi ya karing iglesia ken king Galacia kayabe na ning kekaming komusta. Manatili sana kekayu ing grasya at kapayapan na ning Dios a Ibpa tamu at ning Ginu tamung Jesu-Cristo. Ban iligtas na katamu king e mayap a mag-ari king kasalukuyan a panaun, inain nang Cristo ing sarili na alang-alang karing kekatamung kasalanan bilang kapamintuan king kaburian na ning kekatamung Dios at Ibpa. King Dios ing kapurian angga king kapilan pa man! Amen. Tutu kung pagtakan ing mabilis yung pamainggulut king minaus kekayu king kapamilatan na ning grasya nang Cristo, at birian yung tinuki king aral a makayaliwa sasabian. King kamatutuanan, alang aliwang Mayap a Balita, oneng ginamit ke ing amanung makayaliwa uli na ning ating mapilan a taung gugulu kekayu at buri deng alilan ing Mayap a Balita a pisiag nang Cristo. Ipaintulut yung sabian kung tapatan kekayu king nung ipanaral ne ning ninuman ing Mayap a Balita a makayaliwa sasabian kesa king Mayap a Balita a penaral mi kekayu, agyang ikami pa yan o kaya metung yang anghel a ibat banua, kailangan yang miparusan king impierno! Sinabi mi nang minuna kekayu iti at sasabian kung pasibayu ngeni: nung ipanaral ne ning ninuman kekayu ing metung a aral a makayaliwa king Mayap a Balita a dimdam yu na, miparusan ya sa king impierno! King pamagsalita kung makanyan, ing kapurian da kaya ding tau ya ing kanakung pagnasan? Ali! Ala kung aliwang pagnasan nune mu ing kapurian na ning Dios! Ing aku mibantug ku karing tau, ya kaya ing pakikuanan ko? Nung yan ya pa ing pakikuanan ku, e na ku kailangan maging talasuyu nang Cristo! Buri kung abalu yu, kapatad ku, king e ya ibat king tau ing Mayap a Balita a penaral ku. E ke tinggap king kaninu mang tau o tiru ning ninuman kanaku, nune i Jesu-Cristo mismu ya ing mipasiag kaniti kanaku. Abalitan yu na nung makananu ku pamibiebie kanitang miembru ku king relihiun da ring Judio, at nung makananu keng giluan alang lunus ing iglesia na ning Dios, at nung makananu kung depat ing sablang agyu ku ba keng asira. Makauna kung e palak karing Judio a kasing idad ku king pamanupad king Judaismo. Maygit e palak ing katapatan ku karing kaugalian da ring kekaming makatua. Oneng ing Dios, king mal nang grasya, pinili na na ku kanita pang atyu ku king atian nang ima ku, at inaus na kung sumuyu keya. At inyang birian na neng pakilala kanaku ing Anak na ban ipanaral ku karing paganu ing Mayap a Balita tungkul keya, e ku linapit meniawad payu kaninu man ni e ku minta Jerusalem para makikit karetang minunang meging apostol kanaku. Nune, minta kung agad-agad karin Arabia, at kaybat migbalik ku karin Damasco. Kaybat da ring atlung banua kanita ku pa mu minta karin Jerusalem ban makikit kang Pedro. Agyang menatili kung kayabe na kilub ding labing limang aldo, ala kung ikit karing aliwang apostol nune mu i Santiago, ing kapatad na ning Ginu. Katutuan iting susulat ku. E ku maglaram, ing Dios balu na! Kaybat minta ku karing miyayaliwang lugal karin Siria at Cilicia. King panaun a ita e ra ku pa balu lupa ding miembru da ring iglesia nang Cristo karin Judea. Ing bukud mung balu da kanaku ya ing dimdam da karing aliwa, king aku, ing mengulu karela kanitang misan, ngeni ipanaral ke ing kasalpantayanan a pigkapilitan kung siran king milabas a panaun. Inya maragul ing pasalamat da king Dios alang-alang kanaku. Kalabas da pa mu ding labing apat a banua kanita ku migbalik pasibayu Jerusalem. Kayabe ke i Bernabe; tiki kia naman i Tito. Minta ku karin uling pepabalu na ning Ginu kanaku ing kailangan kung munta. King pribadung kapulungan da ring pamuntuk, pepalino ku karela nung makananu kung ipanaral karing paganu ing Mayap a Balita. Depat ku iti uling pigaganakan ku king ing kasalukuyan kung daraptan o ing depat ku na e ra kilalanan. E re pinilit masirkunsisyun ing kayabe kung i Tito, agyamang metung yang Griego. E re pinilit agyamang ding mapilan a magkukunwaring kapatad at mekiabe king grupu ra buri deng masirkunsisyun. Deti ila ding taung migkunwaring kayabe king kasalpantayanan ba rang pakibaluan nung nanu ing kalayaan a tinggap tamu king pangayabe tamu kang Cristo Jesus. Buri da keng gawang ipus, oneng agyang ditak mu e mi dininan dalan ing buri da ba ming papanatilian malinis ing katutuan na ning Mayap a Balita para kekayu. Oneng detang kikilalanan dang pamuntuk, para kanaku, nung ninuman ila, e maulaga kanaku, uling e ya mamatul ing Dios king itsura na ning tau; ala na lang digdag pang bayu king sinabi ku. Nune, kilala da pa king ing Dios ya ing tinuldu kanaku king pangapanaral na ning Mayap a Balita karing paganu antimo nung makananu neng tilduan manaral karing Judio i Pedro. Uling ing upaya na ning Dios pepalyarian na kung maging apostol para karing paganu antimo nung makananu yang megawang apostol i Pedro para karing Judio. Inya i Santiago, i Pedro, at i Juan a kikilalanan dang peka pamuntuk, kilala da king ing Dios ya ing minie kanaku kaniting makapasubaling misyun; uli na niti, gelamanuan da kami ikeng aduang Bernabe, antimong tanda na ning kaparehu da keng talapagobra. Pikasunduan mi ngan king magobra ke karing paganu, at ila naman karing Judio. Ing bukud mung inawad da ya pin ing e mi la kakalinguan ding pakakalulu, at iti ya naman ing pigkapilitan kung daptan. Inyang dinatang ya i Pedro Antiokia, selangsangan ke king durungutan da ring tau, uling tutung masala king magkamali ya. Bayu la miras karin ding mapilan a taung tinubud nang Santiago, ugali nang Pedro ing makiabe mamangan karing kapatad a paganu. Oneng pangaratang da reting tau, mengilag ya at e na bisang mangan kayabe ding paganu uling pitatakutan na la detang makapanig king pangasirkunsisyun da ring paganu. Mekiapus la ding aliwang kapatad a Judio kang Pedro; mekituki ya pati na i Bernabe king karelang pamagkunwari. Inyang ikit ku king ing dalan a tutuntunan da makalisia ya king katutuan a tuturu na ning Mayap a Balita sinabi ku kang Pedro king arap da, Ika metung kang Judio, oneng ing panugali mu e panugaling Judio, nune panugaling paganu. Inya nanu ing matulid mu para pilitan mu lang manugaling anting Judio ding paganu? Wa, tutu pin ing mibait kaming Judio at e anting paganung makasalanan. Makanyan man balu mi king ing metung a tau kikilalanan neng matulid ning Dios king kapamilatan na mu ning kasalpantayanan kang Jesu-Cristo, at e king kapamilatan na ning pamanupad king aduan na ning Kautusan. Ikami man meniwala kami kang Cristo Jesus ban kilalanan na kaming taung matulid king Dios king kapamilatan na ning kasalpantayanan mi kang Cristo, at e king kapamilatan na ning pamanupad mi king aduan na ning Kautusan. Uling alang taung malyaring matanggap king Dios king kapamilatan na ning pamanupad king aduan na ning Kautusan. Nung king pamagkapilit ming kilalanan na keng matulid ning Dios king kapamilatan na ning pangayabe mi kang Cristo, mayakit kaming makasalanan kalupa da ring paganu. Iti kaya mangabaldugan king i Cristo ya ing tinaid kekami king pamikasala? Imposibling malyari ita! Nung pagumpisan kung italakad pasibayu itang lesak ku na, mayakit king lalabagan ke ing Kautusan. Nung ing Kautusan ya mu rin ing pisasabian, aku mete na ku king Kautusan, ing Kautusan mismu ya ing mekamate kanaku ban ngeni malyari kung mie para king Dios. Mipaku ku king krus kayabe nang Cristo, at nung mabibie ku ngeni aliwa na aku ing mabibie nune i Cristo ya ing mabibie kanaku. At kabang atyu ku keting yatu mabibie ku king kapamilatan na ning kasalpantayanan ku king Anak ning Dios a linugud kanaku, at miyain king sarili na alang-alang kanaku. E ku malyaring payalan kabaldugan ing grasyang binie na ning Dios kanaku. Uling nung makagyu ne ing Kautusan ban kilalanan na katamung matulid ning Dios, mangabaldugan king alang ulaga ing kamatayan nang Cristo! Mengasira na kayu wari buntuk, ikayung tau Galacia? Ninu ing mekagayuma kekayu? Mipamalino masala king daramdaman yu ing pangamate nang Jesu-Cristo king krus! Metung mung bage ing ikutang ku kekayu ngeni: tinggap ye ing Espiritu ning Dios uli na ning pamanupad yu king Kautusan o uli na ning pamaniwala yu king mipanaral kekayu? Tutu na kayu waring mengasira buntuk? Megumpisa kayu king kapamilatan na ning Banal a Espiritu, ngeni buri yung pupusan king kapamilatan na ning sarili yung kayupayan? Tutu na la waring alang ulaga kekayu ing sibukan yo? Ali naman siguru! Obat babie ne kekayu ning Dios ing Espiritu? Obat darapat yang makapagmulalang bage libutad yu? Uli waring daraptan yu ing aduan na ning Kautusan o uling maniwala kayu king Mayap a Balita a mipanaral kekayu? Kalupa na mu nitang sasabian na ning kasulatan tungkul kang Abraham: Meniwala ya king Dios at uli na ning kasalpantayanan na kilala neng taung matulid ning Dios. Uli na niti, kailangan yung kilalanan king ding taung ating kasalpantayanan ila ding tune nang lahing Abraham. Kanita pa pepakit na na ning kasulatan king ding paganu kilalanan na lang taung matulid ning Dios king kapamilatan na ning kasalpantayanan. Inya ing kasulatan penaral na nang makapauna ing Mayap a Balita kang Abraham inyang nganang sinabi, King kapamilatan mu bendisyunan na la ning Dios ding sablang tau keti king yatu. Meniwala ya i Abraham at mibendisyunan ya; inya mibendisyunan la namang kalupa na ding sablang maniwala. Ding sablang magtiwala king pamamintu king Kautusan mabibie la lalam na ning metung a sumpa. Uling sasabian na ning kasulatan, Makasumpa ya ninumang e mamintu king sablang makasulat king libru na ning Kautusan! Ngeni, tutung masala king alang taung mipatawaran a kasalanan king Dios king kapamilatan na ning Kautusan; uling ing kasulatan sasabian na: Mibiebie ya king kasalpantayanan ing taung mipatawaran a kasalanan king Dios. Oneng e ya makatalakad ing Kautusan king kasalpantayanan. Nune, agpang king sasabian na ning kasulatan, Ing taung darapat king sablang aduan na ning Kautusan mibiebie ya agpang king Kautusan. Oneng linigtas na katamung Cristo king sumpang darala na ning Kautusan inyang anti yang misumpa alang-alang kekatamu; uling sasabian na ning kasulatan: Makasumpa ya ing ninumang ibitin da king dutung. Depatan nang Cristo iti ban ing bendisyun a pengaku na ning Dios kang Abraham miyabie karing paganu king kapamilatan nang Cristo Jesus. Kanita itamu, king kapamilatan na ning kasalpantayanan, malyari ta yang tanggapan ing Espiritung pengaku na ning Dios. Kapatad, gumamit kung metung a karaniwan a alimbawa: potang pikasunduan da ring adua katau ing metung a bage, kabud mepirma ne ing kasunduan da, e ne malyaring e kilalanan ning ninuman; e nia naman malyaring dagdagan iti o bawasan. Ngeni, mengaku ya ing Dios kang Abraham at king lahi na. E na sasabian ning kasulatan, at karing kekang lahi, ngana wari, karing dakal a tau. Ing sasabian na, at king kekang lahi, ngana wari, king katau mu a i Cristo. Anti keni ing buri kung sabian. Ginawa yang metung a kasunduan ing Dios at pengaku na ing tuparan ne. Ing Kautusan a miyabie kalabas da ring apat a ralan at atlung pulung banua kaybat nang milyari nita, e ne malyaring siran ing kasunduan at payalan ulaga ing pangaku na ning Dios. Nung makatalakad king Kautusan ing babie na ning Dios, e na makatalakad king pangaku na. Oneng itang binie na ning Dios kang Abraham miyabie keya uli na ning pangaku na ning Dios keya. Nung makanyan, nanu ya parasan ing Kautusan? Miragdag ya bandang tauli ban mipakilala mu nung nanu ing pamaglabag, at miyabie ya samantalang e ya pa lalto itang lahi nang Abraham a nung kenu ya mangaintulid ing pangaku. Miyabie ya ing Kautusan ibat king gamat da ring anghel kayabe na ning saup ning metung a taung memilatan. E ya mangailangan talapamilatan ing bukud mung metung, at metung ya mu ing Dios. Ing buri na waring sabian niti king ing Kautusan laban ya king pengaku na ning Dios? Ali; buri namung sabian king nung makaibie yang bie ing Kautusan, malyari na lang pawalan kasalanan ning Dios king pamanupad da king Kautusan. Oneng ala yang pasubalian ing kasulatan ngening sasabian na king ing kasalanan ya ing magobra king mabilug a yatu. Inya king kapamilatan na ning pamanialpantaya kang Jesu-Cristo malyari lang tanggap ding sasalpantaya king pengaku na ning Dios. Bayu dinatang ing panaun na ning pamanialpantaya, ing Kautusan ya ing magobra; bihag na katamu ning upaya na ning Kautusan anggang e mihayag ing kasalpantayanan. Ing Kautusan ya ing peka talaingat tamu anggang e dinatang i Cristo, at anggang e na katamu pepawalang kasalanan ning Dios king kapamilatan na ning kasalpantayanan. Ngening mirasnan ta na king panaun na ning pamanialpantaya, aliwa na ing Kautusan ing talaingat tamu. King kapamilatan na ning kasalpantayanan karin kayu meging anak na ning Dios king pangayabe yu kang Cristo Jesus. King pangabinyag yu miyabe kayu kang Cristo. Mipiblasan kayu king bie na mismung Cristo. Inya ala nang pamiyaliwa karing Judio at karing paganu, karing ipus at karing malaya, karing lalaki at karing babai. Uling ikayu ngan sabla metung kayu mu king pangayabe yu kang Cristo Jesus. Nung makayabe kayu kang Cristo, ikayu ding lahi nang Abraham, ikayu ding tanggap king pengaku na ning Dios. Isundu ku ing buri kung sabian: kabang anak ya pa ing talapagmana ala yang pangayaliwa king metung a ipus agyamang ya ing makibandi king sabla. Kabang anak ya pa, ating taung mimingat keya at manibala king pibandian na angga king panaun a tilduan nang tata na. Makanyan munaman, inyang anak ta pa mung malati, anti tamung ipus a atyu king lalam dang upaya ding tuntunan keti king yatu. Oneng inyang miras na ing mituldung panaun, tinubud ne ning Dios ing Anak na. Mibait ya king metung a babai, at mibiebie ya lalam nang upaya ning Kautusan da ring Judio, ba na lang atbusan detang atyu king sakup na ning Kautusan ban malyari tamung maging anak na ning Dios. Anting katunayan king ikayu pin anak na kayu, tinubud ne ning Dios ing Espiritu na ning Anak na karing pusu tamu, ing Espiritung mamaus masikan, Tatang, kanakung Tatang. Uli na niti, anak na kayu ning Dios; e na kayu ipus! At nung gewa na kayung anak na ning Dios, ibie na kekayu ing sablang mangaintulid kekong anak na. Kanitang e ye balu ing Dios me-ipus kayu karing bage a e naman dios. Oneng ngening akikilala yu ne ing Dios o ngening akikilala na kayu ning Dios, makananu kayu ngening bisang magbalik karing tuntunan a alang ulaga at alang sikanan? Obat bisa kayung pa-ipus karela? Atin kayu pang pangilinan a aldo, bulan, panaun at banua! Pigaganakan ku ing magkang masayang ing sablang pipagalan ku para kekayu. Pakisabi kung mayap kekayu, kapatad, ing tularan yu ku uling aku man mekitulad ku kekayu. Ala kayung depat a marawak kanaku. Atatandanan yu pa nung inya ikua kung mekapanaral kekayu kanitang minuna? Uli na mu ning mirasnan kung sakit ken king Galacia. Agyamang ing kapanamdaman ku minie maragul a kapagsubukan kekayu, e yu ku ininsultu o likuan, nune tinggap yu kung antimong metung a anghel na ning Dios; tinggap yu kung antimong i Cristo Jesus mismu ya na ing tinggap yu. Kasaya yu kanita! Nanu ing milyari? Aku mismu apatutuan ku king nung malyari la mung dukitan ding mata yu, dinukit yu na la sana at binie kanaku. At ngeni, bibilang yu kung kalaban yu uli na mu ning sinabi ku kekayu ing katutuan? Wa, deng aliwang taung den papakit da ing magmalasakit la para kekayu, oneng e mayap ing karelang kapagnasan. Buri da kayu mung mirayu kanaku, kanita magmalasakit kayu naman karelang kalupa na ning pamagmalasakit da kekayu. Masanting ing ating malasakit nung mayap ing parasan, iti katutuan kapilan man at e mu neng kayarap yu ku! Pakamalan kung anak, misan pa, kalupa na ning babaing manganak, pasibayu kung daralan kasakitan king uli yu anggang e ya miyubug kekayu i Cristo. Sana kayabe yu ku ngeni ban asabi ku kekayu ing atyu king pilubluban ku. E ku mipaindatun a lub king uli yu! Oyni ing ikutang ku kekayu, ikayung sablang malisuas bisang pailalam king Kautusan: E yu daramdaman ing sasabian na ning Kautusan? Sasabian na king mika adua yang anak a lalaki i Abraham; ayanak ne ing metung king babaing ipus, at ayanak ne ing kadua king asawa nang malaya. Mibait ya ing anak na ning babaing ipus king paralan a karaniwan; mibait ya ing anak na ning babaing malaya agpang king pangaku na ning Dios. Iti malyaring lawan antimong metung a talimhaga. Deting aduang babai lalarawan da la kekatamu ding aduang kasunduan. Manibatan ya ing metung karela king Bunduk ning Sinai at mibait la ding anak na king panga-ipus at ing babaing iti ya i Agar. I Agar larawan ne ning Bunduk ning Sinai karin Arabia at simbulu ne ning salukuyan a siudad na ning Jerusalem; ipus yang kayabe da ring sablang memalen na. Oneng ing maligayang Jerusalem malaya ya at ya ing kekatamung ima. Uling sasabian na ning kasulatan, Magsaya ka, ikang baug a e pa mikayanak! Kulisak ka at maniambitan king mitmung tula, ikang e pa menganak! Uling ing babaing mipaimburisan mikayanak yang lalung dakal kesa king babaing kautus ning asawa na. Ngeni, kapatad, ikayu ding anak na ning Dios uli na ning pengaku na, antimo i Isaac. King panaun a ita ing anak na ning ipus, ing anak a mibait king paralan a karaniwan, linupig ne itang anak a mibait uli na ning Espiritu ning Dios; at makanyan munaman ing malyari ngeni. Oneng nanu ing sasabian na ning kasulatan? Sasabian na, Itabi ya ing babaing ipus at ing anak na; uling ing anak na ning babaing ipus e ya kailangan mirakayanan kayabe na ning anak ning babaing malaya king pibandian nang tata ra. Uli na niti, kapatad ku, e na katamu anak ning babaing ipus, nune anak na katamu ning babaing malaya. Gewa na katamung malaya'ng Cristo at buri na ing manatili tamung malaya. Uli na niti, manatili kayu sanang malaya at e yu na paintulut ing ma-ipus kayu pang pasibayu. Aku mismu i Pablo, ing sasabi kaniti kekayu: nung paintulut yung masirkunsisyun kayu pa, ing buri nang sabian niti king ala yang kasilbian kekayu i Cristo. Misan pa sasabian kung matimid king ninumang mabisang pasirkunsisyun sapilitan yang tupad king kabilugan a Kautusan kabud depatan na iti. Nung magtiwala kayu king pamamintu king Kautusan para matanggap kayu king Dios, tandanan yu king anti yu nang kewani ing sarili yu kang Cristo. Makalual na kayu king grasya na ning Dios. Panayan tamung ing Dios mismu tanggapan na katamu. Yan ing panayan tamu king upaya na ning Espiritu ning Dios a magobra at king kapamilatan na ning kasalpantayanan tamu. Uling potang makayabe tamu kang Cristo Jesus, mesirkunsisyun ka man o ali, parehu mu; ing maulaga ya ing kasalpantayanan a darapat king kapamilatan na ning lugud. Kasalese na na ning daraptan yo! Ninu ta ing sinabat king pamanuntun yu king katutuan? Ing Dios a minaus kekayu e na daptan ing anti kanyan. Ngana ning kasebian, Ing ditak a lebadura agyu nang papagalsan ing kabilugan a masa. Makanyan man magtiwala ku pa mu rin kekayu. Ing pangayabe tamu king Ginu atdanan na kung kapanaligan king e kayu manaliwa pamalak tungkul king bage iti. Panaligan ku naman king ing taung manggulu kekayu, ninu ya pa man, parusan ne ning Dios. At nung aku, kapatad, ipanaral ku king kailangan pa ing pangasirkunsisyun, obat malulupig ku pa angga ngeni? Nung tutu mu ita, ing pamanaral ku tungkul king krus nang Cristo e ra ne sana ikakatisud. Sana malaus na lang pakapun deng manggulung den kekayu! Kapatad ku, antimo ing balu yu na, king kalayaan karin kayu meyaus. Oneng e yu gagawan sangkan iting kalayaan ban pasakup kayu karing agkat na ning laman. Nune, pakikuanan yung ing lugud ya ing mutus kekayu king pamisusuyuanan yu. Uling ing kabilugan a Kautusan mumuli ya king metung mung kautusan: Luguran ye ing kalupa yung tau antimo ing sarili yu. Nung mengari kayu karing animal a mipapanasakit at mipapanyira, mingat kayu, pota magisan kayu. Paintulut yung linawan ku ing buri kung sabian! Nung ing tukian yu ya ing Banal a Espiritu, mirayu kayu king nanumang panganib a agkat na ning kekayung laman. Uling ing buri na ning laman makakontra king Espiritu at ing buri na ning Espiritu makakontra king buri na ning laman. Uli na ning maigpit dang pamilaban deting adua, maralas ing e yu atutuparan ing mayap yung kapagnasan. Nung ing Espiritu ya ing kekayung tutukian, ala na kayu king lalam nang upaya ning Kautusan. Malino ing dapat na ning laman. Mayayakit iti king bie imoral, marinat at bastus nang dapat; king pamanyamba karing idolo at karing mangkukulam. Milaban-laban la ding tau, mipatepate la, mipapangalalu la, mipapagkamua la at mapagimbut. Mipatepate la karing miyayaliwang partido at lupung; mipapangangaria la, maglasing la, magpasasa la king manong at darapat miyayaliwang bage a kawangis da reti. Inya ausan da kayu pansin ngeni antimo kanitang minuna: ding sablang darapat king anti kareti e re tanggapan ing Kayarian ning Dios. Oneng ing bunga na ning Espiritu ya ing lugud, tula, kapayapan, kapibabatan, ganaka, kayapan, katapatan, kapakumbaban, at ing pamangawat king sarili. Alang kautusan laban kareting bage. At ding sablang atyu kang Cristo Jesus anti da nang pinaku king krus ing sablang pamitan na at marawak a buri na ning karelang pangatau. Ing Espiritu ya ing pasari king bie tamu, inya kailangan tamung tuki munaman king agkat na ning Espiritu. Kailangan tamung lisian ing katasan lub at e ta la pasakitan lub ding aliwa at e tamu sukat mipapangalalu. Kapatad, nung ing ninuman manabu ya king pamikasala, ikayung antabayanan na ning Espiritu ing kailangan sumaup keya ban makapagbalik ya lub; oneng daptan yu iti king mitmung kabanayaran. Ingatan yu naman ing sarili yu, pota ikayu man matuksu kayu. Mipapaniaup kayung mamusan king pupusanan na ning metung at metung. King anti kaniting paralan yu atuparan ing kautusan nang Cristo. Nung isipan na ning ninuman king importanti ya kabang ali ne man, pipiraitnan na mu ing sarili na. Surian na ning balang metung ing sarili nang dapat. Nung akit na king iti mayap, malyari nang ipagmaragul ing sariling dapat na at e na na kailangan pakilupa king dapat na ning aliwang tau. Uling ing balang tau kailangan nang pusanan ing sarili nang karga. Ing taung mituturuanan king amanu na ning bie kailangan nang idake ing nanumang mayap a atyu keya para karing tuturu keya. E yu pipiraitnan ing kekayung sarili; e yu isipan king alinlang ye ing Dios. Nung nanu ing tenam ning tau, ya naman ing pupulan na. Ing tatanam karing bage tungkul king laman, kamatayan ing pupulan na. Ing tatanam karing bage tungkul king Espiritu, mupul yang bie alang angga. Inya e tamu sa sasawan ing pamaniapat mayap; nung biasa tamung mibabata angga king wakas, mupul tamu paniatang na ning panaun a makatuldu. Samantalanan tamu ing sablang oportunidad a makagawa tamung mayap king kalupang tau lalung-lalu na karing kapatad tamu king kasalpantayanan. Apagmasdan yu siguru ing maragul ya letra ing sulat a iti uling aku mismu ing susulat ngeni! Ding maburi king pamagpakitang tau ila kabud ding mamilit kekayu ban pasirkunsisyun kayu. Daraptan da yan ba ra mung aligtasan ing pangalupig uli na ning krus nang Cristo. Agyang ding mismung tatanggap pangasirkunsiyun e la tutupad king Kautusan. Buri da mung apagmaragul king ikayu man apatukian da kayu king anti kaniting seremonia, inya makanyan da kayung pipilitan. Para kanaku, ing bukud mung apagmaragul ku ya ing krus na ning Ginu tamung Jesu-Cristo; uling king kapamilatan na ning krus na, ing yatu mete ne para kanaku at aku mete na ku king yatu. Alang ulaga nung ing metung a tau mesirkunsisyun ya man o ali ya. Ing bukud mung maulaga ya ing metung yang lelangan a lubus nang mibayu. Ing kapayapan at lunus na ning Dios manatili sa karing sablang tutuki kaniting tuntunan at karing sablang bibilug king Israel a balen na! Katataulian, e na na sa daragdagan ning ninuman ing kanakung kasakitan, uling ding biuk a atyu king kanakung katawan pakilala da king aku ipus na kung Jesus. Ing grasya na ning Ginu tamung Jesu-Cristo manatili sa kekayu ngan, ikayung kapatad. Amen. Ibat ya iting sulat kang Pablo, ing apostol nang Cristo Jesus, agpang king kaburian na ning Dios. Susulat ke iti para karing kapatad a atyu Efeso, ding tapat a mabibie makayabe kang Cristo Jesus. Miyabie sana kekayu ing grasya at kapayapan a ibat king Dios a kekatamung Ibpa at king Ginung Jesu-Cristo. Pasalamat tamu king Dios at Ibpa na ning Ginu tamung Jesu-Cristo! Uling dininan na katamung bendisyun a ibat king banua uli na ning kekatamung pangayabe kang Cristo. At uli niting pangayabe tamu kang Cristo, pinili na na katamu bayu ya pa melalang ing meto ketawan ban maging banal tamu at alang kapintasan arap na. Uli na ning lugud ning Dios, telaga na na ing maging anak na katamu king kapamilatan nang Jesu-Cristo. Iti ya ing parasan na at kaburian. Purian ta ya uli na ning maragul nang grasyang regalu na kekatamu king kapamilatan na ning pakamalan nang Anak! Inatbus na katamung Cristo king kapamilatan na ning kamatayan na. Uli na niti, mipatawaran ing kekatamung kasalanan! Kasagid na ning lugud a binie ning Dios kekatamu! Dininan na katamung labis-labis a kabiasnan at pamanalastas ban lubus tamung aintindian ing makalihim nang parasan. Iti ya ing parasan a daptan na king kapamilatan nang Cristo. Potang miras na ing mituldung panaun, tipunan na la ding sablang bage king banua at keti king yatu, at pisanmetungan na la ngan kang Cristo bilang pamuntuk da. At uli nang Cristo, meging balen na kami ning Dios a darapat karing sablang bage agpang king parasan na inyang pinili na kami keta pang minunang panaun. Inya, ikaming minunang mika ating kapanayan kang Cristo, kekeng purian ing ligaya na ning Dios. At ikayu man, inyang dimdam yu ing balita na ning katutuan, ing Mayap a Balita a minie kaligtasan kekayu, meniwala kayu kang Cristo. Uli na niti, mibie ya kekayu ing tatak ning Banal a Espiritu antimong pinili na ning Dios! Ing Espiritu ya ing katunayan da ring pangaku na ning Dios kekatamu angga king tanggapan tamung ganap ing kaligtasan. Kailangan tamung purian ing ligaya na ning Dios! Uli na niti, manibat na kanitang abalitan ku ing tungkul king kekayung kasalpantayanan king Ginung Jesus at ing kekayung lugud karing sablang banal, ala nang patugut ing kanakung pamipasalamat king Dios para kekayu. Iyayabe da kayu king kanakung pamanalangin at aduan ku king Dios ning Ginu tamung Jesu-Cristo, ing marangal a Ibpa, king ibie ne sa kekayu ing Espiritung babie kabiasnan kekayu at pakilala king Dios ban lubus yeng abalu. Ipanalangin ku king aslagan na la sa ning Dios ding kekayung kaisipan ban abalu yu ing kapanayan a kekayung keyaus, nung nu anti karakal at karagul ing pengaku nang ibie karing banal, at ing alang angga nang kayupayan kekatamung maniwala keya. Ing kayupayan a iti ya naman ing pepasubling mebie kang Cristo at milukluk keya king banua, king banda nang wanan ning Dios. Inya atyu lalam nang kayupayan Cristo ing sablang pamaniakup, kapanibalan, kayupayan, at pamamuntukan. Maygit ya upaya ing lagyu na karing sablang lagyu, e mu king panaun a iti nune karing aldo datang. Pepailalam na ning Dios king kayupayan nang Cristo ing sablang bage, at ya ing binili nang pekabuntuk ning iglesia. At ing iglesia ya ing katawan nang Cristo. Ya ing kasasakdalan na nitang misasakdal king sablang bage nukarin pa man. King milabas a panaun mete kayu uli na ning kekayung kapanialangsangan at kasalanan. Tikian yu kanita ing marawak nang ugali niting yatu, at pepailalam kayu king prinsipi na ning dewakan, ing espiritung mag-ari karing taung e mamintu king Dios. Makakayabe tamu kareti king panaun a milabas; mibiebie tamu agpang king marawak nang kapagnasan ning laman at penusignan tamu ing e mayap nang hilig ning kekatamung katawan at kaisipan. Inya king katutubu tamung kabilian makakayabe tamu karing taung kamuan na ning Dios, kalupa da ring aliwa. Oneng tutu ping dakal ing lunus ning Dios at maragul ing lugud na kekatamu, biniayan na katamu kang Cristo kanitang mete tamu uli na ning kapanialangsangan tamu. Miligtas kayu uli na ning grasya na ning Dios. Uli na ning kekatamung pangayabe kang Cristo Jesus, mebie tamung pasibayu kayabe na ban magluklukan kayabe na karin banua. Depat na iti ban karing daratang a panaun apakit na ing alang sukad nang degulan ning grasya na king lugud a pepakit na kekatamu king kapamilatan nang Cristo Jesus. Uling king grasya na ning Dios miligtas kayu king kapamilatan na ning pamanialpantaya yu kang Cristo. At ing kaligtasan a iti binie na ning Dios at e ibat kekayu. Iti e uli na ning kekayung dapat, inya e ya kailangan magparangalan ing ninuman. Uling ing Dios ya ing linalang kekatamu; lelangan na katamu king kapamilatan nang Cristo Jesus ban idikil ing bie tamu king pamaniapat mayap a sidia na na ning Dios keta pang minuna para kekatamu. Inya, e yu kakalinguan ing milabas yung kabilian: king mipanganak kayung paganu at inaus dang e mesirkunsisyun ding Judio. Meyaus lang mesirkunsisyun deting Judio agpang king daraptan da ring lalaki king karelang katawan. E yu kakalinguan king kanitang panaun a milabas makawale kayu kang Cristo; e kayu kabilang king balen Israel at e ra kayu sakup ding kasunduan nung nu la makalaman ding pangaku na ning Dios. Mibiebie kayu kanita king yatu anting alang kapanayan at alang Dios. Oneng ngeni, uli na ning pangayabe yu kang Cristo Jesus, ikayung makarayu kanitang milabas a panaun, milapit kayu king Dios uli na ning kamatayan nang Cristo. I Cristo mismu pikakasundu na katamu. Ikaming Judio at ikayung paganu pisanmetung na katamu. King kapamilatan na ning katawan na, leko na ing pamipagkamua a balamu pader a mamilatan kekatamu. Leko ne upaya ing Kautusan da ring Judio at ding dakal nang kautusan at tuntunan ban pisanmetungan na la king metung a bayung bansang makayabe keya ding aduang lahi ban mag-ari ing kapayapan. King kapamilatan na ning kamatayan na king krus leko na ing pamipagkamua da ring aduang lahi at binalik na lang parehu king Dios at gewa na lang metung mung katawan. Inya dinatang ya i Cristo at penaral na karing sablang tau ing Mayap a Balita ning kapayapan, kekayung paganu a marayu king Dios at karing Judio a malapit keya. Uli nang Cristo, parehu tamung mekalapit king Ibpa king kapamilatan na ning metung a Espiritu. King uli na niti, e na kayu dayuan a taung ibat king aliwang balen, nune kabalen da kayu ding pinili na ning Dios at kabilang kayu king pamilya na. Mitalakad kayu naman babo rang pundasyun ding apostol at ding propeta, ing batung paniuluk ya i Cristo Jesus mismu. At king kapamilatan na, miyugne-ugne ya ing balang dake ning gusali at maging templo yang banal para king Ginu. Uli na mu rin ning kekayung pangayabe kang Cristo, ikayu man at ding aliwa, maging metung kayung tuknangan ning Dios king kapamilatan na ning Espiritu. Uli na niti, aku, i Pablo a preso nang Cristo Jesus, king uli yu, ikayung paganu, manalangin ku king Dios. Abalitan yu na siguru king ing Dios, agpang king grasya na, peniwala na kanaku iting katungkulan para king ikakayap yu. Pisiag na kanaku ning Dios ing lihim nang parasan, (antimo ing abanggit ku nang minuna. At kabang babasan ye iting sulat ku, abalu yu nung nanu ing aintindian ku king misteryo tungkul kang Cristo.) E mipasiag iting misteryo karing tau king milabas a panaun, oneng ngeni pepabalu na ning Dios king kapamilatan na ning Espiritu karing banal nang apostol at propeta. Ing lihim ya iti: king kapamilatan na ning Mayap a Balita, atin lang dake ding paganu, nung makananung atin lang dake ding Judio, king bendisyun na ning Dios; dake na la naman ning metung mung katawan at karake la king pangaku na ning Dios king uli nang Cristo Jesus. King uli na ning regalu na ning grasya ning Dios, gewa na kung talasuyu ning Mayap a Balita king kapamilatan na ning kayupayan na. Aku ing mababang dili uri karing pinili na ning Dios. Makanyan man, binie na ning Dios kanaku ing obrang iti: ing ipanaral ku karing paganu ing Mayap a Balita tungkul king alang angga nang bendisyun a malyaring atagpuan kang Cristo, at ipalino ing sablang bage nung makananu nang daptan ning Dios ing lihim nang kapagnasan. Maluat na na mu ring lilihim iti ning Dios a miglalang king sablang bage ban king kapamilatan na ning iglesia mipakilala ngeni karing pamuntuk at karing kayupayan karin banua ing alang anggang kabiasnan na ning Dios a mipabalu king miyayaliwa nang aske. Makayagpang iti king alang angga nang parasan a keya namang tiparan kang Cristo Jesus a kekatamung Ginu. Uli na ning pangayabe tamu at pamagtiwala keya, malaya tamu at panatag a lub makalapit king Dios. Ipakisabi kung mayap kekayu king e yu sa painan ing lub yu uling misasakitan ku alang-alang kekayu; iti ngan para king ikakayap yu. Uli na niting sangkan, sisiklaud ku arap ning Ibpa a panibatan ning lagyung Ibpa king balang pamilya king banua at yatu. Ipanalangin ku king Dios, agpang king mabandi nang ligaya, king pasiknangan na ing bie yung espiritual king kapamilatan na ning Espiritu na. Manuknangan ya sa i Cristo karing kekayung pusu king kapamilatan na ning kekayung pamanialpantaya keya ban king pamagyamut yu, at pamanalumpakan king matibe lugud malyari yung aintindian, kayabe da ring pinili na ning Dios, nung nu anti karagul ing lugud nang Cristo. At akilala yu sana ing lugud a e na abut ipamasala ning kaisipan, ban mikatmuan kayung lubus king sablang ganap a atyu king Dios. King Dios a makarapat maygit king sablang malyaring aduan tamu o isipan, king kapamilatan na ning kayupayan nang magobra kekatamu: keya miyabie sa ing kapurian king kapamilatan na ning iglesia at king kapamilatan nang Cristo Jesus, king sablang panaun at king kapilan pa man! Amen. Inya aku a makasukul king uli na ning Ginu, makisabi kung mayap kekayu king mibiebie kayu sana agpang king kailangan dang daptan ding inaus ning Dios. Magpakumbaba kayu sa, maganaka, mapibabata, at misaupsaup kitmuan lugud king metung at metung. Pagkapilitan yung papanatilian ing pangametung a ibat king Espiritu king kapamilatan na ning kapayapan a bubuklud kekayu. Metung ya mu ing katawan at metung ya munaman ing Espiritu; antimo nung makananung metung ya mu ing kapanayan a kekayung keyaus. Atin mung metung a Ginu, metung a kasalpantayanan at metung a binyag; metung ya ing Dios at Ibpa ta ya ngan; ya ing makiupaya, darapat king kapamilatan da ring sabla at manatili karing sabla. Midinan yang makabukud a kagiwan ing balang metung kekatamu, agpang king sukad a babie nang Cristo. Inya masasabi king kasulatan ing anti kaniti: Inyang pepaitas ya king matas a matas, migdala yang dakal a bihag a kayabe na; minie yang regalu karing tau. Nanu ngeni ing buri nang sabian ning pepaitas ya? Ing buri nang sabian niti tinipa ya pa mu keti king yatu. Itang tinipa ya naman kabud ing pepaitas king kakataskatasan, king babo banua at lagpus pa babo banua ban katmuan na ing sabla-sablang bage king panga-atyu na. Ya ing minie regalu karing tau; binie na karing aliwa ing maging apostol la, karing aliwa naman ing maging propeta la, ding aliwa naman ing maging talapanaral la, pastor at talaturu. Depat na iti ban isadia na la ding sablang mepili king kasuyuan at king ikasulung ning iglesia na. Ban kanita itamung sabla misasanmetung tamu king pamanialpantaya, at pamangilala king Anak ning Dios, at maging ganap ing kekatamung pangatau agpang king pamakilupa tamu king genapan nang Cristo. E ta na kanita anak a mangalati a balamu bangkang sapul-sapulan na ning angin, at pitange-tange ning alun ampon ning maling turu da ring taung mapaglinlang. E ta na mapirait karing taung ating kapagnasan a inabu da katamu king e ustu. Nune king kapamilatan na ning pamagsalita tamu king katutuan at ning diwa ning lugud, dagul tamung ganap king pangayabe tamu kang Cristo, ing buntuk. King kapamilatan na migaganap ya ing katawan manibat karing miyayaliwang dake na at nung ing balang dake gagampanan na ing katungkulan na, dagul ya at sikan ing mabilug a katawan king kapamilatan na ning lugud. King lagyu na ning Ginu, sasabian kung matimid iti: e yu na la apusan a pamibiebie ding paganu. Alang ulaga ing karelang isipan at e la makaintindi. Uli na ning karelang kamangmangan at kesiasan buntuk, ala lang dake king bie a babie na ning Dios. E la biasang dirine at mabisyu la; pawang makasumami ing balu rang gawan. E makanyan ing abalu yu tungkul kang Cristo, nung tune yung pekiramdaman ing tiru da tungkul keya at nung mituruanan kayu king katutuan a atyu kang Jesus. Lakuan yu na ing milabas yung marawak a pamibiebie. Lakuan yu na ing sadia yung pangatau a mipapahamak uli na ning marawak nang pamitan. Ibayu yu na la ding pusu yu at kaisipan, at isulud ye ing bayung pangatau a melalang agpang king wangis ning Dios a mipatutuan agpang king katuliran na at kabanalan. Uli na niti, e na kayu maglaram! Kailangan yang magsalitang katutuan ing balang metung king kalupa nang talasalpantaya, uling itamu ngan dake na katamu ning metung mung katawan, ing Cristo. Nung sakaling mimua kayu, pangilagan yu ing e kayu mikasala at e yu paintulutan manatiling patingapun ing mua yu. E ye dirinan dalan ing diablo king bie yu. E ne kailangan manako ing mapanako, nune magobra ya at gamitan na la ding gamat na king marangal a kapanintunan ban asaupan na la ding mangailangan. E kayu magsalitang marawak a amanu; pagkapilitan yung parati ing magsalita ketang makakayap at makapasikan lub a malyari dang pakinabangan ding makaramdam. At e ye sa palungkutan ing Banal a Espiritu uling ya ing tatak na ning Dios kekayu, ya ing katibayan na ning kekayung pangayatbus potang datang ne ing Aldo mituldu. Ilako yu na ing nanumang mapait king lub yu, mua, at kasbu; tuknang na kayung mamulyo, maninsultu at magsalitang e mayap. Nune, maging maganaka kayu sana at mapaglunus king metung at metung, at mipapamatawad kayu antimo ing pamamatawad na kekayu ning Dios king kapamilatan nang Cristo. Anti na ning anak na kayung pakamalan ning Dios, tularan ye. Mibiebie kayung mitmung lugud antimo i Cristo; uli na ning kaluguran na katamu, inain na ing bie na bilang mabanglung ain at sakripisyung makaligaya king Dios. Pinili na kayu ning Dios, inya e kailangan mabanggit man kekayu ing nanumang bage tungkul king pamakipangalugud, karinatan o kasakiman. Antimu rin ing nanumang bage manong o salitang alang kabaldugan at pamamiru a ala king lugal. Nune, pasalamat kayu king Dios. Balu yu king ala lang dake king Kayarian nang Cristo at ning Dios ding taung makipangalugud, ding marinat a pamibiebie o sakim, uling ing kasakiman anti ya namang pamanyambang idolo. E kayu paipirait kenuman king kapamilatan na ning mangasanting dang amanu, uling king dapat a anti kaniti karin ya mimimua ing Dios karing taung e mamintu keya. Inya e kayu makiabe karela. King panaun a milabas atyu kayu king karalumduman, oneng ngeni atyu kayu king sala uling atyu kayu king Ginu. Mibiebie kayu antimo ing karapatdapat dang daptan ding taung atyu king sala. Uling ing mabibie king sala mamungang kayapan, katuliran, at katutuan. Pagaralan yu nung nanu ing bage makaligaya king Ginu. E kayu makikiabe karing dapat da ring tau a e mamungang mayap, ding bage a bunga na ning dalumdum. Nune ibulalag yu la king masala. ( Nung king bage makarine la mang banggitan ding dapat a daraptan dang makalihim.) Miririnan kamalinawan ing sablang milalantad king masala, at ing sablang mipamalino maging masala. Inya masasabi, Migising ka, ikang matudtud, talakad kang ibat karing mete! At aslagan na kang Cristo. Inya ingatan yung masalese ing kekayung pamibiebie. Mibiebie kayung anting biasa at e anting mangmang. Samantalanan yung makarapat mayap king balang oportunidad, uling marawak ing mag-ari king kasalukuyan. E kayu sa mangmang; pakibaluan yu nung nanu ing kaburian na ning Ginu. E kayu maglasing uling makasira mu iti kekayu, nune pakikuanan yung mikatmuan kayu king Banal a Espiritu. Ipasiag yu ing kekayung panamdaman king kapamilatan da ring salmo, himno at kantang banal. King mabilug yung pusu, magkanta kayu at munie kapurian king Ginu. At parati ye sanang pasalamatan ing Dios Ibpa, uli da ring sablang bage, king lagyu na ning Ginu tamung Jesu-Cristo. Uli na ning kekayung pamangalang kang Cristo, pasakup yu ing sarili yu king metung at metung. Ikayung babai, pasakup kayu karing sarili yung asawa antimo ing pamipasakup yu king Ginu. Uling ing lalaki ya ing buntuk na ning asawa na, antimo i Cristo ya ing buntuk ning iglesia a katawan na. At ya naman ing Talapagligtas na. Nung makananu neng sasakupan Cristo ing iglesia, makanyan munaman ing babai, kailangan yang pasakup lubus king sarili nang asawa. Ikayung lalaki, luguran ye ing sarili yung asawa, antimo ing lugud nang Cristo king iglesia. Inain na ing bie na para king iglesia ban mitalaga ya ing iglesia king Dios king upaya na ning amanu kaybat neng lininis at inos. Depat na iti ban miyarap ya king sarili na ing iglesia a mitmung leguan, alang dungis o kulumpis nanuman, banal at alang kapintasan. Kailangan neng luguran ning lalaki ing sarili nang asawa antimong sarili nang katawan. Ing lalaking malugud king asawa na, malugud ya king sarili na. ( Alang taung masama king sarili nang katawan, nune pakanan ne at sisesen, antimo ing daraptan nang Cristo king iglesia. Dake na katamu ning katawan na.) Antimo ing sasabian na ning kasulatan, Uli na niti, lakuan ne ning lalaki ing tata na at ima at makiabe ya king asawa na, at ilang adua maging metung la. Ating maragul a katutuan a pakilala na niti, ing kaugnayan nang Cristo king iglesia ing amanuan ku. Oneng mangaintulid munaman iti kekayu: ikayung lalaki, luguran ye ing sarili yung asawa antimo ing lugud yu king kekayung sarili; babae, igalang ye ing sarili yung asawa. Ikayung anak, pamintuan yu la ding kekayung pengari. Katungkulan yu iti bilang Cristianu. Igalang me i tata mu at ima mu, ngana ning mumunang utus a maki katuglung a pangakung anti kanini: ban mipakayap ka at kumaba bie keti king yatu. Ikayung pengari, e yu la dirinan dalan lumaban kekayu ding anak yu; nune sesen yu la king disiplina at aral ning Ginu. Ikayung ipus, pamintuan yu la ding panginuan yu keti king yatu king mitmung kagalangan, takut at katapatan anti na waring i Cristo ing kekayung susuyuan. Atin mang manakit o ala, makanyan ing daptan yu, e ban magpakita mu karing tau, nune uli na ning talasuyu na kayung Cristo, at kusang lub yung pamintuan ing kaburian na ning Dios. Magobra kayung matula a anti waring ing Ginu ya ing kekayung susuyuan at aliwa ding tau. Uling balu yu king ablasan na ning Ginu ing balang mayap a dapat ning ninuman, ipus ya man o malaya. At ikayung panginuan, tratusan yu lang mayap ding kekayung ipus at e yu la sa pamatakutan, uling balu yu king parehu kayung ipus na ning metung a Ginung atyu banua at e ya biasang mangabiran. Katataulian, magpakatatag kayu king kapamilatan na ning pamakisanmetung yu king Ginu at king saup ning maragul nang kayupayan. Isulud ye ing baluti a binie na ning Dios ban alabanan yu la ding sablang dewakan a pasari na ning diablo. Uling e la tau ding kalaban tamu nune espiritu lang pamuntuk; ila ding atyu king kayupayan at ding talapanibala na ning karalumduman a mag-ari king yatung iti; ding espiritung kawal ning dewakan king mabilug a yatu. Inya, isulud ye ing baluting ibat king Dios ban nung datang na itang aldo ning dewakan, asupil ye at kaybat na ning kekayung pamakilaban, manatili kayu pa mu ring matatag. Inya magsadia kayu: babatan ye ing kekayung awakan king sinturun na ning katutuan, itakap ye king salu yu ing baluti na ning katuliran. At isulud anting sapatus karing bitis yu ing sipagan manaral king Mayap a Balita a babie kapayapan. Idala yeng parati ing kasalpantayanan anting kekayung kalasag; gamitan yeng anting paniagka at pamatda karing sablang milalablab nang paslu ning Marawak. Isulud ye ing helmet a makaligtas, at gamitan yu ing amanu na ning Dios anting espadang binie ning Espiritu. Daptan yu ing sablang iti king kapamilatan na ning panalangin at pamagamuamu king Dios. Manalangin kayu king sablang oras king patnube ning Espiritu. Inya parati kayung makasadia at manatiling manalangin para karing sablang pinili na ning Dios. Ipanalangin yu ku naman ban ibie na kanaku ning Dios ing ustung pamagsalita, kanita apasiag ku king mitmung tetagan ing lihim a darala na ning Mayap a Balita. King uli na niting Mayap a Balita, aku mituburan ku, agyamang ngeni makasukul ku. Inya ipanalangin yu king apasiag ke iti king mitmung tetagan, antimo ing kailangan marapat. I Tiquico a pakamalan tamung kapatad at tapat nang talasuyu ning Ginu, ya nang balang mamalita king sablang bage ban abalu yu ing kanakung kabilian at daraptan. Inya tutubud ke kekayu ban abalu yu ing kekeng kabilian at ban sikan kayu lub. Ing kapayapan at ing lugud ampon ing kasalpantayanan ibie na sa ning Dios Ibpa at ning Ginung Jesu-Cristo karing sablang kapatad. Ing grasya na ning Dios manatili sa kekayung sablang lulugud alang kupas king Ginu tamung Jesu-Cristo. Ibat ya iting sulat kari Pablo at Timoteo a talasuyu nang Cristo Jesus. Karing sablang pinili na ning Dios at makayabe kang Cristo Jesus, at karing sablang pamuntuk, at talasaup na ning iglesia ken king Filipos. Ing grasya at kapayapan ibie na sa kekayu ning Dios a Ibpa tamu at ning Ginu tamung Jesu-Cristo. Pasalamatan ke ing kanakung Dios neng agaganaka da kayu. Neng manalangin ku para kekayu, manalangin kung mitmung tula uli na ning pamanantabe yu kanaku king pamikalat na ning Mayap a Balita ibat na king kapupurmeruan angga na ngeni. At siguradu ku king ing Dios a megumpisa kaniting mayap a dapat kekayu ya naman ing miganap kaniti angga king Aldo datang ya i Cristo Jesus. Atyu kayung parati king pusu ku! Inya matulid mung tutu ing makanyan ing panamdaman ku tungkul kekayu. Uling karake da kayu ngan kaniting pribilehiong binie na ning Dios kanaku, maging king kasalukuyan a aku makasukul ku, maging kanitang malaya ku pang magdipensa, at babie katibayan king Mayap a Balita. Balu na ning Dios king maniabi kung katutuan neng sasabian kung ing maragul kung panalala kekayu manibatan king lugud nang Cristo Jesus mismu. At iti ing panalangin ku para kekayu: sumulung na sanang sumulung ing kekayung lugud at tune kabiasnan, at ganap a pamanalastas ban abalu yang pilinan itang mayap dili. Kanita mayakit kayung tune malinis at alang pangapintas king Aldo datang ya i Cristo at mitmu kayu king tune kabanalan a bukud mung kang Jesu-Cristo manibatan para king ikaligaya na at ikapuri ning Dios. Kapatad, buri kung abalu yu king mekasaup maragul king pangakalat na ning Mayap a Balita ing sablang mepalyari kanaku. Abalu da ring sablang guardia king palasyu at ding aliwa pang taung atyu keni king aku makasukul ku uling alagad na kung Cristo. At ing pangasukul ku lalu na lang pepatibe lub ding keraklan karing kapatad king pamanalig da king Ginu. E mu iti, nune lakuas lang mesikan a lub king pamanaral da king amanu na ning Dios. Tutu pin king ding mapilan panaral de i Cristo uli na ning diria at pamagpalalu, oneng ding aliwa naman panaral de uli na ning malinis a kapagnasan. Daraptan da iti uli na ning lugud, uling balu ra king ing Dios ya ing mitubud kanaku ban ipagdipensa ku ing Mayap a Balita. Panaral dia naman ding aliwa i Cristo, oneng e laus king lub da, nune ba ra mung panusigan ing sarili dang kapritsu. Isipan da king lalu ra kung apamasakitan a lub kabang atyu ku keni king sukulan. Para kanaku ita alang kwenta! Nune lalu kung matutula uling i Cristo mipapanaral ya king sablang paralan, mayap la man o e la mayap a kapagnasan. At manatili kung miyayatdanan tula ngening balu ku king malaya kung pasibayu, king kapamilatan na ning kekayung panalangin at ning kasaupan a babie na ning Espiritu nang Jesu-Cristo. Ing maragul kung pagnasan at panenayan ya pin ing e ku sa magkulangan king kanakung katungkulan, nune king sablang penandit, lalung-lalu na king kasalukuyan, mikatmuan ku sanang tetagan a lub ban mirangal ya i Cristo king mabilug kung pangatau, maging king bie ku o king kamatayan ku. Uling nanu mo pin ing bie? Para kanaku ya i Cristo! Uli na niti, ing kamatayan metung yang lalung maragul a pakinabang. Nung king pangakaba ku bie makarapat kung lalung maulagang dapat, e ku apipihu nung isanu ing kanakung pilinan. Makasipit ku karing aduang bage: tune kung buring lakuan ing bie'ng iti ban makapakiabe na ku kang Cristo at iti alang kasimpara kayapan; oneng lalu naman tutung kailangan ing kumaba ku bie alang-alang kekayu. Makapihu ku kaniti, inya balu ku ing makapanatili ku pa. Manatili ku pang kayabe yu ngan ban aragdagan ku ing kekayung paniulung at tula king kasalpantayanan. Inya nung wari't akayabe da kayung pasibayu kanita lalu yu na kung apamagmaragul king pamibiebie yung makayabe kang Cristo Jesus. Mibiebie kayu king paralan a makayagpang king Mayap a Balita nang Cristo. Nung daptan yu ing anti kanyan, datang ku man at dumalo mismu kekayu o king makarayu abalitan ku ing kekayung pamibiebie, masalang tutu king matatag kayu talakad king pamisasanmetung king diwa at dirikil yu ing kekayung sarili anting metung para king kasalpantayanan a darala na ning Mayap a Balita. E kayu mitatakutan karing kekayung kalaban king isanu mang pakiarapan. Lalarawan na na ning karelang kapanialangsangan itang kabiguan a karelang kararasnan, oneng para kekayu kaligtasan naman. Iting sabla makayagpang king kapagnasan na ning Dios. Uling metung yung pribilehiong e karaniwan ing sumuyu kang Cristo e mu king pamanialpantaya yu keya, nune pati na king kasakitan a dalanan yu alang-alang keya. Kalupa na ning kanaku ing pamakilaban yu, antimo nung makananu yu kung ikit mekilaban kanitang minuna at antimo ing ababalitan yu; angga man ngeni makilaban ku pa. Nung ating nanumang ulaga kekayu ing kekatamung bie a makayabe kang Cristo, nung tune ping makapanagkat ing lugud o ing Espiritung atyu kekatamu ngan o ing nanumang panirug o panalala, aduan ku kekayu ing paligayan yu kung lubus king kapamilatan na ning pamikakametung yu pamalak, pamikakametung yu king lugud, king metung mung pilubluban, at metung mung panamdam. E kayu sana mipapatlalu; ala sanang mipapagmayabang; nune maging mapagpakumbaba ya sa ing metung at metung; e yu isipan kapilan man king mas mayap kayu kesa karing aliwa. Mipapanatindi kayu sana at e mu ing sarili nang kapakanan yang isipan nang mumunang dili ning balang metung. Makilupa kayu panamdam kang Cristo Jesus: Agyamang atyu keya ing panga-Dios, makanyan man e na pinilit ing makipante ya king Dios. Nune linubas na ing sarili na king sablang kamalan; mekilupa ya karing tau, at kinua na ing aske ning metung a ipus. At king pamakiwangis na karing tau, migpakumbaba yang maygit karing sabla at meging mapamintu ya angga king kamatayan, wa, angga king kamatayan king krus. Uli na niti, pepaygit ne ning Dios at dininan neng lagyu a mimigit karing sablang lagyu. Inya king lagyu nang Jesus, kailangan lang siklaud ding sabla, ding king banua, ding keti king yatu at ding king lalam ning yatu. At ding sabla karelang ipasiag king i Jesu-Cristo Ginu ya, king ikaligaya na ning Dios Ibpa. Uli na niti, mal kung kakaluguran, nung makananu yung parating tikian ing sasabian ku kanitang kayabe yu ku pa, lalung maulaga ing pamintuan yu ku ngeni, ngening e yu na ku kayabe. Isundu yu ing pamagobra para king kaligtasan yu a abe ing takut at galgal, uling e tutuknang darapat ing Dios kekayu ba yung burian at atuparan ing malugud nang parasan. Daptan yung alang tutul ing sabla o alang pamitua ban maging malinis kayu at alang dungis, antimong ganap nang anak ning Dios, mabibie libutad da ring marawak at palpikasalang tau keti king yatu. Kailangan kayung sunlag libutad da antimo ding batuin a babie sala king banua kabang ampanganan yu la king amanung babie bie. Nung makanyan ing kekayung daptan, mirinan kung maragul a katuliran magmaragul tungkul kekayu king Aldo datang ya i Cristo. Uling mayakit king ing kanakung pamagkapilit at obra e bitasang mesayang. Nung ing daya ku kailangan yang miyabe tumulu king sakripisyung yayain na ning kekayung kasalpantayanan, masaya ku pa mu rin at matula a kayabe yu. At ikayu naman sana akayabe da kayu king kanakung saya at tula. Atin kung kapanaligan king Ginung Jesus king apapuntan ke ken i Timoteo king malaguang panaun ban mipanatag ku lub kabud abalitan ku keya ing kekayung kabilian. Ya mu kabud ing balu kung biasang makisanmetung a panamdam kanaku at ating tune malasakit para kekayu. Ala lang sisikasuan ding aliwa nune mu ing sarili dang kapakanan; ala lang malasakit para king kapakanan nang Jesu-Cristo. Ikayu mismu balu yu ing katapatan nang Timoteo. Balamu tune keng mi-tata king pamitambayan mi king obra para king Mayap a Balita. Inya babalakan keng papuntan kekayu kabud mu ring asiguradu ku ing maging kabilian ku keni. Muna ing saup ning Ginu, aku man pagnasan kung makapunta ken king lalung malaguang panaun. Inisip kung masanting ing paulian ku ne ken ing kapatad tamung i Epafrodito a megobra at minarap king labanan a kayabe ku at meging tubud-tuburan yu king pamipadala yung saup kanaku. Tutu neng bisang magbalik ken. E ya mipaindatun manibat na kanitang abalu na king abalitan yung mesakit ya. Wa, mesakit ya pin at ditak nia mete, oneng salamat na mu melunus ya ing Dios keya ampon kanaku. Pakiabe ku ing kanakung sarili, uling nung melaus yang mete, panamdaman ku sanang e mu nanu. Inya buri ku naman ing makauli ne ken. Balu ku ing ikatula yu ing akit yeng pasibayu. Aku man mipanatag na ku lub kanita. Uli na niti, tanggapan ye sanang mitmung tula bilang metung a tune kapatad king Ginu. Igalang yu la ding taung anti kang Epafrodito, uling e na pikakunuan sinugud king panganib ing bie na, at ditak nia mu mete alang-alang king pamagobra na para kang Cristo ban aibie na mu kanaku itang kasaupan a kekayu dapat manibatan. Katataulian, kapatad ku, dinan na kayu sanang maragul a tula ning Ginu. E ku sasawan ing ulitan ku ing sinulat ku nang minuna kekayu at iti naman para king ikakayap yu. Mangilag kayu karing taung e mayap a panugali; balamu asu lang mapad king pamaniapat marawak at tutung mahilig king pamamungus king maselan nang dake ning katawan. Ganakan yu king aliwa ila, nune itamu ding tune mesirkunsisyun uling sasamban ta ya ing Dios agpang king Espiritu na, at miyayatdanan tamung tula king bie tamung makayabe kang Cristo Jesus. E tamu kailangan ing magtiwala king seremonia na ning pamaniugat king katawan. Nung ing katunayan a mayayakit king katawan ya mu ing pisasabian, aku na ing mumunang kailangan magtiwala king anti kaniting seremonia. Nung isipan na ning ninuman ing malyari yang magtiwala king seremoniang anti kaniti, lalu kung ating matulid misip makanyan. Mesirkunsisyun ku inyang paruminggu ku pa mung makabait. Penganak da kung Israelita king tribu nang Benjamin, metung kung tune Hebreo. Nung ing pamanupad king Kautusan ya naman ing pisasabian, metung kung sadiang Pariseo. Tutu keng pigmasakit ing Kautusan angga king gilu ke ing iglesia. Inya nung tungkul mu king pamanupad karing kautusan, ala lang apintas kanaku. Oneng deting sablang bage a kailangan kung lawan anting pakinabang, ngeni lalawan ku lang anting pangalugi alang-alang kang Cristo. At e mu ding bage deta, nune ing sabla lalawan kung alang kapakinabangnan alang-alang king metung a bage a tutung maulaga; iti ya't e aliwa ing aku akilala ke i Cristo Jesus a Ginu ku. Alang-alang kang Cristo Jesus, pibatan ku ing pangabating na ning sabla; lalawan kung anting alang kwenta ing sabla akamtan kia sana i Cristo at lubus kung miyabe keya. Mipabanalan ku e king kapamilatan na ning nanumang kapamintuan king Kautusan, nune king kapamilatan na ning pamanialpantaya kang Cristo. Iti ya ing kabanalan a manibatan king Dios at makatalakad king kasalpantayanan. Ing bukud mung buri ku ya pin ing akilala ke i Cristo at panamdaman ku itang upaya na ning pangasubli nang mebie, at ing miyabe ku king kasakitan na ban milupa ku keya king kamatayan na, at ayasahan kung aku mismu miyabe ku king pamaniubli rang mie ding mete. E ku sasabian king ikua ku nang tinggap iti o king aku banal na ku. E ku patugut magkapilit ban akua ku iti uling i Cristo Jesus ikua na na ku. Wa, kapatad, e ku isipan king ikua ku nang apakirasan; oneng ing bukud mung daraptan ku ya ing kakalinguan ku ing delanan ku na at daraptan ku ing sablang agyu ku ban pakirasan ing atyu king arapan ku. Inya pupulayi kung matulid king pakirasan ku ban akua ke ing premyu a alang aliwa nune ing bie alang angga karin banua a yayaus na ning Dios king kapamilatan nang Cristo Jesus. Itamung sablang matua na king kasalpantayanan anti kanyan ing kailangan tamu ngang isipan. Nung ding aliwa kekayu e la pa makanyan a isipan, ipabalu na iti kekayu ning Dios. King makananu pa man, kailangan tamung manatili karing tuntunan a apagaralan ta na angga ngeni. Kapatad, e kayu sana sasawang makiapus kanaku. Binie mi na ing mayap a alimbawa kekayu. Pagumasdan yu la ding makiapus na kaniti. Sinabi ku nang maralas kekayu at ngeni mipapatangis kung ulitan: dakal la ding mabibie antimong kalaban na ning krus nang Cristo. Deti pawa la ngang papunta king impierno, uling ing karelang atian ya ing gagawan dang dios da. Pagmaragul da pa itang sukat da sanang pikarine. Ing bukud mung maulaga karela ila ding miyayaliwang bage keti king yatu. Oneng para kekatamu, ing tune tamung balen ya ing banua. Manibat ya king banua ing panenayan tamung Talapagligtas, ing Ginu tamung Jesu-Cristo. Alilan na la ding katawan tamung matbud at malalaso. Gawan na lang kalupa na ning katawan na a maslag king ligaya. At iti gawan na king kapamilatan na mu rin nitang upaya a gagamitan na ba na lang sakupan ding sablang bage. Uli na niti, kapatad ku at kakaluguran a tutu kung pakamalan at buri ku nang buring akit, makanyan kayung kailangan manatiling matatag king pamibiebie yung makayabe king Ginu. Ikayu ding tula ku at pagmaragul! Aduan ku kekayu, Euodia at Sintique: mikasundu na kayu sa antimong mikapatad king Ginu. At ika man, tapat kung kayabe, ipakisabi kung mayap ing saupan mu la sana deting aduang babai, uling migpakasakit la namang kayabe ku deting adua king pamikalat king Mayap a Balita at di Clemente, at ding aliwa pang kayabe kung megobra a ngeni makasulat a lagyu king libru ning bie. Tumula kayu sanang parati king pamibiebie yung makayabe king Ginu. At iyulit kung sabian, tumula kayu! Pakitanan yu lang mayap a lub ding sabla. Malapit neng datang ing Ginu. E kayu paibalisa lub, nune king sabla yung pamanalangin aduan yu king Dios ing kekayung kailangan, at king pamaniawad yu e yu kakalinguan pasalamat keya. At ing kapayapan a lalagpus king abut nang isipan ning tau ibie na sa kekayu ning Dios; ing kapayapan a yan ya ing papanatili king pangayabe yu pusu at kaisipan kang Cristo Jesus. Katataulian, kapatad ku, katmuan yu lang parati ding isip yu karetang bage mayap at marangal: ding bage tutu, matas, ustu, malinis, kalugud-lugud, at mitmung dangal. Tuparan yu king bie yu itang apagaralan yu at tinggap, ing dimdam yu at ikit kanaku. At ing Dios a babie kapayapan kekatamu manatili ya kekayu. Karagul na ning tulang tatanggapan ku king Ginu, uling kaybat nang milabas ning makabang panaun, misan pa mika panaun kayung ipakit yu ing malasakit yu para kanaku. E ku buring sabian king tinuknang na kayung magmalasakit kanaku, e kayu mu pin mirinan panaun. At e ku sasabian iti uli na ning panamdaman kung mipaburen ku; uling mebiasa na kung magdamut king atyu kanaku. Balu ku nung nanu ing maging kalulu at balu ku naman nung nanu ing mika ating labis-labis. Sane na ku kaniti, inya nu man karin at kapilan man kontentu ku, mabsi ku man o danupan, king kalipitan man o king kanawan. Atin kung sikanan marap king nanuman uli na ning sikanan a babie nang Cristo kanaku. Makanyan man, pasalamatan kung maragul ing sinaup yu kanaku king oras ning kanakung problema. Ikayung mismung tau Filipos balu yung masalese king inyang meko ku Macedonia kanitang panaun a bayu-bayu ya pa mung mipanaral ing Mayap a Balita, ikayu mung bukud ing iglesiang sinaup kanaku; ikayu mung bukud ding kerame ku king tula at kasakitan. Maralas, inyang mengailangan kung saup karin Tesalonica, peparala yu ing kanakung kailangan. Aliwa ing regalu a peparala yu ing maulaga para kanaku; ing maulaga ya itang pakinabang a mibubuntun kekayu. Uli na niti, ing sulat a iti ya ing peka resibo na ning sablang peparala yu kanaku at ing binie yu maygit pa king kailangan ku! Atyu na kanaku ing sablang kailangan ku ngening i Epafrodito detang na kanaku ing sabla yung binie. Deti mengari lang mabanglung ain king Dios; mengari lang sakripisyung tatanggapan na at ikakatula ning Dios. Bilang ablas yu, ibie na sa ning kanakung Dios ing sablang kailangan yu, ibat king grasya nang alang sukad a atyu kang Cristo Jesus. King kekatamung Dios at Ibpa miyabie ing ligaya angga king alang angga! Amen. Ipayabut ku karing sablang pinili na ning Dios at magtiwala kang Cristo Jesus ing komusta mi, ikami dening kapatad a kayabe ku keni. Ipayabut da naman ding sablang kapatad keni, lalung-lalu na ding magsilbi keni king palasyu na ning Emperador, ing masaya rang komusta. Ing grasya na ning Ginung Jesu-Cristo manatili kekayu ngan. Ibat ya iting sulat kang Pablo a king kaburian na ning Dios meging apostol neng Cristo Jesus, at ibat ya naman king kapatad tamung i Timoteo. Miparala ya karing pinili na ning Dios karin Colosas, ding tapat ming kapatad kang Cristo. Dinan na kayu sanang grasya at kapayapan ning Dios a Ibpa tamu. Neng manalangin kami para kekayu, parati kaming pasalamat king Dios a Ibpa na ning Ginu tamung Jesu-Cristo, uling abalitan mi ing kekayung kasalpantayanan kang Cristo Jesus, at ing lugud yu para karing sablang pinili na ning Dios. Kanitang ing tune amanu, ing Mayap a Balita, kapupurmeruan yang miras kekayu, dimdam yu ing kapanayan a yayampang na. Inya ing kasalpantayanan yu at lugud makatalakad king kekayung panenayan a makasadiang siguradu kekayu karin banua. Magdala yang bendisyun ing Mayap a Balita at mikakalat ya king mabilug a yatu, antimo nung makananu ing mepalyari kekayu manibat na kanitang aldo a kapupurmeruan yung abalitan ing grasya na ning Dios at milyaring yung akilala ing katutuan tungkul king grasya ning Dios. Abalu yu iti kang Epafras, ing pakamalan ming kalupang talasuyu at tapat a talapagobra para kang Cristo, at pekakatawan mi kekayu. Belita na kekami ing lugud a binie na ning Espiritu kekayu. Uli na niti, parati da kayung ipanalangin manibat na kanitang abalitan mi ing tungkul kekayu. Aduan mi king Dios ing katmuan na kayu sanang kabiasnan tungkul king kaburian na at king sablang beluan at pamanalastas a babie ning Espiritu. Kanita makapibiebie kayu antimo nung makananu na kayung buring mibiebie ning Ginu, at parating makatupad ketang babie tula keya. Ing pamibiebie yu mamungang miyayaliwang dapat a mayap at dagul ing beluan yu tungkul king Dios. Mipasiknangan kayu sana king maragul a sikanan a manibatan king maligaya nang kayupayan ban malyaring yung akarga ing sabla king mitmung kapibabatan. Pasalamat kayung mitmung tula king Ibpa uling gewa na kayung karapatdapat mirakayanan king sasadia na ning Dios king kayarian ning sala para king balen a pinili na. Uling linigtas na katamu king upaya na ning karalumduman at linipat na katamu king kayarian na ning Anak nang pakamalan a migpalaya kekatamu. Ngana wari, mipatawaran la ding kasalanan tamu. I Cristo ya ing larawan na ning Dios a e mayayakit at ya ing pangane na ning meto lelangan. King kapamilatan na lelangan na ning Dios ing sablang bage a atyu banua at ing keti king yatu; ing sablang mayayakit at e mayayakit, pati na ding kayupayan a espiritual, ding ginu, ding pamuntuk, at ding upaya; ing sabla-sabla melalang ngan king kapamilatan na at para keya. Atyu ne bayu melalang ing nanu pa man at miyabe ing sablang bage king kapamilatan na. Ya ing buntuk ning iglesia a katawan na. Anti na ning ya ing panibatan na ning bie ning katawan, ya naman ing pangane karing sablang mipasublian mie ban ya ing maging mumunang dili karing sabla. Ing Dios mismu birian na king ing mabilug nang kadiosan manuknangan king Anak. King kapamilatan na ning Anak, tinggap ne ning Dios king sarili na ing meto sikluban. Tinatag na ning Dios ing kapayapan king kapamilatan na ning Anak nang mipaku king krus. Uli na niti, ikua nang abalik ning Dios king sarili na ing sablang bage, maging ing keti king yatu at maging ing karin king banua. Kanitang misan mirayu kayu king Dios at meging kalaban na kayu uli da ring e mayap a depat yu at inisip. Oneng ngeni king kapamilatan na ning kamatayan na king krus ning Anak na, tinggap na kayu ning Dios king sarili na ban alapit na kayung banal at malinis, at alang pangapintas king arapan na. Oneng kailangan kayu ping manatiling matatag king kasalpantayanan; e matitigatig king kapanayan yu king mipangaku king Mayap a Balita a kekayung dimdam. Iti ya itang Mayap a Balitang mipanaral karing sablang tau keti king yatu at aku, i Pablo, talasuyu na na ku man ning Mayap a Balitang yan. Ngeni, alang-alang kekayu, matula ku king kasakitan a daralanan ku. Uling king kasakitan na ning katawan ku, makasaup kung miganap king kasakitan na pang makatagan Cristo para king katawan na a alang aliwa nune ing iglesia. Pepalyarian na ku ning Dios a maging talasuyu na ning iglesia ban gampanan ku iting banal a dapat alang-alang king ikakayap yu. Iting banal a dapat a amanuan ku ya ing ipanaral kung lubus ing amanu na. At iti ya ing misteryong milihim king malambat a panaun karing sablang tau, oneng ngeni bilalag na ning Dios king balen a pinili na. Uling ing tangka na ning Dios ya iti: ipakilala na ing lihim na karing pinili na, at ipakit na karing sablang tau ing maragul a ligayang darala na niting lihim. At ing lihim a iti alang aliwa nune ini: atyu kekayu i Cristo at iti mangabaldugan king mirakayanan kayu king ligaya na ning Dios. Iti ya ing Cristo a panaral mi karing sablang tau. Iti ya ing kabiasnan nung nu mi la sasane at tuturu ding sabla ban kanita ing balang metung akua mi yang alapit king arap ning Dios, at mayakit yang ganap a pangayabe kang Cristo. Ban matupad iti, magsakripisyu ku at magkapilit kayabe na ning sikanan a babie nang Cristo, ing sikanan a magobra king mabilug kung pangatau. Ipaintulut yung sabian ku kekayu nung nu anti ing pamagsakripisyu ku para kekayu at para karing tau Laodicea, at pati na karetang taung e makakilalang personal kanaku. Daraptan ku ing anti kaniti ban mikatmuan lang tetagan ding pusu ra at ban ngening misasanmetung la king lugud mirinan lang ganap a pamanalastas a bunga na ning pamangilala ra king lihim ning Dios, ing lihim ya pin i Cristo mismu. Kang Cristo makasimpan ing sablang pibandian na ning kabiasnan at beluan tungkul king Dios. Inya ngakung sasabi kekayu, e yu paintulut ing linlangan na kayu ning ninuman king pamagmatulid nang makawili, oneng e na man tutu. Agyamang makarayu kayu kanaku, e na kayu man makakalinguan king kanakung panalala. Matutula ku pin makabalita king masalese yung pamibiebie at king matatag yung pamanyalpantaya kang Cristo. Anti na ning tinggap yeng bilang Ginu i Cristo Jesus, mibiebie kayung kayabe na. Magyamut kayung malalam kang Cristo Jesus at tatagan yu ing talakad yu, at lalu yu sanang pasiknangan ing kasalpantayanan yu, antimo ing kekayung apagaralan. Mangatmu kayu sanang kapasalamatan. Sikasuan yu king e na kayu sa alinlang ning ninuman king kapamilatan na ning nanumang kabiasnan a alang tune kalamnan, kabiasnan a makalinlang uling manibatan mu king turu da ring tau. Makatalakad e kang Cristo nune karing patakaran na ning yatu. Uling ing kabilugan a kadiosan atyu king katawan nang Cristo, at ikayu, king pangayabe yu kang Cristo, miganap ing kekayung bie. Makapaygit yang e palak karing pamuntuk at upaya karin banua. Mesirkunsisyun kayu king pangayabe yu kang Cristo, e king sirkunsisyun a karaniwan dang daraptan ding tau, nune king pamagsirkunsisyun nang Cristo, ing sirkunsisyun a lubus midadayu kekayu king upaya na ning palpikasalang laman. Uling inyang mebinyag kayu, mikutkut kayung kayabe nang Cristo, at king pangabinyag yu mipasublian kayu namang mebie kayabe nang Cristo king kapamilatan na ning kasalpantayanan yu king upaya ning Dios a pepasubling mebie. Kanitang misan mete kayu king kamatayan a espiritual a pepasari na ning kekayung kasalanan at uli na ning paganu kayung e makasakup king Kautusan. Oneng ngeni biniayan na kayu ning Dios kang Cristo! Pepatawaran na katamu king sabla tamung kasalanan. Kelisan ne ing listahan da ring kekatamung utang a kailangan tamung bayaran agpang king kautusan. Leko na lang lubus at pinaku na la king krus. At king krus a ita linupig na lang Cristo ding pamuntuk at upayang espiritual. Gewa na lang piyalben ning balen inyang linimbun na la kagulutan na kaybat ning pamagtagumpe na. Inya e yu ne paniwalan ing ninumang gagawang tuntunan tungkul king kanan o inuman o tungkul karing aldo dapat pangilinan o tungkul king Piesta ning Bayung Bulan o tungkul king Sabbath. Ding sablang den metung la mung anino da ring bage mangapalyari king aldo daratang; ing katutuan ya pin i Cristo. E yu paintulut ing atake na kayu ning ninumang sasabing atin yang matas a upaya kekayu uli da ring e karaniwan a vision a ikit na, at pipilit na ing maling kapakumbaban ampon ing pamanyamba karing anghel. Ing taung anti kaniti, kabud nia pairagul a buntuk king sarili nang pamagbibiasa. E na ne kikilalanan bilang pekabuntuk na i Cristo. Lalam nang upayang Cristo masesese ya ing kabilugan a katawan at manatiling kabilugan uli da ring pikalukaluan at uyat, at daragul ya antimo nung makananu neng buring dagul ning Dios. Mete na kayung kayabe nang Cristo at malaya karing espiritung sasakup king sikluban. Baket ngeni, mabibie kayu antimo waring lubus nang sakup ning yatu? Baket mamintu kayu pa karing tuntunan a sasabing: E me tatalnan ini, E mu tatakman ita, E me tatagkilan ita pang metung a ita? Deting sablang bage ala na lang kasilbian misan a megamit na la. Deti purus lang tuntunan at turu a gewa da ring tau. Nung king bage balamu pin atin lang daralang kabiasnan neng pilit da lang pasamba ding anghel at pipilit da ing maling kapakumbaban, at pasakitan deng mabayat ing karelang katawan; oneng ala na la mang bitasang upayang makapamigil karing buri ning katawan. Mipasublian na kayung mebie kayabe nang Cristo. Inya kailangan yu lang panintunan detang bage a atyu karin banua nung nu ya karin i Cristo at makalukluk king banda nang wanan ning Dios. Isipan yu lang parati ding bage a atyu karin banua, aliwa ding bage a atyu keti king yatu. Uling mete na kayu at ing bie a ngeni atyu kekayu makapampan ya king Dios kang Cristo. Oneng king oras a mipakilala ya i Cristo, at ya ing bie yung tune, ikayu man mipakilala kayung kayabe na, at karake na king ligaya na! Uli na niti, kailangan yung paten ing sablang agkat na ning yatu a atyu kekayu: ing pamakipangalugud, ing kanongan, ing kalibian, ding e mayap nang pamitan ning laman, at ing kasakiman (uling ing kasakiman metung yang anyu ning pamanyamba karing idolo). King uli da ring anti kareting bage ing mua ning Dios datang karetang e mamintu keya. At ikayung mismu kanitang misan meging metung kayu karing anti kareting tau, kanitang ing pamibiebie yu pagarian da ring anti kareting pamitan ning laman. Oneng ngeni kailangan yu ngan painggulutan iting sabla-sabla: ing kamua, ing pelian buntuk, ing e mayap a lub. E man kailangan lumual karing labi yu ing nanumang kapanyiran at panagkas. E kayu maglaram king metung at metung uling likas yu na ing matuang pangatau at ing sabla nang e mayap a ugali at miblas kayu king bayung pangatau. Iti ya ing bayung pangatau a mibabayung alang patugut at miwawangis king larawan na ning Dios a linalang kekayu; kanita miganap ing beluan yu tungkul king sarili na. Uli na niti, ala na lang pamiyaliwa ding Griego karing Judio, ding mesirkunsisyun o ding ali, ding dayuan o ding Esquita, ding ipus o ding malaya. Oneng i Cristo ya ing sabla at atyu karing sabla. Ikayu ing balen a pepasubali na ning Dios; kaluguran na kayu at pinili na kayu. Uli na niti, kailangan kayung miblas king laus-pusung kapaglunusan, king ganaka at kababan lub, king kamu at kapibabatan. Mipapanupaya kayu at mipapamatawad kapilan mang atin yang paginakit ing ninuman king aliwa. Pepatawaran na kayu ning Ginu, inya ikayu man sana mipapamatawad kayu. Idagdag yu kaniti ngan ing lugud uling iti ya ing bubuklud king ganap a pamisasanmetung. Mag-ari sa karing pusu yu ing kapayapan nang Cristo uling para kaniti kayu meyaus misasanmetung anting galame na ning metung mung katawan. Maging mapasalamat kayu sana. Labis-labis sanang manatili karing pusu yu ing amanu nang Cristo. Mituturuanan kayu at mipapamie payu king mitmung kabiasnan. Kayabe na ning kapasalamatan a makasale karing pusu yu, pagkanta ye ing Dios karing salmo at himno ampon banal a kanta. Nanumang sabian yu o daptan, gawan yu ngan king lagyu na ning Ginung Jesus. King kapamilatan na pasalamatan ye ing Dios a Ibpa. Ikayung babaing talasawa, pailalam kayu karing asawa yu uling ita ya ing kailangan yung daptan bilang Cristianu. Lalaking talasawa, luguran yu la at pakiutusan mitmung yumu ding asawa yu. Ikayung anak, maging mapamintu kayu karing pengari yu kapilan man, uling iti ya ing babie tula king Ginu. Ikayung pengari, e yu la parating kakamuan ding anak yu, pota masira la lub. Ikayu namang ipus, pamintuan yu la sanang parati ding kekayung panginuan king sablang bage, at mamintu kayu e mu neng babanten da kayu ba yu lang akua pilubluban, nune king pusung tapat at uli na ning lugud yu king Ginu. Nanuman ing daraptan yu, daptan yung laus king pusu yu, antimo waring ing Ginu ya ing sisilbian yu at aliwa ding tau. Ganakan yu king ablasan na kayu ning Ginu; tanggapan yu king Ginu ing sidia na para karing pinili na. Uling i Cristo ya ing tune Panginuan a kekayung susuyuan. Ing taung e darapat ustu, ninu ya man, siguradu nang bayaran ing depat nang e ustu; uling e ya biasang mangabiran kenu man ing Dios. Ikayung panginuan, tratusan yu lang mayap at mitmung katuliran ding ipus yu. Ganakan yu king atin kayu namang metung a Panginuan karin banua. Manatili kayung manalangin taimtim at e kayu mamatukba neng manalangin kayu at pasalamat kayu king Dios. E yu kami naman sa kakalinguan ipanalangin ban dinan na ke pang mayap a oportunidad ning Dios a makapanaral king amanu na at makapagsalita king lihim nang Cristo. Uling iti ya kabud ing meging sangkan na ning pangasukul ku ngeni. Inya ipanalangin yu king makapagsalita ku sanang masalese ba kung asabing mitmung kamasalan antimo ing kailangan marapat. Maging matalino kayu sa king pamakiabe yu karing e talasalpantaya; gamitan yung masalese ing sablang oportunidad a miyabie kekayu. Pane sanang makawili ing pamagsalita yu at pibuburian at kailangan kayung biasang munie ustung pakibat karing sablang mangutang kekayu. Ing pakamalan tamung kapatad a i Tiquico, ing tapat a talapagobra at kalupang talasuyu king obra na ning Ginu, ya nang balang mamalita king sabla tungkul kanaku. Inya tutubud ke kekayu ba na kayung pasiknangan a lub king pamamalita na tungkul king malilyari kekami ngan keni. Kayabe nia naman i Onesimo, ing kaluguran at tapat tamung kapatad. Balu ye; metung ya karing kayabe yu. Ilang adua ibalita ra ngan kekayu ing sablang mapapalyari keni. I Aristarco a kayabe ku keni king sukulan, pakomusta na kayu at antimu rin i Marcos a pisan nang Bernabe. (Penabilin ku neng minuna kekayu king tanggapan yeng matula, nung mipaindalan ya ken.) Pakomusta na kayu namang Jesus a ausan dang Justo. Deting atlung taung binggitan ku ila mu kabud ding Judio a meging Cristianung kayabe kung magobra para king Kayarian ning Dios at tutu lang maragul a sasaup kanaku. Pakomusta na kayung Epafras, ing metung pa munamang menibatan king grupu yu at talasuyu nang Cristo Jesus. Taimtim na kayung ipanalangin parati; aduan na king Dios ing gawan na kayu sanang matatag at lubus mapamintu king kaburian na. Aku mismu asabi kung mitmung katutuan kekayu king magobra yang e makanyan-kanyan para kekayu at para karing tau Laodicea at Hierapolis. Ipayabut nang Lucas, ing pakamalan tamung doktor, at i Demas, ing karelang komusta. Sabian yu naman karing kapatad karin Laodicea king kukomustan mi la, antimu rin kang Nimfa at king iglesiang mipupulung king bale na. Kaybat yeng abasa iting sulat, e ye kakalinguan pabasa munaman king iglesia karin Laodicea. Antimu rin, basan ye ing sulat a iparala da kekayu ding tau Laodicea. Pakisabi yu naman kang Arkipo king samasnan nang gampanan ing obrang miyabie keya a ibat king Ginu. King sarili kung gamat ngakung susulat: Kukomustan na kayung Pablo. E yu sa kakalinguan ing pangasukul ku! Ing grasya na ning Dios manatili sa kekayu. Ibat ya iting sulat kari Pablo, Silvano, at Timoteo. Miparala ya karing miembru na ning iglesia karin Tesalonica, ding pinili na ning Dios Ibpa at ning Ginung Jesu-Cristo. Mananu na sanang ing grasya at kapayapan miyabie kekayu. Parati kaming pasalamat king Dios king uli yu at yayabe da kayu king kekaming panalangin. Gaganakan ming alang patugut king arapan na ning kekatamung Dios at Ibpa ing kekayung mayap a dapat a bunga na ning kekayung pamanialpantaya, ing kekayung kapagalan king agkat na ning lugud, at ing manatili yung kapanayan king Ginung Jesu-Cristo. Kapatad, balu mi king kaluguran na kayu ning Dios at pinili na kayu ban maging bandi na. Ing Mayap a Balita a lubus ming paniwalan pisiag mi ya e mu king salita, nune king upaya at kayabe ning pamipatutu ning Banal a Espiritu. Ikit yu nung makananu keng mibiebie libutad yu. Ala keng aliwang sikasuan nune mu ing kekayung ikakayap. Mekiapus kayu kekami at king Ginu. Tinggap ye ing Mayap a Balita at uli na niti dinalan kayung dakal a kasakitan. Makanyan man, menatili pa mu rin kekayu ing tula a babie na ning Banal a Espiritu. Inya naman meging pialimbawanan da kayu ding kapatad karin Macedonia at Acaya. Uling e mu ing miras karin king Macedonia at Acaya ing amanu na ning Ginu king kapamilatan yu, nune mikalat karing miyayaliwang lugal ing balita tungkul king kekayung kasalpantayanan. Inya e na kailangan kekami ing magsalita pa tungkul kaniti. Ila na mismu ding mamalita nung makananu yu keng tinggap. Ila naman ding sinabi nung makananu yung likuan ing pamanyamba karing idolo ban sumuyu king tune at mabie Dios, at manaya king pamagbalik na ibat banua ning Anak na, i Jesus, ing pepasublian nang mebie. I Jesus ya naman ing magligtas kekatamu king daratang nang milalablab nang mua ning Dios. Ikayu mismu, kapatad, ing makibalu king ing pamagbisita mi kekayu e meyalang kabaldugan. Balu yu nung makananu da keng pepasakitan at ininsultu karin Filipos bayu ke pa miras kekayu ken king Tesalonica. Agyang dakal ing sagabal, pepasiknangan na ke lub ning Dios ban ipanaral mi kekayu ing Mayap a Balita. Ing kekaming pamanaral e makatalakad king kamalian o king e mayap a kapagnasan o pamagnasang maglinlang. Nune, birian na ning Dios ing pigtiwala ne kekami ing Mayap a Balita, inya menaral kami e ban paligayan mi ya ing tau nune ing Dios a susubuk karing kekaming pusu. Balu na ning Dios at balu yu munaman king e kami magkunwari king pamamuri o ginamit amanung tatakap king sakim a kapagnasan. E mi pagnasan ing purian yu kami o ning ninuman, agyang atin keng matulid purian yu bilang apostol nang Cristo. Meging mamu kami at malugud libutad yu kalupa na ning ima a malingap karing anak na. Uli na ning maragul ming lugud kekayu, telaga mi ing kekaming sarili king pamanaral kekayu king Mayap a Balita. Aliwa mu iti, nune pati bie mi binie mi para kekayu uling tune kayung meging mal kekami! Siguradung atatandanan yu pa, kapatad, nung makananu kaming megobra at migpakapagal aldo't bengi ban e kami maging pabayat kenuman samantalang panaral mi ya kekayu ing Mayap a Balita. Testigu kayu at ing Dios king meging tapat kami, matulid at masalese mekiabe kekayung talasalpantaya. Antimo ing balu yu, meging anti keng tata king balang metung at metung kekayu. Pesiknangan da kayu lub, peligayan, at inamun mibiebie karapatdapat king Dios a minaus kekayu ban dakayanan na king Kayarian na at ligaya. Iti munaman ing sangkan nung inya parati keng pasalamat king Dios. Uling inyang penaral mi ya ing amanu na ning Dios pekiramdaman ye at tinggap e anting amanu na ning tau nune bilang amanu na ning Dios; at tune namang king Dios ya. At iting penaral mi mayayakit king bie yu, ikayung talasalpantaya. Ing malilyari kekayu, kapatad, ya naman ing malilyari karing iglesia na ning Dios karin Judea, karing taung atyu karin a manalig kang Cristo Jesus. Guguluan da kayu ding mismung kabalen yu antimo ing pangagulu da karing kalupa rang Judio a mekamate king Ginung Jesus at karing propeta, at menggulu munaman kekami. Makasumami la arap ning Dios at kalaban da la ring sablang tau! Babawalan da ke mang manaral karing paganu. Pilit dang sasabatan ing pangaligtas da ring paganu. Mamabut na angga banua ing karelang dewakan, inya mibagsak karela ing milalablab nang mua ning Dios. At ngeni, kapatad, inyang miwale kami kekayu king ditak a panaun, e king panalala nune king panimanman, lubus keng mengulila at sabik kaming akit da kayung pasibayu. Aku mismu, i Pablo, e mu misan ing mignasa kung dalawan da kayu. Oneng parati na kaming dirinan sagabal Satanas. Ala kaming aliwang kapanayan nune mu ikayu. Ikayu ing kekaming tula at korona na ning tagumpe a apagmaragul mi arap ning Ginung Jesus potang datang yang pasibayu. Wa, ikayu ing kekaming dangalan at kaligayan! Inyang e na ke makapibata, meyapan ming pailakuan na kami karin Atenas, at itubud ya kekayu i Timoteo a kapatad tamu at talasuyu na ning Dios king pamanaral king Mayap a Balita tungkul kang Cristo. Tinubud mi ya ban pasiknangan na ing kekayung pamanalig king Ginu at pasiknangan na kayu lub ban kanita e ya painggulut ing ninuman kekayu uli na ning pamagligalig da kekayu. Ikayu mismu balu yu king ding kaligaligan dake na la ning kaburian na ning Dios para kekatamu. Uling kanitang kayabe yu ke pa, makapauna mi nang sinabi kekayu king guluan da katamu, at iti naman ya ing milyari. Inyang e na ku makapibata, tinubud ke i Timoteo ban manikua kung balita tungkul king kabilian yu ngeni king pamanialpantaya king Ginu. Migaganaka ku pota alinlang na na kayu ning diablo at mayalang kabaldugan ing kekaming kapagalan kekayu. Mekapagbalik ne ngeni keni i Timoteo. Atin yang daralang masanting a balita tungkul king kekayung kasalpantayanan at lugud. Belita na naman kekami king parati yu keng agaganaka at maragul kanu ing kapagnasan yung akit yu keng pasibayu antimo nung makananung maragul ing kapagnasan ming akit da kayu. Uli na niti, kapatad, ing kekayung kasalpantayanan kang Cristo minie tula kekami libutad ning kasakitan at kabalisan. Ing pamanatili yung matatag king kasalpantayanan ya ing babie sikanan lub kekami. Makananu mi ya kayang pasalamatan ganap ing Dios king sablang tulang binie yu kekami? Taimtim ming ipanalangin aldo't bengi ing akit da kayu sanang pasibayu at asaupan da kayu king nanumang maging kakulangan ning kekayung kasalpantayanan. Mananu na sanang ing Dios at Ibpa, at ing Ginu tamung Jesus dinan nang dalan ing pamagbisita mi kekayu. Mananu na sanang paragulan na at palablaban na ning Ginu ing kekayung lugud king metung at metung at karing sablang tau, antimo ing lugud mi kekayu. King anti kaniting paralan, pasiknangan na kayu lub ban manatiling ganap at alang kapintasan king arap ning kekatamung Dios at Ibpa angga king paniatang nang pasibayu ning kekatamung Ginung Jesus at ding sablang pinili na. Katataulian, kapatad, king uli na ning Ginung Jesus ausan mi ing kekayung kapanamdaman king lalu yu sanang pagkapilitan ngeni ing mibiebie kayung kalugud-lugud, ing pamibiebie a kailangan yung tuntunan agpang king abalu yu kekami ban maging kawiliwili kayu king Dios. Uling balu yu la ding turu a ibat king Ginung Jesus a kekaming tiru kekayu. Buri na ning Dios ing magpakabanal kayu, at lubus mangilag king pamakipangalugud. Kailangan banal at marangal ing nasa ning ninuman king pamakiasawa na at e king pamanusig na mu ning pamitan na ning laman, antimo ing panugalian ding taung e makakilala king Dios. Kanita e na dakurakan o samantalanan ning ninuman ing matulid ning kalupa nang tau. Antimo ing sinabi mi na kekayu king milabas a panaun at maigpit ming penabilin: parusan ne ning Ginu ing dapat kareting dewakan. Inaus na katamu ning Dios ban mibiebie king kalinisan at e king kanawangan. Inya, ing ninumang e tanggap king turung iti, aliwa ing tau ing e na tatanggapan nune ing Dios a minie kekayu king Banal nang Espiritu. E na kailangan ing sulatanan na kayu pa ning ninuman tungkul king pamaglugud karing kapatad king kasalpantayanan, uling tiru na na ning Dios kekayu nung makananu kayung mikakalugud. At iti naman ya ing daraptan yu karing kapatad king mabilug a Macedonia. Makanyan man, ipakisabi mi pang mayap kekayu, king lalu yu sanang dagdagan ing kekayung lugud. Pagkapilitan yu sanang mibiebie kayung tahimik. Arapan yu ing sarasarili yung dapat, at manintunan kayung malinis antimo ing tiru mi kekayu. King anti kaniting paralan, igalang da kayu ding e pa makakilala king kekatamung Ginu. Bukud pa kaniti, e yu ipanalig karing aliwa ing kekayung kabiayan. Kapatad, buri ming abalu yu ing katutuan tungkul karing mete na ban e kayu lungkut, antimo ding taung alang kapanayan. Maniwala tamu king mete ya i Jesus at sinubling mebie. Inya maniwala tamu king pasublian na la namang mie ning Dios ding sablang mete a manalig kang Jesus ban iyabe na la keya. Iti ya ing turu na ning Ginu a sasabian mi kekayu: datang yang pasibayu ing Ginu at itamung mabie pa king aldo a datang ya e ta la igitan ding mete na. Kuldas yang ibat banua ing Ginu kayagnan na ning kulait a mumutus; ing bosis ning arkanghel at tiup na ning trumpeta ning Dios. Muna na lang pasublian mie ding mete a ating kasalpantayanan kang Cristo. Kaybat na nita, itamung mabie pa iyukiat na katamu king biga at iyabe karing pepasublian nang mebie ban salubungan ta ya ing Ginu king angin. At kanita akayabe ta ya ing Ginu king kapilan pa man. Inya mipapamatula kayu king metung at metung kapamilatan da reting amanu. E na kailangan ing isulat ku pa ing panaun at oras a mapalyari la deting bage. Uling ikayu mismu balu yu king ing Aldo ning Ginu kalupa ne ning paniatang na ning mapanako. Potang sasabian da ring tau, Payapa at panatag ing sabla-sabla, biglang datang ing kasiran. E la makaligtas uling ing paniatang na niti kalupa na ning pamiramdam ning babaing manganak. Oneng ikayu, kapatad, ala kayu king karalumduman, inya e na kayu abigla ning Aldo ita a datang anting mapanako. Ikayung sabla anak na kayu ning sala at anak na ning aldo. E tamu para king dalumdum o para king bengi. Inya, kailangan tamung manatiling makagising, parating makasadia, at malino pamisip, e anti ding aliwa. Uling neng bengi karin la matudtud ding tau at neng bengi la naman maglasing. Anti na ning atyu tamu king panig na ning aldo, kailangan tamung ating mabie kaisipan. Gawan ta yang baluti na ning salu ing kasalpantayanan at ing lugud, at gawan helmet ing kapanayan king pamagligtas a daptan na ning Dios para kekatamu. E na katamu telaga ning Dios ban magdusa king mua na, nune ban iligtas king kapamilatan na ning Ginu tamung Jesu-Cristo. Mete ya para kekatamu ban mie tamung kayabe na, mete tamu o mabie ta man king pamagbalik na. Uli na niti, mipapamatula kayu at misaup-saup antimo ing daraptan yu na ngeni. Ipakisabi ming mayap kekayu, kapatad, king igalang yu la sa ding paipagal para kekayu, ding pinili na ning Dios ban manimuna at turu kekayu. Ibie yu karela ing ganap a kagalangan at lugud uli na ning karelang obra. Miyabe-abe kayu sanang payapa. Ipakisabi ming kekayu, kapatad, king sabianan yu la sana ding matamad, pasiknangan yu la lub ding maina, saupan yu la ding mangailangan at mibabata kayu king metung at metung. E yu la ablasan marok ding dinapat marok kekayu, nune isundu yu ing pamaniapat mayap king metung at metung at karing sabla. Magsaya kayung parati; manalangin kayung alang patugut. Pasalamatan yu ing sablang mangapalyari uling iti ya ing buri ning Dios king pangayabe yu kang Cristo Jesus. E ye pipigilan ing Espiritu. E yu insultuan ing amanung papasiag na ning Dios. Surian yu ing sablang bage at ing mayap ya ing pulutan yu. Dumayu kayu king sablang anyu na ning marawak. Pabanalan na kayu sanang lubus ning Dios a babie kapayapan kekayu. At papanatilian na sanang alang kapintasan ing mabilug yung pangatau, espiritu, kaladua, at katawan angga king paniatang ning kekatamung Ginung Jesu-Cristo. Tune yang tapat ing minaus kekayu at daptan na la deting bage. Kapatad, ipanalangin yu kami munaman. Atuan yu la ding kapatad king mitmung lugud. Aduan ku king lagyu na ning Ginu king basan ye sa iting sulat karing sablang kapatad. Manatili sa kekayu ing grasya na ning Ginu tamung Jesu-Cristo. Ibat ya iting sulat kari Pablo, Silvano, at Timoteo. Miparala ya karing miembru na ning iglesia karin Tesalonica, ding pinili na ning Dios Ibpa at ning Ginung Jesu-Cristo. Mananu na sanang ing grasya at kapayapan na ning Dios Ibpa at ning Ginung Jesu-Cristo miyabie kekayu. Kapatad, kailangan ing parati keng pasalamat king Dios king uli yu. Matulid ing daptan mi iti uling manatiling susulung ing kekayung kasalpantayanan king Dios at susulung antimu rin ing lugud yu king metung at metung. Pagmaragul da kayu karing sablang miembru na ning iglesia ning Dios, uli na ning kekayung pamanialpantaya at pamanatili libutad ding sablang kaguluan at kasakitan a kekayung daralanan. Iti ya ing katunayan na ning matulid nang pamanatul ning Dios: karapatdapat kayung maging miembru na ning Kayarian na uli na ning kekayung kapibabatan libutad ning kaguluan. Daptan na ning Dios ing sukat marapat; pasakitan na la ding babie kaguluan kekayu. At ikayu namang mibata dinan na kayung kasnawan at antimu rin ikami. Daptan na iti potang datang yang manibat banua ing Ginung Jesus a kayabe ding mayupaya nang anghel. Datang ya libutad ning milalablab a api at parusan na la ding sablang e kikilala king Dios at e tinupad king Mayap a Balita tungkul king Ginu tamung Jesus. Ing maging parusa da ya ing alang anggang kapahamakan at pangawale king Ginu at king maligaya nang kayupayan. Mapalyari iti potang miras na ing Aldo ning paniatang na keti ban tanggapan ing dangalan a ibie da ring pinili na at parangalan na la ding sablang menalig keya. Makakayabe kayu kareti uling tinggap yu ing Mayap a Balita a penaral mi kekayu. Inya parati da kayung ipanalangin king Dios ban maging karapatdapat kayu king kekayung pangayaus. Mananu na sanang ibie na kekayu king kapamilatan na ning upaya na ing sablang mayap yung kapagnasan at iganap ing dapat a bubunga na ning kekayung kasalpantayanan. King anti kaniting paralan, arinan yeng dangalan ing lagyu na ning kekatamung Ginung Jesus, at ikayu naman dinan na kayung dangalan agpang king grasya na ning kekatamung Dios at ning Ginung Jesu-Cristo. Ngeni ing tungkul naman king paniatang na ning Ginu tamung Jesu-Cristo, at ing pamanipun na kekatamu arap na: ipakisabi ming mayap kekayu, kapatad, king e kayu sa mabibigla o agad pailingasngas a isip king mibalitang dinatang na ing Aldo ning Ginu agyamang sabian da king iti ula o kapabaluan o kaya sulat a ibat kekami. E kayu pailinlang kenu man king makananu mang paralan. Uling ing Aldo ning Ginu e datang anggang e mapalyari ing tauling Pamag-rebeldi laban king Dios at ing pangalto na ning Marawak, ing makatalaga king alang kawakasan a parusa. Labanan na ing sablang sasamban da ring tau at ing isipan dang banal. Itas na ing sarili na, lungub ya king Templo na ning Dios; karin ya lukluk at ipasiag na king ya ing Dios mismu. E yu wari atatandanan? Sinabi ku na kekayu iting sabla kanitang kayabe yu ku pa. E pa mu pin milyari iti uling atin pang pipigil at balu yu nung nanu ita. Lunto ya ing Marawak potang datang na ing karampatan a panaun. Magobra na ngeni king lihim ing upaya na ning Marawak at ing sukat mapalyari e mibalaus anggang e ya milalako ing pipigil kaniti. Nung milako ne lunto ne kanita ing Marawak. Paten ne ning Ginung Jesus potang datang ne king kapamilatan na ning pangisnawa na at lasakan ne ning makasilo nang aslag. Lunto ya ing Marawak a kayabe ing upaya nang Satanas at dapat yang miyayaliwang maling tanda at bage pagmumulalan. At gamitan na ing miyayaliwang paralan na ning pamaglinlang karing mipapahamak; miligtas la sana deti, nung tinggap da mu at liguran ing katutuan. Uling e ra tinggap ing katutuan, pepaburen na na la ning Dios ban alinlang na la ning maragul a kamalian ban paniwalan da ing e tutu. Ing maging bunga na niti ya ing miparusan la ngan detang sablang memili king e tutu lugal king ing katutuan ya ing karelang tanggapan. Sukat kaming parating babie pasalamat king Dios king uli yung kapatad a pakamalan na ning Ginu. Pasalamat kami uling pinili na kayu bilang mumunang dinan nang kaligtasan king kapamilatan na ning Espiritung papagbanal kekayu, at ning pamaniwala yu king katutuan. Inaus na kayu ning Dios king kapamilatan na ning Mayap a Balita a penaral mi kekayu ban akayabe da kayu king ligaya na ning Ginu tamung Jesu-Cristo. Inya, kapatad, manatili kayung matatag karing katutuan a tiru mi kekayu, king amanu o king sulat mi. Mananu na sanang paligayan na katamu ning Ginu tamung Jesu-Cristo at ning kekatamung Dios a Ibpa a malugud kekatamu, at king kapamilatan na ning grasya na dinan na katamung alang anggang sikanan lub at mayap a kapanayan. Katmuan na la sana ding pusu yu king sikanan lub, at dinan na kayung sikanan makarapat at makapagsalita king sablang mayap. Katataulian, kapatad, ipanalangin yu kami ban ing amanu na ning Ginu mikalat mabilis karing sablang lugal, at parangalan da ring sabla antimo ing milyari kekayu. Ipanalangin yu naman king miligtas kami karing alang katuliran at e mayap a tau; uling e ding sablang tau maniwala la king amanu na ning Dios. Tapat ya ing Ginu. Dinan na kayung sikanan at iligtas na kayu king Marawak. King uli na ning Ginu, maragul ing tiwala mi king daraptan yu la at isundung daptan ding bage a yuyutus mi kekayu. Mananu na sanang tairan na kayu ning Ginu king lugud king Dios at king pamanatili kang Cristo. Kapatad, king lagyu na ning Ginung Jesu-Cristo, yuyutus mi king dumayu kayu karing matamad, at e bisang mibiebie ketang panabilin mi karela. Masalang balu yu king kailangan yung pakiapusan ing depat mi. E kami mikakunung megobra inyang atyu ke ken. E kami tinanggap nanuman kekayu a e mi beyaran. Aldo't bengi kaming megobra ban e ke maging pabayat kenu man kekayu. Depatan mi iti e uling ala kaming matulid manayang kasaupan kekayu, nune ban dinan da kayung mayap a alimbawa. Inyang kayabe yu ke pa ken, iti ya ing maigpit ming penabilin, E ye pakanan ing ninumang e bisang magobra. Abanggit mi iti uling abalitan mi king ating mapilan kekayu a magtamad at alang daraptan nune mu ing mamakialam king pamibiebie da ring aliwa. King lagyu na ning Ginung Jesu-Cristo, yuyutus mi at ipakisabing mayap kareting tau king manintunan la sana at mibiebie masalese. Kapatad, e kayu sana sasawa king pamaniapat mayap. Tandanan ye at pangilagan ing ninumang e bisang tupad karing panabilin mi king sulat a iti ban mipakarine ya. Oneng e yu ne man kikilalanan kalaban; nune panaralan yeng anting kapatad. Mananu na sanang ing Ginu mismu a panibatan na ning sablang kapayapan, dinan na kayung kapayapan king sablang panaun at king sablang paralan. Ing Ginu manatili ya kekayu ngan. Aku i Pablo, ing mismung sinulat kaniti: Pagmananuan da kayu ngan. Iti ya ing pipirma ku karing sablang sulat ku. Makanyan kung susulat. Mananu na sanang manatili kekayu ngan ing grasya na ning Ginu tamung Jesu-Cristo. Ibat ya iting sulat kang Pablo, ing apostol nang Cristo Jesus, agpang king kaburian na ning Dios a kekatamung Talapagligtas at Cristo Jesus a kekatamung kapanayan. Miparala ya kang Timoteo, ing tune kung anak king kasalpantayanan. Mananu na sanang miyabie keka ing grasya, lunus at kapayapan a ibat king Dios Ibpa at Cristo Jesus a kekatamung Ginu. Antimo ing pekisabi ku nang mayap keka kanitang papunta ku Macedonia, buri kung manatili ka Efeso uling karin ating mapilan a taung tuturung maling doktrina. Iyutus mu karela king tuknang na lang darapat kaniti. Sabian mu munaman karela king e ra sisiran ing karelang panaun karing kwentung a tutu at karing mangakabang listahan da ring makatua. Uling ita ya ing panibatan na ning e pamikaintindi, at iti e makasaup king parasan na ning Dios a mipabalu karing tau king kapamilatan na ning kasalpantayanan. Ing parasan na niting panabilin ya ing palablaban ing lugud a manibat king pusung malinis, mayap a pilubluban at tapat a pamanialpantaya. Ating mapilan a ginulut kareting bage at mewili la king alang kabaldugan a pamiargu. Buri da ing maging talaturu na la ning Kautusan kabang e ra naman aintindian ing karelang paniabian ni ding bage a tuturu da king mitmung tiwala. Balu tamu king ing Kautusan mayap ya, nung gagamitan ya king ustung paralan. E tamu sa kakalinguan king e la megawa ding kautusan para karing mayap a tau, nune megawa la para karing taung talapanialangsang at kriminal, karing makasalanan at karing e bisang kikilala king Dios, karing alang kabanalan at karing alang takut king Dios, karing taung makamate tata at ima, at karing makamate tau. Megawa la munaman ding kautusan para karing taung makipangalugud, karing makipangatawan karing kalupa dang lalaki o babai, karing manguang tau, karing malaram, at mapamikudta o darapat aliwa pang salungat king mayap a doktrina. Makayagpang ya iting mayap a doktrina king Mayap a Balita a mipaniwala kanaku ba kung ipanaral. Iti ya ing Mayap a Balita a ibat king maligaya at nuan a Dios. Pasalamat ku kang Cristo Jesus a kekatamung Ginu uling dininan na kung sikanan para king obrang iti, at uling kilala na king karapatdapat ku inyang pinili na kung maging talasuyu na. Pinili na ku ban sumuyu keya agyamang migsalita kung laban keya. Ligalig ke at lepastangan kanitang minuna. Makanyan man melunus ya kanaku ing Dios uling e ku balu ing daraptan ku kanita uling e ku pa maniwala keya. At binie na kanaku ning Ginu ing maglapo nang lunus; binie na kanaku ing kasalpantayanan, at ing lugud a atyu kekatamu uli na ning pangayabe tamu kang Cristo Jesus. Oyni ing metung a katutuan a kailangan dang tanggapan at paniwalan ding sabla: dinatang ya i Cristo Jesus keti king yatu ban iligtas na la ding makasalanan at aku ing marok dili karela. Oneng iti ya kabud ing sangkan nung inya melunus ya ing Dios kanaku ban king milyari kanaku ipakit nang Cristo Jesus ing maragul nang kapibabatan, at maging pialimbawanan iti para karing salpantaya keya at tanggap lang bie alang angga. King metung mung Dios, Aring alang angga, alang kamatayan at e mayayakit miyabie ing kapurian at ligaya king kapilan pa man! Amen. Timoteo, anak ko, ipaniwala ku la keka deting panabilin. Iti makayagpang karing ula a mebanggit na king milabas a panaun tungkul keka. Deti sanang amanu ila ding maging sandata mu king kekang pamakiarap king mayap a labanan, at ingatan mu sana ing kekang kasalpantayanan at malinis a konsiensia. Ating mapilan a taung e mekiramdam king karelang konsiensia, at uli na niti sinira da ing karelang kasalpantayanan. Kabilang la kareti di Himeneo at Alejandro; pepaburen ku na la kang Satanas ban mabiasa lang tuknang magsalita laban king Dios. Maygit king sabla, ipakisabi kung mayap king ing kekayung kayaduanan, panalangin, pamanigapu, at pamipasalamat iyampang yu king Dios para karing sablang tau. Makanyan munaman ing daptan yu para karing ari at karing ating upayang manibala ban mibiebie tamung tahimik at payapa, mataimtim at ating kabanalan. Iti mayap at makaligaya king Dios a kekatamung Talapagligtas. Buri na king miligtas la ding sablang tau at mabiasa la king katutuan. Uling ating metung a Dios at ating metung a talapamilatan king Dios at karing tau; ya ing taung i Cristo Jesus. Inain na ing bie na ban iligtas na la ding sablang tau. Ya ing katunayan a mibulalag king mituldung panaun na ning banal nang parasan ning Dios ban miligtas la ding sabla. Makanyan kung mituburan maging apostol at talaturu da ring paganu ban ipanaral ku karela ing kasalpantayanan at ing katutuan. Tutu ing kanakung sasabian; e ku maglaram. Uli na niti, buri ku king ding lalaki karing sablang lugal itas da lang gamat da king pamanalangin a ating malinis a konsiensia, alang mua o pamipatepate. Ding babai naman sukat lang maging mahinhin at maingat king karelang pamimalan. E sukat masagwa ing kaayusan ning buak da; e la sana gagamit palamuting gintu o perlas, at mangamal a imalan. Kailangan mayakit karela ing mayap a dapat at manayun a ugali antimo ing makabage karing talasalpantaya king Dios. Kailangan lang tahimik makiramdam ding babai king oras na ning pamagaral at lubus lang pasakup. E ke paintulutan ing babai ban turu o sumakup karing lalaki; kailangan ing manahimik ya. E yu sa kakalinguan king i Adan ya ing minunang melalang bayu i Eva. Aliwa i Adan nune i Eva ing melinlang at linabag king utus ning Dios. Makanyan man, miligtas ya ing babai king uli na ning pamanganak na, nung manatili ya king kasalpantayanan, king lugud at kabanalan ampon kahinhinan. Tutu ya iting kasebian: Ing ninumang bisang maging talapanibala king iglesia magnasa yang mayap a dapat. Inya kailangan king talapanibala ing ala yang kapintasan, metung ya asawa, biasa yang mangawat king sarili na, maisip, kagalang-galang, makabuklat a pibalebale karing tau, at mayap yang talaturu. E ya mahilig king alak at e ya mabagsik nune maganaka ya, malugud ya king kapayapan, at e malugud king salapi. Kailangan ing balu neng panibalan ing sarili nang pamilya, igagalang de at pamintuan ding anak na. Makananu neng pamahalan masalese ning ninuman ing iglesia na ning Dios nung ding mismung katubale na e na la balung pamahalan? Kailangan king e ya bayu pa king kasalpantayanan, magkang magmaragul ya at miyatulan ya antimo ing milyari king diablo. Kailangan munaman ing igagalang de ring taung e miembru king iglesia ban e de atatsa at ban e ya manabu king silu na ning diablo. Kailangan munaman king ding talasuyu king iglesia ing marangal la, tapat magsalita, e mapaninum alak at e sakim. Kailangan ing tapat lang manatili king kasalpantayanan at ating malinis a konsiensia. Kailangan ing masubuk la pa mu, at nung mayakit lang karapatdapat kanita la paintulutan sumuyu. Kailangan king ing babaing asawa ning balang metung karela marangal ya naman: e ya maindredus, nune maisip ya, at tapat king sabla-sablang bage. Kailangan king ing talasuyu metung ya asawa, masalese yang manibala karing anak na, at king mabilug nang pibalebale. Igalang de ring sabla ing talasuyung tapat king katungkulan na, at atin yang ganap a tetagan mipasiag king kasalpantayanan a miyabie kekatamu king uli na ning pangayabe tamu kang Cristo Jesus. Maragul ing kanakung kapanayan a mikit kata king lalung malaguang panaun. Makanyan man susulat ku la deting panabilin ban nung sakali mang e ku agad miratang, agad mung abalu nung nanu ing maging panugali mu king pibalebale na ning Dios a mabie, ing iglesia a asias a pundasyun na ning katutuan. Tune ping malalam ing misteryo na ning kekatamung relihiun: Pepakit ya king porma ning tau, pepatutuan ne ning Espiritu, at ikit de ring anghel. Mipanaral ya king mabilug a yatu, peniwalan de ring sablang tau, at minukiat ya banua. Malino nang sasabian ning Espiritu king paniatang na ning tauling panaun lakuan da ring mapilan ing kasalpantayanan. Tukian da la ring mapaglinlang a espiritu at ing tuturu da ring demonyu. Magobra la ding demonyu king kapamilatan da ring turu da ring taung malaram, at atin nang tatak ning diablo karing mepata dang konsiensia. Ibawal da ing pamakiasawa at mangiling la king pamangan; pamangan a sukat tanggapan mitmung kapasalamatan uling lelangan na ning Dios ban kanan da ring talasalpantaya, at ding taung lubus makaintindi king katutuan. Mayap ing sablang lelangan na ning Dios at e dapat isipan e mayap, nung iti tatanggapan mitmung kapasalamatan, uling lininis na na ning amanu na ning Dios at ning panalangin. Maging mayap kang talasuyu nang Cristo Jesus, nung ituru mu la deting bage karing kapatad. At kabang tuturu mu la deti, sesen mu munaman ing kekang sarili king pamangan espiritual at king tune aral a kekang tutukian. E mu sisiran ing kekang panaun king kwentung e tutu, nune magsane ka king kabanalan. Ating ditak a pakinabang ing pamagsane king katawan. Oneng mas maragul ing pakinabang king pamagsane king kabanalan, uling atin yang daralang pangaku e mu king kasalukuyan a bie nune pati na king bie king aldo bukas. Tutu ya iting kasebian at sukat yang lubus tanggapan at paniwalan. Iti ya ing sangkan nung inya magkapilit tamu at magobrang masalese uling asahan ta ya ing mabie Dios, ing Talapagligtas da ring sabla, lalung-lalu na ding talasalpantaya. Ituru mu la at ipatupad deti. E mu paburen ing insultuan na ka ning ninuman uli ning kayanakan mu; nune maging alimbawa da ka sa ding talasalpantaya king pamagsalita, king panugali, king lugud, king kasalpantayanan, at king malinis a pamibiebie. Kabang panenayan mu kung datang, pagmalasakitan mu at dinan panaun ing pamamasang Kasulatan arapan da ring malda, ing pamanaral at pamanuru. E mu paburen ing regalung espiritual a atyu keka a miyabie keka inyang mangamanu la ding propeta, at inyang ding makatua na ning iglesia timpak da la ring gamat da keka. Daptan mu la deting bage at italaga mung lubus ing kekang sarili kareti ban akit da ring sabla ing kekang paniulung. Ingatan mu ing kekang pangimut at ing kekang pamanuru. Isundu mu ing pamaniapat kareting bage ban miligtas ka at pati na ding makiramdam keka. E me pangamanuan ing lalaking matua kesa keka, nune pakisabian me antimong tatang mu. Ituring mu lang kapatad ding lalaking kayanakan. At ituring mu lang anting ima mu ding makatuang babai at anting kapatad mu ding kayanakan a babai king mitmung kalinisan. Saupan mu la ding babaing tune mebalu. Nung ing metung a babaing mebalu atin yang anak o apu, ila deti ring kailangan lumingap king karelang makatua bilang ablas karela uling iti kalugud-lugud king Dios. Ing tune babaing mebalu ya itang magdili-dili king bie na. Ing Dios ya ing bukud nang kapanayan, inya parati yang manalangin aldo't bengi at maniawad saup king Dios. Oneng ing babaing mebalu a mayatu anti ne mong mete na agyamang mabie ya pa. Ipatupad mu iti ban e la mapintas. Ing ninumang e bisang sumaup karing kamaganak na, lalung-lalu na karing mismung katubale na, tinggian na na ing kasalpantayanan at marawak yang e palak kesa karing alang kasalpantayanan. Ding kailangan miyabe king listahan da ring babaing mebalu ila deti: e la kukulang king idad a anam apulu, misan la mekiasawa at pikabaluan la king pamaniapat mayap: peparagul da la ring anak da king mayap a pamibiebie, malugud lang tatanggap karing taung makipanuknangan karing pibalebale ra, sinuyu la karing pinili na ning Dios, sinaup la karing mengailangan, at king miyayaliwang paralan dinikil da ing karelang sarili king pamaniapat mayap karing aliwa. E mu la iyayabe king listahan ding babaing mebalung anak pa mu uling kabud pignasan dang makiasawang pasibayu painggulutan da na ing pamaniuyu kang Cristo. Uli na niti, mikasala la uling lebagan da ing minuna dang pengaku keya; pagaralan dang magtamad at lipat-lipat karing bale. Aliwa pa ita, maging mapakialam la pa at maindredus. Inya nung akung kutnan mu, mayap pa ing makiasawa lang pasibayu, mikayanak la, at pamahalan de ing sarili dang pibalebale ban e la mirinan dalan ding kekatamung kalaban para magsalitang kapanyiran laban kekatamu. Sasabian ku iti uling ating mapilan a mebalu a ayagkat na nang Satanas. Ing ninumang talasalpantaya, babai o lalaki, a ating mebalung babai king pamilya na, kailangan ing lingapan na la ban e ya kabayatnan ing iglesia. King anti kaniting paralan, alingap na la ning iglesia ding mebalung alang tune ayasahan. Sikapan mung tanggap lang dobling kasaupan ding mayap a makatuang manibala king iglesia, lalung lalu na detang manaral at tuturu king amanu na ning Dios. Uling sasabian na ning Kasulatan, E me sasara asbuk ing baka kabang dadara ya. Makasulat munaman, Ing magobra mangaintuliran yang kabayaran. E mu pakiramdaman ing sumbung laban king metung a makatua, nung e ra patutuan ding adua o atlung testigu. Pangamanuan mu la king arapan ding sabla ding e bisang tuknang darapat kasalanan ban mirinan lang takut ding aliwa. King arapan na ning Dios at i Cristo Jesus at ding banal nang anghel, yuyutus ku king tuparan mu la deting panabilin king alang pamanulak o pamangabiran. E mu la marapal ipapatung ding kekang gamat king ninuman ban dinan upayang manibala. Ingatan mung e ka mikakadake king kasalanan da ring aliwa. Manatili ka sanang alang kapintasan. E mu bukud danum ing kekang inuman. Anti na ning maralas kang sasakit, minum ka namang ditak a alak ban malaso ka pengan. Ing kasalanan da ring mapilan a tau mayayakit na bayu pa miras king husgadu, oneng ing kasalanan da ring aliwa mayakit king katataulian. Makanyan munaman, ating mayap a dapat a agad mayakit at agyamang ali la, e la malyaring manatiling makalihim. Ding ipus sukat da lang igalang ding karelang panginuan ban ala lang asabi laban king Dios at karing kekatamung turu. Nung sakaling ding panginuan da talasalpantaya la, lalu da la sanang igalang uling kapatad da la king kasalpantayanan. Kailangan ing lalu dang samasnan ing karelang pamakiutus uling ding makinabang king obra da kasanmetung da la king kasalpantayanan at lugud. Ituru mu la at ipatupad deting bage. Nung ating tuturung aliwang doktrina at laban king tune nang amanu ning Ginung Jesu-Cristo at king aral tungkul king kabanalan, deti sira la buntuk king kayabangan at ala lang balu! Sakit da na ing makipagdebate at makiaskal tungkul karing amanu, bage a panibatan ning diria, ning pamipagkamua, ning pisasabian a alang ketuntunan ampon pamagduda, at alang kawakasan a pamakitaltalan karing bukut a matulid, at e na makakilala king katutuan. Isipan da king ing relihiun paralan ya ban misalapi la. Wa, maragul ing pakinabang king relihiun king taung managyu na king atyu keya. Uling ala tamung bitasang dela keti king yatu at ala tamu namang idala king paglako tamu keti king yatu. Inya, kailangan ta na sanang matula nung atin tamung pamangan at imalan. Oneng ding bisang mibandi mananabu la king tuksu at mangarakap la king dakal a kamulangan at e ustung kapagnasan a pasari king karelang pangabagsak at kasiran. Uling ing lugud king salapi ya ing yamut ning sablang dewakan. Uli na ning kapagnasan mibandi, ating mikawani king kasalpantayanan at dinalan dakal a kaplas lub. Oneng ika, tau na ning Dios, pangilagan mu la ngan deting bage. Magkapilit kang mibiebie king katuliran, king kabanalan, king kasalpantayanan, king lugud, king kapibabatan, at mababa lub. Daptan mu ing anggang agyu mu king ligligan alang-alang king kasalpantayanan at tanggapan mu ing bie alang angga; uling para kaniti na ka inaus ning Dios inyang pisiag mu ing kekang kasalpantayanan king arap da ring dakal a testigu. King arapan na ning Dios a babie bie karing sablang bage at king lagyu nang Cristo Jesus a pepatutu king arapan nang Poncio Pilato, yuyutus ku keka: tuparan mu ing utus at papanatilian mung malinis at alang kamalian angga king Aldo nang paniatang ning Ginu tamung Jesu-Cristo. King mituldung aldo, ipakilala ne ning banal at bukud Mayupaya, ing Ari da ring sablang ari at Ginu da ring sablang ginu. Ya mung bukud ing alang kamatayan at manuknangan king aslag a e alapitan. Ala pang menakit king Dios o malyaring manakit king Dios. King Dios ing dangalan at ing kayupayan a alang angga! Amen. Iyutus mu karing mabandi king e la sa mapagmaragul ni manalig king pibandian a alang kapilmian; nune manalig la king Dios a babie labis-labis king bage a makaligaya kekatamu. Ituru mu lang dapat mayap, magpakabandi king mangayap a dapat, makabuklat a palad at mapaniaup karing aliwa. King anti kaniting paralan makatipun lang pibandian para king aldo bukas, at tanggapan da ing tune bie. Timoteo, pakaingatan mu ing mipaniwala keka. Pangilagan mu ing pisasabian a e kalugud-lugud king Dios, at ing bukut a pamagmatulid a ausan dang Kabiasnan ding tau. Uling ating mapilan a mimisip king atin lang kabiasnan at milisia la king kasalpantayanan. Mananu na sanang ing grasya na ning Dios manatili keko ngan. Ibat ya iting sulat kang Pablo a meging apostol nang Cristo Jesus uli na ning kaburian ning Dios ban manaral king mipangakung bie a atyu na kekatamu king pangayabe tamu kang Cristo Jesus. Timoteo, pakamalan kung anak: Mananu na sanang manatili keka ing grasya, lunus, at kapayapan a manibat king Dios Ibpa at kang Cristo Jesus a kekatamung Ginu. Pasalamat ku king Dios a susuyuan ku king malinis a konsiensia, antimo ing depat da ring kanakung makatua, ngening parati da kang agaganaka king kanakung pamanalangin aldo't bengi. Tune da kang buring akit ban miganap ing kanakung tula, lalung-lalu na neng agaganaka ku ing kekang lua. E ku malyaring kalinguan ing katapatan na ning kekang kasalpantayanan a kalupa na ning kasalpantayanan nang apu mung i Lois at i Eunice a ima mu. Balu ku king angga ngeni atyu keka iting kasalpantayanan. Uli na niti, ipaganaka ku keka king pagkapilitan mu sanang tuparan ing katungkulan a tinggap mu king Dios inyang timpak ku la ding gamat ku king buntuk mu. Uling ing Espiritung binie na ning Dios kekatamu e na katamu papainan a lub nune ing Espiritu na kakatmuan na katamung upaya, lugud at pamangawat king sarili. Inya e mu pikarine ing pamipatutu mu king kekatamung Ginu ni ing kakung pangasukul king uli na. Nune, magtiwala ka king upaya ning Dios, at kuanan mu ing kekang dake king kasakitan alang-alang king Mayap a Balita. Linigtas na katamu at inaus ban maging balen na, e uli na ning depat tamu; nune uli na ning sarili nang parasan at grasya. Binie na iti kekatamu king kapamilatan nang Cristo Jesus bayu pa melalang ing panaun. At ngeni mipakilala iti inyang dinatang ya i Cristo Jesus a kekatamung Talapagligtas. Leko na ing upaya na ning kamatayan at pepakilala na ing bie alang angga king kapamilatan na ning Mayap a Balita. King uli na niti, mitulduan kung apostol at talaturu ban ipanaral ke ing Mayap a Balita, at iti ya ing sangkan nung inya magdusa ku. Makanyan man, e ku pikakarine iti uling lubus keng akikilala ing kanakung panaligan at balu ku king agyu nang ingatan ing penibala na kanaku angga king paniatang na ning Aldo. Gawan mu lang pialimbawanan ding mayap a amanung tiru ku keka. Manatili ka king kasalpantayanan at lugud a atyu kekatamu king uli na ning pangayabe tamu kang Cristo Jesus. Ingatan mu ing sablang katutuan a mipanibala keka king saup na ning Banal a Espiritu a manuknangan kekatamu. E makalingad keka king likuan da ku ding sabla king probinsia na ning Asia, at pati na i Figelo ampon i Hermogenes. Mananu na sanang bendisyunan ne ning Dios ing pamilya nang Onesiforo uling pematulan na ku king maralas nang pamagbisita kanaku. E na ku pikarine agyang makasukul ku. Pilit na kung penintun inyang dinatang ya Roma angga king atagpuan na ku. Mananu na sanang ibie na ning Dios kang Onesiforo ing lunus na king Aldo ita. Balu mung masalese nung makananu na kung siyuan karin Efeso. Timoteo, anak ku, magpakatatag ka king kapamilatan na ning grasyang atyu kekatamu uli na ning pangayabe tamu kang Cristo Jesus. Ding bage a dimdam mu kanaku king arapan ding dakal a saksi keka lang ituru karing taung apagkatiwalan mung turu munaman karing aliwa. Kuanan mu ing dake mu king kasakitan bilang mayap a sundalus nang Cristo Jesus. Alang sundalus a atyu king katungkulan a mangasankut king bage alang kaugnayan king pangasundalus na. Ing daraptan na ya ing magkapilit yang maging kalugud-lugud king pamuntuk na. E ya magtagumpe ing makiligligan, nung e na la tukian ding tuntunan na ning pialung. Ing ortelanung magobrang mitmung sipag ya ing ating katuliran king mumunang dake na ning pupul. Isipan mung masalese iting sasabian ku keka. Ing Ginu saupan na ka ban aintindian mu ing sablang bage. Ganakan me i Jesu-Cristo a sinubling mebie at menibat king lahi nang David; ya ing panaral kung Mayap a Balita. Magkakasakit ku at makatanikala anting kriminal uling penaral ke ing Mayap a Balita. Oneng e malyaring itanikala ing amanu na ning Dios. Inya pibabatan ku ing sablang bage alang-alang karing pinili na ning Dios ban ila man tanggapan da ing kaligtasan a manibat kang Cristo Jesus a babie ligayang alang kapupusan. Tutu ya iting kasebian: Nung mete tamung kayabe na, mie tamu munamang kayabe na. Nung manatili tamung mibabata, makipag-ari tamu munamang kayabe na. Nung tanggian ta ya, tanggian na katamu munaman. Nung e tamu tune tapat, ya manatili yang tapat, uling e na atanggian ing sarili na. Ipaganaka mu la karela deting bage at panabilinan mu la king arapan na ning Ginu king e la sa mipatepate karing amanung alang kapupuntan, at makasira mu karing taung makaramdam. Gawan mu ing anggang agyu mu ban maging karapatdapat ka king arapan na ning Dios, bilang talapagobrang alang sukat pikarine king obra na, at tapat tuturu king amanu na ning Dios. Pangilagan mu ing alang kabaldugan a salita, uling ya ing maging sangkan nung inya lalu lang mirarayu ding tau king Dios. Ing aral da mangaring sugat a e kakayap a sisira king katawan. Kabilang la kareting tau di Himeneo at Fileto. Linisia la king dalan na ning katutuan at sisiran da ing kasalpantayanan da ring aliwa. Tuturu da king metupad na ing kekatamung pamaniubling mie. Oneng ing matibe pundasyun a telakad na ning Dios e ya malyaring magalo at mitatakan yang anti kanini: Balu na la ning Dios ding bandi na at Ing balang mamaus king lagyu na ning Ginu kailangan yang gumulut king pamaniapat e mayap. King mala-palasyung bale, e ding sablang kasangkapan gintu la at pilak; atin munamang megawa king dutung at pila; magagamit la ding aliwa king makabukud a okasyun at ding aliwa king aldo-aldo pamangailangan. Ing ninumang meko king dewakan mibilang ya karing kasangkapan a mangamal; magamit ya king makabukud a parasan uling mitalaga ya at atin yang kasilbian king Ginu na. King uli na niti, makasadia yang magamit king balang dapat a mayap. Pangilagan mu ing marawak nang pita ning kayanakan. Pagpilitan mung maging matulid, tapat, malugud, payapa at abe da ring taung ating malinis a pusu at mamaus king Ginu. Pangilagan mu ing alang kabaldugan a pamakipagsalita a mamungang pamakipate. E ya sukat talapakipate ing talasuyu ning Ginu, nune sukat yang maganaka karing sabla, mayap ya at mapibabatang talaturu. King kapakumbaban na la tutulid ding kalaban na; mapalyaring dinan na lang panaun makasisi ning Dios at gumulut la king karelang kasalanan at miras la king katutuan. Kanita lumino la pamisip at miligtas la king silu na ning diablo a mekabihag karela ban tupad king kaburian na. Tandanan mu iti: magdala lang kasakitan ding tauling aldo. Maging malugud la ding tau king sarili ra at king salapi. Maging palalu la, mayabang, mapaninsultu, mapaglaban karing pengari, ala lang pasalamat, at lapastangan la king Dios. Maging maimut la naman, alang lunus, mapanyirang puri, bugasuk, mabagsik, at pikakasaman da ing mayap. Aliwa mu yan, maging taksil la pa, barumbadu, matas a lub, at luguran da ing pamitutula na ning yatu kesa king luguran de ing Dios. Papakit da king relihiosu la, oneng e mu naman akit king bie ra ing upaya na ning kabanalan. Pangilagan mu la ding taung anti kareti. Ila ding lulub karing bale at magsamantala karing babaing ating keinan at kababayatnan karing karelang kasalanan, at mayayagkat king pita ning laman. Deti babai lang makiramdam kaninu man, oneng kapilan man e la miraras king katutuan. At nung makananu lang sinalangsang di Janes at Jambres kang Moises, makanyan la namang sasalangsang deting tau king katutuan, marok la pamisip at mapagkunwaring talasalpantaya. Oneng e ra malyaring asundung malambat ing karelang dewakan uling ing karelang kamulangan akit dang malino ding sabla antimo ing milyari na kari Janes at Jambres. Oneng ika tikian mu la ding turu ku, ing panugali ku, at parasan ku king bie; pakiapusan mu ing kanakung pamanialpantaya, ing kapibabatan, ing lugud, at ing katapatan. Balu mu nung nu anti kabayat ing pamagligalig da kanaku at ing kasakitan a delanan ku king Antiokia, king Iconio, at king Listra. Oneng linigtas na ku ning Ginu king sablang iti. At ding sablang magnasang mie banal bilang talatuki nang Cristo Jesus dumalan lang pangalupig. Ding taung marawak at ding magbalatkayu lalu lang maging marawak, maglinlang la, at ila mismu malinlang la. Oneng ika, manatili ka king katutuan a abalu mu at king matibe mung kapaniwalan. Balu mu naman nung ninu ding meging maestru mu. At manibat inyang malati ka balu mu na la ding Banal a Kasulatan a minie kabiasnan keka, at meging dalan king kaligtasan king kapamilatan na ning pamagtiwala mu kang Cristo Jesus. Pengisnawanan na la ning Dios ding sablang Kasulatan at maragul la kasilbian king pamanuru king katutuan, king pamaglaban king kamalian, king pamitulid king maling dapat, at pamagsane king malinis a pamibiebie. King uli na niti, maging ganap ya ing talasuyu na ning Dios at mirinan yang kagiwan dapat king sablang mayap. Maigpit kung yuyutus keka king lagyu na ning Dios at Cristo Jesus a matul karing mabie at mete, at alang-alang king pamagbalik na keti at Pamag-ari: ipanaral mu ing amanu na ning Dios, makapanaun man o ali; managkat ka, mangamanu ka, at munie sikanan lub karing tau, at ituru mu lang mitmung kapibabatan. Uling datang ing panaun a e ra pakiramdaman ding tau ing mayap a turu; nune, tukian da ing e mayap dang kaburian at mangalap lang talaturu da a magsalita mu karing bage a buri dang daramdaman. Gulutan da ing pamakiramdam king katutuan at makiramdam la karing kwentung e tutu. Oneng ika kawatan mu ing kekang sarili king sablang bage. Pibatan mu ing kasakitan. Daptan mu ing katungkulan na ning talapanaral king Mayap a Balita. Tuparan mu ing katungkulan mu bilang talasuyu na ning Dios. E lumuat misakripisyu na ku uling dinatang na ing oras na ning paglako ku keti king yatu. Mekilaban kung mayap king pamakiligligan. Atuparan ku na ing kanakung parasan. Menatili kung tapat king kasalpantayanan. Ngeni tanggapan ku ne ing korona na ning tagumpe a misadia para kanaku. At ing Ginu, ing banal a Ukum, ya ing miputung king korona king Aldo ita. E mu kanaku, nune pati na karing sablang malugud manenaya king paniatang nang pasibayu. Pagkapilitan mu sanang makapagbalik agad keni kanaku. Likuan na kung Demas uling apalsintan ne iting yatu; atyu ngeni karin Tesalonica. Minta ya Galacia i Cresente, i Tito naman king Dalmacia. I Lucas ya mung kayabe ku ngeni. Panintunan me i Marcos at ituki me keni uling maragul ing malyari nang asaup kanaku. Pepapuntan ke Efeso i Tiquico. Potang munta ka keni pakidala me ing balabal a likuan ku kang Carpo karin Troas. Pakidala mu la naman ding libru ku, lalung-lalu na detang megawa king balat. Maragul ing kasiran a depat na kanakung Alejandro, ing platerong tangsu. Ing Dios ya nang balang singil ketang depat na. Mingat ka kang Alejandro uling titulan nang ustu ing kekatamung pamanaral. Alang sinaup kanaku king minuna kung pamakiarap king husgadu. Likuan da ku ding sabla. Patawaran na la sana ning Dios! Oneng inantabayanan na ku at dininan sikanan ning Ginu ban apanaral kung ganap ing amanu na ning Dios karing paganu; miligtas ku king asbuk na ning leon. Iligtas na ku ning Ginu king sablang e mayap at ya mu rin ing miyatad kanaku king Kayarian na. King Ginu ing ligaya king kapilan pa man! Amen. Ikomusta mu ku karing miyasawang Priscila at Aquila at king mabilug nang pamilyang Onesiforo. Melakuan ya i Erasto karin Corinto, i Trofimo naman likuan ke karin Mileto uling masakit ya. Pagkapilitan mung miratang agad keni bayu datang ing panaun na ning dimla. Ipayabut da munaman di Eubulo, Pudente, Lino, Claudia, at ding sablang kapatad ing karelang komusta. Ing Ginu mantabe ya king kekang espiritu. Ing grasya na ning Dios mantabe kekayung sabla. Ibat ya iting sulat kang Pablo, ing metung karing talasuyu na ning Dios at apostol nang Jesu-Cristo. Mepili ku at mituburan sumaup king kasalpantayanan da ring taung pinili na ning Dios, at tairan la king katutuan a tuturu na ning kekatamung relihiun a makatalakad king pamanaya king bie alang angga. E ya malyaring maglaram ing Dios; pengaku na kekatamu iting bie kanita pang bayu ya megumpisa ing meto ketawan. King panaun a karapatdapat pepakilala na iti king amanung pepayabut na. Iti mipaniwala kanaku at ya ing ipanaral ku agpang king kautusan na ning Dios a kekatamung Talapagligtas. Susulat ku iti kang Tito, ing anak kung tune king kasalpantayanan a kekaming pisanmetungan. Ing grasya at kapayapan ibie na sa keka ning Dios a Ibpa tamu at ning kekatamung Talapagligtas, i Cristo Jesus. Likuan da ka Creta ban samasnan mu la ding bage kailangan pang ibayu at ban tuldung makatuang talapangasiwa king iglesia na ning balang balen antimo ing penabilin ku keka. Ing balang makatuang talapangasiwa sukat ing ala yang kapintasan: metung ya asawa at kailangan king talasalpantaya la ding anak na, at e la kabalitan king nanumang kesiasan buntuk at pamaglaban. Uling ing makatuang talapangasiwa ya ing manibala king iglesia bilang pekakatawan na ning Dios. Kailangan ing ala yang kapintasan; kailangan munaman ing e ya manabusu o agad mikakapali buntuk; e ya lasenggu o tampalasan o kaya sakim king pibandian. Biasa ya sanang maki parang tau at malugud king mayap. Biasa yang mamigil king sarili, marangal ya pamibiebie, banal at disiplinadu ya. Sukat yang manatiling matatag king e mamaliwang kalamnan na ning mipanaral a amanu ban apaniwalan ya maging king pamanuru karing aliwa king tune doktrina, maging king pamakidibate karing kalaban a mituturung maling doktrina. Uling dakal la ding alang disiplina a linto karing mekonberting Judio. Lilinlangan da la ring aliwa at kamulangan ing pamaniaptan da. Kailangan lang sugpuan uling guguluan da la ring kabilugan a pamilya king pamanuru da king bage a e ra sukat ituru. Ing bukud mung buri da ya ing manakitan lang salapi at iti tutung makarine. Metung yang tau Creta mismu, ing metung karing sarili dang propeta, ing sinabi: Parati lang maglaram ding tau Creta; kaugali lang animal, matamad la, at matako. At katutuan ing sinabi na. Uli na niti, sabianan mu lang mataram ban mika matibe lang kasalpantayanan at tuknang na lang maniwala karing pikatsa da ring Judio, at karing kautusan a menibatan karing taung e bisang tanggap king katutuan. Malinis ing sabla para karetang ating malinis a pilubluban; oneng para karing marinat a isip at alang kasalpantayanan ing sabla marinat, uling marinat la ding karelang kaisipan at konsiensia. Sasabian da king balu re ing Dios, oneng palaraman na la ning dapat da. Tau lang pikakasaman at mapaglaban, inya e mu la ayasahan. Oneng ika sukat mung ituru ing panugaling aduan na ning mayap a doktrina. Panabilinan mu la ding makatuang lalaki king e la maglasing, maging marangal la, at biasang mamigil king sarili, matatag king karelang pamanialpantaya, malugud, at mapibabata. Antimu rin, panabilinan mu la ding makatuang babai ing manugali lang antimong babaing mabibie king kabanalan antimo ing sukat karela. E la mapanyirang puri at e magbisyu king alak. Sukat dang ituru ing mayap ban ayaralan da la ring kayanakan a babai at luguran da la ring karelang sarasariling asawa at anak; biasang mamigil king sarili ra at malinis a pamibiebie, at maging mayap a mibalebale ampon biasang manusig karing karelang asawa. Ninuman kanita alang makapagsalita laban king amanung manibatan king Dios. Makanyan mu la namang aralan ding kayanakan a lalaki king pamamigil king karelang sarili. Ika mismu, king sablang bage, sukat kang pakit alimbawa king pamaniapat mayap. Maging tapat ka sa at laus a lub king kekang tuturu. Mamili kang amanu king kekang pamagsalita ban e na ka apintas ning ninuman; kanita mangapakarine la ding kekang kalaban uling ala lang asabing e mayap tungkul kekatamu. Sukat lang mamintu ding ipus karing karelang panginuan at panusigan da la king sablang bage. E la mapamakibat karela ni e da la panakawanan. Nune, ipakit dang parati king apagkatiwalan la, at tapat ban king sablang dapat da arinan dang dangal ing aral tungkul king Dios a Talapagligtas tamu. Uling pepakilala na ning Dios ing grasya na para king ikaligtas da ring sablang tau. Ing grasya na ya ing turu kekatamu ban lakuan tamu ing e mayap a pamibiebie at ing agkat na ning yatu. Uli na niti, mabibie tamung biasang mamigil king sarili, mitmung dangalan at kabanalan king yatu kabang panenayan ta ya itang maligayang Aldo. Ita ing Aldo a pakit yang mitmung kaligayan ing Dios at Talapagligtas tamung i Jesu-Cristo. Binie na ing sarili na para kekatamu ba na katamung sagipan king sablang e mayap at gawan na katamung bansang bandi nang sarili, malinis at makatalaga king pamaniapat mayap. Ituru mu iting sabla at gamitan mu ing ganap mung kayupayan kabang agkatan mu la at sasabianan ding makiramdam keka. E mu paburen ing lawan na kang mababa ning ninuman. Ipaganaka mu karing taung panibalan mu ing pasakup la karing manungkulan at tatalan upaya. Mamintu la karela at makasadiang dapat king sablang mayap. Sabian mu karela ing e la magsalitang e mayap laban king ninumang tau, nune makikasundu la at makikaluguran, at parating papakit ganaka at mayap a pilubluban karing sablang tau. Uling kanitang misan itamu man meging mangmang tamu, mapaglaban, melili, at me-ipus king miyayaliwang pita at kalayawan na ning katawan. Mibiebie tamu kanita a ating e mayap a nasa. Kesaman da katamu ding tau at kesaman ta la munaman. Oneng inyang ing lunus na at lugud ning Dios a Talapagligtas tamu mipakilala, linigtas na katamu, e uli na ning nanumang dapat a mayap a gewa tamu mismu, nune uli na ning sarili nang lunus. Linigtas na katamu king kapamilatan na ning danum a paglinis nung nu na katamu dirinan bayung pangabait at bayung bie a ibat king Banal a Espiritu. Uling tigtugan na katamung labis-labis ning Dios king Banal a Espiritu, king kapamilatan nang Jesu-Cristo a kekatamung Talapagligtas ban king kapamilatan na ning grasya na matanggap tamung karampatan king Dios, at maging talapagmana king bie alang angga a kekatamung panenayan. Deting amanu katutuan la. Buri kung lawan mung masalese iting sablang bage ban ding sablang sasalpantaya king Dios magmalasakit lang gumamit king panaun da king pamaniapat mayap. Uling iti ngan mayap at pakinabangnan da ring tau. Oneng pangilagan mu ing dibate a alang kapupuntan, ing pamagsalitang tunggal-tunggal karing lagyu da ring makatua, ing pamisalangsangan, at pamakipate tungkul king Kautusan. Iti ngan alang kabaldugan at alang kwenta. Ausan me pansin makataduang besis ing ninumang panibatan na ning pamipatepate at kaybat dumayu na ka keya. Balu mu king ing taung anti kanita kasiran mu ing malyari nang gawan, at ing mismung pamikasala na pakilala na king magkamali ya. Potang apapuntan ku ne keka i Artemas o i Tiquico, daptan mu ing sablang agyu mu ban apuntalan mu ku karin Nicopolis, uling inari ku na king lub ku king karin ku ilabas ing panaun na ning dimla. Pakikuanan mung asaupan me king lakad na i Zenas, ing abogado, at i Apolos at sikapan mu sa king alang kulang nanuman ing kailangan dang bakalan. Ituru mu la ding kekatamung kapatad ban mabiasa lang gumamit king panaun da king pamaniapat mayap, at sikasuan da itang tune kailangan; e na la kabud mabibie makatungangu aldo-aldo. Pakomusta da ka ding sablang kayabe ku keni. Ikomusta mu kami naman karing sablang kakaluguran tamu king kasalpantayanan. Ing grasya na ning Dios manatili kekayu ngan. Ibat ya iting sulat kang Pablo a ngeni makasukul uli nang Cristo Jesus, at ibat ya naman king kapatad tamung i Timoteo. Miparala ya kang Filemon a pakamalan ming kakaluguran at kalupang talapagobra, at king iglesiang mipupulung king bale na ampon kang Apia a kaluguran ming kapatad a babai, at kang Arkipo a sundalung kalupa mi. Dinan na kayu sanang grasya at kapayapan ning Dios a Ibpa tamu at ning Ginung Jesu-Cristo. Kapatad a Filemon, balang manalangin ku, babanggitan da ka at pasalamat ku king kanakung Dios uling ababalitan ku ing lugud a papakit mu karing taung pinili na ning Dios, at ing kasalpantayanan mu king Ginung Jesus. Ipanalangin ku king kabang darake mu karing aliwa ing kasalpantayanan mu akilala ra sa ing sablang mayap a atyu kekatamu a bunga na ning pangayabe tamu kang Cristo. Kaluguran kung kapatad, dirinan na kung maragul a tula at sikanan lub ning lugud mu kanaku! Peligayan mu la ding sablang pinili na ning Dios. Uli na niti, agyamang katuliran ku bilang kapatad mu kang Cristo, ing utusan da kang dapat king sukat mung daptan, makanyan man, aku, i Pablo a ngeni matua na, at king kasalukuyan makasukul uli nang Cristo Jesus, pakisabian da kang mayap king lagyu na ning pamikalugud. Makisabi kung mayap keka para kang Onesimo a ayagkat ku king kasalpantayanan kang Cristo kabang atyu ku keni king sukulan. Kanitang milabas ala yang meging kasilbian keka, oneng ngeni mika kasilbian ya keka antimo nung makananu keng pekinabangnan keni. Babalik ke keka at kayabe na ya ing mismung pusu ku. Buri ke sanang manatiling kayabe ku keni, kabang makasukul ku uli na ning Mayap a Balita, bilang kayalili mu a sumaup kanaku. Makanyan man, e ku buri ing anti da kang pamilitan sumaup kanaku. Nung saupan mu ku, buri ku ing kusang lub a manibatan keka. Inya e ku daptan ing nanuman nung e mu kaburian. Balu ku king mewala ya keka i Onesimo king mapilan a panaun. E bala ita nung mewala ya man sinaguli, uling ngeni magbalik ya keka at e na mawala kapilan man. Magbalik ya keka e mu anting ipus, nune maygit pa king ipus uling metung ya ngening kapatad a pakamalan. Mal ya kanaku; oneng sukat yang lalung maging mal keka bilang kalupa mung tau at kapatad king Ginu! Inya, nung tuturing mu kung kapatad, tanggapan me sa antimo nung makananu mu kung tatanggapan. Nung atin ya mang pinerhuisyu keka o atin yang utang keka, aku na ing mamayad. Oyni, susulat ku king sarili kung gamat: Aku, i Pablo, bayaran da ka. (E ku na kailangan pang ipaganaka keka king ing kabud bie mu pikakautangan mung lub kanaku.) Uli na nita, kapatad ku, daptanan mu ku sanang mayap kaniti alang-alang king Ginu. E mu ku sa bibiguan bilang kapatad mu kang Cristo! Paniwalan ku, kabang susulat ku iti, ing e mu pagkaymut daptan ing aduan ku keka; mapalyaring maygit pa king aduan ku ing daptan mu. Isadia mu ku naman sanang apituknanganan ku uling panaligan ku king dinan na kung panaun ning Dios makapagbalik ken antimo ing ipanalangin yu. Pakomusta na kayung Epafras a kayabe kung makasukul king uli nang Cristo Jesus; antimu rin, di Marcos, Aristarco, Demas, at i Lucas a kayabe kung talapagobra. Ing grasya na ning Ginung Jesu-Cristo manatili kekayu ngan. Kanitang minuna, king dakal at miyayaliwang paralan, migsalita ya ing Dios karing kekatamung makatua king kapamilatan da ring propeta. Oneng kareting tauling aldo, migsalita ya kekatamu king kapamilatan na ning Anak na. King kapamilatan na lelangan ne ning Dios ing meto sikluban at ing Anak ya ing tilduan nang talapagmana king sabla king kapupusan na ning panaun. Ya ing maslag nang sala ning ligaya na ning Dios uling ganap neng kawangis king kadiosan na; ya ing magmantini king meto sikluban king kapamilatan na ning mayupaya nang amanu. Ngening alinis na na la ding tau king dinat na ning karelang kasalanan, linukluk ya king banda nang wanan ning Dios a Mayupayang tutu karin banua. Nung makananung ing lagyung binie na ning Dios king Anak lalagpus yang e palak king lagyu da ring anghel, makanyan yang makapaygit e palak karela. E na bitasang sinabi ning Dios king kaninu man karing anghel, Ika ing Anak ku; king aldo iti meging Ibpa mu ku. E na naman sinabi king ninumang anghel, Aku ing maging Ibpa na, at maging Anak ke. At inyang malapit na niang itubud ning Dios keti king yatu ing Anak nang pangane, sinabi na, Sukat deng samban ding sablang anghel ning Dios. Tungkul naman karing anghel, nganang sinabi ning Dios, Papalyarian na lang angin ding anghel na, at aping milalablab ding talasuyu na. Oneng tungkul king Anak, nganang sinabi ning Dios, Ing kekang tronu, O Dios, manatili ya kapilan pa man! Sumakup ka bilang Aring makatuliran. Kaluguran mu ing matulid, at pikakasaman mu ing dewakan; inya ing Dios a kekang Dios pinili na ka at dininan king tula ning dangalan a mimigit e palak kesa king binie na karing kekang kayabe. Sinabi na naman, Ika, Ginu, kanitang kapupurmeruan lelangan me ing yatu, at karing mismung gamat mu inubug me ing banua. Lumipas la ngan, oneng manatili ka kapilan man; maging laun la ngan anting imalan. Ituklip mu lang kalupa ning balabal at kalupa ning imalan, panalilan mu la ngan. Oneng ika manatili kang alang pangabayu, uling ala kang kawakasan. Kapilan man e na sinabi ning Dios kaninu man karing anghel na, Lukluk ka king banda kung wanan, anggang e ku la lubus apasukuan keka ding kekang kalaban. Nung makanyan, nanu la pin mo ding anghel? Pawa lang espiritung susuyu king Dios, at tutuburan nang sumaup karing sablang tanggap kaligtasan. Iti ing sangkan nung inya lalu ta lang sukat pakaingatan ding katutuan a kekatamung dimdam ban e tamu milisia king tune dalan. Uling meyakit king tutu la ding amanung sinabi da ring anghel, inya ing ninumang sinalangsang o linabag king sinabi ra tinanggap yang lapat a kaparusan. Makanyan tamu namang e malyaring lisian ing parusa, nung e tamu balung ingatan iting kaligtasan a e mu nanu degulan. Ing Ginu mismu ya ing minunang pepabalu kaniting kaligtasan at patunayan da kekami ding sablang mekaramdam king iti katutuan. Pepatutuan na naman ning Dios iti king kapamilatan da ring mangayupayang tanda, milagru at miyayaliwang pagmumulalan, at king kapamilatan da ring regalu na ning Banal a Espiritu a binie na karing dakal a tau agpang king kaburian na. E ne pepailalam ning Dios karing anghel ing mamuntukan la king bayung yatung malapit nang datang, ing yatung kekatamu ngening pisasabian. Nune, antimo ing masasabi king metung nang dake ning Kasulatan, Nanu ya ing tau, O Dios, ba meng ganakan o ing anak ning tau, ba meng ingatan? King ditak a panaun gewa meng mababang bagya karing anghel; oneng dininan meng ligaya at dangalan a karapatdapat king metung a ari, at gewa meng talapanibala king sablang bage. Inyang ing Dios gewa neng talapanibala king sabla ing tau, ing sabla pepasakup na keya. King kasalukuyan e ta ya pa akakit sasakup king sablang bage ing tau. Oneng ing akakit tamu ya i Jesus a king sinaguling panaun megawang mababang ditak kesa karing anghel. Ngeni akakit ta yang makakorona king ligaya at dangalan uli na ning kamatayan a delanan na. Kaburian na ning Dios king takman yang kamatayan i Jesus para kekatamu ngan. Matulid king ing Dios a linalang at papanatili king sabla ing gawan neng ganap i Jesus king kapamilatan na ning kasakitan ban adala na la ding dakal nang anak king pamakirake king ligaya na. I Jesus ya ing panibatan na ning karelang kaligtasan. Ing mamatawad karing kasalanan da ring tau at itang mamatawad at ding taung mipatawaran metung la mu Ibpa. Inya e na la pikarine ausan kapatad na ding tau. Ngana, Isalita ke ing lagyu mu karing kakung kapatad, magkanta kung kapurian keka king libutad da ring sablang taung makatipun. Sinabi na naman, Manalig ku king Dios. At ngana pa, Atyu ku keni kayabe da ring anak a binie na ning Dios kanaku. Anti na ning ding sablang anak, antimo ing aus na karela, tau lang ating laman at daya, i Jesus mismu mekilupa ya karela at mekisanmetung ya king karelang pangatau. Depat na iti ban king kapamilatan na ning kamatayan na akua neng paten ing diablo a makikayupayan king kamatayan. King makanyan a paralan ikua na lang meging malaya detang meging ipus king kekaban na ning bie ra uli na ning takut da king kamatayan. Masalang tutu king aliwa ding anghel ding sasaupan na, nune, ketang sasabian na ning Kasulatan, Ding lahi nang Abraham ilang sasaupan na. Iti mangabaldugan king kailangan yang makilupa king sablang bage karing kapatad na ban akua nang maging tapat, at mapaglunus a Pekapun ding Paring susuyu arapan na ning Dios. Kanita akua rang mipatawaran ding kasalanan da ring tau. Uling ya mismu dinalan yang kapagsubukan at kasakitan. Inya ngeni malyari na lang asaupan ding aliwang daralan king kapagsubukan. Inya, kapatad kung banal at kalupa ku namang inaus na ning Dios, ganakan ye i Jesus a tinubud na ning Dios ban maging Pekapun ding Pari na ning kasalpantayanan tamu. Tapat ya king Dios a memili keya antimo nung makananu yang meging tapat i Moises king pamilya na ning Dios. Maygit yang marangal ing taung menalakad bale kesa king bale a telakad na. Inya mas marangal ya i Jesus kesa kang Moises. Tutu king ating taung menalakad king balang bale, oneng ing Dios ya ing mitalakad king sablang bage. Meging tapat ya i Moises king kabilugan nang pamilya ning Dios. Bilang metung a talasuyu, minie yang patutu tungkul karing bage a sabian na ning Dios king daratang a panaun. Oneng tapat ya i Cristo bilang Anak a mamuntukan king mabilug nang pamilya ning Dios. Itamu ing pamilya na, nung manatili tamung matibe lub at maragul a tiwala king kekatamung kapanayan. Inya, antimo ing sasabian na ning Banal a Espiritu, Nung damdaman yu ngeni ing siwala ning Dios, e kayu masias a buntuk antimo ing depat ding mig-rebeldi laban king Dios, at piniubukan de karin king disyerto. Karin tiksuan da ku't piniubukan ding kekayung makatua, nganang magsalita ning Dios, agyamang ikit da ing kakung depat kilub ding apat apulung banua. Inya kemuan ku la ding taung deta at ngakung sinabi, Kapilan man e la meging tapat, e na la mebiasang tinupad karing kakung kautusan. Uli ning mua ku, ngakung miniumpa karela, Kapilan man e la milub king lugal ning kapaynawan a sidia ku para karela! Kapatad, mingat kayu sana ban kanita alang mipapakarok kekayu, at e milako kasalpantayanan ban e ye lakuan ing Dios a mabie. Sukat kayung mituturuanan aldo-aldo kabang atin pang panaun, antimo ing sasabian na ning Kasulatan, ban ing ninuman kekayu e ya malinlang king kasalanan, at e maging masias a pusu. Uling kayabe na katamu ngang Cristo, nung manatili tamung matibe kalawat angga king kawakasan king kapanaligan a miyabie kekatamu ibat pa king kapupurmeruan. Iti ya ing sasabian na ning Kasulatan, Nung damdaman yu ngeni ing bosis ning Dios, e kayu masias a buntuk, antimo ing depat ding makatua yu kanitang mig-rebeldi la laban king Dios. Ninu ding mig-rebeldi laban king Dios agyamang dimdam da ing siwala na? Aliwa wari ding sablang taung leko nang Moises king Ehipto? At ninu ding kemuan na ning Dios kilub ding apat apulung banua? Aliwa wari ding ginawang pamikasala at mete king disyerto? Inyang nganang miniumpa ning Dios, E la miras kapilan man king lugal ning kapaynawan a sidia ku para karela, ninu ding taung amanuan na? Aliwa wari detang mig-rebeldi laban keya? Inya balu tamung e la milub king gabun a pengaku na karela uling e la meniwala king Dios. Manatili pa angga ngeni itang pangaku na ning Dios tungkul king pamaglub at pangaras king lugal ning kapaynawan a sasadia na. Inya mingat tamu pota atin kekayu a mipagkaitan king pangakung ita. Uling kalupa da ring makatua tamu, dimdam ta ya munaman ing Mayap a Balita. Oneng ila e ra pekinabangnan ing amanung dimdam da uling e ra peniwalan. Oneng itamung ating kapaniwalan, itamu ding milub king lugal na ning kapaynawan, agpang king sinabi na mu rin ning Dios, King kamua ku, piniumpa ku la; e la bitasang milub king lugal ning kapaynawan a sidia ku para karela! Sinabi na iti agyamang ding dapat na meyari na la kanita pang lelangan ne ing yatu. Uling anti kaniti ing masasabi king metung nang dake ning Kasulatan tungkul king kapitung aldo, King kapitung aldo, pepaynawa ya ing Dios king sablang dapat na. Iti mu rin ing mababanggit pasibayu: E la bitasang milub king lugal ning kapaynawan a sidia ku para karela. E la milub at menakit kapaynawan detang minunang mekaramdam king Mayap a Balita uling e la meniwala. Oneng ating aliwang milub at manakit kapaynawan. Iti mayayakit uling pasibayu yang mitakdang aliwang aldo a mayayaus Ngeni. Kalabas na ning makabang panaun, binggitan ne iti king kapamilatan nang David king Kasulatan a mebanggit na, Nung damdaman yu ngeni ing siwala ning Dios, e kayu masias a buntuk. Nung ikua na lang alub Josue ding tau king lugal na ning kapaynawan, e ne sana migsalita pa ing Dios tungkul king aliwang aldo. Uli na niti, atin pang kapaynawan a makasadia para karing pinili na ning Dios, kapaynawan a kalupa na ning pamagpaynawa na ning Dios king kapitung aldo. Uling ninuman ing milub at manakit kapaynawan king siping ning Dios, paynawa ya munaman karing dapat na a kalupa ning pamagpaynawa na ning Dios king dapat na. Inya gisanan tamu ing sablang agyu tamu ba tamung milub at manakit kapaynawan. Ninuman sa kekatamu e ya makiapus king pamanialangsang da ban e ya mipahamak kalupa ra. Uling ing amanu na ning Dios mabie ya at darapat ya. Maygit yang mataram kesa king nanumang espadang dobli taram. Managlus ya angga na king nung nu la mikakit ing kaladua at ing espiritu, angga na karing pisuglungan butul at utak da ring butul. Balu nang panuyatan pati na ing lihim nang buri at isipan ning tau. Ala kang asalikut nanuman king Dios. Ing sablang melalang makabuklat at makalantad king panimanman na at king Dios tamu munie kwenta tungkul king kekatamung sarili. Anti na ning kang Jesus, ing Anak ning Dios, atin tamung metung a marangal at Pekapun ding Pari a miras angga king arapan na ning Dios, magpakatatag tamu king kekatamung kasalpantayanan. Ing kekatamung Pekapun ding Pari biasa yang makisanmetung a panamdam king kekatamung keinan. Uling dinalan ya naman king sablang kapagsubukan a kalupa na ning daralanan tamu agyamang e ya mikasala. Inya kayabe na ning matibe kapanaligan, lumapit tamu king tronu na ning Dios ba tamung tanggapan ing lunus at saup king oras ning pamangailangan tamu. Ing balang pekapun ding pari mapipili ya ibat karing kalupa nang tau at mitutulduan yang sumuyu king Dios para karela. Miyayain yang ain at sakripisyu para karing kasalanan. Anti na ning ya mismu ating yang miyayaliwang keinan, malyari yang makirame karing alang balu at karing mililisia king dalan. Uli na ning ya mismu maina ya, kailangan ya naman miyain ain-sakripisyu e mu para karing kasalanan da ring tau nune para munaman karing sarili nang kasalanan. Ing dangalan a maging pekapun ding pari e na malyaring kuanan ning ninuman king sarili nang kaburian. Ing Dios ya ing mamaus keya, antimo ing pangayaus nang Aaron. Makanyan munaman, e na binie Cristo king sarili na ing dangalan a maging pekapun ding pari, nune tinggap na iti king Dios a sinabi, Ika ing kakung Anak; king aldong iti meging Ibpa mu ku. Sasabian na naman ning aliwang dake ning Kasulatan, Maging pari ka kapilan man ketang panga-pari nang Melkisedek. King kekaban na ning bie na king yatu, miyain yang panalangin i Jesus at menigapu yang masikan at menangis arap ning Dios a makapagligtas king kamatayan na. Uli na ning migpakumbaba ya at memintu, pekiramdaman ne ning Dios. Agyamang ya ing Anak ning Dios, mebiasa yang memintu king kapamilatan na ning kasakitan na. At inyang meging ganap ne, ya ing meging panibatan ning alang anggang kaligtasan para karetang sablang mamintu keya. At peintulut na ning Dios ing gawan neng pekapun ding pari, agpang king panga-pari nang Melkisedek. Dakal ing malyari ming asabi tungkul king bage iti, oneng masakit ipalino kekayu uling e kayu bisang makiramdam. Kailangan sana king panaun a iti ing talaturu na kayu, oneng angga man ngeni kailangan kayu pang ituru karing pasimula nang lisyun ning amanu na ning Dios. Kailangan king kasalukuyan agyu yu nang mangan masias, oneng angga ngeni gatas pa mu ing agyu yung inuman. Metung ya pang bingut ing mangabiayan king gatas, ala ya pang male tungkul king mayap at king e mayap. Oneng ing masias a pamangan para kareta yang atyu na king idad a sane na king pamangilala king mayap at king e mayap. Inya lakuan ta na la ding pasimulang lisyun tungkul kang Cristo. Munta tamu karing lisyun a malyaring munie ganap a beluan kekatamu. E ta na gagamit pang panaun para mu pasibayu lang ibili ding peka pundasyun na ning aral nang Cristo; ing pamangalinguan karing dapat a alang ulaga arap ning Dios at ing pamanialpantaya keya; ing turu tungkul king binyag at ing pamitumpak karing gamat; ing pamanyubli rang mie ding mete, at ing kayatulan a alang kapupusan. Saka ta na la balikan den, nung dinan na katamung panaun ning Dios. Kailangan sumulung tamu! Uling makananu la pang makasisi at makapibalik lub ding mengalinguan? Kanitang misan miyaslagan na la king sala ning Dios. Tikman da na la ding regalu na ning banua at kayabe la karing tinanggap king Banal a Espiritu. King karelang sibukan balu ra king ing amanu na ning Dios pawang kayapan at tinalab karela ing upaya na ning Dios a lubus mipabalu king daratang a panaun. Nung kaybat da ngang atakman iting sabla at saka la mangalinguan, e na la malyaring makasisi at makapagbalik a lub, uling pasibayu reng papaku king krus at lalantad king kamarinayan ing Anak ning Dios. Bibendisyunan na ning Dios ing gabun a maralas tatanggap uran, at tutubu la ding tanaman a malyari rang pakinabangnan ding mananaman. Nung dikut at tanaman a masuksuk ing tumubu karin, alang kwenta ing gabun a ita; mika piligru pang isumpa na ning Dios at bandang tauli silaban da mu. Agyamang magsalita kaming anti kaniti, kaluguran kung kapatad, asisiguradu ming atyu kayu king lalung mayap a kabilian, at susulung kayu king dalan a papunta king kaligtasan. Uling ing Dios tapat ya; e na kalinguan ing kekayung depat at ing lugud a pepakit yu, at angga man ngeni papakit yu king pamaniuyu yu karing kalupa yung Cristianu. Pagnasan ming lubus king papanatilian na sa ning balang metung kekayu at isundu ing pamagkapilit na angga king kawakasan ban tanggapan yu ing pangatupad da ring sabla yung pagnasan. Inya e kayu magtamad. Tularan yu la ding mapibabata at ding ating kapanaligan king Dios, at tanggapan yu ing pangaku na. Inyang mengaku ya ing Dios kang Abraham, sinumpa yang tuparan na ing pengaku na. Anti na ning ala nang aliwa pang maygit king sarili na, ginamit ne ing sarili nang lagyu inyang sinumpa ya. Nganang sinabi, Pangaku ku keka king bendisyunan da kang lubus at dinan da kang dakal a lahi. Mapibabata yang menaya i Abraham, inya naman tinggap na ing pengaku na ning Dios. Neng susumpa ya ing metung a tau gagamitan ne ing lagyu na ning metung a maygit king sarili na, at king kapamilatan na niti mayayari ing pisasabian. Makanyan munaman, digdag ne ning Dios ing metung a sumpa king pangaku na ba nang pakilala karing pengakuanan na king e na alilan kapilan man ing king lub na. Inya e ya magbayu at maglaram ing Dios tungkul kareting aduang bage: ing pangaku na at sumpa. Itamung menakit kaligtasan king Dios, sukat tamung mirinan tetagan a lub king pamanaya karing pengaku na. Ing kapanayan a iti ya ing peka sinipete na ning bie tamu. Matatag at matibe at mamabut angga king sumangid na ning tabing ning Templo, at tataglus angga king kakilub-kiluban na ning tuknangan na ning Dios. Linub neng mumuna kekatamu i Jesus karin at para kekatamu. Karin ya meging Pekapun ding Pari kapilan man ketang panga-pari nang Melkisedek. Iting Melkisedek ya ing ari na ning Salem at pari ne ning Kakataskatasan a Dios. Kanitang i Abraham pa-uli yang ibat king labanan nung nu na la apate ding ari, selubungan neng Melkisedek at saka ne binendisyunan. Binie nang Abraham kang Melkisedek ing kapulung dake na ning sablang ikua na king labanan. (Ing mumuna nang kabaldugan ning lagyung Melkisedek ya ini: Ari ning Katuliran. At uling ya ing ari na ning Salem ing lagyu na mangabaldugan ya munamang: Ari ning Kapayapan.) Alang makibalu nung ninu i tata na o ima na o nung ninu ding makatua nang Melkisedek; alang piakitan tungkul king aldo nang beitan o ing aldo ning kematayan na. Kalupa na ning Anak ning Dios, manatili yang pari kapilan man. Lawan yu nung nu ya anti karangal! Binie nang Abraham ing kapulung dake na ning ikua na king labanan. At metung yang patriarka i Abraham! Ding mitulduan maging pari karing lahi nang Levi yuyutus na la ning Kautusan king mangolekta lang kapulung dake karing memalen na ning Israel, ngana wari, karing sarili dang kabalen, agyamang lahi na la namang Abraham. E ya kabilang i Melkisedek karing lahi nang Levi, oneng tinanggap yang kapulung dake kang Abraham. At binendisyunan ne pa iting taung tinanggap king pangaku na ning Dios. Alang pamagduda king ing mamendisyun maygit ya degulan kesa king bibendisyunan na. Tau lang ating kamatayan ding Levita a kakuang kapulung dake, oneng mabie ya pa i Melkisedek angga ngeni antimo ing patutuan na ning Kasulatan. Inya malyari munamang sabian king inyang minie yang kapulung dake i Abraham, i Levi a maki lahi karing mangolektang kapulung dake, minie ya namang kapulung dake king kapamilatan nang Abraham. Uling e ya pa makabait kanita i Levi, inya malyari tamung asabi king atyu ya pa king katawan nang Abraham a makatua na, inyang iti selubungan neng Melkisedek. Ing pangaibie na ning Kautusan karing memalen na ning Israel menalakaran king panga-pari da ring lahi nang Levi. Ngeni, nung ing dapat da ring pari a ibat king lahi nang Levi tune maka-ibie genapan, e ne sana kailangan linto ing aliwa pang pari a e ketang panga-pari nang Aaron, nune ketang panga-pari nang Melkisedek. Uling kabud mipalitan ing panga-pari, kailangan ya namang alilan ing kautusan. At ing Ginu tamu a amanuan na ning sablang mesabi, menibatan ya king aliwang lahi, at metung man king lahing ita alang migsilbi antimong pari. Pikabaluan king mibait ya king lahi nang Juda at e ne bitasang binggitan Moises iting lahi inyang migsalita ya tungkul karing pari. Iti lalung maging malino inyang linto ya ing aliwang pari a kalupa nang Melkisedek. Meging pari ya e king kapamilatan na ning lahi na antimo ing yuyutus na ning kautusan, nune king kapamilatan na ning upaya na ning bie alang kapupusan. Uling ing Kasulatan sasabian na: Pari ka kapilan man ketang panga-pari nang Melkisedek. Inya linele re ing matuang tuntunan uling maina ya at alang ulaga. Uling e na agawang ganap ning Kautusan nang Moises ing isanu mang bage. Ngeni mirinan tamung lalung mayap a kapanayan, at king kapamilatan na ning kapanayan a yan milalapit tamu king Dios. Maygit pa kaniti, sinumpa ya at mengaku ing Dios. E ya sinumpa ing Dios inyang gewa na lang pari ding lahi nang Levi. Oneng inyang gewa neng pari i Jesus sinumpa ya at mengaku. Nganang sinabi, Ing Ginu sinumpa ya at e ya magbayung isip. Pari ka kapilan man. Inya i Jesus ya naman ing garantia king makasiguru tamu king metung a lalung mayap a kasunduan. Bukud pa kanyan, ding pari a menibat king lahi nang Levi dakal lang misalasalisi uling mete la at e ra asundu ing karelang tungkulan. Oneng mabie ya i Jesus kapilan man at e ya miyalilan king panga-pari na. Inya agyu na lang iligtas ngeni at kapilan man ding sablang lalapit king Dios king kapamilatan na, uling mabie ya kapilan man ban mamilatan king arap ning Dios para karela. Uli na niti, matulid ing mika Pekapun tamung Pari a munie king kekatamung kailangan. Uling banal ya i Jesus; ala yang kamalian o kasalanan; mikawani ya karing taung makasalanan at mitas yang matas pa king banua. E re kalupa ding aliwang pekapun ding pari; e na kailangan Jesus ing miyain yang ain-sakripisyu king balang aldo para king sarili nang kasalanan at kaybat para karing kasalanan da ring tau. Miyain yang metung mung ain-sakripisyu, misan mu at para king kapilan pa man, kanitang binie na ing sarili na. Tutuldu yang taung maina ing Kautusan nang Moises ban maging pekapun lang pari; oneng ing pekapun ding paring pengaku na ning Dios a kayabe ning metung a sumpa a dinatang makatauli king Kautusan, ya kabud ing Anak a sakdal ganap angga man king kapilan pa man. Ing kapupuntan na ning sablang sasabian mi ya ini: atin tamung metung a Pekapun ding Pari a makalukluk king banda nang wanan ning tronu ning Kakataskatasan a Dios. Ya ing pekapun ding pari a susuyu king Kabanal-banalan a Lugal, ngana wari, king tune tolda a telakad na mismu ning Dios, e ning tau. Ing balang pekapun ding pari mitutulduan yang munie ain at animal bilang ain-sakripisyu king Dios; inya sukat munaman ing atin yang ayain ing kekatamung Pekapun ding Pari. Nung atyu ya mu keti king yatu, e ya malyaring kilalanan bilang pari king makananu mang paralan, uling atin nang pari keti a munie ain, agpang king Kautusan da ring Judio. Oneng king katunayan ing obrang gagampanan da metung mung wangis at peka anino na ning karin banua. Kalupa na ning anti kanitang king panaun nang Moises. Inyang tatalakad neng Moises ing Tolda, sinabi na ning Dios keya, Pakasiguraduan mu king gawan mu ing sabla antimo ing pepakit ku keka karin king bunduk. Oneng, antimo ing milyari, mirinan yang kayupayan i Jesus bilang pari a mimigit e palak ketang miyabie karela, antimo nung makananu yang lalung mayap itang kasunduan a tinatag na pilatan na ning Dios at ding tau. Uling makatalakad ya iting kasunduan karing lalung mangaulagang bage a mipangaku. Nung itang minunang kasunduan ala yang kakulangan, e ne sana meging kailangan ing kadua. Oneng menakit yang kakulangan ing Dios king balen na, inya nganang sinabi, Datang la ding aldo, ngana ning Ginu, nung nu ke itatag ing metung a bayung kasunduan karing memalen ning Israel, at king tribu nang Juda. E ne maging kalupa na nitang kasunduan a tinatag ku karing karelang makatua, kanitang tinaid ku lang leko ibat Ehipto. E la menatiling tapat king kasunduan a tinatag kung kayabe ra, inya pepaburen ku la, ngana ning Ginu. Iti, ngeni, ya ing kasunduan a itatag ku karing memalen ning Israel king daratang a panaun, ngana ning Ginu: Ibili ku la ding kakung kautusan king kaisipan da, at idukit ku la karing pusu ra. Aku ing maging Dios da, at ila naman maging balen ku la. E na kailangan pa king ituru ne ning ninuman karela ing kalupa nang memalen o sabian na king ninuman karing kapatad na, Kilalanan me ing Ginu. Uling ila ngan akilala da ku, manibat king pekamalati angga na king maragul dili. Patawaran ku la karing karelang kasalanan, at kalinguan ku na ing e mayap dang dapat. King pamagsalita na ning Dios tungkul king metung a bayung kasunduan, mangabaldugan king bibilang na neng alang ulaga itang minuna; E na lambat lumipas ya ing isanu mang bage milalako ulaga at maluluma. Atin yang tuntunan ing minunang kasunduan para king pamanyamba at atin ya namang pisasamban a telakad da ring tau keti king yatu. Telakad de ing metung a tolda a ating aduang dake. Ing mumunang darasnan ya itang ausan dang Banal a Lugal. Kilub na niti atyu ing lampara, ing lamesa, at ding tinape a yayain da king Dios. Ing kaduang dake a atyu king kagulutan na ning kaduang tabing ya itang ausan dang Kabanal-banalan a Lugal. Atyu karin ing altar a pidurulukan dang insenso at ing Kaban ning Kasunduan a parehung binalut king gintu. Kilub na ning Kaban atyu ing metung a gintung kuran a ating laman a manna, at ing tukud nang Aaron, ing tukud a mika bulung, at ding aduang tinabas a batu nung nu la makasulat ding kautusan. Bandang babo na ning Kaban atyu la ding kerubin a pakilala king atyu karin ing Dios. Makaladlad la ding pakpak da babo na ning luklukan nung nu la mipatawaran ding kasalanan. Oneng e mi na ilarawan tunggal-tunggal ngeni ing heganagana. Ngening makanyan la panga-ayus deting bage, parati lang lulub ding pari king mumunang dake na ning tolda ba rang gampanan ing karelang katungkulan. Oneng bukud mung ing Pekapun ding Pari ya ing lulub king kaduang dake at daraptan na iti misan mu king pabanua. Magdala yang daya a iyain na king Dios para king sarili nang kasalanan at para karing kasalanan a arapat da ring tau king e ra balu. King sablang ayus a iti, ing Banal a Espiritu tuturu na king ing dalan papunta king Kabanal-banalan a Lugal e ya pa makabuklat kabang atyu ya pa karin ing mumunang dake. Iti metung ya mung anino at ing pakilala na ya pin ing panaun a kasalukuyan. Buri nang sabian niti king detang ain at animal a sasakripisyu ra karin e re agawang ganap ing pusu na ning talasamba. Deti makatungkul la mu king pamangan, inuman, at miyayaliwang seremonya king pamaglinis. Puru lang tuntunan at mipatupad la reti anggang e na babayu ning Dios ing sabla. Oneng ngeni dinatang ne i Cristo, ing Pekapun ding Pari na ning bayung kasunduan. Ing toldang pisusuyuan na lalu yang maragul at ala yang kalupa; e re gewa ding tau, ngana wari, e ya kabilang karing lelangan keti king yatu. Misan ya mu linub king Kabanal-banalan a Lugal i Cristo at ita sapat na para kapilan man. E ra daya ding kambing at biserung baka ing darala nang ain anting sakripisyu, nune ing sariling daya na at apakiabutan na ing alang anggang kaligtasan para kekatamu. Nung ing daya da ring kambing at ding toro at ing abu na ning dumalagang bakang dilukan a pipisik da at bububud karing taung lalawan nang marinat ning Kautusan malilinis la king sablang dinat da, lalung maygit e palak kaniti ing arapat na ning daya nang Cristo a king kapamilatan na ning Espiritung alang angga inain na ing sarili na bilang ganap a sakripisyu king Dios. Ing daya na ya ing makalinis karing pusu tamu at kaisipan ban manibat king sablang dapat a alang kabaldugan asuyuan ta ya ing Dios a mabie. Uli na niti, i Cristo ya ing talapamilatan na ning bayung kasunduan ban ding sablang inaus na ning Dios tanggapan da ing alang anggang regalung pengaku na. Milyari iti uli na ning kamatayan na a mekapagligtas karing tau king miyayaliwang kasalanan da kanitang makasakup la pa king minunang kasunduan. Neng ating metung a testamento, kailangan mipatunayan pa mu king ing ginawa king testamento mete ne. Uling ing testamento makagyung metung yang mistulang papil kabang ing ginawa kaniti mabie ya pa; oneng mika epektu ya iti kabud mete ne ing ginawa kaniti. Agyang itang minunang kasunduan e ya mirinan katibayan nune mu king kapamilatan na ning daya. Muna, sinabi ne pa mung Moises ing balang metung karing tuntunan a mababanggit king Kautusan. Kaybat, kinua na ing daya da ring biserung baka at kambing a semutanan danum. Sinoso ne kaniti ing malutung lana at ing sanga na ning hisopo at pisikan ne king daya ing libru ning Kautusan ampon ding sablang tau. Kayagnan na niti sinabi na, Iti ya ing dayang babie katibayan king kasunduan a binie na ning Dios at ipatupad na kekayu. Makanyan nia namang pisikan Moises ing Tolda at ing sablang gagamitan king pamanyamba. Agpang king Kautusan, halus ing sablang bage malilinis king kapamilatan na ning daya at mipatawaran la ding kasalanan bukud mung king kapamilatan na ning pamitulu ning daya. Deting bage magagamit king tolda a mistula da mung anino ding atyu karin banua, kailangan lang gawan malinis king kapamilatan da ring anti kareting ain. Oneng ding mismung bage a atyu karin banua mangailangan lang lalung mayap a ain. Uling e ya linub i Cristo king metung a Banal a Lugal a gewa da ring tau at anino nang mistula ning tune, nune linub ya karin banua mismu at ngeni atyu arap ning Dios at mamilatan ya para kekatamu. Ing Pekapun ding Pari da ring Judio lulub ya king Kabanal-banalan a Lugal balang banua, at magdala yang daya da ring animal. Oneng i Cristo linub ya misan mu ba nang iyain ing sarili na at ita makagyu na. Nung e makanyan ing gewa na, e kasi kailangan ing ulit-ulit yang mamamate manibat na kanitang melalang ya ing yatu. Oneng pepakit ya misan mu at para king kapilan pa man ngening malapit nang mapupus ing panaun, ba nang ilako ing kasalanan king kapamilatan na ning pamisakripisyu na king sarili na. Mitakda yang mate ing balang tau misan mu at kaybat na nita ukuman ne ning Dios. Makanyan munaman, i Cristo misan ya mu miyain ain-sakripisyu ba nang ilako ing kasalanan da ring tau. Datang yang pasibayu, e para miyain yang pasibayu para king kasalanan, nune para iligtas na la ding sabik manenaya king pamagbalik na. Metung ya mung malabug a anino ing Kautusan, at e ya ganap at e ya tapat a larawan da ring mayap a bage datang king aldo bukas. E na la agawang ganap ning Kautusan ding taung lalapit king Dios king kapamilatan da ring ain a babie dang alang patugut banua-banua. Nung mipatawaran na la ding lalapit king Dios king kapamilatan da ring anti kareting ain, ala na la sanang gaganakan pa tungkul karing kasalanan da, at e na la sa kailangan miyain pang ain-sakripisyu. Oneng ding ain a deti ila pang paganaka banua-banua karing tau tungkul karing karelang kasalanan, uling ing daya da ring toro at ding kambing e ra alako kapilan man ing kasalanan. Uli na niti, inyang malapit neng datang i Cristo keti king yatu, sinabi na king Dios, E ka maburi king ain-sakripisyu at karing ain a animal, oneng sidia mu kung metung a katawan. E ka tutula karing ain-a-durulukan king altar o karing sakripisyung kapamayaran karing kasalanan. Kanita ngakung sinabi, O Dios, atyu ku keni, ban tupad king kaburian mu, antimo ing misulat tungkul kanaku king libru ning Kautusan. Muna sinabi na, E ka maburi ni e ka tutula karing ain-sakripisyu at karing ain a animal o karing ain-a-durulukan babo ning altar, at karing sakripisyung kapamayaran karing kasalanan. Sinabi na iti agyamang deting sabla miyayain la ketang aduan ning Kautusan. Kaybat nganang sinabi, Atyu ku keni, O Dios, ban tupad king kaburian mu. Inya lalako na la ning Dios ding sablang matuang sakripisyu at alilan na la king sakripisyu nang Cristo. Uling tiparan nang Jesu-Cristo ing kaburian na ning Dios, inya itamu ngan malilinis tamu king kasalanan king kapamilatan na ning pamiyain na king sarili nang katawan, misan mu at para king kapilan pa man. Ing balang paring Judio tutupad ya aldo-aldo king kasuyuan a katungkulan nang gampanan, at ulit-ulit na lang yayain ding sadia mu ring sakripisyu a e bitasang malyaring makalako karing kasalanan. Oneng i Cristo miyain yang metung mung sakripisyu para karing kasalanan, metung a sakripisyung sapat angga king kapilan pa man. Kaybat, linukluk ya king banda nang wanan ning Dios. Karin ya ngeni manenaya angga king lubus na lang apasuku ning Dios ding kalaban na. Uli na niti, king kapamilatan na ning metung mung ain-sakripisyu apakiabutan na ing genapan a alang angga para karing sablang melinis king kasalanan. Patutuan na naman iti ning Banal a Espiritu. Muna nganang sasabi, Iti ya ing kasunduan a itatag kung kayabe ra pangaras da ring aldo deta, ngana ning Ginu. Ibili ku la ding kakung kautusan king kaisipan da at idukit ku la karing karelang pusu. At kaybat nganang sinabi, Kalinguan ku na lang lubus ding karelang kasalanan at ing sabla rang marok a dapat. Inya kabud mipatawaran la deti, e ne kailangan pa ing ain makalako king kasalanan. Inya, kapatad, atin tamung ganap a kalayaan lungub king Kabanal-banalan a Lugal king kapamilatan na ning kamatayan nang Jesus. Biklat ne para kekatamu ing metung a bayung dalan, ing metung a dalan a mabie a lalagpus king tabing, ngana wari, tinaglus king katawan na. Kang Jesus atin tamung pekapun ding paring manibala king bale ning Dios. Inya kailangan tamung lumapit king Dios a kayabe ning matibe kasalpantayanan, at ning matatag a kapanaligan. Lumapit tamu king Dios a ating malinis a konsiensia ngening milako na la dinat ding kekatamung pusu at mewas la ding katawan tamu king danum a dalise. Manatili ta sa king matibe kapanayan a kekatamung sasabian uling ing Dios a mengaku tapat ya. Magkapilit tamung ayagkat ya ing metung at metung ban lugud at dapat mayap. E tamu tutuknangan ing pamanagun karing pamitipun tamu antimo ing daraptan da na ring mapilan. Nune, agkatan ta yang tumagun ing metung at metung, lalung-lalu na ngening akakit yung milalapit na ing Aldo nang paniatang ning Ginu. Nung kaybat tamung akilala at tinggap ing katutuan sarian ta pang gagawang pamikasala, ala nang ain a malyari pang iyain bilang kapamayaran king kasalanan. Ing bukud na mung makatagan ya ing mitakutan king mapalyari king aldo bukas: ing Pamanukum at ing mitataung api a mamuksa karing lalaban king Dios! Papaten deng alang lunus ing ninumang lalabag king Kautusan nang Moises kaybat nang miyatulan uli na ning patutu da ring adua o atlung testigu, e kasi lalu yang mabayat ing parusang dugpa king taung maninsultu king Anak ning Dios at lalapastangan king dayang meging katibayan na ning tipan ning Dios at pepabanal keya at king taung maninsultu king Espiritung magdalang lunus? Uling balu tamu nung ninu itang sinabing, Aku ing ganti, aku ing mamarusa, at sinabi na naman, Atulan ne ning Ginu ing balen na. Tutung makapangilabut ing maging kayatulan na ning Dios a mabie karing taung makanyan a dapat! Ganakan yu ing kekayung milabas. Karing aldo deta, kaybat yung miyaslagan king sala na ning Dios, dakal kayu kasakitan a delanan, makanyan man menatili kayung tapat. Maralas mepalmura kayu at metampalasan king publiku at karing aliwa namang aldo mekirame kayu karing kayabe yung dinalan king anti kanyan. Demayan yu la ding mesukul king kasakitan da, at inyang ing sablang pibandian yu mesamsam, tinggap yung matula, uling balu yu king atin pang pibandian a lalung mayap at alang kayangganan. Inya e yu painan ing lub yu uling ing tetagan a lub magdalang maragul a ablas. Kailangan ing mibata kayu ban atuparan yu ing kaburian na ning Dios at tanggapan itang pengaku na. Uling ing Kasulatan sasabian na, King saguli mung penandit, miras ne itang mipangakung datang; e na malambat datang ne. Ing taung pinili ku mie ya agpang king kasalpantayanan na; oneng nung mangalinguan ya, e ku tumula keya. E tamu kabilang karing mangalinguan at mangapahamak; nune kabilang tamu karing sasalpantaya king Dios a miligtas. Ing kasalpantayanan ya ing batayan karing bage a kekatamung panenayan, at ing katibayan para karing bage a e tamu akakit. Uli na ning kasalpantayanan da ring kekatamung makatua, metula ya ing Dios karela. King kapamilatan na ning kasalpantayanan karin tamu aintindian king ing meto sikluban melalang ya king amanu na ning Dios, at king ing kekatamung akakit megumpisa ngan king e tamu akakit. Ing kasalpantayanan nang Abel ya ing mekagawa ketang pamanain na king Dios king metung a ain a maygit ketang kang Cain. Inya kilala neng taung katanggap-tanggap ning Dios inyang tinggap na ing ain na. King kapamilatan na ning kasalpantayanan na, magsalita ya pa i Abel agyamang mete ne. Uli na ning kasalpantayanan nang Enoc, king lugal mate ya, mitas ya at miras king Dios. Ala nang bitasang menakit keya uling dela ne ning Dios babo. Sasabian na ning Kasulatan king kanitang bayu ya midala banua i Enoc, peligayan ne ing Dios. E ne apaligayan ning ninuman ing Dios, nung ala yang kasalpantayanan. Uling ing ninuman lalapit king Dios kailangan nang salpantayanan king ating Dios, at ing Dios ya ing mamablas karing sablang manintun keya. Ing kasalpantayanan munaman ing mekayagkat kang Noe ban makiramdam ya king babala na ning Dios tungkul karing bage a mapalyari king aldo bukas a e na pa ikit Noe. Pemintuan ne ing Dios at ginawa yang metung a barku a mekapagligtas keya at king pamilya na. King kapamilatan na ning kasalpantayanan nang Noe pepalto nang makasalanan ya ing yatu, at ya naman mebilang ya karing taung katanggap-tanggap bilang ablas na ning kasalpantayanan na. Uli na ning kasalpantayanan nang Abraham, pemintuan na itang aus na ning Dios keya. Minta ya king balen a pengaku nang ibie ning Dios keya. Likuan ne ing sarili nang balen agyamang e na balu itang pupuntalan na. King kapamilatan na ning kasalpantayanan mibiebie yang antimong metung a dayuan king gabun a pengaku na ning Dios keya. Menuknangan ya karing tolda, at antimu rin i Isaac, at i Jacob a tinanggap munaman king pangaku na mu ring ita ning Dios. Uling penenaya neng Abraham itang siudad a ginulis na at telakad ning Dios, ing siudad a ating matibe pundasyun. Ing kasalpantayanan ya namang mekapalyaring tata kang Abraham agyamang matua neng tutu at mismung i Sarah a asawa na e ne malyaring mikayanak. Penaligan nang tuparan na ning Dios ing pangaku na. Uli na niti, king metung mung tau, agyamang iti halus mete nia mu, karin la linto ding dakal a lahi a kasing dakal da ring batuin king banua at e mabilang-bilang antimo ing balas king pasigan. Mete la ngan deting taung ating kasalpantayanan. Wa, ila mismu e ra tinggap itang pengaku na ning Dios, oneng kanita pang marayung panaun a ita ikit da at ketula ampon masala rang kilala king ila dayuan la at maglakbe mu keti king yatu. Ding taung makanyan a paglalawe king sarili ra papakit dang masala king atin lang panintunan pang tune rang bansa. Aliwa ing gabun a likuan da ing karelang isipan, uling nung ita ya ing karelang panintunan, libri la sanang mekapagbalik karin. Oneng ali, ing panintunan da metung yang bansa a lakuas mayap at iti ya ing bansa dang maligaya karin banua. Inya e na pikarine ning Dios ing ausan deng Dios da, uling atin yang sasadiang metung a siudad para karela. Ing kasalpantayanan nang Abraham ya naman ing mekayagkat keya ba neng iyain bilang ain-a-durulukan i Isaac a anak na kanitang sibukan ne ning Dios. I Abraham ya itang pengakuanan na ning Dios, makanyan man makasadia ya pa mu ring iyain ne ing bugtung nang anak bilang ain-sakripisyu. Ing Dios ya ing sinabi, King kapamilatan nang Isaac tanggapan mu la ding maging lahi mu. Oneng atin yang kapaniwalan i Abraham king ing Dios agyu neng pasublian mie i Isaac, inya naman tinggap neng pasibayu, nung wari sa, anti ya mong mipasublian mie i Isaac. Ing kasalpantayanan ya namang minutus kang Isaac ba nang ipangaku kang Jacob at kang Esau ing bendisyun king aldo bukas. Ing kasalpantayanan ya ing mekayagkat kang Jacob ban bayu ya mate bendisyunan ne ing balang metung karing anak nang Jose. Tinalan ya king tangke na ning tukud na at simban ne ing Dios. Ing kasalpantayanan ya namang minutus kang Jose inyang migsalita ya bayu ya mete tungkul king paglual da Ehipto ding Israelita, at milakuan yang bilin tungkul karing butul na. Ing kasalpantayanan ya namang menagkat karing pengari nang Moises ban isalikut de kilub ding atlung bulan manibat kanitang mibait ya. Ikit da king metung yang anak a masanting at e la mitakutan sinalungat king utus na ning Ari ning Ehipto. Ing kasalpantayanan ya ing menagkat kang Moises inyang meragul ne ban tanggian nang mayaus yang anak na ning prinsesang anak ning ari. Birian nang diname king kasakitan da ring taung pinili na ning Dios kesa king magpasasa ya king pamikasalang babie pansamantalang tula. Kilala na king ing dumalan kamarinayan alang-alang king Cristo a maygit e palak a ulaga kesa king sablang pibandian na ning Ehipto; akilala na iti uling e na pitda ing lawe na king ablas ning aldo bukas. Ing kasalpantayanan ya naman ing menagkat kang Moises, inya birian neng likuan ing Ehipto, alang takut king mua na ning ari; e ya mebisang magbalik Ehipto, anti neng akakit ing Dios a e mayayakit. Ing kasalpantayanan ya namang minutus kang Moises ba neng itatag ing Pamaglagpus at iyutus karing tau king ipisik da ing daya karing pasbul ban ing Anghel ning Kamatayan e na la paten ding pangane lalaki da ring Israelita. Ing kasalpantayanan ya ing sinaup karing Israelita inyang ikua rang midalakit king Dagat a Malutu a antimo king gabun a malangi; inakmul na la ning danum inyang mengangas lang dinalakit ding tau Ehipto. Ing kasalpantayanan ya ing mekalasak karing pader na ning siudad ning Jerico, kaybat dang migmartsang makapadurut kaniti ding Israelita kilub ding pitung aldo. Ing kasalpantayanan ya namang mekaligtas kang Rahab, ing babaing magtinda king katawan na, inyang mete la ding kayabe na a linaban king Dios. Milyari iti kang Rahab uli ning matula na lang tinggap ding ispiang Israelita. Kailangan ku pang manggit aliwa? Ala na kung panaun para salesayan ku pa ing tungkul kang Gideon, Barak, Samson, Jefta, David, Samuel, at ding propeta. Deti tau la ngan pawang linaban karing kayarian king kapamilatan na ning kasalpantayanan, at migwagi la. Depat da ing matulid at tinggap da ing pengaku na ning Dios. Asara da la asbuk ding leon, apatda ra ing mangaragul a silab, at miligtas la king espada king oras ning pamakilaban. Tau lang maina, oneng tinanggap lang sikanan; meging masikan la king arap ning labanan, at simbut da la at apaurungan ding sundalus da ring dayuan. King kapamilatan na ning kasalpantayanan da king Dios, tinggap da lang pasibayu ding babai ding karelang mete kaybat dang mipasublian mie. Tinggian da ring aliwa ing ibulus da la, inya mete la king katampalasanan a tinggap da ban kanita mipasublian lang mie king lalung mayap a pamibiebie. Meyalipusta la at melatiku ding mapilan; ginapus da la at sinukul naman ding aliwa. Mebasibas lang batu, atin lang legaring mangapitna, atin lang pete king espada. Libut-libut lang pakasulud balat tupa at balat kambing, kalulu la, piglupig da la at ininsultu. E ya karapatdapat para karela ing yatu! Libut-libut la karing disyerto at kabundukan, menuknangan la karing kueba at kulkul king gabun. Agyamang masalang meyakit ing karelang pamanialpantaya king Dios, makanyan man e ra tinggap itang pengaku na ning Dios, anti na ning ing Dios atin yang lalung mayap a kapagnasan para kekatamu. Ing kapagnasan na ya ing e la malyaring miras king ganap a tula, nung e ra katamu kayabe. Ngening mipadurutan tamu kareting dakal a testigu, sukat tamung ilako ing nanumang maging sagabal, lalung-lalu na ing kasalanan a pipigil kekatamu. Kayabe na ning maragul a kapibabatan manatili tamung mabilis a pulayi king ligligan a arapan tamu. E ta la lalako ding mata tamu kang Jesus uling keya megumpisa at migaganap ing kekatamung kasalpantayanan. E ya pepaisira lub i Jesus uli na ning krus! Nune, uli na ning tulang makapanaya keya pibata na ing kamarinayan a mate ya king krus. At ngeni atyu makalukluk king banda nang wanan ning tronu na ning Dios. Isipan yu na mu itang delanan na nung makananu nang pibata ing pamaglaban da ring taung makasalanan! Inya e yu painan ing lub yu at e kayu tutuknang. Uling king pamakilaban yu king kasalanan angga ngeni e yu pa keilanganan ing patulu kayung daya. Akalinguan yu ne wari itang amanung babie sikanan lub a sabian na ning Dios kekayu bilang anak na? Anak ko, e mu gagawan alang ulaga nung wari't ing Ginu itutulid na ing kamalian mu; e ka paisira lub nung sasabianan na ka. Uling didisiplinahan na la ning Ginu ding sablang kaluguran na, at babarugan na la ding sablang kikilalanan nang anak na. Nanuman ing kasakitan a daralanan yu, ibilang yung anting pamamarusa na ning metung a tata, uling ding kasakitan yu pakilala ra king tuturing na kayung tune nang anak ning Dios. Atin waring anak e na bitasang dinisiplina ning tata na? Nung e na kayu didisiplinan antimo ing daraptan na karing sabla nang anak, mangabaldugan king e na kayu tune anak, nune anak kayu king lual. Bukud pa kanyan, ding tata tamu king laman didisiplinan da katamu, at uli na nian igagalang ta la. E wari lalung matulid ing pasakup tamu king Dios a Ibpa tamu king espiritu ba tamung mie? Didisiplinan da katamu ding kekatamung pengari, ketang isipan dang ustu at iti king saguli mung penandit karin da daraptan. Oneng didisiplinan na katamu ning Dios para king ikakayap tamu ban maging banal tamung kalupa na. Neng daralan tamung kasakitan, ketang oras a ita, wa, tutung maplas at e pibuburian; oneng kalabas na, ding mirasnan king anti kanitang disiplina miririnan lang kapayapan at mikakalisyun la. Inya itas yu la ding gamat yung mangalambut at pasiknangan yu la ding tud yung mangaina! Isulung yu ing kekayung paglakad karing gasgas a matulid ban e ya mabalda ing bitis yung mepile, nune lakuas yang kumayap. Magparati kayung makiutus mayap karing sablang tau at magkapilit kayung mibiebie banal, uling nung alang kabanalan e ya akit ing Ginu. Ingatan yu king ing ninuman e ya mangalinguan king lugud na ning Dios. Ingatan yung ing ninuman kekayu e ya maging kalupa na ning tanaman a makalasun a tutubu, at makasakit karing sablang darasnan na. Ingatan yu naman king ing ninuman kekayu e ya makipangalugud o payalan na lang ulaga ding bage espiritual, antimo i Esau, king metung a pinggan a pamangan, pekilibe na ing karapatan na bilang pangane. Balu yu king kaybat, inawad na kang tata na king ibie na ing bendisyun na bilang tata. Oneng mipagkait keya iti uling e na na abalikan pa ing depat na agyang numanu ya pang tumangis. E na kayu man miras, antimo ing pangaras da ring Israelita, king Bunduk ning Sinai nung nukarin ating aping mitatau, maragul a karalumduman at angin a masikan, matning tiup ning trumpeta at siwalang magsalita. Kanitang dimdam de ring Israelita ing siwalang ita, mekisabi lang mayap king e na la sa damdam metung pang amanu na, uling e ra agyung kargahan ing kautusan a ngana, Ninuman ing tuklu king bunduk, agyang metung yang animal, basibasan ya angga king mate ya. Tune makapangilabut itang karelang ikit, inya pati na i Moises asabi na, Gagalgal ku king takut! Oneng ikayu ikua yung miras king Bunduk ning Zion, at king siudad ning Dios a mabie, ing maligayang Jerusalem, kayabe da ring e mabilang-bilang a anghel na. Miras kayu king masaya rang pamitipun ding bibilang nang pangane ning Dios a makasulat a lagyu karin banua. Miras kayu king Dios a ukum da ring sablang tau, at miras kayu karing espiritu da ring taung banal a ganap nang mipabanalan. Miras kayu kang Jesus a mitatag king bayung kasunduan, at miras kayu king dayang mipisik a mangakung mas mayap a bage maygit ketang daya nang Abel. Inya mingat kayu at e kayu tatangging makiramdam king migsalita. Nung detang e mebisang makiramdam king migsalita karela e la miligtas king parusa, e kasi lalu ta nang e miligtas, nung e tamu makiramdam king magsalitang ibat karin banua! Ing siwala na pepagalgalan ne ing yatu king panaun a ita, oneng ngeni ipangaku na, Pagalgalan keng pasibayu e mu ing yatu nune pati na ing banua. Ing amanung pasibayu malino nang pakilala king maugun la ding bage lelangan at midayu ban detang e maugun mitagan la. Inya pasalamat tamu king Dios uling tinanggap tamung metung a kayarian a e maugun. Pasalamatan ta ya at samban ing Dios a kayabe ing kagalangan at takut; king paralan a tutung makaibie tula keya uling ing kekatamung Dios anti ya king aping manyilab. Pasulungan yu ing pamikakalugud yu bilang mikakapatad kang Cristo. E yu la kakalinguan tatanggapan ding dayuan karing pibalebale yu. Ating tinanggap karing anti kareti, at e ra balu king anghel la pala ding karelang tinggap. Ganakan yu la ding atyu karing sukulan; iyapus yung antimong atyu kayu king sukulan a kayabe ra. Makanyan munaman, damayan yu la ding daralan kasakitan. Igalang da ring sabla ing bie talasawa at manatili la sanang tapat ding talasawa king metung at metung. Uling siguradu na lang parusan ning Dios ding e tapat at ding makipangatawan king e ra asawa. Ingatan yung e mididinatan ing bie yu king lugud king salapi at maging kontentu kayu king nanumang atyu kekayu. Uling ing Dios mismu sinabi na, E ra kayu lakuan kapilan man; e ra kayu paburen kapilan man. Inya malyari tamung asabing mitmung kapanaligan, Ing Ginu ya ing sasaup kaku, ala kung pitatakutan! Nanu mo ing arapat ning tau kaku? Ganakan yu la ding meging pamuntuk yu, ding sablang menaral king amanu na ning Dios kekayu. Ganakan yu nung makananu lang mibiebie at mete, at pakiapusan yu la king karelang kasalpantayanan king Dios. I Jesu-Cristo ya naman ing napun, ing kasalukuyan, at king kapilan pa man. E kayu pailili king dalan a matulid uli na ning makayaliwang turu. Lalung masanting para kekatamu ing mipasiknangan king lugud na ning Dios kesa king kapamilatan na ning pamanuntun karing kautusan tungkul king pamangan. Ding tutuntun kareti ala na la mang kakamtan a pakinabang. Ding pari a susuyu king tolda da ring Judio e la malyaring makisulu king sakripisyu karing kekatamung altar. Ing Pekapun ding Pari da ring Judio darala nang lulub ing daya da ring animal king Kabanal-banalan a Lugal para iyain da antimong ain-sakripisyung kapamayaran karing kasalanan; oneng ding bangke da ring animal durulukan da la lual na ning balen. King uli na mu rin niting sangkan, mete ya i Jesus lual ning pasbul balen ban alinis ne ing tau king kasalanan na king kapamilatan na ning sarili nang daya. Inya munta tamu kang Jesus king lual ning balen at damayan ta ya king kamarinayan a pibata na. Uling ala yu keti king yatu ing balen a manatili, at ing panintunan tamu ya itang siudad a datang king aldo bukas. Inya king kapamilatan nang Jesus, miyain tamung alang anggang ain-sakripisyu ning kapurian king Dios. Ngana wari, pasalamat tamung alang patad king lagyu na king kapamilatan da ring amanung sasabian tamu. Isulung yu ing pamaniapat mayap at ing pamisaupan king metung at metung, uling deti sakripisyu lang babie tula king Dios. Pamintuan yu la ding kekayung pamuntuk at tukian yu ing karelang yuyutus. Ila ding alang patugut mimingat kekayu at ila ding munie kwenta king Dios tungkul kaniti. Nung mamintu kayu karela, atuparan dang matula ing karelang obra; nung ali mibayatnan la lub tupad kaniti at ikayu naman ding maperhuisyu. Panalangin yu ke sanang parati. Asisiguradu ming atin keng malinis a konsiensia at buri mi ing mibiebie mitmung dangal king sablang penandit. Maygit king sabla, ipakisabi kung mayap ing ipanalangin yung makapagbalik kung agad kekayu. Ing Dios a panibatan na ning sablang kapayapan ya ing pepasubling mebie kang Jesus a Ginu tamu, ing Marangal a Pastul da ring tupa; uli na ning daya na a meging katibayan na ning alang anggang kasunduan. Mananu na sanang ing Dios a panibatan na ning kapayapan ibie na kekayu ing sablang bage mayap a kekayung kailangan ba yung atuparan ing kaburian na, at king kapamilatan nang Jesu-Cristo, daptan na sa kekatamu ing sablang makaligaya keya. Purian ya i Jesu-Cristo king kapilan pa man! Amen. Kapatad, aduan ku kekayu ing pakiramdaman yung mitmung kapibabatan iting amanung tuturu ku kekayu, uling iting sinulat ku kekayu e naman tutung makaba. Buri kung abalu yu king ing kapatad tamung i Timoteo milual ne king sukulan. Nung agad yang datang, ituki ke pamamunta ku ken. Ikomusta yu kami karing sablang pamuntuk yu at karing sablang pinili na ning Dios. Kukomustan da kayu ding kapatad tamung taga Italia. Ing grasya na ning Dios manatili sa kekayu ngan. Ibat ya iting sulat kang Santiago, ing talasuyu ning Dios at ning Ginung Jesu-Cristo. Pupugayan ku la ngan ding sablang pinili na ning Dios, ding makakalat king mabilug a yatu. Kekayu ngan sablang kapatad ku, nung miraras kekayu ing miyayaliwang kapagsubukan, sukat yu iting ibilang antimong tula uling balu yu king arapan na ning anti kaniting kapagsubukan, ing maging bunga na ya ing lalu kayung mabiasang mibata. At siguraduan yu king ing pamibabata yu asadsad yu angga king wakas; alang kupas ban maging sakdal kayu at ganap, alang kakulangan nanuman. Nung kekayu ating mangailangan kabiasnan, sukat nang aduan iti king Dios at ibie na kekayu ning Dios uling maganaka ya ing Dios at e ya mamarsala. Oneng sukat kayung maniawad a ating matibe kasalpantayanan at alang duda nanuman. Ing taung magduda mengari yang alun na ning dagat a pitange-tange na ning masikan nang tiup ning angin. E na sa isipan ning taung anti kaniti ing tanggap yang nanuman king Ginu uli na ning e ya laus at e ya pilmi lub king nanumang daraptan na. Sukat nang ikatula ning kapatad a pakakalulu nung tatas ne kabilian ning Dios, at sukat nang pasalamatan ning kapatad a mabandi, nung bababa na ne man ning Dios. Uling lilipas kalupa na ning sampaga ning dikut ing nanumang pibandian. Kaslag na ning mapaling aldo malalanat ing dikut; matanggal la ding sampaga na at ala na ing sadia rang leguan. Makanyan munaman ing mapalyari king taung atinan: kasalukuyan nang pasulungan ing negosyu na at kabud nia mu lumbug. Mapalad ya ing taung manatiling tapat king oras na ning kapagsubukan. Uling nung magtagumpe ya king kapagsubukan, tanggapan ne ing korona. Iti ya ing bie a pengaku na ning Dios karing malugud keya. Nung matutuksu ya ing ninuman king anti kaniting kapagsubukan, e na sa sasabian, Ing tuksung yan manibatan king Dios. Uling e ya malyaring matuksu ing Dios king e mayap at e na ne man tuksuan ing ninuman. Oneng daralan yang kapagsubukan ing tau neng agkatan ne ning sarili nang e mayap a kapagnasan; kaybat, ing e mayap nang kapagnasan ibait na ing kasalanan. Ing kasalanan naman magdalang kamatayan. Inya e kayu pailinlang, kaluguran kung kapatad! Ing sablang mayap at ing sablang ganap a grasya manibat banua; daratang ibat king Ibpa, ing Linalang karing sala king banua, ing e mibabayu ni gugulut pasaring kadalumduman. King sarili nang kaburian beit na katamu king kapamilatan na ning amanu ning katutuan ban itamu ding maging mumunang diling bunga na ning sablang lelangan na. Tandanan yu ini, kaluguran kung kapatad! Maging matni kayu sana king pamakiramdam, oneng banayad king pamagsalita at mabagal king pamimua. Uling e makasaup ing mua na ning tau ban maging matulid ya. Inya, ilako yu ing sablang e mayap a panugali at ing e mayap a dapat, at tanggapan king mitmung kababan lub ing amanung tatanam na ning Dios karing pusu yu a makapagligtas kekayu. E yu lilinlangan ing sarili yu, nune maging talatupad kayu king amanu na ning Dios at e na mu kabud talapakiramdam. Ing makiramdam king amanu at kaybat e na tutuparan, mengari ya king taung lalawe king sarili nang itsura king salamin. Kaybat nang ikit king saguling penandit, kakalinguan na nang agad-agad kagulut na, nung nanu ya itsura. Oneng ninuman ing susuring masalese at manatiling tutupad king ganap a kautusan a babie kalayaan karing tau, at e nia kabud makiramdam at kaybat mangalinguan, ing taung anti kaniti ya ing bendisyunan na ning Dios king sablang dapat na. Nung isipan na ning ninuman king relihiosu ya, oneng e na ne man balung pigilan ing dila na, lilinlangan na mu ing sarili na at alang kabaldugan ing pangarelihiosu na. King arapan na ning Dios a Ibpa tamu, ing tune at dalise relihiun ya ini: saupan la ding ulila at ding babaing mebalu king karelang kasakitan, at ingatan ing sarili ban e midinatan king e mayap na ning yatung iti. Kapatad, antimong talasalpantaya king Ginu tamung Jesu-Cristo, ing Ginu na ning ligaya, sukat kayung parehu lawe karing tau. Alimbawa, ing metung a taung makapiblas masanting at makasingsing a gintu linub ya king kekayung kapulungan, kayagnan neng dinatang ing metung a pakakalulung gisi-gisi a imalan. Nung lalu yeng atensyunan ing taung masanting a piblas at sabian yu, Keni kayu pu lukluk, masanting ya ing luklukan a ini, oneng king taung pakakalulu at gisi-gisi a imalan ngayung sumabi, Keta na ka mu talakad, o kaya, Lukluk na ka mu king lapag, e kayu maging parehu lawe at maging talapanatul kayung ating e mayap a isip. Lawan yu, kaluguran kung kapatad! Ding lalawan nang pakakalulu ning yatu ila ding pinili na ning Dios para mipabandian la king kasalpantayanan, at magkamit king Kayarian a pengaku na karing malugud keya. Oneng linawe yu lang mababa uri ding kalulu! Ninu wari ding manalipit kekayu at midadala kekayu arapan da ring husgadu? E ding mabandi? E wari ila naman ding manyira king lagyung mitmung dangal a binie na ning Dios kekayu? Masanting kayu daraptan, nung tutuparan ye ing kautusan a binie na ning Dios a sasabian ning Kasulatan, Luguran me ing kalupa mung tau antimo ing sarili mu. Oneng kabud e kayu paraparehu lawe karing tau, mikakasala kayu at agpang king Kautusan sukat kayung miyatulan. Ninuman ing tutupad king kabilugan a Kautusan, oneng e ne tiparan ing metung a malating kautusan, lebagan na na la ngan ding sablang kautusan. Uling ing sinabing E ka makipangalugud, ya naman ing sinabing E ka makamate. Agyang e ka makipangalugud, lalabag ka mu rin king kautusan, nung makamate na ka man. Inya mingat kayu king pamagsalita yu at dapat uling miyatulan kayu ketang kautusan a minie kalayaan kekayu. Atulan neng alang lunus ning Dios ing ninumang e biasang lumunus; oneng e ya sukat mitakutan ing mapaglunus arapan na ning ukum. Kapatad, nanung kwenta na nung sabian na ning metung a tau, Atin kung kasalpantayanan, oneng ing dapat na e na naman patutuan iti? Aligtas ne kaya ning anti kaniting kasalpantayanan? Alimbawa, ating kapatad a mangailangan imalan at alang apangan. Nanung kwenta na ning sabian mu: Saupan na ka sana ning Dios! E ka paidimla at mangan ka sanang masalese!, nung e mu ne man dirinan imalan a isulud na at kanan a apanulu nang danup? Makanyan ya naman ing kasalpantayanan: nung kabud ya mu pamaniwala, oneng ala ne mang dapat a mayayakit kayabe na, kasalpantayanan yang mete. Oneng atin naman sasabing, Ika, atin kang kasalpantayanan, aku naman atin kung dapat. Ing ipakibat ku naman anti kanini, Ipakit mu kanaku ing kasalpantayanan mung ala namang dapat, at ipakit ku naman keka king kapamilatan da ring dapat ing kanakung kasalpantayanan. Maniwala ka king ating metung mung Dios? Masanting! Ding demonyu man maniwala la at gagalgal la pa king takut. Mangmang! E mu wari aintindian king alang kwenta ing kasalpantayanan, nung ala yang dapat a mayap? E mu wari balu king liguran ne ning Dios i Abraham uli na ning depat na inyang inain ne king altar ing anak nang i Isaac? Ken mu akit king miyabe megobra ing kasalpantayanan na at dapat; meging ganap ing pamanialpantaya na king kapamilatan na ning dapat na. Metupad ing sasabian na ning Kasulatan, Sinalpantaya ya i Abraham king Dios at uli na ning kasalpantayanan na tinggap ne ning Dios. Inya ing Dios inaus neng kakaluguran i Abraham. Ken yu akit king mabibilang yang metanggap king Dios ing tau uli da ring dapat na at e mu kabud king kapamilatan na ning pamanialpantaya na. Makanyan munaman ing milyari kang Rahab, ing babaing magtinda king katawan na. Tinggap ne ning Dios uli na ning depat nang mayap inyang matula na lang tinggap detang ispia a tiburan da ring Israelita, at sinopan na lang mekatakas kapamilatan na ning pamanuru na king aliwang dalan. Inya, nung makananung ing katawan a makakawani king espiritu, katawan yang mete, makanyan munaman, ing kasalpantayanan a makakawani king dapat a mayap, kasalpantayanan yang mete. Kapatad, e la sa magnasang maging talaturu ding dakal kekayu ngening balu yu king itamung talaturu tanggap tamung lalung mabayat a kayatulan. Maralas tamu ngan magkamali. Ninuman ing e bitasang magkamali king sasabian na, tau yang ganap at biasang mamigil king sarili na. Dirinan ta yang paket king asbuk ing kabayu ban apatukian ta ya king buri tamu, at ban apapuntan ta ya king direksyun a buri tamu. Makanyan munaman, ding barku, maragul la man at tutulak na la ning masikan a angin, oneng ayayalis ne direksyun ning malating timun, at pupunta ya nukarin ne man buring marap ning piloto. Makanyan ya naman ing dila na ning tau, agyamang malati ya mung dake na ning katawan, oneng pagmayabang na ing maragul a apapalyari na. Isipan yu namu! Ing metung a maragul a gubat malyari neng silaban ning metung a malating siklab! Mengari ya king api ing dila. Makayaliwa yang dili karing sablang dake na ning kekatamung katawan; ayayawa ne king e mayap ing mabilug tamung pangatau. Ing api na manibatan mismu king impierno at asisilab na ing sabla king mabilug tamung pamibiebie. Malyari na lang patunuran ning tau at tune na lang apapatunud ding miyayaliwang uring lelangan, ding mabangis a animal at ayup, ding lelangan a gagapang at ding asan. Oneng alang taung makapatunud king dila. Tutu yang e mayap at e me apigil; mitmu yang kamandag. Gagamitan ta ya king kapurian king kekatamung Ginu at Ibpa, at ya namang gagamitan tamu king pamalmura king kalupa tamung tau a melalang king wangis na ning Dios. Ing kapurian at palmura parehung manibatan king metung mung asbuk. Kapatad, iti e sukat malyari. Lulual wari king metung mung sibul ing danum a matabang at ing danum a malat? Ing tanaman a higera, kapatad ku, kapilan man e ya makapamungang olibo ni ing ubas e ya malyaring mamungang biabas. E mu naman apikuanan danum a matabang ing danum a malat. Ninu kekayu ing biasa at makaintindi? Ipakilala yu iti king kapamilatan na ning mayap a pamibiebie, at ipakit yu ing mayap yung dapat a bunga na ning kababan lub at kabiasnan. E kayu sukat magmayap-mayap nung king lub yu mag-ari ing kapangaririan, ing kaplas lub at kaimutan, at e yu tatakpan ing katutuan king pamamigawang amanu. Ing anti kaniting kabiasnan e manibatan king Dios nune king yatu, alang nanumang dake ing espiritu at maka-demonyu. Nukarin man mag-ari ing pangariria at pansariling nasa, karin munaman ing kaguluan at ing miyayaliwang uring e mayap. Oneng ing kabiasnan a manibatan king Dios, mumunang dili, ating yang malinis a pamibiebie, malugud ya king kapayapan, maganaka ya, at mapanatindi; kitmuan ya king pamaglunus at mayap a dapat, e biasang mangabiran at e ya mapagkunwari. Ing kayapan ya ing bunga na ning kapayapan a sasalbag da ring taung malugud king kapayapan. Nanu ing panibatan na ning sablang pamipate at pamikontrang lalto kekayu? Aliwa wari deti ding bunga na ning pamitan ning katawan yu a alang patugut mag-rebeldi laban king pangatau yu? Atin kayung buri, oneng e la malyaring miyabie kekayu, inya makamate kayu; atin kayung buri, oneng e yo akua, inya mikontra-kontra kayu at mipatepate. Ala kekayu ing bage buri yu uling e yu aduan iti king Dios. At nung aduan yu at e yu tatanggapan, ing sangkan uling ing parasan yu e mayap; maniawad kayu karing miyayaliwang bage para gamitan yu mu king sarili yung tula. Taksil a tao! E yu wari balu king ding maki-kaluguran king yatu maging kalaban na la ning Dios? Inya, ninuman ing bisang maging kakaluguran na ning yatu gagawan neng kalaban na ning Dios ing sarili na. Isipan yu kaya king meyala yang kwenta ing Kasulatan a sasabing, Ing espiritung binili na ning Dios kekatamu kitmuan ya karing mabagsik a nasa. Oneng ing grasyang babie na ning Dios kekatamu lalu namang masikan. Uling sasabian na ning Kasulatan, Lalabanan na la ning Dios ding palalu, oneng dirinan na lang grasya ding mapagpakumbaba. Inya, pailalam kayu king upaya na ning Dios. Labanan ye ing diablo, at dumayu ya kekayu. Lumapit kayu king Dios, at lumapit ya kekayu ing Dios. Wasan yu la ding gamat yu, ikayung palpikasala! Linisan yu la ding pusu yu, ikayung pabayu-bayu pamisip! Pagkalungkutan yu, kumiak kayu, at tangisan yu; alilan yung pamanangis ing kekayung sagaksak, at alilan yung lungkut ing kekayung tula! Magpakumbaba kayu arapan na ning Ginu, at ibangun na kayu. Kapatad, e kayu mipapanyira. Ing manyira king kapatad na o mamatul, sisiran ne at atulan ing mismung Kautusan. At nung atulan me ing Kautusan, mangabaldugan king e me tutuparan, nune atulan me. Ing Dios ya mung bukud ing gagawang Kautusan, at ya mung bukud ing mamatul. Ya mung bukud ing makapagligtas at makalipul. Ninu mo ika ban atulan me ing kalupa mung tau? Ngeni, pakiramdaman yu ku, ikayung sasabing, Ngeni o kaya bukas maglakbe kami king siudad a anti keta at karin kami magdatun kilub ning pabanua. Manintunan kami at tumipun dakal a salapi. Balu yu wari nung nanu ing darala na ning aldo bukas? Mengari mu ing bie yu king ulap a lalto king saguling penandit at kaybat mawala. Inya ini ing sukat yung sabian, Nung burian na ning Ginu at atin pang bie, daptan mi ing anti keni o ing anti keta. Oneng tutu kayung matas a lub at mapagparangalan; ing pamagparangalan a anti kaniti e ustu. Inya, mikakasala ya ing taung makibalu king mayap a sukat nang daptan, oneng e na daraptan. daraptan. At ngeni, ikayung mabandi, pakiramdaman yu ing sasabian ku! Tumangis kayu at kiakan ing makalunus a bage a malapit nang dugpa kekayu! Merunut na ing pibandian yu at ngitngat da nang pulilya ing imalan yu. Kalawangnan na ing kekayung gintu at pilak at iting kalawang ya ing munie patutu laban kekayu. Yan ing silab anting api king kekayung laman. Yan ing pibandian a tinipun yu para karing tauling aldo. Magsalitang laban kekayu ing upang e yu binie karing taung megobra king kekayung gabun. Susukdul king banua ing saingsing da ring talapagobrang linipit yu; miraras king panamdam na ning Ginung Mayupayang tutu. Migpasasa kayu king tula at kalayawan keti king yatu. Anti yung pepataban at sidia ing sarili yu kalupa da ring animal a sesesen da para katatan. Inatulan ye at pepapate ye ing taung alang kasalanan at ya e na kayu lebanan. Inya, mibabata kayu, kapatad, mibabata kayu angga king paniatang na ning Ginu. Lawan yu nung makananu yang manenayang mitmung kapibabatan ing metung a ortelanu bayu mikabungang maulaga ing gabun na. Mapibabata yang manenaya king mumuna at tauling uran. Sukat kayu namang mapibabata; e kayu paisira lub uling malapit na ing aldo nang paniatang ning Ginu. Kapatad, e kayu mipapamarsala ban e na kayu atulan ning Dios. Ing Ukum malapit ne, atyu ne king pasbul. Kapatad, ganakan yu la ding propeta a meging talapagsalita na ning Ginu. Gawan yu lang uliran yu king kapibabatan king oras ning kasakitan. Ausan ta lang mapalad uling mebiasa lang mibata angga king kawakasan. Dimdam yu na ing tungkul king kapibabatan nang Job. Balu yu nung makananu neng inablasan ning Ginu bandang tauli. Ipakilala na niti king malugud ya ing Ginu at mapaglunus. Kapatad, maygit king sabla e kayu susumpa neng mangaku kayu; e kayu pasaksi king banua o king yatu o king nanuman. Sabian yu, Wa, nung wa ing buri yung sabian, at Ali, nung ali, ban e na kayu atulan ning Dios. Ating ninuman kekayu a daralan kasakitan? Sukat yang manalangin. Atin namang manamdaman tula? Sukat nang ikanta ing kapurian king Dios. Atin naman masakit kekayu? Sukat na lang payaus ding mamuntukan king iglesia ban ipanalangin de, at kuskusan laru king lagyu na ning Ginu. Iligtas ne ing masakit ning panalangin a bunga na ning kasalpantayanan. Ibangun ne ning Ginu at nung atin yang kasalanan mipatawaran la naman. Inya, ipagtapat yu king metung at metung ing kekayung kasalanan at mipapanalangin kayu ban kumayap kayu. Maragul ing malyari nang ibunga ning panalangin na ning taung mayap. Tau ya namang kalupa tamu i Elias. Taimtim nang penalangin ing e sana muran at e minuran kilub ding atlung banua at anam a bulan. Menalangin yang pasibayu at menabu ing uran at memunga la ding tanaman. Kapatad, nung mililisia ya king katutuan ing metung kekayu at ing metung naman apapabalik ne lub, dapat nang abalu king ing makapabalik king metung a makasalanan ibat king e mayap nang pamibiebie, aligtas ne iting kaladua king kamatayan at apalyari na ing pangapatawaran da ring dakal a kasalanan. Ibat ya iting sulat kang Pedro, ing apostol nang Jesu-Cristo. Miparala ya para kekayung taung pinili na ning Dios a ngening kasalukuyan makakalat bilang dayuan karing probinsia na ning Ponto, Galacia, Capadocia, Asia, at Bitinia. Ikayu ding pinili na ning Dios Ibpa ketang parasan na at pepabanalan na kapamilatan na ning Espiritu na ban mamintu kang Jesu-Cristo, layun luminis king upaya na ning kamatayan na. Ing grasya at kapayapan manatili sanang labis-labis kekayu. Purian ta ya ing Dios at Ibpa na ning Ginu tamung Jesu-Cristo! Uli na ning maragul nang lunus, dininan na katamung bayung bie king kapamilatan na ning pamanyubli nang mebie Jesu-Cristo. Iti ya ing mangatmung mabie kapanayan kekatamu, inya manaya tamung tanggap king e mu nanung bendisyun a sasadia na ning Dios para karing pinili na. Sasadia na iti para kekayu karin banua nung nu e malyaring malaso o masira o kumupas. Makapanaya iti para kekayu, ikayung liligtas na ning upaya ning Dios king kapamilatan na ning kasalpantayanan kabang panenayan yu itang kaligtasan a makasadiang mipakilala king kawakasan na ning panaun. Sukat kayung tumula tungkul kaniti agyamang king kasalukuyan e yu alisian ing miyatdanan lungkut king ditak a panaun uli na ning miyayaliwang kapagsubukan a kekayung daralanan. Miraras la deti kekayu ban masubuk ing kadalisayan na ning kekayung kasalpantayanan. Agyang ing gintu a malyaring malaso, masusubuk pa naman king api; makanyan munaman, ing kekayung kasalpantayanan a maygit mal kesa king gintu, kailangan masubuk ing katapatan na. Kaybat nang mesubuk at saka menatili ing kasalpantayanan yu, kanita yu ayasahan ing tanggap kapurian, ligaya at dangalan king Aldo a mipakilala ya i Jesu-Cristo. Kaluguran ye agyamang e ye pa ikit. Paniwalan ye agyamang king kasalukuyan e ye akakit. Inya mipaligayan kayu king maragul a tula a e na alarawan ning amanu na ning tau. Tatanggapan yu na ing bunga na ning kekayung kasalpantayanan. Iti ya at alang aliwa nune ing pangaligtas yu. Iti ya ing kaligtasan a penintun dang mitmung kaingatan ding propeta a menula tungkul kaniting regalung ibie na ning Dios kekayu. Sinuri da ing panaun at paralan na ning paniatang na niti. Ing Espiritu nang Cristo a atyu karela ya ing tutuldu kaniting panaun, uling iting Espiritu ya ing pepabalung makapauna karela tungkul king kasakitan a sukat nang dalanan Cristo at king kaligayan a salisi. Pepabalu na ning Dios kareting propeta king ing karelang obra e para king sarili dang kapakanan nune para kekayu. Pepakilala na iti inyang migsalita la tungkul karing katutuan a ngeni kekayu nang dimdam karing talapanaral na ning Mayap a Balita. Menaral la kekayu kapamilatan na ning Banal a Espiritung miyabie karela ibat banua. Ila naman ding sinabi kekayu karing mesabing katutuan, ding katutuan a mismung ding anghel buri dang apaki-intindian. Inya manatili kayung makasadia ampon disiplinadu, at ipamisan yung lubus ing kapanayan yu king regalung miyabie kekayu nung wari't mipakilala ne i Jesu-Cristo. Tukian yu ing kaburian na ning Dios. E yu la paburen magbabo king bie yu detang buri na ning laman kanitang ala kayu pang balu. Magpakabanal kayu king sablang dapat yu, antimo nung makananu yang banal ing Dios a minaus kekayu. Ing Kasulatan mismu sasabian na, Magpakabanal kayu uling aku banal ku. Ing ausan yung Ibpa neng manalangin kayu ya ing Dios a mamatul alang pamangabiran karing tau, ketang depat na ning balang metung. Inya gamitan yu ing mabilug yung bie keti king yatu, ing pansamantala yung tuknangan, king kagalangan king Dios bilang Ibpa yu. Uling balu yu nung nanu ing meging bayad na ning kalayaan yu ketang bie alang kabaldugan a amana yu karing kekayung makatua. Ing meging bayad na e metung a bage a malyaring milako ulaga a kalupa da ring pilak o ding gintu. Meging malaya kayu king alang kalupang ulaga na ning sakripisyu nang Cristo a mengaring metung a biserung tupang alang dipektu o nanumang kapintasan. Pinili na ne ning Dios bayu ya pa melalang ing yatu at mipakilala ya kareting tauling aldo alang-alang kekayu. King kapamilatan na maniwala kayu king Dios a pepasubling mebie at pepaligaya keya; inya ing kasalpantayanan yu at kapanaligan makapamisan ngan king Dios. Ngening ikua yung melinis king kapamilatan na ning pamanupad yu king katutuan, at ikua yung mika tapat a lugud karing kapatad yu king kasalpantayanan, manatili kayu sanang mikakalugud kayabe na ning mabilug yung pusu. Uling king kapamilatan na ning mabie at alang anggang amanu ning Dios mibait kayung pasibayu bilang anak na ning pengaring alang kamatayan, at e ning pengaring ating kamatayan. Antimo ing sasabian na ning Kasulatan, Mengari la king dikut king parang ding sablang tau, at ing sablang kamalan da mengari mu king sampaga na. Lalangi ing dikut at ding sampaga mangatanggal la, oneng ing amanu na ning Ginu manatili kapilan man. Iting amanu ya ing Mayap a Balita a mipanaral kekayu. Lakuan yu, uli na niti, ing sablang e mayap, ing pamamirait, ing pamagkunwari, ing pamangalalu, at pamaninsultu. Mangari kayu sa karing bingut a parating magnasa king purung gatas a espiritual ban king pamaninum yu king anti kaniting gatas dagul kayu at miligtas. Uling sasabian na ning kasulatan, Atakman yu na nung nu ya anti kaganaka ing Ginu. Lumapit kayu king Ginu, ing batung mabie a tinggian dang alang kabaldugan ding tau, oneng pinili na ning Dios at mal ya king arapan na. Lumapit kayu king Ginu ban ikayu man, bilang mabie batu, bilugan ye ing metung a pibalebale espiritual anting banal a pari a miyain ain-sakripisyung espiritual a katanggap-tanggap king Dios king kapamilatan nang Jesu-Cristo. Uling sasabian na ning Kasulatan, Memili kung metung a batung mal a ngeni bibili ku anting batung pamuntuk king Zion; at ninuman ing maniwala king batu e ya mipakarine kapilan man. Iting batu tutu yang maulaga para kekayung maniwala, oneng karetang e maniwala: Ya ing mismung batung tinggian da ring manalakad bale, oneng kaybat ya ing meging batung maulagang dili. At sasabian na ning metung pang Kasulatan, Iti ya ing batung makatisud karing tau, iti ya ing batung mabie a makaragsa karela. Metisud la uling e la meniwala king amanu at iti ya ing telaga na ning Dios para karela. Oneng ikayu metung kayung lahing mepili, pari kayung susuyu king Ari, banal kayung bansa, at memalen a pepasubali na ning Dios, at pinili nang magsalita karing makapagmulala nang dapat. Inaus na kayu ibat king karalumduman at linipat na kayu king makapagmulala nang sala. Kanitang misan e kayu man metung a balen, oneng ngeni balen kayung pinili na ning Dios; kanitang misan e yu man balu ing lunus na ning Dios, oneng ngeni tinggap yu ing lunus na. Kakaluguran, ausan da kayu kapanandaman, bilang dayuan a makayugse king aliwang balen. E kayu manusig karing buri na ning katawan yu, uling parati la deting lalaban king kekayung kaladua. Ing kekayung panugali libutad ding paganu sukat sanang maging kapuripuri. Kanita bisa la mang magsalitang kasiran laban kekayu, ala lang aliwang akit nune mu ding dapat yung mayap. Uli na ning mayap yung dapat purian de ing Dios king Aldo ning paniatang na. Alang-alang king Ginu, pasakup kayu king isanu mang kayupayan a telakad da ring tau: king Emperador a tatalan king kakataskatasan a upaya o karing gobernador a tinubud nang mamarusa karing darapat e mayap at babie ablas karing darapat mayap. Uling kaburian na ning Dios, king kapamilatan da ring mayap a daraptan yu, ing papanahimikan yu la king keyalan dang balu ding taung mangmang. Mibiebie kayu bilang taung malaya; makanyan man e yu gagamitan ing kekayung kalayaan ban takpan ing nanumang e mayap a dapat, nune mibiebie kayu bilang talasuyu na ning Dios. Igalang yu la ding sablang tau; luguran yu la ding kapatad yu king kasalpantayanan; mika takut kayu sana king Dios at igalang ye ing Emperador. Ikayung ipus, pailalam kayu king upaya da ring panginuan yu at pakit kayung ganap a kagalangan, e mu detang maganaka at mayap, nune agyang ding mabagsik. Ablasan na kayu ning Dios, nung balu yung pibatan ing kaplas a bunga na ning kasakitan a e yu pangaintuliran, uling aintindian yu ing kaburian na. Nanung ulaga na ning pamibabata yu karing parusang mangaintulid kekayu uli na ning depat yung marok? Nung biasa kayung mibata king kasakitan a miraras kekayu agyang potang darapat kayung mayap, bendisyunan na kayu ning Dios para kaniti. Iti ya ing sangkan nung inya inaus na kayu ning Dios uling i Cristo mismu dinalan yang kasakitan para kekayu, at likuananan na kayung alimbawa ban kanita tuki kayu king bakas nang delanan. E ya dinapat nanumang pamikasala; alang metung mang kalaraman a meramdam karing labi na. E ya minablas insultu inyang ininsultu de; e na inisip ing ganti ya inyang pepasakitan de, nune peniwala na ing sarili na king Dios, ing Ukum a makatuliran. Dela na la king katawan nang Cristo ding kasalanan tamu kanitang pinaku de king krus ban kanita itamu mate ta na king kasalanan at mie tamu king katuliran. King kapamilatan da ring sugat a tinggap na, kinayap kayu. Mengari kayung tupang melili; oneng ngeni migbalik na kayu king Pastul at Talaingat da ring kekayung kaladua. Makanyan munaman, ikayung babaing talasawa, pasakup kayu karing sarasarili yung asawa ban kanita nung ding aliwang lalaking talasawa e la pa maniwala king amanu na ning Dios, mayagkat la agyang e kayu magsalita king kapamilatan na ning ugali yu, uling ila mismu akit da kekayu ing wagas at mayap a panugali. Aliwa sana ing pamangamit yung palamuti ing panaligan ban gawan yung malagu ing sarili yu, antimo ing pami-ayus king buak, pamisulud alahas o masanting a imalan. Nune ing kekayung leguan sukat atyu king kilub, king pusu yu, leguan a e malyaring kumupas: ing palamuti ning malagu at mababa lub a tutung maulaga king arapan na ning Dios. Makanyan ing leguan a sinese da ring banal a babai king minunang panaun. Atin lang kapanaligan king Dios at pepasakup la karing karelang sarasariling asawa. Makanyan ya i Sarah; meging mapamintu ya kang Abraham at ing aus na king asawa na, Ing ginu ku. Ikayu ngeni ding anak na, nung manatili kayung tutuntun king mayap a pamibiebie, at ala kayung pitatakutan nanuman. Ikayu man, lalaking talasawa, king pamakiutus yu karing sarasarili yung asawa, sukat yung pakaintindian king e yu la kalupa sikanan. Inya igalang yu lang masalese, uling ila, kayabe yu, tanggap la naman king regalu na ning bie alang angga a ibie na ning Dios. Iti ing sukat yung daptan ban kanita e mirinan sagabal ing pamanalangin yu. Katataulian, sukat kayung mikakasundu at midadamayan. Mikakalugud kayu antimo ding mikakapatad at maging maganaka ampon magpakumbaba king metung at metung. E yu sana ablasan marok ing marok, e yu ablasan panagkas ing panagkas; nune ipanalangin yu la king bendisyunan na la ning Dios uling para kanyan na kayu inaus ning Dios ban tanggap kayung bendisyun. Uling sasabian na ning Kasulatan, Ninuman ing bisang magtamasa king bie at bisang manakit payapang panaun, sukat nang pangilagan ing pamagsalitang marok, at tuknang yang maglaram. Sukat yang gumulut king e mayap at sukat yang dapat mayap; sukat nang panintunan at ingatan ing kapayapan. Uling makalawe ya ing Ginu karing banal at parati yang makiramdam king karelang panalangin; oneng e ya tutula, karing darapat marok! Ninu mo ing ligalig kekayu, nung ing kapagnasan yu ya ing dapat mayap? Nung maging kailangan ing dumalan kayung kasakitan uli na ning matulid, mapalad kayu pa mu rin! E kayu paitakut karing tau at e kayu migaganaka. Makagyung samban ya i Cristo king mabilug yung pusu at kilalanan ye bilang Ginu. Manatili kayu sanang makasadiang makibat karing taung mangutang tungkul king kapanayan na ning kapayapan a atyu kekayu ngan. Ibie yu sana king mitmung ganaka at kagalangan. Ingatan yeng malinis ing konsiensia yu ban kanita potang insultuan da kayu, detang maninsultu king mayap yung panugali, bilang talasuyu nang Cristo, ilang dili ra dumine la king sablang paniabian da laban kekayu. At nung burian na ning Dios ing dumalan kayung kasakitan, masanting a e palak ing dumalan kasakitan uli na ing pamaniapat yung mayap kesa king pamaniapat yung e mayap. Uling i Cristo mismu mete ya para karing kekayung kasalanan, misan mu at para king kapilan pa man, ing taung banal para karing taung makasalanan, ban kanita akua na katamung ilapit king Dios. Pete re ing katawan na, oneng sinubli yang mebie bilang espiritual, at minta ya ing espiritu na at menaral karing espiritung makasukul. Ila deti ring espiritu da retang e memintu king Dios, inyang mapibabata yang menaya king pamagbalik da lub kanitang panaun a kasalukuyan ne pang gagawan Noe ing barku na. Ding mapilan a tau, walu la heganagana, miligtas la king danum. Ing binyag a lalarawan na ning danum ya ngeni ing makaligtas kekayu. Iti e ya mistulang pamanos king dinat na ning katawan, nune metung yang pangakung sasabian na ning tau king Dios ibat king malinis a konsiensia. Makakabus kekayu ing binyag king kapamilatan na ning pangasubli nang mebie Jesu-Cristo a minukiat na banua, at makalukluk king banda nang wanan ning Dios, mag-ari karing sablang anghel at karing kayupayan at upayang atyu karin banua. Ganakan yu nung nu anti ing kasakitan a delanan nang Cristo keti king yatu. Makanyan munaman, ikayu arian yung mitmung tetagan king lub yu ing mibata. Uling ninuman ing misasakitan a katawan ginulut ne king pamikasala. At ngeni, king kekaban na ning bie na aliwa na ing buri ning katawan ing mag-ari keya nune ing kaburian na ning Dios. Dakal na ing panaun a ginamit yu king pamirapat-dapat a kalupa na ning karing paganu. Migbabad kayu king manong a dapat. Menusig kayu king buri na ning laman at alang patugut miglasing. Migpasasa kayu king alak angga king e yu na balu ing pamaniaptan yu neng miyabe-abe kayung magkonsuelo. E yu na pikarine ing makasumaming pamanyamba karing idolo. Paniglon dang tutu ding paganu nung wari't ngeni e na kayu makiabe king karelang pamibiebie a mitmung kagaspangan a panugali, inya nanu la pamaniabian tungkul kekayu. Oneng pakibatan da iti arapan na ning Dios a makasadiang mukum karing mabie at karing mete. Uling ya kabud ing mukum karing mete, inya meging kailangan munaman ing miyaralan la king Mayap a Balita. Mipanaral karela iti ban mie lang kayabe na ning Dios agyamang ikua ra nang mirasnan king kamatayan a mangaintulid karing sablang tau. Malapit nang mirinan kawakasan ing sablang bage. Inya kailangan panatag kayu lub at masala kaisipan ba kayung makapanalangin masalese. Maygit king sabla, mikakalugud kayung mitmung katapatan uling patawaran na ning lugud ing dakal a kasalanan. Makabuklat ya sanang parati king metung at metung kekayu ing kekayung pibale-bale at e yu sana sasawan iti. Ing balang metung, bilang mayap a talapangasiwa na ning miyayaliwa nang regalu ning Dios, sukat nang gamitan para king ikakayap ning metung at metung ing isanu mang regalu a makapasubali nang tinggap king Dios. Ninuman ing talapanaral, sukat nang ipanaral ing amanu na ning Dios, ninuman ing susuyu, sukat yang sumuyung kayabe ning mabilug a sikanan a babie ning Dios. Kanita king sabla-sabla, miyabie ing kapurian king Dios king kapamilatan nang Jesu-Cristo nung kenu mangaintulid king ligaya, at ing upaya angga king kapilan pa man! Amen. Pakamalan kung kakaluguran, e yu pagtakan ing mabayat a kapagsubukan a daralanan yu a balamu mo e karaniwan. Nune sukat yung ikatula ing mirarakayanan kayu king kasakitan nang Cristo ban potang mipakilala na ing kaligayan na, mikatmuan kayung tula. Kapalad yu nung palmuran da kayu uli na ning alagad na kayung Cristo, uling iti mangabaldugan king ing Espiritung babie ligaya, ing Espiritu na ning Dios, manatili ya kekayu. Ninuman sana kekayu e ya miparusan uli na ning metung yang makamate tau o mapanako o kriminal o mapanggulu ya. Nung mipasakitan kayu uli na ning Cristianu kayu, e yu pikakarine iti, nune pasalamatan ye ing Dios alang-alang king lagyu yung Cristianu. Miras na ing aldo para magumpisa na ing pamanukum at ding taung pinili na ning Dios ila ding mumunang diling maukum. Nung kekatamu megumpisa nanu kaya ing maging kararasan da retang taung e maniwala king Mayap a Balitang ibat king Dios? Antimo ing sasabian na ning Kasulatan, Nung tutung masakit para karing mayap ing miligtas, nanu kaya ing kararasan da ring taung alang Dios at palpikasala? Inya detang daralan kasakitan uli na ning iti ya ing kaburian ning Dios para karela, kailangan dang ipaniwalang lubus ing karelang sarili king katapatan a lub ning karela Miglalang, at isundu ra ing pamaniapat dang mayap. Antimong metung a makatuang talapangasiwa, aku mismu ausan ku la kapanamdaman ding makatuang talapangasiwa na ning iglesia libutad yu. Metung ku karing menakit king pamailasa nang Cristo at metung na karing mirakayanan king ligayang mipakilala king paintungul. Ausan da kayu kapanamdaman: pastulan ye ing kawan a binie na ning Dios kekayu, lingapan yeng kusang lub, antimo ing buri na ning Dios at e anting mapipilit mu. Daptan yu ing obra yu e uli na ning salapi, nune uli na ning kapagnasan yung makasuyu. E kayu paginu karing mibili king lalam yung kalingapan, nune sukat kayung maging pialimbawanan na ning kawan. At potang palto ne ing Pamuntuk a Pastul, tanggapan ye itang maligayang korona a kapilan man e kumupas. At ikayung kayanakan a lalaki, pailalam kayu upaya karing makatua. Ikayu ngan sabla isulud yu ing kababan lub ba kayung misusuyuanan, uling sasabian na ning Kasulatan, Kasaman na la ning Dios ding palalu, oneng papakit yang ganaka karing mababa lub. Inya iduku yu ing sarili yu king gamat nang mayupaya ning Dios ban king panaun a karampatan ipuk na kayung matas a matas. Ibili yu ngan keya ing sablang kapigaganakan yu, uling atin yang malasakit kekayu. Parati kayung makasadia at magbante! Uling ing kekayung kalaban, ing diablo, lilibut yang anting leon a mamius, manintun yang alaklak na. Labanan ye, kayabe ning tetagan ning kekayung kasalpantayanan, ngening balu yu king ding kalupa yung talasalpantaya king mabilug a yatu daralanan da naman ing kasakitan a kalupa na ning kekayu. Oneng kaybat yung dinalan kasakitan king saguling panaun, ing Dios a panibatan na ning sablang grasya a minaus kekayu ban mirakayanan king ligaya nang alang angga kayabe nang Cristo, ya mismu ing pakayap kekayu at munie tetagan, sikanan at matibe a katatalakaran. Keya ing upaya kapilan man! Amen. Iting makuyad kung sulat kekayu, misulat ya king kasaupan nang Silvano a kikilalanan kung tapat a kapatad. Buri da kayung dinan sikanan lub at ibie kekayu ing kanakung patutu king iti ya ing tune nang grasya ning Dios. Inya tatagan yu ing pamanalakaran yu kaniti. Ing iglesiang atyu Babilonia a mepiling abe yu, pakomusta na kayu at makanyan munaman ing ipayabut na ning anak kung i Marcos. Pugayan ye ing metung at metung king mitmung kagalangan at lugud. Kapayapan keko ngang atyu kang Cristo. Ibat ya iting sulat kang Simon Pedro, ing metung karing talasuyu at apostol nang Jesu-Cristo. Miparala ya kekayung dininan na ning kekatamung Dios at Talapagligtas a i Jesu-Cristo, king maulagang kasalpantayanan a kalupa na ning kekami, ketang katuliran na. Maglapo kayu sana king grasya at kapayapan uli na ning kekayung kabiasnan tungkul king Dios at kang Jesus a Ginu tamu. Dininan na katamu ning banal a upaya na ning Dios king sablang kailangan tamu ban makapibiebie tamung mitmung kabanalan. Binie na iti king kapamilatan na ning pamangilala tamu king minaus kekatamu ban idake na kekatamu ing sarili nang kaligayan at kayapan. King anti kaniting paralan dininan na katamu karing maragul at maulagang regalu a pengaku na. Kanita, king kapamilatan da reting regalu agyu yung lisian ing mapanyirang buri ning laman a atyu king yatu at akua yung mirakayanan king kadiosan na. Iti mismu ing sangkan nung inya kailangan yung idagdag ing kayapan king kekayung kasalpantayanan, at ing kekayung kayapan dagdagan yung kaibasnan, at ing kekayung kabiasnan abayanan yung pamangawat king sarili, at king pamangawat king sarili iyabe ing pamanatili, at ing pamanatili yu lapatanan yung kabanalan, at ing kabanalan abayanan yung pamakilupang tau, at iting pamakilupang tau abayanan yung lugud. Ila deti ring miyayaliwang kayapan a kailangan atyu kekayu at palabungan ban ing pamangilala yu king Ginung Jesu-Cristo e mayalang kabaldugan at maging mapakinabang. Ninuman ing ala kareti mistula yang bulag a mengalinguan king mipatawaran ne karing kasalanan na. Inya, kapatad, lalu kayung magkapilit manatiling matatag king kabilian nung nu na kayu inaus at pinili ning Dios. Kanita kapilan man e kayu malili. King anti kaniting paralan, malalagua da kayung paluban king alang anggang Kayarian nang Jesu-Cristo a Ginu at Talapagligtas tamu. Inya buri kung parating paganaka kekayu deting bage agyamang balu yu na la at atin na kayung tetagan king katutuan a tinggap yu. Minamayap ku ing pasagiwan karing kekayung kaisipan deting bage kabang atin kung bie. Balu ku king e na maglambat ing bie ku, antimo ing asabi na na kanaku ning Ginung Jesu-Cristo. Inya daptan ku ing sablang agyu ku ban nung mayangu na ing bie ku, parati yu na la mung agaganaka deting bage. King pamihayag mi kekayu tungkul king paniatang nang mitmung kayupayan ning Ginu tamung Jesu-Cristo, e kami menalig karing salitang pigawa. Ikit mi karing sarili ming mata ing ligaya na. Atyu kami karin inyang dininan neng dangal at kaligayan ning Dios Ibpa, inyang ing siwala miras ibat king Kakataskatasan a Ligaya ning Banua at nganang sinabi, Iti ya ing sarili kung Anak a pakamalan, keya tutu kung mipamatulan! Ikami mismu dimdam mi ya itang siwalang menibatan banua uling kayabe na kami keta king banal a bunduk. Inya lalu keng makasiguru keng sasabian da ring propeta. E yu sisian nung makiramdam kayung masalese kaniti uling mengaring metung a sulung saslag kekayu king karalumduman, angga king maspak ya king alaya ing Aldo ning Ginu, at sunlag ya karing pusu yu ing batuin na ning abak. Maygit king sabla, dapat yung abalu ini: ala yang sariling upayang munie kamalinawan ing ninuman king isanu mang karing ula na ning Kasulatan, uling e menibatan ing ula da ring propeta king kaburian na ning tau, nune menibat mismu king Dios at sinabi da ring taung pepakimutan na ning Banal a Espiritu. Nung makananu kanitang minunang panaun ating linto propetang e tutu karing tau Israel, makanyan munaman ating lunto e tutung talaturu libutad yu. King karelang kabiasnan, ituru da kayu king e tutu a makasira king kekayung kasalpantayanan. Tanggian de ing Ginung migligtas karela angga king miras karela ing kapahamakan a e ra isip-isipan. At dakal la ding tuki king karelang kanawangan at lapastanganan de pati na ing Dalan ning katutuan. King karelang kasakiman, paglinlangan da kayu karing makawiling pamagsalita ba rang akua ing kekayung kayatinan. Malambat neng makasadia ing Manukum karela at e ya matudtud ing Mamuksa karela. E na la penupaya ning Dios ding anghel a mikasala; kilung na la king impierno at panenayan da karin king karalumduman ing Aldo ning Pamanukum. E na la penupaya ning Dios ding tau kanitang minunang panaun, nune gisan na lang pete ning Dios ding e mayap a tau king kapamilatan na ning maragul a albug; ala yang peintulutan miligtas nune mu i Noe a menaral tungkul king matulid a pamibiebie ampon ding pitung taung kayabe na. Piniumpa na la naman ning Dios at silaban ding siudad ning Sodoma at Gomorra ban ipakit na karing e mayap a tau ing karelang kararasan. Oneng linigtas ne ing mayap a taung i Lot a tutung meligalig a lub uli na ning dapat dang imoral ding taung e mayap. Mekipamalen ya karela ing mayap a taung ita at aldo-aldo ikit na at dimdam ing miyayaliwang e mayap a bage, at lubus nang penamdaman ing e ustung depat da. Inya balu na lang iligtas ning Ginu ding tapat keya king kapagsubukan a daralanan da, at balu na lang parusan ding e mayap angga king Aldo ning Pamanukum lalung-lalu na detang manusig king marinat nang buri ning laman at tatanggi king kayupayan na ning Dios. Mapangangas la at palalu deting e tutung talaturung sasabian ku. Ala lang pakundangan at kagalangan karing atyu banua, nune insultuan da la pa. Agyang ding anghel a maygit e palak sikanan at upaya kesa kareting e tutung talaturu, king pamiyarap dang sumbung karela king arapan na ning Dios, e la pa naman gagamit nanumang insultu laban karela. Oneng ding taung deti mengari lang animal a mabagsik a alang pamisip a mibait ban pandakpan da at katatan; insultuan da ing nanumang bage e ra aintindian. Mapuksa la antimo ding animal a malyap. Mipasakitan la naman uli na ning kasakitan a depat da karing aliwa. E la patugut magpasasa agyang king aldo masala ba ra mung apanusigan ing tula'ng buri ning karelang katawan. Tutung makarine at makasirang puri ing mayakit lang kasulu yu king pamangan, angga na king gagawan dang pagkonsuelo ing linlangan da kayu. Ala lang aliwang panintunan nune ding babaing daraptanan dang kanawangan; e la sasawang gagawang kasalanan. Tutuki da la king pamikasala ding mangaina lub. Tutu na lang misane king kasakiman. Tau lang piniumpa! Kinawani la at melili king dalan a matulid; tutukian da ing bakas nang Balaam a anak nang Beor a maburi king pakinabang a ibat king e mayap a dapat angga king pemakarinayan ne ning metung a asno. Migsalita ya ing asno anting metung a tau ba nang sabatan ing kamulangan a pamaniaptan na ning mesabing propeta. Mengari lang sibul a kinati ding taung anti kareti at ulap a papawi na ning angin a masikan; para karela sidia na ne ning Dios ing kalalalaman a lugal a madalumdum. Milalu la king pamagsalita, oneng ala namang kabaldugan ing karelang sasabian. Kakasangkapanan da ing buri na ning laman ba da lang asilu detang bayu pa mu mikawani karing taung e mayap a ugali. Pangakuanan da lang kalayaan, samantalang ila mismu ipus na la ning panugaling makasira; uling ing tau ipus ne ning nanumang makasupil keya. Ding taung mekakilala na kang Jesu-Cristo, ing Ginu tamu at Talapagligtas, mekaligtas na la king e mayap a bubunga na ning yatu. Nung pasibayu lang marakap at madaig kaniti, ing kaulian da maygit e palak a karokan kesa king minuna rang meging kabilian. Mayap pang e palak ing e ra na bitasang balu ing dalan na ning katuliran kesa king kaybat deng abalu gumulut la king sagradung kautusan a mibie karela. Ing mepalyari karela patutuan ne itang kasebian, Katutubu na ning asu ing balikan na ing suka na. Ing babi, agyang diluan me, magbalik ya mu rin king burak. Pakamalan kung kakaluguran, kadua neng pamaniulat ku kekayu iti. King minunang sulat a peparala ku kekayu at antimu rin kaniting kadua kung sulat, ala kung aliwang kapagnasan nune ing paganaka ku la kekayu ding mapilan a bage ba kung gisingan kekayu ing malinis a pamisip. Buri ku king e yu kakalinguan ing sinabi da ring banal a propeta kanitang minuna, at ing kautusan a binie na ning Ginu at Talapagligtas king kapamilatan da ring apostol a tinubud na kekayu. Mumunang dili, sukat yung abalu king karing tauling aldo lunto la ding taung mibiebie ketang sarili dang e mayap a kapagnasan. Insultuan da kayu at gawan pikaylian at ngarang sumabi kekayu, Pengaku nang Cristo ing magbalik ya? Antayu ngeni? Ikua ra nang mete ding makatua tamu, oneng alang mibayu keti manibat ketang melalang ya ing yatu! Para karela alang kabaldugan king ing banua at yatu lelangan na la ning Dios king upaya na ning amanu na. Pepalto na ing gabun ibat king danum at libutad ning danum. King kapamilatan na naman ning danum, ing Albug, lesak nia naman ing yatung minuna nang lelangan. King upaya na mu rin ning amanu na, papanatilian ne ning Dios ing banua at yatu ban siran na king api paniatang ning Aldo ning pamanukum na, at pamakamate karing e mayap a tau. Pakamalan kung kakaluguran, e yu kakalinguan ini: king Ginu, ing metung a aldo mengari yang libung banua, at ing libung banua mengari ya mung metung a aldo. E na piliban-liban ning Ginu ing pamanupad na king pengaku na, antimo ing isipan da ring aliwa. Dirinan na la mung panaun ding sabla ba lang sumisi, uling e na buri ning Dios ing mipahamak ya ing ninuman. Oneng ing Aldo ning Ginu datang yang antimo ing metung a mapanako. King Aldo ita mamaksing ya ing banua at matda ya. Malaso la king api ding batuin at planeta at masilab ing sablang atyu king yatu. Anti na ning makanyan mirinan kawakasan ing sabla, nanung uring pangatau ing sukat mayakit kekayu? Sukat kayung mibiebie mitmung kabanalan at king ganap a kasuyuan king Dios. Kabang panenayan ye at pamalaguanan ing paniatang ning Aldo na, daptan yu ing sablang agyu yu. Ita ing Aldo a milablab ya ing mabilug a banua at malaso ya at malaso la king pali ding batuin at planeta. Oneng ing tune tamung panenayan ya itang pengaku na ning Dios: ing bayung banua at bayung yatu nung nu mag-ari ing ganap a katuliran ning Dios. Inya, pakamalan kung kakaluguran, kabang manenaya kayu king Aldo ita, daptan yu ing sablang agyu yu ba kayung maging payapa pamibiebie, malinis at alang kapintasan arapan na ning Dios. At ing kapibabatan na ning Ginu kekayu, lawan yung antimong oportunidad a babie na kekayu ba kayung miligtas. Yan munaman ing babanggitan na ning pakamalan tamung kapatad a Pablo kanitang sinulat ya kekayu, king kabiasnan a binie na ning Dios kang Pablo. Makanyan mu rin ing parati nang paganaka karing sablang sulat na tungkul kaniting bage. Ating mapilan a dake karing sulat na a masakit paki-intindian, at dirinan dang e ustung kabaldugan ding alang balu at maina. At yan munaman ing gagawan da tungkul karing aliwang Kasulatan. Inya ipapahamak da ing karelang sarili. Oneng ikayu, pakamalan kung kakaluguran, iti sadia yu nang balu. Inya sukat kayung mingat ban e ra kayu atake king kamalian da ring taung e kikilalang kautusan. Pota ikayu mismu abating yu ing masalese yu nang kabilian. Inya e kayu patugut susulung king grasya at beluan kang Jesu-Cristo a Ginu tamu at Talapagligtas. Keya ing kapurian ngeni at king kapilan pa man! Amen. Susulat kami kekayu tungkul king Amanu na ning bie a atyu na manibat na king kapupurmeruan. Ikit mi ya at dimdam. Wa, ikit mi ya karing mata mi at atagkilan karing gamat mi. Mihayag ya iting bie; ikit mi ya at patutuan mi ya kekayu. Magsalita kami tungkul king bie alang angga a kayabe na na ning Ibpa. Iti ya ing mipakilala kekami. Babalita mi kekayu ing ikit mi at dimdam ban akayabe da kayu king pamakiabe king Ibpa at kang Jesu-Cristo a Anak na. Susulat mi iti ban maging ganap ing tula mi. Iti ya ing balita a dimdam mi king Anak na at babalita mi ngeni kekayu: ing Dios sala ya at alang nanumang dalumdum keya. Nung sasabian tamung atin tamung pamakiabe keya, oneng mabibie ta naman king karalumduman, maglaram tamu at e tamu mabibie king katutuan. Nung mabibie tamu king sala, antimo nung makananung yang atyu king sala, atin tamung pamisasanmetung at ing daya nang Jesus a Anak na lilinisan na katamu king sabla tamung kasalanan. Nung sasabian tamung ala tamung kasalanan, pipiraitnan tamu ing kekatamung sarili at ala yu kekatamu ing katutuan. Nung ikumpisal tamu ing kekatamung kasalanan, ayasahan tamu king ipatawad na la kekatamu ning Dios, at linisan na katamu king sabla tamung kasalanan uling tapat ya. Nung sasabian tamung e tamu mikasala, gagawan ta yang malaram ing Dios at ala yu kekatamu ing amanu na. Pakamalan kung anak, susulat ku iti kekayu ban e kayu mikasala. Nung ing ninuman mikasala ya, atin tamung talapamilatan king Ibpa. Ing talapamilatan ya i Jesu-Cristo, ing alang bakas kasalanan. Uling i Jesu-Cristo mismu ya ing menatbus karing kasalanan tamu at aliwa mu karing kasalanan tamu, nune pati na karing kasalanan da ring sablang tau. Balu tamu king akikilala ta ya ing Dios, nung tutuparan ta la ding kautusan na. Ing sasabing Balu ke, oneng e na la pamintuan ding utus na, iti malaram ya at ala yu keya ing katutuan. Oneng ing tutupad karing amanu na ning Dios, ganap na ing lugud na king Dios. Makanyan tamung abalu king ya atyu kekatamu: Ing sasabing manatili ya king Dios sukat yang mibiebie kalupa na ning bie nang Jesu-Cristo. Pakamalan kung kakaluguran, e ya bayung kautusan ing susulat ku kekayu, nune ing sadiang kautusan a atyu kekayu manibat na king minuna. Iti ya ing dimdam yu nang mipanaral. Makanyan man ituring yeng bayung kautusan iting susulat ku kekayu. Bayu ya, uling lilipas na ing karalumduman at saslag ne ing tune sala. Ing katutuan na niti meyakit king bie nang Cristo at mayayakit munaman iti kekayu. Ing sasabing atyu king sala, oneng kasaman ne ing kapatad na, iti atyu king karalumduman. Ing lulugud king kapatad na manatili ya king sala, at e ya maging sangkan king pamikasala na ning kalupa nang tau. Oneng ing ninumang masama king kapatad na atyu ya king karalumduman; lalakad ya king dalumdum, at e na balu ing pupuntalan na uling binulag ne ning dalumdum. Susulat ku kekayu, pakamalan kung anak, uling king uli nang Cristo mipatawaran na ing kasalanan yu. Susulat ku kekayu, pengaring lalaki, uling akikilala ye itang atyu na kanita pang kapupurmeruan. Susulat ku kekayu, kekayung kayanakan a lalaki, uling simbut yu ne ing Marawak. Kanakung anak, silatanan da kayu uling balu yu ne ing Ibpa. Silatanan da kayu, pengaring lalaki, uling akikilala ye ing atyu na manibat na kanitang kapupurmeruan. Silatanan da kayu, ikayung kayanakan a lalaki, uling masikan kayu at manatili ya kekayu ing amanu na ning Dios at simbut yu ne ing Marawak. E ye luluguran ing yatu o ding bage atyu king yatu. Ing lulugud king yatu e ya lulugud king Ibpa. Uling ing sablang atyu king yatu, ing managkat king e mayap nang buri ning laman, ing makatuksu king panimanman at nanumang pagparangalan na ning tau, deti ngan e la manibat king Ibpa nune manibat la king yatu. Ing yatu at deting bage lilipas la; oneng ing tutupad king kaburian ning Dios mie ya kapilan man. Anak ko, malapit na ing kawakasan! Antimo ing dimdam yu, daratang ya ing Kalaban nang Cristo; ngeni mu dakal na la deng linto kalaban nang Cristo. Inya balu tamu king malapit na ing kawakasan. E ta la tune kayabe deting tau, inya likuan da katamu. Uling nung tune lang kayabe tamu, menatili la sanang kayabe tamu. Oneng meko la, inya malino king ila ngan e la tune kekatamu. Oneng kekayu ne binie Cristo ing Banal a Espiritu, at uli na niti ikayu ngan balu yu ing katutuan. Sinulat ku kekayu e uli na ning e yu balu ing katutuan. Balu yu iti at balu yu munaman king alang kalaraman a manibatan king katutuan. Ninu ing malaram? Aliwa wari itang sasabi king i Jesus aliwa ya ing Cristo? Iti ya ing Kalaban nang Cristo, ing e bisang kilala king Ibpa at king Anak. Ing tatanggi king Anak tatanggian nia naman ing Ibpa. Ing ninumang tatanggap king Anak, tatanggapan nia naman ing Ibpa. Ingatan yu king pusu yu ing kekayung dimdam manibat na king minuna. Nung manatili king pusu yu ing kekayung dimdam manibat king minuna, manatili kayung mabibie kayabe na ning Anak at ning Ibpa. At iti ya ing pengaku na kekatamung Cristo: bie alang angga. Sinulat ku iti tungkul karetang bisang milili kekayu. Binie ne kekayung Cristo ing Espiritu at kabang manatili ya kekayu, e na kailangan ing ituru na kayu ning ninuman. Ing Espiritu ya ing mituru kekayu karing sablang bage, at e kalaraman ing tuturu na, nune katutuan. Pamintuan yu ing tuturu na ning Espiritu at manatili kayu kang Cristo. Inya, anak ko, manatili kayu kang Cristo ban maging panatag ing lub tamu king paniatang nang pasibayu at ban e tamu dumine king Aldo ita. Nung balu yu king i Cristo banal ya, sukat yu namang abalu king ing balang darapat kabanalan anak ne ning Dios. Lawan yu nung nu anti ing lugud na ning Ibpa kekatamu! Tune na katamung kaluguran, inya mayayaus tamung anak na ning Dios, at king kamatutuanan anak na katamu pin. Ing sangkan nung inya ing yatu e na katamu akikilala ya ini: e ne akilala ing Dios. Pakamalan kung kakaluguran, ngening kasalukuyan anak na katamu ning Dios, oneng e pa malino nung nanu ing maging kararasan tamu. Makanyan man, balu tamu king pamagbalik nang Cristo maging kalupa ta ya uling akit tamu ing tune nang kabilian. Inya ing ninumang ating kapanayan kang Cristo sukat yang manatiling malinis, antimo i Cristo malinis ya. Ing ninumang darapat kasalanan lalabag ya king kautusan na ning Dios, uling ing kasalanan pamaglabag ya king kautusan. Balu yu king dinatang ya i Cristo ban ilako na ing kekatamung kasalanan at king ya ala yang kasalanan. E ya mikakasala ing ninumang manatili kang Cristo, oneng ing ninumang mikakasala e ne ikit o e ne balu i Cristo. Anak ko, e yu paintulut ing piraitnan na kayu ning ninuman! Ing ninumang darapat matulid, makatuliran ya, kalupa neng Cristo. Kakampi ne ning diablo ing ninumang darapat kasalanan. Uling manibat na king minuna darapat neng kasalanan ing diablo. Uli na niti, dinatang ya ing Anak ning Dios ban siran na ing dapat na ning diablo. Ing ninumang anak ning Dios, e na susundu ing pamaniapat kasalanan, uling atin neng bayung bie ibat king Dios. At anti na ning ing Dios ya ing Ibpa na, e na na malyaring isundu ing pamaniapat kasalanan. Kaniti makilala nung ninu ding tune anak na ning Dios at nung ninu ding tune nang anak ning diablo: ing ninumang e darapat matulid at e lulugud king kapatad na e ne anak ning Dios. Iti ya ing aral a dimdam yu manibat na kanitang minuna: sukat tamung mikakalugud. E ta ya sukat pakiapusan i Cain uling tinuki ya king Marawak at pete ne ing kapatad nang i Abel. Obat pete ne? Uling e ya mayap a dapat i Cain; oneng mayap ing dapat ning kapatad na. Kapatad, e yu sana pagtakan nung pikakasaman na kayu ning yatu. Balu tamu king ibat king kamatayan linipat ta na king bie uling luluguran ta la ding kekatamung kapatad. Ing e lulugud manatili ya pa king kamatayan. Ing masama king kapatad na, makamate yang tau at balu yu king ing bie alang angga ala yu king makamate tau. Kaniti ta ya akikilala ing tune lugud: inain nang Cristo ing bie na king uli tamu. Kailangan tamu namang iyain ing bie tamu king uli da ring kapatad. Nung akit ne ning ninumang maki pibandian ing kapatad na a atyu king pamangailangan, oneng e ne seupan, makananu nang asabing ing lugud na ning Dios atyu keya? Anak ku, e tamu sana lulugud king kapamilatan na mu ning amanu o salita. Ipakit tamu ing lugud king kapamilatan na ning dapat. Kaniti tamu abalu king atyu tamu king panig na ning katutuan, at mitahimik ya ing konsiensia tamu king arap ning Dios, nung sakali mang ligaligan na katamu niti. Uling maygit ya ing Dios king kekatamung konsiensia at balu na ing sabla. Pakamalan kung kakaluguran, nung e na katamu liligaligan ning kekatamung konsiensia, panatag tamu pilubluban makalapit king Dios. Tatanggapan tamu ing nanumang aduan tamu king Dios, uling pamintuan ta la ding utus na, at daraptan tamu itang babie tula keya. Iti ya ing kautusan na: maniwala tamu king lagyu na ning Anak nang i Jesu-Cristo at mikakalugud tamu antimo ing inutus nang Cristo. Ing mamintu karing kautusan na ning Dios manatili ya king Dios at ing Dios naman manatili ya keya. At king kapamilatan na ning Espiritung babie na kekatamu, abalu tamu king manatili ya ing Dios kekatamu. Pakamalan kung kakaluguran, e yu la ngan paniwalan ding sasabing atyu karela ing Espiritu. Nune subukan yu la pa mu ban abalu yu nung ibat ya king Dios ing espiritung atyu karela. Uling dakal la ding lunto propetang e tutu king yatu. Iti ya ing batayan yu nung ninu ing panuknanganan na ning Espiritu ning Dios: ing mibubulalag king i Jesu-Cristo mikatawan yang tau, ya ing panuknanganan na ning Espiritung ibat king Dios. Oneng ing sasabi king i Jesus e ya mikatawan tau e ne panuknanganan ning Espiritung ibat king Dios. Ing espiritu na ning Kalaban nang Cristo ya ing atyu keya. Mebanggit na kekayu king iti datang ya, at ngeni atyu ne keti king yatu. Anak, king Dios kayu at asaul yu na la ding propetang e tutu, uling ing Espiritung atyu kekayu mayupaya ya kesa king espiritung atyu karing mayatu. Ila king yatu la, inya maniabi la tungkul king yatu at pakiramdaman na la ning yatu. Oneng itamu king Dios tamu. Ing ninumang kikilala king Dios makiramdam ya kekatamu; oneng ing ninumang e king Dios, e ya makiramdam kekatamu. Makanyan tamung akilala ing pamiyaliwa na ning Espiritu ning katutuan ila ning espiritu na ning kamalian. Pakamalan kung kakaluguran, mikakalugud tamu uling manibat king Dios ing lugud. Ing ninumang lulugud anak ne ning Dios at kikilala ya king Dios. Ing e lulugud e ne kakilala ing Dios uling ing Dios lugud ya. Pepakit na ning Dios ing lugud na kekatamu inyang tinubud ne ing bugtung nang Anak ban mika bie tamu king kapamilatan na. Iti ya ing lugud: e uling kaluguran ta ya ing Dios, nune itamu ding liguran na at tinubud ne ing Anak na ban atbusan na ing kasalanan tamu. Pakamalan kung kakaluguran, anti na ning maragul ing lugud ning Dios kekatamu, sukat tamu munamang mikakalugud. Ala pang bitasang menakit king Dios; nung mikakalugud tamu, atyu kekatamu ing Dios at ing lugud na maging ganap kekatamu. Balu tamu king manatili tamu king Dios at manatili ya kekatamu, uling dininan na katamu king Espiritu na. Ikit mi at patutuan king tinubud ne ning Ibpa ing Anak na bilang Talapagligtas na ning yatu. Ing ninumang sasabi king i Jesus ya ing Anak ning Dios, manatili ya king Dios at ing Dios naman manatili ya keya. Balu tamu at paniwalan ing lugud na ning Dios kekatamu. Ing Dios lugud ya. Ing manatili king lugud, manatili ya king Dios at manatili ne man keya ing Dios. Maging ganap ing lugud kekatamu ban malyari tamung marap alang takut king Aldo ning Pamanukum, uling keti pa king yatu ing bie tamu kalupa na na ning kang Cristo. Ala yang kayabe takut ing lugud, uling tatabi na ning ganap a lugud ing takut. E pa ganap ing lugud na ning ninumang ating takut, uling ing takut kakambal ne ning kaparusan. Lulugud tamu uling minuna na katamung liguran ning Dios. Ing sasabing Kaluguran ke ing Dios, oneng kasaman na ne man ing kapatad na, iti malaram ya. Makananu neng aluguran ing Dios a e na akakit, nung ing kapatad na a akakit na e ne aluguran? Iti ya ing kautusan a binie na kekatamung Cristo: ing taung lulugud king Dios sukat nia namang luguran ing kapatad na. Anak ne ning Dios ing ninumang maniwala king i Jesus ya ing Cristo, at ing ninumang lulugud king tata lulugud ya naman king anak na. Abalu tamu king kaluguran ta la ding anak na ning Dios, nung kaluguran ta ya ing Dios at pamintuan ta la ding kautusan na. Uling ing pamaglugud king Dios mangabaldugan pamanupad karing kautusan na. At e na la man masakit tuparan ding kautusan na, uling ing balang anak na ning Dios magtagumpe ya laban king yatu, at ing kekatamung kasalpantayanan ya ing makapanagumpe laban king yatu. Ninu ing malyaring magtagumpe laban king yatu? Itamung maniwala king i Jesus ya ing Anak ning Dios. I Jesu-Cristo ya ing dinatang keti king yatu; dinatang yang kayabe na ning danum ning pangabinyag na at ning daya a bilus na king kamatayan na. At e mu kayabe ning danum nune kayabe ning danum at ning daya. Patutuan na iti ning Espiritu uling ing Espiritu katutuan ya. Atlu la ding patutu: ing Espiritu, ing danum at ing daya, at ing patutu da reting atlu mikakametung mu. Tatanggapan tamu ing patutu da ring tau, oneng lalung matibe ing patutu na ning Dios at iti ya ing patutu na ning Dios tungkul king Anak na. Ing ninumang maniwala king Anak ning Dios maniwala ya king patutung iti. Oneng ing e bisang maniwala king Dios, gagawan neng malaram ing Dios, uling e ya maniwala king patutu na tungkul king Anak na. At iti ya ing patutu: binie na kekatamu ning Dios ing bie alang angga at iti atyu king Anak na. Ing taung panuknanganan na ning Anak ning Dios atin yang bie alang angga; ing e na panuknanganan ning Anak ning Dios ala yang bie alang angga. Susulat ku iti ban ikayung maniwala king lagyu na ning Anak ning Dios abalu yu king atin kayung bie alang angga. Masikan tamu lub lumapit king Dios uling balu tamu king ibie na ing nanumang aduan tamu agpang king kaburian na. Anti na ning balu tamung pakiramdaman na katamu, balu tamu munaman king ibie na ing nanumang aduan tamu. Nung ing ninuman akit neng darapat kasalanan ing kapatad na, kasalanan a e miyangganan king kamatayan espiritual, ipanalangin ne at ing kapatad nang iti midinan yang bayung bie. Iti makatungkul karing kapatad a darapat kasalanan a e miyangganan king kamatayan espiritual. Oneng ating kasalanan a miyangganan king kamatayan espiritual, at e ku sasabian king ipanalangin ye ing ninumang taung darapat kaniti. Kasalanan ing sablang dapat a e matulid, oneng ating kasalanan a e miyangganan king kamatayan espiritual. Balu tamu king ing metung a anak na ning Dios e ya mikakasala, uling ingatan ne ning Anak ning Dios at e ne ananu balang ning Marawak. Balu tamu king anak na katamu ning Dios, at ing mabilug a yatu atyu king upaya na ning Marawak. At balu tamu king dinatang ya keti king yatu ing Anak ning Dios at dininan na katamung pamanalastas ban akilala ta ya ing Dios a tutu, at king itamu atyu tamu king Dios a tutukayabe nang Jesu-Cristo a Anak na. Ya ing Dios a tutu at ya ing bie alang angga. Anak, mangilag kayu karing idolo! Ibat ya iting sulat king Matua. Miparala ya king kalugud-lugud a Ima at karing anak na a tune kung pakamalan. Aliwa mu aku ing malugud kekayu, nune pati na ding sablang makakilala king katutuan, uli na ning katutuan a atyu kekatamu at manatili kekatamu kapilan man. Ibie na sa kekatamu ning Dios Ibpa at i Jesu-Cristo a Anak na, ing grasya, lunus at kapayapan king kapamilatan na ning katutuan at lugud. Tutu kung matula uling ikit ku la ding mapilan karing kekang anak a mabibie king katutuan, antimo ing inutus na kekatamu ning Ibpa. At ngeni, kalugud-lugud a Ima, atin kung aduan keka: mikakalugud tamu itamung sabla. E ya bayung kautusan ing susulat ku keka, nune ya naman ing sadiang kautusan a ibat pa king kapupurmeruan atyu na kekatamu. At iti ya ing kabaldugan na ning lugud a sasabian ku: mibiebie tamu karing kautusan na ning Dios. Ing kautusan a miyabie keta pang minuna ya pin iti: mibiebie tamu king lugud. Dakal na la ding mapamirait a dinatang keti king yatu, ding taung e bisang magpatutu king i Jesu-Cristo mikatawan yang tau. Ing taung anti kareta mapaglinlang ya at Kalaban neng Cristo. Inya mingat kayu ban e mayalang kabaldugan ing pipagalan yu, nune tanggapan yung lubus ing kekayung ablas. Ing ninumang lalabag at e manatili king turu nang Cristo, e ne panuknanganan ning Dios. Panuknanganan ne ning Ibpa at ning Anak ing ninumang manatili king turu nang Cristo. Ing ninumang daratang kekayu a e magdala king turung iti, e ye tatanggapan king kekayung pibale-bale ni atuan man! Uling misangkut ya ing manatu keya king e mayap nang dapat. Dakal ku pa buring sabian kekayu, oneng e king kapamilatan na niting sulat. Pagnasan da kayung dalawan at akapagsalitang miyarapan ban lalung maging ganap ing tula tamu. Kukomustan da ka ring anak na ning Kapatad mung Babai a kalupa mung mepili. Ibat ya iting sulat king Matua. Miparala ya kang Gayo, ing pakamalan kung kakaluguran. Pakamalan kung Gayo, ipanalangin ku king dasan na ka sana niting sulat ku king mayap a kabilian at king masanting a pamikakatawan antimo ing mayap nang kabilian ning bie mung espiritual. Tutu kung matula inyang dinatang la ding mapilan a kapatad at belita ra king manatili kang tapat king katutuan at tune mabibie king katutuan. Ala nang maygit pang makaibie tula kanaku kesa king damdaman ku ing balita a mabibie la king katutuan ding kanakung anak. Pakamalan kung kakaluguran, ing kasuyuan mu karing kapatad, pati na karing e mu kakilala, patutu king tune kang tapat. Patutuan da reti ing kekang lugud king iglesia keni. Lalung mayap nung asaupan mu la king karelang pamaglakbe antimo ing karapatdapat karing talasuyu na ning Dios. Uling miglakbe la king lagyu nang Cristo at e la tinanggap nanumang saup karing e kikilala king Dios. Sukat ta lang saupan deting tau ban mikadake tamu king pangalaganap na ning katutuan. Sinulat kung makuyad king iglesia; oneng i Diotrefes a maburing maging manimuna da e na ku pekiramdaman. Sabian ku ngan pangaras ku ken ing sablang kalaraman a sinabi na laban kekami. At e pa makagyu iti kang Diotrefes. E na na la buring tanggapan ding kapatad a daratang karin, sasabatan na la pa, at tatabi na lang palualan king iglesia ding bisang tanggap karela! Pakamalan kung kakaluguran, e mu pakiapusan ing e mayap a alimbawa; ing mayap ya ing pakiapusan mu. King Dios ya ing ninumang darapat mayap; ing ninumang darapat e mayap e ne pa ikit ing Dios. Mayap ing sasabian da ring sabla tungkul kang Demetrio, at makanyan ing pakilala na ning katutuan. Makanyan munaman ing kekaming patutuan kang Demetrio, at balu mu king e ke malaram. Dakal ku pa buring sabian keka, oneng e na kaniting sulat. Asahan kung mikit kata king lalung malaguang panaun at kanita ta na mipagsalita. Datang sa keka ing kapayapan. Kukomustan da ka ring kakaluguran mu keni. Pakikomusta mu na ku man karing sablang kakaluguran tamu ken; king balang metung at metung karela. Ibat ya iting sulat kang Judas, ing talasuyu nang Jesu-Cristo at kapatad nang Santiago. Miparala ya karing sablang inaus na ning Dios, ding mabibie king lugud na ning Dios Ibpa at king saup nang Jesu-Cristo. Mananu na sanang ing maglapo lunus, kapayapan, at lugud miyabie kekayu. Pakamalan kung kakaluguran, Magkapilit kung daptan ing anggang agyu ku ban makasulat kekayu tungkul king kaligtasan a atyu kekatamu. Kaniting penandit panamdaman ku king tune ping kailangan ing sulatanan da kayu ban pasiknangan ku ing kekayung pamakilaban para king kasalpantayanan a misan mu miyabie karing pinili na ning Dios. Uling ating mapilan a e mayap a tau, ding lihim milub king katipunan tamu a babaligtad da ing turu tungkul king grasya na ning kekatamung Dios ban matuliranan da ing e mayap dang dapat at tatanggian de i Jesu-Cristo, ing bukud mung Maestro at Ginu tamu. Misulat keta pang minunang panaun ing parusa a dugpa kareting e mayap a tau. Agyamang lubus yu nang balu iti, buri kung ipaganaka kekayu nung makananu na lang linigtas ning Ginu ding Israelita king bansang Ehipto at kaybat gisan na lang pete ding e meniwala. E yu la naman kakalinguan ding anghel a e meningat king karelang sariling katungkulan; likuan da ing mayap dang kabilian. Sinukul na la ning Dios deti king kalalaman na ning karalumduman angga king datang ing maragul nang Aldo ning Pamanukum. Makanyan munaman ing depat na ning Sodoma at ning Gomorra at ding siudad a makalapit karela. Dinapat lang pamakipangalugud at miyayaliwa pang pamikasala king laman. Ing depat da kalupa na ning depat da ring e mayap a anghel. Miparusan la king alang anggang api ban maging lisyun la karing sabla. Makanyan la naman deting tau. Dirinatan da ing karelang katawan king kapamilatan ning karelang vision; payalan dang kabaldugan ing upaya na ning Dios at insultuan da la ring atyu karin banua. Agyang i Miguel a pamuntuk da ring anghel e na depat ing anti kaniti. King pamakipagdibate na king diablo tungkul king nung ninu ing atin karapatan kuma king bangke nang Moises, e ne ininsultu ing diablo, nune sinabi na, Ing Ginu ya ing matul keka. Oneng deting tau insultuan da itang e ra aintindian. Mengari lang animal a alang isip. Ila mismu sisiran da ing karelang pangatau king kapamilatan na nitang balu ra. Makalunus na la uling tikian da ing e mayap nang ugaling Cain; mekiapus la king kamalian nang Balaam uli na ning salapi; at mig-rebeldi lang anti i Core at mete lang antimo ya. Mengari lang dinat a babie dungis karing pamisulusulu yu anting mikakapatad nung nu la mamangan at miminum king alang kagalangan. Makipangan la mu at ing bukud dang balu ya ing karelang sarili. Mengari lang lulam a pitange-tange na ning angin at alang daralan a uran. Mengari lang tanaman a e mamunga king karelang kapanaunan; tanaman a mebagut a yamut at melanging lubus. Mengari lang bibiung a alun king dagat kayabe ning keyalan dang kamarinayan a maging bula. Mengari lang batuin a lito-lito a misadia king karalumduman king kapilan pa man. I Enoc, ing pangane king kapitung lahi manibat kang Adan, ya ing minie ula tungkul karela. Ngana, Lawan yu! Ing Ginu datang yang kayabe na ding libu-libung anghel a banal ban ukuman na la ding sabla at parusan ding makasalanan uli na ning e mayap a depat da, at ing sablang kalapastanganan da king Ginu! Bubulung lang bubulung at mamarsala karing aliwa; depat da ing e mayap dang kapagnasan; mayabang la pa at masanting magsalita karing tau ba rang akua ing buri da. Oneng ikayu, kakaluguran ku, tandanan yu ing amanung sinabi ra kekayu ding apostol na ning Ginu tamung Jesu-Cristo king milabas a panaun. Uling sinabi da kekayu, King katataulian a panaun, lunto la ding maninsultu kekayu a mabibie ketang e mayap dang kapagnasan. Ila deti ring taung panibatan na ning pamikawakawani; ing e mayap a kapagnasan ya ing mumutus karela at aliwa ing Espiritu. Oneng ikayu, patibayan yu ing kekayung sarili king banal yung kasalpantayanan. Manalangin kayu king upaya na ning Banal a Espiritu; manatili kayu king lugud na ning Dios kabang panayan ye ing Ginu tamung Jesu-Cristo ban king lunus na dinan na kayung bie alang angga. Pakit kayung lunus karing ating duda; iligtas yu la ding aliwa at ilako king api. At karing aliwa, pakit kayung lunus a ating kaingatan; pikasaman yu pati na ing imalan dang midinatan king e mayap nang nasa ning laman. Ngeni itang maki upayang makasaup kekayu ban e kayu mitakid at ayarap na kayung alang kapintasan, at ating tula king ligaya na, king bukud mung Dios a Talapagligtas tamu kapamilatan nang Jesu-Cristo a kekatamung Ginu, keya ing ligaya, dangalan, upaya, at pamaniakup manibat king minunang panaun at ngeni, at king kapilan pa man! Amen. Iti ya ing kapahayagan na ning Dios kang Jesu-Cristo, at pepahayag na king talasuyu nang i Juan king kapamilatan na ning anghel na. Miyabie ya iting kapahayagan ban ipabalu la karing talasuyu na ning Dios ding bage a malapit nang mapalyari. Iti ya ing patutuan nang Juan tungkul king sablang ikit na, ing sinabi na ning Dios, at ing katutuan a pepahayag nang Jesu-Cristo. Mapalad la ding babasa king librung iti at ding makiramdam king ula a sinabi na at ding mamintu king makasulat! Uling malapit na lang mapalyari deting bage. Iti ibat kang Juan at parala ne karing pitung iglesia king probinsia na ning Asia: Miyabie sana kekayu ing grasya at kapayapan ning Dios, ing Dios ning kasalukuyan a panaun, ning milabas, at ning panaun a daratang, at ibat karing pitung espiritu a atyu arap ning tronu na, at ibat kang Jesu-Cristo, ing tapat a testigu, ing mumunang diling sinubling mebie at mag-ari karing sablang ari keti king yatu. Kaluguran na katamu at king uli ning kamatayan na gewa na katamung malaya karing kekatamung kasalanan, at gewa na katamung kayarian ding pari ban sumuyu king Dios na at Ibpa. Kang Jesu-Cristo ing ligaya at upaya angga king kapilan pa man! Amen. Pakatandanan yu iti: datang ya libutad da ring biga. Akit de ring sabla at pati na detang tinandus keya. Tumangis la ding sablang bansa na ning yatu uli na ning depat da kang Jesu-Cristo. Iti ya ing katutuan! Amen. Aku ing Alpha at ing Omega, ngana ning Ginung Dios a Mayupaya, ing Dios ning kasalukuyan, ning milabas, at ning panaun a daratang. Aku i Juan, ing kapatad yung kayabe king kekayung kasakitan at king kayarian nang Jesus at king pamibabata uli na ning pangayabe kang Jesus. Inugse ra ku king pulu ning Patmos uling penaral ku ing amanu na ning Dios at minie kung patutu tungkul kang Jesus. Aldo ning Ginu kanita inyang liban na ku ning Espiritu at kagulutan ku dimdam ke ing masikan a siwalang balamu trumpeta. Ngana, Isulat mu king libru ing akakit mu at iparala me karing pitung iglesia: king Efeso, Esmirna, Pergamo, Tiatira, Sardis, Filadelfia, at king Laodicea. Melikid ku ban lawan ing magsalita at ikit ku la ding pitung gintung tumpakan-sulu. Makatalakad ya libutad da reti ing metung a balamu lalaking makaimalan makaba angga karing sakung at ating gintung panaling makababat king salu na. Kasing puti na ning bulbul tupa o ning bulak ing buak na at milalablab lang anting api ding mata na. Kikinang la ding bitis na anting makintab a tangsung medalise king pugun, at bibiung anting danum a darabulbul ing siwala na. Atin yang tatalnan a pitung batuin king wanan nang gamat, at lulual ya king asbuk na ing espadang matalas at mingatba taram. At makasilo ya ing lupa na, anti ya king aslag ning aldo neng kaugtuan. Inyang ikit ke, miragsa kung anting mete king arap na. Pinatung ne kanaku ing wanan nang gamat at ngana, E ka tatakut. Aku ing Mumuna at ing Katataulian! Aku ing Mabie! Mete ku oneng ngeni mabie ku king kapilan pa man. Tatalnan ku ing kayupayan king kamatayan at king kakarinan da ring mete. Inya isulat mu ing akakit mu, ing mapapalyari ngeni, at ing mapalyari king daratang a panaun. Iti ya ing lihim dang kabaldugan ding pitung batuin a tatalnan ku king gamat kung wanan at ding pitung tumpakan-sulu: ding pitung batuin ila ding anghel da ring pitung iglesia, at ding pitung tumpakan-sulu ila kabud ding pitung iglesia. Isulat mu iti king anghel na ning iglesia karin Efeso: Iti ya ing pasabi na nitang tatalan karing pitung batuin king wanan nang gamat at lalakad libutad da ring pitung gintung tumpakan-sulu. Balu ku ing depat mu, ing kapagalan mu at kapibabatan king pamakiarap mung kasakitan. Balu ku king e mu peintulut ing e mayap. Balu ku king sibukan mu la ding sasabing apostol la at apatunayan mu king e la tune apostol. Mapibabata ka at pekiarapan mu ing dakal a kasakitan king mitmung tetagan alang-alang kanaku at e ka sinawa. Oneng ing paginakit ku keka ya iti: merimla ing lugud mu kanaku; e na na kalupa ning sadia. E mu kakalinguan ing sadia mung kabilian. Sumisi ka at gumulut king e mayap mung dapat. Balikan mu ing sadia mung dapat a mayap. Nung e ka sumisi, datang ku at ilako ke ing tumpakan mung sulu. Iti naman ing apupuri ku keka: pikakasaman mung kalupa ku ing gagawan da ring Nicolaita. Nung atin kang balugbug, pakiramdaman mu ing sasabian na ning Espiritu karing iglesia! Ibie ku karing magtagumpe ing katuliran mangan king bunga na ning tanaman ning bie a atyu king Hardin ning Dios. Isulat mu iti king anghel na ning iglesia karin Esmirna: Iti ya ing pasabi na nitang mumuna at katataulian, ing mete at mebie pasibayu. Balu ku ing kapagsubukan a daralanan mu. Balu ku king pakakalulu ka, oneng mabandi ka king tune pibandian. Balu ku ing pamanyirang puri a daraptan da keka ding magpanggap Judio; oneng king kamatutuanan kampun na lang Satanas. E ka mitatakutan karing kaligaligan a malapit nang mapalyari keka. Tandanan mu iti: ipasukul na la ning diablo ding mapilan kekayu. Kapagsubukan iti kekayu at magkasakit kayu kilub ding apulung aldo. Manatili kang tapat angga king kamatayan at ibie ke keka ing korona na ning bie. Nung atin kang balugbug, pakiramdaman mu ing sasabian na ning Espiritu karing iglesia! E la dumalan king kaduang kamatayan ding magtagumpe. Isulat mu iti king anghel na ning iglesia karin Pergamo: Iti ya ing pasabi na ning tatalan king matalas a espadang adua taram. Balu ku king manuknangan ka king lugal nung nu ya makabili ing tronu nang Satanas. Makanyan man, manatili kang tapat kanaku. E mu tinggian ing kasalpantayanan mu kanaku inyang i Antipas a tapat kung talasuyu pete re ken king balen a panuknanganan nang Satanas. Oneng atin kung paginakit keka uli da reting mapilan a bage: ating mapilan a tutupad king turu nang Balaam a tinuru kang Balak para manimuna king pamikasala da ring Israelita. Uli na niti, mengan la king pamangan a miyain karing idolo, at dinapat lang pamakipangalugud. Atin munamang mapilan kekayu a tutupad king panaral da ring Nicolaita. Inya sukat kayung sumisi king pamikasala yu. Nung e kayu sumisi, puntalan da kayu king malaguang panaun at gerahan ku la ding taung deta king kapamilatan na ning espadang lulual king asbuk ku. Nung atin kang balugbug, makiramdam ka king sasabian na ning Espiritu karing iglesia! Karing magtagumpe, ibie ku ing makasalikut a manna a manibat banua. Ibie kia munaman king balang katau ing maputing batu nung nu ya makasulat ing metung a bayung lagyu a alang makibalu nune mu itang tanggap kaniti. Isulat mu iti king anghel na ning iglesia karin Tiatira: Iti ya ing sasabian na ning Anak ning Dios a ating matang milalablab anting api at bitis a anting kikinang a tangsu. Balu ku ing daraptan mu, ing lugud mu, katapatan, kasuyuan at kapibabatan. Balu kung maygit kesa king sadya ing daraptan mu ngeni. Oneng oyni ing e ku buri keka: paintulutan me i Jezebel, ing babaing migpanggap tubud na ning Dios. Pipiraitnan na la ding talasuyu ku at tuturu na lang dapat pamakipangalugud, at agkatan na lang mangan king pamangan a miyain karing idolo. Dininan keng sapat a panaun ban sumisi, oneng e ya bisang magbayung bie. Tandanan mu iti: irate ke king sakit at pati na detang akayabe na king pamakipangalugud. Dumalan lang kasakitan subali mu nung sisian da at gulutan ing pamaniapat dang e mayap kayabe na. Paten ku la naman ding anak na ban kanita abalu da ring sablang iglesia king aku ing susuri king pusu at isip da ring tau. Ablasan ke ing balang metung kekayu ketang depat yu. Oneng sasabian ku karing aliwang tau ken Tiatira a e makiramdam king e mayap nang turung Jezebel at e mebiasa king ausan dang malalam nang lihim Satanas, ala kung papusan a mabayat. Oneng ingatan yung masalese ing mayap a atyu kekayu angga king paniatang ku. King magtagumpe at makatupad king kaburian ku angga king kawakasan, ibie ku ing upayang sumakup karing sablang bansa, anti ing binie na kanaku ning Ibpa. Panibalan na la king kapamilatan na ning palupalung bakal at balbalan na la ding bansa antimo ing pamamalbal na karing kuran. Ibie kia naman karela ing batuin na ning abak. Nung atin kang balugbug, pakiramdaman mu ing sasabian na ning Espiritu karing iglesia! Isulat mu iti king anghel na ning iglesia karin Sardis: Iti ya ing sasabian na nitang ating pitung espiritu na ning Dios at ating pitung batuin. Balu ku ing daraptan mu. Balu ku king isipan da king mabie ka; oneng king kamatutuanan mete ka. Inya migising ka at biayan mu la ding bage makatagan keka bayu la mibalausnan mate. Akakit ku king e la pa ganap ding bage depat mu king arap ning kanakung Dios. Inya ganakan mu nung makananu mu lang tinggap ding aral a dimdam mu. Tuparan mu la deti at sisian mu ing kekang pamikasala. Nung e ka migising, datang kung anting mapanakoking oras a e mu balu. Makanyan man ating mapilan ken king Sardis a miningat malinis king imalan da; inya maging kayabe ku la deti king pamag-imalan maputi uling karapatdapat la. Mipaimalanan lang maputi ding magtagumpe at e ku la ilako ding lagyu ra king libru na ning bie. Kilalanan ku ing kanaku la king arap ning Ibpa ku at king arap ding anghel na. Nung atin kang balugbug, pakiramdaman mu ing sasabian na ning Espiritu karing iglesia! Isulat mu iti king anghel na ning iglesia karin Filadelfia: Iti ya ing sasabian na nitang banal at apagkatiwalan, ing tatalan king susi nang David; alang makasara king nanumang ibuklat na at alang makabuklat king nanumang isara na. Balu ku ing kekang dapat; balu ku king ditak mu ing agyu mu, oneng tiparan mu ing turu ku at meging tapat ka kanaku. Uli na niti, biklat ke ing metung a pasbul king arapan mu at ala metung mang makasara kaniti. Pakiramdaman mu iti: palapitan ku la at pasikloran arap mu ding kampun nang Satanas, ding malaram at magpanggap Judio, ban abalu ra king kaluguran da ka. Uling tiparan mung mitmung kapibabatan ing utus ku, ingatan da ka potang datang na ing oras ning kapagsubukan karing sablang tau keti king yatu. Datang ku king malaguang panaun. Ingatan mu ing mayap a atyu keka ban e na asamsam ning ninuman ing kekang korona. Gawan keng matibe asias king Templo na ning kanakung Dios ing magtagumpe at manatili ya karin kapilan man. Isulat ke keya ing lagyu na ning kanakung Dios at ing lagyu na ning siudad ning kanakung Dios, ing bayung Jerusalem a kuldas king banua ibat king kanakung Dios. Isulat kia naman keya ing bayu kung lagyu. Nung atin kang balugbug, pakiramdaman mu ing sasabian na ning Espiritu karing iglesia! Isulat mu iti king anghel na ning iglesia karin Laodicea: Iti ya ing sasabian na nitang maki lagyung Amen, ing tapat at tune testigu, ing penibatan na ning sablang lelang ning Dios. Balu ku ing depat mu. E ka marimla ni mapali. Sana marimla ka o kaya mapali! Uling maligamgam ka, isuka ra ka! Sasabian mu, Mabandi ku at labis-labis king sablang bage! Oneng e mu balu king tutu kang gipit at makalunus! Kalulu ka, lubas, at bulag. Inya tuturu ku keka king sali kang purung gintu kanaku ban tune kang maging mabandi. Sali ka namang maputing imalan ban mitakpan ing makarine mung kalubasan at sali kang panulung mata ban manakit ka. Sasabianan ku la at didisiplinan ding sablang kaluguran ku. Inya magkapilit ka at sisian ing kasalanan mu. Lawan mu, makatalakad ku arap ning pasbul at tutuktuk; nung pakiramdaman na ning ninuman ing siwala ku at ibuklat ne ing pasbul, malaus ku king bale na at ya ampon aku miyabe kaming mangan. Lukluk yang kayabe ku king tronu ku ing magtagumpe, nung makananung migtagumpe ku at ngeni makalukluk kayabe nang Ibpa ku king tronu na. Nung atin kang balugbug, pakiramdaman mu ing sasabian na ning Espiritu karing iglesia! Kaybat na nita, aliwa ne mang bage ing ikit ku. Ikit ke karin banua ing metung a makabuklat a pasbul. At pasibayu keng dimdam ing siwala a kalupa na ning trumpeta. Ngana, Manik ka keni at ipakit ku la keka ding bage mapalyari king daratang a panaun. Kanita mu rin liban na ku ning Espiritu. At ikit ke king banua ing metung a tronu at ing makalukluk karin. Maslag ya lupa a kawangis ne ning batung haspe at rubi. Ating metung a pinanaring kule esmeralda king paligid na ning tronu. Makapadurut la king tronu ding aduang pulu't apat pang tronu a luklukan da ring aduang pulu't apat a makatua. Makaimalan lang maputi at maka koronang gintu. Lulual king tronu ing kildap, ing alingongo, at ing duldul. Ating pitung milalablab a sulu arap ning tronu; ila deti ring pitu nang espiritu ning Dios. Arap ning tronu, ating balamu dagat a kristal a kasing lino na ning salamin. Karing balang suluk na ning tronu makapadurut la ding apat a mabie lelangan a ating mata king arap at king gulut. Lulupa yang leon ing mumunang mabie lelangan, kalupa yang baka ing kadua, kalupa yang tau ing katlu, at ing kapat kalupa yang susulapo agila. Tianam la pakpak ding apat a mabie lelangan; mitmu yang mata kilub at lual ing balang metung karela. Aldo't bengi ala lang tuknang magkanta. Ngara, Banal, banal, banal ya ing Ginung Dios a Mayupaya king sabla, ing Dios napun, ngeni at king daratang a panaun. At kabang magkanta lang kapurian, parangal, at kapasalamatan king makalukluk king tronu, ing mabie kapilan pa man, ding aduang pulu't apat a makatua naman magsakab la king arap ning tronu at sasamban de itang makalukluk karin, ing mabie kapilan pa man. Yayain da la ring korona da arap ning tronu at sasabian da, Kekaming Ginu at Dios! Karapatdapat kang tanggap kapurian, dangal at upaya. Uling ika ing linalang karing sablang bage at lelangan mu la, at dininan bie ketang kekang kaburian. At ikit ke ing metung a libru king wanan nang gamat nitang makalukluk king tronu. Ating makasulat misusumangid kaniting libru, at atin yang pitung tatak. At ikit ke ing metung a mayupayang anghel; magsalita ya king masikan a siwala. Ngana, Ninu ing karapatdapat sumira karing pitung tatak at mibuklat kaniting libru? Oneng ala metung man king banua, king yatu o lalam ning yatu a makabuklat at makalawe kilub ning libru. Menangis kung kapaitpaitan uling alang karapatdapat muklat king libru at lumawe king laman na niti. Kanita sinabi na kanaku ning metung karing makatua, E ka kikiak. Lawan mu! Ing Leon a ibat king lahi nang Juda, ing Anak nang David, ya ing migtagumpe at karapatdapat sumira karing pitung tatak at muklat king libru. Kaybat na nita, ikit keng makatalakad ing metung a Kordero king pilatan ning tronu at ding apat a mabie lelangan ampon ding makatua. Anti yang mete ing Kordero. Atin yang pitung sagu at pitung mata iting Kordero. Ila deti ring pitung espiritu na ning Dios a tinubud na king mabilug a yatu. Linapit ya ing Kordero at kinua ne ing librung tatalnan na king wanan nang gamat nitang makalukluk king tronu. Inyang ikua na ne ing libru, migsakab la arap na ding apat a mabie lelangan at ding aduang pulu't apat a makatua. Ing balang metung karela atin yang alpa at silyo gintu a mitmung insenso, ing panalangin da ring taung pinili na ning Dios. Kinta de ing bayung kanta. Ngara, Ika ing karapatdapat kuma king libru, at mibuklat karing tatak na. Uling pete ra ka at king kapamilatan na ning kekang kamatayan keka lang linigtas para king Dios ding taung manibat king balang lahi, salita, balen, at bansa. Gewa mong metung a kayarian ding pari para sumuyu king kekatamung Dios, at ilang mag-ari king yatu. Pasibayu kung linawe at dimdam ku ing siwala da ring dakal at laksa-laksang anghel! Makapadurut la king tronu, karing apat a mabie lelangan at karing makatua. Ngarang magkantang masikan, Ing Korderong pete ra karapatdapat yang tanggap upaya, pibandian, kabiasnan, at sikanan, dangal, ligaya, at kapurian! At dimdam ku lang magkanta ding lelangan a atyu banua, king yatu, king lalam ning yatu, at ding atyu king dagat, ding sablang lelangan king mabilug a sikluban, King makalukluk king tronu at king Kordero, miyabie ing dangal, ligaya, kapurian, at upaya angga king kapilan pa man! Ngarang mekibat ding apat a mabie lelangan, Amen! At migsakab la ding makatua at simban de. Ikit keng biklat ne ning Kordero ing mumuna karing pitung tatak ning libru at dimdam keng migsalitang kasing sikan na ning duldul ing metung karing apat a mabie lelangan. Ngana, Mekeni! Linawe ku at ating linto metung a maputing kabayu at atin yang tatalnan a pana ing makasake. Dininan deng korona at meko yang anting sundalus a makagayak para king pamakilaban. Inyang biklat ne ning Kordero ing kaduang tatak, dimdam keng migsalita ing kaduang mabie lelangan. Ngana, Mekeni! Metung ne namang malutung kabayu ing linto. Dininan deng kayupayan ing makasake king kabayu ban pagumpisan na ing gera king yatu at mipatayan la ding tau. Metung yang espadang maragul ing binie ra keya. Inyang biklat ne ning Kordero ing katlung tatak, dimdam keng migsalita ing katlung mabie lelangan. Ngana, Mekeni! Metung yang kabayung matuling ing ikit ku at atin yang tatalnan a timbangan ing makasake. Atin kung dimdam a siwala a kalupa na ning siwalang ibat king libutad ding apat a mabie lelangan. Ngana, Katakal mung trigu ing asali na ning upa king patingapun a pamagobra, at atlung katakal a sebada ing asali na ning upa king patingapun a pamagobra. Oneng e mu sisiran ing larung olibo at ing alak! Inyang biklat ne ning Kordero ing kapat a tatak, dimdam keng migsalita ing kapat a mabie lelangan. Ngana, Mekeni! Ing ikit ku kabayu ne mang maputla kule. Kamatayan ing lagyu na ning makasake at tuki-tukian ne ning Hades. Dininan da lang upaya king kapat nang dake ning yatu ban makamate king kapamilatan na ning espada, danup, sakit at karing mabagsik a animal. Inyang biklat ne ning Kordero ing kalimang tatak, ikit ku la king lalam ning altar ding pete ra uli na ning amanu na ning Dios at uli na ning tapat dang pamipatutu kaniti. Ngarang sinabing masikan, O Ginung Mayupaya, banal at tapat! Kapilan mu la ukuman at parusan ding taung mekamate kekami? Mirinan yang maputing imalan ing balang metung karela. At sinabi ra karela ing magpaynawa la king ditak pang panaun anggang e miganap ing bilang da ring karelang kapatad at kayabe rang susuyu kang Cristo a paten da namang kalupa ra. Inyang biklat ne ning Kordero ing kanam a tatak, minayun masikan, meging matuling yang anti ing imalan da ring magpaldas ing aldo, meging malutu yang anting daya ing bulan. Mebaldug la ding batuin na ning banua a antimo ing pangabaldug da ring bungang bubut ning tanaman a higera neng mamangin masikan. Mitda ya ing banua antimo ing librung biglang misara at miyalis la ding bunduk at pulu king lugal da. Sinalikut la karing kueba at karing siwang da ring batu at bunduk ding sablang ari na ning yatu, ding lalaking marangal, ding heneral, ding mabandi, ding mayupaya, ding sablang tau, ding ipus o malaya. At sinabi ra karing bunduk at karing batu, Tambunan yu kami ban e mi ya akit a lupa itang makalukluk king tronu at ban e na ke dasnan ning mabagsik nang mua ning Kordero! Uling dinatang ne ing marangal nang aldo ning karelang mua at ninu mo ing malyaring marap kaniti? Kaybat na nita, ikit ku la ding apat a anghel; makatalakad la karing apat nang suluk ning yatu. Pipigilan da la ring apat nang angin ning yatu ban e pa mu mangin king yatu o king dagat o king isanu mang tanaman. At ikit keng mumukiat king aslagan ing metung pang anghel; darala ne ing panatak na ning Dios a mabie. Kinulait yang masikan karing apat a anghel a dininan na nang upaya ning Dios ban manyira king yatu at king dagat. Ngana niting anghel, E ye pa sisiran ing yatu o ing dagat o ding tanaman anggang e la mitatakan king kanuan ding talasuyu na ning kekatamung Dios. At sinabi na kanaku ing bilang da ring mitatakan; dinalan apat apulu't apat a libu a ibat karing lahi nang Israel: king lahi nang Juda, labing aduang libu la ding mitatakan; king lahi nang Ruben, labing aduang libu la ding mitatakan; king lahi nang Gad, labing aduang libu la ding mitatakan; king lahi nang Aser, labing aduang libu la ding mitatakan; king lahi nang Neftali, labing aduang libu la ding mitatakan; king lahi nang Manase, labing aduang libu la ding mitatakan; king lahi nang Simeon, labing aduang libu la ding mitatakan; king lahi nang Levi, labing aduang libu la ding mitatakan; king lahi nang Isacar, labing aduang libu la ding mitatakan; king lahi nang Zebulun, labing aduang libu la ding mitatakan; king lahi nang Jose, labing aduang libu la ding mitatakan; at king lahi nang Benjamin, labing aduang libu la ding mitatakan. Kaybat na nita, ikit ku la ding tutung dakal a tau; e na la abilang ning ninuman king karakal da! Ibat la deti king balang bansa at lahi, balen at salita. Makatalakad la arap ning tronu at ning Kordero. Makaimalan lang makaba at maputi at atin yang tatalnan a sangang palma ing balang metung. Ngarang agnan-agnan migsalitang masikan, Ing kekaming pangaligtas ibat king Dios a makalukluk king tronu at king Kordero! Tinalakad la ding sablang anghel a makapadurut king tronu, karing makatua at karing apat a mabie lelangan. At migsakab la ngan arap ning tronu at sinamba la king Dios. Ngara, Amen! Kapurian, ligaya, kabiasnan, kapasalamatan, dangalan, upaya, at sikanan ing karapatdapat king kekatamung Dios king kapilan pa man! Amen! Nganang mengutang kanaku ning metung karing makatua, Ninu deting makaimalan maputi at nu la menibatan? Pekibat ku, E ku pu balu, ginu. Ikayu pu ing makibalu. Ngana kanaku, Ila deti ring migtagumpe king maragul a pangalupig. Pinipi ra at pepalto puti ing imalan da king kapamilatan na ning daya ning Kordero. Iti ya ing sangkan nung inya atyu la king arap ning tronu ning Dios, at susuyu la king Dios aldo't bengi king templo na. At ing makalukluk king tronu ya ing matnube karela. E na la dumanup ni kumau kapilan man; e na la mibilad pa king pali ning aldo o mapaltus king isanu mang pali. Uling ing Kordero a atyu libutad ning tronu ya ing maging pastul da, at idala na la karing sibul ning danum a babie bie, at pulisan nang lubus ning Dios ing lua karing mata ra. Inyang sinira ne ning Kordero ing kapitung tatak, mika katahimikan king banua kilub ning halus kapitnang oras. At ikit ku la ding pitung anghel a makatalakad arap ning Dios. Dininan da lang tungga-tunggalan a trumpeta. Dinatang ya ing metung pang anghel. Magdala yang insensaryung gintu at tinalakad ya arap ning altar. Mirinan yang dakal a insenso ban iyain na iting kayabe da ring panalangin da ring sablang pinili na ning Dios babo ning gintung altar a atyu arap ning tronu. Ibat king gamat na ning anghel, minukiat ing asuk ning insenso arap ning Dios a kayabe ning panalangin da ring pinili na ning Dios. Kaybat na nita, kinua ne ning anghel ing insensaryu, at kitmuan neng aping ibat king altar, at inatsa ne king yatu. At sinalisi ing duldul, inge, kildap, at ayun. Migsadia la ding pitung anghel ban tiupan da la ring trumpeta da. Inyang tiniupan ne ning mumunang anghel ing trumpeta na, minuran yelu at api a ating samut daya. Menabu iti king yatu, at mesilab ya ing katlu nang dake ning yatu ing katlung dake karing tanaman, at ing sablang sagiwang dikut. Inyang tiniupan ne ning kaduang anghel ing trumpeta na, menabu ya king dagat ing metung a balamu maragul a bunduk a mitatau. Meging daya ing katlung dake ning dagat, mete la ding katlung dake karing mabibie lelangan karin at mesira la ding katlung dake karing barku king dagat. Inyang tiniupan ne ning katlung anghel ing trumpeta na, menabu yang ibat banua ing metung a maragul a batuin. Mitatau yang anting sulu at digpa ya karing katlung dake karing ilug at karing sibul. (Kapaitan ing lagyu na niting batuin.) Mepait ing katlung dake na ning danum at dakal lang mete karing tau uli na ning pamaninum da kaniti. Inyang tiniupan ne ning kapat a anghel ing trumpeta na, mepinsala ya ing katlu nang dake na ning aldo, ning bulan, at ding batuin. Inya milako ing katlung dake ning karelang aslag. Meralumdum ya ing katlung dake na ning patingapun, at lalu yang meralumdum ing katlung dake na ning bengi. Kaybat na nita, ikit keng sinulapo ing agila king banua at dimdam kung kukulait na, Makasindak ing miras karing sablang atyu king yatu kabud tiupan da la ring atlung anghel ding trumpeta da! Inyang tiniupan ne ning kalimang anghel ing trumpeta na, ikit keng menabu king gabun ing metung a batuin a ibat banua. Miyabie ya kaniting batuin ing susi na ning malalam a bangin. Biklat ne ning batuin ing bangin; linual ing makapal a asuk a kalupa na ning asuk ning maragul a ornu. Uli na ning asuk, meralumdum ya ing aldo at ing makapaligid. Memaglual la ding durun uli na ning asuk at leganapan de ing yatu. Mirinan lang upayang makapanasakit deting durun antimo ding alakdan. Mipanabilin karela king e ra sisiran ing dikut o ding tanaman o ing isanu mang tanaman. Ding sukat dang panasakitan ila ding taung e mimarkan kanuan king tatak na ning Dios. Ala lang kapaintulutan makamate kareting tau; nune pasakitan da la mu kilub ding limang bulan. Anting ket alakdan ing pamanasakit da. Kilub da reting bulan panintunan da ing kamatayan, oneng e ra akit; buri da ing mate na la sana, oneng dumayu karela ing kamatayan. Mengari lang kabayung makasadia king pamakilaban ding durun; atin lang balamu koronang gintu king buntuk at anti lang lupang tau ding lupa ra. Anti ing buak da ring babai ing buak da at anti lang ipan leon ding ipan da. Makatakap la salu king balamu baluting bakal at ing biung da ring karelang bagius anti ing biung da ring dakal a karwahe at kabayung makilaban king gera. Atin lang iki at sipit a kalupa da ring karing alakdan; atyu karing iki ra ing upayang makapanasakit karing tau kilub ding limang bulan. Ing ari da ya ing anghel a magbante king tutung malalam a bangin; Abadon ing lagyu na king salitang Hebreo, at Apolion king Griego at mangabaldugan Ing Mapanyira. Milabas ing mumunang sindak. Adua la pa ring datang. Inyang tiniupan ne ning kanam a anghel ing trumpeta na, dimdam ke ing siwala a manibat karing suluk na ning altar a gintu a atyu arap ning Dios. Ngana king kanam a anghel, Kalagan mu la ding apat a anghel a makagapus king maragul a Ilug ning Eufrates. At mekalag la ding apat a anghel ba ra lang paten ding katlung dake na ning meto ketawan. Misadia la para kaniting oras, aldo, at bulan na ning banuang iti. Adua lang dalan a milyun ding sundalus dang pakasake kabayu. Iti ya ing bilang a dimdam ku. At king vision, ikit ku la ding kabayu at ding pakasake a maki baluti king salu, malutu antimo ing api, asul antimo ing safiro at dilo antimo ing asupre. Anti lang buntuk leon ding buntuk da ring kabayu at lulual king asbuk da ing api, asuk ampon asupri. Megisan ya ing katlung dake na ning meto ketawan uli ra deting atlung salut: api, asuk, at asupri a lulual karing asbuk da ring kabayu. Atyu karing asbuk at iki da ring kabayu ing upaya da. Anti lang ubingan ding iki ra at atin lang buntuk a gagamitan da king pamanampalasan. E la sinisi ding mitagan karing taung e mete karing salut. E la ginulut king mismung dapat da. Sindu ra mu rin ing pamanyamba ra karing demonyu at karing larawan a gintu, pilak, tangsu, batu, at tanaman a e naman manakit ni makaramdam o makalakad. E ra sinisian ing karelang pamakamate, pamaglinlang, pamakipangalugud, at pamanako. Kanita ikit ke ing aliwa pang mayupayang anghel. Kukuldas yang ibat banua. Makabalut yang biga at ating pinanari king kabuntukan na. Maslag yang anting aldo ing lupa na at anti lang asias a api ding bitis na. Tatalnan ne ing metung a malating librung makabuklat. Tiklu ne ing bitis nang wanan king dagat at ing kayli king gabun. Migsalita yang masikan at antimong galeung ning leon ing siwala na. At kaybat na nita, meramdam la ding pitung duldul. Sumulat ku sana kabud dimdam ku la ding pitung duldul oneng dimdam ke ing siwalang ibat banua. Ngana, Ilihim mu sana ing sinabi da ring pitung duldul; e mu susulat! At tinas ne ing wanan nang gamat ning anghel a ikit kung makatuklu babo ning dagat at gabun, at sinumpa ya king lagyu ning Dios a mabibie kapilan man, ing linalang king banua, yatu, dagat, at karing sablang bage atyu kareti. Nganang sinabi, E na lumuat! Kabud tiniupan ne ning kapitung anghel ing trumpeta na, daptan na na ning Dios ing lihim nang kapagnasan antimo ing sinabi na karing propetang talasuyu na. Kanita, dimdam ku ne namang migsalita kanaku ing siwalang ibat banua. Ngana, Lumapit ka king anghel a makatuklu babo ning dagat at babo ning gabun. Kuanan me ing makabuklat a librung tatalnan na. Lepitan ke iting anghel at inawad ke ing malating libru. Ngana kanaku, Kuanan me at kanan. Sunlam ya king dungus mu, oneng mayumu yang anting pulut panilan pangaras na king asbuk mu. At kinua ke at pengan ing malating libru. Mayumu yang anting pulut-panilan, oneng kabud ayakmul ke meslam ku dungus. Sinabi na pa kanaku, Kailangan king isalita mung pasibayu ing amanu na ning Dios tungkul karing miyayaliwang tau, bansa, salita, at karing ari. Kanita binie ne kanaku ning anghel ing metung a paniukad a balamu tukud at sinabi na, Talakad ka at sukdan me ing Templo ning Dios at ing altar at bilangan mu la ding sasamba karin. E mu na la susukdan ding patyu a atyu lual na ning Templo uling miyabie na la karing e kikilala king Dios. Dakurakan de reti ing Banal a Siudad kilub ding apat apulu't aduang bulan. Parala ku la ding adua kung testigu a makaimalan magaspang, at kilub ding libu aduang dalan at anam a pulung aldo ipanaral da ing amanu na ning Dios. Deting aduang testigu ila ding aduang tanaman a olibo at aduang pitutumpakan-sulu at atyu arap ning Ginu ning yatu. Nung sakaling buri da lang panasakitan, lumual karing asbuk da ing api a duluk karing masama karela. At king anti kaniting paralan karin la mate ding bisang makapanasakit karela. Atin lang upayang isara de ing banua ban e muran king panaun ning pamanaral da king amanu na ning Dios. Atin la namang upayang gawan dang daya ing danum at padalang salut king yatu kapilan man buri dang mapalyari. Kabud ayari da ing pamipatutu ra king katutuan, lunto ya ing animal a mabagsik a manibat king bangin at makilaban ya karela. Masambut la at apate na la niting animal, at mangapase la ding bangke ra king dalan na ning maragul a siudad a makasalikut king lagyung Sodoma o Ehipto. Keti ria naman pinaku king krus ing karelang Ginu. Kilub ding atlu at kapitnang aldo, ding bangke ra alben da la ring taung ibat karing miyayaliwang bansa, lahi, salita ampon balen, at e ra paintulut ing mikutkut la. Magsaya la ding tau na ning yatu uli na ning pangamate ra deting aduang propeta. Magpiesta la at mipapamie regalu uling deting aduang propeta ilang migdalang kasakitan karela. Kaybat da ring atlu at kapitnang aldo, binalik na ning Dios ing pangisnawa ra at tinikdo la. Mitakutan la ding sablang menakit karela. At kaybat, ding aduang propeta mekaramdam lang metung a masikan a siwalang menibat banua. Ngana, Manik kayu keni! At kabang makalawe la ding kalaban da, minukiat la banua king kapamilatan na ning biga. Minayun masikan king oras a ita at melasak ya ing kapulung dake na ning siudad, at pitu lang libu ding mete king ayun. Mitakutan la ding taung mitagan at pinuri da ing degulan na ning Dios ning banua. Metupad na ing kaduang sindak at malapit niang matupad ing katlu. Inyang tiniupan ne ning kapitung anghel ing trumpeta na, ating masikan a siwalang menibat banua. Ngana, Ing pamag-ari king yatu milipat na king kekatamung Ginu at king Cristo na. Mag-ari yang alang kapupusan! At migsakab la at sinamba king Dios ding aduang pulu't apat a makatuang makalukluk arap ning Dios. Ngarang sinabi, Pasalamatan da ka, O Ginung Dios a Mayupayang tutu, Dios king milabas a panaun, at ngening salukuyan, uling pepakit mu ing maragul mung upaya at megumpisa na kang mag-ari! Mimua la ding taung e kikilala king Dios, oneng dinatang na ing oras ning mua mu at ing pamanukum karing mete at ing pamamie ablas karing talasuyu mung propeta, karing sablang ating takut keka, marangal o kalulu man. Panaun na ban gisanan lang paten ding babie kasiran king yatu! Kanita mibuklat ya ing Templo ning Dios karin banua at ikit ke ing Kaban ning Kasunduan na. Sinalisi ing kildap, duldul, ing masikan a alingongo, ing ayun, at minuran dakal a yelu. Kanita linto ya king banua ing metung a makapagmulalang tanda: metung yang babaing makaimalan king aldo at makatuklu babo ning bulan. At atin yang labing aduang batuin ing koronang atyu king buntuk na. Malapit niang manganak; inya sasaingsing ya at kukulisak king pamiramdam na. Atin pang metung a tanda a linto king banua: metung yang maragul at malutung dragon. Atin yang pitung buntuk at apulung sagu; balang buntuk na atin yang korona. Keladkad na la ning iki na ding katlung dake karing batuin na ning banua at bildug na la king yatu. Kaybat na nita, tinalakad ya arap ning babaing malapit nang manganak ba neng kanan ing anak kabud mibait ya. At menganak yang metung a lalaki ing babai, oneng ating sinamsam king anak at dela ne king Dios at king tronu na. Ing anak a iti mitalaga yang mag-ari karing sablang bansa king kapamilatan na ning palupalung bakal. At tinakas ya ing babai papunta king disyerto; king lugal a sidia na ning Dios ban karin maingat ya kilub ding libu aduang dalan at anam apulung aldo. Kaybat na nita, mika gera karin banua! Mekilaban ya ing arkanghel Miguel at ding anghel na king dragon at karing kampun na. Mesambut ya ing dragon ampon ding kampun na at milako la lugal karin banua. Inugse re ing maragul a dragon, ing matuang ubingan a maki lagyung diablo o Satanas, ing maglinlang king mabilug a yatu. Inugse re king yatu at pati na ding kampun na. At dimdam ke ing siwalang masikan a ibat banua. Nganang sinabi, Dinatang na ing pamagligtas na ning Dios! Pepakit na ing upaya na bilang Ari at ing upaya na ning Cristo na! Uling tinabi ne ing misusuplung karing kapatad tamu arap ning Dios aldo't bengi. Migtagumpe la laban king diablo uli na ning daya ning Kordero at ning pamipatutu ra king katutuan; e ra pitakutan ing mate la. Inya magsaya kayu, ikong banua at ikong sablang manuknangan karela! Oneng makalunus ing maging kararasan yuyatu at dagat! Uling ing maragul nang mua ning diablo mibagsak kekayu. Uling balu na king ditak na mu ing panaun na. Inyang ikit na ning dragon king inugse re king yatu, tegal ne ing babaing menganak king anak a lalaki. Oneng mirinan yang aduang pakpak na ning maragul a agila ing babai ban makasulapo ya papunta king disyerto. Karin maingat ya kilub ding atlung banua ampon kapitna, at mirayu ya king pamanataki na ning ubingan. Uli na niti, ing asbuk ning ubingan pepalual yang danum a balamu ilug ba neng apaniud ing babai. Oneng linigtas ne ning yatu ing babai inyang mibuklat ing gabun a minalduk king danum a pepalual na ning dragon. King mua na ning dragon king babai, belikan na la ding mitagan a lahi na ning babai ban ilang pakilabanan na. Ila deti ring sablang mamintu king utus na ning Dios at manatiling tapat king katutuan a sinabi nang Jesus. At tinalakad ya ing dragon king pampang na ning dagat. At ikit keng sinaka king dagat ing metung a animal a mabagsik. Atin yang pitung buntuk at apulung sagu. Atin yang korona ing balang sagu na at makasulat ya king balang buntuk na ing lagyung lalapastangan king Dios. Kalupa yang animal a leopardo iting animal a mabagsik; atin yang bitis a kalupa da ring bitis na ning metung a oso at mengari yang asbuk na ning leon ing asbuk na. Binie na ning dragon king animal a mabagsik ing sikanan na, ing tronu na, at ing maragul nang kayupayan. Balamu atin yang sugat ing metung karing buntuk na a sukat nang ikamate; oneng kinayap ya iti. Mipamulala ya ing mabilug a yatu king mepalyari at tinuki la king animal a mabagsik. Simban de ring tau ing dragon uling binie na ing upaya na king animal a mabagsik. Simban dia naman ing animal a mabagsik. Ngara, Ninu ing kalupa na ning animal a mabagsik? Ninu ing makalaban king animal a mabagsik? Mipaintulutan ya ing animal a mabagsik a magsalitang e mayap at lapastangan king Dios, at sumakup kilub ding apat apulu't aduang bulan. Lepastangan ne ing Dios, ing lagyu na, ing tuknangan na, at ding sablang atyu banua. Mipaintulutan ya namang lumaban at maniambut karing anak na ning Dios, at mirinan ya namang katuliran sumakup king balang lahi, bansa, salita, at balen. Samban de ring sablang mabibie keti king yatu; detang e misulat a lagyu king libru na ning bie bayu ya melalang ing yatu. Ingatan ne ning Korderong pete ra iting libru. Makiramdam kayu, nung atin kayung balugbug! Ing ninumang mitalagang mabihag, mabihag ya; ing makamate king espada, king espada ya naman mate. Iti maniawad kapibabatan at kasalpantayanan karing pinili na ning Dios. Kanita ikit ke ing metung pang animal a mabagsik a linto king yatu. Atin yang aduang sagu a kalupa da ring sagu na ning biserung tupa, at magsalita yang antimo ing dragon. Gagamitan na ing sablang kayupayan na ning minunang animal a mabagsik kabang makalawe ya keya ing minunang animal a mabagsik. Pinilit na la ding sablang tau na ning yatu ban samba king minunang animal a mabagsik a ating maragul a sugat a kinayap na. Makapagmulala ing milagrung depat na ning kaduang animal a mabagsik king akakit da ring tau uling pati api apapatipan nang ibat banua. Alinlang na la ding tau king yatu uli na ning milagrung depat na arap ning minunang animal a mabagsik. Ayagkat na la ban gawang larawan na ning minunang animal a mabagsik a mesugat king espada at ngeni mayap na. Mipaintulutan ya naman ing kaduang animal a mabagsik munie pangisnawa king larawan na ning minunang animal a mabagsik ban makapagsalita ya, at apapate ding sablang e bisang samba kaniti. Sapilitan na lang tetakan ning animal a mabagsik ding sablang tau king wanan dang gamat at kanuan, marangal la man o alang dangalan, masalapi o pakakalulu, ipus o malaya. Alang makasali o makapamisali subali mu nung makatatak ya keya ing lagyu na ning animal a mabagsik o ing katumbas nang numero niti. Mamawad kabiasnan iti. Malyari nang abalu ning ninumang biasa ing kabaldugan na ning numero a katumbas na ning lagyu na ning animal a mabagsik, uling ing numero lagyu ne ning metung a lalaki. Ing numero na 666. Kanita miglalawe ku at ikit ke ing Kordero; makatalakad ya king Bunduk ning Zion. Kayabe na la ding dinalan apat apulu't apat a libung tau. Makatatak ya karing kanuan da reti ing lagyu na ning Kordero at ing lagyu na ning Ibpa na. At dimdam ke ing metung a siwalang menibat banua a kalupa na ning biung ning danum a darabulbul at mananabu king libis na ning bangin at ning masikan a duldul. Kalupa ne ning musika da ring manigtigan king alpa ing siwalang dimdam ku. Magkanta lang bayung kanta king arap ning tronu at king arap ding apat a mabie lelangan at ding aduang pulu't apat a makatua. Alang aliwang makaintindi king kanta da, nune mu ding dinalan apat apulu't apat a libung miligtas king yatu. Ila deti ring lalaking e mika kaugnayan karing babai; birhen lang lalaki. Tutuki la king Kordero nukarin ya man munta. Meyatbus la karing tau ban maging mumuna lang ain king Dios at king Kordero. E la bitasang miglaram; ala kang apintas karela nanuman. Kanita ikit ke ing metung pang anghel; matas ya sulapo. Darala na ing e kukupas a Mayap a Balita ban sabian na karing tau keti king yatu, karing sablang bansa, lahi, salita, at balen. Nganang sinabing masikan, Pitakutan ye ing Dios at purian ye, uling dinatang na ing oras na ning pamanatul na. Samban ye ing Dios a linalang king banua, king yatu, king dagat, at karing sibul ning danum! Selisian ne ning kaduang anghel a migsalitang anti kanini, Mibagsak ne ing mayupayang bansang Babilonia a minie alak karing sablang tau, ing alak ning manong nang pita ning laman a pilit nang pepainum karela! Selisian na la ning katlung anghel ding aduang mumunang anghel at sinabi nang masikan, Ing ninumang samba king animal a mabagsik at king larawan na at tanggap tatak king kanuan na o gamat, minum ya naman king alak na ning Dios, ing alak na ning mua na a bilus nang alang samut king kopa na. Pasakitan na la king api at asupri king arap ning Kordero at arap ding anghel a banal. Ing asuk ning aping pasakit karela manatili kapilan man. Ala lang kapasnon aldo't bengi ding sasamba king animal a mabagsik at king larawan na at ing ninumang tatanggap king tatak na. Inya kailangan lang magpakatatag ding pinili na ning Dios, ding tutupad karing utus na, at tapat kang Jesus. At dimdam ke ing metung a siwalang ibat banua. Ngana, Isulat mu iti: Ibat ngeni mapalad la ding mamate susuyu king Ginu. Wa, ngana ning Espiritu, mipaynawa la king karelang mabayat a obra, uling tuki karela ing bunga na ning dapat da. Kanita miglalawe ku at ikit ke ing maputing biga. Makalukluk ya babo na ning biga ing metung a lelangan a lulupang tau. Atin yang koronang gintu at atin yang tatalnan a lait a mataram. At atin pang metung a anghel a ikit kung linual king templo. Nganang migsalitang masikan king makalukluk king biga. Gamitan mu ne ing kekang lait; mupul na ka uling dinatang na ing oras na ning pamamamupul. Matua na ing palutan king yatu! Inya itang makalukluk babo ning biga ginamit ne ing lait na at mepalut ing pupul king yatu. At atin pang anghel a ikit kung lulual king templo na ning banua; atin ya namang tatalnan a lait a mataram. Ibat king altar, linual ya ing metung pang anghel. Ya ing manibala king api. Nganang migsalitang masikan king anghel a ating lait a mataram, Gamitan mu ne ing kekang lait at pupulan mu na la ding ubas karing ubasan na ning yatu uling malulut na la! Inya ginamit ne ning anghel ing lait na; pinupul na la ding ubas at inatsa na la king pipamaslan ubas a ya pin ing mua na ning Dios. Mepasla la ding ubas king pipamaslan lual ning balen at ibat king pipamaslan minagus ing daya, aduang dalan a milya king kaba at limang talampakan king lalam. Kanita ikit ke ing metung pang maragul at makapagmulalang tanda king banua; pitu lang anghel a magdalang pitung salut. Ila deti ring katataulian karing salut, uling kareti miyangganan ing mua na ning Dios. Atin kung ikit a balamu dagat a kristal a milalablab. Ikit ku la naman ding migtagumpe laban king animal a mabagsik at king larawan na at laban king maki lagyung katumbas na ning numero. Makatalakad la king dagat a balamu kristal; tatalnan da la ring alpang binie na ning Dios. Kakanta de ing kanta nang Moises a talasuyu na ning Dios, at ing kanta na ning Kordero. Ngana, O Ginung Dios a Mayupayang tutu, marangal la at makapagmulala ding kekang dapat! O Ari ding bansa, matulid la at katutuan ding kekang dalan! Ninu ing e tumakut keka, O Ginu? Ninu ing e munie kapurian king kekang lagyu? Uling ika mung bukud ing banal! Lumapit la at samba keka ding sablang bansa, uling ikit da la ring matulid mung dapat. Kaybat na nita, ikit keng mibuklat ing Templo ning Tolda ning Kasunduan ning Dios at ning tau. Linual la king Templo ding pitung anghel a magdalang pitung salut. Makaimalan lang malinis at maputing telang linen. Atin lang tali a gintu king salu. Binie na la ning metung karing apat a lelangan a mabie ding pitung silyo gintu. Mitmu la deti king mua na ning Dios a mabie kapilan man. Kinatmu ya ing Templo king asuk a manibat king ligaya at upaya na ning Dios, at alang makalub king Templo anggang e la metupad ding pitung salut a darala ra ding pitung anghel. Kanita dimdam ke ing metung a masikan a siwala king Templo. Nganang sasabi karing pitung anghel, Mako na kayu at itugtug yu king yatu ing mua na ning Dios a makaratuk karing pitung silyo! Meko ya ing mumunang anghel at tigtug na king yatu ing laman na ning silyo na. Mika kaplas la at makapandiring sugat ding taung ating tatak ning animal a mabagsik at ding sinamba king larawan na. Kanita tigtug na ning kaduang anghel ing laman na ning silyo na king dagat. Meging daya ing danum, anting daya na ning taung mete at mete la ding sablang mabibie king dagat. Kanita tigtug na ning katlung anghel ing laman na ning silyo na karing ilug at karing sibul, at meging daya munaman ing danum da. Dimdam keng migsalita ing anghel a manibala king danuman. Ngana, Ika ing Banal a mabibie ngeni at king panaun a milabas! Makatuliran ka king gewa mung pamanatul. Dininan mu lang daya ban inuman da uling peparayan da la ring taung pinili mu at ding propeta. Ita ya ing mangaintulid karela! At dimdam ke ing metung a siwalang ibat king altar. Ngana, Wa, Ginung Dios a Mayupaya, tune matulid la at makatud ding kekang pamanatul! Kanita tigtug na ning kapat a anghel ing laman na ning silyo na king aldo. At mirinan yang kapaintulutan ing aldo ban silaban na la ding tau king kapamilatan na ning pali na. Mesilab la ding tau king mabagsik a pali at piniumpa re ing lagyu na ning Dios a maki upayang parala kareting salut. Oneng e la bisang sumisi at gumulut king karelang pamikasala at e bisang munie kapurian king Dios. Kanita tigtug na ning kalimang anghel ing laman na ning silyo na king tronu na ning animal a mabagsik, at meralumdum ya ing kayarian na. Kinet da la ring tau ding labi ra king uli na ning sakit, at piniumpa re ing Dios uli na ning daralanan dang kasakitan at uli da ring sugat da. Makanyan man e la sinisi at e la ginulut king e mayap dang dapat. Kanita tigtug na ning kanam a anghel ing laman na ning silyo na king maragul nang Ilug ning Eufrates. Melangi ya ing ilug at mika dalan para karing aring manibat king aslagan. At ikit ku lang lulual king asbuk na ning dragon, ning animal a mabagsik, at ning e tutung propeta, ding atlung marawak a espiritung balamu tugak. Ila ding espiritu da ring demonyu a makarapat milagru. Libutan da la ring sablang ari na ning mabilug a yatu ban tipunan da la para king labanan king marangal nang Aldo ning Dios a Mayupayang tutu. Makiramdam kayu! Datang kung anting mapanako! Mapalad ya itang manatiling makagising at makapiblas; e ya lumakad lubas at e ya mipakarine karing manakit keya. Inya ding espiritu tinipun da la ring ari king lugal a ausan dang Armagedon king salitang Hebreo. Kanita tigtug na ning kapitung anghel ing laman na ning silyo na king angin. Ating masikan a siwalang menibat king tronu na ning Templo. Ngana, Metupad na! At mengildap, menuldul, at minayun masikan; ayun a alang kalupa king mabilug nang istoria na ning meto ketawan. Talagang masikan ya iting ayun! Mepirasu yang atlung dake ing maragul a siudad, at melasak la ding sablang siudad king mabilug a yatu. E ya miligtas king parusa na ning Dios ing pikabaluan a Babilonia; pepainum ne iti king alak na ning mua na. Limbug la ding sablang pulu at ding sablang bunduk. Minuran yelung mangaragul a tipak a titimbang halus limang pulung kilu balang metung at mibagsakan la ding tau. Penagkasan de ring tau ing Dios uli na niting salut, uling tune yang makapangilabut iting salut! Kanita ing metung karing pitung anghel a magdalang pitung silyo linapit ya kanaku at ngana, Mekeni, ipakit ku keka nung makananu yang miparusan ing pamuntuk da ring babaing magtinda king katawan na a makalukluk lele da ring dakal a ilug. Mekipangalugud la keting babai ding ari na ning yatu, at melasing la ring sablang tau keti king yatu king alak ning pamakipangalugud na. Kanita liban na ku ning Espiritu at dela na ku ning anghel king disyerto. Ikit ke karin ing metung a babaing makasake king malutung animal a mabagsik a ating pitung buntuk at apulung sagu. Makasulat la king mabilug nang katawan ding sablang amanung lalapastangan king Dios. Makaimalan yang malutu at kule ubi ing babai; mipalamutian ya king gintu, karing mangamal a batu, at perlas. Tatalnan ne ing metung a gintung kopa a mitmu karing makasumaming bage at king karokan na ning pamakipangalugud na. Makasulat ya king kanuan na ing lagyung ating lihim a kabaldugan: Ing pikabaluan a Babilonia, ing ima ding babaing magtinda king katawan da at ning sablang manong keti king yatu. At ikit keng melasing iting babai king daya da ring pinili na ning Dios at king daya da ring martir; ding pete ra uli na ning katapatan da kang Jesus. Mengapamulala ku inyang ikit ke. Nganang kinutang kanaku ning anghel, Obat mengapamulala ka? Sabian ku keka ing lihim nang kabaldugan ning babai at ing sasaken nang animal a mabagsik a ating pitung buntuk at apulung sagu. Ing animal a mabagsik a ikit mu mebie ya ketang minuna oneng mete ne ngeni; lunto yang pasibayu ibat king bangin at papunta ya king kasiran. Ding taung mabibie king yatu a e makasulat a lagyu king libru na ning bie ibat na inyang melalang ya ing yatu, mangapamulala la kabud akit de iting animal a mabagsik uling mete ne, oneng ngeni pasibayu yang lunto. Iti maniawad kabiasnan at pamanalastas. Ding pitung buntuk ila ding pitung bunduk-bundukan a luluklukan na ning babai. Lalarawan da la naman ding pitung ari: mibagsak na la ding lima karela; mag-ari ya pa ing metung at e ya pa linto ing katataulian. Pangalto na, manatili ya mung saguli. Ing animal a mabagsik a mebie king misan a panaun at ngeni mete na, ya ing kawalung ari at makakayabe ya karing pitu. Papunta ya king kasiran. Ding apulung sagu a ikit mu ila ding apulung ari a e pa mimiral, oneng atin lang upayang manibala kilub ning metung a oras kayabe ning animal a mabagsik. Metung mu ing buri da reting apulu, at ibie da king animal a mabagsik ing karelang kayupayan at sikanan. Pakilabanan de ing Kordero; oneng sambutan na la ning Kordero uling ya ing Ginu da ring sablang ginu at Ari da ring sablang ari. Akayabe na la king pamagtagumpe ding meyaus, mepili, at tapat nang talatuki. Ngana na naman ning anghel kanaku, Ing ikit mung ilug a luluklukan na ning babai, tau la, bansa la, lahi la, at salita. Ding apulung sagu at ing animal a mabagsik a ikit mu pikasaman de ing abaing magtinda king katawan na. Samsaman da ing sablang pibandian na at lakuan deng lubas; kanan da ing laman na at silaban da ing mitagan. Uling binili na ning Dios karing pusu ra ing kaburian na ban misanmetung lang tupad at ibie da king animal a mabagsik ing kayupayan da angga king mipamintuan la ding amanu na ning Dios. Ing babaing ikit mu ya ing pikabaluan a siudad a sasakup karing ari na ning yatu. Kaybat na nita, ikit keng titipang ibat banua ing metung pang anghel a ating maragul a kayupayan. Mesala king mabilug a yatu uli na ning kaningningan na. Ngarang kinulisak masikan, Mibagsak ne ing pikabaluan a Babilonia! Tuknangan da nia mu ngeni ding demonyu, lugal de ring e mayap a espiritu, at pugad ding marinat, at makasumaming ayup. Uling pepainum na la ding sablang bansa king alak na ning pamakipangalugud na. Mekipangalugud la king Babilonia ding ari na ning yatu at misalapi la ding komersianti keti king yatu uli na ning hilig na king laman. At dimdam ku ne naman ing metung pang siwalang ibat banua. Ngana: Kabalen ku, dumayu kayu king Babilonia. E kayu makiyabe king pamikasala na, ban e kayu miparusan kayabe na! Uling susukdul king banua ing kasalanan na, at e na akalinguan ning Dios ing dewakan na. Gawan yu king Babilonia itang kekayu gewa na; ablasan yung dobli ing depat na kekayu. Katmuan ye ing kopa na king inuman a maygit a pait king singkap na para kekayu. Nung makananu yang migpasasa at migmatas, makanyan munaman ing ibie yung kasakitan at kalungkutan king Babilonia. Uling maralas nang sasabian, Makalukluk kung anting reyna; e ku mebalu, e ku takman kapilan man ing kalungkutan! Uli na niti, datang la king Babilonia king misan mung aldo ding salut: sakit, lungkut, at danup. At masilab ya king api, uling mayupaya ya ing Ginung Dios a mamatul king Babilonia. Kumiak la at tumangis ding ari na ning yatu, ding mekipangalugud at mekiabe king Babilonia king kanawangan, kabud akit da ing asuk na ning masisilab a siudad. Pakarayu-rayu ra Babilonia uli na ning takut dang midame la king daralanan nang parusa. Sabian da, Makatakut! Makapangilabut ing kasakitan a digpa king mayupayang siudad ning Babilonia kilub na mu ning metung a oras! At tumangis la at lungkut ding komersianti na ning yatu uling ala nang sali king titinda ra. Ala nang sali king tinda rang gintu, pilak, mangamal a batu at perlas; imalan a linen, seda, telang kule ubi, at malutu; mabanglung tanaman, garing, dutung a primera klasi, tangsu, bakal, at marmol; kanela, miyayaliwang paniangkap, insenso, mira, at olibano; alak at laru, arina at trigu, baka at tupa, kabayu at karwahe, ipus at pati na bie ning tau. Sabian da ring komersianti, Ala na la ngan ding bage-bage kapad mu; e mu na akit kapilan man ing pibandian mu at leguan uling mebating na ngan! Ding komersianting misalapi uli na ning pamangomersyu ra king siudad a iti dumayu la king Babilonia uli na ning takut dang miyawa king kasakitan na. Kumiak la at tumangis, at sabian da, Makapangilabut ing milyari king siudad a pikabaluan a mimalan linen at telang kule ubi at malutu, maka alahas gintu, mangamal a batu at perlas! Uling kilub na mu ning metung a oras limbug anting bula ing sabla! King makarayu, linawe la ding kapitan da ring barku, ding pasahero, ding marino, at ding sablang mangabiayan king dagat. At tengisan de ing masisilab a siudad kabang akakit da ing asuk a manibat karin. Ngara, Ala yang kalupa keti king yatu iting pikabaluan a siudad! Dininan da lang alikabuk ding buntuk da. Ngarang sinabi kabang kikiak la at manangis, Makatakut! Makapangilabut ing milyari king pikabaluan a siudad! Misalapi la ding sablang sinadsad king pampang na! Oneng kilub na mu ning metung a oras mewala ing sablang pibandian na! Magsaya ka, O banua, uli na ning pangalasak na! Magsaya kayu ikayung mepili, apostol at propeta! Inatulan na ne ning Dios uli na ning depat na kekayu! Kanita ing metung a mayupayang anghel dinamput yang batu a kalupa na ning maragul a gilingan a batu. Besibas ne iti king dagat at agnan nang sinabi, Makanyan yang mibagsak ing pikabaluan a siudad na ning Babilonia at e yu ne akit pasibayu! E yu na damdaman ing musika da ring manigtigan alpa, ding magkanta, ding musikong manigtigan plauta at trumpeta! E yu na la akit pasibayu ding mangagaling a pangamat king nanumang obra, at e yu na damdaman ing inge da ring gilingan. E na ka pasibayung miyaslagan agyang king metung mung sulu; e na maramdam ing tula da ring kakasal, uling meging mayupaya la king mabilug a yatu ding kekang komersianti, at gewang kalulu ding sablang bansa king pamaglinlang mu! Miparusan ya ing Babilonia uling meyakit king Babilonia ing daya da ring propeta, ding pinili na ning Dios, at ding sablang pete ra keti king yatu. Kaybat na nita, dimdam ke ing balamu metung a masikan a kulisak ding dakal a tau karin banua. Ngarang sasabi, Purian ya ing Dios! Ing kaligtasan, ligaya at upaya bukud mung king kekatamung Dios! Makatud la at matulid la ding pamanatul na! Inatulan ne ing kabalitan a babaing magtinda king katawan na a minyira king yatu king kapamilatan ning pamakipangalugud na. Perusan ne ning Dios uling pete na la ding talasuyu na ning Ginu! Pasibayu dang sinabing masikan, Purian ya ing Dios! Mukiat angga king alang angga ing asuk ning masisilab a siudad a pikabaluan! Migsakab la ding aduang pulu't apat a makatua at ding apat a mabie lelangan at sinamba la king Dios a makalukluk king tronu. Ngara, Amen! Purian ya ing Dios! At ating migsalita king tronu. Ngana, Purian ye ing kekatamung Dios, ikayung sablang talasuyu na at ikayung sablang tau, marangal o alang dangalan a maki takut king Dios! Kaybat, dimdam ku ing mikakametung dang kulisak ding dakal a tau; anti ya waring inge na ning danum a darabulbul a agus at kalugkug ning mangatning duldul. Ngara, Purian ya ing Ginu! Uling mag-ari ya ing Dios a Mayupayang tutu! Sukat tamung magsaya at tumula at ibie ing ligaya king Dios! Uling malapit na ing kasal na ning Kordero; makasadia ne ing babaing kakasal na. Binie na na ning Dios king babaing kakasal na ing malinis at maputing imalan ban isulud na. (Ing imalan ya ing mayap dang dapat ding pinili na ning Dios.) At sinabi na kanaku ning anghel, Isulat mu iti: Mapalad la ding mekumbirang makipangan king kasal na ning Kordero. Tiglung na pa, Deti ilang tune amanu na ning Dios. Migsakab ku king arap ban samban ke. Oneng sinabi na kanaku, E mu daraptan yan! Kalupa mu ku namang talasuyu at kapatad ding minie patutu tungkul kang Jesus. Ing Dios ya ing samban mu! Uling ing mihayag a katutuan tungkul kang Jesus ya ing kalamnan na ning sablang sinabi ra at sinulat ding propeta. Kaybat na nita, ikit keng mibuklat ing banua at ikit ke ing kabayung maputi. Ausan deng Tapat at Tutu ing makasake uling makatuliran ing pamanatul na at pamakilaban. Milalablab ya mata at dakal lang korona ding makaputung king buntuk na. Makasulat ya king katawan na ing lagyu na; oneng ya ing bukud makibalu king kabaldugan na niti. Mitmu yang daya ing imalan na. Ing lagyung yayaus da: Ing Amanu na ning Dios. Tutukian de ring sundalus na ning banua a makaimalan malinis at maputing tela, at makasake la naman karing kabayung maputi. Ating espadang mataram a lulual king asbuk na. Gagamitan ne iti ban ibagsak na la ding bansa. At sakupan na la king kapamilatan na ning palupalung bakal at payagusan na ibat king pipamaslan ubas ing alak na ning mua na ning Dios a Mayupayang tutu. Makasulat ya king imalan na at king puad na ing lagyung Ari da ring sablang ari at Ginu da ring sablang ginu. Ikit kia naman ing metung a anghel a makatalakad king aldo. Kukulaitan na la ding ayup. Ngana, Me ko keni at mitipun-tipun kayu para king maragul nang bangketi ning Dios! Me ko keni at kanan yu ing laman da ring ari, heneral, ding sundalus, ding kabayu, at ding makasake karela; kanan yu ing laman ding sablang tau, ipus at malaya, marangal at alang dangalan! At ikit ke ing animal a mabagsik, ding ari na ning yatu, at ding karelang sundalus. Makatipun la ban labanan de ing makasake king kabayu at ding sundalus na. Merakap ya ing animal a mabagsik at ing e tutung propetang dinapat milagru arap na. (Deting milagru ilang ginamit na king pamaglinlang karing taung ating tatak ning animal a mabagsik at karing sinamba king larawan na.) Inugse da lang mabie deting adua king dagat-dagatan ning api at ning milalablab a asupri. Mete la ding sundalus dang mitagan king espadang lulual king asbuk na nitang makasake king kabayu. At kinabsi la ding sablang ayup a mengan karing bangke ra. Kanita ikit ke ing anghel a titipang ibat banua. Tatalnan ne ing metung a maragul a kadena at ing susi na ning kalalalaman na ning yatu. Dekap ne ing dragon, itang ubingan king minunang panaun, ing diablo o Satanas. Ginapus ne iti kilub da ring libung banua. Inugse ne niting anghel king kalalalaman na ning yatu at saka ne sinusi at tetakan ing pasbul ban e ne makalual at makapaglinlang pa karing bansa anggang e mapupus ing libung banua. Kalabas da reting banua ibulus ya kilub na ning saguling panaun. Menakit ku namang dakal a tronu. At mirinan lang kapaintulutan matul ding makalukluk karing tronu. Ikit ku la ding kaladua da ring pete ra uli na ning pamagpatutu ra kang Jesus at karing amanu na ning Dios. E la sinamba deti king animal a mabagsik o king larawan na ni tinanggap king tatak na karing karelang kanuan o gamat. Mebie lang pasibayu ban mag-aring kayabe nang Cristo kilub ding libung banua. Iti ya ing mumunang pamipasubling mebie karing mete. (E la subling mie ding mitagan anggang e la mapupus ding libung banua.) Mapalad la at banal ding miyabe king mumunang pangasubling mebie. Ala neng upaya karela ing kaduang kamatayan; maging pari na la ning Dios at ning Cristo at mag-ari lang kayabe na kilub ding libung banua. Kaybat da ring libung banua mabulus ya i Satanas. Lumual ya ban linlangan na la ding bansa king mabilug a yatu; ngana wari, ing Gog at ing Magog. Tipunan na la at ituki king pamakilaban. Kasing dakal na la ning balas king pampang ning dagat ding sundalus na. Minta la king miyayaliwang suluk na ning yatu at kibkuban de ing kampu da ring pinili na ning Dios at ing pakamalan nang siudad. Oneng dinatang ing api a ibat banua at mesilab la ngan. At miyugse ya ing diablong miglinlang karela king dagat-dagatan na ning api at asupri a piyugsiyanan munaman king animal a mabagsik at king e tutung propeta; miyabe-abe lang miparusan karin aldo't bengi angga king kapilan pa man. Kaybat na nita, ikit ke ing metung a maragul a tronu'ng maputi at ing makalukluk karin. Mebating la king arapan na ing banua at ing yatu at e na la bitasang meyakit. At ikit ku lang makatalakad arap ning tronu ding mete, marangal at alang dangalan at mibuklat la ding libru. Mibuklat ya naman ing metung pang libru, ing libru ning bie. Miyatulan la ding mete agpang ketang depat da antimo ing makasulat karing libru. Sinuka na la ning dagat ding mete a atyu king dagat. Pepalual na la naman ning Kamatayan at ning Hades ding mete a atyu karela. Miyatulan la ngan ketang depat da. Miyugse ya ing Kamatayan at ing Hades king dagat-dagatan na ning api. (Iting dagat-dagatan na ning api ya ing kaduang kamatayan.) Miyugse ya king dagat-dagatan na ning api ing ninumang e makasulat a lagyu king libru na ning bie. Kanita ikit ke ing metung a bayung banua at ing metung a bayung yatu. Ala ne ing sadiang banua at yatu; ala nia naman ing dagat. At ikit ke ing Banal a Siudad, ing bayung Jerusalem, titipa yang ibat banua, ibat ya king Dios. Anti ya king babaing kakasal; makagayak ya ban salubung king lalaking maging asawa na. Kabud-abud dimdam ke ing masikan a siwalang ibat king tronu. Ngana, Ngeni, ing tuknangan na ning Dios atyu libutad da ring tau! Manuknangan yang kayabe da ring tau at maging balen na la. Akayabe re ing Dios at ya ing maging Dios da. Pulisan na ing lua karing mata ra. Mawala na ing kamatayan, ing kalungkutan, ing tangis, at ing kaplas, uling linipas na la ding bage matua. Nganang sinabi nitang makalukluk king tronu, Ngeni, ibayu ku ing sablang bage! At ngana kanaku, Isulat mu: Tutu at malyaring asahan ing sinabi ku. Ngana pang sinabi, Metupad na! Aku ing Alpha at ing Omega, ing mumuna at katataulian. Ibie kung alang bayad king ninumang kakau ing danum ning sibul ning bie. Iti ya ing tanggapan na ning magtagumpe: Aku ing maging Dios na at ya ing maging anak ku. Oneng makatakut ing miras karing duag, karing taksil, karing magpasasa king e mayap, karing makamate tau, karing makipangalugud, karing mangkukulam, karing sasambang idolo, at karing sablang malaram. Miyugse la king dagat-dagatan na ning api at asupri; ing kaduang kamatayan. Linapit ya kanaku ing metung karing pitung anghel a ating pitung silyo mitmu karing pitung tauling salut. Ngana, Mekeni at ipakit ke keka ing Babaing maging asawa na ning Kordero. Liban na ku ning Espiritu at inatad na ku ning anghel king babo na ning metung a matas a bunduk. Pepakit ne kanaku ing Jerusalem, ing Banal a Siudad a titipa manibat banua at ibat king Dios. Maslag ya iti uli na ning kaligayan na ning Dios; kikislap yang anting maulagang batu, anting haspe at malino yang anti ing kristal. Makapal ya at matas a pader at atin yang labing aduang pasbul a ating bante anghel king balang metung. Makasulat la karing pasbul ding lagyu da ring labing aduang lahi na ning Israel. Ating atlung pasbul king dane aslagan, atlu king bandang mauli, atlu king bandang norti, at atlu king bandang albugan. Atin yang labing aduang batung pundasyun ing pader na ning siudad, at makasulat la kareti ding lagyu da ring labing aduang apostol na ning Kordero. Atin yang tatalnan a gintung panyukad ing anghel a migsalita kanaku ban sukdan ne ing siudad, ding pasbul, at ing pader na. Paraparehu ya sukad ing siudad; nung makananu ya kaba, makanyan ya naman kalapad. Sikdan ne ning anghel ing siudad; aduang libu at apat a ralan a kilometru ya ing kaba na at lapad at katas. Sikdan nia naman ing pader; aduang dalan at labing anam yang talampakan king katas agpang king paniukad. Batu yang haspe ing pader, at megawa ya ing siudad king purung gintu a maslag anting kristal. Mipalamutian la karing miyayaliwang mangamal a batu ding pundasyun na ning pader. Haspe ya ing mumuna, safiro ya ing kadua, kalsedonia ya ing katlu, esmeralda ne man ing kapat, at onyx ya ing kalima, sardio ya ing kanam, krisolito ya ing kapitu, berilu ya ing kawalu, topasyo ya ing kasiam, krisoprasyo ya ing kapulu, hasinto ya ing kalabing metung, ametista ya ing kalabing adua. Perlas la ding labing aduang pasbul; megawa ya ing balang metung king metung mung perlas. Puru yang gintu ing dalan na ning siudad at malino yang anting kristal. Ala kung ikit a templo king siudad uling ing Ginung Dios a Mayupayang tutu at ing Kordero ilang peka Templo ra karin. E ne kailangan ing aldo o bulan ban aslagan ne ing siudad uling saslag karin ing ligaya na ning Dios at ing Kordero ya ing sulu. Lalakad la ding sablang tau king aslag na at karin da idala ding ari na ning yatu ing karelang pibandian. E la misara patingapun ding pasbul na uling ala nang bengi karin. Idala ra king siudad ing pibandian da at ligaya da ring bansa. Oneng e milub karin ing nanumang bage marinat, ing darapat makasumami o kalaraman. Deta mung makasulat a lagyu king libru na ning bie a ingatan na ning Kordero ila mung bukud milub king siudad. Kanita pepakit nia naman kanaku ning anghel ing ilug a babie bie. Malino anting kristal ing danum na uling manibatan king tronu na ning Dios at ning Kordero. Mamagus libutad ning dalan na ning siudad. Ding mingatbang pampang ning ilug atin lang tunggalan a tanaman a babie bie. Mamunga la balang bulan, at panulu la ding bulung da karing sakit da ring bansa. Ala nang bage misumpa a mayakit pa karin. Atyu ya karin ing tronu na ning Dios at ning Kordero at samban de karin ding talasuyu na. Akit de ing lupa na at misulat ya ing lagyu na karing kanuan da. E na mika bengi karin. At e na la mangailangan sulu o aslag na ning aldo, uling dinan na lang sulu ning Ginung Dios at mag-ari lang alang kapupusan. At sinabi na kanaku ning anghel, Tutu la at malyaring asahan deting amanu. Ing Ginung Dios a babie king Espiritu na karing propeta ya ing mitubud king anghel na ban ipakit karing talasuyu na ding bage a mapalyari king lalung malaguang panaun. Nganang Jesus, Makiramdam kayu! Daratang na ku! Mapalad la ding tutupad karing ula a makalaman kaniting libru! Aku, i Juan, ing mekaramdam at menakit kareting bage. Kaybat kung dimdam at ikit ing sabla, migsakab ku ba kung samba king arap ning anghel a pepakit kanaku kareting bage. Oneng sinabi na, E mu sukat gawan yan! Uling talasuyu kung kalupa mu at kalupa da ring kapatad mung propeta at ding sablang tutupad karing amanung atyu keting libru. Ing Dios ya ing samban mu! Ngana pa kanaku, E mu la sa lilihim deting ula a atyu keting libru uling malapit na lang mapalyari. Isundu na ning e mayap a tau ing dapat nang kasalanan, ing marinat king marinat nang pamibiebie; oneng ing mayap a tau isundu na ing pamagpakakayap na, at ing banal ing lalung pamagpakabanal na. Nganang Jesus, Makiramdam kayu! Malapit na kung datang! Darala ku la ding ablas a ibie ku king balang tau agpang ketang depat na! Aku ing Alpha at ing Omega, ing mumuna at ing katataulian, ing kapupurmeruan at ing kawakasan. Mapalad la detang pipipian da ing karelang imalan uling mirinan lang karapatan lungub king siudad at mangan karing bunga na ning tanaman a babie bie. Oneng malakuan la king lual na ning siudad ding sakim, ding mangkukulam, ding makipangalugud, ding makamate tau, ding sasambang dios-diosan, at ding maburi at magsalita king kalaraman. Aku, i Jesus, ing mitubud king kanakung anghel ban sabian na la deting bage kekayung atyu karing iglesia. Ibat ku king pamilya nang David; aku ing masalang tala ning abak. Ngana ning Espiritu at ning Babaing kakasal, Mekeni! Ding sablang makaramdam kaniti kailangan ing sabian da naman, Mekeni! Ing ninumang kakau, lumapit ya; paburen yeng kuma ing bisa king danum a babie bie. Iti alang bayad. Aku, i Juan, ing babie babala king ninumang makaramdam king ula a makasulat keting libru: ing ninumang mandagdag king laman na niting libru, dagdagan na naman ning Dios ing parusa na karing salut a makasulat keting libru. At ing ninumang ating ilako karing ula a makasulat, ilako na naman ning Dios ing karapatan na king bunga na ning tanaman a babie bie at king Banal a Siudad a mababanggit keting libru. Ing patutu kareting bage sasabian na, Wa, tutu! Malapit na kung datang! Amen. Datang na ka sa, O Ginung Jesus! Ing grasya na ning Ginung Jesus manatili karing sabla.